🌸

Các chuyên đề NN&VH

Đề tài tiểu luận
1 ，So sánh điều cấm kỵ giữa các nước, các vùng, các lĩnh vực: ẩm thực, lễ tết
Minh chứng bằng hình ảnh, clip

，
2 Sử dụng màu sắc trong cuộc sống hiện nay: đám ma (Việt Nam đen, Trung
Quốc…): chọn, phân tích
Cách lạm: sưu tầm những câu có” 灰⾊”，灰⾊收⼊：灰⾊đại diện cho cái gì，
trong tiếng Việt khó không?

3. Nghiên cứu từ mượn Trung Quốc gần đây. Có bao nhiêu từ có sẵn, không
có? Ở đâu, từ đâu mà ra, sống được,… Nghiên cứu trên cơ sở điều tra. Có
bao nhiêu người

Thế hệ ông bà biết được bao nhiêu từ? có thể nghiên cứu tiếng Trung, tiếng
Việt, hoặc so sánh

Những người có văn hóa/không văn hóa…

4. 社会语⾔学
5. Hành vi khen/chê người khác

6. Chiến lược giao tiếp với những người khác nhau

第⼋周：汉语与汉⽂化中禁忌 2/3/2023

Các chuyên đề NN&VH 1

 ⼀、忌讳的概念
1. 禁忌的概念
禁忌代表：“崇⾼的”、“神圣的”。例如：不能说出皇帝的名字
代表：“神秘的”、“危险的”、“禁⽌的”、“不洁的”。例如：床前不能照镜⼦
2. 紧急产⽣的原因

对科学发展⽔平局限，对⾃然世界产⽣的畏惧
3. 为什么要知道语⾔⽂化中存在的禁忌？

闹出笑话
造成交际障碍
引发事端
⇒ 提⾼⾃⼰的跨⽂化交际能⼒。
⼆、“死”的禁忌
⼈”死“了，不能说”死“
⼀般⼈死了要说：去世了、不在了、过去了、⽼了、没了、⾛了、离开我们
了
重要的⼈物死了要说：逝世了
英雄的死要说：牺牲、献出了宝贵的⽣命、捐躯
不喜欢⽤”4“这⼀数字：谐⾳
电话号码、房间号、⻋牌号忌讳”4“的数字。越南忌讳带”49“、”53“
最忌讳的是”514“的数字。我要死
喜欢⽤”8，9“
三、命名和称谓的禁忌
封建时代
全国⼈不能⽤跟皇帝⼀样的名字
⼀家⼈
古代的⼀些称谓将会⻓期存在
⼦辈和⽗辈的名字

Các chuyên đề NN&VH 2

 祖先的名字和⻓辈的名字都不能直接称呼
社交场合
出于尊重和礼貌，中国⼈⼀般不会直接称呼对⽅的名字，⽽使⽤职务或职业
的称谓。例如：王⽼师、孙⼤夫、张经理
对⽐较熟悉的⼈⼀般⽤：”⽼+性“
死、送礼禁忌
⼤贺的喜的事，所送的礼均喜欢：“双”，忌讳“单”，因为好事成双
不能给⽼⼈送钟表、给夫妻或情⼈送梨、伞
不能给健康⼈送药品
不能给异性朋友送贴⾝的⽤品：内⾐、内裤
到中国⼈家⾥做客，可以带⼀些⽔果，也可以带⼀些有特⾊的礼品，表⽰⼼
意就可以
中国⼈⼀般不会当着客⼈的⾯打开礼品，当⾯打开会被认为是贪⼼、不礼貌
五、饮⾷禁忌
倒酒可以倒得满⼀些，倒茶时忌倒得太满
吃⻥的时候不说把⻥“翻”过来，⼀般说把⻥“正”或者“划”过来
盛饭不说盛（沉同⾳），⽽称添
做客时，主⼈把筷⼦放在碗扣上，意思是下逐客令。⽽客⼈吃完饭后，把筷
⼦放在碗⼝上，表⽰还没有吃饱，是对主⼈的不敬
吃饭前，绝对不能把筷⼦直插在反中
结婚时，⼀般要⽤红⾊的筷⼦，⽼⼈去世时⼀般⽤⽩⾊的筷⼦
⽐较正式的宴会，座位也很讲究，有上座、下座之分，上座是留给主宾或年
⻓者的，最年轻的或者辈分最低的要坐在下座
六、婚姻禁忌
⽣肖禁忌：
⿏⽺不到头、⽜⻢难携⼿、蛇⻰如仇寇、诸侯泪⻓流
⼥⼦属⽺守空房
传统的婚礼：新娘喜欢穿红⾊的⾐服，新浪带⼤红包，门窗上贴⼤红字

Các chuyên đề NN&VH 3

 ⻄⽅喜欢穿⽩⾊的婚纱
现在中国⼈也喜欢⽩⾊的婚纱
七、节⽇禁忌
春节是最重要的节⽇，因为他是新的⼀年年运的开始
过年的时候禁忌特别多
初⼀那天的禁忌：
语⾔⽅⾯：禁忌说：破、坏、没、死、光、⿁、……
正⽉忌讳理发
正⽉头⼏天忌讳杀⽣。甚⾄不许动到
门上⼀般要贴红⾊的春联，忌讳⽤⽩纸或者其他颜⾊的纸，因为那表⽰家⾥
进来有⼈去世
⼋、话题禁忌
久、⽣理词汇禁忌
腿脚不⽅便，⽿朵有点背，眼睛不好使
上海⼈去医院探视病⼈，⼀般不会带“苹果”（当地语⾔：病故谐⾳），不符合希望
病⼈早⽇康复的本意
⼭⻄⼈，正⽉初⼀忌讳吃猪头⾁，当地成猪头为“眉眼”，怕⼀年中看⼈眉眼、
结婚时，新娘上门不吃⽠类，因为“⽠”“寡”谐⾳
⼭⻄省，平遥县：
嫁妆忌讳带鞋，“鞋”与“害”同⾳，新郎家带来害
忌讳：被⼦
⼭东：蒜
上海：鹅⇒⽩乌⻳
北⽅：蛋：坏蛋、混蛋、笨蛋、王⼋蛋。鸡蛋⇒鸡⼦⼉，鸡蛋汤⇒⽊须汤，
摊鸡蛋⇒摊⻩菜
蛋糕不能切对半：切到底有⼀⼑两断的意思
在别⼈家做客吃饭：转、赚
第九周：中国⼈的⾊彩观念与汉语中的颜⾊词9/3/2023
Các chuyên đề NN&VH 4
 ⼀、中国⼈的⾊彩观念
1. 古代中国⼈的五⾊观念
上古：⽩、红、⻩、⿊、⻘
简称：五⾊
古代称之为：⽩、⾚、⻩、⿊、⻘
⾚：红⾊
⻘：绿⾊、蓝⾊、⿊⾊
2. ⽩⾊

有学者认为：
⽩表⽰的是太阳刚刚从地⾯⽣⽓，天⾊已经亮
⼈的脸的颜⾊
3. ⾚

⾚下⾯是⼀个⽕⼦
古代中国⼈通过⼤⽕对红⾊的认识
4. ⻩⾊

古代中国⼈⽣活在⻩河流域，那⾥到处都是⻩⾊的⼟地
古代中国⼈对⻩⾊的认识是与⻩⼟有关
5. ⿊

甲⾻⽂“⿊”字上部像烧⽕做饭时排烟的烟囱，认为⿊⾊是或⿊的颜⾊
6. ⻘

通过⼤⾃然中的绿草、绿树认识⻘⾊的
打井情景，认为古代中国⼈是通过打开时挖井：⽯岩
脸⾊⻘⽩
⼆、汉语中的颜⾊词
现代中国⼈的⼗⾊观：⿊、⽩、⻩、绿、蓝、紫、灰、棕、橙
1. 红⾊：喜庆、吉祥的颜⾊

红⾊在中国传统⽂化中最喜庆，吉祥的颜⾊，是中国⼈最喜欢的颜⾊

Các chuyên đề NN&VH 5

 ⼈们在⽣活中遇到喜庆的事情如结婚等，都要⽤上红⾊
婚礼
结婚：红事，意味庆喜的事情
新浪要戴⼤红花
新娘要穿红⾊的⾐服和红⾊的鞋
房内外要贴上红双喜⼦
所有布置能⽤红⾊的都⽤红⾊

越多越难年轻⼈受⻄⽅的影响，才哟个⻄⽅的结婚⽅式，新娘穿⽩⾊的婚
纱，星浪要穿深⾊的⻄服
中⻄合璧的⽅式举⾏，这样婚礼上的颜⾊也就多样了
春节
⽤红⾊的饰物来装点⾃⼰的家
春联的福字
红包
⼤街⼩巷常常张灯结彩和⼤红灯笼

2. ⽩⾊
中国传统⽂化中，⽩⾊代表凶险、死亡，是不吉利的颜⾊，中国⼈不喜欢⽩
⾊
家⾥死⼈办丧事称⽩事
传统丧失⾥上，情⼈要穿⽩⾊的⾐服，叫丧服
3. ⻩⾊：⾼贵、尊严的颜⾊

除了红⾊，中国传统商业喜欢⻩⾊
⻩⾊在中国传统⽂化中表⽰⾼贵、尊严
唐朝以后成为⾄⾼⽆上的皇帝及皇家专⽤的颜⾊，禁⽌其他⼈使⽤
皇帝穿的⾐服——⻰袍叫⻩袍

Các chuyên đề NN&VH 6

 三、现代汉语中的颜⾊词
1. 单⾳节颜⾊词
⼋个基本的单⾳节颜⾊词：红、⿊、⽩、⻩、绿、蓝、紫、灰
主要⽤法特点是都是形容词，前边⼤都可以加“很”、“⾮常”等副词，经常在剧
中作定语、谓语或补语
2. 双⾳节颜⾊词

加 “ ⾊ ”、
3. 三⾳节颜⾊词

四、现代汉语颜⾊词的⽂化义
1. 颜⾊词“红”、“红⾊”的⽂化义
兴旺、顺利
⾰命的、进步的
受重视、受欢迎
2. “⽩”、“⽩⾊”

现代汉语中：反动的、落后的
3. “⿊”、“⿊⾊”

邪恶、坏、狠毒
秘密的、⾮法的、不公开的
4. “⻩”、”⻩⾊“

现代汉语：⾊情的、淫秽的、下流的
5. “绿⾊”

环保的、⽆污染的、健康的
安全的、可通⾏的
6. “灰“、”灰⾊“

悲观、失望
不清楚或来路不明

Các chuyên đề NN&VH 7

 Học bù 10/3 tuần 7

Người Kinh _ Đồ Sơn Việt Nam

Cách lưu giữ văn hóa người Việt:

Theo đàn cá đánh cá, tốt ăn tốt ở, cá nhiều, ở lại đánh cá đến nay

cây nhãn cây nhỡn, con sông con tông con trâu con tâu

“旁观社会语⾔学“：研究社会中的宏观性的语⾔问题，如：语⾔接触、语⾔借⽤。
“微观社会语⾔学”：联系社会因素来探讨语⾔变异发⽣的原因和规律。

pijinyu

Các chuyên đề NN&VH 8

Các chuyên đề NN&VH 9
Các chuyên đề NN&VH 10
Các chuyên đề NN&VH 11
Các chuyên đề NN&VH 12
Các chuyên đề NN&VH 13
Các chuyên đề NN&VH 14
Các chuyên đề NN&VH 15
Các chuyên đề NN&VH 16
Các chuyên đề NN&VH 17
Các chuyên đề NN&VH 18
Các chuyên đề NN&VH 19
 上市：niêm yết
熊市：giá cả đi xuống
⽜市：giá cả đi lên

Các chuyên đề NN&VH 20

Các chuyên đề NN&VH 21
Các chuyên đề NN&VH 22
 当代中国⻘年称呼语 (研究对象：chỉ dùng với người lạ)
X 中国和越南的禁忌对⽐/中国称呼语
V ⽼年⼈vs年轻⼈的语⾔

理论：称呼语（当⾯称呼: anh, chị, ông, bà）和称谓语（彼此之间的关系：表

哥、表姐）
Nghiên cứu ⇒ định nghĩa ⇒ điều tra ⇒ phân tích ⇒ kết luận

学习称呼语的重要性
⼩姐⇒姐姐⇒姑娘⇒……⇒美⼥
外国学⽣学习称呼语的难点
Miền Bắc gọi xiao ho
Miền Nam gọi xiao tên

汉越称呼语的对⽐
亲属称谓/⾮亲属称谓
中国年轻⼈称呼语调查
Các chuyên đề NN&VH 23
 领班：tổ trưởng
乘务员：tiếp viên hàng không

Học bù 17/03

泛化现象：mở rộng nghĩa

Các chuyên đề NN&VH 24

Các chuyên đề NN&VH 25
Các chuyên đề NN&VH 26
Các chuyên đề NN&VH 27
Các chuyên đề NN&VH 28
Các chuyên đề NN&VH 29
Các chuyên đề NN&VH 30
Các chuyên đề NN&VH 31
Các chuyên đề NN&VH 32
Các chuyên đề NN&VH 33
Các chuyên đề NN&VH 34
Các chuyên đề NN&VH 35
Các chuyên đề NN&VH 36
Các chuyên đề NN&VH 37
Các chuyên đề NN&VH 38
Các chuyên đề NN&VH 39
 现代汉语语⽤概述 23/3
什么是语⽤学
研究在使⽤中的语境意义或话语在特定语境条件下的交际意义，包括意义的
产⽣与理解，也包括交际中语⾔形式或策略的恰当选择与使⽤。
话语在使⽤中的语境意义，或话语在特定语境条件下的交际意义，是说话⼈
的⾔外之意，因此，语⽤学可以说是研究⾔外之意的学科。
语⽤分析的基本原则
⾔语⾏为与语⽤意义
语⽤⼗⼀⾏为过程，⽽⾏为总是由⼀些基本要素构成的
a. ⾏为者——⾏为的发出者（发话者或作者）和接收者（受话者或阅读者）

b. ⾏为的⼿段（说出的话语⾔或写出的语篇）

语⽤意义是话语在语⾔意义的基础上由于语⾔使⽤者及使⽤环境的作⽤⽽形成的
意义。

Các chuyên đề NN&VH 40

 语⽤意义主要有两种：语⾯意义和⾔外意义（ý tại ngôn ngoại）
话语结构
三个⽅⾯：
话语的衔接⼿段。之⼀些语⾔标记：第三⼈称代词、指⽰代词、关联词语，
甚⾄对某个词语的省略。
话题的推进⽅式。之举⾃建由于话题上的联系呈现出⼀种紧密的结构关系。
宏观表现。

语⽤分析的基本原则

第⼗⼆课：中国语⾔⽂化专题《张艺谋电影赏析》 30/3
20多部

Các chuyên đề NN&VH 41

 年的奥林⽐克开幕与闭幕仪式
2008

《⼤红灯笼⾼⾼挂》đèn lồng đỏ treo cao

点⻓明灯
⻓明⻓明，⻓明百岁
封灯就是受到惩罚，取消⼀切待遇。
Học bù 7/4

Các chuyên đề NN&VH 42

Các chuyên đề NN&VH 43
Các chuyên đề NN&VH 44
Các chuyên đề NN&VH 45
Các chuyên đề NN&VH 46
Các chuyên đề NN&VH 47
Các chuyên đề NN&VH 48
Các chuyên đề NN&VH 49
Các chuyên đề NN&VH 50
Các chuyên đề NN&VH 51
Các chuyên đề NN&VH 52
Các chuyên đề NN&VH 53
Các chuyên đề NN&VH 54
Các chuyên đề NN&VH 55
Các chuyên đề NN&VH 56
 2 tuần sau khi kết thúc môn học

6/5 nộp bài (giữa kì cuối kì)

cô Hà: gửi mail trước 12h00 6/5

gtlvcotrinhha@gmail.com

Các chuyên đề NN&VH 57