You are on page 1of 23

NB]CUBF ]GFKBLWNWBF

KIQWQWF CNGL ?
FGQIB KPI B@WQ[IFB
5=2;9=2=04

]CN[GJJGQ JGHGFJGQ [BFOWF@ JBUBF@


]UC@UBH Q[WKI ]UCDGQI
FGUQ [BLWF 5=5=
B. Jcfsgp ]gfybjit
2. Kgdifisi @GUK
@bstrcgscplb`gbn rgdnux kisgbsg (@GUK) bkbnbl pgfybjit jrcfij pbkb sistgh
 pgfagrfbbf. @GUK tgrjbki jgtijb bsbh nbheuf` fbij jghebni jg gscdb`us
(jgrcf`jcf`bf). Lbn ifi kbpbt hgfygebejbf tgrjbkifyb iritbsi pbkb gscdb`us.

]gfybjit rgdnujs `bstrcgscdb`gbn (@bstrcgscplb`gbn Ugdnux


Kisgbsg/@GUK) kikgdifisijbf sgeb`bi subtu jgbkbbf pbtcnc`is sgeb`bi bjiebt
rgdnujs jbfkuf`bf nbheuf` jg kbnbh gscdb`us ybf` hgfiheunjbf egreb`bi
`gjbnb ybf` hgf``bf``u (trcuengschg) ki gscdb`us hbupuf gjstrb gscdb`us kbf
btbu jchpnijbsi (Qusbftc, 5==5).

5. Gticnc`i @GUK
Egegrbpb pgfygebe tgrjbkifyb @GUK hgniputi ?
b. Hgfuruffyb tcfus NGQ (Ncwgr Gscplb`gbn Qplifatgr)

 e. Egrsilbf bsbh kbri nuhgf gscdb`us hgfuruf


a. Jgtblbfbf gpitgn gscdb`us hgfuruf
k. Eblbf rgdnujsbt hgf`gfbi kifkif` gscdb`us ybitu ]l > 5, bkbfyb pgpsif,
`brbh ghpgku, LAN.
g. Jgnbifbf pbkb nbheuf`
d. Ifdgjsi L. ]yncri kgf`bf acrpus prgkchifbf `bstritis
`. Fcf baik rgdnujs (rgdnujs `bs) hgfygebejbf lipgrsgfsitivitbs
l. Bngr`i hbjbfbf btbu tikbj eisb hgfgrihb hbjbfbf ju`b hgheubt rgdnujs
i. Hgf`jcfsuhsi hbjbfbf egrbsbh, acjnbt, hifuhbf egrjbdgif kbf

 egrjbrecfbt, bnjclcn, hgrcjcj, kbf cebt-cebtbf ybf` egrtgftbf`bf kgf`bf


duf`si gscplb`gbn splifatgr eb`ibf ebwbl tgrhbsuj ybf` hghiniji gdgj 
bftijcnifgr`ij (sgpgrti egegrbpb bftilistbhif), pgf`lbhebt sbnurbf jbnsiuh,
 prc`gstgrcf, kbf fitrbt.
 j. Jgnbibfbf bfbtchi, sgpgrti pgfyghpitbf jgrcf`jcf`bf (Yusud, 5==9).
1. ]btcdisicnc`is
Kbnbh jgbkbbf fcrhbn, hbjbfbf sglbrusfyb hbsuj jg hunut hgfuju sdif`tgr 
gscdb`us eb`ibf ebwbl, kbf hgfutup sbbt hbjbfbf sukbl hbsuj jg nbheuf` uftuj 
hgfag`bl fbijfyb hbjbfbf btbu bsbh nbheuf` jghebni jg gscdb`us. Ki
sbfb

hbjbfbf uhuhfyb egrtblbf sgnbhb ti`b lif``b ghpbt jbh uftuj


kiagrfb.
 Fbhuf pbkb jbsus @GUK tgrkbpbt jgnbifbf egrupb tgrnbnu jgfkur (rgnbjsbsi) btbu
nghblfyb sdif`tgr gscdb`us eb`ibf ebwbl sglif``b hbjbfbf ybf` sukbl kitbhpuf`
ki nbheuf` fbij jghebni jg jgrcf`jcf`bf -btbu eisb sbjb lbfyb egrupb abirbf bsbh
nbheuf`fyb.

Jgtijb bsbh nbheuf` btbu hbjbfbf fbij jghebni jg jgrcf`jcf`bf, uhuhfyb


 pgfkgritb hgf`bnbhi sgfsbsi tgrebjbr btbu pbfbs ki kbkbfyb. Qgsgcrbf`
kbpbt hgf`bnbhi @GUK rif`bf sgtikbjfyb 5 jbni kbnbh sghif``u kbf @GUK
sgkbf` sbhpbi egrbt sgtikbjfyb 2 jbni kbnbh sghif``u.

@bf``ubf ybf` aujup egrbt kbf hgf``bf``u bjtivitbs sgrtb tikur ju`b
eisb hgfjbki ifkijbsi @GUK. Oijb tikbj kitbf`bfi kgf`bf ebij, hbjb kbpbt
tiheun jchpnijbsi ybf` eisb hgru`ijbf Bfkb. Hisbnfyb pgrbkbf`bf pbkb
gscdb`us (gscdb`itis) ybf` kbpbt hgfygebejbf pgrkbrblbf, nujb, tujbj, lif``b
jbrif`bf pbrut
 pbkb gscdb`us.

Obrif`bf pbrut ifi kbpbt hgheubt gscdb`us hgfjbki ngeil sghpit ybf` sgnbfjutfyb
bjbf hgf``bf``u prcsgs hgfgnbf. Ki bftbrb 2=-27% pgfkgritb @GUK
ybf`
 egrjgpbfjbf`bf kbpbt hghiau hbsbnbl jgsglbtbf ybf` ngeil sgrius. Qbnbl
sbtufyb bkbnbl Ebrrgtt’s gscdb`us ybf` eisb hgfjbki jbfjgr gscdb`us ki jghukibf
lbri.
;. Hbfidgstbsi Jnifij 
b. Qgfsbsi tgrebjbr ki kbkb ybf` tgrjbkbf` hgfjbnbr jg jgrcf`jcf`bf.
Ubsb tgrebjbr ifi kbpbt egrnbf`suf` sgnbhb 5 jbh, kbf uhuhfyb
hghegrbt sgtgnbl hbjbf. Egrebrif` ju`b kbpbt hghpgregrbt `gjbnb.
 e. Qgfsbsi tgrsgeut eisb ju`b kisgrtbi kgf`bf rbsb bsbh btbu pblit ki hunut

a. Fygri kbkb
k. Qunit hgfgnbf
g. Ebtuj jgrif`
d. Fygri tgf``crcjbf kbf subrb sgrbj 
`. ]gfurufbf egrbt ebkbf
l. Bfghib
i. Lghbtghgsis btbu hgngfb
 j. Ckifcdb`ib (Egstbri, 5=22).
7. ]ghgrijsbbf ]gfufjbf`

b. Gfkcsjcpi
]ghgrijsbbf gfkcsjcpi sbnurbf agrfb eb`ibf btbs hgrupbjbf stbfkbr ebju
uftuj kib`fcsis @GUK kgf`bf kitghujbffyb huacsbn ergbj ki gscplb`us
(gscdb`itis rgdnujs). Oijb tikbj kitghujbf huacsbn ergbj pbkb pghgrijsbbf
gfkcsjcpi sbnurbf agrfb eb`ibf btbs pbkb pbsigf kgf`bf `gjbnb jlbs @GUK,
jgbkbbf ifi kisgeut fcfgrcsivg rgdnux kisgbsg (FGUK).
 e. Gscdb`c`rbdi
Kgf`bf ebriuh kiebfkif`jbf kgf`bf gfkcsjcpi, pghgrijsbbf ifi jurbf`
 pgjb kbf sgrif`jbni tikbj hgfufjujjbf jgnbifbf, tgrutbhb pbkb jbsus

gscdb`itis rif`bf. ]bkb jgbkbbf ybf` ngeil egrbt, `bhebr rbkicnc`y kbpbt
 egrupb pgfgebnbf kifkif` kbf nipbtbf hujcsb, unjus, btbu pgfyghpitbf
nuhgf.
a. Hcfitcrif` pL 5; jbh
Gpisckg rgdnujs `bstrcgscdb`gbn hgfiheunjbf bsikidijbsi eb`ibf
kistbn gscplb`us. Gpisckg ifi kbpbt kihcfitcr kbf kirgjbh kgf`bf
hgfghpbtjbf hijrcgngjtrckb pL pbkb eb`ibf kistbn gscplb`us.
]gf`ujurbf pL pbkb gscplb`us eb`ibf kistbn kbpbt hghbstijbf
bkb tikbjfyb rgdnujs
`bstrcgscdb`gbn. pL kiebwbl ; pbkb jbrbj 7 ah ki btbs NGQ kibf``bp

kib`fcstij uftuj rgdnujs `bstrcgscdb`gbn.


k. [gs ]grdusi Egrstgif
[gs ifi hgf`ujur sgfsitivitbs hujcsb kgf`bf hghbsbf` sgnbf` trbfsfbsbn
kbf hgnbjujbf pgrdusi eb`ibf kistbn gscplb`us kgf`bf LAn =,2 H kbnbh
wbjtu jurbf` kbri 2 jbh. [gs ifi egrsidbt pgngf`jbp tgrlbkbp hcfitcrif` pL
5; jbh pbkb pbsigfpbsigf kgf`bf `gjbnb ybf` tikbj jlbs. Einb nbrutbf ifi
hgfiheunjbf rbsb fygri kbkb sgpgrti ybf` eibsbfyb kibnbhi
pbsigf,

sgkbf`jbf nbrutbf FbAn tikbj hgfiheunjbf rbsb fygri, hbjb tgst


ifi kibf``bp pcsitid. [gst Egrfstgif ybf` fg`btivg tikbj hgfyif`jirjbf
bkbfyb
fygri ybf` egrbsbn kbri gscplb`us.
g. Hbfchgtri gscdb`us
]gf`ujurbf tgjbfbf pbkb jbtup jgrcf`jcf`bf ebwbl
hgfufjujbf jgjubtbffyb kbf kbpbt hghegkbjbf
jbtup ybf` fcrhbn kbri jbtup ybf`
 egrduf`si euruj jgjubtbf splifatgr.

4. ]gfbtbnbjsbfbbf Hgkis

b. [grbpi Dbrhbjcnc`is
- Bftbsik.
@cncf`bf cebt ifi aujup gdgjtid kbf bhbf kbnbh hgf`linbf`jbf `gjbnb
@GUK tgtbpi tikbj hgfygheuljbf ngsi gscdb`itis. Qgnbif sgeb`bi
euddgr  tgrlbkbp LAn, cebt ifi kbpbt hghpgrjubt tgjbfbf sdif`tgr
gscplb`us
 eb`ibf ebwbl.
- Bftb`cfis rgsgptcr L5.
Ybf` tgrhbsuj kbnbh `cncf`bf cebt ifi bkbnbl sihgtikif, rbfitikifg,
dbhctikif, kbf fizbtikif. Qgeb`bi pgfgjbf sgjrgsi bsbh, kbf
gdgjtid 

 pbkb pgf`cebtbf gscdb`itis kgrbjbt rif`bf sbhpbi sgkbf` sgrtb tbfpb


jchpnijbsi.
- Cebt-cebtbf prcjifgtij. Qgabrb tgcritis, cebt ifi pbnif` sgsubi uftuj 
 pgf`cebtbf @GUK jbrgfb pgfybjit ifi ngeil acfkcf` jgbrbl `bf``ubf
hctinitbs. Fbhuf, pbkb prbjtgjfyb, pgf`cebtbf @GUK sbf`bt
 egr`bftuf` pbkb pgfgjbfbf sgjrgsi bsbh.
- Hgtcjncprbhik kbf Kchpgrikcf. Cebt ifi egjgrjb sgeb`bi
bftb`cfis rgsgptcr kcpbhifg. -. @cncf`bf cebt ifi bkbnbl
bftb`cfis rgsgptcr  kcpbhifg kgf`bf
- Qujrbndbt (Bnuhifiuh likrcjsikb + sujrcsb cjtbsundbt).
Egregkb kgf`bf bftbsik kbf pgfgjbf sgjrgsi bsbh, cebt ifi tikbj
hghiniji gdgj 
nbf`suf` tgrlbkbp bsbh nbheuf`. Cebt ifi egjgrjb kgf`bf
abrb hgfif`jbtjbf pgrtblbfbf hujcsb gscplb`us, sgeb`bi euddgr
tgrlbkbp LAn ki ggscdb`us sgrtb kbpbt hgf`ijbt pgpsif kbf `brbh
ghpgku.

 e. [grbpi Fcf-Dbrhbjcnc`is

- [ikbj hgrcjcj  
- [ghpbt tikur eb`ibf jgpbnb kitif``ijbf
- [ikbj hifuh bnjclcn
- Kigt rgfkbl nghbj 
- Lifkbri hgf`bf`jbt ebrbf` egrbt
- ]gfurufbf egrbt ebkbf pbkb pbsigf `ghuj 
- Obf`bf hbjbf tgrnbnu jgfybf`
- Lifkbri pbjbibf ybf` jgtbt, tgrutbhb ki kbgrbl pif``bf`.
2.]gfbtbnbjsbfbbf Hgkis

b. ]gfbtbnbjsbfbbf jgpgrbwbtbf
• Hcfitcr tbfkb-tbfkb vitbn

• Jbji bkbfyb ifdgjsi btbu pgrbkbf`bf fygri

• Kistrbjsi kbf bjbrjbf tgjfij rgnbjsbsi

• Jchprgs lbf`bt
e. ]gfbtbnbjsbfbbf Hgkis
b) ]ghegribf Cebt Bfbn`gtij 
Cebt pgrgkb fygri tbfpb kisgrtbi linbf`fyb pgrbsbbf sgabrb tctbn.
Qgsgcrbf` ybf` hgf`cfsuhsi bfbn`gtij tgtbp egrbkb kbnbh jgbkbbf sbkbr.

e) ]ghegribf cebt BFQ (Bfti ifdnbhbsi fcf stgrcik)


Bspirif kbf Ieuprcdgf hgf`urbf`i fygri kgf`bf abrb egjgrjb ki ujuf`
sbrbd pgridgr pbkb kbgrbl nujb kbf hgfurufjbf tif`jbt hgkibtcr
ifdnbhbsi ybf` kilbsinjbf nujb.

5. Bsulbf Jgpgrbwbtbf
b. ]gf`jbjibf Jgpgrbwbtbf
e. ]gf`uhpunbf Kbtb
- Uiwbybt Jgpgrbwbtbf

2) Uiwbybt ]gfybjit Qgjbrbf`


Nif`juf`bf, jgeisif`bf hghpgf`bruli rbsb bhbf kbf
fybhbf. Nif`juf`bf pbsigf hgfabjup sghub dbjtcr disij kbf
psijcscsibn ybf` hghpgf`bruli btbu egrbjiebt tgrlbkbp jglikupbf
btbu jgnbf`suf`bf likup pbsigf. Jgbhbfbf ybf` bkb kbnbh nif`juf`bf
ifi bjbf hgf`urbf`i ifsikgf tgrjbkifyb pgfybjit kbf agkgrb ybf` bjbf
hghpgff`bruli rbsb

bhbf kbf fybhbf pbsigf.


5) Uiwbybt ]gfybjit Kblunu
[rbuhb pbkb jbrif`bf tueul, hisbnfyb bkb nujb egjbs cpgrbsi/egkbl
hgfygebejbf tgrjbkifyb jgrusbjbf jbrif`bf kbf iritbsi sgabr nbf`suf`
 pbkb rgsgptcr sglif``b hgf``bf``u rbsb fybhbf pbsigf.
1) Uiwbybt ]gfybjit Jgnubr`b
Uiwbybt ifi eisb kbpbt hgfygebejbf `bf``ubf rbsb bhbf kbf fybhbf,
jbrgfb kgf`bf bkbfyb riwbybt pgfybjit hbjb jnigf bjbf egrgsijc tgrjgfb
 pgfybjit sglif``b hgfiheunjb rbsb tikbj fybhbf sgpgrti fygri.

a. Jgnulbf Wtbhb
2) ]grinbju fcf vgrebn ? Egegrbpb pgrinbju fcf vgrebn ybf` kbpbt jitb
bhbti bftbrb nbif gjsprgsi wbjbl, `ghgrgtbj `i`i, hgf``i`it
eieir 
 ebwbl, knn.
5) Jubnitbs ? Kgsjripsi hgfcncf` crbf` hgf`jchufijbsijbf jubnitbs kbf
fygri. Bfjurjbf pbsigf hgf``ufbjbf eblbsb ybf` kib jgtblui.
1) Dbjtcr prgsipitbsi ? Egegrbpb dbjtcr prgsipitbsi ybf`
hgfif`jbtjbf fygri bftbrb nbif nif`juf`bf, sulu gjstrih, jg`ibtbf
ybf` tieb-tieb.

;) Iftgfsitbs ? Fygri kbpbt egrupb rif`bf, sgkbf`, egrbt btbu tbj 


tgrtblbfjbf, btbu kbpbt hgf``ufbjbf sjbnb kbri =-2=.
7) Pbjtu kbf nbhb ? ]grbwbt pgrnu hgf`gtblui, hgfabtbt jbpbf fygri
hunbi, egrbpb nbhb, eb`bihbfb tiheunfyb, ju`b iftgrvbn tbfpb fygri,
jbpbf fygri tgrbjlir tiheun.
4) Jbrbjtgristij fygri (]RUQ[)
] (prcvcjbtid) ? dbjtcr ybf` hghpgf`bruli `bwbt kbf rif`bffyb fygri
R (qubnity) ? sgpgrti bpb fygri tgrsgeut (tbjbh, tuhpun, btbu
tgrsbybt) U (rg`icf) ? kbgrbl pgrjbnbfbf fygri

Q (Qjbnb fygri) ? jgpbrblbf/iftgfsitbs fygri


[ (tihg) ? nbhb/wbjtu sgrbf`bf/drgjugfsi fygri
]gf`jbjibf Qjbnb Fygri
c Qjbnb fygri 2-1 fygri rif`bf (hbsil eisb kitblbf, bjtivitbs

tbj  tgr`bf``u)
c Qjbnb fygri ;-4 fygri sgkbf` (hgf``bf``u bjtivitbs disij)

c
Qjbnb fygri 0-2= fygri egrbt (tikbj kbpbt hgnbjujb bjtivitbs
sgabrb hbfkiri)
  ]ghgrijsbbf Disij 
- Gjsprgsi wbjbl
b) Hgfutup hbtb rbpbt-rbpbt
 e) Hgheujb hbtb ngebr-ngebr 
a) Hgf``i`it eieir kiebwbl
- Tgrebn
b) Hgfbf`is

 e) Egrtgribj 
- [bfkb-tbfkb Titbn
b) [gjbfbf kbrbl
 e) Fbki
a) ]grfbdbsbf

- Gjstrghitbs
Bhbti `grbj tueul pbsigf uftuj hgf`bncjbsi tghpbt btbu rbsb ybf` tikbj 
fybhbf.

- ]ghgrijsbbf ]gfufjbf`
a) ]ghgrijsbbf kgf`bf sjbnb fygri
k) ]ghgrijsbbf WQ@ uftuj kbtb pgfufjbf` bpbeinb bkb fygri tgjbf ki
bekchgf
g) Ucft`gf uftuj hgf`gtblui tujbf` kbnbh ybf` befcrhbn
d) ]ghgrijsbbf nbecrbtcriuh sgeb`bi kbtb pgfufjbf` pghgrijsbbf disij 
nbiffyb
`) A[-Qabf hgf`gtblui bkbfyb pgheunul kbrbl ybf` pgabl kictbj 

l) GJ@
i) HUI
  KIB@FCQB
2. Uisijc bspirbsi egrlueuf`bf kgf`bf lbhebtbf hgfgnbf, pgfurufbf
rgdnujs nbrif` kbf `nctis tgrlbkbp abirbf rgdnujs.
5. Kgdisit vcnuhg abirbf egrlueuf`bf kgf`bf pghbsujbf ybf` jurbf`, hubn kbf

huftbl / pgf`gnubrbf ybf` egrngeilbf.


1. Jgtikbjsgihebf`bf futrisi jurbf` kbri jgeutulbf tueul egrlueuf`bf
kgf`bf bfcrgjsib, hubn, huftbl.
;. Fygri bjut egrlueuf`bf kgf`bf ifdnbhbsi nbpisbf gscdb`us.
7. Egrsilbf jbnbf fbdbs tikbj gdgjtid egrlueuf`bf kgf`bf rgdnujs abirbf jg
nbrif` kbf tgf``crcjbf.
4. @bf``ubf hgfgnbf egrlueuf`bf kgf`bf pgfyghpitbf/strijtur pbkb
gscplb`us bjiebt `bstrcgscdb`gbn rgdnux kisgbsg.
0. Bfsigtbs egrlueuf`bf kgf`bf prcsgs pgfybjit.
  IF[GUTGFQI
]grgfabfbbf
Fc. Kib`fcsb Ubsicfbn
Jritgrib L bsin Iftgrvgfsi
2. Uisijc bspirbsi Qgtgnbl kinbjujbf 2. Hcfitcr tif`jbt • Hgfif`jbtjbf
 egrlueuf`bf kgf`bf
tifkbjbf jgpgrbwbtbf jgsbkbrbf, gjspbfsi pbru
lbhebtbf hgfgnbf,
 pgfurufbf rgdngjs sgnbhb ...x 5; rgdngj  hbjsihbn kbf bnbt
nbrif` kbf `nctis  jbh hbsbnbl bspirbsi  ebtuj kbf  pghegrsilbf
tgrlbkbp abirbf
pbkb jnigf kbpbt kibtbsi jghbhpubf jbnbf fbpbs.
rgdnujs.
kgf`bf jritgrib lbsin? hgfgnbf. • Hgfif`jbtjbf
• Jnigf kbpbt egrfbdbs 5. Fbijjbf  pgf`isibf ukbrb
kgf`bf hukbl, tikbj  jgpbnb 1=-;7 sgnurul
irbhb, drgjugfsi kgrbjbt sgtgnbl sg`hgf
 pgrfbdbsbf fcrhbn sjbnb ; hbjbf.  pbru, hghceinisbsi
• ]bsigf hbhpu 1. ]ctcf` kbf
hgfgnbf, hgf`ufybl hbjbfbf jgain hgf`gnubrjbf
tbfpb tgrjbki bspirbsi, jgain. sgjrgt.
kbf hbhpu hgnbjujbf ;. Lifkbri • Hgf`lifkbri
crbn ly`igfg sjbnb ; hbjbf jbnbu tgrjbkifyb risijc
• Obnbf fbdbs pbtgf, hukbl rgsiku hbsil bspirbsi ybf`
 egrfbdbs, tikbj ebfybj  tgrnbnu tif``i.
hgrbsb tgragjij kbf • Kbpbt hghebtbsi
tikbj bkb subrb fbdbs gjspbfsi
befcrhbn `bstrcgscdb`us

5. Kgdisit vcnuhg Hgf`brbl Qgtgnbl kinbjujbf cutput sgsubi


abirbf
tifkbjbf kgf`bf usib
 egrlueuf`bf kgf`bf
jgpgrbwbtbf sgnbhb EE, EO urifg
 pghbsujbf ybf`
.....x 5; fcrhbn sjbnb ;
jurbf`, hubn kbf
 jbh, kgdisit • [ikbj bkb tbfkb-
huftbl  /  pgf`gnubrbf vcnuhg abirbf
tbfkb kglikrbsi,
ybf` egrngeilbf.  pbkb jnigf
gnbstisitbs
kbpbt
Kgdifisi? kibtbsi
pgfurufbf abirbf kgf`bf jritgrib
iftrbvbsjungr, lbsin?
iftgrstisibn kbf • Hghpgrtblb
btbu iftgrsgnungr. fjbf urifg
2.  Hcfitcr stbtus 2.   ]grueblbf pbkb
likrbsi. jbpbsitbs `bstgr kbf
5.  Jbji tbfkb vitbn, hubn sbf`bt
abtbt pgrueblbf [K, hghpgf`bruli hbsujbf
tbjijbrki, tur`cr kbf
junit kbf jgnghebebf jgeutublbf abirbf,
hgherbf hujcsb.  pgfif`jbtbf risijc
1.   Egrijbf abirbf kglikrbsi.
tbheblbf IT 5.   Ifkijbtcr 

kglikrbsi/lipcvcng hib,
jgbkgjubtbf
jg kglikrbsi tur`cr junit ebij sgsubi ifkijbsi.  pgf``bftibf
jglinbf`bf kbf tikbj bkb rbsb ;.  Kcrcf` hbsujbf abirbf 1. 
abirbf kgf`bf lbus ybf` egrngeilbf crbn einb hbhpu Hgf``bftijbf
pgf`gnubrbf sckiuh. • Egrbt ebkbf stbein jglinbf`bf

• Lghbtcjrit abirbf kbf

hgfuruf sjbnb ; hghpgrebiji

• [ikbj bkb bsaitgs jgsgihebf`bf

sjbnb ; abirbf kbnbh


dbsg sg`grb kbf
pbsigf
hbhpu
hghgfuli abirbf
pgr crbn.
;.  Hghuf`jifjbf
1. Jgtikbjsgihebf`bf Qgtgnbl kinbjujbf 2.   Kisjusijbf pbkb  pgf`lgftibf
futrisi jurbf` kbri tifkbjbf  pbsigf hbjbfbf tifkbjbf
jgeutulbf tueul jgpgrbwbtbf sgnbhb .....x ybf` kujuf`bf abirbf
 egrlueuf`bf kgf`bf 5; kisujbifyb kbf ifdbsid kbf
iftbjg jurbf` bjiebt  jbh, futrisi pbkb jnigf hbjbfbf jghebni jg fcrhbn.
hubn kbf huftbl. 2.  Kgf`bf
kbpbt kibtbsi kgf`bf jritgrib ybf` tikbj
hghinil
lbsin? kisujbifyb.
hbjbfbf ybf`
• ]gfif`jbtbf egrbt 5.   Eubt jbkwbn
Kgdifisi? iftbjg futrisi kisujbi pbsigf
ebkbf sgsubi kgf`bf hbsujbf tibp
tikbj aujup uftuj hbjb sgngrb
tujubf  jbh. Bfjurjbf
jgpgrnubf hbjbf si
• [ikbj bkb tbfkb- hgf`ujur 
hgtbecnishg tueul pbsigf bjbf
tbfkb hbnfutrisi abirbf/hbjbfbf
egrtbhebl kbf
• [ikbj bkb pgfurufbf kbf hifuh
kbpbt
sgkijit kghi
 egrbt ebkbf ybf` egrbrti hgf`urbf`i rbsb
Hgf`ikgftidijbsi sgkijit btbu
hubn kbf huftbl.

sjbnb futrisi hbjbf sgabrb


5.  Qgtgnbl tifkbjbf
Qtbhifb kbf gfgr`i bkb  pgrnblbf.

 pgheb`ibf,
1.   Egritblu pbsigf
jbpbsitbs
uftuj kukuj sbbt
`bstgr 
hbjbf/hifuh.
hgfuruf jurbf`
;.  [gjbfjbf
kbri 7= hn,
sglif``b pgrnu
hbjbf sgkijit/sgrif`
1.  Hgfurufjbf
jghuf`jifbf
bspirbsi.
 pgftif`fyb ;.  Hbjbf
hgfybkbri egrngeilbf kbpbt
jgfybf` kbf hgf`bjiebtjbf
hgf`lgftijbf hubn kbf huftbl
hbsujbf. 7.  ]gf`bwbsbf

7.  [ihebf` egrbt jglinbf`bf kbf


 ebkbf tibp bnbt
lbri. Eubt jbkwbn
pgf`jbjibf
tgrbtur sgtgnbl
jgeutulbf futrisi
 punbf`.
4.  ]grnu
4.  Jcnbecrbsi
ebftubf
kgf`bf blni `izi
kbnbh
 pgrgfabfbbf
kigt ybf`
hghgfuli
jgeutulbf
• Hbhpu
;  Fygri bjut Qgtgnbl kinbjujbf 2.  Jurbf`i dbjtcr 
hgf`gfbni
 egrlueuf`bf kgf`bf tifkbjbf jgpgrbwbtbf sgnbhb  prgsipitbsi fygri 5. 
fygri (sjbnb,
ifdnbhbsi nbpisbf x 5; [if`jbtjbf
iftgfsitbs,
gscdb`us  jbh, pbsigf tikbj hgf`bnbhi istirblbt 1. 
drgjugfsi
fygri, kgf`bf jritgrib lbsin? Egrijbf
kbf tbfkb
• Hbhpu • [bfkb vitbn ifdcrhbsi tgftbf`
kbnbh
hgf`cftrcn fygri fygri sgpgrti

(tblu pgfygebe fygri,  pgfygebe fygri,

hbhpu hgf``ufbjbf  egrbpb nbhb fygri

tglfij  bjbf egrjurbf`,


kbf bftisipbsi
fcfdbrhbjcnc`i
uftuj  hgf`urbf`i jgtikbjfybhbfbf
fygri,
 prcsgkur.
hgfabri ebftubf)
;.  Bjbrjbf tgftbf`
• Hgnbpcrjbf
tgjfij 
eblwb fygri
fcfdbrhbjcnc`i
egrjurbf` kgf`bf
sgpgrti tgjfij 
hgf``ufbjbf
rgnbjsbsi fbdbs
hbfbjghgf fygri
kbnbh, kistrbjsi
futrisi 2. 
Kgf`bf
 egrjurbf`fyb dbjtcr
pgfagtus
fygri hbjb pbsigf
tikbj tgrnbnu
hgrbsbjbf iftgfsitbs
fygri.
5.  Hgfurufjbf tg`bf`bf
bekchgf kbf
hgfif`jbtjbf
rbsb jcftrcn.
1.   ]ghegribf ifdcrhbsi

ybf`
 egrunbf` kbpbt
hgf`urbf`i rbsb
jgaghbsbf pbsigf
tgrlbkbp rbsb
fygrifyb.
;.  Hgfif`jbtjbf
rgftbf` f crhbn kbf jchprgs rgnbjsbsi,
lbf`bt/kif`if. hghdcjusjbf
7.  Egrijbf jghebni
bfbn`gsij pgrlbtibf kbf
uftuj 
hgf`urbf`i fygri hgfif`jbtjbf
jghbhpubf

jcpif`.
7.   ]grnu pgfbf`bfbf
cebt uftuj  
hghukbljbf
istirblbt bkgjubt
kbf pgfygheulbf

7 Egrsilbf jbnbf Qgtgnbl kinbjujbf 2.  ]csisijbf 2.   ]gfif``ibf


fbdbs tikbj   tifkbjbf jgpgrbwbtbf sgnbhb pbsigf uftuj  jgpbnb
gdgjtid egrlueuf`bf x 5; hghbjsihbnjbf hghpgrhukbl
kgf`bf rgdnujs abirbf  jbh jnigf kbpbt vgftinbsi duf`si
jg nbrif` kbf hgfufjujjbf jritgrib lbsin? 5.  Nbjujbf
tgf``crcjbf •  jbnbf fbdbs ybf` disictgrbpi kbkb pgrfbpbsbf kgf`bf

pbtgf (tikbj tgragjij,  jijb pgrnu hgf``ufbjbf


irbhb fbdbs kbf pcnb 1.   Btur iftbjg uftuj  `rbvitbsi.
fbdbs kbnbh rgftbf` abirbf 5.  Disictgrbpi kbkb
fcrhbn) hgf`cptihbnjbf kbpbt hgf`gnubrjbf
jgsgihebf`bf. sisb sgjrgt
ybf` hbsil
tgrtif``bn.
1.   Jgsgihebf`bf

bjbf stbein
bpbeinb bftbrb

pghbsujbf
kbf

pgf`gnubrbf
kibtur 
4. @bf``ubf Hgfgnbf
Qgtgnbl kinbjujbf 2.   Ebftu pbsigf 2.  Hgfgtrbnjbf
 egrlueuf`bf kgf`bf
tifkbjbf kgf`bf lipgrgjstgfsi ,
 pgfyghpitbf/strijturg
jgpgrbwbtbf sgnbhb .....x hgf`cftrcn hghebftu
 pbkb gscplb`us bjiebt
5; jgpbnb hgfag`bl
`bstrcgscplg`bn
rgdnux  jbh hbjb `bf``ubf hgfgnbf 5.  Ngtbjjbf bspirbsi kbf
pbsigf
 pbkb jnigf kbpbt kibtbsi
kgf`bf jritgrib lbsin? hgfif`jbtjbf
kisgbsg  Jnigf kbpbt  pbkb pcsisi jghbhpubf
hgfgnbf hbjbfbf kukuj/tg`bj  uftuj 
kgf`bf sgnbhb kbf hgfgnbf.
sghpurfb sgtgnbl hbjbf. 5.   Hgf``ufbjbf

1.  Egrijbf `rbvitbsi uftuj 


hbjbf
hghukbljbf prcsgs

 pgrnblbf pbkb  eiabrb kgf`bf


nif`juf`bf hgfygftul einb
ybf` tgpbt.
tgfbf`

0. Bfsigtbs Qgtgnbl kinbjujbf


egrlueuf`bf kgf`bf tifkbjbf 2.  Kcrcf` pbsigf

prcsgs jgpgrbwbtbf sgnbhb .....x uftuj 

 pgfybjit 5; hgf`uf`jbpjbf

 jbh, bfsigtbs pbkb jnigf kbpbt  pijirbf kbf

kibtbsi kgf`bf jritgrib lbsin?  pgrbsbbf.


5. Egrijbf
• Hgfyif`jirjbf tbfkb
ifdcrhbsi ybf`
jgaghbsbf
kbpbt
• Hgrgfabfbjbf
kipgrabyb kbf
strbtg`i jcpif` sjbnb ;
jcfsistgf kbf
• Iftgfsitbs jgaghbsbf
kujuf`bf
• Hgfabri
uftuj 
ifdcrhbsi uftuj
crbf` tgrkgjbt.
hgfurufjbf
1.  [if`jbtjbf
aghbs

rbsb tgfbf` kbf


nif`juf`bf
tgfbf`.

;. ]grtblbfjbf
jcftbj
sgrif`
kgf`bf pbsigf,
hgfgnbf.
1.   ]bsigf kbpbt
 egrjcfsgftrbsi pbkb
hgjbfishg hbjbf
tbfpb bkfyb
`bf``ubf kistrbjsi
kbri nubr 
2.   Hghegrijbf

jgsghpbtbf uftuj 
hghgrijsb rbsb
tbjut rgbnistis sgrtb
jgsbnblbf jcfsgp
tgftbf` kib`fcsis.
5.  Hghuf`jifjbf uftuj
iftgrbjsi
iftgrpgrscfbn ngeil
 ebij kbf
hgfurufjbf rbsb
bfsigtbs kbf rbsb tbjut.
1.  Hghukbljbf istirblbt,
hgf`lghbt gfgr`i
kbf hgfif`jbtjbf
jghbhpubf jcpif`.
;.  Hghegrijbf jgybjifbf
eblwb
 pbsigf tikbj sgfkiri
btbu kitcnbj,
hgf`ghebf`jbf
jgpgrabybbf.

Gvbnubsi
b.   Uisijc bspirbsi pbkb jnigf kbpbt kibtbsi

 
 e. Kgdisit vcnuhg abirbf kbpbt kibtbsi.
a.  Jgtikbjsgihebf`bf futrisi pbkb pbsigf @GUK kbpbt kitbf`bfi.
k.   Fygri bjut pbkb pbsigf kbpbt kibtbsi.
g.  Egrsilbf jbnbf fbdbs gdgjtid.
d.  @bf``ubf hgfgnbf pbkb jnigf kbpbt kibtbsi
`.  Bfsigtbs pbkb pbsigf kbpbt kibtbsi.

Kbdtbr ]ustbjb

Bhif, Lbrkli. 5=21.  Bpnijbsi Bsulbf Jgpgrbwbtbf Egrkbsbrjbf Hgkis &


 FBFKB FIA-FCA. Oinik 2. Objbrtb ? Hgkib Baticf ]uenislif`.
[ih ]cjjb QKJI K]] ]]FI, (5=24), Qtbfkbr Kib`fcsis Jgpgrbwbtbf Ifkcfgsib
(QKJI), Gkisi 2, Objbrtb, ]grsbtubf ]grbwbt Ifkcfgsib

[ih ]cjjb QNJI K]] ]]FI, (5=2<), Qtbfkbr Nubrbf Jgpgrbwbtbf


Ifkcfgsib (QNJI), Gkisi 2, Objbrtb, ]grsbtubf ]grbwbt Ifkcfgsib

[ih ]cjjb QIJI K]] ]]FI, (5=2<), Qtbfkbr Iftgrvgfsi Jgpgrbwbtbf Ifkcfgsib
(QIJI), Gkisi 2, Objbrtb, ]grsbtubf ]grbwbt Ifkcfgsib

You might also like