วิธีการทางประวัติศาสตร์

ด.ช.กิตติธัช โพธิ์ราศรี ม.3/11 เลขที่1

การกำหนดหัวเรื่องที่จะศึกษา

หัวข้อ พระยาพิชัยดาบหักคือใคร

การเก็บรวบรวมข้อมูล
ประวัติ
วัยเยาว์
พระยาพิชัยดาบหัก
เดิมชื่อ จ้อย ต่อมาเจ้าเมืองพิชัยได้นำบุตร (ชื่อเฉิด) มาฝากที่
เกิดในปี พ.ศ. 2284 ที่บ้านห้วย
คา เมือง พิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ มี
พี่น้อง 4 คน แต่เสียชีวิตไป 3 คน
เด็กชายจ้อยมีนิสัยชอบชกมวยมา
ตั้งแต่เยาว์วัย บิดาได้พร่ำสอนเสมอ
ถ้าจะชกมวยให้เก่งต้องขยันเรียน
หนังสือด้วย เมื่ออายุได้ 14 ปี บิดา
นำไปฝากกับท่านพระครูวัดมหาธาตุ
เมืองพิชัย จ้อยสามารถอ่านออก
เขียนได้จนแตกฉานและซ้อมมวยไป
ด้วย
วัดเพื่อร่ำเรียนวิชา เฉิดกับพวกมักหาทางทะเลาะ
วิวาทกับจ้อยเสมอ เขาจึงตัดสินใจหนีออกจากวัดขึ้น
ไปทางเหนือโดยมิได้บอกพ่อแม่และอาจารย์ เดิน
ตามลำน้ำน่านไปเรื่อยๆ เมื่อเหนื่อยก็หยุดพักตามวัด
ที่วัดบ้านแก่ง จ้อย ได้พบกับครูฝึกมวยคนหนึ่งชื่อ
เที่ยง จึงฝากตัวเป็นศิษย์แล้วเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น
ทองดี ครูเที่ยงรักนายทองดีมากและมักเรียกนาย
ทองดีว่านายทองดี ฟันขาว (เนื่องจากท่านไม่เคี้ยว
หมากพลูดังคนสมัยนั้น) ด้วยความสุภาพเรียบร้อย
และขยันขันแข็งเอาใจใส่การฝึกมวยช่วยการงาน
บ้านครูเที่ยงด้วยดีเสมอมา ทำให้ลูกหลานครูเที่ยง
อิจฉานายทองดีมาก จนหาทางกลั่นแกล้งต่างๆ
นานา นายทองดี ฟันขาว เห็นว่าอยู่บ้านแก่งต่อไปคง
ลำบาก ประกอบครูเที่ยงก็ถ่ายทอดวิชามวยให้จบ
หมดสิ้นแล้วจึงกราบลาครูขึ้นเหนือต่อไป
การเก็บรวบรวมข้อมูล

ชื่อเสียง

เมื่อเดินถึงบางโพได้เข้าพักที่วัดวังเตาหม้อ (ปัจจุบันคือวัดท่าถนน) พอดี

กับมีการแสดงงิ้ว จึงอยู่ดูอยู่เจ็ดวันเจ็ดคืน นายทองดี ฟันขาว สนใจงิ้ว
แสดง ท่าทางหกคะเมน จึงจดจำไปฝึกหัดจนจดจำท่างิ้วได้ทั้งหมดสามารถ
กระโดดข้ามศีรษะคนยืนได้อย่างสบาย จากนั้นก็ลาพระสงฆ์วัดวังเตาหม้อขึ้น
ไปท่าเสา ขอสมัครเป็นลูกศิษย์ครูเมฆซึ่งมีชื่อเสียงในการสอนมวย ครูเมฆ
รักนิสัยใจคอจึงถ่ายทอดวิชาการชกมวยให้จนหมดสิ้น
การเก็บรวบรวมข้อมูล

ชื่อเสียง
ขณะนั้นนายทองดี ฟันขาว อายุได้ 18 ปี ต่อมาได้มีโอกาสชกมวยในงาน
ไหว้พระแท่นศิลาอาสน์ กับนายถึก ศิษย์เอกของครูนิล นายถึกไม่สามารถป้องกัน
ได้ ถูกเตะสลบไปนานประมาณ 10 นาที ครูนิลอับอายมากจึงท้าครูเมฆชกกัน
นายทองดี ฟันขาว ได้กราบอ้อนวอนขอร้อง ขอชกแทนครูเมฆและได้ตลุยเตะต่อย
จนครูนิลฟันหลุดถึง 4 ซี่ เลือดเต็มปากสลบอยู่เป็นเวลานาน ชื่อเสียงนายทองดี
ฟันขาว กระฉ่อนไปทั่วเมืองทุ่งยั้ง ลับแล พิชัย และเมืองฝาง นายทองดีอยู่กับครู
เมฆประมาณ 2 ปี ก็ขอลาไปศึกษาการฟันดาบที่เมืองสวรรคโลก ด้วยความฉลาด
มีไหวพริบ เขาใช้เวลาเพียง 3 เดือน ก็เรียนฟันดาบสำเร็จเป็นที่พิศวงต่อครูผู้
สอนยิ่งนัก หลังจากนั้นก็ไปเที่ยวเมืองสุโขทัยและเมืองตากระหว่างทางได้รับศิษย์
ไว้ 1 คน ชื่อบุญเกิด (หมื่นหาญณรงค์) โดยเมื่อครั้งที่บุญเกิดถูกเสือคาบไปนั้น
ทองดีได้ช่วยบุญเกิดไว้โดยการแทงมีดที่ปากเสือ จนเป็นที่ร่ำลือไปทั่ว
การเก็บรวบรวมข้อมูล
เมื่อท่านเดินทางถึงเมืองตาก ขณะ
นั้นได้มีพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยาที่วัด
ใหญ่เจ้าเมืองตาก สมเด็จพระเจ้า
กรุงธนบุรีจัดให้มีมวยฉลองด้วย นาย
ทองดี ฟันขาว ดีใจมากเข้าไปเปรียบ
มวยกับครูห้าวซึ่งเป็นครูมวยมือดี
ของเจ้าเมืองตากและมีอิทธิพลมาก
นายทองดี ฟันขาว ใช้ความว่องไวใช้
หมัดศอกและเตะขากรรไกรจนครูห้าว
สลบไป เจ้าเมืองตากจึงถามว่า
สามารถชกนักมวยอื่นอีกได้หรือไม่
นายทองดี ฟันขาว บอกว่าสามารถชก
ได้อีก เจ้าเมืองตากจึงให้ชกกับครู
หมึกครูมวยร่างสูงใหญ่ ผิวดำ นาย
ทองดี เตะซ้ายเตะขวา บริเวณขา
กรรไกร จนครูหมึกล้มลงสลบไป
รับราชกาล
เจ้าเมืองตากพอใจมากให้เงิน 3
ตำลึง และชักชวนให้อยู่ด้วย นายทอง
ดี ฟันขาว จึงได้ถวายตัวเป็นทหาร
ของเจ้าเมืองตาก (สมเด็จพระเจ้า
กรุงธนบุรี) ตั้งแต่บัดนั้น เป็นที่
โปรดปรานมากและได้รับยศเป็น
"หลวงพิชัยอาสา" เมื่อเจ้าเมืองตาก
ได้รับพระราชทานโปรดเกล้าฯ ให้เป็น
พระยาวชิรปราการ ครองเมือง
กำแพงเพชร หลวงพิชัยอาสาได้
ติดตามไปรับใช้อย่างใกล้ชิดและเป็น
เวลาเดียวที่พม่ายกทัพล้อม กรุง
ศรีอยุธยา
พระยาวชิรปราการพร้อมด้วยหลวง
พิชัยอาสา และทหารเข้าสู้รบกับทัพ
พม่าหลายคราวจนได้รับชัยชนะ ได้ช้าง
ม้าอาหารพอสมควร สมเด็จพระเจ้า
กรุงธนบุรีได้รับการต้อนรับจาก
ประชาชนและยกย่องขึ้นเป็นผู้นำ เมื่อ
กอบกู้เอกราชได้แล้ว สมเด็จพระเจ้า
กรุงธนบุรีขึ้นเป็นกษัตริย์ปกครอง
กรุงธนบุรีและได้โปรดเกล้าฯ ให้หลวง
พิชัยอาสา เป็นเจ้าหมื่นไวยวรนาถ เป็น
ทหารเอกราชองครักษ์ในพระองค์
 ชีวิตคู่
นางสนมรับใช้พระเจ้าตากสินมหาราช ซึ่งถูกยกให้เป็นเมียของพระยาพิชัยดาบ
หัก ทหารเอกคู่กายพระเจ้าตาก หลังเสร็จศึกจากต่อสู้กับพม่าจนดาบหักคามือและ
ได้รับชัยชนะกลับมา เมื่อพระยาพิชัยดาบหักขึ้นปกครองเมืองพิชัย นางลำยง จึง
ได้รับสามัญญานามว่า "พระนางสะวิสุตา" ทั้งนี้พระยาพิชัย มีลูกหลานที่สืบทอด
วงศ์ตระกูล มาจนถึงปัจจุบัน โดยในสมัย ร.๖ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้า
อยู่หัว โปรดพระราชทานนามสกุล "วิชัยขัทคะ" ให้ลูกหลานของท่าน มีความหมาย
โดยอนุโลมว่า ดาบวิเศษ นับเป็นเชื้อสายสกุลไทยที่เก่าแก่อีกสกุล ตั้งแต่สมัยกรุง
ศรีอยุธยา
ประเมิณหลักฐาน

จากหลักฐานที่ได้มามีความเชื่อถือ ข้อมูลเรียบ
เรียงโดยผู้จัดทำที่หน้าเชื่อถือ เช่น สำนักข่าว
หนังสือจากหน่วยราชกาล
 ตีความข้อมูล
พระยาพิชัยดาบหัก เป็นขุนนางในสมัยอยุธยาตอนปลายและธนบุรี ปรากฏชื่อในพระราชพงศาวดารเนื่องจาก
เป็นทหารเอกคู่พระทัยของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี และเป็นผู้มีส่วนกอบกู้เอกราชของชาติไทยหลังการเสียกรุง
ศรีอยุธยาครั้งที่สอง มีชื่อเสียงอย่างยิ่งจากความกตัญญูกตเวทีและความกล้าหาญ หนึ่ง ใน สี่ทหารเสือของ
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ได้แก่ หลวงราชเสน่หา (กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท), หลวงพิชัยอาสา (พระยา
พิชัยดาบหัก), พระยาเชียงเงิน (พระยาสุโขทัย), หลวงพรหมเสนา (เจ้าพระยานครสวรรค์)
เดิมท่านชื่อ จ้อย เกิดที่บ้านห้วยคา อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ ในสมัยปลายกรุงศรีอยุธยา ศึกษาอยู่กับท่าน
พระครูวัดมหาธาตุหรือวัดใหญ่ เมืองพิชัย ภายหลัง จ้อยได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นทองดี หรือ ทองดีฟันขาว มีความ
สามารถและชื่อเสียงอย่างยิ่งทั้งทางเชิงมวยและเชิงดาบ จนได้เข้ารับราชการกับสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ตั้งแต่
ครั้งดำรงตำแหน่งเป็นพระยาตาก ต่อมานายทองดีได้รับแต่งตั้งเป็นองครักษ์มีบรรดาศักดิ์เป็น "หลวงพิชัย
อาสา" เมื่อรับราชการมีความดีความชอบจึงได้รับแต่งตั้งเป็น เจ้าหมื่นไวยวรนาถ พระยาสีหราชเดโช และพระยา
พิชัย ผู้สำเร็จราชการครองเมืองพิชัย ซึ่งรับพระราชทานเครื่องยศเสมอเจ้าพระยาสุรสีห์ ตามลำดับ
ภายหลังข้าศึกยกทัพมาตีเมืองพิชัย 2 ครั้ง ในการรบครั้งที่ 2 พระยาพิชัยถือดาบสองมือออกต่อสู้จนดาบหักไป
ข้างหนึ่ง และรักษาเมืองไว้ได้ ดังนั้นจึงไดัรับสมญานามว่า "พระยาพิชัยดาบหัก"
ขอบคุณครับ