‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬

‫‪ 21‬ﺗﺎ ‪ 23‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1388‬داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك – ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ در ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎﻳﺪاري ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﻣﺴﻠﺢ‬

‫‪2‬‬
‫ﻣﺤﻤﻮد رﺿﺎ ﻋﺒﺪي‪ ،1‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ارﺟﻤﻨﺪ‬
‫‪-1‬اﺳﺘﺎدﻳﺎر داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮان ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮ اﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ ‪،‬ﺗﻬﺮان‬
‫‪-2‬داﻧﺸﺠﻮي دﻛﺘﺮاي ﻋﻤﺮان‪،‬داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻤﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‪،‬ﺗﻬﺮان‬
‫‪ma.arjomand @gmail.com‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﺴﻠﻴﺢ ﺧﺎك در ﻃﻲ ﺳﻪ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ و در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ در ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ ﻫﺎ در ﺧﻴﻠﻲ ازﺳﺎزه ﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ از ﺟﻤﻠﻪ دﻳﻮارﻫﺎي ﺣﺎﺋﻞ ‪ ،‬ﺷﻴﺮواﻧﻲ ﻫﺎ ‪،‬ﺧﺎﻛﺮﻳﺰي روي ﺧﺎﻛﻬﺎ ي ﻧﺮم‪ ،‬ﺧﺎﻛﺮﻳﺰﻫﺎي ﻋﻤﻮدي وﺷﺎﻟﻮده ﻫﺎي‬
‫ﺧﺎﻛﻲ ﻣﺴﻠﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ را در ﺗﻮده ﺧﺎك ازﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺮوي ﻛﺸﺸﻲ اﻓﺰاﻳﺶ‪،‬ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻫﺎي اﻓﻘﻲ را‬
‫ﻛﺎﻫﺶ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺒﺎ" ﭘﺎﻳﺪاري ﻛﻠﻲ را در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬درﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮارد ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ ﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﻠﻜﻪ‬
‫ﻳﻚ راه ﺣﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻫﺮﭼﻪ دﻗﻴﻘﺘﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ– ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎﻛﻲ ) زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك ﺳﻄﺢ‬
‫ﺗﻤﺎس" ‪" δ i‬و ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ" ‪ (" C i‬ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎرﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺤﻮه اﻧﺪرﻛﻨﺶ ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ – ﺧﺎك ﻃﻲ ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺼﻮرت ﺗﺌﻮرﻳﻚ وﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﻤﺎ ﻛﻦ رﻓﺘﺎر ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ – ﺧﺎك ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﺠﺮﺑﻲ‬
‫اﻧﺪرﻛﻨﺶ ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ – ﺧﺎك آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﻴﺎس ﺑﺰرگ)‪ (30cm×30cm‬و آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮش‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮاي ﻣﺼﺎﻟﺢ ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ از ﺳﺎل ‪1991‬ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺴﻪ)‪ ASTM( D5321‬ﺑﺼﻮرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد در آﻣﺪه در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﺶ ﻫﻨﻮز ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮد راﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﻮﺳﻂ ‪ ASTM‬ﺑﺼﻮرت اﺳﺘﺎﻧﺪارد در ﻧﻴﺎ ﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﻴﺎس ﺑﺰرگ ﺟﻬﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‪ -‬ﺧﺎك اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ روش ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺧﻮﺑﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻠﻴﺪ واژه ﻫﺎ ‪ :‬ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ ‪ ،‬ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﻣﺴﻠﺢ ‪،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم‪ ،‬ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬آزﻣﺎ ﻳﺶ ﺑﻴﺮون ﻛﺸﺶ‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫‪.1‬‬

‫در ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﻴﺮ ژﺋﻮﺳﻴﻨﺘﺘﻴﻚ ﻫﺎ ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲ ﻛﺸﺸﻲ ﺑﺮاي ﺗﺴﻠﻴﺢ ﺧﺎك در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ژﺋﻮﺗﻜﻨﻴﻚ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ﻣﺴﻠﺢ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺗﻮده ﺧﺎك ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪن ﻧﻴﺮوي ﻛﺸﺸﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻫﺎي اﻓﻘﻲ ﺧﺎك‬
‫ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﭘﺎﻳﺪاري ﻛﻠﻲ ﺳﺎزه ﺧﺎك ﻣﺴﻠﺢ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ]‪.[1‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﺑﺮاي اﺣﺪاث ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﺎك ﻣﺴﻠﺢ‪،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﺎك‪ -‬ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ رادر رﻓﺘﺎر اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه و ﺧﺎك ﺑﻪ دو ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﺳﺎده ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه ﻛﻪ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻐﺰش ﺧﺎك در ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ روي ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه و ﺑﻴﺮون ﻛﺸﺶ ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ازدرون ﺧﺎك ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ]‪ .[2‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮرﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﺎك‪-‬‬
‫ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﺑﻴﺮون ﻛﺸﺶ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ]‪ .[4،3‬ﺑﺮﺗﺮي رﻓﺘﺎر ﺧﺎك‬
‫ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻧﺎﺷﻲ از اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺪول ﺧﺎك و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ دارا ﺑﻮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻻي ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه در ﺧﺎك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﺴﻠﺢ‬
‫ﻛﻨﻨﺪه‪ -‬ﺧﺎك در ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺪﻟﻴﻞ اﻳﺠﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه و ﺧﺎك و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم )ﭘﺎﺳﻴﻮ( ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﺑﻴﻦ اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‬
‫ﻋﺮﺿﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ دو ﻋﺎﻣﻞ اﻳﺠﺎد اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻮﻳﮋه ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ ﺧﺎك دارد]‪.[6,5‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﻴﺎس ﺑﺰرگ )‪ (30×30cm‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺧﺎك‪ -‬ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ و‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ازآزﻣﺎﻳﺶﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻓﺮﻣﻮلﻫﺎ و رواﺑﻂ ﺗﺠﺮﺑﻲ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶﻫﺎ ‪Miragrid‬‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫‪ 21‬ﺗﺎ ‪ 23‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1388‬داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫‪ 50/25-30‬و‪ Fortrac® 80/30-20‬ﺑﻮده و ﻣﺎﺳﻪ ﻣﻮرده اﺳﺘﻔﺎده ‪،‬ﻣﺎﺳﻪ ﺳﻴﻠﻴﺴﻲ ﻓﻴﺮوز ﻛﻮه ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﻴﻦ ‪0/7‬ﺗﺎ‪ 4‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از‬
‫روش ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺧﺎك – ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺤﻮه آزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫‪.2‬‬

‫ﻗﺒﻞ از اﻗﺪام ﺑﻪ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﺮاﻛﻢ ﭘﺮوﻛﺘﻮر اﺳﺘﺎﻧﺪارد درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ وداﻧﺴﻴﺘﻪ ﺧﺸﻚ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺧﺎك ﺑﺪﺳﺖ‬
‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ داﻧﺴﻴﺘﻪ ﺧﺸﻚ‪ ،‬ﺟﻌﺒﻪ ﺑﺮش ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﺳﻪ ﺗﺮ ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ داﻧﺴﻴﺘﻪ ﺧﺸﻚ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮري ﻛﻪ ارﺗﻔﺎع آن ﺑﺮاﺑﺮ ارﺗﻔﺎع ﺟﻌﺒﻪ ﺑﺮش ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻣﻨﻬﺎي ﻧﺼﻒ ﺿﺨﺎﻣﺖ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﺮاﻛﻢ از ﭼﻜﺶ ﻣﺨﺼﻮص ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪ ‪ .‬ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ در وﺳﻂ ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻛﻠﻤﭗ ﻛﻪ ﺑﻪ درون دﻳﻮاره ﻋﻘﺒﻲ ﺟﻌﺒﻪ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻣﺘﺼﻞ و ﻣﺤﻜﻢ ﻣﻲ ﺷﺪه ‪ ،‬ﻧﺼﺐ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ار ﻧﺼﺐ‬
‫ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺟﻌﺒﻪ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻣﺴﺘﻘﺮ و ﺗﻮﺳﻂ ﺧﺎك ﭘﺮ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪﺟﻌﺒﻪ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬ﭘﺲ از آﻣﺎده ﺳﺎزي ﻧﻤﻮﻧﻪ ‪،‬ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري روي ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﺮ و ﺑﺎر ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻ" ﺑﺎر ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺮ روي ﻧﻤﻮﻧﻪ وارد ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ ﺗﻨﺶ ﺑﻪ‬
‫‪1 mm‬‬ ‫ﺻﻮرت ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﺮدد‪.‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ‪،‬در ﺗﻤﺎﻣﻲ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ از ﻧﺮخ ﻛﺮﻧﺶ‬
‫‪min‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ]‪.[7‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﺪرﻛﻨﺶ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ – ﺧﺎك ﺑﻪ روش ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ASTM D5321‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ . [8‬ﺑﺪﻳﻦ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻗﺎﺋﻢ ‪ 50 ،25‬و ‪ 75‬ﻛﻴﻠﻮ ﭘﺎﺳﻜﺎل ) ‪ (kPa = kN m 2 = 0.1 t m 2‬ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﺧﺎك ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬ﺷﻜﻞ ‪ 1‬ﺷﻜﻞ ﻛﻠﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺮا ه ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در وﺳﻂ ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎي ﺑﺮش را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺼﺎﻟﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‬ ‫‪.3‬‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ از ﻳﻚ ﻧﻮع ﻣﺎﺳﻪ ﻓﻴﺮوز ﻛﻮه ﺑﺎ داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ‪ 0/7‬ﺗﺎ ‪ 4‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺎﺳﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺮاي ﺳﻨﺪﺑﻼﺳﺖ و ﻓﻴﻠﺘﺮﻛﺮدن‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد دارد‪.‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﺎﺳﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻌﻴﺎر ﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ASTM‬ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪه در ﺟﺪول ‪ 1‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊ‬
‫داﻧﻪ ﺑﻨﺪي و ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﻳﻮﻧﻴﻔﺎﻳﺪ ﺧﺎك )‪ (USCS‬ﻣﺎﺳﻪ در رده ‪) SW‬ﻣﺎﺳﻪ ﺧﻮب داﻧﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه( ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ‬
‫ﻣﺎﺳﻪ ﺗﻮﺳﻂ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻜﻞ ‪ 2‬رﻓﺘﺎر ﻣﺎﺳﻪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ از آزﻣﺎﻳﺶ ﭘﺮوﻛﺘﻮر اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺪار‬
‫درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ ) ‪ ( w‬ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 4‬درﺻﺪ و ﺣﺪاﻛﺜﺮ داﻧﺴﻴﺘﻪ ﺧﺸﻚ ) ‪ (γ d max‬ﺑﺮاﺑﺮ‪ 1/6 g/cm3‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫‪opt‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -1‬وﻳﮋﮔﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﺳﻴﻠﻴﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ‬

‫ﻣﻘﺪار‬ ‫‪ASTM STANDARD‬‬ ‫وﻳﮋﮔﻲ‬
‫‪4‬‬ ‫‪ASTM D2862‬‬ ‫)‪D10(mm‬‬
‫‪1/3‬‬ ‫‪ASTM D2862‬‬ ‫)‪D30(mm‬‬
‫‪2/5‬‬ ‫‪ASTM D2862‬‬ ‫)‪D60(mm‬‬
‫‪6/25‬‬ ‫‪ASTM D2862‬‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ‪(D60 / D10) Cu‬‬
‫‪1/69‬‬ ‫‪ASTM D2862‬‬ ‫ﺿﺮﻳﺐ اﻧﺤﻨﺎ ‪(D302 / D60 D10) Cc‬‬
‫˚‪33/7‬‬ ‫‪ASTM D3080‬‬ ‫زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ‬
‫)‪4(%‬‬ ‫‪ASTM D698‬‬ ‫رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ‬
‫‪3‬‬
‫) ‪1/6(g/cm‬‬ ‫‪ASTM D698‬‬ ‫داﻧﺴﻴﺘﻪ ﺧﺸﻚ ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫‪ 21‬ﺗﺎ ‪ 23‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1388‬داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -1‬ﺷﻜﻞ ﻛﻠﻲ دﺳﺘﮕﺎه و ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در وﺳﻂ ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎ‬

‫‪1.65‬‬

‫‪1.60‬‬
‫)‪Dry Density (gr/cm3‬‬

‫‪1.55‬‬

‫‪1.50‬‬
‫‪ω‬‬ ‫‪= 4(%), γ = 1.6 g / cm3‬‬
‫‪opt‬‬
‫‪1.45‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪Moisture content, %‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ -2‬ﻧﻤﻮدار درﺻﺪ رﻃﻮﺑﺖ –ﺣﺪاﻛﺜﺮ وزن ﻣﺨﺼﻮص ﺧﺸﻚ ﻣﺎﺳﻪ )ﻧﻤﻮدار ﺗﺮاﻛﻢ(‬

‫ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ‪ Miragrid 50/25-30‬ﺑﺎ اﻧﺪازه ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎي‪ 25×30‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺷﺮﻛﺖ‪ Ten Cate Nicolon bv‬و‬
‫‪ Fortrac® 80/30-20‬ﺑﺎ اﻧﺪازه ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎي ‪ 20×20‬ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮﻣﺤﺼﻮل ﺷﺮﻛﺖ ‪ Huesker‬آﻟﻤﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻫﺎ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﻓﺮاﻫﻢ ﮔﺮدﻳﺪه ‪ ،‬در ﺟﺪول ‪ 2‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ‪ -2‬وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎي ‪Miragrid 50/25-30‬و‪10] Fortrac® 80/30-20‬و‪[9‬‬

‫‪Fortrac® 80/30-20‬‬ ‫‪Miragrid 50/25-30‬‬ ‫ﺷﺮح‬
‫‪PET‬‬ ‫‪PET‬‬ ‫ﻣﻮادﺧﺎم‬
‫‪Polymer‬‬ ‫‪PVC‬‬ ‫ﭘﻮﺷﺶ‬
‫)‪80(kN/m‬‬ ‫)‪50(kN/m‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﻧﻬﺎﻳﻲ)‪(Tult‬درﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ‬
‫)‪30(kN/m‬‬ ‫)‪25(kN/m‬‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ ﻧﻬﺎﻳﻲ)‪(Tult‬درﺟﻬﺖ ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‬
‫)‪12.5(%‬‬ ‫)‪11(%‬‬ ‫ﻛﺮﻧﺶ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ اﺳﻤﻲ در ﺟﻬﺖ ﻃﻮﻟﻲ‬
‫‪-‬‬ ‫)‪13(%‬‬ ‫ﻛﺮﻧﺶ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺸﺸﻲ اﺳﻤﻲ در ﺟﻬﺖ ﻋﺮﺿﻲ‬
‫)‪10(%‬‬ ‫)‪10(%‬‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺮش ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺮش ﻛﻠﻲ ) ‪(α‬‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫‪ 21‬ﺗﺎ ‪ 23‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1388‬داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﺎك – ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬ ‫‪.4‬‬

‫ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﺎك‪-‬ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ) ‪( ci‬و زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ) ‪( δ i‬و ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﺧﺎك ‪،‬‬

‫ﺷﺎﻣﻞ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ) ‪ ( C‬و زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ ) ‪ ( φ‬ﺑﺮاي ﻣﺎﺳﻪ از ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎي ﺗﻨﺶ ﻗﺎﺋﻢ – ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ‪.‬ﺑﺎ ﻣﺴﻠﺢ ﻧﻤﻮدن ﺧﺎك ﺗﻮﺳﻂ‬

‫ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه درﻃﻲ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ﺑﺎ ﺧﺎك ‪،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ و‬

‫درﺻﺪي ازﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم ﻣﻨﺘﺞ ﺷﺪه از اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوي ﻛﻞ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ) ‪ ( FDST‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه درﻃﻲ‬

‫آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 1‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد ‪.‬‬

‫‪FDST = (A T − A LG − A TG )τsoil + (A LG + A TG )τs−g + αFb‬‬ ‫)‪(1‬‬

‫در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ‪ = FDST :‬ﻧﻴﺮوي ﻛﻞ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ‪ = AT ،‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻛﻞ ﺟﻌﺒﻪ ﺑﺮش ‪ = ALG ،‬ﻣﺴﺎﺣﺖ اﻋﻀﺎي ﻃﻮﻟﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ‪ = ATG ،‬ﻣﺴﺎﺣﺖ‬

‫اﻋﻀﺎي ﻋﺮﺿﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ‪ = τ soil ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ‪ = τ s− g ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺑﺎ ﺧﺎك ‪ = Fb ،‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم )ﭘﺎﺳﻴﻮ(و‬

‫‪ = α‬ﺿﺮﻳﺒﻲ ﻛﻪ ﺳﻬﻢ درﺻﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم ﺑﺴﻴﺞ ﺷﺪه در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻞ ﺑﺮﺷﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ ﺑﺮاي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﺟﺪول ‪ 2‬ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﻛﻞ ﻧﻴﺮوي اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺧﺎك ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ راﻣﻲ‬

‫ﺗﻮان ﺑﺎﻛﻢ ﻛﺮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ازﻧﻴﺮوي ﻛﻞ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺪﺳﺖ آورد ‪.‬ازﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ) ‪ (Ci‬ﺧﺎك ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ و زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ داﺧﻠﻲ‬

‫‪ ،‬ﻧﻴﺮوي اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ " ‪" FDOS‬درﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ‪ 2‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ) ‪(δ i‬‬
‫‪FDST = (C i + σ n tan δ i )A T‬‬ ‫)‪(2‬‬

‫در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ‪ = C i :‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺧﺎك وژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‪ = δ i ،‬زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺑﺮاي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺧﺎك وژﺋﻮﮔﺮﻳﺪو ‪ = σ n‬ﺗﻨﺶ‬

‫ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬از آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه روي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ ‪ ،‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺧﺎك )‪ (C‬و زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ ) ‪ (φ‬ﺑﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﻮدارﻫﺎي‬

‫ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻗﺎﺋﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺧﺎك ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻬﻢ ﺧﺎك‬

‫ﺑﺼﻮرت زﻳﺮﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪.‬‬

‫) ‪FSW = (C + σ n tan φ )(A T −A LG −A TG‬‬ ‫)‪(3‬‬

‫‪(F‬‬‫‪S−g‬‬
‫در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ‪ = FSW :‬ﺳﻬﻢ ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك درﺗﺮﻛﻴﺐ ﺧﺎك ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ" ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ – ﺧﺎك ) ‪+ αFb‬‬

‫ﺑﺎ ﻛﻢ ﻛﺮدن ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ﺑﺎ ﺧﺎك از ﻧﻴﺮوي ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ) ‪ (FDST‬ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪:‬‬

‫‪Fs − g + αFb = FDST − FSW‬‬ ‫)‪(4‬‬

‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم )ﭘﺎﺳﻴﻮ(‬ ‫‪.5‬‬

‫در ﻓﺮﻣﻮل ‪ ( Fb ) 1‬ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم )ﭘﺎﺳﻴﻮ( ﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﻘﺪار ﻧﻴﺮوي ﻳﺎد ﺷﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫از ﺿﺮاﻳﺐ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي )‪ (Nc,Nq‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم ) ‪ ( Fb‬اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ و زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك داﺧﻠﻲ و‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫‪ 21‬ﺗﺎ ‪ 23‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1388‬داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﺿﺮاﻳﺐ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﺗﺮزاﻗﻲ – ﺑﻮزﻳﺴﻢ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻓﺮﻣﻮل زﻳﺮ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪Fb nwd = CN c + σ v N q‬‬ ‫)‪(5‬‬

‫درﺣﺎﻟﻴﻜﻪ‪ = n :‬ﺗﻌﺪاداﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‪ = w،‬ﻋﺮض ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ‪ = d،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ اﻋﻀﺎي ﻋﻤﻮدي و‪ = Nc,Nq‬ﺿﺮاﻳﺐ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬ﺿﺮﻳﺐ ‪Nq‬‬

‫ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﺗﺌﻮري وﻓﺮﺿﻴﺎت ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك دارد ‪ .‬از ﻣﺪل ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﺑﺮاي ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم در ﺟﻠﻮ اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻣﺪل اول ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﺮﺷﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﻛﻠﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﺎدﻟﻪ زﻳﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ]‪.[11‬‬

‫)‪N q = e π tan φ . tan 2 ( 45 + φ 2‬‬ ‫)‪(6‬‬

‫ﻣﺪل دوم ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪل ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻮراخ ﻛﻨﻨﺪه )ﭘﺎﻧﭻ ( ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دراﻳﻦ ﻣﺪل ﺿﺮﻳﺐ ‪ Nq‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﺷﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد]‪. [12‬‬

‫) ‪N q = e ( π 2+ φ ) tan φ . tan 2 ( 45 + φ 2‬‬ ‫)‪(7‬‬

‫ﺿﺮﻳﺐ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ‪ Nc‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه ﺑﺼﻮرت زﻳﺮﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد ]‪.[13‬‬

‫)‪N c = cot φ(N q − 1‬‬ ‫)‪(8‬‬

‫ﺑﺮاي ﺧﺎﻛﻬﺎي رﺳﻲ ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم) ‪ ( Fb‬ﺑﺼﻮرت زﻳﺮ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد]‪.[14‬‬

‫‪Fb = A b N c C u‬‬ ‫)‪(9‬‬

‫دراﻳﻨﺠﺎ‪ Ab = nwd :‬ﺳﻄﺢ ﺑﺎرﺑﺮي ﻛﻪ اﺷﺎره ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ دارد ﻛﻪ ﻛﻞ ﺳﻄﻮح ﺑﺴﺘﻪ ﻋﺮﺿﻲ اﻋﻀﺎي درﻃﻮل روزﻧﻪ ﻫﺎي‬

‫ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻧﻴﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ وﻋﺮض روزﻧﻪ ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﻔﻞ وﺑﺴﺖ ﺧﺎك درداﺧﻞ ﻋﺮض روزﻧﻪ ﺑﺎﻛﻤﻚ‬

‫ﺿﺨﺎﻣﺖ اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﺳﺘﻔﺎده ازﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﻣﻘﺎوم ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮاﺳﺖ روزﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻛﺎﻓﻲ اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ‬

‫وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ درﺟﻠﻮاﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻣﺪﻓﻮن ﺷﺪه در ﻣﺎﺳﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﻛﻠﻲ اﺳﺖ ‪ .‬درﺣﺎﻟﺖ‬

‫ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻲ رﺳﺪ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺳﻮراخ ﻛﻨﻨﺪه درﺟﻠﻮاﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻛﻢ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ‪ ،‬درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع درﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖ‬

‫ﺑﺎرﺑﺮي ﺑﺎﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺣﺎدث ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎرﻣﺤﺪود ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻢ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻧﻮع ﺳﻮراخ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻮده درﺣﺎﻟﻲ‬

‫ﻛﻪ درﻓﺸﺎرﻫﺎي ﻣﺤﺪودﻛﻨﻨﺪه زﻳﺎد ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎرﺑﺮي ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ ]‪ .[15‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻌﺎدﻻت ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه در‬

‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ در ﺟﺪول ‪ 3‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫اراﺋﻪ و ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬ ‫‪.6‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮاي ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‪ Fortrac® 80/30-20‬در ﺷﻜﻞ ‪ 4‬و ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‪ Miragrid 50/25-30‬در‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ 5‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻗﺎﺋﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ 25‬و‪ 50kPa‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓﺰآﻳﻨﺪه اي ﺑﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ‪،‬‬
‫ﻟﻴﻜﻦ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﺶ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ‪ ،75kPa‬اﺛﺮ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﺸﻬﻮد ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ اﺑﺘﺪاء رﻓﺘﺎر ﺳﺨﺖ ﺷﻮﻧﺪﮔﻲ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده و ﭘﺲ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ و ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﻛﺎﻫﺶ و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ رﻓﺘﺎر ﻧﺮم ﺷﻮﻧﺪﮔﻲ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﻗﺎﺋﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪25‬‬
‫و‪، 50kPa‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻓﺸﺎري ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻣﺴﻠﺢ و ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫ اﻳﺮان‬،‫ ﺷﻴﺮاز‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‬،1388 ‫ اردﻳﺒﻬﺸﺖ‬23 ‫ ﺗﺎ‬21

‫ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺣﺎﺻﻞ از آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‬-3 ‫ﺟﺪول‬

25 kPa ‫ در ﺗﻨﺶ ﻗﺎﺋﻢ‬τ 50 kPa‫ درﺗﻨﺶ ﻗﺎﺋﻢ‬τ 75 kPa‫ درﺗﻨﺶ ﻗﺎﺋﻢ‬τ ‫زاوﻳﻪ‬
‫ﻧﻮع ﺧﺎك‬ (kPa)‫ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‬
‫آزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫ﺗﺌﻮري‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫ﺗﺌﻮري‬ ‫آزﻣﺎﻳﺶ‬ ‫ﺗﺌﻮري‬ (ø)‫اﺻﻄﻜﺎك‬

‫ﻣﺎﺳﻪ‬- ‫ﻣﺎﺳﻪ‬ 27.8 27.8 47.6 47.6 61.2 61.2 12.1 33.7

Fortrac‫ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬-‫ﻣﺎﺳﻪ‬ 27.7 29 46 50 67.2 70 7.7 38.2

Miragrid‫ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬-‫ﻣﺎﺳﻪ‬ 29.5 31 50 49.6 66 68 12 36.1

80

Sand and Geogrid Fortrac

70

60 σn=75kPa
Shear Stress (kPa)

50

σn=50kPa
40

30 σn=25kPa

20 Normal Stress=75kPa Reinforced

Normal Stress=75kPa Un Reinforced
Normal Stress =50kPa Reinforced
10 Normal Stress =50kPa Un Reinforced
Normal Stress =25kPa Reinforced
Normal Stress =25kPa Un Reinforced
0
0 5 10 15 20
Shear displacement(mm)

Fortrac‫ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬-‫ ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﺟﺎﺑﺠﺎﺋﻲ ﺑﺮﺷﻲ‬:4 ‫ﺷﻜﻞ‬

80
Sand and Geogrid Miragrid
70

60
σn=75kPa
Shear Stress (kPa)

50
σn=50kPa
40

30 σn=25kPa

20 Normal Stress=75kPa Reinforced

Normal Stress=75kPa un Reinforced
Normal Stress=50kPa Reinforced
10 Normal Stress=50kPa un Reinforced
Normal Stress=25kPa Reinforced
Normal Stress=25kPa un Reinforced
0
0 5 10 15 20
Shear displacement(mm)

Miragrid‫ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬-‫ ﻧﻤﻮدارﻫﺎي ﺟﺎﺑﺠﺎﺋﻲ ﺑﺮﺷﻲ‬:5 ‫ﺷﻜﻞ‬

‫ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﮔﺮدد‬.‫ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‬Miragrid‫ ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬7 ‫ و ﺷﻜﻞ‬Fortrac‫ ﭘﻮش ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﺑﺮاي ﺑﺮاي ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‬6 ‫ﺷﻜﻞ‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫‪ 21‬ﺗﺎ ‪ 23‬اردﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ ،1388‬داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‪ ،‬ﺷﻴﺮاز‪ ،‬اﻳﺮان‬

‫ﻛﻪ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ زاوﻳﻪ اﺻﻄﻼك داﺧﻠﻲ در ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس و ﻧﺘﻴﺠﺘﺎً ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ در ﺻﻮرت درﺷﺖ داﻧﻪ‬
‫ﺗﺮ ﺑﻮدن ﻣﺎﺳﻪ‪ ،‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺧﺎك ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ اﻧﺪك ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺣﺘﻤﺎﻻ" ﻧﺎﺷﻲ از وﺟﻮد ﻣﻜﺶ ﺑﻴﻦ ذرات ﺧﺎك ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روش اﻓﺰاﻳﺶ زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك ﻇﺎﻫﺮي اﺣﺘﻤﺎﻻ"ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻗﻔﻞ ﺷﺪﮔﻲ داﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﺳﻪ در ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎي ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪70‬‬

‫‪60‬‬ ‫‪Sand and Geogrid Fortrac‬‬

‫)‪Shear Stress (kPa‬‬ ‫‪50‬‬

‫‪40‬‬

‫‪30‬‬

‫‪20‬‬

‫‪• Re inf orced sand , C = 7.7kPa , φ = 38.2 o‬‬

‫‪10‬‬
‫‪∆ Un Re inf orced Sand , C = 12.1kPa , φ = 33.7 o‬‬

‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪70‬‬
‫)‪Normal Stress (kPa‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ : 6‬ﭘﻮش ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‪Fortrac‬‬

‫‪70‬‬

‫‪Sand and Geogrid Miragrid‬‬

‫‪60‬‬

‫‪50‬‬
‫)‪Shear Stress (kPa‬‬

‫‪40‬‬

‫‪30‬‬

‫‪20‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪• Re inf orced Sand , C = 12 kPa , φ = 36.1o‬‬

‫‪∆ Un Re inf orced Sand , C = 12.1 kPa , φ = 33.7 o‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪70‬‬
‫)‪Normal Stress (kPa‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪ : 7‬ﭘﻮش ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ‪Miragrid‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬ ‫‪.7‬‬

‫از آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﻴﺎس ﺑﺰرگ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻧﺪرﻛﻨﺶ در ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ – ﺧﺎك اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻻزم ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺮﻣﻮل‬
‫ﻫﺎ و رواﺑﻂ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻧﺪرﻛﻨﺶ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬ﻧﺘﺎﻳﺞ رواﺑﻂ ﺗﺌﻮري‪-‬ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫اﻧﺪرﻛﻨﺶ ﺧﺎك –ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻳﻬﺎي زﻳﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪-1‬ﺗﺴﻠﻴﺢ ﻣﺎﺳﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﻣﺎﺳﻪ ‪-‬ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ اﺣﺘﻤﺎﻻ" ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﺑﻮده‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪن ﻣﻘﺪاري ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم در اﻣﺘﺪاد ﺳﻄﺢ ﺑﺮش ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه در ﺑﻬﺒﻮد ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﻣﺎﺳﻪ‬
‫و ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ روي زاوﻳﻪ اﺻﻄﻜﺎك ﻇﺎﻫﺮي ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
 ‫ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﻛﻨـﮕﺮه ﺑﻴﻦ اﻟﻤـﻠﻠﻲ ﻣﻬﻨـﺪﺳﻲ ﻋﻤـﺮان‬
‫ اﻳﺮان‬،‫ ﺷﻴﺮاز‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻴﺮاز‬،1388 ‫ اردﻳﺒﻬﺸﺖ‬23 ‫ ﺗﺎ‬21

‫ ﺗﻨﺶ ﺑﺮﺷﻲ ﺣﺎﺻﻞ از آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮاي ﻣﺎﺳﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﺢ و ﻣﺴﻠﺢ ﺷﺪه ﺑﺎ ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪﻛﻪ ﻣﺎﺳﻪ رﻓﺘﺎر ﻧﺮم‬-‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﺎﺑﺠﺎﺋﻲ ﺑﺮﺷﻲ‬-2
.‫ﺷﻮﻧﺪﮔﻲ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن داده و ﺳﻄﺢ ﺑﺮش ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺮﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ رﻓﺘﺎرﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎك ﻣﺘﺮاﻛﻢ ﺷﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻳﻦ در ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎﻳﺪاري‬. ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﻘﺪار ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﻞ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‬-3
.‫ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﻫﺎي ﻣﺴﻠﺢ در ﺻﻮرت ﻧﺒﻮد ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺘﻲ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻓﺮﻣﻮل ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‬
‫ درﺻﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻘﺎوم ﺗﻮﺳﻂ اﻋﻀﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ ﻋﺮﺿﻲ در ﻛﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺮاي اﻳﻦ‬10 ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ و ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺣﺪود‬-4
.‫ژﺋﻮﮔﺮﻳﺪ ﻫﺎ و ﻣﺎﺳﻪ وارد ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ‬ .8

1. Abiera, H.O. (1991). “Mechanically stabilized earth using Tensar, bambo and steel grid reinforcements with
weathered Bangkok clay as backfill”.M.Eng.Thesis, No. Gt -90-21, Asian Institute of technology, Bangkok,
Thailand.
2. Rowe, R.K., Ho, S.K. and Fisher, D.G. (1985). “Determination of Soil-Geotextile Interface Strength
Properties.” Second Canadian Symposium on Geotextiles andGeomembranes, pp 25-34(sept).
3. Sreekantiah, H.R., Unnikrishnan,N., (1992). “Behavior of geotextile under pullout”. Proceedings of the
Indian Geotechnical Conference, Calcutta.pp.215–228.
4. Unnikrishnan.N, Rajagopal.K, Krishnaswamy.N.R. (2002) .“Behavior of reinforced clay under monotonic
and cyclic loading”. Geotextiles and Geomembrances 20, 117 -133.
5. Zhenggui Wang and Werner Richwien.,(2002), “A Study of Soil-Reinforcement Interaction Friction”.
Journal Of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, Vol.128,No.1,Janury 1,pp.92-94
6. Ghiassian.H, Jahannia.M.,(2004) “Influence of Encapsulated Geogrid–Sand System on Bearing Capacity
and Settlement Characteristics of Reinforced clay”. International Journal of Civil Engineering, Vol.2, No.1.
7. Mohiuddin.A., (2003), “Analysis of Laboratory and Field Pullout Tests of Geosynthetics in Clayey Soils”.
Thesis for the Master in Science Degree, Department of Civil and Environmental Engineering, Louisiana
State University.
8. ASTM D5321,Standard Testing Method for Determining the Coefficient of Soil and Geosynthetic or
Geosynthetic and Geosynthetic Friction by the Direct Shear Test Method,section4,Volume 04.13,pp.123-129
9. Fortrac Datasheet ,HUESKER Synthetic, GmbH Fabrikstraße 13-15, D48712, Gescher.
10. Manual of Ten Cate Nicolon bv, Product specifications Miragrid polyester Geogrid D799-CPD.27.
11. Peterson, L.M. and Anderson, L.R. (1980). “Pull-out Resistance of Welded Wire Mats Embedded in Soil”.
Master of Science Thesis, Utah State University, Logan, UT.
12. Jewell,R.A.,Milligan,G.w. E., Sarsby, R. W. and Dubois, D. (1984). “Interaction between soil and geogrids”.
In Proceedings of Symposium on Polymer Grid Reinforcement. Thomas Telford Ltd, London, pp. 18-29.
13. Shin, E. C., Das , V. M., Pur, V. K., Cook , E. E., and Yen , S. C. (1993 ) . “Bearing capacity of a strip
foundation on geogrid – reinforced clay. Geotech”. Testing Jour., ASTM, Vol. 16 No. 4, pp. 534- 541
14. Bergado, D.T., Hardiyatimo, H.C., Cineros, C.B., Chun, C.J., Alfaro, M.C.,Balasubramaniam, A.S., and
Anderson, L.R. (1992). “Pull-out Resistance of Steel Geogrids with Weathered Clay as Backfill Material”.
Geotechnical TestingJournal, Vol. 15, No. 1., pp 33-46 (Mar).
15. Ospina, R. I. (1988). “An Investigation on the Fundamental Interaction Mechanism of Non-Extensible
Reinforcement Embedded in Sand”. Master of Science Thesis,Georgia Institute of Technology, Atlanta, GA.