Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Từ điển tiếng Việt - Nhóm biên soạn

    Uploaded by

    Le Phien Phi
    4 views1,072 pages
    Từ điển tiếng việt tự biên soạn

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document
    Từ điển tiếng việt tự biên soạn

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    4 views1,072 pages

    Từ điển tiếng Việt - Nhóm biên soạn

    Uploaded by

    Le Phien Phi
    Từ điển tiếng việt tự biên soạn

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 1072

    Table of Contents

    Mục lục
    Giới thiệu
    A
    B (1)
    B (2)
    B (3)
    B (4)
    C (1)
    C (2)
    C (3)
    C (4)
    C (5)
    C (6)
    D (1)
    D (2)
    D (3)
    D (4)
    D (5)
    E
    G (1)
    G (2)
    G (3)
    H (1)
    H (2)
    H (3)
    H (4)
    I
    K (1)
    K (2)
    K (3)
    L (1)
    L (2)
    L (3)
    L (4)
    M (1)
    M (2)
    M (3)
    N (1)
    N (2)
    N (3)
    N (4)
    O
    P (1)
    P (2)
    Q
    R (1)
    R (2)
    S (1)
    S (2)
    S (3)
    T (1)
    T (2)
    T (3)
    T (4)
    T (5)
    T (6)
    T (7)
    T (8)
    T (9)
    T (10)
    T (11)
    T (12)
    U
    V (1)
    V (2)
    X (1)
    X (2)
    Y
    Từ điển tiếng Việt
    Nhóm biên soạn
    Chà o mừ ng cá c bạ n đó n đọ c đầ u sá ch từ dự á n sá ch cho thiết bị di độ ng
    Nguồ n: http://vnthuquan.net
    Phá t hà nh: Nguyễn Kim Vỹ.
    Mục lục
    A

    B (1)

    B (2)

    B (3)

    B (4)

    C (1)

    C (2)

    C (3)

    C (4)

    C (5)

    C (6)

    D (1)

    D (2)

    D (3)

    D (4)

    D (5)

    G (1)

    G (2)

    G (3)

    H (1)
    H (2)

    H (3)

    H (4)

    K (1)

    K (2)

    K (3)

    L (1)

    L (2)

    L (3)

    L (4)

    M (1)

    M (2)

    M (3)

    N (1)

    N (2)

    N (3)

    N (4)

    P (1)

    P (2)

    R (1)
    R (2)

    S (1)

    S (2)

    S (3)

    T (1)

    T (2)

    T (3)

    T (4)

    T (5)

    T (6)

    T (7)

    T (8)

    T (9)

    T (10)

    T (11)

    T (12)

    V (1)

    V (2)

    X (1)

    X (2)

    Y
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    a
    - ,A Con chữ thứ nhấ t củ a bả ng chữ cá i chữ quố c ngữ : 1) viết nguyên â m "a"; 2) viết nguyên
    â m "a" ngắ n trong au, ay; 3) viết nguyên â m "e" ngắ n trong ach, anh; 4) viết yếu tố thứ hai
    củ a mộ t nguyên âm đô i trong ia (và ya, ở uya), ua, ưa.
    - 1 d. Nô ng cụ gồ m hai lưỡ i cắ t tra và o cá n dà i, để cắ t cỏ , rạ hay gặ t lú a. Rèn mộ t lưỡ i a bằ ng
    ba lưỡ i há i (tng.).
    - 2 d. Đơn vị đo diện tích ruộ ng đấ t, bằ ng 100 mét vuô ng.
    - 3 đg. Sấ n và o, xô ng và o. A và o giậ t cho đượ c.
    - 4 I tr. (dù ng ở cuố i câ u). Từ biểu thị ý hỏ i, hơi lấ y là m lạ hoặ c hơi mỉa mai. Cứ để mã i thế
    nà y a?
    - II c. Tiếng thố t r biểu lộ sự vui mừ ng, ngạ c nhiên hoặ c sự c nhớ điều gì. A! Mẹ đã về! A! Cò n
    việc nà y nữ a.
    - 1 Ampere, viết tắ t. 2 Kí hiệu phâ n loạ i trên dướ i: thứ nhấ t. Hà ng loạ i A. Khá n đà i A. Nhà số
    53A (trướ c số 53B).
    a dua
    - đgt. (H. a du: hù a theo) Hù a theo ngườ i khá c mộ t cá ch vô ý thứ c hoặ c để lấ y lò ng: A dua
    theo thờ i thượ ng (ĐgThMai).
    a hoà n
    - d. Ngườ i ở gá i trong nhà quyền quý thờ i phong kiến.
    a phiến
    - Nh. Thuố c phiện.
    a tò ng
    - đgt. (H. a: dự a và o; tò ng: theo) Hù a theo là m bậ y: Nó chỉ a tò ng tên tướ ng cướ p.
    à
    - 1 đg. (id.). Ù a tớ i, sấ n tớ i ồ ạ t cù ng mộ t lú c. Lũ trẻ à và o vườ n.
    - 2 I tr. (kng.; dù ng ở cuố i câ u). Từ biểu thị ý hỏ i thâ n mậ t để rõ thêm về điều gì đó . Mớ i đó
    mà quên rồ i à? Anh đi à?
    - II c. (kng.). Tiếng thố t ra biểu lộ sự ngạ c nhiên hoặ c sự c nhớ ra điều gì. À , đẹp nhỉ! À quên!
    ả
    - dt. 1. cũ Ngườ i con gá i: Đầ u lò ng hai ả tố nga (Truyện Kiều) ả Chứ c chà ng Ngưu (x. Ngưu
    Lang Chứ c Nữ ) nà ng Ban ả Tạ . 2. Khinh Ngườ i phụ nũ : ả đã lừ a đả o nhiều vụ ả giang hồ . 3.
    Chị: Tạ i anh tạ i ả , tạ i cả đô i bên 4. đphg. chị gá i (tng.).
    ả đà o
    - dt. Ngườ i phụ nữ là m nghề ca xướ ng trong chế độ cũ : ả đà o đã phấ t lên theo hướ ng đà o
    rượ u (HgĐThuý).
    á
    - c. Tiếng thố t ra biểu lộ sự sử ng số t hoặ c cả m giá c đau đớ n độ t ngộ t. Á đau!
    á khẩ u
    - đgt. Câ m: bị á khẩ u từ bé.
    á khô i
    - dt. (H. á : dướ i mộ t bậ c; khô i: đứ ng đầ u) Ngườ i đỗ thứ hai trong kì thi thờ i phong kiến: Đỗ
    á khô i trong kì thi hương.
    á kim
    - d. (cũ ). Tên gọ i chung cá c đơn chấ t khô ng phả i kim loạ i; nguyên tố khô ng kim loạ i.
    ạ
    - trt. Tiếng tỏ ý kính trọ ng hoặ c thâ n mậ t khi xưng hô trò chuyện (thườ ng dù ng ở cuố i câ u
    hoặ c sau từ chỉ ngườ i nó i chuyện vớ i mình): Vâ ng ạ Em chà o thầ y ạ Chị ạ , mai em bậ n mấ t
    rồ i.
    ác
    - 1 dt. 1. Con quạ : á c tắ m thì rá o, sá o tắ m thì mưa (tng) 2. Miếng gỗ dù ng để dò ng dâ y go
    trong khung cử i: Cá i á c ở khung cử i có hình con quạ 3. Mặ t trờ i: Trô ng ra á c đã ngậ m gương
    non đoà i (K).
    - 2 dt. Cá i thó p trên đầ u trẻ mớ i đẻ (id): Che cá i á c cho chá u.
    - 3 dt. (thự c) Nhá nh câ y mớ i đâ m ra: Câ y mớ i trồ ng đã đâ m nhá nh á c.
    - 4 tt. 1. Có tính hay là m khổ ngườ i khá c: Thằ ng Tâ y nó á c lắ m, đồ ng chí ạ (NgĐThi) 2. Dữ
    dộ i, có tá c hạ i: Trậ n rét nà y á c quá ! 3. Có ý trêu chọ c, tinh nghịch: Câ u nó i á c; Cá ch chơi á c 4.
    Từ mớ i dù ng mộ t cá ch thô ng tụ c chỉ sự đẹp, tố t: Cá i xe á c quá !.
    ác cả m
    - d. Cả m giá c khô ng ưa thích đố i vớ i ai. Có á c cả m. Gâ y á c cả m.
    ác chiến
    - đgt. Chiến đấ u ác liệt: trậ n ác chiến.
    ác mộ ng
    - dt. (H. á c: xấ u; mộ ng: giấ c mơ) 1. Giấ c mơ rù ng rợ n: Cơn á c mộ ng khiến nó rú lên giữ a ban
    đêm 2. Điều đau đớ n, khổ sở đã trả i qua: Tỉnh lạ i, em ơi: Qua rồ i cơn á c mộ ng (Tố -hữ u).
    ác nghiệt
    - t. Độ c ác và cay nghiệt. Sự đố i xử ác nghiệt.
    ác tà
    - dt. Xế chiều, lú c mặ t trờ i sắ p lặ n: Trả i bao thỏ lặ n á c tà (Truyện Kiều).
    ác tâ m
    - dt. (H. á c: á c; tâ m: lò ng) Lò ng độ c á c: Kẻ có á c tâ m đã vu oan cho chị ấ y.
    ác thú
    - d. Thú dữ lớ n có thể là m hạ i ngườ i.
    á ch
    - 1 dt. 1. Đoạ n gỗ cong mắ c lên cổ trâ u bò để buộ c dâ y kéo xe, cà y, bừ a: bắ c á ch quà ng á ch
    và o cổ trâ u thá o á ch. 2. Gô ng cù m, xiềng xích: á ch á p bứ c á ch đô hộ phá á ch kìm kẹp. 3. Tai
    hoạ việc rắ c rố i phả i gá nh chịu: á ch giữ a đà ng quà ng và o cổ (tng.) á ch giặ c giã cướ p bó c.
    - 2 (F. adjudant) dt., cũ Chứ c phó quả n thuộ c bậ c hạ sĩ quan thờ i Phá p thuộ c.
    - 3 (F. halte) đgt. Ngă n, chặ n lạ i, là m cho phả i ngừ ng, dừ ng lạ i: á ch xe giữ a đườ ng để hỏ i
    giấ y tờ á ch việc sả n xuấ t lạ i chờ lệnh mớ i Chuyến đi du lịch nướ c ngoà i bị á ch rồ i.
    - 4 đgt. (Bụ ng) bị đầ y ứ gâ y khó chịu: á ch cả bụ ng vì ă n quá nhiều no á ch.
    ạ ch
    - Nh. Oạ ch.
    ai
    - đt. 1. Ngườ i nà o: Ai có sú ng dù ng sú ng, ai có gươm dù ng gươm (HCM) 2. Mọ i ngườ i: Đến
    phong trầ n cũ ng phong trầ n như ai (K) 3. Ngườ i khá c: Nỗ i lò ng kín chẳ ng ai hay (K) 4. Đạ i
    từ khô ng xá c định về cả ba ngô i: Ngoà i ra ai lạ i tiếc gì vớ i ai (K) 5. Khô ng có ngườ i nà o: Ai
    già u ba họ , ai khó ba đờ i (tng).
    ai ai
    - đ. (chỉ dù ng là m chủ ngữ , và thườ ng dù ng trướ c cũ ng). Tấ t cả mọ i ngườ i. Ai ai cũ ng biết
    điều đó .
    ai điếu
    - dt. Bà i vă n viếng ngườ i chết để bà y tỏ lò ng thương xó t; điếu vă n.
    ai oá n
    - đgt. (H. ai: thương xó t; oá n: hờ n giậ n, thù hằ n) Đau thương oá n trá ch: Hơn thiệt thô i đừ ng
    ai oá n nữ a (Thơ Vương Tườ ng).
    ải
    - 1 d. 1 Chỗ qua lạ i hẹp và hiểm trở ở biên giớ i hoặ c trên đườ ng tiến và o mộ t nướ c. Ả i Chi
    Lă ng. 2 (vch.). Bướ c thử thá ch lớ n, khó vượ t qua. Ả i cuố i cù ng đã vượ t qua.
    - 2 I t. 1 (Chấ t hữ u cơ thự c vậ t) dễ gẫ y ná t, khô ng cò n bền chắ c do chịu tá c dụ ng lâ u ngà y
    củ a mưa nắ ng. Lạ t ả i. Cà nh câ y khô đã bị ả i. 2 (Đấ t trồ ng trọ t sau khi đã đượ c cà y cuố c và
    phơi nắ ng) khô và dễ tơi ná t. Phơi cho ải đấ t.
    - II đg. (kết hợ p hạ n chế). Là m (nó i tắ t, trong sự đố i lậ p vớ i là m dầ m). Chuyển ả i sang dầ m.
    ải quan
    - dt. Cử a ả i, chỗ qua lạ i chậ t hẹp, hiểm trở giữ a hai nướ c, thườ ng có binh lính trấ n giữ : Tính
    rồ i xong xả chướ c mầ u, Phú t nghe huyền đã đến đầ u ả i quan (Lụ c Vâ n Tiên).
    ái
    - 1 đgt. (H. á i: yêu) Yêu đương: Là m cho bể á i, khi đầ y khi vơi (K).
    - 2 tht. Tiếng thố t ra khi bị đau độ t ngộ t: á i! đau quá !.
    ái ân
    - I d. Tình thương yêu đằ m thắ m giữ a trai và gá i.
    - II đg. (vch.). Chung số ng thà nh vợ chồ ng và ă n ở đằ m thắ m vớ i nhau.
    ái hữ u
    - tt. (H. á i: yêu; hữ u: bạ n bè) Nó i tổ chứ c củ a nhữ ng ngườ i cù ng nghề nghiệp tậ p họ p nhau
    để bênh vự c quyền lợ i củ a nhau: Hộ i á i hữ u củ a cô ng chứ c bưu điện.
    ái khanh
    - đ. Từ vua chú a dù ng để gọ i ngườ i đà n bà mình yêu khi nó i vớ i ngườ i ấ y.
    ái lự c
    - dt. Sứ c, khả nă ng kết hợ p vớ i chấ t khá c: á i lự c củ a ô -xi vớ i sắ t.
    ái mộ
    - đgt. (H. á i: yêu; mộ : mến chuộ ng) Yêu quí ai, muố n giữ ngườ i ấ y ở lạ i trong cương vị cũ :
    Là m đơn ái mộ dâ ng liền mộ t chương (NĐM).
    ái nam ái nữ
    - t. Có bộ phậ n sinh dụ c ngoà i khô ng giố ng củ a nam, cũ ng khô ng giố ng củ a nữ .
    ái ngạ i
    - đgt. 1. Thương cả m, có phầ n lo lắ ng và khô ng đà nh lò ng trướ c tình cả nh củ a ngườ i khá c: á i
    ngạ i cho lũ trẻ mồ cô i Trướ c cả nh thương tâ m ai mà khô ng á i ngạ i. 2. Cả m thấ y phiền hà
    đến ngườ i khá c mà khô ng đà nh lò ng trướ c sự ưu á i củ a ngườ i đó đố i vớ i bả n thâ n: nhậ n
    quà củ a bạ n, thậ t á i ngạ i Bá c rộ ng lượ ng thế khiến tô i á i ngạ i quá .
    ái phi
    - d. Vợ lẽ yêu quý củ a vua chú a (thườ ng dù ng để xưng gọ i).
    ái quố c
    - đgt. Yêu nướ c: già u lò ng ái quố c nhà ái quố c vĩ đạ i.
    - 1 (xã ) h. Lộ c Bình, t. Lạ ng Sơn.
    - 2 (xã ) h. Nam Sá ch, t. Hả i Dương.
    ái tình
    - dt. (H. á i: yêu; tình: tình cả m) Tình cả m yêu đương nam nữ : Sứ c mạ nh củ a á i tình.
    am
    - d. 1 Chù a nhỏ , miếu nhỏ . 2 Nhà ở nơi hẻo lá nh, tĩnh mịch củ a ngườ i ở ẩ n thờ i xưa.
    am hiểu
    - đgt. Hiểu biết rà nh rõ , tườ ng tậ n: am hiểu â m nhạ c am hiểu vấ n đề.
    am pe
    - am-pe dt. (lí) (Phá p: ampère) Đơn vị cườ ng độ dò ng điện: Dò ng điện 1 am-pe.
    ảm đạ m
    - t. 1 Thiếu á nh sá ng và mà u sắ c, gợ i lên sự buồ n tẻ. Nền trờ i ả m đạ m. Chiều mù a đô ng ả m
    đạ m. 2 Thiếu hẳ n vẻ tươi vui, gợ i cả m giá c rấ t buồ n. Nét mặ t ả m đạ m.
    ám
    - 1 đgt. 1. Bá m và o là m cho tố i, bẩ n: Bồ hó ng á m vá ch bếp Trầ n nhà á m khó i hương bà n thờ .
    2. Quấ y nhiễu là m u tố i đầ u ó c hoặ c gâ y cả n trở : bị quỷ á m ngồ i á m bên cạ nh khô ng họ c
    đượ c.
    - 2 dt. Mó n ă n bằ ng cá luộ c nguyên con, kèm mộ t số rau, gia vị chấ m nướ c mắ m: cá á m cá
    nấ u á m.
    ám ả nh
    - đgt. (H. á m: tố i, ngầ m; ả nh: hình bó ng) 1. Lở n vở n luô n trong trí ó c, khiến cho phả i suy
    nghĩ, khô ng yên tâ m: Chủ nghĩa cá nhâ n đang á m ả nh mộ t số đồ ng chí (HCM) 2. Như á m3:
    Nó cứ đến á m ả nh tô i mã i. // dt. Điều là m cho mình cứ phả i nghĩ đến luô n: Cá i vườ n cao-su
    giớ i tuyến đố i vớ i tô i đã trở thà nh mộ t ám ả nh (NgTuâ n).
    ám chỉ
    - đg. Ngầ m chỉ ngườ i nà o, việc gì. Câ u nó i có ý á m chỉ anh ta.
    ám hạ i
    - đgt. Giết ngườ i mộ t cá ch lén lú t, hã m hạ i ngầ m: á m hạ i ngườ i ngay á m hạ i bằ ng thuố c độ c
    bị địch ám hạ i.
    ám hiệu
    - dt. (H. á m: ngầ m; hiệu: dấ u hiệu) Dấ u hiệu kín, khô ng cho ngườ i khá c biết: Thấ y lử a á m
    hiệu đã lạ i quay sang (NgTuâ n).
    ám muộ i
    - t. Lén lú t, khô ng chính đá ng. Ý định á m muộ i. Việc là m á m muộ i.
    ám sá t
    - đgt. Giết ngườ i mộ t cá ch bí mậ t lén lú t, có trù tính trướ c: bị á m sá t.
    ám tả
    - dt. (H. á m: ngầ m; tả : viết) Bà i viết theo nghe đọ c, sao cho đú ng, khô ng có lỗ i: Ngà y nay
    mô n ám tả đượ c gọ i là chính tả .
    ám thị
    - đg. 1 (id.). Tỏ cho biết mộ t cá ch kín đá o, giá n tiếp. 2 Dù ng tá c độ ng tâ m lí là m cho ngườ i
    khá c tiếp nhậ n mộ t cá ch thụ độ ng nhữ ng ý nghĩ, ý định củ a mình. Á m thị bằ ng thô i miên.
    an
    - tt. Yên, yên ổ n: tình hình lú c an lú c nguy Bề nà o thì cũ ng chưa an bề nà o (Truyện Kiều).
    an bà i
    - đgt. (H. an: yên; bà i: bà y biện) Xếp đặ t yên ổ n: Nhữ ng ngườ i duy tâ m cho rằ ng mọ i việc
    đều do tạ o hoá an bà i.
    an cư
    - đgt. 1. Số ng yên ổ n: Phả i an cư thì mớ i yên ổ n là m ă n đượ c. 2. Nh. Kết hạ .
    - (phườ ng) tp. Cầ n Thơ, t. Cầ n Thơ.
    - 1 (xã ) h. Tuy An, t. Phú Yên.
    - 2 (xã ) h. Tịnh Biên, t. An Giang.
    an dưỡ ng
    - đgt. (H. an: yên; dưỡ ng: nuô i) Nghỉ ngơi và đượ c bồ i dưỡ ng để lấ y lạ i sứ c: Bị thương, đi
    bệnh viện, đi an dưỡ ng (NgKhả i).
    an nghỉ
    - (cũ ). x. yên nghỉ.
    an ninh
    - tt. (H. an: yên; ninh: khô ng rố i loạ n) Đượ c yên ổ n, khô ng có rố i ren: Giữ cho xã hộ i an ninh
    cơ quan an ninh Cơ quan có nhiệm vụ bả o vệ sự yên ổ n và trậ t tự củ a xã hộ i: Cá c cá n bộ củ a
    cơ quan an ninh đã khá m phá đượ c mộ t vụ cướ p.
    an phậ n
    - đg. Bằ ng lò ng vớ i thâ n phậ n, vớ i hoà n cả nh, khô ng mong gì hơn. Số ng an phậ n. Tư tưở ng
    an phậ n.
    an tá ng
    - đgt. (H. an: yên; tá ng: chô n cấ t) Chô n cấ t tử tế: Dự lễ an tá ng ngườ i bạ n.
    an tâ m
    - đg. Như yên tâ m.
    an toà n
    - tt. (H. an: yên; toà n: trọ n vẹn) Yên ổ n, khô ng cò n sợ tai họ a: Chú ý đến sự an toà n lao độ ng.
    an ủi
    - đg. Là m dịu nỗ i đau khổ , buồ n phiền (thườ ng là bằ ng lờ i khuyên giả i). Tìm lờ i an ủ i bạ n.
    Tự an ủ i.
    an vị
    - đgt. (H. an: yên; vị: chỗ ngồ i) Ngồ i yên tạ i chỗ : Khi mọ i ngườ i đã an vị, cuộ c họ p bắ t đầ u.
    án
    - 1 d. Bà n cao và hẹp mặ t.
    - 2 d. 1 Vụ phạ m phá p hoặ c tranh chấ p quyền lợ i cầ n đượ c xét xử trướ c toà á n. Vụ á n chưa
    xử . Á n giết ngườ i. 2 Quyết định củ a toà xử mộ t vụ á n. Bả n á n tử hình. Chố ng á n.
    - 3 d. Á n sá t (gọ i tắ t).
    - 4 đg. 1 Chắ n ngang, là m ngă n lạ i. Nú i á n sau lưng. Xe chết nằ m á n giữ a đườ ng. 2 (kết hợ p
    hạ n chế). Đó ng quâ n lạ i mộ t chỗ . Á n quâ n lạ i nằ m chờ .
    án mạ ng
    - dt. Vụ là m chết ngườ i: Tên hung thủ đã gâ y án mạ ng.
    án ngữ
    - đg. Chắ n lố i qua lạ i, lố i ra và o mộ t khu vự c. Dã y nú i á n ngữ trướ c mặ t. Đó ng quâ n á n ngữ
    cá c ngả đườ ng.
    án phí
    - dt. (H. á n: vụ kiện; phí: tiền tiêu) Tiền phí tổ n về mộ t vụ kiện: Nộ p á n phí cho tò a á n.
    án sá t
    - d. Chứ c quan trô ng coi việc hình trong mộ t tỉnh, dướ i thờ i phong kiến.
    án thư
    - dt. (H. á n: bà n; thư: sá ch) Bà n dù ng để xếp sá ch: á n thư sơn son thếp và ng nguy nga (Tố -
    hữ u).
    ang
    - 1 d. 1 Đồ đự ng nướ c bằ ng đấ t nung, thà nh hơi phình, miệng rộ ng. Ang sà nh. Ang đự ng
    nướ c. 2 Đồ đự ng trầ u bằ ng đồ ng, thấ p, thà nh hơi phình, miệng rộ ng.
    - 2 d. Dụ ng cụ đong lườ ng bằ ng gỗ hoặ c đan bằ ng tre, hình hộ p, dung tích khoả ng bả y tá m
    lít, dù ng ở mộ t số địa phương để đong chấ t hạ t rờ i. Mộ t ang gạ o.
    ang á ng
    - trgt. Độ chừ ng: Giá tính ang á ng mộ t triệu đồ ng.
    á ng
    - 1 d. (ph.). Bã i phẳ ng chưa đượ c khai khẩ n. Á ng cỏ .
    - 2 d. (vch.; kết hợ p hạ n chế). Từ dù ng chỉ từ ng đơn vị thuộ c loạ i sự vậ t đượ c coi là có vẻ
    đẹp lộ ng lẫ y, rự c rỡ . Á ng mâ y hồ ng. Mộ t á ng vă n kiệt tá c.
    - 3 đg. Nhìn trên đạ i thể mà ướ c lượ ng, mà đoá n định. Cụ già á ng ngoà i sá u mươi tuổ i. Á ng
    theo đó mà là m. // Lá y: ang á ng (x. mụ c riêng).
    anh
    - 1 dt. Loà i chim giố ng chim yến: Điều đâ u lấ y yến là m anh (K).
    - 2 dt. 1. Ngườ i con trai do mẹ mình đẻ trướ c mình: Anh tô i hơn tô i mườ i tuổ i 2. Ngườ i con
    trai con vợ cả củ a cha mình: Anh ấ y kém tuổ i tô i, nhưng là con bà cả 3. Ngườ i đà n ô ng đang
    tuổ i thanh niên: Anh bộ độ i. // đt. 1. ngô i thứ nhấ t khi ngườ i đà n ô ng tự xưng vớ i em mình,
    vợ mình, ngườ i yêu củ a mình, hoặ c mộ t ngườ i ít tuổ i hơn mình: Em nó i vớ i mẹ là anh đi thi;
    Em cho con đi vớ i anh; Anh thế là khô ng yêu ai ngoà i em; Em bé ơi, chỉ cho anh nhà ô ng chủ
    tịch nhé 2. Ngô i thứ hai khi mình nó i vớ i anh ruộ t hay anh họ : Anh nhớ biên thư cho em
    nhé; khi vợ nó i vớ i chồ ng: Anh về sớ m để đưa con đi họ c nhé; khi mộ t cô gá i nó i vớ i ngườ i
    yêu: Em mong thư củ a anh; khi bố , mẹ hoặ c ngườ i có tuổ i trong họ nó i vớ i con trai, con rể
    hoặ c mộ t ngườ i đà n ô ng cò n trẻ: Anh đã lớ n rồ i phả i là m gương cho cá c em; khi nó i vớ i mộ t
    ngườ i đà n ô ng chưa đứ ng tuổ i hay mộ t ngườ i huynh trưở ng trong đoà n thể thanh niên:
    Anh dạ y cho em mộ t bà i quyền nhé; Anh cô ng nhâ n ơi, anh sử a cho tô i cá i má y nà y nhé 3.
    Ngô i thứ ba chỉ mộ t ngườ i đà n ô ng cò n trẻ: Tô i đến thă m mộ t ngườ i bạ n vì anh ố m; Anh
    Trỗ i dũ ng cả m, mọ i ngườ i kính phụ c anh.
    anh á nh
    - t. x. á nh2 (lá y).
    anh dũ ng
    - tt. (H. anh: tà i hoa; dũ ng: can đả m) Can đả m khá c thườ ng: Quâ n ta anh dũ ng lạ i hà o hù ng
    (X-thuỷ).
    anh đà o
    - d. Câ y to vù ng ô n đớ i cù ng họ vớ i hoa hồ ng, quả to bằ ng đầ u ngó n tay, vỏ nhẵ n bó ng, mà u
    đỏ hoặ c và ng nhạ t, vị ngọ t, hơi chua.
    anh em
    - dt. 1. Anh và em: Anh em ta bá nh đa, bá nh đú c (tng) 2. Bè bạ n: Hồ Chủ tịch coi cá c dâ n tộ c
    bị á p bứ c là anh em (PhVĐồ ng). // tt. Coi như anh em: Cá c nướ c anh em.
    anh hù ng
    - I d. 1 Ngườ i lậ p nên cô ng trạ ng đặ c biệt lớ n lao đố i vớ i nhâ n dâ n, đấ t nướ c. Nguyễn Huệ là
    mộ t anh hù ng dâ n tộ c. 2 Nhâ n vậ t thầ n thoạ i có tà i nă ng và khí phá ch lớ n, là m nên nhữ ng
    việc phi thườ ng. Cá c anh hù ng trong truyện thầ n thoạ i Hi Lạ p. 3 Danh hiệu vinh dự cao nhấ t
    củ a nhà nướ c tặ ng thưở ng cho ngườ i hoặ c đơn vị có thà nh tích và cố ng hiến đặ c biệt xuấ t
    sắ c trong lao độ ng hoặ c chiến đấ u. Anh hù ng lao độ ng. Anh hù ng cá c lự c lượ ng vũ trang. Đạ i
    độ i khô ng quâ n anh hù ng.
    - II t. Có tính chấ t củ a ngườ i . Hà nh độ ng anh hù ng.
    anh linh
    - dt. (H. anh: đẹp tố t; linh: thiêng liêng) Hồ n thiêng liêng: Anh linh cá c liệt sĩ. // tt. Thiêng
    liêng: Ngườ i mê tín cho là vị thầ n thờ ở miếu đó anh linh.
    anh tà i
    - d. (cũ ). Ngườ i tà i giỏ i xuấ t sắ c. Đủ mặ t anh tà i.
    anh thư
    - dt. (H. anh: tà i giỏ i; thư: phụ nữ ) Ngườ i phụ nữ tà i giỏ i hơn ngườ i: Bà Triệu là anh thư
    trong lịch sử nướ c nhà .
    anh tuấ n
    - t. (id.). (Ngườ i đà n ô ng) có tướ ng mạ o đẹp và tà i trí hơn ngườ i. Chà ng thanh niên anh
    tuấ n.
    ả nh
    - 1 dt. 1. Hình củ a ngườ i, vậ t hay cả nh chụ p bằ ng má y ả nh: Giữ tấ m ả nh là m kỷ niệm 2. (lí)
    Hình mộ t vậ t nhìn thấ y trong mộ t tấ m gương hay mộ t thấ u kính: ả nh chỉ nhìn thấ y mà
    khô ng thu đượ c gọ i là ả nh ả o.
    - 2 đt. (đph) Ngô i thứ ba chỉ mộ t ngườ i đà n ô ng mớ i nó i đến: Thì để cá c ả nh thở chú t đã chứ
    (Phan Tứ ).
    ả nh ảo
    - d. Ả nh chỉ nhìn thấ y, khô ng thu đượ c trên mà n; phâ n biệt vớ i ả nh thậ t.
    ả nh hưở ng
    - dt. (H. ả nh: bó ng; hưở ng: tiếng dộ i lạ i) 1. Sự tá c độ ng củ a vậ t nọ đến vậ t kia, củ a ngườ i nà y
    đến ngườ i khá c: ả nh hưở ng củ a nhữ ng chủ trương sai lầ m (HCM) 2. Uy tín và thế lự c: Đế
    quố c đã mấ t hết ả nh hưở ng ở cá c nướ c mớ i đượ c giả i phó ng. // đgt. Tá c độ ng đến: Khô ng
    tỉnh tá o thì chú ng ta cũ ng có thể bị ả nh hưở ng (PhVĐồ ng).
    á nh
    - 1 d. Nhá nh củ a mộ t số củ . Á nh tỏ i. Khoai sọ trồ ng bằ ng á nh.
    - 2 I d. 1 Nhữ ng tia sá ng do mộ t vậ t phá t ra hoặ c phả n chiếu lạ i (nó i tổ ng quá t). Á nh đèn.
    Á nh tră ng. Á nh kim loạ i. 2 (chm.). Mả ng á nh sá ng có mà u sắ c. Có á nh xanh củ a lá câ y. Pha
    á nh hồ ng.
    - II t. Có nhiều tia sá ng phả n chiếu ló ng l. Nướ c sơn rấ t á nh. Sá ng á nh. Mặ t nướ c á nh lên
    dướ i bó ng tră ng. Đô i mắ t á nh lên niềm tin (b.). // Lá y: anh á nh (ý mứ c độ ít).
    á nh sá ng
    - dt. 1. Nguyên nhâ n là m cho mộ t vậ t có thể trô ng thấ y đượ c khi phá t xuấ t hay phả n chiếu
    từ vậ t ấ y và o mắ t: á nh sá ng mặ t trờ i 2. Sự tỏ rõ , mọ i ngườ i đều có thể biết: Đưa vụ tham ô
    ra á nh sá ng 3. Sự chỉ đạ o, sự hướ ng dẫ n sá ng suố t: á nh sá ng củ a chủ nghĩa Má c.
    ao
    - 1 d. Chỗ đà o sâ u xuố ng đấ t để giữ nướ c nuô i cá , thả bèo, trồ ng rau, v.v. Ao rau muố ng. Ao
    sâ u tố t cá (tng.).
    - 2 đg. Đong để ướ c lượ ng. Ao thú ng thó c. Ao lạ i dầ u xem cò n mấ y chai.
    ao ướ c
    - đgt. Mong mỏ i đượ c cá i mà mình muố n có : Thú Hương-sơn ao ướ c bấ y lâ u nay
    (ChMTrinh). // dt. Điều mơ ướ c: Có nhữ ng ao ướ c phó ng khoá ng (Tố -hữ u).
    ào
    - I đg. Di chuyển đến vớ i số lượ ng nhiều mộ t cá ch rấ t nhanh và mạ nh, khô ng kể gì trở ngạ i.
    Nướ c lụ t ào và o cá nh đồ ng. Cơn mưa ào tớ i.
    - II p. (dù ng phụ sau đg.). Mộ t cá ch nhanh và mạ nh, khô ng kể gì hết. Lộ i xuố ng ruộ ng. Là m
    ào cho chó ng xong.
    ào ào
    - trgt. đgt. 1. Nhanh và mạ nh: Gió bấ c à o à o thổ i (NgHTưở ng) 2. ồ n à o, sô i sụ c: Ngườ i ná ch
    thướ c, kẻ tay đao, đầ u trâ u mặ t ngự a ào ào như sô i (K).
    ào ạt
    - t. Mạ nh, nhanh và dồ n dậ p trên phạ m vi lớ n. Gió thổ i à o ạ t. Tiến quâ n à o ạ t. À o ạ t như
    nướ c vỡ bờ .
    ảo
    - tt. Khô ng thự c: Câ u chuyện ả o.
    ảo ả nh
    - d. 1 Hình ả nh giố ng như thậ t, nhưng khô ng có thậ t. Bó ng ngườ i trong sương lờ mờ như
    mộ t ảo ả nh. 2 (chm.). x. ảo tượ ng.
    ảo giá c
    - dt. (H. ả o: khô ng thự c; giá c: thấ y đượ c) Cả m giá c sai lầ m khiến khô ng thấ y đượ c đú ng sự
    thậ t: Ngườ i mắ c bệnh tâ m thầ n thườ ng có nhữ ng ảo giá c.
    ảo mộ ng
    - d. Điều ướ c muố n viển vô ng, khô ng thự c tế. Nuô i ả o mộ ng. Ả o mộ ng ngô ng cuồ ng.
    ảo nã o
    - tt. Như á o nã o: Mộ t giọ ng há t ả o nã o xen và o tiếng gió (NgCgHoan).
    ảo thuậ t
    - d. Thuậ t dự a và o độ ng tá c nhanh và khéo léo là m biến hoá cá c đồ vậ t, hiện tượ ng, khiến
    ngườ i xem tưở ng như có phép lạ . Là m trò ảo thuậ t.
    ảo tưở ng
    - dt. (H. ả o: khô ng thự c; tưở ng: suy nghĩ) Điều suy nghĩ viển vô ng khô ng thể thự c hiện
    đượ c: Gộ t rử a đượ c cá c loạ i ảo tưở ng (Trg-chinh).
    ảo tượ ng
    - d. Hiện tượ ng quang họ c xả y ra ở cá c xứ nó ng, khiến nhìn thấ y ả nh lộ n ngượ c củ a nhữ ng
    vậ t ở xa mà tưở ng lầ m phía trướ c có mặ t nướ c.
    áo
    - 1 dt. Đồ mặ c che thâ n từ cổ trở xuố ng: Buô ng cầ m, xố c á o vộ i ra (K).
    - 2 dt. Bộ t hay đườ ng bọ c ngoà i bá nh, kẹo, viên thuố c: Viên thuố c uố ng dễ vì có á o đườ ng.
    - 3 dt. áo quan (nó i tắ t): Cỗ áo bằ ng gỗ và ng tâ m.
    áo choà ng
    - d. Á o rộ ng, dà i đến đầ u gố i, dù ng khoá c ngoà i để giữ vệ sinh trong khi là m việc hoặ c để
    chố ng rét.
    áo dà i
    - dt. á o dà i đến quá đầ u gố i, có khuy cà i từ cổ xuố ng đến dướ i ná ch: Tô i mặ c chiếc á o dà i
    thay vai (Sơn-tù ng).
    áo giá p
    - d. Bộ đồ mặ c là m bằ ng chấ t liệu có sứ c chố ng đỡ vớ i binh khí hoặ c nó i chung vớ i nhữ ng
    vậ t gâ y tổ n hạ i, nguy hiểm cho cơ thể. Mặ c á o giá p ra trậ n.
    áo gố i
    - dt. Vỏ bọ c ngoà i chiếc gố i: Tặ ng cô dâ u chú rể mộ t đô i á o gố i thêu.
    áo mưa
    - d. Á o bằ ng loạ i vả i khô ng thấ m nướ c để đi mưa.
    áo quan
    - dt. (H. quan là cá i hò m ở trong cá i quá ch dù ng chô n ngườ i chết, theo tậ p quan Trung-quố c
    ngà y xưa) Thứ hò m dà i đự ng xá c ngườ i chết để đem chô n: Chiếc á o quan ấ y nhẹ quá
    (NgCgHoan).
    áo quầ n
    - d. Như quầ n á o.
    áo sơ mi
    - dt. á o kiểu â u, cổ đứ ng hoặ c bẻ, có tay, có khi xẻ sườ n.
    áp
    - 1 đgt. 1. Đặ t sá t và o: Bà bế, á p mặ t nó và o ngự c (Ng-hồ ng) 2. Ghé sá t và o: á p thuyền và o
    bờ .
    - 2 gt. 1. Gầ n đến: Mấ y ngà y á p Tết 2. Ngay trướ c: Ngườ i con á p ú t; Mộ t â m á p chó t.
    áp bứ c
    - đg. Đè nén và tướ c hết mọ i quyền tự do. Á ch á p bứ c.
    áp dụ ng
    - đgt. Đưa và o vậ n dụ ng trong thự c tế điều nhậ n thứ c, lĩnh hộ i đượ c: á p dụ ng khoa họ c kĩ
    thuậ t và o sả n xuấ t áp dụ ng kinh nghiệm tiên tiến.
    áp đả o
    - đgt. (H. á p: ép; đả o: đá nh đổ ) Đè bẹp, khiến khô ng thể ngoi lên đượ c: Hoả lự c ta á p đả o hoả
    lự c địch. // tt. Hơn hẳ n: Đa số áp đả o.
    áp đặ t
    - đg. Dù ng sứ c ép bắ t phả i chấ p nhậ n (mộ t chế độ chính trị, hình thứ c chính quyền, v.v.).
    áp giả i
    - đgt. Đi kèm phạ m nhâ n trên đườ ng để giả i: á p giả i tù binh về trạ i.
    áp lự c
    - dt. (H. á p: ép; lự c: sứ c) Sứ c ép: á p lự c khô ng khí, á p lự c củ a cuộ c đấ u tranh.
    áp suấ t
    - d. Đạ i lượ ng vậ t lí có trị số bằ ng á p lự c trên mộ t đơn vị diện tích. Á p suấ t khí quyển.
    áp tả i
    - đgt. Đi kèm (cá c phương tiện giao thô ng) để bả o vệ hà ng chuyên chở : á p tả i hà ng.
    áp tớ i
    - đgt. xô ng đến gầ n: áp tớ i chỗ tên kẻ cướ p định trố n.
    át
    - 1 d. Tên gọ i củ a con bà i chỉ mang có mộ t dấ u quy ướ c trong cỗ bà i tulơkhơ, thườ ng là con
    bà i có giá trị cao nhấ t. Con át chủ .
    - 2 đg. Là m cho che lấ p và đá nh bạ t đi bằ ng mộ t tá c độ ng mạ nh hơn. Nó i á t giọ ng ngườ i
    khá c. Á t cả tiếng só ng. Mắ ng át đi.
    au
    - (aurum) dt. Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố và ng.
    - tt. Có mà u đỏ , và ng tươi, ử ng lên hoặ c sá ng ó ng: Hai má đỏ au Da đỏ au Trá i cam và ng au.
    áy ná y
    - đgt. Có ý lo ngạ i, khô ng đượ c yên tâ m: Mẹ khô ng á y ná y gì về con đâ u (Tô -hoà i).
    ắc qui
    - ắ c-qui dt. (Phá p: accumulateur) Dụ ng cụ tích trữ điện nă ng vớ i phả n ứ ng hoá họ c: Nơi
    chưa có nhà má y điện, phả i dù ng ắ c-qui để chiếu bó ng.
    ăm ắp
    - t. x. ắp (lá y).
    ẵm
    - đgt. 1. Bế (trẻ nhỏ ): ẵ m em đi chơi. 2. ă n cắ p, lấ y trộ m: Kẻ trộ m vô nhà ẵ m hết đồ đạ c.
    ăn
    - đgt. 1. Cho và o cơ thể qua miệng: Ă n có nhai, nó i có nghĩ (tng) 2. Dự bữ a cơm, bữ a tiệc: Có
    ngườ i mờ i ă n 3. Ă n uố ng nhâ n mộ t dịp gì: ă n tết 4. Dù ng phương tiện gì để ă n: Ngườ i â u-
    châ u khô ng quen ă n đũ a 5. Hú t thuố c hay nhai trầ u: Ô ng cụ ă n thuố c bà cụ ă n trầ u 6. Tiếp
    nhậ n, tiêu thụ : Xe nà y ă n tố n xă ng; lò nà y ă n nhiều than 7. Nhậ n lấ y để chở đi: Ô -tô ă n
    khá ch; tà u ă n hà ng 8. Phả i nhậ n lấ y cá i khô ng hay: Ă n đò n; ă n đạ n 9. Nhậ n để hưở ng: Ă n
    thừ a tự ; ă n lương; ă n hoa hồ ng 10. Thô ng vớ i, hợ p và o: Sô ng ă n ra biển 11. Đượ c thấ m và o,
    dính và o: Giấ y ă n mự c; Sơn ă n từ ng mặ t (tng); Hồ dá n khô ng ă n 12. Phụ và o, thuộ c về:
    Ruộ ng nà y ă n về xã tô i 13. Già nh lấ y về phầ n mình: Ă n giả i 14. Có tá c dụ ng: Phanh nà y
    khô ng ă n 15. Tương đương vớ i: Mộ t câ n ta ă n 600 gam 16. Ngang giá vớ i: Hô m nay mộ t đô -
    la Mĩ ăn mườ i ba nghìn đồ ng Việt-nam.
    ăn bá m
    - đg. Có sứ c lao độ ng mà khô ng là m việc, chỉ số ng nhờ và o lao độ ng củ a ngườ i khá c. Số ng ă n
    bá m. Khô ng chịu đi là m, ăn bá m bố mẹ.
    ăn bậ n
    - đgt. ăn mặ c: ăn bậ n gọ n gà ng.
    ăn bố c
    - đgt. ă n bằ ng tay, khô ng dù ng đũ a hoặ c nĩa: Có nhữ ng dâ n tộ c quen ă n bố c, nhưng trướ c
    khi ă n, ngườ i ta rử a tay thự c sạ ch sẽ.
    ăn bớ t
    - đg. Lấ y bớ t đi để hưở ng mộ t phầ n, lợ i dụ ng việc mình nhậ n là m cho ngườ i khá c. Nhậ n là m
    gia cô ng, ăn bớ t nguyên vậ t liệu.
    ăn cá nh
    - đgt. Hợ p lạ i thà nh phe cá nh: Giá m đố c và kế toá n trưở ng rấ t ă n cá nh vớ i nhau.
    ăn cắ p
    - đgt. Lấ y vụ ng tiền bạ c đồ đạ c, củ a ngườ i ta, khi ngườ i ta vắ ng mặ t: Ă n cắ p quen tay, ngủ
    ngà y quen mắ t (tng).
    ăn chay
    - đg. Ă n cơm chay để tu hà nh, theo đạ o Phậ t và mộ t số tô n giá o khá c. Ă n chay niệm Phậ t. Ă n
    chay ngà y rằ m và mồ ng mộ t. Ă n mặ n nó i ngay cò n hơn ă n chay nó i dố i (tng.).
    ăn chắ c
    - đgt. Nắ m vữ ng phầ n lợ i hay phầ n thắ ng: Hồ Chủ tịch chỉ thị cho quâ n độ i lấ y sú ng địch
    đá nh địch, đá nh ăn chắ c (Trg-chinh).
    ăn chơi
    - đg. Tiêu khiển bằ ng cá c thú vui vậ t chấ t (nó i khá i quá t).
    ăn cỗ
    - đgt. Dự mộ t bữ a ă n trọ ng thể nhâ n mộ t dịp gì: ă n cỗ đi trướ c, lộ i nướ c đi sau (tng).
    ăn cướ i
    - đgt. Dự đá m cướ i (thườ ng là có ă n mặ n): ă n cướ i chẳ ng tà y lạ i mặ t (tng.).
    ăn cướ p
    - đgt. Dù ng vũ lự c để đoạ t tiền củ a ngườ i khá c: Vừ a ă n cướ p vừ a la là ng (tng).
    ăn giả i
    - đgt. Đượ c phầ n thưở ng trong mộ t cuộ c đua: Nếu khô ng đượ c ă n giả i thì chí ít cũ ng hấ p
    dẫ n cả m tình ngườ i xem (NgTuâ n).
    ăn gian
    - đg. (kng.). Cố ý tính sai, là m sai đi để thu lợ i về mình. Chơi bà i ă n gian. Nó đếm ă n gian mấ t
    mấ y tră m.
    ăn giỗ
    - đgt. Dự lễ và ă n uố ng trong ngà y kị mộ t ngườ i đã qua đờ i: Ô ng tô i đi ă n giỗ ở xó m trên.
    ăn hạ i
    - đg. Chỉ ă n và gâ y tố n kém, thiệt hạ i cho ngườ i khá c, khô ng là m đượ c gì có ích. Số ng ă n hạ i
    xã hộ i. Đồ ăn hạ i! (tiếng mắ ng).
    ăn hiếp
    - đgt. Buộ c trẻ con hoặ c ngườ i yếu thế hơn phả i là m theo ý mình bằ ng bắ t nạ t, doạ dẫ m:
    Ngườ i lớ n mà lạ i ăn hiếp trẻ con.
    ăn hỏ i
    - đgt. Đến nhà ngườ i con gá i để xin cướ i: Mớ i ă n hỏ i đượ c mấ y hô m đã tổ chứ c lễ cướ i.
    ăn hố i lộ
    - đg. Nhậ n tiền củ a hố i lộ .
    ăn khô ng
    - đgt. 1. ă n tiêu mà khô ng là m ra tiền, củ a cả i: Cứ ngồ i nhà ă n khô ng thì củ a nú i cũ ng hết. 2.
    Lấ y khô ng củ a ngườ i khá c bằ ng thủ đoạ n, má nh khoé: Kiểu kí kết như thế nà y thì quả là là m
    để cho chủ ăn khô ng.
    ăn khớ p
    - đgt. 1. Rấ t khít và o vớ i nhau: Mộ ng ă n khớ p rồ i 2. Phù hợ p vớ i: Kế hoạ ch ấ y khô ng ă n
    khớ p vớ i tình hình hiện tạ i.
    ăn kiêng
    - đgt. Trá nh ă n nhữ ng thứ mà ngườ i ta cho là độ c: Ô ng lang khuyên ngườ i ố m phả i ă n kiêng
    thịt gà .
    ăn lã i
    - đgt. Hưở ng tiền lờ i khi bá n mộ t thứ gì: Ă n lã i nhiều thì khô ng đắ t khá ch.
    ăn lương
    - đgt. Hưở ng lương thá ng theo chế độ là m việc: là m cô ng ă n lương nghỉ khô ng ă n lương ă n
    lương nhà nướ c.
    ăn mà y
    - đgt. 1. Đi xin để số ng: Đó i cơm, rá ch á o, hoá ra ă n mà y (cd) 2. Nó i khiêm tố n mộ t sự cầ u
    xin: Ăn mà y cử a Phậ t.
    ăn nằ m
    - đg. 1 (id.). Ă n và nằ m (nó i khá i quá t). Chỗ ă n nằ m sạ ch sẽ. 2 (kng.). Chung đụ ng về xá c thịt.
    ăn nă n
    - đgt. Cả m thấ y day dứ t, già y vò trong lò ng về lỗ i lầ m đã mắ c phả i: tỏ ra ă n nă n hố i lỗ i biết
    ăn nă n thì sự tình đã quá muộ n mà ng.
    ăn nhịp
    - đgt. Hò a hợ p vớ i: Lờ i ca ăn nhịp vớ i đà n.
    ăn nó i
    - đg. Nó i nă ng bà y tỏ ý kiến. Có quyền ă n nó i. Ă n nó i mặ n mà , có duyên.
    ăn ở
    - đgt. 1. Nó i vợ chồ ng số ng vớ i nhau: ă n ở vớ i nhau đã đượ c hai mụ n con 2. Đố i xử vớ i
    ngườ i khá c: Cha mẹ thó i đờ i ă n ở bạ c (TrTXương); Lấ y điều ă n ở dạ y con (GHC).
    ăn quịt
    - x. ăn quỵ t.
    ăn số ng
    - đgt. ă n thứ c ă n số ng, khô ng nấ u lên: ă n số ng nuố t tươi (tng.).// ă n số ng nuố t tươi 1. ă n cá c
    thứ c số ng, khô ng nấ u chín. 2. Có hà nh độ ng vộ i vã , thiếu suy nghĩ, câ n nhắ c. 3. Đè bẹp, tiêu
    diệt ngay trong chớ p nhoá ng.
    ăn sương
    - đgt. 1. ă n trộ m: Nó là mộ t tên quen ă n sương, ngườ i ta đã quen mặ t 2. Là m đĩ: Đoá n có lẽ là
    cá nh ăn sương chi đâ y (NgCgHoan).
    ăn tạ p
    - đg. Ă n đượ c nhiều loạ i thứ c ă n khá c nhau, cả thứ c ă n thự c vậ t lẫ n độ ng vậ t. Lợ n là mộ t loà i
    ăn tạ p.
    ăn tết
    - đgt. ă n uố ng, vui chơi trong nhữ ng ngà y Tết Nguyên đá n: về quê ă n tết Nă m nà o Hà Nộ i ă n
    tết cũ ng vui.
    ăn tham
    - tt. 1. Muố n ă n thậ t nhiều, quá sự cầ n thiết: Thằ ng bé ă n tham 2. Hưở ng mộ t mình, khô ng
    chia sẻ cho ngườ i khá c: ăn tham vơ cả mó n lờ i.
    ăn thề
    - đg. Cù ng thề vớ i nhau mộ t cá ch trang nghiêm trong buổ i lễ. Uố ng má u ă n thề. Là m lễ ă n
    thề.
    ăn thua
    - đgt. 1. Già nh giậ t cho bằ ng đượ c phầ n thắ ng: có tư tưở ng ă n thua trong thi đấ u thể thao
    chơi vui khô ng cố t ă n thua. 2. Đạ t kết quả hoặ c có tá c dụ ng nhấ t định nhưng thườ ng chỉ
    dù ng vớ i ý phủ định, nghi vấ n, hoặ c sẽ xẩ y ra trong điều kiện cho phép): cố gắ ng mã i mà
    chẳ ng ă n thua gì mớ i thế đã ă n thua gì, cò n phả i cố gắ ng nhiều.
    ăn thừ a
    - đgt. ă n thứ c ă n ngườ i khá c bỏ lạ i: Thơm thả o bà lã o ă n thừ a (cd).
    ăn tiệc
    - đgt. Dự bữ a ă n đượ c tổ chứ c trọ ng thể, có nhiều ngườ i thườ ng là khá ch mờ i vớ i nhiều
    mó n ă n ngon, sang, bà y biện lịch sự : mờ i đi ă n tiệc Ngà y thườ ng mà ă n sang như ă n tiệc.
    ăn tiền
    - đgt. 1. ă n hố i lộ : Kẻ ă n tiền củ a dâ n 2. Có kết quả tố t (thtụ c): Là m thế mớ i ă n tiền.
    ăn tiêu
    - đg. Chi tiêu cho đờ i số ng hằ ng ngà y. Ăn tiêu dè sẻn.
    ăn trộ m
    - đgt. Lấ y củ a ngườ i khá c mộ t cá ch lén lú t và o lú c đêm hô m hoặ c lú c vắ ng ngườ i: Đang đêm
    có kẻ lẻn và o nhà ăn trộ m.
    ăn uố ng
    - đgt. 1. Ă n và uố ng nó i chung: Ă n uố ng đơn sơ nên ít bệnh (HgĐThuý) 2. Bà y vẽ cỗ bà n:
    Cướ i xin khô ng ăn uố ng gì.
    ăn vạ
    - đg. Ở ỳ, nằ m ỳ ra để đò i cho kì đượ c hoặ c để bắ t đền. Khô ng vừ a ý, thằ ng bé nằ m lă n ra ă n
    vạ .
    ăn vụ ng
    - đgt. ă n giấ u, khô ng để cho ngườ i khá c biết: ă n vụ ng khô ng biết chù i mép (tng.) Nhữ ng
    ngườ i béo trụ c, béo trò n, ă n vụ ng như chớ p đá nh con suố t ngà y (cd.). // ă n vụ ng khô ng biết
    chù i mép khô ng biết che đậ y, giấ u giếm nhữ ng hà nh vi xấ u hoặ c sai trá i củ a mình. ă n vụ ng
    khéo chù i mép biết cá ch giấ u giếm, che đậ y nhữ ng hà nh vi xấ u hoặ c sai trá i củ a mình. ă n
    vụ ng như chớ p chuyên ă n vụ ng và ă n vụ ng rấ t sà nh, khó lò ng bắ t quả tang.
    ăn xổ i
    - đgt. 1. Nó i cà , dưa mớ i muố i đã lấ y ă n: Cà nà y ă n xổ i đượ c 2. Sử dụ ng vộ i và ng, chưa đượ c
    chín chắ n: Thự c hiện kế hoạ ch đó phả i có thờ i gian, khô ng nên ă n xổ i.
    ăn ý
    - đg. Hợ p ý vớ i nhau, tạ o ra sự nhấ t trí trong hà nh độ ng. Chuyền bó ng rấ t ă n ý. Có sự phố i
    hợ p ăn ý.
    ắp
    - đgt. Đầ y hết mứ c, khô ng cò n chứ a thêm đượ c nữ a: Ruộ ng ắ p nướ c.
    ắt
    - trgt. chắ c hẳ n, nhấ t định phả i: Thâ n đã có , ắ t danh â u phả i có (NgCgTrứ ).
    âm
    - 1 I d. 1 Mộ t trong hai nguyên lí cơ bả n củ a trờ i đấ t (đố i lậ p vớ i dương), từ đó tạ o ra muô n
    vậ t, theo mộ t quan niệm triết họ c cổ ở phương Đô ng. 2 (vch., hoặ c chm.). Từ dù ng để chỉ
    mộ t trong hai mặ t đố i lậ p nhau (thườ ng coi là mặ t tiêu cự c; mặ t kia là dương), như đêm
    (đố i lậ p vớ i ngà y), mặ t tră ng (đố i lậ p vớ i mặ t trờ i), nữ (đố i lậ p vớ i nam), chết (đố i lậ p vớ i
    số ng), ngử a (đố i lậ p vớ i sấ p), v.v. Cõ i â m (thế giớ i củ a ngườ i chết). Chiều â m củ a mộ t trụ c.
    - II t. (chm.). 1 (Sự kiện) mang tính chấ t tĩnh, lạ nh, hay (sự vậ t) thuộ c về nữ tính hoặ c về
    huyết dịch, theo quan niệm củ a đô ng y. 2 Bé hơn số khô ng. -3 là mộ t số . Lạ nh đến â m 30 độ .
    - 2 I d. 1 Cá i mà tai có thể nghe đượ c. Thu â m. Má y ghi â m*. 2 Đơn vị ngữ â m nhỏ nhấ t. Cá c
    âm củ a tiếng Việt.
    - II đg. (id.). Vọ ng, dộ i. Tiếng trố ng và o vá ch nú i.
    - III t. ( thanh) khô ng to lắ m, nhưng vang và ngâ n. Lự u đạ n nổ nhữ ng tiếng â m.
    âm ấm
    - tt. x. ấm
    âm ba
    - dt. (lí) (H. â m: tiếng; ba: só ng) Só ng â m: Â m ba do dao độ ng trong khô ng khí hay trong mô i
    trườ ng truyền âm khá c.
    âm cung
    - d. (cũ ). Cung điện dướ i âm phủ ; âm phủ .
    âm cự c
    - dt. (lí) (H. â m: trá i vớ i dương; cự c: đầ u mú t) Cự c củ a má y điện chứ a điện â m: Nố i dâ y từ
    âm cự c sang dương cự c.
    âm dương
    - d. Â m và dương, hai mặ t đố i lậ p nhau, như đêm vớ i ngà y, chết vớ i số ng, v.v. Â m dương đô i
    ngả (kẻ chết, ngườ i số ng). Âm dương cá ch biệt.
    âm đạ o
    - dt. ố ng cơ cấ u tạ o đơn giả n, có khả nă ng co giã n, nằ m giữ a bọ ng đá i và ruộ t thẳ ng, xuấ t
    phá t từ tử cung và thô ng ra bên ngoà i, có ở đa số độ ng vậ t có vú giố ng cá i để tiếp nhậ n cơ
    quan giao phố i củ a con đự c khi giao phố i.
    âm điệu
    - dt. (H. â m: tiếng; điệu: nhịp điệu) Nhịp điệu cao thấ p củ a â m thanh trong thơ ca, trong â m
    nhạ c: Tiếng nó i hằ ng ngà y tự nhiên, có âm điệu (HgĐThuý).
    âm hạ ch
    - dt. (giả i) (H. â m: nữ , hạ ch: hộ t) Bộ phậ n nhậ n cả m thuộ c bộ má y sinh dụ c củ a phụ nữ , ở
    phía trên và trướ c cử a mình: Viêm âm hạ ch.
    âm hộ
    - d. Bộ phậ n ngoà i củ a cơ quan sinh dụ c nữ và thú giố ng cá i.
    âm hồ n
    - dt. Hồ n ngườ i chết.
    âm hưở ng
    - dt. (H. â m: tiếng; hưở ng: tiếng dộ i lạ i) 1. Tiếng vang (nghĩa đen và nghĩa bó ng): â m hưở ng
    củ a tiếng sú ng từ trong rừ ng vọ ng ra; Lờ i tuyên bố chẳ ng có â m hưở ng gì 2. Sự truyền â m
    củ a mộ t că n phò ng: Âm hưở ng củ a rạ p chiếu bó ng.
    âm ỉ
    - t. Ngấ m ngầ m, khô ng dữ dộ i, nhưng kéo dà i. Lử a chá y â m ỉ. Đau â m ỉ.
    âm lượ ng
    - dt. Số đo cườ ng độ củ a cả m giá c mà â m thanh gâ y ra trên tai ngườ i.
    âm mao
    - dt. Lô ng mu củ a bộ phậ n sinh dụ c nữ .
    âm mưu
    - dt. (H. â m: ngầ m; mưu: mưu mẹo) Mưu kế ngầ m: Kiên quyết chố ng lạ i â m mưu củ a bọ n
    thự c dâ n Phá p (HCM). // đgt. Có mưu kế ngầ m: Đế quố c Mĩ â m mưu xâ m lượ c (NgTuâ n).
    âm nang
    - d. Bìu dá i.
    âm nhạ c
    - dt. (H. â m: tiếng; nhạ c: nhạ c) Nghệ thuậ t dù ng â m thanh để diễn đạ t tình cả m: Â m nhạ c có
    tá c dụ ng lớ n lắ m (PhVĐồ ng).
    âm phủ
    - d. Cõ i â m, thế giớ i củ a linh hồ n ngườ i chết. Chết xuố ng â m phủ .
    âm sắ c
    - dt. 1. Phẩ m chấ t củ a â m thanh phụ thuộ c và o mố i tương quan về cao độ và cườ ng độ củ a
    thanh chính và thanh phụ . 2. Sắ c thá i â m thanh đặ c trưng cho từ ng giọ ng nó i hay từ ng nhạ c
    khí.
    âm thầ m
    - tt. Lặ ng lẽ: Đêm thanh nhữ ng â m thầ m vớ i bó ng (BNT). // trgt. Ngấ m ngầ m, khô ng nó i ra:
    Đau đớ n âm thầ m.
    âm thoa
    - d. Thanh kim loạ i dễ rung, hình chữ U, khi gõ phá t ra mộ t â m đơn có tầ n số nhấ t định,
    thườ ng dù ng để lấ y âm chuẩ n.
    âm tín
    - dt. Tin tứ c: biệt vô âm tín (tng.).
    âm u
    - tt. (H. â m: kín; u: vắ ng vẻ) Tố i tă m, vắ ng vẻ, lặ ng lẽ: Mộ t vù ng trờ i đấ t â m u, đêm hiu hắ t
    lạ nh, ngà y mù mịt sương (X-thuỷ).
    âm vậ n
    - dt. (H. â m: tiếng; vậ n: vầ n) Vầ n trong thơ ca: Thi sĩ khéo tìm â m vậ n.
    ầm
    - t. 1 Từ mô phỏ ng tiếng độ ng to và rền. Sú ng nổ ầ m. Câ y đổ đá nh ầ m mộ t cá i. Má y chạ y ầ m
    ầ m. 2 To tiếng và ồ n à o. Cườ i nó i ầ m nhà . Đồ n ầ m cả lên.
    ầm ĩ
    - tt. (â m thanh) ồ n à o, hỗ n độ n, ná o loạ n gâ y cả m giá c khó chịu: quá t thá o ầ m ĩ khó c ầ m ĩ
    khua chiêng gõ mõ ầm ĩ Lũ trẻ nô đù a ầm ĩ.
    ẩm
    - tt. Thấ m nướ c hoặ c chứ a nhiều nướ c: Thó c ẩ m; Quầ n á o ẩ m.
    ẩm thấ p
    - t. 1 Có chứ a nhiều hơi nướ c; ẩ m (nó i khá i quá t). Khí hậ u ẩ m thấ p. 2 Khô ng cao rá o. Nhà
    cử a ẩm thấ p.
    ẩm thự c
    - Nh. ăn uố ng.
    ấm
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để đun nướ c, đự ng nướ c uố ng, pha chè, sắ c thuố c: Bếp đun mộ t ấ m đấ t
    nấ u nướ c mưa (Ng-hồ ng) 2. Lượ ng nướ c chứ a đầ y mộ t ấ m: Uố ng hết cả ấ m chè 3. Lượ ng
    chè đủ pha mộ t ấ m: Xin anh mộ t ấm chè.
    - 2 dt. 1. â n trạ ch củ a ô ng cha truyền lạ i: Phú c nhà nhờ ấ m thô ng huyên (BCKN) 2. ấ m sinh
    nó i tắ t: Ngườ i ta thườ ng gọ i thi sĩ Tả n-đà là ô ng ấ m Hiếu 3. Từ chỉ mộ t ngườ i con trai mộ t
    cá ch bô ng đù a hay chế giễu: Ba cậ u ấ m nhà bà ta đều ghê gớ m cả .
    - 3 tt. 1. Nó ng vừ a và gâ y cả m giá c dễ chịu: Hô m nay ấ m trờ i 2. Giữ nó ng thâ n thể: á o ấ m 3.
    Nó i giọ ng há t trầ m và êm: Giọ ng hò khu Tư trầ m và ấ m (VNgGiá p) 4. Đã ổ n thoả : Sao cho
    trong ấ m thì ngoà i mớ i êm (K) 5. Nó i câ y mọ c thà nh khó m dà y: Câ y khô nả y nhị, cà nh thêm
    ấ m chồ i (cd); Như tre ấ m bụ i (tng) 6. Yên ổ n: Cao nấ m ấ m mồ (tng) 7. Cả m thấ y dễ chịu:
    Mỗ i bướ c đi thấ y lò ng ấm lạ i (VNgGiá p).
    ấm áp
    - t. Ấ m và gâ y cả m giá c dễ chịu (nó i khá i quá t). Nắ ng xuâ n ấ m á p. Giọ ng nó i ấ m á p. Thấ y ấ m
    áp trong lò ng.
    ấm cú ng
    - tt. Có cả m giá c thoả i má i, dịu êm và rấ t dễ chịu trong ý nghĩ, tình cả m trướ c mộ t hiện thự c
    nà o đó : Gian phò ng ấm cú ng Gia đình ấm cú ng, hạ nh phú c.
    ấm no
    - tt. Đủ ă n, đủ mặ c: Liệu cả gia đình nà y có đượ c ấ m no khô ng (Ng-hồ ng).
    ân
    - d. (kết hợ p hạ n chế). Ơn (nó i khá i quá t). Â n sâ u nghĩa nặ ng.
    ân ái
    - đgt. Nh. ái â n.
    ân cầ n
    - trgt. (H. â n: chu đá o; cầ n: gắ n bó ) Niềm nở và chu đá o: Dướ i đèn ghé đến â n cầ n hỏ i han
    (K).
    ân hậ n
    - đg. Bă n khoă n, day dứ t và tự trá ch mình trướ c việc khô ng hay đã để xả y ra. Â n hậ n vì đã
    là m mẹ buồ n. Khô ng có điều gì phả i ân hậ n.
    ân huệ
    - dt. ơn to lớ n ở trên ban xuố ng: ban â n huệ đượ c hưở ng â n huệ.
    ân nghĩa
    - dt. (H. â n: ơn; nghĩa: nghĩa) tình nghĩa đằ m thắ m do mang ơn lẫ n nhau: Ă n ở có â n nghĩa
    vớ i nhau.
    ân nhâ n
    - d. Ngườ i là m ơn, trong quan hệ vớ i ngườ i mang ơn.
    ân oá n
    - dt. â n nghĩa và thù oá n: Chú t cò n â n oá n đô i đườ ng chử a xong (Truyện Kiều).
    ân tình
    - dt. (H. â n: ơn; tình: tình nghĩa) tình cả m sâ u sắ c do có ơn đố i vớ i nhau: Như keo sơn gắ n
    chặ t â n tình (X-thuỷ). // tt. Có tình nghĩa và ơn huệ củ a nhau: Nhớ ai tiếng há t â n tình, thuỷ
    chung (Tố -hữ u).
    ân xá
    - đg. Tha miễn hình phạ t cho phạ m nhâ n đã bị kết á n, coi đó là mộ t đặ c â n củ a nhà nướ c. Ra
    lệnh ân xá mộ t số phạ m nhâ n.
    ẩn
    - 1 đgt. Đẩ y mạ nh, nhanh mộ t cá i; ẩ y: ẩn cử a bướ c và o.
    - 2 I. đgt. 1. Giấ u mình kín đá o và o nơi khó thấ y: Ngô i nhà ẩ n dướ i lù m câ y Bó ng ngườ i lú c
    ẩ n lú c hiện. 2. Lá nh đờ i về ở nơi vắ ng vẻ, ít ngườ i biết đến: từ quan về ở ẩ n. II. dt. Cá i chưa
    biết trong mộ t bà i toá n, mộ t phương trình.
    ẩn dậ t
    - tt. (H. ẩ n: kín; dậ t: yên vui) Yên vui ở mộ t nơi hẻo lá nh. Vâ n Tiên nghe nó i mớ i tườ ng: cũ ng
    trang ẩn dậ t biết đườ ng thả o ngay (LVT).
    ẩn ná u
    - đg. Lá nh ở nơi kín đá o để chờ dịp hoạ t độ ng. Toá n cướ p ẩ n ná u trong rừ ng.
    ẩn ý
    - dt. ý kín đá o ở bên trong lờ i nó i, câ u viết đượ c hiểu ngầ m mà khô ng đượ c nó i rõ ra: Câ u
    nó i đầ y ẩn ý.
    ấn
    - 1 dt. Con dấ u củ a vua hay củ a quan lạ i: Rắ p mong treo ấ n, từ quan (K).
    - 2 đgt. 1. Dù ng bà n tay, ngó n tay đè xuố ng, gí xuố ng: ấ n nú t chai 2. Nhét mạ nh và o: ấ n quầ n
    á o và o va-li 3. ép ngườ i khá c là m việc gì: ấ n việc giặ t cho vợ .
    ấn định
    - đg. Định ra mộ t cá ch chính thứ c để mọ i ngườ i theo đó mà thự c hiện. Ấ n định nhiệm vụ . Ấ n
    định sá ch lượ c đấ u tranh.
    ấn hà nh
    - đgt. In ra và phá t hà nh: ấn hà nh bá o chí.
    ấn loá t
    - đgt. (H. ấ n: in; loá t: chả i) In tà i liệu: Phụ trá ch việc ấ n loá t.
    ấn quá n
    - dt. cũ Nhà in: Nha cả nh sá t thườ ng xuyên lụ c soá t cá c ấ n quá n..
    ấn tín
    - dt. (H. ấ n: con dấ u; tín: tin) Con dấ u củ a quan lạ i; Cá ch mạ ng nổ i lên, tên tuầ n phủ gian
    tham bỏ cả ấn tín mà chạ y trố n.
    ấn tượ ng
    - d. Trạ ng thá i củ a ý thứ c ở giai đoạ n cả m tính xen lẫ n vớ i cả m xú c, do tá c độ ng củ a thế giớ i
    bên ngoà i gâ y ra. Gâ y ấ n tượ ng tố t. Để lạ i nhiều ấ n tượ ng sâ u sắ c.
    ấp
    - 1 dt. 1. Đấ t vua ban cho chư hầ u, cô ng thầ n ngà y trướ c. 2. Là ng xó m nhỏ đượ c lậ p lên ở nơi
    mớ i khai khẩ n.
    - 2 đgt. 1. (Loà i chim) nằ m phủ lên trứ ng trong mộ t thờ i gian nhấ t định để trứ ng có đủ nhiệt
    độ nở thà nh con: Ngan ấ p trứ ng Gà ấ p. 2. Là m cho trứ ng có đủ điều kiện và nhiệt độ để nở
    thà nh con: má y ấ p trứ ng. 3. á p sá t và o trên toà n bề mặ t: Bé ấ p đầ u và o lò ng mẹ.
    ấp ủ
    - đgt. Giữ ở trong lò ng: ấp ủ mộ t hi vọ ng.
    ập
    - đg. 1 Đến mộ t cá ch nhanh, mạ nh, độ t ngộ t, vớ i số lượ ng nhiều. Cơn mưa dô ng ậ p xuố ng. 2
    (dù ng phụ sau đg.; kết hợ p hạ n chế). Chuyển vị trí nhanh, mạ nh, độ t ngộ t. Đó ng ậ p cử a. Đổ
    ập xuố ng.
    âu
    - 1 dt. Đồ đự ng giố ng cá i chậ u nhỏ , ang nhỏ : âu sà nh.
    - 2 dt. 1. â u tà u, nó i tắ t. 2. ụ (để đưa tà u thuyền lên).
    - 3 đgt. Lo, lo lắ ng phiền nã o: Thô i thô i chẳ ng dá m nó i lâ u, Chạ y đi cho khỏ i kẻo â u tớ i mình
    (Lụ c Vâ n Tiên).
    - 4 pht. Có lẽ, dễ thườ ng: â u cũ ng là số kiếp â u cũ ng là mộ t dịp hiếm có â u đà nh quả kiếp
    nhâ n duyên (Truyện Kiều).
    - 5 Tiếng nự ng trẻ con: â u! Ngủ đi con.
    - 6 dt. Mộ t trong bố n châ u: â u châ u â u hoá châ u â u đô ng â u tâ y â u.
    âu phụ c
    - dt. (H. â u: châ u  u, phụ c: quầ n á o) Quầ n á o may theo kiểu châ u  u: Mặ c â u phụ c.
    âu sầ u
    - t. Có vẻ lo buồ n. Nét mặ t âu sầ u. Giọ ng nó i âu sầ u.
    âu yếm
    - đgt. Biểu lộ tình yêu thương dịu dà ng thắ m thiết bằ ng điệu bộ , cử chỉ, giọ ng nó i: Đô i mắ t
    nhìn âu yếm Vợ chồ ng âu yếm nhau.
    ẩu
    - pht. Bừ a bã i, khô ng nghiêm chỉnh: Là m ẩ u.
    ẩu đả
    - đg. Đá nh lộ n. Xô ng và o ẩu đả nhau. Vụ ẩu đả .
    ấu
    - 1 dt. Câ y trồ ng lấ y củ ă n, số ng hà ng nă m, mọ c nổ i trên mặ t nướ c, thâ n mả nh, lá chìm bị
    khía thà nh nhữ ng khú c hình sợ i tó c, mọ c đố i, lá nổ i hình quả trá m, mép khía ră ng mọ c
    thà nh hoa thị, cuố ng dà i phồ ng thà nh phao, hoa trắ ng, củ hình nó n ngượ c mang hai gai, mà u
    đen.
    - 2 dt. Trẻ nhỏ , trẻ con: nam, phụ , lã o, ấ u.
    ấu trĩ
    - tt. (H. ấ u: trẻ em; trĩ: trẻ nhỏ ) Cò n non nớ t: Thờ i kì ấ u trĩ chú ng ta đã vượ t qua nhiều khó
    khă n; Nhiều bệnh ấu trĩ (Trg-chinh).
    ấu trù ng
    - d. Dạ ng củ a loà i độ ng vậ t mớ i nở từ trứ ng ra và đã có đờ i số ng tự do.
    ấy
    - I. đt. Ngườ i, vậ t, hoặ c thờ i điểm đượ c nhắ c tớ i, biết tớ i: nhớ mang cuố n sá ch ấ y nhé anh ấ y
    thờ i ấ y. II. trt. Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh ngườ i, vậ t hoặ c thờ i điểm đã đượ c nhắ c tớ i: Điều ấ y
    ư, thô i khỏ i phả i nhắ c lạ i là m gì. III. tht. Tiếng thố t ra, tỏ ý can ngă n hoặ c khẳ ng định: ấ y!
    Đừ ng là m thế ấ y, đã bả o mà !
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    B (1)

    ba
    - 1 dt. (Phá p: papa) Bố : Ba chá u có nhà khô ng?. // đt. Bố ở cả ba ngô i Con trô ng nhà để ba đi
    là m; Xin phép ba cho con đi đá bó ng; Chị ơi, ba đi vắ ng rồ i.
    - 2 dt. (Phá p: bar) Quá n rượ u La cà ở ba rượ u.
    - 3 st. 1. Hai cộ ng mộ t Nhà có ba tầ ng 2. Sau hai trướ c bố n ở tầ ng ba; Đứ a con thứ ba.
    ba ba
    - d. Rù a ở nướ c ngọ t, có mai dẹp phủ da, khô ng vả y.
    ba bó mộ t giạ
    - ng. (giạ là từ miền Nam chỉ mộ t thù ng thó c độ 40 lít) ý nó i Kết quả lao độ ng nhấ t định tố t
    Vụ mù a nă m nay thì chắ c chắ n ba bó mộ t giạ .
    ba châ n bố n cẳ ng
    - (kng.). (Đi) hết sứ c nhanh, hết sứ c vộ i vã .
    ba chìm bả y nổ i
    - Số ng long đong, lậ n đậ n, gian truâ n, vấ t vả , bao phen khổ sở : Cuộ c đờ i ba chìm bả y nổ i.
    ba đà o
    - tt. (H. ba: só ng; đà o: dậ y só ng) Chìm nổ i gian truâ n Nă m nă m chìm nổ i ba đà o (Tố -hữ u).
    ba gai
    - t. (kng.). Bướ ng bỉnh, hay sinh chuyện gâ y gổ . Anh chà ng ba gai. Ă n nó i ba gai.
    ba hoa
    - (F. bavard) đgt., (tt.)Nó i nhiều, phó ng đạ i quá sự thậ t, có ý khoe khoang: Nó chỉ ba hoa thế
    thô i chứ có biết gì đâ u ă n nó i ba hoa mộ t tấ c lên trờ i.
    ba lá p
    - tt, trgt. Khô ng đứ ng đắ n Nhữ ng kẻ ba lá p; Nó i ba lá p.
    ba lă ng nhă ng
    - t. (kng.). Vớ vẩ n, khô ng đâ u và o đâ u, khô ng có giá trị, ý nghĩa gì. Ă n nó i ba lă ng nhă ng. Họ c
    nhữ ng thứ ba lă ng nhă ng.
    ba lê
    - ba-lê (F. ballet) dt. Nghệ thuậ t mú a cổ điển trên sâ n khấ u thể hiện mộ t chủ đề nhấ t định,
    có nhạ c đệm: mú a ba-lê nhà há t ba-lê.
    - (xã ) h. Ba Tơ, t. Quả ng Ngã i.
    ba lô
    - ba-lô dt. (Phá p: ballot) Tú i bằ ng vả i dà y hoặ c bằ ng da, đeo trên lưng để đự ng quầ n á o và
    đồ lặ t vặ t Khang mở ba-lô tìm mộ t gó i giấ y (NgĐThi).
    ba phả i
    - t. Đằ ng nà o cũ ng cho là đú ng, là phả i, khô ng có ý kiến riêng củ a mình. Con ngườ i ba phả i.
    Thá i độ ba phả i.
    ba quâ n
    - dt. 1. Ba cá nh quâ n bao gồ m hả i quâ n, lụ c quâ n, khô ng quâ n. 2. Tấ t cả binh sĩ, quâ n độ i nó i
    chung: thề trướ c ba quâ n Ba quâ n chỉ ngọ n cờ đà o (Truyện Kiều).
    ba que
    - tt. x. Ba que xỏ lá Đồ ba que.
    ba rọ i
    - I d. (ph.). Ba chỉ.
    - II t. (ph.). 1 Nử a đù a nử a thậ t, có ý xỏ xiên. Lố i nó i . Tính ba rọ i. 2 Pha tạ p mộ t cá ch lố lă ng.
    Nó i tiếng Tâ y ba rọ i.
    ba sinh
    - dt. 1. Ba kiếp ngườ i: Kiếp trướ c, kiếp nà y và kiếp sau, theo thuyết luâ n hồ i củ a Phậ t giá o Ví
    chă ng duyên nợ ba sinh (K) 2. Tình nghĩa vợ chồ ng Cá i nợ ba sinh đã trả rồ i (HXHương).
    ba trợ n
    - t. (ph.; kng.). Có nhiều biểu hiện về tư cá ch rấ t đá ng chê, như thiếu đứ ng đắ n, thiếu thậ t
    thà , ba hoa, khô ng ai có thể tin cậ y đượ c. Thằ ng cha ba trợ n. Ă n nó i ba trợ n.
    bà
    - dt. 1. Ngườ i đà n bà sinh ra cha mẹ mình; mẹ củ a cha, mẹ mình: Cha mẹ khô ng may mấ t
    sớ m để lạ i đứ a chá u thơ dạ i cho bà . 2. Ngườ i đà n bà có quan hệ chị em hoặ c thuộ c cù ng thế
    hệ vớ i ngườ i sinh ra cha, mẹ mình. 3. Ngườ i đà n bà đứ ng tuổ i hoặ c theo cá ch gọ i tô n trọ ng,
    xã giao: bà Nguyễn thị X bà chủ tịch xã Thưa quý ô ng, quý bà . 4. Ngườ i đà n bà tự xưng mình
    khi tứ c giậ n vớ i giọ ng trịch thượ ng, há ch dịch: Rồ i sẽ biết tay bà Phả i tay bà thì khô ng xong
    đâ u!
    bà chủ
    - dt. Ngườ i đà n bà nắ m toà n bộ quyền hà nh trong mộ t tổ chứ c kinh doanh tư nhâ n hay mộ t
    gia đình.
    bà con
    - dt. 1. Nhữ ng ngườ i cù ng họ Bà con vì tổ tiên, khô ng phả i vì tiền, vì gạ o (tng) 2. Nhữ ng
    ngườ i quen thuộ c Bà con hà ng xó m 3. Nhữ ng đồ ng bà o ở nướ c ngoà i Nó i có nhiều bà con
    Việt kiều là m ă n sinh số ng (Sơn-tù ng). // đt. Ngô i thứ hai, khi nó i vớ i mộ t đá m đô ng Xin bà
    con lắ ng nghe lờ i tuyên bố củ a chủ tịch.
    bà đỡ
    - d. Ngườ i đà n bà là m nghề đỡ đẻ.
    bà phướ c
    - dt. Nữ tu sĩ đạ o Thiên chú a, thườ ng là m việc trong bệnh viện hoặ c trạ i nuô i trẻ mồ cô i, cơ
    sở từ thiện.
    bà vã i
    - dt. 1. Ngườ i phụ nữ có tuổ i đi lễ chù a Bơ bả i bà vã i lên chù a (tng) 2. Bà ngoạ i (từ dù ng ở
    mộ t số địa phương) Hô m nay cá c con tô i về thă m bà vã i cá c chá u.
    bả
    - 1 d. 1 Thứ c ă n có thuố c độ c dù ng là m mồ i để lừ a giết thú vậ t nhỏ . Bả chuộ t. Đá nh bả . 2 Cá i
    có sứ c cá m dỗ hoặ c có thể đá nh lừ a, lô i kéo và o chỗ nguy hiểm hoặ c xấ u xa, hư hỏ ng. Ă n
    phả i bả . Bả vinh hoa.
    - 2 d. Sợ i xe bằ ng tơ, gai, dù ng để buộ c diều, đan lướ i.
    - 3 đ. (ph.; kng.). Bà (đã nó i đến) ấ y.
    bả vai
    - dt. Phầ n thâ n thể trên lưng, sá t dướ i vai: vá c nặ ng, đau hết cả hai bả vai.
    bã
    - 1 dt. Phầ n cò n lạ i củ a mộ t vậ t sau khi đã lấ y hết nướ c: Theo voi hít bã mía (tng).
    - 2 Mệt quá , rã rờ i cả ngườ i: Trờ i nó ng quá , bã cả ngườ i.
    - 3 tt. Khô ng mịn: Giò lụ a mà bã thế nà y thì chá n quá .
    bá
    - 1 d. Tướ c liền sau tướ c hầ u trong bậ c thang chứ c tướ c phong kiến.
    - 2 I d. Thủ lĩnh củ a mộ t liên minh cá c chư hầ u thờ i phong kiến Trung Quố c cổ đạ i. Xưng
    hù ng xưng bá .
    - II d. (kng.). Á c (nó i tắ t). Vạ ch bá .
    - 3 d. Bá hộ (gọ i tắ t).
    - 4 d. (ph.). Chị củ a mẹ (có thể dù ng để xưng gọ i).
    - 5 d. (ph.). Bá ng (sú ng). Khẩ u sú ng trườ ng bá đỏ .
    - 6 đg. Quà ng tay (lên vai, cổ ). Bá vai bá cổ . Tầ m gử i bá cà nh dâ u (bá m và o cà nh dâ u).
    - 7 (id.). Như bá ch3 ("tră m"). (Thuố c trị) bá chứ ng (cũ ; bá ch bệnh). Bá quan*.
    bá cá o
    - đgt. Cô ng bố , truyền rộ ng ra cho mọ i ngườ i đều biết: bá cá o vớ i quố c dâ n đồ ng bà o.
    bá chủ
    - dt. (H. bá : dù ng sứ c mạ nh; chủ : đứ ng đầ u) Kẻ dù ng sứ c mạ nh để thố ng trị Hít-le muố n là m
    bá chủ thế giớ i.
    bá hộ
    - d. 1 Phẩ m hà m cấ p cho hà o lí hoặ c kẻ già u có thờ i phong kiến. 2 Kẻ già u có ở nô ng thô n
    ngà y trướ c.
    bá lá p
    - Nh. Ba lá p.
    bá quan
    - dt. (H. bá : mộ t tră m; quan: quan lạ i) Cá c quan trong triều Lạ i truyền vă n võ bá quan cứ
    ngà y cũ ng đến tướ ng mô n lễ mừ ng (NĐM).
    bá quyền
    - d. Quyền mộ t mình chiếm địa vị thố ng trị.
    bá tá nh
    - đphg, Nh. Bá ch tính.
    bá tướ c
    - dt. (H. bá : tướ c bá ; tướ c: tướ c) Tướ c thứ ba trong thang tướ c vị phong kiến  u-châ u Ngà y
    nay ở Â u-châ u vẫ n cò n nhữ ng bá tướ c.
    bá vương
    - d. Ngườ i là m nên nghiệp vương, nghiệp bá , chiếm cứ mộ t phương trong thờ i phong kiến
    (nó i khá i quá t). Nghiệp bá vương. Mộ ng bá vương (mộ ng là m bá vương).
    bạ
    - 1 dt. 1. Sổ sá ch ghi chép về ruộ ng đấ t, sinh tử , giá thú : bạ ruộ ng đấ t bạ giá thú . 2. Thủ bạ ,
    nó i tắ t: bo bo như ô ng bạ giữ ấn (tng.).
    - 2 đgt. Đắ p thêm và o: bạ tườ ng bạ bờ giữ nướ c.
    - 3 đgt. Tuỳ tiện, gặ p là nó i là là m, khô ng câ n nhắ c nên hay khô ng: bạ ai cũ ng bắ t chuyện bạ
    đâ u ngồ i đấ y.
    bá c
    - 1 dt. 1. Anh hay chị củ a cha hay củ a mẹ mình: Con chú , con bá c chẳ ng khá c gì nhau (tng) 2.
    Từ chỉ mộ t ngườ i đứ ng tuổ i quen hay khô ng quen: Mộ t bá c khá ch củ a mẹ; Bá c thợ nề. // đt.
    1. Ngô i thứ nhấ t khi xưng vớ i chá u mình: Bố về, chá u nó i bá c đến chơi nhé 2. Ngô i thứ hai
    khi chá u nó i vớ i bá c; Thưa bá c, anh cả có nhà khô ng ạ ? 3. Ngô i thứ ba, khi cá c chá u nó i vớ i
    nhau về bá c chung: Em đưa thư nà y sang nhà bá c nhé 4. Từ dù ng để gọ i ngườ i đứ ng tuổ i:
    Bá c cô ng nhâ n, mờ i bá c và o 5. Từ dù ng để gọ i ngườ i ngang hà ng vớ i mình trong giao thiệp
    giữ a nhữ ng ngườ i đứ ng tuổ i: Bá c vớ i tô i là bạ n đồ ng nghiệp.
    - 2 đgt. Khô ng chấ p nhậ n: Bá c đơn xin ân xá .
    - 3 đgt. Đun khan và nhỏ lử a: Bá c trứ ng.
    bá c ái
    - t. Có lò ng thương yêu rộ ng rã i hết thả y mọ i ngườ i, mọ i loà i. Già u tình bá c á i.
    bá c cổ
    - tt. Có kiến thứ c hiểu biết sâ u rộ ng về vă n tịch, sá ch vở , di tích và cá c việc đờ i xưa: trườ ng
    bá c cổ .
    bá c họ c
    - tt. (H. bá c: rộ ng; họ c: mô n họ c) 1. Có nhiều tri thứ c về mộ t hay nhiều ngà nh khoa họ c: Nhà
    bá c họ c Pavlov 2. Đi sâ u và o cá c tri thứ c khoa họ c: Trướ c khi có vă n chương bá c họ c, đã có
    mộ t nền vă n chương bình dâ n (DgQgHà m).
    bá c sĩ
    - d. Ngườ i thầ y thuố c tố t nghiệp đạ i họ c y khoa. Bá c sĩ khoa nộ i. Bá c sĩ thú y (tố t nghiệp đạ i
    họ c kĩ thuậ t nô ng nghiệp, ngà nh thú y).
    bá c vậ t
    - dt. (H. bá c: rộ ng; vậ t: vậ t) Từ miền Nam gọ i kĩ sư: Mộ t bá c vậ t nô ng nghiệp.
    bạ c
    - 1 d. 1 Kim loạ i mà u trắ ng sá ng, mềm, khó gỉ, dẫ n điện tố t, thườ ng dù ng để mạ , là m đồ
    trang sứ c. Nhẫ n bạ c. Thợ bạ c. Nén bạ c. 2 Tiền đú c bằ ng bạ c; tiền (nó i khá i quá t). Bạ c trắ ng
    (tiền đú c bằ ng bạ c thậ t). 3 (kng.; dù ng sau từ chỉ số chẵ n từ hà ng chụ c trở lên). Đồ ng bạ c
    (nó i tắ t). Và i chụ c bạ c. Ba tră m bạ c. 4 (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Trò chơi ă n tiền
    (nó i khá i quá t). Đá nh bạ c*. Gá bạ c. Canh bạ c.
    - 2 d. Bạ c ló t (nó i tắ t). Bạ c quạ t má y.
    - 3 t. 1 Có mà u trắ ng đụ c. Vầ ng mâ y bạ c. Á nh tră ng bạ c. Da bạ c thếch. 2 (Râ u, tó c) đã chuyển
    thà nh mà u trắ ng vì tuổ i già . Chò m râ u bạ c. Đầ u đố m bạ c. 3 Đã phai mà u, khô ng cò n giữ
    nguyên mà u cũ . Chiếc á o nâ u bạ c phếch. Á o đã bạ c mà u. // Lá y: bà ng bạ c (ý mứ c độ ít).
    - 4 t. (kết hợ p hạ n chế). 1 Mỏ ng manh, ít ỏ i, khô ng đượ c trọ n vẹn. Mệnh bạ c. Phậ n mỏ ng đứ c
    bạ c. 2 Ít ỏ i, sơ sà i; trá i vớ i hậ u. Lễ bạ c. 3 Khô ng giữ đượ c tình nghĩa trọ n vẹn trướ c sau như
    mộ t. Ăn ở bạ c. Chịu tiếng là bạ c.
    bạ c ác
    - tt. Khô ng có tình nghĩa, số ng bấ t nhâ n, hay hạ i ngườ i: con ngườ i bạ c á c.
    bạ c hà
    - dt. (thự c) (H. bạ c: tên câ y; hà : câ y sen) Thự c vậ t họ hú ng, lá có dầ u thơm cấ t là m thuố c: Lọ
    dầ u bạ c hà ; Kẹo bạ c hà .
    bạ c hạ nh
    - dt. Tính nết xấ u: Ngườ i bạ c hạ nh.
    bạ c nghĩa
    - tt. (H. bạ c: mỏ ng; nghĩa: tình nghĩa) Phụ bạ c, khô ng trọ ng tình nghĩa: Chà ng đã bạ c nghĩa
    thì thô i, dù chà ng lên ngượ c, xuố ng xuô i, mặ c lò ng (cd).
    bạ c nhạ c
    - d. (hoặ c t.). Thịt chỉ có mà ng dai khô ng có nạ c (thườ ng là thịt bò ). Miếng bạ c nhạ c.
    bạ c nhượ c
    - tt. Yếu đuố i về tinh thầ n, ý chí: tinh thầ n bạ c nhượ c mộ t ngườ i bạ c nhượ c.
    bạ c phậ n
    - tt. (H. bạ c: mỏ ng; phậ n: số phậ n) Có số phậ n mỏ ng manh: Tổ ng đố c ví thương ngườ i bạ c
    phậ n, Tiền-đườ ng chưa chắ c mả hồ ng nhan (Tả n-đà ).
    bạ c tình
    - t. Khô ng có tình nghĩa thuỷ chung trong quan hệ yêu đương. Ă n ở bạ c tình. Trá ch ngườ i
    quâ n tử bạ c tình... (cd.).
    bá ch
    - 1 dt. 1. Câ y cù ng họ vớ i thô ng, số ng lâ u, lá hình vả y, thườ ng dù ng là m cả nh. 2. Thuyền
    đó ng bằ ng gỗ bá ch.
    - 2 tt. Tiếng phá t ra do hai vậ t mềm chạ m mạ nh và o nhau: vỗ và o đù i đá nh bá ch mộ t cá i.
    bá ch bộ
    - trgt. (H. bá ch: mộ t tră m; bộ : bướ c) Lữ ng thữ ng đi từ ng bướ c: Đi bá ch bộ quanh bờ hồ .
    bá ch hợ p
    - d. Câ y nhỏ cù ng họ vớ i hà nh tỏ i, hoa to, hình loa kèn, mà u trắ ng, vả y củ a củ dù ng là m
    thuố c.
    bá ch khoa
    - I. dt. 1. Cá c mô n khoa họ c kĩ thuậ t nó i chung: kiến thứ c bá ch khoa. 2. (viết khoa) Trườ ng
    đạ i họ c Bá ch khoa, nó i tắ t: thi và o Bá ch khoa luyện thi ở Bá ch khoa. II. tt. Hiểu biết sâ u rộ ng
    nhiều lĩnh vự c kiến thứ c: đầ u óc bá ch khoa.
    - (phườ ng) q. Hai Bà Trưng, tp. Hà Nộ i.
    bá ch nghệ
    - tt. (H. bá ch: mộ t tră m; nghệ: nghề) Nó i cá c nghề lao độ ng chủ yếu bằ ng châ n tay và má y
    mó c: Trườ ng bá ch nghệ cũ củ a Hà -nộ i.
    bá ch niên giai lã o
    - (cũ ). Cù ng số ng vớ i nhau đến tră m tuổ i, đến lú c già (thườ ng dù ng là m lờ i chú c vợ chồ ng
    mớ i cướ i). Chú c cô dâ u chú rể bá ch niên giai lã o.
    bá ch phâ n
    - dt. 1. Thang tính trong dụ ng cụ đo nhiệt độ , chia là m mộ t tră m phầ n bằ ng nhau: nhiệt giai
    bá ch phâ n. 2. Tính theo phầ n tră m: tỉ lệ bá ch phâ n.
    bá ch thả o
    - tt. (H. bá ch: mộ t tră m; thả o: câ y cỏ ) Nó i nơi tậ p hợ p nhiều loạ i câ y; Vườ n bá ch thả o ở Hà -
    nộ i.
    bá ch thú
    - dt. Cá c loạ i thú vậ t khá c nhau: vườ n bá ch thú .
    bá ch tính
    - dt. (H. bá ch: mộ t tră m; tính: họ ) Quầ n chú ng nhâ n dâ n nó i chung trong thờ i phong kiến
    (cũ ): Nhữ ng ngườ i mà phong kiến gọ i là bá ch tính nay đương là m chủ đấ t nướ c.
    bạ ch
    - 1 đg. 1 (cũ ). Bà y tỏ , nó i (vớ i ngườ i trên). Ă n chưa sạ ch, bạ ch chưa thô ng (tng.). 2 Thưa (chỉ
    dù ng để nó i vớ i nhà sư). Bạ ch sư cụ .
    - 2 t. (kết hợ p hạ n chế). Trắ ng toà n mộ t mà u. Trờ i đã sá ng bạ ch. Trắ ng bạ ch*. Chuộ t bạ ch*.
    Hoa hồ ng bạ ch.
    bạ ch cầ u
    - dt. Tế bà o má u có nhâ n, mà u trắ ng nhạ t cù ng vớ i hồ ng cầ u và tiểu cầ u hợ p thà nh nhữ ng
    thà nh phầ n hữ u hình trong má u, có vai trò rấ t quan trọ ng trong việc bả o vệ cơ thể chố ng
    nhiễm khuẩ n và trong cá c quá trình miễn dịch; cò n gọ i là bạ ch huyết cầ u, huyết cầ u trắ ng.
    bạ ch cú c
    - dt. (thự c) (H. cú c: hoa cú c) Hoa cú c trắ ng: Gầ n tết mua đượ c chậ u bạ ch cú c hoa to.
    bạ ch cung
    - dt. (H. cung: nhà lớ n) Tên gọ i toà nhà củ a tổ ng thố ng Mĩ: Từ Bạ ch-cung, tổ ng thố ng Mĩ
    theo dõ i cuộ c chiến đấ u ở miền Nam nướ c ta.
    bạ ch dương
    - d. Câ y to vù ng ô n đớ i, thâ n thẳ ng, vỏ mà u trắ ng thườ ng bong thà nh từ ng mả ng.
    bạ ch đà n
    - dt. Câ y trồ ng nhiều để phủ xanh đồ i, ven đườ ng, cao tớ i 10m hoặ c hơn, cà nh non có 4
    cạ nh, có hai loạ i lá : non hình trứ ng, già hình lưỡ i liềm, soi thấ y rõ nhữ ng điểm trong trong
    chứ a tinh dầ u, dù ng lá già và cà nh non cấ t tinh dầ u; cò n gọ i là câ y khuynh diệp.
    bạ ch đinh
    - dt. (H. đinh: trai trá ng) Đà n ô ng, khô ng có chứ c vị gì ở nô ng thô n thờ i phong kiến: Nhữ ng
    bạ ch đinh là đố i tượ ng đà n áp củ a bọ n cườ ng hà o.
    bạ ch huyết
    - d. Chấ t dịch vậ n chuyển trong cơ thể, có cấ u tạ o giố ng như má u, mà u trong suố t, hơi dính.
    bạ ch kim
    - dt. Kim loạ i quý, mà u trắ ng xá m, khô ng gỉ, rấ t ít bị ă n mò n, chịu đượ c nhiệt độ cao hơn
    bạ c; cò n gọ i là pla-tin.
    bạ ch lạ p
    - dt. (H. lạ p: sá p ong) Nến trắ ng: Thắ p hai ngọ n bạ ch lạ p trên bà n thờ .
    bạ ch ngọ c
    - (xã ) h. Vị Xuyên, t. Hà Giang.
    bạ ch tuộ c
    - dt. (độ ng) Loà i nhuyễn thể ở biển, cù ng họ vớ i mự c, thâ n trò n, có nhiều tay dà i: Bạ ch tuộ c
    thườ ng số ng trong khe đá dướ i biển Ă n mặ c như bạ ch tuộ c có quầ n á o lô i thô i lếch thếch:
    Bà mẹ mắ ng ngườ i con gá i: Khô ng có việc gì mà vẫ n ă n mặ c như bạ ch tuộ c.
    bạ ch tuyết
    - dt. (H. tuyết: tuyết) Tuyết trắ ng: Nướ c ta là m gì có tuyết mà là m thơ lạ i ca tụ ng bạ ch tuyết!.
    bạ ch yến
    - d. Chim nhỏ cù ng họ vớ i sẻ, lô ng mà u trắ ng, nuô i là m cả nh.
    bà i
    - 1 dt. 1. Cô ng trình sá ng tá c, biên soạ n có nộ i dung tương đố i hoà n chỉnh, trong khuô n khổ
    vừ a phả i: bà i vă n bà i bá o đă ng bà i trên tạ p chí. 2. Phầ n nhỏ có nộ i dung tương đố i hoà n
    chỉnh trong chương trình giả ng dạ y, huấ n luyện: bà i giả ng bà i võ tay khô ng. 3. Đề ra để cho
    họ c sinh viết thà nh nộ i dung tương đố i hoà n chỉnh: ra bà i đọ c kĩ bà i trướ c khi là m. 4. Cá ch
    chữ a bệnh vớ i việc sử dụ ng cá c vị thuố c theo tỉ lệ nà o đó : bà i thuố c gia truyền.
    - 2 dt. 1. Nhữ ng tấ m giấ y bồ i, mỏ ng bằ ng nhau, có in hình chữ để là m quâ n trong trò chơi
    theo nhữ ng quy cá ch nhấ t định: mua cỗ bà i tú lơ khơ. 2. Trò chơi dù ng cá c quâ n bà i vớ i
    nhữ ng quy cá ch nhấ t định: chơi bà i tam cú c đá nh bà i.
    - 3 dt. Lố i, cá ch xử trí: tính bà i chuồ n đá nh bà i lờ .
    - 4 đgt., id. 1. Gạ t bỏ : bà i mê tín dị đoan. 2. Thả i ra ngoà i cơ thể: bà i phâ n và nướ c tiểu.
    bà i bá c
    - đgt. (H. bà i: chê bai; bá c: gạ t bỏ ) Chê bai nhằ m gạ t bỏ đi: Bà i bá c thá i độ tiêu cự c.
    bà i họ c
    - d. 1 Bà i họ c sinh phả i họ c. 2 Điều có tá c dụ ng giá o dụ c, kinh nghiệm bổ ích. Nhữ ng bà i họ c
    củ a Cá ch mạ ng thá ng Tá m. Rú t ra bà i họ c.
    bà i là m
    - dt. Bà i viết, trả lờ i theo đề ra sẵ n: Bà i là m chưa đạ t yêu cầ u.
    bà i thơ
    - dt. Bà i vă n vầ n đượ c sá ng tá c: Tô i bắ t đầ u họ c thuộ c lò ng mộ t số bà i thơ củ a cụ Phan Bộ i
    Châ u (Sơn-tù ng).
    bà i tiết
    - đg. 1 Thả i ra ngoà i cơ thể. Bà i tiết mồ hô i. Cơ quan bà i tiết. 2 (Bộ phậ n trong cơ thể) sả n
    sinh chấ t dịch; tiết.
    bà i vị
    - dt. Thẻ để thờ bằ ng giấ y hoặ c bằ ng gỗ mỏ ng có ghi tên tuổ i, chứ c vụ ngườ i chết: Trạ ng
    Nguyên cò n hã y sụ t sù i, Ngó lên bà i vị lạ i sui lò ng phiền (Lụ c Vâ n Tiên).
    bà i xích
    - đgt. (H. bà i: chê bai; xích: đuổ i đi) Chỉ trích kịch liệt: Bà i xích nhữ ng hiện tượ ng bấ t như ý
    (ĐgThMai).
    bã i
    - 1 d. 1 Khoả ng đấ t bồ i ven sô ng, ven biển hoặ c nổ i lên ở giữ a dò ng nướ c lớ n. Bã i phù sa. Bã i
    biển. Ở đấ t bã i. Bã i dâ u (bã i trồ ng dâ u). 2 Khoả ng đấ t rộ ng rã i và thườ ng là bằ ng phẳ ng,
    quang đã ng, có mộ t đặ c điểm riêng nà o đó . Bã i sa mạ c. Bã i tha ma. Bã i mìn (bã i cà i mìn). Bã i
    chiến trườ ng (nơi quâ n hai bên đá nh nhau).
    - 2 d. Đố ng chấ t bẩ n nhỏ , thườ ng lỏ ng hoặ c sền sệt, do cơ thể thả i ra. Bã i phâ n. Bã i cố t trầ u.
    - 3 đg. 1 (kết hợ p hạ n chế). Xong, hết mộ t buổ i là m việc gì; tan. Bã i chầ u. Trố ng bã i họ c. 2
    (cũ ). Bỏ đi, thô i khô ng dù ng hoặ c khô ng thi hà nh nữ a. Bã i mộ t viên quan. Bã i sưu thuế.
    - 4 d. (id.). Bã i thả i; dù ng (kng.) để chỉ đồ đạ c cũ , đã thả i loạ i. Xe bã i. Đồ bã i (đồ cũ ).
    bã i bỏ
    - đgt. Bỏ đi, khô ng thi hà nh nữ a: bã i bỏ quy định cũ bã i bỏ cá c thứ thuế khô ng hợ p lí.
    bã i chứ c
    - đgt. (H. chứ c: việc phả i là m) Cấ t chứ c mộ t ngườ i ở dướ i quyền: Vì tham ô , y đã bị bã i chứ c.
    bã i cỏ
    - dt. Khoả ng đấ t rộ ng có cỏ mọ c đầ y: Như con bò gầ y gặ p bã i cỏ non (tng).
    bã i cô ng
    - đg. Như đình cô ng.
    bã i nạ i
    - đgt. Thô i, huỷ bỏ , khô ng khiếu nạ i, kiện tụ ng nữ a.
    bã i tha ma
    - dt. Nơi có nhiều mồ mả ở giữ a cá nh đồ ng: Nơi nà o có nghĩa trang thì khô ng cò n bã i tha ma.
    bã i trườ ng
    - đgt. Cho nghỉ họ c mộ t thờ i gian nhấ t định: Ngà y bã i trườ ng, anh chị em họ c sinh chia tay
    nhau rấ t cả m độ ng.
    bá i
    - 1 d. cn. bá i chổ i. (ph.). Ké hoa và ng.
    - 2 đg. (id.). Lạ y hoặ c vá i.
    bá i biệt
    - đgt. Chà o tạ m biệt bằ ng cử chỉ lễ nghi cung kính.
    bá i phụ c
    - đgt. (H. phụ c: cú i chịu) Kính cẩ n cả m phụ c: Đứ c hi sinh đó , chú ng tô i xin bá i phụ c.
    bá i tạ
    - đg. (cũ ). Cả m ơn mộ t cá ch cung kính; lạ y tạ .
    bá i yết
    - đgt., trtr. Trình diện ngườ i trên bằ ng cử chỉ lễ nghi cung kính: Sứ thầ n bá i yết vua.
    bạ i
    - 1 tt. Thua: Bạ i cũ ng khô ng nả n, thắ ng cũ ng khô ng kiêu (HCM).
    - 2 tt. Bị giả m khả nă ng cử độ ng: Châ n bạ i khô ng đi đượ c; Bạ i nử a mình.
    bạ i hoạ i
    - t. Đã suy đồ i đến mứ c mấ t hết phẩ m chấ t. Phong hoá bạ i hoạ i.
    bạ i lộ
    - đgt. Lộ hoà n toà n, khô ng cò n giấ u giếm đượ c nữ a: â m mưu bị bạ i lộ Nếu chẳ ng may bị bạ i
    lộ thì khô ng cò n con đườ ng nà o thoá t.
    bạ i sả n
    - đgt. Mấ t, tan ná t hết cả cơ nghiệp: lao và o cờ bạ c có ngà y bạ i sả n.
    bạ i trậ n
    - tt. (H. trậ n: trậ n đá nh) Thua trậ n: Kết cụ c mỗ i lầ n bạ i trậ n là mộ t tờ hoà ướ c bấ t bình đẳ ng
    (ĐgThMai).
    bạ i vong
    - đg. Ở tình trạ ng bị thua và bị tiêu diệt. Dồ n và o thế bạ i vong.
    bá m
    - đgt. 1. Giữ chặ t, khô ng rờ i ra: bá m và o vá ch đá trèo lên bá m và o cà nh câ y. 2. Theo sá t,
    khô ng lìa ra: đi đâ u bá m gó t theo sau. 3. Dự a và o mộ t cá ch cứ ng nhắ c để là m că n cứ , cơ sở :
    bá m và o ý kiến củ a cấ p trên Bá m và o cá i lí thuyết cũ ấ y thì là m sao thoá t khỏ i vò ng luẩ n
    quẩ n. 4. Dự a và o đố i tượ ng khá c để tồ n tạ i: số ng bá m và o cha mẹ.
    ban
    - 1 dt. Khoả ng thờ i gian ngắ n: Ban chiều.
    - 2 dt. 1. Tổ chứ c gồ m nhiều ngườ i cù ng phụ trá ch mộ t việc: Ban nhạ c; Ban thư kí; Ban quả n
    trị 2. Uỷ ban nó i tắ t: Ban chấ p hà nh cô ng đoà n.
    - 3 dt. (Phá p: balle) Quả bó ng bằ ng cao-su: Trẻ đá ban.
    - 4 dt. Nố t đỏ nổ i trên da khi mắ c mộ t số bệnh: Số t phá t ban.
    - 5 dt. (thự c) Loà i câ y thuộ c họ đậ u có hoa trắ ng, ở miền tâ y bắ c Việt-nam: Hoa ban nở trắ ng
    bên sườ n nú i (Tố -hữ u).
    - 6 dt. Bộ phậ n khá c nhau củ a mộ t tổ chứ c: Ban vă n; Ban võ ; Ban khoa họ c tự nhiên; Ban
    khoa họ c xã hộ i.
    - 7 đgt. Cấ p cho ngườ i dướ i: Hồ Chủ tịch ban phầ n thưở ng cho bộ độ i.
    - 8 tt. (Phá p: panne) Nó i má y hỏ ng độ t nhiên: Xe bị ban ở dọ c đườ ng.
    ban ân
    - đg. (cũ ). Ban ơn.
    ban bố
    - đgt. Cô ng bố để mọ i ngườ i biết và thự c hiện: ban bố quyền tự do dâ n chủ ban bố lệnh giớ i
    nghiêm.
    ban cô ng
    - ban-cô ng dt. (Phá p: balcon) Phầ n nhô ra ngoà i tầ ng gá c, có lan can và có cử a thô ng và o
    phò ng: Đứ ng trên ban-cô ng nhìn xuố ng đườ ng.
    ban đầ u
    - d. Lú c mớ i bắ t đầ u, buổ i đầ u. Tố c độ ban đầ u. Ban đầ u gặ p nhiều khó khă n.
    ban đêm
    - dt. Khoả ng thờ i gian củ a mộ t đêm, đố i lậ p vớ i ban ngà y: Anh ấ ầ y hay số t về ban đêm Ban
    đêm là ng xó m im lìm.
    ban hà nh
    - đgt. (H. hà nh: là m) Cô ng bố và cho thi hà nh: Ban hà nh nhữ ng luậ t đem lạ i quyền lợ i cấ p
    bá ch nhấ t (PhVĐồ ng).
    ban khen
    - đg. (kc.). Khen ngợ i ngườ i dướ i.
    ban ngà y
    - dt. Khoả ng thờ i gian trong ngà y, trướ c lú c trờ i tố i; đố i lậ p vớ i ban đêm: ở đâ y ban ngà y thì
    nó ng, ban đêm thì lạ i lạ nh.
    ban phá t
    - đgt. (H. phá t: cấ p cho) Cấ p cho ngườ i ở cấ p dướ i: Chính phủ ban phá t quầ n á o cho dâ n bị
    thiên tai.
    ban thưở ng
    - đgt. Nó i ngườ i cấ p trên tặ ng phầ n thưở ng cho ngườ i cấ p dướ i: Chính phủ ban thưở ng
    huâ n chương cho cá c bà mẹ anh hù ng.
    bà n
    - 1 d. Đồ dù ng thườ ng bằ ng gỗ có mặ t phẳ ng và châ n đứ ng, để bà y đồ đạ c, thứ c ă n, để là m
    việc, v.v. Bà n viết. Bà n ă n. Khă n bà n.
    - 2 d. 1 Lầ n tính đượ c, thua trong trậ n đấ u bó ng. Ghi mộ t bà n thắ ng. Thua hai bà n. Là m bà n
    (tạ o ra bà n thắ ng). 2 (cũ , hoặ c ph.). Vá n (cờ ). Chơi hai bà n.
    - 3 đg. Trao đổ i ý kiến về việc gì hoặ c vấ n đề gì. Bà n cô ng tá c. Bà n về cá ch là m. Bà n mã i mà
    vẫ n chưa nhấ t trí.
    bà n bạ c
    - đgt. Trao đổ i ý kiến qua lạ i nó i chung: Vấ n đề nà y cầ n đượ c bà n bạ c kĩ bà n bạ c tậ p thể.
    bà n cã i
    - đgt. Tranh luậ n về mộ t vấ n đề chưa thố ng nhấ t: Anh nó i anh chẳ ng thích bà n cã i nhiều về
    triết họ c (TrVGià u).
    bà n chả i
    - d. Đồ dù ng để chả i, cọ , là m sạ ch, gồ m có nhiều hà ng sợ i nhỏ , dai, cắ m trên mộ t mặ t phẳ ng.
    Bà n chả i giặ t. Bà n chả i đá nh ră ng.
    bà n cờ
    - dt. 1. Hình vuô ng có kẻ ô để bà y quâ n cờ : Bà n cờ là m bằ ng gỗ vẽ bà n cờ trên đấ t. 2. Hình
    kiểu bà n cờ , trong đó có nhiều đườ ng ngang dọ c cắ t thà nh ô : ruộ ng bà n cờ .
    bà n giao
    - đgt. Giao lạ i cho ngườ i thay mình nhiệm vụ cù ng đồ đạ c, sổ sá ch, tiền nong: Trướ c khi về
    hưu, ô ng đã bà n giao từ ng chi tiết cho ngườ i đến thay.
    bà n mổ
    - dt. Bà n dà i dù ng để mổ xẻ ngườ i bệnh nằ m ở trên: Nằ m trên bà n mổ , ô ng đã đượ c bá c sĩ
    gâ y mê.
    bà n tá n
    - đg. Bà n bạ c mộ t cá ch rộ ng rã i, khô ng có tổ chứ c và khô ng đi đến kết luậ n. Dư luậ n bà n tá n
    nhiều. Tiếng xì xà o bà n tá n.
    bà n tay
    - dt. 1. Phầ n cuố i củ a tay, có nă m ngó n, dù ng để cầ m, nắ m, lao độ ng: nắ m chặ t bà n tay lạ i
    trong lò ng bà n tay. 2. Cá i biểu tượ ng cho sứ c lao độ ng con ngườ i: bà n tay khố i ó c củ a ngườ i
    thợ . 3. Cá i biểu tượ ng cho hà nh độ ng củ a con ngườ i, thườ ng là khô ng hay, khô ng tố t: bà n
    tay tộ i lỗ i có bà n tay củ a kẻ xấ u nhú ng và o.
    bà n thờ
    - dt. Bà n bà y bá t hương, đèn nến... để thờ : Chiếu đã trả i trên cá i bụ c gạ ch trướ c bà n thờ
    (NgĐThi).
    bà n tính
    - 1 d. Đồ dù ng để là m cá c phép tính số họ c, gồ m mộ t khung hình chữ nhậ t có nhiều then
    ngang xâ u nhữ ng con chạ y.
    - 2 đg. Bà n bạ c và tính toá n, câ n nhắ c cá c mặ t lợ i hạ i, nên hay khô ng nên. Kế hoạ ch đã đượ c
    bà n tính kĩ.
    bà n tọ a
    - bà n toạ Nh. Mô ng đít.
    bả n
    - 1 dt. Giấ y có chữ viết, chữ in hoặ c hình vẽ: Bả n thả o; Bả n vẽ.
    - 2 dt. Mỗ i đơn vị đượ c in ra: Sá ch in mộ t vạ n bả n.
    - 3 dt. Bề ngang mộ t tấ m, mộ t phiến: Tấ m lụ a rộ ng bả n.
    - 4 dt. Là ng ở miền nú i: Tâ y nó về, khô ng ở bả n đượ c nữ a (NgĐThi).
    - 5 tt. Nó i thứ giấ y dó để viết chữ nho: Mua giấ y bả n cho con họ c chữ Há n.
    bả n án
    - d. Quyết định bằ ng vă n bả n củ a toà á n sau khi xét xử vụ á n.
    bả n chấ t
    - dt. Thuộ c tính că n bả n, ổ n định, vố n có bên trong củ a sự vậ t, hiện tượ ng: phâ n biệt bả n
    chấ t vớ i hiện tượ ng Bả n chấ t củ a anh ta là nô ng dâ n.
    bả n đồ
    - dt. (H. đồ : bứ c vẽ) Bả n vẽ hình thể củ a mộ t khu vự c: Bả n đồ Việt-nam.
    bả n lề
    - d. 1 Vậ t gồ m hai miếng kim loạ i xoay quanh mộ t trụ c chung, dù ng để lắ p cá nh cử a, nắ p
    hò m, v.v. Lắ p bả n lề và o cử a. 2 (dù ng phụ sau d.). Vị trí nố i tiếp, chuyển tiếp quan trọ ng.
    Vù ng bả n lề giữ a đồ ng bằ ng và miền nú i. Nă m bả n lề.
    bả n nă ng
    - dt. Tính nă ng vố n có , bẩ m sinh, khô ng phả i do họ c hỏ i: bả n nă ng tự vệ hà nh độ ng theo bả n
    nă ng.
    bả n ngã
    - dt. (H. bả n: củ a mình; ngã : ta) Cá i là m nên tính cá ch riêng biệt củ a mỗ i ngườ i: Họ hi sinh
    bả n ngã để chuố c lấ y nhữ ng danh giá , lợ i lộ c nhấ t thì (ĐgThMai).
    bả n quyền
    - d. Quyền tá c giả hay nhà xuấ t bả n về mộ t tá c phẩ m, đượ c luậ t phá p quy định. Tô n trọ ng
    bả n quyền củ a tá c giả .
    bả n sao
    - Bả n sao ra từ bả n gố c: bả n sao bằ ng tố t nghiệp chỉ nhậ n bả n chính, khô ng nhậ n bả n sao.
    bả n sắ c
    - dt. (H. bả n: củ a mình; sắ c: dung mạ o) Tính chấ t đặ c biệt vố n có , tạ o thà nh phẩ m cá ch
    riêng: Giú p sứ c chu toà n bả n sắ c dâ n tộ c (TrVGià u).
    bả n thả o
    - d. Vă n bả n đượ c soạ n ra để đưa đá nh má y hoặ c đưa in. Bả n thả o cô ng vă n. Bả n thả o đã
    chuyển sang nhà xuấ t bả n.
    bả n tính
    - dt. Tính chấ t hay cá tính vố n có : bả n tính thậ t thà chấ t phá c Bả n tính khó thay đổ i nhưng
    khô ng có nghĩa là khô ng sử a đượ c.
    bả n vị
    - dt. (H. bả n: gố c; vị: ngô i) Kim loạ i quí dù ng là m tiêu chuẩ n tiền tệ: Dù ng và ng là m bả n
    vị. // tt. Chỉ biết đến quyền lợ i củ a bộ phậ n mình: Anh là m thế là vì tư tưở ng bả n vị.
    bả n xứ
    - d. (dù ng phụ sau d.). Bả n thâ n đấ t nướ c (thuộ c địa) đượ c nó i đến (thườ ng hà m ý coi
    khinh, theo quan điểm củ a chủ nghĩa thự c dâ n). Dâ n bả n xứ . Chính sá ch thự c dâ n đố i vớ i
    ngườ i bả n xứ .
    bá n
    - đgt. 1. Đem đổ i hà ng hoá để lấ y tiền: bá n hà ng hà ng ế khô ng bá n đượ c mua rẻ bá n đắ t bá n
    sứ c lao độ ng. 2. Trao cho kẻ khá c cá i quý giá để mưu lợ i riêng: bè lũ bá n nướ c bá n rẻ lương
    tâ m cho quỷ dữ bá n trô n nuô i miệng (tng.).
    bá n buô n
    - đgt. Bá n số lượ ng lớ n hà ng hoá cho ngườ i ta đem về bá n lẻ: Cử a hà ng bà ấ y chỉ bá n buô n
    chứ khô ng bá n lẻ.
    bá n cầ u
    - d. 1 Nử a hình cầ u. Hình bá n cầ u. 2 Nử a phầ n Trá i Đấ t do đườ ng xích đạ o chia ra (nam bá n
    cầ u và bắ c bá n cầ u) hoặ c do đườ ng kinh tuyến gố c chia ra (tâ y bá n cầ u và đô ng bá n cầ u).
    bá n chịu
    - đgt. Bá n hà ng theo phương thứ c khá ch hà ng nhậ n trướ c, sau mộ t thờ i gian mớ i phả i trả
    tiền: bá n chịu cho khá ch hà ng khô ng bá n chịu.
    bá n dạ o
    - Nh. Bá n rong.
    bá n đả o
    - dt. (địa) (H. bá n: nử a; đả o: khoả ng đấ t lớ n có nướ c bao quanh) Dả i đấ t có biển bao quanh,
    trừ mộ t phía nố i liền vớ i lụ c địa: Bá n đả o Mã -lai.
    bá n kết
    - d. Vò ng đấ u để chọ n độ i hoặ c vậ n độ ng viên và o chung kết. Độ i bó ng đượ c và o bá n kết.
    bá n khai
    - tt. Chưa tớ i trình độ vă n minh nhưng đã qua trạ ng thá i dã man: dâ n tộ c bá n khai.
    bá n kính
    - dt. (toá n) (H. bá n: nử a; kính: đườ ng kính củ a hình trò n) Đoạ n thẳ ng từ tâ m đến mộ t điểm
    trên đườ ng trò n hoặ c mặ t cầ u: Đườ ng bá n kính củ a trá i đấ t.
    bá n lẻ
    - đg. Bá n thẳ ng cho ngườ i tiêu dù ng, từ ng cá i, từ ng ít mộ t; phâ n biệt vớ i bá n buô n. Giá bá n
    lẻ. Cử a hà ng bá n lẻ.
    bá n nguyệt
    - dt., (tt.) Nử a mặ t trò n: hình bá n nguyệt Anh về gá nh gạ ch Bá t Trà ng, Xâ y hồ bá n nguyệt
    cho nà ng rử a châ n (cd.).
    bá n nguyệt san
    - dt. (H. san: in ra, tạ p chí) Tạ p chí nử a thá ng ra mộ t kì: Bá n nguyệt san nà y ra ngà y mồ ng
    mộ t và ngà y rằ m hằ ng thá ng.
    bá n niên
    - tt. (H. bá n: nử a; niên: nă m) Nử a nă m: Sơ kết bá n niên.
    bá n thâ n
    - d. (dù ng phụ sau d., đg.). Nử a thâ n ngườ i. Tượ ng bá n thâ n. Ả́ nh chụ p bá n thâ n.
    bá n tín bá n nghi
    - Chưa tin hẳ n, vẫ n cò n hoà i nghi, nử a tin nử a ngờ : Anh ta lú c nà o cũ ng bá n tín bá n nghi Hã y
    cò n bá n tín bá n nghi, Chưa đem và o dạ chưa ghi và o lò ng (cd.).
    bá n tự độ ng
    - tt. Khô ng hoà n toà n tự độ ng: Má y bá n tự độ ng.
    bạ n
    - I d. 1 Ngườ i quen biết và có quan hệ gầ n gũ i, coi nhau ngang hà ng, do hợ p tính, hợ p ý hoặ c
    cù ng cả nh ngộ , cù ng chí hướ ng, cù ng hoạ t độ ng, v.v. Bạ n nghèo vớ i nhau. Bạ n chiến đấ u.
    Ngườ i vớ i ngườ i là bạ n. 2 (ph.). Ngườ i đà n ô ng đi ở là m thuê theo mù a, theo việc trong xã
    hộ i cũ . Ở bạ n. Bạ n ghe. 3 Ngườ i đồ ng tình, ủ ng hộ . Bạ n đồ ng minh. Thêm bạ n bớ t thù . 4
    (dù ng phụ sau d.). Đơn vị tổ chứ c có quan hệ gầ n gũ i. Độ i bạ n. Nướ c bạ n.
    - II đg. (kng.). Kết (nó i tắ t). Bạ n vớ i ngườ i tố t.
    bạ n đọ c
    - dt. Ngườ i đọ c sá ch, bá o, tạ p chí; cò n gọ i là độ c giả : ý kiến bạ n đọ c đượ c bạ n đọ c yêu thích.
    bạ n đờ i
    - dt. Vợ hay chồ ng đố i vớ i nhau: Đau khổ vì ngườ i bạ n đờ i mấ t sớ m.
    bạ n họ c
    - dt. Ngườ i cù ng họ c mộ t thầ y, mộ t lớ p hoặ c mộ t trườ ng vớ i mình: Hằ ng nă m, nhữ ng bạ n
    họ c cù ng lớ p trướ c kia họ p mặ t nhau vui vẻ.
    bạ n lò ng
    - d. Bạ n tâ m tình; thườ ng dù ng để chỉ ngườ i yêu.
    bạ n thâ n
    - dt. Bạ n gầ n gũ i, gắ n bó có thể trao đổ i tâ m tình và giú p đỡ lẫ n nhau: Anh ấ y là bạ n thâ n củ a
    tô i.
    bang
    - 1 dt. Mộ t nướ c nhỏ trong mộ t liên bang: Bang Kê-ra-la trong nướ c cộ ng hoà ấ n-độ .
    - 2 dt. Bang tá , bang biện nó i tắ t: Ngà y trướ c, mộ t tờ bá o trà o phú ng gọ i bang tá là bang
    bạ nh.
    - 3 dt. Tậ p đoà n ngườ i Trung-quố c cù ng quê ở mộ t tỉnh, sang trú ngụ ở nướ c ta trong thờ i
    thuộ c Phá p: Bang Phú c-kiến.
    bang giao
    - đg. Giao thiệp giữ a nướ c nà y vớ i nướ c khá c. Quan hệ bang giao.
    bang trợ
    - đgt. (H. bang: giú p đỡ ; trợ : giú p) Giú p đỡ châ n tình: Sự bang trợ củ a bà con trong phườ ng
    đố i vớ i cá c cụ già cô đơn.
    bang trưở ng
    - dt. Ngườ i đứ ng đầ u mộ t bang ngườ i Hoa (ở Việt Nam).
    bà ng
    - dt. (thự c) Loà i câ y cà nh mọ c ngang, lá to, quả giẹp, trồ ng để lấ y bó ng má t về mù a hè: Mù a
    hè thì tá n bà ng rủ xanh tươi (NgHTưở ng).
    bà ng hoà ng
    - t. Ở trong trạ ng thá i tinh thầ n như choá ng vá ng, sữ ng sờ , tâ m thầ n tạ m thờ i bấ t định. Bà ng
    hoà ng trướ c tin sét đá nh. Định thầ n lạ i sau phú t bà ng hoà ng.
    bà ng quan
    - đgt. Là m ngơ, đứ ng ngoà i cuộ c, coi như khô ng dính líu gì đến mình: thá i độ bà ng quan
    bà ng quan vớ i mọ i việc chung quanh.
    bà ng thính
    - tt. (H. bà ng: ở bên; thính: nghe) Ngồ i nghe mà khô ng đượ c coi là chính thứ c: Sinh viên
    bà ng thính.
    bả ng
    - 1 d. 1 Bả ng nhã n (gọ i tắ t). 2 Phó bả ng (gọ i tắ t).
    - 2 d. 1 Vậ t có mặ t phẳ ng, thườ ng bằ ng gỗ , dù ng để viết hoặ c dá n nhữ ng gì cầ n nêu cho mọ i
    ngườ i xem. Bả ng yết thị. Yết lên bả ng. Bả ng tin. 2 Bả ng đen (nó i tắ t). Phấ n bả ng. Gọ i họ c
    sinh lên bả ng. 3 Bả ng kê nêu rõ , gọ n, theo thứ tự nhấ t định, mộ t nộ i dung nà o đó . Bả ng
    thố ng kê. Thi xong, xem bả ng (danh sá ch nhữ ng ngườ i thi đỗ ).
    - 3 d. cn. pound. Đơn vị tiền tệ cơ bả n củ a Anh và nhiều nướ c hoặ c lã nh thổ khá c: Ireland, Ai
    Cậ p, Syria, Sudan, v.v.
    bả ng danh dự
    - dt. Danh sá ch nhữ ng ngườ i đượ c biểu dương trong mộ t đơn vị: Anh ấ y rấ t mừ ng vì thấ y
    tên mình trên bả ng danh dự .
    bả ng đen
    - d. Vậ t có mặ t phẳ ng nhẵ n bằ ng gỗ , đá , v.v., thườ ng mà u đen, dù ng để viết, vẽ bằ ng phấ n lên
    trên.
    bả ng hiệu
    - d. Bả ng ghi tên và mộ t và i thô ng tin riêng, cầ n thiết nhấ t, dù ng trong quả ng cá o và giao
    dịch. Trương bả ng hiệu.
    bá ng
    - 1 dt. Bộ phậ n cuố i khẩ u sú ng, thườ ng bằ ng gỗ , dù ng để tì khi giữ bắ n: tì vai và o bá ng sú ng
    tiểu liên bá ng gậ p.
    - 2 dt. Câ y mọ c ở châ n nú i ẩ m, trong thung lũ ng nú i đá vô i vù ng trung du hoặ c đượ c trồ ng
    là m cả nh, thâ n trụ lù n, to, cao 5-7m, đườ ng kính 40-50cm, có nhiều bẹ, lá mọ c tậ p trung ở
    đầ u thâ n, toả rộ ng, dà i, có khi sá t đấ t, mặ t trên mà u lụ c, mặ t dướ i mà u trắ ng, hoa cụ m lớ n,
    quả hình cầ u, ruộ t thâ n chứ a nhiều bộ t ă n đượ c, cuố ng cụ m hoa có nướ c ngọ t để là m rượ u
    và nấ u đườ ng; cò n gọ i là câ y đoá c.
    - 3 dt. Bệnh là m cho bụ ng trướ ng, do ứ nướ c trong ổ bụ ng hoặ c sưng lá lá ch: Biết rằ ng bá ng
    nướ c hay là bá ng con (cd.).
    - 4 dt., đphg Khoai mì, sắ n (cá ch gọ i ở vù ng Sô ng Bé, Đồ ng Nai).
    - 5 dt. ố ng mai, ố ng bương để đự ng nướ c.
    - 6 đgt., đphg Hú c: Hai con trâ u bá ng lộ n.
    - 7 đgt. Cố c: bá ng và o đầ u bá ng đầ u thằ ng trọ c chẳ ng nể lò ng ô ng sư (tng.).
    bá ng bổ
    - đgt. Chế giễu thầ n thá nh: Có thể khô ng tin, nhưng khô ng nên bá ng bổ .
    banh
    - 1 d. Nơi giam tù bị kết á n nặ ng trong mộ t số khu nhà tù lớ n dướ i chế độ tư bả n, thự c dâ n.
    Cá c banh ở Cô n Đả o.
    - 2 d. (ph.). Bó ng. Đá banh.
    - 3 đg. Mở to hai bên ra. Banh mắ t nhìn. Banh ngự c (ph.; phanh á o ra).
    - 4 t. (ph.; thườ ng dù ng phụ sau đg.). Tan tà nh, vụ n ná t. Phá banh ấ p chiến lượ c.
    bà nh
    - dt. Ghế có lưng tự a, tay vịn, đượ c mắ c chặ t trên lưng voi: ngồ i trên bà nh voi.
    bà nh trướ ng
    - đgt. (H. bà nh: nướ c chả y mạ nh; trướ ng: nướ c dâ ng lên) Lan rộ ng ra; Xâ m lấ n cá c đấ t đai ở
    gầ n: Chính sá ch bà nh trướ ng đã lỗ i thờ i.
    bả nh
    - t. 1 (kng.). Sang và đẹp mộ t cá ch khá c thườ ng. Diện bả nh. 2 (ph.). Cừ , giỏ i. Tay lao độ ng
    bả nh.
    bả nh bao
    - tt. Trau chuố t, tươm tấ t trong cá ch ă n mặ c, có ý trưng diện: Mà y râ u nhẵ n nhụ i á o quầ n
    bả nh bao (Truyện Kiều).
    bá nh
    - 1 dt. Thứ ă n chín là m bằ ng bộ t hoặ c gạ o có chấ t ngọ t, hoặ c chấ t mặ n, hoặ c chấ t béo: Đồ ng
    quà tấ m bá nh (tng).
    - 2 dt. Khố i nhỏ nhữ ng thứ có thể ép lạ i hoặ c xếp lạ i thà nh mộ t hình nhấ t định: Bá nh thuố c
    là o; Bá nh phá o.
    - 3 dt. Bá nh xe nó i tắ t: Xe châ u dừ ng bá nh cử a ngoà i (K).
    bá nh bao
    - d. Bá nh là m bằ ng bộ t mì ủ men, hấ p chín, có nhâ n mặ n hoặ c ngọ t.
    bá nh lá i
    - dt. Bộ phậ n hình trò n xoay đượ c, dù ng để lá i xe hơi, má y cà y: Uố ng rượ u mà cầ m bá nh lá i
    xe hơi thì nguy hiểm quá .
    bá nh mì
    - d. Bá nh là m bằ ng bộ t mì ủ men nướ ng chín trong lò , dù ng là m mó n ă n chính ở mộ t số
    nướ c.
    bá nh trá ng
    - đphg, Nh. Bá nh đa.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    B (2)

    bao
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để đự ng vậ t rắ n: Bao xi-mă ng; Bao diêm 2. Lớ p bọ c ở ngoà i: Bá nh có bao
    bộ t 3. Tú i vả i thắ t ngang lưng: Ngang lưng thì thắ t bao bà ng (cd).
    - 2 đgt. 1. Bọ c kín, gó i kín: Lấ y tờ bá o bao quầ n á o 2. Che chung quanh: Luỹ tre xanh bao
    quanh là ng.
    - 3 đgt. 1. Trợ cấ p, nuô i dưỡ ng giấ u giếm: Bao gá i 2. Trả tiền thay cho ngườ i khá c: Bao bữ a
    tiệc rượ u ở nhà hà ng.
    - 4 tt. Nhiều: Bao phen gian khổ . // trgt. Như Bao nhiêu; Bao lâ u: Nhớ biết bao; Quả n bao
    thá ng đợ i, nă m chờ (K).
    - 5 trgt. Khô ng, chẳ ng: Bao quả n; Bao nà i.
    bao bì
    - d. 1 Đồ dù ng là m vỏ bọ c ở ngoà i để đự ng, để đó ng gó i hà ng hoá (nó i khá i quá t). Hà ng
    khô ng đó ng gó i đượ c vì thiếu bao bì. Sả n xuấ t chai lọ là m bao bì cho ngà nh dượ c. 2 Việc bao
    bọ c bằ ng vậ t liệu thích hợ p để chứ a đự ng, bả o quả n, chèn ló t và chuyên chở hà ng hoá .
    bao biện
    - 1 đgt. Là m thay cả việc vố n thuộ c phậ n sự củ a ngườ i khá c: tá c phong bao biện Ngườ i nà o
    có việc nấ y khô ng thể bao biện cho nhau đượ c.
    - 2 đgt., thgtụ c Chố ng chế lạ i vớ i đủ lí lẽ, nguyên cớ , là m cho khó có thể bá c bỏ hoặ c quy
    trá ch nhiệm: đã sai lạ i cò n bao biện chỉ giỏ i bao biện khô ng bao biện nổ i.
    bao bọ c
    - đgt. 1. Che khắ p chung quanh: Lớ p khô ng khí bao bọ c Trá i đấ t 2. Che chở , bênh vự c: Cấ p
    trên bao bọ c cấ p dướ i.
    bao dung
    - t. Có độ lượ ng, rộ ng lượ ng vớ i mọ i ngườ i. Tấ m lò ng bao dung.
    bao giờ
    - dt. 1. Khoả ng thờ i gian nà o đó chưa rõ hoặ c chưa muố n nó i ra: Bao giờ mớ i biết kết quả ?
    Chuyện ầ ấ y xả y ra từ bao giờ ? Bao giờ anh ta đến hã y hay. 2. Bấ t kì khoả ng thờ i gian nà o,
    khô ng trừ thờ i điểm nà o: Bao giờ anh ta cũ ng nó i như thế Bao giờ cũ ng vậ y.
    bao gồ m
    - đgt. Chứ a tấ t cả ở trong: Bao gồ m đủ cá c tầ ng lớ p trong xã hộ i (HCM).
    bao hà m
    - đg. Chứ a đự ng bên trong, mang bên trong (nó i về cá i nộ i dung trừ u tượ ng). Bao hà m nhiều
    ý nghĩa.
    bao la
    - tt. Rộ ng lớ n vô cù ng tậ n, khô ng thể bao quá t đượ c trong tầ m mắ t: Biển rộ ng bao la Nhữ ng
    cá nh đồ ng bao la bá t ngá t.
    - (xã ) h. mai Châ u, t. Hoà Bình.
    bao lơn
    - dt. Chỗ nhô ra ngoà i tầ ng gá c, có cử a thô ng vớ i phò ng trong và có lan can quâ y chung
    quanh: Đứ ng trên bao lơn nhìn xuố ng đườ ng phố .
    bao nhiêu
    - đ. 1 Số lượ ng nà o đó khô ng rõ nhiều hay ít (thườ ng dù ng để hỏ i). Hỏ i xem cầ n bao nhiêu?
    Cao bao nhiêu? Trong bao nhiêu lâ u? Tră ng bao nhiêu tuổ i tră ng già ?... (cd.). Bao nhiêu cũ ng
    đượ c. ...Bao nhiêu tấ c đấ t tấ c và ng bấ y nhiêu (cd.). 2 (thườ ng dù ng trong câ u cả m xú c hoặ c
    câ u có ý phủ định). Số lượ ng hoặ c mứ c độ khô ng biết chính xá c, nhưng nghĩ là nhiều lắ m.
    Bao nhiêu là cờ ! Vinh dự bao nhiêu, lớ p ngườ i mớ i! 3 (dù ng trong câ u có ý phủ định). Số
    lượ ng khô ng nó i rõ , nhưng biết là khô ng nhiều gì. Khô ng đá ng bao nhiêu. Có bao nhiêu tiền
    đâ u!
    bao tay
    - dt. 1. Tấ t tay (thườ ng củ a trẻ sơ sinh). 2. Tú i nhỏ , thon để bao tay ngườ i chết.
    bao thơ
    - dt. Từ miền Nam chỉ phong bì: Cho bứ c ả nh và o bao thơ.
    bao tử
    - 1 d. (thườ ng dù ng phụ sau d.). Độ ng vậ t cò n là thai trong bụ ng mẹ, hoặ c quả mớ i thà nh
    hình, cò n rấ t non. Lợ n bao tử . Mướ p bao tử .
    - 2 d. (ph.). Dạ dà y.
    bao vâ y
    - đgt. 1. Cô lậ p từ nhiều phía, giữ a bộ phậ n nà y vớ i bộ phậ n khá c để ngă n chặ n, là m cho bế
    tắ c: bao vâ y că n cứ chỉ huy củ a địch. 2. Tìm mọ i cá ch để ngă n giữ khô ng cho tiếp cậ n nhằ m
    già nh độ c quyền về mặ t quan hệ.
    bà o
    - 1 dt. Đồ dù ng củ a thợ mộ c có lưỡ i thép đặ t ngang để nạ o nhẵ n mặ t gỗ : Có nhiều thứ bà o có
    lưỡ i to nhỏ khá c nhau. // đgt. 1. Dù ng bà o để cho mặ t gỗ đượ c nhẵ n: Mặ t bà n nà y chưa bà o
    đượ c thự c nhẵ n 2. Là m cho đau xó t: Sinh cà ng thả m thiết khá t khao, như nung gan sắ t như
    bà o lò ng son (K).
    - 2 dt. á o dà i có tay rộ ng (cũ ): Giọ t châ u thá nh thó t thấ m bà o (K).
    bà o chế
    - đg. Chế biến thà nh thuố c chữ a bệnh.
    bà o chữ a
    - đgt. Dù ng nhiều lí lẽ, chứ ng cớ để bênh vự c cho hà nh vi củ a ai đó đang bị xem là phạ m
    phá p hoặ c đang bị lên á n: Luậ t sư bà o chữ a cho bị cá o khô ng thể bà o chữ a cho hà nh độ ng
    sai trá i củ a mình.
    bà o thai
    - dt. (H. bà o: bọ c; thai: con trong bụ ng) Thai cò n nằ m trong bụ ng mẹ: Bà o thai đã hẹn nhâ n
    duyên: Quạ t ngà trâ m ngọ c kết nguyền họ Phan (PhTr).
    bả o
    - đg. 1 Nó i ra điều gì đó vớ i ngườ i ngang hà ng hay ngườ i dướ i. Bả o sao nghe vậ y. Ai bả o anh
    thế? Trâ u ơi ta bả o trâ u nà y... (cd.). Ai khô ng đi thì bả o? (kng.; hà m ý hă m doạ ). 2 Nó i cho
    biết để phả i theo đó mà là m. Bả o gì là m nấ y. Gọ i dạ , bả o vâ ng. Bả o nó ở lạ i.
    bả o an
    - I. đgt. Giữ gìn an ninh. II. Nh. Địa phương quâ n.
    - (phườ ng) tx. Phan Rang Thá p Chà m, t. Ninh Thuậ n.
    bả o chứ ng
    - đgt. (H. bả o: chịu trá ch nhiệm; chứ ng: nhậ n thự c) Bả o đả m cho: Dù ng tiền kí quĩ để bả o
    chứ ng sự vay vố n.
    bả o đả m
    - I đg. 1 Là m cho chắ c chắ n thự c hiện đượ c, giữ gìn đượ c, hoặ c có đầ y đủ nhữ ng gì cầ n thiết.
    Bả o đả m hoà n thà nh kế hoạ ch. Bả o đả m quyền dâ n chủ . Đờ i số ng đượ c bả o đả m. 2 Nó i chắ c
    chắ n và chịu trá ch nhiệm về lờ i nó i củ a mình để cho ngườ i khá c yên lò ng. Tô i bả o đả m là có
    thậ t như vậ y. Xin bả o đả m giữ bí mậ t. 3 Nhậ n và chịu trá ch nhiệm là m tố t. Mỗ i lao độ ng bả o
    đả m mộ t hecta diện tích gieo trồ ng. Bả o đả m nuô i dạ y cá c chá u.
    - II t. (kng.). Chắ c chắ n, khô ng có gì đá ng ngạ i. Dâ y bả o hiểm rấ t .
    - III d. Sự thự c hiện đượ c hoặ c giữ đượ c. Đườ ng lố i đú ng đắ n là bả o đả m chắ c chắ n cho
    thắ ng lợ i.
    bả o hiểm
    - I. đgt. 1. Giữ , phò ng để khỏ i xả y ra tai nạ n nguy hiểm: mang dâ y bả o hiểm khi là m việc ở
    trên cao mặ c á o bả o hiểm. 2. Trợ giú p hay đền bù về vậ t chấ t khi đau ố m tai nạ n, trong
    trườ ng hợ p đương sự tham gia hoạ t độ ng bả o hiểm: bả o hiểm xã hộ i. II. dt. Mộ t hình thứ c
    phâ n phố i lạ i thu nhậ p quố c dâ n nhằ m hình thà nh mộ t loạ i quỹ tiền tệ dù ng bù đắ p lạ i
    nhữ ng tổ n thấ t do thiên tai, tai nạ n và nhữ ng rủ i ro khá c gâ y ra.
    bả o hò a
    - Bả o Hoà (xã ) h. Xuâ n Lộ c, t. Đồ ng Nai.
    bả o hộ
    - đgt. (H. bả o: giữ gìn; hộ : che chở ) Giú p đỡ che chở : Bả o hộ ngoạ i kiều Chế độ bả o hộ chế độ
    thự c dâ n cai trị vớ i mộ t chính quyền bả n xứ bù nhìn: Thự c dâ n Phá p đặ t chế độ bả o hộ ở
    nướ c ta trong gầ n mộ t thế kỉ Mà u bả o hộ Mà u sắ c củ a mộ t số độ ng vậ t giố ng mà u sắ c củ a
    câ y cỏ hay đấ t cá t chỗ độ ng vậ t ở , khiến cá c giố ng khá c khô ng trô ng thấ y: Nhờ mà u bả o hộ ,
    mộ t số loà i bò sá t có thể tự vệ Thuế quan bả o hộ Thuế đá nh khá cao và o hà ng hoá ngoạ i
    quố c nhậ p khẩ u, nhằ m bả o vệ sả n phẩ m trong nướ c: Phả i có thuế quan bả o hộ đố i vớ i
    nhữ ng sả n phẩ m mà cá c nhà má y ta sả n xuấ t.
    bả o mậ t
    - đg. Giữ bí mậ t củ a nhà nướ c, củ a tổ chứ c. Bả o mậ t phò ng gian. Nộ i quy bả o mậ t củ a cơ
    quan.
    bả o quả n
    - đgt. Giữ gìn, trô ng nom để khỏ i hư hỏ ng, hao hụ t: bả o quả n má y mó c bả o quả n hồ sơ.
    bả o tà ng
    - tt. (H. bả o: quí: tà ng: cấ t giữ ) Nó i nơi giữ gìn trâ n trọ ng nhữ ng di tích lịch sử : Tấ m lò ng
    bạ n như lò nung rự c nó ng, như bứ c tranh trong viện bả o tà ng (X-thuỷ).
    bả o thủ
    - đg. (hoặ c t.). Duy trì cá i cũ sẵ n có , khô ng chịu thay đổ i, khô ng chịu đổ i mớ i. Bả o thủ ý kiến.
    Đầ u óc bả o thủ .
    bả o trợ
    - đgt. Trợ giú p, đỡ đầ u: bả o trợ họ c đườ ng cá c nhà bả o trợ .
    bả o vệ
    - đgt. (H. bả o: giữ ; vệ: che chở ) 1. Giữ gìn cho khỏ i hư hỏ ng: Ta phả i giá o dụ c cho họ c trò ý
    thứ c bả o vệ thiên nhiên (PhVĐồ ng) 2. Giữ gìn an toà n cho mộ t cơ quan hay mộ t nhâ n vậ t:
    Thà nh lậ p ban bả o vệ nhà má y 3. Bênh vự c bằ ng lí lẽ xá c đá ng: Bả o vệ ý kiến củ a mình trong
    hộ i nghị 4. Trình bà y luậ n á n củ a mình trướ c mộ t hộ i đồ ng và giả i đá p nhữ ng lờ i phả n biện:
    Bả o vệ luậ n á n tiến sĩ về sinh họ c. // dt. Ngườ i phụ trá ch giữ gìn an toà n cho mộ t cơ quan
    hay mộ t nhâ n vậ t: Ngườ i bả o vệ đi theo thủ tướ ng.
    bã o
    - 1 d. Gió xoá y trong phạ m vi rộ ng trong mộ t vù ng có á p suấ t khô ng khí giả m xuố ng rấ t
    thấ p, thườ ng phá t sinh từ biển khơi, có sứ c phá hoạ i dữ dộ i do gió lớ n, mưa to. Cơn bã o to.
    - 2 d. Chứ ng đau bụ ng xuyên ra sau lưng quặ n từ ng cơn. Đau bã o.
    bã o tuyết
    - đgt. Bã o cuố n theo tuyết, tạ i cá c vù ng thả o nguyên hà n đớ i.
    bá o
    - 1 dt. (độ ng) Loà i thú cù ng họ vớ i hổ , lô ng có nhữ ng đố m nhỏ mà u sẫ m: Bá o chết để da,
    ngườ i ta chết để tiếng (tng).
    - 2 dt. Xuấ t bả n phẩ m có định kì đă ng tin tứ c, bà i viết, tranh ả nh để thô ng tin, tuyên truyền,
    vậ n độ ng, nghiên cứ u, nghị luậ n, đấ u tranh tư tưở ng: Bá o hằ ng ngà y; Bá o hằ ng tuầ n; Bá o
    khoa họ c.
    - 3 đgt. 1. Nó i cho biết: Bá o tin mừ ng 2. Cho nhà chứ c trá ch biết mộ t việc đã xả y ra: Bá o
    cô ng an về mộ t vụ trộ m.
    - 4 đgt. Đá p lạ i; Đền lạ i; Bá o ơn.
    - 5 đgt. Tỏ ra bằ ng dấ u hiệu gì: Bô ng đà o chợ t đã bá o chừ ng nử a xuâ n (NĐM).
    - 6 đgt. Là m phiền, là m hạ i: Chẳ ng là m ă n gì, chỉ bá o cha mẹ. // trgt. Bá m và o ngườ i khá c:
    Nó chỉ ăn bá o chú nó .
    bá o cá o
    - I đg. 1 Trình bà y cho biết tình hình, sự việc. Bá o cá o cô ng tá c lên cấ p trên. Bá o cá o tình
    hình sả n xuấ t. Nghe bá o cá o về thờ i sự . 2 (kng.). Từ dù ng để mở đầ u khi nó i vớ i cấ p trên;
    thưa (thườ ng dù ng trong quâ n độ i). Bá o cá o thủ trưở ng, liên lạ c đã về!
    - II d. Bả n . Viết bá o cá o. Bá o cá o củ a Chính phủ trướ c Quố c hộ i. Đọ c bá o cá o khoa họ c.
    bá o chí
    - dt. Cá c loạ i bá o và tạ p chí nó i chung: cô ng tá c bá o chí vai trò củ a bá o chí trong cô ng cuộ c
    đổ i mớ i xã hộ i.
    bá o độ ng
    - đgt. (H. bá o: cho biết; độ ng: khô ng yên) Bá o cho biết tình hình nguy ngậ p: Có nhữ ng tiếng
    sú ng bá o độ ng tầ u bay (NgTuâ n). // tt. Đá ng lo ngạ i, đá ng quan tâ m: Suy thoá i về đạ o đứ c
    đến mứ c bá o độ ng ở mộ t số ngườ i (VNgGiá p).
    bá o hiếu
    - đg. 1 (cũ ; id.). Đền đá p cô ng ơn cha mẹ. 2 (cũ ). Lo việc ma chay chu đá o khi cha mẹ chết.
    bá o hiệu
    - đgt. 1. Bá o cho biết bằ ng tín hiệu, dấ u hiệu riêng: bắ n mộ t phá t sú ng bá o hiệu vỗ tay bá o
    hiệu. 2. Bá o cho biết điều gì xả y ra bằ ng dấ u hiệu tự nhiên: Rá ng mỡ gà bá o hiệu sắ p có bã o
    Chim én bay về bá o hiệu mù a xuâ n đến.
    bá o hỷ
    - (id.). x. bá o hỉ.
    bá o oá n
    - đgt. Trả thù mộ t cá ch đích đá ng kẻ trướ c đâ y đã là m hạ i mình: bá o ơn bá o oá n phâ n minh.
    bá o ơn
    - đg. (id.). Đền ơn bằ ng việc là m tương xứ ng.
    bá o thứ c
    - đgt. Đá nh thứ c ngườ i đang ngủ dậ y, theo đú ng giờ đã định: đồ ng hồ bá o thứ c kẻng bá o
    thứ c.
    bá o ứ ng
    - đgt. (H. bá o: cho biết; ứ ng: hợ p vớ i) Đá p lạ i việc thiện, việc á c, do mộ t sứ c thiêng liêng,
    theo mê tín: Xem cơ bá o ứ ng biết tay trờ i già (LVT).
    bạ o
    - 1 (ph.). x. bậ u1 (bậ u cử a).
    - 2 t. Có cử chỉ, hà nh độ ng tỏ ra là khô ng rụ t rè, khô ng e ngạ i. Ngườ i nhá t ná t ngườ i bạ o
    (tng.). Cử chỉ rấ t bạ o. Bạ o miệng.
    - 3 t. (cũ , hoặ c ph.). Khoẻ, mạ nh.
    bạ o bệnh
    - dt. Bệnh mớ i phá t dữ dộ i hoặ c độ t phá t nguy cấ p.
    bạ o chú a
    - dt. (H. bạ o: hung dữ ; chú a: vua chú a) Vua chú a hung á c: Lấ y nhâ n nghĩa thắ ng hung tà n,
    bạ o chú a (Tố -hữ u).
    bạ o độ ng
    - đg. (hoặ c d.). Dù ng bạ o lự c nổ i dậ y nhằ m lậ t đổ chính quyền. Đà n á p cuộ c bạ o độ ng.
    bạ o hà nh
    - dt. Hà nh vi bạ o ngượ c.
    bạ o lự c
    - dt. (H. bạ o: dữ ; lự c: sứ c) Sứ c mạ nh dù ng để trấ n á p kẻ địch: Dù ng bạ o lự c để lậ t đổ chính
    quyền phả n độ ng.
    bạ o ngượ c
    - t. Tà n á c mộ t cá ch hết sứ c ngang ngượ c, bấ t chấ p cô ng lí, đạ o lí. Nhữ ng hà nh độ ng bạ o
    ngượ c củ a mộ t bạ o chú a.
    bạ o phá t
    - đgt. Xẩ y ra mộ t cá ch độ t ngộ t, dữ dộ i: cơn bệnh bạ o phá t.
    bá t
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để đự ng thứ c ă n, thứ c uố ng: Có bá t sứ tình phụ bá t đà n (tng) 2. Lượ ng
    chứ a trong mộ t bá t: Cơm ba bá t, á o ba manh (tng) 3. Đồ dù ng trong bữ a ă n: Ă n xong rử a bá t
    4. Lương thự c hằ ng ngà y, nó i chung: Có bá t ă n bá t để (tng).
    - 2 dt. Bá t phẩ m nó i tắ t: Từ ngà y đượ c lĩnh bằ ng bá t phẩ m, ô ng ấ y đượ c gọ i là ô ng bá t.
    - 3 dt. Quâ n bà i tổ tô m hay bấ t, trên đó có ghi chữ bá t (nghĩa là tá m): Bá t vă n, bá t vạ n, bá t
    sá ch là mộ t phu.
    - 4 đgt. Lá i cho thuyền đi về phía phả i (trá i vớ i cạ y): Mộ t con thuyền cạ y, bá t bến giang (cd).
    bá t âm
    - d. Tá m thứ â m sắ c do tá m loạ i nhạ c khí tạ o nên, dù ng trong â m nhạ c cổ truyền (nó i tổ ng
    quá t).
    bá t hương
    - dt. Vậ t có hình trụ hoặ c như hình chiếc bá t dù ng để cắ m hương ở bà n thờ .
    bá t ngá t
    - tt, trgt. Rộ ng mênh mô ng: Đồ ng quê bá t ngá t, xô n xao (HCậ n).
    bá t nhá o
    - t. (kng.). Hết sứ c lộ n xộ n, lung tung. Đồ đạ c để bá t nhá o. Nó i bá t nhá o.
    bạ t
    - 1 (F. bâ che) dt. Vả i dà y, cứ ng, thô , thườ ng dù ng che mưa nắ ng: che bạ t là m rạ p vả i bạ t.
    - 2 x. Nã o bạ t.
    - 3 (baht) dt. Đơn vị tiền tệ củ a Thá i Lan.
    - 4 đgt. 1. San bằ ng: bạ t mô đấ t bạ t nú i ngă n sô ng. 2. Dạ t đi, bậ t khỏ i: Mỗ i ngườ i bạ t đi mộ t
    nơi.
    - 5 đgt. (Dù ng tay) đá nh mạ nh và o tai hay gá y: bạ t mộ t cá i và o tai.
    bạ t mạ ng
    - tt, trgt. Liều lĩnh quá (thtụ c): Ăn chơi bạ t mạ ng.
    bạ t ngà n
    - t. Nhiều vô kể và trên mộ t diện tích rấ t rộ ng. Rừ ng nú i bạ t ngà n. Lú a tố t bạ t ngà n.
    bà u
    - dt. Chỗ sâ u trũ ng như ao vũ ng, thườ ng ở ngoà i đồ ng: bà u sen Cá bà u ngon hơn cá đồ ng
    Thá ng nă m tá t cá dướ i bà u, Nắ ng ơi là nắ ng dã i dầ u vì ai (cd.).
    bá u vậ t
    - d. Vậ t quý.
    bay
    - 1 dt. 1. Dụ ng cụ có lưỡ i bằ ng sắ t, hoặ c thép mỏ ng, cá n trò n, dù ng để xâ y, trá t, miết cho
    phẳ ng: dù ng bay trá t nhà bay thợ xâ y. 2. Dao mỏ ng hình lá trú c dù ng để cạ o sơn dầ u khi vẽ.
    3. Dụ ng cụ có thâ n trò n, hai đầ u mỏ ng, vá t, dù ng để gọ t khoét khi nặ n tượ ng.
    - 2 I. đgt. 1. Di chuyển trên khô ng trung: Chim bay Má y bay đang bay trên trờ i. 2. Phấ t phơ
    chuyển độ ng theo là n gió : Cờ bay trên đỉnh thá p. 3. Di chuyển, chuyển độ ng hết sứ c nhanh:
    Đạ n bay vèo vèo. 4. Đi bằ ng má y bay: Nghe tin ấ y anh vộ i bay về nhà . 5. Phai nhạ t, biến mấ t:
    á o bay mà u Rượ u bay hết mù i. II. pht. Mộ t cá ch dễ dà ng, nhanh chó ng: chố i bay cã i bay Việc
    nà y nó là m bay.
    - 3 dt. Mà y: Tụ i bay uố ng dữ quá mẹ con nhà bay.
    bay bướ m
    - tt. 1. Nhẹ nhà ng và bó ng bả y: Lờ i vă n bay bướ m 2. Nhẹ và mỏ ng: Nhữ ng tà á o nâ u mềm
    mạ i, bay bướ m (Ng-hồ ng).
    bay hơi
    - đg. (Chấ t lỏ ng) chuyển thà nh hơi ở lớ p bề mặ t. Nướ c bay hơi.
    bay nhả y
    - đgt. Đi đâ y đi đó , tham gia và o cá c việc khá c nhau theo ý thích riêng để thi thố vớ i đờ i,
    khô ng yên mộ t chỗ : Tuổ i trẻ thích bay nhả y.
    bà y
    - 1 đgt. 1. Sắ p xếp theo mộ t thứ tự nà o đó : Bà y đồ hà ng để bá n, bà y tranh triển lã m 2. Đặ t ra
    trên bà n, trên chiếu, trên mâ m: Thì trâ n thứ c thứ c sẵ n bà y (K) 3. Hiện rõ ra: Cả nh tranh
    già nh bà y ra trướ c mặ t.
    - 2 đgt. Chỉ vẽ cho: Bà y cho cá ch tiến hà nh.
    - 3 đgt. Tìm cá ch thự c hiện mộ t mụ c đích: Thua cuộ c nà y, bà y cuộ c khá c (Trg-chinh).
    - 4 đgt. Tỏ ý kiến: Sự mình nà ng mớ i gó t đầ u bà y ngay (K).
    - 5 đgt. Tổ chứ c: Chưa xong tiệc rượ u lạ i bà y trò chơi (K).
    - 6 đgt. Bà y vẽ nó i tắ t: Đương lú c khó khă n, bà y ra ă n uố ng là m gì.
    bà y biện
    - đg. 1 Sắ p đặ t đồ đạ c cho đẹp mắ t. Bà y biện đồ đạ c. Trong nhà bà y biện đơn giả n. 2 Bà y
    thêm ra, đặ t thêm ra nhữ ng cá i khô ng cầ n thiết để phô trương. Đừ ng bà y biện ra lắ m thứ .
    bà y đặ t
    - đgt. 1. Đặ t ra chuyện khô ng có vớ i ý khô ng tố t: ngườ i hay bà y đặ t nó i xấ u ngườ i khá c. 2.
    Đặ t ra nhiều thứ khô ng cầ n thiết: đừ ng bà y đặ t thêm nữ a, có gì ă n nấ y.
    bà y tỏ
    - đgt. Trình bà y tâ m sự mộ t cá ch thâ n tình: Bà y tỏ nhữ ng thắ c mắ c củ a mình.
    bả y
    - d. Số tiếp theo số sá u trong dã y số tự nhiên. Bả y chiếc. Hai tră m lẻ bả y. Bả y ba (kng.; bả y
    mươi ba). Hai vạ n bả y (kng.; bả y tră m chẵ n). Mộ t mét bả y (kng.; bả y tấ c). Tầ ng bả y.
    bắ c
    - 1 dt. 1. Mộ t trong bố n hướ ng chính củ a địa bà n, ở về phía bên trá i củ a ngườ i đứ ng ngoả nh
    mặ t về phía mặ t trờ i mọ c: bá n cầ u bắ c. 2. Miền Bắ c củ a nướ c Việt Nam: chá u cô ng tá c ở
    ngoà i Bắ c và o Nam ra Bắ c.
    - 2 (F. bac) dt., cũ Phà : qua bắ c bắ c Mĩ Thuậ n.
    - 3 (F. bac, baccalauréat) dt., cũ , khng. Bằ ng tú tà i, bằ ng tố t nghiệp trung họ c thờ i Phá p
    tjhuộ c: đỗ bắ c.
    - 4 đgt. 1. Đặ t mộ t vậ t lên chỗ cao hơn: bắ c ghế lên bà n đứ ng quét trầ n. 2. Nhấ c ra khỏ i hoặ c
    đặ t lên bếp: bắ c nồ i cơm xuố ng bắ c nồ i canh lên. 3. Đặ t, gá c mộ t vậ t lên hai điểm cá ch nhau:
    bắ c thang leo lên nó c nhà Bắ c thang lên hỏ i ô ng trờ i (bấ t lự c, chẳ ng cò n hi vọ ng và o ai,
    chẳ ng biết dự a và o ngườ i nà o để bà y tỏ , giả i quyết điều bấ t cô ng, vô lí: Biết là vô lí là bấ t
    cô ng, nhưng chú ng tô i thâ n cô , thế cô , có bắ c thang lên hỏ i ô ng trờ i cũ ng thế).
    - 5 đgt. Gieo (mạ ): bắ c mạ .
    bắ c bá n cầ u
    - dt. (H. bắ c: phương bắ c; bá n: mộ t nử a; cầ u: hình cầ u) Nử a trá i đấ t từ xích đạ o đến bắ c cự c:
    Phầ n lớ n lụ c địa ở Bắ c bá n cầ u.
    bắ c cự c
    - d. Cự c phía bắ c củ a Trá i Đấ t. Khí hậ u miền Bắ c Cự c. Sao Bắ c Cự c*.
    bă m
    - 1 dt., thgtụ c Ba mươi: bă m mấ y rồ i mà vẫ n chưa chịu lậ p gia đình ở tuổ i bă m rồ i Hà Nộ i
    bă m sá u phố phườ ng (cd.).
    - 2 đgt. Chặ t liên tiếp, là m cho ná t vụ n ra: bă m bèo thá i khoai bă m thịt nướ ng chả .
    bặ m
    - đgt. Mím lạ i: Hoà i-vă n bặ m mô i vì tứ c giậ n (Ng-hồ ng).
    bă n khoă n
    - t. Khô ng yên lò ng vì đang có nhữ ng điều bắ t phả i nghĩ ngợ i. Bă n khoă n chưa biết nên là m
    như thế nà o. Tâ m trạ ng bă n khoă n, day dứ t.
    bắ n
    - 1 đgt. 1. Dù ng lự c đẩ y để phó ng viên đạ n, mũ i tên đến mộ t đích nà o đó : bắ n sú ng bắ n cung
    Hai bên bắ n nhau. 2. Dù ng lự c bẩ y mộ t vậ t nặ ng chuyển dờ i: bắ n hò n đá tả ng ra vệ đườ ng.
    3. Tung toé, vă ng ra: Bù n bắ n và o quầ n á o. 4. Gạ t sang, chuyển sang, chuyển qua: bắ n nợ
    bắ n khoả n tiền đó sang thá ng sau. 5. Đưa tin đến cho đố i tượ ng khá c biết qua ngườ i trung
    gian: bắ n tin cho nhau. 6. Bậ t nẩ y ngườ i: điện giậ t bắ n ngườ i.
    bắ n tin
    - đgt. Nhắ n tin thô ng qua mộ t ngườ i khá c: Sau nhữ ng ngà y dò la và bắ n tin (NgTuâ n).
    bă ng
    - 1 d. Nướ c đô ng cứ ng trong thiên nhiên ở nơi có khí hậ u lạ nh. Đó ng bă ng. Tả ng bă ng. Tà u
    phá bă ng.
    - 2 d. Nhó m trộ m cướ p có ngườ i cầ m đầ u. Bă ng cướ p.
    - 3 I d. 1 Đoạ n vả i hoặ c giấ y... dà i và hẹp, dù ng và o việc gì nhấ t định. Bă ng bá o. Bă ng khẩ u
    hiệu. Bă ng tang. Cắ t bă ng khá nh thà nh nhà má y. 2 Bă ng vả i dù ng để là m kín vết thương;
    hoặ c nó i chung tấ t cả nhữ ng thứ cầ n thiết để che giữ cho vết thương. Thay bă ng. Cuộ n bă ng
    dính. 3 Bă ng vả i tẩ m mự c, quấ n thà nh cuộ n dù ng để đá nh má y chữ . Má y chữ đã thay bă ng. 4
    Bă ng từ (nó i tắ t). Thu tiếng và o bă ng. Xoá bă ng. 5 (chm.). Khoả ng tầ n số hoặ c bướ c só ng
    tương đố i xá c định. Bă ng só ng trung. Má y thu ba bă ng.
    - II đg. Là m kín vết thương bằ ng . Bă ng cho thương binh. Bă ng vết thương.
    - 4 d. Bă ng đạ n (nó i tắ t). Lắ p đạ n và o bă ng. Bắ n mộ t bă ng tiểu liên.
    - 5 I đg. 1 Vượ t qua bằ ng con đườ ng ngắ n hơn, khô ng theo lố i đi sẵ n có . Bă ng qua vườ n. 2
    Vượ t thẳ ng qua, bấ t chấ p trở ngạ i. Vượ t suố i bă ng rừ ng. Bă ng mình qua lử a đạ n.
    - II t. (hay p.). 1 (dù ng phụ sau đg.). Thẳ ng mộ t mạ ch theo đà , bấ t chấ p trở ngạ i. Nướ c lũ
    cuố n đi. Dò ng thá c chả y bă ng bă ng. 2 (dù ng phụ sau t., kết hợ p hạ n chế). Đạ t mứ c độ hoà n
    toà n như thế trên khắ p phạ m vi đượ c nó i đến, như chẳ ng có gì ngă n cả n nữ a. Cá nh đồ ng
    ngậ p trắ ng bă ng. Thẳ ng bă ng*.
    - 6 đg. (id.). Chết (nó i về vua). Vua bă ng.
    bă ng bó
    - đgt. Bă ng cho kín vết thương: bă ng bó vết thương.
    bă ng ca
    - bă ng-ca dt. (Phá p: brancard) Cá n dù ng để khiêng ngườ i ố m hay ngườ i bị nạ n: Đặ t nạ n
    nhâ n lên bă ng-ca.
    bă ng điểm
    - dt. Nhiệt độ đó ng bă ng củ a chấ t lỏ ng, tính theo nhiệt kế bá ch phâ n: Bă ng điểm củ a nướ c là
    0oC.
    bă ng hà
    - 1 dt. (địa) (H. bă ng: nướ c đá ; hà : sô ng) Nướ c đó ng bă ng di chuyển từ nú i cao xuố ng như
    mộ t dò ng sô ng: Bă ng hà đã bà o mò n sườ n nú i.
    - 2 đgt. (H. bă ng: sụ p đổ ; hà : xa) Nơi vua chết: Tiếc thay vua Quang-trung sớ m bă ng hà .
    bă ng huyết
    - đg. (Hiện tượ ng) chả y má u nhiều mộ t cá ch bấ t thườ ng từ cơ quan sinh dụ c nữ . Sẩ y thai bị
    bă ng huyết.
    bă ng sơn
    - Nh. Bă ng đả o.
    bằ ng
    - 1 dt. Loà i chim lớ n, có sứ c bay xa, theo truyền thuyết: Cá nh chim bằ ng chín vạ n vẫ n chờ
    mong (Tả n-đà ).
    - 2 dt. 1. Giấ y cấ p cho ngườ i thi đỗ : Bằ ng tố t nghiệp 2. Giấ y khen ngườ i có cô ng lao: Bằ ng
    danh dự .
    - 3 dt. Cá i dự a và o để là m tin: Có giấ y là m bằ ng. // đgt. Dự a và o, că n cứ và o: Anh bằ ng và o
    đâ u mà phá n đoá n như thế?.
    - 4 tt. Có thanh khô ng hoặ c thanh huyền: Ba và bà là vầ n bằ ng.
    - 5 tt. Phẳ ng, khô ng lồ i lõ m: Đấ t bằ ng bỗ ng rắ c chô ng gai (cd).
    - 6 đgt. Có cù ng lượ ng, cù ng kích thướ c hoặ c cù ng giá trị: Mộ t câ n ta bằ ng 600 gam; Chữ tâ m
    kia mớ i bằ ng ba chữ tà i (K). // trgt. Như nhau: Hai chị em cao bằ ng nhau.
    - 7 gt. 1. Vớ i vậ t liệu gì: Nồ i bằ ng nhô m 2. Vớ i phương tiện gì: Giết nhau bằ ng cá i â u sầ u, độ c
    chưa (CgO) 3. Cho đến kết quả : Là m bằ ng đượ c.
    - 8 tt. Nếu; Ví như: Bằ ng nay bố n bể khô ng nhà , theo cà ng thêm bậ n, biết là đi đâ u (K); Bằ ng
    nay chịu tiếng vương thầ n, thênh thang đườ ng cá i thanh vâ n, hẹp gì (K).
    bằ ng an
    - (id.). x. bình yên.
    bằ ng chứ ng
    - dt. Cá i để chứ ng minh cho điều gì đó là đú ng, là có thậ t: tìm bằ ng chứ ng có bằ ng chứ ng cụ
    thể.
    bằ ng hữ u
    - dt. (H. bằ ng: bè bạ n; hữ u: bạ n) Bè bạ n: Nghĩa bằ ng hữ u, bậ c trung trinh, thấ y hoa mai bỗ ng
    độ ng tình xó t ai (NĐM).
    bằ ng lò ng
    - đg. Trong lò ng cho là ổ n, là đượ c. Bằ ng lò ng cho mượ n. Khô ng bằ ng lò ng vớ i nhữ ng thà nh
    tích đã đạ t đượ c.
    bẵ ng
    - tt. 1. Vắ ng bặ t, im bặ t trong thờ i gian khá lâ u: bẵ ng tin. 2. Quên hẳ n, hoà n toà n khô ng nghĩ
    tớ i trong mộ t thờ i gian dà i: quên bẵ ng bỏ bẵ ng.
    bắ p
    - 1 dt. 1. Vậ t có hình thuô n ở hai đầ u, phầ n giữ a phình ra: Bắ p thịt 2. Bắ p châ n nó i tắ t: Mua
    thịt bắ p.
    - 2 dt. (thự c) 1. Bộ phậ n ra quả củ a câ y ngô , gồ m mộ t lõ i có nhiều hà ng hạ t: Giố ng ngô nà y,
    mỗ i câ y có đến nă m bắ p 2. Ngô : Ă n bắ p thay cơm; Xô i bắ p.
    bắ p cả i
    - d. x. cả i bắ p.
    bắ p châ n
    - dt. Bắ p thịt ở phía sau cẳ ng châ n.
    bắ p đù i
    - dt. Bắ p thịt ở đù i: Nhờ tậ p thể dụ c nên bắ p đù i nở nang.
    bắ t
    - đg. 1 Nắ m lấ y, giữ lạ i, khô ng để cho tự do hoạ t độ ng hoặ c cử độ ng. Bắ t kẻ gian. Mèo bắ t
    chuộ t. Bị bắ t số ng. Thả con să n sắ t, bắ t con cá rô (tng.). 2 Tiếp, nhậ n vậ t từ nơi khá c đến và
    thu lấ y và o trong phạ m vi tá c độ ng hoặ c sử dụ ng củ a mình. Bắ t quả bó ng. Bắ t đượ c thư nhà .
    Bắ t đượ c củ a rơi. Radar bắ t mụ c tiêu. Bắ t só ng mộ t đà i phá t thanh. 3 Bá m chặ t hoặ c để cho
    bá m chặ t lấ y, cá i nà y tá c độ ng trự c tiếp và o cá i kia. Vả i ít bắ t bụ i. Bộ t khô ng bắ t và o tay. Da
    bắ t nắ ng. Bắ t mù i. Dầ u xă ng bắ t lử a. 4 Phá t hiện sự việc đá ng chê trá ch củ a ngườ i khá c và
    là m cho phả i chịu trá ch nhiệm. Bắ t lỗ i chính tả . Kẻ trộ m bị bắ t quả tang. 5 Khiến phả i là m
    việc gì, khô ng cho phép là m khá c đi. Chĩa sú ng bắ t giơ tay hà ng. Điều đó bắ t anh ta phả i suy
    nghĩ. Bắ t đền*. Bắ t phạ t (bắ t phả i chịu phạ t). Bắ t phu (bắ t ngườ i đi phu). 6 Là m cho gắ n, cho
    khớ p vớ i nhau, khiến cá i nà y giữ chặ t cá i kia lạ i. Cá c chi tiết má y đượ c bắ t chặ t vớ i nhau
    bằ ng bulô ng. Bắ t đinh ố c. 7 Nố i thêm và o mộ t hệ thố ng đã có sẵ n. Bắ t điện và o nhà . Bắ t vò i
    nướ c. Con đườ ng bắ t và o quố c lộ . Cho ngườ i đến để bắ t liên lạ c. Bắ t và o câ u chuyện mộ t
    cá ch tự nhiên.
    bắ t bẻ
    - đgt. Vặ n vẹo, là m khó dễ, vạ ch tìm chỗ thiếu só t để vặ n hỏ i, buộ c phả i thừ a nhậ n: bắ t bẻ
    từ ng câ u từ ng chữ khô ng thể nà o bắ t bẻ đượ c.
    bắ t bí
    - đgt. 1. Buộ c ngườ i đương gặ p khó khă n phả i nhậ n điều kiện nà y nọ : Vì cầ n tiền, nên bị bắ t
    bí phả i trả lã i cao 2. Nó i nhà hà ng đò i giá cao vì thứ hà ng đương hiếm: Nó bắ t bí thế thì
    khô ng mua nữ a.
    bắ t bớ
    - đg. Bắ t giữ ngườ i (nó i khá i quá t, và thườ ng hà m ý chê). Bắ t bớ ngườ i vô tộ i. Bị cả nh sá t bắ t
    bớ nhiều lầ n.
    bắ t buộ c
    - đgt. Buộ c phả i là m theo, phả i chấ p nhậ n: bắ t buộ c phả i là m như vậ y chẳ ng bắ t buộ c ai cả
    điều kiện bắ t buộ c.
    bắ t chướ c
    - đgt. Là m theo cá ch củ a ngườ i khá c: Cũ ng họ c đò i bắ t chướ c vẻ hoang vu (Thế-lữ ); Chớ bắ t
    chướ c ngườ i đờ i xỏ châ n lỗ mũ i (LQĐô n).
    bắ t có c
    - đg. Bắ t ngườ i mộ t cá ch độ t ngộ t và đem giấ u đi. Bắ t có c để tố ng tiền.
    bắ t đầ u
    - I. dt. Chỗ khở i đầ u, chỗ xuấ t phá t trong khô ng gian, thờ i gian: Bắ t đầ u từ đâ y là địa phậ n
    Hà Tâ y. II. pht. Mở đầ u, bướ c và o giai đoạ n đầ u tiên củ a mộ t cô ng việc, quá trình, trạ ng thá i:
    bắ t đầ u họ c từ tuầ n sau Lú a bắ t đầ u chín. III. đgt. Đã xả y ra, đã có : Cuộ c họ p đã bắ t đầ u Bắ t
    đầ u tuầ n sau là tô i chuyển cô ng tá c.
    bắ t giam
    - đgt. Bắ t ngườ i nhố t và o mộ t nơi: Tô i đã hai lầ n bị bắ t giam trong đó (NgĐThi).
    bắ t nạ t
    - đg. Cậ y thế, cậ y quyền doạ dẫ m để là m cho phả i sợ . Bắ t nạ t trẻ con. Ma cũ bắ t nạ t ma mớ i
    (tng.).
    bắ t phạ t
    - Nh. Phạ t.
    bắ t rễ
    - đgt. 1. Nó i câ y mớ i trồ ng đã đâ m rễ: Câ y mớ i bắ t rễ, phả i tướ i hằ ng ngà y 2. Đi sâ u và o
    quầ n chú ng: Bắ t rễ và o bầ n cố nô ng.
    bắ t tay
    - đg. 1 Nắ m bà n tay ngườ i khá c để chà o hay để biểu lộ tình cả m. Bắ t tay chà o tạ m biệt. 2 Đặ t
    quan hệ hợ p tá c để cù ng là m việc gì. Bắ t tay vớ i nhau thà nh lậ p mộ t mặ t trậ n. 3 (thườ ng
    dù ng trướ c và o). Bắ t đầ u bỏ sứ c lao độ ng ra để tiến hà nh cô ng việc gì. Bà n xong, bắ t tay
    ngay và o việc.
    bắ t vạ
    - đgt. Bắ t phả i nộ p phạ t vì là m trá i vớ i lệ là ng, thờ i xưa: Ngà y xưa con gá i chưa chồ ng mà
    chử a thì bị là ng bắ t vạ rấ t nặ ng.
    bặ t
    - đgt. im hẳ n: Đứ a bé bặ t ngay tiếng khó c (Ng-hồ ng). // trgt. Khô ng cò n tí tiếng nà o: Nó
    đương khó c, bỗ ng im bặ t.
    bặ t tă m
    - đg. Như biệt tă m.
    bặ t thiệp
    - tt. Lịch sự , khéo léo, thô ng thạ o trong cá ch giao thiệp: ă n nó i bặ t thiệp.
    bấ c
    - dt. 1. Loạ i câ y thâ n cỏ , mọ c thà nh bụ i, thâ n có lõ i xố p: Câ y bấ c thườ ng mọ c ven bờ ao 2. Lõ i
    câ y bấ c dù ng để thắ p đèn dầ u thả o mộ c: Đêm qua ró t đọ i dầ u đầ y, bấ c non chẳ ng chá y, oan
    mà y, dầ u ơi (cd) 3. Sợ i vả i tết lạ i dù ng để thắ p đèn: Khêu bấ c đèn đầ u tâ y.
    bậ c
    - d. 1 Chỗ đặ t châ n để bướ c lên xuố ng. Bậ c thang. 2 Hạ ng, thứ xếp theo trình độ cao thấ p,
    trên dướ i. Cô ng nhâ n bậ c bố n. Giỏ i và o bậ c thầ y. Tiến bộ vượ t bậ c. Tộ t bậ c*. 3 Từ dù ng để
    chỉ ngườ i thuộ c hà ng đá ng tô n kính. Bậ c anh hù ng. Bậ c tiền bố i. Bậ c cha mẹ. 4 Toà n bộ nó i
    chung cá c lớ p đạ i họ c hay cá c cấ p họ c phổ thô ng trong hệ thố ng giá o dụ c. Bậ c đạ i họ c. Cá c
    cấ p củ a bậ c phổ thô ng. 5 (chm.). Vị trí củ a â m trong thang â m.
    bầ m
    - 1 dt., đphg Mẹ: Bầ m ra ruộ ng cấ y bầ m run, Châ n lộ i dướ i bù n tay cấ y mạ non (Tố Hữ u).
    - 2 tt. 1. Thâ m tím, hơi sẫ m đen: á o nâ u bầ m. 2. Thâ m tím, hơi tấ y sưng: bầ m da.
    bẩ m
    - đgt. Trình thưa mộ t việc gì vớ i cấ p trên: Cậ u cứ mà bẩ m quan (NgCgHoan).
    bẩ m sinh
    - t. Vố n có từ lú c mớ i sinh ra. Tậ t bẩ m sinh.
    bẩ m tính
    - dt. (H. bẩ m: sinh ra đã có ; tính: tính nết) Tính nết vố n có từ khi mớ i sinh: Bẩ m tính đã
    quen giữ nết ương (NgCgHoan).
    bấ m
    - đg. 1 Ấ n đầ u ngó n tay hoặ c mó ng tay, hay đầ u ngó n châ n xuố ng vậ t gì. Bấ m nú t điện. Bấ m
    phím đà n. Bấ m châ n cho khỏ i trượ t. 2 Ấ n ngó n tay mộ t cá ch kín đá o và o ngườ i khá c để
    ngầ m ra hiệu. Bấ m nhau cườ i khú c khích.
    bấ m bụ ng
    - đgt. Cố nén chịu, khô ng để lộ ra cho ngườ i khá c biết: bấ m bụ ng cho khỏ i bậ t cườ i bấ m
    bụ ng cho khỏ i đau.
    bầ n
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y ở vù ng nướ c lợ , có rễ mọ c nhô lên khỏ i mặ t bù n: Rễ câ y bầ n dù ng là m
    nú t chai.
    - 2 tt. 1. Nghèo: Cờ bạ c là bá c thằ ng bầ n (tng) 2. Keo kiệt (thtụ c): Cho ít thế thì bầ n quá .
    bầ n cù ng
    - t. 1 Nghèo khổ đến cù ng cự c. Cả nh số ng bầ n cù ng. 2 (kng.). Ở và o thế cù ng, thế bí, khô ng có
    cá ch nà o khá c. Bầ n cù ng lắ m mớ i phả i vay tiền anh ta.
    bầ n thầ n
    - tt. Kém sắ c khí tinh anh, có nét mặ t biểu hiện sự mệt mỏ i hoặ c đang bă n khoă n lo nghĩ:
    ngồ i bầ n thầ n mặ t bầ n thầ n, khô ng nó i khô ng rằ ng.
    bầ n tiện
    - tt. (H. bầ n: nghèo; tiện: thấ p hèn) 1. Nghèo hèn (cũ ): Bầ n tiện song le tính vố n là nh
    (NgCgTrứ ) 2. Keo kiệt, hèn hạ : Bầ n tiện, thờ ơ, dạ bạ c đen (TrTXương).
    bẩ n
    - t. 1 Có nhiều bụ i bặ m, rá c rưở i, cá u ghét hoặ c bị hoen ố ; trá i vớ i sạ ch. Tay bẩ n. Dâ y mự c
    là m bẩ n vở . Ở bẩ n. Nhà cử a ngổ n ngang, trô ng bẩ n mắ t (b.; kng.). 2 (kết hợ p hạ n chế). Xấ u
    đến mứ c đá ng khinh. Ngườ i già u tính bẩ n. Con ngườ i bẩ n bụ ng.
    bấ n
    - tt. 1. Khó khă n, vướ ng mắ c trong cô ng việc do thiếu nhâ n lự c hoặ c thì giờ , khô ng sao giả i
    quyết đượ c: nhà bấ n ngườ i Dạ o nà y bấ n quá . 2. Rố i bờ i, khô ng biết giả i quyết ra sao trướ c
    cô ng việc dồ n dậ p, tắ c ứ : lo bấ n lên Cả nhà cứ bấ n lên, cuố ng quýt chạ y ra chạ y và o. 3. Tú ng
    thiếu, quá khó khă n trong kinh tế: Nhà ô ng ta cà ng ngà y cà ng bấ n.
    bậ n
    - 1 dt. Phen, lầ n, lượ t: Mộ t ngà y ba bậ n trèo cồ n, cò n gì mà đẹp, mà giò n, hỡ i anh (cd).
    - 2 tt. Mắ c và o cô ng việc: Vì bậ n khô ng thể đi xem kịch đượ c.
    - 3 đgt. Như Mặ c á o: Bậ n áo bà ba.
    - 4 đgt. 1. Vướ ng víu: Theo cà ng thêm bậ n, biết là đi đâ u (K) 2. Có quan hệ đến: Việc ấ y có
    bậ n gì đến anh.
    bậ n lò ng
    - t. Để tâ m lo lắ ng, suy nghĩ, khô ng thể yên lò ng. Nghĩ đến chỉ thêm bậ n lò ng. Đừ ng bậ n lò ng
    vì nó .
    bâ ng khuâ ng
    - tt. Buồ n nhớ lâ ng lâ ng, khô ng rõ rà ng, xen lẫ n vớ i ý nghĩ luyến tiếc ngẩ n ngơ: bâ ng khuâ ng
    kẻ ở ngườ i đi bâ ng khuâ ng trong dạ .
    bâ ng quơ
    - trgt. Khô ng nhằ m đố i tượ ng cụ thể nà o: Tính anh ấ y hay nó i bâ ng quơ.
    bấ p bênh
    - t. 1 Dễ mấ t thă ng bằ ng, dễ nghiêng lệch vì khô ng có chỗ tự a vữ ng chắ c. Tấ m vá n kê bấ p
    bênh. 2 Dễ thay đổ i thấ t thườ ng vì khô ng có cơ sở vữ ng chắ c. Cuộ c số ng bấ p bênh. Địa vị
    bấ p bênh. 3 Dễ nghiêng ngả , dễ dao độ ng. Lậ p trườ ng bấ p bênh. // Lá y: bấ p ba bấ p bênh (ý
    mứ c độ nhiều).
    bậ p bẹ
    - tt. (Nó i nă ng) chưa rõ , chưa sõ i, chưa thà nh lờ i, thà nh câ u rạ ch rò i: Đứ a trẻ đang bậ p bẹ
    nó i bậ p bẹ và i câ u tiếng nướ c ngoà i.
    bậ p bềnh
    - đgt, trgt. 1. Nó i vậ t trô i trên mặ t nướ c: Gỗ trô i bậ p bềnh trên mặ t sô ng 2. Trô i nổ i, khô ng
    yên chỗ : Nử a mạ n phong ba, luố ng bậ p bềnh (HXHương).
    bấ t
    - 1 d. Bà i gồ m ba mươi sá u quâ n, chơi theo lố i rú t may rủ i để tính điểm đến mườ i (quá
    mườ i thì bị loạ i, gọ i là bị bấ t). Đá nh bấ t. Rú t bấ t.
    - 2 Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o tính từ , độ ng từ , có nghĩa "khô ng". Bấ t bình đẳ ng. Bấ t hợ p
    phá p. Bấ t lịch sự . Bấ t bạ o độ ng*. Bấ t cầ n*.
    bấ t bạ o độ ng
    - đgt. Khô ng dù ng bạ o lự c, mà dù ng biện phá p hoà bình để giả i quyết xung độ t, mâ u thuẫ n
    giữ a cá c chính thể, phe phá i: chủ trương bấ t bạ o độ ng trong đấ u tranh chính trị.
    bấ t biến
    - tt. (H. bấ t: chẳ ng; biến: thay đổ i) Khô ng thay đổ i: Tình hình tạ m bấ t biến.
    bấ t bình
    - t. 1 (id.). Như bấ t bằ ng. 2 Khô ng bằ ng lò ng mà sinh ra bự c tứ c, giậ n dữ . Bấ t bình về thá i độ
    cử a quyền.
    bấ t chính
    - tt. Khô ng chính đá ng, trá i vớ i đạ o đứ c, luậ t phá p: quan hệ bấ t chính là m ă n bấ t chính thu
    nhậ p bấ t chính.
    bấ t cô ng
    - tt, trgt. (H. cô ng: cô ng bằ ng) Khô ng cô ng bằ ng: Khô ng cò n sự bấ t cô ng giữ a ngườ i vớ i
    ngườ i (PhVĐồ ng); Đố i xử bấ t cô ng vớ i ngườ i dướ i quyền.
    bấ t diệt
    - t. (trtr.). Khô ng bao giờ mấ t đượ c, cò n mã i mã i. Niềm tin bấ t diệt.
    bấ t đắ c chí
    - tt. Khô ng đượ c thoả chí, khô ng đượ c toạ i nguyện, khô ng đượ c như ý (nên thườ ng có thá i
    độ bấ t cầ n): nhà nho bấ t đắ c chí.
    bấ t đắ c dĩ
    - tt, trgt. (H. dĩ: thô i) Khô ng thể đừ ng đượ c: Mộ t đô i khi bấ t đắ c dĩ phả i đe nẹt chú ng (Ng-
    hồ ng).
    bấ t định
    - t. Ở trạ ng thá i khô ng ổ n định, hay thay đổ i. Tâ m thầ n bấ t định.
    bấ t đồ ng
    - tt. Khô ng giố ng nhau; khá c nhau: bấ t đồ ng ý kiến bấ t đồ ng về quan điểm bấ t đồ ng ngô n
    ngữ .
    bấ t độ ng
    - đgt. (H. bấ t: chẳ ng; độ ng: hoạ t độ ng) 1. Khô ng cử độ ng: Bá c sĩ yêu cầ u bệnh nhâ n nằ m bấ t
    độ ng 2. Khô ng là m gì: Mà ta bấ t độ ng nữ a ngườ i sinh nghi (K).
    bấ t hạ nh
    - t. 1 (Sự việc) khô ng may gặ p phả i, là m đau khổ . Điều bấ t hạ nh. 2 (Ngườ i) đang gặ p phả i
    điều bấ t hạ nh. Kẻ bấ t hạ nh ngồ i lặ ng đi vì đau khổ .
    bấ t hả o
    - tt. Khô ng tố t: kẻ bấ t hả o thà nh tích bấ t hả o.
    bấ t hò a
    - bấ t hoà tt. (H. bấ t: chẳ ng; hoà : hoà thuậ n) Khô ng hoà thuậ n vớ i nhau: Sự bấ t hoà hiện nay
    giữ a cá c đả ng anh em (HCM).
    bấ t hợ p phá p
    - tt. Khô ng hợ p vớ i luậ t phá p; trá i vớ i luậ t phá p: là m ă n bấ t hợ p phá p.
    bấ t hủ
    - tt. (H. hủ : mụ c ná t) Khô ng bao giờ mấ t đi; Có giá trị mã i mã i: Bình Ngô đạ i cá o là khú c ca
    hù ng trá ng bấ t hủ củ a dâ n tộ c ta (PhVĐồ ng).
    bấ t khuấ t
    - t. Khô ng chịu khuấ t phụ c. Ngườ i chiến sĩ bấ t khuấ t. Đấ u tranh bấ t khuấ t.
    bấ t lợ i
    - tt. Khô ng có lợ i, khô ng thuậ n lợ i: Tình hình ngà y mộ t bấ t lợ i gặ p nhữ ng điều kiện bấ t lợ i.
    bấ t lự c
    - tt. (H. lự c: sứ c) Khô ng đủ sứ c là m; Khô ng là m gì đượ c: Là m bố , chẳ ng lẽ chịu là bấ t lự c
    trướ c nhữ ng tậ t xấ u củ a con.
    bấ t lương
    - t. Khô ng lương thiện. Kẻ bấ t lương. Nghề bấ t lương.
    bấ t ngờ
    - tt. Khô ng ngờ tớ i, khô ng dự tính trướ c: cuộ c gặ p gỡ bấ t ngờ tin vui bấ t ngờ bấ t ngờ nổ
    sú ng bấ t ngờ như bó ng đá .
    bấ t nhâ n
    - tt. (H. nhâ n: lò ng thương ngườ i) Khô ng có lò ng thương ngườ i; Độ c á c: Chẳ ng may bỗ ng
    gặ p muô ng cầ y bấ t nhâ n (Trinh thử ).
    bấ t tiện
    - t. Khô ng thuậ n tiện. Đườ ng sá bấ t tiện. Ở xa, đi lạ i bấ t tiện. Điều đó nó i giữ a chỗ đô ng
    ngườ i e bấ t tiện.
    bấ t tỉnh
    - tt. ở trạ ng thá i mê man, hoà n toà n khô ng biết gì: ngã lă n ra bấ t tỉnh.
    bấ t trắ c
    - tt. (H. trắ c: đo) Khô ng liệu trướ c đượ c: Đố i phó vớ i mọ i việc bấ t trắ c (Ng-hồ ng).
    bấ t tườ ng
    - t. (cũ ). Khô ng là nh, gở . Điềm bấ t tườ ng.
    bậ t
    - 1 đgt. 1. Là m cho nẩ y mạ nh, vă ng mạ nh: bậ t đà n bậ t dâ y cao su. 2. Nẩ y, vă ng mạ nh ra: Dâ y
    cao su buộ c bậ t ra, là m đổ hết hà ng hoá Đấ t cứ ng là m bậ t lưỡ i cuố c trở lạ i. 3. Nhô ra, vọ t ra
    từ phía trong: Câ y bậ t chồ i ngã bậ t má u tươi. 4. Phá t sinh, nả y ra mộ t cá ch độ t ngộ t: bậ t
    cườ i nghe nó i bậ t khó c bậ t ra mộ t ý tưở ng mớ i. 5. Là m cho nả y lử a, bừ ng sá ng cá c dụ ng cụ
    lấ y lử a, lấ y á nh sá ng: bậ t điện bậ t đèn điện. 6. Là m rõ hẳ n ra, là m nổ i trộ i: nêu bậ t vấ n đề.
    - 2 đgt. 1. Phá t ra, nó i ra, thố t ra: bậ t tiếng độ ng bậ t ra toà n nhữ ng lờ i thô lỗ . 2. thgtụ c Nó i
    thẳ ng để chố ng đố i lạ i: nó i độ ng đến là tô i bậ t luô n.
    bậ t lử a
    - dt. Dụ ng cụ nhỏ gồ m mộ t bá nh xe khi xiết và o mộ t viên đá lử a thì có lử a: Mua mộ t cá i bậ t
    lử a là m quà cho ô ng bạ n nghiện thuố c lá .
    bâ u
    - 1 d. 1 (cũ ). Cổ á o. 2 (ph.). Tú i á o.
    - 2 đg. 1 Đậ u bá m xú m xít và o. Ong bâ u. Má u chả y đến đâ u, ruồ i bâ u đến đó (tng.). 2 (kng.).
    Xú m lạ i và vâ y lấ y, khô ng chịu rờ i (thườ ng hà m ý coi khinh). Đá m ngườ i hiếu kì chen nhau
    bâ u kín.
    bầ u
    - 1 dt. 1. Câ y trồ ng ở vườ n nhà , leo bằ ng tua cuố n, phâ n nhá nh, lá mềm rộ ng phủ lô ng mịn,
    hoa to trắ ng, quả dù ng là m rau ă n, lú c non hạ t nhỏ vỏ mềm, ngọ t: già n bầ u. 2. Quả bầ u và
    cá c sả n phẩ m từ loạ i quả nà y: canh bầ u Râ u tô m nấ u vớ i ruộ t bầ u (cd.). 3. Đồ đự ng là m
    bằ ng vỏ già củ a bầ u nậ m hoặ c nó i chung vậ t giố ng hình quả bầ u: bầ u rượ u bầ u đèn. 4. Bộ
    phậ n củ a nhuỵ hoa phình to ra và chứ a noã n: bầ u hoa. 5. đphg Bụ ng mang thai, bụ ng chử a,
    to trò n, ví như quả bầ u, cá i bầ u: có bầ u mang bầ u. 6. Khố i đấ t bọ c quanh rễ khi bứ ng câ y đi
    nơi khá c: bứ ng cả bầ u cẩ n thậ n kẻo vỡ bầ u, câ y chết mấ t. 7. Chỗ phình to ở phầ n chìm dướ i
    nướ c củ a mũ i tà u (là m giả m mứ c cả n củ a nướ c) hoặ c đuô i tà u (nâ ng cao hiệu suấ t là m việc
    củ a châ n vịt.) 8. Cả mộ t khố i nỗ i niềm, tình cả m đượ c chứ a đự ng trong lò ng, trong tim: dố c
    bầ u tâ m sự .
    - 2 dt. Giố ng lú a chiêm thườ ng đượ c cấ y ở ruộ ng sâ u và tương đố i nhiều mà u, có sứ c chịu
    đự ng khá , cấ y đượ c ở ruộ ng chua phèn, cho gạ o đỏ , phẩ m chấ t gạ o kém; cò n gọ i là soi, hom.
    - 3 đgt. Chọ n để giao cho đả m nhậ n chứ c vụ hoặ c hưở ng vinh dự bằ ng phương thứ c bỏ
    phiếu hay biểu quyết: bầ u đạ i biểu quố c hộ i bầ u chiến sĩ thi đua bầ u ban chấ p hà nh đoà n
    trườ ng.
    - 4 tt. (kết hợ p hạ n chế) Trò n phình ra đầ y đặ n: má bầ u.
    bầ u trờ i
    - dt. 1. Khoả ng khô ng gian trên đầ u ta: Bầ u trờ i xanh thắ m 2. Lĩnh vự c rộ ng: Phả i sá ng tỏ
    hơn nữ a trong bầ u trờ i vă n nghệ (PhVĐồ ng).
    bấ u
    - đg. 1 Bá m chặ t bằ ng cá c đầ u ngó n tay quặ p lạ i để cho khỏ i rơi, khỏ i ngã . Bấ u và o kẽ đá để
    trèo lên. 2 Kẹp da thịt và o giữ a cá c đầ u ngó n tay quặ p lạ i, rồ i giậ t ra, là m cho đau. Bấ u và o
    má . 3 (id.). Rứ t lấ y mộ t ít bằ ng cá c đầ u ngó n tay quặ p lạ i; cấ u. Bấ u mộ t miếng xô i.
    bâ y
    - 1 đt., đphg Mà y: Bâ y khô ng nó i tao cũ ng biết.
    - 2 tt., thgtụ c (Là m việc gì) liều, cà n: biết sai rồ i cò n cã i bâ y giữ thó i bà i bâ y.
    bâ y bẩ y
    - 1 trgt. Rung chuyển cả ngườ i vì rét: Đứ ng trướ c gió , run bâ y bẩ y.
    - 2 trgt. Nhấ t định khô ng chịu nhậ n: Nó là m hỏ ng cá i má y mà cứ chố i bâ y bẩ y.
    bâ y giờ
    - đ. Khoả ng thờ i gian hiện đang nó i; lú c nà y. Bâ y giờ là tá m giờ .
    bầ y
    - dt. 1. Đá m đô ng độ ng vậ t cù ng loà i quầ n tụ ở mộ t chỗ : bầ y gà bầ y gia sú c. 2. Đá m đô ng
    ngườ i có chung đặ c điểm đá ng khinh nà o đó ; lũ : Mộ t mình chố ng trả cả bầ y du cô n bầ y kẻ
    cướ p.
    bầ y hầ y
    - tt. Bẩ n thỉu và khô ng gọ n gà ng: Nhà cử a bầ y hầ y.
    bẩ y
    - 1 d. Rầ m nghiêng vươn ra khỏ i hà ng cộ t ngoà i để đỡ má i hiên trong vì kèo.
    - 2 đg. Nâ ng vậ t nặ ng lên bằ ng cá ch đặ t mộ t đầ u đò n và o phía dướ i, tì đò n và o mộ t điểm
    tự a, rồ i dù ng mộ t lự c tá c độ ng xuố ng đầ u kia củ a đò n. Bẩ y cộ t nhà . Bẩ y hò n đá .
    - 3 (ph.). x. bả y.
    bẫ y
    - I. dt. 1. Dụ ng cụ thô sơ để bắ t giết thú vậ t hoặ c kẻ địch: gà i bẫ y bẫ y chô ng. 2. Cá i bố trí sẵ n,
    khô n khéo để đá nh lừ a ngườ i ta mắ c: cẩ n thậ n kẻo sa bẫ y củ a chú ng nó . II đgt. 1. Bắ t hoặ c
    giết bằ ng cá i bẫ y: bẫ y đượ c con thú . 2. Đá nh lừ a cho mắ c mưu để là m hạ i: già rồ i cò n bị
    chú ng nó bẫ y bẫ y ngườ i ta và o trò ng.
    bấ y lâ u
    - trgt. Từ ngà y xa ấ y đến nay: Bấ y lâ u mớ i đượ c mộ t ngà y (K).
    bậ y
    - t. Sai trá i, khô ng kể gì lề lố i, khuô n phép. Nó i bậ y. Vẽ bậ y lên tườ ng.
    be
    - 1 dt. Đồ đự ng rượ u, có bầ u trò n, cổ dà i, thườ ng là m bằ ng sà nh sứ : be rượ u Rượ u ngon
    chẳ ng quả n be sà nh (cd.).
    - 2 dt. Gỗ trò n nguyên khú c: cạ y vỏ be.
    - 3 dt. Mạ n (thuyền, tà u thuỷ): be xuồ ng.
    - 4 đgt. 1. Dù ng tay lấ y đấ t ướ t để đắ p thà nh bờ nhỏ : đắ p đậ p be bờ be con chạ ch. 2. Dù ng
    bà n tay để nâ ng cao miệng đấ u, miệng thù ng để đong cho đượ c nhiều hơn: Đong bình
    thườ ng, khô ng đượ c be đâ u đấ y.
    - 5 đgt. 1. Men theo, dọ c theo đườ ng biên: Thuyền be theo bờ sô ng. 2. Di chuyển sá t và o:
    Xuồ ng be gầ n bến.
    - 6 (F. beige) tt. Có mà u gầ n như mà u cà phê sữ a nhạ t: vả i mà u be.
    - 7 đgt., Nh. Be be.
    be be
    - đgt. Là m ồ n lên: Suố t ngà y be be cá i mồ m. // tht. Tiếng dê kêu: Dê, chó cả ngà y đêm ă ng
    ẳ ng, be be.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    B (3)

    bè
    - 1 d. 1 Khố i hình tấ m gồ m nhiều thâ n câ y (tre, nứ a, gỗ , v.v.) đượ c kết lạ i, tạ o thà nh vậ t nổ i
    ổ n định để chuyển đi hoặ c dù ng là m phương tiện vậ n chuyển trên sô ng nướ c. Thả bè trô i
    sô ng. Chố ng bè. Bè thì bè lim, sà o thì sà o sậ y (tng.). 2 Đá m câ y cỏ kết lạ i, nổ i trên mặ t nướ c.
    Bè rau muố ng. 3 Nhó m ngườ i kết vớ i nhau, thườ ng để là m việc khô ng chính đá ng. Kết bè
    vớ i nhau. ...Chẳ ng thèm chơi vớ i nhữ ng bè tiểu nhâ n (cd.). 4 Phầ n nhạ c dù ng cho mộ t hoặ c
    nhiều nhạ c khí cù ng loạ i trong dà n nhạ c, hay cho mộ t hoặ c nhiều giọ ng cù ng loạ i trong dà n
    hợ p xướ ng. Biểu diễn mộ t bả n nhạ c ba bè.
    - 2 t. Có bề ngang rộ ng quá mứ c bình thườ ng (thườ ng nó i về thâ n thể hoặ c bộ phậ n củ a
    thâ n thể). Dá ng ngườ i hơi bè. Cằ m vuô ng bè. Ngang to bè bè.
    bẻ
    - đgt. 1. Gậ p lạ i là m cho đứ t, gã y: bẻ gã y chiếc thướ c kẻ.
    bẽ
    - tt. Ngượ ng ngù ng vì khô ng đượ c như ý và cả m thấ y bị chê cườ i: Đi vay bị từ chố i, bẽ quá .
    bẽ bà ng
    - t. Đá ng phả i lấ y là m hổ thẹn vì cả m thấ y bị ngườ i ta cườ i chê. Duyên số bẽ bà ng.
    bé
    - I. tt. 1. Có kích thướ c, thể tích khô ng đá ng kể hoặ c kém hơn nhữ ng cá i cù ng loạ i: Quả nà o
    cũ ng bé cá lớ n nuố t cá bé (tng.).
    bé tí
    - tt. Bé lắ m: Mẩ u bá nh bé tí, đứ a con cò n bé tí.
    bẹ
    - 1 d. Bộ phậ n xoà rộ ng ra ở gố c lá củ a mộ t số loạ i câ y như ngô , chuố i, cau, v.v., thườ ng ô m
    lấ y thâ n câ y. Bẹ ngô . Bẹ cau.
    - 2 d. (ph.). Ngô .
    bẻm
    - tt. Hay phá t biểu ý kiến: Anh chà ng ấy bẻm lắ m.
    bèn
    - p. (dù ng phụ trướ c đg.). (Là m việc gì) liền ngay sau mộ t việc nà o đó , nhằ m đá p ứ ng mộ t
    yêu cầ u, chủ quan hay khá ch quan. Giậ n quá , bèn bỏ đi. Ưng ý, bèn mua ngay. Thấ y khô ng
    khí nặ ng nề quá , anh ta bèn nó i đù a mộ t câ u.
    bẽn lẽn
    - tt. Rụ t rè, thẹn thù ng và có vẻ ngượ ng ngậ p: tính hay bẽn lẽn bẽn lẽn như con gá i bẽn lẽn
    như gá i mớ i về nhà chồ ng (tng.).
    bén
    - 1 tt. Nó i dao sắ c Bén như dao cau.
    - 2 đgt. 1. Bắ t lử a: Lử a gầ n rơm lâ u ngà y cũ ng bén (tng) 2. Có tá c dụ ng đến: Đà o tiên đã bén
    tay Phà m (K) 3. Quen vớ i: Mù i thiền đã bén muố i dưa (K) 4. Bắ t đầ u biết: Quen hơi bén
    tiếng 5. Dính và o: Quầ n bén bù n.
    bén mả ng
    - đg. (kng.). Lạ i gầ n nơi nà o đó khô ng phả i là nơi để cho mình đến (hà m ý khinh). Hắ n khô ng
    dá m bén mả ng tớ i đâ y.
    bén mù i
    - đgt. 1. Quen mù i, ưa hợ p mù i. 2. Quen, thích cá i gì đó .
    bẹn
    - dt. Chỗ nếp gấ p giữ a đù i và bụ ng dướ i: Đườ ng lộ i, phả i xắ n quầ n đến tậ n bẹn.
    beo
    - 1 d. Thú dữ gầ n vớ i bá o nhưng nhỏ hơn, có bộ lô ng mà u đỏ như lử a.
    - 2 (ph.). x. véo.
    - 3 t. (kết hợ p hạ n chế). Gầ y tó p lạ i và nhă n nhú m. Bụ ng ỏ ng, đít beo.
    bèo
    - dt. Câ y số ng nổ i trên mặ t nướ c, rễ bung thà nh chù m, có nhiều loạ i khá c nhau, thườ ng dù ng
    là m thứ c ă n cho lợ n hoặ c là m phâ n xanh: thả bèo bă m bèo nấ u cá m nướ c chả y bèo trô i ao
    cạ n, bèo xuố ng đấ t rẻ như bèo.
    bèo bọ t
    - tt. Nhỏ mọ n và lênh đênh: Chú t thâ n bèo bọ t dá m phiền mai sau (K).
    béo
    - 1 (ph.). x. véo.
    - 2 t. 1 (Cơ thể độ ng vậ t) có nhiều mỡ ; trá i vớ i gầ y. Béo như con cun cú t. Vỗ lợ n cho béo. 2
    Có tính chấ t củ a mỡ , củ a dầ u thự c vậ t. Chấ t béo*. 3 (Thứ c ă n) có nhiều chấ t béo. Mó n xà o
    béo quá . 4 (kng.). (Đấ t) có nhiều mà u mỡ . Đấ t béo. 5 (kng.; kết hợ p hạ n chế). Có tá c dụ ng
    nuô i béo. Chỉ béo bọ n con buô n (b.). // Lá y: beo béo (ý mứ c độ ít).
    béo bở
    - tt. Dễ mang lạ i nhiều lợ i, dễ sinh lợ i: mó n hà ng béo bở chẳ ng béo bở gì.
    bép xép
    - đgt. Hay nó i nhữ ng điều cầ n giữ kín: Cá n bộ quâ n sự tuyệt đố i khô ng đượ c bép xép.
    bẹp
    - t. 1 (Vậ t có hình khố i) bị biến dạ ng và thể tích nhỏ hẳ n đi do tá c độ ng củ a lự c ép. Quả bó ng
    bẹp hết hơi. Cá i nó n bẹp. Vê trò n, bó p bẹp (tng.). 2 (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Ở
    tình trạ ng mấ t hết khả nă ng vậ n độ ng, tự a như bị ép chặ t và o mộ t nơi. Bị ố m, nằ m bẹp ở
    nhà . Đè bẹp cuộ c nổ i loạ n (b.).
    bét
    - 1 tt., thgtụ c 1. Mạ t hạ ng, thấ p kém nhấ t trong sự phâ n loạ i, đá nh giá : đứ ng bét lớ p Bét ra
    mỗ i thá ng cũ ng đượ c và i tră m ngà n đồ ng. 2. Tồ i tệ hết mứ c: Bà i là m sai bét Cô ng việc ná t
    bét.
    - 2 tt. (kết hợ p hạ n chế) Ná t đến mứ c cao nhấ t: ná t bét.
    bét nhè
    - tt. Nó i say đến mứ c nó i lung tung, lè nhè: Hơi đâ u mà tiếp chuyện anh bét nhè ấ y.
    bê
    - 1 d. Bò con.
    - 2 đg. 1 Mang (thườ ng là vậ t nặ ng) bằ ng hai tay đưa ra phía trướ c, khô ng nhấ c cao lên. Bê
    tả ng đá . 2 (kng.). Đưa nguyên cá i có sẵ n và o trong nộ i dung củ a bà i viết hay củ a bấ t kì cô ng
    việc gì mộ t cá ch số ng sượ ng, khô ng suy nghĩ. Bê khẩ u hiệu và o thơ.
    bê tha
    - I. đgt. Ham chơi bờ i bậ y bạ đến mứ c mấ t hết nhâ n cá ch: bê tha cờ bạ c bê tha rượ u chè, trai
    gá i. II. tt. Bệ rạ c, khô ng đứ ng đắ n: ă n mặ c bê tha số ng bê tha.
    bê trễ
    - đgt. Để cô ng việc ứ đọ ng, kéo dà i: Việc xâ y dự ng bị bê trễ, vì nhữ ng ngườ i phụ trá ch thiếu
    tinh thầ n trá ch nhiệm.
    bề
    - d. 1 Khoả ng cá ch giữ a hai cạ nh, hai mặ t hoặ c hai đầ u đố i nhau củ a mộ t hình, mộ t vậ t, định
    khuô n khổ củ a hình hoặ c vậ t ấ y. Bề cao. Bề dà y. Mỗ i bề đo đượ c bả y mét. Phong trà o vừ a có
    bề rộ ng vừ a có bề sâ u (b.). 2 Mộ t trong cá c phía xung quanh, giớ i hạ n phạ m vi củ a mộ t vậ t.
    Ba bề là nướ c. Bố n bề lặ ng ngắ t. 3 (kết hợ p hạ n chế). Khía cạ nh, phương diện củ a sự việc.
    Khổ cự c tră m bề. Đờ i số ng có bề dễ chịu hơn. Tiện bề là m ă n. Liệu bề khuyên bả o nó .
    bề bộ n
    - tt. Nhiều và lộ n xộ n: nhà cử a bề bộ n Trong đầ u bề bộ n nhữ ng dự tính bề bộ n, ngổ n ngang
    bao tâ m sự lo toan.
    bề thế
    - dt. Thế lự c lớ n lao: Bề thế cá ch mạ ng bắ t đầ u xâ y trên nhữ ng châ n vạ c mớ i (TrBĐằ ng). //
    tt. Quan trọ ng, có ả nh hưở ng lớ n: Mộ t cô ng trình điêu khắ c bề thế (NgTuâ n).
    bề trên
    - d. 1 Địa vị cấ p trên, về mặ t có uy quyền đố i vớ i cấ p dướ i. Lên giọ ng bề trên. Thá i độ củ a
    ngườ i bề trên. 2 (thườ ng viết hoa). Chú a Trờ i, theo cá ch gọ i củ a ngườ i theo Kitô giá o, tỏ ý
    tô n kính. Nhờ ơn Bề Trên.
    bể
    - 1 dt., cũ Biển: bể bạ c rừ ng và ng Rủ nhau xuố ng bể mò cua, Đem về nấ u quả mơ chua trên
    rừ ng (cd.).
    - 2 dt. Vậ t xâ y dự ng có thể tích lớ n để chứ a chấ t lỏ ng: xâ y bể nướ c bể xă ng.
    - 3 đgt., đphg 1. Vỡ : bể chén Gương bể tan đậ p bể Bá t bể đá nh con sao đà nh (tng.) 2. Hư
    hỏ ng, đổ vỡ : là m ăn kiểu nà y chắ c bể.
    bể bơi
    - dt. Nơi chứ a nướ c để bơi lộ i: Xâ y bể bơi ngay trong khá ch sạ n.
    bể dâ u
    - d. (cũ ; vch.). Bã i biển biến thà nh ruộ ng dâ u; dù ng để ví sự thay đổ i củ a cuộ c đờ i. Cuộ c bể
    dâ u.
    bễ
    - dt. Dụ ng cụ có ố ng thụ t hơi và o lò cho lử a chá y: thụ t bễ kéo bễ thổ i lò .
    bế
    - đgt. Mang trên tay mộ t đứ a trẻ hay mộ t con vậ t nhỏ : Con bế, con bồ ng, con dắ t, con mang
    (cd); Chá u bế con mèo đi đâ u rồ i?.
    bế mạ c
    - đg. (trtr.). Kết thú c hộ i nghị, khoá họ c, v.v. Lễ bế mạ c. Diễn vă n bế mạ c. Hộ i nghị đã bế mạ c.
    bế tắ c
    - tt. Bị ngừ ng trệ, bí, khô ng có lố i thoá t, khô ng có cá ch giả i quyết: Cô ng việc đang bế tắ c tư
    tưở ng bế tắ c thoá t khỏ i tình trạ ng bế tắ c.
    bệ
    - 1 dt. Chỗ xâ y cao bằ ng đấ t, bằ ng gạ ch, bằ ng đá , để đặ t vậ t gì đá ng giá như pho tượ ng, như
    cỗ má y: Chưa nặ n Bụ t, đã nặ n bệ (tng).
    - 2 đgt. 1. Mang từ chỗ nà y sang chỗ khá c mộ t vậ t gì khá nặ ng: Bệ chậ u hoa đà o từ trong nhà
    ra sâ n 2. Đem mộ t cá i có sẵ n á p dụ ng và o mộ t trườ ng hợ p khô ng thích đá ng: Bệ nguyên xi
    mộ t họ c thuyết lỗ i thờ i và o trong giá o trình trườ ng đạ i họ c.
    bệ hạ
    - d. Từ dù ng để gọ i vua mộ t cá ch tô n kính khi nó i vớ i vua.
    bệ rạ c
    - tt. Lô i thô i, thiếu quy củ , nền nếp, lộ rõ sự thiếu nhâ n cá ch trong lố i số ng: số ng bệ rạ c Nhà
    cử a quá bệ rạ c.
    bệ vệ
    - tt. Có bộ dạ ng oai nghiêm, quan cá ch: Cứ bệ vệ ra vẻ ta đâ y (Ng-hồ ng).
    bệch
    - t. (Mà u trắ ng) nhợ t nhạ t. Nướ c da bệch. Mặ t trắ ng bệch ra. // Lá y: bềnh bệch (ý mứ c độ
    ít).
    bên
    - dt. 1. Mộ t trong hai nơi đố i vớ i nhau: bên phả i bên trá i mâ u thuẫ n bên trong. 2. Ngườ i hay
    tậ p thể ở về mộ t phía, phâ n biệt vớ i ngườ i hay tậ p thể ở phía khá c: bên nộ i bên ngoạ i bên
    nguyên Hai bên cù ng tồ n tạ i. 3. Mặ t, phương diện, phâ n biệt vớ i mặ t khá c, phương diện
    khá c: bên nghĩa bên tình Bên tình bên hiếu bên nà o nặ ng hơn (Truyện Kiều). 4. Nơi kề cạ nh,
    gầ n sá t: là ng bên ở bên sô ng. 5. (Cạ nh, mặ t) khô ng phả i cạ nh đá y, mặ t đá y củ a mộ t hình:
    cạ nh bên củ a tam giá c mặ t bên củ a lă ng trụ .
    bên bị
    - dt. Ngườ i bị cá o trong cuộ c tố tụ ng: Tò a á n đã đò i bên bị đến để điều tra.
    bên nguyên
    - d. Phía, ngườ i đưa đơn kiện trướ c toà á n, trong quan hệ vớ i phía, ngườ i bị kiện (gọ i là bên
    bị).
    bền
    - tt. 1. Chắ c chắ n, lâ u hỏ ng: vả i bền ă n chắ c mặ c bền (tng.) Củ a bền tạ i ngườ i (tng.). 2. Kiên
    định, khó thay đổ i do hoà n cả nh, tá c độ ng từ bên ngoà i: chỉ sợ lò ng khô ng bền ă n ở vớ i
    nhau khô ng bền bền gan quyết chí.
    bền chí
    - tt. Kiên nhẫ n, dù khó khă n cũ ng khô ng nả n, khô ng lù i, khô ng nao nú ng: Toà n dâ n bền chí
    khá ng chiến đến thắ ng lợ i.
    bền vữ ng
    - t. Vữ ng chắ c và bền lâ u. Bền vữ ng như bứ c thà nh đồ ng. Tình hữ u nghị bền vữ ng.
    bến đò
    - dt. Nơi dò ngang đỗ để lấ y khá ch: Bướ c xuố ng bến đò , lò ng cà ng luyến tiếc.
    bến tà u
    - d. 1 Nơi trong cả ng có cá c cô ng trình và thiết bị cho tà u thuỷ đỗ , hà nh khá ch lên xuố ng, xếp
    dỡ hà ng hoá hoặ c là m cá c việc phụ c vụ kĩ thuậ t cho tà u. 2 Cả ng nhỏ .
    bến xe
    - dt. Cô ng trình xâ y dự ng ở cá c đầ u mố i giao thô ng, dù ng cho xe khá ch đỗ để đó n trả khá ch,
    có cá c dịch vụ phụ c vụ hà nh khá ch.
    bện
    - đgt. 1. Kết nhiều sợ i thà nh thứ cầ n dù ng: Bện thừ ng, Bện võ ng 2. Quấ n quít ở bên: Đứ a bé
    bện mẹ nó .
    bênh
    - 1 đg. 1 Là m cho vậ t nặ ng đượ c nâ ng chếch lên. Dù ng đò n bênh hò n đá . 2 Chếch lên vì mấ t
    câ n bằ ng. Mộ t đầ u phiến gỗ bênh lên.
    - 2 đg. Đứ ng về cù ng phía để che chở hoặ c chố ng chế. Mẹ bênh con. Bênh nhau chầ m chậ p.
    bênh vự c
    - đgt. Đứ ng về cù ng phía vớ i ai để che chở , bả o vệ, chố ng lạ i sự cô ng kích, sự buộ c tộ i hay sự
    xâ m phạ m từ phía khá c, kẻ khá c: bênh vự c cá n bộ cấ p dướ i củ a mình bênh vự c ngườ i bị nạ n
    bênh vự c cho lẽ phả i.
    bềnh bồ ng
    - đgt. Trô i nổ i và nhấ p nhô : Bềnh bồ ng mậ t nướ c châ n mâ y (Tả n-đà ).
    bếp
    - 1 d. 1 Dụ ng cụ để đun nấ u. Bếp lò . Bếp điện. Nhó m bếp. 2 Gian nhà là m nơi đặ t bếp để nấ u
    ă n. 3 Ngườ i đà n ô ng đi ở hoặ c là m thuê chuyên việc nấ u ă n thờ i trướ c. Là m bồ i, là m bếp.
    Đầ u bếp*. 4 (cũ ). Đơn vị gia đình riêng lẻ, ă n cù ng mộ t bếp; hộ . Nhà nà y có hai bếp.
    - 2 d. 1 (id.). Lính trong quâ n độ i thờ i phong kiến (hà m ý coi trọ ng). 2 Binh nhấ t trong quâ n
    độ i thờ i thự c dâ n Phá p.
    bếp nú c
    - dt. 1. Nơi nấ u ă n nó i chung: bếp nú c sạ ch sẽ. 2. Cô ng việc nấ u ă n nó i chung: lo chuyện bếp
    nú c việc bếp nú c. 3. Việc chuẩ n bị tạ o cơ sở vớ i thủ thuậ t, tiểu xả o nhấ t định cho mộ t nghề,
    mộ t cô ng việc nà o đó : bếp nú c củ a nhà vă n trong bếp nú c củ a cô ng tá c dịch thuậ t.
    bết
    - tt. 1. Có thứ gì dính và o thà nh mộ t lớ p khá dà y: Già y bết bù n 2. Bậ n bịu nhiều cô ng việc:
    Trong vụ mù a, chị ấy bết lắ m.
    bệt
    - 1 (ph.). x. bết1.
    - 2 p. (Ngồ i hoặ c nằ m) sá t xuố ng đấ t, xuố ng sà n, khô ng kê ló t gì ở dướ i. Ngồ i bệt xuố ng bã i
    cỏ .
    bêu
    - I. đgt. 1. Bà y ra trướ c đô ng đả o mọ i ngườ i để đe doạ hoặ c là m nhụ c: Giặ c giết ngườ i rồ i
    bêu đầ u ở chợ . 2. Là m lộ ra điều đá ng xấ u hổ : Cà ng nó i nhiều, cà ng tự bêu mình. II. tt. Đá ng
    xấ u hổ , đá ng nhụ c nhã : rõ bêu cá i mặ t Việc là m ấ y bêu quá .
    bêu xấ u
    - đgt. Là m cho ngườ i thâ n phả i xấ u hổ hay mang tiếng vì hà nh vi xấ u xa, tộ i lỗ i củ a mình:
    Tên phả n quố c đã bêu xấ u cha mẹ nó .
    bệu
    - t. Nhã o thịt, khô ng chắ c thịt. Đứ a bé bệu, khô ng khoẻ. Béo bệu. // Lá y: bều bệu (ý mứ c độ
    ít).
    bi
    - 1 dt. Viên hình cầ u bằ ng chấ t cứ ng, dù ng trong má y mó c, trong trụ c quay hoặ c là m đồ chơi
    trẻ con: mua bi xe đạ p Trụ c quay bị trờ n bi mua cho thằ ng bé mấ y viên bi.
    - 2 tt. 1. Thương cả m: Vở kịch vừ a bi vừ a hù ng. 2. Bi quan, nó i tắ t: Cậ u ấ y nhìn đờ i bi lắ m.
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố bít-mú t (bismuth).
    bi ai
    - tt. (H. bi: thương xó t; ai: thả m thương) Buồ n thả m, gợ i lò ng thương xó t: Khô ng có nhữ ng
    giọ ng bi ai, nhữ ng câ u rên rỉ (ĐgThMai).
    bi ca
    - d. (vch.). Thơ trữ tình thể hiện nỗ i buồ n thả m, xó t thương. Khú c bi ca.
    bi đá t
    - tt. ở tình trạ ng hết sứ c đá ng buồ n: Tình hình thậ t là bi đá t Hoà n cả nh củ a nó vô cù ng bi
    đá t.
    bi kịch
    - dt. (H. bi: thương xó t; kịch: vở kịch) 1. Vở kịch tả nỗ i đau thương củ a nhâ n vậ t: Nhữ ng bi
    kịch củ a Corneille 2. Cả nh đau thương: Nhữ ng bi kịch trong lịch sử hiện thờ i (ĐgThMai).
    bi quan
    - t. 1 Có cá ch nhìn nặ ng nề về mặ t tiêu cự c, khô ng tin ở tương lai. Thá i độ bi quan. Nhìn đờ i
    bằ ng cặ p mắ t bi quan. 2 (kng.). (Tình hình) khó cứ u vã n, tuyệt vọ ng. Tình hình rấ t bi quan.
    bi trá ng
    - tt. Vừ a bi ai vừ a hà o hù ng: bà i ca bi trá ng khú c nhạ c bi trá ng.
    bì
    - 1 dt. Bao để đự ng: Bì gạ o.
    - 2 dt. 1. Mô bọ c ngoà i cơ thể độ ng vậ t 2. Da củ a mộ t số sú c vậ t như lợ n, bò có thể dù ng là m
    thứ c ă n: Giò bì; Luộ c bì là m nem.
    - 3 dt. (thự c) 1. Lớ p ngoà i củ a vỏ mộ t số quả : Bì quả phậ t thủ 2. Vỏ củ a mộ t và i thứ câ y: Bì
    câ y xoan.
    - 4 dt. 1. Đồ chứ a vậ t phả i câ n: Thù ng dầ u câ n đượ c 26 ki-lô , kể cả bì 2. (lí) Vậ t nặ ng đặ t trên
    đĩa câ n để đượ c thă ng bằ ng: Bì thay thế quả câ n.
    - 5 tt. Nó i da mặ t dà y ra: Mặ t cứ bì ra.
    - 6 đgt. So sá nh: Tà i củ a anh ấy thì khô ng ai bì kịp.
    bì bõ m
    - đg. Từ mô phỏ ng tiếng lộ i nướ c, tiếng đậ p nướ c nhẹ và liên tiếp. Lộ i bì bõ m. Bì bõ m suố t
    ngà y ngoà i đồ ng. // Lá y: bì bà bì bõ m (ý mứ c độ nhiều).
    bỉ
    - đgt. Khinh để: Giỏ i hơn ai mà dá m bỉ ngườ i ta.
    bỉ mặ t
    - đgt. Khinh, coi khô ng ra gì: là m bỉ mặ t bạ n bè.
    bí
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y song tử diệp cù ng họ vớ i bầ u, quả dù ng nấ u canh và là m mứ t: Hoa bí
    bò leo nở cá nh và ng (Huy Cậ n); Cắ t dâ y bầ u, dâ y bí, chẳ ng ai cắ t dâ y chị, dâ y em (cd).
    - 2 tt. 1. Tắ c, khô ng thô ng: Bí tiểu tiện 2. Khó khă n, khô ng có lố i gỡ đượ c: Cờ tiên nướ c bí,
    thơ tiên tú ng vầ n (BNT).
    bí ẩn
    - t. (hoặ c d.). (Bên trong) có chứ a đự ng điều gì kín đá o, khó hiểu. Nụ cườ i bí ẩ n. Khá m phá bí
    ẩn củ a thiên nhiên (d.).
    bí quyết
    - dt. 1. Cá i có đượ c nhờ kinh nghiệm, có tá c dụ ng đặ c biệt, ít ngườ i biết đượ c: bí quyết nghề
    nghiệp. 2. Cá i quan trọ ng hà ng đầ u, có tá c dụ ng quyết định: Bí mậ t, bấ t ngờ là bí quyết củ a
    thắ ng lợ i.
    bí thư
    - dt. (H. bí: kín; thư: viết) 1. Thư kí riêng củ a mộ t cá n bộ cao cấ p: Là m bí thư cho bộ trưở ng
    2. mộ t ngườ i trong ban bí thư củ a mộ t đả ng: Hiện nay ô ng ấ y là mộ t bí thư củ a đả ng cộ ng
    sả n Việt-nam 3. Cá n bộ ngoạ i giao ở mộ t sứ quá n, dướ i tham tá n: Anh ấ y là bí thư thứ nhấ t
    củ a sứ quá n ta ở Phá p Ban bí thư Tậ p thể nhữ ng ngườ i đứ ng đầ u ban chấ p hà nh mộ t đả ng
    chính trị hoặ c mộ t tổ chứ c chính trị: Ban bí thư Đả ng cộ ng sả n Việt-nam.
    bị
    - 1 d. Đồ đự ng đan bằ ng có i hay lá c, có quai xá ch. Bị gạ o.
    - 2 I đg. Từ biểu thị chủ thể chịu sự tá c độ ng củ a việc khô ng hay, hoặ c là đố i tượ ng củ a độ ng
    tá c, hà nh vi khô ng lợ i đố i vớ i mình. Bị tai nạ n. Bị mấ t cắ p. Nhà bị dộ t. Bị ngườ i ta chê cườ i.
    - II d. (kết hợ p hạ n chế). Bên (nó i tắ t). Nguyên nó i nguyên phả i, bị nó i bị hay (tng.). Xui
    nguyên giụ c bị*.
    bị chú
    - đgt. Giả i thích thêm cho đầ y đủ và rõ hơn: phầ n bị chú đọ c cá c dò ng bị chú .
    bị độ ng
    - đgt, tt. Để cho tình thế lô i cuố n mà khô ng biết cá ch phả n ứ ng lạ i: Trá nh khỏ i bị độ ng, thiếu
    só t và sai lầ m (HCM).
    bị thịt
    - d. (thgt.). Ví ngườ i to xá c mà đầ n độ n. Đồ bị thịt (tiếng mắ ng).
    bị thương
    - đgt. (Cơ thể) khô ng cò n là nh lặ n, nguyên vẹn, mang thương tích, do tá c độ ng từ ngoà i:
    Bom nổ là m nhiều ngườ i chết và bị thương.
    bia
    - 1 dt. Đích dù ng để tậ p bắ n: Nữ dâ n quâ n tậ p bắ n bia.
    - 2 dt. 1. Tấ m đá có khắ c cô ng đứ c củ a mộ t ngườ i hoặ c kể lạ i mộ t sự việc quan trọ ng trong
    nướ c hay ở mộ t địa phương: Bia đá hay mò n, nghĩa chẳ ng mò n (Nguyễn Trã i) 2. Tấ m đá ghi
    tên họ , chứ c vụ , ngà y sinh và ngà y chết củ a mộ t ngườ i: Đi thă m mộ , tô lạ i cá i bia củ a bố .
    - 3 dt. (Phá p: bière) Thứ rượ u nhẹ chế bằ ng mộ ng lú a và hoa bia: Trong nướ c đã sả n xuấ t
    nhiều bia, thế mà ngườ i ta cò n nhậ p bia ngoạ i.
    bia miệng
    - d. Tiếng xấ u để lạ i ở đờ i. Tră m nă m bia đá thì mò n, Nghìn nă m bia miệng hã y cò n trơ trơ
    (cd.).
    bìa
    - dt. 1. Tờ giấ y dà y hoặ c vậ t nà o đó đó ng ngoà i quyển sá ch, vở : Sá ch đó ng bìa cứ ng bọ c bìa
    cẩ n thậ n. 2. Giấ y dà y, khổ lớ n dù ng để là m bìa sá ch vở , vỏ hộ p, v.v.: mua mấ y tấ m bìa. 3.
    Phầ n ngoà i câ y gỗ rọ c để loạ i đi: Gỗ bìa thì dù ng là m củ i đun. 4. Từ ng tấ m đậ u phụ : mua
    mấ y bìa đậ u. 5. Phía ngoà i, mép ngoà i: bìa là ng bìa rừ ng.
    bịa
    - đgt. Đặ t ra mộ t chuyện khô ng có thự c: Bịa chuyện nó i xấ u ngườ i khá c.
    bích ngọ c
    - d. (cũ ; id.). Ngọ c bích.
    bịch
    - 1 dt. 1. Đồ đự ng đan bằ ng tre, nứ a, có hình trụ , to hơn bồ : bịch thó c Thó c đầ y bồ đầ y bịch.
    2. đphg Tú i, bao, bọ c: bịch kẹo.
    - 2 I. tt. Tiếng rơi, tiếng đậ p củ a vậ t nặ ng và o bề mặ t thườ ng là mềm: nhả y bịch mộ t cá i đấ m
    bịch mộ t cá i. II. đgt. Đấ m mạ nh và o ngườ i: bịch và o ngự c bịch cho mộ t trậ n.
    biếc
    - tt. Xanh thẫ m: Rừ ng thu từ ng biếc chen hồ ng (K).; Mộ t dò ng nướ c biếc, cả nh leo teo
    (HXHương).
    biếm
    - đgt. Giá ng chứ c (cũ ): Nguyễn Cô ng Trứ là mộ t ô ng quan đã từ ng bị biếm.
    biếm họ a
    - biếm hoạ d. Tranh châ m biếm gâ y cườ i. Bứ c biếm hoạ .
    biên
    - 1 dt. Phầ n sá t cạ nh mộ t số bề mặ t: Bó ng ra ngoà i biên trọ ng tà i biên biên vả i.
    - 2 (F. bielle) dt. Bộ phậ n má y nố i pít-tô ng vớ i trụ c độ ng cơ nhiệt, dù ng để truyền mộ t
    chuyển độ ng hoặ c biến đổ i mộ t chuyển độ ng thẳ ng tuầ n hoà n thà nh chuyển độ ng trò n.
    - 3 đgt. Viết, ghi chép: biên địa chỉ.
    biên bả n
    - dt. (H. biên: ghi; bả n: bả n viết) 1. Giấ y ghi chép quá trình xả y ra hoặ c kết quả điều tra mộ t
    sự việc: Cô ng an đã lậ p biên bả n 2. Tờ ghi chép quá trình diễn biến củ a mộ t buổ i họ p hoặ c
    củ a mộ t hộ i nghị: Ban thư kí đã ghi biên bả n buổ i thả o luậ n.
    biên giớ i
    - d. Chỗ hết phầ n đấ t củ a mộ t nướ c và giá p vớ i nướ c khá c. Biên giớ i Việt - Là o.
    biên lai
    - dt. Giấ y mà ngườ i nhậ n ghi lạ i cho ngườ i giao nộ p để xá c nhậ n số tiền, vậ t nà o đó đã đượ c
    giao: biên lai thu thuế biên lai nhậ n hà ng quyển biên lai viết biên lai.
    biên tậ p
    - đgt. (H. biên: ghi; tậ p: thu thậ p) 1. Thu thậ p tà i liệu để biên soạ n: Dà y cô ng biên tậ p trướ c
    khi viết bộ sử 2. Sử a soạ n cá c bà i đă ng bá o: Bà i bá o đã đượ c biên tậ p cô ng phu Ban biên tậ p
    Tậ p thể ngườ i phụ trá ch việc biên tậ p mộ t tờ bá o hay mộ t tạ p chí: Ban biên tậ p bá o Nhâ n
    dâ n.
    biền biệt
    - t. Khô ng để lạ i, khô ng có tin tứ c gì cả . Đi biền biệt. Tin tứ c cứ biền biệt.
    biển
    - 1 dt. 1. Vù ng nướ c mặ n rộ ng lớ n trên bề mặ t Trá i Đấ t: rộ ng như biển cá biển biển bạ c rừ ng
    và ng. 2. Phầ n đạ i dương ven lụ c địa đượ c ngă n cá ch bở i đả o hay đấ t liền: biển Đô ng biển
    Đen. 3. Khố i lượ ng nhiều, đô ng đả o, ví như biển: chìm trong biển lử a Biển ngườ i dự mít tinh
    chiến lượ c biển ngườ i.
    - 2 dt. 1. Tấ m gỗ , sắ t hay bằ ng vậ t liệu nà o đó , trên có chữ hoặ c hình vẽ, đặ t ở chỗ mọ i ngườ i
    dễ thấ y: biển quả ng cá o biển xe thuê kẻ biển. 2. Phiến gỗ mỏ ng hình chữ nhậ t, có khắ c chữ
    do vua ban: cờ biển câ n đai.
    biển lậ n
    - tt. (H. biển: hẹp; lậ n: hà tiện) Keo kiệt và gian tham: Con ngườ i biển lậ n ấ y là m gì có bạ n.
    biển thủ
    - đg. Lấ y cắ p tà i sả n cô ng mà mình có trá ch nhiệm coi giữ . Tộ i biển thủ cô ng quỹ.
    biến
    - I. đgt. 1. Thay đổ i khá c đi, thay đổ i từ trạ ng thá i nà y sang trạ ng thá i khá c: biến sắ c mặ t
    biến khô ng thà nh có Nướ c biến thà nh hơi. 2. Độ t nhiên khô ng thấ y nữ a, khô ng để lạ i dấ u
    vết gì: ô ng bụ t biến mấ t Chiếc đồ ng hồ biến mấ t lú c nà o. II. pht. Vớ i mứ c độ rấ t nhanh,
    khô ng thấ y, khô ng hay biết đượ c: chạ y biến đi giấ u biến mấ t chố i bay chố i biến. III. dt. 1.
    Việc bấ t ngờ , thườ ng là khô ng hay: đề phò ng có biến lú c gặ p biến phả i bình tĩnh. 2. Đạ i
    lượ ng có thể lấ y giá trị bấ t kì, dù ng để xá c định trạ ng thá i củ a mộ t hệ vậ t lí: biến thay đổ i
    là m cho hà m thay đổ i theo.
    biến chấ t
    - tt. (H. biến: thay đổ i; chấ t: phẩ m chấ t) 1. Khô ng cò n giữ đượ c nguyên chấ t: Rượ u đã biến
    chấ t 2. Khô ng cò n giữ đượ c phẩ m chấ t tố t: Tẩ y trừ nhữ ng phầ n tử xấ u, nhữ ng phầ n tử biến
    chấ t (Trg-chinh).
    biến chứ ng
    - I d. Hiện tượ ng bệnh lí mớ i phá t sinh thêm trong quá trình mắ c bệnh, là m cho bệnh phứ c
    tạ p và nặ ng hơn. Viêm phổ i thườ ng là biến chứ ng củ a cú m.
    - II đg. Gâ y ra . Bệnh thấ p khớ p đã biến chứ ng và o tim.
    biến cố
    - dt. 1. Sự kiện xả y ra gâ y ả nh hưở ng lớ n và có tá c độ ng mạ nh đến đờ i số ng xã hộ i, cá nhâ n:
    biến cố lịch sử gâ y nhữ ng biến cố lớ n. 2. Việc xả y ra có tính ngẫ u nhiên: đề phò ng cá c biến
    cố trong quá trình vậ n hà nh.
    biến độ ng
    - đgt. (H. biến: thay đổ i; độ ng: hoạ t độ ng) Thay đổ i lớ n có ả nh hưở ng đến mô i trườ ng chung
    quanh: Cuộ c số ng muô n mà u muô n vẻ luô n luô n biến độ ng (Trg-chinh). // dt. Sự thay đổ i
    lớ n: Có thể có nhữ ng biến độ ng lớ n (VNgGiá p).
    biến thể
    - d. Thể đã biến đổ i ít nhiều so vớ i thể gố c. Biến thể củ a â m vị. Thơ lụ c bá t biến thể.
    biến thiên
    - 1 dt. Sự thay đổ i lớ n lao: nhữ ng biến thiên trong lịch sử .
    - 2 đgt. (Cá c biến trong toá n họ c) thay đổ i giá trị.
    biện bạ ch
    - đgt. (H. biện: xét rõ ; bạ ch: rõ rà ng) Trình bà y rà nh mạ ch mọ i lẽ để thanh minh hoặ c bà o
    chữ a: Anh ấ y đã biện bạ ch để ngườ i ta khỏ í hiểu lầ m; Quyết ngay biện bạ ch mộ t bề (K).
    biện chứ ng
    - t. 1 Hợ p vớ i quy luậ t khá ch quan củ a sự vậ t là luô n luô n vậ n độ ng và phá t triển. Sự phá t
    triển biện chứ ng. 2 Hợ p vớ i phép biện chứ ng, dự a trên phép biện chứ ng. Hiểu mộ t cá ch
    biện chứ ng. Cá ch lậ p luậ n rấ t biện chứ ng.
    biện hộ
    - đgt. 1. Bênh vự c, bà o chữ a cho đương sự ở trướ c toà á n. 2. Bênh vự c, bà o chữ a cho cá i
    đang bị lên á n: biện hộ cho hà nh độ ng sai trá i củ a mình cà ng biện hộ , cà ng bộ c lộ bả n chấ t
    xấ u xa củ a mình.
    biện minh
    - đgt. (H. biện: xét rõ ; minh: sá ng) Giả i thích cho rõ rà ng phả i, trá i: Có đủ lí lẽ để biện minh
    cho hà nh độ ng củ a mình.
    biện phá p
    - d. Cá ch là m, cá ch giả i quyết mộ t vấ n đề cụ thể. Biện phá p hà nh chính. Biện phá p kĩ thuậ t.
    Có biện phá p đú ng.
    biếng
    - tt. 1. Lườ i, trễ nả i, khô ng chịu là m: biếng họ c. 2. Khô ng thiết là m việc gì đó , do mệt mỏ i hay
    chá n chườ ng: Thằ ng bé biếng ă n Nó mệt hay sao mà biếng chơi lắ m.
    biếng nhá c
    - tt. Lườ i: Là m việc thì lờ mờ , họ c hà nh thì biếng nhá c (HCM).
    biết
    - đg. 1 Có ý niệm về ngườ i, vậ t hoặ c điều gì đó , để có thể nhậ n ra đượ c hoặ c có thể khẳ ng
    định đượ c sự tồ n tạ i củ a ngườ i, vậ t hoặ c điều ấ y. Biết mặ t, nhưng khô ng biết tên. Bá o cho
    biết. Ă n chưa biết ngon. Thứ c lâ u mớ i biết đêm dà i... (cd.). 2 Có khả nă ng là m đượ c việc gì
    đó , có khả nă ng vậ n dụ ng đượ c, do họ c tậ p, luyện tậ p, hoặ c có khi do bả n nă ng. Biết bơi. Biết
    nhiều nghề. Biết tiếng Phá p. Biết cá ch ă n ở . Trẻ sinh ra đã biết bú . 3 Nhậ n rõ đượ c thự c chấ t
    hoặ c giá trị để có đượ c sự đố i xử thích đá ng. Biết ngườ i biết củ a*. Đườ ng dà i mớ i biết ngự a
    hay (tng.).
    biết ơn
    - đgt. Hiểu sâ u sắ c và ghi nhớ cô ng ơn củ a ngườ i khá c đố i vớ i mình: tỏ lò ng biết ơn biết ơn
    ngườ i đã cứ u giú p mình qua cơn nguy biến.
    biết ý
    - đgt. Hiểu đượ c ý định là m gì củ a ai: Tô i biết ý anh ấ y muố n đến phỏ ng vấ n ô ng.
    biệt
    - I đg. (id.; thườ ng vch.). Rờ i, lìa ngườ i hoặ c nơi nà o đó có quan hệ gắ n bó thâ n thiết, để bắ t
    đầ u số ng xa nhau. Ra đi, biệt xó m là ng. Tạ m biệt*.
    - II t. Khô ng để lạ i dấ u vết hoặ c tin tứ c gì cả . Đi mộ t nă m khô ng có thư về. Từ dạ o ấ y biệt tin.
    Giấ u biệt đi. ...Gử i thư thư biệt, gử i lờ i lờ i bay (cd.). // Lá y: biền biệt (x. mụ c riêng).
    biệt danh
    - dt. Tên riêng khá c vớ i tên vố n có : gọ i theo biệt danh có nhiều biệt danh khá c nhau.
    biệt hiệu
    - dt. (H. hiệu: tên gọ i) Tên riêng khô ng giố ng tên gọ i hằ ng ngà y: Cụ Phan Bộ i Châ u có biệt
    hiệu là Sà o-nam.
    biệt kích
    - I d. Ngườ i thuộ c lự c lượ ng vũ trang đặ c biệt, đượ c biên chế và trang bị gọ n nhẹ, hoạ t độ ng
    phâ n tá n, chuyên là m nhiệm vụ lọ t và o vù ng củ a đố i phương để hoạ t độ ng phá hoạ i, quấ y
    rố i. Tung giá n điệp, biệt kích.
    - II đg. Đá nh bấ t ngờ và o vù ng củ a đố i phương nhằ m phá hoạ i, quấ y rố i. Đề phò ng địch , tậ p
    kích.
    biệt tà i
    - dt. Tà i nă ng đặ c biệt, hiếm thấ y: có biệt tà i biệt tà i về â m nhạ c.
    biệt thự
    - dt. (H. thự : nhà ở nô ng thô n) Nhà riêng ở bã i biển, ở trên nú i hoặ c ở nô ng thô n, dù ng là m
    nơi nghỉ ngơi: Xâ y khu biệt thự nay là khu cá c sứ quá n (HgĐThuý).
    biệt xứ
    - t. Xa hẳ n xứ sở củ a mình. Đi đà y biệt xứ .
    biểu
    - 1 I. dt. Bả ng ghi hạ ng mụ c, số hiệu hay nhữ ng thô ng số khá c: lậ p biểu biểu thuế. II. dt. Bà i
    vă n củ a thầ n dâ n dâ ng lên vua để chú c mừ ng, tạ ơn hoặ c bà y tỏ nguyện vọ ng, viết theo lố i
    vă n tứ lụ c biền ngẫ u, mỗ i câ u ngắ t thà nh hai đoạ n 4-6 hoặ c 6-4 và có vế đố i ở từ ng cặ p câ u:
    dâ ng biểu biểu trầ n tình sớ biểu.
    - 2 đgt., đphg Bả o: Ba đã biểu rồ i mà con khô ng chịu nghe lờ i.
    biểu diễn
    - đgt. (H. biểu: bà y ra ngoà i; diễn: trình bà y) 1. Trình bà y vă n nghệ trướ c quầ n chú ng: Biểu
    diễn mộ t điệu mú a 2. Ghi bằ ng hình vẽ hoặ c kí hiệu: Biểu diễn hà m số bằ ng đồ thị.
    biểu hiện
    - I đg. 1 Hiện rõ hoặ c là m hiện rõ ra bên ngoà i (nó i về cá i nộ i dung trừ u tượ ng bên trong).
    Hà nh độ ng biểu hiện phẩ m chấ t con ngườ i. Mâ u thuẫ n biểu hiện dướ i nhiều hình thứ c. 2
    Là m cho thấ y rõ bằ ng phương tiện nghệ thuậ t. Â m nhạ c dù ng â m thanh để biểu hiện cuộ c
    số ng. Phương phá p biểu hiện củ a vă n họ c.
    - II d. Cá i ra ở bên ngoà i. Coi thườ ng chi tiết là biểu hiện củ a bệnh sơ lượ c. Biểu hiện củ a chủ
    nghĩa cá nhâ n.
    biểu lộ
    - đgt. Thể hiện ra ngoà i, để lộ ra ngoà i: biểu lộ tình cả m biểu lộ sự đồ ng tình, đồ ng ý.
    biểu ngữ
    - dt. (H. biểu: tỏ ra; ngữ : lờ i) Tấ m bă ng có viết khẩ u hiệu că ng ở nơi cô ng cộ ng hoặ c đem đi
    biểu tình: Trướ c cổ ng trườ ng có că ng biểu ngữ : "Tiên họ c lễ, hậ u họ c vă n".
    biểu quyết
    - đg. Tỏ ý kiến để quyết định mộ t cô ng việc chung nà o đó , trong hộ i nghị, bằ ng cá ch bỏ
    phiếu hoặ c giơ tay,... Đạ i hộ i biểu quyết tá n thà nh. Đạ i biểu dự thính khô ng có quyền biểu
    quyết. Lấ y biểu quyết (lấ y ý kiến biểu quyết bằ ng tay).
    biểu tình
    - đgt. Tụ họ p vớ i nhau lạ i hoặ c diễu hà nh trên đườ ng phố để biểu thị ý chí, nguyện vọ ng
    hoặ c biểu dương lự c lượ ng, thườ ng nhằ m mụ c đích gâ y sứ c ép gì đó : biểu tình đò i chấ m dứ t
    chiến tranh biểu tình chố ng khủ ng bố .
    biếu
    - đgt. Tặ ng mộ t cá ch lịch sự hoặ c lễ phép: Tô i biếu chị quyển sổ chép bà i há t củ a tô i
    (NgĐThi).
    bìm bìm
    - d. Câ y leo, hoa hình phễu mà u trắ ng hoặ c tím xanh, thườ ng mọ c leo ở cá c bờ rà o.
    bịn rịn
    - tt. Dù ng dằ ng, lưu luyến, khô ng dứ t ra đượ c vì nặ ng tình, nặ ng nghĩa giữ a kẻ ở ngườ i đi:
    phú t chia tay bịn rịn Cũ ng đừ ng bịn rịn lô i thô i, Mẹ con sớ m liệu về nơi quê nhà (Nhị độ
    mai).
    binh
    - 1 dt. Quâ n lính: Binh hù ng tượ ng mạ nh (tng) 2. Việc quâ n sự : Việc binh quí ở thầ n tố c.
    - 2 đgt. (cn. bệnh) Che chở và đứ ng hẳ n về phía ngườ i nà o: Mẹ cứ binh con chằ m chặ p.
    binh bị
    - d. Cá c thứ vũ khí, trang bị và khí tà i dù ng và o mụ c đích chiến tranh (nó i tổ ng quá t). Tă ng
    cườ ng binh bị. Tà i giả m binh bị.
    binh biến
    - dt. Cuộ c nổ i dậ y vũ trang củ a mộ t tậ p đoà n sĩ quan và binh sĩ hoặ c mộ t số đơn vị quâ n độ i
    chố ng lạ i chính quyền hay ngườ i chỉ huy nhằ m thự c hiện mộ t mụ c đích chính trị nhấ t định,
    có ý nghĩa tiến bộ hay phả n độ ng tuỳ thuộ c và o tính chấ t và mụ c đích củ a lự c lượ ng nổ i dậ y
    đó : Lính giặ c là m binh biến Cuộ c binh biến bị thấ t bạ i.
    binh chủ ng
    - dt. (H. chủ ng: loạ i) Từ ng loạ i tổ chứ c bộ độ i, có nhiệm vụ đặ c biệt: Cá c quâ n chủ ng, binh
    chủ ng củ a quâ n độ i nhâ n dâ n (VNgGiá p).
    binh lự c
    - d. Số quâ n trự c tiếp tham gia chiến đấ u. Tậ p trung binh lự c. Ưu thế binh lự c.
    binh phá p
    - dt. Hệ thố ng tri thứ c về nhữ ng vấ n đề lí luậ n quâ n sự nó i chung và phương phá p tá c chiến
    nó i riêng.
    binh sĩ
    - dt. (H. sĩ: sĩ quan) Binh lính và sĩ quan; Quâ n độ i nó i chung: Trầ n Hưng-đạ o rấ t mự c
    thương yêu binh sĩ.
    binh xưở ng
    - Nh. Binh cô ng xưở ng.
    bình
    - 1 dt. Đồ dù ng bằ ng sứ , bằ ng sà nh, bằ ng thuỷ tinh hay bằ ng kim loạ i để đự ng chấ t lỏ ng: Dẫ u
    sao bình đã vỡ rồ i (K).
    - 2 dt. Bình phong nó i tắ t: Vâ ng lờ i ra trướ c bình the vặ n đà n (K).
    - 3 tt. Trung bình, dướ i dạ ng ưu, trên hạ ng thứ : Thi đỗ hạ ng bình.
    - 4 tt. Thá i bình nó i tắ t: Thờ i bình.
    - 5 đgt. Nó i mộ t tậ p thể bà n bạ c, câ n nhắ c để xét giá trị và lự a chọ n: Đưa ra bình, để bầ u
    chiến sĩ thi đua.
    - 6 đgt. Đọ c mộ t bà i vă n trướ c mộ t số đô ng để mọ i ngườ i thưở ng thứ c: Buổ i bình vă n trong
    nhà trườ ng nho giá o.
    bình an
    - (cũ ). x. bình yên.
    bình dâ n
    - I. dt. 1. Ngườ i dâ n thườ ng: phâ n biệt giữ a kẻ quyền quý và bình dâ n. 2. Bình dâ n họ c vụ ,
    nó i tắ t: lớ p bình dâ n. II. tt. 1. Củ a tầ ng lớ p bình dâ n, dà nh cho tầ ng lớ p bình dâ n: vă n
    chương bình dâ n quá n cơm bình dâ n. 2. Giả n dị, khô ng sang trọ ng, kiểu cá ch: tá c phong
    bình dâ n mộ t con ngườ i rấ t bình dâ n.
    - (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Kim Thà nh (Hả i Dương), h. Vâ n Đồ n (Quả ng Ninh).
    bình đẳ ng
    - tt. (H. bình: đều nhau; đẳ ng: thứ bậ c) Ngang hà ng nhau về địa vị, về quyền lợ i: Tấ t cả cá c
    dâ n tộ c trên thế giớ i đều sinh ra bình đẳ ng (HCM).
    bình định
    - đg. Dẹp yên giặ c giã hoặ c nhữ ng cuộ c nổ i dậ y.
    bình luậ n
    - đgt. Bà n và nhậ n xét, đá nh giá về vấ n đề gì đó : bà i bình luậ n bình luậ n thờ i sự quố c tế bình
    luậ n sâ u sắ c.
    bình minh
    - dt. (H. bình: yên ổ n; minh: sá ng) Lú c mặ t trờ i mớ i mọ c: Rộ n rịp bình minh mộ t chuyến phà
    (Huy Cậ n).
    bình nguyên
    - d. (cũ ). Đồ ng bằ ng.
    bình phụ c
    - 1 đgt. (Cơ thể) trở lạ i bình thườ ng như cũ , sau trậ n ố m đau hoặ c thương tích: Sứ c khoẻ đã
    bình phụ c chưa biết bao giờ bình phụ c.
    - 2 (xã ) h. Thă ng Bình, t. Quả ng Nam.
    bình thả n
    - tt. (H. bình: yên ổ n; thả n: bằ ng phẳ ng) Tự nhiên như thườ ng, khô ng bố i rố i, khô ng nao
    nú ng: ở trong chiến hà o hay ở trên mâ m phá o, ngườ i chiến sĩ hồ n nhiên, bình thả n, vui vẻ,
    phấ n khở i (PhVĐồ ng).
    bình thườ ng
    - t. 1 Khô ng có gì khá c thườ ng, khô ng có gì đặ c biệt. Sứ c họ c bình thườ ng. Thờ i tiết bình
    thườ ng. 2 (dù ng là m phầ n phụ trong câ u). Thườ ng ngà y. Bình thườ ng anh ta vẫ n dậ y sớ m.
    bình tĩnh
    - tt. Luô n giữ đượ c thá i độ bình thườ ng, là m chủ đượ c hà nh độ ng, khô ng hố t hoả ng, khô ng
    luố ng cuố ng, khô ng nó ng vộ i: luô n luô n bình tĩnh trướ c nguy hiểm tỏ ra rấ t bình tĩnh thá i
    độ bình tĩnh.
    bỉnh bú t
    - đgt. (H. bỉnh: cầ m; bú t: bú t) Cầ m bú t: Lỗ i đó khô ng phả i do ngườ i bỉnh bú t. // dt. Biên tậ p
    viên củ a mộ t tờ bá o: Ô ng ấ y là mộ t nhà bỉnh bú t nổ i danh.
    bịnh
    - (ph.). x. bệnh.
    bịp
    - đgt. Dù ng nhữ ng má nh khoé gian xả o để đá nh lừ a ngườ i khá c: bị chú ng nó bịp mấ t hết tiền
    cờ gian bạ c bịp (tng.) khô ng bịp đượ c ai.
    bít
    - 1 dt. (Anh: bit) Từ tin họ c chỉ đơn vị thô ng tin nhỏ nhấ t: Bít chỉ có thể có mộ t trong hai giá
    trị 0 hoặ c 1.
    - 2 đgt. 1. Nhét vậ t gì và o mộ t cá i khe: Bít khe cử a cho khỏ i có gió lọ t và o 2. Là m cho tắ c,
    khô ng thô ng: Thương nhau sao bít đườ ng đi lố i về (cd).
    bít tấ t
    - d. Đồ dệt hoặ c đan bằ ng sợ i, len, nylon, v.v., dù ng mang ở châ n.
    bịt
    - đgt. 1. Là m cho chỗ hở trở nên kín lạ i: lấ y vả i bịt miệng hũ bịt lỗ rò . 2. Là m cho mấ t hết đầ u
    mố i, khô ng cò n sơ hở để giấ u kín sự việc, khô ng cho lộ ra: bịt dư luậ n giết cá c nhâ n chứ ng
    để bịt đầ u mố i. 3. Dù ng kim khí để bọ c, viền xung quanh: bịt ră ng và ng đầ u gậ y bịt bạ c. 4.
    Chít, trù m phủ khă n cho kín: bịt khă n lên đầ u cho ấ m.
    bịt bù ng
    - tt. Kín mít: Hơi độ c bịt bù ng mâ y nú i Ngự (PhBChâ u).
    bìu
    - d. Phầ n lồ i mềm ở mặ t ngoà i cơ thể (thườ ng là ở phía trướ c cổ ngườ i bị bệnh bướ u cổ ).
    bìu dá i
    - dt. Bọ c chứ a tinh hoà n.
    bĩu mô i
    - đgt. Như Bĩu: Hễ nó i đến việc gả chồ ng là nó bĩu mô i; mộ t cá i bĩu mô i kín đá o in trên mép
    dà y củ a ngườ i thiếu nữ (NgHTưở ng).
    bíu
    - đg. Bá m và o bằ ng cá ch nắ m chặ t lấ y. Bíu cà nh câ y để khỏ i ngã .
    bò
    - 1 dt. Độ ng vậ t to, châ n cao có hai mó ng, sừ ng trò n và ngắ n, lô ng thườ ng mà u và ng, nuô i để
    kéo cà y, kéo xe, lấ y sữ a, ă n thịt: nuô i bò chă n bò yếu trâ u cò n hơn khoẻ bò (tng.) Đồ ng
    chiêm xin chớ nuô i bò , Ngà y đô ng thá ng giá bò dò là m sao (cd.).
    - 2 dt. Đơn vị đong lườ ng trong dâ n gian, có lượ ng hạ t rờ i vừ a đầ y mộ t hộ p sữ a bò ; bơ: vay
    và i bò gạ o.
    - 3 đgt. 1. (Độ ng vậ t) di chuyển thâ n thể á p xuố ng bề mặ t, bằ ng cử độ ng toà n thâ n hoặ c châ n
    rấ t nhỏ : rắ n bò lổ m ngổ m như cua bò . 2. (Ngườ i) di chuyển ở tư thế nằ m sấ p bằ ng cử độ ng
    cả châ n lẫ n tay: Ba thá ng biết lẫ y, bẩ y thá ng biết bò Chưa tậ p bò đã lo tậ p chạ y (tng.). 3.
    (Câ y) vươn dà i trên bề mặ t hoặ c vậ t gì: Mướ p bò lên già n Dâ y bìm bìm bò lên bờ giậ u. 4. Di
    chuyển mộ t cá ch chậ m chạ p, ì ạ ch: Chiếc xe bò lên dố c.
    bò cạ p
    - dt. (độ ng) Loà i tri thù thâ n gồ m ba phầ n, phầ n cuố i dà i thà nh hình đuô i nă m đố t, có gai
    nhọ n chứ a nọ c độ c: Bị bò cạ p đố t, rấ t đau.
    bò sá t
    - d. Lớ p độ ng vậ t có xương số ng, thâ n phủ vả y, thở bằ ng phổ i, chuyển dịch bằ ng cá ch bò sá t
    đấ t, gồ m rù a, thằ n lằ n, rắ n, cá sấ u, v.v.
    bỏ
    - đgt. 1. Để và o đâ u vớ i mụ c đích nà o đó : bỏ mì chính và o canh bỏ tiền và o ố ng. 2. Đưa ra
    dù ng vớ i mụ c đích nà o đó : bỏ vố n kinh doanh bỏ nhiều cô ng sứ c. 3. Để và o trạ ng thá i khô ng
    hay: bỏ quên chiếc mũ ruộ ng bỏ hoang cô ng trình bỏ dở . 4. Để rờ i ra, khô ng mang trên
    ngườ i: bỏ mũ ra bỏ già y dép mà lộ i. 5. Cho rơi xuố ng, buô ng xuố ng vớ i mụ c đích nà o đó :
    Má y bay bỏ bom bỏ mà n đi ngủ . 6. Lìa ra, rờ i hẳ n ra: Bỏ quê ra đi bỏ củ a chạ y lấ y ngườ i
    (tng.). 7. Khô ng thu nhậ n, loạ i ra, coi như khô ng có giá trị: bỏ hạ t lép ra vứ t bỏ . 8. Thô i hẳ n,
    khô ng cò n tiếp tụ c nữ a: bỏ thuố c lá bỏ rượ u Do hoà n cả nh khó khă n, nhiều em phả i bỏ họ c.
    9. Khô ng quan tâ m nữ a, cắ t đứ t quan hệ: bỏ vợ bỏ bạ n trong cơn hoạ n nạ n. 10. Chết, theo
    cá ch nó i né trá nh sự đau thương: Sao anh nỡ bỏ em đi lú c cò n trẻ như thế!
    bỏ bê
    - đgt. Khô ng trô ng nom, gâ y kết quả xấ u: Bỏ bê cô ng việc.
    bỏ dở
    - đgt. Đương là m việc gì, bỗ ng khô ng là m nữ a: Ngườ i đà n bà bỏ dở câ u chuyện (Ng-hồ ng).
    bỏ hoang
    - đg. (Ruộ ng đấ t) bỏ khô ng trồ ng trọ t, khô ng sử dụ ng đến trong mộ t thờ i gian dà i. Ruộ ng
    đấ t bị bỏ hoang.
    bỏ lỡ
    - đgt. Khô ng lợ i dụ ng đượ c mộ t dịp may: Ta bỏ lỡ cơ hộ i đá nh địch (VNgGiá p).
    bỏ phiếu
    - đg. Dù ng phiếu tỏ sự lự a chọ n hay thá i độ củ a mình trong cuộ c bầ u cử hoặ c biểu quyết. Bỏ
    phiếu cho ngườ i xứ ng đá ng.
    bỏ tù
    - đgt. Tố ng và o tù ; tố ng giam: bị bắ t bỏ tù .
    bõ
    - 1 dt. 1. Ngườ i đầ y tớ già (cũ ): Ngườ i bõ già củ a Trầ n Quố c Toả n 2. Ngườ i coi só c nhà thờ
    Thiên chú a giá o: Ô ng bõ luô n luô n quan tâ m đến đờ i số ng củ a linh mụ c.
    - 2 đgt. Bù lạ i; Đá ng vớ i: Vinh hoa bõ lú c phong trầ n (K).
    bõ cô ng
    - đgt. Đền bù lạ i cô ng sứ c: Bõ cô ng rà y viếng lạ i mai thă m (PhBChâ u); Lấ y chồ ng cho đá ng
    tấ m chồ ng, bõ cô ng trang điểm má hồ ng ră ng đen (cd).
    bó
    - I đg. 1 Là m cho nhiều vậ t rờ i đượ c giữ chặ t lạ i vớ i nhau bằ ng dâ y buộ c. Lú a đã bó xong. 2
    Bọ c chặ t. Chiếc á o bó sá t lấ y thâ n. 3 Buộ c và cố định chỗ xương bị gã y. Bó bộ t (thạ ch cao). 4
    (kết hợ p hạ n chế). Bao thà nh mộ t và nh xung quanh. Hà ng gạ ch bó hè. Thềm nhà bó đá . 5
    Giữ lạ i, kìm lạ i trong phạ m vi chậ t hẹp, khô ng cho tự do hoạ t độ ng. Cá i khó bó cá i khô n
    (tng.). Bó cẳ ng*.
    - II d. Toà n bộ nó i chung nhữ ng vậ t rờ i đượ c lạ i vớ i nhau. Mộ t bó hoa. Bó đuố c.
    bó buộ c
    - đgt. Kìm giữ trong phạ m vi hạ n hẹp, khô ng đượ c tự do hà nh độ ng: hoà n cả nh bó buộ c.
    bó gố i
    - trgt. Như bó giò : Ngồ i bó gố i, lưng tự a và o vá ch (Ng-hồ ng).
    bó thâ n
    - đgt. Chịu phả i phụ c tò ng: Bó thâ n về vớ i triều đình, hà ng thầ n lơ lá o, phậ n mình ra sao (K).
    bọ
    - 1 d. (ph.). Cha (chỉ dù ng để xưng gọ i).
    - 2 d. 1 Sâ u bọ ở dạ ng trưở ng thà nh. Giết bọ cho chó . 2 Giò i. Mắ m có bọ .
    bọ chét
    - dt. Bọ thâ n dẹp, số ng kí sinh trên mình mộ t số loà i thú như chó , mèo, chuộ t.
    bọ hung
    - dt. (độ ng) Bọ có cá nh cứ ng, to bằ ng ngó n châ n cá i, mà u đen: Bọ hung thườ ng số ng trong
    cá c đá m phâ n trâ u bò .
    bọ ngự a
    - d. Bọ mà u xanh, biết bay, bụ ng to và có hai cà ng giố ng như hai lưỡ i há i, số ng trên câ y, ă n
    sâ u bọ .
    bọ rầ y
    - dt. Bọ hạ i lú a gâ y tá c hạ i nghiêm trọ ng, chích hú t trự c tiếp là m lú a chết khô và là mô i giớ i
    truyền bệnh vi rú t hạ i lú a.
    bó c
    - đgt. 1. Bỏ vỏ ngoà i đi: Bó c quả cam 2. Xé phong bì: Bó c thư 3. Thá o đi: Bó c đườ ng ray tà u
    điện. // tt. Khô ng cò n vỏ nữ a: Trắ ng như trứ ng gà bó c.
    bó c lộ t
    - đg. 1 Chiếm đoạ t thà nh quả lao độ ng củ a ngườ i khá c bằ ng cá ch dự a và o quyền tư hữ u về
    tư liệu sả n xuấ t hoặ c và o quyền hà nh, địa vị. Giai cấ p bó c lộ t. Chế độ ngườ i bó c lộ t ngườ i. 2
    (kng.). Ă n lã i quá đá ng; lợ i dụ ng quá đá ng. Bị bọ n con buô n bó c lộ t.
    bọ c
    - 1 I. đgt. 1. Gó i kín, bao kín để che giữ hoặ c tiện mang đi: bọ c quyển vở lấ y tờ giấ y bọ c lạ i. 2.
    Bao quanh: xâ y tườ ng bọ c quanh nhà Luỹ tre bọ c quanh là ng. II. dt. 1. Gó i to mang theo
    ngườ i: bọ c hà nh lí mang theo bọ c quầ n á o. 2. Vỏ bao ngoà i cá i chă n: mua vả i may cá i bọ c
    chă n. 3. Tú i chứ a thai hoặ c trứ ng: Bà â u Cơ đẻ ra mộ t bọ c có tră m trứ ng.
    - 2 đgt. Đi vò ng: bọ c phía sau nhà .
    bó i
    - 1 đgt. Đoá n về quá khứ và tương lai theo dị đoan: Bó i ra ma, quét nhà ra rá c (tng).
    - 2 đgt. Tìm mộ t cá ch khó khă n (dù ng trong câ u phủ định): Bó i đâ u ra hoa sen trong mù a
    rét.
    - 3 đgt. Nó i câ y ra quả lầ n đầ u tiên: Câ y mít nhà tô i nă m nay mớ i bó i.
    bó i cá
    - d. Chim số ng ở gầ n nướ c, mỏ dà i, lô ng xanh, ngự c nâ u, hay nhà o xuố ng nướ c để bắ t cá .
    bom
    - 1 (F. bombe) dt. 1. Vũ khí có sứ c cô ng phá lớ n, thườ ng đượ c ném phó ng từ má y bay, vỏ
    thườ ng bằ ng kim loạ i giò n, chứ a thuố c nổ , thuố c gâ y chá y hoặ c chấ t độ c hoá họ c, vi trù ng
    gâ y dịch bệnh... 2. Vậ t có hình thù hoặ c có chứ a chấ t đượ c nén, giố ng như quả bom: mộ t
    bom bia hơi mớ i lấ y từ nhà má y.
    - 2 (F. pomme) dt., đphg Trá i tá o tâ y: gọ t trá i bom mờ i khá ch ă n.
    bom đạ n
    - dt. (Bom và đạ n là nhữ ng vũ khí giết ngườ i) Chiến tranh: Xô ng pha nơi bom đạ n.
    bom hó a họ c
    - bom hoá họ c d. Bom sá t thương và gâ y nhiễm độ c bằ ng chấ t độ c hoá họ c.
    bom khinh khí
    - dt. Bom dù ng nguyên lí phả n ứ ng tổ ng hợ p củ a nhữ ng hạ t nhâ n hi-đrô , kèm theo quá trình
    giả i phó ng nhữ ng nă ng lượ ng rấ t lớ n, có sứ c tà n phá lớ n gấ p nhiều lầ n bom nguyên tử ; cò n
    gọ i là bom H.
    bom nguyên tử
    - dt. Thứ bom dự a trên nguyên lí phả n ứ ng tan vỡ củ a hạ t nhâ n nguyên tử nặ ng, giả i phó ng
    nhữ ng nă ng lượ ng rấ t lớ n: Bom nguyên tử có sứ c phá hoạ i và sá t thương ghê gớ m.
    bỏ m bẻm
    - t. (thườ ng dù ng phụ cho đg.). Từ gợ i tả kiểu nhai lâ u, thong thả , miệng khô ng mở to. Miệng
    nhai trầ u bỏ m bẻm.
    bõ m
    - tht. Tiếng mộ t vậ t nhỏ mà nặ ng rơi xuố ng nướ c: Nhữ ng quả sung rơi bõ m xuố ng ao.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    B (4)

    bon bon
    - trgt. Đi nhanh, chạ y nhanh: Xe xuố ng dố c bon bon, Cả kêu bớ chú cõ ng con, việc chi nên
    nỗ i bon bon chạ y dà i (LVT).
    bò n
    - đg. 1 Tìm kiếm, gó p nhặ t từ ng ít mộ t. Bò n từ ng đồ ng. Bò n từ ng gá o nướ c để tướ i ruộ ng
    hạ n. 2 Lấ y dầ n từ ng ít mộ t củ a ngườ i khá c, bằ ng mọ i cá ch khô n khéo (hà m ý chê). Bò n củ a.
    bò n mó t
    - đgt. Bò n từ ng ti chú t, khô ng để só t lạ i: bò n mó t từ ng hạ t lú a, củ khoai.
    bó n
    - 1 tt. (cn. tá o) Nó i đi đạ i tiện khó : Vì bị bó n phả i uố ng thuố c tẩ y.
    - 2 đgt. Trộ n và o đấ t nhữ ng chấ t cầ n thiết cho sự sinh trưở ng củ a câ y: Bó n câ y; Bó n ruộ ng.
    - 3 đgt. 1. Cho trẻ ă n khi nó chưa tự cầ m đượ c thìa hoặ c đũ a: Bó n cơm cho em bé 2. Cho
    ngườ i ốm nặ ng ă n: Bó n chá o cho bố .
    bọ n
    - d. Tậ p hợ p gồ m mộ t số ngườ i có chung mộ t tính chấ t nà o đó , như cù ng lứ a tuổ i, cù ng mộ t
    tổ chứ c, cù ng tham gia mộ t hoạ t độ ng, v.v. Mộ t bọ n trẻ. Bọ n con buô n. Bọ n họ . Bọ n tô i sẽ
    đến.
    bong
    - 1 đgt. Long ra, bó c ra từ ng mả ng ở lớ p ngoà i: Sơn bong từ ng mả ng.
    - 2 đgt. Bú ng cho quay tít: Bọ n trẻ chơi bong vụ .
    bong bó ng
    - dt. 1. Mà ng nhỏ hình cầ u do khô ng khí là m phồ ng lên: Trờ i mưa bong bó ng phậ p phồ ng
    (cd) 2. Tú i chứ a khô ng khí trong cơ thể cá : Tham bong bó ng bỏ bọ ng trâ u (tng) 3. Tú i chứ a
    nướ c tiểu trong cơ thể mộ t số độ ng vậ t: Bong bó ng lợ n.
    bong gâ n
    - đg. Tổ n thương ở khớ p xương do dâ y chằ ng bị că ng quá mạ nh nên rạ n hoặ c bong ra.
    bò ng
    - 1 dt. 1. Câ y cù ng họ bưở i, quả to, cù i dà y, vị chua: Nhà có mấ y câ y bò ng. 2. Quả bò ng: mua
    phả i bò ng, khô ng phả i bưở i đâ u.
    - 2 dt. Tú i vả i dù ng để lọ c bộ t nướ c hoặ c đự ng quầ n á o: mượ n cá i bao bò ng bộ t mang bò ng
    đi đườ ng.
    bó ng
    - 1 dt. Mó n ă n bằ ng bong bó ng cá hay bì lợ n rá n phồ ng: Bà hẹn gặ p tiếp, ép ă n nhữ ng bó ng,
    nhữ ng mự c (Tả n-đà ).
    - 2 dt. 1. Vù ng bị che khuấ t á nh sá ng: Câ y cao bó ng cả (tng) 2. Hình ngườ i hay vậ t trên nền
    nhà hay trên tườ ng, do ngườ i hay vậ t che luồ ng á nh sá ng: Ngườ i xinh cá i bó ng cũ ng xinh,
    ngườ i giò n cá i tính tình tinh cũ ng giò n (cd) 3. Cá i hình soi và o mặ t phẳ ng phả n chiếu lạ i: Dả i
    là hương lộ n, bình gương bó ng lồ ng (K) 4. Hình ả nh chiếu xuố ng nướ c: Tuy dầ m hơi nướ c,
    chưa lò a bó ng gương (K) 5. Hình ả nh thấ y thoá ng qua: Dướ i đà o dườ ng có bó ng ngườ i
    thướ t tha (K) 6. ơn huệ củ a ngườ i trên hoặ c ngườ i có thế lự c: Nú p bó ng cha già ; Nương
    bó ng từ bi 7. á nh; á nh sá ng: Tà tà bó ng ngả về tâ y (K); Mộ t mình lặ ng ngắ m bó ng nga (K);
    Trờ i tâ y bả ng lả ng bó ng và ng (K) 8. ả nh: Chụ p bó ng, Chiếu bó ng 9. Hình ngườ i: Tìm mã i,
    chẳ ng thấ y bó ng nó đâ u 10. Hồ n vía: Mấ y ngườ i mê tín cho rằ ng bó ng cô bó ng cậ u nhậ p và o
    con đồ ng.
    - 3 dt. 1. Dụ ng cụ thể thao hình cầ u hoặ c hình bồ dụ c gồ m mộ t cá i tú i cao-su có vỏ bằ ng da,
    chứ a khô ng khí nén: Độ i bó ng; Đá bó ng; Sâ n bó ng 2. Quả cầ u nhỏ bằ ng cao-su hoặ c bằ ng
    nhự a dù ng đá nh quầ n vợ t hay đá nh bó ng bà n: Anh ấ y đỡ bó ng bằ ng vợ t bên tay trá i.
    - 4 dt. Bó ng đèn nó i tắ t: Đèn vỡ bó ng rồ i.
    - 5 tt, trgt. Phả n chiếu đượ c á nh sá ng: Bà n đá nh xi bó ng lên; Đá nh bó ng sà n nhà ; Đá nh bó ng
    đô i già y da đen.
    - 6 tt, trgt. 1. Trá i vớ i nghĩa đen: Nghĩa bó ng củ a mộ t từ 2. Giá n tiếp: Nó i bó ng.
    bó ng bả y
    - (cũ , hoặ c ph.). x. bó ng bẩ y.
    bó ng cá
    - dt. Bong bó ng cá , là m sạ ch, chầ n chín phơi khô , nướ ng, dù ng chế biến thứ c ă n.
    bó ng dá ng
    - dt. Hình dá ng trô ng thấ p thoá ng: Bạ n đọ c sẽ tìm đượ c bó ng dá ng củ a mấ y thế hệ con
    ngườ i cá ch mạ ng (ĐgThMai).
    bó ng đèn
    - dt. 1. Dụ ng cụ bằ ng thuỷ tinh để che gió cho đèn khỏ i tắ t: Bó ng đèn cũ ng đượ c gọ i là thong
    phong 2. Bó ng điện: Do điện á p thấ t thườ ng bó ng đèn điện hay hỏ ng.
    bó ng gió
    - t. 1 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). (Lố i nó i nă ng) bằ ng hình ả nh xa xô i để ngụ ý, chứ khô ng
    chỉ thẳ ng ra. Nó i bó ng gió . Đả kích mộ t cá ch bó ng gió . 2 (thườ ng dù ng xen vớ i độ ng từ lặ p
    trong mộ t số tổ hợ p). Vu vơ, thiếu că n cứ . Ghen bó ng ghen gió . Sợ bó ng sợ gió .
    bó ng loá ng
    - tt. Bó ng đến mứ c á nh lên, có thể phả n chiếu đượ c: nướ c sơn bó ng loá ng Tủ đá nh véc ni
    bó ng loá ng.
    bó ng tră ng
    - dt. Mặ t tră ng: Bó ng tră ng đã xế, hoa lệ lạ i gầ n (K).
    bọ ng đá i
    - d. Bọ ng nướ c đá i.
    boong
    - 1 (pont) dt 1. Sà n lộ thiên trên tà u thuỷ: lên boong tà u hó ng má t. 2. Sà n ngă n cá ch tà u thuỷ
    thà nh nhiều tầ ng.
    - 2 tt. Tiếng ngâ n vang củ a chuô ng: Chuô ng kêu boong boong.
    bó p
    - 1 dt. (Phá p: poste) Cơ quan củ a cả nh sá t trong thờ i thuộ c Phá p (cũ ): Thằ ng bé trèo sấ u bị
    bắ t và o bó p.
    - 2 dt. (Phá p: porte-monnaie) Ví đự ng tiền (cũ ): Kẻ cắ p lấ y mấ t cá i bó p củ a khá ch du lịch.
    - 3 đgt. 1. Nắ m chặ t vậ t gì là m cho dú m lạ i, bé đi, ná t đi hay vỡ đi: Trầ n Quố c Toả n bó p ná t
    quả cam 2. Lấ y tay nắ n và o mộ t bộ phậ n củ a cơ thể: Con bó p đầ u cho bố , Bó p châ n cho đỡ
    mỏ i 3. Lấ y tay nhà o mộ t số chấ t vớ i nhau: Thịt trâ u bó p riềng nướ ng (Tô -hoà i).
    bó p cò i
    - đgt. ấ n và o cá i cò i xe để bá o hiệu: Đi xe về đến cổ ng là bó p cò i inh ỏ i.
    bó p nghẹt
    - đg. Khô ng để cho phá t triển, nhằ m dầ n dầ n thủ tiêu. Bó p nghẹt cá c quyền dâ n chủ .
    bó t
    - 1 (poste) dt. đphg Đồ n bó t nhỏ , trạ m canh gá c củ a binh lính hoặ c cả nh sá t thờ i thự c dâ n:
    bó t cả nh sá t bó t giặ c.
    - 2 dt. ố ng nhỏ thườ ng bằ ng nhự a, xương hoặ c ngà để cắ m thuố c lá và o hú t: mộ t cá i bó t
    bằ ng ngà .
    - 3 dt. Bà n chả i: bó t đá nh ră ng bà n chả i đá nh ră ng lấ y bó t đá nh kĩ trướ c khi giặ t.
    bọ t
    - dt. Đá m bong bó ng nhỏ cụ m và o nhau nổ i lên trên mặ t mộ t chấ t lỏ ng: Bọ t xà -phò ng, Bọ t
    bia.
    bọ t biển
    - d. 1 Độ ng vậ t khô ng xương số ng ở nướ c, trô ng giố ng đá m bọ t, cấ u tạ o cơ thể đơn giả n, có
    nhiều gai xương hoặ c mạ ng sợ i mềm. 2 Bộ xương mềm lấ y từ bọ t biển, thườ ng dù ng là m
    vậ t kì cọ .
    bô
    - 1 dt. thgtụ c Cụ già .
    - 2 dt. Đồ dù ng giố ng cá i thù ng nhỏ , có nắ p đậ y, thườ ng bằ ng sắ t trá ng men hoặ c bằ ng nhự a,
    để đạ i tiện, tiểu tiện: bô đổ nướ c giả i.
    - 3 (pot) dt. ố ng thoá t hơi: Độ ng cơ bị nghẹt bô .
    - 4 (beau) tt. Tố t, đẹp, hay: Có mộ t bà i đă ng ở số bá o nà y thì bô lắ m.
    bô lã o
    - dt. Cụ già đá ng kính: Cá c bô lã o là nhữ ng ngườ i quê mù a chấ t phá c (NgHTưở ng).
    bồ
    - 1 d. (cũ ; vch.). Bồ liễu (nó i tắ t).
    - 2 d. (kng.). Nhâ n tình, ngườ i yêu.
    - 3 d. 1 Đồ đự ng đan bằ ng tre, nứ a, có thà nh cao, miệng trò n, rộ ng gầ n bằ ng đá y. Đổ thó c
    và o bồ . Miệng na mô , bụ ng bồ dao gă m (tng.). 2 (ph.). Có t (đự ng thó c).
    bồ câ u
    - dt. 1. Chim nuô i là m cả nh và ă n thịt, cá nh dà i, bay giỏ i, mỏ yếu, mắ t trò n đẹp và sá ng: mắ t
    bồ câ u. 2. Biểu tượ ng củ a hoà bình.
    bồ hó ng
    - dt. Mả ng bụ i đen đó ng lạ i trên vá ch bếp, nó c bếp: Mộ t gó c bếp chạ t bồ hó ng và mạ ng nhện
    (Ng-hồ ng).
    bồ liễu
    - d. Loà i câ y rụ ng lá sớ m nhấ t về mù a đô ng; dù ng (cũ ; vch.) để ví ngườ i phụ nữ , quan niệm
    là yếu đuố i.
    bồ nhìn
    - dt. Bù nhìn: bồ nhìn giữ dưa.
    bổ
    - 1 tt. Có tính chấ t là m tă ng sứ c khoẻ cho toà n thâ n hay mộ t bộ phậ n nà o trong cơ thể:
    Thuố c bổ huyết, Thứ c ăn bổ .
    - 2 đgt. Nó i chính quyền cử và o mộ t chứ c vụ gì: Bổ là m giá o viên; Bổ lên Hà -giang.
    - 3 đgt. Phâ n phố i số tiền mỗ i ngườ i phả i đó ng trong mộ t cô ng việc chung: Phả i bổ thêm
    mỗ i ngườ i hai nghìn.
    - 4 đgt. 1. Cắ t theo chiều dọ c: Yêu nhau cau bả y bổ ba, ghét nhau cau bả y bổ ra là m mườ i
    (cd) 2. Chặ t mạ nh cho vỡ toá c ra theo chiều dọ c: Bổ củ i 3. Bắ t buộ c phả i chịu trá ch nhiệm:
    Bọ n họ là m hỏ ng, cấ p trên lạ i bổ và o mình 4. Lao mạ nh xuố ng: Cá i diều bổ xuố ng.
    - 5 đgt. Chạ y vộ i đi: Đứ a bé lạ c, cả nhà bổ đi tìm.
    - 6 trgt. Nó i ngã hay nhả y mạ nh xuố ng: Ngã bổ xuố ng đấ t; Nhả y bổ từ trên câ y xuố ng.
    bổ dưỡ ng
    - đg. Bồ i bổ , nuô i dưỡ ng cơ thể. Lo việc bổ dưỡ ng cho ngườ i ố m.
    bổ ích
    - tt. Có ích lợ i và rấ t cầ n thiết: bà i họ c bổ ích.
    bổ nhiệm
    - đgt. (H. bổ : điền và o; nhiệm: gá nh vá c, chứ c vụ ) Cử và o mộ t chứ c vụ quan trọ ng trong biên
    chế Nhà nướ c: Đượ c bổ nhiệm là m thứ trưở ng.
    bổ sung
    - đg. Thêm và o cho đầ y đủ . Bổ sung ý kiến. Bá o cá o bổ sung.
    bố
    - 1 dt. 1. Cha: bố nó đến thă m. 2. Con đự c thuộ c thế hệ trướ c trự c tiếp sinh thế hệ sau: cá bố
    cá mẹ. 3. Ngườ i lớ n tuổ i, đá ng bậ c cha theo cá ch gọ i kính trọ ng: Mờ i bố đến nhà con chơi. 4.
    Ngườ i bằ ng lứ a hoặ c bậ c em, theo cá ch gọ i đù a: Cá c bố đừ ng nghịch nữ a. 5. Cỡ lớ n, to: chai
    bố cầ u bố .
    - 2 dt. 1. Đay: Em đi cạ o bố chắ p trâ n, Nghe ghe anh ghé rộ n châ n rố i mù (cd.). 2. Vả i dệt dà y
    bằ ng sợ i đay thô : vả i bố .
    - 3 dt. Bố chính, nó t tắ t.
    - 4 đgt. 1. Ruồ ng bố , cà n quét: Giặ c bố suố t ngà y. 2. Khủ ng bố , là m cho sợ , hoả ng loạ n tinh
    thầ n: Nó biết lỗ i rồ i, đừ ng bố nữ a.
    bố cá o
    - đgt. (H. bố : truyền rộ ng ra; cá o: bá o cho biết) Bá o cho mọ i ngườ i biết: Bố cá o tin thắ ng
    trậ n.
    bố cụ c
    - I đg. Tổ chứ c, sắ p xếp cá c phầ n trong mộ t bà i viết hoặ c tá c phẩ m. Cá ch bố cụ c câ u chuyện.
    - II d. Sự . Bố cụ c củ a bứ c tranh. Bà i vă n có bố cụ c chặ t chẽ.
    bố mẹ
    - dt. Nhữ ng ngườ i sinh ra mình: Biết ơn bố mẹ.
    bố trí
    - đg. Sắ p xếp theo mộ t trậ t tự và vớ i mộ t dụ ng ý nhấ t định. Nhà cử a bố trí ngă n nắ p. Bố trí
    cô ng tá c thích hợ p.
    bộ
    - 1 I. dt. 1. Cá i biểu hiện ra bên ngoà i củ a mộ t con ngườ i qua hình dá ng, cử chỉ: là m bộ ra bộ
    ta đâ y. 2. Nă ng lự c con ngườ i đượ c bộ c lộ ra vẻ bên ngoà i: Bộ nó thì là m ă n gì. II. dt. 1. Mặ t
    đấ t, đấ t liền, phâ n biệt vớ i đườ ng thuỷ, hà ng khô ng: đườ ng bộ . 2. Tay châ n khô ng, chẳ ng có
    vũ khí: bắ t bộ đá nh bộ vớ i lính.
    - 2 I. dt. 1. Cơ quan trung ương củ a bộ má y nhà nướ c lã nh đạ o và quả n lí mộ t số ngà nh cô ng
    tá c: bộ ngoạ i giao bộ vă n hoá . 2. Mộ t số cơ quan chỉ huy, lã nh đạ o cao cấ p: bộ chỉ huy bộ
    chính trị bộ tham mưu bộ tướ ng đoà n bộ hiệu bộ . 3. Tậ p hợ p nhữ ng vậ t cù ng loạ i, là m
    thà nh mộ t chỉnh thể: bộ quầ n á o bộ xương bộ sư tậ p bộ lạ c bộ má y bộ mô n bộ tộ c đồ ng bộ .
    4. Mộ t số bộ phậ n củ a má y hay thiết bị có cù ng chứ c nă ng cô ng dụ ng nà o đó : bộ nhớ bộ
    khuếch đạ i ă ng-ten. 5. Đơn vị phâ n loạ i thự c vậ t trên cấ p họ , dướ i cấ p lớ p: bộ hoa hồ ng. 6.
    Nhó m phâ n loạ i chữ Há n dự a trên sự giố ng nhau về hình thể: tra từ điển theo bộ .
    bộ chỉ huy
    - dt. Cơ quan quâ n sự chỉ huy cấ p binh đoà n: Tiến lên theo lệnh củ a bộ chỉ huy.
    bộ dạ ng
    - d. Cử chỉ và dá ng ngườ i (nó i tổ ng quá t). Trô ng bộ dạ ng rấ t quen. Bộ dạ ng hớ t hơ hớ t hả i.
    bộ điệu
    - dt. Dá ng, vẻ đượ c bộ c lộ thô ng qua cử chỉ, cá ch đi đứ ng: bộ điệu rụ t rè.
    bộ đồ
    - dt. 1. Nhữ ng dụ ng cụ cầ n thiết củ a mộ t ngườ i là m nghề gì: Bộ đồ củ a thợ mộ c 2. Bộ quầ n
    á o: Anh ấy mặ c bộ đồ bằ ng da.
    bộ độ i
    - d. 1 Ngườ i trong quâ n độ i. Anh bộ độ i. Đi bộ độ i (tò ng quâ n, và o quâ n độ i). 2 Từ gọ i chung
    bộ phậ n, thà nh phầ n củ a quâ n độ i. Bộ độ i lụ c quâ n. Bộ độ i chủ lự c*.
    bộ hạ
    - dt. Tay châ n giú p việc: mộ t bộ hạ trung thà nh.
    bộ hà nh
    - đgt. (H. bộ : đi bộ ; hà nh: đi) Đi bộ : Chị em sắ m sử a bộ hà nh chơi xuâ n (K). // tt. Đi bộ :
    Khá ch bộ hà nh.
    bộ lạ c
    - d. Hình thá i tộ c ngườ i ở thờ i đạ i nguyên thuỷ, bao gồ m mộ t số thị tộ c hay bà o tộ c thâ n
    thuộ c có chung mộ t tên gọ i, có vù ng cư trú riêng. Đờ i số ng bộ lạ c.
    bộ má y
    - dt. 1. Toà n bộ cá c cơ quan thự c hiện nhiệm vụ chung củ a mộ t tổ chứ c: bộ má y hà nh chính.
    2. Toà n bộ cá c cơ quan thự c hiện chứ c nă ng chung trong cơ thể: bộ má y tiêu hoá bộ má y hô
    hấ p.
    bộ mặ t
    - dt. 1. Hình dung bề ngoà i: Bộ mặ t củ a thà nh phố ngà y nay 2. Vẻ mặ t biểu lộ tâ m tư, tình
    cả m củ a mộ t ngườ i: Bộ mặ t lầ m lì; Bộ mặ t vui tươi.
    bộ phậ n
    - I d. Phầ n củ a mộ t chỉnh thể, trong quan hệ vớ i chỉnh thể. Thá o rờ i cá c bộ phậ n củ a má y. Bộ
    phậ n củ a cơ thể. Chỉ thấ y bộ phậ n mà khô ng thấ y toà n cụ c.
    - II t. Có tính chấ t . Tiến hà nh bã i cô ng bộ phậ n.
    bố c
    - 1 (bock) dt. 1. Cố c đự ng bia khoả ng 1/4 lít: uố ng mấ y bố c bia. 2. (Bia) đự ng bằ ng cá i bố c;
    bia hơi: uố ng bia bố c. 3. Cá i bình có vò i ở đá y dù ng để thụ t rử a đườ ng ruộ t.
    - 2 (boxe) dt. Võ gố c từ nướ c Anh, đượ c quy định cấ p độ , hạ ng câ n và cá ch đá nh đỡ , né
    trá nh thể theo tinh thầ n thượ ng võ : đấ u bố c.
    - 3 dt. Kiểu tó c nam giớ i hú i ngắ n, chỉ để dà i ở má i trướ c: đầ u hú i bố c.
    - 4 đgt. 1. Nắ m gọ n vậ t rờ i, vậ t nhã o trong lò ng bà n tay và lấ y đi: bố c gạ o bố c bù n. 2. Lấ y cá c
    vị thuố c thà nh thang thuố c: bố c mấ y thang thuố c bắ c. 3. Lấ y và chuyển đi nơi khá c: bố c hà i
    cố t bố c hà ng bố c quâ n bà i. 4. Chuyển đi toà n khố i: Bã o bố c cả má i nhà .
    - 5 đgt. 1. Vụ t lên cao thà nh luồ ng và toả rộ ng: Lử a đượ c gió bố c cà ng cao Bụ i bố c mù trờ i. 2.
    Hă ng lên, dâ ng mạ nh mẽ mộ t cả m xú c nà o đó : Cơn giậ n bố c lên. 3. Hă ng lên mộ t cá ch quá
    mứ c cầ n thiết: tính hay bố c nó i hơi bố c. 4. (Câ y trồ ng) vượ t lên: Mưa xuố ng câ y bố c nhanh
    lắ m.
    bố c chá y
    - đgt. Chá y bù ng lên: Bắ n trú ng khoang xă ng, tà u bố c chá y (VNgGiá p).
    bố c hơi
    - đg. (Chấ t lỏ ng) chuyển thà nh hơi; chuyển sang trạ ng thá i khí.
    bố c thuố c
    - đgt. 1. Chọ n cá c vị thuố c Đô ng y là m thà nh mộ t thang thuố c đú ng như đơn củ a lương y: Mẹ
    ố m, anh ấ y phả i đến hiệu Đô ng y để ngườ i ta bố c thuố c theo đơn củ a ô ng lang 2. Là m nghề
    lương y: Ô ng cụ vẫ n bố c thuố c ở trong là ng.
    bộ c lộ
    - đg. 1 Để lộ rõ ra. Mâ u thuẫ n đã tự bộ c lộ . Bộ c lộ mộ t số nhượ c điểm. Bộ c lộ tình cả m. 2
    (chm.). Là m cho lộ rõ , hiện rõ ra. Bộ c lộ vết thương. 3 Nó i ra cho biết rõ điều sâ u kín riêng.
    Bộ c lộ tâ m sự .
    bộ c phá t
    - đgt. (H. bộ c: nổ ; phá t: bắ n ra) Nổ tung ra: Chiến tranh bộ c phá t ở Nam-tư.
    bô i
    - đg. 1 Là m cho mộ t chấ t nà o đó dính thà nh lớ p mỏ ng lên bề mặ t. Bô i dầ u. Bô i hồ lên giấ y. 2
    (kng.). Là m khô ng đến nơi đến chố n, thiếu trá ch nhiệm. Cô ng việc bô i ra. 3 (kng.). Bà y vẽ cá i
    khô ng cầ n thiết. Đừ ng bô i việc ra nữ a.
    bô i trơn
    - đgt. Đưa chấ t trơn nhờ n tớ i bề mặ t trượ t củ a nhữ ng chi tiết má y để giả m sự mà i mò n bề
    mặ t và giả m ma sá t.
    bồ i
    - 1 dt. (Anh: boy) Ngườ i đà n ô ng hầ u hạ bọ n thự c dâ n trong thờ i thuộ c Phá p: Vợ lă m le ở vú ,
    con tấ p tểnh đi bồ i (TrTXương).
    - 2 đgt. Dá n nhiều tờ giấ y và o vớ i nhau để cho thêm dà y: Bồ i bứ c tranh để treo lên tườ ng.
    - 3 đgt. Nó i đấ t cá t hoặ c phù sa đắ p thêm và o bờ sô ng: Con sô ng kia bên lở bên bồ i, bên lở
    thì đụ c, bên bồ i thì trong (cd).
    - 4 đgt. Tiếp thêm mộ t hà nh độ ng cho kết quả nặ ng hơn: Tô i bồ i thêm chiếc đá nữ a (Tô -
    hoà i).
    - 5 đgt. Đền bù : Nhà nướ c lấ y đấ t là m đườ ng, nhữ ng thiệt hạ i củ a dâ n tấ t nhiên sẽ đượ c bồ i.
    bồ i dưỡ ng
    - đg. 1 Là m cho tă ng thêm sứ c củ a cơ thể bằ ng chấ t bổ . Bồ i dưỡ ng sứ c khoẻ. Tiền bồ i dưỡ ng
    (tiền cấ p cho để ă n uố ng bồ i dưỡ ng). 2 Là m cho tă ng thêm nă ng lự c hoặ c phẩ m chấ t. Bồ i
    dưỡ ng cá n bộ trẻ. Bồ i dưỡ ng đạ o đứ c.
    bồ i hồ i
    - tt. Xao xuyến, xô n xao trong lò ng: Lò ng cứ bồ i hồ i thương nhớ bồ i hồ i trong dạ . // Lá y: bổ i
    hổ i bồ i hồ i (mứ c độ nhấ n mạ nh): lò ng bổ i hổ i bồ i hồ i mộ t niềm thương nỗ i nhớ .
    bồ i thườ ng
    - đgt. (H. bồ i: đền; thườ ng: đền lạ i) Đền bù nhữ ng tổ n hạ i đã gâ y cho ngườ i ta: Chủ xe ô -tô
    phả i bồ i thườ ng cho gia đình ngườ i bị nạ n.
    bổ i
    - d. 1 Mớ cà nh lá , cỏ rá c lẫ n lộ n, thườ ng dù ng để đun. Đố ng bổ i. Dù ng bổ i thay than đố t lò . 2
    (ph.). Vụ n rơm, thó c lép. Dù ng đấ t lẫ n bổ i để trá t.
    bố i rố i
    - tt. Lú ng tú ng, mấ t bình tĩnh, cuố ng lên, khô ng biết là m thế nà o: vẻ mặ t bố i rố i Trong lò ng
    cứ bố i rố i.
    bộ i
    - 1 dt. Từ miền Trung chỉ tuồ ng: Phườ ng há t bộ i.
    - 2 dt. Thứ sọ t mắ t thưa: Mộ t bộ i trầ u khô ng.
    - 3 dt. (toá n) Tích củ a mộ t đạ i lượ ng vớ i mộ t số nguyên: Bộ i chung nhỏ nhấ t.
    - 4 đgt. 1. Khô ng giữ lờ i đã hứ a: Bộ i lờ i cam kết 2. Phả n lạ i: Bộ i ơn.
    - 5 trgt. Nhiều lầ n: Tă ng gấ p bộ i; Đô ng gấ p bộ i.
    bộ i bạ c
    - t. Có nhữ ng hà nh vi xử tệ, phụ lạ i cô ng ơn, tình nghĩa củ a ngườ i thâ n đố i vớ i mình. Con
    ngườ i bộ i bạ c. Ăn ở bộ i bạ c.
    bộ i phả n
    - tt. (H. bộ i: phả n lạ i; phả n: phả n) Chố ng lạ i: Mấ y tên bộ i phả n đi theo giặ c đều đã bị đền tộ i.
    bộ i tín
    - đg. Phả n lạ i sự tin cậ y, là m trá i vớ i điều đã cam kết. Hà nh độ ng bộ i tín.
    bô m
    - 1 (pomme) dt. đphg Tá o tâ y.
    - 2 dt. Nhự a dầ u thự c vậ t đặ c biệt chứ a mộ t hà m lượ ng quan trọ ng cá c a-xít ben-zô -ích, xin-
    na-rích và cá c et-xte củ a chú ng.
    bô n ba
    - đgt. (H. bô n: chạ y; ba: só ng, chạ y) Đi đâ y đi đó để hoạ t độ ng: Trong nhữ ng nă m bô n ba ấ y,
    Ngườ i đã mở rộ ng tri thứ c củ a mình (VNgGiá p).
    bồ n
    - 1 d. 1 Đồ dù ng chứ a nướ c để tắ m hoặ c trồ ng câ y cả nh, v.v., thườ ng đặ t ở nhữ ng vị trí nhấ t
    định. 2 Khoả ng đấ t đá nh thà nh vầ ng để trồ ng câ y, trồ ng hoa. Bồ n câ y mít. Bồ n hoa.
    - 2 đg. (ph.). (Trâ u, bò , ngự a) lồ ng lên chạ y. Con trâ u cong đuô i bồ n ra giữ a đồ ng.
    bồ n chồ n
    - 1 Nh. Cỏ đuô i lươn.
    - 2 tt. Nô n nao, thấ p thỏ m, khô ng yên lò ng: tâ m trạ ng bồ n chồ n bồ n chồ n lo lắ ng.
    bổ n phậ n
    - dt. (Bổ n là biến thể củ a bả n tứ c là gố c, là vố n) Phầ n mình phả i gá nh vá c, lo liệu, theo đạ o lí:
    Luyện tậ p thể dụ c, bồ i bổ sứ c khoẻ là bổ n phậ n củ a mỗ i ngườ i dâ n yêu nướ c (HCM).
    bố n
    - d. Số tiếp theo số ba trong dã y số tự nhiên. Mộ t nă m có bố n mù a. Ba bề bố n bên*. Bố n tá m
    (kng.; bố n mươi tá m). Đợ t bố n (đợ t thứ tư).
    bố n phương
    - dt. Tấ t cả cá c phương trờ i, tấ t cả mọ i nơi: đi khắ p bố n phương.
    bộ n
    - tt. 1. Nhiều lắ m: Câ u đượ c bộ n cá ; Ô ng ta đã bộ n tuổ i 2. Bậ n bịu: Cô ng việc bộ n, khô ng thể
    đi thă m bạ n 3. Ngổ n ngang: Đồ đạ c bộ n trong phò ng.
    bô ng
    - 1 d. 1 Câ y thâ n cỏ hay câ y nhỡ , lá hình châ n vịt, hoa mà u và ng, quả già chứ a xơ trắ ng, dù ng
    để kéo thà nh sợ i vả i. Ruộ ng bô ng. 2 Chấ t sợ i lấ y từ quả củ a bô ng hoặ c củ a mộ t số câ y khá c.
    Cung bô ng. Bô ng gạ o. Chă n bô ng. Á o bô ng. 3 (dù ng trong tên gọ i mộ t số sả n phẩ m). Chấ t tơi
    xố p như bô ng. Ruố c bô ng*.
    - 2 d. 1 Cụ m hoa gồ m nhiều hoa khô ng cuố ng mọ c dọ c trên mộ t cá n hoa chung; tậ p hợ p gồ m
    nhiều quả (mà thô ng thườ ng gọ i là hạ t) phá t triển từ mộ t cụ m hoa như thế. Bô ng kê. Lú a
    trĩu bô ng. 2 (thườ ng dù ng phụ trướ c d.). Từ dù ng để chỉ từ ng cá i hoa; đoá . Nở mộ t bô ng
    hoa. Ngắ t lấ y mấ y bô ng. 3 (ph.). Hoa. Bô ng cú c. Đố t phá o bô ng. 4 (ph.). Hoa tai. Đeo bô ng.
    - 3 d. (cũ ). 1 Giấ y nợ ngắ n hạ n do cá c cơ quan tín dụ ng hoặ c cá nhâ n phá t ra. 2 Phiếu cấ p
    phá t để mua hà ng. Bô ng mua vả i.
    - 4 d. Bả n in thử để sử a. Sử a bô ng bà i.
    - 5 đg. (kng.). Đù a vui bằ ng lờ i nó i. Nó i bô ng.
    bô ng đù a
    - đgt. Đù a bằ ng lờ i nó i: tính hay bô ng đù a.
    bô ng lô ng
    - tt, trgt. Khô ng có că n cứ khô ng có mụ c đích: ý nghĩ bô ng lô ng; Nó i bô ng lô ng.
    bô ng lơn
    - đg. Nó i đù a mộ t cá ch thiếu đứ ng đắ n. Tính hay bô ng lơn. Nó i chuyện bô ng lơn.
    bồ ng
    - 1 dt. Trố ng kiểu cổ , hai đầ u bịt da, ở giữ a eo lạ i.
    - 2 dt. Tú i vả i có dâ y đeo và o lưng.
    - 3 đgt. Bế ẵ m: tay bồ ng tay bế.
    - 4 tt. Phồ ng, vồ ng lên: áo bồ ng vai tó c chả i bồ ng.
    bồ ng bộ t
    - tt, trgt. (H. bồ ng: cỏ bồ ng; bộ t: bỗ ng nhiên) Sô i nổ i, hă ng há i, nhưng khô ng bền: Thanh
    niên bồ ng bộ t; Phong trà o đấ u tranh bồ ng bộ t trong mộ t thờ i kì.
    bồ ng lai
    - d. Cả nh đẹp và cuộ c số ng hạ nh phú c mà con ngườ i mơ ướ c. Bồ ng lai tiên cả nh.
    bổ ng
    - 1 dt. 1. Tiền lương củ a quan lạ i: bổ ng lộ c hưu bổ ng họ c bổ ng lương bổ ng. 2. Mó n lợ i kiếm
    đượ c ngoà i lương: lương ít bổ ng nhiều bổ ng ngoạ i.
    - 2 tt. 1. (Giọ ng, tiếng) cao và trong: Giọ ng nó i lên bổ ng xuố ng trầ m. 2. (Vọ t, nâ ng) cao lên
    trong khô ng gian, gâ y cả m giá c rấ t nhẹ: nhấ c bổ ng lên ném bổ ng lên đá bổ ng quả bó ng.
    bổ ng lộ c
    - dt. (H. bổ ng: tiền lương; lộ c: lợ i lộ c) Như Bổ ng nghĩa l: Ngoà i đồ ng lương, chẳ ng có bổ ng
    lộ c gì.
    bỗ ng
    - 1 d. Bã rượ u hoặ c rau cỏ ủ chua là m thứ c ă n cho lợ n. Bỗ ng bã rượ u. Ủ bỗ ng chua nuô i lợ n.
    Giấ m bỗ ng (là m bằ ng bã củ a rượ u nếp).
    - 2 t. (dù ng hạ n chế trong mộ t và i tổ hợ p). Có thể đưa lên đượ c rấ t cao trong khoả ng khô ng
    mộ t cá ch nhẹ nhà ng. Nhẹ bỗ ng*.
    - 3 p. (thườ ng dù ng phụ trướ c đg.). (Hà nh độ ng, quá trình xả y ra) mộ t cá ch tự nhiên và
    khô ng ngờ , khô ng lườ ng trướ c đượ c. Trờ i bỗ ng trở lạ nh. Bỗ ng có tiếng kêu cứ u.
    bố p
    - 1 đgt. Nó i thẳ ng ra mặ t, khô ng nể nang gì: bố p mấ y câ u là m lã o ta ngượ ng chín mặ t.
    - 2 tt. (Quầ n á o, cá ch ă n mặ c) đẹp mộ t cá ch chả i chuố t và sang trọ ng: ă n mặ c thậ t bố p và o.
    bộ p chộ p
    - tt, trgt. Khô ng sâ u sắ c, nghĩ thế nà o nó i ngay thế ấ y: Tính bộ p chộ p; Ă n nó i bộ p chộ p.
    bộ t
    - 1 d. (kết hợ p hạ n chế). Cá bộ t (nó i tắ t). Bơi thuyền vớ t bộ t trên sô ng. Cá mè bộ t.
    - 2 d. 1 Chấ t chứ a nhiều trong hạ t ngũ cố c hoặ c cá c loạ i củ , dễ xay giã thà nh nhữ ng hạ t nhỏ
    mịn. Khoai lắ m bộ t. Xay bộ t. Bộ t mì. Có bộ t mớ i gộ t nên hồ (tng.). 2 Dạ ng hạ t nhỏ mịn như
    bộ t. Nghiền thà nh bộ t. Vô i bộ t. Bộ t mà u (dù ng để pha chế cá c loạ i sơn hoặ c mà u vẽ). 3
    Calcium sulfat ngậ m nướ c, có dạ ng bộ t, dù ng để bó chỗ xương gã y. Bó bộ t.
    bộ t phá t
    - đgt. Nẩ y sinh, phá t sinh mộ t cá ch độ t ngộ t, mạ nh mẽ, chưa đượ c tính toá n câ n nhắ c chu
    đá o: hà nh độ ng bộ t phá t phong trà o bộ t phá t.
    bơ
    - 1 dt. (Phá p: beurre) Chấ t béo lấ y từ sữ a ra: Phết bơ và o bá nh mì.
    - 2 dt. Vỏ hộ p sữ a dù ng để đong gạ o: Chờ bơ gạ o chẩ n như mong mẹ về (Tú -mỡ ).
    - 3 trgt. Khô ng xú c độ ng; Khô ng tha thiết: Mọ i ngườ i cườ i đù a, anh ấ y cứ tỉnh bơ.
    bơ phờ
    - t. Có vẻ ngoà i lộ rõ trạ ng thá i rấ t mệt mỏ i. Mặ t mũ i bơ phờ . Thứ c đêm nhiều, ngườ i bơ phờ
    ra. Đầ u tó c bơ phờ (để rố i bù , khô ng buồ n chả i).
    bơ vơ
    - tt. Lẻ loi, trơ trọ i mộ t mình, khô ng có nơi nương tự a: số ng bơ vơ bơ vơ trong xứ ngườ i xa
    lạ .
    bờ
    - dt. 1. Chỗ đấ t giá p vớ i mặ t nướ c: Ai mà nó i dố i cù ng chồ ng thì trờ i giá ng hạ câ y hồ ng bờ ao
    (cd) 2. Con đườ ng đắ p lên để giữ nướ c: Cô ng anh đắ p đậ p be bờ , để cho ngườ i khá c mang lờ
    đến đơm (cd) 3. Hà ng câ y hoặ c bứ c tườ ng quanh mộ t khoả ng đấ t: Bờ rà o, Bờ tườ ng 4. Gờ
    thịt chung quanh mộ t cá i mụ n: Bờ vết loét.
    bờ bến
    - d. Bờ và bến; nơi giớ i hạ n, tiếp giá p giữ a sô ng, biển, hồ lớ n vớ i đấ t liền (nó i khá i quá t).
    Thuyền đi mã i, vẫ n khô ng thấ y đâ u là bờ bến. Tình thương khô ng bờ bến (b.; khô ng có giớ i
    hạ n).
    bờ đê
    - dt. Đê ở bờ sô ng: Lên bờ đê hó ng má t.
    bở
    - t. 1 Mềm và dễ rờ i ra từ ng mả nh khi chịu tá c độ ng củ a lự c cơ họ c; dễ tơi ra, vụ n ra, hoặ c dễ
    đứ t, dễ rá ch. Đấ t bở như vô i. Khoai bở . Sợ i bở , khô ng bền. 2 (kng.). Dễ mang lạ i lợ i, mang lạ i
    hiệu quả mà khô ng đò i hỏ i phả i phí nhiều sứ c. Đượ c mó n bở . Tưở ng bở , thế mà hoá ra gay.
    3 (kng.). (Trạ ng thá i mệt) rã rờ i. Mệt bở cả ngườ i.
    bỡ ngỡ
    - tt. Ngỡ ngà ng, lú ng tú ng, vì cò n lạ , chưa quen, chưa có kinh nghiệm: bỡ ngỡ trướ c cuộ c
    số ng mớ i lạ bỡ ngỡ như chim chích và o rừ ng (tng.).
    bợ
    - 1 dt. Thứ rau mọ c ở chỗ ẩ m: Rau bợ là vợ canh cua (tng).
    - 2 đgt. 1. Nâ ng lên: Nặ ng quá khô ng đỡ đượ c 2. Nịnh hó t: Nó khéo bợ quan trên.
    bơi
    - I đg. 1 Di chuyển trong nướ c hoặ c di chuyển nổ i trên mặ t nướ c bằ ng cử độ ng củ a thâ n thể.
    Đà n cá bơi. Tậ p bơi. Bể bơi*. 2 Gạ t nướ c bằ ng má i dầ m, má i chèo để là m cho thuyền di
    chuyển. Bơi xuồ ng đi câ u. 3 (kng.). Là m việc rấ t vấ t vả , lú ng tú ng do việc quá nhiều hoặ c
    vượ t quá khả nă ng. Bơi trong cô ng việc.
    - II d. (ph.). Má i (chèo).
    bơi ngử a
    - Bơi nằ m ngử a, tay đậ p và châ n đạ p nướ c: Tắ m biển, bơi ngử a, nhìn trờ i, rấ t thú .
    bở i
    - k. 1 (thườ ng dù ng trướ c mộ t cấ u trú c chủ ngữ - vị ngữ ). Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là lí do
    hoặ c nguyên nhâ n củ a việc đượ c nó i đến; vì. Bở i anh chă m việc canh nô ng, Cho nên mớ i có
    bồ trong bịch ngoà i (cd.). 2 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là ngườ i hoặ c vậ t gâ y ra trạ ng thá i
    đã nó i đến. Bị tró i buộ c bở i tậ p quá n cũ . Tră ng lu vì bở i á ng mâ y... (cd.).
    bở i thế
    - Nh. Vì thế.
    bớ i
    - 1 đgt. 1. Gạ t nhữ ng vậ t ở trên để tìm nhữ ng gì lấ p ở dướ i: Trấ u trong nhà để gà ai bớ i (cd).
    Bớ i đố ng rá c 2. Gợ i nhữ ng chuyện xấ u ngườ i ta đã muố n giấ u: Có hay gì mà cò n bớ i việc ấ y
    ra 3. Réo tên cha mẹ ngườ i ta ra mà chử i (thtụ c): Hà ng xó m vớ i nhau mà bớ i nhau như thế
    ư?.
    - 2 đgt. 1. Xớ i cơm: Bớ i mộ t bá t đầ y 2. Đem cá i ă n đi xa nhà : Mẹ đã bớ i cho con mộ t nắ m
    cơm vớ i muố i vừ ng.
    - 3 đgt. Như bú i (trong bú i tó c): Con bớ i tó c cho mẹ.
    bơm
    - I d. Dụ ng cụ dù ng để đưa chấ t lỏ ng, chấ t khí từ mộ t nơi đến nơi khá c, hoặ c để nén khí, hú t
    khí. Bơm chữ a chá y. Chiếc bơm xe đạ p (dù ng để bơm bá nh xe đạ p).
    - II đg. 1 Đưa chấ t lỏ ng hoặ c chấ t khí từ mộ t nơi đến nơi khá c bằ ng . Má y bơm nướ c. Bơm
    thuố c trừ sâ u. Quả bó ng bơm că ng. Bơm xe (bơm bá nh xe). 2 (thườ ng nó i bơm to, bơm
    phồ ng). Nó i cho thà nh ra quá mứ c (hà m ý chê). Bơm phồ ng khó khă n.
    bờ m
    - dt. 1. Đá m lô ng dà i mọ c trên cổ , trên gá y mộ t số loà i thú : bờ m ngự a bờ m sư tử . 2. Mớ tó c
    dà i, rậ m mọ c nhô lên cao: tó c để bờ m. 3. Vậ t dù ng để ngă n tó c lạ i cho khỏ i trà n xuố ng trá n
    (thườ ng ở phụ nữ ).
    bờ m xờ m
    - tt. Như Bù xù : Tó c tai bờ m xờ m thế kia mà đi chơi à ?.
    bợ m
    - I d. 1 (kng.; dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Kẻ sà nh sỏ i về ă n chơi. Bợ m rượ u (uố ng
    đượ c nhiều, nghiện rượ u nặ ng). Bợ m bạ c (chuyên số ng bằ ng cờ bạ c). 2 Kẻ chuyên lừ a bịp,
    trộ m cắ p, có nhiều má nh khoé. Thằ ng bợ m. Tin bợ m mấ t bò (tng.).
    - II t. (kng.). Sà nh sỏ i và khô n khéo, có nhiều má nh khoé tá o tợ n. Xoay xở rấ t . Tay nà y bợ m
    thậ t.
    bỡ n cợ t
    - đgt. Trêu ghẹo để đù a vui nó i chung: tính hay bỡ n cợ t ă n nó i bỡ n cợ t.
    bớ t
    - 1 dt. vết tím đỏ ở ngoà i da: Chá u bé mớ i sinh đã có mộ t cá i bớ t ở lưng.
    - 2 đgt. 1. Giả m đi: Kiểm tra khéo, về sau khuyết điểm nhấ t định bớ t đi (HCM) Khoan ă n, bớ t
    ngủ , liệu bà i lo toan (cd) 2. Nó i bệnh thuyên giả m ít nhiều: Cho chá u uố ng thuố c, nó đã bớ t
    số t 3. Giữ lạ i mộ t phầ n: Anh ấ y bớ t lạ i mộ t ít, cò n thì cho tô i 4. Để lạ i mộ t thứ gì theo yêu
    cầ u: Bà mớ i mua đượ c tam thấ t, bà là m ơn bớ t cho tô i mấ y lạ ng.
    bu
    - 1 d. (ph.). Mẹ (chỉ dù ng để xưng gọ i).
    - 2 d. Lồ ng đan bằ ng tre nứ a, gầ n giố ng như cá i nơm, thườ ng dù ng để nhố t gà vịt. Mộ t bu gà .
    - 3 (ph.). x. bâ u2.
    bù
    - 1 dt. đphg 1. Bầ u (câ y, quả ): trồ ng bù quả bù canh bù . 2. Bầ u đự ng rượ u và cá c chấ t lỏ ng
    khá c, thườ ng là m bằ ng vỏ quả bầ u già : bù rượ u.
    - 2 đgt. 1. Thêm và o cho đủ , cho khô ng cò n thiếu hụ t: bù tiền dạ y bù ngà y nghỉ bù lỗ . 2. Cộ ng
    thêm mộ t gó c hoặ c mộ t cung và o mộ t gó c hay mộ t cung khá c cho trò n 180o: gó c 80o bù vớ i
    gó c 100o.
    - 3 tt. (Đầ u tó c) rố i, quấ n xoắ n và o nhau mộ t cá ch lộ n xộ n: tó c bù đầ u bù tó c rố i.
    bú
    - đgt. Ngậ m và o vú mà hú t sữ a: Con có khó c mẹ mớ i cho bú (tng).
    bú dù
    - d. (kng.). Khỉ (thườ ng dù ng là m tiếng mắ ng chử i). Trô ng như con bú dù . Đồ bú dù !
    bụ
    - tt. Mậ p trò n, trô ng khoẻ mạ nh, dồ i dà o sứ c số ng: Thằ ng bé bụ thậ t chọ n nhữ ng câ y bụ mà
    trồ ng.
    bù a
    - dt. Mả nh giấ y hay vả i có viết chữ và đó ng dấ u đỏ mà ngườ i mê tín cho rằ ng có phép thiêng
    trừ ma quỉ hoặ c trá nh tai nạ n, thườ ng đeo ở ngườ i, dá n ở vá ch hoặ c chô n dướ i đấ t: Cô thô n
    nữ đeo bù a ở cổ yếm.
    bù a yêu
    - d. Bù a có thể là m cho ngườ i khá c phả i thương yêu, theo mê tín. ...Bù a yêu ă n phả i dạ cà ng
    ngẩ n ngơ (cd.).
    bú a
    - 1 dt. 1. Dụ ng cụ để nện, đó ng thườ ng gồ m mộ t khố i sắ t tra thẳ ng cá n: dù ng bú a để đó ng
    đinh trên đe dướ i bú a (tng.). 2. Dụ ng cụ để bổ củ i, gồ m lưỡ i sắ t tra vuô ng gó c vớ i cá n: dù ng
    bú a bổ củ i.
    - 2 đgt. ló ng Nó i dố i: Nó bú a mà anh cũ ng tin đừ ng bú a ngườ i ta mã i.
    bụ c
    - 1 dt. 1. Bệ bằ ng gỗ hoặ c xâ y bằ ng gạ ch để đứ ng hay ngồ i cao lên: Thầ y giá o đứ ng trên bụ c
    viết bả ng; Chiếu đã trả i lên cá i bụ c gạ ch trướ c bà n thờ (NgĐThi) 2. Giườ ng bằ ng gỗ , hình
    hộ p, có chỗ chứ a đồ đạ c ở dướ i chỗ nằ m: Bà cụ nằ m trên bụ c ho sù sụ .
    - 2 tt. 1. Bị vỡ do tá c độ ng củ a mộ t sứ c ép: Nướ c lên to, đê đã bụ c mộ t đoạ n 2. Bị rá ch vì đã
    dù ng lâ u: Vả i áo đã bụ c.
    bù i
    - 1 d. (ph.). Trá m.
    - 2 t. Có vị ngon hơi beo béo như vị củ a lạ c, hạ t dẻ. Lạ c cà ng nhai cà ng thấ y bù i.
    bù i ngù i
    - tt. Nao nao buồ n, đến mứ c như chự c khó c vì thương cả m, nhớ tiếc: lò ng dạ bù i ngù i bù i
    ngù i chia tay nhau.
    bù i nhù i
    - dt. 1. Mớ rơm bện chặ t dù ng để giữ lử a: Bá c thợ cà y vai vá c cà y, tay cầ m mộ t cá i bù i nhù i
    2. Dâ y vả i tết nhét trong bậ t lử a: Lấ y điếu thuố c lá và bậ t bù i nhù i để hú t (NgCgHoan).
    bụ i
    - 1 d. 1 Đá m câ y cỏ mọ c sá t nhau, cà nh lá chằ ng chịt vớ i nhau. Bụ i cỏ tranh. Bụ i gai. Lạ y ô ng
    tô i ở bụ i nà y (tng.). 2 (chm.). Bụ i gồ m nhữ ng câ y thâ n gỗ nhỏ . Bụ i sim. Câ y bụ i*.
    - 2 I d. 1 Vụ n nhỏ li ti củ a chấ t rắ n có thể lơ lử ng trong khô ng khí hoặ c bá m trên bề mặ t cá c
    vậ t. Quầ n á o đầ y bụ i. Bụ i than. 2 Dạ ng hạ t nhỏ như hạ t bụ i (nó i về nướ c). Bụ i nướ c. Mưa bụ i
    lấ t phấ t. 3 (ph.; kết hợ p hạ n chế). Tang. Có bụ i. 4 (kng.). Bụ i đờ i (nó i tắ t). Bỏ nhà đi bụ i, lang
    thang chá n lạ i về.
    - II t. (kng.). Có dá ng vẻ buô ng thả , khô ng theo khuô n khổ thô ng thườ ng, trô ng giố ng như
    củ a nhữ ng ngườ i đi . Tó c cắ t trô ng rấ t bụ i. Đeo chiếc ba lô bụ i.
    bụ i bặ m
    - dt. Bụ i bẩ n nó i chung: Bụ i bặ m bá m đầ y xe Bà n ghế, giườ ng tủ đầ y bụ i bặ m.
    bù n
    - dt. Đấ t trộ n vớ i nướ c thà nh mộ t chấ t sền sệt: Gầ n bù n mà chẳ ng hô i tanh mù i bù n (cd).
    bủ n rủ n
    - t. (hay đg.). Cử độ ng khô ng nổ i nữ a, do gâ n cố t như rã rờ i ra. Hai châ n bủ n rủ n khô ng
    bướ c đượ c. Sợ bủ n rủ n cả ngườ i.
    bủ n xỉn
    - tt. Hà tiện, keo kiệt quá đá ng, đến mứ c khô ng dá m chi dù ng đến cả nhữ ng khoả n hết sứ c
    nhỏ nhặ t: tính bủ n xỉn bủ n xỉn từ ng xu từ ng đồ ng Lã o ta là mộ t kẻ hết sứ c bủ n xỉn.
    bú n
    - dt. Sợ i bộ t tẻ đã luộ c chín dù ng là m thứ c ă n: Mềm như bú n (tng).
    bung xung
    - d. Vậ t để đỡ tên đạ n khi ra trậ n ngà y xưa; thườ ng dù ng để ví ngườ i chịu đỡ đò n thay cho
    ngườ i khá c (hà m ý chê). Đứ ng ra là m bung xung.
    bù ng nổ
    - đgt. Phá t sinh ra, bù ng lên, nổ ra mộ t cá ch độ t ngộ t: bù ng nổ chiến tranh Chiến sự lạ i bù ng
    nổ dữ dộ i.
    bủ ng
    - tt. Nó i mặ t xị, nhợ t nhạ t vì ố m lâ u, thiếu má u: Mặ t bủ ng da chì.
    bú ng
    - 1 đg. 1 Co mộ t đầ u ngó n tay ép chặ t và o đầ u ngó n tay khá c (thườ ng là ngó n cá i), rồ i bậ t
    mạ nh. Bú ng tay. Bú ng và o má . 2 Bậ t bằ ng đầ u ngó n tay để là m cho vậ t nhỏ quay tít. Bú ng
    đồ ng tiền. Bú ng con quay. 3 (chm.). Dù ng sứ c mườ i đầ u ngó n tay chuyền quả bó ng đi khi
    bó ng cao hơn ngự c. Bú ng bó ng chuyền. 4 (Tô m) co và nẩ y mình lên để di chuyển. Con tô m
    bú ng tanh tá ch.
    - 2 I đg. Phồ ng má ngậ m đầ y trong miệng.
    - II d. Lượ ng chứ a đầ y trong miệng phồ ng má . Ngậ m mộ t cơm.
    bụ ng
    - dt. 1. Phầ n cơ thể ngườ i, độ ng vậ t có chứ a cá c bộ phậ n như gan ruộ t, dạ dà y: Bụ ng no trò n
    Bụ ng mang dạ chử a (tng.) mổ bụ ng moi gan. 2. Bụ ng con ngườ i vớ i biểu trưng về tình cả m,
    tâ m tư, suy nghĩ sâ u kín: suy bụ ng ta, ra bụ ng ngườ i (tng.) đi guố c trong bụ ng (tng.) số ng để
    bụ ng chết mang đi (tng.). 3. Phầ n phình to ở giữ a củ a mộ t số vậ t: bụ ng lò .
    bụ ng nhụ ng
    - tt. Ná t nhẽo và dai: Miếng thịt bò bụ ng nhụ ng.
    buộ c
    - I đg. 1 Là m cho bị giữ chặ t ở mộ t vị trí bằ ng sợ i dâ y. Dâ y buộ c tó c. Buộ c vết thương. Trâ u
    buộ c ghét trâ u ă n (tng.). Mình vớ i ta khô ng dâ y mà buộ c... (cd.). 2 Là m cho hoặ c bị lâ m và o
    thế nhấ t thiết phả i là m điều gì đó trá i ý muố n, vì khô ng có cá ch nà o khá c. Bị buộ c phả i thô i
    việc. Buộ c phả i cầ m vũ khí để tự vệ. Buộ c lò ng*. 3 (kết hợ p hạ n chế). Bắ t phả i nhậ n, phả i
    chịu. Đừ ng buộ c cho nó cá i tộ i ấ y. Chỉ buộ c mộ t điều kiện.
    - II d. (id.). Bó nhỏ , tú m. Mộ t sợ i. Mộ t buộ c bá nh chưng.
    buộ c tộ i
    - đgt. Buộ c và o tộ i trạ ng nà o, bắ t phả i nhậ n, phả i chịu tộ i: buộ c tộ i oan uổ ng ngườ i ta khô ng
    có chứ ng cớ để buộ c tộ i bị cá o.
    buổ i
    - dt. 1. Phầ n thờ i gian nhấ t định trong ngà y, như buổ i sá ng, buổ i trưa, buổ i chiều, buổ i tố i:
    Đâ u nhữ ng buổ i chiều lênh lá ng má u sau rừ ng (Thế-lữ ) 2. Thờ i gian là m việc trong ngà y:
    Tham bữ a giỗ , lỗ buổ i cà y (tng); Eo sèo mặ t nướ c buổ i đò đô ng (TrTXương), Và ng bạ c có
    giá , tô m cá theo buổ i chợ (tng) 3. Lú c, thờ i kì: Cô ng việc buổ i đầ u củ a cá ch mạ ng cứ bờ i bờ i
    (Tô -hoà i); Cá ch tườ ng phả i buổ i êm trờ i (K).
    buồ m
    - 1 d. Vậ t hình tấ m bằ ng vả i, có i, v.v. că ng ở cộ t thuyền để hứ ng gió , dù ng sứ c gió đẩ y thuyền
    đi. Cá nh buồ m. Thuyền buồ m. Thuậ n buồ m xuô i gió *. Coi gió bỏ buồ m (tng.).
    - 2 d. (id.). Vỉ buồ m (nó i tắ t).
    buô n
    - 1 dt. Là ng, bả n củ a mộ t số dâ n tộ c thiểu số ở miền nam Việt Nam: Trai gá i trong buô n đều
    có mặ t đầ y đủ trở về buô n.
    - 2 đgt. Mua để bá n vớ i giá cao hơn để lấ y lã i: buô n xe má y buô n vả i buô n có bạ n, bá n có
    phườ ng (tng.) buô n gian bá n lậ n (tng.). // buô n chiều hô m bá n sớ m mai ít vố n liếng buô n
    bá n, phả i mua ngay bá n ngay để quay vò ng: bướ c đầ u thì phả i buô n đầ u hô m bá n sớ m mai.
    buô n lậ u
    - đgt. Buô n nhữ ng hà ng cấ m hoặ c trố n thuế: Cô ng an đã bắ t đượ c mộ t bọ n buô n lậ u ở biên
    giớ i.
    buồ n
    - 1 t. 1 (hay đg.). Có tâ m trạ ng tiêu cự c, khô ng thích thú củ a ngườ i đang gặ p việc đau thương
    hoặ c đang có điều khô ng đượ c như ý. Mẹ buồ n vì con hư. Buồ n thiu*. Điện chia buồ n. 2 Có
    tá c dụ ng là m cho buồ n. Tin buồ n*. Cả nh buồ n.
    - 2 I t. 1 (dù ng trướ c d.). Có cả m giá c bứ t rứ t khó chịu trong cơ thể, muố n có cử chỉ, hà nh
    độ ng nà o đó . Buồ n châ n buồ n tay. Buồ n miệng há t nghêu ngao. 2 Có cả m giá c khó nhịn
    đượ c cườ i khi bị kích thích trên da thịt. Cù buồ n khô ng nhịn đượ c cườ i.
    - II đg. (dù ng trướ c đg., kết hợ p hạ n chế). 1 Cả m thấ y cầ n phả i là m việc gì đó , do cơ thể đò i
    hỏ i, khó nén nhịn đượ c. ngủ *. Buồ n nô n*. 2 (dù ng có kèm ý phủ định). Cả m thấ y muố n;
    thiết. Mệt mỏ i, châ n tay khô ng buồ n nhú c nhích. Chá n chẳ ng buồ n là m. Khô ng ai buồ n nhắ c
    đến nữ a!
    buồ n bự c
    - tt. Buồ n và bứ t rứ t, khó chịu trong lò ng: lắ m chuyện buồ n bự c buồ n bự c về chuyện con cá i
    khô ng nó i ra cà ng buồ n bự c.
    buồ n cườ i
    - đgt. Khô ng thể nhịn cườ i đượ c: Nghe anh ấ y pha trò mà buồ n cườ i. // tt. 1. Đá ng là m cho
    phả i cườ i: Câ u chuyện buồ n cườ i 2. Trá i vớ i lẽ phả i; Đá ng chê: Cử chỉ củ a nó thự c buồ n
    cườ i.
    buồ n rầ u
    - t. Có vẻ bên ngoà i để lộ rõ tâ m trạ ng buồ n bã .
    buồ n thả m
    - tt. Buồ n đau và thả m đạ m: cả nh buồ n thả m cuộ c đờ i buồ n thả m.
    buô ng
    - đgt. 1. Từ trên bỏ xuố ng: Buô ng mà n; á o buô ng chù ng, quầ n đó ng gó t (tng) 2. Để rờ i tay,
    khô ng giữ nữ a: Buô ng đũ a đứ ng dậ y; Mềm nắ n, rắ n buô ng (tng); Buô ng cầ m, xố c á o, vộ i ra
    (K).
    buô ng tha
    - đg. Khô ng giữ nữ a mà để cho đượ c tự do. Con thú dữ khô ng buô ng tha mồ i.
    buồ ng
    - 1 dt. 1. Chù m quả đượ c trổ ra từ mộ t bắ p, bẹ (hoa) củ a mộ t số câ y: buồ ng chuố i Câ y cau có
    hai buồ ng. 2. Chù m, thườ ng gồ m hai hay nhiều cá i đồ ng loạ i ở trong cơ thể ngườ i và độ ng
    vậ t: buồ ng phổ i buồ ng gan buồ ng trứ ng.
    - 2 dt. 1. Phầ n nhà đượ c ngă n vá ch, kín đá o, có cô ng dụ ng riêng: buồ ng ngủ buồ ng tắ m
    buồ ng cô dâ u. 2. Khoả ng khô ng gian kín trong má y mó c, thiết bị, có tá c dụ ng nà o đó : buồ ng
    đố t củ a má y nổ .
    buồ ng the
    - dt. Buồ ng củ a phụ nữ xưa: Có cử a sổ treo mà n the: Buồ ng the phả i buổ i thong dong (K).
    buồ ng trứ ng
    - d. Bộ phậ n sả n sinh ra trứ ng trong cơ thể phụ nữ hoặ c độ ng vậ t giố ng cá i.
    buố t
    - tt. Có cả m giá c tê tá i, như thấ m sâ u và o tậ n xương, do đau hoặ c rét gâ y nên: đau buố t như
    kim châ m lạ nh buố t xương.
    buộ t
    - đgt. Tự nhiên rờ i ra: Dâ y đồ ng hồ buộ t mấ t rồ i.
    buộ t miệng
    - đgt. vô ý nó i ra mộ t điều khô ng nên nó i: Hắ n buộ t miệng nó i vớ i lã o chủ : "Khô ng thể
    đượ c!".
    bú p
    - d. 1 Chồ i non củ a câ y. Bú p đa. Chè ra bú p. 2 (id.). Nụ hoa sắ p hé nở , hình bú p. Bú p sen. 3
    Vậ t có hình thon, nhọ n đầ u, tự a như hình bú p. Bú p len. Bú p chỉ. Ngó n tay bú p mă ng (thon,
    nhỏ và đẹp như hình bú p mă ng).
    bú p bê
    - (poupée) dt. Đồ chơi hình em bé, thườ ng bằ ng nhự a hoặ c vả i: mua cho chá u bé con bú p bê
    Con bé nhà tô i rấ t thích chơi bú p bê.
    bú t
    - dt. Đồ dù ng để viết hay để vẽ: Tham vì cá i bú t, cá i nghiên anh đồ (cd).
    bú t phá p
    - d. 1 (cũ ). Phong cá ch viết chữ Há n. 2 Cá ch dù ng ngô n ngữ hoặ c đườ ng nét, mà u sắ c, hình
    khố i, á nh sá ng để biểu hiện hiện thự c, thể hiện tư tưở ng trong tá c phẩ m nghệ thuậ t. Bú t
    phá p già dặ n.
    bụ t
    - dt. Phậ t, theo cá ch gọ i dâ n gian: Bụ t hiện lên giú p đỡ cô Tấ m là nh như bụ t (tng.) Bụ t chù a
    nhà khô ng thiêng (tng.).
    bự
    - 1 tt. Trá t dà y phấ n: Mặ t bự phấ n.
    - 2 tt. Từ miền Nam có nghĩa to lớ n: Trá i thơm bự ; Quyền hà nh bự .
    bừ a
    - 1 I d. Nô ng cụ dù ng sứ c kéo để là m nhỏ , là m nhuyễn đấ t, san phẳ ng ruộ ng hoặ c là m sạ ch
    cỏ , có nhiều kiểu loạ i khá c nhau. Kéo bừ a. Bừ a cả i tiến.
    - II đg. Là m nhỏ , là m nhuyễn đấ t, san phẳ ng ruộ ng hoặ c là m sạ ch cỏ bằ ng cá i . Cà y sâ u bừ a
    kĩ. ...Chồ ng cà y, vợ cấ y, con trâ u đi bừ a (cd.).
    - 2 t. (thườ ng dù ng phụ sau đg.). 1 Khô ng kể gì trậ t tự . Giấ y má bỏ bừ a trong ngă n kéo. 2
    Khô ng kể gì đú ng sai, hậ u quả , chỉ cố t là m cho xong. Khô ng hiểu, chớ trả lờ i bừ a. Tự ý là m
    bừ a.
    bừ a bã i
    - tt. Khô ng có trậ t tự , thiếu nền nếp, bấ t chấ p đú ng sai: Đồ đạ c vứ t bừ a bã i cả nhà nó i nă ng
    bừ a bã i.
    bử a
    - 1 đgt. Dù ng tay chia mộ t vậ t là m hai phầ n, từ trên xuố ng: Bử a quả na.
    - 2 tt. trgt. 1. Ngang bướ ng: Tính nó bử a lắ m 2. Hò ng quịt: Ă n bử a; Vay bử a.
    bữ a
    - d. 1 Tổ ng thể nó i chung nhữ ng thứ c ă n uố ng cù ng mộ t lầ n và o mộ t lú c nhấ t định, theo lệ
    thườ ng. Bữ a cơm khá ch. 2 Lầ n ă n uố ng và o mộ t lú c nhấ t định trong ngà y, theo lệ thườ ng.
    Mỗ i ngà y ba bữ a. 3 (kng.). Lầ n, phen phả i chịu đự ng việc gì. Mộ t bữ a no đò n. Phả i mộ t bữ a
    sợ . 4 (kng.). Ngà y, hô m. Ở chơi dă m bữ a nử a thá ng.
    bự a
    - dt. Vậ t cò n só t lạ i củ a cá i gì, trở thà nh lớ p chấ t bẩ n, kết dính và o nơi nà o nó : bự a ră ng.
    bứ c
    - 1 dt. 1. Vậ t hình vuô ng hay chữ thậ t mà mỏ ng: Ai về em gử i bứ c thư (cd); Gió đâ u sịch bứ c
    mà nh mà nh (K); Ngậ m ngù i rủ bứ c rèm châ u (K) 2. Vậ t xâ y thẳ ng lên cao: Bứ c tườ ng; Bứ c
    vá ch.
    - 2 tt. Nó ng nự c gâ y khó chịu: Trờ i bứ c lắ m, có lẽ sắ p mưa.
    - 3 đgt. 1. Bắ t ép: Thương con kén rể, ép duyên bứ c ngườ i (NĐM) 2. Buộ c phả i theo ý mình
    bằ ng sứ c mạ nh: Bứ c địch phả i rú t lui.
    bứ c bá ch
    - đg. 1 Bứ c (nó i khá i quá t). Bị bứ c bá ch phả i là m. 2 (kng.; id.). (Việc) đò i hỏ i phả i đượ c là m
    ngay, khô ng cho phép trì hoã n. Cô ng việc bứ c bá ch, mộ t phú t cũ ng khô ng chậ m trễ đượ c.
    bự c bộ i
    - đgt. Bự c, tứ c tố i, khó chịu, vì khô ng vừ a ý mà khô ng là m gì đượ c: Trong ngườ i bự c bộ i vô
    cù ng giọ ng bự c bộ i.
    bự c tứ c
    - tt. Bự c mình vì tứ c giậ n: Khô ng hiểu bự c tứ c về chuyện gì mà sinh ra gắ t gỏ ng vớ i vợ con.
    bưng
    - 1 d. Vù ng đồ ng lầ y ngậ p nướ c, mọ c nhiều cỏ lá c. Lộ i qua bưng.
    - 2 đg. Cầ m bằ ng tay đưa ngang tầ m ngự c hoặ c bụ ng (thườ ng là bằ ng cả hai tay). Bưng khay
    chén. Bưng bá t cơm đầ y.
    - 3 đg. Che, bịt kín bằ ng bà n tay hoặ c bằ ng mộ t lớ p mỏ ng và că ng. Bưng miệng cườ i. Bưng
    trố ng. Trờ i tố i như bưng. Kín như bưng.
    bưng bít
    - đgt. 1. Che kín, bít kín, là m cho bị ngă n cá ch vớ i bên ngoà i: bị bưng bít trong bố n bứ c
    tườ ng. 2. Che đậ y, giấ u giếm, giữ kín, khô ng để lộ ra: bưng bít sự thậ t bưng bít mọ i tin tứ c
    cố tình bưng bít câ u chuyện.
    bừ ng
    - đgt. 1. Bỗ ng sá ng lên: Ngọ n lử a bừ ng lên 2. Bỗ ng mở ra: Bừ ng con mắ t dậ y thấ y mình tay
    khô ng (CgO). // trgt. Tă ng hẳ n lên: Chá y bừ ng; Nó ng bừ ng; Đỏ bừ ng.
    bứ ng
    - đg. Đà o câ y vớ i cả bầ u đấ t xung quanh rễ để chuyển đi trồ ng ở nơi khá c.
    bướ c
    - I. đgt. 1. Đặ t châ n đến chỗ khá c để di chuyển thâ n thể theo: bướ c sang phả i bướ c lên phía
    trướ c. 2. Chuyển sang giai đoạ n mớ i: bướ c sang nă m họ c mớ i bướ c và o chiến dịch sả n xuấ t.
    II. dt. 1. Độ ng tá c bướ c đi: rả o bướ c cấ t bướ c. 2. Khoả ng cá ch giữ a hai bà n châ n khi bướ c:
    tiến lên hai bướ c. 3. Giai đoạ n trong mộ t tiến trình: tiến hà nh từ ng bướ c. 4. Hoà n cả nh
    khô ng hay gặ p phả i trong cuộ c đờ i: qua bướ c khó khă n. 5. Khoả ng cá ch giữ a cá c cá thể đồ ng
    loạ i: bướ c đinh ố c.
    bướ c đườ ng
    - dt. Giai đoạ n trả i qua: Nhớ lạ i nhữ ng bướ c đườ ng gian khổ trong cuộ c khá ng chiến.
    bướ c ngoặ t
    - d. Sự thay đổ i quan trọ ng, că n bả n, đô i khi độ t ngộ t, đặ c biệt là trong đờ i số ng chính trị,
    kinh tế, xã hộ i. Bướ c ngoặ t củ a lịch sử . Tạ o ra mộ t bướ c ngoặ t có lợ i. Bướ c ngoặ t củ a cuộ c
    đờ i.
    bướ c tiến
    - dt. 1. Thế tiến cô ng, tiến lên phía trướ c: khô ng chặ n đượ c bướ c tiến củ a đố i phương. 2. Sự
    tiến bộ , tiến triển tố t đẹp trong từ ng giai đoạ n: Phong trà o có nhữ ng bướ c tiến rõ rệt.
    bươi
    - đgt. Bớ i tung: Đố ng trấ u nhà đừ ng để gà ngườ i bươi (cd).
    bưở i
    - d. Câ y ă n quả , cuố ng lá có cá nh rộ ng, hoa mà u trắ ng thơm, quả trò n và to, gồ m nhiều mú i
    có tép mọ ng nướ c, vị chua hoặ c ngọ t.
    bươm bướ m
    - dt. 1. Nh. Bướ m (ng. 1): đuổ i bắ t bươm bướ m. 2. Truyền đơn nhỏ : rả i bươm bướ m khắ p
    nơi. 3. Câ y mọ c hoang, hoa nở trô ng như cá nh bướ m trắ ng, dù ng là m thuố c: há i nắ m bươm
    bướ m.
    bướ ng
    - tt. Cứ ng đầ u, khó bả o, khô ng chịu nghe lờ i: Tính nó bướ ng nên cứ bị bố nó đá nh; Ta nên bỏ
    cá i bướ ng xằ ng (HgĐThuý).
    bươu
    - đg. Sưng thà nh cụ c ở đầ u, ở trá n. Bươu đầ u sứ t trá n.
    bướ u
    - dt. 1. U nổ i to trên thâ n thể: nổ i bướ u bướ u lạ c đà . 2. Chỗ lồ i to trên thâ n gỗ : đẽo bướ u gỗ .
    bướ u cổ
    - dt. Cụ c nổ i lên ở cổ , do tuyến giá p trạ ng nở to, mà nguyên nhâ n là thiếu i-ố t: ở miền nú i
    nướ c ta, nhiều đồ ng bà o mắ c bệnh bướ u cổ .
    bứ t
    - đg. 1 Là m cho đứ t lìa khỏ i bằ ng cá ch giậ t mạ nh. Bứ t tó c. Trâ u bứ t dà m chạ y rô ng. 2 (ph.).
    Cắ t cỏ , rạ , v.v. Bứ t cỏ bằ ng liềm. 3 (kng.). Tá ch lìa hẳ n để đi nơi khá c, là m việc khá c. Bứ t ra
    khỏ i hà ng. Bậ n quá khô ng bứ t ra đượ c.
    bứ t rứ t
    - tt. 1. Có cả m giá c khó chịu trong da thịt: châ n tay bứ t rứ t ngứ a ngá y bứ t rứ t sau lưng. 2.
    Day dứ t, khô ng yên lò ng: Trong lò ng bứ t rứ t nghĩ đến chuyện đó là bứ t rứ t, â n hậ n.
    bưu chính
    - dt. (H. bưu: chuyển thư; chính: việc cô ng) Bộ phậ n ngà nh bưu điện phụ trá ch việc chuyển
    thư từ , bá o chí, tiền bạ c, bưu kiện: Đến phò ng bưu chính lĩnh bưu kiện.
    bưu cụ c
    - d. Cơ sở hoạ t độ ng và giao dịch củ a bưu điện.
    bưu điện
    - dt. 1. Phương thứ c thô ng tin, liên lạ c bằ ng thư từ , điện bá o, do mộ t cơ quan chuyên mô n
    đả m nhiệm: ngà nh bưu điện kĩ thuậ t bưu điện. 2. Cơ quan chuyên lo việc chuyển thư từ ,
    điện, bá o chí, tiền, hà ng: gử i tiền qua bưu điện đến bưu điện gử i thư.
    bưu kiện
    - dt. (H. kiện: đồ vậ t) Gó i đồ , hò m đồ do bưu điện chuyển đi: Phả i đem chứ ng minh thư đi
    lĩnh bưu kiện.
    bưu phí
    - d. Tiền phả i trả về việc gử i qua bưu điện.
    bưu tá
    - dt. Nhâ n viên bưu điện có nhiệm vụ đưa, phá t thư từ , bá o chí: Cá c bưu tá len lỏ i cá c ngõ
    phố để đưa thư từ cho ngườ i nhậ n trang bị phương tiện đi lạ i cho cá c bưu tá .
    bưu thiếp
    - (H. thiếp: tấ m thiếp) Tấ m thiếp bưu cụ c bá n sẵ n để viết điền và o thay thư: Trong thờ i gian
    miền Nam bị tạ m chiếm, đồ ng bà o miền Bắ c phả i gử i bưu thiếp và o trong đó .
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    C (1)

    ca
    - 1 d. 1 Đồ đự ng dù ng để uố ng nướ c, có quai, thà nh đứ ng như thà nh vạ i. Ró t nướ c và o ca.
    Uố ng mộ t ca nướ c. 2 Dụ ng cụ đong lườ ng, có tay cầ m, dung tích từ mộ t phầ n tư lít đến mộ t,
    hai lít.
    - 2 d. 1 Phiên là m việc liên tụ c đượ c tính là mộ t ngà y cô ng ở xí nghiệp hoặ c cơ sở phụ c vụ .
    Mộ t ngà y là m ba ca. Là m ca đêm. Giao ca*. 2 Toà n thể nhữ ng ngườ i cù ng là m trong mộ t ca,
    nó i chung. Nă ng suấ t củ a toà n ca.
    - 3 d. 1 (cũ ). Trườ ng hợ p. 2 (chm.). Trườ ng hợ p bệnh, trong quan hệ vớ i việc điều trị. Ca cấ p
    cứ u. Mổ hai ca.
    - 4 I đg. Há t (thườ ng nó i về nhữ ng điệu cổ truyền ở miền trung Trung Bộ và Nam Bộ ). Ca
    mộ t bà i vọ ng cổ . Ca khú c khả i hoà n (há t mừ ng thắ ng trậ n trở về, khi chiến tranh kết thú c).
    - II d. 1 Điệu há t dâ n tộ c cổ truyền ở mộ t số địa phương trung Trung Bộ , Nam Bộ . Huế*. Bà i
    ca vọ ng cổ . 2 Bà i vă n vầ n ngắ n, thườ ng dù ng để há t hoặ c ngâ m.
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố calcium (canxi).
    - Cô ng an, viết tắ t.
    ca cao
    - ca-cao (F. cacao) dt. 1. Loạ i câ y cao to, quả có nhiều khía như quả khế, chứ a nhiều dầ u và
    đạ m: trồ ng . 2. Tinh bộ t đượ c tá n từ quả ca cao để là m sô -cô -la hoặ c để pha nướ c uố ng: mua
    mấ y lạ ng ca cao uố ng ca cao vớ i sữ a.
    ca dao
    - dt. (H. ca: há t; dao: bà i há t) Câ u há t truyền miệng trong dâ n gian, khô ng theo mộ t điều
    nhấ t định: Nhữ ng bà i ca dao hay đủ sá nh đượ c vớ i cá c bà i thơ trong Kinh Thi (DgQgHà m).
    ca khú c
    - d. Bà i há t ngắ n có bố cụ c mạ ch lạ c. Ca khú c dâ n gian.
    ca kịch
    - dt. Kịch há t, phâ n biệt vớ i kịch nó i: vở ca kịch ca kịch dâ n tộ c.
    ca kỹ
    - x. ca kĩ.
    ca lô
    - ca-lô (F. calot) dt. Mũ bằ ng vả i hoặ c bằ ng dạ , khô ng có và nh, bó p lạ i ở trên giố ng như cá i
    mà o củ a con chim chà o mà o: độ i ca lô độ i lệch.
    ca ngợ i
    - đgt. Tỏ lờ i khen và quí trọ ng: Nhữ ng trang bấ t hủ ca ngợ i cuộ c chiến đấ u oanh liệt củ a
    nhâ n dâ n ta (PhVĐồ ng).
    ca nhạ c
    - d. Nghệ thuậ t biểu diễn bằ ng tiếng đà n và giọ ng há t. Buổ i phá t thanh ca nhạ c.
    ca nô
    - ca-nô (F. canot) dt. Thuyền má y cỡ nhỏ , mạ n cao, có buồ ng má y, buồ ng lá i, dù ng chạ y trên
    quã ng đườ ng ngắ n: dù ng ca-nô để đẩ y phà ca-nô á p và o mạ n tà u lá i ca-nô .
    ca ri
    - ca-ri dt. (ấ n-độ : curry) Bộ t gia vị gồ m ớ t và nghệ: Thịt gà xố t bộ t ca-ri.
    ca trù
    - d. Ca khú c dù ng trong cá c buổ i tế lễ, hộ i hè thờ i trướ c (nó i khá i quá t). Há t nó i là mộ t loạ i
    ca trù .
    ca tụ ng
    - đgt. Nêu lên để ca ngợ i, tỏ lò ng biết ơn, kính phụ c: ca tụ ng cô ng đứ c cá c vị anh hù ng dâ n
    tộ c.
    ca vũ
    - dt. (H. vũ : mú a) Hình thứ c vă n nghệ có há t và mú a: Đi xem ca vũ ở nhà há t lớ n.
    cà
    - 1 d. Câ y thâ n cỏ , có nhiều loà i, lá có lô ng, hoa mà u tím hay trắ ng, quả chứ a nhiều hạ t,
    thườ ng dù ng là m thứ c ă n. Mà u tím hoa cà . Cà dầ m tương.
    - 2 d. Tinh hoà n củ a mộ t số độ ng vậ t (như gà , v.v.).
    - 3 đg. 1 Á p mộ t bộ phậ n thâ n thể và o vậ t khá c và đưa đi đưa lạ i sá t bề mặ t. Trâ u cà lưng
    và o câ y. 2 (kết hợ p hạ n chế). Cọ xá t và o vậ t rắ n khá c nhằ m là m cho mò n bớ t đi. Tụ c cà ră ng.
    3 (kng.). Gâ y sự cã i cọ . Cà nhau mộ t trậ n.
    cà chua
    - dt. 1. Câ y thâ n lá có lô ng, thấ p, xẻ châ n vịt, hoa và ng, quả to, chín đỏ hoặ c và ng mọ ng, vị
    chua dù ng nấ u canh hoặ c xà o vớ i cá c loạ i rau cỏ khá c: trồ ng cà chua Sương muố i là m hỏ ng
    cà chua hết. 2. Quả cà chua và cá c thứ c chế từ loạ i quả nà y: mua câ n cà chua Su hà o xà o vớ i
    cà chua.
    cà độ c dượ c
    - dt. (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i cà , hoa to mà u trắ ng, quả có gai mềm, nhự a có chấ t độ c:
    Hoa và lá cà độ c dượ c có thể dù ng là m thuố c.
    cà kheo
    - d. Đồ dù ng là m bằ ng mộ t cặ p câ y dà i có chỗ đặ t châ n đứ ng lên cho cao, thườ ng dù ng để đi
    trên chỗ lầ y lộ i, chô ng gai. Đi cà kheo. Châ n như đô i cà kheo (cao và gầ y).
    cà khịa
    - đgt. 1. Cố ý gâ y sự để cã i vã , đá nh đấ m nhau: Chỉ tạ i nó cà khịa mà nên chuyện tính hay cà
    khịa. 2. Xen và o chuyện riêng ngườ i khá c: Chớ có cà khịa vô chuyện riêng củ a ngườ i ta.
    cà lă m
    - đgt, trgt. Nó i lắ p: Nó có tậ t cà lă m.
    cà nhắ c
    - đg. Từ gợ i tả dá ng đi bướ c cao bướ c thấ p, do có mộ t châ n khô ng cử độ ng đượ c bình
    thườ ng. Châ n đau, cứ phả i cà nhắ c. Trâ u què đi cà nhắ c.
    cà phê
    - cà -phê (F. café) dt. 1. Câ y trồ ng ở nhiều vù ng Việt Nam, nhiều nhấ t là Tâ y Nguyên, thâ n
    nhỡ , cà nh có cạ nh nâ u đen, trò n, mà u sá m, lá hình trá i xoan, mặ t trên mà u lụ c bó ng, mặ t
    dướ i nhạ t, hoa trắ ng, quả nạ c, hạ t rang xay pha để uố ng có vị thơm ngon: trồ ng . 2. Hạ t quả
    cà phê và cá c sả n phẩ m là m từ loạ i hạ t nà y: mua và i lạ ng cà phê pha cà phê uố ng kẹo cà phê.
    cà rá
    - dt. Từ miền Nam chỉ cá i nhẫ n: Hô m cướ i, bà cụ cho chá u gá i mộ t cá i cà rá và ng.
    cà rem
    - cà -rem (F. crème) đphg Nh. Kem.
    cà sa
    - dt. á o nhà sư mặ c khi là m lễ, may bằ ng nhiều mụ n vả i ghép lạ i: Đi lễ Phậ t mặ c á o cà sa, đi
    vớ i ma mặ c áo giấ y (tng).
    cà vạ t
    - (cũ ; id.). x. cravat.
    cả
    - I. tt. 1. To, lớ n: đũ a cả con cả nghĩa cả . 2. Thườ ng xuyên vớ i mứ c độ mạ nh mẽ: cả ă n cả
    ghen. 3. Tấ t cả , khô ng trừ mộ t cá thể nà o: Cả vù ng đều biết tin nà y Cả nướ c mộ t lò ng Mưa cả
    ngà y cả đêm. II. trt. Bao trù m lên hết, khô ng só t, khô ng khuyết: Khô ng ai biết cả Chưa ai đến
    cả .
    cả gan
    - tt, trgt. Tá o bạ o, khô ng sợ nguy hiểm: Khiến cho cá n bộ cả gan nó i (HCM).
    cả nể
    - t. Dễ nể nang, khô ng muố n là m phậ t ý ngườ i khá c. Tính cả nể. Vì cả nể nên khô ng đấ u
    tranh.
    cả quyết
    - Nh. Quả quyết.
    cả thả y
    - trgt. Tấ t cả ; Tổ ng cộ ng: Chú ng tô i có cả thả y ba anh em (Tô -hoà i).
    cá
    - 1 d. Độ ng vậ t có xương số ng ở nướ c, thở bằ ng mang, bơi bằ ng vâ y. Cá nướ c ngọ t. Câ u cá .
    Ao sâ u tố t cá (tng.).
    - 2 d. 1 Miếng gỗ để giữ chặ t mộ ng khi lắ p ghép. Cá á o quan. 2 Miếng cứ ng cà i và o cạ nh
    đứ ng củ a ră ng trong bộ bá nh có c, là m cho bá nh ră ng chỉ quay đượ c mộ t chiều. Cá líp xe đạ p.
    Xe bị sậ p cá .
    - 3 d. Miếng sắ t đó ng và o đế già y da để chố ng mò n.
    - 4 đg. (ph.). Cuộ c, đá nh cuộ c.
    cá biệt
    - tt. Riêng lẻ, khô ng phổ biến, khô ng điển hình: trườ ng hợ p cá biệt Cậ u ấ y là mộ t họ c sinh cá
    biệt.
    cá bố ng
    - dt. Cá nướ c ngọ t nhỏ , mình trò n, xương mềm: Ta về ta sắ m cầ n câ u, câ u lấ y cá bố ng nấ u
    rau tậ p tà ng (cd).
    cá chép
    - d. Cá nướ c ngọ t thâ n dà y, lưng cao và thườ ng có mà u sẫ m, lườ n và bụ ng trắ ng, vả y to, vâ y
    và đuô i rộ ng.
    cá đuố i
    - dt. Cá biển, cù ng họ vớ i cá nhá m, thâ n dẹp hình đĩa, vâ y ngự c rộ ng, xoè hai bên, đuô i dà i.
    cá gỗ
    - dt. Dự a theo câ u chuyện hà i hướ c về anh hà tiện dù ng con cá gỗ để ă n cơm: Đừ ng hò ng
    anh cá gỗ ấy bỏ tiền ra để giú p ngườ i khá c.
    cá hộ p
    - dt. Cá đó ng hộ p: Đi cắ m trạ i, đem theo bá nh mì và cá hộ p.
    cá kho
    - dt. Mó n ă n là cá nấ u khan vớ i mắ m muố i: Cơm hẩ m ă n vớ i cá kho, chồ ng xấ u, vợ xấ u,
    nhữ ng lo mà gầ y (cd).
    cá mậ p
    - d. Cá nhá m cỡ lớ n, rấ t dữ ; thườ ng dù ng để ví tư bả n rấ t lớ n, thô n tính cá c tư bả n nhỏ . Tư
    bả n cá mậ p.
    cá mè
    - dt. Cá nướ c ngọ t, cù ng họ vớ i cá chép, thâ n dẹp, đầ u to, vẩ y nhỏ , trắ ng: cá mè mộ t lứ a
    (tng.) cá mè đè cá chép (tng.).
    cá mò i
    - dt. Cá biển thâ n giẹp, lắ m xương, thườ ng dù ng là m mắ m: Đem biếu mộ t lo mắ m cá mò i.
    cá ngự a
    - 1 d. cn. hả i mã . Cá biển đầ u giố ng đầ u ngự a, thâ n dà i có nhiều đố t, đuô i thon nhỏ và cong,
    có thể dù ng là m thuố c.
    - 2 I đg. Đá nh cuộ c ăn tiền trong cá c cuộ c đua ngự a.
    - II d. Trò chơi gieo sú c sắ c tính điểm để chạ y thi quâ n ngự a gỗ . Chơi .
    cá nhâ n
    - I. dt. Con ngườ i cá thể, riêng lẻ: ý kiến cá nhâ n II. tt. ích kỉ, chỉ chú trọ ng tớ i lợ i ích cho
    riêng mình: tính toá n cá nhâ n tư tưở ng cá nhâ n.
    cá ô ng
    - dt. (ở mộ t số địa phương, dâ n chà i thờ cá voi nên gọ i là ô ng) Cá voi: Đền thờ cá ô ng ở gầ n
    bã i biển.
    cá sấ u
    - d. Bò sá t lớ n, tính dữ , hình dạ ng giố ng thằ n lằ n, mõ m dà i, đuô i khoẻ, thườ ng số ng ở cá c
    sô ng lớ n vù ng nhiệt đớ i.
    cá thể
    - I. dt. Từ ng cơ thể số ng, từ ng vậ t riêng lẻ, phâ n biệt vớ i chủ ng loạ i, vớ i loà i hoặ c chi. II. tt.
    Riêng lẻ, khô ng phả i tậ p thể: nô ng dâ n cá thể là m ă n cá thể.
    cá thu
    - dt. Loà i cá biển mình dà i, thịt nhiều nạ c: Cơm nắ m ă n vớ i cá thu.
    cá tính
    - d. Tính cá ch riêng biệt vố n có củ a từ ng ngườ i, phâ n biệt vớ i nhữ ng ngườ i khá c. Hai ngườ i
    có nhữ ng cá tính trá i ngượ c nhau. Cô gá i rấ t có cá tính (có tính cá ch, bả n lĩnh riêng).
    cá trê
    - dt. Cá nướ c ngọ t, thườ ng số ng dướ i bù n, da trơn, đầ u bẹp, mép có râ u, vâ y ngự c có ngạ nh
    cứ ng: Cá trê chui ố ng (tng.) (Quá rụ t rè, nhú t nhá t, khép nép đến mứ c sợ sệt).
    cạ
    - 1 dt. Phu bà i gồ m ba con bà i đá nh chắ n cù ng loạ i gồ m hà ng vă n, hà ng sá ch hà ng vạ n: Nă m
    chắ n ba cạ .
    - 2 đgt. Cọ và o: Con trâ u cạ lưng và o đố ng rơm.
    cá c
    - 1 d. 1 Thẻ ghi nhậ n mộ t giá trị, mộ t tư cá ch nà o đó . Cá c điện thoạ i (cá c dù ng để gọ i điện
    thoạ i). Tấ m cá c nhà bá o (kng.). Mua cá c đi xe thá ng. 2 (kng.). Danh thiếp.
    - 2 d. (dù ng phụ trướ c d.). Từ dù ng để chỉ số lượ ng nhiều đượ c xá c định, gồ m tấ t cả sự vậ t
    muố n nó i đến. Cá c nướ c Đô ng Dương. Cá c thầ y giá o trong trườ ng.
    - 3 đg. Bù trong việc đổ i chá c. Cá c thêm tiền. Cá c và ng cũ ng khô ng là m (kng.; bù thêm, cho
    thêm và ng cũ ng khô ng là m; nhấ t định khô ng là m).
    cá ch
    - 1 I. dt. 1. Lố i, phương thứ c diễn ra mộ t hoạ t độ ng: phả i có cá ch tiến hà nh hợ p lí khô ng cò n
    cá ch nà o nữ a cá ch điệu cung cá ch phong cá ch phương cá ch. 2. Phạ m trù ngữ phá p liên quan
    đến hình thứ c biến dạ ng củ a cá c từ loạ i trong mộ t số ngô n ngữ : Tiếng Nga có 6 cá ch.
    - 2 đgt. 1. Ngă n, tá ch ra hai bên bằ ng mộ t vậ t hoặ c khoả ng trố ng, là m cho khô ng tiếp liền
    nhau: Hai là ng cá ch nhau mộ t con sô ng Hai nhà cá ch nhau mộ t bứ c trườ ng. 2. Khô ng để â m,
    điện, nhiệt... truyền qua: cá ch â m cá ch điện cá ch nhiệt cá ch thuỷ.
    - 3 Có â m thanh như tiếng hai vậ t đụ ng và o nhau: rơi đá nh cá ch mộ t cá i.
    - 4 đgt. Cá ch chứ c, nó i tắ t: nhậ n chứ c chưa đượ c bao lâ u đã bị cá ch.
    cá ch biệt
    - tt. (H. cá ch: ngă n ra; biệt: chia rờ i) Xa cá ch hẳ n: Cấ p trên vớ i cấ p dướ i khô ng cá ch biệt
    nhau.
    cá ch chứ c
    - đg. Khô ng cho giữ chứ c vụ đang là m nữ a.
    cá ch ly
    - x. cá ch li.
    cá ch mạ ng
    - dt. 1. Cuộ c biến đổ i lớ n trong xã hộ i, lậ t đổ chế độ cũ , xâ y dự ng chế độ mớ i tiến bộ hơn:
    cá ch mạ ng tư sả n Phá p 1789. cá ch mạ ng xã hộ i chủ nghĩa. 2. Cuộ c đấ u tranh nhằ m là m biến
    đổ i sâ u sắ c xã hộ i: tham gia cá ch mạ ng. 3. Cuộ c biến đổ i nhằ m là m thay đổ i lớ n, theo chiều
    hướ ng tiến bộ , trong lĩnh vự c nà o đó : cá ch mạ ng khoa họ c -- kĩ thuậ t mộ t cuộ c cá ch mạ ng
    trong sinh vậ t họ c. 4. Cá ch mạ ng thá ng Tá m, nó i tắ t: trướ c Cá ch mạ ng sau Cá ch mạ ng.
    cá ch ngô n
    - dt. (H. cá ch: phép tắ c; ngô n: lờ i) Lờ i nó i lưu truyền coi như phép tắ c nên theo: Nhiều câ u
    nó i củ a Hồ Chủ tịch đã trở thà nh cá ch ngô n.
    cá ch thứ c
    - d. Hình thứ c diễn ra củ a mộ t hà nh độ ng; cá ch (nó i khá i quá t). Cá ch thứ c ă n mặ c. Cá ch thứ c
    họ c tậ p.
    cai
    - 1 dt. 1. Ngườ i chỉ huy mộ t cơ lính trong quâ n độ i cũ (phong kiến, thự c dâ n): cai khố đỏ cai
    cơ cai độ i. 2. Ngườ i trô ng coi trong cá c cô ng trườ ng, nhà tù thờ i phong kiến: cai tuầ n cai
    ngụ c cai tù . 3. Cai tổ ng (chá nh tổ ng), nó i tắ t: ô ng cai tổ ng.
    - 2 đgt. Từ bỏ , khô ng dù ng đến nhữ ng thứ quen dù ng: cai thuố c phiện cai thuố c lá cai sữ a.
    cai quả n
    - đgt. (H. cai: trô ng coi; quả n: trô ng nom) Trô ng coi và điều khiển về mọ i mặ t: Mộ t bọ n trẻ
    con khô ng có ngườ i cai quả n.
    cai trị
    - đg. Sử dụ ng, điều khiển bộ má y hà nh chính nhằ m thố ng trị, á p bứ c. Chính sá ch cai trị củ a
    thự c dâ n.
    cà i
    - đgt. 1. Giắ t và o, là m cho vậ t nhỏ mắ c và o vậ t khá c: cà i huy hiệu. 2. Sắ p đặ t, bố trí xen và o
    mộ t cá ch bí mậ t: cà i bẫ y cà i ngườ i và o hà ng ngũ địch.
    cả i
    - 1 dt. Câ y rau có hoa bố n cá nh thà nh hình chữ thậ p, có nhiều loạ i: Gió đưa câ y cả i về trờ i
    (cd).
    - 2 đgt. Là m thà nh hoa hay chữ trong khi dệt hay đan: Tấ m lụ a cả i hoa.
    - 3 đgt. Đổ i khá c đi: Đờ i Lê Thá nh-tô ng có hai lầ n cả i niên hiệu.
    cả i biên
    - đg. Sử a đổ i hoặ c biên soạ n lạ i (thườ ng nó i về vố n nghệ thuậ t cũ ) cho hợ p vớ i yêu cầ u mớ i.
    Cả i biên tuồ ng cổ .
    cả i cá ch
    - đgt. Sử a đổ i cho hợ p lí, cho phù hợ p vớ i tình hình mớ i: cả i cá ch giá o dụ c cả i cá ch tiền tệ.
    cả i chính
    - đgt. (H. cả i: thay đổ i; chính: đú ng) Sử a lạ i cho đú ng: Cả i chính mộ t tin đưa sai trên bá o.
    cả i dạ ng
    - đg. Thay đổ i bộ dạ ng, cá ch ă n mặ c, v.v., để ngườ i khá c khó nhậ n ra. Cả i dạ ng là m ô ng già .
    cả i danh
    - I. đgt. Đổ i tên: Sau vụ ấ y, nó cả i danh và chuyển đi nơi khá c. II. dt. Phương thứ c tu từ , trong
    đó ngườ i ta dù ng mộ t tên riêng thay cho mộ t tên chung, thườ ng gặ p là nhữ ng tên riêng
    trong vă n họ c và lịch sử .
    cả i hó a
    - cả i hoá đgt. (H. cả i: thay đổ i; hoá : biến thà nh) Đổ i khá c hẳ n đi: Cả i hoá phong tụ c.
    cả i hố i
    - đg. (id.). Hố i cả i.
    cả i tá ng
    - đgt. Bố c hà i cố t đưa chô n ở nơi khá c: định ngà y cả i tá ng cho cụ .
    cả i tạ o
    - đgt. (H. cả i: thay đổ i; tạ o: dự ng lên) Sử a đổ i để tố t hẳ n lên: Chủ nghĩa Má c-Lênin khô ng chỉ
    giả i thích thế giớ i mà cò n cả i tạ o thế giớ i (Trg-chinh).
    cả i tiến
    - đg. Sử a đổ i cho phầ n nà o tiến bộ hơn. Cả i tiến kĩ thuậ t. Cả i tiến quả n lí xí nghiệp. Cô ng cụ
    cả i tiến.
    cả i tổ
    - đgt. 1. Tổ chứ c lạ i thay đổ i cho khá c trướ c, thườ ng nó i việc sắ p xếp tổ chứ c, cơ cấ u chính
    quyền: cả i tổ chính phủ cả i tổ nộ i cá c. 2. Thay đổ i mọ i mặ t khá c mộ t cá ch că n bả n vớ i trướ c,
    nhằ m khắ c phụ c sai lầ m, đưa xã hộ i tiến lên: cả i tổ nền kinh tế chính sá ch cả i tổ .
    cả i tử hoà n sinh
    - ng. (H. cả i: thay đổ i; tử : chết; hoà n: trả lạ i; sinh: số ng) Là m cho ngườ i đã chết số ng lạ i
    (thườ ng dù ng vớ i nghĩa bó ng): Bà n tay cá ch mạ ng, ô i kì diệu! Cai tử hoà n sinh cả cuộ c đờ i
    (X-thuỷ).
    cã i
    - đg. 1 Dù ng lờ i lẽ chố ng chế, bá c bỏ ý kiến ngườ i khá c nhằ m bả o vệ ý kiến hoặ c việc là m
    củ a mình. Đã là m sai, cò n cã i. Cã i nhau suố t buổ i mà chưa ngã ngũ . 2 Bà o chữ a cho mộ t bên
    đương sự nà o đó trướ c toà á n; biện hộ . Trạ ng sư cã i cho trắ ng á n.
    cã i bướ ng
    - đgt. Cã i bừ a, cã i liều, chẳ ng có lí lẽ, cơ sở gì: Đừ ng có cã i bướ ng.
    cã i lộ n
    - đgt. Như Cã i nhau: Sao anh em cứ hay cã i lộ n thế?.
    cá i
    - 1 I d. 1 (cũ ). Mẹ. Con dạ i cá i mang (tng.; con dạ i thì mẹ phả i chịu trá ch nhiệm). Nà ng về
    nuô i cá i cù ng con... (cd.). 2 (kng.; dù ng trướ c tên ngườ i). Từ dù ng để gọ i ngườ i con gá i
    ngang hà ng hoặ c hà ng dướ i mộ t cá ch thâ n mậ t. Chá u rủ cá i Hoa đi họ c. 3 Giố ng để gâ y ra
    mộ t số chấ t chua. Cá i mẻ. Cá i giấ m. 4 Vai chủ mộ t vá n bà i, mộ t đá m bạ c hay mộ t bá t họ . Nhà
    cá i*. Là m cá i. Bắ t cá i*. 5 Phầ n chấ t đặ c, thườ ng là phầ n chính trong mó n ă n có nướ c. Ă n cả
    cá i lẫ n nướ c. Khô n ăn cá i, dạ i ăn nướ c (tng.).
    - II t. 1 (Độ ng vậ t) thuộ c về giố ng có thể đẻ con hoặ c đẻ trứ ng. Chó . Cá cá i. 2 (Hoa) khô ng có
    nhị đự c, chỉ có nhị cá i, hoặ c câ y chỉ có hoa như thế. Hoa mướ p cá i. Đu đủ cá i. 3 (dù ng phụ
    sau d., trong mộ t số tổ hợ p). Thuộ c loạ i to, thườ ng là chính so vớ i nhữ ng cá i khá c, loạ i phụ
    hoặ c nhỏ hơn. Cộ t cá i. Rễ cá i. Ngó n tay cá i. Sô ng cá i*. Đườ ng cá i*.
    - 2 I d. 1 Từ dù ng để chỉ cá thể sự vậ t, sự việc vớ i nghĩa rấ t khá i quá t; vậ t, sự , điều. Đủ cả ,
    khô ng thiếu cá i gì. Lo cá i ă n cá i mặ c. Phâ n biệt cá i hay cá i dở . Cá i bắ t tay. Cá i khô ng may. 2
    (thườ ng dù ng phụ trướ c d.). Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị riêng lẻ thuộ c loạ i vậ t vô sinh. Cá i
    bà n nà y cao. Hai cá i nhà mớ i. 3 (cũ ). (dù ng trướ c d.). Từ dù ng để chỉ từ ng cá thể độ ng vậ t
    thuộ c mộ t số loạ i, thườ ng là nhỏ bé hoặ c đã đượ c nhâ n cá ch hoá . Con ong, cá i kiến. 4
    (thườ ng dù ng phụ sau d. số lượ ng). Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị riêng lẻ độ ng tá c hoặ c quá
    trình ngắ n. Ngã mộ t cá i rấ t đau. Nghỉ tay cá i đã (kng.). Loá ng mộ t cá i đã biến mấ t (kng.).
    Đù ng mộ t cá i*.
    - II tr. (dù ng trướ c d.). Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh về sắ c thá i xá c định củ a sự vậ t mà ngườ i nó i
    muố n nêu nổ i bậ t vớ i tính chấ t, tính cá ch nà o đó . câ y bưở i ấ y sai quả lắ m. Cá i đờ i tủ i nhụ c
    ngà y xưa.
    cá i ghẻ
    - dt. Độ ng vậ t châ n đố t rấ t nhỏ , số ng kí sinh trên da ngườ i và độ ng vậ t, gâ y bệnh ghẻ.
    cam
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i bưở i, quả bé hơn quả bưở i, vỏ mỏ ng, khi chín thườ ng có
    mà u hồ ng nhạ t, mú i có tô m thườ ng mọ ng nướ c, ngọ t hoặ c hơi chua: Có cam phụ quít, có
    ngườ i phụ ta (cd).
    - 2 dt. Từ chung chỉ nhiều bệnh củ a trẻ em, thườ ng do suy dinh dưỡ ng: Thuố c cam; Cam
    ră ng.
    - 3 đgt. 1. Đượ c bằ ng lò ng: Đà o tiên đã bén tay phà m, thì vin cà nh quít cho cam sự đờ i (K) 2.
    Đà nh chịu: Phậ n hèn vâ ng đã cam bề tiểu tinh (K).
    cam chịu
    - đg. Bằ ng lò ng chịu vì cho là khô ng thể nà o khá c đượ c. Cam chịu số ng nghèo khổ . Khô ng
    cam chịu thấ t bạ i.
    cam đoan
    - đgt. Khẳ ng định điều mình nó i là đú ng và hứ a chịu trá ch nhiệm nếu sai sự thậ t: giấ y cam
    đoan xin cam đoan điều đã khai trong lí lịch nà y là đú ng sự thậ t.
    cam kết
    - đgt. (H. cam: đà nh chịu; kết: thắ t buộ c lạ i) Cam đoan là thế nà o cũ ng là m như đã hứ a: Cam
    kết tô n trọ ng nhữ ng quyền dâ n tộ c bấ t khả xâ m phạ m (HCM).
    cam lò ng
    - đg. 1 (cũ ). Thoả lò ng, cả m thấ y tự bằ ng lò ng là m việc gì hoặ c trướ c việc gì. Đền đá p đượ c
    ơn sâ u thì mớ i cam lò ng. 2 (id.). Cả m thấ y vẫ n tự bằ ng lò ng đượ c khi là m điều thừ a biết là
    xấ u xa, nhụ c nhã ; cam tâ m. Cam lò ng bỏ rơi bạ n lú c hoạ n nạ n.
    cam phậ n
    - đgt. Cam chịu, chấ p nhậ n vớ i cuộ c số ng, số phậ n củ a mình do khô ng tin ở khả nă ng thay
    đổ i, cả i thiện: cam phậ n nghèo hèn cam phậ n lẽ mọ n.
    cam thả o
    - dt. (H. cam: ngọ t; thả o; cỏ ) Loà i câ y thuộ c họ đậ u, rễ có vị ngọ t, dù ng là m thuố c: Ngọ t bù i,
    thiếp nhớ mù i cam thả o (HXHương).
    cam tuyền
    - (xã ) h. Cam Lộ , t. Quả ng Trị.
    cả m
    - 1 đgt. Nó i cơ thể bị thờ i tiết tá c độ ng độ t ngộ t, sinh ra khó chịu: Bị cả m; Cả m nắ ng, Cả m
    lạ nh.
    - 2 đgt. 1. Có ý thứ c về nhữ ng gì xả y ra trong lò ng mình hay chung quanh mình: Nghĩ sự đờ i
    thêm cả m nỗ i phù du (NgCgTrứ ); Đượ c nghỉ ngơi, cả m thấ y thoả i má i 2. Là m cho xú c độ ng:
    Cử chỉ cao đẹp ấy cả m đượ c lò ng ngườ i.
    cả m độ ng
    - đg. (hoặ c t.). 1 Có sự rung độ ng trong lò ng, trong tình cả m trướ c sự kiện hoặ c cử chỉ tố t.
    Cả m độ ng đến rơi nướ c mắ t. 2 Có tá c dụ ng là m cả m độ ng. Hình ả nh rấ t cả m độ ng.
    cả m giá c
    - dt. Hình thứ c nhậ n thứ c bằ ng cả m tính cho biết nhữ ng thuộ c tính riêng lẻ củ a sự vậ t, hiện
    tượ ng tá c độ ng và o con ngườ i.
    cả m hó a
    - cả m hoá đgt. (H. hoá : biến thà nh) Là m cho ngườ i ta cả m phụ c cá i hay, cá i tố t củ a mình mà
    bỏ cá i xấ u để theo gương mình: Lò ng Hồ Chủ tịch rộ ng như biển cả bao dung, cả m hoá tấ t cả
    mọ i ngườ i (PhVĐồ ng).
    cả m hoà i
    - đg. (cũ ). Nhớ tiếc vớ i lò ng thương cả m. Nỗ i cả m hoà i. Bà i thơ cả m hoà i.
    cả m hứ ng
    - I. đgt. Dâ ng trà o nhữ ng cả m xú c, thú c đẩ y ó c tưở ng tượ ng, sá ng tạ o, hoạ t độ ng có hiệu quả :
    đang cả m hứ ng thì tranh thủ là m việc. II. dt. Trạ ng thá i cả m hứ ng: có cả m hứ ng trà n đầ y
    cả m hứ ng uố ng rượ u lấ y chú t cả m hứ ng là m thơ.
    cả m mến
    - đgt. Quí mến vì cả m phụ c: Cả m mến anh bộ độ i dũ ng cả m.
    cả m phụ c
    - đg. Có tình cả m kính trọ ng, yêu quý do thấ y đượ c phẩ m chấ t cao cả củ a ngườ i khá c. Cả m
    phụ c tinh thầ n dũ ng cả m củ a bạ n.
    cả m quan
    - Nh. Giá c quan.
    cả m tình
    - dt. (H. tình: tình) Sự ưa thích đặ c biệt đố i vớ i ngườ i, vậ t hoặ c sự việc: Cả m tình củ a quầ n
    chú ng trong trẻo, thà nh thậ t và nồ ng nhiệt vô cù ng (Trg-chinh).
    cả m tử
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Dá m nhậ n lấ y cá i chết, tình nguyện hi sinh mà chiến đấ u. Tinh thầ n
    cả m tử . Đoà n quâ n cả m tử .
    cả m tưở ng
    - dt. ý nghĩ nả y sinh do cả m nhậ n, xú c độ ng trướ c sự việc gì: phá t biểu cả m tưở ng ghi cả m
    tưở ng củ a mình sau khi xem triển lã m.
    cả m ứ ng
    - đgt. (H. cả m: nhiễm; ứ ng: đá p lạ i) Nó i khả nă ng có thể tiếp thụ cá c kích thích bên ngoà i và
    đá p lạ i cá i kích thích đó : Nó ng và lạ nh là m cho da tay cả m ứ ng. // dt. Nó i dò ng điện phá t
    sinh trong mộ t mạ ch kín do từ trườ ng thay đổ i: Cả m ứ ng điện từ .
    cả m xú c
    - đg. (hoặ c d.). Rung độ ng trong lò ng do tiếp xú c vớ i sự việc gì. Ngườ i dễ cả m xú c. Bà i thơ
    gâ y cả m xú c mạ nh.
    cá m
    - dt. 1. Chấ t vụ n, mà u nâ u do lớ p vỏ mềm bao ngoà i hạ t gạ o ná t vụ n khi giã hay xay xá t mà
    thà nh: lấ y cá m cho lợ n. 2. Thứ c ă n nấ u bằ ng cá m lẫ n rau cỏ cho lợ n ă n: đổ cá m cho lợ n ă n
    đã nấ u cá m rồ i.
    cá m cả nh
    - đgt. Chá n ngá n vì cả nh ngộ buồ n thả m: Cá m cả nh khó i mâ y mờ mặ t biển (Tả n-đà ).
    cá m dỗ
    - đg. Khêu gợ i lò ng ham muố n đến mứ c là m cho sa ngã . Bị tiền tà i, danh vọ ng cá m dỗ .
    Nhữ ng lờ i cá m dỗ nguy hiểm.
    cá m ơn
    - Nh. Cả m ơn
    cạ m bẫ y
    - dt. Như Cạ m: Đề phò ng cạ m bẫ y củ a địch.
    can
    - 1 d. Gậ y ngắ n, thườ ng bằ ng song, gỗ , dù ng để cầ m chố ng khi đi.
    - 2 d. Đồ đự ng chấ t lỏ ng, bằ ng nhự a hoặ c kim loạ i, miệng nhỏ , có nắ p đậ y và tay cầ m. Can
    dầ u. Can mườ i lít.
    - 3 d. cn. thiên can. Kí hiệu chữ Há n (có cả thả y mườ i), xếp theo thứ tự là giá p, ấ t, bính, đinh,
    mậ u, kỉ, canh, tâ n, nhâ m, quý, dù ng kết hợ p vớ i mườ i hai chi trong phép đếm thờ i gian cổ
    truyền củ a Trung Quố c.
    - 4 đg. Nố i vả i hay giấ y cho dà i ra, rộ ng ra. Can thêm mộ t gấ u á o. Vả i can để may tú i. Đườ ng
    can.
    - 5 đg. cn. canke. Sao lạ i theo từ ng nét củ a bả n vẽ mẫ u đặ t á p sá t ở dướ i hay ở trên mặ t giấ y.
    Can bả n đồ .
    - 6 đg. Là m cho thấ y khô ng nên mà thô i đi, khô ng là m; khuyên ngă n đừ ng là m. Hai bên
    khô ng xô xá t vì có ngườ i can. Can đá m đá nh nhau.
    - 7 đg. 1 (dù ng trướ c gì, chi trong câ u nghi vấ n hoặ c phủ định). Có quan hệ trự c tiếp là m ả nh
    hưở ng đến, tá c độ ng đến, hoặ c là m chịu ả nh hưở ng, chịu tá c độ ng. Việc ấ y chẳ ng can gì đến
    anh. Nhà chá y, nhưng ngườ i khô ng can gì. Việc phả i nó i thì nó i, can chi mà sợ ? 2 Phạ m và o,
    mắ c và o vụ phạ m phá p và phả i chịu hậ u quả . Can tộ i lừ a đả o.
    can án
    - đgt. Phạ m và o tộ i trạ ng, bị kết á n: can á n nhiều lầ n Nă m xưa can á n đà y đi (Lụ c Vâ n Tiên).
    can chi
    - 1 dt. Mườ i hà ng can và mườ i hai hà ng chi: Â m lịch tính theo can chi.
    - 2 trgt. Khô ng hề gì, khô ng việc gì: Có bầ u, có bạ n, can chi tủ i (Tả n-đà ).
    can đả m
    - t. Có sứ c mạ nh tinh thầ n để khô ng sợ nguy hiểm, đau khổ . Em bé can đả m, dá m đi đêm
    mộ t mình. Can đả m chịu đự ng nỗ i đau thương.
    can phạ m
    - I. đgt. Phạ m tộ i trạ ng gì, theo luậ t định: can phạ m tộ i giết ngườ i cướ p củ a. II. dt. Nh. bị can.
    can qua
    - dt. (H. can: cá i mộ c để đỡ ; qua: giá o) Chiến tranh: Song ta vố n đã hà n vi, lạ i sinh ra phả i
    gặ p thì can qua (GHC).
    can thiệp
    - đg. Dự và o việc củ a ngườ i khá c nhằ m tá c độ ng đến theo mụ c đích nà o đó . Thấ y chuyện bấ t
    bình thì can thiệp. Can thiệp và o nộ i bộ củ a nướ c khá c. Can thiệp vũ trang (can thiệp bằ ng
    hà nh độ ng vũ trang và o nướ c khá c).
    can trườ ng
    - I. dt. Nh. Can trà ng. II. tt. Gan dạ , khô ng sợ gian khổ , hiểm nguy: mộ t con ngườ i can trườ ng
    cá c chiến sĩ can trườ ng.
    cà n
    - 1 dt. (cn. Kiền) Quẻ đầ u trong bá t quá i tượ ng trưng trờ i, cha, con trai, chồ ng...: Quẻ cà n và
    quẻ khô n chỉ trờ i và đấ t, cha và mẹ, chồ ng và vợ .
    - 2 trgt. 1. Tầ m bậ y: Chớ nó i cà n; Chớ viết cà n (HCM) 2. Bừ a bã i: Pha cà n bụ i cỏ , gố c câ y ẩ n
    mình (K).
    - 3 đgt. Hà nh quâ n ồ ạ t và o mộ t nơi để cướ p bó c, chém giết; Quâ n nguỵ đi cà n; Kinh nghiệm
    phá tề và chố ng cà n (Huy Cậ n).
    cà n quét
    - đg. Hà nh quâ n để vâ y rá p, bắ t bớ , giết chó c hà ng loạ t. Cuộ c hà nh quâ n cà n quét.
    cà n rỡ
    - tt. Ngang ngượ c, xằ ng bậ y, bấ t chấ p phả i trá i: ă n nó i cà n rỡ mộ t hà nh độ ng cà n rỡ .
    cả n
    - đgt. Ngă n lạ i, chặ n lạ i, khô ng cho tiếp tụ c vậ n độ ng: Hà ng câ y cả n gió Nướ c cả n Qui tắ c
    đá nh cờ tướ ng, khiến con mã và con tượ ng khô ng đi đượ c, vì có quâ n cờ khá c chẹn lố i đi
    Sạ ch nướ c cả n 1. Nó i đã nắ m vữ ng qui tắ c đá nh cờ tướ ng: Anh có biết đá nh cờ khô ng? -
    Cũ ng sạ ch nướ c cả n 2. Nó i ngườ i con gá i có nhan sắ c tạ m trô ng đượ c (thtụ c): Chị ta cũ ng
    sạ ch nướ c cả n.
    cả n trở
    - đg. (hoặ c d.). Gâ y khó khă n trở ngạ i, là m cho khô ng tiến hà nh đượ c dễ dà ng, suô n sẻ. Cả n
    trở giao thô ng. Cô ng việc bị cả n trở . Cả n trở sự tiến bộ .
    cá n
    - 1 dt. Bộ phậ n dù ng để cầ m mộ t số dụ ng cụ , thườ ng trò n, dà i: cá n dao cá n cờ nắ m đằ ng cá n
    (tng.).
    - 2 đgt. 1. Lă n cho đều, cho phẳ ng, cho mỏ ng hoặ c ná t vụ n: cá n đỗ xanh cá n mì sợ i. 2. Dù ng
    á p lự c để gia cô ng kim loạ i bằ ng cá ch đặ t vậ t liệu giữ a nhữ ng trụ c quay củ a má y cá n để là m
    giả m kích thướ c mặ t cắ t ngang củ a thỏ i cá n và tạ o cho nó mộ t hình dá ng nhấ t định. 3. (Tà u,
    xe) đè lên ngườ i hoặ c độ ng vậ t: bị xe cá n khô ng may bị tà u cá n chết.
    cá n bộ
    - dt. (H. cá n: đả m đang cô ng việc; bộ : chỗ là m việc cô ng) Ngườ i phụ trá ch mộ t cô ng tá c củ a
    chính quyền hay đoà n thể: Có cá n bộ tố t, việc gì cũ ng xong (HCM).
    cá n câ n
    - d. Đò n câ n, thườ ng dù ng để ví mố i tương quan giữ a hai lự c lượ ng, hai đạ i lượ ng đố i lậ p.
    Cá n câ n lự c lượ ng. Cá n câ n thương mạ i. Cá n câ n cô ng lí (tượ ng trưng sự cô ng bằ ng về luậ t
    phá p).
    cá n sự
    - dt. 1. Ngườ i chuyên trá ch việc gì ở mộ t cấ p: cá n sự tổ chứ c. 2. Cá n bộ có trình độ chuyên
    mô n bậ c trung cấ p ở cơ quan quả n lí: ă n lương cá n sự bố n.
    cạ n
    - dt. Chỗ khô ng có nướ c: Cá khô ng thể số ng trên cạ n; Lên cạ n. // tt, trgt. 1. Hết nướ c hoặ c
    gầ n hết nướ c: Giếng đã cạ n; Thuậ n vợ thuậ n chồ ng tá t bể Đô ng cũ ng cạ n (cd) 2. Đã hết hoặ c
    gầ n hết: Lương ă n đã cạ n 3. Cò n ít nướ c quá : Sô ng đã cạ n 4. Khô ng sâ u sắ c: Cạ n nghĩ 5. Số ng
    ở trên mặ t đấ t: Rau muố ng cạ n.
    cà ng
    - 1 d. 1 Châ n thứ nhấ t, thà nh mộ t đô i, củ a tô m, cua, có dạ ng hai cá i kẹp lớ n; hoặ c củ a bọ
    ngự a, giố ng hình hai lưỡ i há i. 2 Châ n sau cù ng, lớ n và khoẻ, thà nh mộ t đô i củ a cà o cà o, châ u
    chấ u, dế, dù ng để nhả y. 3 Bộ phậ n củ a mộ t số loạ i xe, mộ t số dụ ng cụ , thườ ng gồ m hai thanh
    dà i chìa ra phía trướ c, dù ng để mắ c sú c vậ t, là m chỗ cầ m để kéo hoặ c đẩ y, hoặ c để kẹp chặ t.
    Cà ng xe bò . Cà ng phá o. Tay cà ng củ a kìm cộ ng lự c.
    - 2 p. (dù ng phụ trướ c đg., t.). 1 Từ biểu thị mứ c độ tă ng thêm do nguyên nhâ n nhấ t định
    nà o đó . Có gió , lử a cà ng bố c to. 2 (dù ng trong kết cấ u cà ng... cà ng...). Từ biểu thị mứ c độ
    cù ng tă ng thêm như nhau. Bả n nhạ c cà ng nghe cà ng thấ y hay. Khó khă n cà ng nhiều, quyết
    tâ m cà ng cao.
    cả ng
    - dt. Bến tà u thuỷ, khu vự c bờ cù ng vớ i vù ng nướ c tiếp giá p và tổ hợ p nhữ ng cô ng trình,
    thiết bị để xếp dỡ hà ng hoá , cung cấ p nhiên liệu, nướ c uố ng, sử a chữ a và thự c hiện nhữ ng
    dịch vụ khá c: tà u và o cả ng bế quan toả cả ng hả i cả ng giang cả ng quâ n cả ng thương cả ng
    xuấ t cả ng.
    cá ng
    - 1 dt. 1. Võ ng có mui khi xưa dù ng để chở ngườ i đi đườ ng: Gia đình anh ấ y cò n giữ cá i cá ng
    vua ban cho cụ tổ là mộ t thá i y 2. Dụ ng cụ để khiêng ngườ i bị thương hay ngườ i ố m: Mộ t
    đoà n dũ ng sĩ khiêng cá ng đứ ng chờ (NgHTưở ng). // đgt. Khiêng bằ ng mộ t cá i cá ng: Cá ng
    thương binh về trạ m cứ u thương.
    - 2 đgt. Nhậ n về phầ n mình để là m: Vâ ng, việc đó tô i xin cá ng.
    cá ng đá ng
    - đg. Nhậ n lấ y và là m, coi như nghĩa vụ củ a mình (nó i về cô ng việc khó khă n). Cá ng đá ng
    cô ng việc củ a nhó m. Sứ c yếu khô ng cá ng đá ng nổ i.
    canh
    - 1 dt. Mó n ă n nấ u bằ ng rau, có nhiều nướ c, dù ng để chan cơm mà ă n: cơm nó ng canh số t
    cơm dẻo, canh ngọ t.
    - 2 dt. Sợ i ngang trên khung cử i, phâ n biệt vớ i sợ i dọ c là chỉ: canh tơ chỉ vả i.
    - 3 dt. Khoả ng thờ i gian bằ ng mộ t phầ n nă m củ a đêm, thay đổ i theo mù a, đượ c coi là đơn vị
    thờ i gian ban đêm ở Việt Nam ngà y xưa: đêm nă m canh cầ m canh. 2. Từ ng đơn vị riêng lẻ
    trong nhữ ng buổ i đá nh bạ c: canh bạ c gặ p hồ i đen.
    - 4 dt. Kí hiệu thứ bả y trong mườ i can, theo cá ch tính thờ i gian cổ truyền củ a Trung Quố c:
    nă m Canh Thâ n.
    - 5 đgt. Thườ ng trự c trô ng coi, xem xét để phò ng ngừ a sự bấ t trắ c: canh kho canh đê.
    - 6 đgt. Chưng, nấ u cho đặ c, bằ ng cá ch cho nhỏ lử a: canh thuố c canh mậ t.
    canh cá nh
    - tt, trgt. Vương vấ n, khô ng quên đi đượ c: Nỗ i nà ng canh cá nh bên lò ng biếng khuâ y (K); Cứ
    lo canh cá nh khô ng ngủ đượ c.
    canh gá c
    - đg. Trô ng coi để giữ , để bả o vệ, phò ng bấ t trắ c. Canh gá c kho tà ng.
    canh giữ
    - đgt. Canh gá c và giữ gìn: Canh giữ kho bá u.
    canh khuya
    - d. (cũ ; vch.). Canh đã về khuya; đêm khuya. Thao thứ c canh khuya.
    canh nô ng
    - I. đgt. Là m ruộ ng: Anh ơi quyết chí canh nô ng (cd.). II. dt. Việc là m ruộ ng: nhấ t thì họ c sĩ,
    nhị thì canh nô ng (tng.).
    canh tá c
    - đgt. (H. canh: cà y; tá c: là m) Là m cô ng việc nô ng nghiệp: Khô ng đượ c xâ y nhà ở đấ t canh
    tá c.
    canh tâ n
    - đg. (cũ ; id.). Đổ i mớ i (thườ ng nó i về chính trị, xã hộ i).
    cà nh
    - dt. 1. Nhá nh mọ c từ thâ n hoặ c từ nhá nh to ra: chiết mộ t cà nh cam Quả trĩu cà nh. 2. Vậ t có
    độ dà i nhấ t định, có hình dá ng tự a cà nh câ y: cà nh thoa.
    cả nh
    - 1 dt. 1. Toà n bộ sự vậ t trướ c mắ t thu hú t sự chú ý hoặ c tá c độ ng đến tình cả m: Mộ t dò ng
    nướ c biếc, cả nh leo teo (HXHương) 2. Sự việc diễn biến vớ i nhữ ng chi tiết có liên quan vớ i
    nhau, gợ i nên nhữ ng phả n ứ ng trong tâ m tư, tình cả m: Chạ nh niềm nhớ cả nh giang hồ (K) 3.
    Sự tồ n tạ i về mặ t vậ t chấ t hay tinh thầ n; tình trạ ng, thự c trạ ng, tình cả nh: Cả nh nướ c mấ t,
    nhà tan (PhVĐồ ng) 4. Hình ả nh sự vậ t đượ c ghi lạ i bằ ng phim: Đã quay đượ c nhiều cả nh gợ i
    cả m 5. Phầ n củ a vở kịch diễn ra trên sâ n khấ u vớ i sự bà i trí khô ng thay đổ i: Cả nh Thị Mầ u
    lên chù a 6. Cá i để ngắ m, để giả i trí: Uố n câ y thế là m cả nh. // tt. Dù ng và o mụ c đích để ngắ m,
    để giả i trí: Vườ n cả nh; Câ y cả nh.
    - 2 dt. Thứ nhạ c cụ ngườ i thầ y cú ng thườ ng dù ng, gồ m mộ t thanh la nhỏ nố i và o giữ a mộ t
    cá i vò ng kim loạ i, có cá n để cầ m: Ngà y ngà y tiu, cả nh chậ p cheng lên đồ ng (Tú -mỡ ).
    - 3 tt. (H. cả nh: phía trướ c cổ ) ở cổ : Độ ng mạ ch cả nh.
    cả nh bá o
    - I đg. Bá o cho biết mộ t điều nguy ngậ p.
    - II d. (chm.). Thô ng bá o củ a hệ thố ng khi thấ y khả nă ng có mộ t sai só t trong cô ng việc
    thô ng thườ ng củ a má y tính.
    cả nh binh
    - dt. Cả nh sá t ở cá c nướ c tư bả n, thuộ c địa: lự c lượ ng cả nh binh cử cả nh binh đến đà n á p
    biểu tình.
    cả nh cá o
    - đgt. (H. cả nh: phò ng giữ ; cá o: bá o cho biết) Bá o cho biết là nếu phạ m hoặ c tá i phạ m mộ t
    lỗ i tương tự sẽ bị trừ ng phạ t: Mộ t bà i họ c cả nh cá o cho lũ Phá p thự c dâ n, gieo gió thì gặ t
    bã o có ngà y chết bỏ bầ m (Tú -mỡ ).
    cả nh giá c
    - đg. (hoặ c d.). Có sự chú ý thườ ng xuyên để kịp thờ i phá t hiện â m mưu hoặ c hà nh độ ng củ a
    kẻ thù hay củ a kẻ gian. Cả nh giá c vớ i địch. Cả nh giá c đề phò ng. Thiếu cả nh giá c.
    cả nh huố ng
    - dt. Tình trạ ng gặ p phả i (cầ n đượ c ứ ng xử như thế nà o trong cuộ c số ng): cả nh huố ng gian
    truâ n gặ p nhiều cả nh huố ng phứ c tạ p.
    cả nh ngộ
    - dt. (H. cả nh: tình cả nh; ngộ : gặ p) Hoà n cả nh số ng khó khă n: Có ngườ i vì cả nh ngộ khô ng
    đượ c may mắ n (HgĐThuý).
    cả nh sá t
    - d. Ngườ i thuộ c lự c lượ ng vũ trang và khô ng vũ trang chuyên giữ gìn an ninh chính trị và
    trậ t tự xã hộ i. Cả nh sá t giao thô ng.
    cả nh sắ c
    - dt. Cả nh thiên nhiên vớ i nhiều sắ c mà u khá c nhau, tạ o nên hứ ng khở i khi nhìn ngắ m: cả nh
    sắ c mù a xuâ n cả nh sắ c sô ng nướ c.
    cả nh tỉnh
    - đgt. (H. cả nh: đá nh thứ c; tỉnh: tỉnh lạ i) Là m cho thấ y sự sai lầ m mà sử a chữ a: Bá c Hồ đã
    cả nh tỉnh chú ng ta về nguy cơ đó (HgTù ng).
    cả nh tượ ng
    - d. Cả nh bà y ra trướ c mắ t, gâ y nên nhữ ng ấ n tượ ng nhấ t định. Cả nh tượ ng nô ng thô n đang
    đổ i mớ i.
    cá nh
    - dt. 1. Bộ phậ n trong thâ n thể chim và mộ t số cô n trù ng, dù ng để bay: Chim vỗ cá nh thẳ ng
    cá nh cò bay. 2. Bộ phậ n hình như cá nh chim, ở mộ t số độ ng cơ bay trên trờ i: cá nh má y bay
    cá nh tà u lượ n. 3. Bộ phậ n xoè ra từ mộ t trung tâ m ở mộ t số hoa lá , hoặ c mộ t số vậ t: cá nh
    hoa sao và ng nă m cá nh cá nh quạ t. 4. Bộ phậ n hình tấ m mở ra khép và o: cá nh cử a cá nh tủ . 5.
    Tay ngườ i, trừ phầ n bà n tay ra: cá nh tay kề vai sá t cá nh. 6. Khoả ng đấ t trả i dà i, rộ ng ra:
    cá nh đồ ng cá nh rừ ng. 7. Cá c lự c lượ ng đố i lậ p trong mộ t tổ chứ c: cá nh tả cá nh hữ u ă n cá nh.
    8. Phe, phá i cù ng mộ t số đặ c điểm chung: cá nh đà n ô ng.
    cá nh bèo
    - dt. Thâ n phậ n nhỏ mọ n và trô i nổ i: Nghĩ mình mặ t nướ c cá nh bèo, đã nhiều lưu lạ c lạ i
    nhiều gian truâ n (K).
    cá nh cử a
    - dt. Tấ m mỏ ng lắ p và o trụ c (bả n lề) để đó ng mở cử a: Hai cá nh cử a đều hỏ ng.
    cá nh đồ ng
    - dt. Khoả ng ruộ ng rộ ng bao la: Xa xô i cá ch mấ y cá nh đồ ng (cd).
    cá nh sinh
    - đgt. (H. cá nh: thêm và o; sinh: số ng) Quyết số ng: Nắ m vữ ng phương châ m trườ ng kì khá ng
    chiến, tự lự c cá nh sinh (Trg-chinh).
    cá nh tay
    - d. Bộ phậ n củ a tay từ bả vai đến cổ tay. Giơ cá nh tay lên đỡ .
    cạ nh
    - dt. 1. Cá i đườ ng giữ a hai mặ t phẳ ng gậ p thà nh gó c: khô ng tì ngự c và o cạ nh bà n. 2. Chỗ giá p
    liền bên: Nhà ở cạ nh đườ ng ngồ i bên cạ nh. 3. Đoạ n thẳ ng hay nử a đườ ng thẳ ng giớ i hạ n
    mộ t hình hình họ c: cạ nh mộ t tam giá c cạ nh củ a mộ t gó c.
    cạ nh khó e
    - cạ nh khoé tt, trgt. Nó i mộ t cá ch bó ng gió để châ m chọ c, xoi mó i: Mấ y điều cạ nh khoé nó i
    thêm gay (NgCgTrứ ).
    cạ nh tranh
    - đg. Cố gắ ng già nh phầ n hơn, phầ n thắ ng về mình giữ a nhữ ng ngườ i, nhữ ng tổ chứ c hoạ t
    độ ng nhằ m nhữ ng lợ i ích như nhau. Cá c cô ng ti cạ nh tranh vớ i nhau già nh thị trườ ng.
    cao
    - 1 dt. đphg. Đơn vị đo diện tích ở Nam Bộ trướ c đâ y bằ ng 1/10 héc ta; cò n gọ i là sà o.
    - 2 dt. 1. Thuố c chế từ nướ c xương độ ng vậ t, cô đặ c thà nh bá nh: cao khỉ cao hổ cố t cao ban
    long (Cao nấ u từ gạ c nai (miếng 100g), dù ng ngâ m và o chá o nó ng hoặ c nướ ng phồ ng để ă n,
    hay có thể ngâ m rượ u vớ i mậ t ong để uố ng, dù ng an thai, giả m đau, hạ huyết, phụ nữ , ngườ i
    già , gầ y yếu, suy nhượ c). 2. Thuố c đô ng y đượ c chế từ cá c dượ c liệu, pha vớ i rượ u ở độ đậ m
    đặ c thích hợ p: cao bá ch bộ cao toà n tính.
    - 3 tt. 1. Có khoả ng cá ch lớ n đố i vớ i mặ t đấ t theo hướ ng thẳ ng lên, hoặ c so vớ i cá i khá c: đấ t
    thấ p trờ i cao Nhà nà y cao hơn nhà kia cao điểm cao nguyên cao xạ đề cao. 2. Có khoả ng
    cá ch chừ ng nà o đó theo chiều thẳ ng đứ ng: Ngườ i cao mét bả y Nhà cao hơn chụ c mét. 3.
    Hơn hẳ n mứ c bình thườ ng: Nă ng suấ t cao đạ t thà nh tích cao cao á p cao cấ p cao đẳ ng cao
    quý cao thế cao thượ ng thanh cao. 4. (â m thanh) có tầ n số rung độ ng lớ n: Nố t nhạ c cao cao
    tầ n.
    - 4 tt. Kiêu, là m ra vẻ có giá : đã muố n lấ y lắ m rồ i cò n là m cao.
    - 5 Mộ t tên gọ i khá c củ a dâ n tộ c Cơ-Tu.
    cao áp
    - dt. (H. cao: cao; á p: ép) á p suấ t cao: Cao á p củ a hơi trong nồ i hơi. // tt. Có á p suấ t cao: Đèn
    cao á p.
    cao bay xa chạ y
    - (id.). x. cao chạ y xa bay.
    cao bồ i
    - (cowboy) 1. Ngườ i là m nghề chă n gia sú c ở Bắ c Mĩ. 2. Ngườ i ă n mặ c lố lă ng, luô n giở thó i
    ngô ng nghênh, cà n rỡ : ă n mặ c theo lố i cao bồ i phim cao bồ i Khô ng nên chơi vớ i mấ y đứ a
    cao bồ i đó .
    cao cả
    - tt. Lớ n lao về mặ t đạ o đứ c: Tinh thầ n cao cả ; Cử chỉ cao cả .
    cao cấ p
    - t. (thườ ng dù ng phụ sau d.). Thuộ c cấ p cao, trên trung cấ p. Cá n bộ cao cấ p. Lớ p kĩ thuậ t
    cao cấ p. Hà ng cao cấ p.
    cao cườ ng
    - tt. Tà i giỏ i, mạ nh mẽ hơn ngườ i: võ nghệ cao cườ ng phép thuậ t cao cườ ng bả n lĩnh cao
    cườ ng.
    cao danh
    - dt. (H. danh: danh tiếng) Danh tiếng lừ ng lẫ y: Nghe tiếng cao danh đã lâ u, nay mớ i đượ c
    gặ p ngà i.
    cao đẳ ng
    - t. 1 Thuộ c bậ c họ c cao, trên trung họ c, nhưng thườ ng thấ p hơn đạ i họ c. Trườ ng cao đẳ ng
    sư phạ m. 2 (Sinh vậ t) thuộ c bậ c cao, có tổ chứ c cơ thể phá t triển đầ y đủ , phứ c tạ p. Ngườ i
    thuộ c loạ i độ ng vậ t cao đẳ ng.
    cao độ
    - I. dt. 1. Độ cao: cao độ củ a â m thanh. 2. Mứ c độ cao hơn bình thườ ng: lò ng că m thù đến cao
    độ . II. tt. Mứ c độ cao: cố gắ ng cao độ phá t huy cao độ tính chủ độ ng, sá ng tạ o củ a tuổ i trẻ.
    cao hứ ng
    - tt. (H. hứ ng: hứ ng thú ) Có hứ ng thú ở mứ c cao: Thă m vịnh Hạ -long, cao hứ ng là m mộ t bà i
    thơ bá t cú .
    cao kiến
    - I d. (id.). Ý kiến hay và sá ng suố t hơn hẳ n nhữ ng ý kiến thô ng thườ ng. Quả là mộ t cao kiến.
    - II t. Có nhiều ý kiến hay và sá ng suố t, có khả nă ng nhìn xa thấ y trướ c hơn hẳ n ngườ i
    thườ ng. Nhữ ng bậ c .
    cao lâ u
    - 1 dt. Hiệu ăn lớ n, bá n cá c mó n ăn Trung Quố c.
    - 2 (xã ) h. Cao Lộ c, t. Lạ ng Sơn.
    cao lương
    - 1 dt. (H. lương: câ y lú a) Loà i câ y họ lú a, hạ t trò n và to: Ngườ i Trung-quố c trồ ng cao lương
    để là m bá nh.
    - 2 dt. (H. cao: béo; lương: gạ o ngon) Thứ c ă n quí và ngon: Miếng cao lương phong lưu
    nhưng lợ m (CgO).
    cao minh
    - t. (cũ ). Tà i giỏ i và sá ng suố t. Cá c bậ c cao minh.
    cao ngạ o
    - t. Kiêu kì, ngạ o mạ n, tự coi là hơn hẳ n ngườ i khá c. Giọ ng cao ngạ o, khinh bạ c.
    cao nguyên
    - dt. Vù ng đấ t bằ ng phẳ ng, rộ ng lớ n, nổ i lên hẳ n, có sườ n dố c rõ rệt: cao nguyên Mộ c Châ u
    phá t triển chă n nuô i trồ ng trọ t ở cá c cao nguyên.
    cao quý
    - t. Có giá trị lớ n về mặ t tinh thầ n rấ t đá ng quý trọ ng. Tình cả m cao quý. Phầ n thưở ng cao
    quý.
    cao siêu
    - tt. Rấ t cao, vượ t xa hẳ n mứ c thườ ng, ít ai đạ t tớ i: tà i nghệ cao siêu tư tưở ng cao siêu ướ c
    mơ cao siêu.
    cao su
    - cao-su dt. (Phá p: caoutchouc) 1. Câ y cù ng họ vớ i thầ u dầ u, mọ c ở vù ng nhiệt đớ i có chấ t
    nhự a mủ rấ t cầ n cho cô ng nghiệp: Đồ n điền cao-su 2. Chấ t đà n hồ i và dai chế từ mủ câ y cao-
    su: Bộ nâ u sồ ng và đô i dép cao-su (X-thuỷ); Giá cao-su trên thế giớ i. // tt. Có thể co giã n
    (thtụ c): Kế hoạ ch cao-su.
    cao tă ng
    - d. Nhà sư tu hà nh lâ u nă m, có đứ c độ cao.
    cao thế
    - Nh. Điện cao thế.
    cao thủ
    - dt. (H. thủ : tay) Ngườ i giỏ i giang và o hạ ng nhấ t trong mộ t ngà nh: Đó là mộ t cao thủ về võ
    nghệ.
    cao thượ ng
    - t. Cao cả , vượ t hẳ n lên trên nhữ ng cá i tầ m thườ ng, nhỏ nhen về phẩ m chấ t, tinh thầ n. Hà nh
    độ ng cao thượ ng. Con ngườ i cao thượ ng. Số ng vì mộ t mụ c đích cao thượ ng.
    cao ủy
    - cao uỷ dt. 1. Viên chứ c ngoạ i giao củ a mộ t nướ c ở nướ c khá c tương đương vớ i đạ i sứ : cao
    uỷ Phá p ở Đô ng Dương. 2. Viên chứ c cao cấ p củ a mộ t tổ chứ c quố c tế, phụ trá ch về mộ t vấ n
    đề gì: cao uỷ Liên hợ p quố c về ngườ i tị nạ n.
    cao vọ ng
    - dt. (H. vọ ng: trô ng xa) Niềm mong ướ c cao xa: Nhữ ng cao vọ ng mà thờ i thế gâ y nên
    (ĐgThMai).
    cao xạ
    - d. Cao xạ phá o (nó i tắ t); phá o cao xạ . Khẩ u cao xạ . Chiến sĩ cao xạ .
    cà o
    - 1 I. dt. Dụ ng cụ có ră ng bằ ng sắ t hoặ c tre gỗ , tra và o cá n dà i dù ng để san bằ ng, là m cỏ , vơ
    rơm rá c: lấ y cà o mà san đấ t. II. đgt. 1. Dù ng cà o để san bằ ng, là m cỏ , vơ rơm rá c: cà o cỏ cà o
    cho bằ ng. 2. (Cá c vậ t nhọ n) mó c và o và kéo trên bề mặ t, là m rá ch toạ c: Gai cà o á o rá ch Chơi
    bờ i thế nà o mà để chú ng nó cà o và o mặ t.
    - 2 dt. Tên mộ t kiểu đá nh bà i: đá nh bà i cà o.
    cà o cà o
    - dt. Loà i sâ u bọ cá nh thẳ ng, cù ng họ vớ i châ u chấ u, nhưng đầ u nhọ n: Cà o cà o giã gạ o bà
    xem, bà may áo đỏ , áo đen cho cà o (cd).
    cả o bả n
    - dt. (H. bả n: bả n viết) Bả n thả o mộ t tá c phẩ m: Nhữ ng cả o bả n củ a mộ t đạ i vă n hà o.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    C (2)

    cá o
    - 1 I d. 1 Thú ă n thịt, số ng ở rừ ng, gầ n vớ i chó , nhưng châ n thấ p, tai to và mõ m nhọ n, rấ t
    tinh khô n. Cá o bắ t gà . Mèo già hoá cá o*. 2 (ph.). Mèo rừ ng.
    - II t. (kng.). Tinh ranh, gian giả o. Thằ ng cha ấy lắ m.
    - 2 d. (cũ ). Bà i vă n thườ ng lấ y danh nghĩa nhà vua để cô ng bố cho dâ n chú ng biết nhữ ng
    điều có tầ m quan trọ ng lớ n. Nguyễn Trã i viết bà i cá o "Bình Ngô ".
    - 3 đg. 1 (cũ ). Trình, thưa. 2 Viện cớ để từ chố i, để xin khỏ i phả i là m. Cá o ố m, khô ng dự hộ i
    nghị.
    cá o biệt
    - đgt. Nó i lờ i từ biệt: đứ ng dậ y cá o biệt mọ i ngườ i, rồ i lên ngự a ra đi.
    cá o cấ p
    - đgt. (H. cấ p: gấ p gá p) Bá o tin nguy cấ p: Nhậ n đượ c tin cá o cấ p, anh ấ y đi ngay.
    cá o chung
    - đg. (vch.). Có dấ u hiệu cho biết là đã kết liễu; suy tà n (thườ ng nó i về chế độ xã hộ i). Chủ
    nghĩa thự c dâ n đã cá o chung.
    cá o giá c
    - đgt. Tố giá c, tố cá o tộ i trạ ng kẻ nà o trướ c cơ quan chứ c trá ch: đơn cá o giá c.
    cá o lỗ i
    - đg. (trtr.). Xin lỗ i, xin thứ lỗ i. Xin cá o lỗ i cù ng bạ n đọ c vì nhữ ng sai só t củ a bà i bá o.
    cá o phó
    - I. đgt. Bá o tin về việc tang: thư cá o phó . II. dt. Bả n viết đă ng tin tang lễ: đă ng cá o phó trên
    bá o đọ c cá o phó .
    cá o thị
    - đgt. (H. thị: cho biết) Nó i chính quyền thô ng bá o cho mọ i ngườ i biết: Uỷ ban huyện đã cá o
    thị cho nhâ n dâ n biết.
    cá o trạ ng
    - d. Bả n nêu tộ i trạ ng. Cô ng tố viên đọ c bả n cá o trạ ng.
    cá o từ
    - đgt. 1. Xin từ chố i: bả o việc gì nó cũ ng cá o từ . 2. Nó i lờ i xin phép ra về: đứ ng dậ y cá o từ chủ
    nhà .
    cạ o
    - đgt. 1. Cắ t sá t da tó c hay lô ng: Cạ o đầ u; Cạ o râ u; Cạ o lô ng lợ n 2. Là m cho lớ p bá m và o bên
    ngoà i bong ra: Cạ o gỉ; Cạ o vô i tườ ng; Cạ o lớ p sơn ở cử a 3. Mắ ng nghiêm khắ c (thtụ c): Đi
    chơi đêm về bị bố cạ o cho mộ t mẻ.
    cạ o giấ y
    - đg. (kng.). Là m việc bà n giấ y trong cô ng sở (hà m ý khinh hoặ c mỉa mai). Nghề cạ o giấ y củ a
    cô ng chứ c.
    cá p
    - (cable) dt. 1. Dâ y lớ n bện bằ ng nhiều lầ n dâ y kim loạ i hoặ c cá c loạ i dâ y khá c, có khả nă ng
    chịu lự c lớ n. 2. Loạ i dâ y mềm chế tạ o từ thép, sợ i thự c vậ t, sợ i tổ ng hợ p hoặ c sợ i khoá ng vậ t
    để dẫ n điện hay cá c tín hiệu: sợ i cá p quang.
    cạ p
    - 1 dt. 1. Đai bằ ng tre bao quanh mép mộ t số đồ đan lá t để cho khỏ i bung ra: Cạ p rổ ; Cạ p
    thú ng 2. Vả i khâ u chung quanh chiếu để cho đẹp: Chiếu có cạ p điều 3. Nẹp vả i khâ u liền và o
    chỗ thắ t lưng củ a quầ n hay vá y: Luồ n dâ y chun và o cạ p quầ n. // đgt. 1. Đặ t đai và o đồ đan
    lá t: Cạ p lạ i cá i rổ 2. Khâ u vả i và o chung quanh, chiếc chiếu: Cạ p chiếu.
    - 2 đgt. Đắ p thêm đấ t và o cho vữ ng thêm: Cạ p châ n dê. // tt. Mớ i đượ c đắ p thêm đấ t: Đườ ng
    sụ t. đườ ng cạ p, thù ng xe, bá nh xe bị rê đi (NgTuâ n).
    cá t
    - d. 1 Đá vụ n thà nh hạ t nhỏ dướ i 2 millimet, có thà nh phầ n chủ yếu là thạ ch anh và cá c
    khoá ng vậ t khá c. Bã i cá t. Đã i cá t lấ y và ng. Dã trà ng xe cá t. 2 Hình hạ t rấ t nhỏ và đều trên
    mặ t hà ng dệt do sợ i să n co lạ i tạ o thà nh. Thứ nhiễu nhỏ cá t.
    cá t cá nh
    - dt. (Cá t và cá nh là tên câ y) Loà i thự c vậ t lá hình bồ dụ c, có ră ng cưa hoa hình chuô ng, rễ
    dù ng là m thuố c: Trầ u nà y têm nhữ ng vô i tà u, giữ a đệm cá t cá nh, hai đầ u quế cay (cd).
    cá t hung
    - t. (cũ ). Là nh hoặ c dữ (nó i khá i quá t). Bó i việc cá t hung.
    cá t tườ ng
    - Nh. Cá t triệu.
    - (xã ) h. Phù Cá t, t. Bình Định.
    cau
    - 1 dt. 1. Loà i câ y thuộ c họ dừ a, thâ n cộ t, chỉ có lá ở ngọ n, quả dù ng để ă n trầ u: Thiếu đấ t
    trồ ng dừ a, thừ a đấ t trồ ng cau (tng) 2. Quả củ a câ y cau dù ng để ă n trầ u: Yêu nhau cau bả y bổ
    ba, ghét nhau cau bả y bổ ra là m mườ i.
    - 2 đgt. Nhíu lô ng mà y: Đô i mà y cau lạ i.
    cau có
    - đg. (hay t.). Nhă n nhó vì khó chịu, bự c dọ c. Cau có vớ i mọ i ngườ i. Nét mặ t cau có .
    cau mà y
    - đgt. Nhíu lô ng mà y tỏ ra rấ t bự c tứ c: Chợ t y cau mà y, rú t mộ t cuố n ra lẩ m bẩ m (Ng-hồ ng).
    cà u nhà u
    - đg. Nó i lẩ m bẩ m tỏ ý khô ng bằ ng lò ng. Cà u nhà u vớ i bạ n. Cà u nhà u trong miệng.
    cá u
    - 1 đgt. Tỏ ra bự c tứ c, chự c gâ y gổ , chử i mắ ng, đậ p phá mộ t cá ch thiếu suy nghĩ: phá t cá u
    Nghe nó nó i, chú t nữ a mình nổ i cá u thì hỏ ng việc.
    - 2 I. dt. Cặ n ghét, bụ i bặ m bá m và o ngườ i hay vậ t gì: Cá u bá m đầ y ngườ i Chén nhiều cá u. II.
    tt. Có nhiều cá u bá m: ấ m chén cá u đen cả , chẳ ng ai dá m uố ng nướ c.
    cá u kỉnh
    - đgt. Tỏ vẻ bự c tứ c bằ ng lờ i nó i gay gắ t: Độ ng mộ t tí cũ ng cá u kỉnh (Tô -hoà i).
    cá u tiết
    - đg. (kng.). Cá u giậ n vì bị chọ c tứ c, có thể dẫ n đến nhữ ng phả n ứ ng hoặ c hà nh vi thô bạ o. Bị
    chạ m nọ c, nó cá u tiết lên. Nó i thế dễ là m cho ngườ i ta cá u tiết.
    cay
    - tt. 1. Có vị nồ ng, là m cho tê đầ u lưỡ i: cay như ớ t rượ u cay gừ ng cay muố i mặ n (tng.). 2. Có
    cả m giá c xó t, khó chịu ở mộ t số giá c quan: mắ t cay sè. 3. Xó t xa, tứ c tố i vì thấ t bạ i, thua thiệt
    nặ ng nề: bị mộ t vố rấ t cay. 4. Tứ c tố i vì là m khô ng nên chuyện, nô n nó ng là m cho kì đượ c:
    ô ng ta đang cay là m việc đó .
    cay đắ ng
    - tt. Xó t xa trong lò ng: Nỗ i lò ng cà ng nghĩ, cà ng cay đắ ng lò ng (K).
    cay độ c
    - t. Có á c ý, thâ m hiểm là m cho ngườ i khá c đau đớ n, xó t xa đến cự c độ . Lờ i châ m biếm cay
    độ c.
    cay nghiệt
    - tt. Độ c á c, khắ t khe, nghiệt ngã trong đố i xử : Bà chủ cay nghiệt ă n ở cay nghiệt Cà ng cay
    nghiệt lắ m cà ng oan trá i nhiều (Truyện Kiều).
    cà y
    - dt. Nô ng cụ dù ng sứ c kéo củ a trâ u, bò hay củ a má y cà y, để xú c và lậ t đấ t: Mộ t cà y, mộ t
    cuố c, thú nhà quê (NgTrã i). // đgt. 1. Xú c và lậ t đấ t bằ ng cá i cà y: Cà y sâ u, bừ a kĩ, phâ n tro
    cho đều (cd) 2. Là m cho mặ t đấ t tung lên: Bom đạ n địch cà y đi cà y lạ i mả nh đấ t ấ y 3. Ra sứ c
    là m mộ t việc gì phả i vấ t vả và lâ u la (thtụ c): Anh ấ y cà y mô n toá n suố t đêm qua.
    cà y bừ a
    - đgt. Là m đấ t để cấ y trồ ng nó i chung: đã cà y bừ a xong xuô i.
    cà y cấ y
    - đgt. Là m nhữ ng việc chủ yếu trong nô ng nghiệp: Thá ng bả y cà y cấ y đã xong (cd).
    cá y
    - d. Cua số ng ở nướ c lợ , có mộ t cà ng rấ t lớ n, châ n có lô ng, thườ ng dù ng là m mắ m. Mắ m cá y.
    Nhá t như cá y (hết sứ c nhú t nhá t).
    cạ y
    - 1 đgt. Là m cho long ra, bậ t ra bằ ng cá ch bẩ y và o khe hở : cạ y nắ p hò m cạ y cử a.
    - 2 đgt. Lá i thuyền sang bên trá i: cạ y thuyền nhanh kẻo hú c và o mỏ m đá .
    cắ c kè
    - dt. (độ ng) x. Tắ c kè.
    cặ c
    - d. (thgt.). Dương vậ t.
    că m
    - 1 đgt. Tứ c giậ n ngầ m, nén dồ n trong lò ng: Nghe nó nó i tô i că m lắ m.
    - 2 dt. đphg Nan hoa.
    că m că m
    - trgt. Nó i rét run lên: Rét că m că m mà chỉ có mộ t manh á o mỏ ng.
    că m hờ n
    - đg. Că m giậ n và oá n hờ n sâ u sắ c.
    că m thù
    - đgt. Că m giậ n sô i sụ c, thú c giụ c phả i trả thù : lò ng că m thù giặ c că m thù sâ u sắ c.
    cằ m
    - dt. Bộ phậ n củ a mặ t ngườ i do xương hà m dướ i tạ o nên: Râ u ô ng nọ cắ m cằ m bà kia (tng).
    cắ m trạ i
    - đgt. Nó i thanh niên, họ c sinh đó ng lều ở mộ t nơi, để sinh hoạ t vui chơi trong ngà y nghỉ:
    Hồ i đó là mộ t hướ ng đạ o sinh, chủ nhậ t nà o tô i cũ ng đi cắ m trạ i trên nú i vớ i anh em.
    cặ m
    - đg. 1 (ph.). x. cắ m. 2 (Goò ng, xe) bị trậ t bá nh hoặ c bị lú n lầ y, khô ng đi đượ c. Xe cặ m trên
    đườ ng lầ y.
    cặ m cụ i
    - đgt. Chă m chú , mả i miết là m việc gì: cặ m cụ i vớ i cô ng việc ở đờ i đượ c mấ y gang tay, Hơi
    đâ u cặ m cụ i cả ngà y lẫ n đêm (cd.).
    că n
    - 1 dt. 1. Nhà nhỏ lắ m: Hộ i nghị diễn ra tạ i mộ t că n lá n nhỏ (VNgGiá p) 2. Gian nhà : Ngô i nhà
    chỉ có hai că n.
    - 2 dt. (toá n) Số mà lũ y thừ a bậ c n bằ ng số đã cho: 4 là că n bậ c 2 cử a 16, 2 là că n bậ c 3 củ a 8.
    că n bả n
    - I d. (id.; kết hợ p hạ n chế). Cá i là m nền gố c, cá i cố t yếu quy định bả n chấ t củ a sự vậ t. Về că n
    bả n. Trên că n bả n.
    - II t. Cố t yếu, có tá c dụ ng quy định bả n chấ t củ a sự vậ t. Sự khá c nhau . Vấ n đề că n bả n.
    - III p. (dù ng phụ trướ c đg., t.). Về . Ý kiến că n bả n giố ng nhau.
    că n cơ
    - I. dt. Nền tả ng, cơ sở vữ ng chắ c: Nhà ấ y là m ă n có că n cơ. II. tt. Biết lo toan, chắ t chiu để
    gâ y dự ng vố n, tạ o tiền đề là m ă n vữ ng chắ c: là m ă n că n cơ mộ t con ngườ i că n cơ tính nết
    că n cơ.
    că n cứ
    - dt. (H. că n: rễ; cứ : dự a và o) 1. Điều có thể dự a và o chắ c chắ n: Chú ng ta có că n cứ để tin
    rằ ng ta đượ c thiên nhiên ưu đã i (PhVĐồ ng) 2. Nơi tậ p trung nhữ ng phương tiện cầ n thiết
    cho việc tiến hà nh chiến tranh: Că n cứ hả i quâ n; Că n cứ khô ng quâ n 3. Nơi tậ p trung mộ t
    lự c lượ ng sẵ n sà ng chiến đấ u: Bộ độ i ta và o Tâ y-bắ c mở rộ ng că n cứ (NgTuâ n). // đgt. Dự a
    và o; chiếu theo: Că n cứ và o luậ t hô n nhâ n và gia đình.
    că n cướ c
    - d. 1 Nhữ ng đặ c điểm để nhậ n rõ đượ c mộ t ngườ i gồ m họ và tên, ngà y và nơi sinh, cha mẹ
    đẻ, đặ c điểm về nhâ n dạ ng, v.v. (nó i tổ ng quá t). 2 Giấ y chứ ng nhậ n có ghi rõ că n cướ c, có
    dá n ả nh và lă n tay, do chính quyền cấ p.
    că n dặ n
    - đgt. Dặ n dò tỉ mỉ, cẩ n thậ n: că n dặ n con cá i Thầ y giá o că n dặ n họ c trò trướ c khi đi thi.
    că n nguyên
    - dt. (H. că n: gố c rễ; nguyên: nguồ n) Nguồ n gố c củ a sự việc: Giả hình nam tử , ai tườ ng că n
    nguyên (QÂ TK).
    că n tính
    - dt. (H. că n: gố c rễ; tính: tính chấ t) Bả n tính củ a con ngườ i: Că n tính tiểu tư sả n là bấ p bênh,
    thiếu kiên quyết (Trg-chinh).
    că n vặ n
    - đg. Hỏ i cặ n kẽ đến cù ng cố t cho lộ ra sự việc. Că n vặ n cho ra lẽ.
    cằ n cỗ i
    - tt. 1. (Đấ t đai) rấ t cằ n, khô ng chú t mà u mỡ : Đấ t cằ n cỗ i. 2. Trở nên già cỗ i, khô ng cò n khả
    nă ng phá t triển: Câ y cố i cằ n cỗ i. 3. Mấ t hết cả m xú c, tình cả m, khô ng có khả nă ng sá ng tạ o:
    Tâ m hồ n cằ n cỗ i Tính tình cằ n cỗ i theo nă m thá ng.
    cằ n nhằ n
    - đgt. Lẩ m bẩ m để phà n nà n, đay nghiến vì bự c bộ i vớ i ai: Chồ ng về muộ n, vợ cứ cằ n nhằ n.
    cắ n
    - 1 đg. 1 Giữ và siết chặ t bằ ng ră ng hoặ c giữ a hai hà m, thườ ng để là m đứ t, là m thủ ng. Cắ n
    miếng bá nh. Cắ n chặ t mô i lạ i. Sâ u cắ n lú a. Cõ ng rắ n cắ n gà nhà (tng.). Cá cắ n câ u. 2 Là m đau
    nhứ c, ngứ a ngá y như bị cắ n. Bị rô m cắ n. 3 (kết hợ p hạ n chế). Khớ p và o nhau rấ t chặ t. Bà n
    đó ng cắ n mộ ng. Thú ng thó c đầ y cắ n cạ p. 4 (Chấ t mà u) thấ m và o và bá m chặ t. Mự c cắ n và o
    giấ y, khó tẩ y. Chấ t cắ n mà u.
    - 2 đg. (ph.). Sủ a. Tiếng chó cắ n.
    cắ n câ u
    - đgt. Đã mắ c và o mưu cá m dỗ củ a ngườ i ta, ví như cá tưở ng mồ i ngon cắ n bậ p phả i lưỡ i
    câ u: Lã o ta đã cắ n câ u rồ i, bâ y giờ phụ thuộ c ở chú ng ta Cá cắ n câ u biết đâ u mà gỡ , Chim
    và o lồ ng biết thuở nà o ra (cd.).
    cắ n cỏ
    - đgt. x. Cắ n rơm cắ n cỏ .
    cắ n ră ng
    - đg. Nghiến hai hà m ră ng lạ i để cố chịu đự ng nỗ i đau đớ n; cố gắ ng chịu đự ng nỗ i đau,
    khô ng nó i ra. Cắ n ră ng chịu đau. Khổ đến mấ y cũ ng cắ n ră ng mà chịu.
    cắ n rứ t
    - đgt. Day dứ t trong lò ng, khô ng sao yên đượ c: lương tâ m bị cắ n rứ t.
    cắ n xé
    - đgt. Xung độ t, nó i xấ u nhau vì tranh già nh thứ gì: Anh em ruộ t vì tranh gia tà i mà cắ n xé
    nhau.
    cặ n
    - d. Tạ p chấ t trong nướ c, lắ ng xuố ng đá y vậ t đự ng. Uố ng nướ c chừ a cặ n (tng.). Cơm thừ a
    canh cặ n*.
    cặ n bã
    - dt. Cá i vô dụ ng, xấ u xa, thấ p hèn, đá ng bỏ đi, ví như phầ n cặ n và bã sau khi đã chắ t lọ c, lấ y
    hết tinh chấ t: trừ bỏ cặ n bã vă n chương cặ n bã phầ n tử cặ n bã trong xã hộ i.
    cặ n kẽ
    - tt, trgt. Kĩ lưỡ ng, từ ng li từ ng tí: Dặ n dò cặ n kẽ; Lờ i dạ y bả o cặ n kẽ.
    că ng
    - 1 d. Trạ i tậ p trung (dướ i thờ i thự c dâ n Phá p) để giam giữ nhiều ngườ i.
    - 2 I đg. 1 Kéo cho thậ t thẳ ng ra theo bề dà i hoặ c theo mọ i hướ ng trên mộ t bề mặ t. Că ng dâ y.
    Că ng mặ t trố ng. Gió că ng buồ m. 2 Tậ p trung sứ c hoạ t độ ng đến cao độ và o mộ t hướ ng nhấ t
    định. Că ng hết sứ c ra mà là m. Că ng mắ t nhìn trong bó ng tố i.
    - II t. 1 Ở trạ ng thá i dã n thẳ ng ra đến mứ c cao nhấ t, do sứ c kéo hoặ c do lự c ép từ bên trong.
    như dâ y đà n. Quả bó ng bơm rấ t că ng. Vú că ng sữ a. 2 (kng.). Như că ng thẳ ng. Đầ u ó c rấ t
    că ng. Là m việc că ng. Tình hình că ng. 3 (Đườ ng đạ n, đườ ng bó ng) thẳ ng, vì đượ c phó ng
    mạ nh. Phá t bó ng rấ t că ng.
    că ng thẳ ng
    - tt. 1. Tậ p trung sự chú ý ở mứ c độ cao trong suy nghĩ, trong cô ng việc: đầ u ó c că ng thẳ ng
    là m việc quá că ng thẳ ng. 2. Có mâ u thuẫ n phá t triển cao, rấ t gay cấ n, đang có nguy cơ bù ng
    nổ : Quan hệ hai nướ c rấ t că ng thẳ ng Tình hình ngà y mộ t că ng thẳ ng hơn.
    cẳ ng
    - 1 dt. 1. Phầ n củ a chi dướ i từ đầ u gố i xuố ng đến cổ châ n: Đi xa mỏ i cẳ ng 2. Châ n độ ng vậ t:
    Cẳ ng bò .
    - 2 dt. Gố c mộ t số câ y nhỏ : Phơi khô cẳ ng cà để là m củ i.
    cẳ ng tay
    - d. (kng.). Phầ n củ a chi trên từ khuỷu đến cổ tay. Bắ c thang lên đến tậ n trờ i, Bắ t ô ng Nguyệt
    Lã o đá nh mườ i cẳ ng tay (cd.).
    cắ p
    - 1 đgt. 1. Kẹp cá nh tay và o ná ch hoặ c bên sườ n: cắ p sá ch đến trườ ng. 2. Kẹp chặ t bằ ng
    mó ng vuố t, cà ng, mỏ : Diều cắ p gà bị cua cắ p.
    - 2 đgt. Lấ y củ a ngườ i khá c mộ t cá ch lén lú t, vụ ng trộ m: ă n cắ p lấ y cắ p kẻ cắ p.
    cặ p
    - 1 dt. Hai ngườ i hoặ c hai vậ t có liên quan chặ t chẽ vớ i nhau: Cặ p vợ chồ ng; Cặ p gà ; Cặ p á o.
    - 2 dt. Đồ dù ng có mộ t hay nhiều ngă n, có thể mở ra, gấ p và o, thườ ng là m bằ ng da, hoặ c giấ y
    bồ i, hoặ c vả i giả da, để đự ng sá ch vở , giấ y tờ ...: Họ c sinh cắ p cặ p đi họ c; ô ng bộ trưở ng quên
    cá i cặ p trên ô -tô .
    - 3 dt. Đồ dù ng gồ m hai thanh cứ ng để kẹp, để gắ p: Cá i cặ p tó c; Cá i cặ p gắ p than.
    - 4 dt. Quang gồ m nhữ ng thanh tre cứ ng dù ng để gá nh lú a, gá nh mạ : Em bé cũ ng gá nh đượ c
    hai cặ p mạ .
    - 5 dt. Thịt hay cá kẹp và o hai thanh tre, nướ ng trên than: Ă n bú n vớ i mộ t cặ p chả .
    - 6 dt. Đồ dù ng để giữ quầ n á o khi phơi trên dâ y: Nhữ ng cặ p bằ ng nhự a khô ng bền bằ ng
    nhữ ng cặ p bằ ng gỗ . // đgt. Kẹp lạ i để giữ : Trờ i gió , phơi quầ n á o thì phả i cặ p.
    cặ p đô i
    - tt. Gắ n hai cá i và o vớ i nhau: Tế bà o cặ p đô i. // đgt. Gá n ghép hai ngườ i khá c phá i: Họ cặ p
    đô i anh ta vớ i cô ấ y.
    cặ p kè
    - 1 d. Nhạ c khí gõ gồ m hai thỏ i gỗ cứ ng hình thoi bổ đô i, ghép thà nh bộ , thườ ng dù ng để
    đệm khi há t xẩ m, há t vè.
    - 2 đg. Theo liền bên cạ nh, khô ng rờ i nhau. Cặ p kè nhau như hình vớ i bó ng. Đi cặ p kè bên
    nhau.
    cắ t
    - 1 đgt. 1. Dù ng vậ t sắ c là m đứ t ra: cắ t cỏ cắ t thịt từ ng miếng cắ t tó c. 2. Thá i thuố c để bố c
    theo đơn: cắ t mấ y thang thuố c. 3. Phâ n nhiều mả nh, là m đứ t đoạ n: cắ t độ i hình địch cắ t
    đườ ng giao thô ng. 4. Tá ch ra khỏ i phầ n chung, phầ n chính yếu: cắ t và i xã để sá p nhậ p
    huyện bên cắ t mộ t và i chi tiết phụ . 5. Phâ n đi là m theo phiên: cắ t phiên cắ t ngườ i trự c nhậ t.
    6. Đỡ bó ng xoá y và thấ p sang bên đố i phương: cắ t bó ng rấ t đẹp.
    - 2 dt. Chim ă n thịt, dữ , nhỏ hơn diều hâ u, cá nh dà i, bay rấ t nhanh: nhanh như cắ t.
    cắ t bỏ
    - đgt. Khô ng cho tiếp tụ c nữ a: Cắ t bỏ mộ t nguồ n lợ i; Cắ t bỏ sự hoạ t độ ng.
    cắ t bớ t
    - đgt. Bỏ đi mộ t đoạ n; Bỏ đi mộ t phầ n: Cắ t bớ t mộ t đoạ n vă n.
    cắ t đặ t
    - đg. Sắ p xếp cô ng việc và cắ t cử ngườ i là m. Cắ t đặ t cô ng việc. Cắ t đặ t ngườ i nà o và o việc ấ y.
    cắ t ngang
    - đgt. 1. Cả n trở ở giữ a: Đoà n ô -tô cắ t ngang đườ ng 2. Là m đứ t đoạ n: Cắ t ngang câ u chuyện.
    cắ t nghĩa
    - đg. Giả i thích cho rõ nghĩa, cho hiểu đượ c điều gì. Cắ t nghĩa từ khó . Cắ t nghĩa mộ t hiện
    tượ ng.
    cắ t thuố c
    - đgt. Bố c thuố c nam hay thuố c bắ c cho ngườ i ố m: Ngườ i ta nó i cụ lang ấ y cắ t thuố c má t tay.
    cắ t xén
    - đg. Cắ t bỏ bớ t mộ t số phầ n, là m cho mấ t tính chấ t nguyên vẹn. Cắ t xén vở kịch. Cắ t xén
    hoặ c thêm thắ t để xuyên tạ c sự thậ t.
    câ m
    - tt. 1. Có tậ t mấ t khả nă ng nó i: Ngườ i câ m; Vừ a câ m vừ a điếc 2. Khô ng phá t ra tiếng: Tín
    hiệu câ m 3. Khô ng bậ t hơi: Chữ h câ m 4. Khô ng cầ n tiếng nó i: Kịch câ m 5. Khô ng có chữ chỉ
    địa danh: Bả n đồ câ m.
    câ m họ ng
    - đgt. 1. Đà nh phả i khô ng nó i gì, khô ng cã i lạ i đượ c (thtụ c): Mình nó i phả i, nó phả i câ m
    họ ng, khô ng dá m nó i lạ i 2. Từ dù ng để ra lệnh cho ngườ i dướ i khô ng đượ c nó i nữ a: Mà y
    hỗ n vớ i ô ng bà , cò n cã i gì, câ m họ ng đi.
    cầ m
    - 1 d. Đà n cổ hình ố ng má ng ú p, có nă m hoặ c bả y dâ y tơ; thườ ng dù ng trong vă n họ c cổ để
    chỉ đà n nó i chung. Cầ m, kì, thi, hoạ (đá nh đà n, chơi cờ , là m thơ và vẽ, coi là bố n thú vui củ a
    ngườ i trí thứ c thờ i phong kiến).
    - 2 đg. 1 Giữ trong bà n tay, giữ a cá c ngó n tay. Cầ m bú t viết. Cầ m tay nhau. 2 Đưa tay nhậ n
    lấ y. Cầ m tiền mà tiêu. 3 Nắ m để điều khiển, chỉ huy. Cầ m lá i. Cầ m quâ n đi đá nh giặ c. Cầ m
    quyền*. 4 Gử i củ a cả i cho ngườ i khá c giữ lạ i là m tin để vay tiền. Cầ m ruộ ng cho địa chủ .
    Cầ m đồ *. 5 Coi như là chủ quan đã nắ m đượ c, biết đượ c. Vụ nà y cầ m chắ c sẽ thu hoạ ch khá .
    6 Giữ lạ i mộ t chỗ , khô ng cho tự do hoạ t độ ng. Cầ m châ n giặ c. Cầ m tù *. 7 Giữ khá ch ở lạ i,
    khô ng để ra về; lưu lạ i. Cầ m khá ch ở lạ i. 8 Là m cho ngừ ng chả y ra ngoà i cơ thể (nó i về chấ t
    đang chả y ra nhiều và ngoà i ý muố n). Tiêm thuố c cầ m má u. Khô ng cầ m đượ c nướ c mắ t. 9
    (thườ ng dù ng trong câ u có ý phủ định). Nén giữ lạ i bên trong, khô ng để biểu hiện ra (nó i về
    tình cả m). Khô ng sao cầ m đượ c mố i thương tâ m. Cầ m lò ng*.
    cầ m ca
    - đgt. Đà n há t: Cầ m ca gió lọ t tiếng đà n (Truyện Hoa tiên).
    cầ m cá i
    - đgt. 1. Là m chủ mộ t canh bạ c: Cầ m cá i mộ t canh xó c đĩa 2. Là m chủ mộ t bá t họ : Bà ta cầ m
    cá i bá t họ ấ y.
    cầ m canh
    - đg. 1 Bá o hiệu từ ng canh. Trố ng cầ m canh. 2 (Â m thanh) nghe đều đều, từ ng lú c lạ i vang
    lên, nổ i lên (thườ ng trong đêm tố i). Tiếng đạ i bá c cầ m canh suố t đêm.
    cầ m cậ p
    - tt. Run rẩ y, ră ng va chạ m liên tiếp, do rét quá : run cầ m cậ p.
    cầ m chắ c
    - đgt. Nhấ t định đượ c: Cầ m chắ c thắ ng lợ i.
    cầ m chừ ng
    - đg. (thườ ng dù ng phụ sau đg., trong mộ t số tổ hợ p). Giữ ở mứ c vừ a phả i, cố t cho có , cho
    lấ y lệ để chờ đợ i. Là m việc cầ m chừ ng.
    cầ m cự
    - đgt. 1. Giữ thế giằ ng co trong chiến trườ ng: cầ m cự vớ i địch chuyển giai đoạ n cầ m cự sang
    tiến cô ng. 2. Chố ng đỡ để chặ n lạ i sự tấ n cô ng củ a lự c lượ ng mạ nh hơn: Quâ n địch chỉ cầ m
    cự đượ c mộ t thờ i gian.
    cầ m đầ u
    - đgt. Đứ ng đầ u mộ t nhó m ngườ i là m mộ t việc thườ ng là khô ng chính đá ng: Cầ m đầ u mộ t
    bă ng cướ p.
    cầ m lá i
    - đgt. Giữ tay lá i để điều khiển xe cộ , tà u bè: Cầ m lá i mặ c ai lă m đổ bến, giong lèo thâ y kẻ rắ p
    xuô i ghềnh (HXHương).
    cầ m lò ng
    - đg. (thườ ng dù ng trong câ u có ý phủ định). Nén giữ tình cả m, xú c độ ng. Khô ng cầ m lò ng
    đượ c trướ c cả nh thương tâ m. Cầ m lò ng khô ng đậ u (khô ng cầ m lò ng đượ c).
    cầ m má u
    - đgt. Khiến cho má u ngừ ng chả y: Bă ng ngay vết thương để cầ m má u.
    cầ m quyền
    - đg. Nắ m giữ chính quyền. Mộ t đả ng mớ i lên cầ m quyền. Nhà cầ m quyền.
    cầ m sắ t
    - dt. Quan hệ vợ chồ ng hoà hợ p, ví như quan hệ chung hợ p giữ a hai loạ i đà n (đà n cầ m và
    đà n sắ t) trong mộ t thú vui; phâ n biệt vớ i quan hệ bạ n bè đượ c ví bằ ng quan hệ gầ n gũ i củ a
    hai thú vui là cầ m kì (đà n và cờ ): Đem tình cầ m sắ t đổ i ra cầ m kì (Truyện Kiều) Chưa cầ m
    sắ t cũ ng tao khang (Truyện Hoa tiên).
    cầ m thú
    - dt. (H. cầ m: chim; thú : loà i thú ) Chim muô ng, loà i độ ng vậ t nó i chung: So loà i cầ m thú , thẹn
    mình lắ m sao (PhBChâ u).
    cầ m tù
    - đg. Giam giữ trong nhà tù . Bị bắ t cầ m tù .
    cẩ m
    - dt. 1. Viên cả nh sá t trưở ng thờ i thự c dâ n Phá p: ô ng cẩ m viên cẩ m. 2. Sở cả nh sá t thờ i thự c
    dâ n Phá p: sở cẩ m.
    cẩ m chướ ng
    - dt. (H. cẩ m: gấ m; chướ ng: tấ m chướ ng) Loà i câ y nhỏ có hoa thơm và có cá nh nhiều mà u
    sặ c sỡ : Bó hoa cẩ m chướ ng thơm ngá t.
    cẩ m lai
    - d. Câ y rừ ng cù ng họ vớ i trắ c, gỗ nặ ng, rắ n, lõ i đỏ hay đỏ và ng, có nhiều vâ n.
    cẩ m nang
    - dt. 1. Tú i gấ m, chứ a nhữ ng lờ i khuyên bí ẩ n, thườ ng dù ng trong truyện cổ : giở cẩ m nang
    mong tìm thấ y mưu mẹo cao kì. 2. Sá ch ghi tó m lượ c nhữ ng điều quan trọ ng và thiết yếu về
    vấ n đề nà o đó : cẩ m nang thuố c cẩ m nang củ a ngườ i cá ch mạ ng.
    cẩ m nhung
    - dt. (H. cẩ m: gấ m; nhung: nhung) Hà ng dệt hoa rấ t mịn: Bà ta mặ c á o cẩ m nhung.
    cẩ m thạ ch
    - d. x. đá hoa.
    cẩ m tú
    - dt. Cả nh thiên nhiên tươi đẹp hoặ c vă n chương rấ t hay, ví như có vẻ đẹp, hay giố ng như
    gấ m thêu: non sô ng cẩ m tú câ u vă n cẩ m tú .
    - (xã ) h. Cẩ m Thuỷ, t. Thanh Hoá .
    cấ m
    - đgt. 1. Khô ng cho phép: Chẳ ng ai cấ m ngườ i mang bị nó i khoá c (tng) 2. Khô ng đượ c có :
    Cấ m lử a. // tt. Khô ng đượ c xâ m phạ m: Rừ ng cấ m.
    cấ m chỉ
    - đg. Cấ m hẳ n, khô ng cho phép đượ c tiếp tụ c. Cấ m chỉ việc buô n bá n thuố c phiện.
    cấ m cố
    - đgt. Bị phạ t giam trong ngụ c, khô ng cho ra ngoà i: bị cấ m cố suố t mấ y nă m.
    cấ m cử a
    - đgt. Khô ng cho phép đến nhà mình nữ a: Thằ ng chá u hay ă n cắ p, bà cô đã cấ m cử a.
    cấ m địa
    - d. Khu vự c cấ m ngặ t khô ng đượ c tự do qua lạ i.
    cấ m khẩ u
    - đgt. Mắ c chứ ng bệnh là m miệng cứ ng lạ i, khô ng nó i đượ c, thườ ng do biến chứ ng: cụ ấ y đã
    cấ m khẩ u.
    cấ m thà nh
    - dt. (H. cấ m: chỗ vua ở ; thà nh: kinh thà nh) Nơi vua ở (cũ ): Cấ m thà nh bỗ ng chố c xô n xao
    chiến trườ ng (QSDC).
    cấ m vậ n
    - đg. Cấ m chuyên chở hà ng hoá bá n cho mộ t nướ c nà o đó , nhằ m bao vâ y và phá hoạ i kinh
    tế. Chính sá ch cấ m vậ n.
    câ n
    - 1 dt. Khă n dù ng là m mũ cho nhâ n vậ t trong sâ n khấ u truyền thố ng: câ n đai bố i tử .
    - 2 I. dt. Đồ dù ng đo độ nặ ng nhẹ củ a vậ t: đặ t lên câ n ngoắ c và o câ n xem thử . 2. Độ nặ ng nhẹ
    đượ c xá c định: nặ ng câ n nhẹ câ n. 3. Tên đơn vị đo cũ bằ ng 16 lạ ng ta, mỗ i lạ ng khoả ng
    0,605 ki-lô -gram: mộ t câ n và ng Kẻ tá m lạ ng ngườ i nử a câ n (tng.) 4. Tên gọ i củ a mộ t ki-lô -
    gram: mua mấ y câ n thịt. II. đgt. Dù ng câ n để biết độ nặ ng nhẹ củ a vậ t gì: câ n gạ o cho khá ch
    hà ng câ n gian. 2. Câ n cá c vị thuố c theo đơn, hợ p thà nh thang thuố c: câ n mấ y thang thuố c
    bổ . III. tt. 1. Ngang bằ ng, khô ng bị lệch: treo bứ c tranh khô ng câ n. 2. (Tam giá c) có hai cạ nh
    bằ ng nhau: tam giá c câ n. 3. Tương đương, ngang xứ ng nhau: câ n sứ c câ n tà i câ n xứ ng. 4.
    Cô ng bằ ng khô ng thiên lệch: ăn ở khô ng câ n.
    câ n bà n
    - dt. Câ n có mặ t bằ ng trên đó đặ t vậ t nặ ng để câ n: Câ n gạ o bằ ng câ n bà n.
    câ n bằ ng
    - I t. 1 Có tá c dụ ng bù trừ lẫ n nhau; ngang nhau, tương đương vớ i nhau. Thu và chi câ n bằ ng.
    2 Ở trạ ng thá i trong đó tấ t cả cá c lự c và tấ t cả cá c xu hướ ng đều hoà n toà n loạ i trừ lẫ n nhau.
    Con lắ c đang ở vị trí câ n bằ ng. Mấ t câ n bằ ng.
    - II đg. Là m cho trở thà nh . Đố i trọ ng dù ng để câ n bằ ng mộ t trọ ng lượ ng khá c.
    - III d. Trạ ng thá i . Câ n bằ ng bền. Câ n bằ ng độ ng.
    câ n đố i
    - I. tt. Hợ p lí, hà i hoà giữ a cá c phầ n khá c nhau: Thâ n hình câ n đố i Nền kinh tế câ n đố i giữ a
    cá c ngà nh. II. đgt. Là m cho câ n đố i: phả i câ n đố i giữ a cá c ngà nh.
    câ n nã o
    - tt. (H. câ n: gâ n; nã o: ó c) Có tá c độ ng đến tinh thầ n: Cuộ c chiến tranh câ n nã o.
    câ n nhắ c
    - đg. So sá nh, suy xét để lự a chọ n. Câ n nhắ c từ ng câ u, từ ng chữ . Câ n nhắ c lợ i hạ i.
    câ n xứ ng
    - tt. Câ n đố i, phù hợ p giữ a cá c phầ n khá c nhau trong tổ ng thể: Bố cụ c câ n xứ ng Hai bên câ n
    xứ ng nhau.
    cầ n
    - 1 dt. (thự c) Loà i rau thuộ c họ hoa tá n thườ ng cấ y ở chỗ lầ y, dù ng nấ u canh: Có con mà gả
    chồ ng gầ n, có bá t canh cầ n nó cũ ng đem cho (cd).
    - 2 dt. Bộ phậ n củ a mộ t số đồ dù ng, dà i và mả nh, bằ ng mâ y, tre, gỗ hoặ c sắ t, có thể nâ ng lên,
    hạ xuố ng hoặ c lắ c đượ c: Cầ n bậ t bô ng; Cầ n đà n bầ u.
    - 3 dt. ố ng nhỏ bằ ng tre cắ m trong hũ rượ u để hú t rượ u: Mỗ i ngườ i cầ m mộ t cầ n, cù ng nhau
    hú t rượ u; Rượ u cầ n.
    - 4 tt. Siêng nă ng, chă m chỉ: Em họ c sinh vừ a cầ n vừ a ngoan.
    - 5 tt. Phả i có mớ i đượ c: Sá ch cầ n để họ c đi thi; Đó là mộ t việc cầ n. // trgt. Do nhu cầ u tứ c
    khắ c: Mộ t việc cầ n giả i quyết. // đgt. 1. Phả i là m gấ p: Tô i cầ n đi ngay 2. Có nhu cầ u: Anh có
    cầ n quyển sá ch nà y khô ng?; Quan có cầ n, nhưng dâ n chưa vộ i (cd).
    cầ n cù
    - t. Chă m chỉ, chịu khó mộ t cá ch thườ ng xuyên. Con ngườ i cầ n cù . Cầ n cù họ c tậ p. Lao độ ng
    cầ n cù .
    cầ n kiệm
    - 1 tt. Siêng nă ng, chă m chỉ và tiết kiệm: số ng cầ n kiệm ă n tiêu cầ n kiệm.
    - 2 (xã ) h. Thạ ch Thấ t, t. Hà Tâ y.
    cầ n kíp
    - tt. Phả i là m ngay; Phả i thự c hiện gấ p: Vấ n đề cá n bộ là mộ t việc rấ t trọ ng yếu, rấ t cầ n kíp
    (HCM).
    cầ n mẫ n
    - t. Siêng nă ng và lanh lợ i. Ngườ i giú p việc cầ n mẫ n. Là m ă n cầ n mẫ n.
    cầ n thiết
    - tt. Rấ t cầ n, khô ng thể khô ng là m, khô ng có : việc cầ n thiết cầ n thiết phả i giả i quyết sớ m.
    cầ n vụ
    - dt. (H. cầ n: chịu khó ; vụ : việc) Nhâ n viên giú p nhữ ng việc vặ t trong sinh hoạ t củ a mộ t cá n
    bộ trung cao cấ p: Tô i đượ c là m cầ n vụ cho đồ ng chí, tô i cũ ng thích (NgKhả i).
    cầ n xé
    - d. Đồ đự ng bằ ng mâ y tre, giố ng như cá i già nh to, miệng rộ ng, đá y sâ u, có quai, thườ ng
    dù ng để đự ng hà ng hoá chuyên chở .
    cẩ n
    - đgt. Khả m: Đồ vậ t cẩ n xà cừ .
    cẩ n bạ ch
    - tt. Kính trọ ng mà bà y tỏ , mà nó i ra: mấ y lờ i cẩ n bạ ch.
    cẩ n mậ t
    - tt, trgt. (H. cẩ n: cẩ n thậ n; mậ t: kín đá o) Cẩ n thậ n và nghiêm ngặ t: Canh gá c cẩ n mậ t.
    cấ n
    - 1 d. (ph.). Cặ n. Cấ n nướ c chè.
    - 2 đg. (ph.). 1 Vướ ng cá i gì có cạ nh. Vá n kê khô ng bằ ng, nằ m cấ n đau cả lưng. 2 Vướ ng, mắ c.
    Cấ n giá sá ch nên khô ng kê đượ c tủ .
    - 3 đg. (ph.). Bắ n, hoặ c gá n (nợ ).
    cậ n
    - I. tt. 1. Gầ n, trá i vớ i viễn (xa): Ngà y cậ n tết cậ n cả nh cậ n chiến cậ n dướ i cậ n đạ i cậ n kim
    cậ n nhiệt đớ i cậ n thị cậ n trên cậ n vệ gầ n cậ n kề cậ n kế cậ n lâ n cậ n phụ cậ n, thiển cậ n tiệm
    cậ n tiếp cậ n tương cậ n viễn cậ n. 2. Cậ n thị, nó i tắ t: đeo kính cậ n. II. Có quan hệ gầ n gũ i, thâ n
    thiết: cậ n thầ n hầ u cậ n thâ n cậ n.
    cậ n chiến
    - đgt. (H. chiến: đá nh nhau) Đá nh nhau giá p lá cà : Dù ng lưỡ i lê trong cuộ c cậ n chiến.
    cậ n đạ i
    - d. (thườ ng dù ng phụ cho d.). Thờ i đạ i lịch sử trướ c thờ i hiện đạ i. Sử cậ n đạ i.
    cậ n thị
    - dt. Bệnh củ a mắ t, là m cho chỉ nhìn rõ nét đượ c nhữ ng vậ t ở gầ n, khô ng nhìn rõ đượ c
    nhữ ng vậ t ở xa.
    cậ n vệ
    - dt. (H. vệ: giữ gìn) Lính hầ u ở bên cạ nh vua chú a: Bọ n cậ n vệ đã trở thà nh kiêu binh.
    cấ p
    - 1 d. 1 Mặ t phẳ ng hẹp là m bậ c để bướ c lên, bướ c xuố ng. Thềm ba cấ p. 2 Loạ i, hạ ng trong
    mộ t hệ thố ng (xếp theo trình độ cao thấ p, trên dướ i, v.v.). Chính quyền cá c cấ p. Sĩ quan cấ p
    tá . Vậ n độ ng viên cấ p 1. Gió cấ p 3. Cá c cấ p I, II, III củ a bậ c phổ thô ng (trong hệ thố ng giá o
    dụ c trướ c đâ y).
    - 2 d. Hà ng mỏ ng, dệt bằ ng tơ tằ m, có nhiều hoa, bó ng và mịn.
    - 3 đg. Giao cho hưở ng, giao cho toà n quyền sử dụ ng. Cấ p họ c bổ ng cho họ c sinh. Cấ p giấ y
    phép.
    - 4 t. (id.). Gấ p, kíp. Việc cấ p lắ m.
    cấ p bá o
    - đgt. Bá o ngay cho biết, khô ng đượ c chậ m trễ: lệnh cấ p bá o tin cấ p bá o.
    cấ p cứ u
    - đgt. (H. cấ p: gấ p; cứ u: cứ u chữ a) Cầ n cứ u chữ a ngay để trá nh tử vong: Bị chả y má u nã o,
    phả i đưa đi cấ p cứ u.
    cấ p dưỡ ng
    - I đg. (id.). Cung cấ p cho ngườ i già hoặ c yếu nhữ ng thứ cầ n thiết cho đờ i số ng. Cấ p dưỡ ng
    nhữ ng ngườ i già yếu, tà n tậ t.
    - II d. Ngườ i là m cô ng việc nấ u ă n trong cơ quan, quâ n độ i, v.v. Là m . Cô ng tá c cấ p dưỡ ng.
    cấ p hiệu
    - dt. Phù hiệu đeo ở hai ve cổ á o củ a quâ n nhâ n, chỉ cấ p bậ c quâ n hà m, hình bình hà nh, có
    mà u sắ c phâ n biệt theo quâ n binh chủ ng.
    cấ p thờ i
    - p. (hoặ c t.). Ngay tứ c thờ i, ngay lậ p tứ c. Đố i phó cấ p thờ i. Cá c nạ n nhâ n cầ n đượ c trợ giú p
    cấ p thờ i, khô ng thể chậ m trễ.
    cấ p tiến
    - 1 I. đgt. Tiến lên nhanh mạ nh: Lớ p trẻ bâ y giờ cấ p tiến hơn chú ng ta xưa. II. tt. Có tư tưở ng
    tiến bộ ; phâ n biệt vớ i bả o thủ : đả ng cấ p tiến chủ nghĩa cấ p tiến.
    - 2 (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Sơn Dương (Tuyên Quang), h. Tiên Lã ng (tp. Hả i Phò ng).
    cậ p kê
    - tt. (H. cậ p: đạ t tớ i; kê; cá i trâ m cà i Theo Kinh Lễ, ngườ i con gá i Trung-hoa cũ khi đến tuổ i
    15, thì cà i trâ m, tỏ là đã đến tuổ i lấ y chồ ng) Đến tuổ i lấ y chồ ng (cũ ): Xuâ n xanh xấ p xỉ tớ i
    tuầ n cậ p kê (K).
    cấ t
    - 1 đg. 1 Nhấ c lên, đưa lên. Cấ t lướ i. Cấ t gá nh lên vai. Cấ t cao đầ u. 2 Nhấ c lên, đưa lên, là m
    cho bắ t đầ u hoạ t độ ng để là m việc gì. Cấ t bướ c*. Ngự a cấ t vó . Cấ t cá nh*. 3 Dự ng lên (nó i về
    nhà cử a). Cấ t nhà . Cấ t nó c. 4 Là m vang lên. Cấ t tiếng gọ i. Tiếng há t cấ t lên. 5 Nhấ c lên để bỏ
    ra khỏ i ngườ i, khô ng mang nữ a. Cấ t mũ chà o. Lò ng như vừ a cấ t đượ c gá nh nặ ng (b.). Cấ t
    đượ c nỗ i lo (b.). 6 (cũ ; kết hợ p hạ n chế). Tướ c bỏ , khô ng giao cho là m, khô ng cho nắ m giữ
    nữ a. Cấ t quyền. Cấ t chứ c*. 7 Dứ t (nó i về cơn đau). Cấ t cơn số t. 8 Để và o mộ t chỗ nhấ t định,
    thườ ng là kín đá o hoặ c chắ c chắ n, nhằ m giữ lạ i trong khi chưa dù ng đến. Cấ t tiền và o tủ .
    Hà ng hoá cấ t trong kho. 9 Mang đi cả chuyến mộ t số lượ ng hà ng hoá để buô n. Cấ t hà ng.
    Buô n cấ t. Bá n cấ t (bá n cho ngườ i buô n cấ t).
    - 2 đg. Dù ng nhiệt là m cho chấ t lỏ ng trong mộ t hỗ n hợ p hoá hơi, rồ i cho hơi gặ p lạ nh ngưng
    lạ i, để thu chấ t nguyên chấ t hoặ c tinh khiết hơn. Cấ t tinh dầ u. Cấ t rượ u. Nướ c cấ t*.
    cấ t giấ u
    - đgt. Để và o chỗ kín đá o, khô ng cho ai thấ y, ai biết: cấ t giấ u vũ khí cấ t giấ u tà i liệu cấ t giấ u
    cá i gì cũ ng bị lộ .
    cấ t nhắ c
    - đgt. Nâ ng đỡ để đưa lên mộ t địa vị cao hơn: Ngườ i như thế cũ ng bị dìm xuố ng, khô ng đượ c
    cấ t nhắ c (HCM).
    cấ t tiếng
    - đgt. 1. Lên giọ ng để nó i, để há t: cấ t tiếng há t. 2. Phá t biểu: Trong cuộ c họ p mọ i ngườ i đều
    im thin thít, chỉ mình tô i cấ t tiếng chẳ ng ăn thua gì.
    cậ t
    - 1 dt. Phầ n thâ n ngườ i ở giữ a lưng: No cơm, ấ m cậ t, dậ m dậ t mọ i nơi (cd).
    - 2 dt. Quả thậ n củ a độ ng vậ t; Bầ u dụ c: Cậ t lợ n.
    - 3 dt. Phầ n cứ ng ở ngoà i củ a thâ n câ y tre, câ y hó p: Lấ y cậ t tre là m nẹp phên. // tt. Nó i tre
    đã già , có cậ t rắ n: Tre cậ t.
    cậ t lự c
    - p. (Là m việc gì) mộ t cá ch hết sứ c lự c. Lao độ ng cậ t lự c. Gá nh mộ t gá nh nặ ng cậ t lự c.
    cậ t vấ n
    - đgt. Hỏ i vặ n, gặ ng hỏ i cặ n kẽ, nghiêm nhặ t: lính gá c cậ t vấ n ngườ i qua lạ i.
    câ u chấ p
    - đgt. (H. câ u: bắ t; chấ p: trá ch mó c) 1. Để ý đến nhữ ng điều lặ t vặ t và hay trá ch mó c: Đừ ng
    nó i đù a vớ i ngườ i hay câ u chấ p 2. Bo bo giữ ý cũ , khô ng linh hoạ t theo tình hình: Ngườ i hay
    câ u chấ p thì khô ng theo kịp phong trà o.
    câ u chuyện
    - d. Sự việc hoặ c chuyện đượ c nó i ra. Câ u chuyện thương tâ m. Cắ t ngang câ u chuyện.
    câ u đố
    - dt. Câ u vă n vầ n, mô tả đố i tượ ng nà o mộ t cá ch khéo léo, ú p mở , dù ng để đố nhau: đặ t câ u
    đố mộ t câ u đố hó c bú a.
    câ u đố i
    - dt. 1. Câ u vă n gồ m hai vế có lờ i và ý đố i nhau: Thầ y đồ ra câ u đố i cho họ c trò 2. Đồ trang trí
    bằ ng hai tấ m gỗ hoặ c hai tấ m lụ a, hoặ c hai tờ giấ y dà i mà u đỏ , trên đó có hai câ u vă n bằ ng
    chữ Há n hay bằ ng tiếng Việt đố i nhau từ ng chữ , từ ng tiếng, để chú c nhau, để mừ ng nhau:
    Trong nhà treo đô i câ u đố i sơn son thếp và ng; Ngà y tết cụ đồ viết câ u đố i bá n 3. Tấ m vả i
    hay hà ng có viết hoặ c dá n lờ i chia buồ n trong đá m tang: Đến hà ng hai tră m câ u đố i
    (NgCgHoan).
    câ u hỏ i
    - dt. Câ u đặ t để yêu cầ u ngườ i nghe trả lờ i: Câ u hỏ i củ a giá m khả o khó quá ; Câ u hỏ i đó là m
    cho chú ng ta cà ng thêm chú ý (HCM).
    câ u lạ c bộ
    - d. Tổ chứ c lậ p ra cho nhiều ngườ i tham gia sinh hoạ t vă n hoá , giả i trí trong nhữ ng lĩnh vự c
    nhấ t định; nhà dù ng là m nơi tổ chứ c cá c hoạ t độ ng vă n hoá giả i trí như thế. Câ u lạ c bộ thể
    thao. Sinh hoạ t câ u lạ c bộ . Chơi bó ng bà n ở câ u lạ c bộ .
    câ u thú c
    - đgt. Bó buộ c, gò ép, khô ng đượ c tự do: bị câ u thú c thâ n thể Lễ giá o phong kiến câ u thú c
    quá đỗ i.
    cầ u
    - 1 dt. Cô ng trình xâ y dự ng bắ c qua mặ t nướ c như sô ng, hồ hoặ c mộ t nơi đấ t trũ ng để tiện
    việc qua lạ i: Cầ u bao nhiêu dịp em sầ u bấ y nhiêu (cd); Bắ c cầ u mà noi, ai bắ c cầ u mà lộ i
    (tng).
    - 2 dt. Cô ng trình xâ y dự ng ở cá c bến, nhô ra xa bờ để cho tà u, thuyền cậ p bến: Tà u bắ t đầ u
    rờ i bến, ngườ i đứ ng trên cầ u vẫ y tay chà o.
    - 3 dt. Quá n ở giữ a đồ ng: Trờ i nắ ng, thợ cấ y rủ nhau và o cầ u nghỉ.
    - 4 dt. 1. Đồ chơi là m bằ ng đồ ng tiền có giấ y xỏ qua lỗ hoặ c bằ ng mộ t miếng da trò n trên
    mặ t cắ m lô ng hay là mộ t tú m giấ y, dù ng để đá chuyền cho nhau, cũ ng để thi xem đá lên
    đượ c bao nhiêu lầ n: Em bé mê đá cầ u quên cả bữ a ă n 2. Đồ chơi bằ ng vả i hình trò n, dù ng để
    tung bắ t: Nhiều nơi ở miền nú i có trò chơi tung cầ u.
    - 5 dt. Sự đò i hỏ i về hà ng hoá để tiêu dù ng: Mong có sự câ n đố i giữ a cung và cầ u.
    - 6 tt. Trò n như quả bưở i: Hình cầ u.
    - 7 đgt. 1. Mong đượ c: Cầ u đượ c ướ c thấ y (tng); ă n khô ng cầ u no, ở khô ng cầ u yên 2. Xin
    đấ ng linh thiêng ban cho mình nhữ ng điều mong ướ c: Bà cụ lên chù a cầ u Phậ t phù hộ độ trì
    cho con chá u.
    cầ u an
    - đg. Chỉ mong đượ c yên thâ n mà thô i. Số ng cầ u an.
    cầ u cạ nh
    - đgt. Xin xỏ , quỵ luỵ ngườ i quyền thế mong đượ c danh lợ i: thó i cầ u cạ nh số ng khô ng cầ u
    cạ nh ai cả .
    cầ u chì
    - dt. Dâ y kim loạ i, thườ ng là chì, dễ nó ng chả y đặ t xen trong mộ t mạ ch điện, phò ng khi dò ng
    điện tă ng quá mứ c thì tự độ ng cắ t mạ ch điện: Chá y cầ u chì trá nh đượ c hoả hoạ n.
    cầ u cứ u
    - đg. Xin đượ c cứ u giú p trong cả nh nguy nan.
    cầ u hô n
    - đgt. Xin đượ c lấ y là m vợ : lễ cầ u hô n.
    cầ u nguyện
    - đgt. (H. cầ u: xin; nguyện: mong mỏ i) Xin mộ t đấ ng thiêng liêng ban cho mộ t việc gì: Bà cụ
    đọ c kinh cầ u nguyện cả buổ i tố i.
    cầ u thủ
    - d. Ngườ i tậ p luyện hoặ c thi đấ u mộ t mô n bó ng nà o đó . Cầ u thủ bó ng đá .
    cầ u tiêu
    - dt. Nhà hoặ c nơi có chỗ ngồ i đạ i tiện.
    cầ u tự
    - đgt. (H. cầ u: xin; tự : nố i dõ i) Đến cá c đền chù a cầ u xin có con trai để nố i dõ i tô ng đườ ng:
    Chiều chuộ ng quá như con cầ u tự (NgTuâ n).
    cầ u vồ ng
    - d. Hiện tượ ng quang họ c khí quyển, là hình vò ng cung gồ m nhiều dả i sá ng, phâ n biệt đủ
    bả y mà u chính, xuấ t hiện trên bầ u trờ i phía đố i diện vớ i mặ t trờ i (hay mặ t tră ng), do hiện
    tượ ng cá c tia sá ng mặ t trờ i bị khú c xạ và phả n xạ qua nhữ ng giọ t nướ c trong mà n mưa hoặ c
    mâ y mù tạ o thà nh. Bắ n cầ u vồ ng (bắ n theo hình cầ u vồ ng; câ u).
    cầ u xin
    - đgt. Xin nà i khẩ n khoả n, nhẫ n nhụ c nó i chung: cầ u xin ngườ i có quyền thế khô ng cầ n cầ u
    xin ai điều gì.
    cẩ u
    - 1 dt. Con chó (thườ ng dù ng khi nó i đù a): Anh em chia nhau thịt cẩ u.
    - 2 dt. Phương tiện cơ giớ i dù ng để nâ ng chuyển hà ng nặ ng: Dù ng cẩ u nâ ng má y lên tà u. //
    đgt. Chuyển hà ng nặ ng bằ ng câ y cẩ u: Cẩ u tên lử a lên bệ phó ng.
    cẩ u thả
    - t. Khô ng cẩ n thậ n, chỉ cố t cho xong. Chữ viết cẩ u thả . Là m ă n cẩ u thả .
    cấ u
    - đgt 1. Bấ m hai đầ u mó ng tay và o và lô i ra: cấ u và o tay cấ u lấ y mộ t miếng xô i. 2. Xâ u xé ra
    từ ng ít mộ t: Tiền củ a tậ p thể mỗ i ngườ i cấ u mộ t ít như thế thì cò n là m ă n gì nữ a.
    cấ u tạ o
    - đgt. (H. cấ u: kết lạ i; tạ o: là m thà nh) Kết hợ p nhiều bộ phậ n để là m thà nh mộ t đố i tượ ng:
    Chi bộ là nhữ ng tế bà o cấ u tạ o thà nh đả ng (VNgGiá p).
    cấ u thà nh
    - I đg. Là m thà nh, tạ o nên. Cá c bộ phậ n cấ u thà nh củ a mộ t hệ thố ng.
    - II d. Thà nh phầ n và tỉ lệ giữ a cá c thà nh phầ n. Số lượ ng và dâ n số .
    cậ u
    - dt. 1. Em trai củ a vợ hoặ c củ a mẹ: Cá c cậ u cá c dì đến chơi. 2. Ngườ i ít tuổ i hơn, theo cá ch
    gọ i củ a ngườ i lớ n tuổ i: Cậ u họ c trò đến đâ y có việc gì? 3. Con trai ít tuổ i củ a nhữ ng nhà
    quyền quý: cậ u cả cậ u ấ m cô chiêu. 4. Cha, theo cá ch xưng vớ i con hoặ c chồ ng, theo cá ch gọ i
    củ a vợ : Cậ u nó đi đâ u đấ y? Cá c con đến đâ y cậ u bả o.
    câ y
    - dt. 1. Thự c vậ t có thâ n, lá rõ rệt: Câ y bưở i; Câ y xoan; Ă n quả nhớ kẻ trồ ng câ y (tng) 2. Vậ t
    có thâ n hình dà i như thâ n câ y: Câ y sà o 3. Vậ t dự ng đứ ng lên: Câ y hương 4. Kết quả củ a sự
    vun đắ p: Câ y đứ c chồ i nhâ n 5. Câ y số nó i tắ t: Đườ ng Hà -nộ i đi Hả i-phò ng dà i hơn mộ t tră m
    câ y 6. Ngườ i trộ i về mộ t mặ t nà o: Câ y sá ng kiến; Câ y vă n nghệ 7. Lạ ng và ng: Ngô i nhà đá ng
    giá sá u tră m câ y 8. Mườ i gó i thuố c lá : Mua hai câ y ba số nă m 9. Mộ t sú c vả i: Bá n sỉ mộ t lú c
    nă m câ y vả i.
    câ y cỏ
    - d. Như cỏ câ y.
    câ y nến
    - dt. 1. Từ ng thỏ i nến dù ng để thắ p: Tắ t điện, phả i thắ p câ y nến để là m việc 2. Đồ dù ng để
    cắ m nến trên bà n thờ : Hai câ y nến đặ t hai bên bá t hương.
    câ y số
    - d. 1 Trụ xâ y hoặ c cộ t chô n cạ nh đườ ng để là m mố c cho khoả ng cá ch từ ng kilomet mộ t,
    trên đó có ghi số kilomet tính từ mộ t nơi nà o đó hoặ c cá ch xa mộ t nơi nà o đó . Đườ ng rẽ ở
    chỗ câ y số 5. 2 Tên gọ i thô ng thườ ng củ a kilomet. Cá ch nhau ba câ y số .
    câ y viết
    - dt. đphg 1. Bú t: đưa câ y viết đâ y. 2. Ngườ i chuyên viết vă n, viết bá o, nổ i trộ i mặ t nà o: mộ t
    câ y viết nhiều triển vọ ng.
    câ y xă ng
    - Trạ m bá n xă ng: Đỗ xe trướ c câ y xă ng để mua xă ng.
    cấ y
    - đg. 1 Cắ m câ y non xuố ng đấ t ở chỗ khá c cho tiếp tụ c sinh trưở ng. Cấ y lú a. Cấ y rau. Có cấ y
    có trô ng, có trồ ng có ă n (tng.). 2 Trồ ng lú a, là m ruộ ng. Cấ y rẽ ruộ ng địa chủ . Ruộ ng cấ y hai
    vụ . 3 (chm.). Nuô i vi sinh vậ t trong mô i trườ ng thích hợ p để nghiên cứ u. Cấ y vi trù ng lao. 4
    (chm.). Ghép tế bà o mô và o cơ thể để phò ng hoặ c chữ a bệnh. Cấ y ră ng. 5 (chm.). Nuô i mô
    thự c vậ t trong ố ng nghiệm để tạ o ra mộ t câ y mớ i. Phương phá p cấ y mô .
    cậ y
    - 1 đgt. Cạ y, là m bậ t ra: cậ y cử a.
    - 2 đgt. 1. Nhờ vả việc gì: việc nà y phả i cậ y ngườ i quen mớ i đượ c chẳ ng cậ y đượ c ai. 2. ỷ và o
    thế mạ nh, dự a và o ưu thế riêng củ a mình: cậ y tà i cậ y lắ m tiền nhiều củ a.
    cậ y thế
    - đgt. ỷ và o thế mạ nh mà ứ c hiếp ngườ i khá c hoặ c là m liều: Canh rau cũ ng thể canh rau, để
    ai cậ y thế, ỷ già u mặ c ai (cd).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    C (3)

    cha
    - d. 1 Ngườ i đà n ô ng có con, trong quan hệ vớ i con (có thể dù ng để xưng gọ i). Cha nà o con
    nấ y. Con có cha như nhà có nó c (tng.). Cha bả o gì con ạ ? 2 Từ dù ng để gọ i linh mụ c hoặ c linh
    mụ c tự xưng khi nó i vớ i ngườ i theo Cô ng giá o. 3 (thgt.). Từ dù ng trong mộ t số tiếng chử i
    rủ a, chử i mắ ng. Mồ cha*. Cha đờ i*. Chém cha*.
    cha đỡ đầ u
    - dt. Ngườ i đà n ô ng nhậ n đỡ đầ u cho mộ t đứ a trẻ em trai khi là m lễ rử a tộ i và o đạ o Thiên
    Chú a.
    cha ghẻ
    - dt. Bố dượ ng: Có thương nó đến mấ y thì vẫ n bị mang tiếng là cha ghẻ thô i.
    cha mẹ
    - dt. Cha và mẹ: Cha mẹ nuô i con bằ ng trờ i bằ ng bề, con nuô i cha mẹ con kể từ ng ngà y
    (cd). // tht. Lờ i nguyền rủ a: Cha mẹ thó i đờ i ă n ở bạ c (TrTXương).
    chà
    - 1 d. Cà nh câ y có nhiều nhá nh nhỏ , thườ ng dù ng để rà o hoặ c thả dướ i nướ c cho cá đến ở .
    Cắ m chà . Thả chà .
    - 2 đg. Á p mạ nh bà n tay, bà n châ n hoặ c vậ t gì có mặ t phẳ ng xuố ng và đưa đi đưa lạ i nhiều
    lầ n trên bề mặ t để là m cho tró c, vỡ hoặ c ná t ra. Chà đậ u. Chà ná t.
    - 3 c. Tiếng thố t ra, biểu lộ ý than phiền hoặ c ngạ c nhiên, tá n thưở ng. Chà ! Buồ n ngủ quá !
    Chà ! Trô ng đẹp lắ m.
    chà là
    - 1 dt. 1. Câ y ă n quả , thuộ c loạ i cau, quả như quả nhó t, có vị ngọ t. 2. Quả chà là và cá c sả n
    phẩ m là m từ loạ i quả nà y: mứ t chà là .
    - 2 Đả o thuộ c tỉnh Khá nh Hoà , cá ch Nha Trang 22km về phía đô ng bắ c và cá ch bá n đả o Tiên
    Du 2,5km về phía đô ng, dà i 2km, rộ ng 300m, độ cao nhấ t 157m, cấ u tạ o bằ ng granit. Nhiều
    tổ yến, nổ i tiếng vớ i tên "Đả o yến".
    - 3 (xã ) h. Dương Minh Châ u, t. Tâ y Ninh.
    chà xá t
    - đgt. Cọ xá t nhiều lầ n: Thứ đỗ nà y phả i chà xá t kĩ mớ i đượ c.
    chả
    - 1 d. 1 Mó n ă n là m bằ ng thịt, cá hoặ c tô m thá i miếng, bă m hoặ c giã nhỏ , ướ p gia vị, rồ i rá n
    hoặ c nướ ng. Chả cá . Bú n chả . Chả rá n. 2 (ph.). Giò . Gó i chả .
    - 2 p. (kng.). Như chẳ ng. Chả sợ . Nó chả bả o thế là gì.
    chả giò
    - đphg Nh. Nem rá n.
    chá c
    - đgt. Chuố c lấ y: Bỗ ng khô ng mua nã o, chá c sầ u, nghĩ nao (K).
    chạ ch
    - d. Cá nướ c ngọ t trô ng giố ng như lươn, nhưng cỡ nhỏ , thâ n ngắ n và có râ u, thườ ng rú c
    trong bù n. Đấ t sỏ i có chạ ch và ng (tng.). Lươn ngắ n lạ i chê chạ ch dà i... (cd.).
    chai
    - 1 dt. Đồ đự ng bằ ng thuỷ tinh, cổ nhỏ và dà i: ró t đầ y chai thu mua vỏ chai.
    - 2 I. dt. Chỗ da dà y và sầ n cứ ng, do cọ xá t nhiều: cuố c mớ i mộ t chú t mà tay đã nổ i chai. II. tt.
    1. (Da) dà y, sầ n cứ ng, do cọ xá t nhiều: chai tay da chai. 2. (Đấ t đai) cứ ng, khô ng tơi xố p, khó
    cà y bừ a: Đấ t ở đâ y chai hết cả . 3. Đô ng cứ ng lạ i: dầ u chai. 4. Trơ lì, khô ng cò n lạ lẫ m nữ a:
    chai mặ t rồ i, cò n biết nhụ c là gì nữ a.
    - 3 dt. Cá dẹt mình, miệng lệch về mộ t bên: Thờ n bơn méo miệng chê chai lệch mồ m (tng.).
    chà i
    - dt. Thứ lướ i mép có nhữ ng cụ c chì để quă ng xuố ng ú p lấ y cá : Mấ t cả chì lẫ n chà i (tng). //
    đgt. Dù ng chà i bắ t cá : Chồ ng chà i, vợ lướ i, con câ u (cd). // tt. 1. Số ng bằ ng nghề đá nh cá
    bằ ng chà i: Dâ n chà i 2. Dù ng để đi quă ng chà i: Thuyền chà i.
    - 2 đgt. 1. Dù ng tà thuậ t là m cho ngườ i ta đau ố m, theo mê tín: Anh ấ y ố m, ngườ i ta cứ cho
    là do thầ y mo chà i 2. Là m cho ngườ i ta say đắ m: Cô bị ai chà i mà thẫ n thờ như thế?.
    chả i
    - đg. Là m cho sạ ch, mượ t, bằ ng lượ c hoặ c bà n chả i. Chả i tó c. Chả i sợ i. Chả i á o dạ . Chả i sâ u
    (chả i cho hết sâ u bá m và o thâ n hoặ c lá câ y).
    chả i chuố t
    - I. đgt. Sử a sang, trang điểm là m cho hình thứ c đẹp hơn: suố t ngà y cứ chả i chuố t ngắ m
    vuố t. II. tt. Có hình thứ c đượ c sử a sang, trang điểm mộ t cá ch cô ng phu, thậ m chí đến mứ c
    cầ u kì: Hình dạ ng chả i chuố t ă n mặ c chả i chuố t Câ u vă n chả i chuố t.
    chà m
    - dt. 1. Loà i câ y thuộ c họ đậ u, lá hình trò n thườ ng dù ng để nhuộ m mà u lam sẫ m: Câ y chà m
    số ng ở miền thượ ng du 2. Nướ c nhuộ m chế bằ ng lá chà m: Mặ t như chà m đổ (tng). // tt. Có
    mà u lam sẫ m: áo chà m; Vết chà m ở mặ t.
    - 2 dt. Thứ bệnh lở mặ t trẻ con: Mặ t chá u lên chà m, nên mẩ n đỏ .
    - 3 đgt. Xă m mình (cũ ): Họ chà m ở ngự c mộ t cá i mặ t hổ .
    chạ m
    - 1 đg. 1 Đụ ng nhẹ. Chạ m và o ngườ i bên cạ nh. Tay cầ u thủ chạ m phả i quả bó ng. Châ n chạ m
    đấ t. 2 (kng.). Gặ p mộ t cá ch độ t nhiên, bấ t ngờ . Chạ m địch. Chạ m mộ t ngườ i lạ mặ t. 3 Độ ng
    đến cá i mà ngườ i khá c thấ y phả i giữ gìn, phả i coi trọ ng. Chạ m đến danh dự . Bị chạ m tự á i.
    - 2 đg. Tạ o nên nhữ ng đườ ng nét hoặ c hình khố i nghệ thuậ t trên mặ t vậ t rắ n bằ ng cá ch đụ c,
    khắ c. Chạ m tủ chè. Chạ m nổ i*. Thợ chạ m.
    chạ m trá n
    - đgt. Gặ p nhau bấ t ngờ , đặ t và o tình trạ ng khó xử hoặ c buộ c phả i đố i phó , đương đầ u vớ i
    nhau: Hai đố i thủ lầ n đầ u chạ m trá n nhau Thự c ra cả hai bên đều khô ng muố n chạ m trá n
    nhau.
    chan chứ a
    - tt, trgt. Đầ y; lai lá ng: Chan chứ a nhữ ng tính cá ch điển hình củ a xã hộ i (ĐgThMai).
    chá n
    - I đg. 1 Ở trạ ng thá i khô ng cò n thèm muố n, thích thú nữ a, vì đã quá thoả mã n. Chá n thịt
    mỡ . Ngủ lắ m cũ ng chá n mắ t. Cả nh đẹp nhìn khô ng chá n. 2 Ở trạ ng thá i khô ng nhữ ng khô ng
    thấ y thích thú mà cò n muố n trá nh, vì đã phả i tiếp xú c kéo dà i vớ i cá i mình khô ng ưa. Chá n
    cuộ c số ng tầ m thườ ng.
    - II t. 1 Có tá c dụ ng là m cho ngườ i ta . Vở kịch ấ y chá n quá . 2 (kng.). Đạ t đến mứ c độ , số
    lượ ng mà ngườ i nó i cho là nhiều. Cò n chá n ngườ i giỏ i. Cò n sớ m chá n.
    chá n ghét
    - đgt. Chá n và ghét đến mứ c khô ng muố n chịu đự ng nữ a mà muố n quay lưng hoặ c phả n ứ ng
    lạ i: chá n ghét cuộ c chiến tranh phi nghĩa chá n ghét thó i đờ i đua tranh danh lợ i.
    chá n nả n
    - đgt. Ngã lò ng, khô ng thiết là m gì: Dù thấ t bạ i cũ ng khô ng chá n nả n.
    chá n vạ n
    - t. (kng.). (dù ng phụ trướ c d.). Nhiều lắ m, đến mứ c khô ng kể hết đượ c. Cò n chá n vạ n việc
    phả i là m. Có chá n vạ n nghề trên đờ i.
    chạ n
    - dt. 1. Cá i giá chia từ ng ngă n, dá t thưa hoặ c bọ c lướ i ở cá c mặ t, dù ng để đự ng bá t đĩa, thứ c
    ă n: Chó chui gầ m chạ n (tng.) chạ n gỗ . 2. Lồ ng, bu: chạ n nhố t gà . 2. Bồ , có t: chạ n lú a.
    chang chang
    - trgt. Nó i trờ i nắ ng gắ t: Mâ y kéo xuố ng bể thì nắ ng chang chang (cd).
    chà ng
    - 1 d. 1 (id.). Ngườ i đà n ô ng trẻ tuổ i có vẻ đá ng mến, đá ng yêu. Mấ y chà ng trai trẻ. 2 (cũ ;
    vch.). Từ phụ nữ dù ng để gọ i chồ ng hoặ c ngườ i yêu cò n trẻ, có ý thâ n thiết.
    - 2 d. Dụ ng cụ củ a thợ mộ c gồ m mộ t lưỡ i thép dẹp hình tam giá c tra và o cá n, dù ng để vạ t gỗ .
    chà ng hả ng
    - đgt. Giạ ng há ng: đứ ng chà ng hả ng vẻ ta đâ y.
    chà ng hiu
    - dt. Mộ t loạ i nhá i: Ngườ i ta cũ ng gọ i con chà ng hiu là con chẫ u chà ng.
    chạ ng vạ ng
    - t. Nhá nhem tố i, khi mặ t trờ i vừ a mớ i lặ n. Trờ i đã chạ ng vạ ng. Chạ ng vạ ng tố i.
    chanh
    - dt. 1. Câ y trồ ng lấ y quả ở nhiều nơi, thâ n nhỏ , thườ ng có gai nhiều, lá hình trá i xoan hay
    trá i xoan dà i, mép khía ră ng ở phía ngọ n, hoa trắ ng hay phớ t tím, mọ c thà nh chù m 2-3 cá i,
    quả trò n, vỏ mỏ ng, chua thơm dù ng là m nướ c giả i khá t và là m gia vị. 2. Quả chanh và nhữ ng
    sả n phẩ m là m từ loạ i quả nà y: quả chanh to nướ c chanh có khế ế chanh (tng.).
    chanh chua
    - tt, trgt. Nó i ngườ i phụ nữ đanh đá , lắ m điều nó i nhữ ng lờ i châ m chọ c, ngoa ngoắ t: Con
    ngườ i chanh chua; ăn nó i chanh chua.
    chá nh
    - 1 d. 1 (kng.). Ngườ i đứ ng đầ u mộ t đơn vị tổ chứ c, phâ n biệt vớ i ngườ i phó . Mộ t chá nh hai
    phó . 2 Chá nh tổ ng (gọ i tắ t).
    - 2 d. (ph.; id.). Nhá nh. Chá nh câ y.
    - 3 (ph.; cũ ). Biến thể củ a chính trong mộ t số từ gố c Há n. Chá nh nghĩa. Chá nh trị. Bưu chá nh.
    chá nh án
    - dt. Ngườ i đứ ng đầ u củ a mộ t toà á n: chá nh á n toà á n nhâ n dâ n.
    chạ nh lò ng
    - tt. 1. Độ ng lò ng vì cả m xú c: Đêm khuya ngồ i dự a khoang bồ ng, sương sa, gió lạ nh, chạ nh
    lò ng nhớ anh (cd) 2. Tưở ng như ngườ i ta nó i xấ u mình: Câ u nó i sơ ý là m cho anh ấ y chạ nh
    lò ng.
    chao
    - 1 d. cn. đậ u phụ nhự . Mó n ă n là m bằ ng đậ u phụ để lên men trong dung dịch rượ u và muố i.
    - 2 d. cn. chao đèn. Bộ phậ n thườ ng có hình nó n cụ t, ú p trên bó ng đèn để hắ t á nh sá ng
    xuố ng.
    - 3 đg. 1 Đưa qua đưa lạ i dướ i nướ c, khi nghiêng bên nà y khi nghiêng bên kia, thườ ng để
    rử a, để xú c. Chao châ n ở cầ u ao. Chao rổ rau. Chao tô m tép. 2 Nghiêng nhanh từ bên nà y
    sang bên kia, và ngượ c lạ i. Con cò chao đô i cá nh. Thuyền chao qua chao lạ i.
    - 4 c. Tiếng thố t ra khi xú c độ ng độ t ngộ t. Chao! Tră ng đẹp quá .
    chà o
    - đgt. 1. Nó i hoặ c ra hiệu bằ ng cá c cử chỉ, tỏ lò ng kính trọ ng, thâ n thiết: chà o ô ng già bà lã o
    chà o thầ y cô giá o. 2. Tỏ sự kính cẩ n trướ c cá i cao quý, thiêng liêng: chà o cờ . 3. Mờ i khá ch
    và o ăn uố ng, mua bá n: Nhà hà ng chà o khá ch.
    chà o mờ i
    - đgt. ân cầ n mờ i mọ c: Nhà hà ng chà o mờ i khá ch lạ .
    chả o
    - d. Đồ dù ng thườ ng đú c bằ ng gang, lò ng dố c thoai thoả i, miệng loe rộ ng, có hai quai, để
    rang, xà o thứ c ă n. Luố ng cuố ng như kiến bò chả o nó ng (tng.). Chả o chố ng dính. Thung lũ ng
    lò ng chả o (hình lò ng chả o).
    chã o
    - dt. Dâ y thừ ng to, dà i: dai như chã o (tng.) bện chã o chã o sợ i đay.
    chá o
    - dt. Thứ c ă n lỏ ng nấ u bằ ng gạ o hay bằ ng bộ t: Ă n mộ t bá t chá o chạ y ba quã ng đồ ng (tng);
    Ăn chá o để gạ o cho vay (tng); Tiền trao, chá o mú c (tng).
    chạ o
    - d. Mó n ă n là m bằ ng bì, thịt hay tô m cá chín tá i trộ n vớ i thính và ướ p lá ổ i.
    chạ p
    - dt. 1. Thá ng cuố i nă m â m lịch: thá ng chạ p. 2. Lễ cú ng tổ tiên và o cuố i nă m: ngà y giỗ ngà y
    chạ p.
    chá t
    - 1 tt. Có vị như vị củ a chuố i xanh: Ă n muố i cò n hơn ă n chuố i chá t (tng).
    - 2 tht. 1. Tiếng hai vậ t cứ ng đậ p và o nhau: Bỗ ng nghe thấ y tiếng "chá t" ở tầ ng dướ i 2. Tiếng
    dù i trố ng chầ u đá nh và o tang trố ng: Tom tom, chá t chá t.
    chá u
    - d. 1 Ngườ i thuộ c mộ t thế hệ sau nhưng khô ng phả i là con, trong quan hệ vớ i ngườ i thuộ c
    thế hệ trướ c (có thể dù ng để xưng gọ i). Hai ô ng chá u. Chá u ngoạ i. Chá u gọ i bằ ng chú . Chá u
    dâ u. Chá u lạ i đâ y vớ i bà . Chá u nă m đờ i. 2 Từ dù ng trong đố i thoạ i để gọ i thâ n mậ t ngườ i coi
    như hà ng chá u củ a mình, hoặ c để tự xưng vớ i ngườ i mình kính trọ ng, coi như bậ c ô ng bà ,
    chú bá c củ a mình. Chá u xin ô ng tha lỗ i. 3 Từ dù ng trong đố i thoạ i để chỉ con mình hoặ c con
    ngườ i khá c, cò n nhỏ hoặ c cò n trẻ, coi như hà ng chá u củ a mình hoặ c củ a ngườ i cù ng đố i
    thoạ i vớ i mình. Ô ng đượ c mấ y chá u?
    chá u chắ t
    - dt. Thế hệ kế tiếp sau đờ i con trở đi nó i chung: chá u chắ t cũ ng về mừ ng thọ cụ đô ng đủ .
    chay
    - 1 dt. Loà i câ y cù ng họ vớ i mít, quả có mú i, ă n đượ c: Rễ chay dù ng để ă n trầ u.
    - 2 dt. Lễ cú ng Phậ t để cầ u cho linh hồ n ngườ i chết đượ c siêu độ : Là m chay bả y bữ a tạ lò ng
    Vâ n Tiên (LVT). // tt, trgt. 1. Nó i ă n khô ng dù ng thịt, cá và cá c chế phẩ m từ thịt, cá : Ă n mặ n
    nó i ngay hơn ă n chay nó i dố i 2. Nó i cấ y khô ng có phâ n: Cấ y chay 3. Nó i dạ y họ c khô ng có thí
    nghiệm: Dạ y chay 4. Suô ng, khô ng có ă n uố ng (thtụ c): Chầ u há t chay.
    chà y
    - d. 1 Dụ ng cụ dù ng để giã , thườ ng là m bằ ng mộ t đoạ n gỗ hoặ c mộ t thỏ i chấ t rắ n và nặ ng.
    Chà y giã gạ o. Chà y tá n thuố c. (Hà tiện) vắ t cổ chà y ra nướ c*. 2 (id.). Dù i để đá nh chuô ng.
    chả y
    - đgt. 1. (Chấ t lỏ ng) di chuyển thà nh luồ ng, dò ng: dò ng nướ c chả y xiết nướ c chả y bèo trô i
    (tng.). 2. ứ a ra, thoá t ra thà nh giọ t, thà nh dò ng: chả y nướ c mắ t má u chả y ruộ t mềm (tng.). 3.
    Bị rò , thủ ng nên rỉ, chả y nướ c ra ngoà i: thù ng chả y nồ i chả y. 4. Tan, nhã o ra: đá chả y hết
    nướ c kem chả y ra sá p chả y. 5. Dã n dà i ra, trễ xuố ng: Chiếc á o chả y Hai má chả y xuố ng.
    chá y
    - 1 dt. x. cá Chá y.
    - 2 dt. Lớ p cơm đó ng thà nh mả ng ở đá y nồ i khi đun quá lử a: Cơm ă n cò n có từ ng lưng, chá y
    ă n, vợ chồ ng chẳ ng biết đó i no (cd).
    - 3 đgt. 1. Do tá c độ ng củ a lử a, toả nhiệt, biến dầ n thà nh than, tro: Giặ c phá khô ng bằ ng nhà
    chá y (tng); Củ i chá y to; Trấ u chá y â m ỉ 2. Bố c lên và toả sá ng: Lử a chá y 3. Bị đứ t mạ ch điện
    do dò ng điện quá mạ nh: Bó ng đèn bị chá y rồ i 4. Có cả m giá c như nó ng lên: Khá t nướ c đến
    chá y họ ng, Lử a hoà ng hô n như chá y tấ m son (CgO).
    chá y tú i
    - đg. (thgt.). Hết sạ ch tiền, cạ n tú i tiền. Canh bạ c chá y tú i.
    chạ y
    - I. đgt 1. Di chuyển nhanh, bằ ng bướ c châ n: chạ y thi Ngự a chạ y đườ ng dà i. 2. (Ngườ i) di
    chuyển nhanh đến nơi khá c: thua chạ y dà i chạ y giặ c. 3. (Phương tiện giao thô ng) di chuyển
    trên đườ ng: Tà u chạ y trên đườ ng sắ t Bắ c-Nam Ca nô chạ y trên sô ng. 4. Hoạ t độ ng, vậ n hà nh
    (má y mó c): Đồ ng hồ chạ y chính xá c Má y mó c chạ y bình thườ ng. 5. Điều khiển má y mó c:
    chạ y ca nô trên sô ng. 6. Mang chuyển thư từ , giấ y tờ mộ t cá ch nhanh chó ng: chạ y thư chạ y
    cô ng vă n giấ y tờ . 7. Khẩ n trương, nhanh chó ng quả quyết để trá nh sự khó khă n, tai hoạ :
    chạ y nạ n chạ y ă n từ ng bữ a. 8. Chịu, bỏ , khô ng tiếp tụ c nữ a: ai đến rồ i cũ ng chạ y chạ y là ng.
    9. Trả i dà i theo đườ ng hẹp: con đườ ng chạ y qua là ng chạ y mộ t đườ ng viền. 10. Tính ra, đổ
    đồ ng giá : chạ y mườ i đồ ng mộ t chụ c. II. tt. Thuậ n lợ i, suô n sẻ, khô ng bị mắ c mớ , ù n tắ c: Cô ng
    việc rấ t chạ y bá n chạ y hà ng.
    chạ y chọ t
    - đgt. Cậ y cụ c và cầ u cạ nh nơi nà y nơi khá c để xin mộ t điều gì: Anh ta đã chạ y chọ t khắ p nơi,
    nhưng khô ng ai nâ ng đỡ .
    chạ y chữ a
    - đg. Tìm thầ y tìm thuố c để chữ a cho ngườ i bệnh. Gia đình đã hết lò ng chạ y chữ a.
    chạ y đua
    - đgt. Cố gắ ng vượ t lên để già nh ưu thế, già nh phầ n thắ ng: chạ y đua vớ i cá c cô ng ti khá c
    chạ y đua vớ i thờ i gian.
    chạ y thoá t
    - đgt. Chạ y đi để trá nh mộ t tai nạ n đương đe doạ : Khô ng cho mộ t thằ ng giặ c nà o chạ y thoá t
    (NgHTưở ng).
    chắ c
    - 1 t. Có khả nă ng chịu đự ng tá c dụ ng củ a lự c cơ họ c mà vẫ n giữ nguyên trạ ng thá i toà n khố i
    hoặ c giữ nguyên vị trí gắ n chặ t và o vậ t khá c, khô ng bị tá ch rờ i. Lú a chắ c hạ t, cứ ng câ y. Bắ p
    thịt chắ c. Đinh đó ng chắ c. Thang dự a chắ c và o tườ ng.
    - 2 I t. 1 Có tính chấ t khẳ ng định, có thể tin đượ c là sẽ đú ng như thế. Hứ a chắ c sẽ đến. Có
    chắ c khô ng? Chưa lấ y gì là m chắ c. 2 (dù ng là m phầ n phụ trong câ u). Có nhiều khả nă ng, rấ t
    có thể. Anh ta chắ c khô ng đến. Chắ c khô ng ai biết.
    - II đg. Nghĩ là sẽ đú ng như thế. Cứ là đượ c, ai ngờ lạ i thua.
    - III tr. (kng.; dù ng ở cuố i câ u). Từ biểu thị ý muố n hỏ i, tỏ ra nử a tin nử a ngờ , có phầ n ngạ c
    nhiên. Anh quen ngườ i ấy ?
    chắ c mẩ m
    - đgt. Tin chắ c và yên chí đú ng như dự kiến: chắ c mẩ m thắ ng, ai ngờ lạ i thua.
    chắ c nịch
    - tt. 1. Rắ n và cứ ng cá p: Bà có vó c ngườ i nhỏ nhắ n, chắ c nịch (Sơn-tù ng) 2. Chặ t chẽ, vữ ng
    và ng: Lờ i vă n chắ c nịch.
    chă m
    - I t. (hay đg.). Có sự chú ý thườ ng xuyên để là m cô ng việc gì có ích mộ t cá ch đều đặ n. Chă m
    họ c, chă m là m. Chă m việc đồ ng á ng.
    - II đg. Trô ng nom, să n só c thườ ng xuyên. con. Chă m đà n gia sú c.
    chă m chú
    - tt. Chú ý, tậ p trung tâ m trí cao độ và o cô ng việc: chă m chú nghe giả ng bà i chă m chú đọ c
    sá ch.
    chă m nom
    - đgt. Lo lắ ng să n só c: Phả i tự mình chă m nom tấ t cả (NgKhả i).
    chă m só c
    - đg. Thườ ng xuyên să n só c. Chă m só c ngườ i bệnh.
    chằ m
    - 1 dt. Đầ m: Triệu Quang Phụ c đó ng quâ n ở chằ m Dạ Trạ ch.
    - 2 đgt. cũ May, khâ u nhiều lớ p: Đô ng hiềm quá lạ nh chằ m mền kép, Hạ lệ mồ hô i kết á o đơn
    (Quố c âm thi tậ p) chằ m nó n chằ m áo tơi.
    chằ m chằ m
    - trgt. Khô ng rờ i mắ t nhìn: Nhìn chằ m chằ m và o cá i đồ n nhỏ xíu trên sa bà n (NgĐThi).
    chặ m
    - đg. (ph.). Thấ m từ ng ít mộ t cho khô . Chặ m nướ c mắ t. Kéo vạ t á o chặ m mồ hô i.
    chă n
    - 1 dt. Tấ m để đắ p cho ấ m, đượ c may dệt bằ ng vả i, bô ng hoặ c len, dạ ...: đắ p chă n cho con
    chă n đơn gố i chiếc (tng.).
    - 2 đgt. 1. Đưa gia sú c, gia cầ m đi kiếm ă n: chă n trâ u chă n vịt. 2. Nuô i nấ ng, chă m só c: là m
    nghề chă n tằ m.
    chă n gố i
    - đgt. Nó i vợ chồ ng ă n ở vớ i nhau: Lọ là chă n gố i mớ i ra sắ t cầ m (K).
    chă n nuô i
    - đg. (hoặ c d.). Nuô i gia sú c, gia cầ m (nó i khá i quá t). Chă n nuô i lợ n. Trạ i chă n nuô i. Phá t
    triển chă n nuô i.
    chẵ n
    - tt. 1. Trọ n, khô ng lẻ: chẵ n chụ c chẵ n tră m Cơi trầ u để đĩa bưng ra. Trầ u chẵ n cau lẻ thậ t là
    trầ u cau (cd.). 2. Số chia hết cho 2: số chẵ n chọ n ngà y chẵ n mà đi chợ họ p ngà y chẵ n.
    chắ n
    - 1 dt. Lố i chơi bà i dù ng cỗ tổ tô m, cứ hai hoặ c ba con cù ng loạ i thì gọ i là mộ t chắ n, nếu bà i
    đủ chắ n cả thì ù: Mê đá nh chắ n, bỏ cả cô ng việc.
    - 2 đgt. 1. Ngă n lạ i: Chắ n lố i đi 2. Chia cá ch ra: Chắ n cá i phò ng là m hai; Lau già chắ n vá ch,
    trú c thưa ru rèm (BCKN). // dt. Cá i dù ng để ngă n lạ i: Nhấ c cá i chắ n lên cho xe qua.
    chắ n bù n
    - d. Tấ m mỏ ng che trên bá nh xe để bù n khỏ i bắ n lên. Chắ n bù n xe đạ p.
    chắ n xích
    - dt. Bộ phậ n che chắ n ở xích củ a xe đạ p, xe má y để bả o vệ xích và trá nh gâ y tai nạ n.
    chă ng
    - 1 đgt. (cn. dă ng) Kéo dà i ra: Đền vũ tạ nhện chă ng cử a mố c (CgO).
    - 2 trgt. Có hay khô ng: Hỡ i ai, ai có đau lò ng chă ng ai? (PhBChà u).
    chă ng lướ i
    - đgt. 1. Kéo tấ m lướ i ra để phơi: Chă ng lướ i ngay ở bã i biển 2. Bố trí bao vâ y để bắ t kẻ gian:
    Chă ng lướ i bắ t kẻ trộ m.
    chằ ng
    - 1 đg. Buộ c từ bên nọ sang bên kia nhiều lầ n, khô ng theo hà ng lố i nhấ t định, chỉ cố t giữ cho
    thậ t chặ t. Chằ ng gó i hà ng sau xe đạ p.
    - 2 đg. (kng.; thườ ng dù ng phụ sau đg.). Lấ y hoặ c dù ng củ a ngườ i khá c mộ t cá ch tuỳ tiện.
    Tiêu chằ ng. Nhậ n chằ ng. Ăn chằ ng vay bử a.
    chằ ng chịt
    - tt. Đan chéo và o nhau dà y đặ c mà khô ng theo hà ng lố i, trậ t tự nà o: Dâ y thép gai chằ ng chịt
    Mặ t rỗ chằ ng chịt Mố i quan hệ chằ ng chịt.
    chẳ ng
    - trgt. 1. Từ biểu thị ý phủ định như từ "khô ng", nhưng vớ i ý quả quyết hơn: ớ t nà o là ớ t
    chẳ ng cay (cd) 2. Dẫ u rằ ng khô ng: Chẳ ng chua cũ ng thể là chanh; chẳ ng ngọ t cũ ng thể cam
    sà nh chín câ y (cd) 3. Nếu khô ng: Chẳ ng đượ c ă n cũ ng lă n lấ y vố n (cd); Chẳ ng chê cũ ng mấ t
    lề con gá i (tng) 4. Khô ng có : Chẳ ng ai già u ba họ , chẳ ng ai khó ba đờ i (tng).
    chẳ ng bõ
    - Khô ng đá ng, khô ng xứ ng, khô ng bù lạ i đượ c: ă n ít như thế chẳ ng bõ dính ră ng Phụ ngườ i
    chẳ ng bõ khi ngườ i phụ ta (Truyện Kiều).
    chẳ ng hạ n
    - trgt. Thí dụ như: Anh đi tắ m biển, chẳ ng hạ n ở Đồ -sơn hay Sầ m-sơn.
    chẳ ng may
    - trgt. 1. Rủ i thay: Chẳ ng may nhà tô i mấ t sớ m 2. Khô ng dè: Anh đến chơi, chẳ ng may nhà tô i
    lạ i đi vắ ng.
    chẳ ng nhữ ng
    - x. khô ng nhữ ng.
    chẳ ng thà
    - trgt. Đà nh thế cò n hơn: Chồ ng con là cá i nợ nầ n, chẳ ng thà ở vậ y nuô i thâ n béo mầ m (cd).
    chặ ng
    - d. Đoạ n đượ c chia ra trên con đườ ng dà i để tiện bố trí chỗ nghỉ ngơi. Đi mộ t chặ ng đườ ng.
    Bố trí nhiều chặ ng nghỉ. Cuộ c đua xe đượ c chia thà nh nhiều chặ ng.
    chắ p
    - 1 dt. Mụ n nhỏ hình hạ t đậ u có đầ u nhọ n và ngứ a, mọ c ở mi mắ t: mọ c chắ p.
    - 2 đgt. 1. Nố i cho liền nhau: chắ p cá c mố i dâ y chắ p cá nh liền cà nh. 2. ú p hoặ c nắ m hai lò ng
    bà n tay và o nhau: chắ p tay lạ y.
    chắ p nhặ t
    - đgt. Lấ y mỗ i thứ mộ t nơi rồ i nố i lạ i: Câ u thơ chắ p nhặ t lọ c lừ a nô m na (Hoà ng Trừ u), lờ i
    quê chắ p nhặ t dô ng dà i (K).
    chặ p
    - (kng.). x. chậ p1.
    chắ t
    - 1 dt. Ngườ i thuộ c thế hệ sau chá u củ a mình; ngườ i gọ i mình bằ ng cụ : thằ ng chắ t Cụ có chắ t
    rồ i đấ y!
    - 2 dt. Trò chơi củ a trẻ con, mộ t tay vừ a tung vậ t nà y vừ a hứ ng vậ t kia: đá nh chắ t.
    - 3 đgt. 1. Lấ y bớ t mộ t ít nướ c ở vậ t có lẫ n chấ t lỏ ng: chắ t nướ c cơm. 2. Ró t, đổ nướ c: chắ t
    nướ c và o ấ m.
    chắ t bó p
    - đgt. Dà nh dụ m, tằ n tiện từ ng ít mộ t: Thêm và o mó n tiền chắ t bó p đượ c (Ng-hồ ng).
    chặ t
    - 1 đg. Là m đứ t ngang ra bằ ng cá ch dù ng dao, hoặ c nó i chung vậ t có lưỡ i sắ c, giá ng mạ nh
    xuố ng. Chặ t cà nh câ y. Chặ t tre chẻ lạ t. Chặ t xiềng (b.).
    - 2 t. (thườ ng dù ng phụ sau đg.). 1 Ở trạ ng thá i đã đượ c là m cho bá m sá t và o nhau khô ng
    rờ i, khó tá ch nhau ra, khó gỡ ra. Khoá chặ t cử a. Lạ t mềm buộ c chặ t (tng.). Thắ t chặ t tình
    bạ n (b.). Siết chặ t hà ng ngũ (b.). 2 Rấ t khít, khô ng cò n kẽ hở nà o. Đầ m đấ t cho chặ t. É p chặ t.
    Nă ng nhặ t chặ t bị (tng.). Bố cụ c rấ t chặ t (b.). 3 Khô ng để rờ i khỏ i sự theo dõ i, khô ng buô ng
    lỏ ng; chặ t chẽ. Kiểm soá t chặ t. Chỉ đạ o rấ t chặ t. 4 (kng.). Sít sao, chi li trong sự tính toá n,
    khô ng rộ ng rã i. Chi tiêu chặ t.
    chặ t chẽ
    - tt. 1. Có quan hệ khă ng khít, gắ n kết vớ i nhau: phố i hợ p chặ t chẽ đoà n kết chặ t chẽ vớ i
    nhau. 2. Sá t sao, nghiêm ngặ t, khô ng rờ i sự kiểm tra, theo dõ i: bố trí canh gá c chặ t chẽ chỉ
    đạ o chặ t chẽ.
    châ m
    - 1 dt. Mộ t thể vă n cũ dù ng để khuyên ră n: Cụ để lạ i mộ t bà i châ m tự ră n mình.
    - 2 đgt. Dù ng vậ t nhọ n mà đâ m và o: Ong non ngứ a nọ c châ m hoa rữ a (HXHương).
    - 3 đgt. Đặ t ngọ n lử a và o cho chá y lên: Châ m đèn; Châ m hương; Châ m điếu thuố c lá .
    châ m biếm
    - đg. Chế giễu mộ t cá ch hó m hỉnh nhằ m phê phá n. Giọ ng châ m biếm chua cay. Tranh châ m
    biếm.
    châ m ngô n
    - dt. Câ u nó i lưu truyền có tá c dụ ng hướ ng dẫ n về đạ o đứ c, lố i số ng: nhiều câ u châ m ngô n
    có giá trị.
    chấ m
    - 1 dt. 1. Điểm trò n trên và i chữ cá i: i, tờ giố ng mó c cả hai, i ngắ n có chấ m, tờ dà i có ngang
    (Bà i ca truyền bá chữ quố c ngữ ) 2. Điểm nhỏ ở cuố i mộ t câ u đã lọ n nghĩa: Anh ta viết mộ t
    trang mà khô ng có mộ t cá i chấ m nà o 3. Cá i có hình trò n và nhỏ : Con bồ câ u bay xa, chỉ cò n
    là mộ t cá i chấ m. // đgt. 1. Đặ t mộ t điểm trò n nhỏ ở cuố i câ u: Hết câ u thì phả i chấ m chứ 2.
    Đọ c và đá nh giá mộ t bà i tậ p hoặ c mộ t bà i thi: Thầ y giá o chấ m rấ t kĩ 3. ưng ý sau khi kén
    chọ n: Cô Lê, cô Lự u, cô Đà o, chấ m ai thì chấ m thế nà o cho câ n (cd).
    - 2 đgt. 1. Nhú ng thứ c ă n và o: Chấ m tương; Chấ m muố i vừ ng; Sá ng ngà y bồ dụ c chấ m chanh
    (cd) 2. Nhú ng ngò i bú t và o: Chấ m mự c.
    - 3 đgt. Vừ a chạ m đến: Tó c thề đã chấ m ngang vai (K); Nướ c lụ t đã chấ m má i nhà .
    - 4 đgt. Thấ m cho khô : Vừ a chấ m nướ c mắ t, vừ a ho sặ c sụ a (Ng-hồ ng).
    chấ m dứ t
    - đg. Là m cho ngừ ng hẳ n lạ i; kết thú c. Chấ m dứ t cuộ c cã i cọ .
    chấ m phá
    - đgt. Vẽ phó ng mấ y nét đơn sơ, khô ng gò bó và o quy củ : bứ c tranh chấ m phá .
    chậ m
    - tt, trgt. 1. Khô ng nhanh nhẹn: Trâ u chậ m uố ng nướ c đụ c (tng) 2. Sau thờ i gian đã ấ n định:
    Tà u đến chậ m mườ i phú t; Đồ ng hồ củ a tô i chậ m nă m phú t 3. Thiếu linh hoạ t: Anh ta chậ m
    hiểu.
    chậ m chạ p
    - t. 1 Có tố c độ , nhịp độ dướ i mứ c bình thườ ng nhiều; rấ t chậ m. Xe bò đi chậ m chạ p. Bướ c
    tiến chậ m chạ p. 2 Khô ng đượ c nhanh nhẹn, thiếu linh hoạ t. Dá ng điệu chậ m chạ p. // Lá y:
    chậ m chà chậ m chạ p (ng. 1; ý mứ c độ nhiều).
    chậ m tiến
    - tt. Kém hơn trình độ giá c ngộ chung, hoặ c đà phá t triển chung: thanh niên chậ m tiến nướ c
    chậ m tiến.
    châ n
    - 1 dt. Cá i đú ng vớ i hiện thự c: Suố t đờ i chỉ đi tìm cá i châ n, cá i thiện, cá i mĩ; Nghĩ đờ i lắ m lú c
    châ n như giả (Tả n-đà ).
    - 2 dt. 1. Bộ phậ n củ a thâ n thể ngườ i và độ ng vậ t dù ng để đi và đứ ng: Mỏ i châ n; Bò què
    châ n; Họ xem châ n gà ; Trong chén nướ c có châ n ruồ i 2. Phầ n dướ i cù ng; Phầ n gố c củ a mộ t
    vậ t: Châ n bà n; Châ n đèn; Châ n nú i; Châ n lô ng; Châ n ră ng 3. Cương vị, chứ c vị củ a mộ t
    ngườ i: Thiếu châ n phó chủ tịch; Xin là m mộ t châ n thư kí; Có châ n trong hộ i đồ ng quả n trị 4.
    Thà nh phầ n mộ t tổ chứ c: Tổ tô m cò n thiếu mộ t châ n 5. Khí chấ t con ngườ i theo Đô ng y:
    Châ n â m; Châ n hoả 6. Loạ i ruộ ng, loạ i đấ t: Châ n ruộ ng trồ ng mà u; Châ n ruộ ng mạ ; Châ n đấ t
    trồ ng khoai; Châ n ruộ ng chiêm trũ ng.
    châ n dung
    - d. Tá c phẩ m (hộ i hoạ , điêu khắ c, nhiếp ả nh) thể hiện đú ng diện mạ o, thầ n sắ c, hình dá ng
    mộ t ngườ i nà o đó . Vẽ châ n dung. Tranh châ n dung.
    châ n lý
    - ,... x. châ n lí,...
    châ n tà i
    - dt. Tà i nă ng thự c sự : thể hiện châ n tà i củ a mình.
    châ n tình
    - dt. (H. châ n: thậ t; tình: tình cả m) Tấ m lò ng thà nh thậ t: Lấ y châ n tình mà đố i xử .
    châ n trờ i
    - d. 1 Đườ ng giớ i hạ n củ a tầ m mắ t ở nơi xa tít, trô ng tưở ng như bầ u trờ i tiếp xú c vớ i mặ t
    đấ t hay mặ t biển. Mặ t trờ i nhô lên ở châ n trờ i. Đườ ng châ n trờ i. 2 Phạ m vi rộ ng lớ n mở ra
    cho hoạ t độ ng. Phá t hiện đó mở ra mộ t châ n trờ i mớ i cho sự phá t triển củ a khoa họ c.
    châ n tướ ng
    - dt. Bộ mặ t thậ t, bả n chấ t vố n đượ c che giấ u: vạ ch lộ châ n tướ ng lộ rõ châ n tướ ng.
    chầ n
    - 1 đgt. Nhú ng và o nướ c sô i cho tá i: Chầ n bồ dụ c.
    - 2 đgt. 1. Khâ u lượ c qua để ghép vả i vớ i nhau trướ c khi may: Chầ n cổ á o 2. Khâ u nhiều lầ n
    để ghép bô ng và o giữ a hai lớ p vả i: Chầ n áo bô ng.
    - 3 đgt. Đá nh cho mộ t trậ n: Đi chơi khô ng xin phép, về bị bố chầ n mộ t trậ n.
    chầ n chừ
    - đg. Đắ n đo, do dự , chưa có quyết tâ m để là m ngay việc gì. Mộ t phú t chầ n chừ . Thá i độ chầ n
    chừ .
    chẩ n
    - 1 đgt. Cứ u giú p ngườ i nghèo đó i hoặ c bị nạ n bằ ng cá ch cấ p phá t tiền gạ o, thứ c ă n: phá t
    chẩ n lĩnh chẩ n.
    - 2 đgt. Xem xét, phá t hiện bệnh để lên phương á n chữ a trị: chẩ n bệnh hộ i chẩ n cá c bá c sĩ.
    chẩ n mạ ch
    - đgt. (H. chẩ n: thă m dò ; mạ ch: mạ ch má u) Bắ t mạ ch ngườ i ố m để đoá n bệnh: Ô ng lang đã
    chẩ n mạ ch và kê đơn.
    chấ n chỉnh
    - đg. Sử a lạ i cho ngay ngắ n, cho hết lộ n xộ n, hết chuệch choạ c. Chấ n chỉnh hà ng ngũ . Chấ n
    chỉnh tổ chứ c.
    chấ n độ ng
    - đgt. 1. Rung độ ng mạ nh, là m lay độ ng nghiêng ngả cá c vậ t xung quanh: Bom nổ chấ n độ ng
    mộ t vù ng. 2. Vang dộ i, là m kinh ngạ c và ná o độ ng lên: Chiến thắ ng chấ n độ ng địa cầ u.
    chấ n hưng
    - đgt. (H. chấ n: rung độ ng; hưng: nổ i lên) Là m cho nổ i lên hơn trướ c; Là m cho thịnh vượ ng
    hơn trướ c: Chấ n hưng cô ng nghiệp.
    chậ n
    - (ph.). x. chặ n.
    chấ p
    - đgt. 1. Đố i chọ i, đương đầ u mà khô ng cầ n có điều kiện cầ n thiết, thậ m chí cò n cho đố i
    phương đưa hướ ng điều kiện nà o đó lợ i hơn: đá nh cờ chấ p xe chấ p tấ t cả mộ t mình chấ p ba
    ngườ i. 2. Để bụ ng: Nó cò n dạ i, chấ p là m gì.
    chấ p chính
    - đgt. (H. chấ p: thi hà nh; chính: chính quyền) Nắ m giữ chính quyền trong nướ c: Trong thờ i
    gian Lí Thá nh-tô ng đi đá nh giặ c, bà nguyên phi ỷ Lan chấ p chính rấ t giỏ i.
    chấ p hà nh
    - đg. Là m theo điều do tổ chứ c định ra. Chấ p hà nh chính sá ch.
    chấ p nhậ n
    - đgt. Đồ ng ý tiếp nhậ n điều yêu cầ u củ a ngườ i khá c: chấ p nhậ n cá c điều kiện củ a bên đặ t
    hà ng chấ p nhậ n cá c yêu sá ch.
    chấ p thuậ n
    - đgt. (H. chấ p: thi hà nh: thuậ n: bằ ng lò ng) Bằ ng lò ng nhậ n mộ t điều yêu cầ u: Lờ i đề nghị đã
    đượ c cấ p trên chấ p thuậ n.
    chậ p choạ ng
    - 1 t. Mờ mờ tố i, dở tố i dở sá ng (thườ ng nó i về lú c chiều tố i). Trờ i vừ a chậ p choạ ng tố i. Á nh
    sá ng chậ p choạ ng củ a hoà ng hô n.
    - 2 t. Có nhữ ng độ ng tá c khô ng vữ ng, khô ng đều, khô ng định hướ ng đượ c khi di chuyển. Đi
    chậ p choạ ng trong đêm tố i. Cá nh dơi bay chậ p choạ ng.
    chậ p chờ n
    - tt. 1. Lú c ẩ n lú c hiện, khi mờ khi tỏ : Bờ ao đom đó m chậ p chờ n Ngọ n lử a chậ p chờ n ở phía
    xa. 2. Nử a thứ c nử a ngủ , nử a tỉnh nử a mê: giấ c ngủ chậ p chờ n Chậ p chờ n cơn tỉnh cơn mê
    (Truyện Kiều).
    chậ p chữ ng
    - tt, trgt. Nó i trẻ con mớ i tậ p đi, chưa vũ ng: Lú c tô i mớ i chậ p chữ ng nhữ ng bướ c đầ u tiên
    (ĐgThMai).
    chấ t
    - 1 d. 1 Vậ t chấ t tồ n tạ i ở mộ t thể nhấ t định; cá i cấ u tạ o nên cá c vậ t thể. Chấ t đặ c. Chấ t mỡ .
    Cả i tạ o chấ t đấ t. 2 Tính chấ t, yếu tố cấ u tạ o củ a sự vậ t. Vở kịch có nhiều chấ t thơ. 3 (chm.).
    Tổ ng thể nó i chung nhữ ng tính chấ t, thuộ c tính cơ bả n củ a sự vậ t; cá i là m cho sự vậ t nà y
    phâ n biệt vớ i sự vậ t khá c; phâ n biệt vớ i lượ ng. Sự biến đổ i về chấ t.
    - 2 đg. Xếp và o mộ t chỗ , chồ ng lên nhau cho thà nh khố i lớ n. Chấ t hà ng lên xe. Củ i chấ t thà nh
    đố ng.
    chấ t chứ a
    - Nh. Chứ a chấ t.
    chấ t độ c
    - dt. Chấ t có thể là m hạ i cơ thể: Thạ ch tín là mộ t chấ t độ c nguy hiểm.
    chấ t khí
    - d. Chấ t ở trạ ng thá i có thể lan ra chứ a đầ y vậ t chứ a, có thể tích và hình dạ ng hoà n toà n tuỳ
    thuộ c và o vậ t chứ a.
    chấ t phá c
    - tt. Thậ t thà và mộ c mạ c: ngườ i nô ng dâ n chấ t phá c số ng chấ t phá c, hồ n hậ u.
    chấ t vấ n
    - đgt. (H. chấ t: gặ n hỏ i; vấ n: hỏ i) Đặ t vấ n đề hỏ i mộ t cơ quan chính quyền về mộ t điều thắ c
    mắ c và yêu cầ u trả lờ i: Đạ i biểu Quố c hộ i chấ t vấ n Chính phủ về mấ y vụ tham nhũ ng.
    chậ t
    - t. 1 Có kích thướ c nhỏ so vớ i vậ t cầ n bọ c hoặ c cầ n chứ a bên trong. Á o may chậ t. Ngườ i
    đô ng, nhà chậ t. 2 Nhiều, đô ng quá mứ c trong mộ t phạ m vi nhấ t định nà o đó . Quầ n á o nhét
    chậ t vali. Ngườ i xem đứ ng chậ t hai bên đườ ng. Ở chậ t quá .
    chậ t vậ t
    - tt. 1. Mấ t nhiều cô ng sứ c, do có nhiều khó khă n, phứ c tạ p: chậ t vậ t lắ m mớ i giả i quyết xong
    việc. 2. Khó khă n nhiều trong đờ i số ng vậ t chấ t: Đờ i số ng chậ t vậ t.
    châ u
    - 1 dt. 1. Ngọ c trai: Gạ o châ u củ i quế (tng) 2. Giọ t nướ c mắ t: Thoắ t nghe Kiều đã đầ m đầ m
    châ u sa (K).
    - 2 dt. 1. Khu vự c hà nh chính trong thờ i phong kiến: Châ u Hoan; Châ u á i 2. Đơn vị hà nh
    chính ở Việt-bắ c, tương đương vớ i mộ t huyện, trong thờ i cũ : Châ u Sơn-dương.
    - 3 dt. Mộ t trong nă m phầ n đấ t đai lớ n củ a Quả đấ t phâ n chia theo qui ướ c: Nă m châ u thă m
    thẳ m trờ i im tiếng (Tố -hữ u).
    - 4 đgt. Chụ m và o vớ i nhau: Họ châ u đầ u và o để xem an-bom ả nh.
    châ u bá u
    - d. Củ a quý giá như và ng, ngọ c, v.v. (nó i khá i quá t).
    châ u chấ u
    - dt. Bọ cá nh thẳ ng, đầ u trò n, thâ n mậ p, nhả y giỏ i, ă n hạ i câ y xanh: nạ n châ u chấ u hạ i lú a
    châ u chấ u đá xe (tng.).
    châ u thổ
    - dt. (H. châ u: bã i sô ng, thổ : đấ t) Đấ t do phù sa củ a mộ t con sô ng bồ i đắ p: Miền châ u thổ
    sô ng Cử u-long rấ t phì nhiêu.
    chầ u
    - 1 d. 1 (thườ ng dù ng phụ trướ c d.). Buổ i há t ả đà o. Mộ t chầ u há t. 2 (id.). Trố ng chầ u (nó i
    tắ t). Cầ m chầ u. 3 (kng.; thườ ng dù ng phụ trướ c d.). Bữ a ă n uố ng hoặ c buổ i vui chơi giả i trí.
    Đã i mộ t chầ u phở . Xem mộ t chầ u xinê. 4 (kng.). Khoả ng thờ i gian; hồ i, lú c. Chầ u nà y trờ i hay
    mưa. Mắ ng cho mộ t chầ u.
    - 2 đg. 1 Hầ u (vua) trong cung đình để chờ nghe lệnh. Chầ u vua. Sâ n chầ u (sâ n cá c quan
    chầ u vua). Á o chầ u (á o mặ c để đi chầ u). 2 Hướ ng và o, quay và o mộ t cá i khá c đượ c coi là
    trung tâ m. Chạ m hình rồ ng chầ u mặ t nguyệt.
    - 3 đg. (id.). Thêm cho ngườ i mua mộ t số đơn vị hà ng bá n lẻ, thườ ng là nô ng phẩ m, theo
    mộ t tỉ lệ nà o đó . Bá n mộ t chụ c cam, chầ u hai quả .
    chầ u chự c
    - đgt. 1. ở bên cạ nh để hầ u hạ : chầ u chự c bên quan lớ n. 2. Chờ đợ i mã i để mong gặ p gỡ hoặ c
    đề bạ t yêu cầ u gì: chầ u chự c từ sá ng đến tố i mà khô ng đượ c.
    chầ u trờ i
    - đgt. Chết, theo cá ch nó i hà i hướ c: Bao giờ ô ng lã o chầ u trờ i thì tô i sẽ lấ y mộ t ngườ i trai tơ
    (cd).
    chậ u
    - d. Đồ dù ng thườ ng là m bằ ng sà nh, sứ hoặ c kim loạ i, miệng rộ ng, lò ng nô ng, dù ng để đự ng
    nướ c rử a rá y, tắ m giặ t, hoặ c để trồ ng câ y, v.v. Chậ u giặ t. Mộ t chậ u nướ c. Chậ u hoa.
    chầ y
    - tt. Muộ n, chậ m: khô ng chó ng thì chầ y Sao sao chẳ ng kíp thì chầ y, Cha nguyền trả đặ ng ơn
    nà y thì thô i (Nguyễn Đình Chiểu).
    chấ y
    - dt. Loà i bọ kí sinh, hú t má u, số ng trên đầ u ngườ i ta: Đầ u chấ y mấ y rậ n (tng), Bắ t chấ y cho
    mẹ.
    - 2 dt. Thó c hấ p hơi, khô ng đượ c nắ ng: Thó c chấ y, gạ o chẳ ng ngon.
    - 3 đgt. Rang cho khô rồ i giã nhỏ : Chấ y tô m.
    che
    - 1 d. Dụ ng cụ ép mía thô sơ, dù ng sứ c kéo là m cho hai trụ c lớ n quay trò n, cá n mía và o giữ a.
    - 2 đg. 1 Là m cho ngườ i ta khô ng cò n nhìn thấ y đượ c bằ ng cá ch dù ng mộ t vậ t ngă n hoặ c
    phủ lên. Che miệng cườ i. Mâ y che khuấ t mặ t tră ng. Vả i thưa che mắ t thá nh (tng.). 2 Ngă n
    cho khỏ i bị mộ t tá c độ ng nà o đó từ bên ngoà i. Phủ vả i bạ t che mưa. Che bụ i. Gió chiều nà o
    che chiều ấy (tng.).
    che chở
    - đgt. 1. Ngă n để bả o vệ: có hầ m hà o che chở , trá nh bom đạ n. 2. Bênh vự c, cứ u giú p: có quan
    trên che chở che chở lẫ n nhau.
    che đậ y
    - đgt. 1. Phủ lên trên để trá nh tá c hạ i: Lấ y ni-lô ng che đậ y bao gạ o 2. Giấ u giếm cho: Giả vờ
    nhâ n nghĩa che đậ y tham tà n (Tú -mỡ ).
    che phủ
    - đgt. Là m cho khô ng nhìn thấ y gì ở dướ i: Tuyết che phủ mặ t đấ t.
    chè
    - 1 d. Câ y nhỡ lá ră ng cưa, hoa mà u trắ ng, quả có ba mú i, trồ ng để lấ y lá , bú p, nụ pha nướ c
    uố ng. Há i chè. Pha chè.
    - 2 d. Mó n ă n ngọ t nấ u bằ ng đườ ng hay mậ t vớ i chấ t có bộ t như gạ o, đậ u, v.v.
    chè chén
    - 1 dt. Nướ c uố ng pha bằ ng chè bú p: uố ng chè chén cho tỉnh ngủ .
    - 2 đgt. ă n uố ng xa hoa, lã ng phí: chè chén linh đình chè chén no say.
    chẻ
    - đgt. Tá ch theo thớ chiều dọ c bằ ng dao sắ c, thà nh từ ng mả nh, từ ng thanh, từ ng sợ i: Cô ng
    anh chẻ nứ a đan bồ (cd); Chẻ cú i, Chẻ lạ t.
    chẻ hoe
    - t. (thgt.). Rấ t rõ rà ng, khô ng có gì mậ p mờ , che đậ y. Sự thậ t chẻ hoe. Nó i chẻ hoe.
    ché
    - dt. Đồ đự ng bằ ng sà nh, sứ , thâ n trò n, phình to ở giữ a, miệng loe, thườ ng dù ng đự ng rượ u:
    ché rượ u.
    chém
    - đgt. 1. Dù ng gươm hay dao là m cho đứ t: Anh em chém nhau đằ ng dọ ng, ai chém đằ ng lưỡ i
    (cd) 2. Bá n đắ t quá : Cô hà ng ấy chém đau quá .
    chém giết
    - đg. Giết nhau bằ ng gươm dao (nó i khá i quá t). Anh em chém giết lẫ n nhau, gâ y cả nh nồ i da
    nấ u thịt.
    chen
    - đgt. 1. Len và o để chiếm chỗ , chiếm lố i đi: chen châ n chen và o đá m đô ng chen vai thích
    cá nh. 2. Xen lẫ n, thêm và o giữ a: nó i chen và i câ u cho vui.
    chen chú c
    - đgt. 1. Sá t và o nhau vì nhiều quá : Ngà n thô ng chen chú c khó m lau, cá ch ghềnh nà o thấ y
    ngườ i đâ u đi về (Chp) 2. Len lỏ i và o đá m đô ng: Chen chú c lợ i danh đà chá n ngắ t (NgCgTrứ ).
    chèn
    - I đg. 1 Giữ chặ t lạ i ở mộ t vị trí cố định bằ ng cá ch lèn mộ t vậ t nà o đó và o khe hở . Chô n cọ c,
    chèn đấ t và o. Chèn bá nh xe cho xe khỏ i lă n. 2 (chm.; kết hợ p hạ n chế). Lấ p (lò , sau khi đã
    khai thá c khoá ng sả n) bằ ng đấ t đá mang từ nơi khá c đến. Chèn lò . Chèn lấ p lò . 3 Cả n lạ i,
    ngá ng lạ i, khô ng cho vượ t lên. Chèn chiếc xe sau mộ t cá ch trá i phép. Cầ u thủ bó ng đá chèn
    nhau. 4 (chm.). Đưa thêm kí tự xen và o mộ t vị trí trong đoạ n vă n bả n đã soạ n thả o trên má y
    tính.
    - II d. 1 Vậ t dù ng để bá nh xe vậ n tả i, thườ ng là m bằ ng gỗ , hình trụ , đá y tam giá c. Chuẩ n bị
    sẵ n chèn khi xe lên dố c. 2 (chm.). Thanh hoặ c tấ m thườ ng bằ ng gỗ hoặ c bêtô ng cố t thép,
    dù ng để chêm và o khoả ng trố ng giữ a vì chố ng và chu vi đà o ban đầ u củ a hầ m lò .
    chèn ép
    - đgt. Lấ n á t, kìm hã m khô ng cho phá t triển: bị nhiều thế lự c chèn ép khô ng thể chèn ép
    nhau mã i đượ c.
    chẽn
    - 1 tt. Nó i quầ n áo ngắ n và hẹp: áo nà y chẽn quá .
    - 2 tt. Ngượ ng ngù ng; Xấ u hổ : Cô dâ u mớ i về nhà chồ ng, cò n chẽn.
    chén
    - I d. 1 Đồ dù ng để uố ng nướ c, uố ng rượ u, thườ ng bằ ng sà nh, sứ , nhỏ và sâ u lò ng. Bộ ấ m
    chén. Mờ i cạ n chén. 2 (ph.). Bá t nhỏ . Cơm ă n ba chén lưng lưng... (cd.). 3 (kng.). Lượ ng
    nhữ ng vị thuố c đô ng y dù ng để sắ c chung vớ i nhau trong mộ t lầ n thà nh thuố c uố ng; thang.
    Câ n mộ t chén thuố c bổ . Thuố c chén*.
    - II đg. (thgt.). Ă n, về mặ t coi như mộ t thú vui. mộ t bữ a no say. Đá nh chén*.
    cheo
    - dt. Khoả n tiền mà ngườ i con gá i phả i nộ p cho là ng, khi đi lấ y chồ ng nơi khá c, theo lệ cũ :
    nộ p cheo tiền cheo, tiền cướ i.
    cheo cướ i
    - dt. Mọ i thủ tụ c về cướ i xin ở nô ng thô n ngà y trướ c: Họ lấ y nhau có cheo cướ i hẳ n hoi.
    cheo leo
    - t. Cao và khô ng có chỗ bấ u víu, gâ y cả m giá c nguy hiểm, dễ bị rơi, ngã . Vá ch đá cheo leo.
    Con đườ ng cheo leo trên bờ vự c thẳ m.
    chèo
    - 1 I. dt. Dụ ng cụ để bơi thuyền, là m bằ ng thanh gỗ dà i, đầ u trên trò n, đầ u dướ i rộ ng bả n
    dầ n: má i chèo xuô i chèo má t má i. II. đgt. Dù ng chèo gạ t nướ c cho thuyền đi: chèo thuyền
    chèo đò vụ ng chèo khéo chố ng (tng.).
    - 2 dt. Lố i há t cổ truyền, bắ t nguồ n từ dâ n ca vù ng đồ ng bằ ng Bắ c Bộ : há t chèo diễn chèo ă n
    no rồ i lạ i nằ m khoèo, Nghe thấ y trố ng chèo bế bụ ng đi xem (cd.).
    chèo chố ng
    - đgt. 1. Tìm mọ i cá ch giả i quyết nhữ ng khó khă n: Tìm mọ i cá ch chèo chố ng trong cơn bã o
    tá p (Trg-chinh) 2. Chố ng chế khi đã mắ c sai lầ m: Anh ta mắ c khuyết điểm, nhưng có tà i chèo
    chố ng.
    chéo
    - I t. 1 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Thà nh hình mộ t đườ ng xiên. Cắ t chéo tờ giấ y. Đậ p chéo
    bó ng. Chéo gó c. 2 (hay đg.). Thà nh hình nhữ ng đườ ng xiên cắ t nhau. Đườ ng đi lố i lạ i chéo
    nhau như mắ c cử i. Đan chéo. Bắ n chéo cá nh sẻ. // Lá y: cheo chéo (ng. 1; ý mứ c độ ít).
    - II d. Hà ng dệt trên mặ t có nhữ ng đườ ng xiên từ biên bên nà y sang biên bên kia. Vả i . Lụ a
    chéo.
    - III d. (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Phầ n hoặ c mả nh nhỏ giớ i hạ n bở i hai cạ nh củ a
    mộ t gó c và mộ t đườ ng . Chéo á o*. Mả nh ruộ ng chéo.
    chéo áo
    - dt. Mả nh vả i hình tam giá c, là m thà nh gó c dướ i củ a vạ t á o kiểu cũ .
    chép
    - dt. Thứ cá nướ c ngọ t thườ ng cò n gọ i là cá gá y: Chẳ ng đượ c con trắ m, con chép, cũ ng đượ c
    cá i tép, cá i tô m (cd).
    - 2 dt. Đồ dù ng bằ ng sắ t, lưỡ i mỏ ng, dù ng để xớ i đấ t: Dù ng cá i chép để giẫ y cỏ .
    - 3 1. Viết lạ i đú ng theo mộ t bả n đã viết đã in hoặ c nhữ ng lờ i ngườ i khá c nó i: Đô i lờ i thầ y
    giả ng chép loă ng quă ng (Tế Hanh) 2. Ghi lạ i sự việc: Chép sử 3. Là m bà i mộ t cá ch gian lậ n
    theo đú ng bà i củ a ngườ i khá c: Bị thầ y giá o phạ t vì đã chép bà i củ a bạ n.
    chẹt
    - I đg. 1 Là m cho nghẹt, cho tắ c lạ i bằ ng cá ch bó p chặ t hoặ c ép chặ t từ mộ t phía nà o đó . Chẹt
    lấ y cổ . Chẹt lố i đi. Bó p chẹt*. 2 (kng.). (Xe cộ ) cá n, đè lên. Ô tô chẹt ngườ i.
    - II t. (id.). (Kiểu quầ n á o) chậ t sá t ngườ i. Quầ n ố ng.
    chê
    - đgt. Đá nh giá thấ p, khô ng cho là phả i, là tố t: Ai cũ ng chê nó xấ u Cao chê ngỏ ng, thấ p chê
    lù n, Béo chê béo trụ c béo trò n, Gầ y chê xương số ng xương sườ n phơi ra (tng.).
    chê bai
    - đgt. Cho là khô ng tố t, khô ng hay, khô ng đẹp, khô ng ngon...: Canh cả i mà nấ u vớ i gừ ng,
    chẳ ng ăn thì chớ , xin đừ ng chê bai (cd).
    chê cườ i
    - đg. Chê và tỏ ý chế nhạ o (nó i khá i quá t). Chê cườ i kẻ nhá t gan. Bị là ng xó m chê cườ i.
    chế
    - 1 dt. Tang: để chế khă n chế.
    - 2 dt. Lờ i củ a vua phong thưở ng cho cô ng thầ n, viết theo lố i vă n tứ lụ c biền ngẫ u, mỗ i câ u
    ngắ t thà nh hai đoạ n 4-6 hoặ c 6-4 và có vế đố i ở từ ng cặ p câ u.
    - 3 đgt. Nhạ o để là m cho xấ u hổ , e thẹn: bị bạ n chế chế hai đứ a lấ y nhau.
    - 4 đgt. Ró t thêm và o để phá t huy tá c dụ ng: chế thêm dầ u.
    - 5 Là m ra, tạ o ra: chế ra mộ t sả n phẩ m mớ i.
    chế biến
    - đgt. (H. chế: tạ o ra; biến: đổ i) Biến đổ i mộ t chấ t gì thà nh mộ t thứ dù ng đượ c: Cô ng nghiệp
    chế biến thự c phẩ m.
    chế độ
    - d. 1 Hệ thố ng tổ chứ c chính trị, kinh tế, v.v. củ a xã hộ i. Chế độ phong kiến*. Chế độ ngườ i
    bó c lộ t ngườ i. 2 Toà n bộ nó i chung nhữ ng điều quy định cầ n tuâ n theo trong mộ t việc nà o
    đó . Chế độ ă n uố ng củ a ngườ i bệnh. Chế độ khen thưở ng. Chế độ quả n lí xí nghiệp.
    chế giễu
    - đgt. Đem ra là m trò cườ i nhằ m chỉ trích, phê phá n: chế giễu bạ n mộ t cá ch lố bịch.
    chế ngự
    - đgt. (H. chế: ngă n cả n; ngự : ngă n lạ i) Ngă n chặ n cá c lự c lượ ng thiên nhiên tá c hạ i đến con
    ngườ i: Loà i ngườ i đã chế ngự đượ c sấ m sét.
    chế nhạ o
    - đg. Nêu thà nh trò cườ i để tỏ ý mỉa mai, coi thườ ng.
    chế tá c
    - Nh. Chế tạ o.
    chế tạ o
    - đgt. (H. chế: là m ra; tạ o: là m thà nh vậ t phẩ m) Biến nguyên liệu thà nh đồ dù ng: Phấ n đấ u
    là m chủ kĩ thuậ t chế tạ o cơ khí (VNgGiá p).
    chếch
    - t. Hơi xiên, hơi lệch so vớ i hướ ng thẳ ng. Nhìn chếch về bên trá i. // Lá y: chênh chếch (ý
    mứ c độ ít).
    chêm
    - I. đgt. Lèn thêm và o chỗ hở mộ t vậ t cứ ng, là m cho chặ t, cho khỏ i lung lay, xộ c xệch: chêm
    cá n bú a 2. Nó i xen và o: thỉnh thoả ng lạ i chêm và o mộ t câ u. II. dt. Vậ t cứ ng, nhỏ dù ng để xen
    và o kẽ hở cho chặ t: bỏ cá i chêm và o.
    chễm chệ
    - đgt, trgt. Như Chềm chễm: Mộ t mình quan phụ mẫ u uy nghi chễm chệ ngồ i (Phạ m Duy
    Tố n), Chễm chệ như rể bà goá (tng).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    C (4)

    chênh
    - t. 1 Có mộ t bên cao, mộ t bên thấ p, nằ m nghiêng so vớ i vị trí bình thườ ng trên mộ t mặ t
    bằ ng. Bà n kê chênh. Bó ng tră ng chênh. 2 Cao thấ p khá c nhau, khô ng bằ ng nhau, khô ng
    ngang nhau. Chênh nhau và i tuổ i. Giá hà ng chênh nhau nhiều.
    chênh lệch
    - tt. 1. Khô ng bằ ng, khô ng ngang nhau: Giá cả chênh lệch chênh lệch về tuổ i tá c. 2. Khô ng
    ngay thẳ ng, cô ng bằ ng, chính trự c: ă n nó i chênh lệch Quả n bao miệng thế lờ i chênh lệch (Hồ
    Xuâ n Hương).
    chênh vênh
    - tt. 1. Trơ trọ i ở trên cao: Khi bó ng thỏ chênh vênh trướ c nó c (CgO) 2. Khô ng vữ ng và ng;
    bấ p bênh: Địa vị chênh vênh 3. Khô ng ngay ngắ n: Quă n queo đuô i chuộ t, chênh vênh tai
    mèo (NĐM).
    chểnh mả ng
    - đg. (hoặ c t.). Lơ là vớ i cô ng việc thuộ c phậ n sự củ a mình. Chểnh mả ng việc họ c hà nh. Canh
    gá c chểnh mả ng.
    chệnh choạ ng
    - tt. ở trạ ng thá i mấ t thă ng bằ ng, nghiêng ngả , chao đả o bên nà y, bên kia: chệnh choạ ng
    bướ c đi như ngườ i say rượ u Bị trú ng đạ n chiếc má y bay chệnh choạ ng lao xuố ng biển.
    chết
    - đgt. 1. Khô ng số ng nữ a, khi cá c chứ c nă ng sinh lí ngừ ng hẳ n: Khó c như cha chết (tng); Con
    tằ m đến chết hã y cò n vương tơ (K). Chó chết hết chuyện (tng) 2. Gâ y khổ cự c cho ngườ i
    khá c: Tham nhũ ng thế thì chết dâ n 3. Nó i má y mó c dừ ng lạ i: Đồ ng hồ chết 4. Đã biến chấ t,
    khô ng dù ng đượ c nữ a: Mự c chết; Mà u chết 5. ở trong thế nguy khố n: Là m dở thế thì chết. //
    trgt. Đến mứ c độ cao: Chá n chết. // tt. Khô ng dù ng đến trong cô ng việc thườ ng ngà y: Tranh
    thủ thờ i giờ chết mà họ c thêm vă n hoá (NgTuâ n). // tht. Nó i lên sự lo sợ , sự dè chừ ng mộ t
    mố i nguy: Chết sao lạ i rờ và o dâ y điện.
    chết đuố i
    - đg. Chết ngạ t do chìm dướ i nướ c.
    chết giấ c
    - đgt. Ngấ t đi mộ t lú c, do bị đau đớ n hoặ c xú c độ ng mạ nh: chết giấ c vì sợ hã i.
    chết tươi
    - đgt. Chết ngay lậ p tứ c: Tên cướ p đã bị bắ n chết tươi.
    chi
    - 1 d. 1 Châ n hoặ c tay củ a độ ng vậ t có xương số ng. Hai chi trướ c củ a ngự a. 2 Ngà nh trong
    mộ t họ . Ngườ i cù ng họ , nhưng khá c chi. 3 (chm.). cn. giố ng. Đơn vị phâ n loạ i sinh họ c, dướ i
    họ , trên loà i. Cá c loà i trong cù ng mộ t chi.
    - 2 d. cn. địa chi. Kí hiệu chữ Há n (có cả thả y mườ i hai) xếp theo thứ tự là tí, sử u, dầ n, mã o,
    thìn, tị, ngọ , mù i, thâ n, dậ u, tuấ t, hợ i, dù ng kết hợ p vớ i mườ i can trong phép đếm thờ i gian
    cổ truyền củ a Trung Quố c.
    - 3 đg. Bỏ tiền ra dù ng và o việc gì. Tiền chi cho sả n xuấ t. Tă ng thu, giả m chi. Khoả n ấ y để tô i
    chi (kng.).
    - 4 đ. (ph., hoặ c kng.). Như gì. Có cầ n chi.
    chi bằ ng
    - Khô ng có gì bằ ng, hơn hết cả : Gọ i mã i chỉ mệt xá c, chi bằ ng tự mình là m cò n hơn.
    chi đoà n
    - dt. (H. chi: chia ra, đoà n: hộ i họ p lạ i) Đơn vị tổ chứ c cơ sở củ a mộ t đoà n thể: Chi đoà n
    thanh niên cộ ng sả n tạ i mộ t xí nghiệp.
    chi phí
    - I đg. Dù ng tiền củ a và o cô ng việc gì (nó i khá i quá t). Chi phí cho sả n xuấ t.
    - II d. Khoả n . Giả m chi phí vậ n chuyển.
    chi phiếu
    - dt. (H. chi: tiêu; phiếu: giấ y chứ ng nhậ n) Giấ y mà ngườ i hoặ c cơ quan có ngâ n khoả n đặ t ở
    ngâ n hà ng, dù ng để trả thay tiền: Ngà y nay ngườ i ta dù ng từ "séc" để thay chi phiếu.
    chi phố i
    - đg. Có tá c dụ ng điều khiển, quyết định đố i vớ i cá i gì. Tư tưở ng chi phố i hà nh độ ng. Chịu sự
    chi phố i củ a quy luậ t kinh tế.
    chi tiết
    - I. dt 1. Điểm nhỏ , phầ n rấ t nhỏ trong nộ i dung: kể đầ y đủ cá c chi tiết có nhiều chi tiết
    khô ng đú ng vớ i thự c tế. 2. Bộ phậ n riêng lẻ, có thể thá o lắ p đượ c, trang thiết bị má y mó c:
    thá o lắ p từ ng chi tiết má y. II. tt. Tỉ mỉ, đầ y đủ cá c điểm nhỏ trong nộ i dung: trình bà y chi tiết
    đề cương chi tiết.
    chì
    - dt. 1. Kim loạ i mềm, nặ ng, dễ nó ng chả y, dễ kéo thà nh sợ i: Nhẹ như bấ c, nặ ng như chì (tng)
    2. Vậ t nhỏ bằ ng chì buộ c và o lướ i đá nh cá : Mấ t cả chì lẫ n chà i (tng). // tt. Có mà u xá m xanh
    như mà u chì: Mặ t bủ ng da chì (tng).
    chỉ
    - 1 d. 1 Dâ y bằ ng sợ i xe, dà i và mả nh, dù ng để khâ u, thêu, may vá . Mả nh như sợ i chỉ. Vết
    thương đã cắ t chỉ. Xe chỉ luồ n kim. 2 Sợ i ngang trên khung cử i hoặ c má y dệt; phâ n biệt vớ i
    sợ i dọ c, gọ i là canh. Canh tơ chỉ vả i.
    - 2 d. Lệnh bằ ng vă n bả n củ a vua, chú a.
    - 3 d. (kng.). Đồ ng câ n (và ng). Mộ t chỉ và ng. Giá ba chỉ.
    - 4 đ. (ph.; kng.). Chị (đã nó i đến) ấ y.
    - 5 đg. 1 Là m cho ngườ i ta nhìn thấ y, nhậ n ra cá i gì, bằ ng cá ch hướ ng tay hoặ c vậ t dù ng là m
    hiệu về phía cá i ấ y. Cô ng an chỉ đườ ng. Mũ i tên chỉ hướ ng. Kim đồ ng hồ chỉ nă m giờ . 2 Là m
    cho biết, cho thấ y đượ c điều cầ n biết để là m việc gì. Chỉ rõ khuyết điểm trong cô ng tá c. Chỉ
    cho cá ch là m ă n. 3 Nêu cho biết, biểu thị. Câ u nó i đó khô ng ngầ m chỉ mộ t ai cả .
    - 6 p. Từ biểu thị phạ m vi đượ c hạ n định, khô ng có gì thêm hoặ c khô ng có gì, khô ng có ai
    khá c nữ a. Chỉ lo là m trò n nhiệm vụ . Khô ng chỉ vì hô m nay, mà cò n vì ngà y mai. Chỉ mộ t
    mình anh ấy ở lạ i.
    chỉ đạ o
    - đgt. Hướ ng dẫ n theo đườ ng hướ ng, chủ trương nhấ t định: chỉ đạ o phong trà o chỉ đạ o sá t
    sao ban chỉ đạ o.
    chỉ định
    - đgt. (H. chỉ: trỏ ; định: quyết định) Quyết định giao cho mộ t nhiệm vụ gì: Tô i đượ c chỉ định
    đả m nhậ n cô ng tá c nà y (VNgGiá p). // tt. Nêu rõ ý nghĩa củ a mộ t từ : Đạ i từ chỉ định.
    chỉ huy
    - I đg. Điều khiển sự hoạ t độ ng củ a mộ t lự c lượ ng, mộ t tậ p thể có tổ chứ c. Chỉ huy cuộ c hà nh
    quâ n. Chỉ huy mộ t đạ i độ i. Chỉ huy dà n nhạ c giao hưở ng.
    - II d. Ngườ i . Đượ c cử là m chỉ huy.
    chỉ tay
    - đgt. Chỉ trỏ , ra lệnh, sai khiến ngườ i khá c là m: quen thó i chỉ tay.
    chỉ thị
    - đgt. (H. chỉ: trỏ ; thị: bả o cho biết) Nó i cấ p lã nh đạ o ra lệnh: Ngườ i thườ ng phá t biểu ý kiến
    trự c tiếp chỉ thị cho quâ n đợ i (Trg-chinh). // dt. Lệnh cấ p trên truyền đạ t cho cấ p dướ i: Chủ
    tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị thà nh lậ p độ i Việt-nam tuyên truyền giả i phó ng quâ n (Đỗ
    Mườ i).
    chỉ trích
    - đg. Vạ ch cá i sai, cá i xấ u, nhằ m chê trá ch, phê phá n. Chỉ trích mộ t chủ trương sai lầ m. Bị chỉ
    trích kịch liệt.
    chí
    - 1 dt. ý muố n kiên trì theo đuổ i mộ t sự nghiệp, mộ t việc gì tố t đẹp: nuô i chí lớ n chí lớ n
    khô ng thà nh chí hướ ng chí khí chí nguyện chí sĩ chí thú đắ c chí đồ ng chí thậ m chí ý chí.
    - 2 dt. đphg Chấ y: bắ t chí con chí cắ n đô i.
    - 3 đgt. Gí mạ nh và o bằ ng đầ u ngó n tay: chí ngó n tay và o trá n.
    - 4 I. đgt. Đến (từ ... đến): từ đầ u chí cuố i chí cố t đô ng chí hạ chí tự cổ chí kim. II. pht. Rấ t, hết
    sứ c: nó i chí phả i chí ít chí lí thậ m cấ p chí nguy.
    chí ác
    - tt. ác quá : Con mụ chí á c.
    chí chết
    - p. (kng.). (Là m việc gì vấ t vả ) đến mứ c như đã kiệt sứ c, khô ng thể là m gì hơn đượ c nữ a.
    Chạ y chí chết mà khô ng kịp. Lo chí chết.
    chí cô ng
    - 1 tt. Rấ t cô ng bằ ng, khô ng mộ t chú t thiên vị: giả i quyết mộ t cá ch chí cô ng đấ ng chí cô ng
    (chỉ Thượ ng đế, Trờ i).
    - 2 (xã ) h. Tuy Phong, t. Bình Thuậ n.
    chí hiếu
    - tt. (H. chí: rấ t; hiếu: hiếu thả o) Rấ t hiếu thả o: Mộ t ngườ i con chí hiếu.
    chí hướ ng
    - d. Ý muố n bền bỉ quyết đạ t tớ i mộ t mụ c tiêu cao đẹp trong cuộ c số ng. Cù ng theo đuổ i mộ t
    chí hướ ng. Mộ t thanh niên có chí hướ ng.
    chí khí
    - dt. Chí lớ n và sự khả ng khá i, khô ng chịu khuấ t phụ c trướ c sứ c mạ nh hoặ c trở ngạ i: ngườ i
    có chí khí chí khí hơn ngườ i.
    chí tuyến
    - dt(H. chí: đến, tuyến: đườ ng dâ y) Vĩ tuyến cá ch đườ ng xích đạ o 23027Ò 6" về phía bắ c và
    về phía nam: Hai chí tuyến dù ng là m giớ i hạ n cho nhiệt đớ i.
    chị
    - d. 1 Ngườ i phụ nữ cù ng mộ t thế hệ trong gia đình, trong họ , nhưng thuộ c hà ng trên (sinh
    trướ c, là con nhà bá c, v.v.), trong quan hệ vớ i em củ a mình (có thể dù ng để xưng gọ i). Chị
    ruộ t. Chị dâ u. Chị họ . Chị ngã em nâ ng (tng.). 2 Từ dù ng để chỉ hoặ c gọ i ngườ i phụ nữ cò n
    trẻ, hay là dù ng để gọ i ngườ i phụ nữ cù ng tuổ i hoặ c vai chị mình; hoặ c ngườ i phụ nữ
    thườ ng là cò n trẻ dù ng để tự xưng mộ t cá ch thâ n mậ t khi nó i vớ i ngườ i vai em mình. 3 Từ
    dù ng để gọ i ngườ i phụ nữ thuộ c thế hệ sau mình (như cha mẹ gọ i con dâ u hoặ c con gá i đã
    trưở ng thà nh, v.v.), vớ i ý coi trọ ng (gọ i theo cá ch gọ i củ a nhữ ng con cò n nhỏ tuổ i củ a mình).
    chia
    - đgt. 1. Phâ n ra, san ra từ ng phầ n từ mộ t chỉnh thể, mộ t tổ ng thể: chia thà nh hai phầ n Đoà n
    đạ i biểu chia thà nh cá c nhó m xuố ng cá c địa phương. 2. Tìm mộ t trong hai thừ a số khi đã
    biết thừ a số kia: 10 chia 2 đượ c 5. 3. Phâ n ra cho đượ c hưở ng quyền lợ i gì: chia quà chia lợ i
    tứ c. 4. Cù ng chung chịu, chung hưở ng đắ ng cay hay vui sướ ng: điện chia buồ n chia vui vớ i
    bạ n chia ngọ t sẻ bù i (tng.). 5. Biến đổ i độ ng từ theo ngô i, số , giố ng, thờ i thể: cá ch chia độ ng
    từ trong tiếng Nga.
    chia lìa
    - đgt. Như chia li, nhưng nghĩa mạ nh hơn: Sự chia lìa đau xó t củ a hai mẹ con (Ng-hồ ng).
    chia ly
    - x. chia li.
    chìa
    - 1 dt. Chìa khoá , nó i tắ t: tra chìa và o ổ khoá rơi mấ t chìa.
    - 2 đgt. 1. Đưa ra phía trướ c: chìa tấ m thẻ ra. 2. Nhô ra phía trướ c, phía ngoà i, so vớ i nhữ ng
    cá i đồ ng loạ i: Hò n đá chìa ra khỏ i tườ ng.
    chìa khó a
    - chìa khoá dt. 1. Đồ bằ ng kim loạ i dù ng để đó ng và mở khoá : Tay hò m chìa khoá (tng) 2. Cơ
    sở để giả i quyết mộ t vấ n đề: Sự tô n trọ ng họ c vấ n, chìa khoá củ a kho tà ng thô ng minh và trí
    tuệ (PhVĐồ ng). // tt. Rấ t quan trọ ng, có khả nă ng mở mang: Cô ng nghiệp chìa khoá .
    chĩa
    - I d. Đồ dù ng cá n dà i, đầ u có mộ t hoặ c và i ba ră ng nhọ n, sắ c, thườ ng dù ng để đâ m bắ t cá .
    Mũ i chĩa. Câ y chĩa.
    - II đg. 1 Đâ m bằ ng . Đi chĩa cá . 2 Hướ ng thẳ ng mũ i nhọ n, hoặ c đầ u mũ i nó i chung và o mộ t
    mụ c tiêu nà o đó . Nò ng sú ng chĩa lên cao. Chĩa mũ i nhọ n đấ u tranh.
    chích
    - 1 dt. Chích choè, nó i tắ t: Chim chích mà ghẹo bồ nô ng, Đến khi nó mổ lạ y ô ng tô i chừ a
    (cd.).
    - 2 đgt. 1. Đâ m nhẹ bằ ng mũ i nhọ n: chích nhọ t. 2. đphg Tiêm: chích thuố c. 3. Đố t: muỗ i
    chích.
    chiếc
    - mt. 1. Từ đặ t trướ c mộ t danh từ để chỉ vậ t thườ ng có đô i mà lẻ loi: Chiếc đũ a; Chiếc già y 2.
    Từ dù ng như mạ o từ "cá i": Chiếc thuyền nho nhỏ , ngọ n gió hiu hiu (cd). // tt. Lẻ loi: Chă n
    đơn gố i chiếc lạ nh lù ng (cd).
    chiếc bó ng
    - dt. Nó i cả nh ngồ i mộ t mình vớ i bó ng củ a mình: Ngườ i về chiếc bó ng nă m canh (K); Trong
    cung quế âm thầ m chiếc bó ng (CgO).
    chiêm
    - I t. 1 (Lú a hay hoa mà u) gieo cấ y ở miền Bắ c Việt Nam và o đầ u mù a lạ nh, khô (thá ng mườ i,
    thá ng mườ i mộ t) và thu hoạ ch và o đầ u mù a nó ng, mưa nhiều (thá ng nă m, thá ng sá u). Thó c
    chiêm. Vụ chiêm. Lú a chiêm. 2 (Hoa quả ) sinh khô ng đú ng mù a; trá i mù a. Na chiêm. Ổ i
    chiêm.
    - II d. (kết hợ p hạ n chế). Lú a (nó i tắ t). Cấ y chiêm. Cá nh đồ ng chiêm.
    chiêm bá i
    - đgt. (H. chiêm: ngẩ ng lên; bá i: lạ y) Dâ ng lễ ở mộ t nơi tô n nghiêm: Chiêm bá i ở đền Kiếp-
    bạ c.
    chiêm bao
    - đg. (và d.). Thấ y hình ả nh hiện ra trong khi ngủ ; thấ y trong mộ ng. Chiêm bao gặ p bạ n cũ .
    Giấ c chiêm bao.
    chiêm ngưỡ ng
    - đgt. Trô ng lên và ngắ m mộ t cá ch kính cẩ n: chiêm ngưỡ ng vẻ đẹp củ a bứ c tranh.
    chiếm
    - đgt. 1. Giữ lấ y là m củ a mình: Địa chủ chiếm ruộ ng củ a nô ng dâ n 2. Giữ chỗ ; Giữ phầ n: Cô ng
    nhâ n và nô ng dâ n chiếm tuyệt đạ i đa số trong nhâ n dâ n (Trg-chinh) 3. Đượ c vì đỗ , vì thắ ng:
    Chiếm bả ng và ng; Chiếm giả i thi đua.
    chiếm đoạ t
    - đg. Chiếm củ a ngườ i là m củ a mình, bằ ng cá ch dự a và o vũ lự c, quyền thế. Chiếm đoạ t ruộ ng
    đấ t củ a nô ng dâ n.
    chiếm giữ
    - đgt. Chiếm lấ y củ a ngườ i khá c là m củ a mình: Bọ n cườ ng hà o chiếm giữ nhiều tà i sả n củ a
    nhâ n dâ n.
    chiên
    - 1 dt. Con cừ u: Ngườ i chă n chiên Con chiên Tín đồ đạ o Kitô : Phủ dụ con chiên.
    - 2 dt. x. Cá chiên: Thô ng Chiên giậ t lễ, để Tô m cướ p tiền (Trê Có c).
    - 3 đgt. Rá n: Chiên cá Cơm chiên Cơm rang: Sá ng dậ y ă n bá t cơm chiên.
    chiến
    - I d. (kết hợ p hạ n chế). Chiến tranh (nó i tắ t). Nhả y và o vò ng chiến. Â m mưu gâ y chiến. Từ
    thờ i chiến chuyển sang thờ i bình.
    - II đg. (thườ ng dù ng phụ sau d., trong mộ t số tổ hợ p). đấ u, nó i về mặ t chứ c nă ng, cô ng
    dụ ng. Ngự a chiến. Tà u chiến*.
    chiến bạ i
    - đgt. Thua trậ n, thấ t bạ i trong cuộ c chiến tranh: kẻ chiến bạ i lự c lượ ng chiến bạ i.
    chiến bà o
    - dt. (H. bà o: á o dà i) á o mặ c ra trậ n thờ i xưa: Giã nhà đeo chiếc chiến bà o (Chp).
    chiến binh
    - d. Lính chiến đấ u.
    chiến dịch
    - dt. 1. Tổ ng thể nhữ ng trậ n chiến đấ u, nhữ ng đợ t tá c chiến... trong đó có trậ n then chố t, do
    cá c đơn vị thuộ c nhiều quâ n chủ ng tiến hà nh cù ng vớ i sự tham gia củ a lự c lượ ng vũ trang
    địa phương theo mộ t ý định và kế hoạ ch thố ng nhấ t. 2. Toà n bộ cá c việc tậ p trung lự c lượ ng
    để giả i quyết nhiệm vụ nà o đó trong mộ t thờ i gian nhấ t định: chiến dịch thuỷ lợ i chiến dịch
    phò ng chố ng bệnh số t rét.
    chiến đấ u
    - đgt. (H. đấ u: già nh nhau hơn thua) 1. Đá nh nhau trong cuộ c chiến tranh: Kiên quyết chiến
    đấ u đến thắ ng lợ i hoà n toà n (HCM) 2. Cố gắ ng khắ c phụ c khó khă n, trở ngạ i: Chiến đấ u
    chố ng tham nhũ ng. // tt. Có tính chấ t đấ u tranh: Vă n hoá dâ n chủ mớ i thế giớ i là mộ t thứ
    vă n hoá chiến đấ u (HCM).
    chiến hà o
    - d. Hà o để ẩ n nấ p và đá nh địch. Đà o chiến hà o. Cù ng chung mộ t chiến hà o (b.).
    chiến hữ u
    - dt. Bạ n chiến đấ u; cũ ng dù ng để chỉ nhữ ng ngườ i cộ ng sự thâ n thiết vớ i nhau: Hai ngườ i là
    chiến hữ u củ a nhau.
    chiến khu
    - dt. (H. khu: khu vự c) 1. Khu vự c có chiến tranh: Đêm nay gió rét tră ng lu, rô n nghe tiếng
    cuố c chiến khu phá đườ ng (Tố -hữ u) 2. Đơn vị hà nh chính khá ng chiến củ a ta trong chiến
    tranh chố ng Phá p: Tỉnh Phú -thọ hồ i đó thuộ c chiến khu 10.
    chiến lượ c
    - I d. 1 cn. chiến lượ c quâ n sự . Phương châ m và biện phá p quâ n sự có tính chấ t toà n cụ c,
    đượ c vậ n dụ ng trong suố t cuộ c chiến tranh nhằ m thự c hiện mụ c đích quâ n sự , chính trị,
    kinh tế nhấ t định. Chiến lượ c củ a chiến tranh nhâ n dâ n. Chiến lượ c đá nh lâ u dà i. 2 cn. chiến
    lượ c quâ n sự . Bộ phậ n chủ đạ o củ a nghệ thuậ t quâ n sự , nghiên cứ u quy luậ t, phương phá p
    chuẩ n bị và tiến hà nh cá c hoạ t độ ng quâ n sự có tính chấ t toà n cụ c trong chiến tranh và
    trong khở i nghĩa. Mộ t thiên tà i về chiến lượ c quâ n sự . 3 Phương châ m và kế hoạ ch có tính
    chấ t toà n cụ c, xá c định mụ c tiêu chủ yếu và sự sắ p xếp lự c lượ ng trong suố t cả mộ t thờ i kì
    củ a cuộ c đấ u tranh xã hộ i - chính trị. Chiến lượ c cá ch mạ ng.
    - II t. Thuộ c về , phụ c vụ cho chiến lượ c hoặ c dù ng riêng cho chiến tranh. Cuộ c phả n cô ng
    chiến lượ c. Vị trí chiến lượ c. Hà ng chiến lượ c*. Mộ t vấ n đề có tầ m quan trọ ng chiến lượ c.
    chiến sĩ
    - dt. 1. Ngườ i thuộ c lự c lượ ng vũ trang: chiến sĩ quâ n độ i nhâ n dâ n cá c chiến sĩ cô ng an
    nhâ n dâ n. 2. Ngườ i đấ u tranh cho lí tưở ng cao đẹp: chiến sĩ cá ch mạ ng chiến sĩ Hoà Bình.
    chiến thắ ng
    - đgt. (H. thắ ng: đượ c trậ n) Đấ u tranh thắ ng lợ i: Chú ng ta đã chiến thắ ng trên mặ t trậ n
    chính trị và quâ n sự (PhVĐồ ng).
    chiến thuậ t
    - I d. 1 Cá ch đá nh trong từ ng trậ n. Chiến thuậ t phụ c kích. Chiến thuậ t lấ y ít đá nh nhiều. 2 Bộ
    phậ n củ a nghệ thuậ t quâ n sự , nghiên cứ u quy luậ t, phương phá p chuẩ n bị và tiến hà nh
    chiến đấ u. Nắ m vữ ng chiến thuậ t. 3 Cá ch xử lí cá c tình huố ng trong thi đấ u thể thao, để đạ t
    thà nh tích cao nhấ t. Nâ ng cao trình độ chiến thuậ t. 4 (cũ ). Sá ch lượ c. Chiến lượ c và chiến
    thuậ t cá ch mạ ng.
    - II t. Thuộ c về , phụ c vụ chiến thuậ t. Khô ng quâ n chiến thuậ t.
    chiến tranh
    - dt. 1. Hiện tượ ng chính trị - xã hộ i có tính lịch sử , biểu hiện bằ ng xung độ t bạ o lự c giữ a cá c
    lự c lượ ng đố i khá ng trong mộ t nướ c hoặ c giữ a cá c nướ c: chiến tranh và Hoà Bình chố ng
    chiến tranh. 2. Việc tiến hà nh chố ng nướ c khá c mộ t cá ch toà n diện hoặ c trên mộ t lĩnh vự c
    nà o đó : chiến tranh phá hoạ i kinh tế chiến tranh tâ m lí.
    chiến trậ n
    - dt. (H. trậ n: đá nh nhau) Cuộ c giao chiến giữ a hai quâ n độ i đố i địch: Buổ i chiến trậ n mạ ng
    ngườ i như rá c (NgDu).
    chiến trườ ng
    - d. 1 Nơi diễn ra cá c cuộ c chiến đấ u. Chết ở chiến trườ ng. 2 Nơi diễn ra chiến tranh, nằ m
    trong mộ t khu vự c hoặ c nhiều khu vự c có liên quan vớ i nhau về địa lí và ý nghĩa chiến lượ c.
    Chiến trườ ng châ u Âu trong Đạ i chiến thế giớ i thứ hai.
    chiêng
    - dt Nhạ c khí bằ ng đồ ng, có nú m hình trò n ở giữ a, đá nh bằ ng dù i mềm, â m thanh vang vọ ng:
    đá nh chiêng Tiếng chiêng vang vọ ng bả n là ng.
    chiết
    - 1 đgt. Ró c mộ t khoanh vỏ ở cà nh câ y, bọ c đấ t lạ i, để rễ phụ mọ c ra, rồ i cắ t lấ y đem trồ ng:
    Chiết cam.
    - 2 đgt. 1. Sẻ mộ t chấ t lỏ ng từ đồ đự ng nà y sang đồ đự ng khá c: Chiết rượ u từ chai sang nậ m
    2. Tá ch mộ t chấ t ra khỏ i dung dịch: Chiết mộ t hoạ t chấ t.
    - 3 đgt. 1. Bớ t đi; Khấ u đi: Chiết tiền cô ng củ a cô ng nhâ n 2. Là m hẹp lạ i: Chiết ố ng tay á o.
    - 4 đgt. Giữ cho ră ng nhuộ m đen đượ c bền mà u: Hồ i đó cá c phụ nữ đều chiết ră ng.
    chiết khấ u
    - đg. Khấ u trừ mộ t số tiền theo quy định để dù ng và o mộ t mụ c đích nhấ t định. Tỉ suấ t lã i
    chiết khấ u (lã i đượ c khấ u trừ khi cho vay).
    chiết quang
    - tt. Có hiện tượ ng là m gã y khú c á nh sá ng: mô i trườ ng chiết quang.
    chiết trung
    - tt. (chiết: gẫ y; trung: giữ a) Có tính chấ t trung hoà mộ t cá ch má y mó c nhữ ng quan điểm
    khá c hẳ n nhau: Chủ nghĩa chiết trung cố dung hoà duy tâ m và duy vậ t.
    chiết tự
    - đg. 1 Phâ n tích chữ (nó i về chữ Há n) ra từ ng yếu tố , că n cứ và o nghĩa củ a cá c yếu tố mà
    đoá n việc là nh dữ , theo mộ t thuậ t bó i toá n ngà y xưa. 2 Dự a theo nghĩa củ a cá c yếu tố cấ u
    thà nh mà xá c định nghĩa củ a cả chữ hoặ c củ a cả từ . Giả i thích nghĩa từ theo lố i chiết tự thì
    khó trá nh khỏ i sai lầ m.
    chiêu
    - 1 dt. Bên trá i hoặ c thuộ c bên trá i; phâ n biệt vớ i đă m: Châ n đă m đá châ n chiêu (tng.) Tay
    chiêu đậ p niêu khô ng vỡ (tng.).
    - 2 đgt. Uố ng chú t ít để dễ nuố t trô i cá c thứ khá c: chiêu mộ t ngụ m nướ c.
    - 3 đgt. Vờ i, tậ p hợ p ngườ i tà i giỏ i để cù ng lo việc lớ n: chiêu ngườ i hiền tà i chiêu binh mộ sĩ
    (tng.).
    - 4 đgt. Khai ra, xưng ra, thú nhậ n tộ i lỗ i: Lư Hoà ng biết thế khô n kiêng, Xin khoan roi để
    việc liền chiêu ra (Nhị độ mai).
    chiêu bà i
    - dt. (H. chiêu: vẫ y lạ i; bà i: cá i thẻ, cá i bả ng) 1. Biển củ a mộ t cử a hiệu: Cử a hà ng mớ i mở đã
    treo chiêu bà i 2. Danh nghĩa bề ngoà i giả dố i dù ng để che giấ u mộ t ý đồ xấ u xa: Bó c lộ t
    ngườ i vớ i chiêu bà i nhâ n đạ o.
    chiêu đã i
    - đg. (trtr.). Tiếp đó n và thết đã i. Chiêu đã i khá ch. Mở tiệc chiêu đã i.
    chiêu mộ
    - đgt. Mộ ngườ i, tậ p hợ p ngườ i là m việc gì: chiêu mộ binh lính.
    chiều
    - 1 dt. 1. Khoả ng cá ch từ điểm nà y đến điểm khá c: Mỗ i chiều 5 mét 2. Hướ ng: Gió chiều nà o
    che chiều ấy 3. Phía; Bề: Đau khổ tră m chiều.
    - 2 dt. Khoả ng thờ i gian từ quá trưa đến tố i: Bó ng chiều đã ngả , dặ m về cò n xa (K).
    - 3 dt. Dá ng, Vẻ: Chiều ủ dộ t giấ c mai trưa sớ m (CgO); Có chiều phong vậ n, có chiều thanh
    tâ n (K).
    - 4 đgt. Là m theo ý muố n củ a ngườ i nà o: Chồ ng chung chưa dễ ai chiều cho ai (K); Ngườ i
    già u thì khó chiều (NgKhả i).
    chiều chuộ ng
    - đg. Hết sứ c chiều vì yêu, vì coi trọ ng (nó i khá i quá t). Vợ chồ ng biết chiều chuộ ng nhau.
    chiều ý
    - Nh. Chiều lò ng.
    chiếu
    - 1 dt. Vă n bả n do vua cô ng bố : Vương viết mộ t tờ chiếu dà i, lờ i lẽ thắ m thiết (HgXHã n).
    - 2 dt. 1. Đồ dù ng thườ ng dệt bằ ng có i trả i ra để ngồ i hay nằ m: Đổ i hoa ló t xương chiếu nằ m
    (K) 2. Ngô i thứ trong là ng ở chố n đình trung (cũ ): Chiếu trên, chiếu dướ i.
    - 3 đgt. 1. Soi và o; Rọ i và o: Chiếu đèn pin; Chiếu X-quang 2. Là m hiện hình lên mà n ả nh:
    Chiếu phim 3. Dự a và o; Că n cứ và o: Chiếu luậ t 4. Nhìn thẳ ng đến: Chiếu ố ng nhò m 5. Bắ t
    con tướ ng trong vá n cờ phả i chuyển chỗ : Chiếu tướ ng ă n quâ n 6. (toá n) Biểu diễn trên mộ t
    mặ t phẳ ng mộ t hình bằ ng cá ch vạ ch nhữ ng đườ ng thẳ ng gó c vớ i mặ t phẳ ng ấ y: Chiếu vuô ng
    gó c mộ t hình lên mộ t mặ t phẳ ng.
    chiếu chỉ
    - d. Chiếu và chỉ; nhữ ng điều vua cô ng bố và ra lệnh bằ ng vă n bả n (nó i khá i quá t).
    chiếu cố
    - đgt. 1. Quan tâ m đặ c biệt hoặ c châ m chướ c, do chú ý tớ i hoà n cả nh, tình hình riêng: chiếu
    cố hoà n cả nh gia đình chiếu cố tuổ i già sứ c yếu. 2. Là m điều gì cho ngườ i bề dướ i, do
    thương cả m, quý mến: Cả m ơn cá c ô ng đã chiếu cố thă m anh em chú ng tô i.
    chiếu khá n
    - dt. (H. chiếu: y theo; khá n: xem) Giấ y cấ p để nhậ p cả nh: Chờ chiếu khá n củ a sứ quá n mớ i
    đi đượ c.
    chiếu lệ
    - đg. (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Chỉ theo lệ, cố t cho có mà thô i. Là m chiếu lệ. Hỏ i thă m và i
    câ u chiếu lệ.
    chim
    - dt. 1. Độ ng vậ t lô ng vũ , thườ ng bay lượ n, chuyền cà nh và hó t líu lo: Chim bay chim hó t
    Chim có cá nh, cá có vâ y (tng.) tổ chim. 2. thgtụ c. Dương vậ t củ a trẻ con.
    chim chuộ t
    - đgt. Nó i trai gá i ve vã n nhau: Chỉ lo chim chuộ t, cò n là m ă n gì đượ c.
    chim muô ng
    - d. Chim và thú (nó i khá i quá t).
    chim xanh
    - dt. (theo thuyết Đô ng Phương Só c giả i thích cho Há n Vũ -đế rằ ng chim xanh là sứ giả củ a
    Tâ y Vương-mẫ u) Ngườ i đưa tin; Ngườ i là m mố i: Thâ m nghiêm kín cổ ng cao tườ ng, cạ n
    dò ng lá thắ m, dứ t đườ ng chim xanh (K).
    chìm
    - đg. 1 Chuyển từ trên mặ t nướ c hoặ c mặ t chấ t lỏ ng xuố ng phía đá y, do tá c dụ ng củ a trọ ng
    lượ ng. Chiếc đò đang chìm dầ n. 2 Ở sâ u dướ i mặ t nướ c, khô ng nổ i trên mặ t nướ c. Cá rô phi
    ă n chìm. 3 Ở sâ u dướ i bề mặ t, khô ng nhô lên. Lô cô t chìm. Khắ c chữ chìm. Củ a chìm*. 4 Bị
    bao phủ bở i mộ t khố i gì đó , là m bị che lấ p, bị lấ n á t. Là ng xó m chìm trong đêm tố i. Câ u
    chuyện đã chìm sâ u và o dĩ vã ng (b.). 5 Biểu hiện kém sô i nổ i, kém hoạ t độ ng; lắ ng xuố ng.
    Phong trà o có phầ n chìm xuố ng.
    chín
    - 1 dt. Số tự nhiên tiếp theo số tá m: chín thá ng mườ i ngà y Chín bỏ là m mườ i (tng.).
    - 2 tt. (đgt.) 1. (Quả ) già , thườ ng đỏ hoặ c và ng ngoà i vỏ , ruộ t mềm, thơm ngon: chuố i chín
    cam chín và ng. Chín câ y [(quả ) chín ngay khi đang ở trên câ y, khô ng phả i do rấ m]. 2. (Sâ u,
    tằ m) già , chuẩ n bị là m kén, hoá nhộ ng: Tằ m đã chín. 3. (Thứ c ă n) đã nấ u nướ ng, có thể ă n
    đượ c: Thịt chín rồ i Khoai luộ c chưa chín. 4. (Sự suy nghĩ) kĩ lưỡ ng, đầ y đủ mọ i khía cạ nh:
    nghĩ cho chín rồ i hã y là m. 5. (Sắ c mặ t) đỏ ử ng lên: ngượ ng chín cả mặ t.
    chín chắ n
    - tt. 1. Thậ n trọ ng, biết suy nghĩ cẩ n thậ n, khô ng bộ p chộ p: Mộ t cá n bộ lâ u nă m, từ ng trả i,
    lịch lã m và chín chắ n 2. Đứ ng đắ n: Mộ t ngườ i phụ nữ chín chắ n.
    chín nhừ
    - tt. Như Chín dừ : Cá i châ n giò luộ c đã chín nhừ .
    chỉnh
    - I t. Có trậ t tự hợ p lí, đú ng quy tắ c giữ a cá c thà nh phầ n cấ u tạ o. Câ u vă n chỉnh. Câ u đố i rấ t
    chỉnh.
    - II đg. 1 Sử a lạ i vị trí cho ngay ngắ n, cho đú ng. lạ i đườ ng ngắ m. Chỉnh hướ ng. 2 (kng.). Phê
    bình gay gắ t (ngườ i cấ p dướ i) để uố n nắ n lạ i cho đú ng. Bị cấ p trên chỉnh.
    chỉnh lý
    - x. chỉnh lí.
    chĩnh
    - dt. Đồ đự ng bằ ng sà nh, miệng nhỏ , đá y thon lạ i, nhỏ hơn chum: đự ng mắ m trong chĩnh.
    chíp
    - 1 dt. (Anh: chip) Danh từ tin họ c chỉ mạ ch tổ hợ p, tứ c mộ t phầ n nhỏ tinh thể đơn củ a chấ t
    bá n dẫ n: Chíp thườ ng là si-lic là m nền cho mạ ch tổ hợ p.
    - 2 đgt. Lấ y cắ p (thtụ c): Kẻ nà o chíp mấ t cá c đồ ng hồ củ a tô i rồ i.
    chít
    - 1 d. Chá u sá u đờ i, con củ a chú t.
    - 2 đg. 1 Quấ n khă n chặ t trên đầ u. Chít khă n. 2 (Đồ mặ c) bó sá t thâ n hình. Thắ t lưng da chít
    bụ ng. 3 Khâ u cho hẹp lạ i. Chít á o. Quầ n chít ố ng. 4 Bịt kín chỗ rò , chỗ hở bằ ng mộ t chấ t gì
    đó . Chít vá ch. Chít khe hở .
    chịt
    - I. đgt. Chặ n hoặ c giữ chặ t, bó p chặ t cho tắ c, nghẹt: chịt cử a chẹt cổ . II. pht. Khô ng rờ i ra,
    giữ rịt, khư khư: Có cá i gì cứ giữ chịt, khô ng cho ai vay mượ n gì.
    chịu
    - đgt. 1. Bằ ng lò ng, ưng thuậ n: Chú ng ta thà hi sinh tấ t cả , chứ khô ng chịu mấ t nướ c (HCM)
    2. Đà nh nhậ n, khô ng thể khá c đượ c: Mình là m mình chịu, kêu mà ai thườ ng (K) 3. Nhậ n là
    khô ng thể là m đượ c: Bà i toá n khó thế thì xin chịu 4. Chưa trả đượ c nợ : Tú ng quá chưa trả
    đượ c nợ , xin chịu 5. Tiếp nhậ n mộ t tá c độ ng bên ngoà i: Ô ng cụ tà i chịu rét 6. Thừ a nhậ n là
    kém ngườ i khá c: Chịu anh là ngườ i biết nhiều chuyện 7. Cố gắ ng là m mộ t việc đò i hỏ i tố n
    cô ng: Chá u nó cũ ng chịu đọ c sá ch. // trgt. Chưa trả ngay đượ c: Đó n bà hà ng gạ o mà đong
    chịu (Ng-hồ ng).
    chịu khó
    - t. Cố gắ ng, khô ng quả n ngạ i khó khă n, vấ t vả . Chịu khó họ c tậ p. Con ngườ i rấ t chịu khó .
    chịu tang
    - đgt. Là m lễ để tang ngườ i bậ c trên: về quê chịu tang mẹ.
    chịu thua
    - đgt. Đà nh nhậ n là bị thua: Đến keo thứ hai, đô vậ t ấ y chịu thua.
    chịu tộ i
    - đgt. Phả i nhậ n tộ i củ a mình: Nếu tô i nó i sai, tô i xin chịu tộ i.
    cho
    - I đg. 1 Chuyển cá i sở hữ u củ a mình sang ngườ i khá c mà khô ng đổ i lấ y gì cả . Anh cho em
    chiếc đồ ng hồ . Cho quà . Cho khô ng, chứ khô ng bá n. 2 Là m ngườ i khá c có đượ c, nhậ n đượ c.
    Cho điểm. Cho thờ i gian để chuẩ n bị. Lịch sử cho ta nhiều bà i họ c quý. Cho mấ y roi (kng.). 3
    Là m ngườ i khá c có đượ c điều kiện là m việc gì. Mẹ cho con bú . Chủ toạ cho nó i. Cho tự do đi
    lạ i. Cho nghỉ phép. Cho vay. 4 Là m tạ o ra ở khá ch thể mộ t hoạ t độ ng nà o đó . Cô ng nhâ n cho
    má y chạ y. Cho bò đi ă n. Cho ngườ i đi tìm. 5 Là m khá ch thể chuyển đến mộ t chỗ nà o đó . Cho
    than và o lò . Hà ng đã cho lên tà u. Cho thêm muố i và o canh. 6 (thườ ng dù ng trướ c là , rằ ng).
    Coi là , nghĩ rằ ng, mộ t cá ch chủ quan. Đừ ng vộ i cho rằ ng việc ấ y khô ng ai biết. Ai cũ ng cho
    thế là phả i. Tự cho mình có đủ khả nă ng. Cho là nó có tà i, thì mộ t mình cũ ng chẳ ng là m gì
    đượ c (kng.). 7 (kng.; dù ng trong lờ i yêu cầ u mộ t cá ch lịch sự ). Chuyển, đưa, bá n cho (nó i
    tắ t). Anh cho tô i chiếc mũ để ở kia. Chị cho tô i mộ t chụ c phong bì.
    - II k. 1 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là đố i tượ ng nhằ m đến hoặ c đố i tượ ng phụ c vụ củ a hoạ t
    độ ng, củ a cá i vừ a đượ c nó i đến. Gử i quà bạ n. Mừ ng cho anh chị. Thư cho ngườ i yêu. Sá ch
    cho thiếu nhi. 2 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là đố i tượ ng chịu tá c độ ng, chịu ả nh hưở ng củ a
    tính chấ t, trạ ng thá i vừ a đượ c nó i đến. Bổ ích cho nhiều ngườ i. Có hạ i cho cô ng việc. Khô ng
    may cho anh ta. 3 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là yêu cầ u, mụ c đích, mứ c độ nhằ m đạ t tớ i củ a
    việc vừ a đượ c nó i đến. Họ c cho giỏ i. Là m cố cho xong. Chờ cho mọ i ngườ i đến đủ . Nó i cho
    cù ng. 4 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là kết quả tự nhiên củ a việc vừ a đượ c nó i đến. Vì mâ y
    cho nú i lên trờ i... (cd.). Khô ng biết, cho nên đã là m sai. 5 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là hệ
    quả mà điều vừ a nó i đến có thể mang lạ i cho chủ thể. Ă n ở thế cho ngườ i ta ghét. Thà chẳ ng
    biết cho xong. Có khó khă n gì cho cam. Thà rằ ng thế cho nó đá ng.
    - III tr. 1 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh về mứ c độ là có thể như thế. Mặ c cho mưa gió , vẫ n cứ đi.
    Vở kịch khô ng hay gì cho lắ m. Biết bao giờ cho xong? 2 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh về mộ t tá c
    độ ng khô ng hay phả i chịu đự ng. Ngườ i ta cườ i cho đấ y. Bị đá nh cho mộ t trậ n. 3 Từ biểu thị
    mộ t đề nghị, mộ t yêu cầ u, vớ i mong muố n có đượ c sự đồ ng ý, sự thô ng cả m. Để tô i đi cho.
    Ô ng thô ng cả m cho.
    cho biết
    - đgt. (toá n) Nó i mộ t số hay mộ t lượ ng đã cho trong đầ u bà i: Cho biết hình ABC là mộ t tam
    giá c vuô ng có hai cạ nh bằ ng nhau.
    cho mượ n
    - đgt. Đưa cho dù ng tạ m mộ t thờ i gian, sau đó trả lạ i.
    cho phép
    - đgt. 1. Thoả mã n mộ t yêu cầ u: Cho phép khai thá c mỏ 2. Tạ o điều kiện để là m việc gì: Sứ c
    khoẻ cho phép là m việc bền bỉ.
    chõ
    - 1 d. cn. nồ i chõ . Nồ i hai tầ ng, tầ ng trên có lỗ ở đá y, dù ng để đồ xô i.
    - 2 đg. 1 (kng.). Hướ ng thẳ ng (miệng) về phía nà o đó . Nó i chõ sang buồ ng bên. Loa chõ và o
    đầ u xó m. 2 cn. chõ mồ m, chõ miệng. (thgt.; dù ng trướ c và o). Nó i xen và o việc khô ng dính líu
    đến mình. Chuyện nhà ngườ i ta, chõ và o là m gì.
    chó
    - dt. Sú c vậ t thườ ng đượ c nuô i để giữ nhà hay đi să n hoặ c lấ y thịt ă n: chó mự c chó vện tiếng
    chó sủ a chó cắ n á o rá ch (tng.) Nhà bà có con chó đen, Ngườ i lạ nó cắ n ngườ i quen nó mừ ng
    (cd).
    chó chết
    - dt. 1. Kẻ đá ng khinh: Nó i đến đồ chó chết ấ y là m gì 2. Tin tầ m thườ ng, khô ng đá ng kể:
    Nhắ c đến cá i tin chó chết ấy là m gì.
    chó só i
    - d. Chó rừ ng mõ m nhọ n, đuô i rậ m, chuyên bắ t thú khá c để ă n thịt.
    choạ c
    - 1 đgt. Giạ ng ra: Choạ c châ n.
    - 2 đgt. Mắ ng mỏ : Đi chơi về bị bố choạ c cho mộ t mẻ.
    choá n
    - đg. 1 Chiếm hết cả mộ t khoả ng khô ng gian, thờ i gian nà o đó , khô ng để chỗ cho nhữ ng cá i
    khá c. Chiếc tủ choá n mộ t gó c phò ng. Họ p hà nh choá n cả thì giờ . 2 Lấ n sang phạ m vi củ a
    ngườ i khá c. Ngồ i choá n chỗ . Choá n quyền.
    choà ng
    - 1 đgt. 1. Dang rộ ng tay ô m và o: choà ng vai bạ n. 2. Khoá c và o: choà ng khă n lên đầ u choà ng
    áo mưa áo choà ng.
    - 2 đgt. Cử độ ng nhanh, độ t ngộ t, do phả n ứ ng bị độ ng: giậ t mình choà ng dậ y mở choà ng
    mắ t.
    choả ng
    - đgt. Đá nh mạ nh (thtụ c): Cá c nướ c hung tà n choả ng lộ n nhau (Tú -mỡ ).
    choá ng
    - 1 I t. Ở trạ ng thá i như mấ t cả m giá c, do bị kích thích độ t ngộ t và quá mạ nh. Tiếng nổ nghe
    choá ng tai. Choá ng mắ t. Choá ng ngườ i khi biết tin dữ .
    - II d. (chm.). x. số c (ng. 1).
    - 2 t. (kng.). Hà o nhoá ng. Xe mớ i sơn trô ng thậ t choá ng.
    choá ng vá ng
    - tt. ở trạ ng thá i mấ t cả m giá c, như bị hẫ ng, cả m thấ y mọ i vậ t xung quanh quay cuồ ng, đả o
    lộ n: đầ u óc choá ng vá ng choá ng vá ng trướ c tin dữ .
    chọ c
    - đgt. 1. Đâ m mạ nh bằ ng mộ t cá i gậ y: Chọ c và o hang chuộ t 2. Đẩ y mạ nh để là m rụ ng xuố ng:
    Chọ c bưở i 3. Trêu tứ c: Đừ ng chọ c nó nữ a 4. Trêu ghẹo: Nó chọ c gá i bị ngườ i ta mắ ng.
    chọ c ghẹo
    - đg. Dù ng lờ i nó i cử chỉ, có khi đù a cợ t, là m cho xấ u hổ hoặ c bự c tứ c; trêu ghẹo.
    chó e
    - choé1 Nh. Ché.
    - choé2 đgt. Phá t sá ng ra độ t ngộ t, chỉ loé lên trong chố c lá t: á nh lử a hà n choé lên.
    - choé3 tt. Tươi và á nh lên mộ t mà u và ng hoặ c đỏ : và ng choé đỏ choé.
    - choé4 tt. Có â m thanh vang to, độ t nhiên, nghe chó i tai: khó c choé lên.
    chò i
    - 1 dt. Lều đặ t ở nơi cao để canh phò ng: Đứ ng trên chò i canh nhìn xuố ng.
    - 2 đgt. 1. Chọ c cho rơi xuố ng: Ba cô vá c gậ y chò i đà o, có mộ t quả chín biết và o tay ai (cd) 2.
    Nhô lên: Con giun chò i lên mặ t đấ t 3. Muố n ngoi lên địa vị cao: Đũ a mố c chò i mầ m cao (tng).
    // trgt. Tham gia và o việc củ a ngườ i trên: Bố đương nó i chuyện vớ i khá ch, con nó i chò i và o
    mộ t câ u.
    chò i canh
    - dt. Chò i dự ng lên để canh gá c: dự ng chò i canh.
    chó i
    - tt. 1. Loá mắ t vì sá ng quá : Thấ y em như chó i mặ t trờ i, chó i chang khó chịu, nhưng lờ i khó
    trao (cd) 2. Đau như bị đâ m: Khô ng là m thì đó i, là m thì chó i xương hô ng (tng).
    chó i mắ t
    - tt. Nó i vậ t sá ng quá chiếu và o mắ t, nên nhìn khô ng rõ : á nh sá ng chó i mắ t; Bị chó i mắ t.
    chọ i
    - đg. 1 Là m cho vậ t rắ n nà y đậ p mạ nh và o mộ t vậ t rắ n khá c. Chọ i con quay. Cầ m hai hò n đá
    chọ i và o nhau. Đá nh đá o chọ i. 2 Chố ng lạ i bằ ng cù ng mộ t loạ i sứ c mạ nh. Mộ t chọ i mườ i. 3
    (Loà i vậ t cù ng loạ i) đấ u sứ c vớ i nhau để phâ n hơn thua. Gà chọ i nhau. Trẻ con chơi chọ i dế.
    Nuô i cá chọ i. 4 (kng.). (Vă n chương) đố i nhau chặ t chẽ. Hai câ u chọ i nhau từ ng chữ mộ t.
    chò m
    - 1 dt. Tậ p hợ p gồ m nhiều câ y, nhiều sợ i chụ m và o nhau: chò m câ y chò m râ u bạ c phơ.
    - 2 dt. Xó m nhỏ : ngườ i cù ng chò m chò m trên xó m dướ i (tng.) bà con chò m xó m.
    chỏ m
    - dt. 1. Phầ n cao nhấ t: Chỏ m đầ u; Chỏ m nú i; Chỏ m mũ 2. Mớ tó c để dà i ở đỉnh đầ u, chung
    quanh cạ o trọ c (cũ ): Quen nhau từ thuở cò n để chỏ m.
    chọ n
    - đg. Xem xét, so sá nh để lấ y cá i hợ p yêu cầ u trong nhiều cá i cù ng loạ i. Chọ n nghề. Chọ n
    giố ng. Chọ n bạ n mà chơi.
    chọ n lọ c
    - đgt. Lự a chọ n tìm để lấ y cá i tố t, cá i tinh chấ t trên cơ sở gạ t bỏ nhiều cá i cù ng loạ i xấ u kém,
    pha tạ p: chọ n lọ c hạ t giố ng chọ n lọ c kĩ lưỡ ng chọ n lọ c nhâ n tạ o.
    chong
    - đgt. Thắ p đèn lâ u trong đêm: Chong đèn, thêm rượ u, cò n dà nh tiệc vui (TBH).
    chong chó ng
    - 1 d. 1 Đồ chơi có nhiều cá nh, quay bằ ng sứ c gió . 2 Bộ phậ n má y có cá nh quạ t quay trong
    khô ng khí. Chong chó ng má y bay. Chong chó ng đo gió .
    - 2 t. x. chó ng (lá y).
    chò ng chà nh
    - Nh. Trò ng trà nh.
    chò ng chọ c
    - trgt. Nó i nhìn thẳ ng khô ng chớ p mắ t mộ t hồ i lâ u: Hai con mắ t ngườ i ă n xin chò ng chọ c
    nhìn (Ng-hồ ng).
    chò ng ghẹo
    - đg. (id.). Dù ng lờ i nó i hoặ c hà nh độ ng, thườ ng là khô ng đứ ng đắ n, để đù a nghịch; như trêu
    ghẹo. Buô ng nhữ ng lờ i cợ t nhả chò ng ghẹo phụ nữ .
    chõ ng
    - dt. Đồ dù ng để nằ m, ngồ i, là m bằ ng tre nứ a, giố ng như chiếc giườ ng nhưng nhỏ , hẹp hơn:
    chõ ng che đó ng chõ ng đưa chõ ng ra vườ n nằ m hó ng má t.
    chó ng
    - trgt. Xong trong mộ t thờ i gian rấ t ngắ n: Là m chó ng xong để đi chơi; Chà ng về cho chó ng
    mà ra, kẻo em chờ đợ i sương sa lạ nh lù ng (cd).
    chó ng vá nh
    - t. Nhanh gọ n, mấ t ít thì giờ hơn ngườ i ta nghĩ. Giả i quyết cô ng việc chó ng vá nh.
    chó t
    - 1 I. dt. Phầ n giớ i hạ n cuố i cù ng: trên chó t đỉnh cộ t cờ . 2. Đỉnh, đầ u: chó t lưỡ i. II. tt. Cuố i
    cù ng, tậ n rố t: tin giờ chó t thi đỗ chó t.
    - 2 đgt. Vó t, chuố t, là m cho nhọ n hoặ c cho mỏ ng: chó t chô ng chó t nan.
    chó t vó t
    - trgt. Nó i vậ t gì rấ t cao: Chỉ thấ y tượ ng dong cao chó t vó t (Tú -mỡ ).
    chỗ
    - d. 1 Khoả ng khô ng gian xá c định có thể nhìn thấ y đượ c toà n bộ ở đó ngườ i hay vậ t tồ n tạ i
    hoặ c sự việc gì đó xả y ra. Nhườ ng chỗ ngồ i cho cụ già . Hà ng hoá chiếm nhiều chỗ . Cò n có
    chỗ bỏ trố ng. 2 Phạ m vi đượ c xá c định vớ i đặ c điểm nà o đó . Gã i đú ng chỗ ngứ a. Chỗ yếu,
    chỗ mạ nh củ a phong trà o. Có đô i chỗ khó hiểu. Theo chỗ chú ng tô i biết. 3 Trạ ng thá i, tình
    hình đượ c xá c định có mặ t nà o đó khô ng giố ng như cá c trạ ng thá i, tình hình khá c. Từ chỗ
    khô ng biết đến biết. Bị đẩ y đến chỗ tuyệt vọ ng. 4 (kng.). Từ dù ng để chỉ ngườ i có mố i quan
    hệ mậ t thiết nà o đó . Anh ta vớ i tô i là chỗ bà con. Cũ ng là chỗ quen biết cả . Chỗ bạ n bè vớ i
    nhau.
    chố c
    - 1 dt. Bệnh mụ n mủ , lở loét trên đầ u trẻ em: chố c đầ u.
    - 2 dt. Khoả ng thờ i gian tương đố i ngắ n, khô ng bao lâ u: nghỉ mộ t chố c chẳ ng mấ y chố c.
    chố c nữ a
    - trgt. Mộ t lú c về sau: Khô n bâ y giờ , dạ i chố c nữ a (tng).
    chồ i
    - d. Bộ phậ n ở đầ u ngọ n thâ n, cà nh, ở ná ch lá hoặ c mọ c ra từ rễ, về sau phá t triển thà nh
    cà nh hoặ c thà nh câ y. Đâ m chồ i nả y lộ c. Rừ ng chồ i.
    chổ i
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để quét, thườ ng là m bằ ng cọ ng câ y, rơm, lô ng thú ...: chổ i quét nhà chổ i
    quét sơn chổ i lô ng bện chổ i rơm. 2. Chi tiết bằ ng than dẫ n điện có tá c dụ ng truyền dẫ n điện
    trong má y phá t điện ra hay đưa điện và o độ ng cơ.
    - 2 dt. Câ y nhỏ cù ng họ vớ i ổ i, sim, cà nh rấ t nhiều, thườ ng dù ng để lấ y dầ u xoa bó p hoặ c là m
    chổ i: dầ u chổ i.
    chố i
    - 1 đgt. Khô ng nhậ n đã là m việc gì tuy chính mình đã là m việc đó : Sự việc đã rà nh rà nh mà
    cò n cứ chố i.
    - 2 đgt. Khô ng thể tiếp tụ c vì chá n rồ i: Ă n bá t chè ngọ t quá , chố i rồ i.
    chố i từ
    - đg. Như từ chố i.
    chồ m
    - đgt. 1. Lao cao và mạ nh toà n thâ n về phía trướ c: Xe chồ m qua ổ gà . 2. Bậ t mạ nh ngườ i lên:
    chồ m dậ y chạ y mộ t mạ ch.
    chô n
    - đgt. 1. Cho xá c ngườ i, xá c con vậ t xuố ng hố rồ i lắ p đấ t cho kín: Thế gian cò n dạ i chưa khô n,
    số ng mặ c á o rá ch, chết chô n á o là nh (cd) 2. Giấ u kín dướ i đấ t: Anh hà tiện chô n củ a 3. Cắ m
    sâ u dướ i đấ t rồ i lèn cho chặ t: Chô n cộ t cờ .
    chồ n
    - 1 d. 1 Thú ă n thịt số ng ở rừ ng, cỡ trung bình hoặ c nhỏ , hình dạ ng giố ng cầ y nhưng mõ m
    ngắ n hơn, thườ ng có tuyến hô i ở gầ n lỗ đít. 2 (ph.). Cầ y.
    - 2 t. Mỏ i đến mứ c khô ng cò n muố n cử độ ng gì nữ a. Mỏ i gố i chồ n châ n. Đậ p bú a mã i chồ n cả
    tay.
    chố n
    - dt. Nơi: có nơi có chố n đi đến nơi về đến chố n (tng) chố n cũ mộ t chố n bố n quê (tng.).
    chô ng
    - dt. Vậ t nhọ n bằ ng sắ t hay bằ ng tre dù ng để đá nh bẫ y quâ n địch: Miệng ngườ i lạ i sắ c như
    chô ng (NgBKhiêm) Bà n chô ng Vũ khí củ a du kích gồ m mộ t mả nh gỗ cắ m nhiều đinh sắ c
    hoặ c đinh tre nhọ n để đá nh bẫ y quâ n giặ c: Nhiều tên giặ c bị sậ p hầ m, què châ n vì bà n
    chô ng.
    chô ng gai
    - d. Chô ng và gai; dù ng để ví nhữ ng trở ngạ i, nguy hiểm gặ p phả i trong quá trình thự c hiện
    mộ t việc gì (nó i khá i quá t). Đạ p bằ ng mọ i chô ng gai.
    chồ ng
    - 1 dt. Ngườ i đà n ô ng có vợ : Đấ t xấ u nặ n chả nên nồ i, Anh đi lấ y vợ cho tô i lấ y chồ ng (cd.)
    chuyện chồ ng con đứ c ô ng chồ ng mộ t vợ mộ t chồ ng.
    - 2 I. đgt. Xếp cá c thứ , thườ ng cù ng loạ i, lên nhau: chồ ng hà ng lên cho rộ ng cò n thiếu ngồ i
    chồ ng lên nhau. II. dt. Khố i cá c vậ t đượ c chồ ng lên nhau: Chồ ng bá t cò n có khi xô (tng.)
    chồ ng gạ ch chồ ng tiền.
    chồ ng ngồ ng
    - tt, trgt. Nó i ngườ i đã lớ n rồ i (vớ i ý chê trá ch): Con trai con đứ a chồ ng ngồ ng thế kia mà
    chẳ ng chịu là m ăn gì.
    chổ ng
    - đg. Giơ ngượ c lên trên cá i bộ phậ n vố n ở vị trí bên dướ i. Ngã chổ ng cả bố n vó . Cà ng xe bò
    nằ m chổ ng lên.
    chổ ng gọ ng
    - trgt. Nó i ngã giơ châ n lên trờ i: Bị đấ m ngã chổ ng gọ ng.
    chố ng
    - đg. 1 Đặ t mộ t vậ t hình thanh dà i cho đứ ng vữ ng ở mộ t điểm rồ i tự a và o mộ t vậ t khá c để
    giữ cho vậ t nà y khỏ i đổ , khỏ i ngã . Chố ng má i nhà . Chố ng gậ y. Chố ng tay và o cằ m. 2 Tì mạ nh
    và o mộ t đầ u củ a chiếc sà o đã đượ c cắ m xuố ng nướ c, để đẩ y cho thuyền bè đi theo hướ ng
    ngượ c lạ i. Chố ng bè. Chố ng đò ngang. 3 Hoạ t độ ng ngượ c lạ i, gâ y trở lự c cho hà nh độ ng củ a
    ai hoặ c cho tá c độ ng củ a cá i gì. Chố ng á p bứ c. Đê chố ng lụ t. Thuố c chố ng ẩ m.
    chố ng chế
    - đgt. Dù ng lờ i nó i, lí lẽ để tự bà o chữ a cho việc là m sai hoặ c để lả ng trá nh điều khô ng muố n
    là m hoặ c khô ng là m đượ c: đã sai cò n chố ng chế chố ng chế cho qua chuyện kiểu là m chố ng
    chế.
    chố ng chỏ i
    - đgt. Như Chố ng chọ i: Chố ng chỏ i âm mưu củ a địch.
    chố ng trả
    - đgt. Phả n cô ng lạ i mộ t cá ch mã nh liệt: Địch đến ném bom, bộ độ i phò ng khô ng chố ng trả
    kịch liệt.
    chố p
    - đg. (kng.; id.). Như chộ p.
    chộ p
    - đgt. 1. Đưa tay rấ t nhanh để nắ m lấ y: Cậ u bé chộ p mộ t củ trong mẹt khoai củ a bà lã o. 2.
    Bắ t rấ t nhanh gọ n: chộ p gọ n toá n cướ p.
    chố t
    - dt. 1. Thỏ i sắ t hay miếng gỗ cà i và o để giữ chặ t then cử a: Phả i nhấ c cá i chố t lên mớ i mở
    đượ c cử a 2. Thỏ i sắ t giữ cho lự u đạ n khô ng nổ : Mở chố t lự u đạ n 3. Trụ c giữ a: Chố t cố i xay
    4. Cá i quan trọ ng nhấ t: Cá i chố t củ a vấ n đề 5. Vị trí quâ n sự rấ t quan trọ ng: Đặ t chố t ở trên
    đồ i. // đgt. 1. Cà i bằ ng cá i chố t: Chố t chặ t then củ a 2. Đó ng quâ n ở mộ t điểm quan trọ ng:
    Chấ t ở điểm nó ng.
    chộ t dạ
    - t. Giậ t mình lo sợ vì cả m thấ y điều mình đang giấ u giếm có nguy cơ bị phá t hiện. Thấ y có
    ngườ i nhìn mình, tên gian chộ t dạ .
    chờ
    - 1 đgt. Mong ngó ng ai hoặ c cá i gì sẽ đến, sẽ xả y ra hoặ c sẽ cù ng mình là m cá i gì đó : chờ tà u
    chờ khá ch nhà chờ chờ lâ u quá ngà y nà o cũ ng chờ cơm.
    - 2 (thị trấ n) h. Yên Phong, t Bắ c Ninh.
    chở
    - 1 đgt. 1. Chuyển vậ n bằ ng xe, tà u, thuyền: Mộ t tră ng đượ c mấ y cuộ i ngồ i, mộ t thuyền chở
    đượ c mấ y ngườ i tình chung (cd) 2. Là m chuyển dờ i trên mặ t nướ c: Trai chở đò ngang, gá i
    bá n hà ng trầ u miếng (cd) 3. ă n hết (thtụ c): Rá bú n thế nà y, ai chở đượ c hết.
    - 2 đgt. ủ ng hộ ; Bênh vự c (ít dù ng): Trờ i che, đấ t chở (tng).
    chớ
    - 1 p. 1 (dù ng phụ trướ c đg. hoặ c dù ng là m phầ n phụ trong câ u). Từ biểu thị ý khuyên ngă n
    dứ t khoá t. Chớ (có ) dạ i mà nghe theo nó . Chớ vì thấ t bạ i mà nả n lò ng. 2 (kng.; dù ng phụ
    trướ c đg.). Từ biểu thị ý phủ định dứ t khoá t điều chưa hề xả y ra bao giờ ; chẳ ng. Chớ thấ y nó
    đến bao giờ . Chớ hề.
    - 2 (ph.). x. chứ .
    chợ
    - dt Nơi cô ng cộ ng để nhiều ngườ i đến mua bá n và o nhữ ng buổ i hoặ c nhữ ng ngà y nhấ t
    định: họ p chợ phiên chợ chợ đô ng đồ ng vắ ng (tng.) chợ chù a chợ trâ u lều chợ đi chợ thì hay
    ăn quà , Chồ ng yêu chồ ng bả o về nhà đỡ cơm (cd.).
    chợ trờ i
    - dt. x. Chợ giờ i.
    chơi
    - đg. 1 Hoạ t độ ng giả i trí hoặ c nghỉ ngơi. Trẻ con chơi ngoà i sâ n. Dạ o chơi. Ă n tuỳ nơi, chơi
    tuỳ lú c (tng.). Dễ như chơi. 2 Dù ng là m thú vui, thú tiêu khiển. Chơi tem. Chơi cá và ng. 3 Có
    quan hệ quen biết, gầ n gũ i nhau trên cơ sở cù ng chung thú vui, thú tiêu khiển. Chơi thâ n vớ i
    nhau từ nhỏ . Chọ n bạ n mà chơi. 4 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Hoạ t độ ng chỉ nhằ m cho vui
    mà thô i, khô ng có mụ c đích gì khá c. Đù a chơi. Nó i chơi mà tưở ng thậ t. Mờ i đến nhà chơi. 5
    (kng.). (Trẻ con) tỏ ra khoẻ mạ nh, khô ng đau ố m. Chá u chơi, khô ng ố m như dạ o trướ c. 6
    (kng.). Hà nh độ ng gâ y hạ i cho ngườ i khá c, nhưng xem như trò vui. Chơi cho mộ t vố . Chơi
    khă m*.
    chơi ác
    - đgt. Đù a mà là m cho ngườ i ta đau đớ n hay thiệt hạ i: Nó chơi á c bằ ng cá ch bỏ mộ t cụ c nướ c
    đá và o cổ bạ n.
    chơi bờ i
    - đg. 1 (id.). Chơi vớ i nhau (nó i khá i quá t). Chơi bờ i vớ i nhau. 2 Ham chơi nhữ ng trò tiêu
    khiển có hạ i (nó i khá i quá t). Chơi bờ i lêu lổ ng. Hạ ng ngườ i chơi bờ i. 3 (kng.; dù ng phụ sau
    đg.). Là m việc gì mà khô ng quan tâ m đến mụ c đích cũ ng như đến kết quả cụ thể. Là m chơi
    bờ i như vậ y thì bao giờ cho xong.
    chơi chữ
    - dt. Mộ t phương thứ c tu từ , trong đó ngườ i ta lợ i dụ ng nhữ ng hiện tượ ng đồ ng â m, đa
    nghĩa... trong ngô n ngữ để gâ y mộ t tá c dụ ng nhấ t định trong lờ i nó i (hà i hướ c, châ m biếm,
    bó ng gió , vui đù a...): tà i chơi chữ .
    chớ i vớ i
    - đgt. Nó i ngườ i sắ p chết đuố i giơ tay lên mặ t nướ c: Từ ng chù m ngườ i nổ i bậ p bềnh, tay giơ
    lên chớ i vớ i (NgHTưở ng).
    chơm chở m
    - t. Từ gợ i tả hình dá ng có nhiều đầ u nhọ n nhô lên. Đườ ng nú i chơm chở m nhữ ng đá . Nhữ ng
    mũ i chô ng chơm chở m.
    chớ m
    - đgt. Mớ i bắ t đầ u củ a mộ t quá trình phá t triển: Hoa chớ m nở mớ i chớ m thu.
    chớ m nở
    - đgt. 1. Nó i hoa mớ i bắ t đầ u nở : Hoa thuỷ tiên chớ m nở đêm ba mươi tết 2. Bắ t đầ u nả y nở :
    Phong trà o đấ u tranh chớ m nở . // tt. Bắ t đầ u có triển vọ ng: Đó là mộ t thiên tà i chớ m nở .
    chờ n vờ n
    - đg. Lượ n quanh quẩ n khô ng rờ i. Đà n cá chờ n vờ n. Chờ n vờ n quanh miếng mồ i.
    chớ p
    - 1 I. dt. 1. á nh sá ng xuấ t hiện và biến đi rấ t nhanh khi có hiện tượ ng phó ng điện trong khí
    quyển: Chớ p đô ng nhay nhá y gà gá y thì mưa (tng.) tia chớ p Nhanh như chớ p (tng). 2. á nh
    sá ng loé lên rồ i vụ t tắ t ngay: chớ p lử a hà n. II. đgt. 1. Loé sá ng hoặ c là m cho loé sá ng: á nh
    sá ng chớ p liên tiếp chớ p đèn pin. 2. (Mắ t) nhắ m rồ i mở ngay: chớ p mắ t.
    - 2 I. pht. Sắ p (gã y), gầ n sắ p (gã y): Câ y chớ p gã y. II. dt. (Câ y có ) vết nứ t sắ p gã y: Nhá nh câ y
    có chớ p đừ ng có trèo ra.
    chớ p mắ t
    - dt. Thờ i gian rấ t ngắ n: Chỉ trong chớ p mắ t gâ y thà nh hoả tai (Tú -mỡ ).
    chớ p nhoá ng
    - t. Hết sứ c nhanh chó ng, chỉ trong khoả ng thờ i gian rấ t ngắ n. Cuộ c hộ i ý chớ p nhoá ng.
    Chiến thuậ t đá nh chớ p nhoá ng. Trong chớ p nhoá ng (trong khoả ng thờ i gian hết sứ c ngắ n).
    chớ t nhả
    - đgt. (tt). ă n nó i khô ng đứ ng đắ n, thiếu lễ độ : Lã o hay chớ t nhả mấ y bà cù ng cơ quan cò n
    trẻ mà ăn nó i chớ t nhả .
    chợ t
    - trgt. Bỗ ng nhiên, thình lình: Chợ t nhìn khá ch lạ như ngườ i quen (Tú -mỡ ) Anh ấ y chợ t đến;
    Đèn chợ t tắ t.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    C (5)

    chu cấ p
    - đg. Cấ p cho nhữ ng thứ cầ n thiết để bả o đả m đờ i số ng. Chu cấ p cho đứ a chá u mồ cô i. Số
    tiền chu cấ p hằ ng thá ng.
    chu đá o
    - tt, trgt. (H. chu: đến nơi đến chố n; đá o: đến) Cẩ n thậ n lắ m, khô ng bỏ só t gì: Trẻ em ngà y
    cà ng đượ c să n só c chu đá o hơn (HCM).
    chu kỳ
    - x. chu kì.
    chu vi
    - dt. 1. Độ dà i củ a đườ ng khép kín bao quanh mộ t hình phẳ ng: chu vi hình chữ nhậ t chu vi
    mả nh vườ n tính chu vi. 2. Ngoạ i vi, khu vự c bao quanh, vù ng xung quanh: khu chu vi thà nh
    phố .
    chủ
    - dt. 1. Ngườ i có quyền sở hữ u về mộ t tà i sả n: Chủ tiệm ă n 2. Ngườ i mờ i khá ch ă n uố ng:
    Tiền chủ hậ u khá ch (tng) 3. Ngườ i có quyền quả n lí cá c cô ng việc: Thanh niên là chủ tương
    lai củ a đấ t nướ c 4. Ngườ i bỏ tiền thuê ngườ i là m: Chủ và thợ đoà n kết trên cơ sở lợ i ích
    chung 5. Ngườ i giữ trá ch nhiệm chính trong mộ t buổ i sinh hoạ t: Ai là m chủ buổ i lễ nà y. //
    tt. Chính; Quan trọ ng nhấ t: Độ ng mạ ch chủ ; Trong đơn thuố c nà y, sâ m là chủ .
    chủ bú t
    - d. Ngườ i chịu trá ch nhiệm chính trong cô ng tá c biên tậ p củ a mộ t tờ bá o hoặ c tạ p chí.
    chủ đề
    - 1 dt. Vấ n đề chính đượ c đặ t ra trong mộ t tá c phẩ m nghệ thuậ t: chủ đề củ a tá c phẩ m. 2. Đề
    tà i đượ c chọ n là m nộ i dung chủ yếu trong họ c tậ p, sá ng tá c: chủ đề nô ng thô n viết bá o
    tườ ng theo chủ đề tự chọ n.
    - 2 dt. Ngườ i cầ m cá i trong mộ t đá m đá nh đề.
    chủ lự c
    - dt. (H. chủ : cố t yếu; lự c: sứ c) Thuộ c lự c lượ ng chính củ a mình: Bộ độ i chủ lự c là lự c lượ ng
    vũ trang cơ độ ng (VNgGiá p).
    chủ mưu
    - I đg. Bà y đặ t mưu kế. Kẻ chủ mưu.
    - II d. 1 Kẻ bà y đặ t ra mưu kế cho hà nh độ ng phạ m phá p. bị trừ ng trị nặ ng hơn hung thủ . 2
    Mưu kế đã đượ c xếp đặ t từ trướ c. Phá hoạ i có chủ mưu.
    chủ nghĩa
    - I. dt. Hệ thố ng nhữ ng quan điểm, ý thứ c, tư tưở ng là m thà nh cơ sở lí thuyết chi phố i,
    hướ ng dẫ n hoạ t độ ng củ a con ngườ i theo định hướ ng nà o đó : chủ nghĩa duy vậ t biện chứ ng
    chủ nghĩa nhâ n đạ o. II 1. Yếu tố ghép trướ c cấ u tạ o mộ t số danh từ : chủ nghĩa tư bả n. 2. Yếu
    tố ghép sau cấ u tạ o mộ t số tính từ : tư bả n chủ nghĩa.
    chủ nhiệm
    - dt. (H. chủ : đứ ng đầ u; nhiệm: gá nh vá c) Ngườ i chịu trá ch nhiệm trong mộ t tổ chứ c, mộ t cơ
    quan: Chủ nhiệm khoa Tâ m lí giá o dụ c họ c. // tt. Là m ngườ i phụ trá ch: Giá o viên chủ nhiệm
    lớ p.
    chủ quan
    - I d. Cá i thuộ c về ý thứ c, ý chí củ a con ngườ i, trong quan hệ đố i lậ p vớ i khá ch quan. Là m
    theo chủ quan.
    - II t. 1 Thuộ c về tự bả n thâ n mình, về cá i vố n có và có thể có củ a bả n thâ n. Sự nỗ lự c . Nă ng
    lự c chủ quan. 2 Chỉ xuấ t phá t từ ý thứ c, ý chí củ a mình, khô ng coi trọ ng đầ y đủ khá ch quan.
    Phương phá p tư tưở ng chủ quan. Chủ quan khinh địch.
    chủ quyền
    - dt. Quyền là m chủ mộ t nướ c về tấ t cả cá c mặ t: tô n trọ ng chủ quyền giữ vữ ng chủ quyền
    chủ quyền bị vi phạ m.
    chủ tịch
    - dt. (H. chủ : đứ ng đầ u; tịch: chiếu chỗ ngồ i) Ngườ i đứ ng đầ u: Chủ tịch nướ c 2. Ngườ i điều
    khiển mộ t buổ i họ p: Chủ tịch buổ i họ p tổ ng kết hộ i nghị.
    chủ trì
    - đg. Chịu trá ch nhiệm chính, điều khiển. Ngườ i chủ trì tờ bá o. Cuộ c họ p do giá m đố c nhà
    má y chủ trì.
    chủ trương
    - I. đgt. Quyết định về phương hướ ng hoạ t độ ng: chủ trương đưa họ c sinh đi thự c tế chủ
    trương khô ng đú ng. II. dt. Nhữ ng điều quyết định về phương hướ ng hoạ t độ ng: đưa ra
    nhữ ng chủ trương kịp thờ i nắ m vữ ng chủ trương.
    chủ yếu
    - tt, trgt. (H. chủ : cố t yếu; yếu: quan trọ ng) Quan trọ ng nhấ t: Tá c dụ ng chủ yếu củ a thầ y giá o
    là gương mẫ u trong mọ i trườ ng họ p; Đồ ng bà o vù ng nà y chủ yếu là ngườ i Tà y (VNgGiá p).
    chú
    - 1 d. 1 Em trai củ a cha (có thể dù ng để xưng gọ i). Chú ruộ t. Ô ng chú họ . Sẩ y cha cò n chú
    (tng.). Chú bả o gì chá u? 2 Từ thiếu nhi dù ng để chỉ hoặ c gọ i ngườ i đà n ô ng đá ng bậ c chú
    mình, vớ i ý yêu mến, kính trọ ng. Chá u yêu chú bộ độ i. 3 Từ dù ng để chỉ thiếu nhi vớ i ý yêu
    mến, thâ n mậ t. Chú bé. 4 (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Từ dù ng để chỉ ngườ i con trai
    hoặ c ngườ i đà n ô ng trẻ tuổ i. Chú tiểu. Chú rể. 5 Từ dù ng để chỉ con vậ t theo lố i nhâ n cá ch
    hoá , vớ i ý hà i hướ c. Chú dế mèn. Chú chuộ t đi chợ đà ng xa... (cd.). 6 Từ dù ng trong đố i thoạ i
    để gọ i ngườ i đà n ô ng coi như bậ c chú củ a mình vớ i ý yêu mến, kính trọ ng, hoặ c để ngườ i
    đà n ô ng tự xưng mộ t cá ch thâ n mậ t vớ i ngườ i coi như hà ng chá u củ a mình. 7 Từ ngườ i đà n
    ô ng dù ng trong đố i thoạ i để gọ i em trai (hay là ngườ i phụ nữ dù ng để gọ i em trai chồ ng) đã
    lớ n tuổ i vớ i ý coi trọ ng, hoặ c ngườ i đà n ô ng dù ng để gọ i mộ t cá ch thâ n mậ t ngườ i đà n ô ng
    khá c coi như vai em củ a mình (gọ i theo cá ch gọ i củ a con mình).
    - 2 I d. Thầ n chú (nó i tắ t). Phù thuỷ đọ c chú .
    - II đg. (kết hợ p hạ n chế). Niệm thầ n . Tay ấ n, miệng chú .
    - 3 đg. Ghi phụ thêm để là m cho rõ . Chú cá ch đọ c mộ t từ nướ c ngoà i. Chú nghĩa ở ngoà i lề.
    chú giả i
    - đgt. Viết lờ i giả i thích cá c chỗ khó trong sá ch để cho hiểu rõ : chú giả i điển tích trong
    Truyện Kiều.
    chú ý
    - đgt. (H. chú : ró t và o; ý: ý thứ c) Để cả tâ m trí và o việc gì: Chú ý nghe giả ng, Hồ Chủ tịch rấ t
    chú ý đến vấ n đề giá o dụ c quâ n độ i (Trg-chinh). // tht. Coi chừ ng! Nên cẩ n thậ n: Chú ý! Nhà
    có chó dữ !.
    chua
    - 1 đg. (kng.). Chú cho rõ . Chua nghĩa trong ngoặ c. Có chua thêm ở dướ i.
    - 2 t. 1 Có vị như vị củ a chanh, giấ m. Chanh chua thì khế cũ ng chua... (cd.). Dưa muố i chua.
    Thích ă n chua. 2 (Đấ t trồ ng) có chứ a nhiều chấ t acid. Đồ ng chua nướ c mặ n. Bó n vô i để khử
    chua. 3 Có mù i củ a chấ t lên men như mù i củ a giấ m. Mù i chua bỗ ng rượ u. 4 (Giọ ng nó i) cao
    the thé, nghe khó chịu. Giọ ng chua như mẻ. Nó i chua (nó i chanh chua, nhằ m là m cho ngườ i
    ta khó chịu).
    chua cay
    - tt. Đau đớ n, xó t xa, cay đắ ng: thấ t bạ i chua cay lờ i chì chiết chua cay.
    chua xó t
    - tt. Buồ n rầ u, đau khổ : Trèo lên câ y khế nử a ngà y. ai là m chua xó t lò ng nà y khế ơi (cd), Bà
    cự c nhụ c và chua xó t vì thế (Ng-hồ ng).
    chù a
    - I d. Cô ng trình đượ c xâ y cấ t lên, là m nơi thờ Phậ t. Cả nh chù a. Tiếng chuô ng chù a.
    - II t. (kng.). Thuộ c về nhà , củ a chung, khô ng phả i củ a mình, cho mình (nên khô ng biết tiếc,
    khô ng có trá ch nhiệm). Tiền chù a. Củ a chù a. Ă n cơm nhà , là m việc chù a.
    chú a
    - I. dt. 1. Chủ : Vắ ng chú a nhà , gà bớ i bếp (tng.) chú a sơn lâ m ô ng chú a. 2. Ngườ i có quyền
    lự c cao nhấ t trong mộ t miền hay trong mộ t nướ c có vua: vua Lê chú a Trịnh chú a cô ng chú a
    tể chú a thượ ng cô ng chú a ô ng hoà ng bà chú a. 3. Đấ ng tố i cao: kính chú a yêu nướ c chú a
    nhậ t thiên chú a. II. tt. Tà i giỏ i: Hắ n đá nh bó ng bà n chú a lắ m. III. pht. Rấ t, hết sứ c: ô ng ta
    chú a ghét thó i nịnh bợ .
    chuẩ n
    - 1 dt. Cá i đượ c coi là că n cứ để đố i chiếu: Lấ y kích thướ c đó là m chuẩ n. // tt. Đú ng vớ i điều
    đã qui định: Sự phá t âm chuẩ n.
    - 2 đgt. 1. Đồ ng ý cho: Thủ tướ ng đã chuẩ n cho mộ t số tiền lớ n để xâ y dự ng trườ ng trung
    họ c kiểu mẫ u 2. Cho phép: Bộ đã chuẩ n việc mở rộ ng phò ng thí nghiệm ở trườ ng đạ i họ c.
    chuẩ n bị
    - đg. Là m cho có sẵ n cá i cầ n thiết để là m việc gì. Chuẩ n bị lên đườ ng. Chuẩ n bị hà nh lí. Bà i
    phá t biểu đượ c chuẩ n bị tố t.
    chuẩ n đích
    - dt. (H. chuẩ n: đú ng; đích: chỗ nhằ m mà bắ n) Mẫ u mự c phả i là m theo? Việc gì cũ ng lấ y cô ng
    nghĩa là m chuẩ n đích (HgĐThuý).
    chuẩ n xá c
    - t. Đú ng hoà n toà n, khô ng sai chú t nà o so vớ i nhữ ng điều đã tính toá n hoặ c đã quy định.
    Phá o binh bắ n rấ t chuẩ n xá c. Độ ng tá c chuẩ n xá c.
    chuẩ n y
    - đgt. (Ngườ i hoặ c cấ p có thẩ m quyền) đồ ng ý vớ i đề nghị hoặ c dự thả o mà cấ p dướ i đệ
    trình.
    chú c
    - 1 đgt. Ngả đầ u xuố ng; nghiêng mộ t đầ u xuố ng: Ngọ n tre chú c xuố ng ao; Má y bay chú c
    xuố ng sâ n bay.
    - 2 đgt. Cầ u mong điều hay, điều tố t đẹp cho ngườ i khá c: Chú c hộ i nghị củ a cá c bạ n thà nh
    cô ng (Đỗ Mườ i).
    chú c mừ ng
    - đg. Chú c nhâ n dịp vui mừ ng. Chú c mừ ng cô dâ u chú rể. Chú c mừ ng nă m mớ i.
    chú c thư
    - dt. Bả n viết củ a mộ t ngườ i trướ c khi chết nó i rõ ý muố n củ a mình về việc phâ n chia tà i sả n
    củ a mình để lạ i, về việc ứ ng xử trong gia đình, họ hà ng...: chú c thư củ a ô ng nộ i là m đú ng
    như chú c thư viết chú c thư.
    chú c từ
    - dt. (H. chú c: chú c mừ ng; từ : lờ i) Lờ i chú c mừ ng; Bà i chú c mừ ng nhâ n mộ t dịp vui củ a
    ngườ i nà o: Họ c sinh đọ c chú c từ trướ c mặ t cô giá o nhâ n dịp tết nguyên đá n.
    chụ c
    - d. 1 Số gộ p chung mườ i đơn vị là m mộ t. Ba chụ c cam. Hà ng chụ c vạ n ngườ i. 2 (ph.). Số gộ p
    chung mườ i đơn vị là m mộ t, nhưng lạ i có chầ u thêm mộ t số đơn vị (hai, bố n, sá u hoặ c tá m),
    dù ng trong việc mua bá n lẻ mộ t số nô ng phẩ m. Bá n mộ t chụ c xoà i mườ i bố n trá i.
    chui
    - đgt. 1. Thò đầ u và o hoặ c luồ n toà n thâ n qua chỗ hẹp, kín hoặ c thấ p: chui xuố ng hầ m chui
    qua hà ng rà o Chó chui gầ m chạ n (tng.). 2. Và o tổ chứ c, hà ng ngũ ... lén lú t vớ i mụ c đích xấ u:
    chui và o tổ chứ c 3. Là m lén lú t vì khô ng theo quy định: rượ u bá n chui cướ i chui.
    chù i
    - đgt. Lau cho sạ ch vết bẩ n hoặ c bụ i bậ m: Chù i tay và o khă n mặ t; Chù i bụ i trên mặ t bà n.
    chú i
    - đg. 1 Ngả đầ u về phía trướ c. Đi hơi chú i về phía trướ c. Thuyền chú i mũ i. Ngã chú i và o
    nhau. 2 (kng.; id.). Để hết tâ m trí và o việc gì; chú i đầ u.
    chum
    - dt. Đồ đự ng bằ ng gố m, sà nh, cỡ lớ n, cao, miệng trò n, giữ a phình, thó t dầ n về đá y: chum
    nướ c mưa Cò n ao rau muố ng cò n đầ y chum tương (cd.) đự ng thó c trong chum.
    chù m
    - dt. Tậ p hợ p nhiều vậ t cù ng mộ t loạ i tụ m và o mộ t cá i cuố ng hoặ c mộ t sợ i dâ y: Chù m hoa;
    Chù m nho; Chù m thìa khoá ; Thà rằ ng ă n nử a quả hồ ng, cò n hơn ă n cả chù m sung chá t lè
    (cd).
    chụ m
    - đg. 1 Đưa gầ n lạ i vớ i nhau để quâ y quanh mộ t điểm. Chụ m châ n nhả y. Mấ y cá i đầ u chụ m
    và o nhau. Đạ n bắ n rấ t chụ m (tậ p trung và o mộ t điểm). 2 (ph.). Cho củ i và o bếp để đun.
    Chụ m thêm mộ t thanh củ i. Chụ m lử a (nhó m bếp).
    chù n
    - đgt. Rụ t lạ i, khô ng dá m tiến tiếp, là m tiếp: chù n tay lạ i quyết khô ng chù n bướ c.
    chù n chụ t
    - trgt. Chụ m hai mô i lạ i thà nh tiếng: Hô n chù n chụ t; Bú chù n chụ t.
    chung
    - 1 d. (cũ ). Chén uố ng rượ u.
    - 2 I t. 1 Thuộ c về mọ i ngườ i, mọ i vậ t, có liên quan đến tấ t cả ; phâ n biệt vớ i riêng. Củ a
    chung. Quyền lợ i chung. Quy luậ t chung. 2 Có tính chấ t bao quá t, gồ m nhữ ng cá i chính, cá i
    cơ bả n. Họ c thuyết chung. Đườ ng lố i chung. Nó i chung*. Chung chung*. 3 (thườ ng dù ng phụ
    cho đg.). Cù ng vớ i nhau, chứ khô ng phả i ngườ i nà o ngườ i ấ y tá ch riêng ra. Ở chung mộ t
    nhà . Cù ng há t chung mộ t bà i. Chung số ng vớ i nhau.
    - II đg. 1 Cù ng có vớ i nhau. Hai nhà sâ n. 2 Gó p lạ i vớ i nhau. Chung vố n. Chung sứ c.
    chung cuộ c
    - dt. Cuộ c đua cuố i cù ng: Chung cuộ c củ a cuộ c đua xe đạ p về cộ i nguồ n.
    chung kết
    - d. Vò ng thi đấ u cuố i cù ng để chọ n độ i hoặ c vậ n độ ng viên vô địch. Trậ n bó ng đá chung kết.
    Và o chung kết.
    chung thủ y
    - chung thuỷ tt. (Tình cả m) trướ c sau như mộ t, khô ng thay đổ i: ngườ i yêu chung thuỷ số ng
    có thuỷ chung chung thuỷ vớ i mả nh đấ t yêu thương.
    chung tình
    - tt. (H. chung: tụ lạ i, đú c lạ i; tình: tình cả m) Có mố i tình đú c kết lạ i mộ t nơi: Duyên kia có
    phụ chi tình, mà toan chia gá nh chung tình là m hai (K).
    chù ng
    - 1 t. 1 Ở trạ ng thá i khô ng đượ c kéo cho thẳ ng ra theo bề dà i; trá i vớ i că ng. Dâ y đà n chù ng.
    2 (Quầ n á o) dà i và rộ ng, khi mặ c và o có nhữ ng chỗ dồ n lạ i, khô ng thẳ ng. Quầ n chù ng á o dà i.
    Thích mặ c hơi chù ng.
    - 2 t. (ph.). Vụ ng lén. Ăn chù ng, nó i vụ ng.
    chủ ng
    - I. dt. Loà i, giố ng. II. Trồ ng cấ y vá c xin hay độ c tố vi khuẩ n và o da thịt để phò ng bệnh hoặ c
    để chẩ n đoá n, nghiên cứ u: chủ ng đậ u sơ chủ ng tiêm chủ ng.
    chủ ng đậ u
    - đgt. Chích ngưu đậ u và o da để phò ng ngừ a bệnh đậ u mù a: Ai cũ ng đượ c chủ ng đậ u thì là m
    gì có ngườ i rỗ mặ t.
    chủ ng loạ i
    - d. Giố ng loà i. Cá c chủ ng loạ i thự c vậ t.
    chủ ng viện
    - dt. Trườ ng củ a đạ o Thiên Chú a, nơi đà o tạ o linh mụ c, tu sĩ.
    chú ng
    - 1 dt. Như Chú ng bạ n: Đà n ô ng vượ t bể có chú ng, có bạ n (tng).
    - 2 đt. Chú ng nó nó i tắ t: Bọ n đế quố c tham lam vô hạ n, chú ng muố n biến nhiều nướ c thà nh
    thuộ c địa củ a chú ng.
    chú ng nó
    - đt. Ngô i thứ ba về số nhiều chỉ nhữ ng ngườ i ở bự c dướ i hoặ c nhữ ng ngườ i mà mình khinh
    miệt: Con cá i cò n dạ i thì phả i dạ y bả o chú ng nó ; Nhữ ng thằ ng á c ô n ấ y đều bị bắ t, thự c đá ng
    kiếp chú ng nó .
    chú ng sinh
    - d. Tấ t cả nhữ ng gì có sự số ng, nó i chung; có khi chuyên dù ng để chỉ ngườ i và độ ng vậ t (nó i
    tổ ng quá t), theo cá ch nó i trong đạ o Phậ t. Phổ độ chú ng sinh.
    chuố c
    - 1 đgt. Ró t rượ u để mờ i: chuố c rượ u cho say.
    - 2 đgt. 1. Cố mua sắ m cầ u cạ nh vớ i giá đắ t cá i tưở ng là quý nhưng lạ i thự c sự khô ng giá trị:
    bá n gà nhà chuố c cò nộ i (tng.) chuố c củ a ấ y là m gì chuố c hư danh. 2. Phả i chịu cá i khô ng
    hay ngoà i ý muố n: mua thù chuố c oá n (tng.) chuố c vạ và o thâ n (tng.).
    chuộ c
    - đgt. 1. Lấ y lạ i bằ ng tiền cá i đã cầ m cho ngườ i ta: Chuộ c cá i xe má y 2. Lấ y lạ i cá i đã mấ t:
    Nghìn và ng khô n chuộ c dấ u bô i vô i (HXHương).
    chuộ c tộ i
    - đgt. Lấ y cô ng lao đền bù lạ i tộ i đã mắ c: Lậ p cô ng chuộ c tộ i (tng).
    chuô i
    - d. Bộ phậ n ngắ n để cầ m nắ m trong mộ t số dụ ng cụ có lưỡ i sắ c, nhọ n. Chuô i dao. Chuô i
    gươm. Nắ m đằ ng chuô i*.
    chuỗ i
    - dt. 1. Nhiều vậ t nhỏ đượ c xâ u lạ i bằ ng dâ y: chuỗ i tiền xu chuỗ i hạ t cườ m chuỗ i ngọ c. 2. Cá c
    sự vậ t, sự việc đồ ng loạ i kế tiếp nhau nó i chung: số ng nhữ ng chuỗ i ngà y cô đơn. 3. Nh. Dã y
    số .
    chuố i
    - dt. (thự c) Loà i câ y đơn tử diệp, thâ n mềm, lá có bẹ, quả xếp thà nh nả i và thà nh buồ ng: Mẹ
    già như chuố i chín câ y (cd), ă n muố i cò n hơn ă n chuố i chá t (tng).
    chuô m
    - d. 1 Chỗ trũ ng có đọ ng nướ c ở ngoà i đồ ng, thườ ng thả cà nh câ y cho cá ở . Tá t chuô m. Đà o
    chuô m. 2 Cà nh câ y thả xuố ng nướ c cho cá ở ; chà . Thả chuô m.
    chuồ n
    - 1 dt. Chuồ n chuồ n, nó i tắ t: bắ t con chuồ n.
    - 2 đgt. Lặ ng lẽ, lén lú t bỏ đi chỗ khá c: Hắ n chuồ n mấ t từ lú c nà o rồ i Ba mươi sá u chướ c
    chướ c chuồ n là hơn (tng.).
    chuồ n chuồ n
    - dt. Loà i sâ u bọ cá nh rấ t mỏ ng, thâ n chia là m ba phầ n, có đuô i dà i: Thá ng bả y heo may,
    chuồ n chuồ n bay thì bã o (tng).
    chuô ng
    - d. 1 Nhạ c khí đú c bằ ng hợ p kim đồ ng, lò ng rỗ ng, miệng loa trò n, thà nh cao, thườ ng có quai
    để treo, tiếng trong và ngâ n dà i, thườ ng dù ng trong cá c buổ i lễ tô n giá o. Đú c chuô ng. Dù i
    chuô ng. Kéo chuô ng nhà thờ . 2 Vậ t hoặ c khí cụ bằ ng kim loạ i, có nhiều hình dá ng khá c nhau,
    phá t ra tiếng kêu trong và vang để bá o hiệu. Bấ m chuô ng. Chuô ng điện thoạ i réo. Đồ ng hồ
    chuô ng (đồ ng hồ có chuô ng).
    chuồ ng
    - dt. 1. Chỗ nhố t giữ hoặ c nuô i sú c vậ t: chuồ ng lợ n chuồ ng trâ u chuồ ng chim mấ t bò mớ i lo
    là m chuồ ng (tng.) chuồ ng cọ p sổ ng chuồ ng. 2. Chỗ chứ a, giữ mộ t số vậ t ở nô ng thô n:
    chuồ ng phâ n chuồ ng bèo.
    chuồ ng trạ i
    - dt. Chỗ nhố t cá c giố ng vậ t: Chuồ ng trạ i trong vườ n bá ch thú .
    chuồ ng xí
    - d. Chỗ đượ c ngă n che là m nơi đi đạ i tiện.
    chuộ ng
    - đgt. Thích dù ng hơn thứ khá c: chuộ ng hà ng ngoạ i chuộ ng hình thứ c chuộ ng lạ ham thanh
    (tng.) chuộ ng nghĩa khinh tà i (tng.).
    chuố t
    - đgt. 1. Là m cho thậ t nhẵ n: Nhớ ngườ i đan nó n chuố t từ ng sợ i dang (Tố -hữ u) 2. Sử a chữ a
    cho thậ t hay: Lờ i vă n chuố t đẹp như sao bă ng (Tả n-đà ).
    chuộ t
    - d. 1 Thú gặ m nhấ m, mõ m nhọ n, tai bầ u dụ c, đuô i thon dà i, thườ ng phá hạ i mù a mà ng và có
    thể truyền bệnh dịch hạ ch. Hang chuộ t. Mèo bắ t chuộ t. 2 (chm.). Mộ t bộ phậ n đượ c nố i vớ i
    má y tính, khi cho chuyển độ ng trên mộ t mặ t phẳ ng thì sẽ gâ y ra việc chuyển độ ng con chạ y
    trên mà n hình và có tá c dụ ng để kích hoạ t hay chọ n lự a cá c thà nh phầ n phầ n mềm trên mà n
    hình.
    chuộ t rú t
    - dt. Hiện tượ ng co rú t cơ, khô ng theo ý muố n, xuấ t hiện độ t ngộ t dữ dộ i lú c đang sinh hoạ t
    hoặ c đang ngủ khiến đau kiểu co cơ, rấ t khó chịu.
    chụ p
    - 1 dt. Chụ p đèn nó i tắ t: Đèn nà y khô ng có chụ p.
    - 2 đgt. 1. ú p lên: Chụ p nom để bắ t cá ; Chụ p cá i nó n lên đầ u 2. Nắ m ngay lấ y: Chụ p lấ y thờ i
    cơ 3. Tá c độ ng từ trên xuố ng: Coi chừ ng phá o bắ n, trự c thă ng chụ p (Phan Tứ ).
    - 3 đgt. 1. Ghi hình ả nh bằ ng má y ả nh: Chụ p cho tô i mộ t tấ m ả nh nử a ngườ i 2. Ghi tình trạ ng
    nộ i tạ ng bằ ng tia X: Chụ p X-quang dạ dà y.
    chụ p ả nh
    - đgt. Ghi hình ả nh ngườ i hoặ c cả nh vậ t bằ ng má y ả nh: Đi chụ p ả nh ở đền Hù ng.
    chú t
    - 1 d. Chá u đờ i thứ nă m, con củ a chắ t.
    - 2 d. Lượ ng rấ t nhỏ , rấ t ít, gầ n như khô ng đá ng kể; cá i ít ỏ i. Bớ t chú t thì giờ . Khô ng chú t
    ngầ n ngạ i. Sinh đượ c chú t con trai.
    chú t đỉnh
    - dt. Mộ t ít thô i, coi như khô ng đá ng kể: biếu nhau chú t đỉnh gọ i là ướ c hẹn vớ i nhau chú t
    đỉnh.
    chù y
    - chuỳ dt. Thứ võ khí bằ ng kim loạ i đầ u trò n, có cá n: Mộ t tay mang mộ t chuỳ sắ t
    (NgHTưở ng).
    chuyên
    - 1 đg. 1 Ró t nướ c trà từ chén tố ng sang cá c chén quâ n, theo lố i uố ng trà cổ truyền. Chuyên
    trà . Ấ m chuyên*. 2 Mang, chuyển từ tay ngườ i nà y sang tay ngườ i kia. Chuyên tay nhau xem
    mấ y tấ m ả nh.
    - 2 t. 1 Chỉ là m hoặ c chủ yếu chỉ là m mộ t việc gì. Chuyên nghề viết vă n. Ai chuyên việc nấ y.
    Ruộ ng chuyên trồ ng lú a. 2 Có kiến thứ c chuyên mô n sâ u. Chuyên sâ u, nhưng hiểu biết rộ ng.
    3 (dù ng phụ sau đg.). (Là m cô ng việc gì) có sự tậ p trung tâ m trí mộ t cá ch thườ ng xuyên;
    chă m. Họ c rấ t chuyên.
    chuyên cầ n
    - tt. Chă m chỉ, miệt mà i đều đặ n vớ i cô ng việc: Cậ u họ c trò chuyên cầ n chuyên cầ n là m ă n
    bạ n đọ c chuyên cầ n.
    chuyên chính
    - dt. (H. chính: việc quố c gia) Chính quyền do mộ t giai cấ p lậ p ra và dù ng bạ o lự c trấ n á p
    mọ i sự chố ng đố i: Nền chuyên chính vô sả n. // tt. Dù ng bạ o lự c mà trấ n á p: Phả i dâ n chủ
    vớ i nhâ n dâ n, phả i chuyên chính vớ i kẻ thù (HCM).
    chuyên gia
    - d. 1 Ngườ i tinh thô ng mộ t ngà nh chuyên mô n khoa họ c, kĩ thuậ t. Chuyên gia y tế. Đà o tạ o
    chuyên gia. 2 (kng.). Chuyên gia ngườ i nướ c ngoà i. Khá ch sạ n chuyên gia.
    chuyên trá ch
    - đgt. Chuyên chỉ là m và chỉ chịu trá ch nhiệm mộ t việc nà o đó : cá n bộ chuyên trá ch.
    chuyền
    - đgt. 1. Đưa mộ t vậ t từ ngườ i nà y sang ngườ i khá c: Họ chuyền nhau tờ bá o 2. Nó i độ ng vậ t
    chuyển mình từ chỗ nà y sang chỗ khá c: Con khỉ chuyền từ cà nh nà y sang cà nh khá c.
    chuyển
    - đg. 1 Đưa mộ t vậ t từ nơi nà y đến nơi khá c. Chuyển đồ đạ c sang nhà mớ i. Chuyển thư.
    Chuyển tiền qua đườ ng bưu điện. Chuyển lờ i cá m ơn. 2 Thay đổ i vị trí, phương hướ ng,
    trạ ng thá i... sang mộ t vị trí, phương hướ ng, trạ ng thá i khá c. Chuyển cô ng tá c. Chuyển hướ ng
    kinh doanh. Chuyển bạ i thà nh thắ ng. Trờ i chuyển lạ nh. 3 Có sự vậ n độ ng, đổ i khá c, khô ng
    cò n đứ ng yên hoặ c giữ nguyên trạ ng thá i cũ nữ a. Lay mã i mà khô ng chuyển. Xe lử a từ từ
    chuyển bá nh (bắ t đầ u chạ y). Tư tưở ng khô ng chuyển kịp vớ i tình hình. Bệnh bắ t đầ u
    chuyển.
    chuyển dịch
    - đgt. 1. Chuyển từ ng quã ng ngắ n: chuyển dịch ít mộ t. 2. Chuyển quyền sở hữ u hoặ c là m
    thay đổ i dầ n dầ n cơ cấ u thà nh phầ n...: chuyển dịch ruộ ng đấ t chuyển dịch cơ cấ u câ y trồ ng.
    chuyển độ ng
    - đgt. (H. độ ng: hoạ t độ ng) 1. Rung chuyển: Độ ng cơ bắ t đầ u chuyển độ ng 2. Thay đổ i vị trí:
    Khô ng khí chuyển độ ng 3. Thay đổ i trạ ng thá i: Cá i gì cũ ng chuyển độ ng, cá i gì cũ ng biến đổ i
    khô ng ngừ ng (Trg-chinh).
    chuyển hướ ng
    - đgt. (H. hướ ng: phương hướ ng) 1. Xoay sang hướ ng khá c: Cả hai đạ i đoà n củ a ta đượ c lệnh
    chuyển hướ ng nhanh chó ng (VNgGiá p) 2. Thay đổ i quan niệm, tư tưở ng, hà nh độ ng: Cá c
    đồ ng chí phả i chuyển hướ ng rõ rệt, là m cho nộ i dung giả ng dạ y gắ n vớ i sả n xuấ t nô ng
    nghiệp (PhVĐồ ng). // dt. Sự chuyển hướ ng: Đá nh dấ u mộ t chuyển hướ ng lớ n củ a phong
    trà o cá ch mạ ng (Trg-chinh).
    chuyển tiếp
    - đg. Nố i đoạ n trướ c vớ i đoạ n tiếp theo. Câ u chuyển tiếp trong bà i vă n. Giai đoạ n chuyển
    tiếp.
    chuyến
    - dt. 1. Mộ t lầ n, mộ t đợ t vậ n chuyển: nhỡ chuyến đò đi chuyến tà u chiều chở mấ y chuyến
    hà ng lên mạ n ngượ c hà ng buô n chuyến. 2. Mộ t lầ n đi xa: chuyến đi nghỉ má t chuyến tham
    quan 3. Lầ n xả y ra mộ t sự việc gì quan trọ ng hoặ c khô ng bình thườ ng: Con bà vừ a ở nướ c
    ngoà i về, chuyến nà y bà tiêu mệt nghỉ.
    chuyện
    - dt. 1. Sự việc đượ c nó i ra, kể lạ i, thuậ t lạ i hoặ c xả y ra: Trong sử sá ch thiếu gì nhữ ng chuyện
    hay, tích lạ (DgQgHà m) 2. Cớ để là m rầ y rà ngườ i khá c hoặ c để là m cho thêm phứ c tạ p:
    Kiếm chuyện để nó i xấ u ngườ i ta; Vẽ chuyện như thế chỉ thêm phiền phứ c. // tht. Từ dù ng
    để tỏ mộ t sự tấ t nhiên: Chuyện! Mẹ nà o mà chẳ ng thương con!. // đgt. Như nó i chuyện: Hai
    anh chà ng ngồ i chuyện gẫ u hà ng giờ .
    chư hầ u
    - d. 1 Chú a phong kiến bị phụ thuộ c, phả i phụ c tù ng mộ t chú a phong kiến lớ n, mạ nh hơn,
    trong quan hệ vớ i chú a phong kiến ấ y. 2 Nướ c phụ thuộ c chịu sự chi phố i củ a mộ t nướ c lớ n,
    trong quan hệ vớ i nướ c lớ n ấ y. Đế quố c Mĩ và chư hầ u. Nướ c chư hầ u.
    chư tướ ng
    - đt. Từ đượ c vua chú a, tướ ng soá i dù ng xưng gọ i chung cá c tướ ng lĩnh lú c đang có mặ t ở
    đâ u đó .
    chừ
    - trgt. Từ miền Nam có nghĩa là Bâ y giờ : Xưa con ta, chừ ra vợ bậ u (cd).
    chữ
    - I d. 1 Hệ thố ng kí hiệu bằ ng đườ ng nét đặ t ra để ghi tiếng nó i. Chữ quố c ngữ . Chữ Há n. 2
    Đơn vị kí hiệu trong mộ t hệ thố ng chữ . Chữ A. Viết chữ hoa. Hình chữ thậ p. 3 Lố i viết chữ ,
    nét chữ riêng củ a mỗ i ngườ i. Chữ viết rấ t đẹp. Chữ như gà bớ i (xấ u lắ m). 4 Tên gọ i thô ng
    thườ ng củ a â m tiết; tậ p hợ p chữ viết mộ t â m tiết. Câ u thơ bả y chữ . Bứ c điện 20 chữ . 5 Tên
    gọ i thô ng thườ ng củ a từ . Dù ng chữ chính xá c. 6 Tên gọ i thô ng thườ ng củ a từ ngữ gố c Há n.
    Sính dù ng chữ . Xấ u hay là m tố t, dố t hay nó i chữ (tng.). 7 (kết hợ p hạ n chế). Kiến thứ c vă n
    hoá , chữ nghĩa họ c đượ c (nó i khá i quá t). Chữ thầ y trả cho thầ y (hoà n toà n quên hết nhữ ng
    gì đã họ c đượ c). 8 (cũ , hoặ c dù ng phụ trướ c d. hoặ c đg., trong mộ t số tổ hợ p). Từ dù ng để
    chỉ nộ i dung khá i niệm đạ o đứ c, tinh thầ n, tâ m lí đã đượ c xá c định. Chữ hiếu. Khô ng ai họ c
    đến chữ ngờ . 9 (cũ ; vch.). Lờ i từ xưa ghi truyền lạ i (dù ng khi dẫ n nhữ ng câ u sá ch tiếng
    Há n). Sá ch có chữ rằ ng...
    - II d. Đồ ng tiền đú c có in ngà y xưa. Mộ t đồ ng mộ t chữ cũ ng khô ng có (rấ t nghèo).
    chữ cá i
    - dt. Kí hiệu dù ng để ghi â m vị và nhữ ng biến thể củ a nó trong chữ viết ghi â m: xếp theo thứ
    tự chữ cá i.
    chữ há n
    - dt. Chữ củ a Trung-quố c: Họ c chữ Há n mà khô ng nó i đượ c tiếng Trung-hoa; Cá c cụ ta cò n
    để lạ i nhiều sá ch chữ Há n.
    chứ
    - I k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra phủ định khả nă ng ngượ c lạ i điều vừ a nó i đến, để bổ sung
    khẳ ng định thêm điều muố n nó i. Tô i vẫ n cò n nhớ , chứ quên thế nà o đượ c. Anh ta chứ ai!
    Thế chứ cò n gì nữ a. Thà chết, chứ khô ng khai.
    - II tr. (dù ng trong đố i thoạ i, thườ ng ở cuố i câ u hoặ c cuố i đoạ n câ u). 1 Từ biểu thị ý ít nhiều
    đã khẳ ng định về điều nêu ra để hỏ i, tự a như chỉ là để xá c định thêm. Anh vẫ n khoẻ đấ y ?
    Anh quen ô ng ấ y chứ ? 2 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh thêm điều vừ a khẳ ng định hoặ c yêu cầ u,
    cho là khô ng có khả nă ng ngượ c lạ i. Có thế chứ ! Đẹp đấ y chứ nhỉ! Khẽ chứ ! Phả i là m thế nà o
    chứ , cứ để như thế à?
    chưa
    - pht. 1. Từ phủ định điều gì ở mộ t lú c nà o đó là khô ng có hoặ c khô ng xả y ra nhưng có thể sẽ
    xả y ra; trá i vớ i đã : chưa ă n cơm chưa họ c bà i chưa đó i chưa biết trở đầ u đũ a (tng.) chưa
    nhà nà o lên đèn chưa ai đụ ng đến Chưa xong điều nghĩ đã dà o mạ ch Tương (Truyện Kiều)
    Kiến bò miệng chén chưa lâ u (Truyện Kiều) chưa bao giờ Trờ i chưa sá ng. 2. Từ dù ng để hỏ i
    về điều mà đến lú c nà o đó khô ng biết có xả y ra hay khô ng: Chá u ă n cơm chưa? Có ngườ i
    yêu chưa? Hồ i đó đã sinh chá u chưa? Hoa kia đã chắ p cà nh nà y cho chưa? (Truyện Kiều). 3.
    Từ thườ ng dù ng cuố i câ u để than: đẹp mặ t chưa rõ khổ tô i chưa.
    chừ a
    - 1 đgt. 1. Dà nh riêng ra mộ t phầ n: Xâ y nhà phả i chừ a lố i đi 2. Khô ng đụ ng chạ m đến: Nó
    trêu mọ i ngườ i, khô ng chừ a mộ t ai; Biết tay ă n mặ n thì chừ a, đừ ng trêu mẹ mướ p mà xơ có
    ngà y (cd).
    - 2 đgt. 1. Bỏ mộ t thó i xấ u: Chừ a thuố c lá ; Đá nh cho chết, nết khô ng chừ a 2. Khô ng tiếp tụ c
    phạ m lầ n nữ a: Lầ n trướ c bị đau, lầ n sau thì chừ a (tng).
    chử a
    - 1 đg. (Phụ nữ hoặ c mộ t số độ ng vậ t giố ng cá i) có thai hoặ c bọ c trứ ng ở trong bụ ng. Chử a
    con so. Bụ ng mang dạ chử a. Trâ u chử a.
    - 2 p. (kng.). Như chưa. Việc chử a ra là m sao cả . Chết chử a! (Tà u chạ y mấ t rồ i).
    chử a hoang
    - đgt. Mang thai do ă n nằ m vớ i ngườ i khô ng phả i chồ ng mình.
    chữ a
    - đgt. 1. Là m cho khỏ i bệnh: Đã thấ y rõ nhữ ng bệnh ấ y thì ta tìm đượ c cá ch chữ a (HCM);
    Phò ng bệnh hơn chữ a bệnh (tng) 2. Sử a lạ i vậ t đã hỏ ng để lạ i dù ng đượ c: Chữ a xe đạ p;
    Chữ a má y nổ 3. Nó i thầ y giá o sử a nhữ ng lỗ i lầ m trong bà i là m củ a họ c sinh: Thầ y giá o thứ c
    đêm để chữ a bà i cho họ c sinh 4. Sử a đổ i để dù ng đượ c theo ý muố n: Chữ a cá i quầ n dà i
    thà nh quầ n cụ t.
    chứ a
    - đg. 1 Giữ , tích ở bên trong. Hồ chứ a nướ c. Quặ ng chứ a kim loạ i quý. Sự việc chứ a đầ y mâ u
    thuẫ n. Sứ c chứ a. 2 Cấ t giấ u hoặ c để cho ở trong nhà mộ t cá ch bấ t hợ p phá p. Chứ a hà ng lậ u.
    Chứ a bạ c.
    chứ a chan
    - tt. 1. Quá đầ y do chứ a nhiều đến mứ c trà n ra: Chị Dậ u lạ i chứ a chan nướ c mắ t (Tắ t đèn)
    Mưa nhiều ao hồ chứ a chan nướ c. 2. (Tình cả m) đậ m đà , thắ m thiết và sâ u nặ ng: chứ a chan
    tình thương hi vọ ng chứ a chan nhữ ng thá ng ngà y chứ a chan hạ nh phú c.
    - Nú i đá granit, cao 837m ở phía bắ c quố c lộ 1A, cá ch thà nh phố Hồ Chí Minh 81km về phía
    đô ng thị trấ n Xuâ n Lộ c, tỉnh Đồ ng Nai. Diện tích khoả ng 20km2. Rừ ng mưa nhiệt đớ i thứ
    sinh.
    chứ a đự ng
    - đgt. Giữ ở trong: Chứ a đự ng nhữ ng tiềm lự c rộ ng lớ n (PhVĐồ ng).
    chứ c
    - d. 1 Danh vị thể hiện cấ p bậ c, quyền hạ n và trá ch nhiệm củ a mộ t ngườ i trong hệ thố ng tổ
    chứ c củ a nhà nướ c hay đoà n thể. Có chứ c thì có quyền. Kiêm nhiều chứ c. 2 (chm.). Đặ c tính
    hoá họ c củ a mộ t chấ t do mộ t nhó m nguyên tố trong chấ t đó gâ y nên. Chứ c rượ u.
    chứ c nghiệp
    - dt. Chứ c vụ và nghề nghiệp.
    chứ c quyền
    - dt. (H. quyền: quyền lự c) Quyền lự c theo chứ c vụ củ a mình: Có chứ c quyền phả i có trá ch
    nhiệm về chứ c quyền đó .
    chứ c vụ
    - d. Nhiệm vụ tương ứ ng vớ i chứ c. Thừ a hà nh chứ c vụ . Giữ chứ c vụ quan trọ ng.
    chự c
    - đgt. 1. Chờ sẵ n để là m việc nà o đó : ngồ i chự c ở thềm chờ bà chủ Ngườ i là m khô ng bự c
    bằ ng ngườ i chự c mâ m cơm (tng.) ă n chự c nằ m chờ (tng.). 2. Đã ở và o tình thế khó cưỡ ng
    chỉ cầ n thêm điều kiện khá ch quan nhỏ là xả y ra: mớ i ố m dậ y đi chỉ chự c ngã Só ng to chỉ
    chự c nhấ n chìm con thuyền. 3. Nhờ và o phầ n ă n uố ng củ a ngườ i khá c: ă n chự c đò i bá nh
    chưng (tng.) bú chự c cô hà ng xó m.
    chử i
    - đgt. 1. Dù ng lờ i thô tụ c mà mắ ng ngườ i nà o: Bà cụ lắ m điều, suố t buổ i chử i con gá i 2. Nó i
    hai thứ mâ u thuẫ n nhau; khô ng hợ p vớ i nhau: Hai mà u nà y chử i nhau.
    chử i thề
    - đgt. đphg Vă ng tụ c: Hễ mở miệng ra là nó chử i thề.
    chưng
    - 1 đgt. 1. Đun nhỏ lử a cho chín: Chưng trứ ng, Chưng mắ m 2. Cấ t mộ t chấ t bằ ng nhiệt, khiến
    chấ t ấy hoá thà nh hơi: Chưng dầ u mỏ .
    - 2 đgt. Khoe khoang bằ ng cá ch phô bà y: Ô ng chưng mấ y bộ cá nh mớ i (Tú -mỡ ) Câ u châ m
    ngô n củ a ô ng cha ngà y trướ c, họ khuếch khoá c chưng ra.
    - 3 gt. (dịch chữ Há n chi) Tạ i, ở : Thẹn chưng mũ á o, hổ cù ng đai câ n (NĐM); Bở i chưng; Vì
    chưng.
    chưng bà y
    - x. trưng bà y.
    chưng hử ng
    - đgt. Ngẩ n ra, có cả m giá c hẫ ng hụ t vì bị mấ t hứ ng thú , mấ t hi vọ ng mộ t cá ch độ t ngộ t do
    việc diễn biến ngượ c vớ i điều đã tin chắ c: Cuộ c tham quan bị hoã n là m mọ i ngườ i chưng
    hử ng.
    chừ ng
    - dt. Mứ c độ : Chi tiêu có chừ ng, Nghĩ nhan sắ c đương chừ ng hoa nở (Chp). // trgt. Phỏ ng độ ,
    và o khoả ng: Buổ i họ p chừ ng nă m chụ c ngườ i 2. Hầ u như: Non quanh chừ ng đã lạ nh rồ i (Tố -
    hữ u).
    chừ ng mự c
    - d. Mứ c độ vừ a phả i. Ă n tiêu có chừ ng mự c. Đú ng trong mộ t chừ ng mự c nà o đó .
    chữ ng chạ c
    - tt. Đườ ng hoà ng oai vệ: dá ng điệu chữ ng chạ c ă n mặ c chữ ng chạ c nó i nă ng chữ ng chạ c.
    chứ ng
    - 1 dt. 1. Tậ t xấ u: Gá i chồ ng rẫ y, phi chứ ng nọ thì tậ t kia (tng) 2. (y) Dấ u hiệu biểu lộ mộ t
    trạ ng thá i bấ t thườ ng trong cơ thể: Chứ ng đau bụ ng kinh niên.
    - 2 dt. Cá i có thể dự a và o để tỏ là có thự c: Nó i có sá ch, má ch có chứ ng (tng). // đgt. Có bằ ng
    cớ rõ rà ng: Việc ấ y đủ chứ ng là nó đã là m liều 2. Soi xét cho: Trờ i nà o chứ ng mã i cho ngườ i
    rô ng cà n (Tú -mỡ ).
    chứ ng chỉ
    - d. 1 Giấ y nhậ n thự c do cơ quan có thẩ m quyền cấ p. Chứ ng chỉ họ c lự c. 2 Giấ y chứ ng nhậ n
    đã hoà n thà nh mộ t lớ p họ c hay lớ p đà o tạ o ngắ n hạ n. Chứ ng chỉ tin họ c ngắ n hạ n.
    chứ ng kiến
    - đgt. 1. Nhìn thấ y tậ n mắ t sự kiện xả y ra: chứ ng kiến trậ n xô xá t ở ngã tư Lú c đó có tô i
    chứ ng kiến. 2. Dự và cô ng nhậ n bằ ng sự có mặ t: chứ ng kiến lễ kí.
    chứ ng minh
    - đgt. (H. minh: sá ng) 1. Dù ng lí luậ n để chứ ng tỏ rằ ng kết luậ n suy ra từ giả thiết là đú ng:
    Chứ ng minh mộ t định lí toá n họ c 2. Bằ ng sự việc cụ thể tỏ ra rằ ng ý kiến củ a mình là đú ng:
    Đờ i số ng củ a nướ c ta chứ ng minh nhâ n dâ n ta rấ t có ý thứ c đố i vớ i việc họ c (PhVĐồ ng).
    chứ ng nhâ n
    - d. (id.). Như nhâ n chứ ng.
    chứ ng nhậ n
    - đgt. Xá c nhậ n điều gì đó là có thậ t: chứ ng nhậ n củ a cơ quan chứ ng nhậ n đú ng như sự thậ t
    Ai chứ ng nhậ n cho điều đó .
    chứ ng thư
    - dt. (H. thư: giấ y tờ ) Giấ y tờ nhậ n thự c dù ng để là m bằ ng: Có đưa chứ ng thư, họ mớ i phá t
    tiền.
    chướ c
    - 1 d. Cá ch khô n khéo để thoá t khỏ i thế bí. Dù ng đủ mọ i chướ c.
    - 2 đg. (id.). Miễn, giả m điều đá ng lẽ phả i là m theo xã giao, tụ c lệ, v.v. Tô i bậ n khô ng đến
    đượ c, xin chướ c cho. Chướ c lễ.
    chương
    - 1 I. dt. Phầ n củ a sá ch có nộ i dung tương đố i trọ n vẹn: sá ch có nă m chương chương hồ i
    chương trình cử u chương điển chương hiến chương. II. Cá i ấ n.
    - 2 Nh. Trương2.
    chương trình
    - dt. (H. chương: từ ng phầ n; trình: đườ ng đi) 1. Bả n kê dự kiến cô ng tá c sẽ phả i là m trong
    mộ t thờ i gian, theo mộ t trình tự nhấ t định: Chương trình hoạ t độ ng củ a ban thanh tra 2.
    Bả n kê nộ i dung giả ng dạ y củ a từ ng mô n họ c, trong từ ng lớ p, từ ng cấ p: Dạ y họ c bá m sá t
    chương trình 3. Dã y lệnh đã đượ c mã hoá đưa và o cho má y tính điện tử : Lậ p chương trình
    đưa và o má y tính.
    chườ ng
    - đg. (ph.; thườ ng dù ng trướ c mặ t). Cố ý để lộ ra trướ c mọ i ngườ i cho ai cũ ng thấ y, tuy đá ng
    lẽ nên ẩ n đi, giấ u đi (hà m ý coi khinh). Khô ng biết xấ u cò n chườ ng mặ t ra đấ y.
    chưở ng ấn
    - dt. (H. chưở ng: giữ : ấ n: dấ u đó ng củ a vua, quan) Viên quan giữ ấ n củ a nhà vua (cũ ):
    Chưở ng ấn thườ ng là ngườ i đượ c cá c vua tín nhiệm.
    chưở ng khế
    - d. (cũ ). Ngườ i có chứ c vụ chứ ng thự c và quả n lí giấ y tờ khế ướ c; cô ng chứ ng viên.
    chướ ng
    - tt. 1. Trá i vớ i lẽ phả i, khô ng hợ p vớ i hoà n cả nh chung khiến ngườ i khá c khó chịu: nghe
    chướ ng tai trô ng chướ ng mắ t chướ ng tai gai mắ t (tng.) Chiếc bà n kê thế chướ ng lắ m. 2.
    (Gió ) trá i vớ i quy luậ t bình thườ ng: gió chướ ng.
    chướ ng ngạ i
    - dt. (H. chướ ng: che lấ p; ngạ i: ngă n trở ) Vậ t ngă n; Điều trở ngạ i: Kiên quyết vượ t qua
    nhữ ng chướ ng ngạ i để hoà n thà nh nhiệm vụ .
    chướ ng tai
    - tt. Nghe thấ y khó chịu lắ m: Câ u nó i chướ ng tai quá .
    co
    - 1 d. Thâ n hình, nó i về mặ t đườ ng nét, sự câ n đố i. Mộ t thiếu nữ có co đẹp.
    - 2 d. Cỡ chữ in. Sá ch in co 10.
    - 3 đg. 1 Gậ p tay hoặ c châ n và o, tự thu gọ n thâ n hình lạ i. Ngồ i co châ n lên ghế. Tay duỗ i tay
    co. Khéo ă n thì no, khéo co thì ấ m (tng.). 2 Tự thu nhỏ bớ t thể tích, phạ m vi. Vả i co lạ i sau
    khi giặ t. Co về phò ng thủ .
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố cobalt (coban).
    co bó p
    - đgt. Co và dã n liên tiếp, đều đặ n để duy trì sự hoạ t độ ng củ a cơ thể số ng: Tim co bó p bình
    thườ ng.
    co giã n
    - đgt. 1. Có thể ngắ n đi hoặ c dà i ra: Thờ i gian họ p co giã n tuỳ theo nộ i dung 2. Lú c mở rộ ng,
    lú c thu hẹp: Kế hoạ ch chi tiêu đượ c co giã n ít nhiều.
    co rú t
    - tt. Là m nhỏ hẹp lạ i: Lự c co rú t; Tính co rú t củ a mó ng châ n mèo.
    cò
    - 1 d. Chim có châ n cao, cổ dà i, mỏ nhọ n, thườ ng số ng gầ n nướ c và ă n cá c độ ng vậ t ở nướ c.
    Lò dò như cò bắ t tép.
    - 2 d. (kng.). Như cẩ m. Cò mậ t thá m.
    - 3 d. Bộ phậ n củ a sú ng, nhậ n độ ng tá c bắ n cuố i cù ng để phó ng viên đạ n đi. Bó p cò . Đạ p cò
    phá o. Cướ p cò *.
    - 4 d. (ph.). Tem thư.
    - 5 d. (ph.). (Đà n) nhị.
    cò mồ i
    - dt. Kẻ chuyên dẫ n dắ t ngườ i khá c và o nhữ ng trò bịp bợ m, ví như con cò là m chim mồ i để
    đá nh lừ a đồ ng loạ i bay đến mà mắ c bẫ y đã sắ p sẵ n: là m cò mồ i cho chủ bạ c.
    cỏ
    - 1 dt. Loà i câ y thuộ c họ thả o, thâ n bé, thườ ng mọ c tự nhiên trên mặ t đấ t: Đi cắ t cỏ cho trâ u
    ă n; Co non xanh tậ n châ n trờ i (K).
    - 2 tt. Nhỏ mọ n: Giặ c cỏ .
    có
    - I đg. 1 Từ biểu thị trạ ng thá i tồ n tạ i, nó i chung. Có đá m mâ y che mặ t tră ng. Có ai đến đâ y.
    Cơ hộ i nghìn nă m có mộ t. Khi có khi khô ng. 2 Từ biểu thị trạ ng thá i tồ n tạ i củ a quan hệ giữ a
    ngườ i hoặ c sự vậ t vớ i cá i thuộ c quyền sở hữ u, quyền chi phố i. Ngườ i cà y có ruộ ng. Cô ng
    dâ n có quyền bầ u cử , ứ ng cử . Khô ng có thì giờ rỗ i. 3 Từ biểu thị trạ ng thá i tồ n tạ i trong mố i
    quan hệ giữ a chỉnh thể vớ i bộ phậ n. Nhà có nă m gian. Sá ch có ba chương. Chuyện kể có đầ u
    có đuô i. 4 Từ biểu thị trạ ng thá i tồ n tạ i trong mố i quan hệ giữ a ngườ i hoặ c sự vậ t vớ i thuộ c
    tính hoặ c hoạ t độ ng. Anh ta có lò ng tố t. Có gan nó i sự thậ t. Có cô ng vớ i đấ t nướ c. Thịt đã có
    mù i. Quả ngon có tiếng. 5 Từ biểu thị trạ ng thá i tồ n tạ i trong mố i quan hệ nguồ n gố c, thâ n
    thuộ c, tá c độ ng qua lạ i vớ i nhau, v.v. nó i chung. Nền nghệ thuậ t có truyền thố ng lâ u đờ i. Chị
    ấ y có hai con. Việc ấ y có nguyên nhâ n sâ u xa. Nó i có sá ch, má ch có chứ ng (tng.). Hai bên
    cù ng có lợ i.
    - II d. Phía bên trá i củ a bả n tổ ng kết tà i sả n, ghi số vố n hiện (vố n cố định, vố n lưu độ ng,
    v.v.); đố i lậ p vớ i nợ .
    - III t. (kng.; kết hợ p hạ n chế). Tương đố i già u; củ a (nó i tắ t). Nhà có . Lú c có phả i nghĩ khi
    tú ng thiếu.
    - IV p. (thườ ng dù ng phụ trướ c đg. hoặ c t.). 1 Từ biểu thị ý khẳ ng định trạ ng thá i tồ n tạ i, sự
    xả y ra củ a điều gì. Tình hình khá c. Tô i có gặ p anh ta. Có cứ ng mớ i đứ ng đầ u gió (tng.). Có
    chă ng (nếu mà có thì) chỉ anh ta biết. 2 (dù ng trong kiểu cấ u tạ o có ... khô ng). Từ biểu thị ý
    muố n hỏ i về điều muố n đượ c khẳ ng định là như thế (hay là trá i lạ i). Từ đâ y đến đó có xa
    khô ng? Có đú ng thế khô ng? Anh có đi khô ng?
    - V tr. 1 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh thêm về sắ c thá i khẳ ng định về số lượ ng, mứ c độ nhấ t
    định, khô ng hơn hoặ c khô ng kém. Nó chỉ ă n mộ t bá t cơm. Là m có mộ t lú c là xong. Đô ng có
    đến và i tră m ngườ i. 2 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh thêm về sắ c thá i khẳ ng định về điều giả thiết
    hoặ c phỏ ng đoá n. Anh có đi thì tô i chờ . Có dễ đú ng đấ y! 3 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh thêm về
    sắ c thá i khẳ ng định trong lờ i khuyên ngă n hoặ c lờ i phủ nhậ n. Chớ có nó i dố i. Anh đừ ng có
    nghĩ như thế. Tô i có biết đâ u. Có mà chạ y đằ ng trờ i! (kng.).
    có ăn
    - tt. Đủ ă n, khô ng tú ng thiếu: Nhà có ă n dạ o nà y nhà nó cũ ng có ă n.
    có chồ ng
    - tt. Nó i ngườ i phụ nữ đã có kết duyên: Đã có chồ ng chưa, đượ c mấ y con? (NgTrã i).
    có chử a
    - đg. (kng.). Như chử a1.
    có hiếu
    - tt. Rấ t mự c trọ n vẹn bổ n phậ n là m con đố i vớ i cha mẹ: đứ a con có hiếu.
    có ích
    - tt. Rấ t có tá c dụ ng: Bà i họ c có ích.
    có lẽ
    - p. Tổ hợ p biểu thị ý phỏ ng đoá n hoặ c khẳ ng định mộ t cá ch dè dặ t về điều nghĩ rằ ng có lí
    do để có thể như thế. Có lẽ anh ta khô ng đến. Nó nó i có lẽ đú ng.
    có lý
    - x. có lí.
    có nghĩa
    - tt. Có tình cả m gắ n bó , chung thuỷ, trướ c sau như mộ t: ă n ở có nghĩa con ngườ i có nghĩa.
    có thể
    - tt, trgt. Có khả nă ng là m đượ c hoặ c xả y ra: Tự mình tham gia sả n xuấ t trong phạ m vi có thể
    (Trg-chinh); Anh có thể đi trướ c; Trờ i có thể sắ p mưa.
    có vẻ
    - trgt. 1. Chữ ng chạ c, đà ng hoà ng: Đi đứ ng có vẻ lắ m 2. Biểu lộ ở bề ngoà i: Luậ n á n có vẻ
    khoa họ c.
    cọ
    - 1 d. Câ y cao thuộ c họ dừ a, lá hình quạ t, mọ c thà nh chù m ở ngọ n, dù ng để lợ p nhà , là m nó n,
    v.v. Đồ i cọ . Nhà lợ p lá cọ .
    - 2 d. Chổ i dù ng để quét sơn.
    - 3 đg. 1 Á p và o và chuyển độ ng sá t bề mặ t mộ t vậ t rắ n khá c. Trâ u cọ sừ ng và o thâ n câ y. 2
    Là m cho sạ ch lớ p bẩ n bá m ở mặ t ngoà i bằ ng cá ch dù ng vậ t rá p chà xá t nhiều lầ n. Cọ nồ i. Cọ
    rêu trong bể nướ c.
    cọ xá t
    - đgt. 1. Cọ đi cọ lạ i, xá t và o nhau: cọ xá t gì mà tiếng kêu nghe ghê tai. 2. Tiếp xú c, thử thá ch
    trong nhữ ng hoà n cả nh, mô i trườ ng khó khă n và đa dạ ng: phả i cọ xá t nhiều vớ i thự c tiễn
    mớ i trưở ng thà nh đượ c.
    có c
    - 1 dt. Độ ng vậ t thuộ c loà i ếch nhá i có da xù xì, số ng trên cạ n, thườ ng ở chỗ tố i: Ă n cơm lừ a
    thó c, ă n có c bỏ gan (tng); Con có c nầ m nép bờ ao lă m le lạ i muố n đớ p sao trên trờ i (cd).
    - 2 trgt. 1. Khô ng chú t nà o (thtụ c): Há non chi mà sợ có c chi ai (Phan Vâ n á i); Cấ y thưa thừ a
    thó c, cấ y dà y có c đượ c ă n (tng) 2. Chẳ ng có : Cò ng lưng, gụ c cổ , có c ai thương (Tú -mỡ ).
    cọ c
    - 1 d. 1 Đoạ n tre, gỗ ..., thườ ng có đầ u nhọ n, dù ng để cắ m và o đấ t hoặ c và o vậ t khá c. Cọ c rà o.
    Cắ m cọ c chă ng dâ y. 2 Tậ p hợ p gồ m nhiều đồ ng tiền xếp thà nh hình trụ . Mộ t cọ c tiền xu.
    - 2 t. (id.). Cò i, khô ng lớ n lên đượ c như bình thườ ng (nó i về ngườ i hoặ c câ y cố i).
    cọ c chèo
    - dt. Đoạ n gỗ hay sắ t đó ng ở mép thuyền để giữ má i chèo: Buộ c má i chèo và o cọ c chèo: Bố
    vợ là vớ cọ c chèo (tng). // tt. Nó i hai ngườ i đà n ô ng đã lấ y hai chị em ruộ t: Tô i vớ i ô ng ấ y là
    anh em cọ c chèo.
    coi
    - đg. 1 (ph.). Xem. Đi coi há t. Coi mặ t đặ t tên (tng.). Thử là m coi. Coi tướ ng. Coi bó i. 2 (dù ng
    khô ng có chủ ngữ , như mộ t phầ n phụ hoặ c phầ n chêm trong câ u). Thấ y có dá ng vẻ; nom,
    trô ng. Ô ng ta coi cò n khoẻ. Mặ t mũ i dễ coi. Là m thế coi khô ng tiện. 3 (thườ ng có sắ c thá i
    ph.). Để mắ t đến, để ý đến nhằ m giữ cho khỏ i bị hư hạ i; trô ng. Đi vắ ng, nhờ ngườ i coi nhà .
    Trâ u bò thả rô ng, khô ng có ai coi. 4 (thườ ng dù ng trướ c là , như). Có ý kiến đá nh giá và thá i
    độ đố i vớ i cá i gì đó . Coi đó là việc quan trọ ng. Coi nhau như anh em.
    coi chừ ng
    - đgt. Chú ý giữ gìn, trô ng nom, đề phò ng cẩ n thậ n kẻo gặ p phả i điều bấ t trắ c: coi chừ ng nhà
    có chó dữ coi chừ ng bọ n bắ n lén.
    coi rẻ
    - đgt. Khô ng quan trọ ng: Coi rẻ tình hữ u nghị.
    cò i
    - 1 d. Dụ ng cụ để bá o hiệu, dù ng luồ ng hơi chuyển độ ng qua lỗ hẹp phá t ra tiếng cao và
    vang. Thổ i cò i. Bó p cò i ô tô . Kéo cò i bá o độ ng. Tiếng cò i tà u.
    - 2 t. Nhỏ , yếu, khô ng lớ n lên đượ c như bình thườ ng do bệnh hoặ c do suy dinh dưỡ ng. Đứ a
    bé cò i. Lợ n cò i. Bụ i tre cò i.
    cò i xương
    - tt. (Cơ thể) có xương phá t triển kém hoặ c biến dạ ng, do thiếu mộ t và i tố chấ t: Đứ a bé bị
    cò i xương bệnh cò i xương.
    cõ i
    - dt. 1. Miền đấ t có biên giớ i nhấ t định: Nghênh ngang mộ t cõ i biên thuỳ (K) 2. Khoả ng rộ ng
    khô ng gian: Nà ng từ cõ i khá ch xa xă m (K) 3. Thờ i gian dà i: Tră m nă m cho đến cõ i già (Tả n-
    đà ).
    cõ i đờ i
    - dt. Thế giớ i hiện tạ i (củ a nhữ ng ngườ i đang số ng).
    có i
    - dt. (thự c) Loà i câ y thâ n có ba cạ nh, mọ c ở vù ng nướ c lợ , dù ng để dệt chiếu, đan buồ m:
    Giườ ng mâ y, chiếu có i, đơn chă n gố i (Tố -hữ u).
    cò m
    - 1 t. (kng.). 1 Gầ y và có vẻ cò i cọ c. Đứ a bé cò m. Ngự a cò m. 2 Ít ỏ i, nhỏ bé mộ t cá ch thả m hạ i.
    Mấ y đồ ng tiền cò m. Canh bạ c cò m.
    - 2 t. (id.). Như cò ng3. Cò m lưng.
    con
    - 1 I. dt. 1. Ngườ i hoặ c độ ng vậ t thuộ c thế hệ sau, xét trong quan hệ vớ i bố mẹ củ a chú ng:
    sinh con có ba con Con hư tạ i mẹ (tng.) Con hơn cha là nhà có phú c (tng.) Gà con theo mẹ. 2.
    Câ y giố ng, câ y mớ i mọ c: mua và i tră m con rau để trồ ng. II. tt. 1. Thuộ c loạ i phụ , trong quan
    hệ vớ i cá i chính: rễ con cộ t con. 2. Thuộ c loạ i nhỏ : chiếc mâ m con chiếc xe con.
    - 2 dt. 1. Từ ng đơn vị độ ng vậ t hoặ c mộ t số vậ t thể khá c: hai con gà con mắ t con dao. 2.
    Từ ng ngườ i đà n bà , phụ nữ (hà m ý coi khinh hoặ c thâ n mậ t): con mụ già Con chị nó đi con
    dì nó lớ n (tng.). 3. Vó c dá ng thâ n hình: ngườ i to con ngườ i nhỏ con.
    con bạ c
    - dt. Kẻ dự cuộ c đỏ đen: Cô ng an đã bắ t cả bọ n con bạ c.
    con cờ
    - dt. Từ ng đơn vị trong mộ t bộ quâ n cờ : Mộ t phụ nữ đượ c chọ n là con cờ tướ ng trong đá m
    cờ ngườ i ở sâ n đình.
    con điếm
    - dt. Ngườ i đà n bà là m nghề mạ i dâ m: Xã hộ i cầ n cả i tạ o nhữ ng con điếm để họ trở thà nh
    nhữ ng ngườ i lương thiện.
    con đỡ đầ u
    - dt. Ngườ i đượ c ngườ i hơn tuổ i và có điều kiện nâ ng đỡ và che chở cho: Ô ng cụ có mộ t
    ngườ i con đỡ đầ u rấ t trung thà nh.
    con hoang
    - dt. Tên gọ i thà nh kiến củ a xã hộ i đố i vớ i con đẻ ngoà i giá thú .
    con ma
    - dt. Cá i vô hình mà ngườ i mê tín tưở ng tượ ng là hồ n ngườ i chết: Khô ng nên doạ em bé là
    có con ma ở ngoà i sâ n Có con ma nà o đâ u Khô ng có mộ t ngườ i nà o cả : Tô i đến họ p nhưng
    có con ma nà o đâ u.
    con ngươi
    - d. Lỗ nhỏ trò n giữ a trò ng đen con mắ t. Giữ gìn sự đoà n kết như giữ gìn con ngươi củ a mắ t.
    con ở
    - dt. Như Con nhà i: Rõ rà ng thậ t lứ a đô i ta, là m ra con ở chủ nhà đô i nơi (K).
    con số
    - d. 1 Chữ số . Con số 7. Có ba con số lẻ. 2 Số cụ thể. Con số chỉ tiêu.
    con tin
    - dt. Ngườ i bị đố i phương bắ t giữ dù ng là m bả o đả m để đò i thự c hiện nhữ ng yêu cầ u nà o
    đó : trao trả con tin bị bắ t là m con tin.
    con vụ
    - dt. Như Con quay: Trẻ con đá nh con vụ ở trướ c sâ n.
    cò n
    - 1 d. Quả cầ u bằ ng vả i có nhiều dả i mà u, dù ng để tung, ném là m trò chơi trong ngà y hộ i ở
    mộ t số dâ n tộ c miền nú i. Ném cò n. Tung cò n.
    - 2 I đg. 1 Tiếp tụ c tồ n tạ i. Kẻ cò n, ngườ i mấ t. Cò n mộ t tuầ n lễ nữ a là đến Tết. Bệnh mườ i
    phầ n cò n ba. 2 Tiếp tụ c có , khô ng phả i đã hết cả hoặ c đã mấ t đi. Nó cò n tiền. Anh ta cò n mẹ
    già .
    - II p. 1 Từ biểu thị sự tiếp tụ c, tiếp diễn củ a hà nh độ ng, trạ ng thá i cho đến mộ t lú c nà o đó .
    Khuya rồ i mà vẫ n thứ c. Anh ta cò n rấ t trẻ. Đang cò n thiếu mộ t ít. 2 Từ biểu thị ý khẳ ng định
    về mộ t hà nh độ ng, tính chấ t nà o đó , cả trong trườ ng hợ p đượ c nêu thêm ra để đố i chiếu, so
    sá nh. Hô m qua cò n nắ ng to hơn hô m nay nhiều. Thà như thế cò n hơn. Đã khô ng giú p đỡ , lạ i
    cò n quấ y rầ y.
    - III k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là mộ t trườ ng hợ p khá c hoặ c trá i lạ i, đố i chiếu vớ i điều
    vừ a nó i đến. Nó ở nhà , anh? Nắ ng thì đi, cò n mưa thì nghỉ.
    cò n nữ a
    - trgt. Chưa hết đâ u: Anh đã kể hết chưa? - Cò n nữ a.
    cỏ n con
    - t. Quá bé nhỏ , khô ng đá ng kể. Chú t lợ i cỏ n con. Giậ n nhau vì mộ t chuyện cỏ n con.
    cong
    - 1 dt. Đồ đự ng bằ ng sà nh, hô ng phình, miệng rộ ng: cong nướ c mưa.
    - 2 tt. Có hình vò ng cung nhưng khô ng bị gấ p khú c: uố n cong Nò i tre đâ u chịu mọ c cong
    (Nguyễn Duy) quã ng đườ ng cong khô cong.
    cong queo
    - t. (kng.). Cong ở nhiều đoạ n, theo cá c hướ ng khá c nhau. Cà nh câ y cong queo.
    cò ng
    - 1 dt. Độ ng vậ t nhỏ trô ng giố ng cua, cuố ng mắ t rấ t dà i, hai cà ng đỏ , số ng ở bã i biển: Đó i thì
    bắ t cá y bắ t cò ng, Thờ chồ ng vẹn đạ o tam tò ng là hơn (cd.) Cua vớ i cò ng cũ ng dò ng nhà nó
    (tng.).
    - 2 I. dt. Vò ng sắ t để khoá tay hoặ c châ n ngườ i bị bắ t, bị tù : cò ng số tá m cho tay và o cò ng II.
    đgt. Khoá tay hoặ c châ n bằ ng chiếc cò ng: Hắ n bị cò ng tay lạ i.
    - 3 tt. (Lưng) cong xuố ng, khô ng đứ ng thẳ ng đượ c: Bà cụ lưng cò ng là m cò ng lưng vẫ n
    khô ng đủ ăn Thằ ng cò ng là m cho thằ ng ngay ăn (tng.).
    cò ng cọ c
    - 1 tt. Cò ng lắ m như gã y gậ p xuố ng: Lã o gầ y như mộ t xá c chết lưng cò ng cọ c (Chu Vă n).
    - 2 tt. 1. Có â m thanh nhỏ , trầ m đụ c, và liên tiếp do vậ t cứ ng bị nả y lên đậ p xuố ng khi
    chuyển độ ng phá t ra: Tiếng bá nh xe bò trên đườ ng đá kêu cò ng cọ c Đườ ng thì xó c cò ng cọ c
    mà đằ ng sau lạ i đèo hai sọ t rau. 2. Tồ i tà n, cũ kĩ đến mứ c cá c bộ phậ n long rờ i ra: đi chiếc xe
    đạ p cò ng cọ c.
    cõ ng
    - đgt. 1. Mang trên lưng: Cá i Tí nhớ n cõ ng cá i Tí con (Ng-hồ ng) 2. Đả m nhậ n: Mó n nợ ấ y, ai
    cõ ng cho? 3. Bắ t đi: Con cọ p đêm về cõ ng mấ t con lợ n.
    có ng
    - 1 d. Đồ đự ng bằ ng sà nh hình trụ , miệng rộ ng, có nắ p đậ y, thâ n hơi phình, đá y lồ i.
    - 2 t. Tê cứ ng vì rét. Rét quá , có ng cả tay, khô ng viết đượ c.
    cọ ng
    - 1 dt. 1. Thâ n cà nh củ a loạ i câ y thâ n mềm (như rau cỏ , lú a, đậ u): cọ ng rơm cọ ng cỏ Hạ t gạ o
    cắ n đô i, cọ ng rau bẻ nử a. 2. Nh. Gọ ng: cọ ng vó cọ ng kính.
    - 2 đphg Nh. Cộ ng.
    có p
    - 1 đgt. Thu nhặ t từ ng tí gom gó p lạ i: Cỏ hoa có p lạ i mộ t bầ u xinh sao (BCKN).
    - 2 đgt. (Phá p: copier) Chép bà i củ a ngườ i khá c nhậ n là bà i củ a mình: Họ c sinh có p bà i củ a
    bạ n; Có p vă n củ a ngườ i khá c.
    cọ p
    - d. x. hổ 1.
    có t két
    - tt. Có â m thanh khô , giò n và liên tiếp do vậ t cứ ng khô ng phả i bằ ng kim loạ i xiết mạ nh và o
    nhau phá t ra, nghe chó i tai: Cá nh cử a mở ra kêu có t két Nhữ ng câ y tre cọ và o nhau có t két
    Tiếng võ ng có t két.
    cọ t kẹt
    - tht. Như Có t két: Tiếng mở cử a cọ t kẹt.
    cô
    - 1 d. 1 Em gá i hoặ c chị củ a cha (có thể dù ng để xưng gọ i). Cô ruộ t. Bà cô họ . Cô đợ i chá u
    vớ i. 2 Từ dù ng để chỉ hoặ c gọ i ngườ i con gá i hoặ c ngườ i phụ nữ trẻ tuổ i, thườ ng là chưa có
    chồ ng. Cô bé. Cô thợ trẻ. 3 Từ dù ng để gọ i cô giá o hoặ c cô giá o dù ng để tự xưng khi nó i vớ i
    họ c sinh. Cô cho phép em nghỉ họ c mộ t buổ i. 4 Từ dù ng trong đố i thoạ i để gọ i ngườ i phụ nữ
    coi như bậ c cô củ a mình vớ i ý yêu mến, kính trọ ng, hoặ c để ngườ i phụ nữ tự xưng mộ t cá ch
    thâ n mậ t vớ i ngườ i coi như hà ng chá u củ a mình. 5 Từ dù ng trong đố i thoạ i để gọ i em gá i đã
    lớ n tuổ i vớ i ý coi trọ ng, hoặ c để gọ i mộ t cá ch thâ n mậ t ngườ i phụ nữ coi như vai em củ a
    mình (gọ i theo cá ch gọ i củ a con mình).
    - 2 đg. Đun mộ t dung dịch để là m bố c hơi nướ c cho đặ c lạ i. Cô nướ c đườ ng. Hai chén thuố c
    bắ c cô lạ i cò n mộ t chén.
    - 3 t. (kết hợ p hạ n chế). Chỉ có mộ t mình, khô ng dự a đượ c và o ai. Thâ n cô , thế cô .
    cô dâ u
    - dt. Cô gá i lấ y chồ ng trong ngà y là m lễ cướ i: cô dâ u chú rể.
    cô đơn
    - tt. (H. cô : đơn chiếc; đơn: lẻ loi) Chỉ có mộ t mình, khô ng có nơi nương tự a: Tình cô đơn ai
    kẻ biết đâ u (Ngọ c-hâ n cô ng chú a).
    cô hồ n
    - d. Hồ n ngườ i chết khô ng có họ hà ng thâ n thích thờ cú ng. Miếu cô hồ n.
    cô lậ p
    - đgt. Tá ch riêng ra, là m mấ t mố i liên hệ vớ i nhữ ng cá i khá c: bị cô lậ p khô ng xem xét cá c vấ n
    đề mộ t cá ch cô lậ p, riêng rẽ.
    cô nhi
    - dt. (H. cô : mồ cô i; nhi: trẻ nhỏ ) Trẻ mồ cô i: Chú ý đến sự nuô i và dạ y cá c cô nhi.
    cô quả
    - t. (cũ ; id.). Ở và o tình cả nh mồ cô i (cô nhi), goá bụ a (quả phụ ).
    cô quạ nh
    - tt. Lẻ loi, trố ng vắ ng và hiu quạ nh: mộ t mình cô quạ nh nơi xó m vắ ng cuộ c đờ i cô quạ nh.
    cô thô n
    - dt. (H. cô : trơ trọ i; thô n: thô n xó m) Thô n xó m hẻo lá nh: Gõ sừ ng, mụ c tử lạ i cô thô n (Bà
    huyện TQ).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    C (6)

    cổ
    - 1 d. 1 Bộ phậ n củ a cơ thể, nố i đầ u vớ i thâ n. Khă n quà ng cổ . Hươu cao cổ *. Á ch giữ a đà ng
    quà ng và o cổ (tng.). 2 (kng., hoặ c thgt.; dù ng phụ sau t., hoặ c đg., trong mộ t số tổ hợ p). Cổ
    củ a con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a sự cứ ng cỏ i, khô ng chịu khuấ t phụ c. Cứ ng cổ *. Cưỡ i
    cổ *. 3 Bộ phậ n củ a á o, yếm hoặ c già y, bao quanh cổ hoặ c cổ châ n. Cổ á o sơmi. Á o cổ vuô ng.
    Cổ yếm. Già y cao cổ . 4 Chỗ eo lạ i ở gầ n phầ n đầ u củ a mộ t số đồ vậ t, giố ng hình cá i cổ ,
    thườ ng là bộ phậ n nố i liền thâ n vớ i miệng ở mộ t số đồ đự ng. Cổ chai. Hũ rượ u đầ y đến cổ .
    - 2 t. 1 Thuộ c về thờ i xa xưa trong lịch sử . Ngô i thá p cổ . Chơi đồ cổ . Nền vă n họ c cổ . 2 (kng.).
    Lỗ i thờ i, khô ng hợ p thờ i nữ a. Cá ch nhìn hơi cổ .
    - 3 đ. (ph.; kng.). Cô (đã nó i đến) ấ y.
    cổ điển
    - tt. 1. (Nhữ ng tá c phẩ m vă n họ c nghệ thuậ t) có tính chấ t tiêu biểu, đượ c coi là mẫ u mự c củ a
    thờ i cổ hoặ c thờ i kì trướ c đó : nghệ thuậ t cổ điển trườ ng phả i cổ điển tá c phẩ m cổ điển nhạ c
    cổ điển. 2. Xưa, cũ , đã trở thà nh lạ c hậ u so vớ i hiện đạ i: cá ch là m cổ điển tư duy cổ điển.
    cổ độ ng
    - đgt. (H. cổ : đá nh trố ng; độ ng: hoạ t độ ng) Dù ng nhữ ng hình thứ c như nó i chuyện, bá o cá o,
    sá ch bá o, tranh ả nh, truyền đơn, phá t thanh, chiếu bó ng, để phổ biến trong quầ n chú ng
    nhữ ng kiến thứ c, nhữ ng tư tưở ng nhằ m giá o dụ c chính trị và thú c đẩ y tham gia cá c hoạ t
    độ ng chính trị, xã hộ i: Tuyên truyền, cổ độ ng, tổ chứ c quầ n chú ng (Trg-chinh).
    cổ họ c
    - dt. 1. Mô n họ c nghiên cứ u, khả o cứ u về vă n hoá xưa. 2. Họ c thuậ t xưa: cổ họ c Việt Nam.
    cổ hủ
    - tt. (H. cổ : xưa; hủ : mụ c ná t) Cũ kĩ và lạ c hậ u: Đá nh đổ nhữ ng hình thứ c cổ hủ (ĐgThMai).
    cổ mộ
    - dt. Ngô i mộ cổ .
    cổ nhâ n
    - dt. (H. cổ : xưa; nhâ n: ngườ i) Ngườ i đờ i xưa: Khô ng quên lờ i dạ y củ a cổ nhâ n. // tt. Chấ t
    phá c; theo kiểu cổ : Bà cụ nhà tô i cò n cổ nhâ n lắ m.
    cổ phầ n
    - d. Phầ n vố n gó p và o mộ t tổ chứ c kinh doanh. Gó p cổ phầ n. Lã i cổ phầ n.
    cổ phiếu
    - dt. Phiếu chứ ng nhậ n về đầ u tư mộ t phầ n tư bả n nhấ t định và o cô ng ti cổ phầ n và về
    quyền đượ c nhậ n mộ t phầ n lợ i nhuậ n củ a cô ng ti đó dướ i hình thứ c lợ i tứ c cổ phầ n: thị
    trườ ng cổ phiếu.
    cổ tích
    - dt. (H. cổ : xưa; tích: dấ u cũ ) 1. Chuyện xưa: Xét xem cổ tích đã có minh trưng (BNĐC) 2. Di
    tích cũ : Đi thă m nhữ ng cổ tích trong vù ng. // tt. Thuộ c về nhữ ng chuyện xưa: Như mộ t bà
    tiên trong truyện cổ tích (Sơn-tù ng).
    cổ truyền
    - t. Từ xưa truyền lạ i, vố n có từ xưa. Kinh nghiệm cổ truyền. Nền â m nhạ c cổ truyền củ a dâ n
    tộ c.
    cổ trướ ng
    - dt. Bệnh trướ ng bụ ng to că ng như cá i trố ng, da và ng ả i, cá c đườ ng mạ ch lộ rõ , là mộ t bệnh
    trong tứ chứ ng nan y.
    cổ võ
    - (id.). x. cổ vũ .
    cỗ
    - 1 dt. Nhữ ng mó n ă n bà y thà nh mâ m để cú ng lễ ă n uố ng theo phong tụ c cổ truyền hoặ c để
    thết khá ch sang trọ ng: mâ m cỗ to như cỗ giỗ (tng.) cỗ cướ i ă n cỗ bà y cỗ trung thu là m cỗ đã i
    khá ch.
    - 2 dt. Tậ p hợ p từ ng bộ phậ n là m thà nh mộ t bộ , mộ t đơn vị: cỗ lò ng lợ n cỗ bà i cỗ phá o.
    cố
    - 1 dt. Ngườ i sinh ra ô ng nộ i hoặ c ô ng ngoạ i, bà nộ i hoặ c bà ngoạ i: Cố tô i nă m nay trò n mộ t
    tră m tuổ i; Con ngườ i có cố , có ô ng, như câ y có cộ i, như sô ng có nguồ n (cd).
    - 2 dt. Linh mụ c Thiên chú a giá o: Cố Alexandre de Rhodes.
    - 3 đt. Từ tô n xưng ngườ i già : Em họ c sinh đưa mộ t cụ cố qua đườ ng.
    - 4 tt. Tù đặ t trướ c tên mộ t chứ c vụ cao để chỉ ngườ i giữ chứ c vụ đó đã qua đờ i: Cố bộ
    trưở ng Nguyễn Vă n Huyên.
    - 5 đgt, trgt. Như Cố gắ ng: Cố họ c cho giỏ i; Là m có cho xong.
    cố chấ p
    - đg. (hoặ c t.). 1 Cứ mộ t mự c giữ nguyên ý kiến theo nhữ ng quan niệm cứ ng nhắ c sẵ n có . Vì
    thiên kiến đi đến cố chấ p. Con ngườ i cố chấ p. 2 Để ý lâ u đến nhữ ng sơ suấ t củ a ngườ i khá c
    đố i vớ i mình đến mứ c có định kiến. Vì cố chấ p nên thiếu độ lượ ng.
    cố định
    - I. tt. ở nguyên trạ ng thá i khô ng di độ ng, khô ng biến đổ i: chỗ cố định tà i sả n cố định II. đgt.
    Là m cho ở và o trạ ng thá i cố định: cố định chỗ xương gã y cố định chỗ ngồ i cố định quâ n số .
    cố đô
    - dt. (H. cố : cũ ; đô : kinh dô ) Kinh đô cũ : Tiến cô ng và nổ i dậ y giả i phó ng cố đô Huế
    (VNgGiá p).
    cố gắ ng
    - đg. (hoặ c d.). Đưa sứ c ra nhiều hơn bình thườ ng để là m việc gì (nó i khá i quá t). Cố gắ ng
    luyện tậ p. Có nhiều cố gắ ng trong cô ng tá c.
    cố hương
    - dt. Là ng quê cũ , nơi đã xa cá ch từ lâ u: Dầ n dà rồ i sẽ liệu về cố hương (Truyện Kiều) nhớ cố
    hương.
    cố hữ u
    - 1 dt. (H. cố : cũ ; hữ u: bạ n) Bạ n cũ : Lả lơi bên nó i bên cườ i, bên mừ ng cố hữ u, bên mờ i tâ n
    lang (BCKN).
    - 2 tt. (H. cố : cũ ; hữ u: có ) 1. Sẵ n có từ lâ u: Đứ c tính cố hữ u củ a dâ n tộ c ta 2. Thuộ c mộ t cá ch
    tự nhiên, khô ng thể tá ch khỏ i: Chuyển độ ng là tính chấ t cố hữ u củ a vậ t chấ t.
    cố nhâ n
    - d. (vch.). Bạ n cũ , hay ngườ i yêu cũ . Gặ p lạ i cố nhâ n.
    cố quố c
    - dt. Tổ quố c quê hương nơi đã xa cá ch từ lâ u: Tấ c lò ng cố quố c tha hương (Truyện Kiều)
    trô ng về cố quố c.
    cố sá t
    - đgt. (H. cố : định tâ m; sá t: giết) Định tâ m giết ngườ i: Hắ n bị kết á n tử hình vì tộ i cố sá t.
    cố tri
    - I t. Cũ , quen biết nhau từ lâ u. Đô i bạ n cố tri.
    - II d. (id.). Bạ n cũ . Gặ p lạ i .
    cố vấ n
    - d. Ngườ i thườ ng xuyên đượ c hỏ i ý kiến để tham khả o khi giả i quyết cô ng việc. Cố vấ n kĩ
    thuậ t.
    cố c
    - 1 dt. Đồ đự ng dù ng để uố ng, là m bằ ng thuỷ tinh, nhự a..., thườ ng khô ng có quai: cố c nướ c
    chanh ró t nướ c và o cố c cố c nhự a nâ ng cố c chú c mừ ng.
    - 2 I. tt. Từ mô phỏ ng tiếng mõ kêu: Tiếng mõ trâ u cố c cố c vang rừ ng. II. đgt. (Dù ng ngó n tay
    gậ p lạ i) gõ và o đầ u: Sao anh lạ i cố c và o đầ u thằ ng bé như vậ y?
    - 3 (F. coke) dt. Than đá xố p và rắ n dù ng trong luyện kim.
    - 4 dt. Chim bắ t cá , bơi lặ n giỏ i, cổ dà i, lô ng đen, châ n có mà ng: Cố c mò cò xơi (tng.).
    - 5 Tên gọ i chung cá c hạ t để ă n (như thó c, ngô , kê, đỗ ): cố c vũ hà cố c ngũ cố c.
    cộ c
    - 1 tt. Ngắ n; cụ t: á o cộ c; Chó cộ c đuô i Con cộ c Con chó cụ t đuô i: Con cộ c nhà nà y khô ng dữ .
    - 2 đgt. Đụ ng đầ u và o mộ t vậ t gì: Cộ c đầ u và o bà n.
    - 3 tht. Tiếng gõ mõ : Sư cụ gõ cộ c mộ t tiếng trên mõ .
    cộ c cằ n
    - t. Như cụ c cằ n.
    cộ c lố c
    - tt. (Cá ch nó i nă ng) ngắ n, cụ t và trố ng khô ng, gâ y cả m giá c thiếu lễ độ : trả lờ i cộ c lố c nó i
    cộ c lố c.
    cô i cú t
    - tt. Như Cô i1, nhưng có nghĩa nặ ng về tình cả m hơn: Nỗ i con cô i cú t, nỗ i mình bơ vơ (Ngọ c-
    hâ n cô ng chú a).
    cỗ i
    - 1 d. (cũ ; chỉ dù ng trong thơ ca). Như cộ i. Rung câ y, rung cỗ i, rung cà nh... (cd.).
    - 2 t. (Câ y cố i) già , khô ng cò n sứ c phá t triển. Ươm giố ng tố t, câ y sẽ lâ u cỗ i.
    cố i
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để đự ng cá c thứ c khi xay, giã , nghiền: cố i giã gạ o. 2. Lượ ng cá c thứ c đự ng
    trong cố i trong mộ t lầ n xay, giã , nghiền: xay mộ t cố i thó c. 3. Lượ ng vô i vữ a, đấ t trong mộ t
    lầ n nhà o, trộ n khi xâ y, trá t: đá nh mộ t cố i hồ . 4. Số lượ ng thuố c lá , phá o đó ng lạ i thà nh khố i:
    mộ t cố i phá o.
    - 2 dt. Phá o nò ng ngắ n, đá y nò ng tì trên mộ t bà n đế, bắ n đạ n đi hình cầ u vồ ng diệt mụ c tiêu
    ngay cả khi bị che khuấ t sau khố i chắ n cao.
    cố i xay
    - 1 dt. Cố i xay thó c là m bằ ng nan tre bọ c ngoà i, trong nêm chặ t bằ ng đấ t và giă m tre hoặ c
    giă m gỗ : Gà gá y chị đã dậ y đổ thó c và o cố i xay và đứ ng xay mộ t mình.
    - 2 dt. (thự c) Loà i câ y nhỏ , có quả trò n hình cố i xay, lá có lô ng: Câ y cố i xay đượ c dù ng là m
    thuố c Đô ng y.
    cộ i
    - d. Gố c câ y to, lâ u nă m. Cộ i thô ng già . Chim lạ c bầ y thương câ y nhớ cộ i... (cd.).
    cồ m cộ m
    - tt. 1. Că ng phồ ng to, do đự ng quá đầ y, gâ y cả m giá c vướ ng víu: ba lô nhét cồ m cộ m đủ thứ
    ví dà y cồ m cộ m. 2. Có cả m giá c khó chịu (thườ ng ở mắ t) do có gì gợ n vướ ng ở bên trong:
    mắ t cồ m cộ m vì bụ i cá t.
    cố m
    - 1 dt. 1. Mó n ă n là m bằ ng thó c nếp non, rang chín rồ i giã cho giẹp và sạ ch vỏ : Để ta mua
    cố m, mua hồ ng sang sêu (cd) 2. Thứ đượ c phẩ m hình hạ t như hạ t cố m: Cố m can-xi 3. Từ
    miền Nam chỉ thứ c ă n là m bằ ng gạ o nếp hay ngô rang và ngà o vớ i đườ ng: Thứ cố m ở miền
    Nam thì ngườ i miền Bắ c gọ i là bỏ ng.
    - 2 tt. 1. Nó i chanh cò n non: Chanh cố m 2. Nó i và ng ở trạ ng thá i vụ n: Và ng cố m.
    cộ m
    - t. 1 Că ng to hoặ c nổ i cao lên mộ t cá ch vướ ng víu do đự ng quá đầ y, quá chặ t. Tú i cộ m, nhét
    đầ y giấ y tờ . Quầ n á o đự ng cộ m vali. Chiếc ví dà y cộ m. 2 Có cả m giá c khó chịu ở da thịt, đặ c
    biệt ở mắ t, do có gì vướ ng ở phía trong. Bụ i than và o, là m cộ m mắ t. // Lá y: cồ m cộ m (ý mứ c
    độ ít).
    cô n
    - 1 dt. Gậ y để đá nh võ , mú a võ : đá nh kiếm mú a cô n.
    - 2 (F. cô ne) dt. 1. Khố i nó n cụ t. 2. Bộ phậ n có hình như khố i nó n cụ t: cô n xe tiện cô n.
    - 3 dt. Mộ t loạ i cá to ở biển theo truyền thuyết có thể hoá thà nh chim bằ ng: Cô n vù ng phỉ
    sứ c rồ ng bay phả i thờ i (Phan Trầ n).
    - 4 (F. colt) dt. Sú ng lụ c tự độ ng có cỡ nò ng 11,4mm: sú ng cô n.
    cô n đồ
    - dt. (H. cô n: đồ vô lạ i; đồ : bọ n ngườ i) Kẻ lưu manh hay gâ y sự đá nh nhau: Quyết khô ng sợ
    cô n đồ hiếp tró c, quyết khô ng là m dâ n tộ c vô danh (X-thuỷ).
    cô n trù ng
    - d. x. sâ u bọ .
    cồ n
    - 1 (F. alcool) dt. Rượ u có nồ ng độ cao, dù ng để đố t, sá t trù ng: cồ n 90o đèn cồ n xoa cồ n và o
    chỗ sưng.
    - 2 (F. colle) dt. Chấ t keo dù ng để dá n: dá n bằ ng cồ n.
    - 3 dt. Dả i cá t nổ i lên tạ o thà nh gò , đồ i ở sô ng, biển do tá c độ ng củ a gió : cồ n cá t trắ ng ven
    biển.
    - 4 đgt. 1. (Só ng) xô và nổ i lên thà nh từ ng lớ p: só ng cồ n. 2. Nh. Cồ n cà o.
    - 5 (thị trấ n) h. Hả i Hậ u, t. Nam Định.
    cô ng
    - 1 dt. Loà i chim cù ng loạ i vớ i gà , lô ng đuô i dà i, có mặ t nguyệt, có thể xò e ra: Con cô ng ă n
    lẫ n vớ i gà , rồ ng kia, rắ n nọ , coi đà sao nên (cd).
    - 2 dt. Cô ng nhâ n nó i tắ t: Cô ng, nô ng liên minh.
    - 3 dt. Tướ c cao nhấ t trong nă m tướ c củ a chế độ phong kiến: Nă m tướ c củ a phong kiến là
    cô ng, hầ u, bá , tử , nam.
    - 4 dt. Thế cô ng nó i tắ t: Giỏ i cả cô ng lẫ n thủ .
    - 5 dt. 1. Sứ c lao độ ng tiêu hao trong mộ t việc là m: Củ a mộ t đồ ng, cô ng mộ t nén (tng); Kẻ
    gó p củ a, ngườ i gó p cô ng (tng); Mộ t cô ng đô i ba việc (tng) 2. Sứ c lao độ ng tiêu hao trong
    mộ t ngà y củ a mộ t ngườ i: Đà o cá i mương nà y mấ t hơn mộ t tră m cô ng 3. Tiền nhậ n đượ c do
    bỏ sứ c lao độ ng để là m việc: Rủ nhau đi cấ y lấ y cô ng (cd) 4. Cô ng lao nó i tắ t: Có cô ng vớ i
    nướ c; Cô ng ai nấ y nhớ , tộ i ai nấ y chịu (tng) 5. (lí) Đạ i lượ ng vậ t lí đặ c trưng định lượ ng cho
    sự biến đổ i nă ng lượ ng từ dạ ng nà y sang dạ ng khá c: Trong hệ đơn vị quố c tế, cô ng đượ c do
    bằ ng Jun (J).
    - 6 dt. Đơn vị đo diện tích ruộ ng ở Nam-bộ bằ ng mộ t phầ n mườ i héc-ta: Thử a ruộ ng 2400
    cô ng, tứ c là có 240 héc-ta.
    - 7 tt, trgt. Cô ng bằ ng nó i tắ t: Trờ i sao trờ i ở chẳ ng cô ng (cd).
    - 8 tt. Chung cho mọ i ngườ i: Củ a cô ng.
    - 9 đgt. Nó i thuố c dù ng khô ng hợ p, ả nh hưở ng đến sứ c khoẻ củ a bệnh nhâ n: Bệnh tă ng lên
    vì cô ng thuố c.
    - an dt. (H. cô ng: việc chung; an: yên ổ n) 1. Tổ chứ c củ a Nhà nướ c phụ trá ch việc giữ gìn trậ t
    tự an ninh chung: Ngà nh cô ng an 2. Nhâ n viên phụ trá ch việc gi?
    cô ng an
    - d. 1 Cơ quan nhà nướ c chuyên giữ gìn trậ t tự , an ninh chung. Đồ n cô ng an. 2 (kng.). Nhâ n
    viên cô ng an. Nhờ cô ng an chỉ đườ ng.
    cô ng bố
    - đgt. Thô ng bá o cho mọ i ngườ i đều biết: cô ng bố mộ t đạ o luậ t tà i liệu chưa cô ng bố .
    cô ng chính
    - 1 dt. (H. cô ng: thợ ; chính: việc quố c gia) Ngà nh phụ trá ch việc xâ y dự ng và quả n lí cầ u
    cố ng, đườ ng sá : Tố t nghiệp trườ ng Cao đẳ ng cô ng chính cũ .
    - 2 tt. (H. cô ng: khô ng thiên vị; chính: ngay thẳ ng) Cô ng bằ ng và ngay thẳ ng: Mọ i ngườ i kính
    mến con ngườ i cô ng chính ấ y.
    cô ng chú a
    - d. Con gá i vua.
    cô ng chú ng
    - dt. Đô ng đả o mọ i ngườ i xem, hoặ c chứ ng kiến việc gì, trong quan hệ vớ i ngườ i diễn thuyết,
    tá c giả , diễn viên...: ra mắ t cô ng chú ng Vở kịch đượ c cô ng chú ng ưa thích phả i cho cô ng
    chú ng biết.
    cô ng danh
    - dt. (H. cô ng: sự nghiệp; danh: tiếng tă m) Địa vị xã hộ i và tiếng tă m: Là m trai quyết chí tu
    thâ n, cô ng danh chớ vộ i, nợ nầ n chớ lo (cd).
    cô ng dâ n
    - d. Ngườ i dâ n, trong quan hệ về mặ t quyền lợ i và nghĩa vụ vớ i nhà nướ c. Cô ng dâ n có
    quyền bầ u cử . Nghĩa vụ củ a cô ng dâ n. Mấ t quyền cô ng dâ n.
    cô ng đoà n
    - dt. Tổ chứ c quầ n chú ng củ a cô ng nhâ n viên chứ c nhà nướ c.
    cô ng giá o
    - dt. (H. cô ng: chung; giá o: tô n giá o) Đạ o Ki-tô : Nhữ ng đồ ng bà o theo cô ng giá o. // tt. Theo
    Ki-tô giá o: Đồ ng bà o cô ng giá o.
    cô ng hà m
    - d. Cô ng vă n ngoạ i giao củ a nướ c nà y gử i cho nướ c khá c. Trao đổ i cô ng hà m giữ a hai nướ c.
    cô ng ích
    - dt. 1. Lợ i ích chung củ a tậ p thể, củ a xã hộ i: lo toan cô ng ích. 2. Số ngà y cô ng phả i đó ng gó p
    hoặ c bằ ng tiền thay thế cho địa phương, dướ i chế độ cũ . 3. Nghĩa vụ phả i đó ng gó p cô ng sứ c
    và o cá c cô ng trình phú c lợ i dướ i chế độ mớ i: lao độ ng cô ng ích.
    cô ng khai
    - đgt, trgt. (H. cô ng: mọ i ngườ i; khai: mở ) Cho mọ i ngườ i biết, khô ng giấ u giếm: Từ 1950, Mĩ
    đã cô ng khai can thiệp và o nướ c ta (HCM); Tư tưở ng tiên tiến có thể cô ng khai mà tuyên
    chiến cù ng tư tưở ng lạ c hậ u (ĐgThMai).
    cô ng luậ n
    - d. Dư luậ n chung củ a xã hộ i. Hà nh độ ng bị cô ng luậ n lên á n.
    cô ng lý
    - (xã ) h. Lý Nhâ n, t. Hà Nam.
    cô ng nghệ
    - dt. (cô ng: khéo léo; nghệ: nghề) Kĩ thuậ t sử dụ ng cô ng cụ , má y mó c, trang bị để sả n xuấ t
    nhữ ng sả n phẩ m cô ng nghiệp: Muố n đẩ y mạ nh sả n xuấ t, phả i cả i tiến cô ng nghệ.
    cô ng nghiệp
    - 1 d. Ngà nh chủ đạ o củ a nền kinh tế quố c dâ n hiện đạ i, có nhiệm vụ khai thá c tà i nguyên
    thiên nhiên, chế biến tà i nguyên và cá c sả n phẩ m nô ng nghiệp thà nh tư liệu sả n xuấ t và tư
    liệu tiêu dù ng. Phá t triển cô ng nghiệp. Nướ c cô ng nghiệp.
    - 2 d. (cũ ). Cô ng lao và sự nghiệp đố i vớ i xã hộ i.
    cô ng nhâ n
    - dt. Ngườ i lao độ ng (thườ ng là châ n tay) là m việc dự a và o sự thu nạ p nhâ n cô ng củ a chủ tư
    liệu sả n xuấ t cô ng nghiệp hoặ c củ a nhà nướ c, cò n bả n thâ n họ khô ng chiếm hữ u tư liệu sả n
    xuấ t.
    cô ng nhậ n
    - đgt. (H. cô ng: chung; nhậ n: bằ ng lò ng) 1. Cho là phả i, là đú ng, là hợ p lí: Nhâ n dâ n thế giớ i
    cô ng nhậ n cuộ c đấ u tranh củ a dâ n tộ c ta là chính nghĩa 2. Tuyên bố là chính đá ng: Hiệp nghị
    Giơ-ne-vơ lậ p lạ i hoà bình, cô ng nhậ n độ c lậ p, chủ quyền, thố ng nhấ t và toà n vẹn lã nh thổ
    củ a Việt-nam ta (HCM).
    cô ng phá p
    - d. (id.). Cô ng phá p quố c tế (nó i tắ t).
    cô ng quĩ
    - dt. (H. cô ng: chung; quĩ: tủ cấ t tiền) Tiền cô ng; Tiền củ a Nhà nướ c: Lã ng phí là là m thiệt
    cho cô ng quĩ.
    cô ng tá c
    - I d. Cô ng việc củ a nhà nướ c hoặ c củ a đoà n thể. Cô ng tá c chính quyền. Là m trò n cô ng tá c
    đượ c giao.
    - II đg. 1 Là m . Tích cự c cô ng tá c. Đang cô ng tá c ở nơi xa. 2 (chm.). Hoạ t độ ng, là m việc (nó i
    về má y mó c). Má y đang ở trạ ng thá i cô ng tá c.
    cô ng thứ c
    - dt. 1. Nhó m kí hiệu dù ng để biểu thị mộ t định luậ t, mộ t quy tắ c khá i niệm nguyên lí. 2.
    Cá ch thứ c đượ c dù ng theo thó i quen hoặ c theo quy định trong nhữ ng dịp nhấ t định: cô ng
    thứ c xã giao.
    cô ng thương
    - dt. (H. cô ng: ngườ i thợ ; thương: buô n bá n) Cô ng nghiệp và thương nghiệp: Thờ i kì cả i tạ o
    cô ng thương.
    cô ng trá i
    - d. 1 Hình thứ c nhà nướ c vay vố n củ a cá c tầ ng lớ p nhâ n dâ n, ngườ i cho vay đượ c quyền thu
    lạ i vố n và hưở ng lã i theo quy định. Phiếu cô ng trá i. 2 Phiếu cô ng trá i (nó i tắ t). Phá t hà nh
    cô ng trá i. Mua cô ng trá i.
    cô ng ty
    - ,... x. cô ng ti,...
    cô ng vă n
    - dt. Giấ y tờ trao đổ i, liên hệ cô ng việc củ a cơ quan nhà nướ c: gử i cô ng vă n xuố ng cá c cơ sở
    củ a Bộ .
    cô ng xã
    - dt. (H. cô ng: chung; xã : hợ p nhiều ngườ i) 1. Hình thứ c tổ chứ c nguyên thuỷ củ a xã hộ i loà i
    ngườ i: Chế độ cô ng xã nguyên thuỷ là chế độ sở hữ u cô ng cộ ng về tư liệu sả n xuấ t 2. Chính
    quyền vô sả n thiết lậ p đầ u tiên ở mộ t số nơi: Thá ng chạ p nă m 1927, cô ng xã Quả ng-châ u
    thà nh lậ p trong ba hô m (Trg-chinh).
    cô ng xưở ng
    - d. Hình thứ c tổ chứ c sả n xuấ t cơ bả n trong thờ i đạ i cô ng nghiệp, hoạ t độ ng dự a và o mộ t hệ
    thố ng má y mó c nhấ t định.
    cồ ng
    - dt. Nhạ c khí gõ có hình dá ng giố ng cá i chiêng nhỏ nhưng khô ng có nú m, bằ ng đồ ng, dù ng
    để phá t hiệu lệnh.
    cồ ng kềnh
    - tt, trgt. Ngổ n ngang và chiếm nhiều chỗ : Đồ đạ c đề cồ ng kềnh trên xe tả i.
    cổ ng
    - d. 1 Khoả ng trố ng chừ a là m lố i ra và o củ a mộ t khu vự c đã đượ c rà o ngă n, thườ ng có cử a
    để đó ng, mở . Cổ ng tre. Cổ ng là ng. Kín cổ ng cao tườ ng. 2 (chm.). Thiết bị dù ng là m lố i và o và
    ra, để hướ ng dẫ n việc chuyển dữ liệu giữ a đơn vị xử lí trung tâ m củ a má y tính và cá c thiết
    bị ngoà i (như má y in, chuộ t, modem,...). 3 (chm.). Lố i và o hoặ c ra củ a mạ ng dữ liệu trong
    má y tính.
    cố ng
    - 1 dt. Đườ ng thô ng đượ c là m xâ y dự ng để chủ độ ng cho nướ c chả y qua: xâ y cố ng chả y như
    thá o cố ng đó ng cố ng.
    - 2 dt. Cố ng sinh, nó i tắ t: Nà o có ra gì cá i chữ nho, ô ng nghè, ô ng cố ng cũ ng nằ m co (Trầ n Tế
    Xương).
    - 3 dt. Cung thứ nă m củ a gam nă m cung giọ ng hồ (hồ , xự , xang, xê, cố ng).
    - 4 đgt. 1. Dâ ng nộ p lễ vậ t cho vua chú a hay nướ c mà mình chịu thầ n phụ c: cố ng ngà voi
    châ u bá u. 2. (Ngườ i thua bà i) nộ p quâ n bà i tố t nhấ t cho ngườ i thắ ng: cố ng á t chủ .
    - 5 (dâ n tộ c) Tên gọ i củ a mộ t trong số 54 dâ n tộ c anh em số ng trên lã nh thổ Việt Nam (x.
    Phụ lụ c).
    - 6 (tiếng) Ngô n ngữ củ a dâ n tộ c Cố ng.
    cố ng hiến
    - đgt. (H. cố ng: dâ ng; hiến: dâ ng phẩ m vậ t) Đó ng gó p nhữ ng phầ n cao quí củ a mình cho sự
    nghiệp chung: Đờ i hoạ t độ ng cũ ng như đờ i số ng củ a Hồ Chủ tịch hoà n toà n cố ng hiến cho
    cá ch mạ ng (PhVĐồ ng). // dt. Sự đó ng gó p to lớ n: Phụ nữ ta có nhữ ng cố ng hiến rấ t lớ n cho
    sự nghiệp cá ch mạ ng (PhVĐồ ng).
    cộ ng
    - 1 (ph.). x. cọ ng1.
    - 2 d. (kết hợ p hạ n chế). Cộ ng sả n (nó i tắ t). Luậ n điệu chố ng cộ ng.
    - 3 đg. Gộ p và o, thêm và o. 2 cộ ng vớ i 3 là 5. Cộ ng sổ (cộ ng cá c khoả n ghi trong sổ ).
    cộ ng hò a
    - cộ ng hoà 1 I. tt. (Chính thể củ a mộ t nướ c) có cá c cơ quan quyền lự c tố i cao do dâ n cử : chế
    độ cộ ng hoà nướ c cộ ng hoà . II. dt. Nướ c cộ ng hoà , nướ c theo chế độ cộ ng hoà : Cộ ng hoà dâ n
    chủ nhâ n dâ n Là o.
    - Cộ ng Hoà 2 (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Hưng Hà (Thá i Bình), h. Vụ Bả n (Nam Định), tx. Cẩ m
    Phả , h. Yên Hưng (Quả ng Ninh), h. Quố c Oai (Hà Tâ y), h. Chí Linh, h. Kim Sá ch, Nam Sá ch
    (Hả i Dương).
    cộ ng sả n
    - tt. (H. sả n: củ a cả i sinh ra) Theo chủ trương đem cá c tư liệu sả n xuấ t là m củ a chung củ a xã
    hộ i để mọ i ngườ i cù ng là m, cù ng hưở ng: Chủ nghĩa cộ ng sả n là tương lai tươi sá ng củ a loà i
    ngườ i (PhVĐồ ng).
    cộ ng tá c
    - đg. Cù ng gó p sứ c là m chung mộ t cô ng việc, nhưng có thể khô ng cù ng chung mộ t trá ch
    nhiệm. Cộ ng tá c vớ i nhiều tờ bá o. Hai ngườ i cộ ng tá c vớ i nhau.
    cố t
    - 1 I. dt. Xương ngườ i, độ ng vậ t, thứ c ă n cua, cá có lợ i cho việc tạ o cố t cố t nhụ c cố t nhụ c
    tương tà n cố t tuỷ. 2. Xương củ a ngườ i chết hoặ c củ a độ ng vậ t cò n giữ lạ i đượ c: bố c cố t và o
    tiểu. 3. Phầ n bên trong cù ng là m chỗ dự a chắ c chắ n cho toà n khố i: bê tô ng cố t thép. 4. Nộ i
    dung chính và tạ o nên sườ n củ a mộ t vấ n đề hay tá c phẩ m vă n họ c: cố t truyện phả i tìm cho
    ra cố t củ a vấ n đề là ở đâ u. 5. Nướ c pha đậ m đặ c lầ n đầ u, phầ n nướ c tinh tuý nhấ t có đượ c
    do nấ u, cô đặ c hoặ c ép: nướ c mắ m cố t. II. đgt. Coi là mụ c đích chính cầ n đạ t đượ c: Cố t đượ c
    việc là tố t, dù có tố n kém chú t đỉnh cố t để giú p nhau thô i.
    - 2 dt. Bà cố t: mộ t đồ ng mộ t cố t (tng.).
    - 3 Nh. Cao trình.
    - 4 (F. cote) dt. Chỉ số kích thướ c củ a xi lanh má y.
    - 5 (F. code) dt. Mã số : phả i nhớ cố t là bao nhiêu mớ i mở đượ c.
    cố t nhụ c
    - dt. (H. cố t: xương; nhụ c: thịt) Ngườ i ruộ t thịt: Sao cho cố t nhụ c vẹn tuyền (K). // tt. Thâ n
    thiết, ruộ t thịt: Đồ ng bà o cố t nhụ c, nghĩa cà ng bền (NgTrã i).
    cố t truyện
    - d. Hệ thố ng sự kiện là m nò ng cố t cho sự diễn biến cá c mố i quan hệ và sự phá t triển củ a
    tính cá ch nhâ n vậ t trong tá c phẩ m vă n họ c loạ i tự sự . Quyển tiểu thuyết có cố t truyện đơn
    giả n. Cố t truyện củ a vở kịch.
    cộ t
    - 1 dt. 1. Vậ t là m trụ thẳ ng đứ ng cố định để chố ng, đỡ ...: cộ t nhà cộ t buồ m chô n cộ t điện. 2.
    Khố i chấ t lỏ ng, chấ t khí đượ c để hay đượ c tạ o nên theo phương thẳ ng đứ ng: cộ t thuỷ ngâ n
    cộ t khó i. 3. Phầ n đượ c chia thà nh từ ng ô , từ ng khoả ng trên trang giấ y: cộ t bá o viết con số
    và o đú ng cộ t.
    - 2 đgt. Buộ c, tró i: cộ t dâ y thép cộ t gà khô ng chặ t (tng.).
    cộ t cờ
    - dt. Cô ng trình xâ y dự ng để treo cờ củ a Tổ quố c: Nhà ở gầ n cộ t cờ củ a Thủ đô .
    cộ t trụ
    - d. 1 Cộ t lớ n, vữ ng chắ c, để chố ng đỡ vậ t nặ ng. Cộ t trụ bằ ng đá . 2 (id.). Như trụ cộ t.
    cơ
    - 1 dt. 1. Điều kiện triệu chứ ng bá o hiệu để cho sự vậ t, sự việc có khả nă ng thay đổ i, phá t
    sinh: có cơ bị bạ i lộ Trờ i có cơ bã o. 2. Sự thay đổ i, phá t sinh mầ u nhiệm: cơ trờ i. 3. Khả nă ng
    ứ ng phó : Thấ t cơ thua chí đà n bà (Truyện Kiều).
    - 2 dt. 1. Đơn vị quâ n độ i thờ i phong kiến, số quâ n có thể là 10 hoặ c có thể là từ 200-500:
    Muô n cơ nghìn độ i trậ p trù ng khả i ca (Lụ c Vâ n Tiên). 2. Lự c lượ ng quâ n độ i chuyên là m
    nhiệm vụ canh gá c và phụ c vụ trong cá c dinh thự quan lạ i ở triều Nguyễn thờ i thự c dâ n
    Phá p.
    - 3 dt. Cơ họ c hoặ c cơ khí, nó i tắ t: ngà nh cơ khoa cơ.
    - 4 dt. Đườ ng nhỏ chạ y dọ c theo má i đậ p, má i đê.
    - 5 dt. Bộ phậ n củ a cơ thể ngườ i, độ ng vậ t gồ m cá c sợ i hợ p thà nh, có thể co dã n là m cho cá c
    cơ quan khá c cử độ ng: sự co bó p củ a cơ tim cơ hoà nh bắ p cơ.
    - 6 tt. Đó i: Lử a cơ đố t ruộ t dao hà n cắ t da (Cung oá n ngâ m khú c) cơ cẩ m cơ cự c cơ hà n cơ
    khổ tích cố c phò ng cơ.
    - 7 tht. Kia (biểu thị ý thâ n mậ t): Thế nà y cơ!
    cơ bả n
    - tt. (H. cơ: nền nhà ; bả n: gố c câ y) 1. Coi như là nền gố c: Sả n xuấ t ra củ a cả i vậ t chấ t ngà y
    cà ng nhiều là mộ t vấ n đề cơ bả n (Trg-chinh) 2. Trọ ng yếu nhấ t: Chú ng ta có nhữ ng thuậ n
    lợ i rấ t cơ bả n (VNgGiá p).
    cơ cự c
    - t. Đó i khổ , vấ t vả đến cù ng cự c. Cuộ c đờ i cơ cự c. Nếm đủ mù i cơ cự c.
    cơ giớ i
    - I. dt. Cá c loạ i trang bị bằ ng má y mó c trong sả n xuấ t: thi cô ng cơ giớ i phương tiện cơ giớ i. 2.
    Cá c loạ i trang bị cơ độ ng và tá c chiến bằ ng xe tă ng, xe bọ c thép...: Tiểu đoà n bộ binh có cơ
    giớ i yểm hộ . II. tt. Có tính chấ t rậ p khuô n cứ ng nhắ c, khô ng linh hoạ t, sá ng tạ o; má y mó c:
    giả i quyết vấ n đề mộ t cá ch cơ giớ i.
    cơ hộ i
    - dt. (H. cơ: dịp; hộ i: gặ p) Dịp thích đá ng để thà nh cô ng: Chú ng ta có cơ hộ i để xâ y dự ng lạ i
    nướ c nhà (HCM).
    cơ mưu
    - d. (id.). Như mưu cơ.
    cơ nghiệp
    - dt. 1. Tà i sả n có đượ c trong quá trình gâ y dự ng, để là m cơ sở trụ lậ p cuộ c số ng: Con trâ u là
    đầ u cơ nghiệp (tng.). 2. Cơ đồ , sự nghiệp lớ n lao: Trờ i Nam mộ t dả i non sô ng, Nghìn nă m cơ
    nghiệp cha ô ng hã y cò n (Vă n thơ Đô ng Kinh Nghĩa Thụ c).
    cơ quan
    - dt. (H. cơ: trọ ng yếu; quan: then cử a) 1. Bộ phậ n củ a cơ thể thự c hiện mộ t chứ c nă ng cầ n
    thiết: Tai là cơ quan thính giá c 2. Đơn vị tổ chứ c cô ng tá c củ a Nhà nướ c hoặ c củ a đoà n thể:
    Cá c cơ quan củ a Chính phủ , từ toà n quố c cho đến cá c là ng đều là đầ y tớ củ a dâ n (HCM) 3.
    Trụ sở là m việc thườ ng xuyên củ a chính quyền hay đoà n thể: Khô ng dá m vắ ng mặ t ở cơ
    quan.
    cơ sở
    - d. 1 Cá i là m nền tả ng, trong quan hệ vớ i nhữ ng cá i xâ y dự ng trên đó hoặ c dự a trên đó mà
    tồ n tạ i, phá t triển. Thự c tiễn là cơ sở củ a nhậ n thứ c. Mộ t nhậ n định có cơ sở . 2 cn. cơ sở hạ
    tầ ng. Nền tả ng kinh tế, bao gồ m toà n bộ quan hệ sả n xuấ t củ a xã hộ i phù hợ p vớ i mộ t trình
    độ phá t triển nhấ t định củ a lự c lượ ng sả n xuấ t, trong quan hệ vớ i kiến trú c thượ ng tầ ng
    chính trị, tư tưở ng, v.v. xâ y dự ng trên đó . 3 Đơn vị ở cấ p dướ i cù ng, nơi trự c tiếp thự c hiện
    cá c hoạ t độ ng như sả n xuấ t, cô ng tá c, v.v. củ a mộ t hệ thố ng tổ chứ c, trong quan hệ vớ i cá c
    bộ phậ n lã nh đạ o cấ p trên. Chi bộ là tổ chứ c cơ sở củ a đả ng cộ ng sả n. Cơ sở y tế ở nô ng
    thô n. Cá n bộ cơ sở . 4 Ngườ i hoặ c nhó m ngườ i là m chỗ dự a, trong quan hệ vớ i tổ chứ c dự a
    và o nhữ ng ngườ i đó để hoạ t độ ng, thườ ng là hoạ t độ ng bí mậ t. Chị ấ y là mộ t cơ sở củ a cá ch
    mạ ng trong vù ng địch tạ m chiếm. Bá m lấ y cơ sở để hoạ t độ ng.
    cơ thể
    - dt. 1. Tậ p hợ p thố ng nhấ t mọ i bộ phậ n củ a mộ t sinh vậ t: cơ thể đơn bà o cơ thể số ng. 2. Nh.
    Thâ n thể: rèn luyện cơ thể khoẻ mạ nh.
    cờ
    - 1 dt. Miếng vả i hay giấ y có mà u sắ c nhấ t định, có khi có mộ t hình ả nh tượ ng trưng, dù ng
    là m biểu hiệu cho mộ t nướ c hoặ c mộ t đả ng; cũ ng có khi dù ng trong đá m rướ c hoặ c dù ng để
    ra hiệu lệnh: Lễ chà o cờ ; Phấ t cờ cho tà u chuyển bá nh.
    - 2 dt. cụ m hoa ở ngọ n mộ t số câ y loạ i thả o: Lú a đă ng và o mẩ y, ngô đang phơi cờ (NgBính).
    - 3 dt. Trò chơi dù ng nhữ ng quâ n dà n ra trên mộ t mặ t phẳ ng kẻ ô , phâ n thà nh hai bên đố i
    địch, phả i tìm cá ch phâ n thắ ng bạ i: Mê đá nh cờ ; Dự kì thi cờ quố c tế; Mộ t ô ng cụ cao cờ .
    cờ bạ c
    - d. Cá c trò chơi ă n thua bằ ng tiền (nó i khá i quá t). Nạ n cờ bạ c. Cờ gian bạ c lậ n.
    cờ tướ ng
    - dt. Cờ có ba mươi hai quâ n phâ n ra tướ ng, sĩ, tượ ng, xe, phá o, mã , tố t, và cá ch đi riêng củ a
    mỗ i quâ n, bên nà o ă n đượ c tướ ng củ a đố i phương là thắ ng.
    cỡ
    - dt. 1. Độ lớ n nhỏ : ở đâ y có bá n già y đủ cá c cỡ 2. Khoả ng: Hắ n thuộ c cỡ tuổ i anh 3. Trình
    độ : Mộ t họ a sĩ cỡ lớ n 4. Độ cao thấ p trung bình: Khô ng đò i hỏ i tà i nă ng quá cỡ . // tt. ở bậ c
    khá cao: Đó là cá n bộ cỡ đấ y. // trgt. Khoả ng độ : Tô i đi vã ng cỡ mườ i ngà y.
    cớ
    - d. Lí do trự c tiếp củ a việc là m. Lấ y cớ bậ n để về trướ c. Viện hết cớ nà y đến cớ khá c.
    cơi
    - dt. Đồ đự ng trầ u cau, có hình như chiếc khay nhỏ , đá y nô ng và có nắ p: Đà n ô ng nô ng nổ i
    giếng khơi, Đà n bà sâ u sắ c như cơi đự ng trầ u (cd.).
    - 2 dt. Câ y có lá nhỏ dà i, dù ng để nhuộ m vả i thà nh mà u và ng lụ c sẫ m hoặ c để đá nh bả cá .
    - 3 đgt. Nâ ng cao bằ ng cá ch xâ y, đắ p thêm lên: cơi nhà lên mộ t tầ ng nữ a cơi bờ đê.
    cở i
    - đgt. (cn. cổ i) 1. Gỡ ra: Cở i tró i; Cở i nú t 2. Bỏ quầ n á o đang mặ c ra: Yêu nhau cở i á o cho
    nhau 3. Mở ra: Đượ c lờ i như cở i tấ m lò ng (K).
    cở i mở
    - đg. 1 Bà y tỏ tâ m tình mộ t cá ch dễ dà ng và hồ n nhiên. Cở i mở nỗ i lò ng cho nhau. Tâ m tình
    đã đượ c cở i mở . 2 (hoặ c t.). Dễ dà ng để cho ngườ i khá c hiểu biết tâ m tình củ a mình. Tính
    tình cở i mở . Trò chuyện rấ t cở i mở . Số ng cở i mở vớ i mọ i ngườ i.
    cơm
    - 1 dt. 1. Mó n lương thự c chính củ a ngườ i Việt Nam (và mộ t số nướ c khá c) trong bữ a chính,
    có mà u trắ ng, hạ t nở đều, dẻo, khô ă n kèm thứ c ă n, đượ c nấ u bằ ng gạ o tẻ vo sạ ch, đun sô i
    ghế cho cạ n nướ c, hạ t nở và để lử a nhỏ cho đến khi chín. 2. Nhữ ng thứ là m thà nh bữ a ă n
    chính nó i chung: là m cơm đã i khá ch dọ n cơm.
    - 2 I. dt. Cù i củ a mộ t số quả câ y: Quả vả i cơm dà y. II. tt. (Thứ quả ) có vị hơi ngọ t, khô ng
    chua: cam cơm khế cơm.
    cơm đen
    - dt. Thuố c phiện: Cơm trắ ng khô ng đủ ă n mà hắ n vẫ n phả i mua cơm đen.
    cơm nướ c
    - d. Cá i ă n, cá i uố ng thườ ng ngà y (nó i khá i quá t). Lo cơm nướ c. Cơm nướ c xong (ă n uố ng
    xong).
    cợ t
    - đgt. Đù a bỡ n: Cá i phong ba khéo cợ t phườ ng lợ i danh (Cung oá n ngâ m khú c).
    cu
    - 1 dt. 1. Bộ phậ n sinh dụ c củ a đà n ô ng (tụ c): Cu thằ ng bé bị sưng 2. Đứ a con trai cò n bé:
    Thằ ng cu nhà anh lên mấ y rồ i? 3. Từ ở nô ng thô n chỉ bố đứ a con trai đầ u lò ng: Anh cu đi
    là m rấ t sớ m.
    - 2 dt. Chim gá y: Vì ai xui giụ c con cu, cho con cu gá y gậ t gù trên câ y (cd).
    cu li
    - 1 x. culi.
    - 2 d. Độ ng vậ t bậ c cao khô ng có đuô i hoặ c có đuô i rấ t ngắ n, tai nhỏ , mắ t to rấ t gầ n nhau, tứ
    chi thích nghi vớ i lố i số ng leo trèo trên câ y, hoạ t độ ng kiếm ă n ban đêm, ban ngà y cuộ n trò n
    mình lạ i để ngủ .
    - 3 d. Câ y dương xỉ lá rấ t to, phâ n nhá nh rấ t nhiều, thâ n rễ phủ đầ y lô ng tơ mà u hung, dù ng
    là m thuố c.
    cù
    - 1 I. tt. (Vậ t) trò n khi tá c độ ng và o thì quay trò n: Trẻ con đá nh quả cù đèn cù . II. dt. đphg
    Nh. Con quay.
    - 2 đgt. 1. Là m cho buồ n cuờ i và cườ i bằ ng cá ch chọ c và ngoá y nhẹ ngó n tay và o chỗ da dễ
    bị kích thích như ná ch, cạ nh sườ n..: cù và o ná ch Bị cù , nó cườ i nắ c nẻ. 2. Là m cho cườ i vui
    bằ ng lờ i nó i cử chỉ: Đem chuyện tiếu lâ m cù mọ i ngườ i cù khá n giả . 3. Là m cho cù ng tham
    gia và o bằ ng việc kích thích sự ham thích: cù cô bé cù ng đi xem cù cho nó phả i đi ra đườ ng.
    4. Quấ y nhiễu, là m phiền phứ c, rầ y rà : Suố t ngà y nó gọ i điện thoạ i cù ngườ i ta.
    cù lao
    - 1 dt. Khoả ng đấ t nổ i lên ở giữ a nướ c biển hoặ c nướ c sô ng: Bộ độ i đó ng ở Cù lao Chà m.
    - 2 dt. (H. cù : vấ t vả ; lao: khó nhọ c) Cô ng nuô i nấ ng vấ t vả củ a cha mẹ: Than rằ ng độ i đứ c cù
    lao, bể sâ u mấ y trượ ng, trờ i cao mấ y trù ng (PhTr).
    - 3 dt. (Biến â m củ a bồ lao) Quai chuô ng to ở chù a: Bâ y giờ tính nghĩ là m sao, cho chuô ng
    ấm tiếng, cù lao vữ ng bền (cd).
    củ
    - d. Phầ n thâ n, rễ hay quả củ a câ y phá t triển lớ n ra và chứ a chấ t dự trữ , nằ m ở dướ i đấ t
    hoặ c sá t đấ t. Củ su hà o. Củ khoai sọ . Củ lạ c.
    củ soá t
    - đgt. cũ Kiểm tra, xem xét cẩ n thậ n để xem có sai só t, có điều gì bấ t thườ ng hay khô ng.
    củ vấ n
    - đgt. (H. củ : sử a lạ i; vấ n: hỏ i) Tra hỏ i lạ i kĩ cà ng: Về tộ i ấ y, cấ p trên cò n phả i củ vấ n.
    cũ
    - t. 1 Đượ c dù ng đã lâ u và khô ng cò n nguyên như trướ c nữ a. Bộ quầ n á o cũ . Cử a hà ng sá ch
    cũ . Má y cũ , nhưng cò n tố t. 2 Thuộ c về quá khứ , nay khô ng cò n nữ a hoặ c khô ng thích hợ p
    nữ a. Ă n cơm mớ i, nó i chuyện cũ (tng.). Nhà xâ y theo kiểu cũ . Cá ch là m ă n cũ từ nghìn nă m
    nay. 3 Vố n có từ lâ u hoặ c vố n quen biết từ trướ c. Về thă m quê cũ . Ngự a quen đườ ng cũ
    (tng.). Tình xưa nghĩa cũ . Ma cũ bắ t nạ t ma mớ i (tng.).
    cú
    - 1 dt. Chim ă n thịt, có mắ t lớ n ở phía trướ c đầ u, kiếm mồ i và o ban đêm, thườ ng bị dâ n xua
    đuổ i vì họ cho là bá o điềm khô ng là nh: hô i như cú .
    - 2 (F. coup) dt. 1. Đò n đá nh nhanh, mạ nh: cho cú đấ m đá nh nhữ ng cú hiểm đá cú phạ t. 2.
    Lầ n xẩ y ra nhanh chó ng, bấ t ngờ , gâ y tá c độ ng mạ nh: bị lừ a mộ t cú đau.
    - 3 vt. thgtụ c Cay cú : cú vì thua họ c giỏ i mà thi trượ t nên rấ t cú .
    - 4 dt. Câ u: Viết chưa thà nh câ u thà nh cú câ u cú .
    cú phá p
    - dt. (H. cú : câ u; phá p: phép) Phép đặ t câ u: Bà i vă n khô ng coi trọ ng cú phá p.
    cú vọ
    - d. 1 Cú khô ng có tú m lô ng trên đầ u. 2 Con cú vọ , dù ng để ví kẻ hiểm á c, chuyên rình là m
    hạ i ngườ i. Bọ n cú vọ . Mắ t cú vọ (mắ t nhìn xoi mó i, rình mò để tìm cá ch hạ i ngườ i).
    cụ
    - dt. 1. Ngườ i sinh ra ô ng bà . 2. Từ dù ng để gọ i ngườ i già cả vớ i ý tô n kính: kính cụ cụ ô ng bà
    cụ già .
    cụ thể
    - tt. (H. cụ : đầ y đủ ; thể: cá ch thứ c) 1. Tồ n tạ i thự c tế, hiển nhiên, xá c thự c: Nhữ ng sự vậ t cụ
    thể trướ c mắ t 2. Có thể nhậ n biết đượ c bằ ng giá c quan hay hình dung đượ c dễ dà ng: Nghệ
    thuậ t chú ý đến cá tính vì có tính cá ch cụ thể (ĐgThMai).
    cua
    - 1 d. Giá p xá c có phầ n đầ u và ngự c ẩ n trong mai cứ ng, phầ n bụ ng gậ p dướ i mai gọ i là yếm,
    có tá m châ n, hai cà ng và thườ ng bò ngang. Nó i ngang như cua (kng.; rấ t ngang).
    - 2 d. (cũ ; kng.). Khú c ngoặ t trên đườ ng đi củ a xe cộ , tà u bè. Xe chạ y qua cua.
    - 3 d. (kng.). Thờ i gian ấ n định để hoà n thà nh mộ t chương trình họ c tậ p, thườ ng là tương
    đố i ngắ n. Theo họ c mộ t cua ngoạ i ngữ . Họ c mỗ i cua ba thá ng.
    - 4 t. (kng.). (Kiểu tó c củ a nam giớ i) cắ t ngắ n. Đầ u hú i cua.
    củ a
    - 1 dt. 1. Mọ i thứ do con ngườ i là m ra như tiền bạ c, tà i sả n, đồ đạ c...: Ngườ i là m ra củ a, củ a
    khô ng là m ra ngườ i (tng.) phả i biết tiếc củ a. 2. Cá i ă n vớ i đặ c tính riêng: thích củ a ngọ t củ a
    chua. 3. Ngườ i hoặ c vậ t thuộ c hạ ng đá ng xem thườ ng: Rướ c cá i củ a ấ y về chỉ tổ phá nhà !
    - 2 lt. 1. Từ biểu thị quan hệ sở thuộ c giữ a chính thể vớ i bộ phậ n củ a chính thể: đô i mắ t củ a
    em cá c linh kiện củ a má y. 2. Ngườ i hay vậ t có quyền sở hữ u vớ i cá i thuộ c về, chịu sự chi
    phố i củ a ngườ i hay vậ t có quyền sở hữ u đó : sá ch củ a tô i Xe má y củ a anh bá n rồ i à ? 3.
    Ngườ i, sự vậ t vớ i thuộ c tính có đượ c: hương thơm củ a hoa tình yêu củ a chú ng ta niềm hâ n
    hoan củ a độ i thắ ng cuộ c. 4. Ngườ i, vậ t có quan hệ vớ i ngườ i hay sự vậ t đượ c nó i đến: Anh
    ấy là bạ n củ a tô i nhữ ng nhâ n tố củ a sự thà nh bạ i.
    củ a cả i
    - dt. Tà i sả n nó i chung: Tă ng nhanh hơn nữ a khố i lượ ng củ a cả i vậ t chấ t (PhVĐồ ng).
    cú c
    - 1 d. Câ y gồ m nhiều loà i khá c nhau, có cá c hoa mọ c trên mộ t đế chung trô ng như mộ t hoa.
    - 2 d. x. khuy.
    cú c dụ c
    - đgt. Nuô i nấ ng, chă m só c từ bé: ơn cha ba nă m cú c dụ c, nghĩa mẹ chín thá ng cú c mang
    (cd.).
    cụ c
    - 1 dt. Khố i nhỏ và đặ c: Số ng, cụ c đấ t; mấ t, cụ c và ng (tng).
    - 2 dt. cơ quan trung ương dướ i bộ hoặ c tổ ng cụ c, phụ trá ch mộ t ngà nh cô ng tá c: Cụ c quâ n
    y; Cụ c thố ng kê.
    - 3 tt. Dễ phá t bẳ n và thườ ng có cử chỉ và ngô n ngữ thô lỗ : Tính nó cụ c, đừ ng trêu nó .
    cụ c diện
    - d. Tình hình chung củ a cuộ c đấ u tranh, cuộ c tranh chấ p, biểu hiện ra trong mộ t thờ i gian
    nhấ t định. Cụ c diện chiến tranh. Cụ c diện thế giớ i.
    cụ c mịch
    - tt. Chấ t phá c đến mứ c thô kệch vụ ng về: Nó cụ c mịch thế thô i, nhưng hết lò ng vớ i bạ n đấ y.
    cù i
    - 1 dt. 1. Bộ phậ n củ a vỏ quả dà y lên: Cù i bưở i 2. Bộ phậ n củ a quả ở dướ i vỏ : Cù i dừ a 3. Bộ
    phậ n mọ ng nướ c củ a quả ở giữ a vỏ và hạ t: Cù i nhã n; Cù i vả i 4. Lõ i mộ t số quả : Cù i bắ p.
    - 2 dt. Bệnh hủ i: Bệnh cù i ngà y nay đượ c chữ a khỏ i.
    cù i chỏ
    - d. (ph.). Cù i tay.
    củ i
    - dt. Nhữ ng thứ dù ng là m chấ t đố t lấ y từ câ y cỏ nó i chung: bổ củ i nhặ t lá khô là m củ i đun đi
    củ i (đi kiếm củ i).
    cũ i
    - dt. 1. Chuồ ng bằ ng tre, bằ ng gỗ hay bằ ng sắ t, có song chắ n để nhố t giố ng thú : Cũ i chó ; Cũ i
    hổ ; Thá o cũ i sổ lồ ng (tng) 2. Khung sắ t nhố t ngườ i có tộ i trong thờ i phong kiến: Thờ i đó ,
    chố ng lạ i vua quan thì phả i nhố t và o cũ i trướ c khi bị chém. // đgt. Nhố t con vậ t và o cũ i: Cũ i
    con chó lạ i.
    cú i
    - 1 d. Con cú i (nó i tắ t). Cá n bô ng đá nh cú i.
    - 2 đg. Hạ thấ p đầ u hoặ c thâ n mình xuố ng về phía trướ c. Cú i chà o. Cú i rạ p ngườ i xuố ng để
    đạ p xe. Cú i mặ t là m thinh.
    cù m
    - I. dt. Dụ ng cụ dù ng để giữ chặ t châ n ngườ i tù , gồ m hai tấ m gỗ khi ghép lạ i thì chỉ cò n hai lỗ
    đủ để cho châ n ngườ i tù ở trong đó . II. đgt. 1. Cho châ n và o cù m để giam giữ : bị cù m trong
    xà lim Cờ bạ c là bá c thằ ng bầ n, Cử a nhà bá n hết cho châ n và o cù m (cd.). 2. Khô ng đượ c tự
    do đi lạ i: ố m mấ y ngà y bị cù m ở trên giườ ng Mưa cù m châ n ở nhà .
    cú m
    - dt. Bệnh do mộ t thứ vi-rú t gâ y số t, sổ mũ i, viêm họ ng, viêm phế quả n, viêm phổ i: Mộ t dịch
    cú m lan ra khắ p là ng.
    cú m nú m
    - d. Chim số ng ở nướ c cù ng họ vớ i cuố c, lô ng mà u xá m.
    cụ m
    - dt. 1. Khố i gồ m nhữ ng câ y nhỏ cù ng mộ t gố c, nhữ ng chiếc lá cù ng mộ t cà nh và nhữ ng bô ng
    hoa liền cuố ng, chụ m lạ i vớ i nhau: cụ m hoa cụ m rau thơm cụ m lá . 2. Khố i gồ m nhữ ng nhà
    hoặ c nhữ ng vậ t liền sá t nhau: cụ m phá o hoa cụ m dâ n cư.
    cun cú t
    - 1 dt. Mó n tó c củ a trẻ em gá i thờ i xưa để chừ a ở chỗ thó p, chung quanh cạ o trắ ng: Hồ i đó ,
    lên mườ i tuổ i chị ấy vẫ n cò n cá i cun cú t.
    - 2 dt. Loà i chim lô ng mà u nâ u xá m, châ n ngắ n, hay lủ i ở bờ ruộ ng hoặ c ở bụ i câ y: Béo như
    con cun cú t (tng).
    cù n
    - t. 1 (Lưỡ i cắ t) trơ mò n, khô ng sắ c. Dao cù n. Kéo cù n. 2 Đã mò n cụ t đi. Chổ i cù n rế rá ch*.
    Ngò i bú t cù n. Kiến thứ c cù n dầ n. 3 (kng.). Tỏ ra trơ, lì, khô ng cầ n biết đến phả i trá i, hay dở ,
    và phả n ứ ng củ a ngườ i xung quanh. Lí sự cù n*. Giở thó i cù n. Cù n đến mứ c đuổ i cũ ng khô ng
    chịu về.
    cung
    - 1 I. dt. 1. Vũ khí cổ , thô sơ, gồ m mộ t cá nh đà n hồ i là m bằ ng tre hoặ c gỗ hay kim khí, hai
    đầ u cá nh đượ c gò lạ i bằ ng dâ y bền chắ c, dù ng phó ng tên đi: tà i cưỡ i ngự a bắ n cung. 2. Dụ ng
    cụ để bậ t bô ng cho tơi, gồ m mộ t dâ y că ng trên mộ t cầ n gỗ dà i. 3. Phầ n củ a đườ ng cong giớ i
    hạ n bở i hai điểm. 4. Mũ i tên giữ a cá c nú t trong sơ đồ khố i. II. đgt. Bậ t cho bô ng tơi ra bằ ng
    cung hoặ c bằ ng má y: má y cung bô ng.
    - 2 dt. 1. Nhà , nơi ở củ a vua. 2. Nơi thờ tô n nghiêm nhấ t trong đền miếu. 3. Phạ m vi đượ c
    phép đi lạ i trong bố n ô vuô ng củ a tướ ng sĩ trên bà n cờ . 4. Toà nhà lớ n, đồ sộ dù ng là m nơi
    tổ chứ c cá c hoạ t độ ng vă n hoá , thể thao: cung thiếu nhi cung vă n hoá lao độ ng.
    - 3 dt. 1. Quã ng đườ ng đi bộ mấ t chừ ng nử a ngà y: Mộ t ngà y giỏ i lắ m đi đượ c hai cung
    đườ ng.2. Đoạ n đườ ng phâ n ra, theo cá ch quả n lí củ a cơ quan giao thô ng: mở thêm cung
    đườ ng.
    - 4 dt. Lờ i khai củ a bị can trướ c cơ quan điều tra xét hỏ i: lấ y cung hỏ i cung.
    - 5 dt. 1. Mộ t trong ngũ â m theo cá ch phâ n chia củ a â m nhạ c trướ c đâ y. 2. Đơn vị dù ng để đo
    khoả ng cá ch giữ a hai nố t nhạ c. 3. Tính chấ t về giọ ng điệu củ a bà i ca, bả n nhạ c cổ truyền:
    cung Bắ c cung Nam.
    - 6 dt. Từ ng mụ c trong số tử vi: cung tình duyên cung bả n mệnh.
    - 7 dt. thgtụ c Cung cá ch, nó i tắ t: Cung nà y thì đến hỏ ng thô i Cung nà y thì đi sao nổ i.
    - 8 đgt. Cấ p hà ng hoá , trá i vớ i cầ u: cung khô ng kịp cầ u cung cấ p cung cầ u cung ứ ng tự cung
    tự cấ p.
    cung cầ u
    - đgt. (H. cung: cấ p cho; cầ u: hỏ i xin) Cung cấ p và yêu cầ u nó i tắ t: Bọ n gian thương vậ n dụ ng
    qui luậ t cung cầ u để lũ ng đoạ n thị trườ ng.
    cung khai
    - đg. Khai điều đã là m, đã biết, khi bị hỏ i cung. Khô ng chịu cung khai nử a lờ i. Lờ i cung khai.
    cung nữ
    - dt. Ngườ i con gá i hầ u hạ ở cung vua, phủ chú a: Cho đò i cung nữ cá c nà ng chạ y ra (Hoà ng
    Trừ u).
    cung phi
    - dt. (H. cung: nơi vua ở ; phi: vợ vua) Vợ thứ củ a vua, dướ i hoà ng hậ u: Bỗ ng tơ tình vướ ng
    gó t cung phi (CgO).
    cù ng
    - 1 I d. (kết hợ p hạ n chế). Chỗ hoặ c lú c đến đấ y là hết giớ i hạ n củ a cá i gì. Chuộ t chạ y cù ng
    sà o (tng.). Cã i đến cù ng. Đi cù ng trờ i cuố i đấ t.
    - II t. 1 (Chỗ hoặ c lú c) đến đấ y là hết giớ i hạ n củ a cá i gì. Phía trong . Nơi hang cù ng ngõ hẻm.
    Nă m cù ng thá ng tậ n*. Và i ba nă m là cù ng. Xét cho cù ng, lỗ i khô ng phả i ở anh ta. 2 Ở tình
    trạ ng lâ m và o thế khô ng cò n có lố i thoá t, khô ng cò n biết là m sao đượ c nữ a. Cù ng quá hoá
    liều (tng.). Đến bướ c đườ ng cù ng. Thế cù ng. 3 (cũ , hoặ c ph.). Khắ p cả trong giớ i hạ n củ a cá i
    gì. Tìm khắ p chợ , cù ng quê. Đi thă m cù ng là ng.
    - 2 I t. (Nhữ ng gì khá c nhau) có sự đồ ng nhấ t hoặ c sự giố ng nhau hoà n toà n về cá i gì hoặ c về
    hoạ t độ ng nà o đó . Anh em cù ng cha khá c mẹ. Tiến hà nh cù ng mộ t lú c. Hai việc cù ng quan
    trọ ng như nhau. Cù ng là m cù ng hưở ng. Khô ng có ai đi cù ng.
    - II k. Từ biểu thị quan hệ liên hợ p. 1 Biểu thị ngườ i hay sự vậ t sắ p nêu ra có mố i quan hệ
    đồ ng nhấ t về hoạ t độ ng, tính chấ t hoặ c chứ c nă ng vớ i ngườ i hay sự vậ t vừ a đượ c nó i đến.
    Nó đến vớ i bạ n. Nà ng về nuô i cá i cù ng con... (cd.). 2 Biểu thị ngườ i sắ p nêu ra là đố i tượ ng
    mà chủ thể củ a hoạ t độ ng vừ a nó i nhằ m tớ i, coi là có quan hệ tá c độ ng qua lạ i mậ t thiết vớ i
    mình. Biết nó i cù ng ai. Mấ y lờ i xin lỗ i cù ng bạ n đọ c.
    - III tr. (cũ ; dù ng ở cuố i câ u, trong thơ ca). Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh về sắ c thá i tha thiết
    mong muố n có sự đá p ứ ng, sự cả m thô ng ở ngườ i khá c. Nhiễu điều phủ lấ y giá gương,
    Ngườ i trong mộ t nướ c thì thương nhau (cd.).
    cù ng khổ
    - tt. Nghèo khổ đến cù ng cự c: cuộ c số ng cù ng khổ .
    cù ng tậ n
    - tt, trgt. (H. cù ng: cuố i; tậ n: hết) Đến mứ c cuố i: Đuổ i con thỏ đến cù ng tậ n.
    củ ng
    - đg. Đá nh mạ nh và o đầ u, và o trá n, thườ ng bằ ng khớ p ngó n tay gậ p lạ i. Củ ng đầ u béo tai.
    Củ ng cho mấ y cá i.
    củ ng cố
    - đgt. 1. Là m cho trở nên bền vữ ng, chắ c chắ n hơn lên: củ ng cố trậ n địa củ ng cố tổ chứ c. 2.
    Nhớ lạ i để nắ m vữ ng và nhớ cho kĩ hơn: củ ng cố kiến thứ c củ ng cố bà i họ c.
    cũ ng
    - trgt. 1. Khô ng khá c: Kíp, chầ y thô i cũ ng mộ t lầ n mà thô i (K) 2. Như nhau: Vố n nhà cũ ng
    tiếc, củ a trờ i cũ ng tham (K) 3. Dù sao vẫ n là : Nên chă ng thì cũ ng tạ i lò ng mẹ cha (K) 4. Vớ i
    điều kiện gì thì đượ c: Thuậ n vợ thuậ n chồ ng, tá t biển Đô ng cũ ng cạ n (tng) 5. Có thể cho là
    đượ c: Phả i lờ i, ô ng cũ ng êm tai (K) 6. Tuy vậ y vẫ n cứ : Nó về, tô i mừ ng, nhưng cũ ng cò n lo.
    cú ng
    - đg. 1 Dâ ng lễ vậ t lên thầ n thá nh hoặ c linh hồ n ngườ i chết, theo tín ngưỡ ng hoặ c theo
    phong tụ c cổ truyền. Cú ng ô ng bà , tổ tiên. Mâ m cơm cú ng. 2 Đó ng gó p tiền củ a cho mộ t tổ
    chứ c, thườ ng là tô n giá o, để là m việc nghĩa, việc phú c đứ c. Cú ng ruộ ng cho nhà chù a. 3
    (kng.). Là m mấ t tiền củ a và o tay ngườ i khá c mộ t cá ch vô ích. Có bao nhiêu tiền cú ng hết và o
    sò ng bạ c.
    cuộ c
    - 1 dt. Sự việc có trình tự nhấ t định vớ i sự tham gia củ a nhiều ngườ i: cuộ c thi đấ u thể thao
    Bó ng đang trong cuộ c ngườ i ngoà i cuộ c.
    - 2 I. đgt. Giao hẹn về sự thá ch đố nà o: đá nh cuộ c khô ng ai dá m cuộ c cả . II. dt. Điều cuộ c vớ i
    nhau: thắ ng cuộ c chịu thua cuộ c.
    cuộ c đờ i
    - dt. Quá trình số ng và sinh hoạ t củ a ngườ i ta: Số ng mộ t cuộ c đờ i gương mẫ u về mọ i mặ t.
    cuố i
    - d. (hoặ c t.). Phầ n ở gầ n điểm giớ i hạ n, chỗ hoặ c lú c sắ p hết, sắ p kết thú c. Nhà ở cuố i là ng.
    Đêm cuố i thu. Đầ u nă m sương muố i, cuố i nă m gió nồ m (tng.). Từ đầ u đến cuố i.
    cuố i cù ng
    - tt. Thuộ c phầ n sau hết, chấ m dứ t: nhữ ng ngà y cuố i cù ng củ a đờ i sinh viên bứ c thư cuố i
    cù ng củ a anh ấ y.
    cuộ i
    - 1 dt. Thứ sỏ i lớ n: Rả i cuộ i trên lố i.
    - 2 dt. 1. Ngườ i ngồ i gố c đa trên mặ t tră ng theo truyền thuyết: Bự c mình theo Cuộ i tớ i cung
    mâ y (HXHương) 2. Kẻ hay nó i dố i trong chuyện cổ tích: Nó i dố i như Cuộ i. // trgt. Nhả m nhí;
    Dố i trá ; Khô ng đú ng sự thậ t: Nó hay nó i cuộ i, tin sao đượ c.
    cuỗ m
    - đg. (thgt.). Chiếm lấ y và mang đi mấ t mộ t cá ch nhanh chó ng. Trộ m cuỗ m hết đồ đạ c. Con
    mèo cuỗ m miếng thịt.
    cuồ n cuộ n
    - đgt. Nổ i lên thà nh từ ng cuộ n, từ ng lớ p tiếp theo nhau: Só ng cuồ n cuộ n Khó i bố c lên cuồ n
    cuộ n Cá nh tay cuồ n cuộ n nhữ ng bắ p thịt Dò ng ngườ i cuồ n cuộ n đổ về trung tâ m thà nh phố .
    cuố n
    - 1 dt. 1. Quyển sá ch; Quyển sổ : Cuố n tiểu thuyết 2. Từ ng đơn vị tá c phẩ m in ra: Từ điển in
    mộ t vạ n cuố n 3. Câ y hà ng quấ n quanh mộ t cá i trụ c: Gấ m trâ m cuố n, bạ c nghìn câ n, tạ lò ng
    dễ xứ ng, bá o ân gọ i là (K).
    - 2 dt. Mó n ă n gồ m bú n, thịt lợ n, tô m, bỗ ng rượ u cuộ n lạ i trong mộ t lá rau diếp: Chủ nhậ t
    mờ i bạ n đến ăn cuố n.
    - 3 đgt. Là m gọ n lạ i bằ ng cá ch cuộ n trò n: Cuố n chiếu; Cuố n mà nh mà nh; Cuố n buồ m lên.
    - 4 đgt. Lô i kéo đi nhanh và mạ nh: Gió lạ nh cuố n nhanh nhữ ng đá m mâ y xá m (NgĐThi).
    - 5 đgt. Thu hú t và o: Bà i nó i chuyện đã cuố n đượ c tâ m trí ngườ i nghe.
    - 6 tt, trgt. Có hình cung vò ng trò n ở phía trên: Cử a cuố n; Xâ y cuố n cử a tò vò .
    cuố n gó i
    - đg. (kng.). Thu nhặ t mọ i thứ để rờ i bỏ hẳ n ra đi (hà m ý khinh). Khô ng lừ a ai đượ c, phả i
    lặ ng lẽ cuố n gó i chuồ n thẳ ng.
    cuộ n
    - I. đgt. 1. Thu thậ t nhỏ vậ t có hình tấ m hoặ c hình sợ i bằ ng cá ch lă n hoặ c quấ n trên vậ t ấ y:
    cuộ n mà nh lên cuộ n sợ i cuộ n dâ y thép. 2. Thu mình lạ i theo vò ng trò n: nằ m cuộ n trò n Con
    rắ n cuộ n mình trong bụ i câ y. 3. Chuyển độ ng dồ n dậ p, từ ng lớ p tiếp theo nhau: Khó i cuộ n
    lên mù mịt bắ p thịt cuộ n lên. II. dt. 1. Từ ng đơn vị vậ t hình tấ m, hình sợ i đã đượ c cuộ n lạ i:
    cuộ n vả i cuộ n chỉ Mỗ i cuộ n len chừ ng 1 lạ ng.2. Từ ng lớ p củ a vậ t đang bố c lên dồ n dậ p: Khó i
    bố c lên từ ng cuộ n.
    cuồ ng
    - tt. 1. Như điên dạ i: Dạ o nà y, ô ng ta đã phá t cuồ ng 2. Khô ng bình tĩnh: Là m gì mà cuồ ng lên
    thế?.
    cuồ ng nhiệt
    - t. Sô i nổ i mã nh liệt đến mứ c khô ng cò n chế ngự đượ c tình cả m. Sự hă ng say cuồ ng nhiệt.
    Yêu mộ t cá ch cuồ ng nhiệt.
    cuồ ng tín
    - đgt. Tin theo mộ t cá ch mù quá ng: nhữ ng kẻ cuồ ng tín tin tưở ng nhưng khô ng cuồ ng tín.
    cuố ng
    - 1 dt. 1. Bộ phậ n củ a lá , hoa, quả dính và o vớ i cà nh câ y: Chặ t quả mít, chặ t cả cuố ng 2. Bộ
    phậ n củ a mộ t cơ quan nố i vớ i cơ thể: Cuố ng phổ i; Cuố ng rố n 3. Phầ n gố c củ a phiếu, vé, biên
    lai giữ lạ i để đố i chiếu, sau khi đã xé phiếu, vé, biên lai đi: Cò n cuố ng vé để là m bằ ng.
    cuố ng cuồ ng
    - t. Cuố ng đến mứ c có nhữ ng cử chỉ vộ i và ng, rố i rít, thườ ng do quá lo. Lo cuố ng cuồ ng. Chạ y
    cuố ng chạ y cuồ ng.
    cú p
    - 1 (F. coupe) dt. 1. Đồ mĩ nghệ, thườ ng có dá ng hình chiếc cố c có châ n, tượ ng trưng cho
    chứ c vô địch trong thi đấ u thể thao: Cú p và ng luâ n lưu giao cho độ i vô địch giữ . 2. Giả i
    thưở ng tặ ng cho độ i vô địch trong thi đấ u thể thao: tranh cú p bó ng đá thế giớ i. 3. Cá i cố c có
    châ n: cú p sâ m banh. 4. Cá ch cắ t may: bộ quầ n á o nà y trô ng cú p thậ t tinh khéo.
    - 2 (A. cub) dt. Xe má y Nhậ t: mớ i mua chiếc cú p đờ i mớ i.
    - 3 đgt. kết hợ p hạ n chế (vớ i đuô i) Gậ p xuố ng và quặ p và o: Chó cú p đuô i chạ y.
    - 4 (couper) đgt. 1. Cắ t (tó c): cú p tó c cú p đầ u. 2. Cắ t điện: cú p điện. 3. Cắ t lương, khô ng trả
    cô ng: cú p lương cú p cô ng thợ .
    cụ p
    - đgt. Gậ p lạ i: Cụ p ô; Cụ p dù .
    cú t
    - 1 d. (id.). Như cun cú t1.
    - 2 d. (id.). Như cun cú t2.
    - 3 d. 1 Đồ đự ng giố ng hình cá i chai nhỏ , thườ ng dù ng để đự ng rượ u hoặ c dù ng để đong
    lườ ng. 2 Đơn vị đong lườ ng dâ n gian, bằ ng khoả ng 1/4 hoặ c 1/8 lít. Mua hai cú t rượ u.
    - 4 đg. Rờ i khỏ i nơi nà o đó vì bắ t buộ c, vì bị xua đuổ i (hà m ý khinh). Cú t đi nơi khá c.
    cụ t
    - tt. 1. Thiếu hẳ n mộ t phía đầ u mú t: câ y tre cụ t ngọ n.2. Bị tắ c, khô ng thô ng ra đượ c: phố cụ t
    đườ ng cụ t và o ngõ cụ t. 3. Bị mấ t phầ n lớ n, khô ng cò n nguyên như ban đầ u: bị cụ t vố n.
    cụ t hứ ng
    - tt. Mấ t vui mộ t cá ch độ t ngộ t khi đang vui thích hoặ c đang có nhiều hi vọ ng: Anh em
    đương vui đù a, bỗ ng có ngườ i đến bá o mộ t tin buồ n, mọ i ngườ i đều cụ t hứ ng.
    cư
    - đgt. ở: Có an cư mớ i lậ p đượ c nghiệp.
    cư dâ n
    - d. Ngườ i dâ n thườ ng trú trong mộ t vù ng, mộ t địa bà n cụ thể. Đả o có và i nghìn cư dâ n.
    Nhữ ng cư dâ n là m nghề cá .
    cư xử
    - đgt. Đố i xử vớ i nhau trong đờ i số ng hà ng ngà y: cư xử vớ i mọ i ngườ i rấ t đú ng mự c.
    cử
    - 1 dt. Cử nhâ n nó i tắ t: Thờ i xưa, ô ng tú , ô ng cử đượ c coi trọ ng.
    - 2 đgt. 1. Chỉ định là m mộ t việc gì: Chính quyền từ xã đến Chính phủ trung ương do dâ n cử
    ra (HCM) 2. Nêu lên là m dẫ n chứ ng: Cử ra mộ t số thí dụ 3. Cấ t lên tiếng nhạ c mộ t cá ch trang
    nghiêm: Cử quố c thiều 4. Nhấ c lên cao: Cử tạ .
    cử hà nh
    - đg. Tiến hà nh mộ t cá ch trang nghiêm. Tang lễ đượ c cử hà nh trọ ng thể.
    cử nhâ n
    - dt. Họ c vị đượ c cô ng nhậ n khi thi đỗ kì thi hương thờ i phong kiến, trên tú tà i: đỗ cử nhâ n.
    2. Họ c vị đượ c cô ng nhậ n khi tố t nghiệp đạ i họ c ở mộ t số nướ c: cử nhâ n luậ t. 3. Ngườ i đạ t
    họ c vị cử nhâ n: Có mặ t trong buổ i sinh hoạ t khoa họ c gồ m nhiều cử nhâ n, thạ c sĩ, tiến sĩ.
    cử tri
    - dt. Ngườ i cô ng dâ n đi bỏ phiếu bầ u đạ i biểu củ a mình: Đô ng đả o cử tri củ a phườ ng đi bầ u
    đạ i biểu Quố c hộ i.
    cữ
    - I d. 1 Khoả ng dù ng là m chuẩ n. Că ng dâ y là m cữ . Cấ y đú ng cữ . 2 (chm.). Thướ c mẫ u. 3
    (kng.). Khoả ng thờ i gian xả y ra mộ t hiện tượ ng thờ i tiết trong mỗ i đợ t. Sau cữ mưa, tiếp
    luô n cữ nắ ng. Cữ rét cuố i nă m. 4 (kng.). Khoả ng thờ i gian ướ c chừ ng; dạ o. Cữ trờ i sang thu,
    mưa nắ ng thấ t thườ ng. Cữ nà y nă m ngoá i. 5 Thờ i kì kiêng khem củ a ngườ i đẻ và củ a trẻ
    mớ i sinh, theo y họ c dâ n gian cổ truyền. Đẻ đã đầ y cữ . Cò n trong cữ .
    - II đg. (ph.). Kiêng. ăn mỡ .
    cứ
    - 1 I. đgt. Dự a và o để hà nh độ ng hoặ c giả i quyết việc gì: Cứ đú ng giờ quy định là hà nh độ ng
    cứ phép nướ c mà trị. II. dt. Că n cứ cá ch mạ ng, că n cứ để tiến hà nh cuộ c chiến đấ u: rú t quâ n
    về cứ . III. pht. Dứ t khoá t, bấ t chấ p điều kiện gì: Dù thế nà o thì chú ng tô i cứ là m cứ nó i trắ ng
    ra. IV. trt. Ngỡ là , tưở ng như: Nó nó i cứ như thậ t Nó là m cứ như khô ng.
    cứ điểm
    - dt. (cứ : dự a và o; điểm: nơi) Vị trí quâ n sự có cô ng sự vữ ng chắ c, dù ng là m chỗ dự a cho cá c
    vị trí khá c: Tiêu diệt toà n bộ tậ p đoà n cứ điểm bằ ng nhữ ng trậ n cô ng kiên kế tiếp
    (VNgGiá p).
    cự
    - đg. 1 (id.). Chố ng lạ i bằ ng sứ c lự c. Sứ c yếu, cự khô ng nổ i. 2 (kng.). Bả o thẳ ng cho biết là
    khô ng hà i lò ng, bằ ng nhữ ng lờ i gay gắ t. Cự cho mộ t mẻ.
    cự tuyệt
    - đgt. Từ chố i dứ t khoá t: cự tuyệt mọ i yêu cầ u khô ng thể cự tuyệt đượ c mã i.
    cưa
    - dt. Dụ ng cụ bằ ng thép có ră ng nhọ n và sắ c, dù ng để xẻ gỗ , xẻ kim loạ i: Sớ m rử a cưa, trưa
    mà i đụ c (tng). // đgt. 1. Cắ t, xẻ bằ ng cưa: Cưa đứ t, đụ c suố t (tng) 2. Tá n gá i (thtụ c): Nó định
    cưa cô ta, nhưng bị cô ấy chế giễu.
    cử a
    - d. 1 Khoả ng trố ng đượ c chừ a là m lố i ra và o củ a mộ t nơi đã đượ c ngă n kín, thườ ng lắ p bộ
    phậ n đó ng, mở . Gõ cử a. Cử a đó ng then cà i. Cử a chuồ ng gà . 2 Chỗ ra và o, chỗ thô ng tự nhiên
    vớ i bên ngoà i. Lấ p cử a hang. Cử a sô ng*. Ra khỏ i cử a rừ ng. 3 Nơi có quan hệ tiếp xú c vớ i bên
    ngoà i, trong quan hệ vớ i ngườ i có việc cầ n phả i đến. Chạ y chọ t hết cử a nọ đến cử a kia. Cử a
    cô ng*.
    cử a ải
    - dt. Nơi giá p giớ i giữ a hai nướ c, có xâ y cử a, trạ m gá c và có quâ n độ i trấ n giữ : đem binh qua
    cử a ả i.
    cử a hà ng
    - dt. Nơi bá n hà ng: Cử a hà ng buô n bá n cho may (K); Cử a hà ng mậ u dịch.
    cử a mình
    - d. Phầ n ngoà i củ a bộ phậ n sinh dụ c nữ .
    cử a sổ
    - dt. Cử a ở trên lưng chừ ng tườ ng vá ch để cho thoá ng khí và có á nh sá ng: Bà n họ c kê sá t
    cử a sổ .
    cứ a
    - đgt. Cắ t bằ ng cá ch đưa đi đưa lạ i nhiều lầ n mộ t con dao khô ng đượ c sắ c: Cứ a mã i mà
    khô ng đứ t đượ c cá i chã o.
    cự a
    - 1 d. Mấ u sừ ng mọ c ở phía sau cẳ ng gà trố ng hay cẳ ng mộ t và i loà i chim khá c, dù ng để tự
    vệ và tiến cô ng.
    - 2 đg. 1 Cử độ ng mộ t ít, từ trạ ng thá i khô ng độ ng đậ y. Em bé cự a mình thứ c giấ c. Ngồ i yên,
    khô ng đượ c cự a! 2 (kng.; thườ ng dù ng trong câ u có ý phủ định). Xoay xở để thoá t khỏ i mộ t
    trạ ng thá i khô ng hay. Chứ ng cớ rà nh rà nh, hết đườ ng cự a.
    cự c
    - 1 I. dt. 1. Đầ u mú t, điểm ở đầ u cù ng: hai cự c đố i lậ p Cà Mau, cự c nam củ a Tổ quố c. 2. Đầ u
    nố i, qua đó dò ng điện đượ c dẫ n và o mộ t má y thu điện mộ t chiều (á c-quy, bình điện phâ n...),
    mộ t đèn điện tử , bá n dẫ n (đèn hai cự c, ba cự c...) hoặ c đầ u nố i từ đó dò ng điện đượ c lấ y ra
    từ mộ t má y phá t điện mộ t chiều: cự c dương. 3. Điểm mà ở đó trụ c tưở ng tượ ng củ a Trá i
    Đấ t xuyên qua mặ t đấ t: khí hậ u vù ng cự c. II. pht. ở mứ c độ tộ t cù ng, khô ng thể hơn đượ c
    nữ a: đẹp cự c há t hay cự c.
    - 2 tt. Phả i chịu đự ng rấ t vấ t vả và khổ tâ m đến mứ c tưở ng như khô ng thể hơn đượ c nữ a:
    Cuộ c số ng đỡ cự c chú t ít Con hư cự c lò ng cha mẹ.
    cự c điểm
    - d. (thườ ng dù ng sau đến). Điểm cao nhấ t, mứ c cao nhấ t củ a mộ t trạ ng thá i; như cự c độ
    (ng. I). Că m phẫ n đến cự c điểm.
    cự c hình
    - dt. 1. Hình phạ t nặ ng nhấ t, là m cho phả i chịu mọ i sự đau đớ n và nhụ c nhã . 2. Cá ch, thủ
    đoạ n là m cho đau đớ n hoặ c că ng thẳ ng kéo dà i: Bắ t là m như vậ y là mộ t cự c hình.
    cưng
    - đgt. Nuô ng chiều: Mẹ cưng con. // dt. Trẻ đượ c yêu chuộ ng (thtụ c): Cưng củ a mẹ đâ y.
    cứ ng
    - t. 1 Có khả nă ng chịu đự ng tá c dụ ng củ a lự c cơ họ c mà khô ng bị biến dạ ng. Cứ ng như thép.
    Thanh tre cứ ng quá , khô ng uố n cong đượ c. 2 Có khả nă ng chịu tá c độ ng bấ t lợ i từ bên ngoà i
    mà vẫ n giữ nguyên trạ ng thá i, tính chấ t, khô ng yếu đi. Lú a đã cứ ng câ y. Có cứ ng mớ i đứ ng
    đầ u gió (tng.). Lí lẽ rấ t cứ ng. 3 (kng.). Có đượ c trình độ , mứ c độ khá so vớ i yêu cầ u. Họ c lự c
    và o loạ i cứ ng. Mộ t câ n hai lạ ng cứ ng. 4 (kng.). Có số lượ ng, mứ c độ coi là hơi cao so vớ i mứ c
    thườ ng. Tuổ i đã cứ ng mà chưa lấ y chồ ng. Giá ấ y cứ ng quá , khô ng mua đượ c. 5 (thườ ng
    dù ng phụ sau t., đg.). Ở và o tình trạ ng mấ t khả nă ng biến dạ ng, cử độ ng, vậ n độ ng. Quai hà m
    cứ ng lạ i, khô ng nó i đượ c. Châ n tay tê cứ ng. Buộ c chặ t cứ ng. Chịu cứ ng, khô ng cã i và o đâ u
    đượ c. 6 Thiếu sự mềm mạ i trong cử độ ng, độ ng tá c. Độ ng tá c cò n cứ ng. Châ n tay cứ ng như
    que củ i (kng.). 7 Thiếu sự linh hoạ t trong cá ch đố i xử , ứ ng phó , chỉ biết mộ t mự c theo
    nguyên tắ c, khô ng thay đổ i cho phù hợ p vớ i yêu cầ u khá ch quan. Cá ch giả i quyết hơi cứ ng.
    Thá i độ cứ ng quá . 8 (Thứ c ă n) có vị mặ n quá yêu cầ u củ a khẩ u vị, khô ng dịu. Nướ c mắ m
    cứ ng. 9 (chm.). (Nướ c) có chứ a tương đố i nhiều muố i calcium và magnesium, giặ t vớ i xà
    phò ng ra ít bọ t, đun sô i sinh nhiều cặ n trong đá y ấ m. 10 (ph.). Rắ n. Cứ ng như đá .
    cứ ng cỏ i
    - tt. Có sứ c mạ nh và ý chí vữ ng và ng để khô ng sợ khi bị đe doạ , khuấ t phụ c, cho dù có thể
    yếu hơn hoặ c bấ t lợ i hơn: thá i độ cứ ng cỏ i cứ ng cỏ i trướ c thử thá ch gian nan Câ u trả lờ i
    cứ ng cỏ i.
    cướ c
    - 1 dt. 1. Loà i sâ u nhả ra mộ t thứ tơ: Con cướ c số ng trên câ y 2. Tơ do con cướ c nhả ra: Dù ng
    cướ c là m dâ y cầ n câ u.
    - 2 dt. Hiện tượ ng ngó n tay ngó n châ n sưng đỏ và ngứ a: Mù a rét, tay phá t cướ c.
    - 3 dt. Tiền chi phí cho việc vậ n tả i hà ng hoá : Hà ng đã trừ cướ c rồ i.
    cướ c phí
    - d. Chi phí phả i trả cho cô ng chuyên chở hà ng hoá , hà nh lí. Cướ c phí hà ng hoá . Đượ c miễn
    cướ c phí.
    cườ i
    - đgt. 1. Tỏ rõ sự vui vẻ, thích thú bằ ng việc cử độ ng mô i hoặ c miệng và có thể phá t ra thà nh
    tiếng: cườ i thích thú vô duyên chưa nó i đã cườ i (tng.). 2. Tỏ sự chê bai bằ ng lờ i có kèm theo
    tiếng cườ i hoặ c gâ y cườ i: sợ ngườ i ta cườ i cho Cườ i ngườ i chớ vộ i cườ i lâ u, Cườ i ngườ i
    hô m trướ c hô m sau ngườ i cườ i (cd.). 3. Đầ y quá mứ c, là m kênh nắ p đậ y lên: cơm cườ i
    ngườ i no (tng.).
    cườ i chê
    - đgt. Chê nhữ ng điều xấ u xa: Đừ ng để thiên hạ cườ i chê.
    cườ i gượ ng
    - đgt. Cườ i gắ ng gượ ng để che giấ u điều khô ng vui, khô ng vừ a ý hoặ c vì ngượ ng ngù ng.
    cườ i tình
    - đgt. Cườ i mộ t cá ch duyên dá ng để tỏ cả m tình vớ i ai: Nhìn thấ y cô ta là anh ấ y cườ i tình.
    cướ i
    - đg. Là m lễ chính thứ c lấ y nhau thà nh vợ chồ ng. Mừ ng bạ n cướ i vợ . Cướ i vợ cho con. Chồ ng
    chưa cướ i*. Dự đá m cướ i. Ăn cướ i.
    cườ m
    - 1 dt. 1. Hạ t nhỏ và trò n bằ ng thuỷ tinh, đá , bộ t... có mà u sắ c đẹp, xâ u thà nh chuỗ i để là m đồ
    trang sứ c hoặ c trang trí: cổ tay đeo cườ m. 2. Vò ng lô ng lố m đố m trô ng giố ng như vò ng
    chuỗ i cườ m quanh cổ chim: cu gá y có cườ m.
    - 2 đgt. Là m bó ng đồ sơn mà i, đồ trang sứ c bằ ng và ng, bạ c.
    cương
    - 2 tt. Tỏ ra bố i rố i vì quá sợ , quá lo hoặ c quá mừ ng: Đá nh vỡ cá i cố c, thấ y bố về nó cuố ng
    lên. // trgt. Rố i rít: Giụ c cuố ng lên.
    - cuố ng cà kê tt. Vộ i và ng, rố i rít và lú ng tú ng (thtụ c): Chưa đến giờ , việc gì mà cuố ng cà kê
    lên thế?.
    - cuố ng cuồ ng tt, trgt. Rố i rít, vộ i và ng vì sợ , vì lo: Đã đến giờ đâ u mà cuố ng cuồ ng lên thế?
    Chạ y cuố ng cuồ ng.
    - cuố ng họ ng dt. Phầ n đầ u củ a khí quả n ở phía trong cổ : Viêm cuố ng họ ng.
    - cuố ng lưu dt. Phầ n giữ lạ i sau khi đã xé tờ séc: Kế toá n viên phả i giữ cẩ n thậ n cá c cuố ng
    lưu.
    - cuố ng phổ í dt. Phầ n nố i khí quả n vớ i phổ i: Ho vì viêm cuố ng phổ i.
    cương lĩnh
    - d. Tổ ng thể nhữ ng điểm chủ yếu về mụ c đích, đườ ng lố i, nhiệm vụ cơ bả n củ a mộ t tổ chứ c
    chính trị, mộ t chính đả ng trong mộ t giai đoạ n lịch sử .
    cương quyết
    - tt. Có ý chí vữ ng và ng, khô ng bị lung lay thay đổ i trướ c mọ i tá c độ ng bên ngoà i: hà nh độ ng
    cương quyết, dứ t khoá t.
    cương trự c
    - tt. (H. cương: cứ ng rắ n; trự c: thẳ ng) Cứ ng cỏ i và ngay thẳ ng: Nhữ ng lờ i nó i cương trự c.
    cườ ng
    - t. 1 (cũ ; dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Mạ nh. Dâ n cườ ng nướ c thịnh. 2 (Thuỷ triều)
    đang dâ ng cao. Con nướ c cườ ng.
    cườ ng đạ o
    - dt. Kẻ cướ p hung á c.
    cườ ng độ
    - dt. (H. độ : mứ c độ ) Độ mạ nh: Cườ ng độ dò ng điện.
    cườ ng quố c
    - d. Nướ c lớ n mạ nh có vai trò và ả nh hưở ng quan trọ ng trong quan hệ quố c tế.
    cườ ng trá ng
    - tt. Khoẻ mạ nh, sung sứ c, dồ i dà o sứ c lự c: thâ n thể cườ ng trá ng.
    cưỡ ng
    - 1 dt. Chim sá o sậ u: Mộ t con cưỡ ng mắ c và o lướ i củ a anh ta.
    - 2 đgt. Chố ng lạ i: Con cưỡ ng cha mẹ tră m đườ ng con hư (cd); Buồ n ngủ tưở ng khô ng cò n
    cưỡ ng nổ i (NgVBổ ng).
    cưỡ ng bứ c
    - đg. Bắ t buộ c phả i là m, dù khô ng muố n cũ ng khô ng đượ c. Bị cưỡ ng bứ c đi lính. Dù ng lao
    độ ng cưỡ ng bứ c để cả i tạ o nhữ ng phầ n tử lưu manh.
    cưỡ ng dâ m
    - đgt. Cưỡ ng ép ngườ i phụ nữ phả i cho thoả mã n tình dụ c: tộ i cưỡ ng dâ m.
    cưỡ ng đoạ t
    - đgt. (H. đoạ t: cướ p lấ y) Chiếm lấ y bằ ng sứ c mạ nh: Cưỡ ng đoạ t củ a cả i củ a nhâ n dâ n.
    cướ p
    - I đg. 1 Lấ y củ a ngườ i khá c bằ ng vũ lự c (nó i về củ a cả i hoặ c nó i chung cá i quý giá ). Giết
    ngườ i, cướ p củ a. Cướ p cô ng. Kẻ cướ p*. Khở i nghĩa cướ p chính quyền. 2 Tranh lấ y mộ t cá ch
    trắ ng trợ n, dự a và o mộ t thế hơn nà o đó . Chiếc xe cướ p đườ ng. Cướ p lờ i (nó i tranh khi
    ngườ i khá c cò n chưa nó i hết). 3 Tá c độ ng tai hạ i là m cho ngườ i ta bỗ ng nhiên mấ t đi cá i rấ t
    quý giá . Trậ n lụ t cướ p hết mù a mà ng. Bệnh hiểm nghèo đã cướ p đi mộ t đứ a con. 4 (kng.).
    Nắ m ngay lấ y (thờ i cơ), khô ng để mấ t đi; già nh lấ y. Cướ p thờ i cơ.
    - II d. (kng.). Kẻ . Bọ n cướ p biển.
    cứ t
    - dt. Phâ n củ a ngườ i hay độ ng vậ t.
    cứ t đá i
    - dt. Cứ t và nướ c đá i (thtụ c): Ngườ i mẹ khô ng sợ cứ t đá i củ a con.
    cứ t rá y
    - dt. Chấ t bẩ n đó ng thà nh vả y trong tai (thtụ c): Lấ y cứ t rá y.
    cưu
    - đgt. cổ Mang, đèo bò ng: Cưu lò ng nhũ tử là m thơ dạ i, Ca khú c Thương-lang biết trọ c thanh
    (Quố c âm thi tậ p).
    cưu mang
    - đgt. 1. Giú p đỡ trong lú c gặ p khó khă n: Tô i đã từ ng đượ c đồ ng bà o cưu mang trong nhữ ng
    ngà y đen tố i (VNgGiá p) 2. Mang thai trong bụ ng: Nặ ng nề chín thá ng cưu mang (tng).
    cừ u
    - 1 d. 1 Thú có guố c cù ng họ vớ i dê, nuô i để ă n thịt và lấ y lô ng là m len. Á o lô ng cừ u. Hiền
    như con cừ u non. 2 Dụ ng cụ thể thao là m bằ ng gỗ , trô ng tự a như hình con cừ u, thườ ng
    dù ng để tậ p nhả y. Nhả y giạ ng châ n qua cừ u. Nhả y cừ u.
    - 2 d. (cũ ; id.). Mố i thù hằ n. Gâ y oá n, gâ y cừ u.
    cừ u địch
    - dt. Thù địch: nặ ng lò ng cừ u địch phá bỏ sự cừ u địch.
    cừ u hậ n
    - đgt. Că m thù và oá n giậ n: Từ lâ u hai dâ n tộ c ấ y vẫ n cừ u hậ n nhau.
    cử u
    - d. Cử u phẩ m (gọ i tắ t).
    cử u chương
    - Nh. Bả n cử u chương.
    cử u tuyền
    - (H. cử u: chín; tuyền: suố i) Như Cử u nguyên: Trên tam bả o, dướ i cử u tuyền, tìm đâ u thì
    cũ ng biết tin rõ rà ng (K).
    cứ u
    - 1 đg. Là m cho thoá t khỏ i mố i đe doạ sự an toà n, sự số ng cò n. Đá nh giặ c cứ u nướ c. Trị bệnh
    cứ u ngườ i. Cứ u nguy. Cứ u số ng. Cứ u đó i.
    - 2 đg. Chữ a bệnh bằ ng cá ch đố t nó ng cá c huyệt trên da, theo đô ng y.
    cứ u cá nh
    - dt. Mụ c đích cuố i cù ng: nghệ thuậ t là phương tiện khô ng phả i là cứ u cá nh.
    cứ u tinh
    - dt. (H. cứ u: là m thoá t khỏ i; tinh: sao) Ngườ i cứ u ngườ i khá c ra khỏ i cả nh nguy nan: Hồ
    Chủ tịch là vị cứ u tinh củ a dâ n tộ c ta.
    cứ u trợ
    - đg. Cứ u giú p.
    cứ u xét
    - đgt. Nghiên cứ u, xem xét để giả i quyết cho đú ng, cho thoả đá ng: cứ u xét từ ng trườ ng hợ p.
    cự u
    - tt. 1. Cũ ; Lâ u nă m: Lí cự u 2. Nó i ngườ i đã từ ng là m mộ t chứ c vụ : Cự u bộ trưở ng.
    cự u chiến binh
    - d. Ngườ i đã từ ng tham gia quâ n độ i, lự c lượ ng vũ trang trong mộ t cuộ c chiến tranh. Hộ i
    cự u chiến binh.
    cự u thờ i
    - dt. (H. thờ i: lú c) Thờ i trướ c: Nhữ ng truyền thố ng đẹp từ cự u thờ i để lạ i. // tt. Cũ rồ i:
    Nhữ ng tư tưở ng cự u thờ i.
    cự u trà o
    - d. (dù ng phụ sau d., trong mộ t số tổ hợ p). 1 Triều đạ i trướ c. Quan cự u trà o. 2 (kng.). Lớ p
    cũ , lâ u nă m. Cá n bộ cỡ cự u trà o.
    cự u truyền
    - tt. (H. truyền: để lạ i về sau) Do thờ i trướ c để lạ i: Phong tụ c cự u truyền.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    D (1)

    da
    - 1 d. 1 Lớ p mô bọ c ngoà i cơ thể ngườ i và mộ t số độ ng vậ t. Mà u da. Da mịn mà ng. Da bủ ng.
    2 Da mộ t số độ ng vậ t đã thuộ c. Cặ p da. Thắ t lưng da. 3 (kết hợ p hạ n chế). Mặ t ngoà i củ a mộ t
    số vậ t, như quả , câ y, v.v. Da cam sà nh sầ n sù i.
    - 2 d. (ph.). (Câ y) đa.
    - deca-, viết tắ t.
    da cam
    - dt. Mà u và ng tự a như mà u vỏ quả cam lú c chín: á o mà u da cam.
    da dẻ
    - dt. Da ngườ i nó i về mặ t bề ngoà i nhìn thấ y: Dạ o nà y ô ng cụ da dẻ hồ ng hà o.
    da diết
    - t. (Tình cả m) thấ m thía và day dứ t khô ng nguô i. Nỗ i buồ n da diết. Nhớ da diết.
    da lá ng
    - dt. Da thuộ c, đượ c mà i và phết mộ t hợ p chấ t hữ u cơ là m cho bó ng lá ng ở mặ t ngoà ị
    da liễu
    - dt. Ngà nh y họ c chữ a bệnh ngoà i da và bệnh hoa liễu: Chủ nhiệm khoa Da liễu.
    da mồ i
    - d. Da ngườ i già lố m đố m nhữ ng chấ m mà u nâ u nhạ t như mai con đồ i mồ i. Tó c bạ c da mồ i
    (tả ngườ i già nua).
    da thuộ c
    - dt. Da sú c vậ t đã ngâ m tẩ m hó a chấ t, đã chế biến thà nh tấ m nguyên liệu để là m cá c đồ
    dù ng: thu mua da trâ u bò để là m da thuộ c.
    dã
    - đgt. Là m cho mấ t hiệu quả , hết tá c dụ ng: Dã rượ u; Dã độ c.
    dã cầ m
    - dt. (dã : đồ ng nộ i; cầ m: chim) Chim ở đồ ng nộ i; Chim rừ ng: Vịt trờ i là mộ t loà i đã cầ m.
    dã chiến
    - I đg. (dù ng phụ sau mộ t số d.). Đá nh nhau khô ng có chiến tuyến nhấ t định, chủ yếu là đá nh
    vậ n độ ng trên địa bà n ngoà i thà nh phố . Bộ độ i dã chiến.
    - II t. (dù ng phụ sau mộ t số d.). Chuyên phụ c vụ cho quâ n độ i , khô ng ở cố định mộ t chỗ .
    Bệnh viện dã chiến. Cô ng sự dã chiến.
    dã dượ i
    - tt. Rã rượ i: Toà n thâ n mỏ i mệt dã dượ ị
    dã man
    - tt. (H. dã : khô ng vă n minh; man: chưa khai hoá ) 1. ở trạ ng thá i chưa đượ c khai hoá : Cò n
    chưa hết thó i dã man, ngườ i cò n là giố ng sà i lang vớ i ngườ i (Tú -mỡ ) 2. Độ c á c: Bọ n quâ n
    xâ m lượ c dã man.
    dã tâ m
    - d. Lò ng dạ hiểm độ c mưu việc lợ i mình hạ i ngườ i. Dã tâ m xâ m lượ c.
    dã thú
    - dt. Thú số ng ở rừ ng: Họ số ng chẳ ng khá c gì dã thú .
    dã trà ng
    - dt. Loà i cá y nhỏ hay vê cá t thà nh nhữ ng viên trò n ở bã i biển: Dã trà ng xe cá t bể Đô ng,
    nhọ c nhằ n mà chẳ ng nên cô ng cá n gì (cd).
    dạ
    - 1 d. 1 (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Bụ ng con ngườ i, về mặ t chứ c nă ng là m nơi
    chứ a và là m tiêu hoá thứ c ă n, hoặ c chứ a thai. No dạ . Ngườ i yếu dạ . Bụ ng mang dạ chử a. 2
    Bụ ng con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a khả nă ng nhậ n thứ c và ghi nhớ . Sá ng dạ *. Ghi và o
    trong dạ . 3 Bụ ng con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a tình cả m, thá i độ chủ đạ o và kín đá o đố i
    vớ i ngườ i, vớ i việc. Mặ t ngườ i dạ thú . Thay lò ng đổ i dạ . Thuyền ơi, có nhớ bến chă ng? Bến
    thì mộ t dạ khă ng khă ng đợ i thuyền (cd.).
    - 2 d. Hà ng dệt dà y bằ ng lô ng cừ u, có thể pha thêm loạ i sợ i khá c, trên mặ t có tuyết. Quầ n á o
    dạ . Chă n dạ .
    - 3 I c. 1 Tiếng dù ng để đá p lạ i lờ i gọ i hoặ c để mở đầ u câ u nó i mộ t cá ch lễ phép. (- Nam ơi!) -
    Dạ ! Dạ , thưa bá c, mẹ chá u đi vắ ng. 2 (ph.). Vâ ng. (- Con ở nhà nhé!) - Dạ .
    - II đg. Đá p lạ i lờ i gọ i bằ ng tiếng "". Dạ mộ t tiếng thậ t dà i. Gọ i dạ , bả o vâ ng.
    dạ dà y
    - dt. Bộ phậ n củ a ố ng tiêu hó a ở độ ng vậ t có xương số ng, hình tú i, dà y, nằ m giữ a thự c quả n
    và tá trà ng, nhậ n và chứ a thứ c ă n trong thờ i gian nhấ t định, co bó p xá o trộ n thứ c ă n.
    dạ hộ i
    - dt. (H. dạ : đêm; hộ i: họ p) Cuộ c liên hoan tổ chứ c và o ban đêm: Cô ng đoà n tổ chứ c mộ t
    cuộ c dạ hộ i.
    dạ quang
    - t. (kết hợ p hạ n chế). Sá ng xanh lên trong bó ng tố i. Đồ ng hồ dạ quang (có dá t chấ t dạ quang
    và o kim và chữ số , để có thể xem giờ trong bó ng tố i).
    dạ vũ
    - dt. (H. dạ : đêm; vũ : mưa) Mưa đêm: Lầ u đã i nguyệt, đứ ng ngồ i, dạ vũ , gá c thừ a lương, thứ c
    ngủ , thu phong (CgO).
    dạ yến
    - d. (cũ ; id.). Tiệc tổ chứ c và o ban đêm.
    dai
    - tt. 1. Bền và dẻo, khó là m cho đứ t, cho rờ i ra từ ng mả nh: thịt trâ u già dai quá . 2. Bền, lâ u,
    mã i khô ng thô i, khô ng đứ t ra đượ c: dai sứ c nó i daị
    dai dẳ ng
    - tt. Kéo dà i mã i: Trậ n số t dai dẳ ng mấ t gầ n mộ t tuầ n lễ (NgĐThi). // trgt. Khô ng dứ t: Ô m
    dai dẳ ng mã i.
    dà i
    - t. 1 Có khoả ng cá ch bao nhiêu đó từ đầ u nà y đến đầ u kia, theo chiều có kích thướ c lớ n nhấ t
    (gọ i là chiều dà i) củ a vậ t. Tấ m vả i dà i 25 mét. Đo chiều dà i. 2 Có chiều dà i lớ n hơn mứ c bình
    thườ ng hoặ c lớ n hơn so vớ i nhữ ng vậ t khá c. Đô i đũ a dà i. Á o may dà i quá . Đườ ng dà i. Nă m
    ngó n tay có ngó n dà i ngó n ngắ n (tng.). 3 (id.). (Hiện tượ ng) chiếm khoả ng thờ i gian bao
    nhiêu đó từ lú c bắ t đầ u cho đến lú c kết thú c. Mộ t ngà y đêm dà i 24 tiếng đồ ng hồ . 4 (Hiện
    tượ ng, sự việc) chiếm nhiều thờ i gian hơn mứ c bình thườ ng hoặ c hơn nhữ ng hiện tượ ng,
    sự việc khá c. Đêm dà i. Đợ t rét kéo dà i. Nó i dà i lờ i. Kế hoạ ch dà i hạ n. 5 (kng.; dù ng sau đg.,
    hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Mộ t mự c như thế, mã i khô ng thô i. Nghỉ dà i. Chơi dà i.
    dà i dò ng
    - tt. (Nó i, viết) lắ m lờ i mộ t cá ch rườ m rà , vô ích: kể dà i dò ng Vă n viết dà i dò ng.
    dả i
    - 1 dt. Dâ y dà i và dẹt thườ ng bằ ng vả i hay lụ a: Hà ng bó ng cờ tang thắ t dả i đen (Tố -hữ u).
    - 2 dt. Từ đặ t trướ c nhữ ng danh từ chỉ mộ t vậ t dà i: Dả i nú i; Mộ t dả i sô ng Ngâ n lệ mấ y hà ng
    (Tả n-đà ).
    - 3 dt. Loà i bò sá t lớ n, họ rù a, thườ ng số ng ở nhữ ng đầ m sâ u: ở nướ c ta, khô ng thấ y nó i nơi
    nà o cò n có con dả i.
    dã i
    - 1 d. Nướ c dã i (nó i tắ t). Mồ m miệng đầ y dã i. Thèm nhỏ dã i (thèm quá ).
    - 2 đg. (kết hợ p hạ n chế). Phơi cả bề mặ t ra ngoà i trờ i để cho á nh nắ ng tá c độ ng và o. Dã i vả i.
    Dã i nắ ng.
    dá i
    - 1 dt. 1. Nh. Bìu dá i. 2. Củ con mọ c cạ nh củ cá i ở mộ t số câ y: dá i khoa sọ . 3. (Gia sú c đự c đã
    lớ n, chưa thiến: chó dá i bò dá ị
    - 2 đgt. Kiêng sợ , kính nể: khô n cho ngườ i ta dá i, dạ i cho ngườ i ta thương (tng.).
    dạ i
    - 1 dt. Thứ phên đan bằ ng thanh tre thườ ng dự ng ở ngoà i hiên để che nắ ng: Dạ i che nắ ng
    nhưng cũ ng là m cho trong nhà thêm tố i.
    - 2 dt. Bệnh củ a mộ t và i độ ng vậ t nhấ t là củ a chó , do vi khuẩ n là m tổ n thương hệ thầ n kinh
    và gâ y nên chết: Chó đã bị bệnh dạ i thì có thể truyền bệnh sang ngườ i, nếu ngườ i bị cắ n. //
    tt. Mắ c bệnh dạ i: Chó dạ i.
    - 3 tt. 1. Chưa đủ trí khô n; Chưa biết suy xét phá n đoá n: Trẻ dạ i; Chá u cò n dạ i lắ m 2. Thiếu
    suy nghĩ chín chắ n, là m nhữ ng việc khô ng khô n ngoan: Anh nghe nó là dạ i; Ngườ i khô n đó n
    trướ c rà o sau, để cho ngườ i dạ i biết đâ u mà dò (cd), Lớ n đầ u mà dạ i (tng) 3. Tê, khó cử
    độ ng: Ngồ i lâ u, châ n dạ i đi 4. Vụ ng về: Nét vẽ cò n dạ i 5. Khô ng đượ c linh hoạ t: Mắ t dạ i đi 6.
    Nó i câ y mọ c hoang: Câ y dạ i thì lấ y về là m gì.
    dạ i dộ t
    - t. Tỏ ra dạ i, thiếu khô n ngoan. Việc là m dạ i dộ t. Ă n nó i dạ i dộ t.
    dá m
    - đgt. Khô ng ngạ i, khô ng sợ , tự tin để là m nhữ ng việc khó khă n, nguy hiểm: dá m nghĩ dá m
    là m (Tự tin, có đủ bả n lịnh trong suy nghĩ, hà nh độ ng) chưa dá m hứ a trướ c.
    dạ m
    - 1 đgt. 1. Viết đè lên nhữ ng nét chữ đã viết sẵ n: Thầ y đồ bắ t dạ m nhữ ng chữ son thầ y đã
    viết cho 2. Sử a nét chữ cho nhẵ n nhụ i: Anh ấ y có tà i dạ m nhữ ng chữ kẻ trên tấ m bả ng thà nh
    nhữ ng chữ in rấ t đẹp 3. Vẽ phá c: Giang sơn dạ m đượ c đồ hai bứ c (NgTrã i).
    - 2 đgt. 1. Ướ m hỏ i: Lang thang anh dạ m bá n thuyền (NgBính) 2. Tỏ ý muố n lấ y mộ t ngườ i
    là m vợ : Cô ấ y đã có ngườ i dạ m, nhưng bố mẹ cô ấ y chưa bằ ng lò ng.
    dan díu
    - đg. Có quan hệ yêu đương vớ i nhau, thườ ng là khô ng chính đá ng. Có vợ rồ i, cò n dan díu
    vớ i ngườ i khá c.
    dà n
    - 1 dt. Kết cấ u chịu lự c cấ u tạ o từ nhữ ng thanh thẳ ng bằ ng gỗ , thép, bê tô ng cố t thép..., dù ng
    là m hệ thố ng chịu lự c chính trong xâ y dự ng (má i nhà , nhịp cầ ụ ..) và trong kết cấ u má ỵ
    - 2 dt. Mộ t nhó m nhạ c cụ hay giọ ng há t đượ c tậ p hợ p theo cơ cấ u và biên chế nhấ t định: dà n
    nhạ c dà n hợ p xướ ng.
    - 3 đgt. Bà y rộ ng ra trên mộ t phạ m vi nhấ t định: dà n quâ n dà n hà ng ngang.
    - 4 đgt. Thu xếp, trang trả i, là m cho ổ n thỏ a: dà n nợ dà n việc.
    dà n cả nh
    - đgt. 1. Điều khiển việc trình bà y mộ t vở kịch: Nhà đạ o diễn đã dà n cả nh rấ t chu đá o 2. Tìm
    cá ch trình bà y mộ t trò lừ a bịp: Hắ n dà n canh rấ t khéo, nên nhiều ngườ i mắ c lừ a.
    dà n hò a
    - dà n hoà đg. Dà n xếp cho đượ c hoà thuậ n trở lạ i. Đứ ng ra dà n hoà . Nó i dà n hoà .
    dà n xếp
    - đgt. Sắ p xếp, bà n bạ c, là m cho ổ n thỏ a: dà n xếp việc gia đình dà n xếp việc tranh chấ p đấ t
    đai giữ a hai là ng.
    dá n
    - đgt. 1. Là m cho hai vậ t dính vớ i nhau bằ ng mộ t chấ t dính như hồ , keo, sơn: Dá n tem và o
    phong bì 2. Để sá t và o: Dá n mũ i và o cử a kính.
    dạ n
    - t. 1 (cũ , hoặ c ph.). Bạ o, khô ng rụ t rè, khô ng e ngạ i. Nó i nă ng rấ t dạ n. Dạ n gan. 2 Có khả
    nă ng tiếp xú c vớ i hiện tượ ng nguy hiểm, đá ng sợ hoặ c chịu đự ng hiện tượ ng nguy hạ i mà
    khô ng dễ bị tá c độ ng, do đã quen đi. Dạ n vớ i mưa gió . Chim dạ n ngườ i.
    dạ n mặ t
    - tt. Đã khô ng cò n biết xấ u hổ vì đã quen là m bậ y nhiều lầ n: Nó đã dạ n mặ t như thế cò n dạ y
    dỗ gì đượ c.
    dang
    - 1 x. giang1.
    - 2 x. giang2.
    - 3 đg. 1 Mở rộ ng ra về cả hai phía (thườ ng nó i về cá nh chim, cá nh tay). Chim dang cá nh
    bay. Dang rộ ng hai tay. 2 (ph.). Trá nh xa ra mộ t bên. Đứ ng dang ra.
    - 4 đg. (kết hợ p hạ n chế). Phơi trầ n ngoà i nắ ng. Suố t ngà y dang nắ ng.
    dang dở
    - Nh. Dở dang.
    dá ng
    - 1 dt. Vẻ; Bề ngoà i: Ban nã y bá c đã thấ y cá i dá ng nó oai vệ là ngầ n nà o (NgCgHoan).
    - 2 trgt. 1. Hình như: Nghiêng nghiêng và nh nó n dá ng chờ ai (Tố hữ u) 2. Có lẽ: Kẻ trướ c như
    ta dá ng cũ ng nghèo (NgCgTrứ ).
    dá ng điệu
    - d. Nhữ ng nét đặ c trưng củ a mộ t ngườ i nhìn qua dá ng đi, điệu bộ , cử chỉ (nó i khá i quá t).
    Dá ng điệu khoan thai. Dá ng điệu ngượ ng ngậ p.
    dạ ng
    - 1. Hình thể, kích cỡ bên ngoà i, dự a và o đó để phâ n biệt sự khá c nhau giữ a cá c sự vậ t, hiện
    tượ ng: cù ng mộ t loạ i thuố c có cá c dạ ng khá c nhau dạ ng thứ c biến dạ ng bộ dạ ng cả i dạ ng dị
    dạ ng đa dạ ng đồ ng dạ ng hình dạ ng nguyên dạ ng thể dạ ng tự dạ ng. 2. Phạ m trù ngữ phá p
    củ a độ ng từ biểu thị nhữ ng mố i quan hệ khá c nhau giữ a chủ thể và khá ch thể củ a hà nh
    độ ng: dạ ng bị độ ng.
    danh
    - dt. 1. Từ dù ng để chỉ mộ t ngườ i nà o khi gọ i tên (cũ ): Danh Chép, danh Mè, danh Mă ng,
    danh Trắ m (Trê Có c) 2. Tiếng tă m: Phả i có danh gì vớ i nú i sô ng (NgCgTrứ ).
    danh dự
    - d. 1 Sự coi trọ ng củ a dư luậ n xã hộ i, dự a trên giá trị tinh thầ n, đạ o đứ c tố t đẹp. Danh dự
    con ngườ i. Bả o vệ danh dự . Lờ i thề danh dự (đượ c bả o đả m bằ ng danh dự ). 2 (dù ng phụ
    sau d., trong mộ t số tổ hợ p). Cá i nhằ m mang lạ i danh dự , nhằ m tỏ rõ sự kính trọ ng củ a xã
    hộ i, củ a tậ p thể. Đượ c tặ ng cờ danh dự . Ghế danh dự . Chủ tịch danh dự (trên danh nghĩa,
    khô ng đả m nhiệm cô ng việc thự c tế).
    danh hiệu
    - dt. 1. Tên và hiệu nó i chung: giớ i thiệu danh hiệu vớ i nhau. 2. Tên gọ i nêu lên phẩ m chấ t
    cao quý, dà nh riêng cho cá nhâ n, tậ p thể có thà nh tích xuấ t sắ c: đượ c tặ ng danh hiệu nhà
    giá o ưu tú .
    danh lam
    - dt. (H. lam: chù a) Ngô i chù a nổ i tiếng: Chù a Hương là mộ t danh lam.
    danh lợ i
    - d. Danh vị và lợ i ích cá nhâ n (nó i khá i quá t). Chạ y theo danh lợ i.
    danh mụ c
    - dt. Bả ng ghi tên theo sự phâ n loạ i nà o đó : danh mụ c sá ch tham khả o danh mụ c cá c loạ i bá o
    chí.
    danh nghĩa
    - dt. (H. nghĩa: ý nghĩa) 1. Tư cá ch, cương vị: Tô i lấ y danh nghĩa là ngườ i yêu chuộ ng vă n
    nghệ, xin chú c mừ ng Đạ i hộ i vă n nghệ thà nh cô ng (HCM) 2. Tên gọ i mà khô ng có thự c
    quyền: Danh nghĩa là chủ tịch, nhưng thự c ra khô ng đả m đương cô ng việc gì.
    danh ngô n
    - d. Lờ i nó i hay đượ c ngườ i đờ i truyền tụ ng.
    danh phậ n
    - dt. Danh hiệu và chứ c phậ n:? là m nên danh phậ n.
    danh sá ch
    - dt. (H. sá ch: bả n kê) 1. Bả n kê tên ngườ i: Danh sá ch thí sinh 2. Bả n ghi cá c thứ theo mộ t
    thứ tự nhấ t định: Lên danh sá ch nhữ ng thứ cầ n mua.
    danh thiếp
    - d. Thiếp nhỏ ghi họ tên, thườ ng có kèm theo nghề nghiệp, chứ c vụ , địa chỉ, dù ng để giao
    dịch.
    danh từ
    - dt. 1. Từ biểu thị ý nghĩa sự vậ t, đố i tượ ng, thườ ng là m chủ ngữ trong câ ụ 2. Từ dù ng trong
    khẩ u ngữ thay cho thuậ t ngữ : danh từ khoa họ c.
    danh vọ ng
    - dt. (H. vọ ng: trô ng ngó ng) Địa vị cao đượ c ngườ i ta tô n trọ ng: Câ y cao thì gió cà ng lay,
    cà ng cao danh vọ ng, cà ng dà y gian truâ n (cd).
    dà nh
    - 1 d. x. dà nh dà nh.
    - 2 x. già nh1.
    - 3 đg. 1 Giữ lạ i để dù ng về sau. Dà nh tiền mua xe. Dà nh thó c gạ o phò ng lú c giá p hạ t. 2 Để
    riêng cho ai hoặ c cho việc gì. Chỗ dà nh riêng. Dà nh nhiều thì giờ đọ c sá ch.
    dà nh dà nh
    - dt. Câ y mọ c hoang ven bờ nướ c, rừ ng thưa, hoặ c đượ c trồ ng là m cả nh, thâ n nhỏ , cà nh
    mềm khía dọ c, lá mọ c đố i hoặ c mọ c vò ng, hình thuô n trá i xoan, mặ t trên nâ u đen bó ng, mặ t
    dướ i nhạ t, hoa mọ c đơn ở đầ u cà nh, trắ ng, rấ t thơm, quả thuô n bầ u dụ c, thịt mà u và ng,
    dù ng nhuộ m bá nh, mứ t, kẹo hoặ c là m thuố c chữ a bệnh và ng da, số t.
    dao
    - 1 dt. Đồ dù ng bằ ng thép có lưỡ i sắ c, dù ng để cắ t, chém, chặ t, bă m, xén...: Dao nă ng liếc thì
    sắ c, ngườ i nă ng chà o thì quen (tng), Chơi dao có ngà y đứ t tay (tng).
    - 2 dt. Mộ t thứ ngọ c quí: Mộ t vù ng như thể câ y quỳnh, cà nh dao (K).
    dao cạ o
    - d. Dao dù ng để cạ o râ u, lưỡ i rấ t sắ c.
    dao độ ng
    - đgt. 1. Chuyển độ ng có giớ i hạ n trong khô ng gian lặ p đi lặ p lạ i quanh mộ t vị trí câ n bằ ng:
    Con lắ c đồ ng hồ dao độ ng đều đặ n. 2. Xê dịch trong mộ t phạ m vi nhấ t định: sai số dao độ ng
    từ 0,1% đến 0,2%. 3. Dễ bị nao nú ng, thiếu tự chủ , dễ nghiêng ngả , là m theo ý ngườ i khá c:
    dao độ ng trướ c khó khă n.
    dao gă m
    - dt. Dao sắ c có mũ i nhọ n, để trong mộ t cá i vỏ : Lỗ miệng thì nó i nam mô , trong lò ng thì
    đự ng ba bồ dao gă m (cd).
    dao mổ
    - d. Dao dù ng là m dụ ng cụ mổ xẻ.
    dao xếp
    - dt. Dao có lưỡ i có thể gậ p gọ n và o chuô ị
    dạ o
    - 1 dt. Khoả ng thờ i gian nà o đó : Dạ o phả i mổ dạ dà y, ngử i hơi thuố c đâ m sợ (NgKhả i).
    - 2 đgt. Đá nh trố ng hoặ c gả y đà n trướ c khi và o bả n đà n hay bà i há t chính thứ c: Vặ n đà n mấ y
    tiếng dạ o qua (TBH). // trgt. ý nó i điều gì trướ c khi đi thẳ ng và o vấ n đề: Ô ng ấ y mớ i nó i dạ o
    là sẽ về hưu.
    - 3 đgt. Đi chơi rong: Dạ o phố , Thiếp dạ o hà i lầ u cũ rêu in (Chp).
    dá t
    - 1 đg. Là m mỏ ng kim loạ i bằ ng sứ c dậ p. Đồ ng là kim loạ i dễ dá t mỏ ng.
    - 2 đg. Gắ n thêm từ ng mả nh trên bề mặ t, thườ ng để trang trí. Mũ dá t và ng. Nền trờ i đầ y sao,
    tự a như dá t bạ c.
    - 3 t. (ph.). Nhá t. Vă n dố t vũ dá t.
    dạ t
    - 1 đgt. Bị xô đẩ y về mộ t phía, mộ t nơi nà o: Bè dạ t và o bờ bèo dạ t mâ y trô ị
    - 2 tt. Dã n thưa ra: tấ m áo mặ c lâ u ngà y, vả i dạ t hết.
    day
    - 1 đgt. Quay đi hướ ng khá c: Day lưng lạ i; Day mặ t và o phía trong.
    - 2 đgt. Dù ng ngó n tay hay ngó n châ n ấ n mạ nh và đưa đi đưa lạ i: Day thá i đương; Day con
    giun.
    dà y
    - 1 x. già y2.
    - 2 t. 1 (Vậ t hình khố i) có khoả ng cá ch bao nhiêu đó giữ a hai mặ t đố i nhau, theo chiều có
    kích thướ c nhỏ nhấ t (gọ i là bề dà y) củ a vậ t. Tấ m vá n dà i 2 mét, rộ ng 1 mét, dà y 5 centimet.
    2 Có bề dà y lớ n hơn mứ c bình thườ ng hoặ c lớ n hơn so vớ i nhữ ng vậ t khá c. Vỏ quýt dà y có
    mó ng tay nhọ n (tng.). Chiếc á o bô ng dà y cộ m. Tườ ng xâ y rấ t dà y. 3 Có tương đố i nhiều đơn
    vị hoặ c nhiều thà nh tố sá t và o nhau. Má i tó c dà y. Cấ y dà y. Sương mù dà y. 4 Nhiều, do đượ c
    tích luỹ liên tụ c trong quá trình lâ u dà i (nó i về yếu tố tinh thầ n). Dà y kinh nghiệm. Dà y cô ng
    luyện tậ p. Ơn sâ u, nghĩa dà y.
    dà y đặ c
    - tt. Rấ t dà y, sít và o nhau, như chồ ng chéo nhiều lớ p lên nhau: Sương mù dà y đặ c Bầ u trờ i
    dà y đặ c mâ y đen.
    dã y
    - dt. Tậ p hợ p nhiều vậ t cù ng loạ i nố i tiếp nhau thà nh hà ng: Dã y nhà ; Dã y câ y; Dã y nú i.
    dạ y
    - đg. 1 Truyền lạ i tri thứ c hoặ c kĩ nă ng mộ t cá ch ít nhiều có hệ thố ng, có phương phá p. Dạ y
    họ c sinh. Dạ y toá n. Dạ y nghề cho ngườ i họ c việc. Dạ y há t. 2 Là m cho biết điều phả i trá i, biết
    cá ch tu dưỡ ng và đố i xử vớ i ngườ i, vớ i việc. Nuô i con khoẻ, dạ y con ngoan. 3 Tậ p cho độ ng
    vậ t có thó i quen biết là m việc gì đó mộ t cá ch thà nh thạ o, tự a như ngườ i. Dạ y khỉ là m xiếc. 4
    (cũ ; trtr.). Bả o ngườ i dướ i. Cụ dạ y gì ạ?
    dạ y bả o
    - đgt. Bả o ban cho ngườ i khá c biết điều hay lẽ phả i: dạ y bả o con chá u.
    dạ y tư
    - đgt. Dạ y họ c khô ng phả i trong mộ t nhà trườ ng: Để có thể tiếp tụ c họ c tậ p ở đạ i họ c, anh ấ y
    phả i dạ y tư mấ y em bé.
    dă m
    - 1 d. 1 Mả nh vậ t liệu thườ ng là tre, gỗ , nhỏ và mỏ ng. Dă m tre. Dă m cố i*. 2 (dù ng phụ sau d.,
    trong mộ t số tổ hợ p). Mả nh nhỏ vụ n. Đá dă m*. Xương dă m. 3 Dă m kèn (nó i tắ t). Clarinet là
    loạ i kèn có dă m đơn.
    - 2 d. Từ chỉ số ướ c lượ ng trên dướ i nă m. Cầ n dă m bữ a là xong. Dă m ba*. Dă m bả y*.
    dằ m
    - dt. Mả nh nhỏ bằ ng tre nứ a, gỗ lạ t đâ m và gã y lạ i trong da thịt: nhổ dằ m.
    dặ m
    - dt. 1. Đơn vị cũ đo đườ ng dà i và o khoả ng gầ n 500 mét: Sai mộ t li đi mộ t dặ m (tng); Muô n
    dặ m đườ ng xa, biết đến đâ u (Tố -hữ u); Ngà n dặ m chơi vơi (Ca nam bình) 2. Đườ ng đi: Bó ng
    chiều đã ngả , dặ m về cò n xa (K).
    dặ m trườ ng
    - d. (vch.). Đườ ng đi dà i và xa.
    dằ n
    - đgt. 1. Đè, nén xuố ng, khô ng cho trỗ i dậ y, nổ i lên: dằ n hò n đá trên nắ p thù ng dằ n cà . 2. Nén
    chịu, kìm giữ , khô ng cho bộ c lộ tình cả m: dằ n lò ng dằ n cơn giậ n. 3. Đặ t mạ nh xuố ng để tỏ
    thá i độ tứ c giậ n, khô ng bằ ng lò ng: dằ n bá t xuố ng mâ m dằ n cố c xuố ng bà n. 4. Nhấ n mạ nh ở
    từ nà o, tiếng nà o khi nó i: nó i dằ n từ ng tiếng mộ t.
    dằ n lò ng
    - đgt. Nén sự bự c mình: Nó bó p chẹt đượ c mình thì mình phả i dằ n lò ng chịu (Ng-hồ ng).
    dặ n
    - đg. Bả o cho biết điều cầ n nhớ để là m. Dặ n con trướ c khi ra đi. Dặ n miệng. Viết thư dặ n đi
    dặ n lạ i.
    dặ n bả o
    - đgt. Nó i để ngườ i ta là m theo: Mấ y lờ i dặ n bả o cơn lâ m biệt (Phan Thanh Giả n).
    dằ ng dặ c
    - t. (thườ ng dù ng sau dà i). Kéo dà i mã i như khô ng dứ t, khô ng cù ng. Con đườ ng dà i dằ ng
    dặ c. Nhữ ng giâ y phú t đợ i chờ dà i dằ ng dặ c. Nỗ i buồ n dằ ng dặ c.
    dắ t
    - đgt. Nắ m dẫ n đi, đưa đi cù ng vớ i mình: dắ t em đi chơi dắ t xe đạ p dắ t trâ u ra đồ ng.
    dắ t díu
    - đgt. 1. Kéo nhau đi: Dắ t díu đưa nhau đến cử a chiền (HXHương) 2. Rủ rê, lô i kéo: Chú ng
    dắ t díu nhau đi nhậ u nhẹt.
    dâ m
    - 1 x. giâ m.
    - 2 t. (hoặ c d.). Có tính ham muố n thú nhụ c dụ c quá độ hoặ c khô ng chính đá ng.
    - 3 t. (id.). Râ m. Bó ng dâ m.
    dâ m bụ t
    - dt. Câ y trồ ng là m hà ng rà o và là m cả nh, lá hình bầ u dụ c nhọ n đầ u, mép có ră ng to, nhẵ n,
    hoa đỏ , tọ
    dâ m dậ t
    - tt. (H. dậ t: phó ng đã ng) Say mê sắ c dụ c mộ t cá ch quá đá ng: Lê Long Đĩnh chết non vì thó i
    dâ m dậ t.
    dâ m đã ng
    - t. Có tính bừ a bã i trong nhữ ng ham muố n thoả mã n nhụ c dụ c.
    dâ m loạ n
    - tt. Có quan hệ nam nữ bấ t chính bừ a bã i, bậ y bạ : mộ t gã đà n ô ng dâ m loạ n.
    dâ m ô
    - tt. (H. ô : dụ c, bẩ n) Thuộ c về thó i dâ m dụ c bẩ n thỉu: Bạ n nhi nữ xó t đờ i trinh tiết, quâ n bạ o
    tà n giở hết dâ m ô (X-thuỷ).
    dâ m phụ
    - d. (cũ ). Đà n bà ngoạ i tình.
    dâ m thư
    - dt., cũ Sá ch nó i chuyện dâ m dụ c, sá ch khiêu dâ m: cấ m đọ c dâ m thư.
    dầ m
    - 1 tt. Nó i đấ t ruộ ng có nướ c thấ m và o: ả i thâ m khô ng bằ ng dầ m ngấ u (tng).
    - 2 tt. 1. ở lâ u ngoà i mưa: Cứ dầ m mưa rồ i lạ i bị cả m thô i 2. Ngâ m lâ u trong nướ c: Củ cả i
    dầ m nướ c mắ m; Cà dầ m tương.
    - 3 tt. Nó i đồ sà nh, đồ sứ đã bị rạ n: Cá i lọ độ c bình nà y đã bị dầ m.
    dầ m dề
    - t. 1 Thấ m nướ c nhiều và ướ t khắ p cả . Quầ n á o dầ m dề nướ c. Nướ c mắ t dầ m dề. 2 (Mưa)
    kéo dà i liên miên. Mưa dầ m dề suố t cả tuầ n lễ.
    dâ n
    - dt. 1. Ngườ i số ng trong mộ t khu vự c địa lí: thà nh phố đô ng dâ n dâ n biểu dâ n ca dâ n chủ
    dâ n cô ng dâ n cư dâ n dụ ng dâ n quâ n dâ n tộ c dâ n trí cô ng dâ n dâ n cư di dâ n ngư dâ n nhâ n
    dâ n thi dâ n thổ dâ n thự c dâ n thườ ng dâ n. 2. Ngườ i thườ ng, thuộ c tầ ng lớ p đô ng đả o nhấ t:
    quâ n vớ i dâ n mộ t lò ng. 3. Ngườ i cù ng hoà n cả nh, nghề nghiệp: dâ n buô n dâ n nghèo.
    dâ n biểu
    - dt. (H. biểu: bà y ra ngoà i) Ngườ i do dâ n bầ u ra để thay mặ t dâ n trong mộ t hộ i đồ ng: Thự c
    dâ n Phá p đặ t ra hộ i đồ ng dâ n biểu để là m ra vẻ trọ ng dâ n chủ .
    dâ n ca
    - d. Bà i há t lưu truyền trong dâ n gian, thườ ng khô ng rõ tá c giả . Dâ n ca quan họ . Dâ n ca Nam
    Bộ . Sưu tầ m dâ n ca.
    dâ n chủ
    - I. tt. Có quyền tham gia, bà n bạ c và o cô ng việc chung, đượ c tô n trọ ng quyền lợ i củ a từ ng
    thà nh viên trong xã hộ i: quyền tự do, dâ n chủ chế độ là m việc vừ a tậ p trung, vừ a dâ n chủ . II
    dt. Chế độ chính trị theo đó quyền là m chủ thuộ c về nhâ n dâ n: mở rộ ng dâ n chủ .
    dâ n chú ng
    - dt. (H. chú ng: đô ng ngườ i) Đô ng đả o nhâ n dâ n: Khô ng liên hệ chặ t chẽ vớ i dâ n chú ng cũ ng
    như đứ ng lơ lử ng giữ a trờ i (HCM).
    dâ n cô ng
    - d. Ngườ i cô ng dâ n là m nghĩa vụ lao độ ng châ n tay trong thờ i gian quy định. Đoà n dâ n cô ng
    đắ p đê. Đi dâ n cô ng phụ c vụ tiền tuyến.
    dâ n cư
    - dt. Toà n bộ nhữ ng ngườ i đang cư trú trên mộ t địa bà n lã nh thổ nhấ t định mộ t cá ch tự
    nhiên qua lịch sử và phá t triển khô ng ngừ ng.
    dâ n luậ t
    - dt. (H. luậ t: luậ t phá p) Phá p luậ t qui định nhữ ng mố i quan hệ giữ a nhâ n dâ n vớ i nhau:
    Quố c hộ i thô ng qua bộ Dâ n luậ t.
    dâ n quâ n
    - d. Lự c lượ ng vũ trang địa phương khô ng thoá t li sả n xuấ t, đượ c tổ chứ c ở nô ng thô n để
    bả o vệ xó m là ng.
    dâ n quê
    - dt. Nhữ ng ngườ i lao độ ng trong nô ng thô n: Ngà y nay nhữ ng ngườ i dâ n quê cũ đã trở
    thà nh nhữ ng cá n bộ nò ng cố t.
    dâ n quyền
    - d. Cá c quyền cô ng dâ n (nó i tổ ng quá t).
    dâ n sinh
    - dt. Đờ i số ng vậ t chấ t và tinh thầ n củ a nhâ n dâ n nó i chung: cả i thiện dâ n sinh.
    dâ n sự
    - dt. (H. sự : việc) Việc củ a cô ng dâ n nó i chung, khá c vớ i quâ n sự và tô n giá o: Trong thờ i
    bình, chính quyền phả i lo đến dâ n sự . // tt. Liên quan đến tư nhâ n: Toà á n dâ n sự .
    dâ n tộ c
    - d. 1 Cộ ng đồ ng ngườ i hình thà nh trong lịch sử có chung mộ t lã nh thổ , cá c quan hệ kinh tế,
    mộ t ngô n ngữ vă n họ c và mộ t số đặ c trưng vă n hoá và tính cá ch. Dâ n tộ c Việt. Dâ n tộ c Nga.
    2 Tên gọ i chung nhữ ng cộ ng đồ ng ngườ i cù ng chung mộ t ngô n ngữ , lã nh thổ , đờ i số ng kinh
    tế và vă n hoá , hình thà nh trong lịch sử từ sau bộ lạ c. Việt Nam là mộ t nướ c có nhiều dâ n tộ c.
    Đoà n kết cá c dâ n tộ c để cứ u nướ c. 3 (kng.). Dâ n tộ c thiểu số (nó i tắ t). Cá n bộ ngườ i dâ n tộ c.
    4 Cộ ng đồ ng ngườ i ổ n định là m thà nh nhâ n dâ n mộ t nướ c, có ý thứ c về sự thố ng nhấ t củ a
    mình, gắ n bó vớ i nhau bở i quyền lợ i chính trị, kinh tế, truyền thố ng vă n hoá và truyền
    thố ng đấ u tranh chung. Dâ n tộ c Việt Nam.
    dâ n vậ n
    - đgt. Tuyên truyền vậ n độ ng nhâ n dâ n: Cộ ng tá c dâ n vậ n cá c tổ chứ c dâ n vậ n.
    dầ n
    - 1 dt. Kí hiệu thứ ba trong mườ i hai chi: Tí sử u dầ n mã o Giờ dầ n: Thờ i gian từ ba giờ đến
    sớ m mai (cd) Tuổ i dầ n Tuổ i mộ t ngườ i sinh và o nă m dầ n: Tuổ i dầ n là tuổ i cầ m tinh con hổ .
    - 2 đgt. 1. Đậ p nhiều lầ n để cho mềm ra: Dầ n miếng thịt bò 2. Đá nh thậ t đau (thtụ c): Dầ n cho
    nó mộ t trậ n; Nă m canh khú c ruộ t như dầ n cả nă m (cd) đau như dầ n 1. Tiếc quá : Mấ t cá i
    đồ ng hồ , đau như dầ n 2. Đau khổ về tinh thầ n: Cà ng nghe mụ nó i, cà ng đau như dầ n (K).
    - 3 trgt. Từ ng ít mộ t; Từ ng bướ c mộ t: Cô ng nợ trả dầ n, chá o nó ng hú p quanh (tng).
    dầ n dầ n
    - trgt. 1. Từ từ , từ ng ít mộ t: Họ a dầ n dầ n bớ t chú t nà o đượ c khô ng (K) 2. Từ bướ c nà y sang
    bướ c khá c: Cuộ c thả o luậ n dầ n dầ n cũ ng ná o nhiệt.
    dẫ n
    - đg. 1 Cù ng đi để đưa đến nơi nà o đó . Dẫ n con đến trườ ng. Dẫ n đườ ng. 2 Là m cho đi theo
    mộ t đườ ng, mộ t hướ ng nà o đó . Cầ u thủ dẫ n bó ng. Ố ng dẫ n dầ u. Nhậ n thứ c đú ng dẫ n đến
    hà nh độ ng đú ng. 3 (kết hợ p hạ n chế). Đưa lễ vậ t đi đến nơi nà o đó theo nghi thứ c nhấ t định,
    trong cá c cuộ c tế lễ, cướ i xin. Nhà trai đang dẫ n đồ cướ i đến. 4 Đưa ra lờ i nà o đó kèm theo
    sau lờ i củ a bả n thâ n mình để là m bằ ng, để chứ ng minh. Dẫ n mộ t câ u là m thí dụ . Dẫ n mộ t tá c
    giả . Dẫ n sá ch. 5 (kng.). Dẫ n điểm (nó i tắ t). Độ i A đang dẫ n vớ i tỉ số 2 - 1.
    dẫ n chứ ng
    - I. đgt. Dẫ n thí dụ , bằ ng cớ để chứ ng minh cho điều nó i ra, viết ra là đú ng, là có cơ sở : dẫ n
    chứ ng ra nhiều cứ liệu xá c thự c. II. dt. Cá i đượ c đưa ra để chứ ng minh là m cơ sở cho điều
    nó i ra, viết ra: tìm đượ c nhiều dẫ n chứ ng sinh độ ng, cụ thể.
    dẫ n điện
    - đgt. Để cho dò ng điện đi qua: Đồ ng là chấ t dẫ n điện tố t.
    dẫ n nhiệt
    - đg. Để cho nhiệt truyền qua.
    dẫ n thủ y nhậ p điền
    - Là m cô ng trình thủ y lợ i để đưa nướ c và o ruộ ng.
    dấ n
    - 1 đgt. 1. Dìm xuố ng nướ c cho ngậ p: Dấ n á o trong chậ u nướ c 2. Đè mạ nh xuố ng: Ai lạ i dấ n
    đầ u thằ ng bé xuố ng mà đá nh.
    - 2 đgt, trgt. Cố lên: Phả i dấ n lên nữ a; Là m dấ n mộ t lú c nữ a.
    dâ ng
    - đg. 1 (Mự c nướ c) tă ng lên cao. Nướ c sô ng dâ ng to. Că m thù dâ ng lên trong lò ng (b.). 2 Đưa
    lên mộ t cá ch cung kính để trao cho. Dâ ng hoa. Dâ ng lễ vậ t.
    dấ p
    - 1 đgt. Là m cho thấ m vừ a đủ ướ t: dấ p chiếc khă n đắ p lên cho đỡ nó ng.
    - 2 Dá ng, vẻ: dá ng dấ p là m dá ng là m dấ p.
    dậ p
    - đgt. 1. Là m cho tắ t: Đá m chá y đã đượ c dậ p tắ t (Sơn-tù ng) 2. Khô ng nhắ c đến nữ a: Dậ p
    chuyện ấ y đi 3. Là m cho hết, cho khô ng cò n nữ a: Dậ p bệnh truyền nhiễm 4. Xoá đi: Dậ p tên
    trong danh sá ch 5. Đè lên trên: Só ng dậ p cá t vù i (tng) 6. Vù i đi: Đang tay vù i liễu dậ p hoa tơi
    bờ i (K).
    dậ p dềnh
    - đg. Chuyển độ ng lên xuố ng nhịp nhà ng (thườ ng nó i về mặ t nướ c hoặ c vậ t nổ i trên mặ t
    nướ c gợ n só ng). Só ng nướ c dậ p dềnh. Chiếc thuyền dậ p dềnh trên sô ng.
    dậ p dìu
    - tt. 1. (Ngườ i) qua lạ i, nố i đuô i nhau nhộ n nhịp và đô ng vui: Ngườ i dậ p dìu đi lạ i khắ p cá c
    ngả phố Dậ p dìu tà i tử giai nhâ n (Truyện Kiều). 2. (â m thanh) trầ m bổ ng, quyện và o nhau:
    Tiếng đà n, tiếng sá o dậ p dìu ngâ n nga.
    dậ t sĩ
    - dt. (H. sĩ: ngườ i có họ c) Nhà nho đi ở ẩ n ở mộ t nơi: La-sơn phu tử là mộ t dậ t sĩ đượ c vua
    Quang-trung vờ i ra giú p nướ c.
    dậ t sử
    - d. Sá ch ghi chép nhữ ng sự việc trong chính sử bỏ só t hoặ c vì lí do nà o đó mà khô ng nó i
    đến.
    dâ u
    - 1 dt. 1. Câ y có lá hình tim, chia là m nhiều thù y dù ng để nuô i tằ m: trồ ng dâ u nuô i tằ m. 2.
    Quả dâ u và cá c sả n phẩ m là m từ loạ i quả nà y: mua và i câ n dâ u ngâ m đườ ng.
    - 2 dt. Ngườ i phụ nữ lấ y chồ ng là ngườ i củ a gia đình, họ hà ng quê mình: rướ c dâ u rể thả o
    dâ u hiền mẹ chồ ng nà ng dâ u Nó là con dâ u củ a là ng nà y.
    dâ u gia
    - dt. Nó i hai gia đình có con lấ y nhau là m vợ chồ ng: Hai bên dâ u gia rấ t quí mến nhau.
    dầ u
    - 1 d. Câ y gỗ to ở rừ ng, gỗ cho chấ t dầ u dù ng để pha sơn hay xả m thuyền.
    - 2 d. Chấ t lỏ ng nhờ n, khô ng hoà tan trong nướ c, nhẹ hơn nướ c, lấ y từ cá c nguồ n thự c vậ t,
    độ ng vậ t hay khoá ng vậ t, dù ng để ă n, chữ a bệnh, thắ p đèn, chạ y má y, v.v. Dầ u lạ c. Dầ u
    khuynh diệp. Dầ u cá *. Mỏ dầ u.
    - 3 x. dà u.
    - 4 x. dù 2.
    dầ u cá
    - dt. Dầ u đượ c chiết từ gan cá hay từ cơ thể mộ t số loà i cá , thú biển và cá c dữ liệu trong sả n
    xuấ t cá hộ p, dù ng trong chă n nuô i, cô ng nghiệp mĩ phẩ m và chữ a cá c bệnh cò i xương, quá ng
    gà , suy nhượ c cơ thể...
    dầ u hắ c
    - d. (ph.). Hắ c ín.
    dầ u hỏ a
    - dt. Chấ t lỏ ng cấ t từ dầ u mỏ , dù ng để thắ p sá ng, chạ y má y: mua mấ y lít dầ u hỏ a.
    dầ u mỏ
    - dt. Dầ u lấ y ở dướ i mỏ lên, chưng cấ t để có dầ u xă ng: Phả i xâ y dự ng nhà má y lọ c dầ u mỏ .
    dầ u thơm
    - dt., đphg, cũ Nướ c hoa: Quầ n áo xứ c dầ u thơm.
    dấ u
    - 1 dt. 1. Cá i vết, cá i hình cò n lạ i: Dấ u xe ngự a đã rêu lờ mờ xanh (K) 2. Hình hay vậ t để là m
    hiệu, để ghi nhớ : Đá nh dấ u mộ t đoạ n vă n hay; Đặ t mộ t cá i mố c là m dấ u 3. Vậ t nhỏ bằ ng gỗ ,
    bằ ng đồ ng, bằ ng ngà có khắ c chữ để in ra là m tin: Con dấ u; Đó ng dấ u; Dấ u củ a chủ tịch; Dấ u
    củ a cơ quan; Xin dấ u; Dấ u bưu điện 4. Kí hiệu đặ t trên mộ t số nguyên â m để chỉ biến â m củ a
    nhữ ng â m đó : Dấ u mũ 5. Kí hiệu củ a chữ quố c ngữ để chỉ cá c thanh khá c nhau: Dấ u huyền
    6. Kí hiệu để chấ m câ u: Dấ u nặ ng 7. Kí hiệu để chỉ cá c phép tính: Dấ u cộ ng 8. Kí hiệu đặ t
    trướ c mộ t con số để phâ n biệt dương hay â m: -8 là tá m â m.
    - 2 đgt. Yêu: Con vua, vua dấ u, con chú a, chú a yêu (tng). Chú a dấ u, vua yêu mộ t cá i nà y
    (HXHương).
    dấ u chấ m
    - Nh. Chấ m.
    dấ u chấ m phẩ y
    - dt. Mộ t thứ dấ u chấ m câ u gồ m mộ t chấ m và mộ t phẩ y: Ngườ i ta đặ t dấ u chấ m phẩ y sau
    mộ t đoạ n câ u chưa hoà n toà n lọ n nghĩa.
    dấ u chấ m than
    - Nh. Dấ u cả m.
    dấ u cộ ng
    - dt. Dấ u đặ t giữ a cá c con số cầ n cộ ng lạ i: Dấ u cộ ng là mộ t chữ thậ p có hai gạ ch bằ ng nhau,
    thí dụ : 8+3 = 11.
    dấ u hiệu
    - d. 1 Dấ u dù ng để là m hiệu cho biết điều gì. Dấ u hiệu liên lạ c. Giơ tay là m dấ u hiệu. 2 Hiện
    tượ ng tỏ rõ điều gì. Dấ u hiệu khả nghi. Có dấ u hiệu tiến bộ .
    dấ u nặ ng
    - dt. Dấ u (.) dù ng trong chữ viết để ghi thanh nặ ng củ a tiếng Việt.
    dấ u ngã
    - dt. Mộ t trong bố n dấ u chỉ thanh sắ c củ a â m tiếng Việt: Dấ u ngã nằ m ngang, ấ y thế mà
    nhiều ngườ i viết như dấ u hỏ i.
    dấ u phẩ y
    - dt. 1. Dấ u câ u (,) chỉ mộ t quã ng ngắ t tương đố i ngắ n, phâ n ranh giớ i giữ a mộ t số thà nh
    phầ n trong nộ i bộ câ u; cò n gọ i là phẩ y. 2. Dấ u đặ t trướ c số lẻ trong số thậ p phâ n hoặ c đặ t ở
    trên và bên phả i mộ t chữ dù ng là m kí hiệu toá n họ c để phâ n biệt nó vớ i kí hiệu khô ng có
    dấ u: 4,25 B phâ n biệt vớ i B.
    dấ u sắ c
    - dt. Mộ t trong nă m dấ u giọ ng chỉ cá c thanh củ a â m trong tiếng Việt: Cù ng vớ i ba dấ u hỏ i,
    ngã , nặ ng dấ u sắ c chỉ thanh trắ c.
    dấ u thá nh giá
    - dt. Dấ u ngườ i theo đạ o Ki-tô đặ t bà n tay lên trá n và hai vai: Tay là m dấ u thá nh giá , miệng
    lẩ m bẩ m: Nhâ n danh cha và con, và thá nh thầ n, a-men!.
    dấ u vết
    - d. Cá i cò n để lạ i do kết quả tá c độ ng củ a hiện tượ ng đã qua, dự a và o có thể nhậ n biết đượ c
    về hiện tượ ng ấ y. Dấ u vết tà n phá củ a trậ n bã o.
    dâ y
    - 1 1. Vậ t hình sợ i, dù ng để buộ c, nố i, truyền dẫ n: dâ y rú t dâ y đà n dâ y điện. 2. Thâ n câ y hình
    sợ i, bò leo trên mặ t đấ t hay cá c vậ t tự a: dâ y bầ u dâ y khoai rú t dâ y độ ng rừ ng (tng.). 3. Tậ p
    hợ p cá c vậ t đồ ng loạ i thà nh hà ng, thà nh hình dà i: xếp hà ng thà nh dâ y phá o dâ y. 4. Từ ng
    đơn vị bá t đĩa, ứ ng vớ i mườ i chiếc mộ t: mua mấ y dâ y bá t. 5. Mố i liên hệ gắ n bó về mặ t tinh
    thầ n: dâ y thâ n á i.
    - 2 đgt. 1. Dính bẩ n: quầ n á o dâ y mự c. 2. Dính líu, liên lụ y và o việc rắ c rố i: dâ y và o chuyện
    gia đình ngườ i ta là m gì:
    - 3 đgt. (Gà ) lâ y bệnh: gà dâ y.
    dâ y cá p
    - dt. (Phá p: câ ble) Dâ y gồ m nhiều sợ i kim loạ i xoắ n và o nhau, chịu đượ c sứ c kéo rấ t lớ n:
    Dẫ n điện cao thế bằ ng dâ y cá p có chấ t cá ch điện bọ c.
    dâ y chuyền
    - d. 1 Dâ y gồ m nhiều vò ng nhỏ bằ ng kim loạ i mó c nố i và o nhau, thườ ng dù ng là m đồ trang
    sứ c. Cổ đeo dâ y chuyền và ng. 2 Hình thứ c tổ chứ c sả n xuấ t gồ m nhữ ng bộ phậ n chuyên mô n
    hoá thự c hiện cá c khâ u kế tiếp nhau theo mộ t trình tự nhấ t định. Tổ chứ c lạ i dâ y chuyền
    sả n xuấ t.
    dâ y cương
    - dt. Dâ y thườ ng bằ ng da buộ c và o hà m thiếc ngự a để điều khiển ngự a: Đườ ng về vó ngự a
    thẳ ng dâ y cương (Tố -Hữ u).
    dâ y dưa
    - đg. 1 Kéo dà i lằ ng nhằ ng hết ngà y nà y sang ngà y khá c. Dâ y dưa mã i khô ng chịu trả nợ .
    Khô ng để cô ng việc dâ y dưa về sau. 2 Dính líu và o việc gâ y rắ c rố i, phiền phứ c. Khô ng muố n
    dâ y dưa và o việc ấ y.
    dâ y già y
    - dt. Dâ y để buộ c già y: Đương chạ y bị đứ t dâ y già y.
    dâ y kẽm gai
    - d. (ph.). Dâ y thép gai.
    dâ y leo
    - Nh. Câ y leo.
    dâ y lưng
    - dt. Từ mộ t số địa phương dù ng thay thắ t lưng: Dâ y lưng bằ ng da cá sấ u.
    dâ y xích
    - d. x. xích1 (ng. I).
    dấ y
    - đgt. Nổ i dậ y, là m cho nổ i dậ y: dấ y binh khở i nghĩa Là n só ng đấ u tranh dấ y lên khắ p nơi.
    dấ y binh
    - đgt. Tổ chứ c lự c lượ ng vũ trang đứ ng lên chố ng lạ i á ch thố ng trị: Nhữ ng ngườ i hà o kiệt á o
    vả i đã dấ y binh ở đấ t Tâ y-sơn (NgHTưở ng).
    dấ y loạ n
    - đgt. Nổ i lên chố ng kẻ thố ng trị tà n á c: Trong thờ i thuộ c Phá p, nhiều lầ n nhâ n dâ n đã dấ y
    loạ n.
    dậ y
    - đg. 1 Chuyển từ trạ ng thá i khô ng hoạ t độ ng (thườ ng là khi ngủ ) sang trạ ng thá i hoạ t độ ng
    (thườ ng là sau khi thứ c giấ c). Thứ c khuya, dậ y sớ m. Canh mộ t chưa nằ m, canh nă m đã dậ y.
    Ngủ dậ y. Đá nh thứ c dậ y. 2 Chuyển từ tư thế nằ m sang tư thế ngồ i, hay từ tư thế nằ m hoặ c
    ngồ i sang tư thế đứ ng. Ngồ i dậ y. Ló p ngó p bò dậ y. Cò n ố m nhưng cố gượ ng dậ y đi là m. 3
    Chuyển từ trạ ng thá i khô ng có nhữ ng biểu hiện rõ rệt củ a sự tồ n tạ i sang trạ ng thá i có
    nhữ ng biểu hiện rõ rệt (nó i về cá i gì nổ i lên, rự c lên, bố c lên, v.v.). Khú c sô ng dậ y só ng.
    Tiếng reo hò như sấ m dậ y. Tô cho dậ y mà u. Trong lò ng dậ y lên nhữ ng tình cả m đẹp đẽ (b.).
    dậ y thì
    - tt. ở độ tuổ i có thể phá t triển mạ nh bắ t đầ u có khả nă ng sinh dụ c: tuổ i dậ y thì.
    dè
    - 1 đgt, trgt. Dù ng ít mộ t: Dè tiền để đi nghỉ má t; Ă n dè; Tiêu dè.
    - 2 đgt. Kiêng nể, Khô ng chạ m đến: Dè ngườ i có tuổ i; Chém tre chẳ ng dè đầ u mặ t (tng).
    - 3 đgt. Ngờ đâ u: Nự c cườ i châ u chấ u đá xe, tưở ng rằ ng chấ u ngã , ai dè xe nghiêng (cd).
    - 4 đgt. Đề phò ng: Lú c no phả i dè lú c đó i.
    dè dặ t
    - t. (hay đg.). Tỏ ra tự hạ n chế ở mứ c độ thấ p trong hà nh độ ng, do có nhiều sự câ n nhắ c. Nó i
    nă ng dè dặ t. Thá i độ dè dặ t.
    dẻ
    - 1 dt. Vả i, mụ n vả i rá ch, khô ng dù ng may vá đượ c, thườ ng dù ng và o việc lau chù i: tìm dẻ để
    lau bả ng lấ y dẻ lau xe đạ p.
    - 2 dt. Câ y thâ n gỗ , gồ m nhiều loạ i, mọ c ở rừ ng, lá có khía ră ng, mộ t và i loạ i có quả (thườ ng
    gọ i là hạ t) ăn đượ c.
    dẻo
    - 1 dt. Dả i đấ t nhỏ : Ngồ i câ u cá ở dẻo đấ t bên sô ng.
    - 2 tt. 1 Mềm và dễ biến dạ ng: Tay cầ m mộ t cụ c đấ t dẻo nặ n thà nh hình ngườ i 2. Khô ng
    cứ ng: Ă n bá t cơm dẻo, nhớ nẻo đườ ng đi (cd) 3. Có châ n tay cử độ ng dễ dà ng: Tuổ i già vừ a
    dẻo vừ a dai. // trgt. Uyển chuyển, mềm mạ i: Mú a dẻo.
    dẻo dai
    - t. Có khả nă ng hoạ t độ ng vớ i mứ c độ khô ng giả m trong thờ i gian dà i. Nhữ ng cá nh tay dẻo
    dai. Sứ c là m việc dẻo dai.
    dép
    - dt. Đồ dù ng để mang ở bà n châ n, thườ ng bằ ng cao su, nhự a, gồ m đế mỏ ng và quai: đi dép
    già y thừ a dép thiếu (tng.).
    dẹp
    - đgt. 1. Xếp gọ n lạ i, xếp dồ n và o mộ t bên, mộ t gó c: Dẹp bà n ghế trong phò ng để rộ ng lố i đi
    2. Bỏ đi; khô ng thự c hiện nữ a: Thô i thì dẹp nỗ i bấ t bình là xong (K).
    dẹp loạ n
    - đgt. Là m tan nhữ ng cuộ c nổ i dậ y chố ng chính quyền: Dướ i triều Nguyễn, Nguyễn Cô ng Trứ
    có cô ng nhiều phen dẹp loạ n.
    dê
    - 1 I d. Độ ng vậ t nhai lạ i, sừ ng rỗ ng, cong quặ p về phía sau, cằ m có tú m lô ng là m thà nh râ u,
    nuô i để lấ y sữ a, ăn thịt. Chă n dê. Sữ a dê.
    - II t. (thgt.). (Đà n ô ng) đa dâ m. Anh chà ng rấ t . Có má u dê.
    - 2 đg. (ph.). Rê. Dê thó c.
    dê cụ
    - dt. Ngườ i già mà có tính ham mê sắ c dụ c: Lã o địa chủ ấ y là mộ t dê cụ .
    dể ngươi
    - đg. (cũ , hoặ c ph.). Coi thườ ng, khô ng nể, khô ng sợ . Phả i dè chừ ng, đừ ng có dể ngươi.
    dễ
    - tt. 1. Nhẹ nhà ng, đơn giả n, khô ng phả i vấ t vả , khó khă n khi là m, khi giả i quyết: Bà i toá n dễ
    bà i thi quá dễ dễ là m khó bỏ . 2. Có tính tình thoả i má i, khô ng đò i hỏ i cao, khô ng nghiêm
    khắ c: dễ tính dễ ă n dễ ở . 3. Có khả nă ng như thế nà o đó : Nă m nay lú a rấ t tố t, mộ t sà o dễ đến
    ba tạ thó c dễ gì ngườ i ta đồ ng ý.
    dễ bả o
    - tt. Ngoan ngoã n: Em bé dễ bả o.
    dễ chịu
    - t. Có cả m giá c hoặ c là m cho có cả m giá c về mộ t tá c độ ng tương đố i êm dịu hoặ c có thể chịu
    đự ng đượ c tương đố i dễ dà ng. Ngủ dậ y, trong ngườ i thấ y dễ chịu. Mù i thơm dễ chịu. Đờ i
    số ng ngà y cà ng dễ chịu hơn.
    dễ coi
    - tt. Có vẻ dá ng khá , ưa nhìn, gâ y đượ c thiện cả m: Gương mặ t dễ coi.
    dễ dã i
    - tt. 1. Khô ng đò i hỏ i điều kiện khó khă n: Việc xin chữ kí cũ ng dễ dã i 2. Khô ng khó tính: Tính
    tình dễ dã i.
    dễ dà ng
    - t. Tỏ ra dễ, có vẻ dễ, khô ng đò i hỏ i nhiều điều kiện, nhiều cô ng phu để xả y ra, để đạ t kết
    quả . Hiểu đượ c mộ t cá ch dễ dà ng. Là m dễ dà ng cho cô ng việc.
    dễ ghét
    - tt. Có ngô n ngữ , cử chỉ, thá i độ khiến ngườ i ta khinh: Nó hay lên mặ t, có dá ng điệu thự c dễ
    ghét.
    dễ thương
    - t. Dễ gâ y đượ c tình cả m mến thương ở ngườ i khá c. Giọ ng nó i dễ thương. Đứ a bé trô ng rấ t
    dễ thương.
    dế
    - dt. Bọ cá nh thẳ ng, có râ u dà i, cặ p châ n sau to, khỏ e, đà o hang số ng dướ i đấ t, chuyên ă n hạ i
    rễ câ ỵ
    dệt
    - đgt. Bằ ng thủ cô ng hay bằ ng má y kết cá c sợ i và o vớ i nhau để là m thà nh tấ m: Dệt vả i; Dệt
    chiếu; Thêu hoa dệt gấ m (tng).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    D (2)

    di
    - 1 đg. 1 Dù ng bà n châ n, bà n tay hay cá c ngó n đè mạ nh lên mộ t vậ t và xá t đi xá t lạ i trên vậ t
    đó . Lấ y châ n di tà n thuố c lá . 2 (chm.). Dù ng đầ u ngó n tay đưa qua đưa lạ i trên nét than hoặ c
    chì để tạ o nhữ ng mả ng đậ m nhạ t trên tranh vẽ.
    - 2 đg. (trtr.; id.). Dờ i đi nơi khá c. Phầ n mộ đã di và o nghĩa trang.

    di bú t
    - dt. (H. di: để lạ i về sau; bú t: bú t; viết) 1. Chữ viết củ a ngườ i đã qua đờ i để lạ i: Di bú t củ a
    Nguyễn Huệ 2. Bà i vă n, lờ i vă n củ a ngườ i đã qua đờ i để lạ i: Tậ p di bú t củ a cụ Phan Bộ i Châ u.

    di chú c
    - I đg. (trtr.). Dặ n lạ i trướ c khi chết nhữ ng việc ngườ i sau cầ n là m và nên là m.
    - II d. (trtr.). Lờ i hoặ c bả n . Tuâ n theo di chú c.

    di chuyển
    - đgt. Dờ i đi nơi khá c: di chuyển đến chỗ ở mớ i.

    di cư
    - đgt. (H. di: dờ i đi; cư: ở ) Đi ở nơi khá c: Cả gia đình đã di cư và o Nam.

    di dâ n
    - I đg. Đưa dâ n dờ i đến nơi khá c để sinh số ng. Di dâ n từ đồ ng bằ ng lên miền nú i.
    - II d. Dâ n di cư. lậ p thà nh là ng mớ i.

    di độ ng
    - đgt. Chuyển dờ i, khô ng đứ ng yên mộ t chỗ : mụ c tiêu di độ ng bắ n bia di độ ng.

    di hà i
    - dt. (H. di: cò n lạ i; hà i: xương) Thâ y ngườ i chết: Di hà i nhặ t sắ p về nhà , nà o là khâ m liệm,
    nà o là tang trai (K).
    di họ a
    - di hoạ I d. Tai hoạ cò n để lạ i. Di hoạ củ a chiến tranh.
    - II đg. Để lạ i di hoạ . Việc ấy sẽ di hoạ về sau.

    di sả n
    - dt. 1. Tà i sả n thuộ c sở hữ u củ a ngườ i đã chết để lạ i: kế thừ a di sả n củ a bố mẹ. 2. Giá trị
    tinh thầ n và vậ t chấ t củ a vă n hó a thế giớ i hay mộ t quố c gia mộ t dâ n tộ c để lạ i: di sả n vă n
    hó ạ

    di tích
    - dt. (H. di: cò n lạ i; tích: dấ u vết) Dấ u vết từ trướ c để lạ i: Mộ t nướ c khô ng có di tích lịch sử
    thì mấ t ý nghĩa đi (PhVĐồ ng).

    di trú
    - đg. 1 (id.). Dờ i đến ở nơi khá c. 2 (Hiện tượ ng mộ t số loà i chim, thú ) hằ ng nă m chuyển đến
    số ng ở nơi ấ m á p, để trá nh rét. Mù a đô ng, én di trú đến miền nhiệt đớ i.

    di truyền
    - đgt. (Hiện tượ ng) truyền nhữ ng đặ c tính củ a bố mẹ, tổ tiên cho cá c thế hệ con chá u: bệnh
    di truyền đặ c điểm di truyền.

    di vậ t
    - dt. (H. di: cò n lạ i; vậ t: đồ vậ t) Đồ vậ t ngườ i chết để lạ i: Coi nhữ ng tá c phẩ m củ a ngườ i cha
    như nhữ ng di vậ t quí bá u.

    dì
    - d. 1 Em gá i hoặ c chị củ a mẹ (có thể dù ng để xưng gọ i). Sẩ y cha cò n chú , sẩ y mẹ bú dì (tng.).
    2 Từ chị hoặ c anh rể dù ng để gọ i em gá i hoặ c em gá i vợ đã lớ n, theo cá ch gọ i củ a con mình
    (hà m ý coi trọ ng). 3 Vợ lẽ củ a cha (chỉ dù ng để xưng gọ i).

    dì ghẻ
    - dt. Vợ kế củ a cha, xét trong quan hệ vớ i con củ a vợ trướ c: dì ghẻ con chồ ng.

    dỉ
    - đgt. Rỉ: dỉ tai.
    dĩ nhiên
    - trgt. (H. dĩ: thô i; nhiên: như thườ ng) Tấ t phả i thế thô i: Lườ i họ c thì dĩ nhiên sẽ trượ t.

    dĩ vã ng
    - d. Thờ i đã qua. Câ u chuyện lù i dầ n và o dĩ vã ng.

    dị
    - tt. Kì cụ c: Mặ c cá i áo nà y trô ng dị quá .

    dị chủ ng
    - d. Chủ ng tộ c khá c vớ i chủ ng tộ c củ a mình (và bị coi khinh, theo quan điểm củ a chủ nghĩa
    sô vanh).

    dị dạ ng
    - I. dt. Hình dạ ng khá c thườ ng: hiện tượ ng dị dạ ng bẩ m sinh. II. tt. Có cơ thể, dá ng vẻ khá c
    lạ , thườ ng là xấ u hơn so vớ i nhữ ng cá i bình thườ ng: hiện tượ ng dị dạ ng Hễ ngườ i dị dạ ng ắ t
    là tà i cao (Lụ c Vâ n Tiên).

    dị đoan
    - dt. (H. đoan: đầ u mố i) Điều mê tín lạ lù ng khiến cho ngườ i ta mê muộ i tin theo: Phả i mở
    mộ t chiến dịch bà i trừ dị đoan.

    dị nghị
    - đg. Bà n tá n vớ i ý chê trá ch, phả n đố i. Dâ n là ng dị nghị về việc ấ y. Lờ i dị nghị.

    dị nhâ n
    - dt. Ngườ i khá c thườ ng: Tương truyền ô ng ta là mộ t dị nhâ n.

    dị thườ ng
    - tt. (H. thườ ng: thườ ng) Khá c thườ ng: Đi xa về kể nhữ ng chuyện dị thườ ng.

    dị vậ t
    - d. Vậ t khá c lạ ở ngoà i xâ m nhậ p và o cơ thể, gâ y thương tích, đau đớ n. Dị vậ t bắ n và o mắ t.

    dĩa
    - 1 dt. Dụ ng cụ hình giố ng chiếc thìa nhưng có ră ng, cò n gọ i là nỉa, dù ng để lấ y thứ c ă n trong
    bữ a ăn cơm tâ y, thườ ng là m bằ ng thép khô ng gỉ hay bằ ng bạ c.
    - 2 dt., đphg Đĩa: đơm đầ y dĩa xô i.

    dịch
    - 1 dt. Chấ t lỏ ng trong cơ thể: Dịch nã o tuỷ.
    - 2 dt. 1. Bệnh truyền nhiễm lan ra trong mộ t vù ng, là m cho nhiều ngườ i mắ c phả i: Dịch
    hạ ch; Dịch tả 2. Sự lan truyền khô ng là nh mạ nh: Dịch khiêu vũ .
    - 3 dt. Tên mộ t bộ sá ch trong Ngũ kinh củ a đạ o Nho: Dà y cô ng nghiên cứ u kinh Dịch.
    - 4 đgt. Nhích lạ i: Xa xô i dịch lạ i cho gầ n (tng).
    - 5 đgt. Diễn đạ t nộ i dung mộ t bả n từ ngô n ngữ nà y sang ngô n ngữ khá c: Dịch bả n "Tuyên
    ngô n độ c lậ p" sang tiếng Phá p; Dịch lờ i tuyên bố củ a đạ i sứ nướ c Trung-hoa sang tiếng Việt.

    dịch giả
    - d. (cũ ). Ngườ i dịch (vă n viết).

    dịch hạ ch
    - dt. Bệnh dịch do mộ t loạ i vi khuẩ n từ bọ chét củ a chuộ t đã nhiễm bệnh truyền sang ngườ i,
    gâ y số t, nổ i hạ ch hoặ c viêm phổ i: diệt chuộ t để phò ng bệnh dịch hạ ch.

    dịch tả
    - dt. Bệnh thổ tả lan truyền: Nhờ phổ biến vệ sinh, ít lâ u nay khô ng cò n dịch tả ở nướ c ta.

    dịch tễ
    - d. Bệnh dịch (nó i khá i quá t). Phò ng trừ dịch tễ.

    diệc
    - dt. Chim châ n cao, cổ và mỏ dà i, lô ng xá m hay hung nâ u, thườ ng kiếm ă n ở đồ ng lầ y, ruộ ng
    nướ c.

    diêm
    - dt. Que nhỏ bằ ng gỗ nhẹ, đầ u có chấ t dễ bố c chá y, dù ng để đá nh lấ y lử a: Hộ đá nh diêm
    châ m thuố c lá (Ng-hồ ng).

    diêm vương
    - d. Vua âm phủ , theo đạ o Phậ t. Về chầ u Diêm Vương (kng.; chết).
    diễm lệ
    - tt. Xinh đẹp, có vẻ đẹp lộ ng lẫ y: nhan sắ c diễm lệ.

    diễm phú c
    - dt. (H. diễm: tố t đẹp; phú c: tố t là nh) Hạ nh phú c tố t đẹp: Diễm phú c củ a gia đình hoà thuậ n.

    diễm tình
    - d. (cũ ; dù ng phụ sau d.; kết hợ p hạ n chế). Mố i tình đẹp đẽ. Thiên tiểu thuyết diễm tình.

    diễn
    - 1 dt. Câ y thuộ c họ tre nứ a, mọ c thà nh bụ i, thà nh khó m, thâ n thẳ ng, mình dà y, thườ ng dù ng
    là m vậ t liệu xâ y dự ng.
    - 2 đgt. 1. Xả y ra và tiến triển: trậ n bó ng đá diễn ra sô i nổ i, hà o hứ ng. 2. Trình bà y, bà y tỏ
    đượ c nộ i dung: diễn kịch diễn lạ i cá c sự việc đã xả y rạ

    diễn dịch
    - dt. (H. dịch: kéo sợ i, suy rộ ng ra) Phép suy luậ n đi từ nguyên lí chung, qui luậ t chung đến
    nhữ ng trườ ng hợ p riêng (trá i vớ i qui nạ p): Qui nạ p và diễn dịch là nhữ ng phương phá p suy
    luậ n khá c nhau, nhưng liên hệ vớ i nhau và bổ sung cho nhau.

    diễn đà n
    - d. 1 Nơi đứ ng cao để diễn thuyết, phá t biểu trướ c đô ng ngườ i. Diễn đà n củ a cuộ c mittinh.
    Lên diễn đà n phá t biểu. 2 Nơi để cho nhiều ngườ i có thể phá t biểu ý kiến mộ t cá ch cô ng
    khai và rộ ng rã i. Lấ y tờ bá o là m diễn đà n.

    diễn đạ t
    - đgt. Là m rõ ý nghĩ, tình cả m bằ ng hình thứ c nà o đó : Bà i vă n diễn đạ t khá sinh độ ng Vă n
    phong diễn đạ t lủ ng củ ng.

    diễn giả
    - dt. (H. giả : ngườ i) Ngườ i nó i trướ c cô ng chú ng về mộ t vấ n đề: Đồ ng chí ấ y là mộ t diễn giả
    hù ng biện.

    diễn giả i
    - đg. Diễn đạ t và giả i thích. Diễn giả i vấ n đề mộ t cá ch minh bạ ch.
    diễn tả
    - đgt. Là m bộ c lộ tâ m lí, tình cả m qua ngô n ngữ , cử chỉ: diễn tả nộ i tâ m củ a nhâ n vậ t khô ng
    thể diễn tả nổ i tâ m trạ ng mình khi lên bụ c danh dự nhậ n huy chương và ng.

    diễn thuyết
    - đgt. (H. thuyết: nó i) Trình bà y bằ ng lờ i, có mạ ch lạ c, mộ t vấ n đề trướ c cô ng chú ng: Phả i
    tù y hoà n cả nh mà tổ chứ c giú p đỡ nhâ n dâ n thự c sự , khô ng phả i chỉ dâ n vậ n bằ ng diễn
    thuyết (HCM).

    diễn vă n
    - d. Bà i phá t biểu tương đố i dà i đọ c trong dịp long trọ ng. Diễn vă n khai mạ c đạ i hộ i.

    diễn viên
    - dt. Ngườ i chuyên biểu diễn trên sâ n khấ u hoặ c đó ng cá c vai trên phim ả nh: diễn viên điện
    ả nh đạ o diễn và cá c diễn viên.

    diện
    - 1 dt. Phạ m vi biểu hiện; Phạ m vi hoạ t độ ng: Diện tiếp xú c; Diện đấ u tranh; Diện thă ng
    thưở ng.
    - 2 đgt, tt. Nó i ă n mặ c đẹp đẽ để là m dá ng: Anh đi đâ u mà diện thế?.

    diện mạ o
    - d. 1 Bộ mặ t, vẻ mặ t con ngườ i. Diện mạ o khô i ngô . 2 (id.). Vẻ ngoà i nhìn chung. Diện mạ o
    củ a thủ đô mộ t nướ c.

    diện tích
    - dt. 1. Bề mặ t củ a ruộ ng, đấ t: cấ y xong toà n bộ diện tích mở rộ ng diện tích trồ ng hoa mà u.
    2. Độ rộ ng hẹp củ a bề mặ t nà o đó : diện tích hình thang.

    diện tiền
    - trgt. (H. tiền: trướ c) Trướ c mặ t: Diện tiền trình vớ i tiểu thư, thoắ t xem dườ ng có ngẩ n ngơ
    chú t tình (K).

    diệt
    - 1 đg. Là m cho khô ng cò n tiếp tụ c tồ n tạ i để có thể tá c độ ng đượ c nữ a. Diệt giặ c. Thuố c diệt
    trù ng. Cuộ c vậ n độ ng diệt dố t (diệt nạ n dố t).
    - 2 Tiếng hô cho trâ u, bò đi ngoặ t sang phả i; trá i vớ i vắ t.

    diệt chủ ng
    - đgt. Giết hà ng loạ t, là m cho mấ t giố ng nò i: chính sá ch diệt chủ ng củ a bọ n phá t xít.

    diệt vong
    - tt. (H. vong: mấ t) Bị mấ t hẳ n; Bị tiêu diệt: Chủ nghĩa đế quố c và cá c thế lự c phả n độ ng khá c
    đang ở và o thế phò ng ngự , ngà y cà ng suy yếu, thấ t bạ i và sẽ đi đến diệt vong (HCM).

    diều
    - 1 d. Diều hâ u (nó i tắ t). Diều tha, quạ mổ .
    - 2 d. Đồ chơi là m bằ ng mộ t khung tre dá n kín giấ y có buộ c dâ y dà i, khi cầ m dâ y kéo ngượ c
    chiều gió thì bay lên cao. Thả diều. Lên như diều (kng.; lên nhanh và có đà lên cao nữ a,
    thườ ng nó i về sự thă ng chứ c).
    - 3 d. Chỗ phình củ a thự c quả n ở mộ t số loà i chim, sâ u bọ , v.v. để chứ a thứ c ă n.

    diều hâ u
    - dt. Chim lớ n, ă n thịt, mỏ quặ p, mó ng châ n dà i, cong và nhọ n, thườ ng lượ n lâ u trên cao để
    tìm mồ i dướ i đấ t.

    diễu binh
    - đgt. Nó i quâ n độ i, hà ng ngũ chỉnh tề, đi đều trướ c lễ đà i và trên đườ ng phố nhâ n mộ t ngà y
    lễ lớ n: Bộ độ i diễu binh trong ngà y quố c khá nh.

    diệu
    - t. (id.; kết hợ p hạ n chế). Có khả nă ng mang lạ i hiệu quả tố t; rấ t hay. Mưu kế rấ t diệu.

    diệu vợ i
    - tt. 1. Xa xô i, cá ch trở : đườ ng sá diệu vợ i. 2. Khó khă n, phứ c tạ p: Cô ng việc diệu vợ i quá .

    dìm
    - đgt. 1. ấ n xuố ng dướ i nướ c: Dìm tre xuố ng nướ c để ngâ m 2. Là m cho ngậ p: Nhữ ng cuộ c
    đấ u tranh yêu nướ c ấ y đều bị dìm trong má u (PhVĐồ ng) 3. Chèn ép, khô ng cho ngoi lên:
    Bao nhiêu lâ u dâ n đen bị dìm trong bó ng tố i 4. Hạ thấ p xuố ng: Dìm giá hà ng; Dìm giá trị
    ngườ i có tà i 5. Khô ng cho nổ i lên: Dìm tà i nă ng.
    dinh
    - 1 d. 1 Khu nhà dù ng là m nơi đó ng quâ n trong thờ i phong kiến. 2 Toà nhà ở và là m việc củ a
    quan lạ i cao cấ p hoặ c củ a mộ t số ngườ i đứ ng đầ u cá c cơ quan nhà nướ c (thườ ng là dướ i
    chế độ cũ ). Dinh tổ ng đố c. Dinh tổ ng thố ng.
    - 2 đg. (thgt.). Dinh tê (nó i tắ t).

    dinh dưỡ ng
    - I. tt. (Chấ t) cầ n thiết trong việc nuô i dưỡ ng cơ thể độ ng vậ t: chấ t dinh dưỡ ng thà nh phầ n
    dinh dưỡ ng củ a thứ c ă n. II. dt. Chấ t dinh dưỡ ng nó i tắ t: thiếu dinh dưỡ ng cung cấ p dinh
    dưỡ ng cho cơ thể.

    dinh điền
    - đgt. (H. điền: ruộ ng) Chiêu tậ p dâ n đến khai khẩ n đấ t hoang: Nhờ có sự dinh điền mà lấ n
    biển.

    dính
    - I đg. 1 Bá m chặ t lấ y như đượ c dá n và o, gắ n và o, khó gỡ , khó tá ch ra. Kẹo ướ t dính và o
    nhau. Dầ u mỡ dính đầ y tay. Châ n dính bù n. Khô ng cò n mộ t xu dính tú i (kng.). 2 (kng.). Có
    mố i quan hệ, liên quan khô ng hay nà o đó . Có dính và o mộ t vụ bê bố i.
    - II t. Có tính chấ t dễ và o vậ t khá c. Hồ rấ t dính. Dính như keo. // Lá y: dinh dính (ý mứ c độ
    ít).

    dính dá ng
    - đgt. Có mố i quan hệ, liên quan nà o đó , thườ ng là khô ng hay: dính dá ng tớ i vụ á n khô ng
    dính dá ng vớ i bọ n bấ t lương Việc đó có dính dá ng đến anh.

    dịp
    - 1 dt. 1. Lú c thuậ n lợ i cho việc gì: Nó i khoá c gặ p dịp (tng); Thừ a dịp, dử và o trò ng, và o xiếc
    (Tú -mỡ ) 2. Thờ i gian gắ n vớ i sự việc: Nhâ n dịp trung thu, tặ ng quà cho cá c chá u; Và o dịp
    nguyên đá n, sẽ về quê.
    - 2 dt. (cn. nhịp) 1. Nó i cá c â m thanh mạ nh và nố i tiếp nhau đều đặ n: Dịp đà n; Đá nh dịp 2.
    Nó i cá c hoạ t độ ng nố i tiếp nhau đều đặ n: Dịp mú a.
    - dt. x. Dịp cầ u: Cầ u bao nhiêu dịp, em sầ u bấ y nhiều (cd).

    dìu
    - đg. 1 Giú p cho vậ n độ ng di chuyển đượ c bằ ng cá ch để cho dự a và o mình và đưa đi. Dìu
    ngườ i ố m về phò ng. Dìu bạ n bơi và o bờ . Canô dìu thuyền ngượ c dò ng sô ng. 2 (id.). Giú p cho
    tiến lên đượ c theo cù ng mộ t hướ ng vớ i mình. Thợ cũ dìu thợ mớ i.

    dìu dắ t
    - đgt. Giú p cho tiến bộ lên dầ n: Thợ cũ dìu dắ t thợ mớ ị

    dìu dặ t
    - tt, trgt. Liên tiếp, hết phầ n nọ đến phầ n kia: Phím đà n dìu dặ t tay tiên, khó i trầ m cao thấ p
    tiếng huyền gầ n xa (K); Độ ng phò ng dìu dặ t chén mồ i, bâ ng khuâ ng duyên mớ i, ngậ m ngù i
    tình xưa (K).

    dịu
    - t. 1 Có tính chấ t gâ y cả m giá c dễ chịu, tá c độ ng êm nhẹ đến cá c giá c quan hoặ c đến tinh
    thầ n. Mù a xuâ n nắ ng dịu. Á nh tră ng má t dịu. Mà u xanh nhạ t rấ t dịu. 2 (hay đg.). Khô ng cò n
    gay gắ t nữ a, mà đã là m cho có mộ t cả m giá c dễ chịu. Cơn đau đã dịu. Dịu giọ ng. Là m dịu tình
    hình. // Lá y: dìu dịu (ý mứ c độ ít).

    dịu dà ng
    - tt. m á i, nhẹ nhà ng, gâ y cả m giá c dễ chịu: Tính tình dịu dà ng Giọ ng nó i dịu dà ng Cử chỉ dịu
    dà ng.

    do
    - gt. 1. Từ điều gì; Từ đâ u: Phả i luô n luô n do nơi quầ n chú ng mà kiểm soá t nhữ ng khẩ u hiệu
    (HCM) 2. Vì điều gì: Hỏ ng việc do hấ p tấ p.

    do dự
    - đg. Chưa quyết định đượ c vì cò n nghi ngạ i. Sợ thấ t bạ i nên do dự . Thá i độ do dự . Khô ng
    mộ t chú t do dự .

    do thá m
    - đgt. Dò xét để nắ m đượ c tình hình: má y bay do thá m cử ngườ i do thá m tình hình củ a đố i
    phương.

    dò
    - 1 dt. Thứ bẫ y chim: Chim khô n đã mắ c phả i dò (cd).
    - 2 đgt. 1. Hỏ i han, mò mẫ m để biết tình hình: Quyết phả i dò cho rõ că n nguyên (Tú -mỡ ) 2.
    Lẻn đi: Cô ng anh bắ t tép nuô i cò , đến khi cò lớ n, cò dò lên câ y (cd) 3. Soá t lạ i xem có lỗ i gì
    khô ng: Dò lạ i bà i viết xem có cò n lỗ i chính tả hay khô ng.

    dò hỏ i
    - đg. Hỏ i dầ n để biết mộ t cá ch kín đá o. Dò hỏ i để tìm manh mố i. Á nh mắ t dò hỏ i.

    dò xét
    - đgt. Quan sá t kín đá o để biết tình hình, sự việc: dò xét tình hình, lự c lượ ng củ a địch dò xét
    sự phả n ứ ng biểu lộ trên nét mặ t.

    dọ a
    - doạ đgt. Là m cho ngườ i ta sợ mình bằ ng lờ i nó i hoặ c bằ ng hà nh độ ng: Vữ ng dạ bền gan,
    cá i chết khô ng doạ nổ i (HgĐThuý), Doạ nhau, chú ng nó lạ i hoà nhau (Tú -mỡ ).

    dọ a nạ t
    - doạ nạ t đg. Doạ cho ngườ i khá c phả i sợ mình, bằ ng uy quyền hoặ c bằ ng vẻ dữ tợ n, v.v.
    Quen thó i doạ nạ t trẻ con.

    doanh
    - d. (cũ ). Dinh (nơi đó ng quâ n).

    doanh lợ i
    - dt. Kết quả hoạ t độ ng sả n xuấ t kinh doanh, là chỉ tiêu phả n á nh hiệu quả sả n xuấ t kinh
    doanh.

    doanh nghiệp
    - đgt. (H. doanh: lo toan là m việc; nghiệp: nghề) Là m nghề sả n suấ t để kiếm lờ i: Trả thuế
    doanh nghiệp. // dt. Cơ sở hoạ t độ ng sả n xuấ t để kiếm lờ i: Nhữ ng mặ t hoạ t độ ng củ a cá c
    doanh nghiệp (TrBĐằ ng).

    doanh trạ i
    - d. Khu nhà riêng củ a đơn vị quâ n độ i để ở và là m việc.

    dó c
    - tt., thgtụ c, đphg Khoá c lá c, phịa ra cho vui câ u chuyện: nó i dó c hoà ị
    dọ c
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y lớ n cù ng họ vớ i mă ng-cụ t, trồ ng lấ y hạ t để ép dầ u, quả có vị chua
    dù ng để đá nh giấ m: Dầ u dọ c; Mua quả dọ c về nấ u canh.
    - 2 dt. 1. Cuố ng lá mộ t số câ y: Dọ c khoai sọ 2. Số ng dao: Lấ y dọ c dao mà dầ n xương 3. x. Dọ c
    tẩ u.
    - 3 dt. Dã y dà i: Xe hơi đỗ thà nh mộ t dọ c ở bên đườ ng. // tt. Theo chiều dà i, trá i vớ i ngang:
    Sợ i dọ c củ a tấ m vả i; Họ c sinh xếp hà ng dọ c; Đi đò dọ c lên Phú -thọ . // trgt. Theo chiều dà i:
    Đi dọ c bờ sô ng.

    dọ c đườ ng
    - trgt. Trong quá trình đi trên đườ ng: Ngườ i bị thương sẽ chết dọ c đườ ng (NgKhả i), Dọ c
    đườ ng gặ p giặ c (NgHTưở ng).

    doi
    - d. 1 Dả i phù sa ở dọ c sô ng hay cử a sô ng. 2 Dả i đấ t lồ i ra phía biển do cá t tạ o thà nh. 3 Phầ n
    biển có mự c nướ c nô ng hơn so vớ i cá c vù ng xung quanh.

    dõ i
    - 1 dt. I. Dò ng dõ i, nó i tắ t: nố i dõ i tô ng đườ ng. II. đgt. 1. Tiếp nố i thế hệ trướ c: dõ i gó t dõ i
    bướ c cha anh. 2. Chú ý, theo dõ i từ ng hoạ t độ ng, diễn biến: dõ i theo ngườ i lạ mặ t.
    - 2 dt. Thanh dà i để cà i ngang cử a suố t từ bên nà y sang bên kia: đó ng dõ i chuồ ng trâ ụ

    dom
    - dt. Phầ n cuố i cù ng củ a ruộ t già ở hậ u mô n: Mắ c bệnh lò i dom.

    dò m
    - đg. 1 Nhìn qua khe hở , chỗ hổ ng. Hé cử a dò m và o. Từ trong hang dò m ra. 2 Nhìn để dò xét,
    để tìm cá i gì. Dò m khắ p cá c xó xỉnh. Dò m trướ c dò m sau. 3 (ph.). Trô ng mộ t cá ch chú ý;
    nhìn.

    dò m ngó
    - đgt. Để tâ m theo dõ i để thự c hiện ý đồ khô ng tố t: dò m ngó nhà già u để trộ m cắ p củ a cả i.

    dọ n
    - 1 tt. Nó i hạ t đậ u nấ u mã i mà vẫ n rắ n: Hạ t đậ u dọ n.
    - 2 đgt. 1. Sắ p xếp cho gọ n: Dọ n nhà ; Dọ n giườ ng 2. Xếp đặ t cá c thứ và o mộ t nơi: Dọ n bá t đĩa
    3. Là m cho sạ ch: Dọ n cỏ vườ n hoa 4. Thu xếp để chuyển đi nơi khá c: Dọ n nhà 5. Bà y hà ng ra
    bá n: Sá ng sớ m đã dọ n hà ng 6. Thu hà ng lạ i để đem về: Trờ i tố i rồ i, phả i dọ n hà ng về.

    dọ n đườ ng
    - đgt. 1. Sử a sang đườ ng cho sạ ch sẽ: Dọ n đườ ng đó n phá i đoà n 2. Chuẩ n bị điều kiện để
    tiện việc cho ngườ i khá c: Dọ n đườ ng cho cuộ c thương lượ ng.

    dọ n sạ ch
    - đgt. 1. Là m cho sạ ch sẽ: Dọ n sạ ch lố i đi 2. Đá nh đuổ i nhữ ng kẻ xấ u: Dọ n sạ ch bọ n á c ô n.

    dong dỏ ng
    - t. (thườ ng kết hợ p vớ i cao). Hơi gầ y và thon. Cao dong dỏ ng. Ngườ i dong dỏ ng cao.

    dò ng
    - 1 dt. 1. Khố i chấ t lỏ ng chạ y dọ c, dà i ra: dò ng nướ c Nướ c mắ t chả y thà nh dò ng. 2. Chuỗ i dà i,
    kế tiếp khô ng đứ t đoạ n: dò ng ngườ i dò ng â m thanh dò ng suy nghĩ. 3. Hà ng ngang trên giấ y,
    trên mặ t phẳ ng: giấ y kẻ dò ng viết mấ y dò ng. 4. Tậ p hợ p nhữ ng ngườ i cù ng huyết thố ng, kế
    tụ c từ đờ i nà y sang đờ i khá c: có đứ a con trai nố i dò ng. 5. Trà o lưu vă n hó a, tư tưở ng đượ c
    kế thừ a, phá t triển liên tụ c: dò ng vă n họ c yêu nướ c.
    - 2 đgt. 1. Buô ng sợ i dâ y từ đầ u nà y đến đầ u kia để kéo vậ t ở xa đến gầ n: dò ng dâ y xuố ng
    hang. 2. Kéo, dắ t đi theo bằ ng sợ i dâ y dà i: dò ng trâ u về nhà .

    dò ng họ
    - dt. Cá c thế hệ con chá u cù ng mộ t tổ tiên: Cô ng việc cô ng chứ khô ng phả i việc củ a riêng gì
    dò ng họ củ a ai (HCM).

    dõ ng dạ c
    - t. Mạ nh mẽ, rõ rà ng và chữ ng chạ c. Tiếng hô dõ ng dạ c. Dõ ng dạ c tuyên bố . Bướ c đi dõ ng
    dạ c.

    dỗ
    - đgt. Dù ng nhữ ng lờ i nó i ngon ngọ t, dịu dà ng, khéo léo để là m ngườ i khá c bằ ng lò ng, nghe
    theo, tin theo, là m theo ý mình: Bà dỗ chá u dỗ con dỗ ngon dỗ ngọ t.
    - 2 đgt. Giơ thẳ ng lên rồ i dậ p mộ t đầ u xuố ng mặ t bằ ng: dỗ đũ a cho bằ ng.

    dố c
    - 1 dt. Đoạ n đườ ng lên rấ t cao: Đèo cao dố c đứ ng (tng); Xe xuố ng dố c phả i có phanh tố t. //
    tt. Nghiêng hẳ n xuố ng: Má i nhà dố c.
    - 2 đgt. 1. Đổ hết chấ t lỏ ng trong mộ t vậ t đự ng ra: Dố c rượ u ra cá i chén 2. Đổ hết và o: Độ ng
    viên lự c lượ ng to lớ n đó dố c và o khá ng chiến (HCM).

    dố c chí
    - đgt. Quyết tâ m là m việc gì: Có khi dố c chí tu hà nh (QÂ TK).

    dồ i
    - 1 d. Mó n ă n thườ ng là m bằ ng ruộ t lợ n trong có nhồ i tiết, mỡ lá và gia vị.
    - 2 đg. Tung lên liên tiếp nhiều lầ n. Hai tay dồ i quả bó ng. Só ng dồ i.
    - 3 x. giồ i.

    dồ i dà o
    - tt. Rấ t nhiều, dư thừ a so vớ i nhu cầ u: Hà ng hó a dồ i dà o Sứ c khỏ e dồ i dà o.

    dố i
    - đgt. Đá nh lừ a: Dẫ u rằ ng dố i đượ c đà n con trẻ (TrTXương). // tt. Khô ng thự c: Khô n chẳ ng
    tưở ng mưu lừ a chướ c dố i (GHC). // trgt. Trá i vớ i sự thự c: Nó i dố i 2. Khô ng cẩ n thậ n, khô ng
    kĩ cà ng: Là m dố i.

    dố i trá
    - t. Giả dố i, có ý lừ a lọ c. Con ngườ i dố i trá .

    dộ i
    - 1 dt., cũ Mộ t khoả ng thờ i gian nhấ t định: đi chơi mộ t dộ i quanh là ng đấ u nhau mấ y dộ ị
    - 2 đgt. 1. (â m thanh) vọ ng lạ i vớ i nhiều tiếng vang: Tiếng phá o dộ i và o vá ch nú i. 2. Vang và
    truyền đi mạ nh mẽ: Tin vui dộ i về là m nứ c lò ng mọ i ngườ i. 3. Cuộ n lên mạ nh mẽ: Cơn đau
    dộ i lên Niềm thương nỗ i nhớ dộ i lên trong lò ng.

    dồ n
    - đgt. 1. Thu nhiều đơn vị và o mộ t chỗ : Cò i tà u dồ n toa ở phía ga đã rú c lên (Ng-hồ ng) 2. Tậ p
    trung và o: Nhiều tà i hoa như vậ y dồ n lạ i ở mộ t ngườ i (PHVĐồ ng) 3. Liên tiếp xả y ra: Canh
    khuya vă ng vẳ ng trố ng canh dồ n (HXHương) 4. ép và o: Dồ n và o thế bí. // trgt. Liên tiếp và
    vộ i vã : Hỏ i dồ n; Bướ c dồ n.
    dồ n dậ p
    - t. Liên tiếp rấ t nhiều lầ n trong thờ i gian tương đố i ngắ n. Hơi thở dồ n dậ p. Cô ng việc dồ n
    dậ p.

    dô ng
    - 1 dt. Hiện tượ ng khí quyển phứ c tạ p, xả y ra và o khoả ng thá ng 4 đến thá ng 10 (đặ c biệt là
    cá c thá ng 6-7-8), có mưa rà o, gió giậ t mạ nh, chớ p và kèm theo sấ m, sét.
    - 2 đgt., thgtụ c Rờ i khỏ i nơi nà o mộ t cá ch nhanh chó ng, mau lẹ: Nó lên xe dô ng từ lú c nà o.

    dô ng dà i
    - trgt. 1. Kéo dà i cuộ c số ng bê tha: Cả nh ă n chơi dô ng dà i, anh khô ng chịu đượ c (Tô -hoà i 2.
    Lan man và dà i dò ng: Nó i dô ng dà i như thế thì thuyết phụ c là m sao đượ c ngườ i ta 3. Khô ng
    đứ ng đắ n: Chớ nghe miệng chú ng dô ng dà i (HgXHã n).

    dộ ng
    - đg. 1 Đưa thẳ ng lên cao rồ i dậ p mạ nh mộ t đầ u xuố ng mặ t bằ ng; dỗ mạ nh. Dộ ng đũ a xuố ng
    mâ m. Ngã dộ ng đầ u xuố ng đấ t. 2 (ph.). Đậ p thẳ ng và mạ nh. Dộ ng cử a ầ m ầ m.

    dố t
    - 1 đgt., đphg Nhố t: dố t gà dố t vịt trong chuồ ng.
    - 2 tt. Kém trí lự c, hiểu biết ít; trá i vớ i giỏ i: họ c dố t dố t hay nó i chữ (tng.).

    dố t đặ c
    - tt. Dố t đến mứ c khô ng hiểu gì: Dố t đặ c hơn hay chữ lỏ ng (tng).

    dộ t
    - t. (Má i nhà ) có chỗ hở khiến nướ c mưa có thể nhỏ xuố ng. Má i tranh bị dộ t. Mía sâ u có đố t,
    nhà dộ t có nơi (tng.).

    dơ
    - tt. 1. đphg Bẩ n: ă n dơ ở bẩ n. 2. Xấ u xa, đá ng hổ thẹn: Ngườ i đâ u mà dơ đến thế. 3. Trơ,
    khô ng biết hổ thẹn là gì: dơ dá ng dạ i hình.

    dơ dá ng
    - tt. Trơ trẽn, khô ng biết xấ u hổ : Cô kia mặ t trẽn, mà y trơ, và ng đeo, bạ c quấ n cũ ng dơ dá ng
    đờ i (cd).
    dở
    - 1 (cũ ; id.). x. giở 1.
    - 2 t. Khô ng đạ t yêu cầ u, do đó khô ng gâ y thích thú , khô ng mang lạ i kết quả tố t. Vở kịch dở .
    Thợ dở . Dạ y dở . Là m như thế thì dở quá .
    - 3 t. (kết hợ p hạ n chế). Có tính khí, tâ m thầ n khô ng đượ c bình thườ ng, biểu hiện bằ ng
    nhữ ng hà nh vi ngớ ngẩ n. Anh ta hơi dở ngườ i. Dở hơi*.
    - 4 t. Ở tình trạ ng chưa xong, chưa kết thú c. Đan dở chiếc á o. Bỏ dở cuộ c vui. Đang dở câ u
    chuyện thì có khá ch.

    dở hơi
    - tt. Hơi gà n, lẩ n thẩ n và khờ dạ i: ăn nó i dở hơi.

    dỡ
    - đgt. 1. Tở ra nhữ ng thứ dính và o nhau: Gá nh rơm trô ng rõ nhỏ mà dỡ ra thì đầ y lù m (Ng-
    hồ ng) 2. Lấ y cơm, lấ y xô i từ nồ i ra: Dỡ xô i ra lá chuố i đem về trạ i (Ng-hồ ng) 3. Lấ y đi lầ n lầ n
    từ ng lớ p, từ ng mả nh: Nó bắ t dâ n dỡ nhà , bỏ ruộ ng (NgĐThi) 4. Bỏ dầ n xuố ng nhữ ng hà ng
    xếp trên xe, trên tà u: Thuê ngườ i dỡ nhữ ng bao hà ng xuố ng.

    dớ dẩ n
    - t. (kng.). Ngớ ngẩ n, ngờ nghệch. Câ u hỏ i dớ dẩ n. Là m ra bộ dớ dẩ n. // Lá y: dớ da dớ dẩ n (ý
    mứ c độ nhiều).

    dơi
    - dt. Thú vậ t nhỏ , hình dạ ng gầ n giố ng chuộ t, có cá nh, bay kiếm ă n lú c chậ p tố i: Dơi có ích,
    chuộ t là m hạ i nử a dơi nử a chuộ t.

    dờ i
    - đgt. 1. Chuyển đi nơi khá c: Thuyền dờ i nhưng bến chẳ ng dờ i, bá n buô n là nghĩa muô n đờ i
    cù ng nhau (cd) 2. Thay đổ i vị trí; Thay đổ i ý kiến: Đêm qua vậ t đổ i sao dờ i (cd); Ai lay chẳ ng
    chuyển, ai rung chẳ ng dờ i (K) 3. Khô ng đứ ng lạ i ở chỗ nà o nữ a: Chà ng về viên sá ch, nà ng
    dờ i lầ u trang (K).

    dợ n
    - I đg. (Mặ t nướ c) chuyển độ ng uố n lên uố n xuố ng rấ t nhẹ khi bị xao độ ng; gợ n. Mặ t hồ dợ n
    só ng. Só ng dợ n.
    - II d. Là n só ng hoặ c, nó i chung, đườ ng nét trô ng như só ng dợ n trên mộ t mặ t phẳ ng
    (thườ ng nó i về vâ n gỗ ). Mặ t nướ c phẳ ng, khô ng mộ t dợ n só ng. Mặ t gỗ có nhiều dợ n.

    dớ p
    - dt. 1. Vậ n khô ng may, vậ n rủ i: Dớ p nhà nên phả i bá n mình chuộ c cha (Truyện Kiều). 2.
    Việc khô ng may lặ p lạ i nhiều lầ n: Nhà có dớ p hay bị chá y.

    du
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y thụ bộ gai, lá hình mũ i giá o, quả có cá nh: Câ y du thườ ng mọ c ở nơi
    cao.
    - 2 đgt. Đẩ y mạ nh: Sao lạ i du em ngã như thế?.

    du cô n
    - I d. Kẻ chuyên gâ y sự , hà nh hung, chỉ chơi bờ i lêu lổ ng.
    - II t. Có tính chấ t củ a . Hà nh độ ng du cô n. Tính rấ t du cô n.

    du dương
    - tt. Ngâ n nga trầ m bổ ng và êm á i: Tiếng đà n du dương Khú c nhạ c du dương.

    du đã ng
    - dt. (H. du: đi chơi; đã ng: phó ng tú ng) Kẻ lêu lổ ng chơi bờ i, khô ng chịu lao độ ng: Bắ t nhữ ng
    kẻ du đã ng đi cả i tạ o.

    du hà nh
    - đg. (cũ ; id.). Đi chơi xa.

    du khá ch
    - dt. Khá ch đi chơi xa, khá ch du lịch: mở rộ ng, nâ ng cấ p cá c khá ch sạ n để đó n du khá ch ở
    cá c nơi đến.

    du kích
    - dt. (H. du: đi nơi nà y nơi khá c; kích: đá nh) Ngườ i đá nh khi chỗ nà y, khi chỗ khá c: Cò i thu
    bỗ ng rú c vang rừ ng nú i, du kích về thô n, rượ u chưa vơi (HCM). // tt. Nó i cá ch đá nh lú c ẩ n,
    lú c hiện, khi chỗ nà y, khi chỗ khá c: Chiến tranh du kích là cơ sở củ a chiến tranh chính qui
    (VNgGiá p).
    du lịch
    - đg. Đi xa cho biết xứ lạ khá c vớ i nơi mình ở . Đi du lịch ở nướ c ngoà i. Cô ng ti du lịch (phụ c
    vụ cho việc du lịch).

    du mụ c
    - đgt. Chă n nuô i khô ng cố định, thườ ng đưa bầ y gia sú c đến nơi có điều kiện thích hợ p, sau
    mộ t thờ i gian lạ i đi: dâ n du mụ c.

    du ngoạ n
    - đgt. (H. du: đi chơi; ngoạ n: ngắ m xem) Đi chơi để ngắ m xem cả nh vậ t: Cụ ít đi du ngoạ n
    như lú c thiếu thờ i (HgXHã n).

    du thuyền
    - d. Thuyền, tà u nhỏ , chuyên dù ng để đi du lịch. Độ i du thuyền chở khá ch du lịch trên sô ng.

    du xuâ n
    - dt. (H. du: đi chơi; xuâ n: mù a xuâ n) Đi chơi để ngắ m cả nh mù a xuâ n: Họ rủ nhau đi du
    xuâ n ở Chù a Trầ m.

    dù
    - 1 1 d. Đồ dù ng cầ m tay để che mưa nắ ng, thườ ng dù ng cho phụ nữ , giố ng như cá i ô nhưng
    có mà u sắ c và nô ng lò ng hơn. Che dù . 2 (ph.). Ô (để che mưa nắ ng). 3 Phương tiện khi xoè
    ra trô ng giố ng như cá i ô lớ n, lợ i dụ ng sứ c cả n củ a khô ng khí để là m chậ m tố c độ rơi củ a
    ngườ i hay vậ t từ trên cao xuố ng. Tậ p nhả y dù . Thả dù phá o sá ng. 4 (kng.). Binh chủ ng bộ
    độ i nhả y dù . Sư đoà n dù . Lính dù *.
    - 2 k. (dù ng phố i hợ p vớ i vẫ n, cũ ng). Từ dù ng để nêu điều kiện khô ng thuậ n, bấ t thườ ng
    nhằ m khẳ ng định nhấ n mạ nh rằ ng điều nó i đến vẫ n xả y ra, vẫ n đú ng ngay cả trong trườ ng
    hợ p đó . Dù mưa to, vẫ n đi. Dù ít dù nhiều cũ ng đều quý.

    dụ
    - I. dt. Lờ i truyền củ a vua chú a cho bầ y tô i và dâ n chú ng: Vua xuố ng dụ chỉ dụ thá nh dụ
    thượ ng dụ . II. đgt. (Vua chú a) truyền bả o bầ y tô i và dâ n chú ng: dụ tướ ng sĩ.
    - 2 đgt. Là m cho ngườ i khá c tin là có lợ i mà nghe theo, là m theo ý mình: dụ địch ra hà ng dụ
    dỗ dẫ n dụ .

    dụ dỗ
    - đgt. Khiến ngườ i ta nghe theo mình bằ ng cá ch hứ a hẹn: Con bé ấ y đã bị mẹ mìn dụ dỗ .

    dua nịnh
    - đgt. Nịnh nọ t và là m theo ý muố n củ a ngườ i: Khinh bỉ nhữ ng kẻ hay dua nịnh ngườ i có
    quyền thế.

    dụ c
    - đgt. Ham muố n nhữ ng điều tầ m thườ ng: Vă n minh vậ t chấ t chỉ mạ nh nuô i cho lò ng dụ c
    (HgĐThuý).

    dụ c tình
    - d. (id.). Như tình dụ c.

    dụ c vọ ng
    - đgt. Lò ng ham muố n, thườ ng khô ng chính đá ng: dụ c vọ ng tầ m thườ ng thỏ a mã n dụ c vọ ng
    cá nhâ n.

    dù i
    - 1 dt. Đồ dù ng để đá nh trố ng, đá nh chiêng, hay để đậ p, để gõ : Đá nh trố ng bỏ dù i (tng).
    - 2 dt. Đồ dù ng để chọ c lỗ thủ ng: Dù i đó ng sá ch. // đgt. Chọ c lỗ bằ ng dù i: Đừ ng dù i lỗ to quá .

    dù i cui
    - d. Thanh trò n, ngắ n, hơi phình to ở mộ t đầ u, thườ ng bằ ng gỗ hoặ c caosu, cả nh sá t dù ng
    cầ m tay để chỉ đườ ng, v.v.

    dung dị
    - Nh. Bình dị.

    dung dịch
    - dt. (H. dung: chấ t tan và o nướ c; dịch: chấ t lỏ ng) Chấ t lỏ ng chứ a mộ t chấ t hoà tan: Cho kẽm
    tan và o mộ t dung dịch a-xít.

    dung hò a
    - dung hoà đg. Là m cho có sự nhâ n nhượ ng lẫ n nhau để đạ t đượ c nhữ ng điểm chung, trở
    thà nh khô ng cò n đố i lậ p nhau nữ a. Dung hoà ý kiến hai bên.
    dung nhan
    - dt. Vẻ đẹp củ a khuô n mặ t.

    dung thâ n
    - đgt. (H. dung: tiếp nhậ n; thâ n: thâ n mình) Nương mình ở mộ t nơi trong lú c khó khă n: Nên,
    hư chưa biết là m sao, bâ y giờ biết kiếm chỗ nà o dung thâ n (LVT).

    dung thứ
    - đg. Rộ ng lượ ng tha thứ . Cầ u xin dung thứ .

    dung tú ng
    - đgt. Bao che, khô ng ngă n cấ m kẻ là m bậ y: dung tú ng bọ n con buô n.

    dù ng
    - đgt. 1. Đem là m việc gì: Dù ng tiền và o việc thiện 2. Giao cho cô ng việc gì: Phả i dù ng ngườ i
    đú ng chỗ , đú ng việc (HCM) Nướ c dù ng Nướ c nấ u bằ ng thịt, xương hoặ c tô m để chan và o
    mó n ă n; Phở cầ n phả i có nướ c dù ng thự c ngọ t.

    dù ng dằ ng
    - đg. Lưỡ ng lự khô ng quyết định, thườ ng là trong việc đi hay ở , vì cò n muố n kéo dà i thêm
    thờ i gian. Dù ng dằ ng chưa muố n chia tay. Dù ng dằ ng nử a ở nử a đi.

    dũ ng
    - 1 (ph.; id.). x. dõ ng1.
    - 2 d. (kết hợ p hạ n chế). Sứ c mạ nh thể chấ t và tinh thầ n trên hẳ n mứ c bình thườ ng, tạ o khả
    nă ng đương đầ u vớ i sứ c chố ng đố i, vớ i nguy hiểm để là m nhữ ng việc nên là m. Trí và dũ ng
    đi đô i.

    dũ ng cả m
    - tt. Gan dạ , khô ng sợ gian khổ nguy hiểm: Chà ng trai dũ ng cả m lò ng dũ ng cả m Tinh thầ n
    chiến đấ u dũ ng cả m.

    dũ ng mã nh
    - tt. (H. dũ ng: mạ nh mẽ; mã nh: mạ nh) Can đả m và mạ nh mê: Cuộ c chiến dấ u dũ ng mã nh củ a
    bộ độ i.
    dũ ng sĩ
    - d. 1 Ngườ i có sứ c mạ nh thể chấ t và tinh thầ n trên hẳ n mứ c bình thườ ng, dá m đương đầ u
    vớ i nhữ ng sứ c chố ng đố i, vớ i nguy hiểm để là m nhữ ng việc nên là m. 2 Danh hiệu vinh dự
    củ a lự c lượ ng vũ trang giả i phó ng miền Nam Việt Nam trong thờ i kì khá ng chiến chố ng Mĩ,
    tặ ng cho ngườ i lậ p đượ c thà nh tích xuấ t sắ c trong chiến đấ u. Dũ ng sĩ diệt xe tă ng.

    dụ ng
    - đgt., id. Dù ng: phép dụ ng binh củ a Trầ n Hưng Đạ ọ

    dụ ng cụ
    - dt. (H. cụ : đồ đạ c) Đồ dù ng để là m việc: Sú ng đạ n, thuố c men, dụ ng cụ , lương thự c là má u
    mủ củ a đồ ng bà o (HCM).

    dụ ng ý
    - I đg. (id.; dù ng trướ c đg.). Có ý thứ c hướ ng hà nh độ ng nhằ m và o mụ c đích riêng nà o đó .
    - II d. Ý thứ c nhằ m và o mụ c đích riêng nà o đó trong hà nh độ ng. Nó i đù a, khô ng có gì xấ u.
    Việc là m có dụ ng ý đề cao cá nhâ n.

    duỗ i
    - 1 dt. Xà nhà bằ ng tre: Duỗ i nhà bị mọ t sắ p gã ỵ
    - 2 đgt. Tự là m thẳ ng thâ n mình hay bộ phậ n nà o củ a cơ thể; trá i vớ i co: nằ m duỗ i thẳ ng
    châ n co châ n duỗ ị

    duy
    - trgt. Chỉ có : Duy có anh là chịu đự ng nổ i.

    duy tâ n
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Cả i cá ch theo cá i mớ i (thườ ng dù ng để nó i về nhữ ng cuộ c vậ n độ ng
    cả i cá ch tư sả n cuố i thờ i phong kiến ở mộ t số nướ c Á Đô ng). Phong trà o duy tâ n đầ u thế kỉ
    XX ở Việt Nam.

    duy trì
    - đgt. Giữ cho tồ n tạ i, khô ng thay đổ i trạ ng thá i bình thườ ng: duy trì trậ t tự trị an duy trì
    mọ i hoạ t độ ng củ a cơ quan.

    duy vậ t
    - tt. (H. duy: chỉ có ; vậ t: vậ t chấ t) Theo thuyết cho rằ ng bả n chấ t củ a vũ trụ là vậ t chấ t, có vậ t
    chấ t rồ i mớ i có ý thứ c, vậ t chấ t là mộ t sự thậ t khá ch quan ở ngoà i ý thứ c ngườ i ta, vậ t chấ t
    quyết định ý thứ c: Duy tâ m vớ i duy vậ t khá c nhau như trắ ng vớ i đen (TrVGià u).

    duyên
    - 1 d. Phầ n cho là trờ i định dà nh cho mỗ i ngườ i, về khả nă ng có quan hệ tình cả m (thườ ng là
    quan hệ nam nữ , vợ chồ ng) hoà hợ p, gắ n bó nà o đó trong cuộ c đờ i. Duyên ưa phậ n đẹp (cũ ).
    É p dầ u, ép mỡ , ai nỡ ép duyên (tng.).
    - 2 d. Sự hà i hoà củ a mộ t số nét tế nhị đá ng yêu ở con ngườ i, tạ o nên vẻ hấ p dẫ n tự nhiên.
    Khô ng đẹp, nhưng có duyên. Ă n nó i có duyên. Duyên thầ m. Nụ cườ i duyên.

    duyên cớ
    - dt. Nguyên nhâ n trự c tiếp, thườ ng là đố i vớ i sự việc khô ng hay: khô ng hiểu duyên cớ gì
    tìm cho ra duyên cớ .

    duyên hả i
    - dt. (H. duyên: bờ biển, bờ sô ng; hả i: biển) Bờ biển: Dâ n chà i ở miền duyên hả i.

    duyên kiếp
    - d. Nhâ n duyên có từ kiếp trướ c, theo đạ o Phậ t.

    duyệt
    - I. đgt. 1. (Cấ p trên) xem xét để cho phép thự c hiện việc gì: duyệt đơn từ xin cấ p đấ t duyệt
    chi duyệt y kiểm duyệt phê duyệt thẩ m duyệt xét duyệt. 2. Kiểm tra diễu hà nh độ i ngũ củ a
    lự c lượ ng vũ trang: duyệt độ i danh dự duyệt binh. II. Kinh qua, từ ng trả i: lịch duyệt.

    duyệt binh
    - đgt. (H. duyệt: xem xét; binh: quâ n lính) Cho cá c binh chủ ng ă n mặ c chỉnh tề đi qua lễ dà i
    trong mộ t buổ i lễ long trọ ng: Nhâ n ngà y quố c khá nh có duyệt binh ở quả ng trườ ng Ba-đình.

    duyệt y
    - đg. Duyệt và chuẩ n y. Đượ c cấ p trên duyệt y.

    dư
    - đgt. Thừ a: dư sứ c là m việc đó nhà dư củ a dư thừ a.
    dư âm
    - dt. (H. dư: thừ a; â m: tiếng) 1. Tiếng vang rớ t lạ i: Tiếng chuô ng đã dứ t, mà cò n nghe thấ y
    dư â m 2. ả nh hưở ng cò n lạ i củ a sự việc đã qua: Tô i cả m thấ y phố Lai-châ u vẫ n cò n nhiều dư
    âm củ a nú i rừ ng (NgTuâ n).

    dư luậ n
    - d. Ý kiến củ a số đô ng nhậ n xét, khen chê đố i vớ i việc gì. Dư luậ n đồ ng tình vớ i việc ấ y.
    Phả n á nh dư luậ n quầ n chú ng. Tố cá o trướ c dư luậ n.

    dữ
    - tt. 1. Đá ng sợ , dễ gâ y tai họ a cho ngườ i hoặ c vậ t khá c: chó dữ dữ như hù m Điều dữ thì
    nhiều, điều là nh thì ít. 2. Có mứ c độ cao khá c thườ ng và đá ng sợ : só ng đá nh dữ rét dữ .

    dữ kiện
    - dt. (H. dữ : cho; kiện: sự vậ t) 1. Điều cho biết để dự a và o đó mà giả i bà i toá n: Bà i toá n thiếu
    dữ kiện thì là m sao đượ c 2. Điều dự a và o để lậ p luậ n, để nghiên cứ u: Nhữ ng dữ kiện khoa
    họ c.

    dữ tợ n
    - t. Rấ t dữ vớ i vẻ đe doạ , trô ng đá ng sợ . Bộ mặ t dữ tợ n. Nhìn mộ t cá ch dữ tợ n. Dò ng sô ng
    trở nên dữ tợ n và o mù a lũ .

    dứ
    - 1 đgt. Đưa ra cho thấ y cá i ham chuộ ng, thèm khá t để dử : dứ nắ m cỏ non trướ c miệng bê
    con dứ mồ i câ u trướ c miệng cá .
    - 2 đgt. Đưa cá c vậ t dù ng đá nh đậ p, đâ m chém ra trướ c mắ t kẻ khá c để hă m dọ a: dứ con dao
    trướ c ngự c.

    dự
    - 1 dt. Thứ gạ o tẻ nhỏ hộ t và nấ u cơm thì dẻo: Dạ o nà y khô ng thấ y bá n gạ o dự .
    - 2 đgt. Có mặ t trong mộ t buổ i có nhiều ngườ i: Dự tiệc; Dự mít-tinh; Dự mộ t lớ p huấ n luyện.
    - 3 đgt. 1. Tham gia: Biết nà ng cũ ng dự quâ n trung luậ n bà n (K) 2. Phò ng trướ c: Việc ấ y đã
    dự trướ c rồ i.

    dự án
    - d. Dự thả o vă n kiện luậ t phá p hoặ c kế hoạ ch. Trình dự á n luậ t trướ c quố c hộ i. Thô ng qua
    dự án kế hoạ ch.

    dự định
    - I. đgt. Định trướ c về việc sẽ là m, nếu khô ng có gì thay đổ i: dự định sẽ là m nhà mớ i trong
    nă m tớ i. II. Điều dự định: nó i rõ dự định củ a mình có nhiều dự định mớ ị

    dự đoá n
    - đgt. (H. dự : từ trướ c; đoá n: nhậ n định trướ c) Đoá n trướ c mộ t việc sẽ xả y ra: Nhữ ng điều
    phá i đoà n Đà -lạ t đã dự đoá n đều đú ng (HgXHã n). // dt. Điều đoá n trướ c: Đú ng như dự
    đoá n thiên tà i củ a Bá c Hồ (Đỗ Mườ i).

    dự thi
    - đgt. Tham gia mộ t cuộ c thi: Anh ấ y đã định dự thi cuộ c đua xe đạ p đó .

    dự toá n
    - I đg. Tính toá n trướ c nhữ ng khoả n thu chi về tà i chính. Dự toá n ngâ n sá ch.
    - II d. Bả n . Duyệt dự toá n. Lậ p dự toá n.

    dự trù
    - đgt. Trù tính, ấ n định tạ m thờ i nhữ ng khoả n sẽ chi dù ng: dự trù ngâ n sá ch dự trù thờ i gian
    thự c hiện.

    dưa
    - 1 dt. Mó n ă n là m bằ ng rau hay củ muố i chua: Cò n đầ y vạ i dưa mớ i muố i (Ng-hồ ng); Khô ng
    ưa thì dưa có giò i (tng).
    - 2 dt. Loà i câ y leo thuộ c họ bầ u bí, quả có thịt chứ a nhiều nướ c, dù ng để ă n: Trờ i nắ ng tố t
    dưa, trờ i mưa tố t lú a (tng).

    dưa hấ u
    - d. Dưa quả to, vỏ quả mà u xanh và bó ng, thịt quả mà u đỏ hay và ng, vị ngọ t má t.

    dưa leo
    - dt., đphg Dưa chuộ t.
    dừ a
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i cau, quả to có vỏ dà y, cù i trắ ng, bên trong chứ a nướ c
    ngọ t: Thiếu đấ t trồ ng dừ a, thừ a đấ t trồ ng cau (tng); Chồ ng đá nh chẳ ng chừ a, đi chợ thì giữ
    cù i dừ a bá nh da (cd).
    - 2 dt. (thự c) Loà i câ y mọ c thà nh bè trên mặ t nướ c, lá nhỏ , ngườ i ta thườ ng vớ t cho lợ n ă n:
    Bè ngổ đi trướ c, bè dừ a đi sau (tng).
    - 3 đgt. Đù n cô ng việc cho ngườ i khá c: Nó thấ y anh ấ y hiền là nh, nên việc củ a nó , nó lạ i dừ a
    cho anh ấ y.

    dứ a
    - d. Câ y ă n quả , thâ n ngắ n, lá dà i, cứ ng, có gai ở mép và mọ c thà nh cụ m ở ngọ n thâ n, quả tậ p
    hợ p trên mộ t khố i nạ c, có nhiều mắ t, phía trên có mộ t cụ m lá .

    dự a
    - 1 dt., đphg Nhự a: dự a mít Chim mắ c dự a.
    - 2 I. đgt. 1. Đặ t sá t và o vậ t gì để cho vữ ng: dự a thang và o câ y dự a lưng và o tườ ng. 2. Nhờ
    cậ y ai để thêm vữ ng và ng, mạ nh mẽ: dự a và o quầ n chú ng dự a và o gia đình, bạ n bè. 3. Theo
    định hướ ng, khuô n mẫ u, khả nă ng có sẵ n: dự a và o sá ch dự a và o sơ đồ dự a và o khả nă ng
    từ ng ngườ i. II. tt. Kề, sá t cạ nh: Nhà dự a đườ ng.

    dưng
    - 1 tt. 1. Khô ng có họ vớ i mình: Ngườ i dưng nướ c lã (tng) 2. Khô ng bậ n rộ n: Ngà y dưng
    khô ng bậ n như ngà y mù a. // trgt. Rỗ i rã i: Ă n dưng ngồ i rồ i (tng); Dạ o nà y ở dưng cũ ng
    buồ n.
    - 2 đgt. (biến â m củ a dâ ng) 1. Đưa lên cấ p trên mộ t cá ch cung kính: Dưng lễ vậ t 2. Nó i nướ c
    lên cao: Mưa nhiều, nướ c sô ng đã dưng lên.

    dừ ng
    - 1 đg. 1 Thô i hoặ c là m cho thô i vậ n độ ng, chuyển sang trạ ng thá i ở yên tạ i mộ t chỗ . Con tà u
    từ từ dừ ng lạ i. Dừ ng chèo. Dừ ng châ n. Câ u chuyện tạ m dừ ng ở đâ y. 2 (chm.). (Trạ ng thá i)
    khô ng thay đổ i theo thờ i gian. Trạ ng thá i dừ ng. Mậ t độ dừ ng. Dò ng dừ ng (trong đó vậ n tố c
    ở mỗ i điểm khô ng thay đổ i theo thờ i gian).
    - 2 đg. (ph.). Quâ y, che bằ ng phên, có t, v.v. Dừ ng lạ i că n buồ ng.

    dử ng dưng
    - 1 tt. Thờ ơ, khô ng có cả m xú c gì trướ c sự việc, tình cả nh nà o đó : dử ng dưng trướ c cả nh
    khổ cự c củ a ngườ i khá c.
    - 2 pht. Tự nhiên mà có : Số già u mang đến dử ng dưng, Lọ là con mắ t trá o trưng mớ i già u
    (cd.).

    dử ng mỡ
    - tt. Bị kích độ ng về sinh lí: Ă n no dử ng mỡ .

    dự ng
    - đg. 1 Đặ t cho đứ ng thẳ ng. Dự ng cộ t nhà . Dự ng mọ i ngườ i dậ y (là m cho thứ c dậ y). 2 Tạ o
    nên vậ t gì đứ ng thẳ ng trên mặ t nền (thườ ng là trên mặ t đấ t) bằ ng nhữ ng vậ t liệu kết lạ i
    theo mộ t cấ u trú c nhấ t định. Dự ng nhà . Dự ng cổ ng chà o. 3 Tạ o nên bằ ng cá ch tổ hợ p cá c
    yếu tố theo mộ t cấ u trú c nhấ t định (thườ ng nó i về cô ng trình nghệ thuậ t). Dự ng kịch. Dự ng
    tranh. Câ u chuyện dự ng đứ ng (bịa đặ t hoà n toà n). 4 Tạ o nên và là m cho có đượ c sự tồ n tạ i
    vữ ng và ng. Dự ng cơ đồ . Từ buổ i đầ u dự ng nướ c. 5 (chm.). Vẽ hoặ c nó i rõ cá ch vẽ mộ t hình
    phẳ ng nà o đó thoả mã n mộ t số điều kiện cho trướ c (thườ ng chỉ dù ng thướ c và compa).
    Dự ng mộ t tam giá c đều có mộ t cạ nh là đoạ n thẳ ng AB. Bà i toá n dự ng hình.

    dự ng đứ ng
    - đgt. Đặ t điều như thậ t, thườ ng để nó i xấ u, vu cá o ngườ i khá c: dự ng đứ ng câ u chuyện.

    dượ c
    - 1 dt. 1. Dượ c họ c nó i tắ t: Trườ ng Dượ c 2. Thuố c chữ a bệnh: Cử a hà ng dượ c.
    - 2 dt. x. Dượ c mạ : Và ng rạ thì mạ xuố ng dượ c (tng).

    dượ c họ c
    - d. Khoa họ c nghiên cứ u về thuố c phò ng chữ a bệnh.

    dượ c liệu
    - dt. Nguyên liệu tự nhiên có nguồ n gố c thự c vậ t, độ ng vậ t, khoá ng vậ t và vi sinh vậ t dù ng để
    điều chế thà nh thuố c chín và cá c dạ ng bà o chế.
    dượ c sĩ
    - dt. (H. sĩ: ngườ i có họ c) Ngườ i đã tố t nghiệp trườ ng Dượ c: Nă m nay có nă m chụ c dượ c sĩ
    mớ i ra trườ ng.

    dướ i
    - I d. Từ trá i vớ i trên. 1 Phía nhữ ng vị trí thấ p hơn trong khô ng gian so vớ i mộ t vị trí xá c
    định nà o đó hay so vớ i cá c vị trí khá c nó i chung. Để dướ i bà n. Ghi tên họ dướ i chữ kí. Đứ ng
    dướ i nhìn lên. Anh ấ y ở dướ i tầ ng hai. Tầ ng dướ i củ a toà nhà . Ngồ i dướ i đấ t. 2 Vù ng địa lí
    thấ p hơn so vớ i mộ t vù ng xá c định nà o đó hay so vớ i cá c vù ng khá c nó i chung. Dướ i miền
    xuô i. Từ dướ i Thá i Bình lên Hà Nộ i. Mạ n dướ i. 3 Phía nhữ ng vị trí ở sau mộ t vị trí xá c định
    nà o đó hay so vớ i cá c vị trí khá c nó i chung, trong mộ t trậ t tự sắ p xếp nhấ t định. Hà ng ghế
    dướ i. Đứ ng dướ i trong danh sá ch. Dướ i đâ y nêu và i thí dụ . Xó m dướ i. 4 Phía nhữ ng vị trí
    thấ p hơn so vớ i mộ t vị trí xá c định nà o đó hay so vớ i cá c vị trí khá c nó i chung trong mộ t hệ
    thố ng cấ p bậ c, thứ bậ c. Dạ y cá c lớ p dướ i. Cấ p dướ i. Về cô ng tá c dướ i xã . Trên dướ i mộ t lò ng
    (nhữ ng ngườ i trên, ngườ i dướ i đều mộ t lò ng). 5 Mứ c thấ p hơn hay số lượ ng ít hơn mộ t
    mứ c, mộ t số lượ ng xá c định nà o đó . Sứ c họ c dướ i trung bình. Em bé dướ i hai tuổ i. Giá dướ i
    mộ t nghìn đồ ng.
    - II k. 1 (dù ng sau xuố ng). Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là đích nhằ m tớ i củ a mộ t hoạ t độ ng
    theo hướ ng từ cao đến thấ p; trá i vớ i trên. Lặ n xuố ng nướ c. Rơi xuố ng dướ i đấ t. 2 Từ biểu
    thị điều sắ p nêu ra là phạ m vi tá c độ ng, bao trù m, chi phố i củ a hoạ t độ ng hay sự việc đượ c
    nó i đến. Đi dướ i mưa. Sự việc dướ i con mắ t củ a anh ta. Số ng dướ i chế độ cũ . Dướ i sự lã nh
    đạ o củ a giá m đố c.

    dương
    - 1 dt. 1. Mộ t trong hai nguyên lí cơ bả n củ a trờ i đấ t, đố i lậ p vớ i â m, từ đó tạ o ra muô n vậ t,
    theo quan niệm triết họ c Đô ng phương cổ đạ ị 2. Từ chỉ mộ t trong hai mặ t đố i lậ p nhau
    (thườ ng đượ c coi là mặ t tích cự c, mặ t chính) như mặ t trờ i, chiều thuậ n (chiều nghịch,
    ngượ c): chiều dương củ a mộ t trụ c. 3. Số lớ n hơn số khô ng.
    - 2 dt. Phẩ m mà u xanh nhạ t pha và o nướ c để hồ vả i, lợ
    - 3 dt. Dương liễu, nó i tắ t: Hà ng dương reo trướ c gió .
    dương bả n
    - dt. (H. dương: trá i vớ i â m; bả n: bả n) ả nh chụ p mộ t vậ t trên đó nhữ ng phầ n trắ ng, đen
    phả n á nh đú ng nhữ ng chỗ sá ng, tố i trên vậ t: Dương bả n củ a tấ m ả nh.

    dương cầ m
    - d. (cũ ). Piano.

    dương lịch
    - dt. Hệ lịch lấ y cơ sở là nă m Xuâ n phâ n, có cá ch tính thuậ n tiện đơn giả n, đượ c dù ng rộ ng
    rã i trên thế giớ i, và đượ c dù ng ở Việt Nam từ cuố i thế kỉ 19, nay trở thà nh lịch chính thứ c.

    dương liễu
    - dt. (thự c) (H. dương: tên câ y; liễu: câ y liễu) Câ y phi-lao: Nhữ ng hà ng dương liễu nhỏ đã
    lên xanh như tó c tuổ i mườ i lă m (Tố -hữ u).

    dương tính
    - t. (kết hợ p hạ n chế). Có thậ t, có xả y ra hiện tượ ng nó i đến nà o đó ; đố i lậ p vớ i â m tính.
    Tiêm thử phả n ứ ng, kết quả dương tính.

    dương vậ t
    - dt. Cơ quan giao cấ u đự c củ a nhiều loà i độ ng vậ t thụ tinh trong, có chứ c nă ng đưa tinh
    trù ng và o cơ quan sinh sả n cá i củ a độ ng vậ t cá ị

    dườ ng
    - trgt. (cn. nhườ ng) Hầ u như: Lưng khoang tình nghĩa dườ ng lai lá ng (HXHương); Trong
    rèm, dương đã có đèn biết chă ng (Chp).

    dườ ng nà o
    - trgt. 1. Đến thế nà o: Khô ng biết là nh dở dườ ng nà o (Trương Vĩnh Kí) 2. Biết bao: Non sô ng
    vĩ đạ i biết dườ ng nà o!.

    dưỡ ng
    - 1 d. Tấ m mỏ ng trên đó có biên dạ ng mẫ u (thườ ng là nhữ ng đườ ng cong phứ c tạ p), dù ng
    để vẽ đườ ng viền cá c chi tiết, ướ m khít vớ i sả n phẩ m chế tạ o để kiểm tra kích thướ c, v.v.
    Dưỡ ng đo ren. Dưỡ ng chép hình.
    - 2 đg. (kết hợ p hạ n chế). Tạ o điều kiện, thườ ng bằ ng cá ch cung cấ p nhữ ng thứ cầ n thiết,
    giú p cho (cơ thể yếu ớ t) có thể phá t triển hoặ c duy trì sự số ng tố t hơn (nó i khá i quá t). Cha
    sinh mẹ dưỡ ng. Dưỡ ng thai. Dưỡ ng (tuổ i) già .

    dưỡ ng đườ ng
    - dt. Nhà an dưỡ ng..

    dưỡ ng sinh
    - đgt. (H. dưỡ ng: nuô i; sinh: số ng) 1. Có cô ng nuô i số ng: Thưa rằ ng: Chú t phậ n ngâ y thơ,
    dưỡ ng sinh đô i nợ , tó c tơ chưa đền (K) 2. Rèn luyện để bả o vệ sứ c khoẻ: Phương phá p
    dưỡ ng sinh thầ n diệu.

    dượ ng
    - d. 1 Bố dượ ng (nó i tắ t; có thể dù ng để xưng gọ i). 2 Chồ ng củ a cô hay chồ ng củ a dì (có thể
    dù ng để xưng gọ i).

    dượ t
    - đgt. Tậ p lạ i cho thà nh thạ o, thà nh thụ c: dượ t lạ i cá c tiết mụ c vă n nghệ.

    dứ t
    - đgt. 1. Dừ ng hẳ n lạ i; Kết thú c: Mưa đã dứ t; Bệnh chưa dứ t 2. Khô ng đoá i hoà i nữ a: Quâ n tử
    dù ng dằ ng đi chẳ ng dứ t (HXHương).
    dứ t khoá t
    - t. Hoà n toà n khô ng có sự nhậ p nhằ ng hoặ c lưỡ ng lự , nử a nọ nử a kia. Phâ n ranh giớ i dứ t
    khoá t giữ a đú ng và sai. Thá i độ dứ t khoá t. Dứ t khoá t từ chố i. Việc nà y dứ t khoá t ngà y mai là
    xong.

    dứ t tình
    - đgt. Khô ng cò n giữ anh nghĩa gì nữ a: Vì ngườ i vợ quá i á c, anh ấ y phả i dứ t tình ra đi.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    D (3)

    đa
    - 1 d. Câ y to có rễ phụ mọ c từ cà nh thõ ng xuố ng, trồ ng để lấ y bó ng má t. Câ y đa câ y đề (ví
    ngườ i có trình độ thâ m niên cao, có uy tín trong nghề).
    - 2 tr. (ph.; kng.; dù ng ở cuố i câ u). Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh về điều vừ a khẳ ng định, như
    muố n thuyết phụ c ngườ i nghe mộ t cá ch thâ n mậ t. Việc đó coi bộ khó dữ đa!
    - 3 Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o danh từ , tính từ , độ ng từ , có nghĩa "nhiều, có nhiều". Đa
    diện*. Đa sầ u*. Đa canh*.
    đa âm
    - Nh. Đa tiết.
    đa bà o
    - tt. (H. bà o: tế bà o) Nó i nhữ ng sinh vậ t mà cơ thể gồ m nhiều tế bà o: Cơ thể đa bà o; Độ ng
    vậ t đa bà o.
    đa cả m
    - t. Dễ cả m xú c, dễ rung độ ng. Mộ t tâ m hồ n đa cả m.
    đa dâ m
    - tt. Có nhiều ham muố n mạ nh mẽ về tình dụ c thườ ng đượ c biểu hiện ra bằ ng lờ i nó i, cử chỉ,
    hoặ c dá ng vẻ bên ngoà ị
    đa diện
    - dt. (toá n) (H. diện: mặ t) Khố i giớ i hạ n bở i cá c đa giá c phẳ ng: Đa diện đều. // tt. Về nhiều
    mặ t: Sự phá t triển đa diện củ a nền kinh tế.
    đa giá c
    - d. Hình do mộ t đườ ng gấ p khú c khép kín tạ o thà nh. Đa giá c đều. Đa giá c lõ m.
    đa mang
    - đgt. 1. ô m đồ m nhiều thứ , nhiều việc kể cả nhữ ng việc khô ng có liên quan đến mình để rồ i
    phả i bậ n tâ m, lo lắ ng: đã yếu cò n đa mang đủ thứ việc. 2. Tự vương vấ n và o nhiều thứ thuộ c
    tình cả m để rồ i phả i đeo đuổ i, vấ n vương, dằ n vặ t khô ng dứ t ra đượ c: đa mang tình cả m.
    đa mưu
    - tt. (H. mưu: mưu kế) Lắ m mưu mẹo: Con ngườ i đa mưu ấ y khô ng trung thự c.
    đa nghi
    - t. Hay nghi ngờ . Đa nghi như Tà o Thá o.
    đa nguyên
    - tt. 1. Thuộ c về đa nguyên luậ n. 2. Thuộ c về đa nguyên chính trị.
    đa sầ u
    - tt. (H. sầ u: buồ n rầ u) Hay buồ n rầ u: Mộ t phụ nữ đa sầ u.
    đa số
    - d. 1 Phầ n lớ n, số đô ng trong mộ t tậ p hợ p, thườ ng là tậ p hợ p ngườ i. Đa số cá c em là nữ . Đa
    số trườ ng hợ p. 2 Số lượ ng phiếu bầ u cử hoặ c biểu quyết về mộ t phía nà o đó đạ t quá mộ t
    nử a tổ ng số phiếu; tổ ng thể nó i chung nhữ ng ngườ i đã bỏ nhữ ng phiếu ấ y, trong quan hệ
    vớ i thiểu số . Đa số tá n thà nh. Biểu quyết theo đa số .
    đa thầ n giá o
    - dt. 1. Tô n giá o thờ nhiều thầ n, phâ n biệt vớ i nhấ t thầ n giá o. 2. Nhữ ng hình thứ c tín
    ngưỡ ng khá c nhau như tô tem giá o, bá i vậ t giá o, vậ t linh giá o, sa man giá ọ .. tín ngưỡ ng và o
    cá c thầ n linh, ma quỷ riêng lẻ, chưa hình thà nh hệ thố ng trong đó có vị thầ n tố i caọ
    đa thê
    - tt. (H. thê: vợ ) Nó i chế độ xã hộ i trong đó ngườ i đà n ô ng có thể có nhiều vợ cù ng mộ t lú c:
    Hiến phá p củ a ta hiện nay cấ m chế độ đa thê.
    đa thứ c
    - d. Biểu thứ c đạ i số gồ m nhiều đơn thứ c nố i vớ i nhau bằ ng cá c dấ u cộ ng hoặ c trừ . Đa thứ c
    bậ c ba.
    đa tình
    - tt. Có nhiều tình cả m và dễ nả y sinh tình cả m yêu đương: đô i mắ t đa tình.
    đà
    - 1 dt. 1. Đoạ n gỗ trò n đặ t dướ i mộ t vậ t nặ ng để chuyển vậ t ấ y đi đượ c dễ: Phả i đặ t đà mớ i
    đưa bộ má y nà y đi đượ c 2. Sứ c mạ nh đầ u tiên nhằ m đẩ y mạ nh hoạ t độ ng: Nền kinh tế xã
    hộ i đang trên đà phá t triển (TrVGià u) 3. Sứ c tiến lên: Mấ t đà , đâ m loạ ng choạ ng (Tô -hoà i).
    - 2 dt. Nơi đặ t tà u thuỷ khi đang đó ng hay đang sử a chữ a: Cho tà u thuỷ từ đà ra sô ng.
    - 3 tt. Từ địa phương chỉ mà u nâ u: Sư bà mặ c quầ n á o đà .
    - 4 trgt. Biến â m củ a đã : Khá ch đà xuố ng ngự a tớ i nơi tự tình (K); Phong trầ n lắ m lú c kể đà
    gian nguy (QSDC); Phậ n liễu sao đà nả y nét ngang (HXHương).
    đà điểu
    - d. Chim rấ t to số ng ở mộ t số vù ng nhiệt đớ i, cổ dà i, châ n cao, chạ y nhanh.
    đả
    - đgt. 1. Đá nh: Tấ t tả như bà đả ô ng (tng) 2. Chỉ trích: Viết bá o đả thó i hư tậ t xấ u.
    đả đả o
    - đg. 1 Đá nh đổ (chỉ dù ng trong khẩ u hiệu đấ u tranh). Đả đả o chế độ độ c tà i! 2 (Lự c lượ ng
    quầ n chú ng) biểu thị sự chố ng đố i kịch liệt vớ i tinh thầ n muố n đá nh đổ . Đi đến đâ u cũ ng bị
    đả đả o.
    đả kích
    - đgt. Phê phá n, chỉ trích gay gắ t đố i vớ i ngườ i, phía đố i lậ p hoặ c coi là đố i lậ p: đả kích thó i
    hư tậ t xấ u tranh đả kích.
    đả thương
    - đgt. (H. thương: đau xó t) Đá nh là m cho bị thương: Bă ng bó cho quâ n địch đã bị đả thương.
    đã
    - 1 t. (hay đg.). 1 (cũ ). Khỏ i hẳ n bệnh. Đau chó ng đã chầ y (tng.). Thuố c đắ ng đã tậ t (tng.). 2
    Hết cả m giá c khó chịu, do nhu cầ u sinh lí hoặ c tâ m lí nà o đó đã đượ c thoả mã n đến mứ c đầ y
    đủ . Gã i đã ngứ a. Đã khá t. Ă n chưa đã thèm. Ngủ thêm cho đã mắ t. Đã giậ n.
    - 2 I p. 1 (thườ ng dù ng trướ c đg., t.). Từ biểu thị sự việc, hiện tượ ng nó i đến xả y ra trướ c
    hiện tạ i hoặ c trướ c mộ t thờ i điểm nà o đó đượ c xem là mố c, trong quá khứ hoặ c tương lai.
    Bệnh đã khỏ i từ hô m qua. Mai nó về thì tô i đã đi rồ i. Đã nó i là là m. 2 (dù ng ở cuố i vế câ u,
    thườ ng trong câ u cầ u khiến). Từ biểu thị việc vừ a nó i đến cầ n đượ c hoà n thà nh trướ c khi
    là m việc nà o khá c. Đi đâ u mà vộ i, chờ cho tạ nh mưa đã . Nghỉ cá i đã , rồ i hã y là m tiếp.
    - II tr. 1 Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh thêm về sắ c thá i khẳ ng định củ a mộ t nhậ n xét. Nhà ấ y lắ m
    củ a. Đã đẹp chưa kìa? Đã đà nh như thế. 2 (dù ng trong câ u có hình thứ c nghi vấ n). Từ biểu
    thị ý nhấ n mạ nh thêm về sắ c thá i nghi vấ n. Phê bình chưa chắ c nó đã nghe. Đã dễ gì bả o
    đượ c anh ta.
    - đà nh Tổ hợ p biểu thị mộ t điều đượ c coi là dĩ nhiên, nhằ m bổ sung mộ t
    đã đà nh
    - Dĩ nhiên, hẳ n là (để nhằ m bổ sung cho điều quan trọ ng hơn sẽ nó i đến): Đã đà nh là tin
    nhau, nhưng là m kinh tế vẫ n phả i có hợ p đồ ng hẳ n hoi Đã đà nh là chá u cò n bé, nhưng đã
    đến trườ ng thì phả i chấ p hà nh nộ i quy.
    đá
    - 1 dt. 1. Thứ khoá ng vậ t rắ n thườ ng đó ng thà nh hò n, thà nh tả ng, dù ng để xâ y nhà , xâ y
    tườ ng, lá t đườ ng, là m đồ mĩ nghệ: Đền ấ y nền cao lắ m, có chín bậ c xâ y đá (Trương Vĩnh Kí);
    Dâ n ta đã trở thà nh mộ t khố i cứ ng như đá (PhVĐồ ng) 2. Nướ c đá nó i tắ t: Cố c cà -phê chưa
    có đá . // tt. 1. Cứ ng, rắ n: Ngô đá 2. Riết ró ng; keo kiệt: Lã o ấ y đá lắ m, đừ ng hò ng hắ n ủ ng
    hộ .
    - 2 đgt. 1. Giơ châ n lên hấ t mạ nh và o ngườ i hay vậ t: Châ n nam đá châ n chiêu (tng); Gà cù ng
    chuồ ng đá lẫ n nhau (tng); Tay đấ m châ n đá (tng); Ngự a non há u đá 2. Là m hạ i ngầ m: Hai đế
    quố c đá nhau 3. Dính líu đến: Khô ng nên đá và o việc ngườ i khá c 4. Khô ng yêu đương nữ a
    (thtụ c): Anh ta bị cô ấ y đá rồ i 5. Thêm lờ i trong khi ngườ i khá c đương nó i: Hắ n có tính hay
    đá và o mộ t câ u 6. Xen lẫ n: Ô ng ấ y có thó i nó i tiếng Việt lạ i đá và o và i từ tiếng Phá p. // trgt.
    1. Nử a nọ nử a kia: Chị ta ă n mặ c đá tỉnh, đá quê 2. Hơi ngả sang; Khô ng châ n phương: Chữ
    ô ng viết đá thả o.
    đá bó ng
    - đgt. Nó i cuộ c thể thao hai bên đá quả bó ng và o gô n củ a nhau: Vừ a đá bó ng vừ a thổ i cò i
    (tng).
    đá hoa
    - d. Đá vô i bị biến chấ t, kết tinh cao độ , thườ ng có vâ n đẹp.
    đá hoa cương
    - dt. Đá hoa quý, rấ t cứ ng, có chứ a nhiều loạ i khoá ng vậ t khá c nhau, thườ ng dù ng là m vậ t
    liệu để xâ y dự ng cá c cô ng trình sang trọ ng.
    đá lử a
    - dt. 1. Đá rấ t rắ n dù ng để đá nh lấ y lử a: Ngườ i tiền sử dù ng đá lử a để lấ y lử a và để chế tạ o
    vũ khí 2. Hợ p chấ t rấ t rắ n củ a sắ t, chế thà nh nhữ ng viên nhỏ cho và o bậ t lử a để đá nh lấ y
    lử a: Mớ i mua bậ t lử a nhưng chưa có đá lử a, nên đà nh phả i dù ng diêm.
    đá mà i
    - d. 1 Đá dù ng để mà i dao, kéo, v.v. 2 Dụ ng cụ để mà i cá c chi tiết bằ ng kim loạ i, bằ ng kính,
    v.v.
    đá và ng
    - dt. Sự gắ n bó bền vữ ng trong quan hệ tình cả m (thườ ng là tình cả m vợ chồ ng): Tình nghĩa
    đá và ng.
    đá vô i
    - dt. Thứ đá thà nh phầ n chủ yếu là cá c bon-ná t can-xi: Nung đá vô i để có vô i.
    đạ c
    - I đg. (id.). Đo (ruộ ng đấ t).
    - II d. 1 Đơn vị đo chiều dà i thờ i xưa, bằ ng khoả ng 60 mét. 2 (id.). Đoạ n đườ ng tương đố i
    ngắ n. Khô ng xa lắ m, chỉ cá ch nhau và i đườ ng.
    đạ c điền
    - đgt. Đo ruộ ng đấ t.
    đai
    - 1 dt. 1. Vò ng thườ ng bằ ng kim loạ i bao quanh mộ t vậ t để cho chặ t: Đai thù ng gỗ 2. Vò ng
    đeo ngang lưng trong bộ phẩ m phụ c thờ i phong kiến: á o biếc đai và ng bá c đấ y a?
    (NgKhuyến) 3. Dả i dà i và rộ ng trên mặ t đấ t: Đai khí hậ u miền ô n đớ i.
    - 2 đgt. Nó i đi nó i lạ i về mộ t việc đã xả y ra mà mình khô ng đồ ng ý: Vì ghét con dâ u, bà mẹ
    chồ ng hay đai chuyện.
    đà i
    - 1 d. 1 Bộ phậ n ở phía ngoà i cù ng củ a hoa, gồ m nhữ ng bả n thườ ng mà u lụ c. 2 Đồ dù ng bằ ng
    gỗ tiện, sơn son để bà y vậ t thờ cú ng, có hình giố ng cá i đà i hoa. Đà i rượ u. Đà i trầ u. 3 Lầ n
    cú ng bá i hoặ c cầ u xin. Cú ng ba đà i hương. Xin mộ t đà i â m dương. 4 Giá thờ i xưa dù ng để đặ t
    gương soi hoặ c cắ m nến, thườ ng có hình giố ng cá i đà i hoa. Đà i gương*.
    - 2 d. 1 Cô ng trình xâ y dự ng trên nền cao, thườ ng khô ng có má i, dù ng và o nhữ ng mụ c đích
    nhấ t định. Đà i liệt sĩ. Xâ y đà i kỉ niệm. 2 (dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Vị trí thườ ng đặ t ở trên
    cao hoặ c cơ sở có trang bị nhữ ng khí cụ chuyên mô n thườ ng đặ t ở vị trí cao, để là m nhữ ng
    nhiệm vụ quan sá t, nghiên cứ u... nhấ t định. Đà i quan sá t. Đà i thiên vă n*. 3 Đà i phá t thanh
    (nó i tắ t). Há t trên đà i. Nghe đà i. 4 (kng.). Má y thu thanh. Mở đà i nghe tin. Đà i bá n dẫ n xá ch
    tay.
    - 3 d. (ph.). Bồ đà i; gà u. Chằ m đà i mú c nướ c.
    - 4 t. (kng.). Đà i cá c rở m. Đã nghèo rớ t mồ ng tơi lạ i cò n đà i!
    - 5 t. (Cá ch viết chữ Há n thờ i trướ c) cao hẳ n lên so vớ i dò ng chữ bình thườ ng để tỏ ý tô n
    kính (có tá c dụ ng như lố i viết hoa ngà y nay). Viết đà i mấ y chữ .
    đà i thọ
    - đgt. Chịu trá ch nhiệm chi trả cá c khoả n chi phí: Cá n bộ đi cô ng tá c cơ quan đà i thọ toà n bộ
    tiền ăn ở.
    đã i
    - 1 đgt. Đặ t xuố ng nướ c, gạ n lấ y chấ t nặ ng, cò n chấ t nhẹ cho trô i đi: Ngườ i ta đang thuê
    ngườ i đã i và ng (Ng-hồ ng); Đã i đỗ xanh để nấ u xô i. // tt. Đã sạ ch vỏ : Chè đỗ đã i.
    - 2 đgt. 1. Đố i xử tố t: Ngườ i dưng có ngã i thì đã i ngườ i dưng (cd) 2. Thết ă n uố ng: Đã i
    khá ch; Đã i tiệc 3. Tặ ng: Đã i bạ n mộ t bộ quầ n á o.
    đã i ngộ
    - đg. Cho hưở ng cá c quyền lợ i theo chế độ , tương xứ ng vớ i sự đó ng gó p. Chính sá ch đã i ngộ
    đố i vớ i thương binh. Đã i ngộ thích đá ng.
    đá i
    - 1 I. đgt. Thả i ra ngoà i cơ thể chấ t bã bằ ng nướ c do thậ n lọ c từ má u qua niệu đạ o: đi đá i đá i
    bậ y. II. dt. Nướ c đá i: mù i cứ t đá i nồ ng nặ c.
    đá i dầ m
    - đgt. Đá i ra quầ n trong khi ngủ (thtụ c): Em bé có tậ t đá i dầ m.
    đạ i
    - 1 d. Câ y có nhự a mủ , lá dà i, khi rụ ng để lạ i trên thâ n nhữ ng vết sẹo lớ n, hoa thơm, thườ ng
    mà u trắ ng, thườ ng trồ ng là m cả nh ở đền chù a.
    - 2 d. Nguyên đạ i (nó i tắ t). Đạ i nguyên sinh. Đạ i thá i cổ .
    - 3 I t. (dù ng phụ sau d.; kết hợ p hạ n chế). Thuộ c loạ i to, lớ n hơn mứ c bình thườ ng. Lá cờ
    đạ i. Nặ ng như cố i đá đạ i.
    - II p. (kng.). Đến mứ c như khô ng thể hơn đượ c nữ a; rấ t, cự c. Cá i cườ i vô duyên. Hô m nay
    vui đạ i. Trờ i rét đạ i.
    - III Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o danh từ , độ ng từ , có nghĩa "lớ n, thuộ c loạ i lớ n, hoặ c mứ c
    độ lớ n hơn bình thườ ng". phú *. Đạ i gia đình*. Đạ i thắ ng*. Đạ i thà nh cô ng.
    - 4 p. (kng.). (Là m việc gì) ngay, khô ng kể nên hay khô ng nên, chỉ cố t cho qua việc, vì nghĩ
    khô ng cò n có cá ch nà o khá c. Nhả y đạ i. Cứ là m đạ i đi. Nhậ n đạ i cho xong việc.
    đạ i chiến
    - dt. Chiến tranh có quy mô lớ n giữ a cá c nướ c mạ nh, có ả nh hưở ng tớ i nhiều nướ c: trá nh
    xẩ y ra đạ i chiến.
    đạ i chú ng
    - dt. (H. đạ i: lớ n; chú ng: số đô ng ngườ i) Số đô ng nhâ n dâ n: Mộ t tá c phẩ m vă n nghệ muố n
    hoà n bị phả i từ phong trà o, từ đạ i chú ng mà ra và trở về nơi phong trà o, nơi đạ i chú ng (Trg-
    chinh). // tt. Có tính chấ t phù hợ p vớ i đô ng đả o quầ n chú ng và nhằ m phụ c vụ quyền lợ i củ a
    số đô ng nhâ n dâ n: Vă n hoá mớ i Việt-nam phả i có ba tính chấ t: dâ n tộ c, khoa họ c và đạ i
    chú ng (Trg-chinh).
    đạ i cương
    - I d. Nhữ ng điều chủ yếu (nó i tổ ng quá t). Hiểu đạ i cương về kĩ thuậ t điện tử .
    - II t. Có tính chấ t tổ ng quá t. Kiến thứ c . Ngô n ngữ họ c đạ i cương.
    đạ i diện
    - I. đgt. Thay mặ t (cho cá nhâ n, tậ p thể): đạ i diện cho nhà trai phá t biểu đạ i diện cho anh em
    bè bạ n đến chú c mừ ng. II. dt. Ngườ i, tổ chứ c thay mặ t: đạ i diện cơ quan cử đạ i diện ở nướ c
    ngoà i.
    đạ i hạ n
    - dt. (H. đạ i: lớ n; hạ n: nắ ng lâ u khô ng có mưa) Thiên tai gâ y ra do lâ u ngà y khô ng mưa, nên
    đồ ng ruộ ng khô nẻ: Nhờ có cô ng trình thuỷ lợ i, nên nô ng dâ n bớ t lo nạ n đạ i hạ n.
    đạ i họ c
    - d. Bậ c họ c trên trung họ c, dướ i cao họ c.
    đạ i lụ c
    - dt. Đấ t liền lớ n, xung quanh có biển và đạ i dương bao bọ c: đạ i lụ c châ u Á .
    đạ i ý
    - dt. (H. đạ i: lớ n; ý: ý) ý nghĩa bao trù m mộ t cá ch khá i quá t: Tó m tắ t đạ i ý và lượ c thuậ t cá c
    tình tiết (DgQgHà m).
    đam mê
    - đg. Ham thích thá i quá , thườ ng là cá i khô ng là nh mạ nh, đến mứ c như khô ng cò n biết việc
    gì khá c nữ a. Đam mê cờ bạ c, rượ u chè.
    đà m đạ o
    - đgt. Nó i chuyện trao đổ i thâ n mậ t vớ i nhau (về mộ t chuyện gì đó ): đà m đạ o vă n chương.
    đà m luậ n
    - đgt. (H. đà m: nó i chuyện vớ i nhau; luậ n: bà n bạ c) Bà n bạ c về mộ t vấ n đề: Mấ y anh em đà m
    luậ n về tình thầ y trò ngà y nay.
    đà m phá n
    - đg. Bà n bạ c giữ a hai hay nhiều chính phủ để cù ng nhau giả i quyết nhữ ng vấ n đề có liên
    quan đến cá c bên. Đà m phá n về vấ n đề biên giớ i giữ a hai nướ c.
    đà m thoạ i
    - đgt. Nó i chuyện trao đổ i ý kiến vớ i nhau: cuộ c đà m thoạ i kéo dà i hà ng tiếng đồ ng hồ .
    đả m
    - tt. Nó i ngườ i phụ nữ thá o vá t, chă m lo đầ y đủ và có kết quả tố t mọ i cô ng việc trong gia
    đình: Nhờ có ngườ i vợ đả m, nên ô ng ta yên tâ m đi cô ng tá c xa.
    đả m bả o
    - đg. (và d.). Như bả o đả m.
    đả m đương
    - đgt. Nhậ n gá nh vá c cô ng việc nặ ng nề quan trọ ng và là m hết sứ c mình: đả m đương việc
    nướ c đả m đương cô ng việc xã hộ i.
    đả m nhậ n
    - đgt. (H. đả m: gá nh vá c; nhậ n: bằ ng lò ng) Bằ ng lò ng chịu trá ch nhiệm: Tô i xin đả m nhậ n
    việc liên hệ vớ i cơ quan ấ y.
    đá m
    - d. 1 Tậ p hợ p gồ m nhiều vậ t cù ng loạ i, khô ng theo mộ t trậ t tự nhấ t định nhưng cù ng ở và o
    mộ t chỗ thà nh khố i liền nhau. Đá m câ y. Hà nh khá ch ngồ i giữ a đá m hà nh lí ngổ n ngang.
    Đá m mâ y. Dậ p tắ t đá m chá y. 2 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị ruộ ng đấ t khô ng thà nh hình ngay
    ngắ n. Đá m ruộ ng khoai bên bờ suố i. Đá m đấ t hoang. 3 Tậ p hợ p gồ m mộ t số đô ng tụ họ p lạ i
    mộ t chỗ để cù ng tiến hà nh việc gì. Đá m giỗ . Đá m rướ c. Đá m cướ i. Đá m bạ c. 4 Đá m hộ i, đá m
    ma (nó i tắ t). Là ng và o đá m. Cấ t đá m*. Đưa đá m*. 5 Tậ p hợ p gồ m mộ t số ngườ i có cù ng mộ t
    nét chung nà o đó . Đá m bạ n bè củ a anh ta. 6 (kng.). Từ dù ng để chỉ ngườ i nà o đó về mặ t
    muố n tìm hiểu để xâ y dự ng quan hệ hô n nhâ n vớ i nhau. Có đá m đến hỏ i, nhưng chưa nhậ n
    lờ i. Là m mố i cho mộ t đá m.
    đá m chá y
    - dt. Tai hoạ xả y ra khi lử a tiêu huỷ: Đá m chá y nhà ; Đá m chá y rừ ng.
    đá m cướ i
    - dt. Lễ hô n nhâ n giữ a mộ t nam và mộ t nữ : Ai chê đá m cướ i, ai cườ i đá m ma (tng).
    đá m ma
    - d. (kng.). Đá m tang.
    đạ m
    - dt. 1. Tên thườ ng dù ng để chỉ ni-tơ (N). 2. Tên gọ i thô ng thườ ng củ a prô -tit: Thứ c ă n nhiều
    đạ m tiếp đạ m.
    đạ m bạ c
    - tt. trgt. (H. đạ m: nhạ t, lợ t; bạ c: mỏ ng) Sơ sà i; đơn giả n: Bữ a cơm đạ m bạ c; Nếp số ng đạ m
    bạ c; Số ng rấ t đơn giả n, đạ m bạ c (ĐgThMai).
    đan
    - đg. Là m cho vậ t hình thanh mỏ ng hoặ c sợ i luồ n qua lạ i vớ i nhau, kết lạ i thà nh tấ m. Đan
    phên. Đan lướ i. Á o len đan. Nhữ ng đườ ng đạ n đan và o nhau là m thà nh tấ m lướ i lử a (b.).
    đà n
    - 1 I. dt. Nhạ c cụ có dâ y hoặ c cá c nố t phím dù ng để tạ o ra cá c loạ i â m thanh trong nhạ c: gả y
    đà n. II. đgt. Chơi đà n, là m phá t ra tiếng nhạ c bằ ng đà n: vừ a đà n vừ a há t.
    - 2 dt. 1. Nền đấ t, đá đắ p cao hoặ c đà i dự ng cao để tế lễ: lậ p đà n cầ u siêu đà n trà ng đà n
    trườ ng phá p đà n tao đà n trai đà n. 2. Nơi để diễn thuyết (nhữ ng vấ n đề chính trị, vă n
    chương): bướ c lên đà n diễn thuyết trên đà n ngô n luậ n.
    - 3 dt. 1. Tậ p hợ p củ a nhiều độ ng vậ t, nhấ t là sú c vậ t cù ng bên nhau: đà n trâ u đà n ong đà n
    gà . 2. Tậ p hợ p củ a nhiều đứ a trẻ cù ng mộ t nơi, mộ t khu vự c: đà n trẻ tung tă ng ở sâ n
    trườ ng.
    - 4 dt. Đấ t nung thô có trá ng men: bá t đà n.
    - 5 đgt. 1. San cho đều, cho phẳ ng: đà n đấ t đà n thó c ra phơi. 2. Dà n mỏ ng để nghiền, giã đấ t
    (trong nghề gố m).
    đà n áp
    - đgt. (H. đà n: á p bứ c; á p: đè ép) Dù ng bạ o lự c hoặ c quyền uy chèn ép hoạ t độ ng củ a ngườ i
    khá c: Bọ n phong kiến nhà Nguyễn lên cầ m quyền đà n á p phong trà o Tâ y-sơn (Trg-chinh).
    đà n bà
    - d. Ngườ i lớ n thuộ c nữ giớ i (nó i khá i quá t). Giặ c đến nhà , đà n bà cũ ng đá nh (tng.).
    đà n bầ u
    - dt. Đà n đượ c là m bằ ng hộ p gỗ dà i, có cầ n cắ m xuyên qua mộ t quả bầ u có tá c dụ ng cộ ng
    minh, và mộ t sợ i dâ y kim khí tạ o â m thanh êm ả , sâ u lắ ng và quyến rũ , là nhạ c cụ độ c đá o
    củ a Việt Nam.
    đà n hồ i
    - tt. (H. đà n: co giã n; hồ i: trở lạ i) Có tính trở lạ i hình dá ng cũ sau khi lự c kéo ngừ ng tá c
    dụ ng: Cao-su là mộ t chấ t đà n hồ i.
    đà n ô ng
    - d. Ngườ i lớ n thuộ c nam giớ i (nó i khá i quá t).
    đả n
    - dt. Ngà y sinh củ a Phậ t: Bà cụ lên chù a lễ ngà y đả n Phậ t.
    đạ n
    - d. Khố i trò n hay nhọ n, thườ ng bằ ng kim loạ i, đượ c phó ng đi bằ ng sú ng để sá t thương, phá
    hoạ i mụ c tiêu. Viên đạ n. Trú ng đạ n bị thương.
    đạ n dượ c
    - dt. (H. đạ n: viên đạ n; dượ c: thuố c) Đạ n dù ng trong chiến tranh nó i chung: Vấ n đề cung cấ p
    lương thự c, đạ n dượ c (VNgGiá p).
    đạ n đạ o
    - dt. (H. đạ n: viên đạ n; đạ o: đườ ng đi) Kĩ thuậ t nghiên cứ u đườ ng bắ n đạ n: Phá o binh
    nghiên cứ u đạ n đạ o.
    đang
    - 1 đg. (vch.; dù ng có kèm ý phủ định). Bằ ng lò ng là m mộ t việc mà ngườ i có tình cả m khô ng
    thể là m. Nỡ là m việc đó sao đang? ...Về sao cho dứ t cho đang mà về? (cd.).
    - 2 p. Từ biểu thị sự việc, hiện tượ ng diễn ra chưa kết thú c trong thờ i điểm đượ c xem là thờ i
    điểm mố c (thườ ng là trong hiện tạ i, ngay khi nó i). Ô ng ấ y đang bậ n, khô ng tiếp khá ch. Nă m
    ngoá i, đang mù a gặ t thì bị bã o.
    đả ng
    - dt. 1. Nhó m ngườ i kết vớ i nhau trong mộ t tổ chứ c chính trị có mụ c tiêu, có điều lệ chặ t
    chẽ: Đả ng cộ ng sả n; Đả ng xã hộ i; Đả ng dâ n chủ 2. Đả ng cộ ng sả n Việt-nam nó i tắ t (thườ ng
    viết hoa): Chịu sự lã nh đạ o củ a Đả ng; Khô ng ai bắ t buộ c ai và o Đả ng (HCM).
    đả ng bộ
    - d. Tổ chứ c đả ng ở cá c cấ p, trên chi bộ hoặ c liên chi. Đả ng bộ nhà má y. Đả ng bộ tỉnh.
    đá ng
    - 1 đgt. trgt. 1. Xứ ng vớ i: Là m trai cho đá ng nên trai (cd) 2. Nên chă ng: Đờ i đá ng chá n hay
    khô ng đá ng chá n (Tả n-đà ) 3. Đú ng giá trị: Nó đỗ là đá ng lắ m; Thứ ấ y ngườ i ta bá n nă m
    nghìn cũ ng là đá ng.
    - 2 tt. (đph) Lầ y lộ i: Mưa nhiều, ruộ ng đá ng quá .
    đá ng kể
    - t. Có số lượ ng hoặ c giá trị đến mứ c đá ng đượ c nó i đến. Lự c lượ ng đá ng kể. Thiệt hạ i khô ng
    đá ng kể.
    đá ng sợ
    - tt. Dễ gâ y sự sợ hã i: Mộ t că n bệnh đá ng sợ .
    đà nh lò ng
    - đg. 1 Nén lò ng chịu đự ng là m việc gì bấ t đắ c dĩ. Đà nh lò ng ở lạ i. Đà nh lò ng chờ đợ i ít lâ u
    nữ a. 2 Đang tâ m. Khô ng đà nh lò ng từ chố i bạ n. Bỏ đi thì khô ng đà nh lò ng.
    đá nh
    - đgt. 1. Là m cho đau để trừ ng phạ t: Đá nh mấ y roi 2. Diệt kẻ địch: Đá nh giặ c 3. Là m tổ n
    thương: Đá nh gã y cà nh câ y 4. Là m phá t ra tiếng: Đá nh trố ng 5. Khuấ y mạ nh: Đá nh trứ ng 6.
    Xoa hay xá t nhiều lầ n: Đá nh phấ n 7. Xá t mạ nh và o: Đá nh diêm 8. Đà o lên: Đá nh gố c câ y 9.
    Dự mộ t trò chơi: Đá nh ten-nít 0. Dự mộ t cuộ c thử sứ c: Đá nh vậ t 1. Dự mộ t đá m bạ c: Đá nh
    xó c đĩa 2. Bắ t mộ t con vậ t: Đi đá nh cá 3. Là m cho sạ ch: Đá nh ră ng 4. Xếp gọ n lạ i: Đá nh đố ng
    rơm 5. Cử độ ng tay: Đá nh nhịp 6. Là m cho thà nh vậ t có hình dạ ng: Đá nh tranh; Đá nh thù ng
    7. Sử a, tỉa bớ t đi: Đá nh lô ng mà y 8. Chuẩ n bị đưa đi: Đá nh xe; Đá nh trâ u ra đồ ng 9. Truyền
    tin: Đá nh điện; Đá nh dâ y thép 0. Là m cho hạ i: Đá nh thuố c độ c 1. Bắ t phả i nộ p: Đá nh thuế 2.
    Gâ y mộ t tá c dụ ng: Đá nh và o tình cả m 3. Là m xả y ra: Đá nh rơi; Đá nh mấ t 4. Sinh hoạ t
    (thtụ c): Đá nh ba bá t đầ y; Đá nh mộ t giấ c 5. Đá nh má y nó i tắ t: Đá nh ba bả n 6. Cho là lẫ n vớ i:
    Chữ "tá c" đá nh chữ "tộ ". // trgt. 1. Độ t ngộ t: Giậ t mình đá nh thó t 2. â m: Cử a đó ng đá nh sầ m.
    đá nh bạ i
    - đg. Đá nh cho thua, là m cho thấ t bạ i hoà n toà n. Đá nh bạ i cuộ c chiến tranh xâ m lượ c. Đá nh
    bạ i đố i thủ .
    đá nh bạ n
    - đgt. 1. Thâ n mậ t vớ i nhau: Họ đá nh bạ n vớ i nhau từ khi cù ng họ c mộ t lớ p 2. Lấ y nhau: Ô ng
    cụ đá nh bạ n vớ i bà cụ từ sá u mươi nă m trướ c 3. Sá t bên nhau: Nhữ ng că n nhà đấ t mớ i đá nh
    bạ n vớ i nhữ ng ngô i nhà sà n cũ (NgTuâ n) 4. Tấ n cô ng bạ n: Ơ hay? Sao chá u lạ i đá nh bạ n.
    đá nh bó ng
    - đg. 1 Tạ o nên cá c hình nổ i trên mặ t phẳ ng khi vẽ, bằ ng cá ch dù ng cá c độ đậ m nhạ t khá c
    nhau. Đá nh bó ng mộ t khố i cầ u. Đá nh bó ng bằ ng bú t chì. 2 Là m cho bó ng bằ ng cá ch chà xá t
    trên bề mặ t. Đá nh bó ng bà n ghế. Đá nh bó ng đồ đồ ng. Đá nh bó ng kim loạ i.
    đá nh đổ i
    - đgt. Trao cá i nà y để lấ y cá i khá c: Đá nh đổ i miếng đấ t lấ y cá i ao.
    đá nh đu
    - đg. 1 Như đu (ng. I). Khỉ đá nh đu trên cà nh câ y. 2 Đứ ng và nhú n trên đu cho đưa đi đưa lạ i.
    đá nh đuổ i
    - đgt. Dù ng vũ lự c đuổ i kẻ địch ra khỏ i mộ t nơi: Đá nh đuổ i giặ c ngoạ i xâ m.
    đá nh giá
    - đg. 1 Ướ c tính giá tiền. Đá nh giá chiếc đồ ng hồ mớ i. 2 Nhậ n định giá trị. Tá c phẩ m đượ c dư
    luậ n đá nh giá cao.
    đá nh lừ a
    - đgt. Là m cho ngườ i ta mắ c mưu củ a mình: Tuồ ng chi hoa thả i hương thừ a, mượ n mà u son
    phấ n đá nh lừ a con đen (K).
    đá nh thuế
    - đgt. Bắ t đó ng thuế: Đá nh thuế nhữ ng hà ng chở lậ u ở biên phò ng.
    đá nh thứ c
    - đg. Là m cho thứ c dậ y. Tiếng kẻng đá nh thứ c mọ i ngườ i. Đá nh thứ c lò ng tự trọ ng (b.).
    đá nh vầ n
    - đgt. Ghép nguyên â m vớ i nhau hoặ c vớ i phụ â m mà đọ c thà nh tiếng: Cậ u lệ đá nh vầ n để
    đọ c lá đơn (NgCgHoan).
    đao
    - 1 d. (ph.). (Củ đao, nó i tắ t). Dong riềng. Bộ t đao.
    - 2 d. 1 Dao to dù ng là m binh khí thờ i xưa. Thanh đao. 2 Phầ n xâ y cong lên như hình lưỡ i
    đao ở gó c má i đình, má i chù a. Đao đình.
    đà o
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i mậ n, hoa đỏ hay hồ ng, quả hình tim, có lô ng mượ t, có
    mộ t hộ t vỏ cú ng, ă n đượ c: Ă n câ y tá o, rà o câ y đà o (tng); Gầ n tết đi mua cà nh đà o. // tt. Có
    mà u hồ ng: Má đà o; Cờ đà o; Thâ n em như tấ m lụ a đà o (cd).
    - 2 dt. (thự c) (đph) Từ miền Nam chỉ câ y có quả giố ng như quả gioi: Quả đà o chín có mà u
    và ng.
    - 3 dt. 1. Từ cũ chỉ nữ diễn viên chèo, tuồ ng, điện ả nh: Đó ng vai đà o trong vở chèo; Cô đà o
    điện ả nh 2. Từ thô ng tụ c chỉ mộ t cô gá i: Đi vớ i cô đà o nà o đấ y?.
    - 4 đgt. 1. Xú c đấ t lên bằ ng cuố c hay thuổ ng, hay má y xú c: Đà o giếng; Đà o ao 2. Bớ i ở dướ i
    đấ t lên: Đà o khoai; Đà o sắ n 3. Bò n rú t: Thấ y bở cứ đà o (tng) 4. Kiếm, tìm: Đà o đâ u ra
    tiền. // tt. Đã đượ c đà o mà thà nh: Sô ng đà o.
    đà o binh
    - dt. (H. đà o: trố n trá nh; binh: lính) Kẻ đương là bộ độ i lạ i trố n đi: Là mộ t kẻ đà o binh, hắ n
    xấ u hổ vô cù ng.
    đà o hoa
    - t. Có duyên, đượ c nhiều phụ nữ yêu mến. Số đà o hoa.
    đà o ngũ
    - đgt. (H. đà o: trố n trá nh; ngũ : hà ng ngũ bộ độ i) Nó i quâ n nhâ n bỏ đơn vị củ a mình mà trố n
    đi: Mộ t lính ngụ y đà o ngũ vì đượ c giá c ngộ .
    đà o tạ o
    - đg. Là m cho trở thà nh ngườ i có nă ng lự c theo nhữ ng tiêu chuẩ n nhấ t định. Đà o tạ o chuyên
    gia.
    đả o
    - 1 dt. Khoả ng đấ t nổ i lên ở giữ a sô ng giữ a biển: Đả o Phú -quố c.
    - 2 đgt. 1. Lậ t từ trên xuố ng dướ i và từ dướ i lên trên: Đả o rau xà o trong chả o 2. Lắ c lư,
    nghiêng ngả : Cá i diều đả o 3. Lộ n từ trướ c ra sau: Đả o câ u vă n 4. Lượ n qua: Má y bay địch
    đả o mộ t vò ng.
    - 3 đgt. Đến mộ t lú c rồ i đi ngay: Bậ n quá chỉ thỉnh thoả ng mớ i đả o đượ c về nhà ; Cữ nà y tô i
    hay đả o và o trạ m 62 (NgTuâ n).
    đả o chá nh
    - (ph.). x. đả o chính.
    đả o điên
    - đgt. (H. đả o: lậ t đổ , điên: nhà o lộ n) Trá o trở thay đổ i: Chẳ ng qua con tạ o đả o điên, sinh
    sinh hoá hoá hiện truyền chi đâ y (Trê Có c). // tt. Khô ng trung thự c: Có nhữ ng kẻ đả o điên
    hay độ c ác lạ i là m ra vẻ nó i ngọ t ngà o (HgĐThuý).
    đả o ngượ c
    - đg. Thay đổ i ngượ c lạ i hoà n toà n. Là m đả o ngượ c tình thế. Xu thế khô ng thể đả o ngượ c.
    đá o
    - dt. Trò chơi quă ng đồ ng tiền hay mộ t viên ngó i, viên sà nh và o mộ t cá i đích: Quay thua đá o
    gỡ (tng).
    đạ o
    - 1 d. Đơn vị hà nh chính thờ i xưa, tương đương vớ i tỉnh ngà y nay.
    - 2 d. Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị cá nh quâ n lớ n hà nh độ ng độ c lậ p. Đạ o quâ n.
    - 3 d. (cũ ; trtr.). 1 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị vă n kiện quan trọ ng củ a nhà nướ c. Đạ o dụ .
    Đạ o nghị định. 2 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị vậ t mà ngườ i theo tô n giá o tin là có phép lạ củ a
    thầ n linh. Đạ o bù a.
    - 4 d. Ngườ i cai quả n mộ t xó m ở vù ng dâ n tộ c Mườ ng trướ c Cá ch mạ ng thá ng Tá m.
    - 5 d. 1 Đườ ng lố i, nguyên tắ c mà con ngườ i có bổ n phậ n giữ gìn và tuâ n theo trong cuộ c
    số ng xã hộ i (thườ ng theo quan niệm cũ ). Đạ o là m ngườ i. Đạ o vợ chồ ng. Ă n ở cho phả i đạ o.
    Có thự c mớ i vự c đượ c đạ o (tng.). 2 Nộ i dung họ c thuậ t củ a mộ t họ c thuyết đượ c tô n sù ng
    ngà y xưa. Tìm thầ y họ c đạ o. Mến đạ o thá nh hiền. 3 Tổ chứ c tô n giá o. Đạ o Phậ t*. Đạ o Thiên
    Chú a*. 4 (kng.). Cô ng giá o (nó i tắ t). Đi đạ o (theo Cô ng giá o). Nhà thờ đạ o. Khô ng phâ n biệt
    bên đạ o hay bên đờ i.
    đạ o đứ c
    - dt. (H. đạ o: lẽ phả i, đứ c: điều tố t là nh) Nguyên lí phả i theo trong quan hệ giữ a ngườ i vớ i
    ngườ i, giữ a cá nhâ n vớ i xã hộ i, tù y theo yêu cầ u củ a chế độ chính trị và kinh tế nhấ t định:
    Mỗ i đả ng viên và cá n bộ phả i thậ t sự thấ m nhuầ n đạ o đứ c cá ch mạ ng (HCM).
    đạ o luậ t
    - d. Vă n bả n phá p luậ t củ a nhà nướ c. Hiến phá p là mộ t đạ o luậ t cơ bả n củ a nhà nướ c. Cá c
    đạ o luậ t về bả o vệ quyền cô ng dâ n.
    đạ o nghĩa
    - dt. (H. đạ o: lẽ phả i; nghĩa: việc phả i là m) Tình nghĩa theo đú ng đạ o đứ c: Vợ chồ ng đạ o
    nghĩa cho bền (cd).
    đá p
    - 1 đg. Hạ xuố ng và dừ ng lạ i trên mộ t chỗ nà o đó , khô ng bay nữ a. Thuỷ phi cơ đá p xuố ng
    mặ t biển. Cò trắ ng đá p xuố ng đồ ng.
    - 2 đg. Ném mạ nh nhằ m mộ t cá i đích nà o đó . Đá p lự u đạ n và o lỗ châ u mai.
    - 3 đg. Đính thêm miếng vậ t liệu á p sá t và o (thườ ng nó i về quầ n á o). Quầ n vá đũ ng, đá p hai
    đầ u gố i.
    - 4 đg. Lên mộ t phương tiện vậ n tả i hà nh khá ch để đi tớ i nơi nà o đó . Đá p xe lử a đi Vinh. Đá p
    má y bay ở Hà Nộ i đi Paris.
    - 5 đg. 1 Trả lờ i. Kẻ hỏ i ngườ i đá p. Viết thư đá p. 2 Biểu thị bằ ng hà nh độ ng, thá i độ , thườ ng
    là đồ ng tình, trướ c yêu cầ u củ a ngườ i khá c. Đá p lờ i kêu gọ i cứ u giú p vù ng bị lụ t, nhiều nơi
    quyên gó p tiền củ a, thuố c men. 3 Biểu thị bằ ng hà nh độ ng, thá i độ tương xứ ng vớ i việc là m,
    vớ i thá i độ tố t củ a ngườ i khá c đố i vớ i mình. Cố gắ ng họ c tậ p, đá p lạ i cô ng ơn dạ y dỗ củ a cô
    giá o. Cú i chà o đá p lễ.
    đá p lễ
    - đgt. (H. đá p: trả lạ i; lễ: lễ) 1. Chà o lạ i mộ t cá ch lịch sự : Dù ai chà o mình, cũ ng phả i đá p lễ 2.
    Đến thă m lạ i ngườ i đã đến thă m mình: Nhâ n viên trong sở đến chú c tết, ô ng giá m đố c đã
    đá p lễ từ ng nhà .
    đạ p
    - đg. 1 (hoặ c d.). Đưa châ n thẳ ng tớ i, cho gan bà n châ n chạ m mạ nh và o. Đạ p cử a xô ng và o
    nhà . Đạ p bằ ng*. 2 Đặ t mạ nh châ n lên, là m cho chịu tá c độ ng củ a sứ c nặ ng toà n thâ n. Đạ p
    phả i gai. Dù ng trâ u đạ p lú a (cho thó c rờ i ra khỏ i bô ng). 3 Là m cho vậ n độ ng bằ ng sứ c ấ n
    củ a bà n châ n. Đạ p má y khâ u. Đạ p xe đạ p. 4 (kng.). Đạ p xe đạ p (nó i tắ t). Chủ nhậ t nà o cũ ng
    đạ p ra ngoạ i ô.
    đạ p đổ
    - đgt. Phá cho sụ p: Đạ p đổ chế độ cũ và dự ng lên chế độ mớ i (PhVĐồ ng); Khô ng đượ c ă n thì
    đạ p đổ (tng).
    đạ t
    - I đg. 1 Đến đượ c đích, thự c hiện đượ c điều nhằ m tớ i. Đạ t mụ c đích. Nguyện vọ ng chưa đạ t.
    Nă ng suấ t đạ t 10 tấ n mộ t hecta. Thi kiểm tra đạ t loạ i giỏ i. 2 (cũ ). Đưa cá i mang nộ i dung
    thô ng bá o chuyển đến đố i tượ ng thô ng bá o. Đạ t giấ y mờ i đi cá c nơi.
    - II t. 1 yêu cầ u, mứ c tương đố i (thườ ng nó i về sự đá nh giá nghệ thuậ t). Dù ng chữ đạ t. Bà i
    thơ đạ t. 2 (id.; kết hợ p hạ n chế). (Vậ n hộ i) may mắ n, là m việc gì cũ ng dễ đạ t kết quả mong
    muố n. Vậ n đạ t.
    đau
    - tt. 1. Cả m thấ y khó chịu ở mộ t bộ phậ n củ a cơ thể bị tổ n thương: Đau tay; Đau dạ dà y; Đau
    khớ p 2. Mắ c bệnh: Đó i ă n rau, đau uố ng thuố c (tng) 3. Cả m thấ y xó t xa: Nhìn thấ y vợ con
    đó i rá ch mà đau 4. Là m cho buồ n khổ : Miếng ngon nhớ lâ u, lờ i đau nhớ đờ i (tng). // trgt. Bị
    thua thiệt nặ ng: Mộ t trậ n thua đau.
    đau buồ n
    - tt. Cả m thấ y buồ n bự c, xó t xa: Thấ y đứ a con hư, ngườ i mẹ đau buồ n.
    đau đớ n
    - t. 1 Đau mứ c độ cao (nó i khá i quá t). Bệnh gâ y đau đớ n kéo dà i. Nỗ i đau đớ n trong lò ng. 2
    Có tá c dụ ng là m cho đau đớ n. Nhữ ng thấ t bạ i đau đớ n.
    đau khổ
    - tt. Xó t xa, khổ sở , nhấ t là về mặ t tinh thầ n: Nỗ i đau khổ , nhụ c nhã củ a cá c dâ n tộ c bị á p bứ c
    (Trg-chinh).
    đau lò ng
    - t. Đau đớ n, xó t xa trong lò ng; thương tâ m. Đau lò ng trướ c cả nh tà n phá củ a chiến tranh.
    Câ u chuyện đau lò ng.
    đay
    - 1 dt. (thự c) Loà i câ y thâ n cỏ , lá khá to vỏ thâ n có sợ i dù ng để dệt bao tả i, bện võ ng, là m
    dâ y: Dệt thả m đay để xuấ t cả ng.
    - 2 dt. (thự c) Thứ rau lá giố ng lá câ y đay có sợ i, nhưng nhỏ hơn dù ng để nấ u canh: Canh cua
    nấ u vớ i rau đay.
    - 3 đgt. Nó i đi nó i lạ i mộ t điều, nhằ m mụ c đích nhiếc mó c: Ngườ i con dâ u nó i lỡ mộ t câ u mà
    ngườ i mẹ chồ ng cứ đay đi đay lạ i.
    đay nghiến
    - đg. Đay mộ t cá ch rấ t khó chịu, nhằ m là m cho ngườ i khá c phả i khổ tâ m. Giọ ng đay nghiến.
    đà y
    - đgt. 1. Đưa tộ i nhâ n đi giam ở mộ t nơi xa: Thự c dâ n đà y cá c chiến sĩ cá ch mạ ng ra Cô n-đả o
    2. Hà nh hạ á c nghiệt: Đã đà y và o kiếp phong trầ n, sao cho sỉ nhụ c mộ t lầ n mớ i thô i (K).
    đà y đọ a
    - đà y đoạ đg. cn. đầ y đoạ . Bắ t phả i chịu cả nh số ng đau khổ , cự c nhụ c. Kiếp tô i đò i bị đà y đoạ .
    đá y
    - 1 dt. 1. Chỗ thấ p nhấ t trong lò ng mộ t vậ t đự ng: Đá y thù ng; Đá y hò m 2. Chỗ sâ u nhấ t: ếch
    ngồ i đá y giếng (tng) 3. (toá n) Cạ nh hay mặ t thẳ ng gó c vớ i đườ ng cao trong mộ t hình hay
    mộ t khố i: Đá y củ a tam giá c; Đá y hình nó n.
    - 2 dt. Lướ i đá nh cá hình ố ng dà i, đó ng bằ ng cọ c ở chỗ nướ c chả y: Đem đá y ra đó ng ở cử a
    sô ng.
    đắ c chí
    - t. 1 (cũ ). Đượ c thoả mã n điều hằ ng mong muố n. 2 Tỏ ra thích thú vì đạ t đượ c điều mong
    muố n. Rung đù i, cườ i đắ c chí. Tiểu nhâ n đắ c chí.
    đắ c thắ ng
    - tt. (H. thắ ng: đượ c) Đượ c thắ ng lợ i; Đượ c phầ n hơn: Ô ng cườ i mộ t cá ch đắ c thắ ng
    (NgHTưở ng).
    đắ c tộ i
    - đg. (cũ ). Có tộ i lớ n vớ i ai. Đắ c tộ i vớ i tổ tiên.
    đặ c
    - tt. trgt. 1. Nó i cá c phâ n tử hỗ n hợ p vớ i nhau tớ i độ rấ t cao; trá i vớ i lỏ ng: Đá , sắ t, đồ ng là
    nhữ ng chấ t đặ c 2. Nó i mộ t chấ t lỏ ng có nhữ ng phâ n tử kết vớ i nhau đến mứ c khó chả y, khó
    rớ t, khó đổ : Sữ a đặ c; Chá o đặ c; Ă n lấ y đặ c mặ c lấ y đà y (tng) 3. Đô ng và chậ t: Gian phò ng
    đặ c nhữ ng ngườ i; Lợ n khô ng nuô i, đặ c ao bèo (NgBính) 4. Đầ y, khô ng cò n chỗ hở : Trang
    giấ y đặ c nhữ ng chữ ; Mâ y kéo đặ c bầ u trờ i 5. Khô ng rỗ ng ruộ t: Quả bí đặ c; Lớ p xe đặ c 6. Rấ t;
    Hết sứ c: Dố t đặ c; Giọ ng khả n đặ c; Hai tai ô ng cụ điếc đặ c 7. Thuầ n tuý; Hoà n toà n: Ô ng ta
    nó i tiếng Phá p cò n đặ c giọ ng xứ Prô -vă ng-xơ.
    đặ c biệt
    - t. Khá c hẳ n nhữ ng trườ ng hợ p thô ng thườ ng về tính chấ t, chứ c nă ng hoặ c mứ c độ . Mộ t
    vinh dự đặ c biệt. Ra số bá o đặ c biệt. Trồ ng thêm mà u, đặ c biệt là sắ n.
    đặ c phá i viên
    - dt. (H. viên: ngườ i là m việc) Ngườ i đượ c cử đi là m mộ t việc đặ c biệt: Ô ng ấ y là đặ c phá i
    viên củ a Chính phủ sang nướ c đó để thương lượ ng.
    đặ c tính
    - d. Tính chấ t riêng, khô ng giố ng vớ i tính chấ t cá c sự vậ t khá c. Thích cá i mớ i, cá i lạ là đặ c
    tính củ a tuổ i trẻ.
    đắ m
    - đgt. 1. Chìm xuố ng nướ c: Thuyền đắ m ở cử a sô ng 2. Say mê, như bị chìm ngậ p và o: Nghe
    cà ng đắ m, ngắ m cà ng say, lạ cho mặ t sắ t cũ ng ngâ y vì tình (K).
    đắ m đuố i
    - đg. 1 (cũ ). Chìm đắ m trong cả nh khổ cự c, khô ng có lố i thoá t. Cứ u dâ n khỏ i nơi đắ m đuố i. 2
    Say mê tớ i mứ c tình cả m hoà n toà n bị thu hú t, khô ng cò n biết gì khá c nữ a. Đắ m đuố i trong
    tình yêu. Cá i nhìn đắ m đuố i.
    đẵ n
    - đgt. Chặ t câ y: Ô ng tiều vừ a đẵ n câ y rừ ng, vừ a nó i chuyện cổ tích (NgTuâ n). // dt. Đoạ n
    ngắ n chặ t ra: Mộ t đẵ n mía.
    đắ n đo
    - đg. Câ n nhắ c giữ a nên và khô ng nên, chưa quyết định đượ c. Có điều muố n nó i, nhưng đắ n
    đo mã i.
    đă ng
    - 1 dt. Đồ đan bằ ng tre cắ m ngang dò ng nướ c để bắ t cá : Tham đó bỏ đă ng (tng); Mấ y đờ i sứ a
    vượ t qua đă ng (tng).
    - 2 đgt. In lên bá o: Bà i ấy đă ng ở bá o Nhâ n dâ n.
    - 3 đgt. Ghi tên đi lính: Cá c thanh niên trong lò ng đều đă ng lính cả .
    đă ng cai
    - đg. 1 Chịu trá ch nhiệm, theo sự phâ n cô ng lầ n lượ t, tổ chứ c vậ t chấ t mộ t đá m hộ i trong
    là ng xó m ngà y trướ c. Đă ng cai việc là ng. 2 Đứ ng ra tổ chứ c mộ t cuộ c gì đó có nhiều ngườ i
    hoặ c nhiều tổ chứ c tham gia. Đă ng cai đêm liên hoan vă n nghệ. Nướ c đă ng cai tổ chứ c hộ i
    nghị (có nhiều nướ c tham gia).
    đă ng ký
    - x. đă ng kí.
    đă ng quang
    - đgt. (H. đă ng: lên; quang: á nh sá ng, sự vẻ vang) Lên ngô i vua: Dự lễ đă ng quang củ a vua
    nướ c Thụ y điển.
    đă ng ten
    - "đă ng-ten" x. đă ngten.
    đằ ng
    - 1 dt. (biến â m củ a đườ ng) Phía; Hướ ng: Cơn đằ ng đô ng vừ a trô ng vừ a chạ y, cơn đằ ng nam
    vừ a là m vừ a chơi (cd).
    - 2 đgt. Că ng ra: Thằ ng ă n trộ m bị ngườ i ta đằ ng ra, đá nh cho mộ t trậ n.
    đẳ ng
    - 1 d. Bà n gỗ nhỏ , kiểu cổ , dà i và cao, thườ ng dù ng là m bà n thờ . Trứ ng để đầ u đẳ ng*.
    - 2 d. (ph.; kng.). Đằ ng ấ y, phía ấ y. Để ở đẳ ng.
    - 3 d. Thứ bậ c về trình độ võ thuậ t. Thi lên đẳ ng. Mang đai nhấ t đẳ ng. Hộ i đồ ng gồ m cá c võ
    sư 6 đẳ ng và 7 đẳ ng.
    đẳ ng áp
    - tt. (lí) (H. đẳ ng: bằ ng nhau; á p: ép) Có á p suấ t bằ ng nhau: Quá trình đẳ ng á p.
    đẳ ng cấ p
    - d. 1 Tậ p đoà n ngườ i có địa vị xã hộ i như nhau, đượ c phá p luậ t thừ a nhậ n, hợ p thà nh thứ
    bậ c tá ch biệt vớ i cá c tậ p đoà n khá c trong chế độ nô lệ và phong kiến ở mộ t số nướ c. Trong
    nướ c Phá p thờ i phong kiến có ba đẳ ng cấ p là tă ng lữ , quý tộ c và đẳ ng cấ p thứ ba (gồ m
    nhữ ng tầ ng lớ p khá c). Chế độ đẳ ng cấ p. 2 Tậ p đoà n ngườ i có nhữ ng đặ c quyền riêng, khá c
    cá c tậ p đoà n khá c về thứ bậ c trong xã hộ i, nó i chung. 3 Trình độ , thứ bậ c cao thấ p (trong
    mộ t số mô n thể thao). Tiêu chuẩ n đẳ ng cấ p vậ n độ ng viên. Vậ n độ ng viên có đẳ ng cấ p cao.
    đẳ ng thứ c
    - dt. (toá n) (H. đẳ ng: bằ ng nhau; thứ c: phép) Hệ thố ng hai số hoặ c hai biểu thứ c đạ i số liên
    kết vớ i nhau bằ ng dấ u =: a + b = x + y là mộ t đẳ ng thứ c.
    đẳ ng trương
    - tt. (lí) (H. đẳ ng: bằ ng nhau; trương: mở ra) Có á p suấ t như nhau: Sự thẩ m thấ u đẳ ng
    trương.
    đắ ng
    - t. 1 Có vị là m khó chịu như vị củ a bồ hò n, mậ t cá . Đắ ng quá , khô ng nuố t đượ c. Ngườ i ố m
    đắ ng miệng. Đắ ng như bồ hò n (tng.). 2 (id.; kết hợ p hạ n chế). Có cả m giá c đau đớ n thấ m
    thía về tinh thầ n. Chết đắ ng cả ngườ i. Đắ ng lò ng. // Lá y: đă ng đắ ng (ng. 1; ý mứ c độ ít).
    đắ p
    - đgt. 1. Phủ lên trên: Đắ p chă n 2. Bồ i thêm và o; Vun lên: Non kia ai đắ p mà cao (cd) 3. Nặ n
    thà nh hình: Đắ p tượ ng.
    đắ t
    - t. 1 Có giá cao hơn bình thườ ng; trá i vớ i rẻ. Chiếc đồ ng hồ đắ t quá . Giá đắ t. Mua đắ t. Hà ng
    đắ t tiền. 2 Đượ c nhiều ngườ i chuộ ng, nhiều ngườ i mua. Đắ t hà ng. Cử a hà ng đắ t khá ch. Đắ t
    chồ ng (kng.; đượ c nhiều ngườ i muố n hỏ i là m vợ ). 3 (Từ ngữ hoặ c hình tượ ng vă n họ c nghệ
    thuậ t) có giá trị diễn đạ t cao hơn mứ c bình thườ ng. Chữ dù ng rấ t đắ t. Ví dụ chưa đắ t lắ m. 4
    (kng.). Đượ c chấ p nhậ n, đượ c hoan nghênh vì đạ t yêu cầ u. Có đủ sứ c khoẻ, đi bộ độ i chắ c
    đắ t. Củ a ấy cho khô ng cũ ng chẳ ng đắ t.
    đặ t
    - đgt. 1. Để mộ t ngườ i, mộ t vậ t và o mộ t chỗ : Đặ t em bé và o nô i, ô ng đặ t cá i bị có i cạ nh ngườ i
    (NgĐThi) 2. Đưa và o mộ t cương vị: Anh ấ y đượ c đặ t và o chứ c hộ i trưở ng hộ i từ thiện 3. Để
    và o mộ t vị trí thích hợ p: Đặ t mìn; Đặ t lợ i ích chung lên trên hết; Đặ t hi vọ ng và o thế hệ mớ i
    4. Lậ p nên: Đặ t nền mó ng cho sự bang giao, Đặ t kế hoạ ch để thi hà nh 5. Nêu ra mộ t yêu cầ u:
    Đặ t câ u hỏ i; Đặ t vấ n đề 6. Bịa ra: Bướ m ong lạ i đặ t nhữ ng lờ i nọ kia (K) 7. Tổ chứ c: Đặ t giả i
    thưở ng vă n họ c 8. Đưa tiền trướ c để đượ c phụ c vụ : Đặ t tiệc; Đặ t bá o; Đặ t hà ng.
    đặ t tên
    - đgt. Định cá i tên để gọ i: Trô ng mặ t đặ t tên (tng).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    D (4)

    đâ m
    - đg. 1 Đưa nhanh cho mũ i nhọ n chạ m mạ nh và o nhằ m là m thủ ng, là m tổ n thương. Dù ng
    giá o đâ m. Bị kim đâ m và o tay. Đâ m lê (đâ m bằ ng lưỡ i lê). Nén bạ c đâ m toạ c tờ giấ y (tng.). 2
    (ph.). Giã . Thá i rau đâ m bèo. Ă n quả nhớ kẻ trồ ng câ y, Ă n gạ o nhớ kẻ đâ m xay giầ n sà ng
    (cd.). 3 Di chuyển thẳ ng đến là m cho chạ m mạ nh và o. Ô tô đâ m và o gố c câ y. Má y bay bố c
    chá y, đâ m xuố ng biển. 4 (thườ ng đi đô i vớ i ngang). Nó i xen và o, cắ t ngang lờ i ngườ i khá c.
    Thỉnh thoả ng lạ i đâ m và o mộ t câ u. Nó i đâ m ngang. 5 Nằ m nhô ra trên bề mặ t. Châ n nú i
    nhiều chỗ đâ m ra biển. 6 Nả y ra từ trong cơ thể thự c vậ t. Đâ m chồ i. Đâ m rễ. 7 (kng.). Sinh
    ra, chuyển sang trạ ng thá i khá c, thườ ng là xấ u đi. Đâ m cá u. Đâ m hư. Thấ y ấ p ú ng đâ m nghi.
    Khô ng biết gì lạ i đâ m hay.
    đâ m liều
    - đgt. Đà nh là m việc gì tuy biết rằ ng khô ng có lợ i: Lã o chủ mắ ng, anh ấ y đâ m liều cự lạ i.
    đầ m
    - 1 I d. (cũ ). Đà n bà , con gá i phương Tâ y.
    - II t. (cũ ). (dù ng phụ sau d.). (Đồ dù ng) dà nh cho phụ nữ ; nữ . Xe đạ p . Ví đầ m.
    - 2 d. Khoả ng trũ ng to và sâ u ở giữ a đồ ng để giữ nướ c. Trong đầ m gì đẹp bằ ng sen... (cd.).
    - 3 I d. Dụ ng cụ gồ m mộ t vậ t nặ ng có cá n, dù ng để nện đấ t cho chặ t.
    - II đg. Là m chặ t đấ t hoặ c vậ t liệu bằ ng á p lự c bề mặ t ( đấ t) hoặ c bằ ng chấ n độ ng (đầ m
    bêtô ng).
    - 4 đg. 1 Ngâ m mình lâ u trong nướ c. Đầ m mình dướ i nướ c. Lấ m như trâ u đầ m. 2 (hay t.).
    Thấ m ướ t nhiều. Má i tó c đầ m sương. Mồ hô i đầ m vai á o. Nướ c mắ t đầ m đầ m như mưa.
    đầ m ấm
    - tt. Có khô ng khí êm á i như trong mộ t gia đình hoà thuậ n: Trong mộ t khô ng khí đầ m ấ m và
    cả m độ ng (VNgGiá p).
    đầ m lầ y
    - dt. Vù ng rộ ng và sâ u ở ngoà i đồ ng, lõ ng bõ ng nướ c và đầ y bù n: Đầ m Dạ -trạ ch vố n là mộ t
    đầ m lầ y.
    đẫ m
    - t. (hay đg.). Ướ t sũ ng. Trá n đẫ m mồ hô i. Tướ i đẫ m nướ c. Bà n tay đẫ m má u (b.).
    đấ m
    - đgt. 1. Nắ m tay lạ i mà đá nh: Đấ m và o ngự c; Câ u nó i khô ng hợ p đườ ng, ngườ i ta bả o là
    đấ m và o tai (HgĐThuý) 2. Đá nh chuô ng: Đem chuô ng đi đấ m nướ c ngườ i, chẳ ng kêu cũ ng
    đấ m mộ t hồ i cho kêu (cd).
    đấ m bó p
    - đg. Dù ng độ ng tá c củ a bà n tay, nắ m tay tá c độ ng lên da thịt, gâ n khớ p để là m cho đỡ nhứ c
    mỏ i.
    đậ m
    - tt. 1. Hơi mặ n: Canh đậ m 2. Hơi to; Hơi béo: Dạ o nà y anh ta đậ m ra 3. To hơn mứ c thườ ng:
    Nét vẽ đậ m 4. Nó i mà u sắ c quá mứ c thườ ng: Và ng đậ m; Xanh đậ m 5. Có vẻ nồ ng nà n: Đậ m
    tình. // trgt. Rấ t nặ ng; lắ m: Thua đậ m; Rét đậ m.
    đậ m đà
    - t. 1 Có vị đậ m và ngon. Mó n ă n đậ m đà . Ấ m nướ c chè xanh đậ m đà . 2 Có tình cả m nồ ng
    nà n, sâ u sắ c mà bền lâ u, chứ khô ng mờ nhạ t, thoả ng qua. Lò ng yêu nướ c đậ m đà . Nhữ ng kỉ
    niệm đậ m đà tình cá nướ c. 3 Có nhiều tính chấ t, đặ c điểm nà o đó , gâ y cả m giá c thích thú .
    Câ u thơ đậ m đà mà u sắ c dâ n tộ c. 4 (Vó c ngườ i) hơi to và có vẻ chắ c; như đậ m (ng. 5). Vó c
    ngườ i đậ m đà .
    đầ n
    - tt. Kém thô ng minh: Anh khô n nhưng vợ anh đầ n, lấ y ai lo liệu xa gầ n cho anh (cd) 2. Thờ
    thẫ n, khô ng linh hoạ t: Hỏ i, nó chẳ ng nó i, mặ t nó cứ đầ n ra.
    đậ p
    - 1 d. Cô ng trình bằ ng đấ t đá hoặ c bêtô ng để ngă n dò ng nướ c và tạ o ra sự dâ ng nướ c lên.
    Đắ p đậ p be bờ . Xâ y đậ p ngă n sô ng.
    - 2 đg. 1 Đưa nhanh, thườ ng là từ trên xuố ng, bà n tay hoặ c vậ t có bề mặ t khô ng nhọ n sắ c
    cho tá c độ ng mạ nh và o mộ t vậ t khá c. Đậ p tay xuố ng bà n. Đậ p vỡ cá i cố c. Đậ p muỗ i. Gà đậ p
    cá nh phà nh phạ ch. Đậ p bó ng (giá ng mạ nh và o bó ng ở trên lướ i, trong bó ng chuyền). 2 Là m
    cho phả i chịu mộ t sứ c mạ nh là m tổ n thương. Đậ p tan cuộ c tiến cô ng. Dù ng lí lẽ đậ p lạ i luậ n
    điệu xuyên tạ c. 3 Tá c độ ng mạ nh và o giá c quan, và o ý thứ c. Dò ng chữ đỏ đậ p và o mắ t. Đậ p
    mạ nh và o đầ u ó c, gâ y xú c độ ng sâ u sắ c. 4 (Tim, mạ ch) vậ n độ ng co bó p. Tim ngừ ng đậ p.
    Nhịp đậ p củ a mạ ch. 5 (kng.). (Khoả n tiền) gộ p chung và o là m mộ t vớ i mộ t khoả n khá c. Lã i
    đậ p và o vố n. Cò n thiếu thì lấ y khoả n khá c đậ p và o.
    đấ t
    - 1 dt. 1. Phầ n rắ n nổ i lên ở mặ t địa cầ u, trá ì vớ i biển: Gầ n đấ t xa trờ i (tng) 2. Chấ t rắ n gồ m
    nhữ ng hạ t khoá ng vậ t ở trên mặ t địa cầ u, có thể trồ ng trọ t đượ c: Hò n đấ t; Cuố c đấ t; Pho
    tượ ng bằ ng đấ t 3. Vù ng mặ t đấ t có thể trồ ng trọ t đượ c: Khô ng mộ t tấ c đấ t cắ m giù i (tng);
    Đấ t rắ n trồ ng câ y khẳ ng khiu (tng) 4. Địa phương; Miền: Đấ t cam thả o, dâ n lã o thầ n (tng);
    Chị ấ y quê ở đấ t quan họ 5. Mô i trườ ng hoạ t độ ng: Khô ng có đấ t dụ ng võ ; Sinh ra và lớ n lên
    ở mộ t đấ t cá ch mạ ng 6. Nơi có long mạ ch, theo mê tín: Gia đình ấ y đượ c đấ t.
    - 2 dt. (đph) Ghét: Tắ m kì ra đấ t.
    - 3 dt. Đấ t đèn nó i tắ t: Đèn hết đấ t rồ i, thắ p sao đượ c.
    đấ t bồ i
    - dt. Đấ t do phù sa củ a sô ng đắ p nên ở hai bên bờ : Nô ng dâ n trồ ng sắ n ở đấ t bồ i.
    đấ t liền
    - d. Phầ n mặ t đấ t nố i liền vớ i nhau thà nh mộ t vù ng tương đố i rộ ng. Rờ i đả o trở về đấ t liền.
    đâ u
    - trgt. 1. ở chỗ nà o: Sa đâ u ấ m đấ y (tng); Thiên lô i chỉ đâ u đá nh đấ y (tng) 2. Khắ p nơi: Đâ u
    cũ ng có ngườ i tố t 3. Hình như Nghe đâ u anh ấ y sẽ về 4. Như thế nà o: Lò ng đâ u sẵ n mố i
    thương tâ m (K) 5. ở nơi nà o đó : Nhạ c và ng đâ u đã tiếng nghe gầ n gầ n (K) 6. Bỗ ng chố c:
    Phú t đâ u trậ n gió cuố n cờ đến ngay (K) 7. Khô ng thể: Ngườ i buồ n cả nh có vui đâ u bao giờ
    (K) 8. Khô ng phả i: Nó có đá nh vỡ bá t đâ u 9. Khô ng cò n: Nà o đâ u nhữ ng đêm và ng bên bờ
    suố i (Thế-lữ ). // trt. Từ đặ t ở cuố i câ u để chỉ mộ t ý phủ định: Tô i khô ng ă n đâ u; Nó chẳ ng
    biết đâ u; Thậ t và ng, chẳ ng phả i thau đâ u (cd).
    đầ u
    - 1 d. 1 Phầ n trên cù ng củ a thâ n thể con ngườ i hay phầ n trướ c nhấ t củ a thâ n thể độ ng vậ t,
    nơi có bộ ó c và nhiều giá c quan khá c. 2 (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Đầ u củ a con
    ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a suy nghĩ, nhậ n thứ c. Vấ n đề đau đầ u. Cứ ng đầ u*. 3 Phầ n có tó c
    mọ c ở trên đầ u con ngườ i; tó c (nó i tổ ng quá t). Gã i đầ u gã i tai. Chả i đầ u. Má i đầ u xanh. Đầ u
    bạ c. 4 Phầ n trướ c nhấ t hoặ c phầ n trên cù ng củ a mộ t số vậ t. Đầ u má y bay. Trên đầ u tủ . Só ng
    bạ c đầ u. 5 Phầ n có điểm xuấ t phá t củ a mộ t khoả ng khô ng gian hoặ c thờ i gian; đố i lậ p vớ i
    cuố i. Đi từ đầ u tỉnh đến cuố i tỉnh. Nhà ở đầ u là ng. Đầ u mù a thu. Nhữ ng ngà y đầ u thá ng. 6
    Phầ n ở tậ n cù ng, giố ng nhau ở hai phía đố i lậ p trên chiều dà i củ a mộ t vậ t. Hai bên đầ u cầ u.
    Nắ m mộ t đầ u dâ y. Trở đầ u đũ a. 7 Vị trí hoặ c thờ i điểm thứ nhấ t, trên hoặ c trướ c tấ t cả
    nhữ ng vị trí, thờ i điểm khá c. Hà ng ghế đầ u. Lầ n đầ u. Tậ p đầ u củ a bộ sá ch. Đếm lạ i từ đầ u.
    Dẫ n đầ u*. 8 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị để tính đổ đồ ng về ngườ i, gia sú c, đơn vị diện tích.
    Sả n lượ ng tính theo đầ u ngườ i. Mỗ i lao độ ng hai đầ u lợ n. Tă ng số phâ n bó n trên mỗ i đầ u
    mẫ u. 9 (kết hợ p hạ n chế). Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị má y mó c, nó i chung. Đầ u má y khâ u.
    Đầ u video*. Đầ u đọ c*. Đầ u câ m*.
    - 2 d. (kng.). Đầ u video (nó i tắ t). Đầ u đa hệ.
    - 3 đg. 1 (kết hợ p hạ n chế). Theo. Đầ u Phậ t (đi tu). 2 (kng.). Đầ u hà ng (nó i tắ t). Thà chết
    khô ng đầ u giặ c.
    đầ u bếp
    - dt. Ngườ i nấ u bếp chính: Tên đầ u bếp đem tiền ra chợ gặ p chú ng bạ n rủ , đá nh bạ c thua
    hết (Huỳnh Tịnh Củ a).
    đầ u cơ
    - đg. 1 Lợ i dụ ng cơ chế tự phá t củ a thị trườ ng để hoạ t độ ng mua bá n thu lã i mau chó ng và
    dễ dà ng. Đầ u cơ tích trữ . Bá n giá đầ u cơ. Đầ u cơ gạ o. 2 Lợ i dụ ng cơ hộ i để mưu lợ i riêng.
    Đầ u cơ chính trị.
    đầ u đả ng
    - dt. (H. đầ u: đứ ng đầ u; đả ng: đả ng phá i) Kẻ đứ ng đầ u mộ t nhó m ngườ i là m việc bấ t chính
    hoặ c phi phá p: Bắ t đượ c tên đầ u đả ng bọ n cướ p.
    đầ u đề
    - d. 1 Như đầ u bà i. 2 Tên củ a mộ t bà i vă n, thơ. Đầ u đề bà i bá o. 3 (id.). Đề tà i. Đầ u đề củ a
    cuộ c tranh luậ n.
    đầ u độ c
    - đgt. (H. đầ u: đưa và o; độ c: chấ t nguy hiểm) 1. Bỏ thuố c độ c định là m cho ngườ i ta chết: Vụ
    vợ lẽ đầ u độ c vợ cả 2. Là m cho tinh thầ n bạ i hoạ i: Nhữ ng tranh, phim đồ i trụ y đầ u độ c tâ m
    hồ n củ a tuổ i trẻ (TrVGià u).
    đầ u phiếu
    - đg. (thườ ng chỉ dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Bỏ phiếu bầ u cử hoặ c biểu quyết. Chế độ phổ
    thô ng đầ u phiếu. Kết quả cuộ c đầ u phiếu.
    đấ u
    - 1 dt. 1. Miếng gỗ kê châ n chố ng rườ ng, ở má i nhà cổ truyền. 2. Trụ con xâ y hai bên đầ u nó c
    nhà gạ ch.
    - 2 dt. Đơn vị đo thể tích khố i đấ t là m đượ c (khoả ng nử a mét khố i).
    - 3 dt. Dụ ng cụ đong lườ ng hạ t rờ i, như ngô , gạ o, là m bằ ng gỗ .
    - 4 đgt. 1. Nố i giá p, là m cho tiếp nố i và o nhau: đấ u dâ y điện đấ u hai đầ u kèo đấ u má y nhá nh
    và o tổ ng đà i. 2. Á p sá t, là m cho tiếp giá p: ngồ i đấ u lưng và o nhau chung lưng đấ u cậ t (tng.).
    3. Gộ p, hợ p lạ i, là m cho tă ng thêm sứ c mạ nh: khó khă n thì đấ u sứ c lạ i cù ng là m. 4. Pha trộ n
    hai hay nhiều thứ vớ i nhau để có đượ c mộ t thứ mớ i: pha đấ u nướ c mắ m.
    - 5 đgt. 1. Đọ sứ c, thi thố tà i nă ng: đấ u võ đấ u bó ng bà n. 2. Phê bình chỉ trích nhằ m vạ ch rõ
    tộ i lỗ i: đấ u địa chu? đấ u mấ y tên tham nhũ ng.
    đấ u giá
    - đgt. (H. đấ u: già nh hơn thua; giá : giá cả ) Nó i cá ch bá n trướ c đá m đô ng, ai trả giá cao nhấ t
    thì đượ c mua: Bá n đấ u giá ngô i nhà tịch thu.
    đấ u khẩ u
    - đg. (kng.). Cã i nhau kịch liệt. Cuộ c đấ u khẩ u giữ a hai ngườ i.
    đấ u lý
    - x. đấ u lí.
    đấ u tranh
    - đgt., (dt.) Chố ng lạ i để bả o vệ hoặ c già nh lấ y: đấ u tranh bả o vệ Tổ quố c đấ u tranh tư tưở ng
    đấ u tranh giai cấ p.
    đấ u trườ ng
    - dt. (H. đấ u: tranh già nh, trườ ng: nơi xả y ra) Nơi diễn ra cuộ c thi đấ u: Trong cuộ c chọ i trâ u
    ở Đồ -sơn đấ u trườ ng đô ng nghịt ngườ i.
    đậ u
    - 1 d. Câ y nhỏ , có nhiều loà i, trà ng hoa gồ m nă m cá nh hình bướ m, quả dà i, chứ a mộ t dã y
    hạ t, quả hay hạ t dù ng là m thứ c ă n. Cố i xay đậ u.
    - 2 d. Đậ u phụ (nó i tắ t). Đậ u rá n. Mộ t bìa đậ u.
    - 3 d. Đậ u mù a (nó i tắ t). Lên đậ u. Chủ ng đậ u*.
    - 4 đg. Ở và o trạ ng thá i yên mộ t chỗ , tạ m thờ i khô ng di chuyển (thườ ng nó i về chim và tà u
    thuyền). Chim đậ u trên cà nh. Thuyền đậ u lạ i mộ t ngà y ở bến. Đậ u xe lạ i nghỉ (ph.; đỗ ).
    - 5 đg. 1 Đạ t đượ c, giữ lạ i đượ c kết quả tố t, như hoa kết thà nh quả , phô i thà nh hình cá i thai,
    v.v. do có quá trình sinh trưở ng tự nhiên thuậ n lợ i. Giố ng tố t, hạ t nà o cũ ng đậ u. E cá i thai
    khô ng đậ u. Lứ a tằ m đậ u. 2 (kết hợ p hạ n chế). Như đặ ng. Cầ m lò ng khô ng đậ u. 3 (ph.). Đỗ .
    Thi đậ u.
    - 6 đg. 1 Chắ p hai hay nhiều sợ i vớ i nhau. Đậ u tơ. Sợ i đậ u ba. Lụ a đậ u*. 2 (ph.). Gó p chung
    tiền bạ c lạ i. Đậ u tiền giú p bạ n.
    đậ u cô ve
    - dt. Đậ u có quả dẹp, dà i, dù ng là m thứ c ă n.
    đậ u đũ a
    - dt. (cn. đậ u dả i á o) Thứ đậ u quả dà i, mọ c từ ng cụ m đô i như đô i đũ a: Cho câ y đậ u đũ a leo ở
    hà ng rà o.
    đậ u khấ u
    - d. Câ y họ gừ ng, thâ n rễ to bằ ng ngó n tay, gố c bẹt, lá dà i, quả hình trứ ng, dù ng là m thuố c và
    gia vị.
    đậ u mù a
    - dt. Bệnh truyền nhiễm lâ y lan nhanh biểu hiện qua cá c mụ n phỏ ng nướ c trên mặ t da khi
    khỏ i để lạ i sẹo nhỏ , sâ u và dà y (rỗ hoa).
    đậ u nà nh
    - dt. (cn. đậ u tương) Loà i đậ u có hạ t trắ ng ngà , dù ng là m đậ u phụ và là m tương: Đậ u nà nh là
    anh nướ c lã (cd).
    đậ u phụ
    - d. Mó n ă n là m bằ ng bộ t đậ u nà nh nấ u và ép thà nh bá nh.
    đâ y
    - I. đt. 1. Ngườ i, sự vậ t, địa điểm ở ngay vị trí ngườ i nó i, hoặ c thờ i điểm lú c đang nó i; trá i vớ i
    kia, đấ y, đó : ở đâ y nơi đâ y đâ y là bạ n củ a tô i hai nă m trướ c đâ y chấ m dứ t từ đâ y. 2. Từ tự
    xưng: Ai sợ chứ đâ y đâ u có sợ . II. trt. 1. Từ nhấ n mạ nh thêm về tính cụ thể củ a ngườ i, điều
    đượ c nó i đến: chính hắ n đâ y chỗ nà y đâ y. 2. Từ nhấ n mạ nh sự bă n khoă n, dù ng để tự hỏ i:
    biết là m gì đâ y biết nó i vớ i ai đâ ỷ.
    đầ y
    - tt. 1. Lên đến tậ n miệng, tậ n bờ : Như bá t nướ c đầ y (tng), Gió tră ng chứ a mộ t thuyên đầ y
    (NgCgTrứ ) 2. Nhiều lắ m: Khá ch đầ y nhà ; Tương lai đầ y hứ a hẹn 3. Đầ y bụ ng nó i tắ t: Ă n
    nhiều ngô bị đầ y.
    đầ y ắp
    - t. Đầ y đến mứ c khô ng thể dồ n chứ a hoặ c chấ t thêm đượ c nữ a. Bể đầ y ắ p nướ c. Kho đầ y ắ p
    nhữ ng hà ng.
    đầ y dẫ y
    - (cũ ). x. đầ y rẫ y.
    đầ y đủ
    - tt. Có đủ tấ t cả , khô ng thiếu gì so vớ i yêu cầ u: ă n uố ng đầ y đủ Trong nhà đầ y đủ cá c tiện
    nghi.
    đẩ y
    - đgt. 1. Đun mạ nh đi: Đẩ y song đã thấ y Sở Khanh lén và o (K) 2. Gạ t bỏ ra ngoà i: Ngườ i có
    tà i, có đứ c, nhưng khô ng vừ a lò ng thì đẩ y ra ngoà i (HCM).
    đẫ y
    - t. 1 Có lượ ng đạ t mứ c tố i đa, thoả mã n đủ yêu cầ u. Ă n no đẫ y bụ ng. Ngủ đẫ y mắ t. Lao độ ng
    đẫ y ngà y, đẫ y buổ i. Bô ng lú a đẫ y hạ t. 2 (Cơ thể) đầ y đặ n, hơi béo. Vó c ngườ i đẫ y. Dạ o nà y
    trô ng đẫ y ra.
    đấ y
    - I. đt. 1. Ngườ i, sự vậ t, địa điểm ở xa vị trí ngườ i nó hoặ c thờ i điểm lú c đang nó i: đâ y là nhà
    tô i cò n đấ y là nhà bố tô i sau đấ y ít lâ u từ đấ y trở đi. 2. Ngườ i, sự vậ t, địa điểm, thờ i điểm tuy
    biết là có nhưng khô ng đượ c xá c định: tìm cá i gì đấ y ở đâ u đấ y mộ t ngà y nà o đấ y sẽ tìm
    đượ c mộ t ngườ i nà o đấ y. 3. Ngườ i đố i thoạ i (dù ng để gọ i): đấ y muố n đi đâ u thì đi, đâ y
    khô ng biết. II. trt. Từ nhấ n mạ nh tính xá c thự c, đích xá c: cẩ n thậ n đấ y.
    đậ y
    - 1 đgt. 1. Lấ y vậ t gì đặ t lên trên cho kín: Thứ c ă n phả i đậ y, kẻo ruồ i 2. Giữ kín, khô ng cho
    ngườ i khá c biết: Tố t phô ra, xấ u xa đậ y lạ i (tng).
    - 2 trgt. Phả i trả thay cho ngườ i khá c: Ngườ i em bỏ ra đi, ngườ i anh phả i trả nợ đậ y.
    đe
    - 1 d. Khố i sắ t hoặ c thép dù ng là m bệ rèn cố định để đặ t kim loạ i lên trên mà đậ p bằ ng bú a.
    Đe thợ rèn. Trên đe dướ i bú a*.
    - 2 đg. Cho biết trướ c sẽ là m điều khô ng hay nếu dá m trá i ý, nhằ m là m cho sợ . Đe đá nh.
    Chưa đỗ ô ng nghè đã đe hà ng tổ ng (tng.).
    đe dọ a
    - đgt. 1. Dọ a là m cho sợ : lờ i đe dọ a. 2. Tạ o nên mố i lo về mộ t tai họ a nà o đó : lũ lụ t đe dọ a
    mù a mà ng.
    đè
    - 1 đgt. 1. Nén mạ nh xuố ng bằ ng mộ t vậ t nặ ng đặ t ở trên: Ngó i đỏ lợ p nghè, hò n trên đè hò n
    dướ i, đá xanh xâ y cổ ng, hò n dướ i nố ng hò n trên (Câ u đố i cổ ).
    - 2 Nhắ m theo: Xă m xă m đè nẻo Lam-kiều lầ n sang (K).
    đè nén
    - đg. Dù ng quyền thế, sứ c mạ nh ứ c hiếp, kìm hã m, khô ng cho tự do.
    đẻ
    - đgt. 1. Tự là m cho con hoặ c trứ ng thoá t khỏ i tử cung ra ngoà i: mẹ đẻ con ra, nuô i lớ n lên
    gà đẻ trứ ng. 2. Đượ c sinh ra: chá u nó đẻ ở quê ngà y sinh thá ng đẻ 3. (Câ y cố i) nả y sinh
    nhá nh hoặ c câ y con: lú a đẻ nhá nh bèo đẻ đầ y ruộ ng.
    đem
    - đgt. 1. Mang theo mình: Đem tiền đi mua hà ng 2. Dẫ n theo mình: Đem con đến nhà trẻ 3.
    Đưa ra: Là m chi đem thó i khuynh thà nh trêu ngươi (K).
    đen
    - t. 1 Có mà u như mà u củ a than, củ a mự c tà u. Trờ i tố i đen như mự c. Chiếu phim đen trắ ng
    hay phim mà u? 2 Có mà u tố i, khô ng sá ng; trá i vớ i trắ ng. Nướ c da đen. Mâ y đen. Giấ y loạ i
    xấ u, hơi đen. 3 (dù ng phụ sau d., hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Đượ c giữ kín, khô ng cô ng
    khai cho mọ i ngườ i biết, thườ ng vì có tính chấ t phi phá p. Quỹ đen*. Chợ đen*. Sổ đen*. 4
    Khô ng đượ c may mắ n do mộ t sự ngẫ u nhiên nà o đó ; trá i vớ i đỏ . Số đen. Canh bạ c gặ p hồ i
    đen. 5 (kng.). Đô ng đến mứ c như khô ng có chỗ hở và tạ o nên mộ t mà u tố i. Ngườ i đứ ng xem
    đen đặ c. Đen nghịt*. Xú m đen xú m đỏ (xú m lạ i đô ng lắ m). 6 (chm.). (Nố t nhạ c) có độ dà i
    bằ ng nử a nố t trắ ng hay bằ ng mộ t phầ n tư nố t trò n.
    đen tố i
    - tt. 1. Khó khă n, cự c nhụ c, tưở ng chừ ng như khô ng có lố i thoá t: thờ i kì đen tố i đã qua
    nhữ ng ngà y đen tố i. 2. Mờ á m và xấ u xa: â m mưu đen tố ị
    đèn
    - dt. 1. Đồ dù ng để lấ y á nh sá ng: Cả o thơm lầ n giở trướ c đèn (K) 2. Đồ dù ng để có ngọ n lử a
    toả nhiệt: Đèn hà n 3. Đồ dù ng trong mộ t số má y để dẫ n dò ng điện tử : Má y thu thanh nă m
    đèn.
    đèn điện
    - d. Dụ ng cụ chiếu sá ng gồ m mộ t bó ng thuỷ tinh đã hú t hết khô ng khí, bên trong chứ a mộ t
    sợ i tó c bằ ng wolfram, nó ng sá ng lên khi có dò ng điện chạ y qua.
    đèn ố ng
    - dt. 1. Nh. Đèn huỳnh quang. 2. Nh. Đèn nê-ô ng.
    đèn pin
    - dt. (Phá p: pile) Đèn điện nhỏ cầ m tay, sá ng nhờ nguồ n điện củ a pin: Chố c chố c lạ i bấ m đèn
    pin lên giá sú ng tiểu liên (Ng-hồ ng).
    đèn vá ch
    - dt. Đèn dầ u hoả treo trên vá ch nhà : Cả nhà chỉ có mộ t ngọ n đèn vá ch tù mù .
    đèn xếp
    - d. Đèn bằ ng giấ y xếp thà nh nếp, hình trò n hoặ c hình trụ , thườ ng thắ p nến, dù ng là m đồ
    chơi cho trẻ em hoặ c để trang trí.
    đèn xì
    - dt. Dụ ng cụ dù ng để hà n hoặ c cắ t kim loạ i, có chứ a hỗ n hợ p khí chá y, đố t thà nh ngọ n lử a
    có độ nó ng rấ t caọ
    đeo
    - đgt. 1. Mang trên mình: Đeo khă n gó i; Đeo ba-lô 2. Gắ n và o á o: Đeo huâ n chương; Đeo lon
    3. Đặ t sá t và o mộ t bộ phậ n củ a thâ n mình: Đeo nhẫ n; Đeo hoa tai; Đồ ng hồ đeo tay; Đeo
    kính; Đeo mặ t nạ 4. Bá m sá t: Đứ a bé cứ đeo mẹ; Tên mậ t thá m đeo theo 5. Chịu đự ng: Đeo
    nợ ; Đeo tậ t; Đeo tiếng xấ u.
    đeo đuổ i
    - đg. Kiên trì trong hà nh độ ng nhằ m mộ t mụ c đích nà o đó , khô ng rờ i bỏ , bấ t kể khó khă n,
    thấ t bạ i. Nhà nghèo, vẫ n đeo đuổ i họ c tậ p.
    đèo
    - 1 dt. Chỗ dố c, cao thấ p trên đườ ng đi qua cá c đỉnh nú i: vượ t đèo trèo đèo lộ i suố ị
    - 2 đgt. 1. Mang bằ ng cá ch đeo trên lưng: đèo gù i lưng đèo con. 2. Mang kèm trên xe đạ p, xe
    má y: đèo hà ng đèo con đến trườ ng. 3. Mang thêm ngoà i nhữ ng thứ đã mang: gá nh lú a đã
    nặ ng lạ i đèo thêm ít cỏ bò .
    đèo bồ ng
    - đgt. Như Đèo bò ng: Lâ m-tri chú t nghĩa đèo bồ ng, nướ c non để chữ tương phù ng kiếp sau
    (K).
    đẽo
    - đg. 1 Đưa nhanh dụ ng cụ có lưỡ i sắ c và o khố i rắ n (gỗ , đá ) để là m đứ t rờ i từ ng phầ n nhỏ ,
    nhằ m tạ o ra mộ t vậ t có hình thù nhấ t định. Đẽo gỗ là m cộ t. Đẽo cố i đá . Guố c đẽo. 2 (kng.).
    Bò n lấ y dầ n. Quan lạ i đẽo tiền củ a dâ n.
    đẹp
    - tt. 1. Có hình thứ c, phẩ m chấ t là m cho ngườ i ta thích nhìn ngắ m, ưa chuộ ng, kính nể:
    phong cả nh đẹp trô ng rấ t đẹp đẹp ngườ i đẹp nết. 2. Có sự hà i hò a câ n xứ ng: đẹp duyên đẹp
    đô ị
    đẹp lò ng
    - tt. Đượ c vừ a ý, vui vẻ: Cố t là m cho cha mẹ đượ c đẹp lò ng.
    đẹp mắ t
    - t. Nhìn thấ y đẹp và gâ y cả m giá c thích thú . Cả nh tượ ng thậ t đẹp mắ t. Ghi nhiều bà n thắ ng
    đẹp mắ t.
    đét
    - 1 tt. Quắ t lạ i vì quá gầ y, khô , khô ng có sứ c số ng: Cà nh câ y khô đét Ngườ i gầ y đét như que
    củ i.
    - 2 I. tt. Có â m thanh đanh, gọ n như tiếng bà n tay đậ p và o da thịt: vỗ đá nh đét và o đù i cầ m
    roi vụ t đá nh đét mộ t cá i. II. đgt. Đá nh, phá t nhẹ là m phá t ra tiếng kêu "đét": đét cho mấ y cá ị
    đê hèn
    - tt. Thấ p kém về mặ t tư cá ch: Con ngườ i đê hèn đến thế là cù ng.
    đề
    - 1 d. Câ y to thuộ c loạ i đa, lá có mũ i nhọ n dà i, thườ ng trồ ng là m cả nh ở đình chù a.
    - 2 d. Đề đố c (gọ i tắ t).
    - 3 d. Đề lạ i (gọ i tắ t).
    - 4 d. Lố i chơi cờ bạ c, ai đoá n trú ng cá i sẽ xả y ra (thí dụ , đoá n trú ng hai con số cuố i cù ng củ a
    số độ c đắ c trong mộ t cuộ c xổ số ) thì đượ c. Chơi đề. Đá nh đề. Chủ đề*.
    - 5 I đg. (kết hợ p hạ n chế). 1 Viết thêm và o để cung cấ p mộ t số điều cầ n biết về mộ t vă n bả n.
    Bà i bá o khô ng đề tên tá c giả . Bá o cá o có đề rõ ngà y thá ng. Đề địa chỉ. 2 Viết thêm và o để giớ i
    thiệu nộ i dung củ a tá c phẩ m hoặ c để nêu ý nghĩ, tình cả m củ a mình. Bứ c tranh có đề thơ. Đề
    lờ i tặ ng. Đề tự a.
    - II d. 1 Đầ u (nó i tắ t). Đề bà i luậ n. Ra đề thi. 2 Nộ i dung chính cầ n trình bà y. Nó i xa đề. Bà i
    viết lạ c đề.
    - 6 đg. 1 (thườ ng dù ng trướ c ra). Nêu ra như là cá i cầ n đượ c giả i quyết, cầ n đượ c thự c hiện.
    Đề ra mấ y câ u hỏ i. Đề ra sá ng kiến. 2 (thườ ng dù ng trướ c lên). Nêu thà nh cá i có ý nghĩa
    quan trọ ng. Nhiệm vụ đó đượ c đề lên hà ng đầ u. Đú c kết kinh nghiệm, đề lên thà nh lí luậ n.
    - 7 I đg. Khở i độ ng độ ng cơ xe má y, ô tô . Đề má y. Đề ga. Má y hỏ ng khô ng đề đượ c.
    - II d. Bộ phậ n dù ng để khở i độ ng độ ng cơ củ a xe má y, xe ô tô . Xe bị hỏ ng .
    đề cử
    - đgt. Giớ i thiệu ra để bỏ phiếu chọ n bầ u: đề cử và o ban chấ p hà nh cô ng đoà n danh sá ch
    nhữ ng ngườ i đề cử và ứ ng cử .
    đề nghị
    - đgt. (H. đề: nêu lên; nghị: bà n bạ c) 1. Nêu lên để thả o luậ n hay nhậ n xét: Đề nghị bà n đến
    mộ t vấ n đề 2. Đưa ra mộ t ý và yêu cầ u ngườ i khá c là m theo: Tô i đề nghị cá c đồ ng chí đặ c
    biệt chú ý mộ t số việc (PhVĐồ ng).
    đề phò ng
    - đg. Chuẩ n bị trướ c để sẵ n sà ng đố i phó , ngă n ngừ a hoặ c hạ n chế nhữ ng thiệt hạ i có thể xả y
    ra. Đề phò ng thiên tai. Đề phò ng kẻ gian. Đề phò ng mọ i sự bấ t trắ c.
    để
    - I. đgt. 1. Đặ t và o vị trí nà o: để quyển sá ch trên bà n để tiền trong tủ . 2. Giữ nguyên đượ c
    trạ ng thá i do khô ng có tá c độ ng và o: để đầ u trầ n để ngỏ cổ ng để cho nó nó i xong đã . 3.
    Khô ng gâ y cả n trở hoặ c ngă n cả n: để cho nó họ c bà i để mai hẵ ng hay nó thích để cho nó đi
    Việc ấ y cứ để tô i lo. II. trt. 1. Từ biểu thị về chứ c nă ng, tá c dụ ng, mụ c đích nà o đó (củ a điều
    nó i tớ i): mua nhà để ở nó i để biết đi là m để có tiền. 2. Từ biểu thị kết quả (thườ ng là khô ng
    hay) củ a điều nêu ra: nó i là m gì để thêm buồ n.
    để dà nh
    - đgt. 1. Giữ lạ i, khô ng dù ng ngay: Là m khi là nh, để dà nh khi đau (tng) 2. Giữ phầ n cho
    ngườ i khá c: Số tiền đó , bà cụ để đà nh cho ngườ i con là bộ độ i hiện ở Trườ ng-sa.
    để ý
    - đg. 1 Có sự xem xét, theo dõ i, để tâ m trí đến trong mộ t lú c nà o đó . Để ý đến ngườ i lạ mặ t.
    Chỉ cầ n để ý mộ t chú t là thấ y ngay. 2 (id.). Để tâ m trí đến mộ t cá ch ít nhiều thườ ng xuyên;
    như chú ý (nhưng nghĩa nhẹ hơn). Để ý đến việc nhà .
    đế quố c
    - I. dt. 1. Nướ c quâ n chủ do hoà ng đế đứ ng đầ ụ 2. Nướ c đi xâ m lượ c nướ c khá c, biến nướ c
    nà y thà nh thuộ c địa hay phụ thuộ c: bọ n đế quố c chủ nghĩa đế quố c. 3. Nướ c theo chủ nghĩa
    đế quố c. II. tt. Đế quố c chủ nghĩa, nó i tắ t: nướ c đế quố c.
    đế vương
    - dt. (H. vương: vua) Vua chú a: Miễn là phò đặ ng đế vương, trung thầ n, nghĩa sĩ thế thườ ng
    lưu danh (Vè thấ t thủ kinh đô ). // tt. 1. Sang trọ ng mộ t cá ch xa xỉ: Khô ng là m ă n gì mà vẫ n
    muố n số ng mộ t cuộ c số ng đế vương 2. Đà ng hoà ng: Má c đã nó i: Khô ng có con đườ ng thênh
    thang, con đườ ng đế vương trong khoa họ c (PhVĐồ ng).
    đệ trình
    - đg. (trtr.). Đưa lên, gử i lên; trình. Đệ trình bá o cá o lên chính phủ . Đệ trình sổ sá ch.
    đệ tử
    - dt. Ngườ i thờ thầ n hoặ c theo mộ t giá o phá i nà o: có mặ t đô ng đả o cá c đệ tử .
    đêm
    - dt. 1. Khoả ng thờ i gian từ khi mặ t trờ i lặ n hẳ n đến khi mặ t trờ i mọ c: Thứ c lâ u mớ i biết
    đêm dà i (cd) 2. Khoả ng thờ i gian đã khuya: Tố i đi chơi, mã i đêm mớ i về.
    đêm ngà y
    - d. (kng.). Ngà y cũ ng như đêm; liên tụ c, khô ng ngừ ng. Lo lắ ng đêm ngà y. Đêm ngà y luyện
    tậ p.
    đếm
    - đgt. 1. Kể ra từ ng số theo thứ tự dã y số tự nhiên: đếm từ 1 đến 10 Trẻ họ c đếm. 2. Tính để
    biết số lượ ng theo thứ tự từ đầ u đến hết: đếm tiền đếm số ngườ i có mặ t.
    đệm
    - dt. (cn. nệm) 1. Đồ dù ng có nhồ i bô ng, hoặ c lô ng, hoặ c cỏ , hoặ c rơm, để nằ m hoặ c ngồ i cho
    êm: Già yếu, hay đau lưng, cầ n nằ m đệm 2. Thứ gì đặ t và o giữ a để giả m sự cọ xá t: Dù ng
    miếng cao-su là m đệm. // đgt. 1. Chêm thêm và o giữ a cho bớ t cọ xá t: Đệm rơm và o thù ng
    cố c thuỷ tinh 2. Cho thêm mộ t chấ t khá c và o: Chă n bô ng, đệm quế, dố c lò ng chờ đợ i ai (cd)
    3. Đặ t chen và o giữ a: Họ Nguyễn đệm tiếng Vă n; Họ bố là Đặ ng lấ y họ mẹ là Trầ n đệm và o
    giữ a 4. Chơi mộ t nhạ c cụ phụ thêm cho mộ t lờ i há t hoặ c mộ t nhạ c cụ khá c: Đệm dương cầ m
    cho mộ t tố p đồ ng ca.
    đền
    - 1 d. 1 cn. đền rồ ng. Nơi vua ngự ngà y xưa. Quỳ tâ u trướ c sâ n đền. 2 Nơi thờ thầ n thá nh
    hoặ c nhữ ng nhâ n vậ t lịch sử đượ c tô n sù ng như thầ n thá nh. Đền Hù ng. Đền Kiếp Bạ c.
    - 2 đg. 1 Trả lạ i cho ngườ i khá c tương xứ ng vớ i sự tổ n thấ t, thiệt hạ i mà mình gâ y ra. Đền
    tiền. Bắ t đền*. 2 Trả lạ i cho ngườ i khá c tương xứ ng vớ i cô ng củ a ngườ i đó đố i vớ i mình.
    Đền ơn. Đền cô ng khó nhọ c.
    đền tộ i
    - đgt. Bị chết hoặ c bị trừ ng phạ t cho đá ng vớ i tộ i á c đã gâ y ra: Kẻ gâ y ra tộ i á c đã phả i đền
    tộ ị
    đến
    - đgt. 1. Tớ i nơi: Đến nhà vừ a thấ y tin nhà (K); Thuyền tình vừ a ghé đến nơi (K) 2. Đạ t đượ c:
    Mừ ng thầ m cờ đã đến tay (K) 3. Đi tớ i: Biết thâ n đến bướ c lạ c loà i (K) 4. Xả y ra, xuấ t hiện:
    Thờ i cơ đã đến; Sự việc đã đến mộ t cá ch bấ t ngờ . // trgt. 1. Rấ t: Anh ấ y đến tà i; Cá i hoa đến
    thơm 2. Vớ i kết quả : Mà i đến sắ c; Họ c đến giỏ i. // gt. 1. Chỉ giớ i hạ n: Nghỉ đến tết 2. Chỉ mố c
    thờ i gian khô ng gian: Đến ba giờ chiều, tô i sẽ đi; Đến câ y số 8 thì và o trườ ng 3. Chỉ mộ t đố i
    tượ ng: Nghĩ đến việc ấ y.
    đến tuổ i
    - tt. Đủ tuổ i để là m mộ t việc gì: Đến tuổ i là m nghĩa vụ quâ n sự ; Đến tuổ i lấ y chồ ng.
    đều
    - I t. 1 Có kích thướ c, số lượ ng, thà nh phầ n, v.v. bằ ng nhau, như nhau. Bô ng lú a to, hạ t đều
    và chắ c. Chia thà nh hai phầ n đều nhau. Kế hoạ ch dà n đều, thiếu trọ ng tâ m. Hai độ i đá hoà 1
    đều (mỗ i bên mộ t bà n thắ ng như nhau). 2 Có tố c độ , nhịp độ , cườ ng độ như nhau hoặ c
    trướ c sau khô ng thay đổ i, hoặ c lặ p đi lặ p lạ i sau từ ng thờ i gian nhấ t định y như nhau. Má y
    chạ y đều. Cá c diễn viên mú a rấ t đều. Quay cho đều tay, đừ ng khi nhanh khi chậ m. Tậ p thể
    dụ c đều cá c buổ i sá ng. Giọ ng kể đều đều. 3 (chm.). (Hình tam giá c, đa giá c) có tấ t cả cá c
    cạ nh bằ ng nhau và tấ t cả cá c gó c bằ ng nhau. Tam giá c đều. Lụ c giá c đều.
    - II p. 1 Từ biểu thị tính đồ ng nhấ t về hoạ t độ ng, trạ ng thá i hoặ c tính chấ t củ a nhiều đố i
    tượ ng khá c nhau; thả y như nhau, cù ng giố ng như nhau. Mọ i ngườ i cườ i. Hai cá i bú t đều tố t
    cả . 2 Từ biểu thị tính đồ ng nhấ t về hoạ t độ ng, trạ ng thá i hoặ c tính chấ t củ a cù ng mộ t đố i
    tượ ng, trong nhữ ng hoà n cả nh khá c nhau; lầ n nà o cũ ng như lầ n nà o. Đến nhà mấ y lầ n, anh
    ta đều đi vắ ng. Tìm ở đâ u cũ ng đều khô ng thấ y.
    đều nhau
    - tt. Khô ng khá c nhau về số lượ ng, về kích thướ c: Hai lượ ng đều nhau; Đô i đũ a đều nhau.
    đểu
    - t. (thgt.). Xỏ xiên, lừ a đả o đến mứ c bấ t kể đạ o đứ c (thườ ng dù ng là m tiếng mắ ng). Đểu vớ i
    cả bạ n bè. Quâ n đểu hết chỗ nó i! Đồ đểu!
    đi
    - I. đgt. 1. Di chuyển từ chỗ nà y đến chỗ khá c bằ ng nhữ ng bướ c châ n: Trẻ tậ p đi đi từ ng
    bướ c mộ t đi bá ch bộ . 2. Di chuyển đến chỗ khá c bằ ng cá c phương tiện: đi tà u hỏ a đi má y
    bay đi ô tô . 3. Di chuyển đến chỗ khá c, nơi khá c để là m việc gì đó : đi ngủ đi họ c đi biển đi
    chợ . 4. (Phương tiện vậ n tả i) di chuyển trên bề mặ t: ô tô đi nhanh hơn tà u hỏ a xe đi chậ m
    quá . 5. Dù ng biểu thị hướ ng, quá trình hoạ t độ ng để dẫ n đến sự thay đổ i xa vị trí cũ hoặ c
    xó a bỏ dấ u vết, là m giả m trạ ng thá i cũ : chạ y đi nhìn đi chỗ khá c xó a đi dấ u vết cũ cắ t đi chỗ
    thừ a Ngườ i gầ y đi ngà y mộ t kém đi Nỗ i buồ n dịu đi. 6. Hoạ t độ ng theo mộ t hướ ng nà o: vấ n
    đề cầ n đi sâ u Cô ng việc đi và o nề nếp đi và o con đườ ng trộ m cắ p Hộ i nghị đi đến nhấ t trí. 7.
    Chuyển vị trí quâ n cờ , quâ n bà i (khi đá nh cờ , đá nh bà i): đi con tố t. 8. Biểu diễn độ ng tá c võ
    thuậ t: đi bà i quyền. 9. Đem đến tặ ng, biếu: đi tết. 10. Phù hợ p vớ i nhau: Ghế khô ng đi vớ i
    bà n mà u quầ n khô ng đi vớ i mà u á o. 11. Nh. ỉa: đau bụ ng đi lỏ ng đi ra má u. II. pht. Từ biểu
    thị mệnh lệnh, thú c giụ c khuyên ră n: im đi nó i đi. III. trt. Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh vớ i mụ c
    đích khẳ ng định điều nó i ra: Ai lạ i đi là m như vậ y rõ quá đi rồ i cò n cã i là m gì cứ cho là thế đi
    thì đã sao vị chi là đi nă m ngườ i.
    đi bộ
    - đgt. Đi bằ ng châ n mình, khô ng dù ng xe: Đi bộ thì khiếp ả i-vâ n, đi thuyền thì khiếp só ng
    thầ n Hang Dơi (cd).
    đi chơi
    - đgt. Ra khỏ i nhà để thă m viếng hoặ c dạ o má t, hoặ c để chơi đù a: Ngà y nghỉ đi chơi cô ng
    viên. // tht. Lờ i bả o trẻ con đi khỏ i chỗ ngườ i lớ n là m việc: Bố đương nó i chuyện vớ i bạ n,
    đứ a con đến gầ n, bố nó i "Đi chơi!".
    đi dạ o
    - đgt. Đi lữ ng thữ ng để giả i trí hoặ c để ngắ m cả nh, hoặ c để tìm tò i, mua bá n: Bả o rằ ng đi dạ o
    lấ y ngườ i, đem về rướ c khá ch kiếm lờ i mà ăn (K).
    đi là m
    - đgt. 1. Đến nơi mà hằ ng ngà y mình thự c hiện cô ng việc trong nghề nghiệp củ a mình: Hô m
    nay chủ nhậ t khô ng phả i đi là m 2. Có cô ng ă n việc là m: Mấ y ngườ i con củ a bà cụ đều đã đi
    là m.
    đi vắ ng
    - đgt. Khô ng có ở nhà : Cha mẹ đi vắ ng, em ấ y phả i coi nhà .
    đì
    - 1 d. (thgt.). Bìu dá i. Bệnh sa đì.
    - 2 đg. (thgt.). Mắ ng nặ ng lờ i. Bị đì mộ t trậ n.
    đĩ
    - I. dt. 1. Ngườ i đà n bà là m nghề mạ i dâ m: là m đĩ đồ đĩ. 2. Đứ a con gá i bé (trong gia đình
    nô ng dâ n): thằ ng cu, cá i đĩ. 3. Từ dù ng để gọ i ngườ i bố , ngườ i mẹ có con gá i đầ u lò ng (ở
    nô ng thô n): mẹ đĩ bá c đĩ. II. tt. Lẳ ng lơ: Đô i mắ t rấ t đĩ.
    đìa
    - 1 dt. Chỗ trũ ng ở ngoà i đồ ng có đắ p bờ để giữ nướ c và nuô i cá : Nay tá t đầ m, mai tá t đìa,
    ngà y kia giỗ hậ u (tng).
    - 2 trgt. Nó i nợ nhiều quá : Vì thua bạ c nên nợ đìa.
    địa
    - 1 I d. (kng.). 1 Địa lí (ng. 3, nó i tắ t). Thầ y địa. 2 Địa lí họ c (nó i tắ t). Thi mô n địa.
    - II d. (kng.). Thổ (nó i tắ t). Miếu ô ng địa.
    - 2 t. (thgt.; thườ ng dù ng phụ sau đg., hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Lớ n tiếng mộ t cá ch giậ n
    dữ . Chử i địa. Gắ t địa lên.
    địa cầ u
    - dt. Trá i Đấ t.
    địa chỉ
    - dt. (H. chỉ: quê quá n) Nơi ở ghi trên giấ y tờ : Anh ghi cho tô i địa chỉ củ a anh ở Hà -nộ i.
    địa đạ o
    - d. Đườ ng hầ m bí mậ t, đà o ngầ m sâ u dướ i đấ t; hà o ngầ m. Hệ thố ng địa đạ o. Địa đạ o Củ Chi.
    địa điểm
    - dt. Nơi chố n cụ thể xả y ra mộ t sự việc nà o đó : có mặ t tạ i địa điểm quy định tìm mộ t địa
    điểm thích hợ p mộ t địa điểm chiến lượ c quan trọ ng.
    địa ngụ c
    - dt. (H. ngụ c: nhà tù ) 1. Nơi đầ y ả i linh hồ n nhữ ng ngườ i phạ m tộ i á c trên trầ n trướ c khi
    chết, theo mê tín: Trong là địa ngụ c, ngoà i bá o thiên đà ng (Tú -mỡ ) 2. Nơi số ng khổ cự c:
    Lĩnh lờ i nà ng mớ i theo sang, biết đâ u địa ngụ c thiên đà ng là đâ u (K).
    địa tầ ng
    - d. Tầ ng lớ p đấ t đá đượ c tạ o thà nh qua cá c thờ i đạ i.
    địa vị
    - I. dt. 1 Vị trí, chỗ đứ ng xứ ng đá ng vớ i vai trò , tá c dụ ng có đượ c: địa vị củ a Việt Nam trên
    trườ ng quố c tế. 2. Vị trí, chỗ đứ ng củ a cá nhâ n trong xã hộ i: ngườ i có địa vị tranh già nh địa
    vị. 3. Chỗ đứ ng trong cá ch nhìn nhậ n giả i quyết vấ n đề: ở địa vị chị ta thì chẳ ng có cá ch nà o
    khá c. II. tt. Có tư tưở ng, đầ u ó c ham muố n vị trí, quyền lự c trong xã hộ i: ó c địa vị.
    đích
    - 1 dt. 1. Chỗ nhằ m và o mà bắ n: Bắ n ba phá t đều trú ng đích 2. Chỗ nhằ m đạ t tớ i: Quyết tâ m
    đạ t đích cuố i cù ng.
    - 2 trgt. Đú ng là , chính là : Có mộ t cô thậ t đích cô chưa có chồ ng (cd).
    đích danh
    - t. Đú ng ngay tên, đú ng ngay ngườ i hay việc cụ thể nà o đó đượ c chỉ rõ , chứ khô ng phả i nó i
    chung chung. Gọ i đích danh anh ta. Phê bình, nêu đích danh khuyết điểm.
    đinh
    - 1 dt., cu~ Trai trá ng thuộ c lứ a tuổ i phả i đó ng thuế thâ n và đi lính thờ i phong kiến.
    - 2 dt. Câ y to, gỗ rắ n, khô ng mọ t, thuộ c loạ i tứ thiết (đinh, lim, sến, tá u), dù ng trong xâ y
    dự ng: tủ gỗ đinh.
    - 3 dt. Vậ t là m bằ ng kim loạ i hoặ c tre gỗ đầ u nhọ n, thườ ng có mũ i dù ng để đó ng và o vậ t gì:
    đó ng đinh.
    - 4 dt. Mụ n nhiễm trù ng, có mủ : đầ u đinh lên đinh.
    - 5 dt. Can thứ tư trong mườ i thiên can, theo cá ch tính thờ i gian cổ truyền Trung Quố c: tuổ i
    Đinh Mù i.
    - 6 dt. Nẹp vả i dà i cặ p dọ c phía trong chỗ cú c và khuy á o: Thương trò may á o cho trò , Thiếu
    đinh, thiếu vạ t, thiếu hò , thiếu bâ u (cd.).
    - 7 đgt. Mặ c, mang: đinh quở n (mặ c quầ n).
    đinh ốc
    - dt. Đinh kim loạ i, mộ t đầ u có mũ , trên mũ có khe, đầ u ba có ren để vặ n đai ố c: Gắ n bả n lề
    cử a bằ ng đinh ố c.
    đình
    - 1 d. Nhà cô ng cộ ng củ a là ng thờ i trướ c, dù ng là m nơi thờ thà nh hoà ng và họ p việc là ng
    (thườ ng là nhà to, rộ ng nhấ t là ng). To như cộ t đình. (Tộ i) tà y đình* (tộ i rấ t lớ n).
    - 2 d. Phầ n ở phía trên trầ n củ a mà n. Đình mà n. Mà n tuyn, đình bằ ng vả i.
    - 3 đg. Ngừ ng lạ i hoặ c là m cho phả i ngừ ng lạ i. Tạ m đình việc thi hà nh quyết định.
    đình chiến
    - đgt. Ngừ ng cá c hoạ t độ ng quâ n sự theo thỏ a thuậ n giữ a cá c bên tham chiến: hiệp định
    đình chiến.
    đình cô ng
    - đgt. (H. đình: thô i; cô ng: việc là m) Nó i cô ng nhâ n ngừ ng việc là m để đò i hỏ i hay phả n
    khá ng điều gì: Cô ng nhâ n Má y tơ đã nổ đình cô ng (Ng-hồ ng).
    đỉnh
    - 1 d. 1 Phầ n tậ n cù ng trên cao củ a mộ t vậ t đứ ng thẳ ng. Đỉnh nú i. Lên đến đỉnh dố c. Mặ t trờ i
    đã đứ ng giữ a đỉnh đầ u. Đỉnh cao củ a nghệ thuậ t (b.). 2 (chm.). Điểm chung củ a hai hay
    nhiều cạ nh trong mộ t hình. Đỉnh củ a mộ t gó c. Đỉnh củ a mộ t đa diện. 3 (chm.). Điểm chung
    củ a cá c đườ ng sinh trong hình nó n. 4 (chm.). Điểm chung củ a mộ t đườ ng parabol (hoặ c
    hyperbol, ellips) đố i vớ i mộ t trụ c đố i xứ ng củ a nó . Đỉnh củ a parabol.
    - 2 d. Đồ bằ ng đồ ng, thà nh hơi phình, miệng rộ ng, có ba châ n, dù ng để đố t hương trầ m.
    đĩnh
    - 1 dt. Thoi (và ng, bạ c): mộ t đĩnh bạ c.
    đính
    - đgt. 1. Gà i và o; Khâ u và o: Đính cá i khuy 2. Kèm theo: Đính theo mộ t bả n sao vă n bằ ng.
    đính hô n
    - đg. Giao ướ c sẽ lấ y nhau là m vợ chồ ng. Hai ngườ i đã đính hô n vớ i nhau. Lễ đính hô n.
    định
    - đgt. 1. Dự kiến việc sẽ là m: định đi nhưng trờ i mưa định mai sẽ đến thă m. 2. Nêu ra, vạ ch
    ra sau khi đã câ n nhắ c, suy nghĩ: định ngà y lên đườ ng định giá hà ng đú ng ngà y giờ đã định.
    định bụ ng
    - đgt. Đã có ý là m việc gì: Tô i vẫ n định bụ ng đi thă m vịnh Hạ -long.
    định cư
    - đg. Số ng cố định ở mộ t địa phương; phâ n biệt vớ i du cư. Định canh, định cư.
    định hướ ng
    - đgt. Xá c định phương hướ ng: dù ng la bà n để định hướ ng định hướ ng cô ng tá c.
    định luậ t
    - dt. (H. định: giữ nguyên; luậ t: khuô n phép định ra) Qui tắ c về quan hệ và sự phụ thuộ c lẫ n
    nhau giữ a cá c hiện tượ ng tự nhiên và xã hộ i: Vậ t chấ t, vũ trụ biến chuyển theo nhữ ng định
    luậ t củ a nó (TrVGià u).
    định lý
    - ,... x. định lí,...
    định nghĩa
    - I. đgt. Là m rõ nghĩa củ a từ hay khá i niệm: Định nghĩa cá c từ có trong bà i. II. dt. Lờ i định
    nghĩa: Định nghĩa nà y hoà n toà n chính xá c.
    định tính
    - tt. (H. định: cố định; tính: tính chấ t) Xét về mặ t biến hoá tính chấ t mà khô ng xét về mặ t số
    lượ ng: Sự phâ n tích định tính.
    định vị
    - đg. Xá c định vị trí tạ i thự c địa củ a mộ t vậ t thể nà o đó theo nhữ ng dấ u hiệu xuấ t phá t hay
    phả n xạ từ bả n thâ n nó . Má y định vị. Định vị vô tuyến (bằ ng kĩ thuậ t vô tuyến điện).
    đít
    - dt 1. Phầ n dướ i thâ n ngườ i hoặ c độ ng vậ t, nơi thả i phâ n: nhổ m đít đứ ng dậ ỵ 2. Phầ n dướ i
    cù ng củ a mộ t số vậ t: đít nồ i đít xoong.
    địt
    - 1 đgt. Giao cấ u (tụ c).
    - 2 đgt. (đph) Đá nh rắ m (tụ c).
    đìu hiu
    - t. Vắ ng vẻ và buồ n bã . Phong cả nh đìu hiu.
    đo
    - đgt. Xá c định độ lớ n củ a mộ t đạ i lượ ng, mộ t vậ t bằ ng nhữ ng dụ ng cụ chuẩ n xá c: đo chiều
    dà i đo diện tích đo nhiệt độ .
    đo vá n
    - đg. Bị đá nh ngã trên bụ c khi đấ u quyền Anh.
    đò
    - dt. Thuyền nhỏ chở khá ch trên sô ng nướ c: chèo đò qua sô ng.
    đỏ
    - tt. 1. Có mà u như má u, như son: Cờ đỏ sao và ng; Khă n quà ng đỏ 2. Hồ ng hồ ng: Mặ t đỏ 3.
    Đã chá y: Than cò n đỏ ; Đèn đỏ rồ i 4. Theo biểu tượ ng củ a cá ch mạ ng vô sả n: Cô ng hộ i đỏ 5.
    May mắ n: Vậ n đỏ 8. Nó i khi đá nh bà i khô ng thua: Hắ n đượ c nhiều là vì đỏ , chứ có tà i nă ng
    gì.
    đó
    - 1 d. Đồ đan thườ ng bằ ng tre, nứ a, hình ố ng, có hom, dù ng để đó n bắ t cá , tô m, tép. Đơm đó .
    Tham đó bỏ đă ng*.
    - 2 I đ. (như đấ y, nhưng thườ ng có sắ c thá i ph.). 1 Từ dù ng để chỉ ngườ i, sự vậ t, địa điểm,
    thờ i điểm hoặ c sự việc đã đượ c xá c định, đượ c nó i đến, nhưng khô ng ở và o vị trí ngườ i nó i
    hoặ c khô ng ở và o lú c đang nó i. Mấ y ngườ i đó hô m qua khô ng đến. Ai đó ? Từ đâ y đến đó
    khô ng xa mấ y. Nay đâ y mai đó . Vừ a mớ i đó mà đã ba nă m. Cứ theo đó mà là m. 2 (dù ng sau
    đ. nghi vấ n). Từ dù ng để chỉ ngườ i, sự vậ t, địa điểm, thờ i điểm hoặ c sự việc đượ c xá c định là
    có , tuy khô ng biết cụ thể. Có ngườ i nà o đó bỏ quên cá i mũ . Nó i mộ t câ u gì đó , nghe khô ng
    rõ . Để quên ở đâ u đó . Đến mộ t lú c nà o đó . 3 Từ ngườ i nó i dù ng để gọ i ngườ i đố i thoạ i mộ t
    cá ch thâ n mậ t hoặ c trịch thượ ng, sỗ sà ng; đố i lậ p vớ i đâ y (là từ ngườ i nó i dù ng để tự xưng).
    Tră ng kia là m bạ n vớ i mâ y, Đó mà là m bạ n vớ i đâ y thiệt gì? (cd.).
    - II tr. (thườ ng dù ng ở cuố i câ u hoặ c cuố i phâ n câ u). Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh về tính chấ t
    xá c định, đích xá c củ a điều đượ c nó i đến. Đú ng . Tình hình là như vậ y đó . Đó , anh xem, họ
    nó i có sai đâ u?
    - đâ y đ. Nơi nà y đến nơi khá c; mọ i nơi. Đi khắ p đó đâ y. Rả i rá c đó đâ y.
    - ... ...đó Biểu thị tình trạ ng hay trạ ng thá i, hà nh độ n
    đọ
    - đgt. Đấ u để xá c định hơn kém, đượ c thua: đọ tà i khô ng đọ đượ c vớ i nó đâ u đọ sứ c.
    đọ a đà y
    - đoạ đà y đgt. Bắ t phả i số ng trong cả nh khổ cự c: ắ t là có bữ a kiến, ong đoạ đà y (Phạ m Cô ng-
    Cú c Hoa).
    đoá i tưở ng
    - đgt. Nhớ đến: Từ ngà y ô ng ấ y về hưu, vẫ n đoá i tưở ng đến cơ quan.
    đoan
    - 1 d. (kng.). Ngà nh hả i quan củ a chính quyền thự c dâ n Phá p trướ c Cá ch mạ ng thá ng Tá m.
    Thuế đoan. Lính đoan.
    - 2 đg. (cũ ; id.). Như cam đoan. Tô i đoan rằ ng đó là sự thậ t.
    đoan chính
    - tt. (Phụ nữ ) đứ ng đắ n: ngườ i đà n bà đoan chính Thấ y lờ i đoan chính dễ nghe (Truyện
    Kiều).
    đoà n
    - dt. 1. Số đô ng ngườ i, vậ t đi liền nhau: Mộ t đoà n mừ ng thọ ngoạ i hương mớ i về (K); Song
    song ngự a trướ c, ngự a sau mộ t đoà n (K); Đoà n ô -tô vậ n tả i 2. Tậ p hợ p ngườ i là m mộ t
    nhiệm vụ chung: Đoà n chủ tịch; Đoà n thư kí hộ i nghị 3. Tổ chứ c gồ m nhữ ng ngườ i hoạ t
    độ ng vì mộ t mụ c đích chung: Đoà n thanh niên cộ ng sả n Hồ Chí Minh; Đoà n vă n cô ng 4. Tổ
    chứ c củ a quâ n độ i trên đơn vị độ i: Cả đoà n đượ c Bá c Hồ khen.
    đoà n kết
    - đg. Kết thà nh mộ t khố i thố ng nhấ t, cù ng hoạ t độ ng vì mộ t mụ c đích chung. Đoà n kết vớ i
    nhau. Toà n dâ n đoà n kết. Đoà n kết quố c tế. Mấ t đoà n kết.
    đoà n thể
    - dt. Tổ chứ c quầ n chú ng như đoà n thanh niên, cô ng đoà n, mặ t trậ n: Cuộ c họ p có đầ y đủ cá c
    tổ chứ c đoà n thể chính quyền và cá c đoà n thể.
    đoà n tụ
    - đgt. (H. đoà n: tậ p hợ p lạ i; tụ : họ p lạ i) Sum họ p đầ y đủ sau mộ t thờ i gian xa cá ch: Hoà bình
    lậ p lạ i, gia đình đượ c đoà n tụ .
    đoà n viên
    - 1 d. 1 Thà nh viên củ a mộ t đoà n. Đoà n viên củ a phá i đoà n chính phủ . Đoà n viên cô ng đoà n.
    2 Đoà n viên Đoà n thanh niên cộ ng sả n Hồ Chí Minh (nó i tắ t). Họ p đoà n viên.
    - 2 đg. (vch.). Như đoà n tụ . Mở tiệc đoà n viên.
    đoả n kiếm
    - dt. Gươm ngắ n: thanh đoả n kiếm.
    đoá n
    - Suy ra điều chưa xả y ra: Phả i rồ i! Cụ đoá n tà i lắ m (NgĐThi); Anh hù ng, đoá n giữ a trầ n ai,
    mớ i già (K).
    đoạ n
    - 1 d. Hà ng dệt bằ ng tơ, mặ t bó ng, mịn, cá c sợ i dọ c phủ kín sợ i ngang. Á o đoạ n.
    - 2 d. 1 Phầ n ngắ n tá ch riêng ra củ a mộ t vậ t có chiều dà i. Cưa câ y tre là m mấ y đoạ n. Đoạ n
    đườ ng. Chép mộ t đoạ n củ a bà i thơ. Đoạ n phim. 2 (chm.). Đơn vị quả n lí củ a ngà nh giao
    thô ng đườ ng bộ gồ m nhiều hạ t, chịu trá ch nhiệm trô ng coi sử a chữ a mộ t chặ ng đườ ng nhấ t
    định.
    - 3 đg. (cũ ; id.). 1 Xong hẳ n, kết thú c. Gặ t há i vừ a đoạ n. Tính thá ng rồ i lạ i tính nă m, Tính
    thá ng, thá ng đoạ n, tính nă m, nă m rồ i (cd.). Đoạ n tang*. 2 (kết hợ p hạ n chế). Cắ t đứ t hẳ n
    quan hệ tình cả m. Đoạ n tình, đoạ n nghĩa. 3 (dù ng phụ sau mộ t đg. khá c hoặ c ở đầ u câ u, đầ u
    phâ n câ u). Từ biểu thị mộ t hà nh độ ng hoặ c trạ ng thá i vừ a chấ m dứ t để chuyển sang mộ t
    hà nh độ ng hoặ c trạ ng thá i khá c; xong, rồ i. Nó i đoạ n, anh vộ i và ng bỏ đi. Ồ n lên mộ t lú c,
    đoạ n im hẳ n.
    đoạ n trườ ng
    - tt. Đau đớ n như đứ t từ ng khú c ruộ t: Chữ tình nghĩa trờ i cao đấ t rộ ng, Nỗ i đoạ n trườ ng cò n
    số ng cò n đau (Ai Tư Vã n).
    đoạ n tuyệt
    - đgt. (H. tuyệt: cắ t đứ t ) Cắ t đứ t mọ i quan hệ: Đoạ n tuyệt vớ i ma tuý.
    đoạ t
    - đg. Lấ y hẳ n đượ c về cho mình, qua đấ u tranh vớ i ngườ i khá c. Đoạ t chứ c vô địch. Đoạ t lấ y
    chính quyền. Vũ khí đoạ t đượ c củ a địch.
    đọ c
    - đgt. 1. Phá t ra thà nh tiếng, thà nh lờ i theo bả n viết có sẵ n: đọ c to lên đọ c lờ i thề danh dự . 2.
    Nhìn và o bả n viết, bả n vẽ để tiếp thu nộ i dung: đọ c bá o đọ c bả n vẽ. 3. bó ng Thấ u hiểu điều
    khô ng lộ ra bằ ng mắ t nhìn, quan sá t: đọ c đượ c ý nghĩ củ a bạ n.
    đò i
    - 1 dt. Đầ y tơ gá i cò n nhỏ : Gia đình sa sú t, phả i là m thâ n con đò i.
    - 2 tt. Nhiều: Đò i chố n sơn lâ m, mặ t đã quen (NgBKhiêm); Đò i phen nét vẽ câ u thơ, cung
    cầ m trong nguyệt, nướ c cờ dướ i hoa (K).
    - 3 đgt. 1. Nó i lên yêu cầ u củ a mình: Trẻ đò i ă n 2. Yêu cầ u ngườ i khá c phả i trả mình: Đò i bồ i
    thườ ng thiệt hạ i; Đò i nợ ; Đò i sá ch đã cho mượ n 3. Gọ i đến mộ t cá ch bắ t buộ c: Đò i ra toà ;
    Sả nh đườ ng mả ng tiếng đò i ngay lên hầ u (K) 4. Tỏ ý muố n là m gì: Cũ ng đò i họ c nó i, nó i
    khô ng nên (HXHương). // trgt. Để bắ t chướ c: Họ c đò i nhữ ng thó i xấ u; Theo đò i bú t nghiên.
    đó i
    - đg. (hay t.). 1 Có cả m giá c khó chịu khi đang thấ y cầ n ă n mà chưa đượ c ă n hoặ c chưa đượ c
    ă n đủ ; trá i vớ i no. Bụ ng đó i. Ă n tạ m củ khoai cho đỡ đó i. Mấ t mù a nhiều nhà bị đó i. Đó i cho
    sạ ch, rá ch cho thơm (tng.). 2 Lâ m và o tình trạ ng thiếu lương thự c, nhiều ngườ i bị đó i. Nă m
    đó i. Nạ n đó i. Cứ u đó i. 3 (kết hợ p hạ n chế). Thiếu nhiều, do mộ t đò i hỏ i tự nhiên, và đang rấ t
    cầ n. Nhữ ng cặ p mắ t đó i ngủ . Lú a đang đó i nướ c.
    đọ i
    - dt. Bá t nhỏ (dù ng để ă n cơm hoặ c uố ng nướ c): bể đọ i (vỡ bá t) ă n khô ng nên đọ i, nó i khô ng
    nên lờ ị
    đom đó m
    - dt. Bọ có cá nh, bụ ng phá t á nh sá ng lậ p loè ban đêm: Bao giờ đom đó m bay ra, hoa gạ o rụ ng
    xuố ng thì tra hạ t vừ ng (cd).
    đò n
    - 1 d. 1 Đoạ n tre, gỗ dù ng để kê, tự a hoặ c để khiêng, chuyển vậ t nặ ng. Đò n kê. Cá i đò n câ n.
    Khiêng bằ ng đò n. Cỗ đò n đá m ma (khung gồ m nhiều đò n, dù ng để khiêng quan tà i). 2 (ph.).
    Từ dù ng để chỉ từ ng cá i bá nh tét. Gó i mấ y đò n bá nh tét.
    - 2 d. 1 Hình thứ c đá nh và o thâ n thể nó i chung, coi như mộ t hình phạ t. Thằ ng bé bị đò n đau.
    Dữ đò n*. Đỡ đò n. 2 Hình thứ c tá c độ ng mạ nh và trự c tiếp và o đố i phương để gâ y tổ n
    thương, gâ y thiệt hạ i, có tính chấ t mộ t sự trừ ng phạ t. Đá nh mộ t đò n về kinh tế. Giá ng trả
    nhữ ng đò n ác liệt.
    đò n câ n
    - dt. Thanh gỗ hình trò n, đầ u có mó c, phầ n trên có chia phâ n, dù ng để câ n: Dù ng đò n câ n để
    câ n gạ o.
    đò n dô ng
    - dt. Thanh gỗ bắ c ngang trên đầ u hà ng cộ t chính giữ a nhà tạ o thà nh đỉnh cao củ a nó c nhà :
    Nhịn cho nên cử a nên nhà , Nên kèo nên cộ t nên xà đò n dô ng (cd.).
    đò n tay
    - dt. Đoạ n tre hay gỗ dù ng để đỡ rui củ a má i nhà : Có cộ t, có kèo mớ i có đò n tay (tng).
    đó n
    - đg. 1 Ở tư thế hoặ c có thá i độ sẵ n sà ng tiếp nhậ n ngườ i hoặ c cá i đang đượ c đưa đến cho
    mình, đang đến phía mình. Giơ hai tay đó n đứ a bé. Đó n bắ t quả bó ng. Đó n tin vui. 2 Chờ sẵ n
    để gặ p ngay khi vừ a mớ i đến, nhằ m biểu thị tình cả m tố t củ a mình. Ra ga đó n bạ n. Thứ c đó n
    giao thừ a. 3 Đến gặ p để đưa về cù ng vớ i mình. Đó n con ở nhà trẻ. Đó n bạ n về nhà ă n Tết.
    Đó n dâ u*. 4 Chờ sẵ n để gặ p ngườ i hoặ c cá i sắ p đi qua. Đó n đườ ng. Đó n xe đi nhờ . Bắ n đó n.
    đó n tiếp
    - đgt. Gặ p và tiếp đã i: đó n tiếp cá c đạ i biểu đó n tiếp khá ch quý.
    đong
    - đgt. 1. Đo thể tích mộ t chấ t lỏ ng hay mộ t chấ t rờ i: Khô n ngoan chẳ ng lạ i thậ t thà , lườ ng
    thưng, trá o đấ u chẳ ng qua đong đầ y (cd) 2. Đi mua ngũ cố c: Thá ng bả y, thá ng tá m, trở về
    đong ngô (cd); Họ gó p tiền đong gạ o (Ng-hồ ng).
    đó ng
    - đg. 1 Là m cho mộ t vậ t dà i, cứ ng, có đầ u nhọ n cắ m sâ u và chắ c và o mộ t vậ t khá c bằ ng cá ch
    nện mạ nh và o đầ u kia. Đó ng đinh và o tườ ng. Đó ng cọ c buộ c thuyền. Đó ng guố c (đó ng đinh
    để đính quai và o guố c). 2 Tạ o ra bằ ng cá ch ghép chặ t cá c bộ phậ n lạ i vớ i nhau thà nh mộ t
    vậ t chắ c, có hình dá ng, khuô n khổ nhấ t định. Đó ng bà n ghế. Đó ng già y. Đó ng tà u. Đó ng sá ch.
    3 (kết hợ p hạ n chế). Ấ n mạ nh xuố ng để in thà nh dấ u. Cô ng vă n có đó ng dấ u củ a cơ quan. Lí
    trưở ng đó ng triện. 4 Là m cho kín lạ i và giữ chặ t ở vị trí cố định bộ phậ n dù ng để khép kín,
    bịt kín. Đậ y nắ p hò m và đó ng lạ i. Đó ng nú t chai. Cử a đó ng then cà i. Đó ng mạ ch điện. 5 Bố trí
    nơi ă n ở , sinh hoạ t ổ n định (thườ ng nó i về quâ n độ i). Bộ độ i đó ng trong là ng. Đó ng quâ n. 6
    (kết hợ p hạ n chế). Là m cho mọ i sự vậ n độ ng, mọ i hoạ t độ ng đều phả i ngừ ng hẳ n lạ i. Đó ng
    má y lạ i. Đó ng cử a hiệu vì vỡ nợ . 7 Khô ng để cho qua lạ i, thô ng thương. Đó ng biên giớ i. Đó ng
    hả i cả ng. 8 Kết đọ ng lạ i thà nh cá i có trạ ng thá i cố định, có hình dá ng khô ng thay đổ i. Mỡ
    đó ng vá ng. Nướ c đó ng bă ng. Ngô đã đó ng hạ t. 9 Cho và o trong vậ t đự ng để bả o quả n. Đó ng
    rượ u và o chai. Bộ t đượ c đó ng thà nh gó i. Đồ đạ c đượ c đó ng hò m gử i đi. 10 Mang và o thâ n
    thể bằ ng cá ch buộ c, mắ c thậ t chắ c, thậ t sít. Đó ng khố . Đó ng yên cương. Đó ng á ch trâ u. 11
    Thể hiện nhâ n vậ t trong kịch bả n lên sâ n khấ u hoặ c mà n ả nh bằ ng cá ch hoạ t độ ng, nó i nă ng
    y như thậ t. Đó ng vai chính. Đó ng kịch*. Đó ng phim. Đó ng mộ t vai trò quan trọ ng (b.). 12 (cũ ,
    hoặ c kng.). Mang mộ t quâ n hà m, giữ mộ t chứ c vụ tương đố i ổ n định nà o đó trong quâ n độ i.
    Đó ng trung uý. Đó ng tiểu đoà n trưở ng. Đó ng lon thiếu tá . 13 Đưa nộ p phầ n mình phả i gó p
    theo quy định. Đó ng họ c phí. Đó ng cổ phầ n. Đó ng thuế.
    đó ng khung
    - đgt. Giớ i hạ n, hạ n chế trong mộ t phạ m vi nhấ t định: đó ng khung vấ n đề Kiến thứ c đó ng
    khung trong sá ch vở .
    đọ ng
    - đgt. 1. Nó i nướ c dồ n lạ i mộ t chỗ khô ng chả y đi đượ c: Ao tù nướ c đọ ng (tng); Chấ m nhữ ng
    giọ t nướ c mắ t cò n đọ ng lạ i (XSanh) 2. Dồ n lạ i, khô ng chuyển đi đượ c: Lô hà ng đọ ng lạ i,
    chưa bá n đượ c 3. Đượ c giữ nguyên lạ i: Kỉ niệm ấ y cò n đọ ng lạ i trong tâ m trí 4. Chưa trả
    đượ c: Nợ cò n đọ ng lạ i 5. Chưa giả i quyết đượ c: Việc củ a cơ quan cò n đọ ng lạ i nhiều.
    đọ t
    - d. 1 Ngọ n thâ n hay cà nh câ y cò n non. Đọ t ổ i. Đọ t chuố i. 2 (ph.). Phầ n trên cù ng củ a câ y cao;
    ngọ n. Leo lên tậ n đọ t dừ a.
    đô hộ
    - I. dt. Chứ c quan củ a nhà nướ c phong kiến đặ t ra để cai trị nướ c phụ thuộ c. II. đgt. Thố ng
    trị nướ c phụ thuộ c: á ch đô hộ củ a thự c dâ n.
    đô thị
    - dt. (H. thị: chợ ) Chỗ tụ họ p buô n bá n đô ng đú c, sầ m uấ t: Khô ng ưa cả nh phồ n hoa đô thị.
    đô vậ t
    - d. Lự c sĩ mô n vậ t. Khoẻ như đô vậ t.
    đồ
    - 1 dt. Vậ t do con ngườ i tạ o ra để dù ng hay là m thứ c ă n nó i chung: đồ ă n thứ c uố ng đồ chơi
    giặ t bộ đồ .
    - 2 dt. Ngườ i dạ y họ c chữ nho để thi cử : thầ y đồ cụ đồ .
    - 3 dt. Loạ i, hay ngườ i đá ng khinh (dù ng để nguyền rủ a, mắ ng nhiếc): Đồ ngu Đồ hèn Đồ
    mặ t ngườ i dạ thú .
    - 4 dt. âm hộ (dù ng trong cá ch nó i tụ c tĩu, chử i rủ a).
    - 5 I. dt. Bứ c vẽ: Tranh biếng ngắ m trong đồ tố nữ (Cung oá n ngâ m khú c). II. đgt. Viết hoặ c
    vẽ đè lên nhữ ng nét đã có sẵ n: Bé đồ lên bứ c tranh để tậ p vẽ.
    - 6 đgt. Nấ u chín bằ ng hơi nướ c trong nồ i chõ : đồ xô i tô m đồ .
    - 7 đgt. Bô i hoặ c đắ p thuố c đô ng y lên: đồ mộ t cá i nhọ t.
    - 8 đgt. Phỏ ng đoá n điều xẩ y ra dự a và o nhữ ng điều đã biết: đồ rằ ng anh ố m nên mớ i khô ng
    đến.
    đồ ăn
    - dt. Thứ c ă n: Chị ấy mớ i họ c là m đồ ă n.
    đồ bỏ
    - dt. Lờ i chê mộ t kẻ hư hỏ ng về nhiều mặ t: Bố mẹ nó đã coi nó là đồ bỏ .
    đồ chơi
    - d. Đồ vậ t dù ng và o việc vui chơi, giả i trí. Sả n xuấ t đồ chơi cho trẻ em. Sâ n chơi có nhiều đồ
    chơi như đu quay, cầ u trượ t,... Coi như mộ t thứ đồ chơi.
    đồ đạ c
    - dt. Đồ dù ng trong sinh hoạ t hà ng ngà y nó i chung: Că n phò ng nhiều đồ đạ c Xe chấ t đầ y đồ
    đạ c.
    đồ nghề
    - dt. Cá c dụ ng cụ dù ng là m mộ t nghề gì: Chỉ đồ nghề hay bã rượ u cũ ng đủ cớ cho nhà cử a bị
    tịch biên (Tô -hoà i).
    đồ tể
    - d. 1 (cũ ). Ngườ i là m nghề giết thịt gia sú c. Là m đồ tể. 2 Kẻ hung á c giết hạ i nhiều ngườ i.
    Bọ n đồ tể fatxit.
    đổ
    - đgt. 1. Ngã nằ m xuố ng do bị tá c độ ng mạ nh hoặ c do ở tư thế khô ng đứ ng vữ ng: Bã o lớ n
    là m đổ câ y Tườ ng xâ y ít xi mă ng bị đổ . 2. Khô ng đứ ng vữ ng đượ c do khô ng chố ng chọ i nổ i:
    Kế hoạ ch bị đổ . 3. Chết, khô ng tồ n tạ i: Mù a đô ng trâ u bò hay bị đổ . 4. Đưa ra ngoà i vậ t chứ a
    đự ng: đổ thó c ra phơi Xe đổ khá ch ngang đườ ng. 5. Đưa (chấ t nhã o, chấ t dẻo) và o khuô n để
    tạ o vậ t cứ ng: đổ bê tô ng đổ mó ng đổ tượ ng thạ ch cao. 6. Thoá t ra ngoà i nhiều: đổ mồ hô i đổ
    má u. 7. Dồ n mạ nh về mộ t nơi, mộ t chỗ : Sô ng đổ về biển Mọ i ngườ i đổ ra đườ ng. 8. Dồ n
    trá ch nhiệm, tộ i lỗ i cho ngườ i khá c mà đá ng ra mình phả i chịu: là m sai cò n đổ cho ngườ i
    khá c. 9. Chuyển sang trạ ng thá i khá c mộ t cá ch độ t ngộ t: Trờ i đổ tố i Cô con gá i đổ hư. 10.
    (Kết hợ p vớ i từ chỉ hướ ng như ra, và o, lên, xuố ng để tính) trở về mộ t phía, mộ t bên: khoả ng
    nă m mươi tuổ i đổ lạ i tính từ Hà Nộ i trở ra.
    đổ má u
    - đgt. Gâ y ra cuộ c đâ m chém: Đá nh nhau đến đổ má u.
    đỗ
    - 1 (ph.). x. đậ u1.
    - 2 đg. 1 Ở yên, đứ ng yên tạ i mộ t chỗ trong mộ t lú c, trướ c khi di chuyển tiếp (thườ ng nó i về
    tà u, xe). Ô tô buýt đỗ lạ i cho hà nh khá ch xuố ng. Chỗ nà y cấ m đỗ xe. 2 (ph.). Đậ u. Chim đỗ
    trên cà nh.
    - 3 đg. Đạ t yêu cầ u để đượ c tuyển chọ n trong cuộ c thi cử . Đỗ cao trong kì thi tố t nghiệp.
    Chưa đỗ ô ng nghè đã đe hà ng tổ ng (tng.).
    đỗ quyên
    - 1 dt. Chim cuố c: ấ y hồ n Thụ c đế hay mình đỗ quyên (Truyện Kiều).
    - 2 dt. Câ y nhỡ , cà nh nhẵ n, vỏ xá m đen, lá đơn mọ c cá ch thườ ng tụ họ p ở ngọ n cà nh, hoa đỏ
    to đẹp, khô ng đều, xếp thà nh ngù ở ngọ n.
    đố
    - 1 dt. Thanh tre hay gỗ đó ng và o bứ c vá ch trong mộ t cá i khe khoét và o gỗ gọ i là ngà m: Là m
    cho chí tá i chí tam, rồ i ra đố lạ i và o ngà m mớ i thô i (NĐM); Già u nứ t đố đổ vá ch (tng), Khen
    thay con tạ o khéo khô n phà m, mộ t đố giương ra biết mấ y ngà m (HXHương).
    - 2 dt. Đườ ng kẻ dọ c trên mặ t vả i: Nhữ ng đườ ng đố dệt bằ ng chỉ xanh.
    - 3 đgt. 1. Thá ch là m đượ c việc gì: Đố ai quét sạ ch lá rừ ng, để ta khuyên gió gió đừ ng rung
    câ y (cd) 2. Hỏ i có đoá n đượ c khô ng, có giả i thích đượ c khô ng: Tô i đố anh biết độ i bó ng nà o
    đã thắ ng.
    độ
    - 1 d. 1 Đơn vị đo cung, đo gó c, bằ ng 1/360 củ a đườ ng trò n, hoặ c 1/180 củ a gó c bẹt (kí hiệu
    "o"). Vẽ mộ t gó c 60O. Anh ta quay 180 độ (thay đổ i ý kiến, thá i độ độ t ngộ t, trá i hoà n toà n
    vớ i trướ c). 2 Đơn vị đo trong thang đo nhiệt độ , nồ ng độ (kí hiệu "o"), v.v. Trờ i nó ng 30O.
    Số t 40O. Nướ c sô i 100O. Cồ n 90O. 3 Mứ c xá c định trong mộ t thang đo, mộ t hệ thố ng tính
    toá n. Độ ẩ m khô ng khí*. Độ nhạ y củ a phim. Độ tin cậ y. 4 (chm.). Phạ m trù triết họ c chỉ sự
    thố ng nhấ t giữ a hai mặ t chấ t và lượ ng củ a sự vậ t, trong đó hai mặ t chấ t và lượ ng phù hợ p
    vớ i nhau, khi lượ ng đổ i đến mộ t giớ i hạ n nà o đó thì chấ t đổ i.
    - 2 d. 1 (id.; thườ ng đi đô i vớ i đườ ng). Quã ng đườ ng nà o đó . Đi chưa đượ c mấ y độ đườ ng.
    Nhỡ độ đườ ng. 2 Khoả ng thờ i gian nà o đó . Lú a đang độ con gá i. Đà o nở vừ a độ Tết. Độ nà y
    sang nă m. 3 Khoả ng chừ ng. Dà i độ 5 mét. Độ gầ n trưa thì tớ i nơi.
    - 3 đg. (Trờ i, Phậ t) cứ u giú p, theo tô n giá o. Phậ t độ chú ng sinh.
    độ thâ n
    - đgt. Tự nuô i số ng lầ n hồ i cho qua ngà y: Kiếm việc là m để độ thâ n.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    D (5)

    đố c cô ng
    - dt. (H. đố c: chỉ huy; cô ng: thợ ) Kẻ thay mặ t chủ xí nghiệp trô ng nom cô ng việc củ a thợ
    thuyền: Tính củ a chú đố c cô ng ngườ i Hoa kiều nà y hay cợ t nhợ t (Nguyễn Bá Họ c).
    độ c
    - 1 t. 1 Có tá c dụ ng là m hạ i sứ c khoẻ hoặ c là m cho chết. Khí hậ u độ c. Thuố c độ c*. Nấ m độ c.
    Nọ c độ c*. 2 Hiểm á c, là m hạ i ngườ i. Mưu độ c. 3 (Lờ i nó i) có thể mang lạ i tai hoạ , sự chết
    chó c, theo quan niệm cũ . Thề độ c. Rủ a mộ t câ u rấ t độ c.
    - 2 I t. (thườ ng chỉ dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Có số lượ ng chỉ mộ t mà thô i. Con độ c, chá u
    đà n. Dạ i đà n hơn khô n độ c (tng.).
    - II tr. (kng.). Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh số lượ ng chỉ có mộ t hoặ c rấ t ít mà thô i, khô ng cò n có
    thêm gì khá c nữ a. Chỉ có mộ t đứ a con. Phò ng chỉ kê độ c hai cá i giườ ng. Độ c lo nhữ ng
    chuyện khô ng đâ u.
    độ c giả
    - dt. Ngườ i đọ c sá ch, bá o nó i chung, trong mố i quan hệ vớ i ngườ i là m sá ch như tá c giả , nhà
    xuấ t bả n: viết theo yêu cầ u độ c giả cuố n tiểu thuyết đượ c đô ng đả o độ c giả đó n nhậ n.
    độ c hạ i
    - tt. (H. độ c: có chấ t độ c; hạ i: gâ y tổ n thấ t) Gâ y thiệt hạ i cho ngườ i khá c: Phâ n tích ả nh
    hưở ng độ c hạ i củ a nhữ ng tư tưở ng phi vô sả n (Tố -hữ u).
    độ c lậ p
    - I t. 1 Tự mình tồ n tạ i, hoạ t độ ng, khô ng nương tự a hoặ c phụ thuộ c và o ai, và o cá i gì khá c.
    Số ng độ c lậ p. Độ c lậ p suy nghĩ. 2 (Nướ c hoặ c dâ n tộ c) có chủ quyền, khô ng phụ thuộ c và o
    nướ c khá c hoặ c dâ n tộ c khá c.
    - II d. Trạ ng thá i củ a mộ t nướ c hoặ c mộ t dâ n tộ c có chủ quyền về chính trị, khô ng phụ thuộ c
    và o nướ c khá c hoặ c dâ n tộ c khá c. Nền dâ n tộ c.
    độ c nhấ t
    - tt. Chỉ có mộ t mình khô ng có ngườ i hoặ c cá i thứ hai: giả i thưở ng độ c nhấ t hi vọ ng độ c
    nhấ t.
    độ c tà i
    - tt. (H. độ c: mộ t mình; tà i: quyết đoá n) Nó i chế độ chính trị chuyên chế củ a mộ t giai cấ p bó c
    lộ t nắ m mọ i quyền hà nh và quyết định mọ i việc, khô ng chú ý đến ý kiến củ a nhâ n dâ n: Chế
    độ độ c tà i phá t-xít và chế độ quâ n chủ đã đổ (Trg-chinh).
    độ c thâ n
    - t. 1 Chỉ số ng mộ t mình, khô ng lậ p gia đình. Đã gầ n bố n mươi tuổ i cò n số ng độ c thâ n. 2 Chỉ
    số ng mộ t mình, khô ng số ng cù ng gia đình. Hộ độ c thâ n.
    đô i
    - dt. 1. Đơn vị gồ m hai vậ t, hai cá thể cù ng loạ i, tương ứ ng vớ i nhau: đô i bạ n thâ n đô i già y
    Chồ ng thấ p mà lấ y vợ cao, Như đô i đũ a lệch so sao cho bằ ng (cd.). 2. Hai (khô ng dù ng để
    đếm): đô i bên đi hà ng đô i tuổ i đô i mươi. 3. Số lượ ng trên mộ t nhưng khô ng nhiều: nó i đô i
    lờ i đô i lú c đô i khị
    đô i co
    - đgt. Cã i cọ qua lạ i: Là m chi cho có sự đô i co (NgBKhiêm); Mồ m loa, mép giả i, má ch lẻo đô i
    co (cd).
    đô i khi
    - p. (kng.). Có nhữ ng lú c nà o đó ; thỉnh thoả ng. Cô ng việc đô i khi cũ ng vấ t vả .
    đồ i
    - dt. Gò đấ t cao tự nhiên, khoả ng 200m, dố c thoai thoả i hai bên: đồ i chè.
    đồ i bạ i
    - tt. (H. đồ i: đổ ná t; bạ i: hư hỏ ng) Tồ i tệ, xấ u xa: Phong tụ c đồ i bạ i.
    đổ i
    - đg. 1 Đưa cá i mình có để lấ y cá i ngườ i khá c có , theo thoả thuậ n giữ a hai bên. Đổ i gạ o lấ y
    muố i. Đổ i tiền lẻ. Là m đổ i cô ng cho nhau. Đổ i bá t mồ hô i lấ y bá t cơm (b.). 2 Thay bằ ng cá i
    khá c. Đổ i địa chỉ. Đổ i tên. 3 Biến chuyển từ trạ ng thá i, tính chấ t nà y sang trạ ng thá i, tính
    chấ t khá c. Tình thế đã đổ i khá c. Đổ i tính nết. Đổ i giậ n là m là nh. Trờ i đổ i gió . Đổ i đờ i. 4
    Chuyển đi là m việc ở mộ t nơi khá c. Thầ y giá o cũ đã đổ i đi xa. Đổ i đi cô ng tá c khá c.
    đổ i chá c
    - đgt. Đổ i để lấ y cá i khá c, theo sự thỏ a thuậ n nó i chung: đổ i chá c hà ng hó a.
    đổ i thay
    - đgt. Chuyển từ tình cả nh nà y sang tình cả nh khá c: Nhữ ng là phiền muộ n đêm ngà y, xuâ n
    thu biết đã đổ i thay mấ y lầ n (K).
    đổ i tiền
    - 1. Đổ i tiền có mệnh giá cao thấ p sang nhau hoặ c đổ i cá c thứ tiền tệ củ a cá c quố c gia sang
    nhaụ 2. Phá t hà nh loạ i tiền mớ i thay cho loạ i tiền đang lưu hà nh để phụ c vụ cho nhữ ng mụ c
    tiêu khá c nhau trong quá trình phá t triển kinh tế củ a mộ t quố c giạ
    đỗ i
    - 1 dt. 1. Chừ ng mụ c: Chiều con quá đỗ i; Yêu nhau quá đỗ i nên mê, rồ i ra mớ i biết kẻ chê,
    ngườ i cườ i (cd) 2. Khoả ng thờ i gian: Nhìn theo chú ng tô i mộ t đỗ i rấ t lâ u (Tô -hoà i) 3. Quã ng
    đườ ng: Đã đi đượ c mộ t đỗ i đườ ng dà i.
    - 2 dt. Ngò i nướ c: Bờ đầ m, bờ đỗ i.
    - 3 đgt. 1. Sai: Đỗ i chờ ; Đỗ i hẹn 2. Lỡ : Đỗ i suấ t cơm.
    đố i
    - I đg. 1 Chố ng lạ i, chọ i lạ i. Tên lử a đấ t đố i khô ng (đá nh trả cá c cuộ c tiến cô ng bằ ng đườ ng
    khô ng củ a đố i phương). 2 (Hai vậ t cù ng loạ i) ở vị trí ngay trướ c mặ t nhau, thà nh thế câ n
    xứ ng. Lá mọ c đố i. Hai dã y nhà đố i nhau. Mặ t đố i mặ t vớ i kẻ thù . 3 (Hai từ hoặ c hai vế câ u)
    câ n xứ ng vớ i nhau về nộ i dung, giố ng nhau về từ loạ i, trá i nhau về thanh điệu bằ ng trắ c và
    đượ c đặ t ở thế trên dướ i ứ ng vớ i nhau thà nh từ ng cặ p (ở mộ t số điểm quy định trong vế
    câ u) để tạ o nên mộ t giá trị tu từ nhấ t định. "Sô ng" đố i vớ i "nú i". Hai vế câ u nà y đố i nhau
    chan chá t. Câ u đố i*. 4 Xử sự vớ i ngườ i, vớ i việc theo nhữ ng mố i quan hệ nhấ t định. Phả i lấ y
    tình thương mà đố i vớ i trẻ em. Đố i tố t vớ i bạ n.
    - II k. x. vớ i.
    đố i diện
    - đgt. (Mặ t) ở vị trí mặ t quay trự c tiếp và o nhau: Hai nhà xâ y đố i diện nhau Cô ta ngồ i đố i
    diện vớ i chồ ng.
    đố i lậ p
    - đgt. (H. lậ p: đứ ng thẳ ng) Trá i ngượ c hẳ n nhau: Dướ i chế độ xã hộ i chủ nghĩa, khô ng có sự
    đố i lậ p giữ a thà nh thị và nô ng thô n (Trg-chinh).
    đố i ngoạ i
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Đố i vớ i nướ c ngoà i, bên ngoà i, nó i về đườ ng lố i, chính sá ch, sự giao
    thiệp củ a nhà nướ c, củ a mộ t tổ chứ c; phâ n biệt vớ i đố i nộ i. Chính sá ch đố i ngoạ i.
    đố i nộ i
    - đgt. Đườ ng lố i, chủ trương, chính sá ch mang tính quố c gia) đố i vớ i trong nướ c: đườ ng lố i
    đố i nộ i.
    đố i phó
    - đgt. (H. phó : cấ p cho; trao cho) Tìm cá ch chố ng lạ i: Để đố i phó vớ i phong trà o giả i phó ng
    thuộ c địa, đế quố c Anh thi hà nh mộ t chính sá ch hai mặ t (Trg-chinh).
    độ i
    - 1 I d. 1 Tổ chứ c chặ t chẽ gồ m mộ t số ngườ i nhấ t định cù ng là m mộ t nhiệm vụ . Độ i bó ng đá .
    Độ i khả o sá t địa chấ t. Độ i du kích. 2 (thườ ng viết hoa). Độ i thiếu niên tiền phong Hồ Chí
    Minh (nó i tắ t).
    - II d. Chứ c vụ trong quâ n thờ i thự c dâ n Phá p, tương đương tiểu độ i trưở ng. Viên độ i khố
    đỏ .
    - 2 đg. 1 Mang trên đầ u. Đầ u độ i nó n. Calô độ i lệch. Độ i thú ng gạ o. Thù khô ng độ i trờ i chung
    (mộ t mấ t mộ t cò n, khô ng thể cù ng chung số ng). 2 Đỡ và nâ ng lên bằ ng đầ u. Độ i nắ p hầ m
    chui lên. Độ i bả ng (b.; đứ ng cuố i bả ng trong danh sá ch nhữ ng ngườ i thi đỗ ).
    đố m
    - I. dt. Chấ m sá ng hiện ra trên nền tố i hoặ c chấ m khá c mà u nổ i lên trên nền mà u nà o đó :
    đố m lử a đố m hoa trên vả i. IỊ tt. Có nhiều chấ m xen và o: chó đố m.
    đồ n
    - 1 dt. 1. Nơi có mộ t số quâ n độ i đó ng: Đó ng đồ n ở biên giớ i 2. Cơ quan có nhiệm vụ giữ trậ t
    tự , an ninh: Đồ n cô ng an.
    - 2 đgt. Truyền mộ t tin từ ngườ i nà y sang ngườ i khá c, từ nơi nà y đến nơi khá c: Tiếng là nh
    đồ n xa, tiếng dữ đồ n xa (tng).
    đồ n trú
    - đg. (cũ ). Đó ng quâ n cố định mộ t chỗ .
    đố n
    - 1 đgt. 1. Chặ t, đẵ n nhiều câ y để lấ y củ i, gỗ : đố n gỗ đố n củ i. 2. Chặ t, đẵ n bớ t cà nh để cho ra
    nhá nh mớ i: đố n cà nh lá đố n dâ u.
    - 2 tt. Hư hỏ ng, tồ i tệ: khô ng ngờ nó lạ i đố n đến như vậ y.
    độ n
    - 1 dt. Phép bó i thá i ất (cũ ): Bấ m độ n.
    - 2 tt. Khô ng thô ng minh; Đầ n: Anh chà ng ấy thự c độ n.
    - 3 đgt. Trộ n lẫ n và o: Gạ o thổ i khô ng độ n khoai thì độ n ngô (Ng-hồ ng).
    - 4 đgt. Nhồ i và o: Độ n bô ng và o gố i.
    độ n thổ
    - đg. 1 (Nhâ n vậ t trong truyện thầ n thoạ i) chui xuố ng đấ t để đi dướ i mặ t đấ t. Có phép độ n
    thổ . Ngượ ng quá muố n độ n thổ (kng.; để trố n). 2 (kết hợ p hạ n chế). Giấ u quâ n ở hầ m dướ i
    mặ t đấ t để bấ t ngờ đá nh địch. Đá nh độ n thổ .
    độ n vai
    - dt. Miếng đệm bằ ng vả i có nhồ i bô ng đặ t trong vai á o may kiểu â u: á o mù a hè khô ng cầ n có
    độ n vai.
    đô ng
    - 1 d. 1 Mộ t trong bố n phương chính, ở về phía mặ t trờ i mọ c, đố i lậ p vớ i phương tâ y. Nướ c
    ta phía đô ng giá p biển. Nhà hướ ng đô ng. Gió mù a đô ng-bắ c. Rạ ng đô ng*. 2 (thườ ng viết
    hoa). Nhữ ng nướ c thuộ c phương Đô ng, trong quan hệ vớ i cá c nướ c thuộ c phương Tâ y.
    Quan hệ Đô ng - Tâ y.
    - 2 d. 1 Mù a lạ nh nhấ t trong bố n mù a củ a mộ t nă m. Ngà y đô ng thá ng giá . Đêm đô ng. 2
    (vch.). Nă m, thuộ c về quá khứ . Đến nay đã chẵ n ba đô ng.
    - 3 đg. Chuyển từ trạ ng thá i lỏ ng sang trạ ng thá i rắ n; kết đặ c lạ i. Nướ c đô ng thà nh bă ng.
    Thịt nấ u đô ng (để cho đô ng lạ i). Mỡ đô ng. Độ đô ng củ a má u.
    - 4 t. Có nhiều ngườ i tụ tậ p lạ i cù ng mộ t nơi. Thà nh phố đô ng dâ n. Gia đình đô ng con. Ngườ i
    đô ng như kiến.
    đô ng đả o
    - tt. Đô ng ngườ i và thuộ c nhiều tầ ng lớ p khá c nhau: Đô ng đả o quầ n chú ng tham gia lự c
    lượ ng đô ng đả o.
    đô ng đú c
    - tt. Rấ t đô ng ngườ i: Phố phườ ng chậ t hẹp, ngườ i đô ng đú c (TrTXương).
    đô ng y
    - d. Nền y họ c cổ truyền củ a cá c nướ c phương Đô ng. Kết hợ p đô ng y và tâ y y.
    đồ ng
    - 1 dt. Nguyên tố hó a họ c nhó m I hệ thố ng tuầ n hoà n Men-đê-lê-ép, số thứ tự nguyên tử 29,
    khố i lượ ng nguyên tử 63, 546, mộ t trong bả y kim loạ i "tiền sử " đượ c biết từ thờ i thượ ng cổ ,
    có trong hơn 170 khoá ng vậ t, là kim loạ i dễ dá t, mà u đỏ , đặ c biệt quan trọ ng đố i vớ i ngà nh
    kĩ thuậ t điện; kí hiệu là Cụ
    - 2 dt. 1. Đơn vị tiền tệ nó i chung: đồ ng rú p đồ ng đô la. 2. Từ ng đơn vị tiền tệ riêng lẻ, hình
    trò n bằ ng kim loạ i: đồ ng bạ c trắ ng. 3. Đơn vị tiền tệ củ a Nhà nướ c Việt Nam: mườ i nghìn
    đồ ng. 4. Tiền bạ c nó i chung: đồ ng lương, có đồ ng ra đồ ng và o (tng.).
    - 3 dt. Đồ ng câ n, nó i tắ t: đeo chiếc nhẫ n mộ t đồ ng.
    - 4 dt. Khoả ng đấ t rộ ng để cà y cấ y, trồ ng trọ t: đồ ng lú a ra đồ ng là m ruộ ng.
    - 5 dt. Ngườ i đượ c thầ n linh hay ngườ i chết nhậ p và o và có khả nă ng nó i ra đượ c nhữ ng
    điều bí ẩ n, theo mê tín: ngồ i đồ ng lên đồ ng.
    - 6 tt. Cù ng như nhau, khô ng có gì khá c nhau: Vả i đồ ng mà ụ
    đồ ng âm
    - tt. (H. đồ ng: cù ng; â m: â m) Đọ c như nhau, nhưng nghĩa khá c nhau: Nhữ ng tiếng đồ ng â m
    trong tiếng Việt viết khô ng khá c nhau.
    đồ ng bộ
    - t. 1 (chm.). (Nhữ ng chuyển độ ng) có cù ng chu kì hoặ c cù ng tố c độ , đượ c tiến hà nh trong
    cù ng mộ t thờ i gian, tạ o ra mộ t sự phố i hợ p nhịp nhà ng, ă n khớ p vớ i nhau. Độ ng cơ điện
    đồ ng bộ . Cá c bộ phậ n củ a má y chạ y khô ng đồ ng bộ . 2 Có sự ă n khớ p giữ a tấ t cả cá c bộ phậ n
    hoặ c cá c khâ u, tạ o nên mộ t sự hoạ t độ ng nhịp nhà ng củ a chỉnh thể. Trang bị má y mó c đồ ng
    bộ . Mộ t sự phá t triển đồ ng bộ và câ n đố i.
    đồ ng chí
    - dt. 1. Nhữ ng ngườ i có cù ng chí hướ ng chính trị: quan hệ tình đồ ng chí. 2. Đả ng viên Đả ng
    cộ ng sả n (dù ng để xưng gọ i): Anh ấ y đã trở thà nh đồ ng chí. 3. Từ dù ng để xưng gọ i trong
    cá c nướ c xã hộ i chủ nghĩa: đồ ng chí bí thư đồ ng chí giá o viên.
    đồ ng lõ a
    - đồ ng loã tt. (H. đồ ng: cù ng; loã : cá i bọ c) Cù ng tham gia và o mộ t việc xấ u: Phả n độ ng Phá p
    đồ ng loã vớ i phả n độ ng quố c tế (Trg-chinh).
    đồ ng nghĩa
    - t. Có nghĩa giố ng nhau. Từ đồ ng nghĩa*. Hiện tượ ng đồ ng nghĩa.
    đồ ng tiền
    - dt. 1. Đơn vị tiền tệ củ a mộ t nướ c: đồ ng tiền rú p đồ ng tiền Việt Nam. 2. Tiền bằ ng đồ ng
    hoặ c kẽm đú c mỏ ng, hình trò n, thờ i trướ c: đồ ng tiền kẽm má lú m đồ ng tiền.
    đồ ng tử
    - 1 dt. (H. đồ ng: trẻ em; tử : con) Trẻ em: Theo châ n, đồ ng tử nă m ba (Phan Trầ n).
    - 2 dt. (H. đồ ng: trò ng mắ t; tử : con) Con ngươi: Đồ ng tử mắ t ô ng cụ bị co lạ i.
    đồ ng vị
    - d. Mộ t trong nhữ ng dạ ng khá c nhau củ a mộ t nguyên tố hoá họ c, trong đó hạ t nhâ n nguyên
    tử có số proton bằ ng nhau, nhưng có số neutron khá c nhau.
    đồ ng ý
    - đgt. Có cù ng ý kiến, bằ ng lò ng, nhấ t trí vớ i ý kiến đã nêu: đồ ng ý cộ ng tá c.
    đố ng
    - 1 dt. 1. Khố i nhiều vậ t để chồ ng lên nhau: Đố ng gạ ch 2. Khố i đô ng ngườ i: Chết cả đố ng hơn
    số ng mộ t ngườ i (tng) 3. Khố i lượ ng lớ n: Thứ ấ y, ngườ i ta bá n hà ng đố ng đấ y 4. (đph) Chỗ ,
    nơi: Anh ấy ở đố ng nà o?.
    - 2 dt. 1. Gò đấ t nhỏ : Mồ cha chẳ ng khó c, khó c đố ng mố i (tng); Ngổ n ngang gò đố ng kéo lên
    (K) 2. Mả ngườ i chết đườ ng, chô n bên vệ đườ ng, ngườ i mê tín coi là linh thiêng gọ i là ô ng
    đố ng: Ngà y nay đườ ng cá i quan đượ c mở rộ ng, khô ng cò n ô ng đố ng nữ a.
    độ ng
    - 1 d. 1 Hang rộ ng ă n sâ u và o trong nú i (thườ ng có cả nh đẹp). Nú i đá vô i có nhiều độ ng. Cử a
    độ ng. Độ ng tiên (thườ ng dù ng để chỉ nơi phong cả nh tuyệt đẹp). 2 Xó m củ a mộ t số dâ n tộ c
    thiểu số ở miền Bắ c Việt Nam. Độ ng ngườ i Dao.
    - 2 d. (ph.). Cồ n rộ ng và khô ng cao lắ m, thườ ng ở vù ng ven biển. Độ ng cá t.
    - 3 I đg. 1 Thay đổ i phầ n nà o vị trí trong khô ng gian. Gió thổ i là m độ ng cà nh lá . Ngồ i im,
    khô ng dá m độ ng. 2 Có vị trí, hình dá ng, trạ ng thá i hoặ c tính chấ t khô ng ngừ ng thay đổ i theo
    thờ i gian; trá i vớ i tĩnh. Trạ ng thá i độ ng. Là m cô ng tá c độ ng (thườ ng phả i đi lạ i). 3 Có nhữ ng
    biến đổ i trạ ng thá i mạ nh mẽ (nó i về hiện tượ ng thiên nhiên). Trờ i sắ p độ ng. Biển độ ng dữ
    dộ i. Rừ ng độ ng gió . Độ ng trờ i*. 4 Có dấ u hiệu khô ng bình thườ ng cho thấ y tình hình khô ng
    yên, cầ n đề phò ng. Thấ y độ ng tên gian vộ i bỏ chạ y. Đá nh độ ng*. 5 Chạ m và o, hoặ c nó i chung
    có quan hệ tá c độ ng trự c tiếp. Đừ ng độ ng đến dâ y điện, nguy hiểm! Rú t dâ y độ ng rừ ng*
    (tng.). Nó i độ ng đến ô ng ta. 6 (dù ng trướ c d., trong mộ t số tổ hợ p). Là m cho hoạ t độ ng. Nhà
    vă n độ ng bú t. Ngà y độ ng há i (bắ t đầ u mù a gặ t).
    - II k. (dù ng đi đô i vớ i là ). (kng.). Từ biểu thị quan hệ nguyên nhâ n - hệ quả , cứ mỗ i khi có sự
    việc, hiện tượ ng nà y (là xả y ra ngay sự việc, hiện tượ ng khô ng hay nó i liền sau đó ). Ngườ i
    bẳ n tính, hỏ i đến là gắ t. Khô ng ố m thì thô i, độ ng ố m là ố m nặ ng. Vù ng nà y độ ng mưa là ú ng.
    độ ng cơ
    - dt. 1. Thiết bị dù ng để biến đổ i mộ t dạ ng nă ng lượ ng nà o đó thà nh cơ nă ng: độ ng cơ phả n
    lự c. 2. Nhữ ng gì thô i thú c con ngườ i có nhữ ng ứ ng xử nhấ t định mộ t cá ch vô thứ c hay hữ u ý
    và thườ ng gắ n liền vớ i nhữ ng nhu cầ u: độ ng cơ họ c tậ p tố t.
    độ ng đà o
    - dt. (H. độ ng: hang nú i; đà o: câ y đà o) Nơi tiên ở ; Nơi có phụ nữ đẹp ở : Quyết xắ n tay, anh
    mở khoá độ ng đà o (cd).
    độ ng đấ t
    - d. Hiện tượ ng vỏ Trá i Đấ t chuyển độ ng, thườ ng gâ y nứ t nẻ, trồ i sụ t. Trậ n độ ng đấ t.
    độ ng tá c
    - dt. Sự cử độ ng mộ t cá ch có ý thứ c là m thay đổ i vị trí, tư thế củ a cơ thể hoặ c bộ phậ n cơ
    thể: độ ng tá c thể dụ c là m độ ng tá c giả để đá nh lừ a đố i phương.
    độ ng vậ t
    - dt. (H. độ ng: khô ng yên; vậ t: con vậ t) Sinh vậ t tự cử độ ng đượ c và trong cơ thể, cá c tế bà o
    khô ng có nhữ ng mà ng rắ n như thự c vậ t: Độ ng vậ t có xương số ng và độ ng vậ t khô ng xương
    số ng.
    độ ng viên
    - đg. 1 Chuyển lự c lượ ng vũ trang sang trạ ng thá i thờ i chiến. Ban hà nh lệnh độ ng viên cụ c
    bộ . 2 Huy độ ng đến mứ c tố i đa cho phép và o mộ t cô ng cuộ c chung (thườ ng là để phụ c vụ
    cho chiến tranh). Độ ng viên sứ c ngườ i sứ c củ a cho tiền tuyến. 3 Tá c độ ng đến tinh thầ n là m
    cho phấ n khở i vươn lên mà tích cự c hoạ t độ ng. Khen thưở ng để độ ng viên. Độ ng viên nhau
    là m trò n nhiệm vụ . Cá c hình thứ c độ ng viên.
    đố t
    - 1 dt. 1. Đoạ n, khú c, thườ ng ngắ n và đều giố ng nhau: đố t xương đố t mía tính đố t ngó n tay.
    2. Từ ng đứ a con trong gia đình (dù ng để đếm và thườ ng nó i về trẻ đã chết): sinh đượ c hai
    đố t nhưng đều mấ t cả .
    - 2 đgt. 1. (Cô n trù ng) dù ng vò i châ m và o da thịt, gâ y ngứ a, đau: Ong đố t và o mặ t sưng hú p
    bị muỗ i đố t. 2. Nó i mộ t cá ch cay độ c: chưa nghe xong bà ta đã đố t cho hắ n mấ y câ u.
    - 3 đgt. 1. Là m cho chá y: đố t lử a nắ ng như thiêu như đố t (tng). 2. Cứ u (phương phá p chữ a
    bệnh đô ng y).
    độ t
    - 1 đgt. Khâ u từ ng mũ i mộ t và có lạ i mũ i: á o anh ai cắ t, ai may, đườ ng tà ai độ t, cử a tay ai
    viền (cd); Độ t chă n bô ng.
    - 2 đgt. Là m thủ ng từ ng lỗ : Độ t dâ y da đồ ng hồ đeo tay.
    - 3 đgt. Sụ c và o bấ t ngờ : Du kích độ t và o đồ n địch. // trgt. Bỗ ng nhiên; Bấ t thình lình:
    Đương đứ ng hó ng má t, độ t có lệnh gọ i về.
    độ t kích
    - đg. 1 Đá nh thủ ng, đá nh vỡ bằ ng binh lự c, hoả lự c mộ t cá ch mau lẹ, bấ t ngờ . Độ t kích và o
    đồ n địch. Cuộ c độ t kích bằ ng má y bay. 2 (kng.). Tiến hà nh mộ t hoạ t độ ng nà o đó mộ t cá ch
    khô ng có dự định từ trướ c, thườ ng là trong thờ i gian ngắ n. Kiểm tra độ t kích.
    độ t xuấ t
    - tt. 1. Bấ t ngờ và đặ c biệt, khô ng có trong dự định: có việc độ t xuấ t nên phả i đị 2. Nổ i trộ i
    lên ngoà i dự tính: tiến bộ độ t xuấ t.
    đờ
    - tt. trgt. 1. Khô ng thể cử độ ng; Như cứ ng ra: Rét quá , đờ cả ngườ i; Ngồ i đờ ra 2. Khô ng
    chuyển độ ng: Say thuố c là o, mắ t đờ ra.
    đờ đẫ n
    - t. Ở trạ ng thá i như mấ t hết khả nă ng phả n ứ ng vớ i cá c kích thích bên ngoà i. Đô i mắ t đờ
    đẫ n vì thiếu ngủ . Đờ đẫ n như ngườ i mấ t hồ n.
    đỡ
    - 1 I. đgt. 1. Giữ , nâ ng ở phía dướ i cho khỏ i đổ , ngã : cụ già đi phả i có ngườ i đỡ giá đỡ . 2. Đó n
    nhậ n bằ ng tay: đỡ gó i quà tặ ng. 3. Đó n để ngă n, chặ n lạ i: đỡ bó ng. 4. Giú p thêm và o: đỡ việc
    gia đình là m đỡ nó i đỡ lờ i. 5. Giả m nhẹ bớ t đi đượ c nhữ ng cá i khô ng hay như khó khă n, vấ t
    vả , kém cỏ i nó i chung: ă n cho đỡ đó i họ c hà nh cũ ng đỡ hơn trướ c. II. pht. Tạ m vì khô ng có
    cá ch nà o hơn: ở đỡ mộ t thờ i gian dù ng đỡ khi chưa có cá i tố t hơn.
    đỡ đầ u
    - đgt. 1. Quan tâ m giú p đỡ và dìu dắ t trong cuộ c số ng: Đỡ đầ u trẻ mồ cô i 2. Nhậ n trá ch
    nhiệm chă m só c mộ t thiếu niên trong lễ rử a tộ i củ a thiên chú a giá o: Anh ấ y nhậ n đỡ đầ u
    cho con ngườ i bạ n thâ n. // tt. 1. Nó i ngườ i nhậ n là m cha hay mẹ mộ t thiếu niên trong lễ rử a
    tộ i: Cha đỡ đầ u; mẹ đỡ đầ u 2. Nó i ngườ i giú p đỡ về vậ t chấ t cũ ng như tinh thầ n trong cuộ c
    số ng: Ô ng ấy là cha đỡ đầ u củ a thanh niên ấ y.
    đợ
    - đg. Giao cho sử dụ ng (bấ t độ ng sả n) mộ t thờ i gian để vay tiền, nếu khô ng trả đượ c đú ng
    hạ n thì chịu mấ t (mộ t hình thứ c bá n ruộ ng đấ t trong xã hộ i cũ ). Đợ ruộ ng cho địa chủ . Ở
    đợ *.
    đờ i
    - dt. 1. Khoả ng thờ i gian tính từ lú c sinh ra đến lú c chết củ a mộ t sinh vậ t: cuộ c đờ i ngắ n ngủ i
    già nử a đờ i ngườ i. 2. Sự số ng xã hộ i củ a con ngườ i: yêu đờ i chá n đờ i đượ c đổ i đờ i mang
    tiếng vớ i đờ i. 3. Cuộ c số ng ngoà i đạ o Thiên Chú a; nhữ ng ngườ i khô ng theo đạ o Thiên Chú a:
    bên đạ o, bên đờ ị 4. Thế hệ nố i tiếp nhau củ a ngườ i: đờ i cha cho chí đờ i con đờ i nà y sang đờ i
    khá c. 5. Triều đạ i: đờ i vua Lê chú a Trịnh. 6. Khoả ng thờ i gian hoạ t độ ng, là m việc ở mộ t lĩnh
    vự c nà o đó : đờ i họ c sinh đờ i là m bá o. 7. Lầ n kết hô n (đã kết thú c): ba đờ i chồ ng có mộ t đứ a
    con vớ i đờ i vợ trướ c.
    đờ i đờ i
    - d. Đờ i nà y tiếp đến đờ i khá c; mã i mã i. Tình hữ u nghị đờ i đờ i bền vữ ng.
    đờ i nà o
    - Khô ng bao giờ : Đờ i nà o nó lạ i chịu đi cù ng.
    đờ i số ng
    - dt. 1. Tình trạ ng tồ n tạ i củ a sinh vậ t: Đờ i số ng củ a câ y cỏ ; Đờ i số ng củ a sú c vậ t; Đờ i số ng
    củ a con ngườ i 2. Sự hoạ t độ ng củ a ngườ i ta trong từ ng lĩnh vự c: Đờ i số ng vậ t chấ t; Đờ i số ng
    tinh thầ n; Đờ i số ng vă n hoá ; Đờ i số ng nghệ thuậ t 3. Phương tiện để số ng: Phả i hết sứ c quan
    tâ m đến đờ i số ng củ a nhâ n dâ n (HCM) 4. Lố i số ng củ a cá nhâ n hay tậ p thể: Đờ i số ng xa hoa;
    Đờ i số ng cầ n kiệm; Đờ i số ng chan hoà ; Đờ i số ng cũ ng cầ n thơ ca (PhVĐồ ng).
    đớ i
    - d. 1 Phầ n củ a bề mặ t Trá i Đấ t phâ n chia bở i hai vò ng vĩ tuyến chọ n lự a. Bề mặ t Trá i Đấ t
    đượ c phâ n thà nh nă m đớ i. 2 Đớ i địa lí (nó i tắ t). 3 Đớ i địa chấ t (nó i tắ t).
    đợ i
    - đgt. Chờ vớ i niềm tin là sẽ có kết quả : đợ i ngớ t mưa hã y đi đợ i ở chỗ hẹn.
    đờ m
    - dt. Chấ t nhầ y do phổ i hay khí quả n tiết ra: Anh ho dồ n mộ t trậ n, cố khạ c mà khô ng ra đờ m
    (NgCgHoan).
    đơn
    - 1 d. Câ y cù ng họ vớ i cà phê, hoa thườ ng có ố ng dà i, mọ c thà nh cụ m ở đầ u cà nh, mộ t số loà i
    đượ c trồ ng là m cả nh vì có hoa đẹp.
    - 2 d. Câ y có nhiều loà i khá c nhau, thườ ng là câ y to hay câ y nhỡ , mộ t số có thể dù ng để chữ a
    bệnh đơn.
    - 3 d. Bệnh nổ i mẩ n ngứ a ngoà i da (thườ ng chỉ bệnh nổ i mà y đay). Nổ i đơn.
    - 4 d. (ph.). Bệnh châ n voi.
    - 5 d. 1 Bả n yêu cầ u về việc riêng trình bà y chính thứ c vớ i tổ chứ c hoặ c ngườ i có thẩ m
    quyền. Đơn xin việc. Đệ đơn kiện. Viết đơn tình nguyện. 2 (thườ ng nó i đơn đặ t hà ng). Bả n
    kê nhữ ng hà ng cầ n mua, gử i chính thứ c cho nơi bá n. Thanh toá n theo đơn đặ t hà ng. 3 Bả n
    kê thuố c trị bệnh, thườ ng có hướ ng dẫ n cá ch sử dụ ng. Thầ y thuố c cho đơn. Đơn thuố c.
    - 6 t. 1 Có cấ u tạ o chỉ gồ m mộ t thà nh phầ n. Chă n đơn (phâ n biệt vớ i chă n có bô ng). Xà đơn*
    (phâ n biệt vớ i xà kép). Đá nh đơn*. 2 (kết hợ p hạ n chế). (Cả nh gia đình) quá ít ngườ i. Nhà
    đơn ngườ i.
    đơn sơ
    - tt. Đơn giả n, sơ sà i: nhà cử a đơn sơ Tổ chứ c quá đơn sơ.
    đơn vị
    - dt. (H. vị: chỗ ; ngô i thứ ) 1. Đạ i lượ ng dù ng để so sá nh vớ i nhữ ng đạ i lượ ng cù ng loạ i xem
    mỗ i đạ i lượ ng nà y chứ a nó hay đượ c chứ a nó bao nhiêu lầ n: Đơn vị khố i lượ ng là ki-lô -gam
    2. Tổ chứ c cơ sở củ a mộ t tổ chứ c lớ n hơn: Xã là đơn vị hà nh chính; Chi bộ là đơn vị thấ p
    nhấ t củ a Đả ng (Trg-chinh) 3. Từ ng vậ t trong loạ t vậ t cù ng loạ i: Trong hoá đơn có ghi giá
    mỗ i đơn vị 4. Tậ p hợ p nhữ ng chiến sĩ dướ i quyền chỉ huy củ a mộ t sĩ quan: Vừ a hà nh quâ n
    vừ a tổ chứ c thêm nhữ ng đơn vị mớ i (VNgGiá p) 5. Lượ ng củ a mộ t dượ c phẩ m ứ ng vớ i mộ t
    mứ c độ tá c dụ ng đượ c xá c định bằ ng thự c nghiệm: 500. 000 đơn vị pê-ni-xi-lin.
    đớ n hèn
    - t. Hèn đến mứ c tỏ ra khô ng có chú t bả n lĩnh, rấ t đá ng khinh. Tư cá ch đớ n hèn.
    đớ p
    - đgt. Há miệng ngoạ m rấ t nhanh: Cá đớ p mồ ị
    đợ t
    - dt. 1. Từ ng lớ p nhô lên: Đợ t só ng 2. Mỗ i lầ n xả y ra, nổ ra: Nhữ ng đợ t vỗ tay kéo dà i khó
    dứ t (NgXSanh); Cho trọ ng phá o bắ n mộ t đợ t thứ hai (NgĐThi).
    đu
    - I đg. Di độ ng thâ n thể lơ lử ng trong khoả ng khô ng, chỉ vớ i điểm tự a ở bà n tay. Nắ m lấ y
    cà nh câ y đu lên. Chố ng tay lên miệng hố đu ngườ i xuố ng.
    - II d. Đồ chơi gồ m mộ t thanh ngang treo bằ ng hai sợ i dâ y để ngườ i đứ ng lên nhú n cho đưa
    đi đưa lạ i. Đá nh *. Chơi đu.
    đu đưa
    - đgt. Đưa qua đưa lạ i mộ t cá ch nhịp nhà ng, liên tiếp trong khoả ng khô ng: cá nh võ ng đu
    đưa.
    đủ
    - tt.. trgt. 1. Có số lượ ng cầ n thiết: Hai nghìn đồ ng là đủ ; Trả đủ tiền 2. Khô ng thiếu: Anh em
    trong khoa đã đến đủ .
    đủ ăn
    - tt. Khô ng thiếu thố n trong cuộ c số ng: Bà ấ y vẫ n nó i: Nhờ trờ i cũ ng đủ ă n.
    đụ
    - đg. (ph.; thgt.). Giao cấ u (chỉ nó i về ngườ i).
    đua
    - đgt. 1. Tìm cá ch già nh phầ n thắ ng trong cuộ c thi đấ u: đua sứ c đua tà i đua xe đạ p. 2. Là m
    theo nhau để khô ng chịu kém: đua nhau ă n diện đua nhau nó i.
    đua đò i
    - đgt. Bắ t chướ c nhau là m việc chẳ ng hay ho gì: Đua đò i ă n mặ c xa hoa.
    đù a
    - 1 đg. Là m hoặ c nó i điều gì để cho vui, khô ng phả i là thậ t. Nó i nử a đù a nử a thậ t. Khô ng phả i
    chuyện đù a.
    - 2 đg. 1 Là m cho xá o trộ n lên. Dù ng cà o cỏ đù a sụ c bù n ở ruộ ng bèo. Bó n xong, đù a qua cho
    phâ n trộ n đều vớ i đấ t. 2 Là m cho nhữ ng vậ t rờ i dồ n về mộ t phía. Khoả nướ c đù a bèo. Gió
    đù a lá khô và o mộ t gó c sâ n.
    đù a cợ t
    - đgt. Đù a vui mộ t cá ch tinh nghịch: đù a cợ t bạ n.
    đù a nghịch
    - đgt. Chơi đù a nghịch ngợ m: Lũ trẻ đù a nghịch ở sâ n đình.
    đũ a
    - d. 1 Đồ dù ng để và cơm và gắ p thứ c ă n, hình que trò n và nhẵ n, ghép thà nh từ ng đô i. So
    đũ a. Gắ p mộ t đũ a rau. 2 (kng.). Nan hoa. Đũ a xe đạ p.
    đú c
    - đgt. 1. Chế tạ o bằ ng cá ch đổ chấ t kim loạ i nó ng chả y và o khuô n để cho rắ n lạ i: đú c chuô ng
    đú c tượ ng giố ng như đú c. 2. Pha lẫ n và nấ u cô lạ i: đú c hai nướ c thuố c là m mộ t. 3. Chọ n lọ c
    và kết hợ p để tạ o thà nh khố i tinh tú y nhấ t: đú c lạ i thà nh lí luậ n.
    đú c kết
    - đgt. Tổ ng hợ p nhữ ng kinh nghiệm để rú t ra kết luậ n: Đú c kết kinh nghiệm. // dt. Điều đã
    đú c kết đượ c: Cá i đú c kết mang giá trị chỉ đạ o (TrBĐằ ng).
    đụ c
    - 1 I d. Dụ ng cụ gồ m mộ t thanh thép, đầ u có lưỡ i sắ c, và mộ t chuô i cầ m, dù ng để tạ o thà nh
    nhữ ng chỗ lõ m hoặ c nhữ ng lỗ trên cá c vậ t rắ n như gỗ , đá , kim loạ i.
    - II đg. 1 Tạ o thà nh nhữ ng chỗ lõ m hoặ c nhữ ng lỗ trên cá c vậ t rắ n như gỗ , đá , kim loạ i bằ ng
    tá c dụ ng củ a sứ c đậ p trên cá i . Đụ c đá . Đụ c mộ ng bà n. Đụ c tượ ng. 2 (Sâ u mọ t) là m cho rỗ ng
    bên trong bằ ng cá ch ă n dầ n. Sâ u đụ c thâ n lú a. Tấ m gỗ bị mố i đụ c ruỗ ng. 3 (id.). Như đụ c
    khoét (ng. 2).
    - 2 t. 1 Có nhiều gợ n nhỏ vẩ n lên là m cho mờ , khô ng trong suố t. Nướ c đụ c. Mặ t thuỷ tinh hơi
    đụ c. Đụ c thuỷ tinh thể (tình trạ ng thuỷ tinh thể bị mấ t tính trong sá ng, là m suy giả m thị
    lự c). Chết trong hơn số ng đụ c (b.). 2 (Â m thanh) trầ m và nặ ng, khô ng thanh, khô ng trong
    trẻo. Giọ ng đụ c. // Lá y: đù ng đụ c (ý mứ c độ ít).
    đui
    - 1 (F. douille) dt. 1. Nh. Đui đèn 2. Vỏ đạ n.
    - 2 tt. Mù : giả đui bả y mươi chưa đui, chưa què mớ i khen rằ ng tố t (tng.).
    đù i
    - 1 dt. 1. Phầ n củ a chi dướ i ngườ i ta, từ há ng đến đầ u gố i: Mò cua bắ t ố c cho rêu bá m đù i
    (cd) 2. Phầ n trên củ a châ n độ ng vậ t: Đù i bò ; Đù i gà .
    - 2 tt. (đph) Cù n: Dao đù i.
    đù m
    - I đg. Bọ c tạ m và buộ c tú m lạ i. Đù m xô i bằ ng lá chuố i. Lá là nh đù m lá rá ch (tng.).
    - II d. Bọ c nhỏ đượ c buộ c tú m lạ i. Mộ t cơm nếp.
    đun
    - 1 đgt. Đẩ y cho di chuyển: đun xe lên dố c Xe chết má y phả i đun cho nổ .
    - 2 đgt. 1. Đố t lử a để nấ u nướ ng: đun bếp. 2. Là m cho nó ng, cho sô i bằ ng lử a, điện: đun nướ c
    đun điện.
    đụ n
    - dt. 1. Đố ng rơm, đố ng rạ , đố ng thó c: Vì sơ ý là m chá y mấ t mộ t đụ n rơm 2. Kho thó c: Nhà ta
    chín đụ n, mườ i trâ u, lạ i thêm ao cá có cầ u rử a châ n (cd).
    đú ng
    - t. 1 Phù hợ p vớ i cá i hoặ c điều có thậ t, khô ng khá c chú t nà o. Khai đú ng sự thậ t. Chép đú ng
    nguyên vă n. Đoá n đú ng. 2 Như con số hoặ c thờ i gian nêu ra, khô ng hơn khô ng kém, khô ng
    sai chú t nà o. 6 giờ đú ng. Tính đến nay vừ a đú ng mộ t nă m. Về đú ng và o dịp Tết. 3 Phù hợ p
    vớ i yêu cầ u khá ch quan, phả i thế nà o thì như thế ấ y. Đồ ng hồ chạ y rấ t đú ng. Đi đú ng đườ ng.
    Xử sự đú ng. Phâ n biệt phả i trá i, đú ng sai. 4 Phù hợ p vớ i phép tắ c, vớ i nhữ ng điều quy định.
    Viết đú ng chính tả . Đú ng quy cá ch. Đú ng hẹn (đú ng như đã hẹn).
    đụ ng
    - 1 đgt. Chung nhau mỗ i ngườ i mộ t phầ n thịt (trong việc mổ lợ n, bò ....) để ă n uố ng: Mỗ i nhà
    đụ ng mộ t châ n ăn đụ ng.
    - 2 đgt. 1. Chạ m mạ nh và o khi dờ i chỗ , chuyển độ ng: Hai xe đụ ng nhau mấ t điện, đi đụ ng cả
    đầ u và o cử a. 2. Gặ p mộ t cá ch bấ t ngờ hoặ c tình cờ : trên đườ ng đi đụ ng phả i biệt kích đụ ng
    đâ u giả i thích đó . 3. Độ ng đến, đả độ ng đến: đụ ng đến cá c vấ n đề phứ c tạ p. 4. Lấ y nhau, kết
    hô n vớ i nhau: Chồ ng chèo thì vợ cũ ng chèo, Hai đứ a cù ng nghèo lạ i đụ ng vớ i nhau (cd.).
    đuố c
    - dt. 1. Bó nứ a hay tre dù ng để đố t cho sá ng: Tră m bó đuố c cũ ng vớ đượ c con ếch (tng);
    Trong đom đó m, ngoà i bó đuố c (tng) 2. Sự soi sá ng: Đuố c vương giả chí cô ng là thế chă ng
    soi cho đến khoé âm nhai (CgO).
    đuô i
    - d. 1 Phầ n củ a cơ thể nhiều độ ng vậ t có xương số ng, kéo dà i từ cuố i cộ t số ng cho đến quá
    hậ u mô n. Đuô i con rắ n. Đuô i ngự a. 2 Phầ n cơ thể ở phía sau cù ng, đố i lậ p vớ i đầ u củ a mộ t
    số độ ng vậ t. Đuô i cá . Đuô i tô m. 3 Tú m lô ng dà i ở cuố i thâ n loà i chim. Đuô i chim. Đuô i gà . 4
    Phầ n cuố i, đố i lậ p vớ i phầ n đầ u. Đuô i thuyền. Xe nố i đuô i nhau chạ y. Kể chuyện có đầ u có
    đuô i.
    đuổ i
    - đgt. 1. Chạ y gấ p để cho kịp ngườ i, xe đã đi trướ c: đuổ i kẻ cướ p đuổ i theo xe. 2. Bắ t phả i rờ i
    khỏ i: đuổ i ra khỏ i nha` đuổ i gà .
    đuổ i kịp
    - đgt. 1. Chạ y đượ c đến chỗ ngườ i hoặ c xe cộ đi trướ c: Đuổ i kịp xe buýt 2. Tiến tớ i bằ ng
    ngườ i hoặ c bộ phậ n đã tiến bộ hơn: Nướ c ta phả i cố gắ ng đuổ i kịp cá c nướ c khá c trong khố i
    ASEAN.
    đuổ i theo
    - đgt. Chạ y nhanh để gặ p kẻ đi trướ c: Đuổ i theo tên cướ p giậ t; Đuổ i theo quâ n địch.
    đú p
    - I đg. (kng.). Lưu ban. Đú p lớ p sá u.
    - II t. (Vả i) có khổ rộ ng gấ p đô i bình thườ ng. Vả i khổ . Mộ t mét đú p (mộ t mét vả i khổ đú p).
    đú t
    - đgt. 1. Cho và o bên trong miệng hoặ c lỗ hẹp, nhỏ : đú t cơm cho trẻ đú t hai tay và o tú i quầ n.
    2. Nh. Đú t ló t: ăn củ a đú t.
    đú t ló t
    - đgt. Đưa tiền cho kẻ có quyền thế để cầ u cạ nh việc gì: Kẻ tham ô ă n củ a đú t ló t.
    đưa
    - đg. 1 Trao trự c tiếp cho ngườ i khá c. Tô i đã đưa số tiền cho ô ng ấ y. Đưa thư đến tậ n tay. 2
    Là m cho đến đượ c ngườ i khá c, cho ngườ i khá c nhậ n đượ c (thườ ng nó i về cá i trừ u tượ ng).
    Đưa tin cho bá o. Liếc mắ t đưa tình. 3 Dẫ n dắ t, hướ ng dẫ n, điều khiển, là m cho đi tớ i mộ t
    nơi, đạ t tớ i mộ t đích nhấ t định. Đưa trâ u ra đồ ng. Đưa khá ch đi tham quan. Đưa bó ng và o
    lướ i. Đưa cuộ c khá ng chiến tớ i thắ ng lợ i. 4 Giơ ra để là m mộ t việc gì. Đưa tay đỡ lấ y đứ a bé.
    Đưa châ n đá quả bó ng. Đưa dao ra hă m doạ . Đưa đầ u chịu đò n. 5 Sử dụ ng là m cô ng cụ để
    đạ t mụ c đích trong mộ t việc là m nà o đó ; đem. Đưa tấ t cả cô ng sứ c và o việc nà y. Đưa tiền ra
    mua chuộ c. 6 (kết hợ p hạ n chế). Trình bà y cho mọ i ngườ i biết nhằ m mụ c đích nhấ t định.
    Cá c bá o đã đưa tin. Đưa vấ n đề ra thả o luậ n. 7 Cù ng đi vớ i ai mộ t đoạ n đườ ng trướ c lú c chia
    tay để biểu thị sự lưu luyến. Đưa khá ch ra đến tậ n cổ ng. Đưa bạ n lên đườ ng. 8 Dẫ n đến, tạ o
    nên mộ t kết quả nhấ t định. Chủ quan đưa đến thấ t bạ i. 9 Chuyển độ ng hoặ c là m cho chuyển
    độ ng qua lạ i, lui tớ i mộ t cá ch nhẹ. Gió đưa cà nh trú c la đà ... (cd.). Mắ t nó cứ đưa qua đả o lạ i.
    Đưa võ ng ru em.
    đưa đó n
    - đgt. 1. Đưa và đó n (khá ch) nó i chung: Anh ấ y chuyên lá i xe đưa đó n khá ch ở sâ n bay. 2.
    Tiếp đã i (tiễn đưa và đó n tiếp): Ngườ i nhà chứ ai đâ u mà phả i đưa đó n cho mấ t việc. 3. Nó i
    khéo cố t để lấ y lò ng: ăn nó i lự a chiều, đưa đó n.
    đưa đườ ng
    - đgt. Hướ ng dẫ n ngườ i ta đi đến chỗ nà o: Ma đưa lố i, quỉ đưa đườ ng (tng); Đưa đườ ng du
    khá ch đến thă m đền Hù ng.
    đưa tin
    - đgt. Bá o cho biết mộ t sự việc: Bá o đã đưa tin về vụ đình chiến.
    đưa tình
    - đgt. Nó i trai gá i nhìn nhau thắ m thiết để tỏ tình yêu thương: Giữ a đá m tiệc, cô cậ u đã đưa
    tình vớ i nhau.
    đứ a bé
    - dt. Em nhỏ mà ngườ i nó i khô ng quen: Mộ t đứ a bé ngồ i khó c ở gố c câ y.
    đứ c tính
    - d. Tính tố t, hợ p vớ i đạ o lí là m ngườ i.
    đự c
    - 1 tt. 1. (Độ ng vậ t) thuộ c về giố ng có cơ quan sinh dụ c sinh ra tinh trù ng: bò đự c lợ n đự c. 2.
    (Hoa) chỉ có khả nă ng tạ o phấ n khô ng có khả nă ng kết quả hoặ c khô ng cho quả : ra hoa đự c
    đu đủ đự c.
    - 2 tt., thgtụ c Ngâ y, đờ ra, khô ng biết nó i hoặ c là m như thế nà o: bị mắ ng ngồ i đự c ra đự c
    mặ t ra khô ng trả lờ i đượ c.
    đừ ng
    - 1 dt. (đph) Cá i thang: Đặ t cá i đừ ng lên tườ ng.
    - 2 tt. trgt. Khô ng nên, chớ : Anh em đừ ng nghĩ tết tô i nghèo (TrTXương). // đgt. đừ ng lạ i;
    Thờ i: Câ y muố n lặ ng, gió chẳ ng đừ ng; Việc tuy khó , nhưng chẳ ng đừ ng đượ c.
    - 3 đgt. Chẳ ng là m: Khô ng đừ ng đượ c sự may mặ c cho vợ con (Ng-hồ ng).
    đứ ng
    - 1 (ph.). x. đấ ng.
    - 2 đg. 1 Ở tư thế thâ n thẳ ng, chỉ có châ n đặ t trên mặ t nền, chố ng đỡ cả toà n thâ n; phâ n biệt
    vớ i nằ m, ngồ i. Đứ ng lên, ngồ i xuố ng. 2 Ở và o mộ t vị trí nà o đó . Ngườ i đứ ng đầ u nhà nướ c.
    Đứ ng về mộ t phe. Thá i độ đứ ng trướ c cá i số ng, cá i chết. 3 (thườ ng dù ng trướ c ra). Tự đặ t
    mình và o mộ t vị trí, nhậ n lấ y mộ t trá ch nhiệm nà o đó . Đứ ng ra dà n xếp vụ xung độ t. Đứ ng
    ra bả o lã nh cho đượ c tạ m tha. 4 Ở và o trạ ng thá i ngừ ng chuyển độ ng, phá t triển. Đang đi,
    đứ ng lạ i. Đồ ng hồ đứ ng. Trờ i đứ ng gió . Chặ n đứ ng bà n tay tộ i á c. 5 Tồ n tạ i, khô ng bị đổ
    (thườ ng dù ng vớ i nghĩa bó ng). Chính phủ lậ p sau đả o chính chỉ đứ ng đượ c mấ y ngà y. Quan
    điểm đó đứ ng vữ ng đượ c. 6 (dù ng trướ c má y). Điều khiển ở tư thế đứ ng. Cô ng nhâ n đứ ng
    má y. Đứ ng mộ t lú c nă m má y. 7 (hay t.). (dù ng trong mộ t số tổ hợ p, sau mộ t từ khá c). Có vị
    trí thẳ ng gó c vớ i mặ t đấ t. Vá ch nú i thẳ ng đứ ng như bứ c tườ ng. Dố c dự ng đứ ng. Tủ đứ ng*.
    - bó ng t. (Mặ t trờ i) ở ngay đỉnh đầ u, bó ng in trên mặ t đấ t thu lạ i nhỏ nhấ t, ngắ n nhấ t;
    thườ ng chỉ khoả
    đứ ng vữ ng
    - đgt. Khô ng dao độ ng, Khô ng suy sụ p: Quan điểm anh hù ng chả nhẽ đứ ng vũ ng đó khô ng
    đượ c nữ a (ĐgThMai).
    đự ng
    - đg. Chứ a ở trong lò ng củ a đồ vậ t. Đự ng nướ c trong chai. Hò m đự ng quầ n á o. Thiếu đồ
    đự ng.
    đượ c
    - đgt. 1. Thắ ng, già nh phầ n hơn: đượ c cuộ c Đượ c hay thua? 2. Đạ t kết quả : bà i là m đượ c là m
    cho bằ ng đượ c. 3. Nhậ n lấ y về hoặ c mộ t cá ch tình cờ trở nên là củ a mình: đượ c thư đượ c tin
    nhà đượ c củ a rơi. 4. Hưở ng điều thuậ n lợ i cho việc là m, hoạ t độ ng: đượ c nhiều ngườ i giú p
    Thuyền đượ c gió . 5. Có quyền và có nghĩa vụ (thự c hiện): Trẻ em đến tuổ i đượ c đi họ c
    Khô ng ai đượ c vắ ng mặ t. 6. Đạ t đến mộ t mứ c độ : về đượ c nă m phú t tết nà y chá u đượ c sá u
    tuổ i. đượ c ă n, đượ c nó i, đượ c gó i mang về Đượ c mọ i nhẽ.
    đườ i ươi
    - dt. (độ ng) Loà i khỉ lớ n, có thể đi hai châ n như ngườ i: Trong vườ n bá ch thú ở nướ c bạ n có
    mộ t con đườ i ươi tinh khô n.
    đương chứ c
    - t. Hiện đang giữ chứ c vụ ; tạ i chứ c. Mộ t bộ trưở ng đương chứ c.
    đương cụ c
    - Nh. Nhà đương cụ c.
    đương đầ u
    - đgt. (H. đương: chố ng lạ i; đầ u: đầ u) Chố ng chọ i vớ i: Đương đầ u vớ i thù trong, giặ c ngoà i.
    đương nhiên
    - t. (có thể dù ng là m phầ n phụ trong câ u). Rõ rà ng là như vậ y, ai cũ ng thừ a nhậ n. Trong đấ u
    tranh cá ch mạ ng, đương nhiên có hi sinh và tổ n thấ t. Lẽ đương nhiên.
    đườ ng
    - 1 dt. Chấ t kết tinh thà nh hạ t có vị ngọ t, thườ ng chế từ mía, củ cả i đườ ng: ngọ t như đườ ng.
    - 2 dt. 1. Lố i đi (nố i liền nơi nà y vớ i nơi khá c nó i chung: đườ ng đi và o là ng đườ ng ô tô . 2. Cá i
    nố i liền hai địa điểm, là m phương tiện chuyển tả i: đườ ng ố ng nướ c đườ ng điện. 3. Cá ch tiến
    hà nh hoạ t độ ng: đườ ng là m ă n đườ ng đi nướ c bướ c. 4. Miền, trong quan hệ vớ i miền khá c:
    lên đườ ng ngượ c là m ă n. 5. Hình tạ o nên do mộ t điểm chuyển độ ng liên tụ c: đườ ng thẳ ng
    đườ ng cong. 6. Vạ ch, vệt do vậ t chuyển độ ng tạ o nên: đườ ng cà y đườ ng đạ n. 7. Cơ quan có
    chứ c nă ng truyền, dẫ n thả i củ a cơ thể: bệnh đườ ng ruộ t đườ ng hô hấ p. 8. Mặ t nà o đó trong
    đờ i số ng: Đờ i riêng có nhiều đườ ng rắ c rố i đườ ng tình duyên trắ c trở .
    đườ ng bộ
    - dt. Đườ ng đi trên đấ t liền: Lâ m tri đườ ng bộ thá ng chà y, mà đườ ng hả i đạ o sang ngang thì
    gầ n (K).
    đườ ng đờ i
    - dt. Lẽ số ng trên đờ i: Từ ng trả i đườ ng đờ i.
    đườ ng trườ ng
    - I d. Đườ ng dà i, đườ ng xa (thườ ng nó i về mặ t khó khă n, vấ t vả ). Ngự a chạ y đườ ng trườ ng.
    - II d. Điệu há t chèo phổ theo thơ lụ c bá t, nét nhạ c mềm mạ i, dù ng nhiều tiếng đệm. Há t .
    đứ t
    - I. đgt. 1. Rờ i ra thà nh đoạ n do bị cắ t, chặ t, kéo: đứ t dâ y cắ t mã i khô ng đứ t. 2. Cứ a là m cho
    rá ch chả y má u: nứ a cứ a đứ t tay. 3. Mấ t liên lạ c: cắ t đứ t quan hệ đứ t liên lạ c. II. pht. Hẳ n, dứ t
    khoá t: bá n đứ t mấ t đứ t buổ i đi chơi.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    - 1 dt. Con chữ thứ sá u củ a bả ng chữ cá i chữ quố c ngữ : Chữ e là nguyên â m thứ tư củ a vầ n
    quố c ngữ .
    - 2 đgt. 1. Ngạ i, sợ : Khô ng ham già u sang, khô ng e cự c khổ (HCM) 2. Nghĩ rằ ng có thể xả y ra:
    Viêc ấ y tô i e khó thự c hiện 3. Ngượ ng ngù ng: Kẻ nhìn rõ mặ t, ngườ i e cú i đầ u (K).
    e dè
    - 1. Ngạ i ngù ng, có ý sợ sệt: Có gì cứ nó i thẳ ng khô ng phả i e dè.
    e lệ
    - t. Rụ t rè có ý thẹn (nó i về phụ nữ ) khi tiếp xú c vớ i đá m đô ng hoặ c vớ i nam giớ i. Dá ng điệu
    khép nép, e lệ.
    e ngạ i
    - đgt. Rụ t rè, có phầ n sợ hã i: Nó e ngạ i khô ng dá m gặ p giá m đố c để trình bà y.
    e rằ ng
    - đgt. Ngạ i mộ t điều gì: Là m như thế e rằ ng khô ng tiện.
    è cổ
    - đg. (kng.). 1 Phả i đem hết sứ c lự c ra để là m mộ t việc quá nặ ng. Đứ a bé è cổ gá nh đô i thù ng
    nướ c đầ y. 2 Phả i gá nh chịu mộ t việc quá cự c nhọ c, vấ t vả , hoà n toà n trá i vớ i ý muố n. Tiêu
    pha nhiều, bâ y giờ phả i è cổ ra mà trả nợ .
    em
    - dt. 1. Ngườ i con trai hay con gá i sinh sau mình, cù ng cha, cù ng mẹ, hoặ c chỉ cù ng cha hay
    cù ng mẹ vớ i mình: Em tô i là họ c sinh củ a chị 2. Ngườ i con trai hay con gá i là con vợ kế hay
    vợ lẽ củ a cha mình khi mình là con vợ cả : Cô nó là em khá c mẹ củ a tô i 3. Con trai hay con gá i
    củ a chú , cậ u, cô , dì mình: Chú nó là em con chú củ a tô i 4. Từ chỉ mộ t ngườ i nhỏ tuổ i: Em
    thiếu nhi; Em họ c sinh lớ p Mộ t. // đt. 1 Ngô i thứ nhấ t xưng vớ i anh hay chị củ a mình: Em
    đến muộ n, em xin lỗ i anh chị 2. Ngô i thứ hai nó i vớ i em củ a mình hoặ c mộ t ngườ i nhỏ tuổ i
    hơn mình: Chị nhờ em đưa giú p chị bứ c thư nà y 3. Ngô i thứ ba chỉ ngườ i em củ a mình khi
    nó i vớ i ngườ i cũ ng là anh hay chị củ a ngườ i ấ y, hoặ c chỉ ngườ i con nhỏ củ a mình khi nó i vớ i
    ngườ i anh hay ngườ i chị củ a ngườ i ấ y: Em khó c, sao anh khô ng dỗ ; Cá c con đi chơi thì cho
    em đi vớ i 4. Ngô i thứ nhấ t xứ ng vớ i ngườ i đá ng tuổ i anh hay chị mình, hoặ c vớ i thầ y, cô
    giá o cò n trẻ: Anh bộ độ i ơi, anh cho em cá i hoa nà y nhé; Thưa cô , nhà em có giỗ , em xin
    phép cô cho nghỉ. // tt. Bé: Buồ ng cau em nà y mà bá n thế thì dắ t quá .
    em chồ ng
    - dt. Ngườ i em củ a chồ ng mình: Chị dâ u và em chồ ng.
    em dâ u
    - Vợ củ a em trai.
    em gá i
    - dt. Ngườ i phụ nữ là em củ a mình hay củ a mộ t ngườ i khá c: Cô ấ y là em gá i bạ n tô i.
    em họ
    - dt. Con cá i củ a nhữ ng ngườ i có quan hệ họ hà ng, nhưng thuộ c bậ c dướ i vớ i bố mẹ mình:
    Cô ta là em họ nhưng chú ng tô i xem như là em ruộ t.
    ém
    - đgt. 1. Giấ u kín, che đậ y, lấ p liếm: Hắ n ém câ u chuyện đi để khô ng ai biết 2. Nhét xuố ng
    dướ i: ém mà n dướ i chiếu 3. Nép và o; ẩ n và o: ém mình trong gó c tố i; Cá c tổ du kích ém gò
    vẫ n nín thinh (Phan Tứ ).
    ém nhẹm
    - đg. (kng.). Giấ u kín, khô ng để lộ cho ai biết. Vụ việc bị ém nhẹm.
    én
    - dt. (độ ng) Loà i chim nhả y, đuô i chẻ đô i, cá nh dà i, bay nhanh, thườ ng xuấ t hiện và o mù a
    xuâ n: Xậ p xè én liệng lầ u khô ng, cỏ lan mặ t đấ t, rêu phong dấ u già y (K); én đi, én bá o mù a
    xuâ n mớ i (Huy Cậ n); Râ u hù m, hà m én, mà y ngà i (K).
    eo
    - t. Bị thắ t ở giữ a: Quả bầ u eo.
    eo biển
    - d. Phầ n biển dà i và hẹp nằ m ở giữ a hai khoả ng đấ t, nố i liền hai biển vớ i nhau.
    eo đấ t
    - dt. Dả i đấ t hẹp dà i, hai bên có biển ép lạ i.
    eo éo
    - tht. Tiếng kêu, tiếng gọ i từ xa: Tiếng kêu eo éo gọ i đò .
    eo hẹp
    - t. Khô ng đượ c rộ ng rã i, tú ng thiếu, khó khă n: Đồ ng tiền eo hẹp; Số ng eo hẹp.
    eo lưng
    - tt. Nó i đoạ n giữ a thắ t lạ i, hai đầ u phình ra: Quả bầ u eo lưng.
    èo uộ t
    - t. Yếu ớ t, bệnh hoạ n. Đứ a trẻ sinh thiếu thá ng èo uộ t. Thâ n thể èo uộ t.
    ẻo lả
    - tt. Mả nh khả nh vớ i vẻ thướ t tha, yểu điệu: đi đứ ng ẻo lả Thâ n hình trô ng ẻo lả .
    ẽo ẹt
    - trgt. Nó i tiếng đò n gá nh dưa lên đưa xuố ng trên vai: Sá ng nà o cô ta cũ ng ẽo ẹt gá nh hà ng
    ra chợ cho mẹ.
    éo le
    - t. Rắ c rố i khó khă n: Cả nh ngộ éo le.
    ẹo
    - đg. Uố n nghiêng thâ n mình vì bị đè nặ ng hoặ c để né trá nh. Gá nh nặ ng ẹo vai. Bị đá nh ẹo cả
    lưng.
    ép
    - I. đgt. 1. Dù ng lự c nén chặ t lạ i hoặ c mỏ ng dẹp đều ra nhằ m mụ c đích nhấ t định: ép dầ u ép
    mía. 2. Buộ c đố i phương theo ý mình bằ ng sứ c mạ nh nà o đó : ép địch ra đầ u hà ng ép phả i
    mua ngô i nhà cũ . 3. á p sá t và o: ép mình và o tườ ng trá nh mưa. 4. Gia cô ng vậ t liệu bằ ng á p
    lự c trên cá c má y để tạ o ra cá c sả n phẩ m nhự a: vá n ép có t ép... II. tt. Chưa đạ t đến mứ c cầ n
    và đủ mộ t cá ch tự nhiên như phả i có : ép vầ n đu đủ chín ép.
    ép buộ c
    - đgt. Bắ t phả i là m theo, mặ c dầ u ngườ i ta khô ng thích: Việc ấ y tù y anh, tô i khô ng ép buộ c.
    ép duyên
    - đg. ép phả i lấ y ngườ i mà ngườ i bị ép khô ng yêu: ép dầ u ép mỡ ai nỡ ép duyên (Cd).
    ép liễu nà i hoa
    - Nh. Nà i hoa ép liễu.
    ép lò ng
    - đgt. Buộ c phả i nhậ n là m điều gì: Anh ấ y cũ ng nghèo, nhưng thấ y bạ n tú ng thiếu quá , anh
    phả i ép lò ng nhườ ng cơm sẻ á o.
    ép nà i
    - đg. Cố nó i để ngườ i khá c phả i theo ý mình.
    ép uổ ng
    - đg. Bắ t ép theo mộ t bề, mộ t cá ch nghiệt ngã (nó i khá i quá t). ...Cha mẹ tham già u ép uổ ng
    duyên con (cd.).
    ẹp
    - đgt. 1. Đổ sậ p bẹp xuố ng: Cá i già n hoa đã đổ ẹp nằ m ẹp xuố ng. 2. Tan, thua: Phen nà y thì
    nó ẹp rồ i.
    ê
    - 1 dt. Nguyên â m thứ nă m trong vầ n quố c ngữ : Ê ở sau e và trướ c i.
    - 2 tt. Ngượ ng quá : Mộ t suýt nữ a thì là m tô i ê cả mặ t (NgCgHoan). // trgt. Tê â m ỉ: Đau ê cả
    ngườ i, Gá nh ê cả vai.
    - 3 tht. 1. Từ dù ng để gọ i mộ t cá ch xá ch mé: Ê ! Đi đâ u đấ y? 2. Từ dù ng để chế nhạ o (thườ ng
    nó i vớ i trẻ em): Ê! Lớ n thế mà cò n vò i!.
    ê a
    - t. Từ gợ i tả giọ ng đọ c kéo dà i từ ng tiếng rờ i rạ c. Họ c ê a như tụ ng kinh. Ê a đá nh vầ n.
    ê ẩm
    - tt. trgt. Đau â m ỉ kéo dà i: Nhữ ng bướ c châ n ê ẩ m lạ i lê đi (Ng-hồ ng).
    ê chề
    - t. Đau đớ n khổ sở về tinh thầ n và sinh ra chá n chườ ng.
    ê hề
    - t. (kng.). Nhiều đến mứ c thừ a thã i, gâ y cả m giá c khô ng dù ng và o đâ u cho hết đượ c. Chợ
    sắ p tan mà thịt cá cò n ê hề ra. Cỗ bà n ê hề.
    ê ră ng
    - tt. Ghê ră ng: ăn nhiều khế chua ê ră ng.
    ề à
    - tt. trgt. Dềnh dà ng, mấ t thì giờ : Ngườ i ta đã giụ c đi mà vẫ n cứ nó i ề à mã i.
    ế
    - t. 1. Nó i hà ng hó a khô ng chạ y, ít ngườ i mua. 2. Khô ng ai chuộ ng đến: ế vợ , ế chồ ng.
    - ẩM Nh. ế: Hà ng hó a ế ẩ m.
    ếch
    - d. Loà i ếch nhá i khô ng đuô i, thâ n ngắ n, da trơn, mà u sẫ m, số ng ở ao đầ m, thịt ă n đượ c.
    ếch nhá i
    - dt. Loà i độ ng vậ t có xương số ng, có bố n châ n hai châ n sau dà i, da nhờ n, vừ a số ng đượ c
    dướ i nướ c, vừ a số ng đượ c trên cạ n: Ngoà i vườ n ếch nhá i kêu suố t đêm.
    êm
    - tt. trgt. 1. Mềm và dịu: Đệm êm 2. Yên lặ ng, khô ng dữ dộ i: Bao giờ gió đứ ng só ng êm, con
    thuyền anh xuô i ngượ c qua đêm lạ i về (cd) 3. Nghe dễ chịu: Tiếng đà n rấ t êm, Giọ ng há t êm
    4. Khô ng rắ c rố i, khô ng lô i thô i: Câ u chuyện dà n xếp đã êm; Trong ấ m, ngoà i êm (tng) 5.
    Nhẹ nhà ng trong chuyển độ ng: Xe chạ y êm.
    êm ả
    - t. Yên lặ ng: Chiều trờ i êm ả.
    êm ái
    - t. Ê m, nhẹ, gâ y cả m giá c dễ chịu. Tiếng thô ng reo nghe êm á i như tiếng ru. Bà n tay vuố t ve
    êm á i.
    êm ấm
    - tt. Thuậ n hoà , đầ m ấ m và hạ nh phú c: Cuộ c số ng gia đình êm ấ m.
    êm dịu
    - tt. êm á i, dịu dà ng: Giọ ng nó i êm dịu; Cả nh xuâ n êm dịu.
    êm đềm
    - t. Yên tĩnh và dịu dà ng: Ê m đềm trướ ng rủ mà n che (K).
    êm tai
    - tt. Dịu nhẹ, dễ nghe: Cô ta nó i thậ t êm tai là m sao.
    êm thấ m
    - tt. ổ n thỏ a, khô ng có điều gì rắ c rố i: Cô ng việc đã thu xếp đượ c êm thấ m.
    ếm
    - đg. 1. á m ả nh là m cho mấ t cá i may, theo mê tín: Ngồ i ếm ngườ i ta. Ngr. Yểm cho mấ t linh
    nghiệm, theo mê tín: ếm mả . 2. (đph). Dù ng bù a hay phá p thuậ t để hã m hạ i, theo mê tín. 3.
    Là m phép trừ tà : ếm quỷ trừ ma.
    ềnh
    - t. (kng.). Ở tư thế nằ m dà i thẳ ng ra, choá n nhiều chỗ , trô ng khô ng đẹp mắ t. Nằ m ềnh ra.
    Lă n ềnh ra khó c.
    ễnh
    - tt. (Bụ ng) to phình ra (chử a): đã ềnh bụ ng ra rồ i, nghỉ việc đi thô i.
    ễnh ương
    - dt. (độ ng) Loà i độ ng vậ t thuộ c họ ếch nhá i, da trơn, có tiếng kêu to: ễnh ương đá nh lệnh
    đã vang, tiền đâ u mà trả nợ là ng, ngoé ơi (cd).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    G (1)

    ga
    - d. 1. Nơi xe lử a, xe điện đỗ để hà nh khá ch lên xuố ng. 2. Nhà để hà nh khá ch chờ trong sâ n
    bay.
    - d. Hơi ét-xă ng đố t trong ô -tô hoặ c cá c loạ i khí thiên nhiên khá c... Mở hết ga cho xe chạ y.
    ga ra
    - x. gara.
    ga tô
    - ga-tô (F. gateau) dt. Bá nh nướ ng xố p, mềm là m bằ ng bộ t mì đá nh lẫ n vớ i đườ ng và trứ ng:
    bá nh ga-tô .
    gà
    - 1 dt (độ ng) Loà i chim nuô i để lấ y thịt và trứ ng, bay kém, mỏ cứ ng, con trố ng có cự a và biết
    gá y: Bá n gà ngà y gió , bá n chó ngà y mưa (tng); Gà ngườ i gá y, gà nhà ta sá ng (tng).
    - 2 đgt Đá nh cuộ c riêng trong mộ t vá n bà i tổ tô m hay tà i bà n ngoà i số tiền gó p chính: Gà lầ n
    nà o cũ ng thua thì đá nh là m gì.
    - 3 đgt 1. Là m hộ bà i: Để em nó tự là m toá n, anh đừ ng gà cho nó 2. Má ch nướ c: Cờ đương bí,
    ô ng ấy chỉ gà cho mộ t nướ c mà thà nh thắ ng.
    gà chọ i
    - Gà nuô i để cho đá nh nhau.
    gà đồ ng
    - d. (kng.). Ế ch, nó i về mặ t thịt ăn đượ c và ngon.
    gà giò
    - dt. Gà trố ng cò n non, khoả ng 49-56 ngà y tuổ i, nặ ng khoả ng 1,4-1,6kg.
    gà lô i
    - dt Thứ gà to, đuô i dà i, thườ ng số ng ở ven rừ ng: Bắ t đượ c mộ t con gà lô i có bộ lô ng trắ ng
    rấ t đẹp.
    gà má i
    - dt Gà đẻ trứ ng: Có con gà má i đẻ mỗ i lứ a gầ n hai chụ c trứ ng.
    gà má i ghẹ
    - Gà má i non, sắ p đẻ.
    gà mờ
    - t. 1 (Mắ t) trô ng khô ng rõ , do bị tậ t. Mắ t gà mờ . 2 (kng.). Kém khả nă ng nhậ n xét, nhậ n biết,
    khô ng phá t hiện đượ c cả nhữ ng cá i dễ thấ y. Anh ta gà mờ , giấ y tờ giả rõ rà ng thế mà khô ng
    phá t hiện ra.
    gà rừ ng
    - dt. Gà số ng ở rừ ng, bay giỏ i xương cứ ng.
    gà tâ y
    - dt Thứ gà cao và lớ n có lô ng hoặ c đen hoặ c lố m đố m: Con gà tâ y đự c có bìu đỏ và có thể
    xoè đuô i rộ ng.
    gà thiến
    - Gà trố ng bị cắ t mấ t hò n dá i để nuô i cho béo.
    gà trố ng
    - dt. Gà đự c, có tiếng gá y.
    gả
    - đgt Cho con gá i mình là m vợ mộ t ngườ i: Gả con cho mộ t anh bộ độ i.
    gã
    - d. Từ dù ng để chỉ mộ t ngườ i đà n ô ng mộ t cá ch khinh bỉ: Chẳ ng ngờ gã Mã Giá m Sinh, Vẫ n
    là mộ t đứ a phong tình đã quen (K).
    gá
    - 1 I đg. 1 Là m cho gắ n phụ thêm và o. Chiếc xích đô ng đó ng gá và o tườ ng. 2 (chm.). Đặ t
    đú ng và giữ chặ t vậ t để chế tạ o trên má y. 3 Đưa đồ đạ c cho ngườ i khá c tạ m giữ là m tin để
    vay tiền. Gá quầ n á o lấ y tiền đá nh bạ c. 4 (cũ ; dù ng hạ n chế trong mộ t và i tổ hợ p). Cam kết
    gắ n bó tình nghĩa vớ i nhau. Gá nghĩa tră m nă m. Gá duyên.
    - II d. Đồ dù ng để . Bộ gá củ a má y tiện.
    - 2 đg. Chứ a cờ bạ c để thu tiền hồ . Gá bạ c. Gá xó c đĩa.
    gạ
    - đgt. Nó i khéo, tá n tỉnh để cầ u lợ i: gạ tiền gạ đổ i nhà .
    gạ gẫ m
    - đgt Nó i khéo để hò ng lợ i dụ ng: Nó gạ gẫ m bà cụ để xin tiền.
    gá c
    - d. Tầ ng nhà ở trên tầ ng sá t đấ t: Gá c ba củ a khá ch sạ n. Gá c tía lầ u son. Nhà ở sang trọ ng củ a
    cá c gia đình phong kiến thờ i xưa.
    - đg. 1. Trô ng nom canh giữ : Gá c kho hà ng. 2. Thườ ng trự c ban đêm ở mộ t cơ quan: Gá c ở
    bệnh viện.
    - đg. 1. Bỏ đi, quên đi, xếp lạ i: Gá c chuyện cũ lạ i; Nhiều bà i bá o phả i gá c lạ i. 2. Đặ t ghé lên
    chỗ cao: Gá c châ n lên bà n. 3. Thu dẹp lạ i: Gá c má i chèo; Gá c bú t nghiên theo việc đao cung
    (Chp).
    gá c bỏ
    - đg. Để sang mộ t bên, khô ng để ý tớ i. Gá c bỏ chuyện cũ .
    gá c chuô ng
    - dt. Lầ u cao trong nhà chù a, nhà thờ , dù ng để treo chuô ng.
    gá c dan
    - gá c-dan (F. gardien) dt., cũ Ngườ i canh gá c cử a ra và o ở nha sở hoặ c hã ng buô n.
    gá c lử ng
    - dt Tầ ng phụ là m thêm ở phía trên mộ t că n phò ng: Phò ng nhỏ quá , phả i là m thêm mộ t cá i
    gá c lử ng cho chá u nó ngồ i họ c.
    gá c xép
    - Gá c nhỏ phụ và o gá c khá c.
    gạ c
    - 1 d. 1 (id.). Chỗ cà nh câ y phâ n thà nh hai ba cà nh nhỏ hơn; chạ c. 2 Sừ ng già phâ n nhá nh
    củ a hươu, nai.
    - 2 d. Vả i thưa, nhẹ, vô trù ng, đặ t trên vết thương, dướ i bô ng và bă ng.
    - 3 đg. (ph.). Gạ ch bỏ đi. Gạ c tên ba ngườ i.
    gạ ch
    - 1 dt. Viên đó ng khuô n từ đấ t nhuyễn, nung chín, có mà u đỏ nâ u, dù ng để xâ y, lá t: viên gạ ch
    hò n gạ ch nhà gạ ch sâ n gạ ch đó ng gạ ch lò gạ ch mà u gạ ch non.
    - 2 dt. 1. Chấ t béo và ng ở trong mai cua: khều gạ ch cua chắ c như cua gạ ch (tng.). 2. Mả ng
    xố p nhỏ , nâ u nhạ t nổ i lên trên mặ t nồ i canh riêu cua khi đun nó ng.
    - 3 I. đgt. 1. Tạ o ra trên giấ y mộ t đoạ n thẳ ng: gạ ch châ n nhữ ng từ cầ n nhấ n mạ nh gạ ch chéo
    2. Xoá bỏ điều đã viết: gạ ch đi mộ t câ u gạ ch tên trong danh sá ch. II. dt. Đoạ n thẳ ng đượ c tạ o
    ra khi gạ ch: gạ ch hai gạ ch dướ i chỗ cầ n in đậ m.
    gạ ch nố i
    - dt Dấ u gạ ch ngang ngắ n đặ t ở giữ a nhữ ng từ tố củ a mộ t từ hay củ a mộ t tên riêng về địa lí:
    Nhữ ng từ ngoạ i quố c đa tiết phiên â m nên đặ t gạ ch nố i giữ a cá c từ tố , như Pa-ri có mộ t
    gạ ch nố i, Tâ y-ban-nha có hai gạ ch nố i.
    gai
    - d. Ngạ nh nhọ n ở thâ n, cà nh hay lá câ y.
    - d. Loà i câ y cù ng họ vớ i dâ u, mít, có nhiều lô ng trắ ng ở mặ t dướ i lá , cao độ lm - lm50, vỏ có
    sợ i mềm, bền và á nh, dù ng để dệt vả i mịn, là m võ ng, là m lướ i đá nh cá . 2. Loà i câ y có lá dù ng
    là m bá nh.
    - t. Hay gâ y ra chuyện lô i thô i: Tính nó gai lắ m.
    gai gó c
    - I d. Gai, câ y có gai (nó i khá i quá t), thườ ng dù ng để ví nhữ ng khó khă n, trở ngạ i phả i vượ t
    qua. Rừ ng câ y rậ m rạ p đầ y gai gó c. Nhữ ng gai gó c trên đườ ng đờ i.
    - II t. (id.). 1 Có nhiều khó khă n khô ng dễ vượ t qua, khô ng dễ giả i quyết. Mộ t vấ n đề . 2
    Khô ng dễ tính trong quan hệ vớ i ngườ i khá c, hay là m cho ngườ i khá c thấ y khó chịu. Con
    ngườ i gai gó c, khô ng ai muố n gầ n.
    gai mắ t
    - tt. Khó chịu như thế, khi nhìn thấ y cả nh lố lă ng, khô ng thể chấ p nhậ n: Con gá i mà ă n mặ c
    lố lă ng gai mắ t quá .
    gai ốc
    - dt Nố t bằ ng đầ u tă m nổ i lên ở ngoà i da khi bị lạ nh hay vì sợ hã i: Mã i tố i ra về, gai ố c sở n
    lên (NgHTưở ng).
    gà i
    - đg. X. Cà i: Gà i lượ c và o tó c; Gà i tiền và o thắ t lưng; Địch gà i giá n điệp lạ i.
    gà i bẫ y
    - đgt 1. Đặ t bẫ y ở nơi nà o: Gà i bẫ y bắ t cá o 2. Bà y mưu kín đá o để là m hạ i: Nhâ n dâ n đã phá t
    giá c âm mưu gà i bẫ y củ a địch.
    gã i
    - đg. Cà o nhẹ lên mặ t da bằ ng mó ng tay hay mộ t vậ t nhỏ cho khỏ i ngứ a. Gã i đầ u gã i tai. Tỏ
    vẻ kính cẩ n mộ t cá ch quá đá ng (cũ ). Gã i và o chỗ ngứ a. Là m đú ng như ướ c vọ ng củ a ngườ i
    ta.
    gá i
    - d. 1 Ngườ i thuộ c nữ tính (thườ ng nó i về ngườ i cò n ít tuổ i; nó i khá i quá t). Khô ng phâ n biệt
    già , trẻ, gá i, trai. Ngườ i bạ n gá i. Bá c gá i. Họ nhà gá i (bên phía cô dâ u). Sinh đượ c mộ t gá i
    (kng.). 2 (kng.). Ngườ i phụ nữ (hà m ý coi khinh). Mê gá i. Gá i nhả y*. Gá i già .
    gá i điếm
    - dt. Ngườ i con gá i là m nghề mạ i dâ m.
    gá i giang hồ
    - dt Ngườ i phụ nữ khô ng chồ ng con, khô ng nhà cử a, thả lỏ ng cuộ c đờ i: Gá i giang hồ gặ p trai
    tứ chiếng (tng).
    gá i gó a
    - Nh. Gá i hó a.
    gá i nhả y
    - d. Ngườ i phụ nữ là m nghề khiêu vũ trong cá c tiệm nhả y.
    gá i tơ
    - dt. Ngườ i con gá i mớ i lớ n lên, chưa có quan hệ vớ i đà n ô ng.
    gan
    - dt 1. Bộ phậ n trong bộ má y tiêu hoá có chứ c nă ng chính là tiết ra mậ t để tiêu chấ t mỡ :
    Buồ ng gan; Gan lợ n; Bị viêm gan 2. ý chí mạ nh mẽ: Bền gan bền chí; Thi gan vớ i giặ c 3. Tinh
    thầ n chịu đự ng, khô ng sợ gian khổ : Cự c khổ khó khă n, có gan chịu đự ng (HCM).
    - tt Dá m là m nhữ ng việc nguy hiểm: Anh ấ y lì lợ m, nhưng rấ t .
    - trgt. Khô ng ngạ i, khô ng đổ i ý: Tô i đã tính cứ ngồ i (NgKhả i).
    gan bà n châ n
    - dt Phầ n ở dướ i và ở giữ a bà n châ n ngườ i: Bị mộ t cá i gai đâ m và o giữ a gan bà n châ n.
    gan dạ
    - t. Bạ o dạ n và nhẫ n nạ i.
    gan gó c
    - t. Tỏ ra có tinh thầ n dá m đương đầ u vớ i mọ i sự nguy hiểm. Con ngườ i gan gó c. Gan gó c
    chố ng cự đến cù ng.
    gan lì
    - tt. Lì lợ m, bấ t chấ p mọ i nguy hiểm.
    gà n
    - 1 tt Nó i ngườ i có nhữ ng ý nghĩ và hà nh độ ng trá i vớ i lẽ thườ ng: Ô ng đồ gà n.
    - trgt Chướ ng, khô ng hợ p lẽ thườ ng: Khô ng đượ c nó i (HCM).
    - 2 đgt Khuyên ngườ i ta khô ng nên là m điều gì: Anh ấ y định đấ u tranh là cầ n thiết, sao lạ i
    gà n?.
    gá n
    - đg. 1. Coi là củ a mộ t ngườ i mộ t điều xấ u mà ngườ i ấ y khô ng có : Gá n cho bạ n ý định chia rẽ
    anh em. 2. Trả thay cho tiền nợ : Nă m đồ ng khô ng trả đượ c, đà nh phả i gá n đô i dép. 3. Ghép
    trai gá i vớ i nhau trá i vớ i ý muố n củ a họ : ép tình mớ i gá n cho ngườ i thổ quan (K).
    gạ n hỏ i
    - đgt. Cố tình hỏ i bằ ng đượ c: gạ n hỏ i mã i nhưng nó khô ng nó i.
    gang
    - 1 1. Hợ p kim củ a sắ t vớ i than chế từ quặ ng, khó dá t mỏ ng: Chả o gang 2. Sứ c mạ nh: Nhữ ng
    kẻ sang có gang, có thép (tng).
    - 2 dt Như Gang tay: Ngà y vui ngắ n chẳ ng đầ y gang (K); Lương xơi mỗ i thá ng hà ng gang bạ c
    (Tú -mỡ ).
    - 3 đgt Mở rộ ng ra: Miệng nó chỉ méo xoạ c như bị gang ra (Ng-hồ ng).
    ganh đua
    - Ra sứ c già nh lấ y phầ n thắ ng, phầ n hơn.
    ganh ghét
    - đg. Thấ y ngườ i hơn mình mà sinh ra ghét.
    gá nh
    - I. đgt. 1. Vậ n chuyển bằ ng quang và đò n gá nh: Chị ấ y nă m nay cò n gá nh thó c, Dọ c bờ sô ng
    trắ ng nắ ng chang chang (Hà n Mặ c Tử ) Hỡ i cô gá nh nướ c quang mâ y (cd.) gá nh hà ng ra chợ .
    2. Nhậ n là m việc khó khă n, nặ ng nề hoặ c trá ch nhiệm: phả i gá nh hậ u quả gá nh việc đờ i. 3.
    Đi lọ t và o giữ a hai quâ n củ a đố i phương để lậ t chú ng thà nh quâ n củ a mình, trong mô n cờ
    gá nh. II. dt. 1. Lượ ng gá nh mộ t lầ n: hai gá nh nướ c đặ t gá nh lên vai gá nh thuê mỗ i gá nh 5
    nghìn đồ ng. 2. Phầ n trá ch nhiệm, cô ng việc nặ ng nề, khó khă n: nặ ng gá nh giang san nặ ng
    gá nh gia đình. 3. Gá nh há t, nó i tắ t: gá nh xiếc gá nh tuồ ng.
    gá nh há t
    - dt Đoà n diễn viên tuồ ng hay chèo đi biểu diễn nơi nà y nơi khá c: Là ng và o đá m, có mờ i mộ t
    gá nh há t chèo đến diễn hai đêm.
    gà o
    - đg. 1. Kêu to và dà i: Mèo gà o. 2. Đò i mộ t cá ch gay gắ t: Trẻ gà o ă n.
    gà o thét
    - đg. Gà o rấ t to để biểu thị mộ t tình cả m nà o đó (thườ ng là giậ n dữ , că m hờ n).
    gá o
    - 1 dt. Đồ dù ng để mú c chấ t lỏ ng, thườ ng có hình chỏ m cầ u, cá n dà i: gá o mú c nướ c gá o đong
    dầ u gá o dừ a gá o nướ c lử a thà nh (tng.) gá o dà i hơn chuô i (tng.) Mộ t chĩnh đô i gá o (tng.).
    - 2 dt. Câ y mọ c rả i rá c trong rừ ng thứ sinh hoặ c trồ ng lấ y bó ng má t ở thà nh phố , thâ n thẳ ng
    hình trụ , tá n hình chó p, lá hình trá i xoan thuô n hay hình trứ ng nhọ n đầ u mặ t trên bó ng nâ u
    đậ m, mặ t dướ i nâ u sá ng, gỗ mà u trắ ng, dù ng xâ y dự ng hoặ c đó ng đồ dù ng.
    gạ o
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y lớ n, cù ng họ vớ i câ y gò n, thâ n và cà nh có gai, hoa to và đỏ , quả có sợ i
    bô ng: Thầ n câ y đa, ma câ y gạ o, cú cá o câ y đề (tng); Mộ t câ y gạ o khổ ng lồ vươn rộ ng nhữ ng
    cà nh lá lơ thơ (Ng-hồ ng); Nhặ t bô ng gạ o về nhồ i gố i; Hoa gạ o đã nở đỏ trên cá c bờ sô ng
    (NgHTưở ng).
    - 2 dt Nhâ n củ a hạ t thó c đã xay để tá ch trấ u ra: Có gạ o nạ o ra cơm (tng); Mạ nh vì gạ o, bạ o vì
    tiền (tng); Hết gạ o, thiếp lạ i gá nh đi (cd); Ngườ i gù i gạ o, ngườ i dắ t ngự a (VNgGiá p).
    - 3 dt Nang ấ u trù ng củ a sá n ở trong thịt nhữ ng con lợ n có bệnh: Khô ng nên ă n thịt có gạ o.
    - 4 dt Bao phấ n củ a hoa sen, mà u trắ ng: Ướ p chè bằ ng gạ o hoa sen.
    - 5 trgt Nó i ngườ i quá chă m chú và o việc họ c, khô ng biết gì đến nhữ ng chuyện chung
    quanh: Bạ n bè cứ chế anh ta là họ c gạ o.
    gạ o nếp
    - Thứ gạ o to hạ t có nhiều nhự a dù ng để thổ i xô i, là m bá nh chưng.
    gạ t
    - 1 đg. 1 Đẩ y sang mộ t bên. Dù ng que gạ t than. Giơ tay gạ t nướ c mắ t. Gạ t tà n thuố c. 2 Dù ng
    vậ t thẳ ng đưa ngang miệng đồ đong để đẩ y đi phầ n cao hơn miệng (thườ ng nó i về việc
    đong ngũ cố c bằ ng thù ng, đấ u). Đong gạ t. 3 Loạ i hẳ n đi, coi như khô ng có , khô ng cầ n biết
    đến. Gạ t ý kiến đố i lậ p. Gạ t bỏ thà nh kiến cá nhâ n. 4 (ph.). Gá n (nợ ).
    - 2 đg. (ph.). Lừ a. Gạ t ngườ i lấ y củ a.
    gạ t lệ
    - đgt. 1. Lau nướ c mắ t. 2. Buồ n tủ i, khó c thầ m.
    gạ t nợ
    - đgt 1. Trả nợ bằ ng vậ t thay tiền: Thua bạ c, hắ n đã gạ t nợ cá i xe má y 2. Chuyển mộ t mó n nợ
    từ ngườ i nà y sang ngườ i khá c: Tô i phả i trả nợ đậ y vì anh ấ y gạ t nợ sang tô i.
    gà u
    - d. Đồ dù ng bằ ng tre đan để kéo nướ c hay tá t nướ c.
    gay cấ n
    - t. (hoặ c d.). Có nhiều khó khă n, trở ngạ i, vướ ng mắ c đến mứ c như khô ng vượ t qua đượ c.
    Vấ n đề gay cấ n nhấ t đã giả i quyết. Nhữ ng gay cấ n trong cuộ c số ng.
    gay gắ t
    - tt. 1. ở mứ c độ cao và dữ dộ i, gâ y cả m giá c că ng thẳ ng, khó chịu: nắ ng hè gay gắ t đấ u tranh
    gay gắ t nó i bằ ng giọ ng gay gắ t. 2. Mạ nh mẽ, thẳ ng thắ n, khô ng nương nhẹ: phê bình gay gắ t
    đả kích gay gắ t Cà ng gay gắ t điệu, cà ng tê tá i lò ng (Truyện Kiều).
    gay go
    - tt, trgt 1. Rấ t khó khă n: Nhữ ng đoạ n đườ ng lên dố c gay go (NgĐThi) 2. Quyết liệt: Thờ i kì
    đấ u tranh gay go, gian khổ bắ t đầ u (Trg-chinh).
    gã y
    - t. 1. Nó i nhữ ng vậ t dà i và cứ ng bị đứ t ra thà nh đoạ n: Gió thổ i gã y cà nh câ y. 2. Hỏ ng, thấ t
    bạ i (thtụ c): ý kiến như thế thì gã y mấ t. 3. Có chỗ bẻ thà nh gó c: Mũ i gã y; Mặ t gã y.
    gá y
    - 1 d. 1 Phầ n phía sau cổ ngườ i. Tó c gá y. 2 Phầ n củ a quyển sá ch dà y, chỗ cá c trang giấ y và
    hai trang bìa đượ c đính lạ i vớ i nhau. Quyển sá ch bìa cứ ng, gá y da.
    - 2 đg. (Gà , mộ t số loà i chim, và dế) phá t ra nhữ ng tiếng là m thà nh chuỗ i â m thanh cao thấ p,
    liên tiếp, nhịp nhà ng. Gà gá y sá ng. Dế gá y.
    gă m
    - 1 đgt. ướ p: thịt dê gă m tỏ i.
    - 2 I. đgt. 1. Là m cho mắ c và o vậ t khá c bằ ng vậ t nhỏ dà i, nhọ n đầ u: dù ng kim bă ng gă m lạ i
    gă m giấ y. 2. (Mả nh nhọ n, sắ c...) bị mắ c sâ u và o ngườ i: mả nh đạ n gă m sâ u và o đù i Đầ u gai
    gă m và o gan bà n châ n. 3. Giữ thứ gì đó (thườ ng là hà ng hoá ) chờ dịp để tă ng giá , bó p chẹt:
    gă m hà ng. II. dt. Vậ t nhỏ dà i, nhọ n đầ u (bằ ng tre nứ a hoặ c kim loạ i) dù ng để gă m.
    gặ m
    - đgt Cắ n dầ n dầ n từ ng tí mộ t: Cò n ră ng ră ng nhai, hết ră ng lợ i gặ m (tng); Chuộ t gặ m củ
    khoai; Chó gặ m xương; Trâ u gặ m cỏ .
    gặ m nhấ m
    - t. Nó i loà i độ ng vậ t có vú , có ră ng cử a dà i và sắ c để gặ m và khoét nhữ ng vậ t cứ ng.
    gắ n
    - đg. 1 Là m cho nhữ ng khố i, nhữ ng mả nh chấ t rắ n dính chặ t và o vớ i nhau bằ ng mộ t chấ t
    dính khi khô thì cứ ng lạ i. Gắ n phím đà n. Gắ n bá t vỡ . Bưu kiện có gắ n xi. 2 Là m cho đượ c giữ
    chặ t ở mộ t vị trí cố định trên mộ t vậ t khá c, liền thà nh mộ t khố i vớ i vậ t đó . Xuồ ng gắ n má y.
    Cỗ má y gắ n trên bệ. 3 Cà i, đính. Là m lễ gắ n huâ n chương. Mũ có gắ n ngô i sao. 4 Có quan hệ
    hoặ c là m cho có quan hệ chặ t chẽ, khô ng tá ch rờ i nhau. Vă n nghệ gắ n vớ i đờ i số ng. Gắ n hai
    vấ n đề lạ i vớ i nhau.
    gắ n bó
    - đgt. Có quan hệ thâ n thiết gắ n bó chặ t chẽ: Mộ t lờ i gắ n bó keo sơn (Truyện Kiều) đô i bạ n
    gắ n bó .
    gắ n liền
    - đgt Luô n luô n đi đô i vớ i nhau: Cầ n phả i gắ n liền họ c vớ i hà nh.
    gă ng
    - d. Bít tấ t tay.
    - d. Loà i câ y nhỏ , lắ m gai, hay trồ ng là m hà ng rà o, quả trò n, có thể dù ng để giặ t.
    - ph.t. 1. Că ng quá : Kéo dâ y gă ng thế nà y thì đứ t mấ t. 2. Gay go, khó điều hò a dà n xếp vì
    khô ng ai chịu nhượ ng bộ .
    gắ ng
    - đg. Đưa sứ c ra nhiều hơn bình thườ ng để là m. Gắ ng họ c tậ p. Cà ng kém cà ng phả i gắ ng.
    Gắ ng hết sứ c.
    gắ ng sứ c
    - đgt. Đem sứ c hơn bình thườ ng để hoà n thà nh nhiệm vụ : cò n phả i gắ ng sứ c nhiều mớ i xong
    việc.
    gắ p
    - dt 1. Cặ p bằ ng thanh tre chẻ đô i để kẹp thịt hay cá đem nướ ng: Nướ ng thế nà o mà chá y cả
    cá i gắ p 2. Lượ ng thịt hay cá kẹp lạ i mà nướ ng: Ba đồ ng mộ t gắ p, lẽ nà o chẳ ng mua (cd).
    - đgt Dù ng đũ a mà lấ y thứ c ă n: Liệu cơm mà mắ m (tng).
    gặ p
    - đg. 1. Giá p mặ t nhau khi tình cờ tớ i gầ n nhau: Gặ p bạ n ở giữ a đườ ng. 2. Giá p mặ t nhau
    theo ý định: Tô i sẽ gặ p cô ta để bà n. 3. Đượ c, bị: Gặ p may; Gặ p trậ n mưa; Gặ p tai nạ n. Gặ p
    chă ng hay chớ (tng). Thế nà o xong thô i. Gặ p thầ y gặ p thuố c. May đượ c thầ y giỏ i, thuố c hay,
    bệnh đượ c là nh.
    gặ p gỡ
    - đg. Gặ p nhau giữ a nhữ ng ngườ i có quan hệ ít nhiều thâ n mậ t. Gặ p gỡ bà con. Cuộ c gặ p gỡ
    thâ n mậ t.
    gặ p mặ t
    - I. đgt. Hẹn hò , gặ p gỡ nhữ ng ngườ i quen: Tuầ n nà y phả i đi gặ p mặ t nhó m bạ n họ c cũ . II. dt.
    Cuộ c gặ p gỡ giữ a nhữ ng ngườ i quen thuộ c: Cuộ c gặ p mặ t đồ ng hương lầ n nà y vui lắ m.
    gắ t
    - đgt Vì bự c tứ c vớ i ngườ i dướ i mà nó i to mộ t cá ch cá u kỉnh: Lã o ấ y về đến nhà là gắ t vớ i vợ
    con.
    - tt, trgt Quá đá ng: Trưa hô m nay nắ ng ; Thứ c ă n mặ n gắ t; Phê bình gắ t.
    gắ t gỏ ng
    - đg. Gắ t nó i chung: Ngườ i ốm hav gắ t gỏ ng.
    gặ t
    - đg. Cắ t lú a chín để thu hoạ ch. Mù a gặ t. Cá nh đồ ng đã gặ t xong. Gieo gió gặ t bã o*.
    gầ m
    - 1 dt. Chỗ trố ng dướ i vậ t gì kê ở mặ t đấ t: gầ m giườ ng Chó chui gầ m chạ n (tng.) gầ m tủ gầ m
    cầ u thang gầ m cầ u.
    - 2 đgt. 1. Phá t ra tiếng kêu dữ dộ i, ngâ n vang kéo dà i (ở mộ t số loà i thú lớ n): Cọ p gầ m Voi
    gầ m hổ thét. 2. Phá t ra tiếng to, vang rền: Đạ i bá c gầ m vang cả trậ n địa từ ng đợ t só ng gầ m.
    - 3 đgt. Gằ m: cú i gầ m mặ t.
    gầ m ghè
    - đgt Có thá i độ thù địch giữ miếng nhau và sẵ n sà ng xô ng và o đá nh nhau: Hai anh chà ng
    gầ m ghè nhau, trô ng bộ mặ t dữ tợ n.
    gầ m thét
    - Nh. Gầ m hét.
    gẫ m
    - đg. (cũ ). Ngẫ m.
    gấ m
    - dt. Thứ hà ng dệt, nhiều sắ c, có hình hoa lá : dệt gấ m thêu hoa đẹp như gấ m á o gấ m đi đêm
    (tng.) gấ m lam gấ m thấ t thể.
    gâ n
    - dt 1. Dâ y chằ ng nố i liền hai đầ u xương hoặ c nố i cơ vớ i xương: Bong gâ n; Gâ n bò 2. Tĩnh
    mạ ch nổ i lên ở dướ i da: Cẳ ng tay nổ i gâ n xanh 3. Sứ c mạ nh củ a bắ p thịt: Lên gâ n 4. Đườ ng
    nổ i lên trên mặ t lá câ y: Gâ n lá lú a; Gâ n lá trầ u khô ng.
    - tt, trgt 1. Giỏ i (thtụ c): Là m thế mớ i chứ 2. Bướ ng: Cứ cã i gâ n mã i.
    gâ n cố t
    - d. Thể chấ t nó i chung. Nh. Sứ c lự c: Gâ n cố t mạ nh mẽ.
    gầ n
    - I t. 1 Ở vị trí chỉ cá ch mộ t khoả ng khô ng gian tương đố i ngắ n. Cử a hà ng ở gầ n chợ . Là m
    việc gầ n nhà . Ngồ i xích lạ i gầ n nhau. 2 Ở và o lú c chỉ cầ n mộ t khoả ng thờ i gian tương đố i
    ngắ n nữ a là đến thờ i điểm nà o đó . Trờ i gầ n sá ng. Gầ n đến giờ tà u chạ y. Việc là m gầ n xong. 3
    Ở mứ c chỉ cầ n mộ t ít nữ a thô i là đạ t đến số lượ ng, trạ ng thá i nà o đó . Sá ch dà y gầ n 400
    trang. Quả gầ n chín. Đi nhanh gầ n như chạ y. 4 Ở trạ ng thá i có nhiều điểm giố ng nhau, phù
    hợ p vớ i nhau hơn là khá c nhau. Phá t â m gầ n vớ i chuẩ n. Quan điểm củ a hai bên gầ n nhau. 5
    (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Có cù ng chung mộ t ô ng tổ , chỉ cá ch có ít đờ i. Bà con
    gầ n. Có họ gầ n vớ i nhau. 6 (hoặ c đg.). Có điều kiện thườ ng xuyên tiếp xú c, có quan hệ vớ i
    nhau hà ng ngà y trong sinh hoạ t, cô ng tá c. Về quê có dịp số ng gầ n nô ng dâ n. Mộ t ngườ i dễ
    gầ n (đg.).
    - II đg. (kng.). Có quan hệ tố t, thườ ng hiểu rõ tâ m tư, tình cả m và cả m thô ng sâ u sắ c (vớ i
    ngườ i dướ i mình). Tá c phong quầ n chú ng. Số ng giả n dị, gầ n anh em.
    gầ n đâ y
    - trgt 1. ở ngay bên cạ nh: Sinh rằ ng lâ n lí ra và o, gầ n đâ y nà o phả i ngườ i nà o xa xô i (K) 2.
    Trong thờ i gian khô ng xa: Gầ n đâ y tô i có gặ p anh ấ y.
    gầ n gũ i
    - Nh. Gầ n gụ i.
    gầ n xa
    - t. 1 Gầ n cũ ng như xa, khắ p mọ i nơi. Ý kiến củ a bạ n đọ c gầ n xa. 2 (kết hợ p hạ n chế). Xa xô i
    cá ch trở . Thương nhau chẳ ng quả n gầ n xa... (cd.). 3 (id.). Gầ n và xa, hết chuyện nà y đến
    chuyện nọ , đủ cả mọ i chuyện. Chuyện gầ n xa.
    gấ p
    - 1 đgt. 1. Là m cho vậ t gọ n lạ i mà khi mở ra vẫ n như cũ : gấ p quầ n á o gấ p chă n mà n gấ p sá ch
    lạ i cò n nguyên nếp gấ p. 2. Là m cho miếng giấ y trở thà nh có hình hà i: gấ p phong bì gấ p đồ
    chơi bằ ng giấ y.
    - 2 tt. Có số lượ ng hoặ c mứ c độ tă ng bộ i lên: lã i suấ t tă ng gấ p nhiều lầ n Chiều nà y dà i gấ p
    hai lầ n chiều kia giá đắ t gấ p đô i đẹp gấ p tră m gấ p nghìn.
    - 3 tt. 1. Rấ t vộ i, rấ t cầ n kíp: Việc rấ t gấ p phả i là m gấ p cho kịp nhờ chuyển gấ p. 2. Nhanh
    hơn bình thườ ng: thở gấ p.
    gấ p bộ i
    - tt, trgt Bằ ng nhiều lầ n hơn: Ta có thể tă ng gia sả n xuấ t gấ p bộ i (HCM).
    gấ p khú c
    - t. 1. (toá n). Nó i mộ t đườ ng gồ m nhiều đoạ n thẳ ng kế tiếp nhau và khô ng thẳ ng hà ng:
    Đườ ng gấ p khú c. 2. Gặ p gian nan vấ p vá p.
    gậ p ghềnh
    - t. 1 (Đườ ng sá ) có nhữ ng chỗ lồ i lõ m, khô ng bằ ng phẳ ng. Đườ ng nú i gậ p ghềnh. 2 Khi lên
    cao, khi xuố ng thấ p mộ t cá ch khô ng đều, khô ng nhịp nhà ng. Bướ c châ n gậ p ghềnh. // Lá y:
    gậ p gà gậ p ghềnh (ý mứ c độ nhiều).
    gậ t
    - đgt. 1. Cú i đầ u rồ i ngẩ ng lên ngay để chà o hỏ i, để gọ i hay tỏ ý ưng thuậ n: gậ t đầ u chà o Lã o
    gậ t lia lịa nghị gậ t. 2. (Đầ u) gụ c xuố ng hấ t lên khi nhanh khi chậ m do ngủ ngồ i khi khô ng
    định ngủ : ngủ gậ t.
    gấ u
    - 1 dt Loà i độ ng vậ t có vú thuộ c loạ i ă n thịt, nhưng cũ ng ă n cả thả o mộ c, rấ t ưa mậ t ong, tuy
    dá ng nặ ng nề, nhưng có thể chạ y nhanh: Dạ y gấ u là m xiếc.
    - tt Tham lam, ngổ ngá o: Khô ng ai ưa hắ n vì hắ n rấ t .
    - 2 dt Cỏ thuộ c loạ i có i, thâ n tam giá c, rễ có chấ t dầ u thơm, thườ ng gọ i là hương phụ : Rễ gấ u
    dù ng là m thuố c.
    - 3 dt chỗ vả i khâ u gấ p lạ ; ở dướ i vạ t á o hay ố ng quầ n: á o quầ n sổ gấ u.
    gấ u chó
    - Thứ gấ u mõ m nhỏ giố ng mõ m chó .
    gấ u mèo
    - d. Thú ă n thịt hình dạ ng giố ng gấ u, nhưng cỡ nhỏ , đuô i dà i, cho bộ da lô ng quý.
    gấ u ngự a
    - dt. Gấ u quý hiếm, có ở Tuyên Quang, Lai Châ u, Bắ c Thá i, Sơn La, Quả ng Ninh, Nghệ An, Tâ y
    Nguyên..., cỡ lớ n, thâ n dà i đến 1,5m, nặ ng đến 200kg, tai lớ n, toà n thâ n lô ng đen, dà i thô ,
    yếm ở ngự c hình chữ V và ng nhạ t hoặ c trắ ng mờ , số ng đơn độ c ở rừ ng đầ u nguồ n, ă n tạ p,
    mỗ i lứ a đẻ 2 con; cò n gọ i là gụ ngự a, gấ u đen.
    gâ y
    - 1 tt Nó i mó n ă n có nhiều mỡ quá , và có mù i hô i: Mỡ bò gâ y lắ m, khô ng ă n đượ c.
    - 2 đgt 1. Là m cho phá t ra; Sinh ra: Sò ng bạ c ấ y mở vò ng nử a thá ng cò n gâ y nhiều cả nh
    tượ ng xấ u xa (Tú -mỡ ); Mà nh tương phâ n phấ t gió đà n, hương gâ y mù i nhớ , trà khan giọ ng
    tình (K) 2. Là m cho nả y nở ra: Gâ y giố ng; Gâ y vố n.
    gâ y dự ng
    - Vun đắ p cho nên cơ sở .
    gâ y sự
    - đg. Gâ y chuyện cã i nhau hoặ c đá nh nhau. Chuyện nhỏ là m ra to để gâ y sự .
    gầ y
    - 1 tt. 1. (Ngườ i và độ ng vậ t) ít thịt, ít mỡ ; trá i vớ i béo: béo chê ngấ y, gầ y chê tanh (tng.) trâ u
    thịt gầ y, trâ u cà y thì béo (tng.) ngườ i gầ y Châ n tay gầ y khẳ ng khiu gầ y như con mắ m (tng.).
    2. (Thự c vậ t) ở trạ ng thá i kém phá t triển, khô ng mậ p: cỏ gầ y. 3. ít chấ t mà u, ít chấ t dinh
    dưỡ ng: đấ t gầ y.
    - 2 đgt., đphg 1. Tạ o dự ng cho đạ t tớ i mụ c đích: gầ y vố n. 2. Là m cho chá y: gầ y bếp. 3. Tạ o cơ
    sở để từ đó tiếp tụ c hoà n thà nh: gầ y gấ u áo len.
    gầ y cò m
    - tt Gầ y và cò i cọ c: Thấ y thằ ng bé gầ y cò m mà thương hạ i.
    gầ y đét
    - t. Gầ y như chỉ có da bọ c lấ y xương.
    gầ y gò
    - t. Gầ y (nó i khá i quá t). Thâ n hình gầ y gò . Khuô n mặ t gầ y gò .
    gầ y guộ c
    - tt. Gầ y đến mứ c chỉ cò n da bọ c xương: Châ n tay gầ y guộ c thâ n hình gầ y guộ c ô ng gầ y guộ c
    và khổ hạ nh như hình cá c vị La Há n chù a Tâ y Phương.
    gầ y yếu
    - tt Gầ y gò và khô ng cò n sứ c khoẻ: Thấ y bà mẹ gầ y yếu, ngườ i cò n lo lắ ng lắ m.
    gậ y
    - d. Đoạ n tre, song hay gỗ dù ng để chố ng hoặ c để đá nh. Gậ y ô ng đậ p lưng ô ng. Nó i ngườ i ta
    dù ng gậ y mình để đá nh lạ i mình hoặ c dù ng lý luậ n củ a mình để cô ng kích mình.
    ghe
    - 1 d. (ph.). Thuyền gỗ có mui.
    - 2 t. (cũ ). Nhiều, lắ m. Ghe phen.
    ghè
    - 1 đgt. 1. Là m cho vỡ hoặ c mẻ dầ n bằ ng cá ch đậ p và o mép hay cạ nh củ a vậ t rắ n. 2. Nh. Đậ p:
    lấ y gạ ch ghè và o đầ u nhau.
    - 2 dt. Lọ nhỏ bằ ng sà nh: ghè tương.
    ghẻ
    - 1 dt Bệnh ngoà i da do kí sinh trù ng gọ i là cá i ghẻ gâ y ra, khiến cho nổ i lên nhữ ng mụ n, rấ t
    ngứ a: Nghĩ rằ ng ngứ a ghẻ, hờ n ghen, xấ u chà ng mà có ai khen chị mình (K); Có nghén thì
    đẻ, có ghẻ đâ u mà lâ y (tng).
    - 2 dt Sợ i bẩ n trong tơ: Gỡ ghẻ trong tơ.
    - 3 tt Nó i quan hệ giữ a mộ t ngườ i vớ i ngườ i đà n ô ng hay ngườ i phụ nữ hiện thay cha hay
    mẹ ngườ i ấy đã mấ t hoặ c đã li hô n: Bố ghẻ; Mẹ ghẻ.
    ghẻ lạ nh
    - t. ph. Hữ ng hờ , nhạ t nhẽo: Ăn ở ghẻ lạ nh.
    ghé
    - đg. 1 Tạ m dừ ng lạ i mộ t thờ i gian ở nơi nà o đó , nhằ m mụ c đích nhấ t định, trên đườ ng đi.
    Ghé và o quá n uố ng nướ c. Ghé thă m. Đi qua, khô ng ghé lạ i. 2 Tạ m nhờ và o để là m việc gì
    cù ng vớ i ngườ i khá c, coi như phụ thêm và o. Ngồ i ghé và o ghế bạ n. Ghé gạ o thổ i cơm. 3
    Nghiêng về mộ t bên để đặ t sá t và o hoặ c để hướ ng về. Ghé vai khiêng. Ghé và o tai nó i thầ m.
    Ghé nó n liếc nhìn.
    ghẹ
    - 1 dt. 1. Loạ i cua biển vỏ trắ ng có hoa, cà ng dà i, thịt nhiều và ngọ t hơn cua: con ghẹ. 2. Kẻ
    bạ o ngượ c, ỷ thế hiếp ngườ i: ô ng ghẹ ngang quá ghẹ.
    - 2 đgt. Bá m và o, nhờ và o để đượ c việc mà khô ng phả i tố n kém: ă n ghẹ cho trẻ bú ghẹ hà ng
    xó m đi ghẹ xe.
    ghen
    - đgt 1. Tứ c tố i, bự c bộ i vì nghi cho chồ ng hoặ c vợ có ngoạ i tình: Bâ y giờ mớ i rõ tă m hơi,
    má u ghen đâ u có lạ đờ i nhà ghen (K) 2. Tứ c tố i khi thấ y ngườ i khá c hơn mình: Nghĩ đờ i mà
    ngá n cho đờ i, tà i tình chi lắ m cho trờ i đấ t ghen (K); Hoa ghen thua thắ m, liễu hờ n kém xanh
    (K).
    ghen ghét
    - Nh. Ghen, ngh.1.
    ghẹo
    - đg. 1 (ph.). Trêu. Ghẹo trẻ con. 2 Dù ng lờ i nó i, cử chỉ chớ t nhả để đù a cợ t vớ i phụ nữ . Ghẹo
    gá i.
    ghép
    - I. đgt. 1. Đặ t phầ n nọ sá t và o phầ n kia: ghép vá n thuyền ghép bằ ng nhiều mả nh ghép vầ n.
    2. Là m cho mộ t mắ t hoặ c mộ t cà nh tươi câ y nà y số ng trên thâ n câ y khá c: ghép câ y. 3. Tá ch
    mộ t phầ n cơ thể gắ n lên chỗ khá c củ a cơ thể đó hoặ c cơ thể khá c: ghép thậ n ghép da. 4.
    Buộ c phả i nhậ n, phả i chịu tộ i: ghép và o tộ i lừ a đả o. II. tt. Có tính chấ t củ a mộ t chỉnh thể cấ u
    thà nh từ ít nhấ t hai thà nh phầ n: từ ghép mặ t bà n gỗ ghép.
    ghét
    - 1 dt Chấ t bẩ n bá m và o da ngườ i: Tắ m thì phả i kì cho sạ ch ghét.
    - 2 đgt Khô ng ưa: Lắ m kẻ yêu hơn nhiều ngườ i ghét (tng); Vô duyên ghét kẻ có duyên;
    Khô ng tiền ghét kẻ có tiền cầ m tay (cd).
    ghê
    - ph.t. 1. Cả m thấ y muố n rù ng mình: Lạ nh ghê cả ngườ i; Ă n khế chua ghê cả ră ng. 2. Sợ , tở m,
    muố n trá nh: Trô ng thấ y con đỉa mà ghê. 3. Quá lắ m (thtụ c): Lâ u ghê; Xấ u ghê.
    ghê tở m
    - đg. (hoặ c t.). 1 Có cả m giá c khô ng thể chịu đượ c, muố n trá nh xa đi vì thấ y quá xấ u xa (nó i
    về mặ t tinh thầ n). Ghê tở m cuộ c số ng dố i trá , lừ a đả o. Hạ ng ngườ i đá ng ghê tở m. 2 Có tá c
    dụ ng là m ghê tở m; đá ng ghê tở m. Nhữ ng tộ i á c ghê tở m. Bộ mặ t ghê tở m.
    ghế
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để ngồ i: ghế tự a ghế bă ng ghế mâ y bà n ghế kê hai dã y ghế. 2. Địa vị, chứ c
    vụ : ô ng ta sợ mấ t ghế tranh ghế tổ ng thố ng.
    - 2 đgt. 1. Dù ng đũ a cả đả o gạ o khi nấ u cơm: ghế cơm. 2. Trộ n lẫ n cơm nguộ i hoặ c lương
    thự c phụ khi nấ u cơm: ghế cơm nguộ i cơm ghế khoai khô .
    ghế bà nh
    - dt (Bà nh là ghế ngồ i trên lưng voi) Ghế có lưng tự a và hai tay vịn: Hắ n ngồ i chễm chệ trên
    mộ t ghế bà nh.
    ghế dà i
    - Ghế là m bằ ng tấ m gỗ dà i có châ n ở hai đầ u, cho nhiều ngườ i ngồ i khô ng tự a lưng và tì tay.
    ghế đẩ u
    - d. Ghế nhỏ khô ng có lưng tự a, dù ng cho mộ t ngườ i ngồ i.
    ghế điện
    - dt. Ghế có truyền điện, dù ng để tra tấ n hoặ c xử tử .
    ghếch
    - đgt Đặ t mộ t đầ u cao lên: Ghếch tấ m vá n lên tườ ng; Nằ m bắ t châ n chữ ngũ , ghếch đầ u lên
    cá i ghế gỗ (Tô -hoà i).
    ghềnh
    - đg. Đi quâ n sĩ hay quâ n tượ ng từ vạ ch dướ i lên, trong vá n cờ tướ ng.
    ghi
    - 1 d. Thiết bị dù ng để chuyển đườ ng chạ y củ a xe lử a hoặ c xe điện. Bẻ ghi.
    - 2 đg. 1 Dù ng chữ viết hoặ c dấ u hiệu để lưu giữ mộ t nộ i dung nà o đó , khi nhìn lạ i có thể
    biết hoặ c nhớ lạ i nộ i dung ấ y. Ghi địa chỉ. Ghi tên và o danh sá ch. Ghi nhậ t kí. Ghi và o lò ng
    (b.; nhớ sâ u trong lò ng). Tổ quố c ghi cô ng (b.). Độ i bó ng A ghi hai bà n thắ ng (b.; đoạ t hai
    bà n thắ ng). 2 (chm.). Ghi thô ng tin lên thiết bị nhớ củ a má y tính.
    - 3 t. (kết hợ p hạ n chế). Có mà u giữ a mà u đen và mà u trắ ng (thườ ng nó i về nhữ ng đồ vậ t
    nhâ n tạ o). Chiếc áo mà u ghi. Sơn mà u ghi.
    ghi âm
    - đgt. Ghi nhữ ng dao độ ng â m và o nhữ ng vậ t mang (đĩa, bă ng...) để sau có thể phá t lạ i.
    ghi chép
    - đgt Viết lạ i điều mình nghe đượ c, đọ c đượ c: Ngồ i trong lớ p, em ấ y ghi chép đầ y đủ lờ i thầ y
    dạ y.
    ghi nhớ
    - đg. 1. Chép hay đá nh dấ u cho khỏ i quên. 2. Giữ mã i trong lò ng: Ghi nhớ lờ i dạ y củ a Hồ Chủ
    Tịch.
    ghì
    - đg. Dù ng sứ c giữ thậ t chặ t, là m cho khô ng thể di độ ng đượ c. Ghì con và o lò ng. Ghì cương
    ngự a. Ôm ghì lấ y.
    ghiền
    - đgt., đphg Nghiện: Có thằ ng chồ ng ghiền như ô ng tiên nho nhỏ , Ngó vô mù ng đèn đỏ sợ
    sao (cd).
    ghim
    - dt Thứ đanh nhỏ và dà i dù ng để gà i nhiều tờ giấ y vớ i nhau hoặ c để gà i thứ gì và o á o: Dù ng
    ghim gà i huâ n chương trên ve á o.
    - đgt Gà i bằ ng : Ghim tậ p hoá đơn.
    ghìm
    - d. Kìm lạ i, giữ lạ i: Ghìm cương ngự a.
    gì
    - I đ. 1 Từ dù ng để chỉ sự vậ t, sự việc, hiện tượ ng nà o đó khô ng rõ (thườ ng dù ng để hỏ i). Cá i
    gì kia? Tên là gì? Đi nhữ ng đâ u, là m nhữ ng gì, khô ng ai biết. Gì thế? Cò n gì gì nữ a nà o?
    (kng.). Gì, chứ việc ấ y thì dễ quá (kng.). 2 (thườ ng dù ng đi đô i vớ i cũ ng hoặ c dù ng trong câ u
    phủ định). Từ dù ng để chỉ sự vậ t, sự việc, hiện tượ ng nà o đó bấ t kì. Việc gì cũ ng là m đượ c.
    Thấ y gì cũ ng hỏ i. Chẳ ng cầ n gì hết. Khô ng có gì vui bằ ng. Muố n gì gì cũ ng có (kng.). Gì thì
    cũ ng đã muộ n rồ i (kng.). 3 (kng.; dù ng sau d., đg.). Từ dù ng để chỉ mộ t hạ ng, loạ i, tính chấ t
    nà o đó , vớ i ý chê bai nhằ m phủ định. Ngườ i gì lạ i có ngườ i như thế! Bà n ghế gì mà ọ p ẹp! Vợ
    chồ ng gì chú ng nó ! Toà n nhữ ng chuyện gì gì ấ y. Là m ă n gì thế nà y?
    - II p. (dù ng phụ sau đg., t.). Từ biểu thị ý phủ định dướ i vẻ nghi vấ n, ngườ i nó i là m như
    muố n hỏ i mà khô ng cầ n trả lờ i, vì đã sẵ n có ý bá c bỏ ý khẳ ng định. Nó thì biết . Việc nà y thì
    can gì đến nó ? Xa gì mà ngạ i? Ă n thua gì! Có nhiều nhặ n gì cho cam.
    - III tr. (dù ng trong câ u phủ định). Từ biểu thị nhấ n mạ nh ý phủ định hoà n toà n. Nó chẳ ng
    biết . Chẳ ng cứ gì phả i đủ số mớ i đượ c.
    gỉ
    - 1 I. dt. Chấ t mà u đỏ sẫ m, pha đen, bá m phía ngoà i cá c kim loạ i do bị ô -xi hoá : xe đạ p lắ m gỉ
    quá . II. đgt. Là m cho gỉ: mạ thế nà y thì dễ bị gỉ thép khô ng gỉ.
    - 2 Nh. Dử mắ t.
    gia
    - đgt Thêm và o mộ t ít: Gia muố i và o canh; Gia và i vị nữ a và o đơn thuố c.
    gia cả nh
    - Tình cả nh trong nhà già u hay nghèo: Gia cả nh bầ n bá ch.
    gia cô ng
    - đg. 1 (cũ ; id.). Bỏ nhiều cô ng sứ c và o việc gì; ra sứ c. Gia cô ng luyện tậ p. 2 Bỏ nhiều cô ng
    sứ c lao độ ng sá ng tạ o để là m cho tố t, cho đẹp hơn lên, so vớ i dạ ng tự nhiên ban đầ u. Nhữ ng
    hiện vậ t đã mang dấ u vết gia cô ng củ a ngườ i nguyên thuỷ. Gia cô ng nghệ thuậ t. 3 (chm.).
    Là m thay đổ i hình dạ ng, trạ ng thá i, tính chấ t, v.v. củ a vậ t thể trong quá trình chế tạ o sả n
    phẩ m. Gia cô ng kim loạ i. Gia cô ng cá c chi tiết má y. Cá c cô ng đoạ n gia cô ng. 4 (Bên sả n xuấ t)
    là m thuê cho bên có nguyên vậ t liệu, nhậ n nguyên vậ t liệu để là m ra sả n phẩ m theo yêu cầ u
    (mộ t hình thứ c tổ chứ c sả n xuấ t). Là m gia cô ng mộ t số mặ t hà ng thủ cô ng nghiệp. Hà ng gia
    cô ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    G (2)

    gia đình
    - dt. Tậ p hợ p nhữ ng ngườ i có quan hệ hô n nhâ n và huyết thố ng số ng trong cù ng mộ t nhà :
    Gia đình tô i có 3 ngườ i xâ y dự ng gia đình gia đình hạ nh phú c.
    gia nhậ p
    - đgt (H. gia: thêm; nhậ p: và o) Tham gia và o mộ t tổ chứ c: Nguyễn á i Quố c gia nhậ p đả ng Xã
    hộ i Phá p (PhVĐồ ng).
    gia phả
    - Sá ch ghi thế hệ, truyện ký, sự nghiệp củ a ngườ i trong mộ t nhà , mộ t họ : Gia phả là tà i liệu
    cầ n thiết cho sử họ c.
    gia sả n
    - d. Toà n bộ nó i chung tà i sả n củ a mộ t gia đình. Kê khai gia sả n. Tịch thu gia sả n.
    gia sú c
    - dt. Sú c vậ t có lô ng mao đượ c nuô i trong nhà (như trâ u, bò , lợ n, chó ...).
    gia tà i
    - dt (H. gia: nhà ; tà i: củ a cả i) Củ a cả i củ a ô ng cha để lạ i: Anh ta đượ c hướ ng mộ t gia tà i lớ n.
    gia tă ng
    - đg. Nâ ng cao lên, thêm và o.
    gia tố c
    - d. Độ tă ng giả m vậ n tố c trong mộ t đơn vị thờ i gian củ a mộ t vậ t đang chuyển độ ng.
    gia truyền
    - tt. Bí quyết do ô ng cha để lạ i: thuố c gia truyền.
    gia vị
    - dt (H. gia: thêm; vị: mù i vị) Thứ cho thêm và o thứ c ă n để tă ng vị thơm ngon: Mó n ă n ngon
    hay khô ng mộ t phầ n nhờ ở gia vị.
    già
    - Ngườ i chị mẹ, đố i vớ i dì là em mẹ: Con dì con già .
    - I. t. ph. 1. Nhiều tuổ i, đã số ng từ lâ u: Nhườ ng bướ c ngườ i già ; Gà già thịt dai; Câ y già . 2.
    Mang tính chấ t bên ngoà i, hình thứ c củ a ngườ i đã số ng từ lâ u dù bả n thâ n chưa nhiều tuổ i:
    Mặ t già ; Tìm mộ t chị tiếng già để đó ng vai bà lã o; Lo nghĩ nhiều nên già trướ c tuổ i. 3. ở từ
    lâ u trong mộ t nghề, mộ t trạ ng thá i nó i chung: Thầ y già ; Cậ u ta là bạ n già củ a mình; Chưa
    đến bố n mươi nhưng đã già tuổ i Đả ng. 4. Nó i hoa lợ i để quá mứ c mớ i thu hoạ ch hoặ c chưa
    thu: Cau già ; Bầ u già . 5. Trên mứ c trung bình, mứ c vừ a dù ng, mứ c hợ p lý: Nướ c nó ng già ;
    Dọ a già . Già néo đứ t dâ y. Là m gă ng quá thì hỏ ng việc. 6. Dô i ra mộ t ít, trên mộ t mứ c độ nà o
    đó : Già mộ t thướ c; Lấ y già mộ t đấ u. II. đ. Từ thâ n mậ t ngườ i có tuổ i tự xưng hoặ c ngườ i
    chưa già gọ i ngườ i có tuổ i: Cho già miếng trầ u; Mờ i già xơi nướ c.
    già dặ n
    - t. 1 (Ngườ i) ở và o tuổ i đã phá t triển đầ y đủ về cá c mặ t. Mớ i hai mươi tuổ i mà ngườ i trô ng
    già dặ n. 2 Có trình độ mọ i mặ t trên mứ c đạ t yêu cầ u, do đã từ ng trả i, đượ c rèn luyện nhiều.
    Già dặ n kinh nghiệm. Già dặ n trong cô ng tá c. Bú t phá p già dặ n, sắ c sả o.
    già lam
    - dt., cũ , cổ 1. Chù a. 2. Nhà sư.
    giả
    - 1 tt 1. Khô ng phả i là thậ t: Giấ y bạ c giả 2. Giố ng vậ t gì, nhưng khô ng phả i là vậ t ấ y: Vả i giả
    da 3. Là m ra để thay thế mộ t vậ t gì: Ră ng giả ; Lầ n theo nú i giả đi vò ng (K).
    - 2 đgt Là m như thậ t: Chị ấ y vì ghen mà giả điên; Anh lườ i giả ố m để khô ng đi họ c; Hắ n chỉ
    giả nghèo, giả khổ .
    - trgt Bắ t chướ c sự thậ t: Là m giấ y bạ c; Diễn viên nam đó ng giả nữ .
    - 3 đgt (cn. trả ) 1. Trao lạ i cho ngườ i ta số tiền hay vậ t gì mình đã mượ n: Giả nợ ; Giả sá ch ở
    thư viện 2. Trao lạ i cho ngườ i ta số tiền là giá mó n hà ng mình mua: Em cứ mua á o đi, anh
    giả tiền cho 3. Đền lạ i nhữ ng gì ngườ i ta đã là m cho mình: Giả ơn; Giả lễ 4. Giao lạ i cho
    ngườ i ta thứ gì mình khô ng nhậ n: Giả lạ i đồ lễ, Giả lạ i tiền thừ a.
    giả bộ
    - Là m như là : Giả bộ ngâ y thơ.
    giả danh
    - đg. Giả tự xưng là ngườ i nà o đó để đá nh lừ a là m việc gì. Giả danh mộ t chủ hã ng buô n để
    lừ a đả o.
    giả dố i
    - tt. Khô ng đú ng sự thậ t: thá i độ giả dố i quan hệ giả dố i lờ i tá n tụ ng giả dố i kẻ giả dố i.
    giả định
    - đgt (H. giả : khô ng thự c; định: quyết định) Coi như là có thự c: Giả định nhiệt độ khô ng đổ i.
    - dt Sự coi như có thự c: Trên cơ sở mộ t như thế thì kết quả thế nà o?.
    giả mạ o
    - Tạ o ra mộ t cá i khô ng thự c để dá nh lừ a: Giả mạ o chữ ký.
    giả sử
    - k. (hay đg.). (dù ng ở đầ u câ u). Từ dù ng để nêu mộ t giả thiết, thườ ng là trá i vớ i thự c tế, là m
    că n cứ suy luậ n, chứ ng minh. Giả sử khô ng có anh ấ y thì việc chắ c khô ng xong. Giả sử có
    ngườ i hỏ i, anh sẽ trả lờ i ra sao?
    giả thuyết
    - dt. Điều tạ m nêu ra (chưa đượ c chứ ng minh hoặ c kiểm nghiệm) để giả i thích mộ t hiện
    tượ ng nà o đó và tạ m đượ c cô ng nhậ n.
    giã
    - 1 đgt 1. Đâ m bằ ng chà y: Giã gạ o; Giã giò 2. Đá nh (thtụ c): Giã cho nó mộ t trậ n 3. Là m cho
    đồ tơ lụ a trắ ng ra: Giã lụ a.
    - 2 đgt Từ biệt: Giã nhà đeo bứ c chiến bà o (Chp); Giã chà ng, nà ng mớ i kíp dờ i song sa (K).
    giã từ
    - đg. (vch.). Như từ giã .
    giá
    - 1 dt. 1. Giá trị hà ng hoá (thườ ng bằ ng tiền): Giá chợ đen giá cả giá thà nh. 2. Nhữ ng gì phả i
    bỏ ra cho mộ t việc là m: hoà n thà nh bằ ng mọ i giá .
    - 2 dt. Đồ dù ng để treo hay gá c vậ t gì: giá sá ch giá gương giá á o tú i cơm (tng.) thá nh giá .
    - 3 I. dt. Trạ ng thá i lạ nh buố t, có ng: Giá thế nà y thì rử a mặ t sao đượ c. II. tt. Lạ nh buố t: Trờ i
    giá quá .
    - 4 dt. Mầ m đậ u xanh, dù ng để ă n.
    - 5 dt. Câ y độ c mọ c ở bờ đầ m vù ng nướ c mặ n ít có nướ c triều trà n đến, thâ n gỗ nhỏ có nhự a
    mủ trắ ng lá hình trá i xoan nhọ n mũ i, quả nang mang ba hạ t hình cầ u, lá và nhự a mủ rấ t độ c.
    - 6 lt. Từ nêu điều kiện giả thiết; nếu như; giá như; giá mà : Giá trờ i khô ng mưa thì giờ ta đã
    đến nơi rồ i.
    - 7 Giơ cao dứ dứ rồ i đá nh: Mộ t cá i giá bằ ng ba cá i đá nh (tng.).
    - 8 Xe để vua đi: hộ giá .
    giá buố t
    - t. Giá lạ nh đến mứ c như thấ m sâ u và o tậ n xương. Đêm đô ng giá buố t.
    giá cả
    - dt. Giá hà ng hoá nó i chung: giá cả ổ n định Lâ u khô ng đi chợ khô ng biết giá cả dạ o nà y ra
    sao.
    giá thị trườ ng
    - 1. Giá quâ n bình ngắ n hạ n do thị trườ ng quyết định hà ng ngà y. 2. Giá cả hà ng hoá đượ c
    hình thà nh trên thị trườ ng dướ i tá c độ ng củ a cung cầ u và cạ nh tranh.
    giạ
    - dt (đph) Thù ng sắ t dù ng để đong thó c, dung tích độ 40 lít: Đó ng cho xã 3 giạ thó c.
    giá c
    - d. X. Giố c.
    - đg. Là m tụ má u cho đỡ đau bằ ng cá ch ú p và o chỗ đau mộ t ố ng thủ y tinh đã đố t nó ng bên
    trong để rú t bớ t khô ng khí ra.
    giá c mạ c
    - d. Phầ n trong suố t củ a mà ng cứ ng củ a mắ t, ở phía trướ c con ngươi.
    giá c ngộ
    - đgt. Nhậ n thứ c cá i đú ng, cá i sai là m theo điều đã đượ c xá c định là châ n lí.
    giá c quan
    - dt (H. giá c: biết; quan: bộ phậ n cơ thể) Nă ng lự c củ a cơ thể ngườ i và độ ng vậ t thu nhậ n
    nhữ ng kích thích bên ngoà i như á nh sá ng, tiếng độ ng, mù ì vị..: Giá c quan củ a chú ng ta
    khô ng lừ a gạ t chú ng ta đâ u (TrVGià u).
    giá c thư
    - d. Vă n kiện ngoạ i giao củ a chính phủ mộ t nướ c gử i chính phủ mộ t nướ c khá c để biểu thị
    thá i độ đố i lậ p về mộ t vấ n đề, nhằ m mụ c đích đấ u tranh, yêu sá ch.
    giai âm
    - d. (cũ ; vch.). Tin là nh, tin hay.
    giai cấ p
    - dt. Nhữ ng tậ p đoà n ngườ i trong xã hộ i, có địa vị khá c nhau, có quan hệ sả n xuấ t khá c nhau,
    có quan hệ tư liệu sả n xuấ t khá c nhau, có phương thứ c hưở ng thụ khá c nhau về tà i sả n xã
    hộ i: giai cấ p cô ng nhâ n giai cấ p nô ng dâ n.
    giai đoạ n
    - dt (H. giai: bậ c; đoạ n: phâ n chia) Phầ n thờ i gian có nhữ ng sự việc riêng biệt trong mộ t thờ i
    kì dà i: Mộ t cuộ c tranh đấ u thườ ng có ba giai đoạ n (HCM); Trong giai đoạ n cá ch mạ ng dẫ n
    tớ i dâ n chủ nhâ n dâ n (Trg-chinh).
    giai nhâ n
    - Ngườ i đà n bà đẹp (cũ ). Giai nhâ n tà i tử . Gá i có sắ c và trai có tà i.
    giả i
    - 1 d. Rù a nướ c ngọ t, trô ng giố ng con ba ba nhưng cỡ rấ t lớ n, số ng ở vự c sâ u.
    - 2 d. Cá i có giá trị tinh thầ n hoặ c vậ t chấ t dà nh riêng cho ngườ i hay đơn vị đạ t thà nh tích
    cao trong mộ t số cuộ c thi, hay thắ ng trong mộ t số trò chơi. Giả i thi đua. Giả i vô địch bó ng
    bà n toà n quố c. Giả i nhấ t thi viết truyện ngắ n. Giậ t giả i. Trú ng số giả i đặ c biệt.
    - 3 (ph.). x. trả i2.
    - 4 đg. Đi kèm theo để đưa đến mộ t nơi nà o đó bằ ng cá ch cưỡ ng bứ c. Giả i tù binh.
    - 5 đg. 1 (kết hợ p hạ n chế). Là m cho thoá t đượ c cá i đang tró i buộ c, hạ n chế tự do. Giả i thế
    nguy. Giả i lờ i thề. 2 (kết hợ p hạ n chế). Là m cho như tan mấ t đi cá i đang là m khó chịu. Giả i
    mố i ngờ vự c. Giả i sự thắ c mắ c. Giả i sầ u*. 3 Là m cho nhữ ng rắ c rố i hoặ c bí ẩ n đượ c gỡ dầ n ra
    để tìm ra đá p số hoặ c câ u trả lờ i. Giả i bà i toá n. Giả i phương trình. Câ u đố khó , chưa ai giả i
    đượ c. Giả i mã *.
    giả i cứ u
    - đgt. Cứ u vớ t khỏ i tai nạ n.
    giả i khá t
    - đgt (H. giả i: gỡ ra; khá t: cầ n uố ng nướ c) Uố ng cho khỏ i khá t: Mù a hè có nhiều thứ nướ c
    giả i khá t.
    giả i khuâ y
    - Là m cho bớ t nỗ i buồ n.
    giả i nghĩa
    - đg. Nó i cho rõ nghĩa. Giả i nghĩa mộ t từ khó .
    giả i nhiệt
    - dt. Phép giả i trừ tà khí để hạ số t, theo đô ng y.
    giả i phá p
    - dt (H. giả i: cở i ra; phá p: phép) Cá ch giả i quyết mộ t vấ n đề khó khă n: Mườ i điều giả i phá p
    vừ a cô ng bố chấ n độ ng nă m châ u mộ t lậ p trườ ng (Só ng hồ ng).
    giả i phẫ u
    - d. Mộ t khoa củ a y họ c chuyên mổ xẻ thi thể để nghiên cứ u hình thá i, tính chấ t, vị trí và mố i
    liên lạ c giữ a cá c bộ phậ n trong cơ thể.
    giả i phó ng
    - I đg. 1 Là m cho đượ c tự do, cho thoá t khỏ i tình trạ ng bị nướ c ngoà i nô dịch, chiếm đó ng.
    Giả i phó ng đấ t nướ c. Phong trà o giả i phó ng dâ n tộ c. Khu giả i phó ng (khu vự c đã đượ c giả i
    phó ng). 2 Là m cho đượ c tự do, cho thoá t khỏ i địa vị nô lệ hoặ c tình trạ ng bị á p bứ c, kiềm
    chế, rà ng buộ c. Giả i phó ng nô lệ. Giả i phó ng phụ nữ . Giả i phó ng sứ c sả n xuấ t. 3 Là m thoá t
    khỏ i tình trạ ng bị vướ ng mắ c, cả n trở . Kéo câ y đổ sang mộ t bên để giả i phó ng lố i đi. Thu
    dọ n vậ t liệu rơi vã i, giả i phó ng mặ t bằ ng. Giả i phó ng xe nhanh để tă ng khả nă ng vậ n chuyển.
    4 Là m cho thoá t ra mộ t chấ t nà o đó hay nă ng lượ ng. Phả n ứ ng hoá họ c giả i phó ng mộ t chấ t
    khí. Nguyên tử giả i phó ng nă ng lượ ng củ a nó .
    - II d. (kng.). quâ n (nó i tắ t). Tiếp tế cho giả i phó ng. Anh lính giả i phó ng.
    giả i quyết
    - đgt. Là m cho khô ng cò n mọ i trở ngạ i, khó khă n để đạ t tớ i kết quả tố t đẹp: giả i quyết khó
    khă n khô ng ai chịu giả i quyết vấ n đề nà y gử i đơn lâ u rồ i nhưng chưa đượ c giả i quyết.
    giả i tá n
    - đgt (H. giả i: cở i ra; tá n: lìa tan) 1. Khô ng tụ họ p nữ a: Phiên chợ đã giả i tá n 2. Khô ng cho
    phép tậ p họ p lạ i như cũ : Tổ ng thố ng nướ c ấ y đã giả i tá n quố c hộ i.
    giả i thể
    - đg. 1. Tan rã : Chế độ nô ng nô giả i thể. 2. Phâ n tá n cá c thà nh phầ n khiến mộ t tổ chứ c khô ng
    cò n nữ a: Giả i thể nhà ăn củ a cơ quan.
    giả i thích
    - đg. Là m cho hiểu rõ . Giả i thích hiện tượ ng nguyệt thự c. Giả i thích chính sá ch. Điều đó giả i
    thích nguyên nhâ n sự xung độ t.
    giả i tỏ a
    - giả i toả đgt. 1. Phá tan sự kìm hã m, sự phong toả : giả i toả mộ t cứ điểm quan trọ ng. 2. Là m
    cho phâ n tá n, thoá t khỏ i tình trạ ng bế tắ c: giả i toả hà ng hoá trong ga giả i toả mọ i vướ ng
    mắ c có từ lâ u.
    giả i trí
    - đgt (H. giả i: cở i ra; trí: trí ó c) Là m cho trí ó c đượ c nghỉ ngơi, thoả i má i, sau khi là m việc
    nhiều: Đã là m việc cả buổ i, cầ n phả i giả i trí.
    giã i bà y
    - Tỏ rõ bằ ng chứ ng cớ , lờ i lẽ.
    giam
    - đg. 1 Giữ (ngườ i bị coi là có tộ i) ở mộ t nơi nhấ t định, khô ng cho tự do đi lạ i, tự do hoạ t
    độ ng. Giam tù trong ngụ c. Bắ t giam. Trạ i giam. 2 (kết hợ p hạ n chế). Giữ tạ i mộ t chỗ , khô ng
    cho tự do rờ i khỏ i. Trờ i mưa bị giam châ n ở nhà . Giam mình trong phò ng thí nghiệm (b.).
    giả m
    - đgt. Bớ t đi, trá i vớ i tă ng: giả m tứ c tô tă ng thu giả m chi giả m nhiễu giả m sú t giả m tô , giả m
    tứ c ă n giả m gia giả m suy giả m tà i giả m thuyên giả m tỉnh giả m.
    giả m nhẹ
    - đgt Là m cho bớ t nặ ng: Giả m nhẹ chương trình; Giả m nhẹ tiền thuế.
    giả m sú t
    - t. Kém đi: Sứ c khỏ e bị giả m sú t.
    giả m thuế
    - đgt. Hạ bớ t mứ c thuế.
    giả m tộ i
    - đgt (H. tộ i: tộ i lỗ i) Bớ t cho nhẹ tộ i đi: Nhâ n dịp Quố c khá nh, chủ tịch nướ c kí lệnh giả m tộ i
    cho phạ m nhâ n.
    giá m định
    - đg. Xem xét để quyết định là có hay khô ng: Hộ i đồ ng giá m định y khoa.
    giá m đố c
    - I đg. (cũ ; id.). Giá m sá t và đô n đố c.
    - II d. Ngườ i đứ ng đầ u lã nh đạ o mộ t cơ quan chuyên mô n cấ p tỉnh, thà nh hoặ c mộ t cơ quan,
    xí nghiệp, cô ng ti, v.v. sở vă n hoá . Giá m đố c nhà xuấ t bả n. Giá m đố c nhà má y. Giá m đố c cô ng
    ti.
    giá m khả o
    - dt. Ngườ i chấ m thi.
    giá m mụ c
    - dt (H. mụ c: chă n nuô i) Chứ c sắ c cô ng giá o do giá o hoà ng phong để trô ng nom cô ng việc
    tô n giá o trong mộ t địa phậ n: Vị giá m mụ c ấ y đượ c giá o dâ n tô n kính.
    giá m ngụ c
    - Ngườ i trô ng nom nhà lao.
    giá m sá t
    - I đg. Theo dõ i và kiểm tra xem có thự c hiện đú ng nhữ ng điều quy định khô ng. Giá m sá t
    việc thi hà nh hiệp nghị. Hộ i đồ ng nhâ n dâ n giá m sá t mọ i hoạ t độ ng củ a uỷ ban nhâ n dâ n cấ p
    mình.
    - II d. Chứ c quan thờ i xưa, trô ng nom, coi só c mộ t loạ i cô ng việc nhấ t định.
    giá m thị
    - I. đgt. Xem xét cô ng việc ngườ i khá c. II. dt. 1. Ngườ i trô ng coi kỉ luậ t, trậ t tự trong trườ ng
    họ c, nhà lao. 2. Ngườ i coi thi.
    giạ m
    - (id.). x. dạ m1.
    gian
    - 1 I. dt. 1. Từ ng đơn vị că n nhà nhỏ : mộ t gian nhà á n gian. 2. Phầ n trong nhà ngă n cá ch bở i
    hai vì, hoặ c hai bứ c phên, tườ ng: Nhà ba gian hai chá i. II. 1. Giữ a, khoả ng giữ a: trung gian 2.
    Trong mộ t phạ m vi nhấ t định: dâ n gian dương gian khô ng gian nhâ n gian thế gian thờ i gian
    thờ i gian biểu trầ n gian.
    - 2 I. tt. Dố i trá , lừ a lọ c: mưu gian ngườ i ngay kẻ gian. II. dt. Kẻ dố i trá , lừ a lọ c: giết giặ c trừ
    gian.
    gian dâ m
    - tt (H. gian: dâ m loạ n; dâ m: tà dâ m) Nó i nam nữ có quan hệ bấ t chính: Dư luậ n chê cườ i
    nhữ ng kẻ gian dâ m.
    gian dố i
    - Dố i trá , khô ng thậ t.
    gian xả o
    - t. Như gian giả o (ng. 1). Thủ đoạ n gian xả o.
    già n
    - dt. 1. Tấ m lớ n đượ c đan hoặ c ghép thưa bằ ng nhiều thanh tre, nứ a, đặ t trên cao là m chỗ
    cho câ y leo hay che nắ ng: là m già n mướ p Bí đã leo kín già n là m già n che nắ ng. 2. Tấ m ghép
    nhiều thanh (ố ng) tre nứ a, treo ngang sá t tườ ng để đồ lặ t vặ t trong nhà : già n bếp già n để đồ
    già n bá t đũ a. 3. Nh. Già n giá o. 4. Kết cấ u gồ m cá c thanh giằ ng bằ ng kim loạ i, bê tô ng cố t
    thép, gỗ hoặ c vậ t liệu kết hợ p, chịu lự c củ a má i nhà , nhịp cầ u, cô ng trình thuỷ cô ng, tên lử a...
    giả n dị
    - tt, trgt (H. dị: dễ) Đơn sơ và dễ dã i, khô ng phiền phứ c, khô ng xa hoa: Nhâ n dâ n ta sẵ n có
    truyền thố ng tố t đẹp là lao độ ng cầ n cù , sinh hoạ t giả n dị (HCM).
    giả n lượ c
    - t. Ngắ n và gọ n gà ng.
    giả n tiện
    - t. Đơn giả n và tiện lợ i. Cá ch là m giả n tiện.
    giã n
    - Nh. Dã n.
    giá n
    - 1 dt Loà i sâ u bọ thuộ c bộ cá nh thẳ ng, cá nh mà u gụ , có mù i hô i, thườ ng số ng ở chỗ tố i:
    Trên thì giá n nhấ m vứ t đi, giữ a thì chuộ t gặ m, dướ i gì gì xuâ n (cd).
    - 2 dt Tiền dù ng thờ i xưa ở nướ c ta, ă n 36 đồ ng tiền kẽm (cũ ): Mộ t đồ ng tiền quí ă n gầ n hai
    lầ n tiền giá n.
    giá n điệp
    - Kẻ do địch thả và o để do thá m tình hình quâ n sự chính trị, kinh tế, và để phá hoạ i.
    giá n tiếp
    - t. Khô ng trự c tiếp, mà qua mộ t trung gian. Lự c lượ ng sả n xuấ t giá n tiếp. Giá n tiếp chịu ả nh
    hưở ng.
    giang
    - 1 dt. Câ y giố ng như câ y nứ a, gió ng dà i, xanh đậ m dù ng để đan lá t hay là m lạ t buộ c: mă ng
    giang mua mấ y ố ng giang lạ t giang.
    - 2 dt. Chim to hơn cò , mỏ dà i và cong.
    giang hồ
    - tt (H. giang: sô ng; hồ : hồ nướ c Do chữ Tam-giang và Ngũ -hồ là nhữ ng nơi xưa kia có nhiều
    ngườ i đến ngao du, ngoạ n cả nh) 1. Nơi ngườ i thích đến ngoạ n cả nh mộ t cá ch phó ng
    khoá ng: Giang hồ quen thú vẫ y vù ng, gươm đà n nử a gá nh, non sô ng mộ t chèo (K) 2. Nó i
    ngườ i đà n bà quen thó i giă ng hoa: Trai tứ chiếng, gá i giang hồ (tng), Vui gì cá i kiếp giang hồ
    hỡ i chị em ơi (cd).
    giang mai
    - Cg. Tim la. Bệnh hoa liễu do xoắ n trù ng gâ y ra.
    giang sơn
    - d. (vch.). 1 Sô ng nú i; dù ng để chỉ đấ t đai thuộ c chủ quyền mộ t nướ c. Giang sơn gấ m vó c. 2
    (cũ ; kết hợ p hạ n chế). Như cơ nghiệp. Gá nh vá c giang sơn nhà chồ ng.
    giả ng
    - I. đgt. Trình bà y cặ n kẽ cho ngườ i khá c hiểu: giả ng bà i giả ng dạ y giả ng diễn giả ng du giả ng
    đườ ng giả ng minh giả ng sự giả ng thuậ t giả ng thuyết giả ng vă n giả ng viên giả ng vở đườ ng
    bế giả ng khai giả ng phụ giả ng rao giả ng thỉnh giả ng trích giả ng khô ng chú ý nghe giả ng. II.
    Nó i: giả ng hoà diễn giả ng thầ y giả ng hay đố tụ c giả ng thanh (tng).
    giả ng đườ ng
    - dt (H. đườ ng: nhà chính) Phò ng giả ng dạ y ở trườ ng đạ i họ c: Sinh viên tậ p họ p trướ c giả ng
    đườ ng.
    giả ng giả i
    - Cắ t nghĩa cho rõ về vấ n đề gì.
    giả ng sư
    - d. (cũ ). Giả ng viên.
    giá ng
    - I. đgt. 1. Hạ xuố ng chứ c vụ , cấ p bậ c thấ p hơn: giá ng chứ c giá ng phà m giá ng sinh giá ng thế
    giá ng trầ n. 2. Giá ng thế: tiên giá ng. 3. Rơi mạ nh từ trên xuố ng: giá ng mộ t trậ n mưa tai hoạ
    giá ng xuố ng đầ u giá ng phú c. 4. Đá nh mạ nh: giá ng cho mộ t cá i tá t đò n trờ i giá ng. II. dt. Dấ u
    đặ t trướ c nố t nhạ c để biểu thị nố t đó đượ c hạ thấ p xuố ng nử a cung: dấ u giá ng pha giá ng.
    giá ng sinh
    - đgt (H. sinh: đẻ) Nó i thầ n thá nh đầ u thai xuố ng là m ngườ i, theo quan niệm mê tín: Xa xa
    phả ng phấ t dạ ng hình, đứ c Quan-â m đã giá ng sinh bao giờ (PhTr).
    già nh
    - đg. Chiếm lấ y bằ ng sứ c mạ nh: Khá ng chiến để già nh độ c lậ p.
    - d. Đồ đan bằ ng tre nứ a, đá y phẳ ng, thà nh cao: Già nh đầ y đấ t.
    giao
    - 1 I đg. Gặ p nhau ở mộ t điểm, trên hai hướ ng khá c nhau; cắ t nhau. Hai đườ ng thẳ ng giao
    nhau. Cà nh lá giao nhau kết thà nh tá n rộ ng.
    - II d. Tậ p hợ p cá c phầ n tử thuộ c đồ ng thờ i hai hay nhiều tậ p hợ p đã cho.
    - 2 đg. Đưa cho để nhậ n lấ y và chịu trá ch nhiệm. Giao hà ng. Giao việc. Hoà n thà nh nhiệm vụ
    đượ c giao.
    giao cấ u
    - đgt. (Con đự c và con cá i) cù ng thự c hiện chứ c nă ng sinh sả n.
    giao chiến
    - đgt (H. chiến: đá nh nhau) Nó i quâ n độ i hai bên đá nh nhau: Đang khi giao chiến ngang
    tà ng, thấ y quâ n hầ u đổ , vộ i và ng chạ y ngay (Hà -thà nh chính khí ca).
    giao dịch
    - đg. 1. Đổ i chá c, mua bá n. 2. Nh. Giao thiệp, ngh.1.
    giao hợ p
    - đg. Giao cấ u (chỉ nó i về ngườ i).
    giao hưở ng
    - dt. Hoà tấ u củ a nhiều nhạ c khí vớ i sự phong phú đa dạ ng về hoà thanh â m sắ c, độ vang củ a
    chú ng: bả n giao hưở ng nhạ c giao hưở ng.
    giao hữ u
    - tt (H. hữ u: bạ n bè) Để tỏ tình hữ u nghị: Mộ t cuộ c đấ u bó ng rổ giao hữ u.
    giao phó
    - đg. 1. Gử i và nhờ trô ng nom să n só c: Giao phó con cá i cho bạ n. 2. Nh. Giao: Giao phó nhà
    cử a cho bạ n rồ i đi cô ng tá c.
    giao thiệp
    - đg. Tiếp xú c, có quan hệ xã hộ i vớ i ngườ i nà o đó , thườ ng là trong cô ng việc là m ă n. Giao
    thiệp vớ i khá ch hà ng. Ngườ i giao thiệp rộ ng. Biết cá ch giao thiệp.
    giao thô ng
    - dt. 1. Việc đi lạ i từ nơi nà y đến nơi khá c củ a ngườ i và phương tiện chuyên chở : phương
    tiện giao thô ng giao thô ng thô ng suố t Bộ giao thô ng vậ n tả i. 2. Nh. Liên lạ c: là m giao thô ng.
    giao thờ i
    - tt (H. thờ i: thờ i gian) Giữ a lú c cá i mớ i bắ t đầ u trong khi cá i cũ vẫ n chưa hết: Mộ t cá ch là m
    ăn củ a lú c giao thờ i.
    giao thừ a
    - Nử a đêm cuố i nă m âm lịch, lú c bắ t đầ u nă m mớ i.
    giả o
    - đg. (id.). Xử giả o (nó i tắ t). Tộ i giả o.
    giả o quyệt
    - tt. Xả o quyệt: âm mưu xả o quyệt thủ đoạ n xả o quyệt.
    giá o
    - 1 dt Võ khí bằ ng sắ t có mũ i nhọ n và cá n dà i dù ng để đâ m: Gươm ngắ n giá o dà i (tng); Mộ t
    tay cắ p giá o, quan sai xuố ng thuyền (cd).
    - 2 dt Gió ng tre bắ c cao để thợ xâ y đứ ng: Bắ t đầ u dự ng giá o để xâ y tườ ng.
    - 3 dt Giá o viên nó i tắ t: Họ c sinh đến thă m cô giá o.
    - 4 dt Thiên chú a giá o nó i tắ t: Lương giá o đoà n kết.
    - 5 đgt Tuyên bố điều gì trướ c nhiều ngườ i trướ c khi là m việc gì: Anh ấ y mớ i chỉ giá o lên là
    sắ p đi xa.
    - 6 đgt Ngà o chấ t bộ t cho quá nh lạ i: Giá o hồ .
    - 7 đgt Trộ n cơm nhã o hay hồ và o sợ i bô ng rồ i vò kĩ: Giá o sợ i.
    giá o án
    - Bả n ghi dà n bà i chi tiết bà i giả ng trong mộ t giờ củ a giá o viên.
    giá o cụ
    - d. Đồ dù ng dạ y họ c.
    giá o dâ n
    - dt. Ngườ i dâ n thườ ng theo đạ o Thiên chú a, khô ng phả i là giá o sĩ, tu sĩ.
    giá o dụ c
    - đgt (H. dụ c: nuô i) Dạ y bả o: Giá o dụ c thiếu nhi là mộ t khoa họ c (HCM).
    - dt Quá trình hoạ t độ ng có ý thứ c, có mụ c đích, có kế hoạ ch nhằ m bồ i dưỡ ng cho ngườ i ta
    nhữ ng phẩ m chấ t đạ o đứ c, nhữ ng tri thứ c cầ n thiết về tự nhiên và xã hộ i, cũ ng như nhữ ng
    kĩ nă ng, kĩ xả o cầ n thiết trong đờ i số ng: Khô ng có , khô ng có cá n bộ thì cũ ng khô ng nó i gì
    đến kinh tế, vă n hoá (HCM).
    giá o đầ u
    - đg. 1. Há t hoặ c nó i để giớ i thiệu mộ t vở tuồ ng, chèo trướ c khi diễn. 2. Nó i lên hoặ c có
    nhữ ng cử chỉ đó n trướ c rà o sau rồ i mớ i thự c sự bắ t đầ u và o việc.
    giá o điều
    - I d. 1 Luậ n điểm cơ bả n củ a mộ t tô n giá o, đượ c cá c tín đồ tin theo mộ t cá ch tuyệt đố i. 2
    Luậ n điểm đượ c cô ng nhậ n mà khô ng chứ ng minh, coi là châ n lí bấ t di bấ t dịch. Chủ nghĩa
    Marx - Lenin khô ng phả i là mộ t giá o điều.
    - II t. Thuộ c về chủ nghĩa , có tính chấ t củ a chủ nghĩa giá o điều. Bệnh giá o điều.
    giá o đườ ng
    - dt. Nhà Thờ củ a đạ o Thiên chú a.
    giá o hoà ng
    - dt (H. hoà ng: vua) Ngườ i đứ ng đầ u Giá o hộ i thiên chú a giá o, đó ng đô ở toà thá nh Va-ti-
    că ng: Giá o hoà ng cũ ng phả i chố ng chính sá ch bom nguyên tử và bom khinh khí (HCM).
    giá o khoa
    - 1. d. Cá c mô n dạ y ở trườ ng họ c. 2. t. Nó i sá ch soạ n để giả ng dạ y ở cá c trườ ng họ c: Sá ch
    giá o khoa toá n họ c.
    - Giá O Lý d. Điểm coi là biểu thị châ n lý cơ bả n, bấ t di bấ t dịch, trong mộ t tô n giá o hay mộ t
    trườ ng phá i triết họ c.
    giá o phá i
    - d. Mô n phá i củ a mộ t tô n giá o.
    giá o sĩ
    - dt. Ngườ i truyền đạ o Thiên chú a từ chứ c linh mụ c trở lên: cá c giá o sĩ phương Tâ y.
    giá o sinh
    - dt (H. sinh: họ c trò ) Họ c sinh trườ ng sư phạ m đi thự c tậ p ở cá c trườ ng phổ thô ng: ở
    trườ ng sư phạ m, cụ giá o Đà n giả ng vă n cho cá c giá o sinh (HgĐThuý).
    giá o sư
    - Cá n bộ giả ng dạ y cao cấ p ở trườ ng đạ i họ c.
    giá o viên
    - d. Ngườ i dạ y họ c ở bậ c phổ thô ng hoặ c tương đương. Giá o viên toá n. Giá o viên chủ nhiệm
    (phụ trá ch lớ p họ c về mọ i mặ t).
    giá p
    - 1 I. dt. 1. Kí hiệu thứ nhấ t trong mườ i can, theo cá ch tính thờ i gian cổ truyền củ a Trung
    Quố c: nă m Giá p Tuấ t. 2. Khoả ng thờ i gian mườ i hai nă m: hơn nhau mộ t giá p. II. dt. 1. Đồ
    mặ c có khả nă ng chố ng đỡ vớ i binh khí khi ra trậ n: á o giá p. 2. Đơn vị dâ n cư thờ i xưa: giá p
    trưở ng.
    - 2 đgt. Sá t, gầ n nhau: vù ng giá p biên giớ i hai nhà giá p nhau khô ng muố n giá p mặ t.
    giá p mặ t
    - đgt 1. Gặ p nhau: Trướ ng tô giá p mặ t hoa đà o, vẻ nà o chẳ ng mặ n, nét nà o chẳ ng ưa (K) 2.
    Đứ ng trướ c mặ t: Giá p mặ t vớ i kẻ thù .
    già u
    - 1. t. Cg. Già u có . Có nhiều củ a, nhiều tà i sả n: Nhà già u; Nướ c già u dâ n mạ nh. Già u điếc sang
    đui (tng). Nhữ ng kẻ già u sang thườ ng là m như điếc, như mù để khỏ i nghe thấ y nhữ ng lờ i ca
    thá n hoặ c nhữ ng lờ i kêu cầ u củ a ngườ i nghèo. Già u là họ , khó ngườ i dưng (tng). Nó i thó i
    đờ i trong xã hộ i cũ hay xu phụ kẻ già u và ghẻ lạ nh ngườ i nghèo. 2. Có đờ i số ng tình cả m, trí
    tuệ... dồ i dà o: Già u lò ng bá c á i; Nhà vă n già u tưở ng tượ ng. 3. Có nhiều thà nh phầ n hơn
    nhữ ng vậ t cù ng loạ i: Gia đình ấ y vừ a già u củ a vừ a già u con.
    già y
    - 1 d. Đồ dù ng bằ ng da, caosu hoặ c vả i dà y, có đế, để mang ở châ n, che kín cả bà n châ n. Già y
    da. Già y cao gó t. Nện gó t già y.
    - 2 đg. Giẫ m đi giẫ m lạ i nhiều lầ n cho ná t ra. Lấ y châ n già y ná t. Voi già y.
    già y vò
    - đgt. Là m cho đau đớ n mộ t cá ch day dứ t: Lương tâ m bị già y vò .
    giã y
    - đgt 1. Cự a quậ y mạ nh: Con cá giã y trong giỏ 2. Khô ng chịu nhậ n: Đã yêu cầ u họ kí hợ p
    đồ ng, nhưng họ đã giã y ra.
    - trgt Nó i vậ t gì nó ng quá : Đườ ng nhự a nó ng .
    giã y chết
    - Cự a quậ y co quắ p trướ c khi chết hẳ n.
    giặ c
    - d. 1 Kẻ tổ chứ c thà nh lự c lượ ng vũ trang, chuyên đi cướ p phá , là m rố i loạ n an ninh, gâ y tai
    hoạ cho cả mộ t vù ng hoặ c mộ t nướ c. Giặ c đến nhà , đà n bà cũ ng đá nh (tng.). Thù trong giặ c
    ngoà i. Đá nh giặ c. Diệt giặ c dố t (b.). 2 Ngườ i nổ i lên dù ng bạ o lự c tìm cá ch lậ t đổ nhữ ng
    ngườ i cầ m quyền trong xã hộ i cũ (theo cá ch gọ i củ a tầ ng lớ p thố ng trị). Đượ c là m vua, thua
    là m giặ c (tng.).
    giặ c biển
    - dt Cô n đồ quấ y nhiễu vù ng biển: Nhiều ngườ i di tả n bị bọ n giặ c biển cướ p bó c, hã m hạ i.
    giặ c cướ p
    - Bọ n bấ t lương cướ p củ a giết ngườ i: Trấ n á p bọ n giặ c cướ p.
    giặ c giã
    - d. Giặ c, về mặ t gâ y ra tình hình rố i ren (nó i khá i quá t). Giặ c giã liên miên. Thờ i buổ i giặ c
    giã .
    giẵ m
    - Nh. Giẫ m.
    giặ m
    - đgt 1. Vá nhữ ng rổ , rá có nhữ ng nan hỏ ng: Đan chẳ ng tà y giặ m (tng) 2. Trồ ng câ y con thế
    nhữ ng câ y chết trong mộ t hà ng câ y: Giặ m lú a 3. Trồ ng xen thêm và o: Giặ m mấ y câ y xà -lá ch
    và o luố ng su-hà o.
    giằ n
    - đg. Cầ m vậ t gì gí mạ nh xuố ng, tỏ ý giậ n dữ : Nhớ ai cơm chẳ ng muố n ă n, Đã bưng lấ y bá t lạ i
    giằ n xuố ng mâ m (cd).
    giằ n vặ t
    - Cg. Dằ n vặ t. Đay nghiến.
    giă ng
    - 1 (ph.). x. tră ng.
    - 2 đg. 1 Là m cho că ng thẳ ng ra theo bề dà i hoặ c theo mọ i hướ ng trên bề mặ t. Giă ng dâ y.
    Biểu ngữ giă ng ngang đườ ng. Nhện giă ng tơ. Giă ng bẫ y. Giă ng lướ i. 2 Bủ a ra khắ p, tự a như
    giă ng lướ i. Sương mù giă ng khắ p nú i. Mưa giă ng kín bầ u trờ i.
    giằ ng
    - 1 dt. Giằ ng xay (nó i tắ t).
    - 2 đgt. 1. Nắ m chặ t và dù ng sứ c già nh hoặ c giữ lấ y: giằ ng nhau giằ ng lấ y. 2. Liên kết cá c kết
    cấ u trong cô ng trình xâ y dự ng để là m cho vữ ng chắ c: thanh giằ ng đổ giằ ng mó ng cho tố t.
    giằ ng co
    - đgt 1. Kéo đi kéo lạ i: Hai ngườ i giằ ng co mộ t quyển sá ch 2. Tranh già nh giữ a hai lự c lượ ng
    ngang sứ c: Hai đế quố c giằ ng co quyền lợ i ở thuộ c địa cũ .
    giắ t
    - đg. Cà i và o mộ t cá i khe, mộ t vậ t buộ c chặ t: Giắ t tiền và o thắ t lưng.
    giặ t
    - đg. Là m sạ ch quầ n á o, chă n chiếu, v.v. bằ ng cá ch vò , xá t, chả i, giũ trong nướ c, thườ ng cù ng
    vớ i chấ t tẩ y như xà phò ng. Giặ t quầ n á o. Xà phò ng giặ t. Má y giặ t.
    giấ c
    - I. dt. 1. Từ dù ng để chỉ từ ng khoả ng thờ i gian ngủ liên tụ c: giấ c ngủ trưa chợ t tỉnh giấ c ngủ
    dở giấ c. 2. Từ dù ng để chỉ tổ ng thể nó i chung nhữ ng điều nằ m mơ thấ y trong giấ c ngủ : giấ c
    mơ giấ c nồ ng. 3. Khoả ng thờ i gian tương đố i ngắ n trong ngà y, coi như đó là mộ t thờ i điểm:
    cứ giấ c trưa là nó về Và o giấ c nà y đườ ng vắ ng. II. đgt. Ngủ : cò n đang giấ c.
    giấ c mơ
    - dt Như Giấ c mộ ng: Quyết họ c tậ p để thi đỗ , đâ u có phả i là mộ t giấ c.
    giấ c ngủ
    - Nh. Giấ c: Chưa tố i đã vộ i đi nằ m, Em coi giấ c ngủ bằ ng tră m quan tiền (cd).
    giâ m
    - đg. 1 Cắ m hay vù i xuố ng đấ t ẩ m mộ t đoạ n cà nh, thâ n hay rễ, để gâ y nên mộ t câ y mớ i. Giâ m
    cà nh. Giâ m hom sắ n. 2 Cấ y tạ m mạ đã đến tuổ i cấ y, khi có điều kiện sẽ nhổ đi cấ y lạ i lầ n thứ
    hai. Cấ y giâ m.
    giầ m
    - dt Thứ chèo ngắ n cầ m tay mà bơi thuyền: Buô ng giầ m cắ m chèo (tng).
    giấ m
    - d. 1. Chấ t nướ c chua chế từ rượ u lên men, dù ng là m đồ gia vị. 2. Canh nấ u vớ i chấ t chua
    chua như khế, mẻ: Giấ m cá .
    - Bỗ NG Giấ m là m bằ ng bã rượ u.
    giậ m
    - 1 cv. dậ m. d. Đồ đan bằ ng tre có miệng rộ ng hình bá n cầ u và cá n cầ m, dù ng để đá nh bắ t
    tô m cá . Đá nh giậ m.
    - 2 cv. dậ m. đg. (thườ ng nó i giậ m châ n). Nhấ c châ n cao rồ i nện mạ nh xuố ng. Giậ m châ n
    thình thình. Giậ m châ n kêu trờ i. Giậ m gó t già y.
    giầ n
    - I. dt. Đồ đan bằ ng tre, hình trò n và dẹt, mặ t có lỗ nhỏ , dù ng là m cho gạ o đã giã đượ c sạ ch
    cá m: đan giầ n Nhà có mỗ i cá i giầ n Yêu nhau bố c bả i giầ n sà ng, Ghét nhau đũ a ngọ c mâ m
    và ng bỏ đi (cd.). II. đgt. Cầ m bằ ng hai tay cá i giầ n có đự ng gạ o đã giã và lắ c nhẹ qua lạ i, là m
    cho cá m rơi xuố ng, để cho chỉ cò n lạ i nhữ ng hạ t gạ o sạ ch: giầ n gạ o Thú ng gạ o chưa giầ n xay
    giã giầ n sà ng đến khuya.
    giậ n
    - đgt Bự c bộ i, tứ c bự c vớ i ai vì có việc xả y ra trá i vớ i ý mình hoặ c quyền lợ i củ a mình: Chồ ng
    giậ n thì vợ là m là nh (cd); Cả giậ n mấ t khô n (tng).
    giậ n dữ
    - Tứ c giậ n lắ m.
    giậ p
    - đg. (Vậ t tương đố i mềm) bị bẹp hoặ c nứ t ra, do tá c độ ng củ a lự c ép. Trứ ng giậ p. Nhai chưa
    giậ p miếng trầ u (ví trong khoả ng thờ i gian rấ t ngắ n). Đá nh rắ n phả i đá nh giậ p đầ u (tng.).
    giậ t
    - 1. Là m cho rờ i ra, cho di chuyển mộ t quã ng ngắ n bằ ng mộ t độ ng tá c nhanh gọ n: giậ t cá i
    cú c á o giậ t chuô ng (giậ t dâ y chuô ng) giậ t mìn (giậ t dâ y là m nổ mìn) giậ t tay giậ t khú c
    xương trong miệng hổ . 2. (Hiện tượ ng) chuyển độ ng độ t ngộ t mộ t cá i rồ i trở lạ i ngay vị trí
    cũ : tầ u giậ t mạ nh rồ i từ từ chuyển bá nh lên cơn giậ t điện giậ t chết ngườ i. 3 (Hiện tượ ng)
    diễn ra mộ t cá ch độ t ngộ t mạ nh mẽ và rấ t nhanh gọ n: Gió giậ t từ ng hồ i chớ p giậ t gọ i giậ t lạ i.
    4. Lấ y về mình bằ ng độ ng tá c độ t ngộ t, mạ nh, nhanh gọ n: bị giậ t mấ t ví Giậ t lấ y sú ng từ tay
    giặ c. 5. Già nh lấ y đượ c về cho mình bằ ng sự nỗ lự c (thườ ng nó i về giả i thưở ng): giậ t giả i
    giậ t cờ thi đua. 6. Vay trong thờ i hạ n rấ t ngắ n: giậ t tạ m mấ y chụ c giậ t nó ng ít tiền.
    giậ t gâ n
    - tt Có tá c dụ ng là m cho ngườ i ta hồ i hộ p mạ nh: Đưa mộ t tin giậ t gâ n.
    giậ t lù i
    - đg. 1. Đi về phía sau lưng mình, gó t châ n tiến trướ c. 2. Có tính chấ t thoá i hó a, trở nên xấ u
    hơn: Phú quý giậ t lù i.
    giấ u
    - đg. 1 Để và o nơi kín đá o nhằ m cho ngườ i ta khô ng thể thấ y, khô ng thể tìm ra đượ c. Giấ u
    tiền trong tủ sá ch. Cấ t giấ u*. Chô n giấ u. 2 Giữ kín khô ng muố n cho ngườ i ta biết. Giấ u
    khuyết điểm. Giấ u dố t. Khô ng giấ u đượ c nỗ i lo sợ . Ném đá giấ u tay*.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    G (3)

    giậ u
    - dt. Tấ m tre nứ a đan hoặ c hà ng câ y nhỏ và rậ m để ngă n sâ n vườ n: rà o giậ u bờ giậ u Lưng
    giậ u phấ t phơ mà u khó i nhạ t (Nguyễn Khuyến) Nhà nà ng ở cạ nh nhà tô i, Cá ch nhau cá i giậ u
    mù ng tơi xanh rờ n (Nguyễn Bính).
    giâ y
    - 1 dt 1. Đơn vị cơ bả n đo thờ i gian, tứ c là mộ t phầ n 60 củ a mộ t phú t: Khô ng mộ t giâ y, mộ t
    phú t nà o tô i quên cá i ơn to lớ n ấ y 2. (toá n) Đơn vị đo gó c, bằ ng mộ t phầ n 60 củ a phú t gó c:
    Nhờ có má y mó c mớ i, tính đượ c từ ng giâ y gó c.
    - 2 đgt 1. Rớ t và o là m cho bẩ n: Mự c giâ y ra quầ n 2. Dính dá ng và o: Giâ y và o mộ t việc rắ c rố i
    3. Liên quan đến: Đừ ng giâ y vớ i kẻ hung ác ấ y.
    - 3 tt Nó i giố ng gà bị lâ y nên toi nhiều: Mù a nà y, gà bị giâ y, khô ng nên thả rô ng.
    giấ y
    - d. 1. Tờ mỏ ng, nhẹ là m bằ ng bộ t gỗ , nứ a, vỏ dó , dù ng để viết, in, vẽ, bọ c: Giấ y bả n; Giấ y bồ i.
    2. Tờ kê khai việc gì: Giấ y khai sinh; Giấ y thô ng hà nh. 3. Giấ y chứ ng nhậ n nó i chung: Đưa
    cho cô ng an xem giấ y. Giấ y trắ ng mự c đen. Có chứ ng cớ bằ ng giấ y tờ rà nh rà nh. 4. Cô ng vă n,
    vă n kiện nó i chung: Giấ y hợ p đồ ng; Chạ y giấ y. 5. Thư tín (cũ ): Đi lâ u khô ng gử i giấ y về nhà .
    giấ y bạ c
    - d. (id.). Tiền giấ y. Mộ t tậ p giấ y bạ c.
    giấ y chứ ng chỉ
    - dt (H. chứ ng: nhậ n thự c; chỉ: giấ y) Giấ y nhậ n thự c do chính quyền cấ p cho: Đơn xin việc
    phả i kèm theo giấ y chứ ng chỉ họ c lự c.
    giấ y dầ u
    - Giấ y có phết dầ u để trá nh ẩm ướ t, dù ng để bọ c hà ng.
    giấ y in
    - dt Giấ y dù ng trong việc ấ n loá t: Chọ n mộ t thứ giấ y in thậ t đẹp để xuấ t bả n tậ p thơ.
    giấ y má
    - Giấ y nó i chung.
    giấ y phép
    - d. Giấ y do cơ quan có thẩ m quyền cấ p, cho phép là m mộ t việc gì. Bị thu hồ i giấ y phép lá i
    xe.
    giấ y than
    - dt. Giấ y mỏ ng phủ mộ t lớ p chấ t nhuộ m ở mộ t mặ t, dù ng đặ t ló t giữ a cá c tờ giấ y khá c để
    đá nh má y hay viết mộ t lầ n đượ c nhiều bả n: mua hộ p giấ y than về đá nh má y.
    giấ y thô ng hà nh
    - dt (H. thô ng: truyền đi; hà nh: đi) Giấ y cấ p cho ngườ i ta đi đâ y đi đó : Tên gian đã dù ng mộ t
    tờ giấ y thô ng hà nh giả .
    giấ y vệ sinh
    - d. Giấ y mềm, dễ thấ m nướ c và có khả nă ng tự hoạ i, dù ng để đi đạ i tiện hoặ c dù ng và o
    nhữ ng việc vệ sinh cá nhâ n.
    giẻ
    - 1 dt. Câ y thâ n leo, cù ng họ vớ i na, lá hình bầ u dụ c, hoa có cá nh dà i và dà y, mà u và ng lụ c,
    hương thơm.
    - 2 dt. Mả nh vả i vụ n hoặ c quầ n á o cũ rá ch thả i ra: giẻ lau nhà lấ y giẻ lau xe.
    - 3 dt. Gié, nhá nh nhỏ củ a buồ ng trá i câ y: giẻ cau.
    gièm
    - đgt Đặ t điều nó i xấ u ngườ i vắ ng mặ t: Gièm nên xấ u, khen nên tố t (tng).
    gieo
    - đg. 1. Ném hạ t giố ng xuố ng đấ t cho mọ c mầ m: Gieo hạ t cả i; Gieo mạ . 2. Trú t đổ cho ngườ i
    mộ t sự việc khô ng hay: Gieo vạ ; Gieo tộ i. 3. Lao xuố ng: Gieo mình xuố ng sô ng.
    gieo rắ c
    - đg. 1 (id.). Là m cho rơi xuố ng khắ p nơi trên mộ t diện rộ ng, gâ y hậ u quả tai hạ i. Ném bom
    gieo rắ c chấ t độ c hoá họ c. 2 Đưa đến và là m cho lan truyền rộ ng (thườ ng là cá i xấ u, cá i tiêu
    cự c). Gieo rắ c hoang mang. Chiến tranh gieo rắ c đau thương tang tó c.
    giẹo
    - tt, trgt Xiên, lệch: Cộ t nhà giẹo; Đứ ng giẹo châ n.
    giẹp
    - t. Cg. Giẹp lép. Mỏ ng mình.
    giền
    - (id.). x. rau dền.
    giêng
    - dt. Thá ng đầ u tiên trong nă m â m lịch: thá ng giêng ra giêng.
    giếng
    - dt Hố đà o sâ u và o lò ng đấ t để lấ y nướ c mạ ch: Anh nhìn giếng, giếng sâ u trong vắ t (Tế
    Hanh); ếch ngồ i đá y giếng (tng).
    giết
    - đg. 1. Là m cho chết: Giết giặ c. 2. Mổ thịt để ă n: Giết gà . 3. Gâ y thiệt hạ i: Là m thế thì giết
    nhau.
    giết hạ i
    - đg. Giết chết mộ t cá ch dã man, vì mụ c đích khô ng chính đá ng hoặ c phi nghĩa. Thù hằ n, giết
    hạ i lẫ n nhau. Giết hạ i dâ n là nh.
    giết thịt
    - đgt Là m chết giố ng vậ t để ă n thịt: Nuô i con lợ n để đến tết giết thịt.
    giễu
    - đg. Đù a bỡ n, chế nhạ o: Giễu chú ng bạ n.
    giễu cợ t
    - đg. Nêu thà nh trò cườ i nhằ m chế nhạ o, đả kích (nó i khá i quá t). Giễu cợ t nhữ ng thó i hư tậ t
    xấ u trong xã hộ i. Tính hay giễu cợ t.
    gìn
    - đgt. Giữ : gìn và ng giữ ngọ c.
    gìn giữ
    - đgt 1. Trô ng nom cẩ n thậ n để khỏ i mấ t, khỏ i hỏ ng: Gìn giữ quầ n á o thậ t sạ ch sẽ 2. Theo
    đú ng, khô ng là m sai: Gìn giữ phép nướ c.
    giò
    - d. 1. Châ n lợ n, châ n gà đã là m thịt. 2. Châ n ngườ i (thtụ c): Anh độ i viên có bộ giò cứ ng cá p.
    Xem giò . Đoá n việc hay dở bằ ng cá ch xem đặ c điểm củ a châ n gà luộ c, theo mê tín.
    - Mó n ă n là m bằ ng thịt, thườ ng giã nhỏ , có khi thêm bì, mỡ , bó chặ t bằ ng lá chuố i rồ i luộ c:
    Giò lụ a; Giò thủ .
    - bì Giò là m bằ ng bì lợ n và thịt lợ n.
    giỏ
    - 1 d. Đồ đan để đự ng, thườ ng bằ ng tre, mâ y, hình trụ , thà nh cao, miệng hẹp, có quai xá ch.
    Bắ t cua bỏ giỏ . Giỏ nhà ai quai nhà nấ y (tng.).
    - 2 (ph.). x. nhỏ 1.
    gió
    - đgt. 1. Luồ ng khô ng khí chuyển độ ng từ vù ng có á p suấ t cao đến vù ng có á p suấ t thấ p,
    thườ ng gâ y cả m giá c má t hoặ c lạ nh: Gió thổ i mâ y bay gió chiều nà o che chiều ấ y (tng.). 2.
    Luồ ng khô ng khí chuyển do quạ t: quạ t nhiều gió .
    gió lố c
    - dt Gió thổ i mạ nh và xoá y trò n: Mộ t cơn gió lố c cuố n đi mấ y ngô i nhà .
    gió lù a
    - Luồ ng gió thổ i theo mộ t đườ ng hẹp và dà i : Trá nh ngồ i ở chỗ gió lù a.
    gió mù a
    - d. Gió có hướ ng và tính chấ t khá c nhau theo mù a trong phạ m vi rộ ng lớ n, mù a đô ng thổ i
    từ đấ t liền ra biển, mù a hè thổ i từ biển và o đấ t liền. Việt Nam nằ m trong khu vự c gió mù a
    châ u Á .
    gió nồ m
    - dt. Gió má t và ẩ m ướ t thổ i từ phía đô ng nam tớ i ở Việt Nam, thườ ng và o mù a hạ .
    gió c
    - đg. (id.). Như bện. Gió c đuô i sam. Gió c gió ng.
    giò i
    - dt 1. Bọ nở từ trứ ng ruồ i, nhặ ng: Khô ng ưa thì dưa có giò i (tng) 2. Kẻ xấ u chuyên là m hạ i
    ngườ i khá c: Cũ ng bở i đà n giò i đụ c tậ n xương (Tú -mỡ ).
    giỏ i
    - t. 1 Có trình độ cao, đá ng đượ c khâ m phụ c hoặ c khen ngợ i. Thầ y thuố c giỏ i. Họ c giỏ i. Giỏ i
    mô n toá n. Thi tay nghề đạ t loạ i giỏ i. 2 (kng.). Có gan dá m là m điều biết rõ là sẽ khô ng hay
    cho mình (dù ng trong lờ i mỉa mai, hoặ c đe doạ , thá ch thứ c). À , ra thằ ng nà y giỏ i! Có giỏ i thì
    lạ i đâ y, đừ ng chạ y! 3 (kng.). Có mứ c độ coi như khó cò n có thể hơn. Uố ng đượ c hai cố c là
    giỏ i. Việc nà y giỏ i lắ m cũ ng phả i hai thá ng mớ i xong.
    giọ i
    - đgt. Rọ i: giọ i đèn pin á nh nắ ng giọ i qua cử a sổ .
    giò n
    - tt 1. Dễ vỡ , dễ gã y: Đồ sứ giò n lắ m, phả i cẩ n thậ n 2. Nó i vậ t gì khi nhai vỡ ra thà nh tiếng:
    Bá nh đa nướ ng giò n lắ m 3. Xinh đẹp, dễ thương: ở nhà nhấ t mẹ nhì con, ra đườ ng lắ m kẻ
    cò n giò n hơn ta (cd); Cau già dao sắ c lạ i non, ngườ i già trang điểm lạ i giò n như xưa (cd).
    - trgt Nó i tiếng phá t ra thà nh tiếng vang và gọ n: Cườ i ; Phá o nổ giò n.
    giong
    - d. Cà nh tre : Lấ y giong là m bờ giậ u.
    - đg. Đi nhanh : Thanh gươm yên ngự a lên đườ ng thẳ ng giong (K) .
    - đg. 1. Đưa đi, dắ t đi : Giong trẻ con đi chơi ; Giong trâ u về nhà . 2. Giơ cao lên cho sá ng :
    Giong đuố c. Cờ giong. Cờ xếp hà ng dà i và tiến lên phấ p phớ i.
    - (đph) d. Tấ m phả n.
    giong ruổ i
    - (cũ ). x. rong ruổ i.
    giỏ ng
    - x. dỏ ng.
    giỏ ng tai
    - đgt Chú ý nghe (giọ ng nó i há ch dịch): Giỏ ng tai ra mà nghe lờ i thiên hạ chê bai đấ y.
    gió ng
    - đg. 1. Đá nh trố ng để thú c giụ c : Gió ng dâ n là ng ra hộ đê. 2. Thú c ngự a đi : Lên yên gió ng
    ngự a ra đi (Nhđm).
    - đg. 1. Xếp cho câ n, cho đều : Gió ng cặ p á o. 2. So sá nh, đố i chiếu : Gió ng bả n dịch vớ i nguyên
    vă n.
    - d. 1. Đoạ n thâ n câ y giữ a hai đố t : Gió ng mía ; Gió ng tre. 2. Thanh gỗ hay tre để chắ n ngang
    cổ ng hay cử a chuồ ng trâ u. 3. Thanh gỗ , ố ng tre để kê đồ vậ t lên cho khỏ i ẩ m : Gió ng củ i.
    - d. Dụ ng cụ bằ ng tre, mâ y, để đặ t đồ vậ t lên mà gá nh.
    - Giả . - đg. 1. Thú c giụ c và khuyến khích : Gió ng giả bà con ra đồ ng là m cỏ . 2. Nó i nhiều lầ n là
    sẽ là m việc gì mà vẫ n trì hoã n : Gió ng giả mã i nhưng chưa thấ y độ ng tĩnh gì.
    giọ ng
    - d. 1 Độ cao thấ p, mạ nh yếu củ a lờ i nó i, tiếng há t. Giọ ng ồ m ồ m. Hạ thấ p giọ ng. Có giọ ng nó i
    dễ nghe. Luyện giọ ng. 2 Cá ch phá t â m riêng củ a mộ t địa phương. Bắ t chướ c giọ ng miền
    Trung. Nó i giọ ng Huế. 3 Cá ch diễn đạ t bằ ng ngô n ngữ , biểu thị tình cả m, thá i độ nhấ t định.
    Nó i bằ ng giọ ng dịu dà ng, â u yếm. Lên giọ ng kẻ cả . Giọ ng vă n đanh thép. Ă n nó i lắ m giọ ng
    (cứ thay đổ i ý kiến luô n). 4 (chm.). Gam đã xá c định â m chủ . Giọ ng fa.
    giọ ng kim
    - dt Giọ ng cao: Há t vớ i giọ ng kim.
    giọ ng lưỡ i
    - d. Thá i độ lừ a bịp hay xỏ xiên thể hiện qua lờ i nó i : Giọ ng lưỡ i củ a bọ n thự c dâ n .
    giọ ng thổ
    - dt Giọ ng thấ p nghe ồ ồ : Anh ấ y há t giọ ng thổ mà gợ i cả m.
    giọ t
    - d. Hạ t chấ t lỏ ng : Giọ t nướ c ; Giọ t mự c.
    - đg. 1. Nện, đậ p bằ ng bú a : Giọ t bạ c ; Giọ t đồ ng. 2. Đá nh (thtụ c) : Giọ t cho mộ t trậ n.
    giọ t má u
    - dt Quan hệ ruộ t thịt: Mộ t giọ t má u đà o hơn ao nướ c lã (tng).
    giọ t sương
    - dt Sương đọ ng trên cà nh rớ t xuố ng từ ng giọ t: Hả i đườ ng lả ngọ n đô ng lâ n, giọ t sương gieo
    nặ ng cà nh xuâ n là đà (K).
    giỗ
    - t. Nh. Trỗ : Lú a giỗ .
    - d. Lễ kỷ niệm ngà y chết : Giỗ tổ .
    giồ i
    - đg. (cũ ). Xoa phấ n trang điểm; đá nh phấ n. Giồ i phấ n thoa son.
    giộ i
    - đgt. Đổ , trú t từ trên cao xuố ng: giộ i nướ c Má y bay giộ i bom.
    giố ng
    - 1 dt 1. Nhó m ngườ i có nhữ ng đặ c điểm như nhau về mà u da: Ngườ i giố ng da và ng 2.
    Nhó m sinh vậ t thuộ c cù ng mộ t họ và gồ m nhiều loà i khá c nhau: Giố ng bưở i Phủ -đoan;
    Giố ng cam Bố -hạ ; Giố ng chó là i 3. Giớ i tính củ a độ ng vậ t: Giố ng đự c; Giố ng cá i 4. Phạ m trù
    ngữ phá p củ a mộ t số loạ i từ trong mộ t số ngô n ngữ , có phâ n biệt cá i và đự c: Danh từ giố ng
    cá i, Danh từ giố ng đự c; Tính từ giố ng cá i, Tính từ giố ng đự c 5. Hạ ng ngườ i xấ u: Tuồ ng gì là
    giố ng hô i tanh (K); Ghét cá i giố ng tham nhũ ng.
    - tt Nó i độ ng vậ t, thự c vậ t dù ng để sinh ra nhữ ng con, nhữ ng câ y cù ng loạ i: Lợ n ; Thó c
    giố ng; Hạ t giố ng.
    - 2 tt Có nhữ ng điểm như nhau về hình thể, tính chấ t, mà u sắ c...: Hai ngô i nhà giố ng nhau;
    Hai chị em giố ng nhau; Hai tấ m vả i giố ng nhau; Cá ch ă n mặ c giố ng nhau; Hai giọ ng há t
    giố ng nhau; Hai luậ n điểm giố ng nhau.
    giố ng nò i
    - Toà n thể nhữ ng ngườ i cù ng mộ t huyết thố ng hoặ c cù ng mộ t dâ n tộ c.
    giơ
    - 1 đg. 1 Đưa cao lên hoặ c đưa ra phía trướ c. Giơ tay vẫ y. Cầ m đèn giơ cao lên. Giơ tay xin
    hà ng. Giơ roi doạ đá nh. 2 Để lộ cả ra ngoà i (cá i thườ ng đượ c che kín). Quầ n rá ch giơ cả đầ u
    gố i. Gầ y giơ xương.
    - 2 (id.). x. rơ.
    giờ
    - dt. 1. Đơn vị tính thờ i gian bằ ng 60 phú t: Mộ t ngà y có 24 giờ . 2. Đơn vị tính thờ i gian theo
    phép đếm thờ i gian cổ truyền Trung Quố c: giờ Ngọ (từ 11 giờ đến 13 giờ ) Mưa quá ngọ gió
    quá mù i (tng.). 3. Thờ i điểm chính xá c trong ngà y đượ c xá c định theo đồ ng hồ : Bâ y giờ là
    mườ i giờ . 4. Thờ i điểm quy định để tiến hà nh việc gì: giờ xe chạ y đã đến giờ họ c. 5. Khoả ng
    thờ i gian quy định cho cô ng việc hay hoạ t độ ng gì: hết giờ là m việc đang giờ giả i lao. 6. Thờ i
    điểm tố t hay xấ u, theo mê tín: sinh đượ c giờ . 7. Bâ y giờ , nó i tắ t: Sá ng đến giờ chưa bá n đượ c
    chiếc áo nà o.
    giờ đâ y
    - trgt Trong lú c nà y: Xa nhau lâ u lắ m, giờ đâ y mớ i gặ p.
    giờ giấ c
    - Thì giờ nhấ t định : Là m việc khô ng có giờ giấ c gì cả .
    giờ phú t
    - d. Khoả ng thờ i gian ngắ n đượ c tính bằ ng giờ , bằ ng phú t trong đó sự việc đá ng ghi nhớ nà o
    đó diễn ra. Giờ phú t lịch sử . Nhữ ng giờ phú t khó quên.
    giớ i
    - dt 1. Lớ p ngườ i trong xã hộ i, có chung nhữ ng đặ c điểm nhấ t định: giớ i trí thứ c. 2. Đơn vị
    phâ n loạ i sinh vậ t, bao gồ m nhiều ngà nh: giớ i độ ng thự c vậ t.
    giớ i hạ n
    - dt (H. giớ i: phâ n cá ch; hạ n: mứ c độ ) 1. Mứ c độ nhấ t định khô ng thể vượ t qua: Nă ng lự c củ a
    mỗ i ngườ i đều có giớ i hạ n (HCM) 2. Đườ ng ngă n cá ch hai khu vự c: Chỗ giớ i hạ n hai tỉnh.
    - đgt Hạ n chế trong mộ t phạ m vi nhấ t định: Phụ c vụ kịp thờ i khô ng có nghĩa là vă n nghệ
    trong việc tuyên truyền thờ i sự số t dẻo hằ ng ngà y (Trg-chinh).
    giớ i thiệu
    - đg. 1. Là m cho hai ngườ i lạ nhau biết tên họ , chứ c vụ củ a nhau. 2. Là m cho biết rõ về mộ t
    ngườ i nà o, mộ t việc gì : Thư viện giớ i thiệu sá ch mớ i.
    - Giớ i ThUYếT Định nghĩa từ khoa họ c (cũ ).
    giớ i tính
    - d. Nhữ ng đặ c điểm chung phâ n biệt nam vớ i nữ , giố ng đự c vớ i giố ng cá i (nó i tổ ng quá t).
    giớ i từ
    - dt. Từ cô ng cụ dù ng để nố i kết hai từ , hai bộ phậ n có quan hệ chính phụ : Từ "củ a" trong
    "sá ch củ a tô i" là mộ t giớ i từ .
    giờ n
    - đgt Chờ n vờ n trướ c vậ t gì: Chuồ n chuồ n giờ n mặ t nướ c; Bướ m giờ n hoa.
    giỡ n
    - đg. Đù a : Giỡ n vớ i trẻ.
    giũ
    - đg. 1 Là m độ ng tá c rung, lắ c mạ nh cho rơi nhữ ng hạ t bụ i, đấ t, nướ c bá m và o. Chim giũ
    cá nh. Giũ đệm. Giũ cá t bụ i trên mũ , á o. Giũ á o mưa. 2 Là m cho sạ ch đồ giặ t bằ ng cá ch giũ
    nhiều lầ n sau khi nhú ng trong nướ c. Giũ chiếc á o nhiều nướ c cho sạ ch xà phò ng. 3 x. rũ 2.
    giũ a
    - I. dt. Dụ ng cụ bằ ng thép, dà i, ba mặ t phẳ ng có khía rá p, dù ng để mà i vậ t khá c cho sắ c hoặ c
    nhẵ n. II. đgt. Mà i bằ ng giũ a: giũ a đầ u mũ i nhỏ thêm mộ t tí nữ a.
    giụ c
    - đgt 1. Bả o là m gấ p rú t: Giụ c con ra ga cho kịp tà u 2. Thú c đẩ y: Bó ng tà như giụ c con buồ n
    (K); Xui nhau là m phú c, khô ng ai giụ c nhau đi kiện (tng).
    giù i
    - 1.d. Đồ dù ng bằ ng sắ t có mũ i nhọ n để chọ c thủ ng. 2.đg. Chọ c cho thủ ng bằ ng cá i giù i : Giù i
    giấ y đó ng vở .
    giú i
    - 1 (cũ ). x. dú i2.
    - 2 (cũ ). x. dú i3.
    giun
    - 1 (F. joule) dt. Đơn vị đo cô ng, đo nă ng lượ ng bằ ng cô ng đượ c tạ o nên khi mộ t lự c mộ t niu
    tơn dờ i điểm đặ t mộ t mét theo hướ ng củ a lự c.
    - 2 dt. 1. Cá c loạ i giun trò n, giun đố t, giun dẹp nó i chung. 2. Giun đấ t, nó i tắ t: đà o giun là m
    mồ i câ u cá con giun xéo lắ m cũ ng quằ n (tng.). 3. Cá c loạ i giun số ng kí sinh trong cơ thể
    ngườ i hoặ c độ ng vậ t nó i chung: thuố c tẩ y giun.
    giun đấ t
    - dt Loà i giun thâ n dà i số ng trong đấ t: Hai con gà tranh nhau con giun đấ t.
    giun đũ a
    - Loà i giun khô ng có đố t, mình trò n và dà i như chiếc đũ a, số ng ký sinh trong cơ thể ngườ i và
    mộ t số độ ng vậ t.
    giun kim
    - d. Giun trò n và nhỏ bằ ng cá i kim, số ng kí sinh ở phầ n ruộ t già gầ n hậ u mô n.
    giú p
    - đgt. 1. Gó p sứ c là m cho ai việc gì hoặ c đem cho ai cá i gì đang lú c khó khă n, đang cầ n đến:
    giú p bạ n Mỗ i ngườ i giú p mộ t ít tiền giú p cho mộ t tay. 2. Tá c độ ng tích cự c, là m cho việc gì
    tiến triển tố t hơn: Nghị lự c giú p chú ng ta vượ t qua mọ i khó khă n, gian khổ .
    giú p ích
    - đgt Là m mộ t việc có lợ i cho ai: Giú p ích bà con trong xó m; Giú p ích xã hộ i.
    giữ
    - đg. 1. Có trong tay mộ t vậ t mà mình chú ý khô ng để rờ i khỏ i mình : Say quá , khô ng giữ nổ i
    chén rượ u ; Giữ xe cho tô i bơm. 2. Để cạ nh mình, trong mình, và quan tâ m đến cho khỏ i
    mấ t, khỏ i chuyển sang ngườ i khá c, khỏ i thay đổ i : Ngồ i giữ hà nh lý ; Giữ cẩ n thậ n cô ng vă n
    mậ t ; Giữ lờ i hứ a ; Giữ độ c quyền ; Giữ nhâ n phẩ m. 3. Đề phò ng sự thiệt thò i, tai hạ i : Giữ em
    cho cẩ n thậ n kẻo em ngã ; Giữ ngự c cho ấ m ; Giữ nướ c giữ nhà . 4. Là m cho dừ ng, ngừ ng lạ i,
    ở lạ i : Đắ p bờ giữ nướ c. 5. Gá nh vá c, đả m nhiệm : Giữ chứ c tổ ng thố ng.
    giữ lờ i
    - đgt Là m theo điều đã hứ a: Mặ c đầ u có khó khă n nhưng tô i đã nó i thì tô i phả i giữ lờ i.
    giữ a
    - I.g. 1. điểm, ở nơi cá ch đều hoặ c tương đố i đều hai điểm đầ u hoặ c cá c điểm vò ng quanh
    hay ở bố n bề : Giữ a cá i thướ c ; Giữ a cá i vò ng ; Giữ a nhà . 2. Trong khoả ng : Hả i Dương ở giữ a
    Hà Nộ i và Hả i Phò ng. 3. ở chỗ lưng chừ ng : Giữ a đườ ng. II.ph. ở cương vị trung gian, khô ng
    ngả về bên nà o : Đứ ng giữ a chữ a đô i bên (tng). Ngườ i giữ a. Ngườ i trung gian dà n xếp việc
    gì.
    giương
    - đg. Mở , că ng ra hết cỡ và đưa cao lên. Giương ô . Giương buồ m đó n gió ra khơi. Giương mắ t
    đứ ng nhìn. Giương cao ngọ n cờ .
    giườ ng
    - dt. 1. Đồ dù ng bằ ng gỗ , tre hay sắ t, có khung xung quanh, trả i chiếu hoặ c đệm để ngủ : đó ng
    giườ ng mua giườ ng cướ i. 2. Giườ ng bệnh, nó i tắ t: Mỗ i khoa trong bệnh viện chỉ có hơn và i
    chụ c giườ ng.
    giự t
    - đgt (cn. giậ t) Giằ ng mạ nh: Sao lạ i giự t tó c em thế.
    go
    - d. 1. Đồ dù ng hình cá i lượ c trong khung cử i để luồ n sợ i dọ c. 2. Vả i dệt bằ ng chỉ xe să n :
    Khă n mặ t go. 3. Cơ quan trong bộ má y hô hấ p củ a cá .
    gò
    - 1 d. Khoả ng đấ t nổ i cao lên giữ a nơi bằ ng phẳ ng. Cá nh đồ ng có nhiều gò .
    - 2 đg. 1 Là m biến dạ ng tấ m kim loạ i, thườ ng bằ ng phương phá p thủ cô ng, để tạ o thà nh vậ t
    gì đó . Gò thù ng tô n. Thợ gò . 2 É p và o mộ t khuô n khổ nhấ t định. Vă n viết gò từ ng câ u, từ ng
    chữ , khô ng tự nhiên. Cố gò mấ y con số để đưa và o bá o cá o thà nh tích. 3 Kéo mạ nh mộ t đầ u
    dâ y cương, dâ y thừ ng và giữ thẳ ng dâ y để ghìm ngự a hay gia sú c lạ i hoặ c bắ t phả i đi thẳ ng
    theo mộ t hướ ng nhấ t định. Gò ngự a dừ ng lạ i. Gò thừ ng cho bò đi thẳ ng đườ ng. 4 Tự ép
    mình ở mộ t tư thế nhấ t định, khô ng đượ c tự nhiên, thoả i má i, thườ ng cong lưng lạ i, để tiện
    dù ng sứ c tậ p trung và o mộ t việc gì. Gò lưng đạ p xe lên dố c. Con trâ u gò lưng kéo cà y. Ngườ i
    gò lạ i vì đau.
    gò bó
    - đgt. ép và o khuô n khổ hạ n hẹp, khó lò ng xoay trở , khô ng đượ c phá t triển tự nhiên: số ng
    gò bó Lễ giá o phong kiến gò bó tình cả m con ngườ i.
    gò má
    - dt Chỗ hai bên má nổ i cao lên dướ i mắ t: Hai gò má chị ấ y đỏ ử ng.
    gõ
    - (đph) d.Nh. Gụ : Bộ ngự a gõ .
    - (đph).- d. Thuyền thon đi biển.
    - đg. 1. Đậ p ngó n tay hay vậ t gì và o mộ t vậ t rắ n cho phá t ra từ ng tiếng khẽ : Gõ cử a ; Gõ mõ .
    2. Sử a lạ i cho khỏ i méo bằ ng cá ch đậ p nhẹ và o : Gõ cá i nồ i bẹp. 3. Đá nh : Gõ và o đầ u. Gõ đầ u
    trẻ. Dạ y họ c (cũ ).
    gó a
    - goá t. Có chồ ng hay vợ đã chết (chỉ nó i về ngườ i ít nhiều cò n trẻ). Goá vợ . Vợ goá củ a mộ t
    liệt sĩ. Ở goá nuô i con. Mẹ goá con cô i.
    gó a bụ a
    - goá bụ a tt. Goá chồ ng, số ng cả nh cô đơn nó i chung: cả nh goá bụ a.
    gó c
    - dt 1. (toá n) Phầ n mặ t phẳ ng giớ i hạ n bở i hai đườ ng thẳ ng cù ng xuấ t từ mộ t điểm: Mộ t gó c
    vuô ng; Mộ t gó c nhọ n củ a hình tam giá c 2. Mộ t phầ n tư củ a mộ t vậ t: Gó c bá nh chưng 3. Xó
    nhà : Ngồ i thu hình ở mộ t gó c.
    gỏ i
    - d. Mó n ă n là m bằ ng cá số ng, hoặ c thịt số ng ă n kèm vớ i rau thơm.
    gó i
    - I đg. 1 Bao kín và gọ n trong mộ t tấ m mỏ ng (giấ y, vả i, lá , v.v.), thà nh hình khố i nhấ t định, để
    bả o quả n hoặ c để tiện mang đi, chở đi. 2 (kng.). Thu gọ n lạ i trong mộ t phạ m vi nà o đó . Hộ i
    nghị gó i gọ n trong mộ t ngà y.
    - II d. Tậ p hợ p nhữ ng gì đượ c chung lạ i vớ i nhau, là m thà nh mộ t đơn vị. Mấ y gó i chè. Mộ t
    miếng khi đó i bằ ng mộ t gó i khi no (tng.).
    gọ i
    - đgt. 1. Kêu tên, phá t tín hiệu để ngườ i nghe đá p lạ i: gọ i bố về ă n cơm gọ i điện thoạ i. 2. Phá t
    lệnh, yêu cầ u đi đến nơi nà o: gọ i lính. giấ y gọ i nhậ p ngũ . 3. Đặ t tên: Hà Nộ i xưa gọ i là Thă ng
    Long. 4. Nêu rõ mố i quan hệ: Anh ấ y gọ i ô ng giá m đố c là bá c ruộ t.
    gom
    - đgt 1. Đưa phầ n củ a mình và o vớ i ngườ i khá c: Gom tiền đi du lịch 2. Gó p phầ n mình trong
    mộ t cuộ c đá nh bạ c: Đá nh tổ tô m cò con, cũ ng phả i gom nă m tră m đồ ng.
    gò n
    - d. Loà i câ y to cù ng họ vớ i câ y gạ o, quả mở thà nh nă m cạ nh, phía trong có lô ng trắ ng dù ng
    để nhồ i và o nệm, gố i.
    gọ n gà ng
    - t. Có vẻ gọ n (nó i khá i quá t). Nhà cử a sắ p đặ t gọ n gà ng. Ă n mặ c gọ n gà ng. Thâ n hình nhỏ
    nhắ n, gọ n gà ng.
    gọ ng
    - dt. 1. Bộ phậ n củ a mộ t số đồ vậ t, cứ ng và dà i, có thể giương lên cụ p xuố ng: Gọ ng vó Gọ ng
    ô . 2. Cà ng xe. 3. Châ n, cà ng cua, tô m: chưa nó ng nướ c đã đỏ gọ ng (tng.).
    gó p
    - đgt 1. Bỏ phầ n củ a mình và o mộ t việc chung: Gó p tiền và o quĩ từ thiện 2. Cộ ng nhiều cá i
    nhỏ lạ i: Gó p từ ng mó n tiền nhỏ để đến tết có tiền may á o.
    gó p mặ t
    - Dự phầ n và o cô ng việc chung : Gó p mặ t vớ i đờ i.
    gó p nhặ t
    - đg. Tậ p hợ p dầ n dầ n lạ i từ ng ít mộ t. Gó p nhặ t để dà nh.
    gó p phầ n
    - đgt. Gó p mộ t phầ n và o cô ng việc nà o đó : gó p phầ n và o sự nghiệp giả i phó ng dâ n tộ c.
    gó p sứ c
    - đgt Tự mình phả i tham gia và o mộ t cô ng việc chung: Gó p sứ c và o cô ng cuộ c bả o vệ hoà
    bình.
    gó p vố n
    - đgt Bỏ tiền và o mộ t cô ng việc cù ng vớ i nhiều ngườ i khá c, để kinh doanh: Ô ng ấ y có gó p
    vố n và o việc thà nh lậ p ngâ n hà ng.
    gó t
    - d. 1.Cg. Gó t châ n. Phầ n sau củ a bà n châ n. 2. "Gó t già y" nó i tắ t.
    gọ t
    - đg. 1 Cắ t bỏ lớ p mỏ ng bao bên ngoà i. Gọ t khoai tâ y. Gọ t vỏ . Má y cắ t gọ t kim loạ i. 2 Cắ t bỏ
    từ ng ít mộ t nhằ m cho phầ n cò n lạ i là vậ t có hình thù nhấ t định. Gọ t con quay gỗ . Gọ t bú t chì
    (gọ t nhọ n bú t chì). 3 (thgt.). Cạ o trọ c. Gọ t tó c. Gọ t trọ c. 4 (kng.). Bỏ bớ t nhữ ng chỗ khô ng
    cầ n thiết, sử a lạ i cho gọ n và hay hơn. Gọ t câ u vă n.
    gồ
    - tt. Nổ i lên, nhô lên cao hơn bình thườ ng: trá n gồ .
    gồ ghề
    - tt Mấ p mô , lồ i lõ m: Đườ ng đi gồ ghề.
    gỗ
    - d. Phầ n rắ n nằ m dướ i vỏ củ a thâ n và cà nh mộ t số câ y, dù ng là m vậ t liệu xâ y dự ng, nguyên
    liệu là m giấ y, v.v. Đố n gỗ . Gỗ lim. Nhà gỗ nă m gian. Tố t gỗ hơn tố t nướ c sơn (tng.).
    gố c
    - dt. 1. Phầ n dướ i cù ng củ a thâ n câ y: ngồ i dướ i gố c câ y đa. 2. Từ ng câ y riêng lẻ: trồ ng hơn
    mộ t nghìn gố c bạ ch đà n. 3. Nền tả ng, cơ sở : kinh tế là gố c củ a chính trị. 4. Số tiền cho vay lú c
    đầ u; phâ n biệt vớ i lã i: nợ gố c Cả gố c lẫ n lã i cũ ng đượ c kha khá . 5. Nhó m nguyên tử trong
    phâ n tử củ a mộ t hợ p chấ t, khô ng biến đổ i trong cá c phả n ứ ng hoá họ c, có tá c dụ ng như mộ t
    nguyên tử : gố c a-xít. 6. Điểm chọ n tuỳ ý trên mộ t trụ c để biểu diễn số 0, khi biểu diễn cá c số
    trên trụ c đó .
    gố i
    - 1 dt Đầ u gố i nó i tắ t: Mỏ i gố i, chồ n châ n vẫ n muố n trèo (HXHương); Quì gố i cú i đầ u (tng).
    - 2 dt Đồ dù ng để kê đầ u khi nằ m: Chă n đơn gố i chiếc lạ nh lù ng (cd).
    - đgt 1. Đặ t đầ u lên trên: Đầ u lên trên chiếc gố i mâ y (NgKhả i) 2. Gá c đầ u mộ t vậ t gì lên mộ t
    vậ t khá c: Gố i tấ m vá n lên bờ tườ ng.
    gộ i
    - đg. Rử a đầ u tó c : Gộ i đầ u .Gộ i gió dầ m mưa. Số ng cuộ c đờ i vấ t vả .
    gô m
    - d. 1 Chấ t keo chế từ nhự a câ y, dù ng trong nhiều ngà nh cô ng nghiệp thự c phẩ m, dượ c
    phẩ m, giấ y, v.v. 2 Chấ t sền sệt chế bằ ng gô m, dù ng chả i tó c cho mượ t hoặ c để giữ nếp đượ c
    lâ u. Tó c chả i gô m.
    gồ m
    - đgt. Có tấ t cả từ nhữ ng bộ phậ n hợ p thà nh: Vở kịch gồ m ba mà n Cuố n sá ch gồ m nă m
    chương.
    gô n
    - dt (Anh: goal) Khung thà nh trong cuộ c đá bó ng: Ngườ i giữ gô n rấ t tà i.
    gô ng
    - l.d. Đồ bằ ng gỗ hoặ c bằ ng tre dù ng để đeo và o cổ mộ t tộ i nhâ n (cũ ). Gô ng đó ng chó ng
    mang (tng). Cả nh tù tộ i khổ sở dướ i thờ i phong kiến. 2.đg. Đó ng gô ng và o cổ tộ i nhâ n.
    gồ ng
    - 1 đg. Mang chuyển đồ vậ t bằ ng cá ch mắ c và o mộ t đầ u đò n gá nh.
    - 2 I đg. Dồ n sứ c là m cho cá c bắ p thịt nổ i lên và rắ n lạ i. Gồ ng ngườ i lên.
    - II d. Thuậ t lên , cho là có thể là m cho đá nh và o ngườ i khô ng biết đau, thậ m chí chém khô ng
    đứ t. Ô ng ta có võ , có gồ ng, khô ng ai đá nh lạ i.
    gộ t
    - đgt. Dù ng nướ c là m sạ ch mộ t chỗ bẩ n trên quầ n á o, vả i vó c: gộ t vết bù n trên á o.
    - 2 đgt. Quấ y cho đặ c sá nh lạ i: có bộ t mớ i gộ t nên hồ (tng.).
    gộ t rử a
    - đgt Là m cho sạ ch hết: Gộ t rử a đượ c cá c loạ i ả o tưở ng (Trg-chinh).
    gờ
    - d. Đườ ng lồ i lên chạ y ven ngoà i mộ t vậ t : Gờ bà n ; Gờ cá nh cử a ; Gờ tườ ng.
    gở
    - t. Có tính chấ t khô ng hay, bá o trướ c điều chẳ ng là nh, theo quan niệm dâ n gian. Nó i gở .
    Điềm gở . Gở mồ m gở miệng (hay nó i điều gở ).
    gỡ
    - đgt. 1. Là m cho khỏ i vướ ng hoặ c khỏ i mắ c và o nhau: gỡ tơ rố i gỡ ả nh ra khỏ i tườ ng. 2.
    Là m cho thoá t khỏ i hoà n cả nh tú ng bí, rắ c rố i: gỡ thế bí. 3. Bù lạ i mộ t phầ n thua thiệt:
    khô ng lờ i lã i thì cũ ng gỡ hoà .
    gở i
    - đgt (đph) Như Gử i: Gử i đơn xin ân xá .
    gở i gắ m
    - (ph.). x. gử i gắ m.
    gợ i
    - đgt. 1. Khêu ra, khơi ra: gợ i chuyện. 2. Là m nhớ đến, thoá ng hiện lên mộ t ý nghĩ nà o: Câ u
    chuyện gợ i nhiều ý nghĩ mớ i.
    gờ m
    - đgt E sợ và muố n lá nh đi: Thấ y bố quá t to, đứ a bé cũ ng gờ m.
    gớ m
    - I. t. 1 .Ghê tở m và đá ng sợ . 2. Đá o để : Nó cũ ng gớ m lắ m, chẳ ng phả i tay vừ a. II. th. 1. Từ chỉ
    sự chê bai, ghê sợ : Gớ m! Bẩ n quá . 2. Từ tỏ sự ngạ c nhiên và trá ch nhẹ : Gớ m ! Đi đâ u để
    ngườ i ta chờ mã i ! III. ph. Lắ m (thtụ c) : Đẹp gớ m ; Nhiều gớ m.
    gợ n
    - I đg. 1 Nổ i lên thà nh như nhữ ng vệt, nhữ ng nếp nhă n nhỏ thoá ng thấ y qua trên bề mặ t
    phẳ ng. Mặ t nướ c gợ n só ng. Vầ ng trá n chưa hề gợ n mộ t nếp nhă n. Tâ m hồ n trong trắ ng,
    khô ng gợ n mộ t vết nhơ (b.). 2 Biểu hiện như thoá ng qua có nhữ ng nét tình cả m, cả m xú c
    nà o đó . Lò ng gợ n lên mộ t cả m giá c lo â u. Vẻ mặ t khô ng gợ n mộ t chú t bă n khoă n. // Lá y:
    gờ n gợ n (ý mứ c độ ít).
    - II d. Cá i nổ i lên như nhữ ng nếp nhă n hoặ c nhữ ng vệt nhỏ là m mấ t đi phầ n nà o sự bằ ng
    phẳ ng, sự trong suố t. Bầ u trờ i xanh biếc khô ng mộ t mâ y. Gỗ bà o trơn nhẵ n khô ng cò n mộ t
    tí gợ n. Cố c pha lê có gợ n.
    gợ t
    - đgt., đphg Gạ t: gợ t mồ hô i gợ t vá ng chá o.
    gù
    - 1 tt Nó i lưng hơi cò ng: Bà cụ đã bắ t đầ u gù lưng; Ngườ i gù .
    - 2 tht Tiếng chim bồ câ u và chim cu trố ng kêu lú c đến gầ n chim má i: Sá ng sớ m đã nghe trên
    câ y tiếng gù củ a con chim cu; Giọ t sượ ng phủ bụ i chim gù , sâ u tườ ng kêu vẳ ng, chuô ng chù a
    nện khơi (Chp).
    gụ c
    - 1 . đg. Cú i nhú c đầ u xuố ng đấ t : Gụ c đầ u nhậ n tộ i. 2. ph. Chú i xuố ng : Ngã gụ c.
    gù i
    - I d. Đồ đan bằ ng mâ y, tre, dù ng ở mộ t số địa phương miền nú i để mang đồ đạ c trên lưng.
    Mang mộ t gù i gạ o. Đeo gù i và o hai vai.
    - II đg. Mang đi trên lưng bằ ng . Gù i hà ng đi chợ .
    guố c
    - tt. 1. Đồ dù ng đi ở châ n, gồ m có đế và quai ngang: guố c cao gó t đi guố c trong bụ ng (tng.). 2.
    Mó ng châ n củ a mộ t số loà i thú như trâ u, bò , ngự a: thú có guố c. 3. Miếng gỗ hình chiếc guố c
    dù ng để chêm trong mộ t số đồ vậ t: guố c võ ng.
    guồ ng
    - dt 1. Dụ ng cụ dù ng để cuố n tơ, cuố n chỉ: Cả buổ i chị ấ y ngồ i quay guồ ng 2. Dụ ng cụ dù ng
    sứ c nướ c chả y để quay mộ t bá nh xe đưa nướ c lên tướ i ruộ ng: Anh ấ y đã chụ p đượ c bứ c ả nh
    rấ t đẹp về cá i guồ ng nướ c ở bờ suố i.
    gú t
    - (đph) đg. Đổ nướ c sô i và o cơm nguộ i, rồ i chắ t nướ c ra, để cho cơm nó ng lên.
    gừ
    - đg. (Chó ) kêu nhỏ trong cổ họ ng, vẻ đe doạ muố n cắ n.
    gử i
    - đgt. 1. Chuyển đến ngườ i khá c nhờ và o khâ u trung gian: gử i thư gử i bưu phẩ m. 2. Giao cho
    ngườ i khá c đả m nhậ n: gử i trẻ gử i con ra tỉnh họ c. 3. Trả lạ i, xin lạ i (cá ch nó i lịch sự ): Anh
    gử i lạ i tô i số tiền hô m trướ c gử i lạ i anh mấ y cuố n sá ch dạ o nọ . 4. (Số ng) tạ m nhờ và o ngườ i
    khá c: ăn gử i nằ m nhờ .
    gử i gắ m
    - đgt Giao phó mộ t cá ch thiết tha cho ngườ i thâ n: Gử i gắ m con cá i cho mộ t ngườ i bạ n.
    gừ ng
    - d. Loà i câ y đơn tử diệp, thâ n ngầ m có nhiều nhá nh, vị cay, dù ng là m thuố c hay gia vị.
    gươm
    - d. Binh khí có cá n ngắ n, lưỡ i dà i và sắ c, đầ u nhọ n, dù ng để đâ m, chém.
    gườ m
    - 1 đgt. Nhìn thẳ ng và o ngườ i nà o, mắ t khô ng chớ p, vẻ giậ n dữ , đe doạ : gườ m mắ t khô ng
    đá p.
    - 2 tt. Gờ m: địch thủ đá ng gườ m.
    gượ m
    - đgt 1. Dừ ng lạ i mộ t lá t: Hã y gượ m, đừ ng đi vộ i 2. Đi lạ i mộ t nướ c cờ khi nướ c cờ trướ c đã
    đi hớ : Đá nh cờ khô ng đượ c gượ m nhé.
    gương
    - d. 1. (lý). Vậ t có mặ t nhẵ n bó ng, có thể phả n chiếu á nh sá ng. 2. Kính có trá ng bạ c ở mặ t sau
    dù ng để soi. Gương tư mã . Gương dù ng để soi hằ ng ngà y (cũ ). Gương vỡ lạ i là nh. Nó i cặ p vợ
    chồ ng đã rờ i bỏ nhau lạ i sum họ p vớ i nhau. 3. Mẫ u mự c để noi theo : Là m gương. Gương tầ y
    liếp. Gương xấ u rõ rà ng quá , phả i thấ y mà trá nh.
    gương mẫ u
    - I d. (cũ ). Ngườ i đượ c coi là tấ m gương, là mẫ u mự c để nhữ ng ngườ i khá c noi theo. Là m
    gương mẫ u cho em.
    - II t. Có tá c dụ ng là m gương cho mọ i ngườ i noi theo. Mộ t họ c sinh . Vai trò gương mẫ u.
    Gương mẫ u trong đờ i số ng.
    gượ ng
    - I. đgt. Gắ ng là m, gắ ng biểu hiện khá c đi, trong khi khô ng có khả nă ng, điều kiện thự c hiện:
    đã đau cò n gượ ng đứ ng dậ y cườ i gượ ng. II. tt. Thiếu tự nhiên vì cố là m cho có tính chấ t nà o
    đó : lờ i vă n gượ ng quá .
    gượ ng nhẹ
    - đgt, trgt 1. Cố gắ ng là m nhẹ nhà ng, cẩ n thậ n: Cầ m gượ ng nhẹ cá i bình thuỷ tinh 2. Khô ng
    gă ng quá : Trong buổ i họ p, ô ng ấ y chỉ phê bình gượ ng nhẹ.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    H (1)

    ha
    - 1 c. Tiếng thố t ra biểu lộ sự vui mừ ng, phấ n khở i. Ha! Thích quá !
    - 2 hecta, viết tắ t.
    ha ha
    - tt. (Cườ i) to, vang và phá t ra liên tụ c, biểu lộ sự thoả i má i, sả ng khoá i: cườ i ha ha.
    hà
    - 1 dt (độ ng) 1. Thứ sò nướ c mặ n số ng thà nh từ ng mả ng lớ n bá m và o đá : Lâ u nay mớ i hả
    ướ c ao ă n hà (Tả n-đà ) 2. Vỏ hà rấ t sắ c: Đừ ng đi nướ c mặ n mà hà ă n châ n (cd).
    - 2 dt Sâ u đụ c khoai lang: Củ khoai nà y có hà rồ i.
    - tt Có đụ c: Đừ ng ăn khoai hà .
    - 3 dt Sâ u ă n dướ i bà n châ n củ a mộ t số độ ng vậ t: Ngự a bị hà ă n châ n.
    - 4 dt Phầ n giữ a bà n cờ tướ ng phâ n cá ch hai phía: Đưa tố t biên qua hà .
    - 5 tht Từ đặ t ở đầ u câ u tỏ ý bự c tứ c: Hà ! Nó lá o thế à !.
    hà bá
    - d. Thầ n sô ng, trong truyện thầ n thoạ i. Đấ t có thổ cô ng, sô ng có hà bá (tng.).
    hà hiếp
    - đgt. Lấ n á t, đè nén bằ ng quyền lự c: Địa chủ hà hiếp nô ng dâ n.
    hà khắ c
    - tt (H. hà : khắ c nghiệt; khắ c: nghiệt ngã ) Khe khắ t, nghiệt ngã : Khô ng thể số ng dướ i chế độ
    hà khắ c củ a bọ n thự c dâ n và phong kiến, nhâ n dâ n ta đã vù ng dậ y (Trg-chinh).
    hà mã
    - d. Thú lớ n gầ n vớ i lợ n, đầ u to, mõ m rộ ng, ă n cỏ , số ng ở sô ng đầ m châ u Phi.
    hà tấ t
    - pht. Chẳ ng cầ n gì: hà tấ t phả i là m theo ý củ a ngườ i ta.
    hà tiện
    - tt (H. hà : thế nà o; tiện: thấ p hèn) Bủ n xỉn: Hà tiện mà ă n chá o hoa, đồ ng đườ ng, đồ ng đậ u
    cũ ng ra ba đồ ng (cd).
    hả
    - 1 đg. 1 Mấ t đi cá i chấ t vố n có do kết quả củ a quá trình bay hơi. Rượ u hả . Phơi ả i cho hả
    đấ t. 2 Hết cả m thấ y bự c tứ c, do kết quả củ a mộ t tá c độ ng nà o đó . Nó i cho hả giậ n. 3 Cả m
    thấ y đượ c đầ y đủ như ý muố n; thoả . Cha mẹ hả lò ng vì con. Lâ u ngà y gặ p nhau, nó i chuyện
    suố t đêm cho hả .
    - 2 (ph.). x. há 1.
    - 3 tr. (kng.; dù ng ở đầ u hoặ c cuố i câ u hay đoạ n câ u). Từ biểu thị ý hỏ i mộ t cá ch thâ n mậ t
    nhằ m xá c định thêm điều mình đang nghi vấ n. Có chuyện gì thế, hả anh? Đến rồ i hả ?
    hả giậ n
    - đgt. Đượ c thoả mã n vì trú t đượ c nỗ i tứ c giậ n: nó i mộ t thô i mộ t thố c cho hả giậ n chử i cho
    hả giậ n.
    há
    - 1 đgt Mở miệng to ra: Há ra cho mẹ bó n cơm.
    - 2 trgt 1. Đâ u phả i: Đầ u sư há phả i gì bà cố t (HXHương). 2. Lẽ nà o: Nắ ng sương nay, há độ i
    trờ i chung (NgĐChiểu).
    há hố c
    - đg. (kng.). Há rấ t to. Há hố c miệng, kinh ngạ c.
    hạ
    - 1 dt. 1. Mù a nó ng nhấ t trong mộ t nă m, sau mù a xuâ n, trướ c mù a thu; hè: Xuâ n qua hạ đến
    hết hạ sang thu hạ chí hạ thiên lậ p hạ . 2. Thờ i gian cá c nhà sư tậ p trung để họ c, tu dưỡ ng và
    đọ c kinh trong mù a hè: đi hạ ngồ i hạ .
    - 2 đgt. 1. Chuyển vị trí từ cao xuố ng thấ p: hạ cờ hạ câ y nêu hạ mà n hạ bệ hạ thổ . 2. Giả m
    bớ t, giả m thấ p hơn: hạ giá hạ huyết á p. 3. Kẻ mộ t đườ ng thẳ ng gó c vớ i đườ ng thứ nhấ t (từ
    mộ t địa điểm ngoà i mộ t đườ ng thẳ ng). 4. Đá nh chiếm: hạ đồ n hạ thà nh. 5. Đá nh thắ ng: hạ
    đo vá n đố i thủ . 6. Nêu lên cá i cầ n thự c hiện: hạ quyết tâ m hạ lệnh.
    - Mộ t tên gọ i khá c củ a dâ n tộ c Cơ-Tu.
    hạ bộ
    - dt (H. hạ : ở dướ i; bộ : bộ phậ n) Bộ phậ n sinh dụ c củ a nam giớ i: Vệ sinh hạ bộ .
    hạ cá nh
    - đg. (Má y bay) đỗ xuố ng. Má y bay từ từ hạ cá nh.
    hạ cấ p
    - 1. dt. Hà ng dướ i, bậ c dướ i; phâ n biệt vớ i thượ ng cấ p: Hạ cấ p phụ c tù ng thượ ng cấ p. 2. Loạ i
    thấ p kém: vă n chương hạ cấ p hà ng hoá hạ cấ p.
    hạ chí
    - dt (H. hạ : mù a hạ ; chí: đến) Thờ i gian mà mặ t trờ i, so vớ i đườ ng xích đạ o củ a quả đấ t, ở vị
    trí xa nhấ t về phía bắ c, ở vĩ tuyến 23o27Ò : Hạ chí trù ng và o ngà y 21 hay 22 thá ng Sá u
    dương lịch.
    hạ cố
    - đg. (cũ , hoặ c kc.). Nhìn đến, để ý đến ngườ i bề dướ i hoặ c coi như bề dướ i mà là m việc gì.
    Hạ cố đến thă m.
    hạ du
    - dt. Miền đấ t ở hạ lưu củ a sô ng; trá i vớ i thượ ng du: hạ du sô ng Hồ ng.
    hạ giá
    - đgt (H. hạ : cho xuố ng, giá : giá hà ng) 1. Giả m giá hà ng: Hà ng bá n khô ng chạ y phả i hạ giá 2.
    Giả m giá trị: Cuộ c số ng bê tha hạ giá con ngườ i.
    hạ lệnh
    - đg. Ra lệnh, truyền xuố ng cho cấ p dướ i thi hà nh. Ban chỉ huy hạ lệnh tiến cô ng.
    hạ mình
    - đgt. Tự đặ t mình xuố ng địa vị thấ p hơn hoặ c chịu nhụ c để là m việc gì: ô ng ta khô ng bao
    giờ hạ mình vớ i ai hạ mình xin xỏ .
    hạ thủ y
    - hạ thuỷ đgt (H. hạ : để xuố ng dướ i; thuỷ: nướ c) Là m lễ cho tà u hoặ c thuyền xuố ng nướ c:
    Ô ng là m lễ hạ thuỷ chiếc thuyền đầ u tiên (NgTuâ n).
    hạ c
    - d. Chim lớ n cao cẳ ng, cổ và mỏ dà i, thườ ng dù ng tượ ng trưng cho sự số ng lâ u. Gầ y như
    hạ c. Tuổ i hạ c*.
    há ch
    - tt. 1. Là m ra vẻ cho ngườ i khá c phả i nể sợ : ngồ i chễm chệ trên xe trô ng há ch lắ m hố ng
    há ch. 2. Há ch dịch: trô ng nó thế mà há ch lắ m.
    hạ ch
    - 1 dt Chỗ phình to trên bạ ch huyết quả n: Nổ i hạ ch ở bẹn.
    - 2 dt 1. (sinh) Hạ t nhâ n củ a tế bà o: Hạ ch thườ ng hình cầ u và nằ m trong chấ t nguyên sinh
    củ a tế bà o 2. Mộ t thứ bệnh dịch, nổ i hạ ch ở bẹn: Chuộ t là giố ng truyền bệnh hạ ch.
    - 3 dt Kì thi khả o sá t trướ c kì thi hương: Thầ y khoá lầ n ấ y đã đỗ hạ ch.
    - đgt Thi: Ra ở Hà -nộ i, đỗ ngay đầ u xứ (NgCgHoan).
    - 4 đgt Bẻ bắ t ngườ i dướ i: Tên tri huyện hạ ch dâ n để ă n hố i lộ .
    hạ ch sá ch
    - đg. Bắ t bẻ, đò i hỏ i để là m khó dễ. Cứ hạ ch sá ch mã i. Kiếm chuyện hạ ch sá ch.
    hai
    - dt. 1. Số tiếp theo số mộ t trong dã y số tự nhiên: hai ngườ i hai con gà . 2. đphg Nhữ ng ngườ i
    lớ n tuổ i hơn cả trong cù ng mộ t thế hệ ở mộ t gia đình: anh Hai chị Hai.
    hai lò ng
    - tt, trgt Khô ng trung thà nh, khô ng thuỷ thung: Con ngườ i ă n ở hai lò ng.
    hà i
    - 1 d. Loạ i già y thờ i xưa. Ra há n và o hà i. Đô i hà i vạ n dặ m.
    - 2 đg. (ph.). Kể ra, nó i rõ ra. Hà i rõ ra. Hà i tộ i.
    - 3 t. (cũ ). Hoà hợ p. Phậ n đẹp duyên hà i.
    - 4 t. (kết hợ p hạ n chế). Có nhữ ng yếu tố gâ y cườ i; trá i vớ i bi. Nhữ ng tình huố ng hà i trong
    kịch. Đưa thêm chấ t hà i và o phim.
    hà i cố t
    - dt. Bộ xương ngườ i chết đã lâ u ngà y: tìm hà i cố t đồ ng độ i đưa hà i cố t cá c liệt sĩ về nghĩa
    trang.
    hà i hò a
    - hà i hoà tt, trgt (H. hà i: hoà nhau; hoà : hoà ) Kết hợ p nhuầ n nhuyễn; Dịu dà ng, nhịp nhà ng:
    Nghệ thuậ t số ng hà i hoà vớ i thiên nhiên (Huy Cậ n); Kết hợ p hà i hoà nhiều yếu tố .
    hà i hướ c
    - đg. (hay t.). Vui đù a nhằ m mụ c đích gâ y cườ i (thườ ng nó i về hình thứ c vă n nghệ). Lố i vă n
    hà i hướ c. Câ u chuyện hà i hướ c. Giọ ng hà i hướ c.
    hà i kịch
    - dt. Kịch dù ng, hình thứ c gâ y cườ i để đả kích, phê phá n thó i xấ u, hiện tượ ng tiêu cự c trong
    xã hộ i.
    hà i lò ng
    - tt Vui vẻ bằ ng lò ng: Con ngoan, cha mẹ hà i lò ng.
    hả i âu
    - d. Chim lớ n, cá nh dà i và hẹp, mỏ quặ m, số ng ở biển.
    hả i cả ng
    - dt. Cả ng ở bờ biển: mộ t hả i cả ng quan trọ ng xâ y dự ng hả i cả ng.
    hả i cẩ u
    - dt (H. cẩ u: chó ) Loà i thú ở cá c biển vù ng hà n đớ i, châ n có mà ng: Đá m ngư phủ đi đá nh cá
    và să n hả i cẩ u (NgTuâ n).
    hả i đả o
    - d. Khoả ng đấ t lớ n nhô cao giữ a mặ t biển hoặ c đạ i dương; đả o ngoà i biển.
    hả i đă ng
    - dt. Đèn biển: ngọ n hả i đă ng trên biển.
    hả i hà
    - dt (H. hà : sô ng) Sô ng biển mênh mô ng: Co châ n vù ng vẫ y miền tră ng bạ c, nghển cổ ă n chơi
    chố n hả i hà (NgKhuyến).
    - tt Rộ ng rã i, có độ lượ ng: Nhờ lượ ng .
    hả i lưu
    - d. Dò ng nướ c ở biển hay đạ i dương chả y theo mộ t hướ ng nhấ t định.
    hả i lý
    - x. hả i lí.
    hả i ngoạ i
    - dt. Nướ c ngoà i: lá thư từ hả i ngoạ i gử i về bô n ba nơi hả i ngoạ i.
    hả i phậ n
    - dt (H. phậ n: phầ n) Vù ng biển thuộ c phạ m vi chủ quyền mộ t nướ c: Cá c chiến sĩ hả i quâ n
    bả o vệ hả i phậ n củ a Tổ quố c.
    hả i quan
    - d. Việc kiểm soá t và đá nh thuế đố i vớ i hà ng hoá xuấ t nhậ p cả nh. Thuế hả i quan.
    hả i quâ n
    - dt. Quâ n chủ ng củ a lự c lượ ng vũ trang nhữ ng nướ c có biển, là m nhiệm vụ chiến lượ c,
    chiến dịch trên chiến trườ ng, biển và đạ i dương.
    hả i tặ c
    - dt (H. tặ c: cướ p) Cướ p biển: Nhữ ng phụ nữ di tả n đã bị bọ n hả i tặ c hã m hiếp.
    hả i vị
    - d. Thứ c ă n quý chế biến từ sả n phẩ m lấ y ở biển. Sơn hà o hả i vị*.
    hả i yến
    - dt. Chim én ở ngoà i biển, tổ dù ng là m mó n ă n đặ c sả n cao cấ p.
    hã i
    - tt Sợ lắ m: Sợ ngườ i ở phả i, hã i ngườ i cho ăn (tng).
    há i
    - 1 d. Nô ng cụ gồ m mộ t lưỡ i thép có ră ng gắ n và o thanh gỗ hay tre có mó c dà i, dù ng để gặ t
    lú a.
    - 2 đg. Dù ng tay là m cho hoa, quả , lá , cà nh đứ t lìa khỏ i câ y để lấ y về. Há i rau. Há i củ i. Há i ra
    tiền (kng.; kiếm đượ c nhiều tiền mộ t cá ch dễ dà ng). Ngà y xuâ n đi há i lộ c. Có gieo thì có há i
    (tng.).
    hạ i
    - 1 I. dt. Cá i gâ y thấ t thiệt, tổ n thương; trá i vớ i lợ i ích: hú t thuố c là có hạ i đố i vớ i sứ c khoẻ di
    hạ i độ c hạ i khố c hạ i lợ i hạ i nguy hạ i tai hạ i tệ hạ i. II. tt. Có tính chấ t gâ y nhiều thấ t thiệt, tổ n
    thương: giố ng sâ u bọ hạ i lú a ă n hạ i nhiễu hạ i thả m hạ i thiệt hạ i. III. đgt. 1. Gâ y thấ t thiệt, tổ n
    thương: sâ u bệnh hạ i mù a mà ng hạ i nhâ n nhâ n hạ i phá hạ i phương hạ i tà n hạ i. 2. Giết hạ i:
    ám hạ i và bứ c hạ i hã m hạ i sá t hạ i.
    - 2 đgt. Sợ , hã i: hạ i ma hạ t xanh mặ t.
    ham
    - đgt Thích mộ t cá ch say mê: Khô ng ham già u sang, khô ng e cự c khổ (HCM).
    ham mê
    - đg. Ưa thích tớ i mứ c say mê. Ham mê nghệ thuậ t. Ham mê cờ bạ c.
    ham muố n
    - đgt. Mong muố n thiết tha: ham muố n họ c hỏ i.
    hà m
    - dt Phầ n xương mặ t có ră ng: Hà m dướ i; Hà m trên; Xương hà m; Tay là m hà m nhai (tng).
    hà m hồ
    - t. (Cá ch nó i nă ng) thiếu că n cứ , khô ng phâ n rõ đú ng sai, khô ng đú ng vớ i sự thậ t. Ă n nó i
    hà m hồ .
    hà m số
    - dt. Khá i niệm toá n họ c chỉ sự phụ thuộ c lẫ n nhau giữ a cá c đạ i lượ ng biến thiên.
    hà m sú c
    - tt (H. hà m: chứ a đự ng; sú c: chứ a cấ t) Tuy ngắ n gọ n mà chứ a đự ng nhiều ý tứ sâ u sắ c: Đó
    là mộ t bà i vă n hà m sú c.
    hã m
    - 1 đg. Cho nướ c sô i và o chè hay dượ c liệu và giữ hơi nó ng mộ t lú c để lấ y nướ c cố t đặ c, hay
    để chiết lấ y hoạ t chấ t. Hã m mộ t ấm trà . Hã m chè xanh.
    - 2 đg. Là m cho giả m bớ t hoặ c ngừ ng vậ n độ ng, hoạ t độ ng, phá t triển. Hã m má y. Hã m phanh
    độ t ngộ t. Hã m cho hoa nở đú ng ngà y Tết. Hã m tiết canh (giữ cho tiết khô ng đô ng để đá nh
    tiết canh).
    - 3 đg. Là m cho đố i phương lâ m và o thế khô ng thể tự do hoạ t độ ng, hà nh độ ng. Hã m địch
    và o thế bấ t lợ i. Hã m thà nh.
    - 4 đg. (Ả đà o thờ i trướ c) há t câ u chuố c rượ u mờ i khá ch. Ả đà o hã m mộ t câ u. Ngâ m câ u
    hã m.
    - 5 t. (kng.). Có tá c dụ ng đem lạ i vậ n rủ i, là m cho gặ p điều khô ng may. Tướ ng mặ t trô ng rấ t
    hã m.
    hã m hạ i
    - đgt. Là m hạ i, giết chết bằ ng thủ đoạ n á m muộ i: Kẻ địch hã m hạ i tù chính trị trong ngụ c tù
    hã m hạ i lẫ n nhau Xưa nay hã m hạ i ngườ i ta đã đầ y (Nhị độ mai).
    há m
    - đgt Tham muố n quá : Ô ng há m tiền, nhưng há m danh hơn cả tiền (NgKhả i).
    hạ m
    - d. (id.). Tà u chiến loạ i lớ n. Phá o từ hạ m bắ n và o.
    hạ m độ i
    - dt. Đơn vị lớ n nhấ t trong hả i quâ n mộ t số nướ c, bao gồ m cá c binh chủ ng tà u mặ t nướ c, tà u
    ngầ m, phố i hợ p hoạ t độ ng nhằ m mộ t mụ c đích chung: hạ m độ i Hắ c Hả i.
    han
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y song tử diệp, lá có lô ng, hễ chạ m phả i là sinh ra ngứ a và rá t: Bị ngứ a
    như sờ phả i lá han.
    - 2 đgt Như Hỏ i (cũ ): Thấ y có ai han, chớ đã i đằ ng (NgTrã i); Trướ c xe lờ i lả han chà o (K).
    - 3 tt Bị gỉ: Cá i nồ i nà y han rồ i.
    hà n
    - 1 d. (kng.). Hà n lâ m (gọ i tắ t). Ô ng hà n.
    - 2 đg. 1 Nố i liền hai bộ phậ n kim loạ i vớ i nhau bằ ng cá ch là m nó ng chả y. Hà n hai ố ng thép
    lạ i. 2 Là m cho liền kín lạ i chỗ bị vỡ , bị nứ t, thủ ng. Hà n nồ i. Hà n con đê. Ră ng sâ u phả i hà n.
    - 3 t. 1 (id.). Lạ nh. 2 (Cơ thể) ở tạ ng lạ nh, biểu hiện: sợ rét, châ n tay lạ nh, tiểu tiện nhiều, v.v.
    (theo cá ch nó i củ a đô ng y). Má u hà n. Chứ ng trú ng hà n.
    hà n gắ n
    - đgt. Là m cho liền, cho nguyên là nh như ban đầ u: hà n gắ n đê điều hà n gắ n vết thương
    chiến tranh Tình cả m giữ a hai ngườ i khó mà hà n gắ n đượ c.
    hà n sĩ
    - dt (H. hà n: lạ nh; sĩ: họ c trò ) Ngườ i họ c trò nghèo: Đi tậ p là m hà n sĩ sắ p thà nh nghề (Ng-
    hồ ng).
    hà n the
    - d. Khoá ng vậ t khô ng mà u, thườ ng ở dạ ng bộ t trắ ng, dù ng để hà n kim loạ i, là m thuố c, hoặ c
    để chế biến thự c phẩ m.
    hà n thử biểu
    - cũ , Nh. Nhiệt kế.
    hà n vi
    - tt (H. hà n: lạ nh; vi: nhỏ nhoi) Nghèo hèn, khô ng có địa vị gì trong xã hộ i: Trong quâ n có lú c
    vui vầ y, thong dong mớ i kể sự ngà y hà n vi (K).
    hã n hữ u
    - t. Hiếm có , ít thấ y. Trườ ng hợ p hã n hữ u. Hã n hữ u lắ m mớ i xả y ra.
    há n họ c
    - dt. Ngà nh khoa họ c nghiên cứ u họ c thuậ t Trung Quố c thờ i cổ , trướ c hết là cá c vă n bả n cổ
    chữ Há n: nhà Há n họ c.
    hạ n
    - 1 dt Tình trạ ng thiếu nướ c do nắ ng lâ u, khô ng có mưa: Trô ng con như hạ n mong rà o (tng);
    Nhâ n dâ n chố ng hạ n.
    - 2 dt 1. Chừ ng mự c đã ấ n định: Tiêu tiền có hạ n 2. Thờ i gian đã ấ n định: Là m cầ u xong
    trướ c hạ n.
    - đgt Cho mộ t thờ i gian nhấ t định: nă m ngà y phả i là m xong sổ sá ch.
    - 3 dt Điều khô ng may xả y ra: Chẳ ng may gặ p hạ n.
    - tt Khô ng may: Nă m xung thá ng (tng).
    hạ n chế
    - đg. Giữ lạ i, ngă n lạ i trong mộ t giớ i hạ n nhấ t định, khô ng để cho vượ t qua. Hạ n chế chi phí.
    Tầ m nhìn bị hạ n chế.
    hạ n há n
    - dt. Hạ n, nắ ng hạ n nó i chung: Hạ n há n kéo dà i vù ng đấ t luô n bị thiên tai như hạ n há n, lụ t
    lộ i.
    hạ n hẹp
    - tt Có mứ c độ ít ỏ i: Đồ ng lương hạ n hẹp; Khả nă ng hạ n hẹp; Ngâ n sá ch hạ n hẹp.
    hang
    - d. 1 Khoả ng trố ng sâ u tự nhiên hay đượ c đà o và o trong lò ng đấ t. Hang đá . Hang cua. Chuộ t
    đà o hang. 2 Chỗ rỗ ng trong mô cơ thể độ ng vậ t, do hiện tượ ng tế bà o bị hoạ i tử tạ o ra. Lao
    phổ i đã thà nh hang.
    hà ng
    - 1 I. dt. 1. Tậ p hợ p ngườ i hoặ c vậ t nố i tiếp nhau thà nh dã y. dà n hà ng ngang viết thẳ ng hà ng
    hà ng đầ u hà ng ngũ . 2. Thứ bậ c: hà ng chú bá c hà ng cha chú . 3. Tậ p hợ p ngườ i số ng trong
    mộ t đơn vị hà nh chính: hà ng xó m lá ng giềng chưa đỗ ô ng nghè đã đe hà ng tổ ng hà ng giá p
    hà ng xứ . 4. Sả n phẩ m đem bá n ra: giá hà ng hà ng cao cấ p hà ng hoá khá ch hà ng. 5. Nơi bá n
    hà ng: hà ng phở hà ng bá n ố c hà ng quá n cử a hà ng ngâ n hà ng. II. pht. Vớ i số lượ ng nhiều và
    khô ng xá c định: có tớ i hà ng vạ n phả i chờ lâ u hà ng giờ .
    - 2 dt. Loạ i vả i mỏ ng và lắ ng: quầ n hà ng.
    - 3 đgt. 1. Chịu thua đố i phương: hạ vũ khí xin hà ng hà ng thì số ng, chố ng thì chết hà ng binh
    hà ng thầ n hà ng thư đầ u hà ng quy hà ng. 2. Chịu bấ t lự c: Việc nà y thì tô i xin hà ng.
    hà ng đầ u
    - tt, trgt Trên hết; Trướ c hết: Biện phá p hà ng đầ u; Đi hà ng đầ u.
    hà ng giậ u
    - dt Bờ rà o: Trồ ng câ y cú c tầ n là m hà ng giậ u.
    hà ng hả i
    - d. 1 Kĩ thuậ t điều khiển tà u biển. 2 Vậ n tả i đườ ng biển. Ngà nh hà ng hả i. Cô ng nhâ n hà ng
    hả i.
    hà ng hó a
    - hà ng hoá dt. Sả n vậ t dù ng để bá n nó i chung: Cử a hà ng có nhiều hà ng hoá hà ng hoá ế ẩ m
    trao đổ i, mua bá n hà ng hoá .
    hà ng khô ng
    - dt (H. hà ng: vượ t biển; khô ng: trên khô ng) Việc giao thô ng bằ ng má y bay: Xâ y dự ng ngà nh
    hà ng khô ng dâ n dụ ng.
    hà ng loạ t
    - d. Mộ t số lượ ng lớ n có trong cù ng mộ t lú c. Sả n xuấ t hà ng loạ t. Vũ khí giết ngườ i hà ng loạ t.
    Hà ng loạ t nhà má y đã đượ c xâ y dự ng.
    hà ng ngũ
    - dt. 1. Tậ p hợ p ngườ i đượ c sắ p xếp thà nh hà ng lố i quy củ : hà ng ngũ chỉnh tề kiểm tra hà ng
    ngũ . 2. Tậ p hợ p ngườ i đượ c sắ p xếp chặ t chẽ về mặ t tổ chứ c, cù ng theo đuổ i mộ t mụ c đích,
    lí tưở ng: hà ng ngũ cá ch mạ ng khô ng bỏ hà ng ngũ .
    hà ng rà o
    - dt Tre, nứ a hoặ c câ y xanh vâ y chung quanh nhà và vườ n: Cá i hà ng rà o bằ ng nứ a vâ y lấ y
    mả nh sâ n (Ng-hồ ng).
    hà ng xó m
    - d. Ngườ i ở cù ng mộ t xó m hoặ c nó i chung ngườ i lá ng giềng, trong quan hệ vớ i nhau. Ngườ i
    hà ng xó m. Hà ng xó m tố i lử a tắ t đèn có nhau.
    hã ng
    - dt. Tổ chứ c sả n xuấ t, kinh doanh lớ n: hã ng xe hơi hã ng phim truyện.
    há ng
    - dt Phậ n cơ thể tiếp giá p giữ a đù i và bụ ng: Đứ ng giạ ng há ng; Nổ i hạ ch ở há ng.
    hạ ng
    - d. Tậ p hợ p ngườ i hoặ c vậ t cù ng loạ i, đượ c đá nh giá và xếp theo cao thấ p, lớ n nhỏ , tố t xấ u
    khá c nhau. Hạ ng ngườ i xấ u. Vé hạ ng nhấ t. Xếp hạ ng.
    hanh
    - tt. (Khí hậ u) kho và se lạ nh, có thể là m nứ t nẻ da thịt: trờ i hanh thờ i tiết hanh khô .
    hanh thô ng
    - tt (H. hanh: thô ng suố t; thô ng: suố t qua) Nó i việc đều trô i chả y: Chú a nghe tâ u hết vâ n
    mồ ng, nhà yên, nướ c trị, hang thô ng an nhà n (Hoà ng Trừ u); Vạ n sự , vạ n vậ t đều hanh thô ng
    (Tả n-đà ).
    hà nh
    - 1 d. cn. hà nh ta. Câ y thâ n ngầ m, hình dẹp, mang nhiều lá mọ ng nướ c xếp ú p và o nhau
    thà nh mộ t khố i hình củ , dù ng là m gia vị.
    - 2 đg. Là m cho khổ sở . Bị cơn số t hà nh suố t đêm.
    - 3 đg. (kết hợ p hạ n chế, đi đô i vớ i họ c). Thự c hà nh (nó i tắ t). Họ c đi đô i vớ i hà nh.
    hà nh độ ng
    - I. đgt. Là m việc gì để đạ t đượ c mụ c đích, ý nguyện: ra tay hà nh độ ng hà nh độ ng cho phả i
    lẽ. II. dt. Việc là m có mụ c đích: có hà nh độ ng quả cả m mộ t hà nh độ ng cao cả .
    hà nh hạ
    - đgt Là m cho đau đớ n, khổ sở : Lạ i cò n hà nh hạ cho tà n, cho đau (Tú -mỡ ).
    hà nh hình
    - đg. Giết để thi hà nh á n tử hình. Tử tù bị đem hà nh hình.
    hà nh khá ch
    - dt. Ngườ i đi trên cá c phương tiện giao thô ng củ a cá c cơ sở kinh doanh thuộ c lĩnh vự c giao
    thô ng vậ n tả i: mờ i cá c hà nh khá ch lên xe hà nh khá ch kiểm tra hà nh lí trướ c khi xuố ng tà u.
    hà nh khấ t
    - đgt (H. khấ t: xin ă n) Đi xin ă n: Nà y đoạ n cô ng chú a cà ng ghê, đoạ n xong hà nh khấ t mớ i về
    gố c đa (Lí Cô ng).
    hà nh lạ c
    - đg. Vui chơi, tiêu khiển bằ ng nhữ ng thú vui vậ t chấ t tầ m thườ ng, khô ng là nh mạ nh. Lao
    và o cuộ c hà nh lạ c.
    hà nh lang
    - dt. 1. Lố i đi trong nhà , dọ c dà i phía trướ c hoặ c xung quanh: đứ ng ngoà i hà nh lang cho má t.
    2. Lố i đi có má i che, nố i giữ a nhà nà y vớ i ngô i nhà khá c. 3. Nhà dà i nằ m hai bên ngô i nhà
    chính củ a chù a. 4. Dả i giao thô ng tương đố i an toà n, có giớ i hạ n về chiều rộ ng, nố i liền cá c
    khu vự c trên đấ t, trên khô ng, trên biển.
    hà nh phá p
    - đgt (H. phá p: phép) Thi hà nh phá p luậ t: Quyền lậ p phá p và quyền hà nh phá p.
    hà nh quâ n
    - đg. (Đơn vị quâ n độ i) di chuyển từ nơi nà y đến nơi khá c theo độ i hình nhằ m mụ c đích
    nhấ t định. Hà nh quâ n suố t đêm khô ng nghỉ. Trên đườ ng hà nh quâ n.
    hà nh tâ y
    - dt. Câ y trồ ng có thâ n to, hình cầ u, lá hình trụ rỗ ng, cá c hoa to, hoa trắ ng hoặ c tim tím xếp
    thà nh hình sao, dù ng là m gia vị.
    hà nh trình
    - dt (H. trình: đườ ng đi) Đườ ng đi qua trong mộ t chuyến đi dà i: Ô ng ấ y đi theo Bá c Hồ trong
    cả cuộ c hà nh trình sang Phá p.
    hà nh tung
    - d. Dấ u vết về nhữ ng hà nh vi củ a mộ t ngườ i nà o đó . Hà nh tung bị lộ .
    hà nh vă n
    - dt. Cá ch đặ t câ u, dù ng từ trong viết vă n: hà nh vă n trô i chả y hà nh vă n trong sá ng hà nh vă n
    cầ u kì.
    hà nh vi
    - dt (H. vi: là m) Việc là m, xét về mặ t đá nh giá phẩ m chấ t: Mộ t hà nh vi cao thượ ng đố i vớ i kẻ
    đã là m hạ i mình.
    hã nh diện
    - đg. Hà i lò ng về điều mình cho là hơn ngườ i khá c và sung sướ ng để lộ ra ngoà i. Bà mẹ hã nh
    diện có đứ a con khá u khỉnh. Hã nh diện vớ i bạ n bè.
    hã nh tiến
    - tt. Thuộ c hạ ng ngườ i kém tà i nă ng, cố ngoi lên để đạ t danh vị cao, khô ng tương xứ ng khả
    nă ng củ a chính mình: mộ t con ngườ i hã nh tiến.
    hạ nh
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y thuộ c họ mậ n: Chẳ ng qua mai trướ c, hạ nh sau khá c gì (BNT); Hoa
    chà o ngõ hạ nh, hương bay dặ m phầ n (K).
    - 2 dt Nết tố t: Thương vì hạ nh, trọ ng vì tà i, Thú c ô ng thô i cũ ng đẹp lờ i phong ba (K); Bố n
    đứ c tính củ a ngườ i phụ nữ tố t thờ i xưa là : Cô ng, dung, ngô n, hạ nh.
    hạ nh kiểm
    - d. Phẩ m chấ t, đạ o đứ c biểu hiện trong việc là m, trong cá ch đố i xử vớ i mọ i ngườ i. Nhậ n xét
    về hạ nh kiểm củ a họ c sinh. Hạ nh kiểm tố t.
    hạ nh ngộ
    - đgt. Gặ p nhau mộ t cá ch may mắ n.
    hạ nh phú c
    - dt (H. hạ nh: may mắ n; phú c: tố t hà nh) Sự sung sướ ng đầ y đủ : Đườ ng lên hạ nh phú c rộ ng
    thênh thang (HCM).
    hao
    - đg. 1 Bị giả m mấ t đi mộ t phầ n về số lượ ng, giả m dầ n từ ng ít mộ t, do mộ t nguyên nhâ n nà o
    đó . Dầ u bay hơi, hao mấ t nhiều. 2 Tố n nhiều hơn so vớ i mứ c thườ ng, mứ c cầ n thiết. Mạ nhỏ
    câ y, cấ y hao lắ m. Cuộ c chiến tranh hao ngườ i tố n củ a.
    hao hụ t
    - đgt. Bị mấ t, thiếu hụ t mộ t phầ n do hao hụ t tự nhiên: hao hụ t trong quá trình vậ n chuyển
    hao hụ t trong chỉ số cho phép.
    hao mò n
    - tt Sú t kém đi: Ruộ t tằ m ngà y mộ t héo hon, tuyết sương ngà y mộ t hao mò n mình ve (K).
    hao tổ n
    - đg. Dù ng mấ t quá nhiều và o mộ t việc gì mộ t cá ch đá ng tiếc. Hao tổ n tiền củ a. Lo buồ n là m
    hao tổ n sứ c khoẻ.
    hà o
    - 1 dt. Rã nh rộ ng và sâ u dù ng là m cô ng sự chiến đấ u hoặ c đi lạ i, vậ n chuyển, là m chướ ng
    ngạ i vậ t: hà o giao thô ng đà o hà o đắ p luỹ hà o hố hà o luỹ chiến hà o giao thô ng hà o hầ m hà o.
    - 2 Đơn vị tiền tệ trướ c đâ y bằ ng 1/10 đồ ng: giá 1 đồ ng 3 hà o.
    - 3 dt. Mộ t trong sá u vạ ch củ a mộ t quẻ trong Kinh Dịch: Sá u mươi bố n quẻ, ba tră m dư hà o
    (Lụ c Vâ n Tiên).
    hà o hiệp
    - tt (H. hà o: mạ nh mẽ, rộ ng rã i; hiệp: sẵ n lò ng giú p đỡ ) Rộ ng rã i và sẵ n lò ng giú p đỡ ngườ i
    khá c: Ngườ i hà o hiệp ít khi nghĩ đến lợ i riêng.
    hà o hoa
    - t. Rộ ng rã i và lịch sự trong cá ch cư xử , giao thiệp. Con ngườ i hà o hoa.
    hà o hù ng
    - tt. Có khí thế mạ nh mẽ, sô i nổ i. tiếng há t hà o hù ng khí thế hà o hù ng củ a dâ n tộ c thờ i kì hà o
    hù ng nhấ t trong lịch sử .
    hà o hứ ng
    - tt (H. hứ ng: hứ ng thú ) Cả m thấ y có hứ ng thú mạ nh mẽ: Có nhiều ngườ i hà o hứ ng nhưng
    cũ ng có mộ t số dè dặ t (NgTuâ n).
    hà o khí
    - d. (trtr.). Chí khí mạ nh mẽ, hà o hù ng. Hà o khí củ a ngườ i chiến thắ ng.
    hà o kiệt
    - dt. Ngườ i có tà i nă ng và chí khí hơn hẳ n ngườ i bình thườ ng: bậ c anh hù ng hà o kiệt Vậ n
    nướ c lú c thịnh lú c suy, song hà o kiệt thờ i nà o cũ ng có Chà ng tuổ i trẻ vố n dò ng hà o kiệt
    (Chinh phụ ngâ m).
    hà o nhoá ng
    - tt Đẹp đẽ bề ngoà i: Nướ c sơn hà o nhoá ng, nhưng gỗ khô ng tố t.
    hà o phó ng
    - t. Rộ ng rã i về mặ t chi tiêu trong quan hệ đố i xử vớ i ngườ i. Hà o phó ng vớ i bạ n bè.
    hà o quang
    - dt. á nh sá ng rự c rỡ toả ra chung quanh: toả á nh hà o quang.
    hả o
    - đg. (ph.; kng.). Ưa thích mộ t mó n ă n nà o đó . Nó chỉ hả o cá i mó n canh chua.
    hả o há n
    - dt. Ngườ i đà n ô ng dũ ng cả m, phó ng khoá ng, sẵ n sà ng ra tay cứ u giú p, bênh vự c ngườ i yếu
    trong xã hộ i cũ : anh hù ng hả o há n mộ t trang hả o há n.
    hả o tâ m
    - dt (H. tâ m: lò ng) Lò ng tố t: Mấ y ai ở đặ ng hả o tâ m: nắ ng toan giú p nó n, mưa dầ m giú p tơi
    (LVT).
    hã o
    - t. Khô ng đượ c việc gì cả vì khô ng thiết thự c, khô ng có cơ sở thự c tế. Sĩ diện hã o. Chuyện
    hã o. Hứ a hã o*.
    há o
    - 1 đgt. Quá ham muố n quá khá t khao: há o củ a há o củ a lạ .
    - 2 tt. Có cả m giá c khô khá t trong ngườ i, muố n ă n uố ng cá c chấ t tươi má t: Bụ ng há o, muố n
    ăn bá t canh chua Sau cơn say rượ u ngườ i rấ t há o.
    há o hứ c
    - đgt Ao ướ c muố n đượ c chó ng toạ i nguyện: Há o hứ c đi tìm cá i mớ i (Tô -hoà i).
    hạ o nhiên
    - t. (cũ ; id.). (Chí khí) ngay thẳ ng, khả ng khá i.
    hạ p
    - tt., đphg Hợ p: hạ p ý Mó n nà y rấ t hạ p vớ i tô i.
    há t
    - đgt Phá t ra nhữ ng â m thanh uố n theo nhịp điệu, giai điệu nhấ t định: Mẹ há t con khen hay
    (tng); Cườ i nên tiếng khó c, há t nên giọ ng sầ u (CgO).
    hạ t
    - 1 d. 1 Bộ phậ n hình trứ ng hay hình dẹp chứ a trong quả , do noã n cầ u củ a bầ u hoa biến
    thà nh, nả y mầ m thì cho câ y con. Gieo hạ t cả i. Hạ t giố ng (hạ t dù ng để gâ y giố ng). 2 Quả khô
    củ a mộ t số câ y lương thự c. Hạ t thó c. Bắ p ngô mẩ y hạ t. 3 Vậ t có hình giố ng như hạ t gạ o, hạ t
    ngô . Hạ t muố i. Hạ t sạ n. Chuỗ i hạ t. 4 Lượ ng nhỏ chấ t lỏ ng có hình giố ng như hạ t gạ o, hạ t
    ngô . Mưa nặ ng hạ t. Khô ng cò n hạ t nướ c nà o. 5 (chm.). Hạ t cơ bả n (nó i tắ t).
    - 2 d. 1 Đơn vị hà nh chính thờ i trướ c, lớ n hơn phủ , huyện. 2 Đơn vị quả n lí củ a mộ t số
    ngà nh. Hạ t kiểm lâ m. Hạ t giao thô ng (gồ m nhiều cung). 3 Đơn vị củ a giá o hộ i, nhỏ hơn địa
    phậ n và gồ m mộ t số xứ .
    hạ t tiêu
    - dt. Quả , hạ t trò n nhỏ , mà u xá m, có vị cay, dù ng là m gia vị.
    hà u
    - dt Loà i sò nhỏ ở bờ biển, bá m và o đá thà nh tả ng: Vỏ hà u cứ a và o châ n.
    hay
    - 1 đg. 1 Biết là có điều nà o đó đã xả y ra. Hay tin. Là m đến đâ u hay đến đó . 2 (dù ng sau sẽ,
    hẵ ng, hã y). Tính liệu cá ch xử lí (nó i về việc trong tương lai). Sau hẵ ng hay, khô ng hứ a trướ c
    đượ c.
    - 2 t. 1 Đượ c đá nh giá là có tá c dụ ng gâ y đượ c hứ ng thú hoặ c cả m xú c tố t đẹp, dễ chịu; trá i
    vớ i dở . Há t hay. Vở kịch hay. Vă n hay chữ tố t. 2 Đượ c đá nh giá là đạ t yêu cầ u cao, có tá c
    dụ ng mang lạ i hiệu quả mong muố n. Liều thuố c hay. Ngự a hay. Mộ t sá ng kiến hay. 3 (kết
    hợ p hạ n chế). Có tá c dụ ng đem lạ i sự tố t là nh. Nó i điều hay, là m việc tố t. Tin hay bay xa
    (tng.). Xả y ra chuyện khô ng hay. 4 (kng.). Có dá ng vẻ dễ ưa, gâ y đượ c thiện cả m hoặ c sự
    thích thú . Khô ng đẹp lắ m nhưng trô ng cũ ng hay. Đứ a bé trô ng rấ t hay.
    - 3 p. Thườ ng thườ ng, mộ t cá ch thườ ng xuyên. Ô ng khá ch hay đến chơi.
    - 4 k. Từ biểu thị quan hệ tuyển chọ n giữ a hai điều đượ c nó i đến, có điều nà y thì khô ng có
    điều kia, và ngượ c lạ i. Về hay ở ? Anh hay nó đi cũ ng đượ c.
    hã y
    - pht. 1. Vẫ n, đang cò n tiếp diễn: Trờ i hã y cò n mưa Khoai hã y cò n số ng, chưa chín. 2. Cứ tạ m
    thờ i như thế đã : hã y là m đi đã , tiền nong tính sau. 3. Nên, phả i như thế nà o đó : Anh hã y cẩ n
    thậ n Hã y là m xong rồ i hẵ ng ngủ .
    hã y cò n
    - đgt Vẫ n tiếp tụ c; Chưa hết: Cò n non, cò n nướ c, hã y cò n thề xưa (Tả n-đà ).
    há y
    - đg. (ph.). Đưa mắ t nhìn nghiêng.
    hắ c
    - 1 tt. 1. Tỏ ra nghiêm khắ c đến mứ c cứ ng nhắ c, gâ y khó chịu cho ngườ i dướ i quyền: ô ng ta
    chỉ là cấ p phó , nhưng hắ c hơn cả cấ p trưở ng. 2. Có vẻ oai phong hơn lú c thườ ng: Cô bé
    khoá c khẩ u sú ng và o trô ng hắ c ra trò . 3. Khó quá : Bà i toá n hắ c quá .
    - 2 tt. Có mù i hă ng xô ng mạ nh lên mũ i, gâ y khó chịu: Loạ i rau nà y ă n số ng hắ c lắ m.
    hắ c ín
    - dt Chấ t đen thu đượ c khi chưng dầ u mỏ hay than đá , dù ng để sơn hoặ c rả i đườ ng: Cá i á nh
    đèn vặ n to từ khe cử a quét hắ c ín rọ i sang (Ng-hồ ng).
    hặ c
    - đg. (cũ ; id.). Hạ ch. Hặ c tộ i.
    hă m
    - 1 dt. Hai mươi (khi sau nó có hà ng đơn vị từ 1 đến 9): đã hă m mấ y tuổ i đầ u.
    - 2 đgt. Đe doạ sẽ là m điều tai hạ i: giơ tay để hă m, nhưng ai sợ gì nó .
    - 3 tt. Tấ y đỏ ở cá c ngấ n, cá c chỗ gấ p trên cơ thể trẻ con, do bị bẩ n: tắ m xong bô i phấ n rô m,
    kẻo chá u bé bị hă m.
    hă m hở
    - đgt Có vẻ số t sắ ng và hă ng há i: Ngườ i đờ i hă m hở lo cô ng việc (PhBChâ u); Tô i hă m hở trèo
    ngay mộ t cá i dố c (NgTuâ n).
    hằ m hằ m
    - (cũ ; ph.). x. hầ m hầ m.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    H (2)

    hằ n
    - I. đgt. In lạ i dấ u vết trên bề mặ t: Bá nh xe hằ n xuố ng mặ t đườ ng Trá n hằ n nhữ ng nếp nhă n.
    II. dt. Dấ u vết đượ c in, đượ c hằ n lạ i: vết hằ n củ a bá nh xe nếp hằ n trên trá n.
    hằ n họ c
    - đgt Có ý tứ c bự c, như muố n gâ y chuyện: Lã o ta hằ n họ c vớ i ngườ i vợ .
    - tt Có thá i độ bự c tứ c: Khô ng đượ c thoả mã n, Hộ đã trở nên (Ng-hồ ng).
    hẳ n
    - I t. 1 Có thể khẳ ng định là như vậ y, khô ng có gì cò n phả i nghi ngờ . Việc đó hẳ n là là m đượ c.
    Sự thậ t khô ng hẳ n như thế. Điều đó đã hẳ n. 2 (dù ng phụ sau đg., t.). Có tính chấ t hoà n toà n,
    dứ t khoá t như vậ y, khô ng có nử a nọ , nử a kia. Đứ ng hẳ n về mộ t phía. Bệnh chưa khỏ i hẳ n.
    Con đườ ng rộ ng hẳ n ra. 3 (dù ng trướ c d. số lượ ng). Vớ i mứ c độ trọ n vẹn, khô ng phả i chỉ
    mộ t phầ n nà o mà thô i. Để hẳ n hai ngườ i và o cô ng việc nà y.
    - II tr. (kng.; dù ng ở đầ u câ u hoặ c cuố i câ u). Từ biểu thị ý như muố n hỏ i về điều mà thậ t ra
    mình đã kg định. Hẳ n anh cò n nhớ ? Anh lạ i quên rồ i hẳ n?
    hắ n
    - đt. Từ chỉ ngườ i ngô i thứ ba, thườ ng có hà m ý khinh hoặ c thâ n mậ t: Hắ n lạ i vá c xá c đến
    đâ y lầ n nữ a Lâ u nay hắ n ít về nhà .
    hă ng
    - 1 tt Có mù i vị nồ ng bố c lên: Bó c tỏ i, mù i hă ng lên mũ i.
    - 2 tt, trgt Mạ nh mẽ và hà o hứ ng: Anh em là m việc rấ t hă ng; Trong việc ấ y thì anh ấ y hă ng
    nhấ t.
    hă ng há i
    - t. Ở trạ ng thá i có nhiệt tình, biểu lộ bằ ng thá i độ tích cự c trong cô ng việc. Hă ng há i giú p đỡ
    bạ n. Tuổ i thanh niên hă ng há i.
    hằ ng
    - pht. (Hà nh độ ng diễn ra) luô n, liên tụ c: bá o ra hằ ng tuầ n cô ng việc hằ ng ngà y.
    hằ ng hà sa số
    - ng (H. hằ ng: sô ng Gange bên ấ n-độ , hà : sô ng; sa: cá t; số : số nghĩa đen: như số cá t sô ng
    Hằ ng) Nhiều vô kể: Cuộ c mít-tinh có hằ ng hà sa số ngườ i dự .
    hằ ng số
    - d. Số khô ng đổ i trong quá trình đượ c xét; đố i lậ p vớ i biến số .
    hắ t
    - đgt. 1. Tạ t ngang nhanh, mạ nh để chấ t lỏ ng hoặ c thứ gì rờ i xa vậ t đự ng: cầ m cố c hắ t nướ c
    hắ t từ ng xẻng đấ t. 2. Phả n chiếu, dộ i trở lạ i: á nh nắ ng hắ t từ mặ t nướ c trở lên Tiếng gọ i dộ i
    và o vá ch nú i hắ t ra.
    hắ t hiu
    - tt, trgt Lay độ ng nhè nhẹ: Như hắ t hiu cù ng hơi gió heo may (Thế-lữ ); Ngọ n đèn trô ng lọ t
    trướ ng huỳnh hắ t hiu (K).
    hắ t hơi
    - đg. Bậ t mạ nh hơi ra đằ ng mũ i, đằ ng miệng và phá t ra thà nh tiếng do mà ng mũ i bị kích
    thích độ t ngộ t.
    hắ t hủ i
    - đgt. Tỏ thá i độ ghẻ lạ nh ghét bỏ : Mẹ chồ ng hắ t hủ i nà ng dâ u Dì ghẻ hắ t hủ i con chồ ng.
    hâ m
    - 1 tt Hơi gà n: Cậ u ta khó lấ y vợ vì có tính hâ m.
    - 2 đgt Đun lạ i thứ c ă n cho nó ng: Canh để phầ n nguộ i rồ i, cầ n hâ m lạ i.
    hâ m hấ p
    - 1 t. (Cơ thể) ở trạ ng thá i nhiệt độ cao hơn bình thườ ng mộ t chú t; hơi số t. Ngườ i lú c nà o
    cũ ng hâ m hấ p như số t. Trá n hâ m hấ p nó ng.
    - 2 t. (kng.). Hơi hâ m. Tính hâ m hấ p.
    hâ m mộ
    - đgt. Yêu chuộ ng và mến phụ c: mộ t diễn viên điện ả nh đượ c nhiều ngườ i hâ m mộ Trậ n đấ u
    đượ c ngườ i hâ m mộ chờ đó n từ lâ u.
    hầ m
    - 1 dt Con hổ : Chố n ấ y hang hầ m, chớ mó tay (HXHương).
    - 2 dt Rã nh hoặ c hố đà o dướ i đấ t: Đà o đượ c mộ t cô thanh niên xung phong bị sậ p hầ m hà m
    ếch (NgKhả i).
    - 3 đgt Đun lâ u cho thậ t nhừ : Hầ m thịt bò .
    - tt Đã đượ c đun lâ u: Vịt .
    - trgt Nó i nằ m kín mộ t chỗ : Hắ n nằ m ở xó nhà .
    hầ m mỏ
    - d. Vù ng có chứ a khoá ng sả n trong lò ng đấ t đang đượ c khai thá c (nó i khá i quá t).
    hầ m trú ẩn
    - dt. Hầ m ẩ n nấ p để trá nh bom đạ n: Trong chiến tranh nhà nà o cũ ng có hầ m trú ẩ n.
    hẩ m
    - tt 1. Nó i thứ c ă n đã biến chấ t vì hư hỏ ng: Gạ o hẩ m; Cơm hẩ m 2. Nó i số phậ n thua kém:
    Phậ n hẩ m duyên ô i (tng); Hẩ m duyên, xấ u số , em cò n đứ ng khô ng (cd).
    hẩ m hiu
    - t. 1 (cũ ; id.). Hẩ m (nó i khá i quá t). 2 (Số phậ n) chịu thua kém. Thâ n phậ n hẩ m hiu. Hẩ m hiu
    về đườ ng nhâ n duyên.
    hâ n hạ nh
    - tt. Vui mừ ng, lấ y là m may mắ n khi đượ c dịp tiếp xú c, quan hệ vớ i ai: hâ n hạ nh đượ c gặ p
    ngà i hâ n hạ nh đó n tiếp quý khá ch.
    hâ n hoan
    - tt (H. hoan: vui vẻ) Vui mừ ng lắ m: Mũ tai bèo xen lẫ n á o bà ba, mặ t son trẻ hâ n hoan hoà
    tó c tră ng (X-thuỷ).
    hậ n
    - d. 1 Lò ng că m giậ n, oá n hờ n sâ u sắ c đố i vớ i kẻ đã là m hạ i mình. Rử a hậ n. Ô m hậ n. 2 (hoặ c
    đg.). Buồ n tứ c đến day dứ t vì đã khô ng là m đượ c như mong muố n. Là m hỏ ng thì mang hậ n
    suố t đờ i. Hậ n mộ t điều là đã khô ng về kịp.
    hấ p
    - 1. đgt. Là m chín thứ c ă n bằ ng hơi nó ng: hấ p bá nh bao hấ p cá ló c. 2. Tiêu diệt vi trù ng bằ ng
    hơi nó ng: Bô ng bă ng đã hấ p. 3. Là m cho mà u ă n và o vả i sợ i: hấ p len hấ p sang mà u khá c cho
    đẹp. 4. Tẩ y giặ t, là m cho sạ ch len, dạ : hấ p chiếc áo dạ ồ .
    hấ p dẫ n
    - đgt (H. hấ p: hú t và o; dẫ n: kéo đến) Thu hú t ngườ i ta: Khoa họ c xã hộ i trong nhà trườ ng ta
    phả i là mô n họ c hấ p dẫ n vô cù ng (PhVĐồ ng); Chí ít cũ ng hấ p dẫ n cả m tình ngườ i xem
    (NgTuâ n).
    - dt Sự thu hú t: Cá i đố i vớ i Ngườ i là tư tưở ng tự do (Trg-chinh).
    hấ p hố i
    - đg. Ở trạ ng thá i sắ p tắ t thở , sắ p chết. Bệnh nhâ n đang hấ p hố i. Phú t hấ p hố i.
    hấ p hơi
    - đgt. Khô ng thô ng thoá ng, khô ng thoá t hơi, do bị che bịt quá kín: Că n phò ng bị hấ p hơi trở
    nên ẩ m ướ t, ngộ t ngạ t chớ đậ y cặ p lồ ng khi cơm đang nó ng kẻo bị hấ p hơi, khó ă n.
    hấ p tấ p
    - trgt Vộ i vã , lậ t đậ t: Ô ng cầ m đèn, hấ p tấ p chạ y ra (NgCgHoan); Khô ng hấ p tấ p theo liều
    nhữ ng ý kiến thô ng thườ ng (DgQgHà m).
    hấ p thụ
    - đg. 1 (chm.). (Hiện tượ ng cá c chấ t rắ n hay chấ t lỏ ng) thu hú t cá c chấ t từ hỗ n hợ p khí. 2
    (id.). Như hấ p thu (ng. 2).
    hấ t
    - đgt. 1. Đưa nhanh, dứ t khoá t (bộ phậ n cơ thể) về phía nà o: hấ t hà m hỏ i hấ t châ n. 2. Dù ng
    tay tạ t mạ nh cho vậ t rơi ra xa: hấ t đấ t sang mộ t bên.
    hấ t hủ i
    - đg. (id.). Hắ t hủ i.
    hầ u
    - 1 dt. Phầ n ố ng tiêu hoá nằ m tiếp sau khoang miệng và trướ c thự c quả n: bó p hầ u bó p họ ng.
    - 2 dt. Con khỉ.
    - 3 dt. Tướ c thứ hai, sau tướ c cô ng trong thang tướ c vị dướ i chế độ phong kiến: đượ c phong
    tướ c hầ u.
    - 4 I. đgt. 1. Phụ c dịch cho ngườ i bề trên, cho chủ : kẻ hầ u ngườ i hạ lính hầ u. 2. Đến trướ c
    mặ t hoặ c trướ c toà để nghe phá n bả o, xét xử : Cá c hương mụ c và o hầ u quan lớ n bị gọ i ra
    hầ u toà . 3. Chịu là m mộ t việc gì cho vui lò ng ngườ i khá c: hầ u chuyện xin hầ u cụ mộ t vá n bà i.
    II. dt. Ngườ i con gá i đi ở để phụ c dịch trong cá c nhà quyền quý thờ i phong kiến: con hầ u
    nà ng hầ u.
    - 5 đgt. Mong thự c hiện đượ c điều gì đó , thườ ng rấ t khó : Hắ n cố gắ ng hết sứ c trong mọ i
    cô ng việc hầ u đượ c chủ tin dù ng Họ phả i bằ ng mọ i cá ch để thanh toá n nợ cho khá ch hà ng
    hầ u lấ y lạ i lò ng tin, sự tín nhiệm.
    - 6 pht. Gầ n như, sắ p: Đêm hầ u tà n Nắ ng hạ n lâ u câ y cỏ hầ u chết khô .
    hầ u bao
    - dt Tú i nhỏ đeo ở thắ t lưng: Có ai dạ i gì dố c hết hầ u bao cho chú ng (NgKhả i).
    hầ u cậ n
    - đg. (dù ng phụ sau d.). Theo hầ u bên cạ nh ngườ i có chứ c vị, thườ ng đượ c coi là ngườ i thâ n
    tín. Lính hầ u cậ n.
    hầ u chuyện
    - đgt Từ lịch sự có nghĩa nó i chuyện: Hô m nay đượ c hầ u chuyện cụ , tô i mớ i biết đượ c nhiều
    việc đã xả y ra.
    hầ u hạ
    - đg. Là m mọ i việc lặ t vặ t phụ c vụ sinh hoạ t hằ ng ngà y cho chủ , cho ngườ i trên. Kẻ hầ u
    ngườ i hạ .
    hầ u hết
    - pht. Gầ n như tấ t cả : hầ u hết mọ i ngườ i đều có mặ t hầ u hết mọ i ngườ i đều đạ t điểm trung
    bình trở lên.
    hẩ u
    - tt (biến â m củ a chữ Há n "hả o") Tố t, ngon (thtụ c): Mó n ă n nà y hẩ u lắ m.
    hậ u
    - 1 I t. (kết hợ p hạ n chế). Ở phía sau. Cổ ng hậ u. Chặ n hậ u*. (Đá nh) bọ c hậ u*. Dép có quai
    hậ u.
    - II Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o danh từ , có nghĩa "ở phía sau, thuộ c thờ i kì sau". tố *. Hậ u
    hoạ *.
    - 2 t. Cao hơn mứ c bình thườ ng (thườ ng về mặ t vậ t chấ t, trong sự đố i xử ) để tỏ sự trọ ng đã i.
    Cỗ rấ t hậ u. Trả lương hậ u.
    hậ u mô n
    - dt. Cử a ruộ t già thô ng vớ i ngoà i để thả i phâ n ra; cò n gọ i là lỗ đít.
    hậ u phương
    - tt, dt (H. hậ u: sau; phương: phương hướ ng) Miền ở sau mặ t trậ n: ở hậ u phương, nhâ n dâ n
    hă ng há i sả n xuấ t (NgVLinh); Chính sá ch hậ u phương quâ n độ i.
    hậ u quả
    - d. Kết quả khô ng hay về sau. Khắ c phụ c hậ u quả chiến tranh. Hậ u quả củ a mộ t việc là m
    thiếu suy nghĩ.
    hậ u sả n
    - dt. Cá c chứ ng bệnh củ a phụ nữ có thể mắ c sau khi sinh đẻ nó i chung: bệnh hậ u sả n đề
    phò ng hậ u sả n.
    hậ u thế
    - dt (H. hậ u: sau; thế: đờ i) Đờ i sau: Có giá trị lưu truyền hậ u thế (NgKhả i); Lưu truyền cá i
    lịch sử oanh liệt khá ng chiến kiến quố c cho hậ u thế (HCM).
    hậ u thuẫ n
    - d. Lự c lượ ng ủ ng hộ , là m chỗ dự a ở phía sau. Là m hậ u thuẫ n cho cuộ c đấ u tranh.
    hậ u tố
    - dt. Phụ tố đứ ng sau că n tố ; phâ n biệt vớ i tiền tố , trung tố (thườ ng nó i về từ củ a cá c ngô n
    ngữ như Phá p, Nga, Anh, v.v.): ful là hậ u tố củ a từ tiếng Anh beautiful.
    hậ u trườ ng
    - dt (H. hậ u: sau; trườ ng: chỗ nhiều ngườ i tụ họ p) 1. Phía sau sâ n khấ u: Cá c diễn viên sử a
    soạ n ở hậ u trườ ng 2. Nơi hoạ t độ ng bí mậ t: Cá c ứ ng cử viên chứ c tổ ng thố ng hoạ t độ ng rá o
    riết ở hậ u trườ ng.
    hậ u vậ n
    - d. Số phậ n về phầ n sau cuộ c đờ i con ngườ i. Đoá n hậ u vậ n.
    hẩ y
    - đgt. 1. Hấ t mạ nh và nhanh gọ n: hẩ y ra đấ t. 2. ẩ y, đù n đầ y cho xê dịch: hẩ y hò n đá tả ng sang
    mộ t bên. 3. Thổ i cho lử a bù ng chá y: hẩ y lò .
    he
    - 1 tt Nó i độ ng vậ t ố m yếu: Trâ u he cũ ng bằ ng bò khoẻ (tng).
    - 2 tt (đph) Có mà u hung: Tó c he.
    hè
    - 1 d. Mù a hạ , về mặ t là mù a nó ng bứ c. Nghỉ hè. Nắ ng hè.
    - 2 d. 1 Dả i nền ở trướ c hoặ c quanh nhà . Trẻ chơi ngoà i hè. 2 Phía vỉa chạ y dọ c hai bên
    đườ ng phố , cao hơn mặ t đườ ng, dà nh cho ngườ i đi bộ ; vỉa hè. Hè đườ ng.
    - 3 I đg. (kng.). Cấ t tiếng to ra hiệu bả o nhau cù ng ra sứ c là m ngay mộ t việc gì. Hè nhau đẩ y
    chiếc xe lên dố c.
    - II tr. (ph.; dù ng ở cuố i câ u). 1 Từ biểu thị ý thuyết phụ c và giụ c giã ngườ i đố i thoạ i cù ng
    nhau là m việc gì (hà m ý thâ n mậ t); như nà o. Ta đi ! 2 Từ biểu thị ý như muố n hỏ i nhằ m gợ i
    sự chú ý và tranh thủ sự đồ ng tình củ a ngườ i đố i thoạ i (hà m ý thâ n mậ t); như nhỉ. Thằ ng
    nhỏ dễ thương quá hè.
    hé mở
    - đgt 1. Mở mộ t ít: Cử a mớ i hé mở đã có ngườ i xô ng và o 2. Bắ t đầ u lộ ra: Câ u chuyện bí mậ t
    đã hé mở .
    hé nắ ng
    - tt Hơi hử ng nắ ng: Mưa mấ y hô m liền, hô m nay mớ i hé nắ ng.
    hé ră ng
    - đgt Mở miệng nó i (thườ ng dù ng vớ i ý phủ định): Tô i đà nh ngậ m tă m, khô ng dá m hé ră ng
    (Tô -hoà i).
    hẹ
    - d. Câ y cù ng họ vớ i hà nh, lá dẹt và dà i, thườ ng dù ng để ă n hoặ c là m thuố c. Rố i như canh hẹ.
    hèm
    - 1 dt. Bã rượ u: nấ u rượ u lấ y hèm nuô i lợ n.
    - 2 dt. 1. Tên kiêng kị do tô n kính, thờ cú ng thầ n linh: tên hèm. 2. Trò diễn sự tích củ a vị
    thầ n thờ trong là ng, đượ c xem là mộ t lễ nghi trướ c khi và o đá m. 3. Lễ vậ t cú ng riêng cho
    mộ t vị thầ n.
    - 3 Nh. Đằ ng hắ ng.
    hẻm
    - dt Nơi hẹp, hai bên có nú i hoặ c có tườ ng cao: Có nhữ ng ngô i chù a trong hẻm nú i (NgKhả i);
    Thi sĩ ấy chỉ số ng trong mộ t hẻm phố .
    - tt Nó i đườ ng hẹp, ngõ hẹp: Hang cù ng ngõ (tng).
    hen
    - d. Bệnh mã n tính về đườ ng hô hấ p, gâ y nhữ ng cơn khó thở do co thắ t phế quả n. Cơn hen.
    hèn
    - tt. 1. Nhú t nhá t đến mứ c đá ng khinh: Chỉ thế mà khô ng dá m nó i, sao mà hèn thế. 2. ở hạ ng
    tồ i kém, bị khinh bỉ: ngườ i hèn phậ n hèn tà i hèn sứ c mọ n.
    hèn hạ
    - tt Thấ p kém và đá ng khinh: Thá i độ hèn hạ ; Con ngườ i hèn hạ .
    hèn mạ t
    - t. Thấ p kém về nhâ n cá ch đến tộ t độ , đá ng khinh bỉ. Thủ đoạ n trả thù hèn mạ t.
    hèn mọ n
    - tt Thấ p kém, khô ng đá ng kể (thườ ng dù ng để nó i mộ t cá ch khiêm tố n): Đem tà i hèn mọ n
    ra giú p mộ t phầ n nhỏ bé và o cô ng việc từ thiện.
    hèn nhá t
    - t. Thiếu can đả m đến mứ c đá ng khinh. Khuấ t phụ c mộ t cá ch hèn nhá t.
    hèn yếu
    - tt. Yếu ớ t, khô ng có can đả m: mộ t con ngườ i hèn yếu Ta khô ng thể giao việc nà y cho
    nhữ ng ngườ i hèn yếu.
    hẹn
    - đgt Định trướ c vớ i ai là sẽ là m việc gì: Hẹn ta thì đợ i dướ i nà y rướ c ta (K); Hẹn ngườ i tớ i
    giữ a vườ n dâ u tự tình (LVT); Tró t đem thâ n thế hẹn tang bồ ng (NgCgTrứ ).
    hẹn hò
    - đg. 1 (id.). Hẹn (nó i khá i quá t). 2 (Hai bên trai gá i) hẹn gặ p nhau hoặ c hẹn điều gì đó vớ i
    nhau. Tră m nă m đà nh lỗ i hẹn hò , Câ y đa bến cũ con đò khá c đưa (cd.).
    heo
    - 1 dt., đphg Lợ n: nó i toạ c mó ng heo (tng.).
    - 2 (Khí hậ u) hanh khô , thườ ng và o dịp chuyển tiếp giữ a thu sang đô ng: trờ i heo heo đườ ng
    leo lên ngọ n (tng.).
    heo hú t
    - tt Hẻo lá nh và hiu quạ nh: Đi xuố ng lũ ng sâ u heo hú t (Huy Cậ n).
    hèo
    - d. 1 Câ y thuộ c họ cau, thâ n thẳ ng có nhiều đố t, thườ ng dù ng là m gậ y. 2 Gậ y là m bằ ng thâ n
    câ y hèo. Đá nh cho mấ y hèo.
    hẻo lá nh
    - tt. ở nơi khuấ t nẻo, ít ngườ i qua lạ i: vù ng nú i hẻo lá nh mộ t là ng hẻo lá nh ở miền rừ ng.
    héo
    - tt Khô vì thiếu nướ c: Chê rau muố ng héo, lạ i ô m dưa già (tng); Khô ng có gố c thì câ y héo
    (HCM); Con khô ng cha thì con trễ, câ y khô ng rễ thì câ y héo (tng).
    héo hắ t
    - t. Mấ t hết vẻ tươi, như bị khô kiệt sứ c số ng. Nụ cườ i héo hắ t. Héo hắ t cả ruộ t gan.
    hẹp
    - tt. 1. Có kích thướ c bề ngang dướ i mứ c bình thườ ng, hoặ c nhỏ hơn nhữ ng cá i khá c: lố i đi
    hẹp Đoạ n đườ ng nà y hẹp hơn. 2. Có diện tích nhỏ , chậ t: Phò ng nà y hẹp quá đấ t hẹp ngườ i
    đô ng. 3. ở trong mộ t phạ m vi, lĩnh vự c nhấ t định: chuyên mô n hẹp. 4. Keo bẩ n, thiếu độ
    lượ ng, nhâ n đứ c: ăn ở hẹp vớ i mọ i ngườ i.
    hét
    - 1 dt Loà i chim nhỏ , lô ng đen, trô ng tự a con sá o, hay ă n giun: Muố n ă n hét, phả i đà o giun
    (tng).
    - 2 đgt Kêu to: Nghe bố nó hét, nó run lên.
    hề
    - 1 d. Vai chuyên biểu diễn khô i hà i, giễu cợ t hoặ c pha trò trên sâ n khấ u để là m vui cho khá n
    giả . Vai hề trong chèo. Hề xiếc.
    - 2 I đg. (dù ng trướ c gì, chi trong câ u nghi vấ n hoặ c phủ định). Có quan hệ trự c tiếp là m chịu
    ả nh hưở ng, chịu tá c độ ng; can. Nhà sậ p, nhưng khô ng ai hề gì. Như thế có hề chi?
    - II tr. (dù ng sau mộ t phụ từ phủ định). Từ dù ng để khẳ ng định ý phủ định về sự việc khô ng
    bao giờ xả y ra hoặ c để xả y ra. Khô ng quên lờ i hứ a. Chưa hề nó i dố i.
    - 3 tr. (cũ ; vch.). Từ dù ng là m tiếng đệm để ngắ t câ u trong cá c bà i từ củ a vă n họ c cổ . Nhấ t
    nhậ t bấ t kiến như tam thu hề (mộ t ngà y khô ng thấ y mặ t, coi bằ ng ba nă m).
    hể hả
    - tt. Vui vẻ lộ rõ ra ngoà i mộ t cá ch tự nhiên, do đã đượ c vừ a ý, đượ c thoả mã n: nó i cườ i hể
    hả nét mặ t hể hả Ai nấ y đều hể hả .
    hễ
    - lt 1. Nếu như; Nếu mà : Mụ cà ng tô lụ c chuố t hồ ng, má u tham hễ thấ y hơi đồ ng là mê (K);
    Hễ trờ i có mắ t thì ta lệ gì (NĐM) 2. Đã là : Hễ là ngườ i thì phả i có hiếu vớ i cha mẹ.
    hệ
    - d. 1 (dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Hệ thố ng (nó i tắ t). Hệ thầ n kinh. Hệ đo lườ ng. Hệ tư
    tưở ng*. 2 Chi, dò ng trong mộ t họ , gồ m nhiều đờ i kế tiếp nhau có chung mộ t tổ tiên gầ n.
    hệ quả
    - dt. 1. Kết quả kéo theo từ mộ t sự việc: tạ o nên hệ quả khô ng hay. 2. Mệnh đề toá n họ c suy
    ra trự c tiếp từ mộ t định lí.
    hệ thố ng
    - dt (H. hệ: liên tiếp, kết hợ p; thố ng: hợ p lạ i) 1. Tậ p hợ p nhữ ng bộ phậ n có liên hệ chặ t chẽ
    vớ i nhau: Hệ thố ng đo lườ ng; Hệ thố ng giao thô ng; Hệ thố ng tổ chứ c 2. Thứ tự sắ p xếp có
    qui củ : Bả n bá o cá o có hệ thố ng minh bạ ch 3. Sự liên tụ c: Mộ t sự tham nhũ ng có hệ thố ng.
    hệ trọ ng
    - t. Có tá c dụ ng và ả nh hưở ng rấ t lớ n; rấ t quan trọ ng. Hô n nhâ n là việc hệ trọ ng.
    hếch
    - I. tt. Chếch ngượ c lên phía trên: mũ i hếch. II. đgt. Đưa chếch ngượ c trở lên theo hướ ng
    trướ c mặ t: hếch mặ t hếch mắ t nhìn.
    hếch hoá c
    - tt Nó i miệng củ a mộ t vậ t rộ ng quá : Cá i miệng tú i hếch hoá c.
    hên
    - t. (hoặ c d.). (ph.). May, gặ p vậ n đỏ .
    hến
    - dt. Độ ng vậ t cù ng họ vớ i trai, cỡ nhỏ , vỏ cứ ng hình trò n, số ng ở nướ c ngọ t, thịt ă n đượ c.
    hết
    - tt, trgt 1. Khô ng cò n gì: Hết tiền rồ i; Hết mưa; Rẽ cho thưa hết mộ t lờ i đã nao (K) 2. Xong
    hẳ n: Đã là m hết việc 3. Tấ t cả : Đưa bao nhiêu tiền cũ ng tiêu hết 4. Trọ n vẹn: Là m hết phậ n
    sự 5. Cuố i cù ng: Sau hết ai cũ ng đồ ng ý.
    - trt Từ đặ t ở cuố i câ u để tỏ ý phủ định: Tô i khô ng đi đâ u ; Khô ng cò n nó i gì hết.
    hết hồ n
    - đg. (kng.). Mấ t hết tinh thầ n, mấ t hết hồ n vía. Sợ hết hồ n.
    hết lò ng
    - trgt Ra sứ c hi sinh: Suố t đờ i tô i hết lò ng hết sứ c phụ c vụ Tổ quố c (HCM).
    hết sứ c
    - p. Đến mứ c cao nhấ t, khô ng thể hơn đượ c nữ a. Cố gắ ng hết sứ c. Điều kiện hết sứ c khó
    khă n.
    hếu
    - tt. (kết hợ p hạ n chế, chỉ dù ng vớ i trắ ng) (trắ ng) mộ t mà u và như trơ hết cả ra, trô ng khô ng
    dễ chịu: Đầ u trọ c trắ ng hếu.
    hí
    - đgt Nó i ngự a kêu: Nhữ ng con ngự a hí vang lừ ng (NgHTưở ng).
    hí hoá y
    - đg. Từ gợ i tả dá ng vẻ chă m chú là m việc gì luô n tay (thườ ng là việc tỉ mỉ). Hí hoá y gọ t bú t
    chì. Hí hoá y ghi chép.
    hí trườ ng
    - tt., cũ Nơi biểu diễn cá c loạ i há t nghệ thuậ t sâ n khấ u; rạ p há t.
    hia
    - dt Già y bằ ng vả i, cổ cao đến gầ n đầ u gố i củ a quan lạ i xưa khi mặ c triều phụ c, ngà y nay cá c
    diễn viên tuồ ng đó ng vai quan cũ ng đi hia: Vớ i bộ á o lam, mũ tế, đô i hia, rõ ra tuồ ng mũ á o,
    râ u ria (Tú -mỡ ).
    hích
    - đg. 1 Á p sá t mộ t bộ phậ n cơ thể và o, rồ i dù ng lự c hấ t hoặ c đẩ y mạ nh mộ t cá i. Hích khuỷu
    tay và o sườ n bạ n. Dù ng bả vai hích mộ t cá i. 2 (id.). Như khích. Hích cho hai bên cã i nhau.
    hịch
    - dt. Lờ i kêu gọ i tướ ng sĩ hay nhâ n dâ n đứ ng lên chố ng ngoạ i xâ m: hịch tướ ng sĩ Nử a đêm
    truyền hịch đêm ngà y xuấ t chinh (Chinh phụ ngâ m).
    hiềm nghi
    - đgt (H. nghi: ngờ ) Ngờ vự c: Cá ch trở bấ y lâ u hằ ng giữ phậ n, hiềm nghi mộ t phú t bỗ ng vô
    tình (Lê Thá nh-tô ng).
    hiềm oá n
    - Nh. Hiềm thù .
    hiểm
    - tt 1. Nó i nơi trọ ng yếu và khó đi lạ i: Đó ng quâ n ở mộ t nơi hiểm 2. Nó i phầ n củ a thâ n thể
    đượ c che kín: Nó đá nh ngườ i ta và o chỗ hiểm 3. Độ c á c: Dễ dò bụ ng hiểm, khô n ngừ a mưu
    gian (NĐM).
    hiểm ác
    - t. Á c mộ t cá ch ngấ m ngầ m. Lò ng dạ hiểm á c.
    hiểm độ c
    - Nh. Hiểm á c.
    hiểm họ a
    - hiểm hoạ dt (H. hoạ : tai vạ ) Tai nạ n gâ y ra chết chó c: Hiểm hoạ củ a chiến tranh.
    hiểm nghèo
    - t. Nguy hiểm đến mứ c khó thoá t khỏ i tai hoạ . Phú t só ng gió hiểm nghèo. Că n bệnh hiểm
    nghèo.
    hiếm
    - tt. ít có , ít gặ p: con hiếm củ a hiếm ở đâ y ngườ i tố t khô ng hiếm.
    hiên
    - 1 dt Chỗ ở trướ c hoặ c quanh cá c phò ng củ a ngô i nhà , có má i che: Ngoà i hiên thỏ đã non
    đoà i ngậ m gương (K); Có câ y có đá sẵ n sà ng, có hiên lã m thuý nét và ng chưa phai (K).
    - 2 dt (thự c) Loà i câ y nhỏ , hoa có cá nh mà u và ng: Mà u hoa hiên; Nấ u canh hoa hiên.
    hiên ngang
    - t. Tỏ ra đườ ng hoà ng, tự tin, khô ng chịu cú i đầ u khuấ t phụ c trướ c nhữ ng sự đe doạ . Tư thế
    hiên ngang.
    hiền
    - 1 I. tt. 1. Khô ng dữ , khô ng gâ y nguy hạ i cho con ngườ i: ở hiền gặ p là nh. 2. Tố t, ă n ở phả i
    đạ o: bà mẹ hiền dâ u hiền rể thả o. II. dt., cũ Ngườ i có đứ c hạ nh, tà i nă ng: nhà vua ra chiếu
    cầ u hiền.
    hiền hò a
    - hiền hoà (H. hoà : hoà thuậ n) Hiền là nh và hoà thuậ n: Lấ y vợ hiền hoà , là m nhà hướ ng nam
    (tng).
    hiền sĩ
    - d. Ngườ i trí thứ c nho giá o có đứ c hạ nh.
    hiền triết
    - dt. Ngườ i có họ c vấ n, có hiểu biết sâ u rộ ng, đượ c ngườ i đờ i tô n sù ng: cá c bậ c hiền triết
    thờ i cổ đạ i Trung Quố c.
    hiền từ
    - tt (H. từ : thương yêu con chá u) Hiền là nh và â u yếm con chá u: Mộ t bà mẹ hiền từ .
    hiển há ch
    - t. Rự c rỡ và lừ ng lẫ y. Chiến cô ng hiển há ch.
    hiển nhiên
    - tt. Quá rõ rà ng, khô ng cò n nghi ngờ , chố i cã i đượ c: sự thậ t hiển nhiên mộ t việc hiển nhiên.
    hiến
    - đgt 1. Chuyển quyền sở hữ u củ a mình sang quyền sở hữ u củ a Nhà nướ c: Hiến ruộ ng cho
    Chính phủ cá ch mạ ng 2. Trình bà y vớ i nhiệt tâ m củ a mình: Hiến kế cho Nhà nướ c 3. Trình
    mộ t buổ i vă n nghệ: Đoà n ca mú a hiến bà con mộ t buổ i đặ c sắ c.
    hiến chương
    - d. 1 (cũ ). Phá p luậ t cơ bả n do nhà vua đặ t ra, là m nền tả ng cho việc chế định ra phá p luậ t.
    2 Điều ướ c kí kết giữ a nhiều nướ c, quy định nhữ ng nguyên tắ c và thể lệ về quan hệ quố c tế.
    Hiến chương Liên Hợ p Quố c.
    hiến phá p
    - dt. Luậ t phá p cơ bả n củ a nhà nướ c quy định nhiều vấ n đề quan trọ ng như chế độ chính trị,
    quyền và nghĩa vụ cô ng dâ n, hệ thố ng tổ chứ c nhà nướ c: ban bố hiến phá p là m theo hiến
    phá p.
    hiện
    - 1 đgt Bà y rõ rà ng ra trướ c mắ t: Khô n dà n ra mặ t, què quặ t hiện ra châ n tay (tng).
    - 2 trgt Hiện giờ nó i tắ t: Hiện anh ấ y đang đi cô ng tá c; Tô i hiện đương chờ anh ấ y.
    hiện diện
    - đg. (trtr.). Có mặ t. Nhữ ng đạ i biểu hiện diện. Cầ n sự hiện diện củ a ngà i.
    hiện đạ i
    - tt. 1. Thuộ c thờ i đạ i ngà y nay: nền vă n họ c hiện đạ i â m nhạ c hiện đạ i. 2. Có tính chấ t tinh vi
    trong trang bị má y mó c: má y mó c hiện đạ i nền cô ng nghiệp hiện đạ i.
    hiện hà nh
    - tt (H. hà nh: là m) Đang đượ c thi hà nh: Phả i tuâ n theo phá p luậ t hiện hà nh.
    hiện hình
    - đg. 1 (Ma quỷ, thầ n linh) hiện ra cho thấ y, theo mê tín. Ma hiện hình. 2 (chm.). Là m cho
    ả nh hiện rõ trên phim hay giấ y ả nh bằ ng cá ch xử lí cá c dung dịch hoá chấ t trong quá trình
    trá ng phim. Thuố c hiện hình (hoá chấ t dù ng để là m hiện hình). 3 (chm.). Hiện hoặ c là m hiện
    lên trên mà n hình.
    hiện nay
    - dt. Thờ i gian hiện tạ i: hiện nay bá c ấy đã nghỉ hưu.
    hiện tạ i
    - dt, tt (H. tạ i: ở nguyên chỗ ) Thờ i gian trướ c mắ t, thờ i gian hiện nay: Hiện tạ i chuẩ n bị
    tương lai (PhVĐồ ng).
    hiện thâ n
    - I đg. (Thầ n linh) hiện ra thà nh hình ngườ i hoặ c độ ng vậ t cụ thể, theo tín ngưỡ ng tô n giá o.
    Phậ t hiện thâ n thà nh ngườ i hà nh khấ t.
    - II d. 1 Hình ngườ i hoặ c độ ng vậ t cụ thể mà thầ n linh qua đó hiện ra. Con rù a là củ a thầ n
    biển. 2 (vch.). Ngườ i đượ c coi là biểu hiện cụ thể củ a mộ t điều gì. Hiện thâ n củ a lò ng bá c á i.
    Hiện thâ n củ a tộ i á c.
    hiện thự c
    - dt. Cá i có thậ t, tồ n tạ i trong thự c tế: ướ c mơ trở thà nh hiện thự c Hiện thự c cuộ c số ng hết
    sứ c đa dạ ng phong phú hiện thự c khá ch quan (thế giớ i vậ t chấ t tồ n tạ i bên ngoà i, độ c lậ p
    vớ i ý thứ c con ngườ i).
    hiện tình
    - dt (H. tình: tình thế) Tình thế đương diễn ra: Hiện tình củ a nền kinh tế củ a ta cò n có mộ t
    số khó khă n.
    hiện trạ ng
    - d. Tình trạ ng hiện nay. Hiện trạ ng xã hộ i. Kiểm tra hiện trạ ng má y mó c.
    hiện tượ ng
    - dt. 1. Trạ ng thá i sự vậ t, sự việc xả y ra trong tự nhiên, xã hộ i: hiện tượ ng tự nhiên hiện
    tượ ng lao độ ng vô tổ chứ c kỉ luậ t. 2. Hình thứ c biểu hiện ra bên ngoà i, có thể thu nhậ n đượ c
    mộ t cá ch đơn lẻ: phâ n biệt hiện tượ ng và bả n chấ t.
    hiện vậ t
    - dt (H. vậ t: đồ vậ t) 1. Vậ t có ở trướ c mắ t: Đượ c thưở ng bằ ng hiện vậ t 2. Vậ t sưu tầ m hay
    khai quậ t đượ c: Mớ i tìm đượ c nhiều hiện vậ t khả o cổ họ c ở nơi ấ y.
    hiếng
    - I t. (Mắ t) nhìn lệch về mộ t bên, do bị tậ t. Mắ t hiếng. // Lá y: hiêng hiếng (ý mứ c độ ít).
    - II đg. Ngướ c (mắ t) nhìn lệch về mộ t bên. mắ t nhìn lên. Mắ t cứ hiếng lên.
    hiếp
    - đgt. 1. Dù ng sứ c mạ nh, quyền thế bắ t phả i chịu thua thiệt: mạ nh hiếp yếu hiếp bá ch hiếp
    bứ c hiếp chế hiếp đá p hiếp tró c ă n hiếp bứ c hiếp cưỡ ng hiếp hà hiếp uy hiếp ứ c hiếp 2.
    Dâ m, nó i tắ t: hiếp gá i hã m hiếp.
    hiếp dâ m
    - đgt (H. dâ m: ham mê xá c thịt) ép phụ nữ là m điều dâ m dụ c: Bọ n lính lê dương hiếp dâ m
    phụ nữ nô ng thô n.
    hiệp
    - 1 d. Nhó m nhữ ng ngườ i thợ cù ng phố i hợ p vớ i nhau là m mộ t cô ng việc trong mộ t thờ i
    gian nhấ t định. Hiệp thợ mộ c. Phả i bố n hiệp thợ là m trong ba ngà y.
    - 2 d. 1 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị thờ i gian ngắ t ra mộ t cá ch đều đặ n trong trậ n đọ sứ c
    hoặ c thi đấ u thể thao. Mỗ i trậ n đấ u chia là m hai hiệp. Thắ ng cả nă m hiệp. 2 (kết hợ p hạ n
    chế). Từ dù ng để chỉ từ ng khoả ng thờ i gian diễn ra mộ t hoạ t độ ng sô i nổ i, ở giữ a có nghỉ;
    như đợ t. Gà gá y hiệp nhấ t. Đổ bêtô ng hiệp thứ hai.
    - 3 (ph.). x. hợ p2 (ng. I).
    hiệp định
    - dt. Điều ướ c thô ng dụ ng do hai hay nhiều nướ c đã kí kết nhằ m giả i quyết nhữ ng vấ n đề
    chính trị, vă n hoá , quâ n sự có liên quan: hiệp định hợ p tá c vă n hoá giữ a hai nướ c kí hiệp
    định.
    hiệp đồ ng
    - đgt (H. hiệp: hoà hợ p; đồ ng: cù ng) Cù ng nhau hợ p sứ c là m mộ t việc chung để theo đuổ i
    mộ t chí hướ ng: Sao cho tâ m lự c hiệp đồ ng, mổ gan nghịch tặ c, thoả lò ng nữ nhi (NĐM); Bộ
    độ i chính qui và dâ n quâ n du kích hiệp đồ ng tá c chiến.
    hiệp hộ i
    - d. Tổ chứ c quầ n chú ng gồ m nhiều tổ chứ c nhỏ hơn, có tính chấ t như mộ t hộ i.
    hiệp thương
    - đgt (H. hiệp: giú p đỡ ; thương: bà n luậ n) Họ p nhau để bà n bạ c, thương lượ ng, dà n xếp cô ng
    việc: Cả nướ c đồ ng tình đò i Ngô Đình Diệm kịp thờ i thự c hiện hộ i nghị hiệp thương đi đú ng
    con đườ ng tớ i tổ ng tuyển cử (Tú -mỡ ).
    hiệp ướ c
    - d. Điều ướ c loạ i quan trọ ng nhấ t do hai hay nhiều nướ c kí kết, trong đó ghi rõ nhữ ng điều
    cam kết củ a cá c bên về nhữ ng vấ n đề chính trị, quâ n sự , kinh tế, vă n hoá . Hiệp ướ c hữ u nghị
    và hợ p tá c giữ a hai nướ c. Hiệp ướ c quâ n sự . Hiệp ướ c quố c tế.
    hiểu
    - đgt. 1. Nhậ n biết đượ c do sự vậ n độ ng trí tuệ: hiểu vấ n đề nghe đến đâ u hiểu đến đó hiểu
    biết am hiểu thấ u hiểu thô ng hiểu. 2. Biết đượ c ý nghĩa, tình cả m, quan điểm ngườ i khá c: tô i
    rấ t hiểu anh ấy mộ t con ngườ i khó hiểu tìm hiểu.
    hiểu biết
    - đgt Biết đượ c rõ rà ng và đầ y đủ : Phả i hiểu biết lí luậ n cá ch mạ ng (HCM).
    hiểu lầ m
    - đgt Có nhữ ng ý kiến sai về hoạ t độ ng hoặ c ý kiến củ a ngườ i khá c: Trướ c đâ y nhiều ngườ i
    hiểu lầ m ý nghĩa củ a chủ nghĩa cộ ng sả n.
    hiếu
    - 1 I d. 1 Lò ng kính yêu và biết ơn cha mẹ. Ở cho trò n đạ o hiếu. Có hiếu*. 2 (kết hợ p hạ n
    chế). Lễ tang cha mẹ; lễ tang ngườ i hà ng trên trong gia đình, nó i chung. Việc hiếu.
    - II t. (kết hợ p hạ n chế). Có lò ng kính yêu, hết lò ng chă m só c cha mẹ. Ngườ i con .
    - 2 Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o tính từ , có nghĩa "ham thích, coi trọ ng". Hiếu họ c*. Hiếu
    khá ch*.
    hiếu chiến
    - tt. Có thá i độ thích gâ y chiến tranh, dù ng bạ o lự c để giả i quyết mọ i xung độ t: bọ n đế quố c
    hiếu chiến chính sá ch hiếu chiến.
    hiếu đễ
    - tt (H. hiếu: lò ng hiếu; đễ: yêu quí anh em) Kính yêu cha mẹ và hoà thuậ n vớ i anh chị em:
    Miền hương đả ng đã khen rằ ng hiếu đễ (NgCgTrứ ).
    hiếu thả o
    - t. Có lò ng kính yêu cha mẹ; có hiếu. Ngườ i con hiếu thả o.
    hiệu
    - 1 dt. 1. Biệt hiệu riêng ngoà i tên, cũ ng để chỉ tự (ngoà i tên ra): Nguyễn Du hiệu là Tố Như
    tên hiệu. 2. Cá i có thể nhậ n biết để thô ng bá o: đèn hiệu bá o hiệu dấ u hiệu. 3. Cử a hà ng hoặ c
    cơ sở kinh doanh mộ t nghề: hiệu cắ t tó c.
    - 2 dt. Kết quả củ a phép trừ : 3 là hiệu củ a 5-2.
    hiệu chính
    - đgt (H. hiệu: khả o sá t; chính: đú ng) Sử a lạ i cho đú ng: Bà i bá o đã đượ c hiệu chính trướ c khi
    đưa in.
    hiệu đính
    - đg. Xem xét, đố i chiếu và chữ a lạ i vă n bả n cho đú ng. Hiệu đính bả n dịch.
    hiệu lệnh
    - dt. Lệnh đượ c phá t ra bằ ng hình thứ c nà o đó : bắ n ba phá t sú ng là m hiệu lệnh hiệu lệnh
    củ a trọ ng tà i.
    hiệu lự c
    - dt (H. hiệu: có cô ng dụ ng; lự c: sứ c) Tá c dụ ng tố t đưa đến kết quả mĩ mã n: Chỉ có bố trí cá n
    bộ đú ng chỗ mớ i phá t huy đượ c hiệu lự c củ a tổ chứ c (VNgGiá p).
    hiệu nghiệm
    - t. Có hiệu quả , có hiệu lự c thấ y rõ . Phương phá p hiệu nghiệm. Liều thuố c hiệu nghiệm.
    hiệu quả
    - dt. Kết quả đích thự c: hiệu quả kinh tế Lao độ ng có hiệu quả cao.
    hiệu số
    - dt (H. hiệu: trừ ; số : con số ) Kết quả củ a việc trừ mộ t số vớ i số khá c: Là m ă n như thế thì
    hiệu số giữ a thu và chi chỉ là con số khô ng.
    hiệu suấ t
    - d. 1 Kết quả lao độ ng biểu hiện bằ ng khố i lượ ng cô ng việc là m đượ c trong mộ t thờ i gian
    nhấ t định. Tă ng hiệu suấ t cô ng tá c. 2 Đạ i lượ ng đặ c trưng cho mứ c sử dụ ng hữ u ích nă ng
    lượ ng củ a mộ t má y hay mộ t hệ thố ng nà o đó , bằ ng tỉ số nă ng lượ ng hữ u ích vớ i tổ ng nă ng
    lượ ng mà má y hay hệ thố ng nhậ n đượ c. Nhà má y nhiệt điện có hiệu suấ t 50%.
    hiệu trưở ng
    - dt. Ngườ i đứ ng đầ u ban lã nh đạ o củ a mộ t trườ ng họ c: hiệu trưở ng trườ ng tiểu họ c đượ c
    hiệu trưở ng tuyên dương trướ c toà n trườ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    H (3)

    hình dá ng
    - dt Vẻ bề ngoà i: Anh ấy có hình dá ng vạ m vỡ .
    hình dạ ng
    - d. Hình củ a mộ t vậ t là m phâ n biệt nó vớ i nhữ ng vậ t khá c loạ i. Cù ng mộ t hình dạ ng, nhưng
    khá c nhau về kích thướ c. Thay hình đổ i dạ ng.
    hình dung
    - I. dt. Hình thứ c bên ngoà i củ a con ngườ i: Hình dung chả i chuố t á o quầ n bả nh bao. II. đgt.
    Tưở ng tượ ng ra trong trí mộ t cá ch khá rõ nét: hình dung ra khuô n mặ t củ a ngườ i đồ ng chí
    đã hi sinh khô ng thể hình dung nổ i.
    hình họ c
    - dt (H. hình: bề ngoà i; họ c: mô n họ c) Ngà nh toá n họ c nghiên cứ u cá c hình dá ng khô ng gian
    và cá c qui luậ t đo đạ c cá c hình dá ng đó : Mỗ i tuầ n lễ có hai giờ hình họ c.
    hình như
    - Tổ hợ p biểu thị ý phỏ ng đoá n mộ t cá ch dè dặ t, dự a trên nhữ ng gì trự c tiếp cả m thấ y đượ c;
    dườ ng như. Trô ng quen quen, hình như đã có gặ p.
    hình thể
    - dt. Hình dá ng bên ngoà i nó i chung: Cô gá i có hình thể câ n đố i hình thể khú c khuỷu củ a bờ
    biển.
    hỉnh
    - đg. (ph.). Phổ ng (mũ i). Nó cườ i, hai cá nh mũ i hỉnh lên. Sướ ng hỉnh mũ i.
    híp
    - tt. (Mắ t) gầ n như nhắ m, hai mi khép lạ i khô ng mở to ra đượ c: khép híp mắ t cườ i híp cả
    mắ t.
    hít
    - đgt 1. Hú t mạ nh và o bằ ng mũ i: Khô ng khí hít và o đượ c trong sạ ch (HgĐThuý) 2. Ngử i
    mạ nh: Nó chỉ hít chỗ cơm và xương xẩ u (Ng-hồ ng).
    hiu quạ nh
    - t. Vắ ng lặ ng và trố ng trả i, gâ y cả m giá c buồ n, cô đơn. Vù ng nú i hiu quạ nh. Cá i hiu quạ nh
    trong tâ m hồ n (b.).
    ho
    - đgt. Bậ t hơi ra từ trong phổ i, trong cổ , đến mứ c phá t thà nh tiếng: bị ho và số t thuố c chữ a
    ho.
    ho gà
    - dt Bệnh nhiễm trù ng củ a trẻ em, có triệu chứ ng ho từ ng cơn, thườ ng có tiếng rít: Bệnh ho
    gà có khi kéo dà i hà ng thá ng.
    ho hen
    - đg. (kng.). Ho (nó i khá i quá t).
    ho lao
    - dt. Lao phổ i.
    hò
    - 1 dt Điệu dâ n ca củ a ta thườ ng há t trong lú c lao độ ng: Bà i hò giã gạ o.
    - đgt Cấ t lên câ u : Bên nam hò trướ c, bên nữ hò sau.
    - 2 dt Đườ ng mép vạ t á o dà i từ cổ đến ná ch: Thương trò may á o cho trò , thiếu bâ u, thiếu vả i,
    thiếu hò , thiếu đinh (cd).
    - 3 đgt 1. Gọ i to: Gọ i như hò đò (tng) 2. Rủ nhau; Độ ng viên nhau: Già trẻ, lớ n bé hò nhau ra
    đồ ng (NgKhả i).
    - 4 đgt Đò i hỏ i (thtụ c): Mấ y cậ u ấy đến để hò ă n.
    hò la
    - đg. La lên cù ng mộ t lú c ầ m ĩ và kéo dà i để cổ vũ hoặ c phả n đố i. Hò la, cổ vũ cá c đô vậ t.
    hò reo
    - đgt. Cù ng cấ t lên tiếng reo để biểu lộ niềm vui sướ ng, phấ n khở i: Mọ i ngườ i hò reo phấ n
    khở i.
    họ
    - 1 dt 1. Khố i ngườ i cù ng tổ tiên, cù ng dò ng má u: Thấ y ngườ i sang bắ t quà ng là m họ (tng) 2.
    Nhó m sinh vậ t cù ng mộ t bộ và gồ m nhiều chi khá c nhau: Câ y lú a, câ y ngô , câ y mía thuộ c họ
    hoà bả n.
    - tt Có quan hệ cù ng dò ng má u: Anh em .
    - 2 dt Tổ chứ c gó p tiền, gó p gạ o từ ng thá ng để ngườ i nà o cầ n trướ c thì lấ y trướ c cả số tiền
    chung: Cá c bà bá n hà ng hay chơi họ vớ i nhau để cho khi cầ n, ai cũ ng có vố n đượ c
    (HgĐThuý).
    - 3 đt Đạ i từ ngô i thứ ba về số nhiều thườ ng chỉ nhữ ng ngườ i mà mình khô ng kính trọ ng:
    Nhữ ng anh ấy cứ tưở ng là họ hơn hẳ n mọ i ngườ i.
    - 4 tht Tiếng ngườ i đi cà y dù ng để bả o trâ u dừ ng lạ i: Sá ng tai họ ; điếc tai cà y (tng).
    họ hà ng
    - d. 1 Nhữ ng ngườ i có quan hệ huyết thố ng, trong quan hệ vớ i nhau (nó i tổ ng quá t). Họ
    hà ng hai bên nộ i, ngoạ i. Hai ngườ i có họ hà ng vớ i nhau (có quan hệ họ hà ng). 2 (kng.).
    Nhữ ng vậ t có quan hệ chủ ng loạ i hoặ c quan hệ nguồ n gố c vớ i nhau (nó i tổ ng quá t). Họ hà ng
    nhà tre rấ t đô ng: trú c, vầ u, luồ ng, nứ a, v.v.
    hoa
    - 1 dt. 1. Cơ quan sinh sả n hữ u tính củ a câ y hạ t kín, thườ ng có mà u sắ c và hương thơm: đẹp
    như hoa hoa cỏ hoa khô i hoa lá hoa liễu hoa nô hoa nương hoa quả hoa tay hoa tiên hoa vă n
    hoa viên ẩ n hoa độ ng phò ng hoa chính hương hoa mã n nguyệt khai hoa phong hoa tuyết
    nguyệt thả o hoa tiên hoa vườ n hoa yên hoa. 2. Vậ t có hình tự a bô ng hoa: hoa lử a hoa hiên
    hoa hoè hoa hoét phá o hoa. 3. Hoa tai. 4. Đơn vị đo khố i lượ ng 1/10 lạ ng. 5. Hình hoa trang
    trí: đĩa hoa hoa cương. 6. Dá ng chữ đặ c biệt lớ n hơn chữ thườ ng (ở đầ u câ u, đầ u danh từ
    riêng): viết hoa chữ A hoa.
    - 2 dt. Hò n dá i gà đã luộ c, theo cá ch gọ i kiêng trá nh.
    - 3 đgt. Khoa (tay châ n): hoa châ n mú a tay.
    - 4 tt. Có trạ ng thá i tố i xẩ m, quá ng loá cả mắ t, do mệt mỏ i hoặ c mắ t bị kích thích mạ nh: đọ c
    hoa mắ t nhìn hoa cả mắ t.
    - (dâ n tộ c) Tên gọ i củ a mộ t trong số 54 dâ n tộ c anh em số ng trên lã nh thổ Việt Nam (x. Phụ
    lụ c).
    - (tiếng) Ngô n ngữ củ a dâ n tộ c Hoa.
    hoa hậ u
    - dt (H. hậ u: vợ vua) Ngườ i phụ nữ đượ c chọ n là ngườ i đẹp nhấ t trong mộ t kì thi sắ c đẹp:
    Họ lợ i dụ ng mộ t hoa hậ u để quả ng cá o cho mộ t thứ nướ c hoa.
    hoa hiên
    - d. 1 x. hiên1. 2 Mà u trung gian, giố ng mà u cá nh hoa hiên, do mà u và ng pha vớ i mà u đỏ tạ o
    thà nh.
    hoa hoét
    - I. dt. Hoa nó i chung (hà m ý mỉa mai, chê bai): chẳ ng cầ n hoa hoét gì. II. tt. Thiên về hình
    thứ c, thích phô trương, ít chú ý đến nộ i dung: lố i vă n chương hoa hoét.
    hoa hồ ng
    - 1 dt Hoa củ a câ y hồ ng là loà i câ y nhỏ , thâ n có gai, lá mỏ ng và có ră ng cưa: Hoa hồ ng mà u
    trắ ng, tứ c hoa hồ ng bạ ch dù ng là m thuố c chữ a ho cho trẻ em.
    - 2 dt Tiền trả cho ngườ i đứ ng trung gian trong việc giao dịch, mua bá n: ở Pa-ri có nhữ ng
    chỗ bá n bá o lấ y hoa hồ ng (HCM).
    hoa lệ
    - t. (Cả nh vậ t) đẹp mộ t cá ch lộ ng lẫ y. Kinh thà nh hoa lệ.
    hoa liễu
    - dt. Bệnh là m tổ n thương bộ phậ n sinh dụ c như giang mai, lậ u...
    hoa lợ i
    - dt (H. lợ i: tiền lờ i) Kết quả củ a sả n xuấ t nô ng nghiệp: Phầ n hoa lợ i chia cho ruộ ng đấ t phả i
    thấ p hơn phầ n chia cho lao độ ng (Trg-chinh).
    hoa mỹ
    - x. hoa mĩ.
    hoa quả
    - dt. Cá c thứ quả , trá i câ y dù ng để ă n: mua hoa quả bá n hoa quả nướ c hoa quả .
    hoa tiêu
    - dt (H. tiêu: xem xét) Ngườ i cầ m lá i má y bay hoặ c tà u thuỷ: Mở mộ t kì thi chọ n hoa tiêu
    giỏ i.
    hò a
    - hoà 1 đg. 1 Là m tan ra trong chấ t lỏ ng. Hoà mự c và o nướ c. Hoà thuố c. 2 Lẫ n và o nhau đến
    mứ c khô ng cò n thấ y có sự phâ n biệt nữ a, đến mứ c nhậ p là m mộ t. Mồ hô i hoà nướ c mắ t.
    Hoà và o trong dò ng ngườ i. Hoà chung mộ t nhịp.
    - hoà 2 I đg. (kết hợ p hạ n chế). Thô i khô ng tiến hà nh chiến tranh chố ng nhau nữ a; trá i vớ i
    chiến. Chủ trương hoà hay chiến?
    - II t. 1 Đạ t kết quả trậ n đấ u khô ng ai thắ ng, khô ng ai thua. Độ i A hoà vớ i độ i B. Trậ n đấ u
    hoà 1 - 1 (mỗ i bên đều đượ c mộ t bà n thắ ng). Vá n cờ hoà . 2 (id.; kết hợ p hạ n chế). Ở trạ ng
    thá i khô ng có mâ u thuẫ n, khô ng có xung độ t trong quan hệ vớ i nhau. Là m hoà vớ i nhau.
    hò a bình
    - hoà bình I. dt. Trạ ng thá i yên bình, khô ng có chiến tranh: đấ u tranh vì hoà bình bả o vệ hoà
    bình. II. tt. Khô ng dù ng đến vũ lự c, khô ng gâ y chiến tranh: giả i quyết mâ u thuẫ n bằ ng
    phương phá p hoà bình.
    hò a giả i
    - hoà giả i đgt (H. hoà : khô ng đá nh nhau; giả i: gỡ ra) Dà n xếp để hai bên khô ng xung độ t
    nhau nữ a: Là m trung gian để hoà giả i hai phía.
    hò a hợ p
    - hoà hợ p đg. Hợ p lạ i thà nh mộ t khố i do có sự hà i hoà vớ i nhau. Tính tình hoà hợ p vớ i nhau.
    Khố i hoà hợ p dâ n tộ c.
    hò a khí
    - hoà khí dt. 1. Khô ng khí điều hoà : hoà khí củ a trờ i đấ t. 2. Khô ng khí êm đềm thuậ n hoà : giữ
    hoà khí trong quan hệ bạ n bè.
    hò a nhã
    - hoà nhã tt (H. nhã : ô n tồ n và có lễ độ ) Nhã nhặ n và lịch sự : Sự đố i xử hoà nhã củ a thầ y giá o
    dễ thuyết phụ c họ c sinh.
    hò a nhạ c
    - hoà nhạ c đg. Cù ng biểu diễn â m nhạ c bằ ng nhiều nhạ c khí. Buổ i hoà nhạ c.
    hò a nhịp
    - hoà nhịp đgt Cù ng là m vớ i nhau; ă n khớ p vớ i nhau: Đứ ng lên, hoà nhịp vớ i phong trà o
    cá ch mạ ng chung.
    hò a tan
    - hoà tan đg. Là m cho cá c phâ n tử củ a mộ t chấ t nà o đó tá ch rờ i nhau ra để hỗ n hợ p vớ i cá c
    phâ n tử củ a mộ t chấ t lỏ ng, tạ o thà nh mộ t chấ t lỏ ng đồ ng tính. Hoà tan muố i trong nướ c.
    hò a thuậ n
    - hoà thuậ n tt. êm ấ m, khô ng xích mích, mâ u thuẫ n giữ a cá c thà nh viên trong gia đình, tậ p
    thể: gia đình hoà thuậ n số ng hoà thuậ n.
    hỏ a
    - hoả dt 1. Lử a Phò ng hoả 2. Khí trong ngườ i thuộ c về dương, đố i vớ i thuỷ thuộ c về â m, theo
    thuyết Đô ng y: Châ n hoả kém.
    - tt Nó i tà u chạ y trên đườ ng sắ t, có đầ u kéo nhiều toa: Ngà y nay ngườ i ta thườ ng gọ i tà u
    hoả là xe lử a.
    hỏ a châ u
    - hoả châ u d. (ph.). Phá o sá ng. Bắ n hoả châ u.
    hỏ a diệm sơn
    - hoả diệm sơn dt., cũ Nú i lử a.
    hỏ a hoạ n
    - hoả hoạ n dt (H. hoạ n: tai nạ n) Nạ n chá y: Về mù a hanh phả i đề phò ng hoả hoạ n.
    hỏ a lự c
    - hoả lự c d. Sứ c mạ nh gâ y sá t thương và phá hoạ i củ a bom đạ n, chấ t nổ , chấ t chá y dù ng
    trong chiến đấ u (nó i khá i quá t). Kiềm chế hoả lự c địch. Hoả lự c phò ng khô ng.
    hỏ a phá o
    - hoả phá o dt. 1. Sú ng thầ n cô ng bắ n lử a. 2. Đạ n lử a là m tín hiệu. 3. Cá c loạ i sú ng lớ n nó i
    chung.
    hỏ a tá ng
    - hoả tá ng đgt (H. tá ng: chô n ngườ i chết) Thiêu xá c ngườ i chết giữ lấ y tro: Mong rằ ng cá ch
    hoả tá ng sau nà y sẽ đượ c phổ biến (HCM).
    hỏ a tiễn
    - hoả tiễn d. (cũ ). Tên lử a.
    hỏ a xa
    - hoả xa dt., cũ Xe lử a.
    hó a
    - hoá 1 dt Hoá họ c nó i tắ t: Sinh viên khoa Hoá củ a trườ ng Đạ i họ c sư phạ m.
    - hoá 2 tt (cn. goá ) Nó i ngườ i phụ nữ đã mấ t chồ ng: Xó t lò ng mẹ hoá con cô i (cd).
    - trgt Khô ng cò n chồ ng: Lấ y chồ ng hơn ở hoá (tng).
    - hoá 3 tt, trgt Nó i đấ t bỏ hoang, khô ng trồ ng trọ t gì: Ruộ ng hoá vì chiến tranh; Ruộ ng bỏ
    hoá .
    - hoá 4 đgt 1. Biến đổ i ra cá i khá c: Con sâ u ró m hoá ra con bướ m; Nhìn gà hoá cuố c (tng) 2.
    Đố t cá c đồ cú ng bằ ng giấ y: Hoá và ng; Hoá nhà tá ng.
    - hoá 5 lt Cho nên: Quen thó i phong lưu hoá phả i vay (NgCgTrứ ).
    hó a chấ t
    - hoá chấ t d. Hợ p chấ t có thà nh phầ n phâ n tử xá c định.
    hó a đơn
    - hoá đơn dt. Giấ y ghi cá c chỉ số như tên ngườ i mua bá n, loạ i hà ng bá n ra, giá tiền để là m
    chứ ng từ : thanh toá n theo hoá đơn đố i chiếu vớ i hoá đơn gố c.
    hó a giá
    - hoá giá đgt (H. hoá : củ a cả i; giá : giá cả ) ấ n định giá cả : Chủ trương hoá giá mộ t số nhà củ a
    nhà nướ c để bá n cho tư nhâ n.
    hó a họ c
    - hoá họ c d. Khoa họ c nghiên cứ u về cấ u tạ o, tính chấ t và sự biến hoá củ a cá c chấ t.
    hó a thạ ch
    - hoá thạ ch dt. Di tích hoá đá củ a thự c vậ t, độ ng vậ t cổ xưa cò n lưu lạ i ở cá c tầ ng đấ t đá .
    hó a trang
    - hoá trang đgt (H. hoá : thay đổ i; trang: quầ n á o) 1. Thay đổ i cá ch ă n mặ c khiến ngườ i ta
    khô ng nhậ n ra mình: Bộ độ i giả i phó ng hoá trang là m quâ n độ i củ a đế quố c (VNgGiá p) 2.
    Nó i diễn viên tô vẽ mặ t mũ i và thay đổ i quầ n á o để sắ m mộ t vai: Việc hoá trang cho diễn
    viên cũ ng là mộ t nghệ thuậ t.
    họ a
    - hoạ 1 d. Điều khô ng may lớ n, điều mang lạ i nhữ ng đau khổ , tổ n thấ t lớ n. Hoạ mấ t nướ c.
    Mang hoạ .
    - hoạ 2 d. (hoặ c p.). (dù ng ở đầ u phâ n câ u, thườ ng trong mộ t số tổ hợ p có tính chấ t như p.
    là m phầ n phụ củ a câ u). Điều trong thự c tế rấ t khó xả y ra, đến mứ c chỉ đượ c xem như là mộ t
    giả thiết; điều giả thiết (là ), điều may ra (là ). Có hoạ là mườ i lầ n mớ i trú ng đượ c mộ t. Nó i
    thế thì hoạ có trờ i hiểu.
    - hoạ 3 đg. 1 Theo vầ n thơ hoặ c theo nhịp đà n mà ứ ng đố i lạ i. Hoạ thơ. Hoạ đà n. 2 Hoà chung
    mộ t nhịp, hưở ng ứ ng. Mộ t tiếng cườ i vang lên và nhiều tiếng cườ i khá c hoạ theo.
    - hoạ 4 I đg. (id.). Vẽ tranh; vẽ. Hoạ mộ t bứ c.
    - II d. (kng.). Hộ i hoạ (nó i tắ t). Ngà nh hoạ . Giớ i hoạ .
    họ a bá o
    - hoạ bá o dt. Bá o ả nh: Hoạ bá o Việt Nam in nhiều thứ tiếng trên thế giớ i.
    họ a đồ
    - hoạ đồ dt (H. hoạ : vẽ; đồ : bứ c vẽ) Bứ c tranh: Đườ ng vô xứ Huế quanh quanh, non xanh
    nướ c biếc như tranh hoạ đồ (Tả n-đà ).
    - đgt Vẽ tranh (cũ ): Chiêu Quâ n xưa cũ ng cố ng Hồ , bở i ngươi Diên Thọ hoạ đồ gâ y nên
    (LVT).
    họ a mi
    - hoạ mi d. Chim gầ n vớ i khướ u, lô ng mà u nâ u và ng, trên mí mắ t có và nh lô ng trắ ng, hó t
    hay.
    họ a sĩ
    - hoạ sĩ dt. Ngườ i vẽ tranh chuyên nghiệp, có trình độ cao: mộ t hoạ sĩ tà i ba phò ng tranh củ a
    cá c hoạ sĩ trẻ.
    hoạ ch định
    - đgt (H. hoạ ch: vạ ch ra; định: quyết thự c hiện) Vạ ch ra và quyết thự c hiện: Kế hoạ ch giả i
    phó ng Sà i-gò n đượ c hoạ ch định (VNgGiá p).
    hoà i
    - 1 đg. Mấ t đi mộ t cá ch hoà n toà n vô ích do đem dù ng và o việc khô ng đá ng hoặ c khô ng
    mang lạ i mộ t kết quả nà o cả ; uổ ng. Hoà i hơi mà đấ m bị bô ng... (cd.). Nhiều thế mà khô ng
    dù ng đến cũ ng hoà i.
    - 2 p. (dù ng phụ sau đg.). Mã i khô ng thô i, mã i khô ng chịu dứ t. Mưa mã i, mưa hoà i. Thao
    thứ c hoà i khô ng ngủ .
    hoà i cổ
    - đgt. Luyến tiếc, tưở ng nhớ cá i thuộ c về thờ i xưa cũ : Bà i thơ phả ng phấ t tâ m trạ ng hoà i cổ .
    hoà i nghi
    - đgt (H. nghi: ngờ ) Ngờ vự c khô ng tin: Lố i lí luậ n hoà i nghi đó hết sứ c nguy hiểm
    (ĐgThMai).
    hoà i niệm
    - đg. (vch.). Tưở ng nhớ về nhữ ng gì qua đi đã lâ u. Hoà i niệm về quá khứ xa xă m.
    hoà i vọ ng
    - đgt. Mong ướ c, mong mỏ i, trô ng chờ tha thiết điều cao xa, biết là khó đạ t đượ c: hoà i vọ ng
    mộ t xã hộ i cô ng bằ ng, khô ng có ngườ i bó c lộ t ngườ i.
    hoạ i
    - đgt Hư hỏ ng thố i rữ a: Phâ n xanh đã tự hoạ i.
    hoạ i thư
    - t. Bị thố i rữ a mộ t bộ phậ n trên cơ thể số ng. Mộ t vết loét hoạ i thư.
    hoan hỉ
    - tt. Vui mừ ng, hâ n hoan lộ ra qua nét mặ t, cử chỉ, lờ i nó i: Cả nhà hoan hỉ Mọ i ngườ i đều
    hoan hỉ.
    hoan hô
    - đgt (H. hô : kêu gọ i) Reo mừ ng để tỏ lò ng hoan nghênh hoặ c tá n thưở ng: Hoan hô anh giả i
    phó ng quâ n, kính chà o anh, con ngườ i đẹp nhấ t (Tố -hữ u).
    hoan lạ c
    - I t. (vch.). Rấ t vui sướ ng. Niềm hoan lạ c.
    - II d. Như khoá i lạ c. Thú .
    hoà n
    - 1 I. dt. Thuố c đô ng y ở dạ ng viên trò n: thuố c hoà n hoà n tá n cao đơn (đan) hoà n tá n. II. đgt.
    Vê thuố c đô ng y thà nh viên trò n: hoà n thuố c theo đơn.
    - 2 1. đgt. Trả lạ i: hoà n lạ i vố n bồ i hoà n cả i tử hoà n sinh quy hoà n. 2. Trở về hoặ c hồ i lạ i
    trạ ng thá i cũ : Nghèo vẫ n hoà n nghèo Mèo vẫ n hoà n mèo.
    hoà n cả nh
    - dt (H. hoà n: chung quanh; cả nh: cả nh) 1. Toà n thể nhữ ng hiện tượ ng có liên quan vớ i nhau
    ở mộ t nơi và có tá c độ ng thườ ng xuyên đến mọ i sinh hoạ t củ a nơi đó : Kế hoạ ch khô ng ă n
    khớ p vớ i nhữ ng hoà n cả nh thiết thự c (HCM) 2. Điều kiện tương đố i thuậ n lợ i: Có hoà n cả nh
    để tiếp tụ c họ c tậ p.
    hoà n cầ u
    - d. Toà n thế giớ i. Chấ n độ ng dư luậ n hoà n cầ u.
    hoà n tấ t
    - đgt. Là m xong hoà n toà n, trọ n vẹn: Mọ i việc đã hoà n tấ t hoà n tấ t nhữ ng khâ u cuố i cù ng.
    hoà n thà nh
    - đgt (H. hoà n: xong xuô i; thà nh: nên) Là m xong xuô i đầ y đủ : Muố n hoà n thà nh tố t kế hoạ ch
    Nhà nướ c, thì mỗ i ngườ i chú ng ta phả i ra sứ c tă ng gia sả n xuấ t và thự c hà nh tiết kiệm
    (HCM).
    hoà n thiện
    - Trọ n vẹn, đầ y đủ và tố t là nh.
    hoà n toà n
    - t. Trọ n vẹn, đầ y đủ về mọ i mặ t. Già nh thắ ng lợ i hoà n toà n. Hoà n toà n tin ở bạ n. Kết quả
    khô ng hoà n toà n như ý muố n.
    hoà n vũ
    - dt. Cả vũ trụ ; toà n thế giớ i: cuộ c thi hoa hậ u hoà n vũ .
    hoã n
    - 1 dt Khuyên đeo tai: Kìa ai có hoã n đeo tai, chẳ ng là vợ cả , vợ hai ô ng nghè (cd).
    - 2 đgt Để lù i lạ i khi khá c: Hoã n việc đi tham quan; Ai ơi, hã y hoã n lấ y chồ ng, để cho trai, gá i
    dố c lò ng đi tu (cd).
    hoá n dụ
    - d. Biện phá p dù ng tên gọ i củ a sự vậ t nà y để chỉ sự vậ t khá c, như lấ y tên gọ i cá i toà n thể để
    chỉ cá i bộ phậ n, lấ y tên gọ i cá i chứ a đự ng để chỉ cá i đượ c chứ a đự ng, hoặ c ngượ c lạ i, v.v.
    (thí dụ : so sá nh cá i cố c và cố c nướ c).
    hoá n vị
    - I. đgt. Đổ i chỗ , đổ i vị trí. II. dt. Kết quả củ a phép hoá n vị trong toá n họ c.
    hoạ n
    - 1 dt Nghề là m quan (cũ ): Bể hoạ n.
    - 2 đgt Cắ t bỏ cơ quan sinh dụ c củ a mộ t sú c vậ t đự c: Là m nghề hoạ n lợ n.
    hoạ n nạ n
    - Tai á ch gâ y ra khổ sở .
    hoang
    - 1 t. 1 (Nơi) khô ng đượ c con ngườ i chă m só c, sử dụ ng đến. Ruộ ng bỏ hoang. Nhà trố ng lạ nh
    như nhà hoang. Đấ t hoang. Nấ m mồ hoang. 2 (Câ y cố i, độ ng vậ t) khô ng đượ c con ngườ i
    nuô i trồ ng như nhữ ng trườ ng hợ p bình thườ ng khá c. Câ y ổ i mọ c hoang. Mèo hoang. 3 (kết
    hợ p hạ n chế). Lung tung khô ng biết đâ u là đâ u, khô ng có ý định gì hết. Con chó chạ y hoang
    khắ p là ng. Bỏ nhà đi hoang. 4 (kết hợ p hạ n chế). Ngoà i hô n nhâ n hợ p phá p, khô ng đượ c xã
    hộ i chính thứ c thừ a nhậ n. Chử a hoang*. Đứ a con hoang.
    - 2 t. Rộ ng rã i quá mứ c cầ n thiết trong việc ă n tiêu. Quen tiêu hoang. Khô ng hoang, nhưng
    cũ ng khô ng nên hà tiện quá .
    - 3 t. (ph.). Nghịch ngợ m. Thằ ng nhỏ hoang lắ m.
    hoang dạ i
    - tt. Mang tính chấ t tự nhiên, khô ng có sự tá c độ ng củ a con ngườ i: câ y cố i hoang dạ i độ ng
    vậ t số ng hoang dạ i.
    hoang dâ m
    - tt (H. hoang: khô ng chính đính; dâ m: dâ m dụ c) Say mê dâ m dụ c bừ a bã i: Hắ n là mộ t kẻ
    vừ a độ c ác vừ a hoang dâ m.
    hoang đườ ng
    - Viển vô ng, khô ng có thự c : Câ u chuyện hoang đườ ng.
    hoang mang
    - đg. Ở trạ ng thá i khô ng yên lò ng, khô ng biết tin theo cá i gì và nên xử trí ra sao. Hoang mang
    trướ c khó khă n. Phao tin nhả m để gieo rắ c hoang mang.
    hoang phế
    - tt. ở tình trạ ng bỏ hoang lâ u ngà y, khô ng có ai trô ng nom đến: Đấ t đai, vườ n tượ c hoang
    phế.
    hoang phí
    - đgt (H. hoang: khô ng chính đính; phí: dù ng quá mứ c) Dù ng lã ng phí tiền củ a: Củ a cô ng là
    do mồ hô i nướ c mắ t củ a đồ ng bà o gó p lạ i, bộ độ i phả i giữ gìn, bả o vệ, khô ng đượ c hoang phí
    (HCM).
    hoang tà n
    - Đổ ná t hư hỏ ng : Cả nh vậ t hoang tà n.
    hoang vu
    - t. Ở trạ ng thá i bỏ khô ng, để cho câ y cỏ mọ c tự nhiên, chưa hề có tá c độ ng củ a con ngườ i.
    Rừ ng nú i hoang vu.
    hoà ng
    - Hoà ng tử , hoà ng thâ n, nó i tắ t: số ng như ô ng hoà ng.
    hoà ng cung
    - dt (H. hoà ng: vua; cung: cung điện) Cung điện nhà vua: Hã y mở mắ t: Quanh hoà ng cung
    biển lử a đã dâ ng lên, ngậ p Huế đỏ cờ sao (Tố -hữ u).
    hoà ng gia
    - Họ hà ng nhà vua.
    hoà ng hô n
    - d. Khoả ng thờ i gian mặ t trờ i mớ i lặ n, á nh sá ng yếu ớ t và mờ dầ n. Bó ng hoà ng hô n. Hoà ng
    hô n vừ a xuố ng. Buổ i hoà ng hô n củ a cuộ c đờ i (b.).
    hoà ng oanh
    - dt. Loà i chim bằ ng chim sá o, lô ng mà u và ng, hó t hay.
    hoà ng thâ n
    - dt (H. hoà ng: vua; thâ n: họ hà ng thâ n thích) Ngườ i thâ n thuộ c vớ i nhà vua: Võ ng đầ y cử a,
    ngự a chen đà ng, khắ p triều quan đến, khắ p hoà ng thâ n ra (NĐM).
    hoà ng thượ ng
    - Từ dù ng để tô n xưng vua.
    hoà ng tộ c
    - d. Như hoà ng phá i.
    hoà ng tử
    - dt. Con trai vua.
    hoả ng
    - tt Sợ hã i trướ c mộ t việc nguy hiểm bấ t ngờ : ý nghĩ ấ y là m cô hoả ng ngườ i lên (NgĐThi).
    hoả ng hố t
    - Sợ và luố ng cuố ng.
    hoả ng sợ
    - đg. (hoặ c t.). Ở trạ ng thá i mấ t tự chủ độ t ngộ t do sợ hã i trướ c đe doạ bấ t ngờ . Nghe tiếng
    nổ , con ngự a hoả ng sợ chạ y lồ ng lên.
    hoà nh hà nh
    - đgt. Ngang ngượ c là m nhữ ng điều trá i vớ i lẽ phả i, cô ng lí: khô ng để cho bọ n giặ c hoà nh
    hà nh mã i.
    hoà nh trá ng
    - tt (H. hoà nh: lớ n rộ ng; trá ng: lớ n) Có qui mô lớ n: Ngắ m cả nh non sô ng hoà nh trá ng.
    hoạ nh tà i
    - Tiền kiếm đượ c mộ t cá ch khô ng ngờ hay khô ng chính đá ng : Tiền đá nh bạ c đượ c là củ a
    hoạ nh tà i.
    hoạ t bá t
    - t. Lanh lợ i trong nó i nă ng, ứ ng đá p, nhanh nhẹn trong cử chỉ, độ ng tá c. Ă n nó i hoạ t bá t. Cử
    chỉ hoạ t bá t. Mộ t thanh niên hoạ t bá t.
    hoạ t độ ng
    - đgt. 1. Là m nhữ ng việc khá c nhau vớ i mụ c đích nhấ t định trong đờ i số ng xã hộ i: hoạ t độ ng
    nghệ thuậ t hoạ t độ ng quâ n sự . 2. Vậ n độ ng, cử chỉ, khô ng chịu ngồ i im, yên chỗ : mộ t con
    ngườ i thích hoạ t độ ng. 3. Vậ n độ ng, vậ n hà nh để thự c hiện chứ c nă ng nà o hoặ c gâ y tá c độ ng
    nà o đó : Má y mó c hoạ t độ ng bình thườ ng theo dõ i hoạ t độ ng củ a cơn bã o.
    hoạ t họ a
    - hoạ t hoạ 1 dt (H. hoạ t: khô i hà i; hoạ : vẽ) Lố i vẽ khô i hà i cố t nêu ra và phó ng đạ i nhữ ng tậ t
    xấ u để châ m biếm: Trên tờ bá o tườ ng có mộ t hoạ t hoạ tả thó i há ch dịch củ a ngườ i giá m đố c
    cơ quan.
    - hoạ t hoạ 2 tt (H. hoạ t: số ng độ ng; hoạ : vẽ) Nó i mộ t bộ phim xâ y dự ng bằ ng nhữ ng hình vẽ
    liên tiếp để khi chiếu lên mà nh ả nh, ngườ i xem có cả m giá c là có cử độ ng: Trẻ em rấ t thích
    nhữ ng bộ phim hoạ t hoạ .
    hoắ c
    - pht. Rấ t thố i: thố i hoắ c.
    hoặ c
    - 1 lt 1. Hay là : Nhữ ng ý kiến sai lầ m hoặ c thiên lệch (DgQHà m) 2. Có lẽ: ở đâ y hoặ c có giai
    âm chă ng là (K).
    - 2 đgt Là m cho lầ m lẫ n: Nhữ ng tà thuyết đã hoặ c lò ng ngườ i.
    hó c
    - t. Vướ ng mắ c cá i gì : Hó c xương gà ; Khó a hó c.
    hó c bú a
    - t. Có nhiều yếu tố rắ c rố i, lắ t léo, rấ t khó trả lờ i, rấ t khó giả i quyết. Bà i toá n hó c bú a. Vấ n đề
    hó c bú a.
    họ c
    - đgt. 1. Thu nhậ n kiến thứ c, luyện tậ p kĩ nă ng đượ c truyền giả ng hoặ c từ sá ch vở : họ c nghề
    họ c vă n hoá . 2. Đọ c đi đọ c lạ i, nghiền ngẫ m cho nhớ : họ c bà i họ c thuộ c lò ng.
    họ c bổ ng
    - dt (H. bổ ng: tiền nhậ n đượ c củ a Nhà nướ c) Tiền họ c sinh, sinh viên nhậ n đượ c củ a Nhà
    nướ c hay củ a đoà n thể để tiếp tụ c ă n họ c: Vì họ c giỏ i, nă m nà o chá u ấ y cũ ng có họ c bổ ng.
    họ c đườ ng
    - Trườ ng họ c.
    họ c giả
    - d. Ngườ i chuyên nghiên cứ u, có tri thứ c khoa họ c sâ u rộ ng. Mộ t họ c giả uyên bá c.
    họ c lự c
    - dt. Sứ c họ c: Họ c lự c và o loạ i khá .
    họ c phí
    - (H. phí: tiêu pha) Tiền họ c sinh phả i nộ p cho nhà trườ ng hằ ng thá ng về việc họ c tậ p củ a
    mình: Nhữ ng họ c sinh nhà nghèo đượ c miễn trả họ c phí.
    họ c thuyết
    - Toà n thể nhữ ng điều trình bà y có hệ thố ng về mộ t lĩnh vự c khoa họ c, chính trị, đạ o đứ c...
    để că n cứ và o đó mà tìm hiểu châ n lý, chỉ đạ o hoạ t độ ng : Họ c thuyết Đá c-Uyn.
    họ c thứ c
    - d. Tri thứ c do họ c tậ p mà có (nó i khá i quá t). Mộ t ngườ i có họ c thứ c.
    họ c trò
    - dt. 1. Họ c sinh: có nhiều họ c trò giỏ i đượ c họ c trò yêu mến. 2. Ngườ i kế tụ c họ c thuyết
    hoặ c đượ c ngườ i khá c truyền thụ , giá o dụ c: ngườ i họ c trò xuấ t sắ c củ a phong trà o yêu
    nướ c.
    họ c viên
    - dt (H. viên: ngườ i là m việc) Ngườ i theo họ c mộ t lớ p chính trị hoặ c mộ t lớ p bổ tú c vă n hoá :
    Lớ p họ c có nhiều họ c viên trên bố n mươi tuổ i.
    họ c viện
    - d. 1. Cơ quan nghiên cứ u mộ t ngà nh họ c thuậ t. 2. Trườ ng chuyên nghiệp cao cấ p : Họ c viện
    thủ y lợ i và điện lự c.
    họ c xá
    - d. (id.). Trườ ng họ c lớ n, có nơi ăn ở cho họ c sinh.
    hò e
    - hoè dt. Câ y trồ ng nhiều ở miền bắ c Việt Nam, thâ n gỗ cao tớ i 20m, lá thuô n hơi trò n ở
    đỉnh, mà u xanh nhạ t, mọ c 13-17 đô i trên cuố ng chung mả nh, hoa và ng, quả đậ u hình trà ng
    hạ t chứ a 4-6 hạ t, dù ng ướ p chè, là m thuố c nhuộ m, thuố c cầ m má u khi chả y má u cam, ho ra
    má u, tiểu tiện ra má u (hoa và nụ ).
    hoi hó p
    - (ph.; id.). x. thoi thó p.
    hỏ i
    - 1 dt. Tên mộ t thanh điệu củ a tiếng Việt, dấ u (ó ): phâ n biệt giữ a hỏ i và ngã .
    - 2 đgt. 1. Nó i ra điều cầ n đượ c chỉ dẫ n hoặ c cầ n là m sá ng tỏ : hỏ i đườ ng hỏ i ý kiến. 2. Yêu
    cầ u đượ c đá p ứ ng: hỏ i giấ y tờ hỏ i mua hà ng. 3. Kiểm tra kiến thứ c: Thầ y giá o hỏ i mấ y câ u
    rấ t khó . 4. Chà o khi gặ p nhau: Khinh ngườ i, gặ p khô ng hỏ i. 5. Hỏ i vợ , nó i tắ t: Con gá i bà ấ y
    chưa ai hỏ i mớ i hỏ i mà đã cướ i.
    hỏ i cung
    - đgt Yêu cầ u phạ m nhâ n phả i khai trườ ng hợ p mắ c tộ i: Viên cả nh sá t đã hỏ i cung tên giết
    ngườ i.
    hỏ i dò
    - Hỏ i lầ n lầ n từ ng ngườ i, từ ng việc, cho ra manh mố i : Hỏ i dò mã i mớ i biết đầ u đuô i câ u
    chuyện.
    hỏ i han
    - đg. 1 Hỏ i để biết (nó i khá i quá t). Hỏ i han tin tứ c. 2 Thă m hỏ i để bà y tỏ sự quan tâ m, chă m
    só c. Hỏ i han ngườ i ố m. Hỏ i han sứ c khoẻ.
    hó i
    - 1 dt. 1. Nhá nh sô ng nhỏ hẹp đượ c hình thà nh tự nhiên hoặ c đà o để dẫ n nướ c: vét hó i dẫ n
    nướ c. 2. Hõ m đấ t đượ c ă n và o bờ sô ng, biển, do nướ c thuỷ triều xoá y mạ nh tạ o nên.
    - 2 tt. 1. Trơn nhẵ n vù ng trên trá n đến đỉnh đầ u, do tó c rụ ng nhiều: trá n hó i hó i đầ u. 2. (Bà u,
    rạ ch) khô ng có câ y cỏ và nô ng cạ n, ít nướ c: rạ ch hó i.
    hò m
    - 1 dt Đồ dù ng hình hộ p thườ ng bằ ng gỗ , có nắ p, để đự ng quầ n á o, sá ch vở , đồ vậ t có giá hay
    cầ n giữ kín: Tay hò m chìa khoá (tng); Mang hò m á o phó doà nh ngâ n tứ c thì (NĐM).
    - 2 dt (đph) áo quan: Đặ t ngườ i chết đuố i và o hò m.
    - 3 tt Gầ n ổ n: Cô ng việc thu xếp đã hò m.
    hò n
    - d. 1. Từ đặ t trướ c nhữ ng danh từ chỉ nhữ ng vậ t có hình trò n hoặ c kết lạ i thà nh mộ t khố i
    gọ n : Hò n ngọ c ; Hò n bi ; Hò n đấ t ; Hò n gạ ch. 2. Cù lao nhỏ : Hò n Cau ; Hò n Mê.
    hò n dá i
    - d. (kng.). Tinh hoà n.
    hong
    - đgt. Là m cho khô bằ ng cá ch đưa tớ i gầ n lử a hoặ c phơi nơi thoá ng gió : hong gió hong quầ n
    á o.
    hỏ ng
    - tt 1. Khô ng dù ng đượ c nữ a: Cá i đèn nà y hỏ ng rồ i 2. Khô ng đạ t kết quả mong muố n: Nhữ ng
    sự nó ng vộ i từ trướ c đến nay nó i chung là hỏ ng cả (NgKhả i) 3. Hư thâ n, mấ t nết: Thằ ng bé
    ấy hỏ ng rồ i.
    - đgt 1. Là m hư đi: cả cuộ c đờ i 2. Trượ t thi: Hỏ ng thi.
    - tht Nó i lên sự thấ t vọ ng: ! Tay mẹ đã bắ t chuồ n chuồ n rồ i!.
    hó ng má t
    - Đó n gió má t : Là m việc xong, đi hó ng má t.
    họ ng
    - d. 1 Khoang rỗ ng trong cổ , ở phía sau miệng, thô ng vớ i thự c quả n và khí quả n. Viêm họ ng.
    Nó i rá t cổ bỏ ng họ ng. 2 (thgt.; kết hợ p hạ n chế). Họ ng củ a con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a
    sự phá t ngô n (hà m ý khinh). Bắ t phả i câ m họ ng. Chặ n họ ng*. Cứ ng họ ng*. 3 Bộ phậ n thô ng
    từ trong lò ng củ a mộ t số vậ t vớ i bên ngoà i. Họ ng nú i lử a. Họ ng cố i xay. Họ ng sú ng (miệng
    nò ng sú ng).
    hó p
    - 1 Nh. Hó p sà o.
    - 2 tt. Lõ m sâ u, sá t và o: má hó p.
    họ p
    - đgt 1. Tụ tậ p ở mộ t nơi để là m việc gì: Họ p hộ i nghị 2. Tậ p hợ p lạ i: Họ p nhau lạ i thà nh mộ t
    khố i.
    hó t
    - đg. 1. Nó i chim muô ng kêu vớ i nhữ ng â m thanh dễ nghe : Chim hó t. 2. Nó i cho ngườ i trên
    biết để tâ ng cô ng, nịnh nọ t (thtụ c).
    - đg. Thu dọ n lạ i đem đổ nơi khá c : Hó t rá c ; Hó t đấ t.
    hô
    - 1 đg. Cấ t tiếng cao, to, thà nh lờ i rấ t ngắ n gọ n để ra lệnh, thú c giụ c hoặ c biểu thị yêu cầ u,
    quyết tâ m, v.v. Hô xung phong. Hô khẩ u hiệu. Hô ngườ i đến bắ t.
    - 2 t. (Ră ng cử a) nhô ra. Ră ng hô .
    hô hấ p
    - 1 dt. Quá trình lấ y ô -xi từ ngoà i và o và thả i khí cá c-bô -ních ra ngoà i củ a cơ thể sinh vậ t: bộ
    má y hô hấ p hô hấ p nhâ n tạ o.
    hồ
    - 1 dt Nơi trũ ng ở trong đấ t liền, sâ u và rộ ng, chứ a nướ c thườ ng là ngọ t: Hồ Hoà n-kiếm; Hồ
    Tâ y ở Hà -nộ i; Xâ y hồ bá n nguyệt cho nà ng rử a châ n (cd).
    - 2 dt Bầ u đự ng rượ u (cũ ): Thơ lung tú i, rượ u lưng hồ (cd).
    - 3 dt Chá o loã ng nấ u bằ ng gạ o hoặ c bằ ng bộ t: Ă n hồ , ă n chá o cho xong bữ a; Có bộ t mớ i gộ t
    nên hồ (tng).
    - 4 dt Chấ t dính dù ng để dá n: Quấ y bộ t là m hồ ; Mua mộ t lo hồ về dá n phong bì thư.
    - 5 dt Thứ nhạ c cụ kéo như kéo nhị: Tiếng hồ trầ m hơn tiếng nhị.
    - 6 dt  m đầ u trong nă m â m củ a nhạ c cổ nướ c ta: Hồ , xừ , xang, cố ng, xế.
    - 7 dt Con cá o (cũ ): Đà n hồ , lũ thỏ mộ t ngà y quét thanh (NĐM).
    - 8 dt Tiền ngườ i đá nh bạ c nộ p cho chủ sò ng bạ c: Chứ a thổ đổ hồ (tng).
    - 9 đgt 1. Cho quầ n á o hoặ c tơ, sợ i và o nướ c có pha bộ t để cho cứ ng: Hồ sợ i trướ c khi dệt 2.
    Nhú ng quầ n á o và o nướ c có pha chấ t xanh nhạ t: á o sơ-mi hồ lơ.
    - 10 trgt Hầ u như; Gầ n như: Củ a thì như nướ c hồ vơi lạ i đầ y (cd); Hồ vui sum họ p lạ i xa
    khơi (ChMTrinh).
    hồ đồ
    - Lơ mơ khô ng rõ : Ăn nó i hồ đồ ; Kết luậ n hồ đồ .
    hồ nghi
    - đg. Cả m thấ y có điều cò n chưa rõ , nên chưa tin chắ c là đú ng sự thậ t. Vấ n đề cò n hồ nghi,
    chưa thể kết luậ n.
    hồ sơ
    - dt. Tà i liệu có liên quan tớ i mộ t ngườ i, mộ t vụ việc, đượ c tậ p hợ p lạ i mộ t cá ch hệ thố ng: hồ
    sơ cá n bộ hồ sơ vụ á n.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    H (4)

    hổ
    - 1 dt Loà i thú dữ cù ng họ vớ i mèo, ă n thịt, lô ng mà u và ng có vằ n đen: Họ bắ n hổ để lấ y
    xương nấ u cao; Trá nh hù m mắ c hổ (tng).
    - 2 tt Tủ i thẹn: Nghĩ mình chẳ ng hổ mình sao, dá m đem trầ n cấ u dự và o bố kinh (K); Xấ u
    chà ng hổ ai (tng).
    hổ phá ch
    - Thứ khoá ng vậ t sắ c và ng nâ u, trong suố t, do nhự a câ y vù i dướ i đấ t lâ u đờ i kết rắ n lạ i,
    trướ c kia thườ ng dù ng để là m khuy á o, hoa tai...
    hổ thẹn
    - t. Tự cả m thấ y mình xấ u xa, khô ng xứ ng đá ng (nó i khá i quá t). Khô ng hổ thẹn vớ i cha ô ng.
    Hổ thẹn vớ i lương tâ m.
    hỗ trợ
    - đgt. Giú p đỡ nhau, giú p thêm và o: hỗ trợ bạ n bè, hỗ trợ cho đồ ng độ i kịp thờ i.
    hố
    - 1 dt Lỗ sâ u và rộ ng trên mặ t đấ t: Đà o mộ t cá i hố để trồ ng câ y đa.
    - 2 tt Bị lừ a: Ai ngờ anh mà cò n bị hố thế.
    hộ
    - ph. đg. 1. Giú p đỡ : Đẩ y hộ tô i mộ t tay. 2. Giữ gìn : Hộ đê.
    - t. Có liên quan tớ i quan hệ tà i sả n giữ a nhữ ng tổ chứ c xã hộ i chủ nghĩa, giữ a nhữ ng tổ chứ c
    ấ y vớ i cô ng dâ n hay giữ a cô ng dâ n vớ i nhau, như mua bá n, cung cấ p... hay có liên quan tớ i
    quan hệ phi tà i sả n có kết quả tà i sả n như quyền tá c giả , quyền phá t minh v.v.. : Luậ t hộ ;
    Việc hộ .
    - d. 1. Gia đình coi như mộ t đơn vị đố i vớ i chính quyền : Ngô i nhà nà y có nă m hộ ở . 2. Khu
    trong thà nh phố (cũ ).
    hộ chiếu
    - d. 1 Giấ y chứ ng minh do cơ quan nhà nướ c, thườ ng là cơ quan ngoạ i giao, cấ p cho cô ng
    dâ n khi ra nướ c ngoà i. Hộ chiếu cô ng vụ . 2 Vă n bả n chỉ dẫ n về má y hoặ c mộ t cô ng việc kĩ
    thuậ t, thườ ng có kèm hình vẽ, đò i hỏ i ngườ i thự c hiện phả i là m theo mộ t quy trình nhấ t
    định. Hộ chiếu chố ng lò . Hộ chiếu nổ mìn.
    hộ khẩ u
    - dt. 1. Hộ tịch củ a mộ t ngườ i: là m hộ khẩ u chuyển hộ khẩ u có hộ khẩ u ở Hà Nộ i. 2. Sổ hộ
    khẩ u nó i tắ t.
    hộ lý
    - Ngườ i phụ trá ch giú p đỡ bệnh nhâ n tạ i bệnh viện trong nhữ ng việc như ă n uố ng, đạ i tiểu
    tiện, tắ m giặ t, và trô ng nom vệ sinh phò ng bệnh.
    hộ thâ n
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Phò ng giữ cho mình, để phò ng sự bấ t trắ c. Mang theo vũ khí hộ
    thâ n.
    hộ tịch
    - dt. Cá c sự kiện trong đờ i số ng củ a mộ t ngườ i thuộ c sự quả n lí củ a phá p luậ t: đă ng kí hộ
    tịch khai bá o hộ tịch vớ i cô ng an khu phố .
    hộ tố ng
    - đgt (H. hộ : giú p đỡ , che chở ; tố ng: tiễn đưa) Bả o vệ và đưa mộ t ngườ i khá ch ra khỏ i mộ t
    địa hạ t: Luô n luô n có xe thiết giá p hộ tố ng (NgCgHoan).
    hộ vệ
    - Đi theo để bả o vệ.
    hố c
    - 1 I d. Chỗ lõ m ă n sâ u và o trong thâ n câ y, vá ch đá , v.v. hoặ c đà o sâ u xuố ng dướ i đấ t. Hố c đá .
    Giấ u và o hố c câ y. Hố c mắ t. Đà o hố c tra hạ t bí.
    - II t. (Khuô n mặ t) gầ y tó p, có nhiều chỗ lõ m sâ u. Mặ t hẳ n đi. Gầ y hố c.
    - 2 đg. 1 (Lợ n) ă n vụ c cả mõ m và o, ngoạ m từ ng miếng to. 2 (thgt.). Ă n mộ t cá ch thô tụ c.
    hố c há c
    - tt. Gầ y giơ xương, trô ng phờ phạ c, mệt mỏ i: thứ c đêm lắ m, mặ t hố c há c bị ố m mấ y hô m mà
    hố c há c hẳ n.
    hộ c
    - 1 dt Đồ đong lườ ng ngà y xưa, thườ ng bằ ng gỗ , dung tích là mườ i đấ u, khoả ng mườ i lít: Đô i
    giếng mắ t đã chứ a trà n vạ n hộ c (XDiệu).
    - 2 đgt Trà o ra từ cơ thể mộ t cá ch độ t nhiên: Hộ c má u.
    - 3 đgt Nó i giố ng vậ t rố ng lên: Con lợ n hộ c lên.
    hô i
    - đg. 1. Mó t nhặ t cua, cá , cò n só t lạ i ở hồ ao đã tá t, sau khi ngườ i ta đã bắ t cá rồ i. 2. Lấ y củ a
    cả i củ a ngườ i khá c nhâ n mộ t tai nạ n gì : Hô i củ a ở đá m chá y. 3. Mượ n cớ và o can mộ t vụ
    xung độ t để đá nh ngườ i mà mình khô ng ưa : Đá nh hô i.
    - t. 1. Có mù i khó ngử i như mù i mồ hô i thấ m và o á o, mù i lô ng cú , mù i chuộ t chù ... : Hô i như
    cú . 2. "Hô i thố i" nó i tắ t : Mồ m hô i.
    hô i há m
    - t. Hô i (nó i khá i quá t). Quầ n áo khô ng giặ t, để hô i há m.
    hô i thố i
    - tt. Hô i và thố i nó i chung: trá nh xa chỗ hô i thố i đó .
    hồ i
    - 1 dt Loà i câ y song tử diệp, quả gồ m tá m khía xếp thà nh hình sao, chứ a mộ t chấ t dầ u thơm:
    Cá i gá nh hà ng đầ y nhữ ng quế cù ng hồ i.
    - 2 dt 1. Lú c; Thờ i gian: Có khi vậ n rủ i, tớ i hồ i may (ChMTrinh); Quá chơi lạ i gặ p hồ i đen (K)
    2. Nó i tiếng chuô ng, tiếng trố ng đá nh liên tiếp và o mộ t lú c: Hồ i chương; Hồ i trố ng, Khắ c
    canh đã giụ c nam lâ u mấ y hồ i (K) 3. Mộ t phầ n trong cuố n tiểu thuyết dà i hay trong mộ t bả n
    kịch: Quyển truyện có nă m hồ i; Vở tuồ ng có bố n hồ i.
    - 3 đgt 1. Số ng lạ i; Khoẻ lạ i: Chết đi hồ i lạ i (tng); Lú c ấ m là m cho mọ i ngườ i hồ i dầ n lạ i
    (NgĐThi) 2. Trở lạ i khá hơn: Tình hình đó có cơ hồ i lạ i (NgVBổ ng).
    hồ i âm
    - d. 1 (cũ ). Â m thanh vọ ng trở lạ i. 2 (hoặ c đg.). (kc.). Thư trả lờ i. Gử i thư đi rồ i, nhưng chưa
    có hồ i â m. Xin hồ i âm cho biết.
    hồ i giá o
    - dt. Tô n giá o do Ma-hô -mét sá ng lậ p ở thế kỉ VII, thịnh hà nh ở Trung Đô ng, Bắ c Phi và mộ t
    số nướ c khá c.
    hồ i hộ p
    - tt, trgt 1. Trong trạ ng thá i trá i tim đậ p dồ n dậ p: Chạ y mộ t lú c thì tim hồ i hộ p 2. Vì cả m
    độ ng quá mà xao xuyến: Ngườ i con gá i ấ y hồ i hộ p nhìn ngườ i chú (Ng-hồ ng); Ngườ i đọ c
    luô n luô n bị lô i cuố n và hồ i hộ p (ĐgThMai).
    hồ i kí
    - cv. hồ i ký d. Thể kí ghi lạ i nhữ ng điều cò n nhớ sau khi đã trả i qua, đã chứ ng kiến sự việc.
    hồ i sinh
    - đgt. Số ng lạ i, tươi tố t lạ i: Câ y cỏ hồ i sinh sau thờ i gian nắ ng hạ n Đấ t nướ c đang hồ i sinh.
    hồ i tỉnh
    - đgt (H. tỉnh: khô ng mê nữ a; khô ng say nữ a) 1. Tỉnh ra sau khi bị mê man: Nhờ có phá t
    tiêm mà bệnh nhâ n đã hồ i tỉnh 2. Hiểu ra lẽ phả i sau khi đã mắ c sai lầ m: Chú ng ta hã y hồ i
    tỉnh lạ i, chú ng ta sẽ thấ y hiểu Hồ Chủ tịch hơn nhiều (PhVĐồ ng).
    hồ i tưở ng
    - Nhớ lạ i nhữ ng sự việc đã qua : Hồ i tưở ng lạ i thờ i khá ng chiến.
    hố i
    - 1 đg. Cả m thấ y tiếc và bă n khoă n, day dứ t vì đã tró t là m điều lầ m lỗ i. Câ n nhắ c cho kĩ, kẻo
    lạ i hố i khô ng kịp.
    - 2 I đg. (ph.). Giụ c. Hố i con đi mau cho kịp.
    - II t. (ph.). Nhanh cho kịp. Bướ c lên. Mua hố i rồ i về.
    hố i đoá i
    - dt. Việc đổ i tiền củ a mộ t nướ c lấ y tiền củ a mộ t nướ c khá c: tỉ giá hố i đoá i giữ a đồ ng yên
    Nhậ t và tiền Việt.
    hố i hậ n
    - đgt, tt (H. hố i: hố i tiếc; hậ n: oá n giậ n) Cả m thấ y đau khổ , tự trá ch mình đã lầ m lỗ i: Nay dù
    phả i từ biệt thế giớ i nà y, tô i khô ng có điều gì phả i hố i hậ n (HCM).
    hố i lộ
    - Đú t ló t kẻ có thế lự c để cầ u cạ nh việc gì : Cườ ng hà o hố i lộ quan lạ i.
    hộ i
    - 1 d. 1 Cuộ c vui tổ chứ c chung cho đô ng đả o ngườ i dự , theo phong tụ c hoặ c nhâ n dịp đặ c
    biệt. Hộ i mù a. Ngà y hộ i xuố ng đồ ng. Lò ng vui như mở hộ i. Đô ng như trẩ y hộ i. 2 Tổ chứ c
    quầ n chú ng rộ ng rã i củ a nhữ ng ngườ i cù ng chung mộ t nghề nghiệp hoặ c có chung mộ t hoạ t
    độ ng. Hộ i nghề nghiệp. Hộ i từ thiện.
    - 2 I d. (cũ ). Uỷ viên hộ i đồ ng (gọ i tắ t).
    - II đg. (trtr.; id.). Như họ p. nhau lạ i để định kế.
    - 3 d. (id.; vch.). Khoả ng thờ i gian, trong quan hệ vớ i sự việc xả y ra (thườ ng nó i về dịp may
    hiếm có ). Gặ p hộ i. Nghìn nă m mớ i có hộ i nà y.
    - 4 đg. (thườ ng dù ng trướ c đủ ). Tậ p hợ p cá c yếu tố , điều kiện (để là m việc gì). Hộ i đủ điều
    kiện. Khô ng hộ i đượ c đủ cá c tiêu chuẩ n.
    hộ i chẩ n
    - đgt. Thả o luậ n củ a nhó m bá c sĩ để chẩ n đoá n bệnh.
    hộ i chợ
    - dt Tổ chứ c trưng bà y cá c sả n phẩ m củ a mộ t địa phương hay củ a cả nướ c trong mộ t thờ i
    gian nhấ t định: Hộ i chợ cá c hà ng tiêu dù ng đượ c tổ chứ c trong 15 ngà y.
    hộ i chứ ng
    - d. Tậ p hợ p nhiều triệu chứ ng cù ng xuấ t hiện củ a bệnh. Hộ i chứ ng viêm mà ng nã o.
    hộ i đồ ng
    - dt. Tổ chứ c nhữ ng ngườ i đượ c bầ u hoặ c đượ c chỉ định để họ p bà n và quyết định nhữ ng
    việc nhấ t định nà o đó : hộ i đồ ng nhâ n dâ n hộ i đồ ng khen thưở ng và kỉ luậ t họ p hộ i đồ ng
    chấ m thi.
    hộ i nghị
    - dt (H. nghị: bà n bạ c) Cuộ c họ p quan trọ ng để bà n nhữ ng vấ n đề lớ n: Hộ i nghị đã tiến hà nh
    dướ i sự chủ toạ củ a Hồ Chủ tịch (Trg-chinh).
    hộ i ngộ
    - Nó i nhữ ng ngườ i tri kỷ gặ p gỡ nhau.
    hộ i viên
    - d. Ngườ i ở trong tổ chứ c củ a mộ t hộ i; thà nh viên củ a mộ t hộ i. Hộ i viên Hộ i phụ nữ . Nướ c
    hộ i viên củ a Liên Hợ p Quố c.
    hô m
    - dt. 1. Buổ i tố i: đầ u hô m ă n bữ a hô m, lo bữ a mai (tng). 2. Ngà y: đi cô ng tá c và i hô m mươi
    hô m nữ a.
    hô m nay
    - trgt Ngà y mình đương nó i chuyện: Ai về đườ ng ấ y hô m nay (cd); Vắ ng nhà đượ c buổ i hô m
    nay, lấ y lò ng gọ i chú t ra đâ y tạ lò ng (K).
    hô n
    - đg. Để mô i, mũ i và o mô i, má , tay củ a ngườ i khá c để biểu thị tình cả m củ a mình.
    - (đph) d. Ba ba.
    hô n mê
    - đg. 1 Ở trạ ng thá i mấ t tri giá c, cả m giá c, giố ng như ngủ say, do bệnh nặ ng. Ngườ i bệnh đã
    hô n mê. 2 Ở trạ ng thá i mê muộ i, mấ t sá ng suố t. Đầ u ó c hô n mê.
    hồ n
    - dt. 1. Yếu tố tinh thầ n đượ c coi là đố i lậ p vớ i thể xá c: hồ n lìa xá c hồ n xiêu phá ch lạ c khô n
    hồ n. 2. Tư tưở ng và tình cả m con ngườ i: trô ng bứ c tranh rấ t có hồ n.
    hồ n nhiên
    - tt (H. hồ n: khô ng lộ ra; nhiên: như thườ ng) Điềm đạ m mộ t cá ch thà nh thự c: Cá i vui củ a
    chú ng tô i đêm ấy hồ n nhiên, giả n dị (NgTuâ n).
    hỗ n độ n
    - Lẫ n lộ n, khô ng có trậ t tự : Sá ch bá o để hỗ n độ n.
    hỗ n lá o
    - t. (hoặ c đg.). Tỏ ra rấ t vô lễ, khinh thườ ng ngườ i khá c, khô ng kể thứ bậ c, tuổ i tá c. Ă n nó i
    hỗ n lá o vớ i ngườ i già . Thá i độ hỗ n lá o.
    hô ng
    - 1 dt. Phầ n hai bên củ a bụ ng dướ i: to hô ng cả há ng.
    - 2 I. dt. Chõ to: mượ n chiếc nồ i hô ng. II. đgt. Đồ bằ ng chõ : hô ng xô i Xô i hô ng chưa chín.
    hồ ng
    - 1 dt Loà i câ y cù ng họ vớ i câ y thị, quả khi xanh thì có vị chá t, khi chín thì ngọ t: Để ta mua
    cố m, mua hồ ng sang sêu (cd); Thà rằ ng ă n nử a quả hồ ng, cò n hơn ă n cả chù m sung chá t lè
    (cd).
    - 2 dt Loà i câ y nhỏ cù ng họ vớ i đà o, mậ n, thâ n có gai, lá có ră ng cưa, hoa gồ m nhiều cá nh
    hoặ c trắ ng hoặ c đỏ và có hương thơm: Tặ ng bạ n mộ t bó hoa hồ ng nhâ n dịp sinh nhậ t.
    - 3 dt Ngỗ ng trờ i có lô ng tơ rấ t mịn, bay cao: Đườ ng mâ y chưa bổ ng cá nh hồ ng (Tả n-đà );
    Nhẹ như lô ng hồ ng (tng).
    - 4 tt Đỏ : Duyên về đấ t Thụ c, đượ m mà u hồ ng (Phan Vă n Trị); Trờ i xanh quen thó i má hồ ng
    đá nh ghen (K).
    hồ ng hà o
    - Nó i nướ c da đỏ thắ m vì khoẻ mạ nh.
    hồ ng nhan
    - d. (cũ ; vch.). Gương mặ t có đô i má hồ ng; dù ng để chỉ ngườ i con gá i đẹp. Kiếp hồ ng nhan.
    hồ ng phú c
    - dt. Phú c lớ n: Nhà có hồ ng phú c.
    hồ ng tâ m
    - dt (H. hồ ng: đỏ ; tâ m: điểm ở giữ a) Điểm trò n ở giữ a cá i bia để tậ p bắ n hay thi bắ n: Chị ấ y
    bắ n ba phá t đều trú ng hồ ng tâ m.
    hồ ng thậ p tự
    - Chữ thậ p đỏ , dấ u hiệu củ a ngà nh y tế. Hộ i hồ ng thậ p tự . Cg. Hộ i chữ thậ p đỏ . Tổ chứ c quố c
    tế nhằ m mụ c đích cứ u tế.
    hộ p
    - d. Đồ dù ng có hình khố i, kích thướ c nhỏ , dễ mang, là m bằ ng giấ y, gỗ , nhự a hay kim loạ i,
    dù ng để chứ a đự ng hoặ c che chắ n, bả o vệ. Hộ p phấ n. Hộ p sữ a. Hộ p chắ n xích. Đồ hộ p*. Hoa
    quả đó ng hộ p. Cá hộ p (cá đó ng hộ p).
    hộ p thư
    - dt. 1. Hộ p dù ng để chứ a thư. 2. Mụ c nhắ n tin trên cá c phương tiện thô ng tin đạ i chú ng.
    hố t hoả ng
    - tt, trgt Sợ cuố ng quít: Nghĩ có chuyện gì mớ i hố t hoả ng nhả y bổ đến (NgKhả i).
    hộ t
    - d. X. Hạ t.
    hơ
    - đg. Đưa và o gầ n nơi toả nhiệt cho khô , cho nó ng lên. Hơ quầ n á o cho khô . Hơ tay cho đỡ
    có ng.
    hờ
    - 1 I. đgt. Phò ng chừ ng: hờ kẻ gian. II. tt. Sẵ n, phò ng sẵ n: để hờ mấ y đồ ng, khi cầ n cò n có mà
    dù ng.
    - 2 tt. 1. Chỉ gá và o, khô ng chắ c chắ n, khô ng thậ t sự : buộ c hờ mố i dâ y khép hờ cá nh cử a. 2.
    Chỉ vậ n và o trên danh nghĩa, khô ng thự c chấ t: vợ chồ ng hờ bà mẹ hờ . 3. Qua loa, khô ng chu
    đá o: là m hờ cho xong việc.
    hở
    - 1 tt 1. Khô ng đượ c kín: Hở cử a 2. Để lộ ra: Chuyện mình giấ u đầ u hở đuô i 3. Khô ng chú ý
    đến: Hở ra đâ u là ăn cắ p đấ y (Ng-hồ ng).
    - 2 trt Từ đặ t sau mộ t câ u hỏ i, để nhấ n mạ nh: Thuyền ai lơ lử ng bên sô ng, có lò ng đợ i khá ch
    hay khô ng, hở thuyền (cd).
    hớ
    - t. ph. 1. Khờ khạ o vì sơ suấ t : Nó i hớ . 2. Nó i mua bá n khô ng tinh nên phả i mua đắ t : Mua
    hớ .
    hơi
    - 1 d. 1 Chấ t ở trạ ng thá i khí và ở nhiệt độ thấ p hơn nhiệt độ tớ i hạ n. Bố c hơi*. Hơi nướ c*. 2
    Chấ t khí nó i chung. Hơi độ c. Bó ng xì hết hơi. Bụ ng đầ y hơi. 3 (kết hợ p hạ n chế). Là n gió nhẹ.
    Hơi may. 4 Lượ ng khô ng khí hít và o, thở ra trong mộ t nhịp thở ; thườ ng đượ c coi là biểu
    tượ ng củ a khả nă ng, sứ c lự c cụ thể củ a con ngườ i. Thở mộ t hơi thậ t dà i. Đến hơi thở cuố i
    cù ng (cho đến khi chết). Thằ ng bé gà o hết hơi. 5 (kết hợ p hạ n chế). Quá trình liên tụ c là m
    mộ t việc gì từ đầ u đến cuố i, khô ng nghỉ giá n đoạ n. Chạ y mộ t hơi về đến nhà (kng.; chạ y mộ t
    mạ ch). Viết mộ t hơi cho xong (kng.). Dà i hơi*. 6 (kết hợ p hạ n chế). Mù i đặ c trưng củ a mộ t
    vậ t, mộ t ngườ i. Chè đã hả hơi. Bé đã quen hơi mẹ. Đá nh hơi*. 7 (dù ng hạ n chế trong mộ t và i
    tổ hợ p). Khố i lượ ng gia sú c khi cò n số ng (phâ n biệt vớ i khố i lượ ng gia sú c khi đã giết thịt,
    khô ng kể lô ng và lò ng). Câ n hơi*. 80 kg thịt hơi.
    - 2 p. (dù ng phụ trướ c t., mộ t số đg.). Ở mứ c độ ít; mộ t chú t, mộ t phầ n nà o thô i. Đến hơi
    chậ m. Ở hơi xa. Hơi nheo mắ t. Hơi mộ t tí đã khó c (kng.).
    hơi thở
    - dt. Sứ c số ng, sự số ng: chiến đấ u đến hơi thở cuố i cù ng.
    hờ i
    - tt Rẻ; Có lợ i: Giá hờ i; Khô ng cò n đá m nà o trong xó m hờ i hơn nữ a (Ng-hồ ng).
    hơn
    - ph. t. 1. ở mứ c độ ; trình độ trên mộ t chuẩ n so sá nh : Họ c giỏ i hơn cá c bạ n trong lớ p. 2. Từ
    biểu thị mộ t số lượ ng dô i ra, trên số lượ ng đượ c biểu thị bằ ng từ sau nó có nghĩa là "quá " :
    May quầ n mấ t hơn hai mét vả i ; Đi mấ t hơn mộ t giờ . 3. Nó i ngũ cố c rẻ : Gạ o hơn vì đượ c
    mù a. Hơn bù kém. Tính bình quâ n : Hơn bù kém mỗ i phầ n đượ c 50 thú ng thó c.
    - hớ n t. Tươi tỉnh : Vẻ mặ t hơn hớ n.
    hơn thiệt
    - t. Có lợ i hay phả i chịu thiệt (nó i khá i quá t, về sự câ n nhắ c, tính toá n). Tính toá n hơn thiệt.
    Bà n chuyện hơn thiệt.
    hờ n dỗ i
    - đgt. Giậ n dỗ i và tỏ ra khô ng thiết nữ a: hờ n dỗ i bỏ đi bé hờ n dỗ i khô ng nhậ n phầ n quà .
    hờ n giậ n
    - đgt Bự c bộ i vì tứ c giậ n, nên có thá i độ tiêu cự c: Chị nên khuyên nhủ hơn là hờ n giậ n anh
    ấ y.
    hớ n hở
    - Nó i nét mặ t tươi tỉnh và nở nang : Thấ y mẹ về, thằ ng bé hớ n hở .
    hớ p
    - I đg. Mở miệng để đưa và o mộ t ít chấ t nướ c rồ i ngậ m ngay lạ i. Hớ p mộ t ngụ m trà .
    - II d. Lượ ng chấ t nướ c có thể đưa và o miệng mỗ i lầ n . Nhấ p từ ng hớ p rượ u. Xin mộ t hớ p
    nướ c.
    hợ p
    - I. đgt. Tậ p hợ p, gộ p chung lạ i: Nhiều con suố i hợ p thà nh sô ng hợ p â m hợ p ca hợ p cẩ n hợ p
    chấ t hợ p doanh hợ p điểm hợ p đoan hợ p đồ ng hợ p hoan hợ p hô n hợ p kim hợ p lự c hợ p
    phầ n hợ p quầ n hợ p tá c hợ p tá c xã hợ p số hợ p tấ u hợ p thể hợ p thiện hợ p tuyển hợ p xướ ng
    bá ch hợ p cẩ u hợ p dạ hợ p dung hợ p giao hợ p hả hợ p hoà hợ p hoá hợ p lưỡ ng hợ p ngẫ u hợ p
    ô hợ p phứ c hợ p quang hợ p tá c hợ p tá i hợ p tam hợ p tậ p hợ p tổ hợ p tố hợ p trườ ng hợ p tụ
    hợ p. II. dt. 1. Tậ p hợ p gồ m tấ t cả cá c phầ n tử củ a hai tậ p hợ p khá c, xét trong quan hệ củ a hai
    tậ p hợ p ấ y. 2. Hợ p tá c xã , nó i tắ t: Xã nà y chia thà nh ba hợ p. III. tt. Khô ng trá i nhau hoặ c
    khô ng trá i vớ i đò i hỏ i: hợ p tính nhau hợ p khẩ u vị hợ p cá ch hợ p hiến hợ p lệ hợ p lí hợ p lí
    hoá hợ p phá p hợ p phá p hoá hợ p thờ i hợ p thứ c hợ p tình hợ p lí phố i hợ p phù hợ p tâ m đầ u ý
    hợ p trù ng hợ p tương hợ p xứ ng hợ p.
    hợ p âm
    - dt (H. hợ p: đú ng vớ i; â m: tiếng) Nhữ ng nét nhạ c khớ p vớ i nhau: Hợ p â m du dương.
    hợ p chấ t
    - d. Chấ t tinh khiết mà phâ n tử gồ m nhữ ng nguyên tử khá c nhau hoá hợ p vớ i nhau theo mộ t
    tỉ lệ nhấ t định.
    hợ p đồ ng
    - dt. Thoả thuậ n (thườ ng bằ ng vă n bả n) bị rà ng buộ c về phá p lý.
    hợ p kim
    - dt (H. kim: kim loạ i) Kim loạ i tạ o thà nh bở i sự hỗ n hợ p mộ t kim loạ i nguyên chấ t vớ i
    nhiều nguyên tố khá c: Đồ ng tiền nà y đượ c đú c bằ ng mộ t thứ hợ p kim bền.
    hợ p lí
    - cv. hợ p lý. t. Đú ng lẽ phả i, đú ng vớ i sự cầ n thiết hoặ c vớ i logic củ a sự vậ t. Cá ch giả i quyết
    hợ p lí. Sử dụ ng hợ p lí sứ c lao độ ng.
    hợ p lự c
    - I. dt. Lự c bằ ng tổ ng cá c lự c tá c dụ ng đồ ng thờ i lên mộ t vậ t. II. đgt. Cù ng gó p sứ c và o để là m
    việc gì: Toà n dâ n hợ p lự c thà nh khố i vữ ng chắ c.
    hợ p lưu
    - đgt (H. lưu: dò ng nướ c chả y) Nó i mộ t dò ng sô ng chả y và o mộ t dò ng sô ng khá c: Sô ng Đà
    hợ p lưu vớ i sô ng Hồ ng.
    - dt Chỗ ngã ba sô ng: Ngã ba Hạ c là củ a sô ng Lô , sô ng Đà và sô ng Hồ ng.
    hợ p phá p
    - t. Đú ng vớ i phá p luậ t, khô ng trá i vớ i phá p luậ t : Hoạ t độ ng hợ p phá p.
    hợ p tá c xã
    - d. Cơ sở sả n xuấ t, kinh doanh thuộ c chế độ sở hữ u tậ p thể, do cá c thà nh viên tổ chứ c và
    trự c tiếp quả n lí. Hợ p tá c xã nô ng nghiệp. Hợ p tá c xã mua bá n. Bầ u ban quả n trị hợ p tá c xã .
    hợ p thứ c hó a
    - hợ p thứ c hoá đgt (H. hoá : là m thà nh) Là m cho thà nh hợ p thứ c: Phả i hợ p thứ c hoá tổ chứ c
    ấ y.
    hớ t
    - đg. Xú c nhữ ng vậ t nổ i trên mặ t mộ t chấ t lỏ ng : Hớ t bọ t trên mặ t bá t riêu cua. 2. Xén cắ t
    nhữ ng phầ n khô ng cầ n để bỏ đi : Hớ t tó c. 3. Dù ng má nh khó e để chiếm trướ c lấ y cho mình :
    Mua hớ t mó n hà ng ; Hớ t mấ t mố i lợ i ; Hớ t tay trên. Ă n chặ n trướ c, lấ y trướ c cá i mà mình
    khô ng có quyền lấ y.
    - đg. Hay má ch ngườ i khá c : Mỏ ng mô i hay hớ t (tng).
    hủ tụ c
    - d. Phong tụ c đã lỗ i thờ i. Bà i trừ hủ tụ c.
    hũ
    - dt. Đồ gố m dù ng để đự ng, cổ nhỏ , phình to ở giữ a, thít đầ u về đá y: hũ rượ u tố i như hũ nú t.
    hú
    - đgt 1. Kêu to: Tai chỉ nghe tiếng hoã ng kêu, vượ n hú (NgHTưở ng) 2. Gọ i nhau bằ ng tiếng
    to: Và o rừ ng mỗ i ngườ i đi mộ t ngả , cuố i cù ng họ hú nhau về.
    hú hí
    - Nó i vợ chồ ng, trai gá i cườ i đù a, trò chuyện nhỏ to vớ i nhau.
    hụ
    - đg. (ph.). Như hú (thườ ng nó i về tiếng cò i).
    hù a
    - I. đgt. 1. Là m theo, đua nhau là m việc gì, thườ ng khô ng tố t: chưa hiểu gì đã hù a theo hù a
    nhau và o xỉa xó i ngườ i ta. 2. Theo nhau ồ ạ t là m mộ t việc trong cù ng mộ t lú c: Bọ n trẻ hù a
    nhau đẩ y xe lên dố c. II. dt. Bè, phè: về hù a vớ i nhau.
    huâ n chương
    - dt (H. huâ n: cô ng lao; chương: dấ u hiệu) Dấ u hiệu khen thưở ng do Nhà nướ c tặ ng cho
    nhữ ng ngườ i đã có thà nh tích trong cô ng tá c, thườ ng đượ c đeo trên ngự c trong nhữ ng dịp
    long trọ ng: Đêm lịch sử , Điện-biên sá ng rự c trên đấ t nướ c, như huâ n chương trên ngự c dâ n
    tộ c ta, dâ n tộ c anh hù ng (Tố -hữ u).
    huấ n luyện
    - 1. d. Cô ng tá c rèn luyện cá n bộ để họ nắ m vữ ng lý luậ n, rú t đượ c kinh nghiệm củ a việc là m,
    sao cho cá c hà nh độ ng thu đượ c nhiều kết quả . 2. đg. Nh. Rèn luyện : Huấ n luyện quâ n độ i.
    hú c
    - đg. 1 Đâ m mạ nh đầ u hoặ c sừ ng và o. Trâ u bò hú c nhau ruồ i muỗ i chết (tng.). 2 Đâ m mạ nh
    và o trên đườ ng di chuyển (thườ ng nó i về tà u xe). Hai chiếc tà u hú c và o nhau. Xe tă ng hú c
    đổ hà ng rà o sắ t. 3 (kng.). Vấ p phả i trở lự c khó vượ t qua. Hú c phả i mộ t vấ n đề hó c bú a.
    huệ
    - dt. Câ y thâ n cỏ , hoa xếp thà nh chù m dà i, có mà u trắ ng ngà hương thơm dịu: bô ng huệ
    trắ ng huệ lan huệ tâ m lan huệ.
    hủ i
    - dt 1. Bệnh phong (cũ ): Mắ c bệnh hủ i 2. Ngườ i mắ c bệnh phong (cũ ): Lủ i thủ i như hủ i đi
    chợ trưa (tng).
    hun
    - đg. 1. Đố t khó i để xô ng : Hun muỗ i ; Hun chuộ t. 2. Đố t cho đen đi : Hun đồ ng.
    hun đú c
    - đg. (vch.). Tạ o nên qua quá trình rèn luyện, thử thá ch. Lịch sử đã hun đú c nên anh hù ng.
    Hun đú c chí khí trong đấ u tranh.
    hù n
    - đgt. 1. Gó p chung lạ i để là m việc lớ n, nặ ng nề: hù n vố n và o để sả n xuấ t kinh doanh hù n sứ c
    ngườ i sứ c củ a. 2. Gó p thêm ý kiến đồ ng tình: ai cũ ng hù n và o cho anh chị.
    hung
    - 1 tt Dữ tợ n: Lã o ấy hung lắ m.
    - trgt 1. Quá mạ nh: Lao độ ng ; Đá nh hung 2. Nhiều quá ; Rấ t: Ă n hung thế; Thô i! Sá ng hung
    rồ i em hã y đi (Huy Cậ n).
    - 2 tt Có mà u nâ u; Có mà u giữ a đỏ và và ng: Tấ m vả i mà u hung; Tó c ngườ i phụ nữ ấ y mà u
    hung.
    hung ác
    - Cg. Hung hã n. Dữ tợ n và tà n nhẫ n.
    hung dữ
    - t. Sẵ n sà ng gâ y tai hoạ cho con ngườ i mộ t cá ch đá ng sợ . Đà n só i hung dữ .
    hung phạ m
    - dt. Hung thủ .
    hung thầ n
    - dt (H. thầ n: vị thầ n Nghĩa đen vị thầ n á c là m hạ i ngườ i) Kẻ có quyền thế thườ ng là m hạ i
    ngườ i: Hắ n trướ c kia là mộ t hung thầ n ở địa phương.
    hung tợ n
    - Tá o bạ o và ác dữ .
    hù ng biện
    - đg. Nó i hay, giỏ i, lậ p luậ n chặ t chẽ, có sứ c thuyết phụ c. Nhà hù ng biện. Mộ t trạ ng sư có tà i
    hù ng biện.
    hù ng cườ ng
    - tt. Mạ nh, có uy lự c: đấ t nướ c hù ng cườ ng mộ t quố c gia hù ng cườ ng.
    hù ng trá ng
    - tt (H. trá ng: lớ n mạ nh) Mạ nh mẽ và lớ n lao: Bình Ngô đạ i cá o là mộ t khú c ca hù ng trá ng
    bấ t hủ củ a dâ n tộ c ta (PhVĐồ ng).
    hù ng vĩ
    - Mạ nh mẽ lớ n lao : Nú i non hù ng vĩ.
    hú p
    - 1 đg. Tự đưa thứ c ă n lỏ ng và o mồ m bằ ng cá ch kề mô i và o miệng vậ t đự ng và hú t mạ nh
    dầ n từ ng ít mộ t. Hú p chá o.
    - 2 t. (thườ ng dù ng phụ sau sưng). Phồ ng to lên mộ t cá ch khô ng bình thườ ng, gâ y cả m giá c
    nặ ng nề, khó chịu. Mắ t sưng hú p. Sưng hú p cả bà n châ n. // Lá y: hum hú p (ý mứ c độ ít).
    hụ p
    - đgt. Tự lặ n tạ i chỗ mộ t lú c: hụ p sâ u xuố ng.
    hú t
    - 1 dt Dấ u vết, hình bó ng củ a mộ t ngườ i: Hắ n đi mấ t hú t; Theo hú t tên kẻ cắ p.
    - 2 trgt Xa, sâ u đến mứ c khô ng nhìn thấ y chỗ cuố i: Con đườ ng xa hú t; Cá i hang sâ u hú t.
    - 3 trgt Suýt nữ a: Hú t chết; Hú t bỏ mạ ng.
    - 4 đgt 1. Dù ng miệng hít và o: Tô i ra ngồ i trên chiếc võ ng quấ n thuố c lá hú t (BĐGiang) 2.
    Kéo ra: Thuố c cao hú t mủ 3. Cho chấ t lỏ ng thấ m và o: Bô ng hú t nướ c 4. Là m cho di chuyển
    về phía mình: Sứ c hú t củ a trá i đấ t; Sắ t bị nam châ m hú t.
    hụ t
    - ph. 1. Thiếu : Hụ t vố n. 2. Hỏ ng, trượ t, lỡ : Hụ t ă n ; Bắ t hụ t mộ t tên gian.
    huy chương
    - d. Vậ t là m bằ ng kim loạ i, dù ng là m dấ u hiệu đặ c biệt do nhà nướ c hay tổ chứ c xã hộ i đặ t ra
    để tặ ng thưở ng nhữ ng ngườ i có thà nh tích. Huy chương chiến sĩ vẻ vang. Đoạ t huy chương
    và ng tạ i olympic.
    huy độ ng
    - đgt. Điều nhâ n lự c, củ a cả i cho mộ t cô ng việc lớ n: huy độ ng nhâ n lự c vậ t lự c huy độ ng kinh
    phí cho cô ng trình.
    huy hiệu
    - dt (H. huy: đẹp đẽ; hiệu: tên gọ i) Dấ u hiệu dù ng là m biểu tượ ng cho mộ t đoà n thể, mộ t lự c
    lượ ng: Huy hiệu củ a thanh niên ta là "Tay cầ m cờ đỏ sao và ng tiến lên" (HCM).
    huy hoà ng
    - t. 1. Nh. Nguy nga : Cung điện huy hoà ng. 2. Lên tớ i tuyệt đỉnh củ a giá trị tinh thầ n và gợ i
    lò ng cả m phụ c : Mộ t nền vă n minh huy hoà ng.
    hủ y
    - huỷ đg. Là m cho khô ng cò n tồ n tạ i hoặ c khô ng cò n có giá trị nữ a. Huỷ giấ y tờ . Huỷ bả n hợ p
    đồ ng.
    hủ y bỏ
    - huỷ bỏ đgt. Bỏ đi, khô ng coi là cò n giá trị: huỷ bỏ hồ sơ huỷ hợ p đồ ng huỷ kết quả kì thi.
    hủ y diệt
    - huỷ diệt đgt (H. huỷ: phá đi; diệt: là m cho mấ t đi) Là m cho mấ t hẳ n đi; Là m cho chết đi: Lũ
    giặ c khổ ng lổ , man rợ huỷ diệt dâ n là nh bằ ng chiến tranh điện tử (Só ng-hồ ng).
    hủ y hoạ i
    - Là m cho suy yếu rồ i hỏ ng : Hủ y hoạ i thâ n thể.
    huyên ná o
    - t. Có sự ồ n à o, hỗ n loạ n do việc bấ t thườ ng xả y ra. Tiếng ngườ i chạ y, tiếng trố ng mõ huyên
    ná o.
    huyền
    - 1 dt. Tên gọ i củ a mộ t trong sá u thanh điệu tiếng Việt, đượ c kí hiệu bằ ng dấ u "\".
    - 2 I. dt. Đá có mà u đen nhá nh, dù ng là m đồ trang sứ c: chuỗ i hạ t huyền. II. tt. Có mà u đen
    nhá nh: đen huyền.
    - 3 dt. Dâ y đà n, đà n: Khó i trầ m cao thấ p tiếng huyền gầ n xa (Truyện Kiều).
    - 4 Cạ nh đố i diện vớ i gó c vuô ng trong tam giá c vuô ng: cạ nh huyền đườ ng huyền.
    - 5 tt. Dá ng câ y thế cổ thụ trườ n bò qua mép chậ u, đổ xuô i xuố ng dướ i thà nh gó c 120o rồ i
    vươn ngọ n lên, điệu đi củ a câ y mềm mạ i, tay cà nh buô ng thả tự nhiên gâ y cả m giá c nhẹ
    nhà ng, thư thá i.
    huyền bí
    - tt (H. huyền: sâ u kín; bí: kín) Sâ u kín khó hiểu: Đó chỉ là mộ t hiện tượ ng khoa họ c, khô ng
    có gì huyền bí.
    huyền diệu
    - Sâ u kín và nhiệm mầ u.
    huyễn
    - tt Khô ng thự c: Sơn hà cũ ng huyễn, cô n trù ng cũ ng hư (CgO).
    huyễn hoặ c
    - dg. 1. Là m cho lầ m lẫ n. 2. Lừ a gạ t bằ ng thủ đoạ n.
    huyện
    - d. Đơn vị hà nh chính dướ i tỉnh, gồ m nhiều xã .
    huyết
    - dt. (kết hợ p hạ n chế) Má u (ngườ i): thuố c bổ huyết thổ huyết.
    huyết áp
    - dt (H. á p: ép) Sứ c ép củ a má u và o thà nh cá c độ ng mạ ch: Chồ ng có huyết á p thấ p, vợ lạ i có
    huyết áp cao.
    huyết bạ ch
    - d. 1. Nướ c mà u trắ ng đụ c và dính, đô i khi có lẫ n mủ , do dạ con hoặ c â m đạ o hay â m hộ tiết
    ra. 2. Bệnh củ a phụ nữ có triệu chứ ng ra huyết bạ ch.
    huyết cầ u
    - d. Tế bà o trong má u, gồ m hồ ng cầ u, bạ ch cầ u và tiểu cầ u.
    huyết dụ
    - dt. Câ y mọ c hoang và đượ c trồ ng ở nhiều nơi, cao đến 2-3m, lá hình lưỡ i kiếm chó p nhọ n,
    dà i đến 0,6m, cụ m hoa dạ ng chuỳ, quả mọ ng hình cầ u chứ a mộ t hạ t, dù ng là m thuố c cầ m
    má u, chữ a bệnh lị, lậ u; cò n gọ i là câ y phấ t dụ .
    huyết quả n
    - dt (H. quả n: ố ng) ố ng dẫ n má u trong cơ thể: Huyết quả n dẫ n má u từ trá i tim đi ra gọ i là
    độ ng mạ ch; huyết quả n dẫ n má u về trá i tim gọ i là tĩnh mạ ch.
    huyệt
    - d. 1 . Hố để chô n ngườ i chết. 2. Chỗ hiểm yếu trong ngườ i : Đá nh trú ng huyệt.
    huynh
    - d. (cũ ; kc.). Anh hoặ c ngườ i vai anh (chỉ dù ng để xưng gọ i). Mờ i cá c huynh.
    huynh đệ
    - dt. Anh em: tình huynh đệ.
    huỳnh quang
    - tt Nó i hiện tượ ng mộ t số chấ t phá t á nh sá ng khi đượ c chiếu sá ng bằ ng tia tử ngoạ i hoặ c tia
    X: Cườ ng độ á nh sá ng huỳnh quang tă ng mạ nh khi bứ c xạ kích thích có cù ng tầ n số vớ i bứ c
    xạ phá t quang; Đèn huỳnh quang.
    huýt
    - đg. Thổ i ra â m thanh bằ ng mồ m hoặ c cò i : Huýt sá o, huýt cò i.
    hư
    - 1 t. 1 (ph.). Hỏ ng, khô ng dù ng đượ c nữ a. Chiếc má y hư. Mưa thá ng tư hư đấ t (tng.). 2
    (Thanh thiếu niên, trẻ em) có nhữ ng tính xấ u, tậ t xấ u khó sử a. Thằ ng bé dạ o nà y sinh hư.
    Thó i hư tậ t xấ u.
    - 2 t. (chỉ dù ng đi đô i vớ i thự c). Khô ng có , giả ; trá i vớ i thự c. Khô ng rõ thự c hư.
    hư danh
    - dt. Danh tiếng khô ng thự c chấ t, danh hã o: Bọ n ngườ i thích hư danh.
    hư hạ i
    - tt Xấ u xa và là m hạ i: Thó i hư hạ i ă n sâ u trong ó c (Tú -mỡ ).
    hư khô ng
    - Khô ng có thự c : Hư khô ng đặ t để nên lờ i (K).
    hư thâ n
    - t. Hư hỏ ng về hạ nh kiểm, đạ o đứ c. Đua đò i ă n chơi sinh ra hư thâ n. Hư thâ n mấ t nết.
    hư vô
    - tt. Có mà khô ng, khô ng mà có , theo quan niệm củ a đạ o Phậ t về thế giớ i.
    hứ a
    - đgt Nhậ n sẽ là m gì tuy có khó khă n: Khi ra đi, anh ấ y hứ a là sẽ là m trò n nhiệm vụ .
    hứ a hẹn
    - 1. đg. Nhậ n là m và định thờ i gian thự c hiện. 2. d. Hi vọ ng : Tương lai đầ y hứ a hẹn.
    hứ a hô n
    - đg. Hẹn ướ c sẽ kết hô n hoặ c sẽ cho phép kết hô n. Hai ngườ i đã hứ a hô n vớ i nhau. Đã hứ a
    hô n cho con gá i.
    hưng phấ n
    - dt. 1. Tâ m trạ ng cá c chứ c nă ng tâ m lí mẫ n cả m, tă ng cườ ng hoạ t độ ng, cả m xú c khó kiềm
    chế, thườ ng biểu lộ bằ ng lờ i nó i hay hà nh độ ng quá mứ c. 2. Tâ n huyệt sau vù ng đầ u, ở
    huyệt an miên chéo lên 0,5 thố n, chuyên chữ a bệnh tim đậ p quá nhanh, di chứ ng đầ n độ n
    sau bệnh nã o, ngủ nhiều.
    hưng thịnh
    - tt (H. thịnh: thịnh vượ ng) Nổ i lên và thịnh vượ ng: Cầ n, kiệm, liêm, chính là đặ c điểm củ a
    mộ t xã hộ i hưng thịnh (PhVĐồ ng); Đấ t nướ c hưng thịnh do phụ lã o gâ y dự ng (HCM).
    hứ ng
    - đg. 1. Chìa tay hay mộ t vậ t để đỡ lấ y mộ t vậ t rơi xuố ng. 2. Nhậ n lấ y mộ t việc từ đâ u đến :
    Hứ ng cá i khó nhọ c và o mình.
    - t. Vui thích và hă ng há i do mộ t cả m giá c mạ nh gâ y nên : Khi hứ ng mớ i là m thơ đượ c.
    hứ ng thú
    - I d. Sự ham thích. Tá c phẩ m gâ y đượ c hứ ng thú cho ngườ i đọ c.
    - II t. Cả m thấ y có , hà o hứ ng. Hứ ng thú vớ i cô ng việc. Câ u chuyện nghe rấ t hứ ng thú .
    hứ ng tình
    - đgt. Kích thích đến tình dụ c.
    hương
    - 1 dt 1. Mù i thơm củ a hoa: Gá c nguyệt nọ mơ mà ng vẻ mặ t, lầ u hoa kia phả ng phấ t mù i
    hương (CgO) 2. Mù i thơm nó i chung: Gó i chè nà y đã hết hương rồ i 3. Sắ c đẹp: Than ô i sắ c
    nướ c, hương trờ i (K).
    - tt Có mù i thơm: Mua đượ c gó i chè .
    - 2 dt 1. Vậ t để đố t cho thơm khi cú ng: Bó hương thơm xếp để bên bồ (cd) 2. Vậ t đố t để đuổ i
    sâ u bọ : Hương trừ muỗ i.
    hương liệu
    - d. Chấ t thơm dù ng là m nguyên liệu chế tạ o mĩ phẩ m, vậ t liệu... Trầ m là loạ i hương liệu
    quý.
    hương lử a
    - dt. Tình yêu thương thắ m thiết giữ a vợ chồ ng: Phả i duyên hương lử a cù ng nhau (Cung oá n
    ngâ m khú c).
    hương nhu
    - dt (H. hương: thơm; nhu: tên câ y) Loà i câ y lá thơm thườ ng dù ng để là m thuố c và để gộ i
    đầ u: Chị ngồ i đầ u gió gộ i đầ u, mù i hương nhu thơm má t.
    hương thơm
    - Mù i ngá t dễ chịu do hoa hoặ c trầ m gâ y nên. Ngb. Danh tiếng tố t : Hương thơm để lạ i muô n
    đờ i.
    hương vị
    - d. 1 Mù i vị thơm. Thưở ng thứ c hương vị củ a trà . 2 Nét đặ c trưng củ a sự vậ t mang lạ i cho
    con ngườ i mộ t cả m giá c dễ chịu. Hương vị ngà y Tết.
    hưở ng
    - đgt. 1. Nhậ n lấ y, đượ c sử dụ ng: hưở ng gia tà i hưở ng lạ c hưở ng thọ hưở ng thụ an hưở ng
    độ c hưở ng tậ n hưở ng thừ a hưở ng thương hưở ng toạ hưở ng. 2. (Quỷ thầ n) ă n: Lễ khô ng
    thà nh quỷ thầ n khô ng hưở ng.
    hưở ng ứ ng
    - đgt (H. hưở ng: tiếng dộ i lạ i; ứ ng: đá p lạ i) Đá p lạ i lờ i kêu gọ i, sự hô hà o: Toà n dâ n quyết
    mộ t lò ng đứ ng lên hưở ng ứ ng lờ i kêu gọ i lịch sử (PhVĐồ ng).
    hướ ng
    - I. d. 1. Mặ t, phía : Hướ ng Nam, hướ ng Đô ng. 2. Đườ ng phả i đi : Đạ p xe theo hướ ng vườ n
    bá ch thả o ; Hướ ng cô ng tá c. II. đg. Quay về phía nà o : Đồ ng bà o Nam Bộ hướ ng về miền Bắ c.
    hướ ng dẫ n
    - đg. Chỉ bả o, dắ t dẫ n cho biết phương hướ ng, cá ch thứ c tiến hà nh mộ t hoạ t độ ng nà o đó .
    Hướ ng dẫ n khá ch du lịch tham quan thà nh phố . Sự hướ ng dẫ n củ a thầ y giá o. Sá ch hướ ng
    dẫ n kĩ thuậ t.
    hướ ng thiện
    - đg. Hướ ng đến điều thiện. Tính hướ ng thiện củ a đạ o Phậ t.
    hươu
    - dt. Thú rừ ng, thuộ c bộ nhai lạ i, cỡ lớ n như nai, có sừ ng nhiều nhá nh, rụ ng xuố ng hà ng
    nă m: nuô i hươu lấ y nhung.
    hưu chiến
    - đgt (H. chiến: đá nh nhau) Thô i khô ng đá nh nhau nữ a: Hai bên thương lượ ng để đi đến
    cuộ c hưu chiến.
    hưu trí
    - Nó i cô ng chứ c thô i việc khi tuổ i già .
    hữ u
    - 1 I d. 1 (kết hợ p hạ n chế). Bên phả i, trong quan hệ đố i lậ p vớ i tả là bên trá i. Thà nh có bố n
    cử a: tả , hữ u, tiền, hậ u. Hai bên tả hữ u. 2 (thườ ng dù ng phụ sau d.). Bộ phậ n thiên về bả o
    thủ , thoả hiệp hay phả n cá ch mạ ng trong nghị viện hoặ c trong cá c tổ chứ c chính trị ở mộ t số
    nướ c, trong quan hệ đố i lậ p vớ i tả là bộ phậ n thiên về tiến bộ , về cá ch mạ ng. Phá i hữ u là m
    đả o chính. Cá nh hữ u củ a mộ t đả ng.
    - II t. (id.). khuynh (nó i tắ t). Khuynh hướ ng hữ u. Sai lầ m từ tả sang hữ u.
    - 2 Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o tính từ , có nghĩa "có ". Hữ u hạ n*. Hữ u ích*. Hữ u tình*.
    hữ u cơ
    - tt (H. hữ u: có ; cơ: bộ má y, cơ cấ u) 1. Nó i hợ p chấ t củ a cá c-bon tạ o nên cơ thể số ng củ a
    độ ng vậ t và thự c vậ t: Hoá họ c hữ u cơ 2. Có quan hệ mậ t thiết vớ i nhau: Đườ ng lố i quâ n sự
    củ a Đả ng là mộ t bộ phậ n hữ u cơ củ a đườ ng lố i chính trị củ a Đả ng (VNgGiá p).
    hữ u dụ ng
    - Có lợ i ích, dù ng đượ c việc : Con ngườ i hữ u dụ ng.
    hữ u hạ n
    - t. Có giớ i hạ n nhấ t định, có hạ n; trá i vớ i vô hạ n. Sứ c ngườ i hữ u hạ n.
    hữ u ích
    - tt. Có ích: việc là m hữ u ích con ngườ i hữ u ích cho xã hộ i.
    hữ u tình
    - tt (H. hữ u: có ; tình: tình ý; tình nghĩa) 1. Đẹp và khiến ngườ i ta quyến luyến: Trả i xem
    phong cả nh hữ u tình, lâ m tuyền gó p lẫ n thị thà nh mà ưa (BCKN) 2. Tỏ ra có cả m tình vớ i:
    Ngườ i là bạ n cố tri và hữ u tình củ a nướ c Phá p (PhVĐồ ng) 3. Có tình yêu đương: Cho hay là
    thó i hữ u tình, đố ai gỡ mố i tơ mà nh cho xong (K) 4. Tình tứ , duyên dá ng: Từ rằ ng: Lờ i nó i
    hữ u tình, khiến ngườ i lạ i nhớ câ u Bình nguyên quâ n (K).
    hữ u ý
    - Định tâ m là m việc gì : Vô tình hay hữ u ý.
    hy hữ u
    - t. x. hi hữ u.
    hy sinh
    - (id.) x. hi sinh.
    hy vọ ng
    - (id.) x. hi vọ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    i tờ
    - I. dt. Chữ i và chữ t; chỉ bà i họ c đầ u tiên trong lớ p vỡ lò ng xoá nạ n mù chữ củ a cá c phong
    trà o Tuyền bá Quố c ngữ (trướ c 1945) và Bình dâ n họ c vụ (sau 1945): lớ p i tờ họ ci tờ . II. tt.
    Có trình độ thấ p, chỉmớ i bắ t đầ u họ c: trình độ i tờ trong lĩnh vự c điện tử .
    ì
    - tt, trgt Trơ ra, khô ng cử độ ng, khô ng hoạ t độ ng: Nó i nó , nó cứ ì ra, ngồ i mộ t chỗ .
    ì ạ ch
    - t. 1 Từ mô phỏ ng tiếng thở khó nhọ c, nặ ng nề. 2 Từ gợ i tả dá ng vẻ khó nhọ c, nặ ng nề trong
    chuyển độ ng, vậ n độ ng, khiến cho tố n nhiều sứ c mà hiệu quả ít và chậ m. Xe bò ì ạ ch leo lên
    dố c. Phá t triển ì ạ ch. // Lá y: ì à ì ạ ch (ng. 2; ý mứ c độ nhiều).
    ị
    - 1 đgt. ỉa (nó i về trẻ em).
    - 2 tt. Béo mậ p như sệ xuố ng: Ngườ i cà ng ngà y cà ng ị ra.
    ỉa
    - đgt Bà i tiết phâ n qua hậ u mô n (tụ c): Phạ t nhữ ng kẻ ỉa bậ y.
    ích
    - d. Sự đá p ứ ng mộ t nhu cầ u sinh ra lợ i : Bé thế mà đã là m hộ mẹ nhiều việc có ích. ích quố c
    lợ i dâ n. Là m nhữ ng điều hay điều tố t cho nướ c, cho dâ n.
    ích kỷ
    - x. ích kỉ.
    ích lợ i
    - dt. Cá i có ích, có lợ i nó i chung: Việc đó có ích lợ i gì đâ u.
    im
    - đgt Khô ng nó i nữ a: Bị mắ ng oan mà vẫ n phả i im.
    - trgt, tt Yên lặ ng, khô ng độ ng đậ y: Ngồ i mộ t chỗ ; Đứ ng im tạ i chỗ ; Trờ i im gió .
    - tht Từ ra lệnh hoặ c yêu cầ u ngườ i khá c khô ng nó i gì, khô ng cử độ ng: ! Khô ng đượ c nó i
    nữ a; Im! Tô i chụ p đâ y.
    im lặ ng
    - t. (hoặ c đg.). 1 Khô ng phá t ra tiếng độ ng, tiếng nó i, dù đang có hoạ t độ ng. Im lặ ng trong giờ
    là m việc. Hai ngườ i im lặ ng nhìn nhau. 2 Khô ng có mộ t hà nh độ ng gì, trướ c sự việc đá ng lẽ
    phả i có thá i độ , phả i có phả n ứ ng. Im lặ ng ngồ i nhìn việc sai trá i.
    im lìm
    - tt. Hoà n toà n im lặ ng, yên ắ ng, khô ng có độ ng tĩnh gì: Khô ng gian im lìm Là ng xó m im lìm
    trong giấ c ngủ .
    im phă ng phắ c
    - tt, trgt Như im phắ c, nhưng nghĩa mạ nh hơn: Cả lớ p ngồ i im phă ng phắ c.
    ỉm
    - đg. Khô ng nó i đến, có ý muố n trầ m đi : ỉm câ u chuyện.
    in
    - 1 đg. 1 Tạ o ra nhiều bả n bằ ng cá ch ép sá t giấ y (hoặ c vả i) và o mộ t bả n chữ hay hình có sẵ n.
    Khắ c bả n in. Vả i in hoa. In ả nh. Nhà in*. 2 Đượ c giữ lạ i trong tâ m trí bằ ng cá ch để lạ i mộ t
    hình ả nh, dấ u vết lâ u khô ng phai mờ . Hình ả nh in sâ u trong trí. Nhớ như in.
    - 2 Inch, viết tắ t.
    in má y
    - đgt In bằ ng má y vớ i nhữ ng chữ rờ i xếp lạ i hoặ c vớ i nhữ ng bả n đú c: Sá ch in má y nhấ t định
    đẹp hơn sá ch in li-tô .
    inh ỏi
    - Nó i tiếng kêu vang khiến ngườ i ta khó chịu : Ve kêu inh ỏ i.
    inh tai
    - t. Có cả m giá c chó i tai, khó chịu, do tá c độ ng mạ nh củ a â m thanh có cườ ng độ quá lớ n.
    Tiếng nổ inh tai.
    ình
    - (ph.). x. ềnh.
    ít
    - tt. Có số lượ ng nhỏ hoặ c thấ p hơn mứ c bình thườ ng: ít ngườ i đến dự mậ t ít ruồ i nhiều củ a
    ít lò ng nhiều.
    ít có
    - tt Rấ t hiếm: ít có ngườ i rộ ng lượ ng như ô ng cụ .
    ít nhiều
    - ph. Tớ i mộ t mứ c độ nà o đó : Có ít nhiều sá ng kiến.
    ít nữ a
    - (kng.). Mộ t thờ i gian khô ng lâ u nữ a, sắ p tớ i. Ít nữ a sẽ rõ . Ít nữ a cò n rét hơn.
    ít ỏi
    - tt. Có mứ c độ quá ít, khô ng đá ng kể: số tiền lương ít ỏ i vố n kiến thứ c ít ỏ i.
    ỉu
    - tt 1. Khô ng giò n nữ a vì thấ m hơi ẩ m: Bá nh quế mà ỉu thì chẳ ng ngon nữ a. 2. Khô ng hă ng
    há i nữ a: Nó thi trượ t, nên ỉu rồ i.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    K (1)

    ka ki
    - KA-Ki d. Thứ vả i dà y thườ ng dù ng để may âu phụ c.
    ka li
    - "ka-li" x. kalium.
    ke
    - 1 dt. -ke, nó i tắ t.
    - 2 (F. quai) dt. Nền xâ y cao bên cạ nh đườ ng sắ t ở nhà ga, bến tà u để hà nh khá ch tiện lên
    xuố ng hoặ c dù ng xếp dỡ hà ng hó ạ
    - 3 dt. 1. Chấ t bẩ n và ng nhờ ở kẽ ră ng: Ră ng có nhiều ke. 2. Nướ c chả y ở miệng ra khi ngủ :
    miệng chả y ke.
    - 4 tt., thgtụ c 1. Bủ n xỉn, keo kiệt: Thằ ng cha ấ y ke lắ m. 2. Quê kệch, ngờ nghệch: Mà y ke
    thậ t, chỉ có thế mà hổ ng biết.
    kẻ
    - dt 1. Từ chỉ mộ t ngườ i nhưng chưa rõ là ai: Kẻ nà o vứ t rá c ra đườ ng sẽ bị phạ t. 2. Từ đặ t
    trướ c danh từ chỉ địa phương: Em là con gá i kẻ Đằ ng, bên Tề, bên Sở biết rằ ng theo ai (cd).
    kẻ cắ p
    - Ngườ i chuyên số ng về nghề ăn cắ p.
    kẻ cướ p
    - d. Kẻ chuyên đi ăn cướ p. Hà nh độ ng kẻ cướ p.
    kẻ trộ m
    - dt. Kẻ chuyên nghề ă n trộ m: bắ t đượ c tên kẻ trộ m hô để bắ t kẻ trộ m.
    kẽ
    - dt Khe nhỏ : Nhữ ng á nh lử a bếp chờ n vờ n qua nhữ ng kẽ liếp (Ng-hồ ng); á nh sá ng lọ t qua
    kẽ cử a.
    kẽ hở
    - dt Điều sơ hở khiến có kẻ lợ i dụ ng: Trơng cơ chế quả n lí cò n có kẽ hở .
    ké
    - d. Từ dù ng ở miền nú i để chỉ ô ng già , bà già .
    - d. Loà i câ y nhỏ , quả to bằ ng hạ t lạ c, có gai dính, dù ng là m thuố c lợ i tiểu tiện : Câ y ké hoa
    và ng.
    - (đph) d. 1. Thứ mô phá t triển trên đầ u bộ phậ n sinh dụ c củ a đà n ô ng, hình mà o gà . 2. Bệnh
    hoa liễu.
    - I. đg. 1. Gó p mộ t mó n tiền nhỏ và o mó n tiền củ a ngườ i đá nh bạ c chính trong đá m bạ c :
    Đá nh ké tà i bà n. 2. Gó p tiền để dự mộ t phầ n nhỏ : Ă n ké thịt bò . II. ph. Ghé và o : Ngồ i ké mộ t
    bên.
    kem
    - 1 d. 1 Chấ t béo nổ i trên bề mặ t củ a sữ a, dù ng để là m bơ. 2 Thứ c ă n là m bằ ng sữ a, trứ ng,
    đườ ng đá nh lẫ n vớ i nhau cho đặ c sá nh lạ i. Đá nh kem. 3 Thứ c ă n là m bằ ng sữ a, trứ ng,
    đườ ng, v.v. đá nh lẫ n vớ i nhau rồ i cho đô ng trong má y lạ nh. Kem cố c (kem đặ c, đự ng và o cố c
    để ă n). Kem que (kem đô ng cứ ng, có que để cầ m ă n). 4 Chấ t đượ c chế dướ i dạ ng nhờ n và
    đặ c quá nh, có pha chấ t thơm hoặ c dượ c phẩ m, dù ng bô i để giữ cho da mềm, mịn. Kem
    chố ng nẻ. Kem dưỡ ng da.
    - 2 d. Quỷ giữ hồ n ngườ i chết hay ngườ i sắ p chết, theo mê tín. Cú ng kem.
    kèm
    - đgt. 1. Cù ng có mặ t trong mộ t phạ m vi nhấ t định, cù ng đi theo cá i chính: có giấ y tờ kèm
    theo có danh sá ch kèm theo thứ c ă n kèm. 2. Theo sá t khố ng chế chặ t: Cầ u thủ mũ i nhọ n củ a
    đố i phương bị kèm chặ t. 3. Theo sá t để chỉ bả o, hướ ng dẫ n cẩ n thậ n: Thợ cũ kèm thợ mớ i
    dạ y kèm từ ng họ c sinh mộ t.
    kẽm
    - 1 dt Kim loạ i mà u trắ ng hơi xanh, ít gỉ, có thể dá t mỏ ng: Lợ p nhà bằ ng má i kẽm; Ngà y xưa
    có tiền kẽm.
    - 2 dt Khe nú i có sườ n dố c: Hai bên thì nú i, giữ a thì sô ng, có phả i đâ y là Kẽm Trố ng khô ng?
    (HXHương).
    kém
    - ph. t. 1. ở mứ c độ hay trình độ dướ i mộ t chuẩ n so sá nh : Em họ c kém chị ba lớ p. 2. ở trình
    độ thấ p hơn mứ c trung bình, dướ i tiêu chuẩ n : Họ c sinh kém. 3. Từ biểu thị mộ t số lượ ng
    cò n thiếu dướ i số lượ ng biểu thị bằ ng từ đứ ng trướ c nó : Hai đồ ng kém bả y xu mộ t thướ c ;
    Ba giờ kém mườ i . 4. Nó i ngũ cố c đắ t : Gạ o và ngô đều kém.
    kèn
    - I d. Nhạ c khí tạ o tiếng nhạ c bằ ng cá ch dù ng hơi thổ i là m rung cá c dă m hoặ c là m rung cộ t
    khô ng khí trong cá c ố ng.
    - II d. Tổ sâ u củ a bướ m có hình ố ng, trẻ em thườ ng dù ng là m .
    kén
    - 1 dt. Tổ đượ c kết bằ ng tơ củ a tằ m hoặ c mộ t số loà i sâ u: Tằ m nhả tơ là m kén nong kén
    và ng ó ng.
    - 2 đgt. Chọ n lự a kĩ theo nhữ ng tiêu chuẩ n nhấ t định: kén giố ng.
    kẻng
    - 1 dt 1. Tiếng kim loạ i treo lên để đá nh bá o giờ : Nghe kẻng, họ c sinh đến đứ ng xếp hà ng ở
    cử a lớ p. 2. Miếng kim loạ i dù ng để bá o giờ : Cá i kẻng củ a trườ ng là mộ t đoạ n ngắ n củ a
    đườ ng sắ t cũ .
    - 2 tt, trgt Bả nh bao; Diện quá (thtụ c): Định đi đâ u mà ă n mặ c kẻng thế?.
    keo
    - d. Bọ củ a mộ t loà i bướ m ăn hạ i lú a.
    - d. Loà i vẹt đầ u đỏ .
    - d. 1. Mộ t phầ n cuộ c đấ u giữ a hai lú c nghỉ : Đá nh mộ t keo đu ; Vậ t nhau ba keo. 2. Cuộ c đấ u
    tranh : Hỏ ng keo nà y bà y keo khá c (tng).
    - d. Loà i câ y nhỡ thuộ c họ đậ u, có thể trồ ng là m rà o giậ u.
    - d. Chấ t dính bằ ng nhự a câ y hoặ c nấ u bằ ng da trâ u bò .
    - t. Bủ n xỉn : Tính keo.
    keo kiệt
    - t. Hà tiện tớ i mứ c bủ n xỉn, chỉ biết bo bo giữ củ a. Đố i vớ i vợ con mà cũ ng keo kiệt.
    kèo
    - dt. Thanh bằ ng tre hay gỗ từ nó c nhà xuô i xuố ng đỡ cá c đò n tay hay xà gỗ : chọ n gỗ là m
    kèo nhà .
    kéo
    - 1 dt Dụ ng cụ có hai lưỡ i bằ ng thép bắ t tréo nhau, dù ng để cắ t: Tay cầ m cá i kéo, con dao,
    chọ c trờ i, vạ ch đấ t lấ y nhau phen nà y (cd).
    - 2 đgt 1. Là m cho ngườ i hoặ c vậ t chuyển dịch lạ i gầ n mình hay theo mình: Anh kéo Loan tớ i
    trướ c tủ kính (NgHTưở ng); Trâ u béo kéo trâ u gầ y (tng); Kéo lướ i; Kéo chă n về phía mình 2.
    Là m cho dà i ra: Kéo bô ng thà nh sợ i. 3. Tiến về mộ t phía: Mâ y kéo xuố ng biển thì nắ ng chang
    chang (cd). 4. Đá nh đồ nữ trang bằ ng kim loạ i: Kéo chiếc nhẫ n. 5. Rủ nhau cù ng là m mộ t
    việc gì: Nhâ n dâ n kéo nhau đi biểu tình. 6. Đưa đi theo: Nguyễn Huệ kéo quâ n ra Bắ c. 7. Là m
    cho dâ y mộ t nhạ c cụ rung lên thà nh â m thanh: Kéo nhị; Kéo vi-ô -lô ng. 8. Nâ ng cao lên hoặ c
    hạ thấ p xuố ng: Kéo mà n lên; Kéo nă ng suấ t lên; Kéo giá cả xuố ng. 9. Trả i dà i ra về khô ng
    gian hoặ c thờ i gian: Ngọ n lử a kéo dà i ra; Buổ i họ p kéo đến chiều. 10. Lấ y lạ i đượ c phầ n nà o:
    Hà ng ế, nhưng cũ ng kéo lạ i đượ c vố n.
    kéo bè
    - Hù a vớ i nhau thà nh cá nh để mưu lợ i riêng.
    kéo co
    - d. Trò chơi tậ p thể, ngườ i chơi chia là m hai tố p, mỗ i tố p nắ m mộ t đầ u sợ i dâ y, bên nà o kéo
    đượ c về phía mình là thắ ng. Chơi kéo co.
    kéo cưa
    - đgt Là m lai nhai mã i mà chưa xong: Việc chẳ ng khó khă n lắ m mà sao cứ kéo cưa hết ngà y
    nà y sang ngà y khá c.
    kéo dà i
    - đg. 1. Là m cho thờ i gian kết thú c chậ m hơn; gia thêm hạ n : Hộ i nghị kéo dà i thêm mộ t
    ngà y. 2. (toá n). Kẻ tiếp thêm và o mộ t đoạ n thẳ ng mộ t đoạ n khá c cù ng nằ m trên mộ t đườ ng
    thẳ ng.
    kéo lê
    - đgt. Kéo khô ng nhấ c khỏ i mặ t đấ t mộ t cá ch nặ ng nề: kéo lê đô i châ n què kéo lê cá i thú ng
    gạ ọ
    kẹo
    - dt Thứ c ă n chủ yếu là m bằ ng đườ ng hoặ c mậ t trộ n vớ i bộ t, cô lạ i thà nh viên, thà nh miếng,
    thà nh thỏ i: Kẹo lạ c, kẹo vừ ng chỉ để bá n cho khá ch qua đườ ng (Ng-hồ ng).
    kép
    - d. Từ cũ chỉ ngườ i đà n ô ng là m nghề há t tuồ ng, há t chèo, hoặ c ngườ i đá nh đà n ; hò a nhịp
    vớ i khú c há t củ a cô đầ u. 2. Từ cũ chỉ ngườ i yêu là nam.
    - t. 1. Nó i á o may bằ ng hai lầ n vả i : á o kép. 2. Nó i cá i gì có hai, có đô i. 3. Nó i từ gồ m nhiều từ
    đơn ghép vớ i nhau : Từ kép. 4. Từ chỉ ngườ i đỗ hai lầ n tú tà i, trong khoa thi hương (cũ ) :
    Ô ng kép ; Tú kép.
    kép há t
    - dt Ngườ i đà n ô ng ca há t trên sâ n khấ u (cũ ): Cả bọ n kép há t đứ ng dậ y đi bà i tẩ u mã
    (NgCgHoan).
    kẹp
    - I. d. 1. Dụ ng cụ củ a phong kiến và thự c dâ n là m bằ ng hai thanh tre hay hai miếng gỗ để cặ p
    bà n tay tộ i nhâ n mà tra tấ n. 2. Dụ ng cụ bằ ng sắ t hay gỗ , dù ng để cặ p nhữ ng tờ giấ y rờ i lạ i
    vớ i nhau. II. đg. 1. Cặ p lạ i bằ ng cá i kẹp. 2. Khép chặ t lạ i : Kẹp đù i.
    - (đph) d. Cặ p sá ch : Mua cá i kẹp đự ng sá ch.
    két
    - 1 d. x. mò ng két.
    - 2 d. 1 Tủ bằ ng sắ t thép kiên cố chuyên dù ng để cấ t giữ tiền củ a. Két bạ c. 2 Hò m gỗ có đai
    dù ng để chứ a hà ng hoá khi chuyên chở . 3 Thù ng lớ n hoặ c bể để chứ a nướ c hoặ c dầ u, xă ng,
    trên đầ u xe hay trên tầ ng cao cá c ngô i nhà .
    - 3 t. Khô quá nh và dính bết và o thà nh mộ t lớ p khó tẩ y rử a. Má u khô két lạ i. Quầ n á o két
    dầ u mỡ .
    kẹt
    - I. đgt. Bị mắ c ở giữ a, bị giữ lạ i, khô ng đi qua đượ c: Sú ng kẹt đạ n bị kẹt lạ i trong thà nh,
    chưa thoá t ra đượ c. II. tt. Bí, gặ p khó khă n, khó giả i quyết: kẹt tiền, kẹt quá khô ng biết trả
    lờ i như thế nà ọ III. dt. 1. Kẽ hở : kẹt vá n kẹt á ch. 2. Gó c, xó : kẹt tủ ú p trong kẹt.
    - 2 tt. Có â m thanh đanh, rít lên do hai vậ t cứ ng cọ xá t và o nhau: Cá nh cử a kẹt lên mộ t tiếng.
    kê
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y thuộ c họ hoà thả o, hạ t nhỏ mà u và ng: Hạ t câ y kê; Buồ n ă n cơm nếp,
    chá o kê, thịt gà (cd).
    - 2 dt Con gà : Kể lể con cà , con kê.
    - 3 đgt 1. Đệm vậ t gì ở dướ i cho cao lên hoặ c cho khỏ i lệch: Kê châ n bà n; Dù tră m chỗ lệch
    cũ ng kê cho bằ ng (cd). 2. Xếp đặ t đồ đạ c và o vị trí đã định: Kê bộ bà n ghế giữ a phò ng; Mả nh
    giườ ng nhỏ , hẳ n có ai kê lạ i (X-thuỷ).
    - 4 đgt 1. Biên ra: Bá c sĩ kê đơn thuố c. 2. Viết ra theo yêu cầ u từ ng thứ , từ ng mó n: Kê tà i sả n.
    kê khai
    - Kể ra từ ng khoả n.
    kề
    - đg. Ở và o hoặ c là m cho ở và o vị trí rấ t gầ n, khô ng cò n hoặ c coi như khô ng cò n có khoả ng
    cá ch. Ngồ i bên nhau, vai kề vai. Gươm kề cổ . Kề miệng và o tai bả o nhỏ .
    kể
    - đgt. 1. Nó i có đầ u đuô i, trình tự cho ngườ i khá c biết: kể chuyện biết gì kể nấ y. 2. Nó i ra, kê
    ra từ ng ngườ i, từ ng thứ mộ t: kể cô ng kể tên từ ng ngườ i bạ n cũ . 3. Chú ý đến, coi là quan
    trọ ng: kể gì chú ng nó mộ t khố i lượ ng cô ng việc đá ng kể. 4. Coi là , xem như: cô ng việc ấ y kể
    như đã hoà n thà nh. 5. Xem ra: Anh nó i kể cũ ng đú ng kể thì xếp lương nó thêm mộ t bậ c cũ ng
    phả ị
    kế
    - 1 dt Mẹo; Mưu chướ c; Cá ch khô n khéo: Lắ m mưu nhiều kế (tng); Lấ y nghề gõ đầ u trẻ là m
    kế sinh nhai (ĐgThMai).
    - 2 tt Nó i ngườ i phụ nữ lấ y ngườ i chồ ng mà vợ đã chết hoặ c là m mẹ ngườ i con củ a vợ cả đã
    chết: Vợ kế; Mẹ kế; Bà mẹ ruộ t củ a Huê là bà kế (NgKhả i).
    - đgt Tiếp sau: Vụ nọ vụ kia.
    kế hoạ ch
    - d. Toà n thể nhữ ng việc dự định là m, gồ m nhiều cô ng tá c sắ p xếp có hệ thố ng, qui và o mộ t
    mụ c đích nhấ t định và thự c hiện trong mộ t thờ i gian đã tính trướ c : Kế hoạ ch kinh tế ; Thự c
    hiện kế hoạ ch 5 nă m củ a Nhà nướ c.
    kế thừ a
    - đg. 1 (cũ ; id.). Như thừ a kế (ng. 1). 2 Thừ a hưở ng, giữ gìn và tiếp tụ c phá t huy (cá i có giá
    trị tinh thầ n). Kế thừ a nhữ ng di sả n vă n hoá củ a dâ n tộ c.
    kế tiếp
    - đgt. Nố i tiếp nhau: Nă m nà y kế tiếp nă m khá c Thế hệ nà y kế tiếp thế hệ khá c.
    kế toá n
    - dt (H. kế: trù tính; toá n: tính toá n) Nó i việc tính toá n cá c mó n chi thu củ a mộ t tổ chứ c: Là m
    nhâ n viên phò ng kế toá n tà i vụ củ a mộ t xí nghiệp (NgKhả i).
    kế tụ c
    - đg. Nố i tiếp : Kế tụ c sự nghiệp củ a ô ng cha.
    kế vị
    - đg. Nố i ngô i vua.
    kệ
    - 1 dt. Giá nhỏ để sá ch hay đồ dù ng: đặ t sá ch lên kệ.
    - 2 dt. 1. Bà i vă n vầ n giả ng giả i mộ t đoạ n kinh Phậ t: đọ c kinh đọ c kệ kinh kê.. 2. Bà i vă n củ a
    mộ t vị sư đã chết để lạ ị
    - 3 đgt. Để mặ c, khô ng can thiệp, tá c độ ng đến: kệ nó kệ tô i tô i là m tự chịụ
    kềm
    - (ph.). x. kìm.
    kên kên
    - Nh. Kền kền.
    kênh
    - 1 dt 1. Sô ng đà o dù ng để dẫ n nướ c hoặ c để phụ c vụ giao thô ng: Kênh Pa-na-ma; Kênh Xuy-
    ê. 2. Đườ ng thô ng tin trong dụ ng cụ bá n dẫ n: Đổ i kênh đà i truyền hình.
    - 2 đgt Nâ ng mộ t đầ u vậ t nặ ng lên: Kênh tấ m vá n lên.
    - tt Để lệch nên khô ng khớ p: Cá i vung ; Tấ m phả n kênh.
    kềnh
    - t. Nó i mộ t số độ ng vậ t to hơn nhữ ng con cù ng loà i : Kiến kềnh ; Chấ y kềnh.
    - ph. Nó i nằ m dà i ra : Nằ m kềnh ra phả n.
    kết án
    - đg. (Toà á n) định tộ i và tuyên bố hình phạ t. Bị kết á n tù .
    kết duyên
    - đgt., vchg Lấ y nhau thà nh vợ chồ ng: Hai ngườ i đã kết duyên vớ i nhaụ
    kết giao
    - đgt (H. giao: trao đổ i nhau) Hẹn ướ c gắ n bó vớ i nhau: Rằ ng: Trong tá c hợ p cơ trờ i, hai bên
    gặ p gỡ mộ t lờ i kết giao (K).
    kết hô n
    - Lấ y nhau là m vợ chồ ng.
    kết hợ p
    - đg. 1 Gắ n vớ i nhau để bổ sung cho nhau. Họ c kết hợ p vớ i hà nh. Kết hợ p lao độ ng vớ i giá o
    dụ c. 2 (kng.). Là m thêm mộ t việc gì nhâ n tiện khi là m việc chính. Trên đườ ng đi, kết hợ p
    ghé thă m mộ t bạ n cũ . 3 (chm.). (Tính chấ t củ a phép cộ ng hoặ c phép nhâ n) cho phép trong
    mộ t dã y tính cộ ng (hoặ c nhâ n) thay hai số hạ ng (hoặ c thừ a số ) liên tiếp bằ ng tổ ng (hoặ c
    tích) củ a chú ng.
    kết luậ n
    - I. đgt. Rú t ra ý kiến tổ ng quá t nhấ t: Có thể kết luậ n bằ ng mộ t câ u ngắ n gọ n kết luậ n vộ i
    và ng, chưa đủ bằ ng chứ ng. II. dt. Ý kiến tổ ng quá t nhấ t đượ c rú t ra sau khi trình bà y, lậ p
    luậ n về mộ t vấ n đề: Có thể đưa ra kết luậ n đượ c rồ i Mộ t kết luậ n hoà n toà n xá c đá ng.
    kết nạ p
    - đgt (H. nạ p: thu nhậ n) Thu nhậ n và o mộ t tổ chứ c, mộ t đả ng chính trị: Chú là ngườ i kết nạ p
    Mẫ n và o Đả ng (Phan Tứ ).
    kết quả
    - d. Toà n thể nhữ ng việc xả y ra từ mộ t việc, mộ t sự kiện... từ khi việc hay sự kiện chấ m dứ t :
    Kết quả củ a ba nă m họ c nghề là chị trở thà nh mộ t cô ng nhâ n thà nh thạ o.
    kết thú c
    - đg. 1 Hết hẳ n, ngừ ng hoà n toà n sau mộ t quá trình hoạ t độ ng, diễn biến nà o đó . Mù a mưa
    sắ p kết thú c. Câ u chuyện kết thú c mộ t cá ch bấ t ngờ . 2 Là m tấ t cả nhữ ng gì cầ n thiết để cho
    đi đến kết thú c. Buổ i lễ kết thú c nă m họ c. Chủ toạ kết thú c hộ i nghị. Phầ n kết thú c củ a bà i
    vă n.
    kêu
    - I. đgt. 1. Phá t ra â m thanh: Lợ n kêu ă n Phá o kêu to Chim kêu vượ n hó t. 2. Lên tiếng la hét:
    kêu thấ t thanh kêu cứ u. 3. Than vã n: kêu khổ kêu mua phả i đồ rở m. 4. Cầ u xin, khiếu nạ i:
    kêu oan là m đơn kêu vớ i cấ p trên. 5. Gọ i để ngườ i khá c đến vớ i mình: kêu con về ă n cơm. 6.
    Gọ i, xưng gọ i như thế nà o đấ y: Nó kêu ô ng ấ y bằ ng bá c. II. tt. 1. Có â m thanh vang, đanh:
    Phá o nổ rấ t kêụ 2. Có vă n phong hấ p dẫ n nhưng sá o rỗ ng: Vă n viết rấ t kêu dù ng từ ngữ rấ t
    kêu.
    kêu gọ i
    - đgt Hô hà o mọ i ngườ i cù ng là m mộ t việc quan trọ ng: Đứ ng lên hưở ng ứ ng lờ i kêu gọ i lịch
    sử (PhVĐồ ng); Tinh thầ n kêu gọ i tiết kiệm củ a Đả ng và Nhà nướ c (Võ Vă n Kiệt).
    kêu la
    - Kêu to vì đau hay tứ c giậ n.
    kêu nà i
    - đg. Xin, nà i bằ ng nhữ ng lờ i nó i đi nó i lạ i nhiều lầ n. Kêu nà i mã i nhưng cũ ng chẳ ng đượ c gì.
    kêu oan
    - đgt. Giã i bà y, kêu than về nỗ i oan ứ c củ a mình: Nó vẫ n kêu oan vớ i mọ i ngườ i viết đơn kêu
    oan vớ i cấ p trên đã bị bắ t vớ i đầ y đủ chứ ng cớ mà cò n to mồ m kêu oan.
    kêu vang
    - đgt Kêu rấ t to tiếng: Trũ i ngoi lên, kêu vang (Tô -hoà i).
    kha khá
    - Hơi khá : Họ c đã kha khá .
    khả ái
    - t. (cũ ). Đá ng yêu, dễ thương. Nụ cườ i khả á i.
    khả nă ng
    - dt. 1. Cá i có thể xuấ t hiện trong nhữ ng điều kiện nhấ t định: phả i tính đến khả nă ng xấ u
    nhấ t. 2. Nă ng lự c, tiềm lự c: mộ t cá n bộ có khả nă ng phá t huy mọ i khả nă ng củ a tà i nguyên
    nướ c ta.
    khả nghi
    - tt (H. nghi: ngờ ) Đá ng ngờ ; Khó tin đượ c: Mã i chẳ ng thấ y mộ t vậ t gì khả nghi (NgCgHoan).
    khả ố
    - t. Đá ng ghét : Cử chỉ khả ố.
    khả quan
    - t. 1 (id.). Trô ng đượ c, dễ coi. Kiểu nhà mớ i trô ng cũ ng khả quan. 2 Tương đố i tố t đẹp, đá ng
    hà i lò ng. Kết quả khả quan. Tình hình khả quan.
    khả thi
    - tt., cũ Có khả nă ng thự c hiện: mộ t phương án khả thị
    khá
    - tt ở mứ c độ tương đố i cao: Trả i phong trầ n mớ i tỏ khá , hèn (BNT); Chá u đỗ và o loạ i khá ;
    Cầ n phả i có mộ t nền kinh tế khá (HCM).
    - trgt Đá ng; Nên: Hoa đèn kia vớ i bó ng ngườ i thương (Chp); Khá trá ch chà ng Trương khéo
    phũ phà ng (Lê Thá nh-tô ng).
    khá giả
    - Có đủ để ă n tiêu : Trướ c nghèo bâ y giờ đã khá giả .
    khá c
    - t. 1 Khô ng giố ng, có thể phâ n biệt đượ c vớ i nhau khi so sá nh. Hai chiếc á o khá c mà u. Hai
    ngườ i chỉ khá c nhau ở giọ ng nó i. Quê hương đã đổ i khá c. Là m khá c đi. 2 Khô ng phả i là cá i
    đã biết, đã nó i đến, tuy là cù ng loạ i. Cho tô i cá i cố c khá c. Lú c khá c hã y nó i chuyện. // Lá y:
    khang khá c (ng.1; ý mứ c độ ít).
    khá c gì
    - tt Như Khá c chi: Anh nó i thế khá c gì anh đuổ i nó đi.
    khá c thườ ng
    - Đặ c biệt, khô ng bình thườ ng : Thô ng minh khá c thườ ng.
    khá c xa
    - tt Khô ng giố ng; Khô ng cò n giố ng nữ a: Thủ đô ngà y nay khá c xa Hà -nộ i ngà y xưa.
    khạ c
    - đg. Là m bậ t ra cá i gì vướ ng ở trong cổ : Khạ c đờ m.
    khá ch
    - 1 d. Chim cỡ bằ ng chim sá o, lô ng đen tuyền, đuô i dà i, ă n sâ u bọ , có tiếng kêu "khá ch,
    khá ch".
    - 2 I d. 1 Ngườ i từ nơi khá c đến vớ i tính cá ch xã giao, trong quan hệ vớ i ngườ i đó n tiếp, tiếp
    nhậ n. Nhà có khá ch. Tiễn khá ch ra về. Khá ch du lịch. 2 Ngườ i đến vớ i mụ c đích mua bá n,
    giao dịch trong quan hệ vớ i cử a hiệu, cử a hà ng, v.v. Cử a hà ng đô ng khá ch. Khá ch hà ng.
    Khá ch trọ . 3 Ngườ i đi tà u xe, trong quan hệ vớ i nhâ n viên phụ c vụ ; hà nh khá ch. Khá ch đi
    tà u. Xe khá ch*. 4 (cũ ; vch.; dù ng có kèm định ngữ ). Ngườ i có tà i, sắ c đượ c xã hộ i hâ m mộ .
    Khá ch vă n chương. Khá ch anh hù ng. Khá ch hồ ng quầ n.
    - II d. (cũ ; kng.). Tên gọ i chung ngườ i Hoa kiều ở Việt Nam. Chú . Ă n ở mộ t hiệu khá ch.
    khá ch hà ng
    - dt. Ngườ i đến mua hà ng: Cử a hà ng phụ c vụ khá ch hà ng hết sứ c tậ n tình Khá ch hà ng là
    thượ ng đế.
    khá ch khứ a
    - dt Nó i nhiều khá ch đến chơi: Khá ch khứ a nhố n nhá o khắ p nhà (NgCgHoan).
    khá ch quan
    - t. 1. Nó i cá i gì tồ n tạ i ngoà i ý thứ c con ngườ i : Sự thậ t khá ch quan. 2. Nó i thá i độ nhậ n xét
    sự vậ t că n cứ và o sự thự c bên ngoà i : Nhậ n định khá ch quan.
    khá ch sạ n
    - d. Nhà có phò ng cho thuê, có đủ tiện nghi phụ c vụ việc ở , ă n củ a khá ch trọ .
    khá ch sá o
    - dt. Có vẻ lịch sự nhưng khô ng thậ t lò ng: ă n nó i khá ch sá o khô ng khá ch sá o vớ i bạ n be`.
    khai
    - 1 tt Có mù i nướ c đá i: Chá u bé đá i dầ m, khai quá .
    - 2 đgt 1. Bỏ nhữ ng vậ t cả n trở , để cho thô ng: Khai cá i cố ng cho nướ c khỏ i ứ lạ i. 2. Đà o đấ t
    để cho nướ c chả y thà nh dò ng: Khai mương.
    - 3 đgt Mở ra; Mở đầ u: Khai trườ ng; Khai mỏ .
    - 4 đgt Trình bá o nhữ ng việc mình đã là m hay đã biết cho nhà chứ c trá ch: Bắ t tên giá n điệp
    phả i khai rõ âm mưu củ a địch.
    khai bá o
    - Trình vớ i chính quyền : Khai bá o hộ khẩ u.
    khai bú t
    - đg. Cầ m bú t viết hoặ c vẽ lầ n đầ u tiên và o dịp đầ u nă m, theo tụ c xưa. Đầ u nă m khai bú t.
    Câ u thơ khai bú t.
    khai hỏ a
    - đgt. Bắ t đầ u nổ sú ng: đã đến giờ khai hỏ ạ
    khai hó a
    - khai hoá đgt (H. hoá : thay đổ i) Mở mang và phá t triển nền vă n hoá ở mộ t dâ n tộ c cò n lạ c
    hậ u: Thự c dâ n huênh hoang là khai hoá cho cá c dâ n tộ c lạ c hậ u.
    khai sanh
    - (ph.). x. khai sinh.
    khai thá c
    - đgt. 1. Hoạ t độ ng để thu lấ y nhữ ng sả n vậ t có sẵ n trong tự nhiên: khai thá c tà i nguyên khai
    thá c lâ m thổ sả n. 2. Tậ n dụ ng hết khả nă ng tiềm tà ng, đang ẩ n giấ u: khai thá c khả nă ng củ a
    đồ ng bằ ng sô ng Cử u Long. 3. Tra xét, dò hỏ i để biết thêm điều bí mậ t: khai thá c tù binh.
    khai trừ
    - đgt (H. trừ : bỏ đi) Đưa ra ngoà i mộ t tổ chứ c: Anh ta đã bị khai trừ khỏ i Đả ng vì có quan hệ
    vớ i địch.
    khai trương
    - Bắ t đầ u mở cử a hà ng (cũ ).
    khai tử
    - đg. Khai bá o cho ngườ i mớ i chết. Giấ y khai tử .
    khả i hoà n
    - đgt. Thắ ng trậ n trở về: ca khú c khả i hoà n.
    khả i hoà n ca
    - dt (H. ca: há t) Bà i há t mừ ng thắ ng trậ n: Giặ c kéo từ ng lượ t ra hà ng ta, quâ n ta vui há t khả i
    hoà n ca (HCM).
    khá i niệm
    - d. 1. Hình thứ c tư duy củ a loà i ngườ i khiến ngườ i ta hiểu biết nhữ ng đặ c trưng, nhữ ng
    thuộ c tính, nhữ ng mố i liên hệ cơ bả n nhấ t củ a cá c sự vậ t và cá c hiện tượ ng trong hiện thự c
    khá ch quan. 2. ý chung và trừ u tượ ng về mộ t vậ t, do hoạ t độ ng củ a trí tuệ tạ o nên qua cá c
    kinh nghiệm : Khá i niệm về má y bay có tố c độ siêu â m. 3. Kiến thứ c bướ c đầ u : Họ c sinh lớ p
    7 mớ i có nhữ ng khá i niệm về hó a họ c. 4. Sự hiểu biết rấ t đơn giả n qua cá ch hình dung,
    ngoà i mọ i kinh nghiệm : Tô i tả như vậ y để chị có mộ t khá i niệm về đờ i số ng ở Liên Xô .
    khá i quá t
    - I đg. Thâ u tó m nhữ ng cá i có tính chấ t chung cho mộ t loạ t sự vậ t, hiện tượ ng. Bả n bá o cá o
    đã khá i quá t đượ c tình hình.
    - II t. Có tính chấ t chung cho mộ t loạ t sự vậ t, hiện tượ ng. Cá ch nhìn .
    kham
    - đgt. Chịu đự ng đượ c: kham việc nặ ng kham khổ bấ t kham khả kham.
    kham khổ
    - tt, trgt Thiếu thố n; Khổ sở : Lâ u nay chú ng ta đã từ ng kham khổ , nay sẽ nếm chú t ngọ t bù i
    (NgBá Họ c).
    khả m
    - d. Tên mộ t quẻ trong bá t quá i, chỉ phương Bắ c.
    - đg. Ken bằ ng sơn nhữ ng mả nh vỏ trai, kim loạ i và o nhữ ng hình đã trổ sẵ n trên mặ t gỗ :
    Khả m mặ t tủ chè. Khả m xà cừ . Khả m bằ ng vỏ mộ t thứ trai gọ i là xà cừ . Ngr. Ghẻ lở để lạ i
    nhiều sẹo sâ u và thâ m (thtụ c).
    khá m
    - 1 d. Đồ bằ ng gỗ giố ng như cá i tủ nhỏ khô ng có cá nh, dù ng để đặ t đồ thờ , thườ ng đượ c gá c
    hay treo cao. Khá m thờ .
    - 2 d. Nhà giam. Khá m tù .
    - 3 đg. 1 Xét, lụ c soá t để tìm tang chứ ng củ a tộ i lỗ i, củ a hà nh độ ng phạ m phá p. Toà á n ra
    lệnh khá m nhà . Khá m hà nh lí. 2 Xem xét để biết tình trạ ng sứ c khoẻ, để biết bệnh trạ ng
    trong cơ thể. Khá m sứ c khoẻ. Phò ng khá m thai.
    khá m nghiệm
    - đgt. Sử dụ ng phương phá p khoa họ c để xem xét, phá t hiện nhữ ng dữ kiện cầ n thiết đố i vớ i
    tử thi, hay cá c thương tích: khá m nghiệm tử thị
    khá m phá
    - đgt (H. phá : là m lộ ra) Tìm ra điều gì cò n bị giấ u kín: Vă n họ c, nghệ thuậ t là mộ t mặ t hoạ t
    độ ng củ a con ngườ i nhằ m hiểu biết, khá m phá và sá ng tạ o thự c tạ i xã hộ i (PhVĐồ ng).
    khá m xét
    - Lụ c lọ i để kiểm soá t : Khá m xét nhà tên giá n điệp.
    khan
    - I t. 1 Thiếu hay khô ng có lượ ng nướ c cầ n thiết. Đồ ng ruộ ng khan nướ c. Bừ a khan. 2 (chm.).
    Khô ng ngậ m nướ c. Muố i khan. 3 Thiếu cá i đượ c coi là cầ n thiết hay cá i thườ ng kèm theo.
    Uố ng rượ u khan mộ t mình. Đau bụ ng khan. Trờ i rét khan. Nó i khan nó i vã . 4 Thiếu hẳ n so
    vớ i yêu cầ u củ a thị trườ ng. Khan hà ng. Khan tiền lẻ.
    - II t. Như khả n. Nó i nhiều cổ .
    khan hiếm
    - tt. t có trên thị trườ ng: Vả i khan hiếm Hà ng hó a khô ng khan hiếm như xưa nữ a.
    khá n
    - dt Khá n thủ nó i tắ t (cũ ): Ô ng lí trưở ng cù ng hai ô ng khá n xộ c và o nhà .
    khá n đà i
    - Nơi cao có má i hay lộ thiên để ngồ i xem biểu diễn giữ a trờ i.
    khá n giả
    - d. Ngườ i xem biểu diễn. Khá n giả vỗ tay ca ngợ i.
    khang trang
    - tt. Rộ ng rã i và thoá ng đẹp: Nhà cử a khang trang trườ ng lớ p khang trang.
    khả ng khá i
    - (H. khả ng: hiên ngang; khá i: hà o hiệp) Hiên ngang và hà o hiệp: Đặ ng, Hoà ng, Ngô , ba bố n
    bá c hà n huyên, khi uố ng rượ u, khi ngâ m thơ, ngoà i cử a ngụ c lầ m than mà khả ng khá i
    (PhBChâ u); Biết đâ u khô ng có nhữ ng tấ m lò ng khá ng khá i, tư tưở ng cao thượ ng ẩ n nấ p
    dướ i quầ n nâ u, áo rá ch (HThKhá ng).
    khá ng
    - t. Nó i dưa hay cà muố i hỏ ng, có vị ngang và mù i hơi nồ ng.
    khá ng án
    - đg. Chố ng lạ i bả n á n củ a toà á n để yêu cầ u đượ c xét xử lạ i. Quyền khá ng á n củ a bị can.
    khá ng chiến
    - I. đgt. Chiến đấ u chố ng quâ n xâ m lượ c: Toà n dâ n khá ng chiến. II. dt. Cuộ c khá ng chiến:
    Khá ng chiến nhấ t định thắ ng lợ ị
    khá ng sinh
    - dt (H. sinh: số ng) Chấ t chố ng lạ i sự phá t triển củ a mộ t số vi khuẩ n gâ y bệnh: Tính chấ t
    khá ng sinh củ a pê-ni-xi-lin.
    khá nh
    - d. 1. Nhạ c cụ cổ bằ ng đá hoặ c bằ ng đồ ng, dà y bả n, đá nh thà nh tiếng kêu thanh : Chuô ng
    rền, õ m ruổ i, khá nh lay (Phan Trầ n). 2. Đồ trang sứ c củ a trẻ con bằ ng và ng hay bạ c, hình cá i
    khá nh, đeo trướ c ngự c.
    khá nh chú c
    - đg. (cũ ; trtr.). Chú c mừ ng. Khá nh chú c thắ ng lợ i.
    khá nh kiệt
    - tt (H. khá nh: hết sạ ch; kiệt: hết) Hết sạ ch sà nh sanh: Vì nghiện ngậ p mà gia tà i khá nh kiệt.
    khá nh thà nh
    - Mừ ng mộ t cô ng trình kiến trú c đã là m xong : Khá nh thà nh nhà má y.
    khá nh tiết
    - d. (trtr.). Lễ mừ ng, lễ tiết lớ n (nó i khá i quá t). Ngà y khá nh tiết.
    khao
    - 1 đgt. 1. Mở tiệc thết đã i cho việc mừ ng: mổ trâ u mổ bò ă n khao khao vọ ng. 2. Thết đã i
    ngườ i lậ p cô ng lớ n: mở rượ u khao tấ t cả quâ n sĩ khao binh khao lạ o khao quâ n khao
    thưở ng. 3. Thết đã i nhâ n lú c vui vẻ: khao mộ t chầ u bia khao mộ t buổ i xem ca nhạ c.
    - 2 đgt. Bẩ y cho than rơi từ trên cao xuố ng: khao than trên tầ ng cao.
    khao khá t
    - đgt Ao ướ c; Mong có đượ c: Cố ng hiến cho độ c giả đương khao khá t mộ t quyển Nam-kì
    khở i nghĩa (TrVGià u).
    khả o
    - đg. 1. Tìm tò i trong sá ch vở để nghiên cứ u : Khả o về nguồ n gố c truyện Kiều. 2. So sá nh để
    biết hơn kém : Khả o giá hà ng.
    - đg. Dù ng cá ch tà n bạ o để hỏ i tộ i : Ai khả o mà xưng (tng).
    khả o cổ
    - d. (kng.). Khả o cổ họ c (nó i tắ t). Tà i liệu khả o cổ .
    khả o cứ u
    - đgt. Tìm hiểu trên cơ sở nghiên cứ u, đố i chiếu cá c sá ch vở , tà i liệu cũ : khả o cứ u truyện cổ
    Việt Nam.
    khả o hạ ch
    - đgt (H. hạ ch: xét trình độ hiểu biết) Xét sứ c họ c qua mộ t kì thi: Mở mộ t kì khả o hạ ch để
    chọ n cá n bộ .
    khả o sá t
    - Xem xét cẩ n thậ n : Khả o sá t phong tụ c mộ t địa phương.
    khạ p
    - d. Đồ gố m hình trụ trò n to, miệng rộ ng, có nắ p đậ y, dù ng để đự ng. Khạ p gạ o. Đổ đầ y mộ t
    khạ p nướ c.
    khá t
    - đgt. 1. Muố n uố ng nướ c: khá t nướ c khá t khao khá t má u đó i khá t khao khá t thèm khá t. 2.
    Cả m thấ y thiếu về nhu cầ u và mong muố n có : khá t tri thứ c khá t mô . khá t vọ ng.
    khá t má u
    - tt Nó i kẻ thích chém giết: Bọ n đế quố c khá t má u nô dịch hà ng triệu ngườ i (PhVĐồ ng).
    khá t vọ ng
    - Sự ướ c ao, trô ng ngó ng thiết tha.
    khá u
    - t. (kng.). Xinh xắ n, trô ng đá ng yêu (nó i về trẻ con hoặ c thiếu nữ ). Mặ t mũ i thằ ng bé trô ng
    khá u lắ m. Mộ t cô bé rấ t khá u.
    khay
    - dt. Đồ dù ng có mặ t đá y phẳ ng, thà nh thấ p, hình thù có nhiều loạ i như trò n, vuô ng, ô -van,
    thườ ng dù ng để chén uố ng nướ c, trầ u cau: khay ă n trầ u khay nướ c.
    khắ c
    - 1 dt 1. Mộ t phầ n tư giờ : Tô i chỉ và o đâ y mộ t khắ c sẽ ra. 2. Mộ t phầ n sá u củ a ngà y, theo
    cá ch chia thờ i gian ngà y xưa (cũ ): Ngà y sá u khắ c, tin mong, nhạ n vắ ng (CgO); Đêm nă m
    canh ngà y sá u khắ c (tng).
    - 2 đgt 1. Dù ng dụ ng cụ sắ c và cứ ng tạ o hình, tạ o chữ trên mộ t mặ t phẳ ng: Khắ c con dấ u;
    Khắ c bà i thơ và o đá . 2. In sâ u và o: Từ ng lờ i in và o trí ó c, khắ c và o xương tuỷ (NgHTưở ng).
    - 3 trgt Tấ t nhiên; Khô ng cầ n phả i can thiệp: Anh ấ y đã hẹn, anh ấ y khắ c đến; Nhậ n đượ c tin
    vợ ố m, cậ u ấy khắ c về.
    khắ c khoả i
    - ph. t. 1. Bă n khoă n, khô ng yên tâ m : Buồ n mọ i nỗ i lò ng đà khắ c khoả i (CgO). 2. Lắ p đi, lắ p
    lạ i mã i mộ t â m điệu vớ i giọ ng buồ n buồ n : Cuố c kêu khắ c khoả i đêm ngà y.
    khắ c khổ
    - t. Tỏ ra chịu đự ng nhiều khổ cự c, chịu hạ n chế nhiều nhu cầ u trong cuộ c số ng, sinh hoạ t.
    Số ng khắ c khổ . Vẻ mặ t khắ c khổ .
    khẳ m
    - tt., cũ 1. (Thuyền chở ) đầ y và nặ ng, khiến cho chìm xuố ng mặ t nướ c tậ n mạ n thuyền: Chở
    bao nhiêu đạ o thuyền khô ng khẳ m (Nguyễn Đình Chiểu). 2. Quá nhiều, quá mứ c cầ n thiết:
    no khẳ m bọ ng tiền vô khẳ m. 3. Vừ a khít vừ a đú ng vớ i yêu cầ u: đạ t khẳ m chi tiêụ
    khắ m
    - tt 1. Có mù i thố i: Lọ mắ m nà y khắ m mấ t rồ i. 2. Khô ng hay ho gì: Là m thế thì khắ m lắ m.
    khă n
    - d. Đồ bằ ng vả i bay bằ ng tơ chít trên đầ u, quà ng và o cổ , trả i trên bà n, hoặ c dù ng để lau
    chù i... : Khă n lượ t ; Khă n bà n ; Khă n lau. Khă n chầ u á o ngự . Khă n và á o độ i và mặ c lú c lên
    đồ ng hầ u bó ng.
    khă ng
    - d. Trò chơi củ a trẻ em, dù ng mộ t đoạ n câ y trò n dà i đá nh cho đoạ n câ y trò n ngắ n vă ng xa
    để tính điểm. Chơi khă ng. Đá nh khă ng.
    khă ng khít
    - tt. Có quan hệ gắ n bó chặ t chẽ vớ i nhau: quan hệ khă ng khít gắ n bó khă ng khít vớ i nhaụ
    khẳ ng định
    - đgt (H. khẳ ng: nhậ n là đượ c; định: quyết định) Thừ a nhậ n quả quyết là đú ng: Chú ng ta
    phả i khẳ ng định ta là ai (Huy Cậ n).
    khắ p
    - t. Tấ t cả , tấ t cả mọ i nơi : Khắ p thiên hạ ; Khắ p thà nh phố .
    khắ t khe
    - t. Quá nghiêm khắ c, chặ t chẽ trong cá c đò i hỏ i, đến mứ c có thể hẹp hò i, cố chấ p trong sự
    đố i xử , đá nh giá . Tính tình khắ t khe. Đố i xử khắ t khe. Quy chế khắ t khe.
    khấ c
    - dt. Chỗ cắ t gọ t sâ u và o bề mặ t vậ t gì để mắ c giữ hay đá nh dấ u nhữ ng khoả ng chia: mắ c và o
    cá i khấ c kia nhích câ n lên và i khấ c nữ a.
    khâ m liệm
    - đgt (H. khâ m: vả i bọ c tử thi; liệm: vả i bọ c ở phía trong) Lấ y vả i bọ c ngườ i chết trướ c khi
    đặ t và o quan tà i: Đồ khâ m liệm chớ nề xấ u tố t, kín châ n, tay, đầ u, gó t thì thô i (NgKhuyến).
    khâ m phụ c
    - đg. Tỏ lò ng tô n kính đố i vớ i nhữ ng con ngườ i, hà nh độ ng, sá ng tạ o vượ t xa mứ c bình
    thườ ng về mặ t đạ o đứ c, trí tuệ : Khâ m phụ c tinh thầ n bấ t khuấ t củ a cá c chiến sĩ đấ u tranh
    cho lý tưở ng củ a mình.
    khẩ n cấ p
    - t. 1 Cầ n đượ c tiến hà nh, đượ c giả i quyết ngay, khô ng chậ m trễ. Cô ng tá c chố ng lụ t khẩ n
    cấ p. Nhiệm vụ khẩ n cấ p. 2 Có tính chấ t nghiêm trọ ng, đò i hỏ i phả i có ngay nhữ ng biện phá p
    tích cự c để đố i phó , khô ng cho phép chậ m trễ. Tình thế khẩ n cấ p. Tin bã o khẩ n cấ p.
    khẩ n trương
    - tt. 1. Cấ p bá ch, cầ n giả i quyết ngay: nhiệm vụ khẩ n trương. 2. Nhanh gấ p, tranh thủ mọ i
    thờ i gian: là m khẩ n trương, tá c phong khẩ n trương.
    khấ n
    - đgt 1. Lẩ m bẩ m cầ u xin thầ n phậ t hoặ c ngườ i đã chết phù hộ : Lầ m rầ m như đĩ khấ n tiên sư
    (tng); Nén hương đến trướ c thiên đà i, nỗ i lò ng khấ n chử a cạ n lờ i vâ n vâ n (K). 2. Đưa tiền
    hố i lộ (thtụ c): Hắ n là m khó dễ, nhưng nếu khấ n ít nhiều là xong ngay.
    khấ t
    - đg. Xin hẹn đến lầ n khá c : Khấ t nợ .
    khấ t nợ
    - đgt Xin hoã n việc trả nợ : Khấ t nợ lắ m khi trà o nướ c mắ t, chạ y ă n từ ng bữ a toá t mồ hô i
    (Trầ n Tú Xương).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    K (2)

    khâ u
    - d. 1. Vò ng bịt ở đầ u chuô i dao để giữ lưỡ i dao cho chặ t. 2. Nhẫ n to bả n củ a đà n ô ng. 3. Mỗ i
    bướ c củ a mộ t quá trình : Khâ u quan trọ ng nhấ t củ a cô ng tá c. 4. Từ ng bộ phậ n củ a mộ t hệ
    thố ng : Khâ u yếu nhấ t củ a dâ y chuyền đế quố c chủ nghĩa.
    - đg. Ghép vả i, da... liền mả nh nọ vớ i mả nh kia bằ ng kim chỉ : Khâ u á o ; Khâ u già y.
    khẩ u
    - d. (dù ng hạ n chế trong mộ t và i tổ hợ p). 1 Miệng, về mặ t dù ng để ă n uố ng. Mó n ă n rấ t thích
    khẩ u. Miếng ă n quá khẩ u thà nh tà n (tng.). 2 (kng.). Nhâ n khẩ u (nó i tắ t). Nhà có bố n khẩ u.
    Sả n lượ ng đạ t bình quâ n mỗ i khẩ u 300 kilô thó c. 3 (kết hợ p hạ n chế). Từ dù ng để chỉ từ ng
    đơn vị phầ n nhỏ có thể bỏ vừ a và o miệng để nhai, để ă n; miếng. Mía tiện thà nh từ ng khẩ u.
    Mộ t khẩ u trầ u. 4 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị sú ng, phá o. Khẩ u tiểu liên. Khẩ u phá o. Sú ng có
    hà ng tră m khẩ u. 5 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị nhữ ng giếng nướ c nhỏ . Xâ y mộ t khẩ u giếng.
    6 Cử a khẩ u (nó i tắ t). Vượ t khẩ u.
    khẩ u cung
    - dt. Lờ i khai miệng củ a bị can: lấ y khẩ u cung củ a phạ m nhâ n.
    khẩ u độ
    - dt (H. độ : mứ c độ ) Khoả ng cá ch củ a hai đầ u nhọ n ở hai nhá nh củ a cá i com-pa: Thu hẹp
    khẩ u độ củ a com-pa.
    khẩ u hiệu
    - d. Câ u tó m tắ t mộ t nhiệm vụ , mộ t thá i độ chính trị... đưa ra để độ ng viên, tuyên truyền
    quầ n chú ng : Khẩ u hiệu đấ u tranh ; Hô khẩ u hiệu đả đả o đế quố c Mỹ.
    khẩ u phầ n
    - d. Phầ n thứ c ă n mỗ i bữ a hoặ c mỗ i ngà y củ a ngườ i hay sú c vậ t nuô i. Khẩ u phầ n củ a cá c
    chá u trong nhà trẻ. Lợ n ăn theo khẩ u phầ n.
    khẩ u trang
    - dt. Đồ bằ ng vả i đượ c may nhiều lớ p, có dâ y đeo, dù ng để che miệng, che mũ i chố ng bụ i
    bặ m, độ c khí hoặ c chố ng rét: Khi và o phò ng mổ cá c bá c sĩ đều đeo khẩ u trang.
    khẩ u vị
    - dt (H. vị: mù i vị) Sở thích củ a mỗ i ngườ i trong việc ă n uố ng: Mó n ă n nà y hợ p khẩ u vị củ a
    cả gia đình.
    khấ u
    - d. Dâ y cương ngự a (cũ ) : Lỏ ng buô ng tay khấ u bướ c lầ n dặ m bă ng (K).
    - đg. Trừ đi : Khấ u nợ . Khấ u đầ u khấ u đuô i. Trừ đầ u trừ đuô i, trừ hết chỗ nọ lạ i trừ chỗ kia.
    khấ u đầ u
    - Cú i rạ p : Uố n lưng nă m lạ y, khấ u đầ u ba phen (Nhđm).
    khấ u hao
    - đg. Tính và o giá thà nh sả n phẩ m lượ ng giá trị tương đương vớ i giá trị hao mò n củ a tà i sả n
    cố định, nhằ m tạ o ra nguồ n vố n để sử a chữ a hoặ c mua sắ m tà i sả n cố định mớ i. Tỉ lệ khấ u
    hao má y mó c. Quỹ khấ u hao.
    khấ u trừ
    - đgt. Bớ t lạ i từ ng phầ n tiền nợ trong số tiền đượ c hưở ng: khấ u trừ và o kinh phí từ ng quý
    khấ u trừ và o lương.
    khe
    - dt 1. Kẽ hở : Khe bà n; Khe cử a. 2. Đườ ng nướ c chả y trong nú i ra: Hình khe, thế nú i gầ n xa,
    đứ t thô i lạ i nố i, thấ p đà lạ i cao (Chp); Nú i cao vò i vọ i, nướ c khe rì rầ m (X-thuỷ).
    khe khắ t
    - Nh. Khắ t khe.
    khẽ
    - t. (Cá ch thứ c hoặ c mứ c độ hoạ t độ ng) khô ng gâ y ra tiếng ồ n hoặ c mộ t chuyển độ ng có thể
    là m ả nh hưở ng đến khô ng khí yên tĩnh chung. Ghé và o tai nó i rấ t khẽ. Khẽ cá i mồ m chứ !
    (kng.). Khô ng đá p, chỉ khẽ gậ t đầ u. // Lá y: khe khẽ (ý nhấ n mạ nh).
    khen
    - đgt. Đá nh giá tố t: khen giỏ i Mẹ khen con ngoan Cậ u ấ y thậ t đá ng khen.
    khen ngợ i
    - đgt Ca tụ ng nhữ ng việc là m rấ t tố t: Khen ngợ i họ lú c họ là m đượ c việc (HCM).
    khéo
    - I. t. 1. Có tà i nă ng, kỹ thuậ t, biết là m đẹp, là m tố t : Thợ khéo ; May vá khéo. Khéo châ n khéo
    tay. Có khả nă ng về thủ cô ng. 2. Biết cá ch cư xử , đố i đã i cho vừ a lò ng ngườ i khá c : Ă n ở khéo
    ; Khéo chiều vợ . Khéo ă n thì no, khéo co thì ấ m. Biết cá ch thu xếp thì dù phương tiện có
    thiếu thố n cũ ng vẫ n đượ c ổ n. II. ph. Rõ thậ t : Khéo ỡ m ờ chưa ! ; Chữ tà i chữ mệnh khéo là
    ghét nhau (K). III. l .Thế thì có lẽ : Đi chậ m khéo nhỡ tà u mấ t.
    khép
    - đg. 1 Chuyển dịch mộ t bộ phậ n để là m cho kín lạ i, khô ng cò n hở hoặ c mở nữ a. Cử a chỉ
    khép, chứ khô ng đó ng. Ngồ i khép hai đầ u gố i. Khép chặ t vò ng vâ y. 2 (kết hợ p hạ n chế).
    Buộ c phả i nhậ n, phả i chịu, khô ng cho thoá t khỏ i. Khép tộ i tham ô . Tự khép mình và o kỉ luậ t.
    khét
    - tt. 1. Có mù i hắ c củ a vậ t chá y: khét mù i tó c chá y khét mù i thuố c sú ng. 2. Khê: cơm khét.
    khê
    - tt 1. Nó i cơm nấ u quá lử a có mù i khét: Cơm sô i cả lử a thì khê (tng); Trên số ng, dướ i khê,
    tứ bề ná t bét (tng). 2. Nó i giọ ng khô ng đượ c trong vì cổ vướ ng đờ m: Giọ ng khê đặ c. 3. Nó i
    trong bà i tổ tô m, có khà n mà quên dậ y: ù khô ng đượ c ă n tiền vì khê khà n. 4. Nó i bá t họ bị
    vỡ , vì nhiều ngườ i đã lấ y và đi xa: Và cụ vỡ nợ vì khê họ .
    khế
    - d. Loà i câ y to, quả mọ ng có nă m mú i, vị thườ ng chua, dù ng ă n số ng hay nấ u canh.
    - d. Vă n tự bá n nhà , đấ t : Là m tờ khế bá n đấ t.
    khệnh khạ ng
    - t. 1 Có dá ng đi hơi giạ ng châ n, vẻ khó khă n, chậ m chạ p. Đi khệnh khạ ng. 2 Có dá ng điệu, cử
    chỉ chậ m chạ p, dềnh dà ng, là m ra vẻ quan trọ ng. Cứ khệnh khạ ng như ô ng quan.
    khêu
    - đgt. 1. Dù ng vậ t nhọ n là m cho ra khỏ i chỗ bị giữ chặ t: khêu ố c khêu ngọ n đèn lên. 2. Gợ i
    lạ i, là m trỗ i dậ y yếu tố tinh thầ n đang chìm lắ ng dầ n: khêu nỗ i nhớ khêu oá n hờ n là m gì nữ ạ
    khêu gợ i
    - đgt Là m nả y ra; Khơi dậ y: Như khêu gọ i nỗ i nhớ nhung thương tiếc (Vũ Đình Liên).
    khều
    - đg. Nh. Kều : Khều ổ i.
    khi
    - 1 d. Tên mộ t con chữ (c, viết hoa X) củ a chữ cá i Hi Lạ p.
    - 2 d. (thườ ng dù ng có kèm định ngữ ). Từ biểu thị thờ i điểm. Khi xưa. Khi nã y. Khi cò n trẻ.
    Mộ t miếng khi đó i, bằ ng mộ t gó i khi no (tng.).
    - 3 đg. (ph.). Khinh.
    khi trướ c
    - Trướ c kia, trướ c đâ y: khi trướ c tô i ở phố nà ỵ
    khỉ
    - dt (độ ng) Loà i độ ng vậ t cao đẳ ng, có vú , bố n bà n châ n như bố n bà n tay có thể cầ m nắ m
    đượ c: Trong rạ p xiếc khỉ đạ p xe đạ p như ngườ i.
    - tt Xấ u; khô ng hay ho gì: quá ! Có việc ấ y mà cũ ng quên; Việc ấ y có ra khỉ gì đâ u.
    - tht Từ dù ng để rủ a khi bự c mình: ! Là m mấ t thì giờ củ a ngườ i ta.
    khí
    - d. Mộ t trong ba thể củ a vậ t chấ t, nhẹ, trong suố t, khô ng hình dạ ng, ở trạ ng thá i dễ nén và
    có thể choá n tá t cả khô ng gian dà nh cho nó : Khí cá c- bô -ních. Khí lý tưở ng. (lý). Chấ t khí
    phả i tuyệt đố i nghiệm đú ng mọ i định luậ t chi phố i cá c quá trình biến hó a về thể tích, á p
    suấ t, nhiệt độ và , như vậ y, chỉ có trong lý thuyết.
    - d. X. Tinh dịch.
    - ph. Hơi hơi : Canh nấ u khí mặ n.
    khí cầ u
    - d. Khí cụ có hình quả cầ u lớ n chứ a đầ y khí nhẹ như hydrogen hoặ c helium, có thể bay lên
    cao.
    khí chấ t
    - dt. Đặ c điểm củ a cá nhâ n về mặ t cườ ng độ , nhịp độ hoạ t độ ng tâ m lí, tạ o nên tính cá ch củ a
    từ ng ngườ i: khí chấ t nó ng nả ỵ
    khí cố t
    - dt (H. khí: khí tiết; cố t: xương) Cố t cá ch củ a mỗ i ngườ i: Khí cố t bậ c anh hù ng.
    khí cụ
    - Đồ dù ng để là m việc : Khí cụ quang họ c.
    khí độ ng họ c
    - d. Mô n họ c nghiên cứ u sự chuyển độ ng củ a chấ t khí hoặ c củ a cá c vậ t trong chấ t khí.
    khí giớ i
    - dt., cũ Vũ khí: tướ c khí giớ ị
    khí hậ u
    - dt (H. khí: thờ i tiết; hậ u: thờ i tiết) Chế độ thờ i tiết trên mặ t đấ t ở mộ t miền, chịu sự tá c
    độ ng củ a vĩ độ , địa hình và vị trí đố i vớ i biển: Khí hậ u nướ c ta ấ m á p, cho phép ta quanh
    nă m trồ ng trọ t (HCM).
    khí hậ u họ c
    - Mô n họ c nghiên cứ u sự phá t sinh và biến hó a củ a khí hậ u.
    khí lự c
    - d. Sứ c mạ nh cơ thể và tinh thầ n củ a con ngườ i. Khí lự c dồ i dà o.
    khí phá ch
    - dt. Sứ c mạ nh tinh thầ n đượ c biểu hiện bằ ng hà nh độ ng: phá t huy khí phá ch anh hù ng củ a
    dâ n tộ c khí phá ch quậ t cườ ng.
    khí quả n
    - dt (H. khí: hơi thở ; quả n: ố ng) Bộ phậ n củ a bộ má y hô hấ p hình ố ng, dẫ n khô ng khí từ
    cuố ng họ ng và o hai lá phổ i: Phía dướ i củ a khí quả n phâ n là m hai phế quả n để đi và o hai lá
    phổ i.
    khí quyển
    - d. 1. Lớ p khô ng khí bao quanh Quả đấ t. 2. Phầ n củ a lớ p khô ng khí nó i trên, gầ n mặ t Quả
    đấ t nhấ t và tạ i đó xả y ra nhữ ng hiện tượ ng tự nhiên do nhữ ng chuyển biến trạ ng thá i củ a
    hơi nướ c gâ y ra (mưa, sương, tuyết) : Xem xét khí quyển để dự bá o thờ i tiết ; Độ ẩ m củ a khí
    quyển. 3. Lớ p khí có hay khô ng chứ a o-xy, bao quanh mộ t số hà nh tinh : Khí quyển củ a Kim
    tinh, Hả i vương tinh ; Mặ t tră ng khô ng có khí quyển.
    khí tượ ng
    - d. 1 Nhữ ng hiện tượ ng xả y ra trong khí quyển, như mưa, gió , sấ m, sét, v.v. (nó i tổ ng quá t).
    2 (kng.). Khí tượ ng họ c (nó i tắ t).
    khía
    - I. đgt. Cắ t đứ t từ ng đườ ng nhỏ trên bề mặ t: Dao khía và o taỵ II. đgt. Đườ ng rạ ch trên bề
    mặ t: rạ ch mấ y khía khía và i khía.
    khích độ ng
    - đgt (cn. Kích độ ng; H. khích: khêu độ ng; độ ng: khô ng yên) Tá c độ ng đến tinh thầ n để thú c
    đẩ y: Khích độ ng lò ng ngườ i.
    khích lệ
    - Cổ võ là m cho nứ c lò ng : Phá t bằ ng khen để khích lệ cá c đoà n viên.
    khiêm nhườ ng
    - t. Khiêm tố n trong quan hệ đố i xử , khô ng già nh cá i hay cho mình mà sẵ n sà ng nhườ ng cho
    ngườ i khá c. Khiêm nhườ ng vớ i mọ i ngườ i.
    khiếm diện
    - đgt., vchg Vắ ng mặ t: khô ng ai đượ c khiếm diện.
    khiếm nhã
    - tt (H. nhã : nhã nhặ n) Thiếu nhã nhặ n; Khô ng lịch sự : Câ u ấ y đố i vớ i An-nam mình thì
    khiếm nhã (NgCgHoan).
    khiển trá ch
    - Quở phạ t về mộ t điều lỗ i : Bị khiển trá ch vì vô kỷ luậ t.
    khiến
    - đg. 1 (dù ng vớ i chủ ngữ là từ chỉ ngườ i). Là m cho phả i vậ n độ ng, hoạ t độ ng theo ý muố n
    củ a mình. Quá mệt, khô ng khiến nổ i châ n tay nữ a. Nó biết khiến con ngự a dữ . Thầ y thuố c
    khiến đượ c bệnh. 2 (dù ng vớ i chủ ngữ là từ chỉ sự vậ t, sự việc, và bổ ngữ là từ chỉ ngườ i).
    Tá c độ ng đến, gâ y phả n ứ ng tâ m lí, tình cả m nà o đó . Tiếng nổ khiến mọ i ngườ i giậ t mình.
    Câ u hỏ i khiến nó lú ng tú ng. 3 (kng.; dù ng có kèm ý phủ định). Bả o là m việc gì, vì cầ n đến.
    Khô ng khiến, cứ để đấ y! Chẳ ng ai khiến cũ ng là m.
    khiêng
    - đgt. Nâ ng vậ t nặ ng đi nơi khá c bằ ng sứ c mạ nh đô i bà n tay hay hợ p sứ c củ a nhiều ngườ i:
    khiêng chiếc tủ sang phò ng bên.
    khiếp
    - đgt Sợ lắ m: Đi bộ thì khiếp ả i-vâ n, đi thuyền thì khiếp só ng thầ n Hang-dơi (cd).
    khiếp nhượ c
    - Sợ mộ t cá ch hèn nhấ t : Ai cũ ng khinh nhữ ng kẻ khiếp nhượ c trướ c quâ n thù .
    khiếp sợ
    - đg. (hoặ c t.). Sợ hã i đến mứ c mấ t tinh thầ n. Khiếp sợ trướ c cá i chết.
    khiêu dâ m
    - đgt. Gâ y kích thích ham muố n về sắ c dụ c, về xá c thịt: lố i ă n mặ c khiêu dâ m tranh ả nh
    khiêu dâ m.
    khiêu khích
    - đgt (H. khiêu: khêu gợ i; khích: kích thích) Trêu tứ c để gâ y sự bấ t hoà : Kẻ thù , tìm cá ch
    khiêu khích, nhưng ta vẫ n bình tâ m.
    khiêu vũ
    - Nó i nam nữ cầ m tay nhau và ô m nhau ngang lưng, cù ng bướ c nhịp nhà ng theo điệu nhạ c
    trong mộ t cuộ c liên hoan.
    khiếu
    - 1 d. Lỗ trên cơ thể con ngườ i, theo cá ch gọ i củ a đô ng y. Hai mắ t, hai tai, hai lỗ mũ i và
    miệng là bả y khiếu trên mặ t.
    - 2 d. Khả nă ng đặ c biệt có tính chấ t bẩ m sinh đố i vớ i mộ t loạ i hoạ t độ ng nà o đó . Có khiếu
    quan sá t. Khiếu thẩ m mĩ cao. Có khiếu hà i hướ c.
    - 3 đg. (kng.). Khiếu nạ i hoặ c khiếu oan (nó i tắ t). Gử i đơn khiếu lên cấ p trên.
    khiếu nạ i
    - đgt. Thắ c mắ c, đề nghị xem xét lạ i nhữ ng kết luậ n, quyết định do cấ p có thẩ m quyền đã
    là m, đã chuẩ n y: khiếu nạ i vớ i cấ p trên có khiếu nạ i cũ ng vô ích.
    khiếu tố
    - đgt (H. tố : cá o giá c) Là m đơn tố cá o mộ t việc mà mình cho là khô ng đú ng phá p luậ t: Cầ n
    giả i quyết nhữ ng đơn khiếu tố củ a nhâ n dâ n.
    khinh
    - đg. 1. Coi là trá i ngượ c vớ i đạ o lý thô ng thườ ng và cầ n phả i lên á n : Mọ i ngườ i đều khinh
    kẻ lậ t lọ ng. 2. Coi rẻ, khô ng quan tâ m đến cá i mà ngườ i bình thườ ng có thể ao ướ c : Trọ ng
    nghĩa khinh tà i.
    khinh bạ c
    - đg. Coi chẳ ng ra gì mộ t cá ch phũ phà ng. Thá i độ khinh bạ c đố i vớ i cuộ c đờ i. Giọ ng vă n
    khinh bạ c.
    khinh bỉ
    - đgt. Coi thườ ng mộ t cá ch thậ m tệ: Hà nh độ ng đá ng khinh bỉ bị nhiều ngườ i khinh bỉ.
    khinh khí
    - dt (H. khinh: nhẹ; khí: hơi) Tứ c khí hi-đrô : Hi-đrô đượ c gọ i là khinh khí vì nhẹ hơn khô ng
    khí.
    khinh khí cầ u
    - Nh. Khí cầ u.
    khinh thườ ng
    - đg. Có thá i độ xem thườ ng, cho là khô ng có tá c dụ ng, ý nghĩa gì, khô ng có gì phả i coi trọ ng.
    Khinh thườ ng mọ i nguy hiểm.
    khít
    - tt. 1. Liền sá t vớ i nhau, khô ng có khe hở : lắ p khít cá c tấ m vá n ngồ i khít lạ i cho ấ m. 2. Sá t
    bên cạ nh, kề bên: Nhà cô ấ y ở khít nhà bố mẹ tô ị 3. Vừ a vặ n, khô ng thừ a khô ng thiếu: á o
    mặ c vừ a khít dự tính rấ t khít.
    kho
    - 1 dt 1. Chỗ chứ a lương thự c hoặ c vậ t liệu, hà ng hoá , dụ ng cụ củ a Nhà nướ c: Kho thó c; Kho
    hà ng ở cả ng. 2. Chỗ chứ a tiền củ a Nhà nướ c: Tiền bạ c trong kho chử a lã nh tiêu (TrTXương);
    ă n khô ng lo củ a kho cũ ng hết (tng). 3. Nơi chứ a lương thự c, đồ đạ c củ a tư nhâ n: Nhà già u có
    thó c đầ y kho. 4. Mộ t số lượ ng lớ n: Mộ t ngườ i biết lo bằ ng kho ngườ i hay là m (tng).
    - 2 đgt Nấ u chín mộ t thứ c ă n mặ n: Đẹp như cá i tép kho tương, kho đi kho lạ i nó trương
    phềnh phềnh (cd).
    kho tà ng
    - d. 1. Nơi chứ a tiền bạ c củ a cả i nó i chung : Bả o vệ kho tà ng Nhà nướ c. 2. Củ a quý, củ a có giá
    trị : Kho tà ng dâ n ca củ a dâ n tộ c.
    khó
    - t. 1 Đò i hỏ i phả i có nhiều điều kiện hoặ c phả i cố gắ ng nhiều, vấ t vả nhiều mớ i có đượ c, mớ i
    là m đượ c; trá i vớ i dễ. Đườ ng khó đi. Bà i toá n khó . 2 (Tính ngườ i) đò i hỏ i nhiều để có thể
    hà i lò ng; trá i vớ i dễ. Tính cô ấ y khó lắ m. Khó tính*. 3 (kết hợ p hạ n chế). Ở trong tình trạ ng
    phả i chịu đự ng thiếu thố n, nghèo nà n. Kẻ khó . Cả nh khó . Tiền và o nhà khó như gió và o nhà
    trố ng (tng.).
    khó chịu
    - tt. Bứ c bố i, khô ng thoả i má i: Trong ngườ i nghe khó chịu Nó là m cho mọ i ngườ i khó chịụ
    khó coi
    - tt 1. Khô ng hay ho gì; Khô ng đẹp: Dá ng điệu khó coi; Thá i độ khó coi. 2. Xấ u xa: Tham bên
    phú quí phụ bầ n khó coi (cd).
    khó khă n
    - d. Nh. Khó , ngh. 1 : Việc khó khă n lắ m phả i nỗ lự c mớ i xong. 2. Điều gâ y trở ngạ i : Sứ c khỏ e
    kém là mộ t khó khă n cho cô ng tá c.
    khó lò ng
    - t. Khó mà có thể (dù ng để nó i lên ý hoà i nghi, thậ t ra là muố n phủ định). Là m ă n thế nà y
    thì khó lò ng cả i thiện đượ c đờ i số ng. Khó lò ng thi đỗ nếu chơi nhiều hơn họ c.
    khó nghĩ
    - đgt Khô ng biết nên giả i quyết thế nà o: Biết là ngườ i bạ n cầ n tiền, nhưng mình cũ ng tú ng,
    nên rấ t khó nghĩ.
    khó nhọ c
    - Vấ t vả nặ ng nề : Cô ng việc khó nhọ c.
    khoa
    - 1 d. 1 Bộ phậ n củ a trườ ng đạ i họ c chuyên giả ng dạ y mộ t ngà nh khoa họ c, hay củ a bệnh
    viện đa khoa chuyên điều trị theo phương phá p củ a mộ t bộ mô n y họ c. Khoa vă n. Sinh viên
    khoa toá n. Bá c sĩ chủ nhiệm khoa nhi. 2 (thgt.). Tà i đặ c biệt về mộ t hoạ t độ ng nà o đó , hà m ý
    châ m biếm hoặ c mỉa mai. Chỉ đượ c cá i khoa nó i mép. Kém về khoa nịnh.
    - 2 d. Kì thi thờ i phong kiến. Mở khoa thi.
    - 3 đg. Dù ng tay hay vậ t cầ m ở tay giơ lên và đưa đi đưa lạ i thà nh vò ng phía trướ c mặ t;
    vung. Khoa đèn lên soi. Khoa kiếm.
    khoa họ c
    - I. dt. Hệ thố ng tri thứ c về thế giớ i khá ch quan: khoa họ c tự nhiên, khoa họ c xã hộ i, nghiên
    cứ u khoa họ c. II. tt. 1. Có tính khoa họ c: hộ i nghị khoa họ c cô ng tá c khoa họ c. 2. Có tính
    khá ch quan, chính xá c như bả n tính khoa họ c: tá c phong khoa họ c cá ch đá nh giá khoa họ c.
    khoa trương
    - đgt (H. khoa: khoe khoang; trương: mở rộ ng ra) Khoe khoang khoá c lá c: Hắ n có tính hay
    khoa trương về danh vọ ng củ a ô ng cha.
    khỏ a thâ n
    - Trầ n truồ ng : Bứ c tượ ng khỏ a thâ n.
    khó a
    - khoá 1 I d. 1 Đồ dù ng bằ ng kim loạ i để đó ng chặ t cử a, tủ , hò m, v.v., khô ng cho ngườ i khá c
    mở . Lắ p khoá và o cử a tủ . Ổ khoá *. Chìa khoá *. 2 Đồ dù ng bằ ng kim loạ i, bằ ng nhự a để cà i
    giữ thắ t lưng, quai dép, miệng tú i, v.v., khô ng cho bậ t ra. Khoá thắ t lưng. 3 (chm.). Toà n bộ
    nhữ ng quy tắ c củ a mộ t mậ t mã . Thay đổ i khoá mậ t mã . 4 (chm.). Kí hiệu ở đầ u khuô ng nhạ c
    để chỉ tên nố t là m mố c gọ i tên cá c nố t khá c. Khoá sol.
    - II đg. 1 Đó ng chặ t, giữ chặ t bằ ng cá i khoá . Cổ ng khô ng khoá . Khoá xe đạ p lạ i. 2 Là m cho
    mộ t bộ phậ n cơ thể củ a ngườ i khá c bị giữ chặ t lạ i khô ng cử độ ng đượ c. Hai tay bị khoá chặ t
    sau lưng. 3 Là m cho lố i đi, lố i thoá t bị chặ n lạ i. Khoá vò i nướ c. Khoá chặ t vò ng vâ y.
    - khoá 2 d. 1 Thờ i gian ấ n định cho mộ t nhiệm kì là m chứ c dịch hoặ c đi lính thờ i phong kiến,
    thự c dâ n. Là m lí trưở ng hai khoá . Lính mã n khoá . 2 Thờ i gian ấ n định cho mộ t nhiệm kì
    cô ng tá c hay cho việc hoà n thà nh mộ t chương trình họ c tậ p. Quố c hộ i khoá VI. Khoá huấ n
    luyện quâ n sự . Họ c cù ng mộ t khoá . 3 (cũ ). Kì họ p.
    - khoá 3 d. (cũ ). Khoá sinh (gọ i tắ t). Thầ y đồ , thầ y khoá . Anh khoá .
    khó a luậ n
    - dt. Cô ng trình nghiên cứ u củ a sinh viên sau đợ t thự c tậ p hoặ c mộ t chương trình họ c nà o
    đó : khoá luậ n nă m thứ ba là m khoá luậ n bá o cá o chuyến thự c tế ở miền nú ị
    khó a tay
    - khoá tay đgt Dù ng khoá xích hoặ c khoá số 8 khoá chặ t hai tay khiến cho khô ng thể cử
    độ ng tay đượ c: Khoá tay tên cướ p xe má y.
    khoá c
    - đg. Choà ng á o lên vai , khô ng xỏ tay và khô ng đó ng khuy : Khoá c á o đi mưa.
    - ph. X. Nó i khoá c.
    khoai
    - d. 1 Tên gọ i chung cá c loà i câ y có củ chứ a tinh bộ t ă n đượ c, như khoai tâ y, khoai lang,
    khoai riềng, v.v. 2 Khoai lang (nó i tắ t).
    khoai nướ c
    - dt Thứ khoai giố ng khoai sọ , mọ c ở bờ ao, củ ă n ngứ a, thườ ng dù ng để cho lợ n ă n: Đắ p
    bù n lên bờ ao để trồ ng khoai nướ c.
    khoai sọ
    - Loà i câ y đơn tử diệp, lá to, cuố ng dà i hình má ng, hoa đơn tính, hoa đự c xếp thà nh chù m ở
    ngọ n câ y và có mo bao bọ c, củ hình cầ u, thườ ng mang nhiều củ con.
    khoai tâ y
    - d. Câ y cù ng họ vớ i cà , củ trò n, có vỏ mà u và ng nhạ t hay nâ u nhạ t, chứ a nhiều bộ t, dù ng để
    ă n.
    khoá i
    - tt. Thích thú , thỏ a mã n vớ i mứ c độ cao: nghe khoá i cả tai khoá i nhấ t là mó n ă n ấ y.
    khoá i cả m
    - dt (H. khoá i: vui thích; cả m: rung độ ng) Mố i xú c độ ng mộ t cá ch vui sướ ng: Có khoá i cả m
    khi đọ c mộ t bà i thơ hay.
    khoá i lạ c
    - Sự vui sướ ng, thỏ a mã n : Bọ n phong kiến đi tìm khoá i lạ c ở rượ u chè và sắ c dụ c.
    khoan
    - 1 I d. Dụ ng cụ để tạ o lỗ bằ ng cá ch xoá y sâ u dầ n. Mũ i khoan.
    - II đg. Dù ng xoá y sâ u và o tạ o thà nh lỗ . Khoan lỗ đó ng đinh. Khoan đá để bắ n mìn. Khoan
    giếng dầ u.
    - 2 I đg. (dù ng trong lờ i khuyên ngă n). Thong thả đừ ng vộ i, đừ ng thự c hiện ngay việc định
    là m. Khoan đã , về là m gì vộ i. Chưa biết thì khoan hã y trá ch. Hẵ ng khoan cho mộ t phú t.
    - II t. (thườ ng dù ng đi đô i vớ i nhặ t). Có nhịp độ â m thanh khô ng dồ n dậ p. Tiếng đà n lú c , lú c
    nhặ t. Nhịp chà y giã gạ o nhặ t khoan.
    khoan dung
    - đgt. Rộ ng lượ ng tha thứ cho ngườ i phạ m lỗ i lầ m: tấ m lò ng khoan dung.
    khoan hồ ng
    - tt (H. hồ ng: lớ n rộ ng) Có độ lượ ng rộ ng rã i đố i vớ i ngườ i có khuyết điểm nhưng đã hố i lỗ i:
    Họ có biết hố i cả i hay khô ng ngõ hầ u Chính phủ khoan hồ ng (NgVBổ ng).
    khoan thai
    - Thong thả ung dung : Đi đứ ng khoan thai.
    - KhOAN thứ Tha, khô ng trừ ng phạ t : Khoan thứ cho ngườ i mắ c lỗ i mà biết hố i.
    khoan thứ
    - đg. Rộ ng lò ng tha thứ . Khoan thứ cho kẻ lầ m lỗ i.
    khoả n
    - dt. 1. Mụ c trang vă n bả n có tính chấ t phá p luậ t: Bả n hợ p đồ ng có ba khoả n điều khoả n lạ c
    khoả n. 2. Từ ng phầ n thu nhậ p, hoặ c chi tiêu: khoả n phụ cấ p bồ i khoả n chuyển khoả n ngâ n
    khoả n tồ n khoả n trá i khoả n.
    khoả n đã i
    - đgt (H. khoả n: lưu khá ch; đã i: đố i xử ) Tiếp đã i mộ t cá ch trọ ng thể: Sự tiếp đó n, khoả n đã i
    rấ t trọ ng vọ ng (Sơn-tù ng).
    khoang
    - d. Khoả ng ngă n trong thuyền ở gầ n đá y : Hà ng xếp đầ y khoang.
    - t. Nó i giố ng vậ t có vù ng sắ c trắ ng hoặ c đen ở chung quanh cổ hay ở mình : Quạ khoang ;
    Rắ n khoang.
    khoả ng
    - d. 1 Phầ n khô ng gian hoặ c thờ i gian đượ c giớ i hạ n mộ t cá ch đạ i khá i. Nhữ ng khoả ng trố ng
    trong rừ ng. Khoả ng khô ng vũ trụ . Là m trong khoả ng mươi ngà y. 2 Độ dà i khô ng gian hay
    thờ i gian nó i theo ướ c lượ ng; khoả ng độ . Cò n khoả ng nă m câ y số nữ a. Khoả ng hơn 3 giờ
    chiều. Cô bé khoả ng mườ i lă m tuổ i. 3 (chm.). Đoạ n thẳ ng khô ng kể hai điểm đầ u mú t.
    khoả ng khoá t
    - tt Rộ ng rã i và thoá ng má t: Anh tậ u đượ c cá i nhà ở cạ nh hồ thậ t khoả ng khoá t.
    khoá ng chấ t
    - (địa) d. Chấ t vô cơ, khô ng có đờ i số ng, tứ c khô ng có tổ chứ c và khô ng sinh sả n, rắ n ở nhiệt
    độ thườ ng, tạ o thà nh vỏ Quả đấ t.
    khoá ng đạ t
    - t. Rộ ng rã i và thanh thoá t, khô ng gò bó . Lờ i thơ khoá ng đạ t. Tâ m hồ n khoá ng đạ t.
    khoá ng sả n
    - dt. Sả n vậ t ở dướ i lò ng đấ t, có giá trị kinh tế cao: khai thá c khoá ng sả n nướ c ta có nhiều
    loạ i khoá ng sả n.
    khoá ng vậ t họ c
    - d. Khoa họ c nghiên cứ u cá c khoá ng chấ t tạ o thà nh vỏ Quả đấ t.
    khoanh
    - I d. 1 Vậ t thườ ng là hình sợ i, hình thanh mỏ ng, đượ c cuộ n hoặ c uố n cong thà nh hình vò ng
    trò n. Mộ t khoanh thừ ng. Khoanh dâ y thép. 2 Vậ t có hình mộ t khố i trò n dẹt đượ c cắ t ra từ
    mộ t khố i hình trụ . Mộ t khoanh giò . Khoanh bí. Cưa mấ y khoanh gỗ .
    - II đg. 1 Là m thà nh hình vò ng trò n hoặ c vò ng cung. Con rắ n nằ m lạ i mộ t chỗ . Khoanh tay
    trướ c ngự c. Khoanh lạ i bằ ng bú t chì. 2 Vạ ch giớ i hạ n để hạ n định phạ m vi. Khoanh vù ng
    chuyên canh rau. Khoanh vấ n đề lạ i để nghiên cứ u.
    khoả nh khắ c
    - đgt. Khoả ng thờ i gian rấ t ngắ n: Tai nạ n xả y ra trong mộ t khoả nh khắ c.
    khó c
    - đgt 1. Chả y nướ c mắ t vì xú c độ ng, vì đau xó t: Chị vừ a chạ y, vừ a khó c, nhưng khó c khô ng ra
    tiếng (Ng-hồ ng). 2. Nó i trẻ em kêu gà o: Con có khó c mẹ mớ i cho bú (tng). 3. Tỏ lò ng thương
    tiếc bằ ng lờ i than vã n, lờ i vă n, bà i thơ: Nguyễn Khuyến khó c Dương Khuê; Hồ Xuâ n Hương
    khó c ô ng phủ Vĩnh-tườ ng. 4. Than phiền: Khó c vì nỗ i thiết tha sự thế, ai bà y trò bã i bể
    nương dâ u (CgO).
    khoe
    - đg. Nó i lên cá i đẹp, cá i tố t, cá i hay, thườ ng cố ý tă ng lên : Khoe tà i là m thơ.
    khỏ e mạ nh
    - khoẻ mạ nh t. Có sứ c khoẻ tố t, khô ng ố m yếu, khô ng bệnh tậ t. Rèn luyện thâ n thể cho khoẻ
    mạ nh. Em bé khoẻ mạ nh.
    khó e
    - 1 dt. 1. Phầ n tiếp giá p giữ a tườ ng ngang và dọ c củ a nhà hay că n phò ng; gó c, xó : khó e nhà .
    2. Phầ n tiếp giá p giữ a hai và nh mô i, hai mi mắ t: Khó e mô i nở nụ cườ ị
    - 2 dt. Thủ đoạ n, má nh lớ i: khó e là m tiền.
    - 3 tt. (Nó i) quanh co, xa gầ n cố t để mỉa mai, châ m chọ c: nó i cạ nh nó i khó e.
    khoét
    - đgt 1. Đà o thà nh lỗ sâ u: Khoét hầ m để trá nh má y bay. 2. ă n tiền hố i lộ : Mấ y kẻ quan tham
    cù ng lạ i nhũ ng ăn tiền hố i lộ khoét dâ n chú ng (Tú -mỡ ).
    khỏ i
    - I. t. 1. Hết đau ố m : Khỏ i bệnh. 2. Trá nh đượ c : Khỏ i tộ i. 3. Khô ng phả i : Anh đi thì tô i khỏ i
    đi. II. g. Vượ t qua : Lên khỏ i dố c. Đi khỏ i. Đi vắ ng : Anh ấ y vừ a đi khỏ i.
    khó i
    - d. 1 Chấ t khí có mà u trắ ng đụ c hoặ c đen xá m, bố c lên từ vậ t đang chá y. Củ i đun nhiều khó i.
    Khó i thuố c lá . Khô ng có lử a là m sao có khó i (tng.). 2 Hơi bố c lên từ chấ t lỏ ng hoặ c vậ t đố t ở
    nhiệt độ cao. Nồ i khoai vừ a chín, khó i nghi ngú t.
    khom
    - đgt. Cú i lưng hơi cong xuố ng: khom lưng nhìn qua khe cử a khom lưng uố n gố i.
    khó m
    - 1 dt Cụ m câ y mọ c liền nhau: Khó m cú c; Khó m trú c; Ngà y vắ ng, chim kêu cuố i khó m hoa
    (NgTrã i).
    - 2 dt Tậ p hợ p mộ t số nhà : Và o trong khó m, hỏ i thă m nhà thầ y giá o.
    khô
    - I. t. Chứ a ít nướ c hoặ c khô ng chứ a nướ c, khô ng giữ nướ c nữ a : Ruộ ng khô vì hạ n há n ;
    Phơi chỗ nắ ng cho mau khô . 2. Chứ a ít hơi nướ c : Trờ i khô ; Khí hậ u khô . 3. Nó i quả chứ a
    nướ c dướ i mứ c bình thườ ng : Cam khô . 4. Nó i câ y hết nhự a : Cà nh khô lá và ng. II. d. "Cá
    khô " nó i tắ t : Trong nhà tù củ a thự c dâ n, họ ă n cơm hẩ m vớ i khô đã mụ c.
    khô héo
    - t. 1 (Câ y cố i) khô cạ n nhự a số ng và héo đi, khô ng cò n tươi xanh. Câ y cỏ khô héo vì nắ ng
    hạ n. Chấ t độ c hoá họ c là m câ y cố i khô héo. 2 Héo hon, khô ng cò n sứ c số ng, hết vẻ tố t tươi.
    Nụ cườ i nở trên cặ p mô i khô héo. Khô héo cả ruộ t gan.
    khổ
    - 1 dt. 1. Phầ n giớ i hạ n chiều ngang củ a khung cử i hay má y dệt. 2. Bề ngang củ a tấ m vả i: vả i
    khổ rộ ng. 3. Tầ m vó c bề ngang củ a con ngườ i: á o vừ a khổ .
    - 2 dt. 1. Nét nhịp điệu tổ chứ c theo yêu cầ u riêng, đệm cho mộ t điệu há t: khổ trố ng khổ
    phá ch. 2. Đoạ n ngắ n đượ c ngă n ra trong mộ t bà i vă n vầ n: Bà i thơ chia là m bố n khổ .
    - 3 I. tt. 1. Quá khó khă n, thiếu thố n về vậ t chấ t hoặ c bị già y vò về tinh thầ n: Đờ i số ng quá
    khổ khổ đau đó i khô ? nghèo khổ . 2. Tồ i tà n, trô ng thả m hạ i: chiếc xe đạ p khổ . 3. Từ dù ng
    cử a miệng khi than thở : Khổ , lạ i phả i đi là m. II. dt. Nỗ i khổ : kể khổ .
    khổ dịch
    - dt (H. dịch: việc bắ t phả i là m) Việc khó nhọ c bắ t ngườ i có tộ i phả i là m: Cụ Phan Chu Trinh
    đã từ ng phả i là m khổ dịch ở Cô n-đả o.
    khổ hạ nh
    - Nó i ngườ i tu hà nh chịu đự ng kham khổ : Cuộ c đờ i khổ hạ nh.
    khổ hình
    - d. (cũ ). Hình phạ t rấ t nặ ng. Nhữ ng khổ hình thờ i Trung Cổ .
    khổ nã o
    - tt. 1. Đau khổ và phiền nã o: gặ p nhiều chuyện đau đầ u, khổ nã ọ 2. Bậ n tâ m, suy nghĩ nhiều:
    phả i khổ nã o lắ m mớ i nghĩ ra cá ch giả i quyết.
    khổ sai
    - dt (H. sai: sai bả o) Cô ng việc cự c nhọ c quá sứ c mà cá c phạ m nhâ n trong chế độ thuộ c địa
    phả i là m: Nhữ ng tộ i nhâ n bị kết á n từ 5 nă m đến 10 nă m khổ sai (Ng-hồ ng).
    khổ sở
    - Đau đớ n cơ cự c : Tình cả nh khổ sở .
    khổ tâ m
    - t. Đau lò ng. Nỗ i khổ tâ m. Khổ tâ m vì con cá i.
    khố
    - dt. 1. Mả nh vả i dà i và hẹp dù ng để che giữ bộ phậ n sinh dụ c: đó ng khố khố dâ y. 2. Dả i thắ t
    lưng: khố đỏ khố lụ c khố xanh.
    khố c liệt
    - tt (H. khố c: bạ o ngượ c; liệt: mạ nh mẽ) Tá c hạ i mộ t cá ch khủ ng khiếp: Mộ t cuộ c chiến tranh
    khố c liệt.
    khô i hà i
    - Có tính chấ t bô ng đù a, khiến ngườ i ta phả i cườ i : Câ u nó i khô i hà i ; Chuyện khô i hà i.
    khô i ngô
    - t. (Vẻ mặ t) sá ng sủ a, thô ng minh. Mặ t mũ i khô i ngô . Mộ t thanh niên khô i ngô .
    khô i phụ c
    - đgt. Là m cho trở lạ i trạ ng thá i tố t đẹp như ban đầ u: khô i phụ c lạ i đấ t nướ c sau chiến tranh
    khô i phụ c lò ng tin quầ n chú ng.
    khố i
    - dt 1. (toá n) Phầ n khô ng gian giớ i hạ n ở mọ i phía: Khố i lậ p phương; Khố i trụ . 2. Lượ ng lớ n
    và nặ ng: Khố i sắ t; Khố i đá . 3. Tậ p thể có tổ chứ c chặ t chẽ: Củ ng cố khố i liên minh cô ng nô ng
    (Trg-chinh). 4. Lự c lượ ng chính trị lớ n: Khố i dâ n chủ .
    - tt Nhiều lắ m: Hô m nay thịt cò n ở chợ .
    khố i lượ ng
    - Đạ i lượ ng đặ c trưng củ a mộ t vậ t khiến nó có mộ t trọ ng lượ ng nhấ t định tạ i mộ t nơi.
    khô n
    - 1 d. Tên mộ t quẻ trong bá t quá i, tượ ng trưng cho đấ t, tính â m hoặ c phụ nữ .
    - 2 t. Có khả nă ng suy xét để xử sự mộ t cá ch có lợ i nhấ t, trá nh đượ c nhữ ng việc là m và thá i
    độ khô ng nên có ; trá i vớ i dạ i. Thằ ng bé rấ t khô n. Khô n lỏ i*.
    - 3 p. (id.; vch.). Khô ng thể, khó mà . Biến hoá khô n lườ ng.
    khô n khéo
    - tt. Khô n ngoan, khéo léo trong cuộ c số ng: mộ t con ngườ i khô n khéo cá ch xử sự khô n khéọ
    khô n ngoan
    - tt Khéo léo trong việc cư xử vớ i mọ i ngườ i: Khô n ngoan đố i đá p ngườ i ngoà i, gà cù ng mộ t
    mẹ chớ hoà i đá nhau (cd).
    khố n khổ
    - Khổ sở lắ m : Khố n khổ vì con hư.
    khố n nỗ i
    - lt Ngặ t vì; Buồ n vì: Anh ấ y muố n tham gia việc ấ y, nhưng khố n nỗ i khô ng có ai giớ i thiệu.
    khô ng
    - I. ph. Từ biểu thị sự thiếu mặ t, vắ ng mặ t... ý phủ định nó i chung : Nó khô ng đến ; Khô ng có
    lử a thì khô ng thể có khó i ; Rượ u ngon khô ng có bạ n hiền, khô ng mua khô ng phả i khô ng tiền
    khô ng mua (Nguyễn Khuyến). II. t. Trố ng rỗ ng : Vườ n khô ng nhà trố ng ; Tay khô ng. III. d. 1 .
    "Số khô ng" nó i tắ t : Khi x bằ ng 4, hà m số bằ ng khô ng. 2. Điểm đầ u củ a mộ t thang chia độ
    nhiệt kế (X. Độ khô ng) hoặ c thờ i điểm bắ t đầ u mộ t ngà y. Khô ng giờ . Thờ i điểm bắ t đầ u mộ t
    ngà y, đú ng nử a đêm, và trù ng vớ i 24 giờ ngà y hô m trướ c.
    - d. Từ nhà Phậ t dù ng để chỉ chung nhữ ng cá i hư vô , trá i vớ i sắ c. Vớ i tướ ng (hiện tượ ng) :
    Sắ c sắ c khô ng khô ng. Cử a khô ng. Nhà chù a.
    khô ng chiến
    - đg. Chiến đấ u bằ ng má y bay ở trên khô ng. Mộ t trậ n khô ng chiến á c liệt.
    khô ng chừ ng
    - trgt Có thể xả y ra: Rồ i ngà y mai khô ng chừ ng ta cũ ng phả i lên trên phá o đà i (Ng-hồ ng).
    khô ng dá m
    - tht Lờ i nó i lịch sự để trả lờ i ngườ i hỏ i thă m mình hay xin lỗ i mình: Chà o cụ đi chơi ạ -
    Khô ng dá m, chà o ô ng.
    khô ng gian
    - d . 1. Hình thứ c tồ n tạ i cơ bả n củ a vậ t chấ t, tù y thuộ c và o bả n chấ t, vậ t chấ t củ a vậ t thể,
    khô ng thể tá ch rờ i vậ t chấ t và quá trình vậ t chấ t : Vũ trụ chỉ là vậ t chấ t đang vậ n độ ng mà
    vậ t chấ t đang vậ n độ ng chỉ có thể vậ n độ ng trong khô ng gian và thờ i gian (Lê-nin). 2.
    Khoả ng vũ trụ giữ a cá c thiên thể : Con tà u vũ trụ bay trong khô ng gian.
    khô ng hề
    - trgt Chưa bao giờ : Mộ t việc mà tô i khô ng hề cả m thấ y thích thú (ĐgThMai).
    khô ng khí
    - d. 1. Chấ t khí khô ng mà u, khô ng mù i, khô ng vị mà sinh vậ t thở , phầ n chính gồ m có khí ni-
    tơ và khí o-xy hỗ n hợ p. 2. Tinh thầ n toá t ra từ mộ t hoà n cả nh, mộ t mô i trườ ng hoạ t độ ng :
    Khô ng khí tưng bừ ng củ a ngà y Quố c khá nh.
    khô ng lự c
    - d. Lự c lượ ng khô ng quâ n.
    khô ng phậ n
    - dt. Vù ng trờ i đượ c xá c định ranh giớ i chủ quyền củ a mộ t nướ c.
    khô ng quâ n
    - dt (H. quâ n: bộ độ i) Binh chủ ng gồ m nhữ ng má y bay quâ n sự : Khô ng quâ n ta phả i đượ c
    tă ng cườ ng mạ nh hơn nữ a (VNgGiá p).
    khô ng sao
    - Chẳ ng hề gì : Tô i ở nhà đượ c, khô ng sao.
    khô ng thể
    - p. 1 (dù ng trướ c đg.). Khô ng có khả nă ng hoặ c điều kiện là m việc gì. Anh ta ố m khô ng thể
    đến đượ c. Khô ng thể nà o về kịp. 2 (dù ng là m phầ n phụ trong câ u). Tổ hợ p biểu thị ý phủ
    định về khả nă ng khá ch quan xả y ra sự việc nà o đó . Việc ấ y khô ng thể có đượ c. Khô ng thể
    như thế.
    khổ ng giá o
    - dt. Họ c thuyết đạ o đứ c -- chính trị củ a Khổ ng Tử , trở thà nh hệ tư tưở ng chính thố ng dướ i
    thờ i phong kiến ở Trung Quố c và mộ t số nướ c lâ n cậ n.
    khổ ng lồ
    - tt To lớ n lắ m: Già nh lấ y thắ ng lợ i trong cuộ c chiến đấ u khổ ng lồ nà y (HCM).
    khố ng chế
    - Kiểm soá t và chi phố i bằ ng sứ c mạ nh hay quyền lự c nhằ m là m đố i phương tê liệt hoặ c phụ
    thuộ c mình : Khố ng chế khô ng phậ n củ a địch .
    khờ
    - t. Kém về trí khô n và sự tinh nhanh, khô ng đủ khả nă ng suy xét để ứ ng phó vớ i hoà n cả nh,
    để biết là m nhữ ng gì nên là m. Chá u cò n khờ lắ m.
    khơi
    - 1 I. dt. Vù ng biển ở xa bờ : ra khơi đá nh cá . II. tt. Xa: biển thẳ m non khơị
    - 2 đgt. 1. Vét cho thô ng luồ ng: khơi cố ng rã nh. 2. Là m cho thô ng suố t: khơi nguồ n hà ng. 3.
    Gợ i để bù ng lên, bậ t lên điều gì đang tạ m chìm lắ ng: khơi lò ng că m thù khơi lò ng tự trọ ng
    củ a cậ u tạ
    khở i cô ng
    - đgt (H. cô ng: cô ng việc) Bắ t đầ u mộ t cô ng việc xâ y dự ng có qui mô tương đố i lớ n: Khở i
    cô ng xâ y dự ng mộ t nhà má y xi-mă ng mớ i.
    khở i hà nh
    - Bắ t đầ u ra đi : Tà u khở i hà nh lú c bố n giờ .
    khở i xướ ng
    - đg. Đề ra, nêu ra đầ u tiên cho mọ i ngườ i hưở ng ứ ng, là m theo. Khở i xướ ng mộ t phong
    trà o.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    K (3)

    khớ p
    - 1 I. dt. 1. Nơi tiếp xú c giữ a hai đầ u xương: đau khớ p châ n trậ t khớ p châ n. 2. Chỗ có khấ c,
    là m cho hai vậ t khít và o nhau: khớ p bả n lề. II. (đgt.) 1. ă n khít vớ i nhau: Bá nh ră ng cưa
    khớ p và o nhaụ 2. Ghép lạ i thà nh mộ t chỉnh thể từ cá c bộ phậ n rờ i rạ c: khớ p bả n đồ cá c
    vù ng thà nh bả n đồ quố c giạ 3. Đặ t kề cạ nh để so sá nh, đố i chiếu nhằ m tìm ra tính thố ng
    nhấ t củ a cá c yếu tố riêng lẻ: khớ p cá c tà i liệụ 4. Đồ ng nhấ t, phù hợ p vớ i nhau: Cá c chứ ng từ
    khớ p vớ i sổ sá ch.
    - 2 dt. I. Vậ t bao quanh miệng củ a ngự a, chó hoặ c trâ u bò ; dà m. II. đgt. Đó ng khớ p hoặ c bao
    xung quanh: khớ p ngự a khớ p mõ m chó .
    khu trừ
    - đgt (H. khu: đuổ i; trừ : bỏ đi) Đuổ i đi khỏ i mộ t nơi: Khu trừ bọ n lưu manh ra khỏ i thà nh
    phố .
    khua
    - d. Và nh trò n đan bằ ng đay hoặ c bằ ng tre đính và o nó n để độ i cho chặ t : Khua nó n.
    - đg. 1. Là m chuyển độ ng mộ t vậ t cho quện mộ t vậ t khá c và o : Khua mạ ng nhện và mồ hó ng
    bằ ng chổ i. 2. Là m chuyển độ ng mộ t vậ t trong mộ t chấ t lỏ ng : Má i chèo khua nướ c ; Sao khua
    chum cho nướ c đụ c lên thế ? 3. Đuổ i bằ ng nhữ ng cử độ ng liên tiếp : Lấ y gậ y mà khua chuộ t ;
    Khua muỗ i ra bằ ng bó lạ t dang. 4. Đá nh thà nh tiếng to liên tiếp : Khua chiêng khua trố ng.
    Khua mô i mú a mép. Ă n nó i ba hoa khoá c lá c : Khó tin đượ c nhữ ng ngườ i khua mô i mú a
    mép.
    khuâ n
    - đg. Khiêng vá c (đồ vậ t nặ ng). Khuâ n đồ đạ c.
    khuấ t phụ c
    - đgt. Chịu hoặ c là m cho từ bỏ ý chí đấ u tranh, chấ p nhậ n sự chi phố i thế lự c khá c: khô ng
    bao giờ khuấ t phụ c kẻ thù đừ ng hò ng khuấ t phụ c lò ng yêu nướ c củ a nhâ n dâ n tạ
    khuâ y khỏ a
    - khuâ y khoả tt Quên đi nỗ i buồ n: Anh nên đi chơi cho khuâ y khoả nỗ i nhớ thương.
    khuấ y
    - đg. 1. Là m cho vẩ n đụ c lên : Khuấ y bù n. 2. Là m cho ná o độ ng: Khuấ y dư luậ n.
    - rố i. - Là m huyên ná o, mấ t trậ t tự : Khuấ y rố i hà ng phố .
    khú c
    - 1 d. Rau khú c (nó i tắ t).
    - 2 d. 1 Phầ n có độ dà i nhấ t định đượ c tá ch ra hoặ c coi như tá ch ra khỏ i mộ t vậ t để thà nh
    mộ t đơn vị riêng. Khú c gỗ . Cá chặ t khú c. Khú c đê mớ i đắ p. Sô ng có khú c, ngườ i có lú c (tng.).
    Đứ t từ ng khú c ruộ t. 2 Bà i thơ, bà i ca hay bà i nhạ c ngắ n. Há t khú c khả i hoà n. Khú c tình ca.
    khú c chiết
    - tt. 1. Quanh co, khô ng thẳ ng thắ n: lự a lờ i khú c chiết để chố i quanh. 2. (Diễn đạ t) rà nh
    mạ ch, gã y gọ n: Bà i vă n trình bà y khá khú c chiết.
    khú c khích
    - đgt, trgt Nó i mộ t số ngườ i thích thú về việc gì cườ i vớ i nhau: Để son phấ n đà n em thêm
    khú c khích (Dương Khuê); Có cô bé nhà bên nhìn tô i cườ i khú c khích (Giang-nam).
    khú c khuỷu
    - t. Quanh co : Con đườ ng khú c khuỷu khó đi.
    khú c xạ
    - đg. (Tia sá ng) đổ i phương truyền khi đi từ mộ t mô i trườ ng nà y sang mộ t mô i trườ ng khá c.
    khuê cá c
    - dt (H. khuê: chỗ ở củ a phụ nữ ; cá c: gá c) Nơi ở củ a phụ nữ con nhà quí phá i trong thờ i
    phong kiến: Nà o nhữ ng ai sinh trưở ng nơi khuê cá c (Tả n-đà ).
    khuếch đạ i
    - đg. 1. Là m cho to ra quá mứ c : Việc chỉ có thế mà cứ khuếch đạ i ra. 2. Phó ng cho to ra : Má y
    khuếch đạ i.
    khuếch khoá c
    - đg. (kng.). Khoá c lá c. Chỉ đượ c cá i khuếch khoá c. Nó i khuếch nó i khoá c.
    khuếch tá n
    - đgt. (Hiện tượ ng cá c chấ t) tự hò a lẫ n và o nhau do chuyển độ ng hỗ n độ n khô ng ngừ ng củ a
    cá c phâ n tử .
    khuếch trương
    - đgt (H. trương: mở ra) Mở rộ ng thêm ra: Đợ t thi đua vừ a qua là mộ t thắ ng lợ i, phả i tiếp
    tụ c khuếch trương (HCM).
    khui
    - đg. (ph.). 1 Mở (đồ vậ t đượ c đó ng kín) ra bằ ng dụ ng cụ . Khui chai rượ u. Khui thịt hộ p. 2
    Là m cho cá i gì vố n giữ kín đượ c phanh phui ra, phơi bà y ra. Khui nhữ ng chuyện riêng củ a
    ngườ i khá c.
    khú m nú m
    - đgt. Có điệu bộ co ro, thu gậ p ngườ i lạ i, biểu lộ vẻ e dè và lễ phép, cung kính trướ c ngườ i
    khá c: khú m nú m trướ c cá n bộ cấ p trên thó i khú m nú m bợ đỡ củ a bọ n đầ y tớ .
    khung
    - dt 1. Vậ t bằ ng gỗ , bằ ng kim loạ i, bằ ng nhự a dù ng để lồ ng gương, tranh, ả nh hay bằ ng khen:
    Khung ả nh; Khung bằ ng. 2. Vậ t dù ng để că ng vả i, lụ a: Khung thêu. 3. Hạ n định phạ m vi củ a
    mộ t vấ n đề: Đó ng khung cuộ c thả o luậ n trong việc cả i tổ nền giá o dụ c. 4. Bộ phậ n chính trên
    đó lắ p đặ t nhữ ng bộ phậ n phụ : Mang theo mộ t cá i khung xe đạ p (NgKhả i).
    khù ng
    - đg. Tứ c giậ n cá u kỉnh : Trêu nó là nó khù ng lên. Nổ i khù ng. Nh. Đâ m khù ng. Phá t khù ng.
    Nh. Đâ m khù ng.
    khủ ng bố
    - đg. Dù ng biện phá p tà n bạ o là m cho khiếp sợ để hò ng khuấ t phụ c. Khủ ng bố tinh thầ n.
    khủ ng hoả ng
    - dt. (hoặ c đgt.) 1. Tình trạ ng rố i loạ n, mấ t sự câ n bằ ng, bình ổ n, do nhiều mâ u thuẫ n chưa
    giả i quyết đượ c: khủ ng hoả ng tinh thầ n. 2. Tình trạ ng thiếu hụ t, gâ y mấ t câ n bằ ng nghiêm
    trọ ng: khủ ng hoả ng nhâ n cô ng.
    khủ ng khiếp
    - tt (H. khủ ng: sợ hã i; khiếp: nhá t sợ ) Ghê sợ quá : Sau nạ n đó i khủ ng khiếp do đế quố c Phá p
    và phá t-xít Nhậ t gâ y ra, nhâ n dâ n ta chưa lạ i sứ c (HCM).
    khuô n
    - d. 1. Vậ t rắ n, lò ng có hình trũ ng để nén trong đó mộ t chấ t dẻo, mộ t chấ t nhã o hoặ c nó ng
    chả y cho thà nh hình như ý muố n khi chấ t ấ y đô ng đặ c hay đã khô : Khuô n dép nhự a. 2. Độ
    lớ n nó i về mặ t tiết diện củ a mộ t chấ t quá nh, nhã o hay sệt thoá t ra khỏ i mộ t đườ ng ố ng do
    tá c dụ ng củ a lự c : Thuố c đá nh ră ng bó p ra qua mộ t miệng rộ ng nên có khuô n to.
    - Khổ Phạ m vi đã hạ n định củ a sự vậ t : Khuô n khổ chậ t hẹp củ a tờ bá o.
    khuô n khổ
    - d. 1 Hình dạ ng và kích thướ c (nó i khá i quá t). Tấ m kính vừ a vặ n vớ i khuô n khổ củ a bứ c
    tranh. 2 Phạ m vi đượ c giớ i hạ n chặ t chẽ. Khuô n khổ củ a mộ t bà i bá o. Tự khép mình và o
    khuô n khổ củ a kỉ luậ t.
    khuô n mặ t
    - dt. Hình dá ng củ a bộ mặ t con ngườ i: khuô n mặ t trò n trĩnh.
    khuô n mẫ u
    - dt Thứ gì dù ng là m mẫ u: Đú c theo khuô n mẫ u nhấ t định (ĐgThMai).
    - tt Xứ ng đá ng là m gương: Mộ t giá o viên .
    khuô n sá o
    - Lề lố i, mẫ u mự c sẵ n có : Hà nh độ ng theo khuô n sá o cũ .
    khuy
    - d. cn. cú c. Vậ t nhỏ là m bằ ng xương, thuỷ tinh, nhự a, v.v., thườ ng hình trò n, dù ng đính và o
    quầ n áo để cà i. Đơm khuy. Cà i khuy.
    khuy bấ m
    - dt. Loạ i khuy bằ ng kim loạ i hay bằ ng nhự a, có hai phầ n cà i khớ p và o nhau; cú c bấ m.
    khuya
    - tt Và o giờ đã muộ n trong đêm: Bến Tầ m-dương canh khuya đưa khá ch (TBH); Buồ n trô ng
    gương sớ m đèn khuya (BNT).
    khuyên
    - d. Loà i chim nhả y, ăn sâ u.
    - d. Đồ trang sứ c bằ ng và ng hay bạ c, hình trò n, phụ nữ đeo tai.
    - 1. d. Vò ng son khoanh và o bên cạ nh mộ t câ u vă n chữ Há n đá ng khen : Vă n hay đượ c nhiều
    khuyên. 2. đg. Khoanh mộ t vò ng son để khuyên : Khuyên câ u vă n hay.
    - đg. Dù ng lờ i nó i nhẹ nhà ng để bả o ngườ i ta là m điều hay, điều phả i, trá nh điều dở , điều
    xấ u : Khuyên con chă m họ c.
    khuyên bả o
    - đg. Bả o vớ i thá i độ â n cầ n cho biết điều hay lẽ phả i, điều nên là m hoặ c khô ng nên là m (nó i
    khá i quá t). Khuyên bả o con cá i cố gắ ng họ c hà nh.
    khuyên can
    - đgt. Bả o ban, can ngă n khô ng nên để phạ m nhữ ng sai lầ m: khuyên can mã i mà nó có nghe
    đâ ụ
    khuyên giả i
    - đgt Lấ y lờ i thâ n thiết trình bà y lí lẽ để cho ngườ i ta khuâ y khoả : Vâ ng lờ i khuyên giả i thấ p
    cao, chưa xong điều nghĩ đã dà o mạ ch Tương (K).
    khuyển
    - d. Con chó (dù ng vớ i ý bô ng đù a) : Con khuyển nhà bá c béo quá , có thể riềng mẻ đượ c rồ i.
    khuyến cá o
    - đg. (hoặ c d.). Đưa ra lờ i khuyên (thườ ng là cô ng khai và cho số đô ng). Cơ quan y tế khuyến
    cá o khô ng nên dù ng bừ a bã i thuố c khá ng sinh.
    khuyến khích
    - đgt. 1. Khích lệ tinh thầ n cho phấ n khở i, tin tưở ng mà cố gắ ng hơn: khuyến khích họ c sinh
    họ c tậ p và rèn luyện tố t đạ t giả i khuyến khích trong kì thi họ c sinh giỏ i. 2. Tạ o điều kiện tố t
    để phá t triển cô ng việc gì: khuyến khích trồ ng rừ ng phủ xanh đồ i trọ c.
    khuyết
    - 1 dt Cá i vò ng nhỏ hay cá i lỗ ở quầ n á o để cà i khuy: Cá i khuyết nhỏ quá khô ng cà i khuy
    đượ c.
    - 2 dt Khuyết điểm nó i tắ t: Trình bà y cả ưu và khuyết.
    - 3 tt 1. Thiếu, khô ng đầ y đủ : Buổ i họ p khuyết ba ngườ i. 2. Nó i mặ t tră ng thượ ng huyền và
    hạ huyền có phầ n lớ n bị che lấ p: Ô ng tră ng khuyết, ô ng tră ng lạ i trò n (cd); Tră ng thườ ng
    trò n, khuyết, nướ c hằ ng đầ y, vơi (BNT).
    khuyết điểm
    - Sai lầ m, thiếu só t : Sử a chữ a khuyết điểm.
    khuynh
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Thiên về, có xu hướ ng ngả về. Thá i độ khuynh hữ u. Nền vă n họ c
    khuynh về tả thự c.
    khuynh đả o
    - đgt. Là m cho sụ p đổ , nghiêng ngả : Cá c phe phá i khuynh đả o lẫ n nhau sứ c mạ nh khuynh
    đả o củ a đồ ng tiền.
    khuynh hướ ng
    - dt (H. hướ ng: xoay về phía nà o) 1. Trạ ng thá i tinh thầ n khiến ngườ i ta nghiêng về mặ t nà o:
    Lê-nin đã kịch liệt phê phá n khuynh hướ ng hư vô chủ nghĩa trong việc xâ y dự ng nền vă n
    hoá mớ i (Tố -hữ u). 2. Chiều biến chuyển: Giá hà ng có khuynh hướ ng giả m.
    - đgt Ngả về phía nà o: Tô i nhậ n thấ y phong trà o hiện nay đã dầ n dầ n về cá ch mạ ng thế giớ i
    (PhBChâ u).
    khử trù ng
    - đgt (H. trù ng: vi trù ng) Trừ bỏ vi trù ng: Khử trù ng cá c dụ ng cụ phẫ u thuậ t.
    khứ hồ i
    - Đi và về : Vé ô -tô khứ hồ i.
    khứ a
    - I đg. (ph.). Cứ a. Bị mả nh chai khứ a và o châ n.
    - II d. (ph.). Khú c đượ c cứ a ra, cắ t ra. Mộ t cá .
    khướ c từ
    - đgt. Từ chố i, khô ng nhậ n: khướ c từ lờ i mờ i khướ c từ sự giú p đỡ .
    kì
    - 1 dt 1. Thờ i gian á ng chừ ng xả y ra mộ t sự việc: Kì sinh nở ; Kì lương. 2. Thờ i gian qui định
    trướ c: Kì họ p Quố c hộ i. 3. Thờ i gian là m việc gì trong quá khứ , trong hiện tạ i hay trong
    tương lai: Kì trướ c tô i và o Nam có đến thă m ô ng ấ y; Kì nà y tô i bậ n soạ n giá o trình; Kì sau
    anh nhớ mua giù m quyển sá ch ấ y. 4. Mỗ i giai đoạ n trong quá trình chuyển vậ n củ a mộ t bộ
    má y: Độ ng cơ bố n kì.
    - 2 dt Miền địa lí đã qui định: Bọ n xâ m lượ c chiếm ba kì củ a ta (HCM).
    - 3 đgt Cọ và o da cho ra ghét: Rử a mặ t phả i kì xá t và i ba lầ n mớ i sạ ch (HCM).
    - 4 tt Lạ lù ng: Là m như thế kì quá .
    - 5 trgt Đến mứ c: Đã là m việc gì cũ ng kì cho đến thậ t đẹp, thậ t xong, thậ t tố t (HgĐThuý);
    Hă ng há i là m cho kì đượ c (HCM).
    kì kèo
    - đg. Nó i đi nó i lạ i nhiều lầ n để phà n nà n hay đò i cho đượ c. Kì kèo vớ i cử a hà ng. Kì kèo xin
    cho đượ c mấ y tấ m ả nh.
    kí lô
    - kí-lô Nh. Ki-lộ
    kị sĩ
    - dt (H. kị: cưỡ i ngự a; sĩ: ngườ i có họ c) tướ c phong cho con em bọ n lã nh chú a phong kiến
    â u-tâ y thờ i Trung-cổ sau mộ t thờ i gian rèn luyện đặ c biệt: Lễ phong kị sĩ mang nặ ng mà u
    sắ c tô n giá o.
    kia
    - I. t. 1. Từ đặ t sau danh từ chỉ sự vậ t ở nơi xa mình, ở ngoà i mình, trá i vớ i nà y và đâ y : Cá i
    nhà kia ; Anh kia. 2. Từ chỉ việc gì chưa là m đến, chưa nó i đến : Việc kia. 3. Từ chỉ thờ i gian
    đã qua, và cá ch ngà y hay nă m mình đang số ng mộ t ngà y hay mộ t nă m : Hô m kia ; Nă m kia.
    4. Từ đặ t sau ngà y chỉ cá i ngà y cò n cá ch hô m nay mộ t ngà y trong tương lai : Ngà y kia sẽ lên
    đườ ng. II. ph. 1. Từ chỉ mộ t vậ t ở xa nơi mình, đố i vớ i đâ y, nà y : Kia là nú i Tam Đả o, đâ y là
    sô ng Hồ ng. 2. Từ chỉ nơi xa chỗ mình: Quyển sá ch ở đâ u ? - Kia. III . Từ đệm ở cuố i câ u để
    nhấ n mạ nh nghĩa câ u nó i : Đẹp lắ m kia.
    kích
    - 1 I d. Chỗ nố i liền thâ n á o trướ c vớ i thâ n á o sau ở dướ i ná ch. Á o xẻ kích.
    - II t. (Á o) chậ t ngự c, chậ t ná ch. Á o nà y hơi bị . Á o mặ c kích quá , rấ t khó chịu.
    - 2 d. Binh khí thờ i cổ , cá n dà i, mũ i nhọ n, mộ t bên có ngạ nh, dù ng để đâ m.
    - 3 I đg. Nâ ng vậ t nặ ng lên cao từ ng ít mộ t, bằ ng dụ ng cụ . Kích ô tô .
    - II d. Dụ ng cụ chuyên dù ng để .
    - 4 đg. (kng.). Đá nh bằ ng hoả lự c phá o. Đang đi trinh sá t, bị địch kích. Phá o địch đang kích
    tớ i tấ p.
    - 5 đg. (kng.). Nó i chạ m đến lò ng tự á i để ngườ i khá c bự c tứ c mà là m việc gì đó theo ý mình.
    Nó i kích. Bị kẻ xấ u kích, nên là m bậ y.
    kích độ ng
    - đgt. Tá c độ ng tinh thầ n, khêu gợ i xú c cả m mạ nh mẽ: kích độ ng lò ng yêu nướ c củ a nhâ n
    dâ n kích độ ng lò ng ngườ ị
    kích thích
    - đgt (H. thích: dù ng mũ i nhọ n để đâ m) 1. Là m tă ng sự hoạ t độ ng củ a cá c cơ quan trong cơ
    thể: Vị chua kích thích tuyến nướ c bọ t; Cá c dâ y thầ n kinh bị kích thích. 2. Thú c đẩ y cho
    mạ nh lên: Tổ quố c bao giờ cũ ng là nhâ n tố kích thích sâ u sắ c nhấ t (PhVĐồ ng).
    kích thích tố
    - Chấ t do tuyến nộ i tiết sả n ra và có tá c dụ ng kích thích đố i vớ i mộ t số cơ quan trong cơ thể.
    kích thướ c
    - d. Toà n thể nó i chung nhữ ng đạ i lượ ng (như chiều dà i, chiều rộ ng, chiều cao...) xá c định độ
    lớ n củ a mộ t vậ t. Nhữ ng cỗ má y cù ng loạ i nhưng khá c nhau về kích thướ c. Theo đú ng kích
    thướ c đã định.
    kịch
    - 1 dt. Gà nướ c, có ở hầ u khắ p ao hồ lớ n nhiều câ y thủ y sinh, đầ u và cổ đen chuyển thà nh
    xá m chì thâ m ở ngự c, hai bên sườ n và lưng, mặ t lưng nâ u thẫ m, mặ t bụ ng xá m chì, mắ t đỏ ,
    mỏ đỏ tươi và lụ c nhạ t, châ n cao mà u và ng đen nhạ t (ố ng) và lụ c xá m (ngó n).
    - 2 dt. Nghệ thuậ t dù ng sâ n khấ u thể hiện hà nh độ ng và đố i thoạ i củ a nhâ n vậ t nhằ m phả n
    á nh xung độ t củ a xã hộ i: viết kịch diễn kịch.
    kịch bả n
    - dt (H. kịch: bả n kịch; bả n: tậ p sá ch) Vở kịch đượ c viết ra: Ngườ i viết kịch bả n đượ c hưở ng
    tiền nhuậ n bú t.
    kịch câ m
    - Thứ kịch chỉ dù ng nét mặ t và điệu bộ mà thể hiện hà nh độ ng, tình cả m và ý nghĩ.
    kịch liệt
    - t. (thườ ng dù ng phụ cho đg.). Mạ nh mẽ và quyết liệt. Kịch liệt phả n đố i. Cã i nhau kịch liệt.
    kiêm
    - đgt. Gá nh vá c thêm việc, đả m nhiệm thêm chứ c vụ ngoà i việc, chứ c vụ đã có : viện trưở ng
    kiêm tổ ng biên tậ p tạ p chí đạ o diễn kiêm diễn viên kiêm chứ c kiêm giư~ kiêm lĩnh kiêm
    quả n kiêm sung kiêm vị.
    kiềm
    - dt (hoá ) Nó i cá c hợ p chấ t mà dung dịch là m xanh giấ y quì đỏ : Chấ t kiềm hoà vớ i a-xít là m
    thà nh chấ t muố i.
    kiềm chế
    - Dù ng sứ c mạ nh mà giữ , mà trị : Kiềm chế đố i phương ; Kiềm chế tình cả m.
    kiềm tỏ a
    - kiềm toả đg. Giam hã m, kìm giữ trong mộ t phạ m vi hoạ t độ ng chậ t hẹp, là m mấ t tự do.
    Thoá t khỏ i vò ng kiềm toả .
    kiểm
    - đgt. 1. Đếm để xem xét, đá nh giá về mặ t số lượ ng: kiểm tiền kiểm quâ n số . 2. Kiểm tra, nó i
    tắ t: kiểm lạ i hà ng kiểm gá c.
    kiểm duyệt
    - đgt (H. duyệt: xem xét) Nó i cơ quan chính quyền đọ c trướ c sá ch bá o rồ i mớ i cho phép xuấ t
    bả n: Trong thờ i thuộ c Phá p, thự c dâ n kiểm duyệt sá ch bá o rấ t kĩ.
    kiểm soá t
    - đg. 1. Xét xem có gì sai quy tắ c, điều lệ, kỷ luậ t khô ng : Kiểm soá t giấ y tờ . 2. Có , đặ t hoặ c
    giữ dướ i sứ c mạ nh và quyền hà nh củ a mình : Hoa-Kỳ kiểm soá t trá i phép kênh Pa-na-ma.
    kiếm
    - 1 d. Gươm. Đấ u kiếm.
    - 2 đg. 1 Là m cá ch nà o đó cho có đượ c. Đi câ u kiếm và i con cá . Kiếm cớ từ chố i. Kiếm chuyện
    gâ y sự . 2 (ph.). Tìm. Đi kiếm trẻ lạ c.
    kiếm hiệp
    - dt. Võ sĩ thờ i xưa, giỏ i đá nh kiếm, thườ ng là m nghĩa, cứ u giú p bênh vự c kẻ yếụ
    kiên cố
    - tt (H. cố : vữ ng) Vữ ng chắ c: Chú ng chiếm ngô i nhà khá kiên cố củ a gia đình anh Lạ c
    (VNgGiá p).
    kiên định
    - Là m cho vữ ng : Kiên định lậ p trườ ng.
    kiên gan
    - tt. Bền gan, vữ ng và ng ý chí: kiên gan vữ ng chí đấ u tranh.
    kiên nhẫ n
    - tt, trgt (H. nhẫ n: nhịn, cố chịu) Dẫ u khó khă n, trở ngạ i, vẫ n vữ ng và ng, bền bỉ: Muố n cho
    Cá ch mạ ng thà nh cô ng, phả i kiên nhẫ n cô ng tá c (Trg-chinh).
    kiên quyết
    - Nhấ t định như thế, khô ng thay đổ i : Kiên quyết đá nh đuổ i giặ c.
    kiên trinh
    - t. Có tinh thầ n giữ vữ ng trinh tiết, giữ vữ ng lò ng chung thuỷ, khô ng chịu để bị là m ô nhụ c;
    hoặ c nó i chung có tinh thầ n giữ vữ ng lò ng trung thà nh, trướ c sau như mộ t. Ngườ i con gá i
    kiên trinh và dũ ng cả m. Tấ m lò ng kiên trinh vớ i Tổ quố c.
    kiến
    - dt. Loà i bọ cá nh mà ng, lưng eo, cá nh khô ng phá t triển, số ng thà nh đà n dướ i đấ t hay xâ y tổ
    trên câ ỵ
    kiến hiệu
    - tt (H. kiến: thấ y; hiệu: kết quả ) Thấ y có kết quả tố t: Mô n thuố c gia truyền đó rấ t kiến hiệu.
    kiến nghị
    - Đề nghị đưa ra để mọ i ngườ i bà n bạ c và biểu quyết.
    kiến thiết
    - đg. Xâ y dự ng theo quy mô lớ n. Kiến thiết đấ t nướ c. Kiến thiết lạ i khu cả ng.
    kiến thứ c
    - dt. Điều hiểu biết do tìm hiểu, họ c tậ p mà nên: kiến thứ c khoa họ c kiến thứ c vă n hó a có
    kiến thứ c nuô i con.
    kiến trú c
    - dt (H. kiến: xâ y dự ng; trú c: xâ y đắ p) Nghệ thuậ t xâ y dự ng nhà cử a, thà nh lũ y: Nhà cấ t theo
    lố i kiến trú c phổ thô ng củ a cá c cụ (Ngô Tấ t Tố ).
    kiện
    - đg. Đưa ra tò a á n ngườ i mà mình cho là đã là m việc gì phạ m phá p đố i vớ i mình : Kiện nhau
    về việc nhà cử a.
    - d. Gó i, bao hà ng to : Kiện vả i.
    kiện tướ ng
    - d. 1 (cũ ; id.). Viên tướ ng mạ nh và giỏ i. 2 Danh hiệu tặ ng cho ngườ i có thà nh tích xuấ t sắ c,
    đạ t đượ c tiêu chuẩ n hoặ c kỉ lụ c đặ c biệt trong mộ t lĩnh vự c hoạ t độ ng nà o đó . Vậ n độ ng
    viên cấ p kiện tướ ng. Kiện tướ ng bơi lộ i.
    kiêng
    - đgt. 1. Trá nh ă n uố ng, hú t xá ch hoặ c là m nhữ ng việc, nhữ ng thứ có hạ i đến cơ thể: kiêng
    uố ng rượ u vì đau dạ dà y Bệnh sở i phả i kiêng gió , kiêng nướ c. 2. Trá nh là m gì phạ m đến
    điều linh thiêng, trá i gở , theo mê tín: kiêng dù ng cá c đồ đạ c lấ y đượ c trong đền chù ạ 3. Né
    trá nh vì vị nể: Nó có kiêng ai đâ ụ
    kiêng nể
    - đgt Nể nang, kính trọ ng (thườ ng dù ng trong câ u phủ định): Anh chà ng ấ y có kiêng nể ai
    đâ u.
    kiếp
    - d. Mỗ i cuộ c đờ i củ a mộ t ngườ i do nhữ ng cuộ c đờ i trướ c biến hó a mà có , theo thuyết luâ n
    hồ i củ a nhà Phậ t, và thườ ng xét về mặ t nhữ ng nỗ i vấ t vả gian truâ n : Kiếp xưa đã vụ ng
    đườ ng tu, Kiếp nà y chẳ ng kẻo đền bù mớ i xuô i (K).
    kiết
    - 1 d. Kiết lị (nó i tắ t).
    - 2 t. 1 Nghèo tú ng đến cù ng cự c. Ô ng đồ kiết. 2 (kng.). Kiệt, keo kiệt. Già u thế mà kiết lắ m!
    kiệt quệ
    - tt. Suy sú t, tà n tạ tớ i mứ c tộ t cù ng: Nền kinh tế kiệt quệ vì chiến tranh Bệnh tậ t đã là m bá c
    ấy kiệt quệ sứ c lự c.
    kiệt sứ c
    - tt Yếu quá , khô ng cò n sứ c hoạ t độ ng: Phả i là m việc đến kiệt sứ c.
    kiêu
    - t. Tự cho mình là tà i giỏ i, rồ i khinh ngườ i khá c : Đừ ng thấ y thắ ng mà sinh kiêu, thua sinh
    nả n (Hồ Chí Minh).
    - t. Nh. Cao : Cổ kiêu ba ngấ n.
    kiêu că ng
    - t. Kiêu ngạ o mộ t cá ch lộ liễu, khiến ngườ i ta khó chịu. Mớ i có chú t thà nh tích đã kiêu că ng.
    Thá i độ kiêu că ng.
    kiều dâ n
    - dt. Dâ n củ a nướ c nà y cư trú ở nướ c khá c: Nướ c sở tạ i đố i xử vớ i kiều dâ n cá c nướ c như
    nhâ n dâ n nướ c mình.
    kiều diễm
    - tt (H. kiều: mềm mỏ ng; diễm: đẹp) Mềm mạ i và đẹp đẽ: Vẻ kiều diễm củ a mộ t phụ nữ .
    kiểu
    - d. 1. Hình mẫ u để theo đó mà là m : Kiểu nhà ; Kiểu á o. 2. Lố i : Ă n mặ c kiểu  u Tâ y.
    kiểu mẫ u
    - d. 1 Mẫ u cụ thể theo đó có thể tạ o ra hà ng loạ t nhữ ng cá i khá c cù ng mộ t kiểu như nhau.
    Là m đú ng kiểu mẫ u. Xâ y dự ng mộ t kiểu mẫ u tố t đẹp về con ngườ i mớ i. 2 (hay t.). (thườ ng
    dù ng phụ cho mộ t d. khá c). Cá i, ngườ i có đầ y đủ nhấ t nhữ ng đặ c trưng tố t đẹp, có thể là m
    mẫ u để nhữ ng cá i khá c, ngườ i khá c cù ng loạ i noi theo. Gian hà ng kiểu mẫ u. Mộ t thanh niên
    kiểu mẫ u.
    kiệu
    - 1 dt. 1. Câ y trồ ng, thâ n hà nh trắ ng hình trá i xoan thuô n, lá dả i hẹp nử a hình trụ , dà i đến
    60cm, hoa hình cầ u dạ ng chuô ng, củ dù ng muố i ă n, dù ng là m thuố c chữ a nhứ c đầ u và bệnh
    đườ ng ruộ t: trồ ng luố ng kiệụ 2. Củ kiệu: ă n thịt quay cầ n phả i có kiệu muố i kèm theọ
    - 2 I. dt. 1. Phương tiện dù ng để khiêng ngườ i (tô n quý) đi đườ ng thờ i xưa: kiệu long đình
    kiệu rồ ng kiệu taỵ 2. Đồ dù ng để rướ c thầ n thá nh, có hình giố ng như cá i kiệu, đượ c sơn son
    thiếp và ng. II. đgt. 1. Khiêng ngườ i bằ ng kiệu: kiệu quan lớ n đị 2. Cô ng kênh: kiệu con trên
    vaị
    - 3 dt. Chum to miệng.
    - 4 dt. Lố i chơi bằ ng quâ n bà i tổ tô m, tính điểm ă n thua giữ a hai ngườ ị
    kim
    - 1 dt Đồ dù ng để khâ u hay thêu, bằ ng kim loạ i, có mộ t đầ u nhọ n và mộ t đầ u có lỗ để xâ u
    chỉ: Có cô ng mà i sắ t có ngà y nên kim (tng).
    - 2 dt Vậ t hình dà i giố ng cá i kim: Kim đồ ng hồ ; Kim tiêm.
    - 3 dt Thờ i nay, trá i vớ i cổ : Từ cổ đến kim.
    - tt Thuộ c thờ i nay: Vă n , vă n cổ .
    - 4 tt Nó i giọ ng cao và thanh: Ca sĩ ấy có giọ ng kim.
    kim anh
    - d. Câ y thuộ c họ hoa hồ ng mọ c thà nh bụ i, thâ n leo có gai, lá có ba lá chét, hoa mà u trắ ng,
    quả dù ng là m thuố c.
    kim khí
    - dt. Dụ ng cụ là m bằ ng kim loạ i: cử a hà ng kim khí.
    kim loạ i
    - dt (H. kim: loạ i kim; loạ i: loà i) Tên gọ i chung cá c đơn chấ t có á nh gọ i là á nh kim, có tính
    dẫ n điện và dẫ n nhiệt tố t: Bạ ch kim, và ng và bạ c là nhữ ng thứ kim loạ i quí.
    kim ngâ n
    - Và ng bạ c : Đồ kim ngâ n.
    kim ô
    - d. (cũ ; vch.). Á c và ng; mặ t trờ i.
    kim tự thá p
    - dt. Cô ng trình kiến trú c cổ đạ i ở Ai Cậ p, nơi chô n cấ t vua chú a, có hình chó p, đá y vuô ng,
    mộ t trong cá c kì quan thế giớ ị
    kín
    - 1 tt, trgt Khô ng hở : Cử a kín; Buồ ng kín; Mộ t miệng kín, chín mườ i miệng hở (tng); Cỏ mọ c
    kín ngoà i sâ n (NgĐThi).
    - 2 đgt (đph) Biến â m củ a Gá nh: Cho tao cò n kín nướ c tướ i rau (Ng-hồ ng).
    kinh
    - 1. t. Từ mà cá c dâ n tộ c thiểu số ở Việt Nam dù ng để chỉ đồ ng bà o đa số hay cá i gì thuộ c
    đồ ng bà o đa số : Vă n họ c kinh. 2. d. "Kinh đô " nó i tắ t : Về kinh.
    - d. 1. Sá ch do cá c nhà triết họ c cổ Trung Quố c soạ n ra : Kinh Thi ; Kinh Dịch. 2. Sá ch giá o lý
    củ a mộ t tô n giá o : Kinh Cô -ran ; Kinh Thá nh. 3.Từ chỉ nhữ ng sá ch đọ c khi cú ng lễ : Kinh
    cú ng chá o.
    - d. "Kinh nguyệt" nó i tắ t : Thấ y kinh ; Tắ t kinh.
    - d. "Độ ng kinh" nó i tắ t: Thằ ng bé lên kinh.
    - t. Sợ : Đứ t tay sâ u, trô ng kinh quá .
    kinh dị
    - t. Kinh hã i hoặ c là m cho kinh hã i bở i điều gì quá lạ lù ng.
    kinh doanh
    - đgt. Tổ chứ c buô n bá n để thu lờ i lã i: đầ u tư vố n để kinh doanh cử a hà ng kinh doanh tổ ng
    hợ p.
    kinh điển
    - dt, tt (H. kinh: sá ch vở ; điển: sá ch củ a ngườ i xưa) Tá c phẩ m đượ c coi là khuô n mẫ u củ a
    mộ t họ c phá i: Nghiên cứ u nhữ ng tá c phẩ m quâ n sự củ a cá c nhà kinh điển củ a chủ nghĩa
    Má c - Lê-nin (Trg-chinh).
    kinh đô
    - Thủ đô củ a mộ t nướ c trong thờ i phong kiến.
    kinh hoà ng
    - đg. Kinh sợ đến mứ c sữ ng sờ , mấ t tự chủ . Chưa hết kinh hoà ng sau lầ n chết hụ t.
    kinh ngạ c
    - đgt. Hết sứ c ngạ c nhiên, đến mứ c sử ng số t: kinh ngạ c trướ c trí thô ng minh củ a cậ u bé.
    kinh nghiệm
    - dt (H. kinh: từ ng trả i; nghiệm: chứ ng thự c) Sự hiểu biết do đã từ ng trả i cô ng việc, đã thấ y
    đượ c kết quả khiến cho có thể phá t huy đượ c mặ t tố t và khắ c phụ c đượ c mặ t chưa tố t: Có
    kinh nghiệm mà khô ng có lí luậ n, cũ ng như mộ t mắ t sá ng, mộ t mắ t mờ (HCM); Có thự c
    hà nh mớ i có kinh nghiệm (TrVGià u).
    kinh nguyệt
    - Hiện tượ ng củ a phụ nữ trong thờ i kỳ có khả nă ng sinh nở , cứ hằ ng thá ng dạ con ra huyết
    mộ t lầ n.
    kinh tế
    - I d. 1 Tổ ng thể nó i chung nhữ ng quan hệ sả n xuấ t củ a mộ t hình thá i xã hộ i - kinh tế nhấ t
    định. Kinh tế phong kiến. Kinh tế tư bả n chủ nghĩa. 2 Tổ ng thể nhữ ng hoạ t độ ng củ a con
    ngườ i nhằ m thoả mã n nhu cầ u vậ t chấ t. Phá t triển kinh tế. Nền kinh tế quố c dâ n.
    - II t. 1 Có liên quan tớ i lợ i ích vậ t chấ t củ a con ngườ i. Sử dụ ng đò n bẩ y để phá t triển sả n
    xuấ t. 2 Có tá c dụ ng mang lạ i hiệu quả tương đố i lớ n so vớ i sứ c ngườ i, sứ c củ a và thờ i gian
    tương đố i ít bỏ ra. Cá ch là m ăn kinh tế.
    kinh tế họ c
    - dt. Khoa họ c nghiên cứ u về quan hệ sả n xuấ t, cá c quy luậ t chi phố i quá trình tổ chứ c sả n
    xuấ t, phâ n phố i, trao đổ i củ a cả i vậ t chấ t trong cá c chế độ xã hộ ị
    kinh thá nh
    - dt Sá ch có nhữ ng bà i cầ u xin cá c thá nh: Anh ấ y cứ coi tá c phẩ m đó như kinh thá nh.
    kinh tuyến
    - (địa) Đườ ng trò n lớ n vò ng quanh Quả đấ t chạ y qua hai cự c.
    kình
    - 1 d. 1 (vch.). Cá voi. 2 Chà y kình (nó i tắ t).
    - 2 đg. (id.). Chố ng lạ i, đố i địch. Hai bên kình nhau.
    kính
    - 1 dt. 1. Thủ y tinh hình tấ m: lắ p cử a kính kính mà u kính phả n quang. 2. Dụ ng cụ quang họ c
    có bộ phậ n chủ yếu là mộ t thấ u kính hoặ c mộ t hệ thố ng thấ u kính: kính ả nh kính ngắ m kính
    thiên vă n. 3. Đồ dù ng đeo để bả o vệ mắ t hoặ c để nhậ n rõ hơn, gồ m mộ t khung có lắ p hai
    miếng kính nhỏ và có hai gọ ng đeo và o hai và nh tai để giữ cho chắ c: đeo kính cậ n kính bả o
    hiểm kính lã o kính râ m.
    - 2 đgt. Có thá i độ rấ t coi trọ ng (đố i vớ i ngườ i trên): thờ cha kính mẹ kính thầ y yêu bạ n.
    kính chú c
    - đgt (H. chú c: cầ u cho đượ c tố t là nh) Chú c mừ ng mộ t cá ch kính cẩ n: Gử i thư về kính chú c
    cha mẹ nhâ n dịp nă m mớ i.
    kính hiển vi
    - Dụ ng cụ quang họ c gồ m mộ t hệ thố ng thấ u kính phó ng đạ i, dù ng để nhìn nhữ ng vậ t rấ t
    nhỏ . Kính hiển vi điện tử . Kính trong đó á nh sá ng đượ c thay thế bằ ng dò ng điện từ , có thể
    phó ng to gấ p 100 lầ n bình thườ ng.
    kính phụ c
    - đg. Kính trọ ng, do đá nh giá cao giá trị củ a ngườ i hoặ c củ a sự việc nà o đó . Kính phụ c bà mẹ
    anh hù ng. Việc là m đá ng kính phụ c.
    kính yêu
    - đgt. Kính trọ ng và yêu quý: vị lã nh tụ kính yêu kính yêu cha mẹ.
    kíp
    - 1 dt (Phá p: équipe) Nhó m ngườ i cù ng là m việc mộ t lú c vớ i nhau: Tổ chia ra là m hai kíp kế
    tiếp nhau (NgTuâ n).
    - 2 dt Chấ t hay bộ phậ n là m nổ : Kíp nổ .
    - 3 trgt 1. Vộ i, gấ p: Nghe tin mẹ mấ t, kíp về. 2. Ngay, nhanh: Đườ ng ít ngườ i đi, cỏ kíp xâ m
    (NgTrã i).
    kịp
    - ph. 1. Vừ a đú ng lú c cầ n thiết để khỏ i lỡ ; có đủ thờ i gian : Đi mau cho kịp giờ tà u. 2. Đến
    mứ c ngang hà ng : Họ c sao cho kịp cá c bạ n .
    kỳ
    - ,... x. kì1, kì2, kì4, kì5, kì ả o, kì binh, kì cô ng, kì cụ c2, kì cù ng, kì cự u, kì dị, kì diệu, kì đà , kì
    đà i, kì giô ng, kì hạ n, kì hà o, kì khô i, kì khu, kì lạ , kì lã o, kì lâ n, kì mụ c, kì ngộ , kì nhô ng, kì
    phiếu, kì phù ng địch thủ , kì quá i, kì quan, kì quặ c, kì tà i, kì tậ p, kì thậ t, kì thị, kì thủ , kì thú , kì
    thuỷ, kì thự c, kì tích, kì tình, kì vĩ, kì vọ ng, kì yên.
    kỳ ảo
    - Bí mậ t huyền diệu : Sự vậ t diễn biến thậ t là kỳ ả o.
    kỳ cô ng
    - Cô ng lao, sự nghiệp lạ : Kỳ cô ng củ a khoa họ c.
    kỳ cụ c
    - Quá i lạ : Lố i chơi kỳ cụ c.
    kỳ cự u
    - t. 1. Nó i ngườ i là m việc gì lâ u nă m : Bậ c kỳ cự u trong là ng bá o. 2. Nó i ngườ i già lớ p cũ :
    Ngườ i kỳ cự u trong hương thô n.
    kỳ dị
    - Lạ lù ng : ý kiến kỳ dị.
    - Kỳ DiệU Lạ và khéo : Mưu kỳ diệu.
    kỳ đà
    - Loạ i tắ c kè lớ n, da có vả y, thịt ă n đượ c và dù ng là m thuố c.
    kỳ ngộ
    - Sự gặ p gỡ lạ lù ng : Cũ ng may kỳ ngộ giữ a đà ng (LVT).
    kỳ quan
    - Vậ t gâ y ra mộ t mỹ cả m đặ c biệt : Vịnh Hạ Long là mộ t kỳ quan củ a Việt Nam.
    kỳ thị
    - Đố i đã i khá c nhau, bên khinh bên trọ ng : Kỳ thị dâ n tộ c.
    kỷ cương
    - d. 1. Phép nướ c từ cá c đờ i trướ c để lạ i (cũ ). 2. Từ cũ chỉ chế độ xã hộ i : Nguyễn Huệ có hoà i
    bã o dự ng ra mộ t kỷ cương mớ i.
    kỷ luậ t
    - d. Toà n thể nhữ ng điều qui định cầ n phả i theo để giữ gìn trậ t tự : Kỷ luậ t nhà trườ ng ; Kỷ
    luậ t quâ n độ i. Kỷ luậ t sắ t. Kỷ luậ t chặ t chẽ, nghiêm minh. Thi hà nh kỷ luậ t. Trừ ng phạ t mộ t
    ngườ i khô ng theo phá p luậ t củ a Nhà nướ c hay điều lệ củ a đoà n thể : Thi hà nh kỷ luậ t đố i
    vớ i cá n bộ tham ô.
    kỷ lụ c
    - 1. d. Thà nh tích thể thao đượ c chính thứ c cô ng nhậ n là vượ t trên mọ i kết quả trong cù ng
    mô n mà cá c vậ n độ ng viên cù ng loạ i đã đạ t tớ i : Kỷ lụ c nhả y sà o. Phá kỷ lụ c. Đạ t thà nh tích
    cao hơn kỷ lụ c cũ 2. t. Vượ t qua tấ t cả nhữ ng kết quả đã đạ t đượ c trướ c : Con số kỷ lụ c .
    kỷ nguyên
    - Thờ i kỳ đá nh dấ u bở i mộ t việc lớ n xả y ra, có ả nh hưở ng quan trọ ng đến tình hình sau nà y
    củ a xã hộ i : Kỷ nguyên nguyên tử .
    kỷ niệm
    - I. d. 1. Điều ghi nhớ lạ i : Nhữ ng kỷ niệm êm đềm. 2. Vậ t tặ ng cho nhau để ghi nhớ : Tặ ng
    tậ p ả nh là m kỷ niệm. II. t. Để ghi nhớ : Lễ kỷ niệm ; Đà i kỷ niệm.
    kỹ
    - ,... x. kĩ, kĩ cà ng, kĩ lưỡ ng, v.v.
    kỹ nghệ
    - Từ cũ chỉ cô ng nghiệp.
    kỹ nữ
    - Gá i điếm trong xã hộ i cũ .
    kỹ sư
    - d. 1. Nhà chuyên mô n thô ng thạ o mộ t kỹ thuậ t và lấ y kỹ thuậ t ấ y là m chứ c nghiệp. 2.
    Ngườ i đã tố t nghiệp mộ t trườ ng Đạ i họ c Bá ch khoa.
    kỹ thuậ t
    - d. 1. Toà n thể nhữ ng phương tiện lao độ ng và nhữ ng phương phá p chế tạ o ra nhữ ng giá trị
    vậ t chấ t : Kỹ thuậ t đồ sứ ; Kỹ thuậ t vô tuyến truyền thanh. 2. Khả nă ng sắ p xếp cá c chi tiết
    và sử dụ ng cá c phương tiện biểu đạ t trong tá c phẩ m nghệ thuậ t do sự rèn luyện và kinh
    nghiệm mà có , ngoà i cả m hứ ng tự nhiên : Kỹ thuậ t củ a nhà viết tiểu thuyết.
    ký
    - ,...x. kí2, kí3, kí4, kí5, kí â m, kí â m phá p, kí cả hai tay, kí chủ , kí giả , kí giam, kí gử i, kí hiệu, kí
    hiệu họ c, kí hoạ , kí kết, kí lụ c, kí quỹ, kí sinh, kí sinh trù ng, kí sự , kí tắ t, kí tên, kí thá c, kí tú c,
    kí tú c xá , kí ứ c, kí vã ng.
    ký giả
    - d. 1. Nhà viết bá o. 2. Ngườ i viết ký sự .
    ký hiệu
    - d. 1. Dấ u dù ng để chỉ tắ t mộ t vậ t hay mộ t phép tính theo mộ t qui ướ c. Ký hiệu hó a họ c.
    Dấ u biểu thị mộ t nguyên tố , mộ t đơn chấ t, gồ m mộ t chữ hoa, hoặ c hai chữ mà đầ u là chữ
    hoa : H là ký hiệu củ a hy-đrô , Ca là ký hiệu củ a can-xi. 2. Số ghi mộ t vậ t theo mộ t qui ướ c
    riêng trong mộ t bả n kê : Ký hiệu sá ch thư viện.
    ký họ a
    - Lố i vẽ nhanh để ghi nhữ ng việc xả y ra.
    ký kết
    - Cam đoan bằ ng lờ i hứ a ghi trên vă n bả n.
    ký ninh
    - Ký-NiNh d. 1. Chấ t kiềm lấ y từ vỏ câ y canh-ki-na, có vị đắ ng, ít tan trong nướ c. 2. Muố i củ a
    chấ t nó i trên, dù ng là m thuố c trị bệnh số t rét cơn.
    ký sinh
    - Số ng bá m nhờ và o : Giun sá n là nhữ ng sinh vậ t ký sinh trong ruộ t ngườ i. Ký sinh trù ng.
    Độ ng vậ t nhỏ số ng bá m trong cơ thể ngườ i trong mộ t giai đoạ n củ a chu kỳ số ng.
    ký sự
    - Ghi chép việc. Vă n ký sự . Cg. Ký. Lố i vă n ghi chép cá c việc xả y ra theo trậ t tự thờ i gian.
    ký thá c
    - Giao cho trô ng nom hay giữ gìn : Đi vắ ng mọ i việc ký thá c cho bạ n.
    ký ức
    - Quá trình tâ m lý phả n á nh lạ i trong ó c nhữ ng hình ả nh củ a sự vậ t đã tri giá c đượ c hoặ c
    nhữ ng tư tưở ng, tình cả m, hà nh độ ng về nhữ ng sự vậ t đó .
    kỵ
    - ,... x. kị1, kị2, kị binh, v.v.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    L (1)

    la
    - 1 dt. Con lai củ a ngự a và lừ a.
    - 2 (la) dt. Tên nố t nhạ c thứ 6, sau nố t son (sol) trong gam đô bả y â m: nố t la.
    - 3 đgt. 1. Phá t ra tiếng to do hoả ng sợ hay bự c tứ c: nghe tiếng la ở phía đầ u chợ hơi tí là
    ô ng ta la tướ ng lên. 2. đphg Nó i: Chị Hai chỉ la hô m nay chỉ khô ng đến đượ c. 3. đphg Gọ i:
    Đầ u sà nh có con ba ba, Kẻ kêu con trạ ng ngườ i la con rù a (cd.).
    - 4 tt. Thấ p, gầ n mặ t đấ t: bay la cà nh la cà nh bổ ng.
    la bà n
    - d. Dụ ng cụ gồ m mộ t kim nam châ m tự do chuyển độ ng trên mộ t mặ t chia độ , dù ng để tìm
    phương hướ ng.
    la cà
    - đg. Đi hết chỗ nà y đến chỗ khá c mà khô ng có mụ c đích gì rõ rà ng. Thích la cà ngoà i phố .
    la đà
    - đgt. 1. Sà xuố ng, ngã xuố ng thấ p và đưa đi đưa lạ i theo chiều ngang mộ t cá ch nhẹ nhà ng:
    Sương mù la đà trên mặ t sô ng Gió đưa cà nh trú c la đà (cd.). 2. Lả o đả o, choá ng vá ng vì say
    rượ u: Cà cuố ng uố ng rượ u la đà (cd.).
    la hét
    - đg. (kng.). La rấ t to (nó i khá i quá t). La hét om sò m.
    la liệt
    - tt. (Bà y ra, giă ng ra) nhiều và rả i rá c khắ p mọ i nơi khô ng có trậ t tự , khô ng theo hà ng lố i:
    Sá ch bá o bà y la liệt trên bà n Hà ng quá n la liệt hai bên đườ ng.
    la ó
    - Kêu to để phả n đố i : Chơi xấ u bị đồ ng bà o la ó.
    la tinh
    - x. Latin.
    là
    - 1 dt. Hà ng tơ nõ n dệt thưa và mỏ ng, thườ ng đượ c nhuộ m đen: quầ n là á o lượ t (tng.) khă n
    là .
    - 2 đgt. 1. Từ trự c tiếp chỉ ra tên gọ i nghề nghiệp, thuộ c tính, bả n chấ t củ a ngườ i, vậ t, hiện
    tượ ng: Ngườ i đang há t ấ y là Lệ Thu Cha tô i là nô ng dâ n ô ng ấ y là trưở ng thô n Và ng là kim
    loạ i quý. 2. Từ chỉ ra quan hệ tương đương về giá trị. Hai vớ i hai là bố n Im lặ ng và và ng. II.
    lt. 1. Từ khô ng nhấ t thiết phả i có mặ t, vớ i nghĩa như rằ ng: cứ nghĩ là vẫ n biết là Mọ i ngườ i
    đều cho là tố t Chị ấ y nó i là chị ấ y khô ng đến đượ c 2. Từ dù ng trong cá c cấ u trú c điều kiện
    kết quả thườ ng bắ t đầ u bằ ng từ hễ, đã , nếu: hễ mưa là ngậ p Đã mua là dù ng thô i chạ m và o
    nọ c là ô ng ta nổ i khù ng Nếu có thì giờ là tô i là m cho anh ngay. III. trt. 1. Từ đệm cho sắ c thá i
    nhậ n định chủ quan hoặ c tự nhiên củ a lờ i nó i: là m thế rấ t là dở có đượ c là bao Rồ i đâ y bèo
    hợ p mâ y tan, Biết đâ u hạ c nộ i mâ y ngà n là đâ u (Truyện Kiều). Chết là phả i 2. Từ dù ng để
    lặ p mộ t từ khá c thể hiện sắ c thá i mứ c độ : xấ u ơi là xấ u ghét ơi là ghét Đườ ng trơn trơn là
    Bà là bà bả o thậ t.
    - 3 đgt. Là m phẳ ng quầ n á o, vả i vó c... bằ ng bà n là : là quầ n á o hiệu giặ t là .
    - 4 đgt. Di chuyển sá t bề mặ t (mặ t đấ t, mặ t nướ c) cá ch đều bề mặ t mộ t khoả ng đượ c coi là
    bé: Chim là mặ t ruộ ng Chiếc trự c thă ng là là mộ t vò ng rồ i hạ cá nh.
    là là
    - Nh. Là . ph. : Cà nh liễu là là mặ t nướ c ; Chim lượ n là là mặ t đấ t.
    lả
    - 1 đg. 1 Bị ngả rủ xuố ng, khô ng đủ sứ c đứ ng thẳ ng. Hà ng câ y lả ngọ n. Lú a lả xuố ng mặ t
    ruộ ng. 2 Bị kiệt sứ c đến mứ c ngườ i như mềm nhũ n ra khô ng là m gì nổ i nữ a. Mệt lả ngườ i.
    Đó i lả . Lả đi vì mấ t nhiều má u.
    - 2 t. (kết hợ p hạ n chế). (Bay) lú c lên cao lú c xuố ng thấ p, chao liệng mộ t cá ch mềm mạ i.
    Cá nh cò bay lả trên sô ng.
    lả lơi
    - tt. Tỏ sự cợ t nhả gợ i tình mộ t cá ch suồ ng sã qua lờ i nó i, cử chỉ (trong quan hệ nam nữ ): lả
    lơi đưa tình Cườ i nó i lả lơi Thị cở i á o ra ngồ i tự a và o gố c chuố i, dá ng ngồ i khô ng kín đá o,
    nhưng khô ng bao giờ thị biết thế nà o là lả lơi (Nam Cao) Xem trong â u yếm có chiều lả lơi
    (Truyện Kiều) bướ m lả ong lơi (tng.).
    lả tả
    - Tả n má t, rờ i rạ c : Ôm tậ p bá o, để rơi lả tả .
    lá
    - d. 1 Bộ phậ n củ a câ y, thườ ng mọ c ở cà nh hay thâ n và thườ ng có hình dẹt, mà u lụ c, có vai
    trò chủ yếu trong việc tạ o ra chấ t hữ u cơ nuô i câ y. Lá chuố i. Nó n lá (là m bằ ng lá ). Vạ ch lá
    tìm sâ u*. 2 Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị vậ t có hình tấ m mả nh nhẹ hoặ c giố ng như hình cá i
    lá . Lá cờ . Lá thư. Và ng lá *. Buồ ng gan lá phổ i.
    lá bà i
    - dt. 1. Quâ n củ a bà i lá . 2. bó ng ý đồ xấ u.
    lá cả i
    - Tờ bá o tồ i.
    lá chắ n
    - d. 1 Tên gọ i chung vậ t dù ng để che đỡ cho tên, gươm, giá o khỏ i trú ng ngườ i trong chiến
    trậ n thờ i xưa, như khiên, mộ c, v.v. 2 Bộ phậ n hình tấ m gắ n ở mộ t số vũ khí hay má y mó c để
    che chắ n, bả o vệ. Lá chắ n củ a khẩ u phá o. 3 Cá i có tá c dụ ng ngă n chặ n sự tiến cô ng từ bên
    ngoà i. Xâ y dự ng và nh đai là m lá chắ n cho că n cứ quâ n sự .
    lá lá ch
    - dt. Bộ phậ n nộ i tiết nằ m phía dướ i dạ dà y, có nhiệm vụ sả n xuấ t hồ ng cầ u: số t rét nhiều
    sưng lá lá ch bị đá nh dậ p lá lá ch.
    lá mía
    - Mả ng sụ n chia mũ i ra là m hai lỗ .
    lá sá ch
    - d. Dạ lá sá ch (nó i tắ t).
    lạ
    - I. tt. 1. Chưa từ ng biết, từ ng gặ p, từ ng là m... trướ c đâ y; trá i vớ i quen: Nhà bà có con chó
    đen, Ngườ i lạ nó cắ n ngườ i quen nó mừ ng (cd.) khá ch lạ thèm củ a lạ ồ Kẻ cò n, ngườ i khuấ t
    hai hà ng lệ, Trướ c lạ sau quen mộ t chữ tình (Nguyễn Khuyến) Em nắ m chặ t bà n tay cá c o,
    Ngườ i thì lạ mà mặ t chừ ng quen quá (ý Nhi) Khoai ruộ ng lạ mạ ruộ ng quen (tng.) 2. Khô ng
    bình thườ ng: Chuyện lạ phép lạ . 3. Khó hiểu: Lạ quá nhỉ? lạ thậ t có gì là lạ . II. đgt. Lấ y là m
    ngạ c nhiên, khó hiểu về ai đó , về việc gì đó : Tô i cò n lạ gì nó Chuyện ấ y ai cò n lạ gì. III. pht.
    Tớ i độ ngạ c nhiên khá c thườ ng: trô ng đẹp lạ .
    lạ đờ i
    - Khá c thườ ng, ít có : Cử chỉ lạ đờ i.
    lạ lù ng
    - t. 1 Rấ t lạ , thấ y khó hiểu, hoặ c là m cho phả i ngạ c nhiên. Nhữ ng ý nghĩ lạ lù ng. 2 (hay p.).
    (dù ng phụ sau t.). Lạ lắ m, đến mứ c phả i ngạ c nhiên. Đẹp lạ lù ng.
    lạ mặ t
    - tt. Khô ng quen biết: toà n là ngườ i lạ mặ t đến.
    lạ thườ ng
    - t. Khá c thườ ng đến mứ c phả i ngạ c nhiên. Cuộ c đờ i thay đổ i lạ thườ ng. Nó ng nự c lạ
    thườ ng. Khoan khoá i lạ thườ ng.
    lá c
    - 1 dt., đphg Hắ c là o.
    - 2 dt. 1. Có i: Câ y lá c chiếu lá c. 2. Cỏ lá c, nó i tắ t.
    - 3 tt. (Mắ t) có con ngươi lệch về mộ t bên: mắ t lá c bị lá c.
    lá c đá c
    - Thưa thớ t, ít và rả i rá c nhiều nơi : Sao mọ c lá c đá c ; Lá c đá c bên sô ng chợ mấ y nhà (Bà
    huyện Thanh Quan).
    lạ c
    - 1 d. Câ y thuộ c họ đậ u, thâ n bò hay thâ n đứ ng, lá kép có bố n lá chét, quả mọ c cắ m xuố ng
    đấ t, hạ t dù ng để ăn hay ép dầ u. Lạ c rang. Dầ u lạ c.
    - 2 d. (ph.; id.). Nhạ c ngự a.
    - 3 đg. 1 Khô ng theo đượ c đú ng đườ ng, đú ng hướ ng phả i đi. Đi lạ c trong rừ ng. Lạ c đườ ng.
    Đá nh lạ c hướ ng. 2 Ở trạ ng thá i lìa ra khỏ i mà khô ng tìm đượ c đườ ng về lạ i. Con lạ c mẹ.
    Chim lạ c đà n. Bộ độ i lạ c đơn vị. 3 Bị mấ t đi (có thể chỉ là tạ m thờ i), vì ở đâ u đó mà tìm
    khô ng thấ y. Lạ c đâ u mấ t hai cuố n sá ch. Bà mẹ lạ c con. 4 (Giọ ng nó i, mắ t nhìn) trở thà nh
    khá c hẳ n đi, khô ng bình thườ ng, do bị kích độ ng hoặ c quá xú c độ ng. Cả m độ ng quá giọ ng lạ c
    hẳ n đi. Mắ t lạ c đi vì că m giậ n.
    lạ c đà
    - Loà i thú lớ n ; cổ dà i, lưng có mộ t hoặ c hai bướ u ; dù ng để cưỡ i hay để tả i đồ ở cá c sa mạ c.
    lạ c đề
    - t. Khô ng theo đú ng chủ đề, đi chệch yêu cầ u về nộ i dung. Bà i là m lạ c đề. Câ u chuyện lạ c đề.
    lạ c điệu
    - tt. 1. Sai điệu củ a bà i há t: há t lạ c điệu. 2. Có biểu hiện khô ng ă n khớ p vớ i hoà n cả nh: Bộ
    quầ n áo nà y lạ c điệu.
    lạ c hậ u
    - t. 1 Bị ở lạ i phía sau, khô ng theo kịp đà tiến bộ , đà phá t triển chung. Nền kinh tế lạ c hậ u.
    Lố i là m ă n lạ c hậ u. Tư tưở ng lạ c hậ u. Phầ n tử lạ c hậ u. 2 Đã trở nên cũ , khô ng cò n thích hợ p
    vớ i hoà n cả nh, yêu cầ u, điều kiện mớ i. Tin ấ y lạ c hậ u rồ i.
    lạ c loà i
    - tt. Bị tá ch, bị lạ c khỏ i đồ ng loạ i, bơ vơ: Biết thâ n đến bướ c lạ c loà i (Truyện Kiều) kiếp số ng
    lạ c loà i
    lạ c lõ ng
    - ph. t. 1. Tả n má t, tan tá c và o chỗ lạ : Quâ n địch chạ y lạ c lõ ng và o rừ ng. 2. Khô ng ă n khớ p
    vớ i toà n bộ : Bà i vă n có nhiều ý lạ c lõ ng. 3. Chơ vơ ở mộ t nơi vắ ng vẻ : Mộ t là ng lạ c lõ ng ở
    nú i rừ ng.
    lạ c quan
    - t. 1 Có cá ch nhìn, thá i độ tin tưở ng ở tương lai tố t đẹp. Số ng lạ c quan yêu đờ i. Tư tưở ng lạ c
    quan. 2 (kng.). Có nhiều triển vọ ng tố t đẹp, đá ng tin tưở ng. Tình hình rấ t lạ c quan.
    lạ c thú
    - dt. Thú vui: lạ c thú gia đình lạ c thú tầ m thườ ng.
    lá ch
    - đg. 1. Chen để đi qua chỗ chậ t : Lá ch ra khỏ i đá m đô ng. 2. Lự a để mộ t vậ t và o chỗ hẹp :
    Lá ch mũ i dao để cạ y nắ p hộ p.
    lá ch cá ch
    - t. Từ mô phỏ ng nhữ ng tiếng gọ n, đanh và khô ng đều củ a vậ t cứ ng, nhỏ chạ m và o nhau.
    Đụ c lá ch cá ch. // Lá y: lá ch ca lá ch cá ch (ý liên tiếp).
    lá ch tá ch
    - tt. (â m thanh) nhỏ , gọ n phá t ra đều đặ n liên tiếp: Than nổ lá ch tá ch trong bếp Tiếng má y
    chữ lá ch tá ch đều đều nhữ ng giọ t mưa tụ lạ i ở trên đỉnh hang rơi xuố ng lá ch tá ch như
    khô ng bao giờ dứ t.
    lạ ch
    - d. Dò ng nướ c nhỏ : Đưa nướ c và o lạ ch để tướ i vườ n .
    lạ ch bạ ch
    - t. Từ mô phỏ ng nhữ ng tiếng giố ng như tiếng bà n châ n bướ c đi nặ ng nề, chậ m chạ p trên
    đấ t mềm. Chạ y lạ ch bạ ch như vịt bầ u. // Lá y: lạ ch bà lạ ch bạ ch (ý liên tiếp).
    lạ ch cạ ch
    - tt. (â m thanh) trầ m, gọ n nố i tiếp nhau đều đặ n củ a cá c vậ t cứ ng va chạ m nhẹ và o nhau:
    Tiếng xe đạ p lạ ch cạ ch ngoà i cổ ng Bà cụ lạ ch cạ ch khép cá nh cử a tre lạ i.
    lạ ch đạ ch
    - Cg. Lạ ch bạ ch. Nó i đi nặ ng nề : Béo quá đi lạ ch đạ ch như vịt.
    lai
    - 1 I d. (ph.). Gấ u. Lai quầ n. Lai á o.
    - II đg. (id.). Nố i thêm cho rộ ng, cho dà i ra. Á o vai. Că n phò ng chậ t đượ c lai thêm ra.
    - 2 d. (ph.). Phâ n. Chiếc nhẫ n và ng nă m lai.
    - 3 I đg. cn. lai giố ng. Cho giao phố i con đự c và con cá i thuộ c giố ng khá c nhau, hoặ c ghép
    giố ng câ y nà y trên giố ng câ y khá c, hay là dù ng biện phá p thụ tinh, giao phấ n nhâ n tạ o nhằ m
    tạ o ra mộ t giố ng mớ i. Lai lừ a vớ i ngự a. Lai cá c giố ng ngô .
    - II t. 1 (dù ng phụ sau d.). Sinh ra từ cha mẹ thuộ c dâ n tộ c khá c nhau, hay đượ c tạ o ra bằ ng
    giố ng. Đứ a con lai. Lợ n lai. Tá o lai. 2 Pha tạ p do vay mượ n, bắ t chướ c củ a nướ c ngoà i mộ t
    cá ch số ng sượ ng, chắ p vá . Câ u vă n lai Phá p.
    - 4 đg. 1 Đèo bằ ng xe đạ p, xe má y. Lai con đi họ c. Lai bằ ng xe đạ p. 2 (Phương tiện vậ n tả i
    đườ ng thuỷ) đưa đi kèm theo. Canô lai phà cậ p bến.
    lai giố ng
    - đgt. Ghép giố ng nà y và o giố ng khá c: lai giố ng chó Nhậ t lai giố ng ngô .
    lai lịch
    - Nguyên do và con đườ ng trả i qua củ a mộ t ngườ i, mộ t sự việc : Biết rõ lai lịch câ u chuyện .
    lai rai
    - t. Khô ng tậ p trung và o mộ t thờ i gian mà rả i ra mỗ i lú c mộ t ít, kéo dà i như khô ng muố n
    dứ t. Mưa lai rai hà ng thá ng trờ i. Lú a chín lai rai.
    lai vã ng
    - đgt. Đi qua lạ i: ít ngườ i lai vã ng Lâ u khô ng thấ y nó lai vã ng ở đâ y.
    là i
    - d. Cg. Nhà i. Loà i câ y nhỏ có hoa trắ ng, thơm, thườ ng dù ng ướ p trà .
    - t. Nh. Lai : Chó là i.
    lả i nhả i
    - đg. Nó i đi nó i lạ i mã i chỉ mộ t điều, nghe nhà m chá n, khó chịu. Vẫ n cứ lả i nhả i cá i luậ n điệu
    cũ . Nó i lả i nhả i khô ng dứ t.
    lã i
    - 1 dt., đphg Giun.
    - 2 I. đgt. Thu nhiều hơn chi sau khi kinh doanh hay sả n xuấ t: Buô n mộ t lã i mườ i (tng.) buô n
    thấ t nghiệp lã i quan viên (tng.) nuô i ba ba khô ng lã i bằ ng nuô i ếch. II. dt. 1. Số tiền thu nhậ p
    cao hơn chi phí: mộ t vố n bố n lã i (tng) Lấ y cô ng là m lã i (tng.) Mặ t hà ng nà y bá n khô ng có lã i.
    2. Số tiền ngườ i vay phả i trả cho chủ nợ ngoà i số tiền thự c vay: cho vay nặ ng lã i lã i 1,6%
    mộ t thá ng lã i tiết kiệm.
    lá i
    - I. đg. 1. Điều khiển thuyền, tà u, xe : Lá i ô -tô sang bên phả i ; Lá i má y cà y. 2. Đưa mộ t việc
    đến chỗ mình muố n : Chủ tịch hộ i nghị lá i cuộ c thả o luậ n theo hướ ng đú ng. II. d. 1. X .Bá nh
    lá i : Cầ m lá i xe hơi. Tay lá i. Bộ phậ n có tá c dụ ng xoay hướ ng đi củ a thuyền, tà u, xe. 2. Phía
    sau thuyền, chỗ có cá i lá i : Nặ ng lá i quá , ngồ i bớ t về đằ ng mũ i. 2. Từ đặ t trướ c tên ngườ i chở
    thuyền hoặ c ngườ i buô n bá n ngượ c xuô i : Lá i đò ; Lá i mà nh ; Lá i thuố c là o.
    lá i buô n
    - d. Ngườ i chuyên nghề buô n bá n lớ n và buô n bá n đườ ng dà i.
    lá i đò
    - d. Ngườ i chuyên nghề đưa đò , chuyên chở khá ch và hà ng hoá trên sô ng.
    lá i xe
    - dt. Ngườ i là m nghề lá i ô tô : Mấ y ô ng lá i xe thườ ng ă n ở quá n nà y là m nghề lá i xe.
    lạ i
    - I. đg. Đến mộ t nơi gầ n : Tô i lạ i anh bạ n ở đầ u phố . II. ph. 1. Ngượ c chiều, theo hướ ng về
    chỗ đã xuấ t phá t : Trả lạ i ví tiền cho ngườ i đá nh mấ t ; Nó đá nh tô i, tô i phả i đá nh lạ i. 2.
    Cũ ng : Thằ ng nà y lớ n chắ c lạ i thô ng minh như bố . 3. Thêm và o, cò n thêm : Đã đượ c tiền lạ i
    xin cả á o. 4. Thế mà : Thô i đã hỏ ng thì im đi, lạ i cò n khoe giỏ i là m gì. 5. Từ dù ng để biểu thị
    mộ t ý phả n đố i : Sao lạ i đá nh nó ? Tô i là m gì mà cậ u lạ i sừ ng sộ thế ? 6. Mộ t hoặ c nhiều lầ n
    nữ a sau lầ n đã hỏ ng việc, lầ n đã xả y ra (lạ i đứ ng sau độ ng từ ) : Xâ y lạ i nhà ; Bà i là m sai, phả i
    là m lạ i. 7. Mộ t hoặ c nhiều lầ n nữ a sau khi hết, xong lầ n trướ c (lạ i đứ ng trướ c độ ng từ ) : Lạ i
    xâ y nhà ; Phấ n khở i, cô bé lạ i là m mộ t loạ t bà i toá n khá c. 8. Theo chiều giả m đi, có thể đến
    giớ i hạ n, trong quá trình diễn biến : Thu gọ n lạ i ; Đến ngã tư xe chạ y chậ m lạ i.
    - d. Từ dù ng để gọ i nhữ ng viên chứ c cấ p dướ i ở nhữ ng nha mô n như đô lạ i, đề lạ i, thư lạ i
    trong thờ i phong kiến : Mộ t đờ i là m lạ i, bạ i hoạ i ba đờ i (tng).
    lạ i cá i
    - t. (kng.). Á i nam ái nữ .
    lạ i sứ c
    - đgt. Trở lạ i thể trạ ng bình thườ ng sau lú c bị mấ t sứ c: ă n uố ng tố t cho lạ i sứ c chờ cho lạ i
    sứ c hã y đi là m.
    lam
    - t. Nó i thứ xô i thổ i bằ ng ố ng tre hay sọ dừ a lù i và o lử a : Cơm lam.
    - đg. Nh. Là m : Nhà có mộ t bà hay lam hay là m (Nguyễn Khuyến).
    - d. Mà u xanh da trờ i thẫ m : áo lam.
    lam chướ ng
    - d. Khí coi là độ c bố c lên ở vù ng rừ ng nú i khiến ngườ i dễ sinh bệnh, theo quan niệm cũ ;
    chướ ng khí.
    lam lũ
    - tt. 1. Rá ch rướ i: ă n mặ c lam lũ . 2. Quá vấ t vả , khổ cự c trong cả nh thiếu thố n: cuộ c số ng lam
    lũ Mộ t ngườ i cù rù nhưng nhẫ n nạ i, lam lũ và luô n luô n châ n lấ m tay bù n (Tô Hoà i).
    lam nham
    - Nó i là m bô i bá c, dở dang, khô ng đều, khô ng đến nơi đến chố n : Quét vô i lam nham.
    là m
    - đg. 1 Dù ng cô ng sứ c tạ o ra cá i trướ c đó khô ng có . Là m nhà . Chim là m tổ . Là m cơm. Là m thí
    nghiệm. Là m thơ. 2 Dù ng cô ng sứ c và o nhữ ng việc nhấ t định, để đổ i lấ y nhữ ng gì cầ n thiết
    cho đờ i số ng, nó i chung. Là m ở nhà má y. Đến giờ đi là m. Có việc là m ổ n định. Tay là m hà m
    nhai (tng.). 3 Dù ng cô ng sứ c và o nhữ ng việc thuộ c mộ t nghề nà o đó để sinh số ng, nó i chung.
    Về quê là m ruộ ng. Là m nghề dạ y họ c. Là m thầ y thuố c. 4 Dù ng cô ng sứ c và o nhữ ng việc, có
    thể rấ t khá c nhau, nhằ m mộ t mụ c đích nhấ t định nà o đó . Việc đá ng là m. Dá m nghĩ dá m là m.
    Là m cá ch mạ ng. Là m nên sự nghiệp. 5 Tổ chứ c, tiến hà nh mộ t việc có tính chấ t trọ ng thể.
    Là m lễ khá nh thà nh. Là m lễ chà o cờ . Là m đá m cướ i. Là m ma*. 6 (kng.; kết hợ p hạ n chế). Từ
    biểu đạ t mộ t hà nh vi thuộ c sinh hoạ t hằ ng ngà y, như ă n uố ng, nghỉ ngơi, giả i trí, mà nộ i
    dung cụ thể tuỳ theo nghĩa củ a bổ ngữ đứ ng sau. Là m mấ y cố c bia. Là m mộ t giấ c đến sá ng.
    Là m và i vá n cờ . 7 Là m nhữ ng việc thuộ c nhiệm vụ hoặ c quyền hạ n gắ n vớ i mộ t tư cá ch, địa
    vị, chứ c vụ nà o đó , nó i chung. Là m mẹ. Là m dâ u. Là m chủ *. Là m chủ tịch hộ i nghị. 8 Có tá c
    dụ ng hoặ c dù ng như là , coi như là . Là m gương cho mọ i ngườ i. Trồ ng là m cả nh. Chiếm là m
    củ a riêng. Lấ y đêm là m ngà y. Câ u chuyện là m quà . 9 Là nguyên nhâ n trự c tiếp gâ y ra, tạ o ra.
    Bã o là m đổ câ y. Là m hỏ ng việc. Là m vui lò ng. Là m khó dễ. 10 Tự tạ o cho mình mộ t dá ng vẻ
    như thế nà o đó trong mộ t hoà n cả nh ứ ng xử cụ thể. Là m ra vẻ thô ng thạ o. Là m như khô ng
    quen biết. Là m ngơ*. Là m duyên là m dá ng. 11 (dù ng sau mộ t đg.). Từ biểu thị kết quả , đơn
    thuầ n về mặ t số lượ ng, củ a mộ t hoạ t độ ng phâ n hay gộ p; thà nh. Tá ch là m đô i. Gộ p chung
    là m mộ t. Chia là m nhiều đợ t. 12 Giết và sử dụ ng là m thứ c ă n. Là m lợ n. Là m và i con gà đã i
    khá ch.
    là m ăn
    - đgt. Là m việc, hoạ t độ ng để sinh số ng nó i chung: là m ă n khá giả bậ n là m ă n chí thú là m ă n
    mả i là m ăn quên cả bạ n bè.
    là m bạ n
    - đg. 1. Trở thà nh bạ n : Là m bạ n vớ i ngườ i tố t. 2. Lấ y nhau là m vợ chồ ng, lấ y vợ lấ y chồ ng :
    Chú ng tô i là m bạ n vớ i nhau đã ba mươi nă m.
    là m biếng
    - đg. (ph.). Tỏ ra lườ i. Là m biếng khô ng chịu họ c.
    là m cho
    - Gâ y nên: Ai là m cho vợ xa chồ ng, Cho con xa mẹ cho lò ng ta đau? (cd.).
    là m chủ
    - đg. 1. Có quyền sở hữ u : Nô ng dâ n là m chủ ruộ ng đấ t. 2. Điều khiển, quả n lý hoà n toà n
    khô ng bị ai chi phố i : Nhâ n dâ n là m chủ đấ t nướ c. Tinh thầ n là m chủ tậ p thể. Thá i độ củ a
    nhâ n dâ n trong chế độ xã hộ i chủ nghĩa, coi tà i sả n, cô ng việc là củ a mình, mình có trá ch
    nhiệm trô ng nom và bả o vệ, do đó tự nguyện là m.
    là m chứ ng
    - đg. (Ngườ i khô ng phả i là đương sự ) đứ ng ra xá c nhậ n nhữ ng điều mình đã chứ ng kiến.
    Là m chứ ng về vụ tai nạ n giao thô ng. Ngườ i là m chứ ng.
    là m cỏ
    - đgt. 1. Dọ n sạ ch cỏ ở ruộ ng vườ n: bó n phâ n, là m cỏ chẳ ng bỏ đi đâ u (tng.) ruộ ng vườ n
    khô ng ai là m cỏ đi là m cỏ lú a. 2. Tà n phá , giết hạ i hết sạ ch: Bọ n giặ c có ý đồ là m cỏ cả là ng.
    là m cô ng
    - Cg. Là m mướ n. Là m việc cho ngườ i khá c để lấ y tiền : Chế độ là m cô ng ă n lương.
    là m dá ng
    - đg. Là m cho hình thứ c bên ngoà i trở nên đẹp hơn (bằ ng trang điểm, chả i chuố t hay điệu
    bộ ). Mộ t cô gá i thích là m dá ng. Là m dá ng cho con.
    là m dấ u
    - đgt. 1. Đá nh dấ u để đề phò ng mấ t má t, thấ t lạ c. 2. Là m dấ u thá nh.
    là m dịu
    - Hoạ t độ ng khiến cho bớ t gay go, kịch liệt : Là m dịu tình hình thế giớ i đang că ng thẳ ng.
    là m dữ
    - đg. (ph.). Là m ầ m lên để buộ c phả i theo ý mình, mặ c dù có thể khô ng đá ng phả i như vậ y.
    Có gì đâ u mà phả i là m dữ đến thế.
    là m đĩ
    - đgt. Biến mình thà nh gá i bá n dâ m.
    là m giả
    - Bắ t chướ c mộ t cá ch giả trá và là m hạ i đến cá i châ n thự c : Là m giả giấ y bạ c.
    là m già u
    - đg. 1 Là m cho trở nên có nhiều củ a cả i, tiền bạ c. Biết cá ch là m già u. Là m già u cho mình và
    cho đấ t nướ c. 2 Là m cho trở nên phong phú , dồ i dà o. Là m già u vố n kiến thứ c. Là m già u
    tiếng Việt.
    là m là nh
    - dt. Tìm cá ch hoà thuậ n vớ i ngườ i đã giậ n dỗ i vớ i mình: Nó có muố n là m là nh tô i cũ ng
    khô ng cho giậ n nhau mã i chả chịu là m là nh.
    là m loạ n
    - Đứ ng lên chố ng lạ i trậ t tự xã hộ i.
    là m mẫ u
    - đgt. 1. Là m để trưng bà y hình dá ng kiểu cá ch, chấ t lượ ng, tranh thủ sự đồ ng tình để sả n
    xuấ t hà ng loạ t. 2. Trưng bà y để khá ch hà ng biết có hà ng bá n.
    là m nhụ c
    - đg. 1. Là m tổ n hạ i danh dự ngườ i khá c bằ ng lờ i nó i, hà nh độ ng, sứ c mạ nh, uy quyền :
    Khô ng chịu để quâ n địch là m nhụ c. 2. Cưỡ ng bứ c để thỏ a mã n thú vui củ a xá c thịt : Cai ngụ c
    củ a ngụ y quyền là m nhụ c phụ nữ .
    là m phiền
    - Quấ y nhiễu, là m bậ n ngườ i khá c.
    là m quen
    - đg. 1 Bắ t đầ u có tiếp xú c, có quan hệ vớ i dụ ng ý để trở nên quen biết. Lâ n la là m quen. 2
    Bắ t đầ u tiếp xú c để biết, để sử dụ ng. Lầ n đầ u là m quen vớ i mô n họ c nà y. Là m quen vớ i má y
    mó c.
    là m tiền
    - đgt. Kiếm tiền mộ t cá ch bấ t chính: gá i là m tiền Hoạ nh hoẹ để là m tiền.
    lạ m dụ ng
    - Sử dụ ng quá mứ c, quá quyền hạ n : Lạ m dụ ng quyền hà nh để tham ô .
    lạ m phá t
    - đg. (hoặ c d.). Phá t hà nh số lượ ng tiền giấ y vượ t quá mứ c nhu cầ u lưu thô ng hà ng hoá , là m
    cho đồ ng tiền mấ t giá .
    lan
    - 1 dt. Câ y cả nh, có nhiều loạ i, thâ n cỏ , hoặ c thâ n gỗ , hoa có nhiều loạ i, thơm hoặ c khô ng
    thơm: hoà ng lan huệ lan kim lan mà n lan trướ ng huệ mộ c lan ngọ c lan phong lan.
    - 2 đgt. Mở rộ ng trên bề mặ t sang phạ m vi khá c: Lử a chá y lan sang nhà bên Cỏ lan mặ t đấ t
    rêu phong dấ u già y (Truyện Kiều).
    lan can
    - Hà ng chấ n song bằ ng gỗ , bằ ng sắ t, ở trướ c thềm nhà , sâ n gá c, hai bên cầ u...
    lan trà n
    - đg. Lan nhanh và mạ nh trên phạ m vi rộ ng. Bệnh dịch lan trà n.
    là n
    - 1 dt. Giỏ xá ch đự ng đồ , là m bằ ng tre, mâ y, hoặ c nhự a, miệng thườ ng rộ ng, đá y bằ ng: xá ch
    là n đi chợ đự ng đầ y là n quýt là n có i là n mâ y.
    - 2 dt. 1. Từ dù ng kết hợ p hạ n chế vớ i mộ t và i từ chỉ từ ng đơn vị nhữ ng vậ t cù ng loạ i di
    chuyển liên tiếp và đều đặ n, tạ o thà nh lớ p, thườ ng là trả i rộ ng: nhữ ng là n khó i lam chiều
    từ ng là n gió thoả ng qua là n só ng. 2. Từ dù ng kết hợ p hạ n chế vớ i và i từ chỉ bộ phậ n cơ thể
    ngườ i: là n tó c là n da.
    - 3 dt. Là n điệu, nó i tắ t.
    là n só ng
    - d. 1 Só ng xô nố i tiếp nhau tạ o thà nh từ ng lớ p có bề mặ t hình uố n lượ n. Tó c uố n kiểu là n
    só ng. Là n só ng đấ u tranh (b.). 2 Bướ c só ng vô tuyến điện. Phá t trên là n só ng ngắ n.
    lang
    - 1 dt. Quí tộ c vù ng dâ n tộ c Mườ ng: Quan lang.
    - 2 dt. Chó só i: lang só i.
    - 3 dt. Thầ y lang, nó i tắ t.
    - 4 tt. Có từ ng đá m trắ ng loang lổ trên lô ng hoặ c da củ a độ ng vậ t: Lợ n lang chó ng lớ n mặ t
    lang.
    - 5 pht. (Ngủ , đẻ) mộ t cá ch bừ a bã i, khô ng đú ng nhà , đú ng ổ củ a mình: đi ngủ lang Gà đẻ
    lang.
    lang bạ t
    - Nó i đi xa xô i khô ng biết đâ u mà tìm. Lang bạ t kỳ hồ . Nh. Lang bạ t : Đi lang bạ t kỳ hồ .
    lang bă m
    - d. (kng.). Thầ y thuố c dố t nghề, chữ a bậ y để kiếm tiền.
    lang ben
    - dt. Bệnh ngoà i da, biểu hiện bằ ng nhữ ng dá t, chấ m trò n hoặ c bầ u dụ c to nhỏ khá c nhau,
    nhiều khi tậ p hợ p mả nh trên có vả y trắ ng mỏ ng nhỏ , thườ ng khu trú ở vù ng ngự c, cổ , mặ t
    lưng, ít khi ở châ n tay.
    lang thang
    - Cg. Lang bang. Vơ vẩ n, khô ng có mụ c đích rõ rệt : Đi lang thang.
    là ng
    - d. 1 Khố i dâ n cư ở nô ng thô n là m thà nh mộ t đơn vị có đờ i số ng riêng về nhiều mặ t, và là
    đơn vị hà nh chính thấ p nhấ t thờ i phong kiến. Luỹ tre quanh là ng. Ngườ i cù ng là ng. Phép
    vua thua lệ là ng (tng.). 2 (kng.; dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Nhữ ng ngườ i cù ng mộ t nghề,
    mộ t việc nà o đó (nó i tổ ng quá t). Là ng bá o. Là ng thơ.
    lả ng
    - 1 1. đgt. Lẩ n đi, trá nh đi, khô ng muố n cho ngườ i khá c thấ y: Nó vừ a ở đâ y đã lả ng đâ u mấ t
    rồ i cứ trô ng thấ y tô i là hắ n lả ng thấ y việc là thấ y lả ng. 2. Cố ý trá nh chuyện đang bà n,
    chuyển dầ n sang chuyện khá c: nó i lả ng sang chuyện khá c.
    - 2 tt., đphg Vô duyên, vớ vẩ n: Cá i anh nà y lả ng hô n.
    lả ng trá nh
    - đg. 1 Trá nh đi khô ng muố n gặ p. Lả ng trá nh mọ i ngườ i. 2 Trá nh đi, khô ng độ ng đến, khô ng
    nó i đến. Lả ng trá nh vấ n đề.
    lả ng vả ng
    - đgt. Đi lạ i quanh quẩ n nhiều lầ n gầ n mộ t nơi nà o đó , mộ t cá ch khô ng đà ng hoà ng mà nó có
    vẻ lén lú t, nhằ m mụ c đích riêng: Mấ y tên lưu manh lả ng vả ng ở sâ n ga Có ngườ i lạ mặ t khả
    nghi lả ng vả ng gầ n khu vự c mình.
    lã ng mạ n
    - t. 1. Có khuynh hướ ng nghệ thuậ t theo chủ nghĩa lã ng mạ n : Vă n lã ng mạ n. Chủ nghĩa lã ng
    mạ n. Trà o lưu và tư tưở ng nghệ thuậ t thịnh hà nh và o hồ i thế kỷ XIX ở Phá p và mộ t số nướ c
    châ u  u, đố i lạ i vớ i chủ nghĩa cổ điển, chủ trương vượ t lên trên thự c tế và dự a và o ý muố n
    chủ quan mà sá ng tá c. Lã ng mạ n cá ch mạ ng. Khuynh hướ ng nghệ thuậ t tiến bộ tin tưở ng
    và o cuộ c số ng tương lai tươi đẹp. 2. Bừ a bã i, hay nghĩ hay là m nhữ ng chuyện vẩ n vơ : Anh
    chà ng lã ng mạ n muố n yêu bấ t cứ ai.
    lã ng phí
    - đg. Là m tố n kém, hao tổ n mộ t cá ch vô ích. Lã ng phí tiền củ a. Ă n tiêu lã ng phí.
    lã ng quên
    - đgt. Khô ng cò n nhớ nhữ ng việc cầ n là m, cầ n quan tâ m.
    lã ng tử
    - d. (vch.). Kẻ thích cuộ c số ng lang thang nay đâ y mai đó . Bỏ nhà đi, số ng cuộ c đờ i lã ng tử .
    lá ng
    - 1 đgt. Đang đi thẳ ng bỗ ng quanh sang mộ t bên rồ i lạ i ngoặ t ra đi thẳ ng tiếp: bỗ ng nhiên xe
    lá ng sang bên phả i.
    - 2 I. đgt. 1. Phủ đều lên bề mặ t và xoa mịn bằ ng lớ p vậ t liệu cho nhẵ n bó ng: Nền nhà lá ng xi
    mă ng Đườ ng lá ng nhự a. 2. (Nướ c) trà n lớ p mỏ ng trên mặ t bã i, mặ t ruộ ng: Nướ c mớ i lá ng
    mặ t ruộ ng nướ c và o lá ng bã i. II. tt. Nhẵ n, bó ng loá ng: Già y mớ i đá nh xi đen lá ng Tó c lá ng
    mượ t. III. dt. Vả i nhẵ n bó ng: quầ n lá ng đen.
    lá ng giềng
    - Ngườ i ở cạ nh nhà hoặ c ở gầ n nhà : Bá n anh em xa mua lá ng giềng gầ n (tng).
    lạ ng
    - 1 d. 1 Đơn vị cũ đo khố i lượ ng, bằ ng 1/16 câ n ta, tứ c khoả ng 37,8 gram. Bên tá m lạ ng bên
    nử a câ n. 2 Tên gọ i thô ng thườ ng củ a 100 gram. Kém hai lạ ng đầ y mộ t kilô .
    - 2 đg. 1 Đưa ngang lưỡ i dao và o thịt để cắ t lấ y nhữ ng lớ p mỏ ng. Lạ ng bớ t mỡ ra. Lạ ng
    miếng thịt thă n. 2 Xẻ thà nh nhữ ng tấ m mỏ ng. Lạ ng gỗ .
    - 3 đg. Nghiêng sang mộ t bên, mấ t thă ng bằ ng trong giâ y lá t. Só ng đá nh lạ ng thuyền đi. Lạ ng
    ngườ i chự c ngã . Chiếc xe lạ ng sang mộ t bên.
    lanh lẹ
    - tt. Nhanh nhẹn: lanh lẹ như mộ t con só c mộ t thanh niên trá ng kiệt, lanh lẹn Anh chị em
    trong đơn vị đều tin tưở ng ở tà i trí lanh lẹ củ a Kiều.
    là nh
    - t. 1. Nguyên vẹn, khô ng giậ p, sứ t, vỡ , rá ch : á o là nh ; Bá t là nh. 2. Tố t cho sứ c khỏ e, khô ng
    độ c : Thứ c ă n là nh ; Nướ c là nh. 3. Hiền từ , khô ng á c : Ngườ i là nh. 4. Đã khỏ i bệnh, khỏ i đau,
    dễ khỏ i bệnh : Châ n đã là nh.
    là nh lặ n
    - t. Khô ng bị rá ch, khô ng bị sứ t mẻ hoặ c thương tậ t (nó i khá i quá t). Vá lạ i quầ n á o cho là nh
    lặ n. Bị thương ở châ n, nhưng đứ ng vẫ n như ngườ i là nh lặ n.
    lã nh
    - 1 dt., đphg Lĩnh1: quầ n lã nh.
    - 2 Nh. Lĩnh2: lã nh canh lã nh lương lã nh tiền.
    lã nh chú a
    - Chú a phong kiến chiếm đoạ t ruộ ng đấ t củ a nô ng dâ n và bó c lộ t sứ c lao độ ng củ a họ trong
    thờ i Trung cổ ở châ u  u.
    lã nh đạ m
    - t. (hoặ c đg.). Khô ng có biểu hiện tình cả m, tỏ ra khô ng muố n quan tâ m đến. Thá i độ lã nh
    đạ m.
    lã nh đạ o
    - I. đgt. Dẫ n dắ t tổ chứ c phong trà o theo đườ ng lố i cụ thể: lã nh đạ o cuộ c đấ u tranh. II. dt. Cơ
    quan lã nh đạ o, bao gồ m nhữ ng ngườ i có khả nă ng tổ chứ c dẫ n dắ t phong trà o: chờ lã nh đạ o
    cho ý kiến Ban lã nh đạ o đi vắ ng cả .
    lã nh địa
    - Đấ t đai củ a lã nh chú a.
    lã nh hả i
    - d. Phạ m vi biển ven bờ , có chiều rộ ng quy định (thườ ng khô ng vượ t quá 12 hả i lí), thuộ c
    chủ quyền củ a mộ t nướ c ven biển.
    lã nh hộ i
    - đphg, Nh. Lĩnh hộ i.
    lã nh sự
    - Viên chứ c ngoạ i giao củ a mộ t nướ c đặ t ở mộ t thà nh phố củ a mộ t nướ c khá c để trô ng nom
    bả o vệ quyền lợ i củ a kiều dâ n nướ c mình ở đấ y. Lã nh sự tà i phá n (quyền). Quyền đặ c biệt
    củ a cá c nướ c đế quố c ở Trung Quố c trướ c kia, quy định kiều dâ n cá c nướ c đế quố c khô ng
    chịu sự chi phố i củ a phá p luậ t Trung Quố c, khi họ phạ m tộ i thì chỉ lã nh sự cá c nướ c ấ y mớ i
    có quyền định đoạ t về tộ i lỗ i củ a họ .
    lã nh thổ
    - d. Đấ t đai thuộ c chủ quyền củ a mộ t nướ c.
    lá nh
    - 1 đgt. Trá nh khô ng để gặ p ai hoặ c cá i gì đó bị coi là khô ng hay đố i vớ i mình: tạ m lá nh đi
    mấ y ngà y Như nà ng hã y tạ m lá nh mình mộ t nơi (Truyện Kiều).
    - 2 đphg, tt. Nhá nh: than đen lá nh già y bó ng lá nh.
    lá nh mặ t
    - Trá nh khô ng muố n gặ p : Lá nh mặ t ngườ i quen.
    lá nh nạ n
    - đg. Rờ i xa khỏ i nơi đang có tai biến xã hộ i để trá nh tai hoạ . Dâ n lá nh nạ n.
    lạ nh
    - tt. 1. Có nhiệt độ thấ p; trá i vớ i nó ng: nướ c lạ nh gió lạ nh Trờ i trở lạ nh lạ nh có ng cả tay mặ c
    nhiều á o cho đỡ lạ nh Mưa chấ m bà n tay từ ng chấ m lạ nh (Nguyễn Bính) xứ lạ nh lạ nh như
    đồ ng (tng.) Cơm đã nguộ i lạ nh. 2. Có cả m giá c gai ngườ i do sợ hã i: sợ lạ nh cả ngườ i lạ nh
    gá y. 3. Có thá i độ khô ng hề có tình cả m gì trong quan hệ: mặ t lạ nh như tiền Gịọ ng cứ lạ nh
    như khô ng. 4. (Mà u) gợ i cả m giá c lạ nh lẽo: ô ng ấ y thích dù ng gam mà u lạ nh.
    lạ nh lẽo
    - t. ph. l. Nh. Lạ nh, ngh.1 : Tiết thu lạ nh lẽo. 2. Khô ng ấ m cú ng, thiếu thâ n mậ t : Gian phò ng
    lạ nh lẽo ; Số ng lạ nh lẽo.
    lạ nh lù ng
    - t. 1 (id.). Lạ nh, là m tá c độ ng mạ nh đến tâ m hồ n, tình cả m. Mưa gió lạ nh lù ng. 2 Tỏ ra thiếu
    hẳ n tình cả m trong quan hệ tiếp xú c vớ i ngườ i, vớ i việc. Thá i độ lạ nh lù ng. Cá i nhìn lạ nh
    lù ng. Bình tĩnh đến lạ nh lù ng.
    lạ nh ngườ i
    - tt. Có biểu hiện quá sợ đến mứ c ớ n lạ nh như má u ngừ ng lưu thô ng trong cơ thể.
    lạ nh nhạ t
    - Khô ng thâ n mậ t, khô ng ân cầ n : Thá i độ lạ nh nhạ t.
    lao
    - 1 d. Bệnh lâ y do trự c khuẩ n Koch gâ y ra, thườ ng phá hoạ i phổ i hoặ c cá c bộ phậ n khá c như
    hạ ch, xương, v.v. Lao phổ i. Lao hạ ch. Phò ng chố ng lao.
    - 2 d. Nhà lao (nó i tắ t). Bị nhố t trong lao.
    - 3 I d. 1 Binh khí thờ i xưa hình cá i gậ y dà i, có đầ u sắ t nhọ n. Đâ m lao. 2 Dụ ng cụ thể thao,
    hình cá i lao, dù ng để tậ p phó ng đi xa. Kỉ lụ c phó ng lao.
    - II đg. 1 Phó ng mạ nh mộ t vậ t dà i. sà o. Mũ i tên lao đi vun vú t. 2 Di chuyển rấ t nhanh, rấ t
    mạ nh thẳ ng về phía trướ c. Chiếc xe lao xuố ng dố c. Chạ y lao theo. 3 Dố c toà n bộ sứ c lự c, tâ m
    trí và o việc gì. Lao và o cô ng tá c. 4 (chm.). Đưa rầ m cầ u ra đặ t lên mố và trụ . Lao cầ u.
    lao cô ng
    - dt. Việc, ngườ i lao độ ng đơn giả n như dọ n dẹp, là m vệ sinh...trong mộ t cơ quan, xí nghiệp.
    lao đao
    - t. 1. Choá ng vá ng mệt nhọ c : Chưa khỏ i số t, cò n thấ y lao đao trong ngườ i. 2. Gặ p nhiều khó
    khă n vấ t vả : Cuộ c số ng lao đao.
    lao độ ng
    - I d. 1 Hoạ t độ ng có mụ c đích củ a con ngườ i nhằ m tạ o ra cá c loạ i sả n phẩ m vậ t chấ t và tinh
    thầ n cho xã hộ i. Lao độ ng châ n tay. Lao độ ng nghệ thuậ t. Sứ c lao độ ng. 2 Việc là m lao độ ng
    cụ thể, nó i về mặ t tạ o ra sả n phẩ m. Trả lương theo lao độ ng. Nă ng suấ t lao độ ng. 3 Sứ c
    ngườ i bỏ ra trong việc là m lao độ ng cụ thể. Tiết kiệm lao độ ng. Hao phí lao độ ng. 4 Ngườ i
    là m lao độ ng (nó i về lao độ ng châ n tay, thườ ng là trong sả n xuấ t nô ng nghiệp). Nhà có hai
    lao độ ng chính.
    - II đg. 1 Là m việc . Lao độ ng quên mình để xâ y dự ng đấ t nướ c. 2 Là m việc lao độ ng châ n
    tay. Họ c sinh tham gia lao độ ng trong thá ng nghỉ hè.
    lao khổ
    - tt., vchg Khổ sở , cự c nhọ c: đồ ng bà o lao khổ lao khổ bao nă m nơi đồ ng chua nướ c mặ n.
    lao phiền
    - Vấ t vả buồ n rầ u.
    lao tâ m
    - đg. Lao độ ng trí óc mộ t cá ch vấ t vả , că ng thẳ ng.
    lao tù
    - dt. Nhà tù nó i chung.
    lao xao
    - ồn ào nhộ n nhịp.
    lả o đả o
    - đg. Mấ t thă ng bằ ng, ngả nghiêng muố n ngã , muố n đổ . Lả o đả o như ngườ i say rượ u.
    lã o
    - I. d. 1. Già : Ô ng lã o, bà lã o. 2. Ngườ i đà n ô ng có tuổ i (nó i có ý khinh) : Lã o huyện ấ y á c lắ m.
    II. đ. Từ ngườ i già dù ng để tự xưng : Lã o tuy già yếu nhưng vẫ n sả n xuấ t đượ c.
    lã o bộ c
    - d. Ngườ i đầ y tớ già trong xã hộ i cũ .
    lã o luyện
    - Đượ c rèn luyện từ lâ u nên thô ng thạ o, am hiểu : Mộ t cá n bộ kỹ thuậ t lã o luyện.
    lã o suy
    - đg. (hoặ c t.). Suy yếu do tuổ i già . Hiện tượ ng lã o suy.
    lá o
    - t. ph. 1. Vô phép, thiếu lễ độ vớ i ngườ i trên, khô ng biết kính nể ngườ i trên. 2. Sai, hỏ ng, bậ y
    bạ : Nó i lá o ; Là m lá o .
    lá o nhá o
    - t. (kng.). Lộ n xộ n, lung tung nhiều thứ , khô ng có chú t trậ t tự nà o. Ngườ i đứ ng ngườ i ngồ i
    lá o nhá o. Là m ă n lá o nhá o chẳ ng đâ u và o đâ u cả . Lá o nhá o như chá o trộ n cơm (tng.).
    lá t
    - 1 dt. Mộ t thờ i gian ngắ n ngủ i: chờ tô i mộ t lá t Lá t nữ a ta sẽ đi.
    - 2 dt. 1. Miếng mỏ ng cắ t, thá i từ nguyên củ , nguyên chiếc: Khoai thá i lá t phơi khô Bá nh mì
    cắ t lá t tẩ m đườ ng ngậ m mấ y lá t gừ ng là khỏ i ho. 2. Nhá t: nhá t cuố c.
    - 3 dt Câ y to, cao trên 25m, vỏ xá m tro, nứ t dọ c và bong mả ng, lá non mà u đỏ , đầ u nhọ n, gố c
    lệch, gỗ mà u hồ ng nhạ t, lõ i nâ u đỏ có á nh đồ ng, vâ n đẹp, thớ mịn, dù ng đó ng đồ gỗ quý và
    là m gỗ dá n.
    - 4 đgt. Đặ t và gắ n gạ ch hay vá n gỗ ...thà nh mặ t phẳ ng: Đườ ng là ng lá t gạ ch gạ ch lá t nền Vá n
    lá t sà n.
    lạ t
    - d. Dâ y bằ ng tre, dang hay mâ y chẻ mỏ ng dù ng để buộ c.
    - t. 1. Thiếu muố i hoặ c khô ng có vị ngon ngọ t : Canh lạ t ; Quả cam lạ t. 2. Hả , hết mù i : Phấ n
    đã lạ t chẳ ng cò n gì thơm. 3. Bạ c, mấ t mà u : Bộ quầ n á o đi nắ ng nhiều đã lạ t. 4. Khô ng gâ y
    đượ c hứ ng thú , vô duyên : Câ u chuyện lạ t.
    lau
    - 1 d. Câ y cù ng loà i vớ i mía, mọ c hoang thà nh bụ i, thâ n xố p, hoa trắ ng tụ thà nh bô ng.
    - 2 đg. Là m cho khô , cho sạ ch bằ ng cá ch đưa nhẹ mộ t vậ t mềm trên bề mặ t. Lau bả ng. Lau
    mồ hô i. Sà n nhà lau sạ ch bó ng. Sạ ch như li như lau (rấ t sạ ch, khô ng có mộ t vết bẩ n).
    lau chù i
    - Nh. Lau : Lau chù i bà n ghế.
    là u
    - t. (thườ ng dù ng phụ sau đg.; kết hợ p hạ n chế). 1 Có thể đọ c thuộ c lò ng thậ t trơn tru, khô ng
    chú t vấ p vá p. Thuộ c là u từ đầ u đến cuố i. Bà i há t nà o cũ ng thuộ c là u là u. Là u thô ng sá ch kim
    cổ . 2 (kng.). Ở tình trạ ng khô ng có mộ t gợ n bẩ n. Bà n ghế sạ ch là u.
    là u bà u
    - đgt. Nó i nhỏ , lẩ m bẩ m trong miệng, nghe khô ng rõ , tỏ vẻ khô ng bằ ng lò ng, bự c dọ c, khó
    chịu: khô ng dá m cã i nhưng cứ là u bà u Cô bé đi qua bứ c dạ i, miệng là u bà u, mặ t cà u cạ u (Ma
    Vă n Khá ng).
    lá u cá
    - Nh. Lá u.
    lá u lỉnh
    - t. Có vẻ tinh nhanh, khô n và tinh nghịch. Vẻ mặ t lá u lỉnh. Trả lờ i mộ t cá ch lá u lỉnh.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    L (2)

    lay
    - đgt. Là m rung độ ng, khô ng cò n ở thế ổ n định: Gió lay câ y lay mạ nh cho long châ n cọ c lay
    vai gọ i dậ y.
    lay chuyển
    - Là m mấ t thế vữ ng và ng : Tình hữ u nghị khô ng gì lay chuyển nổ i.
    lay độ ng
    - đg. Chuyển độ ng nhẹ qua lạ i ở mộ t vị trí nhấ t định. Bó ng câ y lay độ ng trên mặ t nướ c. Ngọ n
    lử a khẽ lay độ ng. Bà i thơ là m lay độ ng lò ng ngườ i (b.).
    lay ơn
    - lay-ơn Nh. Lay-dơn.
    lá y
    - đg. Nhắ c lạ i : Lá y mã i lờ i oá n trá ch.
    lạ y
    - đg. (hoặ c d.). 1 Chắ p tay, quỳ gố i và cú i gậ p ngườ i để tỏ lò ng cung kính, theo lễ nghi cũ .
    Chắ p tay lạ y Phậ t. Cú i lạ y. Lạ y bố n lạ y. 2 (cũ ). Từ dù ng trướ c từ chỉ ngườ i đố i thoạ i khi mở
    đầ u lờ i nó i, để tỏ thá i độ cung kính hoặ c ý cầ u xin khẩ n thiết. Lạ y cụ ! Lạ y trờ i mưa thuậ n gió
    hoà ... (cd.).
    lắ c
    - 1 đgt. 1. Là m cho chuyển độ ng, rung độ ng theo nhịp liên tụ c: lắ c bình rượ u thuố c xe lắ c
    như đưa võ ng lắ c chuô ng lắ c bao gạ o cho vơi xuố ng. 2. Lắ c đầ u, nó i tắ t: chỉ lắ c mà khô ng
    nó i.
    - 2 (F. plaque) dt. Tấ m biển, tấ m bả ng: Tô i muố n khắ c tên ô ng bạ n đọ c và o mộ t tấ m lắ c đồ ng
    để kỷ cô ng ô ng (Vũ Bằ ng).
    lắ c lư
    - Lả o đả o ngả nghiêng sang hai bên như muố n đổ .
    lă m le
    - đg. (thườ ng dù ng trướ c đg.). Có ý định và sẵ n sà ng, có thờ i cơ là là m ngay (thườ ng là việc
    xấ u). Tên kẻ cắ p lă m le rú t trộ m cá i ví.
    lắ m
    - I. tt. Có số lượ ng đượ c coi là hơn bình thườ ng: lắ m mồ m lắ m miệng lắ m tiền lắ m con thì
    khổ lắ m thầ y thố i ma (tng.). II. pht. Đạ t mứ c độ cao hơn bình thườ ng: khổ lắ m anh à buồ n
    lắ m Cô ấy xinh lắ m.
    lă n
    - đg. 1. Nó i nhữ ng vậ t trò n vừ a quay vừ a dờ i chỗ : Quả bó ng lă n. 2. Là m cho mộ t vậ t trò n
    vừ a quay vừ a dờ i chỗ : Lă n gỗ xuố ng châ n đồ i. 3. Nằ m vậ t xuố ng : Thằ ng bé lă n ra khó c. 4.
    Lao mình và o : Lă n và o giằ ng lấ y sú ng địch.
    lă n lộ n
    - đg. 1 Lă n bên nọ lậ t bên kia nhiều lầ n. Lă n lộ n dướ i đấ t ă n vạ . Đau lă n đau lộ n (kng.). 2 Lao
    và o để là m, vậ t lộ n vớ i khó khă n vấ t vả . Lă n lộ n vớ i phong trà o. Lă n lộ n nhiều nă m trong
    nghề.
    lă n tay
    - đgt. Lă n dấ u ngó n tay đã phết mự c lên giấ y để lưu vâ n tay là m bằ ng chứ ng: lă n tay là m
    chứ ng minh thư.
    lằ n
    - 1. t. Có mộ t vết nổ i dà i : Bị đá nh ba roi lằ n đít. 2. d. Vết kiến hay mố i đi.
    - d. "Thằ n lằ n" nó i tắ t: Con lằ n bò trên giậ u.
    lặ n
    - đg. 1 Tự là m cho mình chìm sâ u xuố ng nướ c. Lặ n mộ t hơi dà i. Thợ lặ n. Bộ đồ lặ n. 2 Biến đi
    như lẩ n mấ t và o chiều sâ u, khô ng cò n thấ y hiện ra trên bề mặ t. Nố t sở i đã lặ n. Ngườ i xấ u
    duyên lặ n và o trong... (cd.). 3 Khuấ t mấ t đi phía dướ i đườ ng châ n trờ i. Tră ng lặ n. Mặ t trờ i
    lặ n sau dã y nú i xa.
    lă ng
    - 1 dt. Cô ng trình xâ y dự ng là m nơi cấ t giữ thi hà i cá c vĩ nhâ n: Lă ng củ a cá c bậ c vua chú a
    lă ng miếu lă ng mộ lă ng tẩ m.
    - 2 dt. Loà i cá ở nướ c ngọ t, khô ng có vả y: ă n chả cá lă ng.
    - 3 đgt. 1. Vung ngang cá nh tay để vă ng cá i gì đó đi xa: lă ng lự u đạ n lă ng hò n đá sang bờ ao
    bên kia. 2. Đưa mạ nh châ n hoặ c tay theo chiều ngang trong tư thế duỗ i thẳ ng: lă ng châ n.
    lă ng kính
    - (lý) Dụ ng cụ quang họ c hình trụ đá y tam giá c, là m bằ ng mộ t chấ t trong suố t thườ ng là
    thủ y tinh, có tính chấ t khú c xạ và phâ n tích á nh sá ng.
    lă ng loà n
    - đg. Có hà nh vi hỗ n xượ c xú c phạ m ngườ i trên, khô ng chịu phụ c tù ng khuô n phép (thườ ng
    nó i về phụ nữ trong quan hệ gia đình). Con dâ u lă ng loà n vớ i mẹ chồ ng. Thó i lă ng loà n.
    lă ng mạ
    - đgt. Chử i mắ ng hoặ c nó i nă ng hỗ n lá o nhằ m xú c phạ m: bị lă ng mạ trướ c xó m giềng nhữ ng
    lờ i lă ng mạ thô bỉ.
    lă ng nhụ c
    - Khinh rẻ và là m nhụ c.
    lă ng quă ng
    - 1 d. (ph.). Bọ gậ y.
    - 2 x. loă ng quă ng.
    lă ng tẩ m
    - dt. Lă ng củ a vua chú a và nhữ ng cô ng trình xâ y dự ng ở khu lă ng nó i chung: lă ng tẩ m vua
    Hù ng thă m lă ng tẩ m ở Huế.
    lă ng trụ
    - d. Đa diện có hai mặ t (đá y) song song vớ i nhau, cò n cá c mặ t khá c (cá c mặ t bên) đều là
    nhữ ng hình bình hà nh.
    lă ng xă ng
    - đgt. Tỏ ra luô n luô n bậ n rộ n, tấ t bậ t rố i rít trong hoạ t độ ng nhưng chẳ ng đượ c việc gì hoặ c
    kết quả khô ng đá ng kể: lă ng xă ng chạ y tớ i chạ y lui lă ng xă ng hết chỗ nọ đến chỗ kia mà
    chẳ ng đượ c việc gì Anh lờ đờ nhìn ngọ n đèn hoa kì có nhữ ng con muỗ i cỏ bay lă ng xă ng
    vò ng quanh (Tô Hoà i) Rử a xong và o, bà cụ lạ i lă ng xă ng chạ y đi chạ y lạ i, gấ p cá i chă n chiên
    Nam Định, trả i lạ i cá i chiếu, quét quá y cá i lều, mở cá i cong đự ng gạ o... (Vũ Thị Thườ ng).
    lằ ng nhằ ng
    - t. ph. 1. Lô i thô i dai dẳ ng : Câ u chuyện lằ ng nhằ ng dứ t khô ng ra. 2. Lô i thô i khô ng rõ : Chữ
    viết lằ ng nhằ ng ; Lý luậ n lằ ng nhằ ng.
    lẳ ng lơ
    - t. Tỏ ra lẳ ng, có nhiều biểu hiện thiếu đứ ng đắ n trong quan hệ tiếp xú c nam nữ . Cặ p mắ t
    lẳ ng lơ. Tính nết lẳ ng lơ. Ăn nó i lẳ ng lơ.
    lẵ ng
    - dt. Đồ đự ng, đan bằ ng mâ y tre, thườ ng có quai xá ch: Bà xá ch lẵ ng đự ng đồ lễ lên chù a lẵ ng
    mâ y lẵ ng hoa.
    lắ ng
    - đg. 1. Chìm dầ n dầ n xuố ng đá y nướ c : Chờ cho cặ n lắ ng hết rồ i mớ i chắ t đượ c nướ c trong.
    2. Nguô i dầ n đi : Nỗ i buồ n đã lắ ng. 3. Nh. Lắ ng nghe, lắ ng tai : Lắ ng xem họ nó i gì.
    lắ ng tai
    - Nh. Lắ ng nghe.
    lặ ng
    - t. (hoặ c đg.). 1 Ở trạ ng thá i yên, tĩnh, khô ng độ ng. Biển lặ ng. Trờ i lặ ng gió . Nín lặ ng khô ng
    nó i gì. Im hơi lặ ng tiếng. Dấ u lặ ng*. 2 Ở và o trạ ng thá i trở nên khô ng nó i nă ng, cử độ ng gì
    đượ c do chịu tá c độ ng tâ m lí, tình cả m độ t ngộ t. Lặ ng đi trướ c tin buồ n độ t ngộ t. Sung
    sướ ng đến lặ ng ngườ i. Mặ t tá i ngắ t, chết lặ ng vì sợ .
    lặ ng lẽ
    - tt. 1. Im lặ ng, khô ng gâ y tiếng độ ng, khô ng độ ng đậ y: đêm khuya lặ ng lẽ cả nh chiều hô m
    lặ ng lẽ Mặ t hồ lặ ng lẽ soi thấ u từ ng sợ i mâ y trắ ng trên tầ ng trờ i (Ma Vă n Khá ng). 2. Khô ng
    lên tiếng, khô ng nó i nă ng gì cả : khu rừ ng lặ ng lẽ lặ ng lẽ ngồ i và o bà n Thuầ n lặ ng lẽ đứ ng
    dậ y (Ma Vă n Khá ng) Mộ t và nh tră ng ngà n nă m lặ ng lẽ (Thế Lữ ).
    lặ ng ngắ t
    - Vắ ng vẻ khô ng có tiếng độ ng : Buồ ng khô ng lặ ng ngắ t như tờ (K) .
    lắ p
    - 1 đg. Là m cho từ ng bộ phậ n rờ i đượ c đặ t đú ng vị trí củ a nó để tấ t cả cá c bộ phậ n hợ p lạ i
    tạ o nên vậ t hoà n chỉnh, có cô ng dụ ng. Lắ p má y. Lắ p xe đạ p. Lắ p cử a và o khung. Lắ p đạ n (để
    có thể bắ n).
    - 2 đg. 1 (thườ ng dù ng trướ c lạ i). Như lặ p. Bà i vă n có nhiều ý lắ p lạ i. Lắ p đi lắ p lạ i mã i mộ t
    giọ ng điệu. 2 (id.). Nó i lắ p (nó i tắ t).
    lắ t nhắ t
    - tt. 1. Quá nhỏ bé, vụ n vặ t, khô ng thà nh tấ m thà nh mó n: nhữ ng ô ruộ ng lắ t nhắ t như bà n cờ
    trồ ng lắ t nhắ t nhiều thứ câ y cô ng việc lắ t nhắ t Số tiền họ c chú ng giả lắ t nhắ t, đứ a thì và o
    đầ u thá ng, đứ a thì mồ ng mườ i Cá i loạ t đầ u chín rả i ra mỗ i ngà y mộ t quả thậ t lắ t nhắ t. 2.
    Nhiều và có hình dá ng, kích thướ c quá nhỏ bé, sà n sà n như nhau: Đà n chim ri lắ t nhắ t đô ng
    đặ c Nhữ ng đồ vậ t lắ t nhắ t trong nhà bướ c đi lắ t nhắ t như con sá o Con đi họ c, con bồ ng, con
    dắ t, Lớ n chử a khô n lắ t nhắ t thơ ngâ y (Tả n Đà ) Nhữ ng đà n chim sẻ lắ t nhắ t, đô ng đặ c, bay
    rà o rà o (Nguyễn Thế Phương).
    lặ t vặ t
    - Nhỏ nhặ t tầ m thườ ng : Đừ ng quá để ý đến nhữ ng việc lặ t vặ t.
    lâ m
    - đg. Ở và o tình thế khô ng hay cho mình. Lâ m và o thế bị độ ng. Lâ m và o cả nh tú ng quẫ n. Lâ m
    nạ n*.
    lâ m bệnh
    - đgt. Bị mắ c bệnh: Cụ đang lâ m bệnh Cô ng rằ ng chớ hỏ i thêm phiền, Trướ c đà lâ m bệnh
    hoà ng truyền xa chơi (Lụ c Vâ n Tiên).
    lâ m chung
    - Sắ p chết : Lờ i dặ n lạ i lú c lâ m chung.
    lâ m nạ n
    - đg. (trtr.). Gặ p phả i tai nạ n. Lâ m nạ n trên đườ ng đi.
    lâ m thờ i
    - Tạ m trong mộ t thờ i gian, chưa chính thứ c : Chính phủ lâ m thờ i.
    lầ m
    - 1 I d. (ph.). Bù n. Lộ i ao vớ t lầ m.
    - II t. 1 Có nhiều bù n hay bụ i cuộ n lên là m đụ c, là m bẩ n. Nướ c ao đụ c lên. Bụ i lầ m lên sau xe.
    2 Bị phủ lên mộ t lớ p dà y bù n đấ t, bụ i bặ m. Con đườ ng lầ m bù n đấ t. Toà n thâ n lầ m bụ i.
    - 2 đg. Nhậ n thứ c cá i nọ ra cá i kia, do sơ ý hay khô ng biết. Hiểu lầ m nhau. Mua lầ m hà ng giả .
    lầ m bầ m
    - đgt. Nó i nho nhỏ trong miệng, nghe khô ng rõ , tỏ ý bấ t bình, khô ng bằ ng lò ng: Nó khô ng
    đồ ng ý nhưng khô ng dá m cã i lạ i, chỉ lầ m bầ m trong miệng Nó loay hoay rồ i nhó n gó t lấ y cá i
    vá mú c ra từ ng vá nướ c, miệng lầ m bầ m điều gì khô ng rõ (Nguyễn Quang Sá ng) Anh chà ng
    ngượ ng quá , lầ m bầ m, trô ng trướ c trô ng sau, rổ i lủ i vộ i đi mấ t (Ngô Vă n Phú ).
    lầ m lạ c
    - t. 1. Nh. Lầ m. 2. Sai, khô ng đú ng : ý nghĩ lầ m lạ c; Nhậ n định lầ m lạ c.
    lầ m lẫ n
    - đg. Lầ m cá i nọ vớ i cá i kia (nó i khá i quá t). Kiểm tra xem có lầ m lẫ n khô ng. Lầ m lẫ n kẻ xấ u
    vớ i ngườ i tố t.
    lầ m lỗ i
    - Nh. Lỗ i lầ m.
    lầ m than
    - Vấ t vả khổ sở : Đờ i số ng lầ m than.
    lẩ m bẩ m
    - đg. Nó i nhỏ trong miệng, chỉ vừ a để mình nghe, giọ ng đều đều. Lẩ m bẩ m điều gì khô ng rõ .
    lẩ m cẩ m
    - tt. Khô ng cò n minh mẫ n sá ng suố t, hay là m, hay nó i nhữ ng việc khô ng đú ng chỗ , đú ng lú c
    (thườ ng nó i về ngườ i già ): Về già ngườ i ta thườ ng trở nên lẩ m cẩ m.
    lẫ m liệt
    - Oai nghiêm, trô ng đá ng sợ : Tượ ng Trấ n Vũ trô ng lẫ m liệt.
    lấ m chấ m
    - t. Có nhiều chấ m nhỏ rả i rá c. Mặ t lấ m chấ m rỗ hoa.
    lấ m lét
    - tt. Liếc nhìn nhanh rồ i lạ i quay đi chỗ khá c vớ i vẻ vụ ng trộ m, sợ sệt (khô ng dá m để ngườ i
    ta bắ t gặ p cá i nhìn củ a mình): lấ m lét nhìn quanh lấ m lét như quạ và o chuồ ng gà Nó lấ m lét
    lả ng dầ n cũ ng khô ng dá m chạ y mộ t cá ch thẳ ng thắ n để trố n đi nữ a (Nam Cao) Ban ngà y ban
    mặ t anh đi đâ u mà lấ m lét thế? (Nguyễn Đình Thi) Cố là m ra vẻ thậ t thà nhưng mắ t lạ i cứ
    lấ m lét nhìn về phía tay phả i (Đà o Vũ ).
    lấ m tấ m
    - Nó i có nhiều hạ t nhỏ li ti : Lấ m tấ m mưa phù n.
    lâ n
    - 1 d. Kì lâ n (nó i tắ t). Mú a lâ n.
    - 2 d. Tên thườ ng gọ i củ a phosphor. Phâ n lâ n.
    - 3 d. (kng.; id.). Phiên, lượ t (theo thứ tự ). Cắ t lâ n nhau gá c. Đến lâ n.
    - 4 đg. Vượ t sang phạ m vi khá c ngoà i phạ m vi đã định. Tiêu lâ n và o vố n. Họ p lâ n sang buổ i
    chiều. Đượ c đằ ng châ n lâ n đằ ng đầ u (tng.).
    lâ n cậ n
    - tt. (Nơi) ở gầ n, ở bên cạ nh: nhữ ng vù ng lâ n cậ n nhờ cậ y mấ y nhà lâ n cậ n đi thă m mấ y là ng
    lâ n cậ n.
    lâ n quang
    - d. Á nh sá ng xanh tự phá t ra ở mộ t số chấ t (khô ng do chá y hoặ c nó ng lên), giố ng á nh sá ng
    củ a chấ t lâ n (phosphor) khi chá y, chỉ thấ y đượ c trong bó ng tố i. Đom đó m có lâ n quang.
    lâ n tinh
    - dt., cũ Phố t pho.
    lầ n
    - ph. Từ ng bướ c, dầ n dầ n : Bướ c lầ n theo ngọ n tiểu khê (K).
    - đg. 1. Sờ nắ n nhẹ tay chỗ nà y qua chỗ khá c : Lầ n lưng ; Lầ n trà ng hạ t. 2. Tìm kiếm khó
    khă n : Khô ng lầ n đâ u ra tiền.
    - Chầ N Nấ n ná , hoã n lâ u : Lầ n chầ n mã i khô ng dá m quyết định
    lầ n hồ i
    - p. Dầ n dà qua ngà y thá ng. Kiếm ă n lầ n hồ i. Lầ n hồ i rau chá o nuô i nhau.
    lầ n lượ t
    - pht. Theo thứ tự cho đến tậ n cù ng: xếp hà ng lầ n lượ t ra và o lầ n lượ t gọ i tên lầ n lượ t lầ n
    lượ t từ ng vấ n đề sẽ đượ c thả o luậ n.
    lẩ n
    - đg. 1. Trố n, lén lú t lả ng và o chỗ khuấ t mắ t mọ i ngườ i : Thằ ng bé lẩ n đi chơi. 2. Trà trộ n :
    Kẻ cắ p lẩ n và o đá m đô ng.
    lẩ n quẩ n
    - đg. x. luẩ n quẩ n.
    lẩ n quấ t
    - tt. Lẩ n quanh quẩ n đâ u đó : Mấ y tên kẻ gian cò n lẩ n quấ t đâ u đâ y Hình ả nh đá ng sợ đó cứ
    lẩ n quấ t mã i trong đầ u Chiêm bao lẩ n quấ t ở bên giả ng đình (Phan Trầ n).
    lẩ n trá nh
    - đg. Cố trá nh đi để khỏ i phả i gặ p, hay khỏ i phả i liên luỵ . Xấ u hổ , cố tình lẩ n trá nh bạ n bè.
    Lẩ n trá nh nhiệm vụ . Lẩ n trá nh vấ n đề.
    lẫ n
    - I. đgt. 1. Khô ng phâ n biệt đượ c nên nhậ n nhầ m cá i nà y ra cá i khá c: Ngườ i già hay lẫ n nó i
    lẫ n cầ m lẫ n vở củ a bạ n tró t để lẫ n hai loạ i và o nhau. 2. Là m cho khó phâ n biệt cá i nà y vớ i
    cá i khá c: trộ n lẫ n gạ o xấ u vớ i gạ o tố t. II. pht. Từ đi kèm vớ i từ nhau để thể hiện quan hệ qua
    lạ i: trá ch lẫ n nhau đá nh lẫ n nhau giú p đỡ lẫ n nhau hỏ i lẫ n nhau. III. lt. Cù ng vớ i: mấ t cả chì
    lẫ n chà i (tng.) Cả chị lẫ n em đều đẹp Cả tiền lẫ n tình cả thầ y lẫ n trò .
    lẫ n lộ n
    - Lầ m cá i nọ ra cá i kia : Lẫ n lộ n và ng thau.
    lấ n
    - đg. 1 Mở rộ ng phạ m vi, chiếm sang phạ m vi củ a cá i khá c. Đắ p đê lấ n biển. Lấ n đấ t. Cà ng
    nhâ n nhượ ng nó cà ng lấ n tớ i. Lấ n quyền. 2 (ph.). Xô đẩ y để chen. Lấ n tớ i trướ c.
    lậ n đậ n
    - tt. Vấ t vả , chậ t vậ t vì gặ p quá nhiều khó khă n, trắ c trở , vấ p vá p: lậ n đậ n trong thi cử đườ ng
    vợ con lậ n đậ n mã i Bị gậ y lang thang ngườ i thuỷ hạ n, Thơ vă n lậ n đậ n khá ch phong trầ n
    (Tả n Đà ) lậ n đậ n trên đườ ng đờ i.
    lâ ng lâ ng
    - Nhẹ nhà ng khoan khoá i : Là m xong nhiệm vụ , lò ng lâ ng lâ ng.
    lấ p
    - đg. 1 Là m cho đầ y, cho kín chỗ trũ ng, chỗ hổ ng hay chỗ trố ng. Lấ p ao. Há t để lấ p chỗ trố ng.
    2 Là m che khuấ t đi. Cỏ mọ c lấ p cả lố i đi. Che lấ p. 3 Là m cho bị á t đi khô ng cò n nghe thấ y,
    nhậ n thấ y nữ a. Tiếng vỗ tay lấ p cả tiếng há t. Đá nh trố ng lấ p*.
    lấ p lá nh
    - tt., (đgt.) Phá t ra á nh sá ng khô ng liên tụ c, khi yếu khi mạ nh, nhưng lặ p đi lặ p lạ i đều đặ n,
    vẻ sinh độ ng: nhữ ng vì sao lấ p lá nh Gươm thiêng lấ p lá nh bên lưng nhẹ Mặ t trờ i chiếu
    thẳ ng và o dò ng nướ c lấ p lá nh như ngườ i ta đang dá t mộ t mẻ và ng vừ a luyện xong á nh
    tră ng lấ p lá nh trên tà u chuố i ướ t.
    lấ p liếm
    - Nó i nhiều á t lờ i ngườ i khá c để che đậ y lỗ i mình : Cã i mẹ để lấ p liếm tộ i bắ t nạ t em.
    lấ p ló
    - đg. Ló ra rồ i khuấ t đi, khi ẩ n khi hiện liên tiếp. Bó ng ngườ i lấ p ló ngoà i cử a sổ . Mặ t trờ i lấ p
    ló sau ngọ n tre.
    lậ p
    - đgt. 1. Tạ o ra, xâ y dự ng lên: lậ p gia đình lậ p danh sá ch lậ p ra triều đạ i mớ i lậ p kỉ lụ c. 2. Đặ t
    lên vị trí quan trọ ng nà o đó : phế vua nà y lậ p vua khá c phế lậ p.
    lậ p chí
    - Quyết tâ m đi tớ i mộ t mụ c đích.
    lậ p cô ng
    - đg. Lậ p đượ c chiến cô ng, thà nh tích lớ n. Giết giặ c lậ p cô ng.
    lậ p dị
    - tt. Có vẻ khá c do cố ý để mọ i ngườ i để ý đến: số ng lậ p dị ă n mặ c lậ p dị.
    lậ p mưu
    - đg. Đặ t ra mưu kế. Lậ p mưu để lừ a dố i.
    lậ p nghiệp
    - đgt. Gâ y dự ng cơ nghiệp: phong trà o thanh niên lậ p nghiệp 20 tuổ i đã tự mình lậ p nghiệp
    sinh cơ lậ p nghiệp (tng.).
    lậ p phá p
    - Đặ t ra phá p luậ t : Quố c hộ i là cơ quan lậ p phá p.
    - Lậ P phương (toá n) 1. đg. Lấ y lũ y thừ a bậ c ba : 2 lậ p phương là 8. 2. d. X. Hình lậ p phương.
    lậ p trườ ng
    - d. 1 Chỗ đứ ng và thá i độ khi nhậ n thứ c và xử lí vấ n đề. Trong quá trình thương lượ ng, lậ p
    trườ ng hai bên đã gầ n nhau. Thay đổ i lậ p trườ ng. 2 Lậ p trườ ng giai cấ p (nó i tắ t). Lậ p
    trườ ng kiên định.
    lậ p tứ c
    - pht. Ngay tứ c thì: Chú ng ta phả i là m việc đó ngay lậ p tứ c Nó nghe tiếng gọ i là lậ p tứ c chạ y.
    lậ t
    - đg. Trở mộ t vậ t để thay đổ i mặ t củ a nó : Lậ t trang giấ y.
    - đg. Khô ng trả nợ : Hắ n lậ t củ a tô i mộ t mó n tiền.
    lậ t đậ t
    - I t. Có dá ng vẻ vộ i vã , tấ t tả , như lú c nà o cũ ng sợ khô ng kịp. Bướ c đi lậ t đậ t. Lú c nà o cũ ng
    lậ t đậ t.
    - II d. Đồ chơi hình ngườ i có đá y trò n gắ n vậ t nặ ng, hễ cứ đặ t nằ m là tự bậ t dậ y. Con .
    lậ t đổ
    - đgt. Là m cho chính quyền, ban lã nh đạ o bị sụ p đổ : â m mưu lậ t đổ chính quyền gâ y bè phá i
    lậ t đổ nhau trong ban lã nh đạ o.
    lậ t nhà o
    - Đá nh đổ .
    lậ t tẩ y
    - đg. (kng.). Là m cho lộ rõ bộ mặ t gian dố i hoặ c mưu đồ xấ u xa đang đượ c che giấ u. Trò bịp
    bị lậ t tẩ y.
    lâ u
    - tt. Có thờ i gian dà i: là m lâ u thế chờ lâ u quá miếng ngon nhớ lâ u, lờ i đau nhớ đờ i (tng.)
    đó ng cử a lâ u rồ i Họ về từ lâ u khô ng lâ u nữ a số ng lâ u Lâ u rồ i tô i chẳ ng gặ p em.
    lâ u đà i
    - Tò a nhà to lớ n đẹp đẽ.
    lâ u đờ i
    - t. Trả i qua nhiều đờ i. Kinh nghiệm sả n xuấ t lâ u đờ i. Truyền thố ng vă n hoá lâ u đờ i.
    lâ u la
    - 1 tt. Lâ u nó i chung (thườ ng dù ng vớ i ý phủ định): Mớ i đầ u thá ng chứ đã lâ u la gì Chẳ ng
    cầ n lâ u la gì anh cũ ng hiểu đượ c cá i điều mà hầ u như anh đã quên đi.
    - 2 dt. Bọ n tay châ n củ a tướ ng cướ p hay đầ u sỏ gian á c: Mộ t lũ lâ u la kéo đến Nhâ n rà y có
    đả ng lâ u la, Tên rằ ng Đỗ Dự , hiệu là Phong Lai (Lụ c Vâ n Tiên).
    lầ u
    - 1 d. 1 (cũ ; id.). Nhà có gá c, nhà tầ ng. Ở nhà lầ u. Xâ y lầ u. 2 (ph.). Tầ ng trên củ a nhà . Lên lầ u.
    Phò ng ở lầ u mộ t (ở gá c hai).
    - 2 (ph.). x. là u.
    lầ u xanh
    - dt. Nơi chứ a gá i điếm thờ i xưa: Dạ y cho má phấ n lạ i về lầ u xanh (Truyện Kiều).
    lậ u
    - d. Bệnh viêm ố ng đá i do song cầ u khuẩ n lậ u gâ y ra, có triệu chứ ng đá i đau, buố t, đá i ít và
    nướ c tiểu có mủ .
    lâ y
    - đg. 1 (Bệnh) truyền từ cơ thể nà y sang cơ thể khá c. Bệnh hay lâ y. Bị lâ y bệnh lao. 2 Do có
    quan hệ gầ n gũ i mà chia sẻ, có chung phầ n nà o mộ t trạ ng thá i tâ m lí tình cả m vớ i ngườ i
    khá c. Lâ y cá i hồ n nhiên củ a tuổ i trẻ. Đượ c thơm lâ y. Vui lâ y cá i vui củ a bạ n. Giậ n lâ y sang
    con cá i (do giậ n ngườ i khá c, mà giậ n luô n cả con cá i).
    lâ y lấ t
    - tt. Lay lắ t: Việc là m cò n lâ y lấ t số ng lâ y lấ t trên vỉa hè vứ t bỏ lâ y lấ t.
    lầ y
    - t. Có nhiều bù n : Đườ ng lầ y ; Ruộ ng lầ y.
    lầ y lộ i
    - t. (Đườ ng sá ) có nhiều bù n lầ y.
    lầ y nhầ y
    - tt. ướ t, bẩ n và dính nhớ t nhá p gâ y cả m giá c ghê tở m: mũ i dã i lầ y nhầ y Chỗ nà o cũ ng lầ y
    nhầ y má u nó ng như tiết đô ng (Nguyễn Khả i) Đấ t lầ y nhầ y ná t như bá nh đú c.
    lẫ y lừ ng
    - X. Lừ ng lẫ y.
    lấ y
    - I đg. 1 Là m cho mình có đượ c trong tay cá i đã sẵ n có và để ở đâ u đó để đưa ra là m việc gì.
    Lấ y tiền trong ví ra trả . Lấ y bú t viết thư. Lấ y quầ n á o rét ra mặ c. 2 Là m cho mình có đượ c
    cá i vố n có hoặ c có thể có ở đâ u đó để sử dụ ng. Lấ y thuyền đi chơi hồ . Lấ y tà i liệu viết bà i.
    Lấ y vé tà u. Lấ y chữ kí. Lấ y ý kiến. 3 Là m cho trở thà nh củ a mình cá i vố n là củ a ngườ i khá c.
    Lấ y cắ p. Lấ y là m củ a riêng. Lấ y đồ n địch. 4 Là m cho mình có đượ c cá i tạ o ra bằ ng mộ t hoạ t
    độ ng nà o đó . Và o rừ ng lấ y củ i. Nuô i gà lấ y trứ ng. Cho vay lấ y lã i. Là m lấ y thà nh tích. 5 Tự
    tạ o ra ở mình. Chạ y lấ y đà . Nghỉ lấ y sứ c. Lấ y giọ ng. Lấ y lạ i tinh thầ n. 6 (kng.). Đò i giá tiền
    bao nhiêu đó để bá n. Con gà nà y bà lấ y bao nhiêu? Lấ y rẻ và i tră m đồ ng. 7 Dù ng để là m cá i
    gì hoặ c việc gì đó . Lấ y cô ng là m lã i. Lấ y mét là m đơn vị. Lấ y cớ ố m để nghỉ. Lấ y tình cả m để
    cả m hoá . 8 Là m cho có đượ c cá i chính xá c, bằ ng đo, tính, chỉnh lí. Lấ y kích thướ c. Lấ y lạ i giờ
    theo đà i. Lấ y đườ ng ngắ m. Lấ y là n só ng radio. Lấ y nhiệt độ cho bệnh nhâ n. 9 (kng.). Kết
    hô n, thà nh vợ thà nh chồ ng vớ i nhau. Lấ y chồ ng. Lấ y vợ ngườ i cù ng quê. Lấ y vợ cho con
    (kng.; cướ i vợ cho con).
    - II p. (dù ng phụ sau đg.). 1 Từ biểu thị hướ ng củ a hà nh độ ng nhằ m mang lạ i kết quả cho
    chủ thể. Bắ t bó ng. Giữ chặ t lấ y. Nắ m lấ y thờ i cơ. Chiếm lấ y là m củ a riêng. 2 (thườ ng dù ng đi
    đô i vớ i tự ). Từ biểu thị cá ch thứ c củ a hà nh độ ng do chủ thể tự mình là m, bằ ng sứ c lự c, khả
    nă ng củ a riêng mình. Ô ng ta tự lá i xe lấ y. Trẻ đã biết gấ p lấ y chă n mà n.
    - III tr. (dù ng sau đg.). Từ dù ng để nhấ n mạ nh mứ c tố i thiểu, khô ng yêu cầ u hơn. Cố ă n lưng
    bá t cho lạ i sứ c. Ở lạ i chơi thêm lấ y và i ngà y. Tú i khô ng cò n nổ i lấ y mộ t đồ ng.
    - có (kng.; dù ng phụ sau đg.). (Là m việc gì) chỉ cố t tỏ ra là có là m, khô ng kể tá c dụ ng, kết
    quả . Tự phê bình lấ y có , khô ng sâ u sắ c. Ă n lấ y có và i ba miếng.
    - ... ...�
    lấ y cớ
    - Đưa ra mộ t lý do thườ ng là khô ng chính dá ng : Lấ y cớ rứ c đầ u khô ng đến họ p.
    lấ y lệ
    - (dù ng phụ sau đg.). (Là m việc gì) cố t cho có , cho phả i phép, khô ng có sự quan tâ m. Là m lấ y
    lệ. Hỏ i qua loa lấ y lệ.
    lấ y lò ng
    - đg. Cố t để là m vừ a lò ng, để tranh thủ cả m tình. Cườ i lấ y lò ng. Khen để lấ y lò ng.
    le
    - 1 Nh. Le le.
    - 2 (F. l air) dt. 1. cũ Vẻ, dá ng: lấ y le vớ i mọ i ngườ i Huyến lú c bấ y giờ thì lo tiệm ả nh (vì ra
    tiền) hơn là lo cho tờ bá o (vì là m bá o chỉ là để lấ y le thô i) (Vũ Bằ ng). 2. Chỗ mở ra đó ng và o
    để đưa khô ng khí và o độ ng cơ (xe má y, v.v.): mở le.
    - 3 dt. Câ y nhỏ mọ c ở rừ ng thưa, thâ n cứ ng, có dá ng giố ng trú c: rừ ng le.
    le le
    - Nh. Le : Đà n le le bơi ở đầ m.
    le ló i
    - đg. Chiếu ra mộ t á nh sá ng rấ t yếu ớ t. Mấ y đố m lử a le ló i từ xa. Á nh đèn le ló i trong đêm.
    Cò n le ló i chú t hi vọ ng (b.).
    lè nhè
    - đgt. (Nó i hoặ c khó c) kéo dà i dai dẳ ng vớ i giọ ng rè, trầ m nghe khô ng rõ tiếng, gâ y cả m giá c
    khó chịu: khó c lè nhè mã i say rượ u rồ i cứ nó i lè nhè Giọ ng hắ n lè nhè và tiếng đã gầ n như
    méo mó (Nam Cao).
    lẻ
    - d. Phầ n mườ i củ a mộ t đấ u : Mộ t đấ u hai lẻ gạ o.
    - ph. Từ ng lượ ng nhỏ mộ t : Mua lẻ, bá n lẻ.
    - I. t. 1. Khô ng chẵ n, khô ng chia hết cho hai : Số lẻ. 2. Dô i ra mộ t phầ n củ a mộ t số trò n : Mộ t
    tră m lẻ ba. II. ph. Riêng mộ t mình : Ăn lẻ ; Đi lẻ.
    - lOi Trơ trọ i mộ t mình : Số ng lẻ loi.
    lẻ loi
    - t. Chỉ có riêng mộ t mình, tá ch khỏ i quan hệ vớ i đồ ng loạ i. Ngô i nhà lẻ loi bên đườ ng. Số ng
    lẻ loi.
    lẻ tẻ
    - tt. Thưa thớ t và rờ i rạ c từ ng cá i mộ t, khô ng tậ p trung, khô ng đều khắ p: mớ i lẻ tẻ có mấ y
    ngườ i đến Đêm về khuya phố xá chỉ cò n lẻ tẻ và i ngườ i đi lạ i Lú a bắ t đầ u chín lẻ tẻ Lễ Phậ t
    trong ngô i chù a giữ a đồ ng sắ p đoạ n, thiện nam tín nữ lẻ tẻ ra về (Ngô Tấ t Tố ).
    lẽ
    - d. Cá i dù ng là m că n cứ để giả i thích mộ t sự việc, mộ t tình cả m: Hắ n từ chố i mó n quà vì
    nhiều lẽ, trướ c hết là vì hắ n khô ng muố n chịu ơn ; Anh hiểu vì lẽ gì tô i quí anh ; Khô n chẳ ng
    qua lẽ, khoẻ chẳ ng qua lờ i (tng) ; Vì lẽ gì mà từ chố i ?
    - t. Nó i ngườ i vợ thứ hai đố i vớ i ngườ i vợ cả trong xã hộ i cũ : Chết trẻ cò n hơn lấ y lẽ (tng).
    lẽ phả i
    - d. Điều đượ c coi là phả i, là hợ p đạ o lí. Là m theo lẽ phả i. Nhìn ra lẽ phả i. Lẽ phả i bao giờ
    cũ ng thắ ng.
    lẽ ra
    - ph. Đá ng lý, đú ng ra là : Lẽ ra tô i phả i hỏ i ý kiến anh.
    lé
    - 1 đg. (id.). Hiện ra và chiếu sá ng. Á nh phá o sá ng lé lên trong khoả nh khắ c rồ i tắ t ngấ m.
    - 2 t. 1 (Mắ t nhìn) chếch về mộ t phía, mi hơi khép lạ i (thườ ng có vẻ sợ hã i hay gian xả o). Lé
    mắ t nhìn. 2 (ph.). Lá c. Mắ t lé. // Lá y: le lé (ng. 1; ý mứ c độ ít).
    lẹ
    - tt., đphg Nhanh chó ng, mau lẹ: Đi lẹ lên lẹ tay lẹ châ n.
    lem
    - t. Lấ m lá p, bẩ n thỉu : Mặ t lem.
    lém
    - 1 đg. (kng.). (Lử a) chá y khô ng to ngọ n nhưng lan ra nhanh. Ngọ n lử a đã lém gầ n hết má i
    tranh. // Lá y: lem lém (ý mứ c độ nhiều, liên tiếp). Lử a chá y lem lém.
    - 2 t. Nó i nhiều, nhanh, và tỏ ra tinh khô n (thườ ng hà m ý chê nhẹ nhà ng). Bình thườ ng ít
    nó i, sao hô m nay lạ i lém thế. Chỉ đượ c cá i lém! Lém như cuộ i (rấ t lém). // Lá y: lem lém (ý
    mứ c độ nhiều).
    len
    - 1 (F. laine) dt. Sợ i chế biến từ lô ng mộ t số độ ng vậ t (thườ ng là cừ u): đan len dệt len á o len
    Sợ i len mịn so sợ i lô ng rố i rắ m, á o đan rồ i, mù a lạ nh hết cò n đâ u (Tế Hanh) chă n len.
    - 2 dt. Cá i xẻng nhỏ có nhiều hình dá ng khá c nhau, để xắ n đấ t, đà o đấ t.
    - 3 đgt. Chen: khô ng chỗ len châ n len qua đá m đô ng.
    lèn
    - đg. 1. Nhồ i chặ t và o : Lèn bô ng và o đệm. 2. Dù ng lờ i nó i khéo để bá n mộ t giá đắ t : Cà ng
    quen cà ng lèn cho đau (tng) .
    - d. Dã y nú i đá sừ ng sữ ng và chạ y dà i như bứ c thà nh : Lèn ở Quả ng Bình có nhiều độ ng.
    lén
    - I p. (Là m việc gì) mộ t cá ch bí mậ t sao cho nhữ ng ngườ i khá c khô ng thấ y, khô ng biết. Lén
    đi mộ t mình. Đá nh lén. Bắ n lén sau lưng.
    - II đg. (ph.; id.). Lẻn.
    lén lú t
    - tt. Giấ u giếm, vụ ng trộ m, khô ng cô ng khai và có ý gian dố i: mua bá n lén lú t nhữ ng hà ng
    cấ m Bọ n giá n điệp hoạ t độ ng lén lú t Mộ t đá m đô ng phụ nữ mớ i lên tà u (...) điệu bộ con
    buô n vừ a nhâ ng nhâ ng hợ m củ a, vừ a lén lú t gian giả o (Ma Vă n Khá ng).
    leng keng
    - Tiếng gõ hay lắ c đồ kim loạ i hay đồ thủ y tinh : Gõ thìa và o cố c leng keng.
    leo
    - đg. 1 Di chuyển toà n thâ n lên cao bằ ng cá ch bá m và o vậ t khá c và bằ ng cử độ ng củ a châ n
    tay. Khỉ leo câ y. Leo cao ngã đau (tng.). 2 Di chuyển lên cao hơn. Xe leo lên dố c. Leo cầ u
    thang. 3 Mọ c dà i ra và vươn lên cao, thâ n bá m và o vậ t khá c (nó i về mộ t số câ y). Là m già n
    cho mướ p leo. Giậ u đổ bìm leo (tng.).
    leo lẻo
    - 1 tt (Nó i) nhiều và nhanh liến thoắ ng, vớ i vẻ trơn tru nhưng khô ng sâ u sắ c, khô ng thậ t: nó i
    leo lẻo chố i leo lẻo chỉ đượ c leo lẻo cá i mồ m.
    - 2 pht. Rấ t trong, đến mứ c nhìn suố t đượ c đến đá y, khô ng hề có mộ t chú t gợ n, bẩ n: Nướ c
    trong leo lẻo mộ t dò ng thô ng (Hồ Xuâ n Hương).
    leo lét
    - Nó i á nh sá ng yếu nhấ p nhá y như muố n tắ t : á nh đèn dầ u leo lét.
    leo trèo
    - đg. Leo và trèo (nó i khá i quá t). Trẻ thích leo trèo.
    lèo tèo
    - tt. Quá ít so vớ i số lượ ng đô ng đá ng ra phả i có , gâ y cả m giá c buồ n tẻ, nghèo nà n: Thị xã
    miền nú i lèo tèo và i hà ng quá n trên giá lèo tèo mấ y cuố n sá ch Trờ i đã gầ n trưa mà trong
    chợ vẫ n lèo tèo độ và i ngườ i (Ngô Tấ t Tố ).
    lẻo
    - đg. Cắ t vuô ng vắ n : Lẻo miếng bá nh.
    lẽo
    - t. Khô ng thẳ ng, khi chẻ hay cắ t. Củ i lẽo thớ khó chẻ. Cắ t lẽo miếng vả i.
    lẽo đẽo
    - tt. (Dá ng đi) chậ m chạ p nhưng kiên trì để cố gắ ng theo từ ng bướ c, khô ng rờ i, cho dù rấ t
    vấ t vả , khó nhọ c: lẽo đẽo theo mẹ lên tậ n chợ huyện chơi cứ lẽo đẽo cuố c bệ theo bộ độ i để
    xem diễn tậ p cứ lẽo đẽo vớ i cá i nghề ấ y mã i Chị Dậ u cố số ng cố chết, nhũ ng nhẵ ng dẫ n con
    và chó lẽo đẽo dướ i á nh nắ ng mù a hè (Ngô Tấ t Tố ) Lẽo đẽo tô i về theo bướ c họ , Tâ m hồ n
    ngơ ngẩ n nhớ muô n phương (Tế Hanh).
    lẹo
    - d. Cg. Chắ p. Mụ n mọ c ở mí mắ t : Mắ t có lẹo.
    - 1. đg. Nó i chó , lợ n giao nhau (tụ c). 2. t. Nó i quả sinh đô i dính liền vớ i nhau : Chuố i lẹo.
    lép
    - t. 1 (Hạ t) ở trạ ng thá i phá t triển khô ng đầ y đủ , khô ng chắ c. Thó c lép. Lạ c lép. 2 Ở trạ ng
    thá i dẹp hoặ c xẹp, khô ng că ng phồ ng vì khô ng có gì bên trong. Tú i lép. Bụ ng lép. 3 (Phá o,
    đạ n) hỏ ng, khô ng nổ đượ c. Thá o bom lép ra lấ y thuố c. Phá o lép. 4 Ở và o thế yếu hơn và
    đà nh phả i chịu nhườ ng, chịu thua. Chịu lép mộ t bề. Lép vế*.
    lép xẹp
    - Nh. Lép kẹp : Bụ ng lép xẹp.
    lẹt đẹt
    - 1 t. Ở tình trạ ng quá chậ m chạ p, kém cỏ i, khô ng theo kịp ngườ i khá c. Lẹt đẹt theo sau. Họ c
    hà nh lẹt đẹt mã i khô ng đỗ .
    - 2 t. Từ mô phỏ ng nhữ ng tiếng nổ trầ m, nhỏ , rờ i rạ c. Phá o nổ lẹt đẹt.
    lê
    - 1 dt. 1. Thứ câ y ă n quả , hoa trắ ng, quả vỏ thườ ng và ng, thịt trắ ng nhiều nướ c, vị ngọ t. 2.
    Quả câ y lê.
    - 2 dt. Lưỡ i lê, nó i tắ t: đâ m lê.
    - 3 đgt. 1. Dù ng khuỷu tay và châ n đẩ y ngườ i di chuyển sá t đấ t: tậ p lă n lê bò toà i lê từ ng
    bướ c. 2. Kéo sá t mặ t đấ t: lê guố c quèn quẹt lê từ ng thú ng thó c trên sà n kho.
    - Tên gọ i mộ t nhó m nhỏ củ a dâ n tộ c Ngá i.
    -
    lê thê
    - X. Dà i lê thê.
    lề
    - 1 d. 1 Dâ y xe bằ ng giấ y bả n để đó ng vở viết chữ nho ngà y trướ c. Giấ y rá ch phả i giữ lấ y lề
    (tng.). 2 Khoả ng giấ y trắ ng đượ c chừ a ra ở bên trá i hoặ c bên phả i trang giấ y viết hoặ c in. Lề
    vở . Lề sá ch. Chừ a lề. Ghi chú bên lề. 3 (id.). Giấ y lề (nó i tắ t). 4 Lề đườ ng (nó i tắ t). Đi trên lề.
    5 (kết hợ p hạ n chế). Phầ n bên ngoà i, trong quan hệ đố i lậ p vớ i cá i chính, cá i bên trong.
    Chuyện ngoà i lề. Gạ t ra ngoà i lề. Bà n tá n bên lề cuộ c họ p.
    - 2 d. (cũ ; id.). Thó i quen đã thà nh nếp, thà nh lệ. Đấ t có lề, quê có thó i (tng.).
    lề đườ ng
    - dt. Hai mép đườ ng, dà nh cho ngườ i đi bộ : đi và o lề đườ ng.
    lề lố i
    - Cá ch thứ c đã quen : Lề lố i là m việc.
    lề mề
    - t. Chậ m chạ p, khô ng khẩ n trương, để kéo dà i cô ng việc. Tá c phong lề mề. Họ p hà nh lề mề.
    lề thó i
    - dt. Thó i quen chung từ lâ u đã thà nh nếp: lề thó i lạ c hậ u bỏ dầ n lề thó i là m ă n cũ kĩ.
    lể
    - đg. x. nhể.
    lễ
    - I. dt. 1. Nhữ ng nghi thứ c đượ c tiến hà nh nhằ m đá nh dấ u hoặ c kỉ niệm mộ t sự kiện có ý
    nghĩa nà o đó : lễ thà nh hô n lễ bá i lễ ca lễ đà i lễ đườ ng lễ lạ t lễ nhạ c lễ phụ c lễ tang lễ tế lễ
    trườ ng lễ tụ c đạ i lễ hà nh lễ hiếu lễ hô n lễ nghi lễ quố c lễ tang lễ tế lễ tuầ n lễ. 2. Nhữ ng phép
    tắ c phả i theo khi tiếp xú c vớ i ngườ i khá c, biểu thị sự tô n kính: giữ lễ vớ i thầ y lễ độ lễ giá o lễ
    nghi lễ nghĩa lễ phép lễ tiết lễ vậ t cố ng lễ sính lễ thấ t lễ thư lễ vô lễ. 3. Lầ n vá i lạ y: lạ y ba lễ.
    II. đgt. 1. Tham dự cá c nghi thứ c tô n giá o: đi lễ chù a. 2. Tặ ng, biếu (ngườ i có quyền thế): lễ
    quan tham lễ.
    lễ bá i
    - Cú ng tế thầ n, thá nh, Phậ t.
    lễ độ
    - I d. Thá i độ đượ c coi là đú ng mự c, tỏ ra biết coi trọ ng ngườ i khá c khi tiếp xú c (nó i khá i
    quá t). Giữ lễ độ vớ i mọ i ngườ i. Cử chỉ thiếu lễ độ .
    - II t. Có . Ăn nó i lễ độ .
    lễ giá o
    - dt. Khuô n phép con ngườ i phả i theo trong cuộ c số ng, theo tư tưở ng nho giá o: lễ giá o
    phong kiến.
    lễ nghi
    - d. Toà n thể nhữ ng cá ch là m thô ng thườ ng theo phong tụ c, á p dụ ng khi tiến hà nh mộ t cuộ c
    lễ : Đá m tang cử hà nh theo lễ nghi đơn giả n.
    lễ nghĩa
    - d. Nhữ ng phép tắ c phả i theo để cư xử trong gia đình, xã hộ i sao cho phả i đạ o ngườ i trên kẻ
    dướ i, theo tư tưở ng nho giá o (nó i tổ ng quá t). Lễ nghĩa trong gia đình phong kiến. Phú quý
    sinh lễ nghĩa (khi già u có thì dễ bà y vẽ ra cá c hình thứ c lễ nghĩa phiền phứ c).
    lễ phép
    - I. dt. Thá i độ đú ng mự c, kính trọ ng ngườ i trên: Họ c trò phả i giữ lễ phép Cô là ngườ i có lễ
    phép. II. tt. Có lễ phép: nó i nă ng lễ phép Cậ u họ c trò lễ phép.
    lễ phụ c
    - Quầ n áo mặ c trong nhữ ng buổ i lễ lớ n.
    lễ vậ t
    - d. Vậ t dù ng để biếu tặ ng hay cú ng tế. Lễ vậ t củ a nhà trai. Mang lễ vậ t lên chù a.
    lệ
    - 1 dt., vchg Nướ c mắ t: rơi lệ á o đầ m giọ t lệ, tó c se má i đầ u (Truyện Kiều) mắ t đẫ m lệ Tó c
    buồ n buô ng xuố ng lệ ngà n hà ng (Xuâ n Diệu) châ u lệ huyết lệ.
    - 2 dt. 1. Điều quy định và đã trở thà nh nếp: Phép vua thua lệ là ng (tng.)ồ . 2. Điều lặ p đi lặ p
    lạ i thà nh quen: theo lệ thườ ng. 3. Điều là m theo qui định thườ ng ngà y: hỏ i cho có lệ là m
    chiếu lệ lấ y lệ.
    - 3 dt. Viên chứ c nhỏ hầ u hạ quan lạ i thờ i phong kiến.
    lệ luậ t
    - d. (id.). Như luậ t lệ.
    lệ phí
    - dt. Khoả n tiền quy định phả i nộ p khi là m thủ tụ c giấ y tờ hay khi hoạ t độ ng vì lợ i ích củ a
    mình: nộ p lệ phí thi nộ p lệ phí chợ thu lệ phí đượ c miễn lệ phí.
    lệ thuộ c
    - Phả i theo ngườ i khá c, phụ và o cá i khá c : Lệ thuộ c và o tà i liệu nướ c ngoà i.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    L (3)

    lên
    - I đg. 1 Di chuyển đến mộ t chỗ , mộ t vị trí cao hơn, hay là đượ c coi là cao hơn. Lên bờ . Xe lên
    dố c. Mặ t trờ i lên cao. Lên miền nú i. Lên Bắ c Cự c (ở phía trên, trong bả n đồ ). 2 Di chuyển
    đến mộ t vị trí ở phía trướ c. Lên hà ng đầ u. Họ c sinh lên bả ng. Lên tượ ng (trong cờ tướ ng). 3
    Tă ng số lượ ng hay đạ t mộ t mứ c, mộ t cấ p cao hơn. Nướ c sô ng lên to. Hà ng lên giá . Lên
    lương. Chá u lên lớ p ba. Lên chứ c. 4 (Trẻ con) đạ t mứ c tuổ i bao nhiêu đó (từ mườ i trở
    xuố ng). Mồ cô i từ nă m lên chín. Nă m nay chá u lên mấ y? 5 (dù ng trướ c d.). Phá t triển đến
    chỗ dầ n dầ n hình thà nh và hiện ra cụ thể trên bề mặ t hay bên ngoà i. Lú a lên đò ng. Vết
    thương lên da non. Lên mụ n nhọ t. 6 (dù ng trướ c d.). Là m cho hình thà nh ở dạ ng hoà n chỉnh
    hoặ c ở và o trạ ng thá i có thể phá t huy đầ y đủ tá c dụ ng. Lên danh mụ c sá ch tham khả o. Lên
    kế hoạ ch. Lên dâ y có t. Lên đạ n*. 7 (dù ng phụ sau đg.). Từ biểu thị hướ ng di chuyển đến mộ t
    vị trí cao hơn hay ở phía trướ c. Lử a bố c lên. Đứ ng lên. 8 (dù ng phụ sau đg.). Từ biểu thị
    phạ m vi hoạ t độ ng, tá c độ ng ở mặ t trên củ a sự vậ t. Đặ t lọ hoa lên bà n. Giẫ m lên cỏ . Treo lên
    tườ ng. Tá c độ ng lên mô i trườ ng. 9 (dù ng phụ sau đg., t.). Từ biểu thị hướ ng phá t triển củ a
    hoạ t độ ng, tính chấ t từ ít đến nhiều, từ khô ng đến có . Tă ng lên. Lớ n lên. Tứ c phá t điên lên.
    Mặ t đỏ bừ ng lên.
    - II p. (dù ng phụ sau đg., t., ở cuố i câ u hoặ c cuố i đoạ n câ u). Từ biểu thị ý thú c giụ c, độ ng
    viên. Nhanh ! Hã y cố lên! Tiến lên!
    lên án
    - đgt. Chỉ ra tộ i lỗ i để buộ c tộ i, để phê phá n: bị lên á n lên á n tộ i á c man rợ củ a địch.
    lên đườ ng
    - Bắ t đầ u ra đi xa.
    lên lớ p
    - đg. 1 Giả ng dạ y hay họ c tậ p trên lớ p. Giờ lên lớ p. 2 (kng.). Nó i như kiểu ngườ i bề trên dạ y
    bả o. Đừ ng lên lớ p nhau nữ a.
    lên mặ t
    - đgt. Là m cao, kiêu ngạ o, tỏ vẻ hơn ngườ i: Chớ có lên mặ t dạ y đờ i.
    lên men
    - (hó a) Sự biến đổ i củ a nhữ ng chấ t hữ u cơ sang nhữ ng chấ t khá c bằ ng tá c dụ ng củ a men.
    lênh đênh
    - đg. (hoặ c t.). Trô i nổ i nay đâ y mai đó , khô ng có hướ ng nhấ t định. Con tà u lênh đênh trên
    biển cả . Cuộ c số ng lênh đênh chìm nổ i (b.).
    lênh lá ng
    - đgt. (Chấ t lỏ ng) Chả y trà n ra khắ p trên bề mặ t rộ ng: Nướ c lênh lá ng khắ p sâ n Sau mấ y
    trậ n mưa to đồ ng ruộ ng lênh lá ng nướ c Chỉ mộ t lá t quang cả nh chỗ đá nh nhau ban nã y đã
    đổ i ra khoả ng đấ t trơ trụ i lênh lá ng nướ c (Tô Hoà i).
    lềnh bềnh
    - Nó i nổ i ở mặ t nướ c và bị só ng đưa lên đưa xuố ng : Câ y gỗ lềnh bềnh ở mặ t sô ng.
    lệnh
    - I d. 1 Điều cấ p trên truyền xuố ng cho cấ p dướ i phả i thi hà nh. Ra lệnh*. Hạ lệnh*. Vâ ng
    lệnh. Là m trá i lệnh. Nhậ n lệnh đi cô ng tá c. 2 Vă n bả n phá p quy, do chủ tịch nướ c ban hà nh.
    Lệnh tổ ng độ ng viên. Lệnh â n xá . 3 Giấ y cho phép là m mộ t việc gì. Viết lệnh xuấ t kho. Xuấ t
    trình lệnh khá m nhà . 4 Thanh la dù ng để bá o hiệu lệnh. Đá nh lệnh. Nó i oang oang như lệnh
    vỡ . Lệnh ô ng khô ng bằ ng cồ ng bà (ý kiến củ a ngườ i vợ là quan trọ ng hơn, là quyết định). 5
    (chm.). Tín hiệu bá o cho má y tính biết cầ n phả i thự c hiện mộ t nhiệm vụ , mộ t thao tá c nà o
    đó . 6 (dù ng phụ sau d., trong mộ t số tổ hợ p). Vậ t dù ng để bá o hiệu lệnh. Cờ lệnh. Phá o
    lệnh*. Bắ n mộ t phá t sú ng lệnh.
    - II đg. (kng.). Ra . Lệnh cho đơn vị nổ sú ng.
    lều
    - dt. Nhà nhỏ đượ c là m rấ t sơ sà i, thườ ng chỉ có má i che: tú p lều lều chợ lều coi dưa lều
    tranh dự ng lều.
    lếu lá o
    - Thiếu lễ độ ; sai sự thậ t và thiếu lễ phép : Thá i độ lếu lá o ; Ă n nó i lếu lá o.
    lì
    - t. 1 (kết hợ p hạ n chế). Đã thà nh nhẵ n, phẳ ng đến mứ c khô ng thể hơn đượ c nữ a. Bã i cá t
    phẳ ng lì. Hò n đá cuộ i nhẵ n lì. 2 Đã từ ng quen vớ i mộ t tá c độ ng nà o đó đến mứ c có khả nă ng
    chịu đự ng, dù có tá c độ ng đến mấ y cũ ng vẫ n coi như khô ng, khô ng hề có mộ t biểu hiện
    phả n ứ ng nà o cả . Bị mắ ng nhiều quá thằ ng bé đâ m lì. Lì đò n, khô ng sợ roi nữ a. Mặ t cứ lì lì
    như đá mà i. 3 (dù ng phụ sau mộ t số đg.). Ở trong mộ t trạ ng thá i cứ thế khô ng thay đổ i, bấ t
    chấ p mọ i tá c độ ng bên ngoà i. Nằ m lì ở nhà , khô ng ra khỏ i cử a. Ở lì đấ y, khô ng về.
    lí lắ c
    - 1 tt., đphg Nghịch ngợ m, lí lá u: Thằ ng bé lí lắ c.
    - 2 tt. Lí lá u: Thử coi hù ng hổ lí lắ c vậ y chớ bị AK chĩa lên là nó "buồ n" thô i (Anh Đứ c).
    lị
    - cv. lỵ . d. Kiết lị (nó i tắ t).
    lìa
    - đgt. Rờ i khỏ i chỗ vố n gắ n chặ t hay quan hệ mậ t thiết: Chim lìa đà n Lá lìa cà nh Vợ chồ ng lìa
    nhau lìa nhà ra đi.
    lịch
    - d. 1. Hệ thố ng nhữ ng qui tắ c phâ n chia thờ i gian, ấ n định số ngà y trong cá c nă m liên tiếp
    nhau, sao cho ngà y, thá ng và mù a phù hợ p vớ i quá trình chuyển vậ n củ a Quả đấ t quanh Mặ t
    trờ i (dương lịch), củ a Mặ t tră ng quanh Quả đấ t (â m lịch) hoặ c cả hai chuyển vậ n (â m dương
    lịch). 2. Toà n thể nhữ ng ngà y dương lịch trong mộ t nă m, theo thứ tự cá c thá ng, đố i chiếu
    vớ i cá c ngà y trong tuầ n lễ và có khi vớ i cá c ngà y â m lịch, trình bà y thà nh mộ t bả ng liên tụ c
    trong mộ t tậ p sá ch bỏ tú i đượ c, có chỗ trắ ng để ghi, hoặ c thà nh tậ p treo lên tườ ng, mỗ i
    ngà y mộ t tờ , hết mỗ i ngà y bó c đi tờ chỉ ngà y ấ y, hoặ c thà nh nhiều bả ng, mỗ i bả ng mộ t hay
    nhiều thá ng, cũ ng treo lên tườ ng. 3. Bả ng ghi thứ tự thờ i gian cá c việc phả i là m : Lịch đấ u
    bó ng đá tranh giả i vô địch.
    lịch lã m
    - t. Có hiểu biết rộ ng do đượ c đi nhiều, xem nhiều. Tuy cò n trẻ, nhưng đã lịch lã m. Lịch lã m
    việc đờ i.
    lịch sử
    - I. dt. 1. Quá trình ra đờ i, phá t triển đã qua hay cho đến tiêu vong: lịch sử thế giớ i lịch sử
    dâ n tộ c lịch sử kiến trú c. 2. Mô n khoa họ c nghiên cứ u quá trình phá t triển củ a xã hộ i loà i
    ngườ i, hay củ a quố c gia, dâ n tộ c: họ c lịch sử biên soạ n sá ch lịch sử . II. tt. Có ý nghĩa, tính
    chấ t quan trọ ng trong lịch sử : bướ c ngoặ t lịch sử nhâ n vậ t lịch sử .
    lịch sự
    - t. 1. Sang trọ ng đẹp đẽ : Gian phò ng lịch sự . 2. Biết cá ch giao thiệp xử thế theo nhữ ng phép
    tắ c đượ c xã hộ i cô ng nhậ n, khiến ngườ i có quan hệ vớ i mình đượ c vừ a lò ng vì ngô n ngữ cử
    chỉ củ a mình.
    liếc
    - 1 đg. Đưa mắ t nhìn chếch và nhanh sang mộ t bên. Liếc mắ t nhìn trộ m. Liếc qua trang sá ch.
    - 2 đg. Đưa nghiêng rấ t nhanh lầ n lượ t hai mặ t lưỡ i dao sá t trên bề mặ t đá mà i hay mộ t vậ t
    cứ ng để là m cho lưỡ i dao sắ c hơn. Liếc dao và o trô n bá t.
    liêm khiết
    - tt. Có phẩ m chấ t trong sạ ch khô ng tơ hà o tiền củ a cô ng quỹ hay củ a hố i lộ : số ng liêm khiết
    đứ c tính liêm khiết ô ng quan liêm khiết.
    liêm sỉ
    - Đứ c tính củ a ngườ i trong sạ ch và biết trá nh nhữ ng điều là m cho mình phả i xấ u hổ .
    liếm
    - đg. Á p sá t đầ u lưỡ i, đưa qua đưa lạ i trên bề mặ t vậ t gì. Mèo liếm đĩa. Liếm cho sạ ch. Liếm
    mô i. Lử a liếm và o má i tranh (b.).
    liệm
    - đgt. Bó xá c ngườ i chết trướ c khi bỏ và o quan tà i: khâ m liệm tẩ m liệm.
    liên bang
    - Nướ c lớ n do nhiều nướ c nhỏ hợ p thà nh : Liên-xô là mộ t liên bang.
    liên bộ
    - d. Hai hay nhiều bộ phố i hợ p vớ i nhau (cù ng là m việc gì). Thô ng tư liên bộ . Hộ i nghị liên
    bộ .
    liên can
    - đgt. 1. Dính dá ng vớ i vụ phạ m phá p ở mứ c khô ng nghiêm trọ ng: liên can và o vụ á n. 2. Dính
    dá ng đến việc đến ngườ i nà o đó : Tô i khô ng liên can gì đến anh ta Chả ai liên can đến việc
    đó .
    liên doanh
    - đg. Cù ng nhau hợ p tá c trong kinh doanh, giữ a hai bên hay nhiều bên. Xí nghiệp liên doanh.
    liên đoà n
    - dt. Tổ chứ c hợ p thà nh từ nhiều đoà n thể, tổ chứ c khá c: liên đoà n địa chấ t liên đoà n lao
    độ ng.
    liên hệ
    - đg. 1. Dính dá ng vớ i nhau: Hai việc đó liên hệ vớ i nhau. 2. Nhâ n mộ t vấ n đề đã đượ c hiểu
    biết, nhắ c đến nhữ ng việc có liên quan đến vấ n đề ấ y.
    liên hiệp
    - đg. (hoặ c d.; thườ ng dù ng trong cá c tổ hợ p dù ng là m tên gọ i củ a cá c tổ chứ c). Kết hợ p
    nhữ ng tổ chứ c hay thà nh phầ n xã hộ i khá c nhau và o mộ t tổ chứ c, nhằ m thự c hiện mụ c đích
    chung nà o đó . Chính phủ liên hiệp. Hộ i liên hiệp phụ nữ . Liên hiệp cá c xí nghiệp dệt.
    liên hợ p
    - I. tt., (dt.) Có quan hệ thố ng nhấ t, hữ u cơ vớ i nhau từ nhữ ng bộ phậ n vố n tương đố i độ c
    lậ p đã đượ c kết hợ p lạ i: nhà má y liên hợ p dệt má y liên hợ p liên hợ p sả n xuấ t. II. đgt., Nh.
    Liên hiệp: chính phủ liên hợ p.
    liên khu
    - Tổ chứ c hà nh chính gồ m nhiều khu : Liên khu IV.
    liên lạ c
    - I đg. (hoặ c d.). Truyền tin cho nhau để giữ mố i liên hệ. Con tà u vũ trụ liên lạ c thườ ng
    xuyên vớ i Trá i Đấ t. Liên lạ c bằ ng điện thoạ i. Địa điểm liên lạ c. Đứ t liên lạ c.
    - II d. Ngườ i chuyên là m cô ng tá c đưa tin, đưa mệnh lệnh, v.v., từ nơi nà y đến nơi khá c. Là m
    cho tiểu đoà n.
    liên quan
    - đgt. Có quan hệ dính dá ng đến nhau: Hai chuyện có liên quan đến nhau Cuộ c họ p chỉ mờ i
    nhữ ng ngườ i có liên quan nhữ ng điều đó chả liên quan gì đến tô i cá c thà nh phầ n liên quan.
    liên tiếp
    - Nố i liền vớ i nhau hết cá i nà y đến cá i khá c : Bã i cô ng liên tiếp ở Mỹ.
    liên tưở ng
    - đg. (hoặ c d.). Nhâ n sự việc, hiện tượ ng nà o đó mà nghĩ tớ i sự việc, hiện tượ ng khá c có liên
    quan. Nghe tiếng phá o liên tưở ng tớ i ngà y Tết. Quan hệ liên tưở ng.
    liền
    - I. tt. 1. Tiếp nố i nhau, khô ng bị cá ch gì cả : nhà liền vá ch ruộ ng liền khoả nh Mã nhậ t, tượ ng
    điền, xe liền, phá o cá ch (tng.) ngồ i liền nhau Sô ng Hồ ng nướ c lui khi ả nh trở lạ i, ta nắ m tay
    nhau trên nhịp đã liền (Bằ ng Việt) Chó liền da gà liền xương (tng.). 2. Tiếp nố i nhau khô ng
    bị giá n đoạ n gì cả : đi mấ y ngà y liền thứ c trắ ng hai đêm liền nó i mấ y tiếng liền thua mấ y trậ n
    liền. II. pht. Ngay lậ p tứ c: bỏ đi liền là m liền. III. Nh. Lẫ n, vớ i: cả anh liền em cả ngà y liền
    đêm.
    liền tay
    - Ngay tứ c khắ c : Ngã giá mua liền tay.
    liễn
    - 1 d. Đồ đự ng thứ c ă n bằ ng sà nh, sứ , miệng trò n, rộ ng, có nắ p đậ y. Liễn cơm.
    - 2 d. Dả i vả i hoặ c giấ y, hoặ c tấ m gỗ dà i dù ng từ ng đô i mộ t để viết, khắ c câ u đố i treo song
    song vớ i nhau. Đi mừ ng đô i liễn.
    liến thoắ ng
    - tt. (Nó i) nhiều mà nhanh để chố ng chế cá i dở củ a mình: mồ m mép liến thoắ ng chỉ đượ c cá i
    liến thoắ ng.
    liểng xiểng
    - Tan tà nh lỏ ng chỏ ng : Quâ n địch thua liểng xiểng.
    liệng
    - 1 đg. Nghiêng cá nh bay theo đườ ng vò ng. Cá nh én liệng vò ng. Má y bay liệng cá nh. Lá và ng
    chao liệng trong gió (b.).
    - 2 đg. 1 Ném bằ ng cá ch lia cho bay là là mặ t nướ c, mặ t đấ t. Liệng đá trên mặ t hồ . 2 (ph.).
    Quẳ ng đi, vứ t bỏ đi.
    liếp
    - 1 dt. Tấ m mỏ ng đan bằ ng tre nứ a, dù ng để che chắ n: cử a liếp Gió lù a qua khe liếp đan liếp.
    - 2 dt. Luố ng: trồ ng và i liếp rau liếp đậ u.
    liệt
    - t. 1. Nó i toà n thâ n thể hoặ c mộ t phầ n bị bạ i khô ng cử độ ng đượ c : Liệt châ n. 2. Nó i má y
    mó c khô ng chạ y nữ a : Ô -tô liệt rồ i.
    - đg. Ghi, xếp trong danh sá ch : Liệt và o hạ ng kém.
    - t. Kém, tồ i, trá i vớ i ưu (cũ ) : Bà i vă n kém quá , bị xếp và o hạ ng liệt.
    liệt dương
    - t. Bị chứ ng dương vậ t mấ t khả nă ng giao hợ p.
    liệt giườ ng
    - Nó i ố m nặ ng khô ng ngồ i dậ y đượ c : ố m liệt giườ ng. Liệt giườ ng liệt chiếu. Nh. Liệt giườ ng.
    liệt kê
    - đg. Kê ra từ ng khoả n, từ ng thứ . Liệt kê nhữ ng cô ng việc đã là m. Bả ng liệt kê tà i sả n.
    liệt sĩ
    - dt. Ngườ i hi sinh vì nướ c vì dâ n khi là m nhiệm vụ : anh hù ng liệt sĩ nghĩa trang liệt sĩ viếng
    hương hồ n cá c liệt sĩ.
    liều
    - d. Số lượ ng dượ c phẩ m dù ng mộ t lầ n hoặ c trong mộ t ngà y : Uố ng thuố c đú ng liều.
    - . - t. Tá o bạ o đến mứ c khô ng kể gì đến sự nguy hiểm ; đến nhữ ng hậ u quả tai hạ i : Mộ t liều
    ba bả y cũ ng liều, Cầ m bằ ng con trẻ chơi diều đứ t dâ y (cd).
    liều lĩnh
    - t. (Là m việc gì) khô ng kể nguy hiểm hoặ c hậ u quả tai hạ i có thể xả y ra. Hà nh độ ng liều lĩnh.
    Dũ ng cả m, nhưng khô ng liều lĩnh.
    liều lượ ng
    - dt. Liều và lượ ng nó i chung: uố ng đú ng liều lượ ng quy định Sử dụ ng thuố c khô ng đú ng
    liều lượ ng là nguy hiểm.
    liễu
    - d. 1 cn. dương liễu. Câ y nhỡ , cà nh mềm rủ xuố ng, lá hình ngọ n giá o có ră ng cưa nhỏ ,
    thườ ng trồ ng là m cả nh ở ven hồ . 2 (cũ ; vch.; dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Câ y liễu,
    dù ng để ví ngườ i phụ nữ (hà m ý mả nh dẻ, yếu ớ t). Phậ n liễu. Vó c liễu.
    liệu
    - 1 dt. Hỗ n hợ p đưa và o lò để luyện: cho liệu và o lò .
    - 2 đgt. Tính toá n, tìm cá ch: Liệu cá ch đố i phó Liệu mà cao chạ y xa bay (Truyện Kiều).
    liệu phá p
    - Phương phá p chữ a bệnh : Liệu phá p châ m cứ u.
    lim
    - d. Câ y lấ y gỗ thườ ng mọ c ở rừ ng, thâ n trò n, lá kép lô ng chim, hoa nhỏ , gỗ mà u nâ u sẫ m,
    rấ t rắ n, thuộ c loạ i gỗ quý.
    lim dim
    - đgt. (Mắ t) chưa nhắ m hẳ n, cò n hé mở : Mắ t lim dim buồ n ngủ ô ng đang lim dim ngủ (Ma
    Vă n Khá ng) Chí Phèo lim dim mắ t, rên lên (Nam Cao) Chá nh tổ ng ngậ m tă m nằ m cạ nh bà n
    đèn, hai mắ t lim dim ngủ (Ngô Tấ t Tố ).
    lịm
    - t. Mê man khô ng biết gì : Lịm ngườ i đi vì bị ngấ t.
    linh
    - 1 I d. (id.; kết hợ p hạ n chế). Hồ n ngườ i chết.
    - II t. Như thiêng. Ngô i đền nà y lắ m.
    - 2 t. Có số lẻ dướ i mườ i tiếp liền sau số hà ng tră m. Hai tră m linh nă m (205). Mộ t nghìn
    khô ng tră m linh bả y (1.007).
    linh cả m
    - I. đgt. Cả m thấ y bằ ng linh tính: linh cả m thấ y điều chẳ ng là nh. II. dt., Nh. Linh tính.
    linh đình
    - To tá t, sang trọ ng và có tính chấ t phô trương : Đá m cướ i linh đình.
    linh hồ n
    - d. 1 (trtr.). Hồ n ngườ i chết. Nghiêng mình trướ c linh hồ n ngườ i đã khuấ t. 2 Ngườ i (hoặ c
    cá i) giữ vai trò chủ đạ o, mang lạ i sứ c số ng cho mộ t hoạ t độ ng tậ p thể. Chủ tịch Hồ Chí Minh
    là linh hồ n củ a cá ch mạ ng Việt Nam.
    linh thiêng
    - tt. Thiêng nó i chung: vị thầ n linh thiêng ngô i miếu linh thiêng.
    linh tinh
    - Lặ t vặ t, vặ t vã nh : Ngoà i cá c việc lớ n cò n nhiều việc linh tinh.
    linh tính
    - d. Nă ng khiếu biết trướ c hoặ c cả m thấ y từ xa mộ t biến cố nà o đó xả y ra có liên quan mậ t
    thiết đến bả n thâ n mình mà khô ng dự a và o mộ t phương tiện thô ng tin bình thườ ng nà o.
    Linh tính bá o cho biết mộ t sự chẳ ng là nh.
    lình
    - dt. Dù i bằ ng sắ t, nhữ ng ngườ i lên đồ ng dù ng xiên qua má là m phép: ô ng đồ ng xiên lình.
    lính
    - d. 1. Ngườ i phụ c vụ trong lự c lượ ng vũ trang thờ i hò a bình hay có chiến tranh vớ i tư cá ch
    tình nguyện, đá nh thuê hoặ c, tạ i nhiều nướ c hiện nay, vớ i danh nghĩa thự c hiện mộ t nghĩa
    vụ . 2. Ngườ i là m nghề binh cấ p thấ p nhấ t trong thờ i phong kiến và Phá p thuộ c : Lính cơ ;
    Lính khố đỏ . 3. Ngườ i là m mộ t cô ng tá c thườ ng xuyên dướ i quyền điều khiển củ a mộ t
    ngườ i, mộ t cơ quan (thtụ c) : Lính củ a vụ Tổ chứ c.
    lính quýnh
    - t. (cũ ). Luýnh quýnh.
    lịnh
    - dt., đphg Lệnh: hạ lịnh ra lịnh.
    líp
    - d. Bá nh xe có ră ng để mắ c xích và o, khi quay thì trụ c bá nh xe quay, nhưng khi khô ng quay
    thì bá nh xe vẫ n quay theo đà .
    lít
    - d. Đơn vị đo thể tích hoặ c dung tích, bằ ng 1 decimet khố i. Mộ t lít nướ c. Chai lít.
    lịu
    - tt., đphg Nhịu: nó i lịu.
    lo
    - đg. 1. Cả m thấ y á y ná y, khô ng yên tâ m khi chờ đợ i mộ t sự việc, mộ t tình cả nh đá ng e ngạ i.
    2. Tính toá n đến, quan tâ m đến : Lo là m lo ă n ; Anh nuô i lo cho cá c chiến sĩ có cơm nó ng
    canh ngọ t. 3. Chạ y chọ t đú t ló t để đượ c việc gì : Lo thà y lo thuố c ; Lo thầ y kiện.
    lo buồ n
    - đg. Buồ n rầ u lo nghĩ.
    lo liệu
    - đgt. Biết thu xếp, định liệu, chuẩ n bị sẵ n để là m tố t cô ng việc theo yêu cầ u: Chá u nó cũ ng
    biết lo liệu rồ i tự lo liệu Mấ y đứ a cũ ng đã có thể lo liệu đượ c cả .
    lo sợ
    - đg. Lo lắ ng và có phầ n sợ hã i. Lo sợ viển vô ng.
    lò
    - 1 dt. 1. Chỗ đắ p bằ ng đấ t hay xâ y gạ ch tạ o nhiệt độ cao để nung nó ng, nấ u nướ ng hay sưở i
    ấ m: lò gạ ch lò rèn thép mớ i ra lò bếp lò quạ t lò lò nướ ng bá nh mì lò sưở i. 2. bó ng Nơi rèn
    luyện ra nhữ ng ngườ i thô ng thạ o mô n gì (nhấ t là võ ): lò võ Bắ c Ninh lò võ Bình Định. 3.
    Nhó m ngườ i cù ng họ hà ng hoặ c phe cá nh (vớ i ý coi thườ ng): cả lò nhà nó .
    - 2 dt. Khoả ng trố ng trong lò ng đấ t là m nơi khai thá c khoá ng sả n: lò than khai thá c dướ i
    hầ m lò .
    lò xo
    - Bả n thép mỏ ng thườ ng uố n cong hoặ c dâ y bằ ng thép uố n thà nh đườ ng xoắ n ố c, dễ dà ng
    trở lạ i dạ ng cũ sau khi bị kéo giã n ra hay nén lạ i, thườ ng dù ng để trữ lự c cơ họ c.
    ló
    - 1 d. (ph.). Lú a.
    - 2 đg. Để lộ mộ t phầ n nhỏ (thườ ng là cao nhấ t) ra khỏ i vậ t che khuấ t. Ló đầ u trên bứ c
    tườ ng. Mặ t trờ i vừ a ló lên sau dã y nú i.
    lọ
    - 1 dt. Đồ đự ng bằ ng sà nh, sứ hoặ c thuỷ tinh..., đá y thườ ng rộ ng hơn miệng: lọ mự c lọ nướ c
    hoa lọ hoa đo lọ nướ c mắ m, đếm củ dưa hà nh (tng.).
    - 2 đphg, Nh. Nhọ .
    - 3 pht., vchg 1. Huố ng chi, nữ a là : mộ c mạ c ưa nhìn lọ điểm trang (Nhị độ mai) Khô n ngoan
    tâ m tính tạ i lò ng, Lọ là uố ng nướ c giữ a dò ng mớ i khô n (cd.). 2. Cầ n gì, chẳ ng cầ n gì: Vă n hay
    lọ phả i viết nhiều.
    lọ lem
    - Bẩ n thỉu nhem nhuố c : Mặ t mũ i lọ lem.
    loa
    - I d. 1 Dụ ng cụ hình phễu, có tá c dụ ng định hướ ng là m â m đi xa hơn và nghe rõ hơn. Nghe
    loa phá t tin. Nó i loa. 2 (chm.). Dụ ng cụ biến cá c dao độ ng điện thà nh dao độ ng â m và phá t to
    ra.
    - II đg. (kng.). Truyền tin cho mọ i ngườ i biết, thườ ng bằ ng . Loa lên cho mọ i ngườ i cù ng biết.
    - III t. Có hình loe ra tự a cá i . Bá t loa. Miệng cố c hơi loa.
    lò a
    - loà tt. 1. (Mắ t) Chỉ nhìn thấ y lờ mờ , khô ng rõ nét: mắ t loà . 2. (Gương) khô ng soi đượ c rõ ,
    đã bị mờ mờ : gương loà . 3. (á nh sá ng) quá mứ c thườ ng, là m loá mắ t: mộ t vù ng chó i loà á nh
    nắ ng Số con hai chữ khoa kì, Khô i tinh đã rạ ng, tử vi thêm hoà (Lụ c Vâ n Tiên).
    lõ a lồ
    - t. Trầ n truồ ng : Thâ n thể lõ a lồ .
    lõ a xõ a
    - loã xoã đg. Như loà xoà . Tó c loã xoã trướ c trá n.
    ló a
    - loá đgt., (tt.) 1. (Mắ t) ở trạ ng thá i bị rố i loạ n do á nh sá ng có cườ ng độ mạ nh quá mứ c
    thườ ng: Loá mắ t khô ng nhìn thấ y gì Mắ t loá nên đi chậ m. 2. (á nh sá ng) mạ nh là m cho mắ t
    bị loá : đèn pha sá ng loá nắ ng loá .
    loạ c choạ c
    - Rờ i rạ c, gồ m nhữ ng phầ n khô ng ă n nhịp vớ i nhau : Kế hoạ ch loạ c choạ c.
    loà i
    - d. 1 (id.). Loạ i, thứ . Ngườ i ba đấ ng, củ a ba loà i (tng.). 2 Đơn vị phâ n loạ i sinh họ c, chỉ
    nhữ ng nhó m thuộ c cù ng mộ t giố ng. Loà i độ ng vậ t có vú . 3 (kng.). Loạ i ngườ i có cù ng mộ t
    bả n chấ t xấ u xa như nhau. Cù ng loà i đầ u trộ m đuô i cướ p như nhau.
    loạ i
    - 1 dt. Tậ p hợ p ngườ i hoặ c vậ t có cù ng mộ t đặ c điểm: loạ i vả i tố t.
    - 2 đgt. Bỏ bớ t: loạ i thứ xấ u lấ y thứ tố t Cô bé thi đến vò ng hai thì bị loạ i giấ y loạ i loạ i khỏ i
    vò ng chiến loạ i bỏ loạ i trừ .
    loạ i bỏ
    - Nh. Loạ i : Loạ i bỏ cá i xấ u.
    loạ i trừ
    - đg. 1 Là m cho mấ t đi, hết đi cá i xấ u, cá i đố i lậ p. Loạ i trừ chiến tranh khỏ i đờ i số ng củ a loà i
    ngườ i. 2 Gạ t riêng ra, khô ng kể đến. Khô ng loạ i trừ khả nă ng xấ u có thể xả y ra.
    loan bá o
    - Truyền rộ ng tin cho mọ i ngườ i biết.
    loá n
    - (đph) đg. Lan ra : Cỏ loá n khắ p sâ n.
    loạ n
    - I d. Sự chố ng đố i bằ ng bạ o lự c nhằ m là m mấ t trậ t tự và an ninh xã hộ i. Â m mưu nổ i loạ n.
    Dẹp loạ n. Chạ y loạ n.
    - II t. Ở tình trạ ng lộ n xộ n, khô ng theo mộ t trậ t tự hoặ c nền nếp bình thườ ng nà o cả . Tim
    đậ p nhịp. Sú ng bắ n loạ n lên tứ phía.
    loạ n dâ m
    - Nh. Loạ n luâ n.
    loạ n lạ c
    - Cg. Tao loạ n. Tình trạ ng hỗ n loạ n, trậ t tự mấ t hết trong mộ t nướ c.
    loạ n luâ n
    - đg. Có quan hệ nam nữ về xá c thịt vớ i nhau giữ a nhữ ng ngườ i cù ng má u mủ , trá i vớ i
    phong tụ c hoặ c phá p luậ t.
    loạ n thị
    - tt. (Mắ t) có tậ t khô ng nhìn rõ đượ c như nhau ở tấ t cả cá c hướ ng: bị bệnh loạ n thị.
    loạ n trí
    - t. Ở trạ ng thá i rố i loạ n thầ n kinh, mấ t trí khô n.
    loang
    - đgt. 1. Lan rộ ng ra dầ n dầ n: vết dầ u loang Nạ n nhâ n nằ m trên vũ ng má u loang Nướ c chả y
    loang mặ t sà n. 2. Bị lẫ n nhiều mả ng, vết mà u khá c trên nền mà u chung, cũ : Vả i nhuộ m bị
    loang Vết mự c loang trên áo trắ ng bò lô ng loang.
    loã ng
    - t. Khô ng đặ c, ít đậ m, có ít cá i nhiều nướ c : Chá o loã ng ; Mự c loã ng.
    loá ng thoá ng
    - t. 1 Chỉ thấ y đượ c thưa thớ t chỗ có chỗ khô ng, lú c có lú c khô ng. Mưa bắ t đầ u rơi loá ng
    thoá ng mấ y hạ t. Loá ng thoá ng có và i ba ngườ i qua lạ i. 2 Chỉ ghi nhậ n đượ c mộ t và i nét
    thoá ng qua, khô ng rõ rà ng, cụ thể. Thấ y bó ng ngườ i loá ng thoá ng ngoà i sâ n. Nhớ loá ng
    thoá ng. Nghe loá ng thoá ng.
    loanh quanh
    - đgt., (tt.) 1. Di chuyển, hoạ t độ ng trở đi trở lạ i ở mộ t chỗ , trong mộ t phạ m vi nhấ t định:
    Suố t ngà y nó chỉ loanh quanh trong nhà đi chơi loanh quanh mấ y nhà hà ng xó m Gia đình
    thiên cả lên thà nh thị Buô n bá n loanh quanh bỏ cấ y cà y (Nguyễn Bính). 2. Nó i vò ng vèo, nó i
    xa nó i gầ n mà khô ng đi thẳ ng và o cá i chính, cá i trọ ng tâ m: khô ng thuộ c bà i nên trả lờ i loanh
    quanh nó i loanh quanh.
    loạ t
    - d. 1. Từ chỉ nhữ ng vậ t hay sự vậ t giố ng nhau xuấ t hiện cù ng mộ t lú c : Sả n xuấ t hà ng loạ t xe
    đạ p ; Bắ n mộ t loạ t đạ n.
    ló c
    - 1 đg. (Cá ) len lá ch ngượ c dò ng nướ c để vượ t lên (khi có mưa rà o).
    - 2 đg. Dù ng dao tá ch lấ y riêng ra lớ p da thịt dính và o xương. Ló c riêng thịt nạ c để là m ruố c.
    Ló c xương.
    lọ c
    - đgt. 1. Tá ch cặ n bẩ n ra khỏ i phầ n cầ n là m sạ ch, bằ ng dụ ng cụ hay biện phá p nà o đó : lọ c bộ t
    sắ n đang ngâ m lọ c chá o thuố c lá có đầ u lọ c lọ c cua vừ a giã nướ c lọ c. 2. Tá ch riêng ra phầ n
    đượ c yêu cầ u: lọ c thịt lọ c lấ y giố ng tố t.
    lọ c lõ i
    - Có nhiều kinh nghiệm về cuộ c số ng : Ngườ i lọ c lõ i.
    lọ c lừ a
    - 1 đg. (cũ ). Chọ n lự a quá cẩ n thậ n, kĩ cà ng. Lọ c lừ a từ ng tí mộ t.
    - 2 đg. (id.). Như lừ a lọ c2. Kẻ lọ c lừ a.
    loe
    - 1 đgt. Toả sá ng yếu ớ t: Nắ ng vừ a loe đượ c tí trờ i lạ i tố i sầ m Ngọ n đèn loe lên rồ i vụ t tắ t.
    - 2 tt. (Vậ t hình ố ng) rộ ng dầ n ra về phía miệng: ố ng nhổ loe miệng quầ n ố ng loe.
    loe loét
    - Nhâ y nhớ t toe toét : Miệng ăn trầ u đỏ loe loét.
    loe toe
    - tt. Nhanh mồ m, hay nó i, hay kiếm chuyện là m quà , má ch lẻo (hà m ý chê): mồ m loe toe
    Chưa chi đã loe toe khoe khắ p là ng.
    lò e
    - Loè ph. Vớ i nhiều á nh sá ng : Sá ng .
    - Loè đg. Khoe khoang để lừ a bịp : thiên hạ để kiếm lờ i.
    lò e loẹt
    - loè loẹt t. Có sự lạ m dụ ng quá nhiều mà u sắ c là m mấ t vẻ đẹp giả n dị, tự nhiên. Ă n mặ c loè
    loẹt. Tấ m biển xanh đỏ loè loẹt.
    ló e
    - loé đgt. 1. Phá t sá ng độ t ngộ t rồ i vụ t tắ t: Trong trậ n mưa xố i xả đầ u hạ thỉnh thoả ng lạ i loé
    lên nhữ ng tia chớ p loằ ng nhoằ ng. 2. Hiện lên độ t ngộ t như tia sá ng: Trong đầ u loé lên mộ t
    niềm hi vọ ng mong manh.
    loét
    - t. Nó i vết thương lan rộ ng ra : Mụ n lở loét to.
    loi choi
    - đg. (hoặ c t.). Nhả y nhó t luô n châ n khô ng chịu đứ ng yên. Nhả y loi choi như sá o.
    loi ngoi
    - 1 đgt. Cố ngoi lên khỏ i mặ t nướ c bằ ng nhữ ng cử độ ng yếu ớ t, rờ i rạ c: Loi ngoi trên mặ t
    nướ c mộ t lú c rồ i chìm nghỉm Loi ngoi mã i mớ i bơi đượ c và o bờ Mườ i vẫ n lặ n hụ p, mộ t lú c
    mớ i loi ngoi trèo lên (Trầ n Hiếu Minh).
    - 2 Nh. Loi thoi.
    loi nhoi
    - Nó i giò i bọ lú c nhú c ngoi lên.
    lò i
    - 1 d. (cũ ). Dâ y xâ u tiền thờ i xưa.
    - 2 đg. 1 Lộ hẳ n ra ngoà i lớ p bao bọ c. Già y rá ch lò i cả ngó n châ n. Bị thương lò i ruộ t. 2 (ph.).
    Để lộ ra cá i muố n giấ u (thườ ng là cá i xấ u, đá ng chê). Cà ng nó i cà ng lò i cá i dố t ra.
    - 3 t. (thgt.). Điếc đặ c. Tai lò i hay sao mà khô ng nghe thấ y! Điếc lò i.
    lò i tó i
    - 1 dt. Dâ y xích sắ t hoặ c dâ y chã o lớ n, thườ ng dù ng để buộ c tà u, thuyền: Xuố ng bếp, nó
    nhả y xuô ng xuô ng, mở lò i tó i, có ý là m cho dâ y lò i tó i khua rổ n rả ng, khua thậ t to, rồ i lấ y
    dầ m bơi qua sô ng (Nguyễn Quang Sá ng).
    - 2 tt. Quá dố t và để lộ rõ cá i dố t ná t: Thằ ng Hù ng Tâ n hồ i xưa đi họ c thì dố t lò i tó i, luô n độ i
    sổ (Khuấ t Quang Thuỵ ) Ai về nhắ n nhủ phườ ng lò i tó i, Muố n số ng đem vô i quét trả đền (Hồ
    Xuâ n Hương).
    lõ i đờ i
    - Rấ t hiểu biết việc đờ i, có nhiều kinh nghiệm số ng : Ô ng cụ ấ y lõ i đờ i, khô ng ai lừ a dố i
    đượ c.
    lò m
    - tt. Có mà u đỏ sẫ m khó coi hay vị chua gắ t: yếm nhuộ m đỏ lò m bưở i chua lò m.
    lõ m
    - d. Phầ n lõ i củ a câ y : Lõ m chuố i ; Lõ m dứ a.
    - t. Trũ ng xuố ng : Chỗ đấ t nà y lõ m vì mưa.
    lon
    - 1 d. Thú rừ ng cù ng họ vớ i cầ y mó c cua, nhưng nhỏ hơn.
    - 2 d. 1 Vỏ hộ p sữ a hoặ c nướ c uố ng, bằ ng kim loạ i. Bia lon. 2 (ph.). Ố ng bơ. Đong hai lon gạ o.
    - 3 d. (id.). 1 Cố i nhỏ bằ ng sà nh. Lon giã cua. 2 Vạ i nhỏ , chậ u nhỏ bằ ng sà nh. Lon nướ c gạ o.
    - 4 d. Phù hiệu quâ n hà m (củ a quâ n độ i mộ t số nướ c). Đeo lon đạ i uý. Gắ n lon. Lộ t lon.
    lọ n
    - 1 dt. Nắ m, mớ (thườ ng có dạ ng sợ i): lọ n tó c lọ n chỉ quấ n thà nh lọ n Thâ n em như lọ n
    nhang trầ m, Khô ng cha khô ng mẹ muô n phầ n cậ y anh (cd).
    - 2 tt., đphg Trọ n, trọ n vẹn: Câ u khô ng lọ n nghĩa là m lọ n cô ng việc lọ n đờ i khô ng là m điều
    á c.
    long
    - t. Rờ i ra : Ră ng long.
    long lanh
    - t. Có á nh sá ng phả n chiếu trên vậ t trong suố t, tạ o vẻ sinh độ ng. Long lanh như viên ngọ c.
    Đô i mắ t long lanh.
    long nã o
    - dt. Câ y trồ ng ở mộ t số tỉnh trung du và miền nú i Bắ c Bộ , cao 10-15m, cà nh thưa, nhẵ n, lá
    hình bầ u dụ c - mũ i giá o mà u lụ c bó ng, hoa nhỏ , quả bằ ng hạ t đậ u; câ y cho long nã o đặ c
    dù ng là m thuố c sá t trù ng, tiêu viêm, chữ a truỵ tim, suy nhượ c, và dù ng trong cô ng nghiệp
    chế ngà voi nhâ n tạ o, phim ả nh, chấ t cá ch điện.
    long trọ ng
    - Vớ i tấ t cả nhữ ng hình thứ c cầ n thiết để nêu tầ m quan trọ ng : Khai mạ c long trọ ng buổ i lễ
    thô ng cầ u. Long trọ ng viên. Ngườ i có nhiệm vụ duy nhấ t là có mặ t trong mộ t buổ i lễ (thtụ c).
    lò ng
    - d. 1 Nhữ ng bộ phậ n trong bụ ng củ a con vậ t giết thịt, dù ng là m thứ c ă n (nó i tổ ng quá t).
    Lò ng lợ n. Cỗ lò ng. Xà o lò ng gà . 2 (kết hợ p hạ n chế). Bụ ng con ngườ i. Ấ m cậ t no lò ng. Trẻ
    mớ i lọ t lò ng (vừ a mớ i sinh). 3 Bụ ng củ a con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a mặ t tâ m lí, tình
    cả m, ý chí, tinh thầ n. Đau lò ng*. Bậ n lò ng*. Cù ng mộ t lò ng. Ă n ở hai lò ng. Bền lò ng*. Lò ng
    tham. 4 Phầ n ở giữ a hay ở trong mộ t số vậ t, có khả nă ng chứ a đự ng hay che chở . Lò ng suố i.
    Đà o sâ u và o lò ng đấ t. Ô m con và o lò ng. Biết rõ như lò ng bà n tay củ a mình (biết rấ t rõ ).
    lò ng lang dạ thú
    - Nh. Lò ng lang dạ só i.
    lò ng sô ng
    - Chỗ trũ ng giữ a hai bờ sô ng.
    lỏ ng
    - t. 1 (Vậ t chấ t) ở trạ ng thá i có thể chả y đượ c, có thể tích nhấ t định và có hình dạ ng tuỳ
    thuộ c và o vậ t chứ a. Nướ c là mộ t chấ t lỏ ng. 2 (ph.). Loã ng. Chá o lỏ ng. 3 Ở trạ ng thá i khô ng
    đượ c siết chặ t vớ i nhau khiến cho dễ rờ i, dễ thá o gỡ ; trá i vớ i chặ t. Chiếc xe đạ p lỏ ng ố c. Dâ y
    buộ c lỏ ng. Nớ i lỏ ng tay. 4 (dù ng phụ sau đg.). Khô ng chặ t chẽ, khô ng nghiêm ngặ t trong việc
    theo dõ i, kiểm tra. Buô ng lỏ ng quả n lí. Bỏ lỏ ng việc canh gá c.
    ló ng
    - 1 dt. Quy ướ c trong đan lá t từ ng loạ i sả n phẩ m: Phên đan ló ng mố t có t đan ló ng đô i.
    - 2 dt. Gió ng, đố t: ló ng mía tre dà i ló ng ló ng tay ló ng xương.
    - 3 dt., đphg Dạ o: ló ng rà y bậ n lắ m.
    - 4 đgt. Gạ n lấ y nướ c trong: ló ng nướ c muố i gạ n đụ c ló ng trong (tng.).
    - 5 tt. Ngó ng, lắ ng: nghe ló ng thiên hạ đồ n đạ i.
    ló ng ngó ng
    - Chờ đợ i lâ u mà khô ng có kết quả : Ló ng ngó ng mã i mà chưa có tin về.
    - Ló NG Nhó NG Nh.
    lọ ng
    - d. Vậ t dù ng để che, gầ n giố ng cá i dù nhưng lớ n hơn, thườ ng dù ng trong nghi lễ đó n rướ c
    vua quan hoặ c thá nh thầ n thờ i trướ c.
    ló t
    - I. đgt. 1. Đặ t thêm mộ t lớ p và o phía trong hay xuố ng dướ i vậ t gì đó : ló t tã cho trẻ á o ló t rế
    ló t nồ i. 2. Lá t: đườ ng ló t gạ ch. 3. Đệm và o và i tiếng, và i â m khá c: tiếng ló t tên ló t. 4. ém sẵ n
    quâ n: ló t quâ n. II. dt. 1. Lầ n vả i phía trong củ a mộ t số loạ i á o ấ m: vả i ló t á o khoá c. 2. Tã : may
    ló t tã ló t.
    ló t ổ
    - 1 đg. (kng.). (Gia sú c) chết khi mớ i đẻ (cò n ở trong ổ ). Lứ a lợ n ló t ổ mấ t hai con.
    - 2 đg. (kng.). Giấ u sẵ n lự c lượ ng, phương tiện ở nơi gầ n địch để có thể đá nh bấ t ngờ khi có
    thờ i cơ.
    lọ t
    - đgt. 1. Qua đượ c chỗ hở , chỗ trố ng: Gió lọ t qua khe cử a á nh sá ng lọ t và o phò ng tố i khô ng
    chui lọ t đầ u xuô i đuô i lọ t (tng.). 2. Đưa đượ c hẳ n và o lò ng hẹp củ a vậ t: Châ n khô ng lọ t giầ y
    xếp lọ t và o hộ p. 3. Qua đượ c chỗ hiểm nghèo, khó khă n: Chá u thi lọ t đượ c và o vò ng ba lọ t
    và o chung kết lọ t và o că n cứ địch. 4. Lộ ra ngoà i trong khi muố n giữ kín: Có tin lọ t ra ngoà i
    họ mớ i biết khô ng nên để lọ t chuyện nà y.
    lọ t lò ng
    - t. Nó i trẻ em mớ i ra khỏ i bụ ng mẹ.
    lô
    - 1 d. 1 Khu vự c, bộ phậ n tương đố i lớ n và hoà n chỉnh đượ c chia ra để tiện sử dụ ng, xử lí.
    Dẫ n nướ c và o từ ng lô ruộ ng. Mỗ i lô hà ng nặ ng khô ng quá 20 tấ n. 2 (kng.). (thườ ng dù ng
    sau mộ t, hà ng). Số lượ ng khô ng xá c định, đượ c coi là nhiều và đượ c kể như là mộ t tậ p hợ p.
    Có cả mộ t lô kinh nghiệm. Kể ra hà ng lô chuyện.
    - 2 d. Chỗ ngồ i sang trọ ng, đượ c bố trí thà nh nhữ ng phò ng nhỏ xung quanh phò ng lớ n trong
    rạ p há t.
    - 3 d. (kng.). Kilogram (nó i tắ t). Nặ ng mấ y lô ?
    lô cố t
    - lô -cố t (F. blockhaus) dt. Cô ng sự đượ c xâ y đắ p thà nh khố i kiên cố , dù ng để phò ng ngự , cố
    thủ ở mộ t vị trí nà o: Hoả lự c củ a địch từ cá c bắ n ra khô ng ngớ t.
    lỗ
    - d. 1. Chỗ thủ ng : Lỗ châ u mai. 2. Hang hố c : Ă n lô ng ở lỗ . 3. Đườ ng ă n thô ng và o trong : Lỗ
    mũ i ; Lỗ tai. 4. Hố : Lỗ chô n tiền. 5. Huyệt, chỗ chô n ngườ i chết : Gầ n xuố ng lỗ . 6. Chỗ (thtụ c)
    : Anh ngồ i ở lỗ nà o ?
    - . - t. Thủ ng : Đá nh lỗ đầ u.
    - ph. Hao hụ t và o vố n : Buô n bá n lỗ .
    lỗ đít
    - d. Cử a ruộ t thô ng ra ngoà i để đạ i tiện.
    lỗ mã ng
    - tt. Thô lỗ , mấ t lịch sự quá đá ng: ă n nó i lỗ mã ng tính khí lỗ mã ng.
    lố
    - ph. 1. Ngượ c đờ i và đá ng cườ i : Ă n mặ c lố . 2. Quá mứ c : Ă n tiêu lố quá .
    lố lă ng
    - t. Khô ng hợ p vớ i lẽ thườ ng củ a ngườ i đờ i đến mứ c chướ ng tai gai mắ t. Cử chỉ lố lă ng. Đua
    đò i cá ch ăn mặ c lố lă ng.
    lộ
    - 1 dt. Con đườ ng lớ n: con lộ đá Xe chạ y trên lộ như mắ c cử i.
    - 2 đgt. Phô bà y ra, để cho ngườ i ngoà i biết đượ c: lộ bí mậ t lộ diện lộ hầ u.
    lộ diện
    - Lộ mặ t.
    lộ trình
    - d. Con đườ ng phả i đi qua; tuyến đườ ng. Hướ ng dẫ n đi đú ng lộ trình.
    lộ c
    - 1 dt. Chồ i non: đâ m chồ i nẩ y lộ c đi há i lộ c.
    - 2 dt. 1. Lương bổ ng củ a quan lạ i: lương cao lộ c hậ u bổ ng lộ c lợ i lộ c phú c lộ c thấ t lộ c lộ c
    tướ c. 2. Củ a có giá trị do đấ ng linh thiêng ban cho, theo mê tín: lộ c trờ i lộ c bấ t tậ n hưở ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    L (4)

    lô i
    - đg. 1. Vậ n dụ ng mạ nh mẽ và có phầ n nà o thô bạ o mộ t sứ c và o mộ t ngườ i cho chuyển dịch
    theo mình hoặ c lạ i gầ n mình : Lô i kẻ cắ p và o đồ n cô ng an ; Thấ y con cã i nhau lô i về đá nh
    mộ t trậ n. 2. Vậ n dụ ng mộ t sứ c và o mộ t vậ t cho nó lê trên mặ t đấ t theo mình hoặ c lạ i gầ n
    mình : Bao gạ o nặ ng, bê khô ng nổ i, phả i lô i.
    lô i cuố n
    - đg. Là m cho có thiện cả m, ham thích đến mứ c bị thu hú t và o. Phong trà o lô i cuố n đượ c
    nhiều ngườ i. Câ u chuyện rấ t hấ p dẫ n, lô i cuố n. Sứ c lô i cuố n.
    lô i thô i
    - tt. 1. Luộ m thuộ m, khô ng gọ n gà ng: quầ n á o lô i thô i. 2. Dà i dò ng, khô ng gọ n ghẽ, mạ ch lạ c
    trong diễn đạ t: Vă n viết lô i thô i. 3. Lằ ng nhằ ng, rắ c rố i, phiền phứ c: Chuyện ấ y lô i thô i, rắ c
    rố i lắ m.
    lồ i
    - t. 1. Gồ lên, trồ i lên, nhô lên : Mắ t lồ i. 2. (toá n). Nó i mộ t đa giá c nằ m hoà n toà n về mộ t phía
    củ a bấ t cứ cạ nh nà o kéo dà i ra vô hạ n : Đa giá c lồ i.
    lỗ i
    - I d. 1 Chỗ sai só t do khô ng thự c hiện đú ng quy tắ c. Chữ a lỗ i chính tả . 2 Điều sai só t, khô ng
    nên, khô ng phả i trong cá ch cư xử , trong hà nh độ ng; khuyết điểm. Phạ m lỗ i. (Ă n nă n) hố i
    lỗ i*. Đổ lỗ i cho khá ch quan. Thứ lỗ i*.
    - II t. 1 Có chỗ sai só t về mặ t kĩ thuậ t. Đan . Dệt lỗ i. Há t lỗ i nhịp. 2 (dù ng trướ c d.). Có điều
    sai, trá i, khô ng theo đú ng đạ o lí. Lỗ i đạ o là m con (cũ ). Lỗ i hẹn.
    lỗ i thờ i
    - tt. Lạ c hậ u, khô ng hợ p vớ i giai đoạ n hiện tạ i: quan niệm lỗ i thờ i số ng lỗ i thờ i.
    lố i
    - d. 1. Đườ ng ngườ i ta theo để đi : Đườ ng đi lố i lạ i. 2. Cá ch thứ c hà nh độ ng, xử trí : Lố i là m
    việc ; Lố i ăn mặ c.
    lộ i
    - 1 I đg. 1 Đi trên mặ t nền ngậ p nướ c. Xắ n quầ n lộ i qua. Trèo đèo lộ i suố i. 2 (cũ , hoặ c ph.).
    Bơi. Có phú c đẻ con biết lộ i, có tộ i đẻ con hay trèo (tng.).
    - II t. (kng.; id.). (Đườ ng sá ) có nhiều bù n lầ y; lầ y . Mưa to, đườ ng khá lộ i.
    - 2 đg. (ph.). Lạ m và o. Lộ i tiền quỹ.
    lố m đố m
    - tt. Rả i rá c trên bề mặ t nhữ ng chấ m, nhữ ng vệt mà u to nhỏ , khô ng đều nhau: Trờ i lố m đố m
    sao Tó c lố m đố m bạ c.
    lồ n
    - d. (thgt.). Âm hộ (củ a ngườ i).
    lộ n
    - 1. đgt. Lậ t ngượ c, đả o ngượ c vị trí trong ra ngoà i, trên xuố ng dướ i: lộ n mặ t trong ra ngoà i
    lộ n đầ u xuố ng đấ t. 2. Quay ngượ c lạ i hướ ng đang đi: Má y bay lộ n vò ng trở lạ i. 3. (Độ ng vậ t)
    biến đổ i, hoá thà nh con vậ t khá c trong quá trình sinh trưở ng: Con tằ m lộ n ra con ngà i.
    - 2 I. đgt., đphg 1. Lẫ n: đổ lộ n hai thứ gạ o vô mộ t thú ng. 2. Nhầ m: lấ y lộ n chiếc nó n củ a ai. II.
    pht. Từ chỉ quan hệ tương tá c, tương hỗ ; vớ i nhau: cã i lộ n đá nh lộ n cự lộ n.
    - 3 tt. (kết hợ p hạ n chế) Trơn lì đến mứ c bó ng lộ n: đầ u tó c chả i bó ng lộ n.
    lộ n xộ n
    - Khô ng có trậ t tự : Bà i vă n lộ n xộ n ; Chạ y lộ n xộ n.
    lô ng
    - d. 1 Bộ phậ n thườ ng hình sợ i, mọ c ở ngoà i da cầ m thú hay da ngườ i, có tá c dụ ng bả o vệ cơ
    thể. Lô ng châ n. Lô ng nhím. Đủ lô ng đủ cá nh*. 2 Bộ phậ n hình lô ng trên bề mặ t mộ t số vậ t.
    Lá mơ có lô ng. Vả i sổ lô ng.
    lô ng mà y
    - dt. Đá m lô ng mọ c dà y, thà nh hình dà i trên mắ t ngườ i: lô ng mà y lá liễu.
    lô ng mi
    - Lô ng mọ c ở rìa mi mắ t.
    lồ ng
    - 1 d. Đồ thườ ng đan thưa bằ ng tre nứ a hoặ c đó ng bằ ng gỗ , dù ng để nhố t chim, gà , v.v. Lồ ng
    gà . Chim sổ lồ ng.
    - 2 đg. Cho và o bên trong mộ t vậ t khá c thậ t khớ p để cù ng là m thà nh mộ t chỉnh thể. Lồ ng
    ruộ t bô ng và o vỏ chă n. Lồ ng ả nh và o khung kính.
    - 3 đg. 1 Chạ y cấ t cao vó lên vớ i mộ t sứ c hă ng độ t ngộ t rấ t khó kìm giữ , do quá hoả ng sợ .
    Trâ u lồ ng. Ngự a chạ y lồ ng lên. 2 Bộ c lộ hà nh vi phả n ứ ng quá mạ nh khô ng kiềm chế đượ c,
    do bị tá c độ ng, kích thích cao độ . Lồ ng lên vì mấ t củ a. Tứ c lồ ng lên.
    lồ ng lộ ng
    - tt. 1. (Gió thổ i) rấ t mạ nh và thô ng thoá ng: Gió thổ i lồ ng lộ ng. 2. (Khoả ng khô ng gian)
    thoá ng đã ng, khô ng bị vướ ng tầ m nhìn: Nà ng rằ ng lồ ng lộ ng trờ i cao, Hạ i nhâ n nhâ n hạ i sự
    nà o tạ i ta (Truyện Kiều).
    lộ ng lẫ y
    - Đẹp rự c rỡ : Nhà cử a lộ ng lẫ y.
    - lộ NG óc Nhứ c óc vì gió hay tiếng độ ng quá mạ nh.
    lộ ng quyền
    - đg. Là m việc ngang ngượ c vượ t quyền hạ n củ a mình, lấ n cả quyền hạ n củ a ngườ i cấ p trên.
    Mộ t gian thầ n lộ ng quyền.
    lố p
    - 1 (F. enveloppe) dt. Và nh cao su bọ c lấ y bá nh xe: lố p xe đạ p ô tô nổ lố p.
    - 2 tt. (Lú a) có thâ n cao vố ng, lá mượ t, dà i nhưng hạ t lép: lú a lố p.
    lộ t
    - I. đg. 1. Bó c ra : Lộ t á o ; Lộ t da. Lộ t mặ t nạ . Bó c trầ n bộ mặ t giả dố i cho mọ i ngườ i biết : Lộ t
    mặ t nạ bọ n phả n độ ng độ i lố t thầ y tu. 2. Cướ p bó c : Bọ n gian phi lộ t khá ch qua đườ ng. 3.
    Lấ y đượ c hết cá i hay trong câ u vă n hay bà i vă n : Dịch khéo lộ t hết đượ c tinh thầ n nguyên
    vă n. II. t. Bong lớ p da ngoà i ra, để thay da : Rắ n lộ t.
    lộ t mặ t nạ
    - Bó c trầ n bộ mặ t giả để lộ nguyên hình bả n chấ t xấ u xa: lộ t mặ t nạ thủ đoạ n gian trá củ a
    bọ n tham nhũ ng.
    lơ
    - 1. d. Thứ phẩ m mà u xanh, pha và o nướ c để hồ quầ n á o trắ ng. 2. đg. Hồ quầ n á o bằ ng lơ.
    - đg. Giả như khô ng nghe thấ y, khô ng biết gì : Gọ i nó mà nó lơ đi.
    lơ mơ
    - t. 1 Ở trạ ng thá i nử a tỉnh nử a mê, nử a thứ c nử a ngủ . Mớ i tỉnh giấ c, cò n lơ mơ. Hà nh khá ch
    trên tà u ngủ lơ mơ. 2 (Nhậ n thứ c) khô ng có gì rõ rà ng, nử a như biết, nử a như khô ng. Hiểu
    lơ mơ. Cò n lơ mơ, chưa nắ m đượ c vấ n đề. 3 (kng.). (Cá ch là m việc) khô ng thậ t sự đi và o
    việc, nử a như là m nử a như khô ng. Là m ă n lơ mơ. Giả i quyết cô ng việc lơ mơ. Khô ng thể lơ
    mơ vớ i anh ta đượ c. // Lá y: lơ tơ mơ hoặ c tơ lơ mơ (kng.; ng. 2, 3; ý mứ c độ nhiều).
    lờ
    - 1 dt. Đồ đan bằ ng tre nứ a, có hom, dù ng để nhử bắ t cá tô m ở nhữ ng chỗ nướ c đứ ng: đan lờ
    đặ t lờ bắ t cá .
    - 2 đgt. Là m như khô ng biết gì hoặ c quên bẵ ng lâ u rồ i: thấ y bạ n mà lờ đi lờ chuyện cũ .
    - 3 tt. Mờ , đụ c, khô ng cò n sá ng, trong: nướ c đụ c lờ Gương lờ nướ c thuỷ, mai gầ y vó c sương
    (Truyện Kiều).
    lờ đờ
    - t. ph. 1. Chậ m chạ p và thiếu tinh khô n : Con mắ t lờ đờ . 2. Nó i nướ c chả y chầ m chậ m : Nướ c
    chả y lờ đờ .
    lỡ
    - 1 I đg. 1 Do sơ suấ t là m xả y ra điều khô ng hay khiến phả i lấ y là m tiếc, là m â n hậ n. Vô ý, lỡ
    gâ y ra việc đá ng tiếc. Việc đã lỡ rồ i. Lỡ lờ i*. 2 Để cho điều kiện khá ch quan là m việc gì qua
    mấ t đi mộ t cá ch đá ng tiếc. Lỡ thờ i vụ . Chậ m nên lỡ việc. Bỏ lỡ cơ hộ i. Thấ t cơ lỡ vậ n*.
    - II k. (ph.). Nhỡ . Mang thêm tiền, có việc cầ n tiêu.
    - 2 t. (ph.). Nhỡ . Nồ i lỡ .
    lờ i
    - 1 dt. Trờ i, theo cá ch dù ng trong cá c lờ i kinh, lờ i cầ u nguyện củ a đạ o Cơ đố c: đứ c chú a Lờ i.
    - 2 dt. 1. â m thanh củ a câ u nó i tương ứ ng vớ i nộ i dung nhấ t định: nó i mấ y lờ i vắ n tắ t. 2. Nộ i
    dung, điều cầ n nó i ra cho ngườ i khá c hiểu: nghe lờ i cha mẹ nhạ c khô ng lờ i.
    - 3 dt., (đgt.) Lã i: buô n bá n kiếm lờ i mộ t vố n bố n lờ i Bìm bịp kêu nướ c lớ n anh ơi, Buô n bá n
    khô ng lờ i chèo chố ng mỏ i mê (cd.).
    lờ i tự a
    - d. x. tự a1.
    lợ i
    - 1 dt. 1. Phầ n thịt bao quanh châ n ră ng: cườ i hở lợ i Lợ i thì có lợ i nhưng ră ng chẳ ng cò n
    (cd.). 2. Mép, bờ : lợ i bá t lợ i chậ u.
    - 2 I. dt. Cá i có ích: mố i lợ i thấ y có lợ i thì là m hai bên cù ng có lợ i. II. tt. Có ích; trá i vớ i hạ i, tệ:
    là m thế rấ t lợ i. III.Là m cho có lợ i: ích nướ c lợ i nhà lợ i ai hạ i ai.
    lợ i dụ ng
    - đg. 1. Dù ng và o việc gì cho có ích : Triệt để lợ i dụ ng thì giờ . 2. Thừ a dịp mưu ích riêng cho
    mình : Lợ i dụ ng chứ c vụ là m bậ y.
    lợ i tứ c
    - d. Tiền lã i thu đượ c do cho vay hoặ c gử i ngâ n hà ng. Lợ i tứ c hằ ng nă m.
    lở m chở m
    - tt. Có nhiều mũ i nhọ n nhô lên, đâ m ra khô ng đều nhau: đườ ng đi lở m chở m đá dă m sườ n
    nú i lở m chở m đá tai mèo.
    lợ m giọ ng
    - Nh. Lợ m, ngh.1 : Lợ m giọ ng buồ n nô n .
    lờ n
    - (ph.). x. nhờ n1.
    lớ n
    - I. tt. 1. Có kích thướ c, số lượ ng, quy mô hơn bình thườ ng hoặ c vượ t trộ i so vớ i nhữ ng cá i
    khá c: toà nhà lớ n con đườ ng lớ n thằ ng em lớ n hơn thằ ng anh. 2. Có â m thanh vang, mạ nh:
    Nó thét lớ n ă n to nó i lớ n. 3. (Ngườ i, sinh vậ t) ở trạ ng thá i phá t triển tương đố i hoà n chỉnh,
    khô ng cò n non bé: ngườ i lớ n. 4. (Ngườ i) có chứ c vụ , địa vị cao trong xã hộ i phong kiến:
    quan lớ n cụ lớ n. II. đgt. Phá t triển, tă ng trưở ng lên: Thằ ng bé đang ở độ lớ n Đà n gia sú c lớ n
    nhanh như thổ i.
    lợ n
    - d. Loà i độ ng vậ t có guố c, thuộ c bộ ngẫ u đề, da dà y, có nhiều mỡ , nuô i để ă n thịt.
    lớ p
    - d. 1 Phầ n vậ t chấ t phủ đều bên ngoà i mộ t vậ t thể. Quét mộ t lớ p sơn. Bó c lớ p giấ y bọ c
    ngoà i. Lớ p khí quyển xung quanh Trá i Đấ t. 2 Phầ n củ a vậ t thể đượ c cấ u tạ o theo kiểu phầ n
    nà y tiếp theo phầ n kia từ trên xuố ng dướ i hay từ trong ra ngoà i. Cá c lớ p đấ t. Gỗ dá n có
    nhiều lớ p. Ngó i xếp thà nh từ ng lớ p. Cá c lớ p hà ng rà o dâ y thép gai. 3 Tậ p hợ p ngườ i cù ng
    mộ t lứ a tuổ i hay cù ng có chung nhữ ng đặ c trưng xã hộ i nà o đó . Lớ p ngườ i già . Thuộ c lớ p
    đà n em. Trung nô ng lớ p dướ i. 4 Tậ p hợ p ngườ i cù ng họ c mộ t nă m họ c ở nhà trườ ng hay
    cù ng theo chung mộ t khoá huấ n luyện, đà o tạ o. Bạ n họ c cù ng lớ p. 5 Chương trình họ c từ ng
    nă m họ c hay từ ng khoá huấ n luyện, đà o tạ o. Họ c hết lớ p 10. Đã qua hai lớ p huấ n luyện. 6
    Lớ p họ c (nó i tắ t). Và o lớ p. Trậ t tự trong lớ p. 7 (chm.). Đơn vị phâ n loạ i sinh họ c, dướ i
    ngà nh, trên bộ . Lớ p bò sá t thuộ c ngà nh độ ng vậ t có xương số ng. 8 Đoạ n ngắ n trong kịch
    nó i, lấ y việc ra hay và o củ a nhâ n vậ t là m chuẩ n. 9 (kng.; kết hợ p hạ n chế). Khoả ng thờ i gian
    khô ng xá c định trong quá khứ hay hiện tạ i, phâ n biệt vớ i nhữ ng khoả ng thờ i gian khá c; dạ o.
    Lớ p trướ c tô i đã nó i chuyện vớ i anh rồ i. Lớ p nà y cò n mưa nhiều.
    lớ p lang
    - dt. Thứ tự trướ c sau giữ a cá c phầ n: sắ p xếp cô ng việc có lớ p lang trình bà y có lớ p lang.
    lợ p
    - đg. Phủ sá t hoặ c kín, sá t và kín lên trên : Lợ p nhà ; Lợ p mũ .
    lợ t
    - (ph.). x. nhợ t.
    lu
    - 1 dt. Đồ gố m hình như cá i chum nhưng cỡ nhỏ hơn, dù ng để chứ a đự ng: lu đự ng đậ u.
    - 2 (F. rouleau compresseur) dt. 1. Quả lă n bằ ng kim loạ i, rấ t nặ ng, dù ng cho đấ t đá trên mặ t
    nền đượ c nén chặ t và bằ ng phẳ ng: phu kéo lu. 2. Xe có bá nh lă n, có chứ c nă ng là m bằ ng
    phẳ ng và nén chặ t mặ t nền: lá i xe lu Xe lu lă n đườ ng.
    - 3 tt. Mờ , khô ng tỏ , khô ng rõ : tră ng lu ngọ n đèn lu Ngồ i buồ n đọ c sá ch ngâ m thơ, Tưở ng là
    chữ rõ ai ngờ chữ lu (cd.).
    lũ
    - d. Đà n, bọ n đô ng ngườ i : Mộ t lũ tù binh ; Lũ chú ng nó .
    - d. Mưa nguồ n, là m cho nướ c dâ ng lên to : Mưa lũ .
    lú
    - 1 d. Lố i chơi cờ bạ c thờ i trướ c, đặ t tiền và o bố n cử a. Đá nh lú .
    - 2 đg. (ph.). Nhú lên hoặ c ló ra. Lú mầ m non. Tră ng mớ i lú .
    - 3 t. (hoặ c đg.). (kng.). Ở trạ ng thá i trí tuệ kém, hầ u như khô ng có hoặ c khô ng cò n trí nhớ ,
    trí khô n. Nó lú nhưng chú nó khô n (tng.). Quên lú đi (quên mấ t đi).
    lù a
    - 1 dt. Đồ dù ng bằ ng sắ t có nhữ ng lỗ trò n để kéo và ng bạ c thà nh sợ i: bà n lù a.
    - 2 đgt. 1. Dồ n đuổ i đà n gia sú c, gia cầ m đi theo hướ ng nhấ t định: lù a trâ u về nhà lù a vịt ra
    đồ ng. 2. Luồ n và o nơi trố ng, hẹp: Gió lù a qua khe cử a sổ . 3. Và , nhai cơm và o miệng, cố t cho
    xong bữ a: chan canh và o, lù a hết bá t cơm để cò n kịp ra bến xe. 4. Sụ c bù n ở ruộ ng lú a nướ c
    bằ ng cà o: chiêm lù a mù a cuố c (tng.).
    lú a
    - d. 1. Loà i câ y thuộ c họ hò a thả o, thâ n rỗ ng, hoa lưỡ ng tính, trồ ng ở ruộ ng, hạ t có vỏ trấ u,
    gọ i là hạ t thó c. 2. Thó c : Hà ng xá o đi đong lú a. 3. Từ đặ t trướ c cá c danh từ để chỉ chung cá c
    loà i ngũ cố c : Lú a mì, lú a mạ ch.
    lú a mì
    - d. Câ y lương thự c chính củ a nhiều vù ng trên thế giớ i, nhấ t là củ a cá c vù ng ô n đớ i, bộ t dù ng
    là m bá nh (bá nh mì) ăn hằ ng ngà y.
    lụ a
    - dt. 1. Hà ng dệt bằ ng tơ, mỏ ng, mịn: dệt lụ a chiếc quầ n lụ a. 2. Lớ p lá chuố i non hay bẹ cau
    non chưa nở : lụ a chuố i lụ a cau. 3. Vậ t mềm, mịn: giò lụ a.
    luâ n chuyển
    - Trao lầ n lượ t từ ngườ i nọ đến ngườ i kia hay chỗ nọ đến chỗ kia : Luâ n chuyển tờ bá o cho
    anh em xem .
    luâ n lạ c
    - đg. (id.). Lưu lạ c nay đâ y mai đó .
    luâ n lý
    - d. 1. Hệ thố ng đạ o đứ c củ a xã hộ i loà i ngườ i. 2. Mô n dạ y về đạ o đứ c trong trườ ng họ c.
    luẩ n quẩ n
    - đg. 1 Loanh quanh mã i khô ng thoá t ra khỏ i mộ t vị trí hoặ c tình trạ ng nà o đó . Luẩ n quẩ n
    trong rừ ng. 2 (Suy nghĩ, tính toá n) trở đi rồ i trở lạ i, vẫ n khô ng sao tìm ra đượ c lố i thoá t.
    Tính toá n luẩ n quẩ n. Nghĩ luẩ n quẩ n. Sa và o vò ng luẩ n quẩ n.
    luậ n án
    - dt. Cô ng trình khoa họ c đượ c trình bà y trướ c hộ i đồ ng chấ m thi để đượ c nhậ n họ c vị phó
    tiến sĩ, tiến sĩ: bả o vệ luậ n án tiến sĩ toá n họ c.
    luậ n đề
    - Đầ u đề để bà n luậ n.
    luậ n điệu
    - d. Ý kiến, lí lẽ đưa ra để đá nh lừ a. Luậ n điệu giả nhâ n giả nghĩa.
    luậ n vă n
    - dt. 1. Bà i nghiên cứ u, trình bà y về mộ t vấ n đề gì: luậ n vă n chính trị. 2. Cô ng trình nghiên
    cứ u, đượ c trình bà y trướ c hộ i đồ ng chấ m thi để đượ c cô ng nhậ n tố t nghiệp đạ i họ c (cử
    nhâ n) hay cao họ c (thạ c sĩ): luậ n vă n tố t nghiệp đạ i họ c. 3. Nh. Luậ n á n.
    luậ t
    - d. 1. Điều nêu lên cho mọ i ngườ i theo để là m đú ng nhữ ng qui ướ c đã đượ c cô ng nhậ n : Xe
    phả i chạ y đú ng luậ t giao thô ng ; Luậ t bó ng bà n ; Luậ t thơ. 2. X. Phá p luậ t. 3. Dụ ng cụ xưa để
    câ n nhắ c âm thanh.
    luậ t gia
    - d. Ngườ i chuyên nghiên cứ u về phá p luậ t.
    luậ t họ c
    - dt. Khoa họ c nghiên cứ u về phá p luậ t: nghiên cứ u luậ t họ c.
    luậ t khoa
    - Nh. Luậ t họ c.
    luậ t sư
    - d. Ngườ i chuyên bà o chữ a cho đương sự trướ c toà á n theo phá p luậ t hoặ c là m cố vấ n về
    phá p luậ t, nó i chung.
    lú c
    - dt. 1. Khoả ng thờ i gian ngắ n, khô ng xá c định: đợ i mộ t lú c nữ a rồ i hẵ ng đi nghỉ mộ t lú c đã .
    2. Thờ i điểm trong ngà y, khô ng xá c định: lú c sá ng lú c trưa. 3. Thờ i điểm gắ n vớ i hoạ t độ ng
    hay sự kiện nà o: lú c vui buồ n chưa đến lú c thô i.
    lú c lắ c
    - Cầ m mà đưa đi đưa lạ i nhanh : Lú c lắ c cá i chuô ng.
    lụ c
    - 1 đg. Lậ t và đả o lên khắ p cả để tìm kiếm. Lụ c mã i trong tủ mớ i thấ y cuố n sá ch. Lụ c tung
    vali quầ n á o.
    - 2 t. Có mà u xanh sẫ m, giữ a mà u lam và mà u và ng. Phẩ m lụ c. Là n khó i mà u lụ c.
    lụ c địa
    - dt. Đấ t liền; phâ n biệt vớ i biển, đạ i dương: lụ c địa châ u á khí hậ u lụ c địa Trên địa cầ u ba
    phầ n biển, mộ t phầ n lụ c địa.
    lụ c đụ c
    - Lủ ng củ ng, hay va chạ m nhau : Nộ i bộ đế quố c lụ c đụ c.
    lụ c vấ n
    - đg. (kng.). Hỏ i vặ n để truy cho ra lẽ. Bị lụ c vấ n đủ chuyện. Hỏ i cứ như lụ c vấ n ngườ i ta.
    lui
    - 1 khng., Nh. Bờ -lu.
    - 2 1. Ngượ c trở lạ i nơi hoặ c thờ i điểm xuấ t phá t: lui quâ n lui trở lạ i và i nă m. 2. Giả m, có xu
    hướ ng trở lạ i bình thườ ng: Cơn số t đã lui. 3. Lù i: Cuộ c họ p tạ m lui và i ngà y nữ a.
    lủ i
    - đg. Lẩ n mấ t : Con chồ n lủ i và o bụ i.
    lủ i thủ i
    - p. Mộ t cá ch â m thầ m, lặ ng lẽ, vớ i vẻ cô đơn, đá ng thương. Lủ i thủ i ra về. Chá u bé lủ i thủ i
    chơi mộ t mình.
    lù n
    - tt. 1. Có chiều cao thấ p dướ i bình thườ ng: Ngườ i lù n quá nà ng Bạ ch Tuyết và bả y chú lù n.
    2. (Thự c vậ t) thuộ c giố ng có thâ n thấ p dướ i mứ c bình thườ ng so vớ i cá c câ y cù ng loạ i khá c:
    chuố i lù n cau lù n.
    lú n
    - t. Sụ t xuố ng : Nền nhà lú n. 2. Chịu kém : Thá i độ có vẻ lú n hơn trướ c.
    lụ n bạ i
    - đg. Lâ m và o tình trạ ng suy kiệt và suy sụ p khô ng thể cứ u vã n đượ c. Lụ n bạ i vì nợ nầ n.
    Tinh thầ n lụ n bạ i.
    lung lạ c
    - đgt. Là m cho nao nú ng tinh thầ n, lay chuyển ý chí để chịu khuấ t phụ c: khô ng thể lung lạ c
    tinh thầ n củ a cá c chiến sĩ yêu nướ c.
    lung lay
    - t. 1. Bắ t đầ u lỏ ng, khô ng chặ t : Ră ng lung lay ; Cá i đinh lung lay. 2. Rung chuyển và ngả
    nghiêng : ý chí khô ng lung lay.
    lủ ng
    - t. (ph.). Thủ ng. Đâ m lủ ng.
    lủ ng củ ng
    - 1. Lỉnh kỉnh, lộ n xộ n, thiếu trậ t tự ngă n nắ p: Đồ đạ c lủ ng củ ng. 2. Tú c tắ c, thiếu mạ ch lạ c
    trong viết vă n, diễn đạ t ý: Vă n viết lủ ng củ ng. 3. Thiếu hoà thuậ n, mấ t đoà n kết: Gia đình
    lủ ng củ ng Nộ i bộ cơ quan lủ ng củ ng.
    lũ ng đoạ n
    - Nh. Độ c quyền : Bọ n tư bả n tà i chính lũ ng đoạ n nền kinh tế cá c nướ c tư bả n.
    lú ng tú ng
    - t. Ở và o tình trạ ng khô ng biết nên nó i nă ng, hà nh độ ng, xử trí như thế nà o, do khô ng là m
    chủ đượ c tình thế. Lú ng tú ng khi nó i chuyện trướ c đá m đô ng. Trả lờ i lú ng tú ng. Lú ng tú ng
    như thợ vụ ng mấ t kim (tng.). // Lá y: lú ng ta lú ng tú ng (ý mứ c độ nhiều).
    luộ c
    - đgt. 1. Là m cho đồ ă n chín trong nướ c đun sô i: luộ c sắ n luộ c khoai lang luộ c thịt. 2. Cho
    và o nướ c đun sô i để khử trù ng hoặ c là m cho vậ t bền chắ c: luộ c kim tiêm luộ c cố c thuỷ tinh.
    3. Bá n lạ i, là m lạ i mộ t lầ n nữ a để kiếm lờ i: cứ mua đi rồ i luộ c lạ i cũ ng lờ i chá n Trên cơ sở
    quyển sá ch đã in, họ luộ c lạ i thà nh hà ng nghìn cuố n, tung ra thị trườ ng.
    luô n
    - ph. 1. Liên tiếp khô ng ngừ ng : Là m luô n châ n luô n tay. 2. Thườ ng thườ ng, nhiều lầ n : Có
    khá ch đến chơi luô n. 3. Ngay lậ p tứ c : Mua đượ c quả cam ă n luô n. 4. Mộ t thể, mộ t lầ n : Mua
    xong cá i bà n, mua luô n cá i ghế.
    luồ n
    - đg. 1 Đi hoặ c là m cho đi qua nhữ ng chỗ hở nhỏ , hẹp để từ bên nà y xuyên sang bên kia.
    Luồ n kim. Luồ n đò n gá nh và o quang. Nắ ng luồ n qua kẽ lá . Luồ n rừ ng đi tắ t. 2 Len lỏ i để đi
    lọ t qua nơi nguy hiểm. Luồ n qua đồ n bố t địch. Luồ n khỏ i vò ng vâ y. 3 Đưa lọ t và o mộ t cá ch
    khéo léo, bí mậ t. Luồ n ngườ i và o tổ chứ c địch.
    luồ n cú i
    - đgt. Quỵ luỵ cầ u cạ nh kẻ có quyền chứ c: khô ng chịu luồ n cú i ai bao giờ .
    luồ ng
    - d. Thứ tre rừ ng.
    - d. Sự vậ n độ ng củ a nướ c, gió , điện hay tư tưở ng theo mộ t chiều hướ ng nhấ t định : Luồ ng
    só ng ; Luồ ng gió ; Luồ ng điện ; Luồ ng ý nghĩ.
    luố ng cuố ng
    - t. Ở và o trạ ng thá i mấ t bình tĩnh, thiếu tự chủ đến mứ c khô ng biết xử sự , đố i phó ra sao
    (thườ ng thể hiện bằ ng nhữ ng cử chỉ, hà nh độ ng khô ng tự nhiên, vụ ng về, thấ t thố ). Mừ ng
    quá , châ n tay luố ng cuố ng khô ng biết là m gì. Bị hỏ i dồ n nên luố ng cuố ng.
    lụ p xụ p
    - tt. (Nhà cử a) thấ p bé, rá ch ná t tồ i tà n: Nhà cử a lụ p xụ p Ba gian nhà tranh lụ p xụ p.
    lụ t
    - d. Nướ c dâ ng lên trà n ngậ p mộ t vù ng : Mưa nhiều thà nh lụ t.
    - t. 1. Thụ t xuố ng : Đèn lụ t bấ c. 2. Kém trướ c : Họ c hà nh lườ i biếng nên bị lụ t.
    - t. X. Nhụ t : Dao lụ t.
    lũ y
    - luỹ d. 1 Cô ng trình bả o vệ mộ t vị trí, thườ ng đắ p bằ ng đấ t. Xâ y thà nh, đắ p luỹ. 2 Hà ng câ y
    (thườ ng là tre) trồ ng rấ t dà y để là m hà ng rà o. Luỹ tre quanh là ng. Luỹ dừ a.
    lũ y tiến
    - luỹ tiến tt. Tă ng dầ n lên theo tỉ lệ nà o đó : thuế luỹ tiến.
    luyến ái
    - đg. (dù ng phụ cho d.). Yêu đương. Quan điểm luyến á i mớ i. Việc luyến á i.
    luyện
    - 1 đgt. Chế biến cho tố t hơn bằ ng tá c độ ng ở nhiệt độ cao: luyện thép luyện đan luyện kim.
    - 2 I. đgt. 1. Trộ n kĩ, nhà o đều cho dẻo, nhuyễn: luyện vô i cá t và xi mă ng để đổ trầ n nhà . 2.
    Tậ p nhiều, thườ ng xuyên để thà nh thụ c, nâ ng cao kĩ nă ng: luyện võ luyện tay nghề luyện
    tậ p luyện thi đà o luyện huấ n luyện khổ luyện ô n luyện rèn luyện tậ p luyện thao luyện tô i
    luyện tu luyện. II. tt. Điêu luyện, nó i tắ t: Tiếng đà n nghe rấ t luyện.
    lữ điếm
    - d. (cũ ). Quá n trọ .
    lữ khá ch
    - dt., vchg Khá ch đi đườ ng xa.
    lừ a
    - d. Loà i có vú họ ngự a, nhưng nhỏ hơn ngự a, tai dà i. Lừ a ưa nặ ng. Nó i nhẹ khô ng nghe, chỉ
    ưa nó i nặ ng. Dố t như lừ a. Dố t quá .
    - đg. Cố ý là m cho ngườ i ta mắ c sai lầ m hoặ c có ả o tưở ng để nghe theo mình, có lợ i cho
    mình và có hạ i cho họ : Tên lưu manh lừ a cô gá i nô ng thô n đến chỗ vắ ng và lấ y mấ t đồ ng hồ .
    - đg. Nhằ n ra : Ăn cá phả i lừ a xương.
    - đg. Ru, dỗ : Lừ a cho trẻ ngủ .
    lừ a đả o
    - đg. Lừ a bằ ng thủ đoạ n xả o trá để chiếm lấ y củ a cả i, tà i sả n. Giả danh cô ng an đi lừ a đả o. Bị
    truy tố về tộ i lừ a đả o.
    lử a
    - dt. 1. Vậ t chá y phá t ra á nh sá ng và nhiệt: đố t lử a Lử a chá y rự c trờ i Lử a gầ n rơm lâ u ngà y
    cũ ng bén (tng.) 2. Tình cả m sô i độ ng, nó ng bỏ ng, hừ ng hự c khí thế: lử a lò ng.
    lứ a
    - d. Loạ t nhữ ng sinh vậ t cù ng mộ t thờ i kỳ sinh trưở ng : Lứ a lợ n ; Lứ a cam.
    lự a
    - 1 đg. 1 Chọ n lấ y nhữ ng cá i đá p ứ ng yêu cầ u trong nhiều cá i cù ng loạ i. Lự a hạ t giố ng. 2
    Chọ n chiều, hướ ng, lố i, sao cho việc là m đạ t kết quả tố t nhấ t. Lự a chiều gió cho thuyền đi.
    Lự a mã i mớ i mở đượ c khoá . Lự a lờ i khuyên giả i.
    - 2 k. (cũ ; id.). Như lọ . Trô ng cũ ng biết, lự a là phả i hỏ i.
    lự c
    - dt. 1. Sứ c, sứ c mạ nh: thế và lự c là m thự c lự c. 2. Tá c dụ ng là m biến đổ i hoặ c truyền gia tố c
    cho mộ t vậ t nà o đó : lự c đẩ y lự c nén.
    lự c lưỡ ng
    - To lớ n khỏ e mạ nh : Ngườ i nô ng dâ n lự c lưỡ ng.
    lự c lượ ng
    - d. 1 Sứ c mạ nh có thể tạ o nên mộ t tá c độ ng nhấ t định. Lự c lượ ng vậ t chấ t dồ i dà o. Lự c
    lượ ng tinh thầ n. 2 Sứ c mạ nh củ a con ngườ i đượ c tổ chứ c nhau lạ i tạ o ra để sử dụ ng và o cá c
    hoạ t độ ng củ a mình. Lự c lượ ng quâ n sự . Lự c lượ ng kinh tế. Bố trí lự c lượ ng. Lự c lượ ng trẻ.
    lự c sĩ
    - dt. Ngườ i có sứ c khoẻ đặ c biệt: khoẻ như lự c sĩ.
    lưng
    - d. 1. Phầ n sau củ a thâ n ngườ i, từ vai đến thắ t lưng. 2. Phầ n á o che phầ n thâ n nó i trên. 3.
    Phầ n củ a ghế để tự a lưng. 4. Phầ n đằ ng sau củ a mộ t số vậ t : Lưng tủ . 5. Phu lấ y là m cơ sở
    trong mộ t cuộ c chơi tổ tô m, tà i bà n.
    - d. 1. Nử a chừ ng : Chim bay lưng trờ i ; Gió cuố n lưng đồ i. 2. Lượ ng chứ a đến nử a chừ ng
    mộ t vậ t : Lưng bá t cơm ; Lưng chai nướ c.
    - d. Vố n liếng về tiền hoặ c cô ng sứ c : Chung lưng mở mộ t ngô i hà ng (K); Chung lưng đấ u cậ t
    (tng).
    lừ ng lẫ y
    - đg. (hoặ c t.). Vang lừ ng tớ i mứ c khắ p nơi ai cũ ng biết. Tiếng tă m lừ ng lẫ y khắ p cả nướ c.
    Chiến thắ ng lừ ng lẫ y. Lừ ng lẫ y mộ t thờ i.
    lử ng lơ
    - tt. 1. Nử a vờ i, khô ng rõ hẳ n như thế nà o: Câ u chuyện bỏ lử ng lơ trả lờ i lử ng lơ. 2. Chơi vơi
    giữ a chừ ng, khô ng hẳ n cao cũ ng khô ng hẳ n thấ p: mâ y lử ng lơ bay.
    lượ c
    - đg. Bỏ bớ t đi : Lượ c nhữ ng câ u thừ a trong bà i vă n.
    - d. Đồ dù ng bằ ng sừ ng, nhự a, gỗ , có ră ng để chả i tó c.
    lượ c đồ
    - d. (id.). Như sơ đồ .
    lượ c khả o
    - đgt. Nghiên cứ u mộ t cá ch khá i quá t về nhữ ng cá i chính, cá i cơ bả n, khô ng đi và o chi tiết:
    lượ c khả o về vă n họ c dâ n gian Việt Nam.
    lượ c thuậ t
    - Kể lạ i tó m tắ t.
    lườ i biếng
    - t. Lườ i (nó i khá i quá t). Kẻ lườ i biếng. Bệnh lườ i biếng.
    lưỡ i
    - dt. 1. Bộ phậ n ở trong miệng, dù ng để nếm thứ c ă n hoặ c để phá t â m: Lưỡ i khô ng xương
    lắ m đườ ng lắ t léo (tng.). 2. Bộ phậ n mỏ ng, bằ ng kim loạ i, dù ng để cắ t, chặ t, cưa, rạ ch: lưỡ i
    dao lưỡ i giá o lưỡ i cưa lưỡ i cuố c lưỡ i cà y.
    lưỡ i lê
    - Thứ dao dà i có mũ i nhọ n cắ m và o đầ u sú ng dù ng để đâ m.
    lướ i
    - I d. 1 Đồ đan bằ ng cá c loạ i sợ i, có mắ t và nhiều hình dá ng khá c nhau, có nhiều cô ng dụ ng,
    thườ ng dù ng để ngă n chắ n, để đá nh bắ t cá , chim, v.v. Rà o bằ ng lướ i sắ t. Đan tú i lướ i. Đá
    thủ ng lướ i (kng.; ghi bà n thắ ng trong bó ng đá ). Thả lướ i bắ t cá . Chim mắ c lướ i. 2 (dù ng
    trong mộ t số tổ hợ p). Như mạ ng lướ i. Lướ i điện. Lướ i lử a. 3 Tổ chứ c để vâ y bắ t. Sa lướ i mậ t
    thá m. Rơi và o lướ i phụ c kích. 4 (chm.). Điện cự c bằ ng kim loạ i có dạ ng đườ ng xoắ n ố c hay
    dạ ng lướ i, đặ t giữ a cathod và anod trong đèn điện tử .
    - II đg. (id.). Đá nh cá bằ ng . Chồ ng chà i, vợ lướ i, con câ u... (cd.).
    lườ m
    - đgt. Đưa mắ t liếc ngang vớ i ngườ i nà o đó để tỏ ý khô ng bằ ng lò ng hay tứ c giậ n: lườ m bạ n
    vẻ trá ch mó c.
    lượ m
    - d. Bó lú a nhỏ vừ a mộ t chét tay.
    - đg. 1. Nhặ t nhạ nh : Lượ m củ a rơi. 2. Sưu tầ m : Lượ m tà i liệu .
    lươn
    - d. Cá nướ c ngọ t, thâ n trò n và dà i như rắ n, mắ t nhỏ , da trơn có nhớ t, mà u nâ u và ng, số ng
    chui rú c trong bù n. Ti hí mắ t lươn. (Ấ m mà u) da lươn*.
    lươn lẹo
    - tt. Lắ t léo, gian trá : ăn nó i lươn lẹo thó i lươn lẹo.
    lượ n
    - 1 d. Lố i há t đố i đá p giữ a trai và gá i củ a dâ n tộ c Tà y, là n điệu phong phú . Há t lượ n.
    - 2 I đg. 1 Di chuyển bằ ng cá ch chao nghiêng thâ n hoặ c uố n mình theo đườ ng vò ng. Chim
    lượ n mấ y vò ng. Ngoằ n ngoèo như rắ n lượ n. Só ng lượ n nhấ p nhô . 2 (kng.). Đi qua qua lạ i lạ i
    mộ t nơi nà o đó , khô ng dừ ng lạ i lú c nà o cả . Lượ n quanh nhà , dò xét. Lượ n phố .
    - II d. (id.). Là n (só ng). Từ ng só ng xô và o bờ .
    lương
    - 1 dt. 1. Cá i ă n dự trữ : kho lương giao lương. 2. Tiền cô ng trả định kì, thườ ng là hà ng thá ng,
    cho cá n bộ cô ng nhâ n viên: là m cô ng ă n lương nhậ n lương tă ng lương giả m giờ là m.
    - 2 dt. Ngườ i khô ng theo đạ o Thiên chú a, phâ n biệt vớ i giá o dâ n: lương giá o đoà n kết.
    - 3 dt. Hà ng dệt bằ ng tơ; the: lương ba chỉ.
    lương khô
    - Thứ c ăn khô để dự bị đượ c lâ u.
    lương tâ m
    - d. Yếu tố nộ i tâ m tạ o cho mỗ i ngườ i khả nă ng tự đá nh giá hà nh vi củ a mình về mặ t đạ o
    đứ c, và do đó tự điều chỉnh mọ i hà nh vi củ a mình. Con ngườ i có lương tâ m. Lương tâ m nhà
    nghề. Lương tâ m cắ n rứ t. Tá ng tậ n lương tâ m*.
    lương thiện
    - tt. Tố t là nh, khô ng vi phạ m đạ o đứ c, phá p luậ t: là m ă n lương thiện số ng lương thiện.
    lương thự c
    - Thứ c ăn ngũ cố c như gạ o, bộ t mì, ngô ...
    lưỡ ng lự
    - đg. Suy tính, câ n nhắ c giữ a nên hay khô ng nên, chưa quyết định đượ c dứ t khoá t. Đang
    lưỡ ng lự khô ng biết nên đi hay ở . Tá n thà nh ngay khô ng chú t lưỡ ng lự .
    lưỡ ng quyền
    - dt. Gò má : Lưỡ ng quyền hơi cao.
    lượ ng
    - d. Sự lớ n hay nhỏ , ít hay nhiều, có thể đo lườ ng, tă ng lên bớ t xuố ng, khô ng thể thiếu đượ c
    trong sự tồ n tạ i củ a vậ t chấ t : Khô ng có chấ t nà o lạ i khô ng có lượ ng cũ ng như khô ng có
    lượ ng nà o mà khô ng có chấ t.
    - d. X. Lạ ng : Mộ t câ n ta có mườ i sá u lượ ng.
    - d. Sứ c chứ a đự ng : Lượ ng củ a cá i thù ng dầ u là nă m lít.
    - d. Sự bao dung và tha thứ : Có lượ ng đố i vớ i ngườ i hố i lỗ i.
    - đg. Ướ c tính : Thử lượ ng xem thử a ruộ ng kia sả n xuấ t đượ c bao nhiêu ki-lô -gam thó c.
    lượ ng thứ
    - đg. (kc.). Thô ng cả m mà bỏ qua, khô ng để ý chê trá ch (dù ng trong lờ i xin lỗ i vớ i ý khiêm
    nhườ ng). Xin độ c giả lượ ng thứ cho nhữ ng sai só t.
    lướ t
    - 1 đgt. 1. Di chuyển nhanh, nhẹ như thoá ng qua bề mặ t: thuyền lướ t trên mặ t nướ c. 2.
    Thoá ng qua, khô ng chú ý tớ i cá c chi tiết: nhìn lướ t mộ t lượ t đọ c lướ t qua mấ y trang.
    - 2 tt. Yếu ớ t, khô ng chắ c, dễ đổ ngã : Lú a lướ t lá Ngườ i yếu lướ t.
    lượ t
    - d. Đồ dệt thưa bằ ng tơ, thườ ng nhuộ m đen để là m khă n.
    - d. 1. Thờ i gian hoặ c thờ i điểm mộ t ngườ i là m cho phầ n mình mộ t việc, hoặ c có xả y ra mộ t
    việc, trong loạ t việc cù ng loạ i theo thứ tự trướ c sau : Hô m nay đến lượ t tô i trự c nhậ t ; Bỏ
    hà ng đi chơi, khi về mấ t lượ t. 2. Hồ i, phen. X. Lầ n, ngh.1 : Thanh lâ u hai lượ t, thanh y hai lầ n
    (K). Lượ t ngườ i. Mỗ i đầ u ngườ i trong loạ t ngườ i có mặ t, mộ t ngườ i có thể có mặ t nhiều
    lầ n : Nă m vạ n lượ t ngườ i xuố ng đườ ng đấ u tranh.
    lưu
    - 1 đg. 1 Ở lạ i hoặ c giữ lạ i thêm mộ t thờ i gian, chưa (để) rờ i khỏ i. Chưa về, cò n lưu lạ i ít
    hô m. Lưu khá ch ở lạ i đêm. Hà ng lưu kho. 2 Giữ lạ i, để lạ i lâ u dà i về sau, khô ng (để) mấ t đi.
    Lưu cô ng vă n. Lưu tiếng thơm muô n thuở . Dấ u vết xưa cò n lưu lạ i.
    - 2 đg. (cũ ). Đà y đi xa. Bị tộ i lưu.
    lưu danh
    - đgt. Để lạ i tên tuổ i, tiếng thơm mã i về sau: lưu danh thiên cổ (danh tiếng, tên tuổ i và sự
    nghiệp đượ c lưu truyền muô n đờ i).
    lưu độ ng
    - Di chuyển luô n : Tủ sá ch lưu độ ng.
    lưu hà nh
    - đg. Đưa ra sử dụ ng rộ ng rã i từ ngườ i nà y, nơi nà y qua ngườ i khá c, nơi khá c trong xã hộ i.
    Lưu hà nh loạ i tiền mớ i. Cấ m lưu hà nh. Tà i liệu lưu hà nh nộ i bộ (trong nộ i bộ mộ t tổ chứ c).
    lưu lạ c
    - đgt. Trô i dạ t nay đâ y mai đó , khô ng ổ n định: thâ n phậ n lưu lạ c mộ t đờ i lưu lạ c Từ con lưu
    lạ c quê ngườ i, Bèo trô i só ng vỗ chố c mườ i lă m nă m (Truyện Kiều).
    lưu luyến
    - Bị rà ng buộ c bằ ng tình cả m mạ nh mẽ đến mứ c luô n luô n nghĩ đến, khô ng muố n rờ i bỏ : Ra
    trườ ng khi hết khó a, sinh viên cò n lưu luyến thầ y và bạ n.
    lưu manh
    - d. Kẻ lườ i lao độ ng, chuyên số ng bằ ng trộ m cắ p, lừ a đả o. Gã lưu manh. Thó i lưu manh.
    lưu tâ m
    - đgt. Chú ý, để tâ m thườ ng xuyên, chu đá o: lưu tâ m đến việc dạ y dỗ con cá i.
    lưu thô ng
    - đg. Chả y suố t, đi suố t khô ng bị vướ ng : Nhờ có mạ ng lướ i đườ ng sắ t mà hà ng hó a lưu
    thô ng.
    lưu vong
    - đg. (hoặ c t.). 1 (cũ ; id.). Số ng xa hẳ n quê hương, do nghèo đó i phả i tha phương cầ u thự c. 2
    Số ng hoặ c hoạ t độ ng chính trị ở nướ c ngoà i, do khô ng có điều kiện và cơ sở để số ng và hoạ t
    độ ng trong nướ c. Chính phủ lưu vong. Vua lưu vong.
    lưu vự c
    - dt. Vù ng đấ t đai chịu ả nh hưở ng củ a mộ t con sô ng hay mộ t hệ thố ng sô ng ngò i: lưu vự c
    sô ng Hồ ng.
    lự u
    - d. X. Thạ ch lự u.
    lự u đạ n
    - d. Vũ khí có vỏ cứ ng trong chứ a chấ t nổ hoặ c chấ t hoá họ c và bộ phậ n gâ y nổ , thườ ng ném
    bằ ng tay.
    ly
    - d. Cố c pha lê nhỏ .
    - d. Quẻ thứ hai trong bá t quá i.
    - d. 1. Đơn vị độ dà i cũ , bằ ng mộ t phầ n mườ i củ a mộ t phâ n. 2. Mứ c độ rấ t thấ p, rấ t nhỏ : Sai
    mộ l ly đi mộ t dặ m (tng) .
    ly biệt
    - Xa cá ch nhau.
    ly dị
    - X. Ly hô n.
    ly tá n
    - Lìa tan mỗ i ngườ i mộ t nơi : Bao nhiêu gia đình ly tá n vì giặ c khủ ng bố .
    ly tâ m
    - (lý) t. 1. X. Lự c ly tâ m. 2. (sinh). Tính chấ t củ a luồ ng thầ n kinh đi từ trung khu ra cá c đầ u
    mú t : Thầ n kinh ly tâ m.
    lý
    - ,... x. lí1, lí2, lí3, lí4, lí5, lí dịch, lí do, lí giả i, lí hà o, lí hương, lí lẽ, lí lịch, lí liệu phá p, lí luậ n, lí
    số , lí sự , lí tà i, lí thú , lí thuyết, lí tính, lí trí, lí trưở ng, lí tưở ng.
    lý do
    - d. Điều nêu lên là m că n cứ để giả i thích, dẫ n chứ ng : Tuyên bố lý do củ a cuộ c họ p ; Em cho
    biết lý do em nghỉ họ c hô m qua.
    lý giả i
    - đg. Suy xét về sự vậ t để hiểu và giả i thích.
    lý lịch
    - d. 1. Nguồ n gố c và lịch sử : Lý lịch cá n bộ . 2. Sổ ghi nguồ n gố c và lịch sử : Nộ p lý lịch cho vụ
    Tổ chứ c.
    lý luậ n
    - d. 1. Tổ ng kết có hệ thố ng nhữ ng kinh nghiệm củ a loà i ngườ i, phá t sinh từ thự c tiễn, để chi
    phố i và cả i biến thự c tiễn. 2. (toá n). Lý lẽ liên hệ vớ i nhau bằ ng cá ch suy diễn cá i nà y từ cá i
    kia để chứ ng minh mộ t định lý. II. đg. 1. Vậ n dụ ng lý lẽ để bà n luậ n phả i trá i. 2. (toá n). Vậ n
    dụ ng lý lẽ để chứ ng minh.
    lý thuyết
    - I. d. 1. Toà n thể nhữ ng khá i niệm trừ u tượ ng hợ p thà nh hệ thố ng, dù ng là m cơ sở cho việc
    hiểu biết mộ t khoa họ c, mộ t kỹ thuậ t, mộ t nghệ thuậ t... và ứ ng dụ ng và o mộ t ngà nh hoạ t
    độ ng : Phả i hiểu lý thuyết â m nhạ c mớ i há t đượ c hay. 2. Cg. Thuyết. Cô ng trình xâ y dự ng
    củ a trí tuệ tiến hà nh bằ ng phương phá p khoa họ c, mang tính chấ t tổ ng hợ p và trong mộ t số
    điểm, thườ ng ở trạ ng thá i giả thuyết : Lý thuyết tậ p hợ p. II. t. Dù ng và o việc xâ y dự ng lý
    thuyết (ngh. 2) : Vậ t lý lý thuyết.
    lý trí
    - Tá c dụ ng do sự suy xét bình tĩnh và cẩ n thậ n mà có .
    lý tưở ng
    - I. d. Điều thỏ a mã n tớ i mứ c tuyệt đố i mộ t ướ c vọ ng cao đẹp : Lý tưở ng củ a thanh niên là
    thự c hiện chủ nghĩa cộ ng sả n. II. t. 1. Đạ t trình độ cao nhấ t củ a cá i hay về mặ t thẩ m mỹ, trí
    tuệ hay đạ o đứ c : Lò ng dũ ng cả m lý tưở ng. 2. Hoà n toà n theo lý thuyết và chưa tính đến
    trạ ng thá i hay cá c sai số thự c tế : Khí lý tưở ng ; Hiệu suấ t lý tưở ng củ a mộ t độ ng cơ.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    M (1)

    ma
    - I d. 1 (kết hợ p hạ n chế). Ngườ i đã chết. Thâ y ma*. Hồ n ma. Đi đưa ma. Đá m ma*. Là m ma*
    (là m đá m ma). 2 Sự hiện hình củ a ngườ i chết, theo mê tín. Sợ ma khô ng dá m đi đêm. Xấ u
    như ma. Bó i ra ma, quét nhà ra rá c (tng.). 3 (kng.; dù ng có kèm ý phủ định, thườ ng trướ c
    nà o). Ngườ i bấ t kì. Ở đấ y có ma nà o đâ u. Chả ma nà o biết. Nó i thế có ma nó tin! (chẳ ng ai
    tin).
    - II t. Chỉ có trên sổ sá ch hoặ c bá o cá o, chứ khô ng có thậ t, do bịa ra nhằ m đá nh lừ a. Bả n bá o
    cá o thà nh tích vớ i nhữ ng con số .
    ma cà bô ng
    - ma-cà -bô ng (F. vagabond) dt. Kẻ khô ng nhà cử a, khô ng nghề nghiệp, số ng lang thang,
    kiếm số ng mộ t cá ch bấ t chính: Ngườ i ta thườ ng gọ i lũ trẻ lưu lạ c nà y là bọ n ma-cà -bô ng.
    ma cà rồ ng
    - dt Như Ma cà lồ : Ma cà rồ ng nó hú t vía mà y đi hay sao mà mà y lạ i đâ m đố n thế hử ?(Ng-
    hồ ng).
    ma cô
    - MA-Cô Kẻ số ng về nghề đi dẫ n gá i điếm cho khá ch là ng chơi, trong xã hộ i cũ .
    ma dú t
    - "ma-dú t" x. mazut.
    ma két
    - ma-két (maquette) dt. 1. Mẫ u, mô hình củ a vậ t sẽ chế tạ o: vẽ ma-két. 2. Mẫ u dự kiến củ a
    bả n in: thuê hoạ sĩ trình bà y ma-két cuố n sá ch.
    ma lem
    - dt Kẻ bẩ n thỉu quá : Đến giờ đi họ c rồ i mà vẫ n như ma lem thế ư?.
    ma lự c
    - Sứ c mạ nh khá c thườ ng là m cho ngườ i ta say mê: á i tình có ma lự c khiến nhiều ngườ i sinh
    ra mù quá ng.
    ma men
    - d. (kng.). Rượ u, ví như mộ t con ma cá m dỗ . Bị ma men quyến rũ . Bạ n vớ i ma men.
    ma quỷ
    - d. Ma và quỷ (nó i khá i quá t). Chuyện ma quỷ. Mưu ma chướ c quỷ*.
    ma tú y
    - ma tuý dt. Tên gọ i chung cá c loạ i chấ t kích thích, dù ng nhiều thà nh nghiện như thuố c
    phiện, hêrô in: nạ n ma tuý khô ng nên tiêm chích ma tuý buô n bá n ma tuý là phạ m phá p.
    mà
    - 1 dt Hang ếch, hang củ a: ép mình ró n bướ c, ếch lui và o mà (Tả n-đà ).
    - 2 đt Đạ i từ thay mộ t danh từ đã nêu ở trên: Ngườ i mà anh giớ i thiệu vớ i tô i lạ i là bố bạ n
    tô i; Tô i muố n mua quyển tiểu thuyết mà ô ng ấ y đã phê bình.
    - lt 1.Liên từ biểu thị sự đố i lậ p giữ a hai ý: To đầ u dạ i (tng); Nghèo mà tự trọ ng. 2. Liên từ
    biểu thị sự khô ng hợ p lí: Nó dố t mà khô ng chịu họ c. 3. Liên từ biểu thị mộ t kết quả : Biết tay
    ă n mặ n thì chừ a, đừ ng trêu mẹ mướ p mà xơ có ngà y (cd); Non kia ai đắ p mà cao, sô ng kia,
    biển nọ ai đà o mà sâ u (cd). 4. Liên từ biểu thị mộ t mụ c đích: Trèo lên trá i nú i mà coi, có bà
    quả n tượ ng cưỡ i voi bà nh và ng (cd). 5. Liên từ biểu thị mộ t giả thiết: Anh mà đến sớ m thì
    đã gặ p chị ấ y.
    - trt Trợ từ đặ t ở cuố i câ u để nhấ n mạ nh: Đã bả o !; Anh cứ tin là nó là m đượ c mà !.
    mà cả
    - Cg. Mặ c cả . Nà i bớ t giá mộ t mó n hà ng khi mua: Hà ng bá n giá nhấ t định, khô ng cầ n mà cả .
    Ngr. Đò i hỏ i và suy hơn tính thiệt khi là m việc gì: Là m thì là m chứ đừ ng mà cả .
    mả
    - 1 d. 1 Chỗ chô n ngườ i chết, đượ c đắ p cao. 2 (kng.). Khả nă ng là m đượ c việc gì đó hay xả y
    ra việc gì đó , đượ c coi là do tá c độ ng củ a thế đấ t nơi có mồ mả tổ tiên, theo mê tín. Nhà nà y
    có mả phá t tà i.
    - 2 t. (thgt.). Tà i, giỏ i. Con mèo bắ t chuộ t rấ t mả . Bắ n mả thậ t.
    mã
    - 1 dt. 1. Đồ bằ ng giấ y cắ t theo nhữ ng thứ có thậ t để đố t cú ng cho ngườ i chết, theo mê tín:
    đố t mã Chờ đượ c mã đã rã đá m (tng.) 2. Đồ phẩ m chấ t kém, chó ng hỏ ng: Thứ đó chỉ là đồ
    mã thô i, chẳ ng mấ y bữ a mà hỏ ng.
    - 2 dt. 1. Đá m lô ng đẹp, ó ng mượ t ở cổ hay gầ n đuô i củ a gà trố ng, chim trố ng: gà mã tía. 2.
    Vẻ phô trương bên ngoà i, thườ ng là đố i lậ p vớ i bên trong: Nó thì đượ c cá i mã thô i Chiếc xe
    tuy xấ u mã nhưng má y rấ t tố t.
    - 3 dt. Tên gọ i mộ t quâ n trong cờ tướ ng, bà i tam cú c, lấ y ngự a là m biểu tượ ng: đi con mã .
    - 4 dt. Thanh ngang củ a cá i bừ a, dù ng để đó ng ră ng bừ a: mã trướ c đó ng ră ng đứ ng, mã sau
    đó ng ră ng xiết.
    - 5 dt. 1. Hệ thố ng kí hiệu quy ướ c: mã điện bá o mã hiệu mã hoá giả i mã mậ t mã . 2. Kí hiệu
    ghi cá c con số trong sổ sá ch bằ ng chữ Há n: chữ mã .
    - 6 dt. Mã câ n: phả i câ n hai mã mớ i hết số thó c nà y.
    - 7 dt. Đơn vị đo độ dà i củ a nướ c Anh, Mĩ (yard) bằ ng 0,9144 mét.
    mã hó a
    - mã hoá đgt (H. mã : lố i chữ riêng; hoá : là m thà nh) Dù ng mộ t kí hiệu đặ c biệt thay mộ t hệ
    thố ng tín hiệu thườ ng: Dù ng má y tính điện tử để mã hoá .
    mã lự c
    - Đơn vị cô ng suấ t cũ , xấ p xỉ bằ ng 75 ki-lô -gam mét trong mộ t giâ y, tương đố i lớ n hơn cô ng
    suấ t củ a mộ t con ngự a khỏ e.
    mã nã o
    - d. Đá quý có nhiều vâ n mà u khá c nhau, rấ t cứ ng, dù ng là m đồ trang sứ c, là m cố i giã trong
    phò ng thí nghiệm.
    mã phu
    - dt (H. mã : ngự a; phu: ngườ i đà n ô ng) Ngườ i trô ng nom ngự a: Hồ i đó , ô ng ta là mã phu
    trong mộ t gia đình quí phá i.
    mã tấ u
    - Thứ dao dà i to bả n, có mũ i nhọ n và có chuô i, ngà y xưa lính cưỡ i ngự a thườ ng hay đeo.
    mã thượ ng
    - t. (vch.). Có tư thế hiên ngang (như củ a kị sĩ trên lưng ngự a). Mộ t trang mã thượ ng.
    má
    - 1 dt., đphg Mẹ: Má thương con lắ m Má ơi đừ ng đá nh con đau, Để con há t bộ i là m đà o má
    coi (cd.).
    - 2 dt. 1. Phầ n hai bên mặ t, từ miệng đến mang tai: má ử ng hồ ng hai má lú m đồ ng tiền đầ u
    gà má lợ n (tng.). 2. Bộ phậ n phẳ ng, đố i xứ ng hai bên củ a mộ t số vậ t: má phanh má sú ng.
    - 3 dt. Mạ : giố ng má .
    má đà o
    - dt 1. Má đỏ củ a ngườ i phụ nữ : Dướ i đèn tỏ rạ ng má đà o thêm xuâ n (K). 2. Ngườ i phụ nữ
    đẹp: Bấ y lâ u nghe tiếng má đà o, mắ t xanh, chẳ ng để ai và o, có khô ng (K).
    mạ
    - d. Câ y lú a non để cấ y: Nhổ mạ đi cấ y.
    - (đph) d. Nh. Mẹ: Con so nhà mạ , con rạ nhà chồ ng (tng).
    - đg. Trá ng mộ t lớ p mỏ ng kim loạ i khô ng gỉ ở bên ngoà i: Mạ kền; Mạ bạ c; Mạ và ng.
    mạ điện
    - đgt. Phủ mộ t lớ p kim loạ i (thườ ng là kim loạ i khô ng gỉ) lên nhữ ng đồ vậ t kim loạ i khá c
    bằ ng phương phá p điện phâ n.
    má c
    - 1 dt 1. Binh khí cổ , lưỡ i dà i và sắ c, có cá n dà i, có thể dù ng để chém xa: Doà nh ngâ n rử a
    má c, non đoà i treo cung (PhTr); Anh em như chô ng, như má c (tng). 2. Nét chữ Há n viết
    bằ ng bú t lô ng từ phía trá i sang phía phả i: Chữ đạ i củ a ô ng đồ có nét má c đẹp.
    - 2 dt (Phá p: marque) 1. Nhã n hiệu: Má c chế tạ o; Ti-vi má c Nhậ t. 2. Con số chỉ tiêu: Xi-mă ng
    má c 400.
    - 3 dt (Đứ c: mark) Đơn vị tiền củ a nướ c Đứ c: Đi Đứ c về, đổ i tiền má c lấ y tiền Việt-nam.
    - 4 dt (Phá p: marc) Đơn vị trọ ng lượ ng cũ củ a Phá p: Mộ t má c bằ ng 244,75 gam.
    mạ c
    - đg. Phỏ ng theo bả n chính mà viết lạ i hay vẽ lạ i: Nà o ai mạ c mặ t, nà o ai gọ i hồ n (Chp).
    má ch
    - đg. 1 Nó i cho ngườ i khá c biết điều cầ n thiết, có lợ i cho họ . Má ch cho bà i thuố c hay. Má ch
    mố i hà ng. 2 Nó i cho ngườ i trên biết lỗ i củ a ngườ i dướ i (từ thườ ng dù ng trong trẻ em).
    Má ch cô giá o. Bị bạ n đá nh, chạ y về má ch mẹ.
    mạ ch
    - dt. 1. Đườ ng ố ng dẫ n má u trong cơ thể: mạ ch má u cắ t đú ng mạ ch, con gà chết ngay mạ ch
    quả n bắ t mạ ch chẩ n mạ ch độ ng mạ ch huyết mạ ch tĩnh mạ ch. 2. Đườ ng chả y ngầ m dướ i đấ t:
    giếng mạ ch. 3. Đườ ng vữ a giữ a hai lớ p gạ ch khi xâ y: bắ t mạ ch cho thẳ ng. 4. Đườ ng lưỡ i cưa
    ă n theo chiều dọ c câ y gỗ : cưa và i mạ ch. 5. Hệ thố ng dâ y dẫ n nố i tiếp nhau để cho dò ng điện
    đi qua thô ng suố t: đó ng mạ ch điện ngắ t mạ ch. 6. Đườ ng, chuỗ i nố i tiếp liên tụ c: mạ ch than
    mạ ch quặ ng. 7. Hệ thố ng ý đượ c phá t triển liên tụ c, khô ng đứ t đoạ n trong suy nghĩ, diễn
    đạ t: mạ ch suy nghĩ mạ ch vă n.
    mạ ch lạ c
    - dt (H. mạ ch: đườ ng má u chả y; lạ c: dâ y thầ n kinh Nghĩa đen: mạ ch má u và dâ y thầ n kinh có
    quan hệ vớ i nhau) Quan hệ chặ t chẽ giữ a cá c bộ phậ n: Bà i vă n có mạ ch lạ c rõ rà ng.
    - tt Có quan hệ chặ t chẽ giữ a cá c bộ phậ n: Vă n củ a Lỗ vẫ n sá ng sủ a, (ĐgThMai).
    mạ ch má u
    - ố ng dẫ n má u trong cơ thể độ ng vậ t.
    mạ ch nha
    - d. 1 Hạ t lú a mạ ch đã nả y mầ m dù ng để chế rượ u bia. 2 Kẹo là m bằ ng gạ o nếp và cá c loạ i
    tinh bộ t, có dù ng men trong mầ m thó c để đườ ng hoá .
    mai
    - 1 Nh. Bương.
    - 2 dt. 1. Tấ m cứ ng bả o vệ lưng mộ t số độ ng vậ t: mai rù a mai mự c. 2. Má i thuyền, má i cá ng
    khum khum như mai rù a: mai thuyền.
    - 3 dt. 1. Ngà y kế tiếp hô m nay: về đi, mai lạ i đến. 2. Thờ i điểm trong tương lai gầ n, phâ n
    biệt vớ i nay: nay đâ y mai đó . 3. Lú c sá ng sớ m; trá i vớ i hô m: mai mưa trưa nắ ng, chiều nồ m
    (cd.) sương mai sao mai chuô ng mai.
    - 4 dt. Dụ ng cụ có lưỡ i sắ t to, phẳ ng và nặ ng, tra cá n thẳ ng đứ ng, dù ng để đà o, xắ n đấ t: dù ng
    mai đà o hố c trồ ng câ y Thấ y ngườ i ta ă n khoai vá c mai chạ y dà i (tng.).
    - 5 Nh. mai và ng.
    - 6 dt. Mố i: bà mai.
    mai hoa
    - tt (H. mai: mơ; hoa: hoa) Có lô ng hoặ c da lố m đố m trắ ng: Gà mai hoa; Rắ n mai hoa.
    mai má i
    - Xam xá m nhạ t như mà u chì: Nướ c da mai má i.
    mai mố i
    - I đg. Là m mố i trong việc hô n nhâ n (nó i khá i quá t). Nhờ ngườ i mai mố i.
    - II d. (id.). Ngườ i là m mố i trong việc hô n nhâ n (nó i khá i quá t).
    mai phụ c
    - đgt. Giấ u, ém quâ n chỗ kín để chờ đá nh bấ t ngờ : đem quâ n mai phụ c ở cá c hẻm nú i Quâ n
    địch lọ t và o trậ n địa mai phụ c củ a quâ n ta.
    mai sau
    - trgt Về sau nà y: Xâ y dự ng hạ nh phú c cho con chá u muô n đờ i mai sau (TrVTrà ).
    mai tá ng
    - Chô n ngườ i chết.
    mà i
    - 1 d. (kng.). Củ mà i (nó i tắ t).
    - 2 đg. Là m mò n để là m cho nhẵ n, sắ c hay có kích thướ c chính xá c hơn bằ ng cá ch cho cọ xá t
    vớ i vậ t rấ t cứ ng. Mà i dao kéo. Mà i sắ n lấ y bộ t. Mà i mò n. Dao nă ng mà i thì sắ c (tng.).
    mà i miệt
    - Nh. Miệt mà i.
    mả i
    - trgt Say mê là m việc gì đến mứ c khô ng chú ý gì đến chung quanh: Ban ngà y cò n mả i đi
    chơi, tố i lặ n mặ t trờ i đổ thó c và o rang (cd).
    mã i dâ m
    - X. Mạ i dâ m.
    mã i mã i
    - p. Mộ t cá ch kéo dà i liên tụ c và khô ng bao giờ ngừ ng, khô ng bao giờ kết thú c. Mã i mã i đờ i
    nà y sang đờ i khá c.
    má i
    - 1 dt. 1. Phầ n che phủ trên cù ng củ a ngô i nhà : má i ngó i đỏ tươi nhà má i bằ ng. 2. Phầ n mặ t
    đấ t thoai thoả i củ a mộ t vậ t, trô ng như má i nhà : má i đê. 3. Phầ n tó c trên đầ u: má i tó c điểm
    bạ c má i đầ u xanh.
    - 2 dt. Dụ ng cụ dù ng để bơi thuyền, bằ ng gỗ , mộ t đầ u trò n, mộ t đầ u dẹp và rộ ng bả n: xuô i
    chèo má t má i.
    - 3 I. tt. (Chim, gà , vịt) thuộ c giố ng cá i; phâ n biệt vớ i trố ng: chim má i gà má i. II. dt. Con gà
    má i: nuô i mấ y má i đẻ là m thịt con má i đen.
    - 4 tt. (Nướ c da) xanh xá m mà u chì, trô ng ố m yếu, bệnh hoạ n: Nướ c da xanh má i như ngườ i
    số t rét.
    má i chèo
    - dt Đồ bằ ng gỗ , mộ t đầ u giẹp dù ng để bơi cho thuyền đi: Về vớ i má i chèo, mặ c vù ng gió
    biển (Lê Anh Xuâ n); Bố n mặ t non sô ng, mộ t má i chèo (Tả n-đà ).
    má i hiên
    - Má i kéo dà i ra ở trướ c hay sau nhà .
    má i tó c
    - d. Toà n thể tó c trên đầ u, nó i chung. Sử a lạ i má i tó c. Má i tó c điểm sương.
    man
    - tt. Khô ng đú ng sự thự c, che giấ u sự tình: nó i man khai man lí lịch man khai man trá i.
    man di
    - dt, tt (H. man: lạ c hậ u; di: lạ c hậ u) Cò n lạ c hậ u: Man di cũ ng có sinh đồ , trạ ng nguyên (tng).
    man má c
    - t. 1. Rộ ng mênh mô ng: Cá nh đồ ng man má c. 2. Nhiều quá , khô ng nắ m đượ c đầ y đủ : Cô ng
    việc man má c.
    man rợ
    - t. 1 Ở tình trạ ng chưa có vă n minh, đờ i số ng con ngườ i có nhiều mặ t gầ n vớ i đờ i số ng thú
    vậ t. Con ngườ i man rợ thờ i cổ sơ. 2 Tà n á c, dã man đến cự c độ , khô ng cò n tính ngườ i. Vụ
    thả m sá t man rợ .
    man trá
    - tt. Giả dố i, xả o trá để đá nh lừ a: khai bá o man trá thủ đoạ n man trá .
    mà n
    - 1 dt 1. Đồ dù ng bằ ng vả i thưa để trá nh muỗ i: Mắ c mà n; Mà n treo, lướ i rá ch cũ ng treo
    (tng); Mà n hoa lạ i giả i chiếu hoa, bá t ngọ c lạ i phả i đũ a ngà mâ m son (cd). 2. Bứ c vả i că ng ở
    trướ c sâ n khấ u: Mở mà n; Hạ mà n. 3. Mộ t hồ i trong vở kịch từ lú c mở mà n cho đến lú c hạ
    mà n trướ c khi tiếp đến hồ i sau: Vở kịch có ba mà n.
    - 2 đgt Nó i tà u thuỷ đỗ ở bến: Tà u, chắ c gì nó mà n ở bến Tâ n-đệ (Ng-hồ ng).
    mà n ả nh
    - Tấ m vả i trắ ng că ng ra để chiếu hình ả nh lên.
    mà n bạ c
    - d. (kết hợ p hạ n chế). Mà n ả nh chiếu phim; thườ ng dù ng để chỉ điện ả nh. Ngô i sao mà n bạ c
    (cũ ; diễn viên điện ả nh có tiếng tă m).
    mã n
    - 1 dt. Con mèo.
    - 2 đgt. Đã đủ mộ t quá trình, mộ t thờ i hạ n xá c định: ngồ i tù mã n kiếp mã n khoá mã n tang.
    mã n nguyện
    - tt (H. nguyện: mong ướ c) Đượ c đầ y đủ như lò ng mong ướ c: Con cá i phương trưở ng cả , thế
    là ô ng bà đượ c mã n nguyện.
    mạ n
    - d. 1. Miền, vù ng: Mạ n biển; Mạ n ngượ c. 2. Sà n thuyền ở ngoà i khoang thuyền: Đi thuyền
    ngồ i ngoà i mạ n cho má t.
    mang
    - 1 d. (ph.). Hoẵ ng.
    - 2 d. 1 Cơ quan hô hấ p củ a mộ t số độ ng vậ t ở dướ i nướ c như cá , cua, tô m, v.v. 2 Phầ n ở cổ
    rắ n có thể phình to ra đượ c. Rắ n bạ nh mang.
    - 3 đg. 1 Giữ cho lú c nà o cũ ng cù ng theo vớ i mình mà di chuyển. Hà nh lí mang theo ngườ i.
    Mang con đi theo. 2 (ph.). Lồ ng và o, đeo và o để che giữ mộ t bộ phậ n nà o đó củ a cơ thể; đi,
    đeo, mặ c. Châ n mang bít tấ t. Mang kính râ m. 3 Có ở trên ngườ i, trên mình, ở mộ t vị trí nhấ t
    định nà o đó . Mang gô ng. Mang trên lưng mấ y vết thương. Bụ ng mang thai. 4 Đượ c gắ n cho
    mộ t tên gọ i, mộ t kí hiệu riêng nà o đó . Cầ u thủ mang á o số 8. Chiếc má y mang nhã n hiệu Việt
    Nam. Thà nh phố mang tên Hồ Chí Minh. 5 Nhậ n lấ y để phả i chịu lâ u dà i về sau. Mang tiếng*.
    Mang luỵ và o thâ n. Mang cô ng mắ c nợ . Mang ơn. Con dạ i cá i mang (tng.; con dạ i thì cha mẹ
    phả i gá nh chịu trá ch nhiệm). 6 Có trong mình cá i là m thà nh đặ c trưng, tính chấ t riêng. Điệu
    mú a mang đặ c tính dâ n tộ c. 7 (thườ ng đi vớ i ra). Lấ y ra, đưa ra để là m gì đó ; đem. Mang
    quầ n á o ra là . Mang hết nhiệt tình ra là m việc. 8 (thườ ng đi vớ i lạ i). Tạ o ra và đưa đến (nó i
    về cá i trừ u tượ ng); đem. Đứ a con mang lạ i niềm vui lớ n cho ngườ i mẹ. Việc là m đó mang lạ i
    hậ u quả tai hạ i.
    mang má ng
    - I. tt. Lơ mơ, khô ng chắ c chắ n trong nhậ n thứ c: hiểu mang má ng nhớ mang má ng. II. đgt.
    Hiểu biết hay nhớ mộ t cá ch lơ mơ, khô ng thậ t rõ rà ng: chỉ mang má ng là gặ p nó ở đâ u rồ i.
    mang tiếng
    - đgt 1. Có danh nghĩa là gì: Cũ ng mang tiếng má hồ ng mặ t phấ n, luố ng nă m nă m chịu phậ n
    phò ng khô ng (BNT); Hoa thơm muô n độ i ơn trên, cam cô ng mang tiếng thuyền quyên vớ i
    đờ i (CgO). 2. Chịu tiếng xấ u; bị coi là ngườ i xấ u: Anh sợ mang tiếng vớ i nhữ ng nhà quen
    (Ng-hồ ng).
    mà ng
    - d. 1. Lớ p mỏ ng kết trên mặ t củ a mộ t chấ t lỏ ng: Sữ a pha chưa uố ng đã có mà ng. 2. Dử che
    lò ng đen, khi đau mắ t: Mắ t kéo mà ng. 3. Lớ p mỏ ng: Mà ng sương.
    - đg. Tưở ng đến, ao ướ c: Khô ng mà ng danh lợ i.
    mà ng nhĩ
    - d. Mà ng mỏ ng trong ố ng tai, ngă n tai ngoà i và tai giữ a.
    mà ng trinh
    - dt. Lớ p mô mỏ ng chắ n ngang lỗ âm đạ o củ a ngườ i.
    mả ng
    - 1 dt Bè là m bằ ng nhiều thâ n câ y tre ghép lạ i: Bố n ngườ i đẩ y mả ng, dò từ ng bướ c
    (NgCgHoan).
    - 2 dt 1. Bộ phậ n củ a mộ t vậ t bị tá ch rờ i ra: Tườ ng nhà rơi ra từ ng mả ng. 2. Từ ng phầ n củ a
    mộ t tậ p hợ p tá ch ra: Chia nhau mỗ i ngườ i nhậ n mộ t mả ng cô ng tá c.
    - 3 đgt, trgt Mê mả i: Mả ng vui rượ u sớ m, cờ trưa (K); Mả ng vui quên hết lờ i em dặ n dò (cd).
    - 4 đgt Chợ t nghe: Bà ng hoà ng dở tỉnh, dở say, sả nh đườ ng mả ng tiếng đò i ngay lên hầ u (K);
    Mả ng tin xiết nỗ i kinh hoà ng, bă ng mình lên trướ c đà i trang tự tình (K).
    mã ng cầ u
    - (đph) Nh. Câ y na.
    mã ng xà
    - d. Tră n số ng thà nh tinh, chuyên là m hạ i ngườ i trong cá c truyện cổ . Thạ ch Sanh vá c bú a đi
    chém mã ng xà .
    má ng
    - dt. 1. Vậ t có hình ố ng chẻ đô i dù ng để hứ ng nướ c mưa: chẻ đô i câ y cau, khoét ruộ t là m
    má ng bắ c má ng hứ ng nướ c mưa. 2. Đườ ng dẫ n nướ c lộ thiên: đà o má ng dẫ n nướ c và o đồ ng.
    3. Đồ đự ng thứ c ă n gia sú c có hình lò ng má ng: má ng lợ n cạ n tà u rá o má ng.
    mạ ng
    - 1 dt Biến âm củ a Mệnh: Phụ c mạ ng triều đình.
    - 2 dt 1. Cuộ c số ng củ a ngườ i ta: Phả i nghĩa mà chết thì ung dung đi đến, coi mạ ng mình nhẹ
    như lô ng chim hồ ng (HgĐThú y). 2. Con ngườ i: Xe chẹt chết hai mạ ng.
    - 3 dt Hệ thố ng nhữ ng đườ ng dẫ n đi, truyền đi: Mạ ng đườ ng sắ t; Mạ ng điện.
    - 4 dt Miếng ren che mặ t: Và o trong nhà , bà ta bỏ cá i mạ ng.
    - 5 đgt Đan bằ ng chỉ cho kín lỗ thủ ng, lỗ rá ch: Mạ ng bít tấ t.
    mạ ng lướ i
    - d. 1. Hệ thố ng dâ y hoặ c đườ ng nố i vớ i nhau, hình dung ra như mộ t cá i lướ i: Mạ ng lướ i
    điện; Mạ ng lướ i giao thô ng. 2. Toà n thể nhữ ng cá nhâ n hoặ c nhữ ng ngườ i hợ p thà nh tổ
    chứ c ngoà i mộ t tổ chứ c hay mộ t cơ quan và hoạ t độ ng cho tổ chứ c hay cơ quan đó : Mạ ng
    lướ i phó ng viên; Mạ ng lướ i cộ ng tá c viên.
    mạ ng mỡ
    - d. Phầ n hai bên bụ ng ứ ng vớ i thắ t lưng.
    mạ ng nhện
    - dt. Lướ i do nhện giă ng tơ để bắ t mố i: Trầ n nhà đầ y mạ ng nhện.
    manh
    - 1 dt Nó i quầ n á o hay chiếu chă n mỏ ng mả nh: á o quầ n bá n hết, mộ t manh chẳ ng cò n (cd);
    Ô ng cụ ăn xin nằ m co ro, đắ p mộ t manh chiếu rá ch.
    - tt Rá ch rướ i: Quầ n dẫ n quầ n manh (tng).
    - 2 dt (Phá p: main) Thếp giấ y: Mua mộ t manh giấ y về đó ng vở .
    manh mố i
    - Đầ u đuô i mộ t sự việc: Chưa tìm ra manh mố i vụ trộ m.
    manh nha
    - đg. Mớ i có mầ m mố ng, mớ i nả y sinh. Giai đoạ n manh nha.
    manh tâ m
    - đgt. Phá t sinh tâ m địa xấ u xa: manh tâ m cướ p cô ng bạ n.
    mà nh
    - 1 dt Thuyền buồ m lớ n: Cá c mà nh Nghệ hẹn gặ p nhau ở đâ y (NgTuâ n).
    - 2 dt Đồ bằ ng nan tre ghép bằ ng dâ y gai hay sợ i mó c dù ng để che cho bớ t á nh nắ ng: Bó ng
    nga thấ p thoá ng dướ i mà nh (K); Buồ n, quấ n mà nh trô ng, trô ng chẳ ng thấ y (Tả n-đà ).
    - 3 tt Mỏ ng mả nh, dễ đứ t: Đố ai gỡ mố i tơ mà nh cho xong (K).
    mả nh mai
    - t. Mả nh, trô ng có vẻ yếu nhưng dễ ưa. Thâ n hình mả nh mai. Đô i lô ng mà y mả nh mai như lá
    liễu.
    mã nh liệt
    - tt. Mạ nh mẽ và dữ dộ i: cuộ c tiến cô ng mã nh liệt tình yêu mã nh liệt.
    mã nh thú
    - dt (H. thú : loà i vậ t có bố n châ n) Con thú dữ : Vườ n bá ch thú đã có thêm mộ t số mã nh thú .
    má nh lớ i
    - Nh. Má nh khó e: Dù ng má nh lớ i để mua chuộ c.
    mạ nh
    - t. 1 Có sứ c lự c, tiềm lự c lớ n, có khả nă ng vượ t đố i phương. Độ i bó ng mạ nh. Thế mạ nh.
    Mạ nh vì gạ o, bạ o vì tiền (tng.). 2 Có khả nă ng, tá c dụ ng tương đố i lớ n hơn so vớ i cá c mặ t
    khá c, cá c phương diện khá c. Chỗ mạ nh. Mặ t mạ nh. Phá t huy điểm mạ nh, khắ c phụ c điểm
    yếu. 3 Có khả nă ng tá c độ ng đến cá c giá c quan trên mứ c bình thườ ng nhiều. Rượ u mạ nh.
    Thuố c an thầ n mạ nh. 4 Có cườ ng độ hoạ t độ ng lớ n, gâ y tá c độ ng và hiệu quả đá ng kể. Đó ng
    mạ nh và o tườ ng. Phá t triển mạ nh. Gió mạ nh lên. Dò ng điện mạ nh. 5 (dù ng trướ c mộ t số d.
    chỉ bộ phậ n cơ thể). Có cử chỉ, hà nh độ ng dứ t khoá t, khô ng rụ t rè, khô ng e ngạ i; bạ o. Bướ c
    mạ nh châ n. Mạ nh miệng*. Mạ nh tay*. 6 (ph.). Khoẻ, khô ng đau yếu. Gia đình vẫ n mạ nh. Đau
    mớ i mạ nh (ố m mớ i khỏ i).
    mạ nh dạ n
    - tt. Tá o bạ o, dá m là m nhữ ng việc mà nhiều ngườ i cò n e ngạ i, né trá nh: chủ trương mạ nh
    dạ n mạ nh dạ n phá t biểu mạ nh dạ n sử dụ ng cá n bộ trẻ.
    mạ nh khỏ e
    - mạ nh khoẻ tt Giữ đượ c sứ c khoẻ tố t, khô ng ố m đau: Tinh thầ n vẫ n sá ng suố t, thâ n thể vẫ n
    mạ nh khoẻ (HCM).
    mao quả n
    - ố ng có lò ng rấ t nhỏ .
    mà o
    - d. Phầ n lô ng hay thịt mọ c nhô cao trên đầ u mộ t số loà i vậ t. Mà o củ a con gà trố ng. Mà o
    cô ng.
    mạ o hiểm
    - đgt. Liều lĩnh là m, bấ t chấ p mọ i nguy hiểm, tai hoạ dườ ng như đượ c biết trướ c: hà nh độ ng
    mạ o hiểm phả i tính toá n cẩ n thậ n khô ng nên mạ o hiểm.
    mạ o nhậ n
    - đgt (H. nhậ n: nhậ n) Nhậ n liều: Hắ n mạ o nhậ n là chiến sĩ tuy chưa hề là bộ độ i.
    má t
    - t. ph. 1. Dịu, hết nó ng bứ c; là m cho dịu hay hết nó ng bứ c: Trờ i về chiều đã má t; Quạ t cho
    má t. 2. Có tá c dụ ng là m cho khoan khoá i dễ chịu như khi đang nó ng đượ c ă n hay uố ng đồ
    lạ nh: Dưa hấ u má t. 3. Mỉa mai, khinh hay giậ n mộ t cá ch ngọ t ngà o: Nó i má t; Cườ i má t.
    - t. Hụ t mộ t chú t so vớ i trọ ng lượ ng ghi trên câ n: Bơ lạ c nặ ng ba lạ ng má t, thêm mươi củ
    và o cho đủ .
    mạ t
    - 1 d. x. bọ mạ t.
    - 2 d. Vụ n nhỏ củ a gỗ , sắ t, đá , v.v. rơi ra khi cưa, giũ a, đậ p. Mạ t cưa*. Mạ t sắ t. Đá mạ t. Cá c vị
    thuố c đượ c tá n mạ t (tá n cho thà nh vụ n nhỏ ).
    - 3 t. (kết hợ p hạ n chế). 1 (kng.; dù ng đi đô i vớ i cũ ng). Ở và o mứ c đạ t đượ c thấ p nhấ t, tồ i
    nhấ t. Ngà y nà o mạ t nhấ t cũ ng kiếm đượ c đủ ă n. Mạ t lắ m cũ ng câ u đượ c và i con cá nhép. 2
    Thuộ c hạ ng thấ p, kém, đá ng coi thườ ng, coi khinh nhấ t. Đồ mạ t! (tiếng rủ a). Rẻ mạ t*. Mạ t
    hạ ng*. 3 Ở và o giai đoạ n cuố i cù ng và suy tà n. Thờ i Lê mạ t. Đã đến hồ i mạ t. Lú c mạ t thờ i.
    mạ t cưa
    - dt. Vụ n gỗ do cưa xẻ là m rơi ra: lấ y mạ t cưa nhó m bếp mạ t cưa mướ p đắ ng.
    mạ t sá t
    - đgt (mạ t: xoá bỏ ; sá t: rấ t) Chỉ trích mạ nh mẽ để là m mấ t phẩ m giá ngườ i ta: Mạ t sá t thậ m
    tệ cá i hạ ng dố t ná t, xô i thịt, định đâ m đầ u và o nghị trườ ng (NgCgHoan).
    mạ t vậ n
    - Vậ n cuố i, vậ n suy tà n.
    mau
    - t. (kng.). 1 Có thờ i gian ngắ n hơn bình thườ ng để quá trình kết thú c hoặ c hoạ t độ ng đạ t kết
    quả ; chó ng. Mau khô . Vết thương mau là nh. Mau hỏ ng. Mau lớ n. 2 Có tố c độ , nhịp độ trên
    mứ c bình thườ ng nên chỉ cầ n tương đố i ít thờ i gian để hoạ t độ ng đạ t kết quả ; nhanh. Chạ y
    mau kẻo muộ n. Là m mau cho kịp. Đi mau mau lên. 3 Có khoả ng cá ch ngắ n hơn bình thườ ng
    giữ a cá c yếu tố , cá c đơn vị hợ p thà nh; trá i vớ i thưa. Cấ y mau. Mưa mau hạ t. Lượ c mau. Mau
    sao thì nắ ng, vắ ng sao thì mưa (tng.).
    mau chó ng
    - tt. Nhanh, chỉ trong thờ i gian ngắ n: giả i quyết mau chó ng mau chó ng khỏ i bệnh.
    mau mắ n
    - tt, trgt Khô ng chậ m chạ p: Tính nết mau mắ n; Chị ấ y đẻ mau mắ n.
    mà u
    - d. 1. Vẻ ngoà i xanh, đỏ , và ng, tím... củ a mộ t vậ t là m cho ngườ i ta phâ n biệt đượ c nó vớ i vậ t
    khá c ngoà i hình dạ ng củ a nó cả m giá c gâ y ra cho mắ t bở i á nh sá ng tù y theo bướ c só ng củ a
    nhữ ng bứ c xạ tạ o thà nh á nh sá ng, hoặ c bở i sự phả n xạ á nh sá ng tù y theo nhữ ng bứ c xạ mà
    á nh sá ng hấ p thụ hay khuếch tá n. 2. Chấ t tô và o mộ t vậ t để gâ y ra cả m giá c nó i trên: Hộ p
    mà u; Bô i mà u và o bả n đồ . 3. Có mà u khá c đen và trắ ng, hoặ c ngoà i đen và trắ ng có cả mà u
    khá c: Có tang khô ng mặ c quầ n á o mà u; Phấ n mà u; ả nh mà u; Phim mà u. 4. Cá i là m tă ng hoặ c
    có vẻ là m tă ng giá trị củ a vậ t khá c: Chưng mà u đổ và o riêu cua. 5. Vẻ, chiều, có vẻ: Vi lô hiu
    hắ t như mà u khơi trêu (K).
    - d. Từ chỉ câ y thự c phẩ m trồ ng ở đấ t khô ngoà i lú a, như ngô , lạ c, khoai, v.v...
    mà u mè
    - t. 1 (id.). Có cá i đẹp nhờ tô vẽ nhiều mà u sắ c. Trang trí rấ t mà u mè. 2 (Nó i nă ng, cư xử ) có
    tính chấ t hình thứ c, khá ch sá o, khô ng châ n thậ t. Ă n nó i mà u mè. Số ng vớ i nhau châ n chấ t,
    khô ng mà u mè.
    mà u mỡ
    - tt. 1. Có nhiều chấ t dinh dưỡ ng trong đấ t: đấ t đai mà u mỡ ruộ ng đồ ng mà u mỡ . 2. Có vẻ
    đẹp hà o nhoá ng bề ngoà i, khô ng thậ t: mà u mỡ riêu cua.
    mà u sắ c
    - dt 1. Sự phố i hợ p nhiều mà u: Mà u sắ c củ a bứ c tranh ấ y lò e loẹt quá . 2. Đặ c tính khá c nhau:
    Duy tâ m luậ n có nhiều mà u sắ c (TrVGià u).
    má u
    - d. 1. Chấ t lỏ ng mà u đỏ chạ y trong cá c mạ ch củ a ngườ i và độ ng vậ t. 2. Lò ng, tình cả m (dù ng
    vớ i nghĩa xấ u): Má u tham; Má u ghen.
    má u tham
    - d. Đặ c trưng tâ m lí củ a ngườ i có tính tham lam.
    may
    - 1 dt. 1. Gió : buô n gió bá n may. 2. Heo may.
    - 2 I. dt. Điều tố t là nh, xả y ra có lợ i cho mình: gặ p may cầ u may. II. tt. Có đượ c dịp may, điều
    may: may mà gặ p ngườ i đi qua, khô ng thì bị bọ n chú ng đã cướ p hết củ a cả i rồ i chuyến đi
    nà y rấ t may.
    - 3 đgt. Dù ng kim, má y khâ u kết cá c mả nh vả i thà nh quầ n á o, trang phụ c: may á o ô ng ấ y
    may đẹp lắ m.
    may mà
    - lt 1. Nếu gặ p may: May mà gặ p đượ c ngườ i quen thì cũ ng bớ t bỡ ngỡ . 2. Đượ c may mắ n là :
    Ngã xe may mà khô ng việc gì.
    may mắ n
    - Gặ p dịp tố t.
    may sẵ n
    - đg. (thườ ng dù ng phụ sau d.). May quầ n á o hà ng loạ t, theo nhữ ng cỡ nhấ t định chứ khô ng
    theo kích thướ c cụ thể củ a từ ng ngườ i (nó i khá i quá t); phâ n biệt vớ i may đo. Cử a hà ng
    chuyên bá n quầ n áo may sẵ n.
    mà y
    - 1 dt. Lô ng mà y, nó i tắ t: mắ t phượ ng mà y ngà i mặ t ủ mà y chau.
    - 2 dt. 1. Lá bắ c ở cá c câ y ngô , lú a, về sau tồ n tạ i dướ i dạ ng vả y ở dướ i hạ t: là m cho sạ ch
    mà y ngô mỏ ng mà y hay hạ t. 2. Vẩ y ố c.
    - 3 dt. Từ xưng gọ i vớ i ngườ i đố i thoạ i, mang sắ c thá i thâ n mậ t, hoặ c coi thườ ng: cầ n gì mà y
    đến gặ p tao mà y là thằ ng khố n nạ n.
    - 1 Mộ t tên gọ i khá c củ a dâ n tộ c Chứ t.
    - 2 Tên gọ i mộ t nhó m nhỏ củ a dâ n tộ c Chứ t.
    má y
    - dt Hệ thố ng dù ng để chuyền hoặ c biến đổ i nă ng lượ ng nhằ m thự c hiện mộ t số cô ng việc
    thay sứ c ngườ i: Má y khâ u; Má y điện; Má y chữ .
    - tt 1. Là m bằ ng : Nướ c má y; Gạ o má y. 2. Chạ y bằ ng má y: Xe má y.
    má y chữ
    - Má y có chữ nổ i đậ p và o bă ng tẩ m mự c và giấ y than đặ t trên giấ y trắ ng để in thà nh nhiều
    bả n mộ t lú c.
    má y giặ t
    - dt Má y dù ng để giặ t quầ n á o bằ ng điện: Từ hô m gia đình có má y giặ t bà ấ y cũ ng đỡ mệt.
    má y in
    - dt Má y in sá ch bá o và tà i liệu thà nh nhiều bả n: Thương lượ ng vớ i nhà má y in để xuấ t bả n
    mộ t cuố n sá ch.
    má y tính
    - d. 1 Má y thự c hiện tự độ ng cá c phép tính. 2 Má y tính điện tử (nó i tắ t).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    M (2)

    mắ c
    - 1 I. đgt. 1. Mó c, treo và o: mắ c võ ng mắ c mà n đi ngủ . 2. Bị giữ lạ i, bị kẹp chặ t, cả n ngă n: mắ c
    bẫ y mắ c mưa giữ a đườ ng. 3. Vướ ng, bậ n: mắ c việc nhà , khô ng đi đượ c đang mắ c, khô ng đi
    chơi đượ c. 4. Nợ , thiếu nợ : tô i đang mắ c anh ấ y mấ y triệu đồ ng. 5. Mó t ỉa, đá i. II. dt. Cá i dù ng
    để treo cá c thứ khá c và o, thườ ng là dù ng để mắ c quầ n á o: đem mắ c ra phơi quầ n á o.
    - 2 tt., đphg Đắ t (trá i vớ i rẻ).
    mắ c cỡ
    - tt (đph) Như Xấ u hổ : Anh ấ y định đến xem mặ t cô ta, nhưng cô mắ c cỡ cứ ở trong buồ ng.
    mắ c lừ a
    - đg. (kng.). Bị đá nh lừ a.
    mắ c nợ
    - đgt. Bị nợ nầ n, bị vay nợ : nhà nó mắ c nợ nhiều lắ m.
    mặ c
    - 1 đgt Che thâ n bằ ng quầ n á o: Đi vớ i ma mặ c á o giấ y (tng); Lo ă n lo mặ c suố t ngà y thá ng
    (Tả n-đà ).
    - dt Quầ n á o: Ngườ i rấ t quan tâ m đến cá i ă n, cá i , cá i ở củ a bộ độ i (Trg-chinh).
    - 2 đgt 1. Khô ng chú ý đến: Ai khen cũ ng mặ c, ai cườ i mặ c ai (tng). 2. Tù y ngườ i ta: Con ai
    mặ c nấ y, can gì đa mang (QÂ TK).
    mặ c cả m
    - đg. (hoặ c d.). 1 Thầ m nghĩ rằ ng mình khô ng đượ c như ngườ i và cả m thấ y buồ n day dứ t.
    Mặ c cả m về lỗ i lầ m trướ c kia. Xoá bỏ mọ i mặ c cả m, tự ti. 2 (id.). Tự cả m thấ y điều đã hoặ c
    sắ p xả y ra.
    mặ c dầ u
    - Nh. Mặ c dù .
    mặ c dù
    - lt Tuy rằ ng: Mặ c dù ô ng ấ y khô ng bằ ng lò ng, tô i vẫ n cứ phả i nó i.
    mặ c niệm
    - Đứ ng im lặ ng để tưở ng nhớ ngườ i đã mấ t.
    mặ c sứ c
    - p. Mộ t cá ch hoà n toà n tuỳ thích, khô ng bị ngă n trở , hạ n chế. Tuổ i trẻ mặ c sứ c bay nhả y. Ra
    biển mặ c sứ c mà bơi lộ i.
    mắ m
    - 1 dt. 1. Thứ c ă n ngấ u bằ ng cá ch muố i tô m cá để lâ u ngà y: mắ m cá cơm mắ m ngấ u rồ i. 2. Cá
    ướ p muố i để nguyên con: ngườ i gầ y như con mắ m.
    - 2 dt. Câ y mọ c ở ven biển, thâ n nhỏ , rễ trồ i lên khỏ i mặ t đấ t, thườ ng trồ ng để bả o vệ đê
    nướ c mặ n.
    - 3 đgt. Bặ m miệng để nén giậ n hoặ c gắ ng sứ c để là m việc gì: mắ m miệng để khỏ i bậ t tiếng
    chử i mắ m miệng nhấ c hò n đá lên.
    mặ n
    - tt 1. Có muố i: Vù ng nướ c mặ n. 2. Có nhiều mắ m muố i quá : Nhấ t mặ n là muố i, nhấ t cay là
    gừ ng (cd); ă n canh mặ n nên khá t nướ c. 3. Có thịt, cá : Nhà sư ă n chay khô ng ă n cỗ mặ n. 4.
    Đậ m đà , đằ m thắ m: Chữ tình cà ng mặ n, chữ duyên cà ng nồ ng (K).
    - trgt 1. Đậ m đà : Phong sương đượ c vẻ thiên nhiên, khen nét bú t, cà ng nhìn cà ng tươi (K). 2.
    Nó i ă n thứ c ă n có thịt cá : ă n mặ n nó i ngay hơn ă n chay nó i dố i (tng).
    mặ n nồ ng
    - Biểu lộ tình cả m châ n thậ t và sâ u sắ c: Tình nghĩa mặ n nồ ng.
    mă ng
    - d. Mầ m tre, vầ u, v.v. non mớ i mọ c từ gố c lên, có thể dù ng là m thứ c ă n; thườ ng dù ng để ví
    sự non trẻ. Mă ng non*. Xá o mă ng. Tre già mă ng mọ c* (tng.).
    mă ng cụ t
    - dt. 1. Câ y trồ ng ở mộ t số tỉnh Nam Bộ lấ y quả ă n, thâ n to, cao 20-25m, cà nh mọ c thấ p, vỏ
    có chấ t nhự a và ng, lá dà i hình thuẫ n, quả trò n, vỏ dai, xố p, mà u đỏ như rượ u vang, ngọ t
    thơm ngon. 2. Quả củ a câ y mă ng cụ t.
    mă ng tâ y
    - dt (thự c) Loà i câ y thuộ c họ hà nh tỏ i, thâ n ngầ m, mầ m non mềm, dù ng là m thứ c ă n: Ngườ i
    nô ng thô n khô ng ă n mă ng tâ y, nhưng trồ ng thứ câ y nà y để bá n cho cá c khá ch sạ n.
    mắ ng
    - đg. Dù ng lờ i nặ ng nêu nhữ ng tộ i lỗ i, khuyết điểm củ a mộ t ngườ i.
    mắ t
    - 1 d. 1 Cơ quan để nhìn củ a ngườ i hay độ ng vậ t; thườ ng đượ c coi là biểu tượ ng củ a cá i nhìn
    củ a con ngườ i. Nhìn tậ n mắ t. Nhá y mắ t*. Trô ng đẹp mắ t. Vui mắ t*. 2 Chỗ lồ i lõ m giố ng hình
    con mắ t, mang chồ i, ở thâ n mộ t số câ y. Mắ t tre. Mắ t khoai tâ y. 3 Bộ phậ n giố ng hình nhữ ng
    con mắ t ở ngoà i vỏ mộ t số quả phứ c, ứ ng vớ i mộ t quả đơn. Mắ t dứ a. Mắ t na. 4 Lỗ hở đều
    đặ n ở cá c đồ đan. Mắ t võ ng. Mắ t lướ i. Rổ đan thưa mắ t. 5 Mắ t xích (nó i tắ t). Độ t bỏ mộ t mắ t
    củ a dâ y xích.
    - 2 (ph.). x. mắ c2.
    mắ t cá
    - dt. Mẩ u xương lồ i hai bên củ a cổ châ n.
    mắ t lướ i
    - dt Lỗ hở giữ a bố n nú t củ a dâ y lướ i: Cá con lọ t mắ t lướ i.
    mặ t
    - d. 1. Phầ n trướ c củ a đầ u ngườ i, từ trá n đến cằ m; phầ n trướ c thườ ng dô ra củ a mộ t số
    độ ng vậ t: Mặ t mụ ta dà i như mặ t ngự a. 2. Nét riêng củ a phầ n nó i trên, ở ngườ i, phả n á nh
    tính tình, tâ m trạ ng, trí tuệ: Mặ t ngâ y thơ, hồ n nhiên; Mặ t buồ n rườ i rượ i; Mặ t sá ng sủ a
    khô i ngô . Mặ t sứ a gan lim. Bướ ng bỉnh khó dạ y. 3. Ngườ i: Ba mặ t mộ t lờ i; Toà n nhữ ng mặ t
    quen. Mặ t to tai lớ n. Ngườ i có địa vị cao trong xã hộ i (thtụ c). 4. Phầ n phẳ ng ở mộ t phía nà o
    đó củ a mộ t vậ t, thườ ng là phía trướ c hay phía trên: Mặ t bà n; Mặ t đồ ng hồ . 5. Giớ i hạ n củ a
    mộ t khố i hình họ c, có thể phẳ ng, cong hay cầ u: Mặ t bên; Mặ t đá y. 6. Phầ n củ a mộ t vấ n đề,
    coi là hoà n chỉnh và tá ch ra khỏ i toà n thể để xem xét, nghiên cứ u độ c lậ p vớ i nhữ ng phầ n
    khá c: Phê phá n nền giá o dụ c tư sả n về mặ t phương phá p.
    - t. ở bên phả i: Tay mặ t.
    mặ t hà ng
    - d. Loạ i hoặ c thứ hà ng, nó i trong lĩnh vự c sả n xuấ t, kinh doanh. Thêm nhiều mặ t hà ng mớ i.
    Mặ t hà ng xuấ t khẩ u.
    mặ t nạ
    - dt. 1. Mặ t giả , đeo để che giấ u mặ t thậ t: dù ng mặ t nạ để hoá trang. 2. Cá i bề ngoà i tố t đẹp
    mộ t cá ch giả dố i để che đậ y bả n chấ t xấ u xa bên trong: lộ t mặ t nạ bọ n giả nhâ n giả nghĩa.
    mặ t phẳ ng
    - dt 1. Bề mặ t khô ng có chỗ lồ i lõ m, cao thấ p khá c nhau: Mặ t phẳ ng củ a sâ n vậ n độ ng. 2.
    (toá n) Mặ t chứ a hoà n toà n mộ t đườ ng thẳ ng khi chứ a hai điểm khá c nhau củ a nó : Qua ba
    điểm khô ng thẳ ng hà ng có mộ t mặ t phẳ ng.
    mặ t tră ng
    - X. Tră ng.
    mặ t trậ n
    - d. 1 Nơi diễn ra cá c cuộ c chiến đấ u, trong mố i quan hệ vớ i cá c nơi khá c. Ra mặ t trậ n. Tin từ
    cá c mặ t trậ n đưa về. Mặ t trậ n miền Đô ng. 2 Lĩnh vự c hoạ t độ ng, nơi đang diễn ra nhữ ng
    cuộ c đấ u tranh gay go, quyết liệt. Mặ t trậ n ngoạ i giao. Mặ t trậ n vă n hoá . Mặ t trậ n sả n xuấ t. 3
    Tổ chứ c rộ ng rã i gồ m nhiều giai cấ p, tầ ng lớ p, tổ chứ c hoặ c nhiều nướ c liên minh vớ i nhau
    để đấ u tranh cho mộ t mụ c đích chung. Mặ t trậ n giả i phó ng dâ n tộ c. Mặ t trậ n nhâ n dâ n thế
    giớ i bả o vệ hoà bình. 4 (thườ ng viết hoa). Mặ t trậ n Tổ quố c Việt Nam (nó i tắ t). Cá n bộ Mặ t
    trậ n. Cô ng tá c Mặ t trậ n.
    mâ m
    - dt. 1. Vậ t phẳ ng, trò n, dù ng để dọ n thứ c ă n: mặ t tră ng rằ m trò n như chiếc mâ m bưng mâ m
    ra ă n. 2. Từ ng mâ m thứ c ă n riêng lẻ: dọ n hơn mườ i mâ m mộ t mâ m xô i mộ t con gà cứ sá u
    ngườ i mộ t mâ m. 3. Vậ t trò n, phẳ ng, giố ng như chiếc mâ m: mâ m phá o.
    mầ m
    - 1. Bú p hay chồ i câ y từ hạ t hay củ mớ i nhú ra: Câ y nả y mầ m; Mạ mọ c mầ m; Hoa sen mọ c
    bã i cá t lầ m, tuy rằ ng lấ m lá p vẫ n mầ m hoa sen (cd). 2. Nguyên nhâ n sinh ra mộ t việc: Mầ m
    loạ n; Mầ m hi vọ ng.
    mầ m non
    - Hi vọ ng: Trẻ em là mầ m non củ a đấ t nướ c.
    mâ n mê
    - đg. Sờ , nắ n nhẹ, vo nhẹ và lâ u bằ ng cá c đầ u ngó n tay. Mâ n mê tà á o. Em bé ngắ m nghía,
    mâ n mê con bupbê.
    mẫ n cá n
    - tt. Nă ng nổ , thá o vá t và có hiệu quả trong cô ng việc: mộ t cá n bộ mẫ n cá n là m việc mẫ n cá n.
    mậ n
    - dt (thự c) Loà i câ y thuộ c loạ i hoa hồ ng, mép lá có ră ng nhỏ , hoa trắ ng, quả có vỏ mà u đỏ tía
    hoặ c lụ c nhạ t, vị ngọ t, hơi chua: Mua mậ n Là o-cai về là m quà .
    mấ p má y
    - Cử độ ng sẽ và liên tiếp: Chim mớ i nở mấ p má y mỏ đò i ă n.
    mấ p mé
    - đg. Đến gầ n sá t mộ t mứ c giớ i hạ n nà o đó . Nướ c sô ng mấ p mé mặ t đê. Mấ p mé bên miệng
    hố . Tuổ i mấ p mé sá u mươi.
    mấ p mô
    - tt. Gồ ghề, khô ng bằ ng phẳ ng: Đườ ng sá mấ p mô .
    mậ p
    - 1 dt Loà i cá biển rấ t dữ : Bọ n tư bả n đế quố c chẳ ng khá c gì nhữ ng con cá mậ p.
    - 2 tt To béo: Hiến mậ p ra tớ i hai chụ c kí (NgKhả i).
    mậ p mạ p
    - Nh. Mậ p.
    mậ p mờ
    - t. 1 Lờ mờ hoặ c lú c tỏ lú c mờ , nên khô ng thể thấ y rõ . Á nh sá ng mậ p mờ . Đèn đó m mậ p mờ .
    2 Tỏ ra khô ng rõ rà ng, nử a nọ nử a kia, khiến ngườ i ta khó biết rõ , hiểu rõ là như thế nà o.
    Thá i độ mậ p mờ , khô ng nó i ai đú ng ai sai. Lố i nó i mậ p mờ . Có chỗ cò n mậ p mờ chưa hiểu.
    mấ t
    - I. đgt. 1. Chẳ ng cò n có nữ a: mấ t chiếc xe đạ p mấ t tín hiệu mấ t lò ng tin. 2. Hết chừ ng bao
    nhiêu tiền củ a, sứ c lự c, thờ i gian: tiêu mấ t nhiều tiền mấ t thờ i gian vô ích. 3. Chết (hà m ý
    tiếc thương): bố mẹ mấ t từ lú c cò n nhỏ . II. trt. 1. Từ biểu thị ý xả y ra mộ t sự việc mộ t cá ch
    đá ng tiếc: quên khuấ y mấ t muộ n mấ t rồ i. 2. Từ biểu thị mứ c độ cao củ a trạ ng thá i tình cả m:
    vui quá đi mấ t.
    mấ t cắ p
    - đgt Bị kẻ gian lấ y mấ t vậ t gì trong khi mình sơ ý: Đi chợ về, chị ấ y mớ i biết là đã mấ t cắ p;
    Ngơ ngá c như ngườ i mấ t cắ p (tng).
    mấ t dạ y
    - t. (kng.). Hư đố n, thiếu giá o dụ c. Con nhà mấ t dạ y. Ă n nó i mấ t dạ y.
    mấ t mù a
    - đgt. Thu hoạ ch mù a mà ng kém, chẳ ng đạ t đượ c mứ c bình thườ ng: nă m mấ t mù a đó i kém.
    mấ t ngủ
    - đgt Khô ng thể ngủ đượ c: Trằ n trọ c mấ y đêm mấ t ngủ liền.
    mấ t tích
    - Nh. Mấ t tă m.
    mấ t trí
    - đg. Mấ t hết khả nă ng hoạ t độ ng trí ó c, khả nă ng nhậ n thứ c, suy nghĩ, phá n đoá n; điên (lố i
    nó i kiêng trá nh). Hà nh độ ng như mộ t kẻ mấ t trí.
    mậ t
    - 1 dt. 1. Loạ i nướ c sá nh, mà u nâ u đỏ , vị ngọ t, là m từ câ y mía, theo phương phá p thủ cô ng:
    thắ ng mậ t nấ u kẹo lạ c đườ ng mậ t. 2. Chấ t có vị ngọ t do cá c tuyến ở đá y mộ t số loà i hoa tiết
    ra: ong hú t mậ t. 3. Mậ t ong, nó i tắ t: nuô i ong lấ y mậ t.
    - 2 dt. 1. Nướ c mà u xanh và ng, có vị đắ ng do gan tiết ra để tiêu hoá cá c chấ t mỡ : gan tiết
    mậ t. 2. Tú i mậ t, nó i tắ t: mua cá i mậ t gấ u.
    - 3 tt. Kín, cầ n phả i giữ kín, khô ng để lộ ra: tin mậ t tà i liệu mậ t.
    mậ t độ
    - dt (H. mậ t: dà y; độ : mứ c độ ) Mứ c độ tậ p trung củ a dâ n cư: Mậ t độ dâ n số củ a tỉnh ấ y rấ t
    cao.
    mậ t lệnh
    - Lệnh kín.
    mậ t mã
    - d. Mã đượ c giữ bí mậ t. Thư viết bằ ng mậ t mã . Dịch mậ t mã .
    mậ t ong
    - dt. Chấ t lỏ ng hơi sền sệt, có vị ngọ t, mà u và ng nhạ t, do nhiều giố ng ong hú t mậ t nhiều loạ i
    hoa đem về tổ chế biến cô đặ c mà thà nh, đượ c dù ng là m thuố c bổ , nhuậ n tá o, giả i độ c, chữ a
    tì vị hư nhượ c, ho, lở miệng, vết thương bỏ ng... Cò n gọ i là bá ch hoa tinh, bá ch hoa cao,
    phong đườ ng, phong mậ t.
    mậ t vụ
    - dt (H. vụ : việc) Kẻ là m cô ng việc do thá m: Ta đã bắ t đượ c mộ t bọ n mậ t vụ củ a thự c dâ n
    Phá p.
    mâ u thuẫ n
    - I. d. 1. Tình trạ ng xung độ t vớ i nhau: Mâ u thuẫ n giữ a Anh và Mỹ. 2. Tình trạ ng xung độ t ở
    trong sự vậ t là m cho sự vậ t biến đổ i. II. t. Chố ng chọ i nhau, khô ng hò a thuậ n vớ i nhau: Bọ n
    đế quố c bề ngoà i hù a theo nhau nhưng thự c ra thì mâ u thuẫ n nhau.
    mẫ u
    - 1 d. 1 Cá i theo đó có thể tạ o ra hà ng loạ t nhữ ng cá i khá c cù ng mộ t kiểu. Mẫ u đồ chơi cho
    trẻ em. Là m độ ng tá c mẫ u. Mẫ u thêu. Mẫ u thiết kế. 2 Cá i có thể cho ngườ i ta hiểu biết về
    hà ng loạ t nhữ ng cá i khá c cù ng mộ t kiểu. Hà ng bà y mẫ u. Vở kịch đưa lên sâ n khấ u nhiều
    mẫ u ngườ i đặ c biệt. Mẫ u quặ ng.
    - 2 d. Đơn vị cũ đo diện tích ruộ ng đấ t, bằ ng 10 sà o, tứ c bằ ng 3.600 mét vuô ng (mẫ u Bắ c Bộ )
    hay 4.970 mét vuô ng (mẫ u Trung Bộ ).
    mẫ u đơn
    - dt. Câ y mọ c hoang ở đồ i trọ c hay trồ ng là m cả nh nơi đình chù a, thâ n cà nh nhẵ n, cao đến
    1m, lá mọ c đố i, hình bầ u dụ c, mặ t trên xanh bó ng, hoa nhỏ dà i, đỏ , mọ c thà nh xim dà y đặ c ở
    đầ u cà nh; cò n gọ i là đơn đỏ , bô ng trang đỏ .
    mẫ u giá o
    - dt (H. mẫ u: mẹ; giá o: dạ y) 1. Sự dạ y dỗ củ a ngườ i mẹ đố i vớ i con cá i: Trướ c khi cho con
    đến trườ ng, sự mẫ u giá o là quan trọ ng. 2. Ngà nh giá o dụ c trẻ em tuổ i nhà trẻ đến tuổ i họ c
    trườ ng phổ thô ng: Cá c cô dạ y trườ ng mẫ u giá o đượ c họ c sinh coi như mẹ.
    mẫ u hệ
    - Dò ng dõ i theo họ mẹ. Chế độ mẫ u hệ. Chế độ xã hộ i trong thờ i đạ i nguyên thủ y, con đẻ ra
    theo dò ng họ mẹ, quyền hà nh trong gia đình và xã hộ i do ngườ i phụ nữ nắ m giữ .
    mẫ u mã
    - d. Quy cá ch hà ng hoá .
    mẫ u số
    - dt. Số viết dướ i gạ ch ngang củ a phâ n số , chỉ số phầ n đượ c chia ra; phâ n biệt vớ i tử số : quy
    đồ ng mẫ u số .
    mấ u
    - dt 1. Chỗ lá dính và o cà nh hay thâ n câ y: Lá khô mấ u rờ i ra. 2. Cụ c nhỏ trồ i lên trên mộ t
    mặ t nhẵ n: Mấ u vả i; Mấ u sồ i.
    mậ u dịch
    - d. 1. Sự mua bá n, trao đổ i hà ng hó a. Mậ u dịch quố c doanh. Việc buô n bá n, cơ quan buô n
    bá n do Nhà nướ c quả n lý ở cá c nướ c xã hộ i chủ nghĩa. 2. Cơ quan mua bá n hà ng hó a: Ra
    mậ u dịch mua quyển vở .
    mâ y
    - 1 d. Đá m hạ t nướ c hoặ c hạ t bă ng nhỏ li ti do hơi nướ c trong khí quyển ngưng lạ i, lơ lử ng
    trên bầ u trờ i. Trờ i kéo mâ y, sắ p mưa.
    - 2 d. Câ y leo, lá xẻ thuỳ sâ u, cuố ng lá có gai, thâ n dà i và mềm, thườ ng dù ng để buộ c hoặ c
    đan cá c đồ dù ng trong nhà . Sợ i mâ y. Ghế mâ y. Roi mâ y.
    me
    - 1 dt., cũ , đphg 1. Mẹ. 2. Ngườ i đà n bà Việt Nam vì tiền mà lấ y ngườ i phương Tâ y trướ c đâ y:
    me Tâ y me Mĩ.
    - 2 dt. 1. Câ y có khắ p cả nướ c và trồ ng lấ y bó ng má t, cao 15-30m, cuố ng mang 10-20 đô i lá
    nhỏ , hoa mọ c thà nh chù m đơn, quả gầ n hình trụ , gâ n thẳ ng, hơi dẹt, vỏ mà u gỉ sắ t, thịt có vị
    chua, ăn đượ c. 2. Quả me: me nấ u canh chua mứ t me.
    - 3 dt. Bê: nhà nuô i mộ t con bò và hai con me thịt me.
    mè
    - 1 dt Thanh tre hay nứ a đặ t dọ c theo chiều dà i má i nhà để buộ c tranh hay lá gồ i dù ng lợ p
    nhà : Buộ c cá c mè và o cá c rui.
    - 2 dt (đph) Như Vừ ng: Kẹo mè; Muố i mè.
    - 3 dt Tứ c cá mè: Con mè, con chép.
    mẻ
    - d. Chấ t chua là m bằ ng cơm nguộ i lên men.
    - 1. Số lượ ng vậ t cù ng loạ i trong mỗ i lầ n trả i qua mộ t biến đổ i chung, chịu chung mộ t tá c
    dụ ng: Rang mộ t mẻ lạ c; Đá nh hai mẻ tép. 2. Trậ n (thtụ c): Đá nh cho nó mộ t mẻ; Cã i nhau
    mộ t mẻ.
    - t. Vỡ mấ t mộ t miếng nhỏ ở miệng, ở phía trên: Bá t mẻ.
    mé
    - 1 d. Như mế. Bà mé già .
    - 2 d. 1 Phầ n ở phía ngoà i cù ng, ở mép củ a bề mặ t mộ t vậ t. Ngồ i xuố ng mé giườ ng. Nhà ở mé
    rừ ng. Thuyền tạ t và o mé sô ng. 2 Phía ở về nơi khô ng xa lắ m. Đi từ mé là ng ra. Chỉ về mé bên
    phả i.
    - 3 đg. (ph.). Chặ t, tỉa bớ t. Mé bờ rà o cho gọ n.
    mẹ
    - dt. 1. Ngườ i đà n bà có con, trong quan hệ vớ i con cá i: nhớ mẹ gử i thư cho mẹ mẹ thương
    con. 2. Con vậ t cá i, trự c tiếp sinh ra đà n con nà o đó : gà con tìm mẹ. 3. Ngườ i đà n bà đá ng
    bậ c mẹ: ngườ i mẹ chiến sĩ. 4. Cá i gố c, cá i xuấ t phá t nhữ ng cá i khá c: lã i mẹ đẻ lã i con.
    men
    - 1 dt 1. Chấ t hữ u cơ gồ m nhữ ng tế bà o số ng có khả nă ng gâ y nên nhữ ng phả n ứ ng hoá họ c:
    Men giấ m; Men rượ u; Lên men. 2. Rượ u: Hơi men.
    - 2 dt 1. Chấ t dù ng để trá ng trên mặ t đồ sà nh, đồ sứ hoặ c kim loạ i khiến cho bó ng, cho có
    mà u hoặ c để chố ng gỉ: Chiếc độ c bình có men đẹp; Đồ sắ t trá ng men. 2. Lớ p bọ c ngoà i ră ng
    có tá c dụ ng bả o vệ ră ng: Ră ng nhuộ m đen nay cạ o đi là m mấ t men.
    - 3 đgt Đi lầ n theo chiều dọ c: Men sườ n non, tiếng địch véo von (NgCgTrứ ); Phả i vượ t suố i,
    luồ n rừ ng, men nhữ ng con đườ ng nhỏ (Ng-hồ ng).
    meo
    - t. Có mố c xanh: Cơm hẩ m cà meo.
    - Tiếng mèo kêu.
    mèo
    - d. 1 Thú nhỏ cù ng họ vớ i hổ bá o, nuô i trong nhà để bắ t chuộ t. Chó treo, mèo đậ y (tng.).
    Như mèo thấ y mỡ (kng.; tỏ ra thèm thuồ ng, há o hứ c mộ t cá ch quá lộ liễu). 2 (ph.; kng.). Gá i
    nhâ n tình. O mèo (tá n tỉnh để bắ t nhâ n tình; tá n gá i).
    méo
    - tt. 1. Bị biến dạ ng, khô ng trò n như vố n có : Nồ i méo ú p vung méo. 2. (â m thanh) bị biến đổ i,
    khô ng cò n nghe thấ y như bình thườ ng: bă ng ghi bị méo tiếng.
    mẹo
    - 1 dt Cá ch khéo léo để giả i quyết mộ t việc khó : Dù ng mẹo để lừ a địch; Đặ t ra mộ t mẹo hư
    khô ng (NĐM).
    - 2 dt (đph) Biến â m củ a từ mã o là vị trí thứ tư trong mườ i hai chi: Chá u nó tuổ i mẹo.
    - 3 dt Từ cũ chỉ ngữ phá p: Câ u vă n viết đú ng mẹo.
    mép
    - d. 1. Chỗ gó c mồ m nố i hai mô i vớ i nhau: Chố c mép. 2. Mồ m miệng (dù ng vớ i nghĩa xấ u):
    Bẻm mép; Mép thầ y cò .3. Cạ nh, rìa: Mép á o; Mép vả i.
    mét
    - 1 d. (ph.). Tre thâ n thẳ ng, mỏ ng mình.
    - 2 d. Đơn vị cơ bả n đo độ dà i. Mộ t mét vả i.
    - 3 t. (Nướ c da) nhợ t nhạ t, đến mứ c như khô ng cò n chú t má u. Mặ t mét khô ng cò n hộ t má u.
    Sợ tá i mét mặ t.
    mê
    - 1 dt. Đồ đan, thườ ng có hình trò n, bị hỏ ng: mê rổ là nh là m thú ng, thủ ng là m mê (tng.).
    - 2 tt. 1. Thiếp đi hoặ c mấ t khả nă ng nhậ n cả m: ngủ mê nằ m mê mê cuồ ng mê đắ m mê hoặ c
    mê hồ n mê li mê man mê mụ mê muộ i mê sả ng mê tín đam mê đê mê hô n mê tê mê. 2. Ham
    thích đến mứ c bị cuố n hú t, khô ng cò n biết gì nữ a: mê gá i mê bó ng đá mê mả i mê mẩ n mê
    mết mê mệt mê say chết mê chết mệt má u mê say mê. 3. Lạ c (đườ ng): mê cung mê lộ umê.
    mê lộ
    - dt (H. lộ : con đườ ng) Con đườ ng khiến ngườ i ta khô ng cò n tỉnh tá o: Dẫ n ngườ i và o mộ t
    mê lộ .
    mê ly
    - Nh. Mê hồ n: Khú c nhạ c mê ly.
    mê man
    - đg. (hoặ c t.). 1 Mê kéo dà i. Mê man bấ t tỉnh. Số t mê man. 2 (kng.). Say mê là m việc gì tớ i
    mứ c dườ ng như quên cả thự c tạ i. Đọ c mê man, ngố n ngấ u.
    mê muộ i
    - tt. Mụ đi, khô ng cò n tỉnh tá o, sá ng suố t: đầ u ó c mê muộ i mê muộ i tin theo thuyết giá o củ a
    chú ng nó .
    mê sả ng
    - đgt (H. sả ng: sai lầ m) Mê man đến mứ c nó i nhả m nhí: Chá u số t đến 40 độ , nên đã mê sả ng.
    mê tín
    - 1. d. Lò ng tin khô ng că n cứ , cho rằ ng có nhữ ng sự việc nhấ t định đem lạ i hạ nh phú c hoặ c
    gâ y ra tai họ a: Theo mê tín, quạ kêu là điềm bá o nhà có ngườ i chết. 2. đg. Tin mộ t cá ch mù
    quá ng: Mê tín sá ch vở .
    mềm
    - t. 1 Dễ biến dạ ng dướ i tá c dụ ng củ a lự c cơ họ c; trá i vớ i cứ ng. Mềm như bú n. Chì là kim loạ i
    mềm. (Bị thương) phầ n mềm*. Lạ t mềm buộ c chặ t (tng.). 2 Có khả nă ng là m nhữ ng độ ng tá c
    nà o đó và chuyển đổ i độ ng tá c mộ t cá ch rấ t dễ dà ng, tự nhiên. Độ ng tá c rấ t mềm. Sà ng sả y
    đã mềm tay. 3 Dễ dà ng có nhữ ng nhâ n nhượ ng tuỳ theo hoà n cả nh, trong quan hệ đố i xử .
    Đấ u tranh có lú c mềm lú c cứ ng. 4 (kng.). (Giá ) rẻ, dễ đượ c chấ p nhậ n. Hà ng tố t, giá lạ i mềm.
    5 (kết hợ p hạ n chế). Dễ xú c độ ng, dễ xiêu lò ng trướ c tá c độ ng tình cả m. Dữ mồ m nhưng
    mềm dạ . Mềm lò ng*. 6 (chm). (Nướ c) chứ a rấ t ít muố i calcium và magnesium, giặ t vớ i xà
    phò ng ra nhiều bọ t, đun sô i khô ng có cặ n bá m ở đá y ấ m; trá i vớ i cứ ng. Nướ c mưa là mộ t
    thứ nướ c mềm.
    mềm mỏ ng
    - tt. Nhẹ nhà ng, dịu dà ng và khéo léo trong ă n nó i, cư xử : ă n nó i mềm mỏ ng thá i độ mềm
    mỏ ng.
    mền
    - 1 dt Cá i chă n để đắ p: Trờ i rét, đi cô ng tá c ở miền nú i, phả i đem mền theo; Lạ nh là m mền,
    nự c là m gố i (NgCgTrứ ).
    - 2 tt 1. Nó i á o có ba lầ n: á o mền, á o kép. 2. Ngườ i đỗ ba khoá tú tà i (cũ ): Cụ tú mền.
    mến
    - đg. Yêu thích: Mến cả nh mến ngườ i.
    mến phụ c
    - đg. Có cả m tình và kính phụ c. Mến phụ c con ngườ i có tà i nă ng và đứ c độ .
    mênh mô ng
    - tt. 1. Rộ ng lớ n và lan toả chung quanh đến mứ c khô ng có giớ i hạ n: biển cả mênh mô ng
    cá nh đồ ng rộ ng mênh mô ng. 2. Hết sứ c lớ n lao, hết sứ c to lớ n khô ng có giớ i hạ n: tình yêu
    thương mênh mô ng.
    mệt
    - tt 1. Có cả m giá c khó chịu trong cơ thể vì sứ c lự c bị tiêu hao quá mứ c: Đi bộ xa nên rấ t mệt.
    2. Khô ng đượ c khoẻ: Cụ tô i cò n mệt. 3. Cò n phả i cố gắ ng hơn nữ a; Cò n mấ t nhiều thờ i gian
    nữ a: Cò n mệt mớ i hoà n thà nh việc ấ y.
    mệt mỏ i
    - t. (hoặ c đg.). Mệt đến mứ c khô ng cò n muố n hoạ t độ ng nữ a. Mệt mỏ i sau mộ t ngà y lao độ ng
    nặ ng nhọ c. Đấ u tranh khô ng mệt mỏ i.
    mếu
    - đgt. Méo xệch miệng khó c hoặ c chự c khó c: con trai gì mà hễ ai độ ng đến là mếu liền.
    mì
    - 1 dt (thự c) 1. Loà i câ y cù ng họ vớ i lú a, hạ t dù ng là m lương thự c chính ở cá c nướ c phương
    Tâ y: Bá nh mì. 2. Thứ đồ ă n là m bằ ng bộ t mì kéo thà nh sợ i: Mì xà o.
    - 2 dt (đph) Như Sắ n: Củ mì.
    mị dâ n
    - Nịnh dâ n, theo đuô i dâ n: Chính sá ch mị dâ n.
    mỉa mai
    - I đg. Mỉa bằ ng cá ch nó i ngượ c lạ i vớ i ý mà mình muố n cho ngườ i ta hiểu. Khen mỉa mai.
    Giọ ng mỉa mai. Nụ cườ i mỉa mai (nụ cườ i giễu cợ t).
    - II t. Trá i ngượ c mộ t cá ch đá ng buồ n vớ i điều ngườ i ta nghĩ. Thậ t là khi kẻ giết ngườ i lạ i
    đượ c mệnh danh là cứ u tinh.
    mía
    - dt. Câ y trồ ng phổ biến ở nhiều nơi, số ng hằ ng nă m, thâ n cao 2-8m, thẳ ng đứ ng, ruộ t đặ c,
    phâ n đố t đều đặ n, lá cứ ng thẳ ng, hình dả i nhọ n, đầ u kéo dà i buô ng thõ ng, mép và mặ t dướ i
    rá p, dù ng ép để chế đườ ng (thâ n) và lợ p nhà (lá ).
    miên man
    - tt, trgt (H. miên: kéo dà i; man: nướ c trà n ra) Lô i thô i kéo dà i: Sa mù cũ ng gợ i tră m niềm
    thương và nỗ i nhớ miên man (NgXSanh); La cà miên man cá c vỉa hè (Tô -hoà i).
    miền
    - d. 1. Phầ n đấ t đai củ a mộ t nướ c mang rõ rệt mộ t tính chấ t địa lý: Miền duyên hả i; Miền
    trung du; Miền đồ ng bằ ng; Miền rừ ng nú i; Miền ngượ c; Miền xuô i. 2. Phầ n đấ t đai thuộ c
    mộ t nướ c xá c định đạ i khá i theo phương: Ninh-Thuậ n, Bình-Thuậ n là nhữ ng tỉnh miền Nam
    Trung bộ ; Miền Tâ y-Bắ c gồ m nhữ ng tỉnh có nú i rừ ng trù ng điệp.
    miễn
    - 1 đg. 1 Cho khỏ i phả i chịu, khỏ i phả i là m. Miễn thuế. Miễn lỗ i chính tả . Đượ c miễn lao độ ng
    nặ ng. 2 Đừ ng (dù ng trong lờ i yêu cầ u mộ t cá ch lịch sự ). Khô ng phậ n sự miễn và o. Xin miễn
    hỏ i.
    - 2 k. Chỉ cầ n (là đượ c). Đi đâ u cũ ng đượ c, miễn về đú ng giờ .
    miễn cưỡ ng
    - đgt. Gắ ng gượ ng, khô ng thoả i má i, bằ ng lò ng khi là m việc gì: miễn cưỡ ng nhậ n lờ i vì nể
    nang mà miễn cưỡ ng ngồ i nghe.
    miễn dịch
    - đgt (H. miễn: trá nh; dịch: bệnh truyền nhiễm) Nó i tình trạ ng củ a cơ thể khô ng trở lạ i mắ c
    mộ t bệnh gì sau khi đã mắ c bệnh ấ y mộ t lầ n hoặ c đã đượ c tiêm chủ ng phò ng bệnh ấ y: Em
    chá u lên đậ u, nhưng chá u đã đượ c miễn dịch vì hồ i nhỏ đã lên đậ u mộ t lầ n rồ i.
    miễn phí
    - đg. Cho đượ c khỏ i phả i nộ p tiền phí tổ n.
    miễn thuế
    - đgt (H. miễn: khỏ i phả i; thuế: thuế) Khỏ i phả i đó ng thuế: Ngườ i bá n hà ng là mộ t bà mẹ
    anh hù ng nên đượ c miễn thuế.
    miễn thứ
    - Tha lỗ i cho: Chá u dạ i dộ t, xin bá c miễn thứ cho.
    - MiễN Trá CH Tha cho, khô ng trá ch mó c.
    miễn trừ
    - đg. Miễn cho khỏ i (thườ ng nó i về nhữ ng điều quy định theo phá p luậ t). Miễn trừ thuế.
    Miễn trừ trá ch nhiệm hình sự .
    miếng
    - 1 dt. 1. Lượ ng thứ c ă n vừ a đủ mộ t lầ n cho và o miệng: ă n mộ t miếng cắ n từ ng miếng. 2. Đồ
    ă n, cá i để ă n: miếng cơm manh á o miếng ngon vậ t lạ có là m mớ i có miếng ă n. 3. Phầ n nhỏ
    đượ c tá ch ra từ vậ t thể lớ n: cắ t cho miếng thịt chừ ng mộ t câ n miếng vả i có đượ c miếng đấ t
    để trồ ng rau.
    - 2 dt. Thế đá nh võ : giữ miếng họ c và i miếng để phò ng thâ n.
    miệng
    - dt 1. Bộ phậ n ở mặ t ngườ i dù ng để ă n và để nó i: ă n ngon miệng; Há miệng chờ ho (tng);
    Đà n ô ng rộ ng miệng thì tà i, đà n bà rộ ng miệng điếc tai lá ng giềng (tng); Chỉ nỏ miệng thô i.
    2. Ngườ i thườ ng xuyên ă n trong mộ t gia đình: Mộ t ngườ i cha phả i nuô i sá u miệng. 3. Chỗ
    mở ra ngoà i củ a mộ t đồ vậ t có chiều sâ u: Miệng lọ ; Kiến trong miệng chén có bò đi đâ u;
    Miệng chai. 4. Phầ n mở ra củ a mộ t chỗ hõ m trong tự nhiên: Miệng giếng; Miệng nú i lử a.
    - trgt Qua lờ i nó i chứ khô ng qua chữ viết: Nó i ; Nhắ n miệng; Trao đổ i miệng; Trả lờ i miệng.
    miệng lưỡ i
    - Nó i ngườ i ăn nó i lém lỉnh.
    miệt mà i
    - t. Ở trạ ng thá i tậ p trung và bị lô i cuố n và o cô ng việc đến mứ c như khô ng mộ t lú c nà o có
    thể rờ i ra. Họ c tậ p miệt mà i. Miệt mà i vớ i nhiệm vụ .
    miêu tả
    - đgt. Dù ng ngô n ngữ hoặ c mà u sắ c, đườ ng nét, nhạ c điệu để là m cho ngườ i khá c hình dung
    đượ c hình thứ c cá c sự vậ t hoặ c hình dá ng, tâ m trạ ng trong khung cả nh nà o đó : miêu tả
    cả nh nô ng thô n ngà y mù a khó có thể miêu tả đượ c tâ m trạ ng chú ng tô i khi đặ t châ n đến
    miền đấ t mớ i nà y.
    miếu
    - dt Đền thờ nhỏ : Chù a Mộ t cộ t là cá i miếu cấ t lên trên đầ u cá i cộ t đá lớ n trong giữ a ao hồ
    (Trương Vĩnh Kí); Sau khi cha tô i mấ t, dâ n là ng nà y đã lậ p miếu thờ (Sơn-tù ng).
    mỉm cườ i
    - Cườ i hơi hé miệng và khô ng thà nh tiếng.
    mím
    - đg. Ngậ m chặ t mô i, miệng lạ i, khô ng để cò n khe hở . Mím mô i. Vết thương đã mím miệng.
    mìn
    - (F. mine) dt. Khố i thuố c nổ gắ n kíp nổ , chô n chặ t để cô ng phá , sá t thương: đặ t mìn diệt xe
    tă ng địch nổ mìn phá đá .
    minh bạ ch
    - tt, trgt (H. minh: sá ng; bạ ch: trắ ng) Rõ rà ng: Trở về minh bạ ch nó i tườ ng (K); Phâ n tích
    minh bạ ch; Chú ng tô i lấ y sự minh bạ ch là m trọ ng (DgQgHà m); Thự c hiện cô ng khai, minh
    bạ ch tà i chính, thu chi (LKPhiêu).
    minh châ u
    - Viên ngọ c sá ng.
    minh họ a
    - minh hoạ đg. Là m rõ thêm, sinh độ ng thêm nộ i dung củ a tá c phẩ m vă n họ c hoặ c củ a bả n
    trình bà y, bằ ng hình vẽ hoặ c nhữ ng hình thứ c dễ thấ y, dễ hiểu, dễ cả m. Vẽ tranh minh hoạ
    truyện ngắ n. Buổ i nó i chuyện có chiếu phim minh hoạ .
    minh mẫ n
    - tt. Sá ng suố t và tinh tườ ng, khô ng bị nhầ m lẫ n: già rồ i nhưng cụ vẫ n cò n rấ t minh mẫ n. cầ n
    phả i minh mẫ n tỉnh tá o.
    mình
    - 1 dt 1. Phầ n thâ n thể ngườ i ta, khô ng kể đầ u và châ n tay: Rử a mình trướ c khi đi ngủ . 2.
    Thâ n thể nó i chung: Mình già sứ c yếu; ố c chẳ ng mang nổ i mình ố c lạ i cò n là m cọ c cho rêu
    (cd).
    - 2 đt 1. Đạ i từ ngô i thứ nhấ t số ít dù ng trong trườ ng hợ p thâ n mậ t: Cậ u đi chơi vớ i mình đi.
    2. Đạ i từ ngô i thứ nhấ t số nhiều: Nhiều ngườ i ngoạ i quố c đến thă m nướ c mình. 3. Đạ i từ
    ngô i thứ hai số ít dù ng trong trườ ng hợ p thâ n mậ t: Mình về mình nhớ ta chă ng (cd). 4. Từ
    chồ ng hay vợ dù ng để nó i vớ i nhau: Tô i đi chợ , mình trô ng con nhé. 5. Đạ i từ ngô i thứ ba
    trong mộ t số trườ ng hợ p: Nó tự cho mình là giỏ i.
    mít
    - d. Loà i câ y cù ng họ vớ i dâ u tằ m, thâ n có nhự a mủ , quả kép lớ n có gai và chứ a nhiều mú i, vị
    ngọ t và thơm.
    - t. Ngu tố i, khô ng biết gì cả (thtụ c): Hỏ i đâ u mít đấ y.
    mò
    - 1 d. Bọ nhỏ , thườ ng có ở ổ gà hoặ c số ng kí sinh trên mình gà , đố t rấ t ngứ a.
    - 2 d. Câ y bụ i nhỏ mọ c hoang, lá to, mù i hô i, hoa đỏ hay trắ ng tậ p trung thà nh cụ m ở ngọ n,
    nhị thò ra ngoà i.
    - 3 đg. 1 Sờ tìm khi khô ng thể nhìn thấ y đượ c (thườ ng là trong nướ c, trong bó ng tố i). Mò cá .
    Mò cua bắ t ố c. Tố i quá , khô ng biết đằ ng nà o mà mò . Ruộ ng ngậ p sâ u, phả i gặ t mò . 2 Tìm
    mộ t cá ch hú hoạ , may rủ i vì khô ng có că n cứ . Khô ng mò ra đầ u mố i. Mò mã i cũ ng tìm ra đá p
    số . Đoá n mò . Nó i mò *. 3 (kng.). Tìm đến mộ t cá ch khô ng đà ng hoà ng. Kẻ gian mò và o nhà .
    Xó xỉnh nà o nó cũ ng mò đến.
    mỏ
    - 1 dt. 1. Phầ n sừ ng cứ ng chìa ra ngoà i miệng loà i chim: mỏ chim con sá o mỏ và ng. 2. Bộ
    phậ n mộ t số vậ t có hình dạ ng như mỏ chim: mỏ hà n mỏ neo.
    - 2 dt. Nơi tậ p trung khoá ng sả n dướ i đấ t vớ i trữ lượ ng lớ n: Nướ c ta có nhiều mỏ quý khai
    mỏ .
    mỏ neo
    - dt Dụ ng cụ bằ ng sắ t nặ ng có mỏ quặ p để thả xuố ng đá y nướ c cho tà u thuyền ở yên tạ i chỗ ,
    khỏ i trô i đi: Tà u đến bến, ngườ i ta vộ i bỏ mỏ neo xuố ng nướ c.
    mỏ vịt
    - Dụ ng cụ y khoa hình giố ng mỏ con vịt, dù ng để khá m â m đạ o củ a phụ nữ .
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    M (3)

    mõ
    - d. 1 Nhạ c khí gõ là m bằ ng tre, gỗ , lò ng rỗ ng, dù ng để điểm nhịp, đệm nhịp hay để bá o hiệu,
    phá t hiệu lệnh. Gõ mõ . Đá nh mõ bá o độ ng. Rao mõ . Mõ trâ u (mõ nhỏ đeo ở cổ con trâ u). 2
    Ngườ i cù ng đinh chuyên đá nh mõ rao việc là ng thờ i trướ c (hà m ý coi khinh). Mấ y đờ i là m
    mõ . Thằ ng mõ .
    mó c
    - 1 dt. Câ y có nhiều trong rừ ng thứ sinh vù ng trung du, nơi nhiều á nh sá ng, đấ t sâ u, mọ c
    đơn độ c, thâ n trò n thẳ ng, thuô n đều, cao đến 20m, đườ ng kính 40cm, có nhiều vò ng sẹo do
    lá rụ ng để lạ i, lá mọ c tậ p trung ở đầ u thâ n, dạ ng kép lô ng chim, lá chét hình tam giá c lệch,
    xếp dà y đặ c gầ n như trên mộ t mặ t phẳ ng, cụ m hoa to lớ n ở ná ch lá già , quả hình cầ u, cho
    sợ i dù ng để khâ u nó n.
    - 2 dt. Sương đọ ng thà nh hạ t ở trên lá câ y, ngọ n cỏ : hạ t mó c Lá c đá c rừ ng phong hạ t mó c sa
    (Tì bà hà nh)
    - 3 I. dt. Dụ ng cụ có đầ u cong trò n đều, giố ng như cá i lưỡ i câ u để ngoắ c, mắ c cá c đồ vậ t:
    dù ng mó c để lấ y chiếc gà u dướ i giếng lên. II. đgt. 1. Lấ y ra từ trong hang rã nh hoặ c chỗ sâ u:
    mó c cố ng mó c cua. 2. Treo, ngoắ c và o: mó c hà ng và o câ n mó c mồ i câ u cá . 3. Đan sợ i bằ ng
    kim mó c: mó c chiếc á o mú t mó c chiếc tú i lướ i. 4. Bắ t liên lạ c, tìm kiếm cơ sở để hoạ t độ ng bí
    mậ t trong vù ng địch: cử ngườ i đi mó c cơ sở trong vù ng địch hậ u. 5. Moi, bớ i chuyện, gợ i
    điều khô ng hay củ a ngườ i khá c: nó i mó c mó c chuyện cũ là m gì.
    mọ c
    - 1 dt Mó n ă n là m bằ ng thịt lợ n nạ c giã lẫ n vớ i bì, nắ m lạ i và hấ p chín: ă n bú n vớ i mọ c.
    - 2 đgt 1. Nó i câ y cỏ bắ t đầ u bén rễ và nhô lên: Cỏ mọ c kín ngoà i sâ n (NgĐThi). 2. Nó i tinh tú
    bắ t đầ u hiện ra: Mặ t trờ i vừ a hé mọ c (BĐGiang); Tră ng mớ i mọ c. 3. Mớ i hiện ra: Trong là ng
    đã có nhiều nhà ngó i mọ c lên. 4. Bịa ra: Vì nó mọ c chuyện mà vợ chồ ng nhà ấ y cã i nhau.
    mọ c ră ng
    - đgt Nó i trẻ em bắ t đầ u có ră ng: Con đã mọ c ră ng, nó i nă ng chi nữ a (cd).
    moi
    - d. Loà i tô m biển nhỏ , thườ ng dù ng là m mắ m.
    - đg. 1. Bớ i, khoét để kéo ra: Moi ruộ t cá . 2. Dù ng mẹo là m cho ngườ i ta phả i nó i ra nhữ ng
    điều khô ng muố n nó i: Moi chuyện.
    mọ i
    - 1 d. 1 Ngườ i dâ n tộ c thiểu số , vă n hoá và đờ i số ng cò n lạ c hậ u (hà m ý khinh miệt, theo
    quan điểm kì thị dâ n tộ c thờ i phong kiến, thự c dâ n). 2 (kng.). Đầ y tớ (hà m ý phả i phụ c vụ
    mộ t cá ch vô nghĩa). Là m mọ i khô ng cô ng.
    - 2 d. (dù ng phụ trướ c d.). 1 Từ chỉ số lượ ng khô ng xá c định, nhưng gồ m tấ t cả sự vậ t đượ c
    nó i đến. Mọ i ngườ i đều tá n thà nh. Giú p đỡ về mọ i mặ t. Tranh thủ mọ i lú c mọ i nơi. 2 Từ chỉ
    số lượ ng khô ng xá c định, nhưng gồ m tấ t cả nhữ ng khoả ng thờ i gian đượ c nó i đến, thuộ c về
    trướ c đâ y, cho đến nay. Mọ i ngà y anh ấ y về sớ m. Mọ i lầ n, khô ng chờ lâ u như thế.
    mõ m
    - dt. 1. Miệng có dá ng nhô dà i ra củ a mộ t số loà i thú : mõ m lợ n mõ m bò . 2. Miệng củ a ngườ i
    (hà m ý khinh bỉ): việc gì mà chõ mõ m và o chuyện riêng củ a ngườ i ta. 3. Phầ n đầ u cù ng, đầ u
    mú t củ a mộ t số vậ t: vá lạ i mõ m già y.
    mò n
    - đgt, trgt Hao dầ n đi; Mấ t dầ n đi: Nướ c chả y đá mò n (tng); Đá mò n nhưng dạ chẳ ng mò n
    (cd).
    mó n
    - Từ đặ t trướ c nhữ ng danh từ chỉ đơn vị vậ t cụ thể hoặ c khá i niệm thườ ng có thà nh phầ n
    khô ng đơn giả n: Mó n tiền; Mó n quà ; Mó n toá n; Mó n võ .
    mong
    - đg. 1 Ở trạ ng thá i trô ng ngó ng, đợ i chờ điều gì, việc gì đó xả y ra. Mong cho chó ng đến Tết.
    Hạ n há n mong mưa. Mong như mong mẹ về chợ . 2 Có nguyện vọ ng rằ ng, ướ c muố n rằ ng
    (thườ ng dù ng khô ng có chủ ngữ , để nó i lên điều mong ướ c củ a mình vớ i ngườ i khá c). Chỉ
    mong ô ng bà mạ nh khoẻ. Mong anh thô ng cả m. Mong sớ m gặ p lạ i nhau. 3 (dù ng khô ng có
    chủ ngữ ). Có thể có đượ c hi vọ ng; hò ng. Phả i nỗ lự c nhiều hơn nữ a mớ i mong đạ t kết quả .
    mong manh
    - dt. 1. Mỏ ng manh: Chiếc lá mong manh. 2. Nhỏ nhoi, khô ng bền chắ c, khó có thể tồ n tạ i
    đượ c: mạ ng số ng bị đe doạ , khả nă ng số ng chỉ mong manh mà thô i. 3. Khô ng chắ c chắ n, rõ
    rà ng đố i vớ i điều nghe đượ c, thấ y đượ c: nghe mong manh thế thô i ở nhà mớ i biết mong
    manh, nử a tin nử a ngờ .
    mỏ ng
    - tt 1. Có bề dà y rấ t nhỏ ; Khô ng dà y: Tờ giấ y mỏ ng; Vả i mỏ ng. 2. Nó i thâ n phậ n kém cỏ i:
    Trô ng ngườ i lạ i ngẫ m đến ta, mộ t dà y, mộ t mỏ ng biết là có nên (cd).
    - trgt Nó i rả i rộ ng ra: Dà n ra; Că ng mỏ ng ra.
    mỏ ng tanh
    - Mỏ ng lắ m: Bìa sá ch mỏ ng tanh.
    mó ng vuố t
    - d. (id.). Như nanh vuố t.
    mó t
    - 1 đgt. Cả m thấ y buồ n đá i hoặ c ỉa, khô ng thể nén chịu nổ i: chá u bé mó t đá i.
    - 2 đgt. Nhặ t nhạ nh cá c thứ rơi vã i, bỏ só t: mó t khoai, mó t lú a Muố n ă n cơm ngon, lấ y con
    nhà đi mó t, muố n ă n canh ngọ t, lấ y con nhà bắ t cua (tng.).
    mọ t
    - dt 1. Loà i sâ u bọ khoét đụ c gỗ hay cá c hạ t khô : Mọ t gỗ ; Mọ t ngô . 2. Kẻ đẽo khoét củ a dâ n:
    Hắ n là mộ t tên mọ t già trong chế độ cũ .
    - tt Bị đụ c: Ghế mọ t; Ngô mọ t.
    mô
    - d. Đố ng đấ t: San hết cá c mô rồ i đá nh luố ng.
    - d. Tậ p hợ p nhữ ng tế bà o cù ng thự c hiện mộ t nhiệm vụ sinh lý.
    - (đph) ph. Nh. Đâ u: Đi mô rứ a ?
    mô hình
    - d. 1 Vậ t cù ng hình dạ ng nhưng là m thu nhỏ lạ i nhiều, mô phỏ ng cấ u tạ o và hoạ t độ ng củ a
    mộ t vậ t khá c để trình bà y, nghiên cứ u. Mô hình má y bay. Triển lã m mô hình nhà ở kiểu mớ i.
    2 Hình thứ c diễn đạ t hết sứ c gọ n theo mộ t ngô n ngữ nà o đó cá c đặ c trưng chủ yếu củ a mộ t
    đố i tượ ng, để nghiên cứ u đố i tượ ng ấ y. Mô hình củ a câ u đơn.
    mô phạ m
    - tt. Mẫ u mự c, khuô n mẫ u để mọ i ngườ i noi theo: nhà giá o mô phạ m mộ t con ngườ i mô
    phạ m.
    mô phỏ ng
    - đgt (H. mô : cá i mẫ u; phỏ ng: bắ t chướ c là m theo) Bắ t chướ c là m theo mộ t cá i mẫ u: Kiểu
    nhà nà y là mô phỏ ng kiểu nhà củ a anh đấ y.
    mô tả
    - Nh. Miêu tả : Mô tả cuộ c số ng củ a nhâ n dâ n.
    mô tô
    - x. mô tô .
    mô tơ
    - mô -tơ (F. moteur) dt. Độ ng cơ, má y biến dạ ng nă ng lượ ng nà o đó thà nh cơ nă ng.
    mồ
    - dt (cn. mả , mộ ) ụ đấ t ở trên chỗ chô n xá c ngườ i chết: Trả i bao thỏ lặ n, á c tà , ấ y mồ vô chủ ,
    ai mà viếng thă m (K).
    mồ cô i
    - t. Nó i trẻ đã mấ t cha hay mẹ hoặ c cả hai.
    mồ hô i
    - d. 1 Chấ t nướ c bà i tiết qua lỗ châ n lô ng ở da. Vã mồ hô i. Sợ toá t mồ hô i. 2 Mồ hô i đổ ra củ a
    con ngườ i, đượ c coi là tượ ng trưng cho cô ng sứ c lao độ ng khó nhọ c. Đem mồ hô i đổ i lấ y bá t
    cơm. Đổ mồ hô i trên đồ ng ruộ ng.
    mổ
    - 1 đgt. 1. (Chim, gà ...) nhặ t thứ c ă n hoặ c cắ p mỏ và o đâ u: gà mổ thó c nuô i cò , cò mổ mắ t
    (tng.). 2. ă n cắ p: Bọ n chú ng nó mổ mấ t chiếc va li mộ t hà nh khá ch.
    - 2 đgt. 1. Dù ng dao rạ ch bụ ng cá c con vậ t: mổ cá mổ gà . 2. Phẫ u thuậ t trên cơ thể, chữ a
    bệnh, cứ u ngườ i: mổ dạ dà y mổ lấ y viên đạ n ở đù i. 3. Giết gia sú c để lấ y thịt: mổ trâ u ă n
    mừ ng ầ m ầ m như mổ bò . 4. Bá n vớ i giá cắ t cổ để kiếm nhiều lờ i lã i: bá n cho khá ch hà ng
    quen mà vẫ n mổ .
    mổ xẻ
    - đgt 1. Dù ng dao đặ c biệt để phẫ u thuậ t: Bá c sĩ ấ y đã quen mổ xẻ từ nhiều nă m nay. 2. Phâ n
    tích từ ng chi tiết củ a mộ t vấ n đề để là m rõ sự thậ t: Vấ n đề đó đã đượ c hộ i nghị mổ xẻ kĩ
    cà ng.
    mộ chí
    - Bia con bằ ng đá , ghi tên tuổ i quê quá n ngườ i chết, đặ t ở châ n mộ .
    mộ địa
    - d. (cũ ). Nghĩa địa.
    mộ phầ n
    - dt., trtr. Ngô i mộ : tu sử a mộ phầ n cho ô ng cụ .
    mộ c mạ c
    - tt 1. Chấ t phá c, khô ng chả i chuố t: Mộ c mạ c ưa nhìn, lọ điểm trang (NĐM). 2. Khô ng hoa
    hoét: Quà nhà quê mộ c mạ c, ngon và là nh (Ng-hồ ng).
    mô i
    - Cg. Muô i. d. Thứ thìa lớ n dù ng để đơm canh.
    - d. Phầ n thịt ở ngoà i cử a miệng, che lấ y ră ng: Mô i hở ră ng lạ nh (tng).
    - d. Ngườ i bện bằ ng rơm để phụ đồ ng.
    - d. Ngườ i là m mố i: Bà mô i.
    mô i giớ i
    - d. Ngườ i là m trung gian để cho hai bên tiếp xú c, giao thiệp vớ i nhau. Là m mô i giớ i hoà giả i.
    mồ i
    - 1 dt. Đồ i mồ i, nó i tắ t: tó c bạ c da mồ i.
    - 2 I. dt. 1. Nhữ ng thứ độ ng vậ t tìm kiếm, să n đuổ i để ă n nó i chung: chim kiếm mồ i cho con
    cá đớ p mồ i hổ rình mồ i. 2. Thứ c nhắ m: có rượ u mà thiếu mồ i bọ n trẻ uố ng tố n mồ i lắ m. 3.
    Con vậ t dù ng để nhử con vậ t khá c cù ng loà i: chó má i chim mồ i (tng). 4. Nhữ ng thứ cuố n hú t
    nhử ngườ i ta và o cạ m bẫ y: dù ng gá i đẹp, tiền củ a là m mồ i lô i kéo. II. tt. (quầ n á o) đẹp và
    sang, dù ng để chưng diện: bộ quầ n áo mồ i.
    - 3 I. dt. 1. Vậ t dẫ n lử a thườ ng vo bện lạ i: châ m mồ i rơm mồ i thuố c sú ng. 2. Lượ ng thuố c là o
    vo trò n đủ cho mộ t lầ n hú t điếu cà y: hú t liền mộ t lú c hai mồ i thuố c là o. II. đgt. 1. Tiếp lử a
    và o cho chá y: mồ i điếu thuố c lá . 2. Là m trướ c mộ t phầ n để sau đó tiếp tụ c là m to ra đượ c dễ
    dà ng hơn: đó ng mộ t lỗ nhỏ là m mồ i để khoan. 3. Thêm và o, bồ i và o: mồ i thêm bình trà mồ i
    đầ y li rượ u.
    mỗ i
    - tt Mộ t trong nhữ ng đơn vị củ a mộ t tậ p thể, tá ch riêng ra: Mỗ i bà n bố n ngườ i; Mỗ i ngà y đi
    đượ c mườ i lă m câ y số ; Mỗ i nă m, mỗ i tuổ i, mỗ i già , chẳ ng lo liệu trướ c ắ t là lụ y sau (cd).
    mố i
    - d. 1. Đầ u chỉ, đầ u dâ y: Gỡ mố i chỉ. 2. Từ đặ t trướ c cá c từ chỉ nhữ ng tình cả m có hệ thố ng:
    Mố i sầ u, mố i tình. 3. Hệ thố ng: Thu là m mộ t mố i mọ i cô ng tá c nghiên cứ u toá n họ c về mặ t lý
    thuyết.
    - d. Loà i sâ u bọ cá nh thẳ ng, số ng ở dướ i đấ t, thườ ng xô ng lên đụ c khoét đồ đạ c bằ ng gỗ ,
    quầ n á o, sá ch vở ...
    - d. X. Thạ ch sù ng.
    - Ngườ i đứ ng giữ a điều đình việc cướ i xin hay mua bá n.
    mô n
    - 1 d. (kng.). Khoai mô n (nó i tắ t). Ra mô n ra khoai*.
    - 2 d. 1 (kng.). Mô n họ c hoặ c bộ mô n (nó i tắ t). Mô n toá n. Mô n xạ kích. Thi ba mô n. Mô n
    châ m cứ u. 2 (thgt.). Mặ t đặ c biệt (nó i về mộ t tính cá ch, mộ t hoạ t độ ng nà o đó , hà m ý châ m
    biếm hoặ c mỉa mai); khoa. Chỉ đượ c cá i mô n nó i khoá c. Mô n ă n diện thì nó nhấ t. 3 (thgt.;
    kết hợ p hạ n chế). Lũ ngườ i, cù ng mộ t loạ i xấ u như nhau. Chú ng nó đều cù ng mộ t mô n cả . 4
    (kết hợ p hạ n chế). Phương thuố c đô ng y. Mô n thuố c gia truyền.
    mô n bà i
    - dt. Giấ y phép cho mở cử a hà ng, cử a hiệu buô n bá n, kinh doanh: thuế mô n bà i.
    mô n đệ
    - dt (H. mô n: cử a nhà thầ y họ c; đệ: em) Họ c trò củ a mộ t ngườ i thầ y: Cá c mô n đệ củ a cụ đồ
    đều đến họ p đồ ng mô n.
    mô n họ c
    - Bộ phậ n củ a chương trình họ c gồ m nhữ ng tri thứ c về mộ t khoa họ c nhấ t định.
    mô n phá i
    - d. (cũ ). Trườ ng phá i.
    mô ng
    - 1 dt. Mả ng thịt dà y, chắ c ở hai bên hậ u mô n: tiêm và o mô ng.
    - 2 dt, cổ (kết hợ p hạ n chế) Phầ n bầ u trờ i phía trên cá nh đồ ng: đồ ng khô ng mô ng quạ nh.
    - (dâ n tộ c) Tên gọ i củ a mộ t trong số 54 dâ n tộ c anh em số ng trên lã nh thổ Việt Nam (x. Phụ
    lụ c).
    - (tiếng) Ngô n ngữ củ a dâ n tộ c Mô ng.
    mô ng quạ nh
    - tt Mô ng mênh và quạ nh quẽ: Đồ ng khô ng mô ng quạ nh (tng).
    mộ ng
    - d. Mầ m mớ i nhú ra ở hạ t thó c, hạ t đỗ : Thó c đã mọ c mộ ng.
    - d. Mà ng trắ ng đụ c che con ngươi: Mắ t đau có mộ ng.
    - d. Đầ u gỗ đẽo vừ a vặ n để lắ p và o mộ t lỗ đụ c ở miếng gỗ khá c: Mộ ng cử a.
    - d. 1. Hình ả nh củ a sự vậ t hiện ra trong giấ c ngủ . 2. Điều đẹp đẽ mà ngườ i ta mong ướ c: Mộ t
    tò a nhà ba tầ ng, đó là cá i mộ ng củ a đờ i hắ n.
    - Nó i trâ u bò to béo: Bò mộ ng, trâ u mộ ng.
    mộ ng du
    - đg. Nằ m mơ thấ y đi chơi. Mộ ng du nơi tiên cả nh.
    mộ ng mị
    - I. dt. Mộ ng chiêm bao nó i chung: ban đêm thườ ng mộ ng mị điều ghê rợ n. II. tt. Viển vô ng,
    hã o huyền, khô ng thự c tế: Tấ t cả đều là nhữ ng điều mộ ng mị.
    mố t
    - 1 dt (đph) Ngà y ba: Mai là m tố t, mố t đui (tng).
    - 2 dt (Phá p: mode) Kiểu theo thờ i trang: ă n mặ c theo mố t mớ i.
    - tt Đú ng theo thờ i trang, thờ i thượ ng: Như thế mớ i chứ .
    - 3 st Từ đặ t sau cá c số chẵ n tỏ thêm mộ t đơn vị tiếp theo: Hai mươi mố t; Mộ t tră m mố t;
    Mộ t vạ n mố t; Mộ t mét mố t.
    mộ t
    - I. t. Bằ ng số thứ nhấ t trong loạ t số nguyên tự nhiên và biểu thị đơn vị: Mỗ i sá ng ă n mộ t bá t
    phở . II. ph. Mỗ i lầ n, mỗ i tậ p hợ p: Uố ng hai viên mộ t; Buộ c sá ch là m nhiều bó , nă m quyển
    mộ t. III. d. 1. Cá i hợ p thà nh mộ t khố i khô ng thể phâ n chia: Nướ c Việt Nam là mộ t, dâ n tộ c
    Việt Nam là mộ t (Hồ Chí Minh). 2. Điều duy nhấ t, khô ng thể có cá i tương đương: Châ n lý chỉ
    là mộ t.
    mộ t chú t
    - d. Mộ t mứ c nà o đó thô i, khô ng đá ng kể. Mầ m câ y mớ i nhú lên mộ t chú t. Có đượ c mộ t chú t
    thà nh tích. Chờ cho mộ t chú t.
    mộ t và i
    - dt. Mộ t hoặ c hai, vớ i số lượ ng khô ng nhiều: nghỉ mộ t và i ngà y Mộ t và i ngườ i khô ng tá n
    thà nh ý kiến đó .
    mơ
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i mậ n, quả có vị chua, thườ ng đượ c muố i là m ô mai: Hoa
    mơ lạ i trắ ng vườ n cam lạ i và ng (Tố -hữ u).
    - 2 dt (thự c) Loà i câ y leo lá có lô ng, thườ ng mọ c hoang, cũ ng nó i là mơ lô ng: Lá mơ là mộ t vị
    thuố c Đô ng y dù ng chữ a bệnh lị.
    - 3 đgt 1. Thấ y trong khi ngủ : Đêm đêm mơ thấ y vợ về. 2. Mong ướ c: Giọ t mưa cử u hạ n cò n
    mơ đến rà y (CgO).
    mơ hồ
    - t. Khô ng rõ rệt, thiếu chính xá c: Lờ i nó i mơ hồ .
    mơ mộ ng
    - đg. Say mê theo nhữ ng hình ả nh tố t đẹp nhưng xa vờ i, thoá t li thự c tế. Tuổ i trẻ hay mơ
    mộ ng. Tâ m hồ n mơ mộ ng.
    mơ tưở ng
    - đgt. Mong mỏ i ướ c ao mộ t cá ch hã o huyền: mơ tưở ng nhữ ng chuyện đâ u đâ u tố t nhấ t là
    đừ ng mơ tưở ng nhữ ng gì cao xa quá .
    mơ ướ c
    - đgt ướ c ao thự c hiện đượ c điều mong mỏ i: Mơ ướ c đượ c đi du lịch ở nướ c ngoà i.
    - dt Điều ao ướ c: Bố n nghìn nă m cũ bao (Tố -hữ u).
    mờ
    - t. 1. Sá ng rấ t yếu: Đèn mờ . 2. Hiện khô ng rõ nét: Nú i cò n mờ trong sương buổ i sá ng; ả nh
    mờ . 3. Cho á nh sá ng truyền qua nhưng khô ng cho thấ y rõ nhữ ng vậ t ở đà ng sau: Thủ y tinh
    mờ .
    mở
    - đg. 1 Là m cho hoặ c ở trạ ng thá i khô ng cò n bị đó ng kín, khép kín, bịt kín, mà trong ngoà i,
    bên nà y bên kia thô ng đượ c vớ i nhau. Mở cử a phò ng. Mở nắ p hộ p. Mở mộ t lố i đi. Cử a sổ mở
    ra vườ n hoa. Mộ t hệ thố ng mở (khô ng khép kín). Mở lượ ng hả i hà (b.). 2 Là m cho hoặ c ở
    trạ ng thá i khô ng cò n bị thu nhỏ , dồ n, ép, gấ p, v.v. lạ i, mà đượ c trả i rộ ng, xoè rộ ng ra. Mở tờ
    bá o ra xem. Mở ví. Cá nh đồ ng mở ra bao la. Mở hết tố c lự c. Mở trí. 3 Là m cho má y mó c
    khô ng cò n bị đó ng lạ i nữ a mà chuyển sang trạ ng thá i hoạ t độ ng. Mở đà i nghe tin. Mở quạ t
    điện. Mở má y. 4 Tổ chứ c ra cơ sở sả n xuấ t, cơ quan vă n hoá và là m cho bắ t đầ u hoạ t độ ng.
    Mở xưở ng dệt. Bệnh viện, trườ ng họ c đượ c mở khắ p nơi. 5 Tổ chứ c ra và bắ t đầ u tiến hà nh.
    Mở cuộ c điều tra. Mở hộ i. Mở chiến dịch. 6 Là m xuấ t hiện mộ t tình hình, mộ t thờ i kì mớ i
    đầ y triển vọ ng. Thắ ng lợ i đã mở ra mộ t cụ c diện mớ i.
    mở đầ u
    - đgt. Bắ t đầ u mộ t quá trình, mộ t loạ t sự kiện: mở đầ u cuộ c họ p trậ n mở đầ u giả i bó ng đá .
    mở mà n
    - đgt 1. Bắ t đầ u biểu diễn trên sâ n khấ u: Đú ng tá m giờ , vở kịch mở mà n. 2. Bắ t đầ u là m mộ t
    việc gì quan trọ ng: Trậ n mở mà n già nh thắ ng lợ i giò n giã (VNgGiá p).
    mở mang
    - Là m cho mỗ i ngà y mộ t lớ n rộ ng: Mở mang cô ng nghiệp; Mở mang trí tuệ.
    mở mắ t
    - đg. 1 (kng.). Mớ i ngủ dậ y, buổ i sá ng sớ m (đã là m ngay việc gì rồ i; thườ ng hà m ý phà n nà n,
    chê trá ch). Trẻ vừ a mở mắ t đã đò i ă n. Vừ a mở mắ t đã thấ y anh ta đến rồ i. 2 Bắ t đầ u mở
    đượ c mắ t ra để nhìn, sau khi đẻ ra đượ c ít lâ u (nó i về mộ t số loà i thú ); mớ i sinh, cò n non
    dạ i. Chó con mớ i mở mắ t. Mớ i mở mắ t đã đò i dạ y khô n (kng.). 3 (kng.). Thấ y đượ c nhậ n
    thứ c sai lầ m; tỉnh ngộ . Thự c tế là m cho anh ta mở mắ t ra. Bâ y giờ mớ i mở mắ t thì đã muộ n.
    mở miệng
    - đgt. Nó i ra điều gì: đã ă n rồ i thì cò n mở miệng vớ i ai đượ c mở miệng là phà n nà n, kêu ca.
    mỡ
    - 1 dt Loà i câ y cù ng họ vớ i và ng tâ m, gỗ nhẹ: Dù ng gỗ mỡ là m gỗ dá n.
    - 2 dt 1. Chấ t béo ở trong cơ thể ngườ i và độ ng vậ t: Mỡ lợ n; Cò n mấ y câ n vừ a thịt vừ a mỡ
    đâ y (Ng-hồ ng); Như mèo thấ y mỡ (tng); Đườ ng trơn như đổ mỡ . 2. Dầ u nhờ n dù ng bô i và o
    má y để chố ng gỉ hoặ c để cho má y chạ y đượ c trơn: Cầ n bô i mỡ và o vò ng bi nà y.
    - 3 đgt (đph) Như Chớ (cũ ): Mỡ chê ngườ i vắ n, cậ y ta dà i (NgBKhiêm).
    mớ
    - d. Mườ i vạ n: Tră m nghìn vạ n mớ để và o đâ u (Trầ n Tế Xương).
    - (đph) đg. Nó i mê trong khi ngủ .
    mờ i
    - đg. 1 Tỏ ý mong muố n, yêu cầ u ngườ i khá c là m việc gì mộ t cá ch lịch sự , trâ n trọ ng. Mờ i
    anh đến chơi. Đưa tay mờ i ngồ i. Kính mờ i. Giấ y mờ i họ p. Mờ i cơm thâ n mậ t (trtr.; mờ i ă n
    cơm). 2 (ph.). Ă n hoặ c uố ng (nó i về ngườ i đố i thoạ i, mộ t cá ch lịch sự ). Anh mờ i nướ c đi. Cá c
    bá c đã mờ i cơm chưa?
    mớ i
    - 1 đgt. Ngườ i gõ mõ , rao mõ trong là ng, theo cá ch gọ i thô ng tụ c: thằ ng mớ i.
    - 2 I. tt. 1. Vừ a là m mà chưa dù ng hoặ c chưa lâ u, chưa cũ : bộ quầ n á o mớ i ngô i nhà mớ i. 2.
    Vừ a có , chưa lâ u: họ c sinh mớ i ngườ i bạ n mớ i. 3. Tiến bộ , thích hợ p vớ i thờ i đạ i: cá ch là m
    ă n mớ i tư tưở ng mớ i. II. pht. 1. Vớ i thờ i gian chưa lâ u: nó mớ i đến mớ i nă m ngoá i thô i. 2.
    Cò n quá sớ m, chưa nhiều thờ i gian: Họ mớ i gặ p nhau đượ c và i lầ n. 3. Mã i đến thờ i gian nà o
    đó , khô ng sớ m hơn: đến trưa mớ i xong. III. trt. Từ nhấ n mạ nh mứ c độ , tỏ ra hết sứ c ngạ c
    nhiên: Nó nó i mớ i thú vị là m sao!
    - 3 lt. Chỉ có thể thự c hiện đượ c, biết đượ c (khi có điều kiện gì): Có thự c mớ i vự c đượ c đạ o
    (tng.) Thứ c khuya mớ i biết đêm dà i, ở lâ u mớ i biết con ngườ i có nhâ n (tng.).
    mơn trớ n
    - đgt 1. Vuố t ve: Ta cầ m, ta mơn trớ n viên đá (NgXSanh). 2. Chiều chuộ ng để lấ y lò ng: Thự c
    dâ n mơn trớ n bọ n tay sai.
    mu
    - d. Chỗ khum khum gồ lên trên mộ t vậ t gì: Mu bà n châ n; Mu rù a.
    mù
    - 1 d. Sương mù (nó i tắ t). Mâ y tạ nh mù tan. Quá mù ra mưa (tng.).
    - 2 t. 1 (Mắ t) mấ t khả nă ng nhìn. Ngườ i mù (bị mù cả hai mắ t). Bị mù mộ t mắ t. Có mắ t như
    mù (khô ng hiểu biết gì cả ). 2 Ở trạ ng thá i ranh giớ i vớ i xung quanh bị xoá nhoà , khô ng cò n
    nhậ n biết ra cá i gì nữ a. Bụ i mù trờ i. Rố i mù *. Quay tít mù *.
    - 3 p. (kng.; dù ng phụ sau t., trong mộ t số tổ hợ p). (Mù i khó chịu) đến mứ c độ cao, xô ng lên
    mạ nh mẽ và lan toả khắ p xung quanh. Mù i caosu chá y khét mù . Khai mù .
    mù mịt
    - tt. 1. Tố i tă m, mờ tố i, khô ng nhìn thấ y rõ : trờ i mù mịt tố i khó i mù mịt cả vù ng. 2. Tă m tố i,
    khô ng có gì là sá ng sủ a đá ng để hi vọ ng: tương lai mù mịt cuộ c đờ i mù mịt tă m tố i.
    mủ
    - dt 1. Chấ t nướ c đặ c mà u xanh hoặ c và ng ở mụ n nhọ t hay vết thương: Chỗ thì sưng vù , chỗ
    thì mưng mủ . 2. (đph) Nhự a mộ t số câ y: Mủ cao-su.
    mũ
    - d. 1. Đồ độ i trên đầ u là m bằ ng vả i, dạ , nan. 2. Phầ n loe ra củ a mộ t vậ t ở phía trên, như cá i
    mũ : Mũ nấ m; Mũ đinh. 3. Miếng da khâ u ú p ở phầ n trên chiếc già y: Mũ già y. 4. (toá n). "Số
    mũ " nó i tắ t: 2 mũ 3 bằ ng 8.
    mua
    - 1 d. Câ y bụ i mọ c hoang, thâ n và lá có nhiều lô ng, hoa to, mà u hồ ng tím, quả rắ n, khi khô
    nứ t ở đỉnh.
    - 2 đg. 1 Đổ i tiền lấ y vậ t (thườ ng là hà ng hoá ). Mua hà ng. Đi chợ mua thứ c ă n. 2 (id.). Dù ng
    tiền bạ c, lợ i lộ c để đổ i cá i có lợ i cho mình mộ t cá ch khô ng chính đá ng. Mua lò ng khá ch. Bá n
    tiếng mua danh. 3 Bỏ nhiều cô ng sứ c để rồ i thu về cá i khô ng hay ngoà i ý muố n. Đã mấ t cô ng
    lạ i mua thêm cá i bự c và o ngườ i.
    mua bá n
    - đgt. Mua và bá n nó i chung: mua bá n, sắ m sanh đồ dù ng gia đình mua bá n hà ng hoá .
    mua chuộ c
    - đgt Dù ng tiền tà i, thế lự c để lô i kéo ngườ i ta về phía mình: Anh ấ y là ngườ i thẳ ng thắ n, dù
    nghèo cũ ng khô ng để ngườ i ta mua chuộ c.
    mua sắ m
    - Mua cá c đồ dù ng.
    mua vui
    - đg. Tìm cá ch tiêu khiển. Bà y trò mua vui.
    mù a
    - 1 dt. 1. Phầ n thờ i gian trong nă m, chia theo đặ c điểm thiên vă n, khí hậ u: bố n mù a xuâ n hạ
    thu đô ng mù a mưa đã đến. 2. Phầ n thờ i gian trong nă m, thích hợ p cho trồ ng trọ t canh tá c:
    mù a cả i bắ p chanh trá i mù a. 3. Thờ i gian tiến hà nh nhữ ng hoạ t độ ng thườ ng kì: mù a thi
    mù a bơi lộ i.
    - 2 I. tt. Thuộ c loạ i lú a, hoa mà u trồ ng từ giữ a mù a hè, thu hoạ ch đầ u mù a đô ng (thá ng 6 đến
    thá ng 10): lú a mù a khoai mù a. II. dt. Lú a mù a, nó i tắ t: thu hoạ ch mù a chiêm khê mù a thố i
    (tng.).
    mù a mà ng
    - dt Vụ gặ t há i: Mù a mà ng nă m nay khá hơn nă m ngoá i.
    mú a
    - đg. 1. Chuyển độ ng thâ n thể và châ n tay theo mộ t nhịp điệu nhấ t định, thườ ng là nhịp điệu
    củ a â m nhạ c: Mú a bà i bô ng; Mú a gươm. Mú a rìu qua mắ t thợ . Là m mộ t việc trướ c mắ t mộ t
    ngườ i rấ t thạ o việc đó . 2. Là m vụ ng về khô ng có kết quả (thtụ c): Việc dễ thế mà mú a mã i
    khô ng xong.
    mụ c đích
    - d. Cá i vạ ch ra là m đích nhằ m đạ t cho đượ c. Xá c định mụ c đích họ c tậ p. Số ng có mụ c đích.
    mụ c đồ ng
    - dt. Trẻ chă n trâ u bò : tiếng sá o củ a mụ c đồ ng.
    mụ c kích
    - đgt (H. mụ c: mắ t; kích: đậ p và o) Chính mắ t trô ng thấ y: Tô i đã mụ c kích sự tranh cã i ấ y.
    mụ c kỉnh
    - Kính đeo mắ t (dù ng vớ i ý mỉa mai): Ba tuổ i ranh đã giương mụ c kỉnh.
    mụ c lụ c
    - d. 1 Bả n ghi cá c đề mụ c vớ i số trang, theo trình tự trình bà y trong sá ch, tạ p chí (để ở đầ u
    hoặ c cuố i sá ch, tạ p chí). 2 Danh mụ c sá ch bá o, tư liệu, v.v. lậ p theo nhữ ng quy tắ c nhấ t định.
    Mụ c lụ c sá ch củ a thư viện. Tra mụ c lụ c.
    mụ c tiêu
    - dt. 1. Đích nhằ m và o: bắ n trú ng mụ c tiêu. 2. Đích đặ t ra cầ n phả i đặ t tớ i đố i vớ i mộ t cô ng
    tá c, nhiệm vụ : mụ c tiêu phấ n đấ u mụ c tiêu đà o tạ o củ a nhà trườ ng.
    mui
    - 1 dt Má i che thuyền hay xe: Mui xe cụ p xuố ng (Ng-hồ ng); Con quan đô đố c, đô đà i lấ y
    thằ ng thuyền chà i cũ ng phả i lụ y mui (cd).
    - 2 dt Biến â m củ a Mù i: Quen mui thấ y mù i ă n mã i (tng).
    mù i
    - d. X. Rau mù i.
    - d. 1. Hơi đưa và o mũ i mà ngườ i ta ngử i thấ y: Mù i thơm; Mù i tanh. 2. Hơi nó i trên, khó
    ngử i, củ a nhữ ng thứ c ă n đã ô i, thiu: Trờ i nó ng thịt để lâ u khô ng rá n nên đã có mù i. 3. ấ n
    tượ ng do hoà n cả nh xã hộ i gâ y nên: Mù i đờ i; Mù i tâ n khổ . 4. Vẻ, thứ : Pha nghề thi họ a, đủ
    mù i ca ngâ m (K).
    - d. Chi thứ tá m trong mườ i hai chi: Tuổ i mù i; Giờ mù i.
    mù i soa
    - d. Khă n nhỏ và mỏ ng, thườ ng bỏ tú i, dù ng để hỉ mũ i, lau mồ hô i, v.v.
    mù i vị
    - dt. Vị cả m nhậ n đượ c nó i chung: mó n nà y chẳ ng có mù i vị gì cả đặ c sả n mang mù i vị đồ ng
    quê.
    mũ i
    - 1 dt 1. Bộ phậ n nhô cao ở giữ a mặ t ngườ i và độ ng vậ t, là cơ quan củ a khứ u giá c và hô hấ p:
    Xỏ châ n lỗ mũ i (tng). 2. Chấ t lỏ ng tiết ra trong lỗ mũ i: Xỉ mũ i; Sổ mũ i. 3. Chấ t nhầ y trong
    phâ n ngườ i đi kiết: Đi ngoà i ra mũ i. 4. Đầ u nhọ n củ a mộ t số vậ t: Mũ i kim; Mũ i gươm; Mũ i
    giá o. 5. Mỗ i lầ n chọ c bằ ng đầ u nhọ n: Tiêm mộ t mũ i và o đù i. 6. Dả i đấ t nhọ n chìa ra biển:
    Mũ i Cà -mau. 7. Hướ ng tiến cô ng củ a bộ độ i: Quâ n ta đã thọ c mộ t mũ i và o đồ n địch.
    - 2 dt Phía trướ c củ a tà u thuỷ, củ a thuyền: Đô i ta lên thá c xuố ng ghềnh, em ra đứ ng mũ i, để
    anh chịu sà o (cd).
    mũ i tên
    - d. 1. Vũ khí xưa là m bằ ng mộ t thanh tre, sắ t..., đầ u nhọ n, bắ n bằ ng nỏ . 2. Dấ u hiệu để chỉ
    hướ ng đi.
    muỗ i
    - d. Bọ hai cá nh, có vò i châ m hú t, ấ u trù ng số ng ở nướ c. Bị muỗ i đố t.
    muố i
    - 1 I. dt. 1. Hạ t bộ t trắ ng, vị mặ n, tá ch ra từ nướ c biển, dù ng là m thứ c ă n: canh nhạ t muố i
    Muố i ba nă m muố i hã y cò n mặ n, Gừ ng chín thá ng gừ ng hã y cò n cay (cd.). 2. Hợ p chấ t mà
    phâ n tử gồ m có mộ t hay nhiều nguyên tử kim loạ i liên kết vớ i mộ t hay nhiều gố c a-xít. II.
    đgt. Cho muố i và o ướ p cá c loạ i thự c phẩ m để giữ đượ c lâ u hoặ c là m thứ c ă n chua: muố i dưa
    muố i cà muố i thịt để dà nh.
    muố n
    - đgt 1. Ao ướ c; Mong mỏ i: Muố n sang thì bắ c cầ u kiều, muố n con hay chữ thì yêu lấ y thầ y
    (cd). 2. Có chiều hướ ng như sắ p xả y ra: Má hồ ng khô ng thuố c mà say, nướ c kia muố n đổ ,
    thà nh nà y muố n long (CgO); Trờ i muố n mưa; Bứ c tườ ng nà y muố n đổ .
    muộ n
    - ph. 1. Sau thờ i gian đã định, sau thờ i gian thườ ng lệ, chậ m mộ t thờ i gian coi là dà i, trá i vớ i
    sớ m: Đến muộ n; Gặ t muộ n. 2. Chậ m có : Muộ n chồ ng; Muộ n con; Đi họ c muộ n, mườ i hai tuổ i
    mớ i và o lớ p 1.
    - d. Sự buồ n phiền: Đi chơi giả i muộ n.
    mưa
    - d. (hoặ c đg.). Hiện tượ ng nướ c rơi từ cá c đá m mâ y xuố ng mặ t đấ t. Cơn mưa. Nướ c mưa.
    Trờ i mưa. Đang mưa to. Khó c như mưa.
    mử a
    - đgt. Nô n ra: ăn gì mử a hết là m như mèo mử a.
    mự c
    - 1 dt 1. Loà i độ ng vậ t ở biển, thâ n mềm, có mai, đầ u có mườ i tua, bụ ng chứ a mộ t tú i đự ng
    mộ t chấ t nướ c mà u đen: Thuyền về bến vớ i khoang đầ y mự c. 2. Mó n ă n là m bằ ng thâ n mự c
    đã phơi khô : Bà bạ n gắ p tiếp, ép ă n nhữ ng bó ng, nhữ ng mự c (NgCgHoan).
    - 2 dt 1. Chấ t lỏ ng có mà u dù ng để viết: Mự c đen; Mự c đỏ . 2. Thoi chấ t mà u đen, nấ u bằ ng
    keo dù ng để mà i ra mà vẽ hay viết chữ : Mự c mà i trò n, son mà i dà i (tng).
    - tt Có mà u đen: Chó .
    - 3 dt Chừ ng độ đã qui định: Thầ y chắ c hẳ n vă n chương có mự c, lễ thá nh, xem giò
    (TrTXương); Nó i nă ng đú ng mự c.
    mừ ng
    - 1. t. Cả m thấ y vui sướ ng: Nử a mừ ng nử a sợ biết bao nhiêu tình (Nhđm). 2. đg. Hoan
    nghênh, tỏ vẻ chia niềm vui bằ ng lờ i nó i hay lễ vậ t: Mừ ng đá m cướ i; Điện mừ ng.
    mướ n
    - đg. 1 Thuê sứ c lao độ ng. Mướ n ngườ i là m. Đi là m thuê mà khô ng ai mướ n. Cà y thuê, cuố c
    mướ n. 2 (dù ng phụ sau đg. trong mộ t số tổ hợ p, đi đô i vớ i vay). (Cả m nghĩ) thay cho ngườ i
    khá c, vì ngườ i khá c xa lạ , chẳ ng có quan hệ gì vớ i mình. Thương vay khó c mướ n. 3 (ph.).
    Thuê. Mướ n luậ t sư. Cho mướ n phò ng. Chèo ghe mướ n.
    mượ n
    - đgt. 1. Xin phép tạ m dù ng củ a ngườ i khá c trong mộ t thờ i gian nhấ t định: mượ n chiếc xe
    đạ p đi ra phố mượ n quyển sá ch củ a bạ n. 2. khng. Nhờ là m hộ việc gì: mượ n chữ a chiếc xe
    đạ p. 3. khng. Thuê là m: mượ n thợ xâ y nhà . 4. Dự a và o ngườ i khá c, hoặ c phương tiện nà o đó
    để là m việc gì: mượ n cớ gâ y sự mượ n gió bẻ mă ng (tng.). 5. Tiếp nhậ n cá i bên ngoà i nhậ p
    và o cá i củ a mình, hệ thố ng củ a mình: từ mượ n tiếng nướ c ngoà i.
    mưu
    - dt Kế hoạ ch đượ c tính toá n, câ n nhắ c kĩ: Ô ng Trầ n Hưng-đạ o cầ m đầ u, dù ng mưu du kích
    đá nh Tà u tan hoang (HCM).
    - đgt Lo toan: Phả i giú p đỡ nhau để hạ nh phú c chung (HCM).
    mưu sinh
    - Tìm cá ch sinh số ng.
    mỹ lệ
    - Đẹp đẽ đến mứ c độ cao: Cả nh trí mỹ lệ.
    mỹ nữ
    - Ngườ i con gá i đẹp.
    mỹ thuậ t
    - Nghệ thuậ t dù ng mà u sắ c, hình thể để biểu hiện tình cả m, ý nghĩ củ a ngườ i ta như hộ i họ a,
    điêu khắ c, nhạ c,v.v..
    mỹ vị
    - Mó n ăn ngon và quí.
    mỹ ý
    - ý định tố t: Có mỹ ý tặ ng ngườ i bạ n quyển sá ch.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    N (1)

    na
    - 1 d. Câ y ă n quả , vỏ quả có nhiều mắ t, thịt quả trắ ng, mềm, ngọ t, hạ t mà u đen. Na mở mắ t
    (sắ p chín, kẽ giữ a cá c mắ t mở rộ ng ra). Ră ng đen hạ t na.
    - 2 đg. (kng.). Mang theo ngườ i mộ t cá ch lô i thô i, vấ t vả . Na cả mộ t bị nặ ng, khô ng bướ c đi
    đượ c. Na theo lắ m thứ linh tinh.
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố natrium (natri).
    na ná
    - tt. Gầ n giố ng, trô ng tự a như nhau: Hai anh em na ná giố ng nhau.
    na pan
    - na-pan dt (Phá p: napalm) Chấ t xă ng đô ng đặ c chá y rấ t mạ nh dù ng để phun lử a và đố t
    chá y: Nó thả bom na-pan và o phía ta (NgTuâ n); Hai bờ dừ a nướ c sém lử a na-pan (Lê Anh
    Xuâ n).
    na tri
    - "na-tri" x. natrium.
    nả
    - dt. 1. Số lượ ng ít ỏ i, khô ng đượ c bao nhiêu: Sứ c nó thì đượ c mấ y nả . 2. Thờ i gian ngắ n,
    khô ng đượ c bao lâ u: Vả i ấy thì đượ c mấ y nả thì rá ch.
    nã
    - đgt 1. Lù ng để bắ t: Cô ng an nã kẻ gian. 2. Xin, đò i bằ ng đượ c: Nó nã tiền mẹ nó để đi đá nh
    bạ c. 3. Nhắ m sú ng và o mà bắ n: Nã phá o và o đồ n địch.
    ná
    - d. (ph.). Nỏ . Dù ng ná bắ n chim.
    nạ c
    - I. dt. Loạ i thịt khô ng có mỡ : chọ n nạ c để ă n. II. tt. Chỉ gồ m phầ n tố t, chắ c, hữ u ích: đấ t nạ c
    vỉa than nạ c.
    ná ch
    - dt 1. Mặ t dướ i ở chỗ cá nh tay nố i và o ngự c: Lên ổ gà ở ná ch; Lô ng ná ch. 2. Phầ n á o ở ná ch:
    Khéo vá vai, tà i vá ná ch (tng). 3. Cạ nh, gó c: Ná ch tườ ng bô ng liễu bay sang lá ng giềng (K);
    Gió heo may ù ù thổ i lên ná ch tườ ng (Tô -hoà i); Hai nhà ở sá t ná ch. 4. Sự nuô i nấ ng con cá i
    vấ t vả : Mộ t ná ch ba con mọ n, tô i biết là m thế nà o (NgCgHoan).
    - đgt ẵm ở bên : Đi là m cũ ng phả i ná ch con đi theo.
    nai
    - d. Bình đự ng rượ u bằ ng sà nh, mình to, cổ dà i: Ô ng có cá i giò , bà thò nai rượ u (tng).NAi.- d.
    Loà i thú cù ng họ vớ i hươu nhưng to hơn và lô ng khô ng có hình sao.
    - đg. Buộ c cho chặ t: Nai gạ o và o bao tả i.
    nai lưng
    - đg. (kng.). Buộ c phả i đem hết sứ c ra mà là m hoặ c chịu đự ng. Nai lưng là m việc. Nai lưng ra
    mà chịu.
    nà i
    - 1 dt. Ngườ i quả n tượ ng, ngườ i chă n voi: nà i voi.
    - 2 dt. 1. Dâ y vò ng số 8 buộ c và o châ n để trèo lên câ y (cau) cho chắ c: là m cá c nà i để trèo cau.
    2. Vò ng dâ y buộ c giữ a á ch cà y: vặ n nà i bẻ á ch.
    - 3 đgt. Cố xin, yêu cầ u cho bằ ng đượ c: nà i cho đượ c giá nà i bố mẹ cho đi chơi.
    nà i nỉ
    - đgt Tha thiết yêu cầ u: Nà i nỉ mã i, ô ng ấ y mớ i nhậ n lờ i.
    nả i
    - d. Cg. Tay nả i. Tú i khâ u bằ ng vả i gậ p chéo, thườ ng dù ng để đự ng đồ hà ng nhẹ, có thể đeo
    trên vai.
    - d. Cụ m quả chuố i trong buồ ng chuố i: Buồ ng chuố i có mườ i nả i.NAM.- d. Ma ở ao, theo mê
    tín.
    ná i
    - 1 d. (ph.). Bọ nẹt.
    - 2 d. 1 Sợ i tơ thô , ươm lẫ n tơ gố c vớ i tơ nõ n. Kéo ná i. 2 Hà ng dệt bằ ng ná i. Thắ t lưng ná i.
    - 3 I t. (Sú c vậ t) thuộ c giố ng cá i, nuô i để cho đẻ. Lợ n ná i. Trâ u ná i.
    - II d. (kng.). Lợ n (hoặ c trâ u, bò , v.v.) (nó i tắ t). Đà n ná i.
    nam
    - 1 I. dt. Ngườ i thuộ c giố ng đự c: Nam ngồ i mộ t bên, nữ ngồ i mộ t bên cá c bạ n nam. II. tt.
    (Mộ t số đồ dù ng) có cấ u tạ o, hình dạ ng phù hợ p vớ i việc sử dụ ng củ a đà n ô ng: xe đạ p nam
    quầ n áo nam.
    - 2 dt. Tướ c thứ nă m trong nă m bậ c do triều đình phong kiến phong (cô ng, hầ u, bá , tử ,
    nam).
    - 3 dt. 1. Mộ t trong bố n phương, nằ m ở phía tay phả i củ a ngườ i đang ngoả nh mặ t về phía
    Mặ t Trờ i mọ c: là m nhà hướ ng nam. 2. Miền nam củ a Việt Nam: và o nam ra bắ c cá c tỉnh
    miền nam.
    - 4 dt. Ma ngườ i chết đuố i: Hồ có nam.
    nam châ m
    - dt (H. châ m: kim) Vậ t có đặ c tính hú t sắ t, khi đặ t tự do ở mộ t chỗ thì quay theo mộ t
    phương nhấ t định gầ n trù ng vớ i phương nam-bắ c: Kim nam châ m đã hướ ng dẫ n đờ i anh
    (Tố -hữ u).
    nam cự c
    - Đầ u trụ c ở phía Nam củ a Quả đấ t.
    nam nữ
    - d. Nam và nữ (nó i khá i quá t). Thanh niên nam nữ . Tình yêu nam nữ .
    nam tính
    - dt. Tính cá ch có giớ i tính củ a đà n ô ng.
    ná m
    - đg. (ph.). Rá m. Da ná m nắ ng. Lử a chá y ná m thâ n câ y.
    nạ m
    - 1 dt. Nắ m: mộ t nạ m tó c mộ t nạ m gạ o.
    - 2 đgt. Gắ n, dá t kim loạ i, đá quý lên đồ vậ t để trang trí: khay nạ m bạ c.
    nan
    - dt 1. Thanh mỏ ng bằ ng tre, nứ a hoặ c kim loạ i: ở nhà , vó t nan đan rổ rá (Ng-hồ ng). 2. Cố t
    cá i quạ t bằ ng tre, hoặ c xương, hoặ c ngà : Cá i quạ t 18 cá i nan, ở giữ a phấ t giấ y, hai nan hai
    đầ u (cd).
    nan giả i
    - t. Khó giả i quyết. Vấ n đề nan giả i.
    nả n
    - tt. ở trạ ng thá i khô ng muố n tiếp tụ c cô ng việc vì cả m thấ y khó có kết quả : gặ p khó khă n
    mộ t tí là nả n chưa chi đã nả n.
    nạ n
    - dt Hiện tượ ng gâ y ra tai hạ i đến tính mạ ng hoặ c tà i sả n: Ngườ i ngay mắ c nạ n, kẻ gian vui
    cườ i (tng); Nạ n lụ t; Nạ n đó i; Nạ n mạ i dâ m; Hết nạ n ấ y đến nạ n kia (K).
    nạ n nhâ n
    - d. Ngườ i bị nạ n hoặ c ngườ i phả i chịu hậ u quả củ a mộ t tai hoạ xã hộ i hay mộ t chế độ bấ t
    cô ng. Đưa nạ n nhâ n đi cấ p cứ u. Nạ n nhâ n chiến tranh. Nạ n nhâ n củ a chính sá ch apartheid.
    nang
    - dt., cũ , id. Cá i tú i, cá i bao để đự ng: Mộ t kho và ng khô ng bằ ng nang chữ (tng.).
    nà ng
    - dt 1. Ngườ i phụ nữ trẻ: Đạ m Tiên, nà ng ấ y xưa là ca nhi (K). 2. Con gá i quan lang ở miền
    thượ ng du (cũ ): Mộ t cô nà ng xinh đẹp.
    - đt Đạ i từ chỉ phụ nữ trẻ ở ngô i thứ hai và thứ ba về số ít: Là m cho rõ mặ t phi thườ ng, bấ y
    giờ ta sẽ rướ c nghi gia (K); Giã chà ng, nà ng mớ i kíp dờ i song sa (K).
    nà ng dâ u
    - Ngườ i con gá i về là m dâ u nhà ngườ i ta (cá ch gọ i trong vă n chương hoặ c kiểu cá ch): Yêu
    nhau cũ ng thể nà ng dâ u mẹ chồ ng (cd.).
    nà ng hầ u
    - Ngườ i phụ nữ đượ c nuô i là m thiếp cho bọ n đà n ô ng có củ a thờ i xưa: Phả i ép mình là m
    nà ng hầ u cho mộ t phú ô ng.
    - hầ u5 đgt 1. Chờ chự c ở bên cạ nh để ngườ i trên sai bả o: Nhà nghèo, từ nhỏ anh đã phả i đi
    hầ u mộ t ngườ i có củ a; Sả nh đườ ng mả ng tiếng đò
    nà ng tiên
    - Ngườ i phụ nữ trẻ mã i khô ng già , có nhiều phép nhiệm mầ u, theo thầ n thoạ i.
    nạ ng
    - d. Gậ y có ngá ng ở đầ u trên, dù ng để chố ng, đỡ cho khỏ i ngã , đổ . Lê bướ c trên nạ ng gỗ . Lấ y
    nạ ng tre chố ng buồ ng chuố i.
    nanh
    - dt. 1. Ră ng nhọ n, sắ c mọ c ở giữ a ră ng cử a và ră ng hà m: nanh cọ p. 2. Nố t nhỏ trắ ng, cứ ng,
    mọ c ở lợ i trẻ sơ sinh, lợ n con, gâ y đau là m khó ă n: Trẻ mọ c nanh bẻ nanh cho lợ n. 3. Mầ m
    trong hạ t vừ a nhú ra khỏ i vỏ : hạ t giố ng nứ t nanh.
    nanh ác
    - tt Độ c á c, dữ tợ n: Phả i số ng vớ i mộ t mẹ chồ ng nanh á c.
    nanh sấ u
    - d. Nanh cá sấ u, mọ c cá i ra cá i và o; dù ng để ví cá ch trồ ng câ y thà nh từ ng hà ng so le vớ i
    nhau. Trồ ng theo lố i nanh sấ u.
    nanh vuố t
    - dt. 1. Nanh và vuố t củ a thú ; thườ ng dù ng để ví kẻ giú p việc giỏ i giang đắ c lự c: Đã ngoà i
    nanh vuố t lạ i trong cộ t rườ ng (Phan Trầ n). 2. Sự kìm kẹp dã man, nguy hiểm đến tính
    mạ ng: thoá t khỏ i nanh vuố t kẻ thù .
    nao lò ng
    - tt Rung độ ng trong lò ng: Nhìn thấ y cả nh mấ y đứ a trẻ bơ vơ mà nao lò ng.
    nao nú ng
    - đg. Thấ y có sự lung lay, khô ng cò n vữ ng và ng nữ a. Tinh thầ n nao nú ng. Thế lự c nao nú ng.
    nà o
    - I. đt. 1. Từ dù ng để hỏ i về cá i cầ n biết rõ trong tậ p hợ p số cù ng loạ i: Trong số nà y ngườ i
    nà o nó i giỏ i tiếng Anh? Anh xem cá i nà o là củ a anh thì anh lấ y đi định ngà y nà o trong thá ng
    nà y thì tổ chứ c. 2. Từ dù ng để chỉ ra mộ t đố i tượ ng có liên quan nhưng khô ng cụ thể: Có
    ngườ i nà o đó sá ng nay gọ i điện cho anh mớ i tết hô m nà o mà lạ i đã sắ p hết nă m rồ i. 3. Từ
    dù ng để chỉ bấ t cứ ai, hay việc gì: Ngà y nà o cũ ng như ngà y nà o Ngà y nà o cũ ng đượ c Mó n
    nà o cũ ng ngon. II. pht. Từ dù ng vớ i ý phủ định nhằ m bá c bỏ : Nà o có gì đâ u mà ầ m ĩ cả lên
    Trướ c sau nà o thấ y bó ng ngườ i (Truyện Kiều). III. trt. Từ dù ng để nhấ n mạ nh mang tính
    liệt kê: Nà o giấ y, nà o sá ch, nà o quầ n á o bừ a bộ n Mộ t thá ng phả i lo đủ thứ : nà o tiền ă n, nà o
    tiền mặ c, nà o tiền họ c hà nh...
    nã o
    - 1 dt Bộ óc ngườ i: Chả y má u nã o; Nhũ n nã o.
    - 2 tt Buồ n rầ u, đau xó t: Nã o ngườ i cữ gió tuầ n mưa, mộ t ngà y nặ ng gá nh tương tư mộ t
    ngà y (K); Bỗ ng khô ng mua nã o, chá c sầ u nghĩ nao (K).
    nã o nù ng
    - Cg. Nã o nề. Buồ n bã lắ m: Tiếng khó c than nã o nù ng.
    ná o nhiệt
    - t. Rộ n rà ng, sô i nổ i trong hoạ t độ ng. Khô ng khí tưng bừ ng ná o nhiệt củ a ngà y hộ i.
    nạ o
    - I. đgt. 1. Cạ o sá t bề mặ t bằ ng vậ t sắ c nhọ n là m cho bong ra thà nh lớ p hoặ c sợ i mỏ ng nhỏ :
    nạ o dừ a nạ o đu đủ nạ o cỏ . 2. Moi, là m cho ra bằ ng đượ c: bị nô n nạ o ruộ t ra nạ o tiền củ a mẹ.
    3. Mắ ng, phê phá n gay gắ t: bị thủ trưở ng nạ o cho mộ t trậ n nên thâ n. II. dt. Dụ ng cụ có đầ u
    sắ c dù ng để nạ o: dù ng nạ o nạ o đu đủ .
    nạ o óc
    - đgt Suy nghĩ sâ u xa để tìm tò i: Nạ o ó c để giả i quyết khó khă n.
    nạ o vét
    - đg. 1. Lấ y cho hết nhữ ng cá i gì ở dướ i cù ng: Nạ o vét lò ng sô ng. 2. Bò n rú t, bó p nặ n cho hết:
    Quan lạ i nạ o vét tà i sả n củ a nhâ n dâ n.Nạ p.- đg. Nh. Nộ p: Nạ p thuế.Nạ p đạ N.- Lắ p đạ n và o
    sú ng.
    nạ p
    - 1 đg. Đưa và o, lắ p và o (dụ ng cụ , má y mó c, sú ng ố ng, v.v.) là m cho sử dụ ng đượ c, hoạ t độ ng
    đượ c. Nạ p thuố c và o điếu cà y. Nạ p nguyên liệu và o lò . Sú ng đã nạ p đạ n.
    - 2 (ph.). x. nộ p.
    ná t
    - 1 đgt. Doạ , là m cho sợ : ná t trẻ con.
    - 2 tt. 1. Khô ng cò n giữ đượ c nguyên hình thù như cũ , bị vụ n, rờ i ra hoặ c mềm nhã o: gạ o ná t
    bị nhà u ná t đậ p ná t giẫ m ná t vò ná t tờ giấ y. 2. Khô ng giữ đượ c ở trạ ng thá i tố t, bị hư hỏ ng
    đến tồ i tệ: cò n lạ i toà n đồ ná t Tình hình cơ quan ná t bét.
    ná t nhà u
    - tt Nó i sá ch vở hoặ c quầ n á o khô ng cò n phẳ ng phiu nữ a: Sao để quầ n á o ná t nhà u thế nà y?.
    ná t óc
    - đg. Suy nghĩ rấ t vấ t vả để cố tìm cá ch giả i quyết mộ t vấ n đề khó khă n phứ c tạ p nà o đó . Ná t
    ó c tìm cá ch đố i phó . Nghĩ ná t ó c mà chưa giả i đượ c bà i toá n.
    nạ t nộ
    - đgt. Quá t thá o doạ dẫ m là m cho sợ : tính hay nạ t nộ Ngườ i lớ n mà hay nạ t nộ trẻ con.
    nay
    - tt Hiện giờ : Hô m nay; Ngà y nay; Thờ i nay.
    - trgt Bâ y giờ ; Hiện giờ : tá t đầ m, mai tá t đìa, ngà y kia giỗ hậ u (tng).
    nà y
    - I. t. 1. Nó i ngườ i hoặ c vậ t ở gầ n: Nà y là em ruộ t, nà y là em dâ u (K). 2. Từ đặ t sau mộ t danh
    từ để chỉ thờ i gian hiện tạ i, ngườ i hoặ c sự vậ t ở gầ n chỗ mình đương đứ ng, ngườ i hoặ c sự
    vậ t mình đương nó i đến: Giờ phú t nà y; Anh nà y; Ngọ n nú i nà y; Việc nà y. II. th. Từ đặ t ở đầ u
    hoặ c cuố i câ u để nhấ n mạ nh đến sự việc trướ c mắ t: Nà y, đọ c đi! Ă n đi nà y.Nả Y.- đg. Mớ i trổ
    ra, đâ m ra: Nả y mầ m; Nả y tà i. Nả y đom đó m. Nó i mắ t nhìn thấ y nhữ ng điểm lấ m tấ m sá ng
    vì va chạ m mạ nh phả i vậ t gì: Bị mộ t cá i tá t nả y đom đó m mắ t.Nả Y lử a.- Rấ t kịch liệt: Trậ n
    đấ u bó ng nả y lử a.Nả Y Mầ M.- đg. 1. Nó i câ y non xuấ t hiện ra từ hạ t. 2. Mớ i bắ t đầ u xuấ t hiện:
    Chủ nghĩa tư bả n nả y mầ m.Nả Y Nò i.- Bắ t đầ u xuấ t hiện mộ t thó i xấ u chưa từ ng có ở ô ng
    cha: Sao thằ ng bé lạ i nả y nò i hung dữ thế.Nả Y Nở .- Sinh ra, mọ c ra: Nhâ n tà i nả y nở .Nả y
    SiNh.- Sinh ra, xuấ t hiện: Mầ m mố ng tư bả n chủ nghĩa nả y sinh.Nã y.- t. Từ đặ t sau nhữ ng
    tiếng khi, lú c, ban, để hợ p thà nh nhữ ng phó từ chỉ mộ t thờ i gian vừ a mớ i qua: Khi nã y; Lú c
    nã y; Ban nã y.Nã Y Giờ .- ph. Từ ban nã y đến bâ y giờ .
    nả y
    - 1 đg. 1 Bắ t đầ u nhú ra. Hạ t nả y mầ m. Đâ m chồ i nả y lộ c. 2 Bắ t đầ u sinh ra; phá t sinh. Mâ u
    thuẫ n nả y ra từ đó . Chợ t nả y ra mộ t ý nghĩ. Tá t cho nả y đom đó m mắ t.
    - 2 (cũ , hoặ c ph.). x. nẩ y2.
    nạ y
    - đgt. Cạ y hoặ c bẩ y cho bậ t ra, bậ t lên: nạ y cử a nạ y hò m.
    nă m
    - 1 dt Khoả ng thờ i gian Quả đấ t quay mộ t vò ng quanh Mặ t trờ i, bằ ng 365 ngà y 5 giờ , 48
    phú t, 40 giâ y: Mộ t nă m là mấ y thá ng xuâ n, mộ t ngà y là mấ y giờ dầ n sớ m mai (cd). 2.
    Khoả ng thờ i gian thườ ng là mườ i hai thá ng: Mộ t nă m là m nhà , ba nă m hết gạ o (tng).
    - 2 st Bố n cộ ng mộ t: Nă m con nă m bá t, nhà ná t cộ t xiêu (tng); Nă m quan mua ngườ i, mườ i
    quan mua nết (tng).
    nă m họ c
    - Thờ i gian họ c ở trườ ng, ở lớ p trong mộ t nă m.
    nă m mươi
    - st Nă m lầ n mườ i: Thấ m thoá t đã nă m mươi tuổ i rồ i.
    nằ m
    - I. đg. 1. Đặ t toà n thâ n mình trên mộ t vậ t hoặ c ở tư thế đó do ngườ i khá c đặ t: Nằ m trên ghế
    ngự a; Em bé nằ m trong nô i. Nằ m gai nếm mậ t. Chịu gian nan khổ sở để lo việc nướ c như
    Câ u Tiễn nướ c Việt xưa, hằ ng ngà y nằ m trên gai và nếm mậ t đắ ng để khỏ i quên việc lấ y lạ i
    nướ c. Nằ m sương gố i đấ t. Nó i sự vấ t vả củ a ngườ i phả i ngủ trên mặ t đấ t và ngoà i trờ i. 2.
    Ngủ : Chưa tố i đã đi nằ m; Hễ có ngá p ngủ thì cho đi nằ m (cd). 3. ở , dự phầ n: Nằ m trong kế
    hoạ ch Nhà nướ c. 4. Giao hợ p (thtụ c). II. ph. Theo phương ngang mặ t đấ t: Đặ t nằ m cá i thang
    xuố ng.nằ M bẹP.- đg. Cg. Nằ m co; ngh. 2. ở yên mộ t nơi khô ng hoạ t độ ng gì: ố m nằ m bẹp ở
    nhà .Nằ m bếP.- ở cữ .
    nằ m mê
    - đg. (kng.). Chiêm bao.
    nằ m ngủ
    - đgt Ngủ : Nằ m ngủ mộ t đêm ở quá n trọ .
    nằ m vạ
    - Nằ m lì khô ng chịu dậ y, để gâ y chuyện vớ i ai hoặ c để bắ t đền.
    nắ m
    - I đg. 1 Co cá c ngó n tay và o lò ng bà n tay và giữ chặ t lạ i cho thà nh mộ t khố i. Nắ m tay lạ i mà
    đấ m. 2 Nén thà nh khố i nhỏ , thườ ng bằ ng cá ch cho và o trong lò ng bà n tay rồ i bó p chặ t lạ i.
    Nắ m than bỏ lò . Mang cơm nắ m đi ă n đườ ng. 3 Giữ chặ t trong bà n tay. Nắ m lấ y sợ i dâ y.
    Nắ m tay nhau cù ng ca mú a. 4 Là m cho mình có đượ c để sử dụ ng, vậ n dụ ng. Nắ m vữ ng kiến
    thứ c. Nắ m lấ y thờ i cơ. Nắ m chính quyền.
    - II d. 1 Bà n tay lạ i thà nh mộ t khố i. Cho mộ t nắ m đấ m. To bằ ng nắ m tay. 2 Khố i nhỏ nén chặ t
    lạ i bằ ng độ ng tá c nắ m. Ă n hết mộ t nắ m cơm. Bỏ thêm mấ y nắ m than quả bà ng và o lò . 3
    Lượ ng vậ t rờ i có thể nắ m đượ c trong lò ng bà n tay. Bố c mộ t nắ m gạ o. Vơ đũ a cả nắ m*. 4
    Lượ ng nhỏ bé, khô ng đá ng kể. Ngườ i chỉ cò n nắ m xương, nắ m da (rấ t gầ y).
    nắ n
    - đgt. 1. Bó p nhẹ để xem xét: nắ n tú i nắ n xem quả na chín chưa. 2. Uố n, sử a theo yêu cầ u:
    nắ n cho thẳ ng nắ n và nh xe Thầ y giá o nắ n từ ng câ u vă n cho họ c sinh.
    nă ng lự c
    - dt (H. lự c: sứ c) Khả nă ng là m việc tố t, nhờ có phẩ m chấ t đạ o đứ c và trình độ chuyên mô n:
    Chắ c khô ng thiếu nhữ ng ngườ i có nă ng lự c (HCM).
    nă ng lượ ng
    - (lý) Đạ i lượ ng lý họ c do khả nă ng sả n xuấ t cô ng củ a mộ t hệ thố ng.
    nă ng nổ
    - t. Tỏ ra ham hoạ t độ ng, hă ng há i và chủ độ ng trong cá c cô ng việc chung. Mộ t thanh niên
    nă ng nổ . Là m việc nă ng nổ .
    nă ng suấ t
    - dt. 1. Hiệu quả lao độ ng đượ c xá c định theo thờ i gian quy định vớ i sả n phẩ m hoà n thà nh:
    Nă ng suấ t ngà y hô m nay khô ng đạ t. 2. Sả n lượ ng đạ t đượ c cho mộ t thờ i vụ trên mộ t diện
    tích gieo trồ ng: ruộ ng nă ng suấ t cao.
    nắ ng
    - dt á nh sá ng mặ t trờ i chiếu xuố ng lú c quang mâ y: Bá n nắ ng cho trờ i, bá n sấ m cho thiên lô i
    (tng).
    - tt Có á nh mặ t trờ i chiếu và o: Ngồ i chỗ mà sưở i.
    nắ ng rá o
    - Nó i trờ i khô ng mưa: Trờ i nắ ng rá o, rủ nhau đi dạ o chơi.Nặ NG.- t, ph. 1. Khó mang,
    chuyển... vì có trọ ng lượ ng lớ n: Chá u bê là m sao đượ c cá i cố i đá nặ ng. Nặ ng trình trịch.
    Nặ ng lắ m: Bú a thợ rèn nặ ng trình trịch. 2. Có tỷ trọ ng lớ n: Sắ t nặ ng hơn nhô m. 3. To ra do
    có bệnh: Mặ t nặ ng vì bệnh phù . 4. Gâ y mộ t cả m giá c khó chịu cho cơ thể, giá c quan: Thứ c ă n
    nặ ng khó tiêu; Thịt ô i, có mù i nặ ng. 5. Để lộ sự vụ ng về trong việc sá ng tạ o ra nhữ ng vậ t
    đá ng lẽ phả i mả nh, thanh, uyển chuyển: Câ u vă n nặ ng; Nhà chắ c chắ n nhưng dá ng nặ ng. 6.
    Khó chịu đự ng, gá nh vá c: Sưu cao thuế nặ ng thờ i phong kiến; Bệnh nặ ng. 7. Có tá c dụ ng sâ u
    sắ c và o lò ng ngườ i: Nghĩa nặ ng tình sâ u. 8. Nghiêng về: Giả i quyết cô ng việc nặ ng về tình
    cả m.Nặ NG Că N.- Khó sử a chữ a vì tiêm nhiễm tính xấ u đã lâ u.
    nặ ng
    - 1 d. Tên gọ i mộ t thanh điệu củ a tiếng Việt, đượ c kí hiệu bằ ng dấ u " . ". Thanh nặ ng. Dấ u
    nặ ng.
    - 2 t. 1 Có trọ ng lượ ng bao nhiêu đó . Bao gạ o nặ ng 50 kilogram. Câ n xem nặ ng bao nhiêu. 2
    Có trọ ng lượ ng lớ n hơn mứ c bình thườ ng hoặ c so vớ i trọ ng lượ ng củ a vậ t khá c; trá i vớ i
    nhẹ. Nặ ng như chì. Gá nh bên nặ ng bên nhẹ. Cà nh câ y nặ ng trĩu quả . Ă n no vá c nặ ng*. 3 Có tỉ
    trọ ng lớ n. Chì là mộ t kim loạ i nặ ng. Dầ u nặ ng*. 4 Có tá c dụ ng là m cho cơ thể hoặ c tinh thầ n
    phả i chịu đự ng nhiều, đò i hỏ i nhiều sự vấ t vả . Miễn là m cô ng việc nặ ng. Nhiệm vụ rấ t nặ ng.
    Phạ t nặ ng. 5 Ở mứ c độ cao, có thể dẫ n đến hậ u quả tai hạ i, nghiêm trọ ng. Bệnh nặ ng. Bị
    thương nặ ng. Má y hỏ ng nặ ng. Phạ m tộ i nặ ng. Hạ n nặ ng quá , lú a khô héo hết cả . 6 (Đấ t) có
    nhiều sét, ít tơi xố p, cà y cuố c nặ ng nhọ c, vấ t vả . Châ n đấ t nặ ng. Bò yếu khô ng cà y đượ c
    ruộ ng nặ ng. 7 Có cả m giá c khó chịu, khô ng thoả i má i, tự a như có cá i gì đó đè lên ở mộ t bộ
    phậ n nà o đó củ a cơ thể. Đầ u nặ ng mắ t hoa. Mắ t nặ ng trịch vì thứ c trắ ng hai đêm liền. Ă n
    phả i thứ c ă n khó tiêu, nặ ng bụ ng. Thấ y nặ ng trong lò ng (b.). 8 Có tá c độ ng khô ng êm dịu
    đến giá c quan, gâ y cả m giá c khó chịu. Giọ ng miền biển, nặ ng và khó nghe. Mù i tương thố i
    rấ t nặ ng. 9 Có sự gắ n bó , thườ ng là về tình cả m, tinh thầ n, khô ng dễ dứ t bỏ đượ c. Tình sâ u
    nghĩa nặ ng. Nặ ng lò ng vớ i quê hương. Nặ ng nợ *. Nặ ng tình*. 10 Tỏ ra chú trọ ng nhiều đến
    mộ t phía nà o đó , trong khi ít chú ý đến nhữ ng phía khá c. Nặ ng về lí, nhẹ về tình. Nặ ng về số
    lượ ng, khô ng chú ý chấ t lượ ng.
    nặ ng lờ i
    - tt. Có nhữ ng lờ i lẽ quá đá ng đố i vớ i ngườ i khá c (thườ ng là ngườ i thâ n quen, có quan hệ
    gầ n gũ i): nặ ng lờ i vớ i vợ con.
    nặ ng mù i
    - tt Có mù i khó ngử i xô ng lên từ xa: Lọ mắ m tô m đã nặ ng mù i.
    nặ ng nề
    - t. ph. 1. Chậ m chạ p, ì ạ ch: Béo quá , đi đứ ng rấ t nặ ng nề. 2. Nh. Nặ ng, ngh. 5: Câ u vă n nặ ng
    nề; Nhà chắ c chắ n nhưng dá ng nặ ng nề. 3. Đò i hỏ i nhiều cố gắ ng: Trá ch nhiệm nặ ng
    nề.Nặ NG Nhọ c.- Khó khă n, tố n nhiều cô ng sứ c: Cô ng việc nặ ng nhọ c.Nặ NG TAi.- Hơi điếc,
    nhậ n biết tiếng độ ng, tiếng nó i khó khă n: Cụ già nặ ng tai; ố m nhiều sinh ra nặ ng tai.Nặ NG
    TìNh.- Nó i tình nghĩa sâ u sắ c: Đô i ta tró t đã nặ ng tình (cd).Nặ NG TRĩU.- Nó i câ y có nhiều
    quả khiến cho cà nh câ y phả i ngả xuố ng. Ngr. Rấ t nặ ng.
    nặ ng nhọ c
    - t. Nặ ng nề và vấ t vả quá sứ c. Cô ng việc nặ ng nhọ c. Lao độ ng quá nặ ng nhọ c.
    nặ ng tình
    - tt. Có tình cả m sâ u đậ m, khó dứ t: Hai ngườ i vẫ n cò n nặ ng tình vớ i nhau lắ m.
    nắ p
    - dt Bộ phậ n dù ng để đậ y: Nắ p hò m; Nắ p hộ p.
    nấ c
    - 1 d. 1 Khoả ng cá ch, thườ ng chia đều, là m cữ , đượ c đá nh dấ u bằ ng nhữ ng khấ c hoặ c nhữ ng
    hình thứ c nà o đó . Leo lên nấ c thang cuố i cù ng. Mự c nướ c đã xuố ng đượ c mộ t nấ c. Bậ t khoá
    sú ng về nấ c an toà n. 2 Giai đoạ n trong mộ t tiến trình. Cô ng việc phả i giả i quyết là m mấ y nấ c
    mớ i xong.
    - 2 đg. Có hơi bậ t mạ nh từ trong cổ ra thà nh từ ng tiếng cá ch quã ng, do cơ hoà nh co bó p
    mạ nh. Bị mệt vì nấ c nhiều. Cơn nấ c. Khó c nấ c lên.
    nấ m
    - 1 I. dt. 1. Thự c vậ t bậ c thấ p khô ng có diệp lụ c, số ng kí sinh trên cá c sinh vậ t hoặ c trên cá c
    chấ t hữ u cơ mụ c ná t: và o rừ ng há i nấ m Nhà cử a mọ c lên như nấ m. 2. Bệnh ngoà i da, thườ ng
    là m cho cá c khe châ n, bà n châ n có nhữ ng bọ ng nướ c nhỏ , ă n dầ n loét da. II. dt. Mô đấ t đắ p
    thà nh hình trò n, nhỏ tự a như mũ nấ m: nấ m mồ Vù i nô ng mộ t nấ m mặ c dầ u cỏ hoa (Truyện
    Kiều) đắ p nấ m trồ ng can.
    nâ ng
    - đgt 1. Dù ng tay đỡ và đưa lên cao: Vộ i và ng sinh đã tay nâ ng ngang mà y (K). 2. Đỡ dậ y: Chị
    ngã em nâ ng (tng).
    nâ ng đỡ
    - đg. Giú p đỡ , tạ o điều kiện cho tiến lên. Nâ ng đỡ ngườ i yếu kém.
    nấ p
    - đgt. Giấ u mình để khô ng nhìn thấ y: thẹn thù ng nấ p sau cá nh cử a nấ p sau lưng mẹ.
    nâ u
    - dt Loà i câ y leo ở rừ ng, rễ hình củ , chứ a nhiều chấ t chá t, dù ng để nhuộ m vả i: Và o rừ ng, tìm
    câ y nâ u để đà o lấ y củ .
    - tt Có mà u và ng hung: Quầ n áo vả i (tng).
    nấ u ăn
    - Cg. Nấ u bếp. Là m chín thự c phẩ m dù ng và o bữ a cơm: Mườ i giờ sá ng mớ i nấ u ă n.Nấ u bếP.-
    Nh. Nấ u ă n.
    nẻ
    - 1 đg. Nứ t ra thà nh đườ ng, thà nh kẽ nhỏ trên bề mặ t, do khô quá (thườ ng nó i về da ngườ i
    hoặ c mặ t ruộ ng). Mù a đô ng da bị nẻ. Đồ ng ruộ ng nẻ toá c vì nắ ng hạ n.
    - 2 đg. (kng.). Đá nh mạ nh, thườ ng bằ ng vậ t nhỏ , dà i. Nẻ cho mấ y phá t. Cứ chỗ ấ y mà nẻ.
    né
    - 1 dt. Dụ ng cụ đan bằ ng phên có rơm ló t để tằ m là m kén.
    - 2 đgt. 1. Nghiêng hoặ c nép về mộ t bên để trá nh: né cho ngườ i ta đi qua đứ ng né sang mộ t
    bên. 2. Nh. Trá nh: né đạ n loạ n tạ m né và o gia đình thâ n quen.
    né trá nh
    - đgt 1. Khô ng muố n đố i diện vớ i ai: Thấ y hắ n, anh em đều né trá nh. 2. Ngạ i là m việc gì: Né
    trá nh khó khă n.
    nem
    - d. Mó n ă n là m bằ ng thịt và mỡ số ng xắ t hạ t lự u, trộ n vớ i bì lợ n luộ c thá i nhỏ và bó p vớ i
    thính. Nem cô ng chả phượ ng. Cá c mó n ăn sang nó i chung.
    ném
    - đg. Bằ ng sứ c củ a cá nh tay là m cho vậ t cầ m tay rờ i độ t ngộ t và di chuyển nhanh trong
    khô ng gian đến mộ t đích nhấ t định. Ném lự u đạ n. Thi ném xa. Má y bay ném bom (thả bom).
    nén
    - 1 dt. Loạ i củ nhỏ bằ ng chiếc đũ a, mà u trắ ng, dù ng là m thuố c trị rắ n: củ nén.
    - 2 dt. Que, câ y (hương): thắ p mấ y nén hương Nén hương đến trướ c Phậ t đà i (Truyện Kiều).
    - 3 dt. Đơn vị đo khố i lượ ng bằ ng 10 lạ ng ta (Ớ 375 gam): nén tơ nén bạ c đâ m toạ c tờ giấ y.
    - 4 đgt. 1. Đè, ép xuố ng: nén bá nh chưng nén cà dưa nén. 2. Kìm giữ tình cả m trong lò ng:
    nén đau thương nén giậ n.
    nén lò ng
    - đgt Dẹp nỗ i xú c độ ng: Nén lò ng luyến tiếc nướ c non bù i ngù i (Tú -mỡ ).
    neo
    - 1 I d. Vậ t nặ ng, thả chìm dướ i nướ c cho cắ m chặ t ở đá y để giữ cho tà u, thuyền hoặ c vậ t nổ i
    nà o đó ở vị trí nhấ t định, khỏ i bị trô i. Thả neo. Tà u nhổ neo ra khơi.
    - II đg. Giữ cho ở yên tạ i vị trí nhấ t định trên mặ t nướ c bằ ng . Neo thuyền ngoà i bến.
    - 2 t. (thườ ng nó i neo ngườ i). Ở trong cả nh gia đình có quá ít ngườ i có khả nă ng lao độ ng
    (nên cô ng việc là m ăn rấ t vấ t vả ).
    nẻo
    - dt. 1. Lố i đi, đườ ng đi về mộ t phía nà o đó : đi khắ p nẻo đườ ng đấ t nướ c. 2. Lú c, thuở : nẻo
    xưa.
    nép
    - đgt Thu mình: Thu sợ hã i nép mình và o mộ t gố c câ y (NgĐThi); Lú a chiêm nép ở đầ u bờ , hễ
    nghe tiếng sấ m phấ t cờ mà lên (cd).
    - trgt Sá t và o mộ t nơi kín: Mấ y cô du kích đứ ng và o sườ n đồ i (Phan Tứ ); Phụ ng phịu, đứ ng
    nép bên bứ c vá ch (Ng-hồ ng).
    nẹp
    - I d. 1 Vậ t có hình thanh dà i, mỏ ng đượ c đính thêm và o, thườ ng ở mép, để giữ cho chắ c.
    Nẹp phên. Hò m gỗ có nẹp sắ t. Dù ng nẹp cố định chỗ xương gã y. 2 Miếng vả i dà i, khâ u giữ
    mép quầ n á o cho chắ c hay để trang trí cho đẹp. Á o nẹp ngoà i. Quầ n soó c đính nẹp đỏ .
    - II đg. Là m cho đượ c giữ chắ c bằ ng cá i . Nẹp lạ i cá i rá .
    nét
    - 1 dt. 1. Đườ ng vạ ch bằ ng bú t: Chữ Há n nhiều nét khó viết nét vẽ. 2. Đườ ng tạ o nên hình
    dá ng bên ngoà i: nét mặ t hình ả nh đậ m nét. 3. Vẻ mặ t thể hiện cả m xú c, thá i độ : nét mặ t
    trầ m tư. 4. Điểm chính, điểm cơ bả n: nét nổ i bậ t và i nét về tình hình.
    - 2 (F. net) tt. (â m thanh, hình) rõ , nổ i bậ t: Tiếng ti-vi rấ t nét chụ p ả nh nét.
    nề hà
    - đgt Quả n ngạ i: Phu-tử khô ng nề hà vấ t vả (NgHTưở ng).
    nể
    - đg. 1. Cg. Nể vì. Kính hay sợ sệt mộ t phầ n nà o: Nể ngườ i trên. 2. Kiêng dè để trá nh mấ t
    lò ng: Nể quá nên phả i cho mượ n.Nể.- đg. Nó i ngồ i rồ i khô ng là m gì (ít dù ng): Ă n dưng ở nể.
    - Mặ T Nh. Nể, ngh. 1.
    nêm
    - 1 I d. Mả nh cứ ng, nhỏ dù ng để chêm cho chặ t. Nêm gà i rấ t chặ t. Thá o nêm.
    - II đg. Chêm hoặ c lèn cho chặ t. cố i. Chậ t như nêm.
    - 2 đg. (ph.). Cho thêm mộ t ít mắ m muố i và o thứ c ă n khi đã nấ u chín. Nêm canh. Nêm ít
    muố i.
    nếm
    - đgt. 1. ă n hay uố ng thử mộ t tí để biết đượ c vị thế nà o: nếm canh nếm thử miếng bá nh. 2.
    Biết qua, trả i qua bướ c đầ u (điều cho là khô ng hay): nếm mù i cay đắ ng nếm đò n.
    nệm
    - dt (cn. Đệm) Đồ dù ng bằ ng vả i nhồ i bô ng, rơm hay cỏ để nằ m hay ngồ i cho êm: Trên chă n
    dướ i nệm (tng); Nệm hoa đố i mặ t, chén và ng trao tay (NĐM).
    nên
    - I. ph. 1. Cầ n là m: Nên dậ y sớ m mà tậ p thể dụ c. 2. Đá ng: Việc đó nên thự c hiện ngay. II. g.
    Ra, thà nh: Họ c sao cho nên ngườ i; Vì lườ i nên dố t.NêN Chă NG.- Có nên hay khô ng: Việc ấ y
    nên chă ng? NÊ N Chi.- g. Vì lẽ đó : Chă m họ c nên chi giỏ i nhấ t lớ p.NêN dANh.- Có danh vị,
    đượ c nhiều ngườ i biết tiếng.
    nền
    - 1 d. 1 Mặ t phẳ ng bên dướ i củ a cá c buồ ng, phò ng ở . Nền nhà lá t gạ ch hoa. 2 Lớ p đấ t đá ở
    bên dướ i dù ng để đỡ mó ng nhà . Đắ p nền xâ y mó ng. 3 Lớ p đấ t đá cứ ng, chắ c ở sâ u bên dướ i
    củ a ruộ ng, lò ng sô ng, lò ng đườ ng. Ruộ ng bị trô i hết mà u chỉ cò n trơ lạ i nền. Trả i mộ t lớ p đá
    dă m lên nền đườ ng. 4 Cá i đượ c trả i ra trên mộ t diện rộ ng và là m nổ i lên nhữ ng gì ở trên đó .
    Vả i nền trắ ng, hoa xanh. Nền trờ i đầ y sao. 5 Từ dù ng để chỉ từ ng lĩnh vự c đượ c xâ y dự ng
    trong hoạ t độ ng củ a con ngườ i, là m cơ sở cho đờ i số ng xã hộ i. Mộ t nền kinh tế phá t triển.
    Nền vă n hoá lâ u đờ i. Nền hoà bình lâ u dà i.
    - 2 t. (Ă n mặ c) đẹp, nổ i, nhưng nhã nhặ n, đứ ng đắ n. Mặ c chiếc á o len mà u hoa cà rấ t nền.
    nền mó ng
    - dt. 1. Phầ n đấ t đã gia cố để xâ y nhà . 2. Phầ n là m cơ sở vữ ng chắ c để phá t triển nhữ ng cá i
    khá c: Phá t triển kinh tế để là m nền mó ng nâ ng cao đờ i số ng.
    nền nếp
    - dt (cn. Nề nếp) Thó i quen giữ gìn nhữ ng cá ch là m việc hợ p lí và sự sinh hoạ t có kỉ luậ t, có
    trậ t tự , có tổ chứ c: Gian nhà thanh bạ ch nhưng rõ vẻ nền nếp lâ u đờ i (NgĐThi).
    - tt Có thó i quen tố t: Mộ t gia đình .
    nền tả ng
    - d. Bộ phậ n vữ ng chắ c dự a trên đó cá c bộ phậ n khá c tồ n tạ i và phá t triển. Cô ng nghiệp nặ ng
    là nền tả ng củ a nền kinh tế quố c dâ n.
    nêu
    - 1 dt. Câ y tre đẵ n gố c, để đủ ngọ n, trồ ng trướ c sâ n, trên buộ c mộ t cỗ mũ nhỏ và mộ t tả ng
    và ng, có nơi cò n treo cả khá nh bằ ng đấ t nung, dù ng là m dấ u hiệu đấ t có chủ , ma quỷ khô ng
    đượ c dò m ngó quấ y nhiễu, thườ ng trồ ng từ ngà y 23 Tết đến hết ngà y mồ ng 7 Tết.
    - 2 đgt. 1. Đưa ra mộ t vấ n đề để mọ i ngườ i cù ng trao đổ i: nêu câ u hỏ i để thả o luậ n. 2. Là m
    gương cho ngườ i khá c: nêu cao tinh thầ n trá ch nhiệm.
    nếu
    - lt Ví bằ ng; Nhượ c bằ ng; Trong trườ ng hợ p: Chấ p kinh nếu chẳ ng tò ng quyền, lỡ khi muô n
    mộ t chu tuyền đượ c sao (NĐM); Nếu anh khô ng đến, buổ i họ p sẽ kém vui; Nếu tô i về chậ m,
    gia đình cứ ăn trướ c.
    nga
    - 1 dt Tứ c Hằ ng nga, chỉ Mặ t tră ng: Gương nga vằ ng vằ ng đầ y song, và ng gieo ngấ n nướ c,
    câ y lồ ng bó ng sâ n (K); Mộ t mình lặ ng ngắ m bó ng nga (K).
    - 2 tt Thuộ c nướ c Nga; Thuộ c ngườ i nướ c Nga: Vă n họ c nga; Tiếng Nga; Phong tụ c Nga.
    nga vă n
    - dt. Ngô n ngữ , vă n tự Nga; tiếng Nga.
    ngà
    - dt 1. Ră ng nanh hà m trên con voi mọ c dà i ra hai bên miệng: ă n cơm nhà vá c ngà voi (tng).
    2. Chấ t cấ u tạ o nên ngà voi: Đũ a bằ ng ngà ; Trong như ngọ c, trắ ng như ngà (tng).
    - tt Như mà u : á nh tră ng ngà .
    ngà voi
    - d. Câ y cả nh thuộ c họ hà nh tỏ i, mọ c thà nh nhữ ng khú c hình trụ nhọ n đầ u trô ng như ngà
    con voi.
    ngả
    - 1 dt. Đườ ng đi theo mộ t hướ ng nà o đó : Đườ ng chia theo mấ y ngả chia tay mỗ i ngườ i mỗ i
    ngả .
    - 2 đgt. 1. Chuyển từ vị trí thẳ ng sang vị trí nghiêng, chếch hoặ c nằ m ngang: ngả ngườ i
    xuố ng giườ ng ngả đầ u và ngự c mẹ Mặ t Trờ i ngả về tâ y. 2. Chuyển từ thá i độ , ý kiến trung
    gian sang hẳ n mộ t bên: Tầ ng lớ p trung gian ngả về bên mình ý kiến đã ngả về số đô ng. 3.
    Chuyển, thay đổ i mà u sắ c, tính chấ t trạ ng thá i: Tó c đã ngả mà u Trờ i ngả sang hè. 4. Lấ y ra
    khỏ i và đặ t ngử a: ngả mà u bá t ngả mũ chà o. 5. Lấ y bằ ng cá ch đẵ n, chặ t, giết: ngả lợ n ă n
    mừ ng ngả câ y lấ y gỗ . 6. Cà y cấ y, gieo trồ ng: ngả ruộ ng sau khi gặ t ngả mạ .
    ngả lưng
    - đgt Ghé lưng nằ m tạ m mộ t lú c: Ngả lưng dự a và o cá i cộ t sắ t ngủ gà ngủ gậ t (Thế-lữ ).
    ngả mũ
    - đgt Bỏ mũ xuố ng để chà o mộ t cá ch kính cẩ n: Họ c trò đều ngả mũ chà o thầ y giá o.
    ngả nghiêng
    - t. 1. Nó i cá ch đứ ng ngồ i khô ng đứ ng đắ n, khô ng nghiêm trang. 2. Dao độ ng bấ p bênh,
    khô ng có lậ p trườ ng vữ ng: Thá i độ ngả nghiêng trướ c tình thế khó khă n.NGả NGố N.- Ngổ n
    ngang khô ng có trậ t tự : Nằ m ngả ngố n đầ y nhà .NGả NGớ N.- Khô ng nghiêm trang, khô ng
    đứ ng đắ n: Nó i cườ i ngả ngớ n trướ c mặ t mọ i ngườ i.NGả Vạ .- Nó i dâ n là ng bắ t phạ t mộ t
    ngườ i vi phạ m lệ là ng (cũ ).NGã .- đg. Rơi mình xuố ng vì mấ t thă ng bằ ng: Ngã từ câ y xuố ng
    ao. Ngr. Hi sinh tính mệnh trong chiến đấ u: Ngườ i trướ c ngã , ngườ i sau xố c tớ i.NGã .- d. Từ
    đặ t trướ c mộ t số để biểu thị điểm tạ i đó nhiều con đườ ng hoặ c nhiều con sô ng gặ p nhau, số
    nó i trên chỉ số hướ ng đi: Ngã tư; Ngã ba sô ng.NGã BA.- d. 1. Chỗ mộ t con đườ ng đi ra ba
    ngả . 2. Chỗ ngoặ t đi theo mộ t hướ ng khá c: Ngã ba lịch sử .NGã Giá .- ấ n định giá cả dứ t khoá t:
    Ngã giá cá i xe ba tră m đồ ng.NGã Lẽ.- Rõ rà ng, khô ng cầ n phả i bà n cã i nữ a.
    ngã
    - 1 d. (dù ng trướ c d. chỉ số ). Chỗ có nhiều ngả đườ ng, ngả sô ng toả đi cá c hướ ng khá c nhau.
    Ngã nă m. Ngã ba sô ng. Đứ ng trướ c ngã ba cuộ c đờ i (b.).
    - 2 d. Tên gọ i mộ t thanh điệu củ a tiếng Việt, đượ c kí hiệu bằ ng dấ u " ~ ". Thanh ngã . Dấ u
    ngã .
    - 3 đg. 1 Chuyển độ t ngộ t, ngoà i ý muố n, sang vị trí thâ n sá t trên mặ t nền, do bị mấ t thă ng
    bằ ng. Đườ ng trơn, bị ngã . Tuộ t tay, ngã nhà o xuố ng đấ t. Bị đá nh ngã . Chị ngã em nâ ng
    (tng.). 2 Chết (lố i nó i trtr., hoặ c kiêng kị). Nhữ ng chiến sĩ đã ngã xuố ng ngoà i mặ t trậ n. Đợ t
    rét nà y trâ u bò ngã nhiều. 3 Khô ng giữ vữ ng đượ c tinh thầ n, ý chí do khô ng chịu nổ i tá c
    độ ng từ bên ngoà i. Nó bị ngã trướ c nhữ ng cá m dỗ tầ m thườ ng. Ngã lò ng*. Chớ thấ y só ng cả
    mà ngã tay chèo (tng.). 4 (dù ng trướ c d., trong mộ t và i tổ hợ p). Xá c định, dứ t khoá t, rõ rà ng,
    khô ng cò n phả i bà n cã i nữ a. Bà n cho ngã lẽ. Ngã giá *.
    ngã nướ c
    - dt. 1. Bệnh số t rét, theo cá ch gọ i dâ n gian. 2. Hiện tượ ng mang bệnh như ghẻ, lở , ố m củ a
    trâ u bò khi từ miền nú i chuyển về đồ ng bằ ng: Trâ u bị ngã nướ c.
    ngạ c nhiên
    - tt (H. ngạ c: kinh hã i; nhiên: như thườ ng) Lạ lù ng, sử ng số t: Tô i rấ t ngạ c nhiên về sự thay
    đổ i, từ cử chỉ cho đến cá ch ăn nó i củ a Huệ (NgCgHoan).
    ngá ch
    - d. Nhá nh nhỏ , hẹp, rẽ ra từ hang độ ng, hầ m hà o hay sô ng suố i. Hầ m có nhiều ngá ch. Ngá ch
    sô ng.
    ngai
    - dt. 1. Ghế có tự a và tay vịn để vua ngồ i trong cá c buổ i chầ u. 2. Nơi để linh vị thờ tổ tiên, có
    tay ngai như ghế vua ngồ i.
    ngà i
    - 1 dt 1. Con bướ m do con tằ m biến thà nh: Mắ t phượ ng mà y ngà i (tng). 2. Lô ng mà y đẹp:
    Khuô n tră ng đầ y đặ n, nét ngà i nở nang (K).
    - 2 đt 1. Đạ i từ ngô i thứ hai dù ng để nó i vớ i ngườ i mà mình coi trọ ng: Xin cả m ơn ngà i đã
    chiếu cố đến chú ng tô i. 2. Đạ i từ ngô i thứ ba chỉ thầ n, thá nh: Ngườ i ta nó i ngà i thiêng lắ m
    đấ y.
    - dt Từ đặ t trướ c danh từ chỉ mộ t tướ c vị: bộ trưở ng; Ngà i đạ i sứ .
    ngá i ngủ
    - đg. Chưa hết buồ n ngủ hoặ c chưa tỉnh tá o hẳ n sau khi vừ a ngủ dậ y. Giọ ng ngá i ngủ .
    ngạ i
    - đgt. 1. Cả m thấ y cầ n phả i trá nh vì khô ng muố n gá nh chịu, khô ng muố n có liên luỵ : ngạ i
    đườ ng xa ngạ i va chạ m. 2. Cả m thấ y lo lắ ng, khô ng yên lò ng vì sợ có điều khô ng hay xả y ra:
    ngạ i cho tương lai củ a con nếu lấ y phả i ngườ i chồ ng như vậ y.
    ngạ i ngù ng
    - đgt E sợ , khô ng dá m quyết: Xa xô i em chớ ngạ i ngù ng, xa ngườ i, xa tiếng, nhưng lò ng
    khô ng xa (cd).
    ngà n
    - 1 d. (vch.). Rừ ng. Vượ t suố i bă ng ngà n. Đố n tre đẵ n gỗ trên ngà n... (cd.).
    - 2 x. nghìn.
    ngá n
    - tt. 1. Chá n lắ m, đến mứ c như khô ng chịu nổ i: ngá n thịt mỡ xem mã i phim nà y cũ ng ngá n
    ngá n việc đó lắ m. 2. Ngạ i đến mứ c sợ : ngá n đò n trô ng bộ nó chẳ ng ngá n ai cả .
    ngạ n
    - Tên gọ i mộ t nhó m nhỏ củ a dâ n tộ c Tà y.
    ngạ n ngữ
    - dt (H. ngữ : lờ i nó i) Câ u nó i hay củ a ngườ i xưa cò n truyền tụ ng: Có nhiều câ u ngạ n ngữ cầ n
    nhắ c lạ i cho tuổ i trẻ.
    ngang
    - t. 1. Nó i đườ ng hay mặ t song song vớ i mặ t nướ c yên lặ ng, trá i vớ i dọ c: Nét ngang; Xà
    ngang. Ngang bằ ng sổ ngay. a) Nó i chữ viết ngay ngắ n, châ n phương. b) Thẳ ng thắ n rõ rà ng.
    2. Bằ ng nhau, câ n nhau, xứ ng vớ i nhau: Ngang sứ c. 3. Trá i vớ i lẽ thườ ng, lẽ phả i: Nó i ngang
    quá . Ngang như cua. Ngang lắ m.
    ngang hà ng
    - tt. Cù ng thứ bậ c trong quan hệ gia đình hoặ c quan hệ xã hộ i.
    ngang ngử a
    - tt Ngang trá i, khô ng thuậ n chiều: Tră m điều ngang ngử a vì tô i, thâ n sau ai chịu tộ i trờ i ấ y
    cho (K).
    ngang nhiên
    - Theo ý mình, khô ng đếm xỉa đến ngườ i khá c, đến lẽ phả i: Ngang nhiên há i chanh hà ng
    xó m.NGANG Phè.- Rấ t trá i vớ i lẽ thô ng thườ ng: Lý sự ngang phè.NGANG TAi.- Trá i lẽ phả i,
    nghe khô ng xuô i: Câ u nó i ngang tai.NGANG Tà NG.- Có nhữ ng ý nghĩ và hà nh độ ng bấ t khuấ t
    khá c thườ ng: Nă m nă m trờ i bể ngang tà ng (K).NGANG TRá i.- Trá i lẽ thườ ng: Ai chịu nghe
    lờ i ngang trá i?NgANG VAi.- Nh. Ngang hà ng: Ngườ i ngang vai vớ i anh mình.NGá NG.- d.
    Thanh gỗ , tre, để că ng ngang mặ t võ ng.
    ngang trá i
    - t. 1 Trá i vớ i đạ o lí, vớ i lẽ thườ ng. Việc là m ngang trá i. Luậ n điệu ngang trá i. 2 É o le và gâ y
    đau khổ . Nhữ ng cả nh đờ i ngang trá i. Mố i tình ngang trá i.
    ngá ng
    - I. dt. Đoạ n tre gỗ đặ t ngang để là m vậ t cả n, chắ n hoặ c là m vậ t đỡ : gặ p ngá ng phả i xuố ng xe
    võ ng trầ n ngá ng ngà . II. đgt. Chắ n ngang, là m cả n trở : ngá ng đườ ng đưa châ n ngá ng ngã .
    ngà nh ngọ n
    - dt Đầ u đuô i và chi tiết củ a sự việc: Tìm hiểu ngà nh ngọ n củ a sự thay đổ i ấ y.
    ngạ nh
    - d. 1 Mũ i nhọ n và sắ c chĩa chéo ra ngượ c chiều vớ i mũ i nhọ n chính để là m cho vậ t bị mắ c
    và o khó giã y ra. Ngạ nh lưỡ i câ u. Chô ng sắ t có nhiều ngạ nh. 2 Gai xương cứ ng ở vâ y ngự c
    mộ t số loà i cá . Ngạ nh cá trê.
    ngao
    - dt. Độ ng vậ t thâ n mềm, có ở vù ng triều nơi đá y cá t hoặ c cá t bù n ven sô ng biển Nam Hà ,
    Ninh Bình, Thanh Hoá , Bến Tre...; vỏ hai mả nh, dà y, hình tam giá c, mặ t ngoà i có lớ p sừ ng
    mỏ ng trong suố t, mặ t trong trắ ng phủ lớ p xà cừ mỏ ng, đượ c dù ng là m thự c phẩ m; cò n gọ i
    là nghêu.
    ngà o
    - đgt Trộ n hai hay nhiều chấ t vớ i nướ c rồ i bó p cho nhuyễn: Ngà o bộ t vớ i đườ ng để là m
    bá nh.
    ngà o ngạ t
    - t. Có mù i thơm lan toả rộ ng và kích thích mạ nh và o khứ u giá c. Khó i hương ngà o ngạ t. Mù i
    thơm ngà o ngạ t. Ngà o ngạ t hương xuâ n.
    ngá o
    - 1 dt. Dụ ng cụ bằ ng sắ t hình mó c câ u thườ ng dù ng để mó c hà ng hoá bố c vá c.
    - 2 Nh. Ngoá o.
    ngạ o
    - đgt Khinh thườ ng mọ i ngườ i: Trẻ tuổ i mà đã ngạ o đờ i rồ i.
    ngạ o mạ n
    - Kiêu că ng khinh đờ i, khinh ngườ i trên.
    ngạ o nghễ
    - t. Tỏ ra khô ng chú t sợ sệt, mà coi thườ ng, bấ t chấ p tấ t cả . Tư thế ngạ o nghễ, hiên ngang.
    Mỉm cườ i ngạ o nghễ trướ c cá i chết. Tuyên bố mộ t cá ch ngạ o nghễ.
    ngá p
    - đgt. 1. Há rộ ng miệng và thở ra thậ t dà i, do thiếu ngủ , thiếu khô ng khí hoặ c quá mệt mỏ i:
    ngá p ngủ ngá p ngắ n ngá p dà i. 2. Suy kiệt hoặ c đà nh phả i bó tay: Chuyến nà y mà hỏ ng nố t
    thì chỉ có mà ngá p.
    ngạ t
    - tt, trgt Có cả m giá c khó thở hoặ c khô ng thở đượ c: Cá c bạ n tô i chết vì ngạ t thở (Tô -hoà i).
    ngạ t ngà o
    - t. (id.). Như ngà o ngạ t.
    ngay
    - I. tt. 1. Nh. Thẳ ng: đứ ng ngay Câ y ngay khô ng sợ chết đứ ng (tng.). 2. Thẳ ng đừ , khó cử
    độ ng hoặ c khô ng cử độ ng đượ c: ngay như khú c gỗ ngay như tượ ng. 3. Thậ t thà , khô ng gian
    dố i: tấ m lò ng ngay kẻ gian ngườ i ngay. II. pht. Tiếp liền sau đó : đi ngay kẻo muộ n lờ i ngay.
    III. trt. 1. Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh đú ng và o thờ i gian địa điểm xá c định: nhà ngay mặ t
    đườ ng ngay chiều nay sẽ chuyển. 2. Từ dù ng để nhấ n mạ nh mứ c độ củ a sự việc nêu ra:
    Ngay cả Tết cũ ng khô ng đượ c nghỉ Sinh viên gì mà ngay bà i tậ p về nhà cũ ng khô ng chịu là m
    Ngay thư nó cũ ng khô ng chịu viết Nó tệ vớ i ngay cả bố nó .
    ngay cả
    - trgt Khô ng trừ ai: Ngay cả nhữ ng cụ già cũ ng đến họ p.
    ngay đơ
    - Nh. Ngay mặ t.
    ngay thẳ ng
    - t. Châ n thậ t và theo đú ng lẽ phả i, khô ng gian dố i, khô ng thiên vị. Tính tình ngay thẳ ng.
    Ngườ i ngay thẳ ng, ai cũ ng tin.
    ngay thậ t
    - tt. Thậ t thà , chấ t phá c: số ng ngay thậ t.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    N (2)

    ngà y
    - dt 1. Khoả ng thờ i gian Quả đấ t tự xoay xung quanh nó đú ng mộ t vò ng: Mộ t nă m dương
    lịch có 365 ngà y. 2. Khoả ng thờ i gian từ khi Mặ t trờ i mọ c đến khi Mặ t trờ i lặ n: Ngà y là m
    đêm nghỉ. 3. Thờ i gian 24 giờ : Mờ i anh ra chơi vớ i tô i và i ngà y. 4. Thờ i gian ghi mộ t kỉ niệm:
    Nhữ ng ngà y chiến thắ ng; Ngà y quố c tế lao độ ng. 5. Như Thờ i: Ngà y em cò n bé; Ngà y ấ y;
    Ngà y xưa.
    ngà y cô ng
    - d. Ngà y là m việc đượ c tính là m đơn vị trả cô ng că n cứ và o kết quả lao độ ng.
    ngà y giỗ
    - dt Kỉ niệm ngà y từ trầ n củ a mộ t ngườ i thâ n: Ngà y giỗ mẹ, anh em sum họ p; Con chá u đượ c
    ngà y giỗ ô ng (tng).
    ngà y giờ
    - Thờ i gian: Khô ng có ngà y giờ đi thă m bạ n.NGà Y KiA.- Ngà y đến sau ngà y mai.
    ngà y lễ
    - dt Ngà y nghỉ do chính quyền qui định để kỉ niệm mộ t sự kiện gì: Ngà y lễ quố c khá nh.
    ngà y mai
    - d. Ngà y liền ngà y hô m nay; thườ ng dù ng để chỉ nhữ ng ngà y sẽ tớ i (nó i khá i quá t); tương
    lai. Xâ y đắ p cho ngà y mai.
    ngà y mù a
    - dt. Thờ i kì gặ t há i, thu hoạ ch mù a mà ng: ngà y mù a bậ n rộ n.
    ngà y nay
    - trgt Thờ i kì hiện tạ i: Ngà y nay nướ c ta có quan hệ vớ i rấ t nhiều nướ c trên thế giớ i.
    ngà y ngà y
    - p. (kng.). Ngà y nà y sang ngà y khá c, ngà y nà o cũ ng thế (nó i về hà nh độ ng lặ p đi lặ p lạ i theo
    thờ i gian). Ngà y ngà y cắ p sá ch tớ i trườ ng.
    ngà y sinh
    - dt. Ngà y ra đờ i củ a mộ t ngườ i: kỉ niệm 80 nă m ngà y sinh củ a ô ng nộ i.
    ngà y thá ng
    - trgt Thờ i gian trô i qua: Cầ m đườ ng ngà y thá ng thong dong (NĐM).
    ngà y xưa
    - Cg. Ngà y xử a ngà y xưa. Thờ i kỳ quá khứ đã xa lắ m: Ngà y xưa, nhâ n dâ n bị thự c dâ n và
    phong kiếm bó c lộ t.NGà Y Xử A NGà Y XưA.- Nh. Ngà y xưa.
    ngá y
    - đg. Thở ra thà nh tiếng trong khi ngủ . Ngá y khò khò . Ngá y như sấ m.
    ngắ m
    - đgt. 1. Nhìn kĩ vớ i sự thích thú : ngắ m cả nh đồ ng quê ngắ m ả nh con. 2. Nhìn kĩ theo hướ ng
    nhấ t định để xá c định cho đú ng mụ c tiêu: ngắ m bắ n.
    ngă n
    - 1 dt Phầ n chia ra thà nh từ ng ô củ a mộ t đồ đạ c: Ngă n tủ ; Ngă n giá sá ch.
    - 2 đgt 1. Chia ra thà nh từ ng ô , từ ng khoả ng: Ngă n gian phò ng là m hai. 2. Chặ n lạ i; Cả n lạ i:
    Ngă n nướ c lũ ; Nà o ai cấ m chợ ngă n sô ng (cd).
    ngă n cấ m
    - đg. Cấ m, khô ng cho phép là m việc gì đó (nó i khá i quá t). Ngă n cấ m trẻ con hú t thuố c lá .
    ngă n nắ p
    - tt. (Sắ p xếp) gọ n gà ng đâ u ra đấ y: nhà cử a ngă n nắ p, sạ ch sẽ sắ p xếp ngă n nắ p, gọ n gà ng.
    ngắ n
    - tt Có chiều dà i rấ t hạ n chế trong khô ng gian hay trong thờ i gian: Đừ ng chê lươn ngắ n mà
    tham chạ ch dà i (tng); Ngà y vui ngắ n chẳ ng đầ y gang (K); Sô ng sâ u, sà o ngắ n khô n dò (cd).
    ngắ t
    - 1 đg. 1 Dù ng đầ u ngó n tay bấ m cà nh, hoa, lá cho lìa ra, đứ t ra. Ngắ t mộ t bô ng hoa. Ngắ t bỏ
    lá sâ u. Ngắ t ngọ n. 2 Là m cho bị đứ t quã ng, mấ t liên tụ c. Ngắ t lờ i. Ngắ t mạ ch điện.
    - 2 p. (dù ng phụ sau t., trong mộ t số tổ hợ p). Đến mứ c độ cao và thuầ n mộ t mà u, mộ t vị hay
    mộ t tính chấ t, thườ ng gợ i cả m giá c khô ng ưa thích. Xanh ngắ t*. Tá i ngắ t*. Mă ng đắ ng ngắ t.
    Vắ ng ngắ t*. Nguộ i ngắ t*. Chá n ngắ t*. // Lá y: ngă n ngắ t (ý mứ c độ nhiều).
    ngặ t nghèo
    - tt. 1. Quá ngặ t là m cả n trở , khó khă n, gâ y cả m giá c khó chịu: kiểm soá t ngặ t nghèo. 2. Khó
    khă n có thể dẫ n đến nguy hiểm khó mà vượ t đượ c: ca mổ ngặ t nghèo ở trong hoà n cả nh
    ngặ t nghèo giữ a cá i số ng và cá i chết.
    ngâ m
    - 1 đgt Đọ c mộ t bà i thơ vớ i giọ ng kéo dà i: Ngâ m mộ t câ u thơ vỗ bụ ng cườ i (NgCgTrứ ).
    - 2 đgt 1. Dìm lâ u trong mộ t chấ t lỏ ng: Sớ m ngà y đem lú a ra ngâ m, bao giờ mọ c mầ m ta sẽ
    vớ t ra (cd). 2. Để lâ u khô ng là m đến hoặ c khô ng xét đến: Vì tính quan liêu nên cô ng việc
    ngâ m mã i khô ng giả i quyết.
    - tt Nó i vậ t gì đã dìm lâ u trong nướ c: Tre ; Nỡ nà o để hồ ng ngâ m chuộ t vọ c (BNT).
    ngâ m nga
    - đg. Ngâ m để tự thưở ng thứ c, để thoả mã n ý thích (nó i khá i quá t). Ngâ m nga cho đỡ buồ n.
    ngầ m
    - I. tt. 1. Kín, khô ng lộ ra do ở sâ u bên trong, bên dướ i: hầ m ngầ m, tà u ngầ m. 2. Kín đá o
    khô ng cho ngườ i khá c biết: Hai ngườ i ngầ m bá o cho nhau nghịch ngầ m. II. dt. Đoạ n đườ ng
    giao thô ng đi sâ u dướ i: xe đi qua ngầ m.
    ngẫ m
    - đgt Suy nghĩ sâ u xa: Chố ng tay ngồ i ngẫ m sự đờ i (CgO); Trô ng ngườ i lạ i ngẫ m đến ta (K).
    ngấ m
    - đg. 1 Đã thấ m hoà n toà n mộ t chấ t lỏ ng nà o đó do đã đượ c ngâ m lâ u, hoặ c đã chịu đầ y đủ
    tá c dụ ng củ a nó (có thể tan mộ t phầ n trong đó ). Vả i đã ngấ m nướ c. Ngâ m rượ u chưa ngấ m.
    Chè pha đã ngấ m. 2 Đã dầ n dầ n chịu mộ t tá c dụ ng nà o đó đến mứ c thấ y rõ . Ngấ m thuố c,
    ngườ i khoẻ ra. Giờ mớ i ngấ m mệt. Ngấ m đò n (kng.).
    ngậ m
    - đgt. 1 Mím mô i lạ i để giữ cho miệng ở trạ ng thá i khép kín; trá i vớ i há : ngậ m chặ t miệng. 2.
    Giữ ở miệng hoặ c trong miệng: ngậ m thuố c Mồ m ngậ m kẹo. 3. Nén chịu đự ng: ngậ m oan
    ngậ m đắ ng ra về.
    ngậ m ngù i
    - đgt Cả m thấ y buồ n rầ u đau xó t: Nghĩ thâ n mà lạ i ngậ m ngù i cho thâ n (K); Phậ n bạ c ngậ m
    ngù i ngườ i chín suố i (ChMTrinh).
    ngâ n
    - 1 d. (cũ ; chỉ dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Tiền do cơ quan nghiệp vụ thu và o hay phá t ra.
    Ngườ i phá t ngâ n. Giấ y chuyển ngâ n. Thu ngâ n.
    - 2 đg. (Â m thanh) kéo dà i và vang xa. Tiếng chuô ng ngâ n. Tiếng há t ngâ n xa.
    ngâ n hà
    - dt. Dả i mà u trắ ng ở trên bầ u trờ i, do cá c ngô i sao li ti hợ p thà nh, trô ng như mộ t dò ng sô ng
    trắ ng (và o đêm trờ i quang).
    ngâ n hà ng
    - dt (cn. Nhà bă ng) Cơ quan phụ trá ch việc trao đổ i tiền tệ, cho nhâ n dâ n vay tiền, gử i tiền
    tiết kiệm, phá t hà nh giấ y bạ c, là m mô i giớ i trong cô ng, thương nghiệp, nhằ m đẩ y mạ nh việc
    phá t triển kinh tế: Hiện nay nhiều nướ c cũ ng đã đặ t ngâ n hà ng ở nướ c ta.
    ngâ n khoả n
    - d. Khoả n tiền ghi trong ngâ n sá ch để chi dù ng cho mộ t cô ng việc nhấ t định.
    ngâ n phiếu
    - dt. Phiếu ghi số tiền đượ c chi thay cho tiền mặ t (dù ng là m cơ sở để nhậ n tiền).
    ngâ n quỹ
    - Toà n thể tiền thu và chi củ a mộ t tổ chứ c, mộ t đoà n thể.
    ngâ n sá ch
    - d. Tổ ng số nó i chung tiền thu và chi trong mộ t thờ i gian nhấ t định củ a nhà nướ c, củ a xí
    nghiệp hoặ c củ a mộ t cá nhâ n. Dự á n ngâ n sá ch. Quyết toá n ngâ n sá ch.
    ngầ n ngạ i
    - đgt. Đắ n đo, do dự , khô ng dứ t khoá t: muố n nhưng cò n ngầ n ngạ i nhậ n ngay khô ng mộ t
    chú t ngầ n ngạ i.
    ngầ n ngừ
    - đgt Lưỡ ng lự , chưa quyết định: Ô ng cụ thấ y con cò n ngầ n ngừ , thì lộ ra vẻ khô ng bằ ng lò ng
    (NgCgHoan).
    ngẩ n ngơ
    - t. Ở trạ ng thá i như khô ng cò n chú ý gì đến xung quanh, vì tâ m trí đang để ở đâ u đâ u. Tiếc
    ngẩ n ngơ. Nhớ ai ra ngẩ n và o ngơ... (cd.).
    ngậ p
    - đgt. 1. (Nướ c, chấ t lỏ ng) trà n và phủ kín bề mặ t: Nướ c lũ là m ngậ p nhà cử a chan canh
    ngậ p bá t cơm Nướ c sô ng lên là m ngậ p hết đườ ng sá . 2. Nằ m ở dướ i sâ u, bị phủ lấ p kín: Lưỡ i
    cuố c cắ m ngậ p xuố ng đấ t ngậ p trong cô ng vă n giấ y tờ . 3. Phủ , che lấ p hết cả do quá nhiều và
    trả i khắ p: lú a tố t ngậ p đồ ng.
    ngậ p ngừ ng
    - đgt 1. Chưa dá m thổ lộ tâ m tình: Là m chi cho dạ ngậ p ngừ ng, đã có cà cuố ng thì đừ ng hạ t
    tiêu (cd). 2. Rụ t rè: Ngậ p ngừ ng nà ng mớ i giã i lờ i trướ c sau (K); Ngậ p ngừ ng, sinh mớ i rén
    chiềng (HT).
    - trgt Như Ngấ p ngứ ng, Nó i đọ c khô ng đượ c thô ng: Chưa thuộ c bà i, nên đọ c ngậ p ngứ ng.
    ngấ t ngưở ng
    - t. 1 Ở thế khô ng vữ ng, lắ c lư nghiêng ngả như chự c ngã . Say rượ u đi ngấ t ngưở ng. 2 Như
    ngấ t nghểu. // Lá y: ngấ t nga ngấ t ngưở ng (ý mứ c độ nhiều).
    ngẫ u hứ ng
    - dt. Cả m hứ ng tự nhiên bộ t phá t: ngẫ u hứ ng là m thơ.
    ngẫ u nhiên
    - trgt (H. ngẫ u: tình cờ ; nhiên: như thườ ng) Tình cờ mà có ; Khô ng hẹn mà có ; Khô ng dự
    đoá n trướ c: Việc đó xả y ra ngẫ u nhiên.
    ngâ y dạ i
    - t. Ngâ y ngô , dạ i dộ t khô ng biết gì. Khuô n mặ t ngâ y dạ i. Giả ngâ y giả dạ i.
    ngâ y ngấ t
    - tt. 1. Cả m thấ y hơi choá ng vá ng, khó chịu: ngâ y ngấ t vì cả m nắ ng Mớ i ố m dậ y, ngườ i vẫ n
    cò n ngâ y ngấ t. 2. Quá say mê, đến mứ c như mấ t cả vẻ tỉnh tá o, tinh nhanh: sung sướ ng ngâ y
    ngấ t hương thơm ngâ y ngấ t.
    ngâ y thơ
    - tt 1. Cò n trẻ dạ i: Uố n câ y từ thuở cò n non, dạ y con từ thuở con cò n ngâ y thơ (cd). 2. Mộ c
    mạ c, tự nhiên, có tính tình trong trắ ng: Thương em chú t phậ n ngâ y thơ, lầ m than đã trả i,
    nắ ng mưa đã từ ng (cd).
    nghe
    - I đg. 1 Cả m nhậ n, nhậ n biết bằ ng cơ quan thính giá c. Nghe có tiếng gõ cử a. Khô ng nghe
    thấ y gì cả . Nghe nó i rằ ng... Điều tai nghe mắ t thấ y. 2 (id.). Dù ng tai chú ý để có thể nghe.
    Lắ ng nghe. Nghe giả ng. Nghe hoà nhạ c. 3 Cho là đú ng và là m theo lờ i. Nghe lờ i. Bả o khô ng
    nghe. 4 (kng.). Nghe có thể đồ ng ý, có thể chấ p nhậ n đượ c. Anh nó i thế khó nghe lắ m. Bà i
    bá o viết nghe đượ c. 5 Có cả m giá c thấ y. Nghe trong ngườ i dễ chịu. Mồ hô i thấ m và o miệng
    nghe mằ n mặ n. Nghe có mù i thố i.
    - II tr. (ph.). Nhé. Em nhớ ! Đi mạ nh giỏ i nghe con!
    nghẹn
    - đgt 1. Bị tắ c ở cuố ng họ ng: Vì có bệnh nên ă n hay bị nghẹn. 2. Nó i câ y khô ng lớ n lên đượ c:
    Lú a nghẹn vì hạ n há n.
    nghẹn ngà o
    - Cả m độ ng quá khô ng nó i đượ c lên lờ i.
    nghèo
    - t. 1 Ở tình trạ ng khô ng có hoặ c có rấ t ít nhữ ng gì thuộ c yêu cầ u tố i thiểu củ a đờ i số ng vậ t
    chấ t; trá i vớ i già u. Con nhà nghèo. Mộ t nướ c nghèo. 2 Có rấ t ít nhữ ng gì đượ c coi là tố i thiểu
    cầ n thiết. Đấ t xấ u, nghèo đạ m. Bà i vă n nghèo về ý.
    nghèo hèn
    - tt Nghèo mà ở địa vị thấ p trong xã hộ i: Nghèo hèn, ai chớ phà n nà n là m chi (Tả n-đà ).
    nghèo nà n
    - Nghèo lắ m, thiếu thố n quá : Cả nh nghèo nà n tạ m bợ .NGhèO NGặ T.- t. 1. Tú ng thiếu, khó
    khă n: Đờ i số ng nghèo ngặ t. 2. Gay go: Tình thế nghèo ngặ t.NGhèO Tú NG.- Nh. Nghèo khổ .
    nghèo tú ng
    - t. Nghèo và ở trong cả nh luô n luô n tú ng thiếu (nó i khá i quá t).
    nghẹt mũ i
    - tt Tắ c mũ i: Bị cả m nên nghẹt mũ i.
    nghề
    - I. d. 1. Cg. Nghề nghiệp, nghệ nghiệp. Cô ng việc hằ ng ngà y là m để sinh nhai: Nghề thợ tiện.
    2. Tà i hoa về mộ t mô n gì: Nghề chơi cũ ng lắ m cô ng phu; Pha nghề thi hoạ đủ mù i ca ngâ m
    (K). II. t. Thô ng thạ o (thtụ c): Anh ấ y bắ n chim nghề lắ m.NGhề.- d. Khỉ: Hình dung xấ u như
    con nghề.NGhề NGhiệP.- Cg. Nghệ nghiệp. Nghề là m để mưu số ng: Mỗ i ngườ i phả i có mộ t
    nghề nghiệp.Nghề NGỗ NG.- Nghề, dù ng vớ i ý xấ ư: Lô ng bô ng chẳ ng có nghề ngỗ ng gì.
    nghệ
    - d. Câ y trồ ng cù ng họ vớ i gừ ng, củ có thịt mà u và ng, dù ng để nhuộ m hay là m gia vị. Và ng
    như nghệ.
    nghệ nhâ n
    - dt. Ngườ i có tà i trong mộ t ngà nh nghệ thuậ t như biểu diễn nghệ thuậ t hoặ c là m thủ cô ng
    mĩ nghệ: nghệ nhâ n cả i lương.
    nghệ sĩ
    - dt (H. sĩ: ngườ i có họ c vấ n) Ngườ i có tà i về mộ t nghệ thuậ t đò i hỏ i ó c sá ng tạ o: Ngườ i nghệ
    sĩ là ngườ i có tâ m hồ n nhạ y cả m (PhVĐồ ng).
    nghệ thuậ t
    - d. 1 Hình thá i ý thứ c xã hộ i đặ c biệt, dù ng hình tượ ng sinh độ ng, cụ thể và gợ i cả m để phả n
    á nh hiện thự c và truyền đạ t tư tưở ng, tình cả m. Nghệ thuậ t tạ o hình. Xâ y dự ng hình tượ ng
    nghệ thuậ t trong tá c phẩ m vă n họ c. 2 Phương phá p, phương thứ c già u tính sá ng tạ o. Nghệ
    thuậ t lã nh đạ o.
    nghển
    - đgt. Vươn cao cổ lên: nghển cổ lên mà trô ng.
    nghênh chiến
    - đgt (H. nghênh: đó n; chiến: đá nh nhau) Đó n địch đến để đá nh: Má y bay củ a ta vú t lên
    nghênh chiến; Truyền hịch cho tướ ng sĩ nghênh chiến (NgHTưở ng).
    nghênh tâ n
    - đgt (H. tâ n: khá ch) Tiếp khá ch: Trong buổ i lễ long trọ ng đã có mộ t ban nghênh tâ n.
    nghi
    - đg. Nghĩ có thể là ngườ i nà o đó , là đã xả y ra việc nà o đó , thườ ng là khô ng tố t, nhưng khô ng
    có đủ cơ sở để khẳ ng định. Nghi có kẻ đã lấ y cắ p. Hết nghi ngườ i nà y, đến nghi ngườ i khá c.
    Nghi oan. Tô i nghi là anh ta đã biết rồ i.
    nghi thứ c
    - dt. Hình thứ c để giao tiếp hoặ c tổ chứ c buổ i lễ đã có quy ướ c sẵ n: nghi thứ c Độ i nghi thứ c
    củ a lờ i nó i.
    nghi vấ n
    - tt (H. nghi: ngờ vự c; vấ n: hỏ i) Cò n đá ng ngờ chưa tin đượ c: Giả i quyết mộ t điều nghi vấ n
    theo cá ch võ đoá n (DgQgHà m) .
    nghỉ
    - 1 d. (ph.) Nó , hắ n.
    - 2 đg. 1 Tạ m ngừ ng cô ng việc hoặ c mộ t hoạ t độ ng nà o đó . Nghỉ mộ t tí cho đỡ mệt. Là m việc
    ngà y đêm khô ng nghỉ. Nghỉ tay*. Nghỉ đẻ (nghỉ theo quy định trong thờ i gian sinh đẻ, đố i
    vớ i ngườ i là m việc ă n lương). Má y chạ y lâ u cầ n cho nghỉ. 2 Thô i, khô ng tiếp tụ c cô ng việc
    nghề nghiệp, chứ c vụ đang là m. Nghỉ việc*. Nghỉ hưu (về hưu). Nghỉ chứ c trưở ng phò ng
    (kng.). 3 (kc.). Ngủ . Khuya rồ i mờ i cụ đi nghỉ.
    nghỉ việc
    - đgt. Thô i khô ng là m việc tạ i cơ quan, xí nghiệp: Xí nghiệp cho cô ng nhâ n nghỉ việc vì thiếu
    nguyên vậ t liệu.
    nghĩ
    - đgt 1. Vậ n dụ ng trí tuệ để suy xét tìm tò i: ă n có nhai, nó i có nghĩ (tng). 2. Xét rằ ng: Sự đờ i
    nghĩ cũ ng nự c cườ i, mộ t con cá lộ i, mấ y ngườ i buô ng câ u (cd). 3. Có ý kiến về việc gì: Họ đề
    nghị thế, ô ng nghĩ thế nà o? 4. Quan tâ m đến: Anh phả i nghĩ đến sứ c khỏ e củ a cá c chá u. 5.
    Tưở ng nhớ đến: Nghĩ ngườ i ă n gió nằ m mưa xó t thầ m (K). 6. Coi là , cho là : Và o rừ ng chẳ ng
    biết lố i ra, thấ y câ y nú c ná c nghĩ là và ng tâ m (cd).
    nghị định
    - Lệnh ban hà nh từ chính quyền cấ p bộ hoặ c trên bộ , gồ m mộ t phầ n nhắ c lạ i cá c vă n bả n
    dù ng là m că n cứ và mộ t phầ n trình bà y nhữ ng điều mà cấ p dướ i phả i thi hà nh: Nghị định
    bổ dụ ng cá n bộ .Nghị ĐịNh Thư.- Vă n kiện phụ củ a mộ t hiệp định cụ thể hó a nhữ ng điểm mà
    hiệp định chỉ nó i khá i quá t và nêu lên phương thứ c và cá c biện phá p thi hà nh.
    nghị hò a
    - nghị hoà đg. (cũ ). Bà n bạ c giả ng hoà giữ a cá c bên đang giao chiến.
    nghị luậ n
    - đgt. Bà n bạ c và đá nh giá mộ t vấ n đề: vă n nghị luậ n (thể vă n dù ng lí lẽ phâ n tích, giả i quyết
    vấ n đề).
    nghị lự c
    - dt (H. nghị: quả quyết; lự c: sứ c) ý chí kiên quyết và bền vữ ng: Tư tưở ng cá ch mạ ng khi đã
    triệt để thì tạ o nên nghị lự c phi thườ ng (VNgGiá p).
    nghị quyết
    - Điều đã đượ c thô ng qua ở mộ t hộ i nghị và cầ n đượ c thi hà nh.
    nghị sĩ
    - d. Ngườ i đượ c bầ u và o nghị viện (hay quố c hộ i ở mộ t số nướ c dâ n chủ ). Nghị sĩ hạ nghị
    viện. Nghị sĩ quố c hộ i.
    nghĩa
    - 1 dt. 1. Lẽ phả i, điều là m khuô n phép cho cá ch xử thế: là m việc nghĩa hi sinh vì nghĩa lớ n.
    2. Quan hệ tình cả m tố t, trướ c sau như mộ t: ă n ở vớ i nhau có nghĩa nghĩa vợ chồ ng.
    - 2 dt. 1. Nộ i dung diễn đạ t củ a mộ t kí hiệu: nghĩa củ a từ nghĩa củ a câ u. 2. Cá i nộ i dung tạ o
    nên có giá trị: Tiếng há t là m cho cuộ c số ng thêm có nghĩa.
    nghĩa địa
    - dt (H. địa: đấ t) Khu đấ t dà nh cho việc chô n cấ t ngườ i chết: Nhữ ng nghĩa địa, lă ng tẩ m và
    câ y cố i trồ ng ở đó cũ ng khô ng đượ c đem chia hoặ c phá hoạ i (Trg-chinh).
    nghĩa vụ
    - d. 1 Việc mà phá p luậ t hay đạ o đứ c bắ t buộ c phả i là m đố i vớ i xã hộ i, đố i vớ i ngườ i khá c.
    Lao độ ng là nghĩa vụ củ a mỗ i ngườ i. Nghĩa vụ cô ng dâ n. Thó c nghĩa vụ (kng.; thó c nộ p thuế
    nô ng nghiệp). 2 (kng.). Nghĩa vụ quâ n sự (nó i tắ t). Đi nghĩa vụ . Khá m nghĩa vụ (khá m sứ c
    khoẻ để thự c hiện nghĩa vụ quâ n sự ).
    nghịch
    - 1 đgt. (Thườ ng nó i về trẻ em) chơi nhữ ng trò lẽ ra khô ng nên chơi vì có thể gâ y hạ i: Trẻ
    nghịch đấ t nghịch dao sẽ bị đứ t tay.
    - 2 tt. 1. Ngượ c, trá i vớ i thuậ n: nghịch theo chiều kim đồ ng hồ phả n ứ ng nghịch. 2. Hay là m
    loạ n, chố ng đố i lạ i: Đấ t nghịch có tiếng xưa nay.
    nghịch cả nh
    - dt (H. cả nh: cả nh ngộ ) Cả nh ngộ éo le: Giữ a bao nhiêu nghịch cả nh củ a cuộ c đờ i (Ng-hồ ng).
    nghiêm
    - 1. t. Chặ t chẽ, đứ ng đắ n trong cá ch số ng, cá ch cư xử , cá ch là m: Kỷ luậ t nghiêm; Thầ y
    nghiêm; Bộ mặ t nghiêm. 2. th. Từ dù ng để ra lệnh đứ ng ngay ngắ n: Nghiêm! chà o cờ chà o!
    NGhiêM Cá Ch.- Rá o riết, chặ t chẽ, đú ng khuô n phép.
    nghiêm cấ m
    - đg. Cấ m ngặ t, hoà n toà n khô ng cho phép. Phá p luậ t nghiêm cấ m.
    nghiêm khắ c
    - tt (H. nghiêm: riết rá o; khắ c: gấ p gá p) Riết rá o, khô ng dung thứ : Nhâ n dâ n khắ p thế giớ i
    đều nghiêm khắ c lên án Mĩ (HCM).
    nghiêm trọ ng
    - t. Ở trong tình trạ ng xấ u, gay go đến mứ c trầ m trọ ng, có nguy cơ dẫ n đến nhữ ng hậ u quả
    hết sứ c tai hạ i. Tình hình nghiêm trọ ng. Tệ lã ng phí nghiêm trọ ng. Mấ t đoà n kết nghiêm
    trọ ng.
    nghiên cứ u
    - đgt. Xem xét, là m cho nắ m vữ ng vấ n đề để nhậ n thứ c, tìm cá ch giả i quyết: nghiên cứ u tình
    hình nghiên cứ u khoa họ c.
    nghiền
    - 1 đgt 1. Tá n nhỏ ra; Tá n thà nh bộ t: Nghiền hạ t tiêu. 2. Đọ c chă m chỉ, họ c kĩ, nghiên cứ u kĩ:
    Nghiền vă n chương; Nghiền lịch sử .
    - trgt Nó i mắ t nhắ m hẳ n: Nhắ m mắ t lạ i.
    - 2 tt Nó i kẻ nghiện thuố c phiện: Cả i tạ o nhữ ng kẻ nghiền.
    nghiến
    - I. đg. 1. Lă n trên mộ t vậ t và đè ná t ra hay đứ t ra: Má y nghiến đứ t ngó n tay; Xe lử a nghiến
    chết ngườ i. 2. Nghiền ná t ra: Mọ t nghiến gỗ . 3. Nó i mộ t cá ch day dứ t cay độ c: Mẹ chồ ng
    nghiến con dâ u. II. ph. Tứ c khắ c và nhanh chó ng: Ă n nghiến đi; Nó i xong xé nghiến tờ
    giấ y.NGhiếN NGấ U.- Nh. Nghiến, ngh. II: Ă n nghiến ngấ u hết gó i kẹo.NGhiếN Ră NG.- đg. 1.
    Xá t mạ nh hai hà m ră ng vớ i nhau thà nh tiếng. 2. Cắ n chặ t hai hà m ră ng tỏ ý tứ c giậ n lắ m:
    Má u ghen ai chẳ ng chau mà y nghiến ră ng (K).NGhiệN.- t. Ham mê đến thà nh có thó i quen
    rấ t khó chừ a: Nghiện thuố c phiện; Nghiện rượ u.NGhiệN hú T.- Cg. Nghiện ngậ p. Nghiện
    thuố c phiện.
    nghinh
    - Nh. Nghênh (trong mộ t số trườ ng hợ p như nghinh chiến, nghinh địch, nghinh hô n, v.v.).
    ngỏ
    - đgt 1. Nó i mở cử a: Đêm qua ngỏ cử a chờ ai (cd). 2. Tỏ lờ i: Sự lò ng ngỏ vớ i bă ng nhâ n (K).
    3. Cho biết: Gặ p đâ y xin ngỏ tính danh cho tườ ng (BCKN).
    - tt, trgt 1. Khô ng đó ng kín: Cử a . 2. Để mọ i ngườ i biết: Đă ng trên bá o mộ t bứ c thư ngỏ .
    ngõ
    - d. 1 Đườ ng nhỏ và hẹp trong là ng xó m, phố phườ ng. Ngõ phố . Đườ ng ngang ngõ tắ t. 2 (cũ ,
    hoặ c ph.). Cổ ng và o sâ n nhà . Bướ c ra khỏ i ngõ . Trong nhà chưa tỏ ngoà i ngõ đã tườ ng (tng.).
    ngõ hẻm
    - dt. 1. Ngõ đi sâ u và o mộ t nơi nà o đó , rấ t hẻm: hang cù ng ngỏ hẻm. 2. Ngõ rấ t nhỏ và hẹp
    giữ a cá c đườ ng phố .
    ngó
    - 1 dt Mầ m non củ a mộ t số loà i câ y đâ m từ dướ i nướ c lên: Ngó sen; Ngó cầ n.
    - 2 đgt 1. Nhìn: Ngó ra đằ ng sau, cò n thấ y mộ t hai cung điện cũ (Trương Vĩnh Kí). 2. Chú ý
    nhìn: Trờ i sinh con mắ t là gương, ngườ i ghét ngó ít, ngườ i thương ngó hoà i (cd). 3. Để ý
    trô ng nom: Cử a nhà , chẳ ng thèm ngó tớ i.
    ngoà i
    - I d. 1 Phía nhữ ng vị trí khô ng thuộ c phạ m vi đượ c xá c định nà o đó ; trá i vớ i trong. Nhìn ra
    ngoà i. Ai đứ ng ngoà i kia? Yếu tố ngoà i hệ thố ng. Dư luậ n trong và ngoà i nướ c. Nướ c ngoà i*.
    2 Tậ p hợ p nhữ ng vị trí tuy thuộ c phạ m vi đượ c xá c định nà o đó , nhưng nằ m ở ranh giớ i và
    hướ ng ra phía nhữ ng vậ t xung quanh. Mặ t ngoà i củ a cá i tủ . Bệnh ngoà i da. Á o khoá c ngoà i.
    Nhìn bề ngoà i. 3 (dù ng phụ sau d.). Phía trướ c so vớ i phía sau, hoặ c phía nhữ ng vị trí ở xa
    trung tâ m so vớ i phía nhữ ng vị trí ở gầ n trung tâ m; trá i vớ i trong. Nhà ngoà i. Vâ y vò ng
    trong vò ng ngoà i. 4 Vù ng địa lí ở và o phía bắ c so vớ i địa phương đượ c xá c định là m mố c,
    trong phạ m vi đấ t nướ c Việt Nam; trá i vớ i trong. Ra Hà Nộ i, ă n Tết ở ngoà i ấ y. Quà củ a bà
    con ngoà i nà y gử i biếu trong đó . 5 (dù ng trướ c d.). Khoả ng thờ i gian sau thờ i điểm xá c định
    là m mố c khô ng bao lâ u. Ra ngoà i Tết. Ngoà i rằ m thì gặ t. Tuổ i ngoà i nă m mươi. 6 (dù ng
    trướ c d.). Phạ m vi nhữ ng gì khô ng trong phạ m vi đượ c xá c định. Lớ p họ c ngoà i giờ . Kết quả
    ngoà i sứ c tưở ng tượ ng. Việc là m ngoà i ý muố n. 7 (dù ng trướ c d.). Phạ m vi nhữ ng gì khá c,
    khô ng kể nhữ ng cá i đượ c xá c định. Ngoà i bá o cá o chính, cò n có nhiều bá o cá o bổ sung.
    Ngoà i tiền lương ra, khô ng có khoả n thu nhậ p nà o khá c. Khô ng ai, ngoà i anh ta.
    - II k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là nơi sự vậ t nó i đến tồ n tạ i hoặ c sự việc, hiện tượ ng nó i
    đến xả y ra, nơi đó đượ c coi là ở phía , vù ng ngoà i so vớ i vị trí lấ y là m mố c. Trẻ đang chơi
    ngoà i sâ n. Đứ ng ngoà i đườ ng nhìn và o nhà . Ngoà i Bắ c đang mù a mưa. Trong nhà chưa tỏ ,
    ngoà i ngõ đã tườ ng (tng.).
    ngoà i ra
    - Ngoà i cá i vừ a nó i đến là chính, cò n có nhữ ng cá i khá c nữ a: Chỉ có cố gắ ng họ c và phấ n đấ u,
    ngoà i ra khô ng có cá ch nà o khá c.
    ngoạ i giao
    - dt (H. giao: trao đổ i vớ i nhau) 1. Sự giao thiệp vớ i nướ c ngoà i về mọ i mặ t: Theo mộ t chính
    sá ch ngoạ i giao hoà bình và hũ u nghị giữ a cá c dâ n tộ c (HCM). 2. Ngườ i là m cô ng tá c giao
    thiệp vớ i nướ c ngoà i: Nguyễn Trã i quả thự c là mộ t nhà chính trị có tầ m mắ t cao xa, rộ ng
    lớ n, đồ ng thờ i là mộ t nhà ngoạ i giao khô n khéo (PhVĐồ ng).
    ngoạ i ngữ
    - Tiếng nướ c ngoà i.
    ngoạ i ô
    - d. 1 Vù ng ở rìa nộ i thà nh củ a thà nh phố . Cá c phố ngoạ i ô . 2 (cũ ; id.). Ngoạ i thà nh. Cá c là ng
    ở ngoạ i ô.
    ngoạ i quố c
    - dt. Nướ c ngoà i: ngườ i ngoạ i quố c từ ngoạ i quố c trở về.
    ngoạ i thương
    - dt (H. thương: buô n bá n) Sự buô n bá n vớ i nướ c ngoà i: Thô ng qua con đườ ng ngoạ i
    thương để có thiết bị cầ n thiết.
    ngoạ m
    - đg. Cắ n mộ t miếng to: Chó ngoạ m thịt.
    ngoan
    - t. 1 Nết na, dễ bả o, biết nghe lờ i (thườ ng nó i về trẻ em). Đứ a bé ngoan. 2 (cũ ). Khô n và giỏ i
    (thườ ng nó i về phụ nữ ). Gá i ngoan. Nướ c lã mà vã nên hồ , Tay khô ng mà nổ i cơ đồ mớ i
    ngoan (cd.). 3 (id.; kết hợ p hạ n chế). Khéo trong lao độ ng. Cô ấ y dệt trô ng ngoan tay lắ m.
    ngoan cố
    - tt. Khă ng khă ng khô ng chịu từ bỏ ý nghĩ, hà nh độ ng dù bị phả n đố i mạ nh mẽ: ngoan cố
    khô ng chịu nhậ n khuyết điểm thá i độ ngoan cố .
    ngoan ngoã n
    - tt Nó i trẻ em rấ t ngoan: Dầ n dầ n em nà o cũ ng trở nên ngoan ngoã n (HCM).
    ngoạ n mụ c
    - Đẹp mắ t: Gian phò ng trang trí ngoạ n mụ c lắ m.
    ngọ c
    - d. Đá quý, thườ ng dù ng là m vậ t trang sứ c, trang trí. Chuỗ i hạ t ngọ c.
    ngọ c lan
    - dt. Câ y to cù ng họ vớ i giổ i, lá hình trá i xoan, dà i, hoa mà u trắ ng, hương thơm lâ u, thườ ng
    trồ ng để lấ y hoa.
    ngọ c trai
    - dt Thứ ngọ c lấ y trong con trai: Hiện nay nhâ n dâ n ta đã biết nuô i trai để có ngọ c trai.
    ngò i
    - d. 1. Cg. Ngò i lử a. Vậ t dẫ n lử a và o thuố c nổ : Ngò i phá o; Ngò i sú ng. 2. Kim châ m củ a ong. 3.
    Cụ c mủ nhỏ và rắ n ở chính giữ a mộ t mụ n nhọ t. 4. Mầ m mố ng: Ngò i cá ch mạ ng; Ngò i chia
    rẽ.NGò i Bú T.- Thứ mỏ bằ ng kim loạ i, dù ng để viết.
    ngò i viết
    - đphg, Nh. Ngò i bú t.
    ngó i
    - 1 dt Loà i chim cù ng họ vớ i bồ cầ u, nhưng bé hơn, thườ ng số ng thà nh từ ng đà n: Chim ngó i
    mù a thu, chim cu mù a hè (tng).
    - 2 dt Tấ m đấ t nung chín, dù ng để lợ p nhà : Nhà ngó i câ y mít (tng); Đình bao nhiêu ngó i,
    thương mình bấ y nhiêu (cd).
    ngon
    - t. 1 (Thứ c ă n, thứ c uố ng) gâ y đượ c cả m giá c thích thú , là m cho ă n hoặ c uố ng khô ng thấ y
    chá n. Mó n ă n ngon. Rượ u ngon. Gạ o ngon cơm. 2 (Ngủ ) say và yên giấ c, đem lạ i cả m giá c dễ
    chịu cho cơ thể. Ngủ ngon. 3 (ph.; kng.). Giỏ i, cừ , đá ng khen, đá ng phụ c. Bà i toá n khó thế mà
    nó giả i rấ t ngon. Thằ ng nhỏ chịu đau ngon lắ m.
    ngó n châ n
    - dt Ngó n củ a bà n châ n: Vì tai nạ n, gẫ y mấ t hai ngó n châ n.
    ngọ n
    - d. 1. Phầ n chó t cao nhấ t củ a mộ t vậ t: Ngọ n câ y; Ngọ n nú i. 2. Đầ u nhọ n củ a mộ t vậ t: Ngọ n
    bú t. 3. Nơi xuấ t phá t củ a mộ t nguồ n nướ c chả y: Ngọ n sô ng; Ngọ n suố i.
    ngọ n ngà nh
    - d. Đầ u đuô i cù ng vớ i chi tiết tỉ mỉ củ a sự việc (nó i khá i quá t). Hỏ i cho rõ ngọ n ngà nh. Kể
    ngọ n ngà nh.
    ngọ t
    - tt. 1. Có vị như vị củ a đườ ng, mậ t: cam ngọ t Nướ c rấ t ngọ t thích ă n củ a ngọ t. 2. (Mó n ă n)
    ngon, đậ m đà , dễ ă n: cơm dẻo canh ngọ t gà ngọ t thịt. 3. (Lờ i, giọ ng, â m thanh) dễ nghe, êm
    tai: trẻ con ưa ngọ t ngọ t giọ ng hò . 4. (Sắ c, rét) ở mứ c độ cao: Dao sắ c ngọ t rét ngọ t.
    ngô
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y lương thự c cù ng họ vớ i lú a, quả gọ i là bắ p gồ m nhiều hạ t xếp xít nhau
    trên mộ t cá i lõ i: Ô ng mã nh lú a ngô , bà cô đậ u nà nh (tng).
    - 2 dt Câ y ngô đồ ng: Biết bao giờ phượ ng tớ i cà nh ngô (BNT); Tuyết nhườ ng cưa xẻ héo
    cà nh ngô (Chp).
    ngộ độ c
    - Bị trú ng độ c.
    ngộ nhậ n
    - đg. Hiểu sai, nhậ n thứ c sai. Vì ngộ nhậ n nên đã mắ c mưu.
    ngố c
    - tt. Kém, khô ng thô ng minh trong xử sự , suy xét vấ n đề: thằ ng ngố c Ngố c thế, có vậ y mà
    khô ng biết.
    ngô i
    - 1 dt 1. Chứ c vị và quyền hà nh củ a nhà vua: Lên ngô i; Cướ p ngô i. 2. Vị trí trên thang quyền
    lự c hay danh vọ ng: Cũ ng ngô i mệnh phụ đườ ng đườ ng (K); Giờ ra thay bự c đổ i ngô i (K). 3.
    Vị trí ở nơi nà o: Sao đổ i ngô i.
    - 2 dt Danh từ ngữ phá p biểu thị vai trò củ a ngườ i, vậ t hay sự việc trong sự tương quan: Từ
    tô i là ngô i thứ nhấ t, từ nó là ngô i thứ ba.
    - 3 dt Từ đặ t trướ c mộ t danh từ chỉ mộ t vậ t có bề thế: Ngô i đền; Ngô i chù a; Ngô i mộ .
    - 4 dt Thế nằ m củ a thai nhi trướ c khi sinh: Ngô i ngang củ a cá i thai.
    - 5 dt Đá m tó c ở phía trướ c đầ u ngườ i ta: Rẽ đườ ng ngô i.
    ngồ i
    - đg. 1. Đặ t mô ng và o mộ t chỗ : Ngồ i ghế; Ngồ i xe. 2. ở lâ u mộ t chỗ : Ngồ i dạ y họ c; Ngồ i
    tù .NGồ i bệT.- đg. Cg. Ngồ i phệt. Đặ t hẳ n mô ng xuố ng mộ t chỗ , châ n co.
    ngồ i tù
    - đg. (kng.). Bị giam trong nhà tù .
    ngô n ngữ
    - I. dt. 1. Hệ thố ng cá c â m thanh, cá c từ ngữ và cá c quy tắ c kết hợ p chú ng, là m phương tiện
    giao tiếp chung cho mộ t cộ ng đồ ng: ngô n ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọ ng nhấ t. 2.
    Hệ thố ng kí hiệu là m phương tiện diễn đạ t, thô ng bá o: ngô n ngữ điện ả nh ngô n ngữ hộ i hoạ .
    3. Cá ch, lố i sử dụ ng ngô n ngữ có tính chấ t cá biệt riêng lẻ: ngô n ngữ truyện Kiều.
    ngô n từ
    - dt (H. từ : lờ i) Chữ nghĩa dù ng khi nó i hoặ c khi viết: Khi viết, ô ng ấ y rấ t thậ n trọ ng trong
    việc dù ng ngô n từ .
    ngô ng cuồ ng
    - t. Có nhữ ng suy nghĩ, hà nh độ ng ngượ c vớ i lẽ thườ ng mà khô ng cò n có đủ lí trí để suy xét
    đú ng sai nữ a. Tham vọ ng ngô ng cuồ ng.
    ngỗ ng
    - 1 dt 1. Loà i chim cù ng họ vớ i vịt nhưng cổ dà i: Em bé chă n đà n ngỗ ng ra bã i cỏ . 2. Con số 2
    là điểm xấ u (thtụ c): Hô m nay nó bị hai con ngỗ ng.
    - 2 dt Be rượ u có cổ dà i: Lã o ta ngồ i tu mộ t ngỗ ng rượ u.
    ngơ ngá c
    - đg. (hoặ c t.). Ở trạ ng thá i khô ng định thầ n đượ c trướ c cả nh vậ t quá xa lạ hoặ c sự việc diễn
    biến quá bấ t ngờ . Ngơ ngá c như ngườ i mấ t hồ n.
    ngờ
    - 1 đgt. Cả m thấ y chưa thể tin hẳ n đượ c, nhưng chưa có cơ sở để khẳ ng định: số liệu đá ng
    ngờ Khô ng nên ngờ lò ng tố t củ a chị ấ y.
    ngỡ
    - đgt 1. Tưở ng lầ m: Và o rừ ng chẳ ng biết lố i ra, thấ y câ y nú c ná c ngỡ là và ng tâ m (cd). 2.
    Tưở ng như: Hô m nay vui đến ngỡ trong mơ (Tố -hữ u).
    ngu
    - t. Rấ t kém về trí lự c, chẳ ng hiểu biết gì về cả nhữ ng điều ai cũ ng hiểu, cũ ng biết. Ngu quá ,
    để cho trẻ con nó đá nh lừ a. Đồ ngu (tiếng mắ ng).
    ngu dâ n
    - đgt. Kìm hã m, khô ng cho phá t triển dâ n trí, là m cho dâ n chú ng luô n ở trong vò ng ngu
    muộ i, dố t ná t để dễ bề cai trị: Chính sá ch ngu dâ n củ a thự c dâ n.
    ngủ
    - đgt 1. ở trạ ng thá i ý thứ c và cả m giá c tạ m ngừ ng, cá c hoạ t độ ng hô hấ p và tuầ n hoà n chậ m
    lạ i, cá c bắ p thịt giã n mềm, cơ thể đượ c nghỉ ngơi: ă n đượ c ngủ đượ c là tiên (cd). 2. Giao
    hợ p: Ngủ vớ i trai.
    ngũ
    - d. 1. Đơn vị quâ n độ i xưa, gồ m nă m ngườ i. 2. Đơn vị chiều dà i cũ , bằ ng nă m thướ c, hay
    mườ i gang, và o khoả ng hai mét, dù ng trong đo đạ c (cũ ).NGũ â M.- Nă m â m thanh chính củ a
    nhạ c cổ là cung, thương, chủ y, giố c, vũ .
    ngũ quan
    - d. Nă m giá c quan củ a con ngườ i: cá c cơ quan thị giá c, thính giá c, khứ u giá c, vị giá c, xú c
    giá c (nó i tổ ng quá t).
    ngũ vị
    - dt. Nă m mù i (mặ n, đắ ng, chá t, cay, ngọ t).
    ngụ
    - đgt, trgt ở đậ u: Hiện nay anh ngụ tạ i đâ u?; Phả i tạ m ở ngụ nhà mộ t ngườ i chá u.
    ngụ ngô n
    - Truyện đặ t ra, thườ ng dù ng sú c vậ t thay ngườ i để miêu tả nhâ n tình thế thá i và ngụ ý ră n
    đờ i bằ ng mộ t kết luậ n luâ n lý.
    ngụ c
    - d. (thườ ng chỉ dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Nhà lao. Lính gá c ngụ c. Nơi ngụ c tố i. Vượ t
    ngụ c*.
    nguộ i
    - I. tt. Hết nó ng, trở thà nh nhiệt độ bình thườ ng: nướ c đun sô i để nguộ i cơm nguộ i. II. dt.
    Phương phá p chế tạ o, lắ ng xuố ng theo lố i thủ cô ng.
    nguồ n
    - dt 1. Nơi mạ ch nướ c ngầ m xuấ t hiện và bắ t đầ u chả y thà nh dò ng nướ c: Sữ a mẹ như nướ c
    trong nguồ n chả y ra (cd). 2. Vậ t hay nơi là m nả y sinh mộ t vậ t khá c hoặ c mộ t hiện tượ ng,
    mộ t nă ng lượ ng: Nguồ n nhiệt; Nguồ n á nh sá ng; Nguồ n điện; Nguồ n hà ng. 3. Điều là m nả y ra
    mộ t tình cả m, mộ t trạ ng thá i: Nguồ n vui; Nguồ n an ủ i; Nguồ n lo lắ ng.
    nguồ n gố c
    - d. Nơi từ đó nả y sinh ra. Nguồ n gố c xa xưa củ a loà i ngườ i.
    nguy hiểm
    - I. tt. Có thể gâ y tai hạ i lớ n cho con ngườ i: kẻ thù nguy hiểm vết thương nguy hiểm. II. dt.
    Điều nguy hiểm, sự nguy hiểm.
    nguy nga
    - tt (H. nguy: cao lớ n; nga: nú i cao) Nó i mộ t cô ng trình kiến trú c cao to, lộ ng lẫ y: Cá c lâ u đà i
    nguy nga, trá ng lệ xâ y dự ng từ bao nhiêu đờ i (NgHTưở ng).
    ngụ y trang
    - NGuỵ TraNG Che đậ y dướ i nhữ ng hình thứ c giả tạ o để đá nh lừ a: cỗ trọ ng phá o bằ ng cà nh
    câ y.NGUYêN.- t, ph. Trướ c kia là (thườ ng đứ ng trướ c mộ t từ chỉ chứ c vụ ): Nguyên trưở ng
    phò ng hà nh chính; Anh ta nguyên là nô ng dâ n, nay là quâ n nhâ n.NGUYên.- t. 1. Cò n như khi
    mớ i đượ c tạ o nên, là m ra: á o mớ i nguyên. 2. "Nguyên khai" nó i tắ t: Dầ u nguyên.NGuYêN.- d.
    Ngườ i đi kiện: Bên nguyên đò i bên bị bồ i thườ ng.NGUYÊ N á N.- Đề á n đầ u tiên.
    nguyên chấ t
    - t. Thuầ n mộ t chấ t, khô ng có chấ t khá c lẫ n và o hoặ c khô ng có pha chế. Và ng nguyên chấ t.
    Cà phê nguyên chấ t.
    nguyên nhâ n
    - dt. Điều gâ y ra mộ t kết quả hoặ c là m xẩ y ra mộ t sự việc, mộ t hiện tượ ng: tìm hiểu nguyên
    nhâ n quan hệ giữ a nguyên nhâ n và kết quả .
    nguyên tắ c
    - dt (H. nguyên: gố c; tắ c: phép tắ c) 1. Điều cơ bả n đã đượ c qui định để dù ng là m cơ sở cho
    cá c mố i quan hệ xã hộ i: Nguyên tắ c củ a ta thì phả i vữ ng chắ c, nhưng sá ch lượ c củ a ta thì
    linh hoạ t (HCM). 2. Điều cơ bả n rú t ra từ thự c tế khá ch quan để chỉ đạ o hà nh độ ng: Nguyên
    tắ c đò n bẩ y.
    nguyên tử
    - d. Phầ n tử nhỏ nhấ t củ a nguyên tố hoá họ c, gồ m mộ t hạ t nhâ n ở giữ a và mộ t hay nhiều
    electron xung quanh.
    nguyện vọ ng
    - dt. Điều mong muố n: giả i quyết theo nguyện vọ ng quầ n chú ng nguyện vọ ng chính đá ng.
    ngư phủ
    - dt (H. phủ : Ô ng già ) ô ng già đá nh cá : Thuê nă m ngư phủ hai ngườ i, đó ng thuyền chự c bến
    kết chà i dă ng sô ng (K).
    ngữ phá p
    - d. 1. Khoa họ c nghiên cứ u qui luậ t và cấ u tạ o ngô n ngữ . 2. Mô n họ c dạ y phép đặ t câ u cho
    đú ng khi nó i hoặ c khi viết.
    ngứ a
    - đg. 1 Có cả m giá c khó chịu ở ngoà i da, cầ n đượ c xoa, gã i. Ngứ a và nổ i mẩ n. Gã i đú ng chỗ
    ngứ a*. 2 (kng.; dù ng trong mộ t số tổ hợ p, trướ c d. chỉ bộ phậ n cơ thể). Cả m thấ y khó chịu,
    muố n là m ngay mộ t cử chỉ, độ ng tá c nà o đó , hay muố n biểu thị ngay sự phả n ứ ng. Nó ngồ i
    họ c suố t cả buổ i, ngứ a tay ngứ a châ n lắ m rồ i. Ngứ a tai*. // Lá y: ngưa ngứ a (ý mứ c độ ít).
    ngự a
    - 1 dt. 1. Thú châ n guố c, châ n chỉ có mộ t ngó n, chạ y nhanh, nuô i để cưỡ i, để kéo xe: xe ngự a
    Ngự a non há u đá . 2. Mã lự c: xe dù ng má y mườ i ngự a. 3. Dụ ng cụ thể dụ c, có bố n châ n, có
    hình tự a con ngự a, dù ng để tậ p nhả y: nhả y ngự a.
    - 2 dt. Phả n: kê ngự a ngự a gỗ .
    ngự a ô
    - dt Ngự a có lô ng mà u đen: Ngự a ô chẳ ng cưỡ i, cưỡ i bò , đườ ng ngay chẳ ng chạ y, chạ y dò
    đườ ng quanh (cd).
    ngự c
    - 1. Mặ t trướ c và trên củ a thâ n ngườ i, giữ a cổ và bụ ng : Trẻ em nhỏ đeo yếm dã i trên ngự c
    để khỏ i bẩ n ngự c á o. 2. Phầ n củ a thâ n ngườ i mà mặ t trướ c là mặ t nó i trên, từ vai đến hết
    vù ng xương số ng, chứ a tim, phổ i... : May á o phả i đo cả vò ng cổ lẫ n vò ng ngự c. 3. Toà n bộ hai
    vú củ a phụ nữ : Ngay khi bắ t đầ u tuổ i dậ y thì, trẻ em gá i đã có ngự c.
    ngừ ng
    - đg. Khô ng tiếp tụ c hoạ t độ ng, phá t triển. Đang nó i bỗ ng ngừ ng lạ i. Rét quá , câ y ngừ ng phá t
    triển. Ngừ ng tay. Khô ng ngừ ng nâ ng cao trình độ .
    ngượ c đã i
    - đgt. Đố i xử tà n tệ, nhẫ n tâ m: địa chủ ngượ c đã i nô ng nô , con ở .
    ngườ i
    - dt 1. Độ ng vậ t có tổ chứ c cao nhấ t, có khả nă ng nó i thà nh lờ i, có tư duy, có tư thế đứ ng
    thẳ ng, có hai bà n tay linh hoạ t sử dụ ng đượ c cá c cô ng cụ lao độ ng: Loà i ngườ i; Mặ t ngườ i dạ
    thú (tng). 2. Thâ n thể: Ngườ i cao, ngườ i thấ p; Ngườ i đầ y mụ n nhọ t. 3. Cá nhâ n thuộ c quố c
    tịch nà o: Ngườ i Việt-nam; Ngườ i Phá p. 4. Kẻ khá c mình: Củ a ngườ i phú c ta (tng). 5. Cá nhâ n
    có đạ o đứ c tố t: Nuô i dạ y con nên ngườ i.
    - đt 1. Đạ i từ ngô i thứ hai chỉ đố i thoạ i vớ i mình: Ngườ i ơi, ngườ i ở đừ ng về (cd). 2. Đạ i từ
    ngô i thứ ba chỉ mộ t nhâ n vậ t đá ng tô n kính: Khi Hồ Chủ tịch đến thă m mộ t doanh trạ i, bao
    giờ Ngườ i cũ ng chú ý đến nơi ăn ở củ a bộ độ i.
    ngườ i ta
    - 1. đ. Mọ i ngườ i khá c : Đừ ng là m thế ngườ i ta cườ i cho. 2. d . Ngườ i nó i chung : Ngườ i ta ai
    ai cũ ng phả i lao độ ng.
    ngườ i yêu
    - d. Ngườ i có quan hệ tình yêu vớ i mộ t ngườ i khá c nà o đó , trong quan hệ giữ a hai ngườ i vớ i
    nhau.
    ngưỡ ng mộ
    - đgt. Khâ m phụ c, tô n kính, lấ y là m gương để noi theo: Vị anh hù ng dâ n tộ c đượ c bao thế hệ
    ngưỡ ng mộ đượ c nhiều ngườ i ngưỡ ng mộ .
    ngượ ng
    - đgt 1. Hơi thẹn: Đi hỏ i vợ việc gì mà ngượ ng. 2. Cả m thấ y khô ng đượ c thoả i má i: Tay cò n
    đau, nên viết cò n ngượ ng.
    ngượ ng nghịu
    - t. Tỏ ra khô ng đượ c tự nhiên trong cá c cử chỉ, cá ch đi đứ ng, nó i nă ng, do cò n chưa quen
    hoặ c do cả m thấ y ngượ ng. Cầ m đũ a ngượ ng nghịu. Vẻ ngượ ng nghịu như ngườ i có lỗ i.
    Ngượ ng nghịu trong bộ quầ n á o mớ i.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    N (3)

    nha
    - 1 dt. Cơ quan hà nh chính trướ c đâ y, tương đương vớ i tổ ng cụ c: nha khí tượ ng nha cả nh
    sá t.
    - 2 dt. Nha lạ i: nó i tắ t.
    - 3 ct., đphg Nhé: Con đi chơi mẹ nha.
    nha khoa
    - dt (H. nha: ră ng; khoa: ngà nh họ c) Ngà nh y chuyên nghiên cứ u về ră ng và việc chữ a bệnh
    ră ng: Bá c sĩ phụ trá ch nha khoa củ a bệnh viện.
    nha phiến
    - X. A phiện.
    nha sĩ
    - d. (cũ , hoặ c id.). Y sĩ hoặ c bá c sĩ nha khoa.
    nhà
    - 1 dt. 1. Cô ng trình xâ y dự ng có má i, tườ ng bao quanh, cử a ra và o để ở , sinh hoạ t vă n hoá ,
    xã hộ i hoặ c cấ t giữ vậ t chấ t: xâ y dự ng nhà ở Nhà kho bị đổ Nhà há t và nhà vă n hoá thanh
    niên khô ng cá ch xa nhau lắ m. 2. Chỗ ở và sinh hoạ t củ a mộ t gia đình: dọ n đến nhà mớ i Mẹ
    vắ ng nhà . 3. Nhữ ng ngườ i trong mộ t gia đình: Nhà có bố n ngườ i Cả nhà đi vắ ng. 4. Dò ng họ
    nắ m quyền cai trị đấ t nướ c thờ i phong kiến: thờ i nhà Lê Nhà Hồ bị tiêu vong. 5. Từ chồ ng
    xưng gọ i vợ , hoặ c vợ xưng gọ i chồ ng trướ c ngườ i khá c: Nhà tô i đi vắ ng Anh có nhắ n nhà tô i
    gì khô ng. 6. Từ xưng gọ i ngườ i đố i thoạ i vớ i ý thâ n mậ t hay coi thườ ng: Nhà Hà cho ấ m chè
    Ai bả o nhà chị thế? 7. Từ tự xưng mình khi nó i chuyện vớ i ý nhú n nhườ ng: Anh cho nhà em
    thế nà o thì nhà em cũ ng bằ ng lò ng Nhà chá u đâ y cũ ng chẳ ng thua kém ai. 8. Nhữ ng đố i
    tượ ng gầ n gũ i vớ i mình: viết lịch sử cho xã nhà . 9. Thú vậ t đã đượ c thuầ n dưỡ ng: Trâ u rừ ng
    dữ hơn trâ u nhà .
    - 2 dt. Ngườ i có chuyên mô n cao thuộ c mộ t lĩnh vự c nà o đó : nhà khoa họ c nhà quâ n sự nhà
    vă n nhà bá o.
    nhà ăn
    - dt Nơi dà nh là m chỗ ă n củ a mộ t tậ p thể: Nhà ă n củ a họ c sinh lưu trú .
    nhà bá c họ c
    - Ngườ i họ c giả tinh thô ng về mộ t hay nhiều khoa họ c.
    nhà bá o
    - d. Ngườ i chuyên là m nghề viết bá o.
    nhà bè
    - dt. Nhà lá dự ng lên trên bè.
    nhà bếp
    - dt 1. Nơi nấ u nướ ng thứ c ă n: Nhà bếp ở phía sau ngô i nhà . 2. Ngườ i chuyên nấ u nướ ng
    cho mộ t tậ p thể: Khen nhà bếp đã nấ u mộ t mó n thịt thỏ thậ t ngon; Già u chủ kho, no nhà bếp
    (tng).
    nhà chứ a
    - d. Nơi chuyên nuô i gá i mạ i dâ m, tổ chứ c cho gá i mạ i dâ m hà nh nghề. Chủ nhà chứ a.
    nhà ga
    - (F. gare) dt. 1. Nơi tà u đỗ để đó n, trả hà nh khá ch: ngồ i chờ suố t buổ i sá ng ở nhà ga. 2.
    Nhữ ng nhâ n viên cô ng tá c ở ga và cá c tổ chứ c củ a ga: Nhà ga thô ng bá o cho hà nh khá ch đi
    tà u biết.
    nhà hà ng
    - dt 1. Nhà có dọ n hà ng để bá n: Khá ch nhớ nhà hà ng (tng). 2. Ngườ i bá n hà ng: Nhà hà ng
    chiều khá ch; Nhà hà ng nó i thá ch, là m khá ch trả rẻ (tng).
    nhà in
    - Nh. Nhà má y in.
    nhà khá ch
    - d. Nhà dù ng riêng để tiếp khá ch. Nhà khá ch Chính phủ .
    nhà má y
    - dt. Xí nghiệp, cơ sở sả n xuấ t củ a nền đạ i cô ng nghiệp, thườ ng sử dụ ng má y mó c tương đố i
    hiện đạ i vớ i quy mô lớ n: nhà má y cơ khí nhà má y điện đến là m việc ở nhà má y.
    nhà nghề
    - dt Ngườ i thô ng thạ o về mộ t nghề gì: Cậ u ấ y vẽ khô ng kém gì mộ t nhà nghề.
    nhà nướ c
    - 1. d. Tổ chứ c chính trị củ a xã hộ i, cơ quan chuyên chính củ a giai cấ p nắ m quyền thố ng trị
    về kinh tế. 2. t. Thuộ c về Nhà nướ c : Cơ quan nhà nướ c.
    nhà riêng
    - dt 1. Chỗ ở riêng: Mỗ i ngườ i con ở mộ t nhà riêng. 2. Chỗ ở khô ng phả i trong cơ quan: Ô ng
    chủ tịch tuyên bố khô ng giả i quyết cô ng việc ở nhà riêng.
    nhà tang
    - Nhà đang có việc ma chay.
    nhà tá ng
    - d. Nhà bằ ng giấ y hoặ c vả i, có trang trí, ú p trên quan tà i khi đưa đá m ma.
    nhà tắ m
    - dt Nơi dà nh cho việc tắ m rử a: Về mù a hè, cá c nhà tắ m cô ng cộ ng thườ ng có đô ng ngườ i
    đến.
    nhà thơ
    - Cg. Thi sĩ. Ngườ i chuyên sá ng tạ o vă n có vầ n để biểu thị hoặ c gợ i mở tình cả m bằ ng â m
    thanh, nhịp điệu, hình tượ ng.
    nhà thờ
    - d. 1 Nơi thờ phụ ng tổ tiên. Nhà thờ tổ . Nhà thờ họ . 2 Nơi thờ chú a Jesus để giá o dâ n đến lễ.
    Đi lễ nhà thờ . Nhà thờ xứ . 3 Tổ chứ c nắ m quyền hà nh trong Cô ng giá o. Thế lự c củ a nhà thờ .
    nhà thương
    - dt., cũ Bệnh viện: ốm phả i nằ m nhà thương.
    nhà trọ
    - dt Nơi khá ch thuê tạ m ở mộ t thờ i gian ngắ n: Đến thà nh phố chưa tìm đượ c nhà quen phả i
    ngủ ở nhà trọ .
    nhà vă n
    - Ngườ i là m cô ng tá c vă n họ c và đã có tá c phẩ m.
    nhà xuấ t bả n
    - d. Cơ quan xuấ t bả n sá ch bá o, tranh ả nh.
    nhã nhặ n
    - tt. 1. Tỏ ra lịch sự , lễ độ : ă n nó i nhã nhặ n vớ i khá ch hà ng. 2. Đẹp mà giả n dị, khô ng loè loẹt,
    phô trương: ăn mặ c nhã nhặ n.
    nhá nhem
    - tt, trgt Sắ p sử a tố i: Nhá nhem tố i, thuyền bắ t đầ u và o kênh (NgTuâ n); Trờ i nhá nhem tố i
    mớ i trở về (NgHTưở ng).
    nhạ c
    - d. Đồ dù ng bằ ng kim loạ i hình cầ u rỗ ng, hoặ c hình chuô ng, khi rung thì phá t thà nh tiếng,
    thườ ng đeo ở cổ ngự a, cổ chó .
    - d. "â m nhạ c" nó i tắ t : Họ c nhạ c.
    nhai
    - đg. 1 Nghiền nhỏ , nghiền ná t giữ a hai hà m ră ng. Nhai kẹo. Miệng bỏ m bẻm nhai trầ u. Tay
    là m hà m nhai (tng.). 2 (kng.). Lặ p lạ i nhiều lầ n ở cử a miệng (hà m ý chê). Bà i nhai mã i khô ng
    thuộ c. Nhai đi nhai lạ i luậ n điệu cũ rích.
    nhà i
    - 1 dt. Câ y nhỏ , lá hình bầ u dụ c dà i, hoa mọ c thà nh cụ m, trắ ng và thơm, nở về đêm, thườ ng
    dù ng để ướ p chè bú p: chè nhà i.
    - 2 dt. Mả nh kim loạ i nhỏ , trò n, giữ hai đầ u chố t quạ t giấ y: quạ t long nhà i.
    nhá i
    - 1 dt Loà i độ ng vậ t thuộ c loạ i ếch, mình nhỏ và dà i: Oai oá i như rắ n bắ t nhá i (tng).
    - 2 đgt 1. Nhắ c lạ i giọ ng nó i củ a ngườ i khá c: Nó nhá i lờ i nó i củ a chị nó để trêu tứ c. 2. Bắ t
    chướ c: Nhá i mẫ u hà ng; Nhá i mộ t thứ hà ng.
    nhà m
    - t. Thườ ng quá và lặ p lạ i nhiều lầ n khiến ngườ i ta chá n : Nhắ c lạ i mã i câ u nó i đù a là m gì
    cho nhà m.
    nhá m
    - (ph.). x. rá p4.
    nhan sắ c
    - dt. Sắ c đẹp, vẻ đẹp củ a phụ nữ : ngườ i con gá i có nhan sắ c nhan sắ c tuyệt trầ n giữ gìn nhan
    sắ c.
    nhà n
    - 1 dt Biến â m củ a nhạ n (chim nhạ n): Thấ y nhà n, luố ng tưở ng thu phong, nghe hơi sương
    sắ m áo bô ng sẵ n sà ng (Chp).
    - 2 tt Rỗ i rã i; Khô ng bậ n rộ n; Có nhiều thì giờ nghỉ ngơi: Nhữ ng lú c nhà n, ngồ i đọ c sá ch; Há
    kể thâ n nhà n, tiếc tuổ i tà n (NgTrã i).
    nhà n du
    - Đi chơi phiếm.
    nhà n nhã
    - t. Rỗ i rã i, thả nh thơi, nhà n cả về thể xá c lẫ n tinh thầ n. Số ng cuộ c đờ i nhà n nhã . Dá ng điệu
    nhà n nhã .
    nhã n
    - 1 dt. 1. Câ y ă n quả , thâ n to, quả trò n, mọ c thà nh chù m, vỏ quả mà u nâ u nhạ t, hạ t đen, cù i
    trắ ng, mọ ng nướ c, có vị ngọ t: nhã n trồ ng ven đườ ng vườ n nhã n. 2. Quả nhã n và cá c sả n
    phẩ m từ quả nhã n: mua chù m nhã n nhã n mọ ng nướ c, ngon ngọ t.
    - 2 dt. Mả nh giấ y nhỏ , ghi rõ tên và nhữ ng điều cố t yếu cầ n lưu ý, dá n ngoà i vậ t gì đó : nhã n
    vở bó c nhã n ở ngoà i hộ p thuố c bao bì và nhã n đều in đẹp.
    nhã n cầ u
    - dt (H. cầ u: khố i trò n) Bộ phậ n củ a mắ t hình cầ u, nằ m trong ổ mắ t: Mắ t bị teo nhã n cầ u.
    nhã n hiệu
    - Dấ u hiệu củ a nhà sả n xuấ t dá n lên trên mặ t hà ng.
    nhã n khoa
    - d. (cũ ). Bộ mô n y họ c nghiên cứ u và chữ a bệnh về mắ t; khoa mắ t.
    nhã n lự c
    - dt. Tầ m nhìn; con mắ t đá nh giá : có nhã n lự c biết ngườ i hay dở .
    nhạ n
    - dt 1. Loà i chim trờ i thuộ c bộ sẻ, đuô i dà i chẻ đô i, mỏ ngắ n: Nhạ n bay cao, mưa rà o lạ i tạ nh,
    nhạ n bay thấ p mưa ở bờ ao (cd). 2.Tin tứ c do nhạ n đưa về: Mâ y dă ng ả i bắ c, trô ng tin nhạ n
    (NgĐChiểu); Ngà y sá u khắ c tin mong, nhạ n vắ ng (CgO).
    nhang
    - d. Nh. Hương, ngh.2.
    nhanh
    - t. 1 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Có tố c độ , nhịp độ trên mứ c bình thườ ng; trá i vớ i chậ m. Đi
    nhanh nên về sớ m nử a giờ . Tà u nhanh*. Nhanh như chớ p. Phá t triển nhanh. 2 (Đồ ng hồ ) có
    tố c độ trên mứ c bình thườ ng nên chỉ giờ sớ m hơn so vớ i thờ i điểm chuẩ n; trá i vớ i chậ m.
    Đồ ng hồ chạ y nhanh. Đồ ng hồ nà y nhanh mỗ i ngà y nă m phú t. 3 (dù ng trướ c mộ t số d. chỉ
    bộ phậ n cơ thể). Có hoạ t độ ng kịp thờ i. Nhanh tay già nh đượ c cá i gậ y. Nhanh châ n chạ y
    thoá t. Nhanh mắ t thấ y trướ c. Nhanh miệng đỡ lờ i hộ . 4 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Tỏ ra có
    khả nă ng tiếp thu, phả n ứ ng, hoạ t độ ng ngay tứ c khắ c hoặ c liền sau mộ t thờ i gian rấ t ngắ n.
    Hiểu nhanh. Phả n ứ ng nhanh. Nhậ n thứ c nhanh. 5 (Việc là m) chỉ diễn ra trong thờ i gian rấ t
    ngắ n. Lướ t đọ c nhanh tờ bá o. Tin ghi nhanh.
    nhanh chó ng
    - tt. Nhanh nhạ y, gọ n và chó ng vá nh (nó i khá i quá t): giả i quyết cô ng việc nhanh chó ng đò i
    hỏ i phả i tiến hà nh nhanh chó ng, kịp thờ i.
    nhanh nhẹn
    - tt, trgt Rấ t hoạ t bá t, nhẹ nhà ng và mau chó ng: Ai cũ ng khen chị ấ y là ngườ i nhanh nhẹn.
    nhanh trí
    - Có khả nă ng nghĩ nhanh và đố i phó nhanh.
    nhá nh
    - d. 1 Câ y hoặ c củ con mớ i sinh ra thêm từ gố c. Nhá nh hà nh. Nhá nh gừ ng. Lú a đẻ nhá nh. 2
    Cà nh nhỏ và mềm mọ c ra từ thâ n hay từ cà nh lớ n. Cà nh đà o nhiều nhá nh. Tỉa bớ t nhá nh
    hoa. 3 Cá i nhỏ hơn, phâ n ra từ cá i chính, nhưng vẫ n nố i liền vớ i cá i chính. Sô ng có ba nhá nh.
    Hầ m có nhiều nhá nh thô ng ra ngoà i.
    nhạ o
    - 1 đgt. Tỏ ý mỉa mai, coi thườ ng: cườ i nhạ o.
    - 2 dt., cũ , đphg Bình nhỏ có vò i dù ng để đự ng rượ u: Rượ u hồ ng đà o trú t nhà o và o nhạ o,
    Kiếm nơi nà o nhơn đạ o hơn anh (cd.).
    nhá t
    - 1 dt Kết quả độ ng tá c củ a dao, gươm, bú a, cuố c, chổ i, khi chặ t, cắ t, chém, đâ m, đậ p, cuố c,
    quét: Mộ t nhá t đến tai hai nhá t đến gá y (tng); Chỉ cầ n mấ y nhá t chổ i là sạ ch; Nhữ ng nhá t
    bú a inh tai.
    - 2 dt Miếng mỏ ng thá i ra: Mấ y nhá t gừ ng.
    - 3 dt (cn. Lá t) Thờ i ngan rấ t ngắ n: Chờ tô i mộ t nhá t nhé.
    - 4 tt Hay sợ sệt, trá i vớ i bạ o: Kẻ nhá t ná t ngườ i bạ o (tng); Thằ ng bé nhá t lắ m, tố i khô ng
    dá m ra sâ n.
    - 5 đgt Doạ trẻ con: Đừ ng nhá t em như thế.
    nhạ t
    - t, ph. 1. Có vị như vị củ a nướ c lã hoặ c tương tự , ít mặ n, ít ngọ t, ít chua... : Canh nhạ t ; Cố c
    nướ c chanh loã ng nhạ t quá . 2. Có mà u sá ng, tiến gầ n đến mà u trắ ng như khi vẽ hoặ c nhuộ m
    bằ ng thuố c loã ng : Xanh nhạ t. 3. Thiếu tình cả m đằ m thắ m mặ n mà , ít gợ i cả m xú c : Tiếp đã i
    nhạ t ; Vở kịch nhạ t.
    nhau
    - 1 d. Bộ phậ n đặ c biệt ở dạ con, có chứ c nă ng trao đổ i chấ t dinh dưỡ ng giữ a cơ thể mẹ và
    thai. Cuố ng nhau. (Nơi) chô n nhau cắ t rố n*.
    - 2 d. Trẻ em là m thuê, nhặ t than, độ i than, độ i đá ở mỏ dướ i chế độ cũ .
    - 3 d. (chỉ dù ng là m bổ ngữ ). 1 Từ biểu thị quan hệ tá c độ ng qua lạ i giữ a cá c bên. Đá nh nhau.
    Giú p đỡ nhau. Yêu nhau. Xoa hai tay và o nhau. 2 Từ biểu thị quan hệ tá c độ ng củ a mộ t bên
    nà y đến bên kia, giữ a cá c bên có quan hệ gắ n bó mậ t thiết. Tiễn đưa nhau. Tìm đến thă m
    nhau. Hai chị em hơn nhau ba tuổ i. 3 Từ biểu thị quan hệ cù ng hoạ t độ ng giữ a nhiều bên.
    Xú m nhau lạ i. Họ p mặ t nhau mộ t buổ i. Phố i hợ p chặ t chẽ vớ i nhau.
    nhà u
    - 1 tt. (Giấ y, vả i...) nhă n nhú m, khô ng phẳ ng: Quầ n á o nhà u như bị vò .
    - 2 dt. Câ y mọ c hoang nơi ẩ m thấ p, dọ c bờ suố i ở miền nam nướ c ta, thâ n nhỡ , nhẵ n, cà nh
    non có bố n cạ nh rõ mà u nâ u sá ng, lá mọ c đố i hình trá i xoan rộ ng, mà u nâ u sá ng cả hai mặ t,
    quả nạ c hình bầ u dụ c hoặ c hình cầ u, ă n vớ i muố i có tá c dụ ng nhuậ n trà ng, trị ho hen, cả m,
    nướ ng chín dù ng chữ a lị, rễ là m thuố c chữ a huyết á p cao và để nhuộ m đỏ ; cò n gọ i là nhà u
    nú i.
    nhay
    - đgt 1. Nó i chó cắ n và dù ng ră ng nghiến đi nghiến lạ i mộ t thứ gì: Chó nhay cá i giẻ. 2. Cứ a đi
    cứ a lạ i: Dao nhay mã i miếng da khô ng đứ t. 3. Hưở ng chú t quyền lợ i: Mó n tiền thưở ng đó thì
    bọ n mình khó nhay lắ m.
    nhả y
    - đg. 1. Bậ t toà n thâ n lên cao hoặ c ra đằ ng trướ c bằ ng sứ c củ a nhữ ng bộ phậ n đã nhú n để
    lấ y đà rồ i vươn mạ nh và độ t nhiên ; vượ t mộ t khoả ng hoặ c mộ t vậ t bằ ng cá ch đó : Nhả y qua
    hà ng rà o. 2. Vượ t cao hơn địa vị cũ củ a mình mộ t cá ch nhanh chó ng và khô ng chính đá ng:
    Nhả y lên là m tổ ng thố ng. 3. Khiêu vũ (cũ ) : Chiều nay có nhả y khô ng ? 4. Nó i loà i thú đự c
    giao cấ u : Trâ u nhả y cá i.
    nhả y dù
    - đg. Nhả y bằ ng dù từ trên má y bay xuố ng. Cho quâ n nhả y dù .
    nhả y sà o
    - I. dt. Mô n thể thao dù ng sà o chố ng để vượ t xà ngang. II. đgt. Nhả y theo thể thứ c củ a mô n
    nhả y sà o.
    nhả y vọ t
    - đgt, trgt Nhả y mạ nh lên cao: Bướ c và o giai đoạ n phá t triển nhả y vọ t (VNgGiá p); Chắ c chắ n
    thế kỉ 21 có nhữ ng bướ c nhả y vọ t (LKPhiêu).
    nhả y xa
    - Cg. Nhả y dà i. Mô n điền kinh, vậ n độ ng viên cấ t mình từ mộ t vạ ch nà o đó để nhả y đi xa.
    nhá y
    - đg. 1 (Mắ t) nhắ m lạ i rồ i mở ra ngay; chớ p. Mắ t nhá y lia lịa. 2 Ra hiệu bằ ng cá ch nhá y mắ t.
    Hai ngườ i nhá y nhau ra mộ t chỗ . Đưa mắ t nhá y bạ n. 3 Loé, hoặ c là m cho loé á nh sá ng rồ i
    vụ t tắ t ngay, thườ ng nhiều lầ n. Chớ p nhá y. Nhá y đèn pin. Xe nhá y đèn xin đườ ng. 4 (kng.).
    Ấ n và thả nhanh mộ t nú t bấ m trên con chuộ t củ a má y tính để thự c hiện mộ t thao tá c. 5
    (kng.; id.). Chụ p (ả nh). Nhá y mộ t pô ả nh. // Lá y: nhay nhá y (ý liên tiếp).
    nhắ c
    - 1 đgt., đphg Nhấ c: nhắ c cá i ghế đem đi chỗ khá c.
    - 2 đgt. 1. Nó i nhỏ để ngườ i khá c nghe mà nó i theo: nhắ c bà i cho bạ n nhắ c bả n cho diễn
    viên. 2. Nó i lạ i cho ngườ i khá c nhớ hoặ c ghi nhậ n mà là m theo: nhắ c chuyện cũ là m gì cho
    buồ n nhắ c anh ấ y đi họ p đú ng giờ . 3. Nó i đến nhiều lầ n vì nhớ thương, mến yêu: mẹ thườ ng
    nhắ c đến anh.
    nhắ c lạ i
    - đgt Khiến ngườ i ta nhớ lạ i: Nhắ c lạ i chuyện cũ .
    nhắ c nhở
    - Nó i nhiều lầ n để cho ngườ i ta chú ý đến : Nhắ c nhở nhâ n dâ n bả o mậ t phò ng gian.
    nhằ m
    - I đg. 1 Hướ ng và o mộ t cá i đích nà o đó . Nhằ m thẳ ng mụ c tiêu mà bắ n. Phê bình chung
    chung, khô ng nhằ m và o ai cả . 2 Hướ ng sự lự a chọ n và o ngườ i nà o đó . Nhằ m và o ngườ i thậ t
    thà để lừ a đả o. Đã nhằ m đượ c ngườ i thay mình. 3 Chọ n đú ng và khéo léo lợ i dụ ng cơ hộ i,
    thờ i cơ. Nhằ m lú c sơ hở . Nhằ m đú ng thờ i cơ.
    - II t. (cũ ; ph.). Đú ng, trú ng. Đá nh chỗ hiểm.
    - III k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là cá i đích hướ ng và o củ a việc là m vừ a nó i đến. Nó i thêm
    thanh minh.
    nhắ m
    - 1 đgt. ă n thứ c ă n khi uố ng rượ u để đưa rượ u: nhắ m rượ u uố ng rượ u nhắ m vớ i gà luộ c.
    - 2 đgt. 1. (Mắ t) khép kín như ngủ : Hai mắ t nhắ m nghiền lạ i. 2. Tìm chọ n, hướ ng tớ i mộ t đố i
    tượ ng nà o đó cho cô ng việc sắ p tớ i: nhắ m ngườ i và o ban chỉ huy.
    nhă n
    - đgt Nó i mặ t cau có : Ô ng trờ i mớ i bả o ô ng tră ng: Nhữ ng ngườ i hạ giớ i mặ t nhă n như
    tườ u(cd).
    - tt Có nhữ ng vết gấ p thà nh nếp: Cá i á o mớ i là đã rồ i; Ngườ i già thì da nhă n.
    nhă n mặ t
    - đgt Cau mặ t lạ i tỏ ý khô ng bằ ng lò ng hoặ c vì đau quá : Trô ng thấ y đứ a con nghịch bẩ n, bà
    ấy nhă n mặ t; Khi ngườ i y tá tiêm cho nó , nó nhă n mặ t.
    nhă n nheo
    - Có nhiều vết gấ p lạ i thà nh nếp : Mặ t nhă n nheo.
    nhă n nhíu
    - t. (id.). (Mặ t) có nhiều nếp nhă n (thườ ng là nó i về nét mặ t khi tỏ vẻ khô ng vừ a ý). Lô ng
    mà y cau lạ i, nhă n nhíu.
    nhă n nhó
    - tt. (Mặ t) nhă n lạ i, hơi mếu, vẻ đau khổ , hoặ c bấ t bình: Mặ t lú c nà o cũ ng nhă n nhó .
    nhẵ n nhụ i
    - tt Trơn tru, đẹp đẽ: Mà y râ u nhẵ n nhụ i, á o quầ n bả nh bao (K).
    nhặ ng
    - d. Loà i ruồ i xanh, hay đậ u ở cá c chỗ bẩ n.
    - t. Có tính hay là m rố i rít để tỏ ra mình có quyền, có khả nă ng.
    nhắ p
    - 1 đg. (cũ ; vch.). Nhắ m (mắ t ngủ ); chợ p. Suố t đêm khô ng nhắ p mắ t.
    - 2 x. nhấ p1.
    nhặ t
    - 1 đgt. Cầ m lên cá i bị đá nh rơi hoặ c đượ c chọ n lự a: nhặ t cá nh hoa dướ i gố c nhặ t củ a rơi
    nhặ t thó c lẫ n trong gạ o.
    - 2 tt. 1. Có khoả ng cá ch ngắ n hơn giữ a cá c phầ n đồ ng loạ i đều và nố i tiếp nhau: câ y mía
    nhặ t mắ t Đườ ng kim khâ u nhặ t mũ i. 2. Có nhịp độ â m thanh dà y, dồ n dậ p: Tiếng sú ng lú c
    nhặ t lú c thưa Nhịp chà y lú c nhặ t lú c khoan.
    - tt., cổ , đphg Ngặ t: cấ m nhặ t.
    nhâ n
    - 1 dt 1. Phầ n ở trong mộ t số loạ i hạ t: Nhâ n hạ t sen. 2. Phầ n ở giữ a mộ t thứ bá nh: Nhâ n
    bá nh giò ; Nhâ n bá nh bao. 3. Bộ phậ n ở trung tâ m: Nhâ n Trá i đấ t. 4. Bộ phậ n ở giữ a tế bà o:
    Nhâ n tế bà o có chứ c nă ng quan trọ ng trong hoạ t độ ng số ng. 5. Cơ sở củ a sự phá t triển: Họ
    là nhâ n củ a phong trà o.
    - 2 dt Lò ng yêu thương ngườ i: Nhâ n là thậ t thà , thương yêu, hết lò ng giú p đỡ đồ ng chí và
    đồ ng bà o (HCM); Bá n mình là hiếu cứ u ngườ i là nhâ n (K).
    - 3 dt Điều do đó mà có kết quả : Quan hệ giữ a nhâ n và quả .
    - 4 lt Do điều gì mà có hoạ t độ ng: Nhâ n ngà y nghỉ về thă m gia đình; Nhâ n đi cô ng tá c, đến
    thă m bạ n.
    - 5 đgt Cộ ng mộ t số vớ i chính số đó mộ t số lầ n: 3 nhâ n 5 là 15.
    nhâ n ái
    - đg. (dù ng hạ n chế trong mộ t và i tổ hợ p). Yêu thương con ngườ i. Già u lò ng nhâ n á i.
    nhâ n bả n
    - 1 đgt. Tạ o ra thêm nhiều bả n đú ng như bả n cũ : đá nh má y nhâ n bả n.
    - 2 tt. Nhâ n vă n: vấ n đề nhâ n bả n.
    nhâ n cá ch
    - dt (H. nhâ n: ngườ i; cá ch: phương thứ c) Phẩ m chấ t củ a con ngườ i: Nô lệ thì cò n đâ u có
    nhâ n cá ch mà giữ (NgCgHoan); Nhà vă n phả i đà o luyện nhâ n cá ch trong cô ng tá c hằ ng ngà y
    (ĐgThMai); Muố n sao nhâ n cá ch cao theo tuổ i (HThKhá ng).
    nhâ n chứ ng
    - Ngườ i là m chứ ng.
    nhâ n cô ng
    - d. Sứ c lao độ ng củ a con ngườ i đượ c sử dụ ng và o mộ t cô ng việc nà o đó . Thiếu nhâ n cô ng.
    Sử dụ ng nhâ n cô ng hợ p lí. Lã ng phí nhâ n cô ng.
    nhâ n danh
    - 1 dt. Tên ngườ i: từ điển nhâ n danh nghiên cứ u về nhâ n danh, địa danh.
    - 2 đgt. Lấ y danh nghĩa, vớ i tư cá ch nà o để là m việc gì đó : nhâ n danh cá nhâ n nhâ n danh
    lã nh đạ o cơ quan.
    nhâ n dâ n
    - dt (H. nhâ n: ngườ i; dâ n: ngườ i dâ n) Toà n thể ngườ i dâ n trong mộ t nướ c hay mộ t địa
    phương: Bấ t kì việc gì cũ ng vì lợ i ích củ a nhâ n dâ n mà là m (HCM); Sự nhấ t trí trong Đả ng và
    trong nhâ n dâ n (PhVKhả i).
    - tt Thuộ c về mọ i ngườ i trong nướ c hoặ c ở mộ t địa phương: Toà á n ; Tính dâ n tộ c và tính
    nhâ n dâ n.
    nhâ n dịp
    - k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là lí do, điều kiện khá ch quan thuậ n tiện để là m mộ t việc nà o
    đó . Chú c mừ ng nhâ n dịp nă m mớ i.
    nhâ n đạ o
    - I. dt. Đạ o đứ c thể hiện ở tình thương yêu vớ i ý thứ c tô n trọ ng giá trị, phẩ m chấ t củ a con
    ngườ i: trá i vớ i nhâ n đạ o. II. tt. Có tính nhâ n đạ o: truyền thố ng nhâ n đạ o củ a dâ n tộ c chính
    sá ch nhâ n đạ o.
    nhâ n đứ c
    - tt (H. nhâ n: thương ngườ i; đứ c: đạ o là m ngườ i) Có lò ng thương yêu giú p đỡ ngườ i khá c:
    Bà cụ là ngườ i nhâ n đứ c có tiếng.
    nhâ n hậ u
    - Có lò ng thương ngườ i và trung hậ u : Đố i xử mộ t cá ch nhâ n hậ u.
    nhâ n khẩ u
    - d. Ngườ i trong mộ t gia đình, mộ t địa phương, về mặ t tiêu thụ nhữ ng sả n phẩ m cầ n thiết
    trong sinh hoạ t. Nhà khá đô ng nhâ n khẩ u. Xã có 700 hộ , 3.000 nhâ n khẩ u.
    nhâ n loạ i
    - dt. Loà i ngườ i: Toà n thể nhâ n loạ i đều mong muố n hoà bình.
    nhâ n tạ o
    - tt (H. nhâ n: ngườ i; tạ o: là m ra) Do ngườ i là m ra, chứ khô ng phả i có sẵ n trong tự nhiên:
    Nhậ t-bả n xâ y dự ng nhữ ng đả o nhâ n tạ o bằ ng sắ t thép trên biển rấ t lớ n (VNgGiá p).
    nhâ n từ
    - Hiền hậ u, có lò ng thương yêu.
    nhâ n viên
    - d. 1 Ngườ i là m việc trong mộ t cơ quan, tổ chứ c, phâ n biệt vớ i thủ trưở ng củ a cơ quan, tổ
    chứ c đó . Nhâ n viên bá n hà ng. Nhâ n viên đạ i sứ quá n. 2 Ngạ ch cá n bộ cấ p thấ p nhấ t. Nhâ n
    viên đá nh má y bậ c 2.
    nhẫ n
    - 1 dt. Vò ng nhỏ , thườ ng bằ ng và ng, bạ c, đeo và o ngó n tay là m đồ trang sứ c: chiếc nhẫ n hai
    chỉ Trên tay đeo nhữ ng mấ y chiếc nhẫ n và ng.
    - 2 đgt. Nhịn, sẵ n lò ng: nhẫ n mộ t tí để đỡ sinh chuyện nhẫ n nạ i nhẫ n nhịn nhẫ n nhụ c ẩ n
    nhẫ n.
    - 3 lt., cổ Đến, cho đến: Từ ấy nhẫ n nay.
    nhẫ n nạ i
    - tt, trgt (H. nhẫ n: nhịn; nạ i: chịu nhịn) Chịu đự ng bền bỉ: Đứ c nhẫ n nạ i, cầ n cù củ a dâ n ta
    (HgĐThuý).
    nhẫ n tâ m
    - Tà n bạ o độ c á c; nỡ lò ng : Nhẫ n tâ m giết hạ i đồ ng bà o.
    nhấ n mạ nh
    - đg. Nêu bậ t lên để là m cho ngườ i khá c quan tâ m, chú ý hơn. Nhấ n mạ nh vấ n đề chấ t lượ ng
    sả n phẩ m.
    nhậ n
    - 1 đgt. Dìm cho ngậ p nướ c: Nhậ n thuyền chìm xuố ng nướ c.
    - 2 đgt. 1. Lấ y, lĩnh, thu về cá i đượ c trao gử i cho mình: nhậ n thư nhậ n trá ch nhiệm nặ ng nề.
    2. Đồ ng ý, bằ ng lò ng là m theo yêu cầ u: nhậ n giú p đỡ họ c ngoà i giờ .
    - 3 đgt. 1. Phâ n biệt rõ : nhậ n ra ngườ i quen. nhậ n rõ â m mưu củ a địch. 2. Tự cho biết là
    đú ng: nhậ n lỗ i cả hai chẳ ng nhậ n lỗ i về phầ n mình.
    nhậ n biết
    - đgt Hiểu đượ c: Nhậ n biết lẽ phả i.
    nhậ n chìm
    - ấn mạ nh cho chìm xuố ng nướ c.
    nhậ n định
    - đg. (hoặ c d.). Đưa ra ý kiến có tính chấ t đá nh giá , kết luậ n, dự đoá n về mộ t đố i tượ ng, mộ t
    tình hình nà o đó . Nhậ n định tình hình. Mộ t nhậ n định thiếu cơ sở thự c tế.
    nhậ n lờ i
    - đgt. Đồ ng ý, bằ ng lò ng đá p ứ ng theo yêu cầ u: nhậ n lờ i giú p đỡ .
    nhậ n mặ t
    - đgt Nhìn mặ t xem có đú ng ngườ i mình muố n tìm hay khô ng: Nhậ n mặ t tên phả n độ ng.
    nhậ n ra
    - Biết rõ sau khi đã xem xét, suy nghĩ : Nhậ n ra khuyết điểm củ a mình.
    nhậ n thứ c
    - I d. Quá trình hoặ c kết quả phả n á nh và tá i hiện hiện thự c và o trong tư duy; quá trình con
    ngườ i nhậ n biết, hiểu biết thế giớ i khá ch quan, hoặ c kết quả củ a quá trình đó . Nâ ng cao
    nhậ n thứ c. Có nhậ n thứ c đú ng. Nhữ ng nhậ n thứ c sai lầ m.
    - II đg. Nhậ n ra và biết đượ c, hiểu đượ c. đượ c vấ n đề. Nhậ n thứ c rõ khó khă n và thuậ n lợ i.
    nhậ p khẩ u
    - đgt. Đưa, nhậ n hà ng hoá , tư bả n và o nướ c mình: nhậ p khẩ u hà ng hoá Lượ ng tư bả n nhậ p
    khẩ u tương đố i lớ n.
    nhậ p ngũ
    - đgt (H. ngũ : đơn vị nă m ngườ i lính, quâ n dộ i) Bắ t đầ u và o bộ độ i: Hà ng vạ n con em củ a cá c
    dâ n tộ c Lai-châ u đã lên đườ ng nhậ p ngũ (NgVLinh).
    nhấ t
    - t. 1. Mộ t : Dố t đến chữ nhấ t là mộ t cũ ng khô ng biết; Nhấ t chờ , nhị đợ i, tam mong (cũ ). 2.
    Đầ u tiên : Ga-ga-rin là ngườ i thứ nhấ t đi và o vũ trụ . 3. Hơn hết : Giỏ i nhấ t. Nhấ t cử lưỡ ng
    tiện. Là m mộ t việc mà đồ ng thờ i giả i quyết đượ c mộ t việc khá c.
    - Đá N ph. Bỗ ng nhiên m�
    nhấ t định
    - I p. 1 Từ biểu thị ý khẳ ng định chắ c chắ n, cho là khô ng thể khá c đượ c. Ngà y mai nhấ t định
    xong. 2 Từ biểu thị ý dứ t khoá t, khô ng thay đổ i ý định. Nó nhấ t định khô ng chịu. Anh ấ y
    nhấ t định khô ng đến.
    - II t. 1 Có tính chấ t xá c định, trong mộ t tương quan nà o đó . Đứ ng ở mộ t chỗ , khô ng đi lạ i
    lung tung. Họ p và o mộ t ngà y nhấ t định trong thá ng. Là m theo nhữ ng nguyên tắ c nhấ t định.
    2 Ở mộ t mứ c nà o đó , khô ng cao, nhưng cũ ng tương đố i, vừ a phả i, theo sự đá nh giá củ a
    ngườ i nó i. Chưa thà nh cô ng, nhưng cũ ng đạ t đượ c nhữ ng kết quả nhấ t định. Có mộ t số kinh
    nghiệm nhấ t định.
    nhấ t quá n
    - tt. Có tính thố ng nhấ t từ đầ u đến cuố i, trướ c sau khô ng mâ u thuẫ n, trá i ngượ c nhau: chủ
    trương nhấ t quá n giả i quyết mộ t cá ch nhấ t quá n.
    nhấ t quyết
    - đgt, trgt (H. quyết: nhấ t định) Nhấ t định phả i thự c hiện: Anh ấ y đã nhấ t quyết ra đi.
    nhấ t trí
    - Toà n thể giố ng nhau, có cù ng mộ t ý kiến : Nhậ n định nhấ t trí.
    nhậ t bá o
    - d. (cũ ). Bá o hằ ng ngà y.
    nhậ t ký
    - d. 1. Nhữ ng điều ghi hằ ng ngà y. 2. Sổ ghi hằ ng ngà y nhữ ng sự việc và cả m nghĩ : "Nhậ t ký
    trong tù " củ a Hồ Chủ tịch.
    nhậ t thự c
    - d. Hiện tượ ng mắ t ta thấ y vầ ng Mặ t Trờ i tố i đi mộ t phầ n hoặ c hoà n toà n trong mộ t lú c vì
    bị Mặ t Tră ng che khuấ t.
    nhậ u
    - đgt., thgtụ c 1. Uố ng: nhậ u rượ u. 2. Chè chén (uố ng rượ u, bia vớ i thứ c ă n thườ ng trong thờ i
    gian lâ u): nhậ u lai rai.
    nhẹ
    - tt, trgt 1. Khô ng nặ ng: Quan tiền nặ ng quan tiền chìm, bù nhìn nhẹ bù nhìn nổ i (tng). 2. Có
    tỉ trọ ng nhỏ : Nhô m là mộ t kim loạ i nhẹ; Dầ u hỏ a nhẹ hơn nướ c. 3. Khô ng nặ ng nhọ c: Cô ng
    việc nhẹ. 4. ở mứ c độ thấ p: Gió nhẹ; Bướ c nhẹ. 5. Khô ng nguy hiểm đến tính mệnh: Bệnh
    nhẹ. 6. Có thể chịu đượ c: Phạ t nhẹ. 7. Bị coi thườ ng: Đạ o vi tử , vi thầ n đâ u có nhẹ
    (NgCgTrứ ).
    nhẹ dạ
    - Cg. Nhẹ bụ ng, nhẹ tính. Nô ng nổ i, ít suy nghĩ : Nhẹ dạ , dễ tin ngườ i.
    nheo nhó c
    - t. (Số đô ng, thườ ng là trẻ em) ở tình trạ ng số ng thiếu thố n, khô ng đượ c chă m só c. Cả nh
    mộ t đà n con nheo nhó c.
    nhện
    - dt. Độ ng vậ t châ n đố t, thườ ng chă ng tơ bắ t mồ i: con nhện chă ng tơ mạ ng nhện.
    nhi đồ ng
    - dt (H. nhi: trẻ em; đồ ng: con trẻ) Trẻ em: Giá o dụ c nhi đồ ng là mộ t khoa họ c (HCM).
    nhi khoa
    - Ngà nh y họ c chuyên chữ a bệnh trẻ em : Bá c sĩ nhi khoa.
    nhì
    - d. (Thứ ) hai. Giả i nhì. Thứ nhấ t cà y nỏ , thứ nhì bỏ phâ n (tng.).
    nhì nhằ ng
    - tt. 1. (Tia sá ng) ngoằ n ngoèo, giao chéo nhau: Tia chớ p nhì nhằ ng. 2. Khô ng rạ ch rò i, tá ch
    bạ ch, có sự mậ p mờ , nhậ p nhằ ng: Sổ sá ch nhì nhằ ng khô ng đâ u ra đâ u cả . 3. ở trạ ng thá i
    chưa đến nỗ i quá kém, cò n giữ ở mứ c duy trì sự tồ n tạ i bình thườ ng: là m ă n nhì nhằ ng.
    nhì nhèo
    - đgt Lả i nhả i nó i đi nó i lạ i: Mẹ nó đã tú ng, nó cứ nhì nhèo xin tiền.
    nhĩ
    - d. 1. Mà ng mỏ ng chắ n ngang giữ a tai ngoà i và tai giữ a, rung lên khi tiếng độ ng lọ t và o tai.
    2. Nh. Tai : Bạ t nhĩ.
    - d. Lỗ ở diện tẩ u thuố c phiện để nhét thuố c và o khi hú t.
    nhí
    - t. (kng.). Bé, nhỏ tuổ i. Diễn viên nhí. Cá c mà n ả o thuậ t là m say mê cá c khá n giả nhí. Bồ
    nhí*.
    nhí nhả nh
    - tt. Hồ n nhiên, hay nó i, cườ i, thích tung tă ng nhả y nhó t: Cô gá i nhí nhả nh đá ng yêu.
    nhị
    - 1 dt Nhạ c khí có hai dâ y kéo bằ ng cá i mã vĩ: Lẫ n tiếng kèn, nhị nô n nao, inh ỏ i (Tú -mỡ ).
    - 2 dt (thự c) Bộ phậ n sinh sả n củ a hoa, mang tú i phấ n: Trong hồ , gì đẹp bằ ng sen, lá xanh,
    bô ng trắ ng lạ i chen nhị và ng (cd); Hoa thơm mấ t nhị đi rồ i, cò n thơm đâ u nữ a mà ngườ i
    ướ c ao (cd).
    - 3 st Hai: Nhấ t chờ , nhị đợ i, tam mong (cd).
    nhiệm kỳ
    - Thờ i gian có tính chấ t chu kỳ trong đó ngườ i đượ c bầ u thự c hiện mộ t nhiệm vụ vì lợ i ích
    chung : Nhiệm kỳ hộ i đồ ng nhâ n dâ n.
    nhiệm mầ u
    - t. Như mầ u nhiệm.
    nhiệm vụ
    - dt (H. vụ : cô ng việc) Cô ng việc lớ n phả i gá nh vá c: Nhiệm vụ củ a cô giá o, thầ y giá o ta rấ t
    quan trọ ng và rấ t vẻ vang (HCM); Nhữ ng nhiệm vụ cơ bả n và cấ p bá ch về xâ y dự ng Đả ng
    (PhVKhả i); Chỉ ra nhữ ng nhiệm vụ cô ng tá c dâ n vậ n củ a Đả ng, nhà nướ c, mặ t trậ n
    (LKPhiêu).
    nhiên liệu
    - Nh. Chấ t đố t : Than Hồ ng Gai là mộ t nhiên liệu tố t.
    nhiếp ả nh
    - đg. (dù ng phụ sau d., kết hợ p hạ n chế). Chụ p ả nh. Nhà nhiếp ả nh. Nghệ thuậ t nhiếp ả nh.
    nhiệt độ
    - dt. 1. Đạ i lượ ng chỉ độ nó ng củ a mộ t vậ t: nướ c sô i ở 100oC. 2. Nhiệt độ khô ng khí, nó i tắ t:
    Nhiệt độ ngoà i trờ i khoả ng 30oC.
    nhiệt liệt
    - trgt (H. liệt: lử a nó ng) Vớ i tấ t cả sự nhiệt tình củ a mình: Nhâ n dâ n khắ p thế giớ i đều
    nghiêm khắ c lên án Mĩ, đều nhiệt liệt ủ ng hộ ta (HCM).
    nhiệt lượ ng
    - Dạ ng nă ng lượ ng truyền từ vậ t nó ng sang vậ t lạ nh.
    nhiều
    - t. Có số lượ ng lớ n hoặ c ở mứ c cao; trá i vớ i ít. Việc nhiều ngườ i ít. Đi nhiều nơi. Vui nhiều.
    Nhiều lú c thấ y nhớ nhà . Khô ng ít thì nhiều*.
    nhiễu nhương
    - tt. ở tình trạ ng rố i ren, hỗ n loạ n, khó lườ ng trướ c đượ c sự thế: thờ i buổ i nhiễu nhương.
    nhìn
    - đgt 1. Chú ý trô ng: Bà nheo mắ t nhìn nhữ ng giọ t nắ ng và ng (Ng-hồ ng); Nhìn câ y nhớ nú i,
    nhìn sô ng nhớ nguồ n (Tố -hữ u). 2. Xem xét, nhậ n định: Nhìn vấ n đề mộ t cá ch khá ch quan. 3.
    Trô ng nom: Bậ n quá , chẳ ng nhìn gì đến con. 4. Để mắ t tớ i: Khô ng có thì giờ nhìn đến sá ch
    vở . 5. Thừ a nhậ n: Bố nó khô ng nhìn nó nữ a. 6. Trô ng ra, đố i diện vớ i: Nhà ô ng ấ y nhìn ra
    sô ng.
    nhìn nhậ n
    - đg. 1. Nhậ n thứ c đượ c : Nhìn nhậ n sự thậ t. 2. Cg. Nhìn nhõ . Trô ng nom să n só c : Nhìn nhậ n
    con cá i.
    nhịn đó i
    - đgt Đà nh khô ng ă n và chịu đó i: Đã từ ng ă n bá t cơm đầ y, đã từ ng nhịn đó i bả y ngà y khô ng
    ăn (cd).
    nhịn nhụ c
    - Đà nh chịu đự ng : Nhịn nhụ c chờ ngà y khá giả .
    nhỉnh
    - t. (kng.). Lớ n hơn, trộ i hơn mộ t chú t về tầ m cỡ , kích thướ c, khả nă ng, trình độ , v.v. Cô chị
    nhỉnh hơn cô em. Về trình độ anh ta có phầ n nhỉnh hơn. // Lá y: nhinh nhỉnh (ý mứ c độ ít).
    nhíp
    - dt. 1. Đồ dù ng gồ m hai thanh kim loạ i mỏ ng, nhỏ và cứ ng, có khả nă ng kẹp, giữ chặ t,
    thườ ng dù ng để nhổ râ u: nhíp nhổ râ u. 2. Lò xo thanh bằ ng kim loạ i cong, có tá c dụ ng giả m
    xó c cho xe: nhíp xe Xe gẫ y nhíp.
    nhịp
    - 1 dt (cn. Dịp) Thờ i gian thuậ n tiện: Đó là mộ t nhịp may để tiến hà nh cô ng việc.
    - 2 dt Đoạ n cầ u ở và o giữ a hai cộ t cầ u: Cầ u bao nhiêu nhịp thương mình bấ y nhiêu (cd).
    - 3 dt 1. Quã ng cá ch đều nhau giữ a nhữ ng tiếng đệm mạ nh trong mộ t bà i nhạ c, mộ t hồ i
    trố ng, hồ i chiêng: Ngồ i đá nh nhịp; Theo nhịp chiêng, nhịp trố ng ồ n à o (Tú -mỡ ). 2. Sự kế tiếp
    đều đặ n: Tâ m hồ n củ a Nguyễn Trá i số ng mộ t nhịp vớ i non sô ng đấ t nướ c (PhVĐồ ng).
    nho
    - d. Loà i câ y leo, quả có vị ngọ t thườ ng dù ng để chế rượ u vang.
    - d. Ngườ i là m thuê đơn từ giấ y má ở phủ huyện (xưa).
    - d. Ngườ i họ c giả theo triết họ c Khổ ng giá o : Nhà nho. Mự c nho: Mự c đó ng thà nh thỏ i rắ n,
    mà i vớ i nướ c để viết bú t lô ng hoặ c để vẽ.
    nho gia
    - d. (cũ ). Nhà nho có tên tuổ i.
    nho giá o
    - dt. Họ c thuyết do Khổ ng Tử đề xuấ t nhằ m duy trì trậ t tự xã hộ i phong kiến: tư tưở ng nho
    giá o.
    nho họ c
    - dt (H. họ c: việc họ c) Sự họ c tậ p nho giá o: Nho họ c đã trả i qua sự hiểu lầ m (ĐgThMai).
    nho nhã
    - Có vẻ con ngườ i có họ c thứ c.
    nho nhỏ
    - t. x. nhỏ 2 (lá y).
    nho sĩ
    - dt., cũ Ngườ i họ c đạ o nho, là trí thứ c phong kiến.
    nhỏ
    - 1 tt 1. Có chiều cao, khổ ngườ i dướ i mứ c trung bình: Mườ i tá m tuổ i mà nhỏ hơn đứ a mườ i
    lă m; Mèo nhỏ bắ t chuộ t con (tng). 2. Cò n ít tuổ i: Hồ i cò n nhỏ , tô i họ c ở trườ ng là ng. 3. Có
    kích thướ c hoặ c diện tích dướ i mứ c trung bình: Nhà tô i nhỏ hơn nhà anh. 4. Thấ p về mặ t số
    lượ ng hoặ c cườ ng độ : Mó n tiền nhỏ ; Ngọ n lử a nhỏ ; Xí nghiệp nhỏ . 5. Có tầ m quan trọ ng
    thấ p: Chi tiết nhỏ ; Cuộ c xung độ t nhỏ .
    - trgt Khô ng to; Khô ng lớ n: Nó i ; Sả n xuấ t nhỏ .
    - dt Ngườ i con trai cò n ít tuổ i hầ u hạ trong mộ t gia đình ở xã hộ i cũ : Mộ t anh chịu khó họ c
    tậ p.
    - 2 đgt Là m rơi mộ t chấ t lỏ ng xuố ng từ ng giọ t mộ t: Nhỏ thuố c đau mắ t.
    nhỏ nhặ t
    - t. 1. Bé và vụ n vặ t : Cô ng việc nhỏ nhặ t. 2. Hẹp hò i trong cá ch đố i xử , nhìn nhậ n : Tính khí
    nhỏ nhặ t.
    nhỏ nhẻ
    - t. (Nó i nă ng, ă n uố ng) thong thả , chậ m rã i vớ i vẻ giữ gìn, từ tố n. Nó i nă ng nhỏ nhẻ như cô
    dâ u mớ i. Ăn nhỏ nhẻ từ ng miếng.
    nhỏ nhẹ
    - tt. (Nó i nă ng) nhẹ nhà ng, dễ nghe: ăn nó i nhỏ nhẹ.
    nhỏ nhen
    - tt Hẹp hò i, hay chấ p nhấ t, hay thù vặ t: Là m ra thì cũ ng ra ngườ i nhỏ nhen (K).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    N (4)

    nhọ c nhằ n
    - Vấ t vả và mệt mỏ i : Nhọ c nhằ n lắ m mớ i xong đượ c việc.
    nhó m
    - 1 I d. Tậ p hợ p gồ m mộ t số ít ngườ i hoặ c sự vậ t đượ c hình thà nh theo nhữ ng nguyên tắ c
    nhấ t định. Chia mỗ i nhó m nă m ngườ i. Nhó m hiện vậ t khả o cổ . Nhó m má u A.
    - II đg. (kng.). Tụ tậ p nhau lạ i để cù ng là m mộ t việc gì. Chợ suố t ngà y.
    - 2 đg. 1 Là m cho lử a bắ t và o, bén và o chấ t đố t để chá y lên. Nhó m lử a. Nhó m lò . Nhó m bếp
    nấ u cơm. 2 Bắ t đầ u có đượ c cơ sở để từ đó có thể phá t triển lên. Phong trà o đấ u tranh mớ i
    nhó m lên.
    nhó n gó t
    - đgt. Nâ ng cao gó t châ n lên để đi bằ ng đầ u ngó n châ n: đi nhó n gó t.
    nhọ n
    - tt 1. Có đầ u nhỏ như mũ i kim: Con dao nhọ n. 2. (toá n) Nó i mộ t gó c nhỏ hơn mộ t gó c
    vuô ng: Gó c B củ a hình tam giá c là mộ t gó c nhọ n 150.
    nhồ i sọ
    - đg. 1. Tuyên truyền cưỡ ng bá ch đến mứ c đố i tượ ng phả i mù quá ng nghe theo. 2. Truyền
    thụ nhữ ng tri thứ c trên khả nă ng hiểu biết và sứ c thu nhậ n củ a ngườ i họ c.
    nhô m
    - d. Kim loạ i nhẹ, mà u trắ ng, khó gỉ, dễ dá t mỏ ng, dẫ n nhiệt và dẫ n điện tố t, dù ng để chế hợ p
    kim dù ng trong cô ng nghiệp hoặ c là m đồ dù ng hằ ng ngà y.
    nhộ n
    - tt. 1. ồ n à o, vui vẻ do đô ng ngườ i tạ o nên: Đá m trẻ là m nhộ n cả gó c hộ i trườ ng. 2. Có tính
    chấ t vui vẻ, hà i hướ c tạ o nên khô ng khí vui tươi, thoả i má i: Tính anh ta rấ t nhộ n.
    nhộ n nhịp
    - tt, trgt Tấ p nậ p đi lạ i: Ngà y Quố c khá nh, phố xá nhộ n nhịp.
    nhô ng
    - d. Loà i cắ c kè lớ n.
    nhồ ng
    - d. (ph.). Yểng.
    nhộ ng
    - dt. Sâ u bọ thờ i kì nằ m trong kén: nhộ ng tằ m trầ n như nhộ ng.
    nhố t
    - đgt 1. Giam giữ : Nhố t trong ngụ c. 2. Giữ con vậ t trong lồ ng, trong cũ i: Nhố t gà ; Nhố t chó .
    nhộ t
    - d. Trạ ng thá i muố n cườ i khi bị cù .
    nhơ
    - t. 1 (cũ ). Bẩ n. 2 Xấ u xa về phẩ m chấ t. Mộ t vết nhơ trong đờ i. Chịu tiếng nhơ.
    nhơ nhuố c
    - tt. Bẩ n thỉu, xấ u xa và nhụ c nhã : hà nh độ ng nhơ nhuố c củ a bọ n cướ p.
    nhờ
    - 1 đgt 1. Đề nghị ngườ i nà o là m giú p việc gì: Nhờ chuyển bứ c thư cho gia đình; Chẳ ng nên
    thì chớ , chẳ ng nhờ tay ai (cd). 2. Nương tự a: Nhờ ơn cha mẹ nuô i dưỡ ng. 3. Hưở ng sự
    thương xó t, giú p đỡ : Nhờ cha trả đượ c nghĩa chà ng cho xuô i (K). 4. Dự a và o: Nghìn tầ m nhờ
    bó ng tù ng quâ n (K).
    - trgt Tự a và o: Số ng đấ t khá ch, thá c chô n quê ngườ i (K).
    - gt Giớ i từ dù ng để giả i thích mộ t nguyên nhâ n đã dẫ n đến kết quả : sự giú p đỡ củ a anh, tô i
    mớ i đạ t đượ c kết quả .
    - 2 tt, trgt Khô ng đượ c thự c sá ng, khô ng đượ c thự c rõ : á nh tră ng nhờ ; Mà u xanh nhờ .
    nhớ
    - đg.1. Ghi đượ c, giữ đượ c trong trí tuệ hoặ c tình cả m : Mẹ dặ n con, con phả i nhớ mà là m ;
    Thương nhau xin nhớ lờ i nhau (K). 2. Tưở ng nghĩ đến mộ t sự việc đã qua, mộ t ngườ i vắ ng
    mặ t mà mình ao ướ c đượ c gặ p lạ i : Nhớ cả nh cũ ; Đi thì nhớ vợ cù ng con, Về nhà nhớ củ
    khoai mô n trên rừ ng (cd). 3. Giữ mộ t con số để cộ ng nhẩ m nó ở cộ t sau vớ i số trên trong
    mộ t tính cộ ng, số dướ i trong mộ t tính trừ hoặ c tích trong mộ t tính nhâ n : 8 và 4 là 12, viết 2
    nhớ 1 .
    nhớ nhà
    - đgt Đi xa gia đình, luô n luô n nghĩ đến gia đình: Đi cô ng tá c xa, rấ t nhớ nhà .
    nhớ t
    - t. Có chấ t nhầ y nhầ y : Cá trê nhớ t. Độ nhớ t (lý). Đạ i lượ ng đo tính chấ t khó chả y củ a mộ t
    chấ t lỏ ng.
    nhu cầ u
    - d. Điều đò i hỏ i củ a đờ i số ng, tự nhiên và xã hộ i. Nhu cầ u về ă n, ở , mặ c. Nhu cầ u về sá ch
    bá o. Thoả mã n nhu cầ u vậ t chấ t và vă n hoá .
    nhu độ ng
    - đgt. Co bó p ố ng tiêu hoá nhịp nhà ng theo lố i lượ n só ng để nhà o trộ n thứ c ă n.
    nhu mì
    - tt Hiền là nh, nết na: Khen bà tính nhu mì (Tú -mỡ ).
    nhu nhượ c
    - Mềm yếu, thiếu cương quyết : Thá i độ nhu nhượ c.
    nhũ tương
    - d. Hệ nhữ ng hạ t nhỏ chấ t lỏ ng lơ lử ng trong mộ t chấ t lỏ ng khá c. Sữ a tươi là mộ t nhũ
    tương.
    nhuậ n trườ ng
    - Nh. Nhuậ n trà ng.
    nhụ c
    - dt Điều xấ u xa đau khổ : Rử a sạ ch nhụ c mấ t nướ c (TrVTrà ).
    - tt Xấ u xa, nhơ nhuố c: Biết là mớ i có đủ sứ c mạ nh để là m (HgĐThú y).
    nhụ c dụ c
    - Lò ng ham muố n thú vui xá c thịt.
    nhụ c hình
    - d. Hình phạ t là m cho đau đớ n về thể xá c. Lă ng trì là mộ t hình thứ c nhụ c hình thờ i phong
    kiến. Dù ng nhụ c hình tra tấ n.
    nhụ c mạ
    - đgt. Chử i mắ ng là m cho nhụ c.
    nhụ c nhã
    - tt Cả m thấ y xấ u xa nhơ nhuố c: Nỗ i đau khổ nhụ c nhã củ a cá c dâ n tộ c bị á p bứ c (Trg-
    chinh).
    nhuệ khí
    - Lò ng hă ng há i sắ c sả o : Thanh niên đầ y nhuệ khí.
    nhú n nhườ ng
    - t. Chịu hạ mình mộ t chú t, tỏ ra khiêm nhườ ng trong quan hệ giao tiếp. Lờ i lẽ nhú n
    nhườ ng.
    nhung
    - 1 dt. Sừ ng non củ a hươu nai, dù ng là m thuố c bổ : nuô i hươu lấ y nhung.
    - 2 dt. Hà ng dệt bằ ng tơ hoặ c bô ng, có tuyết phủ mượ t ở bề mặ t hoặ c có sợ i là m thà nh luố ng
    đều nhau: áo nhung mượ t như nhung.
    nhú ng
    - đgt 1. Cho thứ gì và o mộ t chấ t lỏ ng rồ i lạ i lấ y ra ngay: Cho cam cô ng kẻ nhú ng tay thù ng
    chà m (K). 2. Tham gia và o: Vị tổ ng tư lệnh khô ng cầ n nhú ng và o nhữ ng vấ n đề lặ t vặ t
    (HCM).
    nhuộ m
    - đg. Là m đổ i mà u hay thẫ m mà u mộ t vậ t hoặ c mộ t nguyên liệu bằ ng mộ t thứ thuố c tổ ng
    hợ p hoặ c lấ y từ thự c vậ t : Nhuộ m áo ; Nhuộ m bô ng.
    như
    - k. 1 Từ biểu thị quan hệ tương đồ ng trong sự so sá nh về mộ t mặ t nà o đó : tính chấ t, mứ c
    độ , cá ch thứ c, hình thứ c bên ngoà i, v.v. Hô m nay nó ng như hô m qua. Anh ấ y vẫ n như xưa.
    Trình độ như nhau. Bà cụ coi anh như con. Nó nó i như thậ t. Nó là m như khô ng biết gì. 2 Từ
    dù ng trong nhữ ng tổ hợ p so sá nh để biểu thị mứ c độ rấ t cao, có thể sá nh vớ i cá i tiêu biểu
    đượ c nêu ra. Đẹp như tiên. Giố ng nhau như đú c. Rõ như ban ngà y. Đô i ta như lử a mớ i nhen,
    Như tră ng mớ i mọ c, như đèn mớ i khêu (cd.). 3 Từ biểu thị cá i sắ p nêu ra là thí dụ minh hoạ
    cho cá i vừ a nó i đến. Cá c kim loạ i quý, như và ng, bạ c, v.v. 4 (dù ng ở đầ u mộ t phâ n câ u). Từ
    biểu thị điều sắ p nêu ra là că n cứ cho thấ y điều nó i đến là khô ng có gì mớ i lạ hoặ c khô ng có
    gì phả i bà n cã i. Như ai nấ y đều biết, thá ng nà y thườ ng có bã o. Như đà i đã đưa tin, đợ t rét
    nà y cò n kéo dà i. Hô m nay tô i đá nh điện cho nó , như đã bà n vớ i anh hô m qua.
    như thế
    - trgt Đú ng như việc ấ y: Có như thế mớ i thà nh đoà n kết (HCM).
    như vầ y
    - (ph.; kng.). Như thế nà y. Nó i như vầ y. Là m như vầ y.
    như vậ y
    - trgt Như thế đấ y: Anh là m như vậ y là sai.
    nhử
    - đg. Cg. Dử . 1. Dù ng mồ i khiến cho loà i vậ t đến để bắ t : Nhử chuộ t. 2. Dù ng mưu mô , lợ i lộ c
    để đưa đố i phương và o trò ng : Nhử địch.
    nhự a
    - d. 1 Dịch lỏ ng lưu thô ng trong câ y để nuô i câ y. 2 Chấ t dính do mộ t số câ y tiết ra. Nhự a
    thô ng. Nhự a trá m. 3 Chấ t dẻo. Vả i nhự a. Đồ dù ng bằ ng nhự a.
    nhự a số ng
    - dt. Nguồ n sinh lự c, sứ c số ng, ví như nhự a nuô i câ y: trà n đầ y nhự a số ng.
    nhứ c
    - 1 tt Đau như bị đâ m bằ ng vậ t nhọ n: Thứ nhấ t đau mắ t, thứ nhì nhứ c ră ng (tng).
    - 2 trgt Nó i mà u đen nhá nh: Hà m ră ng đen nhứ c.
    nhưng
    - l. Cg. Nhưng mà . Từ dù ng để nố i hai từ hoặ c hai mệnh đề mà ý trá i ngượ c nhau : Bé nhưng
    can đả m.
    - Miễn khỏ i (cũ ) : Nhưng tạ p dịch .
    nhượ c điểm
    - d. Chỗ kém, chỗ yếu. Mộ t nhượ c điểm lớ n củ a anh ta là hay tự á i. Nhữ ng nhượ c điểm củ a
    má y.
    nhườ ng lạ i
    - đgt Để lạ i vậ t gì cho ngườ i khá c: Nhườ ng lạ i ngô i nhà cho em ruộ t.
    nhườ ng nhịn
    - Chịu nhịn, tự mình chịu phầ n kém : Anh em nhườ ng nhịn nhau.
    nhượ ng bộ
    - đg. 1 Chịu để cho đố i phương lấ n tớ i, vì yếu thế hay do khô ng kiên quyết. Tô i phả i nhượ ng
    bộ trướ c thá i độ kiên quyết củ a anh ta. Khô ng nhượ ng bộ nhữ ng yêu sá ch vô lí. 2 (chm.).
    (Vế câ u) nêu lí do đá ng lẽ ngă n cả n, khô ng để cho điều nó i đến xả y ra (nhưng điều ấ y vẫ n
    xả y ra). Trong câ u "Tuy ố m nặ ng, anh ấ y vẫ n lạ c quan", "tuy ố m nặ ng" là vế câ u có ý nghĩa
    nhượ ng bộ .
    ni cô
    - dt. Sư nữ cò n trẻ tuổ i.
    ni lô ng
    - ni-lô ng dt (Phá p: nylon) Chấ t hữ u cơ nhâ n tạ o có thể trá ng thà nh lá mỏ ng hoặ c đổ thà nh
    sợ i để dệt: Gó i ni-lô ng chằ ng buộ c bằ ng dâ y dù (Ng-hồ ng).
    ni tơ
    - Ni-Tơ (hó a) Khí khô ng mà u và khô ng mù i, chiếm bố n phầ n nă m thể tích củ a khô ng khí,
    khô ng duy trì sự chá y.
    nỉ
    - d. Hà ng dệt bằ ng sợ i len chả i xơ lên, che lấ p sợ i dọ c và sợ i ngang.
    nia
    - dt. Đồ đan khít, hình trò n, to hơn cá i mẹt dù ng phơi, đự ng: đan nia lọ t sà ng xuố ng nia.
    nĩa
    - dt Đồ dù ng thườ ng bằ ng kim loạ i có bố n ră ng nhọ n dù ng để lấ y thứ c ă n: Quen ă n bằ ng
    đũ a, nên mớ i dũ ng nĩa cũ ng lú ng tú ng.
    ních
    - đg. 1. Nhét cho đầ y, cho chặ t : Ních ổ i đầ y tú i. 2. ă n cho thậ t nhiều : Ních cơm đầ y dạ dà y.
    niêm
    - 1 d. Quy tắ c tương ứ ng về bằ ng trắ c trong thơ, phú cổ theo Đườ ng luậ t.
    - 2 đg. (id.). Dá n kín lạ i. Bỏ thư và o phong bì, niêm lạ i.
    niêm luậ t
    - dt. Quy tắ c về sự tương hợ p vầ n bằ ng trắ c, cũ ng như nhữ ng quy tắ c khá c trong thơ phú cổ
    theo Đườ ng luậ t (nó i chung): Niêm luậ t Đườ ng thi rấ t chặ t chẽ Bà i thơ khá chỉnh về niêm
    luậ t.
    niêm phong
    - đgt (H. niêm: dính và o; phong: đó ng kín lạ i) Đó ng kín lạ i và dá n giấ y có dấ u củ a chính
    quyền: Ngô i nhà đó đã bị niêm phong.
    niêm yết
    - Dá n lên để bá o việc gì cho cô ng chú ng : Niêm yết thô ng cá o.
    niềm nở
    - t. (Tiếp đó n) vui vẻ, đầ y nhiệt tình, tỏ ra mến khá ch. Tiếp đó n niềm nở .
    niên
    - dt Nă m: Vẫ y vù ng trong bấ y nhiêu niên (K); Sự nà y đã ngoạ i mườ i niên (K).
    niên đạ i
    - Thờ i đạ i, nă m thá ng trong lịch sử : Niên đạ i vă n hó a đồ đá cũ ; Niên đạ i đồ đồ ng thau.
    niên giá m
    - d. Sá ch ghi nhữ ng sự kiện quan trọ ng xả y ra trong từ ng nă m mộ t.
    nín
    - đgt. 1. Im, nén lạ i: Khó c mã i rồ i nó cũ ng nín nín thở . 2. Nhịn: nín nhụ c.
    nịnh hó t
    - đgt Tâ ng cô ng kẻ trên để hò ng trụ c lợ i: Dù ng nhữ ng kẻ khéo nịnh hó t mình (HCM).
    níu
    - đg. Nắ m mà kéo lạ i, kéo xuố ng : Níu á o ; Níu cà nh câ y.
    no
    - t. 1 Ở trạ ng thá i nhu cầ u sinh lí về ă n uố ng đượ c thoả mã n đầ y đủ . Bữ a no bữ a đó i. No cơm
    ấ m á o. Đượ c mù a, nhà nà o cũ ng no. 2 Ở trạ ng thá i nhu cầ u nà o đó đã đượ c thoả mã n hết
    sứ c đầ y đủ , khô ng thể nhậ n thêm đượ c nữ a. Ruộ ng no nướ c. Buồ m no gió că ng phồ ng. Xe
    no xă ng. Ngủ no mắ t. 3 (kng.; kết hợ p hạ n chế). Hết mứ c, có muố n hơn nữ a cũ ng khô ng
    đượ c. Khó c no. Đượ c mộ t bữ a cườ i no bụ ng. 4 (chm.). (Dung dịch) khô ng thể hoà tan thêm
    nữ a. 5 (chm.). (Hợ p chấ t hữ u cơ) khô ng thể kết hợ p thêm nguyên tố nà o nữ a. Methan là
    mộ t carbur no.
    nỏ
    - 1 dt. Khí giớ i hình cá i cung, có cá n là m tay cầ m và có lẫ y, đượ c giương lên că ng bậ t dâ y để
    bắ n mộ t hoặ c nhiều mũ i tên.
    - 2 tt. Rấ t khô đến mứ c như hết sạ ch nướ c và giò n: củ i nỏ phơi cho đấ t nỏ .
    - 3 pht., đphg Chẳ ng: nỏ biết nỏ đượ c.
    nó
    - đt Đạ i từ ngô i thứ ba số ít chỉ ngườ i ở cấ p dướ i hoặ c chỉ mộ t vậ t gì vừ a nó i đến: Thằ ng
    chá u nó ngoan, dễ bả o; Mộ t chè, mộ t rượ u, mộ t đà n bà , ba cá i lă ng nhă ng nó quấ y ta
    (TrTXương).
    nọ c
    - d. Chấ t nướ c độ c ở cơ thể củ a mộ t số độ ng vậ t như rắ n, rết, ong.
    - d. Phầ n bà i tổ tô m hay tà i bà n để chung cho cả là ng bố c : Bố c nọ c.
    - 1. d. Cọ c đó ng xuố ng đấ t để buộ c ngườ i că ng ra mà đá nh, xưa bọ n vua quan vẫ n dù ng để
    tra tấ n. 2. Cg. Nọ c cổ . đg. Đó ng hai cá i nọ c că ng thẳ ng ngườ i ra mà đá nh. Ngr. Că ng ngườ i ra
    mà đá nh : Nọ c ra cho mấ y roi.
    nó i
    - đg. 1 Phá t ra thà nh tiếng, thà nh lờ i để diễn đạ t mộ t nộ i dung nhấ t định trong giao tiếp.
    Nghĩ sao nó i vậ y. Ă n nên đọ i, nó i nên lờ i (tng.). Hỏ i chẳ ng nó i, gọ i chẳ ng thưa. Đã nó i là là m.
    Nó i mã i, nó mớ i nghe. 2 Phá t â m. Nó i giọ ng Nam Bộ . 3 Sử dụ ng mộ t thứ tiếng nà o đó , phá t
    â m để giao tiếp. Nó i tiếng Việt. Đọ c đượ c tiếng Há n, nhưng khô ng nó i đượ c. 4 Có ý kiến chê
    trá ch, chê bai. Ngườ i ta nó i nhiều lắ m về ô ng ta. Là m đừ ng để cho ai nó i. 5 (id.). Trình bà y
    bằ ng hình thứ c nó i. Nó i thơ Lụ c Vâ n Tiên. Há t nó i*. 6 Thể hiện mộ t nộ i dung nà o đó . Bứ c
    tranh nó i vớ i ngườ i xem nhiều điều. Nhữ ng con số nó i lên mộ t phầ n sự thậ t. Nó i vớ i nhau
    bằ ng á nh mắ t.
    nó i chuyện
    - đgt. 1. Nó i vớ i nhau về nhữ ng điều, nhữ ng chuyện khá c nhau: Hai ngườ i nó i chuyện vớ i
    nhau suố t cả buổ i. 2. Nó i về đề tà i gì đó cho nhiều ngườ i nghe: nghe nó i chuyện thờ i sự ở
    hộ i trườ ng. 3. Nó i cho biết, cho rõ mà chừ a, mà sử a chữ a: Tô i sẽ nó i chuyện vớ i anh.
    nó i dố i
    - đgt Nó i sai sự thậ t: Nó i dố i là mua cho chồ ng, đi đến quã ng đồ ng ngả nó n ra ă n (cd).
    nó i đù a
    - Nh. Nó i bô ng.
    nó i lá i
    - đg. Nó i khá c đi mộ t tổ hợ p hai ba â m tiết bằ ng cá ch chuyển đổ i riêng phầ n vầ n hay là phầ n
    phụ â m đầ u, hoặ c phầ n thanh điệu, có thể có đổ i cả trậ t tự cá c â m tiết, để bô ng đù a hoặ c
    chơi chữ , châ m biếm. Nó i "đấ u tranh, thì trá nh đâ u" là dù ng lố i nó i lá i.
    nó i lá o
    - đgt. 1. Nó i dố i: Nó nó i lá o đấ y, đừ ng có tin. 2. Nó i nhữ ng điều nhả m nhí, khô ng đứ ng đắ n:
    ngồ i nó i lá o vớ i nhau hết cả ngà y cả buổ i.
    nó i lắ p
    - đgt Có tậ t phá t â m cứ phả i nhắ c lạ i nhiều lầ n mộ t â m: Ô ng ta là luậ t sư mà lạ i có tậ t nó i lắ p.
    nó i lên
    - Biểu lộ rõ rệt : Nó i lên ý chí hò a bình.
    nó i liều
    - đgt Nó i lờ i đá ng lẽ khô ng nên nó i, thườ ng là khô ng đú ng Nó định đi chơi vớ i bạ n, bố nó
    hỏ i, nó nó i liều là đi thă m thầ y giá o.
    nó i ló ng
    - Pha trong câ u nó i nhữ ng tiếng riêng mà chỉ ngườ i cù ng bọ n vớ i mình mớ i hiểu : Lá i trâ u
    nó i ló ng vớ i nhau để bà n giá cả ; "Cá i kính" kẻ cắ p nó i ló ng là "cá i choá ng".
    nó i nă ng
    - đg. Nó i để giao tiếp (nó i khá i quá t). Nó i nă ng lưu loá t. Hò n đấ t mà biết nó i nă ng, Thì thầ y
    địa lí hà m ră ng chẳ ng cò n (cd.).
    nó i quanh
    - đgt. Dù ng dằ ng khô ng nó i thẳ ng và o vấ n đề, nó i quanh co để trá nh nó i thậ t: Nó i quanh thì
    ngườ i ta cũ ng biết rồ i, xin cứ nó i thẳ ng ra.
    nó i thậ t
    - đgt Nó i đú ng sự thự c; đú ng ý nghĩ củ a mình: Tô i xin nó i thậ t vớ i anh là tô i khô ng ưa cá i lố i
    số ng như thế.
    non nướ c
    - d. (vch.). Như nướ c non1.
    nó n
    - dt. 1. Đồ dù ng độ i đầ u, hình chó p, trò n, thườ ng lợ p bằ ng lá mà u trắ ng: tặ ng chiếc nó n cầ m
    nó n vẫ y xe. 2. đphg Mũ .
    nó ng
    - tt, trgt 1. Có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ củ a cơ thể: Trờ i nó ng như thiêu như đố t (tng). 2.
    Nó i thứ c ă n uố ng có nhiệt độ cao: Cơm nó ng canh ngọ t (tng). 3. Dễ nổ i cơn tứ c: Tính ô ng ấ y
    nó ng. 4. Muố n có ngay điều mình chờ đợ i: Nó ng biết tin thi cử củ a con. 5. Cầ n có ngay: Vay
    nó ng mộ t mó n tiền.
    nó ng lò ng
    - Cg. Nó ng ruộ t. Cả m thấ y khó chịu vì phả i đợ i lâ u : Nó ng lò ng chờ thư bạ n.
    nô đù a
    - đg. Chơi đù a mộ t cá ch ồ n à o, vui vẻ. Trẻ em nô đù a ngoà i sâ n.
    nô lệ
    - I. dt. 1. Ngườ i lao độ ng bị tướ c hết quyền là m ngườ i, trở thà nh sở hữ u riêng củ a nhữ ng
    chủ nô , dướ i thờ i chiếm hữ u nô lệ: buô n bá n nô lệ. 2. Ngườ i bị phụ thuộ c và o mộ t thế lự c
    thố ng trị nà o đó , ngườ i là m đầ y tớ : ngườ i dâ n nô lệ củ a nướ c thuộ c địa nô lệ củ a đồ ng tiền.
    II. đgt. Phụ thuộ c tuyệt đố i: số ng nô lệ và o đồ ng tiền nô lệ và o sá ch vở .
    nổ
    - đgt 1. Bậ t ra mạ nh mẽ và phá t thà nh tiếng: Tiếng phá o đâ u đâ y bỗ ng nổ giò n (Giang-nam);
    Nhữ ng tiếng bom nổ như sét (ĐgThMai). 2. Xả y ra mạ nh mẽ: Trậ n đá nh nổ ra và o 5 giờ
    chiều (VNgGiá p); Nam-kì khở i nghĩa nổ ra ngà y 23 thá ng 11 nă m 1940 (TrVGià u).
    nổ sú ng
    - đg. Bắ n (thườ ng nó i về sự bắ t đầ u, mở đầ u mộ t cá ch bấ t ngờ ). Đượ c lệnh nổ sú ng. Đến gầ n
    mớ i nổ sú ng.
    nồ i
    - dt. 1. Đồ dù ng để đun nấ u thứ c ă n, có lò ng sâ u, đượ c nung bằ ng đấ t hoặ c kim loạ i: nồ i đấ t
    nồ i đồ ng. 2. Bộ phậ n giố ng hình cá i nồ i, lắ p trong ổ trụ c để chứ a bi: thay nồ i cho xe đạ p nồ i
    trụ c giữ a bị hỏ ng. 3. Đơn vị đo lườ ng có tính chấ t dâ n gian: mua hai nồ i nếp.
    nổ i
    - 1 đgt 1. ở trên mặ t nướ c, trá i vớ i chìm: Quan tiền nặ ng quan tiền chìm, bù nhìn nhẹ bù
    nhìn nổ i (tng); Để con bèo nổ i, mâ y chìm vì ai (K). 2. Chuyển mạ nh từ thế nà y sang thế khá c:
    Trờ i nổ i gió ; Nổ i cơn hen. 3. Bắ t đầ u vang lên: Chiêng trố ng bên ngoà i đã nổ i rộ n rà ng (Ng-
    hồ ng).
    - tt 1. Đẹp hẳ n lên: Bộ quầ n á o ấ y đấ y. 2. Nhô lên: Ngườ i mù đọ c chữ nổ i. 3. Hiện ra: Củ a
    chìm củ a nổ i.
    - trgt Cao hơn bề mặ t: Chạ m .
    - 2 trgt Có thể đượ c: Vá c nổ i ba mươi ki-lô ; Là m nổ i việc khó ; Chịu nổ i sự cự c nhọ c; Khô ng
    kham nổ i.
    nổ i giậ n
    - Cg. Nổ i xung. Phá t ra cơn tứ c giậ n.
    nổ i tiếng
    - t. Có tiếng đồ n xa, đượ c rấ t nhiều ngườ i biết đến. Nổ i tiếng là tay ngang ngạ nh. Tá c phẩ m
    nổ i tiếng. Nhâ n vậ t nổ i tiếng.
    nố i
    - đgt. 1. Là m liền lạ i vớ i nhau, chắ p lạ i vớ i nhau: nố i sợ i dâ y bị đứ t nố i đườ ng dâ y điện thoạ i
    nố i lạ i quan hệ ngoạ i giao. 2. Tiếp và o nhau, là m cho liền mạ ch hoặ c liên tụ c: viết nố i mộ t
    phầ n và o bà i phó ng sự nố i bướ c cha ô ng.
    nố i nghiệp
    - đgt Là m tiếp sự nghiệp củ a ngườ i đi trướ c: Nố i nghiệp ô ng cha.
    nộ i bộ
    - Tình trạ ng bên trong mộ t đoà n thể, mộ t cơ quan : Nộ i bộ phe đêế quố c.
    nộ i cá c
    - d. Tên gọ i hộ i đồ ng chính phủ ở mộ t số nướ c. Cả i tổ nộ i cá c.
    nộ i chiến
    - dt. Chiến tranh giữ a cá c giai cấ p hoặ c lự c lượ ng xã hộ i đố i khá ng trong mộ t nướ c.
    nộ i chính
    - dt (H. chính: việc quố c gia) Việc sử a trị trong nướ c: Về cá c ngà nh khá c, như kinh tế, tà i
    chính, nộ i chính, vă n hoá , xã hộ i, ta cũ ng tiến bộ khô ng ngừ ng (HCM).
    nộ i cô ng
    - Sự đá nh phá từ bên trong ra, do lự c lượ ng đã bố trí đượ c ở bên trong phố i hợ p vớ i sứ c tấ n
    cô ng ở bên ngoà i : Khi bộ độ i đến cô ng đồ n thì ngụ y binh ở đó là m nộ i cô ng.
    nộ i dung
    - d. Mặ t bên trong củ a sự vậ t, cá i đượ c hình thứ c chứ a đự ng hoặ c biểu hiện. Nộ i dung củ a
    tá c phẩ m.
    nộ i địa
    - I. dt. Phầ n đấ t liền ở xa biển và xa biên giớ i: nằ m sâ u trong nộ i địa. II. tt. ở trong nướ c, do
    trong nướ c sả n xuấ t, khô ng phả i đượ c nhậ p khẩ u và o và cũ ng khô ng phả i để xuấ t khẩ u:
    hà ng nộ i địa ti vi nộ i địa.
    nộ i độ ng từ
    - dt (H. độ ng: khô ng đứ ng yên; từ : lờ i) Độ ng từ khô ng dù ng vớ i tâ n ngữ , trá i vớ i ngoạ i độ ng
    từ : Khi nó i Đi ra phố , thì Đi là nộ i độ ng từ , nhưng khi nó i Đi con xe, thì Đi là ngoạ i độ ng từ .
    nộ i giá n
    - Kẻ do thá m củ a địch chui và o cá c đoà n thể cá ch mạ ng để phá hoạ i.
    nộ i hó a
    - nộ i hoá d. (cũ ). Hà ng nộ i.
    nộ i khó a
    - nộ i khoá dt. Mô n họ c hoặ c hoạ t độ ng giá o dụ c trong chương trình chính thứ c và họ c tậ p tạ i
    nhà trườ ng; phâ n biệt ngoạ i khoá : kết hợ p giữ a nộ i khoá và ngoạ i khoá .
    nộ i thương
    - 1 dt (H. thương: buô n bá n) Việc buô n bá n ở trong nướ c: Cá c cử a hà ng mậ u dịch đều thuộ c
    ngà nh nộ i thương.
    - 2 tt (H. thương: tổ n hạ i) Nó i nhữ ng bệnh có thể điều trị bằ ng phương phá p nộ i khoa,
    khô ng dù ng phương phá p mổ xẻ: Nhiều vị thuố c Nam chữ a khỏ i nhữ ng bệnh nộ i thương.
    nộ i tiết
    - t. Nó i cá c tuyến trự c tiếp sả n mộ t chấ t cho má u.như tuyến thượ ng thậ n, tuyến giá p trạ ng...
    nộ i trợ
    - đg. Lo liệu mọ i việc hằ ng ngà y trong sinh hoạ t gia đình. Cô ng việc nộ i trợ .
    nộ i trú
    - đgt. (Họ c sinh, bệnh nhâ n) ă n ở ngay trong nhà trườ ng hoặ c bệnh viện, phâ n biệt vớ i
    ngoạ i trú : điều trị nộ i trú họ c sinh nộ i trú .
    nộ i vụ
    - dt (H. vụ : việc) Cô ng việc hà nh chính và an ninh trong nướ c: Cá c cá n bộ cô ng an thuộ c bộ
    Nộ i vụ .
    nô m
    - t. 1. Nó i thơ, vă n, viết bằ ng chữ nô m : Thơ nô m. 2. Cg. Nô m na. Dễ hiểu, khô ng vă n hoa :
    Câ u vă n nô m lắ m.
    nô ng
    - 1 d. (kết hợ p hạ n chế). 1 Nghề là m ruộ ng. Nghề nô ng. 2 Ngườ i là m ruộ ng. Nhấ t sĩ, nhì
    nô ng. Nhà nô ng*.
    - 2 t. 1 Có khoả ng cá ch từ miệng hoặ c bề mặ t xuố ng đá y ngắ n hơn so vớ i mứ c bình thườ ng;
    trá i vớ i sâ u. Ao nô ng. Giếng đà o nô ng. Bá t nô ng lò ng. Rễ câ y ă n nô ng. 2 (Nhậ n thứ c) hờ i hợ t,
    khô ng sâ u sắ c. Kiến thứ c nô ng. Suy nghĩ cò n nô ng.
    nô ng cạ n
    - tt. (Nhậ n thứ c) hờ i hợ t, khô ng biết đà o sâ u suy nghĩ, khô ng sâ u sắ c: hiểu biết nô ng cạ n suy
    nghĩ cò n nô ng cạ n lắ m.
    nô ng dâ n
    - dt (H. dâ n: ngườ i dâ n) Ngườ i dâ n là m nghề trồ ng trọ t, cà y cấ y: Nô ng dâ n là mộ t lự c lượ ng
    rấ t to lớ n củ a dâ n tộ c (HCM).
    nô ng sả n
    - Sả n phẩ m củ a nô ng nghiệp như thó c, gạ o, bô ng, gai...
    nồ ng hậ u
    - t. Nồ ng nhiệt và thắ m thiết. Tình cả m nồ ng hậ u. Đó n tiếp rấ t nồ ng hậ u.
    nồ ng nà n
    - tt. 1. (Mù i) đậ m mộ t cá ch dễ chịu và bố c mạ nh lên: mù i rượ u nồ ng nà n Hương bưở i thơm
    nồ ng nà n. 2. (Ngủ ) ngon giấ c, sâ u và say: giấ c ngủ nồ ng nà n. 3. Mạ nh mẽ, thiết tha và đậ m
    đà : tình yêu nồ ng nà n.
    nố t
    - 1 dt Câ y leo lá giố ng lá trầ u khô ng, có mù i thơm hắ c: Nấ u thịt ếch vớ i lá nố t.
    - 2 dt Mụ n nhọ t ở ngoà i da: Nố t ghẻ.
    - 3 dt (Phá p: note) 1. Số điểm đá nh giá bà i là m hay câ u trả lờ i củ a họ c sinh: Thầ y cho nố t rấ t
    nghiệt. 2. x. Nố t nhạ c.
    - 4 trgt Cho đến hết phầ n cò n lạ i: ă n nố t đĩa xô i; Viết nố t mấ y dò ng cuố i cù ng; Là m nố t chỗ
    bỏ dở ; Ai mua, bá n nố t lấ y tiền nộ p cheo (cd).
    nơ
    - đg. Tha đi : Hổ nơ mấ t lợ n.
    - d. Đồ trang sứ c tết bằ ng vả i, lụ a.... đeo ở cổ hoặ c buộ c và o tó c.
    nở
    - I đg. 1 Xoè mở mộ t cá ch tự nhiên. Hoa nở . Nở mộ t nụ cườ i (b.). 2 (Độ ng vậ t con đượ c ấ p
    đủ ngà y trong trứ ng) phá vỏ trứ ng thoá t ra ngoà i. Gà con mớ i nở . Sâ u nở . 3 (ph.). Đẻ, sinh.
    Chị ấ y nở chá u gá i đầ u lò ng. 4 Tă ng thể tích mà khô ng tă ng khố i lượ ng. Ngô bung nở .
    - II t. (id.). nang (nó i tắ t). Ngự c nở .
    nợ
    - dt 1. Số tiền vay củ a ngườ i khá c và sẽ phả i trả : Nhà gầ n chợ đổ nợ cho con (tng); Nhấ t tộ i
    nhì nợ (tng). 2. Nhiệm vụ đố i vớ i ngườ i khá c: Đấ y vớ i đâ y chẳ ng duyên thì nợ (cd). 3. Điều
    mang ơn và mong đượ c trả : Đền nợ nướ c; Dưỡ ng sinh đô i nợ tó c tơ chưa đền (K).
    - đgt 1. Vay và sẽ phả i trả : Mẹ tô i bà ấ y hai triệu đồ ng. 2. Đã hứ a và sẽ phả i là m: Tô i vẫ n nhớ
    cò n nợ anh việc giớ i thiệu anh vớ i ô ng ấ y.
    - tt Nó i kẻ xấ u hay là m phiền ngườ i khá c: Tô i khô ng muố n nó i đến củ a ấ y.
    nơi
    - d. 1. Phầ n khô ng gian đượ c xá c định rõ rà ng : Nơi đâ y đã xả y ra nhữ ng trậ n á c chiến ; Đi
    đến nơi, về đến chố n (tng). 2. Nh. Chỗ , ngh. 6 : Trao tơ phả i lứ a gieo cầ u đá ng nơi (K).
    nớ i
    - đg. 1 Là m cho lỏ ng, cho rộ ng ra chú t ít để bớ t că ng, bớ t chặ t, bớ t chậ t. Nớ i thắ t lưng. Nớ i
    lỏ ng đai ố c. Á o bị chậ t, phả i nớ i ra. Mọ i ngườ i đứ ng nớ i ra. 2 Là m cho bớ t chặ t chẽ, nghiêm
    ngặ t. Kỉ luậ t có phầ n nớ i hơn. 3 (kng.). Hạ bớ t giá xuố ng chú t ít, so vớ i bình thườ ng. Giá
    cô ng may ở cử a hiệu nà y có nớ i hơn.
    nơm
    - I. dt. Đồ đan bằ ng tre, dù ng để ú p, chụ p cá : đan nơm. II. đgt. Dù ng nơm để ú p cá : đi nơm cá
    nơm đượ c nhiều ra phết.
    nụ
    - 1 dt (thự c) Bú p hoa chưa nở : Cà nh nà o cũ ng cò n vô khố i là nụ (NgTuâ n); Có hoa mừ ng hoa
    có nụ mừ ng nụ (tng).
    - 2 dt Ngườ i ở gá i cò n nhỏ (cũ ): Trong xã hộ i phong kiến ngườ i ta nuô i nhữ ng em bé gá i và
    gọ i là cá i nụ .
    nụ cườ i
    - Cá i cườ i chú m chím, khô ng hé mô i.
    nù i
    - d. Mớ xơ sợ i hay vả i, giấ y đượ c vò chặ t lạ i. Dù ng nù i rơm là m mồ i lử a. Quơ mộ t nù i cỏ . Nù i
    giẻ rá ch.
    nú i
    - dt. Dạ ng địa hình lồ i, sườ n dố c, có độ cao lớ n hơn đồ i: nú i nhấ p nhô vượ t nú i bă ng sô ng.
    nú i lử a
    - dt Nú i có miệng ở đỉnh, qua đó thườ ng xuyên hoặ c từ ng thờ i kì, cá c chấ t khoá ng nó ng chả y
    dướ i nhiệt độ và á p suấ t rấ t cao bị phun ra ngoà i: ở chung quanh Thá i-bình-dương có nhiều
    nú i lử a.
    nú i non
    - Nh. Nú i
    nú m
    - 1 d. Bộ phậ n hình trò n, nhỏ , nhô lên ở đầ u hay trên bề mặ t mộ t số vậ t. Nú m cau. Nú m đồ ng
    hồ . Vặ n nú m điều chỉnh tivi.
    - 2 d. (kng.). Nắ m. Mộ t nú m gạ o.
    - 3 đg. (ph.). Tú m. Nú m áo kéo lạ i.
    nung
    - đgt. Đố t bằ ng nhiệt độ cao: nung vô i lò nung gố m sứ .
    nung nấ u
    - đgt 1. Gâ y mộ t sứ c nó ng rấ t lớ n: Cá i nắ ng nung nấ u. 2. Là m cho phả i chịu đự ng gian khổ :
    Lò cừ nung nấ u sự đờ i (CgO).
    nũ ng nịu
    - Nh. Nũ ng.
    nuô i
    - I đg. 1 Cho ă n uố ng, chă m só c để duy trì và phá t triển sự số ng. Nuô i con. Nuô i lợ n, gà . Nghề
    nuô i ong. Cô ng tá c nuô i quâ n (cô ng tá c cấ p dưỡ ng trong quâ n độ i). 2 Giữ gìn, chă m só c để
    cho tồ n tạ i, cho phá t triển. Nuô i tó c cho dà i. Nuô i chí lớ n. Nuô i nhiều ướ c mơ.
    - II t. (dù ng phụ sau d., trong mộ t số tổ hợ p). Đượ c coi như ngườ i ruộ t thịt, tuy khô ng có
    quan hệ dò ng má u. Cha mẹ . Con nuô i cũ ng quý như con đẻ.
    nuô i dưỡ ng
    - đgt. Nuô i nấ ng và chă m chú t cho tồ n tạ i khoẻ mạ nh hoặ c phá t triển nó i chung: nuô i dưỡ ng
    con cá i nuô i dưỡ ng mầ m non nghệ thuậ t.
    nuô i nấ ng
    - đgt Nuô i số ng và chă m nom să n só c: Lấ y chi nuô i nấ ng cá i con (Tả n-đà ).
    nuô ng chiều
    - đg. Nh. Nuô ng.
    nuố t
    - đg. 1 Là m cho đồ ă n uố ng từ miệng qua thự c quả n, xuố ng dạ dà y. Nuố t miếng cơm. Nuố t
    viên thuố c. Nghe như nuố t từ ng lờ i (b.). 2 Cố nén xuố ng, như là m cho chìm sâ u và o trong
    lò ng, khô ng để lộ ra. Nuố t hậ n. Nuố t giậ n là m là nh. Nuố t nướ c mắ t (b.; cam chịu đau đớ n
    trong lò ng). 3 (kng.). Chiếm đoạ t gọ n bằ ng quyền thế hay má nh khoé. Chá nh tổ ng nuố t
    khô ng mấ y sà o ruộ ng. Nuố t khô ng trô i mó n tiền hố i lộ . 4 Là m á t hẳ n đi bằ ng mộ t sứ c tá c
    độ ng mạ nh hơn. Tiếng gọ i bị nuố t trong tiếng mưa gió . Cặ p kính to như nuố t cả khuô n mặ t
    (b.).
    nuố t chử ng
    - đgt. 1. Đá nh ự c nuố t cả miếng và o bụ ng mà khô ng nhai chú t nà o: nuố t chử ng miếng thịt. 2.
    Hoà n toà n che lấ p: Só ng nuố t chử ng cả con thuyền. 3. Hoà n toà n buô ng trô i điều đã hứ a, đã
    thoả thuậ n: nuố t chử ng lờ i hứ a.
    nuố t giậ n
    - đgt Nén cơn tứ c giậ n: Hai anh em xích mích vớ i nhau, nhưng ngườ i anh đã nuố t giậ n là m
    là nh để bả o vệ đoà n kết.
    nú p
    - đg. Nh. Nấ p : Trẻ con chơi hú tim, nú p sau tủ .
    nú t
    - 1 I d. Vậ t trò n, nhỏ , để đó ng và o miệng chai lọ cho kín. Mở nú t chai.
    - II đg. Đó ng kín miệng chai lọ bằ ng . Nú t lọ mự c lạ i. Đêm tố i như hũ nú t.
    - 2 d. 1 Chỗ hai đầ u dâ y buộ c và o nhau. Nú t thừ ng. Buộ c thắ t nú t. 2 Chỗ giao nhau củ a nhiều
    đoạ n đườ ng đi từ cá c hướ ng lạ i. Nú t giao thô ng. 3 (kết hợ p hạ n chế). Điểm trọ ng yếu. Điểm
    nú t củ a vấ n đề. Cá i nú t củ a câ u chuyện. 4 Sự kiện quan trọ ng trong vở kịch, khi cá c nhâ n vậ t
    chính đụ ng độ vớ i nhau là m bù ng nổ xung độ t kịch. Nú t kịch. (Nghệ thuậ t) thắ t nú t*. 5 (ph.).
    Cú c. Nú t á o. 6 Nú m nhỏ , có tá c dụ ng đó ng mở để điều khiển ở mộ t số loạ i má y, độ ng cơ hay
    hệ thố ng điện. Ấn nú t điện. Bấ m nú t.
    - 3 d. (thgt.; kết hợ p hạ n chế). Tậ p hợ p nhiều ngườ i, đô i khi độ ng vậ t cù ng loà i (hà m ý coi
    thườ ng hoặ c thâ n mậ t). Khô ng nhanh là chết cả nú t.
    - 4 đg. (ph.). Mú t. Trẻ nú t sữ a.
    nữ
    - I. dt. Ngườ i thuộ c giớ i nữ ; phâ n biệt vớ i nam: khô ng phâ n biệt nam vớ i nữ . II. tt. (Đồ dù ng)
    chuyên dụ ng, dà nh riêng cho nữ giớ i: xe đạ p nữ hon đa nữ .
    nữ cô ng
    - dt (H. cô ng: khéo léo) Cô ng việc củ a phụ nữ trong gia đình: Từ nữ cô ng, phụ xả o đều nguô i
    (Chp).
    nữ giớ i
    - Phụ nữ nó i chung.
    nữ hoà ng
    - d. Ngườ i phụ nữ là m vua. Nữ hoà ng nướ c Anh.
    nữ sinh
    - dt. Họ c sinh nữ : Cá c nữ sinh đều mặ c á o dà i, trô ng rấ t đẹp rấ t duyên.
    nữ tính
    - (H. tính: tính chấ t) Tính chấ t phụ nữ : Nhà tâ m lí họ c chuyên nghiên cứ u nữ tính.
    nữ trang
    - Đồ trang sứ c củ a phụ nữ , như vò ng, xuyến, hoa tai...
    nử a
    - I d. Mộ t trong hai phầ n bằ ng nhau củ a mộ t cá i gì. Nử a quả cam. Nử a câ n. Non nử a giờ . Cay
    đắ ng như chết nử a ngườ i. Khô ng rờ i nhau nử a bướ c (khô ng rờ i nhau mộ t chú t nà o).
    - II t. (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p, trướ c mộ t từ khá c). Khô ng hoà n toà n, vừ a như thế,
    vừ a khá c thế. Nướ c thuộ c địa phong kiến. Thự c vậ t nử a kí sinh. Lự c lượ ng nử a vũ trang (lự c
    lượ ng vũ trang khô ng thoá t li sả n xuấ t).
    - buổ i d. Khoả ng thờ i gian và o giữ a buổ i sá ng, khoả ng 9-10 giờ , hoặ c và o giữ a buổ i chiều,
    khoả ng 3-4 giờ , trong mộ t ngà y lao độ ng. Nghỉ uố ng nư
    nử a đêm
    - dt. Giữ a đêm: là m việc đến tậ n nử a đêm.
    nữ a
    - trgt 1. Chưa thô i: Tô i cò n đi nữ a. 2. Thêm và o: Họ p nhau nà o biết có ngà y nữ a thô i (NĐM).
    3. Tiếp tụ c: Tô i khô ng thể ă n nữ a. 4. Huố ng chi: Phả i duyên phả i kiếp thì theo, cá m cò n ă n
    đượ c, nữ a bèo hử anh (cd). 5. Kẻo: Mà ta bấ t độ ng, nữ a ngườ i sinh nghi (K).
    - tt 1. Tiếp sau: Lá t anh ấ y sẽ về; Chỉ cò n mộ t đoạ n đườ ng nữ a thô i. 2. Thêm và o: Ô ng ấ y cầ n
    mộ t ngườ i nữ a.
    nự ng
    - đg. Dỗ con : Nự ng thằ ng bé cho nó nín.
    nướ c
    - 1 d. 1 Chấ t lỏ ng khô ng mà u, khô ng mù i và trong suố t khi là nguyên chấ t, tồ n tạ i trong tự
    nhiên ở sô ng hồ , ở biển. Nướ c mưa. Nướ c lũ . Nướ c thuỷ triều. Nướ c lên (nướ c thuỷ triều
    lên). Ă n nướ c giếng. 2 Chấ t lỏ ng, nó i chung. Nướ c mắ t. Nướ c chè. Chanh nhiều nướ c. Nướ c
    thép đầ u tiên. Thuố c nướ c*. 3 Lầ n, lượ t sử dụ ng nướ c, thườ ng là đun sô i, cho mộ t tá c dụ ng
    nhấ t định nà o đó . Pha chè nướ c thứ hai. Thang thuố c đô ng y sắ c ba nướ c. Rau rử a mấ y
    nướ c mớ i sạ ch. 4 Lớ p quét, phủ bên ngoà i cho bền, đẹp. Quét hai nướ c vô i. Nướ c mạ rấ t
    bền. Tố t gỗ hơn tố t nướ c sơn (tng.). 5 (kết hợ p hạ n chế). Vẻ á nh, bó ng tự nhiên củ a mộ t số
    vậ t, tự a như có mộ t lớ p mỏ ng chấ t phả n chiếu á nh sá ng nà o đó phủ bên ngoà i. Nướ c ngọ c.
    Gỗ lên nướ c bó ng loá ng.
    - 2 d. Vù ng đấ t trong đó nhữ ng ngườ i thuộ c mộ t hay nhiều dâ n tộ c cù ng số ng chung dướ i
    mộ t chế độ chính trị - xã hộ i và cù ng thuộ c về mộ t nhà nướ c nhấ t định. Nướ c Việt Nam. Cá c
    nướ c lá ng giềng.
    - 3 d. 1 (kết hợ p hạ n chế). Bướ c đi, về mặ t nhanh chậ m (củ a ngự a). Ngự a chạ y đang đượ c
    nướ c. Phi nướ c đạ i*. 2 Bướ c đi củ a quâ n cờ , về mặ t ả nh hưở ng đến thế cờ . Nướ c cờ cao.
    Má ch nướ c*. Chơi cờ sá ng nướ c. 3 Cá ch hà nh độ ng, hoạ t độ ng để tá c độ ng đến tình hình,
    thoá t khỏ i thế bí hoặ c tạ o ra thế thuậ n lợ i. Bị bao vâ y, chỉ cò n nướ c ra đầ u thú . (Tính) hết
    nướ c*. 4 (kng.). Thế hơn kém. Chịu nướ c lép. Đến nướ c cù ng rồ i. Đượ c nướ c, cà ng là m già .
    Nó thì nướ c gì! 5 (kng.). Mứ c độ khó có thể chịu đự ng hơn. Độ c á c đến nướ c ấ y là cù ng. (Trả
    đến nghìn đồ ng là ) hết nướ c*. Đã đến nướ c nà y thì khô ng cò n có thể từ chố i đượ c.
    nướ c da
    - dt. Mà u sắ c củ a da ngườ i: nướ c da ngă m đen nướ c da bá nh mậ t.
    nướ c đá
    - dt Nướ c đô ng cứ ng do đã là m lạ nh: Mù a hè, uố ng cà -phê có nướ c đá .
    nướ c hoa
    - Nướ c là m bằ ng chấ t hó a họ c, có mù i thơm như hương cá c loà i hoa, để xứ c cho thơm.
    nương
    - 1 d. 1 Đấ t trồ ng trọ t trên đồ i nú i. Phá t nương. Lú a nương. 2 Bã i cao ven sô ng. Nương dâ u.
    - 2 đg. 1 (id.). Dự a và o để cho đượ c vữ ng. Nương mình và o ghế. 2 Dự a và o để có đượ c sự
    che chở , giú p đỡ . Nương và o nhau mà số ng. Nương bó ng.
    - 3 đg. (kết hợ p hạ n chế). Giữ gìn độ ng tá c cho nhẹ nhà ng khi cầ m nắ m, sử dụ ng, khô ng là m
    mạ nh tay để trá nh là m vỡ , gã y, hỏ ng. Nương nhẹ*. Nương sứ c.
    nương ná u
    - đgt. ẩ n, lá nh và o mộ t nơi, và nhờ và o sự che chở : nương ná u trong rừ ng Nhữ ng là nương
    ná u qua thì (Truyện Kiều).
    nướ ng
    - đgt 1. Để trên than chá y cho chín: Nướ ng chả . 2. Mấ t hết tiền (thtụ c): Đượ c đồ ng nà o củ a
    con bạ c thì lạ i nướ ng cho nhà cá i hết (Thế-Lữ ).
    nứ t
    - t. Cg. Nứ t nẻ. Có vết rạ n trên mặ t hay suố t bề dà y: Cố c nứ t vì nướ c sô i; Đấ t nứ t.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    o
    - ,O Con chữ thứ mườ i bả y củ a bả ng chữ cá i chữ quố c ngữ : 1) viết nguyên â m "o"; 2) viết
    nguyên â m "o" ngắ n trong ong, oc; 3) dù ng ở dạ ng lặ p oo viết nguyên â m "o" dà i trong oong,
    ooc; 4) viết bá n nguyên â m cuố i "u" trong ao, eo; 5) viết bá n nguyên â m - â m đệm "u" trong
    oa, oe; 6) riêng trong mộ t số từ mượ n củ a tiếng nướ c ngoà i, thuậ t ngữ khoa họ c có tính
    quố c tế viết nguyên dạ ng, thì có thể đọ c như ô (thí dụ : video, photocopy).
    - 1 d. Cuố ng họ ng lợ n.
    - 2 d. (ph.). Cô . Ô ng chú bà o.
    - 3 đg. (ph.; kng.). Tá n tỉnh (phụ nữ ). O mèo*.
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố oxygen (oxi).
    o bế
    - đgt. Nâ ng niu chiều chuộ ng: o bế vợ trẻ đượ c cấ p trên o bế.
    ó
    - 1 dt Mộ t loà i diều hâ u: Như Thạ ch Sanh đá nh ó cứ u nà ng tiên (Tố -hữ u).
    - 2 trgt Kêu ầm ĩ: Có việc gì mà la ó thế?.
    oa oa
    - Tiếng trẻ sơ sinh khó c.
    oa trữ
    - đg. Giữ và cấ t giấ u nhữ ng thứ do ngườ i khá c đã lấ y đượ c mộ t cá ch phi phá p. Oa trữ củ a ă n
    cắ p.
    òa
    - oà 1 đgt. ù a, à o: nướ c oà và o ngậ p nhà Đá m trẻ chạ y oà ra sâ n.
    - oà 2 tt. (Tiếng khó c) to, độ t ngộ t phá t ra do xú c độ ng bấ t ngờ : Biết tin mẹ mấ t cô ta khó c oà
    lên Lú c chia tay, ngườ i mẹ ô m gụ c và o ngự c con khó c oà lên.
    oá ch
    - tt, trgt Có vẻ bả nh bao (thtụ c): Đi đâ u mà oá ch thế?; ă n mặ c oá ch quá .
    oai
    - t. Có vẻ tô n nghiêm đá ng sợ hoặ c đá ng phụ c.
    oai danh
    - Nh. Uy danh.
    oai hù ng
    - tt (H. hù ng: mạ nh) Mạ nh và đá ng kính nể: Nhâ n dâ n ta đã đi nhữ ng bướ c oai hù ng (Trg-
    chinh).
    oai linh
    - X. Uy linh.
    oai nghiêm
    - t. Như uy nghiêm.
    oai oá i
    - đgt. Kêu, thố t to lên, do bị đau hay sợ độ t ngộ t: Là m gì mà kêu oai oá i lên thế? Oai oá i như
    phủ Khoá i xin cơm (tng.).
    oai vệ
    - tt Có vẻ chữ ng chạ c, tô n nghiêm: Bá c đã thấ y cá i dá ng nó oai vệ là ngầ n nà o (NgCgHoan).
    oả i
    - t. (kng.). 1 Ở trạ ng thá i đã bị thẳ ng ra hay trễ xuố ng, khô ng cò n giữ đượ c hình dạ ng uố n
    cong như trướ c. Cá i mó c bị oả i, khô ng treo đượ c. Lưỡ i câ u oả i ra. 2 Mệt rã rờ i. Là m oả i cả
    ngườ i.
    oan
    - tt. Bị quy tộ i khô ng đú ng, phả i chịu sự trừ ng phạ t mộ t cá ch sai trá i, vô lí: xử oan mấ t tiền
    oan.
    oan cừ u
    - tt (H. cừ u: thù hằ n) Că m giậ n và thù hằ n: Đả o Cô n-lô n rự c lử a oan cừ u (PhBChâ u).
    oan hồ n
    - Hồ n ngườ i chết oan (cũ ).
    oan nghiệt
    - d. Như oan trá i.
    oan trá i
    - I. tt. Bị oan rà nh rà nh mà phả i cam chịu, khô ng là m gì đượ c, là m cho trở nên bấ t hạ nh, đau
    khổ : mố i tình oan trá i gặ p lắ m điều oan trá i. II. dt. Nhữ ng điều phả i gá nh chịu trong kiếp
    nà y để trả cho nhữ ng điều á c đã là m ở kiếp trướ c, theo quan niệm củ a đạ o Phậ t.
    oan uổ ng
    - tt (H. uổ ng: cong) Bị thiệt thò i mà khô ng phả i do lỗ i củ a mình: Nó họ c rấ t chă m chỉ mà
    khô ng hiểu vì sao khô ng đỗ , thự c là oan uổ ng.
    oá n
    - 1. đg. Că m giậ n ngườ i đã là m hạ i mình : Nó mấ t nhà thì nó oá n suố t đờ i. 2. d. Sự că m tứ c
    điều ngườ i ta là m hạ i mình : Oá n thì trả oá n, â n thì trả â n (K).
    - ghét- Că m giậ n và ghét.
    oá n ghét
    - đg. Că m giậ n và chá n ghét đến tộ t độ .
    oá n giậ n
    - đgt. Că m giậ n, uấ t ứ c tộ t độ : oá n giậ n kẻ ă n ở hai lò ng.
    oá n hậ n
    - đgt (H. hậ n: thù hằ n) Că m thù và tứ c giậ n: Tiếng gà vă ng vẳ ng gá y trên bom, oá n hậ n trô ng
    ra khắ p mọ i chò m (HXHương); Khú c đà n bạ c mệnh gả y xong mà oá n hậ n vẫ n cò n chưa hả
    (Bù i Kỉ).
    oá n trá ch
    - Că m giậ n trá ch mó c.
    oanh kích
    - đg. (id.). Oanh tạ c.
    oanh liệt
    - tt. 1. Lẫ y lừ ng, vang dộ i: chiến thắ ng oanh liệt. 2. Anh dũ ng, vẻ vang: hi sinh oanh liệt vì Tổ
    quố c.
    oằ n
    - đgt Cong xuố ng vì bị đè nặ ng: Cà nh bưở i oằ n xuố ng vì sai quả ; Nhữ ng lờ i nghiêm huấ n đó
    thì đến sắ t cũ ng phả i oằ n (NgCgHoan).
    oắ t
    - t. Nó i ngườ i bé nhỏ quá (dù ng vớ i ý coi thườ ng) : Thằ ng oắ t gá nh thế nà o nổ i hai thù ng
    nướ c .
    oắ t con
    - t. (hoặ c d.). x. oắ t.
    óc
    - dt. 1. Khố i mềm, trắ ng đụ c chứ a trong hộ p sọ củ a ngườ i và độ ng vậ t: nhứ c ó c. 2. ó c con
    ngườ i, biểu trưng cho nhậ n thứ c, ý thứ c, tư tưở ng: ó c sá ng tạ o ó c địa vị.
    ọc
    - đgt Nô n ra, ó i ra: Chá u bé vừ a bú xong đã ọ c sữ a ra; Má u anh ấ y ọ c ra đà ng mồ m.
    ọc ạ ch
    - Nó i tiếng chuyển độ ng trong bụ ng khi ăn khô ng tiêu.
    oi
    - 1 d. Giỏ đự ng cua, đự ng cá đá nh bắ t đượ c.
    - 2 t. (Thờ i tiết) rấ t nó ng và ẩ m, lặ ng gió , khiến cơ thể khó toả nhiệt, gâ y cả m giá c bứ c bố i
    khó chịu. Trờ i oi quá , có lẽ sắ p có dô ng.
    oi ả
    - tt. (Thờ i tiết) nó ng, bứ c, khô ng có gió , gâ y cả m giá c bứ c bố i, khó chịu: nhữ ng ngà y hè oi ả .
    oi bứ c
    - tt Nó ng bứ c khiến ngườ i ta khó chịu: Cả đêm, trờ i oi bứ c, khô ng ngủ đượ c.
    oi khó i
    - Nó i thứ c ăn thứ c uố ng có mù i khó i.
    oi nướ c
    - tt Nó i đấ t đẫ m nướ c khiến câ y cố i bị ú a, khô ng phá t triển đượ c: Trờ i oi nướ c, lá câ y bị
    và ng ú a.
    ói
    - (đph) đg. Nh. Nô n mử a. Tứ c ói má u (đph). Tứ c uấ t lên.
    - t. Nhiều quá , thừ a ra : Cò n ó i việc ; Cò n ó i ngô khoai.
    om
    - 1 d. (ph.). Nồ i đấ t nhỏ . Nấ u mộ t om cơm cho mộ t ngườ i ă n.
    - 2 x. ohm.
    - 3 đg. 1 Nấ u nhỏ lử a và lâ u cho thứ c ă n ngấ m kĩ mắ m muố i, gia vị. Đậ u phụ om cà chua.
    Lươn om. 2 (kng.). Giữ lạ i lâ u, là m trì hoã n việc đá ng lẽ có thể là m xong ngay, là m xong sớ m
    đượ c. Mượ n sá ch cứ om mã i khô ng trả . Om cả thá ng khô ng chịu giả i quyết.
    - 4 t. (kng.). To tiếng mộ t cá ch ồ n à o, gâ y cả m giá c khó chịu. Gắ t om nhà . Thắ c mắ c om lên.
    om sò m
    - tt. ầ m ĩ, ná o độ ng, vớ i nhiều â m, giọ ng điệu xen lẫ n và o nhau: cã i nhau om sò m Chuyện
    chẳ ng có gì mà cứ la lố i om sò m như thế.
    òm ọp
    - trgt Nó i tiếng lộ i ở mộ t nơi có nuớ c lõ ng bõ ng: Lộ i ò m ọ p đi soi ếch.
    ong
    - d. Loạ i sâ u bọ cá nh mà ng, đít có nọ c, số ng thà nh đà n có tổ chứ c, nhiều loà i có thể hú t nhị
    hoa gâ y mậ t.
    ong mậ t
    - d. Ong nuô i hoặ c số ng hoang, sả n sinh ra mậ t và sá p.
    ong nghệ
    - Nh. Ong và ng.
    ong thợ
    - dt Ong chuyên bay đi lấ y nhị hoa về là m mậ t: Ong thợ khô ng có khả nă ng sinh sả n.
    ong vò vẽ
    - Nh. Ong vẽ.
    ó ng ả
    - t. 1 Bó ng mượ t và mềm mạ i. Má i tó c dà i ó ng ả . Câ y lú a xanh ó ng ả . 2 Mềm mạ i, tha thướ t.
    Dá ng đi ó ng ả.
    ó ng á nh
    - tt. Mượ t, bó ng loá ng đến mứ c phả n chiếu á nh sá ng lấ p lá nh: Viên đá quý ó ng á nh nhiều sắ c
    mà u.
    ót
    - dt (đph) Gá y: Tó c ót dà i quá .
    ô
    - d. Đồ dù ng gồ m có khung sắ t lợ p vả i để che mưa che nắ ng. Ô .- d. 1. Ngă n nhỏ do mộ t bộ
    phậ n lớ n chia ra : Ô tủ , ô kéo. 2. Khoả ng có nhữ ng hình vuô ng đều kề nhau : Giấ y kẻ ô .
    - d. Đồ dù ng bằ ng đồ ng để đự ng trầ u cau : Ô trầ u.
    - I. d. 1. Từ dù ng trong vă n họ c cũ chỉ con quạ . 2. Mặ t trờ i, theo điển cũ : Bó ng ô đã xế ngang
    đầ u (K). II. t. Có mà u đen như mà u lô ng quạ : Ngự a ô ; Gà ô .
    - d. "Cử a ô" nó i tắ t : Ô Cầ u Giâ ý ; Ô Đô ng Má c .
    - Cg. Ơ. Thá n từ dù ng để tỏ sự ngạ c nhiên : Ô ! Sao lạ i ă n nó i ngang trá i thế nhỉ !
    ô danh
    - t. (cũ ). Xấ u xa vớ i ngườ i đờ i; phả i chịu mang tiếng xấ u. Là m ô danh cha mẹ.
    ô hay
    - tht. Tiếng thố t ra biểu lộ sự ngạ c nhiên: ô hay, sao bị là m như vậ y?
    ô hô
    - c. (cũ ; vch.). Tiếng thố t ra tự a như biểu lộ sự thương cả m trướ c mộ t điều bấ t hạ nh
    (thườ ng hà m ý giễu cợ t). Hết đờ i kẻ xu nịnh, ô hô !
    ô hợ p
    - tt. Hỗ n độ n, tạ p nham đủ thứ ngườ i: độ i quâ n ô hợ p mộ t lũ ô hợ p.
    ô nhiễm
    - tt (H. ô : vẩ n đụ c; nhiễm: nhuộ m, lâ y) Có lẫ n chấ t bẩ n tớ i mứ c trở thà nh độ c hạ i: Khô ng khí
    ô nhiễm; Mô i trườ ng ô nhiễm.
    ô nhụ c
    - Xấ u xa nhụ c nhã .
    ô tô
    - x. ô tô .
    ô trọ c
    - tt. Xấ u xa, nhơ bẩ n: phườ ng ô trọ c.
    ô uế
    - tt (H. ô : vẩ n, đụ c; uế: bẩ n thỉu) Nhơ nhớ p: Cuộ c đờ i ô uế củ a gá i mạ i dâ m.
    ồ
    - ph. Nh. ùa : Nướ c nô ng giang chả y ồ và o cá nh đồ ng.
    - th. Từ tỏ ý ngạ c nhiên : ồ ! Trú ng số à ?
    ồ ạt
    - t. Mạ nh, nhanh, dồ n dậ p, và khô ng có trậ t tự . Tiến quâ n ồ ạ t. Tuyển sinh ồ ạ t. Là m ồ ạ t,
    khô ng có kế hoạ ch.
    ổ
    - 1 dt. 1. Chỗ ló t bằ ng cỏ , rơm rá c để nằ m hoặ c để đẻ: nằ m ổ rơm ló t ổ Gà đang ấ p trong ổ . 2.
    Đà n con vậ t mớ i sinh, nở trong cù ng mộ t ổ : cá ổ ổ chó mớ i mở mắ t. 3. Nơi tậ p trung nhữ ng
    hạ ng ngườ i hay loà i vậ t nguy hạ i, là m ả nh hưở ng xấ u tớ i cuộ c số ng con ngườ i: ổ buô n lậ u ổ
    vi trù ng. 4. Tổ : ổ chim. 5. Nơi bố trí lự c lượ ng chiến đấ u: ổ phụ c kích ổ chiến đấ u. 6. (kết hợ p
    hạ n chế, dù ng vớ i bá nh mì) Chiếc: ổ bá nh mì.
    - 2 đgt. Giấ u tiền ở trong lò ng bà n tay để ă n gian (khi đá nh me, đá nh lú ): ổ tiền.
    ổ bi
    - dt Vò ng sắ t có đặ t nhữ ng viên bi để lắ p và o trụ c quay cho trơn: Thay ổ bi bá nh xe đạ p.
    ổ chuộ t
    - d. Nhà nhỏ , thấ p, bẩ n, củ a nhữ ng ngườ i cù ng khổ , số ng chui rú c.
    ổ gà
    - d. Chỗ lõ m sâ u xuố ng (giố ng như ổ củ a gà ) trên mặ t đườ ng do bị lở . Đườ ng nhiều ổ gà . Xe
    chồ m qua mộ t ổ gà .
    ổ khó a
    - ổ khoá dt. Khoá chìm: lắ p ổ khoá và o tủ .
    ốc
    - 1 dt Loà i độ ng vậ t thâ n mềm, phía ngoà i có vỏ cứ ng, thịt ă n đượ c: Ngườ i ă n ố c, ngườ i đổ
    vỏ (tng).
    - 2 dt Tù và là m bằ ng vỏ ố c biển: Trố ng đá nh liên thanh, ố c nổ i vô hồ i (Phạ m Duy Tố n).
    - 3 dt Nhà (cũ ): Và i tiếng dế, nguyệt soi trướ c ố c, mộ t hà ng tiêu, gió thố c ngoà i hiên (Chp).
    - 4 dt Đinh ốc nó i tắ t: Vặ n đinh ốc cho chắ c.
    - 5 dt Nố t nhỏ nổ i ở ngoà i da: Da nổ i ố c.
    ốc xà cừ
    - d. Ốc biển loạ i lớ n, vỏ dà y có xà cừ đẹp.
    ôi
    - 1 tt. (Thứ c ă n) bắ t đầ u có mù i, sắ p thiu: thịt ô i Củ a rẻ là củ a ô i khô ng ă n nhữ ng thứ c ô i.
    - 2 tht. Tiếng thố t ra biểu lộ cả m xú c ngạ c nhiên: ô i, đẹp quá .
    ổi
    - dt (thự c) Loà i câ y gỗ cù ng họ vớ i sim, vỏ nhẵ n, quả có nhiều hộ t, thịt mềm, khi chín ă n
    ngọ t: Tù y theo mà u thịt quả , có thứ gọ i là ổ i đà o, có thứ gọ i ổ i mỡ gà .
    ối
    - t. Thuộ c về nhữ ng mà ng bọ c thai : Nướ c ố i ; Vỡ đầ u ố i.
    - t. Nhiều lắ m : Cò n ối ra đấ y.
    - th. Từ dù ng để tỏ sự ngạ c nhiên hoặ c đau đớ n : ố i giờ i ơi!
    - Chà X. úi chà .
    ôm
    - I đg. 1 Vò ng hai tay qua để giữ sá t và o lò ng, và o ngườ i. Quà ng tay ô m lấ y cổ mẹ. Ô m hô n
    nhau thắ m thiết. Thâ n câ y hai ngườ i ô m khô ng xuể. Ô m bụ ng cườ i. 2 Giữ mã i, nuô i mã i
    trong lò ng; ấp ủ. Ôm mộ ng lớ n. Ôm mố i hậ n.
    - II d. Lượ ng vừ a nằ m gọ n trong mộ t vò ng tay. Kiếm về mộ t củ i.
    ôm ấp
    - tt. 1. ô m và o lò ng vớ i tình cả m yêu thương tha thiết: ô m ấ p đứ a con và o lò ng. 2. ấ p ủ vớ i
    tình cả m trâ n trọ ng, tha thiết: ô m ấ p hoà i bã o lớ n lao ô m ấ p nhữ ng mộ ng tưở ng lớ n ô m ấ p
    bao hi vọ ng.
    ôm châ n
    - đgt Nịnh nọ t để cầ u lợ i: Ôm châ n tên chủ .
    ôm đồ m
    - đg. 1. Mang nhiều thứ quá : Đi đâ u mà ô m đồ m thế? 2. Tham lam là m nhiều việc trong mộ t
    lú c : ôm đồ m lắ m cô ng tá c thì khó là m đượ c chu đá o.
    ồm ộp
    - tht Tiếng ếch kêu: Cả đêm nghe tiếng ồ m ộ p, khó ngủ quá !.
    ốm
    - t. Mắ c bệnh : ốm phả i uố ng thuố c.
    ốm yếu
    - t. 1 Có thể lự c kém, sứ c khoẻ kém. Ố m yếu thế thì là m đượ c gì. 2 (id.). Như đau ố m. Tuổ i
    già , ốm yếu luô n.
    ôn
    - 1 Nh. ôn con.
    - 2 đgt. Họ c lạ i, nhắ c lạ i điều đã họ c hoặ c đã trả i qua: ô n bà i ô n chuyện cũ vă n ô n võ luyện.
    ôn đớ i
    - dt (H. đớ i: và nh) Và nh đấ t nằ m giữ a nhiệt đớ i và hà n đớ i ở hai bá n cầ u Trá i đấ t, có khí hậ u
    ôn hoà : Nướ c Phá p ở và o ôn đớ i.
    ôn hò a
    - t. 1. Điềm đạ m, khô ng nó ng nả y : Tính nết ô n hò a. 2. Ê m dịu, khô ng nó ng quá hay lạ nh
    quá : Khí hậ u ô n hò a. 3. Nó i xu hướ ng chính trị khô ng quá hữ u cũ ng khô ng quá tả , trong cá c
    nướ c tư bả n : Đả ng phá i ôn hò a.
    ôn tậ p
    - đg. Họ c và luyện lạ i nhữ ng điều đã họ c để nhớ , để nắ m chắ c. Ô n tậ p cuố i khoá .
    ôn tồ n
    - tt. (Nó i nă ng) điềm đạ m, nhẹ nhà ng, từ tố n: ô n tồ n khuyên bả o vớ i họ c sinh ô n tồ n giả i
    thích.
    ồn
    - tt, trgt Có nhiều â m thanh, tiếng độ ng là m cho khó chịu: Gian nhà chậ t hẹp ồ n lên
    (NgĐThi).
    ổn
    - t. Ê m thuậ n, khô ng có gì vướ ng mắ c : Chuyện xích mích dà n xếp đã ổ n.
    ổn định
    - đg. (hoặ c t.). Ở và o hay là m cho ở và o trạ ng thá i khô ng cò n có nhữ ng biến độ ng, thay đổ i
    đá ng kể. Đờ i số ng ngà y cà ng ổ n định. Ổ n định giá cả . Ổ n định tổ chứ c. Bệnh đã ổ n định.
    ô ng
    - dt. 1. Ngườ i đà n ô ng ở bậ c sinh ra hoặ c ở bậ c sinh ra cha, mẹ mình: thă m ô ng ở quê ô ng
    nộ i ô ng ngoạ i. 2. Ngườ i đà n ô ng đứ ng tuổ i, hoặ c đượ c kính trọ ng: ô ng giá o ô ng sư. 3. Ngườ i
    đà n ô ng cù ng bậ c hoặ c bậ c dướ i, trong cá ch gọ i thâ n mậ t: ô ng bạ n và ng ô ng em củ a tô i. 4.
    Vậ t đượ c tô n sù ng, kiêng nể: ô ng trờ i ô ng tră ng ô ng bếp. 5. Bả n thâ n mình, trong cá ch gọ i
    trịch thượ ng: ô ng sẽ cho mà y biết tay Đứ a nà o dá m là m gì ô ng nà o.
    ô ng bà
    - dt, đt 1. Từ chỉ ô ng nộ i bà nộ i hoặ c ô ng ngoạ i bà ngoạ i: Ô ng bà tô i đều vẫ n khỏ e; Con cho
    cá c chá u lạ i thă m ô ng bà 2. Từ chỉ vợ chồ ng mộ t gia đình đều đã có tuổ i: Hô m nay, vợ chồ ng
    tô i đến thă m ô ng bà là vì có chú t việc.
    ô ng tổ
    - d. 1. Ngườ i đã sinh ra mộ t dò ng họ . 2. Ngườ i đã sá ng tạ o ra mộ t nghề nghiệp gì : Lê Cô ng
    Hà nh là ô ng tổ nghề in ở Việt Nam.
    ô ng tướ ng
    - dt 1. Vị chỉ huy cao nhấ t mộ t đơn vị bộ độ i: Ô ng tướ ng cầ m quâ n ra trậ n. 2. Kẻ huênh
    hoang, ra bộ ta đâ y kẻ giờ : Nó cứ là m như ô ng tướ ng, nhưng chẳ ng có tà i nă ng gì.
    ố ng
    - d. 1. Vậ t hình trụ và dà i, trong rỗ ng : ở bầ u thì trò n, ở ố ng thì dà i (tng). 2. Vậ t hình cá i ố ng :
    ố ng quầ n ; ố ng tay. 3. Nh. ố ng tiền : Có tiền bỏ ố ng.
    ố ng châ n
    - d. Phầ n củ a chi dướ i từ đầ u gố i đến cổ châ n; cẳ ng châ n. Bị gã y xương ố ng châ n.
    ố ng chỉ
    - dt Vậ t nhỏ hình ố ng để cuố n chỉ chung quanh: Trướ c mắ t cô em là mộ t loạ t ố ng chỉ cá c
    mà u.
    ố ng điếu
    - dt Đồ dù ng để nhét thuố c lá và o rồ i đố t mà hú t: Nhìn thấ y anh ấ y là thấ y ố ng điếu ngậ m ở
    miệng.
    ố ng khó i
    - d. 1. ố ng để thô ng khó i : ố ng khó i nhà má y. 2. (đph). Nh. Thô ng phong.
    ố ng nhò m
    - d. Dụ ng cụ quang họ c dù ng để quan sá t nhữ ng vậ t ở xa. Ố ng nhò m quâ n sự .
    ố ng tiêm
    - dt. ố ng đầ u có kim rỗ ng, dù ng để tiêm thuố c.
    ốp
    - 1 dt Mớ nhỏ vừ a mộ t chét tay: Mộ t ốp mạ .
    - 2 đgt Kèm sá t để giụ c là m nhanh mộ t việc gì: Hắ n mà ố p việc thì khô ng mộ t tộ i nhâ n nà o
    có thể lờ vờ (Ng-hồ ng).
    - 3 đgt áp và o: ốp đá hoa cương và o tườ ng.
    - 4 tt Lép; Khô ng đượ c chắ c: Cua bể ố p.
    ốt dộ t
    - (đph) t. Xấ u hổ , ngượ ng nghịu : Là m như thế thì ố t dộ t quá .
    ơ
    - ,Ơ Con chữ thứ mườ i chín củ a bả ng chữ cá i chữ quố c ngữ , viết nguyên â m "ơ".
    - 1 d. (ph.). Nồ i đấ t nhỏ dù ng để kho nấ u thứ c ă n. Ơ cá .
    - 2 c. (dù ng ở đầ u câ u). Tiếng thố t ra biểu lộ sự ngạ c nhiên. Ơ! Anh cũ ng ở đâ y à ? Ơ lên mộ t
    tiếng.
    ở
    - I. đgt. 1. Số ng ở nơi nà o: Bố mẹ ở quê Hai anh chị đều ở cù ng là ng. 2. Có mặ t nơi nà o: Hô m
    qua tô i ở nhà Giờ thì nó đang ở ngoà i củ a hà ng. 3. Lưu lạ i, khô ng rờ i đi đâ u: Mờ i mã i mà anh
    ấ y khô ng ở lạ i kẻ ở ngườ i đi. 4. Cung cá ch, lố i số ng, cá ch cư xử và sinh hoạ t trong cuộ c số ng
    thườ ng ngà y: ở sao cho ngườ i ta thương ở hiền gặ p là nh ô ng ấ y ở sạ ch thế. 5. Là m thuê tạ i
    nhà củ a chủ : đi ở con ở . II. lt. Thuộ c vị trí, địa điểm nà o: họ p ở hai trườ ng Đạ i hộ i xã viên tổ
    chứ c ở trụ sở uỷ ban xã Nhà dự ng ở sườ n đồ i.
    ở đờ i
    - đgt, trgt Số ng trên đờ i: Bá c mẹ già chưa dễ ở đờ i vớ i ta (cd); ở đờ i, có ngườ i tố t, ngườ i xấ u.
    ở riêng
    - Lậ p gia đình, số ng tá ch rờ i cha mẹ : Chị ấ y đi ở riêng rồ i.
    ở trọ
    - đgt ở tạ m mộ t nơi khô ng phả i nhà mình: ô ng phả i ở trọ chứ khô ng thể để bà vớ i cá c con
    và o đượ c (Ng-hồ ng).
    ớ
    - th. Cg. ớ nà y. Tiếng dù ng để gọ i, như bớ , như hỡ i : ớ anh đi đườ ng cá i quan (cd) .
    ợ
    - đg. Tố ng khí hoặ c nhữ ng chấ t gì đó từ dạ dà y ra miệng. Đau dạ dà y bị ợ chua. Bò ợ cỏ lên
    nhai lạ i.
    ới
    - I. đgt. Gọ i, bá o cho biết: Có gì ớ i cho biết vớ i Cứ ớ i mộ t tiếng là tô i ra ngay. II. tht. Tiếng kêu
    để than vã n nhắ n nhủ : ới bà con ơi.
    ỡm ờ
    - tt, trgt Có ý trêu, cợ t nhả : Nhữ ng câ u hỏ i ỡ m ờ củ a mấ y anh trai trẻ (Ng-hồ ng); Con gá i chỉ
    nó i ỡ m ờ , thuyền anh chậ t chộ i, cò n nhờ là m sao (cd); ỡ m ờ con tạ o mộ t mà u trêu ngươi
    (NgCgTrứ ).
    ơn
    - d. Nh. ân : Là m ơn nên oá n (tng).
    ớn
    - đg. 1 Có cả m giá c lạ nh từ trong ngườ i lạ nh ra và ghê ghê ngườ i. Bị ớ n số t. Sợ quá , ớ n lạ nh
    cả xương số ng. 2 Chá n đến phá t ngấ y. Ă n mã i mộ t thứ , ớ n quá . Nó i nhiều nghe phá t ớ n. 3
    (ph.). Sợ . Bị đò n mộ t lầ n đã ớ n rồ i. // Lá y: ơn ớ n (ng. 1; ý mứ c độ ít).
    ớn lạ nh
    - Cg. ớn mình.Có cả m giá c ren rét, sắ p số t.
    ớt
    - d. Câ y nhỏ cù ng họ vớ i cà , hoa trắ ng, quả chín có mà u đỏ hay và ng, vị cay, dù ng là m gia vị.
    Cay như ớ t.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    P (1)

    pha
    - 1 (F. phare) dt. Đèn pha, nó i tắ t: bậ t pha ô tô .
    - 2 (F. phase) 1. đgt. Gố c xá c định vị trí củ a mộ t điểm (mộ t vậ t) tạ i mộ t thờ i điểm trong dao
    độ ng điều hoà ; cò n gọ i là gó c pha: dao độ ng cù ng pha. 2. Tậ p hợ p cá c phầ n củ a mộ t hệ nhiệt
    độ ng có cù ng cá c tính chấ t vậ t lí và hoá họ c: dò ng điện ba pha. 3. Cả nh diễn ra trong chố c
    lá t, cả nh nố i tiếp trong mộ t chuỗ i sự kiện: pha bó ng đẹp mắ t Vở kịch có nhiều pha hấ p dẫ n.
    - 3 đgt. 1. Cho nướ c sô i và o cá c loạ i chè để thà nh thứ c uố ng: pha ấ m trà pha cà phê. 2. Hoà
    đều và o nhau theo tỉ lệ nhấ t định để thà nh chấ t hỗ n hợ p gì: pha nướ c chấ m pha mà u để vẽ.
    3. Xen lẫ n trong nhau: vả i phin pha ni lô ng đấ t cá t pha giọ ng miền Trung pha Bắ c.
    - 5 đgt. Cắ t nhỏ ra từ mộ t khố i nguyên: pha thịt pha câ y nứ a.
    pha lê
    - pha-lê dt (do chữ Há n pha li) Thứ thuỷ tinh trong suố t nặ ng hơn thuỷ tinh thườ ng: Vò m
    trờ i cao trong vắ t như mộ t bầ u pha-lê (NgTuâ n).
    pha trò
    - Là m cho buồ n cườ i bằ ng lờ i hay bằ ng cử chỉ.
    phà
    - 1 d. Phương tiện vậ n chuyển hình chữ nhậ t, lò ng phẳ ng, dù ng để chở xe cộ và ngườ i qua
    sô ng. Cho xe qua phà . Bến phà .
    - 2 đg. Thở mạ nh ra qua đườ ng miệng. Phà khó i thuố c. Phà ra hơi rượ u.
    phá
    - 1 dt. Vù ng nướ c mặ n có dả i đấ t cá t ngă n cá ch vớ i biển, thô ng ra bở i dò ng nướ c hẹp:
    Thương em, anh cũ ng muố n vô , Sợ truô ng nhà Hồ , sợ phá Tam Giang (cd.).
    - 2 đgt. 1. Là m cho hư hỏ ng: phá nhà phá vỡ kế hoạ ch. 2. Vượ t lên, là m cho cá i cũ vô giá trị:
    phá kỉ lụ c. 3. (Vết thương) bung loét, lở ra: Vết thương phá lở . 4. Bậ t mạ nh khô ng kìm giữ
    đượ c: phá lên cườ i phá chạ y thá o thâ n.
    phá án
    - đgt 1. Nó i toà á n cấ p trên huỷ mộ t bả n á n do cấ p dướ i đã xử : Toà sơ thẩ m đã xử như thế
    thì toà thượ ng thẩ m khô ng có lí gì mà phá á n. 2. Nó i cô ng an điều tra bí mậ t về đố i tượ ng
    củ a vụ á n: Cả nh sá t hình sự đi phá á n.
    phá bĩnh
    - Cg. Phá hoẵ ng.Quấ y rố i, là m tan mộ t cuộ c vui : Nướ c cờ đang hay thì có kẻ và o phá bĩnh.
    phá đá m
    - đg. Quấ y rố i để là m tan vỡ , là m hỏ ng cô ng việc hoặ c cuộ c vui củ a nhữ ng ngườ i khá c. Phá
    đá m tiệc vui. Khô ng là m thì thô i, đừ ng phá đá m.
    phá giá
    - đgt. 1. Nh. Phá giá tiền. 2. Bá n rấ t hạ khô ng theo thờ i giá : hà ng bá n phá giá .
    phá hạ i
    - đgt (H. hạ i: là m tổ n thấ t) Là m cho thiệt hạ i: Sâ u phá hạ i mù a mà ng.
    phá hoạ i
    - Là m cho hỏ ng, cho thấ t bạ i : Phá hoạ i hộ i nghị.
    phá hủ y
    - phá huỷ đg. Là m cho bị hư hỏ ng nặ ng, khô ng dù ng đượ c nữ a hoặ c khô ng cò n tồ n tạ i. Phá
    huỷ ngô i nhà cũ để là m lạ i. Trậ n lụ t đã phá huỷ nhiều cầ u cố ng.
    phá kỷ lụ c
    - X. Kỷ lụ c : Phá kỷ lụ c nhả y cao.
    phá phá ch
    - đg. Phá lung tung, bừ a bã i (nó i khá i quá t).
    phá quấ y
    - đgt. Là m rố i ra, gâ y cả n trở : kẻ hay phá quấ y.
    phá rố i
    - đgt Gâ y mấ t trậ t tự : Hắ n về phá rố i cá i nền nếp gia đình.
    - phá sả n đgt (H. sả n: củ a cả i) Nó i nhà kinh doanh b
    phá sả n
    - đg. 1. Cg. Vỡ nợ . Nó i nhà buô n mắ c nhiều nợ khô ng thể trả hết đượ c, phả i đem tà i sả n chia
    cho chủ nợ . 2. Hoà n toà n thấ t bạ i : Kế hoạ ch củ a địch phá sả n.
    phá thai
    - đgt (H. thai: có mang) Huỷ bỏ cá i thai cò n nằ m trong bụ ng: Có chử a lầ n thứ ba, chị ấ y đã
    phá thai.
    phá trinh
    - đg. Cg. Phá tâ n.Giao hợ p vớ i ngườ i con gá i chưa từ ng tiếp xú c vớ i đà n ô ng về mặ t sinh dụ c.
    phá c
    - đg. 1 Vạ ch ra nhữ ng nét chính, tạ o ra nhữ ng đườ ng nét hoặ c hình khố i sơ lượ c để hình
    dung đượ c cá i toà n bộ theo dự định. Phá c ra cố t truyện. Vẽ phá c. Tính phá c xem cầ n chi bao
    nhiêu. 2 Có cử chỉ, cử độ ng đơn giả n để biểu thị mộ t thá i độ nà o đó . Phá c mộ t cử chỉ phả n
    đố i. Trên mô i phá c mộ t nụ cườ i.
    phá c họ a
    - phá c hoạ đgt. 1. Vẽ chấ m phá nhữ ng đườ ng nét cơ bả n: phá c hoạ châ n dung. 2. Vạ ch ra
    nhữ ng nét chính, nét cơ bả n: phá c hoạ mộ t kế hoạ ch quan trọ ng.
    phá ch
    - 1 dt Cá ch là m riêng củ a từ ng ngườ i: Mỗ i ngườ i là m mộ t phá ch.
    - 2 dt Nhạ c cụ gồ m mộ t thanh tre và hai dù i gỗ , gõ thà nh tiếng gọ n và giò n: Dịp phá ch củ a
    đà o nương; Thô ng reo dịp phá ch, suố i tuô n phím đà n (BCKN).
    - 3 dt Vía củ a mỗ i ngườ i: Hồ n xiêu phá ch lạ c.
    - 4 dt Phầ n ghi họ , tên, số bá o danh củ a thí sinh ở đầ u mỗ i bà i thi: Rọ c phá ch; Rá p phá ch.
    - 5 dt (lí) Mỗ i mộ t chu trình biến đổ i biên độ củ a dao độ ng tổ ng hợ p xả y ra khi cộ ng hai dao
    độ ng điều hoà có tầ n số gầ n bằ ng nhau: Tầ n số củ a chu trình biến đổ i gọ i là tầ n số phá ch.
    - 6 dt Mũ i thuyền: Chèo phá ch.
    - 7 trgt Khoá c lá c; Là m bộ : Nó i phá ch; Là m phá ch.
    phá ch lố i
    - Lên mặ t, là m bộ .
    phai
    - 1 d. Cô ng trình nhỏ xâ y đắ p bằ ng đấ t hoặ c cá c tấ m gỗ xếp chồ ng lên nhau để ngă n dò ng
    nướ c. Đắ p phai. Bờ phai.
    - 2 đg. 1 Khô ng cò n giữ nguyên độ đậ m củ a mà u sắ c, hương vị ban đầ u. Vả i bị phai mà u. Chè
    đã phai hương. 2 Khô ng cò n giữ nguyên độ đằ m thắ m sâ u sắ c như ban đầ u. Kỉ niệm khô ng
    thể nà o phai.
    phả i
    - 1 I. đgt. 1. Bắ t buộ c khô ng thể là m khá c đượ c hoặ c nhấ t thiết cầ n có như thế: Tô i phả i đi
    ngay phả i đủ điểm mớ i đượ c lên lớ p. 2. Chịu sự tá c độ ng hoặ c gặ p hoà n cả nh khô ng hay:
    giẫ m phả i gai ngộ phả i gió độ c đi phả i ngà y mưa gió . II. tt. Đú ng, phù hợ p: điều hay lẽ phả i
    nó i chí phả i vừ a đô i phả i lứ a khô ng phả i như thế.
    - 2 tt. 1. ở phía tay thườ ng đượ c đa số ngườ i dù ng cầ m cô ng cụ lao độ ng, đố i lậ p vớ i trá i: đi
    bên phả i đườ ng rẽ phả i. 2. ở mặ t chính, thườ ng mịn hơn: mặ t phả i củ a tấ m vả i.
    phả i biết
    - trgt ở mứ c độ cao: Tô i đã nấ u mó n ấ y thì phả i biết; Phen nà y thì vui phả i biết.
    phả i cá ch
    - tt, trgt 1. Hợ p lí: ă n ở phả i cá ch. 2. Đú ng vớ i thể lệ; Đú ng vớ i yêu cầ u: Giấ y tờ phả i cá ch.
    phả i chă ng
    - l. ph. 1. Hợ p lẽ và trá i lẽ : Biết điều phả i chă ng. 2. Vừ a vừ a, ở mứ c thườ ng : Giá phả i chă ng.
    3. Có đú ng khô ng : Phả i chă ng chính anh đã đá nh mấ t bú t má y ?
    phả i đạ o
    - tt Hợ p vớ i đạ o lí: Phụ ng dưỡ ng cha me cho phả i đạ o.
    phả i lẽ
    - Hợ p điều thô ng thườ ng, hợ p lý.
    phả i lò ng
    - đg. (kng.). Cả m thấ y yêu mộ t cá ch khó cưỡ ng lạ i nổ i. Phả i lò ng cô hà ng xó m. Phả i lò ng
    nhau.
    phả i quấ y
    - tt., đphg Phả i trá i, đú ng sai: Nó i phả i quấ y cho nó nghe Phả i quấ y đâ u cò n có đó .
    phá i
    - 1 dt Đơn thuố c: Phá i thuố c cụ cho rấ t là cầ u kì (ĐgThMai).
    - 2 dt Nhó m ngườ i cù ng theo mộ t đườ ng lố i vă n hoá hoặ c chính trị: Phá i lã ng mạ n; Phá i tả ;
    Phá i hữ u.
    - 3 đgt Cử đi là m mộ t cô ng tá c gì: Phá i cá n bộ ra ngoạ i quố c; Phá i ngườ i về nô ng thô n.
    phá i bộ
    - Nh. Phá i đoà n.
    phá i đẹp
    - d. (kng.). Giớ i ngườ i đẹp, giớ i phụ nữ .
    phá i đoà n
    - dt. Đoà n ngườ i đượ c cử đi là m nhiệm vụ gì trong mộ t thờ i gian nhấ t định: phá i đoà n đạ i
    biểu phá i đoà n ngoạ i giao Phá i đoà n củ a nướ c ta gồ m nhiều cá n bộ cao cấ p.
    phá i viên
    - dt (H. viên: ngườ i là m cô ng tá c) Ngườ i đượ c cử đi là m mộ t nhiệm vụ gì: Tiếp đó n mộ t phá i
    viên củ a chính phủ nướ c bạ n.
    phà m
    - I. t. 1. Tâ m thườ ng, trá i vớ i thanh cao : Ngườ i phà m. 2. Nó i ă n nhiều mộ t cá ch thô tụ c.
    Phà m ă n. II. ph. Hễ : Phà m là m ngườ i thì phả i lao độ ng.
    phà m phu
    - d. (cũ ). Kẻ thô lỗ tụ c tằ n.
    phà m tụ c
    - tt. Tầ m thườ ng, khô ng có gì là cao siêu, thuộ c cõ i đờ i bình thườ ng như bao ngườ i khá c:
    ngườ i phà m tụ c.
    phạ m
    - 1 dt Phạ m nhâ n nó i tắ t: Bọ n lính Phá p giả i nhữ ng ngườ i phạ m và o nhà lao Hoả lò .
    - 2 đgt 1. Mắ c phả i: Do cá nhâ n chủ nghĩa mà phạ m nhiều sai lầ m (HCM). 2. Chạ m đến:
    Phạ m đến danh dự ngườ i khá c. 3. Là m trá i vớ i: Phạ m luậ t đi đườ ng.
    - trgt Nó i cắ t vả i lấ n và o chỗ phả i giữ lạ i: Cắ t và o vạ t á o.
    phạ m nhâ n
    - Nh. Phạ m đồ .
    phạ m phá p
    - đg. Là m điều phá p luậ t cấ m. Hà nh vi phạ m phá p.
    phạ m trù
    - dt. 1. Khá i niệm phả n á nh nhữ ng mố i quan hệ chung, cơ bả n nhấ t củ a cá c hiện tượ ng. 2.
    Khá i niệm biểu thị mộ t cá ch chung nhấ t cá c hiện tượ ng, đặ c trưng củ a sự vậ t: cá c phạ m trù
    ngữ phá p.
    phạ m vi
    - dt (H. phạ m: khuô n phép; vi: vâ y bọ c) Khuô n khổ giớ i hạ n mộ t hoạ t độ ng: Phạ m vi nghiên
    cứ u củ a khoa họ c xã hộ i rấ t lớ n (PhVĐồ ng); Trong phạ m vi quyền hạ n củ a đoà n thể xã hộ i
    (ĐgThMai).
    phà n nà n
    - Biểu thị bằ ng lờ i điều là m cho mình bự c bộ i : Phà n nà n về cá ch đố i xử khô ng tố t củ a gia
    đình chồ ng.
    phả n
    - 1 d. (ph.). Vá n. Bộ phả n gỗ .
    - 2 I đg. 1 Thay đổ i hẳ n thá i độ , hà nh độ ng chố ng lạ i, là m hạ i ngườ i có quan hệ gắ n bó vớ i
    mình. Bị lộ vì có kẻ phả n. Lừ a thầ y phả n bạ n*. Là m phả n*. Ngự a phả n chủ *. 2 (Cá i củ a chính
    mình) là m hạ i mình mộ t cá ch khô ng ngờ . Hắ n giả trang là m ngườ i địa phương, nhưng giọ ng
    nó i lơ lớ đã phả n hắ n.
    - II Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o tính từ , độ ng từ , có nghĩa "ngượ c lạ i, ngượ c trở lạ i". tá c
    dụ ng*. Phả n khoa họ c.
    phả n á nh
    - đgt. 1. Là m tá i hiện mộ t số đặ c trưng cơ bả n củ a đố i tượ ng bằ ng nhữ ng cá ch thứ c nà o đó :
    phả n á nh cuộ c số ng bằ ng hình tượ ng nghệ thuậ t. 2. Trình bà y vớ i ngườ i hay tổ chứ c có
    thẩ m quyền về thự c tế nà o đó : phả n á nh tình hình họ c tậ p cho ban giá m hiệu rõ .
    phả n chiếu
    - đgt (H. phả n: trở về chỗ cũ ; chiếu: soi sá ng). 1. Nó i á nh sá ng đượ c chiếu hắ t lạ i: Tấ m
    gương treo trên tườ ng đã phả n chiếu á nh sá ng ngọ n đèn điện. 2. Gợ i lạ i mộ t hình ả nh mộ t
    cá ch trung thự c: Phong trà o Phụ c hưng củ a cá c nướ c Tâ y-â u (thế kỉ XV-XVI) là gì, nếu
    khô ng phả i là gương phả n chiếu sự số ng mã nh liệt củ a xã hộ i Tâ y-â u lú c bấ y giờ (Trg-
    chinh).
    phả n cô ng
    - Đá nh trả lạ i trong khi đang bị hay đã bị tấ n cô ng.
    phả n đề
    - d. Phá n đoá n đố i lậ p vớ i chính đề trong tam đoạ n luậ n.
    phả n đố i
    - đgt. Chố ng lạ i, khô ng tuâ n theo, nghe theo: phả n đố i chiến tranh nhiều ý kiến phả n đố i
    chẳ ng ai phả n đố i cả .
    phả n độ ng
    - tt (H. độ ng: khô ng đứ ng yên) Có tư tưở ng, lờ i nó i hoặ c hà nh độ ng chố ng lạ i cá ch mạ ng,
    chố ng lạ i trà o lưu tiến bộ : Bọ n phả n độ ng thườ ng lợ i dụ ng nhữ ng khuyết điểm đó (HCM);
    Chú ng ta phả i cả nh giá c đề phò ng, khô ng để bọ n phả n độ ng â m mưu phá hoạ i (HCM).
    phả n nghịch
    - Chố ng lạ i chính quyền đã thà nh lậ p.
    phả n ứ ng
    - I d. 1 Hoạ t độ ng, trạ ng thá i, quá trình nả y sinh ra để đá p lạ i mộ t tá c độ ng nà o đó . Phả n ứ ng
    dữ dộ i củ a con hổ trướ c khi bị bắ t. Phả n ứ ng đầ u tiên củ a nhiều ngườ i trướ c lờ i tuyên bố đó
    là nghi ngờ . 2 Sự đá p lạ i củ a cơ thể sinh vậ t trướ c nhữ ng kích thích bên ngoà i hay bên trong
    nà o đó . Phả n ứ ng tự vệ củ a cơ thể. Tiêm dướ i da để thử phả n ứ ng. 3 Phả n ứ ng hoá họ c (nó i
    tắ t).
    - II đg. 1 Có trướ c mộ t tá c độ ng, mộ t sự việc nà o đó . Phả n ứ ng nhanh nhạ y trướ c diễn biến
    củ a tình hình. Phả n ứ ng gay gắ t trướ c ý kiến phê bình. Nghe nó i vậ y, nhiều ngườ i phả n ứ ng.
    2 Có phả n ứ ng trướ c nhữ ng kích thích nà o đó đố i vớ i cơ thể. 3 Tham gia và o mộ t phả n ứ ng
    hoá họ c. Acid phả n ứ ng vớ i base sinh ra muố i và nướ c.
    phả n xạ
    - I. đgt. (Hiện tượ ng) truyền ngượ c trở lạ i cá c só ng, cá c tia sá ng theo mộ t phương khá c, do
    gặ p mộ t phâ n chia giữ a hai mô i trườ ng: gương phả n xạ sự phả n xạ củ a á nh sá ng. II. dt. Phả n
    ứ ng củ a cơ thể qua trung ương thầ n kinh để trả lờ i kích thích củ a bên ngoà i: thử phả n xạ
    củ a mắ t phả n xạ có điều kiện (phả n xạ khô ng có tính bẩ m sinh đượ c hình thà nh do lặ p đi
    lặ p lạ i thườ ng xạ ). phả n xạ khô ng điều kiện (phả n ứ ng củ a cơ thể khi nhậ n đượ c trự c tiếp
    cá c kích thích thích hợ p cơ quan thụ cả m tương ứ ng củ a cơ thể, mang tính bẩ m sinh, di
    truyền).
    phá n
    - 1 dt Phá n sự nó i tắ t (cũ ): Bố anh ấ y trướ c kia là mộ t ô ng phá n ở toà sứ .
    - 2 đgt 1. Nó i cấ p trên truyền bả o điều gì (cũ ): Đó là lờ i vua Quang-trung đã phá n. 2. Phá t
    biểu vớ i giọ ng kẻ cả , ra dá ng ta dâ y kẻ giờ : Lã o ta chẳ ng là m gì chỉ phá n là giỏ i.
    phá n quyết
    - đg. Quyết định để mọ i ngườ i phả i tuâ n theo. Quyền phá n quyết. Nhâ n dâ n là ngườ i phá n
    quyết cuố i cù ng.
    phang
    - đgt. Dù ng vậ t dà i, chắ c, giơ cao rồ i đậ p mạ nh xuố ng: phang cho mấ y gậ y và o ngườ i Hai
    đứ a lấ y đò n gá nh phang nhau.
    phả ng phấ t
    - tt, trgt 1. Lờ mờ , khô ng rõ rệt: Non sô ng man má c mọ i chiều, khí thiêng phả ng phấ t ít
    nhiều đâ u đâ y (Bù i Kỉ); Lầ u hoa kia phả ng phấ t mù i hương (Chp). 2. Tưở ng như cò n thấ y
    đâ u đâ y: Mơ tưở ng cò n phả ng phấ t thiên nhan (Lê Ngọ c Hâ n). 3. Hơi giố ng: Dá ng điệu anh
    ta phả ng phấ t dá ng điệu ô ng bố .
    phanh
    - d. Bộ phậ n dù ng để hã m xe.
    - đg. 1. Mở rộ ng ra : Phanh á o cho má t. 2. Mổ rồ i banh rộ ng ra : Phanh con gà để lấ y cả lò ng.
    phanh phui
    - đg. Là m cho lộ hết ra trướ c mắ t mọ i ngườ i sự thậ t xấ u xa, khô ng để cho cò n che đậ y, giấ u
    giếm. Sự lừ a dố i bị phanh phui.
    phanh thâ y
    - đgt. 1. (Hình phạ t thờ i phong kiến) giết bằ ng cá ch buộ c từ ng tay châ n củ a ngườ i bị coi là
    phạ m tộ i và o bố n con ngự a hoặ c voi rồ i cho chú ng chạ y ra bố n phía để xé xá c ra thà nh từ ng
    mả nh. 2. Giết (thườ ng dù ng là m lờ i nguyền rủ a): thề phanh thâ y kẻ thù Liệu hồ n, tao sẽ
    phanh thâ y mà y có ngà y.
    phao
    - 1 dt 1. Vậ t nhẹ đeo và o ngườ i cho nổ i trên mặ t nướ c: Đi tắ m biển phả i đem phao đi. 2. Vậ t
    nhẹ buộ c và o dâ y câ u để nổ i trên mặ t nướ c, khiến đượ c biết khi nà o cá cắ n mồ i: Thấ y phao
    chìm, giậ t cầ n câ u lên, con cá rơi tõ m xuố ng nướ c.
    - 2 dt Lượ ng dầ u đự ng trong mộ t bầ u đèn Đến cả phao dầ u cũ ng bi ă n bớ t ă n xén (Ng-hồ ng).
    - 3 dt Danh từ mớ i chỉ tà i liệu thí sinh đem theo và o phò ng thi: Giá m thị thu đượ c nhiều
    phao.
    - 4 đgt Tung ra mộ t tin bịa: Phao tin nhả m; Phao cho quyến gió rủ mâ y, hã y xem có biết mặ t
    nà y là ai (K).
    phá o
    - d. 1. Thứ đồ chơi gồ m mộ t liều thuố c sú ng bỏ trong vỏ giấ y dà y hay tre quấ n chặ t để khi
    đố t nổ thà nh tiếng to. 2. Sú ng đạ i bá c : Kéo phá o lên nú i. 3. Quâ n bà i tam cú c hoặ c quâ n cờ
    có chữ "Phá o".
    phá o binh
    - d. Binh chủ ng củ a lụ c quâ n, chủ yếu dù ng cá c loạ i phá o để hiệp đồ ng vớ i cá c binh chủ ng
    khá c hoặ c chiến đấ u độ c lậ p.
    phá o bô ng
    - đphg, Nh. Phá o hoa.
    phá o đà i
    - dt (H. phá o: sú ng lớ n; đà i: nơi xâ y cao) 1. Nơi xâ y kiên cố ở mộ t chỗ cao, có đặ t sú ng lớ n để
    bả o vệ mộ t địa phương: Có lệnh tấ t cả xe bò phả i chở đá để xâ y phá o đà i đồ n cao (Ng-hồ ng).
    2. Nơi bả o vệ kiên cố Hồ Chủ tịch thườ ng gọ i nhà trườ ng là mộ t phá o đà i củ a chủ nghĩa xã
    hộ i (Tố -hữ u).
    phá o kích
    - đg. Đá nh bằ ng trọ ng phá o : Bộ độ i phá o kích và o vị trí địch.
    phá p chế
    - d. 1 Chế độ trong đó đờ i số ng và hoạ t độ ng xã hộ i đượ c bả o đả m bằ ng phá p luậ t. Tă ng
    cườ ng phá p chế. 2 Hệ thố ng luậ t lệ củ a nhà nướ c, nó i chung, hoặ c hệ thố ng luậ t lệ á p dụ ng
    trong mộ t ngà nh nhấ t định. Nền phá p chế Việt Nam. Phá p chế kinh tế.
    phá p lí
    - dt. Că n cứ , cơ sở lí luậ n củ a phá p luậ t: tìm đầ y đủ cơ sở phá p lí.
    phá p luậ t
    - dt (H. luậ t: luậ t lệ) Điều khoả n do cơ quan lậ p phá p đặ t ra để quy định hà nh vi củ a mọ i
    ngườ i dâ n trong quan hệ giữ a ngườ i vớ i ngườ i, giữ a ngườ i vớ i xã hộ i, và bắ t buộ c phả i tuâ n
    theo: Buô n bá n hà ng thuố c đú ng phá p luậ t hiện hà nh (NgKhả i).
    phá t
    - d. Mộ t lầ n bắ n sú ng, cung, nỏ : Bắ n mộ t phá t sú ng.
    - 1. đg. Dấ y lên, nổ i lên, cho bù ng lên : Phá t hỏ a. 2. t. Kiếm đượ c nhiều tiền hoặ c gặ p nhiều
    may mắ n nhờ đượ c mả để chỗ đấ t tố t, theo mê tín : Là m ă n dạ o nà y phá t lắ m.
    - đg. Chia, cung cấ p : Phá t giấ y cho họ c sinh.
    - đg. Đá nh bằ ng bà n tay mở , và o mộ t chỗ khô ng phả i là mặ t : Phá t và o lưng.
    - đg. Vá t cỏ bằ ng con dao dà i : Phá t cỏ ; Phá t bờ .
    phá t biểu
    - đg. Nó i lên, nêu lên ý kiến, quan niệm, tình cả m củ a mình về vấ n đề gì đó . Phá t biểu ý kiến.
    Phá t biểu cả m tưở ng. Phá t biểu trên bá o chí.
    phá t đạ t
    - đgt. Già u có , hưng thịnh lên: Nhà bá c ấ y là m ă n phá t đạ t Chú c cá c anh ngà y cà ng phá t đạ t.
    phá t giá c
    - đgt (H. giá c: cả m thấ y) 1. Thấ y đượ c kẻ là m bậ y: Bấ t ý đương đêm, Có c và o xuyên tạ c, Trê
    liền phá t giá c, Có c nhả y qua rà o (Trê Có c). 2. Vạ ch ra mộ t việc là m phi phá p: Phá t giá c mộ t
    vụ buô n ma tú y.
    phá t hà nh
    - đg. 1. Đem bá n hoặ c phâ n phố i nhữ ng ấ n loá t phẩ m : Phá t hà nh sá ch bá o. 2. Đưa tiền tệ ra
    lưu thô ng : Phá t hà nh giấ y bạ c.
    phá t minh
    - đg. (hoặ c d.). Tìm ra cá i có cố ng hiến lớ n cho khoa họ c và loà i ngườ i. Sự phá t minh ra lử a
    thờ i tiền sử . Nhữ ng phá t minh, sá ng chế khoa họ c.
    phá t ngô n
    - đgt. I. Phá t biểu ý kiến quan điểm mộ t cá ch chính thứ c, thay mặ t cho mộ t ngườ i hay tổ
    chứ c nà o đó : ngườ i phá t ngô n Bộ ngoạ i giao ta. II. dt. Đơn vị cơ bả n củ a giao tiếp bằ ng ngô n
    ngữ nó i, mang mộ t nộ i dung tương đố i trọ n vẹn.
    phá t thanh
    - đgt (H. thanh: tiếng) Truyền tin bằ ng loa hay bằ ng má y truyền thanh: Đà i phá t thanh, bá o
    chí hằ ng ngà y nó i vớ i mọ i ngườ i bằ ng tiếng nó i củ a Việt-nam (ĐgThMai).
    phá t xít
    - Phá T-XíT Độ c đoá n và tà n bạ o : Biện phá p phá t-xít. Chủ nghĩa phá t- xít. Hình thứ c chuyên
    chế cô ng khai củ a giai cấ p tư sả n, nhằ m thủ tiêu nền dâ n chủ , thiết lậ p mộ t chế độ phả n
    độ ng dã man và chuẩ n bị chiến tranh xâ m lượ c.
    phạ t
    - 1 đg. Chém mạ nh mộ t nhá t cho đứ t ngang ra. Phạ t cà nh đẵ n gố c.
    - 2 đg. Bắ t phả i chịu mộ t hình thứ c xử lí nà o đó vì đã phạ m lỗ i. Bị phạ t vì vi phạ m luậ t giao
    thô ng. Nộ p tiền phạ t. Phạ t vi cả nh.
    phẳ ng
    - tt. Bằ ng, đều trên bề mặ t: Đườ ng rả i nhự a rấ t phẳ ng phẳ ng như mặ t gương
    phẳ ng lặ ng
    - tt Yên ổ n; Khô ng xả y ra chuyện bấ t thườ ng: Gió mâ y phẳ ng lặ ng, dạ sầ u ngẩ n ngơ
    (PhBChâ u); Trắ ng xoá trườ ng giang phẳ ng lặ ng tờ (HXHương); Nhữ ng ngà y phẳ ng lặ ng đó
    cũ ng chỉ đượ c ít lâ u (Tố -hữ u).
    phẳ ng lì
    - Rấ t phẳ ng : Mặ t bà n bà o phẳ ng lì.
    phẳ ng phiu
    - t. Phẳ ng đều, nhìn thích mắ t. Quầ n á o là phẳ ng phiu. Con đườ ng rả i nhự a thẳ ng tắ p, phẳ ng
    phiu.
    phẩ m
    - 1 dt. Cá c chấ t dù ng để nhuộ m mà u nó i chung: nhuộ m phẩ m tím than mua thêm ít phẩ m
    mà nhuộ m.
    - 2 dt. Từ chỉ đơn vị chiếc oả n để cú ng: mộ t phẩ m oả n.
    - Phương thứ c phâ n định cấ p bậ c cá c quan lạ i từ thờ i Lý đến thờ i Nguyễn ở Việt Nam. Tấ t cả
    cá c quan vă n, võ , thị nộ i tạ i triều đình đến địa phương tỉnh huyện đều đượ c sắ p xếp thứ bậ c
    theo phẩ m. Là cơ sở củ a lương bổ ng và chứ c vụ . Có 9 phẩ m, cao nhấ t là nhấ t phẩ m, thấ p
    nhấ t là cử u phẩ m; mỗ i phẩ m lạ i có 2 bậ c: chính và tò ng. Tổ ng cộ ng có 18 bậ c. Ví dụ : thờ i Lê
    tri phủ đượ c xếp tò ng lụ c phẩ m, tri huyện tò ng thấ t phẩ m.
    phẩ m chấ t
    - tt (H. phẩ m: tư cá ch; chấ t: tính chấ t) Tư cá ch đạ o đứ c: Cá n bộ và Đả ng viên ta, nó i chung,
    đã có phẩ m chấ t cá ch mạ ng tố t đẹp (HCM).
    phẩ m giá
    - Nh. Phẩ m cá ch.
    phẩ m hạ nh
    - d. (id.). Tính nết tố t, biểu hiện phẩ m giá con ngườ i (thườ ng nó i về phụ nữ ).
    phẩ m vậ t
    - dt. Vậ t phẩ m (nhưng thườ ng nó i về vậ t quý giá ): tặ ng phẩ m vậ t quý.
    phâ n
    - 1 dt 1. Chấ t bà i xuấ t củ a bộ má y tiêu hoá : Đi ngoà i ra phâ n lỏ ng. 2. Chấ t dù ng để bó n câ y:
    Ruộ ng khô ng phâ n như thâ n khô ng củ a (tng).
    - 2 dt 1. Mộ t phầ n tră m củ a thướ c: Mỗ i tấ c là mườ i phâ n. 2. Mộ t phầ n tră m củ a lạ ng: 5 phâ n
    và ng . 3. Mộ t lượ ng nhỏ : Cỏ cao hơn thướ c, liễu gầ y và i phâ n (K).
    - 3 đgt 1. Chia ra: Mỗ i quậ n phâ n ra nhiều phườ ng. 2. Giao cho từ ng ngườ i: Phâ n cô ng việc;
    Phâ n tà i liệu.
    - 4 đgt Phâ n trầ n nó i tắ t: Dừ ng châ n đứ ng lạ i anh phâ n đô i lờ i (cd).
    phâ n biệt
    - Nhậ n biết sự khá c nhau : Phâ n biệt phả i trá i. Phâ n biệt chủ ng tộ c. Thự c hiện có tổ chứ c và
    theo nhữ ng điều qui định chính sá ch triệt để tá ch ngườ i da mà u khỏ i dâ n da trắ ng (ở
    trườ ng họ c, hà ng quá n, phương tiện giao thô ng...).
    phâ n bó n
    - d. Phâ n dù ng để bó n câ y (nó i khá i quá t). Nguồ n phâ n bó n.
    phâ n cấ p
    - đgt. Phâ n ra, chia thà nh cá c cấ p, cá c hạ ng: phâ n cấ p quả n lí (giao bớ t mộ t phầ n quyền
    quả n lí cho cấ p dướ i, trong hệ thố ng quả n lí chung).
    phâ n chấ t
    - đgt (H. chấ t: vậ t thể) Phâ n tích cá c chấ t bao gồ m trong mộ t vậ t: Phâ n chấ t bằ ng phương
    phá p hoá họ c; Ai đem phâ n chấ t mộ t mù i hương (XDiệu).
    phâ n chia
    - Chia ra thà nh nhiều phầ n.
    phâ n cô ng
    - đg. Giao cho là m mộ t phầ n việc nhấ t định nà o đó . Phâ n cô ng mỗ i ngườ i mộ t việc. Đượ c
    phâ n cô ng là m giá o viên chủ nhiệm.
    phâ n giả i
    - đgt. Phâ n tích, giả i thích cặ n kẽ, có lí lẽ thuyết phụ c để thấ y rõ đượ c đú ng sai, phả i trá i:
    phâ n giả i phả i trá i cho hai anh em thấ y rõ lự a lờ i phâ n giả i khô ng thể phâ n giả i đượ c vớ i
    chú ng nó .
    phâ n loạ i
    - đgt (H. loạ i: loà i) chia ra từ ng loà i: Phâ n loạ i thự c vậ t.
    phâ n ly
    - Chia lìa nhau ra.
    phâ n số
    - d. Số biểu thị mộ t hay nhiều phầ n củ a mộ t đơn vị đượ c chia thà nh nhữ ng phầ n bằ ng nhau
    và thườ ng đượ c viết dướ i dạ ng .
    phâ n tích
    - đgt. 1. Chia tá ch ra để giả ng giả i, nghiên cứ u: phâ n tích bà i thơ phâ n tích tình hình phâ n
    tích rấ t hợ p lí. 2. Chia tá ch cá c thà nh phầ n ra khỏ i hợ p chấ t: phâ n tích nướ c thà nh hi-đrô và
    ô -xi.
    phâ n tử
    - dt (H. tử : con, cá i) Phầ n nhỏ nhấ t củ a mộ t chấ t cò n giữ nguyên nhữ ng tính chấ t hoá họ c
    củ a chấ t đó : Khố i lượ ng củ a mộ t phâ n tử xá c định bằ ng đơn vị o-xi.
    phâ n ưu
    - Chia buồ n (cũ ) : Phâ n ưu cù ng gia đình có tang.
    phầ n
    - I d. 1 Cá i đượ c phâ n chia ra từ mộ t khố i, trong quan hệ vớ i tổ ng thể. Bà i vă n chia là m ba
    phầ n. Bệnh mườ i phầ n bớ t bả y. Hai phầ n nă m (hai trong nă m phầ n chia bằ ng nhau). 2 Cá i
    thuộ c về hay đượ c phâ n cho từ ng ngườ i, từ ng đơn vị, trong quan hệ vớ i nhữ ng cá i thuộ c về
    hay đượ c phâ n cho nhữ ng ngườ i khá c, đơn vị khá c. Đượ c phầ n hơn. Gó p phầ n. Là m hết
    phầ n việc củ a mình. Phả i chịu mộ t phầ n trá ch nhiệm. Về phầ n tô i (về nhữ ng gì có quan hệ
    đến tô i). 3 (dù ng trong mộ t số tổ hợ p). Mứ c độ nà o đó , khô ng xá c định. Nó i có phầ n đú ng.
    Có phầ n chắ c là như vậ y. Phầ n nà o*.
    - II đg. (kng.). Chia ra, để dà nh cho mộ t ; để phầ n (nó i tắ t). Nhà vẫ n phầ n cơm anh đấ y!
    phầ n thưở ng
    - dt. Tặ ng phẩ m thưở ng cô ng lao, thà nh tích: phá t phầ n thưở ng cho họ c sinh giỏ i đượ c nhậ n
    phầ n thưở ng củ a nhà trườ ng.
    phấ n
    - dt 1. Thứ bộ t rấ t mịn dù ng để xoa lên da: Đá nh phấ n đeo hoa (tng); Quanh nă m buô n phấ n
    bá n hương đã lề (K). 2. Chấ t nhỏ như bộ t ở cá nh sâ u bọ hay ở nhị đự c cá c thứ hoa: Phấ n
    trên cá nh bướ m. 3. Thứ bộ t đá vô i luyện thà nh thỏ i dù ng để viết trên bả ng: Thầ y giá o cầ m
    viên phấ n viết lên bả ng.
    phấ n chấ n
    - Vui vẻ và hứ ng khở i : Tinh thầ n phấ n chấ n.
    phấ n đấ u
    - đg. Gắ ng sứ c bền bỉ nhằ m đạ t tớ i mụ c đích cao đẹp. Phấ n đấ u trở thà nh mộ t chuyên gia
    giỏ i.
    phấ n khở i
    - đgt. Vui sướ ng, phấ n chấ n trong lò ng: phấ n khở i trướ c thà nh tích họ c tậ p Biết tin nà y, chắ c
    cha mẹ phấ n khở i lắ m.
    phậ n sự
    - dt (H. sự : việc) Việc về phầ n mình phả i là m: Trong vũ trụ đã đà nh phậ n sự , phả i có danh
    mà đố i vớ i nú i sô ng (NgCgTrứ ).
    phấ t
    - đg. Giơ lên và đưa đi đưa lạ i : Phấ t cờ .
    - đg. Trở nên khá giả , do kiếm chá c đượ c nhiều tiền (thtụ c) : Là m ă n phấ t.
    - đg. Dá n giấ y đắ p lên : Phấ t quạ t.
    phấ t phơ
    - 1 đg. (Vậ t mỏ ng, nhẹ) chuyển độ ng qua lạ i nhẹ nhà ng theo là n gió . Tà á o dà i phấ t phơ
    trướ c gió . Má i tó c phấ t phơ.
    - 2 t. 1 Lang thang, khô ng có mụ c đích. Đi phấ t phơ ngoà i đườ ng. 2 Hờ i hợ t, khô ng nghiêm
    tú c. Là m ă n phấ t phơ. // Lá y: phấ t pha phấ t phơ (ý nhấ n mạ nh).
    phậ t
    - dt. Ngườ i tu hà nh đắ c đạ o, theo giá o lí đạ o Phậ t.
    phậ t tử
    - dt (H. tử : con, ngườ i) Ngườ i theo đạ o Phậ t: Đã là phậ t tử thì phả i ngay thẳ ng.
    phe
    - Khố i nhiều ngườ i gắ n bó vì mộ t xu hướ ng, mộ t mụ c đích, đố i lậ p vớ i xu hướ ng, mụ c đích
    khá c : Phe chủ chiến ; Phe chủ hò a ; Phe xã hộ i chủ nghĩa.
    phe cá nh
    - d. Tậ p hợ p ngườ i hoặ c tổ chứ c câ u kết vớ i nhau vì nhữ ng quyền lợ i khô ng chính đá ng (nó i
    khá i quá t).
    phe phá i
    - dt. Phe nó i chung: có nhiều phe phá i. cá c phe phá i đố i lậ p.
    phè phỡ n
    - tt, trgt Chỉ nghĩ đến ă n chơi, hưở ng lạ c thậ t nhiều: Số ng cuộ c đờ i xa hoa phè phỡ n (Trg-
    chinh).
    phen
    - d. Lầ n, lượ t : Nắ ng mưa đã biết mấ y phen đổ i đờ i (K) ; Bị bắ t nă m sá u phen rồ i mà vẫ n cứ
    ăn cắ p.
    phèn
    - d. 1 Tên gọ i chung cá c loạ i muố i kép gồ m hai muố i sulfat. 2 Phèn chua (nó i tắ t). Nướ c đã
    đá nh phèn.
    phèng la
    - dt. Nhạ c khí gõ , phá t ra tiếng vang và chó i là m bằ ng đồ ng thau, hình đĩa trò n.
    phép
    - dt 1. Lề lố i qui định hà nh độ ng củ a mọ i ngườ i trong tậ p thể: Phép vua thua lệ là ng (tng). 2.
    Sự đồ ng ý củ a cấ p trên: Đượ c phép nghỉ hai ngà y. 3. Cá ch thứ c tiến hà nh mộ t việc gì Phép
    đo lườ ng; Phép tính. 4. Lễ độ : ă n nó i phả i có phép; Ngườ i họ c sinh có phép đố i vớ i cô giá o.
    5. Sự thự c hiện mộ t cá ch mầ u nhiệm, theo mê tín: Phép tà ng hình; Hoá phép.
    phép tính
    - (toá n) Phương phá p thự c tiễn để suy ra mộ t số mớ i từ cá c số khá c, theo mộ t quy tắ c nhấ t
    định.
    phê bình
    - đg. 1 (id.). Xem xét, phâ n tích, đá nh giá ưu điểm và khuyết điểm. Phê bình và tự phê bình
    để rú t kinh nghiệm. 2 Nêu lên khuyết điểm để gó p ý kiến, để chê trá ch. Phê bình sự thiếu
    trá ch nhiệm. Đấ u tranh phê bình. Tiếp thu phê bình. 3 Nhậ n xét và đá nh giá , là m cô ng việc
    gọ i là phê bình vă n họ c đố i vớ i mộ t tá c phẩ m. Phê bình mộ t cuố n tiểu thuyết. Nhà phê bình
    (chuyên là m cô ng tá c phê bình vă n họ c).
    phê chuẩ n
    - đgt. Xét duyệt cho phép sử dụ ng hoặ c thự c hiện: phê chuẩ n ngâ n sá ch phê chuẩ n kế hoạ ch.
    phế bỏ
    - đgt Bỏ hẳ n đi: Phế bỏ nhữ ng hủ tụ c trong nô ng thô n.
    phế nhâ n
    - Ngườ i tà n tậ t khô ng là m đượ c việc.
    phế phẩ m
    - d. Sả n phẩ m khô ng đú ng quy cá ch, phẩ m chấ t đã quy định. Giả m tỉ lệ phế phẩ m. Hà ng phế
    phẩ m.
    phế tậ t
    - dt (H. phế: bỏ đi; tậ t: bệnh khó chữ a) Tậ t là m cho thâ n thể khô ng hoạ t độ ng đượ c như
    trướ c: Nhữ ng thương binh đầ y phế tậ t.
    phế truấ t
    - Bỏ đi, bã i đi khỏ i địa vị cũ .
    phế vậ t
    - dt (H. phế: bỏ đi; vậ t: đồ đạ c) Đồ bỏ đi: Nhữ ng phế vậ t như giấ y vụ n vẫ n có thể dù ng đượ c.
    phệ
    - t. ph. Nó i béo chả y xệ xuố ng : Bụ ng phệ ; Béo phệ.
    phễu
    - d. Đồ dù ng có miệng loe, để ró t chấ t lỏ ng và o vậ t đự ng có miệng nhỏ . Lấ y phễu ró t dầ u và o
    chai. Hình phễu.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    P (2)

    phi
    - 1 dt. Trai ở bã i cá t ven biển, thâ n dà i, vỏ mỏ ng, mà u tím nhạ t, thịt ă n đượ c.
    - 2 dt. Tên con chữ thứ hai mươi mố t củ a chữ cá i Hi Lạ p (viết thườ ng là j, viết hoa là F).
    - 3 dt. Vợ lẽ củ a vua hay vợ củ a cá c bậ c vương cô ng thờ i phong kiến: cá c bà phi trong cung.
    - 4 đgt. 1. (Ngự a) phó ng tung vó để chạ y vớ i tố c độ rấ t cao: ngự a phi phi ngự a. 2. Đi nhanh,
    phó ng nhanh: phi nhanh về nhà kẻo tố i.
    - 5 đgt. Phó ng mạ nh cá c binh khí có mũ i nhọ n như gươm, kiếm, dao gă m: phi dao gă m.
    - 6 đgt. Rá n hà nh, tỏ i cho dậ y mù i thơm, trướ c khi xà o nấ u mó n gì: phi tỏ i rồ i mớ i bỏ rau
    muố ng và o phi hà nh để nấ u nướ c chấ m.
    - 7 lt. Ngoà i đố i tượ ng nà o đó ra, nếu khô ng phả i là : Phi anh ấ y, khô ng ai biết.
    phi cả ng
    - dt (H. phi: bay, cả ng: cử a biển) Sâ n bay: Phi cả ng Nộ i-bà i.
    phi cô ng
    - Ngườ i lá i má y bay. Phi cô ng vũ trụ . Ngườ i điều khiển con tà u bay ngoà i khí quyển quả đấ t.
    phi cơ
    - d. Má y bay.
    phi độ i
    - dt. Phâ n độ i chiến thuậ t cơ bả n củ a khô ng quâ n, có từ 10-24 má y bay cù ng chủ ng loạ i, gồ m
    mộ t số biên độ i, tá c chiến độ c lậ p hoặ c trong độ i hình củ a trung đoà n khô ng quâ n.
    phi hà nh đoà n
    - d. Tậ p hợ p phi hà nh gia trong mộ t chuyến bay.
    phi lý
    - Ngượ c lẽ phả i : Chuyện phi lý.
    phi thườ ng
    - t. Đặ c biệt khá c thườ ng, vượ t xa mứ c bình thườ ng, đá ng khâ m phụ c. Sự cố gắ ng phi
    thườ ng. Anh dũ ng phi thườ ng.
    phì nhiêu
    - tt. (Đấ t đai) mà u mỡ , rấ t tố t đố i vớ i câ y trồ ng: Đồ ng ruộ ng phì nhiêu Đấ t đai phì nhiêu.
    phỉ bá ng
    - đgt (H. phỉ: nó i xấ u; bá ng: chê cườ i) chê bai, nó i xấ u ngườ i khá c: Phỉ bá ng bạ n bè là mộ t
    thó i xấ u.
    phí phạ m
    - Biến âm củ a "phí phạ n".
    phí tổ n
    - d. Cá c khoả n chi tiêu và o cô ng việc gì (nó i tổ ng quá t). Tính toá n mọ i phí tổ n sử a chữ a că n
    nhà . Giả m bớ t phí tổ n vậ n chuyển.
    phía
    - dt. 1. Vị trí, khoả ng khô ng gian đượ c xá c định bở i mộ t vậ t chuẩ n nhấ t định, trong sự đố i
    lậ p vớ i cá c vị trí, hướ ng khá c: phía trướ c mặ t phía ngoà i đườ ng phía bên kia sô ng. 2. Tậ p
    thể ngườ i có chung nhữ ng đặ c điểm nhấ t định, đố i lậ p vớ i nhữ ng tậ p thể khá c: ý kiến cá c
    phía trong hộ i nghị khô ng thố ng nhấ t vớ i nhau Phía nhà trai, phía nhà gá i đều hà i lò ng.
    phịch
    - đgt, trgt Nó i đặ t mộ t vậ t nặ ng xuố ng đấ t vớ i mộ t tiếng trầ m: Mộ t ngườ i đà n bà đặ t phịch
    mộ t cá i thú ng cắ p ở ná ch xuố ng đấ t (Ng-hồ ng).
    phiếm du
    - Đi chơi khô ng mụ c đích.
    phiếm luậ n
    - đg. (id.). Bà n rộ ng và chung chung, khô ng thiết thự c.
    phiên
    - 1 dt. 1. Lầ n mà từ ng ngườ i, từ ng nhó m phả i đả m nhiệm để đả m bả o tính liên tụ c: phiên
    trự c ban cắ t phiên gá c thay phiên nhau. 2. Lầ n họ p: phiên bế mạ c hộ i nghị mở phiên toà
    cô ng khai phiên chợ Tết.
    - 2 dt. Ti coi về việc hà nh chính, thờ i xưa: bên phiên bên niết.
    - 3 đgt. Chuyển từ ngô n ngữ nà y sang ngô n ngữ khá c hoặ c chuyển từ loạ i kí hiệu nà y sang kí
    hiệu khá c: phiên cá i âm nà y sang tiếng Phá p.
    phiên âm
    - đgt (H. phiên: lậ t ngượ c lạ i; â m: tiếng) chuyển â m tiếng nướ c ngoà i sang â m tiếng nướ c
    mình: Phiên âm cá c danh từ địa lí theo đú ng cá ch đọ c.
    phiên dịch
    - 1. đg. Chuyển từ tiếng nướ c nà y sang tiếng nướ c khá c bằ ng cá ch nó i hoặ c viết. 2. d. Ngườ i
    là m việc trên.
    phiền
    - I t. 1 Có tâ m trạ ng buồ n, khó chịu vì phả i lo nghĩ nhiều. Cha mẹ phiền vì nỗ i con hư. 2 Rầ y
    rà , rắ c rố i, sinh nhiều chuyện phả i bậ n lò ng. Nhỡ tà u thì phiền lắ m. Nhờ vả nhiều cũ ng
    phiền. Là m phiền ô ng ấy nhiều quá .
    - II đg. Quấ y rầ y do nhờ vả điều gì đó (thườ ng dù ng trong lờ i yêu cầ u mộ t cá ch lịch sự ngườ i
    khá c là m việc gì). Tự là m lấ y, khô ng muố n đến ai. Phiền anh chuyển hộ bứ c thư.
    phiền hà
    - đgt. Gâ y rắ c rố i, phứ c tạ p cho ngườ i khá c: Giấ y tờ thủ tụ c hết sứ c phiền hà Khô ng nên là m
    phiền hà ngườ i ta mã i.
    phiền lò ng
    - tt Buồ n bự c trong lò ng: Họ c sinh chớ là m phiền lò ng thầ y giá o.
    phiền muộ n
    - Buồ n rầ u : Phiền muộ n vì thấ t bạ i.
    phiền nhiễu
    - đg. Quấ y rầ y nhiều, hết việc nà y đến việc khá c, là m cho khó mà chịu nổ i. Bộ độ i đó ng quâ n
    cả thá ng, khô ng hề phiền nhiễu dâ n.
    phiền phứ c
    - tt. Phứ c tạ p, lô i thô i, rắ c rố i, gâ y nhiều phiền hà cho ngườ i khá c: nhiều thủ tụ c phiền phứ c
    Cô ng việc đơn giả n, chẳ ng có gì phiền phứ c cả .
    phiến
    - dt Vậ t hình khố i thườ ng vuô ng vắ n: Phiến gỗ , Phiến đá .
    phiến loạ n
    - Xú i giụ c là m loạ n.
    phiêu lưu
    - I đg. (id.). Như phiêu bạ t. Số ng phiêu lưu nơi đấ t khá ch quê ngườ i.
    - II t. Có tính chấ t liều lĩnh, vộ i và ng, khô ng tính toá n kĩ trướ c khi là m, khô ng lườ ng đến hậ u
    quả nghiêm trọ ng có thể có . Chủ trương . Mộ t hà nh độ ng phiêu lưu quâ n sự .
    phiếu
    - dt. 1. Tờ giấ y có mộ t cỡ nhấ t định dù ng ghi chép nộ i dung nà o đó : phiếu thư mụ c. 2. Tờ
    giấ y ghi rõ mộ t quyền lợ i nghĩa vụ gì đó : phiếu cung cấ p phiếu chi thu hố i phiếu ngâ n phiếu
    tín phiếu trá i phiếu. 3. Mả nh giấ y ghi tên ngườ i mình tín nhiệm khi bầ u cử hoặ c ý kiến, biểu
    quyết tự tay mình bỏ và o hò m phiếu: bỏ phiếu cổ phiếu cô ng phiếu đầ u phiếu kiểm phiếu
    phổ thô ng đầ u phiếu.
    phim
    - dt (Anh: film) 1. Vậ t liệu trong suố t có trá ng mộ t lớ p thuố c ă n ả nh, dù ng để chụ p ả nh:
    Ngà y tết mua mộ t cuộ n phim về chụ p gia đình. 2. Cuộ n đã chụ p nhiều ả nh dù ng để chiếu lên
    mà n ả nh: Mua cuố n phim về Lưu Bình-Dương Lễ.
    phím
    - d. Miếng gỗ hay xương nhỏ gắ n và o đà n, để đỡ dâ y đà n, là m cho dâ y đà n có thể phá t ra
    nhữ ng âm khá c nhau.
    phỉnh gạ t
    - đgt. Nó i phỉnh để đá nh lừ a: cẩ n thậ n khô ng sẽ bị phỉnh gạ t.
    phò
    - đgt Giú p đỡ : Lịch sử cò n nêu gương nhữ ng vị anh hù ng phò vua cứ u nướ c.
    phò mã
    - Con rể vua.
    phó
    - 1 I d. (id.). Ngườ i trự c tiếp giú p việc và khi cầ n thiết có thể thay mặ t cho cấ p trưở ng. Quan
    hệ giữ a cấ p trưở ng và cấ p phó .
    - II Yếu tố ghép trướ c hoặ c ghép sau để cấ u tạ o danh từ , có nghĩa "ngườ i cấ p ". Phó giá m
    đố c. Phó chủ nhiệm. Đạ i độ i phó . Cụ c phó .
    - 2 d. (cũ ; thườ ng dù ng trướ c d. chỉ nghề thủ cô ng). Ngườ i thợ thủ cô ng. Phó mộ c. Phó nề.
    Bá c phó cả (bá c thợ cả ).
    - 3 đg. (kng.). Giao cho, để cho chịu trá ch nhiệm hoà n toà n. Mọ i việc đều phó cho mình nó .
    phó má t
    - dt. Pho-má t.
    phó thá c
    - đgt (H. phó : trao cho; thá c: gử i) Giao cho ngườ i mình tin cẩ n: Cũ ng liều phó thá c tấ m thâ n,
    khi vui cũ ng chỉ tấ n tầ n mà thô i (cd).
    phó từ
    - Mộ t loạ i từ dù ng để bổ nghĩa cho mộ t độ ng từ , mộ t tính từ hoặ c mộ t phó từ khá c (như
    "nhanh" trong "đi nhanh", "quá " trong "đẹp quá ", "rấ t" trong "nó họ c rấ t lườ i").
    phong
    - 1 d. Bệnh do vi khuẩ n gâ y viêm mã n tính da, niêm mạ c và thầ n kinh ngoạ i biên, là m lở loét
    và cụ t dầ n từ ng đố t ngó n tay, ngó n châ n.
    - 2 d. Gó i, bọ c vuô ng vắ n, thườ ng bằ ng giấ y gấ p lạ i và dá n kín. Mộ t phong bá nh khả o. Phong
    thư.
    - 3 đg. 1 (Nhà vua) ban, cấ p chứ c tướ c, đấ t đai. Phong tướ c hầ u. Phong ấ p. Sắ c phong. 2
    (Nhà nướ c) tặ ng chứ c vị, danh hiệu. Phong danh hiệu anh hù ng. Phong thiếu tướ ng.
    phong bì
    - dt. Bao giấ y đự ng thư gử i đi: cắ t phong bì mua mấ y chiếc phong bì.
    phong cả nh
    - dt (H. phong: gió ; cả nh: cá i hiện ra trướ c mặ t) Khung cả nh tự nhiên: Bướ c dầ n theo ngọ n
    tiểu khê, lầ n xem phong cả nh có bề thanh thanh (K).
    phong dao
    - Bà i há t, câ u há t dâ n gian khô ng có điệu khú c nhấ t định.
    phong kiến
    - I d. 1 (id.). Chế độ phong kiến (nó i tắ t). Tư tưở ng chố ng phong kiến. 2 Nhữ ng ngườ i thuộ c
    giai cấ p thố ng trị trong chế độ phong kiến (nó i tổ ng quá t). Phong kiến câ u kết vớ i đế quố c.
    - II t. Thuộ c về chế độ hoặ c giai cấ p , có tính chấ t phong kiến. Tư tưở ng phong kiến. Lố i bó c
    lộ t phong kiến. Anh ấ y cò n phong kiến nặ ng (kng.; cò n nặ ng tư tưở ng phong kiến).
    phong lan
    - dt. Loạ i lan mọ c bá m trên cà nh, thâ n câ y, có hoa đẹp và thơm.
    phong nhã
    - tt (H. phong: dá ng dấ p; nhã : thanh tao) Có dá ng dấ p thanh tao: Phong tư tà i mạ o tó t vờ i,
    và o trong phong nhã ra ngoà i hà o hoa (K).
    phong phú
    - Dồ i dà o đầ y đủ : ý kiến phong phú ; Sả n vậ t phong phú .
    phong tỏ a
    - phong toả đg. Bao vâ y mộ t khu vự c hay mộ t nướ c nà o đó để cô lậ p, cắ t đứ t giao thô ng liên
    lạ c vớ i bên ngoà i. Phong toả đườ ng biển. Kinh tế bị phong toả .
    phong trà o
    - dt. Hoạ t độ ng lô i cuố n đượ c đô ng đả o ngườ i tham gia: phong trà o thi đua phong trà o là m
    thuỷ lợ i.
    phò ng
    - 1 dt 1. Buồ ng lớ n: Phò ng là m việc củ a giá m đố c. 2. Nơi thự c hiện mộ t thao tá c: Phò ng thí
    nghiệm. 3. Đơn vị cô ng tá c: Phò ng giá o dụ c huyện; Phò ng hà nh chính; Phò ng đố i ngoạ i;
    Phò ng thô ng tin.
    - 2 đgt Liệu trướ c để trá nh tai hạ i: Phò ng trướ c sự bấ t trắ c; Phò ng lũ lụ t; Phò ng chá y; Phò ng
    chố ng bướ u cổ .
    phò ng ăn
    - dt Nơi đặ t bà n ghế để mọ i ngườ i ngồ i ă n: Nhà có phò ng ă n tươm tấ t; Phò ng ă n củ a kí tú c
    xá .
    phò ng bệnh
    - Mô n y họ c lấ y việc giữ gìn sứ c khỏ e và ngă n ngừ a bệnh tậ t là m nguyên tắ c, lấ y việc gâ y tậ p
    quá n vệ sinh, phá t triển thể dụ c là m phương châ m, nhằ m tiêu trừ bệnh tậ t và phá t triển sứ c
    khỏ e cho ngườ i ta.
    phò ng bị
    - đg. Đề phò ng sẵ n. Đá nh bấ t ngờ khi địch khô ng phò ng bị.
    phò ng dịch
    - đgt (H. dịch: bệnh truyền nhiễm) Giữ gìn để ngă n ngừ a bệnh truyền nhiễm: Trong mù a
    viêm nhiệt cô ng tá c phò ng dịch là rấ t quan trọ ng.
    phò ng khô ng
    - Việc chuẩ n bị nhằ m ngă n ngừ a và chố ng lạ i sự oanh tạ c hay bắ n phá củ a má y bay địch.
    phò ng ngự
    - đg. Phò ng chố ng và đá nh trả , đẩ y lui cá c cuộ c tiến cô ng củ a đố i phương.
    phò ng ngừ a
    - đgt. Phò ng khô ng cho điều bấ t lợ i, tai hạ i xả y ra: phò ng ngừ a dịch bệnh.
    phò ng thí nghiệm
    - d. Phò ng, cơ sở có nhữ ng thiết bị cầ n thiết để tiến hà nh thí nghiệm khoa họ c, nghiên cứ u
    khoa họ c. Phò ng thí nghiệm vậ t lí.
    phò ng xa
    - đgt. Đề phò ng trướ c, ngă n ngừ a điều khô ng hay có thể xả y ra: phò ng xa mọ i bấ t trắ c.
    phỏ ng
    - 1 đgt Bắ t chướ c: Vở kịch ấ y phỏ ng theo mộ t cuố n tiểu thuyết.
    - trgt ướ c chừ ng: Tính xem cò n đủ tiền đi du lịch hay khô ng; Đoá n phỏ ng là anh ấ y sẽ về kịp
    là m giỗ mẹ.
    - 2 tt (đph) Như Bỏ ng: Chá u nó bị phỏ ng nướ c sô i.
    - 3 trgt Liệu chừ ng: Nhìn trờ i mà than vã n, phỏ ng anh có chịu đượ c khô ng? (HgĐThú y).
    - 4 trgt Phả i khô ng: Đã sang ô ng Lí đá nh tổ tô m rồ i phỏ ng (Ng-hồ ng); Đồ ng chí về cô ng tá c ở
    nô ng trườ ng Điện-biên-phủ phỏ ng? (NgTuâ n).
    phỏ ng đoá n
    - Đoá n trên că n cứ khô ng thậ t vữ ng chắ c.
    phỏ ng vấ n
    - đg. Hỏ i ý kiến để cô ng bố trướ c dư luậ n. Phỏ ng vấ n bộ trưở ng bộ ngoạ i giao. Cuộ c phỏ ng
    vấ n. Trả lờ i phỏ ng vấ n (nhữ ng câ u hỏ i phỏ ng vấ n).
    phó ng
    - 1 đgt. Nhâ n bả n vẽ, bả n in, tranh ả nh to hơn: phó ng ả nh phó ng bả n thiết kế gấ p đô i.
    - 2 đgt. 1. Là m cho rờ i khỏ i vị trí xuấ t phá t vớ i tố c độ cao: phó ng lao phó ng tên lử a phó ng
    tà u vũ trụ . 2. Chuyển độ ng vớ i tố c độ cao: phó ng mộ t mạ ch về nhà phó ng xe trên đườ ng
    phố .
    - 3 đgt. (Viết, vẽ) rậ p theo mẫ u có sẵ n: viết phó ng vẽ phó ng bứ c tranh.
    - 4 đgt., ló ng Tiêm ma tuý.
    phó ng đã ng
    - tt (H. phó ng: buô ng thả ; đã ng: khô ng bó buộ c) Bừ a bã i, khô ng chịu theo phép tắ c, kỉ luậ t
    gì: Thậ t khó đưa con ngườ i phó ng đã ng ấ y và o nền nếp; Cá i â m nhạ c ấ y kể là cá i â m nhạ c
    phó ng đã ng (Ng-hồ ng).
    phó ng thích
    - Thả nhữ ng kẻ bị bắ t ra : Phó ng thích tù binh.
    phó ng uế
    - đg. Ỉa đá i khô ng đú ng nơi, đú ng chỗ .
    phó ng viên
    - dt. Ngườ i chuyên đi lấ y tin để viết bà i cô ng bố trên đà i, bá o: phó ng viên Bá o Nhâ n dâ n
    phó ng viên Đà i truyền hình Việt Nam phó ng viên đà i tiếng nó i Việt Nam cá c phó ng viên
    nướ c ngoà i.
    phó ng xạ
    - đgt (lí) (H. phó ng: buô ng thả ; xạ : bắ n ra) Nó i mộ t số nguyên tố như ra-đi, u-ran có khả
    nă ng biến hoá mộ t cá ch tự phá t thà nh nhữ ng nguyên tố khá c và trong quá trình đó , phó ng
    ra mộ t số bứ c xạ : Cá c đồ ng vị phó ng xạ đượ c sử dụ ng rộ ng rã i trong khoa họ c kĩ thuậ t và
    cá c ngà nh kinh tế quố c dâ n.
    phô trương
    - Bà y ra để trang hoà ng bề ngoà i : Phả i thiết thự c, khô ng nên phô trương.
    phổ biến
    - I t. 1 Có tính chấ t chung, có thể á p dụ ng cho cả mộ t tậ p hợ p hiện tượ ng, sự vậ t. Quy luậ t
    phổ biến củ a tự nhiên. Nguyên lí phổ biến. 2 Thườ ng có , thườ ng gặ p ở nhiều nơi, nhiều
    ngườ i. Hiện tượ ng phổ biến. Lố i số ng mớ i ngà y cà ng trở thà nh phổ biến.
    - II đg. Là m cho đô ng đả o ngườ i biết bằ ng cá ch truyền đạ t trự c tiếp hay thô ng qua hình thứ c
    nà o đó . kinh nghiệm. Sá ch phổ biến khoa họ c - kĩ thuậ t.
    phổ thô ng
    - tt. Thô ng thườ ng, khô ng phả i chuyên sâ u, hợ p vớ i số đô ng: kiến thứ c phổ thô ng chương
    trình phổ thô ng.
    phố
    - dt 1. Đườ ng ở thà nh phố hay thị trấ n, hai bên có nhà cử a: Ra phố mua hà ng; Lên phố
    Hà ng-đà o. 2. (đph) Cử a hà ng: Mua thuố c bắ c ở phố nà o?.
    phô i pha
    - Phai nhạ t đi kém vẻ tươi thắ m : Ngà y xuâ n mò n mỏ i má hồ ng phô i pha (K) .
    phô i thai
    - I d. Cơ thể sinh vậ t ở giai đoạ n phá t triển đầ u tiên. Phô i thai phá t triển tố t.
    - II đg. Mớ i hình thà nh, mớ i nả y sinh, cò n rấ t non yếu. Phong trà o mớ i . Mộ t nền cô ng
    nghiệp trong thờ i kì phô i thai.
    phổ i
    - dt. Cơ quan hô hấ p hình tú i, ở trong cơ thể củ a ngườ i hoặ c độ ng vậ t: lá phổ i sưng phổ i.
    phồ ng
    - 1 đgt Că ng trò n và to ra: Phồ ng má ; Phồ ng mồ m.
    - trgt Là m cho că ng ra: Bơm bá nh xe; Nhét kẹo phồ ng tú i.
    - 2 đgt Nó i da rộ p lên: Kéo mạ nh cá i thừ ng, phồ ng cả tay.
    phơi
    - đg. 1. Cg. Phơi phó ng. Rả i ra, chă ng lên cho khô : Phơi quầ n á o. 2. Bà y ra, bà y trơ ra : Phơi
    bụ ng.
    phơi bà y
    - đg. Để lộ rõ cá i xấ u xa ra ngoà i trướ c mắ t mọ i ngườ i. Phơi bà y bả n chấ t xấ u xa. Â m mưu
    đen tố i bị phơi bà y trướ c á nh sá ng.
    phơi phớ i
    - tt. 1. Phấ n chấ n, vui tươi, đầ y sứ c số ng vì đang phá t triển mạ nh và có nhiều hứ a hẹn: tuổ i
    xuâ n phơi phớ i Lò ng xuâ n phơi phớ i, chén xuâ n tà ng tà ng (Truyện Kiều). 2. Mở rộ ng và
    tung bay trướ c gió : Cờ bay phơi phớ i.
    phu
    - 1 dt Ngườ i dâ n lao độ ng phả i là m nhữ ng cô ng việc nặ ng nhọ c trong chế độ cũ : Phu xe; Phu
    mỏ ; Phu đồ n điền.
    - 2 dt Ba quâ n bà i tổ tô m khớ p vớ i nhau theo qui ướ c: Ba quâ n tam vạ n, tam sá ch và thấ t
    vậ n là mộ t phu.
    - 3 đgt Thoả ; Bõ : Hã y xin bá o đá p â n tình cho phu (K); Chữ â n uy lớ n nhỏ đều phu (Vă n tế
    TVTS); Cho phu lò ng khá ch bõ cô ng đợ i chờ (NĐM).
    phu nhâ n
    - d. 1. Vợ vua chư hầ u thờ i phong kiến. 2. Chứ c vua phong cho vợ cá c quan to thờ i phong
    kiến. 3. Ngườ i đà n bà quý phá i.
    phu thê
    - d. (cũ ; dù ng sau d., kết hợ p hạ n chế). Vợ chồ ng. Nghĩa phu thê.
    phù du
    - I. dt. Sâ u bọ nhỏ , có cá nh bay đượ c, số ng ở dướ i nướ c thờ i gian rấ t ngắ n. II. tt. Ngắ n ngủ i
    (cuộ c đờ i): Cả nh phù du trô ng thấ y mà đau (Cung oá n ngâ m khú c).
    phù hợ p
    - đgt (H. phù : họ p lạ i; hợ p: giố ng nhau) Khớ p đú ng vớ i nhau: Cá ch mạ ng khoa họ c kĩ thuậ t
    cò n có nhiệm vụ xâ y dự ng thà nh cô ng mộ t nền khoa họ c và kĩ thuậ t tiên tiến phù hợ p vớ i
    tình hình nướ c ta (VNgGiá p).
    phù phép
    - Phép thuậ t củ a phù thủ y dù ng để sai khiến quỷ thầ n, theo mê tín.
    phù phiếm
    - t. Viển vô ng, khô ng có nộ i dung thiết thự c, khô ng có giá trị thự c tế. Câ u chuyện phù phiếm.
    Lố i vă n chương phù phiếm.
    phù sa
    - dt. Đấ t mịn, nhiều chấ t mà u đượ c cuố n theo dò ng nướ c, hoặ c lắ ng đọ ng lạ i ven sô ng: đấ t
    phù sa phù sa mà u mỡ dò ng sô ng chở nặ ng phù sa.
    phù thủ y
    - phù thuỷ dt Kẻ tự khoe là có phá p thuậ t để trừ đượ c tà ma: Vì tin và o tên phù thuỷ khô ng
    đưa con đi bệnh viện nên đứ a con củ a bà ấy chết.
    phủ
    - d. 1. Trụ sở củ a cơ quan hà nh chính trên cấ p Bộ : Phủ Chủ tịch ; Phủ Thủ tướ ng. 2. Cấ p
    chính quyền trên cấ p Bộ : Phủ Thủ tướ ng ban hà nh nghị định thà nh lậ p Bộ Vă n hó a. 3. Khu
    vự c hà nh chính xưa trong mộ t tỉnh, quan trọ ng hơn huyện : Phủ Hoà i Đứ c.
    - đg. Che trù m kín lên : Đấ t phủ dâ y khoai.
    - đg. Nó i mộ t số độ ng vậ t giao cấ u, như ngự a, rắ n...
    phủ đầ u
    - đg. Á p đả o tinh thầ n ngay từ đầ u để già nh thế chủ độ ng, khi đố i phương chưa kịp chuẩ n bị.
    Đá nh phủ đầ u. Mắ ng phủ đầ u. Đò n phủ đầ u.
    phủ định
    - đgt. Bá c bỏ , khô ng cô ng nhậ n: phủ định ý kiến củ a chủ toạ khô ng ai có thể phủ định đượ c
    điều đó .
    phủ nhậ n
    - đgt (H. phủ : chẳ ng; nhậ n: thừ a nhậ n) Khô ng thừ a nhậ n; Khô ng cho là đú ng: Cụ Bả ng thâ n
    sinh phủ nhậ n thuyết trung quâ n (VNgGiá p); Khô ng thể phủ nhậ n toà n bộ nhữ ng giá trị vă n
    hoá ngà y trướ c (ĐgThMai).
    phủ quyết
    - đg. 1. Biểu quyết chố ng lạ i : Kiến nghị bị phủ quyết. 2. Bá c bỏ , khô ng thi hà nh.
    phũ
    - t. (Lờ i nó i, hà nh độ ng) thô bạ o đến mứ c tà n nhẫ n. Mắ ng rấ t phũ . Nó i phũ . Đá nh phũ tay.
    phũ phà ng
    - tt. Tà n nhẫ n, ghẻ lạ nh, khô ng mộ t chú t thương cả m: nó i vớ i bạ n mộ t cá ch phũ phà ng đố i
    xử phũ phà ng vớ i nhau Phả i tay vợ cả phũ phà ng (Truyện Kiều).
    phú nô ng
    - dt (H. phú : già u; nô ng: là m ruộ ng) Ngườ i có ruộ ng, nhưng chỉ tự lao độ ng mộ t phầ n, cò n
    phả i thuê mướ n ngườ i cà y cấ y: Phú nô ng tham gia lao độ ng chính, nhưng có bó c lộ t bầ n cố
    nô ng (Trg-chinh).
    phú quí
    - x. phú quý.
    phú thương
    - dt. Ngườ i buô n bá n già u có .
    phụ
    - 1 dt Vợ : Phu quí, phụ vinh (tng).
    - 2 đgt 1. Khô ng trung thà nh: Thẹn vớ i non sô ng, thiếp phụ chà ng (ChMTrinh). 2. Cư xử tệ
    bạ c: Có oả n anh tình phụ xô i, có cam phụ quýt, có ngườ i phụ ta (cd).
    - 3 đgt Giú p thêm và o: Phụ mộ t tay cho chó ng xong.
    - tt, trgt 1. Cộ ng thêm và o: Diện tích . 2. Khô ng phả i là chính: Thuế phụ ; Anh lá i phụ ; Sả n
    phẩ m phụ ; Cô ng trình phụ .
    phụ âm
    - â m phá t từ thanh quả n qua miệng, chỉ khi phố i hợ p vớ i nguyên â m mớ i thà nh tiếng trong
    lờ i nó i : b, c, d, l... là nhữ ng phụ â m.
    phụ bạ c
    - đg. Đố i xử tệ bạ c, khô ng kể gì đến tình nghĩa (thườ ng nó i về tình nghĩa yêu đương, vợ
    chồ ng). Phụ bạ c ngườ i yêu. Bị chồ ng phụ bạ c.
    phụ cấ p
    - I. đgt. Cấ p thêm ngoà i khoả n chính: tiền phụ cấ p. II. dt. Khoả n tiền phụ cấ p: phụ cấ p tà u xe
    hưở ng phụ cấ p cô ng tá c phí.
    phụ huynh
    - dt (H. phụ : cha; huynh: anh) Ngườ i có trá ch nhiệm trong gia đình đố i vớ i việc giá o dụ c con
    em: Nhà trườ ng mờ i phụ huynh họ c sinh đến họ p để tổ ng kết nă m họ c; Phụ huynh đờ i Trầ n
    đã bừ ng bừ ng nổ i dậ y (HCM).
    phụ khoa
    - Ngà nh y họ c chuyên nghiên cứ u về mặ t hình thá i, sinh lý và bệnh lý cơ thể và , nó i riêng, bộ
    phậ n sinh dụ c củ a đà n bà .
    phụ lụ c
    - d. Phầ n tà i liệu kèm thêm để bổ sung cho nộ i dung củ a tà i liệu chính.
    phụ nữ
    - dt. Ngườ i thuộ c giớ i nữ , thườ ng dù ng để chỉ ngườ i lớ n tuổ i: hộ i phụ nữ giả i phó ng phụ nữ
    Nhiều phụ nữ tham gia cô ng tá c xã hộ i vớ i chứ c vụ , trọ ng trá ch cao.
    phụ tá
    - dt (H. phụ : giú p đỡ , tá : giú p việc) Ngườ i giú p việc: Trong phò ng thí nghiệm, giá o sư cầ n
    ngườ i phụ tá .
    phụ thâ n
    - d. (cũ ; trtr.). Cha (khô ng dù ng để tự xưng).
    phụ trá ch
    - đgt. 1. Đả m nhậ n trá ch nhiệm nà o đó : phụ trá ch đà o tạ o phụ trá ch sả n xuấ t. 2. Phụ trá ch
    cô ng tá c thiếu niên nhi đồ ng: họ p cá c cá n bộ đoà n và phụ trá ch bá o cá o vớ i anh phụ trá ch.
    phụ trương
    - dt (H. phụ : thêm và o; trương: trang giấ y) Trang in thêm ngoà i số trang thườ ng xuyên củ a
    mộ t tờ bá o hoặ c mộ t tạ p chí: Tờ bá o hô m nay có mộ t phụ trương về vă n nghệ.
    phụ tù ng
    - Bộ phậ n nhỏ củ a mộ t vậ t, có thể thay thế đượ c khi hỏ ng hay mò n : Phụ tù ng ô -tô ; Trụ c, ổ
    líp... là phụ tù ng củ a xe đạ p.
    phú c
    - I d. Điều may lớ n, điều mang lạ i nhữ ng sự tố t là nh lớ n; trá i vớ i hoạ . Con hơn cha là nhà có
    phú c (tng.). Phú c nhà anh ta cò n to lắ m (kng.; gặ p hoạ , nhưng vẫ n cò n may).
    - II t. (kng.; thườ ng dù ng trong câ u biểu cả m). May mắ n. Thậ t cho nó , tai qua nạ n khỏ i. Như
    vậ y là phú c lắ m rồ i!
    phú c đứ c
    - I. dt. Điều may mắ n, do đờ i trướ c ă n ở tố t là nh để lạ i cho đờ i sau: để lạ i phú c đứ c cho con
    chá u nhờ có phú c đứ c tổ tiên để lạ i. II. tt. 1. Hiền là nh, hay là m điều tố t cho ngườ i khá c: con
    ngườ i phú c đứ c mộ t bà lã o phú c đứ c ă n ở phú c đứ c. 2. May mắ n, tố t là nh rấ t lớ n: đượ c như
    bâ y giờ là phú c đứ c lắ m rồ i chá u ạ.
    phú c trình
    - đgt (H. phú c: trả lờ i; trình: bà y tỏ cho cấ p trên) Bá o cá o về mộ t vấ n đề đã đượ c giao phó
    theo dõ i: Ô ng bộ trưở ng đã phú c trình lên thủ tướ ng về kết quả cuộ c thẩ m vấ n.
    phụ c
    - ẩ n nấ p chờ thờ i cơ hà nh độ ng : Phụ c ở ngõ hẻm để đó n đá nh.
    - đg. 1. Chịu là giỏ i, là hay, là phả i : Phụ c tà i là m thơ. 2. Chịu đự ng đượ c, đương đượ c :
    Khô ng phụ c thủ y thổ .
    phụ c dịch
    - đg. Là m cô ng việc châ n tay vấ t vả để phụ c vụ ngườ i khá c (thườ ng là chủ hoặ c nó i chung
    ngườ i bề trên). Phụ c dịch cơm nướ c suố t ngà y.
    phụ c kích
    - đgt. Bí mậ t bố trí sẵ n lự c lượ ng chờ đá nh ú p đố i phương khi lọ t và o trậ n địa: bị phụ c kích
    khi đi qua nú i phụ c kích địch mà đá nh.
    phụ c sinh
    - đgt (H. phụ c: trở lạ i; sinh: số ng) Đượ c số ng lạ i, theo quan niệm tô n giá o: Trong đạ o Thiên
    chú a có ngà y lễ phụ c sinh.
    phụ c viên
    - Cho quâ n sĩ giả i ngũ về là m dâ n thườ ng.
    phun
    - đg. 1 Là m cho chấ t lỏ ng hoặ c chấ t hơi bị đẩ y mạ nh ra ngoà i thà nh tia nhỏ qua lỗ hẹp. Phun
    thuố c trừ sâ u. Sú ng phun lử a. Giếng phun nướ c. Ngậ m má u phun ngườ i*. 2 (kng.). Nó i ra
    (hà m ý khinh). Phun ra nhữ ng lờ i thô bỉ. Phun ra hết mọ i điều bí mậ t.
    phung phí
    - đgt. Sử dụ ng quá lã ng phí: phung phí tiền củ a phung phí thờ i giờ ă n chơi phung phí.
    phụ ng
    - 1 dt Biến â m củ a phượ ng (chim tưở ng tượ ng): Lầ u rồ ng, gá c phụ ng.
    - 2 đgt Vâ ng theo: Phụ ng mệnh.
    phụ ng dưỡ ng
    - Chă m só c nuô i dưỡ ng ngườ i trên : phụ ng dưỡ ng cha mẹ.
    phụ ng sự
    - đg. (trtr.). Phụ c vụ hết lò ng. Phụ ng sự tổ quố c. Phụ ng sự lí tưở ng.
    phú t
    - dt. 1. Đơn vị thờ i gian bằ ng 60 giâ y: Bâ y giờ là hai giờ nă m phú t chỉ cò n ít phú t nữ a thô i. 2.
    Thờ i gian rấ t ngắ n: chờ tô i ít phú t khô ng nghỉ ngơi phú t nà o.
    phứ c tạ p
    - tt (H. tạ p: nhiều thứ khá c nhau) Khô ng đơn giả n; Rắ c rố i: Đó là mộ t cô ng việc cự c kì to lớ n,
    phứ c tạ p, khó khă n (HCM); Đấ t nướ c trong mộ t bố i cả nh cự c kì phứ c tạ p (TrBĐằ ng).
    phương
    - (lý) d. Đườ ng thẳ ng xá c định tư thế củ a mộ t vậ t, hoặ c theo đó mộ t hiện tượ ng diễn biến :
    Mặ t cá c chấ t lỏ ng yên lặ ng có phương nằ m ngang ; Mọ i vậ t rơi theo phương đứ ng thẳ ng.
    - d. Mộ t trong bố n phía chính (Đô ng, Tâ y, Nam, Bắ c) củ a khô ng gian, xá c định bằ ng vị trí
    trên châ n trờ i củ a Mặ t trờ i khi mọ c (Đô ng) hoặ c khi lặ n (Tâ y) để că n cứ và o đó mà xá c định
    cá c phía khá c củ a khô ng gian.
    phương châ m
    - d. Tư tưở ng chỉ đạ o hà nh độ ng, thườ ng đượ c diễn đạ t bằ ng câ u ngắ n gọ n. Phương châ m
    họ c kết hợ p vớ i hà nh. Nắ m vữ ng đườ ng lố i, phương châ m, phương hướ ng.
    phương diện
    - dt. Mặ t nà o đó đượ c tá ch ra để xét riêng: nghiên cứ u tìm hiểu mọ i phương diện đứ ng về
    phương diện cá nhâ n mà nó i.
    phương phá p
    - dt (H. phương: hướ ng; phá p: phép) Lề lố i và cá ch thứ c phả i theo để tiến hà nh cô ng tá c vớ i
    kết quả tố t nhấ t: Họ c khô ng có phương phá p thì dầ u giù i mà i hết nă m, hết đờ i cũ ng chỉ mấ t
    cô ng khô ng (Bù i Kỉ).
    phương thuố c
    - Bà i thuố c chữ a bệnh.
    phương thứ c
    - d. Cá ch thứ c và phương phá p (nó i tổ ng quá t). Phương thứ c đấ u tranh. Phương thứ c trả
    lương theo sả n phẩ m.
    phương tiện
    - dt. Cá i dù ng để tiến hà nh cô ng việc gì: phương tiện sả n xuấ t phương tiện vậ n chuyển sử
    dụ ng cá c phương tiện khá c nhau.
    phương trình
    - dt (H. phương: hướ ng; trình: cá ch thứ c) Từ toá n họ c chỉ đẳ ng thứ c chứ a mộ t hay nhiều ẩ n
    số : ax+by+c=0 là mộ t phương trình bậ c nhấ t có hai ẩn số .
    phườ ng
    - d. 1. Khu, xó m củ a nhữ ng ngườ i cù ng nghề (cũ ) : Phườ ng thợ nhuộ m. 2. Tổ chứ c nghề
    nghiệp củ a nhữ ng ngườ i cù ng là m mộ t nghề (cũ ) : Phườ ng bá t â m. 3. Đơn vị hà nh chính tạ i
    mộ t thà nh phố miền Nam, tương đương vớ i mộ t tiểu khu. 4. Bọ n ngườ i là m nhữ ng việc
    đá ng khinh : Cũ ng phườ ng bá n thịt, cũ ng tay buô n ngườ i (K). 5. (đph). Bá t họ .
    phượ ng
    - 1 d. cn. phượ ng hoà ng. Chim tưở ng tượ ng có hình thù giố ng chim trĩ, đượ c coi là chú a củ a
    loà i chim. Rồ ng bay, phượ ng mú a.
    - 2 d. cn. phượ ng tâ y. Câ y to cù ng họ vớ i câ y vang, lá kép lô ng chim, hoa mọ c thà nh chù m,
    mà u đỏ , nở và o mù a hè, thườ ng trồ ng lấ y bó ng má t. Mù a hoa phượ ng (mù a hè).
    pin
    - (F. pile) dt. Nguồ n điện mộ t chiều, trong đó hoá nă ng biến thà nh điện nă ng, thườ ng đượ c
    là m thà nh khố i hình trụ : mua đô i pin Đà i chạ y bằ ng pin.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    qua
    - 1 dt (đph) Đạ i từ ngô i thứ nhấ t như Anh, dù ng khi nó i vớ i ngườ i nhỏ tuổ i hơn mộ t cá ch
    thâ n mậ t hoặ c ngườ i chồ ng dù ng tự xưng hô vớ i vợ : Qua đã nó i vớ i bậ u, nhưng bậ u chẳ ng
    nghe.
    - 2 tt Ngay trướ c thờ i gian hiện tạ i: Đêm qua chớ p bể mưa nguồ n, hỏ i ngườ i quâ n tử có
    buồ n hay khô ng? (cd). 2. Như Trướ c: Xuâ n nà y hơn hẳ n mấ y xuâ n qua (HCM).
    - đgt 1. Xả y ra rồ i: Tai nạ n khỏ i (tng); Nhắ c lạ i việc đã qua 2. Đến nơi nà o và đã dừ ng lạ i
    trong mộ t thờ i gian: Ô ng ấ y qua Phá p dự mộ t hộ i nghị. 3. Khỏ i chết: Bà cụ khó qua đượ c
    đêm nay 4. Vượ t ra khỏ i: Mọ i việc trong cơ quan khô ng qua đượ c sự theo dõ i củ a ô ng ta. 5.
    Đi từ bên nà y sang bên kia: Qua cầ u dừ ng bướ c trô ng cầ u, cầ u bao nhiêu nhịp em sầ u bấ y
    nhiêu (cd). 6. Đi ở phía trướ c: Qua đình nghé nó n trô ng đình, đình bao nhiêu ngó i thương
    mình bấ y nhiêu (cd). 7. Vượ t khỏ i: Khô n chẳ ng qua lẽ, khỏ e chẳ ng qua lờ i (tng).
    - trgt 1. Từ phía nà y sang phía khá c: Nhìn cử a sổ ; Nhả y qua mương; Lậ t qua trang khá c. 2.
    Khô ng nhấ n mạ nh: Dặ n qua mấ y lờ i. 3. Sơ lượ c: Biết qua thế thô i; Đọ c qua và i trang. 4. Đã
    xong: Trả i qua mộ t cuộ c bể dâ u (K).
    - gt 1. Từ bên nà y sang bên kia: ô -tô chạ y cầ u; Xe vượ t qua đèo. 2. Vớ i phương tiện gì: Nó i
    chuyện qua điện thoạ i; Họ c tậ p qua kinh nghiệm; Hiểu biết qua thự c tế.
    qua đờ i
    - Chết (nó i về ngườ i mộ t cá ch nghiêm tú c).
    qua loa
    - t. (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Chỉ sơ qua gọ i là có . Ă n qua loa để cò n đi. Hỏ i qua loa và i câ u.
    Việc ấ y, tô i chỉ biết qua loa. Tá c phong qua loa, đạ i khá i (kng.).
    qua lọ c
    - dt. Vi sinh vậ t rấ t nhỏ , có thể lọ t qua lỗ mịn củ a cá c dụ ng cụ lọ c.
    qua ngà y
    - trgt Gọ i là có thự c hiện đượ c: Mẹ con quầ n quậ t kiếm cơm qua ngà y (Tố -hữ u).
    qua quít
    - Nh. Qua loa.
    quà
    - d. 1 Thứ c mua để ă n thêm, ă n chơi, ngoà i bữ a chính (nó i khá i quá t). Quà sá ng. Hay ă n quà
    vặ t. 2 Vậ t tặ ng, biếu để tỏ lò ng quan tâ m, quý mến. Quà mừ ng đá m cướ i. Quà sinh nhậ t cho
    con.
    quà cá p
    - dt. Quà , vậ t phẩ m để biếu tặ ng nó i chung: gử i nhiều quà cá p mừ ng sinh nhậ t em gá i ô ng ấ y
    khô ng nhậ n quà cá p củ a ai bao giờ .
    quả
    - 1 dt Thứ trá p sơn hình trò n thườ ng có nắ p đậ y: Quả trầ u.
    - 2 dt Bộ phậ n củ a câ y do nhụ y hoa phá t triển mà thà nh, thườ ng chứ a hạ t: ă n quả nhớ kẻ
    trồ ng câ y (tng).
    - 3 dt Vậ t có hình như cá c quả : Quả bó ng; Quả trứ ng; Quả tim.
    - 4 dt Cá i đấ m: Đấ m cho mộ t quả .
    - 5 dt Kết cụ c: Có nhâ n thờ i có quả (tng).
    - 6 dt X. Cá quả : Mua con quả và con trê.
    - 7 trgt Đú ng như vậ y: Là m thế quả khó khă n; Quả như lờ i dự đoá n; Trê kia quả có tình gian,
    cứ trong luậ t lệ y đơn mà là m (Trê Có c).
    quả cả m
    - Có quyết tâ m và can đả m : Thá i độ quả cả m.
    quả câ n
    - d. Vậ t có khố i lượ ng nhấ t định, dù ng để xá c định khố i lượ ng củ a nhữ ng vậ t khá c bằ ng cá i
    câ n.
    quả cậ t
    - dt Từ cũ chỉ quả thậ n: Quả cậ t củ a lợ n.
    quả đấ m
    - d. 1. Tay nắ m lạ i : Giơ quả đấ m để dọ a . 2. Cá i đá nh bằ ng tay nắ m lạ i. 3. Vậ t trò n hoặ c hình
    quả trứ ng, dù ng để mở hay đó ng cử a.
    quả đấ t
    - d. (kng.). Trá i Đấ t, về mặ t nơi có cuộ c số ng củ a loà i ngườ i.
    quả quyết
    - I. đgt. Nó i mộ t cá ch chắ c chắ n, khô ng hề do dự : Ai dá m quả quyết chuyện đó là đú ng Thầ y
    quả quyết rằ ng kì thi tớ i nhiều em trong lớ p sẽ đậ u đạ i họ c. II. tt. Khô ng hề do dự , khô ng
    ngạ i bấ t cứ hoà n cả nh nà o: mộ t con ngườ i quả quyết hà nh độ ng quả quyết.
    quả tang
    - trgt (H. quả : thự c; tang: chứ ng cớ ) Ngay khi đương là m điều bậ y: Nó bị bắ t quả tang ă n cắ p
    (NgCgHoan).
    quá
    - ph. 1. Trên mứ c thườ ng : To quá . 2. Lắ m : Xinh quá ; Rẻ quá . 3. Vượ t ra ngoà i mộ t giớ i hạ n :
    Nghỉ quá phép.
    - Bá N Trên mộ t nử a : Phả i đượ c số phiếu quá bá n mớ i trú ng cử .
    quá cố
    - đg. (trtr.). Chết rồ i. Ngườ i bạ n đã quá cố . Tưở ng nhớ ngườ i quá cố .
    quá độ
    - 1 đgt. Chuyển tiếp từ trạ ng thá i nà y sang trạ ng thá i khá c, nhưng đang ở giai đoạ n trung
    gian: thờ i kì quá độ giai đoạ n quá độ tổ chứ c quá độ .
    - 2 pht. Quá mứ c bình thườ ng: ă n chơi quá độ là m việc quá độ .
    quá khứ
    - dt (H. khứ : đi qua) Thờ i gian đã qua: Quá khứ , hiện tạ i và tương lai củ a mọ i ngườ i khô ng
    phả i luô n luô n giố ng nhau (HCM); Quá khứ cắ t nghĩa hiện tạ i, hiện tạ i chuẩ n bị tương lai
    (PhVĐồ ng).
    quá trình
    - Con đườ ng biến hó a, tiến triển, phá t triển : Quá trình xâ y dự ng xã hộ i xã hộ i chủ nghĩa.
    quạ
    - d. Chim lô ng đen, cá nh dà i, mỏ dà i, hay bắ t gà con.
    quai hà m
    - dt. Phầ n dướ i củ a hà m, ở bên và dướ i mặ t.
    quá i dị
    - tt (H. quá i: lạ lù ng; dị: lạ ) Lạ lù ng quá , chưa từ ng thấ y: Cá c loạ i mê tín quá i dị hiện ra
    (HgĐThú y).
    quá i vậ t
    - Con vậ t lạ , trô ng ghê sợ : Trong nhữ ng chuyện thầ n kỳ thườ ng hay có nhữ ng con quá i vậ t.
    Ngb. Con ngườ i độ c ác khá c thườ ng.
    quan điểm
    - d. 1 Điểm xuấ t phá t quy định phương hướ ng suy nghĩ, cá ch xem xét và hiểu cá c hiện
    tượ ng, cá c vấ n đề. Quan điểm giai cấ p. Quan điểm luyến á i. Có quan điểm đú ng đắ n. 2 Cá ch
    nhìn, cá ch suy nghĩ; ý kiến. Trình bà y quan điểm về vấ n đề nêu ra.
    quan hệ
    - I. dt. Sự gắ n bó chặ t chẽ, có tá c độ ng qua lạ i lẫ n nhau: quan hệ anh em ruộ t thịt quan hệ vợ
    chồ ng khô ng có quan hệ gì vớ i nhau quan hệ giữ a sả n xuấ t và lưu thô ng phâ n phố i. II. đgt.
    Liên hệ: quan hệ chặ t chẽ vớ i nhau. III. tt. Quan trọ ng, hệ trọ ng: việc quan hệ.
    quan niệm
    - dt (H. quan: nhìn xem; niệm: suy nghĩ) Cá ch hiểu riêng củ a mình về mộ t sự vậ t, mộ t vấ n
    đề: Nghệ thuậ t vị nghệ thuậ t là mộ t quan niêm sai lạ c, hồ đồ (Trg-chinh).
    - đgt Hiểu mộ t vấ n đề theo ý riêng củ a mình: Khô ng nên như thế về vấ n đề ấ y; Cầ n quan
    niệm rõ rà ng và có phương thứ c đú ng đắ n (Đỗ Mườ i).
    quan sá t
    - Xem xét kỹ lưỡ ng.
    quan tà i
    - d. Á o quan.
    quan trọ ng
    - tt. Có ả nh hưở ng, tá c dụ ng to lớ n, đá ng đượ c đề cao, coi trọ ng: vai trò quan trọ ng Nhiệm
    vụ quan trọ ng hà ng đầ u là khô ng ngừ ng nâ ng cao đờ i số ng củ a nhâ n dâ n.
    quả n
    - 1 dt Hạ sĩ quan trên chứ c độ i, trong thờ i thuộ c Phá p: Hồ i đó ô ng ta là quả n khố xanh.
    - 2 đgt E ngạ i: Ngự a mạ nh chẳ ng quả n đườ ng dà i (cd).
    - 3 đgt Quả n lí nó i tắ t; Trô ng coi: Khô ng quả n nổ i lũ trẻ nghịch ngợ m.
    quả n đố c
    - Ngườ i trô ng nom và chỉ huy mộ t xưở ng trong mộ t nhà má y : Đồ ng chí quả n đố c xưở ng cơ
    điện củ a nhà má y dệt kim.
    quả n gia
    - d. Ngườ i là m thuê trô ng coi việc nhà cho mộ t gia đình già u sang. Lã o quả n gia.
    quả n lý
    - đg. 1. Tổ chứ c, điều khiển và theo dõ i thự c hiện như đườ ng lố i củ a chính quyền quy định :
    Quả n lý thị trườ ng ; Quả n lý xí nghiệp. 2.Giữ gìn và sắ p xếp : Quả n lý hồ sơ và lý lịch cá n bộ ;
    Quả n lý thư viện.
    quả n ngạ i
    - đg. (dù ng có kèm ý phủ định). Ngạ i ngầ n, coi là đá ng kể. Chẳ ng quả n ngạ i gian lao vấ t vả .
    Nà o quả n ngạ i gì.
    quả n thú c
    - đgt. Quả n chế.
    quả n trị
    - đgt (H. quả n: chă m nom; trị: sử a sang) Phụ trá ch việc trô ng nom, sắ p xếp cô ng việc nộ i bộ
    củ a mộ t tổ chứ c: Ban quả n trị tố t thì xã viên mớ i đoà n kết và hă ng há i sả n xuấ t (HCM).
    quá n
    - d. 1. Nhà nhỏ xâ y ở giữ a đồ ng để trá nh mưa nắ ng. 2. Nhà bá n cơm bữ a, bá n nướ c và quà
    bá nh hay chứ a trọ khá ch đi đườ ng, tiệm giả i khá t hay hiệu ă n.
    quá n quâ n
    - d. (cũ ). Ngườ i chiếm giả i nhấ t trong mộ t cuộ c thi đấ u thể thao đặ c biệt. Quá n quâ n về bơi
    lộ i. Chiếm giả i quá n quâ n.
    quá n tính
    - dt. 1. Tính chấ t củ a mọ i vậ t bả o toà n vậ n tố c củ a mình khi khô ng chịu lự c nà o tá c dụ ng
    hoặ c khi chịu tá c dụ ng củ a nhữ ng lự c câ n bằ ng nhau. 2. Phả n xạ , phả n ứ ng theo thó i quen
    củ a cơ thể: nghiêng ngườ i trá nh theo quá n tính.
    quá n trọ
    - dt Nhà cho ngườ i qua đườ ng tạ m ngủ trọ mộ t và i đêm: Trướ c cử a mộ t quá n trọ bình dâ n,
    có tiếng ngườ i gọ i tô i (NgTuâ n).
    quá n xuyến
    - Hiểu biết rõ và đả m đương đượ c toà n bộ cô ng việc : Quá n xuyến việc gia đình.
    quang
    - 1 d. Đồ dù ng tết bằ ng nhữ ng sợ i dâ y bền để đặ t vậ t gá nh đi hoặ c treo lên. Đô i quang mâ y.
    - 2 I d. (kết hợ p hạ n chế). 1 Á nh sá ng. Vậ t phả n quang. Thuố c cả n quang. 2 (kng.). Quang họ c
    (nó i tắ t). Cá c thiết bị quang.
    - II t. Sá ng sủ a, khô ng bị che chắ n á nh sá ng mặ t trờ i. Trờ i mâ y tạ nh. Đườ ng quang, khô ng
    mộ t bó ng câ y. Phá t quang*.
    quang cả nh
    - dt. Cả nh vậ t và nhữ ng hoạ t độ ng củ a con ngườ i trong đó : quang cả nh nô ng thô n ngà y mù a
    Quang cả nh phiên chợ tết thậ t đô ng vui nhộ n nhịp.
    quang đã ng
    - tt Thoá ng và có vẻ rộ ng rã i: Nhà cử a quang đã ng, Con đườ ng cá ch mạ ng Việt-nam giờ đâ y
    thậ t là quang đã ng (ĐgThMai).
    quang họ c
    - (lý) Mô n họ c về á nh sá ng và nó i chung, về cá c bứ c xạ .
    quang minh
    - t. (id.). Rõ rà ng, sá ng tỏ .
    quang phổ
    - dt. Dả i có mà u như ở cầ u vồ ng từ đỏ đến tím, hứ ng đượ c trên mà n khi có hiện tượ ng tá n
    sắ c á nh sá ng.
    quang tuyến
    - dt (H. tuyến: chỉ, đườ ng) Đườ ng truyền á nh sá ng hoặ c cá c bứ c xạ khá c từ nguồ n đến chỗ
    thu: Chiếu quang tuyến X.
    quang vinh
    - Vẻ vang rạ ng rỡ : Đá nh giặ c cứ u nướ c là mộ t nhiệm vụ quang vinh.
    quà ng
    - 1 đg. 1 Vò ng cá nh tay ô m qua ngườ i hay qua vai, qua cổ ngườ i khá c. Em bé quà ng lấ y cổ
    mẹ. Quà ng tay nhau. Ô m quà ng. 2 Mang và o thâ n mình bằ ng cá ch quấ n hoặ c vò ng qua
    ngườ i, qua đầ u. Quà ng khă n. Quà ng tấ m nylon che mưa. Sú ng quà ng vai. 3 (id.). Vướ ng phả i,
    mắ c phả i khi đang đi. Đi đâ u mà vộ i mà và ng, Mà vấ p phả i đá mà quà ng phả i dâ y (cd.).
    - 2 p. 1 (kng.). Mộ t cá ch nhanh, vộ i, cố t cho xong để là m việc khá c. Ă n quà ng mấ y lưng cơm
    rồ i đi. Là m quà ng lên! 2 (kết hợ p hạ n chế). Khô ng kể gì đú ng sai. Nó i quà ng. Vơ quà ng. Thấ y
    ngườ i sang bắ t quà ng là m họ (tng.).
    quà ng xiên
    - tt. Thiếu đứ ng đắ n, bấ t chấ p đú ng sai: ă n nó i quà ng xiên chuyện tầ m phà o, quà ng xiên.
    quả ng cá o
    - đgt (H. cá o: bá o cho biết) Là m cho đô ng đả o quầ n chú ng biết đến mó n hà ng củ a mình hoặ c
    mộ t cuộ c biểu diễn để lấ y tiền: Bà con sính xem há t, hô m đó thấ y ô -tô quả ng cá o chạ y rô ng
    khắ p phố (NgCgHoan).
    quả ng đạ i
    - t. 1. Rộ ng rã i, có độ lượ ng : Tấ m lò ng quả ng đạ i. 2. Đô ng đả o : Quả ng đạ i quầ n chú ng.
    quả ng trườ ng
    - d. Khu đấ t trố ng, rộ ng trong thà nh phố , xung quanh thườ ng có nhữ ng kiến trú c thích hợ p.
    quã ng
    - dt. 1. Phầ n khô ng gian, thờ i gian đượ c giớ i hạ n bở i hai điểm, hoặ c hai thờ i điểm: quã ng
    đườ ng từ nhà đến trườ ng quã ng đờ i thơ bé. 2. Khoả ng khô ng gian, thờ i gian tương đố i
    ngắ n: Có lẽ cũ ng chỉ dà i bằ ng quã ng ấ y thô i Quã ng nă m sá u giờ chiều chú ng tô i sẽ đến. 3.
    Khoả ng cá ch giữ a hai nố t nhạ c, tính bằ ng cung và nử a cung, đượ c gọ i theo số bậ c giữ a hai
    nố t nhạ c đó .
    quá ng
    - tt 1. Chó i mắ t, khô ng trô ng rõ : Phả i rằ ng nắ ng quá ng đèn lò a, rõ rà ng ngồ i đó chẳ ng là
    Thú c-sinh (K). 2. Khô ng nhìn rõ : Việc ngườ i thì sá ng, việc mình thì quá ng (tng).
    quá ng gà
    - Bệnh mắ t khô ng trô ng đượ c từ chậ p tố i đến đêm, giố ng như con gà .
    quanh
    - I d. 1 (thườ ng dù ng trướ c d.). Phầ n bao phía ngoà i củ a mộ t vị trí, nơi chố n nà o đó . Rà o
    giậ u quanh vườ n. Luỹ tre quanh là ng. Ngồ i vâ y quanh bếp lử a. Vò ng quanh*. 2 (thườ ng
    dù ng phụ sau đg.). Nhữ ng nơi ở gầ n, là m thà nh như mộ t vò ng bao phía ngoà i (nó i tổ ng
    quá t). Nhìn quanh xem có thấ y ai khô ng. Tìm quanh đâ u đó . Chắ c chỉ ở quanh đâ y thô i (ở
    chỗ nà o đó quanh đâ y). Dạ o quanh.
    - II đg. Di chuyển theo đườ ng vò ng. Xe đang theo chiều quy định.
    - III t. 1 (Đườ ng sá , sô ng ngò i) vò ng lượ n, uố n khú c. Quã ng đườ ng quanh. Khú c quanh củ a
    dò ng sô ng. Đườ ng đi quanh. 2 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). (Nó i) vò ng vèo, trá nh khô ng đi
    thẳ ng và o vấ n đề. Chố i quanh. Giấ u quanh, khô ng chịu nó i.
    quanh co
    - tt. 1. (Đườ ng sá , sô ng ngò i) uố n khú c, vò ng lượ n liên tụ c: đườ ng quanh co khú c khuỷu. 2.
    Vò ng vèo, khô ng nó i thẳ ng hoặ c cố ý giấ u giếm sự thậ t: nó i quanh co Đừ ng có quanh co mã i,
    biết gì thì nó i ra đi!
    quanh quẩ n
    - tt, trgt 1. Khô ng xa: Đi chơi quanh quẩ n trong xó m . 2. Gầ n gũ i: Quanh quẩ n chỉ cò n mấ y
    mẹ con đà n bà (Sơn-tù ng). 3. Khô ng minh bạ ch, khô ng thẳ ng thắ n: Trình bà y quanh quẩ n sổ
    chi thu.
    quanh quấ t
    - ở gầ n : Nguyên ngườ i quanh quấ t đâ u xa (K) .
    quà nh
    - đg. Khô ng theo hướ ng thẳ ng mà vò ng lạ i, hoặ c quanh sang mộ t bên. Quà nh ra sau nhà . Bay
    quà nh trở lạ i. Quà nh xe. Khú c đườ ng quà nh.
    quá nh
    - tt. Đặ c sệt, dính kết vớ i nhau: mậ t đặ c quá nh hồ quá nh.
    quạ nh hiu
    - tt Rấ t vắ ng ngườ i: Hai bên là ng mạ c quạ nh hiu (NgHTưở ng).
    quạ nh quẽ
    - Vắ ng vẻ : Song tră ng quạ nh quẽ vá ch mưa rã rờ i (K).
    quà o
    - đg. Cà o bằ ng cá c mó ng nhọ n. Mèo quà o.
    quá t
    - 1 đgt. Thét, gà o lên để chử i mắ ng hoặ c ra lệnh: Tứ c lên, lã o quá t lên như tá t nướ c và o mặ t
    mọ i ngườ i Có quá t hơn nữ a chú ng cũ ng chẳ ng nghe theo, là m theo.
    - 2 đgt. Bẻ lá i thuyền về phía trá i.
    quá t mắ ng
    - đgt Mắ ng to tiếng: Trê liền quá t mắ ng tri hô vang đầ m (Trê Có c).
    quạ t
    - 1.đg. Là m cho khô ng khí chuyển thà nh gió bằ ng mộ t dụ ng cụ . 2.d. Đồ dù ng để quạ t.
    quay
    - I đg. 1 Chuyển độ ng hoặ c là m cho chuyển độ ng quanh mộ t trụ c hay mộ t điểm ở trung tâ m
    mộ t cá ch đều đều, liên tụ c. Cá nh quạ t quay. Trá i Đấ t quay quanh Mặ t Trờ i. Quay tơ. 2
    Chuyển độ ng hoặ c là m cho chuyển độ ng để đổ i hướ ng, để hướ ng về phía nà o đó . Ngồ i quay
    mặ t đi. Quay sang phả i. Quay cá i quạ t bà n sang phía khá c. Quay 180 độ (thay đổ i ý kiến, thá i
    độ độ t ngộ t, trá i hoà n toà n vớ i trướ c). Mưa to, đà nh quay về. 3 Chuyển tiếp sang hoạ t độ ng
    khá c, việc khá c. Cấ y há i xong thì quay ra là m mà u. Quay lạ i nghề cũ . 4 (thườ ng nó i quay
    vò ng). Sử dụ ng luâ n chuyển tiền bạ c, phương tiện sả n xuấ t hết và o việc nà y tiếp luô n và o
    việc khá c. Quay vò ng vố n nhanh. Trồ ng xen canh gố i vụ , bắ t ruộ ng đấ t quay vò ng nhiều
    lượ t. Đấ t rau có thể quay ba bố n lầ n trong mộ t vụ . 5 Là m chín và ng cả khố i thịt bằ ng cá ch
    xoay đều trên lử a hoặ c rá n trong chả o mỡ đậ y kín. Quay nguyên cả con ngỗ ng. Thịt lợ n
    quay. 6 Quay phim (nó i tắ t). Bộ phim mớ i quay. 7 (kng.). Hỏ i vặ n vẹo cặ n kẽ (thườ ng nó i về
    việc hỏ i bà i, thi cử ). Quay thí sinh.
    - II d. cn. con . Đồ chơi củ a trẻ em, bằ ng gỗ , khi chơi thì đá nh cho quay tít. Đá nh quay. Chơi
    quay.
    quay có p
    - đgt. Lén lú t nhìn, sao chép bà i củ a ngườ i bên cạ nh hoặ c tà i liệu mang theo, khi kiểm tra, thi
    cử , trong họ c tậ p: Kì thi nghiêm tú c, khô ng thí sinh nà o quay có p bà i vở cả Khô ng nên quay
    có p bà i củ a bạ n.
    quay cuồ ng
    - đgt Tìm mọ i cá ch xoay xở để kiếm lợ i: Thấ y ngườ i ta già u, hắ n cũ ng quay cuồ ng muố n là m
    già u.
    quay đơ
    - Nh. Quay lơ.
    quay phim
    - đg. Cho má y hoạ t độ ng để thu hình ả nh và o phim.
    quay quắ t
    - tt. Gian xả o, trá o trở , hay lừ a lọ c: lò ng dạ quay quắ t con ngườ i quay quắ t.
    quả y
    - đgt Chở bằ ng quang gá nh: Mang theo mộ t thằ ng nhỏ để quả y nhữ ng đồ vậ t mớ i sắ m
    (NgCgHoan); Mộ t gá nh kiền khô n quả y xuố ng ngà n (Trầ n Khá nh Dư); Cử a nhà binh lử a đâ u
    đâ u, tuyết sương quả y mộ t gá nh sầ u ra đi (PhTr).
    quắ c
    - đg. Giương to mắ t nhìn vớ i á nh mắ t khá c thườ ng, biểu thị thá i độ giậ n dữ , bấ t bình hay đe
    doạ . Quắ c mắ t, khô ng thèm trả lờ i. Mắ t quắ c lên, giậ n dữ .
    quắ c thướ c
    - tt. Tinh nhanh, mạ nh khoẻ, dồ i dà o sứ c lự c, tuy đã cao tuổ i: mộ t ô ng cụ quắ c thướ c trô ng
    cụ ấy quắ c thướ c lắ m.
    quắ m
    - dt Nó i dao to có mũ i cong: Vá c dao quắ m và o rừ ng; Đeo mã tấ u, cầ m quắ m (Tô -hoà i).
    quặ m
    - t. Cong xuố ng, cong trở và o : Mũ i quặ m.
    quă n
    - t. Ở trạ ng thá i bị cong hay bị cuộ n lạ i khô ng thẳ ng. Mũ i dù i bị quă n. Vở quă n mép. Tó c
    quă n.
    quă n queo
    - tt. Bị quă n nhiều (nó i khá i quá t).
    quằ n
    - tt Nó i lưỡ i dao, mũ i dù i hoặ c đinh khô ng cò n thẳ ng nữ a: Là m quằ n lưỡ i con dao; Cá i đinh
    quằ n mấ t rồ i.
    quằ n quạ i
    - Vặ n vẹo mình và lă n lộ n: Đau bụ ng quằ n quạ i trên giườ ng.
    quắ n
    - 1 d. (kng.; thgt.). Lầ n là m việc gì đó (thườ ng là việc ă n chơi, thiếu đứ ng đắ n). Chơi mộ t
    quắ n. Là m mộ t quắ n.
    - 2 t. 1 (kng.). Rấ t quă n. Tó c quắ n tít. 2 (thgt.; dù ng trướ c d., trong mộ t số tổ hợ p). Ở trạ ng
    thá i co rú m lạ i. Quắ n ruộ t. Đá nh cho quắ n đít (rấ t đau).
    quặ n
    - 1 dt. Cá i phễu: cá i quặ n ró t dầ u.
    - 2 tt. Đau xoá y mộ t chỗ : đau quặ n trong bụ ng quặ n đau trong lò ng.
    quă ng
    - đgt Ném mạ nh và xa: Quă ng lướ i; Đố ai lượ m đá quă ng trờ i (cd); Lâ u la bố n phía tan
    hoang, đều quă ng gươm giá o kiếm đườ ng chạ y ngay (LVT).
    quặ ng
    - d. Đấ t đá có chứ a nguyên chấ t hay dướ i dạ ng hợ p chấ t mộ t kim loạ i hoặ c mộ t chấ t khoá ng,
    có thể lấ y ra bằ ng phương phá p chế hó a : Quặ ng sắ t.
    quắ p
    - đg. 1 Co, gậ p cong và o phía trong. Chó quắ p đuô i. Râ u quắ p. 2 Co, gậ p và o để ô m, giữ cho
    chặ t. Quắ p chặ t miếng mồ i. Nằ m quắ p lấ y nhau. 3 Bắ t, lấ y đi bằ ng cá ch quắ p. Diều hâ u quắ p
    mấ t gà con. Trộ m và o quắ p hết đồ đạ c (b.; thgt.).
    quặ p
    - đgt. 1. Cong gậ p hẳ n và o trong: mũ i quặ p râ u quặ p. 2. Gậ p hẳ n để giữ chặ t: Châ n tay quặ p
    lấ y cà nh câ y.
    quắ t
    - đgt Nhỏ đi và dă n dú m: Cá i gương mặ t đó nhỏ quắ t lạ i như quả ô mai khô (NgKhả i); Quả
    chuố i khô quắ t đi.
    quắ t quéo
    - Gian giả o, lừ a lọ c : Con buô n quắ t quéo.
    quặ t
    - đg. 1 Bẻ gậ p theo hướ ng ngượ c vớ i bình thườ ng. Tró i quặ t tay ra sau lưng. 2 Rẽ sang
    hướ ng khá c. Rẽ trá i quặ t phả i. Xe đang đi bỗ ng quặ t ngang.
    quặ t quẹo
    - tt. Thườ ng xuyên đau ố m, khiến ngườ i gầ y mò n, teo tó p: Thằ ng bé ố m quặ t quẹo suố t.
    quâ n
    - dt 1. Ngườ i trong lự c lượ ng vũ trang: Quâ n vớ i dâ n như cá vớ i nướ c (HCM). 2. Kẻ đá ng
    khinh bỉ: Hết phườ ng bá n nướ c, hết quâ n hạ i nò i (X-thuỷ). 3. Lá bà i hay con cờ : Cỗ bấ t có ba
    mươi hai quâ n; Quâ n chi chi; Quâ n tướ ng; Quâ n xe.
    quâ n bị
    - Vũ khí trang bị cho quâ n độ i.
    quâ n bình
    - t. (kết hợ p hạ n chế). Câ n bằ ng, ngang nhau. Lự c lượ ng hai bên ở thế quâ n bình.
    quâ n ca
    - dt. Bà i há t chính thứ c củ a quâ n độ i mộ t nướ c: há t quâ n ca.
    quâ n cả ng
    - dt (H. cả ng: bến tà u) Bến dà nh riêng cho tà u bè quâ n sự : Cam-ranh là mộ t quâ n cả ng tố t.
    quâ n cả nh
    - d. Cả nh sá t trong quâ n độ i mộ t số nướ c.
    quâ n chính
    - dt. Quâ n sự và chính trị, nó i tắ t: hộ i nghị quâ n chính.
    quâ n chủ
    - tt (H. quâ n: vua; chủ : đứ ng đầ u) Nó i chế độ có vua đứ ng đầ u Nhà nướ c: Dâ n ta lạ i đá nh đổ
    chế độ quâ n chủ mấ y mươi thế kỉ (HCM).
    quâ n cô ng
    - Cô ng trạ ng về quâ n sự .
    quâ n dịch
    - d. Nghĩa vụ cô ng dâ n tham gia quâ n độ i; như nghĩa vụ quâ n sự (nhưng thườ ng nó i về quâ n
    độ i cá c nướ c tư bả n).
    quâ n đoà n
    - dt. Đơn vị tổ chứ c quâ n độ i chính quy, trên sư đoà n.
    quâ n độ i
    - dt (H. độ i: toá n quâ n) Tổ chứ c lự c lượ ng vũ trang củ a Nhà nướ c dù ng là m cô ng cụ bả o vệ
    chính quyền: Hồ Chủ tịch rấ t chú ý đến vấ n đề giá o dụ c quâ n độ i (Trg-chinh).
    quâ n hà m
    - Cấ p bậ c trong quâ n độ i.
    quâ n hiệu
    - d. Dấ u hiệu củ a quâ n độ i, quâ n chủ ng, đeo ở trướ c mũ .
    quâ n khu
    - dt. Tổ chứ c quâ n độ i ở mộ t khu vự c nhấ t định: Bộ tư lệnh quâ n khu III Thủ trưở ng cá c
    quâ n khu về dự đầ y đủ .
    quâ n kỳ
    - Cờ củ a quâ n độ i.
    quâ n lệnh
    - d. Mệnh lệnh củ a quâ n độ i. Chấ p hà nh quâ n lệnh.
    quâ n lính
    - dt. Binh lính nó i chung: Quâ n lính củ a giặ c phả i ra hà ng.
    quâ n luậ t
    - dt (H. luậ t: luậ t lệ) Luậ t lệ củ a quâ n độ i thi hà nh đố i vớ i mọ i ngườ i trong tình hình nghiêm
    trọ ng, như nghiêm ngặ t kiểm soá t, hạ n chế thờ i gian đi lạ i ban đêm...: Vì có tiếng nổ , ngụ y
    quyền phả i thiết quâ n luậ t trong thà nh phố .
    quâ n lự c
    - d. Lự c lượ ng quâ n độ i, bao gồ m số quâ n và trang bị vũ khí.
    quâ n nhâ n
    - dt. Ngườ i phụ c vụ trong quâ n độ i, bao gồ m sĩ quan, hạ sĩ quan, binh sĩ và quâ n nhâ n
    chuyên nghiệp.
    quâ n phá p
    - dt (H. phá p: luậ t phá p) Luậ t phá p á p dụ ng trong quâ n độ i: Kẻ nà o sai lệnh chịu theo quâ n
    phá p (NgHTưở ng).
    quâ n phiệt
    - Bọ n quâ n nhâ n phả n độ ng dự a và o lự c lượ ng quâ n độ i để nắ m lấ y quyền chính trị.
    quâ n quả n
    - đg. x. uỷ ban quâ n quả n.
    quâ n sĩ
    - dt. Binh lính nó i chung.
    quâ n số
    - dt (H. số : số đếm) Số quâ n độ i: Quâ n số â u-Phi ngà y cà ng thiếu trên chiến trườ ng chính,
    địch cà ng bị độ ng (HCM); Quâ n số tổ ng quá t củ a chiến dịch sẽ là 42. 000 ngườ i (VNgGiá p).
    quâ n sư
    - Ngườ i bà y ra mưu kế chỉ huy quâ n độ i (cũ ). Quâ n sư quạ t mo. Quâ n sư tồ i.
    quâ n sự
    - I d. Nhữ ng vấ n đề về xâ y dự ng lự c lượ ng vũ trang và đấ u tranh vũ trang (nó i tổ ng quá t).
    Đườ ng lố i quâ n sự . Quâ n sự và chính trị đi song song vớ i nhau. Kiến thứ c quâ n sự .
    - II t. 1 Thuộ c về quâ n độ i. Cơ quan . Xe vậ n tả i quâ n sự . 2 (kng.). Khẩ n trương, nhanh nhẹn,
    gọ n gà ng, như trong quâ n độ i. Tá c phong rấ t quâ n sự .
    quâ n tử
    - dt. 1. Ngườ i có tà i đứ c trong xã hộ i phong kiến Trung Quố c. 2. Ngườ i có nhâ n cá ch cao
    thượ ng, phâ n biệt vớ i tiểu nhâ n. 3. Từ ngườ i phụ nữ xưa dù ng gọ i tô n xưng ngườ i chồ ng
    hoặ c ngườ i đà n ô ng đượ c yêu mến: Trá ch ngườ i quâ n tử bạ c tình (cd).
    quâ n y
    - dt (H. y: chữ a bệnh) Sự chữ a bệnh trong quâ n độ i: Từ ngà y khá ng chiến đến nay, quâ n y
    phá t triển rấ t khá (HCM).
    quầ n
    - d. Đồ mặ c che từ bụ ng trở xuố ng, có hai ố ng che hai châ n hoặ c chỉ che đến trên đầ u gố i.
    - d. Quả bó ng nhỏ : Đá nh quầ n.
    - đg. Là m cho mệt nhoà i (thtụ c) : Chơi kém, bị đố i phương quầ n cho mộ t trậ n.
    quầ n áo
    - d. Đồ mặ c, như quầ n, á o (nó i khá i quá t). Quầ n á o may sẵ n.
    quầ n chú ng
    - I. dt. Nhâ n dâ n đô ng đả o: đượ c sự ủ ng hộ củ a quầ n chú ng phá t độ ng quầ n chú ng. 2. Số
    đô ng ngoà i Đả ng, là đố i tượ ng lã nh đạ o củ a Đả ng: Quầ n chú ng gó p ý cho từ ng Đả ng viên. II.
    tt. Có tính chấ t phù hợ p vớ i đô ng đả o quầ n chú ng: vă n nghệ quầ n chú ng tá c phong quầ n
    chú ng.
    quầ n đả o
    - dt (H. quầ n: tụ họ p; đả o: cù lao) Tậ p hợ p nhiều hò n đả o ở gầ n nhau trong mộ t khu vự c:
    Quầ n đả o Trườ ng-sa; Rẽ gió , bă ng bă ng tà u cưỡ i só ng, xa trô ng quầ n đả o nắ ng và ng phai
    (Só ng-hồ ng).
    quầ n thầ n
    - d. Cá c quan trong triều, trong quan hệ vớ i vua (nó i tổ ng quá t).
    quầ n tụ
    - đgt. Gom lạ i, tụ họ p và o mộ t nơi để là m ă n sinh số ng: Nhâ n dâ n quầ n tụ thà nh là ng đô ng
    đú c dọ c theo bờ sô ng.
    quầ n vợ t
    - dt (cn. ten-nít) Mô n thể thao dù ng vợ t mà đá nh quả bó ng nhỏ từ bên nà y sang bên kia mộ t
    cá i sâ n phẳ ng ngă n đô i bằ ng mộ t cá i lướ i: Dự cuộ c đấ u quầ n vợ t ở sâ n vậ n độ ng.
    quẩ n
    - t. 1. Rố i rít, thiếu sá ng suố t: Nghĩ quẩ n. 2. Là m cho vướ ng: Trá nh ra kẻo quẩ n châ n ngườ i
    ta.
    quẫ n bá ch
    - t. Khố n đố n ngặ t nghèo đến mứ c hết đườ ng giả i quyết. Cả nh nhà quẫ n bá ch. Tình thế quẫ n
    bá ch.
    quẫ n trí
    - tt. Rố i trí đâ m ra lẩ n thẩ n, mấ t sá ng suố t: Cô ng việc bù đầ u như thế khô ng khéo quẫ n trí
    đấ y lo nghĩ nhiều sinh ra quẫ n trí.
    quấ n
    - đgt 1. Cuộ n chặ t mộ t vò ng chung quanh mộ t vậ t gì: Lụ a quấ n cộ t cầ u, trô ng lâ u cũ ng đẹp
    (tng); ô ng cụ quấ n khă n để ra đình lễ. 2. Quyến luyến khô ng rờ i: Lú c nà o con Hiền cũ ng
    quấ n lấ y bà (Ng-hồ ng); Ngà y đi em chử a có chồ ng, ngà y về em đã con quấ n, con dắ t, con
    bồ ng, con mang (cd).
    quấ n quít
    - t. Nh. Quấ n, ngh. t, 2.
    quậ n
    - 1 d. (kng.). Quậ n cô ng (nó i tắ t).
    - 2 d. 1 Khu vự c hà nh chính dướ i thờ i phong kiến Trung Quố c đô hộ . Chia thà nh nhiều quậ n,
    huyện. Quậ n Giao Chỉ. 2 Đơn vị hà nh chính ở nộ i thà nh thà nh phố gồ m nhiều phườ ng,
    ngang vớ i huyện. Ủ y ban nhâ n dâ n quậ n. 3 Đơn vị hà nh chính dướ i tỉnh, tương đương
    huyện, ở miền Nam Việt Nam dướ i chính quyền Sà i Gò n trướ c 1975.
    quậ n chú a
    - dt. Con gá i vương tướ c trong hoà ng tộ c.
    quậ n cô ng
    - dt (H. cô ng: tướ c thứ nhấ t củ a chư hầ u) Tướ c phong và o hà ng thứ nhấ t sau quố c cô ng: Con
    ô ng đô đố c, quậ n cô ng, lấ y chồ ng cũ ng phả i gọ i chồ ng bằ ng anh (cd).
    quậ n trưở ng
    - Viên chứ c đứ ng đầ u mộ t quậ n.
    quậ n vương
    - d. Tướ c vương phong cho đạ i quý tộ c trong hoà ng tộ c.
    quầ ng
    - dt. 1. Vò m sá ng xung quanh Mặ t Trờ i, hay Mặ t Tră ng khi bị khú c xạ giữ a á nh sá ng và cá c
    tinh thể nướ c trong đá m mâ y hoặ c nhiễu xạ qua nhữ ng hạ t nhỏ trong khí quyển: Tră ng
    quầ ng thì hạ n, tră ng tá n thì mưa (tng.). 2. Vầ ng sá ng trong đêm: Quầ ng sá ng củ a ngọ n đèn
    dầ u Quầ ng sá ng ở xa xa là thà nh phố . 3. Vù ng da đen sẫ m bao quanh mắ t, thườ ng do mấ t
    hoặ c ít ngủ gâ y nên: mắ t thâ m quầ ng.
    quấ t
    - 1 dt (thự c) Câ y nhỏ họ cam quít, quả trò n nhỏ khi chín thì và ng, có vị chua: Tết nă m nay,
    bà cụ mua đượ c mộ t chậ u quấ t rấ t đẹp.
    - 2 đgt 1. Vụ t bằ ng roi: Hoà i-vă n quấ t ngự a liền tay (NgHồ ng). 2. Đậ p mạ nh và o: Mưa quấ t
    và o mặ t tú i bụ i (NgĐThi).
    quấ t hồ ng bì
    - Loà i câ y cù ng họ vớ i cam, lá kép, quả nhỏ mà u và ng, mặ t ngoà i có lô ng tơ, vị hơi chua và
    thơm.
    quậ t
    - 1 đg. 1 Vụ t mạ nh từ trên xuố ng bằ ng gậ y. Vung gậ y quậ t tú i bụ i. 2 Dù ng sứ c mạ nh là m cho
    vậ t đang ở thế đứ ng vữ ng phả i đổ , ngã . Bã o quậ t đổ câ y. Quậ t ngã đố i thủ .
    - 2 đg. Đà o lấ y từ dướ i sâ u lên. Quậ t gố c câ y lên. Quậ t mả . Quậ t đấ t đắ p vườ n.
    quậ t cườ ng
    - tt. Vữ ng và ng, dũ ng cả m, khô ng chịu khuấ t phụ c: truyền thố ng quậ t cườ ng củ a dâ n tộ c
    tinh thầ n quậ t cườ ng.
    quậ t khở i
    - đgt (H. quậ t: nổ i dậ y, khở i: dấ y lên) Nổ i dậ y lậ t đổ mộ t chính quyền phả n độ ng: Cá ch mạ ng
    đã nêu cao tinh thầ n quậ t khở i củ a dâ n tộ c Việt-nam (Trg-chinh).
    quâ y
    - đg. Che kín khắ p chung quanh : Quâ y buồ ng tắ m.
    quâ y quầ n
    - đg. Tụ tậ p, xú m xít lạ i trong mộ t khô ng khí thâ n mậ t, đầ m ấ m. Ngồ i quâ y quầ n quanh bà ,
    nghe kể chuyện. Số ng quâ y quầ n bên nhau.
    quầ y
    - dt. 1. Tủ thấ p để đặ t hà ng trong cá c cử a hà ng, cử a hiệu: hà ng bà y trong quầ y. 2. Gian hà ng,
    bộ phậ n bá n mộ t mặ t hà ng nhấ t định: quầ y vả i lụ a quầ y bá n đồ điện.
    quấ y
    - 1 tt Khô ng đú ng; Sai: Phả i cũ ng hì, quấ y cũ ng hì (NgVVĩnh).
    - trgt Bừ a; Liều lĩnh: Tay mang tú i bạ c kè kè, nó i , nó i quá , ngườ i nghe ầ m ầ m (cd).
    - 2 đgt Ngoá y đều tay: Quấ y bộ t; Quấ y cá m lợ n.
    - 3 đgt Nó i trẻ con vò i, khó c mếu: Con thì quấ y, vợ thì miệng dỗ (Tả n-đà ).
    quấ y nhiễu
    - đg. Nh. Quấ y, ngh.2.
    quấ y rầ y
    - đg. Là m ả nh hưở ng đến cô ng việc hoặ c sự nghỉ ngơi củ a ngườ i khá c, khiến ngườ i ta phả i
    bự c mình, bằ ng sự có mặ t và nhữ ng yêu cầ u, hoạ t độ ng khô ng đú ng chỗ , đú ng lú c củ a mình.
    quấ y rố i
    - đgt. Là m cho rố i loạ n, mấ t sự yên ổ n, bình lặ ng: quấ y rố i giờ ngủ thỉnh thoả ng bắ n loạ t
    đạ n, quấ y rố i quâ n địch.
    quậ y
    - đgt Cự a mạ nh: Nó ôm anh ấy chặ t, khô ng quậ y đượ c.
    que
    - d. Thanh nứ a, tre, gỗ ...nhỏ : Que đó m.
    que đan
    - d. (kng.). Kim đan.
    que hà n
    - dt. Que bằ ng hợ p kim, dù ng để hà n.
    què
    - tt Do bị thương tậ t, tay châ n khô ng cử độ ng đượ c bình thườ ng: Chưa đui, chưa què, chớ
    khoe rằ ng tố t (tng).
    què quặ t
    - Nh. Què, ngh.1.
    quẻ
    - d. Dấ u hiệu trong bó i toá n, cầ u khấ n, từ đó có thể đoá n ra điều là nh dữ , may rủ i, theo thuậ t
    bó i toá n. Xin mộ t quẻ bó i. Thầ y bó i gieo quẻ rồ i đoá n.
    quen
    - đgt. 1. Hiểu biết, thô ng thuộ c vớ i mứ c độ nhấ t định: ngườ i quen Họ quen nhau từ thờ i họ c
    ở trườ ng đạ i họ c. 2. Thích nghi, đã trở thà nh nếp: quen thứ c khuya dậ y sớ m quen chịu đự ng
    gian khổ .
    quen biết
    - tt Nó i ngườ i mình đã từ ng biết mặ t, biết tên, ít nhiều có quan hệ: Ô ng ấ y vớ i tô i là chỗ
    quen biết.
    quen thó i
    - đg. (kng.). Đã thà nh thó i xấ u lâ u ngà y, khó sử a đượ c (hà m ý chê). Quen thó i là m ă n dố i trá .
    quèn
    - tt., khng. Tầ m thườ ng, chẳ ng đá ng giá : chiếc xe má y quèn chứ c trưở ng ban quèn thô i.
    queo
    - tt Hơi cong: Thâ n câ y queo.
    - trgt 1. Nó i nằ m co: Nằ m mộ t chỗ . 2. Sai lệch: Bẻ queo câ u chuyện.
    quéo
    - đg. Mó c bằ ng châ n hoặ c kều bằ ng mộ t cá i mó c : Quéo cá i bú t lă n và o gầ m giườ ng ; Quèo
    trá i câ y.
    - d. Loà i câ y cù ng họ vớ i xoà i quả nhỏ hơn và khô ng ngọ t bằ ng quả xoà i.
    quẹo
    - I t. Bị là m cho cong hẳ n về mộ t bên, gầ n như gậ p lạ i. Cá i đinh quẹo. Bẻ quẹo. Ngã quẹo
    châ n.
    - II đg. (ph.). Ngoặ t, rẽ sang mộ t phía khá c. Xe sang phả i. Khú c sô ng quẹo.
    quét
    - đgt. 1. Dù ng chổ i đưa nhẹ trên bề mặ t, là m cho sạ ch rá c rưở i: quét sâ n quét nhà ngườ i
    quét đườ ng. 2. Dù ng chổ i mềm phết mà u đều trên bề mặ t: quét vô i ve quét sơn. 3. Bắ n từ ng
    loạ t đạ n trên mộ t phạ m vi rộ ng: trung liên quét xố i xả . 4. Tiêu diệt, thủ tiêu hoà n toà n trên
    mộ t phạ m vi rộ ng: quét sạ ch bọ n giặ c quét sạ ch tư tưở ng lạ c hậ u.
    quét dọ n
    - đgt Là m cho sạ ch sẽ, gọ n gà ng: Bà Phú xuố ng bếp và ra sâ n quét dọ n (Ng-hồ ng).
    quét tướ c
    - Nh. Quét, ngh.1.
    quẹt
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Như quệt. Quẹt diêm. Quẹt nướ c mắ t.
    quê
    - dt. I. 1. Nơi gia đình, họ hà ng là m ă n, sinh số ng từ nhiều đờ i, có tình cả m gắ n bó thâ n thiết
    vớ i mình: về thă m quê xa quê đã nhiều nă m. 2. Nô ng thô n: ở quê ra tỉnh. II. tt. Có vẻ mộ c
    mạ c, thô kệch, khô ng tinh tế, thanh lịch: ă n mặ c hơi quê trô ng nó quê lắ m.
    quê hương
    - dt Nơi sinh trưở ng: Trò i sinh ra bá c Tả n-đà , quê hương thì có , cử a nhà thì khô ng (Tả n-đà );
    ô i! Quê hương, má u củ a má u lò ng ta (Huy Cậ n).
    quê mù a
    - Mộ c mạ c, thậ t thà như ngườ i ở nô ng thô n : Ă n mặ c quê mù a.
    quê ngườ i
    - dt. Nơi xa lạ , khô ng phả i quê hương củ a mình: Số ng nhờ đấ t khá ch, thá c chô n quê ngườ i
    (Truyện Kiều).
    quế
    - dt (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i long nã o, lá to, có ba đườ ng gâ n rõ rệt, vỏ thơm và cay, dù ng
    là m thuố c: Em như câ y quế trong rừ ng, thơm cay ai biết, ngá t lừ ng ai hay (cd).
    quên
    - đg. Để lọ t khỏ i trí tuệ hoặ c tình cả m : Nghe mườ i mà chỉ quên mộ t là thô ng minh ; Họ c ô n
    cho khỏ i quên ; Xa cá ch nhau mà khô ng có quan hệ thư từ thì dễ quên nhau.
    quên lã ng
    - đg. Như lã ng quên.
    quết
    - 1 đgt. Giã cho nhỏ , mịn, quyện và o nhau: quết giò .
    - 2 đgt. Phết và o cho dính trên bề mặ t: quết sơn lên vả i để là m nền.
    quệt
    - đgt 1. Bô i và o; Phết và o: Đứ a bé quệt mũ i lên tườ ng. 2. Chạ m và o: Hai xe quệt và o nhau. 3.
    Phết vô i và o lá trầ u: Quả cau nho nhỏ , miếng trầ u hô i, nà y củ a Xuâ n Hương mớ i quệt rồ i
    (HXHương).
    qui
    - , quì, quỉ, quĩ, quí, quị, v.v. x. quy, quỳ, quỷ, quỹ, quý, quỵ , v.v.
    qui chế
    - dt (H. qui: phép tắ c; chế: phép định ra) Điều định ra để mọ i ngườ i cù ng theo mà là m: Qui
    chế xuấ t bả n.
    qui định
    - đgt (H. qui: khuô n phép; định: quyết định) Quyết dịnh nền nếp phả i theo: Chính sá ch đố i
    vớ i đồ ng bà o thiểu số , Chính phủ đã có qui định (HCM).
    qui mô
    - dt (H. qui: khuô n trò n; mô : khuô n mẫ u) Mứ c độ đượ c qui định cho mộ t cô ng trình, mộ t sự
    nghiệp: Mộ t xã hộ i tiểu nô ng vớ i nhữ ng qui mô kinh tế hẹp hò i (ĐgThMai).
    qui trình
    - dt (H. qui: trù tính; trình: đườ ng đi, cá ch thứ c) Thứ tự cá c bướ c tiến hà nh trong mộ t quá
    trình sả n xuấ t: Qui trình cô ng nghệ phù hợ p vớ i điều kiện kinh tế và kĩ thuậ t hiện nay.
    qui ướ c
    - đgt (H. qui: phép tắ c; ướ c: hẹn nhau) Thoả thuậ n trướ c vớ i nhau là sẽ cù ng theo: Tô n
    trọ ng nhữ ng điều đã qui ướ c.
    quì
    - 1 dt 1. Câ y hướ ng dương: Hoa quì. 2. Chấ t mà u dù ng trong hoá họ c, gặ p dung dịch a-xít thì
    có mà u đỏ , gặ p dung dịch kiềm thì có mà u xanh: Giá o sư hoá họ c dù ng quì để cho họ c sinh
    phâ n biệt đượ c a-xít và dung dịch kiềm.
    - 2 dt Và ng dậ p thà nh lá rấ t mỏ ng để thếp đồ gỗ như cầ u đố i, hoà nh phi: ở cạ nh nhà ô ng thợ
    quì, phả i nghe tiếng bú a đậ p suố t ngà y.
    - 3 đgt Đặ t đầ u gố i và ố ng châ n sá t mặ t đấ t để tỏ ý tô n kính hoặ c để thu mình lạ i: Cú i đầ u quì
    trướ c sâ n hoa (K); Quì xuố ng để ngắ m bắ n.
    quỉ
    - dt 1. Quá i vậ t dữ tợ n do mê tín tưở ng tượ ng ra: Lũ đế quố c như bầ y quỉ số ng (Tố -hữ u). 2.
    Kẻ xấ u xa: Tên quỉ dâ m dụ c.
    - tt Xấ u xa; Dữ dộ i: Bệnh đã có thuố c tiên (tng).
    quỉ quyệt
    - tt (H. quỉ: dố i trá ; quyệt: khô ng ngay thẳ ng) Gian dố i và xả o trá : Đế quố c Mĩ rấ t dã man và
    quỉ quyệt (HCM).
    quỉ thuậ t
    - dt (H. thuậ t: cá ch là m) Trò dù ng cá ch khéo léo biến hoá , khiến ngườ i xem tưở ng như có
    phép lạ : Diễn viên xiếc là m trò quỉ thuậ t.
    quĩ
    - dt Số tiền bạ c dà nh lạ i để là m việc gì: Quĩ cô ng đoà n; Quĩ tiết kiệm; Quĩ bả o thọ .
    quĩ đạ o
    - dt (H. quĩ: vết xe đi; cá ch thứ c để theo; đạ o: con đườ ng) 1. Đườ ng chuyển độ ng hình cong
    kín củ a mộ t thiên thể có tiêu điểm là mộ t thiên thể khá c: Quĩ đạ o củ a quả đấ t xoay quanh
    Mặ t trờ i. 2. Đườ ng đi hình cong kín củ a mộ t vậ t thể có chuyển độ ng chu kì: Cá c điện tử quay
    chung quanh mộ t hạ t nhâ n nguyên tử theo nhữ ng quĩ đạ o khá c nhau. 3. Đườ ng diễn biến
    củ a mộ t hệ tư tưở ng: Đi theo quĩ đạ o củ a chủ nghĩa sô -vanh nướ c lớ n.
    quĩ tích
    - dt (toá n) (H. quĩ: cá ch thứ c; tích: dấ u châ n) Hình tạ o nên bở i tậ p hợ p nhữ ng điểm có mộ t
    tính chấ t xá c định: Đườ ng trò n là quĩ tích củ a nhữ ng điểm cá ch đều mộ t điểm gọ i là tâ m.
    quí
    - 1 dt Ngô i thứ mườ i trong thậ p can: Quí đứ ng sau nhâ m và ở vi trí cuố i cù ng củ a thậ p can.
    - 2 dt Thờ i gian ba thá ng mộ t: Đặ t bá o mua từ quí ba, tứ c là từ thá ng Bả y.
    - 3 tt 1. Sang: Khá c mà u kẻ quí, ngườ i thanh (K). 2. Có giá trị: Củ a quí.
    - đgt 1. Tô n trọ ng: Phả i biết yêu và tiếng nó i củ a dâ n tộ c (PhVĐồ ng). 2. Coi là đá ng trọ ng:
    Quâ n quí giỏ i, khô ng quí nhiều (NgHTưở ng).
    quí khá ch
    - dt (H. khá ch: ngườ i đến thă m) Khá ch đá ng trọ ng: Về đâ y nướ c trướ c bẻ hoa, vương tô n,
    quí khá ch ắt là đua nhau (K).
    - đt Từ dù ng để nó i vớ i nhữ ng khá ch hà ng củ a mình: Xe nà y đủ chỗ rồ i, xin chờ xe sau.
    quí phá i
    - dt (H. phá i: từ ng nhá nh chia ra) Dò ng dõ i sang trọ ng trong chế độ phong kiến: Cá ch mạ ng
    tư sả n đã bắ t đầ u lậ t đổ bọ n quí phá i.
    quí tộ c
    - dt (H. tộ c: họ ) Nó i giai cấ p cao trong chế độ phong kiến: Giai tầ ng quí tộ c đã bị bọ n thự c
    dâ n khuynh loá t (ĐgThMai).
    quí vậ t
    - dt (H. vậ t: đồ vậ t) Đồ vậ t có giá trị cao: Cá i bả o kiếm đó là mộ t quí vậ t.
    quị
    - đgt 1. Khuỵ u xuố ng: Yếu quá , mớ i đi đượ c và i bướ c đã quị xuố ng. 2. Kiệt sứ c: Vì cuộ c đờ i
    vấ t vả , ô ng cụ đã sớ m quị.
    quít
    - Loà i câ y cù ng họ vớ i cam, quả nhỏ , hình hơi dẹt, vỏ dễ bó c và hơi cay dù ng là m thuố c gọ i là
    trầ n bì.
    quịt
    - x. quỵ t.
    quố c ca
    - dt. Bà i há t chính thứ c củ a mộ t nướ c, dù ng trong cá c nghi lễ: há t quố c ca và chà o cờ .
    quố c cô ng
    - dt (H. cô ng: tướ c cô ng) Tướ c phong kiến xếp hà ng thứ nhấ t: Đú ng như quố c cô ng đã nó i
    ngà y nà o (NgHTưở ng).
    quố c dâ n
    - Dâ n trong mộ t nướ c
    quố c doanh
    - t. (thườ ng dù ng phụ sau d.). Do nhà nướ c kinh doanh. Thà nh phầ n kinh tế quố c doanh. Xí
    nghiệp quố c doanh. Mậ u dịch quố c doanh.
    quố c gia
    - I. dt. Nhà nướ c: chủ quyền quố c gia nguyên thủ quố c gia. II. tt. Theo chủ nghĩa quố c gia: tư
    tưở ng quố c gia hẹp hò i.
    quố c giá o
    - dt (H. giá o: tô n giá o) Tô n giá o chính thứ c củ a mộ t nướ c: Thiên chú a giá o là quố c giá o củ a
    nhiều nướ c Tâ y-â u.
    quố c hộ i
    - Cg. Quố c dâ n đạ i hộ i. Cơ quan lậ p phá p tố i cao củ a mộ t nướ c, do nhâ n dâ n bầ u ra.
    quố c huy
    - d. Huy hiệu tượ ng trưng cho mộ t nướ c.
    quố c hữ u hó a
    - quố c hữ u hoá đgt. Chuyển thà nh tà i sả n củ a nhà nướ c: quố c hữ u hoá ruộ ng đấ t.
    quố c khá nh
    - dt (H. khá nh: vui mừ ng) Lễ kỉ niệm hằ ng nă m để mừ ng sự phồ n vinh củ a đấ t nướ c: Cả gia
    đình sum họ p mừ ng ngà y quố c khá nh.
    quố c kỳ
    - Cờ tượ ng trưng cho mộ t nướ c.
    quố c lộ
    - d. Đườ ng lớ n liên tỉnh do chính phủ quả n lí; phâ n biệt vớ i tỉnh lộ .
    quố c ngữ
    - dt. 1. Tiếng nó i củ a bả n quố c, củ a chính nướ c mình: họ c quố c ngữ . 2. Chữ viết dù ng chữ cá i
    La tinh ghi tiếng Việt: sá ch quố c ngữ .
    quố c phò ng
    - dt (H. phò ng: giữ gìn) Việc giữ gìn đấ t nướ c chố ng mọ i â m mưu xâ m lượ c: Khoa họ c và kĩ
    thuậ t phả i phụ c vụ quố c phò ng, gó p phầ n xâ y dự ng mộ t nền quố c phò ng toà n dâ n vữ ng
    mạ nh (VNgGiá p).
    quố c tế
    - 1. t. Thuộ c về mố i quan hệ giữ a cá c nướ c. 2. d. Tổ chứ c lã nh đạ o chung cho giai cấ p cô ng
    nhâ n cá c nướ c : Quố c tế cộ ng sả n. Chủ nghĩa Quố c tế vô sả n. Chủ trương liên hiệp giai cấ p
    cô ng nhâ n, nhâ n dâ n lao độ ng cá c nướ c và cá c dâ n tộ c nhỏ yếu là m cá ch mạ ng đá nh đổ chủ
    nghĩa đế quố c xâ y dự ng mộ t xã hộ i cộ ng sả n chủ nghĩa.
    quố c tịch
    - d. Tư cá ch là cô ng dâ n củ a mộ t nướ c nhấ t định. Nhậ p quố c tịch (trở thà nh cô ng dâ n củ a
    mộ t nướ c khá c nướ c quê quá n củ a mình).
    quố c vă n
    - dt. 1. Tiếng nướ c nhà ; phâ n biệt vớ i ngoạ i vă n: bá o chí quố c vă n hiệu sá ch quố c vă n. 2. cũ
    Mô n họ c về ngô n ngữ và vă n họ c nướ c nhà : họ c quố c vă n.
    quơ
    - đgt Vơ đi mộ t cá ch vộ i và ng: Mẹ già quơ chă n chiếu và bị quầ n á o giấ u và o gó c tườ ng (Ng-
    hồ ng).
    quở
    - đg. Cg. Quở mắ ng. Trá ch mắ ng.
    - Mắ nG Nh. Quở .
    - QUANG
    quở trá ch
    - đg. Nhậ n xét trự c tiếp mộ t cá ch nghiêm khắ c lỗ i củ a ngườ i bề dướ i; quở (nó i khá i quá t).
    Quở trá ch họ c trò . Lờ i quở trá ch.
    quyên
    - 1 dt. Chim cuố c: Dướ i tră ng quyên đã gọ i hè (Truyện Kiều) đỗ quyên.
    - 2 đgt. Đó ng gó p hoặ c vậ n độ ng đó ng gó p tiền củ a và o việc chung: quyên tiền ủ ng hộ đồ ng
    bà o ở vù ng bã o lụ t quyên gó p.
    quyên sinh
    - đgt (H. quyên: bỏ , liều; sinh: đờ i số ng) Bỏ thâ n mình: Giậ n duyên tủ i phậ n bờ i bờ i, cầ m dao
    nà ng đã toan bà i quyên sinh (K).
    quyền
    - 1. d. 1. Cá i mà luậ t phá p, xã hộ i, phong tụ c hay lẽ phả i cho phép hưở ng thụ , vậ n dụ ng, thi
    hà nh... và , khi thiếu đượ c yêu cầ u để có , nếu bị tướ c đoạ t có thể đò i hỏ i để già nh lạ i : Quyền
    ứ ng cử và bầ u cử ; Khi bị hà nh hung ai cũ ng có quyền tự vệ ; Ngà y trướ c địa chủ muố n thủ
    tiêu đến cả quyền số ng củ a nô ng dâ n. 2. Sứ c mạ nh đượ c vậ n dụ ng khi thự c hiện chứ c nă ng
    trong mộ t lĩnh vự c nhấ t định : Quyền củ a sĩ quan chỉ huy ngoà i mặ t trậ n ; Quyền lậ p phá p;
    Quyền củ a nhà vua phong kiến khô ng có giớ i hạ n. II. t .Tạ m thay : Quyền tổ ng thố ng.
    - d. Mô n võ dù ng tay nắ m lạ i mà đấ m.
    quyền bính
    - d. (cũ .). Như quyền hà nh.
    quyền hạ n
    - dt. Quyền theo cương vị, chứ c vụ cho phép: giả i quyết cô ng việc đú ng vớ i quyền hạ n củ a
    mình Việc ấy vượ t quá quyền hạ n củ a tô i.
    quyền hà nh
    - dt (H. quyền: quả câ n; hà nh: cá i câ n) Quyền lự c củ a từ ng ngườ i: Họ tham danh, trụ c lợ i,
    thích địa vị, quyền hà nh (HCM); Trên dướ i quyền hà nh tay cắ t đặ t, mộ t mình mộ t chiếu
    thả nh thơi ngồ i (Lê Thá nh-tô ng).
    quyền lợ i
    - Lợ i ích đượ c hưở ng, mà ngườ i khá c khô ng đượ c xâ m phạ m đến : Bả o vệ quyền lợ i củ a
    đoà n viên.
    quyền lự c
    - d. Quyền định đoạ t mọ i cô ng việc quan trọ ng về mặ t chính trị và sứ c mạ nh để bả o đả m
    việc thự c hiện quyền ấ y. Quố c hộ i là cơ quan quyền lự c cao nhấ t. Nắ m quyền lự c trong tay.
    quyền thuậ t
    - dt. Phép đá nh võ bằ ng tay khô ng.
    quyền uy
    - dt (H. uy: oai) Quyền lự c và uy thế: Cậ y quyền uy bó c lộ t dâ n là nh (Tú -mỡ ).
    quyển
    - Từ đặ t trướ c danh từ chỉ sá ch, vở : Quyển từ điển ; Quyển sổ .
    - d. Bà i thi (cũ ) : Nộ p quyển .
    - d. ố ng sá o.
    quyến luyến
    - đg. Biểu thị tình cả m gắ n bó , khô ng muố n rờ i nhau. Quyến luyến nhau, khô ng chịu rờ i
    nhau nử a bướ c. Quyến luyến lú c chia tay.
    quyến rũ
    - đgt. Lô i kéo bằ ng sứ c hấ p dẫ n:quyến rũ bằ ng sắ c đẹp dù ng tiền tà i để quyến rũ .
    quyến thuộ c
    - dt (H. quyến: thâ n thuộ c; thuộ c: bà con họ hà ng) Họ hà ng thâ n thuộ c: Lấ y tình quyến
    thuộ c mà khuyên bả o nhau.
    quyết
    - Nhấ t định là m việc gì : Quyết hoà n thà nh kế hoạ ch.
    quyết chiến
    - đg. 1 Kiên quyết chiến đấ u. Tinh thầ n quyết chiến, quyết thắ ng. 2 (chm.). Tá c chiến nhằ m
    già nh thắ ng lợ i có ý nghĩa quyết định. Trậ n quyết chiến chiến lượ c. Chọ n khu rừ ng là m
    điểm quyết chiến.
    quyết định
    - I. đgt. 1. Định ra, đề ra và dứ t khoá t phả i là m: quyết định cử ngườ i đi họ c quyết định tă ng
    giá hà ng. 2. Định đoạ t lấ y: Mỗ i ngườ i tự quyết định số phậ n củ a mình. II. tt. Hết sứ c quan
    trọ ng, có vai trò quyết định: yếu tố quyết định nhâ n tố quyết định thắ ng lợ i giờ phú t quyết
    định. III. dt. 1. Điều đã quyết định: thự c hiện cá c quyết định củ a ban lã nh đạ o thi hà nh cá c
    quyết định củ a giá m đố c là m theo quyết định củ a ban chỉ huy. 2. Vă n bả n về cá c quyết định
    củ a cấ p có thẩ m quyền: đọ c quyết định củ a bộ chỉ huy đá nh má y quyết định củ a đồ ng chí
    chủ tịch Hộ i đồ ng.
    quyết liệt
    - tt (H. liệt: nó ng, mạ nh) Kiên quyết và mã nh liệt: Bấ t cứ mộ t cuộ c chuyên chính nà o cũ ng
    phả i là mộ t cuộ c đấ u tranh giai cấ p quyết liệt (Trg-chinh); Nhữ ng câ u nó i quyết liệt củ a
    nhữ ng đạ i biểu (Ng-hồ ng).
    quyết tâ m
    - Định việc gì vớ i ý nhấ t thiết phả i là m : Quyết tâ m đi tớ i mụ c đích.
    quyết toá n
    - đg. Tổ ng kết trên cơ sở tổ ng hợ p cá c khoả n thu chi để là m rõ tình hình thự c hiện dự á n
    nhậ n vố n và sử dụ ng vố n củ a mộ t cơ quan nhà nướ c, mộ t xí nghiệp, hay cho mộ t cô ng trình
    xâ y dự ng cơ bả n nà o đó .
    quỳnh
    - dt. 1. Câ y trồ ng là m cả nh, hoa trắ ng, đơn độ c, nở về đêm.
    quỳnh tương
    - dt (H. tương: thứ nướ c uố ng) Rượ u quí: Cũ ng có lú c rượ u ngon cù ng nhắ p, chén quỳnh
    tương ă m ắ p bầ u xuâ n (NgKhuyến).
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    R (1)

    ra
    - I. đg. 1. Đi về phía ngoà i : Ra sâ n. 2. Đi về phía có nơi rộ ng hơn hoặ c đi tớ i đó : Dắ t trâ u ra
    đồ ng; Thuyền ra khơi ; Ra bờ biển nghỉ má t. 3. Đi về phía mộ t địa điểm từ đó ngườ i ta có thể
    đi xa nữ a : Ra ga ; Ra bến tà u ; Ra cả ng ; Ra sâ n bay. 4. Đi đến hoặ c đi về phía mộ t điểm ở
    hướ ng Bắ c nướ c Việt Nam khi khở i hà nh từ mộ t nơi ở phía Nam điểm ấ y : Từ Biên Hò a ra
    Nha Trang ; Từ Vinh ra Hà Nộ i. 5. Cô ng bố , truyền đi cho quầ n chú ng rộ ng rã i biết : Ra nghị
    định ; Ra bá o. 6. Tá ch mình khỏ i : Sinh viên hết khó a ra trườ ng. 7. Sinh : Cả i đã ra hoa. II. g.
    1. Trở thà nh : Xay gạ o ra bộ t. 2. Đến kết quả là : ép lạ c ra dầ u. 3. Cho xứ ng đá ng : Số ng ra
    số ng, đừ ng số ng hèn nhá t. Ra ngô ra khoai. Vỡ lẽ, ngã ngũ , rõ rà ng : Tìm manh mố i cho ra
    ngô ra khoai; Thanh toá n ra ngô ra khoai . III. ph . Theo hướ ng trở nên tố t hơn : Đẹp ra ;
    Trắ ng ra .
    ra dá ng
    - 1 Có dá ng vẻ giố ng như (trong khi chưa phả i đã hoà n toà n như thế). Trô ng đã ra dá ng mộ t
    thiếu nữ . Nó i ra dá ng ngườ i lớ n lắ m. 2 (kng.). Quá mứ c bình thườ ng. Trô ng đẹp ra dá ng.
    ra đi
    - ra-đi1 (F. radis) dt. Loạ i câ y cù ng họ vớ i cả i củ .
    - ra-đi2 dt. Ra-đi-um, nó i tắ t.
    ra đờ i
    - đgt 1. Đẻ ra; Sinh ra; Đượ c thà nh lậ p: Quố c tế cộ ng sả n ra đờ i (PhVĐồ ng). 2. Bướ c và o cuộ c
    số ng thự c tế: Mớ i ra đờ i nên cò n bỡ ngỡ .
    ra hiệu
    - đg. Là m dấ u hiệu, thườ ng bằ ng cử chỉ, để bá o cho biết. Giơ tay ra hiệu cho xe đỗ lạ i. Nhá y
    mắ t ra hiệu.
    ra mắ t
    - đgt. Xuấ t hiện lầ n đầ u trướ c tậ p thể nhữ ng ngườ i có quan hệ nà o đó : ra mắ t trướ c cử tri
    cho ra mắ t bạ n đọ c cuố n sá ch mớ i.
    ra mặ t
    - đgt Tỏ ra cô ng nhiên, khô ng giấ u giếm: Hắ n đã ra mặ t là m tay sai cho đế quố c.
    - trgt Hiển nhiên: Ai ai cũ ng vui (Ng-hồ ng).
    ra oai
    - Tỏ ra có quyền thế, uy lự c để là m cho ngườ i ta sợ .
    ra rả
    - t. Từ gợ i tả nhữ ng â m thanh cao và lặ p đi lặ p lạ i, kéo dà i mã i, nghe khó chịu. Tiếng ve kêu
    ra rả . Nó i ra rả suố t ngà y.
    ra rìa
    - đgt., khng. Bị gạ t bỏ : Mà y khô ng là m cẩ n thậ n, ngườ i ta cho ra rìa đấ y.
    ra sứ c
    - đgt Cố gắ ng: Ai cũ ng phả i ra sứ c chố ng thự c dâ n cứ u nướ c (HCM); Họ Chung ra sứ c giú p vì
    (K).
    ra tò a
    - Nó i ngườ i hay việc đã đưa xét xử trướ c tò a á n.
    ra vẻ
    - 1 Có vẻ như là . Ra vẻ thà nh thạ o. Là m ra vẻ rấ t tự nhiên. 2 (kng.). Có đượ c cá i vẻ, cá i hình
    thứ c bên ngoà i. Sử a sang nhà cử a cho ra vẻ mộ t tí. Ă n nó i ra vẻ lắ m.
    rá
    - dt. Đồ dù ng để vo gạ o, đự ng cá c thứ c nấ u, thườ ng đượ c đan bằ ng tre nứ a hoặ c là m bằ ng
    nhự a, nhô m: đan rá lấ y ra vo gạ o.
    rạ
    - 1 dt Gố c câ y lú a cò n lạ i sau khi gặ t: Cắ t rạ về lợ p nhà ; Ba gian nhà rạ lò a xò a, đẹp duyên coi
    tự a tá m tò a nhà lim (cd).
    - 2 dt (đph) Thuỷ đậ u: Chá u nó lên rạ , cầ n phả i kiêng gió .
    rá c
    - 1.d. Nhữ ng vậ t vụ n vặ t và nhơ bẩ n vương vã i trong nhà , ngoà i sâ n, ngoà i đườ ng như rơm
    rạ , giấ y vụ n giẻ rá ch... : Quét cho sạ ch rá c. Coi ngườ i như rá c. Khinh ngườ i quá . Tiêu tiền
    như rá c. Tiêu pha quá phung phí. 2. t. Nhơ bẩ n : Vứ t bã mía rá c cả nhà .
    rạ c
    - t. 1 Ở trạ ng thá i gầ y đi trô ng thấ y, đến mứ c xơ xá c. Ngườ i rạ c đi như xá c ve. Gầ y rạ c. 2
    (dù ng trướ c d.). Cả m thấ y như rã rờ i, vì quá mệt mỏ i. Đi rạ c cẳ ng. Nó i rạ c cả cổ . Cố i nặ ng,
    quay rạ c tay. 3 (Câ y cố i) ở trạ ng thá i tà n lụ i đi, trô ng xơ xá c. Bèo rạ c. Rét quá , rau rạ c hết lá .
    rạ c cẳ ng
    - tt, trgt Nó i châ n khô ng cò n muố n bướ c đi nữ a vì đã mệt quá : Đườ ng xa, đi rạ c cẳ ng mà
    chưa tớ i nơi.
    rá ch
    - t. Có nhữ ng chỗ bị toạ c ra : áo rá ch ; Giấ y rá ch.
    rá ch rướ i
    - t. Rá ch nhiều do quá nghèo tú ng (nó i khá i quá t). Ă n mặ c rá ch rướ i. Tú p lều tranh rá ch
    rướ i.
    rạ ch
    - 1 dt. Đườ ng dẫ n nướ c từ sô ng và o đồ ng ruộ ng, thuyền bè có thể đi lạ i: đà o kênh, rạ ch hệ
    thố ng kênh, rạ ch.
    - 2 I. đgt. Dù ng vậ t sắ c nhọ n là m đứ t từ ng đườ ng trên bề mặ t: rạ ch giấ y bị kẻ cắ p rạ ch tú i. II.
    dt. Đườ ng rã nh nhỏ , nô ng đượ c xẻ trên mặ t ruộ ng để gieo hạ t, trồ ng câ y: xẻ rạ ch đá nh rạ ch.
    - 3 đgt. Ngượ c dò ng nướ c để lên chỗ cạ n, thườ ng nó i về cá rô : bắ t cá rô rạ ch.
    rạ ch rò i
    - tt Rà nh mạ ch, rõ rà ng: Nhiều câ u tụ c ngữ rạ ch rò i, chí lí (DgQgHà m); Giả ng giả i điều hơn lẽ
    thiệt, rạ ch rò i kẽ tó c châ n tơ (PhKBính).
    rả i
    - d. Dọ c câ y khoai nướ c.
    - đg. Rắ c ra, vã i ra cho đều trên mộ t khoả ng rộ ng : Rả i thó c ra phơi ; Rả i đá ló t đườ ng.
    - đg. Nó i cá đẻ : Mù a cá rả i.
    rả i rá c
    - t. Ở trạ ng thá i phâ n tá n ra nhiều nơi, tương đố i cá ch xa nhau. Câ y mọ c rả i rá c trên đồ i. Dâ n
    cư số ng rả i rá c. Rả i rá c đâ u cũ ng có .
    rả i rắ c
    - đgt. Gieo vã i lung tung ở nhiều nơi, nhiều chỗ : Gạ o rả i rắ c khắ p nhà rả i rắ c tư tưở ng độ c
    hạ i.
    rá i cá
    - dt Loà i độ ng vậ t ă n thịt, số ng ở bờ nướ c, bơi rấ t giỏ i, thườ ng bắ t cá ă n: Ngườ i ta bắ t rá i cá
    để lấ y bộ lô ng.
    ram
    - (đph) d. Mó n ă n là m bằ ng bá nh đa gó i thịt và gia vị rá n lên : Ram ngoà i Bắ c gọ i là chả rá n
    hoặ c nem Sà i Gò n.
    - d. Xấ p giấ y gồ m nă m tră m tờ hoặ c hai mươi thếp.
    rá m nắ ng
    - tt Nó i da sạ m đi vì nắ ng: Nét mặ t rá m nắ ng củ a họ mờ hẳ n đi trong đá m khó i cay nồ ng
    (Ng-hồ ng).
    rạ m
    - d. Loà i cua nhỏ , mình mỏ ng, bụ ng và ng, châ n có lô ng, ở đồ ng nướ c mặ n.
    rá n
    - 1 đg. Là m cho chín trong dầ u mỡ đun sô i. Đậ u phụ rá n và ng. Cá rá n. Rá n mỡ (là m cho
    thà nh mỡ nướ c chín).
    - 2 đg. (cũ ; id.). Rá ng. Rá n sứ c.
    rạ n
    - 1 dt. Đá ngầ m ở dướ i biển, khô ng nhô lên khỏ i mặ t nướ c: hò n rạ n.
    - 2 đgt. Nứ t thà nh từ ng đườ ng nhỏ : Tấ m kính bị rạ n nhiều chỗ .
    rạ n nứ t
    - tt 1. Có nhữ ng vết rạ n khá lớ n: Cá i bá t rơi đã rạ n nứ t rồ i. 2. Khô ng đượ c nguyên vẹn;
    Khô ng có sự đoà n kết chặ t chẽ: Tình đoà n kết rạ n nứ t; Tình bạ n rạ n nứ t; Nguy cơ rạ n nứ t.
    rang
    - đg. Là m chín bằ ng cá ch đả o đi đả o lạ i trong chả o nó ng và khô : Rang lạ c ; Rang ngô .
    rà ng
    - đg. Buộ c chặ t bằ ng nhiều vò ng. Rà ng gó i hà ng sau yên xe.
    rà ng buộ c
    - đgt. Bắ t buộ c phả i là m theo khuô n khổ nà o đó , khô ng thể khá c đượ c: Hai bên rà ng buộ c
    lẫ n nhau khô ng nên rà ng buộ c con cá i nhiều quá .
    rạ ng rỡ
    - tt Hết sứ c vẻ vang: Là m cho tên tuổ i và sự nghiệp củ a Nguyễn Trã i rạ ng rỡ ra ngoà i
    (PhVĐồ ng).
    ranh
    - 1 .d. Đứ a con đẻ ra khô ng nuô i đượ c và , theo mê tín, lạ i lộ n lạ i là m con. 2. t. Tinh quá i :
    Thằ ng bé ranh lắ m. Mẹ ranh. Ngườ i đà n bà tinh quá i.
    - d. Chỗ ngă n ra để là m giớ i hạ n.
    ranh con
    - d. (kng.). Trẻ con tinh quá i (thườ ng dù ng là m tiếng chử i mắ ng). Đồ ranh con!
    ranh giớ i
    - dt. Đườ ng phâ n giớ i hạ n giữ a hai bên: ranh giớ i giữ a hai tỉnh xá c định ranh giớ i giữ a hai
    xã .
    ranh ma
    - tt Tinh quá i: Nhữ ng cử chỉ tinh ma củ a và i cậ u họ c trò (ĐgThMai).
    ranh mã nh
    - Tinh quá i, tò mò .
    rà nh
    - I đg. (ph.). Biết rõ , thạ o, sà nh. Mớ i đến, chưa rà nh đườ ng đấ t. Rà nh nghề. Â m nhạ c, tô i
    khô ng rà nh.
    - II t. (ph.). 1 (id.). Rõ . Nó i từ ng tiếng. Cắ t nghĩa khô ng rà nh. 2 Chỉ có mộ t loạ i mà thô i, khô ng
    có loạ i nà o khá c. Cử a hà ng chỉ bá n rà nh hà ng mĩ nghệ.
    rà nh mạ ch
    - tt. Rõ rà ng, phâ n minh, đâ u ra đấ y: Sổ sá ch rà nh mạ ch ă n chia rà nh mạ ch.
    rả nh
    - tt 1. Khô ng bậ n việc gì: Dạ o nà y tô i đượ c rả nh.2. Khỏ i lô i thô i: Trả nợ số tiền ấ y cho rả nh.
    rả nh mắ t
    - Khô ng bậ n mắ t, khỏ i phả i nhìn đến : Cú t đi cho rả nh mắ t.
    rả nh rang
    - t. Rả nh, đỡ bậ n bịu (nó i khá i quá t). Lú c rả nh rang ngồ i uố ng vớ i nhau chén nướ c. Đầ u ó c
    rả nh rang.
    rả nh tay
    - tt Đượ c nghỉ ngơi; Khô ng bậ n việc: Rả nh tay lú c nà o là giở sá ch ra họ c (NgKhả i).
    rã nh
    - d. 1. Đườ ng xẻ ra cho nướ c chả y : Khơi rã nh. Đá nh rã nh. Xẻ đườ ng cho nướ c chả y : Đá nh
    rã nh chung quanh vườ n. 2. Đườ ng dà i nhỏ và lõ m xuố ng : Rã nh để bú t ở cạ nh bà n.
    - Rao Nó i to tên mộ t thứ hà ng cho mọ i ngườ i đều biết : Rao bá o mớ i trên tà u. Bá n rao.
    Khô ng có giá trị đá ng kể : Danh dự củ a lũ tay sai chỉ là củ a bá n rao.
    rao
    - đg. Là m cho ai cũ ng có thể biết bằ ng cá ch nó i to lên ở nơi cô ng cộ ng hoặ c đă ng bá o. Mõ rao
    mờ i là ng ra đình bổ thuế. Rao hà ng. Bá n rao*. Mụ c rao vặ t trên bá o.
    rà o
    - 1 dt., đphg, cũ Sô ng nhỏ : lộ i qua rà o.
    - 2 I. dt. Vậ t dù ng để ngă n chắ n, bao quanh, khô ng cho ai đi qua đượ c: chặ t rà o cắ m rà o. II.
    đgt. Dù ng rà o ngă n chắ n, bao quanh: rà o vườ n rà o cổ ng.
    rá o
    - tt Đã khô , khô ng cò n thấ m nướ c: Quầ n á o đã rá o; Đườ ng đã rá o; Chưa rá o má u đầ u đã lên
    mặ t dạ y đờ i (cd); Nó i rá o cả họ ng; Hã y lau rá o lệ ngẩ ng cao đầ u (Tố -hữ u).
    - trgt 1. Khô ng cò n gì: Hết cả tiền. 2. Hết cả : Quầ n á o ướ t rá o.
    rá o riết
    - Khắ t khe, rấ t chặ t chẽ : Tính nết rá o riết ; Chuẩ n bị rá o riết.
    rạ o rự c
    - đg. 1 (cũ ; id.). Có cả m giá c nô n nao, khó chịu trong ngườ i. Ngườ i rạ o rự c, buồ n nô n. 2 Ở
    trạ ng thá i có nhữ ng cả m xú c, tình cả m là m xao xuyến trong lò ng, như có cá i gì thô i thú c,
    khô ng yên. Tin vui là m rạ o rự c lò ng ngườ i. Rạ o rự c mộ t niềm vui khó tả .
    rá p
    - 1 đgt. 1. Lắ p, đặ t và o cho khớ p, cho khít và o vớ i nhau: rá p cá c bộ phậ n lạ i vớ i nhau. 2. Tậ p
    trung, tụ tậ p nhau lạ i để cù ng là m mộ t việc: rá p và o kéo câ y gỗ .
    - 2 (F. rafle) đgt. Bao vâ y bấ t ngờ để bắ t ngườ i hà ng loạ t: Giặ c đi rá p lù ng rá p.
    - 3 đgt., cũ Nhá p: bả n viết rá p.
    - 4 tt. Xơ, khô ng mịn: Mặ t bà n bà o cò n rá p.
    rạ p
    - 1 dt 1. Nhà là m tạ m để che mưa nắ ng trong hộ i hè, cướ i xin, ma chay: Dự ng rạ p ở giữ a sâ n.
    2. Nhà chuyên dù ng để biểu diễn vă n nghệ: Rạ p tuồ ng; Rạ p chiếu bó ng; Rạ p há t; Rạ p tuồ ng
    vâ n cẩ u cò n đô ng khá ch, gó c tú i cà n khô n đủ chứ a ta (Bù i Kỉ).
    - 2 trgt 1. Nó i cú i hẳ n xuố ng: Hồ i đó , khi vua đi qua mọ i ngườ i phả i cú i rạ p xuố ng. 2. Nó i
    ngọ n câ y đổ hẳ n về mộ t phía: Lá đổ rạ p xuố ng ruộ ng.
    - tt Thấ p: Vồ ng mưa rà o, vồ ng cao gió tá p (tng).
    rá t
    - t. X. Nhá t : Thằ ng bé rá t quá .
    - t. Có cả m giá c thấ y da nong nó ng và choi chó i như khi bị bỏ ng : Ă n dứ a rá t lưỡ i. Rá t cổ
    bỏ ng họ ng. Nhiều lờ i mà khô ng có hiệu quả gì : Rá t cổ bỏ ng họ ng mà con vẫ n nghịch như
    quỷ.
    rau
    - 1 d. Tên gọ i chung cá c thứ câ y, thườ ng thuộ c loạ i thâ n cỏ , có thể dù ng là m thứ c ă n cho
    ngườ i. Vườ n rau. Rau cả i. Cử a hà ng rau. Rau nà o sâ u ấ y* (tng.).
    - 2 (ph.). x. nhau1.
    rà y
    - dt., đphg Nay: từ rà y về sau rà y gió mai mưa.
    rá y tai
    - dt X. Rá y 2.
    rắ c
    - Tiếng kêu giò n phá t ra từ mộ t vậ t cứ ng bị gẫ y : Cà nh câ y khô gã y đá nh rắ c mộ t cá i.
    rắ c rố i
    - t. Có nhiều yếu tố mà mố i quan hệ vớ i nhau phứ c tạ p, khó nắ m, khiến cho trở nên khó
    hiểu, khó giả i quyết. Việc rắ c rố i giả i quyết mã i chưa xong. Bà i toá n rắ c rố i.
    rắ n
    - 1 dt. Độ ng vậ t thuộ c loà i bò sá t, thâ n dà i, có vẩ y, thườ ng có nọ c độ c ở miệng: rắ n độ c Rắ n
    đổ nọ c cho lươn (tng.).
    - 2 tt. 1. Cứ ng, chịu đự ng đượ c sự tá c độ ng củ a lự c cơ họ c: rắ n như đá . 2. Vữ ng và ng, chịu
    đự ng đượ c mọ i tá c độ ng củ a tâ m lí, tình cả m: Lò ng rắ n lạ i Ngườ i đâ u mà rắ n thế, ai nó i cũ ng
    trơ ra. 3. (Vậ t chấ t) có hình dạ ng xá c định, khô ng phụ thuộ c và o vậ t chứ a: chấ t rắ n.
    rắ n chắ c
    - tt Khô ng mềm tí nà o: Bắ p thịt rắ n chắ c.
    rắ n hổ lử a
    - x. Hổ lử a.
    rắ n hổ mang
    - dt. Rắ n độ c, số ng ở đồ ng ruộ ng là ng mạ c vườ n tượ c đê điều bờ bụ i..., dà i trên 1m, có khả
    nă ng bạ nh cổ , lưng nâ u thẫ m, và ng lụ c hay đen, mặ t bụ ng gầ n cổ có dả i rộ ng sẫ m nằ m
    ngang, đầ u hơi rộ ng và dẹp, kiếm ă n chủ yếu về đêm, ă n thú nhỏ , chuộ t, ếch, có c, thằ n lằ n...;
    cò n gọ i rắ n hổ mang thườ ng, rắ n mang bà nh, rắ n phì, rắ n hổ đấ t.
    rắ n lụ c
    - dt Loà i rắ n nhỏ , nhưng rấ t độ c: Da rắ n lụ c mà u lá câ y, nên khó nhậ n thấ y.
    ră ng
    - d. 1. Phầ n cứ ng mọ c ở hà m trong miệng, dù ng để nhai hay cắ n. Châ n ră ng kẽ tó c. Tỉ mỉ, cặ n
    kẽ : Nó i hết châ n ră ng kẽ tó c; Mô i hở ră ng lạ nh. Ngườ i có quan hệ chặ t chẽ vớ i ngườ i đang
    trả i qua bướ c khó khă n gian khổ cũ ng phả i chịu đự ng như ngườ i nà y. 2. Bộ phậ n nhọ n, lồ i
    ra, sắ p đều nhau thà nh hà ng củ a nhữ ng dụ ng cụ như cưa, bừ a... 3. Bộ phậ n nhọ n, lồ i ra ở
    và nh ngoà i bá nh xe trong mộ t bộ má y, ă n khớ p vớ i nhữ ng bộ phậ n tương tự củ a nhữ ng
    bá nh xe khá c để chuyền chuyển độ ng.
    - (đph) ph. Thế nà o : Mầ n ră ng ?
    ră ng cử a
    - d. Ră ng dẹp và sắ c ở phía trướ c hà m, dù ng để cắ n thứ c ă n.
    ră ng giả
    - dt Ră ng nhâ n tạ o thay ră ng tự nhiên: Về già nhai bằ ng ră ng giả .
    ră ng khô n
    - Ră ng hà m cuố i cù ng mọ c khi đã lớ n.
    ră ng nanh
    - d. Ră ng nhọ n, sắ c, ở giữ a cá c ră ng cử a và ră ng hà m, dù ng để xé thứ c ă n.
    rằ ng
    - I. đgt. Nó i: chẳ ng nó i chẳ ng rằ ng. II. lt. Từ biểu thị nộ i dung sắ p nó i là điều là m rõ cho điều
    vừ a nó i đến: Tô i tin rằ ng anh ấ y sẽ thự c hiện đú ng lờ i hứ a.
    rặ ng
    - dt Dã y dà i gồ m nhiều vậ t cù ng loạ i nố i tiếp nhau: Giữ a trờ i đứ ng sữ ng rặ ng thô ng reo (Bù i
    Kỉ); Cả bọ n đã khuấ t sau mộ t rặ ng nú i (NgHTưở ng).
    râ m
    - d. Khô ng có bó ng nắ ng : Phơi thó c chỗ râ m bao giờ khô đượ c.
    râ m bụ t
    - d. Câ y nhỡ , lá ră ng cưa, hoa to, nhị hoa dính liền nhau thà nh mộ t ố ng dà i ở giữ a, thườ ng
    trồ ng là m cả nh hay là m hà ng rà o. Hà ng rà o râ m bụ t.
    rầ m rì
    - Nh. Rì rầ m.
    rầ m rộ
    - tt, trgt Sô i nổ i, mạ nh mẽ, vớ i mộ t số đô ng: Vương cấ t quâ n rầ m rộ lên đườ ng (NgHTưở ng);
    Rầ m rộ cuộ c diễu binh vĩ đạ i (Tố -hữ u).
    rậ m
    - t. Nó i nhiều vậ t cù ng loạ i, thườ ng là câ y mọ c khít nhau : Rừ ng rậ m ; Bụ i rậ m ; Râ u rậ m.
    rầ n rầ n
    - tt. 1. Đô ng đả o, ồ n à o, ầ m ĩ, vang độ ng: Đoà n ngườ i kéo đi rầ n rầ n Xe chạ y rầ n rầ n. 2. Nh.
    Rầ n rậ t.
    rậ n
    - dt Loà i bọ kí sinh hú t má u ngườ i, số ng trong cá c nếp quầ n á o ngườ i ở bẩ n: Ai ở trong chă n
    mớ i biết chă n có rậ n (tng).
    rậ p
    - đg. In theo, phỏ ng theo đú ng như mẫ u : Rậ p kiểu.
    rậ p rờ n
    - x. dậ p dờ n.
    rấ t
    - pht. Cao hơn hẳ n mứ c bình thườ ng: Bứ c tranh rấ t đẹp Buổ i dạ hộ i rấ t vui Thầ y giá o rấ t
    thương yêu họ c sinh.
    rấ t mự c
    - trgt Quá mứ c thườ ng; ở mứ c cao lắ m: Phong lưu rấ t mự c hồ ng quầ n (K); Lã o ta cũ ng rấ t
    mự c chịu thương chịu khó (Ng-hồ ng); Vă n chương rấ t mự c tà i tình, hỡ i ai (Tả n-đà ).
    râ u
    - d. 1. Lô ng cứ ng mọ c ở cằ m, má và mép ngườ i đà n ô ng từ khi đến tuổ i trưở ng thà nh hoặ c ở
    mép mộ t số độ ng vậ t : Mỗ i ngà y cạ o râ u mộ t lầ n ; Râ u mèo. 2. Bộ phậ n củ a hoa ở mộ t số câ y,
    thò ra ngoà i trô ng như râ u : Râ u ngô .
    rầ u
    - t. Buồ n trong lò ng. Nghĩ mà rầ u. Rầ u thố i ruộ t (kng.).
    râ y
    - I. dt. Đồ dù ng gồ m lướ i kim loạ i, lỗ nhỏ li ti, că ng trên khung để lấ y nhữ ng hạ t mịn nhỏ qua
    đó : mua cá i râ y. II. đgt. Lắ c trò n đều cá i râ y để hạ t nhỏ mịn rơi xuố ng phía dướ i: râ y bộ t.
    rầ y
    - 1 dt (Phá p: rail) (đph): Như Ray: Đườ ng rầ y tà u hỏ a.
    - 2 đgt 1. Là m phiền: Chẳ ng ai phiền luỵ , chẳ ng ai rầ y (NgCgTrứ ). 2. Quở mắ ng: Nó bị mẹ nó
    rầ y vì đi chơi quên cả bữ a ă n.
    - tt Lô i thô i; Phiền hà : Cô ng việc ấy cũ ng lắ m.
    - 3 trgt, tt Hiện nay: Rầ y đó mai đâ y (tng); Ngà y rầ y.
    rầ y rà
    - Nh. Rầ y : Chuyện rầ y rà .
    rẫ y
    - 1 d. Đấ t trồ ng trọ t ở miền rừ ng nú i, có đượ c bằ ng cá ch phá rừ ng, đố t câ y rồ i trồ ng tỉa. Phá t
    rẫ y. Mù a là m rẫ y. Rẫ y sắ n.
    - 2 đg. Bỏ mộ t cá ch khô ng chú t lò ng thương, coi như chẳ ng cò n có quan hệ và trá ch nhiệm gì
    vớ i nhau (thườ ng nó i về quan hệ vợ chồ ng). Rẫ y vợ .
    - 3 đg. (kng.; kết hợ p hạ n chế). Như giã y (ng. 2). Trưa hè, đườ ng nhự a nó ng rẫ y.
    rè
    - (â m thanh) có tiếng rung, pha tạ p nhiều â m khá c nhau, rấ t khó nghe: Loa rè Đà i phá t như
    thế nà o mà nghe rè thế?
    rẻ
    - 1 dt 1. Nan quạ t: Xò e rẻ quạ t. 2. Vậ t giố ng nan quạ t: Mua rẻ sườ n về nấ u canh.
    - 2 tt, trgt Có giá hạ ; Khô ng đắ t: Dạ o nà y gạ o rẻ; Bà ấ y bá n rẻ đấ y; Quan nă m quan tá m bỏ đi,
    dù dắ t, dù rẻ, quả n chi đồ ng tiền (cd); Bá n rẻ cò n hơn đẻ lã i (tng).
    rẽ
    - đg. 1. Tá ch ra, chia ra : Rẽ khó m lú a. Rẽ đườ ng ngô i. Chia má i tó c phía trướ c ra là m hai
    phầ n bằ ng mộ t đườ ng thẳ ng. Rẽ thú y chia uyên. Chia rẽ tình duyên. 2. Đi quặ t sang đườ ng
    khá c : Rẽ tay phả i.
    - - ph. Nó i lao độ ng bằ ng cơ sở vậ t chấ t củ a ngườ i khá c để đượ c chia lã i : Cấ y rẽ; Nuô i lợ n rẽ.
    rèm
    - d. Vậ t hình tấ m, bằ ng vả i hoặ c đan bằ ng tre, trú c, dù ng để treo che cử a. Rèm cử a. Buô ng
    rèm. Rèm the.
    ren
    - 1 dt. Tấ m đan bằ ng chỉ mỏ ng, có hình trang trí, thườ ng có hình ră ng cưa ở mép: đườ ng
    viền bằ ng ren.
    - 2 I. dt. Rã nh xoắ n ố c sít liền nhau trong cá c chi tiết củ a dụ ng cụ , má y mó c: ố c trờ n ren. II.
    đgt. Tạ o cho có ren, là m thà nh ren.
    rèn
    - đgt 1. Đậ p kim loạ i nung đỏ thà nh đồ dù ng: Thanh gươm phả i tră m lầ n rèn mớ i là quí
    (HgĐThuý). 2. Luyện cho thà nh thô ng thạ o: Rèn ý chí; Rèn tay nghề.
    rèn luyện
    - đg. 1. Dạ y và cho tậ p nhiều để thà nh thô ng thạ o : Rèn luyện nhữ ng đứ c tính tố t cho trẻ em.
    2. Tậ p cho quen : Rèn luyện kỹ nă ng.
    reo
    - đg. 1 (thườ ng nó i reo lên). Kêu lên tỏ sự vui mừ ng, phấ n khở i. Mừ ng quá reo lên. Reo lên
    sung sướ ng. 2 Phá t ra chuỗ i â m thanh liên tụ c, nghe vui tai. Thô ng reo. Chuô ng điện thoạ i
    reo.
    réo
    - đgt. 1. Gọ i to vớ i giọ ng đanh, kéo dà i: mớ i sá ng sớ m đã đến nhà ngườ i ta mà réo. 2. Phá t ra
    â m thanh thà nh từ ng hồ i kéo dà i: chuô ng điện thoạ i réo mã i mà chẳ ng có ai đến cầ m má y.
    rét
    - tt 1. Nó i thờ i tiết có nhiệt độ thấ p khiến ngườ i ta cả m thấ y khó chịu: Gió bấ c hiu hiu, sếu
    kêu thờ i rét (tng); Trờ i rét; Mù a rét. 2. Có cả m giá c lạ nh cả ngườ i: Nếu dâ n rét là Đả ng và
    Chính phủ có lỗ i (HCM). 3. Dù ng để chố ng rét: Quầ n á o rét. 4. Gâ y nhữ ng cơn rét: Số t rét.
    rê
    - d. Bá nh thuố c lá mỏ ng và to bằ ng hai bà n tay xò e : Mộ t rê thuố c Gò Vấ p.
    - d. Nố t nhạ c thứ hai trong bả y nố t củ a âm giai.
    - đg. 1. Kéo vậ t gì nặ ng trên mặ t đấ t : Rê cá i bà n ra ngoà i. 2. Kéo rộ ng ra : Rê lướ i.
    - Rề Rà Dềng dà ng, chặ m chạ p : Nó i rề rà .
    rể
    - d. Ngườ i đà n ô ng đã lấ y vợ , trong quan hệ vớ i cha mẹ vợ và gia đình nhà vợ . Con rể. Là m
    rể. Chá u rể. Cô dâ u, chú rể.
    rễ
    - dt. 1. Bộ phậ n củ a câ y, đâ m sâ u dướ i đấ t để hú t dinh dưỡ ng nuô i câ y: Câ y đã bén rễ Bã o
    là m nhiều câ y trố c rễ, đổ ngã . 2. Ngườ i nô ng dâ n cố t cá n trong cả i cá ch ruộ ng đấ t: bồ i
    dưỡ ng rễ.
    rế
    - dt Đồ đan bằ ng mâ y hay bằ ng tre dù ng để bắ c nồ i, niêu, xanh, chả o: Nồ i nà o và o rế ấ y
    (tng); ăn thủ ng nồ i, trô i rế (tng); Chổ i cù n rế rá ch (tng).
    rên
    - đg. 1.Cg. Rên rẩ m. Kêu khừ khừ khi đau ố m : Số t rét, rên suố t đêm. 2. Than phiền, kêu ca :
    Mớ i thiếu thố n mộ t ít đã rên.
    rên xiết
    - đg. Than thở mộ t cá ch ai oá n vì bị đè nén, á p bứ c, cự c khổ , khô ng chịu đự ng nổ i. Rên xiết
    dướ i á ch nô lệ.
    rệp
    - dt. 1. Bọ nhỏ , cá nh nử a cứ ng, mình dẹp, tiết chấ t hô i, hú t má u ngườ i, chuyên số ng ở khe
    giườ ng, chiếu chă n, ghế phả n: giườ ng có rệp. 2. Cá c loạ i bọ nhỏ hú t nhự a câ y nó i chung:
    phun thuố c trừ rệp cho câ y.
    rết
    - dt Loà i tiết tú c có nọ c độ c, mỗ i đố t có mộ t đô i châ n: Bị rết cắ n sưng lên.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    R (2)

    rêu
    - d. Tên mộ t ngà nh thự c vậ t gồ m nhữ ng câ y nhỏ có thâ n lá nhưng khô ng có rễ, thườ ng mọ c
    lan trên mỏ m đá , trên tườ ng hoặ c trên thâ n cá c câ y lớ n.
    - RAO Nó i to cho nhiều ngườ i ở nhiều nơi biết về điều xấ u củ a ngườ i khá c : Rêu rao khắ p
    phố như thế chỉ hạ i cho tình đoà n kết.
    rêu rao
    - đg. Nó i to cô ng khai cho nhiều ngườ i biết, nhằ m mụ c đích xấ u. Thù oá n ngườ i ta, đem
    chuyện xấ u đi rêu rao khắ p là ng.
    rì rà o
    - tt. Có â m thanh trầ m nhẹ, thầ m thì như tiếng só ng vỗ , tiếng gió thổ i, tiếng ngườ i nó i từ xa
    vọ ng lạ i: Só ng vỗ rì rà o Gió thổ i rì rà o.
    rỉ
    - đgt 1. Nó i chấ t lỏ ng rỏ ra từ ng tí mộ t qua lỗ thủ ng rấ t nhỏ : Nướ c và ng rỉ ra từ cá i nhọ t;
    Nướ c mắ m rỉ ra từ đá y thù ng. 2. Nó i nhỏ vớ i ai: Khô ng dá m rỉ mộ t lờ i.
    ria
    - d. 1. Ven, bên cạ nh : Ria đườ ng. 2. Râ u mọ c ở mép.
    rìa
    - d. Phầ n ở ngoà i cù ng củ a mộ t vậ t, sá t vớ i cạ nh. Nhà ở rìa là ng. Rìa đườ ng. Phầ n rìa củ a
    chiếc bá nh. Chuyện ngoà i rìa hộ i nghị (b.).
    rỉa
    - đgt. 1. (Độ ng vậ t) dù ng miệng hoặ c mỏ mổ nhỏ vậ t ra hoặ c vuố t cho sạ ch, cho khô : Cá rỉa
    mồ i Chim rỉa cá nh. 2. Nhiếc mó c mộ t cá ch độ c địa: chớ có rỉa ngườ i khá c như thế.
    riêng
    - tt Thuộ c về cá nhâ n mộ t ngườ i: Phò ng riêng; Chuyện riêng; ă n chung mù ng riêng (tng).
    - trgt Về phầ n mộ t ngườ i nà o: phầ n tô i thì là m mộ t cá i nhà nhỏ nơi cỏ non xanh nướ c biếc
    (HCM).
    riêu cua
    - dt Canh nấ u bằ ng nướ c giã cua: Mù a nự c, ô ng ấ y thích ă n riêu cua.
    - tt Hà o nhoá ng bề ngoà i: Mà u mỡ .
    rịn
    - t. Thấ m ra ít mộ t : Rịn mồ hô i.
    rình
    - đg. 1 Quan sá t kĩ mộ t cá ch kín đá o để thấ y sự xuấ t hiện, để theo dõ i từ ng độ ng tá c, từ ng
    hoạ t độ ng. Rình bắ t kẻ gian. Mèo rình chuộ t. Rình nghe trộ m. 2 (kng.; id.). Chự c. Ngọ n đèn
    leo lắ t chỉ rình tắ t.
    rịt
    - I. đgt. Đắ p cho thuố c gắ n dính và o vết thương: rịt thuố c rịt lá nhọ nồ i cho cầ m má u. II. pht.
    Bá m riết và o, khô ng chịu rờ i ra: giữ rịt bá m rịt lấ y bố .
    rìu
    - dt Thứ bú a có lưỡ i sắ c dù ng để đẽo gỗ : Mú a rìu qua mắ t thợ (tng).
    rỏ
    - đg. Nh. Nhỏ : Rỏ thuố c đau mắ t.
    rõ
    - I đg. Biết tườ ng tậ n, cụ thể. Ai nấ y đều rõ sự thể. Khô ng rõ thự c hư thế nà o.
    - II t. Ở trạ ng thá i tá ch bạ ch hẳ n ra, khiến có thể phâ n biệt đượ c hoà n toà n vớ i nhữ ng cá i
    khá c. Nó i to, nghe rấ t . Biết khô ng rõ lắ m. Rõ mồ n mộ t. Nó thua đã rõ rồ i. Trờ i đã sá ng rõ
    (đến mứ c có thể nhìn thấ y rõ mọ i sự vậ t).
    - III tr. (kng.; dù ng trướ c t.). Từ biểu thị ý khẳ ng định về mộ t mứ c độ cho là thấ y rấ t , vì hơn
    hẳ n bình thườ ng. Dậ y rõ sớ m. Là m rõ nhanh. Rõ thậ t buồ n cườ i.
    rõ rà ng
    - tt. Rấ t rõ , rấ t tườ ng tậ n, cụ thể: Mọ i việc đã đượ c chứ ng minh rõ rà ng Chứ ng cớ rõ rà ng,
    khô ng thể chố i cã i đượ c.
    rọ
    - dt Đồ đan bằ ng tre, nứ a để nhố t loà i vậ t đem đi nơi khá c: Cho lợ n và o rọ ; Tró i voi bỏ rọ
    (tng).
    ró c
    - I. đg. 1. Vạ t hết vỏ cứ ng đi : Ró c mía. 2. Nó i mụ n bong vẩ y : Vẩ y đậ u đã ró c. II. ph. Khô n
    ngoan và lá u lỉnh, khô ng hớ nướ c gì : Chơi ró c.
    ró c rá ch
    - t. Từ mô phỏ ng tiếng nướ c chả y nhẹ qua kẽ đá . Tiếng suố i chả y ró c rá ch.
    rọ c
    - đgt. Dù ng lưỡ i sắ c rạ ch theo đườ ng gấ p cho đứ t rờ i ra: rọ c giấ y rọ c mả nh vả i là m đô i rọ c
    phá ch bà i thi.
    roi
    - dt Que dà i bằ ng tre, hoặ c mâ y, hoặ c da dù ng để đá nh: Hoà i-vă n vung roi quấ t ngự a luô n
    tay (NgHTưở ng); Mộ t lờ i siết cạ nh bằ ng nghìn roi song (cd).
    rọ i
    - đg. Chiếu thẳ ng và o, soi thẳ ng và o : á nh nắ ng rọ i qua khe cử a.
    ró n rén
    - p. Từ gợ i tả dá ng điệu củ a độ ng tá c (thườ ng là đi đứ ng) cố là m cho thậ t nhẹ nhà ng, thong
    thả vì sợ gâ y tiếng độ ng hoặ c điều thấ t thố . Đi lạ i ró n rén vì sợ mọ i ngườ i thứ c giấ c. Ró n rén
    bướ c và o. Ăn ró n rén từ ng hạ t mộ t. Ró n rén thưa.
    rong
    - 1 dt. 1. Loà i thự c vậ t bậ c cao số ng ở nướ c, thâ n mả nh, hình dả i dà i, mọ c chi chít và o nhau
    gồ m có nhiều loạ i. 2. Tả o.
    - 2 đgt. Đi hết chỗ nà y chỗ khá c, khô ng dừ ng lạ i lâ u ở đâ u: rong chơi khắ p phố bá n hà ng
    rong.
    - 3 đgt. Chặ t, trẩ y, xén: rong bớ t cá c cà nh tre rong cỏ quanh bờ ao.
    rong chơi
    - đgt Đi chơi lang thang, khô ng có mụ c đích: Suố t ngà y rong chơi, chẳ ng họ c hà nh gì.
    rong huyết
    - Có kinh nguyệt kéo dà i sau thờ i hạ n đá ng lẽ đã hết.
    rò ng
    - 1 d. Lõ i củ a câ y.
    - 2 đg. (Nướ c thuỷ triều) rú t xuố ng. Nướ c rò ng.
    - 3 đg. Chả y thà nh dò ng, thà nh vệt (thườ ng là trên cơ thể). Mấ y giọ t mồ hô i rò ng xuố ng má .
    Nướ c mắ t tuô n rò ng. Nướ c mưa chả y rò ng trên mặ t.
    - 4 t. 1 (kết hợ p hạ n chế). Nguyên chấ t (thườ ng nó i về kim loạ i). Và ng rò ng. Sắ t rò ng. 2
    (chm.; dù ng sau d., trong mộ t số tổ hợ p). Thuầ n tuý. Thu nhậ p rò ng củ a ngâ n sá ch. Sả n
    lượ ng rò ng. 3 (cũ ; dù ng phụ trướ c d., kết hợ p hạ n chế). Chỉ toà n là , khô ng có xen mộ t thứ
    nà o khá c. Mặ c rò ng nâ u sồ ng. Nó i rò ng nhữ ng chuyện khô ng đâ u.
    - 5 t. (dù ng phụ sau d. chỉ thờ i gian và sau mộ t số đg.). Liên tụ c trong suố t cả mộ t khoả ng
    thờ i gian dà i. Đi mộ t đêm rò ng. Suố t mấ y nă m rò ng. Thứ c rò ng mấ y đêm.
    rò ng rọ c
    - dt. Dụ ng cụ kéo vậ t gồ m bá nh xe quay đượ c xung quanh mộ t trụ c, và nh bá nh xe có rã nh để
    đặ t dâ y kéo: lắ p rò ng rọ c để chuyển vô i cá t lên tầ ng.
    ró t
    - đgt Cho chấ t lỏ ng chả y thà nh dò ng từ chỗ nà y sang chỗ khá c: Đêm qua ró t đọ i dầ u đầ y, bấ c
    non chẳ ng chá y oan mà y, dầ u ơi (cd); Khuyên chà ng đọ c sá ch ngâ m thơ, dầ u hao thiếp ró t,
    đèn mờ thiếp khêu (cd).
    rô
    - d. Nh. Cá rô : Con rô cũ ng tiếc, con riếc cũ ng muố n (tng) .
    rồ
    - 1 đg. (Xe cơ giớ i) phá t ra tiếng độ ng to, nghe inh tai, thà nh đợ t ngắ n, khi độ ng cơ khở i
    độ ng hoặ c khi tă ng tố c độ độ t ngộ t. Tiếng má y rồ lên nghe chố i tai. Đoà n xe rồ má y ầ m ầ m.
    - 2 t. Ở trạ ng thá i khô ng kiềm chế đượ c hà nh vi hoặ c có biểu hiện hoạ t độ ng như ngườ i
    điên. Phá t rồ . Nó i nă ng như thằ ng rồ .
    rổ
    - tt. 1. Đồ đự ng, đan bằ ng tre hoặ c là m bằ ng nhự a trò n, lò ng sâ u, có nhiều lỗ nhỏ để dễ thoá t
    nướ c: đan rổ mua đô i rổ . 2. Vò ng sắ t, mắ c lướ i ở dướ i, gắ n và o mộ t mặ t bả ng, là m đích ném
    bó ng trong mô n thể thao bó ng rổ : ném bó ng và o rổ .
    rỗ
    - tt 1. Nó i mặ t có nhữ ng sẹo nhỏ do bệnh đậ u mù a gâ y nên: Mặ t rỗ như tổ ong bầ u (tng) 2.
    Lỗ chỗ : Đườ ng thế đồ gó t rỗ kì khu (CgO).
    rồ i
    - ph. 1. Trướ c đâ y, đã xong : Là m rồ i ; Xem rồ i. 2. Sau sẽ : Tậ p thể dụ c rồ i mớ i ă n ló t dạ .
    - ph. X. Ngồ i rồ i.
    rỗ i
    - t. 1 Ở trạ ng thá i ít hoặ c khô ng có việc phả i là m. Tranh thủ lú c rỗ i đọ c truyện. Rỗ i việc. Rỗ i
    tay. Gử i (quỹ) tiết kiệm số tiền để rỗ i (kng.; tiền chưa phả i dù ng đến). 2 (Linh hồ n) đượ c
    cứ u vớ t khỏ i mọ i sự rà ng buộ c tộ i lỗ i, đượ c giả i thoá t, theo quan niệm củ a mộ t số tô n giá o.
    Tu cho đượ c rỗ i phầ n hồ n. Cứ u rỗ i linh hồ n.
    rố i
    - 1 dt. 1. Mú a rố i, nó i tắ t: biểu diễn rố i. 2. Con rố i, nó i tắ t: rố i cũ ng có lắ m loạ i.
    - 2 đgt. 1. Vướ ng mắ c và o nhau, khó thá o gỡ : chỉ rố i tó c rố i. 2. Bị xá o trộ n nhiều, mấ t ổ n
    định, khô ng yên, khô ng bình thườ ng: Lò ng rố i như tơ vò Mọ i ngườ i đều rố i lên cả .
    rố i loạ n
    - tt 1. Mấ t khả nă ng phá n đoá n: Tinh thầ n rố i loạ n. 2. Xao xuyến, mấ t trậ t tự : Sự việc ấ y đã
    là m rố i loạ n nhâ n dâ n.
    rố i ren
    - Mấ t trậ t tự và an toà n : Tình hình rố i ren.
    rố i rít
    - t. (thườ ng dù ng phụ cho đg.). Từ gợ i tả vẻ vộ i vã , tỏ ra mấ t bình tĩnh. Giụ c rố i rít. Van xin
    rố i rít. Rố i rít cả m ơn. // Lá y: rố i ra rố i rít (kng.; ý mứ c độ nhiều).
    rố i trí
    - tt Khô ng bình tĩnh: Cá i đố ng triết họ c thự c dâ n là m rố i trí bấ t cứ là anh họ c trò nà o
    (TrVGià u).
    rố n
    - d. 1. Điểm ở chính giữ a bụ ng, sẹo củ a ố ng dẫ n má u và o nuô i bà o thai. 2. ố ng nó i trên : Cắ t
    rố n. 3. Phầ n cuố i củ a ố ng đó , cò n lạ i khi đã cắ t rau, khô đi rồ i rơi : Rố n chá u đã rụ ng. 4. Chỗ
    lõ m sâ u ở chính giữ a mộ t vậ t gì : Rố n cam.
    - ph. Gắ ng thêm : Là m rố n ; Ngồ i rố n.
    rồ ng
    - d. 1 Độ ng vậ t tưở ng tượ ng theo truyền thuyết, mình dà i, có vả y, có châ n, biết bay, đượ c coi
    là cao quý nhấ t trong loà i vậ t. 2 (cũ ; trtr.; dù ng phụ sau d., trong mộ t số tổ hợ p). Từ dù ng để
    chỉ cơ thể hoặ c đồ dù ng củ a vua thờ i phong kiến. Mình rồ ng. Mặ t rồ ng. Ngai rồ ng. Sâ n
    rồ ng*.
    rỗ ng
    - tt. Khô ng có phầ n lõ i hoặ c khô ng chứ a đự ng gì: ố ng rỗ ng lò ng Thù ng rỗ ng là thù ng kêu
    (tng.).
    rố ng
    - đgt 1. Nó i cá c thú kêu to: Nhữ ng con hươu thương tiếc cá i gì mà rố ng lên (NgXSanh);
    Tiếng voi rố ng trong rừ ng xa (NgHTưở ng); Trâ u ho bằ ng bò rố ng (tng). 2. Kêu ầ m: Là m gì
    mà rố ng lên thế?.
    rộ ng
    - t, ph. 1. Chiếm mộ t diện tích lớ n : Sâ n rộ ng ; Đườ ng rộ ng. Rộ ng thênh thang. Có diện tích
    lớ n hơn nhiều so vớ i mứ c bình thườ ng : Nhà rộ ng thênh thang. 2. Có dung tích lớ n : Nồ i
    rộ ng. 3. Quá kích thướ c cầ n thiết, quá mứ c thích hợ p : á o rộ ng ; Mồ m rộ ng. Rộ ng thù ng . Nh.
    Rộ ng thù ng thình. Rộ ng thù ng thình. Nó i quầ n á o có kích thướ c bề ngang quá lớ n so vớ i
    thâ n ngườ i mặ c : Ngườ i nhỏ bé, mượ n đượ c cá i á o hạ ng đạ i, rộ ng thù ng thình. 4. Có lò ng
    bao dung. 5. Tự do, khô ng bị rà ng buộ c : Rộ ng cẳ ng. Rộ ng miệng cả tiếng. Nó i nhữ ng kẻ có
    quyền thế ỷ và o địa vị xã hộ i củ a mình mà nạ t nộ ngườ i khá c. 6. Trong mộ t phạ m vi lớ n :
    Biết rộ ng ; Họ c rộ ng. Ă n tiêu rộ ng. Tiêu sà i mộ t cá ch hà o phó ng.
    rộ ng lớ n
    - t. Có diện tích hoặ c phạ m vi rấ t lớ n (nó i khá i quá t). Cả mộ t vù ng rộ ng lớ n. Vấ n đề rộ ng lớ n.
    Tình thương yêu rộ ng lớ n (b.).
    rộ ng lượ ng
    - tt. Có lò ng bao dung, thương yêu con ngườ i: mộ t con ngườ i rộ ng lượ ng.
    rố t cuộ c
    - trgt (cn. Rú t cụ c) Đến giai đoạ n cuố i cù ng: Đá nh cờ cả buổ i sá ng, rố t cuộ c tô i thua.
    rơ
    - đg. Đá nh lưỡ i củ a trẻ em cho sạ ch bằ ng ngó n tay quấ n gạ c.
    rờ
    - (ph.). x. sờ .
    rợ
    - 1 dt. Dâ y nhỏ và dai: lấ y rợ buộ c chặ t và o.
    - 2 dt. 1. Cá c dâ n tộ c, bộ tộ c lạ c hậ u, theo cá ch gọ i miệt thị thờ i phong kiến: rợ Hung nô . 2.
    Nhữ ng kẻ chuyên là m việc dã man, tà n bạ o: rợ phá t-xít.
    - 3 tt. (Mà u sắ c) quá sặ c sỡ , loè loẹt, trô ng khô ng nhã , khô ng đẹp: Mà u hơi rợ .
    rơi
    - đgt Chuyển từ trên xuố ng mộ t cá ch tự nhiên: Quả mít tụ t nõ rơi từ trên câ y xuố ng; Cá n câ n
    tạ o hó a rơi đâ u mấ t (HXHương); Biết bao đầ u rơi để bá o thù nướ c (HCM).
    rơi lệ
    - đgt Khó c: Cả m độ ng đến rơi lệ.
    rơi rớ t
    - Cò n só t lạ i : Tà n dư phong kiến cò n rơi rớ t.
    rờ i
    - I đg. 1 Di chuyển khỏ i chỗ . Tà u rờ i khỏ i ga. Rờ i ghế nhà trườ ng. Tên lử a rờ i bệ phó ng. Mắ t
    khô ng rờ i mụ c tiêu. 2 Tá ch lìa khỏ i. Lá rờ i cà nh. Số ng chết khô ng rờ i nhau.
    - II t. Ở trạ ng thá i từ ng bộ phậ n, từ ng đơn vị đượ c tá ch riêng ra, độ c lậ p vớ i nhau. Viết trên
    nhữ ng tờ giấ y . Thá o rờ i cá i má y. Cơm rờ i (hạ t rờ i, khô ng dính và o nhau). Mỏ i rờ i châ n tay
    (châ n tay có cả m giá c như muố n rờ i ra).
    rờ i rã
    - Nh. Rã rờ i.
    rờ i rạ c
    - tt Khô ng gắ n bó nữ a: Nộ i bộ rờ i rạ c; Lờ i vă n rờ i rạ c.
    rơm
    - d. Phầ n trên củ a thâ n câ y lú a đã gặ t và đậ p hết hạ t : Chấ t rơm thà nh đố ng. Lử a gầ n rơm.
    Nó i trai gá i nă ng gầ n gụ i nhau. Quyền rơm vạ đá . Quyền hà nh ít nhưng trá ch nhiệm nặ ng nề.
    rơm rá c
    - d. Rơm và rá c (nó i khá i quá t); dù ng để ví cá i khô ng có giá trị, đá ng bỏ đi. Rơm rá c độ n
    chuồ ng. Bỏ ngoà i tai nhữ ng chuyện rơm rá c.
    rớ t
    - 1 dt. Nướ c dã i chả y dà i: Thằ ng bé ă n kẹo, rớ t đầ y mép.
    - 2 đgt. 1. Rơi ra thà nh giọ t: thương rớ t nướ c mắ t. 2. Rơi lạ i sau, só t lạ i sau: bị rớ t lạ i, khô ng
    theo kịp đơn vị. 3. đphg Rơi, rơi xuố ng: là m rớ t cá i bá t. 4. đphg Hỏ ng thi, khô ng đỗ : thi rớ t.
    ru
    - 1 đgt 1. Há t nhỏ và khẽ vỗ và o ngườ i trẻ em để nó ngủ : Tiếng thương như tiếng mẹ ru
    hằ ng ngà y (Tố -hữ u); Ru con con ngủ cho là nh, để mẹ gá nh nướ c rử a bà nh con voi (cd). 2. Ca
    há t nhẹ nhà ng: Là thi sĩ nghĩa là ru vớ i gió (XDiệu).
    - Ê m như Mộ t cá ch nhẹ nhà ng êm thắ m: Việc đó đã thu xếp đượ c êm như ru.
    - 2 trt Trợ từ đặ t cuố i câ u để tỏ ý nghi vấ n: Hồ ng nhan phả i giố ng ở đờ i mã i ru (K).
    ru ngủ
    - Ngb. Là m mê hoặ c, là m tê liệt tinh thầ n : Đế quố c ru ngủ thanh niên.
    rủ rê
    - đg. Rủ là m việc xấ u (nó i khá i quá t). Nghe lờ i rủ rê.
    rũ
    - 1 đgt. 1. Khô héo, buô ng cà nh lá xuố ng: Câ y chết rũ Trờ i nắ ng câ y rũ hết. 2. Lả ngườ i vì kiệt
    sứ c: mệt rũ ngườ i.
    - 2 đgt. Trú t khỏ i mình nhữ ng gì vướ ng víu: rũ hết trá ch nhiệm rũ sạ ch xiềng xích.
    rũ rượ i
    - tt, trgt 1. Nó i tó c xõ a xuố ng và rấ t rố i: Đầ u tó c chị xổ ra rũ rượ i (NgCgHoan). 2. Nó i khó c
    hay cườ i vớ i đầ u lắ c lư: Chị khó c rũ rượ i (NgĐThi); Tan họ c về, giỡ n nhau, cườ i rũ rượ i (X-
    thuỷ).
    rú
    - d. Nh. Rừ ng : Lên rú chặ t củ i.
    - đg. Kêu to và dà i : Cò i rú . Mừ ng rú . Mừ ng quá reo lên.
    rù a
    - d. Độ ng vậ t thuộ c lớ p bò sá t, có mai bả o vệ cơ thể, di chuyển chậ m chạ p. Chậ m như rù a.
    rủ a
    - đgt. Nó i lờ i độ c địa vớ i ý mong muố n ngườ i khá c gặ p nhiều tai vạ , rủ i ro: Chớ rủ a nhau độ c
    địa như thế Rủ a ngườ i ta như thế nà o thì vậ n và o mình như thế ấ y.
    rũ a
    - đgt (đph) Như Rữ a: Xá c con quạ đã rũ a.
    rú c
    - đg. 1. Chui và o chỗ hẹp : Rệp rú c khe giườ ng. 2. Cg. Rú c rỉa. Mò bằ ng mỏ : Vịt rú c ố c.
    - đg. Kêu từ ng hồ i dà i : Cò i rú c.
    rụ c
    - t. 1 Chín tơi ra, nhừ ra. Thịt kho rụ c. (Quả ) chín rụ c*. 2 (kết hợ p hạ n chế). Rũ . Tù rụ c
    xương. Chết rụ c.
    rụ c rịch
    - đgt, trgt Chuẩ n bị là m việc gì trong thờ i gian sắ p tớ i: Rụ c rịch đi cô ng tá c ở nướ c ngoà i.
    rủ i
    - Cg. Rủ i ro. 1. d. Điều khô ng là nh ngẫ u nhiên xả y đến : Gặ p rủ i. 2. t. Khô ng may : Phậ n rủ i ;
    Rủ i gặ p tai nạ n.
    run
    - đg. 1 Bị rung độ ng nhẹ châ n tay hoặ c cơ thể do hà ng loạ t nhữ ng co giậ t khẽ củ a cá c cơ, gâ y
    ra bở i mộ t nguyên nhâ n sinh lí (như lạ nh, số t rét) hay tâ m lí (cả m xú c). Rét run cầ m cậ p. Già
    run tay khô ng cầ m đượ c kim. Sướ ng run ngườ i. 2 (Giọ ng nó i, nét chữ ) có trạ ng thá i khô ng
    bình thườ ng do khi nó i, khi viết bị run. Nét chữ hơi run. Giọ ng nó i run lên vì xú c độ ng.
    run sợ
    - đgt. Run lên vớ i vẻ sợ sệt: khô ng run sợ trướ c kẻ thù khô ng biết run sợ là gì.
    rung
    - đgt 1. Lay độ ng: Đố ai quét sạ ch lá rừ ng, để anh khuyên gió gió đừ ng rung câ y (cd); Só ng
    sô ng ai vỗ , câ y đồ i ai rung (Tả n-đà ) 2. Cử độ ng; Sẽ chuyển đi chuyển lạ i: Đắ c chí, ngồ i rung
    đù i.
    rung độ ng
    - 1. đg. Lay chuyển nhẹ : Cá nh cử a rung độ ng. 2. t. Cg. Rung cả m. Hồ i hộ p vì cả m độ ng : Lò ng
    rung độ ng.
    rù ng mình
    - đg. Rung nhanh, mạ nh toà n thâ n mộ t cá ch bấ t ngờ , do sợ hã i hoặ c bị lạ nh độ t ngộ t. Lạ nh
    rù ng mình. Rù ng mình sợ hã i. Chuyện khủ ng khiếp quá , nghĩ lạ i vẫ n cò n rù ng mình.
    rù ng rợ n
    - tt. Ghê sợ đến mứ c rợ n cả ngườ i: Câ u chuyện rù ng rợ n quá Tiếng hú trong đêm nghe thậ t
    rù ng rợ n.
    rụ ng
    - đgt Rơi ra; Lìa ra: Lá và ng cò n ở trên câ y, lá xanh rụ ng xuố ng, trờ i hay chă ng trờ i (cd); Tó c
    rụ ng; Rụ ng ră ng.
    rụ ng rờ i
    - Khiếp sợ quá như rã rờ i châ n tay : Thấ t kinh rụ ng rờ i.
    ruố c
    - 1 d. Tép nhỏ ở biển, mình trò n và trắ ng, thườ ng dù ng là m mắ m. Mắ m ruố c.
    - 2 d. Mó n ă n là m bằ ng thịt nạ c, cá hoặ c tô m luộ c, rim vớ i nướ c mắ m rồ i giã nhỏ và rang
    khô . Ruố c thịt.
    ruồ i
    - dt. Độ ng vậ t nhỏ , có cá nh, có vò i hú t, thườ ng mang nhiều vi trù ng: diệt rồ i Thớ t có tanh
    tao ruồ i mớ i đậ u.
    ruồ ng bỏ
    - đgt Như Ruồ ng: Ruồ ng bỏ vợ .
    ruồ ng rẫ y
    - Cg. Ruồ ng bỏ . Bỏ đi, khô ng đoá i hoà i tớ i : Ruồ ng rẫ y vợ .
    ruộ ng
    - d. Đấ t trồ ng trọ t ở ngoà i đồ ng, xung quanh thườ ng có bờ . Ruộ ng lú a.
    ruộ ng đấ t
    - dt. Đấ t trồ ng trọ t nó i chung: vấ n đề ruộ ng đấ t chia ruộ ng đấ t cho nô ng dâ n.
    ruộ ng muố i
    - dt Khoả ng đấ t ở bờ biển, có ngă n thà nh ô , để đưa nướ c ở biển và o, cho bố c hơi lấ y muố i:
    Đó là miền chuyên là m ruộ ng muố i.
    ruộ ng nương
    - Ruộ ng nó i chung : Chă m só c ruộ ng nương.
    ruộ t
    - I d. 1 Phầ n củ a ố ng tiêu hoá từ cuố i dạ dà y đến hậ u mô n. 2 Bộ phậ n bên trong củ a mộ t số
    vậ t. Ruộ t phích. Ruộ t bú t bi. Ruộ t bá nh mì. 3 (kết hợ p hạ n chế). Ruộ t củ a con ngườ i, đượ c
    coi là biểu tượ ng củ a sự chịu đự ng về tình cả m. Xó t ruộ t*. Ruộ t đau như cắ t. Tứ c lộ n ruộ t.
    Ruộ t rố i như tơ vò . Nó ng ruộ t*.
    - II t. (dù ng phụ sau d. chỉ quan hệ gia đình thâ n thuộ c). Thuộ c về mố i quan hệ giữ a cha mẹ
    và con cá i, giữ a nhữ ng ngườ i cù ng cha mẹ hoặ c giữ a nhữ ng ngườ i có cù ng cha mẹ vớ i con
    cá i củ a họ . Bố . Anh em ruộ t. Chá u gọ i bằ ng bá c ruộ t.
    ruộ t gà
    - dt. Lò xo có hình dâ y xoắ n thà nh nhiều vò ng đều nhau.
    ruộ t già
    - dt Khú c ruộ t từ ruộ t non bên phả i, bắ t ngang qua bụ ng rồ i xuố ng hậ u mô n: Đoạ n cuố i củ a
    ruộ t già đượ c gọ i là trự c trà ng.
    ruộ t non
    - Khú c ruộ t bé và dà i từ dạ dà y đến đầ u ruộ t già .
    ruộ t thừ a
    - d. Mẩ u ruộ t nhỏ hình giun chìa ra ở đầ u trên ruộ t già , khô ng có tá c dụ ng gì trong việc tiêu
    hoá . Viêm ruộ t thừ a. Mổ cắ t ruộ t thừ a.
    rú t
    - 1 đgt. 1. Lấ y từ trong ra: rú t tay ra khỏ i tú i rú t quâ n bà i. 2. Thu về, trở lạ i chỗ cũ : rú t tiền
    gử i tiết kiệm. 3. Chọ n lọ c, đú c kết nhữ ng điều cầ n thiết: rú t kinh nghiệm rú t ra bà i họ c bổ
    ích. 4. Kéo về phía mình: rú t dâ y rú t rơm. 5. Chuyển và o sâ u, về phía sau: rú t quâ n và o rừ ng
    rú t và o hoạ t độ ng bí mậ t. 6. Giả m bớ t: rú t ngắ n thờ i hạ n rú t bớ t chỉ tiêu, kế hoạ ch.
    - 2 Nh. Rau rú t.
    rú t lui
    - đgt Bỏ mộ t vị trí cũ trở về phía sau: Bị đá nh mạ nh, quâ n địch phả i rú t lui. 2. Khô ng tiếp tụ c
    nữ a: Trướ c lí lẽ sắ c bén củ a ô ng ấ y anh ta phả i rú t lui ý kiến.
    rú t ngắ n
    - đgt Bớ t đi: Rú t ngắ n thờ i gian; Rú t ngắ n bà i phá t biểu; Rú t ngắ n nhiệm kì.
    rụ t
    - đg. Co ngắ n lạ i : Rụ t lưỡ i ; Rụ t châ n. Rụ t đầ u rụ t cổ . Nó i hình thù ngườ i béo quá .
    rụ t rè
    - t. Tỏ ra e dè khô ng mạ nh dạ n là m điều muố n là m. Tính rụ t rè, nhú t nhá t. Rụ t rè khô ng dá m
    nó i.
    rử a
    - đgt. 1. Là m cho sạ ch bụ i bẩ n bằ ng cá ch nhú ng tẩ y qua nướ c hoặ c cá c loạ i chấ t lỏ ng: rử a
    rau rử a mặ t. 2. Tẩ y sạ ch nỗ i sỉ nhụ c, oá n thù bằ ng cá ch trừ ng trị kẻ đã gâ y ra: rử a hậ n thù
    quyết rử a nhụ c.
    rử a ả nh
    - đgt Dù ng mộ t dung dịch chấ t hó a họ c để là m hiện hình ả nh đã chụ p lên phim, lên giấ y: Ban
    ngà y, anh ấy đi chụ p phong cả nh, tố i về liền rử a ả nh.
    rử a tộ i
    - Là m phép cho mộ t ngườ i, theo thiên chú a giá o.
    rữ a
    - t. Ná t nhủ n ra đến mứ c dễ rờ i, dễ rã ra khi đụ ng đến, do quá chín hoặ c quá thố i. Quả chín
    rữ a. Thịt thố i rữ a ra. Ná t rữ a.
    rự a
    - dt. Dao to bả n, số ng dà y, mũ i bằ ng.
    rự c rỡ
    - tt, trgt Lộ ng lẫ y; Xá n lạ n: Ai về thà nh phố Hồ Chí Minh rự c rỡ tên và ng (Tố -hữ u); Mừ ng
    miền Nam rự c rỡ chiến cô ng (HCM).
    rưng rưng
    - Có nướ c mắ t, sắ p khó c : Mắ t rưng rưng vì xú c độ ng.
    rừ ng
    - d. 1 Vù ng đấ t rộ ng có nhiều câ y cố i mọ c lâ u nă m. Và o rừ ng há i củ i. Trồ ng câ y gâ y rừ ng.
    Rừ ng già *. 2 Tậ p hợ p rấ t nhiều vậ t san sá t nhau, dà y đặ c. Rừ ng cờ , hoa, biểu ngữ . Cả mộ t
    rừ ng ngườ i. 3 (hay t.). (dù ng trong mộ t số tổ hợ p, sau d.). (Thú vậ t, câ y cố i) số ng hoặ c mọ c
    hoang, thườ ng là trong rừ ng. Gà rừ ng. Lợ n rừ ng*. Hoa chuố i rừ ng.
    rướ c
    - đgt. 1. Đó n về mộ t cá ch trang trọ ng, theo lễ nghi: rướ c ô ng nghè về là ng rướ c dâ u rướ c
    đuố c. 2. đphg Mờ i: rướ c cụ xơi nướ c. 3. đphg Đó n: xe đưa rướ c cô ng nhâ n.
    rưỡ i
    - tt Từ đặ t sau mộ t đơn vị chỉ số để nó i mộ t nử a củ a đơn vị ấ y: Mộ t đồ ng rưỡ i; Mộ t thá ng
    rưỡ i; Mộ t tră m rưỡ i; Hà ng dạ o nà y tă ng gấ p rưỡ i.
    rướ i
    - đg. Tướ i nhè nhẹ lên trên cho thấ m và o : Rướ i nướ c mắ m.
    rườ m rà
    - t. 1 Có nhiều cà nh lá xoè toả ra xung quanh (nó i khá i quá t). Câ y cố i rườ m rà . 2 Có nhiều
    phầ n thừ a, nhiều chi tiết vô ích. Nhữ ng tình tiết rườ m rà .
    rướ m
    - đgt. Rớ m: rướ m má u.
    rương
    - dt Hò m đự ng đồ : Củ i mụ c bà để trong rương, hễ ai hỏ i đến: trầ m hương củ a bà (cd).
    rườ ng cộ t
    - Đượ c coi là chỗ dự a chủ yếu củ a xã hộ i thờ i xưa.
    rượ t
    - đg. (ph.). Đuổ i theo. Rượ t kẻ trộ m.
    rượ u
    - dt. Chấ t lỏ ng cay, nồ ng, đượ c cấ t lên từ chấ t bộ t hoặ c trá i câ y sau khi đã ủ men: Khô ng nên
    uố ng rượ u rượ u và o lờ i ra say rượ u.
    rượ u bia
    - dt (Phá p: bière) Thứ rượ u nhẹ chế bằ ng mộ ng lú a đạ i mạ ch: Ô ng cụ nhấ t định khô ng uố ng
    rượ u, kể cả rượ u bia.
    rượ u chá t
    - Nh. Rượ u vang.
    rượ u đế
    - d. (ph.). Rượ u lậ u.
    rượ u vang
    - dt. 1. Rượ u chế bằ ng nướ c nho ép. 2. Rượ u chế bằ ng hoa quả nó i chung: rượ u vang dâ u.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    S (1)

    sa
    - 1 dt Thứ lụ a rấ t mỏ ng dù ng may á o dà i: Sa hoa; Sa trơn; á o sa.
    - 2 đgt 1. Rơi xuố ng: Gió xuâ n hiu hắ t, sương sa lạ nh lù ng (cd); Đạ o đứ c cá ch mạ ng khô ng
    phả i từ trên trờ i sa xuố ng (HCM); Chim sa cá nhả y chớ chơi (tng); Sầ u tuô n đứ t nố i, châ u sa
    vắ n dà i (K). 2. Rơi và o; Mắ c và o: Sa đâ u ấ m đấ y (tng); Sa và o tay địch; Sa và o bẫ y; Chuộ t sa
    chĩnh gạ o; Sa và o tham ô hủ hoá , lã ng phí, xa hoa (HCM). 3. Đặ t xuố ng: Bú t sa, gà chết (tng).
    - 3 đgt Nó i trẻ con chết non: Mộ t con sa bằ ng ba con đẻ (tng).
    sa bà n
    - Hình mộ t vị trí, mộ t cô ng trình xâ y dự ng... đắ p nhỏ lạ i để nghiên cứ u hoặ c là m mẫ u.
    sa châ n
    - đg. Bướ c lỡ châ n và o chỗ thấ p, bị hẫ ng và ngã ; thườ ng dù ng để ví trườ ng hợ p bị rơi và o
    cả nh khô ng hay. Sa châ n xuố ng hố . Sa châ n và o cả nh số ng đồ i truỵ .
    sa cơ
    - dt. Lâ m và o cả nh rủ i ro: giú p đỡ kẻ bị sa cơ phò ng lú c sa cơ.
    sa đà
    - tt, trgt (H. sa: sai lầ m; đà : lầ n lữ a) ă n chơi quá độ : Sa đà rượ u chè; Chơi bờ i sa đà .
    sa đọ a
    - Trụ y lạ c hay ăn chơi đến mứ c đồ i bạ i nhấ t.
    sa lầ y
    - đg. Sa và o chỗ lầ y; thườ ng dù ng để ví cả nh rơi và o tình thế khó khă n, khó gỡ , khó thoá t. Xe
    bị sa lầ y. Hộ i nghị bị sa lầ y trong nhữ ng cuộ c tranh cã i vô vị.
    sa mạ c
    - 1 dt. Mộ t điệu dâ n ca theo thể thơ lụ c bá t.
    - 2 dt. Vù ng đấ t cá t rộ ng lớ n, khô ng có nướ c, hầ u như khô ng có câ y cỏ và độ ng vậ t.
    sa ngã
    - đgt Trở nên hư hỏ ng, trụ y lạ c: Bà cụ buồ n rầ u vì ngườ i con sa ngã và o nhữ ng cuộ c ă n chơi
    bừ a bã i.
    sa sầ m
    - Nó i vẻ mặ t bỗ ng nhiên xịu xuố ng vì buồ n hay bự c tứ c.
    sa sẩ y
    - đg. 1 Mấ t má t, rơi rụ ng đi. Thó c lú a bị sa sẩ y trong khi vậ n chuyển. 2 (id.). Mắ c phả i sai só t,
    lầ m lỡ .
    sa sú t
    - đgt. Trở nên nghèo tú ng, kém dầ n đi: cả nh nhà sa sú t Kết quả họ c tậ p bị sa sú t nhiều.
    sa thả i
    - đgt (H. sa: cá t; thả i: gạ t bỏ ) Gạ t bỏ đi, khô ng dù ng trong cơ quan xí nghiệp nữ a: Thoá i bộ
    và lạ c hậ u thì sẽ bị xã hộ i tiến bộ sa thả i (HCM).
    sà
    - đg. 1. Ngả và o, lă n và o : Con sà và o lò ng mẹ. 2. Liệng xuố ng thấ p : Chim sà xuố ng mặ t hồ ;
    Tà u bay sà xuố ng bắ n. 3. Dấ n mình và o mộ t nơi xấ u xa : Sà và o đá m bạ c.
    sà lan
    - d. Phương tiện vậ n chuyển hà ng hoá trên sô ng và trong cá c vũ ng tà u, có đá y bằ ng, thà nh
    thấ p.
    sà lú p
    - (F. chaloupe) dt. Xuồ ng má y.
    sả
    - 1 dt (độ ng) Mộ t loạ i bó i cá : Mộ t con sả bay lướ t trên mặ t nướ c để rình bắ t cá .
    - 2 dt (thự c) Loà i hoà thả o, lá dà i và hẹp có chấ t dầ u thơm thườ ng dù ng để gộ i đầ u: Nướ c lá
    sả ở cá i thù ng tô n to sô i sụ c (Ng-hồ ng).
    - 3 đgt Chém mạ nh: Lưỡ i gươm chém phậ p, sả và o vai ngườ i tướ ng giặ c (NgHTưở ng).
    sá
    - ph. Từ tỏ ý phủ định : Hương trờ i sá độ ng trầ n ai (CgO) .
    sá bao
    - pht., vchg Khô ng kể đến nhiều hay ít: sá bao cô ng sứ c tiền củ a.
    sá chi
    - trgt Kể gì: Sá chi vấ t vả ; Sá chi thâ n phậ n tô i đò i (K); Đố kị sá chi con tạ o (NgCgTrứ ).
    sá gì
    - Cg. Sá chi. Sá nà o. ph. Khô ng kể gì : Sá gì việc ấ y mà lo.
    sá kể
    - pht., vchg Khô ng kể đến: sá kể hèn sang.
    sạ
    - đgt Gieo thẳ ng hạ t giố ng lú a xuố ng nướ c, khô ng cầ n cấ y: ở ruộ ng sâ u, nô ng dâ n sạ lú a.
    sá ch
    - d. Mộ t loạ i quâ n bà i bấ t hay tổ tô m, dướ i hà ng vạ n, trên hà ng vă n.
    - d . Mưu kế (cũ ) : Nguyễn Trã i dâ ng sá ch Bình Ngô .
    - d. Phầ n dạ dà y trâ u bò có từ ng lá như tờ giấ y.
    - d. Tậ p giấ y có chữ in đó ng lạ i vớ i nhau thà nh quyển để đọ c hay họ c : Sá ch giá o khoa .
    sá ch giá o khoa
    - d. Sá ch soạ n theo chương trình giả ng dạ y ở trườ ng họ c.
    sá ch lượ c
    - dt. Hình thứ c tổ chứ c, đấ u tranh trong cuộ c vậ n độ ng chính trị: sá ch lượ c mềm dẻo.
    sá ch nhiễu
    - đgt (H. sá ch: bứ c hiếp; nhiễu: lấ n cướ p) Sinh chuyện lô i thô i để đò i củ a đú t ló t: Bịa ra
    nhữ ng việc khô ng có nghĩa lí gì để sá ch nhiễu dâ n (NgCgHoan).
    sá ch trắ ng
    - Quyển sá ch do bộ ngoạ i giao mộ t nướ c cô ng bố để tố cá o â m mưu củ a đố i phương và trình
    bà y chủ trương chính sá ch củ a nướ c mình.
    sá ch vở
    - I d. Sá ch và vở ; tà i liệu họ c tậ p, nghiên cứ u (nó i khá i quá t). Chuẩ n bị sá ch vở cho ngà y khai
    trườ ng. Vù i đầ u trong sá ch vở .
    - II t. Lệ thuộ c và o , thoá t li thự c tế. Kiến thứ c sá ch vở . Con ngườ i sá ch vở .
    sạ ch
    - tt. 1. Khô ng có bụ i, bẩ n, khô ng bị hoen ố : á o sạ ch nướ c sạ ch Nhà sạ ch thì má t, bá t sạ ch
    ngon cơm (tng.). 2. Hết tấ t cả , khô ng cò n gì: mấ t sạ ch tiền trả sạ ch nợ .
    sạ ch bong
    - tt Rấ t sạ ch, khô ng có mộ t chú t bụ i, mộ t vết bẩ n: Bà n ghế sạ ch bong.
    sạ ch mắ t
    - Dễ coi : Dọ n dẹp nhà cho sạ ch mắ t.
    sạ ch sẽ
    - t. Sạ ch (nó i khá i quá t). Nhà cử a sạ ch sẽ. Ă n ở sạ ch sẽ.
    sạ ch trơn
    - tt, trgt Hết khô ng cò n tí gì: Bọ n cướ p đã vơ vét sạ ch trơn.
    sạ ch trụ i
    - Hết cả , khô ng cò n mộ t tí nà o : Củ a cả i sạ ch trụ i.
    sai
    - 1 đg. Bả o ngườ i dướ i là m việc gì đó cho mình. Sai con pha chè mờ i khá ch. Sai vặ t (sai là m
    việc lặ t vặ t).
    - 2 t. (Câ y cố i) có hoa quả hoặ c củ nhiều và sít và o nhau. Vườ n cam sai quả . Sắ n sai củ . Quả
    sai chi chít.
    - 3 t. 1 Khô ng phù hợ p vớ i cá i hoặ c điều có thậ t, mà có khá c đi. Nó i sai sự thậ t. Đá nh má y sai
    (so vớ i bả n gố c). Tin đồ n sai. Đoá n khô ng sai. 2 Chệch đi so vớ i nhau, khô ng khớ p vớ i nhau.
    Sai khớ p xương. Hai con số sai vớ i nhau. 3 Khô ng phù hợ p vớ i yêu cầ u khá ch quan, lẽ ra
    phả i khá c. Đồ ng hồ chạ y sai. Đá p số sai. Chủ trương sai. 4 Khô ng phù hợ p vớ i phép tắ c, vớ i
    nhữ ng điều quy định. Viết sai chính tả . Phá t â m sai. Việc là m sai nguyên tắ c.
    sai bả o
    - đgt. Sai1 nó i chung: sai bả o con cá i.
    sai biệt
    - tt (H. sai: lầ m; biệt: riêng rẽ) Khá c hẳ n nhau: Nhữ ng ý kiến sai biệt về mộ t sự kiện.
    sai lạ c
    - Khô ng đú ng đườ ng lố i : Phương hướ ng sai lạ c.
    sai lầ m
    - t. (hoặ c d.). Trá i vớ i yêu cầ u khá ch quan hoặ c vớ i lẽ phả i, dẫ n đến hậ u quả khô ng hay. Việc
    là m sai lầ m. Mộ t nhậ n định sai lầ m. Phạ m sai lầ m nghiêm trọ ng (d.).
    sai ngoa
    - tt. Khô ng thậ t, dố i trá : ăn nó i sai ngoa.
    sai só t
    - dt Khuyết điểm khô ng lớ n trong cô ng tá c: Viên thanh tra đã vạ ch ra nhữ ng sai só t củ a cơ
    quan.
    sai số
    - d. Hiệu số giữ a trị số đú ng và trị số gầ n đú ng. Sai số trong điều tra, thố ng kê. Sai số cho
    phép.
    sai trá i
    - tt. Khô ng đú ng vớ i lẽ phả i: thá i độ sai trá i mộ t việc là m rấ t sai trá i.
    sà i lang
    - dt (H. sà i: chó só i; lang: chó só i - Nghĩa đen: loà i chó só i) Kẻ độ c á c: Cò n chưa hết thó i dã
    man, ngườ i cò n là giố ng sà i lang vớ i ngườ i (Tú -Mỡ ).
    sả i
    - d. Độ dà i hai cá nh tay dang ngang, từ đầ u bà n tay nọ đến đầ u bà n tay kia (sả i tay) hoặ c hai
    cá nh chim, cá nh má y bay mở rộ ng (sả i cá nh) : Mộ t sả i dâ y gai.
    - Đồ đan bằ ng tre hay nứ a, mặ t ngoà i ken sơn dù ng để đự ng nướ c, dầ u, mậ t.
    sá i
    - 1 t. (kng.). (Bộ phậ n cơ thể) bị sai, trệch khớ p. Ngã sá i tay. Sá i gâ n. Ngá p sá i quai hà m.
    - 2 t. Gở , có thể đưa đến điều chẳ ng là nh, theo mộ t quan niệm cũ . Sợ sá i, khô ng dá m nó i.
    sam
    - 1 dt. Độ ng vậ t châ n đố t ở biển, con đự c và con cá i khô ng bao giờ rờ i nhau: quấ n quýt như
    đô i sam.
    - 2 dt. Rau sam, nó i tắ t.
    - 3 dt. Câ y thuộ c họ thô ng, lá có mù i thơm, dù ng để nấ u dầ u: gỗ sam.
    sà m bá ng
    - đgt (H. sà m: gièm pha; bá ng: chê cườ i) Gièm pha, chế giễu (thườ ng nó i về tô n giá o): Khô ng
    có tín ngưỡ ng nhưng khô ng nên sà m bá ng cá c tô n giá o.
    sà m nịnh
    - Gièm ngườ i khá c để tâ ng cô ng vớ i ngườ i trên.
    sá m hố i
    - đg. Ă n nă n, hố i hậ n về tộ i lỗ i củ a mình. Mộ t lờ i nó i dố i, sá m hố i bả y ngà y (tng.). Đọ c kinh
    sá m hố i.
    sạ m
    - tt. (Da) đen lạ i vì nắ ng: khuô n mặ t sạ m nắ ng.
    san bằ ng
    - đgt 1. Là m cho phẳ ng: San bằ ng mặ t đườ ng. 2. Là m cho đều nhau: San bằ ng sự đã i ngộ . 3.
    Phá trụ i: San bằ ng đồ n địch.
    san định
    - Sử a sang lạ i cho đú ng : Khổ ng Tử san định Ngũ kinh.
    san hô
    - d. Độ ng vậ t ruộ t khoang số ng ở biển nhiệt đớ i, có bộ xương đá vô i dạ ng cá nh hoa, nhiều
    mà u sắ c.
    san sá t
    - 1 tt. Rấ t nhiều và liền nhau như khô ng cò n có khe hở : Nhà cử a san sá t hai bên đườ ng
    Thuyền đậ u san sá t. 2. (Tiếng nó i) liên tụ c, nghe chố i tai: giọ ng san sá t.
    san sẻ
    - đgt Chia bớ t cho ngườ i khá c: San sẻ cơm á o cho nhau; Khuyến khích bọ n thanh niên và
    san sẻ nhữ ng kinh nghiệm củ a chú ng ta cho họ (HCM).
    sà n
    - d. 1. Cg. Sà n gá c. Toà n thể nhữ ng vá n ghép vớ i nhau để ngă n hai tầ ng nhà . 2. Cg. Sà n nhà .
    Mặ t nền nhà lá t bằ ng gạ ch hay vá n.
    sà n sà n
    - t. Gầ n ngang bằ ng nhau, suýt soá t nhau. Hai ngườ i sà n sà n tuổ i nhau. Trình độ sà n sà n
    nhau. Sà n sà n mộ t lứ a.
    sả n
    - I. đgt. (kết hợ p hạ n chế), id. 1. Đẻ: khoa sả n. 2. Sinh ra: Dạ dà y sả n ra dịch. II. dt. 1. khng.
    Thuế nô ng nghiệp bằ ng sả n phẩ m, nó i tắ t: thu sả n nộ p sả n. 2. Sả n phẩ m, nó i tắ t: khoá n sả n.
    sả n hậ u
    - tt (H. hậ u: sau) Sau khi đẻ: Bệnh sả n hậ u.
    sả n khoa
    - Khoa đỡ đẻ.
    sả n lượ ng
    - d. Số lượ ng sả n phẩ m sả n xuấ t ra trong mộ t thờ i gian nhấ t định. Sả n lượ ng củ a ngà nh cô ng
    nghiệp. Tă ng sả n lượ ng.
    sả n nghiệp
    - dt., cũ Tà i sả n để sinh số ng, kinh doanh nó i chung: sả n nghiệp củ a ô ng cha để lạ i bả o vệ
    sả n nghiệp củ a mình.
    sả n phẩ m
    - dt (H. phẩ m: vậ t là m ra) Vậ t là m ra do sứ c lao độ ng củ a con ngườ i hoặ c bằ ng má y mó c:
    Cầ n phá t triển sả n xuấ t cá c loạ i sả n phẩ m xuấ t khẩ u (Tố -hữ u).
    sả n sinh
    - đg. Sinh ra, tạ o ra. Sả n sinh ra nă ng lượ ng.
    sả n vậ t
    - dt. Vậ t đượ c là m ra, lấ y đượ c từ trong thiên nhiên (như lú a, ngô , trá i câ y, tô m cá ,...): sả n
    vậ t thiên nhiên.
    sả n xuấ t
    - đgt (H. xuấ t: ra) Bằ ng sứ c lao độ ng củ a con ngườ i hoặ c bằ ng má y mó c, chế biến cá c
    nguyên liệu thà nh ra củ a cả i vậ t chấ t cầ n thiết: Để số ng cò n, loà i ngườ i lạ i phả i sả n xuấ t mớ i
    có ă n, có mặ c (HCM).
    sá n
    - ph. Gầ n sá t và là m phiền : Đứ ng sá n bên cạ nh.
    - d. Từ chung chỉ giun giẹp ký sinh trong ruộ t non, gâ y thà nh bệnh mấ t má u và là m yếu sứ c.
    sá n dâ y
    - d. (id.). x. sá n xơ mít.
    sá n lá
    - dt. Sá n hình lá dẹp, số ng kí sinh trong cơ thể ngườ i và độ ng vậ t.
    sá n xơ mít
    - dt Sá n có nhiều đố t giố ng xơ mít: Sá n xơ mít thườ ng truyền từ lợ n sang ngườ i.
    sạ n
    - d. 1. Đá nhỏ hay cá t lẫ n vớ i cơm, gạ o : Gạ o lắ m sạ n. 2. Bụ i, cá t hay đấ t trên đồ đạ c : Giườ ng
    chiếu đầ y sạ n.
    sang
    - 1 đg. 1 Di chuyển đến mộ t nơi khá c nà o đó đượ c coi là đơn vị khu vự c cù ng loạ i, ngang cấ p
    vớ i nơi mình đang ở và thườ ng là ở bên cạ nh (có ranh giớ i trự c tiếp và rõ rà ng). Sang nhà
    hà ng xó m. Sang là ng bên. Sang sô ng (sang bên kia sô ng). Đi từ Phá p sang Nga. 2 Chuyển qua
    mộ t giai đoạ n, mộ t trạ ng thá i khá c nà o đó trong quá trình vậ n độ ng, phá t triển. Tiết trờ i đã
    sang xuâ n. Từ chế độ phong kiến sang chủ nghĩa tư bả n. Lịch sử đã sang trang (b.). 3 (kết
    hợ p hạ n chế). Chuyển cho ngườ i khá c quyền sở hữ u. Sang nhà cho em. Sang tên*. 4 Tạ o ra
    nhữ ng bă ng, đĩa mớ i giố ng hệt bă ng, đĩa gố c. Kĩ thuậ t sang bă ng. Sang bă ng video. 5
    (thườ ng dù ng sau mộ t đg. khá c). Từ biểu thị hướ ng củ a hoạ t độ ng nhằ m mộ t phía khá c, mộ t
    đố i tượ ng khá c. Nhìn sang bên cạ nh. Chuyển sang vấ n đề khá c. Gọ i vớ i sang. 6 (dù ng trướ c
    d. chỉ đơn vị thờ i gian). Đến khoả ng thờ i gian tiếp liền theo sau thờ i gian hiện tạ i hoặ c đang
    nó i đến. Sang tuầ n sau. Sang thá ng mớ i xong. Sang thế kỉ thứ XXI.
    - 2 t. 1 (cũ ). Có tiền tà i và danh vọ ng, đượ c nhiều ngườ i trong xã hộ i kính trọ ng; trá i vớ i hèn.
    Ngườ i sang kẻ hèn. Thấ y ngườ i sang bắ t quà ng là m họ (tng.). 2 Có giá trị cao và đắ t tiền,
    trô ng lịch sự . Đồ dù ng sang. Ă n diện rấ t sang. Khá ch sạ n và o loạ i sang.
    sang ngang
    - đgt, tt 1. Từ bờ sô ng bên nà y qua bờ sô ng bên kia: Đò sang ngang. 2. Nó i ngườ i con gá i bấ t
    đắ c dĩ phả i lấ y chồ ng: Lỡ bướ c sang ngang (NgBính).
    sang sả ng
    - Nó i tiếng ngườ i mạ nh mà giò n : ô ng cụ cò n khỏ e, tiếng nó i sang sả ng.
    sang tay
    - Nh. Sang tên.
    sang tên
    - đgt Thay tên mộ t ngườ i bằ ng tên ngườ i khá c để chuyển quyền sở hữ u trong giấ y tờ , sổ
    sá ch: Ô ng cụ đã đề nghị sang tên cho ngườ i con thứ hai ở ngô i nhà thờ .
    sang trọ ng
    - Già u có lịch sự
    sà ng
    - I d. 1 Đồ đan bằ ng tre, hình trò n, lò ng nô ng có lỗ nhỏ và thưa, thườ ng dù ng để là m cho gạ o
    sạ ch thó c, trấ u và tấ m. Lọ t sà ng xuố ng nia* (tng.). 2 Bộ phậ n hình tấ m độ t lỗ hoặ c hình lướ i
    trong nhữ ng má y (gọ i là má y sà ng) dù ng để tá ch cá c hạ t ngũ cố c hay hạ t, cụ c vậ t liệu rờ i
    thà nh từ ng loạ i theo kích thướ c to nhỏ .
    - II đg. Dù ng hoặ c má y sà ng là m cho gạ o sạ ch thó c và trấ u, hay phâ n loạ i cá c hạ t ngũ cố c
    hoặ c hạ t, cụ c vậ t liệu rờ i theo kích thướ c to nhỏ . Sà ng gạ o. Sà ng than. Sà ng đá dă m.
    sà ng lọ c
    - đgt. Lự a chọ n kĩ để loạ i bỏ cá i khô ng đạ t yêu cầ u: sà ng lọ c cá c giố ng lú a Họ c sinh đượ c
    sà ng lọ c qua kì thi.
    sả ng
    - trgt Mê man: Số t nặ ng nên nó i sả ng.
    sả ng khoá i
    - Nó i tinh thầ n tỉnh tá o, vui vẻ.
    sá ng
    - I t. 1 Có á nh sá ng toả ra trong khô ng gian khiến cho có thể nhìn thấ y mọ i vậ t. Đèn bậ t sá ng.
    Chỗ tố i chỗ sá ng. Sá ng tră ng. Sá ng rõ như ban ngà y. Trờ i đã sá ng (hết đêm, bắ t đầ u ngà y). 2
    Có khả nă ng phả n chiếu á nh sá ng, do có bề mặ t nhẵ n, bó ng. Vả y cá sá ng như bạ c. Đô i mắ t
    sá ng. Nụ cườ i là m sá ng cả khuô n mặ t. 3 (Mà u) tươi nhạ t, khô ng sẫ m, khô ng tố i. Chiếc khă n
    mà u sá ng. Mà u xanh sá ng. Nướ c da sá ng. 4 (Lố i diễn đạ t) rõ rà ng, dễ hiểu. Câ u vă n gọ n và
    sá ng. Lố i diễn đạ t khô ng đượ c sá ng. 5 Có khả nă ng cả m biết, nhậ n thứ c nhanh, rõ . Mắ t cụ
    vẫ n cò n sá ng. Cà ng bà n cà ng thấ y sá ng ra. Việc ngườ i thì sá ng, việc mình thì quá ng (tng.).
    - II d. 1 Khoả ng thờ i gian từ lú c mặ t trờ i mọ c cho đến gầ n trưa. Buổ i . Gà gá y sá ng. Từ sá ng
    đến chiều. Sá ng sớ m. Thâ u đêm suố t sá ng (cho đến tậ n sá ng). Tả ng sá ng*. 2 (thườ ng dù ng
    sau nhữ ng tổ hợ p chỉ đơn vị giờ ). Khoả ng thờ i gian từ lú c coi như bắ t đầ u mộ t ngà y cho đến
    gầ n trưa (từ sau 12 giờ đêm cho đến trướ c 11 giờ trưa). Dậ y từ 1 giờ sá ng. Lú c 4 giờ sá ng
    trờ i hã y cò n tố i.
    sá ng bó ng
    - Nó i đồ đạ c đá nh nhẵ n, phả n chiếu á nh sá ng.
    sá ng chế
    - đg. (hoặ c d.). Nghĩ và chế tạ o ra cá i trướ c đó chưa từ ng có . Sá ng chế ra loạ i má y mớ i. Bằ ng
    sá ng chế*. Mộ t sá ng chế có giá trị.
    sá ng choang
    - tt. Rấ t sá ng, sá ng toả khắ p: Đèn bậ t sá ng choang.
    sá ng chó i
    - tt Nhiều á nh sá ng quá khiến mắ t khó chịu: Ngọ n đèn pha sá ng chó i.
    sá ng dạ
    - Nó i trẻ em thô ng minh, mau hiểu biết.
    sá ng kiến
    - d. Ý kiến mớ i, có tá c dụ ng là m cho cô ng việc tiến hà nh tố t hơn. Sá ng kiến cả i tiến kĩ thuậ t.
    Phá t huy sá ng kiến. Mộ t sá ng kiến có hiệu quả kinh tế cao.
    sá ng lậ p
    - đgt. Lậ p ra, xâ y dự ng nên đầ u tiên: sá ng lậ p ra mộ t tờ bá o mớ i.
    sá ng loá ng
    - tt Phá t ra á nh sá ng lấ p lá nh: Thanh niên xá ch chiếc mã tấ u sá ng loá ng (Tô -hoà i).
    sá ng mắ t
    - t. 1. Nhìn đượ c rõ : Ô ng cụ cò n sá ng mắ t. 2. tinh khô n hơn lên : Nghe lờ i nó i phả i mớ i sá ng
    mắ t ra .
    sá ng ngờ i
    - t. 1 Sá ng trong và á nh lên vẻ đẹp. Đô i mắ t sá ng ngờ i. 2 Đẹp rự c rỡ , tự a như có cá i gì toả
    sá ng ra. Châ n lí sá ng ngờ i. Tấ m gương sá ng ngờ i khí tiết.
    sá ng rự c
    - tt. Có á nh sá ng toả mạ nh ra vù ng chung quanh: Lử a chá y sá ng rự c mộ t gó c trờ i.
    sá ng sớ m
    - dt Thờ i gian đầ u củ a buổ i sá ng: Sá ng sớ m 19-8-1945, tô i đi nhanh về Hà -nộ i (X-thuỷ).
    sá ng sủ a
    - t. 1. Có nhiều á nh sá ng : Nhà cử a sá ng sủ a. 2. Có vẻ thô ng minh : Mặ t mũ i sá ng sủ a. 3. Dễ
    hiểu, rõ rà ng : Câ u vă n sá ng sủ a. 4. Có nhiều triển vọ ng tố t : Tương lai sá ng sủ a.
    sá ng suố t
    - t. Có khả nă ng nhậ n thứ c rõ rà ng và giả i quyết vấ n đề đú ng đắ n, khô ng sai lầ m. Đầ u ó c
    sá ng suố t. Sá ng suố t lự a chọ n ngườ i để bầ u. Sự lã nh đạ o sá ng suố t.
    sá ng tá c
    - đgt. Tạ o dự ng nên tá c phẩ m vă n họ c, nghệ thuậ t: sá ng tá c thơ, nhạ c, kịch bả n phim.
    sá ng tai
    - tt Cò n nghe đượ c rõ : Nă m nay ô ng cụ đã hơn chín mươi tuổ i mà vẫ n sá ng tai.
    sá ng tạ o
    - Tìm thấ y và là m nên cá i mớ i : Nhâ n dâ n lao độ ng đã sá ng tạ o ra mọ i vậ t.
    sá ng trưng
    - t. Sá ng đến mứ c có thể thấ y rõ mồ n mộ t mọ i vậ t tự a như ban ngà y, nhờ có á nh đèn, á nh
    lử a. Đèn mă ngsô ng sá ng trưng. Đườ ng phố sá ng trưng dướ i á nh điện.
    sá ng ý
    - tt. Thô ng minh, chó ng hiểu: Chú bé rấ t sá ng ý, mớ i nghe qua đã là m đượ c ngay.
    sanh
    - 1 dt Loà i câ y thuộ c loạ i si, lá nhỏ : Trồ ng mộ t câ y sanh trướ c chù a.
    - 2 dt (Từ Sênh đọ c chạ nh đi) Nhạ c cụ cổ dù ng để gõ nhịp (cũ ): Gõ sanh ngọ c mấ y hồ i khô ng
    tiếng (Chp).
    - 3 đgt (đph) Như Sinh (sinh đẻ) Đẻ ra: Chị tô i sanh chá u trai.
    sà nh
    - t. Thô ng thạ o, có nhiều kinh nghiệm về mộ t mặ t nà o : Sà nh về nhạ c cổ .
    - d. Đấ t nung có trá ng men : Liễn sà nh ; Bá t sà nh.
    sà nh sỏ i
    - t. Thà nh thạ o, nhiều kinh nghiệm, biết nhiều má nh khoé (thườ ng hà m ý chê). Sà nh sỏ i
    trong nghề buô n bá n. Ra mặ t sà nh sỏ i.
    sá nh
    - 1 đgt. 1. So: sá nh vớ i họ thờ i cò n thua xa. 2. Đạ t bằ ng cá i là m chuẩ n khi đem ra so sá nh:
    khô ng thể sá nh vớ i họ đượ c đâ u.
    - 2 đgt. Trà n ra ngoà i vì bị chao độ ng: Thù ng nướ c đầ y sá nh cả ra ngoà i.
    - 3 tt. Đặ c đến mứ c như dính lạ i vớ i nhau: chá o sá nh Mậ t nấ u đã sá nh.
    sá nh bướ c
    - đgt 1. Nó i hai ngườ i đi ngang nhau: Hai anh em sá nh bướ c trong cô ng viên. 2. Theo kịp; Có
    giá trị như nhau: Về khoa họ c kĩ thuậ t ta phả i cố sá nh bướ c vớ i cá c nướ c tiên tiến.
    sá nh duyên
    - Cg. Sá nh đô i. Nó i trai gá i lấ y nhau (cũ ).
    sá nh vai
    - đg. Kề vai đi ngang nhau. Sá nh vai nhau dạ o chơi.
    sao
    - 1 dt. 1. Thiên thể nhìn thấ y như chấ m sá ng lấ p lá nh trên bầ u trờ i ban đêm: Bầ u trờ i đầ y
    sao 2. Hình tượ ng trưng cho ngô i sao, thườ ng có nhiều cá nh nhọ n: cờ đỏ sao và ng nă m cá nh
    họ c thuộ c nhữ ng câ u có dấ u sao(*). 3. Vá ng dầ u, mỡ trên mặ t nướ c: Bá t canh béo nổ i đầ y
    sao. 4. Chấ m trắ ng nổ i trên lô ng củ a mộ t số độ ng vậ t: hươu sao.
    - 2 dt. Câ y thâ n gỗ cù ng họ vớ i chò , vỏ câ y mà u và ng, lá hình trứ ng, quả có hai cá nh dà i, gỗ
    thườ ng dù ng để đó ng thuyền.
    - 3 đgt. Chép, chụ p lạ i thà nh bả n khá c theo đú ng bả n gố c: sao giấ y khai sinh bả n sao sao y
    bả n chính.
    - 4 đgt. Đả o trong chả o đun nó ng để là m cho thậ t khô : sao chè sao thuố c bắ c.
    - 5 I. đgt. 1. Từ dù ng hỏ i nguyên nhâ n: Sao lâ u thế? 2. Từ dù ng hỏ i cá i khô ng biết cụ thể: có
    sao khô ng? II. trt. Từ biểu thị hoặ c nhấ n mạ nh ý ngạ c nhiên: Cả nh sao buồ n thế! Thậ t đá ng
    yêu sao!
    sao bả n
    - dt (H. sao: chép lạ i; bả n: gố c) Bả n chép lạ i: Sao bả n bằ ng tố t nghiệp.
    sao bă ng
    - Cg. Sao đổ i ngô i. Thiên thể chuyển độ ng trong khô ng gian giữ a cá c hà nh tinh, rơi và o khí
    quyển củ a quả đấ t, sá ng lên vì cọ xá t vớ i khô ng khí và thườ ng tắ t đi trướ c khi rơi xuố ng đấ t
    thà nh vâ n thạ ch. Đẹp như sao bă ng. Nó i ngườ i con gá i đẹp tuyệt vờ i.
    sao chép
    - đg. Chép lạ i đú ng y như bả n gố c. Vă n bả n sao chép. Sao chép kinh nghiệm nướ c ngoà i (b.).
    sao cho
    - lt Như thế nà o, nhằ m mụ c đích gì: Nà ng rằ ng non nướ c xa khơi, sao cho trong ấ m thì ngoà i
    mớ i êm (K).
    sao chổ i
    - Cg. Sao tua. Thiên thể chuyển độ ng chung quanh Mặ t trờ i theo mộ t quỹ đạ o hình hy-pe-
    bô n, pa-ra-bô n hoặ c e-líp, kéo theo mộ t dả i chấ t khí sá ng và dà i.
    sao đà nh
    - Sao nỡ tâ m như vậ y: ă n ở vớ i bố mẹ như vậ y sao đà nh.
    sao hô m
    - dt Tên gọ i thườ ng củ a sao kim nhìn thấ y và o buổ i chiều tố i: Sao hô m và sao mai chỉ là mộ t.
    sao mai
    - Tên gọ i thườ ng củ a Kim tinh nhìn thấ y và o buổ i sá ng.
    sao tẩ m
    - đg. Tẩ m rượ u hoặ c mộ t chấ t nà o đó rồ i sao khô (mộ t cá ch chế biến chè, thuố c đô ng y). Sao
    tẩ m chè.
    sao tua
    - Nh. Sao chổ i.
    sà o
    - 1 Gậ y dà i bằ ng tre thườ ng dù ng để chố ng thuyền: Sô ng sâ u sà o ngắ n khô n dò (cd); Ruộ ng
    sâ u đến mộ t con sà o (NgCgHoan).
    - 2 dt Đơn vị diện tích đo ruộ ng, bằ ng mộ t phầ n mườ i củ a mộ t mẫ u ta, tứ c là 360 mét
    vuô ng: Có con mà gả chồ ng xa, ba sà o ruộ ng chéo chẳ ng ma nà o cà y (cd).
    sà o huyệt
    - d. Nh. Hang ổ : Sà o huyệt củ a bọ n lưu manh.
    sà o sạ o
    - tt. Có â m thanh như tiếng củ a nhữ ng vậ t nhỏ và cứ ng cọ xá t và o nhau: châ n bướ c sà o sạ o
    trên xỉ than.
    sá o
    - 1 dt Loà i chim nhả y thuộ c bộ sẻ, lô ng đen, có điểm trắ ng ở cá nh: Ai đem con sá o sang sô ng,
    để cho con sá o sổ lồ ng sá o bay (cd).
    - 2 dt Nhạ c cụ bằ ng ố ng trú c hay kim loạ i có nhiều lỗ , thổ i thà nh tiếng: Tiếng sá o nghe giữ a
    mộ t chiều chợ vã n (Huy Cậ n).
    - 3 dt Thứ mà nh mà nh nhỏ , nan to: Trờ i nắ ng to, phả i buô ng cá nh sá o xuố ng.
    - 4 tt Theo khuô n mẫ u đã có : Câ u vă n sá o.
    sá o sậ u
    - Loà i chim sá o đầ u trắ ng, cổ đen, mình xá m, cá nh trắ ng và đen, chung quanh mắ t có da mà u
    và ng, thườ ng số ng từ ng đô i.
    sạ o
    - tt., đphg Dố i, khô ng thậ t: nó i sạ o.
    sá p
    - dt 1. Chấ t mềm và dẻo do đà n ong tiết ra trong tổ : Là m nến bằ ng sá p. 2. Chấ t dẻo mà u
    hồ ng dù ng để bô i mô i: Đi ra đườ ng soi gương đá nh sá p (cd).
    sá p nhậ p
    - Gộ p lạ i vớ i nhau : Sá p nhậ p ba xã là m mộ t.
    sá t
    - 1 đg. (kết hợ p hạ n chế). 1 (Có tướ ng số ) là m chết sớ m vợ , hay chồ ng. Có tướ ng sá t chồ ng.
    Số anh ta sá t vợ . 2 Có khả nă ng, tự a như trờ i phú , đá nh bắ t đượ c chim, thú , cá , v.v. dễ dà ng.
    Đi câ u sá t cá . Mộ t ngườ i thợ să n sá t thú .
    - 2 t. 1 Gầ n đến mứ c như tiếp giá p, khô ng cò n khoả ng cá ch ở giữ a. Tủ kê sá t tườ ng. Ngồ i sá t
    và o nhau. Nổ sá t bên tai. Sá t Tết. 2 Có sự tiếp xú c, theo dõ i thườ ng xuyên, nên có nhữ ng
    hiểu biết kĩ cà ng, cặ n kẽ về nhữ ng ngườ i nà o đó , việc gì đó . Đi sá t quầ n chú ng. Chỉ đạ o sá t.
    Theo dõ i rấ t sá t phong trà o. 3 (kết hợ p hạ n chế). Ở trạ ng thá i bị dính chặ t mộ t cá ch tự
    nhiên, khó bó c ra. Trứ ng bị sá t vỏ , khó bó c. Sả n phụ bị sá t nhau. 4 (kết hợ p hạ n chế). (Là m
    việc gì) theo đú ng nhữ ng yêu cầ u củ a mộ t thự c tế khá ch quan nà o đó , khô ng sai chú t nà o.
    Tính toá n rấ t sá t. Dịch sá t nguyên bả n. 5 (ph.). (Nướ c) rấ t cạ n, khi thuỷ triều xuố ng. Đi bắ t
    cá khi nướ c sá t.
    sá t cá nh
    - đgt. Gó p sứ c cù ng là m cô ng việc chung: sá t cá nh bên nhau kề vai sá t cá nh.
    sá t hạ ch
    - đgt (H. sá t: xem xét; hạ ch: xét hỏ i) 1. Cho họ c sinh dự mộ t kì thi để xét trình độ họ c thứ c:
    Ngà y xưa trướ c khi đượ c đi dự kì thi hương, cá c thí sinh phả i dự kì sá t hạ ch ở tỉnh. 2. Nhậ n
    xét về tư tưở ng, khả nă ng: Sự sá t hạ ch củ a thự c tế (TrBĐằ ng).
    sá t hạ i
    - Giết mộ t số đô ng ngườ i : Địch sá t hạ i lương dâ n.
    sá t khí
    - d. Vẻ dữ tợ n, như muố n đá nh giết ngườ i. Mặ t đầ y sá t khí. Sá t khí đằ ng đằ ng.
    sá t nhâ n
    - dt. Giết ngườ i do cố ý: kẻ sá t nhâ n.
    sá t sạ t
    - trgt 1. Rấ t gầ n nhau: Đứ ng sá t sạ t bên nhau. 2. Vừ a vặ n: Tính sá t sạ t khô ng thừ a đồ ng nà o.
    sá t sinh
    - Giết giố ng vậ t để ă n : Phậ t giá o cấ m sá t sinh. Lò sá t sinh. Nơi chuyên là m thịt trâ u, bò , lợ n
    để cung cấ p cho mộ t thà nh phố .
    sá t trù ng
    - đg. Diệt vi trù ng. Sá t trù ng vết thương. Thuố c sá t trù ng.
    sạ t nghiệp
    - đgt. Mấ t hết tấ t cả tiền củ a, tà i sả n để là m ă n: buô n bá n thua lỗ bị sạ t nghiệp.
    sau
    - tt Trá i vớ i trướ c: Đuổ i hù m cử a trướ c, rướ c só i cử a sau (Trg-chinh); Dạ o tườ ng chợ t thấ y
    má i sau có nhà (K); Mặ t sau tấ m vả i; Hai châ n sau củ a con chó .
    - trgt ở mộ t thờ i gian muộ n hơn: Trướ c lạ quen (tng); Rà o sau đó n trướ c (tng); Tô i đến họ p
    sau anh.
    - trgt ở phía ngượ c vớ i trướ c; ở thờ i gian ngượ c vớ i trướ c: châ n theo mộ t và i thằ ng con con
    (K); Sau nhà có vườ n.
    sau đó
    - Sau thờ i gian ấ y.
    sau hết
    - dt. Cuố i cù ng: thả o luậ n từ ng vấ n đề, sau hết biểu quyết.
    sau nà y
    - trgt Về tương lai: Sau nà y phú quí, phụ vinh vẹn toà n (NĐM); Thô i thì việc ấ y, sau nà y đã
    em (K).
    sau rố t
    - Cg. Sau chó t. Sau tấ t cả : Đi sau rố t.
    sá u
    - d. Số tiếp theo số nă m trong dã y số tự nhiên. Sá u trang. Hai tră m lẻ sá u. Sá u chín (kng.; sá u
    mươi chín). Tră m sá u (kng.; sá u mươi chẵ n). Mộ t câ n sá u (kng.; sá u lạ ng). Tầ ng sá u.
    sá u mươi
    - st Sá u lầ n mườ i: Bà ấy sá u mươi tuổ i rồ i.
    say
    - t. 1. Vá ng vấ t mê man vì thuố c hay rượ u : Say rượ u. Say tít cung thang. Nó i uố ng rượ u say
    quá . 2. Cg. Say mê. Ham thích quá xa mứ c bình thườ ng : Má hồ ng khô ng thuố c mà say. Say
    như điếu đổ . Nó i trai gá i yêu nhau vô cù ng tha thiết.
    say đắ m
    - đg. Say mê đến mứ c như đã mấ t lí trí và khô ng cò n biết gì đến xung quanh nữ a. Tình yêu
    say đắ m. Đô i mắ t nhìn say đắ m.
    say mê
    - đgt. Ham thích đến mứ c khô ng rờ i ra đượ c, khô ng cò n thiết gì khá c: say mê cô ng việc yêu
    say mê.
    say sưa
    - đgt Ham thích quá : Sang đâ u đến kẻ say sưa rượ u chè (cd); Suố t ngà y ô ng ta say sưa đọ c
    sá ch.

    sắ c
    - d. 1. Mà u : Sắ c đỏ . 2. Nướ c da : ố m mã i, sắ c mặ t mỗ i ngà y mộ t kém. 3. Nh. Sắ c đẹp : Tà i nà y
    sắ c ấy nghìn và ng chưa câ n (K).
    - d. Dấ u thanh từ phả i xiên sang trá i, ở trên mộ t nguyên â m ( ).
    - - đg. Đun thuố c Bắ c hay thuố c Nam cho thự c nhừ để lấ y cho hết nướ c cố t : Sắ c mỗ i thang
    lấ y ba nướ c.
    - - 1. t. Có cạ nh mỏ ng và cắ t đượ c dễ dà ng : Dao sắ c. Mắ t sắ c. Nó i con mắ t nhanh và tinh. 2. t,
    ph. Tinh nhanh và giỏ i : Sắ c nướ c cờ ; Nhậ n định sắ c.
    sắ c bén
    - t. 1 Rấ t tinh, nhanh, nhạ y (nó i khá i quá t). Cá i nhìn sắ c bén. Sự chỉ đạ o sắ c bén. 2 Có hiệu
    lự c, có tá c dụ ng tư tưở ng mạ nh mẽ. Lí lẽ sắ c bén.
    sắ c cạ nh
    - tt. Sắ c sả o, khó bắ t bẻ: lậ p luậ n sắ c cạ nh.
    sắ c chỉ
    - dt (H. sắ c: lệnh củ a vua; chỉ: lệnh vua) Vă n bả n ghi mệnh lệnh củ a vua (cũ ): Nă m mâ y bỗ ng
    thấ y chiếu trờ i, khâ m ban sắ c chỉ đến nơi rà nh rà nh (K).
    sắ c chiếu
    - Nh. Sắ c chỉ.
    sắ c đẹp
    - d. Vẻ đẹp củ a phụ nữ .
    sắ c lệnh
    - dt. Vă n bả n do chủ tịch hay tổ ng thố ng mộ t nướ c ban hà nh, quy định nhữ ng điều quan
    trọ ng, tấ t cả mọ i ngườ i phả i tuâ n theo.
    sắ c mặ t
    - dt Vẻ mặ t: Anh trung độ i trưở ng đổ i sắ c mặ t (NgĐThi).
    sắ c sả o
    - Thô ng minh lanh lợ i : Kiều cà ng sắ c sả o mặ n mà (K) .
    sắ c thá i
    - d. Nét tinh tế là m phâ n biệt nhữ ng sự vậ t về cơ bả n giố ng nhau. Sắ c thá i nghĩa củ a từ đồ ng
    nghĩa.
    sặ c
    - 1 đgt. Bị ho mạ nh, liên tụ c do vậ t gì độ t ngộ t là m tắ c khí quả n: ă n vộ i nên bị sặ c sặ c khó i
    thuố c lá .
    - 2 tt. (Mù i) đậ m đặ c và xô ng lên mạ nh: sặ c mù i rượ u sặ c mù i thuố c là o.
    sặ c sỡ
    - tt Có nhiều mà u loè loẹt, trô ng khô ng đẹp mắ t: ít ai mặ c á o gấ m vó c sặ c sỡ (NgĐThi).
    sặ c sụ a
    - Có mù i xô ng lên mạ nh : Sặ c sụ a mù i rượ u.
    să m
    - 1 d. Ố ng caosu trò n khép kín, dù ng để chứ a khí nén, đặ t trong lố p bá nh xe ô tô , mô tô , xe
    đạ p.
    - 2 d. (cũ ; id.). 1 Phò ng ngủ ở khá ch sạ n. 2 Nhà să m (nó i tắ t).
    să m lố p
    - dt (Phá p: chambre et enveloppe) Ruộ t và vỏ ngoà i bá nh xe: Xe đã cũ , phả i mua să m lố p
    mớ i.
    sắ m
    - đg. Mua để dù ng trong mộ t dịp nà o : Sắ m quầ n á o cướ i ; Sắ m tết.
    sắ m sử a
    - đg. Mua sắ m để cho có đủ cá c thứ cầ n thiết đố i vớ i mộ t việc nà o đó . Sắ m sử a sá ch vở đến
    trườ ng. Sắ m sử a cho cô dâ u.
    sắ m vai
    - đgt., cũ Đó ng vai (trong phim, kịch): sắ m vai lí trưở ng trong vở chèo sắ m vai phụ .
    sặ m mà u
    - tt Có mà u thẫ m quá : Cá i áo sặ m mà u.
    să n
    - đg. Đuổ i bắ t hay bắ n chim hoặ c thú vậ t : Să n hươu. 2. Đuổ i theo, đi lù ng để bắ t : Să n kẻ
    cướ p.
    - t. Nó i sợ i xe chặ t : Chỉ să n. 2. Nó i da thịt co chắ c lạ i : Da să n.
    - ph. Nó i nướ c chả y mạ nh, chả y mau : Nướ c chả y să n.
    să n bắ n
    - đg. Să n muô ng thú (nó i khá i quá t). Nghề să n bắ n.
    să n bắ t
    - đgt. Tìm bắ t, lù ng bắ t: să n bắ t thủ phạ m.
    să n só c
    - đgt Chă m nom chu đá o: Chú ng ta cầ n phả i đặ c biệt chú ý să n só c nhữ ng cá n bộ đó (HCM);
    Nă m canh thì ngủ có ba, hai canh să n só c việc nhà là m ă n (cd).
    sẵ n
    - I t. 1 Ở trạ ng thá i có thể sử dụ ng hoặ c hà nh độ ng đượ c ngay, do đã đượ c chuẩ n bị. Bá n
    quầ n á o may sẵ n. Cơm đã có sẵ n. Đứ ng sẵ n, chờ lệnh. Cứ sẵ n nếp cũ mà là m. 2 Có nhiều đến
    mứ c cầ n bao nhiêu cũ ng có thể có ngay bấ y nhiêu. Dạ o nà y hà ng hoá sẵ n lắ m. Mù a hè sẵ n
    hoa quả . Sẵ n tiền trong tay, muố n mua gì chẳ ng đượ c.
    - II k. (kng.). Nhâ n tiện có . có anh ở đâ y, ta bà n mộ t số việc. Sẵ n có xe, mờ i anh cù ng đi.
    sẵ n dịp
    - lt. Nhâ n tiện.
    sẵ n lò ng
    - đgt Vui vẻ là m việc gì: Sẵ n lò ng giú p bạ n.
    sẵ n sà ng
    - t. Ở trạ ng thá i có thể sử dụ ng hoặ c hà nh độ ng đượ c ngay do đã đượ c chuẩ n bị đầ y đủ . Xe
    cộ đã sẵ n sà ng. Sẵ n sà ng ứ ng phó vớ i mọ i tình hình. Tư thế sẵ n sà ng.
    sắ n
    - dt. 1. Câ y có thâ n thẳ ng mang nhiều sẹo lá , lá có cuố ng dà i, rễ củ chứ a nhiều bộ t dù ng để
    ă n: trồ ng sắ n trên đồ i. 2. Củ sắ n và cá c sả n phẩ m chế từ củ sắ n: ă n sắ n.
    sắ n dâ y
    - dt (thự c) Loà i câ y leo thuộ c họ đậ u, củ hơi xơ chứ a nhiều bộ t: Bộ t sắ n dâ y có tính chấ t
    chố ng nhiệt.
    să ng
    - d. Thứ hò m đự ng xá c ngườ i. Hà ng să ng chết bó chiếu. Ngườ i sả n xuấ t ra để cung cấ p cho
    mọ i ngườ i nhữ ng cá i mà bả n thâ n mình lú c cầ n lạ i khô ng có .
    - d. Loà i cỏ cao thuộ c họ lú a, dù ng để đá nh tranh lợ p nhà .
    sằ ng sặ c
    - x. cườ i sằ ng sặ c.
    sắ p
    - 1 dt., đphg 1. Bọ n: sắ p trẻ sắ p lâ u la sắ p cô n đồ . 2. Lớ p, đợ t: ă n từ ng sắ p đá nh mộ t sắ p.
    - 2 đgt. 1. Đặ t, xếp và o đú ng chỗ , theo thứ tự , hà ng lố i: sắ p chữ . 2. Bà y ra theo mộ t trậ t tự ,
    chuẩ n bị sẵ n để là m gì: sắ p bá t đĩa, thứ c ă n ra mâ m sắ p sá ch vở đi họ c.
    - 3 pht. Chuẩ n bị xả y ra trong thờ i gian tớ i đâ y: Trờ i sắ p sá ng Chá u sắ p đến tuổ i đi họ c.
    sắ p chữ
    - đgt Xếp nhữ ng chữ rờ i lạ i để in: Thợ đã sắ p chữ , lạ i đượ c lệnh khô ng đă ng bà i bá o ấ y.
    sắ p đặ t
    - Để đâ u ra đấ y, có quy củ : Sắ p đặ t cô ng việc.
    sắ p hà ng
    - đgt (cn. Xếp hà ng) Đứ ng ngườ i nọ sau ngườ i kia có trậ t tự : Họ c sinh sắ p hà ng để và o lớ p.
    sắ p xếp
    - Đặ t theo thứ tự : Sắ p xếp cô ng việc.
    sắ t
    - 1 d. 1 Kim loạ i mà u xá m xanh, dễ dá t mỏ ng và kéo sợ i, dễ bị gỉ trong khô ng khí ẩ m, là
    thà nh phầ n chính củ a gang và thép. Có cô ng mà i sắ t, có ngà y nên kim (tng.). 2 (dù ng phụ
    sau d.). Sắ t, dù ng để ví cá i cứ ng rắ n về tinh thầ n. Kỉ luậ t sắ t. Dạ sắ t, gan và ng.
    - 2 t. 1 Ở trạ ng thá i trở nên khô cứ ng và rắ n chắ c. Rim cho thịt sắ t lạ i. Da thịt sắ t lạ i vì mưa
    nắ ng. 2 Trở nên có vẻ cứ ng rắ n và tự a như đanh lạ i. Nét mặ t sắ t lạ i. Giọ ng sắ t lạ i.
    sắ t son
    - Nh. Son sắ t.
    sắ t tâ y
    - dt Sắ t dá t mỏ ng có trá ng thiếc cho khỏ i gỉ: Thù ng bằ ng sắ t tâ y.
    sâ m
    - d. Từ chung chỉ mộ t số rễ và củ dù ng là m thuố c bổ : Sâ m Triều Tiên ; Sâ m nhị hồ ng.
    sâ m banh
    - x. sâ mbanh.
    sâ m cầ m
    - dt. Chim lô ng đen, mỏ trắ ng, số ng ở vù ng sô ng hồ thuộ c phương Bắ c, trú đô ng ở phương
    Nam, thịt ngon và thơm.
    sầ m
    - 1 trgt Nó i tiếng đổ hay va đậ p mạ nh: Nhà đổ sầ m; Cá nh cử a đó ng sầ m.
    - 2 trgt Nó i tố i mộ t cá ch độ t ngộ t: Mâ y kéo tố i sầ m.
    - đgt Nó i mặ t bỗ ng nhiên trở nên nặ ng nề: Nghe ngườ i con dâ u nó i vô lễ, bà cụ nét mặ t.
    sầ m uấ t
    - t. 1. Nó i chỗ nú i có câ y cố i um tù m rậ m rạ p. 2. Đô ng đú c và nhộ n nhịp : Hà Nộ i là mộ t
    thà nh phố sầ m uấ t.
    sẩ m tố i
    - Lú c vừ a mớ i tố i : Đến sẩ m tố i hã y lên đèn.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    S (2)

    sẫ m
    - t. (Mà u sắ c) đậ m và hơi tố i. Sẫ m mà u. Đỏ sẫ m. Tím sẫ m.
    sấ m
    - 1 dt. Tiếng nổ rền trên bầ u trờ i khi có dô ng: Tiếng sấ m rền vang vỗ tay như sấ m dậ y.
    - 2 dt. Lờ i dự đoá n nhữ ng sự kiện lớ n sẽ xẩ y ra: sấ m trạ ng Trình.
    sấ m ngô n
    - dt (H. sấ m: lờ i đoá n tương lai; ngô n: lờ i) Nhữ ng câ u sấ m: Ngườ i ta truyền nhau nhữ ng
    sấ m ngô n củ a Trạ ng Trình.
    sấ m sét
    - 1. d. Sấ m và sét. 2. t. Có sứ c mạ nh và tá c độ ng khủ ng khiếp : Đò n sấ m sét.
    sậ m sự t
    - tt. Có âm thanh như tiếng phá t ra khi nhai vậ t giò n.
    sâ n
    - dt 1. Khoả ng đấ t trố ng ở trướ c hay sau nhà để phơi phó ng hoặ c để trẻ con chơi: Bà cụ già
    lạ i bế chá u ra sâ n (Ng-hồ ng). 2. Khoả ng đấ t rộ ng để chơi thể thao: Sâ n vậ n độ ng.
    sâ n bay
    - Khoả ng đấ t phẳ ng có đườ ng bă ng và cá c thiết bị cầ n cho má y bay cấ t cá nh và hạ cá nh.
    sâ n bó ng
    - dt. Sâ n để chơi bó ng.
    sâ n cỏ
    - dt Nơi tổ chứ c bó ng đá : Hô m đó sâ n cỏ cò n đẫ m nướ c mưa, thế mà cá c vậ n độ ng viên vẫ n
    chơi hă ng há i.
    sâ n khấ u
    - d. 1. Nơi biểu diễn vă n nghệ trong mộ t nhà há t hay trong mộ t câ u lạ c bộ . 2. Nghệ thuậ t
    kịch, tuồ ng, chèo... biểu diễn tạ i đó : Sâ n khấ u Việt Nam ; Nghệ sĩ sâ n khấ u.
    sâ n si
    - đg. (cũ ). Nổ i giậ n.
    sâ n vậ n độ ng
    - dt. Sâ n rộ ng để là m nơi tậ p luyện và thi đấ u thể dụ c, thể thao: sâ n vậ n độ ng Hà Nộ i.
    sầ n
    - 1 tt 1. Có nhữ ng mụ n nhỏ nổ i lên: Mặ t sầ n trứ ng cá . 2. Xù xì: Vả i sầ n mặ t.
    - 2 tt 1. Nó i quả khô ng có nướ c: Cam sầ n. 2. Nó i khoai sượ ng: Khoai sầ n thì mua là m gì.
    sầ n sù i
    - Có nhữ ng mụ n nhỏ nổ i lên : Mặ t sầ n sù i nhữ ng đầ u đinh.
    sẩ n
    - t. (hoặ c d.). (id.). Mẩ n. Sẩ n ngứ a.
    sấ n
    - 1 dt. Phầ n thịt có nạ c nằ m trên mỡ ở phầ n lưng, mô ng và vai lợ n: thịt sấ n.
    - 2 I. đgt. Xô ng bừ a và o: sấ n và o đá nh nhau. II. tt. Bừ a phứ a, bấ t chấ p tấ t cả : là m sấ n tớ i.
    sấ n sổ
    - đgt, trgt Hung hă ng xô ng và o: Tên mậ t thá m sấ n sổ và o nhà đồ ng chí ấ y; Trẻ con cứ sấ n sổ
    cướ p lấ y cá i dù i (Ng-hồ ng).
    sấ p
    - 1. ph. ú p mặ t xuố ng : Nằ m sấ p. 2. t. Nó i mặ t trá i củ a đồ ng tiền trá i vớ i ngử a là mặ t phả i.
    sấ p mặ t
    - t. Có thá i độ trở mặ t, bộ i bạ c vớ i ngườ i đã là m điều tố t cho mình (dù ng là m tiếng chử i).
    Quâ n sấ p mặ t!
    sấ p ngử a
    - 1 dt. Lố i đá nh bạ c, đoá n đồ ng tiền gieo trong bá t hay gieo xuố ng đấ t có mặ t sấ p hay ngử a
    theo thoả thuậ n mà xá c định đượ c thua.
    - 2 tt. Tấ t tả , vộ i và ng: sấ p ngử a đi tìm thầ y thuố c.
    sậ p
    - 1 dt Thứ giườ ng khô ng có châ n riêng, nhưng cá c mặ t chung quanh đều có diềm thườ ng
    đượ c chạ m trổ : Gieo mình xuố ng sậ p cò n lo nỗ i gì (Há t xẩ m); Cá i sậ p đá hoa bỏ vắ ng chẳ ng
    ai ngồ i (cd).
    - 2 đgt 1. Đổ mạ nh xuố ng: Hầ m sậ p hết (NgKhả i) 2. Đó ng mạ nh: Có gió to, cử a sậ p.
    - trgt Nó i đó ng mạ nh cử a: Nó ra đó ng cử a.
    sâ u
    - d. 1. Trạ ng thá i củ a giai đoạ n phá t triển củ a loà i sâ u bọ nở từ trứ ng ra, thườ ng ă n hạ i lá ,
    quả , và đụ c khoét gỗ : Sâ u cắ n lú a. 2. tTên chỉ thứ bệnh ở nhữ ng bộ phậ n bị đụ c khoét phía
    trong : Sâ u ră ng. 3. Từ đặ t trướ c nhữ ng từ chỉ cá c loà i sâ u : Sâ u keo ; Sâ u ró m.
    sâ u cay
    - t. Đau đớ n hoặ c là m cho đau đớ n thấ m thía. Thấ t bạ i sâ u cay. Lờ i châ m biếm sâ u cay.
    sâ u độ c
    - tt. 1. Nham hiểm và độ c á c: mưu mô sâ u độ c. 2. Đau đớ n và độ c địa: lờ i châ m biếm sâ u độ c.
    sâ u kín
    - tt Sâ u sắ c và khô ng để lộ ra: Từ nhữ ng gó c sâ u kín nhấ t củ a tấ m lò ng mình (NgXSanh).
    sâ u mọ t
    - Kẻ ăn hạ i xã hộ i : Bọ n cườ ng hà o sâ u mọ t.
    sâ u ró m
    - d. Sâ u có lô ng rậ m, tiết chấ t là m ngứ a.
    sâ u sắ c
    - tt. 1. Có tính chấ t đi và o chiều sâ u, nhữ ng vấ n đề thuộ c bả n chấ t: sự phâ n tích sâ u sắ c ý
    kiến sâ u sắ c con ngườ i sâ u sắ c 2. (Tình cả m) ghi sâ u trong lò ng, khô ng thể nà o mấ t đi: tình
    yêu sâ u sắ c kỉ niệm sâ u sắ c khô ng bao giờ quên.
    sầ u
    - tt Buồ n rầ u: Thà rằ ng chẳ ng biết cho cam, biết ra kẻ Bắ c, ngườ i Nam thêm sầ u (cd); Mố i
    sầ u nà y ai gỡ cho xong (Lê Ngọ c Hâ n).
    sầ u khổ
    - tt (H. khổ : đắ ng cay, khổ sở ) Buồ n rầ u và khổ sở : Phá thà nh sầ u khổ cho bằ ng mớ i cam
    (BCKN).
    sầ u muộ n
    - Buồ n rầ u trong lò ng, khô ng muố n nó i ra.
    sầ u thả m
    - t. Buồ n rầ u thả m thương. Vẻ mặ t sầ u thả m. Nhữ ng lờ i khó c than sầ u thả m.
    sấ u
    - 1 dt. 1. Câ y trồ ng ở đườ ng phố lấ y bó ng má t và quả ă n, cao tớ i 30m, lá mọ c cá ch, mép
    nguyên, có cuố ng rõ , quả hạ ch vị chua (lú c xanh để nấ u canh) và ngọ t (lú c chín). 2. Quả sấ u:
    canh thịt nấ u vớ i sấ u.
    - 2 dt. Cá sấ u, nó i tắ t.
    - 3 dt. Con vậ t ngườ i ta tưở ng tượ ng ra, thườ ng đắ p ở trên cộ t trụ , hoặ c trướ c cử a đình, cử a
    đền.
    sâ y sá t
    - tt 1. Xướ c ngoà i da: Tô i chỉ đau mà khô ng sâ y sá t tí gì (Tô -hoà i). 2. Lở ra ít nhiều: Tườ ng bị
    sâ y sá t.
    sầ y
    - t. Bị rá ch nhẹ ở ngoà i đda : Sầ y đầ u gố i.
    sẩ y
    - 1 (ph.). x. sả y1.
    - 2 đg. 1 (dù ng trong mộ t số tổ hợ p, trướ c d.). Sơ ý, là m mộ t độ ng tá c (tay, châ n, miệng...)
    biết ngay là khô ng cẩ n thậ n mà khô ng kịp giữ lạ i đượ c, để xả y ra điều đá ng tiếc. Sẩ y tay
    đá nh vỡ cá i chén. Sẩ y châ n ngã xuố ng ao. Sẩ y châ n cò n hơn sẩ y miệng (tng.). 2 Để sổ ng mấ t
    đi, do sơ ý. Để sẩ y mồ i. Sẩ y tù . 3 (id.; kết hợ p hạ n chế). Mấ t đi ngườ i thâ n. Sẩ y cha cò n chú ,
    sẩ y mẹ bú dì (tng.). 4 (Thai) ra ngoà i tử cung khi đang cò n ít thá ng. Thai bị sẩ y lú c mớ i ba
    thá ng. Sẩ y thai*. Chị ấy bị sẩ y (kng.; sẩ y thai).
    - 3 (ph.). x. sả y2.
    sẩ y châ n
    - đgt. Bướ c lỡ châ n bị hẫ ng khô ng kịp giữ lạ i: sẩ y châ n ngã xuố ng ao sẩ y châ n bướ c xuố ng
    hố .
    sẩ y tay
    - đgt Lỡ đá nh rơi: Sẩ y tay là m vỡ cả bộ ấm chén.
    sẩ y thai
    - Nh. Tiểu sả n.
    sấ y
    - đg. Là m cho khô bằ ng khí nó ng. Sấ y cau trên bếp. Thịt sấ y.
    sậ y
    - dt. Câ y mọ c chủ yếu ở bờ nướ c, nơi ẩ m ở Bắ c Bộ , số ng lâ u nă m, rễ bò dà i, rấ t khoẻ, thâ n
    cao 1,8-4m, thẳ ng đứ ng, rỗ ng ở giữ a, lá hình dả i hay hình mũ i má c có mỏ nhọ n kéo dà i, xếp
    xa nhau, thườ ng khô và o mù a rét, cụ m hoa là chuỳ, thườ ng có mà u tím hay nâ u nhạ t, hơi rủ
    cong, thâ n lá dù ng lợ p nhà , là m chiếu, là m nệm, rễ là m thuố c.
    se
    - tt 1. Gầ n khô : Kẻ há i rau tầ n, nướ c bọ t se (Hồ ng-đứ c quố c â m thi tậ p); Quầ n á o phơi đã se.
    2. Cả m thấ y đau xó t trong lò ng: Lò ng tô i chợ t se lạ i (VNgGiá p).
    sẻ
    - d. Loà i chim nhả y nhỏ , lô ng mà u hạ t dẻ, có vằ n, mỏ hình nó n, hay là m tổ ở nó c nhà .
    - đg. Lấ y ra, đổ ra mộ t phầ n ; chia ra, nhườ ng cho mộ t phầ n : Sẻ mự c; , Sẻ bá t nướ c đầ y là m
    hai ; Sẻ thứ c ăn cho ngườ i khá c.
    - Sẽ ph. 1. Từ chỉ việc sắ p có trong tương lai : Ngà y mai sẽ đi 2. Từ chỉ sự sắ p có trong hiện
    tạ i : Tô i sẽ đi ngay.
    sẽ
    - 1 t. Như khẽ. Nó i sẽ. Đi sẽ.
    - 2 p. (dù ng phụ trướ c đg., t.). Từ biểu thị sự việc, hiện tượ ng nó i đến xả y ra trong tương lai,
    sau thờ i điểm nó i, hoặ c xả y ra trong thờ i gian sau thờ i điểm nà o đó trong quá khứ đượ c lấ y
    là m mố c. Mai sẽ bà n tiếp. Tình hình sẽ tố t đẹp. Anh ấ y có hẹn là sẽ về trướ c chủ nhậ t vừ a
    rồ i.
    sẽ hay
    - trgt Rồ i sau nà y mớ i biết: Chờ anh ấy về sẽ hay.
    séc
    - d. 1. Giấ y củ a ngườ i có tiền gử i ngâ n hà ng yêu cầ u cho rú t mộ t phầ n tiền hoặ c tấ t cả cho
    mình hoặ c cho ngườ i có tên ghi trên đó . 2. Tấ m phiếu ghi tổ ng số tiền mà khá ch hà ng phả i
    trả cho ngườ i bá n hà ng thô ng qua dịch vụ ngâ n hà ng.
    sém
    - đg. Bị chá y phớ t qua ở mặ t ngoà i. Cú i gầ n lử a, bị sém tó c. Chiếc á o là bị sém mộ t chỗ . Nắ ng
    sém da.
    sen
    - 1 dt. 1. Câ y trồ ng ở hồ , ao, đầ m nướ c, lá gầ n hình trò n, mộ t số trả i trên mặ t nướ c, mộ t số
    mọ c vươn cao lên, hoa to trắ ng hoặ c hồ ng kiểu xoắ n - vò ng, gương sen hình nó n ngượ c, quả
    thườ ng quen gọ i là hạ t sen, ă n bổ và dù ng là m thuố c. 2. Hương hoa sen: chè sen. 3. Hạ t sen:
    mứ t sen tâ m sen.
    - 2 dt. Đầ y tớ gá i trong gia đình khá giả thờ i trướ c Cá ch mạ ng Thá ng Tá m: thằ ng ở con sen.
    sẹo
    - 1 dt Vệt cò n lạ i trên da sau khi mụ n, nhọ t hay vết thương đã khỏ i: Chị ấ y có sẹo ở má .
    - 2 dt Miếng gỗ nhỏ buộ c ở đầ u thừ ng xỏ và o mũ i trâ u bò , để thừ ng khô ng tuộ t đượ c: Con
    trâ u vă ng tuộ t sẹo rồ i chạ y giữ a đồ ng.
    sét
    - d. Hiện tượ ng phó ng điện trong khô ng khí giữ a khô ng gian và mộ t vậ t ở mặ t đấ t, gâ y ra
    mộ t tiếng nổ to. Sét đá nh mngang tai. Tin dữ dộ i đến mộ t cá ch bấ t ngờ .
    - d. Chấ t gỉ củ a sắ t : Dao đã có sét.
    - d. Lượ ng củ a nhữ ng chấ t đong đượ c vừ a đến miệng đồ đong : Sét đấ u gạ o ; Sét bá n cơm.
    sề
    - 1 d. Đồ đan mắ t thưa, nan thô , rộ ng, to hơn rổ , dù ng đự ng bèo, khoai, v.v. Gá nh đô i sề
    khoai. Rổ sề (rổ to và chắ c).
    - 2 t. 1 (Lợ n cá i) đã đẻ nhiều lứ a. Lợ n sề*. Ná i sề*. 2 (thgt.). (Đà n bà ) đã sinh đẻ nhiều lầ n,
    thâ n thể khô ng cò n gọ n gà ng. Mẹ sề. Gá i sề.
    sệ
    - đgt. Xệ.
    sệ nệ
    - tt, trgt Có vẻ nặ ng nề: Con lợ n bụ ng sệ nệ; Mang sệ nệ mộ t bao gạ o.
    sên
    - d. 1.Cg. ố c sên. Loà i ố c nhỏ ở cạ n, hay bá m và o câ y cố i và nhữ ng chỗ có rêu ẩ m. Chậ m như
    sên. Chậ m quá . Yếu như sên. Yếu lắ m. 2.(đph). Con vắ t.
    sểnh
    - đg. 1 Để thoá t khỏ i, để mấ t đi cá i mình đã nắ m đượ c hoặ c coi như đã nắ m đượ c. Sểnh mộ t
    tên cướ p. Con thú bị sểnh mồ i. Để sểnh mó n lợ i lớ n (kng.). 2 Lơi ra, khô ng chú ý, khô ng
    trô ng nom đến. Mớ i sểnh ra mộ t tí đã hỏ ng việc. Sểnh mắ t là tai nạ n xả y ra như chơi.
    sểnh tay
    - đgt. Lơi tay ra, khô ng để tâ m chú ý: mớ i sểnh tay mộ t chú t là hỏ ng cả nồ i xà o.
    sệt
    - 1 tt, trgt Đặ c quá nh lạ i: Hồ đặ c sệt.
    - 2 tt, trgt Sá t dướ i đấ t: Quả bó ng sệt; Đá sệt quả bó ng.
    sếu
    - d. Loà i chim lớ n, cẳ ng cao mỏ dà i .
    si
    - 1 d. Câ y nhỡ cù ng họ vớ i câ y đa, lá nhỏ , thâ n phâ n nhiều cà nh và có nhiều rễ phụ thõ ng
    xuố ng đấ t, thườ ng trồ ng để lấ y bó ng má t hay là m câ y cả nh.
    - 2 d. Lố i há t giao duyên, trữ tình củ a dâ n tộ c Nù ng.
    - 3 [xi] d. Tên nố t nhạ c thứ bả y, sau la, trong gam do bả y â m.
    - 4 t. Mê mẩ n, ngâ y dạ i, thườ ng vì say đắ m. Si về tình.
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố silicium (silic).
    si tình
    - tt. Mê mẩ n, ngâ y dạ i vì tình yêu: kẻ si tình.
    sì
    - trgt Quá mứ c: Đen sì; ẩm sì; Hô i sì.
    sỉ
    - ph. Lẻ, từ ng mộ t hoặ c và i đơn vị hà ng : Mua sỉ ; Bá n sỉ. 2.(đph). Nó i bá n cấ t, bá n buô n : Bá n
    sỉ; Buô n sỉ.
    sỉ nhụ c
    - I t. Xấ u xa, nhụ c nhã , đá ng hổ thẹn. Là m nhữ ng điều sỉ nhụ c. Khô ng biết sỉ nhụ c.
    - II đg. Là m cho phả i thấ y nhụ c nhã . Bị trướ c đá m đô ng. Nhữ ng lờ i sỉ nhụ c.
    sĩ diện
    - I. dt. Nhữ ng cá i bên ngoà i là m cho ngườ i ta coi trọ ng mình khi ở trướ c mặ t ngườ i khá c: giữ
    sĩ diện. II. đgt. Muố n là m ra vẻ khô ng thua kém ai hoặ c che giấ u sự kém cỏ i củ a mình để
    mong đượ c ngườ i khá c coi trọ ng: vì sĩ diện mà giấ u dố t.
    sĩ phu
    - dt (H. sĩ: ngườ i có họ c; phu: ngườ i đà n ô ng) Ngườ i có họ c vấ n và có tiết thá o: Lớ p lớ p sĩ
    phu và đồ ng bà o yêu nướ c đã đứ ng lên chiến đấ u (VNgGiá p); Tiếng họ Nguyễn Tiên-điền
    vẫ n thú c giụ c sĩ phu trong xứ đua nhau họ c tậ p (HgXHã n).
    sĩ quan
    - Quâ n nhâ n từ cấ p bậ c chuẩ n úy trở lên.
    sĩ số
    - d. Số họ c sinh củ a mộ t trườ ng hay mộ t lớ p.
    sĩ tố t
    - dt. Quâ n lính trong thờ i phong kiến: huấ n luyện sĩ tố t.
    sĩ tử
    - dt (H. sĩ: họ c trò ; tử : con, ngườ i) Ngườ i đi thi trong thờ i phong kiến: Lô i thô i sĩ tử vai đeo
    lọ , ậm ọe quan trườ ng miệng thét loa (TrTXương).
    sịch
    - 1.đg. Độ ng mộ t cá ch bấ t ngờ : Gió đâ u sịch bứ c mà nh mà nh (K). 2.ph. Bấ t ngờ : Sịch đến .
    siểm nịnh
    - đg. cn. xiểm nịnh. Ton hó t, nịnh nọ t ngườ i có chứ c quyền để là m hạ i ngườ i khá c, mưu lợ i
    cho mình. Nghe lờ i siểm nịnh. Kẻ siểm nịnh.
    siêng
    - tt., đphg Chă m: siêng họ c siêng là m.
    siêng nă ng
    - tt Chă m chỉ đều đặ n: Siêng nă ng, chín chắ n, trờ i dà nh phú c cho (cd).
    siết
    - đg. Cắ t ngang : Siết chù m cau.
    siêu
    - 1 d. Ấ m bằ ng đấ t nung, dù ng để đun nướ c hoặ c sắ c thuố c. Siêu sắ c thuố c. Đun siêu nướ c.
    - 2 d. cn. siêu đao. Binh khí thờ i xưa, có cá n dà i, lưỡ i to, sắ c, mũ i hơi quặ p lạ i, dù ng để chém.
    - 3 Yếu tố ghép trướ c để cấ u tạ o danh từ , tính từ , độ ng từ , có nghĩa "cao vượ t lên trên". Siêu
    cườ ng*. (Só ng) siêu cao. (Cô ng ti) siêu quố c gia. Siêu ngườ i mẫ u. Siêu thoá t*.
    siêu âm
    - I. dt. Dao độ ng â m vớ i tầ n số cao hơn tầ n số ngườ i nghe thấ y đượ c (lớ n hơn 20.000 Hz);
    cò n gọ i là só ng siêu â m. II. tt. Có tố c độ lớ n hơn tố c độ â m thanh: má y bay phả n lự c siêu â m.
    siêu cườ ng
    - tt (H. cườ ng: mạ nh) Mạ nh hơn hẳ n: Nhữ ng nướ c siêu cườ ng.
    siêu đẳ ng
    - Vượ t ra ngoà i bậ c thườ ng : Hạ ng siêu đẳ ng.
    siêu nhâ n
    - d. Ngườ i đượ c coi là siêu đẳ ng, là vượ t lên hẳ n so vớ i giớ i hạ n khả nă ng củ a con ngườ i.
    Anh hù ng khô ng phả i là siêu nhâ n.
    siêu nhiên
    - tt. Vượ t ra khỏ i phạ m vi tự nhiên, khô ng thể giả i thích bằ ng quy luậ t tự nhiên: lự c lượ ng
    siêu nhiên trong cá c huyền thoạ i.
    siêu phà m
    - tt (H. phà m: trầ n tụ c) Vượ t lên trên nhữ ng ngườ i thườ ng hoặ c nhữ ng điều thườ ng thấ y:
    Chố ng lạ i quan niệm cho rằ ng vă n hoá là vậ t siêu phà m, cà ng cao cà ng quí, cà ng khó cà ng
    hay (Trg-chinh).
    siêu thanh
    - t. Như siêu â m. Má y bay phả n lự c siêu thanh.
    siêu tự nhiên
    - Nh. Siêu nhiên.
    sinh
    - 1 dt Ngườ i họ c trò ; Ngườ i thanh niên (cũ ): Sinh rằ ng: Phá c họ a vừ a rồ i, phẩ m đề xin mộ t
    và i lờ i thêm hoa (K).
    - 2 đgt 1. Đẻ ra: Sinh con ai nỡ sinh lò ng (tng). 2. Tạ o ra: Trờ i sinh voi, trờ i sinh cỏ (tng);
    Nguyên nhâ n sinh bệnh; Đồ ng tiền vố n đã sinh lã i. 3. Trở thà nh: Nuô ng con, nó sinh hư.
    sinh dụ c
    - Chứ c nă ng củ a sinh vậ t là m cho chú ng duy trì đượ c nò i giố ng bằ ng cá ch sinh sô i nả y nở .
    Cơ quan sinh dụ c. Bộ phậ n củ a cơ thể có chứ c nă ng sinh đẻ.
    sinh dưỡ ng
    - đg. (cũ ; id.). Sinh đẻ và nuô i dưỡ ng. Cô ng sinh dưỡ ng. Cha sinh mẹ dưỡ ng.
    sinh đô i
    - đg. (hoặ c t.). (thườ ng dù ng phụ sau d.). Sinh ra trong cù ng mộ t lầ n, thà nh mộ t đô i. Anh em
    sinh đô i. Sả n phụ đẻ sinh đô i (đẻ con sinh đô i).
    sinh độ ng
    - dt. Gợ i ra đượ c hình ả nh cuộ c số ng như đang hiện ra trướ c mắ t: mộ t tá c phẩ m vă n nghệ
    sinh độ ng Cá ch kể chuyện rấ t sinh độ ng câ u vă n sinh độ ng.
    sinh hạ
    - đgt (H. sinh: đẻ; hạ : dướ i) Đẻ đượ c: Bà ấ y sinh hạ đượ c ba con.
    sinh hó a họ c
    - Ngà nh hó a họ c nghiên cứ u nhữ ng phả n ứ ng xả y ra trong cơ thể củ a sinh vậ t.
    sinh hoạ t
    - I d. 1 Nhữ ng hoạ t độ ng thuộ c về đờ i số ng hằ ng ngà y củ a mộ t ngườ i hay mộ t cộ ng đồ ng
    ngườ i (nó i tổ ng quá t). Sinh hoạ t vậ t chấ t và tinh thầ n. Tư liệu sinh hoạ t. Sinh hoạ t gia đình.
    Giá sinh hoạ t*. 2 Nhữ ng hoạ t độ ng tậ p thể củ a mộ t tổ chứ c (nó i tổ ng quá t). Sinh hoạ t câ u lạ c
    bộ . Sinh hoạ t củ a đoà n thanh niên.
    - II đg. 1 Số ng cuộ c số ng riêng hằ ng ngà y (nó i khá i quá t). giả n dị. Tá c phong sinh hoạ t. 2
    (kng.). Họ p để tiến hà nh nhữ ng hoạ t độ ng tậ p thể. Lớ p đang sinh hoạ t vă n nghệ.
    sinh họ c
    - dt. Khoa họ c nghiên cứ u cơ thể số ng từ thự c vậ t, độ ng vậ t đến con ngườ i và điều kiện số ng
    củ a cơ thể số ng đó .
    sinh kế
    - dt (H. sinh: số ng; kế: tính toá n) Cá ch là m ă n để mưu sự số ng: Vì sinh kế, anh ấ y ngoà i cô ng
    việc ban ngà y, phả i là m thuê mấ y giờ ban đêm.
    sinh khí
    - Hơi sứ c hay dấ u hiệu chứ ng tỏ sự số ng củ a mọ i vậ t.
    sinh lự c
    - d. 1 Sứ c số ng, sứ c hoạ t độ ng. Tuổ i trẻ có nhiều sinh lự c. 2 Lự c lượ ng ngườ i trự c tiếp chiến
    đấ u và phụ c vụ chiến đấ u. Tiêu hao sinh lự c.
    sinh lý
    - x. sinh lí.
    sinh lý họ c
    - Ngà nh khoa họ c nghiên cứ u cá c hiện tượ ng số ng và nhữ ng chứ c nă ng biểu hiện sự số ng.
    sinh mệnh
    - Nh. Sinh mạ ng.
    sinh nhậ t
    - dt (H. sinh: đẻ; nhậ t: ngà y) Lễ kỉ niệm ngà y sinh: Ngà y vừ a sinh nhậ t ngoạ i gia (K); Ngà y
    sinh nhậ t củ a họ đều đượ c xí nghiệp tặ ng quà mừ ng (NgKhả i).
    sinh quá n
    - Nơi mình sinh đẻ.
    sinh ra
    - đgt. Hoá ra, trở nên (có xu hướ ng xấ u): nó sinh ra biếng lườ i.
    sinh sả n
    - đgt (H. sinh: đẻ ra; sả n: đẻ) Đẻ ra; Nả y nở ra: Loà i ruồ i sinh sả n rấ t nhanh.
    sinh sắ c
    - Tươi đẹp hơn trướ c : Thủ đô cà ng thêm sinh sắ c.
    sinh số ng
    - đg. Số ng, về mặ t tồ n tạ i trên đờ i (nó i khá i quá t). Là m đủ mọ i nghề để sinh số ng. Hoà n cả nh
    sinh số ng.
    sinh sự
    - đgt. Gâ y ra việc lô i thô i, rắ c rố i vớ i ai đó : sinh sự cã i nhau vớ i mọ i ngườ i hay sinh sự đá nh
    nhau.
    sinh thá i họ c
    - dt (H. họ c: mô n họ c) Khoa họ c nghiên cứ u quan hệ giữ a sinh vậ t và mô i trườ ng số ng:
    Muố n phá t triển nô ng nghiệp phả i đi sâ u và o sinh thá i họ c.
    sinh thờ i
    - Lú c cò n số ng : Sinh thờ i củ a mộ t nhà vă n.
    sinh tố
    - d. 1 Vitamin. 2 (dù ng hạ n chế trong mộ t và i tổ hợ p). Chấ t chứ a nhiều vitamin. Nướ c sinh
    tố (nướ c hoa quả , dù ng là m nướ c giả i khá t). Cố i xay sinh tố (xay nướ c sinh tố ).
    sinh tồ n
    - đgt. Số ng cò n: sự sinh tồ n củ a mộ t dâ n tộ c Độ ng vậ t cạ nh tranh vớ i nhau để sinh tồ n.
    sinh trưở ng
    - đgt (H. sinh: số ng; trưở ng: lớ n lên) Đẻ ra và lớ n lên: Nguyễn Đình Chiểu vố n là mộ t nhà
    nho nhưng sinh trưở ng ở đấ t Đồ ng-nai hà o phó ng (PhVĐồ ng).
    sinh tử
    - 1. d. Sự số ng và sự chết. 2. t. Hết sứ c quan trọ ng : Vấ n đề sinh tử . Sinh tử bấ t kỳ. Sự số ng sự
    chết khô ng thể hẹn trướ c đượ c. Sinh tử giá thú . Bộ phậ n củ a cơ quan hà nh chính xưa phụ
    trá ch việc ghi và chứ ng nhậ n trẻ mớ i đẻ, ngườ i chết và việc hô n nhâ n.
    sinh vậ t
    - d. Tên gọ i chung cá c vậ t số ng, bao gồ m độ ng vậ t, thự c vậ t và vi sinh vậ t, có trao đổ i chấ t
    vớ i mô i trườ ng ngoà i, có sinh đẻ, lớ n lên và chết.
    sinh vậ t họ c
    - Nh. Sinh họ c.
    sinh viên
    - dt (H. sinh: ngườ i họ c; viên: ngườ i là m việc) Họ c sinh cá c trườ ng cao đẳ ng và đạ i họ c: Phả i
    là m cho sinh viên, họ c sinh nắ m đượ c nhữ ng kiến thứ c hiện đạ i nhấ t (PhVĐồ ng).
    sình
    - t. Lầ y lộ i : Đấ t sình.
    - t. Trướ ng to lên : Bụ ng sình.
    sình lầ y
    - d. (ph.). Bù n lầ y.
    sính
    - đgt. Thích đến mứ c lạ m dụ ng quá đá ng, để tỏ ra hơn ngườ i khá c: bệnh sính nó i chữ mộ t
    con ngườ i sính thà nh tích sính dù ng từ nướ c ngoà i.
    sít
    - 1 dt Loà i chim lô ng xanh, mỏ đỏ hay ă n lú a: Gầ n đến ngà y mù a, phả i trừ chim sít.
    - 2 đgt, trgt Sá t ngay cạ nh: Nhà tô i sít nhà anh ấ y; Hai anh em ngồ i sít nhau trong lớ p.
    sít sao
    - Chặ t chẽ : Lý lẽ sít sao.
    so
    - 1 đg. 1 Đặ t kề nhau, song song vớ i nhau để xem hơn kém nhau bao nhiêu. So vớ i bạ n thì nó
    cao hơn. So đũ a*. Sả n lượ ng tă ng so vớ i nă m trướ c. Chưa đủ so vớ i yêu cầ u. 2 (kết hợ p hạ n
    chế). So sá nh điều chỉnh cho có đượ c sự phù hợ p nhấ t định. So lạ i dâ y đà n. So má i chèo. 3
    Là m cho (đô i vai) nhô cao lên, tự a như so vớ i nhau. Ngồ i so vai. So vai rụ t cổ .
    - 2 t. (kết hợ p hạ n chế). Đượ c thai nghén hoặ c đượ c đẻ ra lầ n đầ u tiên. Chử a con so. Trứ ng
    gà so.
    so bì
    - đgt. So sá nh hơn thiệt, khô ng muố n mình thua thiệt: so bì nhau từ ng đồ ng Anh em trong
    gia đình chớ có so bì nhau so bì việc nọ việc kia.
    so le
    - tt Cao thấ p khô ng đều: Đô i đũ a so le thế nà y khó gắ p lắ m.
    so sá nh
    - Xem xét để tìm ra nhữ ng điểm giố ng, tương tự hoặ c khá c biệt về mặ t số lượ ng, kích thướ c,
    phẩ m chấ t... : Để gầ n mà so sá nh, ta thấ y đồ ng 5 xu khô ng to hơn đồ ng 2 xu là mấ y.
    sò
    - d. Tên gọ i chung cá c loà i trai biển nhỏ và trò n, vỏ dà y có khía xù xì, thịt ă n đượ c.
    sọ
    - dt. Hộ p xương đự ng bộ nã o: hộ p sọ bị đá nh vỡ sọ .
    sọ dừ a
    - dt 1. Vỏ cứ ng củ a quả dừ a: Dù ng sọ dừ a là m gá o. 2. Từ dù ng để chê mộ t kẻ ngu đầ n: Giả ng
    thế mà khô ng hiểu, đầ u mà y là cá i sọ dừ a ư?.
    soá n đoạ t
    - N h. Thoá n đoạ t.
    soạ n
    - đg. 1 Đem ra, chọ n lấ y nhữ ng thứ cầ n thiết và sắ p xếp cho việc gì đó . Soạ n hà ng. Soạ n giấ y
    tờ . Soạ n hà nh lí để chuẩ n bị đi xa. 2 Chọ n tà i liệu và sắ p xếp để viết thà nh bà i, sá ch, bả n
    nhạ c, vở kịch. Soạ n bà i. Soạ n sá ch. Nhà soạ n nhạ c. Soạ n mộ t vở kịch. Soạ n tuồ ng.
    soạ n giả
    - dt., cũ Ngườ i viết sá ch: cá c soạ n giả củ a cuố n sá ch "Lịch sử vă n họ c Việt Nam".
    soạ n thả o
    - đgt (H. soạ n: sắ p đặ t; thả o: viết sơ lượ c) Viết ra mộ t vă n kiện: Soạ n thả o mộ t bộ luậ t để
    trình Quố c hộ i.
    soá t
    - đg. Tra xét lạ i xem có đú ng hay khô ng : Soá t bả n đá nh má y.
    só c
    - 1 d. Thú gặ m nhấ m lớ n hơn chuộ t, số ng trên câ y, mõ m trò n, đuô i xù , chuyền cà nh rấ t
    nhanh, ăn quả hạ t và bú p câ y. Nhanh như só c.
    - 2 d. Đơn vị dâ n cư nhỏ nhấ t ở vù ng dâ n tộ c thiểu số Khmer tạ i Nam Bộ , tương đương vớ i
    là ng.
    sọ c
    - dt. Vệt mà u chạ y ngang hoặ c dọ c trên mặ t vả i hoặ c bề mặ t mộ t số vậ t: vả i kẻ sọ c quả dưa
    sọ c đen trắ ng.
    soi
    - 1 dt Bã i phù sa ở giữ a sô ng: Soi dâ u.
    - 2 đgt 1. Rọ i á nh sá ng và o: Soi đèn pin ra sâ n. 2. Nhìn và o gương để ngắ m nghía: Cô thương
    nhớ ai ngơ ngẩ n đầ u cầ u, lượ c thưa biếng chả i, gương tà u biếng soi (cd). 3. Nhìn cho rõ hơn
    bằ ng dụ ng cụ quang họ c: Soi kính hiển vi. 4. Thắ p đuố c để bắ t cá : Bọ n trai ồ n à o đi soi cá về
    (Ng-hồ ng).
    - 3 tt Giỏ i (cũ ): Đủ ngầ n ấy nết mớ i là ngườ i soi (K).
    soi xét
    - Chú ý tìm hiểu để biết nhữ ng điều uẩ n khú c : Soi xét nỗ i oan.
    sỏ i
    - d. 1 Đá vụ n nhỏ , trò n và nhẵ n, thườ ng ở lò ng sô ng, lò ng suố i, có kích thướ c từ 2 đến 10
    millimet. 2 Khố i rắ n như đá , sinh ra trong mộ t và i cơ quan phủ tạ ng có bệnh. Sỏ i mậ t. Sỏ i
    thậ n.
    sõ i
    - tt. 1. (Trẻ nhỏ nó i) rà nh rõ , đú ng từ ng tiếng, từ ng lờ i: Chá u bé nó i rấ t sõ i Con bé nó i chưa
    sõ i. 2. (Nó i) đú ng, giỏ i mộ t thứ tiếng: ngườ i Kinh nhưng nó i sõ i tiếng Thá i nó i tiếng Anh rấ t
    sõ i.
    só i
    - 1 dt Chó só i nó i tắ t: Đuổ i hù m cử a trướ c rướ c só i cử a sau (Trg-chinh).
    - 2 dt (thự c) Loà i câ y nhỏ có hoa gồ m nhữ ng nhá nh nhỏ trên có nhữ ng hộ t khi chín thì trắ ng
    như hạ t gạ o nếp, mù i thơm ngá t: Hoa hoè hoa só i (tng).
    só m sém
    - Già và mó m : Mớ i có nă m mươi tuổ i mà đã só m sém.
    sọ m
    - t. Gầ y tó p; hom hem. Già sọ m. Lo đến sọ m ngườ i. Thứ c đêm nhiều, ngườ i sọ m đi trô ng
    thấ y.
    son
    - 1 I. dt. 1. Thứ đá đỏ mà i ra là m mự c viết hoặ c vẽ bằ ng bú t lô ng: mà i son nét son. 2. Sá p
    mà u đỏ dù ng để tô mô i: má phấ n mô i son bô i son tô son điểm phấ n. II. tt. 1. Có mà u đỏ như
    son: đũ a son sơn son. 2. khng. May mắ n: Số nó son lắ m.
    - 2 (F. sol) dt. Tên nố t nhạ c thứ nă m, sau la trong gam đô bả y â m.
    - 3 tt. Cò n trẻ và chưa có con: đô i vợ chồ ng son thâ n son mình rỗ i.
    son sắ t
    - tt Có lò ng trung trinh bền vữ ng: Dấ n thâ n cho nướ c, son sắ t mộ t lò ng (Vă n tế TVTS); Tấ m
    lò ng son sắ t đinh ninh lờ i thề (Tố -hữ u).
    son trẻ
    - Trẻ trung mạ nh khỏ e : Vợ chồ ng cò n son trẻ.
    song
    - 1 d. Câ y thâ n leo dà i, cù ng họ vớ i mâ y, lá kép lô ng chim, có bẹ, thâ n dù ng là m bà n ghế, gậ y
    chố ng, v.v. Gậ y song.
    - 2 d. 1 (cũ ; vch.). Cử a sổ . Tự a á n bên song. 2 Chấ n song (nó i tắ t). Song sắ t. Gió lù a qua song
    cử a.
    - 3 k. (vch.). Như nhưng (nghĩa mạ nh hơn). Tuổ i nhỏ , song chí lớ n.
    song hà nh
    - đgt. Đi só ng đô i vớ i nhau: Hai ngườ i cù ng song hà nh trên đườ ng phố Hai dã y nú i song
    hà nh.
    song hỉ
    - dt (H. song: hai; hỉ: vui mừ ng) Nó i hai chữ Hỉ ghép liền nhau, tượ ng trưng cuộ c hô n nhâ n:
    Trên ô -tô đi đó n dâ u đều có đá n giấ y Song hỉ.
    song le
    - l. Từ dù ng để nố i hai ý khá c nhau hoặ c chố ng nhau : Trong nhà đã có hoà ng cầ m, Song le
    cò n muố n nhâ n sâ m nướ c ngoà i (cd).
    song mã
    - d. (kng.; id.). Xe song mã (nó i tắ t).
    song phương
    - tt. Có tính chấ t cả hai bên, có sự thoả thuậ n hoặ c sự tham gia củ a hai bên; phâ n biệt vớ i
    đơn phương: thự c hiện lệnh ngừ ng bắ n song phương.
    - (xã ) h. Hoà i Đứ c, t. Hà Tâ y.
    song song
    - tt, trgt 1. Nó i hai đườ ng thẳ ng nằ m trong cù ng mộ t mặ t phẳ ng mà khô ng có điểm chung
    nà o, hoặ c mộ t mặ t phẳ ng và mộ t đườ ng thẳ ng khô ng có điểm chung nà o, cũ ng như hai mặ t
    phẳ ng khô ng có mộ t điểm chung: Kẻ hai đườ ng thẳ ng song song. 2. Nó i hai cá i só ng đô i vớ i
    nhau: Hai hà ng châ n ngọ c duỗ i song song (HXHương). 3. Nó i hai cá i đố i nhau: Song song đô i
    mặ t cò n ngờ chiêm bao (HT). 4. Só ng đô i: Bà y hà ng cổ xú y xô n xao, song song đưa tớ i
    trướ ng đà o só ng đô i (K).
    song thâ n
    - Cha mẹ : Truy nguyên chẳ ng kẻo lụ y và o song thâ n (K).
    song toà n
    - t. 1 (cũ ; kc.). (Cha mẹ hoặ c vợ chồ ng) cò n số ng đủ cả hai. Cá c cụ cò n song toà n cả . 2 (cũ ;
    dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Vẹn toà n cả hai. Vă n võ song toà n. Trí dũ ng song toà n.
    sò ng
    - 1 dt. Nơi mở ra chuyên để đá nh bạ c: mở sò ng bạ c sò ng xó c đĩa.
    - 2 tt. Gà u sò ng, nó i tắ t.
    sò ng bạ c
    - dt Như sò ng: Sò ng bạ c ấ y mở vò ng nử a thá ng cò n gâ y nhiều cả nh tượ ng xấ u xa (Tú -mỡ ).
    sò ng phẳ ng
    - t, ph. 1. Nó i trả nợ đầ y đủ và đú ng hẹn. 2.Thẳ ng thắ n và khô ng thiên vị : Phê bình phả i hết
    sứ c sò ng phẳ ng.
    só ng
    - 1 I d. 1 Hiện tượ ng mặ t nướ c dao độ ng, dâ ng lên hạ xuố ng trô ng tự a như đang di chuyển,
    chủ yếu do gió gâ y nên. Mặ t hồ gợ n só ng. 2 Hiện tượ ng cả mộ t khố i lớ n vậ n độ ng, di chuyển
    trên mộ t phạ m vi rộ ng theo kiểu là n só ng. Só ng ngườ i trù ng điệp. Só ng lú a nhấ p nhô . Là n
    só ng đấ u tranh (b.). 3 (chm.). Dao độ ng truyền đi trong mộ t mô i trườ ng. Só ng â m*. Só ng vô
    tuyến điện.
    - II đg. (id.). Sá nh ra. Bưng bá t nướ c đầ y mà khô ng để ra mộ t giọ t.
    - 2 đg. (id.). Sá nh cho ngang, cho bằ ng vớ i nhau. Só ng hà ng cù ng đi. Só ng hai vạ t á o cho câ n.
    - 3 t. (id.). (Vậ t hình sợ i) trơn, ó ng, khô ng rố i. Chỉ só ng. Tó c só ng mượ t.
    só ng gió
    - tt. Só ng và gió ; dù ng để ví nhữ ng khó khă n rấ t lớ n phả i vượ t qua trong cô ng việc, trong
    cuộ c đờ i: Cuộ c đờ i đầ y só ng gió Cô ng việc có biết bao só ng gió cầ n phả i vượ t qua.
    só ng sá nh
    - đgt Nó i nướ c đự ng trong vậ t gì chao đi, chao lạ i: Cầ m bá t canh sao để nó só ng sá nh thế.
    só ng sượ t
    - Nó i nằ m dà i khô ng độ ng đậ y đượ c : Bị vậ t
    - ngã , nằ m só ng soà i.
    soó c
    - d. Quầ n kiểu  u ngắ n trên đầ u gố i, có hai tú i dọ c hai bên sườ n và tú i sau. Mặ c soó c. Quầ n
    soó c.
    só t
    - đgt. Cò n lạ i hoặ c thiếu mộ t số , mộ t phầ n nà o đó , do sơ ý hoặ c quên: chẳ ng để só t mộ t ai
    trong danh sá ch cò n só t lạ i mấ y đồ ng trong tú i viết só t mấ y chữ .
    sọ t
    - dt Đồ đan thưa để đự ng: Mụ vẫ n ngồ i đan sọ t bên đườ ng cá i quan (NgĐThi); Mộ t sọ t cam.
    sô cô la
    - x. sô cô la.
    sô vanh
    - (F. Chauvin
    sồ
    - tt, trgt To béo mộ t cá ch khô ng câ n đố i: Dạ o nà y chị ta lạ i sồ ra.
    sổ
    - d. 1. Nét chữ Há n vạ ch thẳ ng từ trên xuố ng. 2. Gạ ch thẳ ng để biểu thị ý chê là hỏ ng khi
    chấ m Há n vă n : Câ u vă n bị sổ . 3. Xó a bỏ đi : Sổ tên.
    - d. Quyển vở nhỏ để ghi chép.
    - t. 1. Thoá t ra khỏ i chỗ giam cầ m : Chim sổ lồ ng. 2. Vừ a lọ t lò ng mẹ ra : Đứ a trẻ mớ i sổ . 3.
    Lớ n bồ ng lên : Thằ ng bé sổ ngườ i.
    - 1. đg. Thá o cá i đã tết, đã buộ c : Sổ khă n ra. 2.t. Nó i vậ t gì đã tết, đã buộ c tự tuộ t ra : Tó c sổ
    phả i tết lạ i.
    sổ lồ ng
    - đgt. 1. (Chim) thoá t ra khỏ i lồ ng. 2. Thoá t ra khỏ i sự giam cầ m nó i chung.
    sổ sá ch
    - dt Sổ để ghi chép củ a nhà buô n: Bá n hà ng gì cũ ng và o sổ sá ch ngay.
    sổ tay
    - d. 1. Vở nhỏ , bỏ tú i, dù ng cho việc ghi chép. 2. Sá ch tó m tắ t nhữ ng điều cầ n nhớ (cô ng thứ c,
    bả ng số , số liệu...) thuộ c mộ t ngà nh khoa họ c và dù ng là m cô ng cụ tra cứ u : Sổ tay toá n họ c
    sơ cấ p ; Sổ tay củ a kỹ sư xâ y dự ng.
    sỗ sà ng
    - t. Tỏ ra thiếu lịch sự mộ t cá ch trắ ng trợ n đến mứ c thô lỗ . Ă n nó i sỗ sà ng. Cá i nhìn sỗ sà ng.
    Đô i trai gá i đù a nhau sỗ sà ng.
    số
    - dt. 1. Từ dù ng để đếm: đếm từ số mộ t đến số mườ i số â m. 2. Chữ số : nó i tắ t: số 4 cộ ng sai
    mộ t số . 3. Toà n bộ nhữ ng vậ t cù ng loạ i gộ p thà nh mộ t lượ ng chung: số tiền thu đượ c số vé
    đã bá n đượ c. 4. Vậ n mệnh đượ c định đoạ t sẵ n củ a mộ t ngườ i nà o đó : số vấ t vả đứ ng số xấ u
    số .
    số bị chia
    - dt (toá n) Số đem chia cho nhữ ng số khá c: Trong 63: 9 = 7 thì 63 là số bị chia.
    số chia
    - (toá n) Số mà ngườ i ta lấ y mộ t số khá c (gọ i là số bị chia) để chia cho.
    số đô ng
    - tt Phầ n lớ n: Số đô ng ngườ i lao độ ng là m lụ ng vấ t vả (Trg-chinh).
    số hạ ng
    - (toá n) Mộ t trong cá c lượ ng tạ o thà nh mộ t tổ ng số , mộ t phâ n số hay mộ t tỉ số .
    số họ c
    - d. Ngà nh toá n họ c chuyên nghiên cứ u tính chấ t củ a cá c số và cá c phép tính về cá c số .
    số liệu
    - dt. Tà i liệu bằ ng nhữ ng con số : số liệu thố ng kê.
    số lượ ng
    - dt (H. lượ ng: số đo đượ c) Số sự vậ t ít hay nhiều: Quâ n ta phá t triển nhanh về số lượ ng
    (VNgGiá p).
    số mộ t
    - Đứ ng đầ u, đứ ng trên hết : Kẻ thù số mộ t.
    sô i
    - đg. 1 Chuyển nhanh từ trạ ng thá i lỏ ng sang trạ ng thá i khí ở mộ t nhiệt độ nhấ t định, dướ i
    mộ t á p suấ t nhấ t định, biểu hiện bằ ng hiện tượ ng có bọ t sủ i và hơi bố c mạ nh. Nướ c sô i ở
    100OC. Uố ng nướ c đun sô i. 2 (Bụ ng) có hiện tượ ng chấ t hơi chuyển độ ng bên trong nghe
    thà nh tiếng, do đó i hoặ c rố i loạ n tiêu hoá . Ă n và o sô i bụ ng. 3 Chuyển trạ ng thá i độ t ngộ t, trở
    thà nh có nhữ ng biểu hiện rõ rệt, mạ nh mẽ, tự a như có cá i gì đang bừ ng lên, đang nổ i lên.
    Khô ng khí hộ i nghị sô i hẳ n lên. Giậ n sô i lên.
    sô i gan
    - đgt. Giậ n dữ đến tộ t độ : nghĩ tớ i câ u nó i củ a nó mà sô i gan.
    sô i nổ i
    - tt Bố c lên mạ nh mẽ, nhộ n nhịp: Phong trà o giả i phó ng sô i nổ i (HCM).
    sô i sụ c
    - Cg. Sô i sù ng sụ c.1. đg. Nó i nướ c sô i mạ nh. 2.t. Bố c lên rấ t mạ nh : Sô i sụ c că m thù .
    sồ i
    - 1 d. Tên gọ i chung mộ t số câ y to cù ng họ vớ i dẻ, cà nh non có lô ng, lá hình trá i xoan dà i
    nhọ n đầ u, gỗ rắ n, dù ng trong xâ y dự ng. Cử a gỗ sồ i.
    - 2 d. Hà ng dệt bằ ng tơ ươm khô ng đều, sợ i có đoạ n to đoạ n nhỏ nên mặ t xù xì. Á o sồ i.
    sồ n sồ n
    - tt. (Hoạ t độ ng, nó i nă ng) ồ n à o, vộ i vã , biểu lộ thá i độ nó ng nẩ y: Là m gì mà sồ n sồ n lên thế
    Tính sồ n sồ n, là m gì hỏ ng nấ y.
    sồ n sộ t
    - ph. Nó i gặ m, cạ o, hay gã i thà nh tiếng giò n : Lợ n gặ m khoai lang số ng sồ n sộ t ; Gã i sồ n sộ t.
    sô ng
    - d. Dò ng nướ c tự nhiên tương đố i lớ n, chả y thườ ng xuyên trên mặ t đấ t, thuyền bè thườ ng
    đi lạ i đượ c. Sô ng có khú c, ngườ i có lú c (tng.). (Cả nh) gạ o chợ nướ c sô ng*.
    sô ng ngò i
    - dt. Sô ng nó i chung: sô ng ngò i chi chít Nướ c ta có nhiều sô ng ngò i.
    sô ng nú i
    - dt (cn. Non sô ng) Nó i đấ t nướ c: Là m trai khô ng thẹn cù ng sô ng nú i.
    sổ ng
    - t. Thoá t ra ngoà i chỗ bị nhố t, bị giam cầ m : Gà sổ ng; Tù sổ ng.
    số ng
    - 1 d. 1 Cạ nh dà y củ a vậ t, ở phía đố i lậ p vớ i lưỡ i, ră ng. Số ng dao. Số ng cưa. Trở số ng cuố c
    đậ p tơi đấ t. 2 (dù ng trướ c d., trong mộ t số tổ hợ p). Phầ n nổ i gồ lên theo chiều dọ c ở giữ a
    mộ t số vậ t. Số ng lá . Số ng lưng*. Số ng mũ i*.
    - 2 I đg. 1 Tồ n tạ i ở hình thá i có trao đổ i chấ t vớ i mô i trườ ng ngoà i, có sinh đẻ, lớ n lên và
    chết. Câ y cổ thụ số ng hà ng tră m nă m. Ngườ i số ng hơn đố ng và ng (tng.). Sự số ng củ a muô n
    loà i. Cứ u số ng (cứ u cho đượ c số ng). 2 Ở thườ ng xuyên tạ i nơi nà o đó , trong mô i trườ ng nà o
    đó , trả i qua ở đấ y cuộ c đờ i hoặ c mộ t phầ n cuộ c đờ i củ a mình. Số ng ở nô ng thô n. Cá số ng
    dướ i nướ c. Số ng lâ u nă m trong nghề. 3 Duy trì sự số ng củ a mình bằ ng nhữ ng phương tiện
    vậ t chấ t nà o đó . Số ng bằ ng nghề nô ng. Kiếm số ng. 4 Số ng kiểu nà o đó hoặ c trong hoà n cả nh,
    tình trạ ng nà o đó . Số ng độ c thâ n. Số ng nhữ ng ngà y hạ nh phú c. Số ng thừ a. Lẽ số ng. 5 Cư xử ,
    ă n ở ở đờ i. Số ng thuỷ chung. Số ng tử tế vớ i mọ i ngườ i. 6 Tồ n tạ i vớ i con ngườ i, khô ng mấ t
    đi. Mộ t sự nghiệp số ng mã i vớ i non sô ng, đấ t nướ c.
    - II t. 1 Ở trạ ng thá i cò n , chưa chết. Bắ t số ng đem về. Tế số ng. 2 Sinh độ ng, như là thự c
    trong đờ i số ng. Vai kịch rấ t số ng. Bứ c tranh trô ng rấ t số ng.
    - 3 (ph.). x. trố ng2.
    - 4 t. 1 Chưa đượ c nấ u chín. Thịt số ng chưa luộ c. Khoai số ng. (Ă n) rau số ng*. Cơm số ng. 2
    (Nguyên liệu) cò n nguyên, chưa đượ c chế biến. Vô i số ng. Caosu số ng. Da số ng chưa thuộ c. 3
    (kng.). Chưa thuầ n thụ c, chưa đủ độ chín. Câ u vă n cò n số ng. 4 Chưa tró c hết vỏ hoặ c chưa
    vỡ hết hạ t khi xay. Mẻ gạ o cò n số ng, lẫ n nhiều thó c. Cố i tố t, gạ o khô ng số ng, khô ng ná t. 5
    (kng.; dù ng phụ sau đg., trong mộ t số tổ hợ p). (Chiếm đoạ t) trắ ng trợ n. Cướ p số ng.
    số ng chết
    - tt. 1. Số ng hay chết, dù ở trong hoà n cả nh nà o: số ng chết bên nhau số ng chết cũ ng khô ng
    bỏ bạ n ở lạ i. 2. Đấ u tranh mộ t mấ t, mộ t cò n: quyết số ng chết vớ i quâ n thù liều số ng chết
    mộ t phen.
    số ng cò n
    - tt Quan trọ ng nhấ t đố i vớ i mình: Đó là mộ t vấ n đề số ng cò n đố i vớ i tô i.
    số ng sít
    - Nó i quả hay thứ c ăn chưa chín.
    số ng só t
    - đg. Cò n số ng sau mộ t biến cố , mộ t tai nạ n lớ n, trong khi nhữ ng ngườ i cù ng hoà n cả nh đã
    chết cả . Mộ t ít ngườ i số ng só t sau vụ đắ m tà u.
    số ng sượ ng
    - tt. 1. Thiếu tự nhiên, thiếu nhuầ n nhuyễn: Vă n viết cò n số ng sượ ng 2. (Cử chỉ, nó i nă ng)
    thiếu tế nhị, nhã nhặ n: ăn nó i số ng sượ ng.
    số ng thừ a
    - đgt Số ng mà khô ng là m đượ c gì cho xã hộ i: Kéo dà i cá i kiếp số ng thừ a thì có ích gì.
    số ng trâ u
    - Chỗ gồ ghề trên đườ ng cá i : Đườ ng có nhiều số ng trâ u.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    S (3)

    sộ p
    - t. (kng.). Sang, tỏ ra nhiều tiền và hà o phó ng. Khá ch sộ p. Vớ đượ c mó n sộ p.
    số t
    - 1 I. đgt. Tă ng nhiệt độ cơ thể lên quá mứ c bình thườ ng, do bị bệnh: bị số t cao chưa dứ t cơn
    số t Ngườ i hâ m hấ p số t Chá u bé số t tớ i bố n mươi độ uố ng thuố c giả m số t. II. tt. (Cơm, canh)
    cò n nó ng, vừ a mớ i bắ c ở bếp xuố ng: canh nó ng cơm số t (tng.).
    - 2 trt. Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh sự phủ định hoà n toà n; sấ t: Chẳ ng có gì số t.
    số t dẻo
    - dt 1. Nó i thứ c ă n vừ a mớ i nấ u: Mó n ă n số t dẻo. 2. Nó i tin tứ c mớ i nhậ n đượ c hoặ c mớ i xả y
    ra: Bá o mộ t tin số t dẻo.
    số t rét
    - Cg. Số t cơn. Bệnh do vi trù ng La-vơ-ră ng gâ y ra, và do muỗ i a-nô -phen truyền vi trù ng từ
    má u ngườ i ố m sang má u ngườ i là nh, biểu hiện bằ ng nhữ ng cơn rét run, nó ng, rồ i toá t mồ
    hô i, nhứ c đầ u, đau xương số ng, phá hủ y rấ t nhiều hồ ng huyết cầ u trong má u. Số t rét cá ch
    nhậ t. Bệnh số t rét cứ cá ch mộ t ngà y hay hai ngà y lạ i lên cơn.
    số t ruộ t
    - đg. Ở trạ ng thá i nô n nó ng, khô ng yên lò ng. Số t ruộ t chờ tin. Phả i bình tĩnh, đừ ng số t ruộ t.
    số t sắ ng
    - tt. Nhiệt tình, nă ng nổ muố n đượ c là m ngay cô ng việc nà o đó : số t sắ ng giú p đỡ bạ n số t
    sắ ng vớ i cô ng việc chung số t sắ ng hưở ng ứ ng ngay.
    số t vó
    - trgt Cuố ng cuồ ng: Non nử a thá ng trờ i lo sấ t vó (Tú -mỡ ).
    sộ t soạ t
    - Tiếng lá khô chạ m và o nhau hay tiếng vò giấ y hoặ c vả i mớ i cò n hồ .
    - Sơ. ph. Qua loa : Trình bà y sơ thô i.
    sơ
    - 1 đg. (kng.). Dù ng đũ a khuấ y qua cho đều nồ i cơm đang sô i. Sơ cơm.
    - 2 t. 1 (Là m việc gì) lướ t qua mộ t lượ t, khô ng kĩ cà ng, đầ y đủ . Nắ m sơ tình hình. Nó i sơ qua.
    Là m sơ. 2 (id.; thườ ng dù ng đi đô i vớ i thâ n). Khô ng thâ n, thườ ng là mớ i quen biết. Trướ c sơ
    sau thâ n. Kẻ thâ n ngườ i sơ.
    - 3 t. (cũ ; kết hợ p hạ n chế). Ở và o giai đoạ n đầ u, mớ i hình thà nh. Thờ i Lê sơ.
    sơ bộ
    - tt. Bướ c đầ u, chưa kĩ, sau đó cò n phả i tiếp tụ c: tính toá n sơ bộ trao đổ i sơ bộ tình hình sơ
    bộ rú t ra mấ y kinh nghiệm.
    sơ cấ p
    - tt (H. sơ: bắ t đầ u; cấ p: bậ c) ở bậ c thấ p nhấ t: Trình độ sơ cấ p về kĩ thuậ t.
    sơ đồ
    - Bả n vẽ đơn giả n chỉ ghi nhữ ng nét chính.
    sơ giao
    - t. (cũ ). Mớ i quen nhau. Bạ n sơ giao.
    sơ hở
    - đgt. Sơ ý, để lộ ra cá i cầ n giữ kín hoặ c cầ n bả o vệ: Lợ i dụ ng lú c chủ nhà sơ hở , tên gian lẻn
    và o nhà lấ y đồ đạ c.
    sơ khai
    - tt (H. khai: mở ) Mớ i bắ t đầ u mở mang: Lịch sử nướ c ta trong thờ i kì sơ khai.
    sơ khả o
    - Chấ m bà i thi lầ n thứ nhấ t.
    sơ lượ c
    - t. 1 Chỉ trên nhữ ng nét lớ n, nét chính, bỏ qua cá c chi tiết. Dà n ý sơ lượ c. Tiểu sử sơ lượ c.
    Giớ i thiệu sơ lượ c nộ i dung tá c phẩ m. 2 Rấ t chung chung, thiếu chi tiết cụ thể, khô ng kĩ,
    khô ng sâ u. Cò n sơ lượ c về nộ i dung, nghèo nà n về hình thứ c.
    sơ mi
    - sơ-mi1 (F. chemise) dt. á o kiểu â u, cổ đứ ng hoặ c cổ bẻ: may chiếc sơ-mi.
    - sơ-mi2 (F. chemise) dt. Bao là m bằ ng bìa cứ ng để đự ng giấ y tờ , hồ sơ.
    - sơ-mi3 (F. chemise) dt. Nò ng má y.
    sơ qua
    - trgt Mớ i lầ n đầ u, chưa kĩ: Ngâ n sá ch đã đượ c duyệt sơ qua.
    sơ sinh
    - Mớ i đẻ ra : Trẻ sơ sinh.
    sơ suấ t
    - đg. (hoặ c d.). Khô ng cẩ n thậ n, khô ng chú ý đú ng mứ c để có sai só t. Sơ suấ t trong cư xử . Do
    sơ suấ t mà hỏ ng việc.
    sơ tá n
    - đgt. Tạ m di chuyển ngườ i và củ a ra khỏ i nơi khô ng an toà n để trá nh tai nạ n: sơ tá n ngườ i
    già và trẻ em Cá c gia đình ở thà nh phố sơ tá n về nô ng thô n trá nh má y bay địch ném bom
    Cá c nhà số ng ven đê tạ m sơ tá n khi nướ c sô ng lên to.
    sơ thẩ m
    - đgt, tt (H. sơ: mớ i; thẩ m: xét) Xét xử mộ t vụ á n lầ n thứ nhấ t: Sau khi nghe toà á n sơ thẩ m
    tuyên á n, bị cá o đã kí giấ y chố ng á n.
    sơ ý
    - Thiếu để tâ m suy nghĩ đến : Sơ ý nó i lỡ lờ i.
    sờ
    - đg. 1 Đặ t và di độ ng nhẹ bà n tay trên bề mặ t củ a vậ t để nhậ n biết bằ ng xú c giá c. Sờ xem
    nó ng hay lạ nh. 2 (kng.). Độ ng đến, bắ t tay là m. Khô ng bao giờ sờ đến việc nhà .
    sờ mó
    - đgt. Sờ nó i chung: Chớ sờ mó lung tung mà điện giậ t đấ y!
    sờ sờ
    - tt Rà nh rà nh; rõ rà ng: Là m chi để tiếng sờ sờ về sau (BCKN); Bao diêm sờ sờ trướ c mắ t mà
    cứ đi tìm.
    sở
    - d. Loà i câ y thuộ c họ chè, quả dù ng để lấ y hạ t ép dầ u : Dầ u sở .
    - - d. 1. Cơ quan chính quyền để cá n bộ cô ng nhâ n viên đến là m việc : Sở nô ng lâ m. 2. Cơ
    quan chuyên mô n cấ p khu hay củ a thà nh phố lớ n : Sở giá o dụ c Hà Nộ i.
    sở cầ u
    - d. (hoặ c đg.). (cũ ). Điều hằ ng mong muố n cho mình. Toạ i sở cầ u. Như ý sở cầ u*.
    sở đoả n
    - dt. Chỗ yếu, chỗ kém vố n có củ a mộ t ngườ i: bộ c lộ sở đoả n.
    sở hữ u
    - tt (H. hữ u: có ) Thuộ c về mình: Nhữ ng tư liệu sả n xuấ t đều thuộ c quyền sở hữ u chung củ a
    nhâ n dâ n (Trg-chinh).
    sở khanh
    - Kẻ phụ bạ c lậ t lọ ng trong tình duyên.
    sở nguyện
    - d. Điều hằ ng mong muố n, nguyện vọ ng riêng. Đạ t đượ c sở nguyện.
    sở tạ i
    - tt. Thuộ c nơi đang ở hoặ c nơi xả y ra sự việc đang nó i tớ i: là dâ n sở tạ i chứ khô ng phả i từ
    nơi khá c đến.
    sở thích
    - dt (H. thích: hợ p vớ i) Cá i mà mình ưa thích: Nếu đem sở thích riêng củ a mình mà ép ngườ i
    khá c phả i theo thì khô ng đượ c (PhVĐồ ng).
    sở thú
    - (đph) Vườ n bá ch thú ở Nam Bộ .
    sở trườ ng
    - d. (hoặ c t.). Chỗ mạ nh, chỗ giỏ i, sự thà nh thạ o vố n có . Có sở trườ ng về â m nhạ c. Cô ng việc
    hợ p vớ i sở trườ ng. Miếng võ sở trườ ng.
    sớ
    - dt. 1. Tờ trình dâ ng lên vua để bá o cá o, cầ u xin điều gì: dâ ng sớ tâ u vua sớ biểu sớ tấ u tấ u
    sớ . 2. Tờ giấ y viết lờ i cầ u xin thầ n thá nh phù hộ , đọ c khi cú ng tế: đọ c sớ đố t sớ .
    sợ
    - đgt 1. Coi là nguy hiểm và cả m thấ y lo lắ ng: Nhâ n dâ n Việt-nam quyết khô ng sợ (HCM). 2.
    Khô ng dá m chố ng lạ i: Sợ mẹ bằ ng biển, sợ cha bằ ng trờ i (cd). 3. Ngạ i ngù ng: Khô ng sợ hẹp
    nhà , sợ hẹp bụ ng (tng). 4. Khô ng yên tâ m trướ c mộ t khả nă ng nguy hiểm hoặ c có hạ i:
    Khô ng muố n cho con tắ m biển sợ nó chết đuố i; Khô ng muố n ra đi, sợ trờ i mưa.
    sợ hã i
    - t. Lo gặ p nguy hiểm : Trờ i sấ m sét, trẻ con sợ hã i.
    sở i
    - d. Bệnh lâ y do virus, gâ y số t phá t ban. Lên sở i.
    sợ i
    - dt. 1. Vậ t dà i và mả nh đượ c kéo từ bô ng, lô ng thú ... để dệt vả i: sợ i bô ng sợ i ni-lon nhà má y
    sợ i cuộ n sợ i. 2. Nhữ ng vậ t dà i, nhỏ và mả nh nó i chung: sợ i gai sợ i dâ y sợ i tó c sợ i thuố c là o.
    sớ m
    - dt Lú c mặ t trờ i mớ i mọ c: Nhà tô i đi là m từ sớ m.
    - tt, trgt 1. Trướ c thờ i gian qui định: Xuâ n đến nă m nay lạ thườ ng (Tố -hữ u); Mẹ con đi sớ m
    về trưa mặ c lò ng (cd). 2. Xả y ra trướ c thờ i gian thô ng thườ ng: Lú a sớ m; Rét sớ m.
    sớ m hô m
    - Lú c buổ i sá ng và lú c buổ i tố i, luô n luô n : Sớ m hô m să n só c cha mẹ.
    sớ m mai
    - trgt 1. Buổ i sá ng sớ m: Mộ t ngà y có mộ t giờ dầ n sớ m mai (tng). 2. Sá ng ngà y mai: Sớ m mai
    tô i sẽ ra sâ n bay đi Mĩ.
    sớ m tố i
    - Suố t ngà y : Sớ m tố i chă m chỉ việc nhà .
    sơn
    - I d. 1 Câ y cù ng họ vớ i xoà i, lá kép lô ng chim, thâ n có nhự a dù ng để chế mộ t chấ t cũ ng gọ i
    là sơn. 2 Tên gọ i chung nhự a lấ y từ câ y sơn hoặ c hoá chấ t dạ ng lỏ ng, dù ng để chế biến chấ t
    liệu hộ i hoạ , hoặ c để quét lên đồ vậ t cho bền, đẹp. Quét mộ t lớ p sơn. Tố t gỗ hơn tố t nướ c
    sơn (tng.).
    - II đg. Quét lên bề ngoà i củ a đồ vậ t. Sơn cử a. Xe đạ p sơn mà u xanh. Thợ sơn.
    sơn ca
    - dt. Chiền chiện; thườ ng dù ng để ví giọ ng há t hay: giọ ng sơn ca.
    sơn cố c
    - dt (H. sơn: nú i; cố c: dò ng nướ c ở giữ a hai quả nú i; hang) Nơi hiểm trở : ẩ n mình ở nơi sơn
    cố c.
    sơn dầ u
    - Nó i bứ c họ a vẽ lên vả i bằ ng sơn trộ n vớ i dầ u.
    sơn dương
    - d. Dê rừ ng, sừ ng và đuô i ngắ n, lô ng mà u đen, số ng trên nú i đá , chạ y rấ t nhanh.
    sơn hà o
    - (H. hà o: mó n ă n bằ ng thịt) Mó n ă n quí bằ ng thịt thú rừ ng: Sơn hà o, hả i vị dị kì, long diên
    tră m lạ ng, yến thì tră m câ n (Hoà ng Trừ u).
    sơn khê
    - d. 1. Nú i và khe nú i. 2. Miền rừ ng nú i.
    sơn mà i
    - d. 1 Chấ t liệu hộ i hoạ , trong và bó ng, chế từ nhự a sơn, thườ ng dù ng vẽ tranh. Vẽ sơn mà i. 2
    (kng.). Tranh vẽ bằ ng sơn mà i; tranh sơn mà i (nó i tắ t). Bứ c sơn mà i.
    sơn thầ n
    - dt. Thầ n nú i: miếu sơn thầ n.
    sơn thủ y
    - sơn thuỷ dt (H. thuỷ: nướ c) Nú i sô ng, chỉ phong cả nh thiên nhiên nó i chung: Thú hữ u tình
    sơn thuỷ thự c là vui (Dườ ng Khuê).
    sờ n
    - t. 1. Xơ và sắ p rá ch : Cổ á o sờ n. 2. Nao nú ng, nả n lò ng : Khó khă n chẳ ng sờ n.
    sờ n lò ng
    - đg. (thườ ng dù ng trong câ u có ý phủ định). Lung lay, dao độ ng trướ c khó khă n, thử thá ch.
    Thấ t bạ i khô ng sờ n lò ng.
    sở n
    - đgt. Có cả m giá c ớ n lạ nh hoặ c ghê sợ : lạ nh sở n gai ố c sợ sở n tó c gá y.
    sở n mở n
    - tt Nở nang; Tươi thắ m: Dạ o nà y da thịt sở n mở n.
    sớ t
    - đg. San sẻ : Sớ t cơm ; Sớ t canh.
    su hà o
    - d. Câ y trồ ng cù ng họ vớ i cả i, thâ n phình to thà nh hình củ trò n, dù ng là m thứ c ă n.
    su su
    - dt. 1. Câ y trồ ng lấ y quả , thâ n leo số ng dai, lá to có nă m thuỳ, tua cuố n phâ n nhiều nhá nh,
    hoa và ng kem, quả trô ng giố ng quả lê có cạ nh lồ i dọ c và sầ n sù i, dù ng xà o nấ u: già n su su. 2.
    Quả su su và cá c mó n ă n là m bằ ng loạ i quả nà y: su su xà o thịt bò .
    sú
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y ở vù ng bù n lầ y ven biển, hạ t mọ c rễ khi quả cò n ở trên câ y: Bã i sú ở
    vù ng Cà -mau.
    - 2 đgt (đph) Nhà o vớ i nướ c: Sú bộ t là m bá nh.
    sụ
    - Ph. Lắ m, nhiều : To sụ ; Già u sụ .
    sủ a
    - đg. (Chó ) kêu to, thườ ng khi đá nh hơi thấ y có ngườ i hay vậ t lạ .
    suấ t
    - dt. Phầ n chia cho từ ng ngườ i theo mứ c đã định: ă n hết hai suấ t cơm suấ t sưu.
    sú c
    - 1 dt 1. Khố i gỗ to đã đẽo vỏ ngoà i: Mua mộ t sú c gỗ về đó ng bà n ghế. 2. Cuộ n vả i lớ n: Mộ t
    sú c trú c bâ u.
    - 2 đgt Cho nướ c và o lắ c đi lắ c lạ i cho sạ ch: Sú c chai, sú c lọ .
    sú c sắ c
    - d. cn. xú c xắ c. 1 Khố i vuô ng nhỏ có sá u mặ t, chấ m số từ mộ t đến sá u, dù ng trong mộ t số
    loạ i trò chơi, cờ bạ c. Con sú c sắ c. Gieo sú c sắ c. 2 Đồ chơi củ a trẻ em gồ m mộ t cá n cầ m gắ n
    vớ i mộ t bầ u kín có chứ a hạ t cứ ng ở trong, lắ c nghe thà nh tiếng.
    sú c sinh
    - dt. Sú c vậ t (dù ng là m tiếng chử i): Đồ sú c sinh! Bọ n sú c sinh!
    sú c tích
    - đgt (H. sú c: chứ a, cấ t; tích: dồ n lạ i) Chứ a chấ t lạ i: Sú c tích củ a cả i.
    - tt Cô đọ ng: Tậ p hợ p mộ t cá ch nhữ ng điểm chính củ a họ c thuyết Má c (PhVĐồ ng); Bà i vă n
    nà y sú c tích.
    sú c vậ t
    - Giố ng vậ t nuô i trong nhà .
    - Sụ c - đg. Tìm mộ t cá ch xô ng xá o : Và o rừ ng sụ c biệt kích.
    - Sụ c - đg. Thọ c sâ u và o bù n : Sụ c gậ y xuố ng đá y ao.
    sụ c
    - đg. 1 Thọ c sâ u và o nơi nà o đó , là m khuấ y lộ n lên. Lưỡ i cà y sụ c sâ u và o lò ng đấ t. Lợ n sụ c
    mõ m và o má ng. 2 Xô ng và o bấ t cứ đâ u, kể cả nhữ ng chỗ kín đá o, bấ t cứ chỗ nà o cả m thấ y
    khả nghi để tìm kiếm. Cả nh sá t sụ c khắ p cá c ngả . Sụ c và o tậ n nhà .
    sụ c sạ o
    - đgt. Sụ c hết chỗ nà y đến chỗ khá c để tìm kiếm: Quâ n địch sụ c sạ o khắ p là ng Lính mậ t thá m
    sụ c sạ o từ ng nhà Con chó sụ c sạ o khắ p khu rừ ng.
    sui
    - 1 dt Loà i câ y to cù ng họ vớ i dâ u tằ m, vỏ câ y có thể đậ p rậ p và trả i rộ ng ra là m chă n đắ p:
    Bá t cơm sẻ nử a, chă n sui đắ p cù ng (Tố -hữ u).
    - 2 dt (cn. Thô ng gia) Ngườ i có con lấ y con ngườ i khá c: Là m sui mộ t nhà , là m gia cả họ (tng).
    sù i
    - đg. 1 Nổ i bọ t lên thà nh từ ng đá m. Só ng biển sù i bọ t trắ ng xoá . Cố c bia sù i bọ t. Nó i sù i bọ t
    mép*. 2 Nổ i lên thà nh nhữ ng nố t nhỏ trên bề mặ t. Mặ t sù i trứ ng cá . Thanh sắ t sù i gỉ.
    sù i sụ t
    - trgt 1. Nó i khó c sướ t mướ t: Nghĩ tủ i thâ n, chị ấ y sù i sụ t khó c; Khá c gì ả Chứ c, chị Hằ ng,
    bến Ngâ n sù i sụ t cung tră ng chố c mò ng (Chp). 2. Nó i mưa rả rích kéo dà i: Mưa sù i sụ t cả
    đêm.
    sủ i bọ t
    - Liên tiếp sinh ra nhữ ng bong bó ng khí nhỏ : Khuấ y nướ c sủ i bọ t lên.
    sum họ p
    - đg. Tụ họ p tạ i mộ t chỗ mộ t cá ch vui vẻ, sau mộ t thờ i gian phả i số ng xa nhau. Hết chiến
    tranh, gia đình sum họ p đô ng vui.
    sum sê
    - Nh. Sum suê.
    sum vầ y
    - đgt Họ p lạ i vui vẻ, thâ n mậ t: Chắ c rằ ng ta sẽ tết sau sum vầ y (HCM).
    sụ m
    - t. Sụ t xuố ng : Má i nhà đã sụ n.
    sú n
    - 1 đg. (ph.). Mớ m. Chim mẹ sú n mồ i cho con.
    - 2 t. (Ră ng ở trẻ em) bị gã y, rụ ng mà chưa thay ră ng mớ i, để trố ng mộ t chỗ . Ră ng sú n. Em
    bé bị sú n ră ng.
    sụ n
    - 1 dt. Xương mềm và giò n, thườ ng là m nên cá c đầ u khớ p xương: xương sụ n.
    - 2 đgt. Đau mỏ i trong xương như muố n khuỵ u xuố ng: gá nh nặ ng đến sụ n vai bê hò n đá quá
    nặ ng nên bị sụ n lưng đi nhiều sụ n cả đầ u gố i.
    sung
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y cù ng họ vớ i đa, quả mọ c từ ng chù m trên thâ n và cá c cà nh to, khi chín
    ă n đượ c: Khế vớ i sung, khế chua, sung chá t (cd); Có vả mà phụ lò ng sung, có chù a bên bắ c,
    bỏ miếu bên đô ng tồ i tà n (cd).
    - 2 đgt 1. Nhậ n là m: Sung là m cá n bộ ; Sung và o độ i bó ng đá 2. Đưa mộ t số tiền và o: Số tiền
    đó sung và o quĩ cô ng.
    sung cô ng
    - Thu củ a tư là m củ a cô ng : Sung cô ng tà i sả n củ a việt gian.
    sung huyết
    - đg. Ứ má u mộ t cá ch bấ t thườ ng do mạ ch má u bị dã n ở mộ t vù ng nà o đó củ a cơ thể. Sung
    huyết nã o.
    sung mã n
    - tt. ở trạ ng thá i phá t triển đầ y đủ nhấ t: sứ c lự c cò n sung mã n.
    sung sứ c
    - tt Dồ i dà o sứ c khỏ e: Về phía bộ độ i ta, cá c đơn vị đều sung sứ c (VNgGiá p); Ai cũ ng muố n
    sung sứ c để là m việc (HgĐThuý).
    sung sướ ng
    - Thỏ a mã n và vui thích trong lò ng, có hạ nh phú c : Sung sướ ng gặ p ngườ i bạ n cũ .
    sung tú c
    - t. Đầ y đủ về vậ t chấ t. Đờ i số ng sung tú c.
    sù ng
    - 1 dt., đphg Con hà , mộ t thứ sâ u ă n khoai lang: khoai sù ng.
    - 2 đgt. Kính trọ ng và tin theo: sù ng cổ sù ng đạ o.
    sù ng bá i
    - đgt (H. sù ng: tô n trọ ng; bá i: lạ y) Tô n trọ ng lắ m: Đừ ng sù ng bá i nhữ ng cá i khô ng đá ng sù ng
    bá i mộ t chú t nà o (PhVĐồ ng); Sự sù ng bá i anh hù ng vẫ n có mộ t că n bả n ở thự c tế củ a xã hộ i
    (ĐgThMai).
    sù ng đạ o
    - Mê theo mộ t tô n giá o.
    sù ng kính
    - đg. (vch.). Hết sứ c tô n kính. Sù ng kính ngườ i anh hù ng.
    sủ ng ái
    - đgt. Hết sứ c yêu (nó i về quan hệ giữ a vua và cung phi, cung tầ n mĩ nữ ): đượ c vua sủ ng á i.
    sú ng
    - 1 dt (thự c) Loà i câ y số ng dướ i nướ c, cù ng họ vớ i sen, hoa thườ ng mà u tím củ ă n đượ c:
    Đen như củ sú ng (tng).
    - 2 dt Tên gọ i chung cá c loạ i vũ khí bắ n đạ n đi xa: Ai có sú ng dù ng sú ng (HCM); Sú ng Tâ y,
    ô ng lạ i bắ n và o đầ u Tâ y (X-thuỷ).
    sú ng cao su
    - sú ng cao-su dt Đồ chơi là m bằ ng hai dả i nhỏ cao-su buộ c và o hai đầ u mộ t gạ c gỗ cò n hai
    đầ u thì thắ t và o mộ t miếng da để giữ hò n sỏ i bắ n đi: Trẻ con dù ng sú ng cao-su bắ n chim sẻ.
    sú ng cố i
    - Sú ng lớ n, nhẹ, dễ chuyển, nò ng có thà nh trong nhẵ n, bắ n theo đườ ng vò ng.
    sú ng lụ c
    - d. Sú ng ngắ n cầ m tay nử a tự độ ng, có ổ quay hoặ c hộ p đạ n để nạ p sẵ n sá u viên đạ n hoặ c
    nhiều hơn.
    sú ng ngắ n
    - dt. Sú ng cá nhâ n, kích thướ c nhỏ , nhẹ, có hộ p đạ n nằ m trong bá ng sú ng, chứ a 6-12 viên,
    dù ng để sá t thương ở cự li ngắ n (50-70m); cò n gọ i là sú ng lụ c.
    sú ng trườ ng
    - dt Sú ng có nò ng dà i trang bị cho từ ng bộ độ i: Có nhiều phá t sú ng trườ ng lố p đố p (Phan
    Tứ ).
    suố i
    - d. Dò ng nướ c tự nhiên ở miền đồ i nú i, chả y thườ ng xuyên hoặ c theo mù a, do nướ c mưa
    hoặ c nướ c ngầ m chả y ra ngoà i mặ t đấ t tạ o nên.
    suố i và ng
    - dt., vchg âm phủ .
    suô n
    - tt Thẳ ng và cao: Câ y thô ng suô n.
    - trgt Khô ng vấ p vá p: Trả lờ i .
    suô n sẻ
    - Trô i chả y.
    suô ng
    - t. 1 (Là m việc gì) thiếu hẳ n đi cá i thậ t ra là nộ i dung quan trọ ng, nên gâ y cả m giá c nhạ t
    nhẽo, vô vị. Uố ng rượ u suô ng (khô ng có thứ c nhắ m). Nấ u canh suô ng. Nghèo quá , ă n Tết
    suô ng. 2 (Á nh tră ng) sá ng mà khô ng tỏ , khô ng trô ng thấ y mặ t tră ng, gâ y cả m giá c lạ nh lẽo,
    buồ n tẻ. Bầ u trờ i bà ng bạ c á nh tră ng suô ng. 3 Chỉ nó i mà khô ng là m. Hứ a suô ng. Lí thuyết
    suô ng. Chỉ đượ c cá i tà i nó i suô ng.
    suồ ng sã
    - tt. (Lờ i nó i, cử chỉ, thá i độ ) thâ n mậ t quá trớ n đến mứ c thiếu đứ ng đắ n: bô ng đù a suồ ng sã
    ăn nó i suồ ng sã thá i độ suồ ng sã vớ i phụ nữ .
    suố t
    - 1 dt ố ng nhỏ bằ ng tre để quấ n chỉ rồ i cho và o thoi mà dệt: Hai châ n đạ p xuố ng nă ng nă ng
    nhấ c, mộ t suố t đâ m ngang thích thích mau (HXHương).
    - 2 tt, trgt 1. Cả thờ i gian: Lo ă n, lo mặ c suố t ngà y thá ng (Tả n-đà ). 2. Thô ng từ đầ u nọ đến
    đầ u kia: Suố t dọ c đườ ng. 3. Tấ t cả : Đi vắ ng suố t nhà . 4. Từ trên xuố ng dướ i: Vạ i nướ c trong
    suố t.
    suố t đờ i
    - trgt Cả đờ i: Suố t đờ i tô i hết lò ng, hết sứ c phụ c vụ Tổ quố c (HCM).
    sú p de
    - Sú P-De Nồ i lớ n để đun nướ c dướ i á p suấ t cao và phá t hơi để chạ y cá c độ ng cơ hơi nướ c.
    sụ p
    - đg. 1 Tự hạ thấ p thâ n mình xuố ng mộ t cá ch độ t ngộ t. Sụ p lạ y. Quỳ sụ p. Ngồ i sụ p xuố ng
    khó c. 2 Bướ c hụ t và sa châ n xuố ng. Sụ p hầ m. Sụ p ổ gà . 3 (Độ i mũ ) hạ thấ p xuố ng. Mũ sụ p
    tậ n trá n. Kéo sụ p bêrê xuố ng. 4 (Mi mắ t) cụ p hẳ n xuố ng. Đô i mắ t buồ n rầ u sụ p xuố ng. 5
    (ph.). Sậ p. Đá nh sụ p cầ u. Trờ i sụ p tố i.
    sụ p đổ
    - đgt. Đổ sậ p xuố ng: Nhà bị sụ p đổ .
    sú t
    - 1 đgt (Phá p: shooter, do tiếng Anh shoot) Đá mạ nh quả bó ng và o khung thà nh trong trậ n
    bó ng đá : Anh sú t quả bó ng và o gô n, ngườ i thủ thà nh khô ng đỡ đượ c.
    - 2 đgt Tuộ t ra: Con dao sú t cá n; áo sú t đườ ng may.
    - 3 đgt 1. Gầ y yếu đi: Sau trậ n ố m, ngườ i sú t hẳ n. 2. Kém đi; Giả m đi: Mứ c thu củ a cử a hà ng
    sú t hẳ n; Lự c lượ ng địch đã sú t.
    sụ t
    - đg. 1. Sa xuố ng : Chố ng hầ m cho chắ c kẻo sụ t. 2. Giả m xuố ng : Giá hà ng sụ t.
    suy
    - 1 đg. 1 (kết hợ p hạ n chế). Nghĩ. Con ngườ i vụ ng suy. 2 Vậ n dụ ng trí tuệ để từ cá i đã biết đi
    đến cá i chưa biết hoặ c đoá n cá i chưa xả y ra. Từ đó suy ra. Suy đến cù ng. Suy bụ ng ta ra
    bụ ng ngườ i (tng.).
    - 2 đg. 1 Ở trạ ng thá i đang ngà y mộ t sú t kém đi; trá i vớ i thịnh. Vậ n suy. Cơ nghiệp đã đến
    lú c suy. 2 (Cơ thể hay bộ phậ n cơ thể) ở trạ ng thá i đang ngà y mộ t yếu đi, thự c hiện chứ c
    nă ng ngà y mộ t kém. Thậ n suy. Suy tim. Suy dinh dưỡ ng*.
    suy biến
    - đgt (H. suy: yếu; biến: thay đổ i) Hao hụ t đi trong quá trình chuyển hoá : Nă ng lượ ng suy
    biến theo nguyên lí Carnot.
    suy di
    - Thay đổ i theo chiều hướ ng kém trướ c (cũ ) : Vậ n nhà suy di.
    suy diễn
    - đg. 1 (Suy lí, suy luậ n) đi từ nhữ ng nguyên lí chung đến nhữ ng kết luậ n riêng; trá i vớ i quy
    nạ p. Phương phá p suy diễn. Trình bà y theo lố i suy diễn. 2 (kng.). Suy ra điều nà y điều nọ
    mộ t cá ch chủ quan. Hay suy diễn lung tung. Suy diễn ra đủ chuyện.
    suy đồ i
    - tt. Sú t kém và hư hỏ ng đến mứ c tồ i tệ về đạ o đứ c và tinh thầ n: Nền vă n hoá suy đồ i Chế độ
    phong kiến suy đồ i.
    suy luậ n
    - đgt (H. suy: nghĩ; luậ n: bà n bạ c) Că n cứ và o điều gì mà bà n rộ ng ra: Giá o dụ c cho họ c sinh
    cá ch suy luậ n.
    suy lý
    - Dự a và o cá i đã biết để tìm cá i chưa biết : Từ chủ nghĩa Má c ngườ i ta suy lý ra sự diệt vong
    tấ t yếu củ a chủ nghĩa tư bả n.
    suy nghĩ
    - đg. Vậ n dụ ng sự hoạ t độ ng củ a trí ó c để tìm hiểu và giả i quyết vấ n đề, từ mộ t số phá n đoá n
    và ý nghĩ nà y đi đến nhữ ng phá n đoá n và ý nghĩ khá c có chứ a tri thứ c mớ i. Suy nghĩ kĩ. Ă n
    nó i thiếu suy nghĩ. Mộ t vấ n đề đá ng phả i suy nghĩ. Suy đi nghĩ lạ i.
    suy nhượ c
    - tt. Sú t kém và yếu đi nhiều về sứ c lự c, tinh thầ n: suy nhượ c cơ thể Thầ n kinh bị suy nhượ c.
    suy suyển
    - tt Sai khá c đi theo hướ ng xấ u đi; Mấ t đi ít nhiều: Sau trậ n bom, đồ đạ c khô ng suy suyển;
    Khô ng câ y nà o suy suyền quả nà o (NgCgHoan).
    suy tà n
    - đg. Ở trạ ng thá i suy yếu và tà n lụ i, khô ng cò n sứ c số ng. Chế độ phong kiến suy tà n. Nhữ ng
    thế lự c suy tà n.
    suy thoá i
    - đgt. Suy yếu và sú t kém dầ n, có tính chấ t kéo dà i: mộ t nền kinh tế suy thoá i.
    suy tô n
    - đgt (H. suy: xét, lự a chọ n; tô n: kính trọ ng) Đưa lên mộ t địa vị đá ng kính trọ ng: Nhâ n dâ n
    suy tô n Ngườ i là lã nh tụ .
    suy xét
    - Vậ n dụ ng trí tuệ để nghĩ ngợ i câ n nhắ c : Suy xét xem nên đi hay ở .
    suy yếu
    - đg. (hoặ c t.). Yếu dầ n đi. Cơ thể suy yếu. Là m suy yếu lự c lượ ng.
    suyễn
    - đgt. Hen: lên cơn suyễn suyễn đà m suyễn hen.
    suýt
    - trgt Chỉ cò n mộ t thờ i gian rấ t ngắ n nữ a sẽ xả y ra: Ngọ n đèn dầ u tâ y suýt tắ t (Ng-hồ ng).
    suýt nữ a
    - Nh. Suýt : Suýt nữ a vỡ cá i bá t.
    suýt soá t
    - t. Gầ n bằ ng, chỉ hơn kém mộ t ít; xấ p xỉ. Suýt soá t tuổ i nhau. Mấ y đứ a trẻ suýt soá t bằ ng
    đầ u nhau. Suýt soá t bả y mươi tuổ i.
    sư
    - dt. 1. Ngườ i đi tu theo đạ o Phậ t ở chù a: nhà sư sư cụ sư bà . 2. Sư đoà n, nó i tắ t: chỉ huy mộ t
    sư sư 308.
    sư cụ
    - dt Nhà tu hà nh đạ o Phậ t đã có tuổ i và ở bậ c cao: Chù a ấ y có mộ t sư cụ ngoà i bả y mườ i
    tuổ i.
    sư đệ
    - Thầ y trò : Tình sư đệ.
    sư huynh
    - d. Từ dù ng giữ a tă ng ni để gọ i thâ n mậ t ngườ i có tuổ i đạ o cao hơn mình.
    sư phạ m
    - dt. Khoa họ c về giá o dụ c và giả ng dạ y trong trườ ng họ c.
    sư phó
    - dt (H. phó : thầ y dạ y giú p cho) Thầ y họ c củ a vua hoặ c củ a thá i tử (cũ ): Chu Vă n An đã có
    lầ n là m sư phó giả ng kinh sá ch cho thá i tử .
    sư phụ
    - Từ ngườ i đi họ c tô n xưng thầ y họ c củ a mình (cũ ).
    sư trưở ng
    - d. (kng.). Sư đoà n trưở ng, nó i tắ t.
    sư tử
    - dt. Thú dữ lớ n, lô ng mà u và ng hung, con đự c có bờ m: xiếc sư tử bầ y sư tử Sư tử vồ mồ i.
    sử
    - dt Lịch sử nó i tắ t: Dâ n ta phả i biết sử ta, cho tườ ng gố c tích nướ c nhà Việt-nam (HCM).
    sử dụ ng
    - Dù ng trong mộ t cô ng việc : Sử dụ ng tà i liệu để viết sá ch.
    sử gia
    - d. Nhà nghiên cứ u và biên soạ n lịch sử ; nhà sử họ c.
    sử họ c
    - dt. Khoa họ c nghiên cứ u về lịch sử .
    sử ký
    - Sử nó i chung (cũ ).
    sử lượ c
    - dt. Sá ch chép sơ lượ c về lịch sử .
    sử sá ch
    - dt Sá ch lịch sử và sá ch ghi chép nhữ ng chuyện cũ : Trong sử sá ch thiếu gì nhữ ng chuyện
    hay tích lạ (DgQgHà m).
    sứ
    - d. Đồ gố m là m bằ ng đấ t thó trắ ng nung chín và trá ng men : Bá t sứ .
    - d. 1. Chứ c quan vâ ng mệnh vua đi giao thiệp vớ i nướ c ngoà i. Đi sứ . a. Vâ ng mệnh vua đi
    giao thiệp vớ i nướ c ngoà i. b. Nhậ n là m mộ t việc khó khă n nguy hiểm. 2. Chứ c "cô ng sứ " nó i
    tắ t (cũ ) : Quan sứ . Tò a sứ . Phò ng giấ y củ a viên cô ng sứ thờ i Phá p thuộ c.
    sứ đoà n
    - dt. Phá i đoà n ngoạ i giao.
    sứ giả
    - dt (H. giả : ngườ i) 1. Chứ c quan đượ c nhà vua sai đi cô ng cá n ở nướ c ngoà i trong thờ i
    phong kiến: Sứ giả nhà Nguyên sang ta cưỡ i ngự a đi thẳ ng và o cung điện. 2. Ngườ i có chứ c
    vụ thự c hiện mộ t nhiệm vụ lớ n lao: Đoà n sứ giả hoà bình sang nướ c ta.
    sứ mệnh
    - Nhiệm vụ quan trọ ng và thiêng liêng phả i thự c hiện : Sứ mệnh lịch sử củ a giai cấ p cô ng
    nhâ n.
    sứ quá n
    - d. Tên gọ i chung cá c cơ quan ngoạ i giao ở nướ c ngoà i, như đạ i sứ quá n, cô ng sứ quá n.
    sự
    - dt. 1. Việc, chuyện: sự đờ i quên hết mọ i sự tạ sự . 2. Từ đặ t trướ c độ ng từ để biến cả cụ m
    đó thà nh mộ t danh từ : sự số ng sự ủ ng hộ sự ra đi.
    sự cố
    - dt (H. cố : nguyên nhâ n) Nguyên nhâ n mộ t tai nạ n hay mộ t sự hư hỏ ng: Má y đương chạ y
    thì có sự cố .
    sự kiện
    - Việc quan trọ ng xả y ra : Cá ch mạ ng thá ng Tá m là mộ t sự kiện lịch sử lớ n.
    sự nghiệp
    - d. 1 Nhữ ng cô ng việc to lớ n, có ích lợ i chung và lâ u dà i cho xã hộ i (nó i tổ ng quá t). Sự
    nghiệp xâ y dự ng đấ t nướ c. Thâ n thế và sự nghiệp củ a Nguyễn Trã i. 2 Cá c hoạ t độ ng có tính
    chấ t nghiệp vụ riêng biệt, phụ c vụ cho sả n xuấ t kinh doanh và cho sinh hoạ t (nó i tổ ng quá t).
    Cơ quan hà nh chính sự nghiệp. Cơ quan vă n hoá sự nghiệp.
    sự thể
    - dt. Tình hình cụ thể củ a sự việc đã xả y ra: đến tậ n nơi xem sự thể thế nà o.
    sự thế
    - dt (H. thế: trạ ng thá i) Tình trạ ng củ a sự việc: Đã ba thứ tó c trên đầ u, gẫ m trong sự thế
    thêm âu cho đờ i (LVT).
    sự thự c
    - Việc có xả y ra.
    sự tích
    - d. Câ u chuyện củ a mộ t thờ i xa xưa cò n đượ c truyền lạ i, kể lạ i. Sự tích trầ u cau. Sự tích Mai
    An Tiêm. Nhữ ng sự tích anh hù ng.
    sự vậ t
    - dt. Cá c vậ t tồ n tạ i xung quanh con ngườ i nó i chung: tìm hiểu sự vậ t chung quanh nhữ ng sự
    vậ t mớ i Sự vậ t biến đổ i khô ng ngừ ng.
    sự việc
    - dt Cá i xả y ra trong đờ i số ng đượ c nhậ n thứ c rõ rà ng: Chứ ng kiến nhữ ng sự việc liên quan
    đến vậ n mệnh dâ n tộ c (X-thuỷ).
    sử a
    - đg. 1. Là m cho hết chỗ hỏ ng, là m cho tố t lạ i, lạ i dù ng đượ c : Sử a bà i ; Sử a đườ ng. 2. Là m
    sẵ n : Sử a bữ a cỗ .
    sử a chữ a
    - đg. Sử a nhữ ng chỗ hư hỏ ng, sai só t (nó i khá i quá t). Sử a chữ a nhà cử a. Sử a chữ a lỗ i lầ m.
    sử a đổ i
    - đgt. Sử a chữ a, thêm bớ t cho phù hợ p vớ i yêu cầ u mớ i: sử a đổ i bả n thiết kế sử a đổ i hiến
    phá p.
    sử a sang
    - đgt Xếp dọ n cho đẹp đẽ hơn, thuậ n tiện hơn: Sử a sang nhà cử a.
    sử a soạ n
    - Sắ p sẵ n, chuẩ n bị : Sử a soạ n quầ n á o chă n mà n để lên đườ ng.
    sữ a
    - 1 d. Câ y to, lá mọ c vò ng, hoa nở và o chiều tố i, mù i thơm hắ c, quả dà i như chiếc đũ a,
    thườ ng trồ ng lấ y bó ng má t.
    - 2 d. 1 Chấ t lỏ ng mà u trắ ng đụ c do tuyến vú củ a phụ nữ hoặ c độ ng vậ t có vú giố ng cá i tiết
    ra để nuô i con. Bú sữ a mẹ. Vắ t sữ a bò . Sữ a hộ p (sữ a bò đã đượ c chế biến và đó ng hộ p). 2
    Chấ t đặ c có mà u trắ ng đụ c trong hạ t ngũ cố c non. Lú a đang kì ngậ m sữ a.
    sứ a
    - 1 dt. Loạ i độ ng vậ t khô ng xương, số ng ở biển, mình như cá i tá n, có nhiều tua, thịt bù ng
    nhù ng như keo, trong suố t, ăn đượ c.
    - 2 dt. Nhạ c khí gồ m hai miếng gỗ hơi cong dù ng để gõ nhịp: gõ sứ a nhịp sứ a.
    - 3 đgt., đphg (Trẻ con) trớ : Em bé bú nhiều nên sứ a.
    sứ c
    - 1 dt Khả nă ng hoạ t độ ng củ a ngườ i ta hoặ c do tá c độ ng củ a vậ t chấ t: Sứ c ta đã mạ nh,
    ngườ i ta đã đô ng (HCM); Sứ c nà y nà o quả n bú a rìu lay (Lê Thá nh-tô ng); Thuyền vượ t lên
    nhờ sứ c gió .
    - 2 đgt Nó i cấ p trên truyền lệnh cho cấ p dướ i: Vương bèn sứ c cho cá c tù trưở ng chặ n cá c
    ngả đườ ng (NgHTưở ng).
    sứ c ép
    - d. Sứ c dồ n ép rấ t mạ nh; thườ ng dù ng để ví sự cưỡ ng ép bằ ng sứ c mạ nh. Bị sứ c ép củ a
    bom. Gâ y sứ c ép chính trị.
    sứ c khỏ e
    - dt Sứ c mạ nh củ a thâ n thể do khô ng có bệnh tậ t gì: Tuy sứ c khỏ e có kém so vớ i và i nă m
    trướ c đâ y (HCM).
    sứ c lự c
    - Khả nă ng hoạ t độ ng mạ nh củ a cơ thể : Ngườ i có sứ c lự c.
    sứ c mạ nh
    - d. Khả nă ng tá c độ ng mạ nh mẽ đến nhữ ng ngườ i khá c, đến sự vậ t, gâ y tá c dụ ng ở mứ c cao.
    Đoà n kết là sứ c mạ nh. Sứ c mạ nh củ a tình yêu. Bị sứ c mạ nh củ a đồ ng tiền cá m dỗ .
    sứ c nặ ng
    - dt Khả nă ng tá c độ ng đến: Sứ c nặ ng củ a dư luậ n; Lờ i nó i đó có sứ c nặ ng.
    sứ c số ng
    - Khả nă ng tồ n tạ i và phá t triển củ a sinh vậ t.
    - Sứ C Vó C - Sứ c mạ nh củ a thâ n thể (thườ ng dù ng vớ i ý xấ u) : Sứ c vó c là bao mà định bơi
    qua sô ng.
    sứ c vó c
    - d. Sứ c lự c biểu hiện ra ở dá ng vó c. Sứ c vó c có là bao!
    sự c nứ c
    - tt. (Mù i thơm) xô ng lên rấ t mạ nh và toả khắ p nơi: sự c nứ c mù i nướ c hoa Mù i hương sự c
    nứ c cả nhà .
    sưng
    - tt Nó i mộ t bộ phậ n trong cơ thể phồ ng lên: Bà già Tụ ng khó c sưng cả mắ t (NgTuâ n).
    sưng hú p
    - Nó i mắ t sưng to : Khó c mã i mắ t sưng hú p.
    sừ ng
    - d. Phầ n cứ ng mọ c nhô ra ở đầ u mộ t số loà i thú có guố c. Sừ ng bò . Lượ c sừ ng.
    sừ ng sỏ
    - tt. Ghê gớ m, lì lợ m và khô ng chịu nhườ ng, chịu thua ai: tên tướ ng cướ p sừ ng sỏ .
    sừ ng sữ ng
    - tt, trgt Nó i đứ ng ngang nhiên trướ c mặ t ngườ i ta: Mụ chủ nhà sừ ng sữ ng trướ c mặ t nó
    (Ng-hồ ng); Mộ t ngọ n nú i đá sừ ng sữ ng phía xa (ĐgThMai); Ngọ n nú i Má c cỏ câ y chen đá
    đứ ng sừ ng sữ ng vớ i thờ i gian (VNgGiá p).
    sử ng
    - t. Điếng đi, ngẩ n ra : Sữ ng ngườ i khi nghe tin bạ n mấ t.
    sử ng cồ
    - đg. (kng.). Phả n ứ ng mạ nh, hung hă ng khi gặ p điều trá i ý. Vừ a nó i chạ m đến là sử ng cồ lên
    ngay.
    sử ng số t
    - tt. Hết sứ c ngạ c nhiên vì quá bấ t ngờ : giậ t mình sử ng số t nghe tin ai cũ ng sử ng số t.
    sữ ng
    - trgt Nó i đứ ng ngâ y ra nhìn vì gặ p điều bấ t ngờ : Toa Đô đú ng sữ ng trên mũ i thuyền
    (NgHTưở ng).
    sữ ng sờ
    - Ngẩ n ngơ, yên lặ ng vì ngạ c nhiên quá : Nghe tin nhà chá y, đứ ng sữ ng sờ .
    sưở i
    - đg. Tiếp xú c vớ i hơi nó ng cho ấ m. Sưở i bên bếp lử a. Sưở i nắ ng. Lò sưở i*.
    sưở i nắ ng
    - đgt. Phơi mình dướ i nắ ng về mù a đô ng.
    sườ n
    - 1 dt Phầ n hai bên thâ n, cạ nh ngự c: Xương sườ n; Cạ nh sườ n; Đụ ng và o sườ n.
    - 2 dt Bề cạ nh mộ t khoả ng đấ t cao: Trèo lên rừ ng xanh, chung quanh sườ n nú i (cd); Gió giậ t
    sườ n non khua lắ c cắ c (HXHương); Chuỗ i đạ n 12 li bả y xó c và o sườ n đồ i bên trá i (Phan
    Tứ ).
    - 3 dt 1. Khung củ a mộ t vậ t: Sườ n nhà . 2. Dà n bà i củ a mộ t vă n kiện: Sườ n củ a mộ t luậ n vă n.
    sương
    - 1 . d. Hơi nướ c ở trong khô ng khí, ban đêm hoặ c buổ i sớ m mù a lạ nh thườ ng đọ ng lạ i trên
    câ y cỏ . 2. t. Trắ ng như sương mù : Da mồ i tó c sương.
    sương giá
    - d. Sương rấ t giá lạ nh nhưng chưa đô ng thà nh nhữ ng hạ t bă ng.
    sương mù
    - Nh. Sương (ng. 1.).
    sướ ng
    - 1 dt Ruộ ng gieo mạ : Mạ mù a, sướ ng cao, mạ chiêm ao thấ p (tng).
    - 2 tt Thoả thích và vui vẻ trong lò ng: Biết tin đã đỗ , anh ấ y sướ ng lắ m.
    sướ ng mắ t
    - Cả m thấ y thích thú khi nhìn cá i gì đẹp, tố t, nhiều.
    sượ ng
    - t. 1 Ở trạ ng thá i nấ u, nung chưa đượ c thậ t chín, hoặ c do bị kém phẩ m chấ t, khô ng thể nà o
    nấ u cho chín mềm đượ c. Bá nh luộ c cò n sượ ng. Gạ ch sượ ng. Khoai sượ ng. Đậ u sượ ng. 2
    Thiếu sự nhuầ n nhuyễn, sự mềm mạ i. Câ u vă n cò n sượ ng. Đoạ n mú a rấ t sượ ng. 3 (kng.).
    Như ngượ ng. Nghe nịnh đến phá t sượ ng.
    sượ ng mặ t
    - tt. Xấ u hổ đến mứ c cả m thấ y trơ trẽn, biểu lộ rõ trên nét mặ t: bị phê bình trướ c đá m đô ng,
    thậ t là sượ ng mặ t.
    sướ t
    - 1 đgt (cn. Sượ t) Lướ t qua rấ t gầ n: Viên đạ n sướ t qua mũ .
    - 2 tt Bị sầ y nhẹ: Da tay bị sướ t; Ngã bị sướ t khuỷu tay.
    sứ t
    - t.1. Vỡ mộ t tí, khuyết mộ t tí ở cạ nh, ở miệng : Bá t sứ t ; Ră ng sứ t. 2. Nó i ngườ i sứ t ră ng
    cử a : Anh sứ t.
    - Sưu - d. 1. Cô ng việc mà nhâ n dâ n phả i là m cho Nhà nướ c phong kiến hay thự c dâ n : Đi
    sưu. 2. Mó n tiền mà ngườ i đà n ô ng từ mườ i tá m tuổ i trở lên phả i nộ p cho Nhà nướ c phong
    kiến hay thự c dâ n để lấ y thẻ thuế thâ n.
    sứ t mô i
    - tt Nó i mô i có tậ t để hở ră ng: Sự phẫ u thuậ t để khâ u cho trẻ sứ t mô i.
    sưu tầ m
    - Tìm kiếm : Sưu tầ m tà i liệu lịch sử .
    sưu tậ p
    - I đg. Tìm kiếm và tậ p hợ p lạ i. Vă n thơ Nguyễn Trã i đã đượ c sưu tậ p. Sưu tậ p tà i liệu.
    - II d. Tậ p hợ p nhữ ng cá i đã đượ c. Mộ t sưu tậ p có giá trị. Bộ sưu tậ p trố ng đồ ng.
    sưu thuế
    - dt. Tiền sưu và cá c khoả n thuế dướ i thờ i phong kiến thự c dâ n nó i chung: sưu thuế nặ ng
    nề.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (1)

    ta
    - I. 1. Đạ i từ ngô i thứ nhấ t, số ít, nghĩa như mình : Đượ c lò ng ta xó t xa lò ng ngườ i. 2. Đạ i từ
    ngô i thứ nhấ t, số nhiều, nghĩa như chú ng ta : Bọ n ta cù ng đi. 3. Đạ i từ ngô i thứ nhấ t, dù ng
    để xưng vớ i ngườ i dướ i, hoặ c có ý kiêu că ng (cũ ) : Ta truyền cho cá c ngươi... ; Ta đâ y chẳ ng
    phả i kẻ hèn. II. t. 1. Thuộ c về mình, củ a mình : Nướ c ta ; Quâ n ta ; Nhà ta. 2. ấ y, đó , đã đượ c
    nó i đến : Anh ta ; Bà ta.
    ta thá n
    - đg. Than thở và oá n trá ch. Nhâ n dâ n ta thá n về nạ n tham nhũ ng.
    tà
    - 1 dt. Phầ n nẹp nhỏ dọ c hai bên vạ t á o bà ba hoặ c á o dà i: á o anh sứ t chỉ đườ ng tà , Vợ anh
    chưa có , mẹ già chưa khâ u (cd.).
    - 2 dt. Ma quỷ là m hạ i ngườ i: đuổ i như đuổ i tà tà ma.
    - 3 tt. (Mặ t Tră ng, Mặ t Trờ i) xiên chếch về mộ t phía, sắ p lặ n: tră ng tà á nh nắ ng chiều tà .
    tà dâ m
    - Thú vui bấ t chính củ a xá c thịt : Mắ c điều tình á i, khỏ i điều tà dâ m (K).
    tà dương
    - d. (cũ ; vch.). Mặ t trờ i lú c sắ p lặ n. Bó ng tà dương.
    tà khí
    - dt.1. Nguyên nhâ n, nhâ n tố sinh ra bệnh tậ t, theo đô ng y: chố ng tà khí xâ m nhậ p và o cơ
    thể. 2. id. Khô ng khí khô ng là nh mạ nh, gâ y hạ i về mặ t tư tưở ng.
    tà ma
    - Nh. Tà : Yểm bù a trừ tà ma.
    tà tâ m
    - d. (id.). Lò ng khô ng ngay thẳ ng.
    tà thuậ t
    - dt. Thủ đoạ n lừ a bịp bằ ng nhữ ng má nh khoé tinh xả o, nhờ dự a và o sự mê tín củ a ngườ i
    khá c.
    tà thuyết
    - Từ mà nhữ ng ngườ i theo mộ t tô n giá o dù ng để chỉ mộ t tô n giá o khá c bị họ coi là khô ng
    chính truyền.
    tà vẹt
    - d. Thanh gỗ , sắ t hoặ c bêtô ng dù ng để kê ngang dướ i đườ ng ray. Bắ t đườ ng ray và o tà vẹt.
    tả
    - 1 dt. Bệnh ỉa chả y, đi nhiều và liên tụ c, thườ ng lâ y lan thà nh dịch: thuố c phò ng tả bị đi tả .
    - 2 I. dt. 1. Bên trá i, đố i lạ i vớ i hữ u (bên phả i): cử a phía tả hai bên tả hữ u. 2. Bộ phậ n thiên
    về tiến bộ , cá ch mạ ng, trá i vớ i hữ u (bả o thủ ): đả ng cá nh tả phá i tả . II. tt. Có chủ trương hà nh
    độ ng quá mạ nh, quá sớ m so vớ i điều kiện thự c tế: chố ng khuynh hướ ng tả Là m như thế là
    quá tả đấ y!
    - 3 đgt. Nó i, viết bằ ng nhữ ng hình ả nh cụ thể, sinh độ ng để ngườ i khá c như đượ c trô ng tậ n
    mắ t: tả cả nh nô ng thô n ngà y mù a gợ i tả .
    - 4 tt. Ná t vụ n, rã rờ i ra: Vô i tả thà nh bộ t á o quầ n rá ch tả .
    tả châ n
    - Tả đú ng sự thự c. Chủ nghĩa tả châ n. X. Chủ nghĩa hiện thự c.
    tả đạ o
    - d. (cũ ). Tà đạ o.
    tả khuynh
    - tt. (Tư tưở ng chính trị) thiên về hướ ng tả : tư tưở ng tả khuynh đườ ng lố i tả khuynh.
    tả ngạ n
    - Bờ bên trá i mộ t con sô ng tính từ đầ u nguồ n trở xuố ng.
    tả thự c
    - đg. Như tả châ n.
    tả tơi
    - tt. 1. Bị rá ch nhiều chỗ và rờ i ra từ ng mả nh nhỏ , thả m hạ i: quầ n á o tả tơi. 2. Bị tan rã , mỗ i
    ngườ i mộ t nơi, khô ng cò n độ i ngũ gì nữ a: Quâ n địch bị đá nh tả tơi.
    tã
    - 1. d. Miếng vả i dù ng để quấ n ló t đít, bụ ng hoặ c châ n cho trẻ mớ i sinh. 2. t. Rá ch rướ i, cũ
    kỹ : áo nà y đã tã rồ i.
    tá
    - 1 d. Cấ p quâ n hà m củ a sĩ quan trên cấ p uý, dướ i cấ p tướ ng.
    - 2 d. Số gộ p chung mườ i hai đơn vị là m mộ t. Mộ t tá kim bă ng. Nử a tá bú t chì.
    - 3 đg. (ph.). Tạ o ra cá i cớ để vin và o. Tá chuyện để đò i tiền (hố i lộ ).
    - 4 tr. (cũ ; vch.; dù ng ở cuố i câ u nghi vấ n). Từ biểu thị ý thương cả m khi hỏ i. Ngườ i xưa đâ u
    tá ?
    tá dượ c
    - dt. Nhữ ng chấ t phụ và o để chế dượ c phẩ m nó i chung (khô ng có tá c dụ ng chữ a bệnh, như
    sá p ong, than, bộ t...).
    tá điền
    - Nô ng dâ n là m ruộ ng thuê củ a địa chủ .
    tá lý
    - Chứ c quan nhỏ ở cá c bộ trong triều đình xưa.
    tá trà ng
    - d. Đoạ n đầ u củ a ruộ t non, tiếp theo dạ dà y.
    tạ
    - 1 dt. 1. Vậ t nặ ng, thườ ng có hình thanh ngắ n có lắ p hai khố i kim loạ i hai đầ u, dù ng để tậ p
    nâ ng nhấ c luyện cơ bắ p: cử tạ . 2. Vậ t nặ ng hình trò n bằ ng kim loạ i, dù ng để đẩ y hoặ c ném đi
    xa: đẩ y tạ ném tạ .
    - 2 dt., id. Nhà là m ở trong vườ n hay bên bờ nướ c, dù ng là m nơi giả i trí: xâ y đình xâ y tạ nhà
    thuỷ tạ .
    - 3 dt. Đơn vị đo khố i lượ ng, bằ ng 100 kilô gam: mộ t tạ thó c tạ lợ n hơi.
    - 4 đgt. Tỏ lò ng biết ơn hay xin lỗ i mộ t cá ch trâ n trọ ng: tạ ơn đưa lễ vậ t đến tạ .
    tạ thế
    - Chết (nó i mộ t cá ch lịch sự hoặ c dù ng đố i vớ i nhữ ng ngườ i đá ng kính).
    tá c dụ ng
    - I d. Kết quả củ a tá c độ ng. Mộ t sá ng kiến có tá c dụ ng thú c đẩ y sả n xuấ t. Tá c dụ ng giá o dụ c
    củ a vă n họ c. Mấ t tá c dụ ng. Phá t huy tá c dụ ng.
    - II đg. Tá c độ ng đến, là m cho có nhữ ng biến đổ i nhấ t định (thườ ng nó i về tá c độ ng giữ a cá c
    hiện tượ ng tự nhiên). Base vớ i acid sinh ra muố i và nướ c. Tá c dụ ng và o vậ t mộ t lự c là m cho
    nó chuyển độ ng.
    tá c độ ng
    - I. đgt. Gâ y ra sự biến đổ i nà o đó cho sự vậ t đượ c hà nh độ ng hướ ng tớ i: Bà i thơ tá c độ ng
    đến tình cả m củ a mọ i ngườ i. II. dt. Sự tá c độ ng: tá c độ ng củ a khí hậ u đố i vớ i con ngườ i.
    tá c giả
    - Ngườ i đã là m ra, sá ng tá c ra mộ t cô ng trình nghệ thuậ t : Tá c giả truyện Kiều là Nguyễn Du.
    tá c hạ i
    - I đg. Gâ y ra điều hạ i đá ng kể. Mộ t sai lầ m tá c hạ i đến toà n bộ cô ng việc.
    - II d. Điều hạ i đá ng kể gâ y ra. củ a thuố c lá .
    tá c loạ n
    - Gâ y loạ n, là m rố i trậ t tự trong nướ c.
    tá c nhâ n
    - d. Nhâ n tố gâ y ra mộ t tá c độ ng nà o đó . Cá c tá c nhâ n gâ y bệnh. Tá c nhâ n kích thích.
    tá c phẩ m
    - dt. Cô ng trình do cá c nghệ sĩ, cá c nhà vă n hoá , khoa họ c tạ o nên: tá c phẩ m khoa họ c nổ i
    tiếng tá c phẩ m mớ i xuấ t bả n.
    tá c phong
    - Lề lố i là m việc, đố i xử vớ i ngườ i khá c : Tá c phong khẩ n trương.
    tá c phú c
    - Là m phú c, là m oai vớ i ngườ i khá c.
    tá c quá i
    - đgt., x. Tá c oai tá c quá i.
    tá c thà nh
    - Là m cho nên việc.
    tạ c
    - đg. 1 Tạ o ra mộ t hình dạ ng mĩ thuậ t theo mẫ u đã dự định bằ ng cá ch đẽo, gọ t, chạ m trên
    vậ t liệu rắ n. Tạ c tượ ng. Tạ c bia. Con giố ng mẹ như tạ c. 2 (vch.). Ghi sâ u trong tâ m trí, khô ng
    bao giờ quên. Ghi lò ng tạ c dạ . Tră m nă m ghi tạ c chữ đồ ng... (cd.).
    tạ c dạ
    - Nh. Tạ c, nghĩa bó ng.
    tạ c đạ n
    - d. (cũ .). Lự u đạ n.
    tá ch
    - 1 (F. tasse) dt. Đồ dù ng để uố ng nướ c, bằ ng sứ , miệng rộ ng, có quai cầ m: tá ch trà mua bộ
    tá ch ấ m.
    - 2 đgt. Là m cho rờ i hẳ n ra khỏ i mộ t khố i, mộ t chỉnh thể: tá ch quả bưở i ra từ ng mú i tá ch
    riêng từ ng vấ n đề để xem xét.
    - 3 tt. Có â m thanh nhỏ như vậ t giò n nứ t ra: Quả đỗ phơi nổ tá ch mộ t cá i.
    tá ch bạ ch
    - Rõ rà ng, rà nh mạ ch : Tính tá ch bạ ch từ ng mó n chi tiêu.
    tạ ch
    - tt. Có â m thanh như tiếng phá o tép nổ : Phá o nổ tạ ch mộ t cá i.
    tai
    - I. d. 1. Cơ quan củ a thính giá c ở hai bên mặ t, dù ng để nghe. 2. Từ chỉ cá i gì bá m và o mộ t vậ t
    khá c : Tai nấ m. II. đg.Tá t. (thtụ c) : Tai cho mấ y cá i.
    - d. Việc khô ng may xả y ra bấ t thình lình : Tai bay vạ gió .
    - t. Toi, vô ích : Cơm tai.
    tai ác
    - t. Có tá c dụ ng gâ y nhiều tai hạ i, đá ng nguyền rủ a. Trậ n mưa đá tai á c là m dậ p ná t hoa mà u.
    tai á ch
    - dt. Tai hoạ nặ ng nề ở đâ u đâ u bấ t ngờ xả y ra: thoá t khỏ i tai á ch khó qua nổ i tai á ch.
    tai biến
    - Sự việc gâ y vạ bấ t ngờ .
    tai hạ i
    - t. (hoặ c d.). Có tá c dụ ng gâ y ra nhiều mấ t má t, thiệt hạ i. Hậ u quả tai hạ i củ a việc là m ẩ u.
    Nhữ ng tai hạ i do trậ n bã o gâ y ra.
    tai họ a
    - tai hoạ dt. Điều khô ng may, gâ y ra sự đau khổ , mấ t má t lớ n: khắ c phụ c nhữ ng tai hoạ củ a
    bã o lụ t gâ y nên gặ p nhiều tai hoạ tai hoạ bấ t kì.
    tai nạ n
    - d. Sự việc khô ng may, xả y ra bấ t ngờ , gâ y thiệt hạ i cho ngườ i và tà i sả n : Tai nạ n ô -tô đâ m
    và o tà u điện.
    tai quá i
    - t. Tinh ranh mộ t cá ch độ c á c, là m cho ngườ i khá c phả i khố n khổ . Trò chơi tai quá i.
    tai tiếng
    - dt. Tiếng xấ u, dư luậ n xấ u: bị tai tiếng vì mấ y cậ u họ c trò nghịch ngợ m Bạ n bè ở vớ i nhau
    chưa bao giờ có tai tiếng gì.
    tai ương
    - Vạ lớ n.
    tà i
    - 1 d. (kng.). Tà i xế (gọ i tắ t). Bá c tà i.
    - 2 I d. Khả nă ng đặ c biệt là m mộ t việc nà o đó . Mộ t nhà vă n có tà i. Tà i ngoạ i giao. Cậ y tà i. Hộ i
    thi tà i củ a thợ trẻ.
    - II t. Có . Ngườ i tà i. Bắ n sú ng rấ t tà i. Tà i nhớ thậ t! (kng.).
    tà i cá n
    - dt. Tà i, khả nă ng giả i quyết, thự c hiện tố t việc gì: mộ t cá n bộ quả n lí tà i cá n vị chỉ huy tà i
    cá n Nó chẳ ng có tà i cá n gì cả .
    tà i chính
    - d. 1. Cô ng việc quả n lý tiền tà i củ a mộ t nướ c, mộ t đoà n thể... Bộ tà i chính. Mộ t bộ củ a chính
    phủ quả n lý toà n thể tiền tà i trong nướ c. 2. Việc chi thu trong gia đình : Tà i chính eo hẹp,
    chẳ ng sắ m đượ c gì.
    tà i cô ng
    - (đph) Ngườ i cầ m lá i ghe chà i chở lú a.
    tà i đứ c
    - d. Tà i nă ng và đứ c độ (nó i khá i quá t). Nhữ ng bậ c tà i đứ c.
    tà i giả m
    - đgt. (khhc) Giả m bớ t, cắ t giả m: tà i giả m quâ n số chính quy.
    tà i giỏ i
    - t. Có tà i (nó i khá i quá t). Ngườ i chỉ huy tà i giỏ i.
    tà i hoa
    - tt. Tà i giỏ i, phong nhã , thườ ng thiên về nghệ thuậ t, vă n chương: mộ t nhạ c sĩ tà i hoa nét vẽ
    tà i hoa.
    tà i khó a
    - Cá i khoả n chi thu củ a ngâ n sá ch trong mộ t nă m : Tà i khó a nă m 1977.
    tà i khoả n
    - d. Số kế toá n dù ng để phả n á nh tình hình biến độ ng củ a cá c loạ i vố n và nguồ n vố n. Tà i
    khoả n tiền gử i ngâ n hà ng.
    tà i liệu
    - dt. 1. Sá ch bá o, cá c vă n bả n giú p ngườ i ta tìm hiểu vấ n đề gì: tà i liệu họ c tậ p tà i liệu tham
    khả o đọ c tà i liệu tạ i thư viện. 2. Nh. Tư liệu (ng. 2.): đi thự c tế thu thậ p tà i liệu viết luậ n vă n
    tố t nghiệp.
    tà i lự c
    - Khả nă ng là m việc gì : Khô ng đủ tà i lự c để đả m đang việc ấ y.
    tà i mạ o
    - Tà i hoa và dung mạ o : Phong tư tà i mạ o tuyệt vờ i (K).
    tà i nă ng
    - d. 1 Nă ng lự c xuấ t sắ c, khả nă ng là m giỏ i và có sá ng tạ o mộ t cô ng việc gì. Phá t triển tà i
    nă ng. Tà i nă ng nghệ thuậ t. Mộ t kĩ sư có tà i nă ng. 2 Ngườ i có tà i nă ng. Phá t hiện và bồ i
    dưỡ ng nhữ ng tà i nă ng trẻ.
    tà i nghệ
    - dt. Tà i nă ng đạ t đến độ điêu luyện, tinh xả o trong nghề nghiệp: tà i nghệ củ a diễn viên trổ
    hết mọ i tà i nghệ.
    tà i nguyên
    - d. Nhữ ng phương tiện thiên nhiên biến thà nh hoặ c tạ o nên củ a cả i khi đượ c sử dụ ng :
    Quặ ng, rừ ng, cá c nguồ n nă ng lượ ng... là nhữ ng tà i nguyên.
    tà i phiệt
    - d. Tư bả n tà i chính có thế lự c, nắ m quyền chi phố i kinh tế - chính trị ở cá c nướ c tư bả n.
    Giớ i tà i phiệt.
    tà i sả n
    - dt. Củ a cả i vậ t chấ t dù ng để sả n xuấ t hoặ c tiêu dù ng: bả o vệ tà i sả n củ a nhâ n dâ n tịch thu
    tà i sả n.
    tà i sắ c
    - Tà i nă ng và sắ c đẹp : Nổ i danh tà i sắ c mộ t thì (K).
    tà i tình
    - t. Giỏ i giang và khéo léo đến mứ c đá ng khâ m phụ c. Nét vẽ tà i tình. Đườ ng bó ng tà i tình.
    tà i trí
    - dt. Tà i nă ng và trí tuệ: đem hết tà i trí phụ c vụ Tổ quố c Dầ u cho tà i trí bậ c nà o, Gặ p cơn
    nguy hiểm biết sao mà nhờ (Lụ c Vâ n Tiên).
    tà i tử
    - d. 1. Ngườ i diễn kịch là m thơ, vẽ, chụ p ả nh, chơi thể thao... mà khô ng phả i nhà nghề (cũ ).
    2. Lố i là m việc thiếu cố gắ ng : Đi họ c lố i tà i tử .
    tà i vụ
    - d. Cô ng việc thu tiền, chi tiền, sử dụ ng vố n để thự c hiện nhiệm vụ ở mộ t cơ quan, mộ t xí
    nghiệp, v.v. Cô ng tá c tà i vụ . Quả n lí tà i vụ .
    tà i xế
    - dt. Ngườ i là m nghề lá i xe, lá i tà u hoả : nghề tà i xế đề nghị tà i xế dừ ng xe, xuấ t trình giấ y tờ .
    tà i xỉu
    - Lố i đá nh bạ c bằ ng ba quâ n xú c xắ c.
    tả i
    - 1 d. (kng.). Bao tả i (nó i tắ t). Mộ t tả i gạ o.
    - 2 I đg. Vậ n chuyển đi xa. Tả i quâ n nhu. Tả i hà ng về kho. Xe tả i*.
    - II d. trọ ng (nó i tắ t). Xe chở vượ t tả i. Quá tả i*.
    tã i
    - đgt. Dà n mỏ ng ra trên bề mặ t: tã i thó c ra cho mau khô .
    tá i
    - t. 1. Dở số ng dở chín : Thịt bò tá i. 2. Xanh xao, mấ t sắ c : Mặ t tá i.
    tá i bả n
    - đg. (Sá ch) in lạ i lầ n nữ a theo bả n cũ . Sá ch tá i bả n lầ n thứ hai. Tá i bả n có bổ sung.
    tá i bú t
    - đgt. Viết thêm cuố i bứ c thư, sau chữ kí: phầ n tá i bú t củ a bứ c thư.
    tá i cử
    - Bầ u lạ i mộ t lầ n nữ a : Đượ c tá i cử và o Hộ i đồ ng nhâ n dâ n.
    tá i diễn
    - đg. 1 (id.). Diễn lạ i lầ n nữ a và o dịp khá c. Vở kịch đượ c tá i diễn nhiều lầ n. 2 Lạ i xả y ra lầ n
    nữ a (thườ ng nó i về việc khô ng hay). Ngă n ngừ a tai nạ n tá i diễn. Tá i diễn hà nh độ ng phạ m
    phá p.
    tá i giá
    - đgt. 1. (Ngườ i đà n bà goá ) lấ y chồ ng lầ n nữ a. 2. (Lú a) cấ y lạ i sau khi lú a cấ y lầ n trướ c bị
    hỏ ng: lú a tá i giá .
    tá i hồ i
    - Lạ i trở về chố n cũ .
    tá i hợ p
    - đg. Sum họ p, đoà n tụ trở lạ i sau thờ i gian xa cá ch. Cả nh vợ chồ ng tá i hợ p.
    tá i ngũ
    - đgt. (Quâ n nhâ n đã xuấ t ngũ ) trở lạ i phụ c vụ tạ i ngũ trong quâ n độ i khi có lệnh độ ng viên.
    tá i phạ m
    - Lạ i phạ m tộ i cũ mộ t lầ n nữ a.
    tá i phá t
    - đg. (Bệnh cũ ) lạ i phá t ra sau mộ t thờ i gian đã khỏ i. Bệnh số t rét tá i phá t.
    tá i sả n xuấ t
    - đgt. Sả n xuấ t lặ p lạ i và tiếp tụ c tă ng trưở ng, mở rộ ng: tá i sả n xuấ t mở rộ ng.
    tá i sinh
    - 1. đg. Lạ i sinh ra đờ i mộ t lầ n nữ a sau khi đã chết, theo thuyết củ a nhà Phậ t : Tá i sinh chưa
    dứ t hương thề, Là m thâ n trâ u ngự a đền nghì trú c mai (K). 2. t. Chế tạ o lạ i từ nhữ ng vậ t đã
    hỏ ng : Cao su tá i sinh.
    tá i tạ o
    - đg. 1 Tạ o ra lạ i, là m ra lạ i. Ơn tá i tạ o (ơn cứ u số ng). Tá i tạ o cuộ c đờ i cho mộ t kẻ hư hỏ ng. 2
    Phả n á nh hiện thự c có hư cấ u, tưở ng tượ ng, nhưng châ n thậ t và sinh độ ng đến mứ c như
    là m số ng lạ i hiện thự c. Tá c phẩ m nghệ thuậ t tá i tạ o cuộ c số ng. Sự tá i tạ o nghệ thuậ t.
    tá i thế
    - đgt. Đượ c số ng lạ i ở cõ i đờ i: ô ng ta như Bao Cô ng tá i thế.
    tạ i
    - g. ở nơi : Sinh tạ i Hà Nộ i.
    - g. Vì lý do là : Thi trượ t tạ i lườ i.
    tạ i chỗ
    - t. Ở ngay nơi sự việc đang diễn ra, nơi đang nó i đến. Mang hà ng đến bá n tạ i chỗ . Mở cuộ c
    điều tra tạ i chỗ . Nghỉ tạ i chỗ .
    tạ i chứ c
    - tt. 1. Hiện đang giữ chứ c vụ gì: Khi tạ i chứ c thì kẻ đó n ngườ i đưa, chẳ ng bù cho bâ y giờ . 2.
    (Hình thứ c họ c tậ p) khô ng phả i tậ p trung theo lớ p họ c mà vừ a cô ng tá c bình thườ ng vừ a
    tham gia họ c tậ p: tố t nghiệp đạ i họ c hệ tạ i chứ c.
    tạ i đà o
    - Đang trố n trong khi bị coi là có tộ i (cũ ).
    tạ i gia
    - t. (Tu hà nh) ở nhà mình, khô ng ở chù a. Tu tạ i gia.
    tạ i ngũ
    - tt. Cò n đang ở trong quâ n độ i: quâ n nhâ n tạ i ngũ .
    tạ i sao
    - 1. ph. Vì lẽ gì : Tạ i sao lạ i nghỉ 2. l. Vì lẽ gì, do nguyên nhâ n nà o : Anh cho biết tạ i sao anh
    nghỉ.
    tạ i tâ m
    - Từ trong lò ng : Hiếu tạ i tâ m.
    tam
    - d. (kết hợ p hạ n chế). Ba. Lú c tam canh (cũ ; canh ba). Nhấ t nướ c, nhì phâ n, tam cầ n, tứ
    giố ng (tng.).
    tam bả n
    - dt. Loạ i thuyền gỗ nhỏ : bơi tam bả n qua sô ng mớ i đó ng chiếc tam bả n.
    tam cấ p
    - Có ba bậ c : Xâ y mộ tam cấ p. Nhả y tam cấ p. Mô n điền kinh nhả y ba bướ c liền.
    tam đạ i
    - I d. Ba đờ i (đờ i cha, đờ i ô ng và đờ i cụ ). Lô i đến tam đạ i ra mà chử i.
    - II t. (kng.; kết hợ p hạ n chế). Đã xưa lắ m, cũ lắ m. Mố i thù .
    tam đoạ n luậ n
    - dt. Phép suy lí lô gích gồ m ba vế, trong đó mệnh đề kết luậ n đượ c rú t ra từ hai mệnh đề
    tiền đề, ví dụ : Mọ i ngườ i đều sẽ chết. Tô i là con ngườ i. Vậ y, tô i sẽ chết.
    tam giá c
    - (toá n) Phầ n củ a mặ t phẳ ng giớ i hạ n bở i mộ t đườ ng gấ p khú c kín có ba cạ nh. Tam giá c câ n.
    Tam giá c có hai cạ nh bằ ng nhau. Tam giá c đều. Tam giá c có ba cạ nh bằ ng nhau. Tam giá c
    vuô ng. Tam giá c có mộ t gó c vuô ng.
    tam giá o
    - d. (id.). Ba thứ đạ o ở Trung Quố c thờ i trướ c: đạ o Khổ ng, đạ o Phậ t, đạ o Lã o (nó i tổ ng quá t).
    tam suấ t
    - Nh. Quy tắ c tam suấ t.
    tam thấ t
    - Loà i câ y cù ng họ vớ i ngũ gia bì, trồ ng lấ y củ là m thuố c bổ .
    tam thể
    - d. (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Ba mà u. Mèo tam thể (lô ng đen, trắ ng, và ng).
    tam tò ng
    - dt. Ba nguyên tắ c củ a giá o lí phong kiến bắ t ngườ i đà n bà phả i tuâ n thủ là khi ở nhà phả i
    theo cha, khi lấ y chồ ng phả i theo chồ ng, khi chồ ng chết phả i theo con trai: trọ n đạ o tam
    tò ng.
    tam tộ c
    - Ba họ là họ cha, họ mẹ và họ vợ : Tru di tam tộ c.
    tá m
    - 1 d. Tên gọ i chung mộ t số thứ lú a tẻ, gạ o hạ t nhỏ và dà i, cơm có mù i thơm, ngon. Cơm gạ o
    tá m.
    - 2 d. Số tiếp theo số bả y trong dã y số tự nhiên. Tá m chiếc. Mộ t tră m lẻ tá m. Tá m bả y (kng.;
    tá m mươi bả y). Mộ t nghìn tá m (kng.; tá m tră m chẵ n). Mộ t thướ c tá m (kng.; tá m tấ c). Tầ ng
    tá m.
    tá m mươi
    - Tá m lầ n mườ i.
    tạ m
    - t. 1 (dù ng phụ cho đg.). (Là m việc gì) chỉ trong mộ t thờ i gian nà o đó , khi có điều kiện thì sẽ
    có thay đổ i. Tạ m thay là m giá m đố c. Tạ m lá nh đi nơi khá c. Hộ i nghị tạ m hoã n. 2 Thậ t ra
    chưa đạ t yêu cầ u như mong muố n, nhưng chấ p nhậ n, coi là đượ c. Là m tạ m đủ ă n. Bà i thơ
    nghe tạ m đượ c. Cô ng việc tạ m gọ i là ổ n. Ă n tạ m cho đỡ đó i. // Lá y: tà m tạ m (ng. 2; ý mứ c
    độ thấ p).
    tạ m biệt
    - đgt. Chia tay nhau vớ i hi vọ ng sẽ gặ p lạ i: tạ m biệt quê hương lên đườ ng đi chiến đấ u tạ m
    biệt bạ n bè.
    tạ m bợ
    - Nó i cả nh số ng khô ng ổn định.
    tạ m thờ i
    - t. Chỉ có tính chấ t trong mộ t thờ i gian ngắ n trướ c mắ t, khô ng có tính chấ t lâ u dà i. Biện
    phá p tạ m thờ i. Chỗ ở tạ m thờ i. Tạ m thờ i chưa nó i đến.
    tạ m trú
    - đgt. ở tạ m mộ t thờ i gian: đă ng kí tạ m trú hộ khẩ u tạ m trú .
    tạ m ứ ng
    - đg. Ứ ng trướ c, sẽ thanh toá n sau. Tạ m ứ ng tiền cô ng.
    tạ m ướ c
    - Bả n giao ướ c ký kết giữ a hai bên để tạ m thờ i hò a hoã n cá c cuộ c xung độ t.
    tan
    - đg. 1 (Chấ t rắ n) hoà lẫ n và o trong mộ t chấ t lỏ ng là m thà nh mộ t chấ t lỏ ng đồ ng tính. Muố i
    tan trong nướ c. Quấ y cho đườ ng tan hết. 2 Chuyển từ trạ ng thá i rắ n sang trạ ng thá i lỏ ng.
    Tuyết tan. 3 Vỡ vụ n ra thà nh mả nh nhỏ , khô ng cò n nguyên vẹn như trướ c. Vỡ tan. Tan như
    xá c phá o. Đậ p tan â m mưu (b.). 4 Tả n dầ n ra xung quanh để như biến mấ t dầ n đi và cuố i
    cù ng khô ng cò n tồ n tạ i nữ a. Sương tan. Cơn bã o tan. 5 (kết hợ p hạ n chế). (Hoạ t độ ng tậ p
    hợ p đô ng ngườ i) kết thú c, số đô ng tả n ra cá c ngả . Tan họ c. Tan cuộ c họ p. Tan tầ m*. Cả nh
    chợ tan.
    tan hoang
    - tt. Tan ná t, đổ vỡ hoà n toà n, gâ y cả m giá c hoang vắ ng: nhà cử a tan hoang Là ng bả n tan
    hoang sau cơn bã o.
    tan ná t
    - Biến thà nh nhữ ng mả nh vụ n, khô ng dù ng đượ c nữ a ; tiêu tá n : Thà nh phố tan ná t sau cơn
    độ ng đấ t ; Tiêu tan ná t cả qũ y.
    tan rã
    - đg. Bị rờ i ra từ ng mả ng, khô ng cò n là mộ t khố i có tổ chứ c, có lự c lượ ng nữ a. Hà ng ngũ tan
    rã . Hệ thố ng thuộ c địa tan rã ra từ ng mả ng.
    tan tá c
    - tt. Tan rờ i ra mỗ i nơi mộ t mả nh, mỗ i nơi mộ t phầ n mộ t cá ch hỗ n loạ n: Đà n gà chạ y tan tá c
    mỗ i con mộ t nơi Giặ c bị truy kích chạ y tan tá c và o rừ ng.
    tan tà nh
    - Vỡ ná t tung ra : Đậ p phá tan tà nh.
    tan vỡ
    - đg. Ở trạ ng thá i như bị vỡ tan ra, hoà n toà n chẳ ng cò n gì (thườ ng nó i về cá i trừ u tượ ng).
    Hi vọ ng ấ p ủ bấ y lâ u bị tan vỡ . Hạ nh phú c tan vỡ . Tan vỡ như bọ t xà phò ng.
    tà n
    - 1 dt. 1. Đồ dù ng để che trong đá m rướ c, có cá n và khung bọ c tấ m nhiễu hình trò n, xung
    quanh rủ xuố ng: tà n che lọ ng rướ c. 2. Cà nh lá củ a câ y xoè ra như cá i tà n ở trên cao: tà n câ y
    bà ng ngồ i dướ i tà n câ y.
    - 2 I. tt. 1. (Hoa) héo dầ n, sắ p rụ ng: cá nh hoa tà n. 2. (Lử a) yếu dầ n, sắ p tắ t: bếp lử a tà n Lử a
    tà n dầ n. 3. ở và o giai đoạ n cuố i củ a sự tồ n tạ i: Hộ i sắ p tà n Cuộ c vui nà o rồ i cũ ng tà n. II. dt.
    Phầ n cò n só t lạ i sau khi chá y: tà n hương tà n thuố c lá theo đó m ă n tà n (tng.) tro tà n.
    tà n ác
    - Độ c á c, khô ng biết thương xó t : Thự c dâ n tà n á c.
    tà n bạ o
    - t. Độ c ác và hung bạ o. Hà nh độ ng khủ ng bố tà n bạ o.
    tà n binh
    - Nh. Tà n quâ n.
    tà n dư
    - Nhữ ng cá i cò n só t lạ i : Tà n dư củ a cô ng xã nguyên thủ y tạ i nô ng thô n.
    tà n hạ i
    - đg. Gâ y nên nhữ ng thiệt hạ i nặ ng nề, giết hạ i hà ng loạ t mộ t cá ch dã man.
    tà n hương
    - Nh. Tà n nhang.
    tà n khố c
    - Độ c á c, gâ y thiệt hạ i lớ n : Chiến tranh tà n khố c.
    tà n lụ i
    - đg. Ở trạ ng thá i tà n dầ n, lụ i dầ n (nó i khá i quá t). Cỏ câ y tà n lụ i vì giá rét. Hi vọ ng cứ tà n lụ i
    dầ n.
    tà n nhang
    - dt. Bệnh ngoà i da biểu hiện bằ ng nhữ ng dá t nhỏ trò n mà u hung, mà u nâ u, xá m, hồ ng, bằ ng
    phẳ ng, nhẵ n, khô ng có vả y, khô ng thâ m nhiễm, chủ yếu ở mặ t, có thể ở cổ , vai, cá nh tay, mu
    bà n tay, diễn biến theo mù a, giả m về mù a hè nhấ t là khi ra nắ ng, đô i khi tự khỏ i.
    tà n nhẫ n
    - Khô ng mộ t chú t lò ng thương : Cư xử tà n nhẫ n.
    tà n phá
    - đg. Phá hoạ i nặ ng nề trên phạ m vi rộ ng. Trậ n bã o tà n phá mù a mà ng. Nền kinh tế bị chiến
    tranh tà n phá .
    tà n phế
    - tt. Bị thương tậ t nặ ng, mấ t khả nă ng vậ n độ ng, lao độ ng bình thườ ng: bị tà n phế do tai nạ n
    lao độ ng mộ t tấ m thâ n tà n phế.
    tà n sá t
    - đg. Giết mộ t cá ch dã man, cù ng mộ t lú c, hà ng loạ t ngườ i khô ng có sứ c và phương tiện tự
    vệ : Phá t xít Đứ c tà n sá t toà n thể dâ n là ng Ô -ra-đua tạ i Phá p nă m 1944.
    tà n tạ
    - đg. Ở giai đoạ n cuố i củ a quá trình suy tà n. Nhan sắ c đã tà n tạ . Thờ i kì tà n tạ củ a chế độ
    phong kiến.
    tà n tậ t
    - tt. Bị tậ t khiến cho mấ t khả nă ng hoạ t độ ng, lao độ ng bình thườ ng: ngườ i tà n tậ t bị tà n tậ t
    bẩ m sinh.
    tà n tệ
    - Nhẫ n tâ m và tệ bạ c : Cư xử tà n tệ.
    tà n tích
    - d. Dấ u vết, vết tích củ a cá i cũ cò n só t lạ i. Xoá bỏ tà n tích cũ .
    tả n bộ
    - đgt. Đi bộ thong thả để dạ o chơi: đi tả n bộ dọ c theo luỹ tre.
    tả n cư
    - Rờ i nơi mình ở để trá nh nạ n chiến tranh, trong thờ i khá ng chiến chố ng Phá p.
    tả n mạ n
    - t. 1 Ở tình trạ ng rờ i rạ c, khô ng có sự liên hệ vớ i nhau, khô ng tậ p trung. Trình bà y tả n mạ n,
    thiếu tậ p trung. Nhữ ng ý nghĩ tả n mạ n, khô ng đâ u và o đâ u. 2 (id.). Như tả n má t. Sá ch vở để
    tả n mạ n nhiều nơi.
    tả n má t
    - tt. Rả i rá c mỗ i nơi mộ t ít: Sá ch vở để tả n má t nhiều chỗ thu nhặ t sắ t vụ n tả n má t nhiều nơi.
    tả n vă n
    - Vă n xuô i (cũ ).
    tá n
    - 1 d. 1 Tà n lớ n. Tá n che kiệu. 2 Vậ t có hình dá ng như cá i tá n. Tá n đèn. 3 Vò ng sá ng mờ nhạ t
    nhiều mà u sắ c bao quanh mặ t trờ i hay mặ t tră ng do sự khú c xạ và phả n chiếu á nh sá ng qua
    mà n mâ y. Tră ng quầ ng thì hạ n, tră ng tá n thì mưa (tng.). 4 Bộ lá củ a câ y, tạ o thà nh vò m lớ n,
    có hình giố ng cá i tá n. Câ y thô ng có tá n hình thá p. Tá n lá . Tá n rừ ng. Hà ng chè rộ ng tá n. 5
    Kiểu cụ m hoa có cá c nhá nh cù ng xuấ t phá t từ mộ t điểm chung trên trụ c chính, trô ng như
    cá i tá n. Câ y mù i có hoa tá n. Cuố ng tá n.
    - 2 d. Thể vă n cổ , nộ i dung ca ngợ i cô ng đứ c, sự nghiệp mộ t cá nhâ n nà o đó .
    - 3 đg. (kng.). 1 Nó i vớ i nhau nhữ ng chuyện linh tinh, khô ng đâ u và o đâ u, cố t để cho vui.
    Ngồ i tá n chuyện. Tá n hết chuyện nà y đến chuyện khá c. Tá n lá o. 2 Nó i thêm thắ t và o. Có mộ t
    tá n thà nh nă m. Tá n rộ ng ra, viết thà nh mộ t bà i bá o. 3 Nó i khéo, nó i hay cho ngườ i ta thích,
    chứ khô ng thậ t lò ng, cố t để tranh thủ , lợ i dụ ng. Tá n gá i. Tá n mã i mớ i vay đượ c tiền.
    - 4 đg. Đậ p bẹt đầ u đinh ra để cho bá m giữ chặ t. Tá n rivê. Đinh tá n*.
    - 5 I đg. Nghiền cho nhỏ vụ n ra. Tá n thuố c.
    - II d. (id.). Thuố c đô ng y ở dạ ng bộ t; thuố c bộ t. Cao đơn hoà n *.
    tá n loạ n
    - tt. (Số đô ng) chạ y lung tung, hỗ n loạ n ra cá c phía, do quá hoả ng sợ : Quâ n địch chạ y tá n
    loạ n Lũ chuộ t vỡ tổ chạ y tá n loạ n.
    tá n thà nh
    - Đồ ng ý để là m mộ t việc gì : Tá n thà nh mộ t chủ trương.
    tá n thưở ng
    - đg. Tỏ thá i độ đồ ng tình, khen ngợ i. Vỗ tay tá n thưở ng. Ý kiến đượ c nhiều ngườ i tá n
    thưở ng.
    tá n tỉnh
    - đgt., khng. Là m cho ngườ i khá c xiêu lò ng, nghe theo mình bằ ng nhữ ng lờ i nó i ngon ngọ t,
    nhằ m mụ c đích riêng: bá m theo cá c cô gá i để tá n tỉnh ve vã n Nó tá n tỉnh mã i mà vẫ n khô ng
    ăn nhằ m gì.
    tá n tụ ng
    - Khen và ca ngợ i : Tá n tụ ng cô ng đứ c.
    tang
    - 1 d. Thâ n hoặ c thà nh bầ u cộ ng hưở ng củ a trố ng. Trố ng thủ ng cò n tang (tng.).
    - 2 d. (kết hợ p hạ n chế). Vậ t là m chứ ng cho việc là m sai trá i, phi phá p. Đố t đi cho mấ t tang.
    - 3 d. 1 Sự đau buồ n có ngườ i thâ n mớ i chết. Nhà đang có tang. 2 (dù ng hạ n chế trong mộ t
    số tổ hợ p). Lễ chô n cấ t ngườ i chết. Đá m tang*. Lễ tang. 3 (kết hợ p hạ n chế). Dấ u hiệu
    (thườ ng ở á o, mũ , đầ u, theo phong tụ c) để tỏ lò ng thương tiếc ngườ i mớ i chết. Đeo bă ng
    tang. Độ i khă n tang. Để tang*. 4 Thờ i gian để tang. Chưa hết tang mẹ. Mã n tang.
    - 4 d. (kng.). Loạ i, hạ ng ngườ i hoặ c vậ t (hà m ý khô ng coi trọ ng). Cá i tang thuố c nà y hú t nặ ng
    lắ m. Tang ấy thì biết là m ăn gì.
    - 5 d. Tỉ số củ a sin củ a mộ t gó c vớ i cosin củ a gó c ấ y.
    tang chế
    - dt. Phép tắ c, quy tắ c để tang: Tang chế cò n nhiều điều phiền phứ c.
    tang chứ ng
    - Vậ t hoặ c ngườ i là m chứ ng.
    tang lễ
    - d. (trtr.). Cá c nghi lễ chô n cấ t ngườ i chết (nó i tổ ng quá t); lễ tang. Tang lễ đượ c cử hà nh
    trọ ng thể.
    tang phụ c
    - dt. Quầ n á o tang: Bâ y giờ kịp rướ c thợ may, Sắ m đồ tang phụ c nộ i ngà y cho xong (Lụ c Vâ n
    Tiên).
    tang thương
    - 1. d. Cuộ c đờ i biến đổ i (cũ ). 2. t. Khổ sở tiều tụ y : Quầ n á o rá ch rướ i trô ng tang thương quá
    !
    tang tích
    - d. (id.). Dấ u vết cò n để lạ i củ a hà nh độ ng phạ m phá p. Lau sạ ch nhữ ng vết má u để mấ t tang
    tích.
    tang tó c
    - tt. Đau buồ n thương xó t vì có ngườ i chết: nhữ ng ngà y tang tó c cả nh đau thương tang tó c
    do chiến tranh gâ y nên.
    tang vậ t
    - Vậ t là m chứ ng.
    tà ng hình
    - đg. Dù ng phép lạ tự là m cho mình như biến mấ t đi, khô ng ai có thể nhìn thấ y đượ c.
    tà ng tà ng
    - 1 tt. 1. Ngà ngà say: Tà ng tà ng chén cú c dở say (Truyện Kiều). 2. Hơi gà n, ngang ngang.
    - 2 tt., khng. (Đồ dù ng) quá cũ vì đã sử dụ ng mộ t thờ i gian khá lâ u: chiếc xe đạ p tà ng tà ng.
    - 3 tt. (Tính ngườ i) hơi gà n dở : tính tà ng tà ng, ă n nó i dớ dẩ n.
    tà ng trữ
    - Cấ t giấ u cẩ n thậ n : Tà ng trữ sá ch quí.
    tả ng
    - 1 d. 1 Khố i chấ t rắ n tương đố i lớ n. Tả ng đá . Bă ng trô i cả tả ng. 2 (thườ ng nó i đá tả ng). Hò n
    đá to đẽo thà nh hình khố i đều, dù ng kê châ n cộ t nhà .
    - 2 đg. (kng.). Giả tả ng (nó i tắ t). Tả ng như khô ng biết.
    tả ng lờ
    - đgt. Vờ như khô ng biết gì, khô ng để tâ m chú ý đến: tả ng lờ như khô ng nghe thấ y.
    tả ng sá ng
    - Bắ t đầ u buổ i sá ng, lú c đã sá ng rõ .
    tạ ng
    - d. 1 (id.). x. lụ c phủ ngũ tạ ng. 2 Tính chấ t cơ thể củ a mỗ i ngườ i. Tạ ng ngườ i khoẻ. Ngườ i
    tạ ng gầ y. 3 (kng.). Sở trườ ng, sở thích riêng củ a mỗ i ngườ i (nó i tổ ng quá t). Mỗ i ngườ i viết
    vă n đều có cá i tạ ng riêng củ a mình.
    tạ ng phủ
    - Nh. Lụ c phủ ngũ tạ ng.
    tanh
    - d. Vò ng dâ y sắ t trong mép lố p xe : Lố p đứ t tanh.
    - t. Có mù i như mù i cá số ng.
    tanh bà nh
    - t. Ở tình trạ ng cá c thứ bị mở tung, xá o tung cả ra, trô ng ngổ n ngang, bừ a bã i. Gà bớ i tanh
    bà nh bếp nú c. Mở tanh bà nh. Phá tanh bà nh. Nhà cử a tanh bà nh.
    tanh hô i
    - Nh. Hô i tanh.
    tá nh
    - d. Nh. Tính.
    tạ nh
    - đg. (Mưa, gió ) ngừ ng hoặ c dứ t hẳ n. Đã tạ nh mưa. Trờ i quang mâ y tạ nh. Tạ nh gió .
    tạ nh rá o
    - tt. Khô rá o, khô ng cò n mưa gió , lầ y lộ i nữ a: trờ i tạ nh rá o nhữ ng ngà y tạ nh rá o.
    tao
    - đ. Từ dù ng để tự xưng vớ i ngườ i dướ i hoặ c ngườ i ngang hà ng thâ n vớ i mình : Thằ ng kia
    lạ i đâ y tao bả o !
    - d. Lượ t, lầ n : Đã mấ y tao xơ xá c vì cờ bạ c.
    tao đà n
    - d. (cũ ). Nhó m, hộ i cá c nhà thơ.
    tao ngộ
    - đgt. Gặ p gỡ tình cờ : duyên tao ngộ .
    tao nhã
    - Thanh cao lịch sự : Cử chỉ tao nhã .
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (2)

    tà o lao
    - t. (Lờ i nó i, câ u chuyện) khô ng có nộ i dung gì đứ ng đắ n, chỉ nó i ra cho có chuyện, cho vui.
    Chuyện tà o lao. Tá n tà o lao dă m ba câ u. Chỉ hứ a tà o lao.
    tả o
    - 1 dt. Thự c vậ t đơn bà o hoặ c đa bà o số ng hầ u hết ở nướ c, tế bà o có nhâ n điển hình và có
    chấ t diệp lụ c: rong tả o.
    - 2 đgt., khng. Kiếm ra đượ c bằ ng cá ch chạ y vạ y xoay xở : tả o cá i ă n.
    tả o thanh
    - Đuổ i hết giặ c cướ p .
    tá o
    - 1 d. 1 Tên gọ i chung mộ t số câ y có quả trò n, da nhẵ n, thịt mềm, ă n đượ c, như tá o tâ y, tá o
    ta, tá o tà u. 2 Tá o ta.
    - 2 t. (kng.). Tá o bó n (nó i tắ t). Đi ngoà i bị tá o.
    tá o bạ o
    - tt. Mạ nh bạ o, cả gan, bấ t chấ p mọ i nguy hiểm: hà nh độ ng tá o bạ o ý nghĩ tá o bạ o.
    tá o gan
    - Bạ o dạ n lắ m, khô ng sợ nguy hiểm.
    tá o tá c
    - t. Nhớ n nhá c và hỗ n loạ n. Đà n gà chạ y tá o tá c.
    tạ o
    - 1 dt. Chứ c đứ ng đầ u và cai quả n mộ t bả n ở vù ng dâ n tộ c Thá i, trướ c Cá ch mạ ng thá ng
    Tá m.
    - 2 I. đgt. Là m ra: Con ngườ i tạ o ra mọ i thứ củ a cả i vậ t chấ t. II. dt., x. Con tạ o.
    tạ o hình
    - Nó i nghệ thuậ t biểu hiện bằ ng cá ch ghi lạ i, tạ o nên nhữ ng hình thể vớ i nhữ ng bứ c họ a, pho
    tượ ng... : Nghệ thậ t tạ o hình.
    tạ o hó a
    - tạ o hoá d. Đấ ng tạ o ra muô n vậ t vớ i mọ i sự biến hoá , đổ i thay, theo quan niệm duy tâ m.
    Bà n tay củ a tạ o hoá .
    tạ o lậ p
    - đgt. Tạ o ra, gâ y dự ng nên: tạ o lậ p cơ nghiệp.
    tạ o thà nh
    - Là m nên, gâ y nên.
    tá p
    - 1 d. Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị lầ n đá nh má y chữ , từ lú c đưa giấ y và o má y đến lú c đá nh
    xong lấ y giấ y ra. Mỗ i tá p nă m bả n. Mỗ i ngà y đá nh hai chụ c tá p.
    - 2 đg. 1 Ngoạ m, đớ p mạ nh, nhanh bằ ng miệng há rộ ng. Cá tá p mồ i. Bị chó tá p. Lợ n tá p cá m.
    2 (kết hợ p hạ n chế). Vỗ mạ nh, đậ p mạ nh và o. Lử a tá p và o mặ t. Bị mưa tá p ướ t hết ngườ i.
    Gió tá p mưa sa*.
    - 3 đg. Ố p thêm, đắ p thêm và o bên ngoà i cho vữ ng chắ c hơn. Tá p mấ y đoạ n tre và o thâ n câ y.
    Buộ c tá p.
    - 4 đg. (Câ y lá ) héo ú a vì điều kiện sinh trưở ng bấ t thườ ng. Cà chua bị tá p vì sương muố i.
    Rét quá , mạ tá p hết.
    tạ p
    - tt. Có nhiều thứ , nhiều loạ i lẫ n lộ n trong đó : mua mộ t mớ cá tạ p ă n tạ p pha tạ p.
    tạ p chấ t
    - Chấ t phụ kết và o chấ t chính : Quặ ng sắ t nà y có nhiều tạ p chấ t.
    tạ p chí
    - d. Xuấ t bả n phẩ m định kì, có tính chấ t chuyên ngà nh, đă ng nhiều bà i do nhiều ngườ i viết,
    đó ng thà nh tậ p, thườ ng có khổ nhỏ hơn bá o.
    tạ p nhạ p
    - tt. Linh tinh, vụ n vặ t và ít có giá trị: mộ t thù ng đồ gồ m toà n nhữ ng thứ tạ p nhạ p bá n đủ
    thứ tạ p nhạ p.
    tạ p vụ
    - Việc vặ t.
    tá t
    - 1 đg. (hoặ c d.). Đá nh và o mặ t bằ ng bà n tay mở . Tá t đá nh bố p và o mặ t. Cho mấ y cá i tá t. Tá t
    tai*.
    - 2 đg. Đưa chuyển bớ t nướ c từ nơi nọ sang nơi kia, thườ ng bằ ng gà u. Tá t nướ c chố ng hạ n.
    Tá t ao bắ t cá . Mắ ng như tá t nướ c (và o mặ t).
    tạ t
    - đgt. 1. Hắ t mạ nh lệch theo hướ ng khá c khi đang dịch chuyển thẳ ng: Mưa tạ t và o nhà Lử a
    tạ t và o mặ t Song song đô i cử a then gà i, Dẫ u mưa có tạ t tạ t ngoà i má i hiên (cd.). 2. Ghé và o,
    rẽ ngang và o trên đườ ng đi: tạ t về thă m nhà cho xe tạ t và o ngõ .
    tạ t tai
    - Nh. Tá t tai.
    tà u
    - 1 d. Lá to và có cuố ng dà i củ a mộ t số loà i câ y. Tà u chuố i. Tà u dừ a. Xanh như tà u lá .
    - 2 d. Tên gọ i chung cá c phương tiện vậ n tả i lớ n và hoạ t độ ng bằ ng má y mó c phứ c tạ p. Tà u
    thuỷ*. Bến tà u*. Đườ ng tà u. Tà u vũ trụ *.
    - 3 d. Má ng đự ng thứ c ă n trong chuồ ng ngự a; cũ ng dù ng để gọ i chuồ ng ngự a. Ngự a vụ c
    mõ m ă n thó c trong tà u. Mộ t con ngự a đau, cả tà u khô ng ă n cỏ (tng.).
    - 4 t. Có nguồ n gố c Trung Quố c; theo kiểu Trung Quố c. Chè tà u*. Mự c tà u*. (Thịt) kho tà u*.
    tà u chiến
    - dt. Tà u chiến đấ u và tà u chuyên dù ng củ a hả i quâ n nó i chung: bắ n chá y tà u chiến củ a địch.
    tà u chợ
    - d. (kng.). Xe lử a chở khá ch và hà ng hoá , đỗ ở hầ u hết cá c ga dọ c đườ ng.
    tà u cuố c
    - dt. Tà u chuyên dù ng và o việc nạ o vét lò ng sô ng, cử a biển.
    tà u hỏ a
    - Phương tiện vậ n tả i gồ m nhiều toa chạ y trên đườ ng ray, đầ u má y kéo chạ y bằ ng sứ c hơi
    nướ c, dầ u ma-dú t hoặ c điện nă ng.
    tà u ngầ m
    - d. Tà u biển có thể chạ y dướ i mặ t nướ c.
    tà u sâ n bay
    - dt. Tà u chiến nổ i dù ng là m că n cứ khô ng quâ n, đượ c trang bị phương tiện cho má y bay cấ t,
    hạ cá nh, nhà chứ a má y bay..., tố c độ 35 hả i lí/giờ , chở đượ c 90-100 má y bay.
    tà u thủ y
    - Tà u chạ y trên mặ t nướ c.
    tay
    - d. 1 Bộ phậ n phía trên củ a cơ thể ngườ i, từ vai đến cá c ngó n, dù ng để cầ m, nắ m; thườ ng
    đượ c coi là biểu tượ ng củ a lao độ ng cụ thể củ a con ngườ i. Cá nh tay*. Tú i xá ch tay. Tay là m
    hà m nhai* (tng.). Nhanh tay lên! Nghỉ tay ă n cơm. 2 Chi trướ c hay xú c tu củ a mộ t số độ ng
    vậ t, thườ ng có khả nă ng cầ m, nắ m đơn giả n. Tay vượ n. Tay gấ u. Tay bạ ch tuộ c. 3 (dù ng hạ n
    chế trong mộ t số tổ hợ p). Tay củ a con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a hoạ t độ ng tham gia và o
    mộ t việc gì. Giú p mộ t tay. Nhú ng tay* (và o việc ngườ i khá c). (Tá c phẩ m) đầ u tay*. 4 (dù ng
    hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Tay củ a con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a khả nă ng, trình độ
    nghề nghiệp, hay khả nă ng hà nh độ ng nó i chung. Tay nghề*. Non tay*. (Cho) biết tay*. 5 Tay
    củ a con ngườ i, coi là biểu tượ ng củ a quyền sử dụ ng, định đoạ t. Chính quyền về tay nhâ n
    dâ n. Sa và o tay bọ n cướ p. Có đủ phương tiện trong tay. 6 (kng.). Từ dù ng để chỉ con ngườ i,
    về mặ t có khả nă ng hoạ t độ ng nà o đó (thườ ng hà m ý chê). Tay anh chị. Mộ t tay khô ng vừ a.
    Tay ấ y khá đấ y. 7 (kng.; dù ng trướ c mộ t số d. chỉ cô ng cụ ). Ngườ i giỏ i về mộ t mô n, mộ t
    nghề nà o đó . Tay bú a thạ o. Tiểu độ i có ba tay sú ng giỏ i. 8 (dù ng trướ c mộ t số d. số lượ ng).
    Bên tham gia và o mộ t việc nà o đó , trong quan hệ ưgiữ a cá c bên vớ i nhau. Hộ i nghị tay tư.
    Tay đô i*. 9 Bộ phậ n củ a vậ t, tương ứ ng vớ i tay hay có hình dá ng, chứ c nă ng như cá i tay. Vịn
    và o tay ghế. Tay đò n.
    tay áo
    - dt. Phầ n củ a á o che cá nh tay: xắ n tay á o cà i khuy tay á o.
    tay lá i
    - Bộ phậ n điều khiển hướ ng đi củ a thuyền, tà u, xe.
    tay nả i
    - d. Tú i vả i có quai đeo, dù ng đự ng đồ mang đi đườ ng. Buộ c lạ i tay nả i. Đeo tay nả i.
    tay ngang
    - tt. Khô ng phả i chuyên nghề, chỉ có tính nghiệp dư: Thợ tay ngang mà khá ra phết.
    tay quay
    - Bộ phậ n củ a mộ t cá i má y chịu tá c dụ ng củ a lự c là m quay má y.
    tay sai
    - d. Kẻ chịu cho kẻ khá c sai khiến là m nhữ ng việc phi nghĩa. Là m tay sai cho giặ c.
    tay thợ
    - Ngườ i giỏ i về mộ t nghề lao độ ng châ n tay.
    tay trắ ng
    - d. Tình trạ ng khô ng có chú t vố n liếng, củ a cả i gì. Từ tay trắ ng mà là m nên. Tay trắ ng vẫ n
    hoà n tay trắ ng.
    tay trên
    - Trướ c ngườ i khá c để tranh lấ y : Phỗ ng tay trên.
    tay trong
    - d. (kng.). Ngườ i ở bên trong mộ t tổ chứ c nà o đó mà giú p đỡ cho ngườ i bên ngoà i, trong
    quan hệ vớ i ngườ i bên ngoà i ấ y. Nhờ có tay trong cho biết tình hình.
    tay vịn
    - dt. Bộ phậ n để vịn khi lên xuố ng, qua lạ i: tay vịn cầ u thang tay vịn bao lơn.
    tà y
    - t. Khô ng nhọ n : Gậ y tà y.
    - t. Bằ ng : Yêu thì yêu vậ y chẳ ng tà y trưở ng nam (cd) ; Tộ i tà y đình.
    tà y đình
    - t. (kng.). Lớ n lắ m, có thể có hậ u quả rấ t nghiêm trọ ng. Chuyện tà y đình. Tộ i tà y đình.
    tà y trờ i
    - tt. Hết sứ c lớ n, gâ y nên nhữ ng hậ u quả nặ ng nề, khô ng sao lườ ng đượ c: tộ i á c tà y trờ i.
    tá y má y
    - 1. Cg. Mó má y. đg. Sờ mó luô n tay để nghịch ngợ m hay vì tò mò . 2. Cg. Thá y má y. t. Có tính
    ăn cắ p vặ t.
    tắ c
    - đg. Ở tình trạ ng có cá i gì đó là m mắ c lạ i, là m cho khô ng lưu thô ng đượ c. Rá c rưở i là m tắ c
    cố ng. Đườ ng tắ c nghẽn. Cô ng việc tắ c ở khâ u nà o phả i gỡ khâ u ấ y.
    tắ c kè
    - dt. Con vậ t giố ng như thằ n lằ n nhưng to hơn, thườ ng số ng trên câ y to, có tiếng kêu "tắ c
    kè", thườ ng đượ c ngâ m rượ u dù ng là m thuố c: rượ u tắ c kè.
    tắ c nghẽn
    - Bị mắ c, khô ng qua đượ c : Đườ ng tắ c nghẽn.
    tắ c trá ch
    - t. (Là m việc gì) chỉ cố t cho xong, khô ng chú ý đến kết quả , do thiếu tinh thầ n trá ch nhiệm.
    Là m ăn tắ c trá ch. Thá i độ tắ c trá ch.
    tắ c xi
    - tắ c-xi (F. taxi) dt. Xe ô tô con chở khá ch: đi tắ c-xi lá i tắ c-xi thuê tắ c-xi.
    tă m
    - d. 1. Bọ t nhỏ từ trong nướ c nổ i lên. 2. Cg. Tă m hơi. Tin tứ c về mộ t ngườ i : Đi biệt tă m.
    - d. Que nhỏ bằ ng tre, gỗ dù ng để xỉa ră ng.
    tă m hơi
    - d. (thườ ng dù ng có kèm ý phủ định). Dấ u hiệu nhờ đó có thể biết về sự có mặ t củ a mộ t
    ngườ i nà o hoặ c mộ t cá i gì đó đang tìm kiếm, mong đợ i (nó i khá i quá t). Hẹn đến, mà chờ mã i
    chẳ ng thấ y tă m hơi. Bặ t tă m hơi.
    tă m tích
    - dt. Tin tứ c hay dấ u vết để lạ i củ a mộ t đố i tượ ng nà o đó : đi biệt tă m tích tìm mã i chẳ ng thấ y
    tă m tích đâ u.
    tằ m
    - d. Sâ u củ a mộ t loà i bướ m, ăn lá dâ u, nhả ra tơ.
    tắ m
    - đg. 1 Giộ i nướ c lên ngườ i hoặ c ngâ m mình trong nướ c cho sạ ch sẽ, má t mẻ hoặ c để chữ a
    bệnh. Ă n no tắ m má t. Tắ m biển. Tắ m suố i nướ c nó ng. Tắ m cho em bé. Là ng quê tắ m trong
    á nh tră ng (b.). 2 Phơi mình dướ i á nh nắ ng hoặ c là m cho toà n thâ n chịu tá c độ ng củ a mộ t
    loạ i tia sá ng (theo phương phá p vậ t lí) để chữ a bệnh. Tắ m nắ ng. Tắ m điện. 3 Là m cho đồ
    và ng bạ c sá ng bó ng lạ i bằ ng cá ch nhú ng trong mộ t loạ i nướ c chua. Tắ m và ng. Tắ m đô i hoa
    tai.
    tắ m giặ t
    - đgt. Tắ m và giặ t giũ cho sạ ch nó i chung: nghỉ ngơi mộ t chú t rồ i tắ m giặ t cho sạ ch sẽ.
    tắ m nắ ng
    - Phơi mình ngoà i nắ ng cho khỏ e ngườ i : Tắ m nắ ng ở bã i biển.
    tắ m rử a
    - đg. Tắ m cho sạ ch (nó i khá i quá t).
    tằ n tiện
    - tt. Rấ t dè sẻn, hạ n chế việc chi dù ng đến mứ c thấ p nhấ t: Đồ ng lương ít ỏ i, tằ n tiện lắ m mớ i
    đủ ăn ăn tiêu tằ n tiện số ng tằ n tiện.
    tă ng
    - đg. Thêm lên hơn trướ c : Dâ n số tă ng; Tă ng nă ng suấ t.
    tă ng cườ ng
    - đg. Là m cho mạ nh thêm, nhiều thêm. Tă ng cườ ng lự c lượ ng. Đê đậ p đượ c tă ng cườ ng để
    chố ng bã o.
    tă ng lữ
    - dt. Nhữ ng ngườ i tu hà nh theo mộ t tô n giá o nó i chung: tầ ng lớ p tă ng lữ .
    tă ng ni
    - d. Cá c nhà sư, nam và nữ (nó i tổ ng quá t). Cá c tă ng ni, phậ t tử .
    tằ ng tịu
    - đgt. Có quan hệ nam nữ khô ng chính đá ng: tằ ng tịu vớ i vợ ngườ i khá c.
    tằ ng tổ
    - Cụ , ngườ i đẻ ra ô ng nộ i.
    tằ ng tô n
    - dt., cũ Chá u bố n đờ i.
    tặ ng
    - đg. Cho để tỏ lò ng quý mến.
    tặ ng phẩ m
    - d. Vậ t dù ng để tặ ng. Mua tặ ng phẩ m mừ ng đá m cướ i. Mộ t tặ ng phẩ m quý giá .
    tặ ng thưở ng
    - đgt. Tặ ng để khen ngợ i về thà nh tích, cô ng lao củ a cá nhâ n hay tậ p thể: đượ c nhà nướ c
    tặ ng thưở ng huâ n chương lao độ ng tặ ng thưở ng giấ y khen cho cá c em họ c sinh giỏ i.
    tắ t
    - I. đg. 1. Thô i chá y : Lử a tắ t. 2. Là m cho thô i chá y : Tắ t đèn. II.t. Ngừ ng hẳ n lạ i : Tắ t gió ; Tắ t
    thở : Tắ t má y.
    - ph. Theo đườ ng ngắ n hơn, lố i nhanh hơn : Đi tắ t; Viết tắ t.
    tắ t hơi
    - đg. (id.). Như tắ t thở .
    tắ t kinh
    - đgt. Ngừ ng kinh nguyệt trong giai đoạ n bình thườ ng vẫ n có .
    tắ t thở
    - Nh. Tắ t hơi.
    tấ c
    - d. 1 Đơn vị cũ đo độ dà i, bằ ng mộ t phầ n mườ i thướ c mộ c (0,0425 mét) hoặ c bằ ng mộ t
    phầ n mườ i thướ c đo vả i (0,0645 mét). 2 Đơn vị cũ đo diện tích ruộ ng đấ t, bằ ng mộ t phầ n
    mườ i thướ c, tứ c bằ ng 2,4 mét vuô ng (tấ c Bắ c Bộ ), hoặ c 3,3 mét vuô ng (tấ c Trung Bộ ). Tấ c
    đấ t, tấ c và ng (tng.). 3 Tên gọ i thô ng thườ ng củ a decimet. 4 (cũ ; vch.; dù ng hạ n chế trong
    mộ t số tổ hợ p). Tấ m lò ng (thườ ng dù ng vớ i ý khiêm nhườ ng). Tấ c lò ng. Tấ c riêng (tấ m lò ng
    riêng). Tấ c thà nh (tấ m lò ng thà nh).
    tâ m
    - dt. Điểm ở giữ a: tâ m đườ ng trò n.
    tâ m can
    - Lò ng dạ , đá y lò ng.
    tâ m đắ c
    - đg. 1 Hiểu đượ c sâ u sắ c, nên đã thu nhậ n đượ c. Đọ c quyển sá ch, tâ m đắ c nhiều điều. Điều
    tâ m đắ c nhấ t. 2 Hiểu lò ng nhau, thích thú , thấ y rấ t hợ p vớ i nhau. Mộ t già mộ t trẻ, mà rấ t
    tâ m đắ c. Chuyện trò vớ i nhau rấ t tâ m đắ c. Bạ n tâ m đắ c.
    tâ m địa
    - dt. Lò ng dạ hiểm sâ u: khô ng có tâ m địa gì tâ m địa độ c á c.
    tâ m giao
    - Thâ n mậ t : Bạ n tâ m giao.
    tâ m hồ n
    - d. Ý nghĩ và tình cả m, là m thà nh đờ i số ng nộ i tâ m, thế giớ i bên trong củ a con ngườ i (nó i
    tổ ng quá t). Tâ m hồ n trong trắ ng củ a trẻ thơ. Có tâ m hồ n nghệ sĩ. Mộ t tâ m hồ n nồ ng chá y.
    Để hết tâ m hồ n và o.
    tâ m linh
    - dt. 1. Khả nă ng cả m nhậ n, đoá n định trướ c cá c biến cố xả y ra vớ i mình, theo duy tâ m: tâ m
    linh nhạ y cả m. 2. Tâ m hồ n, tinh thầ n: tâ m linh trong sá ng.
    tâ m lý
    - d. 1. Hoạ t độ ng tình cả m, lý trí, nghị lự c. 2. Tình hình lò ng ngườ i : Nó i đú ng tâ m lý.
    tâ m lý họ c
    - Khoa họ c nghiên cứ u tâ m lý.
    tâ m nã o
    - d. Như tâ m trí. Khắ c sâ u và o tâ m nã o.
    tâ m nhĩ
    - dt. Mỗ i buồ ng trên củ a quả tim.
    tâ m phú c
    - Rấ t thâ n, có thể tin cậ y đượ c : Ngườ i tâ m phú c.
    tâ m sự
    - I d. Nỗ i niềm riêng tư, sâ u kín (nó i khá i quá t). Thổ lộ tâ m sự . Niềm tâ m sự . Bà i thơ phả n
    á nh tâ m sự củ a tá c giả .
    - II đg. Nó i chuyện vớ i nhau. Tâ m sự về chuyện gia đình.
    tâ m thà nh
    - dt. Lò ng thà nh thự c: Tâ m thà nh đã thấ u đến trờ i (Truyện Kiều).
    tâ m thầ n
    - d. 1. Tâ m trí và tinh thầ n : Tâ m thầ n bấ t định. 2. X. Bệnh tâ m thầ n.
    tâ m thấ t
    - d. Phầ n ngă n dướ i củ a quả tim, có chứ c nă ng co bó p, chuyển má u từ tim tớ i cá c cơ quan
    trong cơ thể.
    tâ m tình
    - I. dt. Tình cả m riêng tư, thầ m kín củ a mỗ i mộ t con ngườ i: thổ lộ tâ m tình câ u chuyện tâ m
    tình. II. tt. Thâ n thiết đến mứ c có thể thổ lộ cho nhau biết nhữ ng tình cả m riêng tư, thầ m
    kín: ngườ i bạ n tâ m tình.
    tâ m tính
    - Tính nết riêng củ a ngườ i ta.
    tâ m trạ ng
    - d. Trạ ng thá i tâ m lí, tình cả m. Tâ m trạ ng vui vẻ, phấ n chấ n. Tâ m trạ ng sả ng khoá i lú c ban
    mai. Có tâ m trạ ng hoà i nghi, chá n nả n củ a kẻ liên tiếp bị thấ t bạ i.
    tâ m trí
    - dt. Lò ng dạ và đầ u ó c, tình cả m và suy nghĩ củ a con ngườ i: dồ n hết tâ m trí và o cô ng việc
    tâ m trí rố i bờ i.
    tâ m tư
    - Điều suy nghĩ ở trong lò ng.
    tầ m
    - 1 d. 1 Khoả ng cá ch giớ i hạ n phạ m vi có hiệu lự c củ a mộ t hoạ t độ ng nà o đó . Cao quá tầ m
    tay, vớ i khô ng tớ i. Tầ m nhìn xa*. 2 Độ , cỡ , thườ ng ở mứ c coi là chuẩ n hoặ c mứ c tương đố i
    cao. Cao như thế là vừ a tầ m. Tầ m quan trọ ng củ a vấ n đề. Mộ t tá c phẩ m ngang tầ m thờ i đạ i.
    - 2 d. Thờ i gian là m việc hằ ng ngà y theo quy định, ở cô ng sở , nhà má y. Nghỉ giữ a tầ m. Kíp
    cô ng nhâ n đổ i tầ m (đổ i ca). Thô ng tầ m*. Tan tầ m*.
    - 3 (cũ ). x. tìm.
    tầ m bậ y
    - tt., khng. Bậ y bạ , cà n rỡ và vớ vẩ n: ă n nó i tầ m bậ y tầ m bậ y tầ m bạ .
    tầ m gử i
    - Loà i câ y có diệp lụ c, lá mà u lụ c sẫ m, số ng bá m ký sinh trên cà nh cá c câ y khá c.
    tầ m nã
    - đg. Tìm bắ t khắ p nơi ngườ i đang trố n trá nh nà o đó . Tầ m nã tên tộ i phạ m.
    tầ m phà o
    - tt., khng. Vu vơ, khô ng thự c chấ t hoặ c khô ng có mụ c đích gì: chuyện tầ m phà o ă n nó i tầ m
    phà o.
    tầ m tã
    - Nó i mưa lâ u và nặ ng hạ t. Ngb. Đầ m đìa : Giọ t châ u tầ m tã tuô n mưa (K).
    tầ m thườ ng
    - t. 1 Hết sứ c thườ ng, khô ng có gì đặ c sắ c (hà m ý chê). Thị hiếu tầ m thườ ng. Mộ t ngườ i bình
    thườ ng, nhưng khô ng tầ m thườ ng. 2 (cũ ). Bình thườ ng, khô ng có gì đặ c sắ c. Việc tầ m
    thườ ng hằ ng ngà y.
    tầ m vó c
    - dt. 1. Vó c dá ng hình thể: tầ m vó c bình thườ ng tầ m vó c cao lớ n. 2. Tầ m cỡ , quy mô : mộ t
    cô ng trình có tầ m vó c quố c gia.
    tầ m vô ng
    - Loà i tre nhỏ khô ng có gai, gió ng dà i, ruộ t đặ c, thườ ng dù ng là m gậ y.
    tầ m xích
    - d. Gậ y củ a nhà sư dù ng là m lễ, đầ u có vò ng bằ ng đồ ng, treo lá phướ n nhỏ .
    tầ m xuâ n
    - dt. Câ y mọ c hoang, cù ng họ vớ i hoa hồ ng: Nụ tầ m xuâ n nở hoa xanh biếc, Em có chồ ng rồ i,
    anh tiếc lắ m sao (cd.).
    tẩ m
    - đg. Là m cho mộ t chấ t lỏ ng thấ m và o : Tẩ m rượ u.
    tẩ m bổ
    - đg. Là m tă ng thêm sứ c khoẻ cho cơ thể bằ ng cá c thứ c ă n có nhiều chấ t dinh dưỡ ng hoặ c
    thuố c bổ . Tẩ m bổ cho ngườ i chó ng lạ i sứ c. Ă n uố ng tẩ m bổ .
    tẩ m quấ t
    - đgt. Đấ m bó p, xoa bó p cá c cơ bắ p, chố ng mỏ i nhứ c (ngườ i là m cá c độ ng tá c nà y thườ ng là
    nam giớ i).
    tấ m
    - d. Mả nh gạ o vỡ nhỏ ra vì giã .
    - 1. Từ đặ t trướ c tên cá c vậ t mỏ ng và dà i : Tấ m vá n ; Tấ m lụ a. 2. Từ đặ t trướ c mộ t số danh
    từ để chỉ đơn vị hoặ c mộ t số danh từ trừ u tượ ng : Tấ m á o ; Tấ m lò ng.
    tấ m bé
    - d. (kết hợ p hạ n chế, khô ng dù ng là m chủ ngữ ). Tuổ i thơ, tuổ i nhỏ . Mồ cô i từ tấ m bé.
    tâ n binh
    - dt. Lính mớ i nhậ p ngũ : huấ n luyện tâ n binh.
    tâ n hô n
    - Nó i đô i vợ chồ ng mớ i cướ i.
    tâ n khá ch
    - d. (cũ ; trtr.). Khá ch đến dự lễ (nó i khá i quá t). Tâ n khá ch đã đến đủ .
    tâ n kỳ
    - 1 (huyện) Huyện thuộ c tỉnh Nghệ An. Diện tích 708,5km2. Số dâ n 123.900 (1997), gồ m
    cá c dâ n tộ c: Kinh, Thổ . Địa hình đồ i thấ p, xen kẽ nú i thấ p Phu Loi (829m), đấ t laterit đỏ
    và ng đồ i nú i. Sô ng Con chả y qua. Đườ ng 15 chạ y qua. Huyện trướ c đâ y thuộ c tỉnh Nghệ An,
    thuộ c tỉnh Nghệ Tĩnh (1975-1991), từ 20-6-1991 trở lạ i tỉnh Nghệ An, gồ m 1 thị trấ n (Tâ n
    Kỳ) huyện lị, 20 xã .
    - 2 (thị trấ n) h. Tâ n Kỳ, t. Nghệ An.
    - 3 (xã ) h. Tứ Kỳ, t. Hả i Dương.
    tâ n lang
    - Ngườ i mớ i cướ i vợ (cũ ).
    tâ n ngữ
    - d. (cũ ). Bổ ngữ .
    tâ n thờ i
    - tt., cũ Theo kiểu mớ i, mố t mớ i, đang đượ c nhiều ngườ i ưa chuộ ng (thườ ng nó i về cá ch ă n
    mặ c, quầ n á o): ăn mặ c rấ t tâ n thờ i.
    tâ n tiến
    - Tiến bộ và theo nhữ ng cá i mớ i.
    tâ n trà o
    - dt., cũ , vchg Phong trà o mớ i.
    - 1 (ttnn) h. Sơn Dương, t. Tuyên Quang.
    - 2 (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Thanh Miện (Hả i Dương), h. Kiến Thuỵ (Hả i Phò ng), h. Sơn
    Dương (Tuyên Quang).
    tâ n xuâ n
    - Đầ u mù a xuâ n.
    tầ n ngầ n
    - đg. Tỏ ra cò n đang mả i nghĩ ngợ i chưa biết nên là m gì hoặ c nên quyết định như thế nà o.
    Hai ngườ i nhìn nhau tầ n ngầ n trong giâ y lá t. Đứ ng tầ n ngầ n hồ i lâ u mớ i bỏ đi. Vẻ mặ t tầ n
    ngầ n.
    tầ n số
    - dt. Số chu kì trong mộ t giâ y củ a mộ t chuyển độ ng tuầ n hoà n (đơn vị đo là héc - Hz).
    tầ n tả o
    - Cg. Tả o tầ n. Nó i ngườ i đà n bà chă m chỉ là m lụ ng, thu vén việc nhà : Tầ n tả o nuô i con.
    tẩ n mẩ n
    - t. (Là m việc gì) quá tỉ mỉ, vụ n vặ t, như khô ng cò n có ý thứ c về thờ i gian. Tẩ n mẩ n xếp lạ i
    cá c tờ bá o cũ . Dặ n dò tẩ n mẩ n. Ngồ i tẩ n mẩ n gọ t bú t chì.
    tấ n
    - 1 dt. 1. Đơn vị đo khố i lượ ng bằ ng 1000 ki-lô -gam: nă ng suấ t 10 tấ n lú a mộ t héc-ta. 2. Đơn
    vị đo dung tích củ a tà u bè bằ ng 2,8317 mét khố i. 3. Đơn vị đo lượ ng có thể chở đượ c củ a tà u
    bè bằ ng 1,1327 mét khố i.
    - 2 dt. Lớ p có tính cao trà o ở mỗ i vở diễn sâ n khấ u: tấ n tuồ ng Sơn Hậ u tấ n bi kịch.
    - 3 dt. Thế võ , đứ ng chù ng và dồ n lự c xuố ng hai châ n cho vữ ng: thế xuố ng tấ n.
    tấ n cô ng
    - đg. 1 . Đá nh trướ c và o quâ n địch. 2. Tá c độ ng trướ c để dồ n đố i phương và o thế ít nhiều bị
    độ ng : Tấ n cô ng ngoạ i giao.
    tấ n phong
    - đg. (trtr.). Phong (chứ c vị và o loạ i cao nhấ t). Lễ tấ n phong hoà ng hậ u.
    tậ n
    - lt. ở giớ i hạ n cuố i cù ng: ra đó n tậ n cử a.
    tậ n cù ng
    - Chỗ cuố i. Tậ n cù ng bằ ng. Có phầ n cuố i là .
    tậ n dụ ng
    - đg. Sử dụ ng đến hết mọ i khả nă ng có đượ c, khô ng bỏ phí. Tậ n dụ ng thờ i gian để là m việc.
    Tậ n dụ ng thứ c ăn thừ a cho chă n nuô i.
    tậ n hưở ng
    - đgt. Hưở ng cho bằ ng hết, thườ ng là cả m giá c sung sướ ng có đượ c: tậ n hưở ng nhữ ng giâ y
    phú t sung sướ ng, hạ nh phú c tậ n hưở ng cả nh đẹp sơn thuỷ.
    tậ n lự c
    - Hết sứ c : Là m việc tậ n lự c.
    tậ n tâ m
    - t. Bằ ng tấ t cả tấ m lò ng; hết lò ng. Tậ n tâ m cứ u chữ a ngườ i bệnh.
    tậ n thế
    - tt. (Ngà y) tậ n cù ng củ a thế giớ i, theo quan niệm củ a mộ t số tô n giá o.
    tậ n tình
    - ph. 1. Vớ i tấ t cả tình nghĩa : Ă n ở tậ n tình. 2. Vớ i tấ t cả sứ c lự c : Độ i ta thi đấ u tậ n tình vớ i
    độ i bạ n.
    tậ n tụ y
    - tậ n tuỵ t. Tỏ ra hết lò ng hết sứ c vớ i trá ch nhiệm, khô ng nề gian khổ , khô ng ngạ i hi sinh.
    Là m việc tậ n tuỵ . Tinh thầ n tậ n tuỵ vớ i cô ng việc. Cú c cung tậ n tuỵ *.
    tâ ng bố c
    - tt. Nó i tố t, nó i hay quá mứ c để đề cao mộ t ngườ i ngay trướ c mặ t ngườ i đó : tâ ng bố c thủ
    trưở ng quá lờ i tâ ng bố c lên tậ n mâ y xanh.
    tầ ng
    - d. Cg. Từ ng. 1. Loạ i buồ ng có chung mộ t sâ n : Tầ ng gá c ; Tầ ng dướ i ; Nhà ba tầ ng. 2. Cá c lớ p
    trên dướ i khá c nhau củ a mộ t vậ t : Tầ ng mâ y. 3. Lớ p lộ thiên củ a mộ t mỏ than. 4. Độ cao so
    vớ i mặ t đấ t : Má y bay địch bay ở tầ ng nà o cũ ng bị bắ n rơi.
    tầ ng lớ p
    - d. Tậ p hợ p ngườ i thuộ c mộ t hoặ c nhiều giai cấ p trong xã hộ i, có địa vị kinh tế, xã hộ i và
    nhữ ng lợ i ích như nhau. Tầ ng lớ p lao độ ng. Tầ ng lớ p trí thứ c.
    tấ p nậ p
    - tt. Có nhiều ngườ i qua lạ i, hoạ t độ ng khô ng ngớ t: Phố xá tấ p nậ p Tà u xe qua lạ i tấ p nậ p.
    tậ p
    - d. 1. Chồ ng giấ y cù ng loạ i : Tậ p bá o ; Tậ p ả nh. 2. Mộ t trong nhữ ng xếp giấ y đó ng lạ i thà nh
    sá ch. 3. (đph). Nh. Vở . 4. Sá ch mỏ ng : Chuyện thiếu nhi đó ng thà nh tậ p. 5. Phầ n củ a mộ t tá c
    phẩ m, thườ ng xuấ t bả n thà nh mộ t quyển sá ch : Lờ i Hồ Chủ Tịch, Tậ p 1.
    - đg. 1. Là m mộ t việc nhiều lầ n cho quen, cho giỏ i : Tậ p viết. 2. Rèn luyện : Tậ p cho trẻ em
    nhữ ng thó i quen tố t.
    tậ p đoà n
    - I d. 1 Tậ p hợ p nhữ ng ngườ i có chung nhữ ng quyền lợ i kinh tế, xã hộ i hoặ c có cù ng mộ t xu
    hướ ng chính trị, đố i lậ p vớ i nhữ ng tậ p hợ p ngườ i khá c. Tậ p đoà n thố ng trị. Tậ p đoà n tư bả n
    tà i chính. 2 Tậ p hợ p nhữ ng ngườ i có cù ng mộ t nghề là m ă n chung vớ i nhau, vớ i quy mô
    nhỏ . Tậ p đoà n đá nh cá . Tậ p đoà n sả n xuấ t. 3 Tậ p hợ p nhiều sinh vậ t cù ng loạ i số ng quâ y
    quầ n bên nhau. Tậ p đoà n san hô . Tậ p đoà n châ u chấ u.
    - II t. (id.). Tậ p thể. Là m ăn . Tá t nướ c tậ p đoà n.
    tậ p hậ u
    - đgt. Đá nh bấ t ngờ phía sau: đá nh tậ p hậ u.
    tậ p hợ p
    - I. đg. Tụ họ p nhiều ngườ i lạ i mộ t nơi : Tậ p hợ p quầ n chú ng đi đấ u tranh chố ng nguỵ quyền
    bắ t lính ; Tậ p hợ p họ c sinh để chà o cờ . II. d. 1. Tổ ng số nhữ ng thà nh phầ n củ a mộ t toà n thể :
    Dà n nhạ c là mộ t tậ p hợ p nhiều ngườ i chơi nhữ ng nhạ c cụ khá c nhau để biểu diễn mộ t hò a
    â m. 2. (toá n). Bộ gồ m nhiều thà nh phầ n mà số lượ ng có giớ i hạ n hoặ c khô ng, có mộ t số tính
    chấ t chung và có vớ i nhau hoặ c vớ i nhữ ng thà nh phầ n củ a nhiều bộ khá c nhữ ng mố i quan
    hệ nà o đó : Lý thuyết tậ p hợ p.
    tậ p huấ n
    - đg. Hướ ng dẫ n luyện tậ p. Lớ p tậ p huấ n xạ kích. Tậ p huấ n cho cá n bộ phụ trá ch.
    tậ p kết
    - đgt. 1. Tậ p trung, tụ họ p từ nhiều chỗ , nhiều nơi đến nơi quy định để cù ng là m mộ t nhiệm
    vụ : tậ p kết xung quanh đồ n địch kéo phá o đến địa điểm tậ p kết. 2. (kết hợ p hạ n chế) (Nó i về
    cá n bộ cá ch mạ ng hoạ t độ ng ở phía nam vĩ tuyến 17, sau Hiệp định Giơ ne vơ 1954) chuyển
    ra miền Bắ c số ng và tiếp tụ c hoạ t độ ng: cá n bộ miền Nam tậ p kết.
    tậ p kích
    - Đá nh nhanh và bấ t ngờ trong đấ t địch.
    tậ p luyện
    - đg. Như luyện tậ p. Tậ p luyện quâ n sự . Tậ p luyện nâ ng cao tay nghề.
    tậ p quá n
    - dt. Thó i quen hình thà nh từ lâ u trong đờ i số ng, đượ c mọ i ngườ i là m theo: tô n trọ ng tậ p
    quá n củ a mỗ i địa phương.
    tậ p san
    - Loạ i tạ p chí lưu hà nh trong nộ i bộ mộ t ngà nh chuyên mô n.
    tậ p sự
    - đg. 1 Là m vớ i tính chấ t họ c nghề. Tậ p sự nghề viết vă n. Tậ p sự là m thầ y thuố c. 2 (thườ ng
    dù ng phụ cho d.). Tậ p là m mộ t thờ i gian cho quen việc trướ c khi đượ c chính thứ c tuyển
    dụ ng. Kĩ sư tậ p sự . Thờ i kì tậ p sự . Lương tậ p sự .
    tậ p tà nh
    - đgt. Tậ p luyện cho thà nh thụ c nó i chung: tậ p tà nh suố t cả ngà y Tậ p tà nh như thế thì chẳ ng
    ăn thua.
    tậ p thể
    - 1. ph. t. Nó i nhiều ngườ i cù ng sinh hoạ t, cù ng hoạ t độ ng vớ i nhau : Là m việc tậ p thể. 2. d.
    Toà n bộ nhữ ng ngườ i nó i trên : Số ng trong tình thương củ a tậ p thể.
    tậ p trung
    - đg. 1 Dồ n và o mộ t chỗ , mộ t điểm. Nơi tậ p trung đô ng ngườ i. Tậ p trung hoả lự c. Mộ t biểu
    hiện tậ p trung củ a tình đoà n kết. 2 Dồ n sứ c hoạ t độ ng, hướ ng cá c hoạ t độ ng và o mộ t việc gì.
    Tậ p trung sả n xuấ t lương thự c. Tậ p trung suy nghĩ. Hộ i nghị tậ p trung thả o luậ n mộ t vấ n đề.
    Tư tưở ng thiếu tậ p trung.
    tậ p tụ c
    - dt. Phong tụ c, tậ p quá n nó i chung: tô n trọ ng tậ p tụ c củ a cá c địa phương Mỗ i dâ n tộ c có
    nhữ ng tậ p tụ c riêng.
    tấ t
    - d. X. Bít tấ t.
    - d. Toà n lượ ng, toà n số , hết cả : Cò n bao nhiêu mua tấ t.
    - t. Hết, chấ m dứ t : Ngồ i đến lú c lễ tấ t.
    - ph. ắt hẳ n : Có là m thì tấ t đượ c tiền.
    tấ t cả
    - đ. Từ dù ng để chỉ số lượ ng toà n bộ , khô ng trừ mộ t cá i gì hoặ c khô ng trừ mộ t ai. Mua tấ t cả .
    Tấ t cả đều đồ ng ý. Tấ t cả chú ng ta.
    tấ t nhiên
    - tt. Chắ c chắ n, nhấ t định phả i như vậ y, khô ng thể khá c đượ c: muố n tiến bộ tấ t nhiên phả i
    cố gắ ng nhiều.
    tấ t tả
    - Lậ t đậ t vộ i vã : Tấ t tả đi tìm nguyên liệu sả n xuấ t.
    tấ t yếu
    - t. 1 Tấ t phả i như thế, khô ng thể khá c đượ c (nó i về nhữ ng cá i có tính quy luậ t); trá i vớ i
    ngẫ u nhiên. Có á p bứ c thì tấ t yếu có đấ u tranh. 2 Nhấ t thiết phả i có , khô ng thể thiếu để có
    đượ c mộ t kết quả , mộ t tá c dụ ng nà o đó . Điều kiện tấ t yếu.
    tậ t
    - dt. 1. Trạ ng thá i khô ng bình thườ ng ở bộ phậ n cơ thể, do bẩ m sinh hoặ c hậ u quả củ a tai
    nạ n, bệnh trạ ng gâ y nên: tậ t nó i ngọ ng bị đá nh thà nh tậ t. 2. Bệnh: Thuố c đắ ng dã tậ t (tng.).
    3. Trạ ng thá i khô ng bình thườ ng, khô ng tố t ở cá c đồ vậ t, má y mó c, dụ ng cụ : Chiếc xe nà y có
    tậ t hay trậ t xích. 4. Thó i quen xấ u, khó sử a: có tậ t nó i tụ c.
    tậ t bệnh
    - Bệnh nó i chung.
    tẩ u
    - 1 d. Đồ dù ng gồ m mộ t ố ng nhỏ và dà i, đầ u gắ n thô ng vớ i bộ phậ n giố ng như cá i phễu nhỏ
    để bỏ thuố c phiện, thuố c lá sợ i và o mà hú t. Miệng ngậ m tẩ u. Dọ c tẩ u.
    - 2 đg. (kng.). 1 Chạ y trố n. Thấ y độ ng, tẩ u mấ t. 2 (id.). Đem giấ u nhanh đi nơi khá c. Kẻ gian
    chưa kịp tẩ u tang vậ t.
    tẩ u mã
    - dt. 1. Điệu há t linh hoạ t, kết thú c bả n ca Huế. 2. Lố i há t tuồ ng như thể vừ a đi ngự a vừ a há t:
    há t bà i tẩ u mã . 3. Chứ ng cam ă n hà m ră ng trẻ con rấ t nhanh: cam tẩ u mã . 4. Kiểu gá c có
    đườ ng thô ng từ gá c nà y ra gá c ngoà i: Nhà có gá c tẩ u mã .
    tẩ u tá n
    - Đem giấ u đi mỗ i thứ mộ t nơi : Tẩ u tá n đồ vậ t ă n cắ p.
    tẩ u thoá t
    - đg. (kng.). Chạ y trố n thoá t, khô ng để bị bắ t. Tìm đườ ng tẩ u thoá t.
    tấ u
    - I. đgt. 1. Biểu diễn mộ t bả n nhạ c trướ c đô ng đả o ngườ i xem: tấ u sá o tấ u đà n bầ u. 2. Biểu
    diễn mộ t bà i vă n có nộ i dung hà i hướ c, châ m biếm nhữ ng thó i hư tậ t xấ u trong đờ i số ng,
    kết hợ p giữ a trình bà y lờ i và cá c độ ng tá c, cử chỉ: tấ u vui tiết mụ c tấ u. 3. Tâ u vớ i vua: quỳ
    tấ u trướ c ngai và ng. II. dt. 1. Tờ tấ u vớ i vua (nghĩa 3 củ a I.): dâ ng tấ u. 2. Bà i tấ u (nghĩa 2 củ a
    I.): đọ c tấ u.
    tậ u
    - đg. Mua mộ t vậ t bằ ng nhiều tiền và có giấ y tờ : Tậ u nhà .
    tâ y
    - 1 I d. 1 Mộ t trong bố n phương chính, ở về phía mặ t trờ i lặ n, đố i diện vớ i phương đô ng.
    Mặ t trờ i đã ngả về tâ y. Gió tâ y. 2 (thườ ng viết hoa). Phầ n đấ t củ a thế giớ i, nằ m về phía tâ y
    châ u  u. Vă n minh phương Tâ y.
    - II t. Theo kiểu phương , hoặ c có nguồ n gố c từ phương Tâ y; đố i lậ p vớ i ta. Giườ ng tâ y. Ă n
    mặ c kiểu tâ y. Thuố c tâ y. Tá o tâ y.
    - 2 t. (cũ ; vch.). (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Riêng. Niềm tâ y.
    tâ y bắ c
    - ở giữ a phương Tâ y và phương Bắ c.
    tâ y cung
    - dt. Cung về phía tâ y, nơi hoà ng hậ u ở.
    tâ y họ c
    - Thuộ c về nhữ ng kiến thứ c từ phương Tâ y lạ i.
    - TÂ Y LịCH- X. Dương lịch.
    tâ y nam
    - Tâ y-NAM ở giữ a phương Tâ y và phương Nam.
    tâ y phương
    - dt., cũ , id. Phương Tâ y: du họ c ở Tâ y phương.
    - (xã ) h. Tiền Hả i, t. Thá i Bình.
    tẩ y
    - 1. đg. Xó a, là m mấ t nhữ ng vết bẩ n, nhữ ng chữ viết sai : Tẩ y quầ n á o ; Tẩ y cả dò ng ấ y đi. 2.
    d. Đồ dù ng bằ ng cao su để xó a nhữ ng chữ , hình, vết ... trên giấ y.
    - I. t. Là m cho dễ đi đạ i tiện : Thuố c tẩ y. II. đg. 1.Tố ng chấ t độ c, vậ t độ c ra khỏ i cơ thể : Tẩ y
    giun. 2. Gạ t ra, khô ng thêm giao thiệp vớ i (thtụ c) : Nếu hắ n cứ gièm pha mã i thì phả i tẩ y
    thẳ ng cá nh.
    tẩ y chay
    - đg. Coi như khô ng biết gì đến, khô ng mua, khô ng dù ng, khô ng tham gia, khô ng có quan hệ,
    để tỏ thá i độ phả n đố i. Tẩ y chay bộ phim tuyên truyền chiến tranh. Chơi xấ u, bị bạ n bè tẩ y
    chay.
    tẩ y nã o
    - đgt. Tá c độ ng mộ t cá ch thô bạ o đến tâ m lí, là m cho ngườ i ta phả i từ bỏ quan niệm, ý đồ
    riêng củ a mình.
    tẩ y trừ
    - đg. Xoá bỏ , là m cho hết sạ ch đi cá i xấ u, cá i có hạ i nà o đó . Tẩ y trừ vă n hoá đồ i truỵ . Tẩ y trừ
    tệ nạ n mê tín.
    tấ y
    - 1 dt., đphg Con rá i cá .
    - 2 đgt. 1. Sưng lên, cương lên, có nhiều má u mủ tụ lạ i, là m cho đau nhứ c: Nhọ t tấ y lên Vết
    thương tấ y mủ . 2. khng. Phá t đạ t, gặ p vậ n may trong là m ă n, cờ bạ c, buô n bá n: đá nh bạ c tấ y
    buô n bá n tấ y.
    te
    - (đph) d. Cá ch đá nh cá bằ ng xuồ ng nhỏ có cắ m nhữ ng que rung để xua cá và o xuồ ng.
    - ph. Nhanh : Chạ y te.
    tè
    - 1 đg. (kng.). Đá i (thườ ng nó i về trẻ em). Bé tè ra quầ n.
    - 2 t. (dù ng phụ sau t.). (Thấ p, lù n) quá mứ c, trô ng thiếu câ n đố i. Bà n ghế thấ p tè. Lù n tè
    như cá i nấ m. Thấ p tè tè.
    tẻ
    - 1 I. dt. Gạ o hạ t nhỏ , ít nhự a, dù ng để thổ i cơm; phâ n biệt vớ i nếp: gạ o tẻ có nếp có tẻ (tng.).
    II. tt. Thuộ c loạ i hoa quả ít thơm ngon hơn loạ i khá c, trong sự so sá nh cù ng loà i vớ i nhau:
    gấ c tẻ Dưa tẻ rẻ hơn dưa nếp nhiều.
    - 2 tt. 1. Buồ n, chá n do vắ ng vẻ: Chợ chiều tẻ quá . 2. Nhạ t nhẽo, khô ng có sứ c hấ p dẫ n, lô i
    cuố n: Vở kịch diễn tẻ quá Câ u chuyện quá tẻ.
    tẽ
    - đg. 1 Là m cho rờ i ra, tá ch ra. Tẽ ngô . Tẽ đô i ra. Tẽ đá m đô ng chạ y đến. 2 (ph.). Rẽ (theo
    đườ ng khá c). Tẽ ngang. Đườ ng tẽ.
    té
    - 1 đgt. Hắ t từ ng ít mộ t lên bề mặ t, lên chỗ nà o đó : té nướ c tướ i rau té nhau ướ t hết quầ n á o
    té nướ c ra đườ ng cho đỡ bụ i.
    - 2 đgt., đphg Ngã : vấ p té té ngử a.
    té ra
    - Hó a ra là : Tưở ng tố t té ra xấ u.
    tem
    - d. 1 cn. tem thư. Miếng giấ y nhỏ , thườ ng hình chữ nhậ t, có in tranh ả nh và giá tiền, do bưu
    điện phá t hà nh, dù ng để dá n lên cá c bưu phẩ m là m chứ ng từ cướ c phí. 2 Miếng giấ y nhỏ
    hình chữ nhậ t giố ng như tem thư, do nhà nướ c phá t hà nh, dù ng để dá n và o mộ t số giấ y tờ
    chính thứ c hoặ c hà ng hoá , chứ ng nhậ n đã nộ p thuế hoặ c lệ phí. 3 Nhã n hiệu dá n trên cá c
    mặ t hà ng để chứ ng nhậ n phẩ m chấ t. Hà ng chưa bó c tem (kng.; cò n mớ i nguyên, chưa sử
    dụ ng bao giờ ). 4 Miếng giấ y nhỏ hình chữ nhậ t giố ng như tem thư, do nhà nướ c phá t hà nh,
    có giá trị mua hà ng hoá chỉ bá n cung cấ p theo định lượ ng. Tem lương thự c.
    tem tép
    - Tiếng nhai ngon là nh.
    tém
    - đg. 1 Thu dồ n lạ i mộ t chỗ cho gọ n. Tém rá c và o mộ t gó c. Tém gọ n đố ng thó c. Má i tó c chả i
    tém ra phía sau. 2 Nhét cá c mép chă n, mà n, v.v. xuố ng để cho phủ kín hoặ c gọ n gà ng hơn.
    Tém mà n. Tém cá c mú i chă n, gó c tã cho chá u.
    ten
    - dt. Chấ t gỉ có mà u xanh ở đồ ng: Ten đồ ng độ c lắ m.
    teng beng
    - Nó i rá ch toạ c ra : á o rá ch teng beng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (3)

    teo
    - đg. Thu nhỏ lạ i, bé dầ n lạ i. Ố ng châ n teo lạ i như ố ng sậ y. Quả để khô , đã teo đi.
    tẹo
    - dt., khng. Lượ ng quá nhỏ , quá ít, coi như khô ng đá ng kể: chia cho mỗ i ngườ i mộ t tẹo gọ i là
    đợ i cho mộ t tẹo.
    tép
    - d. 1. Thứ tô m nhỏ . 2. Thứ cá nhỏ .
    - t. Nhỏ : Nứ a tép ; Phá o tép.
    - d. Tế bà o lớ n, hình thoi, mọ ng nướ c, trong quả cam, quít, bưở i.
    tét
    - đg. (ph.). 1 Cắ t bá nh bằ ng sợ i dâ y vò ng qua rồ i kéo thẳ ng ra. Tét từ ng khoanh bá nh tét. Tét
    bá nh chưng. 2 Rá ch mộ t đườ ng dà i hoặ c đứ t dọ c ra. Gai cà o tét da.
    tẹt
    - tt. Bẹt xuố ng, bị ép sá t xuố ng, khô ng nhô cao lên đượ c: mũ i tẹt Cá i nhọ t đã tẹt xuố ng.
    tê
    - t. Mấ t hết mọ i cả m giá c : Tê tay.
    - (đph) t. Kia : Bên tê.
    - d. Cg. Tê giá c, tê ngưu. Loà i thú có guố c lẻ, dạ dà y, trên mũ i có mộ t hoặ c hai sừ ng.
    - Bạ i Nh. tê liệt : Châ n tay tê bạ i, khô ng cử độ ng đượ c.
    tê bạ i
    - Nh. tê liệt : Châ n tay tê bạ i, khô ng cử độ ng đượ c.
    tê giá c
    - d. Thú có guố c ngó n lẻ, châ n có ba ngó n, da dà y, có mộ t hay hai sừ ng mọ c trên mũ i, số ng ở
    rừ ng.
    tê mê
    - tt. ở trạ ng thá i gầ n như mấ t hết cả m giá c, đến mứ c mê mẩ n, khô ng hay biết gì, do bị tá c
    độ ng nà o đó : sung sướ ng tê mê Nà ng đà tá n hoá n tê mê (Truyện Kiều).
    tê tê
    - Loà i độ ng vậ t có vú , khô ng có ră ng, thâ n dà i, đuô i rộ ng, có nhiều vẩ y xếp như ngó i ở toà n
    phía trên củ a thâ n.
    tê thấ p
    - d. x. thấ p khớ p.
    tề tự u
    - đgt. Đến từ nhiều nơi và tậ p trung đô ng đủ : Họ c sinh tề tự u ở sâ n trườ ng dự lễ khai giả ng
    Cá c đạ i biểu đã tề tự u đô ng đủ .
    tễ
    - d. Thuố c đô ng y ở dạ ng nhữ ng viên trò n, nhỏ . Thuố c tễ. Uố ng mộ t tễ thuố c (kng.; mộ t liều
    thuố c tễ).
    tế
    - 1 đgt. 1. Cú ng dâ ng trọ ng thể, thườ ng đọ c vă n cú ng và có trố ng chiêng kèm theo: Ngà y rằ m
    thá ng bả y cá c họ đều tế á o tế vă n tế. 2. khng., mỉa Chử i mắ ng ầ m ĩ, tớ i tấ p: bị tế mộ t trậ n
    vuố t mặ t khô ng kịp.
    - 2 đgt. (Ngự a) chạ y nướ c đạ i: ngự a tế.
    tế bà o
    - Đơn vị cơ sở cấ u tạ o nên cơ thể sinh vậ t.
    tế độ
    - đg. Cứ u vớ t chú ng sinh ra khỏ i bể khổ , theo đạ o Phậ t. Ra tay tế độ .
    tế nhị
    - dt.. Khéo léo, tinh tế, nhã nhặ n trong đố i xử : mộ t con ngườ i rấ t tế nhị ă n nó i tế nhị.. Có
    nhữ ng tình tiết rấ t nhỏ , sâ u kín, khó nó i hoặ c khô ng thể nó i ra đượ c: Vấ n đề nà y rấ t tế nhị,
    cầ n phả i lự a thờ i cơ mà nó i.
    tế thế
    - Giú p đờ i : Tà i tế thế.
    tệ
    - I d. Thó i quen tương đố i phổ biến trong xã hộ i, xấ u xa và có hạ i. Tệ nghiện rượ u. Tệ quan
    liêu.
    - II t. Tỏ ra khô ng tố t, khô ng có tình nghĩa trong quan hệ đố i xử . Xử vớ i nhau. Mộ t ngườ i
    chồ ng rấ t tệ.
    - III p. (kng.; dù ng phụ sau t.). Lắ m, quá . Cô bé hô m nay đẹp . Vui tệ. Họ c hà nh dố t tệ.
    tệ bạ c
    - tt. Vô ơn, bộ i nghĩa, số ng thiếu tình nghĩa trướ c sau: ă n ở tệ bạ c con ngườ i tệ bạ c đố i xử rấ t
    tệ bạ c.
    tệ đoan
    - Mố i tệ hạ i : Trừ cho hết tệ đoan.
    tệ hạ i
    - I d. Cá i có tá c dụ ng gâ y hạ i lớ n cho con ngườ i, cho xã hộ i. Trộ m cướ p, mạ i dâ m là nhữ ng tệ
    hạ i xã hộ i.
    - II t. Có tá c dụ ng gâ y nhữ ng tổ n thấ t lớ n lao. Chính sá ch diệt chủ ng . Tình hình rấ t tệ hạ i.
    - III p. (kng.; dù ng phụ sau t.). Quá đá ng lắ m. Bẩ n . Xấ u tệ hạ i.
    tệ tụ c
    - Phong tụ c xấ u.
    tệ xá
    - d. (cũ ; kc.). Từ dù ng để chỉ nơi ở củ a mình vớ i ý khiêm tố n khi nó i vớ i ngườ i khá c. Xin mờ i
    bá c quá bộ đến thă m tệ xá .
    tếch
    - 1 (F. teck) dt. Câ y to, cà nh và mặ t dướ i củ a lá có lô ng hình sao, hoa mà u trắ ng, gỗ mà u
    và ng ngả nâ u, rắ n và bền: gỗ tếch.
    - 2 dt. Miếng thịt đỏ ở hai bên tai con gà : mà o tếch.
    - 3 dt. Phầ n dướ i cá i thuyền: nặ ng bồ ng nhẹ tếch (tng.).
    - 4 đgt., khng. Bỏ đi, chuồ n khỏ i nơi nà o, do đã quá chá n ngá n: chẳ ng thích thì tếch ngay mớ i
    là m đượ c mấ y hô m đã tếch rồ i.
    têm
    - đg. "Têm trầ u" nó i tắ t.
    tên
    - 1 d. Đoạ n tre hoặ c gỗ dà i, mả nh, có mộ t đầ u mũ i nhọ n, có thể có ngạ nh, đượ c phó ng đi
    bằ ng cung, nỏ để sá t thương. Tên rơi đạ n lạ c*. Trú ng tên.
    - 2 d. 1 Từ hoặ c nhó m từ dù ng để chỉ mộ t cá nhâ n, cá thể, phâ n biệt vớ i nhữ ng cá nhâ n, cá
    thể khá c cù ng loạ i. Đặ t tên. Ghi rõ họ và tên. Kí tên*. Tên nướ c. Tên cuố n sá ch. 2 Từ dù ng để
    chỉ từ ng cá nhâ n ngườ i thuộ c hạ ng bị coi thườ ng, coi khinh. Tên cướ p.
    tên gọ i
    - Nh. Tên. ngh. 1.
    tên hiệu
    - d. Tên củ a trí thứ c thờ i phong kiến tự đặ t thêm cho mình bên cạ nh tên vố n có , thườ ng là
    mộ t từ ngữ Há n-Việt có nghĩa đẹp đẽ. Ứ c Trai là tên hiệu củ a Nguyễn Trã i.
    tên lử a
    - dt. Vậ t chứ a chấ t chá y dù ng để đẩ y đi rấ t xa mộ t viên đạ n hoặ c mộ t vậ t chở nà o đó : phó ng
    tên lử a bắ n chá y má y bay địch tên lử a vũ trụ .
    tên thá nh
    - d. Tên lấ y theo tên củ a mộ t vị Thá nh, đặ t thêm cho ngườ i theo Cô ng giá o khi là m lễ rử a tộ i.
    tên tụ c
    - dt. Tên do cha mẹ đặ t ra lú c mớ i sinh, chỉ gọ i lú c cò n bé, thườ ng dù ng từ nô m và xấ u để
    trá nh sự chú ý, đe doạ củ a ma quỷ, theo mê tín: Cứ gọ i tên tụ c ra mà chử i, ai mà chẳ ng tứ c
    Đồ Chiểu là tên tụ c củ a Nguyễn Đình Chiểu.
    tênh
    - p. (kết hợ p hạ n chế). Đến mứ c như cả m giá c thấ y hoà n toà n trố ng khô ng, trố ng trả i. Nhà
    cử a trố ng tênh. Nhẹ tênh*. Buồ n tênh*.
    tết
    - 1 I. dt. 1. Ngà y lễ trong nă m, có cú ng lễ, vui chơi: Tết Trung thu Tết Nguyên đá n Tết Đoan
    ngọ . 2. Lễ đó n nă m mớ i, có cú ng tế, vui chơi, chú c mừ ng nhau: ă n Tết nghỉ Tết vui Tết. II.
    đgt. Biếu quà nhâ n dịp Tết: đi tết bố mẹ vợ đô i ngỗ ng.
    - 2 đgt. Đan, thắ t cá c sợ i vớ i nhau thà nh dâ y dà i hoặ c thà nh khuô n, hình vậ t gì: tết tó c tết tú i
    lướ i.
    - 3 (F. tête) đgt., cũ Đá nh đầ u và o quả bó ng: nhả y lên tết quả bó ng và o gô n.
    tếu
    - ph. Theo ý riêng củ a mình và khô ng nghiêm tú c: Nó i tếu: Lạ c quan tếu. Lạ c quan viển vô ng,
    theo ý riêng củ a mình và khô ng có cơ sở .
    tha
    - 1 đg. 1 (Loà i vậ t) giữ chặ t bằ ng miệng, bằ ng mỏ mà mang đi. Hổ tha mồ i. Chim tha rá c về
    là m tổ . 2 (kng.). Mang theo, mang đi mộ t cá ch lô i thô i. Chị cõ ng em tha nhau đi chơi. Tha về
    nhà đủ thứ lỉnh kỉnh.
    - 2 đg. 1 Thả ngườ i bị bắ t giữ . Ở tù mớ i đượ c tha. 2 Bỏ qua, khô ng trá ch cứ hoặ c trừ ng phạ t.
    Tha lỗ i. Tha tộ i chết. Tộ i á c trờ i khô ng dung, đấ t khô ng tha.
    tha hó a
    - tha hoá tt. 1. Trở nên khá c đi, biến thà nh cá i khá c: Nhiều chấ t bị tha hoá do tá c độ ng củ a
    mô i trườ ng. 2. Trở thà nh ngườ i mấ t phẩ m chấ t đạ o đứ c: mộ t cá n bộ bị tha hoá .
    tha hồ
    - Đượ c hoà n toà n như ý muố n, như sở thích : Sô ng rộ ng tha hồ bơi.
    tha ma
    - d. Đấ t hoang dà nh để chô n ngườ i chết. Bã i tha ma.
    tha thứ
    - đgt. Tha cho, khô ng trá ch cứ , trừ ng phạ t: xin đượ c tha thứ tha thứ cho mọ i lỗ i lầ m trong
    quá khứ .
    thà
    - ph. Đà nh như thể cò n hơn : Thà chết chứ khô ng là m nô lệ.
    thả
    - đg. 1 Để cho đượ c tự do hoạ t độ ng, khô ng giữ lạ i mộ t chỗ nữ a. Thả gà . Thả trâ u. Thả tù
    binh. Thả thuyền xuố ng nướ c. Thả mình theo sở thích riêng (b.). 2 Cho và o mô i trườ ng
    thích hợ p để có thể tự do hoạ t độ ng hoặ c phá t triển. Thả diều. Thả bèo hoa dâ u. Tậ n dụ ng
    hồ ao để thả cá . 3 Để cho rơi thẳ ng xuố ng nhằ m mụ c đích nhấ t định. Thả mà nh cử a. Thả dù .
    Thả bom. Thả lướ i.
    thả cử a
    - tt., khng. Hoà n toà n tự do thoả i má i, khô ng bị hạ n chế, ngă n trở : chi tiêu thả cử a ă n chơi
    thả cử a.
    thả dù
    - Nó i má y bay cho ngườ i hay vậ t dụ ng rơi xuố ng bằ ng dù .
    thả lỏ ng
    - đg. 1 Để cho cá c cơ bắ p hoà n toà n tự nhiên, thoả i má i, khô ng có mộ t biểu hiện dù ng sứ c
    nà o cả , dù rấ t nhỏ . Thả lỏ ng gâ n cố t cho đỡ mỏ i. 2 Để cho đượ c tự do là m gì thì là m, hoà n
    toà n khô ng có sự bó buộ c hay ngă n cả n. Trẻ em đượ c nuô ng chiều, thả lỏ ng dễ sinh hư. 3
    (id.). Khô ng giam giữ nữ a, để cho đượ c tự do, nhưng vẫ n dướ i mộ t sự giá m sá t nhấ t định.
    Thả lỏ ng mộ t tù chính trị.
    thả rong
    - đgt. Thả cho muố n đi đâ u thì đi: trâ u bò thả rong.
    thá c
    - d. Chỗ dò ng suố i, dò ng sô ng có nướ c chả y từ trên cao trú t xuố ng thấ p : Thá c là mộ t nguồ n
    nă ng lượ ng.
    - t. Chết (cũ ) : Đến điều số ng đụ c sao bằ ng thá c trong (K).
    - đg. Viện cớ : Thá c bệnh để xin nghỉ.
    thạ c sĩ
    - d. 1 Họ c vị cấ p cho ngườ i tố t nghiệp cao họ c. 2 Họ c vị cấ p cho ngườ i thi đỗ là m cá n bộ
    giả ng dạ y trung họ c hay đạ i họ c ở mộ t số nướ c.
    thá ch
    - đgt. 1. Đá nh đố , đá nh cuộ c ngườ i khá c dá m là m mộ t việc thườ ng là quá sứ c, quá khả nă ng:
    thá ch nhả y qua bứ c tườ ng cao. 2. Nêu giá cao hơn giá bá n để khá ch hà ng trả xuố ng là vừ a:
    khô ng nó i thá ch, nó i sao bá n vậ y thá ch cả trả nử a (tng.).
    thá ch thứ c
    - Đố dá m là m việc gì : Họ thá ch thứ c nhau đi bộ hai mươi ki-lô -mét.
    thạ ch
    - 1 d. Chấ t keo lấ y từ rau câ u dù ng là m đồ giả i khá t hoặ c dù ng trong cô ng nghiệp.
    - 2 d. Đơn vị đo dung tích củ a Trung Quố c thờ i xưa, bằ ng khoả ng 10 lít.
    thạ ch anh
    - dt. Khoá ng chấ t kết tinh theo hình lă ng trụ sá u mặ t, có chó p nhọ n, rắ n, trong suố t, mà u
    trắ ng, tím hoặ c và ng, dù ng trong kĩ thuậ t vô tuyến điện.
    thạ ch bả n
    - Tấ m đá viết chữ và o để in.
    thạ ch cao
    - d. Khoá ng vậ t gồ m chủ yếu sulfat calcium, mềm, mà u trắ ng, dù ng để chế ximă ng, nặ n
    tượ ng, bó xương gã y, v.v.
    thạ ch lự u
    - Nh. Lự u1.
    thạ ch nhũ
    - (địa) Cộ t tự nhiên tạ o thà nh trong cá c hang độ ng, do hà ng ngà n triệu giọ t nướ c rơi từ trên
    xuố ng và đọ ng lạ i hoặ c rỉ và rơi xuố ng nền, để lạ i sau khi bay hơi mộ t tượ ng đá vô i khiến
    phầ n chấ t rắ n từ trên dà i dầ n xuố ng (thạ ch nhũ trên) từ dướ i cao dầ n lên (thạ ch nhũ dướ i)
    và gặ p nhau.
    thạ ch sù ng
    - d. Bò sá t cù ng họ vớ i tắ c kè, nhỏ bằ ng ngó n tay, thâ n nhẵ n, thườ ng bò trên tườ ng nhà , bắ t
    muỗ i, sâ u bọ nhỏ .
    thạ ch tù ng
    - Nh. Thô ng đá .
    thai
    - d. Cơ thể con đang hình thà nh nằ m trong bụ ng mẹ, đã có tính chấ t củ a loà i.
    thai nghén
    - đg. 1 Mang thai (nó i khá i quá t). Thờ i kì thai nghén. 2 (vch.). Nuô i dưỡ ng trong lò ng, chuẩ n
    bị cho sự ra đờ i. Nhà vă n thai nghén tá c phẩ m mớ i.
    thả i
    - đgt. Loạ i bỏ , tố ng khứ cá i khô ng cầ n thiết, cá i khô ng có ích: Chủ thả i thợ nướ c thả i củ a nhà
    má y.
    thả i hồ i
    - Cá ch chứ c quan lạ i hay cô ng chứ c (cũ ).
    thá i
    - 1 đg. Cắ t thà nh miếng mỏ ng hoặ c nhỏ bằ ng dao. Thá i thịt. Bă m bèo, thá i khoai.
    - 2 t. (id.). (Thờ i vậ n, hoà n cả nh) thuậ n lợ i, may mắ n. Vậ n thá i. Hết bĩ đến thá i.
    thá i ấp
    - dt. Phầ n ruộ ng đấ t củ a quan lạ i, cô ng thầ n hay quý tộ c phong kiến đượ c vua ban cấ p.
    thá i bình
    - Nó i cả nh yên ổn thịnh vượ ng củ a xã hộ i.
    thá i cự c
    - d. 1 Trạ ng thá i trờ i đấ t khi chưa phâ n, nguyên khí cò n hỗ n độ n, theo quan niệm triết họ c
    xưa củ a phương Đô ng. 2 Điểm cù ng cự c, trong quan hệ đố i lậ p tuyệt đố i vớ i mộ t điểm cù ng
    cự c khá c. Quan điểm đố i lậ p nhau như hai thá i cự c. Từ thá i cự c nà y chuyển sang thá i cự c
    kia.
    thá i dương
    - 1 dt. Phầ n dương đến cù ng cự c; phâ n biệt vớ i thá i â m.
    - 2 dt. Phầ n củ a mặ t nằ m ở giữ a đuô i mắ t và và nh tai phía trên: bị đá nh và o thá i dương ngấ t
    xỉu ngay.
    - 3 dt., vchg Mặ t trờ i: á nh thá i dương.
    - (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Bình Giang (Hả i Dương), h. Thá i Thuỵ (Thá i Bình).
    thá i độ
    - d. 1. Cá ch để lộ ý nghĩ và tình cả m trướ c mộ t sự việc, trong mộ t hoà n cả nh, bằ ng nét mặ t,
    cử chỉ, lờ i nó i, hà nh độ ng : Có thá i độ lạ nh nhạ t trướ c nhữ ng thà nh cô ng củ a đồ ng chí ; Thá i
    độ hoà i nghi ; Thá i độ hung hă ng. 2. ý thứ c (ngh. 2) đố i vớ i việc là m thườ ng xuyên : Thá i độ
    nghiên cứ u khoa họ c nghiêm chỉnh.
    thá i giá m
    - d. Chứ c hoạ n quan hầ u hạ trong cung cấ m.
    thá i hậ u
    - dt. Mẹ vua, thườ ng gọ i là hoà ng thá i hậ u: Thá i hậ u đã kịp can giá n.
    thá i quá
    - Quá chừ ng, quá đá ng, vượ t xa mứ c bình thườ ng : Ă n uố ng thá i quá thì hay sinh bệnh.
    thá i thượ ng hoà ng
    - d. Vua đã nhườ ng ngô i cho con và đang cò n số ng.
    thá i tử
    - dt. Hoà ng tử đã đượ c chọ n sẵ n để sau nà y kế vị vua cha: lậ p thá i tử cho mộ t trong cá c
    hoà ng tử .
    thá i y
    - Thầ y thuố c trong cung vua.
    tham
    - 1 d. (kng.). Tham biện hoặ c tham tri (gọ i tắ t). Quan tham. Ô ng tham.
    - 2 đg. 1 Ham muố n mộ t cá ch thá i quá , khô ng biết chá n. Tham ă n. Tham củ a. Lò ng tham
    khô ng đá y. Tham thì thâ m (tng.). 2 (dù ng phụ sau đg.). (Là m việc gì) cố cho đượ c nhiều mà
    khô ng biết tự kiềm chế, do đó là m quá nhiều, quá mứ c. Ă n tham. Bà i viết tham quá .
    tham chiến
    - đgt. Tham gia và o cuộ c chiến tranh: cá c nướ c tham chiến.
    tham chính
    - Dự và o chính trị hay dự và o chính quyền : Phụ nữ tham chính.
    tham gia
    - đg. Gó p phầ n hoạ t độ ng củ a mình và o mộ t hoạ t độ ng, mộ t tổ chứ c chung nà o đó . Tham gia
    khá ng chiến. Tham gia đoà n chủ tịch. Bá o cá o gử i đến để tham gia hộ i nghị. Tham gia ý kiến.
    tham khả o
    - đgt. Tìm hiểu thêm để họ c hỏ i, nghiên cứ u, xử lí cô ng việc cho tố t hơn: tham khả o sá ch bá o
    tham khả o ý kiến củ a bạ n bè tà i liệu tham khả o.
    tham luậ n
    - Phầ n trình bà y ý kiến phá t biểu ở mộ t hộ i nghị.
    tham mưu
    - đg. 1 Giú p ngườ i chỉ huy trong việc đặ t và tổ chứ c thự c hiện cá c kế hoạ ch quâ n sự và chỉ
    huy quâ n độ i. Cô ng tá c tham mưu. Sĩ quan tham mưu. 2 (kng.). Giú p gó p ý kiến có tính chấ t
    chỉ đạ o. Tham mưu cho lã nh đạ o.
    tham nhũ ng
    - đgt. Lợ i dụ ng quyền hà nh để tham ô và hạ ch sá ch, nhũ ng nhiễu dâ n: quan lạ i tham nhũ ng
    chố ng tham nhũ ng.
    tham quan
    - Xem xét mộ t nơi nà o: Đi tham quan khu gang thép.
    tham sinh
    - Ham số ng mộ t cá ch khô ng chính đá ng.
    tham tà i
    - Há m củ a.
    tham tà n
    - t. Tham lam và tà n á c.
    tham thiền
    - đgt. Họ c theo, luyện theo phép thiền định: ngồ i tham thiền hà ng mấ y tiếng đồ ng hồ .
    tham vọ ng
    - d. Lò ng ham muố n, mong ướ c quá lớ n, vượ t quá xa khả nă ng thự c tế, khó có thể đạ t đượ c.
    Tham vọ ng là m bá chủ hoà n cầ u. Bà i viết khô ng có tham vọ ng giả i quyết mọ i vấ n đề. Có
    tham vọ ng lớ n.
    thả m
    - 1 dt. 1. Hà ng dệt bằ ng sợ i thô , dù ng trả i sà n nhà hoặ c trên lố i đi: Nền nhà trả i thả m trả i
    thả m đỏ đó n đoà n khá ch quý đến thă m. 2. Lớ p phủ trên mặ t đấ t: thả m cỏ thả m thự c vậ t.
    - 2 đgt. Đau thương đến mứ c là m cho ai cũ ng độ ng lò ng thương cả m: khó c nghe thả m quá
    câ u chuyện nghe thả m quá .
    thả m cả nh
    - Tình trạ ng đá ng thương.
    thả m hạ i
    - t. 1 Có vẻ khổ sở , đá ng thương. Mặ t mũ i trô ng thả m hạ i. 2 Nặ ng nề và nhụ c nhã . Sự thấ t bạ i
    thả m hạ i.
    thả m họ a
    - thả m hoạ dt. Tai hoạ lớ n, gâ y nhiều đau thương, tang tó c: thả m hoạ chiến tranh thả m hoạ
    độ ng đấ t.
    thả m khố c
    - Gâ y tai hạ i lớ n.
    thả m sá t
    - đg. Giết hạ i hà ng loạ t ngườ i mộ t cá ch tà n á c. Vụ thả m sá t cả mộ t là ng.
    thả m thiết
    - tt. Hết sứ c thương tâ m, đau xó t: khó c thả m thiết van xin thả m thiết.
    thả m thương
    - Là m cho buồ n rầ u thương xó t.
    thá m
    - đg. Dò xét.
    thá m hiểm
    - đg. Đi và o vù ng xa lạ ít ai đặ t châ n tớ i, để khả o sá t. Thá m hiểm Bắ c Cự c. Nhà thá m hiểm.
    thá m thính
    - đgt. Dò xét, nghe ngó ng để biết tình hình: cử ngườ i đi thá m thính tình hình.
    thá m tử
    - Ngườ i là m việc dò xét trong xã hộ i cũ .
    than
    - 1 d. Tên gọ i chung cá c chấ t rắ n, thườ ng mà u đen, dù ng là m chấ t đố t, do gỗ hoặ c xương
    chá y khô ng hoà n toà n tạ o nên, hoặ c do câ y cố i chô n vù i ở dướ i đấ t phâ n huỷ dầ n qua nhiều
    thế kỉ biến thà nh. Đố t than trên rừ ng. Mỏ than.
    - 2 đg. Thố t ra lờ i cả m thương cho nỗ i đau khổ , bấ t hạ nh củ a mình. Than thâ n trá ch phậ n.
    than bù n
    - dt. Than mà u nâ u sẫ m, có ít chấ t cá c-bon, nhiều nướ c, thườ ng dù ng là m chấ t đố t, phâ n
    bó n.
    than cá m
    - d. Than vụ n, hạ t nhỏ .
    than chì
    - dt. Cá c-bon ở dạ ng gầ n nguyên chấ t, mềm, có thể dù ng để vẽ, quệt trên giấ y.
    than củ i
    - Nh. Than tà u.
    than ôi
    - c. (vch.). Từ biểu lộ sự đau buồ n, thương tiếc.
    than phiền
    - đgt. Kêu ca, phà n nà n về điều buồ n phiền, khổ tâ m nà o đó : than phiền về đờ i số ng khô ng
    nên than phiền nhiều.
    thả n nhiên
    - Ung dung như khô ng có gì xả y ra cả : Có cò i bá o độ ng mà vẫ n ngồ i thả n nhiên.
    thá n phụ c
    - đg. Khen ngợ i và cả m phụ c. Thá i độ thá n phụ c. Nhìn bằ ng con mắ t thá n phụ c.
    thá n từ
    - dt. Từ dù ng để chỉ cá c trạ ng thá i cả m xú c như mừ ng rỡ , ngạ c nhiên, thương tiếc...
    thang
    - d. X. Đồ dù ng bắ c để trèo lên cao, là m bằ ng hai thanh gỗ , tre... song song hoặ c hơi choã i ở
    châ n và nố i vớ i nhau bằ ng nhiều thanh ngang dù ng là m bậ c. 2. Thứ tự sắ p xếp theo độ
    mạ nh, cấ p bậ c : Thang chia độ trong nhiệt kế ; Thang lương.
    - d. X. Bú n thang.
    - d. 1. Gó i thuố c Đô ng y, gồ m nhiều vị, vừ a đủ sắ c mộ t lầ n : Số t uố ng hai thang mớ i khỏ i. 2.
    Vị thuố c phụ củ a cá c vị thuố c Đô ng y : Chén thuố c nà y phả i lấ y kinh giớ i là m thang.
    thang má y
    - d. Má y đưa ngườ i lên xuố ng cá c tầ ng gá c trong nhà nhiều tầ ng.
    thả ng hoặ c
    - pht. Thỉnh thoả ng, hoạ hoằ n (mớ i xả y ra điều gì): Thả ng hoặ c anh ta mớ i đến chơi.
    thá ng
    - d. 1. Khoả ng thờ i gian bằ ng mộ t phầ n mườ i hai củ a mộ t nă m theo dương lịch, hoặ c theo
    â m lịch, có khi là mộ t phầ n mườ i ba củ a mộ t nă m nhuậ n. 2. Thờ i gian ba mươi ngà y, khô ng
    nhấ t thiết bắ t đầ u từ ngà y mồ ng mộ t : Nghỉ ố m mộ t thá ng. 3. Thờ i kỳ phụ nữ có kinh nguyệt
    : Thấ y thá ng. 4. Thờ i kỳ phụ nữ có mang sắ p đẻ : Đến thá ng rồ i.
    thá ng ngà y
    - d. Như ngà y thá ng.
    thanh
    - 1 dt. Từ ng vậ t riêng lẻ có hình dà i mỏ ng, nhỏ bả n: thanh tre thanh gươm thanh gỗ .
    - 2 dt. Thanh điệu, nó i tắ t: Tiếng Việt có sá u thanh.
    - 3 tt. 1. Trong, sạ ch, thuầ n khiết, khô ng gợ n chú t pha tạ p nà o: giọ ng nó i thanh. 2. Có dá ng
    mả nh mai, dễ coi: dá ng ngườ i thanh nét thanh. 3.Lặ ng lẽ: đêm thanh tră ng thanh.
    - (xã ) h. Hướ ng Hoá , t. Quả ng Trị.
    thanh bạ ch
    - Trong sạ ch và giữ đượ c tiết thá o : Nhà trí thứ c thanh bạ ch.
    thanh bình
    - t. Yên vui trong cả nh hoà bình. Đấ t nướ c thanh bình. Cuộ c số ng thanh bình. Khú c nhạ c
    thanh bình.
    thanh cả nh
    - tt. (ă n uố ng) nhỏ nhẹ, chú t đỉnh, khô ng ham nhiều, khô ng thô tụ c: ă n uố ng thanh cả nh.
    thanh danh
    - Tiếng tă m : Thanh danh lừ ng lẫ y.
    thanh đạ m
    - t. 1 (Ă n uố ng) giả n dị, khô ng có nhữ ng mó n cầ u kì hoặ c đắ t tiền. Bữ a ă n thanh đạ m. 2 (id.).
    (Cuộ c số ng) giả n dị và trong sạ ch; thanh bạ ch.
    thanh giá o
    - Ngà nh tô n giá o ở Anh, từ cơ đố c giá o thoá t ra, chủ trương số ng khắ c khổ theo đú ng kinh
    thá nh.
    thanh la
    - d. x. phèng la.
    thanh lịch
    - tt. Thanh nhã và lịch thiệp: ngườ i Hà Nộ i thanh lịch mộ t con ngườ i thanh lịch.
    thanh liêm
    - Trong sạ ch, khô ng tham ô (cũ ) : Quan lạ i thanh liêm.
    thanh minh
    - 1 d. Tên gọ i mộ t trong hai mươi bố n ngà y tiết trong nă m theo lịch cổ truyền củ a Trung
    Quố c, ứ ng vớ i ngà y 4, 5 hoặ c 6 thá ng tư dương lịch, thườ ng và o khoả ng thá ng hai, thá ng ba
    âm lịch, có tụ c đi thă m viếng sử a sang mồ mả .
    - 2 đg. Giả i thích cho ngườ i ta hiểu để khô ng cò n quy lỗ i hoặ c nó i chung nghĩ xấ u cho mình
    hay cho ai đó , trong sự việc nà o đó . Thanh minh để trá nh mọ i sự hiểu lầ m. Khuyết điểm
    rà nh rà nh, cò n cố thanh minh. Thanh minh cho bạ n.
    thanh nhà n
    - tt. Nhà n nhã , thả nh thơi: cuộ c số ng thanh nhà n chẳ ng lú c nà o đượ c thanh nhà n.
    - (phườ ng) q. Hai Bà Trưng, tp. Hà Nộ i.
    thanh nữ
    - Ngườ i con gá i trẻ tuổ i.
    thanh quả n
    - d. Phầ n trên củ a khí quả n, có thể phá t ra tiếng khi khô ng khí đi qua từ phổ i.
    thanh tao
    - tt. Thanh lịch và tao nhã : vẻ đẹp thanh tao phong độ thanh tao lờ i thơ thanh tao.
    thanh tâ m
    - Lò ng trong sạ ch.
    thanh thả n
    - t. Ở trạ ng thá i nhẹ nhà ng, thoả i má i, vì trong lò ng khô ng có điều gì phả i á y ná y, lo nghĩ.
    Đầ u óc thanh thả n.
    thanh thiên
    - Trờ i xanh. Mà u thanh thiên. Mà u xanh da trờ i. Thanh thiên bạ ch nhậ t. Giữ a ban ngà y và
    dướ i trờ i xanh, ý nó i cô ng nhiên, khô ng giấ u giếm ai.
    thanh thoá t
    - t. 1 (Dá ng điệu, đườ ng nét) mềm mạ i, khô ng gò bó , gâ y cả m giá c nhẹ nhà ng, dễ ưa. Dá ng
    ngườ i thanh thoá t. Đườ ng nét chạ m trổ thanh thoá t. 2 (Lờ i vă n) lưu loá t, nhẹ nhà ng, khô ng
    gò bó , khô ng khú c mắ c. Lờ i thơ thanh thoá t. Vă n dịch thanh thoá t. 3 Thanh thả n, nhẹ nhõ m,
    khô ng có gì vướ ng mắ c. Tâ m hồ n thanh thoá t. Nó i hết ra cho lò ng đượ c thanh thoá t.
    thanh tịnh
    - tt. Yên ắ ng, khô ng chú t xao độ ng nà o: cả nh thanh tịnh ở chù a.
    thanh toá n
    - đg. 1. Hoà n thà nh việc tính sổ sá ch khi đình chỉ buô n bá n. 2. Trình bà y có chứ ng từ nhữ ng
    mó n tiêu bằ ng tiền củ a cô ng quỹ để hoà n thà nh trá ch nhiệm củ a mình trong việc đó : Y tá cơ
    quan thanh toá n nă m hó a đơn mua thuố c. 3. Trang trả i, từ bỏ đến hết : Thanh toá n mó n nợ ;
    Thanh toá n nạ n mù chữ ; Thanh toá n nhữ ng tư tưở ng phi vô sả n .
    thanh tra
    - I đg. Kiểm tra, xem xét tạ i chỗ việc là m củ a địa phương, cơ quan, xí nghiệp.
    - II d. (kng.). Ngườ i là m nhiệm vụ . Đoà n thanh tra củ a bộ .
    thanh trừ ng
    - đgt. Loạ i bỏ , trừ khử khỏ i hà ng ngũ : Cá c phe phá i thanh trừ ng nhau thanh trừ ng nộ i bộ .
    thanh vắ ng
    - Yên lặ ng, khô ng có bó ng ngườ i : Đêm hô m thanh vắ ng.
    thanh vâ n
    - (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Hiệp Hoà (Bắ c Giang), h. Quả n Bạ (Hà Giang), h. Thanh Oai (Hà
    Tâ y), h. Thanh Ba (Phú Thọ ), h. Tam Dương (Vĩnh Phú c).
    thà nh
    - d. 1. Tườ ng cao xâ y quanh mộ t nơi để bả o vệ : Thà nh cao hà o sâ u. 2. Mặ t trong củ a mộ t vậ t
    chứ a, từ miệng xuố ng, khô ng kể đá y : Thà nh giếng; Thà nh bể; Thà nh vạ i.
    - d. " Thà nh phố " hoặ c "Thà nh thị" nó i tắ t : Mít-tinh toà n thà nh ; Tự vệ thà nh.
    - 1. t. Đạ t mụ c đích, đến kết quả : Cô ng thà nh danh toạ i 2. g. Hó a ra, trở nên : Nướ c sô i bố c
    thà nh hơi, Hai cộ ng vớ i hai thà nh bố n.
    - t. Thự c có : Lò ng thà nh.
    - d. Mộ t phầ n mườ i (cũ ) : Và ng mườ i thà nh.
    thà nh cô ng
    - đg. (hoặ c d.). Đạ t đượ c kết quả , mụ c đích như dự định; trá i vớ i thấ t bạ i. Thí nghiệm thà nh
    cô ng. Chú c mừ ng thà nh cô ng củ a hộ i nghị.
    thà nh danh
    - đgt. Nên danh tiếng: họ c đã thà nh danh.
    thà nh đạ t
    - Cg. Thịnh đạ t. Đi tớ i mụ c đích, kết quả về danh phậ n : Họ c trò thà nh đạ t.
    thà nh hình
    - đg. Đượ c tạ o thà nh ở mứ c chỉ mớ i có nhữ ng nét chính. Ngô i nhà đã thà nh hình, nhưng
    chưa có cử a.
    thà nh hô n
    - đgt. Chính thứ c thà nh vợ chồ ng: tổ chứ c lễ thà nh hô n.
    thà nh kiến
    - ý nghĩ cố định về ngườ i hay vậ t, xuấ t phá t từ cá ch nhìn sai lệch hoặ c dự a trên cả m tính và
    thườ ng xuyên có chiều hướ ng đá nh giá thấ p.
    thà nh kính
    - t. Thà nh tâ m, kính cẩ n. Tấ m lò ng thà nh kính. Thà nh kính tưở ng nhớ cá c liệt sĩ.
    thà nh lũ y
    - thà nh luỹ dt. 1. Cô ng trình xâ y dự ng kiên cố để bả o vệ, phò ng thủ mộ t vị trí quan trọ ng:
    xâ y dự ng thà nh luỹ vữ ng chắ c. 2. Cơ cấ u vữ ng chắ c củ a mộ t tổ chứ c hay mộ t hệ thố ng xã hộ i
    nà o: tiến cô ng và o thà nh luỹ củ a chủ nghĩa thự c dâ n.
    thà nh ngữ
    - Nhó m từ cố định đi vớ i nhau để nó i lên mộ t ý gì : "Đứ ng mũ i chịu sà o" là mộ t thà nh ngữ .
    thà nh niên
    - t. Đến tuổ i đượ c phá p luậ t cô ng nhậ n là cô ng dâ n vớ i đầ y đủ cá c quyền lợ i và nghĩa vụ .
    Đến tuổ i thà nh niên.
    thà nh phẩ m
    - dt. Sả n phẩ m đã là m xong hoà n toà n: nâ ng cao chấ t lượ ng thà nh phẩ m.
    thà nh phầ n
    - d. 1. Mộ t trong nhữ ng yếu tố tạ o nên mộ t vậ t, mộ t tổ chứ c : Thà nh phầ n hó a họ c củ a nướ c
    là ô -xy và hy-đrô ; Thà nh phầ n củ a hộ i nghị là cá c giá m đố c sở giá o dụ c và cá c trưở ng ty
    giá o dụ c. 2. Mỗ i khố i ngườ i xá c định trên cơ sở gố c dâ n tộ c (thà nh phầ n dâ n tộ c) hoặ c gố c
    giai cấ p (thà nh phầ n giai cấ p), thườ ng có ghi trong lý lịch củ a từ ng ngườ i : Thà nh phầ n dâ n
    tộ c Kinh ; Thà nh phầ n nô ng dâ n.
    thà nh phố
    - d. Khu vự c tậ p trung đô ng dâ n cư quy mô lớ n, thườ ng có cô ng nghiệp và thương nghiệp
    phá t triển.
    thà nh quả
    - dt. Kết quả quý giá thu đượ c từ quá trình hoạ t độ ng, đấ u tranh: thà nh quả lao độ ng bả o vệ
    thà nh quả củ a cuộ c cá ch mạ ng.
    thà nh sự
    - Nên việc : Thà nh sự tạ i nhâ n.
    thà nh tâ m
    - t. Có tình cả m châ n thậ t, xuấ t phá t tự đá y lò ng. Thà nh tâ m giú p bạ n.
    thà nh thạ o
    - tt. Rấ t thạ o, rấ t thà nh thụ c, do đã quen là m, quen dù ng: có tay nghề thà nh thạ o thà nh thạ o
    hai ngoạ i ngữ .
    thà nh thâ n
    - Kết hô n : Thà nh thâ n mớ i mớ i rướ c xuố ng thuyền (K).
    - Nên ngườ i : Họ c hà nh lườ i biếng nên khô ng thà nh thâ n.
    thà nh thị
    - d. Thà nh phố , thị xã , nơi tậ p trung đô ng dâ n cư, cô ng nghiệp và thương nghiệp phá t triển
    (nó i khá i quá t); phâ n biệt vớ i nô ng thô n. Cuộ c số ng ở thà nh thị. Ngườ i thà nh thị.
    thà nh thử
    - lt. Do vậ y, cho nên: bị ố m thà nh thử khô ng đi đượ c Trờ i mưa, thà nh thử chợ vắ ng teo.
    thà nh tích
    - Cô ng lao ghi đượ c, đạ t đượ c : Thà nh tích cá ch mạ ng.
    thà nh tự u
    - I đg. (Quá trình hoạ t độ ng) thà nh cô ng mộ t cá ch tố t đẹp. Cô ng việc trong bao nhiêu nă m đã
    thà nh tự u.
    - II d. Cá i đạ t đượ c, có ý nghĩa lớ n, sau mộ t quá trình hoạ t độ ng thà nh cô ng. Nhữ ng củ a khoa
    họ c.
    thà nh vă n
    - tt. Đượ c ghi lạ i bằ ng chữ viết, bằ ng vă n bả n: vă n họ c thà nh vă n lịch sử thà nh vă n.
    - (xã ) h. Thạ ch Thà nh, t. Thanh Hoá .
    thà nh viên
    - Phầ n hợ p thà nh mộ t đoà n thể, mộ t tổ chứ c : Đả ng xã hộ i là mộ t thà nh viên củ a Mặ t trậ n Tổ
    quố c.
    thà nh ý
    - t. (id.). Có ý định tố t, châ n thà nh. Thà nh tâ m thà nh ý giú p đỡ nhau.
    thả nh thơi
    - tt. Nhà n nhã , thoả i má i, hoà n toà n khô ng vướ ng bậ n, lo nghĩ gì: số ng thả nh thơi đầ u ó c
    thả nh thơi Buồ ng đà o khuya sớ m thả nh thơi (Truyện Kiều).
    thá nh
    - d. 1. Nhâ n vậ t siêu phà m có tà i nă ng đặ c biệt : Thá nh Khổ ng. 2. Nhâ n vậ t đượ c coi là có
    phép mầ u nhiệm, theo truyền thuyết : Thá nh Tả n Viên.
    thá nh ca
    - d. Bà i há t ca ngợ i, cầ u nguyện thầ n thá nh trong cá c buổ i lễ.
    thá nh chỉ
    - dt. Lệnh củ a vua chú a, theo cá ch gọ i tô n kính: vâ ng thá nh chỉ.
    thá nh cung
    - Nơi thờ thá nh.
    thá nh đả n
    - Ngà y Giê-xu hay mộ t ô ng thá nh khá c ra đờ i.
    thá nh địa
    - d. (id.). Đấ t thá nh.
    thá nh đườ ng
    - dt. Nhà thờ củ a đạ o Cơ Đố c (hoặ c Hồ i giá o): là m lễ ở thá nh đườ ng.
    thá nh giá
    - 1 d. (trtr.; id.). Xe vua đi thờ i phong kiến; xa giá .
    - 2 d. Giá hình chữ thậ p, tượ ng trưng cho sự hi sinh vì đạ o củ a Jesus. Câ y thá nh giá .
    thá nh nhâ n
    - dt. Bậ c thá nh: Thá nh nhâ n cò n có khi nhầ m (tng.).
    thá nh sư
    - Ô ng tổ dự ng nên mộ t mô n họ c hay mộ t nghề gì : Khổ ng Tử là thá nh sư củ a Nho giá o.
    thá nh thượ ng
    - d. Từ thờ i phong kiến dù ng để gọ i vua vớ i ý tô n kính. Tâ u lên thá nh thượ ng.
    thạ nh
    - (đph) Nh. Thịnh : Đờ i thạ nh.
    thao
    - d. 1 Tơ thô , to sợ i, khô ng sạ ch gú t. Sợ i thao. 2 Hà ng dệt bằ ng thao. Thắ t lưng thao. 3 Tua
    kết bằ ng tơ, chỉ. Nó n quai thao.
    thao diễn
    - đgt. Trình diễn cá c độ ng tá c kĩ thuậ t trong hộ i thi hoặ c để rú t kinh nghiệm: thao diễn kĩ
    thuậ t, nâ ng cao tay nghề.
    thao lá o
    - Nó i mắ t mở to : Mắ t thao lá o chứ có buồ n ngủ đâ u.
    thao luyện
    - đg. Luyện tậ p để nâ ng cao kĩ nă ng. Thao luyện võ nghệ.
    thao lượ c
    - I. dt. Tà i dù ng binh: tà i thao lượ c. II. tt. Có tà i dù ng binh: mộ t vị tướ ng thao lượ c.
    thao tá c
    - Sự cử độ ng củ a châ n tay để là m mộ t cô ng việc nà o đó .
    thao trườ ng
    - d. Bã i tậ p quâ n sự hoặ c thể thao. Diễn tậ p trên thao trườ ng.
    thao tú ng
    - đgt. Nắ m giữ và chi phố i, bắ t phả i hà nh độ ng theo chủ ý: khô ng để ai thao tú ng đượ c Cá c tổ
    chứ c độ c quyền thao tú ng thị trườ ng.
    thả o
    - t. 1. Rộ ng rã i vớ i ngườ i : Lò ng thả o. 2. Nó i ngườ i con, ngườ i em biết đạ o cư xử : Ngườ i em
    thả o.
    - (câ y) d. Từ gọ i chung cá c loà i câ y có thâ n thấ p và mềm, thuộ c loạ i cỏ .
    - 1. đg. Viết ra : Thả o mộ
    thả o luậ n
    - đg. Trao đổ i ý kiến về mộ t vấ n đề, có phâ n tích lí lẽ. Thả o luậ n kế hoạ ch cô ng tá c. Thả o
    luậ n rấ t sô i nổ i.
    thả o mộ c
    - dt. Câ y cỏ , thự c vậ t nó i chung: cá c loà i thả o mộ c dầ u thả o mộ c.
    thả o nguyên
    - Cá nh đồ ng cỏ rấ t rộ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (4)

    thá o
    - đg. 1 Là m cho cá c chi tiết, bộ phậ n đượ c lắ p ghép rờ i ra khỏ i chỉnh thể. Thá o să m xe đạ p ra
    vá . Thá o tung má y. Thá o rờ i từ ng mả nh. 2 Lấ y ra, bỏ ra khỏ i ngườ i cá i đang mang. Thá o cặ p
    kính để lên bà n. Thá o nhẫ n. Vết thương mớ i thá o bă ng. 3 (kết hợ p hạ n chế). Là m cho thoá t
    ra khỏ i tình trạ ng bị ngă n giữ . Thá o nướ c sô ng và o ruộ ng. Nướ c chả y như thá o cố ng. Đá nh
    thá o*. 4 (Chấ t bà i tiết) thoá t ra ngoà i cơ thể nhiều và mạ nh. Mồ hô i thá o ra như tắ m. Mệt
    thá o mồ hô i hộ t. Mử a thá o ra.
    thá o dạ
    - đgt. ỉa chả y: ă n phả i thứ c ă n ô i thiu bị thá o dạ suố t đêm.
    thá o lui
    - Rờ i khỏ i mộ t đá m đô ng để khỏ i phiền nhiễu, ngượ ng ngù ng : Dơ tuồ ng nghỉ mớ i tìm
    đườ ng thá o lui (K).
    thá o vá t
    - t. Có khả nă ng tìm cá ch nà y cá ch khá c giả i quyết nhanh, tố t nhữ ng cô ng việc khó khă n. Mộ t
    con ngườ i thá o vá t. Cử chỉ nhanh nhẹn, thá o vá t.
    thạ o
    - tt. Thà nh thụ c, hiểu biết rấ t rà nh rõ , sử dụ ng mộ t cá ch bình thườ ng, khô ng có gì là khó
    khă n: thạ o nghề sô ng nướ c thạ o tiếng Anh đọ c thô ng viết thạ o buô n bá n rấ t thạ o.
    thá p
    - d. Cô ng trình xâ y dự ng cao, trò n hay vuô ng, thườ ng ở đền, chù a... : Thá p Bình Sơn ; Thá p
    Rù a.
    - đg. 1. Đấ u lạ i cho khớ p và o nhau. 2. Nh. Ghép : Thá p cà nh.
    thá p canh
    - d. Chò i xâ y cao để quan sá t, canh gá c, chiến đấ u. Thá p canh ở ven đườ ng quố c lộ .
    thá p ngà
    - dt. Thế giớ i riêng, tá ch biệt vớ i xã hộ i củ a giớ i trí thứ c.
    thạ p
    - d. Đồ đự ng bằ ng sà nh, thườ ng dù ng để chứ a chè, cau khô ...
    thau
    - 1 d. 1 Hợ p kim đồ ng vớ i kẽm, mà u và ng, dễ dá t mỏ ng, thườ ng dù ng để là m mâ m, là m chậ u
    rử a mặ t. Chiếc mâ m thau. 2 (ph.). Chậ u thau; chậ u. Mộ t thau nướ c.
    - 2 đg. Cọ rử a sạ ch đồ chứ a đự ng nướ c, như chum, vạ i, bể, v.v. trướ c khi chứ a đự ng nướ c
    mớ i. Thau bể để hứ ng nướ c mưa.
    - 3 đg. (id.). Tan ra dễ dà ng (thườ ng nó i về thứ c ă n cho và o miệng). Chiếc kẹo ngậ m trong
    miệng thau dầ n.
    thá u
    - tt. (Lố i viết chữ ) nhanh, khô ng đầ y đủ và rõ rà ng từ ng nét chữ : viết thá u quá , đọ c khô ng ra.
    thay
    - đg. Cg. Thay thế. Dù ng ngườ i hay vậ t và o việc củ a ngườ i hay vậ t khá c : Thay bú t chì bằ ng
    bú t bi ; Khô ng có mậ t ong thì lấ y đườ ng mà thay ; Lấ y cá n bộ khá c về thay nhữ ng đồ ng chí
    thiếu khả nă ng. 2. Nhậ n nhiệm vụ củ a ngườ i thô i việc hay tạ m vắ ng : Phó viện trưở ng thay
    viện trưở ng đang ố m.
    - Từ đặ t sau mộ t tính từ hay sau mộ t câ u để tỏ sự thương tiếc, thá n phụ c hoặ c vui thích :
    Thương thay cũ ng mộ t kiếp ngườ i, Hạ i thay mang lấ y sắ c tà i là m chi (K) ; Vẻ vang thay !
    thay châ n
    - đgt. Thế và o chỗ ngườ i nà o đó : thay châ n thư kí giá m đố c.
    thay đổ i
    - đg. 1. Đưa ngườ i hay vậ t và o chỗ ngườ i hay vậ t bị bỏ : Thay đổ i chương trình. 2. Trở nên
    khá c trướ c : Cơ thể ngườ i thay đổ i rấ t nhanh lú c dậ y thì.
    thay mặ t
    - đg. (Là m việc gì) lấ y tư cá ch củ a (nhữ ng) ngườ i khá c hoặ c củ a mộ t tổ chứ c nà o đó . Kí thay
    mặ t giá m đố c. Thay mặ t gia đình cả m ơn. Thay mặ t chính phủ .
    thay vì
    - đgt. Thay cho, thay cá i gì đó bằ ng mộ t cá i khá c: Thay vì tiền nhuậ n bú t, mỗ i tá c giả đượ c
    nhậ n nă m cuố n sá ch.
    thả y
    - ph. Tấ t cả : Hết thả y mọ i ngườ i đều phấ n khở i ; Thả y đều kinh ngạ c.
    thắ c mắ c
    - đg. (hoặ c d.). Có điều cả m thấ y khô ng thô ng, cầ n đượ c giả i đá p. Thắ c mắ c về chính sá ch.
    Thắ c mắ c khô ng đượ c lên lương. Nêu thắ c mắ c để thả o luậ n. Nhữ ng thắ c mắ c cá nhâ n.
    thắ c thỏ m
    - đgt. 1. Nh. Thấ p thỏ m. 2. Thèm muố n đến mứ c khó kìm lò ng đượ c: thắ c thỏ m muố n ă n ă n
    rồ i mà vẫ n cứ thắ c thỏ m thò m thèm.
    thă m
    - đg. 1. Đến xem cho biết tình hình : Thă m đồ ng; Thă m ngườ i ố m. 2. Đến chơi để tỏ cả m tình.
    - d. Thẻ để lấ y ra xem ai đượ c mộ t quyền lợ i khô ng có đủ để chia cho mọ i ngườ i: Rú t thă m.
    2. Phiếu bầ u : Bỏ thă m.
    thă m dò
    - đg. 1 Tìm hiểu để biết ý kiến thá i độ , sự phả n ứ ng củ a ngườ i khá c bằ ng cá ch dò hỏ i, dò xét
    kín đá o. Thă m dò dư luậ n. Đưa mắ t nhìn thă m dò . Đưa đườ ng bó ng thă m dò . 2 Tìm hiểu để
    đá nh giá trữ lượ ng và chấ t lượ ng khoá ng sả n bằ ng phương phá p khả o sá t cấ u trú c địa chấ t
    củ a vỏ Trá i Đấ t. Thă m dò địa chấ t. Cô ng tá c thă m dò sơ bộ .
    thă m viếng
    - đgt. Thă m để hỏ i nhằ m tìm hiểu hay tỏ rõ sự quan tâ m nó i chung: thă m viếng bạ n bè thă m
    viếng khu di tích lịch sử .
    thẳ m
    - t. Sâ u hay xa đến mứ c hú t tầ m mắ t, nhìn như khô ng thấ y đâ u là cù ng, là tậ n. Nú i cao vự c
    thẳ m. Đườ ng xa dặ m thẳ m. Sâ u thẳ m. Xa thẳ m*. Đô i mắ t buồ n thẳ m. (b.). // Lá y: thă m thẳ m
    (ý mứ c độ nhiều).
    thắ m
    - tt. 1. Đỏ đậ m: má hồ ng mô i thắ m lá thắ m chỉ hồ ng. 2. Đậ m và tươi sắ c: đỏ thắ m Hoa tươi
    thắ m Cá nh đồ ng thắ m mộ t mà u xanh. 3. Có tình cả m đậ m đà : thắ m tình quê hương thắ m
    tình bè bạ n thắ m tình hữ u nghị.
    thằ n lằ n
    - Loà i bò sá t có bố n châ n, dà i độ 30cm, da có vả y á nh kim, thườ ng ở bờ bụ i.
    thă ng
    - I đg. 1 (cũ , hoặ c kng.). Đưa lên mộ t chứ c vụ , cấ p bậ c cao hơn. Đượ c thă ng chứ c. Thă ng
    vượ t cấ p. 2 Thô i khô ng cò n lên đồ ng nữ a, thầ n linh xuấ t ra khỏ i ngườ i ngồ i đồ ng và trở về
    trờ i, theo tín ngưỡ ng dâ n gian. Thá nh phá n mấ y câ u rồ i thă ng. Thă ng đồ ng.
    - II d. Dấ u " Dấ u . Fa thă ng.
    thă ng bằ ng
    - I. dt. 1. Thế củ a vậ t hay thâ n thể giữ đượ c khô ng bị đổ : giữ cho ngườ i thă ng bằ ng trên dâ y.
    2. Trạ ng thá i tâ m lí giữ đượ c bình thườ ng, khô ng bị nghiêng ngả , dao độ ng bấ t bình thườ ng:
    Tâ m trạ ng mấ t thă ng bằ ng. II. đgt. Là m cho trở thà nh thă ng bằ ng: thă ng bằ ng thu chi. III. tt.
    Câ n bằ ng, khô ng nghiêng lệch về mộ t phía nà o: thế thă ng bằ ng cá n câ n thă ng bằ ng.
    thă ng hoa
    - (lý) d. Sự chuyển biến trự c tiếp từ trạ ng thá i rắ n sang thể khí và sự chuyển biến ngượ c lạ i,
    khô ng qua trạ ng thá i lỏ ng : Sự thă ng hoa củ a bă ng phiến.
    thă ng thiên
    - đg. (Nhâ n vậ t thầ n thoạ i) lên trờ i, bay lên trờ i. Ngà y ô ng tá o thă ng thiên.
    thă ng tiến
    - đg. (thă ng quan tiến chứ c, nó i tắ t). Đượ c thă ng chứ c, nó i chung. Thă ng tiến nhanh qua
    nhiều chứ c vụ . Có cơ hộ i thă ng tiến.
    thă ng trầ m
    - tt. Khô ng bình ổ n, bằ ng phẳ ng mà thườ ng biến đổ i nhiều, lú c thịnh lú c suy, lú c thà nh lú c
    bạ i trong đườ ng đờ i, trong việc đờ i: thế sự thă ng trầ m Đườ ng đờ i thă ng trầ m, biết đâ u mà
    nó i trướ c.
    thằ ng bờ m
    - Ngườ i ngố c nghếch nhưng có óc thự c tế.
    thằ ng cha
    - d. (thgt.). Tổ hợ p dù ng để chỉ ngườ i đà n ô ng nà o đó vớ i ý coi thườ ng. Thằ ng cha ấ y chả
    là m nên trò trố ng gì.
    thẳ ng
    - tt. 1. Theo mộ t hướ ng, khô ng có chỗ nà o chệch lệch, cong vẹo, gã y gậ p: Đoạ n đườ ng rấ t
    thẳ ng xếp thẳ ng hà ng. 2. Khô ng kiêng nể, che giấ u, dá m nó i lên sự thậ t hoặ c nó i đú ng điều
    mình nghĩ: lờ i nó i thẳ ng. 3. Liên tụ c, liền mộ t mạ ch: đi thẳ ng về nhà ngủ thẳ ng đến sá ng. 4.
    Trự c tiếp, khô ng qua trung gian: nó i thẳ ng vớ i bạ n gặ p thẳ ng giá m đố c mà nó i. 5. Liền ngay,
    khô ng chầ n chừ : nó i xong bỏ đi thẳ ng.
    thẳ ng cá nh
    - t. (kng.; dù ng phụ cho đg.). Tỏ ra khô ng chú t nương nhẹ. Trừ ng trị thẳ ng cá nh. Mắ ng thẳ ng
    cá nh.
    thẳ ng đứ ng
    - tt. Thẳ ng theo chiều vuô ng gó c vớ i mặ t đấ t, ngượ c đứ ng từ dướ i lên: vá ch nú i thẳ ng đứ ng.
    thẳ ng gó c
    - Hợ p vớ i nhau thà nh mộ t gó c vuô ng : Ê -ke có hai cạ nh thẳ ng gó c.
    thẳ ng tay
    - t. (dù ng phụ cho đg.). Mạ nh mẽ, khô ng chú t nương nhẹ hoặ c thương hạ i. Thẳ ng tay đà n á p.
    Trị thẳ ng tay.
    thẳ ng thắ n
    - tt. 1. Rấ t thẳ ng, khô ng xiên lệch, cong vẹo: xếp hà ng thẳ ng thắ n. 2. Ngay thẳ ng, khô ng
    quanh co, né trá nh: lờ i nó i thẳ ng thắ n tính thẳ ng thắ n.
    thẳ ng thừ ng
    - Khô ng kiêng nể (thtụ c) : Phê bình thẳ ng thừ ng ; Trị thẳ ng thừ ng.
    thắ ng
    - 1 d. (hoặ c đg.). (ph.). Phanh. Bó p thắ ng. Thắ ng xe lạ i.
    - 2 đg. 1 Nấ u cho đườ ng tan và o nướ c. Thắ ng đườ ng là m mứ t. Thắ ng nướ c hà ng. 2 (ph.).
    Rá n (mỡ ).
    - 3 đg. 1 Đó ng yên cương và o ngự a hoặ c buộ c ngự a và o xe. Thắ ng yên cho ngự a. Thắ ng xe. 2
    (kng.). Mặ c, diện quầ n áo đẹp. Thắ ng bộ cá nh đi phố .
    - 4 đg. 1 Già nh đượ c phầ n hơn trong cuộ c đọ sứ c giữ a hai bên đố i địch; trá i vớ i bạ i, thua.
    Chuyển bạ i thà nh thắ ng. Thắ ng đố i thủ . Thắ ng điểm. Ghi bà n thắ ng. 2 Vượ t qua, khắ c phụ c
    đượ c khó khă n thử thá ch. Thắ ng nghèo nà n lạ c hậ u. Thắ ng cơn bệnh hiểm nghèo.
    thắ ng cả nh
    - dt. Phong cả nh đẹp nổ i tiếng: Nướ c ta có nhiều thắ ng cả nh Vịnh Hạ Long là mộ t thắ ng cả nh
    củ a Việt Nam và thế giớ i.
    thắ ng lợ i
    - Thu đượ c phầ n thắ ng, đượ c kết quả tố t : Cô ng tá c ngoạ i giao liên tiếp thắ ng lợ i.
    thắ ng thế
    - đg. Già nh đượ c thế trộ i hơn đố i phương. Thắ ng thế trong cuộ c tranh cử . Lự c lượ ng hoà
    bình đang thắ ng thế.
    thắ ng trậ n
    - Đạ t đượ c kết quả là m cho địch khô ng thể chiến đấ u chố ng lạ i mình nữ a.
    thặ ng dư
    - t. (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). (Phầ n) ở trên mứ c cầ n thiết. Sả n phẩ m thặ ng dư.
    Lao độ ng thặ ng dư*. Giá trị thặ ng dư*.
    thắ p
    - đgt. Châ m lử a và o cho chá y lên: thắ p đèn thắ p mấ y nén hương thắ p nến.
    thắ t
    - I. đg. 1. Buộ c cho chặ t : Thắ t mộ t dâ y. 2. Tết : Thắ t rế. II. Eo lạ i, thó t lạ i : Qủ a bầ u thắ t ở
    quã ng giữ a. Thắ t cổ bồ ng. Thó t ở giữ a, hai đầ u phình ra : Cá i bầ u rượ u thắ t cổ bồ ng.
    thắ t cổ
    - đg. Thắ t chặ t cổ bằ ng sợ i dâ y cho chết nghẹt. Thắ t cổ tự tử .
    thắ t lưng
    - dt. 1. Vù ng giữ a lưng và mô ng củ a thâ n ngườ i: đau thắ t lưng. 2. Dả i vả i hay nhự a dù ng thắ t
    ngang lưng để giữ quầ n: mua chiếc thắ t lưng.
    thâ m
    - t . 1 . Có mà u xá m thẫ m, gầ n đen : Bị đá nh thâ m bả vai ; Thâ m đô ng thì mưa, thâ m dưa thì
    khú (cd). 2. Nó i đồ dệt, quầ n á o có mầ u đen : Vả i thâ m ; Quầ n thâ m ; á o the thâ m. 3. Sâ u sắ c,
    ghi tạ c sâ u trong lò ng hay xuấ t phá t từ đá y lò ng ; Lấ y tình thâ m trả nghĩa thâ m (K). 4. Có
    tính hay giấ u kỹ nhữ ng ý nghĩ mưu toan, nó i nă ng kín đá o, có khi mỉa mai, để lộ á c ý : Con
    ngườ i thâ m khó hiểu.
    thâ m ảo
    - Sâ u kín : Giá o lý thâ m ả o.
    thâ m cung
    - d. Cung củ a vua chú a, về mặ t là nơi ít ngườ i đượ c lui tớ i.
    thâ m độ c
    - tt. Nham hiểm, độ c á c ngầ m: thủ đoạ n thâ m độ c mộ t con ngườ i thâ m độ c.
    thâ m giao
    - Bạ n thâ n.
    thâ m hiểm
    - t. Á c mộ t cá ch sâ u độ c, lò ng dạ khó lườ ng. Con ngườ i thâ m hiểm, chuyên ném đá giấ u tay.
    thâ m nhậ p
    - đgt. 1. Đi sâ u, hoà mình và o để hiểu kĩ cà ng cặ n kẽ: thâ m nhậ p thự c tế thâ m nhậ p đờ i số ng
    nô ng dâ n. 2. Đi sâ u và o, ă n sâ u và o: Vi trù ng thâ m nhậ p cơ thể Tư tưở ng tiến bộ thâ m nhậ p
    quầ n chú ng.
    thâ m niên
    - Thờ i kỳ phụ c vụ thườ ng là lâ u nă m, trong mộ t ngà nh hoạ t độ ng : Tính lương theo thâ m
    niên.
    thâ m tâ m
    - d. Nơi tâ m tư sâ u kín trong lò ng (khô ng bộ c lộ ra ngoà i). Trong thâ m tâ m khô ng muố n.
    thâ m tình
    - dt. Tình thâ n thiết, sâ u sắ c: Anh em là chỗ thâ m tình.
    thâ m trầ m
    - Sâ u sắ c, kín đá o : ý nghĩ thâ m trầ m.
    thâ m ý
    - d. Ý kín đá o, khô ng nó i ra. Khô ng hiểu hết thâ m ý củ a ngườ i nó i.
    thầ m
    - tt. 1. Rấ t khẽ, chỉ đủ cho mình nghe thấ y: nó i thầ m há t thầ m. 2. Kín đá o, khô ng để lộ ra
    ngoà i: thầ m yêu trộ m nhớ mừ ng thầ m. 3. (Là m việc gì) ở trong tình trạ ng khô ng có á nh
    sá ng, khô ng nhìn thấ y gì cả : Xe chạ y thầ m.
    thầ m lặ ng
    - t. Â m thầ m, lặ ng lẽ, ít ai biết đến. Cuộ c chiến đấ u thầ m lặ ng. Sự hi sinh thầ m lặ ng.
    thẩ m
    - đg. Xét kỹ nhữ ng việc thuộ c về tò a á n : Thẩ m lạ i vụ á n.
    - Nh. Thấ m, ngh. 3: Thẩ m cho rá o mự c.
    thẩ m định
    - đg. Xem xét để xá c định, quyết định. Thẩ m định giá trị tá c phẩ m.
    thẩ m mỹ
    - Cả m biết cá i đẹp.
    thẩ m mỹ họ c
    - Mô n họ c nghiên cứ u cá i đẹp và ả nh hưở ng củ a cá i đẹp đến con ngườ i.
    thẩ m phá n
    - d. Ngườ i chuyên là m cô ng tá c xét xử cá c vụ á n. Thẩ m phá n toà á n nhâ n dâ n huyện. Ngồ i
    ghế thẩ m phá n.
    thẩ m quyền
    - dt. 1. Quyền xem xét, quyết định: thẩ m quyền xét xử củ a toà á n nhâ n dâ n tỉnh cơ quan có
    thẩ m quyền. 2. Tư cá ch về chuyên mô n để xem xét, quyết định: ngườ i có thẩ m quyền khoa
    họ c.
    thẩ m vấ n
    - Nó i thẩ m phá n hỏ i bên nguyên và bên bị.
    thẫ m
    - t. Như sẫ m. Đỏ thẫ m. Á o thẫ m mà u.
    thấ m
    - đgt. 1. (Chấ t lỏ ng) bị hú t và o mộ t chấ t xố p, khô : Mự c thấ m và o viên phấ n Mồ hô i thấ m á o
    Mưa lâ u thấ m dầ n (tng.). 2. Là m cho thấ m và o: lấ y bô ng thấ m má u trên vết thương. 3. Đủ để
    gâ y tá c dụ ng nà o đó : Sứ c ấ y đã thấ m gì khó khă n chưa thấ m và o đâ u. 4. Đủ để nhậ n cả m,
    hiểu ra: uố ng đã thấ m say thấ m tình đồ ng độ i.
    thấ m nhuầ n
    - Hiểu mộ t cá ch kỹ cà ng sâ u sắ c : Thấ m nhuầ n chính sá ch.
    thấ m thía
    - đg. 1 Thấ m sâ u và o tư tưở ng, tình cả m. Thấ m thía lờ i dạ y bả o. Nỗ i buồ n thấ m thía. Lờ i phê
    bình thấ m thía. 2 (kng.; id.). Như thấ m thá p. Thế cũ ng chưa thấ m thía và o đâ u.
    thấ m thoá t
    - Nh. Thấ m thoắ t.
    thậ m chí
    - Đến nỗ i là : Thậ m chí đến bạ n thâ n cũ ng ghét.
    thâ n
    - 1 I d. 1 Phầ n chính về mặ t thể tích, khố i lượ ng, chứ a đự ng cơ quan bên trong củ a cơ thể
    độ ng vậ t, hoặ c mang hoa lá củ a cơ thể thự c vậ t. Thâ n ngườ i. Thâ n câ y tre. Thâ n lú a. 2 Cơ
    thể con ngườ i, về mặ t thể xá c, thể lự c, nó i chung. Quầ n á o che thâ n. Toà n thâ n mỏ i nhừ .
    Thâ n già sứ c yếu. 3 Phầ n giữ a và lớ n hơn cả , thườ ng là nơi để chứ a đự ng hoặ c mang nộ i
    dung chính. Thâ n tà u. Thâ n lò . Phầ n thâ n bà i bố cụ c chặ t. 4 Bộ phậ n chính củ a á o, quầ n,
    đượ c thiết kế theo kích thướ c nhấ t định. Thâ n á o. Thâ n quầ n. 5 (kết hợ p hạ n chế). Cá i cá
    nhâ n, cá i riêng tư củ a mỗ i ngườ i. Chỉ biết lo cho thâ n mình. Thiệt thâ n*. Tủ i thâ n*. Hư
    thâ n*. (Cho) biết thâ n*.
    - II đ. (id.). Đích (nó i tắ t). Tổ ng tư lệnh thâ n chỉ huy trậ n đá nh.
    - 2 d. Kí hiệu thứ chín (lấ y khỉ là m tượ ng trưng) trong mườ i hai chi dù ng trong phép đếm
    thờ i gian cổ truyền củ a Trung Quố c. Giờ thâ n (từ 3 giờ đến 5 giờ chiều). Nă m Thâ n (thí dụ ,
    nă m Canh Thâ n, nó i tắ t). Tuổ i Thâ n (sinh và o mộ t nă m Thâ n).
    - 3 t. (hoặ c đg.). 1 Có quan hệ gầ n gũ i, gắ n bó mậ t thiết. Đô i bạ n thâ n. Tình thâ n. Thâ n nhau
    từ nhỏ . Phá i thâ n Nhậ t là m đả o chính. 2 (Ngườ i) có quan hệ họ hà ng, ruộ t thịt; trá i vớ i
    (ngườ i) dưng. Ngườ i thâ n trong gia đình. Số ng giữ a ngườ i thâ n.
    thâ n ái
    - tt. Có tình cả m quý mến và gầ n gũ i, gắ n bó : lờ i chà o thâ n á i số ng thâ n á i vớ i mọ i ngườ i.
    thâ n cậ n
    - Gầ n gũ i và có cả m tình : Bà con thâ n cậ n.
    thâ n danh
    - d. (cũ ). Cá i danh mà mình đang mang (hà m ý mỉa mai). Thâ n danh là mộ t nhà giá o mà
    khô ng biết tự trọ ng.
    thâ n hà nh
    - tt. Trự c tiếp đứ ng ra là m, khô ng để ngườ i cấ p dướ i là m: Giá m đố c thâ n hà nh đi kiểm tra
    Giá o sư bệnh viện trưở ng thâ n hà nh chỉ đạ o ca phẫ u thuậ t.
    thâ n hình
    - Hình dá ng con ngườ i (thườ ng dù ng theo nghĩa xấ u) : Thâ n hình bệ rạ c.
    thâ n hữ u
    - d. Bạ n bè thâ n thuộ c (thâ n bằ ng cố hữ u, nó i tắ t). Cá c thâ n hữ u. Tình thâ n hữ u.
    thâ n mậ t
    - tt. Châ n thà nh, nồ ng hậ u và gầ n gũ i, thâ n thiết vớ i nhau: tình cả m thâ n mậ t nó i chuyện trò
    thâ n mậ t.
    thâ n mến
    - t. Có quan hệ tình cả m quý mến. Cá c bạ n thâ n mến!
    thâ n phậ n
    - dt. Địa vị xã hộ i thấ p hèn và cả nh ngộ khô ng may củ a bả n thâ n mỗ i ngườ i như đã bị định
    trướ c: thâ n phậ n nghèo hèn thâ n phậ n tô i đò i.
    thâ n thể
    - Phầ n vậ t chấ t củ a mộ t độ ng vậ t : Thâ n thể ngườ i ta có đầ u mình và châ n tay.
    thâ n thế
    - d. Cuộ c đờ i riêng củ a mộ t ngườ i (thườ ng là ngườ i có danh tiếng). Thâ n thế và sự nghiệp
    nhà thơ.
    thâ n thiện
    - tt. Có tình cả m tố t, đố i xử tử tế và thâ n thiết vớ i nhau: thá i độ thâ n thiện quan hệ thâ n
    thiện giữ a cá c nướ c trong khu vự c.
    thâ n thiết
    - Gầ n gụ i và có tình cả m đằ m thắ m : Bạ n bè thâ n thiết.
    thâ n thuộ c
    - I d. Nhữ ng ngườ i có quan hệ họ hà ng (nó i khá i quá t). Giú p đỡ thâ n thuộ c.
    - II t. Có quan hệ thâ n thiết, gầ n gũ i. Ngườ i cá n bộ củ a bả n là ng. Nhữ ng xó m là ng thâ n thuộ c.
    Giọ ng nó i thâ n thuộ c.
    thầ n
    - 1 đt. Lố i xưng hô tự xưng (tô i) củ a quan lạ i trong triều đình khi nó i vớ i vua chú a: Thầ n xin
    tuâ n chỉ.
    - 2 I. dt. 1. Lự c lượ ng siêu tự nhiên, đượ c tô n thờ : miếu thờ thầ n đấ t thầ n chiến tranh só ng
    thầ n. 2. Phầ n linh hồ n, yếu tố vô hình tạ o nên sứ c số ng củ a cá i gì: Nét vẽ có thầ n. II. tt. Có
    phép lạ : thuố c thầ n.
    - 3 tt. Đờ đẫ n, khô ng cò n sứ c số ng: mặ t thầ n ra.
    thầ n bí
    - Mầ u nhiệm bí mậ t : Đạ o lý thầ n bí. Chủ nghĩa thầ n bí. Quan niệm duy tâ m cho rằ ng vạ n vậ t
    trong vũ trụ đều do thầ n sinh ra, nhằ m che đậ y nhữ ng thố i ná t củ a xã hộ i đương thờ i đang
    có mâ u thuẫ n gay gắ t.
    thầ n chú
    - d. Lờ i bí ẩ n dù ng để sai khiến quỷ thầ n, theo mê tín. Niệm thầ n chú .
    thầ n diệu
    - tt. Có khả nă ng đem lạ i kết quả tố t đẹp mộ t cá ch kì lạ , như có phép mầ u nhiệm: loạ i thuố c
    thầ n diệu kế thầ n diệu.
    thầ n đồ ng
    - Trẻ thô ng minh đặ c biệt.
    thầ n họ c
    - d. Mô n họ c về thầ n linh, là m cơ sở triết họ c cho tô n giá o.
    thầ n hồ n
    - dt. Phầ n hồ n, tinh thầ n: liệu thầ n hồ n thầ n hồ n ná t thầ n tính (tng.).
    thầ n kinh
    - Bộ phậ n trong cơ thể gồ m có nã o, tủ y và cá c dâ y tỏ a khắ p cơ thể, chuyên việc liên hệ giữ a
    cơ thể và mô i trườ ng sinh số ng, và giữ a cá c cơ quan bộ phậ n trong cơ thể vớ i nhau. Bệnh
    thầ n kinh. Bệnh do sự rố i loạ n củ a hệ thầ n kinh gâ y ra như bệnh điên, bệnh độ ng kinh, bệnh
    mê sả ng. Hệ thầ n kinh (giả i). Bộ má y thích ứ ng củ a cơ thể đố i vớ i hoà n cả nh và điều khiển
    toà n bộ cơ thể, gồ m có nã o, tuỷ và cá c dâ y thầ n kinh đi từ cá c phầ n cả m giá c củ a ngũ quan
    đến tủ y, nã o, và ngượ c lạ i, chuyên phâ n tích và tổ ng hợ p nhữ ng kích thích bên ngoà i và bên
    trong cơ thể, tạ o thà nh nhữ ng phả n xạ cầ n thiết cho đờ i số ng.
    - Kinh đô củ a vua (cũ ).
    thầ n kỳ
    - x. thầ n kì.
    thầ n linh
    - dt. Thầ n, lự c lượ ng siêu nhâ n nó i chung: cầ u thầ n linh phù hộ độ trì.
    thầ n lự c
    - Sứ c mạ nh ghê gớ m.
    thầ n phụ c
    - đg. Chịu phụ c tù ng và tự nhậ n là m bề tô i (củ a vua) hoặ c chư hầ u (củ a nướ c lớ n).
    thầ n quyền
    - dt. Uy quyền củ a thầ n thá nh, theo mê tín.
    thầ n sắ c
    - Vẻ mặ t do tinh thầ n hiện ra.
    thầ n thá nh
    - I d. Lự c lượ ng siêu tự nhiên như thầ n, thá nh (nó i khá i quá t).
    - II t. Có tính chấ t thiêng liêng, vĩ đạ i. Cuộ c khá ng chiến .
    thầ n thoạ i
    - dt. Truyện tưở ng tượ ng về cá c vị thầ n, biểu hiện ướ c mơ chinh phụ c tự nhiên củ a con
    ngườ i xưa kia: truyện thầ n thoạ i nhâ n vậ t thầ n thoạ i.
    thầ n thô ng
    - Mầ u nhiệm, có phép biến hoá .
    thầ n tình
    - t. Tà i tình tớ i mứ c khô ng thể giả i thích nổ i. Nét vẽ thầ n tình. Thậ t là thầ n tình.
    thầ n tố c
    - tt. Hết sứ c nhanh chó ng, nhanh chó ng đến mứ c phi thườ ng (thườ ng nó i về việc binh): cuộ c
    hà nh quâ n thầ n tố c lố i đá nh thầ n tố c.
    thầ n tượ ng
    - d. 1. Hình hoặ c ả nh củ a ngườ i đã chết. 2. Hình mộ t đấ ng coi là thiêng liêng, đượ c tô n sù ng
    và chiêm ngưỡ ng : Con bò bằ ng và ng là thầ n tượ ng củ a ngườ i Do Thá i. 3. Ngườ i hay vậ t
    đượ c quí trọ ng hay tô n sù ng mộ t cá ch say mê : Nhữ ng nhà độ c tà i phá t xít cho rằ ng mình là
    thầ n tượ ng củ a nhâ n dâ n.
    thẩ n thơ
    - t. Như thơ thẩ n.
    thậ n
    - dt. Bộ phậ n trong cơ thể độ ng vậ t, hình hạ t đậ u, mà u nâ u đỏ , nằ m hai bên cộ t số ng, là m
    nhiệm vụ lọ c nướ c tiểu: quả thậ n thuố c chữ a thậ n bổ thậ n.
    thậ n trọ ng
    - Cẩ n thậ n, đắ n đo: Thậ n trọ ng trong lờ i tuyên bố .
    thấ p
    - 1 d. (kng.). Thấ p khớ p (nó i tắ t). Bệnh thấ p.
    - 2 t. 1 Có chiều cao dướ i mứ c bình thườ ng hoặ c nhỏ hơn so vớ i nhữ ng vậ t khá c; có khoả ng
    cá ch gầ n đố i vớ i mặ t đấ t, so vớ i nhữ ng cá i khá c. Câ y thấ p lè tè. Quầ n ố ng cao ố ng thấ p. Cú i
    thấ p ngườ i xuố ng. Chuồ n chuồ n bay thấ p thì mưa (tng.). 2 Ở dướ i mứ c trung bình về số
    lượ ng, chấ t lượ ng, trình độ , giá cả , v.v. Sả n lượ ng thấ p. Lương thấ p. Nhiệt độ thấ p. Trình độ
    vă n hoá cò n rấ t thấ p. Nướ c cờ thấ p. 3 (Â m thanh) có tầ n số rung độ ng nhỏ . Nố t nhạ c thấ p.
    Hạ thấ p giọ ng. // Lá y: thâ m thấ p (ng. 1; ý mứ c độ ít).
    thấ p hèn
    - tt. Quá tầ m thườ ng, hèn kém, đá ng khinh: nhữ ng ham muố n thấ p hèn số ng thấ p hèn
    nhữ ng kẻ thấ p hèn.
    thấ p thoá ng
    - Khi ẩ n, khi hiện mộ t cá ch nhanh chó ng : Bó ng nga thấ p thoá ng dướ i mà nh (K).
    thậ p ác
    - 1 d. (kng.). Thá nh giá .
    - 2 d. Mườ i tộ i nặ ng nhấ t theo đạ o Phậ t hoặ c theo phá p luậ t phong kiến (nó i tổ ng quá t).
    Theo đạ o Phậ t, sá t sinh là tộ i lớ n nhấ t trong thậ p á c.
    thậ p cẩ m
    - tt. Có nhiều thứ khá c nhau, thườ ng vớ i nhiều sắ c mà u: chè thậ p cẩ m mứ t thậ p cẩ m.
    thậ p kỷ
    - d. Khoả ng thờ i gian mườ i nă m.
    thậ p phâ n
    - đg. (kết hợ p hạ n chế). Lấ y cá ch chia cho 10 là m cơ sở . Hệ đếm thậ p phâ n*.
    thậ p phương
    - 1. d. Mườ i hướ ng. 2. t. Khắ p mọ i nơi : Khá ch thậ p phương.
    thậ p toà n
    - t. (cũ ; id.). Trọ n vẹn, đầ y đủ .
    thậ p tự
    - Chữ thậ p.
    thấ t bạ i
    - đg. (hoặ c d.). 1 Khô ng đạ t đượ c kết quả , mụ c đích như dự định; trá i vớ i thà nh cô ng. Â m
    mưu thấ t bạ i. Cô ng việc thí nghiệm bị thấ t bạ i. Thấ t bạ i là mẹ thà nh cô ng (tng.). 2 Khô ng
    già nh đượ c phầ n thắ ng, phả i chịu thua đố i phương; trá i vớ i thắ ng lợ i. Trậ n đá nh bị thấ t bạ i.
    Nhữ ng thấ t bạ i trên chiến trườ ng.
    thấ t bá t
    - đgt. Mấ t mù a, thu hoạ ch đượ c ít: Vụ chiêm thấ t bá t Đượ c mù a chớ phụ ngô khoai, Đến khi
    thấ t bá t lấ y ai bạ n cù ng (cd.).
    thấ t cá ch
    - Khô ng đú ng phép : Nhà là m thấ t cá ch, cử a quay hết về hướ ng Tâ y-bắ c.
    thấ t chí
    - t. (cũ ). Khô ng đượ c thoả chí; trá i vớ i đắ c chí.
    thấ t đứ c
    - đgt. Là m nhữ ng điều mấ t đạ o đứ c, khô ng để lạ i phú c cho đờ i sau: việc là m thấ t đứ c ă n ở
    thấ t đứ c.
    thấ t hiếu
    - Khô ng giữ đú ng bổ n phậ n đố i vớ i cha mẹ, theo lễ giá o xưa.
    thấ t họ c
    - t. Ở hoà n cả nh khô ng có điều kiện đượ c họ c. Vì nghèo mà thấ t họ c. Mộ t thanh niên thấ t
    họ c.
    thấ t kinh
    - tt. Quá sợ hã i, mấ t hết cả hồ n vía: bị mộ t trậ n đò n thấ t kinh thấ t kinh rụ ng rờ i.
    thấ t lạ c
    - đg. Lạ c mấ t, khô ng tìm thấ y. Tà i liệu để thấ t lạ c. Tìm trẻ em bị thấ t lạ c trong chiến tranh.
    thấ t lễ
    - đgt. Khô ng giữ đú ng khuô n phép khi cư xử vớ i ngườ i khá c: thấ t lễ vớ i khá ch thấ t lễ vớ i
    thầ y giá o.
    thấ t nghiệp
    - Khô ng có việc là m để sinh số ng : Nạ n thấ t nghiệp.
    thấ t nhâ n tâ m
    - Trá i lò ng quầ n chú ng : Chính sá ch phá t-xít thấ t nhâ n tâ m ; Ă n ở thấ t nhâ n tâ m .
    thấ t phu
    - d. (cũ ). Ngườ i đà n ô ng là dâ n thườ ng; ngườ i (đà n ô ng) dố t ná t, tầ m thườ ng (hà m ý coi
    khinh, theo quan niệm cũ ). Hạ ng thấ t phu. Đồ thấ t phu! (tiếng mắ ng).
    thấ t sá ch
    - tt. Sai lầ m trong mưu tính: mộ t việc là m thấ t sá ch vì thấ t sá ch nên mớ i đến nô ng nỗ i nà y.
    thấ t sắ c
    - Tá i mặ t đi vì sợ hã i độ t ngộ t.
    thấ t sủ ng
    - đg. (cũ ). Khô ng cò n đượ c ngườ i bề trên yêu mến, tin dù ng nữ a. Viên quan thấ t sủ ng. Bị
    thấ t sủ ng.
    thấ t thâ n
    - đgt., cũ , vchg Mấ t tiết, khô ng giữ trọ n đạ o vớ i chồ ng.
    thấ t thế
    - Mấ t thế lự c, mấ t chỗ tự a. : Anh hù ng thấ t thế.
    thấ t thố
    - t. Có sự sơ suấ t, sai phạ m, thiếu giữ gìn ý tứ trong hà nh vi hoặ c nó i nă ng. Ă n nó i thấ t thố .
    Có điều gì thấ t thố , xin lượ ng thứ .
    thấ t thủ
    - đgt. Khô ng giữ đượ c, để rơi và o tay đố i phương: Đồ n bố t bị thấ t thủ Kinh thà nh đã thấ t
    thủ .
    thấ t thườ ng
    - Khô ng đều, lú c thế nà y, lú c thế khá c : Ă n uố ng thấ t thườ ng.
    thấ t tiết
    - đg. (cũ ). Khô ng giữ đượ c trọ n tiết vớ i chồ ng, theo quan niệm phong kiến.
    thấ t tín
    - đgt. Là m mấ t lò ng tin củ a ngườ i khá c đố i vớ i mình, vì khô ng giữ đú ng lờ i hứ a: thấ t tín vớ i
    bạ n Mộ t lầ n thấ t tín vạ n sự mấ t tin (tng.).
    thấ t tình
    - Bả y thứ tình cả m theo quan niệm cũ đó là : Mong, giậ n, thương sợ , yêu, ghét, muố n.
    - Thấ t vọ ng vì tình yêu.
    thấ t trậ n
    - đg. (cũ ; id.). Thua trậ n.
    thấ t truyền
    - đgt. Bị mấ t đi, khô ng truyền lạ i đượ c cho đờ i sau: bà i thuố c quý ấ y đã bị thấ t truyền.
    thấ t ướ c
    - Sai lờ i hẹn.
    thấ t vậ n
    - Khô ng có vầ n đú ng luậ t đú ng luậ t thơ : Thơ thấ t vậ n.
    thấ t vọ ng
    - đg. Mấ t hi vọ ng. Thấ t vọ ng về đứ a con hư.
    thấ t ý
    - đgt. Khô ng đượ c như ý, khô ng vừ a ý.
    thậ t
    - t. X . Thự c : Chuyện thậ t.
    thậ t thà
    - t. 1 (Tính ngườ i) tự bộ c lộ mình mộ t cá ch tự nhiên, khô ng giả dố i, khô ng giả tạ o. Nó rấ t
    thậ t thà , nghĩ sao nó i vậ y. Giọ ng thậ t thà . Tính nết thậ t thà như đếm (rấ t thậ t thà ). 2 (Tính
    ngườ i) khô ng tham củ a ngườ i khá c. Con ngườ i thậ t thà , khô ng tắ t mắ t củ a ai bao giờ .
    thầ u
    - 1 đgt. Nhậ n trọ n gó i cô ng việc xâ y dự ng hoặ c dịch vụ gì cho ngườ i khá c theo giá cả và cá c
    điều kiện đã thoả thuậ n: thầ u xâ y dự ng đấ u thầ u.
    - 2 đgt., khng., ló ng Lấ y trộ m đi: bị kẻ cắ p thầ u mấ t cá i ví tiền.
    thầ u dầ u
    - Loà i câ y cù ng họ vớ i sắ n, trẩ u, lá có cuố ng dà i, quả có gai, chứ a hạ t có chấ t dầ u dù ng là m
    dầ u xổ , dầ u thắ p...
    thầ u khoá n
    - d. Ngườ i chuyên là m nghề nhậ n thầ u (thườ ng là cá c cô ng việc xâ y dự ng) thờ i trướ c.
    thấ u
    - tt. 1. Suố t qua hết mộ t khoả ng cá ch đến điểm tậ n cù ng nà o đó : nướ c nhìn thấ u đá y lạ nh
    thấ u xương thấ u kính thẩ m thấ u. 2. Rõ hết, hoà n toà n tườ ng tậ n: hiểu thấ u lò ng nhau thấ u
    đá o thấ u đạ t thấ u tình thấ u triệt. 3. Nổ i: chịu khô ng thấ u.
    thấ u đá o
    - Đến nơi đến chố n : Hiểu thấ u đá o bà i họ c.
    thấ u kính
    - d. Khố i đồ ng tính củ a mộ t chấ t trong suố t (thuỷ tinh, thạ ch anh, v.v.) giớ i hạ n bở i hai mặ t
    cong đều đặ n hoặ c mộ t mặ t cong và mộ t mặ t phẳ ng, có tá c dụ ng là m cho cá c tia sá ng song
    song đi qua nó thay đổ i phương và gặ p nhau tạ i mộ t điểm hoặ c có phầ n kéo dà i gặ p nhau tạ i
    mộ t điểm.
    thâ y
    - 1 dt. Xá c ngườ i: chết phơi thâ y vù i thâ y quâ n thù .
    - 2 đgt., khng. (kết hợ p hạ n chế, thườ ng đi sau kệ) Để mặ c, muố n ra sao thì ra: khuyên mã i
    khô ng nghe thì (kệ) thâ y nó .
    thâ y ma
    - d. 1. Xá c chết củ a ngườ i đá ng á i ngạ i : Thâ y ma cò n đó chưa có á o quan. 2. Thâ n hình củ a
    kẻ đá ng coi thườ ng : Nghiện ma tuý từ nă m sá u nă m, thằ ng nà y chỉ cò n là cá i thâ y ma.
    thầ y
    - d. 1 Ngườ i đà n ô ng dạ y họ c hoặ c nó i chung ngườ i dạ y họ c, trong quan hệ vớ i họ c sinh (có
    thể dù ng để xưng gọ i). Thầ y chủ nhiệm. Tình thầ y trò . Chà o thầ y ạ ! 2 Ngườ i có trình độ
    hướ ng dẫ n, dạ y bả o (hà m ý coi trọ ng). Bậ c thầ y. 3 Từ dù ng để gọ i tô n ngườ i là m mộ t số
    nghề đò i hỏ i có họ c, hoặ c viên chứ c cấ p thấ p thờ i phong kiến, thự c dâ n. Thầ y lang*. Thầ y
    đề. Thầ y cai. Là m thầ y nuô i vợ , là m thợ nuô i miệng (tng.). 4 (kết hợ p hạ n chế). Từ cấ p trên
    dù ng để gọ i cấ p dướ i mộ t cá ch lịch sự trong giớ i quan lạ i thờ i phong kiến, thự c dâ n. Thầ y
    phủ . Thầ y thừ a. 5 (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Chủ , trong quan hệ vớ i tớ trong xã
    hộ i cũ . Đạ o thầ y nghĩa tớ . Thay thầ y đổ i chủ *. 6 Cha (dù ng để xưng gọ i trong gia đình nhà
    nho hoặ c gia đình trung lưu, thượ ng lưu lớ p cũ ở mộ t số địa phương).
    thầ y bó i
    - dt. Ngườ i chuyên nghề bó i toá n, xem số phậ n cho từ ng ngườ i: thầ y bó i xem voi.
    thầ y chù a
    - d. 1. Ngườ i ở chù a giữ việc cú ng Phậ t nhưng khô ng tu hà nh. 2. (đph). Sư.
    thầ y dò ng
    - d. Thầ y tu Cô ng giá o mà khô ng phả i là linh mụ c.
    thầ y giá o
    - dt. Ngườ i đà n ô ng là m nghề dạ y họ c: thầ y giá o chủ nhiệm thầ y giá o cũ .
    thầ y ký
    - x. thầ y kí.
    thầ y phá n
    - Nhâ n viên hạ ng trung, là m việc bà n giấ y trong cá c cô ng sở thờ i phá p thuộ c.
    thầ y phá p
    - d. Ngườ i có phá p thuậ t trừ đượ c ma quỷ; phù thuỷ.
    thầ y thuố c
    - dt. Ngườ i là m nghề chữ a bệnh: mộ t thầ y thuố c giỏ i thầ y thuố c đô ng y.
    thầ y tu
    - Ngườ i bỏ đờ i số ng bình thườ ng để số ng theo qui chế củ a mộ t tô n giá o.
    thầ y tướ ng
    - d. Ngườ i là m nghề xem tướ ng để đoá n số mệnh.
    thấ y
    - đgt. 1. Nhậ n biết đượ c bằ ng mắ t nhìn: Trờ i tố i chẳ ng thấ y gì mắ t thấ y tai nghe. 2. Nhậ n
    biết bằ ng cá c giá c quan nó i chung: sờ thấ y hơi nó ng ngử i thấ y thơm thơm. 3. Nhậ n biết
    bằ ng nhậ n thứ c: thấ y đượ c thế mạ nh củ a đố i phương khô ng thấ y hết khuyết điểm củ a
    mình. 4. Cả m thấ y, nhậ n cả m đượ c: thấ y vui vui, kể hết mọ i chuyện.
    the
    - Đồ dệt bằ ng sợ i thưa, thườ ng dù ng để may áo dà i.
    - - d. Mù i hă ng hă ng và thơm ở vỏ cam, vỏ quít, vỏ bưở i.
    the thé
    - t. x. thé (lá y).
    thè
    - đgt. Đưa lưỡ i ra ngoà i miệng: thè lưỡ i liếm lắ c đầ u thè lưỡ i.
    thè lè
    - Nó i vậ t gì chìa ra ngoà i : Để lưỡ i dao thè lè ở cử a chạ n.
    thẻ
    - d. 1 Mả nh tre, gỗ ... dẹp và mỏ ng, dù ng để ghi nhậ n hay đá nh dấ u điều gì. Ngườ i xưa chưa
    biết dù ng giấ y, viết trên thẻ tre. Cắ m thẻ nhậ n ruộ ng. Và o đền xin thẻ (quẻ thẻ để bó i điều
    là nh dữ ). 2 Giấ y chứ ng nhậ n mộ t tư cá ch nà o đó , thườ ng có dạ ng nhỏ , gọ n. Thẻ nhà bá o.
    Thẻ đọ c sá ch ở thư viện. Thẻ cử tri. 3 (kết hợ p hạ n chế). Vậ t nhỏ có hình dẹp và mỏ ng như
    cá i thẻ tre. Thẻ hương. Thẻ mạ . Thẻ xương sườ n. Đườ ng thẻ.
    thẻ bà i
    - dt. Thẻ bằ ng gỗ , sơn, dù ng để viết trá t củ a quan: Lính mang thẻ bà i củ a tri huyện đi đò i cá c
    lí trưở ng.
    thèm
    - Muố n mộ t cá ch khao: Thèm ngủ . 2. t. Thiếu mộ t ít : Gạ o cò n thèm đấ u.
    thèm khá t
    - đg. Muố n có đến mứ c thiết tha, thô i thú c vì đang cả m thấ y rấ t thiếu (thườ ng nó i về nhu
    cầ u tình cả m, tinh thầ n). Thèm khá t hạ nh phú c. Sự thèm khá t tự do.
    thèm muố n
    - đgt. Muố n đượ c đá p ứ ng thoả mã n nhu cầ u nà o đó , thườ ng là nhu cầ u vậ t chấ t tầ m
    thườ ng: thèm muố n tiền tà i địa vị thèm muố n nhụ c dụ c.
    then
    - d. Thanh gỗ dù ng để cà i ngang cá nh cử a.
    - d. Ngườ i là m nghề ngồ i đồ ng củ a dâ n tộ c Tà y ở miền nú i.
    - d. Tấ m gỗ dà i bắ c ngang từ hô ng thuyền bên nà y sang hô ng thuyền bên kia.
    then chố t
    - d. (thườ ng dù ng phụ sau d.). Cá i quan trọ ng nhấ t, có tá c dụ ng quyết định đố i vớ i toà n bộ .
    Vị trí then chố t. Vấ n đề then chố t.
    thẹn
    - đgt. 1. Cả m thấ y mình bố i rố i, mấ t tự nhiên khi tiếp xú c vớ i đô ng ngườ i, ngườ i khá c giớ i
    hay xa lạ : tính hay thẹn, khô ng dá m há t trướ c đô ng ngườ i. 2. Cả m thấ y xấ u hổ vì là m điều
    khô ng nên hoặ c khô ng xứ ng đá ng: thẹn vớ i lương tâ m quyết xứ ng đá ng, khô ng thẹn vớ i tổ
    tiên.
    thẹn mặ t
    - Cả m thấ y mình xấ u xa .
    thẹn thù ng
    - đg. (hay t.). Thẹn, thườ ng lộ qua dá ng vẻ bề ngoà i (nó i khá i quá t). Vẻ thẹn thù ng. Thẹn
    thù ng nép sau cá nh cử a.
    theo
    - đgt. 1. Đi ở phía sau, cù ng lố i, cù ng hướ ng vớ i ngườ i khá c đang đi, khô ng rờ i bướ c: lẽo đẽo
    theo sau đuổ i theo. 2. Đi cù ng vớ i ai đến nơi nà o đó , do ngườ i đó dẫ n đườ ng: theo mẹ về
    quê theo cha đi nghỉ má t. 3. Là m đú ng như ai đã là m, đã nó i: theo gương bạ n là m theo lờ i
    dặ n củ a thầ y giá o. 4. Tin và o và tuâ n thủ vớ i cá c tô n chỉ mụ c đích củ a tô n giá o nà o: theo đạ o.
    5. Hoạ t độ ng liên tụ c trong mộ t thờ i hạ n nhấ t định: theo lớ p chính trị theo hết lớ p họ c ngoạ i
    ngữ . 6. Hướ ng hoạ t độ ng men dọ c vị trí nà o hoặ c về phía nà o, đích nà o: chạ y theo đườ ng
    quố c lộ đi theo hướ ng Mặ t Trờ i mọ c. 7. Că n cứ và o, dự a và o: há t theo đà n uố ng theo đơn
    củ a bá c sĩ theo nguồ n tin nướ c ngoà i.
    theo dõ i
    - Xem xét nhữ ng hà nh độ ng hay nhữ ng chuyển biến: Cô ng an theo dõ i tên lưu manh; Thầ y
    thuố c theo dõ i bệnh.
    theo đuổ i
    - đg. Kiên trì, gắ ng sứ c trong nhữ ng hoạ t độ ng nhằ m và o mộ t đố i tượ ng, mộ t cô ng việc nà o
    đó , mong đạ t cho đượ c mụ c đích (thườ ng là tố t đẹp). Theo đuổ i chính sá ch hoà bình. Theo
    đuổ i cô gá i đã nhiều nă m (kng.). Mỗ i ngườ i theo đuổ i mộ t ý nghĩ riêng.
    theo gương
    - đgt. Noi gương mà hà nh độ ng theo: theo gương cá c bậ c anh hù ng.
    thẹo
    - 1. d. Số lượ ng rấ t nhỏ : Mộ t thẹo thuố c. 2. t. Có ba gó c và méo: Miếng đấ t thẹo.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (5)

    thép
    - d. Hợ p kim bền, cứ ng, dẻo củ a sắ t vớ i mộ t lượ ng nhỏ carbon. Luyện thép. Cứ ng như thép.
    Con ngườ i thép (b.).
    thẹp
    - d. Và nh, mép.
    - d. Miếng nhỏ cò n thừ a ra ở mộ t vậ t sau khi đã cắ t vậ t đó thà nh nhiều phầ n bằ ng nhau :
    Thẹp cau.
    thét
    - 1 đg. Cấ t lên tiếng nó i, tiếng kêu rấ t to và cao thé giọ ng, thườ ng để biểu thị sự tứ c tố i, că m
    giậ n hay hă m doạ . Thét lên, ra lệnh. Thét mắ ng để ra oai. Tiếng thét că m hờ n. Khó c thét lên.
    - 2 đg. Nung (và ng, bạ c) cho mềm ra.
    - 3 p. (ph.). Mã i. Là m thét rồ i cũ ng quen.
    thê
    - d. Vợ (cũ ) : Nă m thiếp bả y thê.
    thê lương
    - t. (vch.). Có tá c dụ ng gợ i lên cả m giá c buồ n thương, lạ nh lẽo. Cả nh thê lương tang tó c. Bả n
    nhạ c thê lương.
    thê thả m
    - tt. Đau thương và buồ n thả m đến tộ t cù ng: cá i chết thê thả m tiếng kêu khó c thê thả m.
    thề
    - đg. Cg. Thề bồ i, thề thố t. 1. Cam đoan là m trọ n việc gì bằ ng lờ i lẽ nghiêm chỉnh. 2. Quyết
    tâ m : Thề khô ng độ i trờ i chung vớ i giặ c.
    thề bồ i
    - đg. (cũ ). Thề (nó i khá i quá t).
    thề nguyền
    - đgt. Thề để nó i lờ i nguyện ướ c vớ i nhau: thề nguyền thuỷ chung.
    thể
    - d. Trạ ng thá i : Thể đặ c ; Thể lỏ ng.
    - d. Hình thứ c vă n, thơ : Thể lụ c bá t.
    - đg. "Thể tấ t" nó i tắ t : Tô i có việc bậ n đến chậ m xin hộ i nghị thể cho.
    thể cá ch
    - d. (cũ ; id.). Cá ch thứ c.
    thể chấ t
    - dt. Mặ t thể xá c củ a con ngườ i; phâ n biệt vớ i tâ m hồ n: thể chấ t cườ ng trá ng đẹp cả thể chấ t
    lẫ n tâ m hồ n.
    thể chế
    - Cg. Thiết chế. Toà n bộ cơ cấ u xã hộ i do luậ t phá p tạ o nên.
    thể diện
    - d. Nhữ ng cá i là m cho ngườ i ta coi trọ ng mình khi tiếp xú c (nó i tổ ng quá t). Vì dố i trá mà
    mấ t thể diện trướ c bạ n bè. Giữ thể diện cho gia đình.
    thể dụ c
    - dt. Cá c độ ng tá c tậ p luyện thườ ng đượ c sắ p xếp thà nh bà i, nhằ m tă ng cườ ng sứ c khoẻ: bà i
    thể dụ c buổ i sá ng tậ p thể dụ c.
    - (xã ) h. Nguyên Bình, t. Cao Bằ ng.
    thể hiện
    - Biểu lộ ra ngoà i : Thể hiện lò ng yêu nướ c trong vă n thơ.
    thể lệ
    - d. Nhữ ng điều quy định chung về cá ch thứ c là m mộ t việc nà o đó (nó i tổ ng quá t). Thể lệ
    bầ u cử .
    thể lự c
    - dt. Sứ c khoẻ củ a cơ thể con ngườ i: thể lự c dồ i dà o tậ p thể dụ c để tă ng cườ ng thể lự c.
    thể nghiệm
    - đg. Qua kinh nghiệm, qua thự c tiễn mà xét thấ y điều gì đó là đú ng hay khô ng đú ng. Sự thể
    nghiệm củ a bả n thâ n. Mộ t đườ ng lố i đã đượ c thể nghiệm là đú ng. Cầ n thể nghiệm thêm mộ t
    thờ i gian mớ i có thể kết luậ n.
    thể tấ t
    - đgt. Thô ng cả m mà bỏ qua, lượ ng thứ : Có gì sơ suấ t mong cá c bá c thể tấ t cho.
    thể thao
    - Sự tậ p dượ t thâ n thể cho mềm dẻo khỏ e mạ nh, theo mộ t cá ch thứ c nhấ t định, và thườ ng
    biểu diễn trướ c cô ng chú ng.
    thể theo
    - đg. (Cấ p trên có thẩ m quyền) có sự chú ý quan tâ m để y theo yêu cầ u, nguyện vọ ng củ a
    (nhữ ng) ngườ i nà o đó (mà là m việc gì). Thể theo nguyện vọ ng củ a nhiều ngườ i. Thể theo
    lờ i yêu cầ u.
    thể thố ng
    - dt. Khuô n phép, nền nếp phả i tô n trọ ng tuâ n thủ : giữ thể thố ng gia phong chẳ ng cò n thể
    thố ng gì nữ a.
    thể tích
    - Đạ i lượ ng thể hiện tính chấ t củ a mộ t vậ t chiếm mộ t khoả ng khô ng gian lớ n hay nhỏ .
    thế
    - 1 d. (vch.; kết hợ p hạ n chế). Đờ i, thế gian. Cuộ c thế. Miệng thế mỉa mai.
    - 2 d. Tổ ng thể nó i chung cá c quan hệ về vị trí tạ o thà nh điều kiện chung có lợ i hay khô ng có
    lợ i cho mộ t hoạ t độ ng nà o đó củ a con ngườ i. Thế nú i hiểm trở , tiện cho phò ng thủ . Cờ đang
    thế bí. Thế mạ nh. Cậ y thế là m cà n. Thế khô ng thể ở đượ c, phả i ra đi.
    - 3 đg. 1 Đưa cá i khá c và o chỗ củ a cá i hiện đang thiếu để có thể coi như khô ng cò n thiếu
    nữ a; thay. Thiếu phâ n đạ m thì tạ m thế phâ n xanh và o. Bố bậ n, con đi thế. 2 Giao cho là m tin
    để vay tiền. Thế ruộ ng. Thế vợ đợ con.
    - 4 I đ. Từ dù ng để chỉ điều như hoặ c coi như đã biết, vì vừ a đượ c nó i đến, hay đang là thự c
    tế ở ngay trướ c mắ t. Cứ thế mà là m. Nghĩ như thế cũ ng phả i. Bao giờ chả thế. Thế nà y thì ai
    chịu đượ c. Giỏ i đến thế là cù ng.
    - II tr. 1 (thườ ng dù ng ở đầ u hoặ c cuố i câ u hay đầ u phâ n câ u, và thườ ng là trong câ u nghi
    vấ n). Từ dù ng để nhấ n mạ nh tính chấ t cụ thể gắ n liền vớ i hiện thự c đã biết hoặ c hiện thự c
    trướ c mắ t, củ a điều muố n nó i, muố n hỏ i. bao giờ thì xong? Thế tô i đi nhé! Ai bả o cho nó biết
    thế? Nó đồ ng ý rồ i, thế cò n anh? 2 (thườ ng dù ng ở cuố i câ u biểu cả m). Từ biểu thị ý ngạ c
    nhiên khi nhậ n thứ c ra mứ c độ cao củ a mộ t thuộ c tính trự c tiếp tá c độ ng đến mình hoặ c củ a
    mộ t trạ ng thá i tình cả m củ a bả n thâ n mình. Ở đâ y nó ng thế! Sao mà vui thế! Giỏ i thế! Ghét
    thế khô ng biết! (kng.). Yêu sao yêu thế! (kng.).
    thế cụ c
    - dt., cũ , vchg Cuộ c đờ i: am hiểu thế cụ c Kìa thế cụ c như in giấ c mộ ng (Cung oá n ngâ m
    khú c).
    thế gian
    - d. 1. Cõ i đờ i : Việc thế gian. 2. Ngườ i số ng ở cõ i đờ i : Thế gian cò n dạ i chưa khô n, Số ng mặ c
    áo rá ch chết chô n áo là nh (cd).
    thế giớ i
    - d. 1 Tổ ng thể nó i chung nhữ ng gì tồ n tạ i; thườ ng dù ng để chỉ tổ ng quá t nhữ ng sự vậ t vậ t
    chấ t và hiện tượ ng tồ n tạ i bên ngoà i và độ c lậ p vớ i ý thứ c, nó i trong mố i quan hệ vớ i nhậ n
    thứ c củ a con ngườ i. Thế giớ i vậ t chấ t. Nhậ n thứ c và cả i tạ o thế giớ i. 2 Trá i Đấ t, về mặ t là nơi
    con ngườ i sinh số ng; thườ ng dù ng để chỉ toà n thể loà i ngườ i nó i chung đang sinh số ng trên
    Trá i Đấ t. Bả n đồ thế giớ i. Đi vò ng quanh thế giớ i. Mộ t hà nh độ ng bị cả thế giớ i lên á n. 3 Xã
    hộ i, cộ ng đồ ng ngườ i có nhữ ng đặ c trưng chung nà o đó , phâ n biệt vớ i nhữ ng xã hộ i, cộ ng
    đồ ng ngườ i khá c. Thế giớ i tư bả n. Thế giớ i phương Tâ y. 4 Khu vự c, lĩnh vự c củ a đờ i số ng,
    củ a cá c sự vậ t, hiện tượ ng có nhữ ng đặ c trưng chung nà o đó , phâ n biệt vớ i cá c khu vự c, lĩnh
    vự c khá c. Tìm hiểu thế giớ i độ ng vậ t. Thế giớ i â m thanh. Đi sâ u và o thế giớ i nộ i tâ m.
    thế giớ i quan
    - dt. Cá ch thứ c nhìn nhậ n và giả i thích cá c hiện tượ ng tự nhiên, xã hộ i thà nh hệ thố ng quan
    điểm thố ng nhấ t.
    thế hệ
    - d. 1 . Lớ p ngườ i cù ng mộ t lứ a tuổ i. 2. Lớ p sinh vậ t sinh cù ng mộ t lứ a.
    thế kỷ
    - Khoả ng thờ i gian 100 nă m.
    thế lự c
    - d. 1 Sứ c mạ nh, ả nh hưở ng dự a và o địa vị xã hộ i, cương vị mà có . Tuy khô ng có quyền hà nh,
    nhưng rấ t có thế lự c. Gâ y thế lự c. 2 Lự c lượ ng xã hộ i ít nhiều mạ nh mẽ. Thế lự c phong kiến
    đã sụ p đổ . Cá c thế lự c phả n cá ch mạ ng.
    thế nà o
    - 1. Tổ hợ p dù ng để hỏ i về mộ t điều khô ng biết cụ thể: Sứ c khoẻ nó thế nà o? Tình hình kinh
    tế thế nà o? 2. Tổ hợ p dù ng để hỏ i ngườ i ngang hà ng hay bậ c dướ i để biết điều gì đó có đượ c
    chấ p nhậ n, khẳ ng định hay bị bá c bỏ , phủ định: Thế nà o, có đồ ng ý khô ng? Thế nà o, mà y
    khô ng chịu nhậ n lỗ i à ? 3. Tổ hợ p dù ng để chỉ mộ t tình trạ ng, sự tình khô ng hay, nhưng khó
    nó i rõ ra: Dạ o nà y cậ u ta thế nà o ấ y. 4. Tổ hợ p dù ng để chỉ tình trạ ng, sự tình, sự việc ở mứ c
    độ bấ t kì: Nó i thế nà o nó cũ ng khô ng nghe phứ c tạ p thế nà o cũ ng giả i quyết đượ c.
    thế phẩ m
    - Vậ t dù ng để thay vậ t khá c tố t đã trở nên hiếm : Dù ng nguyên liệu trong nướ c là m thế
    phẩ m để sả n xuấ t.
    thế sự
    - d. Việc đờ i (nó i khá i quá t). Bà n chuyện thế sự .
    thế thá i
    - dt. Thó i đờ i: nhâ n tình thế thá i.
    thế thì
    - l. Cho nên : Bị khinh miệt, thế thì ai khô ng tứ c.
    thế tộ c
    - Nhà là m quan nhiều đờ i.
    thế tụ c
    - d. 1 (cũ ; id.). Tậ p tụ c ở đờ i (nó i khá i quá t). Ă n ở theo thế tụ c. 2 (hoặ c t.). Đờ i số ng trầ n tụ c,
    đố i lậ p vớ i đờ i số ng tu hà nh, theo quan niệm tô n giá o. Ngoà i thế tụ c. Nhữ ng nỗ i vui buồ n
    thế tụ c.
    thế vậ n hộ i
    - Nh. ô -lim-pích.
    thêm
    - đg, ph. Tă ng lên, là m cho nhiều hơn : Chi thêm tiền chợ .
    thêm bớ t
    - đg. Thêm hoặ c bớ t (nó i khá i quá t). Nó i đú ng sự thậ t, khô ng thêm bớ t.
    thềm
    - dt. Phầ n nền trướ c cử a nhà , có má i che: bướ c lên thềm ngồ i ngoà i thềm cho má t.
    thênh thang
    - Nó i khô ng gian rộ ng rã i quá mứ c : Nhà rộ ng thênh thang.
    thếp
    - 1 d. Từ dù ng để chỉ từ ng đơn vị tậ p giấ y họ c sinh chưa sử dụ ng hoặ c tậ p giấ y và ng bạ c
    dù ng đố t để cú ng, có mộ t số lượ ng tờ nhấ t định (vớ i giấ y họ c sinh, thườ ng là hai mươi tờ ).
    Thếp giấ y kẻ. Thếp và ng lá .
    - 2 d. Đĩa bằ ng đấ t đự ng dầ u hoặ c mỡ , là m đèn để thắ p. Thếp đèn mỡ cá . Thắ p hết mộ t thếp
    dầ u đầ y.
    - 3 đg. Là m cho và ng, bạ c dá t thà nh lớ p rấ t mỏ ng bá m chặ t và o mặ t gỗ , đá nhờ mộ t chấ t kết
    dính, để trang trí. Đô i câ u đố i sơn son thếp và ng.
    thết
    - đgt. Mờ i ă n uố ng thịnh soạ n để tỏ lò ng quý trọ ng: là m cơm thết khá ch.
    thêu
    - d. Dụ ng cụ để xắ n đấ t giố ng cá i mai.
    - đg. Khâ u chỉ và o để dệt thà nh chữ và hình.
    thêu thù a
    - đg. Thêu (nó i khá i quá t). Khéo may vá , thêu thù a.
    thều thà o
    - đgt. Nó i rấ t nhỏ và yếu ớ t như hụ t hơi, nghe khô ng rõ : nó i thều thà o Nó thều thà o điều gì,
    nghe khô ng rõ .
    thi
    - đg. 1. Đua sứ c đua tà i để xem ai hơn ai kém : Thi xe đạ p. 2. Cg. Thi cử . Nó i họ c sinh dự kỳ
    xét sứ c họ c : Thi tố t nghiệp.
    - d. Loà i cỏ , dù ng để bó i dịch.
    thi cô ng
    - đg. Tiến hà nh xâ y dự ng mộ t cô ng trình theo thiết kế. Thi cô ng khu nhà ở cao tầ ng. Bả o
    đả m kĩ thuậ t thi cô ng. Tiến độ thi cô ng.
    thi cử
    - đgt. Thi để đạ t trình độ , tiêu chuẩ n nà o nó i chung: mù a thi cử Thi cử bao giờ chẳ ng có may
    rủ i.
    thi đua
    - Ganh nhau đến hết nă ng lự c củ a mình ra là m việc, nhằ m nâ ng cao nă ng suấ t lao độ ng và
    phá t triển sả n xuấ t.
    thi hà nh
    - đg. Là m cho thà nh có hiệu lự c điều đã đượ c chính thứ c quyết định. Thi hà nh nghị quyết.
    Thi hà nh nhiệm vụ . Bị thi hà nh kỉ luậ t. Hiệp định đượ c thi hà nh nghiêm chỉnh.
    thi hà o
    - dt. Nhà thơ lớ n: thi hà o Nguyễn Du cá c thi hà o dâ n tộ c.
    thi hứ ng
    - Sự xú c độ ng mạ nh mẽ khiến ngườ i ta cả m thấ y có thú là m thơ.
    thi nhâ n
    - d. (cũ ; trtr.). Nhà thơ.
    thi phá p
    - dt. Phương phá p, quy tắ c là m thơ nó i chung: thi phá p ca dao.
    thi sĩ
    - Nhà thơ.
    thi thể
    - d. Xá c ngườ i chết. Khá m nghiệm thi thể.
    thi thố
    - đgt. Đem hết sứ c lự c và khả nă ng ra để dù ng và o mộ t việc gì: thi thố tà i nă ng vớ i thiên hạ .
    thi tứ
    - ý thơ.
    thi vị
    - d. (id.). 1 Cá i có tính chấ t gợ i cả m và gâ y hứ ng thú trong thơ. 2 (hoặ c t.). Cá i hay, đẹp, nên
    thơ củ a sự vậ t. Phong cả nh đầ y thi vị.
    thì
    - 1 dt. Thờ i kì phá t triển nhấ t củ a độ ng thự c vậ t hoặ c thuậ n lợ i nhấ t cho cô ng việc gì; thờ i:
    quá lứ a lỡ thì mưa nắ ng phả i thì dậ y thì.
    - 2 lt. 1. Từ biểu thị kết quả củ a mộ t điều kiện, mộ t giả thiết: nếu lụ t thì đó i Nếu mưa thì ở
    nhà . 2. Từ biểu thị quan hệ nố i tiếp giữ a hai sự việc, hà nh độ ng: Tô i về đến nhà thì anh cũ ng
    tớ i. 3. Từ biểu thị điều sắ p nó i có tính thuyết minh cho điều vừ a nêu ra: Cô ng việc thì nhiều,
    ngườ i thì ít. 4. Từ biểu thị điều sắ p nó i tớ i là sự bá c bỏ , phủ định mộ t cá ch mỉa mai và tỏ ý
    khô ng đồ ng tình vớ i điều ngườ i đố i thoạ i đã nhậ n định: Tô i kém, vâ ng, chị thì giỏ i.
    thì giờ
    - Thờ i gian nó i về mặ t giá trị đố i vớ i con ngườ i : Dù ng thì giờ cho hợ p lý ; Bỏ phí thì giờ ;
    Giết thì giờ .
    thì phả i
    - (kng.; dù ng ở cuố i câ u). Tổ hợ p biểu thị ý khẳ ng định dè dặ t, như cò n muố n kiểm tra lạ i trí
    nhớ hoặ c nhậ n định củ a mình, hoặ c muố n có đượ c sự xá c nhậ n củ a ngườ i đố i thoạ i đố i vớ i
    điều mình vừ a nó i. Chuyện xả y ra đâ u hô m chủ nhậ t thì phả i. Hình như anh là ngườ i Hà Nộ i
    thì phả i. Và o khoả ng cuố i nă m ngoá i thì phả i. Chị mệt lắ m thì phả i.
    thì thà o
    - đgt. Nó i nhỏ , khô ng rõ thà nh tiếng, nghe lẫ n và o trong hơi gió : nghe tiếng thì thà o ở cuố i
    lớ p Hai ngườ i thì thà o vớ i nhau điều gì.
    thì thầ m
    - Nh. Thì thà o.
    thì thọ t
    - đg. (kng.). Như thì thụ t.
    thí
    - 1 đgt. 1. Cho cá i gì vớ i thá i độ khinh bỉ: thí cho mấ y đồ ng thí cho bá t cơm. 2. Cho để là m
    phú c: bá t chá o thí bố thí.
    - 2 đgt. Chịu để mấ t quâ n cờ nà o đó để cứ u gỡ thế cờ : thí xe thí mã . 2. Là m chết nhiều quâ n
    sĩ dướ i quyền chỉ huy củ a mình trong chiến đấ u, đá ng ra có thể chết ít hơn: thí quâ n.
    thí dụ
    - 1. d. Cg. Tỷ dụ , ví dụ . Điều nêu ra để minh họ a : Định nghĩa kèm theo thí dụ thì mớ i rõ . 2.
    ph. Giả sử , nếu như : Thí dụ trờ i mưa thì phả i ở nhà .
    thí điểm
    - đg. (hoặ c d.). Thử thự c hiện trong phạ m vi hẹp để rú t kinh nghiệm. Dạ y thí điểm. Xã thí
    điểm cấ y giố ng lú a mớ i. Xâ y dự ng mộ t số thí điểm.
    thí mạ ng
    - đgt. 1. Thí bỏ khô ng thương tiếc mộ t ngườ i hay mộ t lự c lượ ng để giữ hoặ c để cứ u lấ y cá i
    đượ c xem là quý hơn: thí mạ ng bọ n tay châ n để giữ uy tín cho mình. 2. Bỏ hết sứ c lự c,
    khô ng tính đến hậ u quả việc là m củ a mình: chạ y thí mạ ng là m thí mạ ng.
    thí nghiệm
    - đg.1. Dù ng thự c hà nh mà thử mộ t việc gì cho rõ : Thí nghiệm chương trình họ c mớ i. 2. Gâ y
    ra mộ t hiện tượ ng theo qui mô nhỏ để quan sá t nhằ m củ ng cố lý thuyết đã họ c hoặ c kiểm
    nghiệm mộ t điều mà giả thuyết đã dự đoá n mộ t cá ch có hệ thố ng và trên cơ sở lý luậ n.
    thí sinh
    - d. Ngườ i dự kì thi để kiểm tra sứ c họ c. Danh sá ch thí sinh thi tuyển và o đạ i họ c.
    thị
    - 1 dt. 1. Câ y trồ ng ở là ng xó m miền bắ c Việt Nam để lấ y quả , thâ n cao, lá mọ c cá ch có hai
    mặ t như nhau, hình trá i xoan ngượ c - thuô n có mũ i lồ i tù ở đầ u, hoa trắ ng, quả hình cầ u dẹt
    và ng, thơm hắ c, ă n đượ c, có tá c dụ ng trấ n an và trị giun sá n ở trẻ em, gỗ trắ ng nhẹ mịn
    dù ng để khắ c dấ u. 2. Quả thị: mua thị cho chá u bé mù i thị thơm phứ c.
    - 2 dt. 1. Chữ ló t giữ a họ và tên để chỉ ngườ i đó là nữ : nhà thơ Đoà n Thị Điểm. 2. Từ đi trướ c
    tên ngườ i phụ nữ lớ p dướ i, trong xã hộ i cũ : Thị Kính, Thị Mầ u. 3. Từ dù ng để gọ i ngườ i phụ
    nữ , ở ngô i thứ ba vớ i ý coi khinh: Thị đã tẩ u thoá t Thị nhìn trâ ng trố khắ p mộ t lượ t.
    thị chính
    - Việc hà nh chính củ a mộ t thà nh phố , thị xã .
    thị dâ n
    - d. Ngườ i dâ n thà nh thị thờ i phong kiến, chuyên số ng bằ ng nghề thủ cô ng hoặ c buô n bá n.
    Tầ ng lớ p thị dâ n. Lố i số ng thị dâ n.
    thị giá c
    - dt. Sự nhậ n cả m bằ ng mắ t nhìn: cơ quan thị giá c.
    thị hiếu
    - Khuynh hướ ng củ a đô ng đả o quầ n chú ng ưa thích mộ t thứ gì thuộ c sinh hoạ t vậ t chấ t, có
    khi cả vă n hó a, nhấ t là cá c đồ mặ c và trang sứ c, thườ ng chỉ trong mộ t thờ i gian khô ng dà i :
    Kiểu áo đó đú ng thị hiếu củ a phụ nữ hiện nay.
    thị lự c
    - d. Độ nhìn rõ củ a mắ t; sứ c nhìn. Thị lự c giả m sú t. Kiểm tra thị lự c.
    thị sả nh
    - dt., cũ Trụ sở cơ quan hà nh chính củ a thị xã hoặ c thà nh phố .
    thị thự c
    - Nhậ n là có thự c : Đơn có chủ tịch xã thị thự c.
    thị tộ c
    - d. Tổ chứ c cơ sở củ a xã hộ i nguyên thuỷ bao gồ m nhiều gia đình lớ n cù ng mộ t tổ tiên và có
    kinh tế chung. Thị tộ c mẫ u quyền. Totem thị tộ c.
    thị trấ n
    - dt. Nơi tậ p trung đô ng dâ n, sinh số ng chủ yếu bằ ng nghề buô n bá n, thủ cô ng, thườ ng là
    trung tâ m củ a huyện: thà nh lậ p cá c thị trấ n bá n hà ng ở thị trấ n củ a huyện.
    thị trườ ng
    - d. 1. Nơi tiêu thụ hà ng hó a : Xưa thự c dâ n Phá p định biến Đô ng Dương thà nh thị trườ ng
    độ c chiếm củ a chú ng. 2. Quan hệ trao đổ i hà ng hó a giữ a cá c thương nhâ n, cá c tậ p đoà n,
    trong điều kiện hà ng hó a phả i bá n cù ng mộ t giá trong cù ng mộ t thờ i gian : Giá dầ u mỏ tă ng
    trên thị trườ ng thế giớ i. Thị trườ ng dâ n tộ c. Nền kinh tế củ a mộ t nướ c đã đi đến chỗ thố ng
    nhấ t, khô ng có thế lự c phong kiến cá t cứ cá c địa phương.
    - (lý) Khoả ng khô ng gian mà mắ t trô ng thấ y đượ c khi nhìn qua mộ t dụ ng cụ quang họ c.
    thị trưở ng
    - d. Ngườ i đứ ng đầ u cơ quan hà nh chính thà nh phố ở mộ t số nướ c.
    thị xã
    - dt. Khu vự c tậ p trung đô ng dâ n cư, là trung tâ m củ a tỉnh, nhỏ hơn thà nh phố , lớ n hơn thị
    trấ n, chủ yếu là sả n xuấ t thủ cô ng nghiệp và buô n bá n: uỷ ban nhâ n dâ n thị xã dạ y họ c ở
    ngoà i thị xã .
    thìa
    - d. Dụ ng cụ có mộ t cá i cá n nố i liền vớ i mộ t phầ n trũ ng, dù ng để mú c thứ c ă n lỏ ng.
    thích
    - 1 đg. 1 (id.). Dù ng vũ khí có mũ i nhọ n mà đâ m. Thích lưỡ i lê và o bụ ng. 2 Thú c và o ngườ i.
    Đưa khuỷu tay thích và o sườ n bạ n để ra hiệu. Thích đầ u gố i và o bụ ng. 3 Dù ng mũ i nhọ n mà
    châ m và o da thà nh dấ u hiệu, chữ viết, rồ i bô i chấ t mự c cho nổ i hình lên. Thích chữ và o cá nh
    tay.
    - 2 đg. Có cả m giá c bằ ng lò ng, dễ chịu mỗ i khi tiếp xú c vớ i cá i gì hoặ c là m việc gì, khiến
    muố n tiếp xú c vớ i cá i đó hoặ c là m việc đó mỗ i khi có dịp. Thích cá i mớ i lạ . Thích nhạ c cổ
    điển. Thích số ng tự lậ p. Rấ t thích đượ c khen. Nhìn thích mắ t (thấ y muố n nhìn).
    thích đá ng
    - tt. Phù hợ p và thoả đá ng yêu cầ u nà o đó : có sự quan tâ m, chú ý thích đá ng Câ u trả lờ i chưa
    thích đá ng.
    thích hợ p
    - Đú ng vớ i yêu cầ u : Giả i phá p thích hợ p vớ i đờ i số ng tậ p thể.
    thích khá ch
    - d. Ngườ i mang vũ khí tớ i gầ n để á m sá t nhâ n vậ t quan trọ ng thờ i xưa.
    thích nghi
    - đgt. Quen dầ n, phù hợ p vớ i điều kiện mớ i, nhờ sự biến đổ i, điều chỉnh nhấ t định: Sinh vậ t
    thích nghi vớ i điều kiện số ng thích nghi vớ i nề nếp sinh hoạ t mớ i.
    thích thú
    - Cả m thấ y vui vì đượ c như ý muố n : Thích thú tìm đượ c đủ sá ch tham khả o.
    thích ứ ng
    - đg. 1 Có nhữ ng thay đổ i cho phù hợ p vớ i điều kiện mớ i, yêu cầ u mớ i. Lố i là m việc thích
    ứ ng vớ i tình hình mớ i. Phương phá p thích ứ ng để giá o dụ c trẻ em. 2 (id.). Như thích nghi.
    thích ý
    - Thỏ a mã n trong lò ng.
    thiếc
    - d. Kim loạ i trắ ng dễ nó ng chả y, dễ dá t mỏ ng, khô ng gỉ, dù ng để mạ , là m giấ y gó i chố ng ẩ m
    mố c, chế hợ p kim. Giấ y thiếc.
    thiên
    - 1 dt. 1. Từ ng phầ n củ a mộ t quyển sá ch lớ n, thườ ng gồ m nhiều chương: Luậ n ngữ gồ m có
    20 thiên. 2. Bà i, tá c phẩ m có giá trị: Ngụ tình tay thả o mộ t thiên luậ t Đườ ng (Truyện Kiều)
    thiên phó ng sự .
    - 2 dt. Mộ t tră m giạ : mộ t thiên lú a.
    - 3 đgt. Nghiêng lệch về mộ t mặ t, mộ t phía nà o đó : bá o cá o thiên về thà nh tích lố i đá thiên
    về tấ n cô ng.
    - 4 đgt. Dờ i đi: thiên đi nơi khá c thiên đô về Thă ng Long.
    thiên can
    - Nh. Thậ p can.
    thiên chú a
    - d. (id.). Chú a Trờ i. Đạ o Thiên Chú a*.
    thiên chú a giá o
    - dt. Đạ o Thiên Chú a.
    thiên cổ
    - Lâ u đờ i : Lưu danh thiên cổ . Ngườ i thiên cổ . Ngườ i đã chết.
    thiên đỉnh
    - d. Điểm gặ p nhau tưở ng tượ ng giữ a đườ ng thẳ ng đứ ng đi qua vị trí ngườ i quan sá t và vò m
    trờ i. Mặ t Trờ i đi qua thiên đỉnh.
    thiên định
    - Tự trờ i định ra.
    thiên đô
    - Dờ i kinh đô đi nơi khá c : Lý Thá i Tổ thiên đô về Thă ng Long.
    thiên đườ ng
    - d. Nơi linh hồ n nhữ ng ngườ i gọ i là rử a sạ ch tộ i lỗ i đượ c hưở ng sự cự c lạ c vĩnh viễn sau khi
    chết, theo mộ t số tô n giá o; cũ ng dù ng để chỉ thế giớ i tưở ng tượ ng đầ y hạ nh phú c. Lên thiên
    đườ ng. Xâ y dự ng thiên đườ ng trên Trá i Đấ t (b.).
    thiên hạ
    - dt. 1. Mọ i nơi mọ i vù ng: đi khắ p thiên hạ thiên hạ thá i bình. 2. Ngườ i đờ i: Thiên hạ lắ m kẻ
    anh tà i khô ng che nổ i tai mắ t thiên hạ .
    thiên hướ ng
    - Khuynh hướ ng lệch về mộ t bên.
    thiên kiến
    - d. Ý kiến thiên lệch, khô ng đú ng, thiếu khá ch quan.
    thiên lô i
    - dt. Thầ n là m ra sấ m sét, theo trí tưở ng tượ ng củ a ngườ i xưa: thiên lô i chỉ đâ u đá nh đấ y.
    thiên mệnh
    - Mệnh trờ i.
    thiên nga
    - d. Chim ở nướ c, cỡ lớ n, cù ng họ vớ i ngỗ ng, lô ng trắ ng hoặ c đen, số ng ở phương Bắ c,
    thườ ng nuô i là m cả nh.
    thiên nhiên
    - dt. Toà n bộ nhữ ng gì đang có chung quanh con ngườ i mà khô ng phả i do con ngườ i tạ o
    nên: cả nh thiên nhiên tươi đẹp cả i tạ o thiên nhiên.
    thiên sứ
    - Ngườ i củ a trờ i sai xuố ng trầ n gian để là m mộ t việc gì, theo mê tín.
    thiên tai
    - d. Hiện tượ ng thiên nhiên tá c hạ i lớ n đến sả n xuấ t và đờ i số ng, như bã o, lụ t, hạ n há n, giá
    rét, độ ng đấ t, v.v. Khắ c phụ c thiên tai. Đề phò ng thiên tai.
    thiên tà i
    - dt. 1. Tà i nă ng nổ i bậ t hơn hẳ n mọ i ngườ i, dườ ng như đượ c trờ i phú cho: thiên tà i quâ n sự
    thiên tà i xuấ t chú ng. 2. Ngườ i có tà i nă ng nổ i bậ t, hơn hẳ n mọ i ngườ i: Nguyễn Huệ là mộ t
    thiên tà i quâ n sự .
    thiên tạ o
    - Có mộ t cá ch tự nhiên, khô ng phả i do ngườ i là m ra.
    thiên thầ n
    - d. Thầ n ở trên trờ i. Đẹp như thiên thầ n. Sứ c mạ nh thiên thầ n.
    thiên thể
    - dt. Tên gọ i chung cho cá c ngô i sao, cá c hà nh tinh: phá t hiện ra mộ t thiên thể mớ i.
    thiên thờ i
    - Thờ i cơ thuậ n lợ i : Thiên thờ i, địa lợ i, nhâ n hò a là ba điều kiện để thắ ng địch. Bệnh thiên
    thờ i. Bệnh dịch xả y ra theo thờ i tiết.
    thiên tính
    - d. Tính vố n có , do trờ i phú cho. Thiên tính thô ng minh.
    thiên tuế
    - dt. Câ y cả nh, cao 1-3m, lá dà i, cuố ng lá dà i 30cm mang mỗ i bên mộ t dã y gai, số ng lá hơi
    hình lò ng thuyền mang mỗ i bên 80-100 lá chét, hình đườ ng chỉ - ngọ n giá o, đô i khi hình
    lưỡ i há i.
    thiên tử
    - Từ dù ng để tô n xưng vua ở Trung Quố c và ở Việt Nam trong thờ i phong kiến.
    thiên vă n họ c
    - d. Khoa họ c nghiên cứ u về cá c thiên thể.
    thiên vị
    - đgt. Khô ng cô ng bằ ng, khô ng vô tư, chỉ coi trọ ng, nâ ng đỡ mộ t phía: đố i xử thiên vị Trọ ng
    tà i thiên vị cho độ i chủ nhà .
    thiền
    - d. Nh. Phậ t : Cử a thiền ; Đạ o thiền.
    thiền gia
    - dt. Ngườ i tu hà nh đạ o Phậ t.
    thiền mô n
    - Cử a chù a, nhà chù a.
    thiển ý
    - d. (kc.). Ý nghĩ, ý kiến nô ng cạ n (dù ng để tự nó i về mình vớ i ý khiêm nhườ ng). Theo thiển
    ý củ a tô i.
    thiến
    - đgt. 1. Cắ t bỏ tinh hoà n hoặ c buồ ng trứ ng củ a sú c vậ t để dễ nuô i béo: thiến trâ u gà trố ng
    thiến. 2. Cắ t bỏ mộ t phầ n nà o trên thâ n câ y hoặ c thâ n thể con vậ t: thiến cà nh câ y tưng hử ng
    như chó thiến đuô i.
    thiện
    - t. Tố t, là nh, hợ p vớ i đạ o đứ c : Điều thiện ; Việc thiện.
    thiện cả m
    - d. Tình cả m tố t, ưa thích đố i vớ i ai. Gâ y đượ c thiện cả m. Cá i nhìn đầ y thiện cả m. Thá i độ có
    thiện cả m.
    thiện chí
    - dt. ý định tố t khi là m gì: thá i độ thiếu thiện chí mộ t việc là m đầ y thiện chí.
    thiện chiến
    - Chiến đấ u giỏ i : Quâ n thiện chiến.
    thiện nghệ
    - t. (kng.). Giỏ i nghề, là nh nghề. Mộ t tay lá i thiện nghệ. Là m có vẻ rấ t thiện nghệ.
    thiện tâ m
    - dt. Lò ng từ thiện, lò ng là nh.
    thiện xạ
    - Ngườ i bắ n giỏ i.
    thiện ý
    - d. Ý định tố t là nh trong quan hệ vớ i ngườ i khá c. Tỏ rõ thiện ý. Câ u nó i đầ y thiện ý.
    thiêng liêng
    - tt. 1. Thiêng nó i chung: Ngô i đền rấ t thiêng liêng. 2. Cao quý nhấ t, rấ t đá ng tô n thờ , kính
    trọ ng, cầ n đượ c giữ gìn: tình cả m thiêng liêng lờ i thề thiêng liêng.
    thiếp
    - đg. Nh. Thếp : Thiếp và ng
    - t. Mê hẳ n, mấ t tri giá c : Nằ m thiếp đi vì mệt quá .
    - d. 1. Tấ m thiếp nhỏ , có ghi tên và chứ c vụ mình. 2. Giấ y mờ i củ a tư nhâ n trong mộ t dịp đặ c
    biệt : Đưa thiếp mờ i ăn cướ i.
    - d. Tậ p giấ y có chữ Há n củ a ngườ i chữ tố t để lạ i.
    - 1. d. Vợ lẽ : Nă m thiếp bả y thê. 2. Từ mà ngườ i phụ nữ thờ i xưa dù ng để tự xưng vớ i nam
    giớ i.
    thiệp
    - 1 d. (ph.). Thiếp. Thiệp mờ i.
    - 2 t. (kng.). Tỏ ra từ ng trả i, lịch sự trong cá ch giao thiệp. Ngườ i rấ t thiệp. Tay thiệp đờ i.
    thiết
    - đgt. Tỏ ra rấ t cầ n, rấ t muố n có : chẳ ng thiết gì nữ a khô ng thiết ă n uố ng gì cả .
    thiết bì
    - Nó i nướ c da đen sạ m như sắ t.
    thiết giá p
    - d. 1 Vỏ bọ c bằ ng thép dà y; thườ ng dù ng để gọ i xe bọ c thép. Xe thiết giá p. Mộ t đoà n xe tă ng
    và thiết giá p. 2 Tên gọ i chung xe tă ng và xe bọ c thép. Binh chủ ng thiết giá p. Đơn vị thiết
    giá p.
    thiết kế
    - I. đgt. Là m đồ á n, xâ y dự ng mộ t bả n vẽ vớ i tấ t cả nhữ ng tính toá n cầ n thiết để theo đó mà
    xâ y dự ng cô ng trình, sả n xuấ t sả n phẩ m: thiết kế cô ng trình nhà vă n hoá thiết kế và thi
    cô ng. II. dt. Bả n thiết kế: xâ y dự ng theo thiết kế mớ i.
    - (xã ) h. Bá Thướ c, t. Thanh Hoá .
    thiết lậ p
    - Dự ng nên : Thiết lậ p mộ t ủy ban bả o vệ nhi đồ ng.
    thiết mộ c
    - d. Tên gọ i chung cá c loạ i gỗ quý rấ t cứ ng (ví như sắ t). Đinh, lim, sến, tá u là hạ ng thiết mộ c.
    Dù ng toà n thiết mộ c để là m cộ t, kèo.
    thiết tha
    - Nh. Tha thiết.
    thiết thâ n
    - Có quan hệ mậ t thiết đến chính mình : Lợ i ích thiết thâ n.
    thiết thự c
    - t. 1 Sá t hợ p vớ i yêu cầ u, vớ i nhữ ng vấ n đề củ a thự c tế trướ c mắ t. Việc là m thiết thự c. Thiết
    thự c giú p đỡ . Nhữ ng quyền lợ i thiết thự c. 2 Có ó c thự c tế, thườ ng có nhữ ng hà nh độ ng thiết
    thự c. Con ngườ i thiết thự c.
    thiết yếu
    - tt. Rấ t quan trọ ng và cầ n thiết, khô ng thể thiếu đượ c: cá c hà ng hoá thiết yếu mộ t nhu cầ u
    thiết yếu.
    thiệt
    - (đph) ph. X. Thự c : Thiệt là hay ; Đẹp thiệt.
    - t, cg. Thiệt thò i. Kém phầ n lợ i, hạ i đến, mấ t : Thiệt đâ y mà có ích gì đến ai (K); Cướ p cô ng
    cha mẹ thiệt đờ i xuâ n xanh (K).
    thiệt hạ i
    - t. (hoặ c d.). Bị mấ t má t về ngườ i, về củ a cả i vậ t chấ t hoặ c tinh thầ n. Mù a mà ng bị thiệt hạ i
    vì trậ n bã o. Hạ n chế thiệt hạ i ở mứ c thấ p nhấ t. Bồ i thườ ng thiệt hạ i.
    thiệt mạ ng
    - đgt. Chết mộ t cá ch oan uổ ng, phí hoà i: Vụ tai nạ n là m nhiều ngườ i thiệt mạ ng Cuộ c chiến
    tranh là m thiệt mạ ng hà ng nghìn dâ n là nh.
    thiêu
    - đg. Đố t chá y : Thiêu thi hà i sư cụ ; Lử a thiêu mấ t cả xó m.
    thiêu hủ y
    - thiêu huỷ đg. Đố t chá y, là m cho khô ng cò n tồ n tạ i (nó i khá i quá t). Thiêu huỷ giấ y tờ . Nhà
    cử a bị đá m chá y thiêu huỷ.
    thiêu thâ n
    - dt. 1. Tên gọ i chung cá c loạ i bọ cá nh nử a và bọ nhỏ có cá nh, ban đêm thườ ng bay và o đèn:
    lao và o chỗ chết như con thiêu thâ n. 2. Tên gọ i thô ng thườ ng củ a phù du.
    thiều quang
    - Từ dù ng trong vă n họ c cũ chỉ ngà y mù a xuâ n : Thiều quang chín chụ c đã ngoà i sá u mươi
    (K) .
    thiểu nã o
    - t. 1 (cũ ). Buồ n rầ u, đau khổ . 2 Có dá ng vẻ khổ sở , trô ng đá ng thương. Trô ng ủ rũ , thiểu
    nã o. Vẻ mặ t thiểu nã o.
    thiểu số
    - dt. Số ít; trá i vớ i đa số (số nhiều): thiểu số phụ c tù ng đa số .
    thiếu
    - t. Dướ i mứ c cầ n phả i có , khô ng đủ , hụ t : Thiếu tiền ; Thá ng thiếu.
    - Bả O Chứ c quan to trong triều đình phong kiến.
    - Gì Có đầ y đủ : Hà ng xếp đầ y tủ kính, thiếu gì
    thiếu hụ t
    - t. Bị thiếu mấ t đi mộ t phầ n, khô ng đủ (nó i khá i quá t). Chi tiêu thiếu hụ t. Quâ n số bị thiếu
    hụ t. Bổ sung nhữ ng chỗ thiếu hụ t củ a ngâ n sá ch.
    thiếu má u
    - Bệnh giả m số lượ ng hồ ng cầ u trong má u.
    thiếu nhi
    - d. Trẻ em thuộ c cá c lứ a tuổ i thiếu niên, nhi đồ ng. Giá o dụ c thiếu nhi. Câ u lạ c bộ thiếu nhi.
    thiếu phụ
    - dt. Ngườ i phụ nữ trẻ đã có chồ ng: mộ t thiếu phụ tố t bụ ng.
    thiếu sinh quâ n
    - Ngườ i thiếu niên họ c tạ i mộ t trườ ng quâ n sự .
    thiếu só t
    - d. Điều cò n thiếu, cò n sai só t. Nhữ ng thiếu só t trong bả n bá o cá o. Thấ y đượ c thiếu só t củ a
    bả n thâ n. Bổ khuyết kịp thờ i nhữ ng thiếu só t.
    thiếu tá
    - dt. Bậ c quâ n hà m thấ p nhấ t trong cấ p tá , dướ i trung tá : đượ c phong thiếu tá .
    thiếu tướ ng
    - Võ quan cao cấ p, ở dướ i cấ p trung tướ ng.
    thiếu úy
    - thiếu uý d. Bậ c quâ n hà m thấ p nhấ t củ a cấ p uý, dướ i trung uý.
    thím
    - dt. Vợ củ a chú : đến chơi nhưng chỉ có thím ở nhà , cò n chú thì đi vắ ng Thím rấ t quý chá u.
    thinh
    - ph. Yên lặ ng khô ng nó i gì, như thể khô ng biết : Là m thinh ; Lặ ng thinh.
    thình
    - t. Từ mô phỏ ng tiếng to và rền như tiếng củ a vậ t nặ ng rơi xuố ng hay tiếng va đậ p mạ nh
    và o cử a. Rơi đá nh thình mộ t cá i. Tiếng đậ p cử a thình thình.
    thình lình
    - pht. Bỗ ng nhiên, bấ t ngờ , khô ng hề biết trướ c, lườ ng trướ c: thình lình bị tấ n cô ng trờ i
    đang nắ ng thình lình đổ mưa.
    thỉnh
    - đg. Đá nh chuô ng.
    - đg. Mờ i mộ t cá ch trâ n trọ ng : Thỉnh khá ch.
    thỉnh cầ u
    - đg. (trtr.). Xin điều gì vớ i ngườ i bề trên có quyền thế.
    thỉnh giá o
    - đgt. Xin dạ y bả o cho: đến thỉnh giá o ở cá c bậ c đạ i sư.
    thỉnh nguyện
    - Bà y tỏ nguyện vọ ng vớ i ngườ i trên (cũ )
    thỉnh thị
    - đg. Xin ý kiến, chỉ thị củ a cấ p trên để giả i quyết việc gì. Việc nà y quan trọ ng, cầ n thỉnh thị
    cấ p trên.
    thỉnh thoả ng
    - pht. Đô i khi, ít khi, khô ng thườ ng xuyên: Thỉnh thoả ng mớ i có ngườ i qua lạ i Thỉnh thoả ng
    ghé đến nhà bạ n chơi.
    thính
    - d. Bộ t là m bằ ng gạ o rang và ng giã nhỏ , có mù i thơm : Trộ n thính và o nem.
    - t. 1. Nhạ y cả m đố i vớ i mù i hoặ c tiếng : Thính mũ i ; Thính tai. 2. Có khả nă ng nhậ n biết
    nhanh về tình thế : Thính về chính trị.
    thính giả
    - d. Ngườ i nghe biểu diễn ca nhạ c hoặ c diễn thuyết, v.v. Thính giả củ a đà i phá t thanh. Diễn
    thuyết trướ c hà ng tră m thính giả .
    thính giá c
    - dt. Sự nhậ n cả m â m thanh: Tai là cơ quan thính giá c có thính giá c tố t.
    thịnh
    - . Phá t đạ t, yên vui : Nướ c thịnh dâ n già u.
    thịnh đạ t
    - đg. (hoặ c t.). (id.). Ở trạ ng thá i đang phá t triển mạ nh mẽ và tố t đẹp. Cô ng việc là m ă n thịnh
    đạ t.
    thịnh hà nh
    - tt. Rấ t phổ biến, rấ t thô ng dụ ng, đượ c nhiều ngườ i biết đến và ưa chuộ ng: kiểu quầ n á o
    đang thịnh hà nh Đạ o Phậ t thịnh hà nh ở nhiều nướ c.
    thịnh nộ
    - Cơn giậ n lớ n.
    thịnh soạ n
    - t. (Bữ a ă n) có nhiều mó n ngon và đượ c chuẩ n bị chu đá o, lịch sự . Là m cơm rượ u thịnh
    soạ n đã i khá ch.
    thịnh thế
    - Thờ i thịnh vượ ng.
    thịnh tình
    - d. (cũ ; kc.). Tình cả m tố t đẹp dà nh riêng trong đố i xử , tiếp đó n (thườ ng là vớ i khá ch lạ ).
    Cả m tạ tấ m thịnh tình củ a chủ nhà .
    thịnh trị
    - tt. (Xã hộ i) thịnh vượ ng và yên ổ n: mộ t thờ i đạ i thịnh trị củ a chế độ phong kiến.
    thịnh vượ ng
    - Phá t đạ t già u có lên : Là m ă n thịnh vượ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (6)

    thíp
    - t. Thấ m chấ t lỏ ng : Giấ y thíp nướ c.
    thịt
    - I d. 1 Phầ n mềm có thớ , bọ c quanh xương trong cơ thể ngườ i và độ ng vậ t. Thịt lợ n. Thịt
    nử a nạ c nử a mỡ . Có da có thịt*. 2 Phầ n chắ c ở bên trong lớ p vỏ quả , vỏ câ y. Quả xoà i dà y
    thịt. Loạ i gỗ thịt mịn.
    - II đg. (kng.). Là m (nó i tắ t). Bắ t gà để thịt.
    thiu
    - 1 đgt. Mơ mà ng, sắ p ngủ : mớ i thiu ngủ thì có ngườ i gọ i dậ y.
    - 2 tt. (Thứ c ă n uố ng đã nấ u chín) bị hỏ ng có mù i khó chịu: cơm thiu nướ c chè thiu Nồ i thịt
    bị thiu.
    thiu thố i
    - Nó i thứ c ăn đã nặ ng mù i.
    thò
    - đg. 1 Đưa mộ t bộ phậ n nà o đó ra hẳ n phía ngoà i vậ t che chắ n, qua mộ t chỗ hở , để cho lộ
    hẳ n ra. Thò đầ u ra cử a sổ . Thò tay ra. Á o trong để thò ra ngoà i. Suố t ngà y khô ng dá m thò
    mặ t đi đâ u (kng.). 2 (kng.; kết hợ p hạ n chế). Đưa và o sâ u bên trong củ a mộ t vậ t đự ng qua
    miệng củ a nó , thườ ng để lấ y cá i gì. Thò tay và o tú i định lấ y cắ p. Thò đũ a và o nồ i.
    thò lò
    - 1 dt. Lố i đá nh bạ c thờ i trướ c, bằ ng con quay có sá u mặ t số : đá nh thò lò .
    - 2 đgt. (Nướ c mũ i) chả y ra thà nh vệt dà i lò ng thò ng: thò lò mũ i xanh.
    thỏ
    - d. 1. Loà i độ ng vậ t gặ m nhấ m, tai to, nuô i để ă n thịt và lấ y lô ng (là m bú t nho...). 2. "Ngọ c
    thỏ " nó i tắ t, từ dù ng trong vă n họ c cũ chỉ Mặ t tră ng : Ngoà i hiên thỏ đã non đoà i ngậ m
    gương (K).
    thỏ thẻ
    - t. Từ gợ i tả tiếng nó i nhỏ nhẹ, thong thả , dễ thương. Thỏ thẻ như trẻ lên ba. Giọ ng oanh thỏ
    thẻ (giọ ng con gá i).
    thọ
    - I. đgt. Số ng lâ u, cao tuổ i: Cụ ô ng thọ hơn cụ bà chú c thọ . II. dt. Tuổ i thọ , nó i tắ t: giả m thọ
    hưở ng thọ .
    thoa
    - đg. Nh. Xoa : Thoa chỗ sưng cho đỡ đau.
    - d. Trâ m cà i đầ u củ a phụ nữ xưa : Chiếc thoa vớ i bứ c tờ mâ y, Duyên nà y thì giữ vậ t nà y củ a
    chung (K).
    thỏ a
    - thoả đg. Ở trạ ng thá i hoà n toà n hà i lò ng khi đượ c đú ng như đã mong muố n, ướ c ao. Vui
    chơi và i ngà y cho thoả . Hỏ i cho thoả trí tò mò . Thoả lò ng mong đợ i. Đượ c vậ y thì có chết
    cũ ng thoả .
    thỏ a chí
    - Nh. Thỏ a : Đượ c nghỉ, đi chơi cho thỏ a chí.
    thỏ a đá ng
    - thoả đá ng t. Đú ng đắ n và hợ p lí. Giả i quyết thoả đá ng nguyện vọ ng. Tìm đượ c giả i phá p
    thoả đá ng. Hình thứ c kỉ luậ t thoả đá ng.
    thỏ a hiệp
    - thoả hiệp đgt. Nhượ ng bộ để cù ng dà n xếp, chấ m dứ t chiến tranh, xung độ t: đấ u tranh
    khô ng thoả hiệp vớ i kẻ thù .
    thỏ a lò ng
    - Nh. Thỏ a chí : Nghỉ ngơi ăn uố ng cho thoả lò ng.
    thỏ a mã n
    - thoả mã n đg. 1 Hoà n toà n bằ ng lò ng vớ i nhữ ng cá i đạ t đượ c, coi là đầ y đủ rồ i, khô ng mong
    muố n gì hơn. Tự thoả mã n vớ i mình. Khô ng thoả mã n vớ i nhữ ng thà nh tích đạ t đượ c. 2 Đá p
    ứ ng đầ y đủ yêu cầ u, điều kiện đặ t ra. Thoả mã n nhu cầ u về nhà ở . Chủ buộ c phả i thoả mã n
    yêu sá ch củ a thợ . Thoả mã n cá c điều kiện.
    thỏ a thích
    - thoả thích tt. Thoả i má i, hoà n toà n như ý thích, khô ng hề bị hạ n chế: ă n uố ng thoả thích
    vui chơi thoả thích.
    thỏ a thuậ n
    - Đi tớ i sự đồ ng ý sau khi câ n nhắ c, thả o luậ n : Kẻ mua ngườ i bá n đã thỏ a thuậ n về giá cả .
    thó a mạ
    - thoá mạ đg. Thố t ra nhữ ng lờ i xú c phạ m nặ ng nề để sỉ nhụ c. Phạ m tộ i thoá mạ nhà chứ c
    trá ch.
    thoai thoả i
    - tt. Thoả i (mứ c độ giả m nhẹ): Sườ n đồ i thoai thoả i.
    thoả i má i
    - Dễ chịu, khoan khoá i : Việc là m thoả i má i.
    thoá i hó a
    - thoá i hoá đg. 1 (Bộ phậ n củ a cơ thể độ ng vậ t) biến đổ i theo hướ ng teo đi do kết quả củ a
    mộ t quá trình lâ u đờ i khô ng hoạ t độ ng, khô ng có chứ c nă ng gì trong cơ thể. Ruộ t thừ a ở
    ngườ i là cơ quan thoá i hoá . 2 Biến đổ i theo hướ ng mấ t dầ n đi nhữ ng phẩ m chấ t tố t. Giố ng
    lợ n bị thoá i hoá . Đấ t trồ ng đã thoá i hoá . Chế độ phong kiến thoá i hoá và suy vong. Sự thoá i
    hoá về tư tưở ng. Mộ t cá n bộ thoá i hoá .
    thoá i thá c
    - đgt. Kiếm cớ từ chố i, khô ng là m điều ngườ i khá c yêu cầ u: thoá i thá c nhiệm vụ đượ c giao.
    thoả ng
    - t. Đưa nhẹ qua : Gió thoả ng; Thoả ng mù i hương.
    thoá t nợ
    - t. 1. Hết nợ . 2. Khô ng cò n vướ ng víu và o nhữ ng việc gâ y ra sự bự c mình : Gà quấ y lắ m, bá n
    đi cho thoá t nợ .
    thoá t thâ n
    - đg. Thoá t khỏ i tình trạ ng nguy hạ i đến tính mạ ng. Tìm kế thoá t thâ n. Mong đượ c thoá t
    thâ n.
    thoạ t tiên
    - Cg. Thoạ t đầ u, thoạ t kỳ thủ y. Lú c đầ u, trướ c hết : Thoạ t tiên bắ n trọ ng phá o rồ i mớ i xung
    phong.
    thoă n thoắ t
    - t. Từ gợ i tả dá ng cử độ ng tay châ n rấ t nhanh nhẹn, nhịp nhà ng trong mộ t độ ng tá c liên tụ c.
    Bướ c đi thoă n thoắ t. Lên xuố ng thoă n thoắ t. Đô i tay cô thợ dệt thoă n thoắ t.
    thó c gạ o
    - dt. Thó c và gạ o, lương thự c nó i chung: cầ n nhiều thó c gạ o nuô i quâ n.
    thọ c
    - đg. 1 Đưa mạ nh và o sâ u bên trong mộ t vậ t khá c. Thọ c tay và o tú i. Thọ c gậ y xuố ng nướ c
    xem nô ng sâ u. Thọ c sâ u*. 2 (kng.). Xen ngang và o, can thiệp và o mộ t cá ch thô bạ o. Đừ ng
    thọ c và o chuyện củ a ngườ i khá c.
    thoi
    - 1 dt. 1. Bộ phậ n củ a khung cử i hay má y dệt, ở giữ a phình to, hai đầ u thon dầ n và nhọ n, có
    lắ p suố t để luồ n sợ i: chạ y như con thoi Tiếng thoi đưa lá ch cá ch. 2. Thuyền dà i, hai đầ u
    nhọ n, có hình giố ng chiếc thoi: thuyền thoi.
    - 2 dt. Thỏ i nhỏ : thoi và ng thoi mự c tà u.
    - 3 đgt., khng. Thú c mạ nh, đá nh mạ nh bằ ng nắ m đấ m hoặ c cù i tay và o thâ n thể ngườ i khá c:
    thoi cho nó mấ y cá i.
    thỏ i
    - d. Từ đứ ng trướ c cá c danh từ chỉ nhữ ng vậ t nhỏ và dà i : Thỏ i và ng; Thỏ i sắ t.
    thó i
    - d. Lố i, cá ch số ng hay hoạ t độ ng, thườ ng khô ng tố t, đượ c lặ p lạ i lâ u ngà y thà nh quen. Thó i
    hư tậ t xấ u. Giở thó i du cô n. Mã i mớ i bỏ đượ c thó i nghiện ngậ p. Đấ t có lề, quê có thó i (tng.).
    thó i quen
    - dt. Lố i, cá ch số ng hay hà nh độ ng do lặ p lạ i lâ u ngà y trở thà nh nếp rấ t khó thay đổ i: thó i
    quen ngủ sớ m dậ y muộ n tậ p cho thà nh thó i quen thó i quen nghề nghiệp.
    thó i tụ c
    - Thó i quen trở thà nh tụ c lệ : Bỏ thó i tụ c mà chạ y linh đình.
    thon
    - t. 1 Có hình dà i, trò n và nhỏ dầ n về phía đầ u. Ngó n tay thon hình bú p mă ng. Chiếc thuyền
    hình thon dà i như con thoi. 2 Có hình dá ng nhỏ gọ n, trò n trặ n (thườ ng nó i về cơ thể ngườ i
    phụ nữ ). Dá ng ngườ i thon. Khuô n mặ t thon.
    thong dong
    - tt. Thung dung: Trong quâ n có lú c vui vầ y, Thong dong mớ i kể nhữ ng ngà y hà n vi (Truyện
    Kiều).
    thò ng
    - d. Dò ng mộ t cá i dâ y, thả bằ ng dâ y : Thò ng cá i thừ ng để kéo bà n lên gá c ; Thò ng gầ u xuố ng
    giếng.
    thọ t
    - 1 t. Có mộ t châ n teo lạ i và ngắ n hơn châ n kia do bị tậ t. Ngườ i thọ t. Châ n trá i bị thọ t.
    - 2 p. Chạ y thẳ ng mộ t mạ ch và o bên trong; tọ t. Chạ y thọ t và o nhà .
    thô
    - tt. 1. Có hình dá ng to bè ra, đườ ng nét thiếu mềm mạ i, trô ng khô ng thích mắ t: dá ng ngườ i
    thô đô i bà n tay thô thô kệch. 2. Thiếu tế nhị, thanh nhã : Câ u vă n cò n thô Lờ i nó i thô quá thô
    bạ o thô bỉ thô lậ u thô lỗ thô thiển thô tụ c. 3. ở trạ ng thá i mộ c, chưa đượ c tinh tế: dầ u thô tơ
    thô thô sơ.
    thô bỉ
    - Cụ c cằ n và vô lễ : Cử chỉ thô bỉ.
    thô sơ
    - t. Đơn giả n, sơ sà i, chưa đượ c nâ ng cao về mặ t kĩ thuậ t. Vũ khí thô sơ. Phương tiện vậ n tả i
    thô sơ.
    thô tụ c
    - tt. Thô lỗ và tụ c tằ n: chử i rủ a thô tụ c ă n nó i thô tụ c ă n uố ng thô tụ c.
    thổ
    - đg. Mử a ra, hộ c ra : Thổ huyết.
    - t. Nó i âm thanh nặ ng và thấ p : Tiếng thổ .
    - d. Mộ t trong ngũ hà nh là kim, mộ c , thủ y, thổ , hỏ a.
    thổ dâ n
    - d. Ngườ i dâ n sinh số ng từ lâ u đờ i ở mộ t địa phương nà o đó , thườ ng ở tình trạ ng lạ c hậ u,
    trong quan hệ vớ i ngườ i dâ n vă n minh hơn từ nơi khá c đến. Thổ dâ n da đỏ . Nhờ mộ t thổ
    dâ n dẫ n đườ ng.
    thổ lộ
    - đgt. Nó i ra điều thầ m kín trong lò ng: thổ lộ tâ m tình thổ lộ tình yêu giữ kín mọ i chuyện,
    khô ng thổ lộ cho ai biết.
    thổ nhưỡ ng
    - Chấ t đấ t, xét về mặ t trồ ng trọ t.
    thổ phỉ
    - d. Giặ c phỉ chuyên quấ y phá ở ngay địa phương mình. Tiễu trừ thổ phỉ.
    thổ tinh
    - dt. Sao Thổ .
    thô i
    - I. đg. Ngừ ng hẳ n lạ i, đình chỉ : Thô i việc ; Nghịch dạ i, bả o mã i khô ng thô i. II. th. Từ hô bả o
    ngừ ng lạ i : Thô i ! im ngay ! .III. ph. 1. Khô ng quá thể, khô ng có gì hơn nữ a : Hai ngườ i thô i
    cũ ng đủ ; Chỉ cầ n sứ c họ c lớ p nă m thô i ; Mớ i đến hô m qua thô i. 2. Từ diễn ý thấ t vọ ng, có
    nghĩa "thế là hết" : Thô i cò n chi nữ a mà mong (K) . 3. Rồ i sau, sau đó : Tô i đã biết tính chồ ng
    tô i, Cơm no thì nướ c, nướ c thô i lạ i trầ u (cd).
    - d. 1. Quã ng đườ ng dà i : Chạ y mộ t thô i mớ i đuổ i kịp. 2. Hơi lâ u: Mắ ng mộ t thô i.
    - đg. Nó i mà u lan ra khi bị ẩ m hay ướ t : Cá i khă n thô i đen cả chậ u nướ c.
    - t. Nó i the lụ a dà i ra vì đã dù ng lâ u : á o the thô i đến mộ t gấ u.
    thô i miên
    - I đg. Tá c độ ng và o tâ m lí đến ngườ i nà o đó , gâ y ra trạ ng thá i tự a như ngủ , là m cho dễ dà ng
    chịu sự á m thị củ a mình. Thuậ t thô i miên. Ngồ i ngâ y ngườ i nghe từ ng lờ i như bị thô i miên.
    - II d. Nhữ ng thủ thuậ t để (nó i khá i quá t). Chữ a bệnh bằ ng thô i miên.
    thô i thú c
    - đgt. Giụ c giã , khiến cả m thấ y muố n đượ c là m ngay, khô ng trễ nả i đượ c: tiếng trố ng thô i
    thú c nhiệm vụ thô i thú c Tiếng gọ i quê hương thô i thú c trong lò ng.
    thổ i
    - đg. 1. Sinh ra gió bằ ng hơi phá t từ mồ m : Thổ i cho bếp chá y to. 2. Là m cho đầ y khô ng khí
    bằ ng hơi phá t từ mồ m : Thổ i cá i bong bó ng lợ n.3. Sinh ra â m thanh bằ ng hơi mồ m thổ i và o
    mộ t số nhạ c cụ : Thổ i sá o. 4. Nó i khô ng khí chuyển độ ng thà nh gió : Bã o thổ i đổ nhà . 5. Tâ ng
    bố c, nịnh nọ t (thtụ c) : Bồ i bú t thổ i quan thầ y.
    - đg. 1. Nấ u gạ o thà nh cơm hoặ c xô i. 2. Là m cho chả y mềm cá c kim loạ i : Thổ i và ng.
    thổ i phồ ng
    - đg. (kng.). Thêm thắ t, nó i quá sự thậ t. Thổ i phồ ng khuyết điểm. Thổ i phồ ng thà nh tích.
    thố i
    - 1 đgt., đphg Thoá i: lú c tiến lú c thố i thố i chí thố i lui.
    - 2 đgt., đphg Trả lạ i tiền thừ a: thố i tiền cho khá ch khô ng có tiền lẻ để thố i lạ i.
    - 3 I. tt. Có mù i khó ngử i, lợ m tở m như mù i phâ n tươi hoặ c mù i xá c chết lâ u ngà y: thố i như
    có c chết. II. đgt. 1. Bị rữ a ná t, trở nên có mù i thố i: trứ ng thố i Câ y cố i ngậ p nướ c thố i hết. 2.
    (Bom đạ n) bị hỏ ng, khô ng thể nổ đượ c: đạ n thố i bom thố i.
    thố i ná t
    - Hư hỏ ng từ nền tả ng, cơ sở : Chế độ phong kiến thố i ná t.
    thô n
    - d. Khu vự c dâ n cư ở nô ng thô n, gồ m nhiều xó m và là mộ t phầ n củ a là ng hoặ c xã .
    thô n dã
    - dt. Thô n quê, nô ng thô n: thích xuố ng ở thô n dã số ng ẩ n dậ t ở thô n dã .
    thô n nữ
    - Con gá i nô ng thô n (cũ ).
    thô n quê
    - d. (cũ ). Nô ng thô n. Từ thà nh thị đến thô n quê.
    thô n tính
    - đgt. Xâ m chiếm để sá p nhậ p và o nướ c mình: Cá c nướ c nhỏ bị thô n tính â m mưu thô n tính
    cá c nướ c lâ n cậ n.
    thồ n
    - đg. Luồ n nhét và o : Thồ n gạ o và o bao.
    thổ n thứ c
    - đg. 1 Khó c thà nh nhữ ng tiếng ngắ t quã ng như cố nén mà khô ng đượ c, do quá đau đớ n, xú c
    độ ng. Gụ c đầ u thổ n thứ c. Cố nén nhữ ng tiếng thổ n thứ c. 2 (id.). Ở trạ ng thá i có nhữ ng tình
    cả m là m xao xuyến khô ng yên. Thổ n thứ c trong lò ng. Trá i tim đậ p rộ n rã , thổ n thứ c.
    thô ng
    - 1 dt. Câ y hạ t trầ n, thâ n thẳ ng, lá hình kim, tá n lá hình thá p, câ y có nhự a thơm: rừ ng thô ng
    nhự a thô ng.
    - 2 dt. Thô ng phá n, nó i tắ t: thầ y đề thầ y thô ng.
    - 3 đgt. 1. Nố i liền nhau, xuyên suố t, khô ng tắ c, khô ng bị ngă n cá ch, cả n trở : Con đườ ng
    thô ng hai là ng Hầ m có lố i thô ng ra bên ngoà i. 2. Là m cho khô ng bị tắ c nghẽn, dồ n ứ : thô ng
    ố ng dẫ n nướ c chữ a cầ u để thô ng đườ ng. 3. Hiểu rõ và chấ p thuậ n, khô ng cò n gì thắ c mắ c:
    bà n kĩ cho thô ng trướ c khi bắ t tay và o là m thô ng chính sá ch.
    thô ng bá o
    - đg. 1. Nó i cho mọ i ngườ i biết, cô ng bố cù ng mộ t lú c. 2. Cô ng bố nhữ ng kết quả về nghiên
    cứ u khoa họ c : Thô ng bá o khả o cổ họ c ; Thô ng bá o triết họ c.
    thô ng cả m
    - đg. Hiểu thấ u khó khă n riêng và chia sẻ tâ m tư, tình cả m. Thô ng cả m vớ i hoà n cả nh khó
    khă n củ a nhau. Ngườ i cù ng cả nh ngộ nên dễ thô ng cả m. Vì ố m nên tô i đã thấ t hứ a, mong
    anh thô ng cả m.
    thô ng cá o
    - dt. Vă n bả n do cá c tổ chứ c, cơ quan nhà nướ c ban bố để cho mọ i ngườ i biết tình hình, sự
    việc có tầ m quan trọ ng nà o.
    thô ng dụ ng
    - Thườ ng dù ng cho nhiều ngườ i : Chữ quố c ngữ rấ t thô ng dụ ng.
    thô ng điệp
    - d. 1 Cô ng vă n ngoạ i giao quan trọ ng do nướ c nà y gử i cho mộ t hay nhiều nướ c khá c. 2 Bá o
    cá o do tổ ng thố ng gử i cho quố c hộ i để trình bà y tình hình và chính sá ch. 3 Bứ c thư cô ng
    khai gử i cho mọ i ngườ i hoặ c cho mộ t nhó m ngườ i nhấ t định (thườ ng dù ng vớ i nghĩa bó ng).
    Thô ng bá o củ a Hộ i nghị Hoà bình là mộ t thô ng điệp "Đoà n kết vì mộ t thế giớ i khô ng có
    chiến tranh".
    thô ng đồ ng
    - đgt. Thoả thuậ n ngầ m vớ i nhau để là m việc xấ u: Kế toá n trưở ng thô ng đồ ng vớ i thủ quỹ
    tham ô cô ng quỹ.
    thô ng lệ
    - Tụ c lệ chung : Xưa kia ma chay cỗ bà n là thô ng lệ ở nô ng thô n.
    thô ng minh
    - t. 1 Có trí lự c tố t, hiểu nhanh, tiếp thu nhanh. Mộ t cậ u bé thô ng minh. Cặ p mắ t á nh lên vẻ
    thô ng minh. 2 Nhanh trí và khô n khéo, tà i tình trong cá ch ứ ng đá p, đố i phó . Câ u trả lờ i
    thô ng minh. Mộ t việc là m thô ng minh.
    thô ng qua
    - đgt. 1. Đồ ng ý chấ p thuậ n cho thự c hiện, sau khi đã xem xét, thoả thuậ n: Quố c hộ i thô ng
    qua hiến phá p Dự á n đã đượ c cuộ c họ p thô ng qua. 2. Khô ng trự c tiếp mà dự a và o khâ u
    trung gian: thô ng qua thự c tế để kiểm nghiệm tính đú ng đắ n củ a lí thuyết.
    thô ng số
    - (toá n) Cg. Tham số . Chữ đượ c coi như mộ t số đã biết và có thể có nhiều giá trị.
    thô ng tấ n xã
    - d. Cơ quan chuyên là m nhiệm vụ thô ng tấ n; hã ng thô ng tấ n.
    thô ng thạ o
    - đgt. Hiểu biết rấ t rõ và có thể là m, sử dụ ng mộ t cá ch thuầ n thụ c: thô ng thạ o nhiều ngoạ i
    ngữ rấ t thô ng thạ o địa hình ở vù ng nú i nà y.
    thô ng thườ ng
    - Thườ ng có , thườ ng thấ y ở nhiều nơi : Cá ch ă n mặ c thô ng thườ ng.
    thô ng tin
    - I đg. Truyền tin cho nhau để biết. Thô ng tin bằ ng điện thoạ i. Buổ i thô ng tin khoa họ c.
    Chiến sĩ thô ng tin (là m cô ng tá c thô ng tin).
    - II d. 1 Điều đượ c truyền đi cho biết, tin truyền đi (nó i khá i quá t). Bà i viết có lượ ng cao. 2
    Tin (khá i niệm cơ bả n củ a điều khiển họ c).
    thô ng tụ c
    - I. dt. Tụ c lệ phổ biến ở nhiều nơi: Nạ n tả o hô n, thự c ra là hệ quả cò n só t lạ i củ a thô ng tụ c ở
    nô ng thô n ngà y xưa. II. tt. 1. Phù hợ p vớ i trình độ củ a quầ n chú ng đô ng đả o: lờ i vă n thô ng
    tụ c. 2. Dù ng trong tiếng nó i thô ng thườ ng, ít dù ng trong vă n họ c: từ ngữ thô ng tụ c.
    thố ng chế
    - d. 1. Võ quan cao cấ p thờ i phong kiến. 2. Võ quan cao cấ p đứ ng trên hà ng tướ ng, ở cá c
    nướ c tư bả n.
    thố ng đố c
    - d. 1 Viên chứ c ngườ i Phá p đứ ng đầ u bộ má y cai trị ở Nam Kì thờ i thự c dâ n Phá p. 2 Ngườ i
    đứ ng đầ u mộ t bang trong bộ má y chính quyền mộ t số nướ c liên bang. 3 (kết hợ p hạ n chế).
    Ngườ i đứ ng đầ u ngâ n hà ng nhà nướ c trung ương, quả n lí (về mặ t chủ trương, chính sá ch)
    ngà nh ngâ n hà ng cả nướ c.
    thố ng khổ
    - tt. Đau khổ đến cự c độ : nỗ i thố ng khổ củ a nhâ n dâ n dướ i á ch á p bứ c củ a thự c dâ n phong
    kiến.
    thố ng lĩnh
    - 1. d. Chứ c võ quan xưa chỉ huy toà n thể quâ n sĩ. 2. đg. Chỉ huy toà n thể quâ n sĩ : Đạ o quâ n
    chủ lự c do vua Quang Trung thố ng lĩnh.
    thố ng nhấ t
    - I đg. 1 Hợ p lạ i thà nh mộ t khố i, có chung mộ t cơ cấ u tổ chứ c, có sự điều hà nh chung. Thố ng
    nhấ t đấ t nướ c. Thố ng nhấ t cá c lự c lượ ng đấ u tranh cho hoà bình. 2 Là m cho phù hợ p vớ i
    nhau, khô ng mâ u thuẫ n nhau. Cầ n thố ng nhấ t ý kiến trướ c đã . Thố ng nhấ t đồ ng hồ trướ c
    trậ n đấ u.
    - II t. Có sự phù hợ p, nhấ t trí vớ i nhau, khô ng mâ u thuẫ n nhau. Ý kiến khô ng .
    thố ng trị
    - đgt. 1. Nắ m giữ chính quyền, cai quả n mọ i cô ng việc củ a mộ t nhà nướ c: giai cấ p thố ng trị
    á ch thố ng trị. 2. Giữ vai trò chủ đạ o, hoà n toà n chi phố i nhữ ng cá i khá c: Quan điểm nghệ
    thuậ t nà y thố ng trị nhiều nă m ở mộ t số nướ c.
    thộ p
    - đg. Cg. Thộ p ngự c. Nắ m đượ c, bắ t đượ c bấ t thình lình mộ t ngườ i (thtụ c) : Thộ p đượ c kẻ
    cắ p.
    thố t
    - 1 đg. 1 (cũ ). Nó i. 2 Bậ t ra thà nh tiếng, thà nh lờ i mộ t cá ch tự nhiên, thình lình. Hố t hoả ng
    thố t lên. Tiếng nó i thố t tự đá y lò ng.
    - 2 p. (dù ng trướ c đg.). (Xả y ra) thình lình và rấ t nhanh, chỉ trong thờ i gian rấ t ngắ n (nó i về
    hoạ t độ ng, trạ ng thá i tâ m lí - tình cả m). Nghe nó i thố t độ ng lò ng. Thố t giậ t mình. Thố t kêu
    lên.
    thố t nố t
    - 1 dt. Câ y mọ c ở miền nam Việt Nam, thâ n gỗ hình trụ thẳ ng đứ ng, cao đến 25m, nhẵ n, lá
    mọ c tậ p trung ở đầ u thâ n, hình quạ t, rộ ng 2-3m, xẻ châ n vịt, lá chét dà i 0,6-1,2m,hình dả i,
    mép có gai nhỏ , cụ m hoa rấ t lớ n, quả hạ ch gầ n hình cầ u, có thể khai thá c để chế đườ ng.
    - 2 (huyện) Huyện ở phía bắ c tỉnh Cầ n Thơ. Diện tích 585km2. Số dâ n 375.000 (1997), gồ m
    cá c dâ n tộ c: Khơme, Hoa, Kinh. Địa hình đồ ng bằ ng đấ t phù sa, ít bị nhiễm mặ n. Sô ng Hậ u,
    rạ ch Cá i Bé, rạ ch Sỏ i chạ y qua. Quố c lộ 80, đườ ng 91 chả y qua, giao thô ng đườ ng thuỷ trên
    sô ng Hậ u và trên kênh rạ ch. Trướ c 1976 huyện thuộ c tỉnh Long Xuyên, thuộ c tỉnh Hậ u
    Giang (1976-1991), từ 26-12-1991 thuộ c tỉnh Cầ n Thơ, gồ m 1 thị trấ n (Thố t Nố t) huyện lị,
    12 xã .
    - 3 (thị trấ n) h. Thố t Nố t, t. Cầ n Thơ.
    thơ
    - d. 1. Nghệ thuậ t sá ng tá c vă n có vầ n theo nhữ ng qui tắ c nhấ t định để biểu thị hoặ c gợ i mở
    tình cả m bằ ng nhịp điệu â m thanh, hình tượ ng. 2. Loà i vă n gồ m nhữ ng câ u ngắ n, có vầ n, có
    â m điệu, và thườ ng theo nhữ ng qui tắ c nhấ t định. Nên thơ. Đá ng ca ngợ i : Phong cả nh nên
    thơ.
    - t. Nhỏ tuổ i, bé dạ i : Trẻ thơ ; Dạ y con từ thủ a cò n thơ.
    thơ ấu
    - t. (thườ ng dù ng phụ sau d.). (Thờ i) rấ t ít tuổ i, cò n bé dạ i. Thờ i thơ ấ u. Nhữ ng ngà y thơ ấ u.
    thờ
    - đgt. 1. Tổ chứ c lễ nghi, cú ng bá i theo phong tụ c tín ngưỡ ng để tỏ lò ng tô n kính thầ n thá nh,
    vậ t thiêng liêng hoặ c linh hồ n ngườ i chết: thờ tổ tiên thờ Phậ t đền thờ . 2. Tô n kính, coi là
    thiêng liêng: thờ cha kính mẹ chỉ thờ mộ t chủ .
    thờ ơ
    - Nhạ t nhẽo, khô ng thiết tha : Thờ ơ vớ i bạ n cũ .
    thở
    - đg. 1 Hít khô ng khí và o lồ ng ngự c, và o cơ thể rồ i đưa trở ra, qua mũ i, miệng (điều kiện và
    biểu hiện củ a sự số ng). Thở khô ng khí trong là nh. Ngườ i bị nạ n vẫ n cò n thở . Tắ t thở *. 2
    (chm.). (Cơ thể sinh vậ t) thự c hiện chứ c nă ng hấ p thụ oxygen và thả i khí carbonic (điều
    kiện củ a sự số ng). Câ y thở chủ yếu bằ ng lá . 3 (thgt.). Nó i ra nhữ ng điều khô ng hay. Thở ra
    nhữ ng lờ i bấ t mã n.
    thở dà i
    - đgt. Thở ra mộ t hơi dà i khi có điều buồ n phiền: thấ t vọ ng ngồ i thở dà i tiếng thở dà i nã o
    nuộ t.
    thớ
    - d. Đườ ng dọ c có sẵ n theo đó có thể xé đượ c thịt, chẻ đượ c gỗ ... : Thớ thịt ; Thớ gỗ .
    thợ
    - d. Ngườ i lao độ ng châ n tay là m mộ t nghề nà o đó để lấ y tiền cô ng. Quan hệ giữ a chủ và thợ .
    Thợ hà n. Thợ cắ t tó c. Thợ cấ y.
    thợ bạ c
    - dt. Thợ là m đồ trang sứ c, nhữ ng đồ quý giá bằ ng và ng bạ c.
    thợ cạ o
    - Cg. Thợ ngô i. Ngườ i là m nghề cắ t tó c.
    thợ cưa
    - Nh. Thợ xẻ.
    thợ điện
    - d. Thợ lắ p rá p, sử a chữ a cá c thiết bị và dụ ng cụ điện.
    thợ má y
    - dt. Thợ lắ p rá p, sử a chữ a, bả o dưỡ ng cá c má y mó c.
    thợ mộ c
    - d. Thợ đó ng đồ gỗ hoặ c là m cá c bộ phậ n bằ ng gỗ trong cá c cô ng trình xâ y dự ng, chế tạ o.
    thợ rèn
    - dt. Thợ là m nghề rèn sắ t thà nh dụ ng cụ .
    thợ sơn
    - Thợ là m nghề sơn vẽ.
    thờ i bình
    - Thể vă n bình luậ n việc thờ i thế (cũ ).
    - Thờ i gian hò a bình, khô ng có chiến tranh.
    thờ i cơ
    - d. Hoà n cả nh thuậ n lợ i đến trong mộ t thờ i gian ngắ n, đả m bả o mộ t việc nà o đó có thể tiến
    hà nh có kết quả . Nắ m vữ ng thờ i cơ để hà nh độ ng. Tranh thủ thờ i cơ. Bỏ lỡ thờ i cơ.
    thờ i đạ i
    - I. dt. Khoả ng thờ i gian lịch sử dà i, đượ c phâ n chia ra theo nhữ ng sự kiện có đặ c trưng
    giố ng nhau: thờ i đạ i đồ đá thờ i đạ i vă n minh. II. tt. Tiêu biểu cho thờ i đạ i: có ý nghĩa cho
    thờ i đạ i mang tầ m vó c thờ i đạ i.
    thờ i gian
    - d. 1. Hình thá i tồ n tạ i củ a vậ t chấ t diễn biến mộ t chiều theo ba trạ ng thá i là hiện tạ i, quá
    khứ và tương lai. 2. Hình thá i đó nó i về mặ t độ dà i mà khô ng tính đến giớ i hạ n : Phả i có thờ i
    gian sinh vậ t mớ i thích nghi đượ c vớ i mô i trườ ng mớ i. 3. Cg. Thì giờ : Cô ng tá c nà y đò i hỏ i
    nhiều thờ i gian chuẩ n bị ; Trướ c mặ t chú ng ta thờ i gian khô ng cò n đượ c là bao ; Thờ i gian
    là mộ t đạ i lượ ng đo đượ c că n cứ và o tố c độ quay củ a Trá i đấ t. 4. Cg. Thờ i hạ n. Phầ n có giớ i
    hạ n củ a độ dà i nó i trên : Thờ i gian ba thá ng sẽ hết và o ngà y mai. 5. Cg .Thờ i kỳ. Hình thá i đó
    nó i về mặ t quá trình có giớ i hạ n thể hiện ở quá khứ , hiện tạ i, tương lai : Suố t thờ i gian
    khá ng chiến chố ng Phá p ; Thờ i gian đó tô i cò n ở nướ c ngoà i.
    thờ i khó a biểu
    - thờ i khoá biểu d. Bả n kê thờ i gian lên lớ p cá c mô n họ c khá c nhau củ a từ ng ngà y trong
    tuầ n. Chép thờ i khoá biểu nă m họ c mớ i.
    thờ i kỳ
    - Khoả ng thờ i gian nhấ t định xả y ra việc gì, là m việc gì : Thờ i kỳ dưỡ ng bệnh; Thờ i kỳ lú a ra
    đò ng.
    thờ i sự
    - I d. Tổ ng thể nó i chung nhữ ng sự việc ít nhiều quan trọ ng trong mộ t lĩnh vự c nà o đó ,
    thườ ng là xã hộ i - chính trị, xả y ra trong thờ i gian gầ n nhấ t và đang đượ c nhiều ngườ i quan
    tâ m. Theo dõ i thờ i sự . Bình luậ n thờ i sự . Thờ i sự bó ng đá . Phim thờ i sự *.
    - II t. (kng.). Có tính chấ t , đang đượ c nhiều ngườ i quan tâ m. Nhữ ng vấ n đề nó ng hổ i, thờ i sự
    nhấ t.
    thờ i tiết
    - dt. Trạ ng thá i củ a khí quyển (như nhiệt độ , độ ẩ m, mưa, gió ...) ở trong mộ t lú c nà o: thờ i
    tiết ấm áp thay đổ i thờ i tiết dự bá o thờ i tiết.
    thờ i trang
    - Cá ch ă n mặ c phổ biến trong từ ng thờ i kỳ : Ă n mặ c hợ p thờ i trang.
    thờ i vụ
    - d. Thờ i gian thích hợ p nhấ t trong nă m để tiến hà nh mộ t hoạ t độ ng sả n xuấ t trong nô ng,
    lâ m, ngư nghiệp. Thờ i vụ gieo trồ ng. Cấ y đú ng thờ i vụ . Thờ i vụ đá nh bắ t cá .
    thơm
    - 1 dt., đphg Dứ a: câ y thơm quả thơm.
    - 2 đgt., khng. Hô n (đố i vớ i trẻ con): thơm và o má bé Con thơm mẹ nà o.
    - 3 đgt. 1. Có mù i như hương củ a hoa: hoa thơm Trà có hương sen thơm. 2. (Tiếng tă m) tố t,
    đượ c ngườ i đờ i nhắ c tớ i, ca ngợ i: tiếng thơm muô n thuở .
    thơm tho
    - Thơm nó i chung : Hương vị thơm tho; Danh tiếng thơm tho.
    thu
    - 1 d. (kng.; id.). Cá thu (nó i tắ t).
    - 2 d. 1 Mù a chuyển tiếp từ hạ sang đô ng, thờ i tiết dịu má t dầ n. Thu qua đô ng tớ i. Gió mù a
    thu. Vụ thu (gieo trồ ng và o mù a thu). 2 (vch.). Nă m, dù ng để tính thờ i gian đã trô i qua. Đã
    mấ y thu qua. ...Mộ t ngà y đằ ng đẵ ng xem bằ ng ba thu (cd.).
    - 3 đg. 1 Nhậ n lấ y, nhậ n về từ nhiều nguồ n, nhiều nơi. Thu thuế. Thu lợ i nhuậ n. Tă ng thu,
    giả m chi. 2 Tậ p trung và o mộ t chỗ từ nhiều nơi. Rơm đượ c thu lạ i thà nh đố ng. Thu dụ ng cụ
    bỏ và o hộ p. Non sô ng thu và o mộ t mố i (b.). Ngườ i bệnh thu hết hơi tà n, trố i lạ i mấ y câ u (b.).
    3 Đạ t đượ c, có đượ c kết quả nà o đó sau mộ t quá trình hoạ t độ ng. Hộ i nghị thu đượ c kết quả
    tố t đẹp. Thu đượ c mộ t bà i họ c lớ n. 4 Ghi lạ i â m thanh, hình ả nh nà o đó bằ ng má y. Bà i há t
    đượ c thu và o bă ng. Thu và o ố ng kính nhữ ng hình ả nh đẹp. 5 Là m cho nhỏ lạ i hoặ c gọ n lạ i.
    Diện tích đấ t hoang thu hẹp dầ n. Nă m chương thu lạ i cò n ba. 6 Là m cho thâ n mình gọ n lạ i,
    choá n ít chỗ hơn và thườ ng khó nhậ n thấ y hơn. Ngồ i thu ở mộ t gó c. Thu hai tay và o lò ng.
    thu dọ n
    - đgt. Sắ p xếp lạ i cho gọ n gà ng, khỏ i bừ a bã i: thu dọ n nhà cử a thu dọ n dụ ng cụ lao độ ng.
    thu gom
    - đg. Lấ y từ nhiều nơi, nhiều nguồ n rả i rá c để tậ p trung lạ i. Thu gom phế liệu. Thu gom rá c
    thả i để xử lí.
    thu hoạ ch
    - I. đgt. 1. Gặ t há i, thu lượ m mù a mà ng: thu hoạ ch mù a mà ng mù a thu hoạ ch ngô . 2. Thu
    nhậ n đượ c kiến thứ c do kết quả họ c tậ p, tìm hiểu mang lạ i: thu hoạ ch đượ c nhiều qua
    chuyến đi thự c tế thu hoạ ch qua sá ch bá o. II. dt. Tổ ng thể nó i chung nhữ ng sả n phẩ m do sả n
    xuấ t nô ng nghiệp đưa lạ i: thu hoạ ch củ a trồ ng trọ t khá cao. 2. Kết quả thu đượ c sau quá
    trình họ c tậ p tìm hiểu: viết thu hoạ ch củ a đợ t thự c tậ p bá o cá o thu hoạ ch.
    thu hồ i
    - Lấ y lạ i cá i đã nhườ ng, phá t , cho ngườ i khá c : Thu hồ i tiền tệ ; Thu hồ i đấ t đai.
    thu hú t
    - đg. Lô i cuố n, là m dồ n mọ i sự chú ý và o. Mộ t vấ n đề có sứ c thu hú t mạ nh mẽ. Phong trà o
    thu hú t đượ c đô ng đả o quầ n chú ng tham gia. Thu hú t hoả lự c về phía mình (để đá nh lạ c
    hướ ng).
    thu lượ m
    - đgt. 1. Thu nhặ t, gom gó p lạ i: thu lượ m sắ t vụ n. 2. Thu nhặ t, tìm kiếm nhữ ng cá i có sẵ n
    trong thiên nhiên để ă n uố ng (lố i số ng củ a nhiều nguyên thuỷ): số ng bằ ng să n bắ n, thu
    lượ m.
    thu nhậ p
    - Nhậ n tiền hoặ c sả n phẩ m để chi dù ng trong đờ i số ng hà ng ngà y : Thu nhậ p có hơn trướ c vì
    chă n nuô i thêm. Thu nhậ p quố c dâ n. Toà n bộ nhữ ng củ a cả i và lợ i nhuậ n do nền kinh tế củ a
    mộ t nướ c tạ o ra trong mộ t thờ i gian nhấ t định, thườ ng là mộ t nă m.
    thu thanh
    - đg. 1 (id.). Thu â m thanh và o để khi cầ n thì có thể phá t ra; ghi â m. Bà i há t đã đượ c thu
    thanh và o đĩa. 2 x. má y thu thanh.
    thu xếp
    - đgt. Sắ p đặ t cho gọ n, cho ổ n thoả : thu xếp đồ đạ c thu xếp chỗ nghỉ cho khá ch Mọ i cô ng việc
    đã thu xếp xong.
    thù địch
    - Kẻ thù .
    thù lao
    - I đg. Trả cô ng để bù đắ p và o lao độ ng đã bỏ ra. Có chế độ thù lao thích đá ng.
    - II d. Khoả n tiền trả . Thanh toá n thù lao. Hưở ng thù lao.
    thù oá n
    - đgt. Că m thù và oá n giậ n: chẳ ng thù oá n ai gâ y thù oá n.
    thủ bú t
    - Chữ tự tay tá c giả viết ra : Thủ bú t củ a Lê-nin.
    thủ cô ng
    - I đg. (thườ ng dù ng phụ cho d.). Lao độ ng sả n xuấ t bằ ng tay vớ i cô ng cụ giả n đơn, thô sơ.
    Thợ thủ cô ng*. Là m việc theo lố i thủ cô ng.
    - II d. Mô n họ c dạ y là m nhữ ng vậ t đơn giả n bằ ng tay để rèn luyện kĩ nă ng lao độ ng. Giờ .
    thủ đô
    - dt. Trung tâ m chính trị củ a mộ t nướ c, nơi là m việc củ a chính phủ và cá c cơ quan trung
    ương: thủ đô Hà Nộ i xâ y dự ng thủ đô vă n minh, già u đẹp.
    thủ lĩnh
    - Ngườ i đứ ng đầ u mộ t đoà n thể : Thủ lĩnh ngườ i da đen ở Mỹ.
    thủ phạ m
    - d. Kẻ trự c tiếp gâ y ra vụ phạ m phá p.
    thủ quâ n
    - dt. Ngườ i đứ ng đầ u mộ t độ i bó ng: thủ quâ n củ a độ i tuyển bó ng đá quố c gia.
    thủ quỹ
    - Ngườ i giữ quỹ mộ t cơ quan đoà n thể.
    thủ thuậ t
    - d. 1 Phép dù ng tay khéo léo và có kĩ thuậ t hoặ c kinh nghiệm để tiến hà nh mộ t chi tiết cô ng
    việc nà o đó có hiệu quả . Thủ thuậ t nhà nghề. 2 (kng.). Thủ thuậ t mổ xẻ để chữ a bệnh. Giả i
    quyết bằ ng thủ thuậ t.
    thủ thư
    - 1 dt., cũ , id. Bứ c thư do chính tay ngườ i nà o đó viết ra.
    - 2 dt. Ngườ i coi giữ , quả n lí sá ch bá o ở thư viện: viết phiếu yêu cầ u thủ thư cho mượ n sá ch.
    thủ tiêu
    - đg. 1 Là m cho mấ t hẳ n đi, khô ng cò n tồ n tạ i. Thủ tiêu tang vậ t. Thủ tiêu giấ y tờ . 2 Giết chết
    đi mộ t cá ch lén lú t. Thủ tiêu mộ t nhâ n chứ ng để bịt đầ u mố i. 3 (kết hợ p hạ n chế). Từ bỏ
    hoà n toà n nhữ ng hoạ t độ ng nà o đó . Thủ tiêu đấ u tranh. Thủ tiêu phê bình.
    thủ trưở ng
    - dt. Ngườ i đứ ng đầ u mộ t cơ quan, mộ t đơn vị cô ng tá c: thủ trưở ng đơn vị thủ trưở ng cơ
    quan.
    thủ tụ c
    - Thứ tự và cá ch thứ c là m việc theo mộ t lề thó i đã đượ c qui định : Thủ tụ c tuyển dụ ng cá n
    bộ .
    thủ tướ ng
    - d. Ngườ i đứ ng đầ u chính phủ ở mộ t số nướ c.
    thú
    - 1 dt. Loà i độ ng vậ t có xương số ng, thườ ng số ng ở rừ ng, có bố n châ n, lô ng mao, nuô i con
    bằ ng sữ a: thú rừ ng đi să n thú mặ t ngườ i dạ thú .
    - 2 I. dt. Điều cả m thấ y vui thích: thú đọ c sá ch thú vui. II. đgt. Cả m thấ y thích: đọ c rấ t thú
    thích thú .
    - 3 đgt., Tự ra nhậ n tộ i: thú tộ i thú nhậ n.
    - 4 đgt., cũ Đó ng đồ n phò ng thủ biên thuỳ: đi thú đồ n thú lính thú .
    thú nhậ n
    - Tự nhậ n tộ i lỗ i củ a mình : Bị cá o đã thú nhậ n trướ c toà .
    thú vị
    - t. (hoặ c đg.). Có tá c dụ ng là m cho ngườ i ta hà o hứ ng, vui thích. Mộ t trò chơi thú vị. Câ u
    chuyện nghe thậ t thú vị. Khô ng có gì thú vị bằ ng.
    thú vui
    - dt. Điều lô i cuố n, tạ o nên hứ ng thú , vui thích: tìm thú vui trong cô ng việc ở đâ y chẳ ng có
    thú vui gì.
    thụ độ ng
    - Tiêu cự c, khô ng phả n ứ ng lạ i trướ c tình thế. Phò ng thủ thụ độ ng. Việc phò ng ngừ a nạ n
    má y bay oanh tạ c bằ ng cá ch đà o hầ m hố để ẩ n nấ p (cũ ).
    thụ phấ n
    - đg. (Hiện tượ ng đầ u nhuỵ hoa) tiếp nhậ n hạ t phấ n. Hoa thụ phấ n. Thụ phấ n cho ngô (là m
    cho ngô thụ phấ n).
    thụ thai
    - đgt. Bắ t đầ u có thai.
    thụ tinh
    - d. 1. Sự phố i hợ p củ a tế bà o sinh dụ c cá i vớ i tế bà o sinh dụ c đự c thà nh tế bà o trứ ng. 2. Việc
    cơ quan sinh dụ c củ a giố ng cá i nhậ n đượ c tinh trù ng củ a giố ng đự c. Thụ tinh nhâ n tạ o. Đưa
    tinh trù ng củ a giố ng đự c và o cơ quan sinh dụ c củ a giố ng cá i bằ ng phương phá p nhâ n tạ o.
    thua
    - đg. Khô ng già nh đượ c, mà phả i chịu để cho đố i phương già nh phầ n hơn, phầ n thắ ng trong
    cuộ c tranh chấ p hoặ c đọ sứ c giữ a hai bên; trá i vớ i đượ c và thắ ng. Thua kiện. Thua trậ n.
    Thua hai bà n trắ ng.
    thua thiệt
    - đgt. Bị thiệt thò i mấ t má t nhiều, do hoà n cả nh nà o đó : phả i chịu thua thiệt vớ i mọ i ngườ i
    chẳ ng ai muố n thua thiệt cả .
    thuầ n
    - t. 1. Dễ bả o, chịu nghe theo : Con ngự a đã thuầ n. 2. Nó i tính nết dịu dà ng bình tĩnh : Thuầ n
    tính. 3. Thạ o việc, quen việc : Viết nhiều tay đã thuầ n. 4. Đều mộ t loạ t : Quầ n á o thuầ n mà u
    tím than.
    thuầ n hó a
    - thuầ n hoá đg. 1 Là m cho thự c vậ t đem từ nơi khá c đến trở nên thích nghi vớ i điều kiện khí
    hậ u và đấ t đai ở nơi trồ ng mớ i. Thuầ n hoá giố ng câ y trồ ng. 2 Như thuầ n dưỡ ng. Thuầ n hoá
    voi rừ ng thà nh voi nhà .
    thuầ n khiết
    - tt. Hoà n toà n trong sạ ch: nướ c thuầ n khiết.
    thuầ n lý
    - t.1. Nó i lý lẽ chỉ dự a và o lý tính mà khô ng xuấ t phá t từ thự c tế. 2. Suy diễn từ toá n họ c ra :
    Cơ họ c thuầ n lý.
    thuầ n nhấ t
    - t. Chỉ toà n mộ t loạ i, khô ng pha tạ p. Nô ng dâ n khô ng phả i là mộ t giai cấ p thuầ n nhấ t.
    thuầ n thụ c
    - tt. Thà nh thạ o đến mứ c nhuầ n nhuyễn, do tậ p luyện nhiều: điều khiển thuầ n thụ c nhiều
    loạ i má y Cá c độ ng tá c biểu diễn đã thuầ n thụ c.
    thuầ n tú y
    - Thuầ n tuý t. 1. Khô ng pha trộ n : Lý tính thuầ n tuý. 2. Chính thự c, khô ng pha tạ p : Cô ng
    nhâ n thuầ n tuý.
    thuậ n
    - t. 1 Theo đú ng chiều chuyển độ ng, vậ n độ ng bình thườ ng củ a sự vậ t. Thuậ n chiều kim
    đồ ng hồ . Buồ m thuậ n gió . Thờ i tiết khô ng thuậ n. Tình hình phá t triển theo chiều thuậ n. 2
    (dù ng trướ c d. chỉ bộ phậ n hoạ t độ ng hoặ c cả m nhậ n củ a cơ thể). Hợ p vớ i, tiện cho hoạ t
    độ ng, hoặ c sự cả m nhậ n tự nhiên. Thuậ n tay lấ y giú p quyển sá ch trên kệ. Thuậ n miệng nó i
    cho vui. Nghe khô ng thuậ n tai. Thuậ n tay trá i (quen sử dụ ng tay trá i). 3 Bằ ng lò ng, đồ ng
    tình. Thuậ n lấ y nhau. Bỏ phiếu thuậ n.
    thuậ n tiện
    - t. Nh. Thuậ n lợ i : Hoà n cả nh thuậ n tiện. 2. Có cô ng dụ ng tố t : Đườ ng giao thô ng thuậ n tiện.
    thuậ t
    - 1 d. Cá ch thứ c, phương phá p khéo léo cầ n phả i theo để đạ t kết quả trong mộ t lĩnh vự c hoạ t
    độ ng nà o đó . Thuậ t đá nh võ . Thuậ t thô i miên. Thuậ t dù ng ngườ i.
    - 2 đg. Kể lạ i nhữ ng gì đã nghe thấ y, trô ng thấ y mộ t cá ch tỉ mỉ, tườ ng tậ n theo đú ng như
    trình tự xả y ra. Thuậ t lạ i trậ n đấ u bó ng đá . Thuậ t lạ i nhữ ng ý kiến tạ i hộ i nghị.
    thuậ t ngữ
    - dt. Từ ngữ biểu thị mộ t khá i niệm xá c định thuộ c hệ thố ng nhữ ng khá i niệm củ a mộ t
    ngà nh khoa họ c nhấ t định; cò n gọ i là danh từ khoa họ c, chuyên ngữ , chuyên danh: thuậ t
    ngữ toá n họ c thuậ t ngữ vă n họ c.
    thú c bá ch
    - Giụ c giã rá o riết, gắ t gao : Lý trưở ng thú c bá ch dâ n nghèo đi phu.
    thú c ép
    - đg. É p buộ c và thú c giụ c, bắ t phả i là m, phả i chấ p nhậ n. Bị thú c ép phả i nghe theo.
    thú c thủ
    - đgt. Bó tay, chịu bấ t lự c, khô ng là m đượ c: Đến mứ c nà y thì đà nh thú c thủ mà thô i.
    thuê
    - đg. 1. Cg. Thuê mướ n. Mượ n ngườ i ta là m gì theo mộ t giá thoả thuậ n : Thuê thợ là m nhà . 2.
    Dù ng cá i gì củ a ngườ i khá c mà phả i trả theo mộ t giá thoả thuậ n : Thuê nhà . II. ph. Nó i là m
    để lấ y tiền : Gá nh gạ o thuê; Lính đá nh thuê.
    thuế
    - d. Khoả n tiền hay hiện vậ t mà ngườ i dâ n hoặ c cá c tổ chứ c kinh doanh, tuỳ theo tà i sả n, thu
    nhậ p, nghề nghiệp, v.v. buộ c phả i nộ p cho nhà nướ c theo mứ c quy định. Nộ p thuế. Thuế
    nô ng nghiệp. Thuế sá t sinh. Đá nh thuế hà ng nhậ p khẩ u.
    thuế thâ n
    - dt. Thuế đinh thờ i Phá p thuộ c.
    thui thủ i
    - t. Cô đơn, mộ t mình lặ ng lẽ, khô ng có ai bầ u bạ n. Bà mẹ già mộ t mình thui thủ i ở nhà . Số ng
    thui thủ i như chiếc bó ng.
    thụ i
    - I. tt., đphg Huỵ ch: đấ m và o lưng cá i thụ i. II. đgt., khng. Đấ m: thụ i và o lưng mấ y cá i.
    thủ m
    - t. Có mù i hô i thố i : Nướ c mắ m thủ m.
    thun
    - I d. Hà ng dệt mềm mạ i, dệt bằ ng loạ i sợ i có khả nă ng co dã n. Chiếc á o thun bó sá t ngườ i.
    Vả i thun.
    - II (ph.). x. chun1.
    thung lũ ng
    - dt. Dả i đấ t trũ ng xuố ng và kéo dà i, nằ m giữ a hai sườ n nú i: thung lũ ng Điện Biên.
    thù ng
    - d. 1. Đồ đan bằ ng tre hay gỗ ghép sít hoặ c bằ ng sắ t tâ y, sâ u lò ng dù ng để đự ng cá c chấ t
    lỏ ng : Thù ng nướ c ; Thù ng xă ng. 2. Đồ đự ng, dù ng để đong hạ t hay cá c sả n vậ t lỏ ng : Thù ng
    thó c. 3. Lượ ng chứ a trong mộ t thù ng cho đến miệng : Mỗ i thá ng ă n hết ba thù ng gạ o. 4. Đồ
    đự ng để chứ a phâ n trong chuồ ng tiêu : Đổ thù ng.
    - t. Có mà u nâ u : Quầ n áo thù ng.
    thù ng thư
    - Hò m treo ở nhữ ng nơi có nhiều ngườ i qua lạ i để bỏ thư, cho nhâ n viên bưu điện chuyển
    đi.
    thủ ng
    - t. 1 Có chỗ bị rá ch, bị chọ c thà nh lỗ xuyên qua vậ t. Nồ i thủ ng. Á nh nắ ng xuyên qua lỗ thủ ng
    trên vá ch. Chọ c thủ ng phò ng tuyến (b.). 2 (kng.). Ở trạ ng thá i đã hiểu đượ c thô ng suố t mộ t
    chuyện hay mộ t vấ n đề gì. Chưa nghe thủ ng chuyện. Bà n cho thủ ng mớ i thự c hiện đượ c.
    thú ng
    - tt. 1. Đồ đan khít bằ ng tre, hình trò n, lò ng sâ u, dù ng để đự ng: đan thú ng cạ p thú ng. 2.
    Lượ ng hạ t rờ i đự ng đầ y mộ t cá i thú ng: mua mấ y thú ng gạ o. 3. Thuyền thú ng, nó i tắ t: đi
    thú ng theo kinh rạ ch.
    thú ng mủ ng
    - Thú ng và cá c đồ đự ng tương tự nó i chung.
    thuố c
    - 1 I d. 1 Chấ t đượ c chế biến dù ng để phò ng hoặ c chữ a bệnh. Viên thuố c cả m. Thuố c ho.
    Thuố c ngủ *. Đơn thuố c. Đứ t tay hay thuố c (tng.). Mộ t phương thuố c hiệu nghiệm. 2 (cũ ;
    kng.). Y khoa hoặ c dượ c khoa. Sinh viên trườ ng thuố c. 3 (dù ng trong mộ t số tổ hợ p, thườ ng
    trướ c đg.). Chấ t đượ c chế biến có dạ ng như mộ t loạ i thuố c, dù ng để gâ y mộ t tá c dụ ng nhấ t
    định (do từ đứ ng sau trong tổ hợ p biểu thị). Thuố c trừ sâ u*. Thuố c nhuộ m*. Thuố c đá nh
    ră ng. Thuố c vẽ.
    - II đg. 1 (kng.). Giết bằ ng độ c. Dù ng bả thuố c chuộ t. Kẻ gian thuố c chết chó . 2 (kng.; id.).
    Phỉnh nịnh, là m mê hoặ c.
    - 2 d. Lá hay nhự a mộ t số câ y đã đượ c chế biến, dù ng để hú t. Hú t mộ t điếu thuố c. Say thuố c.
    thuố c bắ c
    - tt. Thuố c chữ a bệnh, bồ i bổ cơ thể, chế biến từ câ y cỏ , thả o mộ c, đượ c nhậ p hoặ c có nguồ n
    gố c từ Trung Quố c: cắ t mấ y thang thuố c bắ c uố ng thuố c bắ c.
    thuố c bổ
    - Thuố c có tá c dụ ng là m tă ng sứ c khoẻ.
    thuố c cao
    - dt. Thuố c đú c đặ c lạ i như cao, dù ng để dá n và o chỗ đau: thuố c cao hú t mủ .
    thuố c độ c
    - Chấ t gâ y nạ n chết ngườ i hay là m hạ i cơ thể.
    thuố c lá
    - d. Câ y họ cà , hoa mà u hồ ng nhạ t, lá to, mềm và có lô ng, dù ng là m thuố c để hú t. Trồ ng
    thuố c lá . Hú t thuố c lá .
    thuố c là o
    - dt. 1. Câ y độ c đượ c trồ ng để lấ y lá là m thuố c hú t, câ y hà ng nă m, cao chừ ng 1m, toà n câ y có
    dính lô ng, lá to, mọ c so le, hình trứ ng đầ u nhọ n, to và dà y hơn lá câ y thuố c lá ; dâ n gian cò n
    dù ng lá phơi khô thá i nhỏ đắ p và o chỗ đứ t tay châ n để cầ m má u, chữ a rắ n rết và cô n trù ng
    cắ n, trong nô ng nghiệp dù ng vụ n lá ngâ m nướ c phun lên câ y trừ sâ u bọ . 2. Sợ i khô lấ y từ lá
    củ a câ y thuố c là o, dù ng để hú t, thườ ng ở dạ ng bá nh hoặ c bao: Nhớ ai như nhớ thuố c là o, Đã
    chô n điếu xuố ng lạ i đà o điếu lên (cd.).
    thuố c mê
    - (y) d. Thuố c tiêm hay cho hít để là m mấ t cả m giá c đau trong toà n thâ n củ a bệnh nhâ n cầ n
    phả i chữ a bằ ng phẫ u thuậ t.
    thuố c muố i
    - d. Thuố c chế từ mộ t thứ muố i kim loạ i kết tinh thà nh hạ t nhỏ , dù ng để là m cho thứ c ă n ở
    dạ dà y dễ tiêu hoá .
    thuố c nam
    - dt. Thuố c chữ a bệnh, chế từ câ y cỏ , thả o mộ c ở Việt Nam: chữ a bệnh bằ ng thuố c nam.
    thuố c ngủ
    - d. Thuố c dù ng để gâ y trạ ng thá i ngủ .
    thuố c nhuộ m
    - dt. Chấ t có mà u, dù ng để nhuộ m: mua mộ t gó i thuố c nhuộ m.
    thuố c phiện
    - X. A phiện.
    thuố c tẩ y
    - d. 1 Thuố c dù ng để uố ng là m sạ ch đườ ng ruộ t. 2 Chấ t có tá c dụ ng là m sạ ch cá c vết ố bẩ n
    trên vả i vó c.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (7)

    thuộ c
    - 1 đgt. Chế biến da củ a sú c vậ t thà nh nguyên liệu dai và bền để dù ng là m đồ dù ng: Tấ m da
    bò đã thuộ c thuộ c da.
    - 2 đgt. Đã nhớ kĩ trong trí ó c, có thể nhắ c lạ i hoặ c nhậ n ra dễ dà ng và đầ y đủ : thuộ c nhiều
    bà i há t chưa thuộ c bà i thuộ c đườ ng trong thà nh phố .
    - 3 đgt. ở trong mộ t phạ m vi sở hữ u, chi phố i nà o đó : Ngô i nhà nà y thuộ c chủ mớ i rồ i mộ t
    họ c sinh thuộ c loạ i giỏ i thuộ c chấ t thuộ c địa thuộ c hạ thuộ c ngữ thuộ c quan thuộ c quố c
    thuộ c tính thuộ c viên kim thuộ c lệ thuộ c liên thuộ c liêu thuộ c nộ i thuộ c phố i thuộ c phụ
    thuộ c sở thuộ c trự c thuộ c tuỳ thuộ c.
    - 4 tt. Thụ c: đấ t thuộ c.
    thuộ c địa
    - Cg. Thự c dâ n địa. Nướ c bị mộ t nướ c đế quố c chiếm để khai thá c nguyên liệu và tiêu thụ
    hà ng hó a.
    thuộ c tính
    - d. Đặ c tính vố n có củ a mộ t sự vậ t, nhờ đó sự vậ t tồ n tạ i và qua đó con ngườ i nhậ n thứ c
    đượ c sự vậ t, phâ n biệt đượ c sự vậ t nà y vớ i sự vậ t khá c. Mà u sắ c là mộ t thuộ c tính củ a mọ i
    vậ t thể. Thuộ c tính vậ t lí.
    thuổ ng
    - dt. Dụ ng cụ đà o đấ t, gồ m mộ t lưỡ i sắ t nặ ng, hơi uố n lò ng má ng, lắ p và o cá n dà i: mang
    thuổ ng đi trồ ng câ y.
    thuở
    - d. Khoả ng thờ i gian khô ng xá c định đã lù i xa và o quá khứ , hoặ c đô i khi thuộ c về tương lai
    xa. Thuở xưa. Từ thuở mớ i lên chín lên mườ i. Cá cắ n câ u biết đâ u mà gỡ , Chim và o lồ ng biết
    thuở nà o ra? (cd.).
    thú t thít
    - tt. (Tiếng khó c) sụ t sịt, nho nhỏ , như cố giấ u, khô ng để ai nghe thấ y: khó c thú t thít thú t thít
    trong chă n.
    thụ t
    - đg. Rụ t và o : Con ba ba thụ t đầ u.
    - đg. 1. Phun bằ ng ố ng : Thụ t nướ c ra để chữ a chá y. 2. Dẫ n nướ c và o ruộ t già bằ ng ố ng cắ m
    và o hậ u mô n để rử a ruộ t : Tá o quá , phả i thụ t mớ i đi ngoà i đượ c. 3. Cg. Thụ t két. Ă n cắ p tiền
    củ a quĩ cô ng : Thụ t ba tră m đồ ng dự tính mua vậ t liệu.
    thụ t lù i
    - đg. 1 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Chuyển độ ng lù i dầ n về phía sau. Đi thụ t lù i. Bò thụ t lù i. 2
    Sú t kém so vớ i trướ c, về mặ t cố gắ ng và thà nh tích đạ t đượ c. Ham chơi, họ c cà ng ngà y cà ng
    thụ t lù i. Mộ t bướ c thụ t lù i về tư tưở ng.
    thù y mị
    - thuỳ mị tt. Dịu dà ng, hiền hậ u, dễ thương (nó i về ngườ i con gá i): mộ t cô gá i thuỳ mị nết na
    tính nết thuỳ mị đoan trang.
    thủ y chung
    - Trướ c và sau khô ng thay đổ i thá i độ : Ă n ở thủ y chung. Thủ y chung như nhấ t. Trướ c sau
    như mộ t.
    thủ y điện
    - thuỷ điện d. Điện do thuỷ nă ng sinh ra. Trạ m thuỷ điện. Nhà má y thuỷ điện.
    thủ y độ ng lự c họ c
    - thuỷ độ ng lự c họ c Bộ phậ n cơ họ c chấ t lỏ ng nghiên cứ u cá c quy luậ t chuyển độ ng củ a chấ t
    lỏ ng khô ng nén đượ c và tá c độ ng củ a nó vớ i vậ t rắ n.
    thủ y ngâ n
    - Kim loạ i nặ ng, lỏ ng ở nhiệt độ thườ ng.
    thủ y sư đô đố c
    - thuỷ sư đô đố c d. Cấ p quâ n hà m cao nhấ t trong hả i quâ n ở mộ t số nướ c.
    thủ y thủ
    - thuỷ thủ dt. Ngườ i chuyên là m việc trên tà u thuỷ: ướ c mơ trở thà nh thuỷ thủ Đoà n thuỷ
    thủ xuố ng tà u.
    thủ y tinh
    - Chấ t đặ c trong suố t và giò n, chế từ cá t.
    - Cg. Sao Thủ y. Hà nh tinh trong Thá i dương hệ, gầ n Mặ t trờ i nhấ t, mắ t nhìn thấ y đượ c.
    thủ y tổ
    - thuỷ tổ d. Ô ng tổ đầ u tiên; thườ ng để gọ i ngườ i sá ng lậ p ra cá i gì trong lịch sử .
    Aristophanês đượ c coi là thuỷ tổ củ a hà i kịch.
    thủ y triều
    - thuỷ triều dt. Hiện tượ ng nướ c biển lên xuố ng trong ngà y, chủ yếu do sứ c hú t củ a Mặ t
    Trờ i, Mặ t Tră ng: theo dõ i thuỷ triều.
    thuyên chuyển
    - Cg. Thuyên. Đổ i ngườ i là m việc từ nơi nà y đi nơi khá c : Thuyên chuyển cá n bộ .
    thuyền
    - d. Phương tiện giao thô ng nhỏ trên mặ t nướ c, hoạ t độ ng bằ ng sứ c ngườ i, sứ c gió . Chèo
    thuyền. Thuyền buồ m*.
    thuyền chà i
    - dt. 1. Thuyền nhỏ dù ng để đá nh cá bằ ng chà i lướ i: dù ng thuyền chà i qua sô ng. 2. Ngườ i
    là m nghề chà i lướ i nó i chung: hai vợ chồ ng thuyền chà i.
    thuyền thú ng
    - X. Thú ng, ngh. 3.
    thuyền trưở ng
    - d. Ngườ i chỉ huy cao nhấ t củ a mộ t chiếc thuyền lớ n hay mộ t chiếc tà u thuỷ.
    thuyết
    - I. dt. Hệ thố ng nhữ ng tư tưở ng, giả i thích về mặ t lí luậ n trong mộ t lĩnh vự c, mộ t khoa họ c:
    đề xướ ng mộ t thuyết mớ i. II. đgt. 1. Giả ng giả i, là m cho ngườ i ta tin và nghe theo: thuyết
    giặ c đầ u hà ng. 2. Giả ng giả i, nó i nhiều lí lẽ suô ng dà i: lên mặ t thuyết đạ o đứ c nghe nó thuyết
    chố i tai lắ m.
    thuyết giá o
    - Giả ng giả i về lý lẽ tô n giá o : Nhà sư đi thuyết giá o.
    thuyết phụ c
    - đg. Là m cho ngườ i ta thấ y đú ng, hay mà tin theo, là m theo. Lấ y lẽ phả i thuyết phụ c. Hà nh
    độ ng gương mẫ u có sứ c thuyết phụ c.
    thuyết trình
    - đgt. Trình bà y mộ t cá ch hệ thố ng và sá ng rõ mộ t vấ n đề trướ c đô ng ngườ i: thuyết trình đề
    tà i khoa họ c thuyết trình trướ c hộ i nghị.
    thư
    - d. Tờ giấ y truyền tin tứ c, ý kiến, tình cả m... riêng củ a mộ t ngườ i đến ngườ i khá c : Thư gia
    đình. Thư chuyển tiền. Thư viết liền và o mộ t ngâ n phiếu chuyển tiền qua bưu điện.
    - t, ph. 1. Rả nh rỗ i : Cô ng việc đã thư. 2. Cg. Thư thư. Thong thả , khô ng bứ c bá ch : Xin thư
    cho mó n nợ .
    thư ký
    - ,... x. thư kí,...
    thư lạ i
    - dt. Viên chứ c trô ng coi việc giấ y tờ ở cô ng đườ ng thờ i phong kiến, thự c dâ n: đượ c bổ là m
    thư lạ i.
    thư phò ng
    - Cg. Thư trai. Phò ng đọ c sá ch trong mộ t gia đình (cũ ).
    thư sinh
    - I d. Ngườ i họ c trò trẻ tuổ i thờ i trướ c.
    - II t. (kng.). (Thanh niên) có dá ng mả nh khả nh, yếu ớ t củ a ngườ i ít lao độ ng châ n tay, như
    mộ t thờ i trướ c.
    thư thả
    - khng., Nh. Thong thả .
    thư thá i
    - Thong thả và dễ chịu : Nghỉ má t mấ y hô m thấ y ngườ i thư thá i.
    thư tín
    - d. Thư từ gử i qua bưu điện. Giữ bí mậ t thư tín. Trao đổ i thư tín.
    thư từ
    - I. dt. Thư gử i cho nhau nó i chung: Lâ u nay khô ng nhậ n đượ c thư từ củ a ai cả . II. đgt. Gử i
    thư cho nhau: Hai đứ a vẫ n thư từ qua lạ i.
    thư viện
    - Nơi cô ng cộ ng chứ a sá ch xếp theo mộ t thứ tự nhấ t định để tiện cho ngườ i ta đến đọ c và
    tra cứ u.
    thử
    - đg. 1 (thườ ng dù ng sau đg.). Là m như thậ t, hoặ c chỉ dù ng mộ t ít hay trong thờ i gian ngắ n,
    để qua đó xá c định tính chấ t, chấ t lượ ng, đố i chiếu vớ i yêu cầ u. Sả n xuấ t thử . Tổ chứ c thi
    thử . Nếm thử xem vừ a chưa. Hỏ i thử anh ta, xem trả lờ i thế nà o. Thử má y. Thử á o. 2 Dù ng
    nhữ ng biện phá p kĩ thuậ t, tâ m lí để phâ n tích, xem xét đặ c tính, thự c chấ t củ a sự vậ t hoặ c
    con ngườ i cầ n tìm hiểu. Thử và ng. Thử má u. Đấ u mộ t trậ n thử sứ c. Hỏ i để thử lò ng. 3
    (thườ ng dù ng trướ c đg.). Là m mộ t việc nà o đó (mà nộ i dung cụ thể do đg. đứ ng sau biểu
    thị) để xem kết quả ra sao, may ra có thể đượ c (thườ ng dù ng trong lờ i khuyên nhẹ nhà ng).
    Thử vặ n bằ ng kìm, nhưng khô ng đượ c. Thử hỏ i anh ta xem, may ra anh ta biết. Thử nhớ lạ i,
    xem có đú ng khô ng. Cứ thử xem, biết đâ u đượ c.
    thử thá ch
    - I. đgt. Cho trả i qua nhữ ng tình huố ng, việc là m khó khă n, gian khổ để thấ y rõ tinh thầ n,
    nghị lự c, khả nă ng như thế nà o: thử thá ch lò ng dũ ng cả m đượ c thử thá ch qua chiến đấ u. II.
    dt. Nhữ ng tình huố ng, việc là m khó khă n, gian khổ , đò i hỏ i con ngườ i có nghị lự c, khả nă ng
    mớ i có thể vượ t qua: vượ t qua nhiều thử thá ch nặ ng nề.
    thứ
    - d. Chỗ trong trậ t tự sắ p xếp : Ngồ i ghế hà ng thứ nhấ t. 2. Loạ i vậ t (hoặ c ngườ i, vớ i ý coi
    thườ ng) ít nhiều giố ng nhau về nhiều mặ t : Có hai thứ đà i thu thanh điện tử và bá n dẫ n ;
    Cầ n giá o dụ c thứ thanh niên hư ấ y 3. Bậ c hai, bậ c dướ i trong gia đình : Con thứ ; Vợ thứ .
    - đg. Bỏ qua cho, khô ng để bụ ng, dung cho : Thứ lỗ i.
    thứ bậ c
    - d. Trậ t tự sắ p xếp cao thấ p, trên dướ i (trong quan hệ xã hộ i). Xét theo thứ bậ c, thuộ c loạ i
    đà n anh.
    thứ trưở ng
    - dt. Cấ p phó củ a bộ trưở ng: thứ trưở ng Bộ Giá o dụ c.
    thứ tự
    - Sự sắ p xếp ngườ i theo giá trị, cấ p bậ c, hay vậ t và o chỗ thích hợ p : Để sá ch vở cho có thứ
    tự .
    thứ yếu
    - t. Ở bậ c dướ i, theo tầ m quan trọ ng. Vấ n đề thứ yếu. Địa vị thứ yếu.
    thưa
    - 1 đgt. 1. Đá p lờ i gọ i: gọ i mã i khô ng có ai thưa. 2. Nó i vớ i ngườ i trên điều gì mộ t cá ch lễ
    phép: thưa vớ i bố mẹ thưa vớ i thầ y giá o. 3. Từ mở đầ u câ u để xưng gọ i khi nó i vớ i ngườ i
    trên hoặ c trướ c đá m đô ng, tỏ thá i độ trâ n trọ ng, lễ phép: Thưa bá c, chá u xin nhớ ạ thưa cá c
    đồ ng chí.
    - 2 tt. 1. Có số lượ ng ngườ i, vậ t ít và cá ch nhau xa hơn bình thườ ng trên mộ t phạ m vi: Chợ
    họ p thưa ngườ i rừ ng thưa rà o thưa. 2. Khô ng nhiều lầ n, mỗ i lầ n diễn ra cá ch nhau mộ t thờ i
    gian khá lâ u: thưa đến chơi Tiếng sú ng thưa dầ n.
    thưa kiện
    - Đưa ra trướ c tò a á n hay mộ t cơ quan có quyền để xét xử mộ t việc tranh chấ p giữ a mình và
    ngườ i khá c.
    thưa thớ t
    - t. Ít và phâ n bố khô ng đều ra nhiều nơi, nhiều lú c, gâ y cả m giá c rờ i rạ c. Dâ n cư thưa thớ t.
    Câ y cố i thưa thớ t. Chợ chiều thưa thớ t ngườ i. Tiếng sú ng thưa thớ t dầ n.
    thừ a
    - 1 dt. Thừ a phá i, nó i tắ t: thầ y thừ a.
    - 2 đgt. Lợ i dụ ng dịp tố t, thuậ n lợ i nà o để thự c hiện ý đồ gì, việc là m nà o, thườ ng là khô ng
    chính đá ng: Thừ a lú c đô ng ngườ i kẻ xấ u lẻn và o ă n cắ p thừ a gió bẻ mă ng thừ a cơ thừ a dịp
    thừ a thế.
    - 3 tt. 1. Có số lượ ng nhiều hơn mứ c cầ n dù ng: thừ a ă n thừ a tiêu Mả nh vả i nà y may á o thì
    thừ a. 2. Cò n lạ i sau khi đã dù ng đủ rồ i: rẻo vả i thừ a trả tiền thừ a cho khá ch. 3. Có thêm và o
    trở nên vô ích, khô ng cầ n thiết: Bà i viết có nhiều câ u thừ a độ ng tá c thừ a. 4. Vượ t hẳ n mứ c
    cầ n thiết, trở nên hiển nhiên: Tô i thừ a biết chuyện ấ y Ngườ i ta thừ a hiểu điều đó , là m hay
    khô ng hẳ n có lí do riêng.
    thừ a hà nh
    - Là m theo lệnh trên : Thừ a hà nh cô ng vụ .
    thừ a hưở ng
    - đg. Hưở ng củ a ngườ i khá c (thườ ng là ngườ i trướ c) để lạ i. Thừ a hưở ng gia tà i. Thừ a
    hưở ng kinh nghiệm củ a ô ng cha.
    thừ a kế
    - đgt. 1. Đượ c hưở ng tà i sả n, củ a cả i do ngườ i chết để lạ i cho: thừ a kế tà i sả n. 2. Kế thừ a:
    thừ a kế truyền thố ng. 3. Nố i dõ i: thừ a kế nghiệp nhà .
    thừ a nhậ n
    - Bằ ng lò ng coi là hợ p lẽ phả i hay hợ p phá p : Thừ a nhậ n chính phủ mớ i thà nh lậ p.
    thừ a số
    - d. Mộ t trong cá c thà nh phầ n củ a mộ t tích. a và b là hai thừ a số củ a tích ab.
    thừ a thã i
    - tt. Thừ a quá nhiều, quá dồ i dà o, chi dù ng thoả i má i: thó c gạ o thừ a thã i Quầ n á o thừ a thã i
    mặ c khô ng hết.
    thứ c
    - d. ở tình trạ ng khô ng ngủ : Thứ c lâ u mớ i biết đêm dà i (tng) .
    - Từ đặ t trướ c cá c danh từ chỉ cá c đồ ă n uố ng, cá c đồ mặ c : Ra phố mua thứ c ă n, thứ c mặ c.
    - d. Vẻ (cũ ) : Khó i Cam Toà n mờ mịt thứ c mâ y (Chp).
    thứ c dậ y
    - Tỉnh giấ c, khô ng ngủ nữ a : Thằ ng bé hễ thứ c dậ y là khó c.
    thứ c tỉnh
    - đg. 1 (id.). Tỉnh ra, nhậ n ra lẽ phả i và thoá t khỏ i tình trạ ng mê muộ i sai lầ m. 2 Gợ i ra, là m
    trỗ i dậ y cá i vố n tiềm tà ng trong con ngườ i. Thứ c tỉnh lương tri con ngườ i. Bà i thơ thứ c tỉnh
    lò ng yêu nướ c.
    thự c
    - 1 I. tt. 1. Thậ t, có thậ t; trá i vớ i hư: khô ng biết thự c hay mơ số thự c sự thự c tả thự c. 2. Thậ t,
    đú ng như đã có , đã xả y ra; trá i vớ i giả : Câ u chuyện rấ t thự c nó i thự c lò ng. II. trt. Thậ t là , rấ t:
    Câ u chuyện thự c hay Câ u nó i thự c chí lí.
    - 2 đgt. (kết hợ p hạ n chế) ă n: có thự c mớ i vự c đượ c đạ o.
    thự c chấ t
    - Cá i cố t yếu, cá i că n bả n thậ t sự có : Thự c chấ t củ a chuyên chính nhâ n dâ n là chuyên chính
    vô sả n.
    thự c dâ n
    - d. 1 Chủ nghĩa thự c dâ n (nó i tắ t). Á ch thự c dâ n. Chính sá ch thự c dâ n. 2 (kng.). Ngườ i ở
    nướ c tư bả n, thuộ c tầ ng lớ p bó c lộ t, thố ng trị ở nướ c thuộ c địa, trong quan hệ vớ i nhâ n dâ n
    nướ c thuộ c địa (nó i khá i quá t). Mộ t tên thự c dâ n cá o già .
    thự c dụ ng
    - tt. Coi trọ ng, đề cao lợ i ích, hiệu quả trướ c mắ t: chú ý tớ i tính thự c dụ ng Phương phá p nà y
    rấ t thự c dụ ng.
    thự c đơn
    - Bả n kê cá c mó n ă n trong mộ t bữ a tiệc hay bữ a cơm ở tiệm ă n.
    thự c hà nh
    - đg. 1 Là m để á p dụ ng lí thuyết và o thự c tế (nó i khá i quá t). Lí thuyết đi đô i vớ i thự c hà nh.
    Giờ thự c hà nh về thự c vậ t họ c. 2 (id.). Như thự c hiện. Thự c hà nh tiết kiệm.
    thự c hiện
    - đgt. 1. Là m cho trở thà nh cá i có thậ t bằ ng hoạ t độ ng cụ thể: thự c hiện chủ trương củ a cấ p
    trên. 2. Là m theo trình tự , thao tá c nhấ t định: thự c hiện phép tính thự c hiện ca phẫ u thuậ t
    phứ c tạ p.
    thự c nghiệm
    - 1 .đg. Thí nghiệm thự c sự xem có đú ng hay khô ng. 2.t.X. Khoa họ c thự c nghiệm. Chủ nghĩa
    thự c nghiệm. Quan niệm triết lý sai lầ m, cho rằ ng nhiệm vụ củ a triết họ c khô ng phả i là
    nghiên cứ u mố i quan hệ giữ a tư duy và tồ n tạ i, giữ a tinh thầ n và vậ t chấ t, mà là chỉ nghiên
    cứ u nhữ ng cá i có thể quan sá t và thự c nghiệm đượ c. Phương phá p thự c nghiệm. Phương
    phá p khoa họ c dự a trên quan sá t, phâ n loạ i, nêu giả thuyết và kiểm nghiệm giả thuyết bằ ng
    thí nghiệm.
    thự c quyền
    - d. Quyền hà nh có thậ t, khô ng phả i trên danh nghĩa. Nắ m thự c quyền trong tay.
    thự c ra
    - Nh. Thậ t ra.
    thự c sự
    - 1.t. Có thự c : Bằ ng chứ ng thự c sự . 2. ph. Nh. Thự c ra : Thự c sự nó rấ t tích cự c. Thự c sự cầ u
    thị. Dố c lò ng tìm hiểu sự thậ t.
    thự c tạ i
    - d. Tổ ng thể nó i chung nhữ ng gì hiện đang tồ n tạ i xung quanh chú ng ta. Mả i nghĩ, quên hết
    thự c tạ i. Số ng trong mộ ng ả o, quay lưng lạ i thự c tạ i. Thự c tạ i củ a cuộ c số ng.
    thự c tậ p
    - đgt. Tậ p là m trong thự c tế để á p dụ ng điều đã họ c, nâ ng cao nghiệp vụ chuyên mô n: Sinh
    viên đi thự c tậ p ở nhà má y Sau đợ t thự c tậ p phả i nộ p tổ ng kết, bá o cá o cho nhà trườ ng.
    thự c tế
    - I.t. 1. Có mộ t cá ch cụ thể, có quan hệ hoặ c giá trị rõ rệ đố i vớ i con ngườ i : Tiền lương thự c
    tế. 2. Có khả nă ng chuyển biến mọ i mố i liên quan vớ i mình thà nh lợ i ích : Tô i là mộ t ngườ i
    thự c tế, khô ng hề có nhữ ng hoà i bã o viển vô ng. 3. Đượ c thích ứ ng đú ng và o mụ c đích, nhằ m
    đú ng và o lợ i ích gầ n : Bà i họ c thự c tế . II .Cg. Thự c Tiễn, ngh. 2. Tình hình hoặ c đờ i số ng
    trướ c mắ t : á p dụ ng tri thứ c khoa họ c và o thự c tế Việt Nam.
    thự c thể
    - d. Cá i có sự tồ n tạ i độ c lậ p. Con ngườ i là mộ t thự c thể xã hộ i.
    thự c trạ ng
    - dt. Tình trạ ng có thậ t: Bá o cá o chưa phả n á nh đú ng thự c trạ ng củ a cơ quan.
    thự c từ
    - Từ thuộ c cá c loạ i độ ng từ , danh từ , tính từ : "Quyển sá ch", "đi", "đẹp" là nhữ ng thự c từ .
    thự c vậ t họ c
    - d. Mô n khoa họ c nghiên cứ u về thự c vậ t.
    thừ ng
    - dt. Dâ y to, chắ c, thườ ng bện bằ ng đay, gai: bện thừ ng Con trâ u chẳ ng tiếc lạ i tiếc dâ y thừ ng
    (tng.).
    thướ c
    - d. 1. Đồ dù ng để đo độ dà i hoặ c để kẻ đườ ng thẳ ng. 2. "Thướ c ta" nó i tắ t. 3. Từ cũ có nghĩa
    là mét : Mua nă m thướ c vả i.
    thướ c dâ y
    - d. Thướ c đo độ dà i bằ ng vậ t liệu mềm, thườ ng dù ng để đo ngườ i khi cắ t may.
    thướ c kẻ
    - dt. Thướ c dà i, thẳ ng, dù ng để kẻ đườ ng thẳ ng trên giấ y: mượ n chiếc thướ c kẻ.
    thượ c dượ c
    - Loà i câ y nhỏ thuộ c họ cú c, hoa nở về mù a hạ , mà u hồ ng, trắ ng hay tía, thườ ng trồ ng là m
    cả nh.
    thương
    - 1 d. Binh khí cổ , cá n dà i, mũ i nhọ n, giố ng như ngọ n giá o.
    - 2 d. Kết quả củ a phép chia.
    - 3 d. (kng.; id.). Thương binh ở chiến trườ ng (nó i tắ t). Cá ng thương về tuyến sau.
    - 4 đg. 1 Có tình cả m gắ n bó và thườ ng tỏ ra quan tâ m să n só c. Mẹ thương con. Tình thương.
    2 (ph.). Yêu. Ngườ i thương*. 3 Cả m thấ y đau đớ n, xó t xa trong lò ng trướ c cả nh ngộ khô ng
    may nà o đó . Thương ngườ i bị nạ n. Độ ng lò ng thương. Tình cả nh thậ t đá ng thương.
    thương cả m
    - đgt. Độ ng lò ng thương xó t sâ u xa trướ c tình cả nh nà o: thương cả m trướ c cả nh mẹ goá con
    cô i.
    thương gia
    - d. (cũ ). Ngườ i là m nghề buô n bá n lớ n; nhà buô n.
    thương hạ i
    - đgt. Rủ lò ng thương xó t: khô ng cầ n ai thương hạ i đến tô i.
    thương lượ ng
    - Nó i bai bên bà n bạ c nhằ m đi đến đồ ng ý.
    thương mạ i
    - d. (kết hợ p hạ n chế). Thương nghiệp. Hiệp ướ c thương mạ i.
    thương nhớ
    - đgt. Nhớ đến, nghĩ đến vớ i tình cả m tha thiết xen lẫ n nỗ i buồ n da diết, khô ng nguô i ngoai:
    thương nhớ ngườ i anh đi xa Lú c nà o anh cũ ng thương nhớ bạ n bè, ngườ i thâ n ở quê nhà .
    thương số
    - Cg. Thương. Kết quả củ a mộ t phép chia.
    thương tâ m
    - t. Đau lò ng; là m cho đau lò ng. Cả nh thương tâ m. Câ u chuyện thương tâ m.
    thương tích
    - dt. Dấ u vết để lạ i trên cơ thể, do bị tổ n thương vì đá nh đậ p, tai nạ n, bom đạ n: mang trên
    mình nhiều thương tích bị đá nh gâ y thương tích trầ m trọ ng.
    thương tổ n
    - Thiệt hạ i tớ i : Là m thương tổ n danh dự .
    thương vụ
    - d. Cô ng việc liên lạ c về kinh tế vớ i nướ c sở tạ i. Đặ t cơ quan thương vụ ở nướ c ngoà i.
    thườ ng
    - 1 đgt., đphg Đền, bù : thườ ng tiền.
    - 2 I. tt. Khô ng có gì đặ c biệt so vớ i nhữ ng cá i khá c: chuyện thườ ng tà i nă ng hơn hẳ n ngườ i
    thườ ng. II. pht. 1. Có sự lặ p lạ i nhiều lầ n, giữ a cá c lầ n khô ng lâ u mấ y: chuyện thườ ng gặ p. 2.
    Theo như nhậ n xét đã thà nh quy luậ t, thó i quen: Thườ ng thì giờ nà y anh ấ y đã đến.
    thườ ng khi
    - Có nhiều dịp, nhiều lú c xả y ra : Anh em thườ ng khi giú p đỡ nhau.
    thườ ng ngà y
    - t. (hoặ c p.). Hằ ng ngà y. Đồ dù ng thườ ng ngà y. Thườ ng ngà y vẫ n đi là m đú ng giờ .
    thườ ng nhậ t
    - tt. Thườ ng ngà y: cô ng việc thườ ng nhậ t.
    thườ ng niên
    - Hằ ng nă m : Hộ i nghị thườ ng niên.
    thườ ng thườ ng
    - I. tt. ở mứ c trung bình, khô ng có gì đá ng chú ý: sứ c họ c thườ ng thườ ng Mứ c số ng cá n bộ
    cũ ng chỉ thườ ng thườ ng. II. pht. Thườ ng2 (ng. 2.): Thườ ng thườ ng mỗ i thá ng bố về thă m
    nhà mộ t lầ n Thườ ng thườ ng giờ nà y anh ấy đã đến.
    thườ ng trự c
    - Có mặ t luô n luô n, là m việc luô n luô n : Phò ng thườ ng trự c ; Ban thườ ng trự c.
    thườ ng xuyên
    - t. (thườ ng dù ng phụ cho đg.). Luô n luô n đều đặ n, khô ng giá n đoạ n. Thườ ng xuyên có thư
    về. Giú p đỡ thườ ng xuyên.
    thưở ng
    - đgt. Tặ ng tiền, hiện vậ t để khen ngợ i khuyến khích vì đã có thà nh tích, cô ng lao: thưở ng
    tiền thưở ng phạ t.
    thưở ng thứ c
    - Xem để hưở ng cá i hay, cá i đẹp : Thưở ng thứ c thơ nô m cổ .
    -
    thượ ng cấ p
    - d. (cũ ). Cấ p trên. Lệnh củ a thượ ng cấ p.
    thượ ng đẳ ng
    - tt. Thuộ c bậ c cao, hạ ng cao: độ ng vậ t thượ ng đẳ ng.
    thượ ng đế
    - Đấ ng thiêng liêng sá ng tạ o ra tạ o giớ i và loà i ngườ i và là m chủ vạ n vậ t, theo tô n giá o.
    thượ ng đỉnh
    - d. Đỉnh cao nhấ t, tộ t đỉnh. Leo lên đến thượ ng đỉnh. Hộ i nghị thượ ng đỉnh (hộ i nghị cấ p
    cao nhấ t).
    thượ ng hạ ng
    - tt. Thuộ c loạ i tố t nhấ t: bá nh kẹo thượ ng hạ ng.
    thượ ng khá ch
    - Khá ch quí.
    thượ ng nghị viện
    - d. Mộ t trong hai viện củ a quố c hộ i hay nghị viện ở mộ t số nướ c, đượ c bầ u ra theo nguyên
    tắ c hạ n chế hoặ c đượ c chỉ định; phâ n biệt vớ i hạ nghị viện.
    thượ ng phẩ m
    - tt. Thuộ c hạ ng tố t, thứ tố t: chè thượ ng phẩ m.
    thượ ng sá ch
    - Phương kế hay nhấ t : Hò a là thượ ng sá ch hay chiến là thượ ng sá ch ?
    thượ ng sĩ
    - d. Bậ c quâ n hà m cao nhấ t củ a hạ sĩ quan.
    thượ ng tầ ng
    - dt. 1. Tầ ng trên, lớ p trên: thượ ng tầ ng khí quyển. 2. Kiến trú c thượ ng tầ ng, nó i tắ t.
    thượ ng tầ ng kiến trú c
    - x. kiến trú c thượ ng tầ ng.
    thượ ng tọ a
    - thượ ng toạ dt. Chứ c sư cao cấ p, sau hoà thượ ng.
    thượ ng tướ ng
    - Sĩ quan cấ p tướ ng, dướ i đạ i tướ ng trên trung tướ ng.
    thượ ng uyển
    - d. Vườ n hoa củ a nhà vua.
    thượ ng võ
    - đgt. Ham chuộ ng võ nghệ: truyền thố ng thượ ng võ củ a dâ n tộ c.
    ti hí
    - Nó i mắ t nhỏ khô ng mở rộ ng đượ c : Ti hí mắ t lươn (tng) .
    ti tiện
    - t. Nhỏ nhen, hèn hạ . Hà nh độ ng ti tiện. Kẻ ti tiện.
    ti toe
    - đgt. Là m ra vẻ có nhiều khả nă ng, định là m nhữ ng việc quá sứ c mình mộ t cá ch đá ng ghét:
    mớ i tí tuổ i đầ u đã ti toe rượ u chè ti toe dă m ba câ u tiếng nướ c ngoà i.
    tì
    - đg. Để tay hoặ c á p ngự c lên để tự a và o : Khô ng tì ngự c và o bà n.
    - d. Mộ t điểm hoặ c mộ t vết xấ u trong mộ t vậ t : Cá i cố c nà y có tì.
    tì vết
    - d. Vết bẩ n, vết xấ u đá ng tiếc, là m mấ t sự hoà n mĩ củ a vậ t (nó i khá i quá t). Viên ngọ c có tì
    vết.
    tỉ mỉ
    - tt. (Là m gì) hết sứ c cẩ n thậ n, chú ý đầ y đủ đến từ ng chi tiết nhỏ : là m việc tỉ mỉ chu đá o
    thả o luậ n tỉ mỉ từ ng vấ n đề mộ t.
    tỉ tê
    - Thủ thỉ, nó i chuyện nhỏ và thâ n mậ t : Tỉ tê vớ i nhau đến gầ n sá ng.
    tí chú t
    - d. (kng.). Như chú t ít. Có tí chú t củ a cả i.
    tí hon
    - tt. Rấ t bé, rấ t nhỏ về hình thể: chú bé tí hon con ngự a tí hon.
    tí nữ a
    - ph. Trong mộ t thờ i gian rấ t ngắ n nữ a : Tí nữ a tô i sẽ đến.
    - ph. Suýt : Tí nữ a bị xe chẹt.
    tí tá ch
    - t. Từ mô phỏ ng tiếng độ ng nhỏ , gọ n, liên tiếp, khô ng đều nhau. Mưa rơi tí tá ch ngoà i hiên.
    Tiếng củ i khô chá y tí tá ch.
    tí teo
    - Nh. Tí tẹo.
    tí ti
    - Rấ t bé : Quyển số tí ti.
    tí tị
    - d. (kng.). Như tí ti.
    tí xíu
    - I. dt., Nh. Chú t xíu. II. tt. Bé nhỏ mà xinh xắ n: viên ngọ c tí xíu con chim tí xíu chiếc đồ ng hồ
    tí xíu.
    tị nạ n
    - Đi nơi khá c để trá nh nhữ ng nguy hiểm do chiến tranh hoặ c loạ n lạ c gâ y nên.
    tia
    - I d. 1 Khố i chấ t lỏ ng có dạ ng nhữ ng sợ i chỉ, như khi đượ c phun mạ nh ra qua mộ t lỗ rấ t
    nhỏ . Tia nướ c. Mắ t hằ n lên nhữ ng tia má u. 2 Luồ ng á nh sá ng nhỏ , bứ c xạ truyền theo mộ t
    hướ ng nà o đó . Tia sá ng. Tia nắ ng. Tia hi vọ ng (b.).
    - II đg. (kng.; id.). Phun ra, chiếu ra thà nh . Ô tô cứ u hoả tia nướ c và o đá m chá y.
    tỉa
    - 1 đgt. 1. Nhổ bớ t, cắ t bớ t cho thưa, cho đỡ dà y rậ m: tỉa cà nh câ y tỉa tó c tỉa lô ng mà y. 2.
    Loạ i trừ , bắ t đi từ ng cá i mộ t: bắ n tỉa. 3. Sử a chữ a lạ i từ ng chi tiết chưa đạ t trên cá c hình
    khố i củ a tá c phẩ m mĩ thuậ t.
    - 2 đgt. Trỉa: tỉa bắ p tỉa đậ u.
    tía
    - t. Có mà u tím đỏ . Đỏ mặ t tía tai. a. Tứ c giậ n quá . b. Xấ u hổ quá .
    tía tô
    - d. Câ y thâ n cỏ cù ng họ vớ i bạ c hà , lá mọ c đố i, mà u tía, dù ng là m gia vị và là m thuố c.
    tích
    - 1 dt. ấm tích, nó i tắ t: cho mộ t tích trà .
    - 2 I. dt. Tích số , nó i tắ t: Tích củ a hai nhâ n hai là bố n. II. đgt. Dồ n gó p lạ i từ ng ít mộ t cho
    nhiều thêm: tích thó c trong kho tích có p.
    - 3 dt. Truyện hoặ c cố t truyện đờ i xưa, thườ ng là m đề tà i sá ng tá c kịch bả n tuồ ng, chèo hoặ c
    dẫ n trong tá c phẩ m: Vở chèo diễn tích Lưu Bình Dương Lễ.
    - (sô ng) (Tích Giang) Phụ lưu cấ p I củ a sô ng Đá y. Dà i 91km, diện tích lưu vự c 1330km2. Bắ t
    nguồ n từ vù ng nú i Ba Vì cao 1200m, chả y theo hướ ng tâ y bắ c-đô ng nam, nhậ p và o sô ng
    Đá y ở Phú c Lâ m.
    tích cự c
    - t. 1. Dù ng hết sứ c mình để là m : Cô ng tá c tích cự c 2. Có tá c dụ ng xâ y dự ng, trá i vớ i tiêu
    cự c : Mặ t tích cự c củ a vấ n đề.
    tích phâ n
    - d. 1 Phép toá n để tìm mộ t hà m khi đã biết vi phâ n củ a nó ; phép giả i mộ t phương trình vi
    phâ n. 2 Kết quả củ a mộ t phép tích phâ n.
    tích trữ
    - đgt. Gó p giữ dầ n lạ i vớ i số lượ ng dễ dà ng về sau: tích trữ lương thự c phò ng khi mấ t mù a
    tích trữ hà ng hoá đầ u cơ.
    tịch liêu
    - t. (cũ ; vch.). Tịch mịch và hoang vắ ng. Cả nh tịch liêu.
    tịch thu
    - đgt. Thu tà i sả n củ a ngườ i phạ m tộ i nhậ p và o tà i sả n củ a nhà nướ c: tịch thu tà i sả n tịch thu
    hà ng lậ u.
    tiếc
    - đg. 1. Â n hậ n vì đã để mấ t, để lỡ : Tiếc cá i bú t má y đá nh mấ t ; Tiếc tuổ i xuâ n. 2. Do dự
    trong việc tiêu dù ng : Muố n mua lạ i tiếc tiền ; Tiếc cá i á o đẹp, khô ng dá m mặ c nhiều
    tiếc rẻ
    - đg. (kng.). Tiếc vì cả m thấ y phí, uổ ng (thườ ng là cá i khô ng cầ n, khô ng đá ng). Định vứ t đi,
    nhưng tiếc rẻ, lạ i thô i.
    tiệc
    - dt. Bữ a ă n có nhiều mó n ngon, đô ng ngườ i dự , nhâ n mộ t dịp vui mừ ng: mở tiệc chiêu đã i
    khá ch dự tiệc cướ i Nhà hà ng nhậ n đặ t tiệc cho cá c cá nhâ n và tậ p thể.
    tiệc rượ u
    - Bữ a tiệc chủ yếu là uố ng rượ u vớ i mó n nhắ m.
    tiệc trà
    - d. Tiệc nhỏ chỉ có nướ c chè và bá nh kẹo, hoa quả , mó n ă n nhẹ. Bữ a tiệc trà thâ n mậ t.
    tiêm
    - đgt. Dù ng vậ t có đầ u nhọ n để đưa chấ t gì và o ngườ i hay và o vậ t gì: tiêm thuố c.
    - 2 dt. Tă m, bọ t nướ c sủ i: nướ c sô i tiêm.
    - (sô ng) Phụ lưu sô ng Ngà n Sâ u. Dà i 29km, diện tích lưu vự c 115km2. Bắ t nguồ n từ dã y nú i
    Giă ng Mà n thuộ c huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) chả y theo hướ ng tâ y nam-đô ng bắ c, nhậ p và o
    bờ trá i sô ng Ngà n Sâ u ở xó m Đô ng.
    tiềm lự c
    - Khả nă ng chưa đượ c độ ng viên, sẵ n sà ng trở thà nh sứ c mạ nh chiến đấ u, sả n xuấ t nếu
    đượ c khai thá c : Tiềm lự c quâ n sự ; Tiềm lự c kinh tế.
    tiềm tà ng
    - t. Ở trạ ng thá i ẩ n giấ u bên trong dướ i dạ ng khả nă ng, chưa bộ c lộ ra, chưa phả i là hiện
    thự c. Nguồ n sứ c mạ nh tiềm tà ng. Khai thá c nhữ ng khả nă ng tiềm tà ng.
    tiềm thứ c
    - dt. Hoạ t độ ng tâ m lí củ a con ngườ i mà bả n thâ n ngườ i ấ y khô ng có ý thứ c: Tư tưở ng trọ ng
    nam khinh nữ ăn sâ u trong tiềm thứ c củ a mộ t số ngườ i.
    tiếm
    - đg. Nh. Tiếm quyền.
    tiệm
    - d. (cũ ). Cử a hà ng. Tiệm ă n. Tiệm may. Tiệm buô n. Ă n cơm tiệm.
    tiên
    - I. dt. Nhâ n vậ t thầ n thoạ i (có thể là nam hoặ c nữ ) đẹp và có phép mà u nhiệm: đẹp như tiên
    tiên cá nà ng tiên ô ng tiên. II. tt. Thuộ c về tiên, có phép mà u nhiệm như phép củ a tiên: quả
    đà o tiên thuố c tiên.
    tiên cả nh
    - Cg. Tiên giớ i d.1. Chỗ tiên ở. 2. Nơi sung sướ ng lắ m.
    tiên đề
    - d. 1 Mệnh đề đượ c thừ a nhậ n mà khô ng chứ ng minh, xem như là xuấ t phá t điểm để xâ y
    dự ng mộ t lí thuyết toá n họ c nà o đó . Cá c tiên đề hình họ c. 2 Điều châ n lí khô ng thể chứ ng
    minh, nhưng là đơn giả n, hiển nhiên, dù ng là m xuấ t phá t điểm trong mộ t hệ thố ng lí luậ n
    nà o đó .
    tiên đoá n
    - đgt. Đoá n trướ c điều sau nà y sẽ xả y ra: Lờ i tiên đoá n đã thà nh sự thậ t Tấ t cả chỉ là lờ i tiên
    đoá n mà thô i.
    tiên nga
    - Cô tiên : Đẹp như tiên nga.
    tiên nữ
    - d. (vch.). Nà ng tiên.
    tiên phong
    - tt. 1. (Đạ o quâ n) đi đầ u ra mặ t trậ n: quâ n tiên phong lính tiên phong. 2. Đi đầ u, dẫ n đầ u
    trong phong trà o: Thanh niên là lự c lượ ng tiên phong trong mọ i phong trà o.
    - (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Ba Vì (Hà Tâ y), h. Tiên Phướ c (Quả ng Nam), h. Phổ Yên (Thá i
    Nguyên).
    tiên quyết
    - Cầ n phả i giả i quyết trướ c, cầ n phả i có trướ c thì mớ i là m cá i khá c đượ c : Điều kiện tiên
    quyết.
    tiên tiến
    - t. 1 Ở vị trí hà ng đầ u, vượ t hẳ n trình độ phá t triển chung. Nền sả n xuấ t tiên tiến. Tư tưở ng
    tiên tiến. Đấ u tranh giữ a cá i tiên tiến và cá i lạ c hậ u. 2 (dù ng trong mộ t số danh hiệu).
    (Ngườ i, đơn vị) đạ t thà nh tích cao, có tá c dụ ng lô i cuố n, thú c đẩ y. Lao độ ng tiên tiến*.
    tiên tri
    - đgt. Biết trướ c nhữ ng việc mã i về sau mớ i xả y ra: bậ c tiên tri lờ i tiên tri.
    tiền
    - d. 1. Tín vậ t bằ ng giấ y hoặ c bằ ng kim loạ i do Nhà nướ c hoặ c ngâ n hà ng phá t hà nh, dù ng
    là m mô i giớ i cho việc giao dịch buô n bá n. Tiền lưng gạ o bị. Sự chuẩ n bị đầ y đủ phương tiện
    trướ c khi tiến hà nh mộ t việc. 2. Số tiền phả i trả cho mộ t việc gì : Tiền cô ng ; Tiền nhà . 3.
    Đơn vị tiền tệ bằ ng mộ t phầ n mườ i củ a quan, gồ m 60 đồ ng kẽm (cũ ).
    - t. Trướ c, ở phía trướ c : Cử a tiền ; Mặ t tiền.
    tiền bạ c
    - d. Tiền để sử dụ ng, chi tiêu (nó i khá i quá t). Tiền bạ c eo hẹp.
    tiền củ a
    - dt. Tiền bạ c và củ a cả i nó i chung: tố n kém nhiều tiền củ a nhà có nhiều tiền củ a.
    tiền đề
    - d. 1. Vế thứ nhấ t trong tam đoạ n luậ n, dù ng để nêu lên mộ t nguyên tắ c hay mộ t lý luậ n
    chung. 2. Điều cầ n chú ý đến trướ c.
    tiền định
    - t. Đã đượ c tạ o hoá định sẵ n từ trướ c, theo quan niệm duy tâ m. Số phậ n tiền định.
    tiền đồ
    - dt. Con đườ ng phía trướ c; dù ng để chỉ tương lai, triển vọ ng: tiền đồ tươi sá ng nhậ n thấ y
    tiền đồ củ a mình.
    tiền lẻ
    - Tiền nhỏ và là ướ c số củ a đơn vị tiền tệ.
    tiền mặ t
    - d. Tiền kim khí hoặ c tiền giấ y dù ng trự c tiếp là m phương tiện mua bá n, chi trả trong lưu
    thô ng. Trả tiền mặ t. Thưở ng bằ ng tiền mặ t và hiện vậ t.
    tiền nhâ n
    - dt. Ngườ i đờ i trướ c có liên quan tớ i mình: Cá c bậ c tiền nhâ n đã dạ y chá u con.
    tiền phong
    - Đi trướ c dẫ n đườ ng : Giai cấ p tiền phong.
    tiền sử
    - d. 1 Thờ i kì xa xưa trong lịch sử , trướ c khi có sử chép. 2 Toà n bộ nó i chung tình hình sứ c
    khoẻ và bệnh tậ t đã qua củ a mộ t ngườ i bệnh. Bệnh nhâ n có tiền sử ho lao.
    tiền tệ
    - dt. Tiền bằ ng kim loạ i hoặ c bằ ng giấ y, dù ng để trao đổ i, mua bá n nó i chung: giá trị tiền tệ.
    tiền tiêu
    - Nh. Tiền đồ n. Vị trí tiền tiêu.
    tiền trạ m
    - d. Bộ phậ n nhỏ đượ c phá i đến trướ c để chuẩ n bị điều kiện sinh hoạ t, là m việc cho bộ phậ n
    lớ n đến sau. Độ i tiền trạ m. Là m nhiệm vụ tiền trạ m. Đi tiền trạ m (đi trướ c, là m tiền trạ m).
    tiền tuyến
    - dt. Tuyến trướ c, khu vự c trự c tiếp tá c chiến vớ i địch: ra tiền tuyến đá nh giặ c phụ c vụ tiền
    tuyến.
    tiễn
    - đg. Đưa, từ giã ngườ i ra đi : Tiễn bạ n ra về ; Tiễn em đi nướ c ngoà i.
    tiễn biệt
    - đg. (id.). Tiễn đưa ngườ i đi xa.
    tiến
    - đgt. 1. Di chuyển về phía trướ c, trá i vớ i thoá i (lù i); phá t triển theo hướ ng đi lên: tiến lên
    hai bướ c Miền nú i tiến kịp miền xuô i bướ c tiến. 2. Dâ ng lễ vậ t lên vua hoặ c thầ n thá nh: đem
    sả n vậ t quý tiến vua.
    tiến bộ
    - t. 1. Trở nên giỏ i hơn, hay hơn trướ c : Họ c tậ p tiến bộ . 2. Có tư tưở ng nhằ m về hướ ng đi
    lên, có tính chấ t dâ n chủ , khoa họ c, quầ n chú ng : Vă n họ c tiến bộ .
    tiến độ
    - d. Nhịp độ tiến hà nh cô ng việc. Đẩ y nhanh tiến độ thi cô ng.
    tiến hà nh
    - đgt. Là m, đượ c thự c hiện: tiến hà nh thả o luậ n Cô ng việc tiến hà nh thuậ n lợ i.
    tiến sĩ
    - d. 1. Ngườ i đậ u kỳ thi đình (cũ ). 2. Đồ bằ ng giấ y là m theo hình ngườ i mặ c á o tiến sĩ, để cho
    trẻ con chơi trong dịp Tết Trung thu (cũ ). 3. Ngườ i có họ c vị cao nhấ t ở Việt Nam và mộ t số
    nướ c.
    tiến thoá i
    - đg. Tiến và lui (nó i khá i quá t). Bao vâ y, chặ n hết cá c đườ ng tiến thoá i.
    tiến tớ i
    - (xã ) h. Quả ng Hà , t. Quả ng Ninh.
    tiến trình
    - d. 1. Đườ ng đi tớ i. 2. Quá trình tiến hà nh mộ t cô ng việc.
    tiện
    - 1 đg. Cắ t bao quanh cho đứ t hoặ c tạ o thà nh mặ t xoay, mặ t trụ , mặ t xoắ n ố c. Tiện tấ m mía
    thà nh từ ng khẩ u. Tiện mộ t chi tiết má y. Má y tiện*. Thợ tiện.
    - 2 t. 1 Dễ dà ng, thuậ n lợ i cho cô ng việc, khô ng hoặ c ít gặ p phiền phứ c, khó khă n, trở ngạ i.
    Đun than tiện hơn đun củ i. Nhà ở cá ch sô ng, đi về khô ng tiện. Tiện cho việc họ c tậ p, nghiên
    cứ u. Tiện dù ng. 2 (thườ ng dù ng có kèm ý phủ định). Phả i lẽ, hợ p lẽ thô ng thườ ng, dễ đượ c
    chấ p nhậ n. Bắ t anh ấ y phả i chờ , e khô ng tiện. Là m thế, coi sao tiện? Nó i ở đâ y khô ng tiện. 3
    Có điều kiện, hoà n cả nh thuậ n lợ i để kết hợ p là m luô n việc gì đó . Tiện có ô tô , về luô n. Tiện
    đâ y xin gó p mộ t và i ý kiến. Tiện tay, lấ y hộ cuố n sá ch! Tiện đườ ng, rẽ và o chơi.
    tiện nghi
    - I. dt. Cá c thứ trang bị trong nhà phụ c vụ cho sinh hoạ t hà ng ngà y: nhà đầ y đủ tiện nghi. II.
    tt. Thích hợ p và tiện lợ i cho việc sinh hoạ t vậ t chấ t hà ng ngà y: Cá c thứ đồ dù ng vừ a đẹp vừ a
    tiện nghi.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (8)

    tiếng
    - d. 1. Toà n bộ nhữ ng từ phố i hợ p theo cá ch riêng củ a mộ t hay nhiều nướ c, mộ t hay nhiều
    dâ n tộ c, biểu thị ý nghĩ khi nó i hay khi viết : Tiếng Việt , Tiếng Tà y-Nù ng ; Ngườ i Đứ c, ngườ i
    á o mộ t số lớ n ngườ i Thuỵ -Sĩ nó i tiếng Đứ c. 2. Toà n bộ nhữ ng â m phá t từ miệng ngườ i nó i,
    kêu, há t... có bả n sắ c riêng ở mỗ i ngườ i : Có tiếng ai đọ c bá o ; Tiếng ca cả i lương ; Tiếng hò
    đò ; Nhậ n ra tiếng ngườ i quen. Tiếng bấ c tiếng chì. Lờ i đay nghiến. 3. Cg. Tiếng độ ng. Â m
    hoặ c hỗ n hợ p â m, thườ ng khô ng có đặ c tính đá ng kể, do đó khô ng có ý nghĩa đá ng kể đố i
    vớ i ngườ i nghe : Tiếng gõ cử a ; Tiếng ô -tô chạ y ngoà i đườ ng. 4. Sự hưở ng ứ ng hay phả n ứ ng
    củ a quầ n chú ng đố i vớ i mộ t ngườ i, mộ t vậ t, mộ t hà nh độ ng, mộ t sự việc : Thuố c cao hay có
    tiếng. Tiếng cả nhà khô ng. Bề ngoà i có vẻ phong lưu nhưng thự c ra là tú ng thiếu.
    tiếng độ ng
    - d. Tiếng phá t ra do sự va chạ m, nó i chung. Giậ t mình vì nghe có tiếng độ ng.
    tiếng ló ng
    - dt. Cá ch nó i mộ t ngô n ngữ riêng trong mộ t tầ ng lớ p hoặ c mộ t nhó m ngườ i nà o đó , cố t chỉ
    để cho trong nộ i bộ hiểu vớ i nhau mà thô i: Bọ n phe phẩ y dù ng tiếng ló ng giao dịch vớ i nhau
    tiếng ló ng củ a bọ n kẻ cắ p.
    tiếng nó i
    - Tiếng củ a loà i ngườ i phá t ra thà nh lờ i, diễn đạ t tư tưở ng, tình cả m... : Tiếng nó i củ a dâ n
    tộ c.
    tiếng tă m
    - d. Lờ i nhậ n định, đá nh giá , thườ ng là hay, là tố t, đã đượ c lan truyền rộ ng trong xã hộ i.
    Tiếng tă m lừ ng lẫ y. Nhà vă n có tiếng tă m.
    tiếng vang
    - dt. 1. â m nghe đượ c do só ng â m phả n xạ từ mộ t vậ t chắ n: Tiếng vang từ nú i đá vọ ng lạ i. 2.
    Giá trị, tá c độ ng tố t đượ c dư luậ n rộ ng rã i tiếp nhậ n và hoan nghênh: Tá c phẩ m có tiếng
    vang lớ n.
    tiếp
    - I.t . Nố i liền : Nhà nọ tiếp nhà kia. II. đg. 1. Nhậ n đượ c : Tiếp thư. 2. Đó n rướ c và chuyện trò
    : Tiếp khá ch. 3. Thêm và o : Tiếp sứ c ; Tiếp mộ t tay.
    - đg, Nh. Ghép, ngh. 2. 3 : Tiếp câ y ; Tiếp tinh hoà n.
    tiếp cậ n
    - đg. 1 (id.). Ở gầ n, ở liền kề. Vù ng tiếp cậ n thà nh phố . 2 Tiến sá t gầ n. Bí mậ t tiếp cậ n trậ n
    địa địch. 3 Đến gầ n để tiếp xú c. Tìm cá ch tiếp cậ n vớ i bộ trưở ng. Thanh niên ra đờ i, tiếp cậ n
    vớ i thự c tế. 4 Từ ng bướ c, bằ ng nhữ ng phương phá p nhấ t định, tìm hiểu mộ t đố i tượ ng
    nghiên cứ u nà o đó . Cá ch tiếp cậ n vấ n đề.
    tiếp chuyện
    - đgt. Nó i chuyện để tiếp ngườ i nà o: tiếp chuyện vớ i khá ch khô ng tiếp chuyện vớ i ai.
    tiếp đã i
    - Đó n rướ c và chiêu đã i : Tiếp đã i bạ n bè.
    tiếp đó n
    - đg. (id.). Như đó n tiếp. Tiếp đó n niềm nở .
    tiếp giá p
    - đgt. Liền kề, giá p nhau: Hai nhà tiếp giá p nhau.
    tiếp kiến
    - Nó i mộ t nhâ n vậ t quan trọ ng đó n rướ c ngườ i đến thă m chính thứ c.
    tiếp nhậ n
    - đg. Đó n nhậ n cá i từ ngườ i khá c, nơi khá c chuyển giao cho. Tiếp nhậ n tặ ng phẩ m. Tiếp
    nhậ n mộ t bệnh nhâ n từ bệnh viện khá c gử i đến.
    tiếp nố i
    - Nh. Nố i tiếp.
    tiếp quả n
    - Nhậ n lấ y và quả n lý : Bộ độ i và cá n bộ ta và tiếp quả n Thủ đô .
    tiếp tâ n
    - đg. (trtr.). Đó n tiếp khá ch (nó i khá i quá t). Buổ i tiếp tâ n. Ban tiếp tâ n củ a hộ i nghị.
    tiếp theo
    - đgt. Liền ngay sau: việc là m tiếp theo nhữ ng chương trình tiếp theo Điều gì sẽ xả y ra tiếp
    theo?
    tiếp thu
    - Thu nhậ n lấ y : Tiếp thu phê bình.
    tiếp tụ c
    - đg. Khô ng ngừ ng mà giữ sự nố i tiếp, sự liên tụ c trong hoạ t độ ng. Nghỉ mộ t lá t lạ i tiếp tụ c
    là m. Tiếp tụ c chương trình. Trậ n đấ u tiếp tụ c. Lử a vẫ n tiếp tụ c chá y.
    tiếp viện
    - đgt. Tă ng thêm lự c lượ ng để giú p sứ c cho độ i quâ n đang chiến đấ u: xin quâ n tiếp viện tiếp
    viện cho chiến trườ ng.
    tiết
    - d. Má u mộ t số độ ng vậ t là m đô ng lạ i, dù ng là m mó n ă n : Tiết gà ; Tiết lợ n. Ngb. Cả m xú c
    mạ nh vì tứ c giậ n : Nó ng tiết ; điên tiết.
    - d. Khoả ng thờ i gian mộ t nă m, tính theo khí hậ u : Mộ t nă m có bố n mù a tá m tiết ; Mấ y hô m
    nay trờ i đã chuyển sang tiết thu.
    - d. Mộ t đoạ n có đầ u đuô i mạ ch lạ c trong mộ t chương sá ch : Phầ n đầ u có nă m tiết.
    - d. Khoả ng thờ i gian lên lớ p, giữ a hai lú c nghỉ : Tiết 45 phú t.
    - d. Chỉ khí trong sạ ch, cương trự c : Tiết tră m nă m nỡ bỏ đi mộ t ngà y (K).
    - đg. 1. Rỉ ra, thoá t ra. 2. Nó i mộ t bộ phậ n trong cơ thể sả n ra mộ t chấ t dịch : Tiết nướ c bọ t.
    tiết diện
    - d. Hình phẳ ng có đượ c do cắ t mộ t hình khố i bằ ng mộ t mặ t phẳ ng; mặ t cắ t (thườ ng nó i về
    mặ t có mộ t hình hay mộ t độ lớ n nà o đó ). Tiết diện củ a mặ t cầ u bao giờ cũ ng là mộ t đườ ng
    trò n. Loạ i dâ y dẫ n có tiết diện lớ n. Tiết diện 1 millimet vuô ng.
    tiết kiệm
    - đgt. 1. Giả m bớ t hao phí khô ng cầ n thiết, trá nh lã ng phí trong sả n xuấ t, sinh hoạ t: ă n tiêu
    tiết kiệm tiết kiệm nguyên liệu trong sả n xuấ t. 2. Dà nh dụ m đượ c sau khi đã chi dù ng hợ p lí
    nhữ ng thứ cầ n thiết: Mỗ i thá ng tiết kiệm đượ c mộ t ít tiền tiền tiết kiệm.
    tiết lộ
    - Cg. Tiết lậ u. Để cho ngườ i khá c biết mộ t việc phả i giữ kín : Tiết lộ bí mậ t quâ n sự .
    tiết mụ c
    - d. Từ ng trò , từ ng mụ c đượ c đem ra trình diễn trong mộ t chương trình. Biểu diễn cá c tiết
    mụ c. Tiết mụ c đơn ca. Tiết mụ c thể thao.
    tiệt trù ng
    - đgt. Diệt hết vi trù ng gâ y bệnh ở dụ ng cụ , thuố c men: tiệt trù ng đồ mổ , kim tiêm.
    tiêu
    - d. Câ y chuố i : Thá nh thó t tà u tiêu mấ y hạ t mưa (Hồ Xuâ n Hương).
    - d. Loà i câ y cù ng họ vớ i trầ u, hạ t có vị cay dù ng là m gia vị.
    - d. ố ng sá o : Tiếng tiêu.
    - d. Vậ t cắ m là m mố c để đá nh dấ u địa giớ i : Cắ m tiêu.
    - đg. 1. Nó i thứ c ă n biến hó a để mộ t phầ n thà nh chấ t nuô i cơ thể : Thịt mỡ là mó n ă n khó
    tiêu. 2. Dù ng tiền : Tiêu có tính toá n. 3. Cho thấ m hay chả y xuố ng dướ i mặ t đấ t : Cố ng khá
    lớ n, tiêu nhanh đượ c nướ c. 4. Mấ t hẳ n, tan đi : Xá c chô n đã lâ u, tiêu hết thịt ; Đi lang thang
    để tiêu sầ u. Tiêu sự nghiệp. Mấ t hết uy tín (thtụ c).
    - Bả n Mẫ u vậ t để nghiên cứ u : Tiêu bả n thự c vậ t.
    - BiểU Có đủ nhữ ng đặ c tính để thay mặ t cho mộ t số đô ng : Hai bà Trưng
    tiêu biểu
    - đg. (hoặ c t.). Là hình ả nh cụ thể qua đó có thể thấ y đượ c đặ c trưng rõ nét nhấ t củ a mộ t cá i
    gì có tính chấ t trừ u tượ ng hơn, bao quá t hơn, chung hơn (thườ ng nó i về cá i tố t đẹp). Mộ t
    thanh niên tiêu biểu cho lớ p ngườ i mớ i. Chọ n tuyển nhữ ng bà i thơ tiêu biểu củ a thế kỉ XIX.
    tiêu chuẩ n
    - dt. 1. Điều đượ c quy định dù ng là m chuẩ n để phâ n loạ i đá nh giá : tiêu chuẩ n để xét khen
    thưở ng cá c tiêu chuẩ n đạ o đứ c. 2. Mứ c đượ c hưở ng, cấ p theo chế độ : tiêu chuẩ n ă n hà ng
    ngà y tiêu chuẩ n nghỉ phép hà ng nă m.
    tiêu cự c
    - t. 1. Nó i thá i độ thụ độ ng, trá nh đấ u tranh : Khi về nghỉ ở Cô n Sơn Nguyễn Trã i giữ thá i độ
    tiêu cự c. 2. Khô ng có tá c dụ ng xâ y dự ng, trá i vớ i tích cự c : Mặ t tiêu cự c củ a vấ n đề.
    tiêu diệt
    - đg. Là m cho chết hoặ c mấ t hẳ n khả nă ng hoạ t độ ng (thườ ng trên phạ m vi rộ ng hoặ c vớ i số
    lượ ng lớ n). Tiêu diệt sinh lự c địch. Tiêu diệt nạ n nghèo đó i (b.).
    tiêu dù ng
    - đgt. Dù ng củ a cả i, vậ t chấ t để phụ c vụ nhu cầ u sinh hoạ t, sả n xuấ t: nhu cầ u tiêu dù ng tiêu
    dù ng cho sả n xuấ t hà ng tiêu dù ng.
    tiêu đề
    - d. 1. Đề mụ c nêu lên để ngườ i ta chú ý. 2. X.
    - Tiêu ngữ .
    tiêu điểm
    - d. 1 Điểm hộ i tụ chù m tia hình nó n hình thà nh sau khi khú c xạ hoặ c phả n xạ cá c tia song
    song. Tiêu điểm củ a gương cầ u. 2 Nơi tậ p trung cao độ cá c hoạ t độ ng khá c nhau và từ đó toả
    ả nh hưở ng lớ n ra cá c nơi khá c. Vù ng nà y là mộ t tiêu điểm củ a phong trà o cá ch mạ ng.
    tiêu điều
    - tt. 1. Xơ xá c, hoang vắ ng và buồ n tẻ: Thô n xó m tiêu điều sau trậ n lụ t Quê hương bị giặ c
    phá tiêu điều, xơ xá c. 2. ở trạ ng thá i suy tà n; trá i vớ i phồ n vinh: nền kinh tế tiêu điều sau
    giai đoạ n khủ ng hoả ng.
    tiêu độ c
    - Trừ chấ t độ c trong cơ thể : Thuố c tiêu độ c.
    tiêu hao
    - 1 d. (cũ ; vch.). Tin tứ c.
    - 2 đg. Là m cho hao mò n dầ n, mấ t dầ n. Tiêu hao nă ng lượ ng.
    tiêu hó a
    - tiêu hoá đgt. (Quá trình) chuyển hoá thứ c ă n thà nh chấ t nuô i dưỡ ng trong cơ thể ngườ i và
    độ ng vậ t: tiêu hoá thứ c ă n bộ má y tiêu hoá bị rố i loạ n tiêu hoá .
    tiêu tan
    - Là m tan đi mấ t ; tan đi mấ t : Hi vọ ng tiêu tan.
    tiêu thụ
    - đg. 1 Bá n ra đượ c, bá n đi đượ c (nó i về hà ng hoá ). Hà ng tiêu thụ rấ t nhanh. Thị trườ ng tiêu
    thụ . 2 Dù ng dầ n dầ n hết đi và o việc gì. Xe tiêu thụ nhiều xă ng. Tiêu thụ nă ng lượ ng.
    tiêu vong
    - đgt. Bị mấ t hẳ n, tiêu tan đi sau mộ t quá trình suy tà n dầ n: Chế độ phong kiến đã tiêu vong.
    tiêu xà i
    - Tiêu tiền nó i chung : Tiêu xà i hoang phí.
    tiều tụ y
    - tiều tuỵ t. Có dá ng vẻ tà n tạ , xơ xá c đến thả m hạ i. Thâ n hình tiều tuỵ . Má i lều cũ ná t, tiều
    tuỵ .
    tiểu ban
    - dt. Tậ p thể gồ m mộ t số ngườ i, đượ c cử ra để chuyên nghiên cứ u, theo dõ i mộ t vấ n đề: Hộ i
    thả o chia là m cá c tiểu ban khá c nhau tiểu ban dự thả o nghị quyết.
    tiểu bang
    - Nướ c nhỏ , trong mộ t liên bang.
    tiểu đoà n
    - d. Đơn vị tổ chứ c củ a lự c lượ ng vũ trang, thườ ng gồ m ba hoặ c bố n đạ i độ i, nằ m trong biên
    chế củ a trung đoà n hay đượ c tổ chứ c độ c lậ p.
    tiểu độ i
    - dt. Đơn vị tổ chứ c nhỏ nhấ t trong quâ n độ i, thườ ng gồ m sá u đến mườ i hai ngườ i, nằ m
    trong biên chế trung độ i: tậ p trung cá c tiểu độ i để hà nh quâ n dã ngoạ i.
    tiểu họ c
    - d. Bậ c đầ u tiên trong giá o dụ c phổ thô ng, từ lớ p mộ t đến lớ p nă m.
    tiểu luậ n
    - dt. 1. Bà i bá o nhỏ , bà n về nhữ ng vấ n đề vă n hoá , chính trị-xã hộ i. 2. Cô ng trình tậ p sự
    nghiên cứ u: trình bà y tiểu luậ n tậ p sự nghiên cứ u.
    tiểu nhâ n
    - Ngườ i bụ ng dạ nhỏ nhen, hay thù vặ t.
    tiểu quy mô
    - t. Có quy mô nhỏ . Cô ng trình thuỷ lợ i tiểu quy mô .
    tiểu sử
    - dt. Lịch sử tó m tắ t về thâ n thế và sự nghiệp củ a mộ t ngườ i: tiểu sử củ a nhà vă n tiểu sử củ a
    cá c ứ ng cử viên.
    tiểu thuyết
    - Tá c phẩ m vă n xuô i kể chuyện mộ t cá ch mạ ch lạ c và có nghệ thuậ t qua hư cấ u củ a tá c giả .
    tiểu thừ a
    - d. Tên nhữ ng ngườ i theo phá i đạ i thừ a trong đạ o Phậ t gọ i phá i chủ yếu củ a Phậ t giá o thờ i
    kì đầ u, cho là giá o lí rắ c rố i, khô ng siêu độ đượ c cho số đô ng ngườ i.
    tiểu tiện
    - đgt. Đá i (nó i về ngườ i, theo lố i lịch sự ).
    tiểu tư sả n
    - Giai cấ p trung gian giữ a giai cấ p tư sả n và giai cấ p vô sả n, có chú t ít tư liệu sả n xuấ t hoặ c
    tà i sả n, như tiểu thương, trung nô ng.
    tiểu xả o
    - t. (hoặ c d.). Khéo vặ t (trong mộ t cô ng việc đò i hỏ i phả i có tà i nă ng, có sá ng tạ o). Chỉ đượ c
    cá i tà i tiểu xả o. Ngó n tiểu xả o.
    tiếu lâ m
    - dt. Chuyện cườ i dâ n gian: kể chuyện tiếu lâ m thu thậ p chuyện tiếu lâ m.
    tim
    - d. Cơ quan nằ m trong lồ ng ngự c, bơm má u đi khắ p cơ thể.
    - (đph) d. Bấ c đèn : Dầ u hao tim lụ n.
    tìm
    - đg. 1 Cố là m sao cho thấ y ra đượ c, cho có đượ c (cá i biết là có ở đâ u đó ). Tìm trẻ lạ c. Khá n
    giả tìm chỗ ngồ i. Tìm ngườ i cộ ng tá c. Tìm ra manh mố i. Vạ ch lá tìm sâ u*. 2 Cố là m sao nghĩ
    cho ra. Tìm đá p số bà i toá n. Tìm cá ch giả i quyết. Tìm lờ i khuyên nhủ .
    tìm hiểu
    - đgt. 1. Điều tra, xem xét để hiểu rõ : tìm hiểu tình hình thự c tế cầ n tìm hiểu mọ i khía cạ nh,
    vấ n đề. 2. Trao đổ i tâ m tình giữ a đô i nam nữ trướ c khi yêu đương, kết hô n: Hai anh chị đã
    có quá trình tìm hiểu phả i tìm hiểu kĩ trướ c khi kết hô n.
    tím
    - t. 1. Có mà u ít nhiều giố ng mà u củ a hoa cà hoặ c thẫ m hơn, mà u củ a quả cà dá i dê. 2. Nó i
    mà u đỏ tía hoặ c tương tự mà u nó i trên ở chỗ da bị chạ m mạ nh, đá nh mạ nh : Ngã tím đầ u
    gố i.
    tin
    - 1 I d. 1 Điều đượ c truyền đi, bá o cho biết về sự việc, tình hình xả y ra. Bá o tin. Mong tin
    nhà . Tin thế giớ i. Tin vui. Tin đồ n nhả m. 2 Sự truyền đạ t, sự phả n á nh dướ i cá c hình thứ c
    khá c nhau, cho biết về thế giớ i xung quanh và nhữ ng quá trình xả y ra trong nó (mộ t khá i
    niệm cơ bả n củ a điều khiển họ c). Thu nhậ n tin. Xử lí tin.
    - II đg. (kng.). Bá o (nó i tắ t). Đã tin về nhà . Có gì sẽ tin ngay cho biết.
    - 2 đg. 1 Có ý nghĩ cho là đú ng sự thậ t, là có thậ t. Có nhìn thấ y tậ n mắ t mớ i tin. Nử a tin nử a
    ngờ . Khô ng đủ chứ ng cớ , nên khô ng tin. Chuyện khó tin. 2 Cho là thà nh thậ t. Đừ ng tin nó mà
    nhầ m. Tin ở lờ i hứ a. 3 Đặ t hoà n toà n hi vọ ng và o ngườ i nà o hay cá i gì đó . Tin ở bạ n. Tin ở
    sứ c mình. Tin ở tương lai. Lò ng tin. Vậ t để lạ i là m tin (để cho tin). 4 (thườ ng nó i tin rằ ng, tin
    là ). Nghĩ là rấ t có thể sẽ như vậ y. Tô i tin rằ ng anh ấ y sẽ đến. Khô ng ai tin rằ ng nó sẽ thà nh
    cô ng. Tô i tin là khô ng ai biết việc đó .
    - 3 t. (kết hợ p hạ n chế). Đạ t đến độ chính xá c cao; đú ng, trú ng. Bắ n rấ t tin. Cá i câ n tin (lú c
    nà o cũ ng chính xá c).
    tin cậ y
    - đgt. Đá ng tin, có thể dự a hẳ n và o, trô ng cậ y và o: đượ c cấ p trên tin cậ y số liệu đá ng tin cậ y.
    tin đồ n
    - Tin truyền miệng, chưa chính xá c.
    tin vịt
    - d. (kng.). Điều bịa đặ t tung ra thà nh tin. Tung tin vịt.
    tín dụ ng
    - I. đgt. Tin dù ng: Ngườ i cậ n vệ đượ c tín dụ ng. II. dt. Việc cho vay và mượ n tiền ở ngâ n hà ng:
    quỹ tín dụ ng cô ng tá c tín dụ ng.
    tín hiệu
    - Dấ u hiệu dù ng thay cho lờ i nó i để truyền tin cho nhau : Tín hiệu bằ ng phá o. Hệ thố ng tin
    hiệu thứ nhấ t. Nhữ ng kích thích củ a ngoạ i cả nh gâ y cả m giá c trong cơ thể, theo họ c thuyết
    Pá p-lố p. Hệ thố ng tín hiệu thứ hai. Lờ i nó i và chữ viết mà loà i ngườ i dù ng để truyền tin cho
    nhau, theo họ c thuyết Pá p-lố p.
    tín nhiệm
    - đg. Tin cậ y ở mộ t nhiệm vụ cụ thể nà o đó . Đượ c cử tri tín nhiệm bầ u và o quố c hộ i. Mấ t tín
    nhiệm.
    tín phiếu
    - dt. Giấ y nợ có thờ i hạ n do cá c cơ quan tín dụ ng phá t ra.
    tinh bộ t
    - Bộ t trắ ng chế từ ngũ cố c.
    tinh cầ u
    - d. Ngô i sao.
    tinh chấ t
    - dt. Nguyên chấ t, khô ng có tạ p chấ t: lọ c lấ y tinh chấ t.
    tinh chế
    - Loạ i bỏ nhữ ng tạ p chấ t để đượ c mộ t thuầ n chấ t.
    tinh dầ u
    - d. Chấ t lỏ ng có mù i thơm, dễ bay hơi, lấ y từ thự c vậ t hay độ ng vậ t, thườ ng dù ng chế nướ c
    hoa hoặ c là m thuố c. Tinh dầ u bạ c hà . Cấ t tinh dầ u.
    tinh dịch
    - dt. Chấ t lỏ ng chứ a tinh trù ng tiết ra từ tuyến sinh dụ c củ a đà n ô ng hay độ ng vậ t giố ng đự c.
    tinh giả n
    - Là m cho giá n đơn và tố t hơn : Tinh giả n chương trình họ c.
    tinh hoa
    - d. Phầ n tinh tuý, tố t đẹp nhấ t. Kế thừ a tinh hoa củ a dâ n tộ c. Tiếp thu tinh hoa củ a vă n hoá
    thế giớ i.
    tinh hoà n
    - dt. Cơ quan sinh ra tế bà o sinh dụ c đự c.
    tinh khiết
    - Trong sạ ch : Thứ c ăn tinh khiết.
    tinh nhuệ
    - t. (Quâ n độ i) đượ c huấ n luyện kĩ, trang bị đầ y đủ và có sứ c chiến đấ u cao. Lự c lượ ng tinh
    nhuệ. Độ i quâ n tinh nhuệ.
    tinh tế
    - tt. Rấ t nhạ y cả m, tế nhị, có khả nă ng đi sâ u và o nhữ ng chi tiết rấ t nhỏ , rấ t sâ u sắ c: nhậ n xét
    tinh tế cả m nhậ n tinh tế.
    tinh thầ n
    - I. d. 1. Thá i độ hình thà nh trong ý nghĩ để định phương hướ ng cho hà nh độ ng : Giả i quyết
    vấ n đề đờ i số ng theo tinh thầ n tự lự c cá nh sinh. 2. Thá i độ hình thà nh trong ý nghĩ, tâ m tư,
    về mứ c độ chịu đự ng mộ t nỗ i khó khă n hoặ c đương đầ u vớ i mộ t nguy cơ, trong mộ t thờ i
    gian nhấ t định : Giữ vữ ng tinh thầ n chiến đấ u ; Tinh thầ n bạ c nhượ c ; Tinh thầ n quâ n độ i
    địch suy sụ p. 3. Nghĩa sâ u xa, thự c chấ t củ a nộ i dung : Hiểu tinh thầ n lờ i phá t biểu củ a lã nh
    tụ ; Tinh thầ n và lờ i vă n. II. t. Thuộ c trí tuệ, phương diện trừ u tượ ng củ a đờ i số ng con ngườ i
    : Sá ch bá o là nhữ ng mó n ăn tinh thầ n.
    tinh tú
    - d. Sao trên trờ i (nó i khá i quá t).
    tinh vi
    - tt. 1. Có nhiều chi tiết cấ u tạ o rấ t nhỏ và chính xá c cao: má y mó c tinh vi Nét vẽ rấ t tinh vi.
    2. Có khả nă ng phâ n tích, xem xét sâ u sắ c đến từ ng chi tiết nhỏ : thủ đoạ n bó c lộ t tinh vi xử lí
    tinh vi nhậ n xét hết sứ c tinh vi.
    tình
    - I. d. 1. Sự yêu mến : Tình cha con. 2. Sự yêu đương giữ a trai và gá i : Quả n chi lên thá c
    xuố ng ghềnh, Cũ ng toan số ng thá c vớ i tình cho xong (K). 3. Tình cả m nó i chung : Ă n ở có
    tình. II. t. 1. Thuộ c về sự yêu đương giữ a nam và nữ : Ngườ i tình. 2. Có duyên dá ng (thtụ c) :
    Trô ng cô ấy tình lắ m.
    - d. 1. Trạ ng thá i hoà n cả nh : Lượ ng trên quyết chẳ ng thương tình (K). 2. Nh. Tình tình.
    tình cả m
    - I d. 1 Sự rung độ ng trong lò ng trướ c mộ t đố i tượ ng nà o đó . Tình cả m đi đô i vớ i lí trí. Hiểu
    thấ u tâ m tư tình cả m. Mộ t ngườ i già u tình cả m. 2 Sự yêu mến gắ n bó giữ a ngườ i vớ i ngườ i.
    Tình cả m mẹ con.
    - II t. Tỏ ra già u và dễ thiên về tình cả m. Số ng rấ t tình cả m.
    tình cờ
    - tt. Khô ng có chủ tâ m, do ngẫ u nhiên, vô tình gặ p hoặ c nhậ n biết đượ c: cuộ c gặ p gỡ tình cờ
    tình cờ nghe đượ c câ u chuyện Tình cờ anh gặ p em đâ y, Như sô ng gặ p nướ c như mâ y gặ p
    rồ ng (cd.).
    tình hình
    - Toà n thể nhữ ng sự việc có liên quan vớ i nhau qua đó thể hiện mộ t sự tồ n tạ i, mộ t quá
    trình diễn biến, trong mộ t thờ i gian hoặ c mộ t thờ i điểm : Tình hình chính trị ; Tình hình
    nô ng thô n sá ng sủ a ra từ khi gườ i cà y có ruộ ng ; Tình hình thương lượ ng xấ u đi từ phiên
    họ p hô m qua.
    tình nguyện
    - đg. Tự mình có ý muố n nhậ n lấ y trá ch nhiệm để là m (thườ ng là việc khó khă n, đò i hỏ i hi
    sinh), khô ng phả i do bắ t buộ c. Tình nguyện đi nhậ n cô ng tá c ở miền nú i.
    tình nhâ n
    - dt., cũ 1. Ngườ i yêu: mộ t đô i tình nhâ n Tình nhâ n lạ i gặ p tình nhâ n. 2. Ngườ i có quan hệ
    yêu đương khô ng chính đá ng vớ i ngườ i khá c, thườ ng là ngườ i đã có vợ hoặ c chồ ng: Anh ta
    đi đâ u đều có tình nhâ n ở đó , vợ ở nhà yên tâ m sao đượ c.
    tình thậ t
    - Cg. Tình thự c 1. ph. Thự c ra, nó i cho đú ng : Tình thậ t tô i khô ng biết việc đó . 2. d. Tình cả m
    thà nh thự c.
    tình thế
    - I d. Tình hình xã hộ i cụ thể, về mặ t có lợ i hay khô ng có lợ i cho nhữ ng hoạ t độ ng nà o đó củ a
    con ngườ i. Tình thế đã thay đổ i. Tình thế thuậ n lợ i. Lâ m và o tình thế hiểm nghèo. Cứ u vã n
    tình thế.
    - II t. (Giả i phá p) có tính chấ t tạ m thờ i, nhằ m đố i phó vớ i mộ t tình hình cụ thể trướ c mắ t.
    Giả i phá p .
    tình tiết
    - dt. Sự việc nhỏ có quan hệ chặ t chẽ trong diễn biến củ a sự việc, câ u chuyện: Câ u chuyện có
    nhiều tình tiết hấ p dẫ n nhữ ng tình tiết củ a vụ á n.
    tình trạ ng
    - Sự tồ n tạ i và diễn biến củ a cá c sự việc xét về mặ t ả nh hưở ng đố i vớ i cuộ c số ng, thườ ng ở
    khía cạ nh bấ t lợ i : Tình trạ ng đá ng thương củ a nhữ ng ngườ i bị nạ n chá y nhà .
    tình ý
    - d. 1 Tình cả m và ý định ấ p ủ trong lò ng, ngườ i khá c chưa biết. Dò tình ý. Xem tình ý anh ấ y
    vẫ n khô ng thay đổ i. 2 Tình cả m yêu đương đang đượ c giữ kín, chưa bộ c lộ ra. Hai ngườ i có
    tình ý vớ i nhau từ lâ u. 3 (id.). Tư tưở ng, tình cả m (trong vă n nghệ). Cá i tình ý củ a bà i thơ.
    tình yêu
    - dt. 1. Tình cả m nồ ng thắ m, gắ n bó thâ n thiết vớ i nhau: tình yêu đấ t nướ c tình yêu quê
    hương. 2 Tình cả m yêu đương giữ a nam và nữ : tình yêu lứ a đô i tình yêu chung thuỷ.
    tỉnh
    - d. 1. Đơn vị hà nh chính củ a mộ t nướ c, gồ m có nhiều huyện : Tỉnh Vĩnh Phú ; Tỉnh Sô ng Bé.
    2. "Tỉnh lỵ " nó i tắ t : Lên tỉnh mua hà ng. 3. Cơ quan hà nh chính củ a tỉnh : Lệnh củ a tỉnh đưa
    về xã .
    - t. 1. Sá ng suố t, khô ng mê : Số t nhiều nhưng vẫ n tỉnh. 2. Thứ c dậ y : Tỉnh ra mớ i biết là mình
    chiêm bao (K). 3. Hết say : Tỉnh rượ u.
    tỉnh dậ y
    - đgt. Chuyển từ trạ ng thá i ngủ sang trạ ng thá i thứ c: tỉnh dậ y từ lú c ba giờ sá ng.
    tỉnh lỵ
    - Nơi tậ p trung cá c cơ quan hà nh chính củ a tỉnh (cũ ) : Phủ Lý xưa là tỉnh lỵ củ a Hà Nam.
    tỉnh tá o
    - t. 1 Ở trạ ng thá i tỉnh, khô ng buồ n ngủ (nó i khá i quá t). Thứ c khuya mà vẫ n tỉnh tá o. Uố ng
    cố c cà phê cho tỉnh tá o. 2 Ở trạ ng thá i vẫ n minh mẫ n, khô ng để cho tình hình rắ c rố i, phứ c
    tạ p tá c độ ng đến tư tưở ng, tình cả m. Tỉnh tá o trướ c mọ i â m mưu. Đầ u ó c thiếu tỉnh tá o.
    Ngườ i ngoà i cuộ c thườ ng tỉnh tá o hơn.
    tĩnh dưỡ ng
    - đgt. ở tạ i chỗ , thườ ng là nơi yên tĩnh để nghỉ ngơi và dưỡ ng sứ c: tĩnh dưỡ ng tuổ i già xin
    nghỉ việc vừ a tĩnh dưỡ ng vừ a là m vườ n cho khuâ y khoả .
    tĩnh họ c
    - (lý). Mô n họ c về sự câ n bằ ng củ a cá c lự c, khô ng gâ y chuyển độ ng.
    tĩnh tạ i
    - t. Ở cố định mộ t nơi, khô ng hoặ c rấ t ít đi lạ i, chuyển dịch. Là m cô ng tá c tĩnh tạ i.
    tĩnh tọ a
    - tĩnh toạ đgt. Ngồ i yên lặ ng để định tâ m thầ n mà tìm hiểu, ngẫ m nghĩ giá o lí củ a Phậ t giá o:
    nhà sư tĩnh toạ .
    tính
    - d. 1. Đặ c trưng tâ m lý củ a từ ng ngườ i trong việc đố i xử vớ i xã hộ i và sự vậ t bên ngoà i :
    Tính nó ng. 2. Thó i quen do tậ p nhiễm lâ u ngà y mà có : Tính hay ă n vặ t. 3. Nh. Tính chấ t :
    Tính bay hơi củ a rượ u. 4. Phẩ m chấ t riêng : Tính đả ng ; Tính tư tưở ng ; Tính nghệ thuậ t.
    - X. Giớ i tính.
    - đg. 1. Tìm mộ t số , mộ t kết quả bằ ng cá c phép cộ ng trừ , nhâ n, chia : Họ c tính. 2. Kiểm tra lạ i
    tiền bạ c : Thử tính xem mua hết bao nhiêu. 3. Nghĩ tớ i, lo liệu : Việc khó đấ y, phả i tính cho
    kỹ. 4. Có ý định : Tô i đã tính khô ng chơi vớ i hắ n.
    tính cá ch
    - d. 1 Tổ ng thể nó i chung nhữ ng đặ c điểm tâ m lí ổ n định trong cá ch xử sự củ a mộ t ngườ i,
    biểu hiện thá i độ điển hình củ a ngườ i đó trong nhữ ng hoà n cả nh điển hình. Mỗ i ngườ i mộ t
    tính cá ch. Tính cá ch củ a nhâ n vậ t. 2 (thườ ng dù ng sau có ). Như tính chấ t. Vấ n đề có tính
    cá ch bao quá t.
    tính chấ t
    - dt. Đặ c điểm riêng, phâ n biệt sự vậ t nà y vớ i sự vậ t khá c: Tính chấ t củ a nướ c là khô ng mà u,
    khô ng mù i, khô ng vị mang nhiều tính chấ t độ c đá o.
    tính khí
    - Tính nết vố n có củ a từ ng ngườ i : Tính khí nhỏ nhen.
    tính nết
    - d. Tính và nết (nó i khá i quá t). Tính nết hiền là nh. Tính nết dễ thương.
    tính toá n
    - đgt. 1. Thự c hiện cá c phép tính để biết kết quả cụ thể: tính toá n sổ sá ch tính toá n cá c
    khoả n đã chi tiêu. 2. Suy tính, câ n nhắ c sao cho hợ p lí trướ c khi là m việc gì: là m việc có tính
    toá n tính toá n kĩ trướ c khi là m. 3. Suy bì hơn thiệt: mộ t tình yêu có tính toá n khô ng tính
    toá n gì trong quan hệ bạ n bè.
    tính từ
    - Mộ t loạ i từ dù ng để chỉ tính chấ t, hình thá i, số lượ ng.... như "trắ ng" trong "tờ giấ y trắ ng",
    "thơm" trong "đó a hoa thơm", "đẹp" trong "ngườ i đẹp"...
    tít
    - 1 d. Đầ u đề bà i bá o, thườ ng in chữ lớ n. Tít lớ n chạ y dà i suố t bố n cộ t. Chỉ đọ c lướ t qua cá c
    tít.
    - 2 t. (kết hợ p hạ n chế). (Mắ t) ở trạ ng thá i khép gầ n như kín lạ i. Nhắ m tít cả hai mắ t. Tít
    mắ t*. Nằ m xuố ng là ngủ tít đi.
    - 3 p. (thườ ng dù ng phụ sau đg., t.). 1 (Ở cá ch xa) đến mứ c như mắ t khô ng cò n nhìn thấ y rõ
    đượ c nữ a. Bay tít lên cao. Tít tậ n phía châ n trờ i. Rơi tít xuố ng dướ i đá y. 2 (Chuyển độ ng
    quay nhanh) đến mứ c khô ng cò n nhìn thấ y rõ hình thể củ a vậ t chuyển độ ng nữ a, mà trô ng
    nhoà hẳ n đi. Quay tít*. Mú a tít cá i gậ y trong tay. 3 (Quă n, xoắ n) đến mứ c khó có thể nhậ n ra
    hình dá ng, đườ ng nét củ a vậ t nữ a. Tó c xoă n tít. Giấ y vở quă n tít. Chỉ rố i tít.
    tít mù
    - tt. Tít (ng. 1., 2.) (mứ c độ nhấ n mạ nh hơn): xa tít mù quay tít mù .
    tịt
    - d. Nố t đỏ ngứ a nổ i trên da : Muỗ i đố t nổ i tịt cả ngườ i.
    - t. 1. Khô ng nổ , khô ng kêu : Phá o tịt. 2. Cg. Tịt mít. Khô ng nó i đượ c gì (thtụ c) : Hỏ i câ u nà o
    cũ ng tịt.
    to
    - t. 1 Có kích thướ c, số lượ ng đá ng kể hoặ c hơn hẳ n so vớ i bình thườ ng hay so vớ i số lớ n
    nhữ ng cá i cù ng loạ i; trá i vớ i nhỏ , bé. Nhà to. Quả to. Mở to mắ t. Bé xé ra to*. To tiền. 2 (Â m
    thanh) có cườ ng độ mạ nh, nghe rõ hơn bình thườ ng. Nó i to. Đọ c to lên cho mọ i ngườ i cù ng
    nghe. 3 Có mứ c đá ng kể về sứ c mạ nh, sứ c tá c độ ng, phạ m vi, quy mô hay tầ m quan trọ ng.
    Gió to. Nướ c sô ng lên to. Lậ p cô ng to. Thua to. 4 (kng.). (Ngườ i) có địa vị, quyền hạ n cao.
    Là m quan to. To chứ c.
    to lớ n
    - tt. To, lớ n nó i chung: thâ n hình to lớ n có ý nghĩa to lớ n vớ i đờ i số ng xã hộ i.
    to tá t
    - To nó i chung (dù ng vớ i nghĩa trừ u tượ ng) : Có gì to tá t đâ u mà khoe.
    to tướ ng
    - t. (kng.). Rấ t to, hơn hẳ n mứ c bình thườ ng. Quả dưa to tướ ng. Mộ t dấ u hỏ i to tướ ng.
    tò mò
    - tt. Có tính hay dò hỏ i, tìm cá ch biết bấ t cứ chuyện gì, dù có hay khô ng quan hệ tớ i mình:
    tính tò mò ngườ i hay tò mò .
    tò vò
    - Loà i sâ u bọ hình tự a con ong, lưng nhỏ , hay là m tổ bằ ng đấ t.
    tỏ
    - I t. 1 Sá ng rõ , soi rõ (thườ ng nó i về á nh tră ng, á nh đèn). Tră ng tỏ . Khêu tỏ ngọ n đèn. Sá ng
    chưa tỏ mặ t ngườ i. 2 (id.). (Mắ t, tai ngườ i già cả ) vẫ n cò n tinh, cò n nhìn, nghe đượ c rõ . Mắ t
    ô ng cụ cò n tỏ lắ m. Cò n tỏ tai nên cứ nghe rõ mồ n mộ t.
    - II đg. 1 Hiểu rõ , biết rõ . Chưa tườ ng mặ t tên. Trong nhà chưa tỏ ngoà i ngõ đã tườ ng (tng.).
    2 Bộ c lộ , giã i bà y cho ngườ i khá c biết rõ . Tỏ nỗ i niềm tâ m sự . Tỏ tình. 3 Biểu hiện ra bằ ng cử
    chỉ, nét mặ t, v.v., cho ngườ i khá c thấ y rõ . Tỏ thá i độ đồ ng tình.
    tỏ ra
    - đgt. Cho thấ y rõ ra: Cà ng thi đấ u, độ i bạ n cà ng tỏ ra có ưu thế vượ t trộ i.
    tỏ tườ ng
    - Hiểu kỹ cà ng : Tỏ tườ ng lý lẽ.
    tỏ vẻ
    - đg. Biểu hiện ra bề ngoà i mộ t thá i độ hay mộ t trạ ng thá i tình cả m nà o đó cho ngườ i khá c
    thấ y rõ . Gậ t đầ u tỏ vẻ bằ ng lò ng. Tỏ vẻ hă ng há i.
    tò a án
    - toà á n dt. Cơ quan nhà nướ c chuyên việc xét xử cá c vụ á n: toà á n dâ n sự toà á n quâ n sự toà
    án tố i cao.
    tò a soạ n
    - Nhó m ngườ i chuyên biên soạ n và sử a chữ a bà i vở củ a mộ t tò a bá o, mộ t tạ p chí.
    tỏ a
    - toả đg. 1 (Từ mộ t điểm) lan truyền ra khắ p xung quanh. Hoa cau toả hương thơm ngá t.
    Khó i toả ngú t trờ i. Đèn toả sá ng. Hơi nó ng toả ra khắ p phò ng. 2 (Từ mộ t điểm) phâ n tá n ra
    về cá c phía, cá c hướ ng khá c nhau. Tan họ c, cá c em toả về cá c ngõ xó m. Tin vui toả đi khắ p
    nơi (b.). 3 (kết hợ p hạ n chế). Buô ng trù m xuố ng trên mộ t diện tích tương đố i rộ ng. Câ y đa
    toả bó ng má t xuố ng đườ ng là ng.
    tọ a đà m
    - toạ đà m đgt. Họ p mặ t trao đổ i, nó i chuyện thâ n mậ t vớ i nhau về mộ t vấ n đề nà o đó : toạ
    đà m về cô ng tá c giá o dụ c thiếu niên nhi đồ ng.
    tọ a độ
    - d. Hệ thố ng nhữ ng yếu tố xá c định vị trí củ a mộ t điểm trong mộ t mặ t phẳ ng hay trong
    khô ng gian. Tọ a độ địa lý. Tọ a độ xá c định vị trí củ a mộ t điểm trên mặ t Quả đấ t bằ ng vĩ
    tuyến và kinh tuyến. Toạ độ thiên vă n. Toạ độ xá c định vị trí củ a mộ t thiên thể trên thiên
    cầ u.
    tọ a hưở ng
    - toạ hưở ng đg. (cũ ). Ngồ i khô ng mà hưở ng.
    tọ a lạ c
    - toạ lạ c đgt., vchg, kcá ch (Nhà cử a, đấ t đai) ở tạ i nơi nà o đó : Khu đấ t toạ lạ c ở đầ u đình.
    tọ a thiền
    - toạ thiền đg. Ngồ i im lặ ng theo kiểu riêng, giữ cho thâ n và tâ m khô ng độ ng, theo đạ o Phậ t;
    ngồ i thiền. Nơi toạ thiền thậ t yên tĩnh. Sư ô ng đang toạ thiền. Luyện tậ p dưỡ ng sinh theo
    kiểu toạ thiền.
    toạ c
    - đgt. Rá ch, xướ c ra, thườ ng theo chiều dà i: á o toạ c vai Gai cà o toạ c da.
    toan
    - đg. Có ý định và sắ p thự c hiện : Toan là m hạ i ngườ i khá c.
    toan tính
    - đg. Suy nghĩ, tính toá n nhằ m thự c hiện việc gì. Toan tính việc là m ă n lâ u dà i nơi đâ y.
    toà n
    - tt. Hoà n chỉnh, tấ t cả , nguyên vẹn, khô ng sứ t mẻ: mặ c toà n mà u trắ ng toà n thâ n vẹn toà n.
    toà n bộ
    - Tấ t cả : Thu toà n bộ vũ khí củ a địch.
    toà n diện
    - t. Đầ y đủ cá c mặ t, khô ng thiếu mặ t nà o. Sự phá t triển toà n diện. Nghiên cứ u vấ n đề mộ t
    cá ch toà n diện. Nền giá o dụ c toà n diện.
    toà n lự c
    - dt. Tấ t cả sứ c lự c: dố c toà n lự c cho cô ng việc toà n tâ m toà n lự c phụ c vụ Tổ quố c.
    toà n phầ n
    - t. (id.). Đủ cả cá c phầ n. Nguyệt thự c toà n phầ n.
    toà n quố c
    - dt. Cả nướ c: toà n quố c khá ng chiến tổ ng tuyển cử toà n quố c.
    toà n quyền
    - d. 1. Mọ i quyền lự c : Toà n quyền hà nh độ ng. 2. Viên quan cai trị Phá p đứ ng đầ u xứ Đô ng
    Dương dướ i thờ i Phá p thuộ c.
    toà n thể
    - d. 1 Tấ t cả mọ i thà nh viên. Toà n thể đồ ng bà o. Hộ i nghị toà n thể. 2 Cá i chung, bao gồ m tấ t
    cả cá c bộ phậ n có liên quan chặ t chẽ vớ i nhau trong mộ t chỉnh thế. Chỉ thấ y bộ phậ n mà
    khô ng thấ y toà n thể.
    toá n
    - 1 dt. Nhó m ngườ i cù ng là m mộ t việc: toá n lính giặ c toá n thợ mộ t toá n cướ p.
    - 2 dt. 1. Phép tính: là m toá n giả i toá n. 2. Toá n họ c, nó i tắ t: khoa toá n ngà nh toá n.
    toá n họ c
    - Khoa họ c nghiên cứ u nhữ ng tương quan số lượ ng và nhữ ng hình dạ ng khô ng gian củ a thế
    giớ i khá ch quan.
    toang hoá c
    - t. (kng.; thườ ng dù ng phụ sau mộ t số đg., t.). Có độ mở , độ hở quá mứ c cầ n thiết, để lộ cả ra
    ngoà i, trô ng chướ ng mắ t. Cử a mở toang hoá c. Thủ ng toang hoá c.
    tó c
    - dt. 1. Lô ng mọ c từ trá n đến gá y củ a đầ u ngườ i: Tó c chấ m ngang vai Hà m ră ng má i tó c là
    gó c con ngườ i (tng.) tó c bạ c da mồ i. 2. Dâ y tó c, nó i tắ t: Bó ng đèn đứ t tó c.
    tó c mai
    - Tó c mọ c ở hai thá i dương.
    tó c tơ
    - I d. (cũ ; vch.). Sợ i tó c và sợ i tơ (nó i khá i quá t), dù ng để ví nhữ ng phầ n, nhữ ng điểm rấ t nhỏ
    trong nộ i dung sự việc hoặ c hiện tượ ng. Kể hết tó c tơ.
    - II d. (cũ ; vch.). Việc kết tó c xe tơ; tình duyên vợ chồ ng. Trao lờ i .
    - III d. Tó c củ a trẻ nhỏ , rấ t mềm và sợ i mả nh như tơ.
    tó e
    - toé đgt. 1. Bắ n vung ra khắ p cá c phía: Nướ c toé ra Bù n toé khắ p ngườ i. 2. Tả n nhanh ra cá c
    phía, do hố t hoả ng: Nghe sú ng nổ , đà n chim bay toé lên.
    toét
    - t. Nó i mắ t đau, mí đỏ , luô n luô n ướ t.
    - t. Ná t bét : Giẫ m quả chuố i toét ra.
    toi
    - đg. 1 (Gia sú c, gia cầ m) chết nhiều mộ t lú c vì bệnh dịch lan nhanh. Bệnh toi gà . Thịt lợ n toi.
    2 (thgt.). Chết (hà m ý coi khinh). Lạ i toi mộ t thằ ng nữ a. 3 (thgt.). Mấ t mộ t cá ch uổ ng phí.
    Cô ng toi*. Toi tiền. Mấ t toi*.
    toi mạ ng
    - đgt., khng. Chết mộ t cá ch vô ích (hà m ý coi khinh): Đừ ng có dính dá ng và o việc ấ y mà toi
    mạ ng.
    tỏ i
    - d. Loà i câ y thuộ c họ hà nh tỏ i, củ có nhiều mú i (khía), có mù i hă ng, dù ng là m gia vị.
    - t. Chết (thtụ c) : Mấ y thằ ng lưu manh tỏ i cả rồ i.
    tỏ i tâ y
    - d. Câ y thuộ c loạ i tỏ i, lá và củ lớ n, dù ng là m gia vị.
    tom gó p
    - đgt., khng. Gom gó p: tom gó p đượ c mộ t ít tiền.
    tõ m
    - Tiếng mộ t vậ t gì nặ ng rơi nhanh xuố ng nướ c : Quả sung rơi tõ m xuố ng ao.
    tó m
    - đg. 1 Nắ m nhanh và giữ chặ t lấ y. Tó m đượ c con gà sổ ng. Tó m lấ y thờ i cơ (kng.). 2 (kng.).
    Bắ t giữ , bắ t lấ y. Tó m gọ n toá n phỉ. Kẻ gian bị tó m. 3 Rú t gọ n, thu gọ n lạ i cho dễ nắ m điểm
    chính, ý chính. Tó m lạ i bằ ng mộ t câ u cho dễ nhớ . Nó i tó m lạ i.
    tó m lạ i
    - đg. 1. Thu gọ n lạ i nhữ ng điểm quan trọ ng : Tó m lạ i nộ i dung quyển sá ch. 2. Nó i vắ n tắ t để
    kết luậ n : Tó m lạ i, chú ng ta đã dù ng mọ i biện phá p để giả i quyết khó khă n....
    tó m tắ t
    - đg. Rú t ngắ n, thu gọ n, chỉ nêu nhữ ng điểm chính. Tó m tắ t nộ i dung tá c phẩ m. Tó m tắ t ý
    kiến. Trình bà y tó m tắ t.
    tò ng phạ m
    - dt. Kẻ phạ m tộ i theo kẻ chủ mưu: Kẻ chủ mưu phả i trừ ng trị nặ ng hơn kẻ tò ng phạ m Nó
    chỉ là tò ng phạ m mà thô i.
    tò ng quâ n
    - Và o quâ n độ i.
    tọ ng
    - đg. 1 (kng.). Cho và o mộ t nơi nà o đó và dồ n xuố ng cho thậ t đầ y, thậ t chặ t. Tọ ng gạ o và o
    bao. 2 (thgt.). Ă n mộ t cá ch thô tụ c, tham lam, chỉ cố t cho đượ c nhiều. Tọ ng đầ y dạ dà y.
    tó p tép
    - tt. Có â m thanh kêu nho nhỏ , đều đặ n tự a như tiếng nhai thong thả mộ t vậ t mềm: nhai kẹo
    tó p tép Bà cụ nhai trầ u tó p tép.
    tọ t
    - ph. Nhanh, gọ n : Chạ y tọ t ra cử a ; Bỏ tọ t và o miệng.
    tô
    - 1 d. Địa tô (nó i tắ t). Nộ p tô . Đấ u tranh đò i giả m tô .
    - 2 d. (ph.). Bá t ô tô . Tô phở . Tô canh.
    - 3 đg. 1 Dù ng mự c hoặ c mà u là m cho nổ i thêm cá c đườ ng nét, mả ng mà u đã có sẵ n. Tô đậ m
    mấ y chữ hoa. Tô bả n đồ . Tranh tô mà u. Tô mô i son. 2 (cũ ; id.). Nặ n. Tượ ng mớ i tô .
    tô điểm
    - đgt. Điểm thêm mà u sắ c, là m cho đẹp hơn: Mù a xuâ n về, hoa đà o, hoa mai tô điểm cho
    cả nh sắ c củ a đấ t nướ c.
    tô vẽ
    - Bịa đặ t thêm chi tiết cho mộ t câ u chuyện.
    tổ
    - 1 d. Nơi đượ c che chắ n củ a mộ t số loà i vậ t là m để ở , đẻ, nuô i con, v.v. Tổ chim. Ong vỡ tổ .
    Kiến tha lâ u cũ ng đầ y tổ (tng.).
    - 2 d. Tậ p hợ p có tổ chứ c củ a mộ t số ngườ i cù ng là m mộ t cô ng việc. Tổ kĩ thuậ t. Tổ sả n xuấ t.
    - 3 d. 1 Ngườ i đượ c coi như là ngườ i đầ u tiên, lậ p ra mộ t dò ng họ . Giỗ tổ . Nhà thờ tổ . Ngô i
    mộ tổ . 2 Ngườ i sá ng lậ p, gâ y dự ng ra mộ t nghề (thườ ng là nghề thủ cô ng). Ô ng tổ nghề rèn.
    - 4 tr. (kng.; thườ ng dù ng sau chỉ, cà ng). Từ biểu thị ý nhấ n mạ nh mứ c độ củ a mộ t hậ u quả
    tấ t yếu khô ng trá nh đượ c. Chiều lắ m chỉ tổ hư. Khô n cho ngườ i dá i, dạ i cho ngườ i thương,
    dở dở ương ương, tổ ngườ i ta ghét (tng.).
    tổ chứ c
    - I. đgt. 1. Sắ p xếp, bố trí thà nh cá c bộ phậ n để cù ng thự c hiện mộ t nhiệm vụ hoặ c cù ng mộ t
    chứ c nă ng chung: tổ chứ c lạ i cá c phò ng trong cơ quan tổ chứ c lạ i độ i ngũ cá n bộ . 2. Sắ p xếp,
    bố trí để là m cho có trậ t tự , nề nếp: tổ chứ c đờ i số ng gia đình tổ chứ c lạ i nề nếp sinh hoạ t. 3.
    Tiến hà nh mộ t cô ng việc theo cá ch thứ c, trình tự nà o: tổ chứ c hộ i nghị tổ chứ c hô n lễ. 4. Kết
    nạ p và o tổ chứ c, đoà n thể: đượ c tổ chứ c và o Đoà n thanh niên. 5. Tổ chứ c hô n lễ, nó i tắ t: Anh
    chị ấ y cuố i thá ng sẽ tổ chứ c. II. dt. 1. Tậ p hợ p ngườ i đượ c tổ chứ c theo cơ cấ u nhấ t định để
    hoạ t độ ng vì lợ i ích chung: tổ chứ c thanh niên tổ chứ c cô ng đoà n. 2. Tổ chứ c chính trị xã hộ i
    vớ i cơ cấ u và kỉ luậ t chặ t chẽ: có ý thứ c tổ chứ c theo sự phâ n cô ng củ a tổ chứ c đượ c tổ chứ c
    tín nhiệm.
    tổ hợ p
    - Tổ ng số củ a nhiều thà nh phầ n hợ p lạ i.
    tổ quố c
    - d. Đấ t nướ c, đượ c bao đờ i trướ c xâ y dự ng và để lạ i, trong quan hệ vớ i nhữ ng ngườ i dâ n có
    tình cả m gắ n bó vớ i nó . Xâ y dự ng và bả o vệ tổ quố c.
    tổ tiên
    - dt. ô ng cha từ đờ i nà y qua đờ i khá c: nhớ ơn tổ tiên thờ cú ng tổ tiên.
    tố cá o
    - đg. 1. Thưa kiện ở tò a á n. 2. Nó i cho mọ i ngườ i biết tộ i á c củ a kẻ khá c : Tố cá o â m mưu gâ y
    chiến củ a đế quố c Mỹ.
    tố giá c
    - đg. Bá o cho cơ quan chính quyền biết ngườ i hoặ c hà nh độ ng phạ m phá p nà o đó . Thư tố
    giá c. Tố giá c mộ t vụ tham nhũ ng.
    tố khổ
    - đgt. Vạ ch nỗ i khổ củ a mình nhằ m kết tộ i, lên á n kẻ đã gâ y tộ i: tố khổ bọ n địa chủ cườ ng
    hà o.
    tố tụ ng
    - Việc thưa kiện tạ i tò a á n.
    tố c
    - 1 đg. Lậ t tung lên, lậ t ngượ c lên cá i đang che phủ . Gió bã o là m tố c má i nhà . Tố c chă n chồ m
    dậ y.
    - 2 I đg. (kng.; id.). Đi hoặ c chạ y rấ t nhanh đến nơi nà o đó để cho kịp. Nghe tin dữ , tố c thẳ ng
    về nhà . Chạ y tố c đến chỗ đá m chá y.
    - II d. (kng.; kết hợ p hạ n chế). độ (nó i tắ t). Má y bay tă ng tố c.
    tố c độ
    - dt. 1. Độ nhanh, nhịp độ củ a quá trình vậ n độ ng, phá t triển: Xe chạ y hết tố c độ tố c độ phá t
    triển mạ nh mẽ củ a nền kinh tế. 2. Nh. Vậ n tố c.
    tố c hà nh
    - Đi nhanh : Xe lử a tố c hà nh.
    tố c ký
    - Phép dù ng nhữ ng dấ u hiệu đơn giả n để ghi chép nhanh, kịp nhữ ng lờ i nó i.
    tộ c
    - d. (thườ ng nó i tộ c ngườ i). Cộ ng đồ ng ngườ i có tên gọ i, địa vự c cư trú , ngô n ngữ , đặ c điểm
    sinh hoạ t và vă n hoá riêng (có thể là mộ t bộ lạ c, mộ t bộ tộ c hay mộ t dâ n tộ c).
    tô i
    - 1 dt. 1. Dâ n trong nướ c dướ i quyền cai trị củ a vua: phậ n là m tô i quan hệ vua, tô i Đem thâ n
    bá ch chiến là m tô i triều đình (Truyện Kiều). 2. cũ Đầ y tớ cho chủ trong xã hộ i cũ : là m tô i
    cho nhà già u.
    - 2 đgt. 1. Nung thép đến nhiệt độ nhấ t định rồ i là m nguộ i thậ t nhanh để tă ng độ rắ n và độ
    bền: tô i dao thép đã tô i. 2. Cho vô i số ng và o nướ c để cho hoà tan ra: tô i vô i.
    - 3 đt. Từ cá nhâ n tự xưng vớ i ngườ i khá c vớ i sắ c thá i bình thườ ng, trung tính: theo ý kiến
    củ a tô i Tô i khô ng biết.
    tô i tớ
    - Ngườ i ở dướ i quyền sai bả o củ a ngườ i khá c.
    tồ i
    - t. 1 Kém nhiều so vớ i yêu cầ u, về nă ng lự c, chấ t lượ ng hoặ c kết quả . Tay thợ tồ i. Tạ i bắ n
    kém, chứ sú ng khô ng phả i tồ i. Cuố n truyện có nộ i dung tố t, nhưng viết tồ i quá . 2 Xấ u, tệ về
    tư cá ch, trong quan hệ đố i xử . Con ngườ i tồ i. Đố i xử tồ i vớ i bạ n. Đồ tồ i! (tiếng mắ ng).
    tồ i tệ
    - tt. 1. Hết sứ c kém so vớ i yêu cầ u: Tình hình sinh hoạ t quá tồ i tệ Kết quả họ c hà nh rấ t tồ i tệ
    sứ c khoẻ ngà y mộ t tồ i tệ. 2. Xấ u xa, tệ hạ i về nhâ n cá ch: đố i xử vớ i nhau tồ i tệ con ngườ i tồ i
    tệ.
    tố i
    - I. d. Lú c mặ t trờ i đã lặ n : Chưa đến tố i đã chự c đi ngủ . II.t 1. Thiếu hay khô ng có á nh sá ng :
    Phò ng nà y tố i. Tố i lử a tắ t đèn. Đêm hô m, lú c có thể xả y ra việc bấ t ngờ và đá ng tiếc. Tố i nhọ
    mặ t ngườ i. Bắ t đầ u tố i, khô ng nhìn rõ mặ t nữ a. Tố i như bưng. Tố i đen, khô ng nhìn thấ y gì
    nữ a như thể bị bưng mắ t. Tố i như hũ nú t. Hoà n toà n thiếu á nh sá ng : Nhà khô ng có cử a sổ
    mớ i bố n giờ chiều đã tố i như hũ nú t. 2. Kém thô ng minh : Nó họ c tố i lắ m.
    tố i cao
    - t. Cao nhấ t, cao hơn hết về ý nghĩa, tầ m quan trọ ng. Lợ i ích tố i cao củ a dâ n tộ c. Mụ c đích
    tố i cao. Toà án nhâ n dâ n tố i cao.
    tố i đa
    - tt. Nhiều nhấ t, khô ng thể nhiều hơn đượ c nữ a; trá i vớ i tố i thiểu: đạ t điểm thi tố i đa Số
    ngườ i ủ ng hộ tố i đa chỉ đượ c 50%.
    tố i hậ u thư
    - d. Bứ c thư nêu ra nhữ ng điều kiện buộ c đố i phương phả i chấ p nhậ n, nếu khô ng sẽ dù ng
    biện phá p quyết liệt. Gử i tố i hậ u thư, đò i phả i đầ u hà ng khô ng điều kiện.
    tố i mịt
    - tt. Tố i đen, khô ng cò n nhìn thấ y gì: Trờ i tố i mịt như đêm ba mươi.
    tố i nghĩa
    - t. Khó hiểu, có thể hiểu theo nhiều cá ch : Câ u vă n tố i nghĩa.
    tố i tâ n
    - t. Mớ i nhấ t, hiện đạ i nhấ t. Vũ khí tố i tâ n. Nhữ ng thiết bị tố i tâ n nhấ t.
    tố i thiểu
    - tt. ít nhấ t, khô ng thể ít hơn đượ c nữ a; trá i vớ i tố i đa: lương tố i thiểu giả m chi tiêu đến mứ c
    tố i thiểu tố i thiểu cũ ng phả i đến hơn 50% số cử tri ủ ng hộ .
    tộ i
    - d. 1. Điều là m trá i vớ i phá p luậ t : Tộ i tham ô . 2. Lỗ i lầ m : Có tộ i vớ i bạ n. 3. Điều trá i vớ i lờ i
    ră n củ a tô n giá o : Xưng tộ i.
    - t. Đá ng thương : Sắ p đi thi mà ố m, tộ i quá !
    tộ i ác
    - d. Tộ i rấ t nghiêm trọ ng, cả về mặ t phá p luậ t và đạ o đứ c. Tộ i á c giết ngườ i cướ p củ a. Diệt
    chủ ng là tộ i ác tà y trờ i.
    tộ i phạ m
    - dt. 1. Vụ phạ m phá p coi là mộ t tộ i: mộ t tộ i phạ m nghiêm trọ ng. 2. Kẻ phạ m tộ i; tộ i nhâ n:
    giam giữ cá c tộ i phạ m.
    tộ i vạ
    - Tộ i lỗ i nó i chung.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (9)

    tô m
    - 1 d. Độ ng vậ t thâ n giá p, khô ng có mai cứ ng, bụ ng dà i, có nhiều châ n bơi, số ng dướ i nướ c.
    Đắ t như tô m tươi*.
    - 2 đg. (thgt.). Bắ t gọ n (kẻ chố ng đố i, phạ m phá p). Tô m đượ c cả lũ . Tên gian đã bị tô m cổ .
    tô m he
    - dt. Tô m cỡ trung bình, số ng ở nướ c ven biển và vù ng nướ c lợ , thâ n rộ ng bả n và dẹp, râ u
    ngắ n.
    tô m hù m
    - Cg. Tô m rồ ng. Loà i tô m biển rấ t to đầ u có gai.
    tô n
    - 1 d. Thép tấ m, ít carbon, có trá ng mạ kẽm ở bề mặ t. Chậ u tô n. Nhà lợ p tô n.
    - 2 đg. 1 Đắ p thêm và o để cho cao hơn, vữ ng hơn. Tô n nền. Tô n cao cá c đoạ n đê xung yếu. 2
    Nổ i bậ t vẻ đẹp, ưu thế, nhờ sự tương phả n vớ i nhữ ng cá i khá c là m nền. Hình thứ c đẹp là m
    tô n nộ i dung lên. Mà u á o đen cà ng tô n thêm nướ c da trắ ng. 3 Coi là xứ ng đá ng và đưa lên
    mộ t địa vị cao quý. Tô n là m thầ y. Đượ c nghĩa quâ n tô n là m chủ tướ ng.
    tô n chỉ
    - dt. Nguyên tắ c chính để mộ t tổ chứ c, đoà n thể theo đó mà hoạ t độ ng: tô n chỉ củ a mộ t tờ
    bá o.
    tô n giá o
    - Sự cô ng nhậ n mộ t sứ c mạ nh coi là thiêng liêng quyết định mộ t hệ thố ng ý nghĩ tư tưở ng
    củ a con ngườ i về số phậ n củ a mình trong và sau cuộ c đờ i hiện tạ i, do đó quyết định phầ n
    nà o hệ thố ng đạ o đứ c, đồ ng thờ i thể hiện bằ ng nhữ ng tậ p quá n lễ nghi tỏ thá i độ tin tưở ng
    và tô n sù ng sứ c mạ nh đó .
    tô n nghiêm
    - t. (Nơi) uy nghi, trang nghiêm, đượ c mọ i ngườ i hết sứ c coi trọ ng. Nơi thờ cú ng tô n
    nghiêm.
    tô n sù ng
    - đgt. Tô n kính và đề cao hết mứ c: tô n sù ng đạ o Phậ t tô n sù ng cá nhâ n tô n sù ng lã nh tụ .
    tô n ti
    - d. (kết hợ p hạ n chế, khô ng dù ng là m chủ ngữ ). Trậ t tự có trên có dướ i (nó i về thứ bậ c, trậ t
    tự , trong xã hộ i). Xoá bỏ mọ i tô n ti đẳ ng cấ p phong kiến. Mộ t xã hộ i có tô n ti trậ t tự .
    tô n trọ ng
    - đgt. 1. Coi trọ ng và quý mến: tô n trọ ng thầ y cô giá o tô n trọ ng phụ nữ . 2. Tuâ n thủ , khô ng
    coi thườ ng và vi phạ m: tô n trọ ng luậ t lệ giao thô ng tô n trọ ng nộ i quy kỉ luậ t.
    tồ n kho
    - Cò n lạ i trong kho : Hà ng tồ n kho.
    tồ n tạ i
    - I đg. 1 Ở trạ ng thá i có thậ t, con ngườ i có thể nhậ n biết bằ ng giá c quan, khô ng phả i do
    tưở ng tượ ng ra. Sự tồ n tạ i và phá t triển củ a xã hộ i. Khô ng cá i gì có thể tồ n tạ i vĩnh viễn. 2
    (kết hợ p hạ n chế). Cò n lạ i, chưa mấ t đi, chưa đượ c giả i quyết. Đang tồ n tạ i nhiều khuyết
    điểm. Nhữ ng vấ n đề tồ n tạ i chưa đượ c giả i quyết.
    - II d. 1 Thế giớ i bên ngoà i có đượ c mộ t cá ch khá ch quan, độ c lậ p vớ i ý thứ c củ a con ngườ i.
    Tư duy và . 2 (kng.). Vấ n đề tồ n tạ i (nó i tắ t). Khắ c phụ c cá c tồ n tạ i.
    tổ n hạ i
    - đgt. Là m hư hạ i, tổ n thấ t lớ n: hú t thuố c là m tổ n hạ i sứ c khoẻ tổ n hạ i đến thanh danh.
    tổ n thấ t
    - Thiệt hạ i : Quâ n địch tổ n thấ t nặ ng nề.
    tổ n thương
    - đg. (hoặ c d.). Hư hạ i, mấ t má t mộ t phầ n, khô ng cò n đượ c hoà n toà n nguyên vẹn như trướ c
    (thườ ng nó i về bộ phậ n củ a cơ thể hoặ c về tình cả m con ngườ i). Nã o bị tổ n thương. Là m tổ n
    thương lò ng tự trọ ng. Cá c tổ n thương do bỏ ng gâ y ra.
    tố n
    - 1 dt. Quẻ tố n, mộ t trong tá m quẻ bá t quá i.
    - 2 đgt. 1. Hết mộ t số lượ ng nhấ t định cho việc gì: tố n mộ t số nguyên vậ t liệu cho việc sử a
    chữ a ngô i nhà . 2. Mấ t nhiều, có phầ n lã ng phí: tố n tiền vô ích tiêu tố n tiền quá tố n cô ng hạ i
    củ a.
    tố n kém
    - Tố n lắ m : Ăn tiêu tố n kém.
    tô ng tích
    - d. 1 Nguồ n gố c, lai lịch củ a mộ t ngườ i. Hỏ i cho rõ tô ng tích, quê quá n. Khô ng ai biết tên
    tuổ i, tô ng tích củ a ô ng ta. 2 (id.). Như tung tích (ng. 1). Bị lộ tô ng tích.
    tổ ng bí thư
    - dt. Ngườ i đứ ng đầ u ban bí thư hoặ c ban chấ p hà nh trung ương củ a mộ t số chính đả ng:
    Tổ ng bí thư Đả ng Cộ ng sả n Việt Nam.
    tổ ng cộ ng
    - Cộ ng tấ t cả lạ i.
    tổ ng đà i
    - d. Má y nố i vớ i mộ t cụ m má y điện thoạ i để dù ng chung mộ t đườ ng dâ y. Gọ i điện thoạ i qua
    tổ ng đà i.
    tổ ng hà nh dinh
    - dt. Nơi tướ ng chỉ huy và cơ quan tổ ng tham mưu đó ng.
    tổ ng hộ i
    - Tổ chứ c gồ m nhiều hộ i thuộ c cù ng mộ t ngà nh hoạ t độ ng : Tổ ng hộ i sinh viên.
    tổ ng hợ p
    - I đg. 1 Tổ hợ p cá c yếu tố riêng rẽ nà o đó là m thà nh mộ t chỉnh thể; trá i vớ i phâ n tích. Tổ ng
    hợ p cá c ý kiến thả o luậ n. Tổ ng hợ p tình hình. 2 (chm.). Điều chế hợ p chấ t phứ c tạ p từ cá c
    chấ t đơn giả n hơn.
    - II t. 1 Đượ c chế tạ o ra từ nhữ ng chấ t đơn giả n bằ ng phả n ứ ng hoá họ c. Sợ i . 2 Bao gồ m
    nhiều thà nh phầ n có quan hệ chặ t chẽ vớ i nhau, là m thà nh mộ t chỉnh thể. Mô n kĩ thuậ t tổ ng
    hợ p. Sứ c mạ nh tổ ng hợ p củ a chiến tranh nhâ n dâ n. Nghệ thuậ t sâ n khấ u là mộ t nghệ thuậ t
    tổ ng hợ p, gồ m vă n họ c, hộ i hoạ , â m nhạ c, v.v. 3 Bao gồ m nhiều loạ i, nhiều thứ khá c nhau.
    Cử a hà ng bá ch hoá tổ ng hợ p. Thư viện khoa họ c tổ ng hợ p.
    tổ ng kết
    - đgt. Nhìn nhậ n, đá nh giá chung và rú t ra nhữ ng kết luậ n về nhữ ng việc đã là m: tổ ng kết
    nă m họ c hộ i nghị tổ ng kết cô ng tá c hà ng nă m.
    tổ ng quá t
    - Nhìn chung toà n bộ vấ n đề.
    tổ ng số
    - d. Số cộ ng chung tấ t cả lạ i. Tổ ng số họ c sinh củ a trườ ng.
    tổ ng tham mưu
    - dt. Cơ quan tham mưu củ a lự c lượ ng vũ trang cả nướ c.
    tổ ng tuyển cử
    - Cuộ c bầ u phiếu củ a toà n dâ n trong nướ c để bầ u ra Quố c hộ i.
    tố ng biệt
    - đg. (cũ ; id.). Tiễn đưa ngườ i đi xa. Mấ y lờ i tố ng biệt.
    tố ng cổ
    - đgt., khng. Đuổ i đi bằ ng hà nh độ ng thô bạ o, dứ t khoá t: tố ng cổ ra khỏ i nhà .
    tố ng giam
    - Cg. Tố ng lao, tố ng ngụ c. Nhố t và o nhà giam.
    tố ng ngụ c
    - Nh. Tố ng giam.
    tố p
    - d. Nhó m ít ngườ i : Đi từ ng tố p.
    tố t
    - 1 d. Quâ n có giá trị thấ p nhấ t trong bà n cờ tướ ng hoặ c bộ tam cú c. Thí con tố t.
    - 2 I t. 1 Có phẩ m chấ t, chấ t lượ ng cao hơn mứ c bình thườ ng. Giấ y tố t. Vả i tố t. Là m việc tố t.
    2 Có nhữ ng biểu hiện đá ng quý về tư cá ch, đạ o đứ c, hà nh vi, quan hệ, đượ c mọ i ngườ i đá nh
    giá cao. Tính tố t. Ngườ i bạ n tố t. Đố i xử tố t vớ i mọ i ngườ i. Gương ngườ i tố t, việc tố t. 3 Vừ a ý,
    khô ng có gì là m cho phả i phà n nà n. Kết quả tố t. Má y chạ y tố t. Đoà n kết tố t vớ i nhau. 4
    Thuậ n lợ i, có khả nă ng mang lạ i nhiều điều hay. Thờ i tiết tố t. Khô ng khí trong là nh tố t cho
    sứ c khoẻ. Triệu chứ ng tố t. 5 (kết hợ p hạ n chế). Ở tình trạ ng phá t triển mạ nh, biểu hiện có
    nhiều sứ c số ng (thườ ng nó i về câ y cỏ ). Lú a tố t ngậ p bờ . Cỏ mọ c tố t. Tó c chó ng tố t. 6 (kết
    hợ p hạ n chế). Đẹp. Vă n hay chữ tố t.
    - II p. (kng.). Từ biểu thị điều vừ a nêu ra, theo ngườ i nó i nghĩ, là hoà n toà n có khả nă ng
    (dù ng để trả lờ i ý hoà i nghi, khô ng tin củ a ngườ i đố i thoạ i), nghĩa như "đượ c lắ m chứ ".
    Chua thì có chua, nhưng ăn .
    tố t bụ ng
    - tt. Có lò ng tố t, hay thương ngườ i và giú p đỡ ngườ i khá c: mộ t bà lã o tố t bụ ng rấ t tố t bụ ng
    vớ i bà con hà ng xó m.
    tố t là nh
    - Thuậ n lợ i, may mắ n : Chú c anh mọ i sự tố t là nh.
    tố t mã
    - t. Có cá i vẻ bên ngoà i đẹp đẽ (thườ ng hà m ý chê). Con gà trố ng tố t mã . Giẻ cù i tố t mã *.
    tố t nghiệp
    - đgt. Họ c xong mộ t chương trình củ a mộ t cấ p họ c, mộ t khoá họ c và thi đỗ : thi tố t nghiệp
    phổ thô ng trung họ c luậ n vă n tố t nghiệp đạ i họ c.
    tố t số
    - May mắ n : Tố t số lấ y đượ c ngườ i thá o vá t.
    tố t tiếng
    - Có tiếng tố t, đượ c nhiều ngườ i mến chuộ ng.
    tộ t đỉnh
    - d. (khô ng dù ng là m chủ ngữ ). Đỉnh cao nhấ t, mứ c độ cao nhấ t. Phong trà o phá t triển đến
    tộ t đỉnh.
    tộ t độ
    - dt. Mứ c độ cao nhấ t củ a mộ t trạ ng thá i (thườ ng là trạ ng thá i tình cả m): vui sướ ng đến tộ t
    độ că m thù tộ t độ lò ng ham muố n tộ t độ .
    tơ
    - I.d. 1. Sợ i do con tằ m hay mộ t số sâ u bọ nhả ra : Nhện chă ng tơ. 2. Dâ y đà n là m bằ ng tơ
    tằ m : Trú c tơ nổ i trướ c kiệu và ng kéo sau (K). 3. Nhữ ng sợ i nhỏ như tơ : Tơ chuố i ; Tơ dứ a.
    - II. t. 1. Nhỏ và mềm : Lô ng ; Tó c tơ. 2. Non : Vịt tơ. 3. Nó i ngườ i mớ i lớ n lên : Trai tơ ; Gá i
    tơ.
    tơ hồ ng
    - 1 d. Câ y kí sinh có thâ n hình sợ i nhỏ , mà u và ng hay trắ ng lụ c, khô ng có lá , quấ n và o câ y
    chủ .
    - 2 d. (cũ ; vch.). 1 Sợ i chỉ đỏ , dù ng để biểu trưng cho tình duyên do trờ i định theo mộ t
    truyền thuyết Trung Quố c. Lễ tơ hồ ng (lễ kết hô n). 2 (id.). Ô ng tơ hồ ng (nó i tắ t); Nguyệt
    Lã o. Tế tơ hồ ng.
    tơ tưở ng
    - đgt. Luô n nghĩ tớ i, luô n mong mỏ i và ao ướ c thầ m lặ ng: cứ tơ tưở ng về chà ng trai ấ y Đừ ng
    tơ tưở ng chuyện là m già u nữ a.
    tờ
    - d. 1. Tấ m giấ y phẳ ng mỏ ng : Tờ bá o. 2. Bả n giấ y có nộ i dung về cô ng việc : Tờ khai; Tờ
    trình. 3. Mộ t đồ ng bạ c (thtụ c) : Mua cá i bú t má y mấ t ba tờ .
    - Bằ ng phẳ ng lặ ng lẽ như tờ giấ y trả i ra : Trắ ng xó a trà ng giang phẳ ng lặ ng tờ (Bà Huyện
    Thanh Quan).
    tớ
    - I d. (kết hợ p hạ n chế). Đầ y tớ (nó i tắ t). Thầ y nà o tớ ấ y (tng.).
    - II đ. Từ dù ng để tự xưng mộ t cá ch thâ n mậ t giữ a bạ n bè cò n ít tuổ i. mang giú p cậ u.
    tơi bờ i
    - tt. Tan tà nh, khô ng cò n ra hình thù gì nữ a (do bị tà n phá quá mứ c): Vườ n câ y tơi bờ i sau
    cơn bã o đá nh cho tơi bờ i Đang tay vù i liễu dậ p hoa tơi bờ i (Truyện Kiều).
    tớ i
    - I.đg. 1. Đạ t đượ c nơi nhằ m là m mụ c đích cho mộ t chuyến đi, cuộ c đi : Tà u tớ i ga lú c tá m
    giờ . II. g. Giớ i từ biểu thị : 1. Mộ t giớ i hạ n trong thờ i gian hay trong khô ng gian : Ô -tô chạ y
    tớ i bến mớ i đổ khá ch. 2. Mộ t điểm xá c định dù ng là m mố c trong thờ i gian hay trong khô ng
    gian : Tô i cũ ng họ c cho tớ i nghỉ hè như cá c bạ n; Đi tớ i ngã tư kia thì lạ i hỏ i thă m đườ ng ;
    Đọ c bá o tớ i khuya mà vẫ n chưa buồ n ngủ ; Đạ p tớ i ba mươi câ y số vẫ n chưa phả i nghỉ. III. t.
    Sắ p đến : Tuầ n tớ i; Tô i sẽ xuố ng tà u ở ga tớ i.
    tớ i lui
    - đg. 1 (id.). Như lui tớ i. 2 Tiến tớ i, tiến lên hay lù i lạ i (nó i khá i quá t). Tớ i lui đều khó . Biết lẽ
    tớ i lui, biết đườ ng tiến thoá i.
    tợ n
    - tt., khng. 1. Dữ : Con chó trô ng tợ n quá . 2. Bạ o dạ n, đến mứ c liều lĩnh, khô ng biết sợ : Mớ i tí
    tuổ i mà nó tợ n lắ m, dá m mộ t mình đi và o rừ ng. 3. ở mứ c độ cao mộ t cá ch khá c thườ ng:
    Nă m nay rét tợ n trô ng có vẻ sang trọ ng tợ n.
    tợ p
    - đg. Uố ng nhanh : Tợ p mộ t hớ p nướ c.
    - Tra. đg. 1. Lắ p và o cho đú ng khớ p : Tra cá n bú a. 2. Đổ và o, nhỏ và o, thêm và o : Tra mắ m
    muố i ; Tra thuố c đau mắ t.
    - TRa. đg. 1. Tìm để hiểu biết : Tra từ điển. 2. Dù ng võ lự c để bắ t cung khai : Tra củ a ; Tra
    khẩ u cung.
    tra
    - 1 đg. 1 Cho từ ng hạ t giố ng và o chỗ đấ t đã cuố c xớ i để cho mọ c mầ m, lên câ y. Tra ngô . Tra
    hạ t vừ ng. 2 Cho mộ t chấ t nà o đó và o trong mộ t vậ t để tạ o ra tá c dụ ng mong muố n. Tra muố i
    và o canh. Tra thuố c đau mắ t. Tra dầ u mỡ cho má y. Tra gạ o và o nồ i thổ i cơm. 3 Cho mộ t vậ t
    nà o đó và o cá i đượ c là m ra rấ t khớ p để giữ chặ t, ô m chặ t lấ y nó . Tra gươm và o vỏ . Tra
    mộ ng tủ . Tra cá n dao. Tra châ n và o cù m. 4 Lắ p, đính mộ t bộ phậ n phụ nhưng quan trọ ng
    nà o đó để mộ t vậ t trở thà nh hoà n chỉnh. Tra kíp nổ . Á o chưa tra cổ .
    - 2 đg. Truy hỏ i gắ t gao hoặ c doạ dẫ m, đá nh đậ p nhằ m buộ c phả i khai ra sự thậ t. Phả i tra
    cho ra. Tra bắ t phả i khai.
    - 3 đg. Tìm mộ t số liệu, mộ t điều cầ n biết nà o đó trong sá ch chuyên dù ng hoặ c trong tà i liệu
    đượ c ghi chép, sắ p xếp có hệ thố ng. Tra nghĩa từ trong từ điển. Tra thư mụ c. Tra sổ . Bả ng
    tra theo vầ n.
    - 4 t. (ph.). Già . Ô ng tra bà lã o.
    tra cứ u
    - đgt. Tìm tò i qua tà i liệu, sá ch bá o để có đượ c nhữ ng thô ng tin cầ n thiết: tra cứ u sá ch bá o
    tra cứ u hồ sơ tra cứ u cá c tà i liệu để xá c minh.
    tra khả o
    - Nh. Tra cứ u : Tra khả o điển tích.
    - Đá nh đậ p để bắ t cung khai : Bị tra khả o mấ y cũ ng khô ng để lộ bí mậ t.
    trà
    - 1 d. Bú p hoặ c lá câ y chè đã sao, đã chế biến, để pha nướ c uố ng. Pha trà . Ấ m trà ngon. Hết
    tuầ n trà .
    - 2 d. Câ y cả nh cù ng loạ i vớ i chè, hoa đẹp mà u trắ ng, hồ ng hay đỏ .
    - 3 d. 1 Tậ p hợ p nhữ ng câ y cù ng loạ i cù ng gieo trồ ng và thu hoạ ch trong mộ t thờ i gian, mộ t
    đợ t. Trà lú a sớ m. Trà lú a cấ y cuố i vụ . Trà khoai muộ n. 2 (ph.). Lứ a tuổ i. Hai đứ a cù ng trà ,
    cù ng trậ t vớ i nhau. Lỡ trà con gá i.
    trả
    - 1 dt. Chim cỡ nhỏ , lô ng xanh biếc, mỏ lớ n và thẳ ng, nhọ n, chuyên bắ t cá .
    - 2 đgt. 1. Đưa lạ i cho ngườ i khá c cá i đã vay, mượ n củ a ngườ i ấ y: trả nợ trả sá ch cho thư
    viện. 2. Đưa cho ngườ i khá c tiền để lấ y mộ t vậ t mua hoặ c đổ i lấ y cá i ngang giá : trả tiền mua
    hà ng trả tiền nhà trả lương. 3. Đá p lạ i tương xứ ng vớ i điều ngườ i khá c đã là m đố i vớ i mình:
    trả ơn trả lễ trả thù . 4. Trả giá , nó i tắ t: thá ch cả trả nử a.
    trả đũ a
    - (đph) Nh. Trả miếng.
    trả lờ i
    - đg. 1 Nó i cho ngườ i nà o đó biết điều ngườ i ấ y hỏ i hoặ c yêu cầ u. Hỏ i câ u nà o, trả lờ i câ u ấ y.
    Viết thư trả lờ i. Đú ng sai thế nà o, thờ i gian sẽ trả lờ i (b.). 2 Đá p lạ i bằ ng thá i độ nà o đó . Trả
    lờ i sự khiêu khích bằ ng sự im lặ ng khinh bỉ.
    trả thù
    - đgt. Trị lạ i kẻ thù , bắ t phả i chịu tai hoạ tương xứ ng vớ i điều đã gâ y ra cho mình hoặ c
    ngườ i thâ n củ a mình: trả thù nhà đền nợ nướ c trả thù cho đồ ng độ i.
    trá c tá ng
    - Ham mê sắ c dụ c và chơi bờ i quá đá ng.
    trá c tuyệt
    - t. Cao vượ t hẳ n lên, khô ng có gì sá nh kịp. Lờ i thơ trá c tuyệt. Nhữ ng thiên tà i trá c tuyệt.
    trạ c
    - 1 dt. Sọ t đan bằ ng tre hay mâ y dù ng để đự ng: lấ y trạ c đự ng đấ t khiêng đi đổ .
    - 2 dt. Khoả ng, độ (tuổ i nà o đó ): ô ng cụ trạ c bả y mươi trạ c ngoạ i tứ tuầ n.
    trá ch
    - d. Thứ nồ i đấ t nhỏ , nô ng và rộ ng miệng, thườ ng dù ng để kho cá .
    - đg. Nó i lên nhữ ng điều mình khô ng vừ a ý về mộ t ngườ i nà o : Trá ch bạ n sai hẹn.
    trá ch mắ ng
    - đg. Trá ch ngườ i dướ i bằ ng nhữ ng lờ i nó i nặ ng.
    trá ch nhiệm
    - dt. Điều phả i là m, phả i gá nh vá c hoặ c phả i nhậ n lấ y về mình: trá ch nhiệm nặ ng nề có trá ch
    nhiệm đà o tạ o cá c cá n bộ khoa họ c trẻ phả i chịu hoà n toà n trá ch nhiệm.
    trai
    - 1. d. Ngườ i đà n ô ng trẻ tuổ i : Cá c trai là ng bả o vệ thô n xó m. 2. t. Nó i ngườ i thuộ c nam giớ i :
    Bá c trai ; Con trai.
    trai trẻ
    - d. (hoặ c t.). Ngườ i con trai trẻ tuổ i (nó i khá i quá t). Sứ c trai trẻ.
    trả i
    - 1 dt. Thuyền nhỏ và dà i, dù ng trong cá c cuộ c đua thuyền: bơi trả i.
    - 2 đgt. Mở rộ ng ra trên bề mặ t: trả i chiếu trả i ga.
    - 3 đgt. Đã từ ng biết, từ ng số ng qua hoà n cả nh nà o đó trong cuộ c đờ i: Cuộ c đờ i trả i nhiều
    đắ ng cay đã trả i qua bao nhiêu khó khă n.
    trả i qua
    - Đã từ ng qua : Trả i qua mộ t thờ i gian nghiên cứ u.
    trá i
    - 1 d. (ph.). 1 Quả . Trá i chô m chô m. Trá i lự u đạ n. Trá i nú i. 2 (kng.). Mìn. Gà i trá i.
    - 2 d. (ph.). Đậ u mù a. Lên trá i.
    - 3 t. 1 Ở cù ng mộ t bên vớ i quả tim; đố i lậ p vớ i phả i. Bên trá i. Rẽ trá i. Việc tay trá i (việc là m
    phụ , khô ng phả i việc chính). 2 (Mặ t) khô ng đượ c coi là chính, thườ ng trô ng thô , xấ u và
    khô ng đượ c bà y ra ngoà i (thườ ng nó i về hà ng dệt); đố i lậ p vớ i phả i. Mặ t trá i củ a tấ m vả i.
    Lộ n trá i quầ n áo để phơi. Mặ t trá i củ a xã hộ i (b.).
    - 4 t. 1 Khô ng thuậ n theo, mà ngượ c lạ i. Trá i lờ i mẹ dặ n. Là m trá i ý. Trá i ngà nh trá i nghề.
    Hà nh độ ng trá i vớ i phá p luậ t. 2 (id.; thườ ng dù ng đi đô i vớ i phả i). Ngượ c vớ i lẽ phả i. Phâ n
    rõ phả i trá i, đú ng sai. 3 (kết hợ p hạ n chế). Khô ng bình thườ ng, ngượ c lạ i vớ i thó i thườ ng,
    vớ i quy luậ t. Nắ ng trá i tiết. Luồ ng gió trá i.
    trá i khoá y
    - tt. Ngượ c vớ i lẽ thườ ng, gâ y nên nhữ ng hệ quả khô ng tố t: là m ă n trá i khoá y Thờ i tiết nă m
    nay trá i khoá y thậ t.
    trá i mù a
    - t. 1. Sinh ra khô ng đú ng mù a : ổi trá i mù a. 2.
    - Khô ng hợ p thờ i : Ăn mặ c .
    trá i nghĩa
    - t. Có nghĩa trá i ngượ c nhau. "Số ng - chết", "tố t - xấ u", "nam - nữ " là nhữ ng cặ p từ trá i
    nghĩa.
    trá i phép
    - tt. Trá i vớ i điều đượ c luậ t phá p cho phép là m: hà nh độ ng trá i phép buô n bá n trá i phép xâ y
    dự ng trá i phép.
    trá i xoan
    - Nó i mặ t hình bầ u dụ c như quả xoan.
    trạ i
    - 1 d. 1 Lều dự ng để ở tạ m tạ i mộ t nơi chỉ đến mộ t thờ i gian rồ i đi. Cắ m trạ i bên bờ suố i. Bộ
    độ i nhổ trạ i, tiếp tụ c hà nh quâ n. 2 Khu dâ n cư mớ i lậ p ra hoặ c khu nhà xâ y cấ t riêng, có tính
    chấ t biệt lậ p, để khẩ n hoang, chă n nuô i, v.v. Dự ng trạ i, lậ p ấ p để khai hoang. Xó m trạ i. Trạ i
    chă n nuô i. Trạ i nhâ n bò giố ng. 3 Nơi tổ chứ c để nhiều ngườ i đến ở tậ p trung trong mộ t thờ i
    gian theo mộ t yêu cầ u nhấ t định. Nghỉ ở trạ i an dưỡ ng. Trạ i giam.
    - 2 t. (Nó i) chệch â m đi mộ t chú t mộ t cá ch có ý thứ c. Nó i trạ i tiếng Huế. "Bình" đượ c nó i trạ i
    thà nh "bườ ng" do kiêng huý.
    trà m
    - dt. Câ y mọ c thà nh rừ ng trên đấ t phèn Nam Bộ và Trung Bộ , thâ n gỗ , vỏ trắ ng xố p, bong
    mả ng, cà nh trắ ng nhạ t, lá mọ c cá ch hình dả i thuô n, dà y, cứ ng, lá non hai mặ t mà u khá c
    nhau, hoa trắ ng và ng, dù ng là m củ i và đó ng đồ thườ ng (gỗ ), xả m thuyền (vỏ ), cấ t dầ u (lá ).
    trả m
    - đg. Chém đầ u : Xử trả m. Tiền trả m hậ u tấ u. Nó i quan lạ i phong kiến đượ c quyền chém
    trướ c rồ i mớ i tâ u lên vua sau.
    trá m
    - 1 d. Tên gọ i chung nhiều câ y to cù ng họ , có nhự a thườ ng dù ng để là m hương, mộ t số loà i
    có quả ăn đượ c. Rừ ng trá m.
    - 2 đg. 1 Miết nhự a hoặ c nó i chung chấ t kết dính để là m cho kín, cho gắ n chặ t lạ i vớ i nhau.
    Trá m thuyền. Trá m khe hở bằ ng ximă ng. Đú t ló t tiền để trá m miệng lạ i (kng.; b.). 2 (ph.).
    Chặ n bít lạ i cá c ngả đườ ng. Cô ng an trá m hai đầ u đườ ng lù ng bắ t tộ i phạ m.
    trạ m
    - dt. 1. Nhà , nơi bố trí dọ c đườ ng để là m nhiệm vụ nà o đó : trạ m giao liên trạ m gá c trạ m
    kiểm soá t phu trạ m. 2. Cơ sở củ a mộ t số cơ quan chuyên mô n đặ t ở địa phương: trạ m bưu
    điện trạ m má y kéo trạ m kiểm lâ m.
    trà n
    - d. Đồ đan thưa bằ ng nan tre để đặ t bá nh trá ng lên phơi cho khô .
    - d. Nơi chứ a hà ng : Trà n than.
    - đg. 1. Chả y ra ngoà i miệng hoặ c bờ vì đầ y quá : Nướ c trà n qua mặ t đê. 2. Tiến và o à o ạ t :
    Giặ c trà n và o cướ p phá .
    - Cg. Trà n cung mâ y. Ph. Bừ a bã i, khô ng mứ c độ , khô ng điều độ : Chơi trà n : Uố ng trà n. Trà n
    cung mâ y. Nh. Trà n : Chơi trà n cung mâ y ; Uố ng trà n cung mâ y.
    trà n trề
    - t. Có nhiều đến mứ c thấ y như khô ng sao chứ a hết đượ c mà phả i để trà n bớ t ra ngoà i.
    Nướ c mương chả y trà n trề khắ p cá nh đồ ng. Câ y cỏ mù a xuâ n trà n trề nhự a số ng (b.).
    Khuô n mặ t trà n trề hạ nh phú c (b.).
    trá n
    - dt. Phầ n trên củ a mặ t từ châ n tó c đến lô ng mà y: vầ ng trá n rộ ng trá n nhiều nếp nhă n.
    trang
    - d. 1. Mộ t mặ t củ a tờ giấ y trong sá ch, vở , bá o... : Vở mộ t tră m trang. 2. Nhữ ng điều ghi trong
    mộ t trang : Chép mộ t trang sá ch.
    - d. Loà i câ y nhỡ , cù ng họ vớ i cà phê, hoa hình ố ng đà i mọ c thà nh cụ m ở ngọ n cà nh, mà u
    trắ ng, đỏ , hoặ c và ng.
    - Từ đặ t trướ c nhữ ng danh từ chỉ ngườ i có tà i, đứ c... : Trang nam nhi ; Trang hà o kiệt.
    - 1. đg. Trộ n lạ i, đả o lạ i thứ tự : Trang thó c khi phơi cho khô đều ; Trang bà i. 2. d. Dụ ng cụ
    gồ m mộ t mả nh vá n lắ p và o mộ t cá i cá n, dù ng để trang thó c.
    - đg. Nh. Trang trả i : Đã trang xong mó n nợ .
    trang bị
    - I đg. Cung cấ p cho mọ i thứ cầ n thiết để có thể hoạ t độ ng. Trang bị vũ khí. Trang bị má y
    mó c. Nhữ ng kiến thứ c đượ c trang bị ở nhà trườ ng.
    - II d. Nhữ ng thứ đượ c (nó i tổ ng quá t). Kiểm tra lạ i trang bị trướ c khi hà nh quâ n. Cá c trang
    bị hiện đạ i.
    trang điểm
    - đgt. Dù ng son phấ n, quầ n á o, đồ trang sứ c để là m cho vẻ ngườ i đẹp hẳ n lên: trang điểm
    cho cô dâ u biết cá ch trang điểm Lấ y chồ ng cho đá ng tấ m chồ ng, Bõ cô ng trang điểm má
    hồ ng ră ng đen (cd.).
    trang hoà ng
    - Bà y biện tô điểm cho đẹp mắ t : Trang hoà ng nhà cử a.
    trang nghiêm
    - t. Có nhữ ng hình thứ c biểu thị thá i độ hết sứ c coi trọ ng, tô n kính. Lễ truy điệu trang
    nghiêm. Khô ng khí trang nghiêm. Lờ i thề trang nghiêm.
    trang sứ c
    - đgt. Là m đẹp và sang trọ ng hơn vẻ bên ngoà i củ a con ngườ i bằ ng cá ch đeo, gắ n thêm
    nhữ ng vậ t quý, hiếm: đồ trang sứ c bằ ng và ng bạ c.
    trang trí
    - Xếp đặ t, bà y biện cho đẹp : Trang trí phò ng họ p.
    trang trọ ng
    - t. Tỏ ra hết sứ c trâ n trọ ng. Sự đó n tiếp trang trọ ng. Nhữ ng lờ i trang trọ ng. Bà i đă ng ở vị trí
    trang trọ ng trên trang đầ u tờ bá o.
    trà ng giang đạ i hả i
    - Dà i dò ng, lô i thô i, thiếu tính rà nh mạ ch, gọ n gà ng: Diễn giả phá t biểu trà ng giang đạ i hả i,
    nhiều ngườ i chá n bỏ ra về.
    trá ng
    - d. Ngườ i con trai khỏ e mạ nh, khô ng có chứ c vị trong xã hộ i cũ .
    - đg. 1. Dú ng hoặ c giộ i nướ c lầ n cuố i cù ng cho sạ ch : Trá ng bá t. 2. Đổ thà nh mộ t lớ p mỏ ng :
    Trá ng bá nh cuố n ; Trá ng trứ ng. 3. Phủ mộ t lớ p mỏ ng khắ p bề mặ t : Trá ng gương ; Trá ng
    men.
    trá ng lệ
    - t. Đẹp lộ ng lẫ y (thườ ng nó i về cô ng trình kiến trú c). Nhữ ng cung điện trá ng lệ. Mộ t thà nh
    phố trá ng lệ.
    trá ng miệng
    - đgt. ă n mộ t ít hoa quả hay đồ ngọ t ngay sau bữ a cơm: ă n quả chuố i trá ng miệng.
    trạ ng thá i
    - d. 1. Cá ch tồ n tạ i củ a mộ t vậ t xét về nhữ ng mặ t ít nhiều đã ổ n định, khô ng đổ i : Cá c thiên
    thể ở trạ ng thá i khô ng ngừ ng chuyển độ ng. 2. Cg. Thể. Cá ch tồ n tạ i củ a mộ t vậ t tù y theo độ
    liên kết chặ t chẽ hay lỏ ng lẻo giữ a cá c phâ n tử củ a nó : Ba trạ ng thá i củ a vậ t chấ t là cá c
    trạ ng thá i rắ n, lỏ ng và khí.
    tranh
    - 1 d. 1 (thườ ng nó i cỏ tranh). x. cỏ tranh. 2 Tấ m kết bằ ng cỏ tranh, rạ , v.v. để lợ p nhà . Cắ t rạ
    đá nh tranh. Tú p lều tranh (lợ p bằ ng tranh). Nhà tranh, vá ch đấ t.
    - 2 d. Tá c phẩ m hộ i hoạ phả n á nh hiện thự c bằ ng đườ ng nét và mà u sắ c. Tranh phong cả nh.
    Tranh Tết*. Tranh cổ độ ng. Đẹp như tranh (rấ t đẹp).
    - 3 đg. 1 Tìm cá ch già nh lấ y, là m thà nh củ a mình. Tranh mồ i. Tranh cô ng. Tranh giả i vô địch.
    2 Tìm cá ch là m nhanh việc gì đó trướ c ngườ i khá c, khô ng để cho ngườ i khá c kịp là m. Mua
    tranh hà ng. Tranh nhau hỏ i.
    tranh cã i
    - đgt. Bà n cã i để phâ n rõ phả i trá i, đú ng sai: mộ t vấ n đề đang đượ c tranh cã i sô i nổ i tranh
    cã i để đi đến thố ng nhấ t ý kiến.
    tranh cử
    - ứ ng cử để già nh đa số phiếu về mình và hò ng đá nh bạ i ngườ i khá c.
    tranh đua
    - đg. (id.). Đua tranh.
    tranh luậ n
    - dt. Bà n cã i có phâ n tích lí lẽ để tìm ra lẽ phả i: Cá c ý kiến đượ c đưa ra tranh luậ n tranh luậ n
    sô i nổ i.
    tranh thủ
    - đg. 1. Cố gắ ng lô i cuố n về phía mình : Tranh thủ cá c nướ c trung lậ p. 2. Sử dụ ng mộ t
    khoả ng thờ i gian để là m mộ t việc đá ng lẽ phả i là m và o lú c khá c : Tranh thủ giờ nghỉ đi mua
    vé đá bó ng.
    trá nh
    - đg. 1 Tự dờ i chỗ sang mộ t bên để khỏ i là m vướ ng nhau, khỏ i va và o nhau. Đứ ng trá nh
    sang bên đườ ng cho xe đi. Ngồ i trá nh sang bên phả i. Hai xe trá nh nhau. 2 Chủ độ ng là m cho
    mình khỏ i phả i tiếp xú c hoặ c khỏ i phả i chịu tá c độ ng trự c tiếp củ a cá i gì đó khô ng hay,
    khô ng thích. Ô ng ta trá nh hắ n, khô ng cho gặ p. Và o quá n trá nh mưa. Trá nh đò n. Quay đi để
    trá nh cá i nhìn. 3 Chủ độ ng là m cho điều khô ng hay nà o đó khô ng xả y ra vớ i mình. Trá nh
    lã ng phí. Trá nh nhữ ng hi sinh khô ng cầ n thiết. Thấ t bạ i khô ng trá nh khỏ i. 4 (dù ng trướ c
    mộ t đg. khá c). Tự giữ khô ng là m điều gì đó . Phê bình, trá nh đả kích. Trá nh khô ng nó i đến
    vấ n đề đó . Trá nh là m cho ngườ i bệnh xú c độ ng mạ nh.
    trá nh tiếng
    - đgt. Trá nh cho mình khỏ i bị mang tiếng: nhờ ngườ i khá c giú p để trá nh tiếng thiên vị ngườ i
    nhà khô ng đến ăn uố ng để trá nh tiếng.
    trao
    - đg. 1. Đưa tay, chuyển đến : Trao tiền ; Trao thư. 2. Giao phó : Trao quyền ; Trao nhiệm vụ .
    trao đổ i
    - đg. 1 Chuyển qua lạ i cho nhau nhữ ng vậ t tương đương nà o đó (nó i khá i quá t). Trao đổ i
    thư từ . Trao đổ i hà ng hoá . Trao đổ i tù binh. Trao đổ i ý kiến. 2 (kng.). Trao đổ i ý kiến (nó i
    tắ t). Có vấ n đề cầ n trao đổ i.
    trao tay
    - Đưa tậ n tay : Trao tay lá thư.
    trà o
    - 1 (ph.; cũ ). x. triều2.
    - 2 đg. 1 Chả y trà n ra, do dâ ng lên quá miệng củ a vậ t đự ng. Nướ c sô i trà o. Nồ i chá o sắ p trà o.
    Nướ c mắ t trà o ra. 2 Cuộ n dâ ng lên mộ t cá ch mạ nh mẽ. Só ng biển trà o lên. Uấ t ứ c trà o lên
    tậ n cổ (b.).
    trà o lưu
    - dt. Xu hướ ng, luồ ng tư tưở ng lô i cuố n đô ng đả o ngườ i tham gia, ủ ng hộ : trà o lưu tư tưở ng
    mớ i trà o lưu vă n họ c lã ng mạ n.
    trà o phú ng
    - Dừ ng lờ i hay câ u vă n mỉa mai, chua chá t để chế giễu nhữ ng thó i rở m : Vă n trà o phú ng.
    trá o trở
    - t. (hay đg.). Dễ dà ng thay đổ i, là m trá i lạ i điều đã nó i, đã hứ a, đã cam kết. Lò ng dạ trá o trở
    khô n lườ ng. Đề phò ng sự trá o trở .
    trá p
    - dt. Đồ dù ng hình hộ p nhỏ bằ ng gỗ , thờ i trướ c thườ ng dù ng để đự ng giấ y tờ , cá c vậ t quý,
    trầ u cau: trá p bạ c trá p cau cắ p trá p theo hầ u.
    trá t
    - d. Giấ y truyền lệnh củ a quan (cũ ) : Lính lệ cầ m trá t về là ng bắ t phu.
    trau chuố t
    - đg. Sử a sang, tô điểm cẩ n thậ n từ ng chi tiết cho hình thứ c đẹp hơn. Ă n mặ c trau chuố t.
    Trau chuố t câ u vă n.
    trau dồ i
    - đgt. Rèn luyện, bồ i dưỡ ng, là m cho ngà y cà ng tố t hơn: trau dồ i kiến thứ c trau dồ i đạ o đứ c
    trau dồ i tư tưở ng.
    trắ c
    - d. Loà i câ y thuộ c họ đậ u gỗ mịn thớ , mà u sẫ m, có vâ n đen, dù ng là m đồ đạ c.
    - d. Từ chỉ thanh củ a nhữ ng từ ký â m bằ ng nhữ ng chữ có dấ u sắ c, hỏ i, ngã , nặ ng : "tính",
    "tỉnh", "tĩnh" "tịnh" là nhữ ng từ trắ c.
    trắ c địa họ c
    - d. Khoa họ c nghiên cứ u hình thể, kích thướ c Trá i Đấ t và cá ch vẽ hình thế mặ t đấ t lên bả n
    đồ .
    trắ c nghiệm
    - đgt. Khả o sá t và đo lườ ng khi là m cá c thí nghiệm trong phò ng.
    trặ c
    - (đph) t. Sai xương : Trặ c tay trặ c châ n.
    tră m
    - d. 1 Số đếm, bằ ng mườ i chụ c. Nă m tră m đồ ng. Tră m hai (kng.; mộ t tră m hai mươi, nó i tắ t).
    Bạ c tră m (có số lượ ng nhiều tră m). 2 Số lượ ng lớ n khô ng xá c định, nó i chung. Bậ n tră m
    việc. Tră m mố i bên lò ng. Khổ tră m đườ ng. Tră m nghe khô ng bằ ng mộ t thấ y (tng.). 3 (kết
    hợ p hạ n chế). Số lượ ng nhiều, khô ng xá c định, nhưng đạ i khá i là tấ t cả . Tră m sự nhờ anh.
    tră n
    - dt. Rắ n lớ n số ng ở rừ ng, khô ng có nọ c độ c, cò n di tích châ n sau, có thể bắ t cả nhữ ng con
    thú khá lớ n: Trong vườ n bá ch thú có cả tră n, cá sấ u nữ a.
    tră n trở
    - (đph). 1. đg. Lậ t đi lậ t lạ i : Tră n trở quầ n á o cho chó ng khô . 2. Nh. Trằ n trọ c : Tră n trở suố t
    đêm khô ng chợ p mắ t.
    trằ n trọ c
    - đg. Trở mình luô n, cố ngủ mà khô ng ngủ đượ c vì có điều phả i lo nghĩ. Nằ m trằ n trọ c chờ
    trờ i sá ng. Trằ n trọ c mã i mớ i chợ p mắ t đượ c mộ t lú c.
    tră ng
    - dt. 1. Mặ t Tră ng, vậ t phá t sá ng lớ n nhấ t, nhìn thấ y về ban đêm, nhấ t là và o dịp ngà y rằ m:
    Tră ng sá ng vằ ng vặ c Tră ng trò n lạ i khuyết. 2. Thá ng: lú a ba tră ng rượ u ba tră ng. 3. Thá ng
    âm lịch: Ngà y hẹn về cuố i tră ng.
    tră ng gió
    - Tình yêu hờ i hợ t củ a ngườ i lẳ ng lơ : Trướ c cò n tră ng gió sau ra đá và ng (K) .
    trắ ng
    - t. 1 Có mà u như mà u củ a vô i, củ a bô ng. Vả i rấ t trắ ng. Để trắ ng, khô ng nhuộ m. Nướ c da
    trắ ng. Trờ i đã sá ng trắ ng. 2 Có mà u sá ng, phâ n biệt vớ i nhữ ng cá i cù ng loạ i mà sẫ m mà u
    hoặ c có mà u khá c. Đườ ng cá t trắ ng. Rượ u trắ ng. Kính trắ ng. Ngườ i da trắ ng. 3 (kết hợ p hạ n
    chế). Hoà n toà n khô ng có hoặ c khô ng cò n gì cả . Chỉ có hai bà n tay trắ ng. (Mù a mà ng bị) mấ t
    trắ ng*. Khô ng là m đượ c bà i, bỏ trắ ng. Bị thua hai bà n trắ ng (khô ng gỡ đượ c bà n nà o cả ).
    Thứ c trắ ng hai đêm liền (hoà n toà n khô ng ngủ ). 4 (Nó i) rõ hết sự thậ t, khô ng che giấ u gì cả .
    Tuyên bố trắ ng vớ i mọ i ngườ i. Nó i trắ ng ra*. 5 (chm.). (Nố t nhạ c) có độ dà i bằ ng hai nố t
    đen hoặ c mộ t nử a nố t trò n. La trắ ng. // Lá y: tră ng trắ ng (ng. 1; ý mứ c độ ít).
    trắ ng bạ ch
    - tt. Trắ ng thuầ n mộ t mà u: trắ ng bạ ch như vô i.
    trắ ng dã
    - Nó i mắ t nhiều lò ng trắ ng quá : Mắ t trắ ng dã , mô i thâ m sì.
    trắ ng đụ c
    - Trắ ng lờ lờ như sữ a : Mặ t kính cử a sổ trắ ng đụ c.
    trắ ng ngà
    - t. Trắ ng mà u ngà voi, hơi và ng, trô ng đẹp. Tấ m lụ a trắ ng ngà .
    trắ ng ngầ n
    - tt. Trắ ng trong và bó ng đẹp: hạ t gạ o trắ ng ngầ n nướ c da trắ ng ngầ n.
    trắ ng tay
    - Hết cả , khô ng cò n gì : Trắ ng tay sau canh bạ c.
    trắ ng toá t
    - t. Trắ ng lắ m, đậ p mạ nh và o mắ t mọ i ngườ i. Đầ u quấ n bă ng trắ ng toá t.
    trắ ng trợ n
    - tt. Ngang ngượ c, thô bạ o và quá sỗ sà ng: cướ p giậ t trắ ng trợ n giữ a ban ngà y vu cá o trắ ng
    trợ n.
    trâ m
    - d. 1. Đồ trang sứ c dù ng để cà i chặ t má i tó c phụ nữ . 2. Thứ kim dù ng để cà i mũ và o má i tó c
    (cũ ).
    trầ m
    - 1 d. Trầ m hương (nó i tắ t). Đố t trầ m. Hương trầ m. Gỗ trầ m.
    - 2 I đg. (ph.). Chìm, hoặ c là m cho chìm ngậ p dướ i nướ c. Thuyền bị trầ m. Trầ m ngườ i dướ i
    nướ c đến ngang ngự c.
    - II t. (ph.). (Ruộ ng) trũ ng, ngậ p nướ c. Cá nh đồ ng .
    - 3 t. 1 (Giọ ng, tiếng) thấ p và ấ m. Giọ ng trầ m. Tiếng nhạ c khi trầ m khi bổ ng. Há t ở bè trầ m. 2
    Có biểu hiện kém sô i nổ i, kém hoạ t độ ng. Phong trà o củ a đơn vị cò n trầ m. Ngườ i trầ m tính.
    trầ m hương
    - dt. 1. Câ y to, lá dà i, gỗ mà u và ng nhạ t, có thớ đen, dù ng là m hương và là m thuố c. 2. Gỗ
    trầ m hương dù ng để là m hương, là m thuố c: đố t trầ m hương cho thơm cử a thơm nhà .
    trầ m mặ c
    - Lặ ng lẽ, ít nó i, có vẻ luô n luô n suy nghĩ : Tính ngườ i trầ m mặ c.
    trầ m trọ ng
    - t. Ở tình trạ ng có thể dẫ n tớ i hậ u quả hết sứ c tai hạ i. Bệnh tình trầ m trọ ng, có thể tử vong.
    Cuộ c khủ ng hoả ng trầ m trọ ng. Mắ c khuyết điểm trầ m trọ ng.
    trâ n
    - tt. 1. Trơ trơ, khô ng biết hổ thẹn: đã là m sai rồ i cò n trâ n cá i mặ t đứ ng đó . 2. Ngâ y ra,
    khô ng có cử độ ng, phả n ứ ng gì: đứ ng chết trâ n, lặ ng ngườ i.
    trâ n châ u
    - Ngọ c trai quý.
    trâ n trọ ng
    - đg. Tỏ ý quý, coi trọ ng. Trâ n trọ ng tiếng nó i dâ n tộ c. Tấ m ả nh đượ c giữ gìn trâ n trọ ng như
    mộ t bá u vậ t. Xin gử i lờ i chà o trâ n trọ ng.
    trầ n
    - 1 dt. Trầ n gian, cõ i đờ i: số ng ở trên trầ n từ giã cõ i trầ n.
    - 2 I. tt. 1. Để lộ nử a phầ n trên củ a cơ thể do khô ng mặ c á o: cở i trầ n mình trầ n. 2. Để lộ cả ra,
    khô ng che, bọ c: đi đầ u trầ n giữ a nắ ng cá nh tay trầ n. 3. Lộ nguyên hình, châ n tướ ng, khô ng
    cò n bị che đậ y, giấ u giếm: vạ ch trầ n sự dố i trá lộ t trầ n bộ mặ t củ a chú ng. 4. ở trạ ng thá i
    khô ng có cá i che chắ n, bả o hiểm: đi ngự a trầ n (khô ng có yên) nằ m trầ n, khô ng chiếu chă n,
    mù ng mà n. II. pht., khng. Chỉ có như thế, khô ng có gì khá c nữ a: Trên ngườ i chỉ trầ n mộ t
    chiếc áo ló t.
    trầ n gian
    - Cg. Trầ n thế. Cõ i đờ i, đố i vớ i cõ i tiên.
    trầ n tình
    - đg. (cũ ). Trình bà y vớ i bề trên nỗ i lò ng hoặ c ý kiến riêng củ a mình. Trầ n tình nỗ i oan ứ c.
    Dâ ng biểu trầ n tình.
    trầ n trụ i
    - tt. Phơi bà y hết tấ t cả ra, hoà n toà n khô ng có gì che phủ : thâ n mình trầ n trụ i ngọ n đồ i trọ c
    trầ n trụ i.
    trầ n truồ ng
    - Lộ toà n thâ n thể khô ng mặ c quầ n á o.
    trấ n an
    - đg. Là m cho yên lò ng, hết hoang mang lo sợ . Trấ n an tinh thầ n.
    trấ n áp
    - đgt. 1. Dù ng bạ o lự c, uy quyền dẹp sự chố ng đố i: trấ n á p cuộ c bạ o loạ n trấ n á p cá c lự c
    lượ ng phả n độ ng. 2. Kìm nén, dẹp nhữ ng xú c cả m nộ i tâ m bằ ng sự tự chủ củ a bả n thâ n: trấ n
    áp nhữ ng tư tưở ng vị kỉ.
    trấ n giữ
    - đg. Bả o vệ nơi xung yếu chố ng mọ i sự xâ m chiếm, xâ m nhậ p. Đó ng quâ n trấ n giữ ở cử a
    ngõ biên thuỳ.
    trấ n tĩnh
    - đgt. Giữ cho bình tĩnh, cho khỏ i bố i rố i: cố trấ n tĩnh cho khỏ i lú ng tú ng.
    trậ n
    - d. 1. Cuộ c đá nh trong quá trình chiến tranh : Đượ c trậ n. 2. Cá i bấ t thình lình nổ i lên mạ nh :
    Trậ n bã o ; Trậ n cườ i ; ố m mộ t trậ n. 3. Cuộ c xử trí rá o riết : Mắ ng cho mộ t trậ n ; Trậ n đò n.
    trậ n địa
    - d. Khu vự c địa hình dù ng để bố trí lự c lượ ng chiến đấ u. Trậ n địa phá o. Lọ t và o trậ n địa.
    trậ n tuyến
    - dt. 1. Đườ ng ranh giớ i bố trí lự c lượ ng giữ a hai bên giao chiến: giữ vữ ng trậ n tuyến chọ c
    thủ ng trậ n tuyến. 2. Tổ chứ c tậ p hợ p rộ ng rã i cá c lự c lượ ng cù ng đấ u tranh vì mụ c đích
    chung: thà nh lậ p trậ n tuyến chố ng phá t xít.
    trâ ng trá o
    - Trá i vớ i lịch sự thô ng thườ ng, trắ ng trợ n : Và o nhà lạ mà trâ ng trá o, khô ng chà o hỏ i ai ;
    Can thiệp mộ t cá ch trâ ng trá o và o cô ng việc nộ i bộ củ a nướ c khá c.
    trậ p trù ng
    - t. Có hình thể lớ p lớ p nố i tiếp nhau thà nh dã y dà i và cao thấ p khô ng đều. Đồ i nú i trậ p
    trù ng.
    trậ t
    - 1 dt. Bậ c, cấ p bậ c, phẩ m hà m thờ i phong kiến: giá ng mộ t trậ t thă ng trậ t.
    - 2 I. đgt. Bị ra khỏ i vị trí vố n khớ p chặ t vớ i vậ t khá c: Xe lử a trậ t bá nh. II. tt. Khô ng đú ng,
    khô ng trú ng: đoá n trậ t bắ n trậ t mụ c tiêu.
    trậ t tự
    - 1. Hà ng lố i trướ c sau, trên dướ i : Giữ trậ t tự trong khi tậ p hợ p. Rú t lui có trậ t tự . Rú t lui
    theo kế hoạ ch định trướ c (thườ ng dù ng vớ i ý mỉa mai). 2. Chế độ do chính quyền qui định
    để gìn giữ sự an ninh : Bả o vệ trậ t tự trị an.
    trâ u
    - d. Độ ng vậ t nhai lạ i, sừ ng rỗ ng và cong, lô ng thưa và thườ ng đen, ưa đầ m nướ c, nuô i để lấ y
    sứ c kéo, ăn thịt hay lấ y sữ a. Khoẻ như trâ u.
    trâ u nướ c
    - dt. Hà mã .
    trầ u
    - d. Miếng cau, lá trầ u khô ng, vỏ và vô i nhai vớ i nhau : Miếng trầ u là m đầ u câ u chuyện
    (tng) .
    trấ u
    - d. Lớ p vỏ cứ ng đã tá ch ra củ a hạ t thó c. Bếp đun trấ u. Muỗ i như trấ u (nhiều vô kể).
    trầ y
    - tt. Sầ y: trầ y da.
    tre
    - d. Loà i câ y cao thuộ c họ lú a, thâ n rỗ ng, mình dà y, cà nh có gai, thườ ng dù ng để là m nhà ,
    rà o giậ u, đan phên, là m lạ t...
    trẻ
    - I t. 1 Ở và o thờ i kì cò n ít tuổ i đờ i, đang phá t triển mạ nh, đang sung sứ c. Thờ i trẻ. Thế hệ
    trẻ. Mộ t ngườ i trẻ lâ u. Sứ c cò n trẻ. 2 Cò n mớ i, tồ n tạ i, hoạ t độ ng chưa lâ u như nhữ ng cá i,
    nhữ ng ngườ i cù ng loạ i. Nền cô ng nghiệp trẻ. Nhữ ng câ y bú t trẻ. Trẻ tuổ i nghề.
    - II d. Đứ a bé, đứ a nhỏ (nó i khá i quá t). Có tiếng khó c. Lũ trẻ. Yêu trẻ. Nuô i dạ y trẻ.
    trẻ con
    - I. dt. Bọ n trẻ nhỏ nó i chung: Trẻ con ở đâ y ngoan lắ m. II. tt. Có tính chấ t như trẻ con: Nó
    vẫ n cò n trẻ con lắ m chuyện trẻ con.
    trẻ trung
    - Có tính thanh niên : Tính nết trẻ trung.
    treo
    - đg. 1 Là m cho đượ c giữ chặ t và o mộ t điểm ở trên cao, và để cho buô ng thõ ng xuố ng. Mó c
    á o treo và o tủ . Cá c nhà đều treo cờ . Chó treo mèo đậ y (tng.). 2 Là m cho đượ c cố định hoà n
    toà n ở mộ t vị trí trên cao, dự a và o mộ t vậ t khá c. Treo bả ng. Treo biển. Tườ ng treo nhiều
    tranh ả nh. 3 Nêu giả i thưở ng. Treo giả i. Treo tiền thưở ng lớ n cho ai bắ t đượ c hung thủ . 4
    (kng.; kết hợ p hạ n chế). Tạ m gá c, tạ m đình lạ i trong mộ t thờ i gian. Treo bằ ng (tạ m thờ i
    chưa cấ p hoặ c tạ m thờ i thu lạ i). Vấ n đề treo lạ i, chưa giả i quyết (kng.).
    treo giả i
    - đgt. Đặ t giả i thưở ng cho ngườ i khá c dự thi tà i hoặ c là m việc gì vố n rấ t khó khă n giú p
    mình: treo giả i cờ treo giả i vậ t treo giả i cho ai bắ t tộ i phạ m.
    trèo
    - đg. 1. Leo lên bằ ng cá ch bá m bằ ng tay châ n : Trèo câ y. 2. Bướ c lên cao : Trèo nú i ; Trèo
    thang.
    trèo trẹo
    - t. Từ mô phỏ ng tiếng cọ , xiết mạ nh củ a hai vậ t cứ ng nghiến và o nhau. Nghiến ră ng trèo
    trẹo. Xích sắ t xe tă ng nghiến trèo trẹo trên mặ t đườ ng.
    tréo ngoe
    - tt., khng. đphg. 1. Tréo khoeo, khô ng thẳ ng: nằ m tréo ngoe. 2. Tréo cẳ ng ngỗ ng, ngượ c lạ i
    hết: là m tréo ngoe.
    trẹo
    - ph. 1. Lệch về mộ t bên : ả nh treo trẹo. 2 .Nh. Trệch, ngh .2 : Khô ng trẹo bữ a cỗ nà o.
    trét
    - đg. Là m cho kín bằ ng cá ch nhét mộ t chấ t dính và o chỗ hở , rồ i miết kĩ. Trét kín cá c kẽ hở .
    Trét thuyền.
    trễ
    - 1 đgt. Bị sa xuố ng, tụ t xuố ng hơn bình thườ ng: Mô i trễ xuố ng Quầ n trễ rố n.
    - 2 tt. Chậ m, muộ n: bị trễ tà u đến họ p trễ giờ .
    trễ nả i
    - Biếng nhá c và để cô ng việc kéo dà i khô ng chịu là m : Họ c hà nh trễ nả i.
    trên
    - I d. Từ trá i vớ i dướ i. 1 Phía nhữ ng vị trí cao hơn trong khô ng gian so vớ i mộ t vị trí xá c
    định nà o đó , hay so vớ i cá c vị trí khá c nó i chung. Má y bay lượ n trên thà nh phố . Trên bến
    dướ i thuyền. Đứ ng trên nhìn xuố ng. Nhà anh ấ y ở trên tầ ng nă m. 2 Vù ng địa lí cao hơn so
    vớ i mộ t vù ng xá c định nà o đó , hay so vớ i cá c vù ng khá c nó i chung. Trên miền nú i. Từ trên
    Lạ ng Sơn về (Hà Nộ i). Mạ n trên. 3 Phía nhữ ng vị trí ở trướ c mộ t vị trí xá c định nà o đó , hay
    so vớ i cá c vị trí khá c nó i chung, trong mộ t trậ t tự sắ p xếp nhấ t định. Hà ng ghế trên. Đọ c lạ i
    mấ y trang trên. Như đã nó i ở trên. Trên phố . Là ng trên xó m dướ i. 4 Phía nhữ ng vị trí cao
    hơn so vớ i mộ t vị trí xá c định nà o đó , hay so vớ i cá c vị trí khá c nó i chung, trong mộ t hệ
    thố ng cấ p bậ c, thứ bậ c. Họ c sinh cá c lớ p trên. Cá c tầ ng lớ p trên trong xã hộ i. Thừ a lệnh trên.
    Cô ng tá c trên tỉnh. 5 Mứ c cao hơn hay số lượ ng nhiều hơn mộ t mứ c, mộ t số lượ ng xá c định
    nà o đó . Sứ c khoẻ trên trung bình. Mộ t ngườ i trên bố n mươi tuổ i. Sả n lượ ng trên mườ i tấ n.
    - II k. 1 (dù ng sau lên). Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là đích nhằ m tớ i củ a mộ t hoạ t độ ng theo
    hướ ng từ thấ p đến cao; trá i vớ i dướ i. Trèo lên ngọ n câ y. Nhìn lên trên trầ n nhà . Bay vú t lên
    trên trờ i cao. 2 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là vị trí củ a vậ t đượ c nó i đến ở sá t bề mặ t củ a
    mộ t vậ t nà o đó đỡ từ bên dướ i, hay sá t bề mặ t ở phía có thể nhìn thấ y rõ . Sá ch để trên bà n.
    Ả nh treo trên tườ ng. Thạ ch sù ng bò trên trầ n nhà . Vết sẹo trên trá n. In trên trang đầ u củ a
    bá o. 3 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là nơi diễn ra củ a hoạ t độ ng, sự việc đượ c nó i đến. Gặ p
    nhau trên đườ ng về. Nghe giả ng trên lớ p. Tranh luậ n trên bá o. Phá t biểu trên tivi. 4 Từ biểu
    thị điều sắ p nêu ra là cơ sở quy định phạ m vi, nộ i dung, tính chấ t củ a hoạ t độ ng, nhậ n thứ c,
    ý kiến đượ c nó i đến. Phê bình trên tình bạ n. Nhậ n thấ y trên thự c tế. Đồ ng ý trên nguyên tắ c.
    Đứ ng trên quan điểm. Dự a trên cơ sở . Điểm 3 trên 10.
    trệt
    - (Nó i về nhà ở) ở dướ i cù ng, sá t đấ t: nhà trệt tầ ng trệt.
    trêu
    - đg. Cg. Trêu ghẹo. Là m cho ngườ i khá c bự c mình bằ ng nhữ ng trò tinh nghịch hoặ c bằ ng
    nhữ ng lờ i châ m chọ c : Trêu trẻ con.
    - CHọ C Là m cho tứ c giậ n, khiêu khích : Trêu chọ c bạ n.
    trêu ngươi
    - đg. Trêu tứ c và là m bự c mình mộ t cá ch cố ý. Cà ng bả o thô i cà ng là m già như muố n trêu
    ngươi. Con tạ o khéo trêu ngươi!
    tri ân
    - Biết ơn : Huố ng chi việc cũ ng việc nhà , Lự a là thâ m tạ mớ i là tri â n (K).
    tri giá c
    - d. (hoặ c đg.). Hình thứ c củ a nhậ n thứ c cao hơn cả m giá c, phả n á nh trự c tiếp và trọ n vẹn sự
    vậ t, hiện tượ ng bên ngoà i vớ i đầ y đủ cá c đặ c tính củ a nó .
    tri kỷ
    - l. d. Ngườ i bạ n rấ t thâ n, hiểu biết mình : Đô i bạ n tri kỷ 2. đg. Nó i chuyện tâ m tình : Hai
    ngườ i tri kỷ vớ i nhau hà ng giờ .
    tri thứ c
    - d. Nhữ ng điều hiểu biết có hệ thố ng về sự vậ t, hiện tượ ng tự nhiên hoặ c xã hộ i (nó i khá i
    quá t). Tri thứ c khoa họ c. Nắ m vữ ng tri thứ c nghề nghiệp.
    trì hoã n
    - đgt. Để chậ m lạ i, chưa là m ngay: Việc rấ t gấ p, khô ng thể trì hoã n đượ c.
    trí
    - d. 1. Mỗ i mặ t củ a trí tuệ : Trí phê phá n ; Trí tưở ng tượ ng ; Trí nhớ . 2. Sự suy nghĩ : Để trí
    và o việc là m cho chó ng xong. 3. Khả nă ng suy xét nhậ n thứ c : Ngườ i mấ t trí khô ng hiểu biết
    gì.
    - Dụ C Bộ phậ n củ a giá o dụ c nhằ m bồ i dưỡ ng tri thứ c và tư t?
    trí khô n
    - d. Khả nă ng suy nghĩ và hiểu biết.
    trí lự c
    - dt. Nă ng lự c trí tuệ: tậ p trung trí lự c và o cô ng việc phá t triển trí lự c cho cô ng việc.
    trí nhớ
    - Khả nă ng ghi lạ i trong ó c nhữ ng điều đã biết . Bồ i dưỡ ng trí nhớ .
    trí óc
    - d. Ó c củ a con ngườ i, coi là biểu trưng củ a khả nă ng nhậ n thứ c, tư duy. Mở mang trí ó c. Trí
    óc minh mẫ n. Lao độ ng trí ó c.
    trí thứ c
    - dt. 1. Ngườ i chuyên là m việc, lao độ ng trí ó c: tầ ng lớ p trí thứ c mộ t trí thứ c yêu nướ c. 2. Tri
    thứ c.
    trí tuệ
    - Phầ n suy nghĩ, tư duy củ a con ngườ i, bao gồ m nhữ ng khả nă ng tưở ng tượ ng, ghi nhớ , phê
    phá n, lý luậ n, thu nhậ n tri thứ c... có thể tiến lên tớ i phá t minh khoa họ c, sá ng tạ o nghệ
    thuậ t.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (10)

    trị
    - I đg. 1 Chữ a, là m cho là nh bệnh. Thuố c trị số t rét. Trị bệnh. 2 Là m cho mấ t khả nă ng gâ y
    hạ i bằ ng cá ch diệt trừ , cả i tạ o. Trị sâ u cắ n lú a. Trị lụ t (bằ ng cả i tạ o sô ng ngò i...). 3 (kng.).
    Trừ ng phạ t, đưa và o khuô n khổ . Trị bọ n lưu manh, cô n đồ . Cá i thó i ấ y mà khô ng trị thì
    hỏ ng. Trị tộ i*. 4 Cai trị (nó i tắ t). Trị dâ n. (Chính sá ch) chia để trị*.
    - II t. (cũ ; kết hợ p hạ n chế). Yên ổ n, thá i bình. Nướ c nhà yên. Loạ n rồ i lạ i trị.
    trị giá
    - đgt. Đượ c định giá , đượ c coi là đá ng giá như thế nà o đó : Ngô i nhà đó trị giá đến hà ng tră m
    triệu.
    trị sự
    - Nó i bộ phậ n củ a mộ t tò a bá o phụ trá ch cô ng việc phá t bá o, gử i bá o, thu tiền, v.v...
    trị tộ i
    - đg. Trừ ng trị kẻ có tộ i.
    trị vì
    - đgt. Giữ ngô i vua cai trị đấ t nướ c: trị vì thiên hạ trị vì tră m họ .
    trích
    - d. Loà i cá biển mình nhỏ , thịt mềm, vả y trắ ng.
    - d. Loà i chim lô ng xanh biếc, mỏ đỏ và dà i.
    - đg. Rú t ra mộ t phầ n : Trích nhữ ng đoạ n vă n hay ; Trích tiền quỹ.
    - t. Nó i quan phạ m tộ i bị đầ y đi xa (cũ ).
    trích dẫ n
    - đg. Dẫ n nguyên vă n mộ t câ u hay mộ t đoạ n vă n nà o đó . Trích dẫ n tá c phẩ m kinh điển.
    Trích dẫ n thơ.
    trịch thượ ng
    - tt. Tự cho mình là hơn mà ă n nó i, xử sự có vẻ bề trên và bấ t nhã : giọ ng trịch thượ ng nhìn
    vớ i con mắ t trịch thượ ng.
    triền miên
    - Kéo dà i mộ t cá ch nặ ng nề, có hạ i : Bệnh hoạ n triền miên; Nạ n lạ m phá t triền miên.
    triển lã m
    - đg. (hoặ c d.). Trưng bà y vậ t phẩ m, tranh ả nh cho mọ i ngườ i đến xem. Triển lã m thà nh tự u
    kinh tế quố c dâ n. Phò ng triển lã m. Xem triển lã m tranh sơn mà i.
    triển vọ ng
    - dt. Khả nă ng phá t triển trong tương lai (thườ ng là tố t đẹp): Tình hình có nhiều triển vọ ng
    triển vọ ng phá t triển củ a đấ t nướ c chẳ ng có triển vọ ng gì đâ u.
    triện
    - d. Lố i viết chữ Trung Quố c thườ ng dù ng để khắ c dấ u.
    - d. Con dấ u củ a chá nh tổ ng, lý trưở ng thờ i xưa.
    triết gia
    - d. Nhà triết họ c.
    triết họ c
    - dt. Khoa họ c nghiên cứ u nhữ ng quy luậ t chung nhấ t củ a thế giớ i và sự nhậ n thứ c thế giớ i.
    triệt để
    - Đến cù ng, đến nơi đến chố n : Triệt để ủ ng hộ đườ ng lố i củ a Đả ng.
    triệt hạ
    - đg. Phá huỷ hoà n toà n trên cả mộ t vù ng. Bị giặ c triệt hạ cả là ng.
    triệt tiêu
    - đgt. 1. Là m cho hoà n toà n khô ng cò n nữ a. 2. Là m cho trở thà nh số khô ng: dao độ ng triệt
    tiêu Hai số đố i xứ ng triệt tiêu nhau.
    triều đạ i
    - Thờ i trị vì củ a mộ t ô ng vua hay mộ t vị vua : Triều đạ i nhà Hậ u - Lê ; Triều đạ i Quang
    Trung.
    triều đình
    - d. Nơi cá c quan và o chầ u vua và bà n việc nướ c; thườ ng dù ng để chỉ cơ quan trung ương,
    do vua trự c tiếp đứ ng đầ u, củ a nhà nướ c quâ n chủ . Triều đình nhà Nguyễn.
    triều nghi
    - dt., cũ , id. Nghi lễ củ a triều đình.
    triều thầ n
    - Quan lạ i trong triều.
    triệu
    - 1 d. Số đếm, bằ ng mộ t tră m vạ n. Mộ t triệu đồ ng. Bạ c triệu (có số lượ ng nhiều triệu). Triệu
    ngườ i như mộ t.
    - 2 d. (cũ ; id.). Dấ u hiệu bá o trướ c việc gì sẽ xả y ra, thườ ng theo mê tín; điềm. Triệu là nh.
    Triệu dữ .
    - 3 đg. (trtr.). Ra lệnh gọ i. Vua triệu quầ n thầ n đến bà n kế chố ng giặ c. Triệu sứ thầ n về nướ c.
    triệu phú
    - dt. Ngườ i rấ t già u, có tiền triệu: nhà triệu phú .
    triệu tậ p
    - Mờ i đến mộ t nơi để họ p : Triệu tậ p hộ i nghị.
    trinh bạ ch
    - t. Trong trắ ng, khô ng mộ t chú t nhơ bẩ n, xấ u xa. Tấ m lò ng trinh bạ ch.
    trinh nữ
    - 1 dt. Ngườ i con gá i cò n trinh.
    - 2 dt. Câ y mọ c dạ i thà nh bụ i lớ n, có nhiều gai nhỏ bé, lá xếp lạ i khi bị đụ ng đến, cụ m hoa
    mà u tím, quả thắ t lạ i có nhiều tơ cứ ng; cò n gọ i là câ y xấ u hổ , mi-mô -da.
    trinh tiết
    - t. Nó i ngườ i con gá i chưa bao giờ tiếp xú c vớ i đà n ô ng về sinh dụ c hoặ c ngườ i đà n bà có
    tiết vớ i chồ ng.
    trình
    - đg. (trtr.). 1 (cũ ). Bá o cá o cho ngườ i cấ p trên biết để xem xét. Lí trưở ng đi trình quan. 2
    Đưa lên cho cấ p trên hoặ c cấ p có thẩ m quyền thấ y, biết để xem xét, thô ng qua, giả i quyết,
    v.v. Trình dự á n lên quố c hộ i. Trình bộ trưở ng kí. Lễ trình quố c thư. Trình giấ y tờ . 3 (cũ ;
    dù ng trướ c mộ t từ xưng hô ). Từ dù ng để mở đầ u lờ i nó i vớ i cấ p trên, tỏ ý tô n kính, lễ phép;
    bẩ m. Trình cụ lớ n, có khá ch.
    trình bá o
    - đgt. Bá o cho ngườ i hoặ c cấ p có thẩ m quyền về việc gì: trình bá o vụ mấ t cắ p trình bá o hộ
    khẩ u.
    trình diễn
    - đg. (trtr.). Đưa ra diễn trướ c cô ng chú ng. Trình diễn vở kịch.
    trình diện
    - đgt. 1. Đến để cho cơ quan hoặ c ngườ i có trá ch nhiệm biết là mình có mặ t: trình diện vớ i
    nhà chứ c trá ch. 2. Ra mắ t mọ i ngườ i: Chú rể trình diện hai họ .
    trình độ
    - Mứ c, khả nă ng... hiểu biết cao hay thấ p, sâ u hay nô ng về ngườ i, sự việc... : Trình độ vă n
    hó a.
    trình tự
    - d. Sự sắ p xếp lầ n lượ t, thứ tự trướ c sau. Kể lạ i trình tự diễn biến trậ n đấ u. Theo trình tự
    thờ i gian.
    trịnh trọ ng
    - tt. Có vẻ oai nghiêm, trang trọ ng: trịnh trọ ng tuyên bố trịnh trọ ng giớ i thiệu cá c vị khá ch
    quý.
    trìu mến
    - Âu yếm quấ n quýt : Trìu mến trẻ em.
    tro
    - d. Chấ t cò n lạ i củ a mộ t số vậ t sau khi chá y hết, ná t vụ n như bộ t và thườ ng có mà u xá m.
    Tro bếp. Chá y ra tro. Mà u tro.
    trò
    - 1 dt. 1. Hoạ t độ ng diễn ra trướ c mắ t ngườ i khá c để mua vui: trò ả o thuậ t diễn trò . 2. Việc
    là m bị coi là có tính chấ t má nh khoé, đá nh lừ a hoặ c thiếu đứ ng đắ n: giở trò lừ a bịp là m
    nhữ ng trò tồ i tệ.
    - 2 dt. Họ c trò , họ c sinh: con ngoan trò giỏ i tình thầ y trò
    trò chơi
    - Cuộ c vui để giả i trí : Ngà y hộ i bà y ra nhiều trò chơi.
    trò chuyện
    - đg. Như chuyện trò .
    trò đù a
    - dt. Trò bà y ra để đù a vui: Chuyện thi cử đâ u phả i là trò đù a Bom đạ n khô ng phả i là trò đù a
    đâ u.
    trò hề
    - Việc giả dố i bà y ra để lừ a bịp : Trò hề trưng cầ u ý dâ n củ a bọ n Việt gian.
    trò vui
    - Cuộ c diễn ra để giả i trí : Ngà y hộ i có nhiều trò vui.
    trỏ
    - đg. (ph.). Chỉ. Trỏ đườ ng.
    tró c
    - 1 đgt. 1. Bong ra từ ng mả ng củ a lớ p phủ bên ngoà i: Vỏ câ y tró c từ ng mả ng Xe tró c sơn Cá
    tró c vả y. 2. Rờ i ra, khô ng cò n kết dínhtrên bề mặ t vậ t khá c: Tờ giấ y thô ng bá o bị tró c ra.
    - 2 đgt. Bắ t hoặ c lấ y, nắ m lấ y cho kì đượ c bằ ng sứ c mạ nh: bị tró c phu tró c đầ u sưu thuế.
    - 3 đgt. Đá nh lưỡ i hoặ c bậ t mạ nh hai đầ u ngó n tay cho phá t thà nh tiếng kêu: tró c lưỡ i gọ i
    chó tró c tay là m nhịp.
    trọ c
    - t. 1. Nó i đầ u cạ o hết tó c : Đầ u trọ c 2. Nó i đồ i nú i khô ng có câ y : Đồ i trọ c.
    tró i
    - đg. Buộ c chặ t để cho khô ng thể cử độ ng, vậ n độ ng tự do đượ c nữ a. Tên cướ p bị tró i. Tró i
    chặ t và o cọ c. Bị tró i tay, khô ng là m đượ c việc gì (b.).
    tró i buộ c
    - đgt. Kìm giữ , gò bó , là m cho mấ t tự do, khô ng đượ c là m theo ý mình: Lễ giá o phong kiến
    tró i buộ c con ngườ i.
    trò m trèm
    - Xấ p xỉ : Trò m trèm ba mươi tuổ i.
    trò n
    - t. 1 Có hình dá ng, đườ ng nét giố ng như hình trò n, đườ ng trò n. Khuô n mặ t trò n. Tră ng rằ m
    trò n và nh vạ nh. Mắ t mở trò n. Ngồ i quâ y trò n quanh bếp lử a. Chạ y vò ng trò n. 2 Có hình khố i
    giố ng như hình cầ u hoặ c hình trụ . Trá i Đấ t trò n. Trò n như hò n bi. Vo trò n. Khai thá c gỗ trò n.
    Ngườ i béo trò n (béo đến mứ c trô ng như trò n ra). 3 (Â m thanh) có â m sắ c tự nhiên nghe rõ
    từ ng tiếng, dễ nghe. Giọ ng trò n, ấ m. 4 Có vừ a đú ng đến số lượ ng nà o đó , khô ng thiếu, khô ng
    thừ a hoặ c khô ng có nhữ ng đơn vị lẻ. Trò n mườ i tá m tuổ i. Đi mấ t mộ t ngà y trò n. Tính ra vừ a
    trò n mộ t tră m. 8.357, lấ y trò n đến nghìn là 8 nghìn. 5 (Là m việc gì) đầ y đủ , trọ n vẹn, khô ng
    có gì phả i chê trá ch. Là m trò n nhiệm vụ . Lo trò n bổ n phậ n. 6 (kng.). (Cá ch số ng) tự thu
    mình lạ i để khô ng va chạ m, khô ng là m mấ t lò ng ai. Tính trò n, và o đâ u cũ ng lọ t. Số ng trò n. 7
    (chm.). (Nố t nhạ c) có độ dà i bằ ng bố n nố t đen hoặ c hai nố t trắ ng.
    trò n trịa
    - tt. 1. Trò n đều, vẻ gọ n và đẹp: cổ tay trò n trịa bú i tó c trò n trịa. 2. (â m thanh) rõ rà ng, trò n
    tiếng và dễ nghe: Tiếng há t trò n trịa ngâ n vang.
    trò n vo
    - t. (kng.). Rấ t trò n. Em bé giương đô i mắ t trò n vo say sưa nhìn. Ngườ i trò n vo như hạ t mít.
    trọ n
    - tt. 1. Đủ cả mộ t giớ i hạ n, phạ m vi nà o đó : thứ c trọ n mộ t đêm đi trọ n mộ t ngà y. 2. Đầ y đủ
    tấ t cả , khô ng thiếu khuyết gì: giữ trọ n lờ i thề số ng trọ n tình trọ n nghĩa.
    trong
    - t. 1. Cho á nh sá ng đi qua và mắ t có thể nhìn suố t qua : Nướ c suố i trong như lọ c ; Ta có thể
    nhìn thấ y đỉnh nú i nhữ ng lú c trờ i trong. 2. Khô ng có gợ n : Gương trong. 3. Nó i giọ ng hay
    tiếng cao, thoá t khỏ i cổ họ ng mộ t cá ch nhẹ nhà ng và khô ng rè : Tiếng há t trong.
    - g. 1. Tạ i mộ t nơi coi là tương đố i kín hay hẹp : Trờ i mưa trẻ con chơi trong nhà ; Thuyền
    nhỏ chỉ đi đượ c trong sô ng, ra biển sợ nguy hiểm. 2. Khô ng quá mộ t số lượ ng, giớ i hạ n đã
    đượ c qui định (củ a khô ng gian, thờ i gian), mộ t phạ m vi trừ u tượ ng : Cơ quan chỉ tiếp khá ch
    trong giờ chính quyền ; Đi bộ trong nă m câ y số , đã mệt lắ m đâ u ; Ngà y giỗ chỉ mờ i ngườ i
    trong họ . 4. Tạ i mộ t nơi ở miền Nam Việt Nam (khi nó i đến quan hệ địa lý vớ i miền Bắ c) :
    Lú c đó trong Sà i Gò n chưa có trườ ng đạ i họ c như ngoà i Hà Nộ i nà y.
    trong khi
    - g. Từ chỉ thờ i gian đương diễn ra, xả y ra mộ t việc gì : Trong khi ă n, khô ng nó i chuyện.
    trong sạ ch
    - t. 1 Trong và khô ng có chấ t bẩ n lẫ n và o (nó i khá i quá t). Giữ cho nướ c giếng trong sạ ch.
    Bầ u khô ng khí trong sạ ch. 2 Có phẩ m chấ t đạ o đứ c tố t đẹp, khô ng bị mộ t vết nhơ bẩ n nà o.
    Số ng cuộ c đờ i trong sạ ch. Mộ t tâ m hồ n trong sạ ch. Là m trong sạ ch độ i ngũ .
    trong sá ng
    - tt. 1. Trong và sá ng, khô ng mộ t chú t vẩ n đụ c, khô ng mộ t vết mờ : trờ i trong sá ng cặ p mắ t
    trong sá ng. 2. ở trạ ng thá i lưu giữ bả n sắ c tố t đẹp vố n có , khô ng bị pha tạ p: giữ gìn sự trong
    sá ng củ a tiếng Việt. 3. Là nh mạ nh, vô tư, khô ng chú t mờ á m: tình cả m trong sá ng.
    trong suố t
    - Nó i mộ t chấ t có thể để cho á nh sá ng truyền qua hoà n toà n như thủ y tinh, khô ng khí... và
    cho thấ y rõ đượ c hình dạ ng củ a cá c vậ t nhìn qua.
    trò ng trà nh
    - t. Ở trạ ng thá i nghiêng qua nghiêng lạ i, khô ng giữ đượ c thă ng bằ ng. Thuyền trò ng trà nh
    trên só ng dữ . Qua cầ u treo trò ng trà nh.
    trọ ng
    - I. đgt. Coi trọ ng, chú ý, đá nh giá cao: trọ ng chấ t lượ ng hơn số lượ ng. II. tt., id. ở mứ c độ cao,
    rấ t nặ ng, đá ng quan tâ m: bệnh trọ ng tộ i trọ ng.
    trọ ng âm
    - Âm phả i đọ c mạ nh trong mộ t từ củ a mộ t tiếng đa â m.
    trọ ng đạ i
    - t. Có tầ m quan trọ ng lớ n lao. Sự kiện trọ ng đạ i. Nhiệm vụ trọ ng đạ i trướ c lịch sử .
    trọ ng điểm
    - dt. Điểm, chỗ quan trọ ng, điểm chủ yếu: vù ng trọ ng điểm nắ m chắ c cá c trọ ng điểm củ a
    chương trình.
    trọ ng lượ ng
    - d. 1. (lý). Lự c do sứ c hú t củ a Quả đấ t tá c dụ ng và o mộ t vậ t ở mộ t nơi và tỷ lệ vớ i sứ c hú t
    nó i trên tạ i đó . Trọ ng lượ ng chết. Vậ t hay ngườ i vừ a vô ích vừ a cả n trở mọ i hoạ t độ ng. Phi
    trọ ng lượ ng. Trạ ng thá i củ a mộ t vậ t vượ t ra khỏ i sứ c hú t củ a Quả đấ t. 2. Tá c dụ ng hoặ c ả nh
    hưở ng : Lờ i nó i có trọ ng lượ ng ; ý kiến có trọ ng lượ ng ; Muố n thuyết phụ c, phả i nêu lên mộ t
    luậ n điểm thự c sự có trọ ng lượ ng.
    trọ ng tà i
    - d. 1 Ngườ i điều khiển và xá c định thà nh tích củ a cuộ c thi đấ u trong mộ t số mô n thể thao.
    Trọ ng tà i bó ng đá . 2 Ngườ i đượ c cử ra để phâ n xử , giả i quyết nhữ ng vụ tranh chấ p. Đó ng
    vai trọ ng tà i trong cuộ c tranh luậ n. Hộ i đồ ng trọ ng tà i kinh tế.
    trọ ng tả i
    - dt. Khố i lượ ng có thể chở hoặ c chịu đự ng đượ c củ a xe cộ , tà u thuyền, cầ u cố ng: Trọ ng tả i
    củ a xe là nă m tấ n cấ m cá c loạ i xe có trọ ng tả i 10 tấ n qua cầ u.
    trọ ng thưở ng
    - Thưở ng rấ t hậ u : Chiến sĩ thi đua đượ c trọ ng thưở ng.
    trọ ng yếu
    - t. Hết sứ c quan trọ ng. Vị trí trọ ng yếu. Nhiệm vụ trọ ng yếu củ a kế hoạ ch.
    tró t lọ t
    - tt. (Là m việc gì) suô n sẻ, trọ n vẹn, vượ t qua đượ c tấ t cả khó khă n, trở ngạ i: mang hà ng lậ u
    đi tró t lọ t trả lờ i tró t lọ t tấ t cả cá c câ u hỏ i thi.
    trổ
    - d. Lỗ hổ ng ở hà ng rà o : Chó chui qua trổ .
    - đg. 1 . Đà o, khoét : Trổ mương. 2. Chạ m gọ t tinh vi : Trổ thủ y tiên.
    - đg. 1. Nả y nở , đâ m chồ i : Câ y hồ ng trổ hoa. 2. Tỏ rõ ra : Trổ tà i.
    trô i
    - I đg. 1 Di chuyển tự nhiên theo dò ng chả y. Khú c gỗ bậ p bềnh trô i trên sô ng. Buô ng chèo
    cho thuyền trô i xuô i. Bị nướ c cuố n trô i. 2 Di chuyển tự nhiên theo mộ t hướ ng nhấ t định.
    Dò ng sô ng lữ ng lờ trô i. Mâ y trô i. 3 (Thờ i gian) qua đi tự nhiên, ngoà i sự để ý củ a con ngườ i.
    Ngà y thá ng trô i đi nhanh chó ng.
    - II t. (kng.). Xong xuô i mộ t cá ch thuậ n lợ i, khô ng bị trắ c trở . Giao việc gì, nó cũ ng là m hết.
    Nuố t khô ng trô i đượ c khoả n tiền đó .
    trô i chả y
    - tt. 1. (Cô ng việc) đượ c tiến hà nh thuậ n lợ i, suô n sẻ: Mọ i việc đều trô i chả y. 2. (Nó i nă ng,
    diễn đạ t) lưu loá t, suô n sẻ, khô ng bị vấ p vá p: trả lờ i trô i chả y mọ i câ u hỏ i đọ c trô i chả y lờ i
    vă n trô i chả y.
    trô i giạ t
    - Ngb. Lênh đênh lưu lạ c : Trô i giạ t nơi đấ t khá ch.
    trồ i
    - đg. Từ bên trong hoặ c từ dướ i nhô ra và nổ i hẳ n lên trên bề mặ t. Ngườ i thợ lặ n trồ i lên
    mặ t nướ c. Mầ m câ y trồ i lên. Xương trồ i ra.
    trỗ i dậ y
    - Vù ng dậ y, dấ y lên : Phong trà o mớ i trỗ i dậ y. Cá c nướ c mớ i trỗ i dậ y. Nhữ ng nướ c mớ i
    già nh đượ c độ c lậ p hay đang đấ u tranh cho độ c lậ p ở cá c nướ c châ u á , Phi và Mỹ la-tinh.
    trộ i
    - t. 1 Cao hơn, tố t hơn rõ rệt so vớ i nhữ ng cá i khá c cù ng loạ i. Nă ng suấ t lú a trộ i nhấ t xó m.
    Họ c trộ i hơn cá c bạ n cù ng lớ p. Ưu điểm trộ i nhấ t củ a anh ta. 2 Nhiều hơn lên, tă ng thêm lên.
    Tính trộ i mấ y tră m đồ ng. Khai trộ i tuổ i.
    trộ m
    - I. đgt. 1. Lấ y củ a ngườ i khá c mộ t cá ch lén lú t, nhâ n lú c khô ng ai để ý: lấ y trộ m đồ đạ c há i
    trộ m quả . 2. Là m việc gì lén lú t, thầ m vụ ng: đọ c trộ m thư nhìn trộ m nghe trộ m điện thoạ i.
    II. dt. Kẻ trộ m: bắ t đượ c trộ m.
    trộ m nghĩ
    - Bà y tỏ ý kiến riêng mộ t cá ch khiêm tố n (cũ ) : Tô i trộ m nghĩ là khô ng nên là m thế.
    trố n
    - đg. 1 Giấ u mình và o chỗ kín đá o để khỏ i bị trô ng thấ y. Chơi đi trố n, đi tìm. Trố n trong
    rừ ng. 2 Bỏ đi, trá nh đi nơi khá c mộ t cá ch bí mậ t để khỏ i bị giữ lạ i, khỏ i bị bắ t. Trố n mẹ đi
    chơi. Chạ y trố n. Bị lù ng bắ t, phả i trố n đi. 3 Tìm cá ch lả ng trá nh mộ t nhiệm vụ nà o đó . Trố n
    việc nặ ng. Trố n trá ch nhiệm. Trố n họ c. Trố n thuế. 4 (kết hợ p hạ n chế). (Trẻ em) bỏ qua mộ t
    giai đoạ n tậ p vậ n độ ng ban đầ u nà o đó . Trẻ trố n lẫ y. Trố n bò .
    trộ n
    - đgt. 1. Đả o cho thứ nọ lẫ n và o thứ kia: trộ n vữ a xâ y nhà . 2. Cho thứ khá c và o và là m cho
    lẫ n đều và o nhau: cơm trộ n ngô .
    trô ng
    - đg. 1. Nhậ n thấ y bằ ng mắ t : Trô ng qua cử a sổ . 2. Chă m só c, giữ gìn : Trô ng trẻ ; Trô ng nhà .
    trô ng cậ y
    - đg. Hi vọ ng dự a đượ c và o, hi vọ ng đượ c giú p đỡ . Trô ng cậ y và o bạ n. Trô ng cậ y và o con lú c
    tuổ i già .
    trô ng chờ
    - đgt. Chờ đợ i, mong ngó ng vớ i nhiều hi vọ ng: trô ng chờ ngà y gặ p nhau trô ng chờ thư nhà
    trô ng chờ cấ p trên giả i quyết.
    trô ng coi
    - Xem xét, gìn giữ : Trô ng coi nhà cử a.
    trô ng ngó ng
    - đg. Mong đợ i thiết tha đượ c thấ y, đượ c gặ p. Trô ng ngó ng mẹ về. Trô ng ngó ng tin tứ c.
    Trô ng ngó ng từ ng giâ y phú t.
    trồ ng
    - đgt. 1. Vù i hay cắ m cà nh, gố c câ y xuố ng đấ t cho mọ c thà nh câ y: trồ ng câ y trồ ng khoai
    trồ ng sắ n. 2. Chô n phầ n châ n (cộ t hay vậ t tương tự ) xuố ng đấ t cho đứ ng thẳ ng: trồ ng cộ t
    nhà trồ ng câ y nêu.
    trố ng
    - d. Thù ng rỗ ng hai đầ u că ng da, đá nh kêu thà nh tiếng : Trố ng bá o độ ng. Đá nh trố ng bỏ dù i.
    Khở i xướ ng lên mộ t việc mà khô ng là m cho xong, do thiếu tinh thầ n trá ch nhiệm.
    - t. Cg. Số ng. Thuộ c giố ng đự c củ a loà i cầ m : Gà trố ng.
    - t. Rỗ ng ở bên trong, khô ng có gì : Vườ n khô ng nhà trố ng.
    trố ng canh
    - d. Trố ng đá nh để cầ m canh; thườ ng dù ng để chỉ khoả ng thờ i gian mộ t canh, ngà y trướ c.
    Lú c trố ng canh vừ a điểm. Và i trố ng canh.
    trố ng khô ng
    - tt. 1. Hoà n toà n trố ng, khô ng có gì ở trong: nhà cử a trố ng khô ng vườ n tượ c trố ng khô ng. 2.
    Có cá ch ă n nó i thiếu nhữ ng từ xưng hô , thưa gử i: Trẻ con mà nó i trố ng khô ng vớ i ngườ i lớ n
    là vô lễ.
    trố ng trả i
    - t. 1. Khô ng có gì che chở : Nhà ở nơi trố ng trả i. 2. Nó i tình cả m bị tổ n thương khi mớ i mấ t
    mộ t ngườ i cộ t trụ trong gia đình : Từ ngà y thầ y chá u mấ t đi, nhà trở nên trố ng trả i.
    trơ
    - t. 1 Có khả nă ng khô ng biến đổ i hình dạ ng, trạ ng thá i, tính chấ t trướ c mọ i tá c độ ng mạ nh
    từ bên ngoà i. Bổ mấ y nhá t toé lử a mà mặ t đá vẫ n trơ ra. Trơ như đá . Câ y cổ thụ đứ ng trơ
    trơ trong bã o tá p. Ngồ i trơ như pho tượ ng. 2 (chm.). Khô ng hoặ c rấ t khó tá c dụ ng hoá họ c
    vớ i chấ t khá c. Khí trơ*. Độ trơ hoá họ c củ a mộ t nguyên tố . 3 Tỏ ra khô ng biết hổ thẹn,
    khô ng biết ngượ ng trướ c sự chê bai, phê phá n củ a ngườ i khá c. Ngườ i trơ khô ng biết thẹn.
    Mặ t trơ ra như mặ t thớ t (thgt.). Nó i thế nà o nó cũ ng cứ trơ trơ ra. 4 Ở và o trạ ng thá i phơi
    bà y ra, lộ trầ n ra do khô ng cò n hoặ c khô ng có đượ c sự che phủ , bao bọ c thườ ng thấ y.
    Nhữ ng cà nh câ y trơ ra, khô ng cò n mộ t chiếc lá . Cá nh đồ ng mớ i gặ t chỉ cò n trơ gố c rạ . Ngô i
    nhà nằ m trơ giữ a đồ i trọ c. 5 Ở và o tình trạ ng chỉ cò n lẻ loi mộ t mình. Mọ i ngườ i bỏ về cả ,
    chỉ cò n trơ lạ i mộ t mình anh ta. Đồ đạ c dọ n đi hết, chỉ cò n trơ mấ y chiếc ghế. Nằ m trơ mộ t
    mình ở nhà . 6 (kng.). Sượ ng mặ t vì ở và o tình trạ ng lẻ loi khá c biệt quá so vớ i chung quanh,
    khô ng có sự gầ n gũ i hoà hợ p. Mộ t mình giữ a toà n ngườ i lạ , cả m thấ y trơ lắ m. Ngườ i khô ng
    biết trơ. Ă n mặ c thế nà y trô ng trơ lắ m. 7 (kết hợ p hạ n chế). (Quả ) có hạ t to, cù i mỏ ng và
    dính và o hạ t. Nhã n trơ. 8 (kết hợ p hạ n chế). Cù n, mò n đến mứ c khô ng cò n tá c dụ ng nữ a.
    Dao trơ. Líp trơ.
    trơ trá o
    - tt. Trơ lì, vẻ ngang ngượ c, khô ng hề biết hổ thẹn: đã phạ m lỗ i cò n trơ trá o cã i lạ i thá i độ
    trơ trá o.
    trơ trọ i
    - Lẻ loi, chơ vơ : Sau trậ n bã o, giữ a vườ n chỉ cò n trơ trọ i mộ t câ y nhã n.
    trơ trụ i
    - t. (kng.). Trơ ra, hoà n toà n khô ng cò n gì. Cà nh câ y trơ trụ i, khô ng cò n mộ t chiếc lá . Chỉ cò n
    trơ trụ i mộ t thâ n mộ t mình.
    trở
    - 1 dt. Tang: nhà có trở .
    - 2 đgt. 1. Đả o ngượ c vị trí đầ u thà nh đuô i, trên thà nh dướ i, trá i thà nh phả i: trở mặ t vả i trở
    đầ u đũ a. 2. Quay ngượ c lạ i, đi về hướ ng hay vị trí ban đầ u: trở về nhà trở gó t ra sâ n lạ i trở
    và o nhà . 3. Quay, hướ ng về, phía nà o đó : trở cử a về hướ ng đô ng. 4. Chuyển đổ i sang chiều
    hướ ng nà o, thườ ng là xấ u: trở bệnh Trờ i trở gió . 5. Hướ ng đến phạ m vi nà o từ mộ t giớ i hạ n
    cụ thể: từ Nam Định trở ra từ mườ i tá m tuổ i trở xuố ng.
    trở giọ ng
    - X. Giở giọ ng.
    trở gó t
    - Quay lạ i hướ ng cũ : Trở gó t ra về.
    trở lạ i
    - đg. 1 Quay về, quay lạ i nơi bắ t đầ u, nơi xuấ t phá t. Trở lạ i nơi cũ . Tá c độ ng trở lạ i. 2 Chuyển
    về trạ ng thá i, tính chấ t (thườ ng là tố t đẹp) ban đầ u. Khô ng gian trở lạ i yên tĩnh. Vui trở lạ i.
    Trở lạ i là m ngườ i lương thiện. 3 Lấ y đó là m mố c tố i đa, khô ng thể hơn. Chừ ng hai mươi tuổ i
    trở lạ i. Tră m câ n trở lạ i.
    trở mặ t
    - đgt. Lậ t lọ ng, đang tử tế bỗ ng quay ngay ra có thá i độ chố ng lạ i: trở mặ t nó i xấ u bạ n trở
    mặ t viết đơn tố cá o ban lã nh đạ o.
    trở nên
    - Cg. Trở thà nh. Hó a ra, thà nh ra : Trở nên hù ng mạ nh.
    trở ngạ i
    - d. Cá i gâ y khó khă n, là m cả n trở . Cô ng việc gặ p nhiều trở ngạ i. Gâ y trở ngạ i cho việc thự c
    hiện kế hoạ ch.
    trở về
    - đgt. Quay lạ i chỗ cũ , nơi ở cũ : trở về quê hương.
    trở xuố ng
    - Tính từ đó xuố ng : Từ cấ p tỉnh trở xuố ng.
    trớ trêu
    - t. Có vẻ như trêu cợ t, là m phiền muộ n, rắ c rố i mộ t cá ch oá i oă m. Cả nh ngộ trớ trêu. Số
    phậ n trớ trêu.
    trợ cấ p
    - đgt. Cấ p tiền để giú p đỡ khi khó khă n: tiền trợ cấ p hà ng thá ng trợ cấ p khó khă n độ t xuấ t.
    trợ độ ng từ
    - d. Độ ng từ chuyên dù ng phụ thêm cho mộ t độ ng từ khá c. "Cầ n", "phả i", "muố n", v.v. là
    nhữ ng trợ độ ng từ trong tiếng Việt.
    trợ lý
    - Ngườ i giú p đỡ trong mộ t cô ng tá c chuyên mô n : Trợ lý giả ng dạ y ; Trợ lý ngoạ i trưở ng
    Hoa Kỳ.
    trợ thủ
    - d. Ngườ i giú p sứ c trong cô ng việc. Mộ t trợ thủ đắ c lự c.
    trờ i
    - I. dt. 1. Khoả ng khô ng gian nhìn thấ y như hình vò m ú p trên mặ t đấ t: trờ i đầ y sao trờ i xanh
    ngắ t. 2. Thiên nhiên: trờ i hạ n mong trờ i mưa nắ ng thuậ n hoà . 3. Lự c lượ ng siêu nhâ n trên
    trờ i cao, có vai trò sá ng tạ o và quyết định mọ i sự ở trầ n gian, theo mê tín: cầ u trờ i bị trờ i
    đá nh. II. tt. Hoang dạ i, khô ng do con ngườ i nuô i, trồ ng: vịt trờ i cả i trờ i. III. tt. Từ nhấ n mạ nh
    mộ t khoả ng thờ i gian đã qua đượ c coi là rấ t dà i, lâ u: mườ i ngà y trờ i gầ n ba nă m trờ i. IV. tht.
    Tiếng thố t lên để than thở hoặ c ngạ c nhiên: Trờ i, sao lạ i là m như thế?
    trờ i ơi
    - I. th. Nh. Trờ i. II. t. 1. Vu vơ, khô ng că n cứ : Câ u chuyện trờ i ơi. 2. (đph). Xấ u xí, kém cỏ i :
    Tính nết nó trờ i ơi lắ m.
    trơn
    - t. 1 Có bề mặ t rấ t nhẵ n, là m cho vậ t khá c khi chạ m lên thì dễ bị trượ t, bị tuộ t đi. Đườ ng
    trơn. Sà n đá nh xi rấ t trơn. 2 (kng.). Lưu loá t, trô i chả y, khô ng vấ p vá p. Đọ c khô ng trơn. Nó i
    trơn như chá o chả y. 3 (kết hợ p hạ n chế). Có bề mặ t đượ c giữ nguyên ở trạ ng thá i đơn giả n,
    khô ng có trang trí. Vả i trơn. 4 (kng.). Chỉ là m nhiệm vụ bình thườ ng, khô ng có cấ p bậ c, chứ c
    vụ gì. Lính trơn. Nhâ n viên trơn. 5 (ph.; kng.). Nhẵ n, hết nhẵ n. Củ i chá y trơn cả . Hết trơn.
    Sạ ch trơn*.
    trơn tru
    - tt. 1. Nhẵ n bó ng, khô ng sầ n sù i, thô rá p: bà o cho thậ t trơn tru. 2. Trô i chả y, suô n sẻ, khô ng
    bị vấ p vá p (khi đọ c, nó i nă ng): đọ c trơn tru cả bà i tậ p đọ c trả lờ i trơn tru nó i trơn tru.
    trớ n
    - d. Đà củ a mộ t vậ t đang chuyển : Trớ n tà u đang chạ y; Vui quá trớ n.
    - ph. Nó i mắ t giương to : Trớ n mắ t lên nhìn.
    trợ n
    - 1 đg. (Mắ t) mở că ng ra hết cỡ . Mắ t trợ n ngượ c lên. Trợ n trò n mắ t. Phồ ng má trợ n mắ t.
    - 2 x. chợ n.
    trớ t
    - đgt. 1. Trề ra: trớ t mô i. 2. Xướ c phía ngoà i: Gai cà o trớ t da.
    trợ t
    - (ph.). x. trượ t.
    tru tréo
    - đgt. Kêu la, là m ầ m ĩ lên: Có gì đâ u mà tru tréo dữ vậ y tru tréo lên cho là ng xó m nghe.
    trù bị
    - Chuẩ n bị trướ c : Trù bị tà i liệu để khai hộ i. Hộ i nghị trù bị. Hộ i nghị chuẩ n bị cho hộ i nghị
    chính thứ c.
    trù tính
    - đg. Tính toá n trướ c mộ t cá ch cụ thể. Trù tính sả n lượ ng thu hoạ ch.
    trù trừ
    - đgt. Cò n e ngạ i, do dự , chưa quyết định đượ c ngay: trù trừ mã i rồ i mớ i quyết định Cứ trù
    trừ mã i thì hỏ ng việc mấ t Đừ ng trù trừ nữ a.
    trú ẩn
    - Lá nh và o mộ t nơi để trá nh tai nạ n.
    trú ngụ
    - đg. Ở , sinh số ng tạ m tạ i mộ t nơi nà o đó khô ng phả i quê hương mình. Tìm nơi trú ngụ . Trú
    ngụ ở nướ c ngoà i.
    trụ
    - I. dt. Cộ t vữ ng chắ c để đỡ vậ t nặ ng; cộ t cá i: Cầ u có ba trụ . II. đgt. Bá m chắ c tạ i mộ t vị trí:
    cho mộ t trung độ i trụ lạ i để đá nh địch.
    truâ n chuyên
    - Nh. Truâ n chiên.
    truấ t phế
    - đg. (id.). Như phế truấ t.
    trú c đà o
    - dt. Câ y độ c đượ c trồ ng là m cả nh, câ y nhỡ thườ ng cao 2-3m, cà nh mả nh, có 3 cạ nh, lá mọ c
    vò ng, mỗ i mấ u thườ ng có 3 lá , hình mũ i má c hẹp, cứ ng, mặ t trên mà u lụ c thẫ m, mặ t dướ i
    nhạ t hơn, hoa hồ ng, đỏ hay trắ ng, khô ng thơm, toà n câ y có nhự a mủ trắ ng; cò n gọ i giá p trú c
    đà o, đà o lê.
    trụ c
    - d. 1. Bộ phậ n thẳ ng và dà i quanh đó mộ t vậ t quay : Trụ c bá nh xe ; Trụ c đĩa xe đạ p. 2.
    (thiên). Đườ ng tưở ng tượ ng quanh đó mộ t thiên thể quay : Trụ c Quả đấ t. 3. (toá n). Đườ ng
    thẳ ng quanh đó mộ t hình phẳ ng quay và sinh ra mộ t khố i trò n xoay trong khô ng gian. 4.
    Đườ ng thẳ ng trên đó mộ t chiều đã đượ c xá c định : Hai trụ c củ a mộ t đồ thị là trụ c tung và
    trụ c hoà nh. 5. Đườ ng thẳ ng ở giữ a nhiều vậ t hoặ c kéo dà i thà nh nhiều nhá nh sang hai bên :
    Trụ c đố i xứ ng ; Trụ c giao thô ng. 6. Đườ ng lố i chính trị liên kết hai hay nhiều nướ c : Trụ c Bá
    Linh - La Mã - Đô ng-Kinh .
    - đg. Bẩ y mộ t vậ t gì nặ ng từ dướ i lên trên : Trụ c mộ t cá i tà u đắ m. Má y trụ c. X. Cầ n trụ c.
    - - đg. Đuổ i đi bằ ng sứ c mạ nh : Trụ c tên phá hoạ i.
    trụ c trặ c
    - t. (hoặ c d.). 1 (Má y mó c) ở trạ ng thá i hoạ t độ ng khô ng bình thườ ng do có bộ phậ n bị sai,
    hỏ ng. Má y bay trụ c trặ c trướ c lú c cấ t cá nh. Xe mớ i chạ y và i hô m đã thấ y trụ c trặ c. Nhữ ng
    trụ c trặ c về kĩ thuậ t. 2 (kng.). Ở tình trạ ng gặ p khó khă n, vướ ng mắ c, khô ng đượ c trô i chả y.
    Cô ng việc trụ c trặ c. Trụ c trặ c về mặ t thủ tụ c, giấ y tờ .
    trụ c xuấ t
    - đgt. Đuổ i ra khỏ i mộ t nướ c: trụ c xuấ t mộ t ngườ i nướ c ngoà i hoạ t độ ng tình bá o Mộ t và i
    nhà ngoạ i giao bị trụ c xuấ t do dính đến vụ hoạ t độ ng giá n điệp tai tiếng đó .
    trù m
    - d. Ngườ i đứ ng đầ u nộ t nhó m, mộ t bọ n ngườ i xấ u gian á c : Trù m kẻ cắ p ; Trù m đế quố c.
    - d. Ngườ i đứ ng đầ u mộ t họ đạ o.
    - đg. Phủ lên trên, che lấ p hết cả : Trù m khă n lên đầ u.
    trung
    - 1 t. 1 (kết hợ p hạ n chế). Ở và o khoả ng giữ a củ a hai cự c, khô ng to mà cũ ng khô ng nhỏ ,
    khô ng cao mà cũ ng khô ng thấ p. Thườ ng thườ ng bậ c trung. Hạ ng trung. 2 (viết hoa). (Miền)
    ở khoả ng giữ a củ a nướ c Việt Nam, trong quan hệ vớ i miền ở phía bắ c (miền Bắ c) và miền ở
    phía nam (miền Nam). Miền Trung. Bắ c, Trung, Nam liền mộ t dả i.
    - 2 t. Mộ t lò ng mộ t dạ vớ i vua, theo đạ o đứ c nho giá o. Bề tô i trung. Chữ trung, chữ hiếu.
    trung bình
    - l. t. Vừ a phả i : Hạ ng trung bình. 2. ph. Đồ đồ ng : Mỗ i ngườ i trung bình đượ c hai tră m đồ ng
    tiền thưở ng.
    trung cấ p
    - t. Thuộ c cấ p giữ a, dướ i cao cấ p, trên sơ cấ p. Trườ ng kĩ thuậ t trung cấ p. Cá n bộ trung cấ p.
    trung du
    - Miền đấ t ở khoả ng giữ a lưu vự c mộ t con sô ng, đố i vớ i thượ ng du và hạ du.
    trung đoà n
    - d. Đơn vị tổ chứ c củ a lự c lượ ng vũ trang, thườ ng gồ m mộ t số tiểu đoà n nằ m trong biên chế
    củ a sư đoà n hay đượ c tổ chứ c độ c lậ p.
    trung độ i
    - Đơn vị quâ n độ i trên tiểu độ i, dướ i đạ i độ i.
    trung gian
    - t. 1 Ở khoả ng giữ a, có tính chấ t chuyển tiếp hoặ c nố i liền giữ a hai cá i gì. Lự c lượ ng trung
    gian ngả về phe cá ch mạ ng. Cấ p trung gian. 2 (hoặ c d.). Ở giữ a, giữ vai trò mô i giớ i trong
    quan hệ giữ a hai bên. Là m trung gian hoà giả i. Liên lạ c qua mộ t trung gian.
    trung hò a
    - TRuNG Hoà (hó a) Cho a-xit và ba-dơ tá c dụ ng vớ i nhau.
    trung khu
    - d. Vù ng củ a bộ nã o, có cấ u tạ o gồ m cá c nhâ n tế bà o thườ ng phụ trá ch mộ t chứ c nă ng điều
    khiển cá c hoạ t độ ng củ a cơ thể.
    trung lậ p
    - I. tt. Đứ ng giữ a, khô ng ngả về mộ t bên nà o trong hai phe đố i lậ p: nướ c trung lậ p chính
    sá ch hoà bình trung lậ p ngọ n cờ dâ n chủ và trung lậ p. II. đgt. Trung lậ p hoá , nó i tắ t.
    - (xã ) h. Vĩnh Bả o, tp. Hả i Phò ng.
    trung niên
    - Ngườ i trạ c tuổ i trên dướ i bố n mươi.
    trung sĩ
    - d. Bậ c quâ n hà m trên hạ sĩ, dướ i thượ ng sĩ.
    trung tá
    - dt. Bậ c quâ n hà m trên thiếu tá dướ i đạ i tá (hoặ c thượ ng tá , trong tổ chứ c quâ n độ i mộ t số
    nướ c).
    trung tâ m
    - I.d. 1. Phầ n giữ a củ a mộ t khoả ng khô ng gian : Trung tâ m thà nh phố . 2. Nơi tậ p hợ p hay
    phố i hợ p nhiều hoạ t độ ng : Trung tâ m nghiên cứ u khoa họ c. 3. Nơi tậ p hợ p nhiều hoạ t độ ng
    có nhữ ng ả nh hưở ng và tá c dụ ng tỏ a ra từ đó : Thủ đô là trung tâ m chính trị vă n hó a... củ a
    cả nướ c. II. t. Vượ t về tầ m quan trọ ng nhữ ng cá i có liên quan phụ thuộ c vớ i mình và do đó
    quy tụ và o mình : Cô ng tá c trung tâ m ; Nhiệm vụ trung tâ m.
    trung thà nh
    - t. 1 Trướ c sau mộ t lò ng mộ t dạ , giữ trọ n niềm tin, giữ trọ n nhữ ng tình cả m gắ n bó , nhữ ng
    điều đã cam kết đố i vớ i ai hay cá i gì. Trung thà nh vớ i tổ quố c. Trung thà nh vớ i lờ i hứ a.
    Ngườ i bạ n trung thà nh. 2 (kng.). Đú ng vớ i sự thậ t vố n có , khô ng thêm bớ t, thay đổ i. Dịch
    trung thà nh vớ i nguyên bả n. Phả n á nh trung thà nh ý kiến củ a hộ i nghị.
    trung thu
    - dt. Ngà y rằ m thá ng tá m â m lịch, ngà y Tết củ a trẻ em, theo phong tụ c cổ truyền: phá cỗ
    Trung Thu.
    - (xã ) h. Tủ a Chù a, t. Lai Châ u.
    trung thự c
    - Thẳ ng thắ n và thà nh thự c : Cá n bộ trung thự c.
    trung tuầ n
    - d. Khoả ng thờ i gian mườ i ngà y giữ a thá ng. Và o trung tuầ n thá ng sau.
    trung ương
    - I. tt. 1. Thuộ c bộ phậ n quan trọ ng nhấ t, có tá c dụ ng chi phố i cá c bộ phậ n liên quan: thầ n
    kinh trung ương. 2. Thuộ c cấ p lã nh đạ o cao nhấ t, chung cho cả nướ c: cơ quan trung ương
    uỷ ban trung ương ban chấ p hà nh trung ương. 3. Thuộ c quyền quả n lí củ a cơ quan trung
    ương: cô ng nghiệp trung ương và cô ng nghiệp địa phương. II. dt. Cơ quan lã nh đạ o cao nhấ t
    củ a cả nướ c: xin ý kiến Trung ương.
    trung vă n
    - Ngô n ngữ Trung Quố c : Họ c trung vă n.
    trù ng dương
    - d. (vch.). Biển cả liên tiếp nhau. Con tà u vượ t trù ng dương.
    trù ng hợ p
    - 1 đgt. Hợ p nhiều phâ n tử củ a cù ng mộ t chấ t thà nh mộ t phâ n tử khố i lớ n hơn nhiều.
    - 2 tt. 1. (Xả y ra) cù ng mộ t thờ i gian: Hai sự kiện trù ng hợ p xả y ra cù ng mộ t ngà y. 2. Có
    nhữ ng điểm giố ng nhau: Quan điểm hai bên trù ng hợ p nhau.
    trù ng tu
    - Sử a chữ a lạ i mộ t cô ng trình kiến trú c : Trù ng tu Chù a Mộ t Cộ t.
    trũ ng
    - I t. Lõ m sâ u so vớ i xung quanh. Đấ t trũ ng. Cá nh đồ ng chiêm trũ ng. Mắ t trũ ng sâ u. Nướ c
    chả y chỗ trũ ng* (tng.).
    - II d. (id.). Chỗ đấ t . Mộ t trũ ng sâ u đầ y nướ c.
    trú ng
    - I. tt. 1. Đú ng và o mụ c tiêu: bắ n trú ng đích. 2. Đú ng vớ i cá i có thự c đang đượ c nó i đến: đoá n
    trú ng ý bạ n nó i trú ng tim đen. 3. Đú ng và o dịp, thờ i gian nà o mộ t cá ch ngẫ u nhiên: về nhà
    trú ng ngà y giỗ tổ ra đi trú ng lú c trờ i mưa. II. đgt. 1. Mắ c phả i điều khô ng hay, gâ y tổ n hạ i,
    tổ n thương cho bả n thâ n: trú ng mìn trú ng gió độ c trú ng kế trú ng phong. 2. Đạ t đượ c điều
    tố t là nh trong sự tuyển chọ n hay do may mắ n: trú ng giả i nhấ t trú ng số độ c đắ c. 3. Gặ p may
    mắ n trong là m ă n, buô n bá n: Vụ mù a trú ng lớ n Dạ o nà y bá c ấ y buô n bá n trú ng lắ m.
    trú ng cử
    - Đượ c bầ u : Trú ng cử và o ban chấ p hà nh.
    trú ng số
    - đgt. Đượ c giả i trong cuộ c quay xổ số : trú ng số độ c đắ c.
    trú ng tủ
    - Đú ng vớ i điều mình đoá n trướ c (thtụ c) : Đầ u bà i ra trú ng tủ .
    trú ng tuyển
    - đg. 1 Thi đỗ . Trú ng tuyển kì thi hết cấ p. 2 Đượ c tuyển. Trú ng tuyển (là m) diễn viên điện
    ả nh.
    truô ng
    - dt. Vù ng đấ t hoang, có nhiều câ y cỏ : Thương anh, em cũ ng muố n vô , Sợ truô ng nhà Hồ , sợ
    phá Tam Giang (cd.).
    trú t
    - d. Con tê tê.
    - đg. l . Đổ nhiều từ trên xuố ng dướ i : Mưa như trú t nướ c. 2. Đổ cho ngườ i khá c : Trú t gá nh
    nặ ng. 3. Dồ n hết và o : Trú t că m hờ n và o bọ n cướ p nướ c.
    truy đuổ i
    - đg. Đuổ i theo rá o riết. Truy đuổ i tên cướ p có vũ khí. Bị truy đuổ i gắ t phả i ra đầ u thú .
    truy kích
    - đgt. Đuổ i đá nh quâ n địch đang rú t chạ y: truy kích giặ c truy kích đến cù ng.
    truy nã
    - Cg. Truy lù ng. Dò theo để bắ t : Truy nã phạ m nhâ n.
    truy nguyên
    - đg. Tìm đến tậ n nguồ n gố c, nguyên nhâ n củ a sự việc. Truy nguyên ra thì anh ấ y khô ng có
    lỗ i.
    truy tố
    - đgt. Đưa ngườ i bị coi là phạ m tộ i ra toà để xét xử theo phá p luậ t: bị truy tố vì tộ i lừ a đả o
    truy tố giá m đố c nhà má y về tộ i thiếu trá ch nhiệm, gâ y thiệt hạ i lớ n.
    trụ y lạ c
    - Sa ngã hư hỏ ng : Cuộ c đờ i trụ y lạ c.
    truyền
    - đg. 1 Để lạ i cá i mình đang nắ m giữ cho ngườ i khá c, thườ ng thuộ c thế hệ sau. Truyền kiến
    thứ c cho họ c sinh. Truyền nghề. Vua truyền ngô i cho con. Cha truyền con nố i*. 2 (Hiện
    tượ ng vậ t lí) đưa dẫ n từ nơi nà y đến nơi khá c. Nhiệt truyền từ vậ t nó ng sang vậ t lạ nh. Thiết
    bị truyền độ ng. 3 Lan rộ ng ra hoặ c là m lan rộ ng ra cho nhiều ngườ i, nhiều nơi biết. Câ u
    chuyện truyền đi khắ p nơi. Truyền mệnh lệnh. Truyền tin. 4 Đưa và o trong cơ thể ngườ i
    khá c. Truyền má u cho bệnh nhâ n. Muỗ i truyền vi trù ng số t rét. 5 (cũ ). Ra lệnh. Lệnh vua
    truyền xuố ng. Quan truyền lính gọ i lí trưở ng và o hầ u.
    truyền bá
    - đgt. Phổ biến rộ ng ra cho nhiều ngườ i, nhiều nơi: truyền bá kiến thứ c khoa họ c truyền bá
    tư tưở ng cá ch mạ ng truyền bá đạ o Phậ t.
    truyền cả m
    - Là m cho tâ m hồ n ngườ i khá c rung độ ng bằ ng nghệ thuậ t củ a mình : Vă n chương truyền
    cả m.
    truyền hình
    - đg. Truyền hình ả nh, thườ ng đồ ng thờ i có cả â m thanh, đi xa bằ ng radio hoặ c bằ ng đườ ng
    dâ y. Truyền hình tạ i chỗ trậ n bó ng đá . Vô tuyến truyền hình*. Đà i truyền hình*.
    truyền thanh
    - đgt. Truyền â m thanh đi xa bằ ng só ng điện từ hoặ c bằ ng đườ ng dâ y: loa truyền thanh đà i
    truyền thanh.
    truyền thố ng
    - Đứ c tính, tậ p quá n, tư tưở ng, lố i số ng...đượ c truyền từ thế hệ nà y sang thế hệ khá c :
    Truyền thố ng cá ch mạ ng.
    truyền thụ
    - đg. Truyền lạ i tri thứ c, kinh nghiệm cho ngườ i nà o đó . Truyền thụ kiến thứ c cho họ c sinh.
    Truyền thụ nghề nghiệp cho thợ trẻ.
    truyền thuyết
    - dt. Truyện dâ n gian truyền miệng về cá c nhâ n vậ t, kì tích lịch sử , thườ ng mang nhiều yếu
    tố thầ n kì: truyền thuyết về Thá nh Gió ng.
    truyện
    - d. 1. Tá c phẩ m vă n họ c kể chuyện ít nhiều hư cấ u mộ t cá ch có mạ ch lạ c và nghệ thuậ t :
    Truyện Lụ c Vâ n Tiên. 2. Việc cũ chép lạ i : Kinh truyện.
    truyện ký
    - Truyện ghi cô ng việc là m và đờ i số ng củ a mộ t ngườ i : Truyện ký Nguyễn Trã i.
    trừ
    - đg. 1 Bớ t đi mộ t phầ n khỏ i tổ ng số . 5 trừ 3 cò n 2. Cho tạ m ứ ng rồ i trừ dầ n và o lương. 2 Để
    riêng ra, khô ng kể, khô ng tính đến trong đó . Tấ t cả phả i có mặ t, trừ ngườ i ố m. Cử a hà ng mở
    cử a cả chủ nhậ t, chỉ trừ ngà y lễ. 3 Là m cho mấ t đi, khô ng cò n tồ n tạ i để gâ y hạ i đượ c nữ a.
    Thuố c trừ sâ u*. Trừ hậ u hoạ . 4 (kng.; kết hợ p hạ n chế). (Lấ y cá i khá c nà o đó ) thay cho. Ă n
    khoai trừ cơm. Lấ y đồ đạ c trừ nợ .
    trừ diệt
    - Nh. Diệt trừ .
    trừ khử
    - Bỏ đi cho hết : Trừ khử hủ tụ c.
    trừ phi
    - k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là mộ t giả thiết mà chỉ trong trườ ng hợ p đó điều đượ c nó i
    đến mớ i khô ng cò n là đú ng nữ a. Tuầ n sau sẽ lên đườ ng, trừ phi trờ i mưa bã o. Trừ phi có
    thiên tai, nă m nay chắ c chắ n đượ c mù a. Bệnh khô ng qua khỏ i đượ c, trừ phi có thuố c tiên.
    trữ
    - đgt. Cấ t, chứ a sẵ n mộ t lượ ng tương đố i nhiều, và o mộ t chỗ để dà nh cho lú c cầ n: bể trữ
    nướ c trữ lương thự c trữ thó c trong kho.
    trữ tình
    - Nó i nghệ thuậ t nặ ng về tả tình cả m củ a con ngườ i : Tính chấ t trữ tình củ a thơ Nguyễn Du.
    trứ danh
    - t. 1 Rấ t nổ i tiếng, ai cũ ng biết. Nhà điêu khắ c trứ danh. Mộ t tá c phẩ m trứ danh. Câ u nó i trứ
    danh. 2 (kng.). Tuyệt, tuyệt vờ i. Trô ng trứ danh đấ y chứ . Trứ danh hết chỗ nó i.
    trưa
    - I. dt. Khoả ng thờ i gian giữ a ban ngà y, khoả ng trướ c sau 12 giờ , lú c Mặ t Trờ i cao nhấ t: nghỉ
    trưa 2 tiếng đồ ng hồ 12 giờ trưa. II. tt. Muộ n so vớ i giờ giấ c buổ i sá ng: ngủ dậ y trưa quá .
    trự c
    - t. Thẳ ng thắ n : Ngườ i tính trự c.
    - đg. "Trự c nhậ t" nó i tắ t : Đi trự c.
    trự c giá c
    - d. (hoặ c đg.). Nhậ n thứ c trự c tiếp, khô ng phả i bằ ng suy luậ n củ a lí trí. Hiểu bằ ng trự c giá c.
    trự c giao
    - tt., cũ , id. Vuô ng gó c vớ i nhau: Hai đườ ng thẳ ng trự c giao.
    trự c khuẩ n
    - Loà i vi khuẩ n hình đũ a : Vi trù ng bệnh nhiệt thá n là trự c khuẩ n.
    trự c quan
    - đg. 1 (cũ ). Như trự c giá c. Giai đoạ n trự c quan củ a nhậ n thứ c. 2 (Phương phá p giả ng dạ y)
    dù ng nhữ ng vậ t cụ thể hay ngô n ngữ cử chỉ là m cho họ c sinh có đượ c hình ả nh cụ thể về
    nhữ ng điều đượ c họ c. Phương phá p giá o dụ c trự c quan.
    trự c thă ng
    - Nh. Má y bay lên thẳ ng.
    trự c tiếp
    - Tiếp xú c thẳ ng, khô ng cầ n ngườ i hay vậ t là m trung gian : Trự c tiếp đề nghị vớ i chính
    quyền. Tuyển cử trự c tiếp. Chế độ bầ u cử để cho cử tri bầ u thẳ ng đạ i biểu, chứ khô ng phả i
    bầ u qua nhiều lầ n, nhiều bậ c, như tuyển cử giá n tiếp.
    trự c trà ng
    - d. Đoạ n cuố i ruộ t già , gầ n như thẳ ng, ngay trướ c hậ u mô n.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (11)

    trưng bà y
    - đgt. Bà y ở nơi trang trọ ng cho mọ i ngườ i xem để tuyên truyền, giớ i thiệu: phò ng trưng bà y
    hiện vậ t trưng bà y hà ng hoá , sả n phẩ m mớ i.
    trưng dụ ng
    - Nó i cơ quan chính quyền sử dụ ng nhà má y, vậ t dụ ng củ a tư nhâ n và o việc chung : Trưng
    dụ ng ô -tô .
    trưng thu
    - đg. (Cơ quan nhà nướ c) buộ c tư nhâ n hoặ c tậ p thể phả i giao tà i sả n thuộ c quyền sở hữ u
    củ a mình cho nhà nướ c.
    trừ ng
    - đgt. Mở to mắ t và nhìn xoá y và o để biểu lộ sự tứ c giậ n, sự hă m doạ : trừ ng mắ t ra hiệu con
    khô ng đượ c ăn nó i buô ng tuồ ng vớ i ngườ i lớ n.
    trừ ng phạ t
    - Trị ngườ i có tộ i : Trừ ng phạ t bọ n lưu manh.
    trừ ng trị
    - đg. Dù ng hình phạ t đích đá ng trị kẻ có tộ i lớ n. Trừ ng trị kẻ chủ mưu. Hà nh độ ng kẻ cướ p
    bị trừ ng trị đích đá ng.
    trứ ng
    - dt. Khố i trò n hay hình bầ u dụ c do độ ng vậ t cá i đẻ ra, sau có thể nở thà nh con: trứ ng gà
    trứ ng chim trứ ng cá Mưa xuố ng, ếch ra đẻ trứ ng.
    trứ ng cá
    - Mụ n nhỏ lấ m tấ m thườ ng mọ c trên da mặ t ngườ i.
    trứ ng nướ c
    - (vch.). (Trẻ con) ở thờ i kì mớ i sinh ra chưa đượ c bao lâ u, đang cò n non nớ t, thơ dạ i, cầ n
    đượ c chă m chú t, giữ gìn. Dạ y bả o con từ khi cò n trứ ng nướ c.
    trướ c
    - I. dt. 1. Phía thẳ ng theo tầ m mắ t: trướ c mặ t. 2. Phía chính diện, mặ t chính củ a sự vậ t: trướ c
    nhà đi cổ ng trướ c. 3. Phía gầ n sá t vị trí, giớ i hạ n nà o đó : ngồ i hà ng ghế trướ c đứ ng ở hà ng
    trướ c. 4. Khoả ng thờ i gian chưa đến mộ t thờ i điểm là m mố c hay diễn ra hoạ t độ ng nà o đó :
    bá o cho biết trướ c về nhà trướ c khi trờ i sá ng từ trướ c đến nay. II. lt. Từ biểu thị hoà n cả nh,
    tình hình thự c tế, trong đó xả y ra hoạ t độ ng, phả n ứ ng nà o đó : trướ c tình thế nguy ngậ p
    trướ c cả nh thương tâ m.
    trướ c đâ y
    - Thờ i gian đã qua so vớ i bâ y giờ : Trướ c đâ y, nô ng dâ n là m ă n cá thể.
    trướ c khi
    - Khi sắ p hoặ c chưa là m mộ t việc gì : Trướ c khi ă n cơm phả i rử a tay.
    trướ c nhấ t
    - d. (id.). Như trướ c hết.
    trướ c tiên
    - dt. Trướ c mọ i cá i khá c; đầ u tiên: về đích trướ c tiên Trướ c tiên anh phả i nhìn lạ i mình đã .
    trườ n
    - đg. Nhoai về phía trướ c : Em bé trườ n lên lấ y quả bó ng.
    trương
    - 1 (ph.). x. trang3.
    - 2 đg. cn. chương. Ở trạ ng thá i că ng phình lên vì hú t nhiều nướ c. Cơm trương. Chết trương.
    Trương phềnh phềnh.
    - 3 đg. 1 (cũ ). Giương. Trương buồ m ra khơi. Trương cung. Trương mắ t nhìn. 2 Giương cao,
    că ng rộ ng ra để cho mọ i ngườ i nhìn thấ y. Đoà n tuầ n hà nh trương cờ và biểu ngữ .
    trườ ng
    - dt.. Bã i, khoả ng đấ t rộ ng dù ng và o mộ t mụ c đích nà o đó : trườ ng bắ n trườ ng bay trườ ng
    quay (phim). 2. Nơi, phạ m vi diễn ra cá c hoạ t độ ng chính trị xã hộ i sô i nổ i: có uy tín trên
    trườ ng quố c tế. 3. Nơi họ c tậ p: đi đến trườ ng trườ ng họ c. 4. Dạ ng vậ t chấ t tồ n tạ i trong mộ t
    khoả ng khô ng gian mà vậ t nà o trong đó cũ ng bị tá c độ ng củ a mộ t lự c.
    trườ ng ca
    - Bà i ca dà i.
    trườ ng đua
    - d. Nơi luyện tậ p và đua ngự a, xe đạ p, mô tô , v.v. Trườ ng đua ngự a.
    trườ ng họ c
    - dt. 1. Nơi tiến hà nh việc giả ng dạ y, đà o tạ o toà n diện hay mộ t lĩnh vự c chuyên mô n nà o đó
    cho cá c loạ i họ c sinh: Cá c trườ ng họ c chuẩ n bị khai giả ng trườ ng họ c cá c cấ p cá c đồ dù ng
    dà nh cho trườ ng họ c. 2. Nơi rèn luyện, bồ i dưỡ ng con ngườ i về mặ t nà o đó : Thự c tế là
    trườ ng họ c củ a thanh niên Quâ n độ i là mộ t trườ ng họ c lớ n củ a tuổ i trẻ.
    trườ ng hợ p
    - d. 1. Cá i xả y ra hoặ c có thể xả y ra : Họ c vừ a lườ i vừ a kém mà đỗ , qủ a là mộ t trườ ng hợ p
    đặ c biệt ; Xét trợ cấ p phả i tính cả đến nhữ ng trườ ng hợ p lương khô ng thấ p nhưng nhà lạ i
    quá đô ng con. 2. Hoà n cả nh : Trờ i có thể rét sớ m và trong trườ ng hợ p như vậ y phả i chuẩ n
    bị á o rét. Trườ ng hợ p cá biệt. Trườ ng hợ p vượ t ra ngoà i mọ i qui tắ c, và cầ n đượ c nghiên
    cứ u riêng.
    trườ ng kỷ
    - x. trườ ng kỉ.
    trườ ng phá i
    - dt. Phá i, dò ng khoa họ c, nghệ thuậ t có khuynh hướ ng, tư tưở ng riêng: trườ ng phá i hộ i hoạ
    lậ p thể.
    trườ ng thọ
    - Số ng lâ u.
    trưở ng
    - I d. Ngườ i đứ ng đầ u mộ t đơn vị, tổ chứ c. Cấ p trưở ng. Trưở ng tiểu ban vă n nghệ.
    - II t. (Con trai hoặ c anh) đượ c coi là đứ ng đầ u trong gia đình (theo quan niệm cũ , thườ ng là
    ngườ i con trai cả củ a vợ cả ). Để lạ i phầ n lớ n gia tà i cho con . Anh trưở ng. Chị dâ u trưở ng
    (vợ củ a ngườ i anh trưở ng).
    - III Yếu tố ghép trướ c hoặ c ghép sau để cấ u tạ o danh từ , có nghĩa "ngườ i cấ p ". Trưở ng
    phò ng*. Trưở ng ban. Hộ i trưở ng*. Đạ i độ i trưở ng*. Kế toá n trưở ng*.
    trưở ng ga
    - Ngườ i phụ trá ch chính trong mộ t ga xe lử a.
    trưở ng phò ng
    - d. Ngườ i đứ ng đầ u điều khiển cô ng việc mộ t phò ng.
    trưở ng thà nh
    - đgt. 1. Đã lớ n khô n, tự lậ p đượ c: Con cá i đã trưở ng thà nh cả mong cho chú ng nó trưở ng
    thà nh. 2. Lớ n mạ nh, vữ ng và ng về mọ i mặ t: Quâ n độ i ta đã trưở ng thà nh trong chiến đấ u.
    trượ t
    - 1. đg. Bướ c và o chỗ trơn và bị tượ t đi. 2. t. Hỏ ng thi : Trượ t vấ n đá p. 3. ph. Khô ng trú ng
    đích : Bắ n trượ t.
    trượ t tuyết
    - đg. Trượ t trên tuyết bằ ng hai thanh gỗ và hai câ y gậ y chố ng (mộ t mô n thể thao).
    trừ u tượ ng
    - tt. 1. Khá i quá t hoá ra trong tư duy từ cá c thuộ c tính, quan hệ củ a sự vậ t: khá i niệm trừ u
    tượ ng. 2. Khô ng cụ thể, là m cho khó hiểu, khó hình dung: Lố i giả i thích quá trừ u tượ ng
    chẳ ng có gì trừ u tượ ng cả .
    tu
    - đg. Ngậ m mô i và o vò i ấ m, và o miệng chai mà hú t : Tu mộ t hơi hết chai bia.
    - đg. Tá ch mình ra khỏ i đờ i số ng bình thườ ng để số ng theo nhữ ng quy giớ i nhấ t định củ a
    mộ t tô n giá o : Tu đạ o Phậ t.
    tu dưỡ ng
    - đg. Rèn luyện, trau dồ i để nâ ng cao phẩ m chấ t. Tu dưỡ ng đạ o đứ c.
    tu hú
    - dt. Chim lớ n hơn sá o, lô ng đen hoặ c đen nhạ t, có điểm chấ m trắ ng, thườ ng đẻ và o tổ sá o
    sậ u hay ác là : Tu hú sẵ n tổ mà đẻ (tng.).
    tu huýt
    - Cá i cò i.
    tu mi
    - d. (cũ ; vch.). Mà y râ u. Tu mi nam tử .
    tu sử a
    - đgt. Sử a chữ a nhữ ng chỗ hư hỏ ng: tu sử a má y mó c tu sử a nhà cử a.
    tu thâ n
    - Sử a mình để tiến bộ (cũ ) : Là m trai quyết chí tu thâ n (cd).
    tu từ
    - t. Thuộ c về tu từ họ c, có tính chấ t củ a tu từ họ c. Nhữ ng biện phá p tu từ . Giá trị tu từ củ a
    mộ t lố i diễn đạ t.
    tu viện
    - dt. Nhà tu củ a đạ o Cơ Đố c.
    tù
    - 1. t. Bị giam cầ m ở mộ t nơi vì phạ m tộ i : á n mộ t nă m tù . 2. d. Ngườ i có tộ i bị giam cầ m :
    Giả i tù đi là m. 3. Nó i nướ c khô ng lưu thô ng đượ c ra ngoà i : Ao tù , Nướ c tù .
    - (toá n) t. Nó i mộ t gó c lớ n hơn mộ t gó c vuô ng và nhỏ hơn mộ t gó c bẹt.
    tù binh
    - d. Ngườ i củ a lự c lượ ng vũ trang đố i phương bị bắ t trong chiến tranh. Trao đổ i tù binh.
    tù hã m
    - tt. Tù tú ng, bị kìm kẹp, khô ng lố i thoá t: cuộ c số ng tù hã m cả nh tù hã m, khổ nhụ c.
    tù tú ng
    - Gò bó , khô ng đượ c thoả i má i : Số ng trong cả nh tù tú ng.
    tù và
    - 1 d. (kng.). Dạ dà y ếch dù ng là m mó n ă n.
    - 2 d. Dụ ng cụ để bá o hiệu ở nô ng thô n thờ i trướ c, là m bằ ng sừ ng trâ u, bò hoặ c vỏ ố c, dù ng
    hơi để thổ i, tiếng vang xa. Thổ i tù và . Hồ i tù và rú c lên.
    tủ chè
    - dt. Tủ dà i và thấ p, dù ng để bà y ấ m chén và cá c đồ quý giá .
    tủ kính
    - Thứ tủ có mặ t trên và mặ t bên bằ ng kính để bà y hà ng.
    tủ lạ nh
    - d. Tủ có thiết bị là m lạ nh để giữ cho cá c thứ đự ng bên trong (thườ ng là thự c phẩ m) lâ u bị
    hư hỏ ng.
    tủ sá ch
    - dt. 1. Tậ p hợ p sá ch bá o dù ng cho gia đình: tủ sá ch gia đình. 2. Nhữ ng loạ i sá ch bá o cù ng
    loạ i, thườ ng là củ a cù ng mộ t nhà xuấ t bả n, giớ i thiệu theo nhữ ng chủ đề nhấ t định và nhằ m
    phụ c vụ cho nhữ ng đố i tượ ng nhấ t định: tủ sá ch vă n họ c tủ sá ch thiếu nhi.
    tụ điện
    - (lý) Dụ ng cụ gồ m hai mặ t dẫ n điện bằ ng kim loạ i, giữ a có mộ t lớ p cá ch điện, dù ng để tích
    điện.
    tụ họ p
    - đg. Cù ng nhau tậ p hợ p lạ i mộ t nơi vớ i mụ c đích nhấ t định. Mọ i ngườ i tụ họ p quanh bếp
    lử a trò chuyện.
    tua
    - 1 dt. 1. Nhữ ng sợ i nhỏ , mềm, có mà u sắ c, viền chung quanh hoặ c để rủ xuố ng cho đẹp: tua
    cờ tua đèn lồ ng. 2. Vậ t nhỏ , mềm, có hình giố ng như cá i tua: tua cá mự c tua cua.
    - 2 (F. tour) dt. 1. Lượ t, vò ng: đi dạ o mộ t tua ngoà i phố tua du lịch. 2. Hồ i, trậ n: đá nh cho
    mộ t tua nên thâ n.
    - 3 (F. tour) dt. Chò i canh gá c: Xa cô du kích mỏ cà y, Cò n mê câ u chuyện ban ngà y đá nh tua
    (Giang Nam).
    - 4 pht., cổ Hã y, nên: tua gắ ng sứ c tua giữ gìn Tô i xin dá m gở i lờ i nà y, Hã y tua chậ m chậ m sẽ
    vầ y nhâ n duyên (Lụ c Vâ n Tiên).
    tú a
    - đg. 1 Chả y ra, tuô n trà n ra. Chiếc thù ng bị thủ ng nướ c tú a ra ngoà i. Mồ hô i tú a ra ướ t đẫ m
    vai á o. 2 (kng.). Kéo nhau ra đến nơi nà o đó cù ng mộ t lú c rấ t đô ng, khô ng có trậ t tự . Ngườ i
    tú a ra đườ ng đô ng nghịt.
    tuâ n lệnh
    - Vâ ng theo lệnh trên : Tuâ n lệnh chính phủ .
    tuâ n thủ
    - đg. Giữ và là m đú ng theo điều đã quy định. Tuâ n thủ nguyên tắ c. Phá p luậ t đượ c tuâ n thủ
    mộ t cá ch nghiêm ngặ t.
    tuầ n bá o
    - dt. Bá o hà ng tuầ n.
    tuầ n dương hạ m
    - Thứ chiến hạ m chuyên đi tuầ n trên mặ t biển.
    tuầ n hà nh
    - đg. Diễu hà nh trên cá c đườ ng phố để biểu dương lự c lượ ng và biểu thị thá i độ chính trị đố i
    vớ i nhữ ng vấ n đề quan trọ ng. Cuộ c tuầ n hà nh lớ n bả o vệ hoà bình. Tuầ n hà nh thị uy.
    tuầ n lễ
    - dt. 1. Khoả ng thờ i gian bả y ngà y từ thứ hai đến chủ nhậ t: ngà y đầ u củ a tuầ n lễ. 2. Khoả ng
    thờ i gian bả y ngà y: phả i hoà n thà nh cô ng việc trong hai tuầ n lễ.
    tuầ n tra
    - Nó i bộ độ i đi xem xét tình hình ở mặ t trậ n.
    tuấ n kiệt
    - d. (vch.). Ngườ i có tà i trí hơn hẳ n ngườ i thườ ng. Mộ t trang tuấ n kiệt.
    tuấ n tú
    - tt. (Ngườ i con trai) có vẻ mặ t đẹp, sá ng sủ a và thô ng minh: chà ng trai tuấ n tú cậ u bé tuấ n
    tú khô i ngô .
    tú c cầ u
    - Bó ng đá (cũ ).
    tú c hạ
    - d. (cũ ). Từ dù ng, thườ ng là khi viết thư, để gọ i tô n ngườ i đà n ô ng hà ng bạ n bè, khi nó i vớ i
    ngườ i ấ y.
    tú c trự c
    - đgt. Có mặ t thườ ng xuyên ở bên cạ nh để trô ng nom hoặ c sẵ n sà ng là m việc gì: tú c trự c
    ngà y đêm bên giườ ng bệnh tú c trự c bên linh cữ u.
    tụ c
    - I. d. 1. Thó i quen lâ u đờ i : Tụ c ă n trầ u. 2. Cõ i đờ i, trá i vớ i "cõ i tiên" : Ni-cô hoà n tụ c. II. ph.
    Thô bỉ, trá i vớ i nhữ ng gì mà xã hộ i coi là lịch sự , thanh nhã : Nó i tụ c ; Ă n tụ c.
    tụ c huyền
    - đg. (cũ ; vch.). Lấ y vợ khá c, sau khi vợ trướ c chết.
    tụ c lệ
    - dt. Nhữ ng điều quy định, nếp số ng từ lâ u đờ i đã thà nh thó i quen: tụ c lệ cổ truyền củ a dâ n
    tộ c tô n trọ ng tụ c lệ củ a đồ ng bà o.
    tụ c ngữ
    - Câ u nó i tó m tắ t kinh nghiệm củ a ngườ i đờ i và thườ ng đượ c kể ra trong cuộ c giao tế củ a xã
    hộ i.
    tụ c tằ n
    - t. Tụ c, thô lỗ (nó i khá i quá t). Ă n nó i tụ c tằ n. Chử i rủ a tụ c tằ n.
    tụ c tĩu
    - tt. Tụ c và lộ liễu đến mứ c trắ ng trợ n, thô lỗ : chử i bớ i tụ c tĩu ă n nó i tụ c tĩu.
    tủ i thâ n
    - Buồ n vì thương thâ n mình kém ngườ i : Thằ ng bé tủ i thâ n vì khô ng có á o mớ i mặ c tết.
    tú i
    - d. 1 Bộ phậ n may liền và o á o hay quầ n, dù ng để đự ng vậ t nhỏ đem theo ngườ i. Tú i á o.
    Thọ c tay và o tú i. Chá y tú i*. 2 Đồ đự ng bằ ng vả i hoặ c da, thườ ng có quai xá ch. Tú i thuố c.
    Xá ch tú i đi là m. Tú i gạ o. Tú i tham khô ng đá y (b.).
    tú i tham
    - dt. Lò ng tham lam: Đồ tế nhuyễn, củ a riêng tâ y, Sạ ch sà nh sanh vét cho đầ y tú i tham
    (Truyện Kiều).
    tum hú p
    - ph. Nó i sưng phồ ng to : Mặ t bị ong đố t sưng tum hú p.
    tù m
    - 1 d. (id.). Đá m cà nh lá hay câ y nhỏ liền sá t và o nhau thà nh mộ t khố i. Con chim đậ u giữ a
    tù m lá .
    - 2 t. Từ mô phỏ ng tiếng vậ t to và nặ ng rơi xuố ng nướ c. Nhả y tù m xuố ng sô ng.
    tũ m
    - tt. Có â m thanh như tiếng vậ t nặ ng rơi gọ n xuố ng nướ c: rơi tũ m xuố ng ao.
    tú m
    - I. d. Mộ t mớ nhữ ng vậ t dà i nằ m trong bà n tay : Tú m lú a. II. đg. 1. Nắ m chặ t : Mình về ta
    chẳ ng cho về, Ta tú m vạ t á o ta đề bà i thơ (cd). 2. Bắ t giữ (thtụ c) : Tú m đượ c tên ă n cắ p 3.
    Họ p đô ng : Tú m nhau lạ i nó i chuyện. Tú m nă m tụ m ba. Tụ họ p thà nh nhiều đá m để là m
    điều xấ u : Tú m nă m tụ m ba đá nh tam cú c ă n tiền. III. ph. Chụ m lạ i : Buộ c tú m gó i muố i.
    tụ m
    - đg. Tụ lạ i, họ p lạ i và o mộ t chỗ vớ i nhau. Đứ ng tụ m cả lạ i mộ t chỗ .
    tun hú t
    - tt. Sâ u mã i và o trong thà nh mộ t đườ ng hẹp và dà i: đườ ng hầ m tun hú t Nhà ở tun hú t trong
    hẻm nú i.
    tủ n mủ n
    - t. 1. Vụ n nhỏ : Nhữ ng mả nh giấ y tủ n mủ n khô ng viết thư đượ c. 2. Nhỏ nhặ t chi ly : Tính nết
    tủ n mủ n.
    tung
    - đg. 1 Là m cho di chuyển mạ nh và độ t ngộ t lên cao. Tung quả bó ng. Gió tung bụ i mù mịt. 2
    Là m cho độ t ngộ t mở rộ ng mạ nh ra, gầ n như ở mọ i hướ ng. Tung chă n vù ng dậ y. Cờ tung
    bay trướ c gió . Mở tung cử a sổ . 3 Đưa ra cù ng mộ t lú c, nhằ m mọ i hướ ng. Tung truyền đơn.
    Bọ n đầ u cơ tung tiền ra mua hà ng. Tung tin đồ n nhả m. 4 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Là m
    cho rờ i ra thà nh nhiều mả nh và bậ t đi theo mọ i hướ ng. Mìn nổ tung. Gió bậ t tung cá nh cử a.
    5 (thườ ng dù ng phụ sau đg.). Là m cho cá c bộ phậ n tá ch rờ i ra mộ t cá ch lộ n xộ n, khô ng cò n
    trậ t tự nà o cả . Lụ c tung đố ng sá ch. Thá o tung đà i ra chữ a. Là m rố i tung lên.
    tung tích
    - dt. 1. Dấ u vết để lạ i, có thể theo đó tìm ra ngườ i nà o đó : tìm cho ra tung tích kẻ gian khô ng
    để lạ i tung tích gì. 2. Gố c gá c, lai lịch mộ t ngườ i: khô ng để lộ tung tích biết rõ tung tích củ a
    nhau.
    tung tó e
    - TuNG Toé Theo mọ i phía : Nướ c đổ ; Thó c rơi tung tó e.
    tù ng bá ch
    - d. (cũ ; vch.). Cá c câ y thuộ c loà i thô ng (nó i khá i quá t); thườ ng dù ng để ví lò ng kiên trinh.
    tù ng tiệm
    - đgt. Dè sẻn và biết chi tiêu ở mứ c cầ n thiết nhấ t: ă n tiêu tù ng tiệm Số tiền ít nhưng tù ng
    tiệm cũ ng đủ .
    tú ng quẫ n
    - Tú ng thiếu và khó giả i quyết.
    tú ng thế
    - t. Ở và o tình thế rấ t khó khă n, khô ng có cá ch nà o khá c. Nhữ ng kẻ tú ng thế là m cà n.
    tụ ng niệm
    - đgt. Tụ ng kinh và niệm Phậ t nó i chung.
    tuổ i
    - d. 1. Thờ i gian đã qua kể từ khi sinh tính bằ ng nă m đến mộ t thờ i điểm nà o đó : Chá u bé đã
    bố n tuổ i. 2. Thờ i kỳ trong đờ i mang mộ t đặ c tính sinh lý, xã hộ i..., đá nh dấ u mộ t bướ c
    chuyển biến củ a con ngườ i : Tuổ i dậ y thì ; Tuổ i trưở ng thà nh ; Đến tuổ i là m nghĩa vụ quâ n
    sự . 3. Thờ i gian hoạ t độ ng trong mộ t tổ chứ c, đoà n thể, nghề nghiệp : Tuổ i Đả ng ; Tuổ i
    quâ n ; Tuổ i đoà n ; Tuổ i nghề đã đượ c mườ i lă m nă m.
    tuổ i thọ
    - d. 1 Thờ i gian số ng đượ c củ a mộ t ngườ i, mộ t sinh vậ t. Tuổ i thọ trung bình củ a con ngườ i
    ngà y cà ng nâ ng cao. 2 Thờ i gian sử dụ ng đượ c củ a mộ t sả n phẩ m, thườ ng đượ c tính từ lú c
    bắ t đầ u sử dụ ng cho đến lú c hư hỏ ng khô ng thể dù ng đượ c nữ a. Kéo dà i tuổ i thọ củ a má y.
    Tuổ i thọ củ a mộ t cô ng trình xâ y dự ng.
    tuổ i thơ
    - dt. Tuổ i cò n nhỏ , cò n non dạ i: kỉ niệm tuổ i thơ đã qua tuổ i thơ.
    tuổ i trẻ
    - Thờ i kỳ thanh thiếu niên.
    tuô n
    - đg. 1 Di chuyển từ trong ra thà nh dò ng, thà nh luồ ng, nhiều và liên tụ c. Nướ c suố i tuô n ra.
    Mồ hô i tuô n rò ng rò ng. Nướ c mắ t tuô n như mưa. Khó i tuô n nghi ngú t. 2 (kng.). Đưa ra, cho
    ra nhiều và liên tụ c. Tuô n ra nhữ ng lờ i thô bỉ.
    tuồ ng như
    - Có vẻ như, dườ ng như: Cậ u ấ y nhấ p nhứ giơ tay, tuồ ng như muố n phá t biểu điều gì đó .
    tuố t
    - đg. 1. Nắ m chặ t đầ u mộ t vậ t rồ i đưa tay đi đến đầ u kia để lấ y mộ t cá i gì, gỡ mộ t cá i gì ra :
    Tuố t bô ng lú a; Tuố t lươn. 2. Rú t mạ nh mộ t vậ t dà i : Tuố t gươm .
    - ph. Tấ t cả : Hơn tuố t ; Tuố t cả mọ i ngườ i.
    tuộ t
    - I đg. 1 Khô ng cò n giữ lạ i đượ c nữ a, cứ tự nhiên rờ i ra khỏ i. Tuộ t tay nên bị ngã . Xe đạ p
    tuộ t xích. Buộ c khô ng chặ t, tuộ t dâ y. 2 (Da) bong ra mộ t mả ng. Bỏ ng tuộ t da. 3 (ph.). Thá o,
    cở i ra khỏ i ngườ i. Tuộ t đô i già y ra. 4 (ph.). Tụ t từ trên cao xuố ng. Tuộ t từ trên ngọ n câ y
    xuố ng.
    - II t. (dù ng phụ sau đg.). Dứ t khoá t và mau lẹ là m cho rờ i bỏ , rờ i khỏ i đi. Lô i đi. Đổ tuộ t cả
    xuố ng đấ t. Vỗ tuộ t nợ . // Lá y: tuồ n tuộ t (x. mụ c riêng).
    tuy
    - lt. Từ biểu thị điều kiện xả y ra thậ t sự , đá ng lẽ là m cho sự việc đượ c nó i đến khô ng xả y ra:
    Tuy ố m nhưng bạ n ấ y vẫ n đến lớ p Tuy lụ t lộ i nhưng mù a mà ng vẫ n thu hoạ ch khá .
    tuy nhiên
    - l. Dẫ u thế, nhưng mà : Ngườ i nó ng tính, tuy nhiên cũ ng biết điều.
    tuy rằ ng
    - k. Như tuy (nhưng nghĩa mạ nh hơn). Nó khô ng nó i gì, tuy rằ ng nó biết rấ t rõ .
    tuy thế
    - Nh. Tuy vậ y.
    tù y
    - Tuỳ ph. Theo, că n cứ và o, phụ thuộ c và o : mặ t gử i và ng ; Tù y cơm gắ p mắ m (tng). Tù y cơ
    ứ ng biến. Theo tình hình mà đố i phó , hà nh độ ng.
    tù y bú t
    - tuỳ bú t d. Thể kí ghi lạ i mộ t cá ch tương đố i tự do nhữ ng cả m nghĩ củ a ngườ i viết, kết hợ p
    vớ i việc phả n á nh thự c tế khá ch quan.
    tù y thâ n
    - tuỳ thâ n tt. Thườ ng đượ c mang theo bên mình: giấ y tờ tuỳ thâ n.
    tù y theo
    - Nh. Tù y : Tù y theo hoà n cả nh mà hà nh độ ng.
    tù y thích
    - tuỳ thích đg. Theo ý thích riêng củ a bả n thâ n, khô ng bị gò ép, hạ n chế. Muố n đi đâ u thì tuỳ
    thích.
    tù y tù ng
    - tuỳ tù ng I. đgt. Đi theo để giú p việc: sĩ quan tuỳ tù ng. II. dt. Ngườ i đi theo để giú p việc: mộ t
    đoà n tuỳ tù ng.
    tù y viên
    - Nhâ n viên ngoạ i giao chuyên trá ch mộ t ngà nh cô ng tá c ở mộ t đạ i sứ quá n : Tù y viên vă n
    hó a ; Tù y viên quâ n sự .
    tủ y
    - tuỷ d. 1 Phầ n giữ a, mềm củ a xương. 2 Phầ n giữ a, mềm củ a ră ng.
    tụ y
    - tuỵ dt. Tuyến tiêu hoá nằ m dướ i dạ dà y.
    tuyên bố
    - đg. 1. Nó i cho mọ i ngườ i đều biết : Tuyên bố kết quả kỳ thi. 2. Nó i lên ý kiến, chủ trương...
    về mộ t vấ n đề quan trọ ng : Chính phủ mớ i đã tuyên bố chính sá ch đố i ngoạ i.
    tuyên dương
    - đg. Trịnh trọ ng và chính thứ c biểu dương, khen ngợ i. Tuyên dương cô ng trạ ng. Đượ c
    tuyên dương là anh hù ng.
    tuyên ngô n
    - dt. Bả n tuyên bố có tính chấ t cương lĩnh bà y tỏ chủ kiến củ a mộ t chính đả ng, mộ t tổ chứ c:
    bả n Tuyên ngô n độ c lậ p Tuyên ngô n nhâ n quyền.
    tuyên truyền
    - đg. Phổ biến mộ t chủ trương, mộ t họ c thuyết, để là m chuyển biến thá i độ củ a quầ n chú ng
    và thú c đẩ y quầ n chú ng hoạ t độ ng theo mộ t đườ ng lố i và nhằ m mộ t mụ c đích nhấ t định.
    tuyền đà i
    - d. (cũ ; vch.). Âm phủ .
    tuyển
    - đgt. Chọ n trong số nhiều cù ng loạ i để lấ y vớ i số lượ ng nà o đó theo yêu cầ u, tiêu chuẩ n đề
    ra: tuyển diễn viên điện ả nh thi tuyển cô ng chứ c.
    tuyển dụ ng
    - Nó i cơ quan chính quyền hay đoà n thể lự a chọ n ngườ i và o biên chế để là m việc.
    tuyển mộ
    - đg. Tuyển chọ n ngườ i mộ t cá ch rộ ng rã i để tổ chứ c thà nh lự c lượ ng là m gì. Tuyển mộ cô ng
    nhâ n mỏ . Tuyển mộ lính đá nh thuê.
    tuyến
    - 1 dt. Bộ phậ n chuyên tiết chấ t giú p cho hoạ t độ ng sinh lí củ a cá c cơ quan trong cơ thể:
    tuyến nướ c bọ t tuyến giá p tuyến sữ a tuyến thượ ng thậ n.
    - 2 dt. 1. Đườ ng phâ n giớ i: vạ ch tuyến cắ m tuyến. 2. Đườ ng nằ m trong mạ ng lướ i giao
    thô ng, thuỷ lợ i nà o đó : tuyến đườ ng sắ t Bắ c-Nam tuyến đê xung yếu. 3. Phầ n đườ ng dà nh
    riêng cho từ ng loạ i xe cộ : đườ ng phâ n tuyến tuyến ô tô tuyến xe đạ p. 4. Hệ thố ng bố trí lự c
    lượ ng trên từ ng khu vự c củ a mặ t trậ n, sá t từ hậ u phương đến nơi trự c tiếp đá nh địch:
    tuyến phò ng ngự đưa thương binh về tuyến sau. 5. Hệ thố ng bố trí mạ ng lướ i y tế từ thấ p
    lên cao: đưa bệnh nhâ n lên tuyến trên. 6. Tậ p hợ p cá c cá thể liên kết theo đặ c trưng nà o đó ,
    đố i lậ p vớ i cá c tậ p hợ p khá c: hai tuyến nhâ n vậ t trong phim.
    tuyết
    - d. Hơi nướ c bị lạ nh, đó ng bă ng lạ i ở trên khô ng thà nh nhữ ng đá m tinh thể nhỏ và rấ t
    trắ ng, rơi xuố ng như bô ng.
    - d. Lô ng rấ t nhỏ và mịn ở mặ t đồ dệt bằ ng lô ng : Tuyết nhung; Cá i mũ dạ đã hết tuyết.
    tuyệt
    - 1 I đg. (kết hợ p hạ n chế). Bị mấ t đi hoà n toà n mọ i khả nă ng có đượ c sự tiếp nố i, sự tiếp tụ c
    (thườ ng nó i về sự phá t triển củ a nò i giố ng). Mộ t loà i thú rừ ng đã bị tuyệt giố ng. Tuyệt
    đườ ng con cá i. Tuyệt đườ ng tiếp tế.
    - II p. (kng.; dù ng trướ c mộ t p. phủ định). Từ biểu thị mứ c độ hoà n toà n, triệt để củ a sự phủ
    định; như nhiên. Tuyệt khô ng để lạ i dấ u vết gì. Tuyệt chẳ ng có ai.
    - 2 I t. (kng.). Đẹp, hay, tố t đến mứ c là m cho thích thú tộ t bậ c, coi như khô ng cò n có thể đò i
    hỏ i gì hơn. Khí hậ u vù ng biển thậ t tuyệt. Vă n như thế thì tuyệt thậ t.
    - II p. (dù ng phụ cho t.). (Đẹp, hay, tố t) đến mứ c coi như khô ng cò n có thể hơn. Mó n ă n ngon
    . Há t hay tuyệt. Phong cả nh tuyệt đẹp.
    tuyệt chủ ng
    - đgt. Bị mấ t hẳ n nò i giố ng: Nhiều loà i sinh vậ t đã tuyệt chủ ng.
    tuyệt diệu
    - Tố t, tà i khéo đến cự c độ : Mưu kế tuyệt diệu; Nên câ u tuyệt diệu ngụ trong tính tình (K).
    tuyệt đố i
    - t. 1 Hoà n toà n, khô ng có mộ t sự hạ n chế hay mộ t trườ ng hợ p ngoạ i lệ nà o cả . Tuyệt đố i giữ
    bí mậ t. Phụ c tù ng tuyệt đố i. Tuyệt đố i cấ m khô ng cho ngườ i ngoà i và o. 2 Khô ng phụ thuộ c
    và o hoà n cả nh, và o quan hệ vớ i cá i khá c nà o cả ; trá i vớ i tương đố i. Đa số tuyệt đố i*. Châ n lí
    tuyệt đố i*.
    tuyệt luâ n
    - Vượ t lên trên cá c loạ i thườ ng (cũ ).
    tuyệt tá c
    - d. (thườ ng dù ng phụ sau d.). Tá c phẩ m vă n họ c, nghệ thuậ t hay, đẹp đến mứ c khô ng cò n
    có thể có cá i hơn. Bà i thơ đó là mộ t tuyệt tá c. Mộ t bứ c tranh tuyệt tá c.
    tuyệt tích
    - đgt. Mấ t hẳ n tung tích, khô ng có thể tìm thấ y đượ c nữ a: bỏ nhà đi tuyệt tích.
    tuyệt vọ ng
    - Mấ t hết hi vọ ng : Quâ n độ i Phá p chiến đấ u tuyệt vọ ng ở Điện Biên Phủ nên phả i ra hà ng.
    tuyệt vờ i
    - t. Đạ t đến mứ c coi như lí tưở ng, khô ng gì có thể sá nh đượ c. Anh dũ ng tuyệt vờ i. Đẹp tuyệt
    vờ i.
    tư
    - 1 dt. Bố n: xếp thứ tư mộ t phầ n tư.
    - 2 đgt., cũ , id. Gử i cô ng vă n: tư giấ y về địa phương thô ng tư.
    - 3 tt. Riêng, củ a cá nhâ n; trá i vớ i cô ng (chung): xe tư đờ i tư họ c tư riêng tư.
    - (xã ) h. Hiên, t. Quả ng Nam.
    tư bả n
    - Vố n để kinh doanh kiếm lờ i. (Theo Cá c Má c thì tư bả n khô ng phả i là tiền, khô ng phả i là
    má y mó c, cô ng cụ , nguyên liệu, hà ng hó a, mà là quan hệ sả n xuấ t củ a xã hộ i hay mộ t giá trị
    để tạ o ra giá trị thặ ng dư bằ ng cá ch bó c lộ t cô ng nhâ n là m thuê. Nhữ ng má y mó c cô ng cụ ,
    nguyên liệu, hà ng hó a, khi là tư liệu bó c lộ t mớ i là tư bả n vì lú c đó nhữ ng thứ nó i trên mớ i
    tạ o ra giá trị thặ ng dư). Chủ nghĩa tư bả n. Chế độ xã hộ i thay thế chế độ phong kiến, dự a
    trên chế độ chiếm hữ u tư nhâ n về tư liệu sả n xuấ t và bó c lộ t lao độ ng là m thuê. Giai cấ p tư
    sả n. X. Tư sả n.
    tư cá ch
    - d. 1 Cá ch ă n ở , cư xử , biểu hiện phẩ m chấ t đạ o đứ c củ a mộ t ngườ i. Ngườ i đứ ng đắ n, có tư
    cá ch. Tư cá ch hèn hạ . 2 Toà n bộ nó i chung nhữ ng điều yêu cầ u đố i vớ i mộ t cá nhâ n để có
    thể đượ c cô ng nhậ n ở mộ t vị trí, thự c hiện mộ t chứ c nă ng xã hộ i nà o đó . Có giấ y uỷ nhiệm,
    nên có đủ tư cá ch thay mặ t cho giá m đố c xí nghiệp. Kiểm tra tư cá ch đạ i biểu. 3 Mộ t mặ t nà o
    đó trong cá c mặ t chứ c nă ng, cương vị, vị trí củ a mộ t ngườ i, mộ t sự vậ t. Phá t biểu ý kiến vớ i
    tư cá ch cá nhâ n. Nghiên cứ u từ vớ i tư cá ch là đơn vị cơ bả n củ a ngô n ngữ .
    tư chấ t
    - tt. Tính chấ t có sẵ n củ a con ngườ i, thườ ng là về mặ t trí tuệ: mộ t họ c sinh có tư chấ t thô ng
    minh.
    tư duy
    - Từ triết họ c dù ng để chỉ nhữ ng hoạ t độ ng củ a tinh thầ n, đem nhữ ng cả m giá c củ a ngườ i ta
    sử a đổ i và cả i tạ o, là m cho ngườ i ta có nhậ n thứ c đú ng đắ n về sự vậ t : Tư duy bao giờ cũ ng
    là sự giả i quyết vấ n đề thô ng qua nhữ ng tri thứ c đã nắ m đượ c từ trướ c.
    tư hữ u
    - t. Thuộ c quyền sở hữ u củ a cá nhâ n; phâ n biệt vớ i cô ng hữ u. Chế độ tư hữ u. Quyền tư hữ u
    tà i sả n.
    tư lệnh
    - dt. Ngườ i chỉ huy quâ n sự cao nhấ t củ a mộ t đơn vị từ lữ đoà n trở lên: tư lệnh lữ đoà n
    phá o binh tư lệnh mặ t trậ n.
    tư liệu
    - Vậ t liệu để là m mộ t việc gì, tà i liệu nghiên cứ u : Tư liệu kiến trú c; Tư liệu lịch sử .
    tư lợ i
    - d. Lợ i ích riêng củ a cá nhâ n, về mặ t đem đố i lậ p vớ i lợ i ích chung. Chạ y theo tư lợ i. Là m
    việc vì tư lợ i.
    tư phá p
    - dt. Việc xét xử theo phá p luậ t: cơ quan tư phá p.
    tư sả n
    - Tà i sả n riêng củ a cá nhâ n (cũ ) : Đem tư sả n ra là m việc cô ng ích. Giai cấ p tư sả n. Giai cấ p
    nhữ ng nhà tư bả n, chiếm hữ u cá c tư liệu sả n xuấ t chủ yếu, số ng và là m già u bằ ng cá ch bó c
    lộ t lao độ ng là m thuê.
    tư thế
    - d. 1 Cá ch đặ t toà n thâ n thể và cá c bộ phậ n củ a thâ n thể như thế nà o đó ở yên tạ i mộ t vị trí
    nhấ t định. Tư thế đứ ng nghiêm. Ngồ i vớ i tư thế thoả i má i. Tậ p bắ n ở cá c tư thế nằ m, quỳ,
    đứ ng. 2 Cá ch đi đứ ng, ă n mặ c, nó i nă ng, v.v. củ a mộ t ngườ i, phù hợ p vớ i cương vị củ a ngườ i
    đó (nó i tổ ng quá t). Tư thế củ a ngườ i chỉ huy. Ă n mặ c chỉnh tề cho có tư thế.
    tư thù
    - dt. Mố i thù riêng: xoá bỏ tư thù .
    tư thụ c
    - Trườ ng họ c do tư nhâ n mở ra.
    tư tưở ng
    - d. 1 Sự suy nghĩ hoặ c ý nghĩ. Tậ p trung tư tưở ng. Có tư tưở ng số t ruộ t. 2 Quan điểm và ý
    nghĩ chung củ a con ngườ i đố i vớ i hiện thự c khá ch quan và đố i vớ i xã hộ i (nó i tổ ng quá t). Tư
    tưở ng tiến bộ . Tư tưở ng phong kiến. Đấ u tranh tư tưở ng.
    tư vấ n
    - đgt. Có chứ c nă ng gó p ý cho ngườ i hay cấ p có thẩ m quyền: hộ i đồ ng tư vấ n ban tư vấ n.
    từ
    - g. Giớ i từ (có khi đố i lậ p vớ i đến) chỉ mộ t gố c : 1. Trong thờ i gian : Đi từ nă m giờ sá ng; Họ c
    từ trưa đến tố i. 2. Trong khô ng gian : Khở i hà nh từ Hả i Phò ng; Có ô -tô khá ch từ Hà Nộ i đi
    Nam Định. 3. Trong số lượ ng : Nhiều loạ i giép, giá mỗ i đô i từ ba đồ ng trở lên. 4. Trong thứ
    bậ c : Từ trẻ đến già , ai cũ ng tậ p thể dụ c. 5. Có tính chấ t trừ u tượ ng : Phó ng viên lấ y tin đó từ
    nguồ n nà o? Nhữ ng lờ i nó i như vậ y xuấ t phá t từ ý chí đấ u tranh.
    - d. Â m, hoặ c toà n thể nhữ ng â m khô ng thể tá ch khỏ i nhau, ứ ng vớ i mộ t khá i niệm hoặ c
    thự c hiện mộ t chứ c nă ng ngữ phá p: Ă n, tư duy, đườ ng chim bay, và , sở dĩ... là nhữ ng từ .
    - d. Ngườ i giữ đình, giữ đền : Lừ đừ như ô ng từ và o đền (tng).
    - đg. Ruồ ng bỏ : Từ đứ a con hư. 2. Chừ a, bỏ , cai : Từ thuố c phiện.
    từ bi
    - 1 d. (ph.). Đạ i bi.
    - 2 t. Có lò ng yêu và thương ngườ i theo quan niệm củ a đạ o Phậ t. Đứ c Phậ t từ bi. Nương nhờ
    cử a từ bi (cử a Phậ t).
    từ biệt
    - đgt. Chia tay để đi xa: từ biệt bạ n bè từ biệt mọ i ngườ i để đi họ c ở nướ c ngoà i.
    từ bỏ
    - đg. 1. Ruồ ng bỏ , khô ng nhìn nhậ n đến nữ a : Từ bỏ đứ a con hư. 2. Chừ a, cai, khô ng giữ nữ a:
    Từ bỏ thuố c phiện; Từ bỏ nhữ ng âm mưu thâ m độ c.
    từ chố i
    - đg. Khô ng chịu nhậ n cá i đượ c dà nh cho hoặ c đượ c yêu cầ u. Từ chố i sự giú p đỡ . Từ chố i
    nhiệm vụ .
    từ điển
    - dt. Sá ch tra cứ u cá c từ ngữ xếp theo thứ tự nhấ t định: từ điển tiếng Việt từ điển thà nh ngữ
    Việt Nam từ điển Anh-Việt biên soạ n từ điển.
    từ điển họ c
    - Khoa họ c sưu tầ m, tậ p trung phâ n tích về cá c mặ t hình và nghĩa cá c từ củ a mộ t ngô n ngữ .
    từ nguyên
    - d. Nguồ n gố c củ a từ ngữ . Giả i thích từ nguyên. Nghĩa từ nguyên.
    từ phá p
    - dt. Hình thá i họ c (trong ngô n ngữ họ c) mô n họ c nghiên cứ u về sự biến đổ i hình thá i và trậ t
    tự củ a từ .
    từ thiện
    - Có lò ng thích là m điều thiện.
    từ thô ng
    - d. Đạ i lượ ng có trị số bằ ng tích củ a cả m ứ ng từ vớ i diện tích củ a mặ t phẳ ng vuô ng gó c vớ i
    phương củ a cả m ứ ng từ .
    từ tính
    - dt. Đặ c tính hú t đượ c sắ t hay mộ t số kim loạ i khá c và hú t hay đẩ y dâ y dẫ n có dò ng điện
    chạ y qua.
    từ tố n
    - t. 1. Hay nhườ ng nhịn và hò a nhã : Thá i độ từ tố n. 2. ph. Chậ m mộ t cá ch bình tĩnh, lịch sự
    hoặ c có lễ độ : Ăn nó i từ tố n.
    từ vự ng
    - d. Toà n bộ nó i chung cá c từ vị, hoặ c cá c từ , củ a mộ t ngô n ngữ . Từ vự ng tiếng Việt.
    từ vự ng họ c
    - dt. Bộ mô n ngô n ngữ họ c nghiên cứ u về từ vự ng.
    tử cung
    - X. Dạ con.
    tử lộ
    - Đườ ng dẫ n tớ i chỗ chết.
    tử ngữ
    - d. Ngô n ngữ xưa, ngà y nay khô ng ai dù ng để nó i nữ a; phâ n biệt vớ i sinh ngữ . Tiếng Latin,
    tiếng Sanskrit là nhữ ng tử ngữ .
    tử sĩ
    - dt. 1. Ngườ i chết trậ n: Hồ n tử sĩ gió ù ù thổ i (Chinh phụ ngâ m). 2. Quâ n nhâ n chết khi đang
    tạ i ngũ : đượ c cô ng nhậ n là tử sĩ.
    tử tế
    - t, ph. 1. Tố t bụ ng : Ă n ở tử tế vớ i nhau. 2. Kỹ cà ng, cẩ n thậ n, đú ng đắ n : Ă n mặ c tử tế.
    tử thầ n
    - d. Thầ n chết, theo thầ n thoạ i.
    tử trậ n
    - đgt. Chết trong lú c đá nh nhau ngoà i mặ t trậ n: Cá c chiến sĩ tử trậ n đượ c chô n cấ t tạ i nghĩa
    trang liệt sĩ.
    tử vi
    - Loà i câ y có hoa nhỏ mà u hồ ng mọ c thà nh chù m.
    - Phép lấ y số , tính theo cá c ngô i sao và đoá n vậ n mệnh, theo mê tín.
    tứ chi
    - d. Hai tay và hai châ n củ a cơ thể ngườ i, hoặ c bố n châ n củ a cơ thể độ ng vậ t (nó i tổ ng quá t).
    Liệt tứ chi.
    tứ đứ c
    - dt. Bố n đứ c củ a con ngườ i theo đạ o đứ c phong kiến là hiếu, đễ, trung, tín đố i vớ i ngườ i
    đà n ô ng hoặ c cô ng, dung, ngô n, hạ nh đố i vớ i ngườ i đà n bà .
    tứ giá c
    - (toá n) Hình có bố n cạ nh.
    tứ khoá i
    - dt., khng. Bố n cá i khoá i lạ c về vậ t chấ t (theo quan niệm dâ n gian là : ă n, ngủ , là m tình, đạ i
    tiện).
    tứ phía
    - d. (kng.). Bố n phía, xung quanh. Bị bao vâ y tứ phía.
    tứ quý
    - dt. 1. Bố n mù a trong nă m. 2. Bố n loạ i câ y tiêu biểu cho bố n mù a trong nă m (mai, lan, cú c,
    trú c).
    tứ tuầ n
    - Bố n mươi tuổ i : Quá niên trạ c ngoạ i tứ tuầ n (K).
    tứ tung
    - t. (kng.). 1 Ở bấ t cứ chỗ nà o, khắ p mọ i nơi. Nhà dộ t tứ tung. Vã i tứ tung. 2 Lộ n xộ n, bừ a bã i,
    chỗ nà o cũ ng thấ y có , khô ng theo trậ t tự nà o cả (thườ ng nó i về đồ đạ c). Là m xong, dụ ng cụ
    vứ t tứ tung, mỗ i nơi mộ t chiếc. Vali bị lụ c tứ tung.
    tự cao
    - tt. Tự cho mình là nhấ t, là hơn ngườ i mà coi thườ ng ngườ i khá c: tính tự cao thá i độ tự cao
    tự đạ i.
    tự cấ p
    - đg. Cg. Tự cung. Tự mình cung cấ p cho mình : Sả n xuấ t để tự cấ p. Tự cấ p tự tú c. Nó i nền
    kinh tế củ a mộ t nướ c tự mình cung cấ p cho mình nhữ ng vậ t cầ n thiết, khô ng mua củ a nướ c
    ngoà i.
    tự chủ
    - đg. 1 (hay t.). Tự điều hà nh, quả n lí mọ i cô ng việc củ a mình, khô ng bị ai chi phố i. Đườ ng lố i
    độ c lậ p, tự chủ . 2 Tự là m chủ tình cả m, hà nh độ ng củ a mình, khô ng để bị hoà n cả nh chi
    phố i. Giậ n quá , khô ng tự chủ nổ i. Khô ng tự chủ đượ c nên sa ngã .
    tự do
    - I. dt. 1. Phạ m trù triết họ c chỉ khả nă ng biểu hiện ý chí, hà nh độ ng theo ý muố n củ a mình
    trên cơ sở nhậ n thứ c quy luậ t phá t triển củ a tự nhiên và xã hộ i: Tự do là cá i tấ t yếu củ a
    nhậ n thứ c. 2. Quyền đượ c số ng và hoạ t độ ng xã hộ i theo ý nguyện củ a mình, khô ng bị cấ m
    đoá n, rà ng buộ c xâ m phạ m: đấ u tranh cho tự do củ a dâ n tộ c ngườ i tù đượ c trả tự do. II. tt.
    Có quyền đượ c số ng và hoạ t độ ng xã hộ i theo ý nguyện củ a mình, khô ng bị ngă n cấ m, xâ m
    phạ m; có tự do: mộ t dâ n tộ c độ c lậ p, tự do thị trườ ng tự do.
    - (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Quả ng Hoà (Cao Bằ ng), h. Lạ c Sơn (Hoà Bình).
    tự đắ c
    - Tự cho mình là giỏ i, là hay.
    tự độ ng
    - t. 1 (Là m việc gì) tự mình là m, khô ng chờ có ngườ i bả o. Hà ng xó m tự độ ng kéo nhau đến
    giú p. 2 (Má y mó c) có khả nă ng, sau khi đã đượ c khở i độ ng, tự hoạ t độ ng mà khô ng cầ n có
    ngườ i tham gia trự c tiếp. Má y tự độ ng. Điện thoạ i tự độ ng. Trạ m tự độ ng nghiên cứ u vũ trụ .
    tự độ ng hó a
    - tự độ ng hoá đgt. Dù ng má y mó c tự độ ng rộ ng rã i trong cá c hoạ t độ ng để là m nhiều chứ c
    nă ng điều khiển, kiểm tra mà trướ c đâ y con ngườ i thự c hiện: tự độ ng hoá sả n xuấ t.
    tự giá c
    - t. 1. Do bả n thâ n mình biết rõ là thế nà o, là phả i là m ra sao : Kỷ luậ t tự giá c. 2. Nó i giai cấ p
    xã hộ i đã hiểu rõ lự c lượ ng và nhiệm vụ củ a mình trướ c lịch sử : Giai cấ p tự giá c.
    tự hà o
    - t. (hoặ c đg.). Lấ y là m hà i lò ng, hã nh diện về cá i tố t đẹp mà mình có . Tự hà o về thà nh tích.
    Lò ng tự hà o dâ n tộ c. Giọ ng nó i tự hà o.
    tự họ c
    - Tự mình họ c lấ y, khô ng cầ n ai dạ y : Tự họ c tiếng Nga.
    tự lậ p
    - đg. Tự xâ y dự ng lấ y cuộ c số ng cho mình, khô ng ỷ lạ i, nhờ vả ngườ i khá c. Mồ cô i từ nhỏ ,
    phả i số ng tự lậ p. Tinh thầ n tự lậ p.
    tự lự c
    - đgt. Tự sứ c mình là m lấ y, khô ng dự a dẫ m nhờ vả ngườ i khá c: tự lự c là m mọ i việc tinh thầ n
    tự lự c tự cườ ng.
    tự nguyện
    - ph. Tự mình muố n là m, tự mình muố n như thế, khô ng ai bắ t buộ c : Tự nguyện tham gia lao
    độ ng. Tự nguyện tự giá c. Tự mình muố n như thế và hiểu biết như thế : Tự nguyện tự giá c
    bộ c lộ khuyết điểm củ a mình.
    tự nhiên
    - I d. Tấ t cả nó i chung nhữ ng gì tồ n tạ i mà khô ng phả i do có con ngườ i mớ i có . Quy luậ t củ a
    tự nhiên. Cả i tạ o tự nhiên. Khoa họ c tự nhiên*.
    - II t. 1 Thuộ c về hoặ c có tính chấ t củ a tự nhiên, khô ng phả i do có con ngườ i mớ i có , khô ng
    phả i do con ngườ i tá c độ ng hoặ c can thiệp và o. Con sô ng nà y là ranh giớ i tự nhiên giữ a hai
    miền. Caosu tự nhiên. Quy luậ t đà o thả i tự nhiên. 2 (Cử chỉ, nó i nă ng, v.v.) bình thườ ng như
    vố n có củ a bả n thâ n, khô ng có gì là gượ ng gạ o, kiểu cá ch hoặ c gò bó , giả tạ o. Tá c phong tự
    nhiên. Trướ c ngườ i lạ mà cườ i nó i rấ t tự nhiên. Xin anh cứ tự nhiên như ở nhà . Mặ t nó vẫ n
    tự nhiên như khô ng. 3 (thườ ng dù ng là m phầ n phụ trong câ u). (Sự việc xả y ra) khô ng có
    hoặ c khô ng rõ lí do, tự a như là mộ t hiện tượ ng thuầ n tuý trong tự nhiên vậ y. Tự nhiên anh
    ta bỏ đi. Quyển sá ch vừ a ở đâ y, tự nhiên khô ng thấ y nữ a. Khô ng phả i tự nhiên mà có . Hô m
    nay tự nhiên thấ y buồ n. 4 Theo lẽ thườ ng ở đờ i, phù hợ p vớ i lẽ thườ ng củ a tự nhiên. Ă n ở
    như thế, tự nhiên ai cũ ng ghét. Lẽ tự nhiên ở đờ i.
    tự phá t
    - tt. Tự phá t sinh, khô ng có tổ chứ c lã nh đạ o, thiếu câ n nhắ c; phâ n biệt vớ i tự giá c: hà nh
    độ ng tự phá t cuộ c đấ u tranh tự phá t củ a nô ng dâ n chố ng sưu thuế.
    tự phong
    - Tự cho mình mộ t chứ c vị : Tự phong là m vua.
    tự quyết
    - đg. 1 (kng.). Tự mình định đoạ t lấ y. Phả i đưa ra bà n, khô ng dá m tự quyết. 2 (Dâ n tộ c) tự
    mình định đoạ t nhữ ng cô ng việc thuộ c về vậ n mệnh củ a mình (như lậ p thà nh mộ t nướ c
    riêng, hay là cù ng vớ i dâ n tộ c khá c lậ p thà nh mộ t nướ c trên cơ sở bình đẳ ng). Quyền dâ n
    tộ c tự quyết.
    tự sá t
    - đgt. Tự giết chết mình mộ t cá ch chủ định (thườ ng bằ ng khí giớ i): rú t sú ng tự sá t.
    tự thú
    - Nó i ngườ i phạ m lỗ i tự mình nó i ra nhữ ng lầ m lỗ i củ a mình.
    tự tiện
    - t. (Là m việc gì) theo ý thích củ a mình, khô ng xin phép, khô ng hỏ i ai cả . Tự tiện lụ c sá ch củ a
    bạ n.
    tự tin
    - đgt. Tin và o bả n thâ n mình: mộ t ngườ i tự tin nó i mộ t cá ch tự tin.
    tự trị
    - t. Nó i mộ t nướ c, mộ t khu hay mộ t tổ chứ c tự mình quả n lý lấ y cô ng việc nộ i bộ củ a mình :
    Khu tự trị Việt Bắ c cũ . Nướ c tự trị. Nướ c bị đế quố c xâ m chiếm và vì phong trà o đấ u tranh
    cao, đượ c đế quố c thừ a nhậ n cho quyền quả n lý lấ y cô ng việc nộ i bộ , cò n cô ng việc ngoạ i
    giao do đế quố c nắ m giữ .
    tự trọ ng
    - đg. Coi trọ ng và giữ gìn phẩ m cá ch, danh dự củ a mình. Mộ t ngườ i biết tự trọ ng. Chạ m lò ng
    tự trọ ng.
    tự tú c
    - đgt. Tự đả m bả o, đá p ứ ng đầ y đủ nhu cầ u vậ t chấ t nà o đó , khô ng dự a và o bên ngoà i: tự tú c
    lương thự c kinh tế tự tú c Nhà tự tú c đượ c rau xanh.
    tự xưng
    - đg. 1. Tự gá n cho mình mộ t danh nghĩa khô ng phả i củ a mình : Tên lưu manh tự xưng là
    nhâ n viên hả i quan. 2. Tự phong cho mình mộ t chứ c vị : Lê Lợ i tự xưng là Bình định vương.
    tự ý
    - t. (thườ ng dù ng phụ cho đg.). (Là m việc gì) theo ý riêng củ a mình, khô ng kể gì nhữ ng điều
    rà ng buộ c đố i vớ i mình. Tự ý bỏ việc. Tự ý thay đổ i kế hoạ ch. Việc là m tự ý.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    T (12)

    tự a
    - 1 dt. Bà i viết ở đầ u sá ch để nó i rõ đô i điều cầ n thiết về cuố n sá ch đó : bà i viết tự a cho tá c
    phẩ m Đề tự a cho cuố n sá ch nà y là mộ t nhà vă n nổ i tiếng.
    - 2 I. đgt. á p sá t và o vậ t gì để giữ nguyên mộ t tư thế nhấ t định: ngồ i tự a cộ t tự a lưng và o
    tườ ng. II. dt. Bộ phậ n củ a ghế, dù ng để tự a lưng khi ngồ i: ghế có tự a.
    - 3 tt. Giố ng như (cá i gì đó ): sá ng tự a á nh tră ng rằ m.
    tự a hồ
    - đg. Giố ng như là , có vẻ như là . Hai châ n mỏ i rờ i, tự a hồ muố n khuỵ u xuố ng.
    tứ c cườ i
    - đgt. Buồ n cườ i, nự c cườ i: chuyện tứ c cườ i Nghe nó nó i, mình tứ c cườ i khô ng chịu đượ c.
    tứ c giậ n
    - Nh. Tứ c, ngh. 2.
    tứ c là
    - đg. Tổ hợ p biểu thị điều sắ p nêu ra là nhằ m giả i thích là m sá ng tỏ điều vừ a đượ c nó i đến;
    có nghĩa là , cũ ng chính là . Im lặ ng tứ c là đồ ng ý.
    tứ c thì
    - pht. Liền ngay trướ c hay sau đó : nó vừ a đến tứ c thì thấ y độ ng nó bỏ đi tứ c thì.
    tứ c tố c
    - Mau, gấ p lắ m : Tứ c tố c chữ a chá y.
    tưng bừ ng
    - t. 1 (cũ ). Ồ n à o, là m ná o độ ng cả xung quanh. Cườ i nó i tưng bừ ng. 2 (Quang cả nh, khô ng
    khí) nhộ n nhịp, vui vẻ. Khai giả ng trong khô ng khí tưng bừ ng phấ n khở i. Tưng bừ ng như
    ngà y hộ i. 3 (id.). (Á nh sá ng, mà u sắ c) có nhữ ng biểu hiện rõ rệt, mạ nh mẽ như bừ ng lên.
    Á nh nắ ng ban mai tưng bừ ng. Mặ t đỏ tưng bừ ng.
    từ ng
    - 1 dt., cũ Tầ ng: nhà nă m từ ng.
    - 2 I. dt. Mộ t lượ ng, mộ t chừ ng mự c cụ thể nhấ t định nà o đó : Từ ng ấ y tiền là đủ chỉ có từ ng
    ấ y thô i. II. dt. Mỗ i mộ t cá i riêng lẻ, hết cá i nà y đến cá i khá c: ghi tên từ ng ngườ i đọ c từ ng câ u
    từ ng chữ .
    - 3 pht. Vố n đã diễn ra trong thờ i gian trướ c đâ y: Anh ấ y đã từ ng đến đâ y chơi mộ t lâ u đà i
    đẹp chưa từ ng thấ y.
    từ ng trả i
    - Có nhiều kinh nghiệm vì hiểu biết qua nhiều việc : Từ ng trả i việc đờ i.
    tướ c
    - 1 d. Danh vị nhà vua phong cho cá c quan to hoặ c cho nhữ ng ngườ i có cô ng lớ n. Phong
    tướ c hầ u.
    - 2 đg. Tá ch nhỏ ra dọ c theo thớ củ a vậ t. Tướ c bẹ ngô bện thừ ng. Tướ c đay. Sợ i dâ y tướ c
    đô i.
    - 3 đg. Dù ng sứ c mạ nh hay quyền lự c lấ y đi, khô ng cho sử dụ ng. Tướ c khí giớ i. Bị tướ c
    quyền cô ng dâ n.
    tướ c đoạ t
    - đgt. Tướ c và chiếm lấ y: Ruộ ng đấ t, phầ n lớ n bị cườ ng hà o tướ c đoạ t tướ c đoạ t vũ khí giặ c.
    tươi
    - t, ph. 1. Xanh tố t, chưa héo chưa khô : Rau cò n tươi ; Cau tươi. 2. Nó i cá thịt... chưa biến
    chấ t, khô ng ươn : Thịt bò tươi. 3. Số ng, chưa nấ u chín : Ă n số ng nuố t tươi. 4. Vui vẻ : Mặ t
    tươi ; Đờ i tươi. 5. Đẹp và sá ng : Mà u tươi ; Đỏ tươi. 6. Nó i bữ a ă n có thịt, cá , ngon là nh hơn
    bữ a ngà y thườ ng : Bữ a cơm hô m nay tươi hơn hô m qua.
    - t. Dô i mộ i chú t so vớ i mộ t trọ ng lượ ng ghi trên câ n : Miếng thịt hai lạ ng rưỡ i tươi, phả i bớ t
    đi mộ t mẩ u bằ ng quả cau cho đú ng.
    tươi cườ i
    - t. (Vẻ mặ t) vui vẻ, hồ hở i. Lú c nà o cũ ng tươi cườ i, niềm nở .
    tươi tắ n
    - tt. Tươi, á nh lên niềm vui, trô ng thích mắ t: mà u sắ c tươi tắ n nụ cườ i tươi tắ n.
    tướ i
    - đg. Đổ nướ c, phun nướ c ra cho ướ t đều : Tướ i câ y ; Tướ i đườ ng.
    tươm tấ t
    - t. Có đủ nhữ ng gì để tương đố i đá p ứ ng đượ c yêu cầ u, thườ ng về sinh hoạ t vậ t chấ t, gâ y
    cả m giá c hà i lò ng. Bữ a cơm tươm tấ t. Ăn mặ c tươm tấ t.
    tương đắ c
    - tt. Hợ p ý nhau: bạ n bè tương đắ c.
    tương đố i
    - Có so sá nh vớ i cá i khá c ; có điều kiện, khô ng tự có mộ t mình : Sứ c mạ nh tương đố i ; Tự do
    tương đố i.
    - (thuyết) Thuyết do Anh-xtanh nêu lên, cho rằ ng muố n xá c định mộ t sự kiện trong khô ng
    gian và trong thờ i gian đố i vớ i ngườ i quan sá t cầ n phả i xá c định bố n tọ a độ , ba trong khô ng
    gian và mộ t trong thờ i gian.
    tương đương
    - t. 1 Có giá trị ngang nhau. Trình độ tương đương đạ i họ c. Từ và nhữ ng đơn vị tương
    đương. Cấ p tương đương bộ . 2 (chm.). (Hai biểu thứ c đạ i số ) có trị số bằ ng nhau vớ i mọ i hệ
    thố ng giá trị gá n cho cá c số . 3 (chm.). (Hai phương trình hoặ c hệ phương trình) có nghiệm
    hoà n toà n như nhau. 4 (chm.). (Hai mệnh đề) có quan hệ cá i nà y là hệ quả củ a cá i kia và
    ngượ c lạ i.
    tương lai
    - dt. 1. Thờ i gian tớ i, thờ i gian về sau nà y: trong tương lai Cá c em sẽ là chủ nhâ n tương lai
    đấ t nướ c. 2. Đờ i số ng, cuộ c số ng sau nà y: lo cho tương lai củ a cá c con xâ y dự ng tương lai.
    tương quan
    - Dính líu vớ i nhau, có liên hệ vớ i nhau : Quyền lợ i tương quan giữ a ngườ i nà y và ngườ i
    khá c. Tương quan lự c lượ ng. Lự c lượ ng so sá nh hơn kém giữ a hai bên.
    tương trợ
    - đg. Giú p đỡ lẫ n nhau. Tinh thầ n đoà n kết, tương trợ . Quỹ tương trợ .
    tương tư
    - tt. Nhớ da diết khô ng lú c nà o nguô i (thườ ng là vớ i ngườ i yêu): ố m tương tư Mộ t ngà y
    nặ ng gá nh tương tư mộ t ngà y (Truyện Kiều).
    tương ứ ng
    - t. 1. Đá p lạ i đú ng, có quan hệ phù hợ p (vớ i mộ t vậ t, mộ t bộ phậ n thuộ c cù ng toà n thể vớ i
    mình) : Cạ nh huyền tương ứ ng vớ i gó c vuô ng ; Dù ng mộ t từ tương ứ ng vớ i ý cầ n biểu đạ t ;
    Tương ứ ng vớ i nă m dương lịch 1918 là nă m Mậ u ngọ . 2.(toá n). Nó i hai cạ nh nằ m giữ a hai
    gó c bằ ng nhau từ ng đô i mộ t trong hai hình đồ ng dạ ng.
    tườ ng
    - 1 d. Bộ phậ n xâ y bằ ng gạ ch, đá , vữ a để chố ng đỡ sà n gá c và má i, hoặ c để ngă n cá ch.
    - 2 đg. (vch.; id.). Biết rõ , hiểu rõ . Chưa tườ ng thự c hư. Hỏ i cho tườ ng gố c ngọ n.
    tườ ng tậ n
    - tt. Rõ rà ng, thấ u đá o đến từ ng chi tiết: biết tườ ng tậ n sự việc trả lờ i tườ ng tậ n từ ng câ u
    hỏ i.
    tườ ng thuậ t
    - Kể lạ i rõ rà ng : Tườ ng thuậ t việc đã qua.
    tưở ng
    - đg. 1 (thườ ng dù ng có kèm ý phủ định). Nghĩ đến nhiều mộ t cá ch cụ thể và vớ i tình cả m ít
    nhiều thiết tha. Chẳ ng tưở ng gì đến cô ng việc. Lú c nà o cũ ng chỉ tưở ng đến đá bó ng. 2 Nghĩ
    và tin chắ c (điều thậ t ra khô ng phả i). Tô i tưở ng anh đi vắ ng nên sá ng nay tô i khô ng đến. Nó
    cứ tưở ng là nó giỏ i. Việc khó khă n hơn chú ng ta tưở ng. Việc ấ y tưở ng khô ng ai biết. 3 (kng.;
    dù ng vớ i chủ ngữ ở ngô i thứ nhấ t hoặ c khô ng có chủ ngữ ). Từ dù ng chêm và o trong câ u để
    là m nhẹ bớ t ý khẳ ng định và cho có sắ c thá i khiêm nhườ ng. Việc đó tưở ng cũ ng dễ thô i.
    Muố n biết rõ , tô i tưở ng khô ng gì bằ ng hỏ i ngay ô ng ta.
    tưở ng nhớ
    - đgt. Nhớ đến, nghĩ đến vớ i tình cả m thiết tha, thương cả m: tưở ng nhớ nhữ ng ngườ i đã hi
    sinh tưở ng nhớ cá c anh hù ng liệt sĩ.
    tưở ng tượ ng
    - 1.đg. Tạ o ra trong trí hình ả nh củ a nhữ ng sự vậ t đã tá c độ ng và o cá c giá c quan hoặ c, trên
    cơ sở nhữ ng sự vậ t nà y, hình ả nh củ a nhữ ng sự vậ t xa lạ . 2. d. Khả nă ng sá ng tạ o trong vă n
    họ c, nghệ thuậ t bằ ng nhữ ng hình ả nh nó i trên : Nhà thơ, nhà tiểu thuyết già u tưở ng tượ ng.
    3. Bịa đặ t, thêu dệt : Nhữ ng chiến thắ ng tưở ng tượ ng củ a quâ n độ i Mỹ.
    tướ ng
    - 1 I d. 1 Quan võ cầ m đầ u mộ t đạ o quâ n thờ i trướ c. Binh hù ng tướ ng mạ nh. 2 Cấ p quâ n
    hà m trên cấ p tá . 3 Tên gọ i quâ n cờ hay quâ n bà i cao nhấ t trong cờ tướ ng hay trong bà i tam
    cú c, bà i tứ sắ c. Chiếu tướ ng. Đi con tướ ng. 4 (kng.). Từ dù ng để gọ i nhữ ng ngườ i ngang
    hà ng hoặ c ngườ i dướ i cò n ít tuổ i (hà m ý vui đù a, suồ ng sã ). Nhanh lên cá c tướ ng ơi! Mấ y
    tướ ng nà y là chú a nghịch.
    - II t. (kng.). Rấ t to. Gá nh mộ t gá nh .
    - III p. (kng.). Từ biểu thị mứ c độ cao củ a tính chấ t, trạ ng thá i. Cá i bá t to . Lớ n tướ ng. Mặ t
    sưng tướ ng lên. Chưa chi đã kêu tướ ng lên.
    - 2 d. Vẻ mặ t và dá ng ngườ i (nó i tổ ng quá t), thườ ng đượ c coi là sự biểu hiện củ a tâ m tính,
    khả nă ng hay số mệnh củ a mộ t ngườ i. Cô ta có tướ ng đà n ô ng. Trô ng tướ ng có vẻ phú c hậ u.
    Tướ ng nó vấ t vả . Xem tướ ng*.
    tướ ng mạ o
    - dt. Vẻ mặ t và dá ng ngườ i: tướ ng mạ o oai nghiêm.
    tượ ng
    - d. 1. Tên mộ t quâ n cờ trong cờ tướ ng. 2. Tên mộ t quâ n bà i tam cú c có vẽ hình con voi.
    - d. Tá c phẩ m nghệ thuậ t tạ o hình bằ ng đấ t, đá , gỗ , đồ ng... tạ c hình mộ t ngườ i hay mộ t vậ t.
    tượ ng hình
    - đg. 1 (id.). Hình thà nh mộ t cá ch cụ thể. 2 (Từ ) có tá c dụ ng gợ i lên nhữ ng hình ả nh, dá ng
    điệu, dá ng vẻ cụ thể. "Lung linh", "nguâ y nguẩ y", "nem nép" là nhữ ng từ tượ ng hình trong
    tiếng Việt. 3 Có nhữ ng nét mô phỏ ng theo hình dá ng sự vậ t (mộ t kiểu cấ u tạ o chữ viết). Chữ
    Ai Cậ p cổ là mộ t thứ chữ tượ ng hình. Phép tượ ng hình trong chữ Há n.
    tượ ng trưng
    - I. đgt. Lấ y mộ t sự vậ t cụ thể để chỉ mộ t cá i gì đó thườ ng có tính trừ u tượ ng: Chim bồ câ u
    tượ ng trưng cho hoà bình. II. dt. Cá i là m tượ ng trưng: Xiềng xích là tượ ng trưng củ a sự nô
    lệ. III. tt. Có tính chấ t ướ c lệ, khô ng phả i thự c tế: mô hình tượ ng trưng trao tặ ng phẩ m
    tượ ng trưng.
    tử u điếm
    - Quá n bá n rượ u và mó n ăn (cũ ).
    tử u sắ c
    - d. (cũ ). Rượ u và gá i đẹp, về mặ t là nhữ ng thú ham mê có hạ i. Ham mê tử u sắ c.
    ty
    - d. Cơ quan cấ p tỉnh coi việc hà nh chính và chuyên mô n củ a mộ t ngà nh : Ty giá o dụ c Hà
    Bắ c.
    tỳ
    - ,... x. tì1, tì bà , tì thiếp, tì tướ ng, tì vị.
    tỷ
    - t. Nghìn lầ n triệu.
    tỷ giá
    - Giá trị so sá nh củ a đồ ng tiền nướ c nà y vớ i đồ ng tiền nướ c khá c.
    tỷ lệ
    - (toá n) Nó i nhiều đạ i lượ ng biến thiên sao cho khi đạ i lượ ng nà y tă ng (hay giả m) bao nhiêu
    lầ n thì đạ i lượ ng kia cũ ng tă ng hay giả m bấ y nhiêu lầ n (tỷ lệ thuậ n), hoặ c đạ i lượ ng nà y
    tă ng (hay giả m) bao nhiêu lầ n thì đạ i lượ ng kia giả m (hay tă ng) bấ y nhiêu lầ n (tỷ lệ nghịch).
    tỷ số
    - Số biểu thị độ lớ n củ a mộ t đạ i lượ ng so vớ i mộ t đạ i lượ ng khá c đồ ng loạ i lấ y là m đơn vị.
    tỷ trọ ng
    - d. 1. Tỷ số trọ ng lượ ng củ a mộ t khố i vậ t chấ t chia cho trọ ng lượ ng củ a mộ t khố i nướ c cù ng
    thể tích : Tỷ trọ ng củ a sắ t là 7,8. 2. Tỷ lệ củ a từ ng phầ n so vớ i toà n bộ : Tỷ trọ ng củ a ngà nh
    cơ khí trong cô ng nghiệp nặ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    u
    - ,U Con chữ thứ hai mươi lă m củ a bả ng chữ cá i chữ quố c ngữ : 1) viết nguyên â m "u" (và "u"
    ngắ n trong ung, uc); 2) viết bá n nguyên â m cuố i "u" trong iu, êu, au, â u, v.v.; 3) viết bá n
    nguyên âm - âm đệm "u" trong uy, uê, qua, que, v.v.
    - 1 I d. 1 Khố i thịt nổ i hẳ n lên trên cơ thể, do tự nhiên hoặ c do bị va chạ m mạ nh mà có . Có
    cá i u trên trá n. Gá nh nhiều, vai nổ i u. Giố ng bò u cao, yếm to. 2 Khố i u (nó i tắ t). U á c tính.
    - II đg. Sưng thà nh do bị va chạ m mạ nh. Va và o cử a u đầ u.
    - 2 d. (ph.). Mẹ (chỉ dù ng để xưng gọ i, ở mộ t số vù ng nô ng thô n).
    - Kí hiệu hoá họ c củ a nguyên tố uranium (urani).
    u ám
    - tt. 1. Tố i tă m, khô ng nhìn thấ y gì cả : trờ i u á m đấ t trờ i u á m. 2. Mờ mịt, khô ng có hi vọ ng gì:
    cuộ c số ng u ám dướ i chế độ thự c dâ n phong kiến.
    u ẩn
    - tt (H. u: sâ u kín; ẩ n: kín, giấ u đi) Thầ m kín trong lò ng : Mộ t mố i tình u ẩ n.
    u hồ n
    - dt. Hồ n ngườ i chết: cú ng u hồ n.
    u ơ
    - tht Tiếng trẻ thơ : Cò n trẻ con thơ ấu u ơ (GHC).
    u ran
    - u-ran dt (Phá p: uranium) Kim loạ i mà u trắ ng, có tính phó ng xạ : U-ran đượ c dù ng để sả n
    xuấ t nă ng lượ ng hạ t nhâ n.
    u sầ u
    - t. (vch.). Như u buồ n. Nỗ i u sầ u.
    u tịch
    - tt. Vắ ng vẻ và tĩnh mịch: chố n thâ m cung u tịch.
    u uấ t
    - tt (H. uấ t: dồ n chứ a lạ i) Buồ n rầ u dồ n chứ a trong lò ng : Ngườ i chồ ng tệ bạ c, bà ta u uấ t từ
    lâ u; Bấ y nhiêu tâ m tình u uấ t (ĐgThMai).
    ù
    - 1 đg. Thắ ng vá n bà i khi gặ p đượ c đú ng quâ n mình đang chờ trong bà i tổ tô m, tà i bà n, v.v.
    Ù hai vá n liền.
    - 2 t. (Tai) ở trạ ng thá i nghe như có tiếng vang đều đều liên tụ c đậ p và o mà ng nhĩ, là m cho
    khô ng phâ n biệt đượ c rõ cá c â m thanh. Tiếng nổ là m ù cả tai. Ố m dậ y, tai cứ ù đặ c, ai nó i gì
    cũ ng khô ng nghe rõ .
    - 3 t. (kng.; thườ ng dù ng phụ cho đg.). Nhanh, liền mộ t mạ ch. Ù chạ y về nhà . Là m ù đi cho
    xong.
    ủ
    - 1 đgt. 1.Phủ , trù m để giữ nhiệt, giữ lử a: ủ lò ủ bếp than ủ trấ u. 2. Trù m phủ kín để giữ
    nhiệt độ thích hợ p cho sự lên men, phâ n huỷ chấ t: ủ rượ u ủ phâ n xanh. 3. Dấ m: ủ chuố i ủ
    hồ ng xiêm. 4. Nung nó ng kim loạ i hay hợ p kim rồ i là m nguộ i dầ n để tă ng độ dẻo: ủ thép.
    - 2 đgt. (Cò i) rú c lên thà nh hồ i dà i: Cò i tầ m đã ủ rồ i.
    - 3 đgt. 1. (Câ y cỏ , hoa lá ) héo rũ , khô ng tươi: liễu ủ đà o phai. 2. (Nét mặ t) buồ n bã , rầ u rĩ:
    mặ t ủ mà y chau.
    ủ dộ t
    - tt Buồ n rầ u ủ rũ : Lạ i cà ng ủ dộ t nét hoa, sầ u tuô n đứ t nố i, châ u sa vắ n dà i (K).
    ủ ê
    - t. Buồ n rầ u â m thầ m và kéo dà i. Bộ mặ t ủ ê. Đau buồ n ủ ê hà ng thá ng trờ i.
    ủ rũ
    - tt. 1. (Câ y cố i) héo rũ xuố ng, khô ng cò n tươi xanh: Vườ n câ y ủ rũ dướ i nắ ng hè. 2. Buồ n
    đến mứ c như lả ngườ i, như rũ xuố ng, trô ng thiếu sinh khí, sứ c số ng: vẻ mặ t ủ rũ dá ng đi ủ
    rũ ngồ i ủ rũ mộ t gó c.
    ú ớ
    - đgt, trgt Phá t ra nhữ ng tiếng khô ng rõ rệt : Anh ấ y ngủ mê ú ớ mấ y tiếng, chẳ ng hiểu định
    nó i gì.
    ú ụ
    - tt. Đầ y quá tớ i mứ c nổ i cao hẳ n lên như khô ng thể chồ ng chấ t thêm đượ c nữ a: Bá t cơm
    đầ y ú ụ.
    ùa
    - 1 đgt 1. Trà n và o mạ nh : Nướ c sô ng ù a và o đồ ng .2. Kéo và o hay kéo ra mạ nh mẽ : Nhâ n
    dâ n ùa ra đườ ng reo hò (NgĐThi).
    - 2 trgt Nhanh; Khô ng đắ n đo : Là m ù a đi; Nhả y ù a xuồ ng ao.
    ủa
    - c. (ph.). Tiếng thố t ra biểu lộ sự sử ng số t, ngạ c nhiên. Ủ a, có chuyện gì vậ y?
    úa
    - đgt. 1.(Lá câ y) héo và ng, khô ng cò n tươi xanh nữ a: Rau mớ i để từ hô m qua mà đã ú a hết
    mà u cỏ ú a. 2. Trở nên và ng xỉn, khô ng sá ng, khô ng trong nữ a: Tườ ng ú a mà u Tră ng ú a.
    uẩ n khú c
    - đgt (H. uẩ n: sâ u kín; khú c: cong; khô ng thẳ ng) Điều sâ u kín và ngoắ t ngoéo : Vấ n đề ấ y
    chưa thể giả i quyết ngay đượ c vì có nhiều uẩ n khú c.
    uấ t hậ n
    - d. Nỗ i că m giậ n sâ u sắ c chấ t chứ a trong lò ng. Lò ng đầ y uấ t hậ n.
    uấ t ức
    - đgt. Uấ t đến mứ c khô ng chịu đự ng đượ c, cả m thấ y bự c tứ c cao độ vì chưa đượ c hà nh
    độ ng: Uấ t ứ c quá , ngườ i như điên như khù ng Khô ng thể uấ t ứ c mã i, phả i ra tay hà nh độ ng
    ngay.
    ục ịch
    - tt, trgt Béo quá , khô ng thể nhanh nhẹn : Béo ụ c ịch, chạ y là m sao đượ c.
    uể oả i
    - t. (Hoạ t độ ng) chậ m chạ p, gượ ng gạ o, thiếu nhanh nhẹn, hă ng há i (do mệt mỏ i hoặ c khô ng
    có hứ ng thú ). Là m việc uể oả i. Uể oả i bướ c từ ng bướ c mộ t. Nó i giọ ng uể oả i.
    uế khí
    - dt (H. uế: bẩ n thỉu; khí: hơi) Hơi bố c lên hô i há m : Bỗ ng có uế khí đưa thoang thoả ng lên
    mũ i (NgCgHoan).
    ủi
    - 1 đg. Đả o xớ i đấ t đá lên và đẩ y đi nơi khá c (thườ ng là để san lấ p cho phẳ ng). Má y ủ i. Xe ủ i
    đấ t.
    - 2 đg. (ph.). Là (quầ n á o).
    úi
    - 1 đgt. 1.(Cá ) nổ i lờ đờ trên mặ t nướ c do mệt hoặ c lí do nà o đó : đi bắ t cá ú i. 2. đphg ố m,
    thườ ng là bị số t rét: đi rừ ng về bị ú i, nằ m liệt giườ ng mấ y thá ng liền.
    - 2 tht. ố i: ú i, đau quá !
    úi chà
    - tht Thá n từ tỏ vẻ ngạ c nhiên : á o điều, khă n đỏ , ú i chà ! Oai to! (Tú -mỡ ).
    um tù m
    - t. (Câ y cố i) rậ m rạ p, sum sê. Câ y cố i um tù m. Cỏ mọ c um tù m.
    ùm
    - trgt Nó i tiếng rơi mạ nh xuố ng nướ c : Nhả y ù m xuố ng ao.
    ung
    - 1 d. Nhọ t lớ n, thườ ng gâ y đau nhiều hoặ c nguy hiểm cho tính mạ ng. Nặ n ung. Cá i sả y nả y
    cá i ung* (tng.).
    - 2 t. (Trứ ng) bị hỏ ng, bị thố i. Trứ ng gà ung.
    ung dung
    - tt. 1.Có cử chỉ, dá ng điệu thư thá i, nhà n nhã , khô ng vộ i và ng, khô ng lo lắ ng, bậ n tâ m gì: đi
    đứ ng ung dung phong thá i ung dung. 2. Thoả i má i, khô ng phả i vấ t vả , bậ n tâ m đến đờ i số ng:
    Đờ i số ng củ a họ lú c nà o cũ ng ung dung số ng ung dung bằ ng số lã i suấ t tiền tiết kiệm hà ng
    thá ng.
    ung nhọ t
    - dt Nhọ t lớ n; Tá c hạ i lớ n : Nạ n ma tuý là mộ t ung nhọ t nguy hiểm đố i vớ i thanh niên.
    ung thư
    - d. U á c tính, thườ ng có di că n, dễ gâ y tử vong. Ung thư phổ i.
    ủ ng
    - 1 dt. Già y cao su, cổ cao đến đầ u gố i, dù ng để đi nhữ ng nơi lầ y lộ i, bẩ n thỉu: mua đô i ủ ng
    đườ ng nhớ p nhá p, lầ y lộ i thế nà y nên đi ủ ng.
    - 2 tt. (Quả ) chín nẫ u, có mù i khó ngử i: khế ủ ng cam ủ ng.
    ủ ng hộ
    - đgt (H. ủ ng: giú p; hộ : che chở ) Tá n thà nh và giú p đỡ : Dâ n chú ng khô ng ủ ng hộ , việc gì là m
    cũ ng khô ng nên (HCM); Hết sứ c, hết lò ng ủ ng hộ đồ ng bà o miền Nam ruộ t thịt (HCM); Sự
    ủ ng hộ và giá m sá t củ a Quố c hộ i (PhVKhả i).
    ú ng
    - đg. Ú ng thuỷ (nó i tắ t). Chiêm khê, mù a ú ng. Chố ng ú ng cho cá c ruộ ng trũ ng.
    uố n
    - đgt. 1. Là m cho mộ t vậ t dà i trở nên cong đều hoặ c theo hình dạ ng nà o đó : uố n lưỡ i câ u
    uố n tó c. 2. Dạ y bả o, khép dầ n và o khuô n phép, lẽ phả i: uố n và o nề nếp chuẩ n mự c phả i biết
    uố n trẻ dầ n dầ n mớ i đượ c. 3. (Trẻ con) là m nũ ng hay khó c nhè để đượ c chiều chuộ ng:
    Thằ ng bé dạ o nà y hay uố n quá cà ng nuô ng chiều cà ng hay uố n.
    uố n nắ n
    - đgt Dạ y dỗ , sử a chữ a cho hợ p lí, cho đú ng vớ i đạ o đứ c : Uố n nắ n nhữ ng sai só t củ a thanh
    thiếu niên.
    uố n quanh
    - đgt Lượ n thà nh vò ng : Nao nao dò ng nướ c uố n quanh (K).
    uố ng
    - đg. Đưa chấ t lỏ ng và o miệng rồ i nuố t. Uố ng bia. Uố ng nướ c nhớ nguồ n (tng.). Nghe như
    uố ng từ ng lờ i (b.).
    úp
    - đgt. 1. Lậ t trở bề mặ t xuố ng dướ i: ú p bá t và o chạ n Thuyền bị ú p dướ i dò ng sô ng. 2. Che
    đậ y bằ ng mộ t vậ t trũ ng lò ng: ú p vung khô ng kín ú p lồ ng bà n lấ y thú ng ú p voi. 3.Vâ y bắ t,
    chụ p bắ t mộ t cá ch bấ t ngờ : nơm úp cá đá nh ú p.
    úp mở
    - đgt Nó i mậ p mờ , nử a kín nử a hở : Chỗ anh em, cứ nó i thẳ ng ra, việc gì phả i ú p mở .
    út
    - t. Sau cù ng hoặ c nhỏ tuổ i nhấ t trong hà ng cá c con hoặ c em trong nhà . Con ú t. Em ú t. Nó là
    út trong nhà .
    ụt ịt
    - đgt. (Lợ n) kêu nhỏ và liên tiếp: Lợ n kêu ụ t ịt trong chuồ ng.
    uy danh
    - dt (H. uy: oai; tô n nghiêm; danh: tên) Tên tuổ i và quyền oai : Uy danh củ a Nguyễn Huệ
    khiến vua nhà Thanh phả i nể; Cuộ c khở i nghĩa oanh liệt củ a Hai Bà Trưng lừ ng lẫ y uy danh
    (LKPhiêu).
    uy hiếp
    - đg. Dù ng uy lự c đe doạ , ép buộ c là m cho phả i khiếp sợ và khuấ t phụ c. Khủ ng bố để uy hiếp
    tinh thầ n.
    uy lự c
    - dt. Sứ c mạ nh to lớ n khiến cho ngườ i ta phả i nể sợ , khuấ t phụ c: uy lự c củ a đồ ng tiền dù ng
    uy lự c củ a khô ng quâ n để đe doạ đố i phương khô ng khuấ t phụ c trướ c mọ i uy lự c.
    uy nghi
    - dt (H. nghi: hình thứ c bề ngoà i) Bề ngoà i oai vệ : Uy nghi sá u bộ sờ n mâ y sấ m, xe ngự a ba
    cầ u dạ n gió mưa (PhBChâ u).
    - tt Có vẻ nghiêm trang : Sẵ n sà ng tề chỉnh , bá c đồ ng chậ t đấ t, tinh kì rợ p sâ n (K).
    uy phong
    - x. oai phong.
    uy quyền
    - dt. Quyền lự c lớ n khiến ngườ i ta phả i nể sợ , tô n kính: uy quyền củ a nhà vua khô ng khuấ t
    phụ c trướ c mọ i uy quyền.
    uy thế
    - dt (H. thế: quyền lự c) Quyền lự c là m cho ngườ i khá c phả i e sợ : Uy thế củ a quâ n độ i ta ở
    Điện-biên-phủ .
    uy tín
    - d. Sự tín nhiệm và mến phụ c củ a mọ i ngườ i. Mộ t nhà khoa họ c có uy tín. Gâ y uy tín. Là m
    mấ t uy tín.
    ủy ban
    - uỷ ban dt. 1. Tổ chứ c đượ c bầ u ra để là m nhiệm vụ nà o đó : uỷ ban khở i nghĩa uỷ ban dự
    thả o hiến phá p. 2. Cơ quan chuyên ngà nh củ a nhà nướ c, tương đương cấ p bộ hoặ c cấ p sở
    củ a tỉnh: uỷ ban kế hoạ ch nhà nướ c uỷ ban khoa họ c kĩ thuậ t tỉnh uỷ ban dâ n số quố c gia. 3.
    uỷ ban hà nh chính, uỷ ban nhâ n dâ n, nó i tắ t: họ p uỷ ban lên trụ sở uỷ ban.
    ủy mị
    - uỷ mị tt (H. uỷ: cong queo; mị: suy sú t) Yếu hèn : Chố ng cá ch sinh hoạ t uỷ mị (HCM).
    ủy quyền
    - uỷ quyền đg. Giao cho ngườ i khá c sử dụ ng mộ t số quyền mà phá p luậ t đã giao cho mình.
    Bộ trưở ng uỷ quyền cho thứ trưở ng.
    ủy thá c
    - uỷ thá c đgt. Giao phó mộ t cá ch chính thứ c cho ngườ i đượ c tin cậ y: Giá m đố c uỷ thá c cho
    phó giá m đố c giả i quyết việc nà y.
    ủy viên
    - uỷ viên dt (H. uỷ: giao việc; viên: ngườ i là m cô ng tá c) Ngườ i có châ n trong mộ t uỷ ban :
    Ô ng ấ y là thườ ng trự c củ a ủ y ban nhâ n dâ n thà nh phố Hà -nộ i.
    úy lạ o
    - uý lạ o đg. Thă m hỏ i để an ủ i, độ ng viên nhữ ng ngườ i là m việc vấ t vả , khó nhọ c hoặ c bị tai
    nạ n vì sự nghiệp chung. Uý lạ o thương binh.
    uỵ ch
    - I. tt. Có â m thanh như tiếng ngã hay tiếng đấ m mạ nh: ngã uỵ ch đấ m uỵ ch. II. đgt., khng.
    Đấ m, đá nh: uỵ ch cho mộ t trậ n.
    uyên bá c
    - tt (H. uyên: sâ u rộ ng; bá c: rộ ng) Sâ u rộ ng : Họ c thứ c uyên bá c củ a mộ t họ c giả .
    uyên thâ m
    - t. (Kiến thứ c) rấ t sâ u về mộ t lĩnh vự c chuyên mô n nà o đó . Nhà nghiên cứ u triết họ c uyên
    thâ m.
    uyển chuyển
    - tt. Mềm mạ i, nhịp nhà ng và hợ p lí trong dá ng điệu, đườ ng nét, lờ i diễn đạ t, gâ y cả m giá c dễ
    chịu, ưa thích: Dá ng đi uyển chuyển Vă n viết uyển chuyển.
    ứ
    - 1 đgt Đọ ng lạ i nhiều: Nướ c mưa ứ trong rã nh; Hà ng ứ trong kho.
    - 2 tht Từ tỏ ý khô ng bằ ng lò ng: Mai anh về quê thay em nhé! - ứ , mai anh bậ n việc rồ i.
    ứ đọ ng
    - đg. Dồ n tắ c lạ i mộ t chỗ (nó i khá i quá t). Cố ng tắ c, nướ c mưa ứ đọ ng trên mặ t đườ ng. Hà ng
    ứ đọ ng trong kho. Ứ đọ ng vố n. Cô ng việc bị ứ đọ ng.
    ưa
    - đgt. 1.Thích thú và hợ p vớ i, đượ c ham chuộ ng hơn cả : ưa khen ưa nịnh khô ng ai ưa cá i
    tính đó . 2. Phù hợ p, thích hợ p trong điều kiện nà o: Loạ i dưa nà y rấ t ưa đấ t cá t Giố ng câ y
    nà y ưa khí hậ u nhiệt đớ i.
    ưa nhìn
    - tt Nó i thứ gì cà ng nhìn cà ng thấ y đẹp: Bứ c họ a đó thự c ưa nhìn.
    ứa
    - đg. 1 Tiết ra nhiều và chả y thà nh giọ t. Sung sướ ng ứ a nướ c mắ t. Vết thương ứ a má u. Thâ n
    câ y gã y ứ a nhự a. 2 (hoặ c t.). (kng.). Có nhiều đến mứ c như thừ a ra, khô ng dù ng hết, chứ a
    hết đượ c. Vụ nà y tố t, đến mù a ứa thó c. Củ a cả i thừ a ứ a.
    ức
    - 1 dt. 1.Phầ n ngự c, ngay ở xương mỏ á c củ a ngườ i. 2. Ngự c củ a chim thú nó i chung: bắ n
    trú ng ức con chim.
    - 2 dt., cũ , id. Số đếm bằ ng mườ i vạ n.
    - 3 đgt. Tứ c tố i lắ m mà đà nh phả i nén chịu, khô ng là m gì đượ c: ứ c tậ n cổ mà đà nh chịu bó
    tay oan ức uấ t ứ c.
    ức chế
    - đgt (H. ứ c: đè nén; chế: bó buộ c) Đè nén, kìm hã m: Có kẻ sợ ngườ i ngoà i ứ c chế; hỏ i rằ ng
    sao dũ ng trí để đâ u (PhBChâ u).
    - dt (tâ m) Quá trình thầ n kinh giú p hệ thầ n kinh kìm hã m hoặ c là m mấ t đi phả n xạ : Hưng
    phấ n và là hai mặ t thố ng nhấ t củ a hoạ t độ ng thầ n kinh.
    ực
    - t. Từ mô phỏ ng tiếng nuố t mạ nh chấ t lỏ ng. Nuố t đá nh ự c mộ t cá i. // Lá y: ừ ng ự c (ý liên
    tiếp). Uố ng ừ ng ự c.
    ưng
    - 1 dt. Chim lớ n, ă n thịt, châ n cao, cá nh dà i, nuô i để là m chim să n: như cá nh chim ưng, chim
    bằ ng.
    - 2 đgt. Bằ ng lò ng, cả m thấ y thích vì phù hợ p vớ i mình: chẳ ng ưng chiếc á o nà o chưa ưng ai
    cả .
    ưng thuậ n
    - đgt (H. ưng: bằ ng lò ng; thuậ n: theo) Bằ ng lò ng nghe theo: ưng thuậ n cá c điều kiện đã nêu
    ra.
    ử ng hồ ng
    - tt Trở thà nh đỏ đẹp: Ngượ ng nghịu, chị ấ y đứ ng dậ y, má ử ng hồ ng.
    ứ ng biến
    - đg. Ứ ng phó linh hoạ t vớ i nhữ ng điều bấ t ngờ . Tà i ứ ng biến củ a mộ t chỉ huy quâ n sự .
    ứ ng dụ ng
    - đgt. Đưa lí thuyết á p dụ ng và thự c tiễn: ứ ng dụ ng cá c thà nh tự u khoa họ c ứ ng dụ ng kĩ
    thuậ t và o sả n xuấ t.
    ứ ng đá p
    - đgt (H. đá p: trả lờ i) Trả lờ i: Trướ c nhữ ng đò i hỏ i củ a tình hình, nhiều nướ c phương Tâ y đã
    có kế hoạ ch ứ ng đá p tỉ mỉ (HgTù ng).
    ứ ng khẩ u
    - đg. Nó i ngay thà nh vă n, khô ng có chuẩ n bị trướ c. Bà i diễn vă n ứ ng khẩ u. Ứ ng khẩ u mấ y
    câ u thơ.
    ứ ng phó
    - đgt. Đố i phó nhanh nhạ y, kịp thờ i vớ i nhữ ng tình huố ng mớ i, bấ t ngờ : ứ ng phó vớ i mọ i â m
    mưu củ a địch ứ ng phó vớ i tình hình mớ i.
    ứ ng thí
    - đgt (H. thi: thi) Dự kì thi: Hồ i đó cá c sĩ tử đem lều chõ ng và o trườ ng ứ ng thí.
    ướ c
    - 1 d. Đạ i lượ ng chia hết mộ t đạ i lượ ng khá c. a - 1 là ướ c củ a a2 - 2a + 1.
    - 2 đg. Cầ u mong điều biết là rấ t khó hoặ c khô ng hiện thự c. Ướ c đượ c đi du lịch vò ng quanh
    thế giớ i. Ướ c gì anh lấ y đượ c nà ng... (cd.). Cầ u đượ c ướ c thấ y*.
    - 3 đg. (kết hợ p hạ n chế). Cù ng thoả thuậ n vớ i nhau sẽ thự c hiện, tuâ n giữ điều quan trọ ng
    gì đó trong quan hệ vớ i nhau. Phụ lờ i ướ c.
    - 4 đg. (thườ ng dù ng khô ng có chủ ngữ ). Đoá n định mộ t cá ch đạ i khá i. Thử a ruộ ng ướ c
    khoả ng hai sà o. Ướ c cự li bằ ng mắ t. Mộ t ngườ i ướ c bố n mươi tuổ i.
    ướ c chừ ng
    - 1. ướ c và o khoả ng: ướ c chừ ng và i tạ ướ c chừ ng ngoà i ba mươi. 2. Đạ i khá i, khô ng hoà n
    toà n chính xá c: vẽ ướ c chừ ng nhớ ướ c chừ ng tính toá n ướ c chừ ng.
    ướ c định
    - đgt (H. ướ c: hẹn trướ c; định: quyết là m) Hẹn trướ c việc sẽ là m: ướ c định cù ng nhau đi
    tham quan.
    ướ c hẹn
    - đg. (vch.). Như hẹn ướ c.
    ướ c lượ ng
    - đgt. Đoá n định số lượ ng mộ t cá ch đạ i khá i khô ng dự a trên sự tính toá n cụ thể chính xá c:
    ướ c lượ ng củ a ngườ i đến xem theo kết quả ướ c lượ ng ban đầ u ướ c lượ ng thế mà chính xá c.
    ướ c mong
    - đgt Mong mỏ i thiết tha: Chỉ ướ c mong đượ c luô n luô n khỏ e mạ nh.
    ướ c mơ
    - đg. (và d.). Như mơ ướ c.
    ướ c muố n
    - I. đgt. Mong muố n thiết tha: ướ c muố n mọ i điều tố t đẹp ướ c muố n số ng trong hoà bình dà i
    lâ u. II. dt. Điều mong muố n thiết tha: thự c hiện đượ c mọ i ướ c muố n.
    ướ c vọ ng
    - đgt (H. ướ c: mong mỏ i; vọ ng: trô ng mong) Điều mong mỏ i: Nhữ ng ướ c vọ ng củ a tuổ i
    thanh niên.
    ướ m
    - đg. 1 Đặ t thử và o để xem có vừ a, có hợ p khô ng. Ướ m già y. Mặ c ướ m thử . Ướ m cá nh cử a
    và o khung. 2 Nó i thử để thă m dò ý kiến xem có thuậ n khô ng. Chưa dá m nó i thẳ ng ra, mớ i
    ướ m ý. Chỉ mớ i ướ m mà đã chố i đâ y đẩ y. Câ u hỏ i ướ m.
    ươn
    - tt. 1. (Cá , tô m, thịt) khô ng cò n tươi, đã chớ m có mù i hô i: đem cá về nấ u đi kẻo ươn hết Cá
    khô ng ă n muố i cá ươn (tng.). 2. ố m yếu dai dẳ ng: Thằ ng bé nhà mình dạ o nà y ươn quá ă n
    uố ng ra sao mà trô ng ươn ngườ i đến thế.
    ươn hèn
    - tt Hèn kém lắ m, khô ng dá m là m việc gì khó đến mình: Thanh niên mà ươn hèn như anh ta
    thì thự c đá ng buồ n.
    ưỡ n ẹo
    - t. Từ gợ i tả dá ng điệu uố n mình qua lạ i, cố là m ra vẻ mềm mạ i duyên dá ng, nhưng thiếu tự
    nhiên, thiếu đứ ng đắ n. Dá ng đi ưỡ n ẹo.
    ương ngạ nh
    - tt. Bướ ng, ngang ngạ nh, khô ng chịu nghe lờ i ai: mộ t họ c sinh ương ngạ nh con cá i ương
    ngạ nh khó bả o.
    ướ p
    - 1 đgt Để mộ t vậ t có hương thơm lẫ n vớ i mộ t vậ t khá c rồ i đậ y kín để vậ t sau cũ ng đượ c
    thơm: Chè ướ p sen.
    - 2 đgt Là m cho muố i hay nướ c mắ m ngấ m và o thịt hay cá để giữ cho khỏ i thiu, khỏ i ươn:
    Thịt chưa ăn ngay cầ n phả i ướ p nướ c mắ m.
    ướ p lạ nh
    - đg. Cho và o tủ nướ c đá hoặ c mô i trườ ng nướ c đá để giữ cho khỏ i hỏ ng hoặ c để cho thêm
    ngon. Dứ a ướ p lạ nh. Thịt ướ p lạ nh.
    ướ t
    - tt. Có nướ c thấ m và o: ngã ướ t hết quầ n á o ướ t như chuộ t lộ t (tng.).
    ướ t át
    - tt ướ t nhiều, gâ y cả m giá c khó chịu: Trờ i mưa, nhà dộ t, đồ đạ c ướ t á t cả .
    ướ t đẫ m
    - tt. ướ t nhiều, thấ m đẫ m đều khắ p: Quầ n á o ướ t đầ m ướ t đầ m từ đầ u đến châ n.
    ưu ái
    - đgt (H. ưu: lo lắ ng; á i: yêu) Lo lắ ng việc nướ c và yêu dâ n: Bui mộ t tấ c lò ng ưu á i cũ
    (NgTrã i).
    ưu điểm
    - d. Chỗ tố t, chỗ hay. Má y cả i tiến có nhiều ưu điểm. Phá t huy ưu điểm.
    ưu phiền
    - đgt. Lo buồ n: lắ m nỗ i ưu phiền.
    ưu sầ u
    - tt (H. ưu: buồ n; sầ u: rầ u rĩ) Lo buồ n rầ u rĩ: Gạ t bỏ nhữ ng nỗ i ưu sầ u để lo và o cô ng việc.
    ưu tiên
    - I t. (thườ ng dù ng phụ trướ c đg.). Đặ c biệt trướ c nhữ ng đố i tượ ng khá c, vì đượ c coi trọ ng
    hơn. Ưu tiên nhậ n cô ng nhâ n là nh nghề và o là m. Đượ c hưở ng quyền ưu tiên.
    - II đg. (kng.). Cho đượ c hưở ng quyền trong mộ t việc cụ thể nà o đó . Ưu tiên cho gia đình liệt
    sĩ.
    ưu việt
    - tt. Tố t hơn hẳ n, vượ t trộ i hơn cả : tính ưu việt củ a xã hộ i ta mộ t loạ i má y ưu việt nhấ t trên
    thị trườ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    V (1)

    va
    - 1 đgt Đạ i từ ngô i thứ ba, chỉ đà n ô ng dù ng vớ i ý coi thườ ng: Suố t mộ t đờ i va sẽ khổ sở
    (ĐgThMai).
    - 2 đgt Chạ m mạ nh: Em bé ngã va và o ghế.
    va li
    - x. vali.
    va ni
    - va-ni (vanille) dt. Chấ t chế từ quả câ y va-ni ở dạ ng nướ c hoặ c bộ t, có mù i thơm, dù ng để
    gia giả m trong cá c thứ c ă n ngọ t hay chế bá nh kẹo: Bỏ chú t va-ni và o cố c chè, cả m thấ y ngon
    hơn hẳ n.
    và
    - 1 đgt Đưa thứ c ă n và o mồ m bằ ng đô i đũ a: Chá u đã biết và cơm lấ y rồ i.
    - 2 st Mộ t ít; Như và i: Giá vua bắ t lính đà n bà , để em đi đỡ anh và bố n nă m (cd); Cú c mườ i
    lă m khó m, mai và bố n câ y (CBNhạ ).
    - 3 tt Từ dù ng để nố i hai từ , hai mệnh đề để thêm ý: Anh và tô i cù ng đi; Chá u rấ t ngoan và
    họ c rấ t giỏ i.
    vả
    - 1 d. Câ y cù ng họ vớ i sung, lá to, quả lớ n hơn quả sung, ă n đượ c. Lò ng vả cũ ng như lò ng
    sung*.
    - 2 đg. Tá t mạ nh (thườ ng và o miệng). Vả cho mấ y cá i.
    - 3 đ. (ph.; kng.). Anh ta, ô ng ta (nó i về ngườ i cù ng lứ a hoặ c lớ n tuổ i hơn khô ng nhiều, vớ i ý
    khô ng khinh, khô ng trọ ng). Tô i vừ a gặ p vả hô m qua.
    - 4 k. (id.). Như vả lạ i. Tô i khô ng thích, vả cũ ng khô ng có thì giờ , nên khô ng đi xem. Khô ng ai
    nó i gì nữ a, vả cũ ng chẳ ng cò n có chuyện gì để nó i.
    vả lạ i
    - lt. Thêm và o đó , hơn nữ a: Tô i muố n đi cô ng tá c đợ t nà y cù ng cá c anh, vả lạ i nhâ n chuyến
    đi tô i ghé thă m nhà luô n thể Đã muộ n rồ i, vả lạ i lạ i mưa nữ a, anh về là m gì cho vấ t vả .
    vá
    - 1 dt Đồ dù ng bằ ng sắ t, hình cá i xẻng: Dù ng vá xú c than.
    - 2 đgt 1. Khâ u mộ t miếng vả i và o chỗ rá ch, để cho là nh lặ n: á o rá ch khéo vá hơn là nh vụ ng
    may (tng). 2. Bịt kín mộ t chỗ thủ ng: Vá să m xe đạ p. 3. Lấ p mộ t chỗ trũ ng: Vá đườ ng.
    - 3 tt Nó i giố ng vậ t có bộ lô ng nhiều mà u: Chó vá .
    vá víu
    - I đg. Vá nhiều chỗ và khô ng cẩ n thậ n (nó i khá i quá t). Vá víu chiếc á o rá ch.
    - II t. Gồ m nhiều phầ n khô ng khớ p vớ i nhau, khô ng đồ ng bộ , có tính chấ t chắ p vá để đố i phó
    tạ m thờ i. Nhà cử a cũ ná t, . Nhữ ng kiến thứ c vá víu.
    vạ
    - dt. 1. Tai hoạ ở đâ u bỗ ng dưng đến vớ i ngườ i nà o: mang vạ và o thâ n chá y thà nh vạ lâ y tai
    bay vạ gió (tng.). 2. Tộ i lỗ i phạ m phả i: tộ i tạ vạ lạ y vạ mồ m vạ miệng. 3. Hình phạ t đố i vớ i
    nhữ ng ngườ i phạ m tộ i ở là ng xã thờ i phong kiến, thườ ng nộ p bằ ng tiền: nộ p vạ phạ t vạ .
    vá c
    - đgt Mang mộ t vậ t nặ ng đặ t trên vai: Ă n no vá c nặ ng (tng); Mộ t anh dâ n quâ n vai vá c nỏ
    (NgĐThi).
    - dt Vậ t mang trên vai: ở rừ ng về, mang theo mộ t củ i.
    vạ c
    - 1 d. Chim có châ n cao, cù ng họ vớ i diệc, cò , thườ ng đi ă n đêm, kêu rấ t to.
    - 2 d. 1 Đồ dù ng để nấ u, giố ng cá i chả o lớ n và sâ u. Vạ c dầ u*. 2 Đỉnh lớ n. Đú c vạ c đồ ng. (Thế)
    châ n vạ c*.
    - 3 d. (ph.). Giá t (giườ ng); cũ ng dù ng để chỉ giườ ng có giá t tre, gỗ . Vạ c giườ ng. Bộ vạ c tre.
    - 4 đg. (Than, củ i) ở trạ ng thá i chá y đã gầ n tà n, khô ng cò n á nh lử a. Than trong lò đã vạ c dầ n.
    Bếp đã vạ c lử a.
    - 5 đg. Là m cho đứ t, lìa ra bằ ng cá ch đưa nhanh lưỡ i sắ c theo chiều nghiêng trên bề mặ t. Vạ c
    cỏ . Thâ n câ y bị vạ c nham nhở . Hết nạ c vạ c đến xương*.
    vạ c dầ u
    - dt. Vạ c đự ng dầ u đang đun sô i, dù ng để thả ngườ i có tộ i và o, theo mộ t hình phạ t thờ i
    phong kiến.
    vá ch
    - dt 1. Tấ m dừ ng bằ ng tre hay nứ a trá t đấ t trộ n rơm, để che chắ n nhà tranh: Nhà rá ch vá ch
    nứ a (tng); Dừ ng mạ ch, vá ch tai (tng) 2. Vậ t ngă n cá ch: Vá ch nú i; Vá ch hầ m; Vá ch ngă n mũ i.
    vạ ch
    - I đg. 1 Tạ o thà nh đườ ng, thà nh nét (thườ ng là khi vẽ, viết). Vạ ch mộ t đườ ng thẳ ng. Vạ ch
    phấ n đá nh dấ u. 2 Gạ t sang mộ t bên để có đượ c mộ t khoả ng trố ng, để là m lộ ra phầ n bị che
    khuấ t. Vạ ch rà o chui ra. Vạ ch vú cho con bú . Vạ ch mộ t lố i đi qua rừ ng rậ m. 3 Là m lộ ra, là m
    cho thấ y đượ c (thườ ng là cá i khô ng hay, muố n giấ u kín). Vạ ch tộ i. Vạ ch ra sai lầ m. 4 Nêu ra,
    là m cho thấ y rõ để theo đó mà thự c hiện. Vạ ch kế hoạ ch. Vạ ch chủ trương.
    - II d. 1 Đườ ng nét (thườ ng là thẳ ng) đượ c ra trên bề mặ t. Nhữ ng vạ ch chì xanh đỏ . Vượ t
    qua vạ ch cấ m. 2 Dụ ng cụ củ a thợ may, thườ ng bằ ng xương, dù ng để kẻ đườ ng cắ t trên vả i.
    vạ ch trầ n
    - đgt. Là m lộ rõ bộ mặ t thậ t xấ u xa đang đượ c che giấ u: vạ ch trầ n â m mưu thâ m độ c vạ ch
    trầ n tộ i á c củ a kẻ thù Kẻ ném đá giấ u tay bị vạ ch trầ n vớ i đầ y đủ chứ ng cớ .
    vai
    - 1 dt 1. Phầ n cơ thể ở hai bên cổ nố i thâ n vớ i cá nh tay: Đầ u độ i nó n dấ u vai mang sú ng dà i
    (cd); Bá vai bá cổ (tng). 2. Phầ n củ a á o che vai: á o vá vai; á o rá ch thay vai, quầ n rá ch đổ i ố ng
    (tng). 3. Bậ c; Hà ng: Bằ ng vai, phả i lứ a (tng).
    - 2 dt Nhâ n vậ t trong vở kịch, vở tuồ ng, vở chèo mà mộ t ngườ i đó ng: Đó ng vai Điêu Thuyền;
    Đó ng vai anh chồ ng sợ vợ .
    vai trò
    - d. Tá c dụ ng, chứ c nă ng trong sự hoạ t độ ng, sự phá t triển củ a cá i gì đó . Vai trò củ a ngườ i
    quả n lí. Giữ mộ t vai trò quyết định.
    và i
    - dt. Số lượ ng ít, ướ c chừ ng hai ba: phá t biểu và i câ u chỉ có và i ngườ i phả n đố i thô i mua và i
    quyển sá ch.
    vả i
    - 1 dt Loà i câ y to quả có vỏ sầ n sù i mà u đỏ nâ u khi chín, hạ t có cù i mà u trắ ng, nhiều nướ c,
    ăn đượ c: Trong cá c loạ i vả i, vả i thiều là ngon nhấ t.
    - 2 dt Đồ dệt bằ ng sợ i bô ng, thườ ng dù ng để may quầ n á o: Quầ n nâ u á o vả i (tng).
    vạ i
    - d. 1 Đồ đự ng bằ ng sà nh, gố m, hình trụ , lò ng sâ u. Vạ i nướ c. Vạ i cà . 2 (kng.). Cố c vạ i (nó i tắ t).
    Uố ng mộ t vạ i bia.
    và m
    - dt. Cử a sô ng: và m sô ng đá nh cá ngoà i và m.
    van
    - 1 dt (Phá p: valse) Điệu khiêu vũ nhả y quay trò n: Chị ấ y rấ t thích nhả y van.
    - 2 dt (Phá p: valve) Nắ p điều khiển hơi hoặ c nướ c thoá t ra theo mộ t chiều: Van să m xe đạ p.
    - 3 dt (Phá p: vanne) Bộ phậ n điều chỉnh dò ng chả y trong mộ t ố ng nướ c: Cô ng nhâ n đến
    thay mộ t cá i van ố ng nướ c cho chả y và o nhà .
    - 4 dt (Phá p: valvule) Mà ng đà n hồ i ở phía trong trá i tim: Van chỉ cho má u chả y ra mộ t
    chiều.
    - 5 đgt Kêu xin; cầ u xin: Van mã i, mẹ mớ i cho mộ t số tiền.
    van nà i
    - đg. Cầ u xin mộ t cá ch tha thiết, dai dẳ ng.
    van xin
    - đgt. Cầ u xin khẩ n khoả n: chả nhẽ phả i van xin ngườ i ta mà có van xin cũ ng chẳ ng đượ c gì
    đâ u.
    vã n
    - 1 dt Điệu há t tuồ ng cổ có giọ ng buồ n: Đêm khuya, ô ng cụ nhớ bà cụ ngâ n nga mộ t câ u há t
    vã n.
    - 2 đgt Sắ p hết ngườ i; Sắ p tà n: Chợ đã vã n ngườ i; Cử a hà ng đã vã n khá ch; Cô ng việc đến nay
    đã vã n.
    vã n hồ i
    - đg. Là m cho trở lạ i tình trạ ng bình thườ ng như trướ c. Vã n hồ i trậ t tự . Vã n hồ i hoà bình.
    vá n
    - 1 dt. 1. Tấ m gỗ mỏ ng và phẳ ng: Kẻ vá n để đó ng tủ Vá n đã đó ng thuyền (tng.). 2. Đồ gỗ là m
    thà nh tấ m, kê cao, dù ng để nằ m: kê vá n mà ngủ Bộ vá n nà y khá đắ t tiền đấ y.
    - 2 dt. Từ ng hiệp, từ ng đợ t trong mộ t số trò chơi: đá nh và i vá n cờ tướ ng chơi cho hết vá n
    đã .
    vạ n
    - 1 dt Là ng củ a nhữ ng ngườ i thuyền chà i, thườ ng ở trên mặ t sô ng: Bà con ở vạ n chà i lên bộ
    để bầ u cử .
    - 2 st Mườ i lầ n nghìn: Mộ t tră m ngườ i bá n, mộ t vạ n ngườ i mua (tng); Đả ng ta gồ m có hà ng
    triệu ngườ i, hà ng vạ n cá n bộ (HCM); Nhấ t bả n vạ n lợ i (tng).
    - 3 tt Thuộ c mộ t trong ba loạ i bà i tổ tô m hay bà i bấ t, tứ c vạ n, sá ch, vă n: Tam vạ n, tam sá ch
    và thấ t vă n là mộ t phu tô m.
    vạ n nă ng
    - t. Có nhiều cô ng dụ ng, có thể dù ng và o nhiều việc khá c nhau. Dụ ng cụ vạ n nă ng. Mộ t con
    ngườ i vạ n nă ng (kng.).
    vạ n sự
    - dt. Mọ i điều, mọ i sự : vạ n sự như ý Chú c anh vạ n sự tố t là nh vạ n sự khở i đầ u nan (mọ i việc
    bắ t đầ u đều khó khă n [nhưng rồ i sẽ vượ t qua đượ c tấ t cả ]).
    vạ n thọ
    - 1 dt Loà i cú c, hoa có nhiều cá nh mà u và ng, trồ ng là m cả nh: Hoa vạ n thọ rẻ tiền.
    - 2 tt (H. thọ : số ng lâ u) Lờ i chú c mừ ng vua số ng lâ u (cũ ): Cá c quan trong triều dâ ng biểu
    chú c vua vạ n thọ .
    vạ n vậ t
    - d. Mọ i vậ t trong tự nhiên (nó i khá i quá t). Vạ n vậ t biến chuyển khô ng ngừ ng.
    vang
    - 1 dt. Câ y mọ c hoang dạ i và đượ c trồ ng ở nhiều nơi ở miền Bắ c Việt Nam, cao 7-10m, thâ n
    to có gai, lá rộ ng, hoa mọ c thà nh chuỳ rộ ng ở ngọ n gồ m nhiều chù m có lô ng mà u gỉ sắ t, gỗ
    vang dù ng để nhuộ m và là m thuố c să m da, cầ m má u và thuố c trị bệnh ỉa chả y gọ i là tô mộ c.
    - 2 (F. vin) dt. Rượ u vang, nó i tắ t: vang trắ ng vang đỏ .
    - 3 dt. Loạ i dâ y leo, lá có vị chua ă n đượ c, dù ng nấ u canh chua: canh chua lá vang.
    - 4 đgt. (â m thanh) ngâ n lên, toả rộ ng chung quanh: Phá o nổ vang khắ p phố Tiếng cườ i vang
    nhà .
    vang lừ ng
    - đgt Nó i tiếng tă m truyền đi khắ p xa gầ n: Tà i sắ c đã vang lừ ng trong nướ c (CgO).
    và ng
    - 1 d. 1 Kim loạ i quý, mà u và ng ó ng á nh, khô ng gỉ, dễ dá t mỏ ng và kéo sợ i hơn cá c kim loạ i
    khá c, thườ ng dù ng là m đồ trang sứ c. Nhẫ n và ng. Quý như và ng. 2 (dù ng phụ sau d., trong
    mộ t số tổ hợ p). Cá i rấ t đá ng quý, ví như và ng. Tấ m lò ng và ng. Ô ng bạ n và ng. 3 Đồ là m bằ ng
    giấ y giả hình và ng thoi, và ng lá để đố t cú ng cho ngườ i chết theo tậ p tụ c dâ n gian (nó i khá i
    quá t). Đố t và ng. Hoá và ng.
    - 2 t. 1 Có mà u như mà u củ a hoa mướ p, củ a nghệ. Lá và ng. Lú a chín và ng. 2 (kết hợ p hạ n
    chế). x. cô ng đoà n và ng, nhạ c và ng.
    và ng anh
    - dt (cn. Hoà ng anh, hoà ng oanh) Loà i chim nhả y, to bằ ng con sá o, lô ng và ng, hay hó t: Ô ng
    cụ treo lồ ng và ng anh trướ c cử a sổ .
    và ng khè
    - t. Có mà u và ng sẫ m, tố i, khô ng đẹp mắ t. Tờ giấ y cũ và ng khè.
    và ng mườ i
    - dt. Và ng nguyên chấ t: hai chỉ và ng mườ i.
    và ng son
    - dt Nhữ ng thứ rự c rỡ , lộ ng lẫ y: Tố t và ng son, ngon mậ t mỡ (tng); Trong chố n đình trung
    và ng son chó i lọ i (Tú -mỡ ).
    và ng tâ y
    - d. Hợ p kim củ a và ng vớ i mộ t ít đồ ng.
    và ng y
    - Nh. Và ng rò ng.
    vã ng lai
    - đgt (H. lai: lạ i) Đi lạ i: Non xanh, nướ c biếc bao lầ n vã ng lai (Tả n-đà ); Kẻ sang, ngườ i trọ ng
    vã ng lai, song le cũ ng chử a đượ c ai bằ ng lò ng (Hoà ng Trừ u); Tiền củ a là chú a muô n đờ i,
    ngườ i ta là khá ch vã ng lai mộ t thì (cd).
    vá ng
    - 1 d. 1 Lớ p mỏ ng kết đọ ng trên bề mặ t củ a mộ t chấ t lỏ ng. Vá ng dầ u. Mỡ đó ng vá ng. Mặ t ao
    nổ i vá ng. 2 (ph.). Mạ ng (nhện). Quét vá ng nhện.
    - 2 t. Ở trạ ng thá i hơi chó ng mặ t, khó chịu trong ngườ i. Bị vá ng đầ u, sổ mũ i. Đầ u vá ng mắ t
    hoa. Vá ng mình khó ở.
    - 3 t. 1 (thườ ng dù ng phụ cho đg.). Vang to lên đến mứ c là m chó i tai, khó chịu. Hét vá ng lên.
    Tiếng chó sủ a vá ng lên. 2 Có cả m giá c như khô ng cò n nghe đượ c gì, do bị tá c độ ng củ a â m
    thanh có cườ ng độ quá mạ nh. Tiếng gà o thét nghe vá ng cả tai.
    và nh
    - 1 I. dt. 1. Vò ng trò n bao quanh miệng hoặ c phía ngoà i mộ t số vậ t: và nh thú ng và nh nó n
    và nh mũ tai bèo. 2. Bộ phậ n vò ng trò n bằ ng sắ t thép, bằ ng gỗ củ a bá nh xe: Xe gã y và nh thay
    đô i và nh xe. 3. Phầ n bao quanh vị trí nà o: nhữ ng lô cố t và nh ngoà i củ a sở chỉ huy. II. đgt.
    Că ng trò n, mở trò n ra: và nh mắ t ra mà nhìn và nh tai ra mà nghe.
    - 2 dt. Cá ch, má nh khoé: đủ mọ i và nh.
    và nh đai
    - dt Vù ng đấ t bao quanh mộ t khu vự c: Và nh đai thà nh phố ; Và nh đai dịch vụ ; Và nh đai
    phò ng thủ .
    và nh tai
    - dt Bộ phậ n có hình khum khum ở phía ngoà i củ a tai: Mộ t đặ c điểm củ a ô ng cụ là có mộ t
    và nh tai rấ t to.
    và o
    - I đg. 1 Di chuyển đến mộ t vị trí ở phía trong, ở nơi hẹp hơn, hoặ c ở phía nam trong phạ m
    vi nướ c Việt Nam. Và o nhà . Rờ i đả o và o đấ t liền. Xe đi và o trung tâ m thà nh phố . Từ Hà Nộ i
    và o Huế. 2 Bắ t đầ u trở thà nh ngườ i ở trong mộ t tổ chứ c nà o đó . Và o hộ i. Và o biên chế nhà
    nướ c. Và o tù . 3 Bắ t đầ u tiến hà nh, tham gia mộ t loạ i hoạ t độ ng nà o đó , hoặ c (kết hợ p hạ n
    chế) bướ c sang mộ t đơn vị thờ i gian mớ i. Và o tiệc. Và o đá m. Và o việc mớ i thấ y lú ng tú ng.
    Và o nă m họ c mớ i. Và o hè. 4 Tỏ ra đã theo đú ng, khô ng ra ngoà i cá c quy định. Và o quy củ .
    Và o khuô n phép. Cô ng việc đã và o nền nếp. 5 (dù ng trướ c d., trong mộ t và i tổ hợ p là m phầ n
    phụ củ a câ u). Ở trong khoả ng thờ i gian xá c định đạ i khá i nà o đó . Và o dịp Tết. Và o lú c đang
    gặ p khó khă n. 6 Thuộ c mộ t loạ i nà o đó trong mộ t hệ thố ng phâ n loạ i, đá nh giá đạ i khá i. Mộ t
    ngườ i thợ và o loạ i giỏ i. Họ c và o loạ i trung bình. Và o loạ i biết điều. 7 (kng.; dù ng sau đg.).
    (Họ c tậ p) thu nhậ n đượ c, tiếp thu đượ c. Có tậ p trung tư tưở ng thì họ c mớ i và o. Đầ u ó c rố i
    bờ i, đọ c mã i mà khô ng và o.
    - II k. Từ biểu thị sự vậ t hoặ c điều sắ p nêu ra là cá i hướ ng tớ i, cá i là m că n cứ cho hoạ t độ ng,
    cho điều vừ a nó i đến. Nhìn trong nhà . Quay mặ t và o tườ ng. Trô ng và o sự giú p đỡ củ a bạ n.
    Nô lệ và o sá ch vở . Dự a và o. Hướ ng và o.
    - III tr. 1 (kng.; dù ng ở cuố i câ u hoặ c cuố i phâ n câ u). Từ biểu thị ý yêu cầ u ngườ i đố i thoạ i
    hã y là m việc gì đó vớ i mứ c độ cao hơn, nhiều hơn. Là m nhanh ! Mặ c thậ t ấ m và o kẻo lạ nh. 2
    (kng.; thườ ng dù ng sau lắ m hay nhiều, ở cuố i câ u hoặ c cuố i phâ n câ u). Từ biểu thị ý phê
    phá n, chê trá ch về mộ t việc là m thá i quá , vớ i hà m ý dẫ n đến hậ u quả khô ng hay là dĩ nhiên.
    Chơi lắ m và o, bâ y giờ thi trượ t. Ă n kẹo cho lắ m và o để bị đau bụ ng.
    và o hù a
    - đgt. A dua, cù ng theo hù a nhau là m việc gì khô ng tố t: và o hù a nhau để bắ t nạ t ngườ i qua
    đườ ng.
    và o khoả ng
    - trgt ướ c chừ ng: Cuộ c mít-tinh có và o khoả ng nă m vạ n ngườ i.
    vạ t
    - 1 d. 1 Thâ n á o. Sử a lạ i vạ t á o. Vạ t trướ c. Vạ t sau. 2 Mả nh đấ t trồ ng trọ t hình dả i dà i. Vạ t
    ruộ ng. Mạ gieo thà nh từ ng vạ t. Vạ t đấ t trồ ng rau. Vạ t rừ ng non.
    - 2 (ph.). x. vạ c3.
    - 3 đg. Đẽo xiên. Vạ t nhọ n chiếc đò n xó c. Dù ng dao vạ t dừ a.
    vay
    - 1 đgt. 1. Nhậ n tiền hay vậ t gì củ a ngườ i khá c để chi dù ng trướ c vớ i điều kiện sẽ trả tương
    đương hoặ c có thêm phầ n lã i: vay thó c gạ o cho vay lã i suấ t cao. 2. Lo lắ ng, thương xó t thay
    cho ngườ i khá c, chẳ ng liên quan gì đến mình: lo vay thương vay khó c mướ n.
    - 2 trt., cũ , vchg, id. Từ biểu thị ý than tiếc, có hà m ý nghi vấ n: Đá ng thương vay.
    vả y
    - 1 dt 1. Mả nh nhỏ và cứ ng xếp ú p lên nhau ở ngoà i da mộ t số độ ng vậ t như cá , tê tê: Đá nh
    vả y cá ; Vả y tê tê . 2. Vậ t trô ng giố ng vả y cá : Nố t đậ u đã tró c vả y; Mụ n đã đó ng vả y.
    - 2 đgt 1. Té nướ c thà nh nhữ ng hạ t nhỏ : Vả y nướ c ra sâ n rồ i mớ i quét để khỏ i bố c bụ i. 2.
    Giơ cao rổ rau mớ i rử a, rồ i hấ t mạ nh xuố ng để nướ c bắ n ra: Vả y rổ rau số ng.
    vá y
    - 1 d. Đồ mặ c che nử a thâ n dướ i củ a phụ nữ , khô ng chia là m hai ố ng như quầ n.
    - 2 đg. (ph.). Ngoá y (tai).
    vằ m
    - đgt. Chặ t, bổ xuố ng đều tay, liên tụ c, là m cho nhỏ , tơi ra: vằ m xương để là m thứ c ă n vằ m
    đấ t thậ t nhỏ .
    vă n bằ ng
    - dt (H. bằ ng: dự a và o, bằ ng cấ p) Giấ y chứ ng nhậ n là đã thi đỗ : Nộ p mộ t bả n sao vă n bằ ng.
    vă n cả nh
    - d. Như ngữ cả nh.
    vă n chương
    - dt. 1. Lờ i vă n, câ u vă n, tá c phẩ m vă n họ c nó i chung: họ c vă n chương cá i hay cá i đẹp củ a
    vă n chương. 2. Lố i viết vă n: vă n chương củ a Nguyễn Du.
    - (phườ ng) q. Đố ng Đa, tp. Hà Nộ i.
    vă n đà n
    - dt (H. đà n: nơi diễn giả ng) Lĩnh vự c củ a cá c nhà vă n trong nướ c: Đã lâ u nhà vă n ấ y vắ ng
    tiếng trên vă n đà n; nhữ ng tá c phẩ m vĩ đạ i đã nổ i tiếng trên vă n đà n thế giớ i (ĐgThMai).
    vă n hó a
    - vă n hoá d. 1 Tổ ng thể nó i chung nhữ ng giá trị vậ t chấ t và tinh thầ n do con ngườ i sá ng tạ o
    ra trong quá trình lịch sử . Kho tà ng vă n hoá dâ n tộ c. Vă n hoá phương Đô ng. Nền vă n hoá cổ .
    2 Nhữ ng hoạ t độ ng củ a con ngườ i nhằ m thoả mã n nhu cầ u đờ i số ng tinh thầ n (nó i tổ ng
    quá t). Phá t triển vă n hoá . Cô ng tá c vă n hoá . 3 Tri thứ c, kiến thứ c khoa họ c (nó i khá i quá t).
    Họ c vă n hoá . Trình độ vă n hoá . 4 Trình độ cao trong sinh hoạ t xã hộ i, biểu hiện củ a vă n
    minh. Số ng có vă n hoá . Ă n nó i thiếu vă n hoá . 5 (chm.). Nền vă n hoá củ a mộ t thờ i kì lịch sử
    cổ xưa, đượ c xá c định trên cơ sở mộ t tổ ng thể nhữ ng di vậ t tìm thấ y đượ c có nhữ ng đặ c
    điểm giố ng nhau. Vă n hoá rìu hai vai. Vă n hoá gố m mà u. Vă n hoá Đô ng Sơn.
    vă n họ c
    - dt. Nghệ thuậ t sử dụ ng ngô n ngữ , xâ y dự ng hình tượ ng để phả n á nh hiện thự c: vă n họ c
    dâ n gian tá c phẩ m vă n họ c nghiên cứ u vă n họ c.
    - (xã ) h. Na Rì, t. Bắ c Kạ n.
    vă n kiện
    - dt (H. kiện: sự , vậ t) Giấ y tờ quan trọ ng về mộ t việc lớ n: Việc nghiên cứ u cá c vă n kiện củ a
    Đả ng và củ a Nhà nướ c về tổ ng tuyển cử bầ u Quố c hộ i đã đượ c tổ chứ c trong Đả ng và trong
    quầ n - chú ng (Trg-chinh).
    vă n minh
    - I d. Trình độ phá t triển đạ t đến mộ t mứ c nhấ t định củ a xã hộ i loà i ngườ i, có nền vă n hoá
    vậ t chấ t và tinh thầ n vớ i nhữ ng đặ c trưng riêng. Vă n minh Ai Cậ p. Á nh sá ng củ a vă n minh.
    Nền vă n minh củ a loà i ngườ i.
    - II t. 1 Có nhữ ng đặ c trưng củ a , củ a nền vă n hoá phá t triển cao. Mộ t xã hộ i vă n minh. Nếp
    số ng vă n minh. 2 (chm.). Thuộ c về giai đoạ n phá t triển thứ ba, sau thờ i đạ i dã man, trong
    lịch sử xã hộ i loà i ngườ i kể từ khi có thuậ t luyện kim và chữ viết (theo phâ n kì lịch sử xã hộ i
    củ a L. H. Morgan). Lịch sử thờ i đạ i vă n minh.
    vă n phong
    - dt. Phong cá ch, lố i viết riêng củ a mỗ i ngườ i: Vă n phong củ a mỗ i nhà vă n có mộ t số đặ c
    trưng riêng trau dồ i vă n phong.
    - (xã ) h. Nho Quan, t. Ninh Bình.
    vă n phò ng
    - dt (H. phò ng: buồ ng riêng) Bộ phậ n phụ trá ch cô ng việc giấ y tờ sổ sá ch củ a mộ t cơ quan:
    Anh ấ y là thư kí đá nh má y ở vă n phò ng mộ t trườ ng đạ i họ c.
    vă n phò ng phẩ m
    - d. Đồ dù ng cho cô ng tá c vă n phò ng, như giấ y, bú t, v.v. (nó i khá i quá t).
    vă n thơ
    - 1 dt. Vă n xuô i và thơ nó i chung: nghiên cứ u vă n thơ Việt Nam.
    - 2 dt., đphg, cũ 1. Vă n thư: cô ng tá c vă n thơ. 2. Cô ng vă n: Đã gở i vă n thơ cho cơ quan X
    chưa?.
    vă n vậ t
    - tt (H. vậ t: đồ vậ t - Nghĩa đen: sả n vậ t củ a vă n) Nó i nơi nà o có mộ t nền vă n hoá cao: Hà -nộ i
    đã giữ đượ c cá i tiếng thủ đô vă n vậ t cho cả nướ c (HĐThuý).
    vă n vẻ
    - t. (Cá ch nó i, cá ch viết) chả i chuố t, bó ng bẩ y. Nó i mộ t cá ch vă n vẻ.
    vắ n
    - tt. Ngắ n: than vắ n thở dà i giấ y vắ n tình dà i.
    vặ n
    - đgt 1. Xoắ n mã i theo mộ t chiều cho cá c sợ i bện và o nhau: Vặ n thừ ng. 2. Khiến chuyển độ ng
    theo mộ t chiều để cho chặ t: Vặ n kim đồ ng hồ ; Vặ n khoá . 3. Xoay bấ c đèn dầ u để cho ngọ n
    lử a nhỏ đi hay lớ n hơn: Ngọ n đèn hoa kì vặ n nhỏ bằ ng hạ t đỗ (Ng- Hồ ng).
    - trgt Nó i hỏ i dồ n xem có nắ m vữ ng tri thứ c hay khô ng: Giá m khả o hỏ i thí sinh.
    vă ng
    - 1 d. 1 Thanh tre có gắ n đinh ghim ở hai đầ u, dù ng để că ng mặ t vả i, mặ t hà ng trên khung
    dệt thủ cô ng. Cắ m vă ng. 2 Thanh chêm giữ a hai vì chố ng trong hầ m mỏ để giữ cho khỏ i bị
    xô đổ .
    - 2 I đg. 1 Thình lình lìa khỏ i chỗ và di chuyển nhanh mộ t đoạ n trong khoả ng khô ng để rơi
    xuố ng mộ t chỗ khá c nà o đó , do bị tá c độ ng độ t ngộ t củ a mộ t lự c mạ nh. Trượ t ngã , vă ng
    kính. Chiếc lò xo bậ t ra, vă ng đâ u mấ t. 2 (kng.). Bậ t nó i, như ném ra (nhữ ng tiếng thô tụ c,
    chử i rủ a, v.v.). Vă ng ra mộ t câ u chử i.
    - II p. (ph.; kng.). Phắ t. Là m đi.
    vẳ ng
    - đgt. Có tiếng từ xa đưa lạ i: vẳ ng nghe tin đồ n vẳ ng nghe trố ng đã sang canh Tiếng gọ i từ xa
    vẳ ng lạ i.
    vắ ng
    - tt 1. Yên lặ ng, khô ng có tiếng độ ng: Buồ n trô ng quã ng vắ ng đêm dà i (BCKN). 2. ít ngườ i:
    Hô m nay chợ vắ ng nhỉ. 3. Khô ng có mặ t ở nơi nà o: Vắ ng đà n ô ng quạ nh nhà , vắ ng đà n bà
    quạ nh bếp (cd).
    vắ ng vẻ
    - t. Vắ ng, khô ng có ngườ i (nó i khá i quá t). Quã ng đườ ng vắ ng vẻ. Cả nh nhà vắ ng vẻ.
    vắ t
    - 1 dt. Giố ng đỉa rừ ng: đi rừ ng bị vắ t cắ n vắ t chui và o già y mà tô i khô ng biết.
    - 2 I. đgt. 1. Bó p nặ n để cho nướ c ra: vắ t chanh vắ t khă n mặ t vắ t sữ a vắ t đấ t ra nướ c thay
    trờ i là m mưa. 2. Rú t cho kiệt cho hết nhữ ng gì có thể: vắ t kiệt sứ c vắ t ó c suy nghĩ. 3. Bó p
    mạ nh cho cơm trong lò ng bà n tay nhuyễn chặ t thà nh nắ m: cơm vắ t vắ t cơm. II. dt. Phầ n
    cơm hoặ c xô i đã đượ c vắ t thà nh nắ m: mang mấ y vắ t cơm đi ă n đườ ng Mỗ i đù m hai vắ t xô i.
    - 3 đgt. Quà ng ngang qua bỏ thõ ng xuố ng: vắ t á o lên vai ngồ i vắ t châ n chữ ngũ vắ t tay lên
    trá n suy nghĩ.
    - 4 Tiếng hô khi cà y bừ a để trâ u bò đi ngoặ t sang trá i, trá i vớ i diệt.
    vắ t óc
    - đgt Đà o sâ u suy nghĩ đến cao độ : Trướ c là tuô n dò ng má u thắ m, nay là vắ t ó c đổ mồ hô i
    (BĐGiang).
    vặ t
    - 1 đg. Là m cho lô ng, lá đứ t rờ i ra bằ ng cá ch nắ m giậ t mạ nh. Vặ t lô ng gà . Cà nh câ y bị vặ t trụ i
    lá . Vặ t từ ng nhú m cỏ .
    - 2 t. (dù ng phụ sau d., đg., t.). Nhỏ , bé, khô ng quan trọ ng, nhưng thườ ng có , thườ ng xả y ra.
    Chuyện vặ t. Tiền tiêu vặ t. Ă n cắ p vặ t. Khô n vặ t. Hay ố m vặ t.
    - 3 x. vắ t4.
    vặ t vã nh
    - tt. Nhỏ nhặ t, linh tinh, khô ng đá ng kể: chuyện vặ t vã nh mua mấ y thứ vặ t vã nh.
    vâ n
    - 1 dt Mộ t thứ lụ a có hoa: Bà cụ bao giờ cũ ng kén lụ a vâ n Hà đô ng để may á o.
    - 2 dt Đườ ng cong hình thà nh tự nhiên trên mặ t nhiều loạ i gỗ hoặ c trên mặ t mộ t số đá : Gỗ
    lá t có vâ n đẹp; Rả i rá c đâ y đó là mấ y hò n đá vâ n xanh (NgKhả i).
    vâ n vâ n
    - 1 d. (cũ ). Như vâ n vi. Kể hết vâ n vâ n sự tình.
    - 2 (thườ ng chỉ viết tắ t là v.v., hoặ c v.v...). x. v.v.
    vâ n vê
    - đgt. Vê đi vê lạ i nhiều lầ n mộ t cá ch nhẹ nhà ng trên cá c đầ u ngó n tay: Tay vâ n vê tà á o
    mỏ ng vừ a nó i tay vừ a vâ n vê mấ y sợ i râ u Miến đứ ng yên, hai tay vâ n ve trò n câ y nứ a (Tô
    Hoà i).
    vầ n
    - 1 dt 1. Â m tiết khô ng kể phụ â m đầ u, dù là bằ ng hay trắ c đọ c giố ng nhau trong nhữ ng câ u
    đặ t gầ n nhau củ a mộ t bà i thơ hay mộ t quyển thơ: Trong hai câ u đầ u Truyện Kiều:"Tră m
    nă m trong cõ i ngườ i ta, chữ tà i, chữ phậ n khéo là ghét nhau" ta và là cù ng mộ t vầ n; ở bà i
    thơ Đêm mù a hạ củ a Nguyễn Khuyến, trong hai câ u đầ u "thá ng tư đầ u mù a hạ , tiết trờ i thự c
    oi ả " hạ và ả cù ng mộ t vầ n . 2. Câ u thơ: Gọ i là có mấ y vầ n mừ ng bạ n. 3. Sự phâ n tích cá c â m
    tiết trong mộ t câ u: Đá nh vầ n. 4. Chữ cá i đứ ng đầ u cá c từ trong mộ t quyển từ điển hay trong
    mộ t danh sá ch: Xếp cá c từ theo vầ n A, B, C; Đọ c danh sá ch theo thứ tự vầ n A, B, C. 5. Cung
    điệu củ a nhạ c: Bố n dâ y to nhỏ theo vầ n cung thương (K).
    - 2 đgt 1. Chuyển mộ t vậ t nặ ng bằ ng cá ch lă n đi: Vầ n cá i cố i đá . 2. Xoay nồ i cơm trên bếp để
    cho chín đều: Tiếc thay hạ t gạ o trắ ng ngầ n, đã vo nướ c đụ c lạ i vầ n than rơm (cd). 3. Gâ y
    gian nan, đau khổ cho ai: Hồ ng quâ n vớ i khá ch hồ ng quầ n, đã xoay đến thế cò n vầ n chưa tha
    (K). 4. Chuyển độ ng: Đù ng đù ng gió giậ t mâ y vầ n (K).
    vầ n thơ
    - dt Câ u thơ: Xin tặ ng anh mấ y vầ n thơ châ n tình.
    vẩ n đụ c
    - t. Ở trạ ng thá i có nhiều gợ n bẩ n nổ i lên, khô ng trong lắ ng. Nướ c bị vẩ n đụ c. Mâ y đen là m
    vẩ n đụ c bầ u trờ i. Lò ng khô ng hề vẩ n đụ c (b.).
    vẫ n
    - pht. 1. Khô ng thay đổ i, tiếp tụ c tiếp diễn củ a hà nh độ ng, trạ ng thá i hay tính chấ t nà o đó ở
    thờ i điểm đang nó i đến: đã bả o thô i, nó vẫ n cứ là m Nó đi đã lâ u tô i vẫ n cứ nghĩ đến nó Cô ấ y
    vẫ n chờ anh ở vă n phò ng. 2. Khẳ ng định điều gì đó diễn ra bình thườ ng trong điều kiện bấ t
    thườ ng: đắ t thì đắ t tô i vẫ n mua Mẹ cô cấ m cô nhưng cô vẫ n yêu anh ta Thấ t bạ i nhiều
    nhưng anh vẫ n kiên trì thí nghiệm. 3. Từ dù ng để khẳ ng định về sự đá nh giá so sá nh: Có
    nhiều tiền vẫ n hơn Cô bé ấ y cũ ng xinh nhưng vẫ n khô ng bằ ng cá i Hiền.
    vấ n
    - 1 đgt Quấ n thà nh vò ng: Cá i và nh khă n em vấ n đã trò n (cd); Ngườ i giò n chẳ ng lọ vấ n khă n
    mớ i giò n (cũ ).
    - 2 đgt Hỏ i: Vấ n tộ i; Tự vấ n lương tâ m.
    vấ n đá p
    - đg. 1 (kết hợ p hạ n chế). Hỏ i và trả lờ i (nó i khá i quá t). Bà i viết trình bà y dướ i hình thứ c
    vấ n đá p. Thi vấ n đá p (giá m khả o hỏ i, thí sinh trả lờ i bằ ng miệng). 2 (kng.). Thi vấ n đá p (nó i
    tắ t). Và o vấ n đá p.
    vấ n đề
    - dt. Điều cầ n phả i đượ c nghiên cứ u giả i quyết: giả i quyết mấ y vấ n đề đặ t vấ n đề vấ n đề việc
    là m cho thanh niên khô ng thà nh vấ n đề Như vậ y là có vấ n đề.
    vấ n vít
    - đgt Xoắ n lạ i vớ i nhau: Nà ng cò n đứ ng tự a hiên tâ y, chín hồ i vấ n vít như vầ y mố i tơ (K).
    vậ n
    - 1 d. Sự may rủ i lớ n gặ p phả i, vố n đã đượ c định sẵ n đâ u từ trướ c mộ t cá ch thầ n bí theo
    quan niệm duy tâ m. Vậ n may. Vậ n rủ i. Gặ p vậ n (kng.; gặ p vậ n may) thì chẳ ng mấ y chố c mà
    là m nên.
    - 2 I d. (id.; kết hợ p hạ n chế). Vầ n (trong thơ ca). Câ u thơ ép vậ n.
    - II đg. (kng.; id.). Đặ t thà nh câ u có vầ n. ra câ u ca dao.
    - 3 đg. (id.). 1 Mang đi, chở đi, chuyển đến nơi khá c. Vậ n khí giớ i và lương thự c. 2 Đưa hết
    sứ c lự c ra là m việc gì. Vậ n hết gâ n sứ c ra kéo mà khô ng nổ i. Vậ n hết lí lẽ để biện bá c.
    - 4 đg. Gá n và o, cho như là có quan hệ đến. Chuyện đâ u đâ u cũ ng cứ vậ n và o mình. Đem
    chuyện nắ ng mưa vậ n và o chuyện đờ i.
    - 5 đg. (ph.). Mặ c (quầ n á o). Vậ n bộ bà ba đen.
    vậ n chuyển
    - đgt. Là m chuyển dờ i nhiều vậ t nặ ng đi xa bằ ng phương tiện hoặ c bằ ng sứ c sú c vậ t: vậ n
    chuyển hà ng hoá phương tiện vậ n chuyển dù ng ngự a vậ n chuyển hà ng cho cá c bả n.
    vậ n hà nh
    - đgt (H. hà nh: đi) Hoạ t độ ng khiến mỗ i bộ phậ n thự c hiện chứ c nă ng củ a mình và phố i hợ p
    vớ i mọ i bộ phậ n khá c: Kĩ nă ng vậ n hà nh và thao tá c đú ng qui cá ch.
    vậ n tả i
    - đg. Chuyên chở ngườ i hoặ c đồ vậ t trên quã ng đườ ng tương đố i dà i. Vậ n tả i hà ng hoá . Vậ n
    tả i đườ ng thuỷ. Má y bay vậ n tả i. Cô ng ti vậ n tả i.
    vậ n tố c
    - dt. Đạ i lượ ng đặ c trưng cho sự nhanh hay chậ m củ a mộ t chuyển độ ng, đo bằ ng quã ng
    đườ ng đi đượ c trong mộ t đơn vị thờ i gian.
    vâ ng
    - đgt Tuâ n theo: Vâ ng lờ i khuyên giả i thấ p cao (K); Vâ ng lệnh cấ p trên.
    - th Từ dù ng để trả lờ i mộ t cá ch lễ độ , tỏ ý ưng thuậ n hay nhậ n là đú ng: Mai con phả i dậ y
    sớ m để đi họ c nhé. - ; Chá u có hiểu là m thế là sai khô ng?- Vâ ng, chá u cũ ng hiểu thế.
    vâ ng lờ i
    - đgt. Vâ ng theo lờ i củ a ngườ i trên: Đứ a trẻ biết vâ ng lờ i vâ ng theo lờ i cha mẹ Vâ ng lờ i
    khuyên giả i thấ p cao, Chưa xong điều nghĩ đã dà o mạ ch Tương (Truyện Kiều).
    vấ p
    - đgt 1. Đụ ng châ n và o mộ t vậ t rắ n: Đi đâ u mà vộ i mà và ng, mà vấ p phả i đá mà quà ng phả i
    dâ y (cd).2. Ngắ c ngứ : Đọ c bà i cò n vấ p nhiều chỗ . 3. Gặ p khó khă n: Mớ i bắ t đầ u cô ng tá c, cò n
    vấ p nhiều lầ n.
    vấ t vả
    - t. Ở và o tình trạ ng phả i bỏ ra nhiều sứ c lự c hoặ c tâ m trí và o mộ t việc gì. Là m ă n vấ t vả .
    Cô ng việc vấ t vả . Phả i vấ t vả lắ m mớ i tìm ra đượ c nhà anh ta. Vấ t vả về đườ ng chồ ng con.
    vậ t
    - 1 dt. 1. Cá i có hình khố i có thể nhậ n biết đượ c: vậ t bá u vậ t tuỳ thâ n vậ t chướ ng ngạ i đồ vậ t.
    2. Độ ng vậ t, nó i tắ t: giố ng vậ t chó là con vậ t đượ c nhiều ngườ i chiều chuộ ng.
    - 2 đgt. 1. Là m cho đố i phương ngã xuố ng theo luậ t vớ i tư cá ch là mộ t mô n thể thao: xem
    đấ u vậ t đô vậ t xớ i vậ t. 2. Quậ t cho ngã xuố ng: vậ t nó ra đá nh cho mấ y roi. 3. Ngã mạ nh như
    đổ cả thâ n xuố ng: Nghe tin đó nó ngã vậ t ra nằ m vậ t xuố ng giườ ng. 4. Là m nghiêng mạ nh:
    xe xó c vậ t bên nà y lắ c bên kia gió vậ t vườ n chuố i đổ nghiêng cả . 5. Giết thịt sú c vậ t: vậ t bò
    khao quâ n. 6. (Cá ) quẫ y mạ nh khi đẻ trứ ng: mù a cá vậ t. 7. Là m cho đau ố m hoặ c chết độ t
    ngộ t, theo duy tâ m: kẻ giờ i đá nh thá nh vậ t khô ng chết.
    vậ t chấ t
    - dt (H. chấ t: tính vố n có củ a sự vậ t) Phạ m trù triết họ c chỉ hiện thự c khá ch quan tồ n tạ i
    ngoà i ý thứ c độ c lậ p vớ i ý thứ c ở trong trạ ng thá i luô n luô n vậ n độ ng và biến đổ i: Vậ t chấ t
    quyết định tinh thầ n.
    - tt 1. Thuộ c về nhữ ng vậ t cụ thể cầ n thiết cho sả n xuấ t và cho đờ i số ng: Đẩ y nhanh nhịp độ
    xâ y dự ng cơ sở , kĩ thuậ t cho nô ng nghiệp (Tố -hữ u). 2. Thuộ c về đờ i số ng sinh lí, trá i vớ i
    tinh thầ n: Phả i chă m lo đờ i số ng tinh thầ n và vậ t chấ t củ a bộ độ i (Vă n Tiến Dũ ng).
    vậ t liệu
    - d. Vậ t dù ng để là m cá i gì (nó i khá i quá t). Vậ t liệu xâ y dự ng. Vậ t liệu đan lá t.
    vậ t thể
    - dt. Vậ t có nhữ ng thuộ c tính vậ t lí nhấ t định.
    vẩ u
    - tt Nó i ră ng cử a củ a hà m trên nhô ra phía trướ c: Anh ấ y vẩ u ră ng; Ră ng vẩ u.
    vâ y
    - 1 d. 1 Bộ phậ n dù ng để bơi củ a cá , có dạ ng lá . 2 Mó n ă n là m bằ ng sợ i lấ y ở vâ y mộ t số loà i
    cá biển.
    - 2 đg. 1 Tạ o thà nh mộ t lớ p bao lấ y xung quanh. Vâ y mà n. Nhữ ng ngọ n nú i vâ y quanh thung
    lũ ng. Tườ ng vâ y. 2 Xú m lạ i thà nh vò ng xung quanh. Ngồ i vâ y quanh đố ng lử a. Lũ trẻ vâ y lấ y
    cô giá o. 3 Bố trí lự c lượ ng thà nh mộ t vò ng chắ n xung quanh, khô ng cho thoá t ra ngoà i, là m
    cho cô lậ p. Vâ y bắ t. Vâ y đồ n. Thoá t khỏ i vò ng vâ y.
    - 3 đg. (thgt.). Là m ra vẻ hơn ngườ i cho có vẻ oai.
    vâ y cá nh
    - dt. Ngườ i cù ng phe cá nh, bè đả ng: có nhiều vâ y cá nh muố n có cá nh để dễ bề hoà nh hà nh
    trong cơ quan.
    vầ y
    - 1 đgt Sum họ p: Vầ y duyên cá nướ c (tng); Nơi vui bạ n ngọ c, nơi vầ y cuộ c tiên (NĐM).
    - 2 đgt 1. Vò , là m mấ t cá i vẻ cũ : Hay gì vầ y cá nh hoa tà n mà chơi (K). 2. Quấ y lên: Thằ ng bé
    chỉ vầ y nướ c.
    - 3 trgt Như thế: Quá n rằ ng: Ta cũ ng bâ ng khuâ ng, thấ y vầ y nên mớ i tị trầ n đến đâ y (LVT).
    vẫ y
    - đg. Đưa lên đưa xuố ng hay đưa qua đưa lạ i bằ ng mộ t độ ng tá c đều và liên tiếp, thườ ng để
    ra hiệu hay biểu lộ tình cả m. Vẫ y tay chà o tạ m biệt. Vẫ y hoa hoan hô đoà n đạ i biểu. Chó vẫ y
    đuô i mừ ng rỡ .
    vấ y
    - 1. đgt. Dính và o: bết và o, là m cho nhơ cho bẩ n: Quầ n á o bị vấ y má u vấ y bù n. 2. Đổ bừ a tộ i
    lỗ i cho ngườ i khá c: đổ vấ y trá ch nhiệm.
    vấ y vá
    - trgt Qua loa; Khô ng chu đá o: Nó chỉ là m vấ y vá rồ i đi chơi.
    vậ y
    - I đ. 1 Từ dù ng để chỉ điều như (hoặ c coi như) đã biết, vì vừ a đượ c (hoặ c đang) nó i đến,
    hoặ c đang là thự c tế ở ngay trướ c mắ t; như thế, nhưng nghĩa cụ thể hơn. Anh nó i vậ y, nó
    khô ng nghe đâ u. Gặ p sao hay vậ y. Nă m nà o cũ ng vậ y, nghỉ hè là tô i về thă m quê. Bở i vậ y*.
    Đú ng như vậ y. 2 (dù ng ở đầ u câ u hoặ c đầ u phâ n câ u). Từ dù ng để chỉ điều vừ a đượ c nó i
    đến để là m xuấ t phá t điểm cho điều sắ p nêu ra. Vậ y anh tính sao. Muộ n rồ i, vậ y tô i khô ng đi
    nữ a.
    - II tr. 1 (dù ng ở câ u hỏ i, và đi đô i vớ i mộ t đ. phiếm chỉ ai, gì, sao, nà o, đâ u). Từ dù ng để
    nhấ n mạ nh tính chấ t cụ thể, gắ n liền vớ i hiện thự c đã biết, củ a điều muố n hỏ i. Nó nó i ai ?
    Anh đang nghĩ gì vậ y? Sao có chuyện lạ vậ y! 2 (cũ ; dù ng ở cuố i câ u). Từ dù ng để nhấ n mạ nh
    ý khẳ ng định về điều có tính chấ t mộ t kết luậ n rú t ra từ nhữ ng gì đã nó i đến. Thậ t xứ ng
    đá ng là bậ c anh hù ng vậ y. 3 (dù ng ở cuố i câ u). Từ biểu thị ý khẳ ng định về điều kết luậ n là
    phả i thế, khô ng cò n cá ch nà o khá c. Hà ng xấ u, nhưng cũ ng đà nh phả i mua vậ y. Việc nà y nhờ
    anh vậ y. Thô i vậ y.
    vậ y mà
    - Nh. Thế mà .
    vậ y thì
    - lt Thế thì: Đắ t thế vậ y thì chẳ ng nên mua.
    ve
    - 1 d. cn. ve sầ u. Bọ có cá nh trong suố t, con đự c kêu "ve ve" về mù a hè. Mình gầ y xá c ve (rấ t
    gầ y, tự a như xá c con ve).
    - 2 d. Bọ có châ n đố t, số ng kí sinh ngoà i da, hú t má u củ a độ ng vậ t có xương số ng như trâ u,
    bò , v.v.
    - 3 d. Sẹo nhỏ ở mi mắ t. Mắ t có ve.
    - 4 d. (kng.). Ve áo (nó i tắ t).
    - 5 d. (ph.). Lọ nhỏ , chai nhỏ . Ve thuố c đỏ . Ve rượ u.
    - 6 đg. (cũ , hoặ c ph.). Tá n tỉnh, tá n (trong quan hệ trai gá i). Ve gá i.
    - 7 t. (kết hợ p hạ n chế). Có mà u tự a như mà u xanh lá mạ . Xanh ve. Quét vô i ve.
    ve sầ u
    - Nh. Ve3.
    ve vẩ y
    - đgt Đưa đi đưa lạ i liên tiếp: Ve vẩ y cá i quạ t.
    vè
    - 1 d. (id.). Nhá nh câ y. Ngà y đi lú a chử a chia vè, Ngà y về lú a đã đỏ hoe ngoà i đồ ng (cd.).
    - 2 d. Que cắ m để là m mố c ở nơi ngậ p nướ c. Cắ m vè.
    - 3 d. Bà i vă n vầ n dâ n gian kể lạ i chuyện ngườ i thậ t, việc thậ t để ca ngợ i hay chê bai, châ m
    biếm. Đặ t vè. Kể vè.
    - 4 d. (ph.). Chắ n bù n. Vè xe đạ p.
    - 5 đg. (id.). Liếc nhìn. Vè ngang nhìn trộ m. Đô i mắ t cứ vè vè nhìn.
    vẻ
    - dt. 1. Diện mạ o đượ c đá nh giá trên đạ i thể là xinh đẹp: Cả nh vậ t ở đâ y có vẻ đẹp riêng Mỗ i
    cô đẹp mộ t vẻ muô n mà u muô n vẻ cà ng nhìn vẻ ngọ c cà ng say khú c và ng (Truyện Kiều). 2.
    Biểu hiện củ a tình cả m, tinh thầ n trên nét mặ t, cử chỉ, ngô n ngữ : Đô i mắ t cô đượ m mộ t vẻ
    buồ n.
    vẻ vang
    - tt Rỡ rà ng, lừ ng lẫ y: Họ là m rạ ng rỡ dâ n tộ c, vẻ vang giố ng nò i (HCM); Có đạ i đoà n kết thì
    tương lai chắ c chắ n sẽ vẻ vang (HCM).
    vẽ
    - 1 đg. 1 Tạ o hoặ c gợ i ra hình ả nh sự vậ t trên mộ t mặ t phẳ ng bằ ng cá c đườ ng nét, mà u sắ c.
    Hoạ sĩ vẽ tranh. Vẽ bả n đồ . Vẽ truyền thầ n. Hình vẽ. Nét vẽ. 2 (ph.). Chỉ, bà y cho. Vẽ cho là m.
    Vẽ đườ ng chỉ lố i. 3 (kng.). Bà y đặ t thêm cá i khô ng cầ n thiết. Vẽ, quà vớ i cá p là m gì! Chỉ hay
    vẽ!
    - 2 đg. (ph.). 1 Gỡ phầ n nạ c ra khỏ i xương (cá ). Dù ng đũ a vẽ khú c cá . 2 Tẽ. Vẽ ngô .
    vé
    - dt. Miếng giấ y nhỏ ghi số tiền, thờ i gian... để đi tà u xe hay xem giả i trí: vé xe lử a mua vé tà u
    vé xem ca nhạ c vé chợ .
    vén
    - 1 đgt 1. Kéo lên: Anh vén á o bên tay cụ t (NgĐThi). 2. Mở cử a mà n: Hiền vén mà n nhìn thấ y
    bố nằ m nghiêng (NgKhả i).
    - 2 đgt Thu lạ i cho gọ n: Vén thó c phơi ở sâ n thà nh đố ng; Vén mâ y mù mớ i thấ y trờ i xanh.
    vẹn toà n
    - t. Ở trạ ng thá i có đượ c đầ y đủ cá c mặ t, khô ng bị thiếu đi mộ t mặ t nà o. Tình nghĩa vẹn toà n.
    vẹn vẽ
    - tt Hoà n toà n tố t đẹp: Sao cho vẹn vẽ mọ i bề.
    vèo
    - I đg. (kng.). Lướ t qua rấ t nhanh rồ i biến mấ t, khô ng nhìn thấ y kịp. Đạ n vèo qua bên tai.
    - II p. (kng.). (Di chuyển hoặ c biến đổ i trạ ng thá i) mộ t cá ch rấ t nhanh, chỉ trong khoả nh
    khắ c, đến mứ c như có muố n là m gì cũ ng khô ng thể kịp. Lá khô vừ a cho và o lử a đã chá y .
    Vèo mộ t cá i, đã thấ y biến đi đâ u mấ t.
    véo
    - 1 dt. Miếng vá n ghép ở đầ u mũ i hay sau lá i thuyền: véo thuyền.
    - 2 đgt. Lấ y đầ u ngó n tay cá i và ngó n tay trỏ kẹp vậ t gì mà rứ t ra: véo xô i véo đù i véo má .
    véo von
    - tt, trgt Nó i â m thanh lên xuố ng du dương: Lú a thà nh thoi thó p bên cồ n, nghe thô i địch
    ngọ c véo von bên lầ u (Chp); Giọ ng há t véo von củ a cô thô n nữ ; Cuố c kêu sầ u, vượ n hó t véo
    von (TBH).
    vét
    - 1 d. Á o ngắ n kiểu  u, tay dà i, cổ bẻ, dù ng để mặ c ngoà i. Á o vét nữ .
    - 2 đg. 1 Lấ y cho kì hết nhữ ng gì cò n chú t ít ở sá t đá y. Vét sạ ch niêu cơm. Tà u vét bù n ở
    cả ng. 2 Thu nhặ t cho kì hết khô ng chừ a lạ i chú t nà o. Vét tú i chỉ cò n mấ y đồ ng. Mua vét để
    bá n đầ u cơ. Tổ chứ c đợ t thi vét (kng.).
    vẹt
    - 1 dt. Chim lô ng xanh, mỏ đỏ , có thể bắ t chướ c đượ c tiếng ngườ i nó i: nó i như vẹt họ c vẹt.
    - 2 dt. Câ y mọ c trong rừ ng nướ c mặ n, thâ n nhỏ , phâ n cà nh nhiều, vỏ xá m thẫ m hoặ c nâ u
    thẫ m, lá hình mũ i má c thuô n, dà y, cuố ng đỏ nhạ t, gỗ dù ng trong xâ y dự ng, than tố t nhiệt
    lượ ng cao, vỏ dù ng thuộ c da và nhuộ m, quả dù ng ă n trầ u và nhuộ m lướ i; cò n gọ i là vẹt dù .
    - 3 tt. Khuyết mộ t bên: Giầ y vẹt gó t mò n vẹt.
    vê
    - đgt 1. Viên cho trò n: Vê thuố c tễ. 2. Gâ y đượ c đầ y đủ : ấ y là quả phú c nên vê cho trò n (Tú -
    mỡ ). 3. Vo cho să n: Vê sợ i chỉ.
    về
    - I đg. 1 Di chuyển trở lạ i chỗ củ a mình, nơi ở , nơi quê hương củ a mình. Thầ y giá o cho họ c
    sinh về chỗ . Tan họ c về nhà . Về thă m quê. Kiều bà o về nướ c. 2 Di chuyển đến nơi mình có
    quan hệ gắ n bó coi như nhà mình, quê hương mình, hoặ c nơi mình đượ c mọ i ngườ i đố i xử
    thâ n mậ t, coi như ngườ i nhà , ngườ i cù ng quê. Lâ u lắ m tô i mớ i có dịp về thă m cụ . Về nhà bạ n
    ă n Tết. Ô ng ta về cô ng tá c ở huyện nà y đã ba nă m. Đạ i biểu cá c tỉnh về Hà Nộ i dự hộ i nghị. 3
    (dù ng phụ sau mộ t đg. khá c). Từ biểu thị hướ ng củ a hoạ t độ ng nhằ m trở lạ i chỗ cũ hoặ c
    nhằ m đưa đến phía, nơi củ a bả n thâ n mình. Bỏ chạ y về. Quay trở về. Mua về lắ m thứ . Lấ y
    về. Rú t tay về. 4 Di chuyển hoặ c đượ c vậ n chuyển đến đích cuố i cù ng. Xe ca đã về đến bến.
    Tà u nà y chạ y về Vinh. Hà ng chưa về, khô ng có để bá n cho khá ch. 5 Chết (lố i nó i kiêng
    trá nh). Cụ đã về tố i hô m qua. 6 (id.). Trở thà nh thuộ c quyền sở hữ u củ a ngườ i nà o đó .
    Chính quyền về tay nhâ n dâ n. 7 (kết hợ p hạ n chế). Ở và o trong khoả ng thờ i gian nà o đó .
    Trờ i đã về chiều. Bệnh nhâ n hay số t về sá ng. Về mù a hè hay có dô ng. Từ nay về sau. Ba nă m
    về trướ c. Về cuố i. Về già .
    - II k. 1 Từ biểu thị điều sắ p nêu ra là phạ m vi hay phương hướ ng củ a hoạ t độ ng, phạ m vi
    củ a tính chấ t đượ c nó i đến. Bà n vấ n đề nô ng nghiệp. Nhìn về bên phả i. Giỏ i về toá n. Về
    chuyện đó , cò n có nhiều ý kiến. 2 (cũ , hoặ c ph.). Vì. Ngườ i đẹp về lụ a, lú a tố t về phâ n (tng.).
    Chết về bệnh lao.
    về hưu
    - đgt Đến lú c hưu trí: Từ ngà y ô ng cụ về hưu, ô ng cụ đã là m đượ c nhiều việc có ích cho xã
    hộ i.
    vế
    - d. 1 (kng.). Bắ p đù i. 2 Mộ t trong nhữ ng phầ n (thườ ng là hai) có cấ u trú c giố ng nhau, có
    quan hệ đố i vớ i nhau từ ng cặ p, cấ u tạ o nên mộ t thể hoà n chỉnh. Ra mộ t vế câ u đố i. Câ u ghép
    song song có nhiều vế. Chú ý đầ y đủ cả hai vế: coi trọ ng chấ t lượ ng và bả o đả m số lượ ng. 3
    (chm.). Toà n bộ biểu thứ c viết ở mộ t bên dấ u bằ ng (trong mộ t phương trình hoặ c đẳ ng
    thứ c) hoặ c dấ u lớ n hơn, dấ u nhỏ hơn (trong mộ t bấ t phương trình hoặ c mộ t bấ t đẳ ng
    thứ c). 4 (kết hợ p hạ n chế). Thế đứ ng, thế lự c củ a mộ t ngườ i trong xã hộ i. Mộ t ngườ i ngang
    vế. Lép vế*.
    vệ
    - 1 dt. 1. khng. Vệ quố c quâ n, nó i tắ t: anh vệ. 2. Mộ t loạ i đơn vị quâ n độ i quâ n từ 300 ngườ i
    đến 5000 ngườ i tuỳ theo thờ i: Vệ trong thị lậ p cơ ngoà i song phi (Truyện Kiều).
    - 2 dt. Rìa, cạ nh: vệ đườ ng vệ hè vệ sô ng.
    - (sô ng) ở tỉnh Quả ng Ngã i. Dà i 91km, diện tích lưu vự c 1257km2. Bắ t nguồ n từ vù ng nú i Ba
    Tơ cao 800m chả y theo hướ ng tâ y nam-đô ng bắ c đổ ra Biển Đô ng tạ i Long Khê.
    vệ binh
    - dt (H. vệ: giữ gìn, che chở , đi theo; binh: lính) Ngườ i lính đi theo mộ t nhâ n vậ t để bả o vệ
    (cũ ): Chung quanh vua Quang-trung có mộ t số vệ binh.
    vệ sinh
    - I d. Nhữ ng biện phá p phò ng bệnh, giữ gìn và tă ng cườ ng sứ c khoẻ (nó i khá i quá t). Phép vệ
    sinh. Ă n ở hợ p vệ sinh. Vệ sinh ă n uố ng. Vệ sinh lao độ ng. Giữ vệ sinh chung.
    - II t. (kng.; thườ ng dù ng có kèm ý phủ định, kết hợ p hạ n chế). Hợ p (thườ ng nó i về mặ t sạ ch
    sẽ). Nhà cử a chậ t chộ i, bẩ n thỉu, thiếu vệ sinh. Bá t đĩa khô ng đượ c vệ sinh lắ m. Là m vệ sinh
    nhà cử a (quét dọ n cho sạ ch sẽ).
    - III đg. (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). Đạ i tiện (lố i nó i kiêng trá nh). Đi . Nhà vệ sinh*.
    Giấ y vệ sinh*.
    vệ tinh
    - dt. 1. Thiên thể nhỏ quay quanh mộ t hà nh tinh: Mặ t Tră ng là vệ tinh củ a Trá i Đấ t. 2. Cá i
    cù ng loạ i nhưng nhỏ hơn và có chứ c nă ng phụ trợ : thà nh phố vệ tinh xí nghiệp vệ tinh.
    vênh
    - tt, trgt Khô ng đượ c thẳ ng: Vợ dạ i khô ng hạ i bằ ng đũ a vênh (tng); Trá i duyên, trá i kiếp như
    kèo đụ c vênh (tng).
    vênh vá o
    - t. (kng.). 1 Bị vênh nhiều chỗ (nó i khá i quá t). Mấ y tấ m vá n phơi ngoà i trờ i vênh vá o cả . 2
    Có vẻ mặ t kiêu ngạ o, hợ m hĩnh, tỏ ra khô ng coi ai ra gì. Chưa gì đã vênh vá o, há ch dịch. Bộ
    mặ t vênh vá o.
    vểnh
    - đgt. Chìa ra và cong lên: vểnh tai vểnh râ u.
    vết
    - dt 1. Vệt nhỏ trên mặ t mộ t số đồ đạ c: Ngọ c là nh có vết (tng); Vạ ch lô ng tìm vết (tng). 2.
    Hình cò n só t lạ i: Vết châ n trên cá t; Vết má u trên á o.
    vết thương
    - d. Chỗ bị thương trên cơ thể. Bă ng vết thương. Vết thương lò ng (b.). Hà n gắ n vết thương
    chiến tranh (b.).
    vệt
    - dt. Vết dà i: vệt vô i vệt má u thấ m nhữ ng vệt mồ hô i trên má nhữ ng vệt á nh đèn pha.
    vi khuẩ n
    - dt (H. vi: nhỏ ; khuẩ n: nấ m) Loà i thự c vậ t rấ t nhỏ , đơn bà o, có thể gâ y bệnh, nhưng cũ ng có
    loà i có ích: Vi khuẩ n lên men giấ m lá mộ t thứ vi khuẩ n có ích.
    vi ô lô ng
    - "vi-ô -lô ng" x. violon.
    vi phạ m
    - đgt. Là m trá i quy định: vi phạ m luậ t lệ giao thô ng vi phạ m quy chế thi cử vi phạ m cô ng
    ướ c quố c tế.
    vi ta min
    - vi-ta-min dt (Phá p: vitamine) chấ t có lượ ng rấ t nhỏ trong thứ c ă n nhưng lạ i rấ t cầ n cho
    sứ c khỏ e vì thiếu thì cơ thể sẽ sinh rố i loạ n: Gấ c có vi-ta-min A; Cam có vi-ta-min C.
    vi vú t
    - t. Từ mô phỏ ng tiếng như tiếng gió rít. Gió thổ i vi vú t như roi quấ t. Đạ n réo vi vú t.
    vì
    - 1 lt. 1. Từ biểu thị ý nghĩa nguyên nhâ n: Vì vộ i nên hỏ ng việc Vì bã o lụ t tà u khô ng chạ y
    đượ c Vì sô ng nên phả i luỵ thuyền, Ví như đườ ng liền ai phả i luỵ ai? (cd.) Vì hoa nên phả i
    đá nh đườ ng tìm hoa (Truyện Kiều). 2. Từ biểu thị ý nghĩa mụ c đích: vì dâ n vì nướ c Nặ ng
    lò ng xó t liễu vì hoa, Trẻ thơ đã biết đâ u mà dá m thưa (Truyện Kiều).
    - 2 dt., vchg 1. Từ chỉ từ ng ngô i sao: nhữ ng vì sao lấ p lá nh. 2. cũ , id. Từ chỉ từ ng ô ng vua
    (thườ ng dù ng vớ i sắ c thá i trang trọ ng): nhữ ng vì vua anh minh.
    - 3 dt. Gọ i chung nhữ ng đoạ n tre gỗ đượ c ghép để chố ng, đỡ (thườ ng là má i) trong nhà cử a,
    hầ m lò ...: vì kèo vì cộ t dự ng vì gỗ chố ng má i hầ m.
    vì sao
    - lt Bở i lí do gì: Do đấ u tranh mà quầ n chú ng nhậ n rõ vì sao mình khổ (Trg-chinh).
    vì thế
    - k. Từ biểu thị điều sắ p nêu ra có lí do hoặ c nguyên nhâ n là điều vừ a đượ c nó i đến. Nó cho
    biết chậ m quá , vì thế tô i khô ng giú p gì đượ c.
    vỉ
    - dt. 1. Miếng giấ y (hoặ c vậ t liệu tương tự ) cứ ng có gắ n nhữ ng vậ t nhỏ cù ng loạ i, cù ng số
    lượ ng (cú c á o, kim khâ u, thuố c viên...): mua 2 vỉ cú c bấ m mỗ i vỉ 10 viên khá ng sinh. 2. Vậ t
    đan bằ ng tre dù ng để ló t hoặ c giữ trong nồ i, vạ i: ló t vỉ đồ xô i gà i vỉ trong vạ i cà muố i.
    vĩ đạ i
    - tt (H. vĩ: lớ n lắ m; đạ i: lớ n) Rấ t lớ n lao: Lịch sử ta có nhiều cuộ c khá ng chiến vĩ đạ i chứ ng tỏ
    tinh thầ n yêu nướ c củ a dâ n tộ c (HCM); Gó p phầ n và o chiến cô ng vĩ đạ i củ a dâ n tộ c
    (NgVLinh); Sự nghiệp cá ch mạ ng củ a nhâ n dâ n ta là vĩ đạ i (PhVĐồ ng).
    vĩ độ
    - d. Khoả ng cá ch tính bằ ng độ cung kể từ xích đạ o đến mộ t vĩ tuyến nà o đó theo hai chiều,
    lên Bắ c Cự c hoặ c xuố ng Nam Cự c. Vĩ độ củ a Hà Nộ i là 20O01 Bắ c.
    vĩ tuyến
    - dt. Đườ ng ngang vớ i đườ ng xích đạ o củ a Trá i Đấ t: Địa cầ u chia ra kinh tuyến và vĩ tuyến.
    ví
    - 1 dt Bao nhỏ thườ ng bằ ng da dù ng để đự ng tiền và giấ y má cầ n đem theo mình: Bố mở ví
    lấ y tiền cho con trả tiền họ c.
    - 2 dt Lố i há t ở nô ng thô n giữ a trai và gá i đố i đá p nhau: Ngà y xưa trong dịp tết trung thu,
    thanh niên thườ ng há t ví rấ t vui.
    - 3 đgt So sá nh vớ i nhau: Kết quả họ c tậ p củ a con tô i ví sao đượ c vớ i thà nh tích họ c tậ p củ a
    con anh; Chữ rằ ng: Sinh ngã cù lao, bể sâ u khô n ví, trờ i cao khô n bì (GHC).
    - 4 lt Nếu như: Ví đem và o tậ p đoạ n trườ ng, thì treo giả i nhấ t chi nhườ ng cho ai (K); Thâ n
    nà y ví biết dườ ng nà y nhỉ, thà trướ c thô i đà nh ở vậ y xong (HXHương).
    ví như
    - (id.). 1 Nếu như. 2 (kng.). Ví dụ như.
    ví thử
    - lt. Từ biểu thị giả thiết về điều trá i vớ i thự c tế để là m că n cứ lậ p luậ n: Ví thử cô ta khéo
    hơn mộ t chú t thì vợ chồ ng đâ u đến như vậ y.
    vị
    - 1 dt 1. Đặ c tính củ a thứ c ă n, thứ c uố ng gâ y mộ t cả m giá c nà o đó và o lưỡ i: Vị ngọ t, Vị cay;
    ă n lấ y vị, chứ ai lấ y bị mà mang (tng). 2. Vậ t dù ng là m thuố c đô ng y: Cay đắ ng chà ng ô i, vị
    quế chi (HXHương).
    - 2 dt Từ dù ng trong đô ng y để chỉ dạ dà y: Thuố c bổ vị.
    - 3 đgt 1. Phụ thuộ c và o: Thầ n cũ ng vị tiền (tng). 2. Nể nang: Ngườ i trên vị, kẻ dướ i nể (tng).
    - gt Dự a và o: câ y dâ y leo (tng).
    vị chi
    - đg. (kng.). Từ dù ng để mở đầ u mộ t lờ i tính gộ p tấ t cả cá c khoả n vừ a nó i; tấ t cả là . Nă m câ n,
    mộ t câ n, ba câ n, vị chi chín câ n tấ t cả .
    vị giá c
    - dt. Sự cả m giá c về cá c vị.
    vị lai
    - tt (H. vị: chưa; lai: lạ i, đến) chưa đến; Thuộ c về tương lai: Tưở ng tượ ng ra cuộ c số ng trong
    xã hộ i vị lai.
    vị ngữ
    - d. 1 Thà nh phầ n chính yếu củ a mộ t câ u đơn, nó i rõ hoạ t độ ng, tính chấ t, trạ ng thá i củ a đố i
    tượ ng đượ c nêu ở chủ ngữ . 2 cn. vị từ . Điều khẳ ng định hay phủ định về chủ ngữ trong phá n
    đoá n.
    vị tha
    - tt. Lấ y lò ng bá c á i mà chuyên chú là m lợ i cho kẻ khá c; trá i vớ i vị kỉ: chủ nghĩa vị tha lò ng vị
    tha.
    vị trí
    - dt (H. vị: chỗ ; ta: đặ t, bà y) 1. Chỗ ngồ i; chỗ đứ ng: Nó i lên vị trí củ a ngườ i phụ nữ
    (PhVĐồ ng). 2. Địa vị: Vị trí củ a cô ng nghiệp trong nền kinh tế quố c dâ n. 3. Chỗ mộ t độ i quâ n
    đó ng: Đá nh và o vị trí củ a địch.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    V (2)

    vỉa
    - 1 d. Lớ p khoá ng sả n hay đấ t đá thườ ng nằ m chạ y dà i và có độ dà y tương đố i khô ng đổ i, do
    quá trình trầ m tích ổn định tạ o nên. Vỉa than.
    - 2 d. Phầ n chạ y dọ c theo rìa hoặ c xung quanh mộ t bề mặ t, thườ ng đượ c xâ y lá t để giữ cho
    chắ c. Mặ t nền đượ c bó vỉa bằ ng đá ong.
    - 3 d. Câ u mở trướ c khi và o điệu chính trong chèo. Há t vỉa.
    vỉa hè
    - dt. Hè chạ y dọ c theo hai bên đườ ng phố , thườ ng đượ c xâ y lá t: đi bộ trên vỉa hè lá t lạ i đoạ n
    vỉa hè cuố i phố .
    việc
    - dt 1. Cá i phả i là m hằ ng ngà y để sinh số ng và đượ c trả cô ng: Đi kiếm việc, bị mấ t việc; Phả i
    nghỉ việc. 2. Cá i phả i coi như bổ n phậ n củ a mình: Việc họ c hà nh; Việc nhà cử a; Việc nướ c,
    Việc tò ng quâ n; Việc cai trị. 3. Chuyện xả y ra: Mớ i về có việc chi mà độ ng dung (K); Lạ i mang
    nhữ ng việc tầ y trờ i đến sau (K); Tró t lò ng gâ y việc chô ng gai (K); 4. Chuyện lô i thô i, rắ c rố i:
    Việc ganh đua; Việc tranh chấ p; Việc cã i cọ . 5. Sự thiệt hạ i: Bã o to, nhà anh có việc gì khô ng.
    6. Sự danh từ hoá mộ t độ ng từ : Việc ă n; Việc ở , Việc chữ a bệnh; Việc chă m nom vườ n tượ c;
    Việc dạ y dỗ con cá i.
    việc là m
    - d. 1 Hà nh độ ng cụ thể. Lờ i nó i đi đô i vớ i việc là m. Mộ t việc là m vô ý thứ c. 2 Cô ng việc đượ c
    giao cho là m và đượ c trả cô ng. Đã ra trườ ng, nhưng chưa có việc là m.
    viêm
    - dt. Hiện tượ ng bị tổ n thương (sưng đỏ , nó ng và đau): bị viêm họ ng.
    viên chứ c
    - dt (H. viên: ngườ i giữ mộ t chứ c vụ ; chứ c: việc về phầ n mình) Ngườ i là m cô ng tá c chính
    quyền: ý thứ c và trình độ là m chủ tậ p thể củ a cô ng nhâ n, nô ng dâ n, cá n bộ , viên chứ c phả i
    đượ c nâ ng cao hơn nữ a (PhVĐồ ng).
    viền
    - đg. Khâ u thêm và o mộ t miếng vả i cho kín và là m nổ i rõ lên mộ t đườ ng mép. Cổ á o viền
    đă ngten. Đườ ng viền.
    viễn cả nh
    - dt. 1. Nh. Viễn ả nh: vẽ ra mộ t viễn cả nh đẹp. 2. Cả nh xa; trá i vớ i cậ n cả nh.
    viễn thô ng
    - tt (H. thô ng: liên lạ c vớ i nhau) Nó i sự liên lạ c vớ i nhữ ng nơi rấ t xa: Tổ ng cô ng ti bưu chính
    viễn thô ng.
    viện
    - 1 d. 1 Cơ quan nghiên cứ u khoa họ c. Viện sử họ c. 2 Tên gọ i mộ t số cơ quan đặ c biệt. Viện
    kiểm sá t nhâ n dâ n. Viện bả o tà ng*. 3 (kng.; kết hợ p hạ n chế). Bệnh viện (nó i tắ t). Nằ m viện.
    Ra viện.
    - 2 I đg. 1 (kng.; id.). Nhờ đến sự giú p sứ c để giả i quyết khó khă n. Phả i viện đến ngườ i ngoà i
    mớ i xong. 2 Đưa ra là m cá i lẽ dự a và o để là m mộ t việc khó hoặ c khô ng thể nó i rõ lí do. Viện
    hết lí do nà y đến lí do khá c để từ chố i. Viện cớ ố m.
    - II d. (kết hợ p hạ n chế). binh (nó i tắ t). Xin viện. Diệt viện.
    viện trợ
    - I. đgt. (Nướ c nà y) giú p đỡ nướ c khá c về củ a cả i tiền bạ c: viện trợ khô ng hoà n lạ i hà ng viện
    trợ viện trợ kinh tế viện trợ quâ n sự . II. dt. Vậ t chấ t viện trợ : trao viện trợ tượ ng trưng.
    viếng thă m
    - đgt 1. Đến thă m hỏ i: Ngà y chủ nhậ t mớ i có thì giờ đi viếng thă m bà con. 2. Thă m mộ : ấ y
    mồ vô chủ ai mà viếng thă m (K).
    viết
    - I đg. 1 Vạ ch nhữ ng đườ ng nét tạ o thà nh chữ . Tậ p viết. Viết lên bả ng. 2 Viết chữ ghi ra nộ i
    dung muố n nó i đã đượ c sắ p xếp. Viết thư. Viết bà i bá o. Viết sá ch.
    - II d. (ph.). Bú t. Câ y . Viết chì.
    việt kiều
    - dt (H. kiều: ở nướ c ngoà i) Ngườ i Việt-nam số ng ở nướ c ngoà i: Cá c chá u thanh niên Việt
    kiều ở nướ c ngoà i luô n luô n hướ ng về Tổ quố c (HCM).
    việt vị
    - d. Lỗ i củ a cầ u thủ bó ng đá khi nhậ n bó ng để tiến cô ng ở sâ n đố i phương mà phía trướ c
    khô ng có hai cầ u thủ củ a phía đố i phương. Cầ u thủ bị việt vị. Phạ t việt vị.
    vịn
    - đgt. Đặ t bà n tay tự a và o chỗ nà o đó để đi đứ ng cho vữ ng: vịn vai Đứ a trẻ vừ a đi vừ a vịn
    và o thà nh giườ ng.
    vinh dự
    - dt (H. dự : tiếng thơm) Danh tiếng vẻ vang: Nướ c ta sẽ có vinh dự lớ n là mộ t nướ c nhỏ mà
    đã anh dũ ng đá nh thắ ng hai đế quố c to (HCM).
    vinh hạ nh
    - I d. Điều mang lạ i vinh dự . Có vinh hạ nh đượ c nhậ n giả i thưở ng.
    - II t. Sung sướ ng có đượ c vinh dự . Chú ng tô i rấ t lấ y là m đượ c đó n tiếp ngà i (kc.).
    vinh quang
    - tt. Vẻ vang rạ ng rỡ , có giá trị tinh thầ n cao: Lao độ ng là vinh quang sự nghiệp vinh quang
    trá ch nhiệm vinh quang.
    - (xã ) tên gọ i cá c xã thuộ c h. Tiên Lã ng, h. Vĩnh Bả o (Hả i Phò ng), tx. Kon Tum (Kon Tum), h.
    Chiêm Hoá (Tuyên Quang).
    vĩnh cử u
    - tt (H. cử u: lâ u dà i) Lâ u dà i, mã i mã i: Biến cá i thấ t bạ i tạ m thì ra cá i thà nh cô ng vĩnh cử u
    (TrVGià u).
    vĩnh viễn
    - t. 1 Có sự tồ n tạ i ngoà i thờ i gian hoặ c trong mọ i thờ i gian, khô ng có bắ t đầ u cũ ng khô ng có
    kết thú c. Ngườ i Kitô giá o cho rằ ng Chú a Trờ i là vĩnh viễn. Vậ t chấ t vĩnh viễn tồ n tạ i. 2
    (thườ ng dù ng phụ cho đg.). Từ đâ y cho đến mã i mã i về sau. Cá i thờ i đó đã vĩnh viễn qua rồ i.
    vịnh
    - 1 đgt. Là m thơ về phong cả nh hoặ c sự vậ t nà o đó : vịnh cả nh vịnh nguyệt.
    - 2 dt. Vũ ng biển ăn hõ m và o đấ t liền: Vịnh Bắ c Bộ .
    vít
    - 1 dt (Phá p: vias) Đanh ố c: Vít đầ u bẹt; Bắ t vít.
    - 2 đgt Lấ p lạ i: Vít lỗ hở ; Vít lố i đi.
    - 3 đgt Kéo mạ nh xuố ng: Đô i tay vít cả đô i cà nh (cd).
    vịt
    - d. 1 Gia cầ m mỏ dẹp và rộ ng, châ n thấ p có mà ng da giữ a cá c ngó n, bơi giỏ i, bay kém. Chạ y
    như vịt. 2 Đồ đự ng có hình dá ng giố ng con vịt hoặ c có bộ phậ n giố ng như mỏ con vịt. Vịt
    đự ng cá . Vịt dầ u. Vịt nướ c mắ m.
    vò
    - 1 dt. Thứ hũ lớ n: Mộ t con lợ n béo, mộ t vò rượ u tă m (cd.) Vò đự ng muố i khô thì trờ i cò n
    nắ ng (tng.).
    - 2 đgt. Lấ y tay hoặ c châ n mà là m cho nhà u cho ná t, cho rố i: vò đầ u vò lú a vò giấ y vò quầ n
    áo rố i như tơ vò (tng.).
    - 3 tt., đphg Hà : Khoai bị vò .
    vò võ
    - tt, trgt Chơ vơ, lẻ loi: Song sa vò võ phương trờ i, nay hoà ng hô n đã lạ i mai hô n hoà ng (K).
    vỏ
    - d. 1 Lớ p mỏ ng bọ c bên ngoà i củ a câ y, quả . Vỏ câ y. Vỏ quả chuố i. Tướ c vỏ . Quả cam đã bó c
    vỏ . Vỏ quýt dà y có mó ng tay nhọ n (tng.). 2 Phầ n cứ ng bọ c bên ngoà i cơ thể mộ t số độ ng vậ t
    nhỏ . Vỏ ố c. Vỏ hến. 3 Cá i bọ c bên ngoà i hoặ c là m thà nh bao đự ng củ a mộ t số đồ vậ t. Vỏ
    chă n. Vỏ đạ n. Tra kiếm và o vỏ . Nấ p dướ i cá i vỏ (b.; nấ p sau cá i chiêu bà i). 4 Vỏ hoặ c rễ củ a
    mộ t số câ y, dù ng để ă n trầ u. Vỏ chay. Vỏ quạ ch. 5 (ph.). Lố p xe. Thay vỏ xe.
    võ
    - 1 1. Lố i đá nh nhau bằ ng tay khô ng hoặ c có cô n, kiếm....: đấ u võ Anh ta có võ . 2. Quâ n sự ;
    trá i vớ i vă n: Đô ng quan mở hộ i vui thay, Thi vă n thi võ lạ i bà y cờ tiên (cd.) Tiếc thay mộ t
    bậ c anh tà i, Nghề vă n nghiệp võ nà o ai dá m bì (Nguyễn Đình Chiểu).
    - 2 tt. (kết hợ p hạ n chế) Gầ y ố m: mặ t võ , mình gầ y.
    võ nghệ
    - dt (H. nghệ: nghề) Thuậ t đá nh võ : Mườ i tá m ban võ nghệ nà o đợ i tậ p rèn, chín chụ c trậ n
    binh thư, khô ng chờ ban bố (NgĐChiểu).
    vó
    - 1 d. Bà n châ n củ a mộ t số thú có guố c, như trâ u, bò , ngự a. Vó ngự a. Vó trâ u. Ngự a cấ t vó .
    - 2 d. Dụ ng cụ bắ t cá , tô m gồ m có mộ t lướ i, bố n gó c mắ c và o bố n đầ u gọ ng để kéo. Kéo vó .
    Vó tô m.
    vó câ u
    - dt. Vó ngự a, bướ c châ n ngự a: Vó câ u khấ p khểnh, bá nh xe gậ p ghềnh (Truyện Kiều).
    vó c dá ng
    - dt Dá ng dấ p con ngườ i: Ô ng ấ y có vó c dá ng mộ t lự c sĩ.
    voi
    - d. Thú rấ t lớ n số ng ở vù ng nhiệt đớ i, mũ i dà i thà nh vò i, ră ng nanh dà i thà nh ngà , tai to, da
    rấ t dà y, có thể nuô i để tả i hà ng, kéo gỗ , v.v. Khoẻ như voi. Cưỡ i voi ra trậ n.
    vò i
    - 1 dt. 1. Bộ phậ n củ a voi, hình ố ng rấ t dà i, nố i từ mũ i, có thể cuộ n trò n để giữ vậ t. 2. Bộ
    phậ n ở mộ t số sâ u bọ , dù ng hú t thứ c ă n: vò i muỗ i. 3. Bộ phậ n củ a nhuỵ hoa, có hình ố ng. 4.
    Bộ phậ n củ a mộ t số đồ vậ t, có hình giố ng cá i vò i: vò i bơm ấ m sứ t vò i.
    - 2 đgt. ép đò i bằ ng đượ c ngườ i khá c phả i cho cá i gì đó : suố t ngà y vò i ă n chắ c hắ n muố n vò i
    cá i gì ở ô ng.
    vò i voi
    - dt (thự c) Loà i câ y mọ c hoang, lá có lô ng, có cụ m hoa dà i trô ng giố ng vớ i con voi: Đô ng y
    dù ng câ y vò i voi là m thuố c.
    vò m
    - d. 1 Vậ t có hình cong, khum và ú p xuố ng như hình mu rù a. Vò m nhà . Vò m trờ i*. Vò m câ y.
    Vò m miệng*. 2 Bộ phậ n hình cong xâ y dự ng vượ t qua khô ng gian giữ a hai tườ ng, cộ t hoặ c
    mó ng. Vò m nhà thờ . Vò m cuố n.
    vò m canh
    - dt Lầ u canh ở cổ ng thà nh xưa, có cử a cuố n khum khum (cũ ): Trong vò m canh, có trố ng để
    điểm canh.
    vong ân
    - đg. (thườ ng đi đô i vớ i bộ i nghĩa). Quên ơn. Kẻ vong â n bộ i nghĩa. Đồ vong â n.
    vong linh
    - dt. Linh hồ n ngườ i đã chết: nghiêng mình trướ c vong linh ngườ i đã khuấ t.
    vò ng
    - dt 1. Vậ t có hình cong khép kín: Trẻ em đá nh vò ng; Vò ng và ng đeo cổ . 2. Chu vi củ a mộ t vậ t
    đượ c coi như có hình trò n: Đo vò ng ngự c; Đo vò ng bụ ng. 3. Sự di chuyển từ mộ t điểm nà o
    đó ở quanh mộ t nơi nà o trở về chính điểm ấ y: Đi mộ t vò ng quanh Hồ Gươm. 4. Mộ t thờ i hạ n
    nhấ t định: Trong vò ng mộ t giờ đồ ng hồ . 5. Mộ t đườ ng dà i nhấ t định: Trong vò ng hai câ y số .
    6. Đợ t: Vò ng thi đấ u bó ng đá ; Vò ng bầ u cử quố c hộ i. 7. Phạ m vi hoạ t độ ng: Ngoà i vò ng
    cương toả , châ n cao thấ p (NgCgTrứ ); Vò ng danh lợ i.
    - đgt 1. Đi về phía khá c ở quanh đó : ra đà ng sau. 2. Giơ hai cá nh tay ra ô m lấ y: Vò ng tay ô m
    bạ n.
    - trgt Theo đườ ng cong chung quanh: Đi ra phía sau.
    - tt Quanh co: Đi đườ ng .
    - bi dt ổ bi: Vò ng bi xe đạ p.
    - cổ dt Vậ t đeo quanh cổ : Vò ng cổ chó ; Vò ng cổ ngự a.
    vò ng hoa
    - d. Hoa đượ c kết thà nh vò ng. Viếng mộ t vò ng hoa.
    vò ng kiềng
    - dt. Dá ng đi hai châ n cong, bà n châ n vò ng và o trong: châ n đi vò ng kiềng.
    vò ng quanh
    - trgt 1. Nó i đi mộ t vò ng trò n chung quanh: Đi vò ng quanh hồ . 2. Khô ng thẳ ng, khô ng trự c
    tiếp: Nó i vò ng quanh vấ n đề.
    vò ng vèo
    - t. (kng.). Có nhiều chỗ , nhiều đoạ n vò ng qua vò ng lạ i theo nhiều hướ ng khá c nhau. Đườ ng
    lên nú i vò ng vèo. Có gì thì nó i thẳ ng ra, đừ ng vò ng vèo nữ a.
    võ ng
    - I. dt. Đồ dù ng đan bằ ng sợ i hay là m bằ ng vả i dà y, dai, mắ c hai đầ u lên cao, giữ a chù ng
    xuố ng, để nằ m, ngồ i: mắ c võ ng nằ m võ ng ru con võ ng đưa kẽo kẹt trưa hè. II. đgt. Khiêng
    ngườ i đi bằ ng võ ng: võ ng ngườ i ố m đi viện. III. đt. Trũ ng xuố ng, chù ng xuố ng như hình cá i
    võ ng: rầ m nhà võ ng xuố ng.
    võ ng mạ c
    - dt (H. võ ng: lướ i; mạ c: mà ng) Mà ng mỏ ng ở nử a sau củ a nhã n cầ u, nơi hiện ra hình ả nh
    củ a vậ t thể bên ngoà i: Võ ng mạ c có chứ c nă ng là m cho mắ t cả m thụ đượ c á nh sá ng và mà u
    sắ c.
    vọ ng
    - 1 d. (id.). Chỗ bố trí để quan sá t và canh gá c. Vọ ng quan sá t phò ng khô ng. Vọ ng gá c*.
    - 2 đg. (vch.). Nhìn, hướ ng về nơi mà tâ m trí đang tưở ng nhớ , trô ng chờ . Vọ ng về thủ đô .
    Vọ ng cố hương. Vọ ng nhìn.
    - 3 đg. Nộ p tiền hay lễ vậ t theo lệ cho là ng để đượ c ngô i thứ thờ i phong kiến. Vọ ng quan
    viên.
    - 4 đg. (Â m thanh) từ xa đưa lạ i. Tiếng há t từ xa vọ ng lạ i. Đứ ng ngoà i cổ ng nó i vọ ng và o.
    vọ ng gá c
    - dt. Nơi bố trí là m nhiệm vụ canh gá c, thườ ng là chò i nhỏ .
    vọ ng tưở ng
    - dt (H. vọ ng: xa vờ i; tưở ng: suy nghĩ) ý nghĩ viển vô ng: Anh khô ng tin rằ ng nhữ ng ý nghĩ
    củ a anh lạ i là vọ ng tưở ng.
    vó t
    - I đg. Là m cho nhẵ n, trò n hoặ c nhọ n bằ ng cá ch đưa nhẹ lưỡ i dao nhiều lầ n trên bề mặ t. Vó t
    đũ a. Vó t chô ng. Mộ t đầ u đượ c vó t nhọ n.
    - II t. (dù ng phụ sau t.). Nhọ n và cao vượ t hẳ n lên. Đỉnh nú i cao . Câ y mọ c thẳ ng vó t. Cong
    vó t. // Lá y: von vó t (ý nhấ n mạ nh).
    vọ t
    - 1 dt. Roi: Yêu cho roi cho vọ t, ghét cho ngọ t cho bù i (tng.).
    - 2 I. đgt. 1. Bậ t ra theo mộ t dò ng mạ nh: vọ t má u ra Nướ c mạ ch vọ t lên. 2. Chuyển độ ng
    nhanh chó ng: chạ y vọ t lên nhả y vọ t ra ngoà i. II. pht. Tă ng lên nhanh, độ t ngộ t: Giá cả tă ng
    vọ t.
    vô biên
    - tt (H. biên: bờ , giớ i hạ n) Khô ng có giớ i hạ n: Hạ nh phú c vô biên.
    - dt Chỗ khô ng có giớ i hạ n; khoả ng khô ng: Đem á nh sá ng Lê-nin đến cù ng trờ i cuố i đấ t,
    vượ t , chiếu rọ i cá c tinh cầ u (Só ng-hồ ng).
    vô bổ
    - t. Khô ng mang lạ i ích lợ i gì. Là m mộ t việc vô bổ .
    vô chủ
    - tt. Khô ng có chủ : vậ t vô chủ nhà vô chủ .
    vô cơ
    - tt (H. cơ: cơ nă ng) Trá i vớ i hữ u cơ: Hoá họ c vô cơ.
    vô cự c
    - t. Có giá trị tuyệt đố i lớ n hơn bấ t kì số nà o cho trướ c. Vô cự c â m. Vô cự c dương.
    vô danh
    - tt. Khô ng có tên; khô ng biết tên: liệt sĩ vô danh.
    vô định
    - 1 tt (H. định: yên, khô ng chuyển) Khô ng biết rõ là ai: Nắ m xương vô định đã cao bằ ng đầ u
    (K); Khô ng yên mộ t chỗ : Mâ y vô định bay quanh ngoà i má i (Tự tình khú c).
    - 2 tt (toá n) Nó i mộ t phương trình hoặ c mộ t bà i toá n có vô số lờ i giả i: Trong phương trình
    vô định có x là ẩ n số , bấ t cứ giá trị nà o củ a x cũ ng là nghiệm số củ a phương trình.
    vô độ
    - t. Khô ng có chừ ng mự c, mứ c độ . Ă n chơi vô độ . Lò ng tham vô độ .
    vô giá
    - tt. Khô ng định đượ c giá nà o cho đá ng; rấ t quý: củ a quý vô giá .
    vô hạ i
    - tt (H. hạ i: là m cho thiệt thò i) Khô ng có hạ i gì: Mộ t trò chơi vô hạ i; Mộ t thứ thuố c vô hạ i.
    vô hiệu
    - t. Khô ng có hiệu lự c, khô ng mang lạ i kết quả ; trá i vớ i hữ u hiệu. Bệnh quá nguy kịch, mọ i cố
    gắ ng củ a thầ y thuố c đều vô hiệu.
    vô hình
    - tt. Khô ng có hình thứ c: vậ t vô hình sứ c mạ nh vô hình.
    vô ích
    - tt (H. ích: lợ i cho mình) Khô ng có ích lợ i gì: Bao đả m an toà n cò n tố t hơn là mạ o hiểm để
    tổ n thấ t vô ích (PhVĐồ ng).
    vô loạ i
    - t. (id.). Như vô loà i.
    vô lương tâ m
    - tt Tà n á c; Tà n nhẫ n: Mộ t hà nh độ ng vô lương tâ m.
    vô lý
    - x. vô lí.
    vô nghĩa
    - tt. 1. Khô ng có nghĩa lí: câ u vă n vô nghĩa. 2. ă n ở khô ng có đạ o nghĩa: tuồ ng vô nghĩa đồ bấ t
    nhâ n vô nghĩa.
    vô phép
    - tt Khô ng giữ đượ c đú ng lễ độ củ a xã hộ i: Đứ a trẻ vô phép.
    - đgt Lờ i khiêm tố n khi muố n nó i hay muố n là m mộ t việc gì mà mình cho là quá mạ nh dạ n:
    Tô i xin thưa vớ i cá c cụ mộ t điều.
    vô sả n
    - I d. 1 Ngườ i thuộ c giai cấ p cô ng nhâ n dướ i chế độ tư bả n (nó i khá i quá t). 2 Ngườ i lao độ ng
    khô ng có tư liệu sả n xuấ t, phả i là m thuê và bị bó c lộ t, nó i chung. Cố nô ng là nhữ ng ngườ i vô
    sả n ở nô ng thô n.
    - II t. 1 Thuộ c giai cấ p cô ng nhâ n, có tính chấ t củ a giai cấ p cô ng nhâ n. Cá ch mạ ng *. Tinh
    thầ n quố c tế vô sả n. 2 (kng.). Hoà n toà n khô ng có tà i sả n gì cả . Anh ta nghèo lắ m, là mộ t
    ngườ i vô sả n hoà n toà n.
    vô sinh
    - tt. Khô ng thể sinh đẻ: Chị ta bị bệnh vô sinh.
    vô số
    - tt (H. số : số đếm) Nhiều lắ m: Ngự a xe vô số hằ ng hà , vă n nă m mươi vị, vũ và mươi viên
    (Hoà ng Trừ u).
    vô sự
    - t. Khô ng gặ p rủ i ro, tai nạ n (như đã lo ngạ i). Đườ ng nguy hiểm, nhưng chuyến đi bình yên
    vô sự .
    vô tậ n
    - tt. Khô ng bao giờ hết: Khô ng gian vô tậ n niềm vui vô tậ n.
    vô thầ n
    - tt (H. thầ n: thầ n thá nh) Khô ng cô ng nhậ n tô n giá o, phủ nhậ n sự tin tưở ng và o phép lạ , và o
    đờ i số ng bên kia thế giớ i sau khi chết: Ngườ i má c-xít.
    - tt Mặ c nhiên là : Ngườ i .
    vô thừ a nhậ n
    - t. Khô ng có ai nhậ n là củ a mình. Củ a vô thừ a nhậ n. Đứ a trẻ vô thừ a nhậ n.
    vô tình
    - tt. 1. Khô ng có tình nghĩa: ă n ở vô tình. 2. Khô ng chủ ý: vô tình nó i lỡ lờ i vô tình là m hỏ ng
    việc ngườ i khá c vô tình xô phả i đứ a bé.
    vô tộ i
    - tt (H. tộ i: tộ i) Khô ng có tộ i: Bọ n á c ô n tà n sá t nhữ ng đồ ng bà o vô tộ i.
    vô tư
    - 1 t. Khô ng hoặ c ít lo nghĩ. Số ng hồ n nhiên và vô tư.
    - 2 t. 1 Khô ng nghĩ đến lợ i ích riêng tư. Sự giú p đỡ hà o hiệp, vô tư. 2 Khô ng thiên vị ai cả .
    Mộ t trọ ng tà i vô tư. Nhậ n xét mộ t cá ch vô tư, khá ch quan.
    vô tư lự
    - tt. Khô ng phả i lo nghĩ gì.
    vô vị
    - tt (H. vị: nếm) 1. Khô ng có vị ngon: Mó n ă n vô vị. 2. Nhạ t nhẽo, khô ng hay ho gì: Vở kịch vô
    vị.
    vô ý thứ c
    - t. Khô ng có chủ định, khô ng nhậ n biết rõ ý nghĩa củ a việc (sai trá i) mình đang là m. Mộ t
    hà nh độ ng vô ý thứ c.
    vồ vậ p
    - tt. Tỏ ra rấ t niềm nở , â n cầ n mộ t cá ch quá mứ c khi gặ p: vồ vậ p hỏ i han bạ n mớ i đi xa về.
    vỗ
    - 1 đgt 1. Đậ p bà n tay và o vậ t gì: Vỗ bụ ng. 2. Đậ p và o: Só ng vỗ bờ ; Só ng dồ n mặ t nướ c, vỗ
    long bong (HXHương).
    - 2 đgt Nuô i cho béo bằ ng lượ ng thứ c ă n trên mứ c thườ ng: Gầ n đến tết phả i vỗ con lợ n; Vỗ
    con gà thiến.
    - 3 đgt Khô ng trả lạ i cá i đá ng lẽ mình phả i trả : Vỗ nợ ; Vỗ ơn.
    vỗ béo
    - đg. Vỗ cho chó ng béo. Vỗ béo đà n lợ n.
    vỗ tay
    - đgt. Đậ p hai lò ng bà n tay và o vớ i nhau, tỏ ý hoan nghênh: vỗ tay khen Tiếng vỗ tay ran cả
    hộ i trườ ng
    vỗ về
    - đgt An ủ i: Thấ y chà ng đau nỗ i biệt li, ngậ p ngừ ng ô ng mớ i vỗ về giả i khuyên (K); Thương
    yêu khô ng phả i là vỗ về, nuô ng chiều (HCM).
    vố c
    - I đg. Lấ y vậ t rờ i vụ n hoặ c chấ t lỏ ng lên bằ ng bà n tay khum lạ i, để ngử a và chụ m khít cá c
    ngó n, hoặ c bằ ng hai bà n tay như vậ y ghép lạ i. Vố c gạ o cho gà . Vố c nướ c rử a mặ t.
    - II d. Lượ ng chứ a trong lò ng bà n tay khi . Vố c mộ t vố c gạ o. Con gà vừ a bằ ng vố c tay.
    vô i
    - dt. Chấ t mà u trắ ng (oxit canxi) nung ra từ đá , thườ ng dù ng là m vậ t liệu xâ y dự ng: nung vô i
    vô i ă n trầ u vô i xâ y tườ ng nú i đá vô i tô i vô i quét vô i vạ ch vô i bạ c như vô i (tng.).
    - (thị trấ n) h. Lạ ng Giang, t. Bắ c Giang.
    vộ i
    - tt, trgt Cố gấ p rú t để khỏ i muộ n, khỏ i lỡ : Quan có cầ n, nhưng dâ n chưa vộ i (cd); Đi đâ u mà
    vộ i mà và ng, mà vấ p phả i đá , mà quà ng phả i dâ y (cd); Ă n vộ i bá t cơm để ra ga kịp tà u; Khi
    ba mươi tuổ i, em đừ ng vộ i lo (cd); Nhớ nơi kì ngộ , vộ i dờ i châ n đi (K).
    vộ i vã
    - t. 1 Tỏ ra rấ t vộ i, hết sứ c muố n tranh thủ thờ i gian cho kịp. Bướ c châ n vộ i vã . Vộ i vã lên
    đườ ng. 2 Tỏ ra vộ i, khô ng kịp có sự suy nghĩ, câ n nhắ c. Quyết định vộ i vã . Câ n nhắ c cho kĩ,
    khô ng nên vộ i vã .
    vồ n vã
    - tt. Niềm nở , nhiệt tình vớ i vẻ thâ n mậ t, â n cầ n trong tiếp đó n, chuyện trò : vồ n vã chà o hỏ i
    chuyện trò vồ n vã vồ n vã mờ i chà o khá ch hà ng.
    vố n
    - 1 dt 1. Tiền gố c bỏ và o mộ t cuộ c kinh doanh: Cá c doanh nghiệp có vố n đầ u tư nướ c ngoà i
    (PVKhả i); Chị ta đi buô n mà mấ t cả vố n lẫ n lã i. 2. Cá i do trí tuệ tích lũ y: Phả i phụ c hồ i, khai
    hoá , phá t huy vố n cổ (PhVĐồ ng); Vố n vă n chương dâ n gian; Vố n ngoạ i ngữ củ a anh ấ y cũ ng
    khá .
    - 2 trgt Nguyên là : Nguyên ngườ i quanh quấ t đâ u xa, họ Kim, tên Trọ ng, vố n nhà trâ m anh
    (K); Vấ n đề giả i quyết việc là m vố n đã bứ c xú c cà ng thêm gay gắ t (PhVKhả i).
    vố ng
    - t. (id.). Vó ng. Cả i vố ng. Cao vố ng lên.
    vơ
    - đgt. 1. Gom nhữ ng thứ lung tung và o mộ t chỗ : vơ cỏ vơ nắ m lá vụ n. 2. Lấ y nhanh cá i gì,
    khô ng cầ n chọ n: vơ vộ i cá i á o trên mắ c mặ c rồ i chạ y ngay. 3. Nhậ n cả về mình: vơ quà ng vơ
    xiên cá i gì cũ ng vơ và o.
    vờ
    - 1 dt Loà i sâ u sinh ở mặ t nướ c, vừ a thà nh hình đã chết: Thâ n anh đã xá c như vờ (Tả n-đà ).
    - 2 đgt, trgt Là m ra vẻ như là thậ t: Vờ ngủ để nghe chuyện củ a hai ngườ i; Chị ta chỉ khó c vờ
    mà thô i; Hỏ i vờ mộ t câ u; Vờ như khô ng biết gì.
    vờ vịt
    - đg. (kng.). Giả vờ để che giấ u điều gì đó , thườ ng là khô ng tố t (nó i khá i quá t). Biết rõ rồ i
    cò n hỏ i, rõ khéo vờ vịt!
    vỡ
    - đgt. 1. Rờ i ra thà nh nhiều mả nh: vỡ bá t gạ ch vỡ gương vỡ lạ i là nh đá nh nhau vỡ đầ u vỡ đê
    tứ c nướ c vỡ bờ (tng.). 2. (Tổ chứ c) tan rã : vỡ cơ sở bí mậ t. 3. Bị lộ ra: vỡ chuyện thì phiền. 4.
    Bắ t đầ u khai phá : vỡ hoang. 5. Bắ t đầ u hiểu ra: tậ p là m rồ i vỡ dầ n ra thô i.
    vỡ lò ng
    - trgt 1. Nó i trẻ con bắ t đầ u họ c chữ : Chá u mớ i nă m tuổ i đã họ c vỡ lò ng. 2. Bắ t đầ u họ c mộ t
    nghề: Xó t mình cử a gá c buồ ng khuê, vỡ lò ng họ c lấ y nhữ ng nghề nghiệp hay (K).
    vỡ mủ
    - tt Nó i mụ n nhọ t mưng mộ t thờ i gian rồ i có mủ chả y ra: Mụ n vỡ mủ rồ i, phả i giữ cho sạ ch.
    vỡ nợ
    - đg. Lâ m và o tình trạ ng bị thua lỗ , thấ t bạ i liên tiếp trong kinh doanh, phả i bá n hết tà i sả n
    mà vẫ n khô ng đủ để trả nợ . Bị vỡ nợ chỉ cò n hai bà n tay trắ ng.
    vớ
    - 1 dt., đphg Bít tấ t: mang giầ y mang vớ .
    - 2 đgt. Níu lấ y, tó m đượ c: vớ lấ y hò n gạ ch cầ m ném ngay vớ phả i cọ c chèo vớ đượ c tờ bá o
    đọ c cho đỡ buồ n vớ đượ c ô ng khá ch sộ p.
    vớ vẩ n
    - tt, trgt Là m nhữ ng việc khô ng hợ p lí, khô ng thiết thự c: Anh ấ y hay là m nhữ ng việc vớ vẩ n;
    Chị ấy vớ vẩ n ra đi.
    vợ
    - d. Ngườ i phụ nữ đã kết hô n, trong quan hệ vớ i chồ ng. Cướ i vợ . Thuậ n vợ thuậ n chồ ng.
    vợ bé
    - Nh. Vợ lẽ.
    vớ i
    - 1 dt Độ cao bằ ng mộ t ngườ i bình thườ ng đứ ng giơ thẳ ng cá nh tay lên: Câ y chuố i cao mộ t
    vớ i.
    - đgt Giơ cao tay định nắ m lấ y: Ngắ n tay chẳ ng đến trờ i (tng); Hộ vớ i lấ y mộ t cặ p bá nh gai
    (Ng-hồ ng).
    - trgt Từ độ xa: Anh ấ y đi đượ c mộ t quã ng thì vợ anh ấ y gọ i lạ i.
    - 2 gt 1. Giớ i từ biểu thị quan hệ liên kết: Tô i đi vớ i anh; Đố i xử tố t vớ i bạ n; Họ đã đính hô n
    vớ i nhau. 2. Bằ ng cá ch gì, phương tiện gì: Vớ i số tiền đó , anh có thể mua đượ c că n nhà ấ y;
    Vớ i thờ i gian nă m nă m, tô i đã viết xong từ điển nà y.
    - trt Như cù ng: Anh cho nó đi ; Cứ u chị ta vớ i.
    vờ n
    - đg. Lượ n qua lạ i trướ c mặ t mộ t đố i tượ ng nà o đó vớ i nhữ ng độ ng tá c tự a như đù a giỡ n,
    lú c thì á p và o, chụ p lấ y, lú c thì buô ng ra ngay. Mèo vờ n chuộ t. Bướ m vờ n hoa. Hai đô vậ t
    đang vờ n nhau.
    vớ t
    - 1 dt. Vậ t có hình hơi cong và lõ m ở giữ a để chịu lự c ở gó t châ n khi xỏ châ n và o già y.
    - 2 1. đgt. Lấ y, đem từ dướ i nướ c lên: vớ t bèo vớ t ngườ i chết chìm. 2. Cho đỗ , đạ t mặ c dù có
    thiếu điểm mộ t chú t, tuỳ theo yêu cầ u củ a từ ng kì thi: đỗ vớ t vớ t mấ y thí sinh. 3. Cố thêm
    điều gì đó : nó i vớ t là m vớ t.
    vợ t
    - dt 1. Đồ dù ng là m bằ ng vả i thưa khâ u và o mộ t cá i vò ng có cá n để hớ t tô m, hớ t cá nhỏ hoặ c
    để bắ t bướ m, bắ t châ u chấ u: Dù ng vợ t kiếm ít tô m cá về là m bữ a. 2. Dụ ng cụ thể thao hình
    bầ u dụ c có cá n cầ m: Vợ t bó ng bà n; Vợ t cầ u lô ng; Vợ t ten-nít.
    vu khố ng
    - đg. Bịa đặ t chuyện xấ u vu cho ngườ i nà o đó để là m mấ t danh dự , mấ t uy tín. Thủ đoạ n
    xuyên tạ c và vu khố ng.
    vu oan
    - đgt. Vu cho ngườ i điều gì khiến ngườ i ta bị oan: vu oan giá hoạ .
    vu qui
    - đgt (H. vu: đi; qui: về) Nó i ngườ i phụ nữ về nhà chồ ng: Vu qui nú i chỉ non thề, tấ c lò ng đá
    tạ c và ng ghi dá m rờ i (Trinh thử ); Tuy rằ ng vui chữ vu qui, vui nà y đã cấ t sầ u kia đượ c nà o
    (K).
    vu vơ
    - t. Khô ng có că n cứ hoặ c khô ng nhằ m cá i gì rõ rà ng cả . Toà n chuyện vu vơ. Bắ n vu vơ mấ y
    phá t.
    vù
    - tt. 1. Tiếng do vậ t gì đậ p và o khô ng khí mà phá t ra: Gió thổ i vù Chim bay vù . 2. Rấ t nhanh,
    nhanh tự a như tiếng gió : chạ y vù đi.
    vũ
    - 1 dt Lô ng chim: Xiêm nghê nọ tả tơi trướ c gió , á o vũ kia lấ p ló trong tră ng (CgO).
    - 2 dt (cn. Võ ) Sự dù ng uy lự c về quâ n sự : Vă n dố t vũ rá t (tng).
    - 3 dt Nghệ thuậ t mú a: Vũ quố c tế; Chương trình ca, vũ , nhạ c.
    - 4 dt Mộ t trong nă m cung củ a nhạ c Trung-hoa: Nă m cung nhạ c Trung-hoa là : cung, thương,
    dố c, chuỷ, vũ .
    vũ bã o
    - d. Mưa và bã o; dù ng để ví sự việc diễn ra vớ i khí thế mạ nh mẽ và dồ n dậ p trên quy mô lớ n.
    Cuộ c tiến cô ng vũ bã o. Thế như vũ bã o.
    vũ đà i
    - dt. Nơi đua chen, tranh đấ u cô ng khai trong lã nh vự c nà o đó : vũ đà i chính trị.
    vũ khú c
    - dt (H. vũ : mú a; khú c: bà i há t) Điệu nhạ c dù ng trong điệu nhả y: Mộ t vũ khú c trầ m bổ ng.
    vũ nữ
    - d. Ngườ i phụ nữ chuyên là m nghề nhả y mú a trong vũ trườ ng, sà n nhả y.
    vũ trụ
    - dt. Khoả ng khô ng gian vô cù ng vô tậ n, chứ a cá c thiên hà : vũ trụ vô cù ng nhà du hà nh vũ
    trụ bay và o vũ trụ .
    vú
    - dt 1. Bộ phậ n cơ thể củ a ngườ i và độ ng vậ t có đẻ con, nếu là phụ nữ hay độ ng vậ t cá i thì có
    thể tiết ra sữ a: Con ấ p vú mẹ (tng); Đà n bà khô ng vú lấ y gì nuô i con (cd). 2. Đồ bằ ng cao-su
    có hình đầ u vú ngườ i, lắ p và o miệng bầ u sữ a cho trẻ bú : Chá u bú xong, nên thả cá i vú và o
    cố c nướ c sạ ch. 3. Ngườ i đà n bà nuô i con ngườ i khá c bằ ng sữ a củ a mình: Đứ a con củ a bà ta
    mấ t sớ m, nên bà mớ i đi ở vú . 4. Bộ phậ n có hình vú ở tâ m mộ t nhạ c cụ bằ ng đồ ng: Vú
    chiêng; Vú chũ m choẹ.
    vú em
    - d. Ngườ i đà n bà đi ở dù ng sữ a mình để nuô i con chủ , trong xã hộ i cũ .
    vụ
    - 1 I. dt. 1. Mù a, thờ i kì củ a mộ t cô ng việc sả n xuấ t hoặ c gắ n vớ i sả n xuấ t: vụ gặ t. 2. Sự việc:
    vụ tham nhũ ng vụ kiện. II. đgt. Ham chuộ ng, mưu cầ u: vụ danh lợ i vụ thà nh tích. III. dt. Cơ
    quan chuyên mô n ngà nh dọ c trong mộ t bộ : vụ kế hoạ ch vụ phó vụ trưở ng.
    - 2 dt., đphg Con quay: con vụ bô ng vụ đá nh vụ .
    - 3 Nh. Vú .
    vụ lợ i
    - đg. Chỉ mưu cầ u lợ i ích riêng cho mình. Là m việc khô ng vụ lợ i. Mụ c đích vụ lợ i.
    vua
    - dt. 1. Ngườ i cai trị nhà nướ c quâ n chủ : lên ngô i vua Con vua thì lạ i là m vua, Con sã i ở chù a
    lạ i quét lá đa (cd.) vua biết mặ t chú a biết tên. 2. Ngườ i độ c quyền trong ngà nh kinh doanh
    nà o đó : vua xe hơi. 3. Ngườ i đạ t thà nh tích hơn tấ t cả trong thi đấ u: vua cờ vua là m bà n.
    vui
    - tt 1. Cả m thấ y thích thú : Khi vui non nướ c cũ ng vui (cd); Trẻ vui nhà , già vui chù a (tng);
    Ngườ i buồ n, cả nh có vui đâ u bao giờ . (K) 2. Biểu lộ sự thích thú : Nét mặ t vui, câ u chuyện
    vui. 3. Đưa đến mộ t tin đá ng mừ ng: Tin vui.
    vù i
    - I đg. Cho và o trong đấ t cá t, tro than hoặ c mộ t chấ t hạ t rờ i nà o đó , rồ i phủ cho kín. Vù i củ
    sắ n và o bếp. Lấ m như vù i. Vù i sâ u trong lò ng nỗ i đau thương (b.).
    - II t. (id.; thườ ng dù ng phụ sau đg.). Ở trạ ng thá i mê mệt kéo dà i. Ngủ . Mệt quá cứ nằ m vù i.
    vun
    - đgt. Gom vậ t rờ i cao lên cho gọ n: vun gố c câ y vun rá c và o cho dễ hố t vun luố ng.
    vun trồ ng
    - đgt 1. Chă m nom việc trồ ng trọ t: Như ngườ i là m vườ n vun trồ ng nhữ ng câ y cố i quí bá u
    (HCM). 2. Chă m nom cho nả y nở : Vun trồ ng tình bạ n.
    vụ n
    - I t. 1 Ở trạ ng thá i là nhữ ng mả nh, mẩ u nhỏ , hình dạ ng, kích thướ c khá c nhau, do bị cắ t xé
    hoặ c gã y vỡ ra. Đố ng gạ ch vụ n. Mả nh vả i vụ n. Xé vụ n tờ giấ y. Ná t vụ n ra như bộ t. 2 Ở trạ ng
    thá i là nhữ ng đơn vị nhỏ bé, nhữ ng cá i nhỏ nhặ t khô ng có giá trị đá ng kể. Mớ cá vụ n. Mó n
    tiền vụ n. Tá n chuyện vụ n (kng.).
    - II d. (kết hợ p hạ n chế). Nhữ ng mả nh, mẩ u (nó i khá i quá t). Vụ n bá nh. Vụ n thuỷ tinh.
    vụ n vặ t
    - tt. Nhỏ nhặ t, khô ng đá ng kể: để ý là m gì nhữ ng chuyện vụ n vặ t ấ y Xưa nay, tô i chỉ quen vớ i
    nhữ ng cá i gì vụ n vặ t, nhem nhọ (Tô Hoà i) lượ c bớ t nhữ ng tình tiết vụ n vặ t củ a câ u chuyện.
    vung
    - 1 dt Nắ p để đậ y đồ đun nấ u hoặ c đồ chứ a đự ng: Nồ i nà o vung ấ y (tng); coi trờ i bằ ng vung
    (tng); Chồ ng thấ p mà lấ y vợ cao, nồ i trò n vung méo ú p sao cho vừ a (cd).
    - 2 đgt 1. Giơ lên cao và đưa đi đưa lạ i thậ t nhanh: Vung gươm chém giặ c; Vung gậ y trú c
    đá nh bọ n hung á c. 2. Cầ m thứ gì ở tay, đưa lên cao rồ i ném xuố ng: Vung thó c cho đà n gà . 3.
    Tiêu dù ng phung phí: Vung tiền và o nhữ ng cuộ c đỏ đen.
    - trgt Bừ a bã i: Nó i ; Chơi vung; Đi vung.
    vù ng
    - 1 d. 1 Phầ n đấ t đai hoặ c khô ng gian tương đố i rộ ng, có nhữ ng đặ c điểm nhấ t định về tự
    nhiên hoặ c xã hộ i, phâ n biệt vớ i cá c phầ n khá c ở xung quanh. Vù ng đồ ng bằ ng. Vù ng mỏ .
    Vù ng chuyên canh lú a. Vù ng đấ t hiếu họ c. 2 (kết hợ p hạ n chế). Cá nh đồ ng lớ n gồ m nhiều
    thử a ruộ ng cù ng mộ t độ cao. Bờ vù ng*. Ruộ ng liền vù ng liền thử a. 3 Phầ n nhấ t định củ a cơ
    thể phâ n biệt vớ i cá c phầ n xung quanh. Đau ở vù ng thắ t lưng.
    - 2 đg. 1 Dù ng sứ c vậ n độ ng mạ nh và độ t ngộ t toà n thâ n hoặ c mộ t bộ phậ n cơ thể nà o đó
    cho thoá t khỏ i tình trạ ng bị níu giữ , buộ c tró i. Bị ô m chặ t, nó vẫ n vù ng ra và chạ y thoá t.
    Vù ng đứ t dâ y tró i. 2 Chuyển mạ nh và độ t ngộ t từ mộ t trạ ng thá i tĩnh sang mộ t trạ ng thá i rấ t
    độ ng. Vù ng tỉnh dậ y. Thấ y bó ng cả nh sá t, nó vù ng bỏ chạ y. Vù ng lên lậ t đổ á ch á p bứ c (b.).
    vù ng vằ ng
    - đgt. Có nhữ ng điệu bộ như lú c lắ c thâ n mình, vung tay vung châ n hoặ c có lờ i nó i, cử chỉ để
    tỏ khô ng bằ ng lò ng, giậ n dỗ i: độ ng mộ t tí là vù ng vằ ng chẳ ng nó i chẳ ng rằ ng, vù ng vằ ng bỏ
    đi.
    vù ng vẫ y
    - đgt Có thá i độ tự do hoạ t độ ng: Hỡ i con vịt nướ c kia ơi, sao mà y vù ng vẫ y ở nơi Ngâ n-hà
    (cd); Vù ng vẫ y mườ i phương, bụ i cá t bay (Lê Thá nh-tô ng); Vù ng vẫ y ngoạ i mươi nă m, quét
    sạ ch non sô ng (Tú -mỡ ).
    vũ ng
    - d. 1 Chỗ trũ ng nhỏ có chấ t lỏ ng đọ ng lạ i. Vũ ng nướ c trên mặ t đườ ng. Sa vũ ng lầ y. Vũ ng
    má u. 2 Khoả ng biển ă n sâ u và o đấ t liền, ít só ng gió , tà u thuyền có thể trú ẩ n đượ c. Vũ ng
    Cam Ranh.
    vụ ng
    - 1 tt. Dở , kém, khô ng khéo: là m vụ ng lú ng ta lú ng tú ng như thợ vụ ng mấ t kim (tng.) á o rá ch
    khéo vá hơn là nh vụ ng may (tng.) nấ u nướ ng vụ ng vụ ng mú a chê đấ t lệch (tng.).
    - 2 tt. Lén lú t hà nh độ ng: ă n vụ ng nó i vụ ng yêu thầ m nhớ vụ ng.
    vuô ng
    - tt 1. (toá n) Nó i mộ t gó c đú ng 90o Mộ t gó c vuô ng bằ ng nử a gó c bẹt. 2. Có bố n cạ nh và bố n
    gó c bằ ng nhau: Cá i bà n vuô ng; Khă n vuô ng. 3. Chỉ đơn vị diện tích: Mộ t mét vuô ng; Mộ t
    nghìn ki-lô -mét vuô ng.
    - dt Miếng đồ vậ t có hai chiều bằ ng nhau: lụ a; Mua nă m vuô ng vó c may chă n cho chồ ng (cd).
    vuố t
    - 1 d. Mó ng nhọ n, sắ c và cong củ a mộ t số loà i vậ t như hổ , bá o.
    - 2 đg. 1 Á p lò ng bà n tay lên vậ t gì và đưa nhẹ xuô i theo mộ t chiều. Vuố t má em bé. Vuố t
    nướ c mưa trên mặ t. Vuố t râ u. 2 (id.; dù ng sau mộ t số đg.). Như vuố t đuô i. Nó i vuố t mộ t câ u
    lấ y lò ng.
    vuố t ve
    - đgt. 1. Vuố t nhẹ nhiều lầ n để tỏ tình cả m thương yêu, trìu mến: Bà mẹ vuố t ve đứ a con bé
    bỏ ng củ a mình vuố t ve má i tó c ó ng mượ t. 2. Nó i hay là m việc gì đó tỏ vẻ quan tâ m, thô ng
    cả m nhằ m xoa dịu, mua chuộ c: doạ nạ t mã i khô ng đượ c, quay sang vuố t ve mơn trớ n.
    vụ t
    - 1 đgt 1. Đá nh bằ ng roi; bằ ng gậ y: Ô ng bố vụ t cho đứ a con mấ y roi. 2. Đậ p mạ nh: Vụ t quả
    cầ u lô ng.
    - 2 trgt Rấ t nhanh: Chạ y vụ t về nhà ; Xe phó ng vụ t qua.
    vừ a
    - 1 t. Thuộ c cỡ khô ng lớ n, nhưng khô ng phả i cỡ nhỏ , hoặ c ở mứ c độ khô ng cao, khô ng
    nhiều, nhưng khô ng phả i mứ c độ thấ p, ít. Xí nghiệp loạ i vừ a, khô ng lớ n lắ m. Bà i thơ hay vừ a
    thô i. Nó chẳ ng phả i tay vừ a (và o loạ i sừ ng sỏ , và o loạ i khô ng chịu thua kém ai). Nó i vừ a
    thô i, khô ng cầ n nó i nhiều. Nghịch vừ a vừ a chứ !
    - 2 t. 1 Khớ p, đú ng, hợ p vớ i, về mặ t kích thướ c, khả nă ng, thờ i gian, v.v. Đô i già y đi rấ t vừ a,
    khô ng rộ ng cũ ng khô ng chậ t. Việc là m vừ a sứ c. Vừ a vớ i tú i tiền. Ă n cơm xong, đi là vừ a. Vừ a
    đú ng mộ t nă m. 2 Ở mứ c đủ để thoả mã n đượ c yêu cầ u. Vừ a rồ i, khô ng cầ n nữ a. Nó tham
    lắ m, mấ y cũ ng khô ng vừ a!
    - 3 p. 1 (dù ng phụ trướ c đg.). Từ biểu thị sự việc xả y ra liền ngay trướ c thờ i điểm nó i hoặ c
    trướ c mộ t thờ i điểm nà o đó trong quá khứ đượ c xem là mố c, hay là chỉ trướ c mộ t thờ i gian
    ngắ n, coi như khô ng đá ng kể. Nó vừ a đi thì anh đến. Tin vừ a nhậ n đượ c sá ng nay. 2 x. vừ a...
    vừ a...
    - ă n cướ p vừ a la là ng Ví hà nh độ ng củ a kẻ là m điều xằ ng bậ y, nhưng lạ i kêu la ầ m ĩ như
    chính mình là nạ n nhâ n để hò ng lấ p liếm tộ i lỗ i.
    - đá nh trố ng vừ a ăn cướ p Như vừ a ăn cướ p vừ a la là ng.
    - đấ m vừ a xoa Ví thủ đoạ n quỷ
    vừ a lò ng
    - tt. Cả m thấ y bằ ng lò ng vì hợ p vớ i ý mình: vui lò ng khá ch đến vừ a lò ng khá ch đi Cô là m thế
    tô i khô ng vừ a lò ng.
    vừ a mớ i
    - trgt Gầ n đâ y: Tô i vừ a mớ i gặ p anh ấy hô m qua.
    vừ a tầ m
    - tt, trgt Đú ng vớ i mứ c, khô ng xa quá : Vừ a tầ m mắ t nhìn; Con chim đậ u trên cà nh vừ a tầ m
    sú ng.
    vữ a
    - 1 d. Hỗ n hợ p chấ t kết dính (vô i, ximă ng, thạ ch cao, v.v.) vớ i cá t và nướ c để xâ y, trá t. Thợ
    hồ trộ n vữ a. Vữ a ximă ng.
    - 2 t. Ở trạ ng thá i khô ng cò n là chấ t dẻo quá nh nữ a, mà bị phâ n rã ra và chả y nướ c, trong
    quá trình bị biến chấ t, bị phâ n huỷ. Chá o vữ a. Trứ ng vữ a lò ng. Hồ dá n bị vữ a.
    vự a
    - dt. Kho chứ a, nơi trữ hà ng: vự a lú a vự a cá vự a củ i.
    vự c
    - 1 dt Lượ ng đự ng vừ a đến miệng: Vự c bá t cơm ă n mã i chưa xong.
    - 2 dt Chỗ nướ c sâ u: ở trên đỉnh nú i, trượ t châ n mộ t cá i là nhà o xuố ng vự c sâ u (HCM); Trờ i
    thẳ m vự c sâ u (tng); Mộ t vự c mộ t, Như rồ ng chuyển mình bay lên khỏ i vự c (TrVGià u).
    - 3 đgt 1. Tậ p cho trâ u bò bắ t đầ u cà y: Thở như trâ u bò mớ i vự c (tng). 2. Khiêng ngườ i ố m,
    ngườ i yếu đi chỗ khá c: Vự c nà ng và o chố n hiên tâ y, cắ t ngườ i coi só c, rướ c thầ y thuố c men
    (K).
    vừ ng
    - 1 d. Câ y nhỏ , hoa mà u trắ ng, quả dà i có khía, khi chín tự nứ t ra, hạ t nhỏ có nhiều dầ u, dù ng
    để ă n. Kẹo vừ ng. Muố i vừ ng.
    - 2 (ph.). x. vầ ng.
    vữ ng
    - tt. 1. Chắ c chắ n, khô ng lay chuyển đượ c: Cá i bà n đó ng vữ ng đứ ng vữ ng. 2. Bền chắ c, yên:
    vữ ng lò ng vữ ng dạ vữ ng châ n giữ vữ ng trậ n địa. 3. Có khả nă ng khá tố t trong lã nh vự c nà o
    đó : có kiến thứ c vữ ng tay nghề vữ ng vữ ng tay lá i.
    vữ ng bền
    - tt Khô ng thể lay chuyển: Muố n cho đoà n thể vữ ng bền, mườ i hai điều đó , chớ quên điều
    nà o (HCM).
    vữ ng chắ c
    - t. Có khả nă ng chịu tá c độ ng mạ nh từ bên ngoà i mà vẫ n giữ nguyên trạ ng thá i, tính chấ t,
    khô ng bị phá huỷ, đổ vỡ . Tườ ng xâ y vữ ng chắ c. Că n cứ địa vữ ng chắ c. Khố i liên minh vữ ng
    chắ c.
    vươn
    - đgt. 1. Dã n thẳ ng gâ n cố t ra: vươn vai vươn cổ lên mà cã i vươn tay vớ i. 2. Phá t triển theo
    hướ ng nà o đó dườ ng như dà i mã i ra: ố ng khó i vươn cao Ngọ n muố ng vươn mã i ra giữ a ao.
    3. Cố đạ t tớ i cá i tố t đẹp hơn: vươn lên hà ng đầ u vươn tớ i đỉnh cao.
    vườ n
    - dt Khu đấ t dù ng để trồ ng câ y cố i, rau cỏ : Vườ n hoa; Vườ n vả i; Vườ n rau.
    - tt Kém cỏ i; Khô ng có khả nă ng: Lang ; Thợ vườ n.
    vườ n bá ch thú
    - d. Vườ n cô ng cộ ng tậ p hợ p nhiều loà i độ ng vậ t khá c nhau để là m nơi tham quan và nghiên
    cứ u.
    vượ n
    - dt. Loà i linh chưở ng khô ng đuô i, hai chi trướ c dà i, hình dạ ng giố ng ngườ i, hó t hay: chim
    kêu vượ n hó t.
    vương
    - 1 dt Tướ c cao nhấ t sau vua trong chế độ phong kiến: Lú c đó ô ng ta đượ c phong tướ c quậ n
    vương.
    - 2 đgt 1. Nó i tằ m và nhện nhả tơ ra để kết thà nh kén, thà nh mạ ng: Con tằ m đến thá c hã y
    cò n vương tơ (K); Buồ n trô ng con nhện vương tơ, nhện ơi, nhện hỡ i, mà y chờ đợ i ai (cd). 2.
    Mắ c và o: Tiếc thay chú t nghĩa cũ cà ng, dẫ u lìa ngó ý cò n vương tơ lò ng (K). Vì mang má
    phấ n nên vương tơ đà o (BCKN); Vương nợ ; Vương mố i sầ u.
    - 3 đgt Rơi vã i: Gạ o vương ra đấ t.
    vương vã i
    - đg. Rơi rả i rá c mỗ i nơi mộ t ít. Gạ o rơi vương vã i.
    vương vấ n
    - đgt. Cứ phả i nghĩ đến, nhớ đến mà khô ng thể dứ t ra đượ c: vương vấ n chuyện gia đình Xa
    nhau rồ i mà lò ng cò n vương vấ n.
    vương víu
    - đgt Dính dá ng đến: Khô ng cò n vương víu nợ nầ n.
    vướ ng
    - đg. Bị cá i gì đó cả n lạ i, giữ lạ i, khiến cho khô ng hoạ t độ ng dễ dà ng, tự do đượ c như bình
    thườ ng. Vướ ng phả i dâ y bị ngã . Xắ n tay á o cho đỡ vướ ng. Tầ m mắ t bị vướ ng. Vướ ng cô ng
    việc, chưa đi đượ c. // Lá y: vương vướ ng (ý mứ c độ ít).
    vượ ng
    - tt Đượ c phá t triển tố t; có hướ ng tiến lên: Buô n bá n đương thờ i kì vượ ng.
    vượ t
    - 1 đg. 1 Di chuyển qua nơi có khó khă n, trở ngạ i để đến mộ t nơi khá c. Vượ t đèo. Vượ t biển.
    Vượ t hà ng rà o dâ y thép gai. Vượ t qua thử thá ch (b.). 2 Tiến nhanh hơn và bỏ lạ i phía sau.
    Xe sau đã vượ t lên trướ c. Đi vượ t lên. Vượ t cá c tổ bạ n về nă ng suấ t. 3 Ra khỏ i giớ i hạ n nà o
    đó . Hoà n thà nh vượ t mứ c kế hoạ ch. Cô ng việc vượ t quá phạ m vi quyền hạ n. Vượ t quyền.
    Thà nh cô ng vượ t xa sự mơ ướ c.
    - 2 đg. (id.). Đắ p cho cao lên so vớ i xung quanh. Vượ t nền nhà .
    vứ t
    - đgt. 1. Ném đi, bỏ đi: vứ t và o sọ t rá c đồ vứ t đi mua phả i hộ p bá nh mố c phả i vứ t đi. 2. Để
    cá i gì đó khô ng theo trậ t tự : Đồ dù ng trong nhà vứ t lung tung Quầ n á o vứ t bừ a bã i trên
    giườ ng.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    X (1)

    xa
    - 1 dt Đồ dù ng để kéo sợ i, đá nh suố t: Lậ t đậ t như xa vậ t ố ng vả i (tng).
    - 2 tt, trgt 1. Cá ch mộ t khoả ng lớ n trong khô ng gian hay thờ i gian: Yêu nhau xa cũ ng nên gầ n
    (cd); Xa ngườ i xa tiếng nhưng lò ng khô ng xa (cd); Xa nghe cũ ng nứ c tiếng nà ng tìm chơi
    (K); Ngà y ấ y đã xa rồ i 2. Cá ch mộ t khoả ng dà i về số lượ ng, về chấ t lượ ng: Con số đó cò n xa
    sự thậ t; Chá u nó họ c cò n kém xa chị nó 3. Cá ch biệt về mặ t tình cả m: Bá n anh em xa mua
    lá ng giềng gầ n (tng); Khó khă n nên nỗ i ruộ t rà xa nhau (cd); Xa ngườ i xa tiếng, nhưng lò ng
    khô ng xa.
    xa cá ch
    - đg. 1 Ở cá ch xa nhau hoà n toà n. Gặ p lạ i sau bao nă m xa cá ch. 2 Tá ch biệt, khô ng có sự gầ n
    gũ i, hoà nhậ p. Số ng xa cá ch vớ i nhữ ng ngườ i xung quanh.
    xa hoa
    - tt. Sang trọ ng mộ t cá ch hoang phí, cố t để phô trương: số ng xa hoa truỵ lạ c ă n chơi quá xa
    hoa Nhà Đườ ng là triều đạ i số ng xa hoa cự c độ .
    xa lạ
    - tt 1. ở xa và chưa từ ng quen biết: Đến mộ t nơi xa lạ 2. Chưa quen; Chưa từ ng suy nghĩ đến:
    Nếp số ng xa lạ ; Mộ t nếp suy luậ n xa lạ .
    xa lá nh
    - đg. Trá nh xa, trá nh mọ i sự tiếp xú c, mọ i quan hệ. Bị bạ n bè xa lá nh. Số ng cô độ c, xa lá nh
    mọ i ngườ i.
    xa lộ
    - dt. Đườ ng lớ n, rộ ng, thườ ng phâ n đô i mỗ i bên mộ t chiều, dà nh cho xe ô tô : xa lộ Biên Hoà .
    xa xă m
    - tt 1. Nó i đườ ng rấ t xa: Nà ng thì cõ i khá ch xa xă m (K) 2. Đã lâ u lắ m rồ i: Mộ t kỉ niệm xa xă m.
    xa xỉ
    - t. Tố n nhiều tiền mà khô ng thậ t cầ n thiết hoặ c chưa thậ t cầ n thiết. Nhà nghèo mà sắ m
    nhiều thứ xa xỉ. Ăn tiêu xa xỉ.
    xà
    - dt 1. Câ y gỗ vuô ng vắ n hoặ c thanh sắ t bắ t ngang qua nhà để nố i liền hai đầ u cộ t hoặ c hai
    bứ c tườ ng: Con thì bắ t chuộ t, con leo xà nhà (cd) 2. Thanh sắ t đó ng giữ a hai cộ t vữ ng dù ng
    để tậ p thể dụ c: Sá ng nà o ô ng cụ cũ ng tậ p xà .
    xà beng
    - d. Thanh sắ t dà i có mộ t đầ u nhọ n hay bẹt, dù ng để đà o lỗ hoặ c nạ y, bẩ y vậ t nặ ng.
    xà bô ng
    - dt., cũ , đphg Xà phò ng: xà bô ng bộ t xà bô ng câ y.
    xà cừ
    - dt Câ y to cù ng họ vớ i xoan, lá kép, quả trò n, hạ t có cá nh, gỗ dù ng và o nhiều việc: Mua gỗ xà
    cừ đó ng thuyền.
    - dt Lớ p trong củ a vỏ mộ t thứ trai, có nhiều mà u sắ c và bó ng: Mộ t cá i tủ chè khả m xà cừ .
    xà lá ch
    - d. Câ y cù ng họ vớ i rau diếp, nhưng lá nhỏ và quă n hơn, dù ng để ă n số ng.
    xà lan
    - xà -lan Nh. Sà -lan.
    xà lim
    - xà -lim dt (Phá p: cellule) Phò ng hẹp và tố i trong nhà tù thờ i thuộ c Phá p, để giam nhữ ng
    nhà cá ch mạ ng mà thự c dâ n cho là nguy hiểm đố i vớ i chú ng: Từ dã y xà -lim vang sú ng nổ
    (Huy Cậ n).
    xả
    - 1 đg. 1 Thả i hơi hoặ c nướ c ra ngoà i. Xả bớ t hơi trong nồ i á p suấ t. Xả nướ c để thau bể. Ố ng
    xả củ a mô tô . 2 Là m cho tuô n mạ nh ra vớ i khố i lượ ng lớ n. Xả đạ n như mưa. Xả sú ng bắ n.
    Mắ ng như xả và o mặ t (kng.). Xả hết tố c lự c (kng.; mở hết tố c lự c).
    - 2 đg. Chặ t, chém cho đứ t ra thà nh mả ng lớ n. Xả thịt lợ n. Chém xả cá nh tay.
    - 3 đg. (kng.). Là m cho sạ ch bằ ng cá ch giũ trong nướ c hoặ c cho dò ng nướ c mạ nh chả y qua.
    Xả quầ n á o. Xả sạ ch dướ i vò i nướ c.
    xả thâ n
    - đgt. Hi sinh thâ n mình, quên mình vì nghĩa lớ n: xả thâ n vì Tổ quố c sẵ n sà ng xả thâ n.
    xã
    - dt 1. Đơn vị hà nh chính cơ sở ở nô ng thô n, có thể gồ m nhiều thô n: Giả m bớ t diện xã đó i
    nghèo (PhVKhả i); Ngà y xưa nhiều xã họ p thà nh mộ t tổ ng 2. Ngườ i đà n ô ng trong là ng có
    chú t chứ c vị cao hơn ngườ i dâ n thườ ng (cũ ): Lú c thì chẳ ng có mộ t ai, lú c thì ô ng xã , ô ng cai
    đầ y nhà (cd).
    xã giao
    - I d. (hoặ c đg.). Sự giao tiếp bình thườ ng trong xã hộ i. Phép xã giao. Có quan hệ xã giao rộ ng
    rã i. Kém xã giao (kng.).
    - II t. Chỉ có tính chấ t lịch sự theo phép . Nụ cườ i xã giao. Khen mấ y câ u xã giao. Đến thă m xã
    giao.
    xã hộ i
    - dt. 1. Hệ thố ng trong đó con ngườ i số ng chung vớ i nhau thà nh nhữ ng cộ ng đồ ng, tổ chứ c:
    ma tuý là mộ t mố i nguy hạ i cho xã hộ i. 2. Cá c tậ p đoà n ngườ i cụ thể nà o đó , có cù ng chung
    phong tụ c, luậ t phá p, v.v.: xã hộ i cô ng nghiệp xã hộ i Việt Nam.
    xã hộ i chủ nghĩa
    - tt (H. chủ : cố t yếu; nghĩa: điều phả i là m) Thuộ c giai đoạ n đầ u củ a chủ nghĩa cộ ng sả n; Có
    tinh thầ n củ a chủ nghĩa xã hộ i: Muố n xâ y dự ng chủ nghĩa xã hộ i, trướ c hết cầ n có con ngườ i
    xã hộ i chủ nghĩa (HCM).
    xã hộ i họ c
    - d. Khoa họ c nghiên cứ u về quá trình và quy luậ t phá t triển củ a cá c hiện tượ ng trong đờ i
    số ng xã hộ i.
    xã luậ n
    - dt. Bà i bá o thuộ c thể loạ i chính luậ n, nó i về mộ t vấ n đề thờ i sự quan trọ ng, nó ng hổ i,
    thườ ng dù ng ở trang nhấ t: bà i xã luậ n.
    xã tắ c
    - dt (H. tắ c: thầ n đấ t và thầ n lú a) Đấ t nướ c: Lịch sử Việt-nam là lịch sử xâ y dự ng giang sơn
    từ hạ lưu sô ng Hồ ng đến hạ lưu sô ng Cử u-long..., là lịch sử xâ y dự ng xã tắ c trả i ngó t nghìn
    nă m Bắ c-thuộ c (PhVĐồ ng).
    xá
    - 1 x. sá 1.
    - 2 đg. (hoặ c d.). (ph.). Vá i. Xá ba xá .
    - 3 đg. (kết hợ p hạ n chế). Tha cho, miễn cho, khô ng bắ t phả i chịu. Xá tộ i. Xá thuế.
    xá tộ i
    - đgt (H. tộ i: tộ i) Tha tộ i: Là m đơn xin xá tộ i cho chồ ng.
    xạ hương
    - d. Chấ t có mù i thơm củ a hươu xạ và mộ t số loà i cầ y tiết ra, dù ng là m nướ c hoa, là m thuố c.
    xạ kích
    - đgt. Bắ n sú ng: huấ n luyện xạ kích khoa xạ kích.
    xạ thủ
    - dt (H. xạ : bắ n; thủ : tay) Tay sú ng: Mộ t xạ thủ có tà i bắ n tră m phá t tră m trú ng.
    xá c
    - I d. 1 Phầ n thâ n thể củ a con ngườ i, đố i lậ p vớ i phầ n hồ n; thâ n hình. Hồ n lìa khỏ i xá c (chết
    đi). Từ ngà y mấ t con, chị ấ y chỉ cò n như cá i xá c khô ng hồ n. Mộ t ngườ i to xá c (kng.). 2 (kng.;
    dù ng sau đg.; kết hợ p hạ n chế). Cá i bả n thâ n củ a mỗ i con ngườ i (hà m ý coi khinh). Nó lù lù
    dẫ n xá c đến. Là m quá sứ c thế nà y thì đến ố m xá c. Mặ c xá c*. 3 Thâ n ngườ i hay độ ng vậ t đã
    chết. Tìm thấ y xá c. Nhà xá c*. Mổ xá c. Xá c chuộ t. Xá c má y bay bị rơi (b.). 4 Lớ p da, lớ p vỏ đã
    trú t bỏ củ a mộ t số loà i vậ t sau khi lộ t vỏ . Xá c ve. Xá c rắ n lộ t. Lộ t xá c. 5 Phầ n vỏ hay bã củ a
    vậ t cò n lạ i sau khi đã đượ c dù ng. Xá c mía. Xá c chè. Tan như xá c phá o.
    - II t. Ở trạ ng thá i như chỉ cò n trơ trụ i cá i vỏ , cá i hình thứ c bên ngoà i. Mình gầ y . Lú a xá c
    như cỏ may. Manh áo xá c. Nghèo xá c.
    xá c đá ng
    - tt. Đú ng đắ n và rấ t hợ p lẽ: đề nghị xá c đá ng nhậ n xét xá c đá ng ý kiến xá c đá ng.
    xá c định
    - đgt (H. định: phá n quyết) ấ n định mộ t cá ch chắ n chắ n: Xá c định cô ng lao to lớ n củ a Hồ Chủ
    tịch (Trg-chinh).
    - tt (toá n) Định đượ c mộ t cá ch chính xá c: Trị số .
    xá c nhậ n
    - đg. Thừ a nhậ n là đú ng sự thậ t. Xá c nhậ n chữ kí. Xá c nhậ n lờ i khai. Tin tứ c đã đượ c xá c
    nhậ n.
    xá c thự c
    - tt. Đú ng vớ i sự thậ t: có chứ ng cứ xá c thự c lờ i nó i xá c thự c.
    xá c xơ
    - tt Khô ng cò n tí gì: Dạ o nà y thậ t là xá c xơ quá thể (Ng-hồ ng).
    xá ch
    - đg. 1 Cầ m nhấ c lên hay mang đi bằ ng mộ t tay để buô ng thẳ ng xuố ng. Xá ch vali. Xá ch tú i
    gạ o lên câ n. Hà nh lí xá ch tay. 2 Cầ m mà kéo lên. Xá ch tai. Xá ch quầ n lộ i qua quã ng lầ y. 3
    (kng.). Mang đi. Xá ch sú ng đi bắ n chim. Xá ch xe đạ p đi chơi.
    xà i
    - 1 đgt., đphg 1. Tiêu: xà i tiền ă n xà i. 2. Dù ng: Loạ i má y nà y xà i rấ t bền xà i hà ng trong nướ c.
    - 2 đgt., khng. Mắ ng nhiếc, nó i nặ ng lờ i: bị xà i mộ t trậ n.
    xá m
    - tt Có mà u trắ ng trộ n vớ i đen, như mà u tro: Bộ quầ n á o len xá m; Nền trờ i xá m; Chấ t xá m
    củ a nã o.
    xá m mặ t
    - tt Bị xấ u hổ : Cậ u là m cho tớ xá m mặ t.
    xá m xịt
    - t. Xá m đen lạ i, trô ng tố i và xấ u. Bầ u trờ i xá m xịt. Nướ c da xá m xịt.
    xá n lạ n
    - tt. Sá ng sủ a, rự c rỡ : Tương lai xá n lạ n.
    xanh
    - 1 dt Dụ ng cụ dù ng trong bếp để xà o nấ u, bằ ng đồ ng, thà nh đứ ng, có hai quai: Vịnh đổ mỡ
    và o xanh (Ng-hồ ng).
    - 2 tt 1. Có mà u lá câ y hoặ c mà u nướ c biển; Có mà u như da trờ i khô ng vẩ n mâ y: Câ y xanh
    thì lá cũ ng xanh, cha mẹ hiền là nh để đứ c cho con (cd) 2. Nó i quả chưa chín: Khô ng nên ă n
    ổ i xanh 3. Nó i nướ c da ngườ i ố m lâ u: Mớ i ố m dậ y, da cò n xanh 4. Cò n trẻ: Tuổ i xanh.
    - dt Ô ng trờ i: kia thă m thẳ m từ ng trên, vì ai gâ y dự ng cho nên nỗ i nà y (Chp).
    xanh biếc
    - t. Xanh lam đậ m và tươi á nh lên. Con cá nh cam mà u xanh biếc. Hà ng câ y xanh biếc bên
    sô ng.
    xanh lá câ y
    - tt Có mà u lụ c thẫ m như mà u lá : Ô ng ấ y pha bộ t xanh lá câ y để vẽ.
    xanh lơ
    - t. Xanh nhạ t như mà u củ a nướ c lơ. Tườ ng quét vô i mà u xanh lơ.
    xanh xao
    - tt. (Da) có mà u xanh tá i, nhợ t nhạ t vẻ ố m yếu: Mặ t xanh xao hố c há c Da dẻ xanh xao Trô ng
    anh dạ o nà y đã bớ t xanh xao hơn dạ o mớ i ố m dậ y bà n tay xanh xao gầ y guộ c.
    xao độ ng
    - tt Khô ng yên lặ ng: Thu tớ i, ngoà i kia biển trờ i xao độ ng (Huy Cậ n).
    xao lã ng
    - x. sao nhã ng.
    xao xuyến
    - đgt. 1. Có nhữ ng tình cả m rung độ ng mạ nh và kéo dà i khô ng dứ t trong lò ng: Cà ng gầ n lú c
    chia tay, lò ng dạ cà ng xao xuyến Câ u chuyện là m xao xuyến lò ng ngườ i nhớ nhung xao
    xuyến. 2. Có sự xao độ ng, nô n nao, khô ng yên trong lò ng: khô ng xao xuyến tinh thầ n trướ c
    khi khó khă n Nhâ n tâ m xao xuyến Tiếng há t là m xao xuyến lò ng ngườ i.
    xà o
    - đgt Nấ u thứ c ă n vớ i dầ u hay mỡ và cho mắ m muố i và o, trộ n đều: Ai từ ng mặ c á o khô ng
    bâ u, ă n cơm khô ng đũ a, ă n rau khô ng xà o (cd); Mù i đồ xà o theo chiều gió đưa và o
    (NgCgHoan).
    xà o xạ c
    - t. 1 cn. xạ c xà o. Từ mô phỏ ng tiếng như tiếng lá câ y lay độ ng va chạ m nhẹ và o nhau. Gió
    thổ i ngọ n tre xà o xạ c. Lá rừ ng xà o xạ c. 2 (id.). Như xao xá c (nhưng nghe ồ n hơn). Đà n chim
    sợ hã i vỗ cá nh tung bay xà o xạ c.
    xả o
    - tt. Xả o quyệt: Con ngườ i rấ t xả o Mắ c mưu xả o.
    xả o quyệt
    - tt (H. quyệt: dố i trá ) Khéo léo để lừ a đả o: Â m mưu xả o quyệt củ a bọ n đế quố c.
    xá o trộ n
    - đg. Đả o lộ n lung tung. Xá o trộ n cá c quâ n bà i.
    xạ o
    - tt. Nó i khô ng đú ng sự thậ t, nó i bậ y bạ , hay xen và o nhiều chuyện: xạ o hoà i là m ngườ i ta
    ghét.. 2. Khô ng ngay thẳ ng đà ng hoà ng: chơi xạ o.
    xá t
    - đgt 1. Chà mạ nh, cọ đi cọ lạ i: Xá t muố i; Xá t vỏ đậ u 2. á p và o và xoa: Xá t xà -phò ng.
    xay
    - đg. Là m cho tró c vỏ , vỡ ra hay nhỏ mịn bằ ng cố i quay. Xay thó c. Xay cà phê.
    xă m
    - 1 dt. Quẻ thẻ xin thầ n thá nh ứ ng cho để biết việc tương lai: là m lễ xin xă m.
    - 2 dt. Tấ m vả i chă ng thẳ ng, ở giữ a có vẽ vò ng để là m bia mà bắ n: tấ m xă m bắ n và o xă m.
    - 3 dt. Thứ lướ i mau mắ t, để đá nh tô m tép: thả xă m để bắ t tô m.
    - 4 Nh. Să m2.
    - 5 đgt. 1. Dù ng kim, dù ng mũ i nhọ n mà xiên: xă m gừ ng xă m mứ t xă m ná t quả cam. 2. Dù ng
    kim châ m và o da ngườ i cho thà nh hình rồ i bô i thuố c hoặ c mự c: Ngườ i Chà m có tụ c xă m
    mình Ngự c hắ n xă m đầ y nhữ ng hình quá i gở . 3. Thă m dò , tìm kiếm chỗ ngầ m, ẩ n giấ u: xă m
    đú ng hầ m bí mậ t.
    xắ n
    - 1 đgt (cn. xă n) Vén cao lên cho gọ n: Xắ n quầ n đến đầ u gố i.
    - 2 đgt Dù ng vậ t cứ ng ấ n mạ nh xuố ng mộ t vậ t mềm: Dù ng mai xắ n đấ t; Xắ n bá nh chưng.
    xă ng
    - d. Dầ u nhẹ, dễ bay hơi, dễ bố c chá y, cấ t từ dầ u mỏ , than đá , dù ng để là m chấ t đố t cho cá c
    loạ i độ ng cơ. Xe chạ y xă ng.
    xẵ ng
    - tt. 1. (Thự c phẩ m) mặ n gắ t hay có mù i gắ t, khó ă n: Nướ c mắ m xẵ ng quá . 2. (Giọ ng nó i,
    cá ch nó i) gay gắ t, tỏ vẻ khô ng bằ ng lò ng: nó i xẵ ng quá Hắ n xẵ ng giọ ng trả lờ i.
    xắ t
    - đgt Cắ t ra thà nh từ ng phầ n, từ ng miếng: Xắ t bá nh ga-tô ; Xắ t chè kho.
    xấ c
    - t. Tỏ ra khô ng khiêm nhườ ng, thiếu lễ độ , khinh thườ ng ngườ i khá c. Nó vừ a ngạ o vừ a xấ c,
    chẳ ng coi ai ra gì.
    xấ c xượ c
    - tt. (Thá i độ , cử chỉ) tỏ ra khinh thườ ng, xú c phạ m đến ngườ i trên mộ t cá ch rấ t vô lễ: khô ng
    ai ưa lố i ă n nó i xấ c xượ c hà nh độ ng xấ c xượ c nhữ ng trò tinh nghịch xấ c xượ c củ a tuổ i trẻ.
    xâ m chiếm
    - đgt (H. chiếm: đoạ t lấ y) Chiếm dầ n đấ t đai bằ ng sứ c mạ nh: Thự c dâ n Phá p xâ m chiếm
    nướ c ta (Trg-chinh).
    xâ m lượ c
    - đg. Xâ m chiếm lã nh thổ , cướ p đoạ t chủ quyền củ a nướ c khá c bằ ng vũ lự c hoặ c bằ ng cá c
    thủ đoạ n chính trị, kinh tế. Chiến tranh xâ m lượ c. Dã tâ m xâ m lượ c. Quét hết quâ n xâ m
    lượ c.
    xâ m nhậ p
    - đgt. 1. (Từ bên ngoà i) lọ t và o mộ t cá ch trá i phép: xâ m nhậ p biên giớ i Biệt kích tìm cá ch
    xâ m nhậ p bằ ng đườ ng biển. 2. Nhậ p và o gâ y hạ i: bị vi trù ng xâ m nhậ p và o cơ thể.
    xâ m phạ m
    - đgt (H. phạ m: lấ n đến) Lấ n quyền lợ i củ a ngườ i khá c: Giặ c Minh ngang ngượ c xâ m phạ m
    bờ cõ i (HCM).
    xấ p xỉ
    - t. Gầ n như ngang bằ ng, chỉ hơn kém nhau chú t ít. Tuổ i hai ngườ i xấ p xỉ nhau. Sả n lượ ng
    xấ p xỉ nă m ngoá i.
    xâ u
    - 1 dt. Tiền hồ : Nhà chứ a bạ c để lấ y xâ u.
    - 2 dt. Sưu: đi xâ u bắ t xâ u
    - 3 I. đgt. Xuyên qua bằ ng dâ y hoặ c que để kết nố i cá c vậ t nhỏ lạ i vớ i nhau: xâ u kim cho bà
    xâ u cá rô bằ ng lạ t tre Trẻ xâ u hạ t bưở i thà nh vò ng rồ i đố t. II. dt. Chuỗ i vậ t đã đượ c xâ u lạ i:
    treo xâ u cá và o ghi đô ng xe.
    xâ u xé
    - đgt 1. Là m tình là m tộ i: Kẻ cho vay xâ u xé con nợ 2. Tranh già nh lẫ n nhau: Bọ n đế quố c
    xâ u xé nhau 3. Chia nă m xẻ bả y: Có thờ i bọ n đế quố c xâ u xé cá c thuộ c địa.
    xấ u
    - t. 1 Có hình thứ c, vẻ ngoà i khó coi, gâ y cả m giá c khó chịu, là m cho khô ng muố n nhìn ngắ m;
    trá i vớ i đẹp. Chữ xấ u. Xấ u như ma. Xấ u ngườ i nhưng đẹp nết. 2 Có giá trị, phẩ m chấ t kém,
    đá ng chê; trá i vớ i tố t. Hà ng xấ u. Đấ t xấ u. 3 Thuộ c loạ i có thể gâ y hạ i, mang lạ i điều khô ng
    hay, đá ng phà n nà n; trá i vớ i tố t. Bạ n xấ u. Thờ i tiết xấ u. Tình hình xấ u. Triệu chứ ng xấ u. 4
    Trá i vớ i đạ o đứ c, đá ng chê trá ch; trá i vớ i tố t. Hà nh vi xấ u. Có nhiều tính xấ u. Ă n ở xấ u. Thá i
    độ xấ u. 5 Có giá trị đạ o đứ c kém, đá ng khinh, đá ng xấ u hổ . Nêu gương xấ u. Xấ u mặ t vì con.
    Xấ u chà ng hổ ai (tng.).
    xấ u hổ
    - I. đgt. 1. Hổ thẹn do nhậ n ra lỗ i hoặ c thấ y kém hơn ngườ i khá c: tró t quay có p khi thi nên
    xấ u hổ cả m thấ y xấ u hổ vớ i bạ n bè. 2. Ngượ ng ngù ng, xấ u hổ : hơi tí là xấ u hổ đỏ mặ t. II. dt.
    Câ y nhỏ , thâ n có gai, lá kép lô ng chim, khi bị đụ ng đến thì khép lá lạ i.
    xấ u nết
    - tt Nó i trẻ con khô ng ngoan, thườ ng hay đà nh hanh, tranh già nh, cã i cọ : Biết đứ a con xấ u
    nết, phả i nghĩ cá ch dạ y dỗ .
    xấ u số
    - t. (kng.). 1 Có số phậ n khô ng may; trá i vớ i tố t số . Xấ u số lấ y phả i anh chồ ng khô ng ra gì. 2
    Bị chết mộ t cá ch oan uổ ng. An ủi gia đình ngườ i xấ u số .
    xấ u xa
    - tt. Xấ u đến mứ c tồ i tệ đá ng hổ thẹn, đá ng khinh bỉ: hạ ng ngườ i xấ u xa tính nết xấ u xa Ong
    qua bướ m lạ i đã thừ a xấ u xa (Truyện Kiều).
    xấ u xí
    - tt Khô ng đẹp: Xấ u xí như mẹ con tao, đêm nằ m ngỏ cử a, má t sao má t nà y (cd).
    xâ y
    - 1 đg. Gắ n cá c loạ i vậ t liệu (thườ ng là gạ ch, đá ) và o nhau bằ ng vữ a, chấ t kết dính để là m
    thà nh mộ t cô ng trình hay bộ phậ n cô ng trình. Xâ y nhà . Xâ y thà nh, đắ p luỹ. Thợ xâ y. Xâ y đờ i
    hạ nh phú c (b.).
    - 2 đg. (ph.). Quay về phía nà o đó . Ngồ i xâ y lưng lạ i. Nhà xâ y về hướ ng nam.
    xâ y dự ng
    - đgt. 1. Là m nên, gâ y dự ng nên: xâ y dự ng nhà má y cô ng trườ ng xâ y dự ng cô ng nhâ n xâ y
    dự ng bộ xâ y dự ng xâ y dự ng chính quyền xâ y dự ng hợ p tá c xã xâ y dự ng gia đình. 2. Tạ o ra
    cá i có giá trị tinh thầ n, có nộ i dung nà o đó : xâ y dự ng cố t truyện xâ y dự ng đề cương. 3. (Thá i
    độ , ý kiến) có tinh thầ n đó ng gó p, là m tố t hơn: ý kiến xâ y dự ng thá i độ xâ y dự ng.
    xâ y xẩ m
    - đgt Cả m thấ y choá ng vá ng: Khô ng quen đi xe ô -tô nên xe vừ a mớ i đi đượ c mộ t quã ng bà
    cụ đã xâ y xẩ m đò i xuố ng xe.
    xe bò
    - d. Xe thô sơ có hai bá nh, thườ ng do trâ u bò kéo, dù ng để chuyên chở vậ t nặ ng. Đá nh xe bò .
    xe buýt
    - (F. autobus) dt. ô tô buýt chở khá ch trong thà nh phố : đi là m bằ ng xe buýt tuyến xe buýt
    mua vé thá ng đi xe buýt.
    xe cam nhô ng
    - xe cam-nhô ng dt (Phá p: camion) Xe ô -tô lớ n để chở đồ : Thuê xe cam-nhô ng chở hà ng.
    xe cộ
    - d. Xe (nó i khá i quá t). Xe cộ qua lạ i. Tai nạ n xe cộ .
    xe cứ u thương
    - dt (H. cứ u: cứ u; thương: tổ n thương) Xe ô -tô có dấ u hồ ng thậ p tự củ a cơ quan y tế dù ng để
    chở bệnh nhâ n đi cấ p cứ u: Ô ng cụ ngã cầ u thang, con cá i phả i gọ i ngay xe cứ u thương đến.
    xe du lịch
    - d. (kng.). Ô tô du lịch.
    xe đạ p
    - dt. Xe hai bá nh, tay nắ m gắ n vớ i bá nh trướ c, dù ng sứ c ngườ i đạ p cho chuyển độ ng: đi họ c
    bằ ng xe đạ p xă m lố p xe đạ p đua xe đạ p.
    xe điện
    - dt Xe chạ y bằ ng độ ng cơ điện trên đườ ng ray: Trướ c kia, ngà y ngà y bà ta đi chợ bằ ng xe
    điện.
    xe đò
    - d. (ph.; kng.). Ô tô ca.
    xe gắ n má y
    - dt. 1. Xe có gắ n độ ng cơ nhưng cũ ng có thể dù ng sứ c ngườ i đạ p đi đượ c. 2. cũ , Nh. Xe má y.
    xe hỏ a
    - xe hoả dt Như Xe lử a (cũ ): Ngà y nay ngườ i ta khô ng dù ng từ xe hoả nữ a mà thay bằ ng từ
    xe lử a.
    xe tang
    - dt Xe chở quan tà i ngườ i chết để đưa đến nghĩa địa: Đưa bà cụ đến nghĩa trang có hà ng
    tră m ngườ i đi sau xe tang.
    xe tắ c xi
    - xe tắ c-xi dt (Phá p: taxi-auto) Xe hơi chở ngườ i trong thà nh phố , trả tiền theo số ki-lô -mét:
    Hà -nộ i ngà y nay có rấ t nhiều cô ng ti xe tắ c-xi.
    xẻ
    - đg. 1 Cưa ra thà nh nhữ ng tấ m mỏ ng theo chiều dọ c. Xẻ vá n. Thợ xẻ. 2 Chia, cắ t cho rờ i ra
    theo chiều dọ c, khô ng để liền. Á o xẻ tà . 3 (ph.). Bổ . Xẻ trá i mít. 4 Đà o thà nh đườ ng dà i,
    thườ ng cho thô ng, thoá t. Xẻ nú i mở đườ ng. Xẻ rã nh thoá t nướ c.
    xé
    - đgt. Là m cho đứ t, rá ch từ ng mả nh: xé tờ giấ y xé vả i đau như xé ruộ t.
    xem
    - đgt 1. Nhìn để biết, để hiểu ý nghĩa: Xem chợ ; Xem cả nh; Xem sá ch; Xem bá o 2. Xét kĩ: Cầ n
    phả i xem sổ sá ch kế toá n 3. Đố i đã i: Khi thầ y, khi tớ , xem thườ ng, xem khinh (K) 4. Dự a và o
    thứ gì mà đoá n việc tương lai: Xem số tử vi.
    xem xét
    - đg. Tìm hiểu, quan sá t kĩ để đá nh giá , rú t ra nhữ ng nhậ n xét, kết luậ n cầ n thiết. Xem xét
    tình hình. Xem xét nguyên nhâ n. Vấ n đề cầ n xem xét.
    xen
    - 1 (F. scène) dt. Lớ p củ a mà n kịch: Về đườ ng tâ m lí, xen nà y là mộ t xen rấ t hay, rấ t có
    duyên, vì tá c giả đã tả cặ p tình nhâ n say mê nhau, nhưng lạ i tứ c tố i nhau, lú c thì cay chua,
    lú c thì độ c địa, để rồ i rú t cụ c lạ i yêu nhau hơn trướ c (Vũ Ngọ c Phan).
    - 2 đgt. 1. ở và o giữ a nhữ ng cá i khá c: đứ ng xen và o đá m đô ng trồ ng xen cá c loạ i câ y. 2. Can
    dự và o việc củ a ngườ i khá c vố n khô ng dính líu liên can đến mình: khô ng xen và o việc riêng
    củ a ngườ i ta.
    xén
    - đgt Cắ t bớ t chỗ khô ng cầ n thiết: Xén giấ y; Xén hà ng rà o cho bằ ng phẳ ng.
    xéo
    - 1 đg. (kng.). Giẫ m mạ nh, giẫ m bừ a lên. Xéo phả i gai. Xéo ná t thả m cỏ . Sợ quá , xéo lên nhau
    mà chạ y.
    - 2 đg. (thgt.). Rờ i nhanh khỏ i nơi nà o đó (hà m ý coi khinh). Ă n xong xéo mấ t tă m. Tìm
    đườ ng mà xéo.
    - 3 t. (ph.). Chéo. Nhìn xéo về mộ t bên. Cắ t xéo.
    xẹo
    - tt. Lệch hẳ n sang mộ t bên: đi xẹo sang phầ n đườ ng bên phả i.
    xẹp
    - đgt 1. Giả m hẳ n đi: Phong trà o ấ y xẹp rồ i; Sứ c khỏ e xẹp dầ n 2. Nó i quả bó ng đã hết hơi:
    Bó ng xẹp mấ t rồ i.
    xét đoá n
    - đg. Xem xét để nhậ n định, đá nh giá . Xét đoá n con ngườ i qua việc là m. Xét đoá n sá ng suố t.
    xét hỏ i
    - đgt. Hỏ i trự c tiếp để phá t hiện, xá c minh hà nh vi phạ m phá p củ a đố i tượ ng nà o: xét hỏ i bị
    can xét hỏ i giấ y tờ điều tra xét hỏ i.
    xét xử
    - đgt Nghiên cứ u tộ i lỗ i củ a phạ m nhâ n để xử á n: Nhiệm vụ củ a toà á n là phả i xét xử cô ng
    minh; Mở rộ ng thẩ m quyền xét xử và kiện toà n tổ chứ c củ a toà á n (PhVKhả i).
    xê dịch
    - đg. 1 Chuyển vị trí trong quã ng ngắ n (nó i khá i quá t). Xê dịch bà n ghế trong phò ng. Giữ
    chắ c, khô ng để bị xê dịch. Bó ng nắ ng xê dịch dầ n trên thềm. 2 (id.). Thay đổ i, biến đổ i ít
    nhiều. Nhiệt độ xê dịch từ 20O đến 25OC. Thờ i gian có xê dịch.
    xê xích
    - I. đgt. Xê dịch ít nhiều: Cá c thô ng số hai lầ n thí nghiệm xê xích khô ng đá ng kể. II. tt. Chênh
    lệch nhau ít nhiều, nhưng khô ng đá ng kể: Thu nhậ p củ a từ ng cá n bộ có thể xê xích theo
    từ ng thá ng.
    xế
    - đgt Nghiêng về mộ t bên: Bó ng dâ u đã xế ngang đầ u (K); Vầ ng tră ng bó ng xế, khuyết chưa
    trò n (HXHương).
    xếch
    - t. Khô ng ngay ngắ n, mà có mộ t bên như bị kéo ngượ c lên. Mắ t xếch. Lô ng mà y xếch ngượ c.
    Kéo xếch quầ n lên.
    xếp
    - 1 đgt. 1. Đặ t và o vị trí nà o, theo mộ t trậ t tự nhấ t định: xếp danh sá ch thí sinh theo thứ tự
    A-B-C xếp sá ch lên giá . 2. Đặ t và o vị trí nà o, theo hệ thố ng phâ n loạ i nhấ t định: đượ c xếp
    và o loạ i giỏ i. 3. Cho hưở ng quyền lợ i nà o, theo sự đá nh giá , phâ n loạ i nhấ t định: đượ c xếp
    lương và o ngạ ch chuyên viên cao cấ p. 4. Để lạ i, gá c lạ i, chưa giả i quyết: xếp việc đó lạ i đã .
    - 2 đgt. Gấ p: xếp quầ n áo xếp chă n mà n gọ n gà ng.
    xếp đặ t
    - đgt Để và o chỗ theo thứ tự nhấ t định: Xếp đặ t đồ đạ c cho gọ n gà ng; Xếp đặ t cô ng việc cho
    mọ i ngườ i.
    xếp hà ng
    - đg. Đứ ng thà nh hà ng theo thứ tự . Họ c sinh xếp hà ng và o lớ p. Xếp hà ng mua vé xem kịch.
    Xếp thà nh hà ng dọ c.
    xi
    - 1 dt. Hợ p chấ t giữ a cá nh kiến và tinh dầ u dù ng để gắ n nú t chai lọ , niêm phong bao, tú i: xi
    gắ n nú t chai.
    - 2 (F. cire) dt. Chấ t dù ng để đá nh bó ng da thuộ c, đồ gỗ : xi đá nh già y.
    - 3 đgt. Phá t ra tiếng "xi" kéo dà i để kích thích trẻ con đá i, ỉa: xi cho con đá i.
    xi lanh
    - xi-lanh dt (Phá p: cylindre) Bộ phậ n hình trụ rỗ ng củ a độ ng cơ má y hơi nướ c: Trong xi-
    lanh có pít-tô ng chuyển độ ng.
    xi líp
    - x. xilip.
    xi mă ng
    - xi-mă ng (F. ciment) dt. Hỗ n hợ p đá vô i và đấ t sét đượ c nung, có tá c dụ ng rắ n kết lạ i khi
    hoà và o nướ c rồ i để khô : nhà má y sả n xuấ t xi mă ng cố t sắ t mua mộ t tấ n xi mă ng.
    xi rô
    - xi-rô dt (Phá p: sirop) Nướ c đườ ng có pha thuố c hoặ c nướ c hoa quả : Đi nắ ng về, uố ng mộ t
    cố c xi-rô cam.
    xì
    - đg. 1 (Hơi bị nén) bậ t hoặ c là m cho bậ t thoá t mạ nh ra qua chỗ hở hẹp. Bó ng xì hơi. Quả
    đạ n xì khó i. Xe xì lố p (hơi trong să m lố p bị xì ra). 2 (kng.). Phì mạ nh hơi qua kẽ ră ng, là m
    bậ t lên tiếng "xì", để tỏ thá i độ khô ng bằ ng lò ng hoặ c coi thườ ng, khinh bỉ. Khô ng trả lờ i, chỉ
    xì mộ t tiếng. 3 (kng.). Hỉ. Xì mũ i. 4 (thgt.). Đưa ra hoặ c nó i lộ ra, do bắ t buộ c (hà m ý chê).
    Nó i mã i mớ i chịu xì ra mấ y đồ ng bạ c. Mớ i doạ mộ t câ u đã xì ra hết.
    xì gà
    - xì-gà (F. cigare) dt. Điếu thuố c cuộ n nguyên lá : hú t .
    xì xà o
    - đgt Nó i mộ t số ngườ i chuyện trò vớ i nhau, thườ ng là để chê bai: Ngườ i ta xì xà o về chuyện
    hai vợ chồ ng nhà ấy bỏ nhau.
    xỉ
    - 1 d. Chấ t thả i rắ n và xố p cò n lạ i trong quá trình luyện kim, đố t lò . Xỉ lò cao. Xỉ sắ t. Xỉ than.
    - 2 đg. (ph.). Hỉ. Xỉ mũ i.
    - 3 đg. (ph.). Xỉa. Xỉ và o mặ t mà mắ ng.
    xí nghiệp
    - dt. Cơ sở sả n xuấ t kinh doanh tương đố i lớ n: xí nghiệp chế biến thự c phẩ m xí nghiệp đó ng
    già y da xí nghiệp dượ c phẩ m.
    xỉa
    - 1 đgt Đưa ra liên tiếp từ ng cá i mộ t: Xỉa tiền trướ c mặ t; Mấ y đồ ng bạ c mà ngườ i chủ xỉa ra
    cho tô i (ĐgThMai).
    - 2 đgt Lấ y tă m là m sạ ch cả kẽ ră ng sau khi ă n: Ă n cơm xong, chưa kịp xỉa ră ng đã bị gọ i đi.
    - 3 đgt Đưa ngó n tay trỏ và o mặ t ngườ i ta: Bà ta vừ a hét lên vừ a xỉa tay và o trá n ngườ i đầ y
    tớ .
    - 4 đgt Xen và o việc khô ng dính dá ng đến mình: Việc đó tự tô i quyết định, khô ng nhờ ai xỉa
    và o.
    xích
    - 1 I d. Dâ y kim loạ i gồ m nhiều vò ng, nhiều khú c giố ng nhau, mó c nố i liên tiếp vớ i nhau.
    Buộ c bằ ng dâ y xích. Xích sắ t. Xích xe đạ p. Xích xe tă ng.
    - II đg. Buộ c, giữ bằ ng dâ y . Xích con chó lạ i. Bị xích châ n tay.
    - 2 đg. Chuyển dịch vị trí trong khoả ng rấ t ngắ n. Ngồ i xích và o. Xích lạ i cho gầ n. Xích chiếc
    ghế ra xa mộ t chú t.
    xích đạ o
    - dt. Đườ ng trò n tưở ng tượ ng vuô ng gó c vớ i trụ c Trá i Đấ t và chia Trá i Đấ t thà nh hai phầ n
    bằ ng nhau là bá n cầ u bắ c và bá n cầ u nam: vù ng xích đạ o nằ m xa đườ ng xích đạ o.
    xích đu
    - dt Ghế chao: Xích đu bằ ng mâ y.
    xích mích
    - đg. (hoặ c d.). Có va chạ m lặ t vặ t trong quan hệ vớ i nhau. Xích mích nhau vì mộ t chuyện
    khô ng đâ u. Gâ y xích mích.
    xiếc
    - (F. cirque) dt. Nghệ thuậ t biểu diễn cá c độ ng tá c khéo léo tà i tình, độ c đá o củ a ngườ i hoặ c
    thú vậ t: biểu diễn xiếc xem xiếc xiếc thú .
    xiêm y
    - d. Như áo xiêm.
    xiên
    - 1 I. đgt. Đâ m xuyên qua bằ ng vậ t dà i, nhọ n: xiên thịt nướ ng chả . II. dt. Vậ t dà i, nhỏ , có mộ t
    hay và i ba mũ i nhọ n: mộ t xiên thịt cầ m xiên xiên cá .
    - 2 tt. Chếch, chéo gó c, khô ng thẳ ng đứ ng và khô ng nằ m ngang: đườ ng xiên kẻ xiên Nắ ng
    chiếu xiên và o nhà .
    xiềng
    - dt Xích lớ n có vò ng sắ t ở hai đầ u để khoá châ n tay ngườ i tù : Cò n nghe tiếng gó t nặ ng dâ y
    xiềng (Tố -hữ u).
    xiết
    - 1 đg. 1 Là m cho vừ a chuyển độ ng mạ nh vừ a á p thậ t sá t trên bề mặ t mộ t vậ t khá c. Xiết que
    diêm lên vỏ diêm. Xe phanh độ t ngộ t, bá nh xe xiết trên mặ t đườ ng. Mũ i khoan xiết và o lớ p
    đấ t đá . Xiết đậ u xanh (cho tró c vỏ ). Mả nh đạ n xiết qua vai (bay sá t ngang qua). 2 (Dò ng
    nướ c) chả y rấ t mạ nh và nhanh. Dò ng nướ c xiết như thá c. Nướ c lũ chả y xiết.
    - 2 x. siết.
    - 3 đg. cn. xiết nợ . Lấ y củ a ngườ i khá c, bấ t kể đồ ng ý hay khô ng, để trừ và o nợ .
    - 4 p. (hay đg.). (thườ ng dù ng phụ sau đg., có kèm ý phủ định). 1 (vch.). Cho đến hết, đến
    cù ng. Nhiều khô ng đếm xiết. Mừ ng khô ng kể xiết. Nó i sao cho xiết. Khô n xiết*. 2 (ph.). Đặ ng.
    Khổ quá , chịu khô ng xiết.
    xiêu
    - tt. 1. Nghiêng, chếch mộ t bên, khô ng cò n thẳ ng đứ ng nữ a: Gió là m cho cộ t điện xiêu, sắ p đổ
    nhà xiêu vá ch đổ . 2. Có chiều ưng thuậ n, nghe theo: nghe nó i mã i cũ ng hơi xiêu tá n mã i mà
    khô ng xiêu.
    xiêu lò ng
    - đgt Ngả theo ý ngườ i khá c: Bố mẹ tưở ng con đã xiêu lò ng (Ng-hồ ng).
    xiêu vẹo
    - t. Khô ng đứ ng đượ c thẳ ng, đượ c vữ ng nữ a, mà nghiêng lệch theo nhữ ng hướ ng khá c nhau.
    Nhà cử a xiêu vẹo. Bướ c đi xiêu vẹo, chự c ngã .
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    X (2)

    xin
    - đgt. 1. Tỏ ý muố n ngườ i khá c cho cá i gì hoặ c cho phép là m điều gì: xin tiền xin nghỉ họ c xin
    phá t biểu. 2. Từ dù ng đầ u lờ i yêu cầ u, lờ i mờ i mọ c, tỏ ý lịch sự , khiêm nhườ ng: xin đến đú ng
    giờ xin tự giớ i thiệu xin trâ n trọ ng cả m tạ .
    xin lỗ i
    - đgt 1. Nhậ n khuyết điểm củ a mình và đề nghị đượ c miễn thứ : Xin lỗ i anh vì tô i bậ n quá
    khô ng đến dự lễ sinh nhậ t củ a anh đượ c 2. Từ đặ t ở đầ u mộ t câ u hỏ i để tỏ lễ độ : Xin lỗ i bà ,
    bà có phả i là chủ tịch phườ ng nà y khô ng ạ ?.
    xinê
    - d. (cũ , hoặ c kng.). Điện ả nh. Đà o xinê. Rạ p xinê. Xem xinê (xem chiếu phim).
    xinh
    - tt. Có đườ ng nét, vẻ dá ng trô ng đẹp mắ t, dễ ưa: Cô bé xinh thậ t Ngô i nhà khá xinh.
    xinh đẹp
    - tt Đẹp mộ t cá ch nhã nhặ n: Tổ quố c ta xinh đẹp, dâ n tộ c ta anh hù ng (PhVĐồ ng).
    xịt
    - 1 đg. Phun mạ nh thà nh tia, thà nh luồ ng. Xịt thuố c trừ sâ u. Xịt nướ c.
    - 2 t. 1 Bị xì hết hơi ra, khô ng cò n că ng phồ ng như trướ c. Quả bó ng xịt. Xe xịt lố p khô ng đi
    đượ c. 2 Bị hỏ ng, khô ng nổ đượ c. Phá o xịt. Lự u đạ n xịt, khô ng nổ .
    - 3 t. (dù ng hạ n chế trong mộ t số tổ hợ p). (Mà u sắ c) đã mấ t hết vẻ tươi, chuyển sang đụ c,
    tố i, trô ng xấ u. Cà thâ m xịt. Xá m xịt*.
    xìu
    - đgt. 1. Đổ i sắ c, sa sầ m lạ i: chưa nó i đến đã xìu mặ t. 2. (Bá nh xe) xẹp xuố ng, do hết hơi: Xe
    đạ p xìu. 3. Dịu bớ t, giả m bớ t: Trờ i nắ ng đã xìu. 4. Xuố ng nướ c, chịu thua: Nó xìu rồ i, khô ng
    dá m là m phá ch.
    xỉu
    - đgt, trgt 1. Mệt quá , khô ng đứ ng lên đượ c: Đó i quá xỉu đi; Ngã xỉu 2. Nó i câ y cố i khô ng tươi
    nữ a: Nắ ng quá , nhiều câ y đã xỉu đi.
    xíu
    - t. (ph.). Nhỏ , ít ở mứ c hoà n toà n khô ng đá ng kể. Chú t xíu*. Nhỏ xíu*. Đi mộ t xíu, về ngay.
    xo
    - I. đgt. So: xo vai. II. tt. Có vẻ ủ rũ , teo tó p lạ i: ố m xo đó i xo.
    xỏ
    - 1 đgt 1. Xâ u và o; Luồ n và o: Bà già mà vẫ n xỏ kim đượ c; Mậ p mờ phả i trá i, bà lã o xỏ kim
    (tng) 2. Cho châ n và o tấ t, và o già y: Xỏ châ n và o đô i bố t 3. Cho tay và o ố ng tay á o: Mớ m cơm,
    mớ m chá o, mặ c áo xỏ tay (tng).
    - 2 đgt Lợ i dụ ng tính hiền là nh hoặ c lò ng tin ngườ i củ a ngườ i ta mà là m hạ i ngườ i ta hoặ c
    để mọ i ngườ i chê cườ i ngườ i ta (thtụ c): Vì anh hiền là nh, nên nó mớ i xỏ đượ c anh như thế.
    xó
    - d. Gó c nhỏ hẹp, tố i tă m, ít đượ c chú ý tớ i. Xó bếp. Xó vườ n. Đầ u đườ ng xó chợ *. Ở xó nhà
    quê (b.).
    xoa
    - 1 (F. soie) dt. Hà ng dệt bằ ng tơ mỏ ng và mềm; lụ a: mua tấ m vả i xoa.
    - 2 đgt. 1. á p lò ng bà n tay đưa đi dưa lạ i mộ t cá ch nhẹ nhà ng trên bề mặ t nà o đó : xoa đầ u
    vuố t tó c. 2. Bô i, trá t đều trên bề mặ t mộ t lớ p mỏ ng chấ t gì: xoa dầ u gió xoa phấ n rô m.
    xoã
    - xõ a đgt Để tó c rủ dà i xuố ng: Bà ấ y tó c trướ c khi gộ i đầ u.
    xoá
    - đg. 1 Là m cho mấ t dấ u vết trên bề mặ t. Xoá bả ng. Xoá vết châ n trên bã i cá t. 2 Gạ ch bỏ đi.
    Xoá bỏ mộ t câ u. Xoá tên trong danh sá ch. 3 Là m cho mấ t hẳ n đi, khô ng cò n tồ n tạ i hoặ c
    khô ng cò n tá c dụ ng nữ a. Xoá nợ . Xoá nạ n mù chữ . Xoá bỏ tà n tích phong kiến.
    xoà i
    - 1 dt. 1. Câ y trồ ng chủ yếu ở miền nam Việt Nam để lấ y quả ă n, cao 10-25m, lá mọ c cá ch
    hình thuô n mũ i má c, hoa hợ p thà nh chù m kép ở ngọ n cà nh, quả hạ ch hơi hình thậ n, vỏ
    ngoà i dai, khi chín mà u và ng xanh, thịt mọ ng nướ c thơm ngọ t chứ a nhiều vi-ta-min, vỏ quả
    dù ng chữ a bệnh kiết lị, bệnh hoạ i huyết: Vườ n xoà i đang mù a hoa. 2. Quả xoà i và nhữ ng sả n
    phẩ m là m từ loạ i quả nà y: ă n xoà i mua mấ y câ n xoà i nướ c xoà i.
    - 2 đgt. Duỗ i châ n thẳ ng ra: nằ m xoà i ra giữ a sà n nhà .
    xoà n
    - dt Tứ c Kim cương: Nhẫ n hạ t xoà n.
    xoay
    - đg. 1 (id.). Quay trò n. 2 Là m cho chuyển độ ng chú t ít theo chiều củ a vò ng quay. Xoay mạ nh
    cá i ố c. 3 Đổ i hướ ng hoặ c là m cho đổ i hướ ng. Ngồ i xoay ngườ i lạ i cho đỡ mỏ i. Xoay cá i bà n
    ngang ra. Gió đã xoay chiều. Xoay ngượ c tình thế (b.). 4 (kng.). Chuyển hướ ng hoạ t độ ng sau
    khi đã thấ t bạ i, để mong đạ t đượ c kết quả (thườ ng hà m ý chê). Doạ dẫ m khô ng đượ c, xoay
    ra dụ dỗ . Xoay đủ mọ i nghề. 5 (kng.). Tìm cá ch nà y cá ch khá c để cho có đượ c. Xoay tiền.
    Xoay vé đi xem đá bó ng.
    xoay quanh
    - đgt 1. Tìm chỗ nà y chỗ khá c: Phả i xoay quanh mớ i có đủ tiền trả nợ 2. Tậ p trung và o mộ t
    điểm: Thả o luậ n xoay quanh vấ n đề chố ng ma tuý.
    xoay xở
    - đg. Là m hết cá ch nà y đến cá ch khá c để giả i quyết cho đượ c khó khă n, hoặ c để có cho đượ c
    cá i cầ n có . Xoay xở đủ nghề. Giỏ i xoay xở . Xoay xở tiền mua xe. Hết đườ ng xoay xở .
    xoá y
    - 1 I. đgt. 1. Là m cho xoay trò n để ă n sâ u và o: xoá y mũ i khoan và o tườ ng xi mă ng. 2. Xoay để
    lắ p đặ t hay thá o mở : xoá y đinh vít xoá y nắ p lọ . 3. Tậ p trung xoay trò n và di chuyển mạ nh:
    gió xoá y nướ c xoá y. 4. Tậ p trung và o nộ i dung và vấ n đề đượ c xem là trọ ng tâ m, quan
    trọ ng: thả o luậ n xoá y và o mộ t số cô ng tá c chính. II. dt. Chỗ nướ c cuộ n trò n hú t xuố ng đá y
    sâ u: Nướ c chả y thà nh nhiều xoá y.
    - 2 đgt., khng. ăn cắ p: bị kẻ cắ p xoá y mấ t ví tiền.
    xoă n
    - tt Cuộ n lạ i thà nh nhữ ng vò ng nhỏ : Tó c xoă n chả i lượ c đồ i mồ i, chả i đứ ng chả i ngồ i, xoă n
    vẫ n hoà n xoă n (cd).
    xoắ n xít
    - x. xoắ n xuýt.
    xó c
    - 1 I. đgt. 1. Lắ c cho nẩ y lên: xó c rá gạ o. 2. (Xe cộ ) bị nẩ y lên, do đườ ng gồ ghề: Đoạ n đườ ng
    nà y xe xó c lắ m. II. tt. (Đườ ng sá ) gồ ghề, là m cho xe chạ y xó c: Đoạ n đườ ng lắ m ổ gà , rấ t xó c.
    - 2 I. đgt. Dù ng vậ t nhọ n đâ m và o hoặ c bị vậ t nhọ n đâ m thủ ng, chọ c thủ ng: xó c lú a gá nh về
    bị chô ng xó c và o châ n. II. dt. Tậ p hợ p nhữ ng con vậ t cù ng loạ i đượ c xâ u hoặ c nẹp và o mộ t
    chuỗ i: mua và i xó c cua.
    xoè
    - 1 dt Điệu mú a củ a đồ ng bà o Mườ ng và Thá i: Mộ t điệu xoè uyển chuyển.
    - 2 đgt Là m cho diêm bậ t lử a: Quyên lấ y nó n che gió xoè diêm châ m thẻ hương (NgĐThi).
    - 3 đgt Mở rộ ng ra: Xoè bà n tay; Xoè quạ t.
    xoi
    - đg. 1 Là m cho hết tắ c bằ ng cá ch dù ng vậ t hình que nhỏ chọ c và o cho thô ng. Xoi cố ng. Xoi
    thô ng ố ng điếu. 2 Là m cho thủ ng, cho có lỗ bằ ng cá ch dù ng vậ t nhọ n chọ c và o. Xoi vỏ sò , xâ u
    là m dâ y chuyền. Xoi thủ ng. 3 (kết hợ p hạ n chế). Mở thô ng đườ ng xuyên qua nhữ ng trở ngạ i.
    Xoi đườ ng trong rừ ng. Hai khú c địa đạ o đượ c xoi thô ng vớ i nhau. 4 Tạ o thà nh đườ ng rã nh
    trên mặ t gỗ bằ ng lưỡ i bà o nhỏ . Xoi cạ nh bà n. Nhữ ng đườ ng xoi, nét chạ m tinh vi.
    xoi mó i
    - đgt. Để ý, moi mó c từ ng li từ ng tí hà nh vi, chuyện riêng củ a ngườ i khá c để là m hạ i: tính
    hay xoi mó i Bỏ thó i xoi mó i chuyện riêng củ a ngườ i khá c.
    xó m
    - dt 1. Khu gồ m nhiều nhà gầ n nhau trong mộ t thô n: Bá c đã thấ y mù a xuâ n ở mộ t xó m lao
    độ ng (VNgGiá p) 2. Nơi xưa kia có nhiều nhà há t ả đà o (cũ ): Lã o ta quen thó i ă n chơi dướ i
    xó m.
    xó m giềng
    - d. Nhữ ng ngườ i hà ng xó m (nó i khá i quá t). Bà con xó m giềng. Có xó m giềng giú p đỡ . Tình
    xó m giềng.
    xong
    - đgt. 1. Kết thú c, hoà n thà nh: Cô ng việc đã xong sau khi ă n xong xong việc. 2. Yên ổ n, khô ng
    xả y ra điều gì tai hạ i: Chố ng lạ i lã o ta thì khô ng xong đâ u Tiến khô ng đượ c mà lù i lạ i cũ ng
    khô ng xong.
    xong xuô i
    - tt Đượ c hoà n thà nh mộ t cá ch thuậ n lợ i: Việc thương lượ ng vớ i nướ c ngoà i như thế là đã
    xong xuô i.
    xó t
    - đg. (hoặ c t.). 1 Có cả m giá c đau rá t như khi vết thương bị xá t muố i. Mắ t tra thuố c rấ t xó t. 2
    (kết hợ p hạ n chế). Thương thấ m thía. Xó t ngườ i đi xa. Củ a đau con xó t*. 3 (kng.). Tiếc lắ m.
    Mấ t củ a thế, ai chẳ ng xó t. Xó t cô ng tiếc củ a.
    xô
    - 1 (F. ???) dt. Đồ dù ng đự ng nướ c, đá y trò n nhỏ , miệng loe, có quai: mua chiếc xô nhự a cầ m
    xô đi xá ch nướ c.
    - 2 đgt. 1. Đẩ y cho ngã : xô nhau ngã xô bờ tườ ng đổ . 2. Bị dồ n về mộ t phía: Gió là m bèo xô
    và o mộ t chỗ . 3. ùa đến đồ ng loạ t: xô đến hỏ i chuyện.
    - 3 tt. Gộ p nhậ p là m mộ t, khô ng có sự phâ n loạ i, lự a chọ n: mua xô cả mớ bá n xô khô ng cho
    chọ n.
    xô bồ
    - trgt Để lẫ n lộ n, khô ng phâ n biệt tố t xấ u: Ă n uố ng xô bồ ; Tính xô bồ cả mó n hà ng.
    xô đẩ y
    - đg. 1 Xô nhau, đẩ y nhau (nó i khá i quá t). Đá m ngườ i nhố n nhá o chen lấ n, xô đẩ y. Xô đẩ y
    nhau chạ y. 2 Dồ n và o, đẩ y và o mộ t cả nh ngộ khô ng hay. Xô đẩ y và o con đườ ng truỵ lạ c. Bị
    xô đẩ y đến chỗ bế tắ c.
    xô viết
    - xô -viết dt (Phá p: soviet) Hình thứ c chính quyền củ a chuyên chính vô sả n: Hồ i đó , ở nướ c
    ta có thà nh lậ p xô -viết Nghệ-tĩnh.
    - tt Thuộ c về Liên-xô : Khoa họ c xô -viết.
    xổ
    - đg. 1 Mở tung ra, thá o tung ra (cá i đang đượ c xếp lạ i, buộ c lạ i). Xổ chă n ra. Xổ tó c ra tết lạ i.
    Xổ khă n. 2 (ph.). Tẩ y. Xổ giun. Thuố c xổ . Thá o nướ c để xổ phèn cho đấ t. 3 (thgt.). Phá t ra,
    phó ng ra hà ng loạ t, bấ t kể như thế nà o. Xổ mộ t bă ng đạ n. Xổ mộ t trà ng tiếng tâ y. 4 Xô ng tớ i
    mộ t cá ch mạ nh, độ t ngộ t. Đà n chó xổ ra. Nhả y xổ tớ i. Chạ y xổ ra đườ ng.
    xổ số
    - dt. Trò chơi quay số để biết nhữ ng vé trú ng giả i: mua xổ số trú ng xổ số .
    xố c
    - 1 dt Bè lũ kẻ xấ u: Cô ng an đã bắ t đượ c mộ t xố c kẻ buô n ma tuý.
    - 2 dt Lượ ng vừ a mộ t ô m: Chị ấy đem về mộ t xố c rạ .
    - 3 đgt 1. Nhấ c bổ ng lên: Lá ng khô ng đá p bướ c nhanh, xố c quang gá nh lên vai (Ng-hồ ng) 2.
    Kéo lên và sắ p cho đều: Xố c quầ n lên cho ngay ngắ n.
    - trgt Đưa cao lên: Chị ấy bế con bé lên.
    - 4 đgt Tiến thẳ ng: Xá ch gươm xố c tớ i; Thừ a thắ ng xố c lên.
    xố c vá c
    - đg. (hoặ c t.). Có khả nă ng là m đượ c nhiều việc, đặ c biệt là nhữ ng việc nặ ng nhọ c, vấ t vả .
    Khô ng xố c vá c đượ c như hồ i trẻ. Mộ t ngườ i xố c vá c.
    xố c xếch
    - tt. (Cá ch ă n mặ c) khô ng gọ n gà ng, ngay ngắ n: quầ n á o xố c xếch.
    xố i
    - 1 dt Má ng nướ c ở chỗ hai má i nhà giao nhau: Nướ c mưa chả y à o à o từ xố i rơi xuố ng.
    - 2 đgt Giộ i nướ c từ trên xuố ng: Nhữ ng hạ t mưa to xố i mạ nh thêm và o mặ t hồ (Ng-hồ ng);
    Mưa như xố i nướ c (tng).
    xố i xả
    - t. Rấ t nhiều và vớ i cườ ng độ mạ nh. Mưa xố i xả như trú t nướ c. Bắ n xố i xả như vã i đạ n. Chử i
    xố i xả và o mặ t.
    xô n xao
    - I. tt. Có nhiều â m thanh xen lẫ n và o nhau và rộ n lên êm nhẹ, vọ ng lạ i từ nhiều phía: Tiếng
    cườ i nó i xô n xao Gió lộ ng xô n xao. II. đgt. 1. Bà n tá n rộ n lên nhiều nơi: xô n xao dư luậ n Cả
    trườ ng xô n xao về thà nh tích họ c tậ p củ a độ i tuyển họ c sinh giỏ i toà n củ a trườ ng. 2. Trà o
    dâ ng nhữ ng rung độ ng, nhữ ng xú c cả m trong lò ng: Chị nhìn đứ a con gá i, lò ng xô n xao mộ t
    niềm vui khó tả .
    xô ng
    - 1 đgt 1. Tiến mạ nh: Xô ng và o đồ n địch 2. Đề cậ p mạ nh đến: Chú ng ta phả i xô ng và o nhữ ng
    vấ n đề gì (TrVGià u).
    - 2 đgt 1. Nó i hơi bố c lên: Cũ ng nã o nù ng trâ m rẽ, hương xô ng (BNT) 2. Để cho hơi bố c lên
    ngườ i, từ mộ t nồ i nướ c lá đun sô i: Mỗ i khi cả m thấ y ngú ng nguẩ y, bà cụ chỉ xô ng là khỏ i.
    - 3 đgt Nó i mố i đụ c là m cho hỏ ng ná t đồ đạ c: Sá ch vở bị mố i xô ng.
    - 4 đgt Nó i ngườ i nà o đến thă m nhà mình trướ c tiên trong ngà y mồ ng mộ t tết: Tết nă m nay
    bà cụ bả o tô i đến xô ng nhà .
    xố p
    - t. 1 Khô ng chắ c và nhẹ, có nhiều lỗ hổ ng bên trong. Đấ t xố p. Gỗ xố p. Bá nh xố p. 2 (Quả ) xơ
    và ít nướ c. Quả chanh xố p. // Lá y: xô m xố p (ý mứ c độ ít).
    xơ
    - 1 dt. 1. Sợ i dai xen trong phầ n nạ c mộ t số rau, củ : sắ n nhiều xơ xơ mướ p. 2. Bả n dẹt từ ng
    đá m bọ c cá c mú i mít: Mít ngon ă n cả xơ. II. tt. Trơ ra nhiều xơ, tớ p tú a vì bị phá huỷ hoặ c
    quá cũ , rá ch: Mũ đã xơ và nh áo bị xơ, sắ p rá ch ná t.
    - 2 (F. s*ur) dt. Nữ tu sĩ đạ o Thiên chú a.
    xơ xá c
    - tt 1. Trơ trụ i khô ng cò n lá : Câ y cố i xơ xá c 2. Khô ng cò n củ a cả i gì: Gia đình xơ xá c.
    xờ
    - dt (Phá p: soeur) Như Xơ 1: Cô ta coi bà xờ như mẹ mình.
    xớ i
    - 1 d. (kng.; kết hợ p hạ n chế). Quê hương, xứ sở . Phả i bỏ xớ i ra đi.
    - 2 đg. 1 Lậ t và đả o từ ng mả ng mộ t, từ ng lớ p mộ t, từ dướ i lên trên. Xớ i đấ t vun gố c cho câ y.
    Cà y xớ i. Sá ch bá o bị xớ i tung lên. Cuộ c họ p xớ i lên mấ y vấ n đề (b.). 2 Dù ng đũ a lấ y cơm từ
    trong nồ i ra. Xớ i cơm ra bá t. Ăn mỗ i bữ a hai lượ t xớ i.
    xu
    - 1 (F. sou) dt. Đồ ng tiền lẻ có giá trị bằ ng mộ t phầ n tră m đồ ng tiền đơn vị (trướ c 1945, 1
    đồ ng = 10 hà o = 100 xu): khô ng có mộ t xu dính tú i.
    - 2 dt. Xu-ba-dă ng, nó i tắ t: Có đi mớ i biết Mê cô ng, Có đi mớ i biết thâ n ô ng thế nà y, Mê cô ng
    chô n xá c thườ ng ngà y, Có đi mớ i biết bở i tay "xu" Bà o (cd.).
    xu hướ ng
    - dt (H. xu: hù a và o, mau tớ i; hướ ng: phía) Sự ngả theo về phía nà o: Nô ng nghiệp có xu
    hướ ng phá t triển thậ t mạ nh.
    xu nịnh
    - đg. Nịnh nọ t để lấ y lò ng và cầ u lợ i. Xun xoe xu nịnh. Giọ ng xu nịnh.
    xu thế
    - dt. Chiều hướ ng chủ đạ o trong thờ i gian nà o đó : xu thế hoà hoã n xu thế phá t triển.
    xu thờ i
    - đgt (H. thờ i: thờ i thế) Hù a theo nhữ ng ngườ i đương ở thế mạ nh để mong cầ u lợ i: Nhữ ng
    kẻ xu thờ i nhiều khi phả i thấ t vọ ng.
    xù
    - 1 I đg. Tự là m cho bộ lô ng dự ng đứ ng lên. Con gà má i xù lô ng ra. Con nhím xù lô ng.
    - II t. (Tó c, lô ng) ở trạ ng thá i dự ng lên và rố i. Tó c để . Chó (lô ng) xù . Mặ t vả i xù lô ng.
    - 2 t. cn. sù . (kng.; kết hợ p hạ n chế). (To, lớ n) quá cỡ , trô ng khó coi. Chiếc á o bô ng to xù . Mộ t
    anh chà ng béo xù .
    xú uế
    - tt. Hô i thố i: mù i xú uế.
    xua đuổ i
    - đgt Đuổ i đi mộ t cá ch khinh bỉ: Xua đuổ i bọ n lưu manh.
    xuâ n
    - I d. 1 Mù a chuyển tiếp từ đô ng sang hạ , thờ i tiết ấ m dầ n lên, thườ ng đượ c coi là mở đầ u
    củ a nă m. Mù a xuâ n, tră m hoa đua nở . Vui Tết đó n xuâ n. 2 (vch.). Nă m, dù ng để tính thờ i
    gian đã trô i qua, hay tuổ i con ngườ i. Đã mấ y xuâ n qua. Mớ i hai mươi xuâ n.
    - II t. 1 (vch.). Thuộ c về tuổ i trẻ, coi là tươi đẹp, trà n đầ y sứ c số ng. Đang . Tuổ i xuâ n. Trô ng
    cò n xuâ n lắ m (kng.). 2 (cũ , hoặ c vch.). Thuộ c về tình yêu trai gá i, coi là đẹp đẽ. Lò ng xuâ n
    phơi phớ i.
    xuâ n phâ n
    - dt. Ngà y Mặ t Trờ i qua xích đạ o, có ngà y và đêm bằ ng nhau trên toà n Trá i Đấ t; cũ ng dù ng
    để gọ i mộ t trong hai mươi bố n ngà y tiết trong nă m theo lịch cổ truyền Trung Quố c.
    xuâ n thu
    - dt (H. thu: mù a thu) 1. Cả nă m: Xuâ n thu để giậ n quanh ở dạ , hợ p li đà nh buồ n bã khi vui
    (Chp) 2. Tuổ i (cũ ): Nă m nă m lầ n lữ a vui cườ i, mả i tră ng hoa chẳ ng đoá i hoà i xuâ n thu
    (TBH) 3. Tên mộ t thờ i kì lịch sử củ a Trung-quố c: Đờ i Xuâ n thu, vă n nghệ phá t triển 4. Tên
    mộ t bộ sá ch củ a Khổ ng-tử : Xuâ n thu là sá ch sử kí về nướ c Lỗ .
    xuấ t
    - đg. 1 Đưa ra để dù ng; trá i vớ i nhậ p. Xuấ t tiền mặ t. Xuấ t vố n. (Hà ng) xuấ t xưở ng*. Phiếu
    xuấ t kho. 2 (kng.). Đưa hà ng hoá ra nướ c ngoà i. Hà ng xuấ t sang Nhậ t. 3 (kết hợ p hạ n chế).
    Đưa ra. Xuấ t xe (trong cờ tướ ng). Lờ i nó i xuấ t tự đá y lò ng. 4 (kng.). (Ngườ i đi tu) rờ i bỏ
    cuộ c đờ i tu hà nh, trở về cuộ c số ng bình thườ ng; hoà n tụ c. Đi tu ít lâ u rồ i xuấ t.
    xuấ t bả n
    - đgt. Chuẩ n bị bả n thả o rồ i in ra thà nh sá ch bá o, tranh ả nh và phá t hà nh: nhà xuấ t bả n cô ng
    tá c xuấ t bả n.
    xuấ t cả ng
    - đgt (H. cả ng: bến tà u thuỷ) Đưa hà ng hoá ra nướ c ngoà i: Hiện ta xuấ t cả ng nhiều gạ o.
    xuấ t chinh
    - đg. (cũ ). Ra trậ n.
    xuấ t chú ng
    - tt. Vượ t hẳ n, hơn hẳ n mọ i ngườ i về tà i nă ng và trí tuệ: tà i nă ng xuấ t chú ng mộ t con ngườ i
    xuấ t chú ng.
    xuấ t dương
    - đgt (H. dương: biển lớ n) Đi ra khỏ i nướ c mình bằ ng đườ ng biển: Hồ Chủ tịch xuấ t dương
    đượ c mộ t nă m thì đạ i chiến thứ nhấ t bắ t đầ u.
    xuấ t giá
    - đg. (cũ ). Đi lấ y chồ ng.
    xuấ t hà nh
    - đgt. Bắ t đầ u lên đườ ng hoặ c bắ t đầ u ra khỏ i nhà đầ u nă m mớ i cho đượ c giờ , đượ c ngà y
    tố t, theo mê tín: đã đến giờ xuấ t hà nh Nă m nay nên xuấ t hà nh và o sá ng mồ ng hai, theo
    hướ ng tâ y-nam.
    xuấ t hiện
    - đgt (H. hiện: lộ mặ t ra) Hiện ra: Ca ngợ i xã hộ i mớ i đang lớ n lên và con ngườ i mớ i đang
    xuấ t hiện (VNgGiá p); Sự xuấ t hiện mộ t thờ i đạ i mớ i ở nướ c ta (PhVĐồ ng).
    xuấ t phá t
    - đg. 1 Bắ t đầ u ra đi. Đoà n diễu hà nh xuấ t phá t từ quả ng trườ ng. 2 Lấ y đó là m gố c, là m că n
    cứ để hà nh độ ng. Xuấ t phá t từ tình hình thự c tế. Xuấ t phá t từ lợ i ích chung.
    xuấ t sắ c
    - tt. Tố t, giỏ i, vượ t trộ i hẳ n so vớ i bình thườ ng: hoà n thà nh xuấ t sắ c nhiệm vụ họ c sinh xuấ t
    sắ c cầ u thủ xuấ t sắ c nhấ t Châ u â u.
    xuấ t thâ n
    - đgt (H. thâ n: mình) Nó i mộ t ngườ i sinh ra từ gia đình nà o, giai cấ p nà o, địa phương nà o:
    Dõ i đò i khoa bả ng xuấ t thâ n, tră m nă m lấ y chữ thanh cầ n là m bia (Tự tình khú c).
    xuấ t trình
    - đg. Đưa giấ y tờ chứ ng thự c ra trình vớ i cơ quan hay ngườ i có trá ch nhiệm kiểm tra. Ra và o
    cơ quan phả i xuấ t trình giấ y tờ .
    xuấ t xứ
    - dt. Nguồ n gố c củ a mộ t vă n bả n hoặ c mộ t tá c phẩ m: giớ i thiệu xuấ t xứ củ a bà i thơ.
    xú c
    - đgt 1. Mú c nhữ ng vậ t rờ i lên: Xú c cá t; Xú c thó c 2. Hớ t tô m, cá , tép ở ao: Cô ng anh xú c tép
    nuô i cò , đến khi cò lớ n, cò dò cò bay (cd).
    xú c cả m
    - đg. (hoặ c d.). Như cả m xú c.
    xú c độ ng
    - đgt. Cả m độ ng sâ u sắ c và tứ c thờ i trướ c mộ t sự việc cụ thể: xú c độ ng nó i khô ng nên lờ i
    ngườ i dễ xú c độ ng. II. dt. Sự xú c độ ng: cố nén xú c độ ng.
    xú c giá c
    - dt (H. xú c: chạ m đến; giá c: cả m thấ y) Cả m giá c do sự đụ ng chạ m, sờ mó mà có : Da là cơ
    quan xú c giá c củ a ngườ i ta.
    xú c phạ m
    - đg. Độ ng chạ m đến, là m tổ n thương đến nhữ ng gì mà ngườ i ta thấ y là cao quý, thiêng liêng
    phả i giữ gìn cho bả n thâ n mình hoặ c cho nhữ ng ngườ i thâ n củ a mình. Xú c phạ m đến danh
    dự . Nhâ n phẩ m bị xú c phạ m.
    xú c tiến
    - đgt. Triển khai và đẩ y nhanh cô ng việc: Cô ng việc đang đượ c xú c tiến chưa xú c tiến đượ c
    bao nhiêu.
    xú c xích
    - 1 dt Dâ y sắ t có nhiều vò ng mó c và o vớ i nhau: Lấ y dâ y xú c xích khoá cử a.
    - 2 dt (Phá p: saucisse) Thứ c ă n là m bằ ng ruộ t lợ n nhồ i thịt bă m và ướ p muố i: Ă n bá nh mì
    vớ i xú c-xích.
    xú c xiểm
    - đg. Đặ t điều xú i giụ c ngườ i nà y để là m hạ i ngườ i khá c hoặ c để gâ y mâ u thuẫ n, xích mích
    vớ i nhau. Xú c xiểm ngườ i chồ ng ruồ ng bỏ vợ . Nghe lờ i xú c xiểm.
    xuề xò a
    - xuề xoà tt. Dễ dã i, khô ng câ u nệ: ă n mặ c xuề xoà số ng xuề xoà vớ i bạ n bè tính xuề xoà .
    xui
    - đgt 1. Thú c đẩ y ngườ i khá c là m mộ t việc gì mà chính mình khô ng dá m là m hoặ c khô ng thể
    là m: Xui em xin tiền mẹ; Thầ y dù i mà xui con trẻ (tng) 2. Khiến cho: Oá n chi nhữ ng khá ch
    tiêu phò ng mà xui phậ n bạ c nằ m trong má đà o (CgO).
    xú m
    - đg. Tụ tậ p nhau lạ i quanh mộ t điểm. Cá c chá u xú m quanh bà . Xú m và o giú p, mỗ i ngườ i
    mộ t tay.
    xung độ t
    - đgt. 1. Đá nh nhau, tranh chấ p, chố ng đố i nhau mộ t cá ch dữ dộ i: Hai nướ c đang xung độ t
    gay gắ t xung độ t về sắ c tộ c và tô n giá o. 2. Chố ng đố i nhau do có sự trá i ngượ c hoặ c mâ u
    thuẫ n gay gắ t về điều gì đó : xung độ t về quyền lợ i Cá c ý nghĩ khá c nhau xung độ t trong tâ m
    hồ n anh.
    xung khắ c
    - tt (H. xung: đụ ng chạ m; khắ c: chố ng đố i, nghiệt ngã ) Khô ng hợ p nhau: Anh em xung khắ c
    nhau, nên gia đình khô ng đượ c êm ấ m.
    xung phong
    - đg. 1 Xô ng thẳ ng và o đá nh (trong chiến đấ u). Xung phong và o độ i hình địch. Lệnh xung
    phong. 2 Tự nguyện nhậ n là m nhiệm vụ khó khă n. Xung phong đi khai hoang. Tinh thầ n
    xung phong trong cô ng tá c. Vai trò xung phong gương mẫ u.
    xung yếu
    - tt. Có vị trí đặ c biệt quan trọ ng: quã ng đê xung yếu.
    xuô i
    - dt Miền dướ i đố i vớ i miền trên: Ô ng cụ mớ i ở xuô i lên.
    - đgt Đi từ miền trên xuố ng miền dướ i: Hô m nay nhà tô i Nam-định; Chờ cho só ng lặ ng,
    buồ m xuô i, ta xuô i cù ng (cd).
    - tt 1. ở phía dướ i: ở miền mớ i lên 2. Nó i cô ng việc đã hoà n thà nh tró t lọ t: Chuyện ấ y thu
    xếp đã xuô i; Rằ ng xưa tró t đã nặ ng nguyền, phả i đem và ng đá mà đền mớ i xuô i (BCKN).
    - trgt Thuậ n dò ng, thuậ n chiều xuố ng phía dướ i: Nướ c chả y .
    xuô i chiều
    - đg. Thuậ n theo mộ t chiều, khô ng có ý kiến gì ngượ c lạ i. Thá i độ xuô i chiều. Câ u chuyện có
    vẻ xuô i chiều.
    xuô i dò ng
    - tt. Theo chiều dò ng nướ c chả y: Thuyền đi xuô i dò ng.
    xuồ ng
    - dt Thuyền nhỏ khô ng có má i che, thườ ng buộ c theo thuyền lớ n hoặ c tà u thuỷ: Tà u thuỷ
    lớ n neo ở ngoà i khơi, ô ng thuyền trưở ng phả i dù ng xuồ ng và o hả i cả ng.
    xuổ ng
    - (ph.). x. thuổ ng.
    xuố ng
    - đgt. 1. Chuyển độ ng từ chỗ cao đến chỗ thấ p: xuố ng nú i xuố ng xe. 2. Giả m, hạ thấ p hơn
    bình thườ ng: Hà ng xuố ng giá Xe xuố ng hơi bị xuố ng chứ c. 3. (Hướ ng củ a chuyển độ ng, hoạ t
    độ ng) từ vị trí cao chuyển tớ i vị trí thấ p: nhìn xuố ng đấ t rơi xuố ng suố i.
    xuyên
    - đgt 1. Đâ m thủ ng từ bên nà y sang bên kia: Viên đạ n xuyên qua tườ ng 2. Vượ t qua đườ ng
    dà i: Đườ ng sắ t xuyên đấ t nướ c từ Bắ c và o Nam.
    xuyên tạ c
    - đg. Trình bà y sai sự thậ t vớ i dụ ng ý xấ u. Xuyên tạ c sự thậ t. Luậ n điệu xuyên tạ c.
    xuyến
    - 1 dt. Vò ng trang sứ c bằ ng và ng (phụ nữ đeo ở cổ tay).
    - 2 dt. Hà ng dệt bằ ng tơ, theo dạ ng vâ n điểm, sợ i dọ c sợ i ngang đều nhỏ và să n: á o xuyến.
    - 3 dt. ấm chuyên: xuyến trà .
    xú yt
    - xuýt1 tt Nó i thứ nướ c luộ c thịt: Nướ c xuýt gà ; Chan cơm vớ i nướ c xuýt.
    - xuýt2 đgt Nó i đò i nợ ngườ i khô ng nợ mình: Hắ n đò i nợ xuýt thì tộ i gì mà trả .
    - xuýt3 đgt Tă ng lên: Có ít xuýt ra nhiều.
    - xuýt4 đgt Huýt sá o bằ ng mồ m để ra lệnh cho chó : Xuýt chó đuổ i chuộ t.
    xú yt xoá t
    - xuýt xoá t (cũ ). x. suýt soá t.
    xử
    - đgt. 1. ă n ở , đố i đã i, thể hiện thá i độ như thế nà o trong hoà n cả nh nhấ t định: xử tệ vớ i
    ngườ i thâ n khô ng biết xử thế nà o cho phả i đạ o. 2. Xét và giả i quyết cá c vụ tranh chấ p, khiếu
    nạ i: xử á n. 3. Thi hà nh á n: xử bắ n xử trả m.
    xử hò a
    - xử hoà đgt (H. hoà : khô ng chố ng nhau nữ a) Khiến hai bên khô ng chố ng đố i nhau nữ a: Toà
    án đã xử hoà vụ tranh chấ p ấ y.
    xử lý
    - ,... x. xử lí,...
    xử sự
    - đgt. Thể hiện thá i độ , cá ch thứ c giả i quyết, đố i xử vớ i việc và ngườ i trong xã hộ i: biết cá ch
    xử sự xử sự có lí có tình khô ng biết xử sự thế nà o cho hợ p.
    xử thế
    - đgt (H. thế: đờ i) Giao thiệp vớ i mọ i ngườ i trong đờ i: Cô ng việc lú c bấ y giờ củ a tô i cố nhiên
    là phả i giao thiệp đú ng vớ i cá ch xử thế (NgCgHoan).
    xử trả m
    - đg. Chém đầ u để hà nh hình (mộ t hình phạ t thờ i phong kiến).
    xử trí
    - đgt. 1. Giả i quyết theo tình hình, hoà n cả nh cụ thể: xử trí theo tình hình cụ thể chưa biết xử
    trí ra sao. 2. Thi hà nh kỉ luậ t hay biện phá p về tổ chứ c nà o đó đố i vớ i trườ ng hợ p phạ m tộ i
    lỗ i: xử trí kỉ luậ t mộ t cá n bộ Tuỳ theo mứ c độ phạ m tộ i mà xử trí cho hợ p.
    xử tử
    - đgt (H. tử : chết) Thi hà nh á n tử hình đố i vớ i kẻ phạ m tộ i nặ ng: Tên cướ p giết ngườ i đã bị
    xử tử .
    xứ
    - d. 1 Khu vự c địa lí có chung mộ t số đặ c điểm tự nhiên hoặ c xã hộ i nà o đó . Ngườ i xứ Nghệ.
    Xứ nó ng. 2 Giá o xứ (nó i tắ t). Nhà thờ xứ .
    xứ sở
    - dt. Đấ t nướ c, quê hương: yêu quê hương xứ sở Là o là xứ sở chă m pa.
    xưa
    - dt Thờ i đã qua từ lâ u: Xưa nhâ n dâ n ta cò n chưa đô ng đú c lắ m.
    - tt Thuộ c về thờ i trướ c xa: Ngà y ; Thờ i xưa; Ngườ i xưa.
    xưa kia
    - dt. Thờ i gian trướ c đâ y: Xưa kia ai biết ai đâ y, Bở i chưng điếu thuố c miếng trầ u nên quen
    (cd).
    xứ c dầ u
    - đgt. Giả i tộ i cho ngườ i theo đạ o Thiên chú a lú c sắ p chết.
    xưng danh
    - đgt (H. danh: tên) Nó i tên nhâ n vậ t mình đó ng: Vai tuồ ng đã xưng danh.
    xưng hô
    - đg. Tự xưng mình và gọ i ngườ i khá c là gì đó khi nó i vớ i nhau để biểu thị tính chấ t củ a mố i
    quan hệ vớ i nhau. Lễ phép khi xưng hô vớ i ngườ i trên. Xưng hô vớ i nhau thâ n mậ t như anh
    em.
    xưng tộ i
    - đgt. (Con chiên) tự kể tộ i lỗ i củ a mình trướ c linh mụ c: đến nhà thờ xưng tộ i.
    xứ ng đá ng
    - tt (H. xứ ng: thích đá ng; đá ng: đú ng đắ n) Rấ t đá ng đượ c hưở ng: Ô ng cụ xứ ng đá ng vớ i sự
    quí trọ ng củ a khu phố .
    xướ c
    - 1 đg. (ph.). Tướ c. Xướ c vỏ mía.
    - 2 đg. (ph.). Lậ t hai đầ u mố i khă n cho vểnh ngượ c lên (mộ t lố i quấ n khă n trên đầ u). Xướ c
    khă n đầ u rìu. Cá i khă n buộ c xướ c trên đầ u.
    - 3 t. Có vệt nhỏ trên bề mặ t, do bị vậ t nhỏ , sắ c quệt và o (thườ ng nó i về da). Gai cà o xướ c da.
    Cố c thuỷ tinh bị xướ c nhiều chỗ .
    xương
    - I. dt. 1. Phầ n khung cứ ng nằ m trong da thịt củ a cơ thể; bộ xương: gầ y giơ xương bị gã y
    xương. 2. Phầ n cứ ng là m khung, là m nò ng cố t củ a mộ t số vậ t: Quạ t rá ch giơ xương xương
    lá . II. tt. 1. Gầ y guộ c, dườ ng như chỉ nhìn thấ y xương: mặ t xương. 2. Hó c bú a, khó giả i quyết,
    khó kiếm chá c lợ i lộ c: Bà i toá n nà y xương lắ m Việc nà y xương quá , khô ng ai chịu nhậ n là m.
    xương cố t
    - dt Xương nó i chung: Tậ p tà nh cho dã n xương cố t.
    xương rồ ng
    - d. 1 Câ y cù ng họ vớ i thầ u dầ u, thâ n mềm ba cạ nh, có chứ a mủ trắ ng, lá thoá i hoá thà nh gai,
    trồ ng là m hà ng rà o. 2 Câ y cả nh mọ ng nướ c, có gai nhỏ và nhọ n như đinh ghim.
    xương số ng
    - dt. Cộ t số ng ở giữ a lưng ngườ i và độ ng vậ t, gồ m nhiều đố t nố i lạ i, là m cộ t trụ cho bộ
    xương.
    xương sườ n
    - dt Cá c xương bao quanh lồ ng ngự c từ xương số ng đến xương mỏ á c: Con lên ba, mẹ sa
    xương sườ n (tng); Nhà già u giẫ m phả i cá i gai cũ ng bằ ng nhà khó gã y hai xương sườ n (cd).
    xương xẩ u
    - I d. Xương củ a thú vậ t (hà m ý chê), hoặ c phầ n xương cò n lạ i sau khi đã ă n hết thịt (nó i
    khá i quá t); thườ ng dù ng để ví cá i ngườ i khá c đã vứ t bỏ , chẳ ng mang lạ i lợ i lộ c bao nhiêu.
    Trâ u gầ y, xương xẩ u nhô cả ra. Ă n xong, xương xẩ u vứ t và o sọ t. Ruộ ng tố t đã chia hết, chỉ
    cò n toà n nhữ ng mả nh xương xẩ u.
    - II t. Gầ y đến nhô xương, nổ i xương lên. Bà n tay nhă n nheo . Ngườ i xương xẩ u gầ y gò .
    xưở ng
    - dt. Cơ sở sả n xuấ t, nhỏ hơn xí nghiệp: xưở ng cưa xưở ng in.
    xướ ng
    - đgt Đề ra đầ u tiên: Kẻ xướ ng có ngườ i hoạ .
    xướ ng danh
    - đgt., cũ , id. Đọ c, gọ i to tên nhữ ng ngườ i thi đỗ trướ c đá m đô ng: Sĩ tử tậ p trung nghe quan
    trườ ng xướ ng danh.
    Nhóm biên soạn
    Từ điển tiếng Việt

    y
    - 1 dt Chữ cá i thứ hai mươi ba và là nguyên â m thứ mườ i hai củ a vầ n quố c ngữ : Cầ n phâ n
    biệt chữ i và chữ y.
    - 2 dt Y họ c nó i tắ t: Trườ ng Y; Ngà nh y.
    - 3 đt Đạ i từ ngô i thứ ba số ít dù ng cho đà n ô ng vớ i ý coi thườ ng: Anh bả o y ngà y mai phả i
    đến cơ quan.
    - 4 trgt Đú ng như thế; Sao y bả n chính: Tô i sẽ đến y hẹn; Là m y như cũ .
    - 5 đgt Chuẩ n y nó i tắ t: Việc chi tiêu đó đã đượ c cấ p trên y rồ i.
    - -a dt (Anh: yard) Đơn vị đo độ dà i củ a Anh và Mĩ bằ ng gầ n mộ t mét: Mộ t chiều dà i 190 y-a.
    - á n đgt Nó i tò a á n cấ p trên giữ nguyên mứ c á n củ a tò a á n cấ p dướ i sau khi xử phú c thẩ m:
    Tên ă n cướ p giết ngườ i đã bị tò a sơ thẩ m kết tộ i tử hình, tò a thượ ng thẩ m đã y á n.
    y họ c
    - d. Khoa họ c nghiên cứ u bệnh lí, cá ch phò ng và chữ a bệnh.
    y khoa
    - dt. Ngà nh khoa họ c y họ c: Trườ ng đạ i họ c y khoa.
    y nguyên
    - trgt (H. y: như cũ ; nguyên: cộ i gố c) Hoà n toà n như cũ : Sắ p xếp y nguyên như trướ c.
    y phụ c
    - d. (trtr.). Quầ n á o, đồ mặ c (nó i khá i quá t). Y phụ c dâ n tộ c. Trịnh trọ ng trong bộ y phụ c
    ngà y lễ.
    y sĩ
    - dt. 1. Chứ c quan trô ng coi việc chữ a bệnh trong thá i y viện thờ i xưa. 2. Thầ y thuố c có trình
    độ trung cấ p: đượ c cá c bá c sĩ, y sĩ tậ n tình cứ u chữ a.
    y tá
    - dt (H. tá : giú p việc) Ngườ i chuyên să n só c bệnh nhâ n trong bệnh viện, dướ i sự chỉ đạ o củ a
    bá c sĩ, y sĩ: Nếu bệnh viện chỉ có thầ y thuố c giỏ i mà khô ng có y tá giỏ i thì là m gì đượ c
    (PhVĐồ ng).
    y tế
    - d. Ngà nh y họ c ứ ng dụ ng, chuyên việc phò ng, chữ a bệnh và bả o vệ sứ c khoẻ. Cá n bộ y tế.
    y viện
    - dt., cũ 1. Nơi nghiên cứ u về y họ c. 2. Bệnh viện.
    ỷ
    - 1 dt Ngai để thờ : Đặ t cá i ỷ ở phía trong cù ng và ở giữ a bà n thờ .
    - 2 tt Nó i loạ i lợ n to béo, mặ t ngắ n, mắ t híp: Gia đình ấ y nuô i mộ t con lợ n ỷ nặ ng gầ n mộ t tạ .
    - 3 đgt Dự a và o; Cậ y thế: Nó ỷ là con ô ng chủ tịch xã bắ t nạ t mộ t em bé.
    ý
    - d. 1 Điều suy nghĩ, ý nghĩ (nó i khá i quá t). Nó i chưa hết ý. Bạ n tâ m tình, rấ t hiểu ý nhau. 2
    Nộ i dung nhữ ng gì đã đượ c nó i ra bằ ng lờ i. Ghi đủ ý thầ y giả ng. Bà i chia là m ba ý lớ n. 3 Ý
    kiến về việc gì (nó i khá i quá t). Theo ý tô i. Ý chị thế nà o? 4 Ý muố n hoặ c ý định, thườ ng
    khô ng nó i ra. Là m trá i ý anh ta. Nó khô ng có ý là m hạ i anh. Biết ý chị ấ y, tô i khô ng nó i gì. 5
    (kết hợ p hạ n chế). Ý tứ (nó i tắ t). Đến chỗ lạ , nó i nă ng cầ n giữ ý. 6 (kng.; kết hợ p hạ n chế).
    Tình ý (nó i tắ t). Hai ngườ i có ý vớ i nhau. 7 Nhữ ng biểu hiện ra bên ngoà i cho thấ y đượ c ý
    nghĩ, ý định, tình cả m khô ng nó i ra. Có ý khô ng vui. Im lặ ng, ra ý khô ng bằ ng lò ng (kng.).
    Liếc mắ t, ý như bả o đừ ng (kng.).
    ý chí
    - dt. ý thứ c, tình cả m tự giá c, mạ nh mẽ, quyết tâ m dồ n sứ c lự c, trí tuệ đạ t cho bằ ng đượ c
    mụ c đích: mộ t ngườ i có ý chí ý chí sắ t đá rèn luyện ý chí.
    ý định
    - dt (H. định: rắ p tâ m là m) Sự rắ p tâ m là m việc gì: ý định soạ n quyển từ điển tiếng Việt.
    ý kiến
    - d. 1 Cá ch nhìn, cá ch nghĩ, cá ch đá nh giá riêng củ a mỗ i ngườ i về sự vậ t, sự việc, về mộ t vấ n
    đề nà o đó . Mỗ i ngườ i mộ t ý kiến. Trao đổ i ý kiến. Xin ý kiến củ a cấ p trên. Có ý kiến nhưng
    khô ng phá t biểu. 2 (kng.). (kết hợ p hạ n chế). Lờ i phá t biểu có tính chấ t nhậ n xét, phê bình.
    Phả i có ý kiến vớ i anh ta.
    ý muố n
    - dt. Điều mong muố n: đạ t kết quả như ý muố n củ a mình phù hợ p vớ i ý muố n mọ i ngườ i.
    ý nghĩ
    - dt Điều tự mình nghĩ ra: Tô i có ý nghĩ là ta khô ng nên là m việc đó .
    ý nghĩa
    - d. 1 Nộ i dung chứ a đự ng trong mộ t hình thứ c biểu hiện bằ ng ngô n ngữ , vă n tự hoặ c bằ ng
    mộ t kí hiệu nà o đó . Câ u nó i mang nhiều ý nghĩa. Tìm hiểu ý nghĩa củ a bà i thơ. Cá i nhìn đầ y ý
    nghĩa. 2 (thườ ng dù ng sau có ). Giá trị, tá c dụ ng. Rừ ng có ý nghĩa lớ n đố i vớ i khí hậ u. Mộ t
    việc là m tố t có ý nghĩa giá o dụ c sâ u sắ c. Thắ ng lợ i có ý nghĩa thờ i đạ i.
    ý niệm
    - dt. Sự hiểu biết, nhậ n thứ c bướ c đầ u về sự vậ t, sự việc, quan hệ, quá trình nà o đó : nhữ ng ý
    niệm ban đầ u về sự vậ t.
    ý thứ c
    - dt (H. thứ c: biết) 1. Sự nhậ n thứ c về thự c chấ t củ a sự vậ t: Nhâ n dâ n ta rấ t có ý thứ c đố i vớ i
    việc họ c (PhVĐồ ng). 2. Sự nhậ n thứ c về trá ch nhiệm củ a mình đố i vớ i sự việc: ở trong hợ p
    tá c xã , vă n hó a phả i tuyên truyền, giá o dụ c ý thứ c cầ n kiềm xâ y dự ng hợ p tá c xã (HCM); Độ i
    ngũ cá n bộ , cô ng chứ c chưa thấ m nhuầ n ý thứ c và trá ch nhiệm phụ c vụ nhâ n dâ n
    (PhVKhả i).
    ý tưở ng
    - d. Điều nghĩ trong đầ u ó c. Ý tưở ng cao xa.
    ý vị
    - tt. Có ý nghĩa hay, gợ i đượ c cả m xú c sâ u sắ c và hứ ng thú : Câ u vă n ý vị Lố i thơ trà o phú ng
    đầ y ý vị.
    yểm
    - đgt Chô n lá bù a: Hồ i đó , ngườ i thầ y cú ng đã yểm bù a, nó i là để chố ng tà ma.
    yểm hộ
    - đg. Bả o vệ và hỗ trợ bằ ng hoả lự c cho ngườ i khá c hà nh độ ng. Phá o binh yểm hộ cho bộ
    binh tiến. Bắ n yểm hộ .
    yểm trợ
    - Nh. Yểm hộ .
    yếm
    - dt 1. Đồ mặ c trong củ a phụ nữ che ngự c: Chị ấ y vạ ch yếm cho con bú . 2. Phầ n vỏ cứ ng ở
    phía bụ ng, dướ i lớ p mai củ a mộ t số độ ng vậ t nhỏ : Yếm cua; Yếm rù a. 3. Phầ n da bù ng
    nhù ng ở ngự c bò : Con bò ở vũ ng lên, yếm đầ y bù n.
    yếm dã i
    - d. Mả nh vả i giố ng cá i yếm, đeo ở ngự c trẻ nhỏ để thấ m nướ c dã i.
    yếm thế
    - tt. Có tư tưở ng chá n đờ i: nhà nho yếm thế.
    yên
    - 1 dt Đồ đặ t trên lưng ngự a hoặ c trên xe đạ p, xe má y để ngồ i: Đêm ngà y lò ng nhữ ng dặ n
    lò ng, Sinh đà về đến lầ u hồ ng xuố ng yên (K); Cá i yên xe má y thậ t êm.
    - 2 dt Bà n nhỏ và thấ p dù ng để viết: Trên yên, bú t giá , thi đồ ng, đạ m thanh mộ t bứ c tranh
    tù ng treo trên (K).
    - 3 tt, trgt 1. Khô ng thay đổ i vị trí: Ngồ i yên mộ t chỗ . 2. Khô ng có biến độ ng: Tình hình vẫ n
    yên; Giữ già ng họ Thú c mộ t nhà cho yên (K); Biển yên, só ng lặ ng (tng).
    - tht Lờ i yêu cầ u khô ng nó i nữ a, khô ng ồ n à o: ! Để tô i giả i thích đã .
    yên lặ ng
    - t. Yên và khô ng có tiếng độ ng. Ngồ i yên lặ ng lắ ng nghe. Khô ng khí yên lặ ng.
    yên ổn
    - tt. Bình yên, ổ n định, khô ng có gì đe doạ : yên ổ n là m ă n.
    yên trí
    - (H. trí: hiểu biết) Cả m thấ y khô ng phả i lo nghĩ gì: Giao việc cho mộ t ngườ i đá ng tin cẩ n, thì
    có thể yên trí.
    yến
    - 1 d. 1 Chim biển cỡ nhỏ , cù ng họ vớ i én, cá nh dà i và nhọ n, là m tổ bằ ng nướ c bọ t ở vá ch đá
    cao. 2 (id.). Yến sà o (nó i tắ t).
    - 2 d. Chim cù ng họ vớ i sẻ, cỡ nhỏ , mà u và ng, trắ ng hay xanh, hó t hay, nuô i là m cả nh.
    - 3 d. Tiệc lớ n (thườ ng chỉ tiệc do vua thết đã i thờ i xưa). Ă n yến. Dự yến trong cung.
    - 4 d. (kng.). Đơn vị đo khố i lượ ng, bằ ng 10 kilogram. Mộ t yến gạ o.
    yến tiệc
    - dt. Tiệc chiêu đã i lớ n: tổ chứ c yến tiệc đượ c mờ i dự yến tiệc.
    yêng hù ng
    - dt Biến â m củ a Anh hù ng, thườ ng dù ng vớ i ý mỉa mai: Hắ n là m ra vẻ mộ t yêng hù ng ở địa
    phương.
    yết
    - 1 đg. Nêu nộ i dung cầ n cô ng bố , thô ng bá o ở nơi cô ng cộ ng cho mọ i ngườ i biết. Yết danh
    sá ch thí sinh. Yết bả ng.
    - 2 đg. (cũ ). Yết kiến. Và o triều yết vua.
    yết hầ u
    - dt. 1. Đoạ n ố ng tiêu hoá ở cổ họ ng ngườ i: bị bó p và o yết hầ u. 2. Điểm hiểm yếu, có tính
    chấ t quyết định sự số ng cò n: vị trí yết hầ u.
    yết kiến
    - đgt (H. yết: xin đượ c gặ p; kiến: thấ y) Đến gặ p mộ t ngườ i có cương vị cao: Xin và o yết kiến
    ô ng thủ tướ ng.
    yết thị
    - I đg. (cũ ). Yết cho mọ i ngườ i biết; niêm yết. Yết thị thể lệ thi cử .
    - II d. (cũ ). Bả n , bả n thô ng bá o đượ c niêm yết. Tờ yết thị. Xem yết thị.
    yêu
    - 1 dt. Bá t chiết yêu, nó i tắ t.
    - 2 dt. Vậ t tưở ng tượ ng, có hình thù kì dị, chuyên hạ i ngườ i, theo mê tín: Phù thuỷ là m phép
    trừ yêu yêu ma.
    - 3 đgt. 1. Có tình cả m quý mến, đằ m thắ m vớ i đố i tượ ng nà o: Mẹ yêu con yêu nghề yêu cuộ c
    số ng. 2. Có tình cả m thương mến thắ m thiết vớ i ngườ i khá c giớ i, muố n chung số ng, gắ n bó
    vớ i nhau trọ n đờ i: Hai ngườ i yêu nhau từ thờ i sinh viên yêu vụ ng nhớ thầ m.
    yêu cầ u
    - đgt (H. yêu: cầ u xin; cầ u: nà i) Đò i ngườ i ta phả i là m gì: Thự c dâ n Phá p yêu cầ u Mĩ giú p,
    nhưng lạ i sợ Mĩ gạ t chú ng đi (HCM).
    - dt Sự đò i hỏ i: đố i vớ i tá c phẩ m phả i là yêu cầ u cao về tư tưở ng, yêu cầ u về nghệ thuậ t
    (PhVĐồ ng); Đá p ứ ng yêu cầ u củ a tình hình mớ i (PhVKhả i).
    yêu chuộ ng
    - đg. Yêu và tỏ ra quý hơn nhữ ng cá i khá c nó i chung. Yêu chuộ ng hoà bình.
    yêu dấ u
    - đgt. Yêu thiết tha và sâ u sắ c: quê hương yêu dấ u đứ a con yêu dấ u ngườ i bạ n đờ i yêu dấ u.
    yêu kiều
    - tt (H.yêu: sắ c đẹp; kiều: mềm mỏ ng) Nó i ngườ i phụ nữ xinh xắ n, mềm mạ i: Ngườ i yêu kiều
    như thế, ai mà chẳ ng quí.
    yêu ma
    - d. (id.). Ma quỷ, yêu quá i; thườ ng dù ng để ví kẻ độ c á c, ranh mã nh. Mộ t lũ yêu ma, chuyên
    nghề bịp bợ m.
    yêu sá ch
    - I. đgt. Đò i hỏ i, bắ t buộ c phả i đá p ứ ng điều gì, vì nghĩ là mình có quyền đượ c hưở ng: yêu
    sá ch chủ phả i tă ng lương, giả m giờ là m. II. dt. Điều yêu sá ch: đá p ứ ng mọ i yêu sá ch củ a cô ng
    nhâ n bá c bỏ cá c yêu sá ch vô lí.
    yêu thuậ t
    - d. (id.). Phép lạ khó tin; ma thuậ t.
    yêu tinh
    - dt. Vậ t tưở ng tượ ng, có hình thù kì dị và á c độ c, hay là m hạ i ngườ i, theo mê tín: độ c á c như
    yêu tinh.
    yểu
    - trgt Khi cò n trẻ: Cậ u ta đã chết yểu.
    yểu điệu
    - t. (Phụ nữ ) có dá ng ngườ i mềm mạ i, thướ t tha. Đi đứ ng yểu điệu. Yểu điệu như con gá i.
    yếu
    - tt. 1. Có sứ c lự c kém dướ i mứ c bình thườ ng; trá i vớ i khoẻ: Dạ o nà y bá c ấ y yếu lắ m châ n
    yếu tay mềm Ngườ i rấ t yếu. 2. Có nă ng lự c, mứ c độ , tá c dụ ng kém so vớ i bình thườ ng: họ c
    yếu trình độ yếu ăn yếu quá .
    yếu điểm
    - dt (H. yếu: quan trọ ng; điểm: nơi) Chỗ quan trọ ng: Chí Linh là mộ t yếu điểm về quâ n sự
    (Chớ lầ m yếu điểm vớ i điểm yếu tứ c là nhượ c điểm).
    yếu đuố i
    - t. Ở trạ ng thá i thiếu hẳ n sứ c mạ nh thể chấ t hoặ c tinh thầ n, khó có thể chịu đự ng đượ c khó
    khă n, thử thá ch. Ngườ i gầ y gò , yếu đuố i. Tình cả m yếu đuố i.
    yếu lượ c
    - dt. Sơ họ c yếu lượ c, nó i tắ t: đỗ yếu lượ c cấ p bằ ng yếu lượ c.
    yếu nhâ n
    - dt (H. yếu: quan trọ ng; nhâ n: ngườ i) Ngườ i có vai trò quan trọ ng: Nhữ ng yếu nhâ n trong
    chính giớ i cá c nướ c.
    yếu tố
    - d. 1 Bộ phậ n cấ u thà nh mộ t sự vậ t, sự việc, hiện tượ ng. Yếu tố cấ u tạ o từ . Yếu tố tinh thầ n.
    2 Như nhâ n tố . Con ngườ i là yếu tố quyết định.
    Nguồ n: http://vnthuquan.net
    Phá t hà nh: Nguyễn Kim Vỹ.

    Nguồ n: Htb
    Đượ c bạ n: Thà nh Viên VNthuquan đưa lên
    và o ngà y: 27 thá ng 12 nă m 2003

    You might also like