Chương II.

WTO và luật chơi của WTO

Chương I (nhắc lại kiến thức)
Các giai đoạn phát triển của PLTMQT
- Trước năm 1948
- Từ năm 1948 – 1994: GATT
- Từ năm 1995 đến nay: WTO
Nghiên cứu về WTO phải tìm hiểu về GATT
1. Sự hình thành và phát triển của WTO
1.1. Tổ chức Thương mại Quốc tế và Hiệp định Chung về Thuế quan và thương mại năm 1947
Tổ chức Thương mại Quốc tế (TTO)
Hiệp định chung về thuế quan và thương mại năm 1947
a. Hiến chương La Habana và ý tưởng về ITO
- Thời kỳ giữa 2 cuộc chiến
+ Là giai đoạn được đánh giá rất tồi tệ cho nền TMQT và cho chính sách tự do hóa TM
+ Một loạt các quốc gia đã áp dụng các chính sách bảo hộ bằng cách dựng lên các rào cản đối với
TMQT:
++ Hoa Kỳ: Luật thuws Hawley-Smoot năm 1930
++ Các ưu đãi hoàng gia được áp dụng cho các quốc gia thuộc khối Thịnh vượng chung (Anh và 1 số
khu vực thuộc địa của Anh Australia New Zealand) nâng thuế đối với các nước thứ ba
+ Tốc độ tăng trưởng thương mại: -0,5%/năm
+ Hội Quốc Liên thất bại trong các sáng kiến về tự do hóa thương mại
+ Xuất hiện những ý tưởng để khơi thông bế tắc:
++ Luật về Thỏa thuận thương mại có đi có lại năm 1934: cho phép tổng thống Mỹ được đàm phán
cắt giảm thuế quan lên đến 50%
=> Không có ý nghĩa trên thực tế
- Thời kỳ chiến tranh thế giới thứ 2:
+ Chiến tranh thế giới thứ 2 do Hitler phát động năm 1939
+ Năm 1941, quân đội Hitler chuẩn bị đánh Liên Xô
+ Nhật, Italia ủng hộ Đức hình thành khối phát xít
+ Liên Xô kêu gọi các nước ngoài khối phát xít hợp nhất
+ Năm 1943, hình thành khối đồng minh chống Phát xít (Liên Xô, Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Hoa Kỳ)
+ Năm 1945: Đức thua trận, Liên Xô chịu thiệt hại lớn về người và của
+ HK đưa ra ý tưởng: thành lập tổ chức duy trì hòa bình và an ninh thế giới => 24/10/1945 LHQ ra
đời
+ Để thực hiện mục tiêu của Liên Hợp Quốc các nước cần phải có ngân sách tái thiết đất nước, duy
trì ổn định tiền tệ => thành lập IMF và WB
+ Tuy nhiên, các quốc gia bảo hộ nên thương mại thế giới không phát triển => thành lập ITO
b. Sự thất bại của ITO và sự ra đời của GATT 1947
- Hiến chương La Habana đã không được phê chuẩn
- Hiến chương chính thức bị thất bại
Tuy nhiên, nội dung của chương IV đã được “cứu vãn”
=> GATT 1947 ra đời
c. Đặc điểm của GATT 1947
1.2. Sự phát triển của hệ thống TMQT dưới sự điều chỉnh của GATT
1.3. Vòng URUGUAY và sự ra đời của WTO
2. Đặc điểm của WTO
2.1. Mục tiêu của WTO
2.2. Chức năng và nhiệm vụ
a. WTO – điều chỉnh và quản lý hệ thống thương mại thế giới
 Cơ sở pháp lý: điều II và III.1 của Hiệp định Marrakesh
 Nội dung:
 Là tổ chức duy nhất ở quy mô toàn câu điều chỉnh các hoạt động thương mại được quy
định trong hiệp định của WTO
 WTO quản lý và thực thi các hiệp định nêu trên
b. Là khuôn khổ đàm phán thương mại đa biên
Cơ sở pháp lý: điều III.2 của hiệp định Marrakesh
Nội dung:
c. Cơ quan rà soát chính sách thương mại
3. Các nguyên tắc cơ bản của WTO
3.1. Nguyên tắc không phân biệt đối xử
- Là nguyên tác cơ bản, xuyên suốt và quan trọng nhất của hệ thống thương mại đa biên
- Bao gồm:
+ Nguyên tắc đối xử tối huệ quốc (MFN): là việc 1 quốc gia dành cho 1 quốc gia khác những uu đãi
thương mại không kém phần thuận lợi hơn những ưu đãi dành cho 1 nước thứ ba bất kỳ nào.
Cơ sở pháp lý: điều I của GATT, điều I của GATT – MFN
Một biện pháp, về mặt quy định, chính sách thì mang tính chất trung lập, nhưng khi áp dụng trên
thực tế thì lại có những phân biệt đối xử cố định=> bị coi vi phạm MFN

Ngoại lệ của MFN