You are on page 1of 41

Ipaliwanag ang mga

Terminong Gamit
sa Pamamahayag
Pantelebisyon
Filipino Journalism Group 1 Report
Ang paglikha ng TV studio ay humantong sa
isang interes sa mga paaralan upang mag-alok
ng mas kongkretong pag-aaral para sa mga
mag-aaral. Sa TV Broadcasting, maaaring narinig
mo na ang ilang terminolohiya na hindi pamilyar
sa iyo. Ang mga terminong ito ay ginagamit
upang makamit ang mas mahusay na
komunikasyon sa loob ng lugar ng trabaho at
kilala bilang mga jargons" na ginagamit sa isang
partikular na larangan ng TV broadcasting.
Ipakikilala sa iyo ng araling ito ang mga
terminong kailangan mong matutunan
upang lubos na maunawaan ang mga
konsepto sa TV broadcasting.
Makakatulong ito sa iyong maging bihasa
sa pagsulat ng mga script, paglalahad ng
mga ulat ng balita at pag-edit ng mga
audio-visual na pakete para sa telebisyon.
Ang mga terminolohiya para sa TV Broadcasting ay maaaring ikategorya sa dalawang
pangunahing lugar: (1) mga terminong ginamit sa pag-edit ng mga bahagi ng audio
at video, at (2) mga terminong ginamit na tumutukoy sa ilang bahagi ng isang
programa ng balita.

Narito ang ilan sa mga terminong ginamit sa pag-edit ng mga bahagi ng audio at
video ng isang parte ng balita

Bumper Lower Third Silent Video Voiceover


(SIL) (VO)
Chromakey Music Bed Sound Effects VO/SOT
Fade-in Natural Sound Sttinger
(SOT)
Ang mga terminolohiya para sa TV Broadcasting ay maaaring ikategorya sa dalawang
pangunahing lugar: (1) mga terminong ginamit sa pag-edit ng mga bahagi ng audio
at video, at (2) mga terminong ginamit na tumutukoy sa ilang bahagi ng isang
programa ng balita.

Gayundin, narito ang mga terminong ginamit na nauukol sa mga bahagi ng isang
programa ng balita

CBB Footage OBB Standupper


Closing Credits Infomercial Package Station ID
Commercial Lead-in Sign-IN/OFF Video
Break Journalist
Bumper
isang transitioning amp (na may
engnation ng maayos na espasyo mula
sa isang commercial gap o iba pang
mga segment
Ang mga termino na Chromakey, Chroma-key, o
karaniwang ginagamit sa
Chroma Key
pamamahayag pantelebisyon
ay nagbibigay-kahulugan at isang elektronikong proseso na
binabago ang mga eksena sa background
konteksto sa mga aspeto ng
(karaniwan ay naglalagay ng digitally
industriya ng broadcasting. enhanced na background) nang hindi
Narito ang ilan sa mga ito: naaapektuhan ang foreground

Closing Credits
makikita sa dulo ng (TV) program na
nagdedetalye ng production staff, sponsors,
at iba pang tao/grupo sa likod ng tagumpay
ng isang production
Dead Air
isang hindi kinakailangang
katahimikan ng higit sa tatlong
segundo

Ang mga termino na Fade-In (FI)


karaniwang ginagamit sa isang shot na nagsisimula sa dilim at unti-
pamamahayag pantelebisyon unting lumiliwanag hanggang sa ganap na
ay nagbibigay-kahulugan at liwanag, tinatawag ding fade-up, ang
konteksto sa mga aspeto ng kabaligtaran sa fade-out o fade sa itim, na
industriya ng broadcasting. may kaugnayan sa tunog, fade in ay
maaaring mangahulugan ng unti-unting
Narito ang ilan sa mga ito:
pagtaas ng volume

Footage - Length
ang isang bahagi ng isang pelikula ay
tinatawag na footage, gaya ng day footage o
news footage
Lead
Sa isang maikling pagpapakilala ng
isang anchor sa isang ulat ng isang
newscaster
9 Infomercial isang audio o video na
Ang mga termino na segment na pinagsasama ang
karaniwang ginagamit sa advertising sa impormasyon,
pamamahayag pantelebisyon ibinebenta bilang isang komersyal at
magagamit sa ilang mga cable network
ay nagbibigay-kahulugan at at iba pang broadcast media
konteksto sa mga aspeto ng
industriya ng broadcasting.
Narito ang ilan sa mga ito: Lower Third
Ito ay sa ibabang ikatlong bahagi ng
screen ng TV, kung saan karaniwang
ipinapakita ang mga pagkakakilanlan
at iba pang mga caption
Music Bed
ang layer ng instrumental na musika na
nasa ilalim ng boses ng announcer na
nakakaimpluwensya sa mood at
karanasan ng manonood. ang ilan ay
Ang mga termino na may label na ito bilang background
karaniwang ginagamit sa music
pamamahayag pantelebisyon
ay nagbibigay-kahulugan at Natural Sound on Tape (or Nat Sot)
konteksto sa mga aspeto ng Ito ay mga ingay ng hayop, lagay ng
industriya ng broadcasting. panahon at iba pang aktwal na tunog
Narito ang ilan sa mga ito: na nai-record para sa brodkast o iba
pang gamit, bilang kaibahan sa
artipisyal na tunog o sound effect
Package
Ang isang naka-tape na ulat sa
telebisyon, sa pangkalahatan ay
humigit-kumulang 45 segundo o 2:30
minuto para sa isang maikling pakete,
Ang mga termino na ang mahabang pakete ay isang
karaniwang ginagamit sa espesyal na ulat o isang ulat na ie-edit
pamamahayag pantelebisyon at i-broadcast sa loob ng isang yugto ng
ay nagbibigay-kahulugan at mga araw (two-parter, three-parter. four-
konteksto sa mga aspeto ng parter, o five parter)
industriya ng broadcasting. Prompter
Narito ang ilan sa mga ito: Ito ay isang device na nagbibigay-daan
sa mga speaker at performer na
magbasa ng script habang nakatingin
sa audience o sa camera
Sign OFF
isang opisyal na pahayag upang
tapusin ang araw na broadcast, ay may
parehong nilalaman ng Sign On spiel
ngunit ang Pambansang Awit ay
Ang mga termino na tinutugtog sa dulo ng spiel
karaniwang ginagamit sa
pamamahayag pantelebisyon Sign ON
ay nagbibigay-kahulugan at Isang opisyal na pagpapakilala ng
konteksto sa mga aspeto ng istasyon at ito ay pinapatugtog bago
industriya ng broadcasting. simulan ng istasyon ang araw-araw na
Narito ang ilan sa mga ito: pagsasahimpapawid nito, na
kinakailangan ng batas, ay maaaring
maglaman ng sumusunod na
pambansang awit, pangalan ng
istasyon/Kompanya ng TV, frequency
assignment, operating power, mga
detalye ng lisensya at teknikal na
kawani
Silent Video (SIL)
Isang naka-mute na pakete ng video na
kadalasang may kasamang voice over.

Ang mga termino na Soundbite


karaniwang ginagamit sa Ang audio track ng isang bahagi ng
pamamahayag pantelebisyon isang panayam sa radyo o TV 22. Sound-
on-tape (SOT)- kasama ang tunog at
ay nagbibigay-kahulugan at
video na na-record sa parehong makina
konteksto sa mga aspeto ng (video camera); ang orihinal na tunog
industriya ng broadcasting. na kasama ng video package
Narito ang ilan sa mga ito:
Standupper
Isang ulat sa pinangyarihan ng isang
kaganapan na ang TV camera ay
nakatutok sa reporter, na nakatayo at
hindi nakaupo, sa isang walking
standupper, gumagalaw ang reporter
Sound Effects (SE, S.E.,
SFX, o S.F.X.)
Mga tunog na ginawa mula sa natural o
artipisyal na pinagmulan na
Ang mga termino na tumutulong sa pagkumpleto ng mga
karaniwang ginagamit sa larawang nalilikha natin sa ating isipan,
pamamahayag pantelebisyon ang mga halimbawa ng sound effect ay
mga tunog na nagmumula sa mga
ay nagbibigay-kahulugan at
hayop, trapiko, panahon at mga tunog
konteksto sa mga aspeto ng maliban sa diyalogo
industriya ng broadcasting.
Narito ang ilan sa mga ito: Station ID
Naglalaman ng call sign ng istasyon at
ginagamit ang opisyal na jingle ng
istasyon bilang background nito, na
ginagamit upang makilala ang istasyon
mula sa iba pang mga kakumpitensya
nito
Stingers
Mga piling musika o sound effect na
ginagamit upang bigyang-diin o
bigyang-diin ang isang pahayag
(maaaring isang boses, tawa,
Ang mga termino na palakpakan atbp,)
karaniwang ginagamit sa
pamamahayag pantelebisyon Video Journalist (v) o vee jay)
ay nagbibigay-kahulugan at isang tao na nagpapatakbo ng isang
konteksto sa mga aspeto ng video camera at isang reporter ng balita
industriya ng broadcasting. sa parehong oras
Narito ang ilan sa mga ito:
Voice over (VO)
Kapag ang isang nagtatanghal, na hindi
kinakailangang nasa eksena ng balita,
ay nakipag-usap sa isang news clip
lamang
VO/SOT
Isang voice-over na sinamahan ng
sound-on-tape; isang boses sa
Ang mga termino na studio, tulad ng isang newscaster,
karaniwang ginagamit sa sa isang naka-tape na segment na
pamamahayag pantelebisyon may soundbite; isang karaniwang
ay nagbibigay-kahulugan at format sa balita sa TV; binibigkas
konteksto sa mga aspeto ng ang VOH-SOT, dalawang sunud-
industriya ng broadcasting. sunod na sequence ang
Narito ang ilan sa mga ito: ipinahiwatig sa isang TV script
bilang VO/SOT/VO; tatlong
magkakasunod na pagkakasunud-
sunod ay ipinahiwatig bilang
VO/SOT/VO/SOT/VO
Broadcast
Ang paghahatid ng mga signal ng audio
at video sa isang malawak na madla sa
pamamagitan ng mga alon sa
telebisyon o mga digital na paraan.
Ang mga termino na
karaniwang ginagamit sa
News Anchor
pamamahayag pantelebisyon
ay nagbibigay-kahulugan at Ito ang taong nangunguna o nagpapalabas
ng mga balita sa telebisyon. Kilala rin ito
konteksto sa mga aspeto ng
bilang news anchor o news presenter.
industriya ng broadcasting.
Narito ang ilan sa mga ito:
Broadcasting Network
Ito ang istasyon o kumpanya ng
telebisyon na nagpapalabas ng mga
programa. Halimbawa nito ay ABS-CBN,
GMA Network, CNN, at marami pang iba.
Istasyon
Isang lokal o rehiyonal na transmitter ng
telebisyon na nagbo-broadcast ng
content na ibinigay ng isang
broadcasting network.
Ang mga termino na
karaniwang ginagamit sa
Live Broadcast
pamamahayag pantelebisyon
ay nagbibigay-kahulugan at Ito ay ang uri ng programa o pagpapalabas
na naganap o nangyayari nang totohanan
konteksto sa mga aspeto ng
at kasabay ng oras na ipinapalabas ito sa
industriya ng broadcasting. telebisyon.
Narito ang ilan sa mga ito:
Ratings
Ito ay ang sistema ng pagsusuri ng
populasyon o manonood upang malaman
kung gaano karaming tao ang nanonood ng
isang programa. Karaniwang ginagamit ito
para sa mga advertising at pag-evaluate ng
programa.
Producer
Ito ang taong responsable sa
pangkalahatang konsepto at
produksiyon ng isang programa. Sila ang
nagdadala ng mga ideya at nagpaplano
Ang mga termino na ng mga aspeto ng programa.
karaniwang ginagamit sa
Scriptwriter
pamamahayag pantelebisyon
ay nagbibigay-kahulugan at Ito ang taong responsable sa pagsusulat
ng mga script o teksto ng mga host o
konteksto sa mga aspeto ng
talents sa telebisyon. Sila ang nagdadala
industriya ng broadcasting. ng mga linya at mensahe ng programa.
Narito ang ilan sa mga ito:
Tape Delay
Ito ay ang pagkaantala ng ilang oras o araw
bago maipalabas ang isang programa o event
sa telebisyon. Karaniwang ginagamit ito sa
mga live events upang maiwasan ang mga
technical glitches o hindi inaasahang
problema.
Iskedyul ng Pag-broadcast
Isang paunang natukoy na timetable na
tumutukoy kung kailan ipapalabas ang
mga partikular na programa sa TV.

Ang mga termino na OBB


karaniwang ginagamit sa Ang opening billboard ay nagpapakita ng
pamamahayag pantelebisyon pangunahing impormasyon o
ay nagbibigay-kahulugan at pagsasalaysay bago ang mismong simula
konteksto sa mga aspeto ng ng programa. Ito ay nagpapakita ng mga
industriya ng broadcasting. pangalan ng programa, mga host o aktor, at
Narito ang ilan sa mga ito: iba pang mga elemento na maaaring
magbigay-kahulugan o konteksto sa mga
manonood o tagapakinig.

Script/ teleprompter
Ang teksto o mga linya ng pagsasalita na
binabasa ng mga anchor o reporter sa ere.
On-Air/ Off-air
Ang On-air ah estado kung saan ang
programa ay kasalukuyang ipinalalabas
o live na iniere.Off-air kung ang
kasalukuyang ipinalabas ay tapos na.
Ang mga termino na
karaniwang ginagamit sa Commercial Break
pamamahayag pantelebisyon Ang oras sa pagitan ng mga programa
ay nagbibigay-kahulugan at kung saan ipinapalabas ang mga TV
konteksto sa mga aspeto ng commercials.
industriya ng broadcasting.
Narito ang ilan sa mga ito:
CBB
Ang closing billboard ay ang huling bahagi ng
programa kung saan ipinapakita ang mga
pangunahing impormasyon tulad ng
pangalan ng programa, mga host o aktor,
mga kredito ng produksyon, at iba pang
mahahalagang detalye.
KISS
(Keep It Short and Simple)
Ang KISS o "Keep It Short and Simple"
ay isang prinsipyong ginagamit sa
Ang mga termino na pagbuo ng mga mensahe o
karaniwang ginagamit sa komunikasyon. Ito ay nangangahulugang
ang mga mensahe ay dapat maging
pamamahayag pantelebisyon
maikli, maayos, at madaling
ay nagbibigay-kahulugan at maunawaan.
konteksto sa mga aspeto ng
industriya ng broadcasting.
Narito ang ilan sa mga ito:
CG – Computer Graphics
Ang mga CG o computer-generated
graphics ay mga graphic na nilikha gamit
ang computer software. Ito ay karaniwang
ginagamit para sa mga animasyon, mga
infographic, at iba pang mga visual na
elemento sa TV broadcasting.
Anyo at
Nilalaman
Pamamahayag Pantelebisyon
Nilalaman ng Pamamahayag
Pantelebisyon
Filipino Journalism Group 1
Balita at
Current Affairs
Kasama rito ang mga news
programs, public affairs show, at
mga dokumentaryo na nag-
aalok ng impormasyon at
pagsusuri sa mga pangunahing
balita at isyu sa bansa at sa
buong mundo.
Local News
Local news broadcasts na nagbibigay ng
mga balita at impormasyon sa mga lokal
na komunidad.

Foreign Content
Mga programa mula sa ibang bansa na
pinalalabas sa mga lokal na istasyon.
Sports
Naglalaman ito ng live coverage
ng mga sporting events, sports
analysis shows, at mga profile
ng mga atleta.

Infomercials
Mga programa na nagbebenta ng mga produkto o serbisyo.
Showbiz/Entertainment
Kasama rito ang mga teleserye, variety
shows, comedy shows, reality shows, game
shows, at talent competitions.

Music and Arts


Mga programa tungkol sa musika, sining, at
kultura, tulad ng mga concerts, art exhibits,
at profiles ng mga artist.
Edukasyon
Mga programa na naglalayong
magbigay ng edukasyonal na
impormasyon sa mga
manonood, tulad ng mga
dokumentaryo tungkol sa
kalikasan o kasaysayan.

Relihiyon at Spiritwalidad
Kasama rito ang mga programa na may kaugnayan sa
relihiyon, pananampalataya, at moralidad.
Lifestyle
Kasama rito ang mga
programa tungkol sa
pagluluto, fashion, travel, at
iba pang aspeto ng buhay na
may kaugnayan sa
pamumuhay.
Public Service
Kasama rito ang mga programa na
nagbibigay ng tulong at impormasyon sa
mga tao, tulad ng mga medical advice,
legal advice, at disaster preparedness.

Children's Programs
Mga programa para sa mga bata, tulad ng
cartoons at edukasyonal na palabas.

“The 1990 children's television Act mandate”.


Anyo ng
Pamamahayag
Pantelebisyon
Visual Presentation
Ito ay may kinalaman sa
aspeto ng pagpapakita sa
screen. Ito ay nagpapakita
ng mga kamera anggulo,
camera shots (tulad ng
close-up, wide shot), mga
graphic, at iba pang mga
visual na elemento.
Audio Presentation
Kasama dito ang tunog,
musika, at pagpapahayag ng
mga tagapagsalita o host.
Ang audio presentation ay
mahalaga sa pagbuo ng
atmospera at pagtutok ng
mga manonood.

Editing
Ang pag-edit ay isa sa mga pangunahing bahagi ng
TV broadcasting. Ito ay nagbibigay-daan sa pagbuo
ng mga segments, pag-organisa ng video footage, at
pagsusunod-sunod ng mga elemento.
Set Design Graphics at Animation

Kung ang programa ay sa studio Ang mga graphics at


ginagawa, ang set design ay may animation ay ginagamit
malaking papel sa pagbuo ng upang magdagdag ng visual
atmospera at imahe ng programa. appeal sa programa. Ito ay
Ito ay kinabibilangan ng mga maaaring nagpapakita ng
backdrop, set props, at pagkakaayos mga title, captions, at mga
ng mga kagamitan. infographic.
Studio vs. On-Location
Ang anyo ng TV broadcasting ay maaaring
manggaling sa studio o sa totoong lugar ng mga
pangyayari. Ang studio broadcasting ay
kinabibilangan ng mga talk shows, variety
shows, at mga balita mula sa studio,
samantalang ang on-location broadcasting ay
nagbibigay ng live coverage sa mga pangyayari
sa totoong buhay.
At ang kailangan
pang-iskrip
Filipino Journalism Group 1
Ang iskrip ay isinusulat na mga
salita ng pagbabalita upang
maiparating ang mensahe gamit
ang isang tao o broadcaster.
Mga Dapat Isaalang-alang sa Pagsulat
ng Iskrip Pantelebisyon
● Headlines
● Teaser
● Bumper
● Closing Billboard
● Audio Visual
Ang iskrip sa telebisyon ay isinusulat sa maiikling linya lamang
humigit kumulang 15 na karakter nalang ang maaaring gamitin
upang magkasya sa tele-prompter
Kung kaya't kailangan nating gawing simple ang pangungusap
upang madaling maintindihan.

Ang inyong iskrip ay kinakailangang;

● 1. Easy on the Ears.


Madaling maintindihan Kailangan nating
kapag kanilang
tandaan na ang ating
pinapakinggan
audience ay viewers
● 2. Easy on the Lips. hindi readers.
Mga pangungusap na
hindi nakakabulol.
Mga Susi sa Pagsusulat ng Magandang Iskrip

Magandang Story Structure Straight to the Point


● Magsulat ng outline ● Huwag paligoy-ligoy

● Ayusin ang iyong ● Hindi dapat patalon-


mga ideya, opinyon, talon ang iyong mga
at ang iyong iniisip ideya at sinasabi
Salamat sa
Pakikinig! CREDITS: This presentation
template was created by Slidesgo,
Filipino Journalism
including icons by Flaticon, and
infographics & images by Freepik
Group 1 Report
and illustrations by Stories.

You might also like