Professional Documents
Culture Documents
h ti, a rJ
.et;
== =
I •1 D
r
* 1
vcîle
_ lışmalarımız
3
düzenle başladı,
ahenkle yürümel
gönül rahatlığı
içinde de
|
sona ermeli..."
Araştırmaları ve denemeleri ile bizlere ışık tutan bir kardeşimiz.
a r r j u j x o r a y
18 Nisan 2001'den itibaren, iki dönem Büyük Hatiplik
görevinde bulunan Tanju Koray, ritueller üzerinde sürekli
çalıştı, masonluğun temel belgelerini, ritüellerimizin kay
naklarını araştırdı ve bunlara dönerek rituellen yeniden
kurgulama denemeleri yaptı. Koray, Nairobi'de İngiltere,
İskoçya ve İrlanda'dan berat almış Localara devam etti ve
hatta, oradaki bir Loca için Kuran'ı Kerim istedi.
I 1
EKİM
2007
20
ritüelleri - Gayri Muntazam Çalışma tabloları - Avadanlıklar - Metinler şekillerle ve renkli tablolarla
Haricinin kabulü - Etiket - Protokol Emulation - Modern İskoç Ritüeli - zenginleştirilmiştir.
- Regalya - Ezoterizm - Kardeş Grande Loge de France ve Grand Bu yelpazeden seçmeler, dizi halinde
Sofrası - Locadan Büyük Locaya - Orient de France 'in 3 derece ritüel- okurlarımıza sunulacaktır.
Ritüel nedir - Landmarklar - lerinin tercümesi. "Hürmasonluk Nedir?" ile başlıyoruz.
Hürmasonluk nedir?
Bugün dünyada 150 kadar Tanju Koray görmeyerek inancın biçimini de
1
Obediyans, 4,5 milyon kadar da verirler. Onlar üyelerine inandıkları
2
M a s o n var. Büyük Localar dinin kitabını rehber edinmelerini,
Masonluktan ne anladıklarını, ilke ve düşünce ve davranışlarını bu kitaba
amaçlarını, usûl ve âdetlerini, kendi göre uyarlamalarını kuvvetle tavsiye
anayasalarına, tüzüklerine yazıp ilan
ve teşvik ederler. Bir başka
etmişlerdir. Zaten bu, hem kuruma
Masonlukta ise sadece inançlı olmak
müracaat edecekler, hem de kuru
esastır. Dinsel inancı ve uygulaması
m u n üyeleri için gereklidir. İnsan
nereye, nasıl bir yere gireceğini, kişinin kendisine bırakılarak
girdiğinde ne yapacağını, yerini, Masonluk olarak kendisine herhangi
görev ve sorumluluklarını bilmek bir tavsiyede bulunulmaz. Dinî inanç
durumundadır. anlatma adı altında yaptıkları ya da sadece inanç ilkelerine sahip
yanlışlar da göz ardı edilemez. Masonluk Kurumlarının dışında bir
Tanju Koray bu noktada Bunlar önemlidir a m a daha da de inançtan hiç söz etmeyen, kims
muntazam ve gayrı muntazam diye önemlisi Masonluk hakkında doğru
değerlendirdiğimiz belli başlı Büyük enin inancını sorgulamayan
bilgi sahibi olmadan Masonluk
Localardan dokuzunun temel ilke Masonluklar vardır. Tabii bunların
uyduran Masonların sayısının
ve amaçlarım burada sıralayarak üyeleri de mutlaka dinsiz, imansız,
yüksek oluşudur. Doğru bilinmeyen
benzerliklerini vurguluyor. Söz inançsız değillerdir. İlkeleri ve uygu
doğru uygulanamaz, doğru da
konusu metinleri buraya dahil lamaları içinde hiçbir zaman Tanrı
anlatılamaz.
etmek Tesviye'nin yoktur y a da Tann'yı tanımıyoruz
kapsamının dışına çıkar. 3
Masonluğu birçok insan bir diye bir ifade yoktur. Bunlar sadece
(Muntazam olduğu gibi gayrı
nevi din veya tarikat gibi herkesi kendi vicdani kanaati ile baş
muntazam dediğimiz) Büyük
görmektedir. Kimilerine göre başa bırakıp üyelerinden inançlarını
Localar kendilerini böyle anlatıyorlar, de dinsizliktir. Doğrusu, beyan etmelerini şart koşmazlar.
dünyada Masonluk hakkında yüz Masonluk ne bir din, ne bir tarikat Aralarında inançlılar olduğu gibi
binden fazla kitap olduğu söyleniyor. ne de benzeri bir topluluktur. Bir agnostikler, ateistler de vardır. Öyle
Ayrıca masonlukla ilgili her türlü bil kere hemen hemen bütün dinlerde ya da böyle, Masonluk hiçbir zaman
giyi fazlasıyla internet sayfalarında bir âhiret, bir kurtuluş, bir cennet dinsizlik değildir. Dinsizlik iddiaları,
bulmak mümkün. Gene de büyük bir veya cehennem inancı bahis genellikle, dini kendi anladıkları
çoğunluğun Masonluk hakkında konusudur. Masonluk ise başka biçimde baskı yoluyla uygulamaya
doğru bilgi sahibi olduğu dünya ile değil, doğrudan doğruya çalışanlar tarafından ortaya atılmıştır;
söylenemez Uzun yıllar ve de yalnız bu dünya ile uğraşmak bu bugün de sürmektedir.
Masonluk kendini anlatmaktan hep tadır. Hiç kimsenin özel inancına
kaçınmıştır. Masonların kendilerini karışmaz. Ama bazı Obediyanslar bir Masonluk Hıristiyan bir toplumun
anlatmadıkları ya da son yıllarda ürünüdür. O toplum Ortaçağı ^
Yüce Varlığa inanma şartını yeterli
1- Sayıyı 6-8 milyon arasında verenler de var. Bana göre onlar Sembolik Masonluğun dışındakl- "mason" sanal bir sıfat, gerçekte sadece üye olunuyor. Mason olmak için önce niyet, sonra
lerl de kattıkları İçin sayı katlanıyor. Birçok Büyük Loca matrlkül sayısını da tam veremiyor. Son çaba, gayret ve zaman gerekiyor ve süreç ömür boyu sürüyor. Sonunda da mason olunup
yıllardaki üye kayıplarına bakılırsa gerçek sayı galiba 2,5-3 milyon. 2- Masonluğa katılan herkes olunmadığı MR veya başka bir şeyle tespit edilip belgelenemiyor.
daha İlk günde "mason" oluveriyor. Ritüel bakımından da, tüzük bakımından da böyle. Aslında 3- Mimar Sinan sayı 141/142'de bu yazının tamamı yayımlanacaktır.
EKİM
2007
yaşamış, din ve mezhep kavgaları ile Bir başka iddia, Masonluğun
birbirini öldürmüştür. Bu yetmemiştir, kökünün dışarıda olduğudur.
din, iktidar savaşlarına neden Evet Masonluğun kökü dışandadır
olmuştur. Bütün bunlardan sonra, Tabii bir ülkede kökü dışarıda
Masonluk, birbirlerine düşman olmayan ne kadar şey
olmuş, çeşitli din ve inançlara sahip, vardır ki?
değişik siyasi eğilimli insanları bir Din bile, bir yerde
araya getirmek için ortaya çıkmıştır. başlamış, oradan da
Amacı, dağıtmak, ayırmak, bölmek başka yerlere geçip
değil, aksine birleştirmek, ortaklıklar yerleşmiştir. Önemli
kurmak ve bir yumağa sarmaktır. olan kökünün nerede
Onun için de herhangi bir dinin ya da olduğu değil, alınıp
inancın lehinde ya da aleyhinde ola benimsenmesi ve
bilecek nitelikteki her türlü konuşma yoğrulmasıdır.
ve tartışmayı kendi bünyesinde
yasaklamıştır. Masonlukta din
konuşulur, ancak bilgi vermek, tarih felsefi,
sel ve bilimsel doğruları açıklamak
toplumsal konuları
gayesiyle konuşulur, a m a kimsenin
kavrayabilecek, hazmettikten sonra
şu veya bu biçimde etkileneceği
kazandıklarını toplumun yararına
konuşmalar yapılmaz.
sunabilecek yeterlilikte olmalarını
Ayrıca, iddia edildiği gibi, yeğler. Gelir düzeyinin, mevkiinin
Masonluk enternasyonal bir yüksek olması gibi tercihi yoktur.
kuruluş değildir. Enternasyonal Ahlâklı, onurlu, Masonluğu temsil
olabilmesi için bir dünya merkezinin edebilecek ciddiyette, özümseyebile-
bulunması ve her türlü karar ve cek kabiliyette olmak lazımdır.
uygulamanın da bu merkezden Önemli olan bunlardır.
çıkması gerekir. Masonluğun bir
dünya merkezi yoktur. Masonluğu
Masonluğa getirilen bir başka
her ülkede bağımsız, egemen kurum Masonluk, sınıf ayınmı eleştiri de Yahudilik ve
lar yönetir. Bunlar, devletler arasında yaparak belirli çevreden, Siyonizm'e hizmet eden bir
olduğu gibi, birbirleriyle görüşürler, belirli kafa yapısında olan topluluk olduğu şeklindedir.
tanışırlar, birbirlerini ziyaret ederler, insanları bünyesine alır, tam Bu iddiaların ana kaynağı ritüellerde-
y a da birbirleriyle tanışmazlar ve de anlamıyla ortak çıkarları için ki İbrani kelimeler ve Süleyman
ilişki kurmazlar. Ancak, hiçbir birleşmiş insanlardan Mâbediyle ilişkili sembolizmadır.
Obediyans diğerinden daha üstün ya meydana gelir, diye de Ancak şunu bilmek lazımdır ki
da daha aşağı değildir. Her biri kendi suçlanır. Bu gibi iddiaları Masonluğun var olduğu ve bugünkü
doğrulayan birtakım olaylar şekliyle kurulduğu zaman Yahudiler
temsil ettiği, yönettiği masonluk
olmuştur. Ancak, bu tür ilişkiler gettolar halinde yaşıyorlardı ve
çevresinin tek ve en yüksek otorite
masonik suç sayıldığından, farkına Avrupa henüz onlara vatandaşlık
sidir. Kararlarını kendi alır, kendi
varıldığında bu insanlar kurumlardan hakkı bile tanımamıştı. Öyle ki
uygular, bunun için bir başka Mason
ihraç edilmişlerdir. Masonluk, ortak Almanya'da Yahudiler localara
kurumundan yetki ya da izin almaz.
ülküde birleşmiş, ahenk ve alınıyor diye İngiltere bu Büyük Loca
Masonluk enternasyonal değildir,
dayanışmayı sağlamış, güzel ile ilişkisini bile kesmişti. Siyonizm
a m a temel ilkeleri dolayısıyla
dostluklar kurabilmiş, kardeşlik hareketi ise Masonluğun
evrenseldir. Dünyada birbirinden çok
sevgisiyle birbirlerine bağlanmış başlangıcından en az yüz elli yıl
farklı kültürler de olsa Masonluk
insanların topluluğudur. sonra ortaya çıkmıştır. Bu da sadece
ilkeleri hem ulusal değerlere ters
ve sadece bir dinin insanlarının siyasi
düşmez hem de dünyanın her Masonluk çıkarcı değil, seçici
düşünce ve aktivitesinden başka bir
yerinde ortak bir duygu ve anlayışa bir Kurumdur. Üye olmak isteyen
şey değildir; kendilerinden
cevap verir. lerin belirli bir kültür düzeyinde,
EKİM
2007 22
başkalarını, hele Masonluğu hiç bunlarla eğlenirler. Bulundukları toplum böylece Masonluğun
ilgilendirmez. Üstelik Masonluk, din toplumda ayrı bir yere konulmak gelişmesini sağlamışlardır. Biçimi
kavgaları yüzünden birbirine girmiş isteyen insanlar da bu Kuruma belki Britanya özelliği taşımaktadır,
insanları kaynaştırmak için zaten her girerek sınıf atlamaya çalışırlar. ama özünde, içeriğinde, bu toplumun
türlü dinî eğilimi kendi dışına Masonlukta böyle insanlar vardır, o özelliklerinin baskısı yoktur.
çıkartmıştır. Eğer iddialar doğru bakımdan bütün bunlar doğru Masonluk, birbirlerine uzak, birbir
olsaydı, birçok Hıristiyan, hele olabilir. Kimin ne niyetle Masonluğa lerinden çok farklı kültürlere sahip
Müslüman din adamı Masonluğa girmiş olduğunu, ne niyetle üye insanların kendi benliklerinden,
katılır mıydı? Başka bir dinin kaldığını bilmek m ü m k ü n değildir. değerlerinden ödün vermeden kabul
unsurları bu insanları rahatsız etmez Masonluk kimseyi zorla üye yap edebilecekleri ilkeler dolayısıyla kolay
miydi? Bu iddialar da boştur. madığı gibi, isteyen de istediği zaman kabul görüp yayılmıştır. Aksi olsaydı,
ayrılmakta serbesttir. Mason olmaya zaten çıktığı yerde kalırdı, belki
Masonlar hem sosyal hem de
hiç niyet etmemiş, hiç gayret bugün orada bile yaşamazdı.
siyasal güç olarak toplumda
göstermemiş bazı insanlara bakarak
ayrı bir sınıf oluşturmakla da Bugünden yarına
Masonluğu suçlamak haksızlıktır.
suçlanır. Hiçbir Mason bulunduğu
Kurumun da kusuru vardır ama Artık son yıllarda Masonluk eskisi
toplumun dışında bir insan değildir,
asıl kusur kişinin kendisindedir. kadar ilgi çekmemektedir. İngilizce
olamaz da. Kişi ve Kurum olarak
Masonlukta, üye olup üye kalmak konuşan ülkelerde üye sayısında
siyasi bir niyet, amaç ve uygulama 5
başka, Mason olmaya çalışmak büyük düşüş vardır. Bunda
da Masonluğa uymaz. Kişi siyasetle
daha başka şeydir. Masonluk aleyhindeki kampanyaların
uğraşabilir, ama bu faaliyetinde
bir miktar etkisi olmuştur
Kurumu veya Mason kimliğini asla Masonluk bugünkü şekliyle Masonluk bir zamanlar İngiltere'de
kullanamaz. Ama bir mason olarak Londra'da doğmuş, buradan kraliyet, asalet ve kilisenin zirveyi
sahip olması gereken nitelikleri, da dünyaya yayılmıştır. oluşturduğu, altında da yüksek
erdemleri siyasette ya da başka bir Kuruluşu ve faaliyeti yalnız insanların
burjuva tabakasının bulunduğu bir
sahada kullanması görevidir. Yani özgür yaşadıkları toplumlarda
piramit iken bugün artık ne üst
ahlâklı, erdemli, doğru sözlü, h a k ve olmuştur. Rusya'da Masonluk kurul
tabakanın ne de güçlü bir orta sınıfın
h u k u k tanır olmalıdır. Bu kötü muş, faaliyet göstermiş, Bolşevik
bulunduğu bir kurum değildir.
müdür? Sokağın entrikasının, ihtilâli olunca faaliyetine son
Çoğunluğu teşkil edenler sıradan
karanlığının yerini Masonluğun vermiştir. İspanya'da Franco döne
insanlardır. Bunların arasında bilim
doğruluk, ahlâk, sevgi, saygı, onur minde susmuştur. Çünkü Masonluk
ve sanat adamı, öğretim görevlisi,
ilkeleri alsa daha iyi olmaz mı? özgürlükçü, demokratik bir kurumdur.
politikacı yoktur, küçük memurlar,
Masonluk içinde siyaset, partizanlık
Peki ama Londra'da başlamış olan bu itfaiyeciler, orta sınıf çoğunluktadır.
yasaktır. Herkes kendi siyasal
kurum İngiliz halkının özelliklerini, Öyle olunca da Masonluğun çekiciliği
düşüncesini korur, ama dinsel
düşüncelerini taşımıyor mu? Onların kalmamıştır. Zaten bir kent soylu
inancıyla ilgili olduğu gibi bunu da
etkileri yok mudur? Hem evet, hem sınıfı olarak görülen Masonluğa
kendisine saklar. Başkalarını şu veya
de hayır. İngiltere'de bu örgütlenme katılıp sınıf atlama anlayışı da
bu şekilde etkileyebilecek veya ren
başladığı zaman bir gün kendilerinin günümüzde önemini yitirmiştir.
cide edebilecek her türlü konuşma,
dışındaki toplumların da Masonluğu Bir zamanlar kalburüstü insanlara
fikir yürütme kati olarak yasaktır.
benimseyebilecekleri, hattâ onlardan mahsus bu "centilmen kulüp"
Gene deniyor ki Masonluk daha öteye götürebilecekleri artık eskisi kadar gözde değildir.
günümüzde moda olmuş 4
düşünülmemiştir. 18. yüzyılın ilk
Tüm dünyada insanların ilgi konuları
birbirine benzeyen sosyal çeyreğinde İngiltere'de çıkan her şey
ve yaşam biçimleri büyük ölçüde
kulüp veya sivil toplum Fransa'da moda olduğu için oradan
değişmiş, bir yere aidiyetten
örgütlerinden biridir. İnsanların Fransa'ya atlamıştır. Buradan, bu
yapacak işleri, gidecek yerleri yoktur; defa yorum zenginlikleri ile, aynı 4- Öyle ki kuruluşta adı "ingiltere" değil "Londra" Büyük
onun için bir araya gelirler, hoşça yüzyılın ikinci yarısında geldiği yere Locası'dır ve ancak 1725de ingiltere Büyük Locası olacaktır.
dönerek İngiltere'yi etkilemiştir. 5- Fransa'da ve Türkiye'de üye artışı yıllık ortalama %4'le
ama boşa vakit geçirirler. Kendilerine
devam ediyor. Bir de dünyada karma localarda ve İngiltere'deki
birtakım sıfatlar da uydurmuşlardır, Birbirleriyle sürekli yarışta olan bu iki Kadın Masonlar Büyük Locasında artış var.
EKİM O
2007
kazanımlar daha başka sosyal
güvencelerle karşılanır olmuştur.
Şimdi sebat, gayret ve sabır
yerine çabuk ve anlık bir
yaşam tercih edilmektedir.
İletişim ve globalizasyon önemli ve
süratli değişimlere yol açmaktadır.
Masonluk içindeki insanlar da
Masonluğu kendi anlayışlarına, zevk
lerine, eğilimlerine göre uyarlamaya
doğru gitmektedirler.
EKİM <~)A
H
2007 ^