Professional Documents
Culture Documents
Libër mësuesi
për tekstin shkollor
MATEMATIK Ë
5
albas
Me vendim të Ministrisë së Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë së Kosovës,
nr. .........., datë ..........., lejohet përdorimi i këtij teksti në shkollë.
Drejtor botimi:
Driton AJRULLAI
Kryeredaktor:
Fatlum HETEMI
Redaktore:
Natasha PEPIVANI
Dorina BASHA
Recensentë:
Faton MEROVCI
Tringa DEDI AZIZI
Lavdie ABAZI
Arti grafik:
Ela Lumani
Kopertina:
Semela MERO
© Albas, 2022
Shtypur në shtypshkronjën:
PËRMBAJTJE
KAPITULLI 1 - NUMRAT
1.1 Numrat deri në 100 000
1.2 Vendvlera e shifrave te numrat deri në 100000
1.3 Leximi dhe shkrimi i numrave deri në 100 000
1.4 Numrat deri në 1 000 000 dhe vendvlera e shifrave
1.5 Leximi dhe shkrimi i numrave deri
në 1000 000
1.6 Gjërat që di të bëj tani!
1.7 Krahasimi i numrave deri në 1 000 000
1.8 Gjejmë paraardhësin dhe pasardhësin e numrave
1.9 Rrumbullakimi i numrave natyrorë në numra të plotë
KAPITULLI 2 - BASHKËSITË
2.1 Bashkësia dhe elementet e saj
2.2 Krahasimi i bashkësive
2.3 Nënbashkësia
2.4 Veprimet me bashkësi (prerja, unioni dhe diferenca)
2.5 Relacioni ndërmjet bashkësive
2.6 Rrjeti koordinativ
KAPITULLI 8 - THYESAT
8.1 Thyesat
8.2 Thyesat e barabarta dhe me të mëdha e më të vogla se një
8.3 Përcaktimi i pjesës së një tërësie
8.4 Përcaktimi i tërësisë së një madhësie
8.5 Zgjerimi dhe thjeshtimi i thyesave
8.6 Mbledhja dhe zbritja e thyesave me emërues të njejtë
8.7 Shndërrimi i thyesave në thyesa me emërues të njejtë
8.8 Krahasimi i thyesave
8.9 Problema me thyesa
8.10 Mbledhja e thyesave me emërues të ndryshëm
8.11 Zbritja e thyesave me emërues të ndryshëm
4
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
PËRMBAJTJE
KAPITULLI 10 - NJËSITË MATËSE
10.1 Njësitë për matjen e gjatësisë. Metri
10.2 Nënfishat dhe shumëfishat e metrit
10.3 Matja dhe krahasimi i segmenteve
10.4 Njësitë matëse për matjen e syprinës
10.5 Njësitë matëse për matjen e vëllimit
10.6 Litri. Nënfishat dhe shumëfishat e tij
10.7 Kilogrami. Nënfishat dhe shumëfishat e tij
10.8 Perimetri i shumëkëndëshave
10.9 Perimetri i katrorit, drejtkëndëshit dhe trekëndëshit
10.10 Syprina e katrorit, drejtkëndëshit dhe trekëndëshit kënddrejtë
KAPITULLI 11 - SIMETRIA
11.1 Drejtëza e simetrisë. Figura simetrike
11.2 Modele simetrike
KAPITULLI 12 - MODELET
12.1 Modelet dhe vargjet
12.2 Sfido veten duke zbuluar rregullat
KAPITULLI 15 - PARATË
15.1 Monedha dhe kartëmonedhat
15.2 Unë llogaris gjërat që blej!
5
6
Plani vjetor i punës
Matematikë
Figurat
inekuacionet lineare me Të dhënat V.8;
gjeometrike
një të panjohur VI.2;
Probabiliteti
Shprehjet shkronjore
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Nxënësi/ja:
lexon dhe shkruan numrat deri në shtatëshifrorë dhe përcakton vendvlerën e çdo shifre;
krahason numrat shtatëshifrorë dhe gjen paraardhësin/pasardhësin e këtyre numrave;
rrumbullakon numrat e dhënë shtatëshifrorë në dhjetëshen më të afërt, qindëshen më të afërt etj;
kryenveprimet aritmetike me numra natyrorë deri në shtatëshifrorë (shumën, ndryshimin,
prodhimin dhe herësin);
identifikon shprehjet numerike të thjeshta dhe të përbëra dhe njehson vlerën e këtyre
shprehjeve;
zgjidh probleme matematikore duke zbatuar radhën e veprimeve;
përdor kllapat e vogla dhe të mesme në zgjidhjen e problemeve matematikore;
argumenton lidhjen ndërmjet mbledhjes, zbritjes, shumëzimit dhe pjesëtimit të numrave
shtatëshifrorë;
përdor modele të ndryshme për identifikimin e numrave çift dhe tek;
zgjidh probleme matematikore duke përdorur vetitë komutative dhe asociative për gjetjen e
shumës, dhe prodhimit të numrave; p.sh. 5 x 18 x 2 = 5 x 2 x 18, që jep 10 x 18 = 180);
zgjidh probleme matematikore duke zbatuar vetinë distributive;
zgjidh probleme që përfshijnë veprime aritmetike, duke përdorur teknika të ndryshme;
arsyeton varshmërinë e rezultatit nga mbledhorët, i zbritshmi, zbritësi, faktorët, i pjesëtueshmi
dhe pjesëtuesi;
Numrat natyrorë
Nxënësi/ja:
paraqet thyesat duke përdorur materiale konkrete, fjalë dhe simbole të thjeshta thyesore dhe
shpjegon kuptimin e emëruesit dhe numëruesit (përdor figura dhe vizatime);
krahason thyesat me emërues të njëjtë dhe me emërues të ndryshëm (përdor figura dhe
vizatime);
përcakton pjesën e një tërësie dhe tërësinë e një madhësie (përdor figura dhe vizatime);
kryen veprimet e mbledhjes dhe të zbritjes me thyesa me emërues të njëjtë dhe me emërues të
ndryshëm (përdor figura dhe vizatime);
formon thyesa të barabarta duke i zgjeruar apo thjeshtuar ato (përdor figura dhe vizatime);
përcakton thyesat më të vogla se 1, të barabarta me 1, dhe më të mëdha se 1;
zgjidh probleme të thjeshta (nga jeta e përditshme) duke përdorur thyesat;
Numrat thyesorë
përcakton thyesën për të arritur deri tek e plota dhe arsyeton veprimin;
demonstron thyesat e barabarta duke përdorur materiale konkrete;
lexon dhe shkruan disa numra dhjetorë deri në dy shifra pas presjes dhjetore;
kryen veprimet e mbledhjes dhe zbritjes me numra dhjetorë dhe krahason ata;
zgjidh probleme nga jeta e përditshme duke përdorur numrat dhjetor (p.sh. veprime me çmimet
në shitore).
Nxënësi/ja:
Modelet dhe
zbaton rregullat për plotësimin e vargjeve numerike duke u bazuar në modelet e dhëna;
arsyeton kufizat e radhës në vargun numerik duke zbuluar dhe zbatuar rregulla të caktuara;
vargjet
zbulon lidhjen në modele numerike (p.sh., përmes figurave apo numrave, më konkretisht në
vargun e dhënë 1,3,5,7, zbulon cili është numri i pesëmbëdhjetë me radhë);
zgjidh probleme matematikore bazuar në modelet e paraqitura.
7
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Nxënësi/ja:
përshkruan bashkësinë si një grumbull elementesh dhe identifikon rastet kur një element i takon
apo nuk i takon një bashkësie;
jep shembuj praktik nga jeta e përditshme për bashkësitë (edhe bashkësinë e zbrazët);
paraqet bashkësitë me anën e emërtimit, përshkrimit dhe diagramit të venit;
demonstron përmes shembujve kur dy bashkësi janë të barabarta; p.sh. A={1, 2, 3, 4}, B={1, 3,
Bashkësitë dhe relacionet
2, 4} atëherë A=B;
krahason bashkësitë sipas numrit të elementeve; p.sh. A={1, 2, 3, 4}, B={a, b, c, d}, A≠B, por A
dhe B kanë numër të njëjtë të elementeve;
përkufizon nën bashkësinë dhe jep shembuj konkret (me gojë apo përmes ilustrimeve) të
nënbashkësive në jetën e përditshme;
kryen veprime me bashkësi (prerja, unioni dhe diferenca e bashkësive);
shpjegon relacionin ndërmjet dy bashkësive dhe argumenton relacionin e përcaktuar;
lexon koordinatat nga rrjeti koordinativ dhe vendos koordinatat e caktuara në rrjet;
zbaton rrjetin koordinativ në jetën e përditshme, si p.sh., përcaktimin e ulëses në klasë, kinema,
etj.
Shprehjet
Nxënësi/ja:
shkronjor
dallon shprehjet shkronjore nga shprehjet numerike dhe cakton vlerën e shprehjes shkronjore;
shndërron shprehjet me fjalë në shprehje numerike dhe shkronjore dhe anasjelltas;
zgjidh probleme nga jeta e përditshme duke përdorur shprehjet shkronjore.
e
Nxënësi/ja:
mat dhe krahason segmentet;
zgjedh dhe arsyeton njësinë standarde më të përshtatshme për të matur gjatësitë e segmenteve;
arsyeton lidhjen midis njësive të ndryshme për matjen e gjatësisë (nënfishat dhe shumëfishat e
metrit);
dallon njësitë matëse për matjen e syprinës dhe vëllimit;
shndërron njësitë e ndryshme për matjen e gjatësive, sipërfaqeve, vëllimit dhe masës së trupave
në njësi më të mëdha/vogla dhe anasjelltas;
përdor litrin (nënfishat dhe shumëfisha e litrit) si njësi për matjen e lëngjeve;
kryen shndërrime të litrit në njësi më të vogla dhe anasjelltas;
zgjedh dhe arsyeton njësinë standarde më të përshtatshme për të matur masën e një objekti dhe
njësinë standarde më të përshtatshme për të matur kapacitetin e një ene (p.sh., luga gjellës – 5
Njësitë matëse
8
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Nxënësi/ja:
përshkruan pikën, drejtëzën, gjysmëdrejtëzën, segmentin dhe rrafshin dhe përcakton
marrëdhëniet ndërmjet tyre;
vlerëson (duke përdorur trekëndëshat) kur dy drejtëza janë paralele, normale apo priten
ndërmjet vete;
gjen të përbashkëtat dhe dallimet e figurave gjeometrike, si katrori, drejtkëndëshi, trekëndëshi,
trapezi, rrethi;
klasifikon trekëndëshat sipas brinjëve dhe këndeve;
identifikon kënde të drejta, të ngushta, të shtrira dhe të gjera në figura të dhëna dhe i vizaton ato;
përkufizon rrethin dhe e përcakton qendrën, rrezen dhe diametrin e rrethit;
përdor kompasin apo aplikacione kompjuterike për vizatimin (konstruktimin) e rrethit;
Figurat gjeometrike
Nxënësi/ja:
identifikon trupat gjeometrikë dhe krijon një lidhje të këtyre trupave me objekte të ndryshme nga
Trupat gjeometrikë
jeta e përditshme;
krahason trupat gjeometrikë bazuar në vëzhgimet që bën;
3
cakton vëllimin e kubit dhe kuboidit përmes kubeve me vëllim të caktuar (p.sh. 1cm ) dhe zbulon
formulat për njehsimin e vëllimit të tyre;
përcakton vëllimin e trupave të parregullt përmes enëve të shkallëzuara;
ndërton trupa të ndryshëm gjeometrik (me karton, apo me ndonjë aplikacion kompjuterik).
Nxënësi/ja:
mbledh të dhëna duke kryer një studim ose një eksperiment (p.sh., mbledh dhe regjistron
temperaturën gjatë një periudhe dyjavore) dhe regjistron vëzhgime ose matje;
përdor anketa, intervista për të grumbulluar të dhëna të thjeshta;
përshkruan, përmes hetimit, se si janë mbledhur të dhënat (p.sh., nga anketimi, matja, vëzhgimi)
dhe shpjegon në qoftë se metoda që ka përdorur është më e përshtatshmja;
demonstron një të kuptuar që përcakton të dhënat që mund të jenë mostra të popullsive më të
Të dhënat
Nxënësi/ja:
nxjerr përfundime si: e mundur, e pamundur, ka më pak mundësi, ka më shumë mundësi, e
Probabiliteti
sigurt;
zgjidh probleme të ndryshme (duke paraqitur rezultatet e fituara si thyesa) duke përdor
eksperimente të ndryshme, si p.sh. hedhja e monedhës, hedhja e zarit etj.
9
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
10
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
1. Zgjidhja e problemeve
1.1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta;
1.2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave 2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d;
1.3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë shifrorë dhe kupton numrat e plotë
negativë dhe thyesat.
1.4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zgjidhjes së problemave;
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
2. Arsyetimet dhe vërtetimet matematike
2.1 . Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte
të reja;
2.2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifikimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i
kundërshembullit;
2.3. Hamendëson dhe gjykon hamendësime;
2.4. Argumenton dhe mbron argumentin.
3. Komunikimi në/përmes matematikës
3. 1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfdat e punës së tij;
3.2. Përforcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar,
pranuar dhe përgjigjur pyetjeve.
3.3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend.
3.4. Komunikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të
pyeturit) duke përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fllestar matematik, paraqitje të ndryshme;
3.5. Komunikon të menduarin e tij matematik, duke përdorur simbole matematike;
3.6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame;
3.7. Lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje problemash.
4. Lidhjet në matematikë
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri
në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
4.2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme,
lëndët e tjera, sportet etj;
4.3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e procedurave matematikore.
5. Përfaqësimet matematike
5.1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e
problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
6. Modelimi matematik
6.1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme
(p.sh., ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.) që lidhen me numrat deri në gjashtëshifrorë, format
2d dhe objektet 3d;
6.2. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra;
6.3. Kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe jeta e përditshme.
7. Strukturimi i të menduarit matematik
7.1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë,
relevante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
8. Përdorimi i TIK-ut në/për matematikë
8.1. Verifikon rezultatin e problemeve matematikore duke përdorur kalkulatorin për të provuar saktësinë;
8.2. Përdor kalkulatorin për gjetjen e rezultateve kur ka të bëjë me numra të mëdhenj.
11
12
PLANI DYMUJOR: SHTATOR-TETOR
LËNDA: MATEMATIKË
KLASA: V
Numrat natyrorë
Tema-t mësimore:
Bashkësitë dhe relacionet
RNK- Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohen të arrihen përmes shtjellimit të temës/ve:
1. Zgjidhja e problemeve
1.1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta;
1.2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave 2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d;
1.3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat.
1.4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zgjidhjes së problemave;
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
13
14
3.6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame;
3.7. Lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje problemash.
4. Lidhjet në matematikë
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
4.2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj;
4.3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e procedurave matematikore.
5. Përfaqësimet matematike
5.1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
6. Modelimi matematik
6.1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme (p.sh., ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.)
që lidhen me numrat deri në gjashtëshifrorë, format 2d dhe objektet 3d;
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Koha mësimore
Metodologjia e
mësimdhënies
Metodologjia e
vlerësimit
Ndërlidhja me
lëndë tjera
mësimore, me
çështjet
mësimore RNL Njësitë mësimore ndërkurrikulare
Lexon dhe shkruan numrat deri në 1. Numrat deri në 100000 (Zh) 43 Mësimdhënia Informata Gjuhë shqipe Matematika
shtatëshifrorë dhe përcakton 2. Vendvlera e shifrave te numrat deri në orë dhe nxënia kthyese 2
vendvlerën e çdo shifre. 100000 (Zh) me nxënësin Edukatë
Listë figurative
3. Vendvlera e shifrave te numrat deri në në qendër dhe Matematika
kontrolli
Numrat natyrorë Krahason numrat shtatëshifrorë dhe 100000 (P) (Zh) gjithëpërfshirja 2 Fletore
Edukatë
gjen paraardhësin/pasardhësin e 4. Leximi dhe shkrimi i numrave deri ne 30 Portfolio muzikore pune
këtyre numrave. 100000 (Zh) Mësimdhënia
5. Numrat deri në 1000000(Zh) (P) dhe nxënia e Vlerësimi Edukatë fizike, Burime nga
Rrumbullakon numrat e dhënë 6. Vendvlera e shifrave te numrat deri në 13 bazuar në i sportet dhe interneti
shtatëshifrorë në dhjetëshen më të 1000000(Zh) kompetenca ndërsjellët shëndeti
afërt, qindëshen më të afërt etj. 7. Leximi dhe shkrimi i numrave deri ne
Semafori Shkathtësi për
1000000(Zh) Mësimdhënia jetë
Kryen veprimet aritmetike me numra 8. Leximi dhe shkrimi i numrave deri ne dhe të nxënit
natyrorë deri në shtatëshifrorë Dy yje një
1000000(P) e integruar dëshirë Njeriu dhe
(shumën, ndryshimin, prodhimin dhe 9. Gjërat që di të bëj tani!(Zh) natyra
herësin). 10. Krahasimi i numrave deri në Mësimdhënia
1000000(Zh) dhe të nxënit Shoqëria dhe
Identifikon shprehjet numerike të mjedisi
Bashkësitë dhe 11. Krahasimi i numrave deri në e diferencuar
relacionet thjeshta dhe të përbëra dhe njehson 1000000(P) Edukatë
vlerën e këtyre shprehjeve. 12. Gjejmë paraardhësin dhe pasardhësin Shëndetës-ore
e numrave(Zh)
Përshkruan bashkësinë si një Shkathtësi për
13. Gjejmë paraardhësin dhe pasardhësin
grumbull elementesh dhe identifikon jetë
e numrave(P)
rastet kur një element i takon apo
14. Rrumbullakimi i numrave natyrorë në
nuk i takon një bashkësie. Çështjet
10-she, 100-she dhe 1000-she të plota ndërkurrikulare
(Zh) Edukimi për
Jep shembuj praktik nga jeta e
15. Rrumbullakimi i numrave natyrorë në qytetari
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
15
16
përditshme për bashkësitë (edhe 10000-she dhe 100000-she të demokratike
bashkësinë e zbrazët). plota(Zh)
16. Gjërat që di të bëj tani!(Zh) Edukim për
Paraqet bashkësitë me anën e paqe
17. Bashkësia dhe elementet e saj(Zh)
emërtimit, përshkrimit dhe diagramit 18. Bashkësia dhe elementet e saj(P) Arsimim për
të Venit. 19. Krahasimi i bashkësive(Zh) zhvillim të
20. Nënbashkësia(Zh) qëndrueshëm
Demonstron përmes shembujve kur 21. Veprimet me bashkësi (prerja, unioni
dy bashkësi janë të barabarta. P.sh. dhe diferenca)(Zh) Çështjet e
A={1, 2, 3, 4}, B={1, 3, 2, 4} atëherë 22. Veprimet me bashkësi (prerja, unioni barazisë
A=B. dhe diferenca) (P) gjinore
23. Relacioni ndërmjet bashkësive(Zh)
Krahason bashkësitë sipas numrit të 24. Relacioni ndërmjet bashkësive(P)
elementeve. P.sh. A={1, 2, 3, 4}, 25. Rrjeti koordinativ(Zh)
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
17
18
PLANI DYMUJOR: NËNTOR-DHJETOR
LËNDA: MATEMATIKË
KLASA: V
Numrat natyrorë
Tema-t mësimore: Shprehjet shkronjore
Figurat gjeometrike
RNK- Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohen të arrihen përmes shtjellimit të temës/ve:
1. Zgjidhja e problemeve
1.1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta;
1.2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave 2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d;
1.3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat.
1.4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zgjidhjes së problemave;
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
19
20
3.5. Komunikon të menduarin e tij matematik, duke përdorur simbole matematike;
3.6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame;
3.7. Lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje problemash.
4. Lidhjet në matematikë
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
4.2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj;
4.3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e procedurave matematikore.
5. Përfaqësimet matematike
5.1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
6. Modelimi matematik
6.1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme (p.sh., ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.)
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
vlerësimit
lëndë tjera
Ndërlidhja me
mësimore, me
mësimdhënies
Metodologjia e
Metodologjia e
ndërkurrikulare
Tema-t mësimore
Koha mësimore
mësimore RNL Njësitë mësimore
1. Pjesëtimi me numra që mbarojnë me 0 Mësimdhënia Informata Gjuhë shqipe Matematika
Kryen veprimet aritmetike me (Zh) 38 dhe nxënia kthyese 2
numra natyrorë deri në 2. Shumëzimi i numrave deri në me nxënësin Edukatë
shtatëshifrorë (shumën, 1000000(Zh) në qendër dhe Listë figurative Matematika
ndryshimin, prodhimin dhe 3. Shumëzimi i numrave deri në (Zh) gjithëpërfshirja kontrolli 2 Fletore
herësin). 1000000(P) 28 Edukatë pune
4. Pjesëtimi i numrave deri në Mësimdhënia Portfolio muzikore
Identifikon shprehjet numerike të 1000000(Zh) dhe nxënia e
thjeshta dhe të përbëra dhe 5. Pjesëtimi i numrave deri në 1000000(P) (P) bazuar në Vlerësimi Edukatë fizike, Burime nga
Numrat natyrorë njehson vlerën e këtyre 10 interneti
6. Detyra të ndryshme me shumëzim e kompetenca i sportet dhe
shprehjeve. pjesëtim të numrave deri në ndërsjellët shëndeti
1000000(Zh) Mësimdhënia
Zgjidh probleme matematikore 7. Sfido veten me numra të mëdhenj dhe dhe të nxënit Semafori Shkathtësi për
duke zbatuar radhën e veprimeve. veprimet me to!(Zh) e integruar jetë
Dy yje një
Përdor kllapat e vogla dhe të 8. Pika, drejtëza dhe rrafshi(Zh) Mësimdhënia dëshirë Njeriu dhe
mesme në zgjidhjen e problemeve 9. Pika, drejtëza dhe rrafshi(P) dhe të nxënit natyra
matematikore. 10. Drejtëza, gjysmëdrejtëza dhe e diferencuar
segmenti(Zh) Shoqëria dhe
Argumenton lidhjen ndërmjet
11. Drejtëza, gjysmëdrejtëza dhe mjedisi
mbledhjes, zbritjes, shumëzimit
segmenti(P)
dhe pjesëtimit të numrave
12. Marrëdhëniet ndërmjet pikës, drejtëzës Edukatë
shtatëshifrorë.
dhe rrafshit(Zh) Shëndetësore
13. Drejtëzat paralele, normale dhe
Përdor modele të ndryshme për
prerëse(Zh) Shkathtësi për
identifikimin e numrave çift dhe
14. Drejtëzat paralele, normale dhe jetë
Figurat tek.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
21
22
gjeometrike prerëse(P)
Zgjidh probleme matematikore Çështjet
duke përdorur vetitë komutative 15. Radha e veprimeve(Zh) ndërkurrikulare
dhe asociative për gjetjen e 16. Radha e veprimeve(P) Edukimi për
shumës, dhe prodhimit të 17. Çfarë veprimi kryejmë së pari?(Zh) qytetari
numrave. P.sh. 5 x 18 x 2 = 5 x 2 x 18. Detyra të ndryshme me radhë të demokratike
18, që jep 10 x 18 = 180). veprimeve(Zh)
19. Lidhja ndërmjet mbledhjes dhe zbritjes Edukim për
Zgjidh probleme matematikore (Zh) paqe
duke zbatuar vetinë distributive. 20. Lidhja ndërmjet mbledhjes dhe zbritjes
(P) Arsimim për
Shkruan prodhimet e numrave të 21. Lidhja ndërmjet shumëzimit dhe zhvillim të
njëjtë si fuqi dhe anasjelltas. pjesëtimit(Zh) qëndrueshëm
22. Lidhja ndërmjet shumëzimit dhe
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
23
24
III.8 Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktiviteti individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo
jashtë saj.
III.9 Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër,
prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
1. Zgjidhja e problemeve
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
4. Lidhjet në matematikë
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
4.2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj;
4.3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e procedurave matematikore.
5. Përfaqësimet matematike
5.1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
6. Modelimi matematik
6.1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme (p.sh., ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.)
që lidhen me numrat deri në gjashtëshifrorë, format 2d dhe objektet 3d;
6.2. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra;
6.3. Kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe jeta e përditshme.
25
26
Burimet
Koha mësimore
Metodologjia e
mësimdhënies
Metodologjia e
vlerësimit
Ndërlidhja me
lëndë tjera
mësimore, me
çështjet
ndërkurrikulare
mësimore RNL Njësitë mësimore
1. Figurat gjeometrike - Katrori, 35 Mësimdhënia Informata Gjuhë shqipe Matematika
Figurat Gjen të përbashkëtat dhe dallimet drejtkëndëshi, trekëndëshi, trapezi dhe dhe nxënia kthyese 2
gjeometrike e figurave gjeometrike si katrori, rrethi (Zh) (Zh) me nxënësin Edukatë
drejtkëndëshi, trekëndëshi, trapezi, 2. Figurat gjeometrike - Katrori, 22 në qendër dhe Listë figurative Matematika
rrethi. drejtkëndëshi, trekëndëshi, trapezi dhe gjithëpërfshirja kontrolli 2 Fletore
rrethi (P) (P) Edukatë pune
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
27
28
Lexon dhe shkruan disa numra
dhjetorë deri në dy shifra pas
presjes dhjetore.
29
30
III. 7 Identifkon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë apo aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të
tjerët.
III.8 Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktiviteti individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo
jashtë saj.
III.9 Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër,
prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
1. Zgjidhja e problemeve
1.1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta;
1.2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave 2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d;
1.3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat.
1.4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zgjidhjes së problemave;
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
4. Lidhjet në matematikë
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
4.2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj;
4.3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e procedurave matematikore.
5. Përfaqësimet matematike
5.1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
6. Modelimi matematik
6.1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme (p.sh., ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.)
që lidhen me numrat deri në gjashtëshifrorë, format 2d dhe objektet 3d;
6.2. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra;
6.3. Kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe jeta e përditshme.
31
32
Rezultatet e të nxënit për
çështjet
Burimet
vlerësimit
Tema-t tema mësimore
mësimdhënies
Metodologjia e
Metodologjia e
ndërkurrikulare
Koha mësimore
tjera mësimore, me
Ndërlidhja me lëndë
mësimore RNL Njësitë mësimore
Mësimdhënia Informata Gjuhë shqipe Matematika
Njësitëmatëse Matë dhe krahason segmentet. 1. Nënfishat dhe shumëfishat e 36 dhe nxënia me kthyese 2
metrit(P) nxënësin në Edukatë
Zgjedh dhe arsyeton njësinë 2. Matja dhe krahasimi i Listë figurative
qendër dhe Matematika
standarde më të përshtatshme për të kontrolli
segmenteve(Zh) gjithëpërfshirja 2 Fletore
matur gjatësitë e segmenteve. Edukatë
3. Njësitë matëse për matjen e pune
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Portfolio muzikore
Arsyeton lidhjen midis njësive të syprinës(Zh) Mësimdhënia
4. Njësitë matëse për matjen e (Zh) Vlerësimi i Edukatë fizike,
ndryshme për matjen e gjatësisë dhe nxënia e
(nënfishat dhe shumëfishat e metrit). syprinës(P) 21 bazuar në ndërsjellët sportet dhe Burime nga
5. Njësitë matëse për matjen e kompetenca shëndeti
interneti
Dallon njësitë matëse për matjen e vëllimit(Zh) Semafori
syprinës dhe vëllimit. Shkathtësi për
6. Njësitë matëse për matjen e Mësimdhënia
Dy yje një jetë
vëllimit(P) (P) dhe të nxënit e
Shndërron njësitë e ndryshme për dëshirë
matjen e gjatësive, sipërfaqeve, 7. Detyra të ndryshme për 15 integruar Njeriu dhe
vëllimit dhe masës së trupave në njësitë matëse të gjatësisë, natyra
njësi më të mëdha/vogla dhe syprinës dhe vëllimit(Zh) Mësimdhënia
anasjelltas. 8. Litri – nënfishat dhe dhe të nxënit e Shoqëria dhe
shumëfishat e tij(Zh) mjedisi
diferencuar
Përdor litrin (nënfishat dhe 9. Litri – nënfishat dhe
shumëfisha e litrit) si njësi për Edukatë
shumëfishat e tij(P) Shëndetësore
matjen e lëngjeve.
10. Kilogrami – nënfishat dhe
Kryen shndërrime të litrit në njësi më shumëfishat e tij(Zh) Shkathtësi për
të vogla dhe anasjelltas. 11. Kilogrami – nënfishat dhe jetë
shumëfishat e tij(P)
Zgjedh dhe arsyeton njësinë Çështjet
12. Detyra të ndryshme në lidhje
standarde më të përshtatshme për të ndërkurrikulare
litrin dhe kilogramin(Zh)
matur masën e një objekti dhe Edukimi për
njësinë standarde më të 13. Perimetri i qytetari
përshtatshme për të matur shumëkëndëshave(Zh) demokratike
kapacitetin e një ene (p.sh. luga
14. Perimetri i
gjellës – 5 ml, gota – 250 ml=2.5 dl, Edukim për
etj). shumëkëndëshave(P) paqe
15. Perimetri i katrorit,
Zbaton rregullat për plotësimin e drejtkëndëshit dhe Arsimim për
vargjeve numerike duke u bazuar trekëndëshit(Zh) zhvillim të
Figuratgjeometrike në modelet e dhëna. qëndrueshëm
16. Perimetri i katrorit,
drejtkëndëshit dhe
Arsyeton kufizat e radhës në vargun trekëndëshit(P)
numerik duke zbuluar dhe zbatuar Çështjet e
rregulla të caktuara. 17. Syprina e katrorit,
drejtkëndëshit dhe barazisë
Zbulon lidhjen në modele numerike trekëndëshit kënddrejtë(Zh) gjinore
(p.sh. përmes figurave apo numrave, 18. Syprina e katrorit,
më konkretisht në vargun e dhënë drejtkëndëshit dhe
1,3,5,7, zbulon cili është numri i trekëndëshit kënddrejtë(P)
pesëmbëdhjetë me radhë).
19. Detyra në lidhje me perimetrin
dhe syprinën(Zh)
Modeletdhevargjet Zgjidh probleme matematikore
bazuar në modelet e paraqitura. 20. Drejtëza e simetrisë. Figura
simetrike(Zh)
Provon nëse për një vlerë të dhënë 21. Modele simetrike(Zh)
të të panjohurës plotësohet
ekuacioni /inekuacioni. 22. Modelet dhe vargjet(Zh)
23. Modelet dhe vargjet(P)
Cakton zgjidhjen apo bashkësinë e 24. Sfido veten duke zbuluar
Ekuacionetdheinekuaci zgjidhjeve të ekuacioneve dhe
rregullat (Zh)
onetlineare me inekuacioneve.
33
34
inekuacioneve, duke përdor strategji 28. Zgjidhja e ekuacionit me
të ndryshme. tentative(P)
29. Zgjidhja e ekuacioneve(Zh)
Dallon shprehjet shkronjore nga 30. Zgjidhja e ekuacioneve(P)
shprehjet numerike dhe cakton
vlerën e shprehjes shkronjore. 31. Zgjidhja e inekuacioneve(Zh)
32. Zgjidhja e inekuacioneve(P)
Shndërron shprehjet me fjalë në 33. Sfido veten me ekuacione dhe
shprehje numerike dhe shkronjore inekuacione të ndryshme(Zh)
dhe anasjelltas. 34. Orë në dispozicion të
mësimdhënësit/es(P)
Zgjidh probleme nga jeta e
përditshme duke përdorur shprehjet
35. Shprehjet shkronjore(Zh)
shkronjore.
36. Shprehjet shkronjore(P)
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
PLANI DYMUJOR: MAJ-QERSHOR
LËNDA: MATEMATIKË
KLASA: V
Shprehjet shkronjore
Njësitë matëse
Tema-t mësimore: Trupat gjeometrikë
Të dhënat
Probabiliteti
RNK- Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohen të arrihen përmes shtjellimit të temës/ve:
35
36
III. 7 Identifkon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë apo aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të
tjerët.
III.8 Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktiviteti individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo
jashtë saj.
III.9 Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër,
prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
9. Zgjidhja e problemeve
1.1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta;
1.2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave 2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d;
1.3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat.
1.4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zgjidhjes së problemave;
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
10. Arsyetimet dhe vërtetimet matematike
2.1 . Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte të reja;
2.2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifkimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i kundërshembullit;
2.3. Hamendëson dhe gjykon hamendësime;
2.4. Argumenton dhe mbron argumentin.
11. Komunikimi në/përmes matematikës
3.1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet themelore në matematikë; për të diskutuar me
bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfdat e punës së tij;
3.2. Përforcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar, pranuar dhe përgjigjur pyetjeve.
3.3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend.
3.4. Komunikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të pyeturit) duke përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fllestar
matematik, paraqitje të ndryshme;
3.5. Komunikon të menduarin e tij matematik, duke përdorur simbole matematike;
3.6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame;
3.7. Lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje problemash.
12. Lidhjet në matematikë
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
4.2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj;
4.3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e procedurave matematikore.
13. Përfaqësimet matematike
5.1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
14. Modelimi matematik
6.1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme (p.sh., ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.)
që lidhen me numrat deri në gjashtëshifrorë, format 2d dhe objektet 3d;
6.2. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra;
6.3. Kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe jeta e përditshme.
15. Strukturimi i të menduarit matematik
7.1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, relevante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar
dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
16. Përdorimi i TIK-ut në/për matematikë
8.1. Verifikon rezultatin e problemeve matematikore duke përdorur kalkulatorin për të provuar saktësinë;
8.2. Përdor kalkulatorin për gjetjen e rezultateve kur ka të bëjë me numra të mëdhenj.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
37
38
Rezultatet e të nxënit për tema
çështjet
Burimet
vlerësimit
Tema-t mësimore
mësimdhënies
Metodologjia e
Metodologjia e
ndërkurrikulare
Koha mësimore
tjera mësimore, me
Ndërlidhja me lëndë
mësimore RNL Njësitë mësimore
Mësimdhënia Informata Gjuhë shqipe Matematika
Shprehjet Dallon shprehjet shkronjore nga 36 dhe nxënia me kthyese 2
shprehjet numerike dhe cakton 1. Detyra të ndryshme me shprehjet nxënësin në Edukatë
shkronjore
vlerën e shprehjes shkronjore. Listë figurative
shkronjore(Zh) qendër dhe Matematika
kontrolli
gjithëpërfshirja Edukatë 2 Fletore
Shndërron shprehjet me fjalë në 2. Orë në dispozicion të (Zh)
shprehje numerike dhe Portfolio muzikore pune
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
mësimdhënësit/es(P) 15 Mësimdhënia
shkronjore dhe anasjelltas.
dhe nxënia e Vlerësimi i Edukatë fizike,
Zgjidh probleme nga jeta e bazuar në ndërsjellët sportet dhe Burime nga
3. Njësia për matjen e kohës(Zh)
përditshme duke përdorur kompetenca shëndeti
interneti
shprehjet shkronjore. 4. Njësia për matjen e kohës(P) (P) Semafori
Shkathtësi për
5. Sekonda, minuta, ora, dita, java, 21 Mësimdhënia
Përcakton njësitë për matjen e Dy yje një jetë
kohës (sekonda, minuta, ora, muaji, viti :)(Zh) dhe të nxënit e
dëshirë
Njësitë matëse dita, java, muaji, viti) dhe lexon integruar Njeriu dhe
6. Sekonda, minuta, ora, dita, java,
orën analoge. natyra
muaji, viti :)(P) Mësimdhënia
Shndërron njësitë për matjen e dhe të nxënit e Shoqëria dhe
7. Sa është ora?(Zh)
kohës në njësi më të mëdha/më mjedisi
diferencuar
të vogla dhe anasjelltas. 8. Orë në dispozicion të
Edukatë
mësimdhënësit/es(P)
Njeh dhe kryen veprime me para Shëndetësore
(me disa valuta të ndryshme) në 9. Monedha dhe kartëmonedhat(Zh)
jetën e përditshme. Shkathtësi për
10. Monedha dhe kartëmonedhat(P)
jetë
Këmben paratë me njësi më të 11. Unë llogaris gjërat që blej!(Zh)
vogla dhe anasjelltas. Çështjet
12. Orë në dispozicion të
ndërkurrikulare
Edukimi për
mësimdhënësit/es(P) qytetari
Trupat Identifikon trupat gjeometrikë demokratike
13. Trupat gjeometrikë(Zh)
dhe krijon një lidhje të këtyre
gjeometrikë
trupave me objekte të ndryshme 14. Trupat gjeometrikë(P) Edukim për
nga jeta e përditshme. paqe
15. Kubi dhe kuboidi(Zh)
Krahason trupat gjeometrikë 16. Kubi dhe kuboidi(P) Arsimim për
bazuar në vëzhgimet që bën. zhvillim të
17. Orë në dispozicion të
qëndrueshëm
Cakton vëllimin e kubit dhe mësimdhënësit/es(P)
kuboidit përmes kubeve me 18. Modelimi i kubit dhe kuboidit(Zh)
vëllim të caktuar (p.sh. 1cm3) Çështjet e
dhe zbulon formulat për 19. Mbledhja dhe përpunimi i të
barazisë
njehsimin e vëllimit të tyre. dhënave(Zh)
gjinore
Përcakton vëllimin e trupave të 20. Mbledhja dhe përpunimi i të
parregullt përmes enëve të dhënave(P)
shkallëzuara.
21. Metodat për mbledhjen e të
Ndërton trupa të ndryshëm dhënave(Zh)
Të dhënat gjeometrik (me karton, apo me
ndonjë aplikacion kompjuterik). 22. Metodat për mbledhjen e të
dhënave(P)
Mbledhë të dhëna duke kryer një
studim ose një eksperiment 23. Paraqitja e të dhënave me anë të
(p.sh., mbledh dhe regjistron tabelës dhe diagramit(Zh)
temperaturën gjatë një periudhe
dyjavore) dhe regjistron 24. Paraqitja e të dhënave me anë të
vëzhgime ose matje. tabelës dhe diagramit(P)
39
40
më e përshtatshmja.
Data: ______________
Veprimtaria 2: 41
Lexojmë faktet e paraqitura në libër.
Nxënësit vështrojnë dhe diskutojnë për figurën ku numrat janë të vendosur në shkallë. Shohim se këto shkallë
2
Lexojmë: 43 mijë e 253; 57 mijë e 862; 35 mijë e 120.
Libër mësuesi
Veprimtaria 2: për tekstin “Matematikë 5”
Lexojmë faktet e paraqitura në libër.
Veprimtaria 2:
Nxënësit vështrojnë
Lexojmë faktetdhe diskutojnë
e paraqitura nëpër figurën ku numrat janë të vendosur në shkallë. Shohim se këto shkallë
libër.
Nxënësit
paraqesin dhjetëvështrojnë
mijëshet e dhe
plota,diskutojnë për
plotësojmë figurën ekuzbrazëta
hapësirat numrat me
janë të vendosur
numrat e duhur.në shkallë. Shohim se këto
shkallë paraqesin dhjetë mijëshet e plota, plotësojmë hapësirat e zbrazëta me numrat e duhur.
Në ushtrimin e radhës numrat e dhënë në drejtkëndësha vendosen në boshtin numerik në vendin e duhur duke i
Në ushtrimin e radhës numrat e dhënë në drejtkëndësha vendosen në boshtin numerik në vendin e duhur
renditurduke
kështu sipas kështu
i renditur madhësisë
sipasnga më i vogli
madhësisë ngatemëmëi vogli
i madhi,
te mëduke filluarduke
i madhi, ngafilluar
34 000ngaderi në 44
34 000 deri000. Nxënësit
në 44 000.
Nxënësit
diskutojnë diskutojnë
se si erdhën derise
te si erdhën i deri
plotësimi te plotësimi
boshtit numerik, imarrim
boshtitdisa
numerik,
mendime marrim
dhedisa mendime
vazhdojmë medhe vazhdojmë
ushtrimin 3.
me ushtrimin 3.
Në ushtrimin 3 duhet zbatuar rregullën duke analizuar vargun, për të gjetur numrin e 7-të dhe të 10-të me radhë.
Në ushtrimin 3 duhet zbatuar rregullën duke analizuar vargun, për të gjetur numrin e 7-të dhe të 10-të me
radhë.
Veprimtaria 3:
Veprimtaria 3:
Nxënësit në dyshe
Nxënësit do të shkruajnë
në dyshe nga katër
do të shkruajnë nganumra pesëshifrorë
katër numra me shifrat
pesëshifrorë me e dhëna.
shifrat SecilësSecilës
e dhëna. dyshe idyshe
jepet një fletë
i jepet
një fletë
në të cilën janënëtëtëparaqitur
cilën janë5tëshufra
paraqitur
në 5tëshufra në të cilëtpërmes
cilët nxënësit nxënësit përmestëilustrimit
ilustrimit rrathëvetë do
rrathëve do të paraqesin
të paraqesin numrat e
numrat e formuar pesëshifrorë. Nxënësit prezantojnë para klasës punimet e tyre dhe i vendosin në litarin e
formuar pesëshifrorë. Nxënësit prezantojnë para klasës punimet e tyre dhe i vendosin në litarin e tharjes.
tharjes.
Shembull:
Shembull:
DhM | M | Q | Dh |
Nj Ç
Vlerësimi i nxënësve: Vlerësim i vazhdueshëm; Listë kontrolli; Komente konstruktive.
Vlerësimi i nxënësve: Vlerësim i vazhdueshëm; Listë kontrolli; Komente konstruktive.
Detyrë: Kërko në revista, gazeta apo në internet të dhëna me numra deri në 100000. Shkruaji në fletore
Detyrë:numrat
Kërkopesëshifrorë
në revista, gazeta apo nëmeinternet
dhe emërtoji fjalë. të dhëna me numra deri në 100000. Shkruaji në fletore numrat
pesëshifrorë dhe emërtoji me fjalë.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla e kurrikulës: II Klasa: V
Tema mësimore: Numrat natyrorë Rezultatet e të nxënit të temës:
Lexon dhe shkruan numrat deri në shtatëshifrorë dhe
përcakton vendvlerën e çdo shifre.
Njësia mësimore: Vendvlera e shifrave te numrat Data: ______________
Krahason numrat shtatëshifrorë dhe gjen
deri në 100000 (ora I) paraardhësin/pasardhësin e këtyre numrave.
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla e kurrikulës: II Klasa: V
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës (të synuara):
Tema mësimore: Numrat natyrorë Rezultatet e të nxënit të temës:
II.7 Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave të
§ Lexon dhe shkruan numrat deri në shtatëshifrorë
ndryshme (matematikore,
Njësia gjuhësore,
mësimore: Vendvlera të shkencave
e shifrave të natyrës,
te numrat shoqërore,vendvlerën
dhe përcakton të arteve,e shëndetësore...
çdo shifre. etj.) në
deri në
kohëzgjatje 100000
prej (ora I)
6-10 minutash. § Krahason numrat shtatëshifrorë dhe gjen
paraardhësin/pasardhësin e këtyre numrave.
III.1 Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga të tjerët
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës (të synuara):
përmes njërës nga format e shprehjes.
II.7 Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave
III.4 Ndjek udhëzimet
të ndryshme e dhëna në gjuhësore,
(matematikore, libër apo në burime të të
të shkencave tjera për tëshoqërore,
natyrës, realizuar një veprim,shëndetësore...
të arteve, aktivitet apo detyrë
etj.)
konkrete
në që kërkohet prej tij/saj.
kohëzgjatje 6-10 minutash.
III.1 Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga
36 të tjerët përmes njërës nga format e shprehjes.
III.4 Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë
konkrete që kërkohet prej tij/saj.
42
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të marrin tekstet bazë. Duke u bazuar nga tabela e paraqitur, tregojmë vendvlerën e
shifrave të numrit 30 221 duke shpjeguar se si numri ndahet në klasa, secila klasë tutje ndahet në tri rende.
DhM M Q Dh Nj
3 0 2 2 1
Këtë numër e paraqesim edhe në forma të tjera: me fjalë, në formë standarde dhe në formë të zgjeruar.
43
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Vizatojmë një tabelë të ngjashme si në libër. Përmes shkopinjve me emra përzgjedhim një nxënës që të
dal të shpjegojë vendvlerën e shifrave të një numri. Marrim një zar të cilin nxënësi e hedh pesë herë duke
shkruar në tabelë kështu numrat e fituar nga vlera e njësheve, dhjetësheve, qindësheve e tutje. Numri e
fituar e prezanton para klasës dhe shpjegon ndarjen në klasa dhe rende. Veprimtaria përsëritet disa herë
duke përzgjedhur edhe disa nxënës të tjerë përmes shkopinjve. Lihet hapësirë për diskutim mes nxënësve
pas secilit numër.
Veprimtaria 4:
Nxënësit në dyshe shkëmbejnë fletoret e tyre. Secili nxënës/e i shkruan partnerit/es një numër pesëshifrorë.
Shkëmbehen përsëri fletoret ku tani nxënësit në fletoret e tyre numrin e dhënë nga shoku/shoqja në formë
standarde e paraqesin edhe në dy format e tjera: me fjalë dhe në formë të zgjeruar. Kontrollojnë punën e
njëri-tjetrit. Veprimtaria përsëritet disa herë duke ndërruar nxënësit që janë në dyshe.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Duke u bazuar në tabelën e plotësuar në klasë puno 3 tabela të ngjashme me numra të ndryshëm. Numrat
paraqiti edhe në formë standarde, të zgjeruar dhe me fjalë.
Data: ______________
II.7 Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave
të ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.)
në kohëzgjatje prej 6-10 minutash.
II.5 Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes
udhëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
III.8 Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/
aktiviteti individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
Rezultatet e fushës së kurrikulës (të synuara):
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
2.4. Argumenton dhe mbron argumentin.
4.1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat
deri në shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d.
44
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
46
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Në ushtrimin 2 kemi të paraqitur lojën “Gjarpërinj dhe shkallë”.
Nxënësit ndahen në grupe. Fillojmë lojën duke e gjuajtur zarin dhe duke lëvizur aq sa tregon numri në zar.
Detyra është që numrin në të cilin bie pas lëvizjes ta lexojë nxënësi me zë të lartë.
Saktë – Qëndron aty.
Gabim – Kthehet në vendin ku ishte.
Në rast se kur lëvizim për aq sa na tregon numri në zar bie në shkallë atëherë ngjitemi lart, nëse bie në
gjarpër zbret poshtë.
Fitues shpallet grupi që i pari e arrin fundin.
Veprimtaria 3:
Secili nxënës para vetes ka një fletë punuese me disa të dhëna të llojit:
Jam numër pesëshifrorë.
Shifra te vendi i njësheve është 3.
Shifra te vendi i mijësheve ka vlerën 5000.
Shifra te vendi i qindësheve është sa prodhimi i numrave 2 dhe 3.
Shifra te vendi i dhjetë mijësheve është sa shuma e numra 4 dhe 5.
Në vendin e mbetur kam shifrën 0.
Cili numër jam unë?
Në këtë formë, me numra të ndryshëm, nxënësit gjejnë numrat pesëshifrorë të kërkuar.
Veprimtaria 4:
Udhëzohen nxënësit që të punojnë ushtrimin 3 në librin bazë ku kërkohet që numrat e dhënë në formë
standard të shkruhen me fjalë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo 3 detyra të ngjashme me të dhëna si në detyrën 1 në libër bazë.
Hedh një zar 5 herë dhe numrin e formuar pesëshifrorë shkruaje në formë standarde dhe me fjalë.
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Secili nxënës hap librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Diskutojmë rreth 5 fakteve të dhëna në libër.
Analizojmë tabelën duke rikujtuar klasat dhe rendet e numrave, tani duke shtuar edhe klasat e milionave
dhe miliardave.
Në ushtrimin e parë kërkohet që nxënësit të argumentojnë mendimet e tyre nëse numrat e dhënë kanë
dallim.
Në ushtrimin e dytë nxënësit udhëzohen të rikujtojnë ushtrimin me rrjetin e merimangës.
Cilët janë numrat njëshifrorë? Nga 0 deri te 9.
Gjejmë numrin më të vogël njëshifror dhe atë më të madh.
Cilët janë numrat dyshifrorë? Nga 10 deri në 99.
Gjejmë numrin më të vogël dyshifror dhe atë më të madh.
Përmes diskutimit e punës së përbashkët i gjejmë edhe numrat më të mëdhenj e më të vegjël treshifrorë,
katërshifrorë, pesëshifrorë dhe gjashtëshifrorë.
48
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Në drejtëzat numerike udhëzohen nxënësit të plotësojnë hapësirat e zbrazëta me numrat e duhur. Nxënësit
bashkëpunojnë në dyshe. Nxënësit këmbejnë librat me njëri-tjetrin dhe kontrollojnë plotësimin e tabelës. I
jepet hapësirë diskutimit në dyshe rreth numërimit dhe plotësimit që kanë bërë në drejtëzat numerike.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Në fletore paraqit përmes drejtëzave numerike numrat:
1–9
10 – 90
100 – 900
Data: ______________
49
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Kriteret e suksesit:
v Gjej numrin e saktë që fshihet prapa përgjigjeve të pyetjeve nga detyra
v Trego vlerën e të paktën tri shifrave të nënvizuara nga numri i dhënë
v Argumento me dy-tri fjali vërtetësinë e deklaratave të paraqitura.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Në mes të tabelës vizatohet një drejtkëndësh i zbrazët. Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Duke lexuar të dhënat nga libri gjejmë numrin e ditës së sotme.
Numrin e ndajmë në klasa duke lexuar edhePËRSHKRIMI vlerën e shifraveI AKTIVITETEVE
të tij nga njëshe e deri te qind mijëshe.
Veprimtaria 1:
Në mes 2:
Veprimtaria të tabelës vizatohet një drejtkëndësh i zbrazët.
Duke lexuar të dhënat nga libri gjejmë numrin e ditës së sotme.
Udhëzohen
Numrin nxënësit
e ndajmë të nëmarrin librinlexuar
klasa duke bazë edhe
dhe ta hapin
vlerën në faqen
e shifrave të përkatëse të enjësisë
tij nga njëshe deri te mësimore.
qind mijëshe.
Vështrojmë me kujdes tabelën e paraqitur në ushtrimin 1 për të përcaktuar vlerën e secilës shifër të nënvi-
Veprimtaria
zuar në numrat e 2: dhënë.
Udhëzohen nxënësit të marrin librin bazë dhe ta hapin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Kalojmë në ushtrimin 2 në të cilin zbërthejmë numrat e dhënë nga forma standarde në formë të zgjeruar.
Vështrojmë me kujdes tabelën e paraqitur në ushtrimin 1 për të përcaktuar vlerën e secilës shifër të nënvizuar në
Në tabelë
numratilustrojmë
e dhënë. pesë viza duke shkruar nën to vlerat përkatëse:
Kalojmë në ushtrimin 2 në të cilin zbërthejmë ____ ____ numrat e____dhënë____
nga forma
____standarde
____ në formë të zgjeruar.
Në tabelë ilustrojmë pesë viza duke shkruar QM nënDhMto vleratM përkatëse:
Q Dh Nj
____ ____ ____ ____ ____ ____
Marrim shembullin e parë nga libri në ushtrimin 3,
QM DhM Mnumrin e zbërthyer
Q Dh nëNjformë të zgjeruar ta shkruajmë në
formëMarrim shembullin
standarde e parë ngasaktë
duke vendosur libri nëshifrat
ushtrimin 3, numrin e zbërthyer
në vendvlerën përkatëse. në formë të zgjeruar ta shkruajmë në formë
standarde duke
8 000 + 30 000 + 300 + 9. vendosur saktë shifrat në vendvlerën përkatëse.
8 000 + 30 000 + 300 + 9.
ShifraShifra
8 vendoset
8 vendosette mijëshet.
te mijëshet. 3 8 3 0 9
____ ____ ____ ____
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
Shifra 3 vendoset te dhjetë
Shifra 3 vendoset te dhjetë mijëshet. mijëshet. QM
QM DhM MDhM M QQ DhDh NjNj
Shifra 3 vendoset te qindëshet.
Shifra 3 vendoset te qindëshet.
Shifra 9 vendoset te njëshet.
ShifraE9vëmë
vendoset
theksin tetenjëshet.
rregulli se në vendet e zbrazëta në mes numrave vendoset shifra 0.
E vëmëLexojmë
theksin numrin e fituar:
te rregulli se38nëmijë e 309e zbrazëta në mes numrave vendoset shifra 0.
vendet
Në këtë formë, duke punuar bashkërisht përfundojmë edhe katër detyrat e tjera.
Lexojmë numrin e fituar: 38 mijë e 309
Në këtë formë, duke
Veprimtaria 3: punuar bashkërisht përfundojmë edhe katër detyrat e tjera.
Secili nxënës ka para vetes dy kartonë, një karton të kuq dhe një karton të gjelbër.
Lexohen3:me zë të lartë deklaratat e dhëna në ushtrimin 4 dhe nga nxënësit kërkohet që të dëgjojnë me vëmendje
Veprimtaria
deklaratën, nëse mendojnë se ajo është e vërtetë të ngrenë lart kartonin e gjelbër apo nëse mendojnë se deklarata
Seciliështë
nxënës ka para
e gabuar vetes dy
të ngrenë lartkartonë,
kartonin një karton
e kuq. të kuq
Aktiviteti dhe një karton
shoqërohet të gjelbër.
duke rrethuar opsionet e vërtetë/e gabuar në libër.
Lexohen me zëe të
Në pjesën lartë
fundit deklaratat
kërkojmë nga e dhënaqë
nxënësit nëshkurtimisht
ushtrimin 4të dhe nga nxënësit
përgjigjen në pyetjenkërkohet që tëpër
e parashtruar dëgjojnë
ta. me
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës
vëmendje deklaratën, nëse mendojnë se ajo është e vërtetë të ngrenë lart kartonin e gjelbër apo nëse men- së kontrollit dhe komenteve
dojnëkonstruktive.
se deklarata është e gabuar të ngrenë lart kartonin e kuq. Aktiviteti shoqërohet duke rrethuar opsionet
e vërtetë/e
Detyrë: gabuar
Puno në nëfletore
libër. një tabelë të ngjashme me modelin e ushtrimit 1, me përcaktimin e vlerës së shifrës së
Në pjesën e fundit kërkojmë nga nxënësit që shkurtimisht të përgjigjen në pyetjen e parashtruar për ta.
nënvizuar.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno në fletore një tabelë të ngjashme me modelin e ushtrimit 1, me përcaktimin e vlerës së shi-
frës së nënvizuar.
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Kërkohet nga nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Hap pas hapi punohen bashkërisht detyrat duke dhënë sqarime dhe duke lënë hapësirë për pyetje e
diskutime.
Së pari lexojmë numrat e paraqitur në tabelë për të gjetur shumën e tyre që paraqet numrin total të nxënësve
në klasat 1-5. Numrin kërkohet ta shkruajmë në formë standarde dhe me fjalë.
Në numërkryqin e paraqitur në tekst duhet të konvertojmë së pari numrat e shkruar me fjalë në numra në
formë standard për të vazhduar pastaj me vendosjen e tyre saktë në numërkryq.
Në anën e djathtë numrat i rendisim sipas madhësisë, nga më i madhi deri te më i vogli.
Veprimtaria 3:
Nxënësit të cilët kanë përfunduar plotësimin e numërkryqit dalin te “Stacioni i autobusit” për të krahasuar
rezultatet e tyre me një partner, që ka përfunduar gjithashtu detyrën.
Marrin fletë punuese me një numërkryq të ngjashëm të cilin kësaj radhe e zgjidhin së bashku. Punimet
prezantohen para klasës dhe vendosen në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Provo të formosh një numërkryq sikurse ai që punuam në klasë.
Data: ______________
52
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit njihen me punën që do të bëjnë, e cila do të jetë individuale.
Tek ushtrimi 1 do të gjejnë numrin që mungon duke lexuar me kujdes të dhënat nën të. Numrin e shkruajnë
tutje në formë të zgjeruar dhe me fjalë.
Tek ushtrimi 2 kërkohet që të rrethohet numri që është shkruar saktë, që përputhet me formën e shkruar me
fjalë.
Tek ushtrimi 3 dhe 4 kërkohet nga nxënësit që duke analizuar me kujdes fjalinë të përgjigjen në pyetjet e bëra
rreth numrave gjashtëshifrorë dhe vendvlerës së shifrave.
Në ushtrimin 5 duke u bazuar në zbërthimin e dhënë nxënësit shkruajnë numrin në formë standarde.
Veprimtaria 3:
Secili nxënës në fletoren e tij shkruan një detyrë të ngjashme me ushtrimin 1 në libër. Pas disa minutash,
kur shohim se nxënësit janë gati themi “Ra bomba” dhe të gjitha nxënësit ngrihen nga vendi shpejt (3-5 se-
konda) për të zënë vendin e një shoku/shoqeje sipas dëshirës. Në vendin ku është ulur ka të parashtruar një
detyrë nga shoku/shoqja në karrigen e të cilit/es është ulur dhe kërkohet që ta punojë detyrën saktë. Pas disa
minutash përsëri themi “Ra bomba” dhe të gjithë nxënësit kthehen në vendet e tyre për të kontrolluar punën
e bërë nga shoku/shoqja. Lihet hapësirë për diskutim dhe reflektim për orën mësimore nga vetë nxënësit.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
53
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Secili nxënës pajiset me dy shkopinj. Përmes tyre nxënësit formojnë shenjat <, =, > të cilat na duhen për
krahasimin e numrave në vijim. Numrat paraqiten në tabelë apo projektor dhe nxënësit duke formuar shen-
jat me shkopinj bëjnë krahasimin duke arsyetuar se çfarë e bën një numër më të madh se tjetri, cilat shifra
e përcaktojnë, çfarë vlere kanë ato shifra etj.
54
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit hapin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore dhe përmes diskutimit e punës së
përbashkët përfundohen detyrat e parashtruara.
Lexojmë bashkërisht pjesën e elaboruar rreth krahasimit të numrave.
Tek ushtrimi 1 nxënësit bëjnë krahasimin duke vendosur shenjën e duhur <, = ose > dhe arsyetojnë përgjigjen
e tyre.
Tek ushtrimi 2 numrat e dhënë kërkohet që të renditen sipas madhësisë nga më i madhi te më i vogli.
Në ushtrimin 3 kalojmë te jobarazimet, ku nga bashkësia e zgjidhjeve të jobarazimit shkruajmë një numër në
vizën e zbrazët ashtu që jobarazia të jetë e saktë.
Njashtu edhe në ushtrimin 4 plotësojmë katrorët e zbrazët për të formuar jobarazi të saktë.
Tek ushtrimi 5 me shifrat e dhëna nxënësit formojnë numra të ndryshëm shtatëshifrorë dhe pastaj i rendisin
sipas madhësisë nga më i madhi te më i vogli.
Tek ushtrimi 6 kërkohet që nxënësit të analizojnë problemin, të gjejnë gabimin e bërë dhe ta përmirësojnë
duke e shkruar përgjigjen e saktë.
Veprimtaria 3:
Nxënësit pajisen me etiketa të modelit si më poshtë, kërkohet që të përqendrohen te kërkesa dhe etiketat
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
me numra.
8 1 2 7 3 9
0 5 1 6 2 0
Duke
Dukei prerë meme
i prerë gërshërë dhedhe
gërshërë pastaj cepat
pastaj duke
cepat i ngjitur
duke njërinjëri
i ngjitur pas pas
tjetrittjetrit
formojnë me këto
formojnë etiketa
me këto numra
etiketa numra
shtatëshifrorë përmes kombinimeve të ndryshme.
shtatëshifrorë përmes kombinimeve të ndryshme.
Numrat të cilët i formojnë i shkruajnë në fletore dhe i rendisin sipas madhësisë, nga më i vogli te më i madhi.
Numrat të cilët i formojnë i shkruajnë në fletore dhe i rendisin sipas madhësisë, nga më i vogli te më i
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe komenteve
madhi.
konstruktive.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Detyrë: Shkruaj
komenteve në fletore katër numra shtatëshifrorë me shifrat 5, 4, 1, 7, 2, 8, 3. Renditi ata nga më i madhi te më
konstruktive.
i vogli.
Detyrë: Shkruaj në fletore katër numra shtatëshifrorë me shifrat 5, 4, 1, 7, 2, 8, 3. Renditi ata nga më i
madhi te më i vogli.
55
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
56
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të marrin librat e tyre dhe t’i hapin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë situatën e dhënë në libër dhe diskutojmë rreth saj duke tentuar të gjejmë përgjigjen në pyetjen
“Çfarë mendoni ju, cilin numër fitojmë nëse i shtojmë 1 numrit 999,999,999?”
Vazhdojmë punën në ushtrimin 1 në të cilin kemi të dhënë disa numra. Secilit numër kemi për detyrë t’ia
gjejmë paraardhësin (i heqim një” dhe pasardhësin (i shtojmë një).
Tek ushtrimi 2 shohim se tabela ka 3 kolona, në kolonën e mesit kemi numrin kurse majtas dhe djathtas jemi
paraardhësin e tij, pasardhësin e tij. Shpjegojmë se kur lëvizim majtas nëpër kolona ne heqim një numër
sepse kemi të bëjmë me paraardhësit kurse kur lëvizim djathtas në kolona shtojmë një sepse kemi të bë-
jmë me pasardhësit. Pas përfundimit të tabelës së parë, në tabelën e dytë nxënësit shkruajnë numra sipas
dëshirës dhe gjejnë paraardhësit dhe pasardhësit e tyre.
Veprimtaria 3:
Paraardhës Numri Pasardhës
546 935
263 512
356 810
568 896
422 568
127 894
57
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
58
Rrumbullako saktë numrat e dhënë në dhjetëshen/qindëshen/mijëshen më të afërt
Listo verbalisht rregullat për të rrumbullakuar numrat në dhjetëshen/qindëshen/mijëshen më të afër
Vlerëso përmes komenteve/këshillës punën e partnerit të tij/saj
Libër
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe mësuesijetësore:
situata për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
NxënësitVeprimtaria
hapin librat2:në faqen përkatëse të njësisë mësimore. Detyrat punohen duke diskutuar e argumentuar
mendimet e tyre. hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore. Detyrat punohen duke diskutuar e argumentuar
Nxënësit
Pas shpjegimit rrethe rrumbullakimit
mendimet tyre. të numrave, bazuar edhe në hartën e krijuar bashkë dhe në sqarimet e dhëna në
libër, kalojmë në ushtrimin
Pas shpjegimit rreth1 rrumbullakimit
ku nxënësit pasi që gjejnëbazuar
të numrave, shumën e dy
edhe nënumrave
hartën e të dhënë
krijuar lexojnë
bashkë dhedeklaratat e dhëna
në sqarimet e
dhe gjykojnë nëse janë të sakta apo jo.
dhëna në libër, kalojmë në ushtrimin 1 ku nxënësit pasi që gjejnë shumën e dy numrave të dhënë lexojnë
Në tabelën tek ushtrimi 2 nga nxënësit duhet të rrumbullakojnë numrat e dhënë në anën e majtë në dhjetëshe,
deklaratat e dhëna dhe gjykojnë nëse janë të sakta apo jo.
Në tabelën tek ushtrimi 2 nga nxënësit duhet të rrumbullakojnë numrat e dhënë në anën e majtë në dhjetëshe, 53
qindëshe dhe mijëshet më të afërta. Kjo detyrë përfundohet individualisht nga nxënësit duke ofruar ndihmë
aty ku ka vështirësi.
Veprimtaria 3:
Pas plotësimit të tabelës nxënësit do të shkëmbejnë librat e tyre me një shok/shoqe duke vlerësuar njëri-
tjetrin përmes teknikës “Dy yje, një dëshirë”, duke analizuar me kujdes punën e tjetrit për të dhënë komente
vlerësimi pozitive (dy yje) dhe një këshillë për përmirësim (një dëshirë).
59
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
60
Rrumbullako saktë numrat e dhënë në dhjetëshen/qindëshen/mijëshen më të afërt
Listo verbalisht rregullat për të rrumbullakuar numrat në dhjetëshen/qindëshen/mijëshen më të afër
Prezanto me dy-tre paragrafë punën e grupit në rrumbullakimin e saktë të numrit të dhënë
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe.
Veprimtaria 1:
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Diskutojmë me nxënës rreth rrumbullakimit të numrave në dhjetëshe, qindëshe dhe mijëshe siç punuam
Veprimtaria 1:
në orën e kaluar duke kujtuar rregullat për rrumbullakim në secilën prej tyre. Njëlloj formojmë një hartë
Diskutojmë me nxënës rreth rrumbullakimit të numrave në dhjetëshe, qindëshe dhe mijëshe siç punuam në orën e
konceptesh tani rreth rrumbullakimit të numrave në dhjetë mijëshe dhe qind mijëshe të plotë. Të njëjtën
kaluar duke kujtuar rregullat për rrumbullakim në secilën prej tyre. Njëlloj formojmë një hartë konceptesh tani rreth
nxënësit etëpunojnë
rrumbullakimit numravenënëfletore.
dhjetë mijëshe dhe qind mijëshe të plotë. Të njëjtën nxënësit e punojnë në fletore.
Veprimtaria 2:
Veprimtaria
Nxënësit2:hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit hapintrajtojmë
Në fillim librat nësituatën
faqen përkatëse
problemore të njësisë mësimore.
duke lexuar në dyshe.
Në fillim trajtojmë situatën problemore duke lexuar në dyshe.
Fillimisht nxënësit ndahen në dyshe (çifte), njëri nxënës lexon deklaratat e paraqitura në libër kurse tjetri bën
Fillimisht nxënësit ndahen në dyshe (çifte), njëri nxënës lexon deklaratat e paraqitura në libër kurse tjetri bën pyetje
pyetje që ndihmojnë në zgjidhjen e problemit. Pasi që gjejmë përgjigjet e secilës deklaratë duke i lidhur me
që ndihmojnë në zgjidhjen e problemit. Pasi që gjejmë përgjigjet e secilës deklaratë duke i lidhur me numrat e dhënë
numrat e dhënë në kutiza atëherë dy dyshe krahasojnë dhe diskutojnë rreth zgjidhjes së detyrës.
në kutiza atëherë dy dyshe krahasojnë dhe diskutojnë rreth zgjidhjes së detyrës.
Ushtrimet
Ushtrimet e radhëse radhës nxënësit
nxënësit kërkohet
kërkohet që t’iqë t’i punojnë
punojnë në mënyrë
në mënyrë individuale.
individuale. Ofrohet
Ofrohet ndihmë
ndihmë përmes
përmes sqari- aty
sqarimeve
ku kamevenevojë. aty Tek
ku kaushtrimi
nevojë.1Teknxënësit
ushtrimi do1 të rrumbullakojnë
nxënësit numrat fillimisht
do të rrumbullakojnë numratnëfillimisht
dhjetë mijëshen
në dhjetë emijëshen
pastaj në
e qind
mijëshen
pastaj mënëtëqind
afërt.mijëshen më të afërt.
Tek ushtrimi 2 nxënësit
Tek ushtrimi 2 nxënësit analizojnë ilustrimin
analizojnë me kujdes
ilustrimin për për
me kujdes të gjetur numrin
të gjetur që që
numrin i përputhet
i përputhettë të
dhënave.
dhënave.Meqë
Meqëka më
shumë se një rast kërkohet nga nxënësit që në hapësirat e zbrazëta të shkruajnë edhe zgjidhjet e tjera që i
ka më shumë se një rast kërkohet nga nxënësit që në hapësirat e zbrazëta të shkruajnë edhe zgjidhjet e
mendojnë të sakta.
tjera që i mendojnë të sakta.
Tek ushtrimi 3 tabelën e dhënë nxënësit e plotësojnë duke rrumbullakuar në dhjetëshen, qindëshen dhe qind
Tek ushtrimi
mijëshen 3 tabelën e dhënë nxënësit e plotësojnë duke rrumbullakuar në dhjetëshen, qindëshen dhe qind
më të afërt.
Veprimtaria
mijëshen 3:më të afërt.
Nxënësit ndahen në grupe me nga pesë nxënës. Në një fletë A4 të palosur disa herë në formë të harmonikës
nxënësit kemi të dhënë
Veprimtaria 3: një numër shtatëshifrorë për secilin grup.
Nxënësi I: Rrumbullako numrin në dhjetëshen më të afërt.
Nxënësit ndahen në grupe me nga pesë nxënës. Në një fletë A4 të palosur disa herë në formë të harmonikës
Nxënësi II: Rrumbullako numrin në qindëshen më të afërt.
nxënësit kemi të dhënë një numër shtatëshifrorë për secilin grup.
Nxënësi III: Rrumbullako numrin në mijëshen më të afërt.
NxënësiNxënësi I: Rrumbullako
IV: Rrumbullako numrin
numrin në dhjetëshen
në dhjetë mijëshenmë mëtëtëafërt.
afërt.
Nxënësi V: Rrumbullako
Nxënësi numrin
II: Rrumbullako në qind
numrin mijëshen më
në qindëshen mëtëtëafërt.
afërt.
Punimet e grupeve
Nxënësi ekspozohen
III: Rrumbullako para klasës
numrin dhe kontrollohet
në mijëshen më të afërt.e komentohet puna e bërë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen
Nxënësi IV: Rrumbullako numrin në dhjetë mijëshen përmes vlerësimit
më tëtë vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe komenteve
afërt.
konstruktive.
Nxënësi V: Rrumbullako numrin në qind mijëshen më të afërt.
Punimet
Detyrë: Puno enëgrupeve ekspozohen
fletore në para klasës
tabelë të ngjashme dheushtrimin
si në kontrollohet e komentohet
3 dhe rrumbullakopuna e bërë.
5 numra 7-shifrorë në qindëshen,
Vlerësimi
mijëshen i nxënësve:
dhe dhjetë mijëshenNxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
më të afërt.
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno në fletore në tabelë të ngjashme si në ushtrimin 3 dhe rrumbullako 5 numra 7-shifrorë në
qindëshen, mijëshen dhe dhjetë mijëshen më të afërt. 55
61
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
62
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Secili nxënës para vetes ka një etiketë më një numër pesëshifror. Në tabelë shkruajmë:
Rëndit numrat nga më i vogli te më i madhi. Puna e përbashkët zhvillohet në tre hapa.
Hapi I: Nxënësit ndahen në 4 grupe me nga 5-7 nxënës. Rendisin numrat në secilin grup nga më i vogli te
më i madhi.
Hapi II: Dy nga dy grupet bashkohen tani për të renditur numrat e të dy grupeve me të njëjtin rregull, nga
numri më i vogël deri te numri më i madh.
Hapi III: Në hapin e tretë dalin përfaqësues të dy grupeve me numrat e renditur dhe në tabelë i rendisin të
gjithë numrat nga më i vogli te më i madhi.
Veprimtaria 2:
Vazhdojmë punën me librin bazë duke kaluar në veprimtari të ndryshme.
Tek ushtrimi 1 analizojmë tabelën që tregon distancën e pesë fluturimeve. Në kutizat e zbrazëta nxënësit
kanë për detyrë të rendisin fluturimet duke filluar nga ai më i shkurtri.
Tek ushtrimi 2 kemi të dhënë disa numra të cilët radhisim nga më i madhi te më i vogli.
Tek ushtrimi 3 nisemi nga numri 51 989 duke shkruar në hapësirat e zbrazëta numrat pasardhës.
Tutje, në ushtrimin 4 duke lexuar me kujdes të dhënat e detyrës gjejmë numrin e përshtatshëm që i plotëson
kushtet nga të dhënat.
Tek ushtrimi i fundit, ushtrimi 5, duke rikujtuar ushtrimet që kemi bërë në rrumbullakimin e numrave, në ta-
belën e dhënë rrumbullakojmë numrin 1 872 298 në Dh, Q, M, DhM, QM, Mil më të afërt.
Veprimtaria 3:
Veprimtaria organizohet me anën e teknikës së grupit të ekspertëve. Kjo teknikë konsiston në të nxënit me
këmbime. Ndahet klasa në 5 grupe. Nxënësit numërojnë nga një në pesë. Të gjithë nxënësit rigrupohen
sipas numrave, p.sh.: grupi i parë është grupi i nxënësve me numrin 1. Grupi i dytë është grupi i nxënësve
me numrin 2 dhe kështu me radhë. Secili grup do të ketë këto pyetje:
1: Shkruaj pesë paraardhës dhe pesë pasardhës të numrit 542 689.
2: Shkruaj tetë numra shtatëshifrorë dhe radhiti nga më i vogli te më i madhi.
3: Vizato një drejtëz numerike dhe shkruaj mijëshet e plota nga 32 000 deri në 42 000.
4: Pesë numra gjashtëshifrorë paraqiti në formë standarde, formë të zgjeruar dhe me fjalë.
5: Numrat 256 954 dhe 652 468 rrumbullakoji në dhjetëshen, qindëshen, mijëshen dhe dhjetë mijëshen më
të afërt.
Pasi nxënësit kryejnë veprimtaritë përkatëse me grupet e tyre rikthehen në grupet fillestare me rolin e një
eksperti. Grupi fillestarë është grupi i nxënësve nga 1 -5. Në këtë moment secili nxënës që shkon grupin
fillestar, tani shërben si ekspert në këtë grup për detyrën e tij. I gjithë grupi do të aftësohet për secilën detyrë
dhe do të jenë në gjendje të diskutojnë të gjithë për secilin rast.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
63
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
64
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të marrin librin bazë në faqen e njësisë përkatëse.
Lexojmë situatën problemore dhe bëjmë pyetjet për diskutim:
- A mund të bëjmë lidhjen e grupit të veshjeve të dimrit që ka blerë Andra me matematikë?
- A duhet që patjetër të ketë numra që të kemi të bëjmë me matematikë?
Pas përfundimit të diskutimit dhe leximit të zgjidhjes vazhdojmë të analizojmë edhe pjesën e dytë të situatës
së dhënë duke dal në përfundimin se ç’është bashkësia.
Puna vazhdon me tekstin bazë duke lexuar dhe duke hapur diskutim rreth asaj që lexojmë.
Veprimtaria 3:
Në vijim nxënësit udhëzohen për punë individuale në pjesën “Provojmë a i kemi kuptuar bashkësitë”
Jepet kohë e mjaftueshme që nxënësit të demonstrojnë të kuptuarit përmes punës së pavarur.
Nxënësi/ja i cili përfundon detyrat del te “Stacioni i autobusit” për të pritur një partner tjetër i cili gjithashtu ka
përfunduar detyrat dhe bashkërisht kontrollojnë dhe diskutojnë për zgjidhjen e detyrave.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato në fletore katër bashkësi. Secila prej tyre paraqet një stinë të vitit. Si elemente në bashkësi
vendos veshmbathjet që i përkasin stinës.
Data: ______________
65
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit hapin librin bazë te faqja e njësisë përkatëse.
Fillojmë të analizojmë dhe diskutojmë rreth situatës së paraqitur në libër me ngjyrat themelore.
Pyesim: Cila nga paraqitjet që kanë bërë nxënëset është e saktë?
Merren mendimet e disa nxënësve dhe dalim në përfundim që të dy paraqitjet janë të sakta.
Nxënësit argumentet e tyre i shkruajnë edhe në libër.
Lexojmë përkufizimin se kur dy bashkësi i quajmë të barabarta ajo jo të barabarta.
Tutje në ushtrimin 1 vështrojmë me kujdes të dhënat e bashkësive të paraqitura në tabelë duke kërkuar që
të gjejmë bashkësitë të cilat paraqesin barazi.
Tek ushtrimi 2 kemi të dhëna bashkësinë A dhe bashkësinë B, duke i analizuar me kujdes se cilat elemente
ka njëra e cilat ka tjetra plotësojmë hapësirat e zbrazëta me elementet që mungojnë duke i barazuar këto
dy bashkësi.
Tek ushtrimi i fundit, ushtrimi 3, kemi të dhëna bashkësi A = { } dhe B = . Nxënësit do të përgjigjen me shkrim
në pyetjen e parashtruar: Çfarë mund të themi për bashkësitë A dhe B? A janë të barabarta këto dy bashkësi?
66
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Secili nxënës merr pranë vetes një fletë punues ku ka të vizatuar një bashkësi A me diagram të Venit dhe 5
petëza për të shkruar elemente. Në tabelë i shkruajmë 10 elemente bashkë me nxënësit p.sh. mollë, numri
5, shkronja A, diell etj.. Kërkojmë nga nxënësit që t’i përzgjedhin 5 nga elementet që i kemi paraqitur në
tabelë, t’i shkruajnë/vizatojnë në petëza dhe t’i vendosin në fletën punese, përkatësisht në bashkësinë e
tyre. Pas përfundimit të detyrës fletët vendosen në një kënd të klasës (litarin e tharjes) dhe vështrojmë për
të parë nëse gjejmë bashkësi të barabarta.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Plotëso në Fletore pune në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Data: ______________
67
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria
Veprimtaria2:2:
Hapim librin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Hapim librin
Lexojmë në faqen
situatën e dhënëpërkatëse të njësisë
në libër dhe mësimore.
diskutojmë bashkërisht me nxënësit.
Lexojmë situatën
Shpjegojmë e dhënë
konceptin në libër dhe
“nënbashkësi”, diskutojmë
e paraqesim mebashkërisht me nxënësit.
simbolin përkatës “ ” dhe me
ilustrimin
Shpjegojmë përmes diagramit
konceptin të Venit.
“nënbashkësi”, e paraqesim me simbolin përkatës “C”
Kalojmë në ushtrimin 1 ku nxënësit do të shkruajnë elementet e bashkësive A dhe B
dhe me ilustrimin përmes diagramit të Venit.
duke u bazuar në diagramin e dhënë. Pasi që të shkruajmë elementet shohim se
Kalojmë në
bashkësia ushtriminsi 1nënbashkësi
A paraqitet ku nxënësite bashkësisë
do të shkruajnë
B, paselementet e bashkësive
një diskutimi A si
të shkurtër se dhe B duke u simbolikisht
e paraqesim bazuar në
bashkësinë A si nënbashkësi e bashkësisë B e qarkojmë opsionin e saktë:
diagramin e dhënë. Pasi që të shkruajmë elementet shohim se bashkësia A paraqitet si nënbashkësi e
Tek ushtrimi 2B,analizojmë
bashkësisë diagramintë
pas një diskutimi e paraqitur,
shkurtër sebashkësitë P dhe Q simbolikisht
si e paraqesim për të dhënë përgjigje në pyetjen:
bashkësinë A si nënbashkësi e
A është P nënbashkësi e Q?
bashkësisë B e qarkojmë opsionin e saktë:
Veprimtaria
Tek ushtrimi3:2 analizojmë diagramin e paraqitur, bashkësitë P dhe Q për të dhënë përgjigje në pyetjen:
Nxënësit
A është P udhëzohen
nënbashkësitë marrin
e Q? fletoret e tyre dhe të rishkruajnë bashkësitë P dhe Q ashtu që bashkësia P të jetë
nënbashkësi e bashkësisë Q.
Pasi që të përfundojnë paraqitjen përmes diagrameve në fletoret e tyre themi “Ra bomba” dhe nxënësit të gjithë
Veprimtaria
ngritën 3: një karrige tjetër për 2-3 sekonda. Kontrollojnë punën e shokut/shoqes në vendin e të cilit janë ulur
e ulen në
dhe e vlerësojnë
Nxënësit udhëzohen me njëtëkoment
marrinnë fund tëefletores.
fletoret tyre dhe të rishkruajnë bashkësitë P dhe Q ashtu që bashkësia P të
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe komenteve
jetë nënbashkësi e bashkësisë Q.
konstruktive.
Pasi që të përfundojnë paraqitjen përmes diagrameve në fletoret e tyre themi “Ra bomba” dhe nxënësit të
Detyrë: Duke uebazuar
gjithë ngritën nga
ulen në jeta
një e përditshme
karrige formo
tjetër për 2-3dy bashkësiKontrollojnë
sekonda. me nënbashkësi brenda
punën tyre. Emërtoji ato
e shokut/shoqes dhe
në vendin e
të cilit janë
paraqiti ulur dhe e vlerësojnë me një koment në fund të fletores.
simbolikisht.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Duke u bazuar nga jeta e përditshme formo dy bashkësi me nënbashkësi brenda tyre. Emërtoji ato
dhe paraqiti simbolikisht.
Data: ______________
Ftohen fillimisht vajzat e klasës që të dalin te tabela. Duke diskutuar bashkë për bashkësinë e formuar si bashkësi e
vajzave të klasës, ftohen tani djemtë të formojnë bashkësinë e djemve të kasës në anën tjetër. Bëhet pyetja: 69
Po sikur të bashkojmë tani të dy bashkësitë duke ju grumbulluar të gjithëve bashkë, çfarë do të fitonim?
Arrijmë te përgjigja se duke i bashkuar elementet e dy bashkësive fillestare fitohet një bashkësi më e madhe, këtë e
quajmë si bashkim apo union të bashkësive. E lidhim këtë aktivitet me ilustrimin e parë në diagrame ku me ngjyrë të
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Ftohen fillimisht vajzat e klasës që të dalin te tabela. Duke diskutuar bashkë për bashkësinë e formuar si
bashkësi e vajzave të klasës, ftohen tani djemtë të formojnë bashkësinë e djemve të kasës në anën tjetër.
Bëhet pyetja:
Po sikur të bashkojmë tani të dy bashkësitë duke ju grumbulluar të gjithëve bashkë, çfarë do të fitonim?
Arrijmë te përgjigja se duke i bashkuar elementet e dy bashkësive fillestare fitohet një bashkësi më e madhe,
këtë e quajmë si bashkim apo union të bashkësive. E lidhim këtë aktivitet me ilustrimin e parë në diagrame ku
me ngjyrë të kuqe kemi hijezuar dy bashkësitë që do të thotë se përfshijmë elementet e të dy bashkësive në
një të vetme më të madhe.
Veprimtaria 2:
Nxënësit marrin petëza me forma apo ngjyra të ndryshme dhe udhëzohen të formojnë bashkësitë A dhe B
sipas formës apo ngjyrës së petëzave. Në petëza nxënësit shkruajnë elemente të ndryshme për t’i vendosur
në bashkësi por kërkohet që ndonjë element të vendosin ta paraqesin në të dy bashkësitë. Tani marrin një
fletë punuese dhe vendosin petëzat në bashkësitë A dhe B duke pasur kujdes që elementin që kanë vendosur
të jetë i përbashkët për të dy bashkësitë ta vendosin në mes, që do të thotë se atë element e lexojmë si pjesë
edhe të bashkësisë A si dhe të bashkësisë B.
Puna që bëmë në fletën punuese lidhet me ilustrimin e dytë në tabelë ku nga dy diagramet vetëm pjesa e
përbashkët e të dy bashkësive është e hijezuar me ngjyrë të kuqe, që do të thotë se këto elemente i takojnë
dy bashkësive. Në matematikë këtë e quajmë si prerje e bashkësive.
Veprimtaria 3:
Nga fleta punuese të cilën e shfrytëzuam më parë tani kërkojmë nga nxënësit që të tregojnë elementet që i
kanë vendosur në bashkësinë A po që nuk i përkasin bashkësisë B. Tashmë në këtë pjesë edhe elementet e
përbashkëta nuk i përfshijmë, sado që i përkasin bashkësisë A ato janë edhe pjesë e bashkësisë B, elementet
e të cilës na është kërkuar t’i përjashtojmë. Ndërlidhemi me ilustrimin e tretë nga diagramet e paraqitura në
tabelë ku pjesa e ilustruar paraqet vetëm elementet e bashkësisë A e që nuk janë fare pjesë e bashkësisë B.
Këtë e quajmë si diferencë apo ndryshim i bashkësive.
Veprimtaria 4:
Nxënësit hapin librat në faqen e njësisë përkatëse.
Ngjashëm si në aktivitetet paraprake kemi të ilustruar edhe në libër paraqitjen e veprimeve me bashkësi
përmes hijëzimeve. Tani secili nxënës shpjegon me shkrim domethënien e secilit prej diagrameve.
Analizohet tabela në të cilën janë të paraqitura:
Prerja, unioni dhe diferenca e bashkësive.
Bashkëbisedojmë me nxënësit se si kryhet secili prej këtyre veprimeve gjatë punës me bashkësi.
Veprimtaria 5:
Nxënësit udhëzohen që në fletoret e tyre të paraqesin dy bashkësi me elemente sipas dëshirës (shkronja,
numra, figura)
Aktiviteti do të zhvillohet në katër hapa, në secilin hap nxënësit ndërrojnë vendin me dike tjetër për të vazhduar
punën sipas kërkesave:
Hapi I: Jepet sinjali i parë me zë (këngë, zile apo ndonjë tingull tjetër).
Nxënësit gjejnë unionin (bashkimin) e dy bashkësive të dhëna.
Hapi II: Jepet sinjali i dytë me zë (këngë, zile apo ndonjë tingull tjetër).
Nxënësit gjejnë prerjen e dy bashkësive të dhëna. Kujdes: Nëse nuk kanë asnjë element të përbashkët bash-
kësia është boshe.
Hapi III: Jepet sinjali i parë me zë (këngë, zile apo ndonjë tingull tjetër).
Nxënësit gjejnë diferencën e dy bashkësive të dhëna.
Hapi IV: Nxënësit kthehen në vendet e veta kur vlerësojnë punën që është bërë në fletoret e tyre.
Hapim diskutim në klasë rreth zgjidhjeve që janë bërë. Përmirësojmë gabimet në tabelë dhe lavdërojmë zg-
jidhjen e saktë të detyrave.
Data: ______________
Pyeten nxënësit: Po te unioni i bashkësive, çfarë duhet të shkruajmë? Vijmë në përfundim se te unioni i bashkësive
bëjnë pjesë të gjithë nxënësit e klasës. E shkruajmë:
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Hapim tekstin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Kalojmë hap pas hapi në detyrat e parashtruara duke diskutuar bashkërisht rreth tyre.
Tek ushtrimi 1 kemi të dhëna elementet e bashkësive A dhe B. Duke shfrytëzuar diagramin për t’i paraqitur
elementet gjejmë prerjen, unionin dhe diferencën e bashkësive. Elementet e tyre pas veprimeve me bashkësi
i shkruajmë në anën e majtë.
Tek ushtrimi 2 mësojmë përkufizimin e bashkësisë disjunkte, bashkësive që nuk kanë asnjë element të
përbashkët.
Tek ushtrimi 3 kemi të dhëna bashkësitë X dhe Y, së pari i shkruajmë se cilat janë elementet e njërës dhe
tjetrës (duke pasur kujdes sepse bashkësia X është nënbashkësi e bashkësisë Y) e pastaj gjejmë prerjen
dhe unionin e tyre.
Në ushtrimin e radhës, ushtrimi 4, kujtojmë emra të lumenjve dhe liqeneve në Kosovë, duke i shkruar ata në
bashkësitë përkatëse, A dhe B. Gjejmë unionin e tyre.
Tek ushtrimi 5 lexojmë me kujdes situatën problemore, analizojmë të dhënat nga detyra për të gjetur se
sa nxënës janë në klasën e pestë. Detyrën e paraqesim edhe përmes diagramit të Venit duke filluar nga
paraqitja e numrit që tregon nxënësit që janë anëtarë të dy klubeve në mes si prerje e pastaj duke gjetur
zbritur numrin e anëtarëve të njërit klub me numrin e anëtarëve të dy klubeve për të gjetur diferencën e
njërës apo tjerës.
Veprimtaria 3:
Lexojmë në dyshe situatën e paraqitur në ushtrimin 5.
Njëri nxënës lexon me kujdes kurse tjetri mban shënime dhe parashtron pyetje që ndihmojnë në zgjidhjen e
problemit. Udhëzohen nxënësit që duke shfrytëzuar diagramin e Venit dhe mënyrën e zgjidhjes së detyrave
paraprake të paraqesin elementet në bashkësi dhe të gjejnë zgjidhjen e problemit.
Pas disa minutash kërkojmë qe dy dyshe të bashkohen (gjithsej katër nxënës) për të krahasuar zgjidhjet që
kanë dhënë në problem. Lihet hapësirë për diskutim e pyetje rreth njësisë mësimore.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
72
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
73
Veprimtaria 1:
Në fillim pyesim nxënësit:
Nga njohuritë tona të përgjithshme, çfarë kuptojmë me fjalën “relacion”?
Shpjegojmë se “relacion” do të thotë “lidhje”. Kur kemi të dhëna dy bashkësi si në shembullin të cilin e paraqesim në
tabelë shohimpër
Libër mësuesi setekstin
elementet e bashkësisë
“Matematikë 5” A janë të lidhura me elemente të bashkësisë B, gjithmonë sipas një
rregulli. Diskutojmë se në bazë të cilit rregull janë lidhur apo janë në relacion elementet e bashkësive A dhe B (numri
është i lidhur me shkronjën e parë të emërtimit të tij).
5 7 SH D
2 P
Veprimtaria
Veprimtaria 2: 2:
Nxënësit marrin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit marrin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë së bashku situatat e dhëna në libër duke i komentuar dhe parashtruar pyetje që na ndihmojnë në sqarimin
e Lexojmë
konceptit së bashku situatat e dhëna në libër duke i komentuar dhe parashtruar pyetje që na ndihmojnë në
“relacion”.
Pasi që analizojmë
sqarimin bashkësitë
e konceptit ku shohim relacionin e mësueseve të klasës me nxënësit e saj, diskutojmë edhe rreth
“relacion”.
dallimit
Pasi që analizojmë bashkësitë kue shohim
që ka relacioni nga funksioni, dhënë edhe si përkufizim
relacionin në libër dhe
e mësueseve të eklasës
ilustruar
meme shembuj.
nxënësit e saj, diskutojmë
edhe rreth 3:dallimit që ka relacioni nga funksioni, e dhënë edhe si përkufizim në libër dhe e ilustruar me
Veprimtaria
shembuj. nxënësit për punë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
Udhëzohen
Japim disa minuta kohë për pyetje rreth paqartësive eventuale që mund të kenë nxënësit dhe vazhdohet me punë
individuale nga ta.
Veprimtaria 3:
Udhëzohen4:nxënësit për punë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
Veprimtaria
Pas përfundimit
Japim të kohës
disa minuta kohë sëpërplanifikuar përpaqartësive
pyetje rreth zgjidhje të eventuale
detyrave, udhëzohen
që mund tënxënësit që të bëhen
kenë nxënësit gati për një
dhe vazhdohet me
kontroll të përbashkët përmes ngjyrave të semaforit. Nxënësit udhëzohen që të ngrisin kartonin me ngjyrë të gjelbër
punë individuale nga ta.
lart nëse e kanë zgjidhur plotësisht detyrën, kartonin me ngjyrë të verdhë nëse e kanë zgjidhur pjesërisht apo nuk
janë shumë të sigurtë në zgjidhjen e bërë dhe kartonin me ngjyrë të kuqe nëse nuk kanë arritur të zgjidhin detyrën.
Kontrollojmë
Veprimtaria bashkërisht
4: të gjitha detyrat dhe lihet hapësirë për pyetje e diskutim.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohenpër
Pas përfundimit të kohës së planifikuar përmes vlerësimit
zgjidhje të vazhdueshëm/listës
të detyrave, së kontrollit
udhëzohen nxënësit që tëdhe komenteve
bëhen gati për një
konstruktive.
kontroll të përbashkët përmes ngjyrave të semaforit. Nxënësit udhëzohen që të ngrisin kartonin me ngjyrë
të gjelbër
Detyrë: lart ne
Plotëso nëse e kanë
Fletore Punezgjidhur
në faqenplotësisht detyrën, kartonin me ngjyrë të verdhë nëse e kanë zgjidhur
e njësisë përkatëse.
pjesërisht apo nuk janë shumë të sigurtë në zgjidhjen e bërë dhe kartonin me ngjyrë të kuqe nëse nuk kanë
arritur të zgjidhin detyrën.
Kontrollojmë bashkërisht të gjitha detyrat dhe lihet hapësirë për pyetje e diskutim.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe 67
komenteve konstruktive.
Detyrë: Plotëso ne Fletore Pune në faqen e njësisë përkatëse.
Data: ______________
74
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
J = {m, a, t, e, m, a, t, i, k, a}.
75
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit hapin librat bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Kalojmë tek ushtrimi 2 ku nxënësit duhet të gjejnë sipas kërkesës elementet e bashkësisë A, B dhe C, t’i
paraqesin në diagram dhe pastaj të kryejnë veprimet me bashkësi.
Në ushtrimin 3 nxënësit kërkohet të plotësojnë tabelën bazuar në funksionin e dhënë, duke zëvendësuar të
panjohurën x me numrat e dhënë.
Tek ushtrimi 4 kujtojmë rrjetin koordinativ për të vendosur saktë pikat e dhëna sipas koordinatave të tyre.
Veprimtaria 3:
Shpërndahen fletushka për secilin nxënës. Kërkojmë nga nxënësit që të parashtrojnë një detyrë/problem të
cilin do ta shkëmbejnë me një partner tjetër. Përmes shkopinjve me emra përzgjidhen nga dy nxënës të cilët
do të shkëmbejnë fletushkat për të zgjidhur detyrën e parashtruara nga shoku/shoqja. Aktiviteti përsëritet
disa herë duke ndërruar partnerët me të cilët nxënësit shkëmbejnë një detyrë/problem.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Plotëso në Fletore pune në faqen e njësisë përkatëse.
Data: ______________
76
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Marrim librin dhe e hapin të faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë situatën e paraqitur në librin bazë duke rikujtuar se si bëjmë paraqitjen në shtyllë dhe mbledhjen e
dy e më shumë mbledhorëve që janë numra shumëshifrorë.
Bashkërisht me nxënësit zgjidhim detyrat me radhë.
Tek ushtrimi 1 gjejmë shumën e numrave të dhënë në rresht dhe në shtyllë. Tërheqim vëmendjen te rregulli
që gjithmonë veprimin e mbledhjes së numrave e fillojmë nga njëshet.
Në ushtrimin 2 mbledhori i parë dhe i dytë nuk janë të plotë, iu mungojnë shifra andaj kërkohet nga nxënësit
që duke e vështruar shumën të mendojnë dhe vendosin saktë numrin që i përgjigjet barazimit.
Tek ushtrimi 3 gjejmë shumën kur kemi tre mbledhorë, gjithmonë duke filluar nga njëshet.
Tek ushtrimi i radhës, ushtrimi 4, nxiten nxënësit që të mendojnë dhe shkruajnë në libër dy mënyra se si
mund të mblidhen numrat e dhënë. Mendimin e tyre e paraqesin edhe me shkrim në libër.
Tek ushtrimi i fundit kemi një problem me fjalë të cilin nxënësit kërkojmë ta analizojnë dhe ta zgjidhin për të
gjetur përgjigje në pyetjen e parashtruar.
Veprimtaria 3:
Marrim një fletë të bardhë dhe e palosim në formë të harmonikës për aq nxënës sa ka një grup. Shkruajmë
në tabelë dy numra pesëshifrorë dhe kërkojmë që nxënësit që do të jenë të parët në punën e grupit të gjejnë
shumën e tyre në pjesën e parë të palosjes. Posa të gjejë shumën nxënësi 1 formulon një detyrë tjetër me
dy numra pesëshifrorë për nxënësin 2 i cili së pari kontrollon punën që ka bërë nxënësi 1 duke i vendosur
shenjën √ nëse shuma është e saktë dhe X nëse është gabim, për të vazhduar pastaj me gjetjen e shumës
së dy numrave të cilët i ka shkruar nxënësi 1. Posa të përfundojë detyrën nxënësi 2 shtron një detyrë për
nxënësin 3 i cili gjithashtu fillimisht kontrollon punën e bërë nga nxënësi 2, e vlerëson me shenjë, e zgjidh
detyrën që i ka parashtruar nxënësi 2 dhe shtron një tjetër detyrë me dy numra pesëshifrorë për nxënësin 4.
Vazhdohet kështu deri te nxënësi i fundit. Lihet hapësirë për pyetje dhe reflektim nga dita e sotme.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
77
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Marrim tekstet bazë dhe hapim te faqja e njësisë përkatëse.
Lexojmë dhe komentojmë me ndalesa situatën e paraqitur në fillim të njësisë mësimore. Diskutojmë rreth
këshillave që na jep Darsej për zbritjen e numrave.
78
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Kalojmë te rubrika “Detyra për ty”. Nxënësit udhëzohen që duke rikujtuar bisedën që bëmë rreth zbritjes së
numrave të zgjidhin detyrat e parashtruara.
Jipet kohë për pyetje rreth paqartësive eventuale para se nxënësit të vazhdojnë me punën individuale.
Veprimtaria 3:
Pas përfundimit të detyrave nga nxënësit, përmes një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngrihen
dhe zënë vendin e një shoku/shoqeje për të kontrolluar punën që ka bërë ai/ajo. Pas kontrollimit të detyrave
udhëzohet që secili nxënës përmes t’i vendos një letër ngjitëse në libër shokut/shoqes ku do t’i shkruaj dy
komente pozitive dhe një këshillë.
Nxënësit kthehen në vende dhe lexojnë komentet dhe këshillën në librin e tyre. Hapet diskutim dhe jipet
hapësirë për reflektim rreth orës mësimore.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Data: ______________
79
Fjalë kyç: Shumë, ndryshim, problemë.
Fjalë kyç: mësimore:
Burimet,
Burimet, mjetet
mjetet e konkretizimit
e konkretizimit dhedhe materialet
materialet
Shumë,
Shumë, ndryshim, ndryshim, problemë.
problemë. Libri
mësimore: bazë, etiketa me numra pesëshifrorë, enigma (fletë
mësimore:
punuese),
Libri bazë,
Libri bazë, fletore.
etiketa
etiketa me numra
me numra pesëshifrorë,enigma
pesëshifrorë, enigma (fletë
(fletë
Rezultati/et
Libër e tekstin
mësuesi për të nxënit të orës mësimore
“Matematikë 5” punuese), fletore.
punuese), fletore.
Nxënësi/ja:
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
Rezultati/et Rezultati/et
e të nxënit etëtëorës mësimore
nxënit të orës mësimore
Mbledh numra pesëshifrorë.
Nxënësi/ja:
Nxënësi/ja: Nxënësi/ja:
Ø
Zbret
Mbledh
Mbledh numra
numra
numra pesëshifrorë.
pesëshifrorë.
pesëshifrorë.
Mbledh numra pesëshifrorë.
Ø
Arsyeton
Zbret zgjidhjen
Zbretnumra
numra e problemave matematikore.
pesëshifrorë.
pesëshifrorë.
Zbret numra pesëshifrorë.
Arsyeton
ØKriteret zgjidhjen
zgjidhjen ee problemave
e suksesit:
Arsyeton problemavematematikore.
matematikore.
Kriteret e suksesit:
ArsyetonKriteret
zgjidhjen
Mblidh
Kriteret esuksesit:
problemave
eesuksesit:
saktë matematikore.
numrat e dhënë pesëshifrorë për të zgjidhur enigmën.
v Mblidh saktë numrat e dhënë pesëshifrorë për të zgjidhur enigmën.
Kriteret e suksesit:
Zbrit
Mblidhsaktë numrat
saktë e dhënë
numrat pesëshifrorë
e dhënë përpër
pesëshifrorë të të
zgjidhur enigmën.
zgjidhur enigmën.
v Zbrit saktë numrat e dhënë pesëshifrorë për të zgjidhur enigmën.
Argumento
Mblidh saktë
numrat
Zbrit saktë me dy-tri
e dhënë
numrat e fjali zgjidhjen
pesëshifrorë
dhënë e problemave
për të për
pesëshifrorë zgjidhurtë enigmën.
shtruara
të zgjidhur matematikore.
enigmën.
v Argumento me dy-tri fjali zgjidhjen e problemave të shtruara matematikore.
Zbrit saktëLidhja
numrat
Lidhja meefushat
me fushat
Argumentodhënëme eedy-tri
tjera kurrikulare
fjali
pesëshifrorë
tjera përdhe/apo
zgjidhjen
kurrikulare etë çështjet
problemave
zgjidhur
dhe/apo ndërrkurrikulare
të shtruara
enigmën.
çështjet dhe situata
matematikore.
ndërrkurrikulare jetësore:
dhe situata jetësore:
Argumento Edukatë
Lidhja
Edukatë figurative;
me fushat
figurative;
me dy-tri Gjuhë
e tjera shqipe,
Gjuhë shqipe,
fjali zgjidhjen Shkathtësi
kurrikulare për
dhe/apo
Shkathtësi
e problemave jetë
çështjet ndërrkurrikulare
për jetë matematikore.
të shtruara dhe situata jetësore:
PËRSHKRIMI PËRSHKRIMI
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi I AKTIVITETEVE
për jetë I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI
I AKTIVITETEVE
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Veprimtaria
Veprimtaria 1: 1: PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë
Luajmë lojën e rregullimit të enigmës. Na duhen dy fletë për
Shkruhen
Shkruhen numrat
numrat për
për
Luajmë
Luajmë lojën
Veprimtaria e e rregullimit të enigmës. Na duhendydyfletë
rregullimit
lojën 1: të enigmës. Na duhen fletëpër
për mbledhje
mbledhje apo
apo zbritje.
zbritje.
njënxënës,
nxënës,nënënjërënnjërënfletëfletëkemikemi katrorëtqëqë
PËRSHKRIMI kanë të shkruar dy numra
I AKTIVITETEVE Shkruhenpesëshifrorë
numrat për që
një Luajmë lojën e rregullimit të enigmës. katrorët
Na duhen kanë
dy të shkruar
fletë për
mblidhen apo zbriten dhe në fletën tjetër në të cilën kemi ilustrimet enigmës mbledhjejanë
apo zbritje.
rezultatet e
Veprimtaria 1:dy njënumra
nxënës, në njërën që
pesëshifrorë fletë kemi katrorët
mblidhen që kanë
apo zbriten dhe të nëshkruar
fletën dy numra pesëshifrorë që
tyre. Fleta punuese me ilustrim pritet nëpër vija ashtu që secilit nxënës i jepet
Shkruhen e copëtuar
numrat për për t’i
mblidhen
Luajmë lojën tjetër
evendosur apo
në tëpjesët
rregullimit cilënzbriten
të nëkemi
enigmës.dhe në
ilustrimet fletën tjetër
enigmës në të cilën
rezultatet ilustrimet
janë për kemi e tyre. enigmës janë rezultatet e
vendin eNa duhen
duhur. dy fletë mbledhje apo zbritje.
tyre. Fleta punuese me ilustrim pritet nëpër vija ashtu që secilit nxënës i jepet e copëtuar për t’i
një nxënës, Fleta
në njërën
Punimetpunuese fletë kemi
me ilustrim
e nxënësve vendosen katrorët
pritet njëqëkënd
nënëpër kanë
vija të shkruar
tëashtu
klasës. që secilit dy numraShkruhen
nxënës pesëshifrorë
Shkruhen rezultatet.
rezultatet.
që
vendosur pjesët në vendin e duhur.
mblidhen apo zbriten
i jepet
Punimet
dhe në për
e copëtuar
e nxënësve
fletën tjetërnë
t’i vendosur
vendosen
nënjëtëkënd
cilën
pjesët në kemi
të vendin
ilustrimet enigmës janë rezultatet e
klasës. e duhur. Shkruhen rezultatet.
Punimet e nxënësve vendosen në një kënd të klasës. nxënës i jepet e copëtuar për t’i
Veprimtaria
tyre. Fleta punuese me 2:
ilustrim pritet nëpër vija ashtu që secilit
vendosur pjesët Nxënësit
në vendinhapin elibrin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Veprimtaria 2: duhur.
Lexojmë
Punimet e nxënësve duke analizuar të dhënat situata problemore.
Nxënësitvendosen
Veprimtaria 2: librinnë
hapin bazënjë nëkënd
faqentëpërkatëse
klasës. të njësisë mësimore. Shkruhen rezultatet.
Nxënësit rigrupohen në grupe ekspertësh për secilën problemë të parashtruar.
Lexojmë duke analizuar të dhënat situata problemore.
Nxënësit hapin librin
Secilin nxënës bazënga
ka numrin në faqen
1 deri përkatëse
në 6. Nxënësit të njësisë mësimore.
grumbullohen në grupe sipas numrave që kanë dhe përmes
Veprimtaria 2:Nxënësit rigrupohen në grupe ekspertësh për secilën problemë të parashtruar.
punës
Lexojmë së përbashkët
duke analizuar gjejnë zgjidhjen e detyrave 1, 2, 3, 4, 5 dhe 6 varësisht se
Secilin
Nxënësit hapincilinlibrin nxënës
bazë në numrintë
kafaqen dhënat
nga
përkatëse
situata
1 deri të 6. problemore.
nënjësisëNxënësit
mësimore. grumbullohen në grupe sipas numrave që kanë dhe përmes
Nxënësit numër kanë të përcaktuar.
Lexojmë duke punës sërigrupohen
analizuar përbashkët
të dhënat në grupe
gjejnë
situata ekspertësh
zgjidhjen për secilën
e detyrave
problemore. 1, 2, 3,problemë
4, 5 dhe 6të parashtruar.
varësisht se
Pas disa minutash nxënësit kthehen në grupet fillestare ku tani secili nxënës
cilin
Secilin
Nxënësit rigrupohen numër
nxënës kanë
në grupe katë përcaktuar.
numrin nga 1 deri në 6. Nxënësit grumbullohen në grupe sipas numrave që kanë dhe
ndan informatat ngaekspertësh
grupi i për secilën problemë të parashtruar.
Pas
përmes disa minutash
punës së nxënësit kthehen në grupet fillestare ku tani secili nxënës
Secilin nxënës ka numrin ngapërbashkët
1 deri nëgjejnë zgjidhjen
6. Nxënësit e detyrave 1, në
grumbullohen 2, 3,grupe
4, 5 dhe
sipas6 varësisht
numraveseqë cilin numër
kanë dhekanë të
përmes
ndan informatat nga grupi i
punës së përbashkët
përcaktuar. gjejnë zgjidhjen e detyrave 1, 2, 3, 4, 5 dhe 6 varësisht se
cilin numër kanë të përcaktuar.
Pas disa minutash nxënësit kthehen në grupet fillestare
kuekspertëve,
Pas disa minutash shpjegon
nxënësit
tani secili nxënës zgjidhjen
kthehen
ndan nëdhe tregon
grupet
informatat nga rreth
grupidiskutimit
fillestare i ku tani që është
secili bërë.
nxënës
ndan informatat nga grupi
ekspertëve,
ekspertëve, i
shpjegon
shpjegon zgjidhjen
zgjidhjendhe
dhetregon rreth
tregon diskutimit
rreth që është
diskutimit bërë.bërë.
që është
Veprimtaria 3:
Bashkë me nxënës formojmë fjalorin matematik për mbledhjen dhe zbritjen e
Veprimtaria 3:
Veprimtaria
numrave. 3:
Bashkë me nxënës formojmë fjalorin matematik për mbledhjen dhe zbritjen e
E plotësojmë
Bashkë fjalorinformojmë
me nxënës me fjalë tëfjalorin
cilat përdorim kur mbledhim
matematik ose zbresim
për mbledhjen numra, e
dhe zbritjen
numrave.
ekspertëve, shpjegon zgjidhjen dhe tregonkuptojmë
rreth diskutimit qëbëjmë
ështëmebërë.
fjalë që
numrave. kur i hasim në probleme se kemi të veprimin e mbledhjes apo të zbritjes.
E plotësojmë fjalorin me fjalë të cilat përdorim kur mbledhim ose zbresim numra,
fjalë që kur i hasim në probleme kuptojmë se kemi të bëjmë me veprimin e mbledhjes apo të zbritjes.
Veprimtaria E3:plotësojmë fjalorin me fjalë të cilat përdorim kur mbledhim ose zbresim
numra, fjalë
Bashkë me nxënës që kurfjalorin
formojmë i hasimmatematik
në probleme përkuptojmë se kemi
mbledhjen të bëjmëe me
dhe zbritjen
numrave. veprimin e mbledhjes apo të zbritjes. 73
E plotësojmë fjalorin me fjalë të cilat përdorim kur mbledhim ose zbresim numra, 73
fjalë që kur i Vlerësimi
hasim në probleme
i nxënësve: kuptojmë
Nxënësitsevlerësohen
kemi të bëjmë mevlerësimit
përmes veprimintëe vazhdueshëm/listës
mbledhjes apo të zbritjes.
së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Kujto fjalorin matematik të formuar në klasë. Shtro 4 problema matematikore me mbledhje e zbritje
dhe zgjidhi ato. 73
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
80
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
81
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Marrim librat bazë dhe udhëzojmë nxënësit që duke respektuar rregullat e njëjta për mbledhjen e numrave
sikurse në orët e kaluara të fillojnë punën me mbledhjen e numrave gjashtëshifrorë.
Tek ushtrimi 1 nxënësit gjejnë shumën e numrave në rresht dhe në shtyllë.
Tek ushtrimi 2 gjejmë shumën e numrave kur na janë dhënë tre mbledhorë gjashtëshifrorë.
Kalojmë tek ushtrimi 3, 4 dhe 5 në të cilët nxënësit analizojnë të dhënat nga tabela për të gjetur përgjigje në
pyetjet e parashtruara. Tek ushtrimi 6 analizojmë me kujdes situatën problemore dhe gjejmë zgjidhje duke
shfrytëzuar të dhënat e paraqitura. Lihet hapësirë për diskutim dhe sqarime në rast të paqartësive eventuale.
Veprimtaria 3:
Në ushtrimin 7 kërkohet nga nxënësit që duke u bazuar në situata nga jeta e përditshme të formulojnë një
problem që lidhet me të dhënat e ofruara. Të njëjtën nxënësit e zgjidhin po ashtu në mënyrë individuale.
Nxënësi i cili përfundon shtrimin dhe zgjidhjen e problemit afrohet pranë “Stacioni të autobusit” ku pret për
një partner tjetër i cili po ashtu ka përfunduar detyrën për të diskutuar së bashku rreth problemeve që kanë
shtruar, saktësisë në shtrimin e problemeve dhe mënyrës së zgjidhjeve që kanë përdorur.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe ko-
menteve konstruktive.
Detyrë: Me shifrat 3, 5, 7, 9, 2 ,1 0 formo 6 numra gjashtëshifrorë dhe mblidhi ata. Shtro problem
matematikor të bazuar në situatë nga jeta e përditshme për njërën nga detyrat duke shfrytëzuar të dhënat
me numrat e formuar.
Data: ______________
82
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit hapin tekstet bazë në faqen përkatëse te njësia mësimore.
Udhëzojmë nxënësit që të punojnë detyrat në mënyrë individuale.
Tek ushtrimi 1 nxënësit gjejnë ndryshimin e numrave në rresht dhe në shtyllë.
Tek ushtrimi 2 nxënësit gjejnë ndryshimin e të zbritshmit që gjendet në qendër të rrethit me zbritësin që
gjendet në shtresën e parë të rrethit. Ndryshimi shkruhet në shtresën e fundit të rrethit.
Kalojmë tek ushtrimet 3, 4 dhe 5 në të cilat duke u bazuar në të dhënat e tabelës gjejmë përgjigjen në pyetjet
e parashtruara në secilin ushtrim.
Tek ushtrimi 6 kemi të shtruar një problem të cilin e analizojmë bashkërisht me nxënësit dhe zgjidhjen
e paraqesim edhe në tabelë. Inkurajohen nxënësit që zgjidhjet e problemeve t’i paraqesin edhe përmes
ilustrimeve që iu ndihmojnë të zgjidhin detyrën.
83
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
i nxënësve:Vlerësimi
Nxënësiti vlerësohen përmesvlerësohen
nxënësve: Nxënësit vlerësimitpërmes
të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
vlerësimit të vazhdueshëm/listës komenteve
së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
ve.
Detyrë: Formo një skemë të ngjashme si në klasë dhe gjej rezultatet gjer në rezultatin përfundimtar.
ormo një skemë të ngjashme si në klasë dhe gjej rezultatet gjer në rezultatin përfundimtar.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
mbledh
Kriteret numra shtatëshifrorë;
e suksesit:
zbret numra
v Mblidh saktështatëshifrorë;
numrat e formuar shtatëshifrorë
v Zbrit saktë
arsyeton numrateeproblemave
zgjidhjen dhënë shtatëshifrorë të formuar me shifrat e dhëna.
matematikore.
Argumento
vKriteret zgjidhjen e detyrave nga etiketat e përgatitura
e suksesit:
Lidhja mesaktë
Mblidh fushat e tjera
numrat kurrikulare
e formuar dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
shtatëshifrorë
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe.
Zbrit saktë numrat e dhënë shtatëshifrorë të formuar me shifrat e dhëna.
Argumento zgjidhjen e detyrave ngaPËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
etiketat e përgatitura
Veprimtaria
Lidhja me fushat1: e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Me shifrat 2, 5, 6, 7,
Edukatë figurative; Gjuhë 9, 1,shqipe.
0 (të cilat i shkruajmë edhe në tabelë) kërkojmë nga nxënësit që në fletushkat që i
kanë në bankat e tyre të shkruajnë dy detyra, një me mbledhje dhe një me zbritje, duke përdorur numra që i
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
fitojnë nga kombinime të ndryshme të shifrave të dhëna. Pas një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit
Veprimtaria 1:
ngrihen me fletushka në duar ku kanë të formuluara dy detyra dhe lëvizin nëpër klasë. Në momentin kur
Me shifrat 2, 5, 6, 7, 9, 1, 0 (të cilat i shkruajmë edhe në tabelë) kërkojmë nga nxënësit që në fletushkat që i kanë në
dëgjojnë
bankat epërsëri
tyre të sinjalin
shkruajnëe njëjtë ndalen
dy detyra, njëdhe
mei mbledhje
shkëmbejnë dhe fletushkat me një
një me zbritje, partner
duke të cilin
përdorur e kanë
numra që iafër. Kthe-
fitojnë nga
hen në vendet
kombinime e tyre përtëtë shifrave
të ndryshme gjetur zgjidhjet
të dhëna. e detyrave që kanë
Pas një sinjali memarrë nga shoku/shoqja.
zë (këngë, Disa nga
duartrokitje) nxënësit detyratme
ngrihen i
fletushkabashkë
zgjidhim në duar në ku tabelë
kanë tëdhe
formuluara dy detyra
diskutojmë rrethdhetyre.lëvizin nëpër klasë. Në momentin kur dëgjojnë përsëri sinjalin
e njëjtë ndalen dhe i shkëmbejnë fletushkat me një partner të cilin e kanë afër. Kthehen në vendet e tyre për të
gjetur zgjidhjet e detyrave që kanë marrë nga shoku/shoqja. Disa nga detyrat i zgjidhim bashkë në tabelë dhe
Veprimtaria 2:
diskutojmë rreth tyre.
Nxënësit hapin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë duke
Veprimtaria 2: analizuar të dhënat situata problemore.
Nxënësit hapin
Nxënësit rigrupohen librin bazë në faqen
në grupe përkatëse për
ekspertësh të njësisë
secilën mësimore.
problemë të parashtruar. Secilin nxënës ka numrin
Lexojmë duke analizuar të dhënat situata problemore.
nga 1 deri në 6. Nxënësit grumbullohen në grupe sipas numrave që kanë dhe përmes punës së përbashkët
Nxënësit rigrupohen në grupe ekspertësh për secilën problemë të parashtruar. Secilin nxënës ka numrin nga 1 deri
gjejnë zgjidhjen e detyrave 1, 2, 3, 4, 5 dhe 6 varësisht se cilin numër kanë të përcaktuar.
në 6. Nxënësit grumbullohen në grupe sipas numrave që kanë dhe përmes punës së përbashkët gjejnë zgjidhjen e
Pas disa 1,
detyrave minutash
2, 3, 4, 5nxënësit kthehen
dhe 6 varësisht në grupet
se cilin numër kanëfillestare ku tani secili nxënës ndan informatat nga grupi i
të përcaktuar.
ekspertëve, shpjegon
Pas disa minutash zgjidhjen
nxënësit dhenëtregon
kthehen grupetrreth diskutimit
fillestare ku taniqë është
secili bërë.
nxënës ndan informatat nga grupi i ekspertëve,
shpjegon zgjidhjen dhe tregon rreth diskutimit që është bërë.
Veprimtaria 3:
Veprimtaria 3:
Formojmë etiketa aq sa kemi numrin e nxënësve në klasë sipas
Formojmë etiketa aq sa kemi numrin e nxënësve në klasë sipas
shembullit
shembullit tëtëdhënë
dhënënënë anën
anën e djathtë.
e djathtë.
Secila
Secila etiketë
etiketë lart
lart ka
karezultatin
rezultatin eedydynumrave
numraveqë qëmblidhen
mblidhenapo apo
zbriten në
zbriten në etiketën
etiketënparaparasaj.
saj.
Etiketat e përgatitura paraprakisht
Etiketat e përgatitura paraprakisht vendosen vendosen në në një
një shportë
shportë të
prera në katërkëndësha. Secili nxënës del tërheq një etiketë nga
të prera në katërkëndësha. Secili nxënës del tërheq një etiketë
shporta dhe gjen rezultatin e numrave të cilët i ka të shkruar poshtë
nga shportaNxënësi
në etiketë. dhe gjeni cilirezultatin
lart ka etënumrave
shkruar “Unëtë cilëtkam
i kaetiketën
të e
parë” del
shkruar i parinë
poshtë përetiketë.
të kërkuar
Nxënësietiketën pas ka
i cili lart tij të
nëshkruar
radhë, që ka
rezultatin
“Unë kam eetiketën
numrave p.sh., del
e parë” 456i pari
154 për+ 123 568. Nxënësi
të kërkuar i cili ka
etiketën
rezultatin e këtyre dy numrave (579 722) del pas tij në radhë për të
pas tij në radhë, që ka rezultatin e numrave p.sh.,
kërkuar etiketën tjetër që i përgjigjet pyetjes që ka në etiketën e tij.
456 154 gjejmë
Kështu + 123 568. Nxënësi
të gjitha i cilisipas
etiketat ka rezultatin
renditjes, enë këtyre dy me
përputhje
numrave
pyetjen nga(579 722) paraprake.
etiketat del pas tij në radhë për të kërkuar etiketën tjetër që i përgjigjet pyetjes që ka në etiketën
e tij. Kështu gjejmë të gjitha etiketat sipas renditjes, në përputhje me pyetjen nga etiketat paraprake.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe komenteve
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
konstruktive.konstruktive.
komenteve
Detyrë: Shtro dy problema matematikore me fjalë për shprehjet numerike:
Detyrë: Shtro dy problema matematikore me fjalë për shprehjet numerike:
546
546 852 + 256
852 541541
+ 256 = = 235 690 + 250 463 =
235 690 + 250 463 =
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
78 85
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse te njësia mësimore.
Shohim se kemi të dhëna 12 situata problemore të cilat na duhet t’i zgjidhim njërën pas tjetrës për të arritur
nga fillimi gjer te fundi i detyrave.
Në pjesën e katrorëve të ndarë për secilën detyrë zgjidhim detyrat në bazë të të dhënave që na janë ofruar.
Detyrat punohen individualisht nga nxënësit, jepet hapësirë për pyetje e diskutim para se të fillojnë punën.
Veprimtaria 3:
Pas detyrat të zgjidhen udhëzohen nxënësit që të bëhen gati për një kontroll të përbashkët përmes ngjyrave
të semaforit. Nxënësit udhëzohen që të ngrenë kartonin me ngjyrë të gjelbër lart nëse e kanë zgjidhur plotë-
sisht detyrën, kartonin me ngjyrë të verdhë nëse e kanë zgjidhur pjesërisht apo nuk janë shumë të sigurt në
zgjidhjen e bërë dhe kartonin me ngjyrë të kuqe nëse nuk kanë arritur të zgjidhin detyrën. Kalojmë nëpër 12
detyrat përmes leximit, analizës dhe shfrytëzimit të të dhënave nga detyra për të gjetur zgjidhjen e problemit.
Lihet hapësirë për pyetje e diskutim në fund të orës.
Data: ______________
87
ore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar,
.
eve me numra
Libër për të për
mësuesi bërë njehsime
tekstin me mend.
“Matematikë 5” Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
reja;
Rezultatet e fushësBurimet, mjetet(tëesynuara):
së kurrikulës konkretizimit dhe materialet
3.2.. Përforcon
2.1 strukturat
Nxjerr rregullat, mendorekonceptet
arsyeton të ndërtuara
dhemëmodelet
parë, të përshtatshme për matematikën
e thjeshta matematikore, përduke parashtruar,
të hapur rrugën për
mësimore:
koncepte të reja;
pranuar dhe përgjigjur pyetjeve.
3.2.
3.3.Përforcon Libriebazë,
strukturat
Përdor algoritmin mendorezare,
veprimeve me fletore.
të ndërtuara
numra përmë parë,njehsime
të bërë të përshtatshme
me mend.për matematikën duke parashtruar,
pranuar dhe përgjigjur pyetjeve.
ës mësimore Fjalë kyç: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet
3.3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend.
Faktorë, prodhim, shumëzim. mësimore:
Fjalë kyç: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
Libri bazë, zare, fletore.
t; Faktorë, prodhim, shumëzim. Libri bazë, zare, fletore.
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
Nxënësi/ja:
Nxënësi/ja:
tregon kufizat e shumëzimit;
yrave. Ø tregon kufizat e shumëzimit;
Ø gjengjenprodhimin
prodhimin ee numrave;
numrave;
argumenton zgjidhjen
Ø argumenton zgjidhjen eedetyrave.
detyrave.
at e shumëzimit si: faktori
Kriteret
Kriteret i parë, faktori i dytë dhe prodhimi.
eesuksesit:
suksesit:
v Përkufizo me saktësi kufizat e shumëzimit si: faktori i parë, faktori i dytë dhe prodhimi.
Përkufizo me saktësi kufizat e shumëzimit si: faktori i parë, faktori i dytë dhe prodhimi.
umrave të dhënë në tekst
v Gjej
Gjejprodhimin
prodhimin ee saktë
saktëtëtënumrave
numrave të të dhënë
dhënë në në tekst
tekst
etjen e zgjidhjeve
v Argumento me dy-tri fjali gjetjen e zgjidhjeve
Argumento me dy-tri fjali gjetjen e zgjidhjeve
Lidhja
ikulare dhe/apo me
me fushat
çështjet
Lidhja ee tjera
tjerakurrikulare
kurrikulare
fushatndërrkurrikulare dhe/apo çështjet
dhe situata
dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare
jetësore:
ndërrkurrikulare dhe situata
dhe situata jetësore:
jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe.
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe.
pe.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI
Veprimtaria 1: I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Formojmë
Formojmënjënjëkllaster
kllasterme menjohuritë
njohuritëqëqëkemi
kemimarrë
marrënga klasat
nga paraprake
klasat për
paraprake shumëzimin
për shumëziminsi si
veprim matematikor.
veprim matematikor.
huritë që kemi marrë nga klasat paraprake për shumëzimin si veprim matematikor.
Prodhim
x herë më shumë Faktorë
Prodhim
Shumëzimi
humë Faktorë
Here Shumëfish
Shumëzimi
Veprimtaria 2:
Veprimtaria 2:
Marrim tekstet bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Here Marrim tekstet bazë në faqen përkatëse të njësisë Shumëfish
mësimore.
Lexojmë
Lexojmërregullat
rregullat ee lojës
lojëstëtëcilën
cilëndodo ta praktikojmë
ta praktikojmë edheedhe në klasë
në klasë për tëzgjidhjen
për të gjetur gjetur zgjidhjen në a,
në kërkesat kërkesat
b dhe c. a, b
dhe
Dy c. Dy tabelat
tabelat e paraqitura
e paraqitura shfrytëzohen
shfrytëzohen me radhëme ngaradhë
dy nga dy nxënës, numrat në tabelë janë faktorë që na
nxënës, numrat në tabelë
ndihmojnë të gjejmë prodhimin e kërkuara.janë faktorë që na
ndihmojnë
Dyshet që dotë gjejmë
të luajnë prodhimin e kërkuara. përmes shkopinjve me emra.
lojën përzgjidhen
ërkatëse të Veprimtaria
njësisë mësimore.
Dyshet që do të luajnë lojën
përsëritet disa herë deri përzgjidhen përmes
sa të gjejmë të gjithë faktorët që japin prodhimet e kërkuara.
shkopinjve me emra.
n do ta praktikojmë edhe në klasë për të gjetur zgjidhjen në kërkesat a, b dhe c.
Veprimtaria përsëritet disa herë deri sa të gjejmë të gjithë faktorët që japin prodhimet e kërkuara.
zohen me radhë nga dy
janë faktorë që na3:
Veprimtaria
e kërkuara. Marrim një zar të cilin e hedhim pesë herë për të fituar një numër pesëshifrorë.
Fillimisht në tabelë e shumëzojmë numrin e fituar (faktori i parë) me një numër njëshifror (faktori i dytë).
ën përzgjidhen përmes
Pastaj, shumëzojmë numrin e fituar (faktori i parë) me një numër dyshifrorë (faktori i dytë).
Shumëzojmë numrin e fituar (faktori i parë) me një numër treshifrorë (faktori i dytë).
ë deri sa 88
të gjejmë të gjithë faktorët që japin prodhimet e kërkuara. 81
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Marrim një zar të cilin e hedhim pesë herë për të fituar një numër pesëshifrorë.
Fillimisht në tabelë e shumëzojmë numrin e fituar (faktori i parë) me një numër njëshifror (faktori i dytë).
Pastaj, shumëzojmë numrin e fituar (faktori i parë) me një numër dyshifrorë (faktori i dytë).
Shumëzojmë numrin e fituar (faktori i parë) me një numër treshifrorë (faktori i dytë).
Rikujtojmë përmes këtyre tri detyrave procedurën se si duhet shumëzuar me numër njëshifror, dyshifror dhe
treshifror.
Veprimtaria 4:
Kalojmë te rubrika “Detyra për ty” në të cilën nxënësit udhëzohen të punojnë individualisht detyrat për të
gjetur prodhimin e numrave.
Tek ushtrimi 1 gjejmë prodhimin e numrave në rresht dhe në shtyllë.
Në detyrat e radhës, 2 dhe 3, nga nxënësit kërkojmë që të kenë kujdes gjatë leximit të situatës së dhënë
ashtu që të gjejnë zgjidhjen e problemeve me fjalë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shtro tri problema matematikore të bazuara nga jeta e përditshme që lidhen me shumëzim të numrave.
Data: ______________
89
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
35 42 14 63 28 49
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të marrin librin bazë dhe ta hapin në faqen e njësisë përkatëse.
Lexojmë situatën e dhënë dhe gjejmë zgjidhjen duke e arsyetuar atë.
Duke u bazuar në detyrën e paraqitur në libër, ku numri treshifror pjesëtohet me një numër dyshifror shp-
jegojmë procedurën e pjesëtimit të dy numrave.
Kalojmë te rubrika “Detyra për ty” ku kërkojmë nga nxënësit që të demonstrojnë të kuptuarit duke punuar
në mënyrë të pavarur. Këshillohen nxënësit që të lexojnë edhe udhëzimet e dhëna në libër për të zgjidhur
detyrat saktë.
Veprimtaria 3:
Shpërndahen fletushka për secilin nxënës. Kërkojmë nga nxënësit që të shtrojnë një detyrë/problem të cilin
do ta shkëmbejnë me një partner tjetër. Përmes shkopinjve me emra përzgjidhen nga dy nxënës të cilët do
të shkëmbejnë fletushkat për të zgjidhur detyrën e parashtruara nga shoku/shoqja. Aktiviteti përsëritet disa
herë duke ndërruar partnerët me të cilët nxënësit shkëmbejnë një detyrë/problem.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shtro tri problema matematikore të bazuara nga jeta e përditshme që lidhen me shumëzim të numrave.
Data: ______________
91
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Libër mësuesi për tekstin “Matematik
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1
Bashkë me nxënës formojmë fjalorin matematik për shumëzimin
dhe pjesëtimin e numrave.
matematik përfjalorin
E plotësojmë shumëzimin dhe
me fjalë të cilat përdorim kur shumëzojmë
apo zbresim numra, fjalë që kur i hasim në probleme kuptojmë
se kemi të bëjmë me veprimin e shumëzimit apo zbritjes.
së mësimore.
tani secili nxënës ndan informatat nga grupi i ekspertëve,
shpjegon zgjidhjen dhe tregon rreth diskutimit që është bërë.
pet fillestare ku tani secili nxënës ndan informatat nga grupi i ekspertë
ja shkon te grupi dhe në flipçart e paraqesin detyrën dhe e zgjidhin së bashku. Në fund të lojës flipçartët
vendosen në katër kënde të ndryshme në klasë dhe pranë tyre vendoset një letër A4 ku shkruan “Komente”,
mit që është bërë.
nxënësit lëvizin nëpër klasë kontrollojnë detyrat e zgjidhura dhe japin komente apo këshilla.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Vazhdojmë te rubrika “Detyra për ty”, në të cilën nxënësit tanimë duke kujtuar atë që diskutuam në pjesën
fillestare të orës, duke ndjekur hapat që na ndihmojnë për shumëzim me faktorë që mbarojnë me zero,
zgjidhin detyrat sipas kërkesave.
Tek ushtrimi 1 gjejmë prodhimin e numrave në rresht duke shumëzuar faktorët që nuk janë zero dhe pastaj,
pas numërimit, zerot ia ndajshkruajmë prapa.
Tek ushtrimi 2 duhet të mendojmë “së prapthi” për të gjetur faktorin që mungon (kujdes, shiko sa zero ka
prodhimi).
Në ushtrimin e tretë duke shumëzuar numrin e orëve me minuta e sekonda, sipas kërkesës së detyrës, japim
përgjigje në pyetjet e parashtruara. Kontrollojmë bashkërisht punën e bërë dhe japim komente konstruktive.
Tek ushtrimi 4 nxënësit analizojnë me kujdes të dhënat nga detyra a, b dhe c, gjejmë në zgjidhjen e prob-
lemave të shtruara.
Veprimtaria 3:
Ushtrimi i fundit kërkon që të shtrojmë një problem të ngjashëm me detyrat e punuara së bashku. Secili
nxënës merr një fishë në të cilën shkruan problemin që ka formuluar. Fishat hidhen në një shportë dhe secili
nxënës zgjidh detyrën që ka përzgjedhur nga shporta në fletoren e tij. Sipas nevojës veprimtaria mund të
përsëritet për të formuluar fisha në dyshe/partnerë.
Lihet hapësirë për diskutim dhe reflektim rreth njësisë mësimore.
Data: ______________
94
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Është një zbritje e njëpasnjëshme. Të pjesëtosh do të thotë të ndash në pjesë, grupe me një numër të njëjtë
Është një zbritje
elementësh. e njëpasnjëshme.
Të pjesëtosh Tëmë
do të thotë here pjesëtosh
pak. do të thotë të ndash në pjesë, grupe me një numër të njëjtë
elementësh. Të pjesëtosh
Kufizat janë i pjesëtueshmi, do të thotë
pjesëtuesi, here
herësi dhemë pak. për pjesëtimin me mbetje…..
(mbetja)
Kufizat janë i pjesëtueshmi, pjesëtuesi, herësi dhe (mbetja) për pjesëtimin me mbetje…..
Veprimtaria 2:
Fillojmë punën me libër bazë. Udhëzohen nxënësit të hapin librin në faqen përkatëse.
Në tabelën e ndarë
Veprimtaria 2: në tri kolona kemi të dhëna sqarime të cilat na ndihmojnë për të pjesëtuar saktë dy numra në
raste të ndryshme: kur te i pjesëtueshmi dhe pjesëtuesi kemi zero në fund i thjeshtojmë ato; kur një numër
Fillojmë punën me libër bazë. Udhëzohen nxënësit të hapin librin në faqen përkatëse.
pjesëtohet me vetveten fitojmë herësin 1; kur një numër pjesëtohet me 1 fitohet vet ai numër; kur 0 pjesëtohet me
Në tabelën
një numër e ndarë
herësi nëkur
është 0; trinjë
kolona
numërkemi të dhëna
pjesëtohet sqarimenuk
me 0 rezultati tëështë
cilat i na ndihmojnë për të pjesëtuar saktë dy
përcaktuar.
Këto rregulla nxënësit nxiten që t’i mbajnë në mend për të punuar saktë
numra në raste të ndryshme: kur te i pjesëtueshmi dhe pjesëtuesi kemivijim. detyrat në zero në fund i thjeshtojmë ato; kur
Kalojmë te rubrika “Detyra për ty”.
një
Tek numër
ushtrimipjesëtohet
1 nxënësit me vetveten
gjejnë herësinfitojmë herësin
e numrave 1; kurzero
që kanë një në
numër
fund.pjesëtohet
Këshillohen me 1 fitohetrregullin
të kujtojnë vet ai numër;
rreth kur
0thjeshtimit
pjesëtohettë zerove.
me një numër herësi është 0; kur një numër pjesëtohet me 0 rezultati nuk është i përcaktuar.
Tek ushtrimi 2 punojmë “së prapthi” duke gjetur numrin që mungon, të pjesëtueshmin apo pjesëtuesin.
Në ushtrimet 3 dhe 4 kemi të shtruara problema me fjalë të cilat nxënësit duhet t’i lexojnë dhe analizojnë me kujdes 95
për të zgjidhur saktë detyrën.
Veprimtaria 3:
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Këto rregulla nxënësit nxiten që t’i mbajnë në mend për të punuar saktë detyrat në vijim.
Kalojmë te rubrika “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 nxënësit gjejnë herësin e numrave që kanë zero në fund. Këshillohen të kujtojnë rregullin rreth
thjeshtimit të zerove.
Tek ushtrimi 2 punojmë “së prapthi” duke gjetur numrin që mungon, të pjesëtueshmin apo pjesëtuesin.
Në ushtrimet 3 dhe 4 kemi të shtruara problema me fjalë të cilat nxënësit duhet t’i lexojnë dhe analizojnë me
kujdes për të zgjidhur saktë detyrën.
Veprimtaria 3:
Udhëzohen nxënësit që në fishën që kanë para vetës të shkruajnë një pyetje rreth rregullave që i mësuar
nga tabela dhe një detyrë me pjesëtim në të cilën duhet zbatuar atë rregull.
Formojmë dy rrathë, rrethin e brendshëm dhe rrethin e jashtëm ku nxënësit janë të vendosur përballë
njëri-tjetrit. Nxënësi/ja që është në rrethin e brendshëm bën pyetjen partnerit përballë, dëgjon përgjigjen,
e vlerëson përgjigjen që ka marrë dhe i tregon detyrën të cilën duhet ta zgjidh duke shfrytëzuar atë rregull
për të cilën ishte pyetja. Diskutojnë rreth detyrës shkurtimisht. Pas një sinjali me zë, nxënësit në rrethin e
jashtëm lëvizin për një hap që të njëjtën veprimtari tani ta bëjnë me një partner tjetër. Përsërisim disa herë
këtë veprim.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Formo pesë detyra me pjesëtim me numra të rastësishëm ku i pjesëtueshmi është numër
shtatëshifrorë kurse pjesëtuesi numër treshifrorë dhe gjej herësin e tyre.
Data: ______________
96
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë dhe diskutojmë fillimisht rreth situatës së dhënë.
Vazhdojmë individualisht punën në rubrikën “Detyra për ty”.
Në ushtrimin e parë nxënësit shumëzojnë faktorë të ndryshëm shumëshifrorë për të gjetur prodhimin e tyre.
Tek ushtrimet 3 dhe 4 nxënësit do të lexojnë dhe analizojnë me kujdes situatat problemore duke u inkurajuar
që të nxjerrin të dhënat nga situata që t’i shfrytëzojnë për llogaritje dhe zgjidhje të problemit.
Veprimtaria 3:
Fillimisht nxënësit ngritën në këmbë dhe lëvizin lirshëm nëpër klasë, duke u përzier mes vete. Përderisa nx-
ënësit lëvizin japim një sinjal me zë (këngë, duartrokitje) dhe nxënësit ndalojnë në vend. Formohen në dyshe
me shokun/shoqen që kanë afër duke u ulur përsëri në karrige aty afër. Marrin dy faktorë shumëshifrorë për
t’i shumëzuar së bashku dhe rezultatin e vendosin në një kënd të klasës. Veprimtaria përsëritet disa herë
duke ndërruar partnerët.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Plotëso në fletore pune te faqja e njësisë përkatëse.
97
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
98
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit hapin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë situatën e paraqitur dhe diskutojmë se a kanë të drejtë fëmijët që po dialogojnë.
Vazhdojmë me punë të përbashkët në ushtrimet 1, 2, 3, 4 dhe 5.
Për secilin ushtrim fillimisht jipen disa minuta kohë për ta zgjidhur vetë nxënësit, diskutojmë bashkërisht si
kanë arritur te zgjidhja dhe e zgjidhm në tabelë duke vlerësuar nxënësit që kanë punuar detyrën saktë dhe
duke dhënë hapësirë për përmirësim nga nxënësit që kanë bërë ndonjë gabim.
Veprimtaria 3:
Luajmë lojën Bingo.
Përgatisim paraprakisht fletët punuese sipas shabllonit të dhënë në anën e djathtë, që mund të gjendet
lehtësisht në internet. Përgatisim të paktën pesëmbëdhjetë detyra me pjesëtim të numrave në fisha.
Në secilin katrorë kemi dhënë numra të ndryshëm që janë herës të detyrave nga fishat, shtojmë edhe disa
numra të tjerë të rëndomtë. Fletët për “Bingo” duhet të jenë të ndryshme për secilin nxënës.
Me radhë shkruhen detyrat nga fishat në tabelë. Nxënësit punojnë në fletoret e tyre për të gjetur herësin e
numrave të dhënë. Nxënësi i cili i gjen i pari 5 herës në fletën e tij fiton lojën.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno në fletore punë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Data: ______________
99
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të marrin librat bazë dhe t’i hapin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit punojnë në mënyrë të pavarur duke përmbushur kërkesat e detyrave.
Tek ushtrimi 1 gjejmë faktorin dhe të pjesëtueshmin që mungon duke kujtuar kështu një nga rregullat e
mësuara për shumëzimin apo pjesëtimin me numra me zero në fund.
Vazhdohet puna me ushtrimet e radhës në të cilat nxënësit analizojnë me kujdes të dhënat dhe kërkesën që
iu është bërë për të gjetur zgjidhjen e saktë të tyre. Jepen sqarime gjatë punës me tekst aty ku ka nevojë.
Veprimtaria 3:
Secili nxënës ka para vetes dy kartonë, një karton të kuq, një karton me ngjyrë të verdhë dhe një karton të gjelbër.
Kalojmë me radhë nëpër detyrat e dhëna. Pasi që lexojmë kërkesën te detyra e parë kërkojmë nga nxënësit
që të ngrenë lart kartonin me ngjyrë të gjelbër lart nëse e kanë zgjidhur plotësisht detyrën, kartonin me ngjyrë
të verdhë nëse e kanë zgjidhur pjesërisht apo nuk janë shumë të sigurt në zgjidhjen e bërë dhe kartonin me
ngjyrë të kuqe nëse nuk kanë arritur të zgjidhin detyrën. Kështu veprohet edhe me ushtrimet e tjera deri në
fund të njësisë. Në fund lihet hapësirë për pyetje e diskutim të përbashkët.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo tri situata problemore që kërkojnë të zbatohet shumëzimi apo pjesëtimi për zgjidhjen e tyre.
Data: ______________
101
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit hapin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë duke analizuar të dhënat situata problemore.
Nxënësit rigrupohen në grupe ekspertësh për secilën problemë të parashtruar. Secilin nxënës ka numrin
nga 1 deri në 6. Nxënësit grumbullohen në grupe sipas numrave që kanë dhe përmes punës së përbashkët
gjejnë zgjidhjen e detyrave 1, 2, 3, 4, 5 dhe 6 varësisht se cilin numër kanë të përcaktuar.
Pas disa minutash nxënësit kthehen në grupet fillestare ku tani secili nxënës ndan informatat nga grupi i
ekspertëve, shpjegon zgjidhjen dhe tregon rreth diskutimit që është bërë.
Veprimtaria 3:
Nxënësit në dyshe shkëmbejnë fletoret e tyre. Secili nxënës/e i shkruan partnerit/es dy detyra, njërën me
shumëzim të numrave shumëshifrorë dhe tjetrën me pjesëtim. Shkëmbehen përsëri fletoret ku tani nxënësit
në fletoret e tyre zgjidhin dy detyrat e parashtruara. Inkurajohen nxënësit të bëjnë pyetje rreth detyrave të
parashtruara dhe zgjidhjes së tyre.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shtro tri probleme matematikore me shumëzim apo pjesëtim duke u bazuar nga situata të jetës së
përditshme. Zgjidhi ato. Zgjidhjen mund ta paraqitësh edhe me ilustrime sipas dëshirës.
Data: ______________
102
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Veprimtaria 2: Pika I pafund në gjerësi dhe
Udhëzohennxënësit
Udhëzohen nxënësittëtëmarrin
marrinlibrin
librin bazë
bazë në në faqen
faqen përkatëse
përkatëse të gjatësi, nuk ka lartësi
të njësisë
njësisë mësimore.
mësimore.
Punohetbashkërisht
Punohet bashkërishtme menxënësit
nxënësit secila
secila detyrë,
detyrë, duke
duke filluar
filluar nganga analiza
analiza e situatës
e situatës së dhënë
së dhënë dhedhe ndërlidhjes
ndërlidhjes së
situatave
së situatavetë tjera
tënga jeta
tjera e përditshme
nga me elemente
jeta e përditshme me të gjeometrisë.
elemente të gjeometrisë. Si fillim përkufizojmë se ç’është
Si fillim përkufizojmë
Gjeometria. Pastajsekalojmë
ç’është Gjeometria.
te konceptet e gjeometrisë si: pika, drejtëza dhe rrafshi për të analizuar
Pastaj kalojmë te konceptet
përkufizimet e tyre, kuptimin e gjeometrisë si: pika,
dhe zbatimin nëdrejtëza
jetën edhe rrafshi për E
përditshme. të gjithë
analizuar përkufizimet
veprimtaria e tyre, kuptimin
zhvillohet përmes
dhe zbatimin në jetën e përditshme.
bashkëbisedimit duke ofruar hapësirë që nxënësit të bëjnë ndërlidhjen e koncepteve me jetën reale.
E gjithë veprimtaria zhvillohet përmes bashkëbisedimit duke ofruar hapësirë që nxënësit të bëjnë ndërlidhjen e
koncepteve me jetën reale.
Veprimtaria 3:
Nxënësit punojnë
Veprimtaria 3: individualisht në librat e tyre rubrikën “Detyra për ty”.
Nxënësit punojnë
Në ushtrimin individualisht
1 nxënësit në librat e se
përcaktojnë tyrecilat
rubrikën
pika “Detyra
i takojnë përdrejtëzave,
ty”. duke bërë kështu dallimin në mes
Në ushtrimin
pikave 1 nxënësit
kolineare përcaktojnëNë
dhe jokolineare. se ushtrimin
cilat pika 2i takojnë
përcaktohen drejtëzave,
pikat duke bërë kështu
që i takojnë dallimin
rrafsheve, dukenë bërë
mes pikave
kështu
kolineare dhe jokolineare.
dallimin në mes pikave koplanare dhe jokoplanare.
Në ushtrimin 2 përcaktohen pikat që i takojnë rrafsheve, duke bërë kështu dallimin në mes pikave koplanare dhe
jokoplanare.
Veprimtaria 4:
Nxënësit udhëzohen
Veprimtaria 4: të marrin pranë vetes një kartonë të kuq dhe një të gjelbër.
Lexojmëudhëzohen
Nxënësit me radhëtë deklaratat ngavetes
marrin pranë ushtrimi 3.
një kartonë të kuq dhe një të gjelbër.
Lexojmë me radhëme
Duke analizuar deklaratat
kujdesnga ushtrimi
figurën 3.
e dhënë gjykojmë përmes ngritjes së kartonëve (e kuqe-e pasaktë; e
Duke analizuar
gjelbër-e saktë) mevërtetësinë
kujdes figurën e dhënë të
e pohimeve gjykojmë
dhëna.përmes ngritjes së kartonëve (e kuqe-e pasaktë; e gjelbër-e
saktë) vërtetësinë e pohimeve të dhëna.
Vlerësimii nxënësve:
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit
Nxënësit vlerësohen
vlerësohen përmespërmes
vlerësimitvlerësimit të vazhdueshëm/listës
të vazhdueshëm/listës së komenteve
së kontrollit dhe kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
konstruktive.
Detyrë: Provo të vizatosh një punim sipas dëshirës duke përdorur vetëm pika, drejtëza dhe segmente.
Detyrë: Provo të vizatosh një punim sipas dëshirës duke përdorur vetëm pika, drejtëza dhe segmente.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
103
Data: ______________
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla e kurrikulës: II Klasa: V
Tema mësimore: Figurat gjeometrike Rezultatet e të nxënit të temës:
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Drejtëza është një vijë e drejtë Gjysmëdrejtëza është një vijë Segmenti është një vijë e drejtë
e pakufizuar në të dyja anët. e drejtë e kufizuar në një anë e kufizuar në të dy anët
Përmes bashkëbisedimit bëjmë dallimin në mes drejtëzës, gjysmëdrejtëzës dhe segmentit. Këto tri koncepte
të gjeometrisë i paraqesim edhe në tabelë e pastaj nxënësit në fletore. Inkurajohen nxënësit që në fletore të
ilustrojnë dhe shkruajnë se ç’dinë rreth këtyre tri koncepteve.
Veprimtaria 2:
Kalohet te rubrika Detyra për ty në të cilën kërkojmë nga nxënësit që të punojnë individualisht.Duke lexuar
me kujdes kërkesat e detyrave nxënësit udhëzohen të japin përgjigjet e tyre në hapësirat e zbrazëta.
104
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Nxënësit marrin nga një etiketë në të cilën udhëzohen të vizatojnë sipas dëshirës drejtëza, gjysmëdrejtëza
apo segmente me disa pika që i takojnë dhe disa që nuk u takojnë atyre. Nxënësit formojnë dy rrathë të
mëdhenj në klasë, rrethi i brendshëm dhe përballë tyre rrethi i jashtëm. Fillon rrethi i brendshëm të bëj
pyetje dhe të kërkojë komentim rreth asaj që kanë paraqitur në etiketën e tyre, diskutimi bëhet në dyshe
në partnerë që janë në rrathë përballë njëri-tjetrit. Vazhdon partneri që është në rrethin e jashtëm të bëjë
pyetje për atë që është në rrethin e brendshëm. Pas një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit që janë
në rrethin e jashtëm lëvizin për një hap djathtas, tani te një partner tjetër dhe përsërisin procedurën e njëjtë
të diskutimit. Veprimtaria përsëritet disa herë. Në fund nxënësit ulen në vende dhe ndajnë me njëri-tjetrin se
çfarë u ka lënë përshtypje gjatë diskutimit.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato drejtëzën dhe pikat që i takojnë asaj B, C, E. Vizato gjysmëdrejtëzëz dhe pikat që i takojnë
asaj A, C, F. Vizato segmentin.
Data: ______________
105
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë dhe komentojmë gradualisht, hap pas hapi, ilustrimet dhe përkufizimet e dhëna në libër.
Nxënësit punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 nxënësit paraqesin përmes vizatimit drejtëzat dhe pikat sipas udhëzimit të detyrës.
Tek ushtrimi 2 nxënësit duke lexuar me kujdes kërkesat e opsioneve a dhe b, vazhdojnë dhe konstruktojnë
drejtëzat me saktësi.
Tek ushtrimi 3 udhëzohen nxënësit të analizojnë ilustrimin e paraqitur për të plotësuar saktë hapësirat e
zbrazëta ashtu që fjalitë të jenë të sakta.
Në ushtrimin 4 duhet të konstruktohet një rrafsh me 4 pika duke pasur kujdes që të respektohen marrëdhëniet
në mes tyre sipas udhëzimit të dhënë.
Tek ushtrimi 5 analizohet situata problemore për të nxjerrë të dhënat që na duhen për të gjetur zgjidhjen e detyrës.
Veprimtaria 3:
Pas një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngrihen shpejt nga vendet, duke lëvizur nëpër klasë
deri në përsëritjen e sinjalit kur ata duhet të ulen në vendin më të afërt që kanë. Aty ku kanë zënë vend tani
fillojnë të kontrollojnë detyrat e shokut/shoqes duke i lënë komente dhe këshilla për t’u përmirësuar aty ku ka
nevojë, këto shkruhen në fleta ngjitëse në të cilën nxënësi shkruan emrin fillimisht. Pas disa minutave përsëri
jepet i njëjti sinjal për t’u kthyer në vendet e tyre secili nxënës dhe për të lexuar e diskutuar rreth komenteve
që kanë të shkruara në fletë ngjitëse.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive. Vlerësim i ndërsjellë përmes komenteve dhe këshillave në fletët ngjitëse.
Detyrë: Plotëso në Fletore pune te faqja e njësisë përkatëse.
Data: ______________
107
Udhëzohen nxënësit të hapin librin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexohet pjesa e situatës së dhënë duke u fokusuar te fjalitë:
- “Drejtëzat që janë të vendosura afër njëra tjetrës më kujtojnë binarët e trenit.
- “E këto tjerat që po priten në një pikë më kujtojnë udhëkryqin.”
Libër Imësuesi për tekstin
paraqesim “Matematikë
në tabelë 5” duke i veçuar me ngjyrë drejtëzat që janë përballë njëra-tjetrës dhe ato që
këto dy ilustrime
kalojnë nëpër njëra-tjetrën. Do të mësojmë për tri lloje drejtëzash:
Drejtëza normale Për dy drejtëza thuhet se janë normale, nëse kur priten
formojnë këndin e drejtë që ka madhësinë
100
Veprimtaria 3:
Udhëzohen nxënësit që në pjesën “Matematika është një tregim i bukur” të shkruajnë një tregim bazuar në
jetën e përditshme ku hasim koncepte të gjeometrisë. Jepet kohë e mjaftueshme për detyrën.
Veprimtaria 4:
Para nxënësve vendosim “Karrigen e autorit”. Nxënësit të cilët kanë përfunduar shkrimet e tyre, kanë
thurur tregim duke e lidhur me koncepte të gjeometrisë, e lexojnë para klasës. Nxënësit marrin komente,
kritika konstruktive dhe lëvdata për shkrimet e tyre.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Bazuar në detyrën që bëmë në klasë, shkruaj një tregim të shkurtër duke e lidhur me konceptet e
gjeometrisë në jetën e përditshme.
Data: ______________
108
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillojmë të bëjmë zgjidhjen e detyrave përmes punës së përbashkët duke analizuar dhe dhënë sqarime për
secilën detyrë.
Tek ushtrimi 1 zgjidhim detyrat duke respektuar rregullat e radhës së veprimeve. Komentojmë zgjidhjen e
secilës detyrë.
Tek ushtrimi 2 gjejmë rezultatin e detyrave të shtruara e pastaj qarkojmë opsionin i cili paraqet zgjidhen e
saktë të shprehjes numerike.
Në ushtrimin 3 tregojmë nëse zgjidhjet e dhëna janë të vërteta apo të gabuara duke vërtetuar kështu nëse
është respektuar radha e veprimeve.
Tek detyra 4 kërkojmë nga nxënësit që të krijojnë vet një detyrë në të cilën kemi dy e më shumë veprime
matematikore, të përdorin kllapat e mesme dhe të vogla, e pastaj ta zgjidhin duke respektuar radhën e
veprimeve.
109
Tek ushtrimi 2 gjejmë rezultatin e detyrave të shtruara e pastaj qarkojmë opsionin i cili paraqet zgjidhen e saktë të
shprehjes numerike.
Në ushtrimin 3 tregojmë nëse zgjidhjet e dhëna janë të vërteta apo të gabuara duke vërtetuar kështu nëse është
respektuar radha e veprimeve.
Tek mësuesi
Libër detyra për
4 kërkojmë nga nxënësit
tekstin “Matematikë 5” që të krijojnë vet një detyrë në të cilën kemi dy e më shumë veprime
matematikore, të përdorin kllapat e mesme dhe të vogla, e pastaj ta zgjidhin duke respektuar radhën e veprimeve.
Veprimtaria
Veprimtaria 3: 3:
Nxënësit ndahen
Nxënësit ndahennë nëgrupe
grupeme menga
nga44nxënës.
nxënës.NëNëmes mestë të
secilit grup
secilit vendoset
grup
një fletë e formatit A3 me formën e kornizës së dhënë.
vendoset një fletë e formatit A3 me formën e kornizës së dhënë.
Në një shportë kemi disa etiketa të përgatitura paraprakisht me detyra të
Në një shportë
ndryshme. kemi grup
Në secilin disavendoset
etiketa tënjë
përgatitura paraprakisht
etiketë në mes të shtrojës.me detyra të
Në katër anët e fletës secili nxënës zgjidh detyrën e shtruar
ndryshme. Në secilin grup vendoset një etiketë në mes të shtrojës. duke pasur kujdes
që të respektohet radha e veprimeve. Njëjtë veprojnë edhe grupet e tjera. Pas
Në katër anët e fletës secili nxënës zgjidh detyrën e shtruar duke pasur
disa minutash jepet një sinjal që nxënësit të lëvizin për një hap djathtas duke
kujdes që të
kontrolluar respektohet
dhe radhazgjidhjen
analizuar kështu e veprimeve. Njëjtë
e detyrës nga veprojnë
shoku/shoqjaedhee grupit.
grupet
eTani nëPas
tjera. venddisa
të etiketës
minutash shkruhen nësinjal
jepet një mes që
rregullat që nxënësit
nxënësit të lëvizinkanë zbatuar
për një
gjatë zgjidhjes së detyrës.
hap djathtas duke kontrolluar dhe analizuar kështu zgjidhjen e detyrës nga shoku/shoqja e grupit.
Puna prezantohet edhe para klasës nga përfaqësuesi i grupit, mund ta ndihmojnë edhe nxënësit e tjerë nëse ka
Tani në vend të etiketës shkruhen në mes rregullat që nxënësit kanë zbatuar gjatë zgjidhjes së detyrës.
nevojë.
Vlerësimi
Puna i nxënësve:
prezantohet edhe Nxënësit vlerësohen
para klasës ngapërmes vlerësimit
përfaqësuesi të vazhdueshëm/listës
i grupit, së kontrollit
mund ta ndihmojnë edhe dhe komenteve
nxënësit e tjerë
nëse ka nevojë.
konstruktive.
Detyrë: Krijo
Vlerësimi i nxënësve:
pesë detyraNxënësit
me veprime të ndryshme
vlerësohen matematikore,
përmes vlerësimitgjej
të zgjidhjen e tyre.
vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo pesë detyra me veprime të ndryshme matematikore, gjej zgjidhjen e tyre.
110
problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
Fjalët kyçe: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
numër, veprim, kllapa, shenjë. Libri bazë, fletorja, kubi.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
Fjalët kyçe: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
Nxënësi/ja:
numër, veprim, kllapa, shenjë. Libri bazë, fletorja, kubi.
tregon rregullat për radhën e veprimeve;
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
zgjidh saktë detyrat e dhëna;
Nxënësi/ja:
Ø tregon rregullat
kontrollon punënpër radhën e veprimeve;
e bërë.
Ø zgjidh saktë detyrat e dhëna;
Kriteret e suksesit:
Ø kontrollon punën e bërë.
Listo
Kriteret pesë rregullat e radhës së veprimeve në detyra me veprime të ndryshme matematikore.
e suksesit:
Zgjidh
v Listo saktë
pesë të paktën
rregullat katër ngasëdetyrat
e radhës e dhënanëduke
veprimeve respektuar
detyra radhën të
me veprime e veprimeve.
ndryshme matematikore.
v Zgjidh saktë të paktën katër nga detyrat e dhëna duke respektuar radhën e veprimeve.
Identifiko përparimin e vet dhe aspektet ku ka nevojë për përmirësim përmes vetëvlerësimit.
v Identifiko përparimin e vet dhe aspektet ku ka nevojë për përmirësim përmes vetëvlerësimit.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatëfigurative;
Edukatë figurative; Gjuhë
Gjuhë shqipe,
shqipe,Shkathtësi për jetë.
Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Veprimtaria 1:
Bashkëbisedojmë me nxënësit lidhur me radhën e veprimeve, njohurive dhe rregullave që i përmendëm në orën e
Bashkëbisedojmë me nxënësit lidhur me radhën e veprimeve, njohurive dhe rregullave që i përmendëm në
kaluar.
orën e kaluar.
Veprimtaria 3:
Në faqet e një kubi janë të shkruara 6 detyrat e dhëna në tekst.
Për të kontrolluar bashkërisht zgjidhjen e detyrave, përzgjedhim gjashtë nxënës përmes shkopinjve me
emra që të dalin në tabelë dhe zgjidhjet t’i bëjnë para klasës, duke lënë hapësirë për pyetje e diskutim rreth
secilës detyrë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno në fletore pune në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
111
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit do të punojnë individualisht duke përmbledhur njohuritë që kanë marrë në orët e kaluara dhe për
112
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Në pjesën e fundit nxënësit udhëzohen që të kontrollojnë në dyshe punën që kanë bërë duke dhënë komente
dhe kritika konstruktive ndaj njëri-tjetrit.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shtro tri probleme matematikore të bazuara në situata nga jeta e përditshme kur duhet kryer më
shumë se një veprim matematikor, pastaj zgjidhi ato duke arsyetuar zgjidhjen që ke bërë.
Data: ______________
113
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit
Udhëzohenqë librat e tyre
nxënësit qët’ilibrat
hapin në faqen
e tyre t’i hapinpërkatëse
në faqen të njësisë të
përkatëse mësimore.
njësisë mësimore.
Bashkërisht doBashkërisht
të plotësojmë rubrikën “Detyra për ty” në kombinim me punë individuale.
do të plotësojmë rubrikën “Detyra për ty” në kombinim me punë individuale.
Së pari lihen disa minuta
Së pari lihenkohë
disa për të zgjidhur
minuta kohë për ushtrimin
të zgjidhur1, pastaj zgjidhjen
ushtrimin e bëjmë
1, pastaj edhe
zgjidhjen bashkërisht
e bëjmë në tabelë. në
edhe bashkërisht
Vazhdojmë tutje te
tabelë.ushtrimi 2 përsëri duke lënë kohë për punë individuale e pastaj duke e zgjidhur edhe bashkërisht.
Tek ushtrimi 3Vazhdojmë
nxënësit qarkojnë numrat 2qëpërsëri
tutje te ushtrimi na japin shumën
duke e paraqitur
lënë kohë për punësi individuale
X dhe ndryshimin
e pastajY.duke e zgjidhur edhe
Kësisoj me ndalesa në
bashkërisht.secilën detyrë japim sqarime dhe marrim pyetje për paqartësitë eventuale.
Tek ushtrimi 3 nxënësit qarkojnë numrat që na japin shumën e paraqitur si X dhe ndryshimin Y.
Veprimtaria 3:Kësisoj me ndalesa në secilën detyrë japim sqarime dhe marrim pyetje për paqartësitë eventuale.
Secilit nxënës i shpërndahet nga një fishë, në të cilën udhëzohet të shkruaj një barazi të numrave qoftë me mbledhje
apo zbritje (inkurajohen
Veprimtaria që3:të përdorin numra deri në shtatëshifrorë).
Fishat i mbledhim
Secilittënxënës
gjitha i në një shportë.
shpërndahet ngaNxënësit
një fishë, përsëri marrin
në të cilën nga një
udhëzohet fishë, kësaj
të shkruaj radhë
një barazi të në të cilën
numrave është
qoftë me e
paraqitur një barazi dhe kërkojmë nga nxënësit që në fletët A4 që kanë para tyre
mbledhje apo zbritje (inkurajohen që të përdorin numra deri në shtatëshifrorë). të shkruajnë tri barazitë e tjera të
asaj “familje tëFishat
numrave”. Prezantojnë
i mbledhim të gjithapunën
në një eshportë.
tyre para klasës.përsëri
Nxënësit Pas përfundimit
marrin nga nxënësit
një fishë,paraqesin
kësaj radhë punimet e tyre
në të cilën
në një kënd tëështë
klasës.e paraqitur një barazi dhe kërkojmë nga nxënësit që në fletët A4 që kanë para tyre të shkruajnë tri
Vlerësimi i nxënësve:
barazitë e Nxënësit vlerësohen
tjera të asaj “familje të përmes
numrave”.vlerësimit të vazhdueshëm/listës
Prezantojnë së kontrollit
punën e tyre para klasës. dhe komenteve
Pas përfundimit nxënësit
konstruktive. paraqesin punimet e tyre në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Detyrë: Krijo një tabelë me 4 rreshta dhe 4 kolona. Punoje ngjashëm si në klasë te ushtrimi 2, shfrytëzo numra të
komenteve konstruktive.
ndryshëm.
Detyrë: Krijo një tabelë me 4 rreshta dhe 4 kolona. Punoje ngjashëm si në klasë te ushtrimi 2, shfrytëzo
numra të ndryshëm.
Data: ______________
115
Shpjego me dy-tri fjali lidhjen në mes të shumëzimit dhe pjesëtimit.
Gjej katër barazitë me shumëzim dhe pjesëtim.
Argumento në dyshe zgjidhen e detyrave të dhëna.
Lidhja
Libër me fushat
mësuesi e tjera
për tekstin kurrikulare5”dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
“Matematikë
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria
Veprimtaria 1:1:
Në tabelë
Në tabelëshkruhet
shkruhetpyetja:
pyetja:
-- Si është i lidhur
Si është e lidhur shumëzimi
mbledhjamemepjesëtimin?
zbritjen?
Marrim mendime të nxënësve, diskutojmë bashkërisht.
Marrim mendime të nxënësve, diskutojmë bashkërisht.
Shfrytëzojmë skemat e punuara nga ora e kaluar për të kuptuar lidhjen e
Shpjegojmë
shumëzimit dhe se:pjesëtimit.
Lidhja
Marrimnë mesdhe
etiketa mbledhjes dhe zbritjes
në to shkruajmë vetëmshihet përmes
numrat “familjeve
8, 72 dhe 9. të numrave”
Formojmë dy barazi me shumëzim, duke i ndërruar vendin
ku nga tre numra të dhënë mund të formojmë tre barazime. Marrim faktorëve dheetiketa
dy barazi
me pjesëtim
dhe përmes këtyre
në to shkruajmë numrave.
vetëm numrat 35, 46 dhe 81.
Formojmë dy barazi me mbledhje dhe dy barazi me zbritje përmes këtyre
Veprimtaria 2:
numrave.
Udhëzohen nxënësit që librat e tyre t’i hapin në faqen përkatëse të njësisë
mësimore.
Nxënësit do të2:punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Veprimtaria
Tek ushtrimi 1nxënësit
Udhëzohen kërkohetqë nga nxënësit
librat e tyreqët’itëhapin
krijojnë
nëbarazime me numrat
faqen përkatëse tëenjësisë
dhënë. mësimore.
Tek ushtrimi 2 nxënësit udhëzohen të rrethojnë opsionet që na japin rezultatet e paraqitura me ndryshoret X.
Bashkërisht do të plotësojmë rubrikën “Detyra për ty” në kombinim me punë individuale.
Tek ushtrimi 3 duhet të lexohet me kujdes situata problemore për të dhënë zgjidhje në hapësirat e zbrazëta.
Së pari kërkojmë
Në fund lihen disanga
minuta
nxënësitkohë përkrijojnë
që të të zgjidhur ushtrimin
një detyrë bazuar 1,
në pastaj zgjidhjen
njohuritë që kemi emarrë
bëjmëgjeredhe bashkërisht në
më tani.
tabelë.
Veprimtaria tutje
Vazhdojmë 3: te ushtrimi 2 përsëri duke lënë kohë për punë individuale e pastaj duke e zgjidhur edhe
bashkërisht. i shpërndahet nga një fishë, në të cilën udhëzohet të shkruaj një barazi të numrave qoftë me
Secilit nxënës
shumëzim apo me pjesëtim.
Tek ushtrimi
Fishat 3 nxënësit
i mbledhim qarkojnë
të gjitha numrat që
në një shportë. na japin
Nxënësit shumën
përsëri e paraqitur
marrin si X dhe
nga një fishë, kësajndryshimin
radhë në tëY. cilën është e
Kësisoj
paraqiturmenjëndalesa
barazi dhenëkërkojmë
secilën detyrë japim që
nga nxënësit sqarime dhe
në fletët A4marrim
që kanëpyetje përtëpaqartësitë
para tyre shkruajnë trieventuale.
barazitë e tjera që e
plotësojnë atë. Prezantojnë punën e tyre para klasës. Pas përfundimit nxënësit paraqesin punimet e tyre në një
kënd të klasës.3:
Veprimtaria
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe komenteve
Secilit nxënës i shpërndahet nga një fishë, në të cilën udhëzohet të shkruaj një barazi të numrave qoftë me
108 mbledhje apo zbritje (inkurajohen që të përdorin numra deri në shtatëshifrorë).
Fishat i mbledhim të gjitha në një shportë. Nxënësit përsëri marrin nga një fishë, kësaj radhë në të cilën është
e paraqitur një barazi dhe kërkojmë nga nxënësit që në fletët A4 që kanë para tyre të shkruajnë tri barazitë e
tjera të asaj “familje të numrave”. Prezantojnë punën e tyre para klasës. Pas përfundimit nxënësit paraqesin
punimet e tyre në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo një tabelë me 4 rreshta dhe 4 kolona. Punoje ngjashëm si në klasë te ushtrimi 2, shfrytëzo
numra të ndryshëm.
116
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Fjalori matematik
plus, më shumë, shto … herë, prodhim, faktorë…
Zbritje Pjesëtim
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore. 117
Lexojmë fillimisht situatën e paraqitur në libër duke diskutuar rreth të përbashkëtave që kemi me personazhet.
Shpjegojmë se çfarë janë shprehjet numerike, barazitë dhe jobarazitë.
Bëjmë edhe sqarimin se ç’do të thotë ndryshore dhe shprehje shkronjore duke dhënë shembuj në tabelë.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë fillimisht situatën e paraqitur në libër duke diskutuar rreth të përbashkëtave që kemi me personazhet.
Shpjegojmë se çfarë janë shprehjet numerike, barazitë dhe jobarazitë.
Bëjmë edhe sqarimin se ç’do të thotë ndryshore dhe shprehje shkronjore duke dhënë shembuj në tabelë.
Veprimtaria 3:
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në tekstet e tyre në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 shprehjet numerike klasifikohen në tabelë në bazë të rezultatit të tyre.
Vazhdojmë tutje te kërkesa e radhës në të cilën nxënësit duhet të shkruajnë shprehjen numerike që i
përgjigjet fjalisë së dhënë.
Tek ushtrimi 2 kërkohet nga nxënësit që të lidhin me shigjetë shprehjen numerike me fjalinë e cila përputhet me të.
Në ushtrimin 3 përkthejmë shprehjen numerike duke e elaboruar me fjalë të cilat përputhen me të.
Tek ushtrimi 4 zëvendësojmë ndryshoren m me numrin e dhënë për të gjetur rezultatet e detyrave a, b dhe c.
Veprimtaria 4:
Pasi që japim kohë të mjaftueshme që nxënësit të përfundojnë punën individuale, japim një sinjal me zë
(këngë, duartrokitje) dhe nxënësit ngrihen nga vendi për të lëvizur nëpër klasë deri në përsëritjen e sinjalit të
njëjtë kur ata ulen në vendin më të afërt për të kontrolluar dhe dhënë komente për shokun/shoqen e klasës
rreth zgjidhjes së detyrave.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Plotëso fjalorin matematikor me fjalë të tjera për veprimin e mbledhjes, zbritjes, shumëzimit dhe
pjesëtimit.
Data: ______________
118
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
120
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të punojnë individualisht detyrat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Në 7 detyrat e paraqitura në tekst kërkohet që nxënësit të lexojnë me kujdes situatat ashtu që të nxjerrin të
dhënat që na duhen për zgjidhje, t’i formulojnë shprehjet numerike përkatëse dhe t’i zgjidhin detyrat. Hap
pas hapi duke arritur kështu që të fitojmë rezultatin përfundimtar në secilën prej tyre.
Veprimtaria 3:
Kërkojmë nga nxënësit që të marrin kartonët e kuq, të verdhë dhe të gjelbër.
Fillojmë të kontrollojmë punën e bërë nga detyra e parë e tutje. Pasi që lexojmë situatën problemore në
secilën detyrë, nëse nxënësit janë të sigurt se kanë dhënë përgjigje apo zgjidhje të saktë ngrenë lart kartonin
e gjelbër, nëse janë deri diku të sigurt në zgjidhjet e tyre ngrenë kartonin e verdhë dhe nëse kanë pasur
paqartësi dhe nuk kanë arritur ta zgjidhin detyrën ngrenë lart kartonin e kuq. Kësisoj, zgjidhim detyrën në
tabelë dhe japim sqarime shtesë për ata që kanë nevojë. Kontrollojmë rezultatet e fituara përmes përdorimit
të kalkulatorit. Veprimtaria përsëritet për të gjitha detyrat me radhë.
Në fund nxënësit shprehin në pjesën e veçuar se cila detyrë iu ka pëlqyer më shumë dhe japin arsyen.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Duke përdorur numrat 5, 7 dhe 35 shkruaj një detyrë problemore për shumëzim dhe një për pjesëtim.
Trego edhe mënyrën se si zgjidhen ato problema.
Data: ______________
121
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Hapim librat bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë fillimisht situatën e dhënë në libër dhe sqarimet që na janë dhënë për katër vetitë e mbledhjes dhe
të shumëzimit.
Veprimtaria 3:
Bazuar në bashkëbisedimin që patëm, udhëzohen nxënësit që individualisht të punojnë në rubrikën “Detyra
për ty”.
122
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Tek ushtrimi 1 duhet të plotësohen hapësirat e zbrazëta për të fituar barazi të saktë.
Në ushtrimin 2 bëjmë shoqërimin e mbledhorëve dhe faktorëve për të gjetur rezultatet.
Tek ushtrimi 3 zbatojmë vetinë e shpërndarjes me ç’rast faktori shumëzon mbledhorin e parë dhe të dytë e
pastaj gjejmë shumën e tyre.
Ushtrimi 4 kërkon që të plotësohet hap pas hapi duke lexuar me vëmendje kërkesat e detyrës.
Tek ushtrimi 5 nxënësit arsyetojnë mendimin e tyre se pse është e rëndësishme të mësohen vetitë e mbledh-
jes dhe zbritjes.
Veprimtaria 4:
Secilit nxënës i shpërndahet një etiketë në të cilën shkruajmë shkurtimisht me dy-tre paragrafë përgjigjen
e pyetjes tek ushtrimi 5. Mendimet e shprehura në letër nga nxënësit i varim në litarin për tharje apo në një
kënd të klasës dhe të gjithë lexojnë shkrimet e njëri-tjetrit duke dhënë komente, vlerësime e kritika.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Formo nga një detyrë për katër vetitë e mbledhjes dhe shumëzimit duke e shpjeguar si zbatohet
ajo veti.
Data: ______________
123
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Fjalët kyçe: Veti, mbledhje, shumëzim, Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
shoqërim, ndërrim. Libri bazë, fisha, etiketa.
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
Nxënësi/ja:
Ø shpjegon rreth vetive të mbledhjes dhe shumëzimit;
Ø zgjidh detyrat duke zbatuar vetitë e mbledhjes dhe shumëzimit;
Ø diskuton rreth zbatimit të vetive të mbledhjes dhe shumëzimit.
Kriteret e suksesit:
v Shpjego me 2-3 fjali si zbatohen vetitë e mbledhjes dhe shumëzimit.
v Zgjidh saktë detyrat e dhëna duke zbatuar vetitë e mbledhjes dhe shumëzimit.
v Diskuto në dyshe rreth zbatimit të vetive të mbledhjes dhe zbritjes gjatë zgjidhjes së detyrave.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Në tabelë shkruajmë shprehjen numerike: 89 + 76 + 148 =
Nga nxënësit kërkohet që të zgjidhin barazinë në fishat që kanë para vetes duke shoqëruar dy nga tre
mbledhorët. Në një flipchart vendoset fishat me zgjidhjet e nxënësve dhe dalim në përfundim se:
89 + (76 + 148) = 313 = (89 + 76) + 148
Njësoj zhvillojmë një aktivitet me faktorët: 81 x (42 x 34)
Përfundojmë nga aktiviteti se shuma dhe prodhimi mbetet i njëjtë edhe kur shoqërojmë mbledhorë apo fak-
torë të ndryshëm.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Punojmë së bashku detyrat me ndalesa duke komentuar dhe analizuar secilën detyrë për të kuptuar vetitë
mbledhjes dhe shumëzimit.
Tek ushtrimi 1 duke marrë parasysh vetitë e shoqërimit dhe ndërrimit të vendeve të mbledhorëve dhe fak-
torëve plotësojnë hapësirat e zbrazëta me numrat që mungojnë.
Tek ushtrimi 2 Në tabelën e zbrazët vendosen shprehjet varësisht se cila veti është zbatuar ndërsa ato që
nuk e kanë vendin në asnjërën kategori shënjohen me X.
Ushtrimet 3, 4 dhe 5 kërkohet që të lexohen dhe analizohen me kujdes për të nxjerrë të dhënat e nevojshme
për zgjidhjen e situatave problemore.
Veprimtaria 3:
Në një shportë vendosim etiketa me detyra të ndryshme, ku kemi të bëjmë me mbledhjen e tre mbledhorëve
apo shumëzimin e tre faktorëve. Secili nxënës merr nga një etiketë dhe bën zgjidhjen e detyrës në dy
mënyra, duke zbatuar vetinë e shoqërimit ose ndërrimit të vendeve të mbledhorëve dhe faktorëve. Bashkë
me zgjidhjet që kanë bërë nxënësit formojnë dy rrathë, të brendshëm dhe të jashtëm duke diskutuar në
dyshe me partnerin që kanë përballë zgjidhjet që kanë bërë, për t’i vërtetuar llogaritjet përmes përdorimit të
kalkulatorit dhe diskutojnë për vetitë që kanë zbatuar për gjetjen e zgjidhjes.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno pesë detyra me mbledhje dhe shumëzim, zgjidhi ato duke zbatuar vetitë e mbledhjes dhe shumëzimit.
124
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
125
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Marrim librat bazë për t’i hapur në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Pasi që lexojmë bashkërisht pjesën e situatave të dhëna dhe përkufizimeve për varshmërinë e shumës
nga mbledhorët për të cilën diskutuam edhe në pjesën e parë të orës, udhëzohen nxënësit që të punojnë
individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Në ushtrimin 1 kërkohet që të gjejmë shumën kur njëri mbledhor rritet për një numër, tek ushtrimi 2 gjejmë
shumën kur njëri mbledhor zvogëlohet për një numër ndërsa tek ushtrimi 3 gjejmë shumën kur njëri mbledhor
rritet, kurse tjetri zvogëlohet për të njëjtin numër.
Tek ushtrimi 4 dhe 5 kemi situata problemore të cilat duhet t’i lexojmë dhe analizojmë me kujdes për të
gjetur zgjidhjet e detyrave përmes analizës së situatës duke nxjerrë të dhënat e nevojshme që na duhen për
zgjidhje.
Veprimtaria 3:
Pas përfundimit të detyrave do të rishikojmë dhe diskutojmë rreth zgjidhjeve në dyshe. Në një shporte
vendosim numra të shkruar nga dy herë (p.sh. dy numra 1, dy numra 2, dy numra 3…). Nxënësit tërheqin
nga një numër, ata që kanë tërhequr numrat 1 formojnë dyshe për të rishikuar zgjidhjet e detyrave së
bashku, njëjtë veprojnë ata që kanë tërhequr numrat 2, numrat 3 e kështu me radhë. Hapet diskutim në
klasë rreth pyetjeve eventuale që mund të kenë nxënësit duke inkurajuar diskutim e pyetje ndaj njëri-tjetrit.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Plotëso në fletore punë faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të marrin librat bazë dhe t’i hapin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Pasi që lexojmë bashkërisht pjesën e situatave të dhëna dhe përkufizimeve për varshmërinë e shumës
nga mbledhorët për të cilën diskutuam edhe në pjesën e parë të orës, udhëzohen nxënësit që të punojnë
individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 dhe 2 nxënësit udhëzohen të gjejnë rezultatet e detyrave të dhëna duke marrë parasysh
varshmërinë e ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi.
Tek ushtrimi 3 duke lexuar kërkesat e dhëna gjejmë zgjidhjet e detyrave.
Tek ushtrimi 4 lexojmë me kujdes situatën e dhënë për të nxjerrë të dhënat e nevojshme që na duhen për
të gjetur zgjidhjen e problemeve.
127
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Udhëzohen nxënësit që kanë përfunduar detyrat në mënyrë të pavarur për të dal te “Stacioni i autobusit”
për të pritur një partner me të cilin do të kontrollojnë detyrat e punuara bashkërisht dhe do të diskutojnë në
dyshe për zgjidhjet që kanë dhënë.
Veprimtaria vazhdon deri sa të gjithë nxënësit të formojnë dyshe dhe të rishikojnë zgjidhjet e detyrave.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj shkurtimisht përkufizimet dhe paraqit me disa shembuj varshmërinë e ndryshimit nga i
zbritshmi dhe zbritësi.
Data: ______________
128
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht bashkë me nxënësit lexojmë dhe diskutojmë rreth sqarimeve të dhëna në libër duke diskutuar
bashkërisht rreth varshmërisë së prodhimit nga faktorët.
“Kur njëri nga faktorët shumëzohet me një numër, edhe prodhimi shumëzohet me atë numër.”
“Kur njëri nga faktorët pjesëtohet me një numër, edhe prodhimi pjesëtohet me atë numër.”
Veprimtaria 3:
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 gjejmë faktorin që mungon për të dhënë zgjidhje tutje në kërkesat e parashtruara.
Tek ushtrimi 2 duke zbatuar rregullat për varshmërinë e prodhimit nga faktorët, gjejmë zgjidhjet e detyrave.
Në ushtrimin 3 kemi të paraqitur një situatë problemore nga e cila nxënësit do të nxjerrin të dhënat që na
duhet për gjetjen e zgjidhjes, tutje edhe për të dhënë përgjigje në kërkesat tjera të detyrës.
Veprimtaria 4:
Ushtrimin 3, në të cilin kërkohet që nxënësit të krijojnë një detyrë me shumëzim sipas dy kërkesave të dhëna
a) dhe b), e punojnë nxënësit në fletore, për t’i shkëmbyer pastaj fletoret në dyshe me shokun/shoqen e
bankës për disa minuta që të zgjidhin detyrat e njëri-tjetrit. Pasi që përfundojnë detyrat nxënësit përsëri i
shkëmbejnë fletoret, kësaj radhë për rishikim të zgjidhjeve bashkërisht dhe diskutim së pari në dyshe e
pastaj me gjithë klasën.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo dy detyra me shumëzim dhe zgjidhi ato duke zbatuar rregullat e varshmërisë së prodhimit
nga faktorët.
129
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
130
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Pasi që marrim disa mendime nga nxënësit, dalim në përfundim se për aq herë sa e rrisim apo e zvogëlojmë
të pjesëtueshmi për aq herë rritet apo zvogëlohet edhe herësi.
- Po nëse të pjesëtuesin tani nëse e shumëzojmë me një numër, çfarë ndodh me prodhimin? Po nëse
e pjesëtojmë atë me një numër?
Marrim disa përgjigje nga nxënësit dhe pastaj përfundojmë se kur pjesëtuesi shumëzohet për një numër,
atëherë herësi pjesëtohet me atë numër; si dhe kur pjesëtuesi pjesëtohet me një numër atëherë herësi
shumëzohet me atë numër.
Veprimtaria 2:
Marrim librat bazë për t’i hapur në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht diskutojmë rreth sqarimeve dhe përkufizimeve të dhëna në libër rreth rregullave të varshmërisë së
herësit nga i pjesëtueshmi dhe pjesëtuesi.
Tutje nxënësit udhëzohen për punë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 duke rikujtuar rregullat për të cilat diskutuam, gjejmë rezultatet e pjesëtimeve të dhëna.
Tek ushtrimi 2 bazohemi në zgjidhen e detyrës së dhënë 8 640 : 8 = 1080, për të dhënë përgjigje tutje në
kërkesat e detyrës që i zgjidhim shpejt përmes rregullave të varshmërisë së herësit nga i pjesëtueshmi dhe
pjesëtuesi.
Gjithashtu, te ushtrimi 3 gjejmë rezultatet e kërkesave duke u bazuar në rezultatin e dhënë.
Tek ushtrimi 4 kemi të dhënë një situatë nga analiza e të cilës gjejmë përgjigjet në pyetjet e parashtruara.
Në ushtrimin 5 gjejmë rregullën e vargut aritmetik për të plotësuar hapësirat e zbrazëta.
Veprimtaria 3:
Veprimtaria organizohet me anën e teknikës së grupit të ekspertëve. Kjo teknikë konsiston në të nxënit
me këmbime. Ndahet klasa në 6 grupe (varësisht nga numri i nxënësve në klasë, një grup duhet të ketë 4
nxënës). Nxënësit numërojnë nga një në katër. Të gjithë nxënësit rigrupohen sipas numrave, p.sh.: grupi i
parë është grupi i nxënësve me numrin 1. Grupi i dytë është grupi i nxënësve me numrin 2 dhe kështu me
radhë. Secili grup merr nga një fletë të formatit A3 në të cilën do të paraqesin njohuritë e tyre sipas kërkesave:
1: Shkruaj për “Varshmërinë e shumës nga mbledhorët”.
2: Shkruaj për “Varshmërinë e ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi”.
3: Shkruaj për “Varshmërinë e prodhimit nga faktorët”.
4: Shkruaj për “Varshmërinë e herësit nga i pjesëtueshmi dhe pjesëtuesi”.
Pasi nxënësit kryejnë veprimtaritë përkatëse me grupet e tyre rikthehen në grupet fillestare me rolin e një
eksperti. Në këtë moment secili nxënës që shkon grupin fillestar, tani shërben si ekspert në këtë grup për
temën e tij/saj. I gjithë grupi do të aftësohet për secilën temë dhe do të jenë në gjendje të diskutojnë të gjithë
për secilin rast.
Punimet e grupeve të ekspertëve vendosen në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Një fletë A4 ndaje në katër pjesë dhe përmbledh njohuritë për rregullat e mësuara në orët para-
prake. Paraqit shembuj.
131
mësuesi përLibër
tekstin “Matematikë
mësuesi 5”
për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
ëzgjatje prej 6-10 minutash.
Fusha:
Ndjek udhëzimet e Matematikë Lënda:
dhëna në libër Matematikë
apo në Shkalla
burime të tjera përe të
kurrikulës: Klasa: apo
realizuar IInjë veprim, aktivitet V detyrë
Tema mësimore: Numrat natyrorë Rezultatet e të nxënit të temës:
krete që kërkohet
Njësiaprej tij/saj. Numrat në fuqi
mësimore: § Shkruan prodhimet e numrave të njëjtë si fuqi dhe anasjell-
ultatet e fushës së kurrikulës (të synuara): tas.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës (të synuara):
. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
I.3 Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën
Përforcon strukturat mendore
dy ndërhyrje; pyetje,të ndërtuara
komente apo më parë,
sqarime tëtemën
për përshtatshme
e dhënë. për matematikën duke parashtruar,
II.7 Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave
nuar dhe përgjigjur pyetjeve.
të ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.)
Përdor algoritmin e veprimeve
në kohëzgjatje me minutash.
prej 6-10 numra për të bërë njehsime me mend.
III.4 Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo de-
Identifkon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e
tyrë konkrete që kërkohet prej tij/saj.
blemeve nga Rezultatet
matematika dhe nga
e fushës së jeta e përditshme.
kurrikulës (të synuara):
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
ët kyçe: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
3.2. Përforcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parash-
mër, fuqi, eksponent, bazë,dhe
truar, pranuar formë.
përgjigjur pyetjeve. Libri bazë, fletë punuese, enigma (puzzlie).
3.3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend.
ultati/et e të nxënit të orës mësimore
5.1. Identifkon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen
nësi/ja: e problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshme.
Fjalët kyçe: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
dallon eksponentin dhe bazën në një numër eksponencial;
Numër, fuqi, eksponent, bazë, formë. Libri bazë, fletë punuese, enigma (puzzlie).
zbërthen numrat në fuqi;e të nxënit të orës mësimore
Rezultati/et
Nxënësi/ja:
llogarit prodhimin (formën standarde) e numrave eksponencialë.
Ø dallon eksponentin dhe bazën në një numër eksponencial;
eret e suksesit:
Ø zbërthen numrat në fuqi;
Ø llogarit prodhimin
Dallo saktë eksponentin (formën
dhe bazën standarde)
në një numër eeksponencial.
numrave eksponencialë.
Kriteret e suksesit:
Zbërthe numrat në fuqi
v Dallo si shumëzim
saktë eksponentini përsëritur.
dhe bazën në një numër eksponencial.
v Zbërthe
Llogarit prodhimin numrat
e saktë në fuqi si eksponencial
të numrave shumëzim i përsëritur.
për të zgjidhur enigmën.
v Llogarit prodhimin e saktë të numrave eksponencial për të zgjidhur enigmën.
hja me fushat e tjera
Lidhja me kurrikulare
fushat e tjeradhe/apo çështjet
kurrikulare ndërrkurrikulare
dhe/apo dhe situata
çështjet ndërrkurrikulare jetësore:
dhe situata jetësore:
katë figurative; Gjuhëfigurative;
Edukatë shqipe, Gjuhë
Shkathtësi
shqipe,për jetë. për jetë.
Shkathtësi
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
rimtaria 1:
Pyeten nxënësit:
ten nxënësit:
- Çfarë dini për numrat në fuqi?
- Çfarë dini për numrat në fuqi?
- Çfarë na tregon eksponenti i një numri në fuqi?
- Çfarë na tregon eksponenti i një numri në fuqi?
Udhëzojmë nxënësit të hapin librat bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
ëzojmë nxënësit të hapin librat bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë situatën e dhënë dhe sqarimet për numrat në fuqi.
ojmë situatën e dhënë dhe sqarimet për numrat në fuqi.
rim disa shembuj në tabelë për të mësuar si lexojmë, zbërthejmë dhe si e gjejmë prodhimin (formën standarde)
Marrim disa shembuj në tabelë për të mësuar si lexojmë, zbërthejmë dhe si e gjejmë prodhimin (formën
umrave në fuqi.
standarde) e numrave në fuqi.
rimtaria132
2:
vijim nxënësit udhëzohen për punë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
ushtrimi 1 nxënësit shkruajnë si fuqi prodhimet e dhëna. Përgjatë punës mësojnë edhe dy rregulla:
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Në vijim nxënësit udhëzohen për punë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 nxënësit shkruajnë si fuqi prodhimet e dhëna. Përgjatë punës mësojnë edhe dy rregulla:
Rezultati i cilitdo numër në fuqinë 1 është vetë ai numër. Numri 1 i ngritur në cilëndo fuqi është 1.
Tek ushtrimi 2 janë dhënë disa numra në formë eksponenciale dhe kërkojmë nga nxënësit të gjejnë formën
standarde (prodhimin) e tyre.
Tek ushtrimi 3 punojnë në tabelë duke shkruar numrin 10 në fuqi të ndryshme, për të shpjeguar pastaj si
kanë ardhur deri te plotësimi i tabelës.
Tutje tek ushtrimi 4 nxënësit përmes ngritjes së numrave në fuqi, në katror, zbulojnë se cilët numra janë
katrorë magjik, arsyetojnë përgjigjet e tyre.
Veprimtaria 3:
Secili nxënës para vetes ka dy fletë punuese për të punuar një enigmë (puzzle).
Në njërën fletë kemi formën standarde (prodhimin) e numrave të cilët janë në fletën tjetër në formën ekspo-
nenciale. Nxënësit zbulojnë enigmën duke i vendosur prodhimet te numrat në fuqi përkatës.
Punimet e tyre vendosen në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj pesë numra në formë eksponenciale, me fjalë, të zgjeruar dhe standarde. Bazohu në
tabelën e paraqitur në libër.
Data: ______________
133
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të vazhdojnë me punë individuale në libër te rubrika “Detyra për ty”.
Në tabelën e dhënë tek ushtrimi 1 vërtetojmë se me cilët numra janë të plotpjesëtueshëm numrat e paraqitur
në kolonën e parë.
Tutje te detyra e dytë kemi të bëjmë me situatë problemore e cila analizohet me kujdes për të dhënë përgjigje
në pyetjen e parashtruar.
Veprimtaria 3:
Përgatiten paraprakisht etiketa me numra që janë të plotpjesëtueshëm me 2, 3, 4, 5, 6, 9 dhe 10.
Në një flipchart punohet tabela e njëjtë sikurse te ushtrimi 1. Nxënësit përzgjidhen përmes shkopinjve me
emra për të marrë një etiketë, për ta vendosur në tabelë dhe për të treguar se me cilët numra është i
plotpjesëtueshëm numri që kishte në etiketa, gjithmonë duke i inkurajuar nxënësit që të elaborojnë sa më
qartë argumentin e tyre për zgjidhjen e dhënë. Veprimtaria përsëritet me disa nxënës në varësi të kohës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno një tabelë të ngjashme si ajo te ushtrimi 1 dhe gjej plotpjestuesit e 5 numrave të ndryshëm.
134
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Vazhdojnë nxënësit të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 kemi të dhënë disa numra në dyshe dhe kërkohet që të gjejmë shmvp-në e tyre.
Ushtrimet 2 dhe 3 detyra të paraqitura me fjalë të cilat nxënësit i lexojnë me kujdes dhe gjejnë zgjidhjet e tyre.
135
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Duke u ndërlidhur me ushtrimin 3, ku kërkohet që nxënësit të krijojnë një detyrë në të cilën kërkohet gjetja e
zgjidhjes përmes shmvp-së së numrave, nxënësit punojnë në dyshe duke shkëmbyer detyrat.
Pasi që krijojnë problemin dhe shoku/shoqja e zgjidh atë, nxënësit përsëri i shkëmbejnë librat për të rishikuar
zgjidhjen dhe për të dhënë komente rreth procedurës që kanë ndjekur.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Gjej shumëfishin e 5 dysheve të numrave.
Data: ______________
III.2 Shfrytëzon burime të ndryshme të informacionit me rastin e përgatitjes së një teme të caktuar.
III.4 Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë
konkrete që kërkohet prej tij/saj.
VI. 2 Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e
përfundimit të një aktiviteti të përbashkët.
Rezultatet e fushës së kurrikulës (të synuara):
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
2.2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifikimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i
kundërshembullit;
3. 1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfidat e punës së tij;
Fjalët kyçe: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
Numër romak, numër arab, kombinime, Libri bazë,
shkronja latine.
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore
Nxënësi/ja:
Ø dallon numrat romakë nga ata arab;
Ø shndërron numra arabë në numra romakë dhe anasjelltas.
Ø analizon kombinimin e shkronjave për të formuar numra romakë.
Kriteret e suksesit:
v Dallo saktë numrat romakë nga ata arabë.
v Shndërro numrat arab në numra romakë duke përdorur saktë shkronjat latine.
v Shpjego me disa-fjali kombinimin e shkronjave për të formuar numra romakë.
136
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore. Lexojmë së bashku faktet që
kemi të shkruara rreth numrave romakë. Bëjmë pyetjen:
Çka janë numrat romakë?
Pasi që marrim disa mendime nga nxënësit rreth njohurive paraprake që kanë për numrat romakë, ku i kanë
hasur në jetën e përditshme, lexojmë përkufizimin e dhënë. Bëjmë pyetjen:
Si formohen numrat romakë?
Marrim disa mendime nga nxënësit për të vijuar me shpjegimin se siLibër
formohen numrat
mësuesi për romakë
tekstin përmes kom- 5”
“Matematikë
binimeve të shkronjave latine. Tutje vështrojmë tabelat e dhëna për të bërë lidhjen në mes numrave romakë
dhe atyre arab, shndërrimit nga njëri te tjetri.
ek ushtrimi i parë nxënësit plotësojnë tabelën duke zbërthyer numrat romakë për të gjetur vlerën e tyre në numra
rab.
ek ushtrimi 2 Veprimtaria
kemi të bëjmë 2: me një numërkryq të cilin nxënësit udhëzohen ta plotësojnë duke i shndërruar numrat
omakë në numra Vijonarab.
puna individuale nga nxënësit në rubrikën “Detyra për ty”
utje vazhdohet me ushtrimet
Tek ushtrimi i parëe nxënësit
radhës në të cilat nxënësit
plotësojnë tabelën duke zbërthyer 1 I 4 IV
uhet të lexojnë me kujdes
numrat romakësituatat dhe kërkesat
për të gjetur e shtruara
vlerën e tyre në numra arab.
ër të dhënë zgjidhje.
Tek ushtrimi 2 kemi të bëjmë me një numërkryq të cilin nxënësit
udhëzohen ta plotësojnë duke i shndërruar numrat romakë në
2 II 5 V
Veprimtaria 3:numra arab.
Përgatiten etiketa si në shembullin e dhënë në anën e djathtë.
Tutje vazhdohet me ushtrimet e radhës në të cilat nxënësit
Shfrytëzohen numra shumëshifrorë që aktiviteti të jetë më sfidues 3 III 6 VII
duhet të lexojnë me kujdes situatat dhe kërkesat e shtruara
ër nxënës.
për tëetiketat
Secili nxënës merr dhënë zgjidhje.
e prera në katrorë të vegjël dhe ka për
etyrë që t’i vendos në një fletë A4 me ngjyrë sipas dëshirës
umrin arab dhe atë romak3:të cilët përputhen me njëri-tjetrin.
Veprimtaria
Punimet e nxënësve në fund
Përgatiten diskutohen
etiketa para klasës
si në shembullin dhe
e dhënë në vendosen në një kënd të klasës.
anën e djathtë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës
Shfrytëzohen numra shumëshifrorë që aktiviteti të jetë më sfidues së kontrollit dhe komenteve
onstruktive. për nxënës.
Secili nxënës merr etiketat e prera në katrorë të vegjël dhe ka për
Detyrë: Me shifrat
detyrë3,që5,t’i7,vendos
2 formo
nëpesë numra
një fletë dhe
A4 me shndërroji
ngjyrë në numra romakë.
sipas dëshirës
numrin arab dhe atë romak të cilët përputhen me njëri-tjetrin.
Punimet e nxënësve në fund diskutohen para klasës dhe vendosen në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Me shifrat 3, 5, 7, 2 formo pesë numra dhe shndërroji në numra romakë.
137
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
138
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Bashkërisht me nxënësit lexojmë sqarimet e dhëna në tekst rreth figurave gjeometrike, për të cilat biseduam
edhe ne më parë.
Udhëzohen nxënësit që të vazhdojnë në mënyrë të pavarur të punojnë në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1, duke lexuar fjalitë nxënësit gjejnë figurën gjeometrike që fshihet pas enigmës.
Tek ushtrimi 2 nxënësit vizatojnë figurat e kërkuara.
Në ushtrimin 3 rrethojnë deklaratën Po ose Jo për të përcaktuar saktësinë e fjalive në raport me karakteristikat
e figurave gjeometrike.
Veprimtaria 3:
Kërkohet nga nxënësit që ushtrimin 4 ta plotësojnë duke i lexuar fjalitë me kujdes, për të përcaktuar figurën
të cilën duhet ta vizatojnë ose nëse është e pamundur.
Pasi jepet kohë e mjaftueshme për punë individuale, nxënësit që i përfundojnë vizatimet dalin te Stacioni i
autobusit, për të pritur një partner me të cilin/en do të kontrollojnë dhe argumentojnë punën që kanë bërë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Data: ______________
139
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
lasifikuar në bazë të
Veprimtaria 2: madhësisë së këndeve dhe brinjëve.
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Bashkërisht kalojmë nëpër sqarimet e dhëna, duke biseduar rreth klasifikimeve të dhëna në tekst.
Kërkojmë nga nxënësit që, në mënyrë individuale, të punojnë ushtrimet në rubrikën “Detyra për ty”.
Në ushtrimin 1 nxënësit do të arsyetojnë nëse figurat janë apo nuk janë trekëndësha.
Tek ushtrimi 2 plotësojmë fjalinë me fjalët e duhura duke u bazuar në të dhënat e detyrës.
Tek ushtrimi 3 nxënësit vizatojnë trekëndësha sipas dëshirës.
ë të hapin Veprimtaria
librat në 3:faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit udhëzohen që të shkëmbejnë fletoret e tyre me shokun/shoqen e bankës dhe të kërkojnë vizatimin
për sqarimet e dhëna duke biseduar rreth klasifikimeve të dhëna në tekst.
e dy trekëndëshave sipas dëshirës.
Pastaj i shkëmbejnë përsëri fletoret, për të vizatuar trekëndëshat siç iu është kërkuar dhe i kontrollojnë
që në mënyrë individuale të punojnë ushtrimet në rubrikën “Detyra për ty”.
bashkërisht. Veprimtaria përsëritet disa herë duke ndërruar partnerët.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
t do të arsyetojnë nëse figurat janë apo nuk janë trekëndësha.
komenteve konstruktive.
140
ë të shkëmbejnë fletoret e tyre me shokun/shoqen e bankës dhe të kërkojnë
ëshave sipas dëshirës.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
he diskutuarTek
përushtrimi 2 plotësojmë fjalitë me fjalët e duhura.
to.
Në ushtrimin e fundit nxënësit duhet të vizatojnë 5 kënde sipas dëshirës dhe të shkruajnë llojin e këndit.
Ndihmohen në rast se kanë paqartësi gjatë punës së tyre. Në fund bashkërisht kalojmë nëpër detyra për të
rishikuar dhe diskutuar për to.
:
Veprimtaria 3:
nxënësit qëKërkohet
në një nga
fletë A4 ta shkruajnë emrin e tyre me shkronja
nxënësit që në një fletë A4 ta shkruajnë emrin e tyre
Data: ______________
142
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
në sipas dëshirës.
Detyrë:Në momentin
Puno që ndalet
sipas dëshirës muzika
një punim nxënësit
me figura lëvizin për një hap djathtas, shohin
gjeometrike.
Data: ______________
144
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Bashkë me nxënësit lexojmë rubrikën “Fakte interesante për rrethin”.
Udhëzohen për punë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Në ushtrimin 1 nxënësit vizatojnë elementet që kërkohen.
Tek ushtrimi 2 janë bërë disa pyetje, të cilave duhet t’u përgjigjen nxënësit.
Në ushtrimin e fundit nxënësit zgjidhin problemin e dhënë dhe argumentojnë si arritën te zgjidhja.
Veprimtaria 3:
Në një shportë vendosim fisha me emërtimet e elementeve të rrethit. Nxënësit marrin fleta A4 me rrathë
dhe paraqesin elementin që e kanë të shkruar në fishë. Punimet e tyre nxënësit i vendosin në këndet e
klasës varësisht nga elementi që kanë paraqitur (qendër, diametër, rreze, kordë).
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Paraqit në fletore rrethin dhe elementet e tij.
Data: ______________
145
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
146
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
147
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë bisedën e paraqitur në tekst dhe duke shpjeguar përbërjen e thyesës, llojet e paraqitjes së thyesave.
Në vijim punën në rubrikën “Detyra për ty” do ta organizojmë në katër grupe.
Secili grup udhëzohet të përfundojë bashkërisht detyrën me numrin që është i emërtuar vet grupi.
Grupi 1 shkruan thyesat e duhura që tregojnë pjesët e ngjyrosura të tërësisë së dhënë.
Grupi 2 ka për detyrë të paraqesë përmes ilustrimit në forma të ndryshme thyesat e paraqitura.
Grupi 3 shndërron deklaratat në thyesa.
Grupi 4 zgjidh problemat e shtruara duke paraqitur të dhënat në thyesa.
Në secilin grup nxënësit zgjidhin detyrat përmes diskutimit të përbashkët.
Nxënësit kthehen në grupet e tyre të rregullta dhe nxënësit tashmë diskutojnë për katër detyrat, duke i
përfunduar edhe zgjidhjen e mbetura dhe shpjegojnë si kanë arritur te zgjidhjet.
Veprimtaria 3:
Në një shportë vendosim thyesa të ndryshme të shkruara në etiketa, ndërsa në një shportë tjetër vendosim
figura me ndarje të barabarta dhe me ca pjesë të hijezuara.
Nxënësit me radhë marrin nga një etiketë te secila shportë dhe prapa paraqesin thyesën përmes ilustrimit,
apo shkruajnë thyesën që paraqet pjesa e ngjyrosur e tërësisë. Në dyshe me shokun/shoqen e bankës
kontrollojnë nëse kanë bërë zgjidhje të saktë. Etiketat i vendosim në një litarin e tharjes, për t’i ekspozuar
dhe diskutuar me njëri-tjetrin zgjidhjet që kanë dhënë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
3 4
Detyrë: Paraqit në të paktën dy forma thyesat dhe . Krijo dy situata nga jeta e përditshme dhe para-
6 10
qit përmes thyesave të dhënat nga situata.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
148
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Tutje japim numrat e përzier dhe kërkojmë nga nxënësit që t’i shndërrojnë në thyesa jo të
rregullta.
Tutje
Pas disa japim numrat
minutash e përzier
marrim dhe kërkojmë
mendimet nga nxënësit
e nxënësve se siqëkanë
t’i shndërrojnë në thyesa
arritur deri jo të rregullta.
te zgjidhja dhe bashkërisht
Pas disa minutash marrim mendimet e nxënësve se si kanë arritur deri te zgjidhja dhe bashkërisht sqarojmë
sqarojmë procesin
procesin e shndërrimit
e shndërrimit të tënumrit
të numrit përziertënëpërzier
thyesë në thyesë
jo të rregulltjonëtëdy
rregullt
format në dyposhtë.
si më format si mëposhtë.
më nga nxënësit që t’i shndërrojnë në thyesa jo të
Data: ______________
Veprimtaria 2: 151
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë në rubrikën “Detyra për ty” të ndarë në katër grupe.
Grupi 1 gjen pjesën e tërësive të dhëna duke i zgjidhur detyrat matematikisht.
Grupi 2 zgjidh problemin e shtruar duke përcaktuar pjesën e një tërësie të dhënë.
Grupi 3 gjykon se cili nga pohimet është zgjidhje e saktë dhe shpjegon me shkrim.
Grupi 4 zgjidh problemin e shtruar matematikor.
Në secilin grup nxënësit zgjidhin detyrat përmes diskutimit të përbashkët.
Nxënësit kthehen në grupet e tyre të rregullta dhe tashmë diskutojnë për katër detyrat, duke i përfunduar
edhe zgjidhjen e mbetura dhe shpjegojnë si kanë arritur te zgjidhjet.
Veprimtaria 3:
Nxënësit shkëmbejnë fletoret në dyshe me shokun/shoqen e bankës dhe i formulojnë njëri-tjetrit nga 3
detyra, në të cilat kërkohet përcaktim i pjesës së një tërësie. Aktiviteti përsëritet disa herë duke ndërruar
partnerët në dyshe.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe ko-
menteve konstruktive.
Detyrë: Zgjidh detyrat më poshtë duke gjetur pjesën e tërësisë së dhënë. Sipas dëshirës, ilustro si ke arritur
deri te zgjidhja.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
152
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Veprimtaria
Udhëzohen 2: nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë në rubrikën “Detyra për ty” të ndarë në katër grupe.
Udhëzohen nxënësite të
Grupi 1 tërësinë hapin librat
madhësive në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
të dhëna.
Grupi 2 zgjidh problemin e shtruar duke përcaktuar tërësinë nga një pjesë e dhënë.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë në rubrikën “Detyra për ty” të ndarë në katër grupe.
Grupi 3 dhe 4 udhëzohen të zgjidhin problemat matematikore, për të gjetur tërësinë e madhësive të
Grupi 1 tërësinë e madhësive të dhëna.
dhëna.
Në secilin grup nxënësit zgjidhin detyrat përmes diskutimit të përbashkët.
Grupi 2 zgjidh problemin e shtruar duke përcaktuar tërësinë nga një pjesë e dhënë.
Nxënësit kthehen në grupet e tyre të rregullta dhe tashmë diskutojnë për katër detyrat, duke i përfunduar
Grupi 3 dhe
edhe 4 udhëzohen
zgjidhjen e mbetura tëdhe
zgjidhin problemet
shpjegojnë si kanëmatematikore për të gjetur tërësinë e madhësive të
arritur te zgjidhjet.
dhëna. 153
Në secilin grup nxënësit zgjidhin detyrat përmes diskutimit të përbashkët.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Nxënësit shkëmbejnë fletoret në dyshe me shokun/shoqen e bankës dhe i formulojnë njëri-tjetrit nga 3
detyra në të cilat kërkohet përcaktim tërësisë nga një madhësi e dhënë. Aktiviteti përsëritet disa herë, duke
ndërruar partnerët në dyshe.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Zgjidh detyrat më poshtë duke gjetur pjesën e tërësisë së dhënë. Sipas dëshirës ilustro si ke arritur
deri te zgjidhja.
Data: ______________
154
Data: ______________
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
156
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Përmes shkopinjëve përzgjedhim dy nxënës për të dalë
PËRSHKRIMI në tabelë.
I AKTIVITETEVE Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Vizatojmë një rreth të cilin e ndajmë në 8 pjesë.
Veprimtaria 1: 5
Shohim se në total kemi ngjyrosur e rrethit.
Nxënësishkopinjëve
Përmes i parë ngjyros e rrethit,dy
përzgjedhim nënxënës
të njëjtin
8 përrreth nxënësi
të dalë i dytë
në tabelë.
Shpjegojmë se për të mbledhur thyesa të cilat kanë
Vizatojmëenjë
tij.rreth
ngjyrosemërues të cilin
të njëjtë, e ndajmë
numër nëtë8 pjesëve
të njëjtë pjesë. të ndara,
vetëm mbledhim numëruesit.
Nxënësi ise
parë
në ngjyros
ShohimPërzgjedhim
total kemie ngjyrosur
rrethit, në të njëjtin rreth nxënësi i dytë
dy nxënës të tjerë e rrethit.
për të dalëShpjegojmë
në tabelë. se për të mbledhur thyesa të cilat kanë
ngjyros Vizatojmë një drejtkëndësh dhe e ndajmë në 6 pjesë.
emëruese të
tij.njëjtë, numër të njëjtë të pjesëve
4
të ndara, vetëm mbledhim numëruesit.
Nxënësi i parë udhëzohet të ngjyros e tij, kurse nxënësi
Përzgjedhim
Shohim dy nxënës
se në total kemi të tjerë për të dalë6 në tabelë.
1 ngjyrosur e rrethit. Shpjegojmë se për të mbledhur thyesa të cilat kanë
i dytë të fshijë nga pjesa e ngjyrosur.
Vizatojmë një drejtkëndësh
6 dhe e ndajmë në 6 pjesë. Nxënësi i
emërues të njëjtë, numër të njëjtë3të pjesëve të ndara, vetëm mbledhim numëruesit.
Shohim se na kanë mbetur e rrethit që janë të ngjyrosura.
parë udhëzohet të ngjyros 6
e tijpër
kurse nxënësi i dytë të fshijë
Përzgjedhim dy nxënës të tjerë të dalë në tabelë.
Vijmë në përfundim se edhe për të zbritur thyesa me emërues
Vizatojmë
të një
nga pjesa drejtkëndësh
njëjtë dhetëezbresim
vetëm na Shohim
e ngjyrosur. duhet sendajmë
na kanë nëmbetur
6 pjesë.kurse
numëruesit, Nxënësi
e rrethiti
emëruesi përshkruhet.
parë udhëzohet
që janë të ngjyros
të ngjyrosura. Vijmëe në
tij kurse nxënësi
përfundim se iedhe
dytë për
të fshijë
të zbritur thyesa me emërues të njëjtë vetëm na
duhet Veprimtaria
të zbresim 2:
numëruesit
nga pjesa e ngjyrosur. Shohimkurse
se naemëruesi përshkruhet.
kanë mbetur e rrethit
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Kalojmë
që janë të në rubrikën
ngjyrosura. Vijmë“Detyra për ty” përsetëedhe
në përfundim provuar
përnjohuritë nëthyesa
të zbritur mënyrëmeindividuale.
emërues të njëjtë vetëm na
Tek ushtrimi
Veprimtaria 2: 1 nxënësit bëjnë mbledhjen dhe zbritjen e thyesave me emërues të njëjtë.
duhet tëTek
zbresim numëruesit kurse emëruesi përshkruhet.
ushtrimi 2 nga tërësia e dhënë heqim thyesën e dhënë dhe shpjegojmë me shkrim se si kemi arritur deri
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
në zgjidhje.
KalojmëTek
nëushtrimi
rubrikën3 duke u bazuar
“Detyra në për
për ty” të dhënat nga situata
të provuar e dhënë
njohuritë zgjidhim individuale.
në mënyrë problemin e shtruar.
Veprimtaria 2:
Tek ushtrimi 4 plotësojmë hapësirat e zbrazëta me numrat e duhur dhe vazhdojmë të zgjidhim problemin
Tek ushtrimi 1 nxënësit bëjnë mbledhjen dhe zbritjen e thyesave me emërues të njëjtë.
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
matematikor.
Tek ushtrimi 2 nga tërësia e dhënë heqim thyesën e dhënë dhe shpjegojmë me shkrim se si kemi arritur
Kalojmë në rubrikën “Detyra për ty” për të provuar njohuritë në mënyrë individuale.
Veprimtaria 3:
deri në zgjidhje.
Tek ushtrimi
Secili1nxënës
nxënësit bëjnë
para mbledhjen
vetes ka një fletëdhe
A4,zbritjen e thyesave
në të cilën udhëzohetmetëemërues
krijojë njëtëdetyrë
njëjtë.
më mbledhje dhe një
Tek ushtrimi
detyrë3meduke u bazuar
zbritje në tëme
të thyesave dhënat ngatësituata
emërues njëjtë. e dhënë zgjidhim problemin e shtruar.
Tek ushtrimi 2 nga tërësia e dhënë heqim thyesën e dhënë dhe shpjegojmë me shkrim se si kemi arritur
Në momentin që japim sinjalin me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngrihen dhe zënë një vend tjetër në
Tek ushtrimi 4 plotësojmë hapësirat e zbrazëta me numrat e duhur dhe vazhdojmë të zgjidhim problemin
deri në zgjidhje.
kontrolluar zgjidhjen
klasë. Zgjidhim e detyrës
detyrat që kanëqë kanë
para shtruar
vetes atapërsëritjen
deri në vet. Diskutojnë rreth
e sinjalit, saktësisëtesë
kur kthehen zgjidhjes
banka e tyresë detyrave
për të
matematikor.
kontrolluar zgjidhjen e detyrës që kanë shtruar ata vetë. Diskutojnë rreth saktësisë së zgjidhjes së detyrave
Tek ushtrimi 3 duke u bazuar
dhe vështirësive që kanënë të dhënat nga situata e dhënë zgjidhim problemin e shtruar.
hasur.
dhe vështirësive që kanë hasur.
Tek ushtrimi 4 plotësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësimi i nxënësve:
hapësirat
Nxënësit e vlerësohen
zbrazëta me
Nxënësitvlerësohen
numrat
përmes e duhur
vlerësimit
përmes vlerësimit
dhe
tëtë
vazhdojmë të zgjidhim
vazhdueshëm/listës
vazhdueshëm/listës
problemin
së kontrollit
së kontrollit dhe dhe
Veprimtaria 3:
matematikor.
komenteve
komenteve konstruktive.
konstruktive.
Secili nxënës
Detyrë:para vetes
Mblidh dhekazbrit
njëthyesat
fletë A4 në të cilën
e dhëna udhëzohet të krijojë një detyrë më mbledhje dhe një
më poshtë:
Detyrë: Mblidh dhe zbrit thyesat e dhëna mëposhtë:
detyrë me zbritje të thyesave me emërues të njëjtë.
Veprimtaria 3:
Në momentin që japim sinjalin me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngriten dhe zënë një vend tjetër në
Secili nxënës para vetes ka një fletë A4 në të cilën udhëzohet të krijojë një detyrë më mbledhje dhe një
Reflektim
klasë. Zgjidhimpër rrjedhën
detyrat e orës
që kanë paramësimore:
vetes deri në përsëritjen e sinjalit kur kthehen te banka e tyre për të
detyrë me zbritje të thyesave me emërues të njëjtë.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Në momentin që japim sinjalin me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngriten dhe zënë një vend tjetër në
klasë. Zgjidhim detyrat që kanë para vetes deri në përsëritjen e sinjalit kur kthehen te banka e tyre për të
157
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Japim në tabelë shembullin e dhënë në anën e djathtë dhe shpjegojmë se mbledhjen apo zbritjen e
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Japim në tabelë shembullin e dhënë në anën e djathtë dhe shpjegojmë se mbledhjen apo zbritjen e thyesave
me emërues të ndryshëm e bëjmë duke i shndërruar fillimisht thyesat me emërues të ndryshëm në thyesa
me emërues të njëjtë, përmes gjetjes së shumëfishit më të vogël të përbashkët.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë dhe analizojmë pjesën tekstuale të njësisë mësimore me ndalesa, duke dhënë sqarime për
shembujt e marrë në libër.
Vazhdojmë me punë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 dhe 2 nxënësit duhet të shndërrojnë thyesat e dhëna në thyesa me emërues të njëjtë.
Tek ushtrimi 3, sipas dëshirës, nxënësit shkruajnë dy thyesa dhe i shndërrojnë në thyesa me emërues të
njëjtë. Në ushtrimin e fundit thyesat nga situata e dhënë i shndërrojmë në thyesa me emërues të njëjtë.
Veprimtaria 3:
Nxënësit formojnë një rreth, ku secili ka para vetes një fletë A4.
Udhëzohen që të shkruajnë dy thyesa me emërues të ndryshëm.
Japim një sinjal (zile, duartrokitje) dhe nxënësit lëvizin për një hap djathtas.
Thyesat që i ka shkruar shoku/shoqja tani i shndërron në thyesa me emërues të njëjtë, pastaj shkruan dy
thyesa të tjera me emërues të ndryshëm dhe përsëri lëviz për një hap djathtas posa të përsëritet sinjali.
Aktiviteti vazhdon kësisoj, duke e dhënë sinjalin disa herë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj 5 çifte të thyesave me emërues të ndryshëm dhe gjej shumëfishin e tyre të përbashkët
Data: ______________
159
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Tek ushtrimi 1 shkruajmë fillimisht thyesën që paraqet figura apo ngjyrosim aq sa na tregon thyesa dhe
Veprimtaria 3:
Kalojmë tepastaj i krahasojmë
rubrika “Detyra për ato.
ty”, në të cilën do të punojmë bashkërishit me nxënësit duke zgjidhur dhe
Veprimtaria 3:
sqaruar secilin ushtrim.2 vendosim një nga shenjat <, =, > duke i krahasuar thyesat.
Tek ushtrimi
Tek ushtrimi 1 shkruajmë Kalojmë te thyesën
fillimisht rubrika që
“Detyra përfigura
paraqet ty” në të ngjyrosim
apo cilën do të aqpunojmë bashkërishit
sa na tregon me nxënësit du
thyesa dhe
Tek ushtrimi 3, 4 dhe 5 kemi të bëjmë me situata problemore nga situata të jetës reale. Analizojmë me
pastaj i krahasojmë ato.sqaruar secilin ushtrim.
Tek ushtrimikujdes të dhënat
2 vendosim njëdhe
ngazgjidhim
shenjatproblemet.
<, =, > duke i krahasuar thyesat.
Tek ushtrimi 3,ushtrimi
Tek 4 dhe 5 kemi të bëjmëpërmes
6 shpjegojmë me situata problemore
diagramit nga situata
krahasimin të jetësdhe
e thyesës reale.
. Analizojmë me kujdes
të dhënat dhe zgjidhim problemat.
Tek ushtrimi 6 shpjegojmë përmes diagramit krahasimin e thyesës dhe .
Veprimtaria 4:
Veprimtaria Në4:një shportë vendosen disa etiketa me thyesa të
Në një shportë vendosen disa etiketa me thyesa të ndryshme.
ndryshme. Llogarisim që secili nxënës të marrë nga
Llogarisim që secili nxënës të marrë nga 4 etiketa të cilat
4 etiketa
do t’i rendisin nga mëtë cilat do t’i
e vogla te rëndisin nga më e vogla te
më e madha.
Punimet e mëtyreenxënësit
madha. Punimet e tyrepara
i prezantojnë nxënësit i prezantojnë
klasës dhe i
ekspozojmë në një kënd të klasës.
para klasës dhe i ekspozojmë në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
komenteve
Detyrë: Shkruaj konstruktive.
dhe rëndit 5 thyesa me emërues të njëjtë, 5 thyesa me numërues të njëjtë dhe 5 thyesa
që kanë emërues
Detyrë: dhe numërues
Shkruaj të njëjtë.
dhe rëndit 5 thyesa me emërues të njëjtë, 5 thyesa me numërues të njëjtë dhe 5 thyesa
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
që kanë emërues dhe numërues të njëjtë.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
161
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Veprimtaria organizohet me anën e teknikës së grupit të ekspertëve. Kjo teknikë konsiston në të nxënit
me këmbime. Ndahet klasa në 6 grupe (varësisht nga numri i nxënësve në klasë, një grup duhet të ketë 4
nxënës). Nxënësit numërojnë nga një në katër. Të gjithë nxënësit rigrupohen sipas numrave, p.sh..: grupi i
parë është grupi i nxënësve me numrin 1. Grupi i dytë është grupi i nxënësve me numrin 2 dhe kështu me
radhë. Secili grup merr nga një fletë të formatit A3, në të cilën do të paraqesin zgjidhjen për një nga detyrat
të cilat iu janë caktuar.
Pasi nxënësit kryejnë veprimtaritë përkatëse me grupet e tyre rikthehen në grupet fillestare me rolin e një
eksperti. Në këtë moment, secili nxënës që shkon grupin fillestar, tani shërben si ekspert në këtë grup për
temën e tij/saj. I gjithë grupi do të aftësohet për secilën temë dhe do të jenë në gjendje të diskutojnë të gjithë
për secilin rast.
Punimet e grupeve të ekspertëve vendosen në një kënd të klasës.
Veprimtaria 3:
Duke përmbledhur njohuritë që kemi marrë nga njësitë mësimore paraprake kërkohet nga nxënësit që në
fishat që kanë para, të shkruajnë një problem matematikor me fjalë. Tërheqim një shkop, nxënësi/ja të cilit/
es i tërhiqet emri, tërheq një shkop tjetër të një nxënësi/je me të cilin e këmben problemin e shtruar. Fishat i
vendosim në tabelë dhe i diskutojmë bashkërisht.
162
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
163
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Kriteret e suksesit:
v Mbledh saktë thyesat me emërues të ndryshëm.
v Zgjidh detyrat e dhëna duke shfrytëzuar modelet e prezantuara.
v Gjej saktë të paktën një etiketë që përputhet me shumën e thyesave të dhëna.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Data: ______________
165
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Veprimtaria 1:
Paraqesim në tabelë
Paraqesim përpër
në tabelë të të
zbritur
zbriturthyesat
thyesat ..
Shpjegojmë si bëjmë zbritjen e thyesave me emërues të ndryshëm, duke gjetur shumëfishin më të vogël të
Shpjegojmë si. bëjmë zbritjen e thyesave me emërues të ndryshëm duke gjetur shumëfishin më të vogël
ritur thyesat
përbashkët për t’i shndërruar në thyesa me emërues të njëjtë.
të përbashkët për t’i shndërruar
Nxënësit shpjegimin nëedhe
e paraqesin thyesa me emërues të njëjtë.
në fletore.
e thyesave me emërues të ndryshëm duke gjetur shumëfishin më të vogël
Nxënësit shpjegimin e paraqesin edhe në fletore.
ar në thyesa me emërues
Veprimtaria
Veprimtaria 2:
2: të njëjtë.
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
sin edheUdhëzohen
në Punojnë
fletore.
nxënësit që tënëhapin
individualisht librat
rubrikën e tyrepër
“Detyra nëty”,
faqen
për përkatëse të njësisë
të provuar njohuritë qëmësimore.
kanë marrë rreth zbritjes së
thyesave me emërues të ndryshëm.
Punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty” për të provuar njohuritë që kanë marrë rreth zbritjes
Tek ushtrimi 1 zbresim thyesat duke i shndërruar fillimisht në thyesa me emërues të përbashkët e pastaj
in libratsëethyesave
tyre
sipasnë me emërues
faqen
nevojës të ndryshëm.
përkatëse
thjeshtojmë apo të njësisë simësimore.
i paraqesim numra të përzier.
Tek ushtrimi
Tek ushtrimi 2 dhe 3 thyesat
1 zbresim zgjidhim duke
problemat matematikore
i shndërruar me fjalë.
fillimisht në thyesa me emërues të përbashkët e pastaj
ikën “Detyra
Tekpër ty” për
ushtrimi të provuar
4 gjejmë njohuritë
zgjidhjet dhe qëkatrorin
plotësojmë kanë magjik.
marrë rreth zbritjes
sipas nevojës thjeshtojmë apo i paraqesim si numra të përzier.
Gjatë punës nxënësit ndihmohen nëse kanë nevojë.
ryshëm.
Tek ushtrimi 2 dhe 3 zgjidhim problemet matematikore me fjalë.
t duke i Tek
shndërruar 4fillimisht
Veprimtaria
ushtrimi 3:
gjejmë në thyesa
zgjidhjet me emërues
dhe plotësojmë të përbashkët
katrorin magjik. e pastaj
Luajmë lojën “Unë kam thyesën… Kush e ka thyesën…?
i paraqesim si numra
GjatëPërgatiten
punës të përzier.
nxënësit ndihmohen nëse kanë nevojë.
etiketa sipas shembullit të dhënë në varësi
Veprimtaria
problemet nga numri3:i nxënësve
matematikore menëfjalë.
klasë.
Etiketat i vendosim në një shportë dhe secili nxënës e
Luajmë lojën “Unë kam thyesën… Kush e ka thyesën…?
t dhe plotësojmë katrorin
përzgjedh magjik.
një etiketë.
Përgatiten etiketa
I pari del sipas
nxënësi meshembullit të dhënë
etiketën “Unë në varësi
e kam etiketën e parë”, loja vazhdon tutje, deri te gjetja e etiketës së
hen nëse kanë nevojë.
fundit që
nga numri tregon thyesën
i nxënësve nga mbledhja e dy thyesave paraprake.
në klasë.
Etiketat i vendosim në një shportë dhe secili nxënës e
n… Kush e ka thyesën…?
përzgjedh një etiketë.
bullit të Idhënë
pari delnë varësi
nxënësi me etiketën “Unë e kam etiketën e parë”, loja vazhdon tutje deri te gjetja e etiketës së
mbledhja e Detyrë:
dy thyesave paraprake.
Krijo 5 detyra me zbritje të thyesave me emërues të ndryshëm.
Data: ______________
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
t vlerësohen përmes vlerësimit
Fusha:Matematikë të vazhdueshëm/listës
Lënda:Matematikë Shkalla e së kontrollit dhe
kurrikulës:II Klasa:V
Tema mësimore:Numrat thyesorë Rezultatet e të nxënit të temës:
Njësia mësimore:Provo veten – Thyesat Zgjidh probleme të thjeshta (nga jeta e përditshme) duke
tje të thyesave me emërues të ndryshëm.
166 përdorur thyesat.
mësimore:
Data: ______________
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Grupi i dytë është grupi i nxënësve me numrin 2 dhe kështu me radhë. Secili grup merr nga një fletë të for-
matit A4 në të cilën do të krijojë një detyrë sipas kërkesave:
1: Formulo një detyrë me thyesat më të vogla, barazi, ose më të mëdha se 1.
2: Formulo një detyrë për përcaktimin e pjesës së tërësisë apo tërësisë së një madhësie.
3: Formulo një detyrë me zgjerim ose thjeshtim të thyesave.
4: Formulo një detyrë me shndërrim të thyesave.
5: Formulo një detyrë me krahasim të thyesave.
6: Formulo një detyrë me mbledhje ose zbritje të thyesave (ose kombinim i të dy veprimeve).
Pasi nxënësit kryejnë veprimtaritë përkatëse me grupet e tyre rikthehen në grupet fillestare, duke e ndarë
secili nxënës detyrën e krijuar me shokët/shoqet e tjera të grupit duke i zgjidhur të gjashtë detyrat.
Veprimtaria 3:
Në fletoret e tyre nxënësit udhëzohen që shkurtimisht të shkruajnë njohuritë që kanë marrë për thyesat gjatë
këtij kapitulli duke i përmbledhur njësitë mësimore dhe përkufizimet e modelet të cilat na kanë ndihmuar në
sqarimin e koncepteve. Nxënësit prezantojnë punën e tyre në “Karrigen e autorit” dhe shkëmbejnë me njëri-
tjetrin mendimet dhe përvojat e tyre.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Data: ______________
168
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë bashkërisht paragrafin e parë, në të cilin shpjegohet se çfarë janë numrat dhjetorë dhe si i shkruajmë
ata. Tutje nxënësit në mënyrë individuale udhëzohen të lexojnë faktet e dhëna për numrat dhjetorë dhe të
nënvizojnë faktet për të cilat kanë nevojë për sqarime. Jepen disa minuta për këtë veprimtari.
Pasi që vërejmë se nxënësit kanë përfunduar me lexim, i udhëzojmë të marrin kartonët e kuq dhe të gjelbër
pranë vetës. Lexohet teksti nga mësimdhënësi/ja dhe, përderisa lexohet, nxënësit që e kanë nënvizuar si jo
të qartë atë fakt nrenë kartonin e kuq. Ndërpritet leximi për një moment dhe kërkojmë fillimisht nga nxënësit e
tjerë, nëse është dikush i gatshëm të shpjegojë këtë fakt duke e ngritur kartonin e gjelbër. Marrim mendimet
e nxënësve që kanë ngritur kartonin e gjelbër dhe në fund e përmbyllim me sqarime shtesë, nëse është e
nevojshme për nxënësit që kanë ngritur kartonin e kuq, derisa ata të ulin poshtë kartonët që do të thotë se
e kanë të qartë faktin. Vazhdojmë kështu gjer në fund, duke dhënë sipas nevojës edhe shembuj në tabelë.
Veprimtaria 3:
Nxënësit vijojnë me punë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 plotësojmë tabelën, duke e analizuar numrin e dhënë që pastaj ta ndajmë në klasat e duhura,
para dhe pas presjes dhjetore.
Tek ushtrimi 2 numrat thyesorë i shndërrojmë në numra dhjetorë duke pjesëtuar.
Tek ushtrimi 3 shndërrojmë numrat dhjetorë në numra thyesorë, duke pasur kujdes që të analizojmë sa
numra kemi pas presjes dhjetore, meqë na shërben për të gjetur më lehtë emëruesin e saktë të thyesës.
Në ushtrimin e fundit kemi të dhënë një shirit numerik, në të cilin shkruajmë numrat dhjetorë, aty ku kërkohet.
Këta numra pastaj i rendisim sipas madhësisë, duke filluar nga më i madhi.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj 5 numra thyesorë dhe shndërroji në numra dhjetorë. Shpjego procesin shkurtimisht me shkrim.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
169
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
170
dhe mënyrën se si kanë bërë mbledhjen e kilometrave që kanë ecur në një fund
mbledhja apo zbritja e numrave thyesorë dhe kalojmë tek mbledhja dhe zbritja
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
kemi në etiketa në tabelë, nxënësit mbledhin dhe zbresin në dyshe.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që në mënyrë individuale të vazhdojnë punën në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 fillimisht numrat dhjetorë i shkruajnë në katrorët e duhur për të lehtësuar mbledhjen apo
zbritjen e tyre, duhetVeprimtaria
pasur kujdes që
2: presjet dhjetore të jenë të vendosura drejt e pastaj të shkruajmë
numrat para dhe pas presjes siç duhet, për të kryer veprimet saktë.
Tek ushtrimi 2, 3 dheUdhëzohen nxënësit
4 kemi të dhëna që në mënyrë
situata problemore, individuale
të cilat nxënësit duhet të vazhdojnë
t’i zgjidhin punën në
duke kryer rubrikën
veprimet e duhura me numrat dhjetorë, për të dhënë përgjigje në pyetjen e secilën detyrë.
Tek ushtrimi 1 fillimisht numrat dhjetorë i shkruajnë në katrorët e duhur për të
Veprimtaria 3:
zbritjen e tyre, duhet pasur kujdes që presjet dhjetore të jenë të vendosura dre
Nxënësit marrin nga një fletë A4, në të cilën do të shtrojnë një problem matematikor me fjalë bazuar në
situata nga jeta realenumrat para
të ndërlidhur medhe pasdhjetorë.
numrat presjesNxënësit
siç duhet përe krijuara
detyrat të kryer veprimetnësaktë.
i shkëmbejnë dyshe,
për t’i zgjidhur e pastaj për t’i kontrolluar bashkërisht. Në fund të orës hapet diskutim në klasë lidhur me
Tekpër
njohuritë që kemi marrë ushtrimi 2, 3 dhe
numrat dhjetorë dhe4mbledhjen
kemi tëedhëna
zbritjen situata
e tyre. problemore të cilat nxënësit duhe
veprimet
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit e duhura përmes
vlerësohen me numrat dhjetorë,
vlerësimit për të dhënë
të vazhdueshëm/listës përgjigje
së kontrollit dhenë pyetjen e se
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj çmimet e 10 artikujve që të pëlqejnë në një dyqan. Formo barazime me mbledhje dhe
zbritje të numrave dhjetorë nga artikujt.
Veprimtaria 3:
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Nxënësit marrin nga një fletë A4 në të cilën do të shtrojnë një problem matema
situata nga jeta reale të ndërlidhur me numrat dhjetorë. Nxënësit detyrat e krij
dyshe për t’i zgjidhur e pastaj për t’i kontrolluar bashkërisht. Në fund të orës ha
lidhur me njohuritë që kemi marrë për numrat dhjetorë dhe mbledhjen e zbritj
Data: ______________
171
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht lexojmë shembujt e dhënë lidhur me matjet e bëra nga miqtë tanë nga libri. Vazhdojmë tutje me
detyrën: “Gjej tri objekte të klasës. Bëj matjen e tyre duke përdorur njësinë matëse më të përshtatshme.” Të
dhënat i shkruajnë në hapësirën në libër.
Veprimtaria 3:
Udhëzohen nxënësit që të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 rrethojmë alternativën që tregon njësinë matëse më të përshtatshme për të matur objektet e
paraqitura.
Tek ushtrimi 2 matim objektet të cilat kërkohen dhe shkruajmë të dhënat.
Tek ushtrimi 3 kemi të dhënë disa lapsa, të cilët nxënësit do t’i masin me vizore dhe do të përgjigjen në
pyetjet e shtruara.
Tek ushtrimi 4 kemi disa situata, në të cilat ne duhet të vendosim se cilën njësi matëse të gjatësisë do të ishte
më e përshtatshme ta përdorim.
Tek ushtrimi 5 vizatojmë dy objekte sipas dëshirës dhe bëjmë matjen e tyre. Punën e bërë nxënësit e ndajnë
në dyshe, në grup dhe pastaj me klasën.
172
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
173
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Në tabelë shkruajmë “Metri” dhe e degëzojmë në dy anë: nënfishat – shumëfishat.
Pyeten nxënësit se cilat njësi matëse më të vogla apo më të mëdha se metri mbajnë mend nga klasat e
kaluara. Marrim disa mendime nga nxënësit dhe shkruajmë në tabelë nënfishat dhe shumëfishat e metrit.
primtaria 2:
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
dhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë paragrafin e parë të njësisë dhe diskutojmë rreth njësive të përshtatshme për të matur objekte të
xojmë paragrafin e parë të njësisë dhe diskutojmë rreth njësive të përshtatshme për të matur objekte
ndryshme.
ndryshme.Analizojmë modelet e dhëna të kalimit nga një njësi matëse te tjetra duke shumëzuar për të shndërruar një
njësi matëse më të madhe në një më të vogël dhe duke pjesëtuar për të shndërruar një njësi matëse më të
alizojmë modelet e dhëna të kalimit nga një njësi matëse te tjetra duke shumëzuar për të shndërruar
madhe në një njësi matëse më të vogël.
ë njësi matëse më tëdisa
Paraqesim madhe
shembujnënënjë mëpër
tabelë tësqarim.
vogël dhe duke pjesëtuar për të shndërruar një njësi matëse
ë të madhe në një njësi matëse më të vogël.
Veprimtaria 3:
raqesim disa shembuj në tabelë për sqarim.
Udhëzohen nxënësit të vazhdojnë punën individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 shndërrojmë sipas kërkesës nga një njësi te tjetra, duke shumëzuar (kur shndërrojmë nga
primtaria 3:njësia më e madhe te njësia më e vogël) apo duke pjesëtuar (kur shndërrojmë nga njësia më e vogël te
njësia më e madhe).
dhëzohen nxënësit të vazhdojnë punën individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 2 krahasojmë gjatësitë e dhëna dhe rrethojmë atë që është më e madhja.
k ushtrimi 1Tekshndërrojmë sipas përmes
ushtrimi 3 krahasojmë kërkesës nga një
shenjave <, =, njësi tek etjetra
> gjatësitë dhëna.duke shumëzuar (kur shndërrojmë nga
Tek ushtrimi 4 kërkohet të kryhet shumëzimi dhe pjesëtimi sipas kërkesës.
ësia më e madhe te njësia më e vogël) apo duke pjesëtuar (kur shndërrojmë nga njësia më e vogël te
Në ushtrimin e fundit kemi të shtruar një situatë problemore për t’i gjetur zgjidhjen.
ësia më e madhe).
k ushtrimi 2Veprimtaria
krahasojmë 4: gjatësitë e dhëna dhe rrethojmë atë që është më e madhja.
k ushtrimi 3Nxënësit kontrollojnë dhe diskutojnë për zgjidhjet e bëra në dyshe, të cilat diskutohen edhe bashkërisht me
krahasojmë përmes shenjave <, =, > gjatësitë e dhëna.
radhë me gjithë klasën.
k ushtrimi 4Hapim
kërkohet
diskutimtë kryhet
dhe shumëzimi
disa prej dhekonsiderojmë
detyrave, të cilat pjesëtimi sipas kërkesës.
se ka nevojë për sqarime shtesë i paraqesim
ë ushtrimin nëe fundit
tabelë. kemi të shtruar një situatë problemore për t’i gjetur zgjidhjen.për t’i gjetur
jidhjen. Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shndërro madhësitë sipas kërkesës.
primtaria 4: a) 4 km = ______ dm; b) 4 dm = _____ mm; c) _____m = 500 cm;
ënësit kontrollojnë
ç) 6 km dhe diskutojnë
= ______ cm; d) 14 për zgjidhjet
m = _____ e bëra
mm; dh) në= dyshe
700 cm e pastaj ato i diskutojmë edhe
_____ m.
shkërisht me radhëpër
Reflektim merrjedhën
gjithë eklasën.
orës mësimore:
pim diskutim dhe disa prej detyrave të cilat konsiderojmë se ka nevojë për sqarime shtesë i paraqesim
tabelë.174
erësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Rikujtojmë përkufizimin se ç’është një segment.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 matim gjatësitë e segmenteve të dhëna dhe përcaktojmë segmentin më të shkurtër, më të
gjatë dhe shumën e gjatësive të të tri segmenteve.
175
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Nxënësit punojnë në grupe të përbëra nga 4 nxënës.
Secili nxënës në një fishë vizaton një segment me gjatësi dhe emërtim sipas dëshirës.
Në një fletë A4 i vendosin me ngjitës segmentet e vizatuara dhe shkruajnë gjatësinë e secilit prej segmenteve.
Përcaktojnë segmentin më të gjatë, segmentin më të shkurtër dhe shumën e katër segmenteve të vizatuara.
Veprimtaria mund të përsëritet disa herë duke i ndërruar anëtarët e grupeve.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe ko-
menteve konstruktive.
Detyrë: Puno detyrën 2 nga libri bazë te rubrika “Detyra për ty”.
Data: ______________
176
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Nxënësit marrin fletoret e tyre dhe udhëzohen të paraqesin shkurtimisht çfarë dinë për syprinën.
Pas 2-3 minutave lexohen disa nga shkrimet e nxënësve dhe disa nga Fjalë kyç i paraqesim në tabelë.
P.sh. Matje, sipërfaqe, hapësirë, metër katror, shumëfisha, nënfisha …
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë tekstin në libër me ndalesa, duke diskutuar rreth pjesës dhe duke u ndërlidhur me termat kyç, që
kemi paraqitur në tabelë nga shkrimet e nxënësve.
Bëjmë pyetjet:
- Ç’është
‒ Ç’është syprina
syprinae esipërfaqes?
sipërfaqes?
- Cila
‒ Cilaështë
ështënjësia matëse
njësia matëse për
përsyprinën
syprinëneesipërfaqes?
sipërfaqes?
- Cilët janë nënfishat dhe shumëfishat e metrit katror?
‒ Cilët janë nënfishat dhe shumëfishat e metrit katror?
Përgjigjet i gjejmë në tekst dhe i nënvizojmë
Përgjigjet i gjejmë në tekst dhe -i nënvizojmë duke diskutuar
duke diskutuarrreth tyre.
rreth tyre.
Ç’është syprina e sipërfaqes?
Paraqesim në tabelë nënfishat dhe shumëfishat e metrit
Paraqesim në tabelë nënfishat dhe shumëfishat e metrit katror. katror.
- Cila është njësia matëse për syprinën e sipërfaqes?
- Cilët janë nënfishat dhe shumëfishat e metrit katror?
Përgjigjet i gjejmë në tekst dhe i nënvizojmë duke diskutuar rreth tyre.
Paraqesim në tabelë nënfishat dhe shumëfishat e metrit katror.
Kalojmëte
Kalojmë tenjësitë
njësitëqë përdorim për matjen që i përdorim për matjen
ee sipërfaqeve
sipërfaqevemë mëtë mëdha (tokave punuese, livadheve) të mëdha (tokave
1punuese,
a – katrori me gjatësi të brinjës 10 m livadheve)
quhet
1 a –ari ( 1 a =me
katrori 100 m2 ) Kalojmë te njësitë gjatësi të brinjës 10 m që i përdor
1 ha – katrori me gjatësi të brinjës 2
e sipërfaqevequhet
më ari ( 1 a = 100 m ) të mëdha (
100 m quhet hektar (1 ha = 100 a = 10 000 m2 ) 2
1 ha – katrori me gjatësi të brinjës 100 m quhet hektar (1 ha = 100 a = 10 000 m )
punuese, livadheve)
Veprimtaria 3:
1 a – katrori me gjatësi të
Veprimtaria
Nxënësit 3:
vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”. quhet ari ( 1 a = 100 m2 )
Nxënësit
Tek vazhdojnë
ushtrimi të punojnë
1 rrethojmë njësinë mëindividualisht
1 ha – në
të përshtatshme rubrikën
katroripër “Detyra
metëgjatësi
matur të për ty”.
brinjës
syprinën e100 m quhetsëhektar
sipërfaqes (1 ha = 100 a = 10 000 m
klasës.
Tekushtrimi
Tek ushtrimi21kemirrethojmë
të dhënanjësinë më tëe përshtatshme
hapësirën ndarë në njësi për të matur
matëse syprinën
katrore e sipërfaqes
dhe njehsojmë së klasës.
sipërfaqen e
secilës prej tyre.
Tek ushtrimi 2 kemi të dhëna Veprimtaria
hapësirën 3: e ndarë në njësi matëse katrore dhe njehsojmë sipërfaqen e
Tek ushtrimi 3 shndërrojmë
secilës prej tyre. nga një njësi te
Nxënësit vazhdojnë tjetra të
dhe arsyetojmë
punojnë veprimin. në rubrikën “Detyra për ty”.
individualisht
Tek ushtrimi 4 krahasojmë duke vendosur shenjat <, =, >.
Tek ushtrimi 3 shndërrojmëTek ngaushtrimi
një njësi1tekrrethojmë njësinë
tjetra dhe më të përshtatshme
arsyetojmë veprimin. për të matur syprinën e sipërfaqes së
Tek ushtrimi 5 vizatojmë një figurë që ka syprinën 32m2.
Tek ushtrimi 4 krahasojmë duke Tek ushtrimi
vendosur 2 kemi
shenjattë dhëna
<, =, >.hapësirën e ndarë në njësi matëse katrore dhe njehsojmë sipë
Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
Tek ushtrimi 5 vizatojmë secilës
një figurë prej
që tyre.
ka syprinën 32m 2
.
zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit.
Tek ushtrimi
Pas disa minutash pune individuale, 3 shndërrojmë
detyrat i rishikojmënga dhenjë njësi tek tjetra
analizojmë dhe arsyetojmë
bashkërisht, veprimin.
duke diskutuar rreth
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Tek
zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit. ushtrimi 4 krahasojmë duke vendosur shenjat <, =, >.
komenteve konstruktive.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit Tek ushtrimi
vlerësohen 5 vizatojmë një figurë të
përmes vlerësimit ka syprinën 32m2. së kontrollit dhe
qëvazhdueshëm/listës
Detyrë: Vizato 3 figura të ndryshme që paraqesin syprinën e sipërfaqes të barabartë me 24m2.
komenteve konstruktive. Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke d
Reflektim
Detyrë:Vizatopër rrjedhën
3 figura të zgjidhjeve
e ndryshme
orës qëqë
mësimore: kanë dhënë
paraqesin nxënësit.
syprinën e sipërfaqes të barabartë me 24m 2.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kon
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
komenteve konstruktive.
Detyrë:Vizato 3 figura të ndryshme që paraqesin syprinën e sipërfaqes të barabartë 177 me 24m
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librin në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë tekstin në libër me ndalesa, duke diskutuar rreth pjesës dhe duke u ndërlidhur me termat kyç që
kemi paraqitur në tabelë nga shkrimet e nxënësve.
Bëjmë pyetjet: ‒ Ç’është vëllimi i trupit?
‒ Cila është njësia matëse për vëllimin e trupave?
‒ Cilët janë nënfishat dhe shumëfishat e metrit kub?
178
- Cila është njësia matëse për vëllimin e trupave? Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
- Cilët janë nënfishat dhe shumëfishat e metrit kub?
Përgjigjet
Përgjigjet i gjejmë
i gjejmë nënë tekst
tekst dhe
dhe i nënvizojmë
i nënvizojmë duke
duke diskutuar
diskutuar rreth
rreth tyre.
tyre.
Paraqesimnënëtabelë
Paraqesim tabelënënfishat
nënfishat dhe
dhe shumëfishate
shumëfishat metrit
e metrit kub.
kub.
Veprimtaria 3:
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 gjejmë
Veprimtaria 3: vëllimin e figurave të dhëna dhe arsyetojmë me shkrim.
Tek ushtrimi 2 plotësojmë tabelën individualisht
Nxënësit vazhdojnë të punojnë duke shndërruar numrat e“Detyra
në rubrikën dhënë nëpërmty”.
3
, dm3, cm3, mm3.
Tek
Tekushtrimi 3 nxënësit
ushtrimi 1 gjejmëudhëzohen të gjejnëtërezultatet
vëllimin e figurave dhëna dhe duke llogaritur me
arsyetojmë në fletore.
sh.krim.
Tek ushtrimi 4 gjykojmë përgjigjen që ka dhënë Riga dhe ku ka gabuar.
Tek ushtrimi 2 plotësojmë tabelën duke shndërruar numrat e dhënë në m3, dm3, cm3, mm3.
Në ushtrimin e fundit kërkohet të vizatohet një figurë që ka vëllimin 5 cm . 3
Tek ushtrimi 3 nxënësit udhëzohen të gjejnë rezultatet duke llogaritur në fletore.
Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
Tek ushtrimi 4 gjykojmë përgjigjen që ka dhënë Riga dhe ku ka gabuar.
zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit. 3
Në ushtrimin e fundit kërkohet të vizatohet një figurë që ka vëllimin 5 cm .
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
komenteve konstruktive.
zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit.
Detyrë: Vizato
Vlerësimi 3 figura që
i nxënësve: kanë vëllimin
Nxënësit 6 cm3përmes
vlerësohen , 12 cm3vlerësimit
, 15 cm3. të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve
Reflektim përkonstruktive.
rrjedhën e orës mësimore:
Detyrë:Vizato 3 figura që kanë vëllimin 6 cm3, 12 cm3 , 15 cm3.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
179
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Veprimtaria organizohet me anën e teknikës së grupit të ekspertëve.
Kjo teknikë konsiston në të nxënit me këmbime. Ndahet klasa në 6 grupe (varësisht nga numri i nxënësve
në klasë). Të gjithë nxënësit rigrupohen sipas numrave, p.sh.: grupi i parë është grupi i nxënësve me num-
rin 1. Grupi i dytë është grupi i nxënësve me numrin 2 dhe kështu me radhë. Secili grup merr nga një fletë
të formatit A3 në të cilën do të paraqesin zgjidhjen për një nga detyrat të cilat u janë caktuar.
Pasi nxënësit kryejnë veprimtaritë përkatëse me grupet e tyre rikthehen në grupet fillestare me rolin e një
eksperti. Në këtë moment secili nxënës që shkon grupin fillestar, tani shërben si ekspert në këtë grup për
temën e tij/saj. I gjithë grupi do të aftësohet për secilën temë dhe të gjithë do të jenë në gjendje të diskuto-
jnë për secilin rast. Punimet e grupeve të ekspertëve vendosen në një kënd të klasës.
Veprimtaria 3:
Duke përmbledhur njohuritë që kemi marrë nga njësitë mësimore paraprake kërkohet nga nxënësit që në
fishat që kanë para të shkruajnë një problem matematikor me fjalë. Tërheqim një shkop, nxënësi/ja të cilit/
es i tërhiqet emri, tërheq një shkop tjetër të një nxënësi/je me të cilin e këmben problemin e shtruar. Fishat
i vendosim në tabelë dhe i diskutojmë bashkërisht.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo 3 detyra për matjen e gjatësisë, syprinës dhe vëllimit.
180
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
181
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatës
Gjejmë
Libër rezultatin
mësuesi për tekstin “Matematikë 5” e kërkuar nga situata problemore që e kem
Veprimtaria 3:
Udhëzohen nxënësit që në minutat në vijim të punojnë indiv
Tek ushtrimi 1 shkruajmë njësinë matëse më të përshtatshm
dhëna.
Veprimtaria 3:
Tek
Udhëzohen ushtrimi 2
nxënësit që në minutatshndërrojmë njësitë
në vijim të punojnë individualisht nga
në rubrikën njëra
“Detyra përtek
ty”.
Tek ushtrimi 1 shkruajmë njësinë matëse më të përshtatshme për të matur lëngjet brenda objekteve të
tjetra sipas
ë vijim tëdhëna.
punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
kur kalojmë nëpër njësi mësipastënjësisë,
vogla dhe seduhet pjesëtuar kur
ëse më të Tekpërshtatshme
ushtrimi 2 shndërrojmë për njësitëtë
ngamatur lëngjet brenda
njëra te tjetra objekteve
duke rikujtuar të
duhet shumëzuar kur
Tek ushtrimi
Tek ushtrimi sipas njësisë,
5 vizatojmë
4 përgjigjemi
duke
tri enë të njëjta
në
rikujtuar
dhe hijezojmë
pyetjet
Tek ushtrimi 4 përgjigjemi në pyetjet, duke kryer veprimet e duhura matematikore.
ga njëra tek tjetra se duhet
aq sa kërkohet
duke kryer veprimet e
shumëzuar
në detyrë.
he duhetTek Tek
pjesëtuarushtrimi kur kalojmë5 vizatojmë nëpër njësi
ushtrimi 6 arsyetojmë dy rastet e dhëna.
tri enë
më të tëmëdha.
njëjta dhe hijëzojmë aq sa
Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
dhëna nga më eushtrimi
Tek
zgjidhjeve qëvogla te nxënësit.
kanë dhënë më e madhja. dy rastet e dhëna.
6 arsyetojmë
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
duke kryer Pasveprimet
komenteve disa e duhura matematikore.
minutash
konstruktive. pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe
ëjta dhe hijëzojmë aq sa kërkohet në detyrë.
Detyrë: Shndërro sipas kërkesës:
zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit.
dhëna. a) 4 l = ______ ml; b) 3l = _____ cl; c) _____ l = 5000 cl;
ç)Vlerësimi
6000 ml = ______ l;id)nxënësve:
14 l = _____ ml; dh) Nxënësit
70000 cl = _____ l.vlerësohen përmes vlerësimi
etyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
komenteve konstruktive.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
183
Veprimtaria
Veprimtaria
Veprimtaria 2:2:2:
Veprimtaria
Udhëzohen
Udhëzohen
Udhëzohen 2:
nxënësit
nxënësit
nxënësittëtëhapin
tëhapinlibrat
hapin e etyre
librat
librat etyrenënë
tyre faqen
nëfaqen
faqen përkatëse
përkatësetëtë
përkatëse njësisë
të mësimore.
njësisë
njësisëmësimore.
mësimore.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Udhëzohen
Shpjegojmë
Shpjegojmë
Shpjegojmë nxënësit
rreth
rreth
rreth të hapin
nënfishave
nënfishave
nënfishave librat
dhedhe e tyre në
shumëfishave
dhe shumëfishave
shumëfishavefaqen
tëtë përkatëse
kilogramit.
të kilogramit.të
kilogramit. njësisë mësimore.
Shpjegojmë
Veprimtaria 2: rreth nënfishave dhe shumëfishave të kilogramit.
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Shpjegojmë rreth nënfishave dhe shumëfishave të kilogramit.
t – toni
g – grami
Veprimtaria 3:
Udhëzohen nxënësit që në minutat në vijim të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 shkruajmë njësinë matëse më të përshtatshme për të matur objektet në figurë.
Veprimtaria
Veprimtaria
Veprimtaria 3:3:3:
Tek ushtrimi 2 rrethojmë alternativën që paraqet masën e objektit në figurë.
Veprimtaria
Udhëzohen
Udhëzohen
Udhëzohen 3:
nxënësit
nxënësit
nxënësit qëqënënëminutat
që minutat nënëvijim
vijimtëtëpunojnë
punojnë individualisht
individualisht nënë rubrikën
rubrikën “Detyra
“Detyra për
përty”.
ty”.
Tek ushtrimi 3 shkruajmë cilanë minutat
njësi është mënë vijim të punojnë
e përshtatshme përindividualisht në
të plotësuar fjalinë. rubrikën “Detyra për ty”.
Udhëzohen
Tek ushtrimi nxënësit që në minutat në vijim të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek
Tek
Tek ushtrimi41shndërrojmë
ushtrimi
ushtrimi 1shkruajmë
1shkruajmë
shkruajmë njësinë
nga njëramatëse
njësinë
njësinë matësetemë
matëse
njësi më
mëtëtë
tjetra. përshtatshme
të përshtatshme
përshtatshme përpërtëtë
për matur
të matur
maturobjektet
objektet
objektet nënë
figurë.
në figurë.
figurë.
Tek
Tek
Tek
Tek
Tek ushtrimi
ushtrimi
ushtrimi
ushtrimi
ushtrimi 1
52dhe shkruajmë
2rrethojmë
2rrethojmë
rrethojmë
6 zgjidhim njësinë
alternativënmatëse
alternativën
alternativën
problemat qëqëqëmë
paraqettë
paraqet
paraqet
matematikore. përshtatshme
masën
masën
masën për
e eobjektit
eobjektit
objektittë
nënëmatur
figurë.
në objektet
figurë.
figurë. në figurë.
Tek
Tek
Tek
Tek
Tek ushtrimi
ushtrimi
ushtrimi
ushtrimi
ushtrimi 2 rrethojmë
73arsyetojmë
3shkruajmë
3shkruajmë
shkruajmë alternativën
cila
cilanjësi
cila
mendimin njësi
njësi
tonë që
është
memë
është
është paraqet
më
më
shkrim masën
e epërshtatshme
epërshtatshmee
përshtatshme
rreth objektit
matjes së për
përtëtë
për në
të
objekteve figurë.
plotësuar
plotësuar
plotësuarfjalinë.
fjalinë.
me njësitëfjalinë.
e duhura.
Tek
Tek
Tek
Pas
Tekushtrimi
ushtrimi
ushtrimi
disa 3
minutash
ushtrimi shkruajmë
4 4shndërrojmë
4shndërrojmë
shndërrojmë cila
nganjësi
nga
pune individuale,nga është
njëra
njëra njësi
detyrat
njëra më
njësi e
tete përshtatshme
tjetra.
tjetra.
i rishikojmë
njësi te për të plotësuar fjalinë.
dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
tjetra.
Tek
Tek
Tekushtrimi
zgjidhjeve
Tek ushtrimiqë 5
ushtrimi
ushtrimi 45dhe
kanë shndërrojmë
dhënë
5dhe
dhe6 6zgjidhim
6zgjidhimnga
nxënësit.
zgjidhim njëra njësi
problemet
problemet
problemet te tjetra.
matematikore.
matematikore.
matematikore.
Tek
Tek
Tekushtrimi
ushtrimi
Vlerësimi
Tek ushtrimi
ushtrimi 757arsyetojmë
dhe
i nxënësve: 6 zgjidhim
Nxënësit
7arsyetojmë
arsyetojmë problemet
mendimin
mendimin
mendimin tonë
vlerësohen matematikore.
tonëme
përmes
tonë me
meshkrim
shkrim
shkrimrreth
vlerësimit tëmatjes
rreth
rrethmatjes
matjessësëobjekteve
vazhdueshëm/listës
sëobjekteve
objekteveme
së njësitë
kontrollit
me
me e eduhura.
dhe
njësitë
njësitë eduhura.
duhura.
Tek
Pasushtrimi
komenteve
Pas disa
Pas disa
disa 7
minutash
minutasharsyetojmë
konstruktive.
minutash pune
pune
pune mendimin
individuale,
individuale,
individuale, tonë
detyrat me
detyrat
detyrat shkrim
i rishikojmë rreth
i irishikojmë
rishikojmë dhe matjes
dhe
dhe së
analizojmë objekteve
analizojmë
analizojmë me
bashkërisht,
bashkërisht,njësitë
bashkërisht,duke
duke
duke e duhura.
diskutuar
diskutuarrreth
diskutuar rreth
rreth
Pas disa
Detyrë:
zgjidhjeve minutash
Mat
zgjidhjeve
zgjidhjeveqë5që kanë
objekte
që kanë
kanëpune
dhënë
apo
dhënë
dhënëindividuale,
nxënësit.
ushqime detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke
sipas dëshirës në shtëpi. Shndërroji ato në një njësi më të vogël dhe
nxënësit.
nxënësit. diskutuar rreth
zgjidhjeve
në një
Vlerësimi
Vlerësimi
Vlerësimii që
njësi më kanë dhënë
të
nxënësve: madhe.
i inxënësve:
nxënësve: nxënësit.
Nxënësit
Nxënësit
Nxënësit vlerësohen
vlerësohen
vlerësohen përmes
përmes
përmes vlerësimit
vlerësimit tëtë
vlerësimit vazhdueshëm/listës
të vazhdueshëm/listës
vazhdueshëm/listës sësëkontrollit
së kontrollitdhe
kontrollitdhe
dhe
Vlerësimi
Reflektim
komenteve
komenteve
komenteve i
përnxënësve:
rrjedhën
konstruktive. Nxënësit
konstruktive.e
konstruktive. orës vlerësohen
mësimore: përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve
Detyrë:Mat
Detyrë:Mat
Detyrë:Mat konstruktive.
5 5objekte
5objekte
objekteapo
apo
apoushqime
ushqime
ushqime sipas dëshirës
sipas
sipasdëshirës
dëshirës nënështëpi.
në shtëpi.Shndërroji
shtëpi. Shndërroji
Shndërrojiato nënë
ato
ato një
në njësi
një
njënjësimë
njësi më tëtë
më vogël
tëvogëldhe
vogël dhe
dhe
Detyrë:Mat
nënënjë
në njësi
një
njënjësimë
njësi 5 objekte
më
mëtëtë apo
madhe.
tëmadhe.
madhe. ushqime sipas dëshirës në shtëpi. Shndërroji ato në një njësi më të vogël dhe
në një njësi
Reflektim
Reflektim
Reflektimpër më
për
për të madhe.
rrjedhën
rrjedhën
rrjedhën ee orës
eorësmësimore:
orës mësimore:
mësimore:
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
184
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Veprimtaria organizohet me anën e teknikës së grupit të ekspertëve.
Kjo teknikë konsiston në të nxënit me këmbime. Ndahet klasa në 6 grupe (varësisht nga numri i nxënësve
në klasë). Të gjithë nxënësit rigrupohen sipas numrave, p.sh.: grupi i parë është grupi i nxënësve me numrin
1. Grupi i dytë është grupi i nxënësve me numrin 2 dhe kështu me radhë. Secili grup merr nga një fletë të
formatit A3, në të cilën do të paraqesin zgjidhjen për një nga detyrat të cilat u janë caktuar.
Pasi nxënësit kryejnë veprimtaritë përkatëse me grupet e tyre rikthehen në grupet fillestare me rolin e një
eksperti. Në këtë moment, secili nxënës që shkon grupin fillestar, tani shërben si ekspert në këtë grup për
temën e tij/saj. I gjithë grupi do të aftësohet për secilën temë dhe do të jenë në gjendje të diskutojnë të gjithë
për secilin rast.
Punimet e grupeve të ekspertëve vendosen në një kënd të klasës.
185
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Duke përmbledhur njohuritë që kemi marrë nga njësitë mësimore paraprake, kërkohet nga nxënësit që në
fishat që kanë para, të shkruajnë një problem matematikor me fjalë. Tërheqim një shkop, nxënësi/ja të cilit/
es i tërhiqet emri, tërheq një shkop tjetër të një nxënësi/je me të cilin e këmben problemin e shtruar. Fishat i
vendosim në tabelë dhe i diskutojmë bashkërisht.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Data: ______________
186
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Kriteret e suksesit:
v Defino me një fjali ç’është perimetri.
v Diskuto duke paraqitur të paktën një argument rreth zgjidhjeve të detyrave.
v Krijo saktë skicën e shtëpisë së ëndrrave.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Pyesim nxënësit:
‒ Çfarë paraqet perimetri i një figure?
‒ Si e gjejmë perimetrin e një figure?
‒ Për çfarë përdorim gjetjen e perimetrit më shpesh?
n e saj. Marrim mendime nga nxënësit, hapim diskutim në klasë dhe gradualisht vijmë te njësia mësimore e ditës
së sotme.
rë të pavarur nxënësit vazhdojnë tutje të plotësojnë në rubrikën “Detyra për ty”.
imi 1 nxënësit gjejnë perimetrin
Veprimtaria 2: e dy shumëkëndëshave të dhënë duke mbledhur gjatësitë e
ë tyre. Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht provojmë të vizatojmë skicën e oborrit të shkollës apo një objekti tjetër dhe të gjejmë perimetrin e
imi 2 kemi një
saj. figurë të dhënë në të cilën gjejmë gjatësinë e brinjës AB e cila është e panjohur.
imi 3 kemi të
Nëparaqitur skicënnxënësit
mënyrë të pavarur e oborrit të gjyshes
vazhdojnë tutje të së Andrës,
plotësojnë në gjejmë perimetrin
rubrikën “Detyra për ty”.për të ditur sa
Tek ushtrimi 1 nxënësit gjejnë perimetrin e dy shumëkëndëshave të dhënë, duke mbledhur gjatësitë e
na duhet për ta rrethuar atë.
brinjëve të tyre.
minutash pune individuale,
Tek ushtrimi detyrat
2 kemi një i rishikojmë
figurë të dhegjejmë
dhënë në të cilën analizojmë
gjatësinëbashkërisht,
e brinjës AB, e duke diskutuar
cila është rreth
e panjohur.
Tek ushtrimi
e që kanë dhënë 3 kemi të paraqitur skicën e oborrit të gjyshes së Andrës, gjejmë perimetrin për të ditur sa metra
nxënësit.
tel na duhet për ta rrethuar atë.
Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
ria 3: zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit.
187
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
188
Tutje pyesim nxënësit se si i klasifikojmë trekëndëshat. Paraqesim tre trekëndësha sipas klasifikimit:
trekëndësh barabrinjës, trekëndësh barakrahës dhe trekëndësh brinjëndryshëm. Gjejmë formulat me të cilat
njehsojmë më lehtë perimetrin e tyre. Të njëjtat nxënësit i paraqesin në fletoren e tyre.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të marrin librin bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Kalojmë nëpër paragrafë në të cilët sqarohet si bëjmë njehsimin e perimetrit të katrorit, drejtkëndëshit dhe
Gjejmë formulat me të cilat njehsojmë më lehtë perimetrin e tyre. Të njëjtat nxënësit i paraqesi
trekëndëshit.
Nxënësit vazhdojnë
fletoren e tyre. të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 gjejmë gjatësinë e brinjës a duke zbritur gjatësinë e brinjës b nga perimetri i dhënë.
Tek ushtrimi 2 kërkohet që të vizatojmë drejtkëndësha që kanë perimetrin 16 cm.
Tek ushtrimi 3 kemi të dhëna gjatësitë e brinjëve të katrorit dhe trekëndëshit brinjëndryshëm. Gjejmë
Veprimtaria 2:dhe krahasojmë se cili prej tyre ka perimetër më të gjatë.
perimetrin e tyre
Tek ushtrimi 4 gjejmë gjatësinë e brinjës b duke zbritur gjatësinë e brinjës a nga perimetri i dhënë.
Udhëzohen
Tek ushtrimi 5 nxënësit të marrin
gjejmë zgjidhjen librin
e problemit bazë në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
matematikor.
Pas disa minutash pune individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
Kalojmë
zgjidhjevenëpër
që kanëparagrafë në të cilët sqarohet si bëjmë njehsimin e perimetrit të katrorit, drejtkë
dhënë nxënësit.
Veprimtaria 3:
Pas një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngrihen shpejt nga vendet, duke lëvizur nëpër klasë deri
në përsëritjen e sinjalit, kur ata duhet të ulen në vendin më të afërt që kanë.
Aty ku kanë zënë vend tani fillojnë të kontrollojnë detyrat e shokut/shoqes duke i lënë komente dhe këshilla
për t’u përmirësuar aty ku ka nevojë, këto shkruhen në fleta ngjitëse, në të cilën nxënësi shkruan emrin
fillimisht. Pas disa minutave përsëri jepet i njëjti sinjal për t’u kthyer nxënësit në vendet e tyre dhe për të
lexuar e diskutuar rreth komenteve që kanë të shkruara në fletë ngjitëse.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato dy katrorë, dy drejtkëndësha dhe dy trekëndësha me gjatësi të brinjëve sipas dëshirës. Gjej
perimetrin e tyre duke shfrytëzuar formulat përkatëse.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
189
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
190
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Hapim librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore dhe bashkërisht analizojmë formulat e dhëna dhe si
arrijmë deri tek ato, në mënyrë që syprinën e këtyre sipërfaqeve ta njehsojmë sa më lehtë.
Punën e përbashkët nga tabela nxënësit e paraqesin në fletore.
Veprimtaria 2:
Analizojmë shembujt e dhënë se si e zbatojmë formulën për gjetjen e syprinës së secilës sipërfaqe me
brinjët e dhëna.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 gjejmë syprinën e figurave të dhëna duke zbatuar formulat për secilën figurë.
Tek ushtrimi 2 gjejmë syprinën e katrori,t kur kemi të dhënë perimetrin. Fillimisht gjejmë gjatësinë e brinjës
nga formula e perimetrit e pastaj gjejmë syprinën e katrorit kur kemi të njohur gjatësinë e brinjës.
Tek ushtrimi 3, 4, 5, 6 dhe 7 kemi të dhëna situata që duhet t’i zgjidhim duke analizuar me kujdes të dhënat
nga detyra. Nxënësit këshillohet të shfrytëzojnë fletoret për llogaritje dhe vizatime.
Pas disa minutash punë individuale, detyrat i rishikojmë dhe analizojmë bashkërisht, duke diskutuar rreth
zgjidhjeve që kanë dhënë nxënësit.
Veprimtaria 3:
Nxënësit marrin fisha, në të cilët krijojnë një detyrë matematikore lidhur me njësinë e sotme. Nxënësit
shkëmbejnë detyrat në dyshe përmes tërheqjes së lapsave (krijohen dyshe në mënyrë të rastësishme).
Pasi që secili partner/e përfundon detyrën në dyshe, i diskutojnë dhe kontrollojnë zgjidhjet që kanë bërë. Në
fund hapet diskutim në klasë lidhur me paqartësitë eventuale për sqarime shtesë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato një katror, një drejtkëndësh dhe një trekëndësh kënddrejtë me gjatësi të brinjëve sipas
dëshirës dhe gjej syprinën e tyre.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
191
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Tek detyraVeprimtaria
2 vizatojmë2:dy drejtkëndësha të ndryshëm që kanë syprinën 16 cm2. Gjejmë perimetrin e tyre.
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Tek detyra 3, 4 dhe 5 kemi të dhëna situata problemore për zgjidhjen e të cilave nxënësit udhëzohen të
Punojnë individualisht detyrat duke lexuar kërkesat me kujdes.
shfrytëzojnë
Tekfletoret
detyra 1egjejmë
tyre. syprinën dhe perimetrin e figurave të dhëna, duke zbatuar formulat përkatëse.
Tek detyra 2 vizatojmë dy drejtkëndësha të ndryshëm që kanë syprinën 16 cm2. Gjejmë perimetrin e tyre.
Veprimtaria
Tek3:detyra 3, 4 dhe 5 kemi të dhëna situata problemore për zgjidhjen e të cilave nxënësit udhëzohen të
shfrytëzojnë fletoret e tyre.
Në tabelë shkruajmë pyetjen: Çfarë di për perimetrin dhe syprinën?
Shpërndajmë nga një fletë të formatit A3 në grupe. Ndajmë fletën në
Veprimtaria 3:
kornizë siçNë
shihet nëshkruajmë
tabelë anën e djathtë.
pyetjen: Çfarë di për perimetrin
dhe syprinën?
Grupet përbëhen nga 4nga
Shpërndajmë nxënës. Nxënësit
një fletë individualisht
të formatit A3 në grupe.në hapësirën
Ndajmë fletën në kornizë siç shihet në anën e djathtë.
e ndarë të fletës shkruajnë shkurtimisht se çfarë kanë mbajtur mend
gjatë orëve të kaluara për të dhënë përgjigje në pyetjen që është në
tabelë.192
Pasi që nxënësit janë gati vazhdojmë që në rotacion anëtarët e grupit të lexojnë çfarë kanë shkruar
anëtarët e tjerë. Tutje nxënësit i diskutojnë idetë e tyre dhe i shkruajnë rezultatet më relevante në mes,
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Grupet përbëhen nga 4 nxënës. Nxënësit individualisht në hapësirën e ndarë të fletës shkruajnë shkurtimisht
se çfarë kanë mbajtur mend gjatë orëve të kaluara për të dhënë përgjigje në pyetjen që është në tabelë.
Pasi që nxënësit janë gati vazhdojmë që, në rotacion, anëtarët e grupit të lexojnë çfarë kanë shkruar anëtarët
e tjerë. Tutje nxënësit i diskutojnë idetë e tyre dhe i shkruajnë rezultatet më relevante në mes, (tri deri
në pesë aspekte apo fjalë kyç). Në fund një nxënës ja prezanton rezultatet tërë grupit ose një çiftit tjetër.
Nxënësit e tjerë i ndihmojnë nëse ka nevojë. Punimet vendosen në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Detyra 6 në librin bazë kërkon të krijosh një detyrë me perimetër dhe syprinën e një figure sipas
dëshirës. Puno këtë detyrë në fletore.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
193
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Kriteret e suksesit:
v Shpreh të paktën një mendim rreth termit kyç.
v Formo saktë figura simetrike.
v Përcakto drejtëzën e simetrisë në figurat e dhëna.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht lexojmë paragrafin e parë, bisedën në mes Andrës dhe Darsej, lexojmë përkufizimin për simetrinë
dhe drejtëzën e simetrisë duke u ndërlidhur me kllasterin dhe shembujt që morëm në klasë, për të vazhduar
tutje me punë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 kemi të dhënë gjysmën e një figure simetrike dhe duke përcjellë katrorët vizatojmë pjesën
tjetër simetrike për të plotësuar figurën.
Tek ushtrimi 2 kemi të dhëna disa figura gjeometrike, të cilave u vizatojmë drejtëzën e simetrisë që i ndan
në dy pjesë të njëjta dhe të barabarta.
Tek ushtrimi 3 vizatojmë dy figura sipas dëshirës, duke e përcaktuar edhe drejtëzën e simetrisë te to.
Veprimtaria 3:
Nxënësit marrin fletë A4 të ndarë me një vizë në mes të saj. Udhëzohen që në anën e majtë të vizatojnë një
figurë sipas dëshirës, duke pasur parasysh se viza në mes paraqet drejtëzën e simetrisë. Tërhiqen nga dy
shkopinj me emra të nxënësve, të cilët do të formojnë dyshet për punën në vazhdim.
Shkëmbejnë punimet në dyshe dhe udhëzohen që duke përcjellë punën që ka bërë shoku/shoqja paraprakisht
në anën e djathtë, të vizatojnë figurë simetrike në anën e djathtë për ta plotësuar. Inkurajohen që të përdorin
edhe ngjyra sipas dëshirë. Punimet vendosen në një kënd të klasës.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato sipas dëshirës tri figura të ndryshme dhe përcakto drejtëzën e simetrisë te to.
194
pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar Libër njëmësuesi
veprim, aktivitet
për tekstin apo
“Matematikë 5”
rkohet prej tij/saj. Data: ______________
t e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla e kurrikulës: II Klasa: V
kryerjes së një
idual apo të përbashkët
Tema në klasë/shkollë
mësimore: Figurat gjeometrike apo jashtë
Rezultatet saj. të temës:
e të nxënit
kurrikulësNjësia
(të synuara):
mësimore: Modele simetrike § Përcakton drejtëzën e simetrisë së figurave dhe vizaton
figurën përkatëse simetrike.
me, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës (të synuara):
I.3 Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën
nduarin e dy
tijndërhyrje;
matematik pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
(nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit,
III.4 Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë
orur: gjuhën e përditshme,
konkrete që kërkohet prejfjalorin
tij/saj. fllestar matematik, paraqitje të ndryshme;
III.8 Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/
koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela,
aktiviteti individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
Rezultatet e fushës së kurrikulës (të synuara):
Burimet,
1.5. Bën vrojtime, hetime, mjetet
që ndihmojnë në tëekuptuarit
konkretizimit dhe
e njohurive dhe materialet
zotërimin mësimore:
e shprehive matematike.
3.4. Komunikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të
ike, vijë ndarëse. Libri
pyeturit) duke përdorur: bazë,
gjuhën fletorja,
e përditshme, ngjyrat,
fjalorin fllestar fletë A4.paraqitje të ndryshme.
matematik,
nit të orës 3.6.
mësimore:
Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela,
diagrame.
etrike Fjalë kyç: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
dhjeve të dhëna
simetri, drejtëz simetrike, vijë ndarëse. libri bazë, fletorja, ngjyrat, fletë A4.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Punojnë individualisht detyrat sipas kërkesës së tyre.
Te detyra 1 vizatojmë dhe ngjyrosim pjesën që i mungon figurës për të qenë simetrike.
Te detyra 2 kompletojmë gjysmën tjetër të figurave që të jenë simetrike.
Te detyra 3 vizatojmë drejtëzën simetrike te figurat të cilat e kanë dhe vendosim shenjën X, tek ato që nuk
kanë drejtëz që i ndan si dy pjesë simetrike.
Veprimtaria 3:
Nxënësit të cilët kanë përfunduar detyrat në libër dalin te “Stacioni i autobusit” për të analizuar dhe kontrolluar
së bashku në dyshe detyrat e tyre. Marrin fletë A4 dhe bashkërisht paraqesin një figurë simetrike dhe ia
përcaktojnë drejtëzën e simetrisë. Punimet e dysheve vendosen në një kënd të klasës për ekspozim dhe
diskutim.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Gjej tri objekte që kanë drejtëz të simetrisë në shtëpinë tënde. Mundohu t’i vizatosh ato në fletore
dhe t’ua përcaktosh drejtëzën e simetrisë.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të vazhdojnë punën individualisht te rubrika “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 do të gjejmë cila figurë është e radhës sipas rregullit të vargut si dhe cila do të jetë e 20-ta.
Tek ushtrimi 2 zbulojmë rregullën për të plotësuar tutje vargun numerik.
Tek ushtrimi 3 plotësojmë katrorët e zbrazët duke ndjekur rregullin në bazë të së cilit është plotësuar deri në
gjysmë vargun numerik.
Veprimtaria 3:
Secili nxënës në fletoren e tij shkruan një detyrë të ngjashme me ushtrimin 3 në libër. Pas disa minutash, kur
shohim se nxënësit janë gati, bëjmë një sinjal me zë (këngë, duartrokitje) dhe të gjithë nxënësit ngrihen nga
vendi shpejt (3-5 sekonda) për të zënë vendin e një shoku/shoqeje sipas dëshirës. Në vendin ku është ulur
ka të parashtruar një detyrë nga shoku/shoqja në karrigen e të cilit/es është ulur dhe kërkohet që ta punojë
detyrën saktë. Pas disa minutash përsëri bëjmë një sinjal me zë (këngë, duartrokitje) dhe të gjithë nxënësit
kthehen në vendet e tyre, për të kontrolluar punën e bërë nga shoku/shoqja. Lihet hapësirë për diskutim dhe
reflektim për orën mësimore nga vetë nxënësit.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj tri vargje numerike me nga 7 numra. Shpjego rregullën me të cilin ke formuar secilin varg.
197
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat e tyre dhe të fillojnë të punojnë individualisht për të zgjidhur sfidat.
Te detyra 1 plotësojmë sudokun ashtu që në rresht dhe në shtyllë nuk na përsëriten numrat nga 1 deri në 4.
Te detyra 2 gjejmë numrin njëshifror me të cilin janë shumëzuar numrat e fituar.
Te detyra 3 kemi të paraqitur 4 figura, të cilave duhet t’ua gjejmë rregullin me të cilin është fituar secila figurë
pasuese.
198
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Pas përfundimit të detyrave nxënësit do të shkëmbejnë librat e tyre me një shok/shoqe duke vlerësuar njëri-
tjetrin përmes teknikës “Dy yje, një dëshirë”, duke analizuar me kujdes punën e tjetrit për të dhënë komente
vlerësimi pozitive (dy yje) dhe një këshillë për përmirësim (një dëshirë).
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Duke përdorur forma të ndryshme gjeometrike paraqit dy vargje gjeometrike me 7-10 kufiza.
Data: ______________
199
rdorur teknika të ndryshme (p.sh.,duke i shënjuar me shenja të ndryshme).
s së kurrikulës (të synuara):
rkesat e problemeve të thjeshta;
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
ndahen etiketa
Udhëzohen sipas shembullit
nxënësit tëedhënë
të hapin librat djathtas.
tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht analizojmë shembujt dhe përkufizimet e dhëna në libër.
njërën nga shenjat
Tutje vazhdojnë <,të=punojnë
, > nëindividualisht
katrorin në e rubrikën
zbrazët.“Detyra për ty”.
ë dy pjesë Tek
dhe shkruajmë:
ushtrimi Ekuacione
1 gjykojnë pohimet - Inekuacion
si të vërteta apo të gabuara.
Tek ushtrimi 2 nxënësit mundohen të përpilojnë një ekuacion sipas dëshirës
n etiketat edhetyre
pastajnë tabelë. Nëse
të shpjegojnë mënyrënana që doetëmajta është
përdornin e barabartë
për zgjidhjen e tij. me
ëherë etiketën e vendosim
Pasi që përfundojnë detyratte ekuacionet
bashkërisht, (barazimet)
diskutojmë rreth punës që kurse nëse
kanë bërë nxënësit.
ë më e vogël apo më
Veprimtaria 3: e madhe se ana e djathtë etiketën e vendosim te inekuacionet
im diskutim nëkub
Në një klasë
kemi se si i dallojmë
të shkruar ekuacionet
në gjashtë faqet dhe
e tij detyra të inekuacionet.
ndryshme me barazime dhe jobarazime.
Nxënësit vendosin lapsat në mes të grupit dhe përzgjidhet përmes lapsit një nxënës për të dalë te tabela.
Nxënësi/ja hedh kubin dhe detyrën që i bie e punon në tabelë duke dhënë sqarime, përgjigjet në pyetjet e
nxënësve të tjerë, në rast se ka nevojë për diskutim. Zgjidhen kështu gjashtë detyrat nga faqet e kubit dhe
bëjmë përsëritje e zhvillojmë bisedë së bashku rreth njësisë së sotme.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo dy ekuacione dhe dy inekuacione sipas dëshirës. Trego zgjidhjet e tyre.
200
përfundimit të një aktiviteti të përbashkët.
Rezultatet e fushës së kurrikulës (të synuara):
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnëLibërnëmësuesi të kuptuarit e njohurive
për tekstin “Matematikë 5” d
matematike. Data: ______________
2.3. Hamendëson
Fusha: Matematikë
dhe gjykonShkalla
Lënda: Matematikë
hamendësime;
e kurrikulës: II Klasa: V
Tema mësimore: Ekuacionet dhe inekuacionet Rezultatet e të nxënit të temës:
3.3. Përdor algoritmin e veprimeve
lineare me një të panjohur § Provon nëse mepërnumra për
një vlerë të dhënë tëtë bërë njehsime m
të panjohurës
Njësia mësimore: Zgjidhja e ekuacionit me plotësohet ekuacioni /inekuacioni.
Fjalët kyçe:
tentativë Burimet, mjetet e konk
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës (të synuara):
II.4 Ekuacione,
Zgjidh problemin dhe tentativë, zgjidhje.
detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkencaLibrie natyrës,
bazë,shoqëria
fletorja, karto
ose fusha të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme, kur një qasje e tillë mund të për-
doretRezultati/et e të nxënit të orës mësimore:
në situata të ngjashme.
III.1 Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga
Tenton
përmes
të tjerët njërëstëngazgjidh ekuacion
format e shprehjes.
VI. 2 Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e përfun-
të njëArsyeton
dimit zgjidhjen e detyrave
aktiviteti të përbashkët.
Fjalë kyç:
Jep të paktën
ekuacione, tentativë, zgjidhje.
një hamendeshim për zgjidhjen e ekuacionit
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet
mësimore:
201
Veprimtaria 2:
UdhëzohenVeprimtaria
nxënësit të2:hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Shembujt që i kemi të paraqitur në libër i shkruajmë edhe në tabelë dhe duke lexuar me ndalesa,
Shembujt që i kemi të paraqitur në libër, i shkruajmë edhe në tabelë dhe, duke lexuar me ndalesa, analizojmë
analizojmë hap
happas
pashapi
hapi si është
si është bërëbërë zgjidhja
zgjidhja e ekuacioneve
e ekuacioneve me duke
me tentativë, tentativë, duke provuar.
provuar.
Veprimtaria 2:
Nxënësit vazhdojnë të punojnë në mënyrë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 zgjidhin ekuacionet e dhëna në fletoret e tyre, duke gjetur kështu të panjohurën.
Tek ushtrimi 2, 3 dhe 4 kemi të shtruara problema matematikore, te të cilat duhet të analizojmë me kujdes të
dhënat për të gjetur zgjidhjet e tyre.
Pas përfundimit të këtyre 4 detyrave nga nxënësit, bashkërisht i rishikojmë zgjidhjet duke u komentuar dhe
dhënë sqarime.
Veprimtaria 3:
Shpërndahen fletushka për secilin nxënës. Kërkojmë nga nxënësit që të parashtrojnë një detyrë/ekuacion
të cilin do ta shkëmbejnë me një partner tjetër (ushtrimi 5 në libër bazë). Përmes shkopinjve me emra
përzgjidhen nga dy nxënës, të cilët do të shkëmbejnë fletushkat për të zgjidhur detyrën e parashtruara nga
shoku/shoqja. Aktiviteti përsëritet disa herë, duke ndërruar partnerët me të cilët nxënësit shkëmbejnë një
detyrë/problem.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Formulo 3 detyra që lidhen me ekuacionet dhe zgjidhjen e tyre.
203
përdoret në situata të ngjashme.
II.5 Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë
kujdes udhëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
V.8 Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithëData: moshatarët
______________(pavarësish
nevojave të veçanta) për arritjen e një qëllimiKlasa:
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla e kurrikulës: II
të përbashkët
V
(projekti/a
jashtë saj).
Tema mësimore: Ekuacionet dhe Rezultatet e të nxënit të temës:
inekuacionet lineare me një të panjohur § Cakton zgjidhjen apo bashkësinë e zgjidhjeve të ekua-
Rezultatet
Njësia mësimore: Zgjidhja e
e fushës së kurrikulës (të synuara):
cioneve dhe inekuacioneve.
1.4. Zhvillon, përzgjedh §dhe
inekuacioneve
zbaton strategjitë e zgjidhjes së problemave
Zgjidh problema të thjeshta të dhëna me fjalë përmes
ekuacioneve apo inekuacioneve.
3.5.
Rezultatet e tëKomunikon të menduarin
nxënit për kompetencat e tij matematik,
kryesore të shkallës (të synuara): duke përdorur simbole m
3.7. Lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje problemash.
II.4 Zgjidh problemin dhe detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkenca e natyrës, shoqëria ose
fusha të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme, kur një qasje e tillë mund të përdoret
Fjalët
në situata kyçe:
të ngjashme. Burimet, mjetet e konkre
II.5 Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes
udhëzimetInekuacion,
dhe elementet apojobarazi,
materialet eshenjë,
dhëna. bashkësi e Libri bazë, fletorja.
V.8 Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithë moshatarët (pavarësisht prejardhjes së tyre, aftësive dhe
nevojave zgjidhjeve.
të veçanta) për arritjen e një qëllimi të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo
eTrego
Rezultati/et të nxënithapat për zgjidhjen e ekuacionit
të orës mësimore
Nxënësi/ja:
Ø tregon hapat Gjej përsaktë
zgjidhjenbashkësinë
e inekuacioneve; e zgjidhjeve të së paku një inekuacioni
Ø gjen bashkësinë e zgjidhjeve të inekuacioneve;
Ø krijon Krijomatematikor.
problem të paktën një problem matematikor që ndërlidhet me inekuaci
KriteretLidhja
e suksesit: me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare
v Trego hapat për zgjidhjen e ekuacionit.
v GjejEdukatë figurative;
saktë bashkësinë e zgjidhjeve Gjuhë
të së pakushqipe, Shkathtësi për jetë.
një inekuacioni.
v Krijo të paktën një problem matematikor që ndërlidhet me inekuacionet.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
EdukatëVeprimtaria 1: Shkathtësi për jetë.
figurative; Gjuhë shqipe,
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Për të rikujtuar inekuacionet formojmë një kllaster të cilin e degëzojmë
Veprimtaria 1:
inekuacionet.
Për të rikujtuar inekuacionet formojmë
një kllaster, të cilin e degëzojmë me
mendimet e nxënësve për inekuacionet.
204
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Fillimisht lexojmë pjesën tekstuale duke sqaruar se si bëjmë zgjidhjen e inekuacioneve dhe si i lexojmë
shenjat saktë.
Analizojmë shembujt e dhënë dhe marrim pyetje për diskutim të mëtejmë.
Bëjmë dallimin në mes shenjës respektivisht kur jemi te bashkësia e zgjidhjeve dhe cilët numra duhet të
përfshijmë.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 nxënësit punojnë në fletoret e tyre për të gjetur bashkësinë e zgjidhjeve të inekuacioneve të dhëna.
Tek ushtrimi 2 kemi një shprehje të cilën duhet ta shkruajmë matematikisht si inekuacion.
Tek ushtrimi 3 shndërrojmë inekuacionin në shprehje matematikore me fjalë.
Pas përfundimit të detyrave, bashkërisht zgjidhjet i diskutojmë në klasë për sqarime eventuale shtesë.
Veprimtaria 3:
Nxënësit ngrihen në këmbë dhe lëvizin lirshëm nëpër klasë, duke u përzier mes vete. Përderisa nxënësit lëvizin
japim një sinjal me zë (këngë, duartrokitje) dhe nxënësit ndalojnë në vend. Formohen në dyshe me shokun/
shoqen që kanë afër duke u ulur përsëri në karrige aty afër. Krijojnë dy inekuacione, i zgjidhin bashkërisht dhe
rezultatin e vendosin në një kënd të klasës. Veprimtaria përsëritet disa herë duke ndërruar partnerët.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Paraqit me fjalë dhe me shprehje numerike 2 ekuacione dhe 2 inekuacione. Trego zgjidhjet e tyre.
Data: ______________
205
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Janë të paraqitura 8 detyra me të cilat nxënësit do e sfidojnë veten, duke i punuar në mënyrë të pavarur.
Te detyra 1 dhe 2 kemi të dhëna një ekuacion dhe një inekuacion të cilat kërkohen të zgjidhen.
Detyra 3 dhe 4 janë detyra logjike të cilat duhet t’i analizojmë për të dhënë përgjigjet e sakta.
Te detyra 5 dhe 6 krijojmë ekuacion apo inekuacion në varësi të kërkesës së parashtruar.
Te detyra 7 dhe 8 shkruajmë nga dy rregulla që vlejnë për ekuacionet/inekuacionet.
Veprimtaria 3:
Pas një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngrihen shpejt nga vendet, duke lëvizur nëpër klasë deri
në përsëritjen e sinjalit kur ata duhet të ulen në vendin më të afërt që kanë.
Aty ku kanë zënë vend tani fillojnë të kontrollojnë detyrat e shokut/shoqes duke i lënë komente dhe këshilla
për t’u përmirësuar aty ku ka nevojë, këto shkruhen në fleta ngjitëse në të cilën nxënësi shkruan emrin fillim-
isht. Pas disa minutave, përsëri jepet i njëjti sinjal për t’u kthyer secili nxënës në vendin e tij dhe për të lexuar
e diskutuar rreth komenteve që kanë të shkruara në fletë ngjitëse.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
206
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Pasi që lexojmë sqarimet që janë dhënë dhe analizojmë shembuj, nxënësit vazhdojnë të punojnë në mënyrë
të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
207
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Tek ushtrimi 1 plotësojmë tabelën, duke zëvendësuar vlerën e ndryshores n me numrat e dhënë.
Tek ushtrimi 2 gjejmë vlerën e shprehjeve të dhëna duke zëvendësuar vlerën e ndryshoreve a dhe b e pastaj
duke i kryer veprimet matematikore siç kërkohet.
Tek ushtrimi 3 kemi të paraqitura shprehje shkronjore të cilat kërkohet t’i shkruajnë si shprehje numerike.
Tek ushtrimi 4 kemi të shtruar një situatë problemore e cila duhet të zgjidhet duke i dhënë x-it 5 vlera të
ndryshme. Detyra mund të punohet në formë tabelare.
Pas përfundimit të detyrave rishikojmë zgjidhjet bashkërisht duke i diskutuar dhe dhënë sqarime.
Veprimtaria 3:
Nxënësit marrin fisha në të cilat krijojnë një detyrë matematikore lidhur me njësinë e sotme. Nxënësit
shkëmbejnë detyrat në dyshe përmes tërheqjes së lapsave (krijohen dyshe në mënyrë të rastësishme).
Pasi që secili partner/e përfundon detyrën në dyshe, i diskutojnë dhe kontrollojnë zgjidhjet që kanë bërë. Në
fund hapet diskutim në klasë lidhur me paqartësitë eventuale për sqarime shtesë.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Duke u bazuar në detyrën 3 formo 4 shprehje numerike që i përgjigjen shprehjeve shkronjore të
ngjashme me ato që janë të dhëna në libër.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Janë të paraqitura 8 detyra me të cilat nxënësit do e sfidojnë veten duke i punuar në mënyrë të pavarur.
Te detyra 1 nxënësit gjejnë zgjidhjet në tabelë duke zëvendësuar vlerën e d me numrat e dhënë në rreshtin e parë.
Te detyra 2, 3, 4 , 5 dhe 6 lexojmë me kujdes tekstin e dhënë dhe shkruajmë shprehjen shkronjore që i
përgjigjet detyrës.
Te detyra 7 shprehjen shkronjore e shkruajmë si detyrë me fjalë.
Te detyra 8 nxënësit krijojnë një detyrë me fjalë dhe e paraqesin si shprehje shkronjore.
Veprimtaria 3:
Pas një sinjali me zë (këngë, duartrokitje) nxënësit ngrihen shpejt nga vendet, duke lëvizur nëpër klasë deri
në përsëritjen e sinjalit, kur ata duhet të ulen në vendin më të afërt që kanë.
Aty ku kanë zënë vend tani fillojnë të kontrollojnë detyrat e shokut/shoqes, duke i lënë komente dhe këshil-
la për t’u përmirësuar aty ku ka nevojë, këto shkruhen në fleta ngjitëse në të cilën nxënësi shkruan emrin
fillimisht. Pas disa minutave përsëri jepet i njëjti sinjal për t’u kthyer secili nxënës në vendin e tij dhe për të
lexuar e diskutuar rreth komenteve që kanë të shkruara në fletë ngjitëse.
209
zimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo
që kërkohet prej tij/saj.
hës së kurrikulës (të synuara):
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
e, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive
Fusha: Matematikë Lënda: Matematikë Shkalla e kurrikulës: II Klasa: V
en e kohës.Veprimtaria 1:
Nxënësit udhëzohen të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
jnë shkrimet e tyre duke pranuar pyetje rreth tyre.
Lexojmë paragrafin e parë dhe udhëzohen të shkruajnë së paku pesë gjëra që i bën gjatë ditës, ku përdor
njësitë për matjen e kohës. Disa nxënës lexojnë shkrimet e tyre duke pranuar pyetje rreth tyre.
Veprimtaria 2:
ësia themelore për se
Shpjegohet matjen e kohëspërështë
njësia themelore matjen e
kohës është sekonda dhe gjejmë shumëfishat e saj.
jmë shumëfishat
Nxënësit e saj. të punojnë individualisht në
vazhdojnë
rubrikën “Detyra për ty”
Tek ushtrimi 1 kemi të paraqitura disa orë që
ojnë të punojnë individualisht në rubrikën
tregojnë një kohë të caktuar. Përmes shigjetave
nxënësit lidhin orën me kohën që tregon.
210
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Nxënësit udhëzohen që në një etiketë të vizatojnë një orë dhe me akrepa të paraqesin një kohë të caktuar
sipas dëshirës.
Formojmë dy rrathë, rrethin e brendshëm dhe rrethin e jashtëm ku nxënësit janë të vendosur për-
ballë njëri-tjetrit. Nxënësi/ja që është në rrethin e brendshëm i prezanton shokut/shoqes orën që ka vi-
zatuar dhe kërkon që t’i tregojë sa është ora. Tutje, nxënësi/ja që është në rrethin e jashtëm i prezan-
ton shokut/shoqes orën që ka vizatuar dhe kërkon që t’i tregojë sa është ora. Jepet një sinjal me zë
(duartrokitje, zile) dhe nxënësit që janë në rrethin e jashtëm lëvizin një hap djathtas për të përsëritur aktivi-
tetin. Veprimtaria përsëritet disa herë duke lëvizur vetëm rrethi i jashtëm.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Trego se çfarë bën në një ditë të zakonshme, trego orën për secilin veprim.
Data: ______________
211
Rezultatet e fushës së kurrikulës (të synuara):
1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shpreh
matematike.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
3.2. Përforcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikë
parashtruar, pranuar
Rezultatet e fushësdhe përgjigjur
së kurrikulës pyetjeve.
(të synuara):
3.6. Krijon
1.5. paraqitje
Bën vrojtime, të koncepteve
hetime, që ndihmojnëmatematike me mjete
në të kuptuarit e njohurive konkrete,
dhe zotërimin vizatime
e shprehive numra, simbo
matematike.
diagrame;3.2. Përforcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke
parashtruar, pranuar dhe përgjigjur pyetjeve.
Fjalët kyçe: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materia
3.6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela,
Njësi matëse,
diagrame.
kohë, orë, secondë, minutë, Libri bazë, fletorja, fleta A4.
ditë, javë, muaj, vit.
Fjalë kyç: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
Rezultati/et e të nxënit të orës mësimore:
njësi matëse, kohë, orë, sekondë, minutë, libri bazë, fletorja, fleta A4.
Përdorë njësi
ditë, javë, muaj,tëvit.
ndryshme për të matur kohën
Shpjegon marrëdhënien
Rezultati/et e të nxënit të orës nëmësimore
mes njësive të ndryshme matëse të kohës
Llogarit intervalet kohore sipas kërkesës
Nxënësi/ja:
përdor njësi të ndryshme për të matur kohën;
KriteretØe suksesit:
Ø shpjegon marrëdhënien në mes njësive të ndryshme matëse të kohës;
Përcakto njësinë e përshtatshme për të matur kohëzgjatjen e një aktiviteti
Ø llogarit intervalet kohore sipas kërkesës.
Shpjego me 2-3 fjali marrëdhëniet e njësive të ndryshme matëse të kohës
Kriteret e suksesit:
Llogarit saktë përmes veprimeve matematikore që kërkohen intervalet kohore të dhëna
v Përcakto njësinë e përshtatshme për të matur kohëzgjatjen e një aktiviteti.
Lidhja mev fushat
Shpjego me e 2-3
tjera kurrikulare
fjali marrëdhëniet dhe/apo
e njësive çështjet
të ndryshme matësendërrkurrikulare
të kohës. dhe situata jetësor
Edukatëvfigurative;
Llogarit saktëGjuhë shqipe, matematikore
përmes veprimeve Shkathtësi qëpër jetë.
kërkohen intervalet kohore të dhëna.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Veprimtaria
Edukatë 1:figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Nxënësit individualisht japin përgjigje në pyetjet
PËRSHKRIMI e Andrës.
I AKTIVITETEVE
- Sa ditë ka1:një vit?
Veprimtaria
- Sa muajindividualisht
Nxënësit ka një vit? japin përgjigje në pyetjet e Andrës.
- ‒ Sa ditë ka
Sa ditë ka një muaj një vit?
‒ Sa muaj ka një vit?
- Sa javë ka një muaj?
‒ Sa ditë ka një muaj
- Sa ditë ka një javë?
‒ Sa javë ka një muaj?
- Sa orë
‒ Sa kaditë një
ka njëditë?
javë?
- Sa minuta
‒ Sa orë kaka njënjë
ditë?orë
- Sa sekonda
‒ Sa minuta ka një
ka një orëminutë?
‒ Sa sekonda ka një minutë?
Përgjigjet i shkruajmë edhe në tabelë për diskutim e sqarime të mëtejme.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Vazhdojnë të punojnë në mënyrë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 nxënësit plotësojnë hapësirat e zbrazëta për të krijuar barazi, duke shndërruar nga një njësi
tek tjetra.
Tek ushtrimi 2 mbledhim dhe zbresim sipas kërkesës. Këshillohen që fillimisht t’i shndërrojnë kohët e dhëna
në njësinë bazë për të kryer më lehtë veprimet matematikore, e pastaj për të bërë grupimet siç kërkohet.
Tek ushtrimi 3 kemi të dhënë një problem matematikor të cilin e analizojmë me kujdes për të gjetur zgjidhjen.
Pasi që nxënësit përfundojnë detyrat në këtë rubrikë, bashkërisht i komentojmë zgjidhjet e tyre duke i
paraqitur sipas nevojës edhe në tabelë për sqarime shtesë.
212
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Nxënësit punojnë nëpër grupe. Secili grup udhëzohet të krijojë një problemë duke u bazuar në situatë të
jetës së përditshme. Problemat shkëmbehen në mes grupeve të afërta për t’u zgjidhur e pastaj e kontrol-
lon zgjidhjen grupi që e ka krijuar atë. Veprimtaria mund të përsëritet disa herë duke ndërruar anëtarë e
grupeve. Në fund hapet diskutim rreth problemave me të gjithë nxënësit.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Krijo dy problema matematikore që ndërlidhen me njësitë matëse të kohës.
Data: ______________
213
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Në vijim puna do të zhvillohet në grupe. Nxënësit do të numërojnë deri në 6. Secili nxënës i grupit merr një
ushtrim dhe shkon në grupet sipas numrave të detyrave. Nxënësit diskutojnë për zgjidhjen e ushtrimit që iu
në përgjigje.është përcaktuar dhe kthehen në grupet fillestare, ku ndajnë përvojat e tyre. Të gjithë nxënësit plotësojnë
edhe ushtrimet
ushtrimi 6 gjejmë zgjidhjen e grupeve të tjera. përgjigjen e saktë.
dhe rrethojmë
Tek ushtrimi 1 plotësojmë vendet e zbrazëta në tabelë për gjetur kohën e fillimit, kohëzgjatjen apo kohën e
që i gjithë grupi përfundon tani më 6 detyrat, disa nxënës në mënyrë të rastësishme përzgjidhen për
mbarimit duke shfrytëzuar të dhënat që i kemi.
alë në tabelëTekpër t’i diskutuar
ushtrimi 2, 3, 4 dhezgjidhjet e dhëna.
5 kemi të shtruara problema matematikore të cilat duhet t’i analizojmë për të dhënë përgjigje.
Tek ushtrimi 6 gjejmë zgjidhjen dhe rrethojmë përgjigjen e saktë.
primtaria 3: Pasi që i gjithë grupi përfundon tani më 6 detyrat, disa nxënës në mënyrë të rastësishme përzgjidhen për të
dalë në tabelë për t’i diskutuar zgjidhjet e dhëna.
tabelë shkruajmë pyetjen: Çfarë di për kohën?
ërndajmë nga një fletë 3:
Veprimtaria të formatit A3 në grupe. Ndajmë fletën në
Në tabelë shkruajmë
nizë siç shihet në anën e djathtë.pyetjen: Çfarë di për kohën?
Shpërndajmë nga një fletë të formatit A3 në grupe.
Ndajmë fletën në kornizë siç shihet në anën e djathtë.
pet përbëhen nga 4përbëhen
Grupet nxënës.nga Nxënësit individualisht
4 nxënës. në hapësirën
Nxënësit individualisht në e
rë të fletës shkruajnë
hapësirën eshkurtimisht
ndarë të fletësse çfarë kanë
shkruajnë mbajtur
shkurtimisht semend
çfarë
kanë mbajtur mend gjatë orëve të kaluara për të dhënë
ë orëve të kaluara për të dhënë përgjigje në pyetjen që është në
përgjigje në pyetjen që është në tabelë.
elë. Pasi që nxënësit janë gati vazhdojmë që në rotacion anëtarët e grupit të lexojnë çfarë kanë shkruar anëtarët
që nxënësitejanë
tjerë.gati
Tutjevazhdojmë që në rotacion
nxënësit i diskutojnë anëtarët
idetë e tyre e grupit të
dhe i shkruajnë lexojnëmëçfarë
rezultatet kanënë
relevante shkruar
mes, (tri deri në
tarët e tjerë.pesë
Tutjeaspekte
nxënësitapoi fjalë kyçe). Në
diskutojnë fundenjë
idetë tyrenxënës
dhe i iashkruajnë
prezantonrezultatet
rezultatet tërë
më grupit ose një
relevante nëçiftit
mes,tjetër.
Nxënësit e tjerë i ndihmojnë nëse ka nevojë. Punimet vendosen në një kënd të klasës.
deri në pesë aspekte apo fjalë kyçe). Në fund një nxënës ja prezanton rezultatet tërë grupit ose një
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
t tjetër. Nxënësit e tjerë i ndihmojnë nëse ka nevojë. Punimet vendosen në një kënd të klasës.
komenteve konstruktive.
rësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
Detyrë: Shiko në kinemanë e qytetit se në çfarë kohe shfaqen 2 filma që të pëlqejnë. Interesohu për
menteve konstruktive.
kohëzgjatjen e tyre dhe llogarit në çfarë orë do të përfundojnë. Detyrën mund ta paraqesësh në formë tabelare.
yrë: Shiko nëReflektim
kinemanë përerrjedhën
qytetit se në çfarë
e orës kohe shfaqen 2 filma që të pëlqejnë. Interesohu për
mësimore:
ëzgjatjen214
e tyre dhe llogarit në çfarë orë do të përfundojnë. Detyrën mund ta paraqesësh në formë
elare.
lektim për rrjedhën e orës mësimore:
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
215
Veprimtaria 2:
Udhëzohen
Libërnxënësit tëtekstin
mësuesi për hapin“Matematikë
librat në faqen
5” përkatëse të njësisë mësimore.
Në dyshe Veprimtaria
udhëzohen2:të llogarisin sasinë dhe çmimin e përbërësve që na duhen për të bërë lëng frutash.
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen
Dallojmë cilat janë të
përkatëse monedhat dhe cilat janë
njësisë mësimore.
Në dyshe
kartëmonedhat qëudhëzohen
përdorim tënëllogarisin
jetën e sasinë dhe
çmimin e përbërësve që na duhen për të
përditshme.
bërë lëng frutash.
Dallojmë cilat janë monedhat dhe cilat janë
kartëmonedhat që përdorim në jetën e përditshme.
Tutje nxënësit vazhdojnë
Tutje nxënësit të punojnë
vazhdojnë në mënyrë
të punojnë të pavarur
në mënyrë nënërubrikën
të pavarur “Detyrapër
rubrikën “Detyra përty”.ty”.
Tek ushtrimi 1 plotësojmë hapësirën e zbrazët me numrin e kartëmonedhave që na duhen për të formuar
Tek ushtrimi 1 plotësojmë
shumën që kërkohet.hapësirën e zbrazët me numrin e kartëmonedhave që na duhen për të formuar
shumën qëTekkërkohet.
ushtrimi 2 plotësojmë tabelën llogarisim shumën e të hollave që na kanë tepruar kur paguajmë me një
shumë të caktuar produktet e dhëna.
Tek ushtrimi
Tek 2 plotësojmë
ushtrimet tabelën
3, 4 dhe 5 kemillogarisim shumën matematikore
të dhëna problema e të hollave që
mena kanë
fjalë, tepruartëkur
analizojmë paguajmë
dhënat me
dhe gjejmë
zgjidhjet e tyre.
një shumë të caktuar produktet e dhëna.
Pas përfundimit të detyrave rishikojmë bashkë zgjidhjet, sipas nevojës duke i paraqitur edhe në tabelë.
Tek ushtrimet 3, 4 dhe 5 kemi të dhëna problema matematikore me fjalë, analizojmë të dhënat dhe
Veprimtaria 3:
gjejmë zgjidhjet e tyre.
Shkruajmë në tabelë “20 euro”.
Nxënësittëlëvizin
Pas përfundimit lirshëm
detyrave nëpër klasë.
rishikojmë Jepetzgjidhjet,
bashkë një sinjal (duartrokitje,
sipas nevojës zile, fjalai “Ndal”)
duke dhe edhe
paraqitur nxënësit
në ndalojnë
tabelë.
kapin për dore shokun ose shoqen më të afërt dhe thonë monedhat me të cilat mund të këmbehet kjo vlerë.
Pyeten disa nxënës se si është përgjigjur shoku ose shoqja. Përsëritet veprimtaria edhe për vlera të tjera.
Në tabelë shkruhen disa barazime.
Veprimtaria 3:
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Shkruaj recetën e tortës sate të preferuar. Llogarit sa para të duhen për të blerë përbërësit që të
duhen për të përgatitur tortën.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
216
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Secili nxënës ka një grumbull monedhash dhe kartëmonedhash në bankën e tij dhe bashkë me partnerin/
en e bankës i vendosin në flipchart.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Në vijim puna do të jetë individuale.
Nxënësit do të paraqesin shpenzimet mujore të familjes. Fillimisht udhëzohen të shkruajnë artikujt, të cilët
ata i blejnë çdo muaj e pastaj të përcaktojnë çmimet për secilin artikull. Në fund llogarisin shumën totale të
artikujve që kanë shkruar duke i mbledhur çmimet e tyre.
Veprimtaria 3:
Ndahen nxënësit në grupe. Veprimtaria e radhës konsiston në përgatitjen e një projekti buxhetor, shpenzimeve
buxhetore, për një investim të caktuar në shkollë. Nxënësit brenda në grup mendojnë rreth një ndryshimi
që do donin ta kishin apo një investimi të ri në shkollë dhe listojnë artikujt e shërbimet që duhet të kryhen
për të finalizuar këtë “projekt”. Secili grup “projektin” e tyre e paraqet në një flipchart bashkë me ilustrime
të përshtatshme, planifikimin e buxhetit, ku përfshihen çmimet për secilin artikull dhe shumën totale që
nevojitet ta kenë.
Pas përfundimit të punës flipchartët vendosen në kënde të klasës. Gjysma e grupit ulet/qëndron pranë
“projektit” të vet dhe ua sqaron“vizitorëve“ kurse gjysma tjetër (vizitorët) lëvizin prej një prezantimi te tjetri
duke i komentuar dhe bërë pyetje. Pas një kohe ndërrohen anëtarët që prezantojnë dhe ata që vizitojnë
punën në këndet e tjera.
217
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
218
Kriteret e suksesit:
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Identifiko të paktën 3 objekte në natyrë që kanë formën e një trupi gjeometrik.
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Përshkruaj saktë karakteristikat e të paktën 2 trupave gjeometrikë.
ModeloKriteret
paraqesim sipas
trupatkërkesës të paktën një trup gjeometrik.
gjeometrikë:
e suksesit:
v Identifiko të paktën 3 objektedhe/apo
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare në natyrë çështjet
që kanë formën e një trupi gjeometrik.
ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
v Përshkruaj saktë karakteristikat e të paktën 2 trupave gjeometrikë.
Edukatë figurative;
v ModeloGjuhë shqipe,tëShkathtësi
sipas kërkesës përgjeometrik.
paktën një trup jetë.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Veprimtaria 1:
ësia mësimore,
Në tabelë apo nxënësit
projektor
Në tabelë udhëzohen
paraqesim
apo projektor trupat
paraqesim qëgjeometrikë:
trupattë vizatojnë apo shkruajnë në etiketa sa
gjeometrikë:
re që kanë ngjashmëri me trupat e dhënë gjeometrikë. Me radhë nxënësit i
e tek trupat gjeometrikë përkatës në tabelë.
Siç kërkohet
Siçedhe tekedhe
kërkohet njësia
tek mësimore, nxënësit
njësia mësimore, udhëzohen
nxënësit udhëzohen që qëtëtëvizatojnë
vizatojnë
apo apo shkruajnë
shkruajnë nësaetiketa
në etiketa më sa
shumë forma natyrore që kanë ngjashmëri me trupat e dhënë gjeometrikë. Me radhë nxënësit i vendosin
më shumë forma natyrore që kanë ngjashmëri me trupat e dhënë gjeometrikë. Me radhë nxënësit i
format natyrore tek trupat gjeometrikë përkatës në tabelë.
vendosin format natyrore
Emërtojmë tek trupatKubi,
trupat gjeometrikë: gjeometrikë përkatës
kuboidi, koni, piramida,në tabelë.
cilindi, sfera.
azhdojnë të shkruajnë karakteristikat e trupave
Emërtojmë trupat gjeometrikë: Kubi, kuboidi, koni, piramida, cilindi, sfera.
e dhënë nëVeprimtaria 2:
faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Nxënësit udhëzohen të vazhdojnë të shkruajnë karakteristikat
e trupave gjeometrikë në tabelën e dhënë në faqen përkatëse
sojnë sipastëkërkesës, individualisht, në rubrikën “Detyra
Veprimtaria 2:
njësisë mësimore.
Tutje vazhdojnë të plotësojnë sipas kërkesës, individualisht,
Nxënësit udhëzohen të vazhdojnë
në rubrikën “Detyra për ty”. të shkruajnë karakteristikat e trupave
ërgjeometrikë
të identifikuar
Ndihmojmë
në tabelën trupat gjeometrikë
detektivin
e dhënëpër të faqenpër
nëidentifikuar të cilët
trupat
përkatëse tëflitet
gjeometrikë nëmësimore.
për
njësisë
të cilët flitet në secilin paragrafë, duke lexuar me kujdes
exuar me kujdes karakteristikat për tagjeometrik
emërtuar trupin
Tutje vazhdojnë të plotësojnë
karakteristikat sipas trupin
për ta emërtuar kërkesës, individualisht,
përkatës. në rubrikën “Detyra
për ty”.
Veprimtaria 3:
NdihmojmëModelojmë
detektivintrupa
përgjeometrikë duke përdorur
të identifikuar trupatmateriale shkopinj
gjeometrikë përtë të
vegjël
cilëtdhe plastelinë.
flitet në Fillimisht nxënësit
paraqesin vizualisht me vizatim punën që do të bëjnë, shkruajnë materialet (sasinë) që u nevojitet dhe
secilin paragrafë, duke lexuar me kujdes karakteristikat për ta emërtuar trupin
formojnë trupat gjeometrikë. Prezantojnë punën e tyre duke treguar po ashtu sa faqe, kulme dhe brinjë ka
trupi gjeometrik që kanë modeluar.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
219
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë dhe diskutojmë bashkë rreth karakteristikave që kanë kubi dhe kuboidi, duke u ndërlidhur me
diagramin që formuam paraprakisht.
Nxënësit vazhdojnë të punojnë individualisht në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 rrethojmë figurat që kanë formën e kubit.
Tek ushtrimi 2 kemi disa deklarata të cilat gjykojmë nëse janë të vërteta dhe rrethojmë alternativën PO ose
JO.
Tek ushtrimi 3 kërkohet që nxënësit të shkruajnë nga 5 gjëra që kanë formën e kubit dhe të kuboidit. Sipas
dëshirës inkurajohen edhe t’i vizatojnë.
Pasi që i përfundojnë detyrat, i rishikojmë bashkërisht zgjidhjet duke i diskutuar ato.
Veprimtaria 3:
Nxënësit udhëzohen që të gjejnë në klasë nga 2 objekte që kanë formën e kubit apo kuboidit.
Objektet i vendosin në bankën e tyre dhe i prezantojnë para klasës duke i përshkruar karakteristika e
objekteve që kanë marrë. Lihet hapësirë për diskutim, pyetje dhe përgjigje mes vete.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato objekte të ndryshme që ke hasur gjatë rrugës për në shtëpi, që kanë formën e kubit dhe të
kuboidit.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
221
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 3:
Në fletoret e tyre nga nxënësit kërkohet që të përmbledhin shkurtimisht njohuritë që kanë marrë për kubin
dhe kuboidin. Inkurajohen që të paraqesin edhe ilustrime e tabela për ta pasuruar detyrën. Shkrimet e tyre
nxënësit i prezantojnë në “Karrigen e autorit”. Marrin pyetje dhe komente.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Modelo kub dhe kuboid duke përdorur materiale të riciklueshme.
222
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
223
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Analizojmë si është bërë mbledhja dhe përpunimi i të dhënave nga Aria në formën tabelare.
Përgjigjemi në pyetjet:
‒ Cili lloj i kafshës ishte më së shumti në kontroll mjekësore?
‒ Cilat lloje të kafshëve ishin vizituar nga gjashtë herë?
‒ Çfarë informatash të tjera mund të nxjerrësh duke e shikuar këtë tabelë?
‒ Çfarë të dhënash të tjera mund të mbledhësh për kafshët?
Tutje bashkë analizojmë edhe hulumtimin tjetër që e ka realizuar Andra, duke mbledhur të dhëna rreth
aktiviteteve që pëlqejnë më shumë nxënësit e klasave të pesta. Shkruajnë pesë pyetje rreth të dhënave që
ka mbledhur Andra dhe përgjigjet në to. Kontrollojnë punën e bërë në dyshe.
Veprimtaria 3:
Nxënësit ndahen në grupe me nga 4 nxënës. Në secilin grup shpërndajmë flipchart dhe materiale të tjera të
nevojshme. Grupi duhet të mendojë për një çështje (formulojnë katër pyetje) rreth të cilës do të mbledh të
dhëna. Aktiviteti mund të mbahen në klasë ose në bashkëpunim me një klasë tjetër.
Nxënësit mbledhin të dhënat për pyetjen e tyre dhe kthehen në grupin fillestar për t’i paraqitur të dhënat në
formë tabelare.
Punimet e nxënësve vendosen në kënde të klasës duke prezantuar gjetjet e tyre.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Paraqit përmes tabelës të dhënat në një pyetje (çështje) sipas dëshirës.
Data: ______________
Njësia mësimore: Metodat për § Përshkruan, përmes hetimit, se si janë mbledhur të dhënat
mbledhjen e të dhënave (p.sh., nga anketimi, matja, vëzhgimi) dhe shpjegon në qoftë se
metoda që ka përdorur është më e përshtatshmja.
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës (të synuara):
I.8 Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un apo
teknologji tjetër, u përgjigjet pyetjeve të bëra nga të tjerët si dhe bën pyetje gjatë dhe pas prezantimit, për të
vazhduar më tej me kërkimin e informatave të tjera.
II.7 Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave
të ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.)
në kohëzgjatje prej 6-10 minutash.
III.4 Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë
konkrete që kërkohet prej tij/saj.
224
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit të hapin librat në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Lexojmë bashkë me ndalesa tekstin i cili na shpjegon tri metodat me të cilat mund të mbledhim të dhëna.
Lexojmë pjesën e parë në të cilën shpjegojmë metodën e intervistimit. Pasi që analizojmë tabelën në të cilën
kemi të paraqitura të dhënat, në mënyrë individuale plotësohen hapësirat e zbrazëta në të cilat interpretojmë
të dhënat nga tabela.
Tutje lexojmë pjesën ku shpjegohet metoda e anketimit. Analizojmë tabelën në të cilën janë paraqitur të
dhënat e mbledhura përmes kësaj metode dhe i diskutojmë gjetjet.
Në pjesën e fundit është shpjeguar metoda e vëzhgimit. Pasi që analizojmë tabelën në të cilën janë paraqitur
të dhënat e mbledhura nga vëzhgimi, përgjigjemi në pyetjet e parashtruara nëpërmjet të cilave bëjmë
interpretimin e të dhënave të mbledhura përmes vëzhgimit.
Veprimtaria 3:
Ndahet klasa në grupe. Në fisha shkruajmë 4 tema rreth të cilave do të mblidhen të dhëna. Për secilën temë
nxënësit do të formulojnë tri pyetje për të cilat të dhënat do t’i mbledhin përmes tri metodave të cilat i mësuam.
Punën e tyre nxënësit e paraqesin në flipchart, të dhënat i vendosin në tabelë si në shembujt e dhënë në libër.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Formulo një pyetje të cilën do e shfrytëzosh për të mbledhur të dhëna. Shpjego cilën metodë ke
përdorur për të mbledhur të dhënat. Interpreto gjetjet e tua.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
225
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
226
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë mësimore.
Analizojmë paraqitjen e të dhënave përmes diagramit dhe tabelës.
Nxënësit individualisht shkruajnë 5 fjali përmes së cilave tregojnë se çfarë kanë vërejtur nga të dhënat e
paraqitura në tabelë dhe diagram.
Shkrimet e tyre nxënësit i lexojnë në “Karrigen e autorit”.
Veprimtaria 3:
Nxënësit vazhdojnë të punojnë në mënyrë individuale në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 nxënësit në fletoren e tyre paraqesin të dhënat me tabelë dhe diagram.
Tutje japin përgjigje në pyetjet që na lidhen me të dhënat e mësipërme.
Tek ushtrimi 2 secili nxënës punon në një fletë A4 me udhëzimet:
a) Pyet shokët e shoqet e klasës për një nga këto gjëra: ushqimi i preferuar, ekipi që ju pëlqen, kafsha e
pëlqyer, këngëtari i parapëlqyer, apo edhe ndonjë gjë tjetër që ju vendosni.
b) Paraqitni të dhënat me anë të tabelës dhe diagramit.
c) Shkruaj se çka vëren nga të dhënat e mbledhura.
Veprimtaria 4:
Punimet e nxënësve vendosen në një kënd të klasës. Pranë secilit punim vendoset një fletë ngjitëse.
Nxënësit lëvizin nëpër klasë, duke analizuar punimet dhe shkruajnë pyetje në fletën ngjitëse lidhur me
hulumtimin që është bërë.
Në fund secili nxënës afrohet pranë punimit të tij dhe me radhë secili lexon pyetjet që i janë shkruar dhe jep
përgjigje në to.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Paraqit përmes dy diagramit dhe tabelës të dhënat rreth parashikimit të motit për 10 ditët e ardhshme.
Shkruaj se çfarë ke vërejtur nga të dhënat.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
Data: ______________
227
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
parë, relevante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
Rezultatet e fushës së kurrikulës (të synuara):
Fjalë kyç:1.5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit
Burimet, e njohurive
mjetet dhe zotërimin
e konkretizimit dheematerialet
shprehive matematike.
mësimore:
2.4. Argumenton dhe mbron argumentin.
Të dhëna,3.2.
interpretim, analizë, pyetje.
Përforcon strukturat Libri bazë,
mendore të ndërtuara fletorja,
më parë, fletë A4. për matematikën duke parash-
të përshtatshme
truar, pranuar dhe përgjigjur pyetjeve.
Rezultati/et
7.1.eDemonstron
të nxënit tëtë orës mësimore
menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më
parë, relevante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
Nxënësi/ja:
Fjalë kyç: Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore:
lexonTë
të dhëna,
dhënatinterpretim,
nga diagrami;
analizë, pyetje. Libri bazë, fletorja, fletë A4.
interpreton të dhënat
Rezultati/et nga diagrami;
e të nxënit të orës mësimore
paraqet të dhëna në diagram.
Nxënësi/ja:
Ø lexon të dhënat nga diagrami;
Kriteret e suksesit:
Ø interpreton të dhënat nga diagrami;
Lexo saktë të dhënat
Ø paraqet nganë
të dhëna diagrami.
diagram.
Interpreto përmes
Kriteret diskutimit të përbashkët të dhënat e paraqitura në diagram.
e suksesit:
Paraqit
v saktë
Lexo të dhëna
saktë në diagram
të dhënat për interpretim.
nga diagrami.
v Interpreto përmes diskutimit të përbashkët të dhënat e paraqitura në diagram.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
v Paraqit saktë të dhëna në diagram për interpretim.
Edukatë figurative; Gjuhë eshqipe,
Lidhja me fushat Shkathtësidhe/apo
tjera kurrikulare për jetë.
çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Veprimtaria 1:
Nxënësit hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë
Nxënësitmësimore.
hapin librat e tyre në faqen përkatëse të njësisë
Lexojmë paragrafin e parë në libër dhe
mësimore. Lexojmëdiagramin
analizojmë paragrafin e parë në libër dhe
e paraqitur.
analizojmë
Nëdiagramin e paraqitur.
dyshe nxënësit vazhdojnë punën për t’u përgjigjur në
pyetjet e parashtruara, duke u bazuar në diagramin e dhënë.
Në dyshe nxënësit vazhdojnë punën për t’u përgjigjur në
pyetjet eVeprimtaria 2: duke u bazuar në diagramin e dhënë.
parashtruara,
Shkruajmë në tabelë pyetjen: Pse është e rëndësishme të dimë se si mblidhen, paraqiten dhe interpretohen
të dhënat?
Nxënësit punojnë në dyshe:
Hapi 1: Mendon lidhur me pyetjen dhe shkruani mendimet tuaja në një fishë (individualisht, 5 minuta)
Hapi 2: Diskutoni në dyshe dhe krahasoni përgjigjet tuaja (në dyshe, 5 minuta)
Veprimtaria 2:
Hapi 3: Ndajeni idenë tuaj me një dyshe tjetër (në grup, 5 minuta)
Hapi 4: Paraqitni në një fletë A4 përgjigjet tuaja, përmblidhini me disa fjali (në grup, 10 minuta).
Shkruajmë në tabelë pyetjen: Pse është e rëndësishme të dimë se si mblidhen, paraqiten dhe
Punimet e nxënësve i vendosim në një kënd të klasës për ekspozim.
interpretohen të dhënat?
Veprimtaria 3:
NxënësitNxënësit
punojnënënëgrupet
dyshe:që formuan, krijojnë një detyrë të ngjashme, ku të dhënat i paraqesin vetëm në diagram.
Detyrën e shkëmbejnë me një grup tjetër për të interpretuar diagramet apo tabelat e dhëna.
Hapi 1: Mendon lidhur diskutojnë
Në fund grupet me pyetjen dhe
rreth shkruani mendimet
interpretimit tuaja
që kanë bërë në një
e pastaj fishë
hapet (individualisht,
diskutimi 5 minuta)
edhe në klasë.
Hapi 2: Diskutoni
Vlerësiminë dyshe dheNxënësit
i nxënësve: krahasoni përgjigjet
vlerësohen tuajavlerësimit
përmes (në dyshe, 5 minuta)
të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë:
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
228
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Data: ______________
Kriteret e suksesit:
v Dallo llojet e ngjarjeve nga mundësia që kanë për të ndodhur.
v Trego saktë probabilitetin e ngjarjeve.
v Evidento në fletë punuese të dhënat nga loja “Gur, letër, gërshërë”.
Lidhja me fushat e tjera kurrikulare dhe/apo çështjet ndërrkurrikulare dhe situata jetësore:
Edukatë figurative; Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
PËRSHKRIMI I AKTIVITETEVE
Veprimtaria 1:
Nxënësit marrin para vetes ngjyrat që kanë në çantë. Secili nxënës numëron sa ngjyra ka dhe shkruan
numrin e ngjyrave në fletore. Pyesim nxënësit:
Nëse tërheqim një ngjyrë:
‒ Sa ka mundësi të tërheqim ngjyrën e kuqe? (Sa ngjyra të kuqe ke nga numri total i ngjyrave)
‒ Sa ka mundësi të tërheqim ngjyrën e kaltër? (Sa ngjyra të kaltra ke nga numri total i ngjyrave)
‒ Sa ka mundësi të tërheqim ngjyrën e verdhë? (Sa ngjyra të verdha ke nga numri total i ngjyrave)
Lexojmë paragrafin e parë në faqen përkatëse të njësisë mësimore. Diskutojmë rreth shembullit të dhënë.
229
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Veprimtaria 2:
Nxënësit udhëzohen të punojnë në mënyrë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 dhe 2 gjejmë sa është mundësia për të bjerë monedha në anën nga është numri dhe sa është
mundësia të bjerë zari në një nga kërkesat e ushtrimit 2.
Te ushtrimi 3 të dhënat i kemi të paraqitura në tabelë dhe japim përgjigje në pyetjet që na lidhen me
probabilitetin e ngjarjeve.
Te ushtrimi 4 kemi të dhënë një situatë në të cilën tregojmë po ashtu sa ka mundësi të ndodhë një ngjarje.
Veprimtaria 3:
Mësojmë përmes lojës “Gur, letër, gërshërë”.
Fillimisht në një fletë A4 nxënësit shkruajnë përgjigjen e pyetjeve në vijim:
1. Sa ka mundësi që partneri/ja të hedh “gur”?
2. Sa ka mundësi që partneri/ja të hedh “letër”?
Tutje në fletën punuese nxënësit në dyshe luajnë duke hedhur 20 herë dhe shkruajnë të dhënat nga loja
“Gur, letër, gërshërë”.
1. Sa herë ka hedhur “gur” partneri/ja yt/jote?________
Sa ka qenë mundësia? _____ nga ______
2. Sa herë ka hedhur “letër” partneri/ja yt/jote? _______
Sa ka qenë mundësia? _____ nga ______
3. Sa herë ka hedhur “gërshërë” partneri/ja yt/jote? ______
Sa ka qenë mundësia? _____ nga ______
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Puno një detyrë sipas dëshirës, që lidhet me probabilitetin.
Data: ______________
230
Libër mësuesi për tekstin “Matematikë 5”
Shkruajmë në tabelë mendimet/idetë e nxënësve duke i klasifikuar ngjarjet sipas probabilitetit të tyre.
Veprimtaria 2:
Udhëzohen nxënësit që të vazhdojnë punën në mënyrë të pavarur në rubrikën “Detyra për ty”.
Tek ushtrimi 1 kemi të dhëna disa deklarata te të cilat nxënësit shkruajnë probabilitetin që kanë për t’u realizuar.
Tek ushtrimi 2 plotësojmë hapësirat e zbrazëta për të treguar se a është e mundur të ndodh ngjarja.
Veprimtaria 3:
Secili nxënës në një fishë shkruan një ngjarje reale apo imagjinare.
Nxënësit ngrihen dhe formojnë dy rrathë, rrethin e brendshëm dhe rrethin e jashtëm ku nxënësit janë përballë
njëri-tjetrit.
Nxënësit që janë në rrethin e brendshëm lexojnë deklaratën që kanë shkruar dhe nxënësit që kanë përballë
duhet të tregojnë se çfarë lloj ngjarje është ajo. Pastaj nxënësit që janë në rrethin e jashtëm përsërisin
të njëjtën procedurë. Lihet 1 minutë kohë për diskutim dhe jepet një sinjal me zë (duartrokitje, këngë) që
nënkupton se nxënësit në rrethin e jashtëm duhet të lëvizin për një hap djathtas duke e përsëritur veprimtarinë
me një partner tjetër.
Vlerësimi i nxënësve: Nxënësit vlerësohen përmes vlerësimit të vazhdueshëm/listës së kontrollit dhe
komenteve konstruktive.
Detyrë: Vizato një tabelë të ngjashme me atë që kemi punuar në klasë dhe listo nga 5 ngjarje për secilin
lloj të probabilitetit.
Reflektim për rrjedhën e orës mësimore:
231