Trường đại học Tài chính - Marketing

TÀI CHÍNH CÔNG

Chương 3.tt: HÀNG HOÁ CÔNG

“Những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống đều là miễn phí.”
Coco Chanel

Giảng viên: Nguyễn Thị Tố Nga

Tài chính công TN
 Nhắc lại
Ø Hàng hoá công là gì?
ü Hàng hoá công là những hàng hoá có 2 đặc tính:
§ Không tranh giành (Non-rivalry)
§ Không loại trừ (Non-excludability)
Ø Trục trặc cơ bản của hàng hoá công?
ü Free-rider (người ăn theo)

Tài chính công TN

 Nội dung của chương
Ø 2.3 Cung cấp hiệu quả hàng hoá công
§ Mức cung cấp hàng hoá công hiệu quả
§ Định giá hàng hoá công không thuần tuý
Ø 2.4 Những tranh luận về tư nhân hoá hàng hoá công

Tài chính công TN

 Cung cấp hiệu quả hàng hoá công
Mức cung cấp hiệu quả hàng hoá tư Mức cung cấp hiệu quả hàng hoá công

Tài chính công TN

 Tổng cầu của HH tư vs. HH công

Tổng cầu của HH tư Tổng cầu của HH công

§ P = p1 = p2 = ... § P = p1 + p2 + ...
§ Q = q1 + q2 + ... § Q = q1 = q2 = ...
(Cộng theo chiều ngang) (Cộng theo chiều dọc)

Tài chính công TN

 Xác định tổng cầu của hàng hoá tư

3.5

Tài chính công TN

 Xác định tổng cầu của hàng hoá công

Tài chính công TN

 Tổng cầu của hàng hoá tư
P Q(A) Q(B) Q(C) Q(tt)?
1k 10 15 7
2k 7 12 5
3k 5 10 2
4k 3 2 0
5k 1 0 0

Tài chính công TN

 Tổng cầu của hàng hoá công
Q P(A) P(B) P(C) P(tt)?
1 20k 50k 12k
2 15k 80k 10k
3 8k 10k 5k
4 5k 5k 0k
5 2k 0k 0k

Tài chính công TN

 Xác định mức cung cấp hiệu quả HH tư
Giá

S - Nguyên tắc: SMB = SMC

- Mức cung cấp HH tư hiệu quả:
Qe (tại điểm cân bằng của thị
E trường)

d2 D
d1
1

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Sản lượng
Tài chính công TN
 Xác định mức cung cấp hiệu quả HH công

- Nguyên tắc: SMB = SMC

- Mức cung cấp HH công hiệu
quả: Qe

Tài chính công TN

 Xác định mức cung cấp hiệu quả HH công
Ø Mọi người cùng tiêu dùng một lượng HH công (Q) như
nhau.
Ø Song, lợi ích biên của từng cá nhân do HH công mang lại
là khác nhau.
Ø Để đạt được hiệu quả: tổng các lợi ích biên cá nhân phải
bằng tổng chi phí biên (của việc cung cấp thêm một đơn
vị HH công).

Tài chính công TN

 Định giá HH công không thuần tuý
Ø Chính phủ cung cấp
miễn phí hàng hóa công
thuần túy
Ø Chính phủ có thể tính giá
đối với hàng hóa công
không thuần túy (có tính
loại trừ)

Tài chính công TN

 Định giá HH công không thuần tuý
Ø Mục đích tính giá.
§ Khuyến khích sử dụng nguồn lực hiệu quả.
§ Tạo nguồn thu cho ngân sách
Ø Tiện ích và dịch vụ công được tính giá.
§ Các tiện ích công: điện, nước, thông tin liên lạc
§ Cơ sở vật chất công: công viên, bãi biển, giao thông...
§ Các dịch vụ công: giáo dục, bưu điện, thu gom rác

Tài chính công TN

 Định giá HH công không thuần tuý
Ø Những cân nhắc khi tính giá hàng hóa công:
▪ Tính hiệu quả
▪ Tạo nguồn thu và thu hồi chi phí: có sự đánh đổi với mục tiêu
hiệu quả
▪ Tính công bằng:
Vận tải công cộng, giáo dục, nước sạch nông thôn, chích
ngừa... thường được tính giá thấp hơn chi phí vận hành hoặc
chi phí biên để mọi người dân đều có thể tiếp cận được.

Tài chính công TN

 Định giá HH công không thuần tuý
Ø Những cách định giá hàng hóa công.
§ Định giá theo chi phí biên (P=MC)
§ Định giá theo chi phí trung bình (P=AC)
§ Biểu giá hai phần
§ Phân biệt giá
§ Định giá lúc cao điểm

Tài chính công TN

 2.4 Những tranh luận về tư nhân hoá hàng hoá công
1. Hàng hóa công nên cung cấp bởi khu vực công hay khu
vực tư nhân?
2. Hàng hóa công nên được sản xuất bởi khu bởi khu vực
công hay khu vực tư nhân (trước khi được cung cấp)?
3. Sự lựa chọn của người dân?

Tài chính công TN