NOROVIRUSS

I. Norovirus là gì:

- Là những virus RNA đang phát triển nhanh chóng và thường được
biết đến như là nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm dạ dày ruột do
virus trên toàn thế giới, lây truyền xảy ra qua đường miệng, phân và
viruss có thể tồn tại ngoài môi trường.

- Các nghiên cứu về norovirus capsid cho thấy việc lắp ráp và tháo gỡ
chủ yếu dựa vào các hạt giống norovirus. Đáng chú ý là ở một số biến
thể ở người, chuột và bò có tính ổn định riêng biệt cũng như các cơ
chế lắp ráp và chất trung gian riêng biệt.

II. Sự lây truyền của Norovirus:

Norovirus gây ra khoảng 685 triệu ca bệnh và 200.000 ca tử vong trên

toàn cầu mỗi năm. Nó phổ biến ở cả các nước phát triển và đang phát
triển. Norovirus gây ra hàng trăm triệu ca ngộ độc thực phẩm — và cái
chết của ít nhất 50.000 trẻ em/năm — nhưng không có cách nào thực sự
để kiểm soát nó.

- Khoảng một phần năm của tất cả các đợt bùng phát viêm dạ dày ruột
cấp tính là do norovirus ở người (NoV) gây ra. Viêm dạ dày ruột cấp
tính liên quan đến sốt, nôn mửa, chuột rút và tiêu chảy. Bệnh này
thường chỉ kéo dài trong vài ngày nhưng có thể lâu hơn ở trẻ em,
người già và người suy giảm miễn. Mặc dù virus Norwalk nguyên
mẫu đã được phát hiện hơn bốn thập kỷ trước, nhưng cho đến nay vẫn
chưa có vắc xin.

- Sự bùng phát gây ra norovirus xuất hiện thường xuyên và theo mùa,
đặc biệt là ở các vùng ôn đới, hình thành các ổ dịch. Các hạt vi-rút
mới hình thành này lây nhiễm vào các tế bào trong cùng một vật chủ
và/hoặc thải ra khỏi vật chủ. Cuối cùng, các hạt virus truyền sang một
vật chủ mới, qua đường miệng hoặc phân của vật chủ bị nhiễm. Sự lây
 truyền có thể trực tiếp (từ người sang người) hoặc gián tiếp thông qua
ô nhiễm phân hoặc chất nôn của thực phẩm, nước, vật nuôi và môi
trường.

- Trong thực phẩm:

Noroviruss có thể lây nhiễm sang người qua thực phẩm do các
nguyên nhân sau:
+) Nguồn thực phẩm bị nhiễm trực tiếp Norovirus
+) Nguồn thực phẩm bị nhiễm gián tiếp qua các quá trình xử lý, chế biến hoặc qua
các tiếp xúc với môi trường ngoài.
Vd:
Cuộc lây lan bùng phát Norovirus từ những người xử lý thực phẩm trong Thế vận
hội PyeongChang 2018
Nhím biển nhiễm Norovirus từ đáy biển của khu vực nuôi nhím tự nhiên nằm ở
ngoài khơi bờ biển phía bắc Bồ Đào Nha 2016.
Norovirus là một loại vi-rút rất dễ lây lan, thường lây lan từ người này sang
người khác và có quy mô tạo những vụ ngộ. Nhiều trường hợp nhiễm bệnh qua
nước uống bị ô nhiễm, cá và động vật có vỏ sống chẳng hạn như hàu, nghêu đã
được báo cáo có liên quan đến ngộ độc thực phẩm. Ở Hàn Quốc, nó đã được báo
cáo từ năm 1999, và khi các vụ ngộ độc thực phẩm quy mô lớn liên quan đến ngộ
độc do noroviruss khi ăn theo nhóm được báo cáo, việc cho ăn ở trường học và các
khu công nghiệp đã nổi lên như một vấn đề xã hội.

III. Cách phòng ngừa lây nhiễm Noroviruss:

Từ năm 2000, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ đã vận hành
một hệ thống giám sát phòng thí nghiệm trên toàn quốc đối với 4 loại mầm bệnh
viêm ruột do virus bao gồm norovirus với 17 nhà nghiên cứu môi trường và sức
khỏe cấp tỉnh trên cả nước để xác định hiện trạng tiêu chảy do virus trong nước.
Trong đó khoảng 18% trường hợp xác định mầm bệnh là norovirus được xác định
là tác nhân gây bệnh trong hầu hết các trường hợp tiêu chảy hàng loạt. Ngoài ra, để
phát hiện sớm norovirus, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ đã sản
xuất bộ phát hiện gen norovirus của riêng mình vào năm 2004 và tích cực sử dụng
nó trong hệ thống giám sát liên kết với các viện nghiên cứu môi trường và sức
khỏe cấp liên bang và đặc khu trên toàn quốc, cho phép phát hiện sớm trường hợp
tiêu chảy hàng loạt do norovirus, góp phần tăng tỷ lệ phát hiện norovirus trong khu
vực.
Các biện pháp phòng ngừa ngộ độc Norovirus đơn giản:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm sau khi đi vệ sinh
và chế biến thức ăn (chú ý là các sản phẩm cồn và gel cồn không có
khả năng tiêu diệt norovirus).
- Sử dụng nhiệt độ cao khi chế biến thực phẩm, bảo đảm quy trình chế
biến sạch sẽ an toàn.
- Cẩn trọng khi chọn lựa các loại thực phẩm, ưu tiên các sản phẩm có
đầy đủ nhãn mác quy chuẩn theo quy định.
Ngoài ra hiện nay con người cũng đang nghiên cứu phát triển các biện pháp mới để
phòng chống noroviruss như:
+) Sử dụng, nghiên cứu các loại chất phụ gia thực phẩm chống thay thế và các chất
khử trùng oxy hóa
+) Nguyên cứu, phát triển vắc xin:
- Loại virus này đã được chứng minh là đặc biệt khó nghiên cứu trong
phòng thí nghiệm và các nhà khoa học đã phải vật lộn để phát triển
vắc-xin và thuốc hiệu quả.
- Hiện nay các ý tưởng mới nhắm tạo ra loại vắc xin tiếp cận mục tiêu
tiêu diệt norovirus đang có nhiều chuyển biến tích cực.
Làm gì khi bị nhiễm norovirus ?