DECLASIN KRIZHA FAITH A.

DMD3HLEC
10/22/23

Panuto: Saliksikin ang sumusunod na mga paksa at sagutin nang mabuti at mahusay
ang mga tanong.

1. Ano-ano ang mga uri ng akdang pampantikan na mayroon sa ating bansa? Ibigay ang
kahulugan ng hindi bababa sa 10 uri nito.

● Tula - Ito ay akdang pampantikan na nagpapahayag ng mga damdamin, kaisipan, at emosyon ng

may-akda sa paraang makulay, masining, at makahulugan. Ito'y binubuo ng mga taludtod o berso.
● Maikling Kuwento - Ito ay isang maikling akdang pampantikan na naglalahad ng isang kwento o
pangyayari na may simula, gitna, at wakas. Karaniwang mayroon itong layunin na maglahad ng
isang aral o mensahe.
● Dula - Ang dula ay isang akdang pang-entablado na kinukwento ang mga pangyayari o kwento
ng mga tauhan sa pamamagitan ng kanilang mga linya o dialogo. Ito'y isinasalaysay sa harap ng
live audience.
● Nobela - Ito ay isang masalimuot na akdang pampantikan na naglalahad ng mahabang kwento na
may maraming mga tauhan, pangunahing tauhan, at pangalawang tauhan. Karaniwang ito'y may
mga tema at kwento na masusing pinag-aaralan.
● Sanaysay - Ang sanaysay ay isang akdang pampantikan na nagpapahayag ng opinyon, kuro-kuro,
at pagmumuni-muni ng may-akda tungkol sa isang tiyak na paksa. Ito'y karaniwang naglalaman
ng masusing pagsusuri o pag-aaral.
● Kasaysayan - Ito ay mga akdang naghahayag ng mga pangyayari, kaganapan, at buhay ng mga
tao sa nakaraan. Karaniwang may layuning magturo at magbigay-aral ng mga mahahalagang
bahagi ng kasaysayan.
● Epiko - Ang epiko ay isang uri ng akdang pampantikan na naglalahad ng heroikong kwento ng
mga bayani o dakilang tao. Karaniwang napakatagal at mayroong mga makata o tagapag-awit na
naglalahad nito.
● Parabula - Ang parabula ay isang maikling kuwento na may moral na aral o mensahe. Ito'y
karaniwang ginagamit upang magbigay-liwanag sa mga konsepto ng etika o moralidad.
● Awit- Ang awit ay isang uri ng tula na karaniwang may kantang bahagi. Ito'y nagpapahayag ng
damdamin at karanasan ng may-akda, at ito'y kinakanta o inaawit.
● Balagtasan - Ito ay isang uri ng patimpalak o paligsahan sa pamamagitan ng talumpati sa anyo
ng tula. Dalawang magtatalumpati ang nag-aaway ukol sa isang paksa, at karaniwang ginagamit
ito upang magpamalas ng katalinuhan at husay sa pananalita.
DECLASIN KRIZHA FAITH A.
DMD3HLEC
10/22/23

2. Paano nito sinasalamin ang ating wika, kultura, pagka-Pilipino, at bansa?

● Ang panitikang Pilipino ay may malalim na ugnayan sa ating wika, kultura,

pagka-Pilipino, at bansa. Ito ay isang mahalagang aspeto ng ating kultura na nagpapakita
ng mga halaga, tradisyon, at karanasan ng mga Pilipino. Maraming akdang sumasalaysay
sa kahalagahan ng paggamit at pangangalaga sa ating mga katutubong wika tulad ng
Tagalog, Cebuano, Ilokano, at iba pa. Sa pamamagitan ng mga tula, maikling kwento, at
nobela, ipinapakita ng panitikang Pilipino ang kahalagahan ng pagpapahalaga sa ating
wika at pagpapahayag ng kahulugan ng mga salita, kasama na rin dito ang pag-angkop sa
Kultura kasama na ang mga tradisyon, ritwal, musika, sayaw, at iba pang kaugalian ng
mga Pilipino. Sa pangkalahatan, ang panitikang Pilipino ay isang paraan ng
pagpapahayag ng identidad, kultura, at pagsusuri ng mga Pilipino tungkol sa kanilang
sarili, sa kanilang mga pagsisikap, at sa lipunang kanilang ginagalawan. Ito ay
nagbibigay-kahulugan at nagbibigay-buhay sa mga aspeto ng pagiging Pilipino, at
nagpapalaganap ng mga halaga at kaalaman sa bawat Pilipino.

3. Mahalaga bang pag-aralan ang mga panitikang ito? Bakit?

● Mahalaga ang pag-aaral ng mga panitikang Pilipino dahil ito ay nagbibigay-diwa at

pag-asa sa pagpapalaganap ng ating kultura at pagkakakilanlan bilang mga Pilipino. Sa
pamamagitan ng pagsusuri sa mga akda mula sa iba't ibang panahon at rehiyon ng bansa,
natutunghayan natin ang pag-unlad ng ating wika, pagpapahayag ng mga ideya, at
pag-usbong ng kamalayan sa mga isyu ng lipunan. Ang mga panitikang Pilipino ay
nagbibigay sa atin ng pagkakataon na maunawaan ang ating kasaysayan, kultura, at mga
halaga, na nag-aambag sa pagpapalalim ng ating pagmamahal sa bansa at sa ating
pagkakakilanlan bilang mga Pilipino.

4. Paano makatutulong ang pag-aaral nito sa inyong larang o buhay?

● Ang pag-aaral ng Panitikang Pilipino ay makakatulong sa aking larangan o buhay sa

maraming paraan. Una, ito ay magbibigay sa akin ng mas malalim na pag-unawa sa
kultura, kasaysayan, at identidad ng Pilipinas, na maaaring maging mahalaga sa aking
trabaho o mga personal na relasyon. Ito rin ay magpapalaganap ng aking kasanayan sa
komunikasyon, pag-iisip, at analitikal na pag-iisip, na mahalaga sa anumang larangan.
Bukod dito, ang pag-aaral ng Panitikang Pilipino ay makakatulong sa akin na maipahayag
ang aking mga ideya at damdamin sa mas makulay at malikhaing paraan, na
nagbibigay-daan sa mas malalim na koneksyon sa iba't-ibang tao at sa lipunang Pilipino.
DECLASIN KRIZHA FAITH A.
DMD3HLEC
10/22/23

5. Ano-ano ang mga teorya pampanitikan na ginagamit sa pagsusuri ng isang akda?

Ang mga teoryang pampanitikan na ginagamit sa pagsusuri ng isang akda ay ang mga
sumusunod:

● Teoryang Historikal - Ito ay nag-aaral ng konteksto ng oras, kultura, at kasaysayan ng

isang akda.
● Teoryang Pormalismo - Ang pamamaraang ito ay nakatuon sa estruktura ng akda,
kabilang ang pag-aaral ng estilo, wika, at mga elemento ng akda tulad ng plot, karakter, at
simbolismo.
● Teoryang Marxismo - Ito'y nag-aalok ng pagsusuri sa mga uri ng mga karakter at ang
kanilang relasyon sa mga yaman, kapangyarihan, at pag-aari.
● Teoryang Feminismo - Ito'y nagtutuon sa mga isyu ng kababaihan, sexism, at mga papel
ng kasarian sa akda.
● Teoryang Psychoanalytic - Binibigyang-diin nito ang impluwensya ng mga malalim na
kaisipan, pangarap, at takot ng mga tauhan sa akda. Ito ay batay sa mga konsepto mula sa
teorya ni Sigmund Freud.
● Teoryang Postkolonyal - Naglalayong unawain ang impluwensya ng kolonyalismo at
postkolonyal na mga isyu sa akda.
● Teoryang Dekonstruksyon - Ipinapakita nito kung paano maaring magkaroon ng
iba't-ibang interpretasyon ang akda.
● Teoryang Romantisismo - nagpapahalaga sa damdaming nakapaloob sa akda.
Nagbibigay ang teoryang ito ng patunay hinggil sa mga bahaging nagpapakita ng
pagtakas sa katotohanan, heroismo at pantasya.
● Teoryang Realismo - paniniwala na ang karamihan ng mga kamalayang may
kinikilingan ay hindi pagkakamali, kundi lohikal na paaran ng praktikal na
pangangatwiran sa pakikitungo sa "tunay na mundo".
● Teoryang Humanismo - sa pilisopiya, ito ay atityud na nagbibigay diin sa dignidad at
kahalagahan ng tao. Pinaniniwalaang ang tao ay nilikhang rasyunal.
● Teoryang Imahismo - nagpapahayag ng kalinawan sa mga imaheng biswal. Nagbibigay
ito ng eksaktong paglalarawan. Ang pagbibigay anyo sa mga ideya ay makikita rin.
● Teoryang Siko-analitiko - may layuning ilantad ang natatagong kahulugan sa akda.
Nakatuon sa kalagayan ng isang tao.
● Teoryang Eksistensyalismo - hinahanapan ng katibayan ang kahalagahan ng
personalidad ng tao at. kanyang sariling buhay. Binibigyan ng pansin ang kilos at ang
katwiran kaysa sa iba pang kaisipan.
● Teoryang Hermeneutics - nakatuon sa interpretasyon at pag-unawa sa kahulugan nito.
DECLASIN KRIZHA FAITH A.
DMD3HLEC
10/22/23

6. Sa paanong paraan sinusuri ang isang akda?

● Ang pagsusuri ng isang akda ay maaaring isagawa sa pamamagitan ng pag-aaral ng mga

elementong bumubuo rito, tulad ng tema, tauhan, tagpuan, banghay, at iba pa. Maaaring
suriin ang estilo ng manunulat, kung paano niya inilahad ang kwento, ang kanyang mga
layunin, at ang mensahe na nais niyang iparating. Karaniwang ginagamit ang mga
konsepto mula sa teorya ng kritikal na pag-aaral o literary criticism para masuri ang akda.
Importante ring isaalaysay ang mga kontekstuwal na aspeto, tulad ng kasaysayan at
kultura ng panahon ng pagsusulat ng akda, upang maunawaan ito nang mas malalim. Ang
pagsusuri ng isang akda ay isang kritikal na proseso na naglalayong higit na maunawaan
at maappreciate ang mga mensahe at kahalagahan nito.

7. Ano ang kahalagahan ng pagsusuri ng isang akda sa tao, lipunan at bansa?

● Ang pagsusuri ng isang akda ay may malalim na kahalagahan sa pag-unawa ng tao,

pag-usbong ng lipunan, at pag-unlad ng bansa. Sa pamamagitan ng pag-aaral at pagsusuri
sa mga akdang pampanitikan, kultura, at iba't ibang sining, natututunan natin ang mga
kwento at perspektibang nagbibigay buhay sa mga karanasan ng tao. Ito'y
nagbibigay-daan upang masuri natin ang mga pangunahing konsepto, ideya, at damdamin
na may kaugnayan sa ating pag-iral. Ang mga akda ay nagiging bintana sa kultura at
kasaysayan ng isang lipunan, nagpapakita ng mga pagbabago at pag-unlad na nangyari sa
loob ng panahon. Ang pagsusuri ng akda ay hindi lamang isang paraan ng pag-aaral,
kundi pati na rin ng pagpapalalim ng ating pagkakakilanlan bilang isang bansa. Ito'y
nagbibigay-daan sa atin upang maunawaan ang ating mga pinagmulan, kultura, at mga
halaga na nagpapakahulugan sa ating pagiging Pilipino. Kaya't mahalaga na patuloy
nating isalaysay at suriin ang mga akda, ituring itong yaman ng ating kultura, at maging
inspirasyon sa ating pag-unlad bilang isang bansa.

MGA SANGGUNIAN :
TagalogLang. (2023b). Mga Uri ng Akdang Pampanitikan. TAGALOG LANG.

https://www.tagaloglang.com/mga-uri-ng-akdang-pampanitikan/

Beniga, R. (2018). Kahulugan ng Panitikan at mga Uri nito Ano ang Panitikan. Urios.

https://www.academia.edu/36782415/Kahulugan_ng_Panitikan_at_mga_Uri_nito_Ano_ang_Panitikan

Pelonio, E. G. (2018). Mga Teoryang pampanitikan Panunuring Pampanitikan www.academia.edu.

https://www.academia.edu/37300152/Mga_Teoryang_pampanitikan_Panunuring_Pampanitikan