Luc Nham Dai Don Quyen - Full

Lôc nh©m
QuyÓn 1
nhËp m«n
NguyÔn Ngäc Phi

NguyÔn Ngäc Phi Lôc Nh©m
Môc Lôc
Môc 1 : Ngò hµnh .................................................................................................. 3

Môc 2 : Can, Chi ................................................................................................... 6
Môc 3 : Lôc tuÇn gi¸p ........................................................................................... 9
Môc 4 : ThËp nhÞ thiªn thÇn............................................................................... 12
Môc 5 : ThËp nhÞ thiªn t−íng............................................................................. 28
Môc 6 : LËp quÎ................................................................................................... 61
Môc 7 : Lôc hµo t−îng ........................................................................................ 80
Môc 8 : Lôc xø ..................................................................................................... 89
Môc 9 : T−¬ng tû lo¹i .......................................................................................... 91
Môc 10: Tr−êng sinh côc ..................................................................................... 93
Môc 11: ThÇn s¸t.................................................................................................. 96
Môc 12: øng kú ph¸p........................................................................................... 98
QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 2

QuyÓn 1 bao gåm nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n, çc ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cÊu t¹o
nªn mét quÎ, çch lËp quÎ, ®Ó dÉn gi¶i tr−íc mäi çch tÝnh to¸n vµ lêi ®o¸n khi häc
®Õn çc tËp sau. NÕu ch−a hiÓu, thuéc lßng TËp 1 sÏ gÆp nhiÒu trë ng¹i, chËm trÔ vµ
khiÕn cho ng−êi häc n¶n trÝ.
Môc 1: Ngò hμnh

Ngò hµnh lµ 5 lo¹i thÓ chÊt trong trêi ®Êt vËn hµnh theo tõng thêi gian, theo
mçi sù viÖc. Ngò hµnh chØ khÝ cña n¨m lo¹i chÊt: Thñy-Méc-Kim-Háa-Thæ, lÊy
t¸c dông qua l¹i gi÷a n¨m lo¹i khÝ nµy ®Ó lý gi¶i quy luËt thay ®æi vµ ph¸t triÓn cña
giíi tù nhiªn vµ x· héi loµi ng−êi. Mu«n loµi, v¹n vËt ®Òu ph¶i lÖ thuéc vµo vßng
Ngò hµnh. TiÒn nh©n ®· thÊy râ nh− vËy, nªn xÐt theo sù thËt cña thiªn c¬ mµ lµm
ra quÎ vµ còng do theo tÝnh chÊt mµ ph©n ra tõng lo¹i trong ngò hµnh cho nh÷ng
Can, Chi, ThÇn, T−íng…®Ó tÝnh ra sù sinh kh¾c mét khi lo¹i nµy gÆp lo¹i kia, t-
−¬ng ®èi víi nhau. L¹i còng do sù sinh kh¾c hay tû hßa ®ã mµ biÕt ®−îc ¶nh h−ëng
tèt xÊu cña v¹n h÷u.
Bëi thÕ nªn ph¶i th«ng thuéc ngò hµnh cña çc lo¹i Can, Chi, ThÇn,
T−íng…vµ çc bµi trong môc ngò hµnh nµy míi cã thÓ luËn ®o¸n s©u xa vµ chÝnh
x¸c khi chiªm mét quÎ.
1.Ngò hµnh vËt thÓ:
Ngò hµnh lµ 5 lo¹i Kim, Méc, Thñy, Háa, Thæ, cã thÓ chÊt ph©n biÖt:
- Lo¹i Kim nh−: vµng, b¹c, s¾t, ®¸, ch×, kÏm..v.v..
- Lo¹i Méc nh−: cá c©y, rõng, bôi…
- Lo¹i Thñy nh−: n−íc, m−a, s−¬ng, dÇu, mì, h¬i l¹nh…
- Lo¹i Háa nh−: löa, h¬i nãng…
- Lo¹i Thæ nh−: ®Êt, tro, bïn, bôi bÆm…
2. Chñ lo¹i thuéc ngò hµnh:
Trong quÎ lóc nµo còng dïng ®Õn 10 Can, 12 Chi vµ 12 Thiªn t−íng, vËy ph¶i
râ Ngò hµnh cña ba lo¹i Êy mµ häc nhí cho thuéc lßng:
- Gi¸p, Êt, DÇn, M·o, Thanh long, Thiªn hîp, ®Òu thuéc Méc.
- BÝnh, §inh, TÞ, Ngä, §»ng xµ, Chu t−íc ®Òu thuéc Háa.
- MËu, Kû, Th×n, TuÊt, Söu, Mïi, Quý nh©n, Thiªn kh«ng, Th¸i th−êng, C©u
trËn ®Òu thuéc Thæ.
- Canh, T©n, Th©n, DËu, B¹ch hæ, Th¸i ©m ®Òu thuéc Kim.
- Nh©m, Quý, Hîi, Tý, HuyÒn vò, Thiªn hËu ®Òu thuéc Thñy.
3. Tø Thêi thuéc ngò hµnh:
Mçi n¨m ph©n chia lµm 4 mïa gäi lµ Tø thêi vµ cã lÉn 4 Quý gäi lµ Tø quý.
Tø thêi lµ Xu©n H¹ Thu §«ng, cßn Tø quý lµ 4 kho¶ng 18 ngµy sau cïng cña mçi
Mïa. Mïa nµo còng cã mét Quý ë cuèi cïng, v× Quý lµ cuèi. Kh«ng nªn lÇm Tø
quý nµy thuéc Thæ víi can Quý thuéc Thñy.
- Mïa Xu©n gåm th¸ng giªng- 2- 3 thuéc Méc, nh−ng 18 ngµy cuèi cïng cña
th¸ng ba gäi lµ Quý xu©n (cuèi mïa Xu©n) thuéc Thæ.
- Mïa H¹ gåm th¸ng 4- 5- 6 thuéc Háa, nh−ng 18 ngµy cuèi cïng cña th¸ng 6
gäi lµ Quý h¹ (cuèi mïa H¹) thuéc Thæ.
- Mïa Thu gåm th¸ng 7- 8- 9 thuéc Kim, nh−ng 18 ngµy cuèi cïng cña th¸ng
9 gäi lµ Quý thu (cuèi mïa Thu) thuéc Thæ.
- Mïa §«ng gåm th¸ng 10- 11- 12 (th¸ng 12 cßn gäi lµ th¸ng ch¹p) thuéc
Thñy, nh−ng 18 ngµy cuèi cïng cña th¸ng Ch¹p gäi lµ Quý ®«ng (cuèi mïa §«ng)
thuéc Thæ.
Theo ©m lÞch th× mét n¨m cã 360 ngµy, ph©n ®Òu cho Ngò hµnh th× mçi Hµnh
®−îc 72 ngµy nh− sau:
- Mïa Xu©n 72 ngµy thuéc Méc (th¸ng 1- 2 vµ 12 ngµy ®Çu cña th¸ng 3).
- Mïa H¹ 72 ngµy thuéc Háa (th¸ng 4- 5 vµ 12 ngµy ®Çu cña th¸ng 6).
- Mïa Thu 72 ngµy thuéc Kim (th¸ng 7- 8 vµ 12 ngµy ®Çu cña th¸ng 9).
- Mïa §«ng 72 ngµy thuéc Thñy (th¸ng 10- 11 vµ 12 ngµy ®Çu cña th¸ng
Ch¹p).
- Tø quý 72 ngµy thuéc Thæ (lµ 18 ngµy sau cïng cña mçi Mïa).
4. B¸t qu¸i thuéc Ngò hµnh:
B¸t qu¸i nghÜa lµ 8 quÎ, chØ vµo 8 ph−¬ng h−íng:
- ChÊn ph−¬ng chÝnh §«ng thuéc d−¬ng méc.
- Tèn ph−¬ng §«ng nam thuéc ©m méc.
- Ly ph−¬ng chÝnh Nam thuéc ©m háa.
- Kh«n ph−¬ng T©y nam thuéc ©m thæ.
- §oµi ph−¬ng chÝnh T©y thuéc ©m kim.
- Cµn ph−¬ng T©y b¾c thuéc d−¬ng kim.
- Kh¶m ph−¬ng chÝnh B¾c thuéc d−¬ng thñy.
- CÊn ph−¬ng §«ng b¾c thuéc d−¬ng thæ.
5. Ngò hµnh t−¬ng sinh:
T−¬ng sinh tøc lµ s¶n sinh vµ thóc ®Èy lÉn nhau.
- Kim sinh Thñy (loµi Kim khÝ vèn sinh ra h¬i l¹nh vµ khi bÞ ®èt th× nã ch¶y
láng ra nh− n−íc).
- Thñy sinh Méc (n−íc nu«i d−ìng c©y vµ sinh c©y cá).
- Méc sinh Háa (c©y dïi ®èt ra löa).
- Háa sinh Thæ (löa ®èt çc vËt thµnh tro, ®Êt…).
- Thæ sinh Kim (trong ®Êt cã chøa má vµng, ch×, s¾t,…).
6. Ngò hµnh t−¬ng kh¾c:
T−¬ng kh¾c tøc lµ lµm tiªu hao bµi trõ lÉn nhau. Trong ®ã diÔn biÕn t−¬ng
kh¾c bao hµm kh¶ n¨ng kh¾c ng−îc trë l¹i. ThÝ dô: Thñy vèn kh¾c Háa, nh−ng Háa
thÞnh còng cã thÓ kh¾c ®−îc Thñy suy.
- Kim kh¾c Méc, v× ®ao kiÕm chÆt ®Ïo ®−îc c©y.
- Méc kh¾c Thæ, v× c©y mäc tõ ®Êt ra.
- Thæ kh¾c Thñy, v× ®Êt thu hót ®−îc n−íc.
- Thñy kh¾c Háa, v× n−íc lµm t¾t löa.
- Háa kh¾c Kim, v× löa ®èt ch¶y ®−îc vµng, b¹c, ®ång, ch×…

7. Ngò hµnh t−¬ng tû:

T−¬ng tû hay tû hßa còng thÕ, tøc lµ ®ång mét lo¹i víi nhau, nh− Kim gÆp
Kim, Méc víi Méc, Thñy víi Thñy, Háa víi Háa, Thæ víi Thæ. ThÝ dô Gi¸p víi
M·o cïng thuéc Méc, Söu víi Th¸i th−êng cïng thuéc Thæ…
8. Ngò hµnh t¸c ngò khÝ:
LÊy Ngò hµnh so víi Tø thêi vµ Tø quý xem sù sinh kh¾c hay tû hßa ®Ó biÕt
®−îc çi khÝ cña nã mµ luËn tèt xÊu.
Ngò khÝ gåm: V−îng khÝ, T−íng khÝ, H−u khÝ, Tï khÝ, Tö khÝ. Nãi t¾t
V−îng-T−íng-H−u-Tï-Tö.
Bµi tÝnh ngò khÝ:
Tû thêi vi v−îng (cïng Ngò hµnh víi Mïa th× V−îng).
Thêi sinh vi t−íng (Ngò hµnh ®−îc Mïa sinh th× T−íng).
Sinh thêi vi h−u (Ngò hµnh sinh Mïa th× H−u).
Kh¾c thêi vi tï (Ngò hµnh kh¾c Mïa th× Tï).
Thêi kh¾c vi tö (Mïa kh¾c Ngò hµnh th× Tö).
Thêi ë ®©y tøc lµ Mïa, kÓ c¶ Tø thêi vµ Tø quý. BÊt cø lµ Can hay Chi hoÆc
Thiªn t−íng…®em so s¸nh víi Mïa vÒ Ngò hµnh mµ tÝnh ra Sinh Kh¾c hay Tû hßa
®Ó biÕt 5 khÝ.
9. Ngò hµnh hung çt:
LuËn ®¹i c−¬ng vÒ øng ®iÒm tèt xÊu cña 5 khÝ:
V−îng: V−îng chØ tr¹ng th¸i ë n¬i cùc thÞnh. V−îng lµ thÞnh v−îng, tiÕn ph¸t
lªn, rÊt hîp víi ng−êi c«ng chøc, quan chøc v× lµ ®iÒm cÇn quan léc. §ång lo¹i ngò
hµnh víi Mïa nªn Mïa lµm cho v−îng.
T−íng: T−íng chØ tr¹ng th¸i ë n¬i kh¸ v−îng, ®ång thêi chuyÓn biÕn theo
h−íng cùc thÞnh. T−íng lµ m¹nh mÏ, hïng c−êng nh− vÞ t−íng, ®iÒm lµm ¨n ph¸t
®¹t, ®−îc tµi léc cïng b¶o vËt. §−îc Mïa sinh tøc lµ ®−îc Mïa nu«i d−ìng cho nªn
®−îc t−íng khÝ hïng c−êng.
H−u: H−u lµ v« sù, ngô ý ®· tho¸i nghØ, nghÜa lµ th«i, bÞ ng−ng nghØ, nh−
ng−êi lµm viÖc ®Õn tuæi giµ, yÕu ®au buéc ph¶i vÒ h−u. H−u khÝ øng ®iÒm bÖnh
ho¹n suy vi, cßn gäi lµ tho¸i khÝ tøc lµ bÞ hao mÊt khÝ lùc.
Tï: Tï lµ suy yÕu, bÞ cÇm tï, bÞ giam h·m, g«ng cïm. Mïa vÝ nh− Quan trªn
trùc tiÕp, kh¾c Mïa nh− hçn x−îc víi quan trªn nªn thÕ nµo còng bÞ tï téi. Tï khÝ
øng ®iÒm cã xu h−íng tï ngôc, bÞ tï tóng, kh«ng cã lèi tho¸t.
Tö: Tö lµ bÞ kh¾c chÕ mµ mÊt hÕt sinh khÝ tøc lµ chÕt, tµn lôi kh« hÐo. Phµm
bÞ Mïa kh¾c tøc nh− téi nh©n bÞ quan trªn kh¾c kþ, tÊt sÏ bÞ xö tö, ®iÒm xÊu nhÊt.
Hai khÝ V−îng-T−íng ®Òu øng ®iÒm tèt nªn gäi lµ Çt khÝ. Ba khÝ H−u-Tï-Tö
®Òu øng ®iÒm hung cho nªn gäi lµ Hung khÝ.

Môc 2: Can, Chi

Theo çch gäi N¨m Th¸ng Ngµy Giê ©m lÞch th× bao giê còng cã mét thiªn
Can ®øng tr−íc phèi hîp víi mét ®Þa Chi ®øng sau. VÝ dô: N¨m hay Th¸ng hay
Ngµy hay Giê Gi¸p Th©n th× Gi¸p lµ thiªn can vµ Th©n lµ ®Þa chi.
Can lµ t−îng trêi, chØ sù t¸c ®éng tõ bªn trªn, bªn ngoµi vµo v¹n vËt. Chi lµ
t−îng ®Êt, chØ sù t¸c ®éng cña bªn trong, bªn d−íi vµo v¹n vËt. §−îc gäi lµ thiªn
Can vµ ®Þa Chi. Cã 10 thiªn can lµ: Gi¸p-Êt-BÝnh-§inh-MËu-Kû-Canh-T©n-Nh©m-
Quý. Cã 12 ®Þa chi lµ: Tý-Söu-DÇn-M·o-Th×n-TÞ-Ngä-Mïi-Th©n-DËu-TuÊt-Hîi.
Cæ nh©n cho r»ng sù sinh diÖt cña v¹n vËt trong trêi ®Êt vèn tïy thuéc vµo sù thay
®æi cña ¢m D−¬ng ngò hµnh nªn can chi l¹i phèi hîp víi ©m d−¬ng ngò hµnh
thµnh phï hiÖu ghi ph−¬ng vÞ vµ niªn ®¹i. Can Chi ghi N¨m-Th¸ng-Ngµy-Giê th×
lÊy Can d−¬ng ghÐp víi Chi d−¬ng, Can ©m ghÐp víi Chi ©m, 60 N¨m hay Th¸ng
hay Ngµy hay giê lµm thµnh mét chu kú, gäi lµ mét Gi¸p.
Bμi 1: ThËp can

ThËp can lµ 10 Can, ®−îc xÕp theo tuÇn tù nh− sau: Gi¸p, Êt, BÝnh, §inh,
MËu, Kû, Canh, T©n, Nh©m, Quý.
- Gi¸p: t−îng th¶o méc n¶y mÇm, chui ra khái ®Êt. D−¬ng ë trong bÞ ©m bao bäc.
- Êt: T−îng th¶o méc míi sinh, cµnh l¸ mang h×nh d¹ng uèn cong.
- BÝnh: lµ ®èt ch¸y, nh− ¸nh Th¸i d−¬ng rùc rì, thiªu ®èt v¹n vËt.
- §inh: T−îng th¶o méc lín m¹nh v÷ng ch¾c, nh− ng−êi ®Õn tuæi tr−ëng thµnh.
- MËu: lµ xum xuª. T−îng th¶o méc tèt t−¬i.
- Kû: lµ v−¬n lªn, t−îng th¶o méc v−¬n lªn, cã h×nh d¹ng râ rÖt.
- Canh: lµ thay ®æi, nh− thu ho¹ch vô Thu, råi chê sang Xu©n.
- T©n: T©n lµ cay, vËt sau khi thµnh th× cã vÞ. T©n cßn cã nghÜa lµ míi, v¹n vËt ®æi
míi, trë nªn ®Ñp ®Ï.
- Nh©m: lµ hoµi thai, t−îng khÝ d−¬ng tiÒm Èn ë trong ®Êt, v¹n vËt ë d¹ng bµo thai.
- Quý: lµ suy ®o¸n. V¹n vËt Èn m×nh trong ®Êt, h¼n sÏ n¶y mÇm.
1. ThËp Can së thuéc:
- Gi¸p thuéc d−¬ng méc, Êt thuéc ©m méc.
- BÝnh thuéc d−¬ng háa, §inh thuéc ©m háa.
- MËu thuéc d−¬ng thæ, Kû thuéc ©m thæ.
- Canh thuéc d−¬ng kim, T©n thuéc ©m kim.
- Nh©m thuéc d−¬ng thñy, Quý thuéc ©m thñy (Quý ë ®©y lµ can Quý thuéc
thñy chø kh«ng ph¶i lµ Tø quý tÝnh theo mïa).
2. ThËp can së ký:
Mçi Can ®Òu cã mét chç ký göi nhÊt ®Þnh, nh−ng kh«ng bao giê ë nh÷ng
cung Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn. Mçi Can ®Òu ký göi theo çc cung ®Þa bµn. BÝnh
víi MËu cïng ký göi mét n¬i vµ §inh víi Kû còng cïng ký göi mét n¬i. Së ký lµ
chç ký th¸c, göi th©n vµo, mµ th©n tøc lµ Can vËy.

- Gi¸p ký t¹i DÇn ®Þa bµn. - Canh ký t¹i Th©n ®Þa bµn.
- Êt ký t¹i Th×n ®Þa bµn. - T©n ký t¹i TuÊt ®Þa bµn.
- BÝnh, MËu ký t¹i TÞ ®Þa bµn. - Nh©m ký t¹i Hîi ®Þa bµn.
- §inh, Kû ký t¹i Mïi ®Þa bµn. - Quý ký t¹i Söu ®Þa bµn.
3. Can ph¸:
Phµm d−¬ng Can kh¾c d−¬ng Can hoÆc ©m Can kh¾c ©m Can th× gäi lµ Can
ph¸. Can ph¸ vèn øng ®iÒm xÊu.
- Gi¸p ph¸ MËu. - Kû ph¸ Quý.
- Êt ph¸ Kû. - Canh ph¸ Gi¸p.
- BÝnh ph¸ Canh. - T©n ph¸ Êt.
- §inh ph¸ T©n. - Nh©m ph¸ BÝnh.
- MËu ph¸ Nh©m. - Quý ph¸ §inh.
4. Can hîp:
- Gi¸p víi Kû lµ Can hîp. Gi¸p víi Kû hîp th× sù hîp Êy rÊt trung chÝnh.
- Êt víi Canh lµ Can hîp. Êt víi Canh hîp lµ bëi nh©n nghÜa mµ kÕt hîp.
- BÝnh víi T©n lµ Can hîp. BÝnh víi T©n hîp lµ bëi uy quyÒn mµ kÕt hîp.
- §inh víi Nh©m lµ Can hîp. §inh víi Nh©m lµ sù t−¬ng hîp d©m lo¹n, lµ sù
hîp bëi nhan s¾c.
- MËu víi Quý lµ Can hîp. MËu víi Quý lµ sù hîp v« t×nh.
Phµm d−¬ng can kh¾c ©m can th× gäi lµ Can hîp. Nh− trªn nãi Gi¸p víi Kû lµ
Can hîp v× Gi¸p lµ d−¬ng méc kh¾c Kû lµ ©m thæ. Tuy kh¾c (kh¸c lo¹i) nh−ng cã
®ñ ©m d−¬ng th× l¹i hîp nhau. Can hîp vèn øng ®iÒm tèt.
5.Can lo¹i:
Khi kh¶o cøu ®Õn çc tËp tiÕp theo th−êng gÆp çc danh tõ thuéc vÒ can lo¹i
nh− sau ®©y:
- Can ®Þa bµn: xem Can cña ngµy hiÖn t¹i ký ë cung ®Þa bµn nµo th× gäi cung
®Þa bµn ®ã lµ Can ®Þa bµn. LËp thµnh nh− sau:
- Ngµy Gi¸p th× can ®Þa bµn lµ cung DÇn ®Þa bµn.
- Ngµy Êt th× can ®Þa bµn lµ cung Th×n ®Þa bµn.
- Ngµy BÝnh th× can ®Þa bµn lµ cung TÞ ®Þa bµn.
- Ngµy §inh th× can ®Þa bµn lµ cung Mïi ®Þa bµn.
- Ngµy MËu th× can ®Þa bµn lµ cung TÞ ®Þa bµn.
- Ngµy Kû th× can ®Þa bµn lµ cung Mïi ®Þa bµn.
- Ngµy Canh th× can ®Þa bµn lµ cung Th©n ®Þa bµn.
- Ngµy T©n th× can ®Þa bµn lµ cung TuÊt ®Þa bµn.
- Ngµy Nh©m th× can ®Þa bµn lµ cung Hîi ®Þa bµn.
- Ngµy Quý th× can ®Þa bµn lµ cung Söu ®Þa bµn.
- Can thÇn: lµ ch÷ Thiªn bµn cïng mét tªn víi Can ®Þa bµn, nh− ngµy Gi¸p
th× can ®Þa bµn lµ cung DÇn ®Þa bµn, vËy can thÇn còng lµ DÇn nh−ng lµ DÇn thiªn
bµn, lËp thµnh nh− sau:
. Ngµy Gi¸p th× gäi DÇn thiªn bµn lµ Can thÇn.
. Ngµy Êt th× gäi Th×n thiªn bµn lµ Can thÇn.
. Ngµy BÝnh, MËu th× gäi TÞ thiªn bµn lµ Can thÇn.
. Ngµy §inh Kû th× gäi Mïi thiªn bµn lµ Can thÇn.

. Ngµy Canh th× gäi Th©n thiªn bµn lµ Can thÇn.
. Ngµy T©n th× gäi TuÊt thiªn bµn lµ Can thÇn.
. Ngµy Nh©m th× gäi Hîi thiªn bµn lµ Can thÇn.
. Ngµy Quý th× gäi Söu thiªn bµn lµ Can thÇn.
- Can th−îng thÇn: lµ ch÷ thiªn bµn ë t¹i cung cã an can (ký) cña ngµy ®ang
xem. Nh− ngµy Canh chiªm quÎ th× ph¶i an can Canh t¹i Th©n ®Þa bµn, khi lËp quÎ
xong tÊt cã mét ch÷ thiªn bµn ë trªn cung Th©n ®Þa bµn nµy, vËy gäi ch÷ thiªn bµn
®ã lµ Can th−îng thÇn.
6.TÝnh Can cña th¸ng:
Mét n¨m ©m lÞch cã 12 th¸ng. Mçi th¸ng còng cã mét Thiªn can vµ mét ®Þa
Chi. Muèn tÝnh Can th¸ng ph¶i dùa vµo Can cña N¨m nh− sau:
- N¨m Gi¸p, n¨m Kû th¸ng giªng khëi ®Çu lµ th¸ng BÝnh DÇn, th¸ng 2 lµ
§inh M·o, th¸ng 3 lµ MËu Th×n, th¸ng 4 lµ Kû TÞ, th¸ng 5 lµ Canh
Ngä, th¸ng 6 lµ T©n Mïi, th¸ng 7 lµ Nh©m Th©n, th¸ng 8 lµ Quý DËu,
th¸ng 9 lµ Gi¸p TuÊt, th¸ng 10 lµ Êt Hîi, th¸ng 11 lµ BÝnh Tý, th¸ng
Ch¹p lµ §inh Söu.
- N¨m Êt, n¨m Canh th¸ng giªng khëi ®Çu lµ th¸ng MËu DÇn, th¸ng 2 lµ
Kû M·o, th¸ng 3 lµ Canh Th×n…
- N¨m BÝnh, n¨m T©n th¸ng giªng lµ th¸ng Canh DÇn, th¸ng 2 lµ T©n
M·o, th¸ng 3 lµ Nh©m Th×n…
- N¨m §inh, n¨m Nh©m th¸ng giªng lµ th¸ng Nh©m DÇn, th¸ng 2 Quý
M·o, th¸ng 3 Gi¸p Th×n…
- N¨m MËu, n¨m Quý th¸ng giªng lµ th¸ng Gi¸p DÇn, th¸ng 2 Êt M·o,
th¸ng 3 BÝnh Th×n…
7.TÝnh Can cña giê:
Mét ngµy tÝnh theo ©m lÞch th× cã 12 canh giê. Mµ khëi ®Çu cña mét ngµy ©m
lÞch lµ giê Tý, tiÕp theo lµ giê Söu, DÇn, M·o, Th×n, TÞ, Ngä, Mïi, Th©n, DËu, TuÊt,
Hîi. Mçi giê còng cã mét Can ®øng tr−íc Chi. Muèn tÝnh Can cña giê ph¶i dùa
vµo Can cña ngµy. PhÐp tÝnh nh− sau:
- Ngµy Gi¸p, ngµy Kû khëi ®Çu lµ giê Gi¸p Tý, tiÕp theo lµ giê Êt Söu,
giê BÝnh DÇn, giê §inh M·o, giê MËu Th×n, giê Kû TÞ, giê Canh Ngä,
giê T©n Mïi, giê Nh©m Th©n, giê Quý DËu, giê Gi¸p TuÊt, giê Êt Hîi.
- Ngµy Êt, ngµy Canh khëi ®Çu lµ giê BÝnh Tý, tiÕp theo lµ giê §inh Söu,
MËu DÇn, Kû M·o, Canh Th×n, T©n TÞ, Nh©m Ngä, Quý Mïi, Gi¸p
Th©n, Êt DËu, BÝnh TuÊt, §inh Hîi.
- Ngµy BÝnh, ngµy T©n khëi ®Çu lµ giê MËu Tý, tiÕp theo lµ giê Kû Söu,
giê Canh DÇn, T©n M·o, Nh©m Th×n, Quý TÞ, Gi¸p Ngä, Êt Mïi, BÝnh
Th©n, §inh DËu, MËu TuÊt, Kû Hîi.
- Ngµy §inh, ngµy Nh©m khëi ®Çu lµ giê Canh Tý, tiÕp theo lµ giê T©n
Söu, giê Nh©m DÇn…
- Ngµy MËu, ngµy Quý khëi ®Çu lµ giê Nh©m Tý, tiÕp theo lµ giê Quý
Söu, giê Gi¸p DÇn…
Bμi 2: ThËp nhÞ Chi

ThËp nhÞ Chi lµ 12 Chi ®−îc xÕp theo tuÇn tù sau ®©y: Tý, Söu, DÇn, M·o,
Th×n, TÞ, Ngä, Mïi, Th©n, DËu, TuÊt, Hîi.
- Chi d−¬ng: Tý DÇn Th×n Ngä, Th©n, TuÊt.
- Chi ©m: Söu, M·o, TÞ, Mïi, DËu, Hîi.
§Þa chi t−îng tr−ng cho sù thay ®æi ©m d−¬ng trong mét n¨m. LÊy h×nh t−îng
cña loµi th¶o méc ®Ó miªu t¶ sù tiªu tr−ëng cña v¹n vËt nh− sau:
- Tý: lµ nghiÖt ng·, h¹t gièng th¶o méc hÊp thô n−íc trong ®Êt mµ sinh,
lµ mét d−¬ng chím sinh.
- Söu: t−îng th¶o méc n¶y mÇm trong ®Êt, s¾p chåi lªn khái mÆt ®Êt.
- DÇn: lµ diÔn, lµ nhuËn −ít. Th¶o méc cong queo trong ®Êt l¹nh, ®ãn
khÝ d−¬ng mïa Xu©n mµ duçi th¼ng lªn tõ mÆt ®Êt.
- M·o: lµ xum xuª, mÆt trêi ë ph−¬ng §«ng, v¹n vËt tèt t−¬i.
- Th×n: lµ chÊn ®éng, v¹n vËt v−¬n lªn m¹nh mÏ, khÝ d−¬ng ®· ph¸t sinh
qu¸ nöa.
- TÞ: lµ vïng lªn, v¹n vËt lín m¹nh quËt khëi, khÝ ©m tiªu hÕt, chØ cã khÝ
thuÇn d−¬ng.
- Ngä: t−îng v¹n vËt v« cïng lín m¹nh, khÝ d−¬ng cùc thÞnh, khÝ ©m b¾t
®Çu manh nha.
- Mïi: nghÜa lµ vÞ, qu¶ chÝn mµ cã vÞ vËy.
- Th©n: lµ th©n thÓ, v¹n vËt ®· tr−ëng thµnh.
- DËu: lµ thu m×nh l¹i, v¹n vËt ®Òu co l¹i.
- TuÊt: lµ diÖt, th¶o méc x¬ x¸c, mÊt hÕt sinh khÝ.
- Hîi: Lµ v¹ch téi, khÝ d−¬ng tµn s¸t v¹n vËt ®Õn cùc ®é.
1. ThËp nhÞ Chi së thuéc:
- Tý lµ lo¹i chuét, thuéc d−¬ng thñy, ph−¬ng chÝnh B¾c, cung Kh¶m.
- Söu lµ lo¹i Tr©u, thuéc ©m thæ, ph−¬ng §«ng b¾c, cung CÊn.
- DÇn lµ loµi Hæ, thuéc d−¬ng méc, ph−¬ng §«ng b¾c, cung CÊn.
- M·o lµ lo¹i mÌo, thuéc ©m méc, ph−¬ng chÝnh §«ng, cung ChÊn.
- Th×n lµ lo¹i Rång, thuéc d−¬ng thæ, ph−¬ng §«ng nam, cung Tèn.
- TÞ lµ loµi r¾n, thuéc ©m háa, ph−¬ng §«ng nam, cung Tèn.
- Ngä lµ loµi ngùa, thuéc d−¬ng háa, ph−¬ng chÝnh Nam, cung Ly.
- Mïi lµ loµi Dª, thuéc ©m thæ, cung Kh«n, ph−¬ng T©y nam.
- Th©n lµ loµi KhØ, thuéc d−¬ng Kim, ph−¬ng T©y nam, cung Kh«n.
- DËu lµ loµi Gµ, thuéc ©m kim, ph−¬ng chÝnh T©y, cung §oµi.
- TuÊt lµ loµi chã, thuéc d−¬ng thæ, ph−¬ng T©y b¾c, cung Cµn.
- Hîi lµ loµi Lîn, thuéc ©m thñy, ph−¬ng T©y b¾c, cung Cµn.
2. M¹nh, Träng, Quý:
LÊy trong 12 Chi mµ ph©n ra Tø m¹nh, Tø träng, Tø quý.
- Tø m¹nh: lµ DÇn Th©n Tþ Hîi. Tø m¹nh còng gäi lµ Tø sinh, v× theo
Tr−êng sinh côc (hay Trµng sinh còng vËy) th× Tr−êng sinh t¹i 4 ch÷ nµy.

- Tø träng: lµ Tý Ngä M·o DËu. Tø träng còng gäi lµ Tø v−îng, v× tÝnh theo
Tr−êng sinh côc th× §Õ v−îng ë t¹i 4 ch÷ nµy.
- Tø quý: lµ Th×n TuÊt Söu Mïi. Tø quý còng gäi lµ Tø mé, v× tÝnh theo
Tr−êng sinh côc th× sao Mé ë t¹i 4 ch÷ nµy.
M¹nh Träng Quý liÒn nhau hîp thµnh cïng mét mïa nh− sau ®©y:
- Mïa Xu©n: Th¸ng giªng tªn DÇn gäi lµ M¹nh xu©n. Th¸ng 2 tªn M·o gäi
lµ Träng xu©n. Th¸ng 3 tªn Th×n gäi lµ Quý xu©n.
- Mïa H¹: Th¸ng 4 tªn Tþ gäi lµ M¹nh h¹. Th¸ng 5 tªn Ngä gäi lµ Träng
h¹. Th¸ng 6 tªn Mïi gäi lµ Quý h¹.
- Mïa Thu: th¸ng 7 tªn Th©n gäi lµ M¹nh thu. Th¸ng 8 tªn DËu gäi lµ
Träng thu. Th¸ng 9 tªn TuÊt gäi lµ Quý thu.
- Mïa §«ng: th¸ng 10 tªn Hîi gäi lµ M¹nh ®«ng. Th¸ng 11 tªn Tý gäi lµ
Träng ®«ng. Th¸ng 12 tªn Söu gäi lµ Quý ®«ng.
3. Chi lo¹i:
Khi kh¶o cøu th−êng gÆp nh÷ng côm tõ: Chi ®Þa bµn, Chi thÇn, Chi th−îng
thÇn.
- Chi ®Þa bµn: lµ cung ®Þa bµn cã ghi tªn Chi cña ngµy hiÖn t¹i (khi lËp quÎ
xong). Nh− ngµy xem quÎ lµ ngµy Th×n th× khi lËp quÎ ph¶i ghi 2 ch÷ chi Th×n ë s¸t
bªn ngoµi cung Th×n ®Þa bµn. VËy gäi cung Th×n ®Þa bµn nµy lµ Chi ®Þa bµn.
- Chi thÇn: lµ ch÷ thiªn bµn cïng mét tªn víi Chi cña ngµy xem quÎ. Nh−
ngµy xem quÎ lµ ngµy Th©n th× Chi thÇn còng lµ Th©n, nh−ng lµ Th©n thiªn bµn.
Chi ®Þa bµn lµ cung ®Þa bµn, cßn Chi thÇn lµ ch÷ thiªn bµn.
- Chi th−îng thÇn: lµ ch÷ thiªn bµn ë t¹i cung cã an Chi. Nh− ngµy DÇn xem
quÎ th× ph¶i ghi hai ch÷ Chi DÇn ë s¸t bªn ngoµi cung DÇn ®Þa bµn. Khi lËp quÎ
xong sÏ cã mét ch÷ thiªn bµn ë trªn cung DÇn ®Þa bµn nµy, vËy gäi ch÷ thiªn bµn
Êy lµ Chi th−îng thÇn.
4. Tam h×nh:
H×nh nghÜa lµ ®«i bªn trõng ph¹t nhau, bÊt hßa víi nhau.
- Hç h×nh: Tý h×nh M·o, M·o h×nh Tý lµ h×nh ®èi ®¸p l¹i lÉn nhau cßn gäi lµ
v« lÔ chi h×nh, tøc lµ do v« lÔ mµ g©y ra ph¹m ph¸p hoÆc sinh ra tai häa. Phµm Tý
h×nh M·o, M·o h×nh Tý ®Òu gäi lµ hç h×nh, tøc lµ hai bªn h×nh ®èi chäi l¹i nhau.
L¹i còng gäi lµ V« lÔ h×nh, v× Tý thñy víi M·o méc t−¬ng sinh nh− mÑ víi con,
nh−ng h×nh nhau cho nªn nãi lµ v« lÔ. Tý h×nh M·o øng ®iÒm d©m lo¹n trong nhµ,
trªn d−íi bÊt thuËn. M·o h×nh Tý gäi lµ bá s¸ng vµo tèi, v× M·o lµ giê ban ngµy nay
h×nh l¹i Tý lµ giê ban ®ªm, ®−êng thñy ch¼ng th«ng, con çi ch¼ng kháe.
- B»ng h×nh: DÇn TÞ Th©n ®Òu thuéc Tø m¹nh, Söu TuÊt Mïi ®Òu thuéc Tø
quý lµ h×nh trong mét d¹ng ngang b»ng nhau. Phµm DÇn h×nh TÞ, TÞ h×nh Th©n,
Th©n h×nh DÇn ®Òu gäi lµ V« ©n h×nh, cha con tæn h¹i nhau. Nãi cha con v× DÇn lµ
chç sinh ra TÞ háa mµ DÇn l¹i h×nh TÞ, tøc nh− cha h×nh con. TÞ lµ chç sinh ra Th©n
kim, mµ TÞ l¹i h×nh Th©n. Th©n lµ chç sinh ra Thñy ®Ó d−ìng DÇn méc mµ Th©n l¹i
h×nh DÇn. Sinh ra ë ®©y tøc Tr−êng sinh vËy. DÇn h×nh TÞ: Sù cö ®éng cã hiÓm trë,
tai −¬ng, quan häa, sù viÖc ë lóc tr−íc ph¸t sinh, nã h×nh th× m×nh ®Êu ®èi l¹i. TÞ
h×nh Th©n: lín nhá ch¼ng thuËn nhau, nã h×nh mµ m×nh gi¶i, lÊy ©n nghÜa ®¸p l¹i
cõu thï. Th©n h×nh DÇn: ng−êi cïng quØ thÇn h¹i nhau, trai g¸i chèng chÕ nhau, nã

h×nh ®éng. Phµm Söu h×nh TuÊt, TuÊt h×nh Mïi, Mïi h×nh Söu ®Òu gäi lµ: ThÞ thÕ
h×nh, tøc lµ cËy thÕ lùc mµ h×nh h¹i lÊy nhau, l¹i còng gäi lµ b»ng h×nh, anh em lÊy
søc lùc lµm tæn h¹i nhau. Söu h×nh TuÊt øng vÒ quan tai, h×nh cÊm, h¹ng t«n quÝ
lµm tæn h¹i bän ti tiÖn, cã sù nhiÔu lo¹n ch¼ng minh chÝnh. TuÊt h×nh Mïi: ti h¹
l¨ng m¹ t«n tr−ëng, thª tµi hung, cö sù b¹i. Mïi h×nh Söu lµ ®iÒm mÆc ¸o tang, lín
nhá bÊt hßa.
- Tù h×nh: lµ m×nh h×nh lÊy m×nh, tøc lµ tù m×nh cã ©m m−u hoÆc m−u ®å
nµo ®ã mµ dÉn ®Õn ph¹m téi, gåm Th×n Ngä DËu Hîi. Phµm Th×n h×nh Th×n, Ngä
h×nh Ngä, DËu h×nh DËu, Hîi h×nh Hîi ®Òu gäi lµ tù h×nh, nh− m×nh cÇm dao tù
lµm th−¬ng tæn lÊy m×nh.
Tam h×nh øng vµo ®iÒm th−¬ng tµn tæn h¹i, chñ yÕu lµ çc viÖc ph¹m ph¸p
hoÆc bÞ bÖnh tËt, ®au khæ hoÆc bÞ th−¬ng.
5. Lôc xung:
- Tý víi Ngä xung nhau.
- Söu víi Mïi xung nhau.
- DÇn víi Th©n xung nhau.
- M·o víi DËu xung nhau.
- Th×n víi TuÊt xung nhau.
- TÞ víi Hîi xung nhau.
LÊy 12 Chi ph©n ra lµm 6 ®«i xung nhau cho nªn gäi lµ Lôc xung. Lôc xung
®¹i kh¸i kh«ng øng ngoµi çi nghÜa ®éng çch nh− dêi ®i, ph¶n phóc ch¼ng yªn,
ph©n çch, chia rÏ.
Nguyªn nh©n lôc xung lµ ®Þa chi t−¬ng ph¶n vÒ ph−¬ng h−íng, t−¬ng kh¾c vÒ
ngò hµnh vµ cïng tÝnh ©m hay d−¬ng nªn xung nhau. Nh− Tý lµ d−¬ng thñy ë
ph−¬ng B¾c, Ngä lµ d−¬ng háa ë ph−¬ng Nam, thñy kh¾c ho¶. Söu chøa ©m thñy ë
ph−¬ng B¾c, Mïi chøa ©m háa ë ph−¬ng Nam, thñy kh¾c háa. DÇn lµ d−¬ng méc ë
ph−¬ng §«ng vµ Th©n lµ d−¬ng kim ë ph−¬ng T©y, kim kh¾c méc. M·o lµ ©m méc
ë ph−¬ng §«ng vµ DËu lµ ©m kim ë ph−¬ng T©y, kim kh¾c méc. Th×n chøa d−¬ng
méc ë ph−¬ng ®«ng, TuÊt chøa d−¬ng kim ë ph−¬ng T©y, Kim kh¾c méc. TÞ lµ ©m
háa ë ph−¬ng Nam, Hîi lµ ©m thñy ë ph−¬ng B¾c, thñy kh¾c háa.
LuËn vÒ Lôc xung:
- Nh− S¬ truyÒn Tý hoÆc Ngä t¸c Lôc xung lµ ®iÒm bÞ tr× trÖ, trôc chÆc trong
viÖc ®i ®−êng, ®iÒm Nam N÷ c¹nh tranh víi nhau mµ sinh ra biÕn ®éng, ra ®i ph©n
çch.
- Nh− S¬ truyÒn lµ M·o hoÆc DËu t¸c lôc xung lµ ®iÒm rêi ®æi, söa ch÷a nhµ
cöa. L¹i còng lµ ®iÒm gian lo¹n, d©m t− mµ trèn l¸nh.
- Nh− S¬ truyÒn DÇn hoÆc Th©n t¸c Lôc xung lµ ®iÒm ma quØ víi ng−êi chèng
®èi mµ lµm h¹i nhau. Còng lµ ®iÒm vî chång thay lßng ®æi d¹.
- Nh− S¬ truyÒn TÞ hay Hîi t¸c Lôc xung lµ ®iÒm bÞ ph¶n phóc, v« ®Þnh ch¼ng
cã sù thËt, cÇu nhiÒu mµ ®−îc Ýt.
- Nh− S¬ truyÒn Söu hay Mïi t¸c Lôc xung lµ ®iÒm anh em toan ý chia rÏ, ai
còng gi÷ lÊy thÕ. Çng ®¸ng viÖc chi còng ch¼ng hµi lßng.
- Nh− S¬ truyÒn Th×n hay TuÊt t¸c lôc xung lµ ®iÒm chñ tí ph©n ly hoÆc lín
cïng nhá hay trªn d−íi ch¼ng ph©n minh.

6. Lôc ph¸:
- Tý víi DËu ph¸ nhau.
- TuÊt víi Mïi ph¸ nhau.
- Th©n víi TÞ ph¸ nhau.
- Ngä víi M·o ph¸ nhau.
- Th×n víi Söu ph¸ nhau.
- DÇn víi Hîi ph¸ nhau.
LÊy 12 Chi ph©n lµm 6 ®«i ph¸ nhau cho nªn gäi lµ Lôc ph¸. §¹i kh¸i Lôc
ph¸ øng kh«ng ngoµi çi ý nghÜa t¸n ®i, tøc nh− lµm cho tiªu t¸n, t¶n l¹c, h− ho¹i,
kh«ng hîp l¹i.
LuËn vÒ çc çch Lôc ph¸:
- Phµm Ngä víi M·o t¸c Lôc ph¸ lµ ®iÒm nhµ cöa bÞ ph¸ b¹i.
- DËu víi Tý t¸c Lôc ph¸. Dậu phá Tý ứng điềm âm nhân cùng trẻ con tai
họa, tối tăm.
- Phµm Th×n víi Söu t¸c Lôc ph¸ lµ ®iÒm må m¶ hoÆc chïa chiÒn bÞ ph¸ h−,
hao tæn. Thìn phá Sửu ứng điềm phúc đức họ hàng ly tán, mâu thuẫn dòng họ, mồ
mả đổ nát hư hỏng.
- Phµm TuÊt víi Mïi t¸c Lôc ph¸ øng ®iÒm rÊt xÊu trong mäi viÖc v× TuÊt víi
Mïi ®· lµ Lôc ph¸ mµ TuÊt l¹i còng h×nh Mïi. Ph¸ gÆp H×nh lµ quÎ hung thªm
hung. Tuất phá Mùi ứng điềm người hay vật bị hình thương.
- Phµm Hîi víi DÇn t¸c Lôc ph¸ hay Th©n víi TÞ t¸c Lôc ph¸. Hợi phá Dần
hay Thân phá Tị đều gọi là trong phá có hợp, ứng điềm sự việc đã bại rồi lại hãa
thành, v× Hîi víi DÇn vµ TÞ víi Th©n còng lµ Lôc hîp.
7. Lôc h¹i:
- Tý víi Mïi h¹i nhau. Cßn gäi lµ gia thÕ t−¬ng h¹i. Phµm Tý víi Mïi lµ do
thÕ lùc trong nhµ mµ sinh ra h¹i, nh−ng Tý gia Mïi ®Þa bµn th× sù viÖc khëi lªn
kh«ng chung thñy, bÞ khÈu thiÖt, lçi lÇm víi quan. Cßn Mïi gia Tý ®Þa bµn lµ bëi
lµm ¨n bÞ tr× trÖ, thÊt b¹i mµ mang tai h¹i.
- Söu víi Ngä h¹i nhau. Cßn gäi lµ Quan quû t−¬ng h¹i. Söu víi Ngä: çi
h¹i øng vÒ ng−êi trªn v× bÞ kÎ nhá l¨ng m¹. Söu gia Ngä ®Þa bµn lµ ®iÒm cã quan
sù, bÖnh, buån sî, vî chång ch¼ng hîp. Ngä gia Söu ®Þa bµn, sù viÖc mê ¸m vµ bÊt
thµnh.
- DÇn víi TÞ h¹i nhau. V× ®−îc th¨ng quan mµ bÊt lîi. DÇn víi TÞ lµ çi h¹i
c¹nh tranh rÊt c−êng tiÕn. DÇn gia TÞ xuÊt hµnh cã thay ®æi, nh− tho¸i lui th× cã lîi,
tiÕn tíi gÆp h¹i. TÞ gia DÇn m−u sù khã kh¨n çch trë, miÖng tiÕng, u lo, nghi ng¹i.
- M·o víi Th×n h¹i nhau. Lµ lÊy trÎ lõa giµ mµ bÞ h¹i. M·o gia Th×n hay
Th×n gia M·o ®Òu lµ ®iÒm tranh tiÒn tµi bÞ trë ng¹i, mang tiÕng bÊt l−¬ng gi¶ dèi.
Mão gia Thìn thì gặp vụ cạnh tranh không thật, trong sự tốt sinh ra tranh đấu.Thìn
gia Mão thì mưu cầu trở ngại, việc không có kết cuộc, không có kết thúc.
- Th©n víi Hîi h¹i nhau. Do ®Æc çch th¨ng quan nh−ng cuèi cïng v× ®è kþ
tµi n¨ng tranh giµnh nhau mµ bÞ h¹i. Th©n gia Hîi sù viÖc lóc ®Çu ®−îc minh b¹ch,
®Ých x¸c mµ sau cã nghi nan trë ng¹i, tøc lµ kh«ng chung thñy. Hîi gia Th©n m−u
®å thiÕt kÕ bÊt to¹i, còng ch¼ng thñy chung, thì ý đồ tính toán không toại nguyện,
việc không được ở lúc đầu.
- DËu víi TuÊt h¹i nhau. Lµ ®è kþ t−¬ng h¹i, ng−êi DËu gÆp TuÊt th× xÊu,
nh−ng ng−êi TuÊt thÊy DËu th× v« sù. DËu víi TuÊt gäi lµ quØ h¹i (u mª), nh−ng
DËu gia TuÊt lµ ®iÒm ®µn bµ cïng con trÎ trèn l¸nh hoÆc mang bÖnh, b»ng TuÊt gia
DËu lµ ®iÒm bÖnh trë, hung h¹i. Dậu gia Tuất thì nhà cửa tổn thương, âm nhân, trẻ
nhỏ tai, bệnh, họa. Tuất gia Dậu thì không tốt trong âm mưu che giấu, tôi tớ toan
tính tà dâm.
LÊy 12 chi lµm 6 ®«i h¹i nhau cho nªn gäi lµ Lôc h¹i. Lôc h¹i øng kh«ng
ngoµi çi ý nghÜa ng¨n trë, ch−íng ng¹i lµm cho tr× trÖ, bÞ thiÖt h¹i, kh«ng cã sù
hßa thuËn.
8. Lôc hîp:
- Tý víi Söu hîp nhau.
- DÇn víi Hîi hîp nhau.
- M·o víi TuÊt hîp nhau.
- Th×n víi DËu hîp nhau.
- TÞ víi Th©n hîp nhau.
- Ngä víi Mïi hîp nhau.
LÊy 12 chi ph©n lµm 6 ®«i hîp nhau cho nªn gäi lµ Lôc hîp, ®¹i kh¸i øng
kh«ng ngoµi çi ý thuËn hßa, th©n cËn, céng hîp, lµm cho thµnh hîp nh−ng cã tÝnh
chÊt l−u tr× (chËm).
Phµm vÒ Lôc hîp sù øng cã kh¸c nhau nh− sau: LÊy Tý luËn víi Söu th× Tý lµ
hîp thËt, b»ng lÊy Söu ®èi víi Tý th× Söu lµ hîp kh«ng. Hay Hîi hîp víi DÇn th×
Hîi lµ hîp thµnh tùu, b»ng lÊy DÇn ®èi víi Hîi th× DÇn lµ hîp ph¸. LÊy TuÊt ®èi
víi M·o th× TuÊt lµ hîp cò, b»ng lÊy M·o ®èi víi TuÊt th× M·o lµ hîp míi. LÊy
Th×n ®èi víi DËu th× Th×n lµ hßa hîp, b»ng lÊy DËu ®èi víi Th×n th× DËu lµ hîp ly.
LÊy TÞ ®èi víi Th©n th× TÞ lµ hîp thuËn, b»ng lÊy Th©n ®èi víi TÞ th× Th©n lµ hîp
nghÞch. LÊy Ngä ®èi víi Mïi th× Ngä lµ hîp h−, b»ng lÊy Mïi ®èi víi Ngä th× Mïi
lµ hîp muén (ThÝ dô: Tý gia Chi Söu th× Tý lµ hîp thËt, b»ng Söu gia chi Tý th× Söu
lµ hîp kh«ng tøc gi¶ dèi).
Trong quan hÖ t−¬ng hîp th× Tý lµ thñy vµ Söu lµ thæ, thæ kh¾c Thñy; M·o lµ
Méc vµ TuÊt lµ Thæ, Méc kh¾c Thæ; TÞ lµ háa vµ Th©n lµ Kim, Háa kh¾c Kim. Ba
cÆp nµy trong trong hîp cã kh¾c, tr−íc tèt mµ sau xÊu, tr−íc Êm sau l¹nh, tr−íc hîp
mµ sau tan. Cßn ba cÆp: DÇn méc vµ Hîi thñy, Thñy sinh Méc; Th×n thæ vµ DËu
kim, Thæ sinh Kim; Ngä háa vµ Mïi thæ, háa sinh thæ lµ trong hîp cã sinh, cµng
hîp cµng tèt, cµng ngµy cµng tèt.
9. Tam hîp:
- Th©n Tý Th×n lµ tam hîp thñy côc.
- DÇn Ngä TuÊt lµ tam hîp Háa côc.
- TÞ DËu Söu lµ tam hîp kim côc.
- Hîi M·o Mïi lµ tam hîp Méc côc.
LÊy 12 chi ph©n ra lµm 4 côc, nh−ng mçi côc nµo còng gåm cã 3 chi hîp
nhau cho nªn gäi lµ Tam hîp. §¹i kh¸i còng øng nh− Lôc hîp, cã ý nghÜa liªn kÕt
vµ bÒn l©u. Tam hîp ph¶i cã ®ñ 3 chi v× Tam lµ 3, nh−ng nÕu trong quÎ chØ cã 2 Chi
gÆp nhau, nh− Th©n víi Tý, DÇn víi Ngä…còng t¹m gäi lµ Tam hîp, miÔn lµ trong
2 chi ®ã ph¶i cã Träng thÇn tøc Tø träng (Tý Ngä M·o DËu).
LuËn vÒ Tam hîp cßn kh¸c nhau nh− sau: Hîi M·o Mïi th× lµ trong sù hîp cã
rèi lo¹n vµ phiÒn t¹p. TÞ DËu Söu lµ sù hîp biÕn ®æi, ly dÞ. DÇn Ngä TuÊt lµ sù hîp
®¶ng ph¸i ch−a chÝnh ®Ýnh. Th©n Tý Th×n th× sù hîp cña nã nh− n−íc l−u th«ng mµ
ch¼ng trong, hoÆc trÖ mµ ch¼ng døt, nªn ®éng mµ ch¼ng nªn tÜnh

Môc 3: Lôc tuÇn gi¸p
Bμi 1: Lôc TuÇn Gi¸p

10 Can vµ 12 Chi phèi hîp tuÇn tù víi nhau t¹o thµnh 60 ®«i can chi. tÝnh
theo can th× 60 ®«i can chi nµy ®−îc chia lµ Lôc tuÇn gi¸p. Lôc tuÇn gi¸p lµ 6 tuÇn
gi¸p, lu©n chuyÓn cã thø tù nh− sau: Gi¸p Tý, Gi¸p TuÊt, Gi¸p Th©n, Gi¸p Ngä,
Gi¸p Th×n, Gi¸p DÇn.
Mçi tuÇn gi¸p nµo còng cã 10 ®«i Can Chi, vËy 6 tuÇn gi¸p cã 60 ®«i Can
Chi. Mçi ®«i cã mét Can ®øng tr−íc vµ mét Chi ®øng sau. Tõ v« thØ khëi ®Çu lµ ®«i
Gi¸p Tý, råi cø lu©n chuyÓn theo thø tù 10 Can vµ 12 Chi cho ®Õn hÕt 60 ®«i th× trë
l¹i ®«i ®Çu lµ Gi¸p Tý. TÝnh Tuæi, tÝnh N¨m, tÝnh Th¸ng, tÝnh ngµy, tÝnh giê ®Òu
cïng tÝnh lu©n chuyÓn nh− thÕ c¶. Thø tù 10 Can lµ: Gi¸p, Êt, BÝnh, §inh, MËu, Kû,
Canh, T©n, Nh©m, Quý. Thø tù 12 Chi lµ: Tý, Söu, DÇn, M·o, Th×n, TÞ, Ngä, Mïi,
Th©n, DËu, TuÊt, Hîi. VËy khëi ®Çu lµ Gi¸p Tý, tiÕp theo lµ Êt Söu råi BÝnh
DÇn…v× theo thø tù hÕt Gi¸p tíi Êt, råi tíi BÝnh…, hÕt Tý ®Õn Söu, tiÕp theo lµ
DÇn…
S¸u m−¬i ®«i Can Chi vÉn lu©n chuyÓn kÕ tiÕp nhau, nh−ng vÉn cã ph©n chia
6 TuÇn gi¸p nh− sau:
- TuÇn Gi¸p Tý: Gi¸p Tý, Êt Söu, BÝnh DÇn, §inh M·o, MËu Th×n, Kû TÞ,
Canh Ngä, T©n Mïi, Nh©m Th©n, Quý DËu.
- TuÇn Gi¸p TuÊt: Gi¸p TuÊt, Êt Hîi, BÝnh Tý, §inh Söu, MËu DÇn, Kû
M·o, Canh Th×n, T©n TÞ, Nh©m Ngä, Quý Mïi.
- TuÇn Gi¸p Th©n: Gi¸p Th©n, Êt DËu, BÝnh TuÊt, §inh Hîi, MËu Tý, Kû
Söu, Canh DÇn, T©n M·o, Nh©m Th×n, Quý TÞ.
- TuÇn Gi¸p Ngä: Gi¸p Ngä, Êt Mïi, BÝnh Th©n, §inh DËu, MËu TuÊt, Kû
Hîi, Canh Tý, T©n Söu, Nh©m DÇn, Quý M·o.
- TuÇn Gi¸p Th×n: Gi¸p Th×n, Êt TÞ, BÝnh Ngä, §inh Mïi, MËu Th©n, Kû
DËu, Canh TuÊt, T©n Hîi, Nh©m Tý, Quý Söu.
- TuÇn Gi¸p DÇn: Gi¸p DÇn, Êt M·o, BÝnh Th×n, §inh TÞ, MËu Ngä, Kû
Mïi, Canh Th©n, T©n DËu, Nh©m TuÊt, Quý Hîi.
Bμi 2: N¹p ©m
N¹p lµ thu l¹i, nép l¹i. ¢m lµ tiÕng. Phµm hai vËt c¹nh nhau, hîp l¹i víi nhau,
cho¶ng nhau tÊt sinh ra mét tiÕng tïy theo tÝnh chÊt cña hai vËt Êy. Còng nh− vËy,
mét Can vµ mét Chi hîp l¹i víi nhau tÊt sinh ra mét mÖnh vµ ®−îc quy vÒ 5 lo¹i
ngò hµnh c¬ b¶n lµ Kim, Méc Thñy, Háa, Thæ. Nh− mÖnh Méc, mÖnh Kim…N¹p
©m lµ nh− vËy, do ©m mµ biÕt mÖnh.
TiÕng cã 5 thø tiÕng: Cung, Th−¬ng, Dèc, Chñy, Vò còng nh− cã mÖnh Kim,
mÖnh Méc, mÖnh Háa, mÖnh Thñy, mÖnh Thæ. Trong 6 TuÇn Gi¸p cã 60 ®«i Can
Chi. Cø 2 ®«i cïng mét mÖnh, nh−ng ®«i tr−íc th× thuéc D−¬ng vµ ®«i sau thuéc
¢m. Nh− Gi¸p Tý vµ Êt Söu ®Òu thuéc mÖnh Kim, nh−ng Gi¸p Tý thuéc D−¬ng
kim vµ Êt Söu thuéc ¢m kim.
PhÐp n¹p ©m vèn cã quy t¾c, song ta lËp thµnh nh− sau ®©y:
- Gi¸p Tý, Êt Söu: mÖnh H¶i trung kim, lµ lo¹i kim trong biÓn.
- BÝnh DÇn, §inh M·o: mÖnh L− trung háa, lµ löa trong lß.
- MËu Th×n, Kû TÞ: mÖnh §¹i l©m méc, lµ c©y rõng lín.
- Canh Ngä, T©n Mïi: mÖnh Lé bµng Thæ, lµ ®Êt bªn ®−êng.
- Nh©m Th©n, Quý DËu: mÖnh KiÕm phong kim, lµ lo¹i kiÕm, g−¬m, ®ao.
- Gi¸p TuÊt, Êt Hîi: mÖnh S¬n ®Çu háa, lµ löa ®Çu nói.
- BÝnh Tý, §inh Söu: mÖnh Giang h¹ thñy, n−íc ®¸y s«ng.
- MËu DÇn, Kû M·o: mÖnh Thµnh ®Çu thæ, lµ ®Êt ®Çu thµnh.
- Canh Th×n, T©n TÞ: mÖnh B¹ch l¹p kim, lµ kim s¸p tr¾ng.
- Nh©m Ngä, Quý Mïi: mÖnh D−¬ng liÔu méc, lµ c©y d−¬ng liÔu.
- Gi¸p Th©n, Êt DËu: mÖnh TruyÒn trung thñy, lµ n−íc trong suèi.
- BÝnh TuÊt, §inh Hîi: mÖnh èc th−îng thæ, lµ ®Êt trªn nãc nhµ.
- MËu Tý, Kû Söu: mÖnh TÝch lÞch háa, lµ löa sÊm sÐt, chíp nho¸ng.
- Canh DÇn, T©n M·o: mÖnh Tïng b¸ch méc, lµ c©y tïng c©y B¸ch.
- Nh©n Th×n, Quý TÞ: mÖnh Tr−êng l−u thñy, lµ gißng n−íc ch¶y dµi.
- Gi¸p Ngä, Êt Mïi: mÖnh Sa trung kim, lµ lo¹i kim trong çt.
- BÝnh Th©n, §inh DËu: mÖnh S¬n h¹ háa, lµ löa d−íi nói.
- MËu TuÊt, Kû Hîi: mÖnh B×nh ®Þa méc, lµ c©y ë ®Êt b»ng.
- Canh Tý, T©n Söu: mÖnh BÝch th−îng thæ, lµ ®Êt trªn v¸ch.
- Nh©m DÇn, Quý M·o: mÖnh Kim b¹ch kim, lµ vµng tr¾ng, lµ b¹c.
- Gi¸p Th×n, Êt TÞ: mÖnh Phóc ®¨ng háa, lµ löa lång ®Ìn.
- BÝnh Ngä, §inh Mïi: mÖnh Thiªn hµ thñy, lµ n−íc s«ng Thiªn hµ, m−a.
- MËu Th©n, Kû DËu: mÖnh §¹i tr¹ch thæ, lµ ®Êt nÒn nhµ lín.
- Canh TuÊt, T©n Hîi: mÖnh Thoa xuyÕn kim, lµ vµng chiÕc thoa xuyÕn.
- Nh©m Tý, Quý Söu: mÖnh Tang gi¸ méc, lµ lo¹i c©y d©u, c©y duèi.
- Gi¸p DÇn, Êt M·o: mÖnh §¹i khª thñy, lµ n−íc khe lín.
- BÝnh Th×n, §inh TÞ: mÖnh Sa trung thæ, lµ ®Êt trén trong çt, ®Êt phï sa.
- MËu Ngä, Kû Mïi: mÖnh Thiªn th−îng háa, lµ löa trªn trêi, n¾ng.
- Canh Th©n, T©n DËu: mÖnh Th¹ch lùu méc, lµ c©y th¹ch lùu.
- Nh©m TuÊt, Quý Hîi: mÖnh §¹i h¶i thñy, lµ n−íc biÓn to.
Bμi 3: TuÇn Can

(Tøc lµ phÐp tÝnh ®én Can)
Trong mçi quÎ ®Òu cã 12 Chi thiªn bµn lµ Tý Söu DÇn M·o Th×n TÞ Ngä Mïi
Th©n DËu TuÊt Hîi. Tuy kh«ng cã biÕn theo nh÷ng Can Gi¸p Êt BÝnh §inh MËu
Kû Canh T©n Nh©m Quý, nh−ng vÉn cã thÓ tÝnh ra mµ biÕt ®−îc. Muèn tÝnh th×
ph¶i biÕt ®−îc tªn cña ngµy hiÖn ®ang chiªm quÎ thuéc vÒ TuÇn gi¸p nµo? Vµ cø dß
theo 10 ®«i Can Chi cña TuÇn gi¸p Êy tÊt biÕt mçi Chi cã mét Can ë tr−íc, råi dïng
tªn Can ®ã mµ ®Æt ra tªn cho Chi Êy, Nh− TuÇn BÝnh, TuÇn §inh, TuÇn Kû…ThÝ
dô: ngµy chiªm quÎ thuéc vÒ mét trong 10 ngµy cña tuÇn Gi¸p Tý nh− ngµy Êt Söu,
ngµy Canh Ngä, ngµy Nh©m Th©n ch¼ng h¹n, vËy trong quÎ thÊy Tý lµ tuÇn Gi¸p,
thÊy Söu lµ tuÇn Êt, thÊy Ngä lµ tuÇn Canh, thÊy Th©n lµ tuÇn Nh©m…v× trong 10
®«i Can Chi cña tuÇn Gi¸p Tý th× tr−íc Tý cã Gi¸p, tr−íc Söu cã Êt, tr−íc Ngä cã
Canh …Tãm l¹i gäi lµ TuÇn Gi¸p v× cã Can gi¸p ®øng tr−íc, gäi lµ TuÇn §inh v× cã
can §inh ®øng tr−íc… TuÇn Gi¸p còng gäi lµ TuÇn thñ v× thñ lµ ®Çu mµ Gi¸p th×
®øng ®Çu 10 Can. TuÇn Quý còng gäi lµ TuÇn VÜ, v× VÜ lµ ®u«i, bëi Quý lµ Can
®øng cuèi cïng, tøc nh− çi ®u«i.
Trong m«n Lôc nh©m th−êng dïng ®Õn nh÷ng tõ ng÷ TuÇn lµ ®Ó tu©n thñ theo
quy luËt thêi gian phèi hîp víi kh«ng gian.
Bμi 4: TuÇn kh«ng

TuÇn kh«ng lµ hai Chi kh«ng cã mÆt trong 10 ngµy cña mét TuÇn gi¸p lóc
®ang chiªm quÎ. MÉu sè chung nhá nhÊt chia hÕt cho 10 Can vµ 12 Chi lµ 60, nªn
dïng 10 Can vµ 12 Chi ®Ó lµm ra 6 tuÇn Gi¸p. Sù ¶nh h−ëng cña 10 thiªn Can ®èi
víi 12 ®Þa Chi, khi cïng ë mét thêi ®iÒm xuÊt ph¸t can Gi¸p vµ chi Tý, trong chu
kú 60 ngµy cña Lôc tuÇn sÏ cã 2 Chi lµ ch−a dïng ®Õn, hai Chi nµy trong TuÇn
kh«ng dïng cho nªn gäi lµ TuÇn kh«ng. VÝ dô: TuÇn Gi¸p Tý th× TuÊt Hîi lµ TuÇn
kh«ng, tuÇn Gi¸p TuÊt th× Th©n DËu lµ TuÇn kh«ng.
TuÇn kh«ng cã n¨ng lùc lµm ra kh«ng. V× vËy khi quÎ xÊu hoÆc hung thÇn
hay hung t−íng mµ gÆp TuÇn kh«ng th× tai häa kh«ng ®ñ søc h¹i ®Õn m×nh. Cßn
quÎ tèt hoÆc çt thÇn, çt t−íng mµ gÆp TuÇn kh«ng th× gi¶m ®iÒu may m¾n, cã khi
mÊt c¶ tèt mµ thµnh ra xÊu.
Phµm hµo t−îng hoÆc thÇn t−íng nµo øng vÒ viÖc mµ m×nh muèn cÇu xem
cho ®−îc, khi gÆp TuÇn kh«ng th× ch¾c lµ bÊt m·n th«i. Hµo t−îng hoÆc thÇn t−íng
nµo øng vµo viÖc xÊu mµ m×nh muèn tr¸nh, khi gÆp TuÇn kh«ng th× ch¾c lµ khái
h¹i. ThÝ dô: cÇu tµi mµ thÊy hµo thª tµi gÆp TuÇn kh«ng lµ cÇu kh«ng ®−îc vËy.
Nh− chiªm bÖnh tËt, thÊy hµo Quan quû gÆp TuÇn kh«ng lµ ®iÒm sÏ qua khái bÖnh,
nh− cÇu quan th× uæng c«ng v« Ých, hoÆc quan nh©n hái vÒ chøc t−íc lµ ®iÒm mÊt
ng«i quan.
Nh−ng nªn nhí: chç tèt mµ gÆp TuÇn kh«ng lµ ®· mÊt tèt, song nÕu ë Lôc xø,
mµ quan träng nhÊt lµ ë B¶n mÖnh hay Can l¹i cã ch÷ thiªn bµn xung kh¾c chç tèt
Êy th× sù tèt trë l¹i cã thËt. Tr¸i l¹i, chç xÊu mµ gÆp TuÇn kh«ng lµ khái bÞ h¹i, nh−-
ng nÕu ë Lôc xø cã ch÷ thiªn bµn nµo xung kh¾c chç xÊu Êy th× sù tai h¹i trë l¹i cã
thËt. (Chç tèt gäi lµ quÎ tèt hoÆc hµo t−îng hay thÇn t−íng øng ®iÒm tèt. Cßn chç
xÊu tøc quÎ xÊu hoÆc hµo t−îng hay thÇn t−íng øng ®iÒm xÊu, øng viÖc mµ m×nh
muèn tr¸nh khái. N¨m Th¸ng Ngµy Giê xung TuÇn kh«ng còng vËy).
TuÇn kh«ng nãi chung lµ TuÇn kh«ng thiªn bµn (gäi lµ Kh«ng thÇn) vµ TuÇn
kh«ng ®Þa bµn (gäi lµ Kh«ng ®Þa). Kh«ng thÇn chØ cã n¨ng lùc lµm ra kh«ng ®Õn 7
phÇn, cßn Kh«ng ®Þa th× trän c¶ 10 phÇn. Nh− thÊy Thanh long thõa Kh«ng thÇn mµ
cÇu tµi th× cßn cã chót Ýt hy väng, cßn thÊy l©m Kh«ng ®Þa th× ¾t kh«ng cßn hy väng
cÇu ®−îc tiÒn tµi dï nhiÒu hay Ýt.
Trong mçi quÎ lu«n lu«n ph¶i quan s¸t ®Õn TuÇn kh«ng míi cã thÓ tiªn l−îng
®−îc lµ tèt Ýt hay tèt nhiÒu, xÊu Ýt hay xÊu nhiÒu hoÆc tuy xÊu mµ khái xÊu, hay tuy
tèt mµ ch¼ng ®−îc tèt.

Môc 4: ThËp nhÞ thiªn thÇn

ThËp nhÞ thiªn thÇn lµ 12 chi cña thiªn bµn, rÊt quan träng, ph¶i dïng
®Õn ®Ó tÝnh Tø khãa, Tam truyÒn, hµo t−îng, h×nh, xung, ph¸, h¹i, V−îng-T−íng-
H−u-Tï-Tö khÝ vµ an 12 thiªn t−íng.
Mçi cung thiªn bµn (thiªn thÇn) cã mét tªn riªng nh− sau :
_ Tý thiªn bµn cã tªn lµ ThÇn hËu.
_ Söu thiªn bµn cã tªn lµ §¹i çt.
_ DÇn thiªn bµn cã tªn lµ C«ng tµo.
_ M·o thiªn bµn cã tªn lµ Th¸i xung.
_ Th×n thiªn bµn cã tªn lµ Thiªn c−¬ng.
_ TÞ thiªn bµn cã tªn lµ Th¸i Êt.
_ Ngä thiªn bµn cã tªn lµ Th¾ng quang.
_ Mïi thiªn bµn cã tªn lµ TiÓu çt.
_ Th©n thiªn bµn cã tªn lµ TruyÒn tèng.
_ DËu thiªn bµn cã tªn lµ Tßng kh«i.
_ TuÊt thiªn bµn cã tªn lµ Hµ kh«i.
_ Hîi thiªn bµn cã tªn lµ §¨ng minh.
1. Hîi thiªn bµn hay §¨ng minh:
_ LuËn : Hîi lµ chç b¾t ®Çu sinh mét hµo d−¬ng, chç ¸nh s¸ng ph¸t lªn nªn
gäi lµ §¨ng minh, còng gäi Hîi lµ Thiªn m«n.
_ Hµnh tiÕt : Hîi tøc §¨ng minh lµ thñy thÇn, ©m thñy. B¶n gia cïng t¹i Hîi
®Þa bµn, t−¬ng tû (®ång mét lo¹i) víi can QuÝ vµ sao HuyÒn vò. Lµ nguyÖt t−íng
thø nhÊt, ®−îc dïng trong kho¶ng khÝ Vò thñy vµ tiÕt Kinh chËp th¸ng giªng ©m
lÞch.
_ Cung vÞ : Hîi lµ cung song ng−, t−îng h×nh lµ hai con ç, ng«i ë T©y B¾c,
gÇn B¾c h¬n T©y, trªn cã can Nh©m, d−íi lµ n¬i sinh ra hµnh Méc. Hîi t−îng sao
HuyÒn vò, sè 4, vÞ mÆn, mÇu ®en, vÒ ngò ©m lµ tiÕng Gièc, vÒ tinh tó lµ sao ThÊt
háa tr− vµ BÝch thñy du. VÒ cÇm thó lµ loµi Heo, GÊu. MÆt kh¸c Hîi cßn lµ cöa trêi,
n¬i mµ khÝ ©m cïng tét vµ khÝ d−¬ng b¾t ®Çu h−ng khëi.
_ Chñ lo¹i thuéc :
VÒ ng−êi: Hîi lµ ng−êi thî, mÆt dµi tãc vµng da ®en. Trªn trêi lµ vò s−, vÞ
thÇn lµm m−a. D−íi ®Êt th× øng vµo con trÎ, vÞ t−íng qu©n, lµ th−îng kh¸ch, kÎ ®i
xin ¨n, xin viÖc.
VÒ vËt: lµ thiªn m· (ngùa trêi), Thiªn nhÜ (tai trêi). D−íi ®Êt lµ loµi heo, gÊu,
ç. øng vµo c¬ thÓ th× lµ tr¸i thËn, l¸ gan. Hîi l©m Can th× chØ vÒ ®Çu tãc, ngµy
d−¬ng mµ Hîi gia Th©n hoÆc ngµy ©m mµ Hîi gia Mïi th× chØ vÒ ch©n ®Ó ®i. Hîi
còng lµ m¾t lÐ, m¾t l¸c. Hîi gia Tþ hoÆc Tþ gia Hîi lµ chñ vÒ ®Çu mÆt. Hîi thõa
QuÝ nh©n gia DÇn lµ ®iÖn vua chóa ë, gÆp Thanh long lµ chèn lÇu g¸c, gia Thiªn
hîp lµ çi g¸c, gia M·o lµ l©u ®µi. Hîi còng lµ ®×nh, cung viÖn, v−ên t−îc. Hîi gia
TuÊt hoÆc ngµy Gi¸p Êt mµ Hîi thõa thiªn kh«ng gia Tþ ®Þa bµn lµ chØ tï ngôc,
hoÆc chç chã heo ®i tiÖn.
_ Së chñ: Hîi th−êng øng ®iÒm lµnh, th−êng ®−îc mêi thØnh, cã viÖc ©m
thÇm, t− riªng, viÖc ch¼ng trong s¹ch. Hîi gÆp hung t−íng lµ øng ®iÒm tranh kiÖn,
bÞ tï ngôc, bÞ ®¾m ®uèi. NÕu ngµy Tþ DËu Söu th× øng ®iÒm trém mÊt, cã sù t×m
kiÕm. Hîi thõa HuyÒn vò lµ trém c¾p, thõa Thiªn hËu lµ bän c−íp s¸t h¹i, bän gian
thÇn.
Hîi thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña Hîi thiªn bµn khi thõa 12 thiªn t−íng )
_ Hîi thõa quý nh©n: Hîi lµ cöa Thiªn cung nªn gäi lµ Quý nh©n lªn cöa
trêi, ®iÒm øng ®−îc bÒ trªn mêi thØnh, nÕu gÆp dÞch m· th× cµng øng nghiÖm. Quý
nh©n gia Hîi ®Þa bµn còng øng nh− vËy.
_ Hîi thõa §»ng xµ: lµ çi xe tang ma, chñ sù bi ai. Xem ngµy BÝnh §inh
cµng øng chÝnh x¸c.
_ Hîi gÆp Chu t−íc: Chu t−íc lµ thÇn thæi giã (phong thÇn) cßn Hîi lµ thÇn
thæi èng tiªu. Cho nªn Hîi gÆp Chu t−íc th× øng ®iÒm thæi èng tiªu, s¸o kÌn, Êy lµ
®iÒm ®−îc gi¶i tho¸t khái nh÷ng ®iÒu hung h¹i, thø nhÊt lµ ë viÖc th−a kiÖn ¾t gi¶i
huÒ, tï téi ®−îc phãng thÝch.
_ Hîi thõa Thiªn hîp: Hîi thñy sinh Thiªn hîp méc, mµ méc th× sinh t¹i Hîi
nªn øng vµo ®iÒm con çi míi sinh, tiÓu nhi Êu tö.
_ Hîi thõa C©u trËn: C©u trËn chñ vÒ tông sù, nay C©u trËn kh¾c Hîi thñy tÊt
øng viÖc tï ngôc. Ngµy Gi¸p, Nh©m, QuÝ th× øng viÖc tranh ®Êu, chiÕn ®Êu. L¹i lµ
®iÒm ng−êi ®i sø giËn hên. Ngµy MËu Canh th× kh«ng h¹i, v× C©u trËn víi MËu tû
hßa, víi Canh t−¬ng sinh.
_ Hîi thõa Thanh long: Thanh long gia Hîi ®Þa bµn th× øng vµo viÖc cã quan
hÖ ®Õn l©u ®µi c«ng tr×nh to lín.
_ Hîi thõa Thiªn kh«ng: Thiªn kh«ng lµ chç bá kh«ng, hung lo, gÆp Hîi lµ
chç d¬ bÈn tiÓu tiÖn.
_ Hîi thõa B¹ch hæ: Hîi lµ chç sinh ra méc, B¹ch hæ thuéc kim kh¾c méc
nªn øng vµo ®iÒm bÞ ho¹i th−¬ng.
_ Hîi thõa Th¸i th−êng: Th¸i th−êng lµ th©n lóa nÕp, b¶n gia t¹i Mïi, Hîi
víi Mïi tam hîp nªn øng vµo ®iÒm kho lÉm, l−¬ng léc.
_ Hîi thõa HuyÒn vò: Hîi lµ b¶n gia cña HuyÒn vò, lµ sao chñ vÒ ®¹o tÆc,
øng ®iÒm gäi ®¹o tÆc vµo nhµ.
_ Hîi thõa Th¸i ©m: Hîi lµ t−îng cña HuyÒn vò chñ vÒ sù gian tµ, cßn Th¸i
©m chñ sù ¸m muéi, øng vµo viÖc ©m thÇm Èn khuÊt.
_ Hîi thõa Thiªn hËu: Hîi vµ Thiªn hËu ®Òu thuéc thñy, mµ thñy nhiÒu qu¸
nªn bÞ ®¾m ®uèi, bÞ l«i cuèn, bÞ chÕt ch×m.
2. TuÊt thiªn bµn hay Hµ kh«i
_ LuËn: Hµ kh«i còng cßn gäi lµ Thiªn kh«i, lµ sao ®Èu thø nhÊt. Ng«i ë cung
TuÊt nªn gäi TuÊt lµ Hµ kh«i. Hµ kh«i øng ®éng trong th¸ng 2 ©m lÞch, gi÷a mïa
Xu©n v¹n vËt ®Òu sinh gèc rÔ, tô hîp vµ thu hót sinh khÝ nªn gäi lµ Kh«i v× Kh«i cã
nghÜa lµ tô l¹i.
_ Hµnh tiÕt: TuÊt lµ thæ thÇn, thuéc d−¬ng thæ, b¶n gia t¹i TuÊt ®Þa bµn, t−¬ng
tû víi can MËu vµ sao Thiªn kh«ng. NguyÖt t−íng thø 2 ®−îc dïng trong kho¶ng
khÝ Xu©n ph©n vµ tiÕt Thanh minh, øng víi th¸ng 2 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: TuÊt lµ cung b¹ch d−¬ng, ng«i ë T©y b¾c nh−ng gÇn bªn T©y h¬n.
Trªn cã ký göi can T©n, d−íi lµ Háa mé. TuÊt lµ t−îng sao Thiªn kh«ng, vÞ ngät
mÇu vµng, vÒ ngò ©m lµ tiÕng th−¬ng, vÒ tinh tó lµ sao Khuª, sao L©u (Khuª méc
lang vµ L©u kim cÈu). Trªn trêi th× TuÊt lµ sao §Èu, lµ Thiªn la (l−íi trêi), lµ sao KÕ
®« BÝnh th©n. TuÊt còng lµ §Þa hé (cöa ®Êt). Nh− TuÊt gÆp HuyÒn vò th× gäi lµ ¸p
thÇn (d»n Ðp), còng gäi lµ yÓm thÇn, Õm thÇn.
_ Së thuéc:
VÒ ng−êi lµ: thêi x−a th× TuÊt lµ kÎ gi÷ ngôc, canh nhµ giam, canh g¸c, theo
dâi. TuÊt cßn lµ ng−êi t− trùc, lµ ng−êi hiÒn, thÇy tu, tr−ëng gi¶, thî s¨n b¾n, s¸t
h¹i, ng−êi hung ¸c, tiÓu ®ång, n« béc, t«i tí. TuÊt gÆp B¹ch hæ vµ kh¾c Can lµ kÎ
c−íp m¹nh mÏ. TuÊt gia NguyÖt kiÕn (cung th¸ng ®Þa bµn) lµ quan tra xÐt hái. TuÊt
gia Th¸i tuÕ ®Þa bµn (Cung n¨m ®Þa bµn) lµ quan ®« h¹t cai qu¶n mét khu vùc lín.
TuÊt gÆp Chu t−íc gia Can hay gia Chi lµ quan tr−ëng. TuÊt gÆp HuyÒn vò lµ kÎ ®i
xin ¨n, TuÊt gia Th©n lµ binh sÜ. TuÊt còng lµ ng−êi cËu, «ng, con g¸i.
VÒ thó th× TuÊt lµ: loµi chã, chã sãi. VÒ th©n thÓ: th× TuÊt øng víi mÖnh m«n
(chç gi÷a hai tr¸i thËn), lµ bµng quang, ch©n ®i, çi m«ng. TuÊt gia b¶n mÖnh lµ
ch©n ®au.
VÒ vËt: th× TuÊt øng víi thµnh qu¸ch, chïa triÒn, nói, nhµ h−, nh÷ng vËt sinh
trong ®Êt. Ngµy Gi¸p mµ TuÊt gia DÇn th× v¸ch t−êng h− tæn, thõa B¹ch hæ vµ dïng
lµm S¬ truyÒn lµ må m¶. TuÊt vèn lµ nhµ ngôc gÆp C©u trÇn ch¾c øng viÖc tï ngôc.
TuÊt gÆp §»ng xµ mµ gia Tþ Ngä lµ v«i g¹ch, ®å sø hoÆc lß nÊu ®óc kim khÝ. TuÊt
còng lµ s¾c phôc c«ng nh©n, dÇy dÐp, khÝ giíi cña qu©n lÝnh, c©y kiÕm, c©y tr−îng,
thuéc lo¹i kim, çi khãa, ch×a khãa, trµng h¹t. TuÊt gÆp Ch©u t−íc lµ mÒ ®ay, huy
ch−¬ng. GÆp HuyÒn vò lµm h×nh (gia Söu, Mïi) lµ çi cïm çi g«ng. Thõa C©u trËn
gia Th©n DËu lµ ®¸. TuÊt còng lµ ruéng ngò cèc, ®Ëu, lóa, b¾p nÕp .v.v.v.
_ Së chñ: lµ nh÷ng viÖc cã liªn quan ®Õn Ên thä, çi phï cña çc quan x−a,
kim tiÒn kim kh¸nh, huy ch−¬ng, viÖc dèi tr¸, trèn tho¸t, h− hao, mÊt tµi vËt, viÖc
n« tú, sù tô tËp ®«ng ng−êi. TuÊt dïng lµm S¬ truyÒn th× øng viÖc cò trë l¹i míi.
TuÊt thuéc vÒ hä cã bé Thæ hay bé Tóc lµm b»ng, vÒ sè lµ sè 5.
TuÊt thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña TuÊt thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng )
_ TuÊt thõa QuÝ nh©n: kh«ng bao giê TuÊt thiªn bµn cã thõa sao QuÝ nh©n.
VËy ®o¸n còng nh− QuÝ nh©n l©m TuÊt ®Þa bµn. TuÊt lµ chèn lao ngôc nªn gäi lµ
QuÝ nh©n l©m ngôc, Quan nh©n gÆp chuyÖn ngôc thÊt, t©m tr¹ng kh«ng yªn, gÆp
nhiÒu −u lo vµ sî sÖt. NÕu chiªm hái viÖc cÇu QuÝ nh©n gióp ®ì ch¾c kh«ng ®−îc
nhËn lêi, cã khi cßn bÞ tr¸ch ph¹t. L¹i còng lµ ®iÒm ng−êi trªn ghÐt h¹i kÎ d−íi tay,
®iÒm ng−êi d−íi bÞ tr¸ch ph¹t. Mäi sù viÖc ®Òu ch¼ng nªn hµnh ®éng, kh«ng sö trÞ
®−îc.
_ TuÊt thõa §»ng xµ: øng vµo loµi chã, chã sãi yªu qu¸i quÊy nhiÔu. Mïa
Xu©n chiªm gÆp ngµy Tø mé th× gäi lµ Thiªn cÈu tÊt do bän khuyÓn lang lµm ma
qu¸i, ngµy MËu th× gäi lµ YÓm s¸t øng viÖc nguy h¹i, ngµy Gi¸p Êt DÇn M·o th×
øng viÖc vui mõng nh− h«n nh©n, thai s¶n ...
_ TuÊt thõa Chu t−íc: Êy lµ Chu t−íc nhËp mé v× Chu t−íc thuéc Háa mµ
Háa th× mé t¹i TuÊt. Trong viÖc kiÖn tông ¾t lÖ thuéc vµo h¹ng th− l¹i, nh− th− ký,
tïy ph¸i.
_ TuÊt thõa Thiªn hîp: Thiªn hîp b¶n gia t¹i M·o, M·o víi TuÊt t¸c lôc hîp,
mÆt kh¸c M·o ®øng tr−íc TuÊt 5 cung nªn gäi M·o lµ §øc thÇn cña TuÊt (theo

çch an chi §øc). Nh− vËy TuÊt thõa Thiªn hîp lµ §øc hîp, chiªm hái viÖc g× còng
øng ®iÒm tèt lµnh, ngµy TuÊt cµng øng chÝnh x¸c.
_ TuÊt thõa C©u trÇn: TuÊt lµ sao Thiªn kh«i chñ sù tô tËp ®«ng ng−êi, C©u
trÇn chñ vÒ sù nhãm gãp, nªn TuÊt thõa C©u trËn chñ vÒ nh÷ng cuéc héi häp ®«ng
ng−êi nh− héi nghÞ, cuéc ¨n thÒ uèng hÑn, cuéc héi häp xem h¸t x−íng n¬i hû viÖn.
_ TuÊt thõa Thanh long: TuÊt lµ vÞ thÇn tËp trung, Thanh long lµ n¬i ®« héi,
nÕu luËn vÒ quan vÞ th× lµ ng−êi cã quyÒn cai trÞ mét ®« thÞ lín.
_ TuÊt thõa Thiªn kh«ng: TuÊt víi Thiªn kh«ng t−¬ng tû ®ång ng«i, øng vÒ
viÖc cã liªn quan ®Õn n« tú, s− m«n sai l¹c, ®iÒm t«i tí bÊt l−¬ng, ch¼ng trèn mÊt
còng trém c¾p cña m×nh.
_ TuÊt thõa B¹ch hæ: TuÊt lµ ®Þa hé (hang ®Êt), B¹ch hæ chñ vÒ Tang m«n
(cöa ch«n cÊt) cã nghÜa lµ ch«n ng−êi xuèng huyÖt. Nh− hái bÖnh xem ngµy Nh©m
QuÝ th× TuÊt lµ hµo quan quØ thõa B¹ch hæ bÖnh nh©n ¾t chÕt.
_ TuÊt thõa Th¸i th−êng: TuÊt lµ çi Ên, Th¸i th−êng lµ huy ch−¬ng, vËy
còng øng ®iÒm ®−îc tÆng th−ëng kim tiÒn, kim kh¸nh, b»ng khen...
_ TuÊt thõa HuyÒn vò: HuyÒn vò chñ ®¹o tÆc, TuÊt chñ sù ®µo vong, c¶ hai
gÆp nhau øng ®iÒm trém c¾p mµ trèn tr¸nh (gièng TuÊt thõa Thiªn kh«ng).
_ TuÊt thõa Th¸i ©m: Th¸i ©m lµ tú thiÕp øng vô h«n nh©n.
_ TuÊt thõa Thiªn hËu: quÎ xem ngµy BÝnh th× Thiªn hËu thñy kh¾c BÝnh
háa t¸c quan tinh, ®iÒm cã lîi cho hµng quan nh©n, qu©n tö, rÊt cã lîi cho sù gÆp
ng−êi trªn.
3. DËu thiªn bµn hay Tßng kh«i
_ LuËn: Kh«i lµ sao ®Èu, Tßng kh«i lµ sao ®Èu thø hai (tßng theo sao ®Èu thø
nhÊt lµ Hµ kh«i), vÞ trÝ ë t¹i DËu nªn gäi DËu lµ Tßng kh«i. Tßng kh«i øng ®éng
trong th¸ng 3 ©m lÞch, lóc nµy çc loµi th¶o méc ®Òu tßng theo, û t−îng vµo nh÷ng
l¸ mµ ph¸t ra sù sèng, cho nªn gäi lµ Tßng.
_ Hµnh tiÕt: DËu lµ kim thÇn (©m kim) b¶n gia t¹i DËu ®Þa bµn, t−¬ng tû ®ång
mét lo¹i víi can T©n vµ sao Th¸i ©m, lµ NguyÖt t−íng thø 3 ®−îc dïng trong
kho¶ng khÝ Cèc vò vµ tiÕt LËp h¹, øng víi th¸ng 3 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: thuéc cung Kim ng−u, dïng con bß rõng lµm t−îng tr−ng, ng«i
chÝnh T©y, kh«ng hÒ cã can ký vµ còng kh«ng thõa can léc. DËu t−îng cho sao
Th¸i ©m, sè 6, vÞ cay, mµu tr¾ng,vÒ ngò ©m lµ tiÕng Vò, vÒ thó lµ loµi gµ, chim. VÒ
tinh tó lµ sao VÞ, sao M·o, sao TÊt (VÞ thæ tó, M·o nhËt kª).
_ Së thuéc:
VÒ ng−êi: th× DËu lµ ng−êi ®µn bµ quÝ träng, tí g¸i, ng−êi b¸n r−îu. L©m
v−îng ®Þa lµ ng−êi thiÕu n÷, bÞ H−u Suy Tö thõa Thiªn kh«ng lµ ¶ ®µo, ®µo h¸t, g¸i
m·i d©m. Thõa Thanh long hay Thiªn hîp lµ tú thiÕp hay vî nhá ë riªng. Thõa Th¸i
©m l¹i gia Can Chi lµ vî nhá thµnh vî lín. Thõa Thiªn kh«ng lµ tí nhá tuæi, gia
Söu Mïi lµ tí giµ, thõa Thiªn hîp gia DÇn Th©n lµ c« v·i, thõa Th¸i th−êng lµ g¸i
®ên ca, DËu lµ léc quan, lµ çi th©y bÞ xö tö, thõa B¹ch hæ gia DÇn Th©n Tþ Hîi lµ
binh sÜ ë biªn thïy.
Trªn th©n thÓ th× DËu lµ da l«ng, lç miÖng, lç tai, lç mòi hèc m¾t, mãng
x−¬ng, tinh huyÕt. Gia Tø mé h×nh mÖnh lµ tiÓu tr−êng, ruét non.
VÒ vËt: th× DËu lµ th¸p tr¾ng, ®−êng mßn, miÕu, nhµ thê. DËu còng lµ tÊm
bia, vµng b¹c, vËt trang søc, ®ång, ch×, s¾t, ®¸, cµnh, sîi. DËu còng lµ r−îu, n−íc
t−¬ng, rau c¶i, gõng tái. DËu lµ cung §oµi lµ ®Çm n−íc, nªn DËu gia TuÊt lµ s−¬ng
mï, gia Söu lµ tuyÕt, gia Hîi lµ s«ng ngßi, gia DËu l¹i thõa Thiªn hËu hay HuyÒn
vò lµ s«ng Cöu giang.
_ Së chñ: trªn trêi th× DËu lµ v¨n tinh, øng vÒ v¨n häc. DËu chuyªn øng vÒ
nh÷ng viÖc gian d©m, gi¶i t¸n, th−ëng tÆng, tin tøc ®ao kiÕm, n« tú, phô n÷. DËu lµ
t− m«n lµ cöa riªng cña kÎ lµm viÖc gian tµ ¸m muéi.
DËu thuéc vÒ hä viÕt cã ch÷ Nh©n.
DËu thõa thiªn t−íng

(§iÒm øng cña DËu thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng)
_ DËu thõa QuÝ nh©n: gÆp mïa Thu th× DËu ®−îc v−îng khÝ hay Tø quÝ th×
®−îc t−íng khÝ th× øng ®iÒm ®−îc th−ëng tÆng. B»ng gÆp mïa Xu©n th× DËu bÞ tï
khÝ vµ mïa H¹ th× DËu bÞ Tö khÝ th× øng ®iÒm bÞ quØ ma tr¸ch, chiªm tông ¾t bÞ
g«ng cïm.
_ DËu thõa §»ng xµ: øng ®iÒm ma qu¸i, s¸ng sím th× ®iÒm chim chãc lµm
ma qu¸i, buæi tèi th× gµ lµm ma qu¸i, ®Æc biÖt lµ ngµy Kû th¸ng 2 th× øng ®iÒm nh−
vËy, v× th¸ng 2 ©m lÞch th× DËu lµ NguyÖt yÓm, lµ vÞ thÇn hay g©y ra viÖc qu¸i gë.
_ DËu thõa Chu t−íc: ngµy Gi¸p, Êt øng ®iÒm ngôc tông, v¨n b¶n giÊy tê
th−êng g©y ra viÖc nhiÔu h¹i v× DËu kh¾c Can.
_ DËu thõa Thiªn hîp: Thiªn hîp tøc lµ M·o v× ®ång thuéc ©m méc, M·o
víi DËu ®Òu thuéc t− M«n (cöa riªng) nªn øng viÖc c¶ trong lÉn ngoµi hay bªn tr¸i
bªn ph¶i ®ång tÝnh viÖc ©m thÇm ¸m muéi.
_ DËu thõa C©u trËn: C©u trËn lµ sao tranh ®Êu ho¹t ®éng mµ ®· chiªm ®éng
tÊt ph¶i cã gi¶i t¸n. Ngµy Gi¸p méc th× kh¾c C©u trËn, nh−ng nhê cã DËu lµ con cña
C©u trËn, kim kh¾c méc nªn hai bªn ®Òu cã thÕ lùc ®¸nh nhau, nh−ng ®¸nh råi còng
gi¶i t¸n mµ ch¼ng hiÒm ghÐt nhau. Ngµy MËu, Canh ®èi víi C©u trËn vµ DËu t−¬ng
sinh, t−¬ng tû ch−a ®¸nh mµ gi¶i t¸n. Ngµy Nh©m, QuÝ th× C©u trËn kh¾c Nh©m quÝ,
nhê DËu ®øng trung gian tho¸t khÝ C©u trËn mµ sinh Nh©m QuÝ cho nªn còng gi¶i
t¸n mµ kh«ng cã ©n nghÜa chi c¶.
_ DËu thõa Thanh long: DËu ®−îc v−îng, t−íng khÝ th× cã sù vÒ tiÒn b¹c,
nÕu DËu ®−îc dïng lµm S¬ truyÒn ¾t sù viÖc cã thñy chung. DËu bÞ Tï Tö khÝ lµ
con dao nhá.
_ DËu thõa Thiªn kh«ng: Thiªn kh«ng lµ tí trai, DËu lµ tí g¸i, gÆp nhau tÊt
cã trao ®æi lêi lÏ t− th«ng víi nhau.
_ DËu thõa B¹ch hæ: DËu vµ B¹ch hæ ®Òu thuéc kim, nh−ng nÕu DËu v−îng
t−íng th× kim Êy lµ vµng b¹c, ngäc ngµ, ch©u b¸u. DËu gÆp Tö khÝ th× kim Êy lµ con
dao.
_ DËu thõa Th¸i th−êng: Th¸i th−êng lµ lo¹i nÕp g¹o, ngµy Nh©m QuÝ chiªm
th× lóa nÕp ®−îc bÐo tèt v× DËu t−¬ng sinh Nh©m QuÝ. Ngµy Gi¸p bÞ DËu kh¾c nÕp
tèt mµ ch¾c h¹t. Ngµy Canh th× nÕp qu¸ cøng nªn h¹t ¾t nhá, bëi t−¬ng tû kim lµ
lo¹i cøng r¾n.
_ DËu thõa HuyÒn vò: DËu kim sinh HuyÒn vò thñy nªn gäi lµ bê n−íc, nÕu
gÆp ngµy Kû th× kh« h¹n v× Kû thæ kh¾c HuyÒn vò thñy.
_ DËu thõa Th¸i ©m: ngµy T©n xem th× DËu T©n ®ång lo¹i, nÕu DËu ®−îc
v−îng-t−íng khÝ th× øng vµo vµng ngäc, nÕu DËu bÞ Tï-Tö khÝ th× lµ con dao, hoÆc
cã sù chÐm giÕt. Ngµy BÝnh §inh th× øng vµo tiÒn tµi v× DËu lµ ©m kim nhê háa
BÝnh §inh ®óc thµnh tiÒn. Ngµy Gi¸p, mïa Xu©n th× DËu vµ Th¸i ©m ®Òu bÞ Tï khÝ
tÊt øng viÖc t«i tí trai g¸i cïng vî lÏ tÝnh ®iÒu gian gi¶o. Ngµy MËu thæ sinh Kim
DËu vµ Th¸i ©m øng ®iÒm h«n nh©n. Ngµy Canh ®ång kim t−¬ng tû, cïng lµm
v−îng khÝ lÉn nhau, Kim chñ s¾c tr¾ng nªn øng ®iÒm vÒ b¹c tr¾ng.
_ DËu thõa Thiªn hËu: DËu thuéc cung §oµi lµ ®Çm n−íc lín, hoÆc nguån
n−íc ë vùc s©u hoÆc s«ng Cöu giang, quÎ øng ®Õn nh÷ng viÖc cã liªn hÖ ®Õn nh÷ng
chç Êy, còng øng víi ®iÒm bªn trong bªn ngoµi t− th«ng v× Thiªn hËu lµ phô n÷ gÆp
DËu lµ çi cöa riªng, mµ ®· nãi cöa riªng tÊt lµm chuyÖn thÇm kÝn.
4. Th©n thiªn bµn hay TruyÒn tèng
_ LuËn: lu©n chuyÓn trong th¸ng 4 ©m lÞch, lóc nµy v¹n vËt ®· ®Õn lóc cïng
tét th¹ch mµu, d−¬ng chuÈn bÞ thèi lui mµ mét ©m muèn sinh, lµ lóc truyÒn ©m mµ
c«ng d−¬ng, r−íc ©m mµ ®−a d−¬ng cho nªn gäi Th©n lµ TruyÒn tèng.
_ Hµnh tiÕt: Th©n lµ kim thÇn, d−¬ng kim, b¶n gia t¹i Th©n ®Þa bµn, t−¬ng tû
víi can Canh vµ thiªn t−íng B¹ch hæ, lµ NguyÖt t−íng thø 4 ®−îc dïng trong
kho¶ng thêi gian khÝ TiÓu m·n vµ tiÕt Mang chñng th¸ng 4 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: Th©n lµ cung nam n÷ hay ©m d−¬ng, cung song tö, cÆp sinh ®«i,
ng«i ë T©y Nam nh−ng gÇn T©y h¬n, trªn cã can Canh vµ d−íi lµ nguån sinh ra
Thñy Thæ, t−îng sao B¹ch hæ, sè 7, vÞ cay, mµu tr¾ng, vÒ ngò ©m lµ tiÕng Chñy, vÒ
tinh tó lµ sao Chñy, sao S©m (Chñy háa hÇu).
_ Së thuéc:
VÒ ng−êi: Th©n lµ ng−êi ®i ®−êng, h×nh d¸ng thÊp, ng¾n, m¾t trßn tai nhá, ®Ó
r©u tãc, th©n h×nh to. Ng−êi lµm viÖc c«ng, thî b¹c vµng, ng−êi ®ang chÞu tang chÕ,
ng−êi ®i ®¸nh giÆc, Th©n gia TÝ Ngä lµ binh sÜ ®¶o ngò trèn lÝnh, Th©n thõa Thiªn
hîp lµ lµ thÇy thuèc chÝnh danh, thõa B¹ch hæ lµ ng−êi s¨n b¾n cã mang sóng, gia
DÇn Th©n Tþ Hîi lµ ng−êi cËu hay thÇy tu. Ngµy Tþ DËu Söu mµ Th©n gia Tþ hoÆc
ngµy Hîi M·o Mïi mµ Th©n gia Hîi hoÆc ngµy DÇn Ngä TuÊt mµ Th©n gia DÇn
hoÆc ngµy Th©n Tý Th×n mµ Th©n gia Th©n lµ quan §×nh óy hay quan tæng t− lÖnh,
nguyªn so¸i.
Trong th©n thÓ th× Th©n lµ phæi, x−¬ng, mËt, tiÕng nãi, ruét giµ, çi vó cho
con bó.
VÒ vËt: Th©n thiªn bµn lµ Thiªn tiÒn tinh (sao øng tiÒn b¹c), còng gäi lµ sao
Thiªn quØ, cßn gäi lµ sao Thiªn y (chñ vô thuèc men). Th©n lµ loµi khØ, v−în, ®−êi
−¬i. Th©n còng lµ miÕu am thê phông, ®−êng x¸, l¨ng tÈm, m¸i nhµ, linh c÷u, th©y
chÕt. Th©n còng lµ gÊm vãc, lôa lµ, kinh s¸ch, ®å nghÒ vÒ ca nh¹c, nÕp lín h¹t.
Th©n gÆp h×nh lµ ®ao binh (DÇn Tþ Th©n).
_ Së chñ: Th©n chuyªn øng vÒ viÖc ®−a truyÒn, truyÒn cèng, viÖc ®i ®−êng,
tin tøc, bÖnh tËt, tang chÕ, biÕu tÆng, tiÔn ®−a, Th©n gia hîi mµ kh¾c Can lµ thñy
n¹n, thõa C©u trÇn lµ cõu thï c−íp bãc, thõa HuyÒn vò gia Hîi Tý lµ sai lêi, thÊt
høa, ngµy Nh©m QuÝ th× øng ®iÒu d©m « tåi tÖ.
Th©n thuéc vÒ hä cã bé kim lµm b»ng.
Th©n thõa thiªn t−íng

(§iÒm øng cña Th©n thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng)
_ Th©n thõa QuÝ nh©n: QuÝ nh©n thuéc ©m thæ, chñ sù vÒ ruéng ®Êt. Th©n lµ
chç sinh ra thñy thæ nªn øng ®iÒm ®i thu thuÕ m¸ ruéng ®Êt.

_ Th©n thõa §»ng xµ: §»ng xµ tøc Tþ, Xµ Tþ ®ång thuéc ©m háa, Tþ chñ vÒ
xe tang Th©n Hæ thuéc d−¬ng kim chñ sù chÕt ch«n, toµn lµ øng ®iÒm tang ma.
Ngµy Gi¸p øng ®¸m tang cña quan quÝ, ngµy MËu øng tang t«i tí v× MËu ®ång mét
lo¹i víi Thiªn kh«ng lµ t−îng n« tú (còng cã khi øng cho ®¸m quan lín tö bÖnh).
Ngµy Canh lµ ®¸m tang cña ng−êi kh«ng bÖnh, nh−ng v× cuång lo¹n hñy phÕ th©n
m×nh mµ chÕt. Ngµy BÝnh §inh lµ ®¸m háa t¸ng hay lß thiªu ng−êi.
_ Th©n thõa Chu t−íc: chñ sù s¨n b¾n ë ®ång ruéng.
_ Th©n thõa Thiªn hîp: chñ sù vÒ trao ®æi mua b¸n, ngµy Nh©m QuÝ th× øng
ng−êi n÷ mua b¸n hoÆc ®em lîi léc lµm mai mèi, ngµy BÝnh §inh th× ng−êi nam tö
mua b¸n, cã sù trao ®æi gi÷a ng−êi tu hµnh víi quan l¹i.
_ Th©n thõa C©u trËn: C©u trËn chñ sù tranh ®Êu, ngµy Kû th× do sù o¸n cõu
thï mµ tranh ®Êu, bëi ngµy Kû th× Can §øc t¹i DÇn mµ DÇn méc tÊt bÞ Th©n kim
xung kh¾c, mµ xung kh¾c tÊt cã sù o¸n cõu thï.
_ Th©n thõa Thanh long: Th©n øng viÖc ®¹o lé, Thanh long lµ con ngùa ch¹y
ngµn dÆm, c¶ hai ®Òu øng viÖc ®i ®−êng. Ngµy Gi¸p øng viÖc v× tiÒn b¹c mµ ra ®i
hoÆc ®i ®−îc tiÒn b¹c do tin tøc n¬i xa, ngµy MËu bëi cã c«ng v¨n, v¨n b¶n mµ bän
n« tú ra ®i, ngµy Canh do tËt bÖnh hoÆc do cha mÑ tËt bÖnh mµ ra ®i hoÆc do cha
mÑ chÕt n¬i xa mµ ra ®i. Ngµy Nh©m mµ thÊy Tam truyÒn lµ Thñy côc cã ®ñ ba ch÷
Th©n Tý Th×n hay Hîi Tý Söu mµ S¬ truyÒn cã thõa Gian thÇn lµ ng−êi ®µn bµ d©m
lo¹n bÞ b¹i lé mµ lªn ®−êng (Gian thÇn: mïa Xu©n t¹i DËu, H¹ t¹i Hîi, Thu t¹i
Th©n, §«ng t¹i Tþ). Ngµy QuÝ rÊt kþ xuÊt hµnh v× sÏ cã sù bá sãt, hao s¸t.
_ Th©n thõa Thiªn kh«ng: øng vÒ sù mµi, gi·, lµm cho tiªu bít, hao mßn.
_ Th©n thõa B¹ch hæ: Th©n vµ B¹ch hæ ®ång ng«i d−¬ng kim ®Òu øng viÖc
tang th−¬ng s¸t h¹i, binh ®ao. Ngµy Gi¸p th× Thanh long lµm chñ sù cho nªn do
viÖc tiÒn tµi mµ s¶n sinh ra th−¬ng tµn ®Ém m¸u chÕt chãc d÷ déi v× Méc t−¬ng
kh¾c tÊt bÞ l−u huyÕt. Ngµy MËu th× C©u trÇn chñ sù kim thæ t−¬ng sinh mµ kh«ng
x¶y ra chiÕn ®Êu. Ngµy Canh th× B¹ch hæ chñ sù, ¾t cã viÖc ®éng binh ®ao x« x¸t
nh−ng kh«ng bÞ th−¬ng tµn v× can Canh th× §øc t¹i Th©n, cã lîi vÒ gÆp ®¹i nh©n,
nh−ng vÉn Èn ®iÒu bÊt nghÜa. Ngµy Nh©m th× Thiªn hËu chñ sù, do sù gian d©m, do
phô n÷ mµ th−¬ng tµn lÉn nhau. Ngµy QuÝ th× HuyÒn vò chñ sù, øng ®iÒm ®¹o tÆc
lµm h¹i lÉn nhau nh−ng kh«ng hung tîn.
_ Th©n thõa Th¸i th−êng: GÆp vô ®¸nh c−íp.
_ Th©n thõa HuyÒn vò: gÆp vô c−íp giËt ®¸nh ph¸.
_ Th©n thõa Th¸i ©m: Ngµy T©n mµ Th©n ®−îc v−îng t−íng khÝ th× øng viÖc
lóa mú, Th©n bÞ Tï-Tö khÝ lµ viÖc gi÷ thµnh.
_ Th©n thõa Thiªn hËu: Thiªn hËu thuéc Thñy ®−îc sinh t¹i Th©n nªn øng
viÖc ao hå, ngµy Gi¸p øng ao, ngµy MËu øng hå. Ngµy BÝnh §inh ch¼ng gäi lµ ao
hå mµ gäi lµ bÞ m©y che lÊp, sù viÖc rÊt ¸m muéi, phßng tróng m−u kÕ mµ ph¶i h−
háng, Th©n kim sinh Thiªn hËu thñy kh¾c BÝnh §inh háa, kh«ng kh¸c nµo Th©n xói
giôc Thiªn hËu kh¾c BÝnh §inh vËy.
5. Mïi thiªn bµn hay TiÓu çt
_ LuËn: Mïi lµ mét NguyÖt t−íng lu©n chuyÓn trong th¸ng 5 ©m lÞch, lóc nµy
v¹n vËt thay ®æi, lín qua nhá l¹i, çi lín ®ang tiªu tµng, çi nhá ®ang n¶y në, mu«n
sù viÖc ®Òu ®−îc çi tiÓu thµnh (thµnh viÖc nhá), cho nªn gäi Mïi lµ tiÓu çt nghÜa
lµ tèt nhá, thµnh nhá.

_ Hµnh tiÕt: Mïi lµ thæ thÇn (©m thæ). B¶n gia t¹i Mïi ®Þa bµn, t−¬ng tû víi
can Kû vµ sao Th¸i th−êng, lµ NguyÖt t−íng thø 5 ®−îc dïng trong kho¶ng khÝ H¹
chÝ vµ tiÕt TiÓu thö ë vµo th¸ng 5 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: Mïi thuéc cung cù gi¶i, ng«i ë T©y nam, gÇn bªn Nam h¬n, trªn
cã ký can §inh vµ can Kû, d−íi lµ mé cña hµnh Méc, Mïi lµ t−îng cña sao Th¸i
th−êng, sè 8, mÇu vµng, vÞ ngät, vÒ ngò ©m lµ tiÕng Chñy, vÒ tinh tó lµ sao Quû sao
TØnh (QuØ kim d−¬ng vµ TØnh méc can).
_ Së thuéc:
VÒ Nh©n: Mïi lµ ng−êi b¶o vÖ lÔ nh¹c, cóng tÕ, lµ cha mÑ, ng−êi giµ c¶, c«,
d×, chÞ d©u, em g¸i, ng−êi mai mèi, ng−êi ®µn bµ nghÌo khæ, thî ®Æt r−îu, thî lµm
nãn. Mïi gia Hîi lµ kÕ phô (cha sau), Mïi gia DËu lµ KÕ mÉu (mÑ sau). Trªn c¬ thÓ
th× Mïi lµ l¸ gan, x−¬ng sèng bÞ låi cong.
VÒ VËt: Trªn Thiªn bµn th× Mïi lµ Thiªn töu tinh (sao øng vÒ r−îu), l¹i lµ
thÇn lµm giã, lµ quØ thÇn trong nhµ. Gia Tþ Ngä lµ Thiªn nhÜ (Tai cña Trêi). VÒ
cÇm thó th× Mïi lµ lo¹i dª, tr©u, chim −ng, ç biÓn. Mïi còng lµ ®×nh viªn, v¸ch
t−êng, thæ s¸n, giÕng n−íc, suèi n−íc, lß gèm, phßng trµ, qu¸n r−îu, n¬i r−íc
kh¸ch, ngµy Gi¸p Êt lµ ®Êt ®Ó ch«n cÊt ng−êi, gia Th×n lµ v−ên hoa, gia M·o lµ
rõng c©y. Mïi còng lµ trêi nãng h¹n, thõa Chu t−íc gia Hîi TÝ lµ hoµng trïng (lo¹i
s©u keo), lµ chÐn m©m, ¸o m·o, Ên tÝn, thuèc trÞ bÖnh, m¹, lóa, bøc rÌm, b×nh ly
®ùng r−îu.
_ Së chñ: Mïi chuyªn øng vÒ viÖc lÔ t¹, ¨n uèng, tiÖc r−îu, h«n nh©n, tiÖc lÔ,
héi hÌ, ¨n mõng, ngµy MËu Kû mµ Mïi thõa Thanh long th× ®−îc mêi thØnh, Mïi
gia Hµnh niªn l¹i thõa Ly thÇn lµ ®iÒm ly biÖt.
_ Mïi thuéc vÒ hä cã ch÷ D−¬ng, ch÷ Thæ.
Mïi thõa thiªn t−íng

(§iÒm øng cña Mïi thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng)
_ Mïi thõa QuÝ nh©n: Mïi thõa QuÝ nh©n gia Hîi ®Þa bµn, hay Hîi thõa QuÝ
nh©n gia Mïi ®Þa bµn øng ®iÒm giÕt mæ dª ®Ó cóng tÕ thÇn.
_ Mïi thõa §»ng xµ: Mïi lµ lÔ cóng v¸i, cßn §»ng xµ tøc Tþ lµ çi xe tang
Êy lµ viÖc cóng tÕ ng−êi chÕt. NÕu thªm thõa Tang xa, T¸ch ph¸ch lµ ®iÒm cã ®éi
kh¨n tang.
_ Mïi thõa Chu t−íc: øng viÖc v¨n th−, kiÖn tông tíi cöa c«ng.
_ Mïi thõa Thiªn Hîp: kh«ng bao giê cã Mïi thiªn bµn thõa thiªn Hîp.
_ Mïi thõa C©u trËn: ngµy Nh©m QuÝ th× øng viÖc tranh chÊp nhau v× ®ång
thæ kh¾c thñy.
_ Mïi thõa Thanh long: Mïi lµ mé cña Méc, lµ rång nhËp mé, rång gÉy
sõng, ®iÒm ch−a tíi vËn, cÇn yªn tÜnh, kh«ng nªn hµnh ®éng bÊt cø viÖc g×.
_ Mïi thõa Thiªn kh«ng: lµ suèi n−íc, giÕng n−íc, nÕu gÆp ¸c s¸t Kim thÇn,
§¹i s¸t, chi h×nh h¹i... lµ m¹ch n−íc, gièng bÞ hñy ho¹i, sôp ®æ. Th¸ng 4 xem th×
Mïi thõa Thiªn nhÜ gÆp Thiªn kh«ng lµ tai trêi, th«ng suèt, nh− ®i b¾t kÎ gian tÆc ¾t
®−îc nghe tin ®Ých x¸c.
_ Mïi thõa B¹ch hæ: ngµy Gi¸p Êt gäi lµ phÇn mé s¸t øng viÖc må m¶, ch«n
cÊt, ngµy Kû T©n gäi lµ phong s¸t (cã giã to).

_ Mïi thõa Th¸i th−êng: Mïi lµ thÇn cèc tóc, øng vÒ lóa, nÕp, mÌ, ®Ëu, b¾p,
khoai. Ngµy Nh©m QuÝ øng vÒ r−îu uèng lµm h¹i b¶n th©n v× Mïi vµ Th¸i th−êng
®ång ©m thæ kh¾c thñy Nh©m QuÝ. Ngµy BÝnh §inh øng ®iÒm cóng tÕ.
_ Mïi thõa HuyÒn vò: kh«ng bao giê cã Mïi thiªn bµn thõa HuyÒn vò.
_ Mïi thõa Th¸i ©m: cã viÖc liªn hÖ ®Õn c« g×.
_ Mïi thõa Thiªn hËu: cã viÖc liªn hÖ ®Õn mÑ, ®Õn bµ.
6. Ngä thiªn bµn hay Th¾ng quang
_ LuËn: Ngä thuéc Háa ë chÝnh cung Ly, lµ n¬i chiÕu s¸ng bèn ph−¬ng, ch¸y
s¸ng kh«ng ngõng, nªn gäi Ngä lµ Th¾ng quang, V× Th¾ng lµ cã søc lùc m¹nh h¬n
lªn, cßn Quang lµ s¸ng râ. Giê Ngä còng lµ giê chiÕu s¸ng bèn ph−¬ng vµ rùc rì
h¬n hÕt nªn gäi Ngä lµ Th¾ng quang.
_ Hµnh tiÕt: lµ háa thÇn, d−¬ng háa, b¶n gia t¹i Ngä ®Þa bµn, t−¬ng tû víi can
BÝnh vµ sao Chu t−íc, lµ NguyÖt t−íng thø 6 ®−îc dïng trong kho¶ng khÝ §¹i thö
vµ TiÕt LËp thu th¸ng 6 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: Ngä lµ cung chÝnh Nam, cung Ly, kh«ng cã can ký, t−îng sao
Chu t−íc, sè 9, vÞ ®¾ng, mÇu ®á, ngò ©m lµ tiÕng Cung, vÒ tinh tó lµ sao Tinh, sao
Tr−¬ng, sao LiÔu (TØnh NhËt m· vµ Tr−¬ng nguyÖt léc).
_ Së thuéc:
VÒ nh©n: Th¾ng quang lµ vÞ thÇn mÆt trßn mµ ®á hång, th©n thÓ trßn to lín.
Ngä lµ cung phi, lµ kÎ ®i sø cho vua chóa, ng−êi ®µn bµ ca h¸t, ng−êi hiÒn, ng−êi c-
−ìi ngùa, phô n÷ nu«i t»m ...Trªn th©n thÓ th× Ngä lµ tr¸i tim, chÝnh gi÷a, trôc
xuyªn t©m, Ngä gia Hîi lµ ®au tim.
VÒ vËt: trªn trêi Ngä lµ ng«i sao Thiªn v−¬ng l−ìng tinh, còng gäi lµ T¶ thiªn
môc (m¾t tr¸i trêi) lµ m©y, sÊm næ, lµ trªn nhá d−íi lín lµ h×nh t−îng cña löa. Ngä
lµ cung ®iÖn, gia Th©n DËu thõa Th¸i th−êng lµ nhµ bÕp. Ngä còng lµ ®uèc, h¬i löa,
lß nung, quÇn ¸o, t¬ thªu, s¸ch vë.
_ Së chñ: Ngä chuyªn øng çc ®iÒu qu¸i l¹, s¸ng choang, v¨n minh, v¨n th−,
viÖc quan. Ngä còng lµ viÖc kinh sî, th−a kiÖn, gia Th©n lµ cã ®iÒu nghi hoÆc, g©y
gæ, chöi rña. Thõa Chu t−íc gia DÇn lµ v¨n th−, gia Hîi lµ thai nghÐn (háa l©m
tuyÖt h−¬ng).
Ngä thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña Ngä thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng)
_ Ngä thõa QuÝ nh©n: lµ ng−êi hiÒn lµnh, ngµy T©n tuy Ngä kh¾c T©n (t¸c
quØ) nh−ng còng lµ ®iÒm xÊu hãa tèt.
_ Ngä thõa §»ng xµ: ®iÒm cã kinh sî, ngµy T©n th× sù kinh sî ®Õn mau, çc
ngµy kh¸c chËm ®Õn.
_ Ngä thõa Chu t−íc: cã tin tøc ch©n thËt.
_ Ngä thõa Thiªn hîp: ch÷ nghÜa th«ng ®¹t. Ngµy BÝnh §inh th× øng sù héi
häp ®«ng ng−êi ë nha m«n. Ngµy Nh©m QuÝ lµ ng−êi ®µn bµ lµm mai mèi.
_ Ngä thõa C©u trËn: C©u trËn cã t−îng quan vâ, h−¬ng kú, quan ®Þa ph−¬ng
cÊp ph−êng, quËn.
_ Ngä thõa Thanh long: Thanh long lµ t−îng quan v¨n, nay thõa Ngä lµ rång
bay lªn trêi, ¸m chØ ng−êi ®i sø, sø qu¸n.

_ Ngä thõa Thiªn kh«ng: Thiªn kh«ng thuéc Thæ ®−îc Ngä sinh nªn gäi lµ
thæ c«ng, thî ®¾p ®Êt, nÒn nhµ, ®−êng x¸ ...
_ Ngä thõa B¹ch hæ: B¹ch hæ lµ sao B¹ch lé, ®¹i lé nªn øng vµo ®−êng ngâ,
l¹i còng øng vµo ®ao kiÕm binh khÝ, vËt cÇm n¾m ®Ó s¸t ph¹t hoÆc ®Ó c−a c¾t.
_ Ngä thõa Th¸i th−êng: øng vÒ ruéng n−¬ng, nhµ cöa, ngò cèc.
_ Ngä thõa HuyÒn vò: gäi lµ t¶ môc t−íng qu©n, l¹i nãi m¾t trêi ®· më øng
®iÒm kÎ trém c−íp bÞ b¹i h¹i, b¹i lé.
_ Ngä thõa Th¸i ©m: Th¸i ©m lµ t−îng tú thiÕp, gÆp Ngä lµ bËc cao c¶ nªn
nãi cung phi, vî nhá cña quan cao, vua chóa.
_ Ngä thõa Thiªn hËu: Thiªn hËu lµ cung n÷, ngµy Gi¸p lµ ng−êi phô n÷ nhá
cã lßng nh©n, d¸ng m¹o tèt t−¬i. Ngµy MËu lµ ng−êi n÷ da vµng mËp vµ xÊu, ngµy
Canh lµ ng−êi n÷ gÇy èm hay bÖnh mµ cã lÔ nghÜa, ngµy Nh©m QuÝ lµ ng−êi n÷ ®Ñp
mµ tÝnh d©m, Nh©m th× d©m dËt, QuÝ th× lo¹n lu©n.
7. TÞ thiªn bµn hay Th¸i Êt
_ LuËn: TÞ lµ nguyÖt t−íng mµ trong th¸ng nµy tr¨m thø h¹t ®Òu thµnh thôc
cøng r¾n nªn gäi TÞ lµ Th¸i Êt, v× Th¸i lµ ®Õn chç cùc ®iÓm cña nã.
_ Hµnh tiÕt: TÞ tøc Th¸i Êt lµ Háa thÇn (©m háa) t−¬ng tû víi can §inh vµ sao
§»ng xµ, lµ nguyÖt t−íng thø 7 ®−îc dïng trong kho¶ng khÝ Xö thö vµ TiÕt B¹ch lé
th¸ng 7 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: TÞ lµ cung ThÊt n÷, ng«i t¹i §«ng nam cung tèn, gÇn Nam h¬n
§«ng trªn cã can MËu BÝnh, d−íi lµ chç sinh ra loµi kim, TÞ t−îng sao §»ng xµ, sè
4, mÇu ®á lÊm ch©n, vÞ ®¾ng, ngò ©m lµ tiÕng Dèc, vÒ tinh tó lµ sao Dùc sao ChÈn
(Dùc háa xµ, ChÈn thñy dÉn).
_ Së thuéc:
VÒ nh©n: TÞ lµ kÎ ®¸nh xe, lµ c« g¸i, ng−êi ®µn bµ, kÎ cã HuyÔn thuËt, häa sÜ,
thî méc, ®Çu bÕp, ng−êi b¸n hµng hãa, ng−êi ®i xin ¨n, kÎ ®i ®iÕu tang, TÞ thõa
Th¸i ©m lµ ng−êi ®µn bµ ca kü, ca vò. Trªn th©n thÓ th× TÞ lµ tr¸i tim, tam tiªu, yÕt
hÇu, mÆt r¨ng, chÊm ®á, nèt ruåi son, tµn nhang son.
VÒ vËt: trªn trêi TÞ lµ sao Th¸i Êt, kho¶ng sau khÝ §«ng chÝ th× øng vÒ tuyÕt.
TÞ còng lµ chiÕc xe, xe tang, vµng s¾t, ch©u ngäc, khu«n ®óc, khÝ cô ©m nh¹c, èng
s¸o tiªu, ®å sµnh sø, lß nung nÊu, bÕp t¸o qu©n, çi bóa, r×u. TÞ gia Mïi hay Mïi
gia TÞ lµ giÕng n−íc vµ bÕp liÒn nhau, ngµy TÞ Hîi mµ thÊy TuÊt gia TÞ th× bÕp vµ
nhµ xÝ liÒn nhau. TÞ còng lµ löa ¸nh s¸ng. TÞ còng lµ loµi c«n trïng biÕt bay, chim
bay, th»n l»n, l−¬n, r¾n, con ve, con giun, nh− NguyÖt yÓm gia TÞ th× øng ®iÒm n»m
mª thÊy r¾n.
_ Së chñ: TÞ hay øng ®iÒm tranh ®Êu, g©y c·i cä, lo sî qu¸i l¹, l¹i còng øng
vÒ çc tai häa bÊt ngê vµ sù ban th−ëng. TÞ gia Th×n lµ tÊn phôc tèt, b»ng Th×n gia
TÞ lµ tho¸i phôc xÊu. TÞ còng øng vÒ thai dùng, nh− §»ng xµ gia Th×n lµ song thai,
buån lo, t×m kiÕm, cuång väng. TÞ kh¾c Can Chi lµ ®iÒm bÞ hñy m¹, nhôc m¹, m¾ng
chöi, TÞ gia DËu hay DËu gia TÞ lµ bÞ l−u ®Çy.
TÞ thõa thiªn t−íng

(§iÒm øng cña TÞ thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng)
_ TÞ thõa QuÝ nh©n: ®iÒm øng ®−îc hiÕn tÆng, ban th−ëng.

_ TÞ thõa §»ng xµ: ngµy T©n ngµy DËu cã tai häa bÊt ngê, th¸ng 6 TÞ thõa
NguyÖt yÓm tÊt cã tai häa liªn miªn, gÆp thÊy ®iÒm qu¸i l¹, vÒ xem bÖnh th× gäi lµ
§iªu kh¸ch, chÕt, xem ngµy T©n ngµy DËu cµng øng.
_ TÞ thõa Chu t−íc: øng ®iÒm cã tin tøc, Ên quan quyÒn hµnh.
_ TÞ thõa Thiªn hîp: gäi lµ Thiªn minh s¸t, chñ sù ve kªu.
_ TÞ thõa C©u trÇn: gäi lµ thæi tiªu, thæi s¸o, ®iÒm gi¶i tho¸t kiÖn tông, tï
ngôc ®−îc tha.
_ TÞ thõa Thanh long: lµ c« kh¸ch, c« ®·i ¨n trong b÷a tiÖc, n÷ chiªu ®·i
viªn.
_ TÞ thõa Thiªn kh«ng: lµ lo¹i thñy trïng.
_ TÞ thõa B¹ch hæ: TÞ lµ xe, B¹ch hæ chñ tang, ®iÒm øng xe tang ma, còng lµ
mòi tªn b¾n, vËt quanh co.
_ TÞ thõa Th¸i th−êng: lµ lß t¸o qu©n, ngµy BÝnh §inh gÆp Th¸i th−êng l©m
TÞ ®Þa bµn th× cµng øng viÖc bÕp t¸o.
_ TÞ thõa HuyÒn vò: gäi lµ ph¸ b¹i s¸t tøc m−u sù bÞ ph¸ b¹i, bÞ gi¶i t¸n, chñ
sù bÊt thµnh.
_ TÞ thõa Th¸i ©m: øng viÖc bÕp t¸o.
_ TÞ thõa Thiªn hËu: øng ®iÒm phô n÷ bÊt chÝnh hay ®iÒm bÊt lîi cho phô
n÷.
8. Th×n thiªn bµn hay Thiªn c−¬ng
_ LuËn: Th×n lµ mét NguyÖt t−íng lu©n chuyÓn trong kho¶ng th¸ng 8, lµ lóc
sinh khÝ sù sèng vµ sù cøng ch¾c (kiªn c−êng) cña loµi th¶o méc Èn vµo bªn trong
cµnh nh¸nh, Thiªn c−¬ng cã nghÜa lµ nh− vËy.
_ Hµnh tiÕt: Thiªn c−¬ng lµ thæ thÇn, d−¬ng thæ, b¶n gia t¹i Th×n ®Þa bµn,
t−¬ng tû víi can MËu vµ sao C©u trÇn, lµ NguyÖt t−íng thø 8 ®−îc dïng trong
kho¶ng thêi gian cña khÝ Thu ph©n vµ tiÕt Hµn lé, th¸ng 8 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: Th×n thuéc Thiªn xøng ng«i t¹i §«ng nam, gÇn bªn §«ng h¬n,
trªn cã can Êt, d−íi lµ Thñy mé, Thæ mé. T−îng sao C©u trÇn, sè 5, mÇu vµng, vÞ
ngät, ngò ©m lµ tiÕng Th−¬ng, vÒ tinh tó lµ sao Gi¸c, sao Cang (Gi¸c méc giao vµ
Cang kim long).
_ Së thuéc: trªn trêi Th×n lµ ng«i sao §Èu tiªu (mét trong khãm sao B¾c ®Èu)
cßn gäi lµ Thiªn khèc, Ngôc thÇn, Thiªn la, T¶ thiªn môc. Thiªn c−¬ng lµ vÞ thÇn
da s¾c vµng, mÆt trßn ®Çy, cã r©u, thêi x−a lµm ng−êi gi÷ ngôc.
VÒ nh©n: Th×n lµ chøc TÕ c«ng, ®¹i t−íng qu©n, quan gia, ®¸nh ç, gia
NguyÖt yÓm lµ quan gi¸m t−. Th×n thõa B¹ch hæ gia T− ®Þa (M·o ®Þa) hay gia Kim
Canh T©n Th©n DËu lµ ng−êi lµm chÕt sóc vËt. Trªn th©n thÓ lµ ruét.
VÒ vËt: Th×n lµ loµi cï ç, c«ng. Th×n còng lµ çi ngôc, th©y chÕt, dßm ngã,
chét m¾t. Th×n còng lµ chïa chiÒn, lan can, ngßi r·nh, cöa d¶, må m¶, ruéng v−ên
m¹ch ®Êt, thõa Thiªn hËu gia Hîi lµ n−íc biÓn, thõa HuyÒn vò gia TÞ lµ giÕng n−íc,
thõa Thiªn kh«ng lµ nói nghiªng dèc. Th×n còng lµ ¸o nãn b»ng s¾t, n−íc läc, g«ng
cïm, çi cßng, çi bån chiªu vß ®ùng n−íc, ®ùng r−îu, tiÒn ®ång, vËt liÖu da l«ng,
¸o r¸ch, keo s¬n, Th×n gia Háa (TÞ Ngä BÝnh §inh) lµ chµi l−íi.
_ Së chñ: Th×n øng vÒ çc vô ®¸nh ®Ëp, kiÖn tông, chÕt ch«n ruéng ®Êt, nhµ
cöa, viÖc cò trë l¹i míi, Th×n lµ Thiªn lao, TuÊt lµ §Þa ngôc, ®Òu chuyªn øng vÒ
viÖc tï ngôc vµ viÖc n¬i quan. Th×n còng lµ s¾c th¬, viÖc ngoan mµ ¸c, viÖc ngang

ng¹nh, hung d÷, khÝ bØ, tranh lÊn, ®éng dao m¸c, thõa Chu t−íc hay C©u trËn l¹i
kh¾c can (ngµy Nh©m QuÝ) lµ cã ®iÒm tranh ®Êu, giÕt chãc. Th×n thõa B¹ch hæ tÊt
cã sù bi ai, khãc kÓ. Th×n gia Can Chi lµ ®iÒm kinh sî. Th×n ®−îc lµm S¬ truyÒn
hay M¹t truyÒn gia Th×n ®Þa bµn lµ ®iÒm cã sù lo buån. Th×n thõa Thiªn hËu øng
thai nghÐn, thõa §»ng xµ l¹i t¸c S¬ truyÒn vµ l©m Hµnh niªn th× n»m méng thÊy tµ
ma. Th×n thõa §»ng xµ hay B¹ch hæ l¹i kh¾c Can øng ®iÒm tù vÉn.
Th×n thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña Th×n thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng )
_ Th×n thõa QuÝ nh©n: Th×n thiªn bµn kh«ng thÓ thõa QuÝ nh©n.
_ Th×n thõa §»ng xµ: ®iÒm bÞ chµi l−íi quÊn buéc, ngµy Nh©m th× phô nh©n
trãi buéc nhau, lµ ®iÒm trai g¸i trãi buéc nhau.
_ Th×n thõa Chu t−íc: øng viÖc dèi tr¸.
_ Th×n thõa Thiªn hîp: lµ kÎ s¸t sinh (ng−êi lµm thÞt thó vËt).
_ Th×n thõa C©u trËn: TÊt cã sù tranh ®Êu.
_ Th×n thõa Thanh long: mïa Xu©n lµ C«ng, mïa Thu §«ng lµ ç.
_ Th×n thõa Thiªn kh«ng: Th×n thiªn bµn kh«ng thõa Thiªn kh«ng.
_ Th×n thõa B¹ch hæ: B¹ch hæ lµ ¸c t−íng, Th×n lµ hung thÇn, gÆp nhau tÊt
øng vµo h¹ng ng−êi hung ®å d÷ tîn.
_ Th×n thõa Th¸i th−êng: gÆp vô quan chøc dÝnh d¸ng ®Õn tiÒn l−¬ng, tiÒn
c«ng lao ®éng.
_ Th×n thõa HuyÒn vò: lµ T¶ ngôc t−íng qu©n, trong chïm sao B¾c ®Èu lµ vÞ
thÇn chuyªn qu¶n bän giÆc yªu tµ trém c−íp.
_ Th×n thõa Th¸i ©m: lµ bän ®øng hai bªn chÇu quan.
_ Th×n thõa Thiªn hËu: lµ ®Êt låi lâm, ao hå, ngßi r·nh.
9. M·o thiªn bµn hay Th¸i xung
_ LuËn: M·o vµ DËu lµ hai cöa lÆn mäc cña NhËt NguyÖt vµ ngò tinh, l¹i
t−¬ng xung vµ M·o lµ chç xung chiÕu nªn gäi M·o lµ Th¸i xung, lµ NguyÖt t−íng
lu©n chuyÓn trong th¸ng 9, lµ lóc hai khÝ ¢m D−¬ng bÞ triÖt ph¸, chia xÎ, hñy ho¹i,
ly t¸n, xung t¸n nªn gäi M·o lµ Th¸i xung.
_ Hµnh tiÕt: M·o thiªn bµn tøc Th¸i xung, lµ méc thÇn ©m méc, b¶n gia t¹i
M·o ®Þa bµn, t−¬ng tû víi can Êt vµ sao Thiªn hîp, lµ NguyÖt t−íng ®−îc dïng
trong kho¶ng khÝ S−¬ng gi¸ng vµ tiÕt LËp ®«ng, th¸ng 9 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: M·o ng«i t¹i chÝnh §«ng, quÎ ChÊn, kh«ng cã Can ký göi, t−îng
cña sao Thiªn hîp, sè 6, vÞ chua, mÇu xanh, ngò ©m lµ tiÕng Vò, VÒ tinh tó lµ sao
§ª, sao Phßng, sao T©m (§ª thæ l¹c, Phßng nhËt thæ).
_ Së thuéc: Trªn trêi M·o lµ thÇn sÊm sÐt, tim trêi (thiªn t©m) tai mÆt (§Þa
nhÜ) lµ sÊm trêi gÇm. M·o lµ vÞ thÇn mÆt dµi, s¾c xanh, tr¸n cao, cã r©u, th©n h×nh
trßn, cao nhá, gian x¶o, bÊt chÝnh, xa lµ quan coi viÖc nh¹c.
VÒ nh©n: M·o lµ con tr−ëng, «ng chñ, ng−êi ®µn «ng lín, ng−êi mÑ, c«, anh
em, con çi trÎ nhá, thÇy tu, kÎ trém c¾p. M·o thõa Thiªn hîp gia DÇn Th©n lµ
nghÖ thuËt. Trªn th©n thÓ th× M·o lµ rét dµi, vinh quyÕt, thõa §»ng xµ gia DËu hay
gia TuÊt lµ tiÕng nãi, M·o gia TÝ hoÆc TÝ gia M·o lµ tËt m¾t.
VÒ vËt: m·o lµ loµi thá, chån, mÌo. M·o còng lµ ao ®Çm, gia Th×n lµ bÕn cÇu,
gia Gi¸p Êt DÇn M·o lµ rõng tróc, thõa Thanh long l¹i ®−îc v−îng-t−íng khÝ lµ
biªn ph−¬ng, M·o gÆp Thñy lµ thuyÒn, gÆp Thæ lµ xe. M·o còng lµ cöa sæ, gi¸ m¾c
¸o, cÇu thang, ¸o quan, l−îc, gi−êng n»m, cê cò bá, çn c©n, c©y h−¬ng, lµng nhá,
b¶ng hiÖu, çi thÎ, M·o gia Kim lµ vËt dông b»ng c©y ®· ®−îc ®Ïo gät chuèt råi.
_ Së chñ: M·o chuyªn øng vÒ thuyÒn xe, ngùa tr¹m. M·o thõa HuyÒn vò hay
Thiªn kh«ng vµ gia DËu TuÊt th× øng cã sù mÊt tiÒn.
M∙o thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña M·o thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng )
_ M∙o thõa QuÝ nh©n: lµ ng−êi thuËt sÜ.
_ M∙o thõa §»ng xµ: chñ vÒ n−íc h«i.
_ M∙o thõa Chu t−íc: lµ sÊm sÐt ®iÖn.
_ M∙o thõa Thiªn hîp: M·o thiªn bµn kh«ng hÒ cã thõa Thiªn hîp.
_ M∙o thõa C©u trËn: lµ thÇy tu, ngµy Gi¸p lµ thÇy tu kh«ng tinh khiÕt, thiÕu
ph¸p b¶o.
_ M∙o thõa Thanh long: lµ rõng c©y, lµ m−a, ngµy Kû th× cã m−a rÊt to.
_ M∙o thõa Thiªn kh«ng: lµ thÇy tu, ngµy Gi¸p lµ thÇy tu kh«ng cã ph¸p
b¶o, ngµy BÝnh §inh lµ thÇy tu ch©n chÝnh, gi¶ng luËn râ rµng rµnh m¹ch.
_ M∙o thõa B¹ch hæ: chñ sù viÖc trªn mÆt ®Êt.
_ M∙o thõa Th¸i th−êng : Th¸i th−êng tøc Mïi, lµ tam hîp víi M·o øng
®iÒm thuËn tiÖn trong viÖc tÇu xe.
_ M∙o thõa HuyÒn vò: lµ giang hµ, s«ng.
_ M∙o thõa Th¸i ©m: øng vµo viÖc anh em, chÞ em, ngµy Gi¸p cµng ch¾c.
_ M∙o thõa Thiªn hËu: M·o lµ çi cöa riªng, Thiªn hËu lµ t−îng n÷ nh©n,
gÆp nhau tÊt chñ sù d©m lo¹n.
10. DÇn thiªn bµn hay C«ng tµo
_ LuËn: lµ NguyÖt t−íng lu©n chuyÓn trong th¸ng 10 ©m lÞch, lµ lóc v¹n vËt
tùu chøa c«ng çn mét n¨m ®· thµnh tùu, hîp l¹i tÊt c¶ çc sæ s¸ch giÊy tê cña çc
chi bé gom vÒ mét tµo (Quan thô) thÕ nªn gäi DÇn lµ C«ng tµo, nghÜa lµ c«ng çn
vÒ mét tµo.
_ Hµnh tiÕt: lµ méc thÇn, d−¬ng méc, b¶n gia t¹i DÇn ®Þa bµn, t−¬ng tû víi
Can Gi¸p vµ sao Thanh long, lµ NguyÖt t−íng thø 10 ®−îc dïng trong khÝ TiÓu
tuyÕt vµ §¹i tuyÕt, th¸ng 10 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: DÇn thuéc cung nh©n m·, dïng h×nh qu©n ®éi hay ng−êi d−¬ng
cung b¾n lµm t−îng tr−ng, ng«i ë §«ng b¾c cung CÊn, gÇn bªn §«ng h¬n, trªn cã
can Gi¸p ký göi, d−íi lµ chç sinh ra loµi Háa, t−îng cña sao Thanh long, sè 7, vÞ
chua, mÇu xanh, ngò ©m lµ tiÕng Chñy, vÒ tinh tó lµ sao VÜ, sao C¬.
_ Së thuéc: trªn trêi DÇn lµ sao Tam thai, còng gäi lµ Trêi, thõa B¹ch hæ gia
Th©n th× øng ®iÒm giã lín. DÇn lµ vÞ thÇn mÆt vu«ng, s¾c xanh, cã r©u, thÓ lùc lín,
tµi n¨ng, x−a lµ chøc c¶i mÖnh.
VÒ nh©n : DÇn lµ quan thõa t−íng, ng−êi kh¸ch, quan kiÓm duyÖt, xem xÐt vÒ
c«ng v¨n th− tÝn, gia tr−ëng, chµng rÓ. GÆp Thiªn hîp, Thanh long lµ h¹ng tó tµi,
thõa Chu t−íc gia Th©n hay gia TuÊt lµ th− ký, ch− t¨ng, gia hîi lµ kh¸ch ®i thuyÒn.
Trªn th©n thÓ DÇn lµ Tam tiªu, mËt, g©n, m¹ch m¸u, tãc, m¾t.

VÒ vËt: DÇn lµ lo¹i beo, mÌo, hæ ... DÇn còng lµ x· t¾c, c«ng nha, am chïa,
nói rõng, c©y to, c©y cã b«ng, tÊm che giã, g−¬m b¸u, quan qu¸ch, lß löa, l− h−¬ng,
ngåi thiÒn. DÇn gia Ngä hay Ngä gia DÇn lµ gi−êng cét.
_ Së chñ: øng vµo çc khÝ cô b»ng gç, b»ng c©y, vÒ v¨n th−, h«n nh©n, tµi
b¹ch, çc c«ng viÖc cña quan l¹i. DÇn còng øng ®iÒm yÕt kiÕn, mêi thØnh, lÔ tiÖc
vui vÎ, l¹i còng lµ bãn gèc, gia M·o lµ v¨n ch−¬ng, gia Lôc hîp hay Tam hîp lµ tin
tøc. Thõa §»ng xµ gia Tþ Ngä lµ ngò s¾c.
DÇn thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña DÇn thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng )
- DÇn thõa QuÝ nh©n: ®iÒm ®−îc mêi thØnh.
- DÇn thõa §»ng xµ: lµ lo¹i miªu ly, mÌo ®ång lµm ma qu¸i.
- DÇn thõa Chu t−íc: lµ çc vËt ®Ó lµm bã ®uèc.
- DÇn thõa Thiªn hîp: ngµy Nh©m QuÝ lµ bôi c©y, ngµy BÝnh §inh lµ cñi c©y kh«.
- DÇn thõa C©u trÇn: lµ chøc quan phô thuéc, cÊp phã.
- DÇn thõa Thanh long: lµ ng−êi ®¹o sÜ.
- DÇn thõa Thiªn kh«ng: lµ lo¹i miªu ly (mÌo chån).
- DÇn thõa B¹ch hæ: ban ngµy øng vÒ loµi hæ beo, ban ®ªm lµ bän miªu ly.
- DÇn thõa Th¸i th−êng: lµ s¸ch vë.
- DÇn thõa HuyÒn vò: nhiÒu mµu s¾c t¹p lo¹n, t« ®iÓm lén xén.
- DÇn thõa Th¸i ©m: quan ®−îc ®iÒm tèt, cßn d©n th× kh«ng hay.
- DÇn thõa Thiªn hËu: lµ ng−êi céng sù theo gióp viÖc.
11. Söu thiªn bµn hay §¹i çt
_ LuËn: lµ NguyÖt t−íng ë khÝ §«ng chÝ, lµ lóc sù nhá qua ®i vµ ®iÒu lín trë
l¹i (®©y lµ luËn vÒ khÝ tiÕt, ®¹o ng−êi qu©n tö ®−îc tr−êng tån, ®¹i nh©n gÆp ®−îc
®iÒu tèt lín v× thÕ gäi Söu lµ §¹i çt).
_ Hµnh tiÕt: Söu thiªn bµn tøc §¹i çt lµ thæ thÇn (©m thæ) b¶n gia t¹i Söu ®Þa
bµn, t−¬ng tû víi can Kû vµ sao QuÝ nh©n, lµ NguyÖt t−íng thø 11 ®−îc dïng trong
khÝ §«ng chÝ vµ tiÕt TiÓu hµn, th¸ng 11 ©m lÞch.
_ Cung vÞ: Söu thiªn bµn hay §¹i çt ng«i t¹i §«ng b¾c cung CÊn, trªn cã can
Kû vµ d−íi lµ mé cña loµi Kim, t−îng cña sao QuÝ nh©n, sè 8, vÞ ngät, ngò ©m lµ
tiÕng Chñy, vÒ tinh tó lµ sao §Èu, sao Ng−u.
_ Së thuéc: trªn trêi Söu lµ Thiªn ng−u tinh (sao d¾t tr©u) l¹i còng gäi lµ
Thiªn nhÜ (tai trêi), lµ phong b¸ thÇn lµm giã, lµ Vò s− thÇn lµm m−a, Söu thõa Th¸i
th−êng gia Th©n DËu lµ Thiªn cï (ng· t− ®−êng trêi), Söu gia M·o, hay M·o gia
Söu lµ l«i vò (m−a sÊm trêi gÇm). Ngµy x−a Söu lµ thÇn gi÷ tr©u.
VÒ nh©n: Söu lµ ng−êi chång, chñ lín tuæi, ng−êi giÇu cã, t−íng qu©n, cha
mÑ, t¨ng ni, con nÝt. Söu gia Th¸i tuÕ lµ ng−êi n¾m quyÒn tÓ t−íng, thõa Thiªn
kh«ng lµ ng−êi chÕt non. Trªn th©n thÓ Söu lµ l¸ l¸ch, phæi, ruét non, träc tãc, m¾t
®au. Hîi gia Söu hay Söu gia Hîi lµ lßi ruét.
VÒ vËt: Söu lµ lÇu g¸c, n¬i héi häp, v−ên, kho lóa, ruéng, giÕng, v¸ch t−êng.
Thõa QuÝ nh©n gia DÇn lµ B−u ®iÖn cña quan l¹i vua chóa, gia Th©n lµ nhµ cña thÇy
tu hay cña ng−êi Èn sÜ. Thõa Thanh long gia Hîi TÝ lµ çi cÇu. Söu lµ vËt trang søc
trªn ®Çu, dÇy dÐp, çi c©n, khÝ cô ®Ó ®o l−êng, ¨n uèng, ngµy M·o lµ chiÕc xe,
chiÕc kiÖu. QuÝ nh©n thõa thÇn ®−îc v−îng t−íng khÝ gia Söu lµ tr©n ch©u, Söu gia

Mïi lµ vËt ch¼ng cßn nguyªn. Söu lµ vËt bÞ khuyÕt mÎ thiÕu. Söu còng cßn lµ çc
lo¹i lôc sóc, gia TÝ lµ con ba ba. Söu lµ lo¹i Tr©u, bß.
_ Së chñ: Söu chuyªn øng vÒ ruéng ®Êt, v−ên t−îc, çc viÖc tranh ®Êu, l¹i
tæng luËn Söu vµ Mïi chuyªn øng vÒ ®iÒn s¶n, tiÒn tµi, tiÖc lÔ vui mõng. Söu còng
thuéc vÒ phóc §øc, t−íc vÞ, tiÕn cö, o¸n thï chöi rña. Thõa Chu t−íc gia DÇn lµ
biÓu tÊu d©ng lªn vua.
Söu thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña Söu thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng )
_ Söu thõa QuÝ nh©n: lµ tr−ëng gi¶, lµ h¹ng cao c¶ trong mét khu, mét vïng.
L¹i lµ ®iÒm ®−îc mêi thØnh.
_ Söu thõa §»ng xµ: lµ con ba ba, tr©u, r¾n, còng lµ lo¹i ma qu¸i.
_ Söu thõa Chu t−íc: øng viÖc tiÕn cö ng−êi hiÒn, ngµy BÝnh §inh cµng øng
nghiÖm. Ngµy Nh©m QuÝ øng viÖc quan, kiÖn tông, khÈu thiÖt.
_ Söu thõa Thiªn hîp: lµ chiÕc xe, Söu l©m M·o ®Þa bµn còng thÕ.
_ Söu thõa C©u trËn: lµ vÞ t−íng qu©n, gia M·o cµng øng nghiÖm.
_ Söu thõa Thanh long: øng viÖc cÇu bÕn, Söu thuéc thæ cã ký can QuÝ Êy lµ
bÕn n−íc, Thanh long thuéc Méc lµ c©y cÇu, t−îng cÇu b¾c trªn bÕn n−íc, ngµy
T©n cµng øng nghiÖm.
_ Söu thõa Thiªn kh«ng: lµ lo¹i sóc vËt ba ba, tr©u, r¾n lµm ma qu¸i.
_ Söu thõa B¹ch hæ: lµ thÇn lµm giã.
_ Söu thõa Th¸i th−êng: øng vÒ viÖc ruéng nhµ.
_ Söu thõa HuyÒn vò: Söu thiªn bµn kh«ng hÒ cã thõa HuyÒn vò.
_ Söu thõa Th¸i ©m: lµ chç ®Êt oan, tha ma, mé ®Þa.
_ Söu thõa Thiªn hËu: lµ thÇn lµm m−a.
12. Tý thiªn bµn hay ThÇn hËu
_ LuËn: Tý ®øng ®Çu trong 12 chi, nªn nãi lµ ®¹o vua vËy, ph−¬ng chÝnh B¾c
ng«i cña th−îng ®Õ nªn cßn gäi Tý lµ §Õ qu©n, Tý lµ NguyÖt t−íng cña th¸ng cuèi
cïng trong n¨m, cuèi n¨m ®−¬ng nhiªn cã lËp ®µn ®Ó tÕ lÔ r−îu, lÊy viÖc nµy ®Ó mµ
b¸o cho tr¨m thÇn ®Òu biÕt, nªn gäi Tý lµ ThÇn hËu, thiªn sù hay nh©n gian ®Òu
gièng nh− vËy.
_ Hµnh tiÕt: Tý tøc thÇn hËu lµ Thñy thÇn, b¶n gia t¹i Tý ®Þa bµn, t−¬ng tû víi
can Nh©m vµ sao ThÇn hËu, sè 9, vÞ mÆn, mµu ®en, lµ NguyÖt t−íng thø 12 ®−îc
dïng trong kho¶ng khÝ §¹i hµn vµ tiÕt LËp xu©n th¸ng ch¹p ©m lÞch.
_ Cung vÞ: Tý thuéc Thñy lÊy h×nh ng−êi ®µn bµ ®ang xèi n−íc lµm t−îng
tr−ng, ng«i ë chÝnh B¾c, kh«ng cã can ký göi, t−îng cña sao ThÇn hËu, mÇu ®en, vÞ
mÆn, sè 9, ngò ©m lµ tiÕng Cung, vÒ tinh tó lµ sao H−, sao Nguy, Sao N÷.
_ Së thuéc: Trªn trêi Tý lµ sao Hoa çi (läng hoa) ngµy BÝnh §inh mµ Tý gia
Can Chi lµ lo¹i thÇn quØ d−íi s«ng, ngµy Tý mµ gÆp HuyÒn vò hay Thanh long gia
Tý th× øng ®iÒm m−a lín, tõ khÝ §«ng chÝ vÒ sau mµ thÊy Tý gia TÞ Ngä th× øng vÒ
s−¬ng mï vµ tuyÕt. Tý hay ThÇn hËu lµ vÞ thÇn mÆt trßn, mµ s¾c ng¨m ®en, x−a lµ
ng−êi ®µn bµ d©m lo¹n.
VÒ nh©n: Tý lµ vî vua, ®µn bµ d©m, ng−êi vó nu«i, con h¸t, nh¹c c«ng, thî
nhuém, trém c−íp, ng−êi chÕt ch×m, con nÝt, Tý thõa B¹ch hæ lµ trÎ con gÆp tai n¹n,
nÕu thõa B¹ch hæ l¹i gia ®Þa bµn th× ¾t ph¶i chÕt. Tý thõa Thiªn hîp gia Ngä hoÆc

thõa Thiªn kh«ng lµ em g¸i bÐ nhá, Söu Mïi gia Tý lµ ng−êi ®µn bµ giµ, TÞ gia Tý
lµ phô n÷ ®· cã chång, Tý thõa B¹ch hæ gia Th×n lµ ng−êi ®µn bµ lµm lÝnh, lµm
nghÒ cña ®µn «ng, DËu gia Tý lµ ng−êi ®µn bµ gãa. Tý thõa Th¸i th−êng lµ ng−êi
®µn bµ ca h¸t, Tý thõa th¸i ©m lµ con ®ßi vî lÏ, gia Th×n Tþ lµ «ng bµ, Thõa Thiªn
kh«ng gia M·o Th©n lµ thÇy tu tµ ®¹o, thõa QuÝ nh©n hay Thiªn hîp gia Th©n Hîi
lµ thÇy tu c« v·i. Trªn th©n thÓ th× Tý lµ tr¸i cËt, bäng ®¸i.
VÒ vËt: Tý lµ loµi d¬i, chuét, chim Ðn. Tý lµ con s«ng ngßi r·nh...çt, ®¸, ao
sen, Tý gia DÇn Th©n lµ ®−êng lé. Tý còng lµ ®¸ v«i, træ c©y, ch©u ngäc ®Þa ®å,
s¸ch vë v¨n ch−¬ng, bót mùc, ®å trang søc trªn ®Çu, lång tre, giá tre, çi m«i gç ®Ó
móc canh, çi thang, çi c©n nhá, con dao, vËt l¹nh, gia Th×n TuÊt lµ vß ®ùng r−îu.
Tý còng lµ ®Ëu h¹t lín, thõa Thiªn hËu gia DÇn M·o lµ t¬ v¶i, thõa HuyÒn vò gia
Hîi lµ ®−êng ®ua. Tý còng lµ tæ chim, ç biÓn.
_ Së chñ: Tý chuyªn øng vÒ nh÷ng viÖc cña phô n÷, viÖc gian d©m, viÖc ¸m
muéi, viÖc t− riªng, viÖc thai s¶n, kinh nguyÖt cña phô n÷, cÇu thiªng, sù lÐn lót, Tý
gia M·o lµ sù gian tµ, gia TÞ lµ ®iÒm bi ai, khãc kÓ, khæ n·o. Ngµy Êt mµ Tý gia TÞ
lµ quÎ lôc d−¬ng bÞ tËn tuyÖt rÊt xÊu, øng ®iÒm ®au buån khãc lãc, nÕu thõa çt t-
−íng, hay §øc thÇn th× chuyÓn häa thµnh phóc. Tý còng øng bÖnh kiÕt lþ, bÖnh lËu,
Tý thõa B¹ch hæ mµ kh¾c Can lµ m¸u me.
Tý thõa thiªn t−íng

( §iÒm øng cña Tý thiªn bµn khi thõa mçi thiªn t−íng )
- ýÝ thõa QuÝ nh©n: ®iÒm øng cã th¸nh thÇn, viÖc cã quan hÖ ®Õn QuÝ thÇn.
- Tý thõa §»ng xµ: øng viÖc t¾m géi.
- Tý thõa Chu t−íc: sím th× øng loµi chim, chiÒu tèi th× øng loµi chuét.
- Tý thõa Thiªn hîp: øng vô gian d©m, ngµy BÝnh §inh th× trai dô g¸i, ngµy
Nh©m QuÝ th× g¸i dô trai.
- Tý thõa C©u trËn: øng viÖc c«ng vô, viÖc cña chÝnh quyÒn.
- Tý thõa Thanh long: øng viÖc sãt mÊt.
- Tý thõa Thiªn kh«ng: øng viÖc ®au buån khãc kÓ.
- Tý thõa B¹ch hæ: øng ng−êi ®i ®−êng, ngµy Nh©m QuÝ lµ viÖc t¾m géi.
- Tý thõa Th¸i th−êng: gièng Tý thõa QuÝ nh©n.
- Tý thõa HuyÒn vò: øng ®iÒm ®¹o tÆc quÊy nhiÔu, ngµy Nh©m QuÝ chóng
®Õn b»ng ®−êng thñy, ngµy BÝnh §inh chóng ®Õn b»ng ®−êng bé, thÕ lùc rÊt
hung h¨ng.
- Tý thõa Th¸i ©m: øng ®iÒm ¸m muéi thÇm lÐn.
- Tý thõa Thiªn hËu: lµ thÓ n÷, con g¸i hÇu h¹ nhµ quyÒn quÝ.

Môc 5: ThËp nhÞ thiªn t−íng

Gåm 12 sao: Quý nh©n, §»ng xµ, Chu t−íc, C©u trËn, Thanh long, Thiªn
kh«ng, B¹ch hæ, Th¸i th−êng, HuyÒn vò, Th¸i ©m, Thiªn hËu. Mét quÎ tèt hay xÊu
phÇn lín do ë 12 thiªn t−íng, rÊt quan träng, cÇn hiÓu biÕt t−êng tËn. CÇn biÕt
nh÷ng çch gäi nh− sau:
- Quý tiÖn- Quý hËu: kh«ng luËn lµ thuËn hay nghÞch. Quý nh©n lµ sao chóa
tÓ vÉn ®øng ë gi÷a, tr−íc cã 5 sao lµ: Xµ, Chu, Hîp, C©u, Long. Sau cã 5 sao: Hæ,
Th−êng, Vò, ¢m, HËu. Nh− vËy nh÷ng cung nµo cã Xµ Chu Hîp C©u Long th× gäi
lµ Quý tiÖn, nghÜa lµ ®øng tr−íc sao Quý nh©n. Nh÷ng cung nµo cã Hæ Th−êng Vò
¢m HËu ®Òu ®−îc gäi lµ Quý hËu, nghÜa lµ ®øng sau sao Quý nh©n. Duy ®èi mÆt
víi sao Quý nh©n lµ Thiªn kh«ng th× ch¼ng luËn tr−íc sau (xung).
Quý thuËn- Quý nghÞch: Phµm Quý nh©n an vµo çc cung ®Þa bµn Hîi Tý
Söu DÇn M·o Th×n th× gäi lµ Quý thuËn. Cßn sao Quý nh©n n»m ë cung ®Þa bµn Tþ
ngä Mïi Th©n DËu TuÊt th× gäi lµ Quý nghÞch.
Çt t−íng- Hung t−íng: çt t−íng lµ nh÷ng thiªn t−íng øng ®iÒm tèt nh−
Quý Hîp Long Th−êng ¢m HËu, Hung t−íng nh−: Xµ Chu C©u Kh«ng Hæ Vò lµ
øng ®iÒm xÊu bÊt lîi. LÊy B¶n tÝnh mµ nãi nh− vËy, kú thËt çt t−íng mµ thÊt ®Þa
th× øng ®iÒm rñi ro, hung t−íng mµ ®¾c ®Þa còng cã thÓ øng sù may m¾n. Nh− vËy
vÉn ch−a gäi lµ ®ñ v× ph¶i theo tõng sù viÖc mµ luËn.
Thiªn t−íng néi chiÕn, ngo¹i chiÕn: néi chiÕn lµ ®¸nh ë trong, ë trong ®¸nh
ra. Cßn ngo¹i chiÕn lµ ®¸nh ë ngoµi, ë ngoµi ®¸nh vµo. §¸nh tøc lµ kh¾c vËy, ch÷
thiªn bµn (tøc thõa thÇn) thuéc néi chiÕn, cßn thiªn t−íng thuéc ngo¹i, thÊy ch÷
thiªn bµn kh¾c thiªn t−íng th× gäi lµ néi chiÕn. Cßn thÊy Thiªn t−íng kh¾c ch÷
thiªn bµn th× gäi lµ ngo¹i chiÕn. ThÝ dô thÊy Th©n thiªn bµn thõa Thanh long th× gäi
lµ néi chiÕn v× Th©n thuéc kim kh¾c Thanh long méc, ®Êy lµ thiªn bµn kh¾c thiªn
t−íng. ThÝ dô thÊy Söu thiªn bµn thõa Thanh long th× ®ã lµ ngo¹i chiÕn v× Thanh
long thuéc méc kh¾c Söu thæ, ®ã lµ thiªn t−íng kh¾c ch÷ thiªn bµn. Néi ngo¹i
chiÕn kh«ng luËn víi cung ®Þa bµn. Néi ngo¹i chiÕn ®Òu øng ®iÒm hung h¹i, nh−ng
néi chiÕn th× sù h¹i nhiÒu h¬n ngo¹i chiÕn.
Phµm nãi Th©n t−íng kh¾c lµ nãi chung thiªn t−íng néi chiÕn vµ thÇn t−íng
ngo¹i chiÕn. Bëi ThÇn tøc lµ thõa thÇn hay thiªn thÇn, ®Êy lµ ch÷ thiªn bµn vËy, cßn
T−íng tøc lµ thiªn t−íng.
Phµm nãi ThÇn-T−íng t−¬ng sinh lµ nãi chung ch÷ thiªn bµn sinh thiªn t−íng
hoÆc thiªn t−íng sinh ch÷ thiªn bµn ®Òu øng ®iÒm tèt.
Thiªn t−íng thõa thÇn: lµ vÞ thÇn thõa thiªn t−íng, tøc ch÷ thiªn bµn thõa
thiªn t−íng. Mçi quÎ ®Òu an 12 ch÷ thiªn bµn, mçi ch÷ thiªn bµn ®Òu thõa mét
thiªn t−íng, l¹i do tªn cña thiªn t−íng mµ gäi lªn cung ch÷ thiªn bµn thõa nã, ®Êy
lµ ®Æt tªn cho thõa thÇn. Nh− Ngä thiªn bµn thõa Thiªn hîp th× gäi Ngä thiªn bµn
®ã lµ Thiªn hîp thõa thÇn. Phµm thiªn t−íng thõa thÇn (hay gäi t¾t lµ thõa thÇn)
®−îc V−îng-T−íng khÝ hoÆc sinh Can hay ®ång lo¹i víi Can th× tèt, cßn nÕu thõa
thÇn bÞ H−u-Tï-Tö khÝ hoÆc kh¾c Can hay tho¸t Can th× xÊu (tho¸t Can tøc lµ Can
sinh thõa thÇn).
Thiªn t−íng ©m thÇn: lµ ch÷ thiªn bµn ë trªn B¶n gia cña thiªn t−íng thõa
thÇn. B¶n gia cña thiªn t−íng thõa thÇn lµ cung ®Þa bµn cïng mét tªn víi thiªn
t−íng thõa thÇn tøc lµ ®ång mét tªn víi ch÷ thiªn bµn thõa thiªn t−íng. VÝ dô: Söu
thiªn bµn thõa B¹ch hæ th× t×m t¹i cung Söu ®Þa bµn, trªn cung Söu tÊt sÏ cã mét ch÷
thiªn bµn, gäi ch÷ thiªn bµn ®ã lµ Thiªn t−íng ©m thÇn, còng cã thÓ gäi lµ B¹ch hæ
©m thÇn.
Thiªn t−íng ®¾c ®Þa: ®¾c ®Þa lµ ®−îc ®Êt, ë ®−îc chç tiÖn lîi, ë vµo cung ®Þa
bµn øng ®iÒm tèt. Cßn thÊt ®Þa lµ mÊt ®Êt, ë vµo chç bÊt lîi, ë vµo cung ®Þa bµn øng
®iÒm xÊu. Çt t−íng còng cã thÊt ®Þa mµ hung t−íng còng cã ®¾c ®Þa, vÝ nh− Thanh
long lµ çt t−íng vèn tèt, nh−ng nÕu ë vµo cung Th©n ®Þa bµn lµ thÊt ®Þa, gäi lµ
Rång g·y sõng, øng ®iÒm xÊu. C©u trËn lµ hung t−íng vèn xÊu, nÕu ë vµo cung TÞ
®Þa bµn lµ ®¾c ®Þa v× gäi lµ ®óc Ên, øng ®iÒm tèt. Phµm çt t−íng ®¾c ®Þa th× øng
®iÒm rÊt tèt, cßn hung t−íng thÊt ®Þa lµ rÊt xÊu.
1. Quý nh©n:
Quý nh©n thiªn sù: sao Quý nh©n gäi ®ñ lµ Thiªn Êt quý nh©n. T¹i chøc vÞ
trªn trêi lµ thÇn Thiªn ®Õ, ngåi ë phÝa bªn ph¶i ë cöa ngoµi cung Tö vi ®¹i ®Õ, ®øng
®Çu çc vÞ thÇn t−íng xem xÐt ®Ó ban phóc ®øc tíi nh©n gian. ë m«n Lôc nh©m
nµy gäi sao Quý nh©n lµ Thiªn tö (con Trêi).
Quý nh©n thuéc Thæ vµ thuéc ©m thæ, B¶n vÞ (ng«i) ë Kû Söu thuéc §«ng
b¾c, ®−îc v−îng khÝ trong kho¶ng 18 ngµy cuèi cïng cña mçi mïa, tøc lµ 18 ngµy
cuèi cïng cña th¸ng 3-6-9-12 ©m lÞch.
Quý nh©n ë gi÷a, cßn 5 sao Xµ Chu C©u Long ®øng ë tr−íc, n¨m sao Hæ
Th−êng Vò ¢m HËu ®øng ë sau. Quý nh©n hîp thuËn víi sao Long Th−êng Vò,
sao Quý nh©n cã l©m Th×n TuÊt ®Þa bµn mµ kh«ng bao giê thõa Th×n TuÊt thiªn
bµn.
Quý nh©n së chñ: sao Quý nh©n chuyªn øng vÒ çc vô tiÒn tµi, çc viÖc
th−ëng tÆng vui mõng. Hµng quan chøc tÊt ®−îc ChÝnh phñ thØnh triÖu khi an hay
chiÕu mÖnh, th−êng d©n th× ®−îc lîi vÒ ruéng ®Êt tiÒn b¹c. Phµm qu©n nh©n, qu©n
tö ®Õn xem mµ trong quÎ thÊy cã Quý nh©n l©m B¶n mÖnh tÊt øng sù tèt, cßn tiÓu
nh©n th× øng ®iÒm nguy nh− tranh kiÖn ®Õn cöa c«ng. Phµm thÊy Quý nh©n l©m
Lôc xø lµ ®iÒm ®−îc ng−êi kh¸c gióp ®ì.
Quý nh©n ®¾c ®Þa míi quý, tÊt øng cho h¹ng ng−êi lµm quan, quý ph¸i, t«n
quý, cßn Quý nh©n thÊt ®Þa th× còng h¹ tiÖn, øng vÒ th−êng d©n. Quý nh©n thuéc
thæ, gÆp ch÷ thiªn bµn lµ Méc Thñy lµ t−¬ng kh¾c, nghÜa lµ néi chiÕn hay ngo¹i
chiÕn, lóc nµy th× kh«ng luËn lµ Quan nh©n n÷a.
Quý nh©n thuËn hµnh th× viÖc dÔ nªn, b»ng nghÞch hµnh th× viÖc khã tÝnh.
Quý nh©n gÆp M·o DËu th× øng viÖc giao th«ng qua cöa ¶i hay viÖc trong gia
®×nh nhµ cöa. B»ng gÆp Tý Ngä th× øng viÖc bÞ çch trë.
Quý nh©n gÆp TuÇn kh«ng dï thÊy viÖc vui hay buån th× ®Òu sÏ hãa ra kh«ng
cßn vui hay buån n÷a, tøc lµ kh«ng thùc hiÖn ®−îc sù vui hay buån ®ã.
Phµm chiªm thi cö mµ thÊy cã Trø quý vµ D¹ quý, c¶ hai ®Òu l©m Lôc xø mµ
Quý nh©n thõa thÇn l¹i sinh Can th× thi cö ®−îc ®ç cao hoÆc chiªm hái viÖc g× còng
®−îc sù gióp ®ì hoÆc giao phã viÖc cho ng−êi kh¸c lo liÖu th× còng ®−îc viÖc (Trø
quý lµ Quý nh©n ban ngµy vµ D¹ quý lµ Quý nh©n ban ®ªm).
Phµm Quý nh©n ®øng tr−íc Can Chi gäi lµ Quý nh©n ®éng sù, tøc lµ ®ang thi
hµnh c«ng viÖc. NÕu m×nh cÇu ng−êi kh¸c gióp m×nh th× kh«ng nªn hèi thóc. Quý
nh©n ®øng sau Can Chi lµ Quý nh©n ®ang tÜnh, m×nh nªn ®«n ®èc, kh«ng th× viÖc
cÇu ng−êi gióp dÔ bÞ bá qua, Ýt ®−îc sù quan t©m. Tõ Can Chi ®Õm thuËn tíi tr−íc

trong 5 cung mµ gÆp Quý nh©n th× gäi lµ ®øng tr−íc Can Chi. Cßn tõ Can Chi ®Õm
nghÞch l¹i 6 cung mµ gÆp Quý nh©n th× gäi lµ Quý nh©n ®øng sau Can Chi.
Phµm Quý nh©n gÆp Th¸i tuÕ, nh− n¨m Tý mµ thÊy Tý thiªn bµn thõa Quý
nh©n lµ quÎ øng ®iÒm ®−îc Quý nh©n gióp ®ì, dÉu Quý nh©n kh«ng nhËp Tam
truyÒn còng vËy (Th¸i tuÕ lµ tªn N¨m hiÖn t¹i).
S¬ truyÒn ®−îc v−îng t−íng thõa Quý nh©n l¹i l©m Can Chi hoÆc gia B¶n
mÖnh th× gäi lµ quÎ Phó quý, øng ®iÒm th¨ng quan, tÊn chøc, cÇu viÖc g× còng ®−îc
to¹i ý. Chiªm gÆp quÎ Long ®øc khãa còng øng nh− vËy. GÆp Long ®øc khãa mµ
quÎ thÊy Quý nh©n l©m M·o DËu ®Þa bµn th× ng−êi qu©n tö ®−îc th¨ng quan tÊn
chøc, cßn th−êng d©n l¹i øng ®iÒm hung, lo buån th©n mÖnh, nhµ cöa dêi ®æi ch¼ng
yªn.
Phµm chiªm quÎ thÊy Quý nh©n l©m Th×n, TuÊt ®Þa bµn th× gäi lµ quÎ Quý
nh©n nhËp ngôc sÏ øng ®iÒm trë ng¹i, dÉu cã gÆp ®−îc ng−êi m×nh cÇu còng kh«ng
cã kÕt qu¶, bëi ng−êi ®ã ®ang ë trong hoµn c¶nh buån phiÒn hoÆc ®ang bùc tøc,
hên giËn viÖc g× ®ã.
Quý nh©n vËt lo¹i: Quý nh©n vèn øng d¹ng ng−êi danh nh©n quý ph¸i, lo¹i
ng−êi cã quan léc, v¨n ch−¬ng, çc lo¹i quý gi¸ ®Ó trang søc, l¹i còng øng vÒ kho
lÉm, tr©u, cua, ba ba. Phµm biÕn dÞ ra vËt thÓ qu¸i l¹ kh¸c th× cã thÓ lµ lo¹i Méc
tinh, lo¹i cã vÈy sõng, nh− chiªm bÖnh th× ®au l©u, n·o, ®Çu, m¾t, bÖnh nãng l¹nh,
®éng ph¹m tíi thÇn miÕu. Quý nh©n thuéc mÇu vµng tr¾ng, sè 8.
Quý nh©n thõa khÝ: ch÷ thiªn bµn thõa Quý nh©n gäi lµ Quý nh©n thõa thÇn,
®−îc v−îng t−íng khÝ th× øng cho h¹ng quan quý, chøc vÞ tÊn t−íc. §−îc t−íng khÝ
th× øng ®iÒm gÆp Quý nh©n th−ëng tÆng. Nh− h−u khÝ th× øng ®iÒm Quý nh©n ®ang
lo buån, bÖnh ho¹n. Nh− Tï khÝ th× Quý nh©n ®ang lo viÖc kiÖn tông, tï ngôc. Nh−
bÞ Tö khÝ lµ ®iÒm Quý nh©n ®ang cã sù viÖc liªn hÖ tíi vô chÕt ch«n. Quý nh©n thõa
thÇn kh¾c Can ngµy lµ ®iÒm bÊt lîi. NÕu Quý nh©n ®Êu chiÕn vµ thªm n÷a l¹i Quý
nh©n thõa thÇn kh¾c Can th× gäi lµ Tø bÕ, bèn ph−¬ng bÕ t¾c, cã thÓ mÊt sù nghiÖp.
Quý nh©n øng nh©n sù: lµ mét çt t−íng. LuËn vÒ ng−êi lµ h¹ng c«ng chøc
quý ph¸i, còng øng cho bÊt cø ng−êi nµo gióp ®ì m×nh, ®em sù viÖc cã lîi ®Õn cho
m×nh. LuËn vÒ sù viÖc th× Quý nh©n øng çc viÖc tèt nh− ®−îc gióp ®ì, ®−îc tiÕn
dÉn, ®−îc ban tÆng lîi léc.
Quý nh©n l©m ®Þa bµn

Sao Quý nh©n lµ t−îng quan quý, cho nªn ®Ò cËp ®Õn h¹ng ng−êi nµy lµ dïng
t−îng vµ viÖc lµm cña mét Quan nh©n ®Ó luËn cho sao Quý nh©n.
L©m Tý: Tý ph−¬ng B¾c lµ n¬i Èm thÊp, tèi nh− trong giê Tý, nh− trong
phßng tèi, do vËy gäi cung Tý ®Þa bµn lµ Phßng ®Ó nghØ ng¬i. Quý nh©n l©m Tý ®Þa
bµn nh− bËc quan nh©n ®ang nghØ ng¬i trong phßng, nÕu muèn cÇu Quý nh©n, yÕt
kiÕn cÇu quan th× sù viÖc phô thuéc vµo ng−êi gióp viÖc, th− ký mµ th«i, hoÆc phô
thuéc vµo gia ®×nh Vî Con. L¹i luËn r»ng Tý thuéc thñy, nay Quý nh©n l©m Tý tøc
lµ ng−êi quý nh©n ®ang t¾m géi n¬i phßng t¾m. Cung Tý còng lµ t−îng sao Thiªn
hËu, lµ t−îng vî cña Vua, Quan, øng ®iÒm Vî Chång ®ang nghØ ng¬i. Tý thuéc
Thñy kh¾c Quý nh©n thuéc Thæ, øng ®iÒm ng−êi vî, con g¸i, ng−êi n÷ trong gia
®×nh ®ang bÞ bÖnh, èm ®au.
L©m Söu: cung Söu øng cho phßng kh¸ch, phßng lµm viÖc. Quý nh©n l©m
Söu lµ Quan nh©n ®ang tiÕp kh¸ch, ®ang lµm viÖc n¬i c«ng ®−êng, c¬ quan. Muèn
cÇu yÕt kiÕn (gÆp mÆt) hoÆc nép ®¬n tiÕn cö, cÇu sù ¾t ®−îc ng−êi tiÕp kiÕn vui vÎ,
hoÆc Quan nh©n ®ang lo ®−êng danh lîi. Söu lµ B¶n gia cña Quý nh©n, ®ång ©m
Thæ, nhµ ë cña Quý nh©n. Quý nh©n l©m Söu lµ Quan nh©n ®· ë nhµ, hÕt giê lµm
viÖc, ®ang nghØ ng¬i. Nh− vËy, mäi viÖc lµm nªn gi÷ theo ph−¬ng ¸n cò, kh«ng nªn
c¶i çch hay thay ®æi mµ sinh h¹i. (Hai luËn thuyÕt nµy tùa nh− tr¸i nhau nh−ng
thuyÕt nµo còng cã lý). Chiªm vÒ viÖc Quû thÇn th× Quý nh©n l©m Söu còng lµ thÇn
Thæ c«ng Thæ ®Þa.
L©m DÇn: DÇn lµ cung vÞ, B¶n gia cña sao Thanh long ®ång thuéc d−¬ng
méc. Quý nh©n hîp thuËn víi Thanh long nªn khi gÆp nhau th× øng ®iÒm tháa hiÖp,
®ang kh¶o xÐt, xÐt xö, vËy cÇn ®Õn tËn n¬i ®Ó yÕt kiÕn ®Ó cÇu xin sù viÖc th× sÏ ®-
−îc hµi lßng hay gÆp ®iÒu rÊt cã lîi, tèt. V¶ l¹i, ng−êi ë héi DÇn (Tý c− Thiªn, Söu
c− §Þa, DÇn c− Nh©n) mµ sao Quý nh©n vèn lµm viÖc thiÖn cho ng−êi, nªn khi
m×nh cÇu ch¾c gÆp ®iÒu may m¾n, dÉu r»ng Quý nh©n ®ang gÆp chót ®iÒu phiÒn
muén, v× Quý nh©n thæ bÞ DÇn méc kh¾c.
L©m M∙o: M·o cã t−îng lµ cöa nhµ, Quý nh©n l©m M·o cã t−îng Quan nh©n
®ang vÒ tíi cöa nhµ ®Ó chuÈn bÞ nghØ ng¬i, hoÆc còng lµ Quan nh©n cÇu tho¸i xin
nghØ viÖc, v× vËy kh«ng thuËn víi sù cÇu tiÕn th©n, tiÕn cö. Víi ý nµy còng lµ ®iÒm
sø gi¶ ®ang bÖnh nÆng. Tuy nhiªn vÉn cã lîi ®èi víi çc vô tè ço kiÖn tông, bëi
M·o lµ cöa ®éng sù, øng khi Quan nh©n ®ang ®éng sù, ®ang ph©n xö. L¹i luËn
r»ng: M·o thuéc Méc øng vËt lo¹i thuyÒn xe, t−îng quan nh©n ®ang ngåi xe, nªn
hái viÖc phã th¸c ñy quyÒn viÖc cho ng−êi kh¸c ®i xa ¾t ®−îc thµnh c«ng, lîi, tèt.
Quý nh©n l©m M·o øng ®iÒm tèt cho quan nh©n cã ý ®Þnh cÇu xin thuyªn chuyÓn
c«ng viÖc, chuyÓn quan vÞ. øng ®iÒm bÊt lîi cho h¹ng th−êng d©n, v× nhµ cöa th©n
thÕ gÆp ®iÒu bÊt lîi, bÞ ®ßi ®æi, gÆp nhiÒu sù buån lo.
L©m Th×n: Th×n thiªn bµn còng nh− TuÊt, lµ chèn lao ngôc, nªn gäi lµ quÎ
Quý nh©n l©m ngôc, Quan nh©n gÆp chuyÖn ngôc thÊt, t©m tr¹ng kh«ng yªn, gÆp
nhiÒu −u lo vµ sî sÖt. NÕu chiªm hái viÖc cÇu Quý nh©n gióp ®ì ch¾c kh«ng ®−îc
nhËn lêi, cã khi cßn bÞ tr¸ch ph¹t. L¹i còng lµ ®iÒm kÎ trªn ghÐt h¹i kÎ d−íi tay,
®iÒm ng−êi d−íi bÞ tr¸ch ph¹t. Mäi sù viÖc ®Òu ch¼ng nªn hµnh ®éng, kh«ng sö trÞ
®−îc.
L©m TÞ, Ngä: Quý nh©n thuéc Thæ ®−îc TÞ Ngä háa sinh, øng ®iÒm quan
nh©n ®−îc th−ëng tÆng. L©m TÞ lµ quan nh©n ®Õn triÒu chÝnh nhËn Ên quyÒn (TÞ
thuéc Ên). L©m Ngä t−îng Quan nh©n ®−îc ngåi xe sang quý. TÞ Ngä øng ®iÒm çt
lîi, ®−îc mêi thØnh ban th−ëng, vui mõng, Vua t«i gÆp phóc. L¹i øng ®iÒm quan
nh©n ®i xa kinh lý hay ®i xa xö kiÖn (v× cã t−îng l·nh Ên quyÒn vµ t−îng ngåi xe,
cìi ngùa). Hái vÒ viÖc Quû thÇn th× Quý nh©n l©m TÞ lµ T¸o qu©n.
L©m Mïi: Mïi lµ cung vÞ cña sao Th¸i th−êng, øng vÒ ngò cèc, vËt thùc, lÔ
tiÖc. V× vËy Quý nh©n l©m Mïi gäi lµ Quan nh©n dù tiÖc, ®ang cã mÆt ë héi nghÞ
hoÆc ®−îc ©n huÖ nhá.
L©m Th©n: Th©n lµ cung vÞ cña sao B¹ch hæ, ®ång thuéc d−¬ng kim, B¹ch hæ
lµ sao ®¹o lé nªn øng ®iÒm quan nh©n ®ang ®i ®−êng hoÆc ®ang cã sù viÖc, ®ang
®¶m ®−¬ng c«ng viÖc, cÇu c¹nh ®iÒu g× ®ã. L¹i còng øng ®Õn çc vô cóng b¸i Quû
thÇn, nh÷ng viÖc cã liªn hÖ ®Õn thÇn, t−îng (bëi Quý nh©n lµ mét t«n thÇn). Cung
Th©n thuéc kim, l¹i chñ sù di ®éng, nªn øng ®iÒm hao tæn tiÒn b¹c, b¹c vµng.
L©m DËu: còng øng nh− Quý nh©n l©m M·o ®Þa bµn, hai cung M·o DËu lµ
lóc vµ n¬i lÆn mäc cña NhËt NguyÖt, tÊt cã sù biÕn ®éng thay ®æi kh«ng yªn. M·o
DËu lµ hai cöa ra vµo, nh−ng DËu tèi t¨m h¬n, chñ vÒ sù bÊt chÝnh gian tµ, lµm ®iÒu
giÊu diÕm, øng ®iÒm tËt bÖnh, tranh c·i, chöi rña, sù viÖc bÊt an. Quý nh©n ë DËu lµ
Quan vµo nhµ riªng.
L©m TuÊt: còng nh− l©m Th×n ®Þa bµn.
L©m Hîi: cung Hîi ®Þa bµn lµ cöa Trêi (Thiªn m«n), cho nªn nãi Quý nh©n
lªn cöa trêi, ®iÒm quan nh©n ®Õn c«ng ®−êng ®Ó thi hµnh quyÒn lÖnh, gäi lµ Quan
nh©n ®−¬ng quyÒn, lµm viÖc minh chÝnh, Êy lµ ®êi thÞnh trÞ, qu©n tö h−ng uy mµ
tiÓu nh©n ph¶i khiÕp Ên. Quý nh©n l©m Hîi ®Þa bµn lµ ®¾c ®Þa nhÊt, tèt nhÊt, thõa
Hîi thiªn bµn còng tèt nh− vËy.
L¹i nãi r»ng: Quý nh©n c− Th©n lµ ®éng nguyªn thÇn, cã sù cÇu nguyÖn, cóng
b¸i, v¸i xin. T¹i Söu TÞ lµ ®éng thÇn Thæ ®Þa vµ H¹n thÇn (thÇn lµm kh« h¹n n¾ng).
T¹i DËu th× gÆp l¾m ®iÒu nguyÒn rña. T¹i Ngä th× m×nh nªn phßng Quan nh©n giËn.
2. §»ng xµ:
§»ng xµ thiªn sù: Trªn thiªn ®×nh, §»ng xµ gi÷ chøc vô Xa kþ ®« óy (quan
vâ coi ngôc hay theo xe ®Ó hé vÖ Vua), còng gäi lµ TiÕn ngù chi thÇn. §»ng xµ B¶n
vÞ t¹i §inh TÞ thuéc ©m háa, thuéc §«ng nam, ®−îc v−îng t−íng khÝ trong mïa H¹,
th¸ng 4, 5, 6. §»ng xµ thÝch hîp víi sao Thanh long, B¹ch hæ, HuyÒn vò, Th¸i ©m,
Thiªn hËu. RÊt kþ sî DËu vµ TuÊt.
§»ng xµ së chñ: lµ mét ®¹i hung t−íng, hay g©y viÖc binh ®ao, giã löa, trém
c−íp, bÖnh tËt, «n dÞch, viÖc kinh sî thËt lµ tai h¹i v« cïng. Sù viÖc x¶y ra hay cã sù
mê ¸m, khuÊt tÊt, giÊu diÕm, che ®Ëy. §»ng xµ còng øng h¹n n−íc löa, ®iÒu kinh sî
méng mþ quû qu¸i, quan tông khÈu thiÖt, bÖnh tËt m¸u huyÕt. Tr¸i l¹i, ë phÇn thêi
së tèt còng cã thÓ øng çc viÖc nh−: v¨n tù, tin tøc, viÖc c«ng, tiÒn tµi sè nhá, danh
dù kh«ng thËt, n−íc löa giao hßa.
Phµm §»ng xµ thõa thÇn ®−îc v−îng t−íng khÝ vµ Xµ t−¬ng sinh (Xµ sinh
thõa thÇn hay thõa thÇn sinh Xµ) hoÆc tû hßa th× øng ®iÒm tèt, viÖc vui mõng sÏ
®Õn, thai s¶n hay h«n nh©n kh«ng bÞ Xµ g©y ¶nh h−ëng lµm h¹i, ng−êi qu©n tö hay
Quan nh©n còng ®−îc uy quyÒn. Tr¸i l¹i, Xµ néi hay ngo¹i chiÕn hoÆc bÞ H−u- Tï-
Tö khÝ th× øng ®iÒm tai häa, gÆp ®iÒu kinh sî, −u lo cho trÎ nhá. NÕu thªm Tam
h×nh, Tam s¸t th× tai häa ®Õn cÊp kú, gÆp TuÇn kh«ng th× tai häa bít ph©n nöa. GÆp
HuyÕt chi hay HuyÕt kþ th× ¾t bÞ trôy thai, cßn hái vÒ sinh ®Î th× l¹i sinh rÊt nhanh.
Xµ t¹i S¬ truyÒn lµ quÎ n»m méng thÊy ®iÒu ma quû, t©m lo sî kh«ng yªn, bÖnh
thÇn kinh. M¹t truyÒn gÆp Xµ vµ Háa tróc hay Háa quang lµ quÎ bÞ tai ¸ch vÒ löa,
nÕu kh¾c Can lµ löa g©y báng ch¸y th©n ng−êi, nÕu kh¾c Tr¹ch lµ löa g©y ch¸y nhµ.
NÕu ch÷ thiªn bµn t¹i Tr¹ch hay t¹i Can kh¾c Xµ thõa thÇn th× cã thÓ cøu khái n¹n
löa. (Tr¹ch: kÓ 1 t¹i Can ®Õm thuËn tíi cung thø 5 th× gäi lµ Tr¹ch. Háa tróc: th¸ng
Giªng khëi t¹i TÞ råi an thuËn tíi 11 cung cßn l¹i. Háa quang: th¸ng Giªng khëi t¹i
Th×n råi an nghÞch l¹i 11 cung cßn l¹i).
Phµm Xµ thõa thÇn V−îng-T−íng khÝ cïng Can ngµy t−¬ng sinh nÕu chiªm
hái vËt lo¹i th× lµ vËt cßn míi, cßn t−¬i sèng, b»ng thõa thÇn bÞ H−u-Tï- Tö khÝ, l¹i
cïng Can t−¬ng kh¾c th× vËt lo¹i ®· kh«, cò, chÕt.
Phµm cÇu tµi mµ thÊy Xµ V−îng T−íng khÝ cïng víi thõa thÇn t−¬ng sinh th×
øng ®iÒm mua b¸n vËt liÖu h¹ tiÖn mµ ®−îc ph¸t tµi, nÕu chiªm vËt liÖu hµng hãa
mµ thÊy Xµ l©m Can Chi vËt hãa h¹ tiÖn.
Xµ thõa TÞ Ngä thiªn bµn l¹i l©m TÞ Ngä ®Þa bµn mµ chiªm vµo mïa H¹ th× sÏ
x¶y ra vô löa ch¸y rÊt lín kinh khñng, nh»m ngµy giê BÝnh §inh TÞ Ngä th× vô löa
ch¸y cµng to. NÕu kh«ng øng vô löa ch¸y th× còng øng vô quan tông khÈu thiÖt rÊt
lín.
Phµm chiªm méng hay chiªm thÊy sù vËt l¹ th× tr−íc tiªn ph¶i xÐt tíi §»ng xµ
vµ §»ng xµ ©m thÇn, råi míi xem tíi Can Chi cïng Tam truyÒn, cèt yÕu xem Xµ ë
vµo cung ®Þa bµn nµo mµ ®o¸n ®iÒm méng ®ã lµ tèt hay xÊu.
§»ng xµ ®−¬ng ngäa: mïa Xu©n thÊy Xµ thõa Hîi thiªn bµn, mïa H¹ thõa
Tý, mïa Thu thõa TÞ, mïa §«ng thõa DËu th× gäi lµ §»ng xµ ®−¬ng ngäa, nghÜa lµ
r¾n n»m hang, quû qu¸i ®· bÞ khèng chÕ, øng ®iÒm lµnh, may tèt, tïy theo hoµn
c¶nh mçi ng−êi mµ khëi ®iÒu vui hay buån.
§»ng xµ giao chiÕn: th¸ng 1-5-9 thÊy Xµ thõa M·o thiªn bµn, th¸ng 2-6-10
thõa DËu, th¸ng 3-7-11 thõa Tý, th¸ng 4-8-12 thõa Ngä th× gäi lµ §»ng xµ giao
chiÕn, r¾n ®¸nh nhau phun ®éc khÝ, øng ®iÒm hung h¹i. Phµm ®éng sù tÊt sÏ thÊt
b¹i.
§»ng xµ thõa khÝ: ch÷ thiªn bµn thõa Xµ th× gäi lµ §»ng xµ thõa thÇn, ®−îc
V−îng khÝ lµ ®iÒm tranh ®Êu, kiÖn th−a ®Õn viÖc quan. T−íng khÝ lµ ®iÒm kiÖn th−a
hao tµi. H−u khÝ lµ ®iÒm bÞ bÖnh tËt qu¸i l¹. Tï khÝ lµ ®iÒm tï ngôc, kinh sî. Tö khÝ
øng vô chÕt ch«n kinh sî.
§»ng xµ vËt lo¹i: Xµ øng vµo çc vô kim háa s¸ng tèt, biÕn dÞ lµ lo¹i kim háa
thµnh tinh. LuËn vÒ ng−êi lµ h¹ng ®µn bµ ®iªn cuång, thÇn kinh ho¶n hèt, lµm lông
vÊt v¶ nhäc nh»n, ®¹i thÓ lµ øng h¹ng tiÓu nh©n ty tiÖn. LuËn vÒ quû thÇn lµ lo¹i
Thñy thÇn, méc thÇn, thæ thÇn. LuËn vÒ bÖnh lµ chøng bÖnh thÇn kinh ®Çu n·o, tay
ch©n ung thñng ch¶y m¸u. LuËn vÒ ngò cèc lµ lo¹i ®Ëu, vÒ thó lµ lo¹i r¾n, vÒ vËt
thùc lµ mãn ¨n cã mïi rÊt khã ¨n, s¾c ®á hång, sè 4.
§»ng xµ øng nh©n sù: lµ mét hung t−íng, vÒ ng−êi lµ kÎ tiÓu nh©n, ng−êi cã
t©m ®Þa ®éc ¸c, nhá män, hiÒm thï. LuËn vÒ sù lµ çc vô g©y tranh c·i, nghi nan,
kinh h·i, bÖnh ho¹n, hao t¸n, bÊt thµnh, m¸u löa.
§»ng xµ l©m ®Þa bµn

(Dïng h×nh t−îng vµ tÝnh chÊt cña loµi r¾n ®Ó luËn cho sao §»ng xµ)
L©m Tý: Xµ l©m Tý gäi lµ r¾n sa xuèng n−íc, tuy vèn lµ ®iÒm hung h¹i cïng
sù bÊt thµnh, nh−ng cø lßng d¹ ngay th¼ng th× do sù ch©n thËt mµ sÏ tho¸t khái n¹n.
L¹i còng lµ ®iÒm gÆp kinh sî nghi nan, n»m méng thÊy ma quû, viÖc xÊu xa, lßng
d¹ bån chån kh«ng yªn.
L©m Söu: gäi lµ r¾n vµo hang, tù con r¾n trèn tr¸nh, øng ®iÒm viÖc lo ng¹i tù
nhiªn tiªu tan, trong häa mµ cã phóc, häa phóc ph©n ®«i.
L©m DÇn: Xµ thuéc Háa ®−îc sinh t¹i DÇn, vµ DÇn lµ ng«i cña Thanh long.
Khi Xµ l©m DÇn ®Þa bµn th× gäi lµ r¾n nÈy mäc sõng nªn ®· biÕn hãa thµnh Rång,
lµ lóc thêi vËn ®ang h−ng khëi, nªn cÇu tiÕn th©n danh, nªn dông sù, tiÕn tíi viÖc
m×nh ®ang dù tÝnh. NÕu thªm thÊy Xµ thõa thÇn ®−îc V−îng T−íng khÝ th× cµng
®óng lµ quÎ R¾n hãa Rång, trong quÎ thÊy S¬ truyÒn thõa Xµ mµ DÇn ®−îc V−îng
T−íng khÝ th× còng øng ®iÒm tèt nh− trªn. NÕu DÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ th× gäi lµ R¾n
hãa Th»n l»n, ®iÒm tho¸i hãa, lín hãa nhá, sang hãa hÌn, ch¼ng nªn dôc väng ®éng
tiÕn th©n danh. L¹i luËn quÎ thÊy Xµ l©m DÇn ®Þa bµn hay thõa DÇn thiªn bµn th×
ph¶i tïy theo thêi vËn m×nh ®ang h−ng th× míi nªn ®éng sù, cßn khi ®ang suy vi th×
ph¶i gi÷ th©n thñ cùu.

L©m M∙o: M·o cã t−îng cæng cöa, lµ t−îng r¾n chÆn cöa øng ®iÒm gia ®¹o
bÊt hßa, gÆp sù n¸o lo¹n g©y gæ ån µo trong nhµ cöa, ng−êi th©n trong gia ®×nh gÆp
tai häa, ®iÒm x¶y ra vô quan tông sÇu bi, ®¸ng lo ng¹i, hay vô m¸u löa.
L©m Th×n: Th×n lµ æ cña Rång, R¾n hãa Rång, øng ®iÒm bän tiÓu nh©n ®ang
tr¸ h×nh, qu©n tö h·y nªn ®Ò phßng vÒ lßng d¹ con ng−êi, nh− cã sù nghi hoÆc hay
võa thÊy sù hung th× mau l¸nh cho xa. L¹i còng øng vÒ vô ®µn bµ sinh ®Î. Chiªm
hái vÒ vô thi cö, khoa gi¸p th× tèt, øng ®iÒm ®ç ®¹t cao – Long khoa.
L©m TÞ: TÞ lµ cung vÞ cña sao §»ng xµ, nghÜa lµ nhµ cña R¾n, r¾n vµo hang æ,
kh«ng cã sù h¹i, nh−ng sù viÖc ch¼ng xuÊt ®Çu lé diÖn, m×nh cø nªn tiÕn theo
nguyÖn väng cña m×nh.
L©m Ngä: Ngä lµ cung gi÷a trêi, mÆt trêi ®óng Ngä, t−îng R¾n l−ít trªn
kh«ng trung ®Ó v−ît lªn, h·y tiÕn theo nguyÖn väng cña m×nh, cÇu tµi quan ®Òu
®−îc thuËn tiÖn. Xµ l©m TÞ Ngä còng øng hay ®iÒu lo sî hao huyÒn, lo sî vu v¬.
L©m Mïi: Mïi lµ Méc mé, kho chøa c©y, r¾n vµo rõng bôi, tÊt gÆp sù u tèi,
®iÒm bÞ khÈu thiÖt quan tông, phßng viÖc mê ¸m ®ang tíi, rÊt cÈn thËn ®−êng bé,
tõng b−íc ®i, lêi ¨n tiÕng nãi.
L©m Th©n: Xµ thuéc Háa kh¾c Th©n Kim, Êy lµ ngo¹i chiÕn vèn ®· øng ®iÒm
hung, nay §»ng xµ (Tøc TÞ) víi Th©n lµ Tam h×nh, céng thªm sù h¹i. TÞ ®èi víi
Th©n võa lµ Tam h×nh, võa lµ Lôc hîp, l¹i t−¬ng kh¾c. Do vËy, Xµ l©m Th©n gäi lµ
h×nh hîp kh¾c chiÕn, ®ã lµ hîp nhau ®Ó c¹nh tranh mµ lµm h¹i, g©y h¹i cho nhau.
Th©n thuéc Kim lµ lo¹i g−¬m ®ao, lµ quÎ r¾n ngËm g−¬m lµ h¹i ng−êi, ®éng sù bÊt
cø ®iÒu g× còng bÞ tai n¹n hay thÊt b¹i.
L©m DËu: Xµ kh¾c DËu nªn còng øng ®iÒm hung, nh−ng nhê cã §øc hîp nªn
gÆp häa cã lÉn ®iÒu phóc. §éng sù viÖc hay tiÕn dông còng cã ®iÒu may, nh−ng
ph¶i phßng quan tông. DËu cã t−îng r¨ng, ®iÒm Xµ mäc r¨ng ®ång nghÜa víi r¾n
c¾n, ®iÒm bÞ khÈu thiÖt, ®iÒm qu¸i dÞ. §µn bµ th−êng bÞ bÖnh ho¹n, tËt nguyÒn, gÆp
tai n¹n, ®iÒm N÷ giíi ch¼ng ®ñ (thiÕu xãt) t©m ý giËn dçi. Cßn ®µn «ng, Nam nhi
th× m¾c chøng bÖnh phong. Xµ c− DËu lµ gÆp kÎ kh¸c ®ang ganh ghÐt m×nh.
L©m TuÊt: Xµ thuéc Háa, mé t¹i TuÊt, lµ t−îng r¾n bß vµo gß mé ®Ó ngñ,
xuèng trïng lét da, ®iÒm tho¸t khái sù nguy, tho¸t khái tai häa, lo buån tù nhiªn
tiªu tan. R¾n nhËp mé lµ r¾n sî ng−êi ph¶i ®i l¸nh th©n.
L©m Hîi: Xµ thuéc Háa, tuyÖt t¹i Hîi, lµ lóc tuyÖt ý nghÜ h¹i ng−êi v× r¾n
nh¾m m¾t, ®iÒm tho¸t tai n¹n. Löa Xµ gÆp Hîi Thñy th× kh«ng hoµnh hµnh, kh«ng
lµm ngang ng−îc ®−îc. S¬ truyÒn lµ Hîi thiªn bµn thõa §»ng xµ øng ®iÒm t«i tí
g¸i trèn ®i hoÆc ®iÒm hao tµi, v× Hîi lµ cung vÞ cña sao HuyÒn vò chuyªn øng vô
thÊt tho¸t, hao mÊt vµ trèn tr¸nh.
Nªn nhí: Xµ kh«ng l©m TuÊt Hîi ®Þa bµn, khi luËn gÆp tuæi TuÊt Hîi, hay
gÆp N¨m Th¸ng Ngµy Giê TuÊt Hîi.
3. Chu t−íc
Chu t−íc thiªn sù: trªn thiªn ®×nh th× Chu t−íc lµ chøc Vâ l©m t−íng qu©n,
trong l«i bé lµ vÞ thÇn hó giã, nghÜa lµ lµm ra m−a giã (L«i bé lµ n¬i gåm nh÷ng vÞ
thÇn t¹o ra m−a, n¾ng, giã, sÊm, sÐt). Chu t−íc b¶n vÞ t¹i BÝnh Ngä – D−¬ng Háa,
chÝnh Nam, cung Ly, n¬i tét bËc cña khÝ d−¬ng, n¬i b¾t ®Çu sinh khëi khÝ ©m. Do
vËy gäi lµ vÞ thÇn ch¼ng ®ñ, nghÜa lµ tïy thuéc d−¬ng mµ ch¼ng trän d−¬ng. MÆt
trêi giê Ngä lµ lóc s¸ng cùc ®iÓm vµ còng lµ lóc h¹ xuèng dÇn dÇn. N¬i nãng cùc
®iÓm, löa bay vµng ch¶y. Chu t−íc ®−îc v−îng t−íng khÝ trong mïa H¹, th¸ng 4-5-
6, thÝch hîp víi çc sao B¹ch hæ, Th¸i ©m, nh−ng rÊt kþ sî çc sao Thiªn hËu,
Thiªn kh«ng.
Chu t−íc së chñ: chuyªn øng vÒ çc viÖc v¨n th−, biÖn thuyÕt. Lµ mét hung
t−íng, ®¾c ®Þa th× øng vÒ v¨n ch−¬ng, Ên tÝn, s¾c lÖnh, ®Õn c«ng phñ nhËn s¾c lÖnh.
ThÊt ®Þa th× øng ®iÒu hung nh− khÈu thiÖt, sù nãng giËn nh− ®iªn, nh− d¹i, kiÖn
tông, l¹c mÊt v¨n th−, tæn thÊt tiÒn tµi cïng vËt dông hoÆc lôc sóc bÖnh ho¹n èm
®au.
Chu t−íc còng øng çc lo¹i cã çnh ®ang lín lªn, çc lo¹i lµm b»ng l«ng
çnh, bót mùc, tin tøc, lêi ¨n tiÕng nãi, Ên tÝn, c«ng v¨n, viÖc chÝnh phñ, çc sù viÖc
cã dÝnh d¸ng ®Õn giÊy tê.
ThÊy Chu t−íc øng ®iÒm hung mµ Chu t−íc thõa thÇn V−îng T−íng khÝ, l¹i
ngé thªm Tam h×nh hay Tam s¸t th× tai häa cµng thªm nÆng, nÕu thõa thÇn H−u Tï
Tö khÝ th× tai häa ®−îc gi¶m bít nhÑ ®i. Chu t−íc thõa thÇn kh¾c Can th× ch¾c gÆp
vô khÈu thiÖt, tranh c·i, lßng d¹ bÊt an kh«ng ®−îc yªn æn.
Chu t−íc víi thõa thÇn cña nã t−¬ng sinh hay tû hßa lµ øng ®iÒm cã tin tøc,
Ên quan quyÒn hµnh. Thõa thÇn cña Chu t−íc sinh Can míi thËt sù tèt. Thõa thÇn
cña Chu t−íc l¹i chÝnh lµ Th¸i tuÕ vµ cïng víi Quý nh©n thõa thÇn t−¬ng sinh th×
®óng lµ quÎ ®−îc Ên tÝn, quyÒn hµnh lªn quan.
S¬ truyÒn thõa Chu t−íc kh¾c Can th× ch¾c häa dÊy lªn, viÖc quan tíi cÊp kú.
Chu t−íc l©m M¹t truyÒn lµ cã tin tøc tõ n¬i xa ®Õn, thªm DÞch m· th× cµng ch¾c cã
th− tÝn c«ng v¨n ®Õn. Chu t−íc còng øng vÒ vô trao ®æi hå s¬, v¨n tù.
Chiªm hái vÒ viÖc c«ng chÝnh mµ thÊy Chu t−íc nghÞch hµnh vµ thõa thÇn cña
nã kh¾c Can th× thÕ nµo còng bÞ quan trªn khiÓn tr¸ch, tr¸ch m¾ng. Cßn Chu t−íc
thuËn hµnh vµ thõa thÇn cña nã sinh Can th× c«ng viÖc ®−îc nã su«n xÎ, kh«ng
®¸ng ng¹i.
Chiªm hái vÒ çc viÖc thi cö, v¨n s¸ch, nép ®¬n, xin viÖc lµm, dï Chu t−íc
kh«ng nhËp Tam truyÒn th× còng t×m sao Chu t−íc ®Ó xem xÐt. Nh− Chu t−íc thõa
thÇn chÝnh lµ Th¸i tuÕ (tªn n¨m) hay NguyÖt kiÕn hay NguyÖt t−íng, hoÆc Chu t−íc
thõa thÇn cïng víi Th¸i tuÕ, NguyÖt kiÕn, NguyÖt t−íng t−¬ng sinh hay t¸c Tam
hîp vµ ngé §øc- Léc, l¹i ®−îc ®Þa bµn sinh lµ quÎ tèt, ®−îc tróng cö, ®−îc träng
dông. Chu t−íc bÞ ®Þa bµn kh¾c hoÆc gÆp TuÇn kh«ng hoÆc l©m Tö TuyÖt ®Þa (theo
Tr−êng sinh côc) hoÆc cïng víi Can t−¬ng kh¾c th× sÏ kh«ng ®¾c cö, kh«ng ®−îc
träng dông. NÕu khãa thÓ vµ Tam truyÒn tèt th× ch−a h¼n xÊu, ph¶i xem xÐt kü l−-
ìng l¹i.
QuÎ thÊy S¬ truyÒn Söu thõa Chu t−íc vµ Thiªn hû l¹i l©m M·o DËu ®Þa bµn
th× øng ®iÒm tèt vÒ c«ng chÝnh, v¨n tù, giÊy mêi, còng lµ ®iÒm b¸o cã m−a giã liªn
miªn dµi ngµy (bëi Söu lµ Vò s− lµ vÞ thÇn lµm m−a vµ t¹i Söu vèn cã ký can Quý
thñy, gÆp Chu t−íc lµ thÇn giã l¹i l©m M·o DËu ®Þa bµn lµ ®éng thiªn giíi, ®éng
s«ng hå. Hai vÞ thÇn lµm m−a giã mµ tíi huy ®éng t¹i thiªn giíi, s«ng hå th× tÊt
ph¶i m−a giã nhiÒu ngµy). HoÆc sÏ cã bËc l·nh tô, Vua chóa ngù ®Õn ®em ©n tr¹ch
tíi, nh− trêi m−a xuèng cho c©y cá xanh t−¬i, l¹i thõa Thiªn hû chñ sù tháa m·n vµ
vui mõng nh− ®ãn tiÕp kh¸ch mêi sang träng, bëi sao? Bëi Söu lµ ng«i cña Quý
nh©n tÊt øng vÒ bËc cao c¶ ®em ©n tr¹ch ®Õn, nh− trêi m−a xuèng cho c©y cá xanh
tèt, vµ cã thõa Thiªn hû chñ sù vui mõng vµ tháa m·n.
Chu t−íc thuéc Háa, nÕu gÆp Háa thÇn nh− TÞ Ngä hay gÆp çc Háa s¸t nh−
Háa quang, Háa chóc, Thiªn háa, l¹i chiªm vµo mïa H¹ th× kÕt qu¶ Háa qu¸ thÞnh
v−îng, quÎ øng ®iÒm cã vô thiªu ®èt nh− nhµ ch¸y, phãng löa. Mïa Xu©n chiªm
quÎ ngµy Kû M·o, gÆp Phôc ng©m qu¸i th× ë Tam truyÒn cã Chu t−íc thõa Ngä lµ
Háa thÇn vµ Háa tróc, l¹i l©m Ngä ®Þa bµn - Tam truyÒn lµ M·o Tý Ngä t−¬ng
H×nh, t−¬ng Ph¸, t−¬ng Xung (M·o Tý t−¬ng h×nh, M·o Ngä t−¬ng ph¸, Tý Ngä
t−¬ng xung). QuÎ nh− vËy tÊt øng ®iÒm gÆp háa ho¹n nguy h¹i. Nh−ng b¶n th©n lµ
quÎ Phôc ng©m chñ sù im Ên bÊt ®éng vµ Ngä háa lµ hµo chñ ®éng, tuy mïa Xu©n
th× ®−îc t−íng khÝ nh−ng l¹i sinh can Kû thæ nªn ch¼ng thiÖt h¹i, ¶nh h−ëng g× tíi
th©n.
Chu t−íc khai khÈu: th¸ng giªng thõa TÞ thiªn bµn, th¸ng 2 thõa Th×n, th¸ng
3 thõa Ngä, th¸ng 4 thõa Mïi, th¸ng 5 thõa M·o, th¸ng 6 thõa DÇn, th¸ng 7 thõa
Th©n, th¸ng 8 thõa DËu, th¸ng 9 thõa Söu, th¸ng 10 thõa Tý, th¸ng 11 thõa TuÊt,
th¸ng 12 thõa Hîi th× gäi lµ Chu t−íc khai khÈu, chim t−íc më miÖng, øng sù g©y
c·i rÊt Çm Ü huyªn n¸o, tranh ®Êu nhau b»ng lêi lÏ, miÖng l−ìi rÊt hung h¨ng, d÷
tîn. Chñ viÖc tranh chÊp ®ßi l¹i.
Chu t−íc hµm vËt: th¸ng giªng Chu t−íc thõa DËu thiªn bµn, th¸ng 2 thõa TÞ,
th¸ng 3 thõa Söu, th¸ng 4 thõa Tý, th¸ng 5 thõa Th©n, th¸ng 6 thõa Th×n, th¸ng 7
thõa M·o, th¸ng 8 thõa Hîi, th¸ng 9 thõa Mïi, th¸ng 10 thõa Ngä, th¸ng 11 thõa
DÇn, th¸ng Ch¹p thõa TuÊt th× gäi lµ Chu t−íc hµm vËt (nh− ngËm vËt ¨n), øng
®iÒm lµnh vÒ h«n nh©n, may m¾n ®−îc tiÒn b¹c, quµ tÆng.
Chu t−íc thõa khÝ: Chu t−íc thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ th× øng ®iÒm quan
nh©n khÈu thiÖt, T−íng khÝ th× øng ®iÒm tiÒn b¹c h«n nh©n, H−u khÝ th× øng ®iÒm
bÞ bÖnh n¬i Tim, bông, ngÑt mòi, lïng bïng lç tai, bÖnh huyÕt ¸p. Tï khÝ th× øng
viÖc tï téi, giam h·m sinh khÈu thiÖt. Tö khÝ th× øng viÖc chÕt ch«n sinh ra khÈu
thiÖt.
Chu t−íc vËt lo¹i: Chu t−íc thuéc vÒ lo¹i l«ng çnh, tin tøc, v¨n ch−¬ng (thêi
x−a dïng l«ng chim lµm bót viÕt, dïng bå c©u ®−a tin, th− tÝn). LuËn ng−êi th× Chu
t−íc øng ng−êi ®µn bµ kinh cuång khæ së, hoÆc d¹ng tiÓu nh©n. LuËn quû thÇn lµ
T¸o thÇn. LuËn vÒ bÖnh lµ bÖnh tim bông, cöa khiÕu phÝa trªn hoÆc bÖnh n«n möa,
©m thòng. LuËn thùc vËt lµ hét cña ngò cèc. LuËn vÒ thó lµ lo¹i cã çnh bay. LuËn
vÒ s¾c lµ mÇu ®á cã lÉn ®en. VÒ sè lµ sè 9. Chu t−íc øng vÒ giã.
Chu t−íc øng nh©n sù: vÒ ng−êi lµ h¹ng ch¹y giÊy tê, h¹ng c«ng l¹i lµm viÖc
giÊy tê nh− th− ký, tïy ph¸i viªn, ng−êi ®−a c«ng v¨n th− tÝn.
Chu t−íc l©m ®Þa bµn

L©m Tý: Tý thñy kh¾c Chu t−íc Háa nªn chim t−íc bÞ th−¬ng, bÞ g·y çnh xa
xuèng n−íc, ®iÒm bÞ tai n¹n. L¹i còng lµ ®iÒm cã Ên tÝn cña quan chøc, v× Chu t−íc
Háa th× Tý thñy t¸c Quan quû. Chñ viÖc kh«ng thµnh.
L©m Söu: Can Quý thñy ký t¹i Söu, v× vËy chim t−íc bÞ bÓ ®Çu, hay chim
t−íc nh¾m m¾t, ¸m chØ sù sai lÇm, ®iÒm bÊt lîi, kh«ng nªn hµnh ®éng viÖc g× mµ
chØ nªn thñ cùu. Chu t−íc ng«i vÞ t¹i Ngä háa, mµ Ngä víi Söu t¸c Lôc h¹i, nªn
øng ®iÒm bÞ thiÖt h¹i. L¹i lµ ®iÒm cã tranh chÊp, kiÖn tông ®Õn nhµ ®Êt, ®iÒn s¶n, v-
−ên t−îc.
L©m DÇn: øng ®iÒm chim t−íc lµm tæ, øng sÏ ®−îc tin tøc, v¨n th− tõ xa ®Õn
nh−ng bÞ chËm. Còng lµ ®iÒm v¨n th− bÞ im Èn, bÞ Øm ®i, bëi chim lµm tæ bËn kh«ng
®Ó ý ®Õn c«ng viÖc.
L©m M∙o: còng gièng nh− l©m DÇn ®Þa bµn.

L©m Th×n: Th×n lµ Thiªn la (l−íi trêi) nªn chim t−íc bÞ sa l−íi, ®iÒm gÆp
ngôc tông, kiÖn tông, v¨n tù bÞ mÊt l¹c hay bÞ sai sãt, nhÇm lÉn. L¹i còng lµ ®iÒm
cã tin ®Õn.
L©m TÞ: TÞ lµ n¬i löa ®ang hung ph¸, chim t−íc ®ang bay cao, ®iÒm tin n¬i xa
®ang ®em ®Õn s¾p tíi n¬i, ban ngµy cµng øng ch¾c nh− vËy.
L©m Ngä: Ngä lµ chÝnh ng«i cña Chu t−íc, còng lµ cung chÝnh gi÷a trôc, nªn
gäi Ngä lµ ChÝnh ty, Quan thù (n¬i lµm viÖc), Chu t−íc ®Õn Ngä lµ chim ngËm thÎ
lÖnh, ®iÒm hung, ¸m chØ vµo vô ¸n xö téi nh©n, cã thÓ bÞ tï ngôc. L¹i còng lµ ®iÒm
s¾p x¶y ra viÖc qu¸i l¹.
L©m Mïi: Mïi lµ Mé cña Méc, mµ Méc sinh Chu t−íc Háa, nªn Mïi lµ må
m¶ cña Cha mÑ Chu t−íc. Víi ý nµy øng ®iÒm Chu t−íc khãc mé, ®iÒm bi ai sÇu
th¶m. Mïi còng lµ cung vÞ sao Th¸i th−êng, nªn chuyªn chñ vÒ ngò cèc vËt thùc, ®-
−îc ¨n uèng, rÊt thuËn víi viÖc cÇu tµi.
L©m Th©n: Chu t−íc Háa kh¾c Th©n kim, t−îng chim mµi má, ®iÒm gÆp sù
kinh sî, viÖc kú qu¸i ®−a ®Õn. Th©n lµ cung vÞ sao B¹ch hæ chñ sù ®¹o lé, viÖc ®i ®-
−êng vµ truyÒn tin tøc, cßn Chu t−íc chñ sù v¨n th−, nay T−íc gÆp Th©n ch¾c ph¶i
cã tin ©m gi÷a ®−êng vµ s¾p ®−a ®Õn tËn n¬i. L¹i còng lµ ®iÒm truyÒn phao tin gi¶
dèi, nghe th× ph¶i suy nghÜ rÊt cÈn thËn kÎo lÇm.
L©m DËu: T−íc kh¾c DËu, giê DËu lµ lóc loµi chim kªu rÇm ré t×m n¬i ngñ.
Chiªm quÎ ban ®ªm tÊt gÆp sù sÇu bi, buån phiÒn, khÈu thiÖt, tËt bÖnh, quan häa.
L¹i lµ ®iÒm quan nh©n bÞ gi¸ng cÊp, ®iÒm mÊt uy tÝn quan hÖ vµ sù phao truyÒn tin
gi¶ dèi, dùng truyÖn bÞa ®Æt, nãi xÊu.
L©m TuÊt: T−íc thuéc Háa mé t¹i TuÊt, chim T−íc ®Õn mé ®iÒm bÞ nguyÒn
rña, nãi trêi, nãi ®Êt. Còng øng nh− l©m Th×n ®Þa bµn.
L©m Hîi: Chu t−íc Háa th× TuyÖt t¹i Hîi, chim t−íc cïng ®−êng, tuyÖt lé.
Nªn th− tÞch gi÷ yªn th©n phËn, kh«ng nªn hµnh ®éng, khëi tiÕn, dông m−u, hiÕn
kÕ, t×m tßi. L¹i còng lµ Chim t−íc bÞ sa xuèng s«ng, ®iÒm hao tæn tiÒn b¹c.
Chu t−íc kh«ng bao giê l©m DËu TuÊt Hîi Tý ®Þa bµn, song vÉn kÓ ®ñ ®Ó tiÖn
®o¸n khi gÆp thêi së DËu TuÊt Hîi Tý t−¬ng ®èi víi Chu t−íc. VÝ dô nh− Chu t−íc
thõa DËu TuÊt Hîi Tý thiªn bµn hoÆc gÆp tuæi hay n¨m th¸ng ngµy giê DËu TuÊt
Hîi Tý…
4. Thiªn hîp
Thiªn hîp vèn lµ sao Lôc hîp ®æi tªn v× sî nhÇm víi Lôc hîp çch.
Thiªn hîp Thiªn sù: Trªn thiªn ®×nh th× Thiªn hîp lµ chøc quan §¹i phu xem
xÐt viÖc l−¬ng léc. Trong L«i bé lµ Vò s−, vÞ thÇn lµm m−a. Thiªn hîp lµ mét çt t-
−íng, lµ tr−ëng n÷ cña Thanh ®Õ ngò ©m, b¶n vÞ t¹i Êt M·o, ©m méc, ph−¬ng chÝnh
§«ng, V−îng khÝ vµo mïa Xu©n, ba th¸ng: Giªng- 2- 3, thÝch hîp víi sao Thanh
long, Th¸i th−êng, rÊt kþ sî nh÷ng sao Thiªn kh«ng, B¹ch hæ, Th¸i ©m, Thiªn hËu.
Thiªn hîp së chñ: Thiªn hîp chuyªn øng vÒ viÖc h«n nh©n, vui mõng, lÔ tiÖc,
bæng léc, tin tøc, cÇu väng, mua b¸n, thai s¶n, mai mèi, vËt quý, tµi vËt cña t− riªng
¸m muéi, di chóc, v−ên c©y, thuyÒn xe. Khi gÆp thêi së bÊt cËp th× còng øng ®iÒm
cã vô gian dÊu diÕm, tr−íc vui mµ sau buån, tiÓu nh©n hoÆc con g¸i sÇu lo, lôc sóc
chÕt mÊt. Thiªn hîp còng thuéc vÒ cöa nÎo, ®−êng x¸, sù canh c¶i, ®æi dêi.
Thiªn hîp lµ vÞ thÇn hay gióp ®ì lµm cho hßa hîp mäi sù viÖc, øng ®iÒm cã
phóc, lµm cho nhu thuËn, lµm cho th«ng th¼ng nh÷ng ®iÒu khuÊt khóc, quanh co.

Hái sù viÖc cã tÝnh hßa hîp th× sù viÖc ®ã dÔ thµnh l¾m. Tuy nhiªn, thõa thÇn cña
Thiªn hîp sinh Can míi hoµn h¶o, thõa thÇn cña Thiªn hîp kh¾c Can th× sÏ ®è kþ
cÇu sù hßa hîp, dÉn tíi hao phÝ tiÒn b¹c. Thõa thÇn cña Thiªn hîp kh¾c Can léc th×
tÊt cã viÖc quan tông. §¾c ®Þa lµ h¹ng v¨n nho häc thøc, thÊt ®Þa th× hµnh t¨ng ®¹o
hoÆc h¹ng ng−êi lµm ®iÒu dèi gi¶, ®iÒu ¸m muéi, hµnh ®éng bÊt minh, bÊt chÝnh.
Thiªn hîp thõa thÇn kh¾c Can còng øng ®iÒm vî chång khÈu thiÖt, nÕu gÆp
thªm Ly thÇn th× ch¾c vî chång sÏ biÖt ly. Nh− thõa thÇn chÝnh lµ Can thÇn hay
Hîp thÇn, gÆp Thiªn hîp néi chiÕn hoÆc ngo¹i chiÕn, cïng Can t−¬ng kh¾c còng
øng ®iÒm chia ly.
Víi quan nh©n Thiªn hîp øng viÖc thªm l−¬ng bæng, th¨ng cÊp bËc. Víi
th−êng d©n øng ®iÒm héi häp ¨n uèng, ®iÒu vui vÎ.
Thiªn hîp thõa thÇn ®−îc V−îng T−íng khÝ l¹i cïng Thiªn hîp t−¬ng sinh vµ
nhËp Tam truyÒn lµ quÎ ch¾c cã h«n nh©n tèt ®Ñp, viÖc sinh ®Î vui mõng hoÆc ®−îc
tµi vËt −a thÝch. Thiªn hîp thõa thÇn bÞ Tï Tö khÝ, l¹i cïng Thiªn hîp t−¬ng kh¾c
hay cïng ®Þa bµn t¸c Tam h×nh-Lôc xung-Lôc h¹i vµ nhËp Tam truyÒn tÊt v× c¹nh
tranh tµi vËt mµ sinh ra khÈu thiÖt, tranh c·i, nãi xÊu, chöi rña hoÆc bÞ ©m nh©n
quÊy nhiÔu lµm h¹i. Thiªn hîp thuéc méc gÆp kim–Thæ th× t−¬ng kh¾c, gÆp Thñy-
Háa th× t−¬ng sinh.
Thiªn hîp thõa DËu TuÊt thiªn bµn th× th−êng cã qu¹ ®en dßm ngã giÕng, øng
®iÒm n« tú trèn ®i. NÕu ë Tam truyÒn thÊy cã Thiªn hîp thõa TuÊt thiªn bµn vµ l©m
M·o DËu ®Þa bµn th× ch¾c ch¾n lµ ®iÒm t«i tí ®¸nh c¾p tµi vËt råi trèn ®i.
Chiªm hái vÒ vô trém c¾p, c−íp, mµ thÊy Thiªn hîp cïng M·o DËu cã mÆt ë
Tam truyÒn th× kh«ng thÓ nµo t×m b¾t ®−îc, bëi Thiªn hîp vµo M·o DËu ®Òu lµ
nh÷ng çi cöa riªng t− rÊt th«ng thuËn cho bän gian t− trèn tr¸nh, Èn tµng. S¬
truyÒn lµ M·o DËu thõa Thiªn hîp ¾t x¶y ra vô gian tµ d©m vËy.
QuÎ thÊy Thiªn hîp cïng Thiªn hËu ®ång nhËp Tam truyÒn th× gäi lµ quÎ
Giao long dËt n÷, øng vô gian d©m bÊt chÝnh vµ ph¶i phßng x¶y ra ®iÒu thÊt l¹c,
trèn tr¸nh.
Thiªn hîp thõa Th©n DËu thiªn bµn lµ ngo¹i chiÕn, cßn thõa Th×n TuÊt Söu
Mïi thiªn bµn lµ néi chiÕn. Ngo¹i chiÕn th× øng viÖc bÊt an tõ bªn ngoµi khëi ®éng,
vËy nªn riªng lo hay cÇu v¸i th¸nh thÇn míi cã thÓ æn tháa ®−îc. Néi chiÕn th× øng
®iÒm phô n÷ ©m m−u ®Ó lµm thµnh tùu viÖc riªng t−, giÊu diÕm hoÆc lµ ®iÒm anh
chÞ em g©y tranh c·i nhau.
Thiªn hîp thõa Tý Ngä M·o DËu thiªn bµn hay l©m Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn
®Òu gäi lµ quÎ Thiªn hîp bÊt hîp, øng ®iÒm chia ly, hai bªn ph©n çch, viÖc ©m t−
bÊt chÝnh, mçi bªn ®Òu cã ý kiÕn riªng dÊu diÕm bÊt minh, sinh ®iÒu hung h¹i
(Trong 24 tiÕt khÝ, ë nh÷ng th¸ng Tý Ngä M·o DËu cã tiÕt: Xu©n ph©n - H¹ chÝ –
Thu ph©n - §«ng chÝ lµ nh÷ng kú h¹n mµ 2 khÝ ¢m D−¬ng ph¶i ph©n ly, nªn gäi lµ
Tø ly. Theo Tr−êng sinh côc th× gäi Tý Ngä M·o DËu lµ Tø b¹i. Phµm gÆp Tø ly,
Tø b¹i tÊt kh«ng thµnh hîp ®−îc).
Thiªn hîp thõa TÞ Hîi thªm DÞch m· hay Thiªn m· hoÆc S¬ truyÒn gÆp §¹o
thÇn lµ quÎ ®ang cã ©m m−u dù tÝnh ®i xa. §¹o thÇn lµ ng−êi ®i ®−êng: th¸ng Giªng
t¹i Th©n thiªn bµn, th¸ng 2 t¹i TuÊt, th¸ng 3 t¹i DÇn, th¸ng 4 t¹i Söu, th¸ng 5 t¹i
Hîi, th¸ng 6 t¹i Th×n, th¸ng 7 t¹i TÞ, th¸ng 8 t¹i Mïi, th¸ng 9 t¹i TÞ, th¸ng 10 t¹i
Mïi, th¸ng 11 t¹i Th©n, th¸ng Ch¹p t¹i TuÊt.

Thiªn hîp thõa thÇn cïng ®Þa bµn t−¬ng sinh mµ hái vÒ vô sinh s¶n, m−u väng
lµ quÎ tèt. NÕu thõa thÇn mµ bÞ ®Þa bµn kh¾c th× øng viÖc gian tµ, viÖc g× còng u ¸m
nghi ng¹i.
Thiªn hîp thõa khÝ: Thiªn hîp thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ lµ ®iÒm ®−îc
th−ëng tÆng, quan nh©n th¨ng quan chøc, lªn l−¬ng. T−íng khÝ lµ ®iÒm cã tiÒn tµi
lÔ léc trong sù c−íi g¶. H−u khÝ lµ ®iÒm bÞ bÖnh tËt, cã viÖc ph¶i thÇm lÐn. Tï khÝ lµ
®iÒm h«n nh©n cã liªn ®íi tíi viÖc tï ngôc hoÆc cã viÖc gian dÊu, ©m m−u kÕ. Tö
khÝ lµ ®iÒm ph¶i tranh dµnh tiÒn cña hay viÖc ch«n cÊt.
Thiªn hîp vËt lo¹i: øng vÒ çc lo¹i c©y tróc, tre nøa. BiÕn dÞ lµ muèi ¨n, l«ng
çnh. VÒ ng−êi lµ b¹n bÌ, con trai, con g¸i, trÎ nhá, lµ ng−êi thî khÐo lÐo, nhµ thuËt
sÜ, h¹ng quan quû hoÆc ng−êi häc thøc cao th©m mµ ë Èn. Quû thÇn lµ vong linh
ng−êi giµ c¶. BÖnh lµ çc chøng ®au tim, bông hoÆc bëi hai khÝ ©m d−¬ng ch¼ng
®iÒu hßa mµ sinh ®au yÕu. Ngò cèc lµ muèi ¨n, lóa g¹o. Thó vËt lµ lo¹i thá, mÌo, hå
ly. Thùc vËt lµ mãn ¨n cã mïi ngon ngät. VÒ s¾c lµ mµu xanh Èn tr¾ng, mµu s¸ng
rùc rì. VÒ sè lµ sè 6. VÒ sù viÖc lµ nh÷ng viÖc cã tÝnh kÕt tô, tæ chøc, trao ®æi, héi
häp, kÕt b¹n, trai g¸i gÆp nhau, nh÷ng viÖc vui mõng, tiÒn tµi, lîi léc. Thiªn hîp
øng vÒ m−a.
Thiªn hîp l©m ®Þa bµn

Thiªn hîp t−îng h«n nh©n, sù héi häp, c« d©u. Dùa vµo nh©n vµ sù Êy
®Ó luËn häa phóc.
L©m Tý: M·o lµ cung vÞ cña Thiªn hîp, l©m Tý tøc lµ M·o Tý t−¬ng h×nh-h¹i
nhau, ph¶n môc tr¸i m¾t nhau, ®iÒm lÊy ¬n lµm o¸n, v« lÔ, viÖc tr¸i trë, vî chång
ch¼ng thuËn hßa.
L©m Söu: Söu lµ mé cña Kim, tøc kim kho vµng b¹c, øng ®iÒm c« d©u vµo
kho lÊy ®å trang søc ®Ó trang ®iÓm cho nghiªm nghÞ, cho ra vÎ, lµ quÎ h«n nh©n
thµnh ®¹t vËy. L¹i còng øng ®iÒm èm bÖnh v× Söu lµ Mé cña kim, mµ Mé kim tÊt
¸m kh¾c Thiªn hîp méc.
L©m DÇn: DÇn thuéc D−¬ng méc, Thiªn hîp thuéc ©m méc, ®ång lo¹i tû hßa
l¹i ®ñ ©m d−¬ng tÊt ph¶i phèi hîp nhau ®Ó lµm nªn sù thÞnh v−îng cho nhau (Tû
hßa th× v−îng khÝ) thËt lµ ®¾c ®Þa, ®iÒm ®−îc th«ng suèt trong mäi sù viÖc, xuÊt
hµnh, m−u väng ®Òu cã kÕt qu¶ tèt ®Ñp. Còng gäi lµ quÎ ngåi xe trªn ®−êng, t−îng
ng−êi con g¸i lªn xe hoa vÒ nhµ chång, ®iÒm h«n nh©n thµnh to¹i víi bao sù vui
mõng.
L©m M∙o: M·o lµ cöa nhµ, Thiªn hîp lµ c« d©u, t−îng c« d©u b−íc vµo nhµ
chång ®Ó thµnh gia thÊt, ®iÒm h«n nh©n thµnh tùu.
L©m Th×n: Th×n lµ n¬i lao ngôc, t−îng hµnh ®éng tr¸i nguyªn t¾c, lµm sai
phÐp, tr¸i lÔ thñ tôc nghi thøc. §iÒm h«n lÔ gÆp thiÕu xãt sinh ra hiÓu lÇm, kiÖn
tông. L¹i còng lµ ®iÒm h«n lÔ cö lªn ®−êng, nªn gi÷ mùc trung, nªn th«ng c¶m víi
nhau th× h«n nh©n míi ®−îc vÑn toµn.
L©m TÞ: TÞ lµ nguån gèc sinh Kim, mµ kim tÊt kh¾c méc, nªn Thiªn hîp ®Õn
TÞ lµ ®iÒm ®Õn xãm giÆc, gÆp sù kinh sî, phiÒn giËn, viÖc kh«ng ®−îc hµi hßa, hao
phÝ tiÒn tµi. L¹i còng lµ ®iÒm s¾p cã v¨n th− chóc mõng, tin tøc, s¸ch vë ®−a ®Õn.
L©m Ngä: Ngä thuéc cung Ly ng«i chÝnh gi÷a, viÖc h«n nh©n ¾t ph¶i chÝnh
®¸ng thµnh. Còng lµ ®iÒm ®−îc nöa, mÊt nöa, vui buån lÉn lén, m−u sù chØ ®−îc
to¹i ý phÇn nµo mµ th«i, v× Ngä lµ n¬i hai khÝ ¢m D−¬ng chia rÏ. L¹i còng gäi lµ
®Õn n¬i nhµ kh¸ch, ng−êi ®Õn hái quÎ cã ý muèn biÕt vÒ viÖc h«n nh©n. Chiªm
th¸ng Hîi lµ ®iÒm trÎ em èm ®au v× Thiªn hîp lµ tiÓu nhi, cßn th¸ng 10 th× Ngä
thõa Phôc −¬ng vµ Thiªn quû lµ hai ¸c s¸t th−êng g©y ®au èm.
L©m Mïi: Thiªn hîp B¶n gia t¹i M·o, gÆp Mïi lµ Tam hîp, t−îng c« d©u
®ang hîp ý mµ t« ®iÓm, trang søc, trang phôc quÇn ¸o ®Ñp, ®iÒm h«n nh©n ®·
thµnh. T−îng giao nép lÔ vËt.
L©m Th©n: Thiªn hîp bÞ Th©n kh¾c lµ ®iÒm gÆp tæn th−¬ng nh− bÞ ch¹m tù
¸i, danh dù hay søc lùc mÖt mái, ®au èm. L¹i còng lµ ®iÒm høa hÑn h«n nh©n sÏ
thµnh nh−ng ph¶i chÞu theo ý kÎ mai mèi.
L©m DËu: DËu lµ cöa riªng ®Ó lµm ®iÒu ¸m muéi, nay Thiªn hîp ®Õn ®ã tÊt
øng sù d©m lo¹n vµ v× vËy mµ cã sù lÐn ®i trèn tr¸nh. Còng lµ ®iÒm trèn tr¸nh ®Ó
tÝnh chuyÖn gian tµ kh¸c. §iÒm thÊt lîi v× Thiªn hîp bÞ DËu kh¾c mµ DËu lµ mét
trong Tø ly.
L©m TuÊt: TuÊt tøc lao ngôc, M·o TuÊt Lôc hîp, còng gäi lµ hîp riªng lÐn, t-
− hîp, lµ ®iÒm lÐn lót héi hîp nhau lµm ®iÒu gian d©m kh«ng biÕt xÊu nhôc mµ
mang téi lÖ. L¹i còng lµ ®iÒm cã th−a kiÖn trong h«n nh©n hoÆc cã lµm ®iÒu téi lçi
xÊu xa. QuÎ nµy còng øng cho bËc bÒ trªn nh− ¤ng, C« ch¼ng b×nh yªn.
L©m Hîi: Thiªn hîp méc ®−îc Hîi thñy sinh. Thiªn hîp b¶n vÞ t¹i M·o t¸c
Tam hîp Hîi M·o Mïi nªn trong h«n nh©n gÆp nhiÒu thuËn tiÖn vµ hµi lßng. Hîi lµ
nguån sinh bÒn bØ cho Thiªn hîp méc nªn cø bÒn chÝ, gi÷ yªn sù b×nh hßa mµ ®îi
h−ng long, chê ®îi thêi c¬ s¾p tíi råi h·y hµnh ®éng th× tèt.
5. C©u trËn
C©u trËn thiªn sù: trªn Thiªn ®×nh th× C©u trËn gi÷ chøc §¹i t−íng qu©n hay
T¶ t−íng qu©n. Trong L«i bé lµ vÞ thÇn lµm m©y hay kªu m©y ®Ó chuyÓn m−a.
C©u trËn lµ mét hung t−íng, B¶n vÞ t¹i MËu Th×n, d−¬ng Thæ, ph−¬ng §«ng
nam, V−îng khÝ trong Tø quý, trong kho¶ng 18 ngµy sau cïng cña mçi mïa hoÆc
c¶ bèn th¸ng 3-6-9-12. ThÝch hîp víi sao HuyÒn vò vµ Thiªn kh«ng, rÊt kþ sî sao
Thanh long vµ Thiªn hËu.
C©u trËn së chñ: C©u trËn lµ Thæ trung −¬ng, chøa ®Çy s¸t khÝ, gi÷ chøc
t−íng qu©n, nh− ®¾c ®Þa th× ®−îc bÒ trªn ban quyÒn lÖnh, cßn thÊt ®Þa th× øng vÒ
h¹ng binh lÝnh bÊt kham. §¹i kh¸i C©u trËn lµ kÎ cã oai quyÒn, chøc gi÷ cöa, l¹i
còng nh− binh gi¸p (h×nh thøc bÒ ngoµi oai nghiªm).
TÝnh cña C©u trËn rÊt −a tranh kiÖn, hay chÊt chøa hai lßng, kÎ hai mÆt. NÕu
thõa sao Tang m«n hay §iªu kh¸ch lµ ng−êi kh«ng cã hiÕu lÔ, h¹ng l−u manh bÊt
trÞ.
C©u trËn vèn øng çc sù viÖc l−u tr×, chËm trÔ. L¹i chuyªn øng çc viÖc binh
trËn, quan tông kÐo dµi, viÖc c«ng, Ên tÝn, cá d¶, tranh chÊp vô nhµ cöa, ruéng
v−ên, ®Êt çt, ra ®i l©u vÒ. Ngo¹i lÖ, C©u trËn cßn øng bÖnh ho¹n, tai n¹n d©y d−a
tæn thÊt tiÒn b¹c. §èi víi bËc quan mµ C©u trËn ®−îc V−îng T−íng khÝ vµ ®¾c ®Þa
th× øng ®−îc ban Ên thô, béi tinh, hu©n ch−¬ng cña Vua hay ChÝnh phñ tÆng th−ëng
tïy theo cÊp bËc. Nh−ng nÕu bÞ H−u Tï Tö khÝ vµ thÊt ®Þa th× tr¸i l¹i v× Ên thô mµ
x¶y ra ®iÒu hung h¹i.
Chiªm hái vô kiÖn tông th× cÇn xem ®Õn C©u trËn thõa thÇn. Nh− thõa thÇn
kh¾c Can th× khã biÖn b¹ch lý ph¶i tr¸i, lý chÝnh ®¸ng cña m×nh. B»ng Can kh¾c
thõa thÇn th× lý cña m×nh s¸ng suèt, rÊt dÔ th¾ng kiÖn. L¹i cßn ph¶i xem ®Õn C©u
trËn ©m thÇn, khi ©m thÇn kh¾c Can l¹i thõa hung t−íng nh− Xµ Hæ Chu vµ thõa
hung s¸t nh− Phôc −¬ng, N÷ tai ¾t ph¶i chÞu hung h¹i nÆng nÒ v× chuyÖn kiÖn tông.
C©u tr©n ©m thÇn sinh Can l¹i thõa Quý nh©n lµ ®iÒm ®−îc Quý nh©n gióp søc cho
th¾ng kiÖn, nh−ng nÕu Hµnh niªn mµ ngé TuÇn kh«ng th× ¾t ch¼ng mÊy hay.
Chiªm hái vô n· trãc lµ ®i b¾t trém c−íp, th× kÓ sao C©u trËn lµ ng−êi ®i t×m
b¾t vµ sao HuyÒn vò lµ kÎ trém c−íp. QuÎ thÊy C©u trËn thõa thÇn kh¾c HuyÒn vò
thõa thÇn th× sÏ b¾t ®−îc kÎ gian hoÆc cung ®Þa bµn thõa C©u trËn kh¾c cung ®Þa
bµn thõa HuyÒn vò th× còng b¾t ®−îc, cã khi kÎ gian bÞ cïng khèn mµ tù ra ®Çu thó
hoÆc thÊy l©m Can còng b¾t ®−îc. B»ng quÎ thÊy ng−îc l¹i th× kh«ng thÓ b¾t ®−îc.
Phµm chinh chiÕn, ®i dÑp giÆc còng luËn nh− vËy: C©u trËn th¾ng HuyÒn vò th×
m×nh míi th¾ng ®−îc giÆc.
Xem vÒ Tr¹ch Mé (nhµ cöa må m¶) mµ thÊy C©u trËn thõa thÇn ®−îc V−îng
T−íng khÝ l¹i l©m Tr¹ch-Mé-Can-Chi vµ sinh Tr¹ch-Mé-Can-Chi lµ ®iÒm ®−îc yªn
æn l©u dµi. B»ng nh− thõa thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ l¹i l©m Tr¹ch Mé Can Chi lµ ®iÒm
bÊt lîi, kh«ng hîp ®Þa c¶nh, do ¶nh h−ëng vÒ ®iÒu ®ã mµ bÞ viÖc quan quÊy nhiÔu.
Xem vÒ th−a kiÖn mµ thÊy C©u trËn l©m S¬ truyÒn, mµ S¬ truyÒn bÞ H−u Tï
Tö khÝ thõa ¸c s¸t lµ quÎ rÊt xÊu, luËn vÒ téi ¾t ph¶i chÞu h×nh ph¹t nÆng nÒ hay bÞ
¸m h¹i nhôc nh·. Dï chiªm hái sù viÖc kh¸c mµ gÆp quÎ nh− vËy còng cã thÓ x¶y
ra vô kiÖn th−a.
C©u trËn b¹t kiÕm: th¸ng giªng thÊy C©u trËn thõa TÞ thiªn bµn, råi l−u theo
chiÒu nghÞch 11 cung cßn l¹i th× gäi lµ C©u trËn b¹t kiÕm, nghÜa lµ C©u trËn rót
g−¬m, ®iÒm gÆp bÖnh tËt, cã sù tµn h¹i lÉn nhau.
C©u trËn thõa thÇn kh¾c Can lµ ®iÒm tai häa vÊn v−¬ng, viÖc c«ng hay viÖc t−
riªng ®Òu kÐo dµi l©u ngµy mµ ch¼ng cã lóc nµo t¹m an nhµn. Can kh¾c C©u trËn
thõa thÇn th× nªn ®¶m ®−¬ng c«ng viÖc.
C©u trËn thõa thÇn kh¾c Can th× viÖc quan ¾t ®Õn, cßn viÖc tèt th× bÞ ch×m mÊt
®i, thªm Thiªn m·, DÞch m· ¾t cã kÎ ë xa ®Õn lµm h¹i m×nh, còng nh− m×nh ë xa
nhµ th× còng kh«ng tèt cho vô ®¹o lé ®i ®−êng.
N¬i ph−¬ng h−íng nµo gÆp sao C©u trËn lµ ph−¬ng h−íng ®ã, cung ®ã kh«ng
tèt. C©u trËn t¹i ph−¬ng DÇn th× quan l¹i, qu©n nh©n gÆp dån dËp tai häa. C©u trËn
vÒ ph−¬ng Hîi th× gÆp tai häa ®ét ngét bÊt ngê tíi. C©u trËn c− Tý th× ra vµo ch¼ng
yªn, c− TÞ Ngä th× t×nh thÕ kÐo dµi l©u, c− Th×n TuÊt lµ ë vµo thÕ khã gi·i bÇy.
C©u trËn néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn th× mÊt hÕt c¶ phóc. Trung truyÒn vµ M¹t
truyÒn thõa çt t−íng vµ kh¾c C©u trËn thõa thÇn lµ quÎ ®−îc lîi. C©u trËn thõa thÇn
kh¾c Can, nh−ng S¬ truyÒn kh«ng ph¶i lÊy t¹i Can mµ chÝnh lµ Trung M¹t truyÒn
lÊy t¹i Can, ®ång thêi Trung M¹t kh¾c C©u trËn thõa thÇn còng lµ quÎ kh«ng hung
h¹i, th©n m×nh ra khái c¶nh u sÇu trong çc vô trãi buéc giam cÇm. Cßn nh− S¬
hoÆc Can Chi th−îng thÇn t¸c Quû, dÉu Trung vµ M¹t truyÒn cã thõa çt t−íng th×
quÎ vÉn xÊu.
C©u trËn thõa khÝ: C©u trËn thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ øng vÒ hµng quan
nh©n tranh ®Êu nhau. T−íng khÝ lµ h¹ng quan nh©n tranh kiÖn. H−u khÝ øng vÒ vô
tranh chÊp bÖnh tËt hay ®iÒn tr¹ch. Tï khÝ lµ ®iÒm tranh kiÖn mµ cã liªn ®íi ®Õn téi
cÇm cè. Tö khÝ øng ®iÒm c¹nh tranh tiÒn tµi, vËt dông mµ cã liªn hÖ ®Õn ng−êi chÕt
hay vô chÕt ch«n.
C©u trËn øng nh©n sù: lµ mét hung t−íng, vÒ ng−êi th× C©u trËn øng lµ ng−êi
quen cò, ng−êi lµm nghÒ nhµ binh, bé ®éi, c«ng an, binh sÜ, qu©n sÜ, ng−êi ®µn bµ
xÊu xÝ. Ng−êi th−êng d©n thÊp hÌn. LuËn vÒ sù lµ vô kiÖn th−a, tranh ®Êu, tranh
chÊp vÒ nhµ cöa, thô Ên t−íc, tô tËp ®«ng ng−êi, huyªn n¸o, Çm ü, toµn lµ nh÷ng
viÖc tranh chÊp d©y d−a, kÐo dµi, l©u, cò. LuËn vÒ Quû thÇn lµ ng−êi chÕt oan thµnh
quû hoÆc Quû n¬i må m¶, quû n¬i ®iÒn tr¹ch. LuËn vÒ bÖnh lµ chøng ®au tim, ®au
bông, nãng l¹nh, ung thñng cã m¸u. LuËn vÒ ngò cèc lµ tr¸i c©y. LuËn vÒ thó lµ
®éng vËt d−íi n−íc. LuËn vÒ sù biÕn dÞ lµ lo¹i h− tæn, x−a cò, ®å cæ. LuËn vÒ s¾c lµ
mÇu ®en. LuËn vÒ sè lµ sè 5.
C©u trËn l©m ®Þa bµn

C©u trËn thuéc vÒ tranh ®Êu, h×nh tông, binh t−íng, qu©n nh©n, viÖc
c«ng phñ. Dïng çc t−îng nµy ®Ó luËn häa phóc.
L©m Tý: Tý thuéc ph−¬ng chÝnh B¾c, lµ n¬i Èm thÊp tèi t¨m. C©u trËn lµ
ng−êi mang ®ao kiÕm tíi ®ã (Tý), nªn ¸m chØ vµo n¬i giÊu diÕm vò khÝ, ®iÒm cã kÎ
©m m−u g©y tai häa. L¹i lµ ®iÒm ®Õn cöa quan th−a kiÖn kÐo dµi, sù viÖc thay ®æi
rÊt l«i th«i trong vô tiÒn b¹c, bÞ l¨ng nhôc, xÊu hæ, t©m kh«ng yªn.
L©m Söu: Söu lµ c«ng ®−êng, C©u trËn ®Õn Söu th−êng sinh ®iÒu hung h¹i, bÞ
khiÓn tr¸ch, bÞ l¨ng nhôc, bÞ däa n¹t. V¶ l¹i t¹i Söu cã ký can Quý thñy cïng víi
C©u trËn t−¬ng kh¾c, tÊt øng ®iÒm hung.
L©m DÇn: C©u trËn bÞ DÇn méc kh¾c, DÇn l¹i lµ C«ng tµo, tÊt gÆp sù xö téi
nguy th©n, øng ®iÒm tï ngôc hoÆc ph¶i chÞu cho kÎ kh¸c chÕ ngù, bã buéc, khèng
chÕ. Còng lµ ®iÒm cã viÖc quan, ®Õn nhµ quan chøc. NÕu lµ quan chøc nhá th× bÞ tai
häa liªn ®íi. ChØ cã viÖc d©ng ®¬n, hiÕn kÕ lµ tèt, cÇu xin viÖc n¬i quan thù th× hay.
L©m M∙o: M·o cã t−îng cöa nhµ, thuéc méc kh¾c C©u trËn thæ, øng ®iÒm tï
ngôc, còng lµ ®iÒm dêi ®æi chç ë, nhµ cöa kh«ng yªn, trÎ nhá ®au yÕu, gÆp viÖc
quan.
L©m Th×n: Th×n lµ ng«i cña C©u trËn, khi C©u trËn thõa Th×n thiªn bµn th× gäi
lµ C©u trËn giao héi, øng ®iÒm bÞ liªn miªn tai häa nÆng. C©u trËn l©m Th×n ®Þa bµn
øng viÖc tï tông liªn ®íi, sù oan øc cña m×nh khã mµ gi·i bÇy ®−îc.
L©m TÞ: TÞ lµ lß löa ®óc Ên, C©u trËn lµ vÞ t−íng qu©n, nay gÆp nhau øng ®iÒm
quan nh©n thô Ên lÖnh, vui mõng quan chøc, ®−îc th−ëng tÆng, thªm t−íc léc.
L©m Ngä: C©u trËn vèn cã tÝnh c©u liªn, l−u tr× (d©y d−a vµ l©u). C©u trËn ®Õn
Ngä tham ®−îc sinh d−ìng mµ ë l©u n¬i sinh, quÎ øng ®iÒm v× tham lîi léc mµ ph¶i
che dÊu ®Ó ®−îc l©u dµi. L¹i còng lµ ®iÒm ph¶n béi tr¸i m¾t, bÊt hßa hay viÖc ë ®©u
®−a ®Õn mµ m×nh bÞ liªn lôy. Tr¨m sù ®Òu bÞ kÐo dµi thêi gian rÊt l©u.
L©m Mïi: lµ cung vÞ cña sao Th¸i th−êng chñ vÒ ¨n uèng, r−îu tiÖc cã t−îng
nh− cöa hµng ¨n uèng, qu¸n x¸, nhµ hµng. Nªn gäi lµ C©u trËn vµo qu¸n, còng lµ
®iÒm ®−îc ¨n uèng, ®iÒm ®−îc lîi trong vô nhµ ®Êt ruéng v−ên. L¹i còng cã t−îng
ngùa vµo tr¹m, ý nãi vÒ qu©n lÝnh ®−a c«ng v¨n (B−u ®iÖn).
L©m Th©n: Th©n lµ nguån gèc sinh Thñy nªn gäi Th©n lµ nguån n−íc, v× vËy
gäi lµ quÎ C©u trËn qua s«ng, øng ®iÒm cã sù thay ®æi, dêi ®i nh−ng vÉn tèt lµnh.
C©u trËn thõa thÇn t¸c Lôc hîp víi cung ®Þa bµn Th©n th× nªn cÇu tiÒn tµi. Th©n
thuéc d−¬ng kim nªn còng gäi lµ quÎ C©u trËn ®eo g−¬m, ®iÒm ®−îc oai dòng,
hµnh sù ¾t cã kÕt qu¶ tèt. L¹i còng lµ ®iÒm mäi sù hay bÞ chËm trÔ.
L©m DËu: Cung DËu lµ cöa h×nh tr¸ch, øng ®iÒm bÞ tra h×nh, xÐt hái, khiÓn
tr¸ch. Còng gäi lµ quÎ chøa mÇm bÖnh ë ch©n, sù viÖc rÊt khã cã thÓ tiÕn lªn.
L©m TuÊt: TuÊt lµ trèn lao ngôc tèi t¨m, gäi lµ C©u trËn bÞ nhËp ngôc, øng
®iÒm tï téi mµ ch¼ng thÓ ph©n trÇn, thanh minh ®−îc. Còng lµ ®iÒm lui tíi kiÖn
th−a.
L©m Hîi: C©u trËn kh¾c Hîi thñy, nh−ng Hîi lµ nguån gèc sinh ra méc kh¾c
l¹i C©u trËn thæ, Êy lµ C©u trËn bÞ ph¶n kh¾c øng ®iÒm ph¶n phóc kh«ng th«i, sù
viÖc lu«n bÞ bÊt tr¾c kh«ng ngõng, ch¼ng l−êng tr−íc ®−îc. L¹i còng lµ ®iÒm dêi
quan ®æi chøc, xÊu.
C©u trËn kh«ng bao giê l©m DËu TuÊt Hîi Tý ®Þa bµn, nh−ng vÉn kÓ ra ë ®©y
®Ó tiÖn ®o¸n khi C©u trËn gÆp çc thêi së kh¸c nh− thõa DËu TuÊt Hîi Tý thiªn bµn
hoÆc gÆp Tuæi hay n¨m th¸ng ngµy giê DËu TuÊt Hîi Tý.
6. Thanh long
Thanh long thiªn sù: trªn thiªn ®×nh Thanh long lµ T¶ thõa t−íng, ë L«i bé
lµ vÞ thÇn lµm m−a ngät, m−a hîp thêi tiÕt. Ng«i vÞ t¹i Gi¸p DÇn, d−¬ng méc,
h−íng §«ng b¾c thiªn vÒ h−íng §«ng, lµ con trai thø 5 cña Th−îng ®Õ, tÝnh tuy
thuéc méc nh−ng còng cã thuéc thñy cho nªn míi lµm m−a ®−îc, Thanh long øng
vÒ m−a. §−îc V−îng T−íng khÝ trong mïa Xu©n. Thanh long hîp víi sao Thiªn
hËu, Thiªn hîp. RÊt kþ sî sao B¹ch hæ vµ Th¸i ©m.
Thanh long lµ mét çt t−íng, ngµy Gi¸p th× Thiªn léc t¹i DÇn, ng«i vÞ cña
Thanh long còng t¹i DÇn, v× vËy gäi Thanh long lµ Léc thÇn hay Tµi thÇn, mang
sinh khÝ hay sù sèng nu«i d−ìng cho mu«n loµi cïng v¹n vËt trªn thÕ gian.
Thanh long lµ vÞ thÇn phß t¸ rÊt trung thñy, cao quý, rÊt cã liªm sØ, ®oan nh·,
chÝnh trùc. Thanh long ®¾c ®Þa th× øng ®iÒm phó quý cao tét bËc, h¹ng ng−êi cã
®¼ng cÊp cao ®−îc t«n sïng. H¹ng quan v¨n, ng−êi trÝ thøc tö tÕ, thanh lÞch. Cßn
thÊt ®Þa th× h− mÊt vËt quý hay tiÒn tµi.
Thanh long së chñ: Thanh long chuyªn øng vÒ v¨n ch−¬ng, khÕ −íc, th− tõ,
tiÒn b¹c, thuyÒn tÇu, ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn, c©y cèi, rõng rËm, ¸o quÇn, quan
phñ, sù chuyÓn tiÒn, h¹ng t¨ng ®¹o, ng−êi quyÒn quý, h«n nh©n hay lÔ tiÖc vui
mõng, mai mèi, thai s¶n, ®¹i kh¸i çc viÖc vui tèt. Tr¸i l¹i gÆp thêi së bÊt hîp th×
øng çc viÖc kh«ng may nh− khãc lãc, bÖnh tËt, kiÖn th−a, hao tiÒn tµi, mÊt sóc vËt,
xe háng, nh−ng th−êng r¬i vµo quÎ xÊu, hung qu¸i míi øng çc viÖc bÊt lîi Êy.
Xem vÒ kiÖn tông, tuy Thanh long lµ mét çt t−íng nh−ng thÊy ë Tam truyÒn
cã thõa sao Thanh long vµ thõa thÇn cña nã kh¾c Can, ®ång thêi Can còng bÞ ®Þa
bµn H×nh, H¹i, kh¾c hoÆc cã thõa ¸c s¸t th× còng øng ®iÒm bÞ thua b¹i trong vô kiÖn
th−a. §ã lµ hû thÇn biÕn thµnh s¸t thÇn.
Xem vô ®i r−íc d©u hay chiªm hái vô c−íi vî, trong quÎ thÊy Thiªn hËu thõa
thÇn kh¾c Thanh long (méc) th× thÕ nµo còng bÞ tæn thÊt. HoÆc chÝnh giê ®i r−íc
d©u mµ chiªm quÎ nh− vËy th× còng kh«ng khái bÞ sai l¹c hay mÊt m¸t. Bëi Thiªn
hËu lµ c« d©u, cßn Thanh long bÞ kh¾c lµ chµng rÓ.
Phµm cÇu tµi, hái vÒ vô tiÒn b¹c th× rÊt cÇn xem ®Õn Thanh long. Lôc xø cã
Thanh long vµ thõa thÇn cña Thanh long ®−îc V−îng T−íng khÝ hay cung ®Þa bµn
cña Thanh long thõa thÇn ®−îc V−îng T−íng khÝ hay Thanh long thõa thÇn l©m V-
−îng T−íng ph−¬ng vµ cïng víi Can Chi t−¬ng sinh t¸c Tam hîp, Lôc hîp lµ ®iÒm
cÇu ®−îc tiÒn tµi, sù chi còng hßa thuËn, ®iÒm lµnh thªm phóc ®øc (l©m v−îng ph−-
¬ng lµ cïng ngò hµnh víi ®Þa bµn, l©m t−íng ph−¬ng lµ ®−îc ngò hµnh cña ph−¬ng
®Þa bµn sinh). Tr¸i l¹i, Thanh long thõa thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ hoÆc víi ®Þa bµn t−-
¬ng kh¾c, cïng Can Chi t¸c Tam h×nh, Lôc h¹i, Lôc xung lµ ®iÒm cÇu ch¼ng ®−îc
tiÒn tµi. Thanh long thõa thÇn sinh B¶n mÖnh lµ ®iÒm tiÒn tµi tíi, cßn kh¾c B¶n
mÖnh lµ ®iÒm tho¸t tµi, hao t¸n. Phµm hái vÒ vô h«n nh©n vµ thai s¶n th× còng t×m
sao Thanh long mµ luËn tèt xÊu nh− luËn vÒ vô tiÒn tµi.
Hái vÒ vô ®¹o tÆc trém c−íp rÊt kþ sao Thanh long nhËp Tam truyÒn, bëi
Thanh long lµ con ngùa ch¹y ngµn dÆm, lµ con rång biÕn hãa v« l−îng nªn kh«ng
thÓ nµo t×m b¾t nã ®−îc. Chiªm hµnh nh©n, hái vÒ ng−êi ®· ra ®i th× ng−êi Êy ®· ®i
xa vµ rêi qua n¬i kh¸c råi.
Phµm chiªm bÖnh thÊy ë Tam truyÒn cã Thanh long lµ do ¨n uèng r−îu thÞt
v« ®é hoÆc hîp hoan víi nh©n t×nh qu¸ ®é mµ mang bÖnh. V× Thanh long chñ sù ¨n
uèng, vËt thùc cïng viÖc hoan hû héi tiÖc. Thanh long gÆp TuÇn kh«ng lµ mÊt phóc.
Phµm chiªm hái vÒ quan chøc mµ ng−êi ®Õn hái lµ quan vâ th× xem t¹i Th¸i
th−êng, cßn ng−êi quan v¨n th× xem t¹i sao Thanh long. Thõa thÇn cña nh÷ng sao
Êy cïng Can Chi t−¬ng sinh hay cïng víi Can th−îng h¹ t¸c Tam hîp, Lôc hîp th×
®−îc thuyªn chuyÓn tèt. Cßn thõa thÇn cïng víi Can t−¬ng kh¾c hay cïng víi Can
th−îng h¹ t¸c Tam h×nh, Lôc h¹i, Lôc ph¸ tÊt kh«ng thÓ th¨ng quan tÊn t−íc (Nãi
Can th−îng h¹ lµ nãi ch÷ Thiªn bµn vµ ch÷ §Þa bµn t¹i cung an Can). Nh− thÊy
Th¸i tuÕ (tªn n¨m hiÖn t¹i) thõa Thanh long hay Th¸i th−êng còng øng ®iÒm quan
nh©n ®−îc t¨ng l−¬ng, lªn cÊp bËc.
Thanh long thõa thÇn kh¾c Can th× tiÒn tµi hao ph¸. NÕu thõa thÇn l¹i chÝnh lµ
B¹ch hæ ©m thÇn kh¾c Can tÊt bÞ bÖnh mµ chÕt, häa nhá còng chuyÓn thµnh ¸c
nghiÖt, quÎ nh− vËy mµ gÆp TuÇn kh«ng ®Þa bµn th× v« h¹i, gÆp häa còng qua khái.
Phµm quÎ thÊy Thanh long l©m Can Chi nh−ng cã thõa ¸c s¸t nh− Kim thÇn,
§¹i s¸t, NguyÖt s¸t, Chi h×nh lµ quÎ trong vui cã lÉn buån, ®ang vui l¹i x¶y ra
chuyÖn c·i nhau.
Thanh long khai nh∙n: Th¸ng 1- 4-7-10 thÊy Thanh long thõa DÇn thiªn
bµn, th¸ng 2-5-8-11 thõa DËu thiªn bµn, th¸ng 3-6-9-12 thõa TuÊt thiªn bµn th× gäi
lµ Thanh long khai nh·n, øng ®iÒm thµnh tùu may m¾n, vui mõng v× tai n¹n tiªu
tan.
Thanh long ®−¬ng ngäa: mïa Xu©n thÊy Thanh long thõa Söu thiªn bµn,
mïa H¹ thõa DÇn, mïa Thu thõa Th×n, mïa §«ng thõa TÞ th× gäi lµ Thanh long
®−¬ng ngäa, nghÜa lµ Rång ®ang n»m bÖnh, ®iÒm ®ang cã häa theo ng−êi (Nªn nhí
th¸ng 4 vµ mïa H¹ kh«ng kh¸c nhau, nh− ë trªn ®· nãi: Thanh long thõa DÇn th×
gäi lµ khai nh·n, mµ ë d−íi l¹i nãi lµ Thanh long ®−¬ng ngäa, cïng mét thêi së mµ
øng nghÞch kh¸c nhau, nªn nghiªn cøu).
Thanh long thõa khÝ: Thanh long thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ lµ quan nh©n
thªm léc vÞ. T−íng khÝ th× øng vô h«n nh©n vui mõng. H−u khÝ lµ ¨n uèng víi b¹n
cò. Tï khÝ øng ®iÒm tiÒn tµi cã quan hÖ ®Õn tï nh©n hoÆc viÖc tï ngôc. Tö khÝ th×
øng vÒ tiÒn tµi hay vËt liÖu cã liªn hÖ ®Õn ng−êi chÕt hay vô chÕt ch«n.
Thanh long vËt lo¹i: LuËn vÒ ng−êi th× Thanh long lµ h¹ng ng−êi quÝ ph¸i,
quan nh©n, quan v¨n, ng−êi tu, ng−êi häc thøc, cao trÝ. LuËn vÒ Quû thÇn th× lµ thÇn
T− mÖnh. VÒ bÖnh lµ bÖnh tim hoa m¾t chãng mÆt, nhøc ®Çu, ch©n tay tª mái, b¹i
liÖt. VÒ vËt thùc lµ lo¹i cá c©y, vËt ¨n ®−îc. VÒ thó lµ Rång, hæ, beo, mÌo. VÒ s¾c lµ
vµng xanh. VÒ sè lµ sè 7. VÒ biÕn thµnh thÓ chÊt kh¸c l¹ th× Thanh long lµ lo¹i
l«ng, çnh, tiÒn tµi, vËt dông, quan qu¸ch, g«ng cïm.
Thanh long l©m ®Þa bµn
Thanh long lµ t−îng con Rång, thuyÒn, viÖc vui…cho nªn trong bµi
ph¶i ®Ò cËp ®Õn çc sù vËt Êy mµ luËn häa phóc.
L©m Tý: Tý thuéc Thñy, biÕn sinh Thanh long lµ chiÕc thuyÒn, Tý Ngä còng
lµ t−îng ®−êng ®i, lµ quÎ ®−îc vui mõng c−ìi thuyÒn, øng ®iÒm may m¾n vÒ tiÒn
b¹c, vui vÎ ®i xa du lÞch, viÖc m×nh chñ ®éng mµ sinh ra viÖc vui mõng kh¸c, gÆp
®iÒu may m¾n ë n¬i kh¸c ®−a ®Õn. Tý lµ ng«i vÞ cña sao Thiªn hËu rÊt hîp víi sao
Thanh long çt hû nªn øng ®iÒm vui mõng may m¾n v× vî cã thai nghÐn, hoÆc còng
lµ ®iÒm trong nhµ cã ®µn bµ chöa. N÷ nh©n chiªm ®−îc quÎ nµy th−êng ®−îc thä
¬n ChÝnh phñ.
L©m Söu: Söu thuéc ©m Thæ, cã chøa can Quý ©m Thñy, lµ ®Êt cã lÉn n−íc,
tøc bïn, quÎ cã t−îng Rång xa lÇy, quanh co ®Êt bïn, viÖc m×nh m−u tÝnh kh«ng
®óng theo kÕ ho¹ch, kh«ng ®−îc to¹i ý. Kh«ng nªn m−u ®å nh÷ng viÖc to lín vÜ ®¹i
hay nh÷ng viÖc quan träng.
L©m DÇn: DÇn lµ ng«i vÞ, B¶n gia cña sao Thanh long, t−îng rång gÆp rång,
quÎ cìi Rång, ®iÒm ®−îc mêi thØnh, ®−îc nhiÒu ng−êi cÇu th©n, cÇu c¹nh víi m×nh,
còng lµ ®iÒm vui mõng vÒ con ch¸u hay viÖc sinh ®Î cña con ch¸u, gÆp ®iÒu phóc
®øc. Còng lµ quÎ Rång cìi m©y, sù viÖc dù tÝnh ®· l©u nay −íc nguyÖn ®−îc thµnh,
rÊt vui mõng, m−u sù võa ý. Rång cìi m©y lµ lóc ng−êi qu©n tö hµnh ®éng mét
çch võa ®óng ý ®å. GÆp vËn tèt.
L©m M∙o: M·o thuéc ©m méc, Thanh long thuéc D−¬ng méc, ®ång mét lo¹i
méc mµ cã ®ñ ¢m D−¬ng nªn lµ m«i tr−êng rÊt thÝch hîp vµ th©n cËn, quÎ øng
®«ng ng−êi muèn giao h¶o, muèn cÇu th©n thÝch víi m×nh. M·o lµ t−îng con s«ng
n−íc, Thanh long l©m M·o cã t−îng Rång giìn n−íc, ®iÒm ®−îc trïng trïng tµi lîi,
®iÒm thêi vËn h−ng khëi nªn m−u sù tiÕn tíi theo nguyÖn väng hay c«ng viÖc cña
m×nh. M·o ë chÝnh §«ng lµ cung ChÊn, mµ ChÊn lµ l«i, sÊm cho nªn gäi lµ Rång
®uæi theo sÊm, øng ®iÒm thêi vËn h−ng khëi, nªn m−u sù vµ tiÕn theo nguyÖn väng
cña m×nh hay viÖc mµ m×nh ®ang lµm. Còng lµ t−îng Rång giìn tr¸i ch©u, cho
m×nh m−u cÇu ®−îc to¹i ý.
L©m Th×n: Th×n lµ Mé cña Thñy vµ Thæ, Thanh long l©m Th×n cã t−îng
Rång n»m tu, ch−a biÕn hãa ®−îc, lµ ®iÒm tiÒn tµi gÆp bÊt tr¾c, gÆp trë ng¹i, lµm
chËm trÔ, ®iÒm bÊt ngê gÆp sù −u lo, rÊt buån phiÒn.
L©m TÞ: TÞ lµ giê mÆt trêi ®ang th−îng tiÕn gÇn tíi ®Ønh, lµ n¬i löa viªm thÞnh
v−îng, lµm m©y ch¹y m−a tu«n, Rång ®Õn cµng thªm huy ®éng trêi lµm m−a, øng
®iÒm khëi tiÕn, m−u sù cã lîi, rÊt hîp víi sù cÇu yÕt kiÕn, tr×nh diÖn, th¨m hái. T−-
îng Rång trªn trêi nh− ng−êi qu©n tö ®i xa thùc thi c«ng viÖc, ng−êi qu©n tö s¾p
hµnh ®éng.
L©m Ngä: Ngä lµ n¬i khÝ D−¬ng cïng tét vµ b¾t ®Çu sinh ¢m, t−îng Rång
nh¾m m¾t, øng ®iÒm suy vi khã hµnh ®éng nh− ý muèn, ®iÒm hao tæn tiÒn b¹c, lo
buån viÖc quan, ®iÒm hung, sù h¹i. Vî ®ang chuyÓn bông sinh con lµ ®iÒu ®¸ng lo
ng¹i l¾m. Ngä thuéc háa cho nªn nãi lµ th©n Rång bÞ ®èt hoÆc gäi lµ Rång bÞ
th−¬ng ë ®u«i, øng sù h¹i.
L©m Mïi: Mïi lµ Mé cña Méc, Rång nhËp mé, rång g·y sõng, ®iÒm ch−a tíi
vËn, cÇn yªn tÜnh, gi÷ viÖc cò, kh«ng nªn hµnh ®éng bÊt cø ®iÒu g×. NÕu ho¹t ®éng
®iÒu chi kh¸c tÊt gÆp sù hung h¹i ch¼ng sai.
L©m Th©n: Thanh long bÞ Th©n kim kh¾c gäi lµ Rång mµi sõng, hoÆc còng
gäi lµ Rång trãc v¶y, vËy nªn yªn tÜnh, nÕu di ®éng ®i xa ¾t gÆp nguy h¹i. Thanh
long thõa DÇn M·o thiªn bµn vµ l©m Th©n DËu ®Þa bµn lµ Rång g·y ch©n, gÆp
chuyÖn kiÖn tông.

L©m DËu: còng nh− l©m Th©n, còng gäi lµ Rång n»m lé, n»m trªn ®Êt c¹n
kh«, ph¶i kiÒm chÕ m×nh trong mäi viÖc míi yªn, kiªn quyÕt thñ tÞch, ®éng sù lµ
hung h¹i ®Õn ngay.
L©m TuÊt: TuÊt lµ B¶n vÞ cña sao Thiªn kh«ng, lµ nhµ cña tiÓu nh©n, ®iÒm bÞ
tiÓu nh©n tranh chÊp tiÒn b¹c. Thanh long méc kh¾c TuÊt thæ lµ ®iÒm ®i ®−êng
nh−ng ra vµo mÖt mái, cã sù hung h¹i bÊt m·n.
L©m Hîi: Hîi Thñy lµ gèc nguån sinh méc Thanh long, rång léi s«ng, ®iÒm
®−îc ®i thuyÒn, ®−îc lîi léc, vui mõng, còng lµ ®iÒm vî thai nghÐn hay trong nhµ
cã ®µn bµ chöa. Còng lµ ®iÒm m×nh ®ang thùc thi mét viÖc nµo ®ã, l¹i gÆp thªm
®iÒu vui mõng kh¸c n÷a.
Thanh long kh«ng bao giê l©m TuÊt Hîi ®Þa bµn nh−ng vÉn luËn ®ñ ë ®©y ®Ó
tiÖn ®o¸n khi gÆp çc thêi së kh¸c nh− Thanh long thõa TuÊt Hîi thiªn bµn hoÆc
gÆp Tuæi hay n¨m th¸ng ngµy giê TuÊt Hîi….
7. Thiªn kh«ng
Thiªn kh«ng thiªn sù: trªn trêi sao Thiªn kh«ng gi÷ chøc T− trùc quan, trong
L«i bé lµ vÞ thÇn hãa lµm bôi vµ s−¬ng mï. L¹i còng lµ vÞ thÇn khao kh¸t m−a, B¶n
vÞ t¹i MËu TuÊt, thuéc d−¬ng thæ, h−íng T©y b¾c, ®−îc V−îng khÝ trong 18 ngµy
sau cïng cña mçi mïa. Thiªn kh«ng øng vÒ n¾ng, dï r»ng trêi ®ang chuyÓn m−a.
Thiªn kh«ng lµ mét hung t−íng, vèn øng ®iÒm hung, thuéc vÒ ®Êt v«i kh«,
ng«i ë trung −¬ng (chÝnh gi÷a) rÊt nhá, rÊt thÊp, ®¸ng liÖt vµo h¹ng tiÓu nh©n, ty
tiÖn, Êy lµ t−îng n« tú, lµ t¹p khÝ cña trêi ®Êt, lµ vÞ thÇn dèi tr¸ cña nh©n gian.
Thiªn kh«ng ®¾c ®Þa øng h¹ng quan l¹i (chøc quan phô thuéc giÇu cã Ýt dèi
tr¸, Ýt m−u mÑo). B»ng thÊt ®Þa th× øng h¹ng t«i tí, hÌn h¹ bÞ nhôc m¹, m¾ng chöi.
Thiªn kh«ng lµ mét vÞ thÇn lóc Èn lóc hiÖn, lóc ®éng th× kh«ng cã lßng gióp
®ì ai, lóc tÜnh th× l¹i chøa ®Çy yªu khÝ lßng ma d¹ quû. Thiªn kh«ng thÝch hîp víi
çc sao HuyÒn vò, Thiªn hËu, rÊt kþ sî çc sao Thanh long, Thiªn hîp, Th¸i ©m,
Chu t−íc.
Thiªn kh«ng së chñ: Thiªn kh«ng chuyªn øng viÖc liªn hÖ ®Õn h¹ng t«i tí,
n« tú, h¹ng c«ng l¹i, tiÓu nh©n, chî bóa, tØnh thµnh, tiÒn b¹c, khÕ −íc, ®iÒu lÖ, giÊy
tê giao hÑn, tÝnh cña Thiªn kh«ng chñ vÒ dèi tr¸, x¶o tr¸, tÝnh rÊt hÌn h¹, lµm cho h-
− mÊt, ch¼ng cã sù thËt, thÞ phi, khÈu thiÖt, nh÷ng vËt hñy bá, b¹i h−. Lµ mét vÞ
thÇn lµm cho Cã hãa ra Kh«ng, trèng rçng, lµm cho tho¸t mÊt, v¾ng lÆng, kh«ng
gÆp, thuéc vÒ lo¹i Kh«ng vong nh− TuÇn kh«ng. Trong c«ng viÖc th× Thiªn kh«ng
øng vÒ ®−êng x¸, bän ti tiÖn lµm tæn h¹i nhau.
Phµm Thiªn kh«ng l©m Tø mé (Th×n TuÊt Söu Mïi) gäi lµ Thiªn kh«ng bÞ bÕ,
cã thÓ lµm ra çc viÖc nhá, nÕu ®−îc thuËn hµnh, thõa thÇn cña nã V−îng T−íng
sinh Can hoÆc cïng víi ®Þa bµn t−¬ng sinh lµ ®iÒm ®−îc vui mõng vÒ tiÒn tµi, t«i tí
®ång t©m, tiÓu nh©n võa gióp. NÕu thªm thõa thÇn t¸c Tµi hoÆc thõa Thiªn hû lµ do
tiÓu nh©n hay t¨ng ®¹o mµ ®−îc tiÒn tµi, ch¼ng ph¶i vËy th× còng do sù h− tr¸, dèi
gi¶ mµ ®−îc nªn c«ng, thµnh viÖc.
Nh− xem viÖc ®óc chu«ng mµ quÎ thÊy S¬ truyÒn lµ TÞ Ngä V−îng T−íng
thõa Thiªn kh«ng vµ cïng ®Þa bµn t−¬ng sinh th× sÏ ®óc ®−îc chu«ng vµ ®−îc
chu«ng tèt, tiÕng kªu trong vµ ng©n vang dµi l©u.
Nh− chiªm hái vô th−a kiÖn ®· l©u ngµy mµ thÊy S¬ hay M¹t cã Thiªn kh«ng
lµ ®iÒm gi¶i hßa, nh−ng nÕu chiªm m−u väng th× l¹i lµ ®iÒm bÊt thµnh, hái cÇu tµi
còng thÊt b¹i.
Thiªn kh«ng thõa thÇn V−îng T−íng khÝ l©m Can th× vËn mÖnh th«ng ®¹t
trong sù mua b¸n. Xem h«n nh©n mµ quÎ thÊy S¬ truyÒn thõa Thiªn kh«ng l©m Can
Chi ¾t trong nhµ Êy cã ng−êi ë gãa hay c« ®éc, ch¼ng nh− vËy th× còng b¸n s¹ch sù
nghiÖp tæ t«ng ®Ó l¹i.
Thiªn kh«ng lµ sao gi¶i hung, chiªm hái vô tï ngôc thÊy Thiªn kh«ng l©m
Can th× ®−îc qua khái, nh− trªn d−íi kiÖn tông nhau th× cã thÓ hßa. Nh−ng hái vÒ
bÖnh th× rÊt nguy, bÖnh cã thÓ chÕt, v× Thiªn kh«ng lµm cho hãa ra kh«ng, gäi lµ
sao V« danh, víi ý nghÜa nµy th× bÖnh nh©n sÏ bÞ ghi tªn trong sæ bé ®êi.
Thiªn kh«ng néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn l©m Lôc xø, kh¾c Can Chi lµ quÎ sóc
vËt chÕt, t«i tí bá trèn ®i, trÎ con gÆp ®iÒu kinh nguy.
Phµm chiªm N« (tí trai-cung TuÊt thiªn bµn) th× xem Hµ kh«i, cßn chiªm Tú
(tí g¸i-cung DËu thiªn bµn) th× xem Tßng kh«i, nh−ng c¶ hai ®Òu ph¶i dïng Thiªn
kh«ng lµ chñ yÕu. Khi DËu TuÊt sinh Can Chi thõa çt t−íng th× n« tú tèt, cßn kh¾c
Can Chi thõa hung t−íng th× n« tú lµ h¹ng ng−êi xÊu. CÇn yÕu lµ Thiªn kh«ng thõa
thÇn kh«ng bÞ ®Þa bµn kh¾c, cïng víi Can Chi t−¬ng sinh hay cïng víi Can ®Þa bµn,
Chi ®Þa bµn t¸c Tam hîp, Lôc hîp lµ h¹ng n« tú gióp ®−îc viÖc, trung thµnh. B»ng
quÎ thÊy ng−îc l¹i th× bän n« tú kh«ng trung thµnh, rÊt xÊu. Thiªn kh«ng thõa
Thiªn c−¬ng (Th×n thiªn bµn) lµ h¹ng n« tú bÊt l−¬ng.
Phµm chiªm phã nhËm, thi cö, tÊu ®èi thÊy Lôc xø cã Thiªn kh«ng ®¾c ®Þa lµ
®iÒm çt triÖu, v× Thiªn kh«ng lµ thÇn TÊu th− chñ sù vÒ tr×nh ®¬n, d©ng sí, tr×nh
bÇy b»ng v¨n b¶n hay thuyÕt tr×nh b»ng lêi nãi.
Chiªm giao viÖc, ñy quyÒn cho ng−êi kh¸c lµm thÊy Thiªn kh«ng nhËp Tam
truyÒn th× ph¶i ®Ò phßng gÆp chuyÒn gian dèi, cµi bÉy ®èi víi m×nh.
Chiªm hái vÒ Thæ c«ng, må m¶ thÊy Tr¹ch Mé an t¹i M·o DËu ®Þa bµn thõa
Thñy thÇn (Hîi, Tý) vµ thõa Thiªn kh«ng th× nÒn nhµ hay må m¶ cã m¹ch n−íc
ngÇm nh−ng bÞ ng¨n chÆn g©y nªn ø t¾c bïn, rÊt bÊt tiÖn.
Phµm tÝnh theo TuÇn Gi¸p hiÖn t¹i mµ thÊy Thiªn kh«ng thõa Nh©m thÇn hay
Quý thÇn th× gäi lµ Thiªn kh«ng h¹ lÖ, ®iÒm gÆp chuyÖn buån, bi th¶m, khãc r¬i lÖ.
ThÝ dô trong TuÇn Gi¸p Tý mµ Thiªn kh«ng thõa Th©n DËu thiªn bµn th× gäi lµ
Thiªn kh«ng h¹ lÖ, v× Th©n lµ Nh©m thÇn vµ DËu lµ Quý thÇn. HoÆc nh− tuÇn Gi¸p
TuÊt thÊy Thiªn kh«ng thõa Ngä Mïi thiªn bµn th× còng gäi lµ Thiªn kh«ng h¹ lÖ.
Thiªn kh«ng thõa khÝ: Thiªn kh«ng thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ lµ ®iÒm Quý
nh©n, bÒ trªn khi dÔ dèi tr¸. §−îc T−íng khÝ th× cã sù dèi tr¸ vÒ tiÒn tµi, vËt dông.
H−u khÝ th× bÞ ng−êi lõa dèi. Tï khÝ th× trong viÖc h×nh ngôc cã sù lõa dèi. Tö khÝ
th× gÆp sù lõa dèi trong viÖc chÕt ch«n.
Thiªn kh«ng vËt lo¹i: Chiªm vÒ ng−êi th× Thiªn kh«ng øng cho h¹ng ®µn bµ
xÊu xÝ, ng−êi nghÌo khæ. Chiªm quû thÇn lµ thÇn T¸o, thÇn giÕng n−íc hoÆc tuyÖt
tù quû (ng−êi chÕt kh«ng cã con ®Ó thê cóng nªn thµnh quû). Chiªm bÖnh lµ bÖnh
chñ vÒ nghÑn, t¾c, t¸o bãn. VÒ thó lµ loµi chã sãi. VÒ vËt dông lµ çi Ên thä, vËt
rçng kh«ng cã lç nh− chu«ng mâ, hép kh«ng, rçng hay vËt ®· h− háng. VÒ s¾c lµ
mµu vµng. VÒ sè lµ sè 5. BiÕn ®æi h×nh th¸i l¹ th× Thiªn kh«ng lµ vËt ®· h− thèi,
xÊu, d¬ bÈn, gím ghiÕc.
Thiªn kh«ng l©m ®Þa bµn

L©m Tý: Tý cã t−îng phßng ®Ó nghØ, phßng d−ìng bÖnh, øng ®iÒm ©m nh©n
bÞ häa ho¹n, bÞ ch×m ®¾m, ®iÒm bÞ tiÓu nh©n lËt ®æ, tiÓu nh©n gÆp vËn bÜ t¾c.
L©m Söu: Söu lµ B¶n gia cña sao Quý nh©n, t−îng ng−êi qu©n tö, Thiªn
kh«ng l©m Söu t−îng nh− tiÓu nh©n ®øng bªn hÇu qu©n tö ®Ó xói dôc, ph¶i phßng
lêi nãi dèi cña kÎ d−íi víi bËc bÒ trªn, tiÓu nh©n dèi tr¸, kh«ng thËt h×nh. CÇu viÖc
nhá th× ®−îc.
LÇm DÇn: Thiªn kh«ng bÞ DÇn kh¾c gäi lµ ph¹m m©u, bÞ c−íp lÊy, tiÓu nh©n
bÞ chÕ ngù, øng ®iÒm khÈu thiÖt trong mäi viÖc chung hay riªng.
L©m M∙o: M·o kh¾c Thiªn kh«ng, M·o còng lµ t−îng cöa nhµ, øng ®iÒm cã
ng−êi hung b¹o ®Õn nhµ ®Ó g©y h¹i, dèi tr¸, ph¶i cÈn thËn ®Ò phßng. L¹i còng lµ
®iÒm tiÓu nh©n, n« tú bÞ h×nh ph¹t, r¨n d¹y söa trÞ.
L©m Th×n: Th×n lµ hung thÇn, Thiªn kh«ng lµ hung t−íng, gÆp nhau tÊt øng
®iÒm hung h¹i to. §iÒm gÆp tiÓu nh©n hung ¸c.
L©m TÞ: TÞ lµ Can tuyÖt cña Thæ, Thiªn kh«ng ®Õn TÞ th× døt tuyÖt thêi vËn
tèt, ®iÒm bÞ nhôc m¹. QuÎ thÊy S¬ truyÒn lµ TÞ thõa Thiªn kh«ng th× øng ®iÒm bÞ
®au kÕt tô m¸u.
L©m Ngä: Ngä lµ n¬i v¨n minh, s¸ng suèt. Thiªn kh«ng ®Õn Ngä gäi lµ biÕt
ch÷ nghÜa, biÕt xÐt m×nh. Thiªn kh«ng còng lµ thÇn TÊu th−, ®iÒm ®−îc tin tøc th−
tõ.
L©m Mïi: Mïi lµ B¶n vÞ cña sao Th¸i th−êng, chuyªn øng viÖc r−îu trµ, ¨n
uèng. V× vËy Thiªn kh«ng ®Õn Mïi, t−îng ch¹y theo tiÒn b¹c, tÊt nhê lêi nãi ngon
ngät, gi¶ dèi, víi bé mÆt khiªm tèn mµ ®−îc ¨n uèng, ®Ó ®−îc t¸n tµi léc. Còng lµ
®iÒm tiÕn tíi, khëi lµm ¨n tÊt cÇu ®−îc tµi lîi nhá. Còng lµ ®iÒm Èn chøa tËt bÖnh.
L©m Th©n: Th©n thuéc kim t−îng con dao s¾c, t−îng quÎ nh− gÆp ng−êi
khua m«i móa mÐp, lêi nãi ®anh thÐp, s¾c bÐn nh− g−¬m, lßng d¹ khã l−êng, thËt
gi¶ khã ph©n biÖt, nÕu kh«ng cÈn thËn dÔ bÞ l−êng g¹t, dÉn dô.
L©m DËu: DËu lµ cung vÞ sao Th¸i ©m chñ viÖc che giÊu, dèi tr¸, khÐo nãi,
nãi gian cho ng−êi, x¶o tr¸, gian d©m. L¹i còng lµ ®iÒm n« tú bá ®i.
L©m TuÊt: TuÊt lµ B¶n vÞ sao Thiªn kh«ng, tiÓu nh©n ë t¹i nhµ, nªn nguyªn
nh©n cña bÊt cø viÖc g× còng do t«i tí trong nhµ g©y nªn. Còng cã thÓ lµm ®−îc
viÖc nhá.
L©m Hîi: Hîi lµ B¶n vÞ sao HuyÒn vò, lµ sao ®¹o tÆc l¹i gÆp Thiªn kh«ng lµ
sao dèi tr¸, do vËy øng ®iÒm gÆp kÎ gian tÝnh m−u kÕ l−êng g¹t, kÎ x¶o ng«n,
nh÷ng lêi nãi th¬ ch÷, v¨n tù…®Òu cã sù vu khèng, vu oan, ®æ lçi.
8. B¹ch hæ
B¹ch hæ thiªn sù: trªn trêi th× B¹ch hæ gi÷ chøc §×nh óy khanh, ë L«i bé lµ
vÞ thÇn lµm sÊm sÐt vµ lµm giã to (phãng b¸), B¶n vÞ t¹i Canh Th©n, thuéc d−¬ng
kim, ph−¬ng T©y nam, ®−îc V−îng khÝ trong mïa Thu. B¹ch hæ øng ®iÒm giã b·o.
B¹ch hæ lµ mét hung t−íng, chuyªn øng viÖc tang th−¬ng, ®iÒu hung h¹i, ë
ph−¬ng chÝnh T©y, tøc lµ B¹ch ®Õ kim tinh. Tuy h×nh m¹o yÕu ít nh− phô n÷,
nh−ng vèn thuéc d−¬ng kim nªn chuyªn vÒ quyÒn s¸t ph¹t (chÐm giÕt). Lµ mét ®¹i
hung thÇn, th−êng mang ®Õn tang chÕ, tæn h¹i cèt nhôc, −a ®i ®−êng tèi, thÝch lµm
chuyÖn t− riªng, tµ d¹i d©m tr−îc, hay ë nhµ tèi, hay lµm chuyÖn bÊt l−¬ng. L¹i
còng øng vÒ thai nghÐn.
LuËn vÒ ng−êi th× B¹ch hæ øng h¹ng cã uy quyÒn, cã ®ao g−¬m, cã mang
sóng. HoÆc h¹ng ng−êi hung d÷, lç m·ng, thÝch s¸t ph¹t ng−êi ®i ®−êng. HoÆc lµ t-
−îng cã ng−êi ë xa ®ang ®Õn.

B¹ch hæ së chñ: Hæ chuyªn øng viÖc ®¹o lé, viÖc ë däc ®−êng, tin tøc, binh
lÝnh, can qua, viÖc ®«ng ng−êi, uy quyÒn, tiÒn tµi, vµng b¹c, vËt quý, chã ngùa.
Ngoµi ra cßn øng çc viÖc hung nh− tang chÕ, ch«n cÊt, khãc kÓ, tËt bÖnh, viÖc qu¸i
l¹, hung ¸c, giÕt h¹i, khÈu thiÖt, tï ngôc, cÇm cè, c¹nh tranh, Èu ®¶, huyªn n¸o, ¸m
muéi, o¸n cõu, kinh sî, h×nh ph¹t. NÕu gÆp Tam h×nh hay ¸c s¸t th× tai häa ®Õn cÊp
kú. §èi víi ng−êi qu©n tö, B¹ch hæ øng lµ bÞ mÊt chøc, ®æi quan, kinh sî, cã khi tíi
sù l−u huyÕt. §èi víi th−êng d©n th× bÞ th−¬ng tæn, th©n thÓ sa sót, thêi vËn suy vi
nghiªng ngöa.
B¹ch hæ thõa thÇn V−îng T−íng khÝ, l¹i cïng Hæ t−¬ng sinh, hoÆc cïng ®Þa
bµn t−¬ng sinh t¸c Lôc hîp, Tam hîp vµ thªm thÊy Hæ thuËn hµnh th× còng øng
®iÒm ®−îc tµi vËt hoÆc nh©n v× ë chç n¸o lo¹n mµ ®−îc may m¾n tiÒn b¹c.
Phµm thi hµnh nh÷ng viÖc lín, c«ng to th× quÎ cÇn cã Hæ nhËp Tam truyÒn,
thø nhÊt lµ S¬ truyÒn th× sù viÖc míi mau thµnh tùu ®−îc, v× B¹ch hæ cã oai quyÒn
to l¾m, cã kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn thµnh ®¹t ®¹i sù. Chiªm viÖc quan còng cÇn B¹ch hæ
nhËp Tam truyÒn, nÕu ngé h×nh s¸t th× cµng tèt, v× cã h×nh s¸t th× míi mau ph¸t lªn
®−îc.
Chiªm bÖnh rÊt kþ thõa thÇn cña B¹ch hæ kh¾c Can, ngé h×nh s¸t th× cµng
thªm nguy, v× bÖnh sÏ ph¸t lªn mau lÑ. HoÆc Th×n TuÊt thõa Hæ kh¾c Can, hay Can
kh¾c Hµnh niªn cßn xÊu h¬n thÕ n÷a, bëi Th×n TuÊt lµ ®¹i hung thÇn. HoÆc B¹ch hæ
©m thÇn kh¾c Can Chi, B¶n mÖnh, Hµnh niªn còng rÊt xÊu, nÕu thªm thõa Tö khÝ,
Tö thÇn th× khã cøu. Duy B¹ch hæ thõa thÇn ngé §øc thÇn, cïng víi Can t−¬ng sinh
th× kh«ng ®Õn nçi chÕt, hoÆc Hæ ngé TuÇn kh«ng th× còng sÏ khái bÖnh.
Chiªm kiÖn tông rÊt sî ë Tam truyÒn cã Hæ thõa thÇn, hay §»ng xµ thõa thÇn
kh¾c Can, hai vÞ thÇn nµy th−êng g©y ra m¸u löa, th−êng dÉn tíi tra tÊn, tï ngôc.
Chiªm vÒ ®Êt çt må m¶, thÊy Hæ ë cung nµo th× ph−¬ng Êy cã ®åi ®¸, hoÆc
cã miÕu thê.
B¹ch hæ l©m Chi, ngé Tang m«n, §iªu kh¸ch lµ ®iÒm trong nhµ cã tang hoÆc
ngo¹i tang, chiªm gia tr¹ch thÊy Hæ nhËp Tam truyÒn ch¾c trong nhµ cã ng−êi mÆc
¸o tang.
Chiªm hµnh nh©n thÊy Hæ l©m S¬ truyÒn th× ng−êi s¾p vÒ tíi n¬i, nh− l©m
Trung truyÒn th× ®ang ë gi÷a ®−êng, cßn l©m M¹t truyÒn th× hä ®· thÊt −íc hay sai
hÑn mµ kh«ng vÒ, kh«ng tíi.
Th¸ng 1-5-9 thÊy Hæ thõa Th©n thiªn bµn, th¸ng 2-6-10 thõa DÇn, th¸ng 3-7-
11 thõa M·o, th¸ng 4-8-12 thõa Hîi th× gäi lµ Hæ ng−ìng thÞ, t−îng Hæ nhai ng−êi,
ngÈng mÆt lªn dßm, øng ®iÒm tai h¹i, g©y téi lçi s©u lín. Còng gäi lµ quÎ cäp nhai
ng−êi.
B¹ch hæ sËp bÉy, bÞ b¾t, ®iÒm miÔn hung khái n¹n khi Hæ l©m TÞ Ngä thiªn
bµn.
Phµm quÎ gÆp B¹ch hæ ®Òu xÊu, m×nh nªn hiÓu biÕt cho t−êng tËn ®Ó tr¸nh
n¹n cho b¶n th©n. Ph¶i biÕt ph©n ra quÎ cña Nam hay quÎ cña N÷ mµ luËn ®o¸n sù
sèng chÕt. B¹ch hæ thõa thÇn kh¾c Can th× h¹i ng−êi N÷, ®ang m¹nh kháe sÏ ®au,
®ang ®au sÏ chÕt. B¹ch hæ ©m thÇn kh¾c Can th× h¹i ng−êi Nam, ®ang kháe ¾t èm
®au, ®ang ®au ¾t chÕt. §Æc biÖt l−u ý khi Hæ l©m M·o DËu lµ Hæ chÆn t¹i cöa ®ãn
®−êng h¹i ng−êi, nÕu kh«ng gÆp hung h¹i th× trong nhµ cã ng−êi ra ®i hoÆc cã
ng−êi ë xa ®Õn nhµ m×nh, nghÜa lµ kh«ng cã vô bÖnh chÕt th× còng cã vô ®¹o lé.
B¹ch hæ thõa khÝ: B¹ch hæ thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ lµ øng ®iÒm gÆp sù
khãc lãc bÞ ai, viÖc quan nhiÔu nh−¬ng. T−íng khÝ øng ®iÒm cã o¸n cõu c¹nh tranh
nhau víi ng−êi ®i sø ë n¬i xa. H−u khÝ lµ ®iÒm bÞ bÖnh tËt. Tï khÝ lµ ®iÒm cã m¸u
löa ngôc tï, kiÖn th−a, ch×m ®¾m. Tö khÝ lµ ®iÒm bÖnh nÆng hoÆc cã sù ch«n cÊt.
B¹ch hæ vËt lo¹i: vÒ ng−êi th× øng cho ng−êi bÞ bÖnh hay ng−êi cã tang. VÒ
quû thÇn lµ ng−êi tö th−¬ng hay tö bÖnh mµ thµnh quû. VÒ bÖnh lµ bÖnh cã m¸u
kinh sî. VÒ ngò cèc lµ lóa m¹ch hay mÌ. VÒ thó lµ lo¹i v−în, ®−êi −¬i, Hæ, b¸o. VÒ
s¾c lµ mµu tr¾ng. VÒ sè lµ sè 7. VÒ biÕn thÓ chÊt l¹ lµ c©y kiÕm, c©y th−¬ng, ®ao.
B¹ch hæ l©m ®Þa bµn

L©m Tý: Hæ thuéc kim gÆp Tý thñy tÊt bÞ hao tæn ch×m kh¾c, Hæ lµ sao ®−a
tin, lµ ®iÒm tin tøc, th− tõ kh«ng l−u th«ng, kh«ng ®Õn, sù chê ®îi tr«ng mong v«
Ých.
L©m Söu: t¹i Söu lµ t−îng Hæ Èn nÊp n¬i ®ång ruéng ®Ó b¾t h¹i tr©u bß, ®iÒm
cã ©m m−u r×nh rËp s¸t h¹i, bÞ tæn h¹i liÕn tiÕp.
L©m DÇn: DÇn thuéc méc, t−îng cét, xµ nhµ. Hæ kim kh¾c DÇn méc nh− dao
chÐm ph¸ cét xµ nhµ, nªn gäi lµ cét g·y nhµ xiªu, ®iÒm bÞ h− h¹i, ®o¹n chiÕt. TiÓu
nh©n bÞ chÕ ngù sinh khÈu thiÖt. L¹i còng gäi lµ quÎ mÆc ¸o gi¸p, cÇm quyÒn tha
giÕt. Hæ lªn nói, ®iÒm thªm uy quyÒn, cã lîi cho khoa gi¸p thi cö.
L©m M∙o: M·o t−îng cöa, Hæ tíi chÆn cöa lµm h¹i ng−êi trong nhµ, ®iÒm bÞ
ly çch tang th−¬ng. TiÓu nh©n, n« tú bÞ h×nh ph¹t.
L©m Th×n: Th×n lµ hung thÇn, Hæ lµ hung t−íng, gÆp nhau tÊt sinh ra sù h¹i
rÊt to nh− bÞ tra kh¶o, giÕt chÕt. QuÎ Hæ ¨n thÞt ng−êi, viÖc g× råi cuèi cïng còng rÊt
xÊu, rÊt hung.
L©m TÞ: TÞ Háa kh¾c B¹ch hæ kim, t−îng Hæ bÞ ®èt, ®iÒm bÞ mÊt thÇn. Lµ quÎ
ph¶n häa thµnh phóc.
L©m Ngä: còng nh− l©m TÞ, l¹i gäi lµ Hæ bÞ th−¬ng ë ®u«i, ®iÒu mµ Hæ sî
nhÊt. Nh− Hæ thõa Th×n TuÊt thiªn bµn, mµ gia Ngä ®Þa bµn lµ ®iÒm bÞ tang chÕ
hoÆc ®ang lo viÖc tang.
L©m Mïi: Mïi thuéc Thæ lµ ruéng n−¬ng, t−îng Hæ ®i ch¬i ruéng lµm h¹i
tr©u dª, øng ®iÒm ng−êi bÞ th−¬ng tæn. Mïi còng cã t−îng giÕng vÝ nh− Hæ n»m
hang, ®iÒm sù viÖc cßn n»m yªn, ch−a tiÕn triÓn. L¹i còng lµ t−îng hæ lªn nói, ®−îc
thªm quyÒn hµnh, viÖc ®ang chËm hãa nhanh. L¹i còng lµ ®iÒm sinh tµi léc.
L©m Th©n: Th©n lµ B¶n vÞ cña B¹ch hæ, cïng øng viÖc ®¹o lé, th− tõ, tin tøc
vui mõng, cã thÓ ®øng mét n¬i mµ ®îi sù vui may ®−a ®Õn. Còng lµ ®iÒm tin tøc
®−îc l−u th«ng, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. QuÎ còng øng ®ang cã sù ngÇm vÒ tranh tông,
ch−a lé ra.
L©m DËu: Hæ chÆn cöa ®ãn ®−êng, ng−êi nhµ l©m bÖnh, ly chiÕt, tang
th−¬ng. Còng lµ ®iÒm tranh kiÖn.
L©m TuÊt: TuÊt cã t−îng hang tròng s©u nh− giÕng, gäi lµ Hæ sa xuèng hang
s©u, ®iÒm h¹i hãa ra phóc, ®iÒm tho¸t khái häa g«ng cïm, nh−ng ph¶i lÊy lµm kinh
t©m t¸n ®ëm, h·i hïng, bëi B¹ch hæ l©m TuÊt lµ quÎ Hæ b¾t chã.
L©m Hîi: t−îng Hæ bÞ ch×m suèi, ®iÒm tin tøc bÞ chËm trÔ, kh«ng thÓ ®i ®Õn
n¬i ®Õn chèn, sù tr«ng väng chØ lµ ®iÒu phÝ c«ng.
(B¹ch hæ kh«ng bao giê l©m Th×n TÞ ®Þa bµn, nh−ng vÉn kÓ ®ñ ra lµ ®Ó tïy
tiÖn ®o¸n khi B¹ch hæ gÆp çc thêi së Th×n TÞ kh¸c nh− B¹ch hæ thõa Th×n TÞ thiªn
bµn hoÆc ®Ó luËn tíi khi gÆp N¨m, Th¸ng, Ngµy, Giê Th×n TÞ hoÆc Tuæi Th×n TÞ).

9. Th¸i th−êng
Th¸i th−êng thiªn sù: trªn trêi sao Th¸i th−êng lµ quan Th¸i th−êng khanh,
còng gäi lµ quan ThiÕu phñ, trong L«i bé lµ vÞ thÇn lµm giã tèt ®Ó nu«i v¹n vËt, B¶n
vÞ t¹i Kû Mïi, thuéc ©m Thæ, ph−¬ng T©y nam, ®−îc v−îng khÝ trong kho¶ng 18
ngµy sau chãt cña çc th¸ng Th×n TuÊt Söu Mïi, B¶n chÊt lµ thø ®Êt kh« mµ tèt
l¾m.
Th¸i th−êng lµ mét çt t−íng vèn øng ®iÒm tèt, bèn mïa t¸m tiÕt lu«n lµm ra
sù vui mõng, hû héi, lÔ nh¹c…§éng th× tu©n theo ph¸p lÖnh mµ gi÷ chøc Ty s¸t,
chÝnh quyÒn thêi h¹n xem xÐt vÒ l−¬ng bæng, cÊp bËc, l−¬ng thùc, khen th−ëng.
Nh− ®¾c ®Þa th× øng vÒ çc vËt liÖu v¶i lôa, quÇn ¸o, tiÒn tµi, cña quý, nhµ ®Êt. Cßn
thÊt ®Þa th× øng bÞ thèi lui, tiªu t¸n, gian tru©n, bãc lét, b¸n m−ín, vay nî, lµm mai
mèi.
Th¸i th−êng thÝch hîp víi sao Quý nh©n, Thiªn hîp, Thiªn hËu, nh−ng rÊt kþ
sî çc sao §»ng xµ, Thiªn kh«ng.
Th¸i th−êng vËt lo¹i: Th¸i th−êng chuyªn øng vÒ çc viÖc cã liªn hÖ ®Õn v¨n
ch−¬ng, Ên thä, c«ng céng, phôc søc, tin tøc giao quan, r−îu tiÖc lÔ nh¹c, v¶i lôa,
nhµ cöa, ruéng ®Êt, ngò cèc. Tr¸i l¹i còng øng viÖc mÊt trém y phôc, uæng c«ng lo
viÖc v¨n tù, çc sù tr¸i lÎ, so le, khãc lãc, dÉu viÖc c«ng hay viÖc t− vÉn lµm cho
nhäc nh»n mµ ch¼ng ®−îc thµnh.
Phµm chiªm vÒ quan chøc, rÊt cÇn cã Th¸i th−êng nhËp quÎ. Nh− Th¸i th−êng
l©m S¬ truyÒn hay M¹t truyÒn mµ còng cã Thiªn m· hay Chi m· th× gäi lµ quÎ ®−îc
Ên thä, cÇu quan ¾t ®−îc to¹i ý. Nh− Tam truyÒn ®· cã Th¸i th−êng l¹i cã c¶ TuÊt
thiªn bµn lµ quÎ ®−îc hai Ên thä, v× TuÊt lµ çi Ên vµ Th¸i th−êng lµ çi giÊy thä
(giÊy chøng nhËn hu©n ch−¬ng).
Phµm S¬ truyÒn thõa Th¸i th−êng mµ Th¸i th−êng l¹i l©m Can Chi hay l©m
m«n hé (M·o DËu) lµ ®iÒm ®éng tíi Ên thä, rÊt tèt rÊt vui mõng, nÕu Th¸i th−êng
®−îc V−îng T−íng khÝ n÷a th× quÎ cµng tèt h¬n: quan nh©n ®−îc t¨ng l−¬ng chøc,
th−êng d©n ®−îc mai mèi h«n nh©n. B»ng nh− thõa thÇn bÞ H−u-Tï-Tö khÝ l¹i ngé
h×nh kh¾c tÊt lµ ®iÒm tiÒn b¹c ch¼ng yªn, vËt liÖu ch¼ng ®ñ hoÆc bÞ søt mÎ.
Phµm mïa Xu©n thÊy Th¸i th−êng thõa Th×n thiªn bµn, hoÆc mïa H¹ thõa
DËu hoÆc mïa Thu thõa Ngä, mïa §«ng thõa TÞ th× gäi lµ quÎ Th¸i th−êng bÞ b¸c
tøc lµ bÞ lét xÐ, øng ®iÒm hung, tr¨m sù ®Òu bÞ tiªu tan nung ®èt.
Th¸i th−êng thõa khÝ: Ch÷ thiªn bµn thõa Th¸i th−êng th× gäi lµ Th¸i th−êng
thõa thÇn. Nh− thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ th× øng ®iÒm ®−îc gÆp Quý nh©n, tiÒn tµi,
vËt dông, r−îu, ¨n uèng, lÔ h«n nh©n, viÖc vui…Nh− ®−îc T−íng khÝ lµ ®iÒm cã
cóng tÕ, viÖc h«n nh©n, ¸o m·o. Nh− H−u khÝ th× øng vÒ y phôc, tiÒn b¹c cña bÖnh
nh©n. Nh− Tö khÝ lµ ®iÒm bÞ quan huyÖn mêi ®Õn. Nh− Tö khÝ lµ ®iÒm ®−îc çc vËt
truy tÆng (lµ çc vËt ban th−ëng cho ng−êi ®· chÕt).
Th¸i th−êng vËt lo¹i: Chiªm nh©n lo¹i th× Th¸i th−êng lµ h¹ng quý ph¸i,
quan nh©n hoÆc h¹ng ®µn bµ nghÌo. VÒ quû thÇn lµ thÇn T− mÖnh hoÆc quû míi
hãa. Chiªm bÖnh lµ ®au tay ch©n, ®au bông ch¼ng yªn. Chiªm ngò cèc lµ lo¹i mÌ.
Chiªm thó lµ lo¹i Dª, nh¹n. Chiªm vËt thùc lµ vËt cã thÓ ¨n ®−îc. Chiªm h×nh d¹ng
lµ h×nh trßn. VÒ s¾c lµ mµu vµng. VÒ sè lµ sè 8. BiÕn thÓ chÊt th× Th¸i th−êng lµ çc
lo¹i kim th¹ch, v¨n hoa, tai, m¾t, l«ng, tãc.
Th¸i th−êng l©m ®Þa bµn

L©m Tý: Th¸i th−êng lµ lÔ tiÖc, Tý thñy lµ r−îu, nh−ng bëi Th¸i th−êng kh¾c
Tý cho nªn øng ®iÒm v× tiÖc r−îu ¨n uèng mµ sinh ra cã sù xö ph¹t víi ng−êi.
Phßng ph¹m téi bÞ tra kh¶o, cã thÓ bÞ k×m kÑp.
L©m Söu: Söu lµ B¶n vÞ cña Quý nh©n, còng lµ t−îng quan nh©n nh− Th¸i
th−êng. VËy Th¸i th−êng ®Õn ®ã tÊt ®−îc ngåi chiÕu, ¸m chØ vµo sù ®−îc tiÒn tµi
vui vÎ. L¹i còng gäi lµ quÎ thä t−íc vÞ, ®iÒm th¨ng quan, tÊn léc. Söu lµ Minh
®−êng, chç ®Ó th−ëng ph¹t, nh−ng Th¸i th−êng lµ çt t−íng l¹i cïng Söu tû hßa
(cïng lµ lo¹i Thæ) tÊt ph¶i ®−îc th−ëng chø ch¼ng bÞ ph¹t.
L©m DÇn: DÇn kh¾c Th¸i th−êng nªn gäi lµ bÞ tiÓu nh©n ngã nghiªng, ý nãi
bÞ dÌm pha, ph¶i cÈn thËn.
L©m M∙o: Th¸i th−êng lµ ¸o m·o, bÞ M·o kh¾c cho nªn bÞ mÊt ¸o m·o, tiÒn
tµi, vËt dông, tøc lµ bÞ dêi ®æi ng«i quan.
L©m Th×n: TÞ lµ chç ®óc Ên, Th¸i th−êng lµ Ên thä, nay Th¸i th−êng l©m Th×n
ë c¹nh bªn TÞ cho nªn gäi lµ quÎ ®eo Ên, ®iÒm ®−îc t¸i t¹o hoÆc ®−îc phong th−ëng
l¹i trong khi ®· mÊt Ên t−íc. Còng lµ ®iÒm ®−îc l−¬ng bæng. L¹i còng gäi lµ quÎ
kÑp cæ v× Th×n vèn lµ ¸c thÇn.
L©m TÞ: Th¸i th−êng lµ çi Ên, TÞ lµ lß ®óc Ên, gÆp nhau gäi lµ quÎ ®óc Ên, rÊt
tèt vÒ quan chøc, tiÒn tµi.
L©m Ngä: Ngä lµ ngùa hay xe ngùa, Th¸i th−êng lµ chøc Th¸i khanh cho nªn
gäi lµ quan Th¸i th−êng ngåi xe, ®iÒm ®−îc ChÝnh phñ thØnh triÖu, ®i xe ®Õn nhËn
l·nh ©n huÖ cña bÒ trªn.
L©m Mïi: Mïi còng tøc lµ Th¸i th−êng (v× lµ B¶n vÞ cña nã), cïng chñ sù töu
thùc, gÆp nhau gäi lµ quÎ n©ng chÐn hay quÎ ngåi chiÕu tøc lµ ®−îc mêi thØnh, dù
tiÖc vui mõng, tiÒn tµi ®Çy ®ñ.
L©m Th©n: Th¸i th−êng gÆp B¹ch hæ, quan nh©n søc kháe sa sót, quan nh©n
gÆp tang ma. Còng lµ ®iÒm ®ang cã th«ng tin ngÇm, dù luËn lµm ¶nh h−ëng tíi viÖc
t¨ng thªm l−¬ng chøc, viÖc ®ang vui mõng.
L©m DËu: khÝ Thu ph©n vèn t¹i DËu, ®Êy lµ chç ph©n chia mïa Thu, häa
phóc ph©n ®«i, ©m nh©n tr−íc cã sù mõng nh−ng ph¶i phßng vÒ sau cã sinh ®iÒu
c¹nh tranh. §iÒm cã kho¸n th− tøc lµ çc giÊy tê giao hÑn nh−ng tr−íc th× thuËn lîi
mµ sau e cã sù tr¸o trë, lËt läng.
L©m TuÊt: TuÊt lµ chèn lao ngôc cho nªn nãi Th¸i th−êng nhËp ngôc, øng
®iÒm trªn d−íi ch¼ng thuËn hßa. Còng gäi lµ quÎ nghÞch mÖnh tuy tèt vÒ quan t−íc
nh−ng trªn d−íi th−a kiÖn nhau, bÊt hßa tranh chÊp nhau quyÒn vÞ gi÷ Ên. TuÊt còng
chñ vÒ Ên thä cho nªn gäi lµ quÎ gi÷ Ên nghÜa lµ cã quyÒn t−íc.
L©m Hîi: Hîi thuéc vÒ sÝnh chiÕu (kû vËt hay giÊy tê cña bÒ trªn ®em ®Õn ®Ó
thØnh triÖu), h¹ng ng−êi trªn ¾t tèt nh−ng phßng bän d−íi ghÐt ganh. H¹ng sÜ nh©n
vui mõng v× ®−îc phong tÆng, cã giÊy mêi thØnh triÖu.
(Th¸i th−êng kh«ng bao giê l©m M·o Th×n ®Þa bµn nh−ng vÉn kÓ ra ë ®©y lµ
®Ó tiÖn ®o¸n khi Th¸i th−êng gÆp çc thêi së M·o Th×n kh¸c).
10. HuyÒn vò
HuyÒn vò thiªn sù: Trªn trêi sao HuyÒn vò lµm chøc HËu qu©n, l¹i còng lµ
chøc T−íng qu©n, ë L«i bé lµ vÞ thÇn lµm khæ vò (m−a tr¸i víi thêi khÝ hoÆc m−a
qu¸ nhiÒu sinh khæ h¹i), B¶n vÞ t¹i Quý Hîi thuéc ©m Thñy, ph−¬ng T©y b¾c, ®−îc
V−îng khÝ trong mïa §«ng. §· dùa bªn cung KiÒn l¹i cßn n−¬ng bªn cung Kh¶m,
toµn Thñy, tét bËc cña ©m, chøa ®Çy tµ khÝ, lµm cho v¹n vËt tæn h¹i ®Õn mùc cuèi
cïng. Nh− ®¾c ®Þa th× lµm quan ngù vô, chuyªn øng vÒ quyÒn hao t¸n, phÝ xuÊt.
B»ng thÊt ®Þa th× lµm kÎ gian ®¹o, c−íp, c¾p, lµm sù bÊt th−êng, chøa ®iÒu kh«ng
chÝnh, chÊp khÝ yªu tµ. §Êy lµ lo¹i quû cïng ¨n, cïng n»m, cïng ë, lµ ng«i cuèi
cïng cña Lôc gi¸p, ë kho¶ng cuèi tËn trong bèn mïa. Phµm t¹i s«ng biÓn th× øng vÒ
giã m©y, cßn t¹i ®−êng s¸ th× øng vÒ m−a n−íc.
HuyÒn vò rÊt thÝch hîp víi çc sao Long, Xµ, T−íc nh−ng rÊt kþ sî çc sao
Thiªn kh«ng, C©u trËn, gÆp Kh«i C−¬ng (Th×n TuÊt thiªn bµn) sÏ trë nªn ®¹i hung
¸c.
HuyÒn vò së chñ: HuyÒn vò øng vµo h¹ng ng−êi th«ng minh, nhiÒu m−u trÝ,
cã tµi v¨n ch−¬ng, tµi çn, vâ nghÖ, tÝnh hay cÇu −íc tµi vËt, thÝch quan hÖ víi bËc
Quý nh©n vµ ng−êi giÇu sang. MÆt kh¸c HuyÒn vò còng øng çc ®iÒu gian tr¸, thÊt
−íc, sai hÑn m−êi phÇn, tËt bÖnh, trèn tr¸nh, quû mþ, mê ¸m riªng t−, méng t−ëng,
thÊt l¹c…toµn lµ nh÷ng viÖc hao tho¸t, gian tr¸ kh«ng thiÕt thùc. L¹i còng øng cho
h¹ng tiÓu nh©n, ng−êi con g¸i.
§èi víi h¹ng qu©n tö, quan nh©n th× HuyÒn vò th−êng øng viÖc mÊt xe, ngùa,
t«i tí trèn ®i. Cßn ®èi víi th−êng d©n th× x¶y ra bÞ ph¸ nhµ cöa hoÆc x¶y ra chuyÖn
d©m ®·ng l«i th«i.
Phµm HuyÒn vò thõa thÇn t¸c Tµi (bÞ Can kh¾c) lµ ®iÒm tiÒn b¹c tô t¸n kh«ng
chõng hoÆc tiÒn tµi bÞ thÊt l¹c, bÞ kª tr× (l©u), thµnh th× Ýt mµ b¹i th× nhiÒu. NÕu thõa
thÇn ®−îc V−îng T−íng khÝ vµ cïng víi HuyÒn vò t−¬ng sinh th× øng viÖc cã mua
b¸n trao ®æi tµi vËt.
HuyÒn vò thõa thÇn kh¾c Can lµ ®iÒu rÊt kþ, chñ vÒ gÆp kÎ mua b¸n hoÆc gian
®¹o ®ang m−u tÝnh h¹i m×nh. L¹i lµ ®iÒm hao ph¸ tiÒn b¹c, gÆp viÖc quan tông, vô
trèn tr¸nh, thiÕu xãt. HuyÒn vò kh«ng t−¬ng chiÕn (néi chiÕn, ngo¹i chiÕn) vµ thõa
thÇn sinh Can, dÉu cã thõa ¸c s¸t ®i n÷a th× trong sù hung còng thµnh tùu ®iÒu tèt
lµnh mµ ®ì ®i phÇn hung h¹i. Còng øng ®iÒm m−u tÝnh ©m thÇm viÖc t− riªng, cÇu
ho¹ch tµi.
HuyÒn vò hoµnh tuyÖt: lµ giÆc c−íp víi thÕ lín m¹nh lµm cµn, x©m l¨ng,
c−íp trém. Khi HuyÒn vò l©m Th×n TuÊt Söu Mïi th× gäi lµ HuyÒn vò hoµnh tuyÖt.
Phµm chiªm ®¹o tÆc trém c−íp th× cã 3 chç cÇn ph¶i xem ®Õn lµ: HuyÒn vò
thõa thÇn, HuyÒn vò ©m thÇn vµ Thä vò ©m sinh Chi thÇn (lµ ch÷ thiªn bµn ®−îc
HuyÒn vò ©m thÇn sinh). Nh− 3 chç Êy cã thõa çt thÇn, çt t−íng, t−¬ng sinh th×
kh«ng thÓ b¾t chóng nã ®−îc. B»ng 3 chç Êy cã thõa hung thÇn, hung t−íng, t−¬ng
kh¾c míi cã thÓ t×m b¾t bän c−íp ®−îc. HoÆc nh− thÊy Can th−îng thÇn hay MÖnh
th−îng thÇn kh¾c chÕ HuyÒn vò thõa thÇn th× còng t×m b¾t ®−îc chóng.
Phµm quÎ thÊy HuyÒn vò nghÞch hµnh l©m Can Chi mµ HuyÒn vò thõa thÇn
kh¾c Can Chi th× ph¶i phßng cã ®¹o tÆc hoÆc viÖc trèn mÊt, b»ng kh«ng tÊt trong
nhµ còng cã ng−êi toan tÝnh m−u kÕ g× ®ã. VËy chí cïng tiÓu nh©n m−u viÖc hay
mua b¸n, v× sÏ bÞ mÊt tµi lîi. NÕu thªm thÊy M·o DËu l©m Can Chi cµng øng ch¾c
bÞ ®¹o tho¸t (mÊt trèn) ch¼ng sai. Nh−ng nÕu HuyÒn vò thuËn hµnh mµ thõa thÇn
cña nã ®−îc V−îng T−íng khÝ vµ cïng HuyÒn vò t−¬ng sinh th× chí ®o¸n theo nh−
vËy.
Phµm chiªm hái ng−êi ®i trèn hay vËt mÊt mµ quÎ thÊy HuyÒn vò thõa §øc
thÇn (NhÊt lµ thõa Can ®øc) th× t×m ®−îc.
Phµm chiªm gÆp M·o tinh khãa mµ thÊy HuyÒn vò l©m M·o DËu tÊt øng
®iÒm nguy h¹i, thø nhÊt lµ h¹ng quan nh©n sÏ bÞ lao ngôc hoÆc v× mang téi mµ trèn
tr¸nh. NÕu thªm thÊy HuyÒn vò thõa thÇn hoÆc Tam truyÒn ®èi víi Can Chi t¸c
Tam h×nh, Lôc hîp lµ tù m×nh lµm cho m×nh ph¹m téi.
Phµm HuyÒn vò thõa Phong b¸, Vò s− còng øng ®iÒm cã ®¹o tÆc. (Phong b¸:
th¸ng giªng an t¹i Th©n thiªn bµn, råi nghÞch hµnh, th¸ng 2 t¹i Mïi…Vò s−: th¸ng
1-5-9 t¹i Tý thiªn bµn, th¸ng 2-6-10 t¹i DËu, th¸ng 3-7-11 t¹i Ngä, th¸ng 4-8-12 t¹i
M·o).
Phµm HuyÒn vò gÆp HuyÒn vò s¸t th× gäi lµ HuyÒn vò hoµnh tuyÖt (chÐm ®øt
ngang) còng øng ®iÒm cã ®¹o tÆc, binh th−¬ng. (HuyÒn vò s¸t: th¸ng giªng t¹i Hîi
thiªn bµn råi tÝnh thuËn hµnh, th¸ng 2 t¹i Tý…).
Phµm chiªm ®¹o tÆc mµ quÎ thÊy HuyÒn vò l©m Th×n, TuÊt, Söu th× giÆc c−íp
cã thÕ lùc to lín ®Õn x©m l¨ng m×nh.
HuyÒn vò thõa khÝ: HuyÒn vò thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ lµ h¹ng quan quý ®Ó
mÊt tµi vËt. T−íng khÝ còng lµ mÊt tµi vËt cã quan hÖ ®Õn quan nh©n. H−u khÝ lµ
bÖnh nh©n lµm mÊt tµi vËt. Tï khÝ lµ kÎ ®¹o tÆc cã liªn hÖ ®Õn viÖc tï téi. Tö khÝ th×
®¹o tÆc chÕt mÊt.
HuyÒn vò vËt lo¹i: VÒ ng−êi th× HuyÒn vò øng lo¹i ng−êi trém c−íp, ng−êi
gian tµ tiÓu t©m. VÒ quû thÇn lµ Thñy thÇn, Hµ b¸ hoÆc lo¹i quû d¬ bÈn. VÒ bÖnh lµ
bÖnh thñng ruét, s−ng ruét. VÒ ngò cèc lµ ®Ëu. VÒ thó lµ heo, thñy trïng hay loµi
vËt cã vÈy, còng øng çc vËt lo¹i v¨n ch−¬ng. VÒ s¾c lµ mµu ®en. VÒ sè lµ sè 4.
BiÕn ®æi h×nh chÊt kh¸c l¹ lµ vËt h− rçng, còng lµ ©m hé cña phô n÷.
HuyÒn vò l©m ®Þa bµn

L©m Tý: t−îng ®¹o tÆc qua s«ng biÓn. §iÒm lui tíi ch¼ng yªn, lßng muèn ®i
b¾t trém.
L©m Söu: Söu lµ phßng tiÕp kh¸ch, HuyÒn vò ®Õn ®ã tÊt cã ng−êi ®Õn cÇu
c¹nh ®iÒu g× ®ã, nh−ng ph¶i ®Ò phßng hä gi¶ dèi, kh«ng thËt, x¶o tr¸. L¹i còng lµ
®iÒm bÞ mÊt trém.
LÇm DÇn: lµ ®¹o tÆc vµo rõng khã mµ t×m kiÕm nã ®−îc. Còng lµ ®iÒm gÆp
sù cÇu hái. HuyÒn vò B¶n gia t¹i Hîi, nhÞ hîp víi DÇn l¹i t−¬ng sinh nªn nãi lµ
®−îc hµi hßa trong mäi viÖc, ch¼ng cã h¹i.
L©m M∙o: M·o lµ çi cöa, ®¹o tÆc ®Õn cöa lµ ®Ó dßm ngã vµo nhµ, phßng bÞ
trém c¾p, còng lµ ®iÒm trong nhµ cã ®¹o tÆc. Nh− HuyÒn vò thõa Tý thiªn bµn gia
M·o DËu ®Þa bµn ¾t bÞ th−¬ng tÝch.
L©m Th×n: Th×n kh¾c HuyÒn vò, lµ quÎ ®¹o tÆc bÞ l¹c ®−êng mÊt lèi mµ tù nã
bÞ h¹i, còng gäi lµ ®¹o tÆc tù nã bÞ nhËp ngôc, v× Th×n lµ n¬i tï ngôc. L¹i còng lµ
®iÒm gÆp viÖc quan. Nh− HuyÒn vò thõa Th×n thiªn bµn lµ ®iÒm t«i tí trèn mÊt.
L©m TÞ: gäi lµ quÎ tiÔn ch©n, nh×n l¹i kiÓm tra çc viÖc, ®iÒm ®−îc tiÕn tíi
th¾ng ®¹t, ®−îc tiÕn cö. Còng gäi lµ ®¹o tÆc ngo¸i l¹i, tuy thÊy ®iÒm kinh h·i,
nh−ng kh«ng cã sù h¹i.
L©m Ngä: giê Ngä lµ lóc mÆt trêi chiÕu s¸ng nhÊt, bän ®¹o tÆc rÊt sî bÞ b¹i
lé, bëi thÕ nªn nãi lµ ®¹o tÆc bÞ cïng ®−êng kh«ng nªn ®uæi theo mµ cã h¹i. L¹i
còng gäi lµ ®¹o tÆc mÊt g−¬m, ch¼ng cã sù h¹i. Còng lµ ®iÒm chuyÓn ®æi n¬i lµm
viÖc, chuyÓn chøc, thiªn quan.
L©m Mïi: Mïi lµ cung vÞ sao Th¸i th−êng chñ sù th¨ng th−ëng vµ lÔ tiÖc. Nh-
− quan nh©n th× ®−îc yÕt kiÕn bÒ trªn, ®−îc thªm chøc t−íc… L¹i còng lµ ®iÒm
kh«ng biÕt gi÷ luËt lÖ mµ bÞ h¹i v× tiÖc r−îu.
L©m Th©n: ®¹o tÆc bÞ hiÖn h×nh, lé ch©n t−íng, nh−ng vÉn ph¶i phßng ®¹o tÆc
v× ®−êng cïng quÉn h¹i m×nh. Còng lµ ®¹o tÆc bÞ gÉy ch©n kh«ng lµm h¹i ®−îc.
L©m DËu: DËu thuéc kim còng nh− l©m Th©n lµ c©y kiÕm, gäi lµ ®¹o tÆc rót
kiÕm kh«ng nªn ®uæi theo.
L©m TuÊt: TuÊt còng nh− Th×n chñ vÒ tï ngôc, lµ quÎ ®¹o tÆc l©m tï, nã ®·
thÊt thÕ nªn m×nh ®−îc viÖc. Còng lµ quÎ cÇm Ên v× TuÊt lµ çi Ên thä, cßn HuyÒn
vò lµ vÞ t−íng qu©n ra trËn. Nh−ng HuyÒn vò thõa TuÊt thiªn bµn lµ ®iÒm n« tú trèn
mÊt.
L©m Hîi: Hîi lµ b¶n gia cña HuyÒn vò, nªn nãi ®¹o tÆc vÒ nhµ, t−îng Èn tµng
kÝn ®¸o, nã kh«ng ho¹t ®éng, nªn rÊt khã t×m b¾t. Còng lµ ®iÒm quan chøc bÞ tæn
h¹i.
(HuyÒn vò ch¼ng hÒ l©m DÇn M·o Th×n TÞ ®Þa bµn, nh−ng vÉn kÓ ®ñ lµ ®Ó tïy
tiÖn ®o¸n khi gÆp nã ë çc thêi së DÇn M·o Th×n TÞ kh¸c).
11. Th¸i ©m
Th¸i ©m thiªn sù: Trªn trêi th× sao Th¸i ©m lµm chøc Sö ngù ®¹i phu, l¹i
còng lµ phi tÇn, mü n÷ cña Thiªn Êt quý nh©n. Trong L«i bé lµ vÞ thÇn lµm s−¬ng
tuyÕt, lµm giã l¹nh hay n−íc ®¸. §øng phÝa sau Quý nh©n t¹i cung thø hai. B¶n vÞ
t¹i T©n DËu, thuéc ©m kim vµ thuéc h−íng chÝnh T©y, ®−îc V−îng khÝ trong mïa
Thu.
Th¸i ©m thuéc B¹ch ®Õ, t−îng thiÕu n÷, ë hËu cung, ®−îc ngåi xö bÒ t«i, chñ
quyÒn tµn s¸t nghiªm träng, cã diÖn m¹o uy nghi.
Th¸i ©m lµ mét thiªn t−íng nöa çt nöa hung (nöa tèt nöa xÊu). Nh− ®¾c ®Þa
th× øng cho h¹ng ng−êi chÝnh trùc, kh«ng t− riªng hoÆc lµ bËc quan ®µn bµ. HoÆc
øng vÒ ®µi, t−êng, nha phñ, luËt lÖ, phÐp t¾c, xÐt sù ph¶i tr¸i cña thiªn h¹. B»ng thÊt
®Þa th× øng vµo h¹ng tí g¸i, vî lÏ.
Th¸i ©m thÝch hîp víi çc sao Long Th−êng HËu nh−ng rÊt kþ sî çc sao Chu
Xµ Kh«ng.
Th¸i ©m së chñ: Th¸i ©m chuyªn øng vÒ tiÒn tµi, phô n÷, vµng b¹c, h«n nh©n,
viÖc vui mõng vµ çc viÖc ¸m muéi, ®iÒu m−u tÝnh bÞ trë trÖ hoÆc ch−a thµnh, tin xa
ch−a ®Õn hoÆc bÖnh ch−a lµnh.
§èi víi quan nh©n th× Th¸i ©m th−êng øng vµo viÖc ra vµo giÊu diÕm mµ
mang danh cã téi. Cßn ®èi víi th−êng d©n th× th−êng lµ viÖc chøa chÊp cña gian
dèi.
Phµm Th¸i ©m cïng víi thõa thÇn t−¬ng sinh, thõa thÇn ®−îc V−îng T−íng
khÝ lµ ®iÒm ®−îc tiÒn tµi vui mõng cña ©m nh©n (phô n÷) hoÆc ®iÒm phô n÷ thai
s¶n. B»ng Th¸i ©m cïng víi thõa thÇn t−¬ng kh¾c, thõa thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ,
cïng víi ®Þa bµn Can Chi t¸c Tam h×nh, Lôc h¹i…lµ ®iÒm phô n÷ hoÆc trÎ con bÞ
bÖnh ho¹n, g©y c·i do sù riªng t−, th−êng x¶y ra nh÷ng viÖc bÊt chÝnh tåi tÖ, nhá
män.
Phµm chiªm kiÖn tông mµ thÊy Th¸i ©m nhËp Tam truyÒn vµ thõa thÇn cña nã
cïng víi Can t−¬ng sinh th× nªn thó nhËn téi lçi, ¾t cã sù che trë khoan hång.
Phµm chiªm téi lÖ hay hái nguyªn cí cña sù suy vi mµ quÎ thÊy Th¸i ©m nhËp
Tam truyÒn, nh−ng cïng víi thõa thÇn t−¬ng kh¾c vµ thõa thÇn ngé Tam h×nh lµ bëi
cã lêi nguyÖn v¸i g× ®ã víi th¸nh thÇn mµ ch−a tr¶, nªn khiÕn cho m×nh bÞ suy vi.
Phµm chiªm ®¹o tÆc mµ thÊy Th¸i ©m nhËp Tam truyÒn hay l©m Can Chi th×
khã mµ t×m b¾t ®−îc v× nã lµ sao che giÊu. V¶ l¹i Th¸i ©m tøc lµ DËu, mµ DËu lµ
çi cöa riªng (Thiªn hîp còng vËy), ®i xa hoÆc trèn tr¸nh tÊt cã ©m phóc, tøc nh−
cã thÇn phï hé.
Phµm hái viÖc må m¶ mµ quÎ thÊy Th¸i ©m nhËp Tam truyÒn th× cø xem nã
l©m t¹i cung ®Þa bµn nµo th× tÊt nhiªn ë h−íng Êy cã chïa phËt hoÆc vËt chi tèt ®Ñp
næi tiÕng.
Phµm chiªm h«n nh©n mµ thÊy Th¸i ©m ngé DËu Hîi Mïi vµ l©m Can Chi, l¹i
nhËp S¬ truyÒn th× ng−êi phô n÷ Êy lµ h¹ng bÊt chÝnh hoÆc cuéc h«n nh©n Êy bÞ ®µn
bµ hoÆc bÞ quû thÇn khiÕn cho cã sù ng¨n trë. NÕu thõa thÇn l¹i gia Can tr−êng sinh
n÷a lµ ®iÒm d©m lo¹n. QuÎ nh− vËy mµ chiªm vµo ngµy BÝnh Ngä ¾t cã tiÒn tµi.
Phµm Th¸i ©m thõa Th©n thiªn bµn hoÆc l©m Th©n DËu ®Þa bµn th× gäi lµ Th¸i
©m tuèt ®ao chÐm, ph¶i phßng kÎ cã ©m m−u ph¸ h¹i, trong sù tèt cã Èn ®iÒm xÊu.
Th¸i ©m thõa khÝ: ch÷ thiªn bµn thõa Th¸i ©m gäi lµ Th¸i ©m thõa thÇn. Nh−
thõa thÇn ®−îc V−îng khÝ lµ ®iÒm cã sù c−íi g¶, thµnh ®¹t viÖc riªng t−. Nh− T-
−íng khÝ øng vÒ tµi vËt che ®Ëy, dÊu diÕm. Nh− H−u khÝ øng vÒ viÖc ¸m muéi do
bän ®ång bãng, thÇy thuèc hay thÇy bãi v« häc hµnh ®éng. Nh− Tï khÝ øng viÖc tï
cÇm, t− riªng. Nh− Tö khÝ øng cã viÖc chÕt ch«n ¸m muéi.
Th¸i ©m vËt lo¹i: VÒ ng−êi th× Th¸i ©m lµ h¹ng phô n÷ th−îng l−u, dßng quý
ph¸i hoÆc vî lÏ.VÒ quû thÇn lµ lo¹i quû çi ë lß t¸o hoÆc lµ tuyÖt tù quû (chÕt
kh«ng cã con thê cóng). Chiªm bÖnh lµ ®au ch©n, l−ng. VÒ vËt thùc lµ lo¹i nÕp nhá
hét. VÒ thó lµ lo¹i gµ, chim trÜ, chim bay. VÒ vËt dông lµ çc lo¹i b»ng s¾t, vµng
nh− çi tr©m, dao, m¸c…VÒ mµu s¾c lµ mµu tr¾ng. VÒ sè lµ sè 6. BiÕn ®æi h×nh
chÊt l¹ th× Th¸i ©m lµ vËt ë trong n−íc, ë ngoµi ®ång b·i.
Th¸i ©m l©m ®Þa bµn
L©m Tý: Tý lµ çi phßng, Th¸i ©m lµ vî lÏ. Cho nªn Th¸i ©m l©m Tý ®Þa bµn
th× gäi lµ quÎ bu«ng mµn lµm ®iÒu « nhôc, ¸m chØ vµo ®iÒu dÊu diÕm gian lo¹n..
L©m Söu: Th¸i ©m lµ h¹ng d−íi, Söu lµ h¹ng quan cao (v× Söu lµ cung vÞ cña
sao Quý nh©n). Th¸i ©m cïng Söu t−¬ng sinh cho nªn gäi lµ trªn d−íi cïng v©ng
chÞu nhau. Còng gäi lµ quÎ chÞu luån cói hoÆc còng gäi lµ vµo trong hoÆc còng gäi
lµ ®iÒu nguyÖn cña thÇy tu. Nh− chiªm h«n nh©n tÊt cã h¹ng cao quý ®øng lµm chñ
sù.
L©m DÇn: ®iÒm ®−îc ban ¬n, th¨ng tiÕn, danh dù. V× Th¸i ©m kh¾c DÇn cho
nªn còng gäi lµ quÎ trËt ch©n hay r¬i kh¨n, ®iÒm tµi vËt hay v¨n th− ®ang ©m thÇm
thay ®æi.
L©m M∙o: Th¸i ©m cã tÝnh che dÊu, mµ M·o lµ çi cöa riªng thÕ cho nªn gäi
lµ vi hµnh tøc lµ lÐn ra ®i, lÐn lµm, lµm sai phÐp. Nh−ng ng−êi qu©n tö th× tèt, cßn
tiÓu nh©n th× gÆp ®iÒu hung. Quan tèt, d©n kh«ng tèt.
L©m Th×n: Th×n lµ nhµ ngôc, Th¸i ©m lµ ®iÒu tèi t¨m, gÆp nhau tÊt øng ®iÒm
c¹nh tranh sai l¹c, kiÖn th−a d©y d−a, ®iÒm h− thai, ®µn bµ bÞ tæn h¹i. Còng gäi lµ
trËt ch©n, r¬i kh¨n, hao tµi, ®éng viÖc v¨n th−. Çc ®iÒu Êy ®ang ®éng trong lóc
chiªm quÎ, tøc lµ tai häa ®Õn cÊp kú vËy. L¹i còng gäi lµ quÎ söa mò ¸o, ®iÒm së
cÇu cã thÓ thµnh tùu.
L©m TÞ: TÞ kh¾c Th¸i ©m cho nªn gäi lµ Th¸i ©m sÇu muén, ®iÒm ©m nh©n
khÈu thiÖt, ®iÒm trém c−íp ph¶i lo sî.
L©m Ngä: gäi lµ xæ tãc bï xï, ®iÒm lo rÇu, «m Êp, sÇu muén.
L©m Mïi: Mïi lµ th¸ng 6, tøc lµ s¾p qua Thu, s¾p ®Õn mïa Kim, chñ sù so¹n
s¸ch, lµm v¨n, viÕt th−…çc viÖc thuéc vÒ v¨n th− ®Òu ®−îc th«ng ®¹t, rÊt xøng
®¸ng víi hµng sÜ nh©n. L¹i còng lµ ®iÒm ®−a truyÒn ®Õn gi¶ tr¸, thÊt l¹c, tiªu ph¸.
Còng lµ ®iÒm cã viÖc h«n nh©n. Quan nh©n hay hµng trÝ thøc gÆp quÎ nµy th× tèt,
cßn th−êng d©n vµ kÎ hÌn h¹ th× øng ®iÒm xÊu.
L©m Th©n: Th©n lµ ngµy kÕ tíi DËu lµ ng«i cña Th¸i ©m, nghÜa lµ Th¸i ©m
s¾p gÆp ng«i vÞ cña m×nh nªn nãi lµ s¾p cÇm quyÒn chÝnh, ®iÒm tèt cho quan chøc
mµ xÊu cho th−êng d©n.
L©m DËu: Th¸i ©m ®· vÒ ®Õn nhµ nªn ®ãng cöa. Qu©n tö tèt, tiÓu nh©n xÊu.
§iÒm n« tú bÞ tËt bÖnh. Ra ®i hoÆc vÒ ®Òu phßng cã sù lo rÇu.
L©m TuÊt: TuÊt lµ nhµ cña Thiªn kh«ng mµ Thiªn kh«ng lµ t−îng tiÓu nh©n
vËy nªn phßng bän tiÓu nh©n giÌm pha, nãi xÊu. L¹i còng gäi lµ thªu ¸o, ®iÒm cã
h«n nh©n. L¹i còng gäi lµ bÞ kiÓm so¸t, gÆp viÖc kú qu¸i, ®iÒm cã u sÇu.
L©m Hîi: Hîi lµ nhµ cña HuyÒn vò, lµ h¹ng trém c−íp, cßn sao Th¸i ©m
thuéc kim lµ vµng b¹c, vµng ngäc. GÆp nhau tÊt øng ®iÒm cã ©m m−u trém c−íp tµi
vËt. L¹i còng gäi lµ Th¸i ©m lâa thÓ, ¸m chØ vµo sù d©m ®·ng. HoÆc còng øng ®iÒm
thai dùng, nh−ng v× ®ã mµ cã thÓ buån hay vui.
(Th¸i ©m kh«ng bao giê l©m M·o Th×n TÞ Ngä, nh−ng trong bµi vÉn ®Ò cËp
tíi ®Ó tiÖn ®o¸n khi gÆp Th¸i ©m thõa M·o Th×n TÞ Ngä thiªn bµn hay gÆp tuæi
hoÆc gÆp N¨m Th¸ng Ngµy Giê M·o Th×n TÞ Ngä).
12. Thiªn hËu
Thiªn hËu thiªn sù: trªn trêi th× Thiªn hËu lµ chøc HËu phi cña Thiªn Êt quý
nh©n. Trong L«i bé lµ vÞ thÇn lµm m−a vµ s−¬ng mï. §øng sau Quý nh©n mét
cung, B¶n vÞ t¹i Nh©m Tý, thuéc D−¬ng thñy, thuéc chÝnh B¾c, ®−îc v−îng khÝ
trong mïa §«ng.
Thiªn hËu lµ con nhµ H¾c ®Õ, ë ph−¬ng B¾c lµ n¬i ©m khÝ ®· ®Õn cùc ®é vµ
b¾t ®Çu qua D−¬ng khÝ, ®−îc ng«i xö bÒ t«i, cÇm quyÒn hÕt th¶y hËu cung, nhËm
dông tiÒn tµi, vËt dông ®Ó chuyªn thi hµnh tÊt c¶ çc viÖc ©m hËu, phèi hîp víi
hµng quý nh©n, rÊt mÒm máng vµ thuËn tßng, chñ sù tr× trÖ, lµm mÑ hiÒn cña Ch−
hÇu, lµ ng«i chÝnh cña trêi (Thiªn hËu tøc Tý, mµ Tý c− thiªn).
Thiªn hËu lµ mét çt t−íng. Nh− ®¾c ®Þa th× trong s¹ch, ch©n thËt, thanh liªm,
cao quý, ®¸ng t«n sïng. B»ng thÊt ®Þa th× d©m lo¹n, gian tµ, tr¸i lu©n th−êng ®¹o lý.
Thiªn hËu thÝch hîp víi çc sao Quý nh©n, Thiªn hîp, Thanh long, Th¸i
th−êng. Nh−ng rÊt kþ sî çc sao C©u trËn, Thiªn kh«ng vµ Thæ thÇn (Th×n TuÊt Söu
Mïi).
Thiªn hËu së chñ: Thiªn hËu chuyªn øng vÒ çc cung ®iÖn, ®Òn ®µi, ®×nh, tµi
vËt, viÖc ©m t− vui mõng, phô nh©n, thai s¶n, h«n nh©n, nh÷ng viÖc th−ëng tÆng, ©n
x¸, ©n tr¹ch, kh¸nh lÔ. Tr¸i l¹i còng øng viÖc d©m lo¹n, t− riªng, bÊt chÝnh, dèi tr¸,
khÈu thiÖt, trèn tr¸nh, thÊt l¹c.
§èi víi ng−êi cã chøc vÞ th× Thiªn hËu øng ®iÒm ®−îc lªn quan hay ®−îc héi
kiÕn víi quan kh¸ch. Cßn th−êng d©n th× øng vÒ h«n nh©n.
Thiªn hËu thõa thÇn ®−îc v−îng-t−íng khÝ th× th−êng riªng øng vÒ thª thiÕp
sinh ®Î. B»ng H−u-Tï-Tö khÝ th× bÞ tæn h¹i trong sù dÊu diÕm d©m lo¹n.
Phµm chiªm téi mµ thÊy Thiªn hËu l©m Can hay nhËp S¬ truyÒn l©m M·o DËu
th× ®−îc ©n x¸ cÊp kú. NÕu cïng gÆp Tam d−¬ng khãa hay Tam quang khãa th× sù
©n x¸ cµng ch¾c ch¾n. NÕu Thiªn hËu l©m Trung M¹t hay l©m B¶n mÖnh hay Hµnh
niªn ¾t còng ®−îc tha téi nh−ng l©u. Phµm chiªm viÖc c«ng mµ gÆp çc çch trªn
th× còng øng ®iÒm tèt lµnh.
Phµm Thiªn hËu thõa thÇn bÞ ®Þa bµn kh¾c, tÊt bÞ tiÓu nh©n khi dÔ vµ nhôc m¹,
v× Thiªn hËu lµ t−îng n÷ yÕu ít nªn rÊt kþ ë d−íi (tiÓu nh©n) kh¾c lªn.
Phµm chiªm h«n nh©n mµ thÊy Thiªn hËu thõa thÇn cïng víi Can t−¬ng sinh,
l¹i cïng víi Can ®Þa bµn hay Can th−îng thÇn t¸c Tam hîp, t¸c Lôc hîp lµ quÎ tèt,
h«n nh©n ¾t ®−îc thµnh tùu. B»ng tr¸i l¹i t−¬ng kh¾c, t¸c Tam h×nh, t¸c Lôc xung,
Lôc ph¸, Lôc h¹i tÊt ch¼ng thµnh. Nh− Thiªn hËu thõa thÇn kh¾c Can th× bªn g¸i
thuËn mµ bªn nhµ trai ch¼ng thuËn. NÕu tr¸i l¹i Can kh¾c Thiªn hËu thõa thÇn th×
bªn trai cÇu g¸i mµ g¸i ch¼ng −ng. Tuy nhiªn mµ quÎ thÊy Tam truyÒn tèt th× tr−íc
cã trë ng¹i mµ sau còng ®−îc thµnh.
Cã thÓ xem Thiªn hËu thõa thÇn mµ ®o¸n tÝnh t×nh phô n÷, còng nh− dung
m¹o. ThÝ dô: Thiªn hËu thõa Tý th× ng−êi phô n÷ Êy mËp m¹p, n−íc da ng¨m, v× Tý
thuéc thñy mµu ®en, thÓ chÊt réng lín.
Phµm quÎ thÊy Thiªn hËu thõa DÞch m·, l¹i ë b¶n mÖnh cã Thiªn gi¶i th× øng
®iÒm n÷ nh©n ly biÖt. (DÞch m·: tÝnh theo n¨m, th¸ng, ngµy. Thiªn gi¶i: Th¸ng 1-7
t¹i Th©n thiªn bµn, th¸ng 2-8 t¹i TuÊt, th¸ng 3-9 t¹i Tý, Th¸ng 4-10 t¹i DÇn, th¸ng
5-11 t¹i Th×n, th¸ng 6-12 t¹i Ngä).
Tý còng tøc Thiªn hËu (v× lµ ng«i cña Thiªn hËu) cho nªn thÊy Tý thõa HuyÒn
vò th× cã sù ¸m muéi bÊt chÝnh. Còng nh− Tý thõa B¹ch hæ lµ ®iÒm vî ®au, v× Tý
hay Thiªn hËu ®Òu cã t−îng lµ phô n÷, vî.
Phµm Thiªn hËu thõa Thiªn c−¬ng (Th×n thiªn bµn) vµ l©m B¶n mÖnh cña
ng−êi phô n÷ lµ ®iÒm trôy thai, h− thai.
Phµm ®· lµ Thiªn hËu th× viÖc g× còng cã liªn quan ®Õn phô n÷, nguyªn nh©n
do phô n÷. NÕu l©m Ngä Mïi hay l©m Nh©m (Hîi) hay l©m Quý (Söu) th× tr¨m sù
kh«ng cã viÖc nµo ch©n thËt c¶.
Phµm ngµy D−¬ng (Gi¸p BÝnh MËu Canh Nh©m) mµ thÊy Thiªn hËu l©m DËu
hoÆc ngµy ©m mµ thÊy Thiªn hËu l©m Th©n th× gäi lµ Thiªn hËu d©m lo¹n, ®iÒm
phô n÷ theo trai.
Thiªn hËu thõa khÝ: ch÷ thiªn bµn thõa Thiªn hËu gäi lµ Thiªn hËu thõa thÇn.
Nh− thõa thÇn ®−îc v−îng khÝ lµ ®iÒm cã c−íi g¶, lÔ tiÖc. Nh− t−íng khÝ øng viÖc
t− riªng cña phô n÷. Nh− H−u khÝ øng vÒ vô tËt bÖnh ¸m muéi. Nh− tï khÝ øng viÖc
gian tµ. Nh− Tö khÝ øng viÖc tiÒn tµi mµ cã liªn hÖ ®Õn viÖc chÕt ch«n.
Thiªn hËu vËt lo¹i: LuËn vÒ ng−êi th× Thiªn hËu øng vÒ h¹ng phô n÷ quý
ph¸i. VÒ quû thÇn th× lµ Thñy thÇn hoÆc h¹ng ng−êi chÕt ch×m thµnh quû. VÒ bÖnh
lµ do ¢m D−¬ng ch¼ng ®iÒu hßa, tiÓu tiÖn kh«ng th«ng, t¹ng phñ bÞ th−¬ng. VÒ
ngò cèc lµ ®Ëu, nÕp n−¬ng. VÒ thó lµ chuét, d¬i hoÆc çc vËt mµ phô n÷ th−êng
dïng. VÒ mµu s¾c lµ mµu ®en. VÒ sè lµ sè 9. BiÕn thÓ chÊt l¹ th× Thiªn hËu lµ vµng
®¸ hoÆc cá c©y.
Thiªn hËu l©m ®Þa bµn
L©m Tý: Tý lµ ng«i cña Thiªn hËu cho nªn nãi lµ Thiªn hËu vÒ ®Õn nhµ, vËy
nªn thñ phËn, yªn nhµn, nÕu ho¹t ®éng ¾t gÆp ®iÒu ch¼ng hay. MÆt kh¸c Tý cßn lµ
chèn khuª phßng, cÇn ph¶i yªn nghØ. L¹i lµ ®iÒm Quý nh©n ®em lÔ tíi hái c−íi,
®iÒm cã tin tøc xa vÒ ®¹o tÆc.
L©m Söu: Thiªn hËu tøc Tý mµ Tý víi Söu lµ Lôc hîp, Tý víi Söu ë c¹nh
nhau, cho nªn nãi lµ dßm ngã, cã ý ©m m−u tÝnh viÖc riªng, dÊu diÕm nh−ng l¹i cã
®iÒm kinh h·i. L¹i còng øng vÒ lÔ h«n nh©n. Phµm Söu t¸c S¬ truyÒn thõa Thiªn
hËu l¹i l©m Can Chi lµ ®iÒm n»m méng thÊy giao hoan víi phô n÷, quû qu¸i.
L©m DÇn: DÇn thuéc méc lµ l«ng, tãc. Thiªn hËu lµ phô n÷ cho nªn gäi lµ
quÎ söa sang, ch¶i chuèt tãc tai, tøc lµ söa so¹n dung nhan, ®iÒm rÊt ®−îc hµi hßa.
L¹i còng gäi lµ ®iÒm v¨n th− ch¼ng quyÕt ®Þnh.
L©m M∙o: M·o lµ çi cöa riªng, tøc ng−êi phô n÷ ®i cöa riªng, ¸m chØ vµo sù
gian d©m. Còng gäi lµ quÎ Thiªn hËu tùa cöa, cö chØ cöa ng−êi ®µn bµ d©m. L¹i
còng øng ®iÒm viÖc nhµ ch¼ng yªn.
L©m Th×n: Th×n lµ chèn lao ngôc, Êy lµ Thiªn hËu nhËp ngôc, ¸m chØ ng−êi
phô n÷ hñy ho¹i dung nhan, ®Ó ®Çu tãc bï xï, Êy lµ ®iÒm cã th−a kiÖn, ®Ó mÊt xiªm
¸o, vËt dông. NÕu ch¼ng nh− vËy tÊt còng v× lµm ®iÒu g× nhôc nh· vµ muèn tr¸nh
tiÕng xÊu nªn ®i ch¬i xa nhµn h¹. Phµm Thiªn hËu thõa Th×n TuÊt thiªn bµn ¾t trong
nhµ cã chøa phô n÷ mang bÖnh nguy hiÓm hoÆc mang ¸c tËt.
L©m TÞ: TÞ lµ chç sinh Kim (v× Kim trµng sinh t¹i TÞ) mµ Kim tÊt sinh Thiªn
hËu thñy, vµ bëi Thiªn hËu ®−îc sinh cho nªn tham luyÕn chç sinh m×nh mµ dÉn
®Õn viÖc d©m. L¹i còng gäi lµ Thiªn hËu cëi trÇn, ®iÒm d©m lo¹n rÊt xÊu hæ.
L©m Ngä: Thiªn hËu thuéc thñy, mµ lo¹i Thñy tÝnh theo Tr−êng sinh côc th×
tÊt Thai t¹i Ngä, cho nªn gäi lµ ng−êi ®µn bµ cã thai n»m nghØ mÖt, thë dµi, rªn
xiÕt. Còng gäi lµ quÎ Thiªn hËu n»m gèi.
L©m Mïi: Mïi lµ nhµ cña Th¸i th−êng, mµ Th¸i th−êng lµ lÔ tiÖc, lµ ¸o xiªm,
®iÒm cã viÖc h«n nh©n. Mïi còng lµ suèi, giÕng cho nªn gäi lµ Thiªn hËu t¾m géi.
L¹i còng lµ ®iÒm ng−êi n÷ lo buån, v× Mïi kh¾c Thiªn hËu. Nh−ng Nam nh©n cã
lîi vÒ ruéng ®Êt nhµ cöa.
L©m Th©n: Th©n sinh Thiªn hËu, tøc Thiªn hËu ®−îc T−íng khÝ, tèt. Thiªn
hËu thuéc Thñy tÊt Trµng sinh t¹i Th©n, lµ n¬i tèt nhÊt cã t−îng lµ ng−êi n÷ trang
®iÓm, söa so¹n dung nhan, çc viÖc ®Òu hoan hû.
L©m DËu: DËu còng nh− M·o lµ çi cöa riªng, chñ sù gian d©m, trong nhµ
ch¼ng yªn. Còng gäi lµ quÎ Thiªn hËu tùa cöa hay soi g−¬ng, toµn lµ nh÷ng cö chØ
cña ng−êi phô n÷ d©m ®·ng ch¼ng ch¸n.
L©m TuÊt: TuÊt lµ chèn lao ngôc, l¹i TuÊt kh¾c Thiªn hËu Thñy, cho nªn øng
viÖc th−a kiÖn hoÆc mÊt tµi vËt.
L©m Hîi: Thiªn hËu lµm viÖc t¹i Hîi, vËy nªn ®éng mµ ch¼ng nªn tÜnh. Còng
lµ ®iÒm ©n nh©n thä bÖnh. Xem th−a kiÖn ch¾c bÞ tï ngôc.
(Thiªn hËu kh«ng bao giê l©m Th×n TÞ ®Þa bµn nh−ng vÉn kÓ ®ñ ra ®Ó tïy tiÖn
®o¸n khi gÆp Thiªn hËu thõa Th×n TÞ thiªn bµn hoÆc gÆp çc thêi së kh¸c).
13. Tãm t¾t thiªn t−íng øng nh©n sù
Bµi nµy phô t¶ nh÷ng ®iÒm øng cña 12 Thiªn t−íng vÒ ng−êi vµ vÒ sù viÖc.
Quý nh©n: lµ mét çt t−íng. LuËn vÒ ng−êi lµ h¹ng c«ng chøc, hµng quý
ph¸i, hoÆc còng øng cho bÊt cø ng−êi nµo gióp ®ì m×nh ®em sù lîi tíi cho m×nh.
LuËn vÒ sù th× Quý nh©n øng çc viÖc tèt nh− ®−îc cøu ®ì, ®−îc tiÕn dÉn, ®−îc ban
tÆng lîi léc.
§»ng xµ: lµ mét hung t−íng. LuËn vÒ ng−êi lµ kÎ tiÓu nh©n, ng−êi cã t©m ®Þa
®éc ¸c, nhá män, hiÒm thï. LuËn vÒ sù th× §»ng xµ lµ çc vô g©y c·i, kinh h·i,
bÖnh ho¹n, qu¸i dÞ, nghi nan, m¸u löa, bÊt thµnh, hao t¸n.
Chu t−íc: lµ mét hung t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× Chu t−íc lµ h¹ng ng−êi ch¹y
giÊy tê, h¹ng c«ng l¹i, lµm viÖc giÊy tê nh− th− ký, tïy ph¸i, ng−êi ®−a th−…LuËn
vÒ sù lµ nh÷ng viÖc cã liªn quan ®Õn giÊy tê nh− v¨n th−, th− tõ, c«ng v¨n, ®¬n,

tr¸t, viÖc kh«ng thËt…hoÆc çc vô th−a kiÖn, khÈu thiÖt, m¸u löa. Chu t−íc còng
øng vÒ giã.
Thiªn hîp: lµ mét çt t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× Thiªn hîp lµ b¹n bÌ, con çi,
trÎ nhá. LuËn vÒ sù th× Thiªn hîp lµ nh÷ng viÖc cã tÝnh çch kÕt tô, trao ®æi, héi
häp nh− h«n nh©n, kÕt b¹n, trai g¸i gÆp nhau…hoÆc lµ nh÷ng viÖc tiÒn tµi, lîi léc,
viÖc vui mõng. Thiªn hîp øng vÒ m−a.
C©u trËn: lµ mét hung t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× C©u trËn lµ ng−êi quen cò, lµ
h¹ng ng−êi chiÕn ®Êu nh− binh sÜ, quan, lÝnh. LuËn vÒ sù th× C©u trËn lµ nh÷ng vô
kiÖn th−a, tranh ®Êu, ®éng nhµ ®Êt, thä Ên t−íc, tô häp ®«ng ng−êi, huyªn n¸o, rèi
lo¹n…toµn lµ nh÷ng viÖc tranh ®éng d©y d−a, l©u cò.
Thanh long: lµ mét çt t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× Thanh long lµ h¹ng quan
v¨n, ng−êi trÝ thøc, tö tÕ, thanh lÞch. LuËn vÒ sù th× Thanh long lµ viÖc ¨n uèng, tin
tøc vui, v¨n th− mõng, tiÒn b¹c, thuyÒn xe. Thanh long còng øng vÒ m−a.
Thiªn kh«ng: lµ mét hung t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× Thiªn kh«ng lµ h¹ng tiÓu
nh©n, gi¶ dèi, hÌn h¹, t«i tí. LuËn vÒ sù th× Thiªn kh«ng lµ nh÷ng viÖc lõa dèi, cã
hãa kh«ng, trçng rçng, kh«ng gÆp, hao tµi hoÆc nh÷ng viÖc cã liªn quan ®Õn n« tú,
ti tiÖn. Thiªn kh«ng còng øng vÒ n¾ng, kh«ng m−a (dï trêi ®ang chuyÓn m−a).
B¹ch hæ: lµ mét ®¹i hung t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× B¹ch hæ lµ h¹ng cã uy
quyÒn, cã ®eo g−¬m, mang sóng hoÆc h¹ng ng−êi hung d÷, lç m·ng, thÝch s¸t ph¹t
ng−êi ®i ®−êng ë xa ®Õn. LuËn vÒ sù th× B¹ch hæ lµ nh÷ng viÖc tang chÕ, chÕt ch«n,
tËt bÖnh, chÐm giÕt, tï ngôc, m¸u löa, tranh ®Êu, huyªn n¸o, tin tøc, ®i ®−êng, quan
tông. B¹ch hæ øng vÒ giã b·o.
Th¸i th−êng: lµ mét ®¹i çt t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× Th¸i th−êng lµ mét
quan vâ, sang quý, giµu cã. LuËn vÒ viÖc th× Th¸i th−êng lµ tiÖc lÔ, ¨n uèng, xiªm
y, v¶i lôa, ngò cèc, tiÒn tµi, quan chøc, Ên thä, th¨ng th−ëng.
HuyÒn vò: lµ mét hung t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× HuyÒn vò lµ bän giÆc c−íp,
trém c¾p, h¹ng ng−êi th«ng minh mµ gian tr¸, lanh lîi mµ m−u trÝ, cã tµi nghÖ.
LuËn vÒ sù th× HuyÒn vò lµ trém ®¹o, thÊt l¹c, hao tµi, sai hÑn, trèn mÊt, cÇu c¹nh,
ch¼ng minh b¹ch. HuyÒn vò øng vÒ m−a.
Th¸i ©m: lµ mét thiªn t−íng nöa tèt, nöa xÊu. LuËn vÒ ng−êi th× Th¸i ©m lµ
phô n÷, thÓ n÷, t× thiÕp. LuËn vÒ sù th× Th¸i ©m lµ nh÷ng viÖc che giÊu, m−u kÕ, ¸m
muéi, trÔ n¶i, tiÒn b¹c, vµng s¾t, h«n nh©n, nh÷ng viÖc kh«ng bÒn l©u dï tèt hay
xÊu còng vËy.
Thiªn hËu: lµ mét çt t−íng. LuËn vÒ ng−êi th× Thiªn hËu lµ n÷ nh©n, vî vua
quan, tú n÷…LuËn vÒ sù Thiªn hËu lµ nh÷ng viÖc cã liªn quan ®Õn ®µn bµ con g¸i,
h«n nh©n, ban th−ëng, ©n x¸, thai s¶n, hû kh¸nh, vËt uèng, d©m dËt. Thiªn hËu øng
vÒ m−a, m−a nhá.

Môc 6: LËp quÎ

Môc nµy chØ dÉn çch lËp quÎ, khi muèn biÕt vËn mÖnh tèt hay xÊu, hay muèn
hiÓu sù thµnh b¹i trong mçi mét c«ng viÖc cña m×nh hay cña bÊt cø ng−êi nµo, th×
lËp thµnh mét quÎ, ®Ó cã thÓ thÊu hiÓu ®−îc ®iÒu hay hoÆc lÏ dë vËy. Môc nµy lÊy
c¬ së lµ N¨m-Th¸ng-Ngµy-Giê vµ sè tuæi cña VËn nh©n, Nam hay N÷, tuy cã kh¸c
nhau vµ cã biÕn ®æi, nh−ng vÉn cã ph−¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh.
Bμi 1: Khëi dông thêi tiÕt

Khëi dông thêi tiÕt là bàn vÒ N¨m Th¸ng Ngày Giê cïng TiÕt khÝ trong lóc
hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ, hoÆc thêi ®iÓm ra ®êi, ph¶i biÕt ®−îc tuæi cña VËn nh©n là
tuæi sinh ®øng tªn con g× trong 12 con gi¸p, ph¶i biÕt ®−îc sè tuæi n¨m nay (thêi
®iÓm chiªm quÎ) là bao nhiªu tuæi, vËn nh©n là Nam hay N÷. Quan träng nhÊt cßn
ph¶i biÕt ®−îc: tªn Can Chi cña ngày hiÖn t¹i, (tªn Can Chi ngày sinh) tªn cña
NguyÖt t−íng, tªn cña Giê ®ang chiªm quÎ (giê sinh), tuæi cïng sè tuæi cña vËn
nh©n là Nam hay N÷.
1. Tªn cña ngµy hiÖn t¹i:
TiÒn nh©n dïng 10 Can lµ: Gi¸p-Êt-BÝnh-§inh-MËu-Kû-Canh-T©n-Nh©m-
Quý vµ 12 Chi gåm: Tý-Söu-DÇn-M·o-Th×n-TÞ-Ngä-Mïi-Th©n-DËu-TuÊt-Hîi phèi
hîp tuÇn tù, ghÐp l¹i víi nhau ®Ó ®Æt tªn cho N¨m, Th¸ng, Ngµy, Giê. Tªn bao gåm
hai ch÷, ch÷ ®äc tr−íc lµ Can, ch÷ ®äc sau lµ Chi. Mçi ngµy tuÇn tù, lu©n chuyÓn
theo thø tù 10 Can vµ 12 Chi qua 60 ngµy th× trë l¹i tªn ngµy cò.
2. Tªn cña nguyÖt tíng:
NguyÖt t−íng lÊy c¬ së tõ 12 tiÕt và 12 khÝ, mçi TiÕt hay mçi KhÝ cã kho¶ng
15 ngày hay 16 ngày. Mçi NguyÖt t−íng gåm trän 1 TiÕt và mét KhÝ, biÕt tªn cña
KhÝ th× biÕt tªn cña NguyÖt t−íng, Nh©m ®én l©y ngày N¹p khÝ làm c¬ së ®Ó tÝnh
NguyÖt t−íng lu©n chuyÓn trªn tõng quü ®¹o nh− sau:
- KhÝ Vò thñy và tiÕt Kinh trËp th× dïng nguyÖt t−íng Hîi.
- KhÝ Xu©n ph©n và tiÕt Thanh minh .............................................. TuÊt
- KhÝ Cèc vò và tiÕt LËp h¹ ..............................................................DËu
- KhÝ TiÓu m·n và tiÕt Mang chñng ............................................... Th©n
- KhÝ H¹ chÝ và tiÕt TiÓu thö ............................................................Mïi
- KhÝ §¹i thö và tiÕt LËp thu ............................................................Ngä
- KhÝ Xö thö và tiÕt B¹ch lé ................................................................ TÞ
- KhÝ Thu ph©n và tiÕt Hàn lé............................................................ h×n
- KhÝ S−¬ng gi¸ng và tiÕt LËp ®«ng ................................................ M·o
- KhÝ TiÓu tuyÕt và tiÕt §¹i tuyÕt .....................................................DÇn
- KhÝ §«ng chÝ và tiÕt TiÓu hàn........................................................ Söu
- KhÝ §¹i hàn và tiÕt LËp xu©n ........................................................... Tý
Tr¶i qua mét KhÝ và mét TiÕt råi míi ®æi tªn NguyÖt t−íng. Nªn nhí ph¶i ®Õn
®óng giê lËp KhÝ, tøc là giê b−íc qua mét KhÝ míi kh¸c tuÇn tù, liªn th«ng th× ®æi
tªn NguyÖt t−íng.

ThÝ dô: th¸ng Giªng, ngày 2, giê Ngä, Vò thñy, nghÜa là ngày mïng 2 giê
Ngä th× thuéc vÒ khÝ Vò thñy, nÕu ch−a ®Õn giê Ngä th× ch−a thuéc vÒ khÝ Vò thñy,
tøc là ch−a ®−îc dïng NguyÖt t−íng Hîi.
3. Tªn giê chiªm quÎ
Giê ®ang chiªm quÎ tøc là giê hiÖn t¹i, mçi giê ©m lÞch cã 2 giê d−¬ng theo ®ång
hå. Ng−êi nghiªn cøu m«n Lôc nh©m tù m×nh nªn kinh nghiÖm lÊy, cã thÓ tù m×nh
chän mét c©y gËy dài chõng 1,6m dùng vu«ng gãc víi nÒn ®Êt ®Ó chän giê Ngä.
Khi ChÝnh phñ thay ®æi giê th× m×nh còng thay ®æi theo, tøc là thay ®æi giê d−¬ng,
nh−ng giê ©m lÞch th× kh«ng bao giê thay ®æi. Kinh nghiÖm th× giê ©m lÞch chiªm
quÎ ®i tr−íc 20 phót.
4. Tuæi và sè tuæi cña vËn nh©n: Tuæi là n¨m sinh ra ®êi, sè tuæi là sè n¨m
®· sèng tr¶i qua. VËn nh©n là ng−êi hái quÎ cÇn biÕt là Nam hay N÷ ®Ó tÝnh Hành
niªn. VÝ nh− m×nh muèn biÕt sù viÖc cña mét kÎ ®Þch thñ th× kh«ng ®îi ph¶i biÕt
tuæi và sè tuæi cña nã.
Bμi 2: LËp ®Þa bμn
Thêi tèi cæ, tiªn th¸nh còng ®· thÊy râ §Þa cÇu lµ qu¶ ®Êt cña ta ®ang sinh
sèng cã 12 phÇn kh¸c nhau vÒ tÝnh chÊt – ph−¬ng vÞ- ¶nh h−ëng. M−êi hai phÇn
nµy hay còng gäi lµ 12 cung ®−îc ®Æt tªn b»ng 12 chi, gäi chung lµ §Þa bµn, theo
mét ph−¬ng h−íng nhÊt ®Þnh kh«ng bao giê thay ®æi :
TÞ Ngä Mïi Th©n
Th×n DËu
§Þa bàn
M·o TuÊt
DÇn Söu Tý Hîi
Bμi 3 : An tø b¶n
Tø b¶n lµ bèn çi gèc bao gåm: Can-Chi-B¶n mÖnh-Hµnh niªn, bëi rÊt cÇn
yÕu cho nªn gäi lµ gèc. VÝ nh− VËn nh©n hái vÒ B¶n th©n th× xem t¹i cung cã an
Can mµ ®o¸n, hái vÒ gia tr¹ch th× xem t¹i cung cã an Chi, hái vÒ MÖnh vËn th× xem
t¹i cung cã an B¶n mÖnh, hái sù tèt xÊu trong n¨m th× xem t¹i cung cã an Hµnh
niªn. Tø b¶n ®Òu ph¶i an theo 12 chi §Þa bµn.

1. An Can: là Can cña ngµy chiªm quÎ (hay ngµy sinh) mµ Can ký göi vµo
mét cung ®Þa bµn, ®iÒn tªn Can cña ngµy chiªm quÎ vµo cung §Þa bµn nh− sau:
+ Ngày Gi¸p th× biªn 2 ch÷ Can Gi¸p vào cung DÇn ®Þa bàn.
+ Ngày Êt ............................. Can Êt ..................Th×n.......................
+ Ngày BÝnh ....................... Can BÝnh ..................TÞ.........................
+ Ngày §inh....................... Can §inh................ Mïi .......................
+ Ngày MËu ....................... Can MËu ..................TÞ.........................
+ Ngày Kû ............................Can Kû ................. Mïi .......................
+ Ngày Canh ......................Can Canh............... Th©n.......................
+ Ngày T©n..........................Can T©n.................TuÊt .......................
+ Ngày Nh©m .................... Can Nh©m............... Hîi........................
+ Ngày Quý.........................Can Quý ................ Söu........................
2. An Chi
Chi là chi cña ngày chiªm quÎ. Tªn cña mét ngµy nµo còng cã 2 ch÷, nh−ng
ch÷ ®äc sau gäi lµ Chi. Nh− ngµy Gi¸p Th©n th× gäi Th©n lµ Chi. Khi an Chi ngµy
th× biªn Chi ngày vào bªn ngoµi c¹nh cung ®Þa bàn cã cïng tªn víi Chi cña ngµy
chiªm quÎ.
3. An B¶n mÖnh
Tªn cña n¨m m×nh sinh ra ®êi th× gäi là tuæi cña m×nh. Tuæi g× th× biªn 2 ch÷
B¶n mÖnh vào Chi ®Þa bàn ®ång mét tªn víi tuæi Êy. Gäi là §Þa mÖnh.
4. An Hành niªn
Cã ph©n ra cho vËn nh©n là Nam hay là N÷.
- TÝnh và an Hành niªn cho ng−êi Nam: kÓ 1 tuæi t¹i chi DÇn ®Þa bàn, råi
®Õm thuËn tíi th× 2 tuæi t¹i M·o, 3 tuæi t¹i Th×n, 4 tuæi t¹i TÞ, 5 tuæi t¹i Ngä... ®Õm
®Õn sè tuæi hiÖn t¹i cña ng−êi nam ®ang thä, ®Õm tíi nh»m chi ®Þa bàn nào th× biªn
2 ch÷ Hành niªn vào Chi ®Þa bàn ®ã. ThÝ dô: nam 32 tuæi th× Hành niªn t¹i chi DËu
®Þa bàn. Nªn nhí 1 tuæi hay 13, 25, 37, 49, 61, 73, 85, 97 tuæi ®Òu ë t¹i DÇn ®Þa
bàn.
- TÝnh và an Hành niªn cho ng−êi N÷: kÓ 1 tuæi t¹i chi Th©n ®Þa bàn, råi
®Õm nghÞch l¹i, th× 2 tuæi t¹i Mïi, 3 t¹i Ngä, 4 t¹i TÞ, 5 t¹i Th×n, ... ®Õm cho tíi sè
tuæi hiÖn t¹i cña ng−êi n÷ ®ang thä, ®Õm nh»m chi ®Þa bàn nào th× biªn 2 ch÷ Hành
niªn vào chi ®Þa bàn ®ã. ThÝ dô: ng−êi n÷ ®Õn hái tuæi 46 th× an Hành niªn vào Chi
Hîi ®Þa bàn. Nªn nhí n÷ mÖnh 1 tuæi an t¹i Th©n, còng ®ång d¹ng víi tuæi 13, 25,
37, ...
5. An Tr¹ch-Mé
Tr¹ch là nÒn ®Êt n¬i chç con ng−êi ë, Mé là må m¶ n¬i ch«n cÊt. Kh«ng
nhÇm lÉn víi Chi cña ngày xem quÎ, Chi ngày còng øng vÒ gia tr¹ch là nhà ë, là
kh«ng gian thuéc vÒ n¬i ®Ó sèng, và Mé là Can Mé hay Chi Mé, hoÆc Mé phÇn ®Òu
tÝnh theo Tr−êng sinh côc.
C¨n cø vào 12 Chi ngày ®Ó x¸c ®Þnh ngò ©m, tõ Ngò ©m mà biÕt ®−îc n¬i
an Tr¹ch và an Mé. Ngò ©m là 5 lo¹i ©m thanh, là 5 giäng: Cung-Th−¬ng-Dèc-
Chñy-Vò, ®−îc lËp thành Ngò ©m và n¬i an Tr¹ch Mé nh− sau:

+ Ngày Tý Ngä ®Òu thuéc vÒ ©m Cung, th× Tr¹ch an t¹i chi Mïi ®Þa bàn, Mé
an t¹i chi Th×n ®Þa bàn.(¢m Cung thuéc thæ, tiÕng trÇm, thanh ph¸t ra th«ng suèt
bèn ph−¬ng).
+ Ngày Th×n TuÊt ®Òu thuéc vÒ ©m Th−¬ng, th× Tr¹ch an t¹i chi DËu ®Þa bàn,
Mé an t¹i chi Söu ®Þa bàn.(¢m Th−¬ng thuéc kim, nghe nh− tiÕng kim vµ vµo
nhau).
+ Ngày TÞ Hîi ®Òu thuéc vª ©m Gièc, th× Tr¹ch an t¹i chi M·o ®Þa bàn, Mé an
t¹i chi Mïi ®Þa bàn.(¢m Gièc thuéc méc, tiÕng kªu cña méc).
+ Ngày DÇn Th©n Söu Mïi ®Òu thuéc vÒ ©m Chñy, th× Tr¹ch an t¹i chi Ngä
®Þa bàn, Mé an t¹i chi TuÊt ®Þa bàn.(¢m chñy thuéc háa, nghe nh− tiÕng löa ch¸y).
+ Ngày M·o DËu ®Òu thuéc vÒ ©m Vò, th× an Tr¹ch t¹i chi Tý ®Þa bàn, Mé an
t¹i chi Th×n ®Þa bàn.(¢m Vò thuéc thñy, tiÕng n−íc ch¶y).
Nªn kh¶o s¸t nghiªn cøu thªm ®Ó t×m sù chÝnh ®Ýnh hay ®Ó bæ chó thªm cho
sù hiÓu biÕt trong qu¸ tr×nh kh¶o nghiÖm. Cã chç an Tr¹ch theo mét çch kh¸c, kÓ
1 là Chi ®Þa bàn n¬i an B¶n mÖnh, råi ®Õm theo chiÒu thuËn tíi Chi thø 6 th× an
Tr¹ch. VÝ nh− ng−êi tuæi TuÊt th× B¶n mÖnh t¹i TuÊt ®Þa bàn, ®Õm thuËn 6 cung th×
Tr¹ch an t¹i M·o ®Þa bàn.
Bμi 4: An Thiªn bμn
§Þa bàn là kÓ chung 12 cung cña qu¶ ®Êt-§Þa cÇu, cßn Thiªn bàn là 12 cung
cña MÆt trêi (Th¸i d−¬ng). Thiªn bàn còng chia làm 12 cung, vÒ tªn gäi còng sö
dông tªn 12 con Gi¸p: Tý-Söu-DÇn-M·o-Th×n-TÞ-Ngä-Mïi-Th©n-DËu-TuÊt-Hîi.
VÒ nguyªn t¾c MÆt trêi ë trªn §Þa cÇu, nªn khi an Thiªn bàn bao giê còng an lªn
phÝa trªn 12 chi ®Þa bàn.
§iÓm khëi ®Çu khi ®· lËp xong ®Þa bàn dùa vào tªn NguyÖt t−íng và Giê
chiªm quÎ. Khëi ®Çu xuÊt ph¸t: an NguyÖt t−íng lªn trªn Giê hiÖn t¹i chiªm quÎ,
dïng Chi ®Þa bàn làm tªn cña Giê hiÖn t¹i, nh− giê DÇn th× an NguyÖt t−íng lªn
trªn chi DÇn ®Þa bàn. Khi ®· biÕt®iÓm khëi ®Çu råi th× tuÇn tù theo chiÒu thuËn, an
thø tù 12 chi Thiªn bàn lªn trªn 12 chi ®Þa bàn. Nh− trong tiÕt Mang chñng, dïng
NguyÖt t−íng Th©n, chiªm quÎ vào giê DÇn th× ph¶i an ch÷ Th©n lªn trªn chi DÇn
®Þa bàn- ®©y là ®iÓm khëi ®Çu theo nh− b¶ng sau:
Hîi Tý Söu DÇn
TÞ Ngä Mïi Th©n

TuÊt M·o
Th×n DËu
DËu Tªn NguyÖt t−íng Th×n
M·o TuÊt
Th©n Mïi Ngä TÞ
DÇn Söu Tý Hîi

Tªn giê hiÖn t¹i
Theo b¶ng trªn, mçi cung ®Òu cã 2 ch÷, ch÷ ë d−íi là ch÷ ®Þa bàn, ch÷ ë trªn
là ch÷ thiªn bàn. Ch÷ thiªn bàn lu«n thay ®æi khi NguyÖt t−íng và Giê chiªm quÎ
thay ®æi, cßn ch÷ ®Þa bàn th× kh«ng bao giê thay ®æi. Khái nhÇm lÉn trong çch
gäi, kh«ng gäi là chi thiªn bàn hay chi ®Þa bàn, mà gäi là Ch÷ thiªn bàn hay Ch÷
®Þa bàn.
V× sao khi lËp quÎ ph¶i lËp ®Þa bàn và an thiªn bàn? §Þa cÇu tøc tr¸i ®Êt
chia làm 12 cung, và giê hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ là 1 trong 12 cung cña tr¸i ®Êt.
Th¸i d−¬ng tøc MÆt trêi còng chia làm 12 cung, và NguyÖt t−íng là 1 trong 12
cung cña MÆt trêi. Mét th¸ng bao gåm trän mét KhÝ và mét TiÕt th× Tr¸i ®Êt vËn
®éng l¨n qua 1 cung cña MÆt trêi, chuyÓn ®éng l¨n ®ñ 12 cung cña MÆt trêi, nghÜa
là ®ñ 12 th¸ng th× gi¸p vßng MÆt trêi, tøc 1 n¨m 365 ngày. TÝnh cho ®ñ thªm n÷a
th× mét n¨m cã 365 ngày thªm già mét phÇn t− cña mét ngày n÷a míi gi¸p mÝ
(Giao thõa). V× thÕ cø 4 n¨m d−¬ng lÞch th× nhuËn 1 ngày, tøc là thªm 1 ngày trong
th¸ng Hai d−¬ng lÞch, nghÜa là n¨m nhuËn cã tíi 366 ngày- còng ch−a ®ñ ®óng, v×
®Õn h¬n Ba ngh×n n¨m th× l¹i d− thªm ra 1 ngày n÷a.
Trong kho¶ng thêi gian mà tr¸i ®Êt l¨n qua 1 cung cña MÆt trêi th× gäi là 1
NguyÖt t−íng, vËy NguyÖt t−íng là vÞ t−íng dïng trong 1 th¸ng. VÝ nh− trong khÝ
Vò thñy và tiÕt Kinh trËp, th× tr¸i ®Êt ®ang l¨n trong kho¶ng cung Hîi cña MÆt trêi
Tr¸i ®Êt chuyÓn ®éng theo chiÒu nghÞch cña MÆt trêi, nªn hÕt cung Hîi th×
l¨n qua cung TuÊt vµ kÕ ®ã lµ qua cung DËu, Th©n, Mïi…Tr¸i ®Êt cßn tù vËn ®éng
xoay vßng quanh th©n m×nh nã trong 12 giê ©m lÞch, tøc lµ mét ngµy ®ªm, cho nªn
NguyÖt t−íng chiÕu vµo mét cung tr¸i ®Êt còng trong 2 giê d−¬ng lÞch (1giê ©m
lÞch). Tr¶i qua 12 giê ©m lÞch th× NguyÖt t−íng chiÕu ®ñ vµo 12 cung cña tr¸i ®Êt:
Tý-Söu-DÇn-M·o-Th×n-TÞ-Ngä-Mïi-Th©n-DËu-TuÊt-Hîi. Mét ngµy NguyÖt t−íng
chiÕu vµo 12 cung cña Tr¸i ®Êt, do vËy 30 ngµy tøc 1 th¸ng th× NguyÖt t−íng chiÕu
®ñ 360 giê.
Tãm l¹i, lÊy cung cña MÆt trêi lµm NguyÖt t−íng, lÊy cung cña Tr¸i ®Êt lµm
giê hiÖn t¹i. Theo vÝ dô trªn khÝ Vò thñy vµ tiÕt Kinh chËp, NguyÖt t−íng Hîi, giê
Mïi, nghÜa lµ cung Mïi cña Tr¸i ®Êt ®ang ®èi xung víi cung Hîi cña MÆt trêi, nªn
viÕt ch÷ Hîi lªn trªn ch÷ Mïi ®Þa bµn khi lËp quÎ (11 cung cßn l¹i cña MÆt trêi
còng tuÇn tù ®èi xung víi 11 cung cña Tr¸i ®Êt mµ ®iÓm xuÊt ph¸t b¾t ®Çu tõ Hîi).
§iÓm khëi ®Çu an thiªn bµn lµ chç nµy vËy.
Bμi 5: An tø khãa
Tø khãa bao gåm 4 khãa là: khãa NhÊt, khãa NhÞ, khãa Tam, khãa Tø.
Tr−íc khi an Tø khãa ph¶i làm xong: lËp ®Þa bàn, an Can, an Chi, an thiªn bàn.
Ph¶i cã 4 ®iÒu kiÖn này th× míi tÝnh ra ®−îc Tam truyÒn, là phÇn c¬ b¶n nhÊt cña
Nh©m ®én.

Khãa nào còng ®ñ 2 ch÷, 1 ch÷ trªn và 1 ch÷ d−íi. Bèn ch÷ trªn cña Tø khãa
®Òu là ch÷ thiªn bàn. Ch÷ d−íi cña khãa NhÊt là Can cña ngày hiÖn t¹i ®· an n¬i
quÎ. Ch÷ d−íi cña khãa Tam là Chi cña ngày ®· an n¬i quÎ. Hai ch÷ d−íi cña khãa
NhÞ và khãa Tø ®Òu là ch÷ ®Þa bàn.
An khãa NhÊt-K1
Xem xÐt t¹i cung cã an Can cña ngày ®Ó lÊy khãa NhÊt. T¹i cung an Can ®·
cã s½n mét ch÷ thiªn bàn và Can cña ngày, dïng ch÷ thiªn bàn ®ã ®Ó làm ch÷ trªn
cña khãa NhÊt, và dïng Can cña ngày ®Ó làm ch÷ d−íi cña khãa NhÊt.
An khãa NhÞ-K2
Dùa vµo ch÷ trªn cña khãa NhÊt ®Ó lÊy khãa NhÞ. Ch÷ trªn cña khãa NhÊt cã
tªn lµ g× th× ph¶i t×m t¹i cung ®Þa bµn còng ®ång mét tªn Êy. N¬i cung nµy vèn ®·
cã s½n mét ch÷ thiªn bµn vµ mét ch÷ ®Þa bµn. Dïng ch÷ thiªn bµn ®Ó lµm ch÷ trªn
cña khãa NhÞ vµ dïng ch÷ ®Þa bµn ®Ó lµm ch÷ d−íi cña khãa NhÞ.
An khãa Tam-K3
Xem xÐt t¹i cung cã an Chi cña ngày chiªm quÎ ®Ó lÊy khãa Tam. T¹i cung
này vèn ®· cã s½n 1 ch÷ thiªn bàn và Chi cña ngày. VËy dïng ch÷ thiªn bàn ®ã ®Ó
làm ch÷ trªn cña khãa Tam, dïng Chi cña ngày ®Ó làm ch÷ d−íi cña khãa Tam.
An khãa Tø-K4
Do ch÷ trªn cña khãa Tam mà lÊy khãa Tø, ch÷ trªn cña khãa Tam tªn là g×
th× ph¶i t×m cung ®Þa bàn nào còng cã cïng mét tªn víi tªn cña khãa Tam. N¬i
cung này cã s½n 1 ch÷ thiªn bàn và 1 ch÷ ®Þa bàn. Dïng ch÷ thiªn bàn Êy làm ch÷
trªn cña khãa Tø và dïng ch÷ ®Þa bàn ®ã ®Ó làm ch÷ d−íi cña khãa Tø.
ThÝ dô: khëi dông thêi tiÕt, ngày T©n M·o, nguyÖt t−íng DÇn, giê TÞ.
Ng. T−íng DÇn M·o Th×n TÞ

Giê TÞ Ngä Mïi Th©n
K1 K 2 K3 K4
Söu Mïi Th×n Tý DËu Ngä
Th×n T©n Mïi M·o Tý DËu
Tý Mïi
Chi M·o M·o TuÊt Can T©n
Hîi TuÊt DËu Th©n
DÇn Söu Tý Hîi

Tªn çc khãa: TÆc-Kh¾c-Sinh-Tû

Tr−íc khi nghiªn cøu ®Õn Khãa kinh tËp ®Ó lÊy Tam truyÒn th× ph¶i nhËn
®Þnh chÝnh x¸c vÒ tªn cña mçi khãa. Trong Tø khãa bao gåm 4 lo¹i khãa: khãa
TÆc, khãa Kh¾c, khãa Sinh, khãa Tû. Khãa nào còng cã 2 ch÷, do sù t−¬ng kh¾c,
t−¬ng sinh, hay t−¬ng tû cña 2 ch÷ Êy mà ®Æt tªn, th«ng qua mèi quan hÖ Ngò
hành.
+ Khãa TÆc: là khãa nào cã ch÷ d−íi kh¾c ch÷ trªn. ThÝ dô ch÷ d−íi là DËu,
ch÷ trªn là M·o th× gäi là khãa TÆc, bëi DËu kim ë d−íi kh¾c M·o méc ë trªn.
+ Khãa kh¾c: là khãa nào cã ch÷ trªn kh¾c ch÷ d−íi. ThÝ dô: ch÷ trªn là Tý
và ch÷ d−íi là Ngä th× gäi là khãa Kh¾c, v× Tý thñy ë trªn kh¾c xuèng Ngä háa ë d−íi.
+ Khãa Sinh: là khãa cã ch÷ trªn sinh ch÷ d−íi, hoÆc ch÷ d−íi sinh ch÷ trªn.
+ Khãa tû: là khãa ch÷ trªn và ch÷ d−íi cïng thuéc mét lo¹i trong ngò hành.
ThÝ dô ch÷ trªn ngò hành thuéc Kim th× ch÷ d−íi cã ngò hành còng thuéc Kim.

Bμi 6: An Thiªn t−íng

An Thiªn t−íng tøc là an 12 Thiªn t−íng vào quÎ. Tªn cña 12 Thiªn t−íng
®−îc s¾p ®Æt theo thø tù vßng sao Quý nh©n nh− sau: Quý nh©n-§»ng xà-Chu t−íc-
Thiªn hîp-C©u trËn-Thanh long - Thiªn kh«ng-B¹ch hæ-Th¸i th−êng-HuyÒn vò-
Th¸i ©m-Thiªn hËu.
Trong m«n Nh©m ®én này, 12 Thiªn t−íng là 12 sao träng hÖ nhÊt. Trong
mçi quÎ 12 Thiªn t−íng chñ sù quyÕt ®Þnh trong mçi viÖc vÒ tèt hay xÊu.
Çch an Thiªn t−íng t−¬ng®èi phøc t¹p, ph¶i nhËn ®Þnh kü l−ìng ®Ó khái
nhÇm lÉn. An tªn cña 12 Thiªn t−íng lu«n ph¶i an theo çc ch÷ thiªn bàn. Khi tÝnh
®Ó biªn theo chiÒu thuËn hay chiÒu nghÞch th× ph¶i dùa vào çc ch÷ ®Þa bàn.
An 12 Thiªn t−íng vào quÎ cßn ph¶i biÕt ®iÓm khëi ®Çu tõ sao Quý nh©n, råi
míi tiÕp tôc an 11 sao kÕ tiÕp theo thø tù vßng sao Quý nh©n. Khi ®· biÕt ®iÓm khëi
®Çu råi cßn ph¶i biÕt an theo chiÒu thuËn hay chiÒu nghÞch. Phàm trong çch nãi th×
nãi Thiªn t−íng hay nãi là Sao còng ®−îc.
An vßng sao Quý nh©n:
Gi¸p MËu Canh : Söu Mïi
Êt Kû : Tý Th©n truy
BÝnh §inh : Hîi DËu th−îng
Nh©m Quý : TÞ M·o tïy
T©n nhËt : Ngä DÇn khëi.
Trong bài an vßng sao Quý nh©n trªn, nh÷ng c©u ghi Can ®ã là Can cña ngày
xem quÎ, cßn nh÷ng c©u ghi Chi, ®ã là ch÷ thiªn bàn ®Ó chØ chç an sao Quý nh©n.
Trong hai ch÷ thiªn bàn ë mçi c©u, th× ch÷ ®øng tr−íc chØ chç an sao Quý nh©n khi
chiªm quÎ nh»m ban ngày, cßn ch÷ ®øng sau chØ chç an sao Quý nh©n khi chiªm
quÎ nh»m ban ®ªm. Ban ngày ®−îc tÝnh cho nh÷ng giê: M·o-Th×n-TÞ-Ngä-Mïi-
Th©n. Ban ®ªm ®−îc tÝnh cho nh÷ng giê : DËu-TuÊt-Hîi-Tý-Söu-DÇn.
Lêi gi¶i thÝch tõng c©u vßng sao Quý nh©n:
C©u 1: ngày Gi¸p MËu Canh chiªm quÎ vào giê ban ngày, an sao Quý nh©n t¹i
Söu thiªn bàn, chiªm quÎ vào giê ban ®ªm, an sao Quý nh©n t¹i Mïi thiªn bàn.
C©u 2: ngày Êt Kû, chiªm quÎ vào giê ban ngày, an sao Quý nh©n t¹i Tý thiªn
bàn, chiªm quÎ vào giê ban ®ªm, an sao Quý nh©n t¹i Th©n thiªn bàn.
C©u 3: ngày BÝnh §inh, chiªm quÎ vào giê ban ngày, th× an sao Quý nh©n t¹i Hîi
thiªn bàn, chiªm quÎ vào giê ban ®ªm th× an sao Quý nh©n t¹i DËu thiªn bàn.
C©u 4: ngày Nh©m Quý, chiªm quÎ vào giê ban ngày, th× an sao Quý nh©n t¹i TÞ
thiªn bàn, chiªm quÎ vào giê ban ®ªm th× an sao Quý nh©n t¹i M·o thiªn bàn.
C©u 5: ngày T©n, chiªm quÎ vào giê ban ngày, th× an sao Quý nh©n t¹i Ngä thiªn
bàn, chiªm quÎ vào giê ban ®ªm, th× an sao Quý nh©n t¹i DÇn thiªn bàn.
Còng nªn biÕt mà kh«ng nªn nghi ngê, v× çch an vßng sao Quý nh©n ë çc
m«n kh¸c hay ë s¸ch kh¸c cã chç kh«ng gièng víi çch an vßng sao Quý nh©n ë
m«n Lôc nh©m này. Nh− ë s¸ch hay m«n kh¸c, th× c©u 1 kh«ng cã can Canh, c©u 4
th× s¾p ®Æt M·o ë tr−íc TÞ, c©u 5 cã thªm can Canh,...

Quý nh©n thuËn- Quý nh©n nghÞch

Tuy an vßng sao Quý nh©n ph¶i phô thuéc vào çc ch÷ thiªn bàn, nh−ng
muèn biÕt Quý nh©n thuËn hay Quý nh©n nghÞch th× ph¶i dùa vào sao Quý nh©n
®−îc an vào cung ®Þa bàn nào ®Ó biÕt chiÒu và h−íng mà an 11 sao cßn l¹i.
+ Quý nh©n ë vào 6 cung ®Þa bàn: Hîi-Tý-Söu-DÇn-M·o-Th×n th× gäi là Quý
nh©n thuËn hành, và ph¶i an 11 sao cßn l¹i theo chiÒu thuËn, mçi sao 1 cung.
+ Quý nh©n ë vào 6 cung ®Þa bàn: TÞ-Ngä-Mïi-Th©n-DËu-TuÊt th× gäi là
Quý nh©n nghÞch hành, và ph¶i an 11 sao cßn l¹i theo chiÒu nghÞch, mçi sao 1
cung.
Th× dô: ngày Canh TuÊt, nguyÖt t−íng DËu, giê Hîi, nam nh©n, tuæi DÇn,
Khãa 2 Q/nh ©m thÇn TÞ

M·o Th×n TÞ Ngä Khãa 1
C©u trËn Thiªn hîp Chu t−íc §»ng xà Khãa 4
TÞ Ngä Mïi Th©n Can Canh
DÇn K1 K2 K3 K4 Mïi Q/nh th.thÇn
Thanh long Ngä Th×n Th©n Ngä Quý nh©n
Th×n Canh Ngä TuÊt Th©n DËu
Söu Th©n
Khãa 3
Th.Kh«ng Thiªn hËu
Chi ngày
M·o TuÊt
Ng . t−íng
Tý Hîi TuÊt DËu
B¹ch hæ Th¸i th−êng HuyÒn vò Th¸i ©m
Giê chiªm
DÇn Söu Tý Hîi
B¶n mÖnh Hành niªn
Lêi gi¶i thÝch vÒ quÎ mÉu:

- Khãa NhÊt và khãa NhÞ thuéc vÒ Can, cho nªn gäi khãa NhÊt là Can d−¬ng
khãa, khãa nhÞ gäi là Can ©m khãa. Khãa Tam và Khãa tø ®Òu thuéc vÒ Chi, cho
nªn gäi khãa Tam là Chi d−¬ng khãa, gäi khãa Tø là Chi ©m khãa. Khãa NhÊt-Tam
thuéc vÒ d−¬ng, khãa NhÞ-Tø thuéc vÒ ©m, ®©y là ph©n biÖt thuéc vÒ ©m d−¬ng cña
Can-Chi. Cßn vÒ ©m d−¬ng khãa th× Khãa nhÊt-Khãa Tam thuéc vÒ d−¬ng khãa,
Khãa nhÞ-Khãa tø thuéc vª ©m khãa. CÇn ph¶i ghi nhí vÒ ®iÒu này!
- Ngày Canh chiªm quÎ giê Hîi là ban ®ªm, nªn an sao Quý nh©n t¹i Mïi
thiªn bàn. Sao Quý nh©n ë t¹i Mïi thiªn bàn nh−ng l¹i l©m DËu ®Þa bàn, nªn vßng
sao Quý nh©n an theo chiÒu nghÞch hành.
- T¹i cung DËu ®Þa bàn, th× gäi Mïi thiªn bàn là Quý nh©n thõa thÇn, xem xÐt
t¹i cung Mïi ®Þa bàn, thÊy cã TÞ thiªn bàn, vËy gäi TÞ thiªn bàn này là Quý nh©n
©m thÇn. T−¬ng tù t¹i cung DÇn ®Þa bàn, cã sao B¹ch hæ, cã Tý thiªn bàn, vËy gäi
Tý là B¹ch hæ thõa thÇn và xem t¹i cung Tý ®Þa bàn thÊy cã TuÊt thiªn bàn, gäi
TuÊt là B¹ch hæ ©m thÇn.
Bμi 7: NhÊt thêi ®a chiªm ph¸p
NhÊt thêi ®a chiªm ph¸p là phÐp xem nhiªu quÎ trong mét giê, ®ång thêi
còng trong mét giê mà xem cho nhiÒu ng−êi kÕ tiÕp nhau, hoÆc mét ng−êi ®· xem
xong mét quÎ råi nh−ng l¹i muèn xem thªm quÎ kh¸c n÷a, muèn xem nhiÒu viÖc
kh¸c nhau, th× ®Òu ph¶i ®æi quÎ, mçi viÖc kh¸c nhau th× ph¶i ®æi 1 quÎ kh¸c nhau.
Duy nhÊt tr−êng hîp cã ng−êi ®· nãi tr−íc r»ng: muèn xem tæng hîp mäi sù trong
mét quÎ th× kh«ng cÇn ph¶i ®æi quÎ. (Tr−êng hîp này tõ x−a cho ®Õn nay vÉn ch−a
®−îc x¸c nhËn, cÇn ph¶i thÓ nghiÖm nhiÒu).
Sù ®æi quÎ là ®iÒu nhÊt ®Þnh, song cã tíi 3 phÐp ®æi quÎ cÇn ph¶i ph©n biÖt là:
xem cho ng−êi kh¸ch kh¸c hay còng chÝnh mét ng−êi kh¸ch ®ã mà l¹i hái thªm
viÖc kh¸c. Bëi “ng−êi kh¸c” ®èi víi “viÖc kh¸c” th× çch ®æi quÎ kh«ng gièng
nhau. CÇn hiÓu và ph©n biÖt cho râ nh− sau:
1.Cïng trong mét giê, mà xem cho ng−êi kh¸ch thø 2, thø 3, 4, 5, 6,...®ã là
®æi ng−êi xem, th× dïng “Ho¸n nhËt thÇn ph¸p” ®Ó ®æi quÎ. NÕu còng chÝnh là
ng−êi kh¸ch khi ®· xem xong 1 quÎ råi, l¹i muèn xem thªm nh−ng xem dïm, xem
hé cho ng−êi kh¸c v¾ng mÆt, th× vÉn dïng “Ho¸n nhËt thÇn ph¸p” mà ®æi quÎ
kh¸c, cø mçi mét ng−êi kh¸c nhau xem, th× ®Òu ®æi sang mét quÎ kh¸c.
2.Cïng trong mét giê, vÉn mét ng−êi kh¸ch ®· xem 1 quÎ råi, l¹i muèn xem
thªm mét quÎ thø 2 , thø 3, thø 4…®Ó hái mét viÖc kh¸c nh−ng vÉn lµ viÖc cã quan
hÖ ®Õn ng−êi ®ã, th× dïng “Ho¸n t−íng ph¸p” hay dïng “Di t−íng ph¸p” ®Ó ®æi
quÎ. Hai çch ®æi quÎ nµy tïy ý dïng çch nµo còng ®−îc, tù ý m×nh lÊy t©m linh
mµ dïng hoÆc nh− m×nh ®· kinh nghiÖm ®Ó xem ph−¬ng ph¸p nµo thÝch hîp, cã
tÝnh chÝnh x¸c cao h¬n th× dïng ph−¬ng ph¸p Êy. Riªng t«i, khi còng mét ng−êi
hái, mµ hái sang viÖc kh¸c th× dïng “Ho¸n t−íng ph¸p”.
3.Tõ ng−êi kh¸ch thø 2 trë lªn ®Òu gäi lµ thø kh¸ch. Cïng trong mét giê, nÕu
cã ng−êi thø kh¸ch ®Õn xem, th× ph¶i dïng “Ho¸n nhËt thÇn ph¸p” mµ ®æi quÎ.
Nh−ng nÕu ng−êi thø kh¸ch Êy®· xem xong mét quÎ råi, l¹i muèn xem thªm quÎ
kh¸c n÷a ®Ó hái viÖc cña chÝnh hä, th× l¹i ph¶i dïng “Ho¸n t−íng ph¸p” hay “Di
t−íng ph¸p” mµ ®æi quÎ.
Trong mét giê xem nhiÒu quÎ, th× quÎ thø nhÊt gäi lµ quÎ chÝnh , cßn quÎ thø
2 trë lªn ®Òu gäi lµ quÎ ®æi. Sau ®©y lµ 3 phÐp ®æi quÎ.
PhÐp thø nhÊt : Ho¸n nhËt thÇn ph¸p

Ho¸n nhËt thÇn ph¸p còng gäi lµ “Ho¸n can chi ph¸p”, v× NhËt tøc Can vµ
ThÇn tøc Chi, ®ã lµ phÐp ®æi Can Chi.
Can lµ B¶n thÇn ng−êi muèn chiªm quÎ, Chi lµ gia tr¹chcña ng−êi chiªm quÎ,
v× vËy khi xem cho ng−êi thø hai trë ®i mµ cïng trong mét giê xem, th× ph¶i ®æi
Can vµ ®æi Chi, cã nghÜa lµ ®æi B¶n th©n vµ ®æi gia tr¹ch kh¸c, c¨n cø vµo mçi
ng−êi ®Òu cã B¶n th©n kh¸c nhau vµ gia tr¹ch kh¸c nhau. Khi ®· ®æi xong Can Chi
cÇn ph¶i hiÓu r»ng ®· xem nh»m qua mét ngµy kh¸c råi.
1. PhÐp ®æi Can
+ Quy t¾c: D−¬ng Can th× ph¶i ®æi ra ¢m Can, cßn ¢m Can th× ph¶i ®æi ra
D−¬ng Can, víi ®iÒu kiÖn Can cña quÎ sau ph¶i kh¾c Can cña quÎ tr−íc.
D−¬ng Can lµ Gi¸p-BÝnh-MËu-Canh-Nh©m, ¢m Can lµ: Êt- §inh-Kû-T©n-
Quý. Do quy t¾c trªn, nªn ®−îc lËp thµnh nh− sau: Gi¸p ®æi ra T©n, T©n ®æi ra
BÝnh, BÝnh ®æi ra Quý, Quý ®æi ra MËu, MËu ®æi ra Êt, Êt ®æi ra Canh, Canh ®æi ra
§inh, §inh ®æi ra Nh©m, Nh©m ®æi ra Kû, Kû ®æi ra Gi¸p. Ta cã thÓ s¾p ®Æt s½n
nh÷ng Can ®Ó tuÇn tù ®æi cho nh÷ng quÎ kÕ tiÕp nhau nh− sau:
“Gi¸p-T©n-BÝnh-Quý-MËu-Êt-Canh-§inh-Nh©m-Kû-Gi¸p-…”
Nh− Can ngµy cña quÎ lµ Gi¸p, th× Can cña quÎ sau ph¶i ®æi ra T©n, bëi Gi¸p
lµ D−¬ng Can ph¶i ®æi ra T©n lµ ¢m Can, ®ã lµ Can cña quÎ sau kh¾c Can cña quÎ
tr−íc, T©n kim kh¾c Gi¸p méc.
2. PhÐp ®æi Chi
+ Quy t¾c: kÓ lµ 1 t¹i Chi cña hiÖn t¹i, nÕu Chi cña quÎ hiÖn t¹i thuéc D−¬ng
thi f®Õm nghÞch l¹i 4 cung ®Ó ®æi, cßn Chi cña quÎ hiÖn t¹i thuéc ¢m th× ®Õm thuËn
tíi 6 cung ®Ó ®æi.
Nh÷ng Chi thuéc D−¬ng lµ: DÇn-Ngä-TuÊt-Th©n-Tý-Th×n. Nh÷ng Chi thuéc
¢m lµ: Hîi-M·o-Mïi-TÞ-DËu-Söu. §Õm nghÞch hay ®Õm thuËn ®Òu ph¶i hteo thø tù
12 chi: Tý-Söu-DÇn-M·o-Th×n-TÞ-Ngä-Mïi-Th©n-DËu-TuÊt-Hîi. Theo quy t¾c trªn
ta cã thÓ s¾p ®Æt s½n thø tù nh− sau:
“Tý-DËu-DÇn-Hîi-Th×n-Söu-Ngä-M·o-Th©n-TÞ-TuÊt-Mïi-Tý-…”
ThÝ dô quÎ thø nhÊt dïng chi DÇn, th× quÎ thø hai dïng chi Hîi, quÎ thø 3
dïng chi Th×n, quÎ thø 4 dïng chi Söu…
PhÐp ®æi chi còng nh− phÐp ®æi Can, vÉn chó träng ®Õn ¢m D−¬ng. V× cã
®Þnh luËt vµ quy t¾c, ta cã thÓ lËp thµnh mét l−ît cho c¶ Can vµ Chi ®æi ®ång thêi:
Gi¸p Tý ®æi ra T©n DËu, T©n DËu ®æi ra BÝnh DÇn>Quý Hîi>MËu Th×n>Êt
Söu>Canh Ngä>§inh M·o>Nh©m Th©n>Kû TÞ>Gi¸p TuÊt>T©n Mïi>BÝnh
Tý>…Nh− quÎ thø nhÊt chiªm ngµy BÝnh DÇn, th× quÎ thø 2 kÓ nh− chiªm ngµy
Quý Hîi, quÎ thø 3 kÓ nh− chiªm ngµy MËu Th×n…®æi m·i cho tíi thø 61 th× gÆp
l¹i ngµy BÝnh DÇn, cã nghÜa lµ dïng l¹i Can Chi cña quÎ thø nhÊt. Nh− vËy ta cã
thÓ hiÓu r»ng trong mét giê ©m lÞch, cã thÓ chiªm tíi 60 quÎ kh¸c nhau.
Nªn nhí khi ®· ®æi quÎ råi, th× chç an Can Chi cña quÎ sau dÜ nhiªn ph¶i kh¸c
víi chç an Can Chi cña quÎ tr−íc. §èi víi NguyÖt t−íng vµ giê xem quÎ th× kh«ng
thay ®æi.
ThÝ dô: quÎ thø nhÊt ngµy MËu TuÊt, nguyÖt t−íng Tý, giê Th©n.
DËu TuÊt Hîi Tý Ng.t−íng
Can MËu TÞ Ngä Mïi Th©n Giê chiªm

Th©n Söu
Th×n QuÎ thø 1 trong giê Th©n DËu

Mïi DÇn
Chi TuÊt
M·o TuÊt
Ngä TÞ Th×n M·o
DÇn Söu Tý Hîi

Trªn ®©y lµ quÎ thø nhÊt chiªm trong giê Th©n, muèn ®æi thµnh quÎ thø 2 th×
ph¶i ®æi Can vµ ®æi Chi. QuÎ 1 dïng Can MËu th× ph¶i ®æi ra Can Êt, dïng Chi
TuÊt th× ph¶i ®æi ra chi Mïi, kÕt qu¶ lµ ngµy Êt Mïi, nh−ng kh«ng ®æi nguyÖt
t−íng vµ ®æi giê, theo nh− b¶ng sau: ngµy Êt Mïi, nguyÖt t−íng Tý, giê Th©n:
Chi Mïi
DËu TuÊt Hîi Tý Ng. T−íng
TÞ Ngä Mïi Th©n Giê hiÖn t¹i

Th©n Söu
Can Êt Th×n QuÎ thø 2 DËu

Mïi Trong giê Th©n DÇn
M·o TuÊt
Ngä TÞ Th×n M·o
DÇn Söu Tý Hîi
QuÎ thø 2 trªn ®©y chØ kh¸c víi quÎ thø nhÊt lµ tªn Can Chi vµ vÞ trÝ an Can
Chi. Muèn chiªm quÎ thø 3 th× còng ph¶i ®æi Can Chi tõ quÎ thø 2 lµ ngµy Êt Mïi
thµnh ngµy Canh Tý, vÉn lµ nguyÖt t−íng Tý vµ giê Th©n nh− sau:
DËu TuÊt Häi Tý Ng. T−íng

Giê hiÖn t¹i
TÞ Ngä Mïi Th©n Can Canh
Th©n Söu
Th×n QuÎ thø 3 DËu

Mïi Trong giê Th©n DÇn
M·o TuÊt
Ngä TÞ Th×n M·o
DÇn Söu Tý Hîi

Chi Tý
QuÎ thø 2 cã ngày là Êt Mïi ®æi sang quÎ thø 3 cã ngày là Canh Tý.
PhÐp thø hai: Ho¸n t−íng ph¸p

Ho¸n t−íng ph¸p lµ phÐp ®æi nguyÖt t−íng, nghÜa lµ ®æi tªn cña NguyÖt
t−íng. Trong cïng 1 giê vÉn lµ mét ng−êi xem quÎ l¹i muèn coi thªm mét quÎ n÷a
®Ó hái mét viÖc kh¸c, th× ta dïng “Ho¸n t−íng ph¸p”, cø mçi mét quÎ th× ta ®æi
mét lÇn NguyÖt t−íng cho mét ng−êi xem nhiÒu viÖc trong cïng mét giê. §æi

NguyÖt t−íng tøc lµ ta dïng tªn NguyÖt t−íng kh¸c, nh−ng vÉn gia lªn cung giê
hiÖn t¹i (®Þa bµn) ®Ó an thiªn bµn vµ ®Þa bµn.
CÇn ph¶i biÕt NguyÖt t−íng hiÖn t¹i (NguyÖt t−íng cña quÎ thø nhÊt) thuéc
¢m hay thuéc D−¬ng, v× phÐp ®æi thuËn nghÞch vµ tr−íc saucã kh¸c nhau.
1. PhÐp ®æi khi NguyÖt t−íng hiÖn t¹i thuéc D−¬ng
+ Quy t¾c: KÓ lµ 1 t¹i tªn NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc, råi theo thø tù 12 Chi
mµ ®Õm,…nh−ng nÕu ®æi cho quÎ ch½n th× ®Õm nghÞch l¹i 4 cung, cßn ®æi cho quÎ
lÎ th× ®Õm thuËn tíi 6 cung.
Nãi quÎ tr−íc chø kh«ng ph¶i quÎ thø 1, lÊy sù t−¬ng ®èi mµ nãi th× quÎ thø
1 tr−íc quÎ thø 2, quÎ thø 2 tr−íc quÎ thø 3 nh−ng sau quÎ thø 1, quÎ thø 3 tr−íc
quÎ thø 4 nh−ng sau quÎ thø 2,…
QuÎ ch½n lµ nh÷ng quÎ: 2, 4, 6,… ,10, 12,…,
QuÎ lÎ lµ nh÷ng quÎ: 3, 5, 7, 9, 11,….,15, 17,….,…
§Õm nghÞch l¹i 4 cung: quan s¸t trong thø tù 12 chi ®Ó xem NguyÖt t−íng cña
quÎ tr−íc ë nh»m vµo Chi nµo, th× ta kÓ 1 t¹i Chi Êy mµ ®Õm nghÞch l¹i Chi thø 4 ,
råi dïng Chi thø 4 nµy lµm NguyÖt t−íng.
§Õm thuËn tíi 6 cung: quan s¸t trong thø tù 12 Chi ®Ó xem NguyÖt t−íng cña
quÎ tr−íc nh»m Chi nµo, th× ta kÓ 1 t¹i Chi Êy, råi ®Õm thuËn tíi Chi thø 6, råi dung
Chi thø 6 nµy mµ lµm NguyÖt t−íng cho quÎ sau.
ThÝ dô: quÎ thø 1 dïng NguyÖt t−íng Th×n thuéc d−¬ng. Th×n lµ NguyÖt
t−íng cña quÎ thø 1 hay còng chÝnh lµ NguyÖt t−íng cña quÎ hiÖn t¹i. QuÎ thø 2 lµ
quÎ ch½n, vËy theo thø tù 12 Chi th× kÓ 1 t¹i Th×n lµ tªn NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc
®Õm nghÞch l¹i th× 2 lµ M·o, 3 t¹i DÇn, 4 t¹i Söu, vËy dïng Söu lµm NguyÖt t−íng
cho quÎ thø 2. QuÎ thø 3 lµ quÎ cã sè ®Õm theo thø tù lµ sè lÎ, theo thø tù cña 12
Chi kÓ 1 t¹i Söu, lµ tªn NguyÖt t−íng cña quÎ thø 2 råi ®Õm thuËn tíi th× 2 t¹i DÇn,
3 t¹i M·o, 4 t¹i Th×n, 5 t¹i TÞ, 6 t¹i Ngä, vËy dïng Ngä lµm NguyÖt t−íng cho quÎ
thø 3.
Theo quy t¾c trªn th× quÎ thø 4 dïng NguyÖt t−íng M·o, quÎ thø 5 th× dïng
NguyÖt t−íng Th©n, quÎ thø 6 th× dïng NguyÖt t−íng TÞ, quÎ thø 7 th× dïng NguyÖt
t−íng TuÊt, quÎ thø 8 th× dïng NguyÖt t−íng Mïi, quÎ thø 9 th× dïng NguyÖt t−íng
Tý…
§Ó khái nhÇm lÉn v× tÝnh ch½n lÎ cïng thuËn nghÞch, theo quy t¾c ta lËp s½n
tªn NguyÖt t−íng ®Ó tuÇn tù ®æi cho quÎ kÕ tiÕp nh− sau:
“…Tý-DËu-DÇn-Hîi-Th×n-Söu-Ngä-M·o-Th©n-TÞ-TuÊt-Mïi-Tý…”
Nh− quÎ thø 1 dïng NguyÖt t−íng TuÊt, th× quÎ thø 2 dïng NguyÖt t−íng
Mïi, quÎ thø 3 dïng NguyÖt t−íng Tý, quÎ thø 4 dïng NguyÖt t−íng DËu,…Nªn
nhí NguyÖt t−íng cña quÎ thø 1 ph¶i lµ NguyÖt t−íng thuéc d−¬ng (Tý-DÇn-Th×n-
Ngä-Th©n-TuÊt). Mçi lÇn ®æi quÎ th× thay tªn NguyÖt t−íng kh¸c, nh−ng lu«n lu«n
gia lªn cung giê hiÖn t¹i, lµ n¬i NguyÖt t−íng cña quÎ thø 1 ®· gia lªn, kh«ng thay
®æi chç. ThÝ dô: ngµy MËu DÇn, NguyÖt t−íng Th×n, giê DËu.

Tý Söu DÇn M·o

Can MËu TÞ Ngä Mïi Th©n
Hîi Th×n NguyÖt t−íng
Th×n DËu Giê hiÖn t¹i
TuÊt QuÎ thø 1 TÞ
M·o TuÊt
DËu Th©n Mïi Ngä
Chi DÇn DÇn Söu Tý Hîi
§æi sang quÎ thø 2 khi NguyÖt t−íng thuéc d−¬ng, vÉn trong giõo DËu,
NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc lµ Th×n thuéc d−¬ng th× ph¶i ®æi thµnh NguyÖt t−íng
Söu nh− sau: Ngµy MËu DÇn, NguyÖt t−íng Söu, giê DËu:
DËu TuÊt Hîi Tý

Can MËu TÞ Ngä Mïi Th©n
Th©n Söu NguyÖt t−íng ®· ®æi
Th×n QuÎ thø 2 DËu Giê hiÖn t¹i
Mïi còng trong giê DËu DÇn
M·o TuÊt
Ngä TÞ Th×n M·o
Muèn xem quÎ thø 3 còng trong giê DËu th× ph¶i ®æi NguyÖt t−íng Söu ra
NguyÖt t−íng Ngä ®−îc quÎ nh− sau: ngµy MËu DÇn, NguyÖt t−íng Ngä, giê DËu.
DÇn M·o Th×n TÞ

CanMËu TÞ Ngä Mïi Th©n
Söu Ngä NguyÖt t−íng ®· ®æi
Th×n QuÎ thø 3 DËu Giê hiÖn t¹i
Tý còng trong giê DËu Mïi
M·o TuÊt
2.PhÐp ®æi quÎ khi NguyÖt t−íng hiÖn t¹i thuéc ¢m
+ Quy t¾c: kÓ lµ mét t¹i tªn NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc, råi theo thø tù
12 Chi mµ ®Õm,…nh−ng nÕu ®æi cho quÎ cã sè thø tù ch½n th× ®Õm thuËn tíi 4
cung, cßn ®æi cho quÎ cã sè thø tù lÎ th× ®Õm nghÞch l¹i 6 cung.
ThÝ dô: quÎ thø 1 dïng NguyÖt t−íng M·o thuéc ¢m (M·o lµ NguyÖt t−íng
cña quÎ thø 1 hay còng lµ NguyÖt t−íng cña quÎ hiÖn t¹i). QuÎ thø 2 lµ quÎ ch½n,
theo thø tù 12 Chi, kÓ 1 t¹i M·o lµ tªn NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc, ®Õm thuËn tíi
th× 2 lµ Th×n, 3 lµ TÞ, 4 lµ Ngä, vËy dïng Ngä lµm NguyÖt t−íng cho quÎ thø 2 (sau
quÎ thø 1). QuÎ thø 3 cã sè thø tù lµ sè lÎ, theo thø tù 12 Chi, kÓ mét t¹i Ngä lµ tªn

NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc ®Õm nghÞch l¹i th× 2 t¹i TÞ, 3 t¹i Th×n, 4 t¹i M·o, 5 t¹i
DÇn, 6 t¹i Söu, vËy dïng Söu lµm NguyÖt t−íng cho quÎ thø 3 (sau quÎ thø 2).
Cø theo quy t¾c mµ ®æi quÎ th× quÎ thø 4 dïng NguyÖt t−íng Th×n, quÎ thø 5
dïng nguyÖt t−íng Hîi, quÎ thø 6 dïng NguyÖt t−íng DÇn,…®Ó khái nhÇm lÉn v×
tÝnh quÎ ch½n lÎ vµ thuËn nghÞch, th× theo quy t¾c ta cã thÓ lËp s½n thø tù nh− sau:
“…Hîi-DÇn-DËu-Tý-Mïi-TuÊt-TÞ-Th©n-M·o-Ngä-Söu-Th×n-Hîi-…”
Nªn nhí theo thø tù trªn khi ®æi NguyÖt t−íng lµ hteo thø tù thuËn vµ NguyÖt
t−íng cña quÎ thø 1 ph¶i lµ NguyÖt t−íng thuéc ¢m, mçi lÇn ®æi lµ mét lÇn thay
tªn NguyÖt t−íng kh¸c vµ lu«n gia lªn Giê hiÖn t¹i lµ cung ®Þa bµn cã cïng tªn víi
giê chiªm quÎ, lµ n¬i mµ NguyÖt t−íng cña quÎ 1 gia lªn.
ThÝ dô: ngµy Êt M·o, nguyÖt t−íng Mïi (thuéc ©m), giê Hîi.
Söu DÇn M·o Th×n

TÞ Ngä Mïi Th©n
Tý TÞ
Hîi trong Ngä
Chi M·o M·o Giê Hîi TuÊt
TuÊt DËu Th©n Mïi - NguyÖt t−íng
DÇn Söu Tý Hîi - Giê hiÖn t¹i
§æi sang quÎ thø 2 vÉn trong giê Hîi th× ta ®æi NguyÖt t−íng cña quÎ thø 1 lµ
Mïi thuéc ¢m, sang NguyÖt t−íng cña quÎ thø 2 lµ TuÊt, nghÜa lµ Ngµy Êt M·o,
NguyÖt t−íng TuÊt, giê Hîi nh− sau:
Th×n TÞ Ngä Mïi
TÞ Ngä Mïi Th©n
M·o Th©n
DÇn trong giê Hîi DËu
Chi M·o M·o TuÊt
Söu Tý Hîi TuÊt - NguyÖt t−íng ®· ®æi
Muèn chiªm quÎ thø 3 còng trong giê Hîi th× NguyÖt t−íng TuÊt ph¶i ®æi
thµnh NguyÖt t−íng TÞ nh− sau:
Hîi Tý Söu DÇn
TÞ Ngä Mïi Th©n
TuÊt M·o
DËu còng trong Th©n
Chi M·o M·o giê Hîi TuÊt
Th©n Mïi Ngä TÞ - NguyÖt t−íng ®· ®æi

PhÐp thø 3: Di t−íng ph¸p
Di t−íng ph¸p còng gäi lµ “ Di thÇn ph¸p ”. Mét ng−êi ®· xem xong 1 quÎ,
l¹i muèn xem thªm quÎ kh¸c ®Ó hái mét viÖc kh¸c cña chÝnh ng−êi ®ã, nh−ng vÉn
cßn trong mét giê th× ph¶i ®æi quÎ b»ng Di t−íng ph¸p. Cø mçi viÖc cã néi dung
kh¸c th× ph¶i ®æi sang mét quÎ kh¸c.
Di t−íng ph¸p lµ phÐp dêi NguyÖt t−íng. PhÐp dêi NguyÖt t−íng cã sù kh¸c
nhau gi÷a ngµy ¢m vµ ngµy D−¬ng. Ngµy ¢m lµ nh÷ng ngµy: Êt-§inh-Kû-T©n-
Quý. Ngµy D−¬ng lµ nh÷ng ngµy: Gi¸p-BÝnh-MËu-Canh-Nh©m.
1.PhÐp dêi NguyÖt t−íng trong ngµy D−¬ng
+ Quy t¾c: kÓ 1 t¹i cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt t−íng n¬i quÎ thø 1, råi ®Õm
nghÞch l¹i cung ®Þa bµn thø 3 hay thø 4, ®iÒu cèt yÕu lµ ph¶i gÆp cung ¢m ®Þa bµn,
råi dïng NguyÖt t−íng gia lªn cung ¢m ®Þa bµn nµy mµ lµm quÎ thø 2. Tõ quÎ thø
3 trë ®i th× kÓ 1 t¹i cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt t−íng n¬i quÎ tr−íc, råi ®Õm…,
nh−ng nÕu dêi NguyÖt t−íng cho quÎ lÎ, th× ®Õm thuËn tíi cung ®Þa bµn thø 5 vµ
dïng tªn NguyÖt t−íng gia lªn cung thø 5 nµy mµ lµm NguyÖt t−íng cho quÎ sau.
Cßn dêi NguyÖt t−íng cho quÎ ch½n th× ®Õm nghÞch l¹i cung ®Þa bµn thø 3 vµ dïng
tªn NguyÖt t−íng gia lªn cung thø 3 nµy mµ lµm quÎ sau.
Lêi gi¶i: trong quy t¾c kh«ng luËn quÎ thø 1 v× vÉn trang quÎ theo th−êng lÖ,
còng kh«ng luËn NguyÖt t−íng gia lªn cung ¢m hay cung D−¬ng ®Þa bµn . Chiªm
tíi quÎ thø mÊy th× vÉn dïng mét NguyÖt t−íng, tøc lµ tªn cña NguyÖt t−íng hiÖn
t¹i hay NguyÖt t−íng cña quÎ thø 1. Dï ®Õm thuËn hay ®Õm nghÞch còng ph¶i do
theo thø tù cña 12 cung ®Þa bµn ®· an s½n trong quÎ. §Õm t¹i quÎ tr−íc mµ t×m chç
®Ó lµm quÎ sau, ®ã lµ t×m t¹i cung ®Þa bµn kh¸c ®Ó dïng NguyÖt t−íng gia lªn. Theo
luËt ¢m D−¬ng, th× ngµy D−¬ng ph¶i t×m t¹i cung ¢m mµ dïng, mµ lµm quÎ ®æi, v×
thÕ cho nªn chiªm quÎ thø 2 theo quy t¾c th× ph¶i ®Õm nghÞch l¹i cung ®Þa bµn thø
3, nÕu gÆp ngay cung ¢m ®Þa bµn th× dïng NguyÖt t−íng gia lªn ®ã mµ lµm quÎ thø
2, b»ng nh− cung thø 3 nµy nh»m ®óng vµo cung D−¬ng ®Þa bµn th× ph¶i ®Õm
nghÞch thªm mét cung n÷a, tøc lµ cung thø 4, ®Ó gÆp cung ¢m ®Þa bµn, råi vÉn
dïng NguyÖt t−íng cña quÎ thø 1 mµ gia lªn cung ®Þa bµn thø 4 ®ã ®Ó lµm quÎ thø
2. (Phµm xem t¹i quÎ thø 1, nÕu thÊy NguyÖt t−íng gia lªn cung ¢m ®Þa bµn th×
®Õm nghÞch l¹i cung thø 3 th× sÏ gÆp ngay cung ¢m, cßn nh− quÎ thÊy NguyÖt
t−íng gia lªn cung D−¬ng ®Þa bµn th× ®Õm nghÞch l¹i cung thø 4 sÏ gÆp cung ¢m
®Þa bµn).
ThÝ dô: ngµy Gi¸p TuÊt, NguyÖt t−íng DÇn, giê Th©n.
Hîi Tý Söu DÇn NguyÖt t−íng

TÞ Ngä Mïi Th©n Giê hiÖn t¹i
TuÊt QuÎ thø 1 dïng M·o
Th×n nguyÖt t−íng DÇn DËu
DËu gia Th©n ®Þa bàn Th×n
M·o TuÊt Chi TuÊt
Th©n Mïi Ngä TÞ
Can Gi¸p DÇn Söu Tý Hîi

Ngµy Gi¸p TuÊt lµ ngµy D−¬ng, ë trªn quÎ thø 1 trong giê Th©n, muèn chiªm
quÎ thø 2 còng trong giê Th©n, theo Quy t¾c: kÓ 1 t¹i cung Th©n ®Þa bµn lµ cung cã
thõa NguyÖt t−íng DÇn, ®Õm nghÞch l¹i 4 cung gÆp cung TÞ lµ cung ©m, dïng
NguyÖt t−íng DÇn gia lªn cung TÞ lµm quÎ thø 2: ngµy Gi¸p TuÊt, NguyÖt t−íng
DÇn gia TÞ ®Þa bµn.
NguyÖt t−íng DÇn M·o Th×n TÞ

TÞ Ngä Mïi Th©n
Söu QuÎ 2 cïng giê Ngä
Th×n Th©n dïng NguyÖt DËu
Tý t−íng DÇn Gia Mïi
M·o TÞ ®Þa bàn TuÊt Chi TuÊt
Xem trong quÎ thø 2 th× cung TÞ ®Þa bµn cã thõa NguyÖt t−íng DÇn, muèn
chiªm tiÕp tôc quÎ thø 3, lµ quÎ cã sè thø tù lµ quÎ lÎ, th× ph¶i kÓ 1 t¹i cung TÞ ®Þa
bµn lµ cung cã thõa NguyÖt t−íng DÇn, råi ®Õm thuËn tíi 5 cung, lµ cung DËu ®Þa
bµn. VÉn dïng NguyÖt t−íng DÇn gia lªn cung DËu ®Þa bµn ®Ó lµm quÎ thø 3 nh−
sau:
TuÊt Hîi Tý Söu
TÞ Ngä Mïi Th©n
DËu QuÎ 3 cïng giê DÇn -NguyÖt t−íng
Th×n Th©n DËu
Th©n dïng Ng.t−íng DÇn M·o
M·o gia lªn DËu ®Þa bàn TuÊt - Chi TuÊt
Mïi Ngä TÞ Th×n
Xem quÎ thø 3 ë trªn thÊy DËu ®Þa bµn cã thõa NguyÖt t−íng DÇn, muèn
chiªm tiÕp quÎ thø 4 lµ quÎ ch½n, th× kÓ 1 t¹i DËu ®Þa bµn råi ®Õm nghÞch l¹i 3 cung
, tíi cung Mïi ®Þa bµn, vÉn dïng NguyÖt t−íng DÇn gia lªn cung Mïi ®Þa bµn.
NguyÖt t−íng
DÇn
Tý Söu M·o
Mïi
Hîi QuÎ thø 4 cïng trong giê Th×n

Th©n: ngày Gi¸p TuÊt
dïng nguyÖt t−íng DÇn TÞ
TuÊt gia Mïi ®Þa bàn
TuÊt Chi TuÊt
DËu
Th©n Mïi Ngä
Can Gi¸p DÇn

2. PhÐp dêi NguyÖt t−íng trong ngày Âm:

+ Quy t¾c: kÓ lµ 1 t¹i cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt t−íng n¬i quÎ thø 1, råi
®Õm thuËn tíi cung ®Þa bµn thø 5 hay thø 6, cèt yÕu lµ cho gÆp cung D−¬ng ®Þa
bµn, råi dïng NguyÖt t−íng gia lªn cung D−¬ng ®Þa bµn nµy mµ lµm quÎ thø 2. Tõ
quÎ thø 3 trë lªn th× kÓ 1 t¹i cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt t−íng cña quÎ tr−íc, råi
cø ®Õm,…, nh−ng khi dêi nguyÖt t−íng cho quÎ cã sè thø tù lµ quÎ lÎ, th× ®Õm
nghÞch l¹i cung ®Þa bµn thø 3, råi dïng NguyÖt t−íng gia lªn cung thø 3 nµy mµ
lµm quÎ sau; Cßn nh− rêi NguyÖt t−íng cho quÎ cã sè thø tù lµ ch½n, th× ®Õm thuËn
tíi cung ®Þa bµn thø 5 vµ dïng NguyÖt t−íng gia lªn cung thø 5 nµy mµ lµm quÎ
sau.
Lêi gi¶i: theo quy t¾c, th× luËt ¢m D−¬ng ph¶i cã sù t−¬ng ®èi, do vËy muèn
lËp quÎ thø 2 ph¶i ®Õm thuËn tíi cung ®Þa bµn thø 5, nÕu cung thø 5 nµy lµ cung
D−¬ng th× liÕn lÊy NguyÖt t−íng gia lªn ®ã mµ lµm quÎ thø 2; Cßn nh− cung thø 5
nµy lµ cung ¢m ®Þa bµn, th× ph¶i ®Õm thuËn thªm mét cung n÷a tíi cung thø 6, th×
tÊt sÏ gÆp cung D−¬ng ®Þa bµn, råi míi dïng NguyÖt t−íng gia lªn cung thø 6 nµy
mµ lµm quÎ thø 2. §ã lµ nguyªn t¾c: ngµy ¢m th× ph¶i biÕn ®æi t×m t¹i n¬i chç
D−¬ng mµ ®æi quÎ; Phµm xem t¹i quÎ 1, thÊy NguyÖt t−íng gia lªn cung D−¬ng ®Þa
bµn th× ®Õm thuËn tíi cung thø 5 sÏ gÆp ngay cung D−¬ng ®Þa bµn, cßn nh− t¹i quÎ
thø 1 thÊy NguyÖt t−íng gia lªn cung ¢m ®Þa bµn th× ph¶i ®Õm thuËn tíi cung thø 6
th× sÏ gÆp cung D−¬ng ®Þa bµn.
Quy t¾c ®æi quÎ ngµy D−¬ng vµ ®æi quÎ ngµy ¢m cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau:
®èi víi ngµy D−¬ng th× ®Õm nghÞch l¹i cung thø 3 hay cung thø 4 ®Ó gÆp cung ¢m
®Þa bµn mµ lµm quÎ thø 2; cßn ®èi víi ®æi quÎ cho ngµy ¢m th× ®Õm thuËn tíi cung
thø 5 hay thø 6 ®Ó gÆp cung D−¬ng ®Þa bµn mµ lµm quÎ thø 2. Tõ quÎ thø 3 trë ®i,
ngµy D−¬ng th× quÎ lÎ ®Õm thuËn tíi cung thø 5, cßn quÎ ch½n th× ®Õm thuËn tíi
cung ®Þa bµn thø 3; ®èi víi ngµy ¢m tõ quÎ thø 3 trë ®i th× quÎ lÎ ®Õm nghÞch l¹i
cung thø 3, cßn quÎ ch½n th× ®Õm thuËn tíi cung thø 5.
Theo mÉu ®æi quÎ ngµy D−¬ng lµ phÐp dêi NguyÖt t−íng trong ngµy D−¬ng
th× ta còng c¨n cø vµo ®ã mµ hiÓu çch ®æi quÎ cho ngµy ¢m.
VÝ dô: ngµy Quý Hîi, NguyÖt t−íng Mïi, giê DÇn.
QuÎ 2, 5, QuÎ 4, 7, 16, 19
14, 17,
Mïi Mïi
TÞ ®b Ngä ®b Mïi ®b Th©n ®b
QuÎ 3, 12, Mïi
15, 24, Th×n ®b
Mïi QuÎ thø 6
M·o ®b TuÊt ®b 9, 18, 21
-Ng t−íng Mïi Mïi
-Giê DÇn ®b Söu ®b Tý ®b Hîi ®b Chi Hîi
quÎ thø 1 Can Quý QuÎ thø 8,
10, 13, 22, 25 11, 20, 23
MÉu quÎ trªn toµn dïng Mïi lµm NguyÖt t−íng nh−ng dêi qua çc cung ®Þa
bµn kh¸c nhau. §Ó ý quÎ thø 2 trong vÝ dô. KÓ 1 t¹i DÇn ®Þa bµn, ®Õm thuËn tíi
cung thø 5 gÆp Ngä ®Þa bµn, cung D−¬ng nªn dïng Mïi gia Ngä lµm quÎ 2.
Tãm t¾t:
Cïng trong mét giê mµ chiªm xem nhiÒu quÎ th× tõ quÎ thø 2 trë ®i ph¶i thay
®æi quÎ. Nh−ng xem cho ng−êi kh¸ch kh¸c th× ph¶i dïng “Ho¸n nhËt thÇn ph¸p”
mµ ®æi quÎ, cßn xem thªm sù viÖc kh¸c th× ph¶i dïng “Ho¸n t−íng ph¸p” hoÆc
dïng “Di t−íng ph¸p” mµ ®æi quÎ.
Ho¸n nhËt thÇn ph¸p: lµ phÐp dïng Can Chi ®Ó ®æi quÎ (mçi quÎ ®Òu cã an
Can Chi). Tuy thay ®æi Can Chi nh−ng vÉn dïng mét NguyÖt t−íng theo quÎ ban
®Çu. §©y lµ nh÷ng Can s¾p ®Æt s½n ®Ó tuÇn tù ®æi cho nh÷ng quÎ kÕ tiÕp sau:
…Gi¸p-T©n-BÝnh-Quý-MËu-Êt-Canh-§inh-Nh©m-Kû-Gi¸p…
§©y lµ nh÷ng Chi s¾p ®Æt s½n ®Ó tuÇn tù ®æi cho nh÷ng quÎ kÕ tiÕp sau:
…Tý-DËu-DÇn-Hîi-Th×n-Söu-Ngä-M·o-Th©n-TÞ-TuÊt-Mïi-Tý…
Ho¸n t−íng ph¸p: lµ phÐp ®æi tªn NguyÖt t−íng ®Ó lµm quÎ kh¸c. §æi
NguyÖt t−íng nh−ng kh«ng ®æi Can Chi. §æi kh¸c tªn NguyÖt t−íng nh−ng vÉn gia
lªn cung giê ®Þa bµn hiÖn t¹i. Çch ®æi do NguyÖt t−íng hiÖn t¹i lµ D−¬ng hay ¢m.
+ NÕu NguyÖt t−íng hiÖn t¹i thuéc D−¬ng mµ muèn chiªm thªm çc quÎ kÕ
tiÕp, th× ®©y lµ tªn cña nh÷ng NguyÖt t−íng ®· s¾p ®Æt s½n ®Ó tuÇn tù ®æi nh− sau:
…Tý-DËu-DÇn-Hîi-Th×n-Söu-Ngä-M·o-Th©n-TÞ-TuÊt-Mïi-Tý…
+ NÕu NguyÖt t−íng hiÖn t¹i thuéc ¢m mµ muèn chiªm thªm çc quÎ kÕ tiÕp
th× ®©y lµ tªn cña nh÷ng NguyÖt t−íng ®· s¾p ®Æt s½n ®Ó tuÇn tù ®æi nh− sau:
…Hîi-DÇn-DËu-Tý-Mïi-TuÊt-TÞ-Th©n-M·o-Ngä-Söu-Th×n-Hîi…
Di t−íng ph¸p: lµ phÐp dêi NguyÖt t−íng ®Õn mét n¬i kh¸c. Dêi NguyÖt
t−íng chø kh«ng ®æi Can Chi, ph¶i dïng m·i mét NguyÖt t−íng hiÖn t¹i gia lªn
mét cung ®Þa bµn kh¸c, kh«ng phô thuéc vµo giê khi chiªm quÎ. Çch ®æi quÎ c¨n
cø vµo ngµy D−¬ng hay ngµy ¢m.
+ T×m cung ®Þa bµn ®Ó ®æi quÎ trong ngµy D−¬ng: kÓ mét t¹i cung ®Þa bµn cã
thõa NguyÖt t−íng ë quÎ tr−íc, ®æi cho quÎ cã sè thø tù ch½n th× ®Õm nghÞch tíi
cung thø 3, ®æi cho quÎ cã sè thø tù lÎ th× ®Õm thuËn tíi cung thø 5, råi dïng
NguyÖt t−íng gia lªn cung ®ã lµm quÎ sau. Nh−ng chØ riªng quÎ thø 2 lµ quÎ cã sè
thø tù ch½n, nÕu ®Õm nghÞch l¹i cung thø thø 3 mµ ch−a gÆp cung ¢m ®Þa bµn th×
ph¶i ®Õm nghÞch thªm mét cung n÷a lµ cung thø 4, cho gÆp cung ¢m ®Þa bµn, råi
míi dïng NguyÖt t−íng gia lªn.
T×m cung ®Þa bµn ®Ó ®æi quÎ trong ngµy ¢m: kÓ 1 t¹i cung ®Þa bµn cã thõa
NguyÖt t−íng n¬i quÎ tr−íc, nÕu ®æi cho quÎ cã sè thø tù ch½n th× ®Õm thuËn tíi
cung ®Þa bµn thø 5, ®æi cho quÎ cã sè thø tù lµ lÎ th× ®Õm nghÞch l¹i cung ®Þa bµn
thø 3, råi dïng NguyÖt t−íng gia lªn cung ®Þa bµn ®ã mµ lµm çc quÎ sau. Nh−ng
chØ riªng quÎ thø 2, lµ quÎ cã sè thø tù ch½n, nÕu ®Õm thuËn tíi cung thø 5 mµ ch−a
gÆp cung D−¬ng ®Þa bµn, th× ph¶i ®Õm thuËn thªm mét cung n÷a lµ cung thø 6, cho
gÆp cung D−¬ng ®Þa bµn, råi míi dïng NguyÖt t−íng gia lªn.

Môc 7: Lôc hμo t−îng

Lôc hµo t−îng lµ 6 hµo t−îng ®Ó biÓu t−îng hay ®Ó ¸m chØ vµo çc h¹ng
ng−êi vµ çc sù vËt mµ m×nh muèn biÕt. S¸u hµo Êy lµ: Phô mÉu, B¶n th©n, Tö
t«n, Thª tµi, Quan quû vµ Huynh ®Ö. Phô mÉu lµ bËc cha mÑ còng lµ hµng tr−ëng
th−îng. B¶n th©n lµ th©n m×nh, tøc lµ chÝnh m×nh. Tö t«n lµ h¹ng con ch¸u. Thª tµi
lµ vî vµ tiÒn tµi. Quan quû lµ «ng quan, ma quû, ng−êi ®· qu¸ v·ng. Huynh ®Ö lµ
hµng anh em hay chÞ em. Th«ng qua mèi quan hÖ sinh kh¾c hay tû hßa cña ngò
hµnh ®èi víi Can ngµy ®Ó biÕt ®−îc çc hµo t−îng (®èi víi Sè mÖnh th× lµ Can ngµy
sinh).
1.Lôc hµo to¸n lÖ:
§Êy lµ phÐp tÝnh ra hµo t−îng. BÊt cø Can Chi, thÇn, t−íng…phµm muèn tÝnh
ra hµo t−îng cho ch÷ nµo th× lÊy ch÷ Êy ®em so víi Can (Can ngµy chiªm quÎ) vµ
do sù sinh kh¾c hay tû hßa mµ biÕt hµo t−îng cña ch÷ Êy. §−îc diÔn gi¶i nh− sau:
Tû Can vi huynh ®Ö: Tû tøc lµ tû hßa, ngang b»ng nhau, cïng thuéc mét lo¹i
nh− nhau, kim gÆp kim, méc gÆp méc,…VËy ch÷ nµo cïng thuéc mét lo¹i trong
ngò hµnh víi Can, còng nh− cïng m¸u mñ víi m×nh tÊt ph¶i lµ hµng anh chÞ em cña
m×nh th× gäi lµ hµo huynh ®Ö.
Sinh Can vi Phô mÉu: nghÜa lµ ch÷ nµo sinh Can th× gäi ch÷ Êy lµ hµo Phô
mÉu. Bëi ng−êi sinh ra m×nh (Can) tÊt nhiªn lµ hµng cha mÑ cña m×nh, tøc lµ hµo
Phô mÉu.
Kh¾c Can vi Quan quû: hµo Quan quû lµ ch÷ kh¾c Can. V× sao? V× h¹ng
ng−êi kh¾c sö ®−îc m×nh tÊt ph¶i lµ h¹ng quan chøc vµ ma quØ. Bëi «ng quan xö téi
®−îc m×nh, ma quØ h¹i m×nh ®au èm vµ ®em tai häa ®Õn cho m×nh. §èi víi phô n÷
th× hµo Quan quØ lµ Chång, v× chång còng nh− «ng quan cña vî.
Can sinh vi Tö t«n: nghÜa lµ Can sinh ch÷ nµo th× gäi ch÷ Êy lµ hµo Tö t«n.
V× sao? V× h¹ng ng−êi mµ m×nh sinh ®Î ra tÊt ph¶i lµ h¹ng Tö t«n, tøc con ch¸u cña
m×nh vËy.
Can kh¾c vi Thª tµi: nghÜa lµ Can kh¾c ch÷ nµo th× gäi ch÷ Êy lµ hµo Thª
tµi. V× sao? V× h¹ng ng−êi mµ m×nh kh¾c xö ®−îc tÊt lµ vî (Thª) cña m×nh, vµ vËt
liÖu mµ m×nh ®−îc tù do sö dông theo ý muèn cña m×nh lµ tiÒn tµi (Tµi).
2. Lôc hµo t−¬ng sinh:
- Phô mÉu sinh Huynh ®Ö vµ sinh B¶n th©n (Can).
- Huynh ®Ö vµ B¶n th©n sinh Tö t«n.
- Tö t«n sinh Thª tµi.
- Thª tµi sinh quan quû.
- Quan quû sinh Phô mÉu.
3. Lôc hµo t−¬ng kh¾c:
- Phô mÉu kh¾c Tö t«n.
- Tö t«n kh¾c Quan quû.
- Quan quû kh¾c Huynh ®Ö vµ B¶n th©n.
- Huynh ®Ö vµ B¶n th©n kh¾c Thª tµi.
- Thª tµi kh¾c Phô mÉu.

4. Lôc hµo së øng:

Phô mÉu: lµ cha mÑ, bËc t«n tr−ëng, còng lµ sinh kÕ, nh÷ng viÖc lµm ¨n sinh
sèng. Muèn biÕt tèt xÊu ra sao th× t×m trong Lôc xø cã hµo Phô mÉu mµ suy ®o¸n.
Hµo Phô mÉu ®−îc V−îng-T−íng khÝ, thõa çt thÇn, çt t−íng th× cha mÑ yªn lµnh,
sinh kÕ ph¸t ®¹t. B»ng Phô mÉu bÞ H−u-Tï-Tö khÝ thõa hung thÇn, hung t−íng th×
¾t cha mÑ ch¼ng b×nh yªn, lµm ¨n suy sôp. Hµo Phô mÉu gÆp hµo Quan quû th× ®−-
îc lîi tèt v× Quan sinh Phô, cßn gÆp hµo Tµi th× lµ ®iÒm hung h¹i. Çc c«ng viÖc
lµm lín vµ m−u sù rÊt cÇn cã hµo Phô mÉu, v× Phô cÇn ®−îc tèt míi thµnh c«ng to.
Hái vÒ viÖc con ch¸u ch¼ng nªn gÆp hµo Phô mÉu, cßn hái vÒ anh em th× rÊt cÇn cã
hµo Phô mÉu.
B¶n th©n: dïng Can cña ngµy chiªm quÎ ®Ó ®¹i diÖn cho b¶n th©n, øng cho
chÝnh m×nh. Chiªm quÎ cho bÊt cø ng−êi nµo, th× Can ngµy lµ b¶n th©n ng−êi ®ã.
Can ngµy V−îng- T−íng khÝ thõa çt t−íng, çt thÇn, gÆp §øc léc th× m×nh thÞnh,
mäi sù ®Òu thuËn lîi. B»ng nh− Can bÞ H−u-Tï-Tö khÝ, thõa hung t−íng, hung thÇn
th× m×nh suy, gÆp ®iÒm bÊt lîi. Trong mçi quÎ, Can ngµy lµ quan träng nhÊt, rÊt cÇn
cã hµo Phô mÉu, v× hµo Phô mÉu lu«n sinh d−ìng cho B¶n th©n (Can) vµ rÊt kþ gÆp
hµo Quan quû kh¾c B¶n th©n.
Tö t«n: lµ con ch¸u. Muèn biÕt sù tèt xÊu cña con ch¸u th× t×m hµo Tö t«n ë
Lôc xø mµ ®o¸n. §¹i kh¸i hµo Tö t«n V−îng-T−íng, thõa çt t−íng, çt thÇn, th×
con ch¸u gÆp may m¾n. B»ng bÞ H−u-Tï-Tö thõa hung t−íng, hung thÇn th× con
ch¸u gÆp ®iÒu hung h¹i. Hµo Tö t«n rÊt thuËn gÆp hµo Huynh ®Ö v× hµo Huynh ®Ö
sinh Tö t«n, nh−ng rÊt kþ gÆp hµo Phô mÉu, v× Phô mÉu kh¾c Tö t«n. Chiªm cÇu tµi
th× hµo Thª tµi nªn gÆp hµo Tö t«n, v× Tö t«n sinh Thª tµi. Chiªm hái çc sù viÖc tai
h¹i nh− bÖnh ho¹n, quan häa…l¹i cÇn cã hµo Tö t«n, v× hµo Tö t«n kh¾c ®−îc hµo
Quan quû lµ hµo g©y tai häa vµ v× lÏ Êy cho nªn gäi hµo Tö t«n lµ cøu thÇn, lµ hµo
Phóc ®øc. Nh−ng nÕu chiªm hái viÖc quan chøc hoÆc cÇu quan vÞ mµ gÆp hµo Tö
t«n lµ ®iÒm bÊt h¹nh, v× hµo Quan ®· bÞ Tö t«n kh¾c. NÕu cÇu hái sinh kÕ lµm ¨n
mµ gÆp hµo Tö t«n lµ kh«ng tèt, v× hµo Tö t«n lµm hao khÝ lùc cña B¶n th©n lµ Can,
bëi Can vèn sinh hµo Tö t«n cho nªn ph¶i bÞ hao tæn, tøc lµ ph¶i bÞ tho¸t khÝ, v× thÕ
còng gäi hµo Tö t«n lµ hµo Tho¸t khÝ.
Thª tµi: lµ vî vµ tiÒn tµi. V× thÕ cho nªn xem vô vî hay viÖc tiÒn b¹c th× ph¶i
t×m hµo Thª tµi ë Lôc xø mµ ®o¸n. §¹i kh¸i hµo Thª tµi V−îng-T−íng, thõa çt t−-
íng, çt thÇn, th× vô vî vµ tiÒn tµi thÞnh tèt. B»ng bÞ H−u-Tï-Tö khÝ, thõa hung t-
−íng, hung thÇn lµ ®iÒm hung h¹i. Thª tµi gÆp Tö t«n th× tèt v× Tö t«n sinh Thª tµi,
nh−ng nÕu gÆp hµo Huynh ®Ö th× ¾t xÊu v× Huynh ®Ö kh¾c Thª tµi. Ng−êi lµm Quan
hoÆc chiªm hái viÖc quan chøc nªn gÆp hµo Thª tµi v× Thª tµi sinh Quan quû, nh-
−ng nÕu hái viÖc tai n¹n th× l¹i xÊu. Phµm chiªm hái viÖc cha mÑ hay sinh kÕ rÊt kþ
gÆp Thª tµi, v× Thª tµi kh¾c Phô mÉu.
Quan quû: lµ quan chøc vµ ma quû. Ch÷ Quan ¸m chØ vµo ng−êi lµm quan,
viÖc quan, chøc t−íc, cßn ch÷ Quû ¸m chØ vµo ma quû, kÎ thï ®Þch, giÆc c−íp, trém
®¹o cïng tÊt c¶ çc tai häa nh− bÖnh tËt, th−a kiÖn…Bëi thÕ cho nªn chiªm hái vÒ
çc h¹ng ng−êi hay çc sù vËt ®· kÓ ®ã th× ph¶i t×m hµo Quan quØ ë Lôc xø mµ
®o¸n. Hµo Quan quû còng øng cho «ng bµ, ng−êi qu¸ v·ng, çc lo¹i thÇn kú, sïng
quû, ma qu¸i, dÞ ®oan. §èi víi phô n÷ th× hµo Quan quû lµ chång. §¹i kh¸i cÇu
quan chøc hoÆc hái vô Chång mµ thÊy hµo Quan quû V−îng-T−íng thõa çt thÇn,
çt t−íng lµ ®iÒm tèt lµnh. B»ng bÞ H−u-Tï-Tö khÝ, thõa hung thÇn, hung t−íng lµ
®iÒm hung h¹i. Hµo Quan quû rÊt kþ gÆp hµo Tö t«n, v× Tö t«n kh¾c Quan quû,
nh−ng rÊt hîp gÆp hµo Thª tµi v× Thª tµi sinh Quan quû. Chiªm hái viÖc anh chÞ em
ch¼ng nªn gÆp hµo Quan quû v× nã kh¾c Huynh ®Ö. Chiªm hái vô lµm ¨n hay viÖc
cha mÑ rÊt nªn gÆp Quan quû v× nã sinh Phô mÉu.
Huynh ®Ö: lµ anh chÞ em trai g¸i. V× thÕ nªn chiªm hái vÒ viÖc çc h¹ng ng-
−êi Êy th× ph¶i t×m hµo Huynh ®Ö ë Lôc xø mµ ®o¸n. §¹i kh¸i hµo Huynh ®Ö V-
−îng- T−íng thõa çt thÇn, çt t−íng lµ ®iÒm anh chÞ em ®−îc tèt lµnh. B»ng bÞ
H−u-Tï-Tö khÝ thõa hung thÇn, hung t−íng lµ ®iÒm anh chÞ em gÆp ®iÒu hung h¹i.
Huynh ®Ö rÊt kþ gÆp hµo Quan quû kh¾c Huynh ®Ö, nh−ng rÊt hîp gÆp Phô mÉu v×
Phô vèn sinh Huynh ®Ö. Chiªm hái cÇu tµi rÊt kþ gÆp hµo Huynh ®Ö v× hµo Huynh
®Ö kh¾c Thª tµi. Chiªm hái viÖc con çi rÊt cÇn cã hµo Huynh ®Ö v× nã sinh hµo Tö
t«n.
Tãm l¹i: muèn chiªm hái h¹ng ng−êi nµo hay sù viÖc g× th× cø quan s¸t ë Lôc
xø ®Ó t×m hµo t−îng nµo øng cho h¹ng ng−êi hay sù viÖc cña m×nh muèn biÕt Êy
mµ ®o¸n. §¹i kh¸i hµo t−îng ®ã ®−îc V−îng-T−íng khÝ cïng thõa çt thÇn, çt t-
−íng lµ ®iÒm tèt. B»ng hµo t−îng ®ã bÞ H−u-Tï-Tö khÝ cïng thõa hung thÇn, hung
t−íng lµ ®iÒm xÊu.
5. Lôc hµo c− Lôc xø:
§Êy lµ çch ®o¸n 6 hµo t−îng ë Lôc xø, tøc lµ Can, Chi, B¶n mÖnh, S¬
truyÒn, Trung truyÒn vµ M¹t truyÒn. §©y lµ 6 n¬i quan träng nhÊt cña mét quÎ, mèi
quan hÖ sinh kh¾c hay tû hßa gi÷a Lôc hµo víi nhau trong Lôc xø sÏ ph¶n ¸nh
nh÷ng sù viÖc nh÷ng sù viÖc m×nh muèn biÕt, nªn gäi lµ Lôc xø.
Mçi quÎ ®Òu cã 12 cung thiªn bµn, 12 cung ®Þa bµn, Tø khãa, Tam truyÒn,
Can, Chi, B¶n mÖnh, Hµnh niªn nh−ng còng chØ cã Lôc xø lµ cã quan hÖ tíi viÖc
chiªm hái nhiÒu h¬n c¶. §«i khi ë Lôc xø kh«ng cã hµo t−îng hay thÇn t−íng øng
vµo viÖc m×nh muèn biÕt th× ph¶i t×m ë ngoµi Lôc xø. Khi ®· lËp quÎ xong th× ph¶i
quan s¸t ë Lôc xø ®Ó t×m hµo ChÝnh sù, tøc lµ hµo øng vµo viÖc m×nh muèn biÕt.
ThÝ dô xem vÒ cÇu tµi hay h«n nh©n th× hµo Thª tµi lµ hµo ChÝnh sù.
S¬ truyÒn sinh hµo ChÝnh sù lµ quÎ øng ®iÒm tèt, b»ng kh¾c hµo ChÝnh sù th×
øng ®iÒm xÊu. Chiªm hái çc viÖc tai häa th× hµo Quan quû lµ hµo ChÝnh sù, nÕu S¬
truyÒn kh¾c hµo Quan quû th× khái ®−îc tai häa. L¹i nh− hµo ChÝnh sù ®−îc V−îng
T−íng khÝ, thõa çt thÇn, çt t−íng th× øng ®iÒm tèt. B»ng tr¸i l¹i hµo ChÝnh sù bÞ
H−u-Tï-Tö khÝ, thõa hung thÇn, hung t−íng th× øng ®iÒm xÊu. §ã lµ chØ luËn riªng
cho hµo ChÝnh sù, ngoµi ra ph¶i quan s¸t trong Lôc xø cã Kh¾c thÇn hay Cõu thÇn
lµ ®iÒm xÊu, cßn nh− cã Sinh thÇn hay Trî thÇn lµ ®iÒm tèt. Kh¾c thÇn lµ hµo kh¾c
hµo ChÝnh sù. Cõu thÇn lµ hµo sinh hµo Kh¾c thÇn. Sinh thÇn lµ hµo sinh hµo ChÝnh
sù. Trî thÇn lµ hµo sinh hµo Sinh thÇn.
Nh− chiªm hái sinh kÕ th× hµo ChÝnh sù lµ hµo Phô mÉu, Kh¾c thÇn lµ hµo
Thª tµi, Cõu thÇn lµ hµo Tö t«n, Sinh thÇn lµ hµo Quan quû, Trî thÇn lµ hµo Thª tµi.
Nh− trong quÎ kh«ng cã hµo Quan quû th× Kh¾c thÇn l¹i chÝnh lµ hµo Thª tµi,
kh«ng ph¶i lµ hµo Trî thÇn n÷a. L¹i nh− kh«ng cã hµo Thª tµi th× kh«ng gäi hµo Tö
t«n lµ Cõu thÇn.
Trong Lôc xø cã hµo ChÝnh sù, l¹i cã Kh¾c thÇn lµ quÎ xÊu, nÕu cã thªm Cõu
thÇn th× cµng xÊu h¬n, v× Cõu thÇn bao giê còng sinh Kh¾c thÇn, ®Ó Kh¾c thÇn t¨ng
thªm søc m¹nh mµ kh¾c hµo ChÝnh sù. ThÝ dô chiªm hái vÒ tiÒn b¹c th× hµo Thª tµi
lµ hµo ChÝnh sù, vËy Kh¾c thÇn lµ hµo Huynh ®Ö vµ Cõu thÇn lµ hµo Phô mÉu, hµo
Phô mÉu bÞ hµo Thª tµi kh¾c cho nªn Phô mÉu cõu o¸n, nay gÆp hµo Huynh ®Ö tÊt
xói giôc (sinh) hµo Huynh ®Ö kh¾c hµo Thª tµi.
Phµm trong Lôc xø cã hµo ChÝnh sù vµ hµo Sinh thÇn lµ quÎ tèt, nÕu thªm hµo
Trî thÇn th× cµng tèt h¬n. ThÝ dô chiªm hái vÒ viÖc con çi th× ChÝnh sù lµ hµo Tö
t«n, vËy Sinh thÇn lµ hµo Huynh ®Ö v× Huynh ®Ö sinh Tö t«n vµ Trî thÇn lµ hµo Phô
mÉu (v× hµo Phô mÉu sinh hµo Sinh thÇn lµ hµo Huynh ®Ö). Phô mÉu lµ Trî thÇn v×
Phô mÉu sinh trî Huynh ®Ö ®Ó hµo Huynh ®Ö t¨ng thªm søc m¹nh mµ sinh l¹i hµo
Tö t«n. Nªn l−u ý: nÕu kh«ng cã hµo Sinh thÇn th× hµo Trî thÇn chÝnh lµ hµo Kh¾c
thÇn. Kh«ng cã hµo Huynh ®Ö (Sinh thÇn) th× hµo Phô mÉu chÝnh lµ Kh¾c thÇn, v×
hµo Phô mÉu vèn kh¾c hµo Tö t«n.
NÕu trong Lôc xø kh«ng cã hµo ChÝnh sù th× ph¶i t×m lo¹i thÇn, tøc lµ t×m
trong Lôc xø xem cã Thiªn thÇn hay Thiªn t−íng nµo øng vÒ ng−êi hay sù viÖc mµ
m×nh muèn biÕt mµ ®o¸n. NÕu trong Lôc xø còng kh«ng cã n÷a th× míi t×m ®Õn
Thiªn thÇn hay Thiªn t−íng ë ngoµi Lôc xø øng vÒ viÖc m×nh muèn biÕt mµ xÐt
®o¸n.
6. Tam truyÒn thi
Chiªm hái bÊt cø sù viÖc g× còng dùa theo bµi Tam truyÒn thi sau ®©y mµ
®o¸n ®Þnh ®iÒu çt hung.
S¬, Trung, M¹t ®Þnh tam thêi phËn.
Sù ph¸t, ®−¬ng, chung, luËn − trung.
S¬ tøc lµ S¬ truyÒn, Trung tøc Trung truyÒn, M¹t tøc M¹t truyÒn. §Êy lµ Tam
truyÒn. Tam truyÒn lµ 3 chç ®Ó ®Þnh 3 thêi kú cña mét sù viÖc hay cña mét thêi
gian nµo ®ã.
LuËn trong mét sù viÖc th× S¬ øng vµo lóc viÖc Êy míi ph¸t, tøc lµ øng vµo çi
cí, çi nguyªn nh©n hay lóc ®Çu cña sù viÖc Êy. Trung øng vµo lóc viÖc Êy ®ang
tiÕn hµnh, tøc lµ lóc gi÷a hay kho¶ng gi÷a cña sù viÖc Êy. M¹t øng vµo lóc cuèi
cïng cña sù viÖc Êy, tøc lµ chung cuéc. Ba ch÷ Ph¸t §−¬ng Chung ¸m chØ vµo 3
ch÷ S¬ Trung M¹t. Tam thêi phËn lµ ba thêi kú, ba phÇn. LuËn trung nghÜa lµ mçi
sù viÖc g× còng luËn ®Þnh trong vßng Tam truyÒn.
Ta cø theo nghÜa thËt cña S¬ Trung M¹t mµ ®Þnh thêi kú. S¬ nghÜa lµ s¬ khëi,
lµ míi ®Çu. Trung lµ gi÷a. M¹t nghÜa lµ ngän, cuèi cïng.
Nh− luËn theo thêi gian nhÊt ®Þnh th× ta ph©n ra ba thêi kú b»ng nhau. ThÝ dô:
xem vËn mÖnh trong mét n¨m th× S¬ øng vµo 4 th¸ng ®Çu, Trung øng vµo 4 th¸ng
gi÷a, M¹t øng vµo 4 th¸ng cuèi n¨m. Nh− xem vËn mÖnh trong mét mïa Thu th× S¬
øng vµo th¸ng 7, Trung øng vµo th¸ng 8 vµ M¹t øng vµo th¸ng 9 (v× mïa Thu bµo
gåm th¸ng 7-8 vµ 9).
Nh− xem vËn mÖnh trong mét th¸ng th× S¬ øng vµo th−îng tuÇn tøc lµ tõ
mïng 1 ®Õn mïng 10. Trung øng vµo Trung tuÇn tøc lµ tõ 11 ®Õn 20 vµ M¹t øng
vµo H¹ tuÇn tøc lµ tõ 21 ®Õn hÕt ngµy cuèi th¸ng. Tãm l¹i Tam truyÒn cã thÓ ph©n 3
thêi kú cho mét thÕ kû, mét thêi ®¹i, hay nhiÒu h¬n n÷a, hoÆc Ýt h¬n n÷a…
Xem trong Tam truyÒn, hÔ TruyÒn nµo øng ®iÒm tèt th× trong kho¶ng thêi
gian Êy ®−îc may m¾n, b»ng TruyÒn nµo øng ®iÒm xÊu th× trong kho¶ng thêi gian
Êy rñi ro. øng ®iÒm tèt tøc nh− ®−îc V−îng-T−íng khÝ, thõa çt thÇn, çt t−íng,
gÆp Tr−êng sinh, §Õ v−îng…Cßn øng ®iÒm xÊu nh− bÞ H−u-Tï-Tö khÝ, thõa hung
thÇn, hung t−íng, gÆp Mé, TuyÖt, Suy…§Êy lµ luËn ®¹i kh¸i ®iÒm tèt xÊu theo thêi

kú, cßn çi ®iÒu may hay rñi øng ra nh− tiÒn tµi hay c«ng danh, bÖnh ho¹n, thi
®ç…lµ ph¶i do hµo t−îng, thiªn t−íng cïng thÇn s¸t sÏ häc ë çc phÇn sau.
Phµm xem thµnh b¹i ®Ó tæng kÕt mét sù viÖc nµo th× ph¶i xem c¶ S¬ Trung
M¹t liªn quan víi nhau, mµ cÇn nhÊt lµ ë M¹t truyÒn, v× nã øng vµo kho¶ng kÕt
cuéc.
M¹t kh¾c S¬ thêi ng«i çt lîi.
S¬ kh¾c M¹t thÞ hung tr−ng.
Phµm M¹t truyÒn kh¾c S¬ truyÒn lµ quÎ tèt, cã th¾ng lîi. ThÝ dô: M¹t lµ Th©n
vµ S¬ lµ M·o tÊt Th©n kim kh¾c M·o méc. Tr¸i l¹i nÕu S¬ truyÒn kh¾c M¹t truyÒn
lµ quÎ xÊu, øng ®iÒm hung. ThÝ dô S¬ lµ TÞ vµ M¹t lµ DËu tÊt TÞ háa kh¾c DËu kim.
Mé TuyÖt truyÒn Sinh V−îng thêi ®o¸n çt.
Sinh V−îng truyÒn Mé TuyÖt thêi ®o¸n hung.
Ch÷ truyÒn cña hai c©u nµy nghÜa lµ ®−a, tõ S¬ ®−a truyÒn xuèng M¹t. Mé tøc
lµ Can mé, TuyÖt tøc lµ Can tuyÖt, Sinh tøc Can sinh, V−îng tøc Can v−îng.
Nh− S¬ truyÒn lµ Can mé hay Can tuyÖt, cßn M¹t truyÒn lµ Can sinh hay Can
v−îng lµ quÎ tèt, sù viÖc ¾t thµnh, vÝ nh− tõ chç khã ®Õn chç dÔ, ®Êy lµ tr−íc xÊu
mµ sau tèt. ThÝ dô ngµy BÝnh mµ quÎ thÊy S¬ truyÒn lµ Hîi vµ M¹t truyÒn lµ DÇn
th× gäi lµ quÎ tõ TuyÖt truyÒn l¹i Sinh, v× BÝnh thuéc háa th× Hîi lµ Can tuyÖt vµ
DÇn lµ Can sinh. HoÆc nh− ngµy Nh©m chiªm mµ quÎ thÊy S¬ lµ Th×n vµ M¹t lµ Tý
th× gäi lµ quÎ tõ Mé truyÒn ®Õn V−îng, v× ngµy Nh©m thuéc thñy tÊt Th×n lµ Can
Mé vµ Tý lµ Can V−îng. NÕu tr¸i l¹i S¬ truyÒn lµ Can sinh hay Can v−îng vµ M¹t
truyÒn lµ Can Mé hay Can TuyÖt lµ quÎ xÊu, sù viÖc tÊt kh«ng hay, ®ã lµ tõ chç dÔ
®i ®Õn chç khã, tr−íc tèt mµ sau xÊu vËy. ThÝ dô ngµy Gi¸p chiªm quÎ mµ thÊy S¬
truyÒn lµ M·o vµ M¹t truyÒn lµ Th©n th× gäi lµ tõ V−îng truyÒn ®Õn TuyÖt, v× ngµy
Gi¸p thuéc méc tÊt M·o lµ Can v−îng vµ Th©n lµ Can tuyÖt. HoÆc nh− ngµy Canh
chiªm quÎ mµ thÊy S¬ truyÒn lµ TÞ vµ M¹t truyÒn lµ Söu th× gäi lµ tõ Sinh truyÒn
®Õn Mé, v× ngµy Canh thuéc kim tÊt TÞ lµ Can sinh vµ Söu lµ Can mé.
S¬ tù gia l©m Mé TuyÖt h−¬ng,
M¹t gia Sinh V−îng : hû h©n t−êng.
Bèn ch÷ Mé TuyÖt Sinh V−îng còng tÝnh theo Tr−êng sinh côc, nh−ng ph¶i
tÝnh b»ng çch lÊy S¬ M¹t mµ so ®èi víi cung ®Þa bµn chç nã ®øng (gia l©m). Ch÷
h−¬ng ¸m chØ vµo ®Þa bµn. Hû h©n t−êng ¸m chØ lµ ®iÒm mõng, vui vÎ, tèt.
Phµm quÎ thÊy cung ®Þa bµn cña S¬ truyÒn lµ Mé hay TuyÖt cña S¬ truyÒn,
cßn cung ®Þa bµn cña M¹t truyÒn lµ Sinh hay V−îng cña M¹t truyÒn tøc lµ quÎ tèt,
hái sù tèt th× ®−îc thµnh, hái sù xÊu th× khái tai −¬ng. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ DËu
thiªn bµn gia Söu ®Þa bµn th× gäi lµ S¬ truyÒn gia Mé, v× DËu thuéc kim nªn Mé t¹i
Söu. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ Ngä thiªn bµn gia Hîi ®Þa bµn tøc S¬ truyÒn gia TuyÖt, v×
Ngä thuéc Háa vµ TuyÖt t¹i Hîi. ThÝ dô M¹t truyÒn lµ Mïi thiªn bµn gia Th©n ®Þa
bµn tøc M¹t truyÒn gia Sinh, v× Mïi thuéc thæ th× Tr−êng sinh t¹i Th©n. ThÝ dô M¹t
truyÒn lµ DÇn thiªn bµn gia M·o ®Þa bµn tøc M¹t truyÒn gia V−îng, v× DÇn thuéc
méc th× §Õ v−îng t¹i M·o.
S¬ truyÒn gia Mé hay gia TuyÖt th× lóc ®Çu xÊu, cßn M¹t truyÒn gia Sinh hay
gia V−îng th× lóc kÕt cuéc tèt. Lóc ®Çu xÊu, lóc cuèi tèt lµ sù viÖc m×nh cÇu tÊt
thµnh ®¹t vËy. Hai c©u nµy øng còng nh− c©u “Mé TuyÖt truyÒn Sinh V−îng ®o¸n
çt”.

S¬ nh−îc gia l©m Sinh V−îng ®Þa,

M¹t gia Mé TuyÖt tÊt bi th−¬ng.
Hai c©u nµy luËn ng−îc l¹i víi hai c©u trªn. Sù øng tèt xÊu còng ®æi ng−îc
l¹i. Hai c©u trªn th× S¬ truyÒn gia Mé TuyÖt vµ M¹t truyÒn gia Sinh V−îng. Cßn hai
c©u nµy th× S¬ truyÒn gia Sinh V−îng vµ M¹t truyÒn gia Mé TuyÖt. Hai c©u trªn th×
øng tr−íc xÊu mµ sau tèt cho nªn gäi lµ quÎ tèt. Cßn hai c©u nµy øng tr−íc tèt mµ
sau xÊu cho nªn gäi lµ quÎ xÊu, l¹i còng øng gièng nh− c©u: “ Sinh V−îng truyÒn
Mé TuyÖt ®o¸n hung”.
M¹t vi Sinh V−îng chi S¬: hû,
M¹t vi Mé TuyÖt chi S¬: −¬ng.
Bèn ch÷ Sinh V−îng Mé TuyÖt cña hai c©u nµy còng do Tr−êng sinh côc mµ
tÝnh ra. LÊy M¹t truyÒn mµ so víi S¬ truyÒn ®Ó tÝn, chø kh«ng tÝnh víi Can hay víi
cung ®Þa bµn nh− ë çc c©u tr−íc.
Phµm M¹t truyÒn lµ Tr−êng sinh cña S¬ truyÒn hay M¹t truyÒn lµ §Õ v−îng
cña S¬ truyÒn th× quÎ øng ®iÒm vui (hû), sù cÇu ¾t ®−îc. ThÝ dô M¹t truyÒn lµ DÇn
vµ S¬ truyÒn lµ TÞ, tøc M¹t truyÒn lµ Sinh cña S¬ truyÒn, v× TÞ thuéc háa vµ Tr−êng
sinh t¹i DÇn. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ Th©n vµ M¹t truyÒn lµ DËu, tøc M¹t truyÒn lµ
V−îng cña S¬ truyÒn, v× Th©n thuéc kim th× V−îng t¹i DËu.
Phµm M¹t truyÒn lµ Mé cña S¬ truyÒn, hay M¹t truyÒn lµ TuyÖt cña S¬ truyÒn
lµ quÎ xÊu, viÖc cÇu ch¼ng thµnh hoÆc gÆp tai −¬ng. ThÝ dô: S¬ truyÒn lµ DÇn vµ
M¹t truyÒn lµ Mïi th× gäi M¹t truyÒn lµ Mé cña S¬ truyÒn, v× DÇn thuéc méc th×
Mé t¹i Mïi. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ Tý vµ M¹t truyÒn lµ TÞ th× gäi M¹t truyÒn lµ TuyÖt
cña S¬ truyÒn, v× Tý thuéc thñy th× TuyÖt t¹i TÞ.
Hung qu¸i chung phïng thÇn t−íng çt,
¦u trung h÷u hû, sù nghi ®−¬ng.
Hung qu¸i tøc lµ çc quÎ øng ®iÒm xÊu ®· kÓ ë çc phÇn tr−íc vµ sÏ nãi tíi ë
çc phÇn sau, hoÆc nh− Xung ph¸ khãa, H×nh th−¬ng khãa, Thiªn häa khãa…mµ ta
sÏ häc tíi ë Khãa kinh tËp. Chung phïng tøc lµ M¹t truyÒn gÆp, v× chung cã nghÜa
lµ chung cuéc, chung kÕt, ë cuèi. ThÇn t−íng çt lµ nãi çt thÇn, çt t−íng vèn øng
®iÒm tèt. Çt thÇn lµ ch÷ thiªn bµn ®−îc V−îng-T−íng khÝ hoÆc cã thõa Can ®øc,
Chi ®øc, Thiªn ®øc, NguyÖt ®øc, Thµnh thÇn, Phóc tinh, Th−îc thÇn, Sinh khÝ,
Hoµng ©n, Thiªn hû, Gi¶i thÇn…Çt t−íng nh− Quý nh©n, Thiªn hîp, Thanh long,
Th¸i th−êng, Th¸i ©m, Thiªn hËu hoÆc çc Thiªn t−íng ®¾c ®Þa. ¦u trung h÷u hû lµ
trong lo buån cã lÉn vui mõng. Sù nghi ®−¬ng lµ sù cÇu cã thÓ thµnh ®−îc, nªn ®¶m
®−¬ng.
Phµm hung qu¸i vèn øng ®iÒm xÊu, nh−ng nÕu thÊy ë M¹t truyÒn cã çt thÇn,
çt t−íng th× gäi lµ quÎ cã cøu tinh, trong xÊu cã tèt, chç cÇu cã thÓ thµnh tùu,
ch¼ng nªn ®o¸n lµ bÞ häa to.
Çt qu¸i chung phung thÇn t−íng çt,
§¹i nh©n toµn çt h¶o v« song.
Çt qu¸i lµ chØ nh÷ng quÎ tèt ®· gi¶i ë çc phÇn tr−íc hoÆc nh− çc khãa Tam
quang khãa, Thêi th¸i khãa, Lôc nghi, Hanh th«ng…Chung phïng thÇn t−íng çt:

®· gi¶i ë hai c©u trªn. §¹i nh©n toµn çt h¶o v« song: lµ h¹ng quan chøc quý ph¸i
th× ®−îc trän tèt ch¼ng ai b»ng. Phµm chiªm gÆp çt qu¸i l¹i thÊy ë M¹t truyÒn cã
çt thÇn, çt t−íng th× may m¾n, cã kh¸c nµo nh− gÊm tèt cßn thªu hoa ®Ñp, d©n
nhiÒu th¾ng lîi, quan tèt ch¼ng kÓ xiÕt.
Hung qu¸i, M¹t thõa hung s¸t t−íng,
Hung trung thiªm h¹i, vËn suy cïng.
M¹t thõa hung s¸t t−íng lµ ë M¹t truyÒn thÊy cã hung thÇn, hung t−íng.
Hung thÇn lµ ch÷ thiªn bµn bÞ H−u-Tï-Tö khÝ hoÆc thõa Phôc −¬ng, §¹i s¸t, Tö
thÇn, NguyÖt yÓm, NguyÖt quû, §¹i häa,…Hung t−íng lµ nh− §»ng xµ, C©u trËn,
Chu t−íc, Thiªn kh«ng, B¹ch hæ, HuyÒn vò hoÆc çc thiªn t−íng thÊt ®Þa. Hung
trung thiªm h¹i vËn suy cïng: lµ trong chç xÊu l¹i cßn thªm ®iÒu häa h¹i, thêi vËn
®Õn suy cïng.
Phµm hung qu¸i vèn ®· øng ®iÒm hung, nÕu cßn thªm thÊy ë M¹t truyÒn cã
hung thÇn, hung t−íng lµ lÏ tÊt nhiªn quÎ rÊt xÊu, ®ang kinh h·i cßn thªm sù h¹i,
quÎ nh− vËy lµ vËn mÖnh ®· tíi lóc suy vi cïng cùc.
S¬ truyÒn th−îng h¹: t«n ti luËn,
C−êng nh−îc ph©n minh, th¾ng b¹i trung.
S¬ truyÒn th−îng h¹ tøc nãi S¬ truyÒn vèn lµ ch÷ thiªn bµn ë trªn vµ cung ®Þa
bµn thõa S¬ truyÒn vèn lµ cung ë d−íi. T«n lµ h¹ng ng−êi trªn, ti lµ h¹ng ng−êi
d−íi, tøc nh− chñ víi tí, cha víi con, chång víi vî, quan víi d©n, Vua chóa víi bÇy
t«i…C−êng lµ m¹nh nh− ®−îc V−îng- T−íng khÝ. Nh−îc lµ yÕu, nh− bÞ H−u-Tï-Tö
khÝ. C−êng nh−îc ph©n minh, th¾ng b¹i trung nghÜa lµ do trong sù m¹nh hay yÕu
mµ ph©n râ th× biÕt ®−îc sù th¾ng hay b¹i.
Phµm quÎ thÊy S¬ truyÒn ®−îc V−îng-T−íng khÝ, cßn cung ®Þa bµn cña nã bÞ
H−u-Tï-Tö khÝ th× gäi lµ Th−îng c−êng H¹ nh−îc (trªn m¹nh d−íi yÕu) lµ quÎ cã
lîi cho hµng t«n tr−ëng, bËc trªn th¾ng h¹ng d−íi, cha d¹y ®−îc con, chång b¶o ®−-
îc vî, quan trÞ ®−îc d©n. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ Th©n thiªn bµn gia l©m M·o ®Þa bµn,
nÕu quÎ chiªm vµo mïa Thu kim th× Th©n ë trªn ®−îc V−îng khÝ, cßn M·o ë d−íi
bÞ tö khÝ, Êy lµ th−îng c−êng h¹ nh−îc, vËy nªn trong sù c¹nh tranh tÊt T«n tr−ëng
th¾ng hµng Ti h¹. NÕu ®−îc ch÷ trªn kh¾c ch÷ d−íi n÷a (nh− vÝ dô nµy) th× ng−êi
trªn cã thõa søc th¾ng kÎ d−íi.
Phµm quÎ thÊy S¬ truyÒn bÞ H−u-Tï-Tö khÝ, cßn ch÷ ®Þa bµn cña nã l¹i ®−îc
V−îng-T−íng khÝ th× gäi lµ H¹ c−êng th−îng nh−îc (d−íi m¹nh trªn yÕu) lµ quÎ cã
lîi cho hµng ti h¹, kÎ d−íi th¾ng ng−êi trªn, nÕu con bÊt hiÕu th× cha nguy, vî béi
th× chång nguy, tí ph¶n th× chñ nguy, d©n nghÞch th× quan nguy…ThÝ dô S¬ truyÒn
lµ Söu thiªn bµn gia DÇn ®Þa bµn, nÕu quÎ chiªm vµo mïa §«ng th× DÇn ë d−íi ®−-
îc T−íng khÝ, cßn Söu ë trªn bÞ Tï khÝ, ®Êy lµ H¹ c−êng th−îng nh−îc, trong sù
c¹nh tranh tÊt kÎ d−íi th¾ng ng−êi trªn. NÕu ch÷ d−íi kh¾c lªn ch÷ trªn n÷a (nh− vÝ
dô nµy) th× h¹ng ng−êi d−íi cã thõa søc ph¶n th¾ng bËc trªn.
NÕu quÎ Th−îng c−êng H¹ nh−îc mµ ch÷ d−íi kh¾c ch÷ trªn th× ng−êi trªn
th¾ng kÎ d−íi mét çch khã kh¨n. NÕu quÎ H¹ c−êng Th−îng nh−îc mµ ch÷ trªn
kh¾c ch÷ d−íi th× kÎ d−íi ch−a ch¾c ®· th¾ng ®−îc ng−êi trªn.
S¬ Tö kh¾c Hµnh niªn hoÆc MÖnh,

Kiªm thõa hung t−íng, phô nan th«ng.
S¬ Tö lµ S¬ truyÒn t¸c hµo Tö t«n. Phµm S¬ truyÒn lµ hµo Tö t«n ®· kh¾c
Hµnh niªn hay kh¾c B¶n mÖnh, l¹i thªm thõa hung t−íng lµ ®iÒm ®¹o lµm cha khã
th«ng ®¹t, v× bÞ con çi hung d÷ bÊt hiÕu ph¶n nghÞch lµm h¹i. NÕu ng−êi cha
chiªm hái vÒ viÖc con çi , quÎ cµng øng ®óng nh− vËy. Cø nh− thÓ çch cña quÎ
nµy, tøc S¬ truyÒn thõa hung t−íng vµ kh¾c Hµnh niªn hay kh¾c B¶n mÖnh cña
ng−êi hái quÎ th× kh«ng riªng luËn S¬ truyÒn lµ hµo Tö t«n, nh−ng cø xem S¬
truyÒn lµ hµo nµo th× chØ vµo h¹ng ng−êi Êy hung ¸c. Nh− S¬ truyÒn lµ hµo Huynh
®Ö th× anh em h¹i nhau, nÕu ng−êi ®Õn chiªm hái vÒ viÖc cña anh chÞ em th× quÎ
cµng øng ch¾c nh− vËy. NÕu S¬ truyÒn lµ hµo Thª tµi th× vî h¹i chång nguy, nÕu
ng−êi chiªm hái vÒ viÖc thª thiÕp th× cµng øng nghiÖm. NÕu S¬ truyÒn lµ hµo Phô
mÉu th× cha mÑ hung ¸c h¹i con, nÕu ng−êi chiªm hái viÖc cha mÑ th× cµng øng
nghiÖm. Nh− S¬ truyÒn lµ hµo Quan quû th× quan nh©n hung ¸c uy hiÕp d©n, nÕu
ng−êi chiªm hái viÖc quan th× quÎ cµng øng nghiÖm. Chiªm hái tai n¹n còng vËy, lµ
®iÒm bÞ nguy h¹i nÆng nÒ. L¹i còng lµ ®iÒm chång hung ¸c h¹i vî.
Tam truyÒn ®Ö sinh nh©n cö tiÕn,
Tam truyÒn ®Ö kh¾c chóng nh©n khi.
§Ö sinh tøc lµ chuyÒn nhau mµ sinh kÕ tiÕp tíi. Phµm S¬ sinh Trung, Trung
sinh M¹t vµ M¹t sinh Can th× gäi lµ Tam truyÒn ®Ö sinh Can. HoÆc M¹t sinh Trung,
Trung sinh S¬ vµ S¬ sinh Can còng gäi lµ Tam truyÒn ®Ö sinh Can. QuÎ nh− vËy
thËt lµ tèt, cÇu g× ®−îc vËy, ®iÒm ®−îc ng−êi tiÕn cö hoÆc nhiÒu ng−êi chuyÒn nhau
gióp m×nh, vÝ nh− göi ®¬n xin ®iÒu g× víi chÝnh phñ th× nhê cÊp nµy chuyÓn ®¬n ®i
®Õn cÊp kia cho ®Õn tíi ®Ých, thµnh ®¹t.
Tr¸i l¹i víi trªn lµ S¬ kh¾c Trung, Trung kh¾c M¹t vµ M¹t kh¾c Can hoÆc M¹t
kh¾c Trung, Trung kh¾c S¬ vµ S¬ kh¾c Can th× gäi lµ Tam truyÒn ®Ö kh¾c Can. QuÎ
nh− vËy rÊt xÊu, ®iÒm cã nhiÒu ng−êi chuyÒn nhau h¹i m×nh, khinh bØ m×nh, nªn
phßng bÞ lËt ®æ.
M¹t trî S¬ sinh Can: çt triÖu,
Kh¾c Can ph¶n ®o¸n tøc vi suy.
Phµm M¹t sinh S¬ vµ S¬ sinh Can lµ quÎ tèt, ®Êy lµ M¹t gióp S¬ ®Ó S¬ gióp l¹i
Can. B»ng M¹t sinh S¬ ®Ó S¬ kh¾c Can th× quÎ xÊu. §Êy lµ M¹t sinh S¬ ®Ó S¬ m¹nh
mÏ kh¾c h¹i Can.
S¬ trî M¹t sinh Can diÖc diÖu,
Kh¾c Can ph¶n h¹i khëi v« nguy?
Phµm S¬ sinh M¹t vµ M¹t sinh Can còng lµ quÎ vui mõng tèt, vÝ nh− S¬ gióp
M¹t ®Ó M¹t gióp l¹i Can. B»ng S¬ sinh M¹t vµ M¹t kh¾c Can lµ quÎ xÊu, vÝ nh− S¬
gióp M¹t ®Ó M¹t thªm søc lµm h¹i Can th× sao l¹i kh«ng nguy.
Tam truyÒn néi chiÕn hung nan miÔn,
Tam truyÒn ngo¹i chiÕn th−îng khinh vi.

Phµm trong Tam truyÒn, TruyÒn nµo còng kh¾c Thiªn t−íng th× gäi lµ Tam
truyÒn néi chiÕn, øng ®iÒm hung khã gi¶i. ThÝ dô: S¬ truyÒn lµ DÇn thõa C©u trËn
th× gäi lµ néi chiÕn, v× DÇn kh¾c C©u trËn thæ.
Trong Tam truyÒn, TruyÒn nµo còng bÞ Thiªn t−íng kh¾c th× gäi lµ Tam
truyÒn ngo¹i chiÕn, còng øng ®iÒm hung nh−ng cã thÓ gi¶i cøu, v× tai häa cßn nhá
nhÑ. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ DÇn thõa B¹ch hæ th× gäi lµ S¬ truyÒn ngo¹i chiÕn v× B¹ch
hæ kim kh¾c DÇn méc.
Thiªn t−íng sinh TruyÒn vi hû triÖu,
Tam truyÒn h¹ kh¾c vËn khuynh khuy.
Phµm Tam truyÒn, TruyÒn nµo còng ®−îc Thiªn t−íng sinh lµ quÎ vui mõng.
ThÝ dô S¬ truyÒn lµ TÞ thõa Thanh long, Êy lµ Thiªn t−íng sinh S¬ truyÒn, v× Thanh
long thuéc méc sinh TÞ háa.
Phµm Tam truyÒn, TruyÒn nµo còng bÞ ®Þa bµn kh¾c lµ ®iÒm thêi vËn nghiªng
ngöa, suy kÐm. ThÝ dô S¬ truyÒn lµ Th©n gia Ngä ®Þa bµn, ®ã lµ S¬ truyÒn bÞ ®Þa
bµn kh¾c, v× Ngä háa kh¾c Th©n kim.
Ch− qu¸i giai nh− th−îng thö ®o¸n,
Cè v« quyÕt ®o¸n thiÓu tinh vi.
Mçi quÎ vÉn n−¬ng theo bµi Tam truyÒn thi nµy mµ ®o¸n hai lÏ tèt xÊu. Çi
cí kh«ng quyÕt ®o¸n ®−îc lµ bëi kh«ng häc hiÓu cho tinh vi vµ do ®ã mµ kh«ng
nhËn ®Þnh ra ®−îc tõng çch lµ hay hoÆc lµ dë.

Môc 8: Lôc xø
Lôc xø nghÜa lµ 6 n¬i liªn quan víi nhau trong mçi quÎ cã quan hÖ ®èi víi
vËn nh©n (ng−êi ®Õn hái quÎ). S¸u n¬i ®ã lµ: Can, Chi, B¶n mÖnh, S¬ truyÒn, Trung
truyÒn vµ M¹t truyÒn. V× thÕ nªn bÊt cø xem mét viÖc g× mµ muèn ®o¸n ®Þnh cho
®óng çi sù tèt xÊu, nhiÒu Ýt nh− thÕ nµo, tÊt ph¶i quan s¸t ®ñ c¶ 6 chç Êy. NÕu thÊy
®©u ®o¸n ®ã th× tÊt kh«ng thÓ ®o¸n ®óng ®−îc. ThÝ dô chiªm bÖnh mµ thÊy ë S¬
truyÒn øng ®iÒm chÕt, nh−ng nÕu M¹t truyÒn kh¾c chÕ ®−îc S¬ truyÒn vµ cã thõa
cøu tinh lµ nh− §øc thÇn, Thiªn y, Phóc tinh…th× kh«ng thÓ ®o¸n chÕt. ThÝ dô ë
Tam truyÒn øng ®iÒm cã tiÒn tµi, nh−ng t¹i Can cã hµo Huynh ®Ö thõa HuyÒn vò th×
sao d¸m quyÕt lµ quÎ ph¸t tµi, v× Huynh ®Ö vèn kh¾c hµo Thª tµi vµ sao HuyÒn vò
chuyªn øng chuyÖn trém c−íp.
Trong mçi quÎ cã 12 Thiªn t−íng, 12 ch÷ Thiªn bµn, 12 cung ®Þa bµn, Tam
truyÒn, Tø khãa cïng nh÷ng thÇn s¸t…mçi sao, mçi chç vÉn cho th«ng tin çch tèt
hoÆc xÊu, nh−ng çch nµo kh«ng ë trong Lôc xø th× kh«ng quan hÖ. ThÝ dô: B¹ch
hæ l©m DÇn lµ ®iÒm cét g·y nhµ xiªu, quan tai, tï téi…nh−ng nÕu B¹ch hæ vµ cung
DÇn Êy kh«ng ph¶i ë t¹i Lôc xø th× ch¼ng bÞ lµm sao c¶. V¶ l¹i dï cã ë Lôc xø ®i
n÷a còng ph¶i tïy theo viÖc cña ng−êi hái hay viÖc cña m×nh muèn biÕt mµ ®o¸n
tèt hay xÊu, v× l¾m khi còng mét çch ®ã hay mét hµo ®ã hay mét chç ®ã mµ øng
®iÒm xÊu ë ®iÒu nµy nh−ng l¹i øng ®iÒm tèt ë sù kia. ThÝ dô t¹i Can cã hµo Thª tµi
V−îng T−íng khÝ, nÕu cÇu tiÒn tµi, cÇu quan chøc th× tèt, v× hµo Thª tµi V−îng-T-
−íng khÝ lµ ®iÒm cã tµi lîi vµ Thª tµi vèn sinh Quan quû tÊt cã lîi cho vô cÇu quan,
nh−ng nÕu hái viÖc cha mÑ lµ quÎ xÊu, v× Thª tµi kh¾c Phô mÉu. V¶ l¹i, hÔ Thª tµi
V−îng-T−íng khÝ th× Phô mÉu ph¶i H−u-Tï-Tö khÝ.
Còng cã tr−êng hîp kh«ng xem ë Lôc xø mµ ®o¸n, nh−ng còng vÉn ph¶i quan
s¸t ë Lôc xø mµ biÕt thªm bít hay biÕt çi lèi cña sù viÖc Êy x¶y ra nh− thÕ nµo.
ThÝ dô muèn ®i cÇu ng−êi Quý nh©n ®Ó gióp m×nh mét viÖc g× ®ã th× kh«ng cÇn ®Õn
Lôc xø, cø t×m xem sao Quý nh©n ë ®©u mµ ®o¸n sù thµnh b¹i, nh− Quý nh©n l©m
TÞ, l©m Mïi th× cÇu ¾t ®−îc, hoÆc Quý nh©n thõa thÇn sinh Can còng tèt, cßn nÕu
Quý nh©n l©m Th×n TuÊt hoÆc Quý nh©n thõa thÇn kh¾c Can lµ ®iÒm thÊt b¹i. Tuy
vËy nh−ng còng nªn quan s¸t ë Lôc xø xem vËn mÖnh tèt hay xÊu, vµ nh− Quý
nh©n Êy lµ h¹ng anh em th× xem xÐt hµo Huynh ®Ö, hoÆc cÇu Quý nh©n ®Ó gióp vÒ
viÖc quan th× ph¶i quan s¸t hµo Quan quû, hoÆc cÇu Quý nh©n ®Ó gióp viÖc tiÒn tµi
th× ph¶i quan s¸t hµo Thª tµi. L¹i nh− cÇu viÖc v¨n th−, kh«ng luËn lµ ë ®©u, cø t×m
sao Chu t−íc mµ xem, hái ng−êi ®i ®−êng hoÆc viÖc truyÒn ®−a cø t×m sao B¹ch hæ
vµ Th©n thiªn bµn mµ ®o¸n,…
Trong Lôc xø kh«ng cã kÓ Hµnh niªn, nh−ng Hµnh niªn còng quan träng nh−
B¶n mÖnh. QuÎ øng ®iÒm hung, nh−ng nÕu ë Hµnh niªn cã çch cøu ®−îc th× còng

khái häa. Nh− ch÷ Thiªn bµn ë Hµnh niªn xung kh¾c víi chç øng ®iÒm xÊu th× gi¶i
khái ®−îc çi xÊu Êy. ë B¶n mÖnh còng vËy.
Phµm nãi l©m Lôc xø tøc lµ cã mÆt ë Lôc xø. Phµm nãi nhËp TruyÒn hay
nhËp qu¸i tøc lµ cã mÆt ë Tam truyÒn (ë S¬, Trung hay M¹t còng ®−îc). Phµm nãi
l©m Can tøc lµ cã mÆt ë cung cã an Can. Phµm nãi l©m Chi lµ cã mÆt ë cung an
Chi. Phµm nãi Niªn MÖnh lµ nãi chung Hµnh niªn vµ B¶n mÖnh.
Trong Lôc xø vµ Hµnh niªn cã Can lµ quan träng nhÊt, v× Can lµ B¶n th©n, lµ
chÝnh m×nh. V× thÕ nªn xem B¶n th©n lµ ph¶i xem t¹i Can vµ bÊt cø chç nµo hÔ sinh
Can th× tèt, kh¾c Can th× xÊu, chç nµo bÞ Can kh¾c th× m×nh cã lîi, chç nµo ®−îc
Can sinh th× m×nh bÊt lîi. Phµm hái B¶n mÖnh th× xem t¹i n¬i cã an hai ch÷ B¶n
mÖnh. Phµm hái trong n¨m hiÖn t¹i th× ph¶i xem t¹i chç cã an hai ch÷ Hµnh niªn.
Muèn biÕt nguyªn nh©n khëi ®Çu cña sù viÖc th× xem ë S¬ truyÒn, lóc gi÷a xem ë
Trung truyÒn, vµ lóc kÕt cuéc th× xem ë M¹t truyÒn. Muèn biÕt nhµ cöa tèt xÊu xem
ë cung cã an Chi. §©y lµ dÉn gi¶i ®¹i kh¸i chç dïng cña Lôc xø vµ Hµnh niªn,
ngoµi ra cßn ph¶i häc kü cµng h¬n ë nh÷ng tËp sau.

Môc 9: T−¬ng tû lo¹i

T−¬ng tû tøc lµ so s¸nh ngang nhau, cïng mét tÝnh chÊt nh− nhau, tøc lµ cïng
thuéc ¢m hay cïng thuéc D−¬ng mµ cïng mét lo¹i trong ngò hµnh (Kim-Méc-
Thñy-Háa-Thæ), hoÆc cïng thuéc mét con sè. Lo¹i lµ nãi chung Can, Chi, ThÇn, T-
−íng.
Çc lo¹i ®· t−¬ng tû tÊt øng sù tèt xÊu còng ®¹i kh¸i gièng nhau, trõ ra khi
ph¶i dïng theo tõng tr−êng hîp cô thÓ riªng. T−¬ng tû lo¹i ®èi víi m«n Lôc nh©m
lµ bé phËn quan träng nhÊt, mèi quan hÖ tõ mét mµ biÕt bèn: Can Chi ThÇn T−íng.
Lôc nh©m cÇn dïng ®Õn 10 Can, 12 Chi vµ 12 thiªn t−íng. Ta cã thÓ xÕp t−¬ng tû
lo¹i theo 3 bµi sau:
1. ¢m d−¬ng, Ngò hµnh- Së øng chi lo¹i
- Gi¸p víi DÇn vµ Thanh long cïng thuéc D−¬ng méc, ®¹i kh¸i øng çc sù vui
mõng nh− tiÒn tµi, vËt dông, ¨n uèng, tin tøc, m−a…
- Êt víi M·o vµ Thiªn hîp cïng thuéc ¢m méc, ®¹i kh¸i øng çc viÖc kÕt
hîp, héi häp, tiÒn tµi, h«n nh©n, trao ®æi, gÆp gì, m−a…
- BÝnh víi Ngä vµ Chu t−íc cïng thuéc D−¬ng háa, ®¹i kh¸i øng vÒ v¨n th−,
tin tøc, giÊy tê, quan tông, khÈu thiÖt, dèi tr¸, giã…
- §inh víi TÞ vµ §»ng xµ cïng thuéc ¢m Háa, ®¹i kh¸i øng çc viÖc g©y c·i,
kinh sî, nghi nan, kú qu¸i, tang chÕ, vô m¸u löa…
- MËu víi Th×n, TuÊt vµ Thiªn kh«ng C©u trËn cïng thuéc D−¬ng thæ, ®¹i
kh¸i Th×n vµ C©u trËn øng çc viÖc ®Êu ®¸, kiÖn tông…; Cßn TuÊt vµ Thiªn kh«ng
øng çc viÖc cã liªn hÖ ®Õn hµng ty h¹ nh− t«i tí, ng−êi hÌn män hay çc viÖc trèn
tr¸nh, dèi g¹t. C¶ th¶y ®Òu cã tÝnh çch tô héi, tranh ®éng vµ diªn tr× (l©u). MËu cã
thÓ øng çc viÖc ®· kÓ.
- Kû víi Söu, Mïi vµ Quý nh©n, Th¸i th−êng cïng thuéc ¢m thæ, Mïi vµ
Th¸i th−êng ®¹i kh¸i øng vÒ lÔ nh¹c, tiÖc tïng, ngò cèc, Ên t−íc, huy ch−¬ng…;
Cßn Söu vµ Quý nh©n ®¹i kh¸i øng vÒ sù gióp ®ì, v−ên, ®Êt…TÊt c¶ ®Òu thuéc vÒ
h¹ng ng−êi quÝ ph¸i, giµu cã. Kû øng chung çc viÖc ®· kÓ.
- Canh víi Th©n vµ B¹ch hæ cïng thuéc D−¬ng kim, ®¹i kh¸i øng vÒ çc viÖc
®−êng x¸ nh− ®i ®−êng, nh− ®−a truyÒn tin tøc…còng øng çc viÖc tang th−¬ng nh-
− tang chÕ, giÕt chãc, bÖnh ho¹n, tai n¹n, çc viÖc cã dïng ®Õn ®ao kiÕm, sóng
®¹n…
- T©n víi DËu vµ Th¸i ©m cïng thuéc ¢m kim, ®¹i kh¸i øng çc viÖc cã liªn
quan ®Õn phô n÷ cïng tiÒn tµi, b¶o vËt, çc viÖc ¸m muéi…
- Nh©m víi Tý vµ Thiªn hËu cïng thuéc D−¬ng thñy, ®¹i kh¸i øng çc viÖc cã
liªn hÖ ®Õn phô n÷, h«n nh©n, dÊu diÕm, d©m lo¹n…

- Quý víi Hîi vµ HuyÒn vò cïng thuéc ¢m thñy, ®¹i kh¸i øng vÒ çc viÖc
gian lËn, trém c−íp, trèn tr¸nh, mÊt, l¹c, sai, ®iÒu d©m lo¹n…
2.Chñ lo¹i thuéc sè môc
- Gi¸p, Kû, Tý, Ngä Thiªn hËu, Chu t−íc cïng thuéc sè 9.
- Êt, Canh, Söu, Mïi, Quý nh©n, Th¸i th−êng cïng thuéc sè 8.
- BÝnh, T©n, DÇn, Th©n, Thanh long, B¹ch hæ cïng thuéc sè 7.
- §inh, Nh©m, M·o, DËu, Thiªn hîp, Th¸i ©m cïng thuéc sè 6.
- MËu, Quý, Th×n, TuÊt, C©u trËn, Thiªn kh«ng cïng thuéc sè 5.
- TÞ Hîi, §»ng xµ, HuyÒn vò cïng thuéc sè 4.
3.Ngò hµnh sè môc
Mçi lo¹i ngò hµnh còng thuéc mét con sè: lo¹i Thñy sè 2, lo¹i Méc sè 3, lo¹i
Kim sè 4, lo¹i Thæ sè 5, lo¹i Háa sè 6.

Môc 10: Tr−êng sinh côc

Tr−êng sinh côc gåm 12 sao hay 12 thêi kú cã thø tù nh− sau: Tr−êng sinh,
Méc dôc (cßn gäi lµ B¹i), Quan ®íi, L©m quan, §Õ v−îng, Suy, BÖnh, Tö, Mé,
TuyÖt, Thai, D−ìng.
Phµm muèn tÝnh Tr−êng sinh côc ph¶i biÕt chç khëi ®Çu cña sao Tr−êng sinh,
råi theo thø tù an thuËn 11 sao cßn l¹i vµo çc Chi. Sao Tr−êng sinh ®−îc tÝnh nh−
sau:
- Lo¹i Méc nh− Gi¸p Êt DÇn M·o ®Òu khëi Tr−êng sinh t¹i Hîi.
- Lo¹i Háa nh− BÝnh §inh TÞ Ngä ®Òu khëi Tr−êng sinh t¹i DÇn.
- Lo¹i Kim nh− Canh T©n, Th©n DËu ®Òu khëi Tr−êng sinh t¹i TÞ.
- Lo¹i Thñy nh− Nh©m Quý Hîi Tý vµ lo¹i Thæ nh− MËu Kû Th×n TuÊt Söu
Mïi ®Òu khëi Tr−êng sinh t¹i Th©n.
Tr−êng sinh côc cã thÓ tÝnh theo Can hay tÝnh theo Chi, nh−ng tÝnh theo Can
th× thªm ch÷ Can ë tr−íc çc sao, cßn tÝnh theo Chi th× thªm ch÷ Chi ë tr−íc çc
sao. ThÝ dô ngµy Gi¸p thuéc méc th× nãi Can sinh t¹i Hîi, Can b¹i t¹i Tý, Can §íi
t¹i Söu…Can D−ìng t¹i TuÊt (®Êy lµ tÝnh theo Can). HoÆc thÝ dô: ngµy TuÊt thuéc
thæ th× nãi Chi sinh t¹i Th©n, Chi b¹i t¹i DËu, Chi ®íi t¹i TuÊt…Chi d−ìng t¹i Mïi
(®Êy lµ tÝnh theo Chi). Hai ch÷ ®èi ®·i víi nhau kh«ng luËn lµ thiªn bµn ®Þa bµn,
Can, Chi, Thiªn t−íng…®Òu cã thÓ tÝnh Tr−êng sinh côc ®Ó biÕt lµ hai ch÷ hay hai
lo¹i Êy gÆp gì nhau th× lo¹i nµo ®−îc lîi cïng lo¹i nµo bÊt lîi. Cø tra ra Ngò hµnh
cña 2 lo¹i mµ tÝnh. ThÝ dô DÇn méc gÆp Mïi thæ, DÇn ®èi víi Mïi th× DÇn lµ BÖnh
cña Mïi v× Mïi thuéc thæ khëi Tr−êng sinh t¹i Th©n, B¹i t¹i DËu, §íi t¹i TuÊt,
Quan t¹i Hîi, V−îng t¹i Tý, Suy t¹i Söu vµ BÖnh t¹i DÇn. Cßn Mïi ®èi víi DÇn th×
Mïi lµ Mé cña DÇn v× DÇn thuéc Méc mµ Méc th× Sinh t¹i Hîi, V−îng t¹i M·o vµ
Mé t¹i Mïi. L¹i thÝ dô Tý thiªn bµn gia DËu ®Þa bµn th× gäi lµ Tý gia B¹i, bëi v× Tý
thuéc thñy nªn Sinh t¹i Th©n vµ B¹i t¹i DËu, ®Êy lµ lÊy ch÷ thiªn bµn mµ luËn víi
ch÷ ®Þa bµn. ThÝ dô Th©n ®Þa bµn thõa TuÊt thiªn bµn th× nãi lµ Th©n thõa Suy, v×
Th©n thuéc kim khëi Sinh t¹i TÞ, vµ tÝnh thuËn tíi th× B¹i t¹i Ngä, §íi t¹i Mïi,
Quan t¹i Th©n, V−îng t¹i DËu, Suy t¹i TuÊt, ®Êy lµ lÊy ch÷ ®Þa bµn ë d−íi mµ luËn
víi ch÷ thiªn bµn ë trªn. ThÝ dô Gi¸p thõa Hîi th× nãi Gi¸p thõa Sinh (Tr−êng sinh)
v× Gi¸p thuéc méc nªn Sinh t¹i Hîi.
Tr−êng sinh côc lµ mét vßng lu©n håi, b¾t ®Çu tõ lóc míi ph«i thai cho ®Õn
khi sinh ra ®Ó sèng, råi tr¶i qua nh÷ng håi thÞnh suy cho ®Õn lóc chÕt tiªu tËn. Mét
cuéc lu©n håi Êy chia ra lµm 12 thêi kú, tøc lµ 12 sao ®· kÓ ë phÇn trªn. Mu«n loµi
v¹n vËt ®Òu kh«ng tho¸t khái vßng lu©n håi ®ã, nh−ng l¾m khi míi sinh ra ch−a
®−îc V−îng mµ ®· Tö, TuyÖt hoÆc ®· ®Õn thêi kú Suy BÖnh råi mµ cßn Sinh V−îng
l¹i. Hai sù bÊt th−êng kh«ng tuÇn tù Êy vÝ nh− c©y kia ch−a kÞp cã hoa tr¸i mµ ®· bÞ
c¬n gi«ng tè lµm ng· chÕt, hoÆc nh− c©y ®ang hÐo s¾p kh« chÕt mµ nhê n−íc m−a
tíi thÊm nhuÇn cho nªn ®−îc t¬i sèng trë l¹i. Nh− luËn theo quÎ lµ ®ang gÆp thêi kú
thÞnh v−îng nh−ng bÞ çc sao xÊu lµm trë ng¹i, hoÆc ®ang lóc suy vi ®−îc çc sao
tèt sinh phï….§¹i kh¸i theo thø tù 12 sao Êy øng vµo 12 thêi kú nh− sau:
Tr−êng sinh: lµ lóc míi sinh ra, sù sèng ¾t cßn l©u dµi, cho nªn ®−îc gäi lµ
Tr−êng sinh, nghÜa lµ sèng l©u. §©y lµ thêi kú tèt nhÊt, v× ®ang ®−îc thô h−ëng khÝ
¢m D−¬ng cña Trêi §Êt mµ biÕt cã sù sèng linh ®éng. §Êy lµ céi nguån cña sù
sèng, ®Êy lµ n¬i b¾t ®Çu sinh ra ngò hµnh, mu«n loµi v¹n vËt. Phµm chiªm gÆp Sinh
lµ tèt h¬n hÕt, trõ khi hái vô bÖnh ho¹n th× l©u khái nh−ng ng−êi bÖnh kh«ng chÕt.
CÇu viÖc nµo cã tÝnh chÊt dµi l©u th× tèt, cÇu cho mau th× ¾t ch¼ng ®−îc nh− ý. Tr-
−êng sinh bao giê còng ë DÇn Th©n TÞ Hîi.
B¹i: lµ thêi gian non yÕu, kh«ng thÓ tù sinh sèng, vÝ nh− ®øa trÎ míi lät lßng
ph¶i cã ng−êi ch¨m sãc, t¾m géi, cho nªn cßn gäi lµ Méc dôc (nghÜa lµ t¾m géi),
nh− c©y míi ®©m chåi cÇn ph¶i ®−îc tíi n−íc. Sao B¹i th−êng øng sù viÖc bÊt
thµnh, hµnh ®éng bÞ bÊt lùc, bÞ tæn h¹i…hoÆc còng øng viÖc t¾m röa, vô d©m lo¹n.
B¹i bao giê còng ë Tý Ngä M·o DËu.
§íi: Tøc lµ Quan ®íi nghÜa lµ mò m·o vµ ®ai ¸o, çc vËt liÖu cña bän v¨n
nh©n cïng häc sinh trang søc. §íi ¸m chØ vµo thêi kú häc hµnh. §íi bao giê còng ë
Th×n TuÊt Söu Mïi.
Quan: tøc L©m quan, nghÜa lµ ®Õn cöa quan. Häc xong råi th× hµnh sù, v× lµ
thêi kú ®i lµm viÖc, lóc ®· cã ®−îc sinh kÕ. Trong quÎ gÆp L©m quan th× th−êng ®-
−îc sù míi mÎ, hoan hØ, ®¸ng khoe khoang. L©m quan bao giê còng ë DÇn Th©n TÞ
Hîi.
V−îng: tøc lµ §Õ v−îng, lµ thêi kú ®−îc thÞnh v−îng nh− bËc ®Õ v−¬ng, v× ®·
lµm viÖc tÊt cã tiÒn cña, th©n thÕ, tinh thÇn sung m·n. QuÎ gÆp §Õ v−îng øng ®iÒm
tÊn ph¸t, tèt còng nh− Tr−êng sinh, nh−ng thÞnh tiÕn nhanh h¬n mµ kh«ng bÒn b»ng
Tr−êng sinh. Chiªm hái viÖc sinh kÕ, cÇu lîi léc cïng m−u sù mµ gÆp v−îng th×
may m¾n. V−îng bao giê còng ë Tý Ngä M·o DËu.
Suy: thêi kú thÞnh v−îng ®· qua råi th× ph¶i ®Õn lóc suy yÕu cho nªn gäi lµ
Suy. Trong quÎ gÆp Suy lµ ®iÒm kh«ng hay vËy. Suy bao giê còng ë Th×n TuÊt Söu
Mïi.
BÖnh: ®· suy yÕu råi tÊt ®Õn bÖnh ho¹n cho nªn gäi lµ BÖnh. Trong quÎ gÆp
BÖnh th× èm ®au. BÖnh bao giê còng ë DÇn Th©n TÞ Hîi.
Tö: sau bÖnh ho¹n th× míi chÕt, cho nªn gäi lµ Tö. Trong quÎ gÆp Tö lµ ®iÒm
bÊt thµnh, thêi vËn ®· cïng m¹t tåi vËy. Tö bao giê còng ë Tý Ngä M·o DËu.
Mé: chÕt råi ph¶i ch«n xuèng må, cho nªn gäi lµ Mé. Phµm trong quÎ gÆp
Mé lµ øng ®iÒm tèi t¨m, u uÈn, ®Çn ®én vµ chËm ch¹p. Mé bao giê còng ë Th×n
TuÊt Söu Mïi.
TuyÖt: bÞ ch«n xuèng må råi th× tinh thÇn tiªu t¸n, x¸c thÓ r· rêi cho ®Õn tËn
tuyÖt, cho nªn gäi lµ TuyÖt. Phµm trong quÎ gÆp TuyÖt th× øng ®iÒm døt, ®øt, hÕt
h¼n. TuyÖt còng øng vÒ sù hoµi thai. Xem vÒ thêi gian døt ®iÓm th× dïng TuyÖt mµ
kú h¹n. ThÝ dô cã ng−êi hái ngµy nµo ®øa con ®i xa sÏ vÒ tíi nhµ, vµ nh− trong quÎ
thÊy S¬ truyÒn lµ DÇn th× kú h¹n tíi ngµy Th©n sÏ vÒ tíi nhµ. V× sao? V× DÇn thuéc
méc khëi Sinh t¹i Hîi vµ tÝnh thuËn tíi th× TuyÖt t¹i Th©n, vËy kú h¹n tíi ngµy
Th©n vÒ tíi. TuyÖt bao giê còng ë DÇn Th©n TÞ Hîi.
Thai: Th©n x¸c ®· tiªu tuyÖt hÕt råi th× linh hån ®i ®Çu thai cho nªn gäi lµ
Thai. Trong quÎ gÆp Thai øng ®iÒm míi kÕt thµnh, l¹i lµ ®iÒm cã thai nghÐn. Thai
bao giê còng ë Tý Ngä M·o DËu.
D−ìng: ®· nhËp thµnh thai tÊt ®−îc cung cÊp khÝ huyÕt cña mÑ ®Ó ®−îc nu«i
d−ìng cho nªn gäi lµ D−ìng. Råi khi ®ñ ngµy th¸ng sÏ lät lßng mÑ, tøc lµ trë l¹i
Sinh. Sao D−ìng øng ®iÒm ®−îc gióp ®ì vµ sung søc, nh−ng ch−a hoµn thµnh. D-
−ìng bao giê còng ë Th×n TuÊt Söu Mïi.
C¶ mét cuéc lu©n håi cña v¹n vËt còng nh− cña con ng−êi lµ nh− vËy. Trong
quÎ rÊt th−êng dïng ®Õn Tr−êng sinh côc, nh−ng ph¶i tïy theo chç dïng. ThÝ dô
chiªm cÇu léc ¨n mµ gÆp TuyÖt lµ ®iÒm bÞ tuyÖt l−¬ng thùc, b»ng chiªm hái tin tøc
lµ ®iÒm tin tøc s¾p ®Õn n¬i, hái thai s¶n lµ ®iÒm thä thai. ThÝ dô chiªm mÊt cña mµ
gÆp Sinh lµ t×m l¹i ®−îc, b»ng chiªm vÒ bÖnh th× cßn ®au yÕu l©u,…Cßn luËn theo
tÝnh danh th× gÆp Sinh, §íi, Quan, V−îng, D−ìng lµ tèt. Cßn gÆp B¹i Tö Mé TuyÖt
th× xÊu.
Tr−êng sinh côc lËp thµnh:
Lo¹i méc: nh− Gi¸p Êt DÇn M·o th× Sinh t¹i Hîi, B¹i t¹i Tý, Quan ®íi t¹i
Söu, L©m quan t¹i DÇn, §Õ v−îng t¹i M·o, Suy t¹i Th×n, BÖnh t¹i TÞ, Tö t¹i Ngä,
Mé t¹i Mïi, TuyÖt t¹i Th©n, Thai t¹i DËu, D−ìng t¹i TuÊt.
Lo¹i háa: nh− BÝnh §inh TÞ Ngä th× Sinh t¹i DÇn, B¹i t¹i M·o, Quan ®íi t¹i
Th×n, L©m quan t¹i TÞ, §Õ v−îng t¹i Ngä, Suy t¹i Mïi, BÖnh t¹i Th©n, Tö t¹i DËu,
Mé t¹i TuÊt, TuyÖt t¹i Hîi, Thai t¹i Tý vµ D−ìng t¹i Söu.
Lo¹i kim: nh− Canh T©n Th©n DËu th× Sinh t¹i TÞ, B¹i t¹i Ngä, Quan ®íi t¹i
Mïi, L©m quan t¹i Th©n, §Õ v−îng t¹i DËu, Suy t¹i TuÊt, BÖnh t¹i Hîi, Tö t¹i Tý,
Mé t¹i Söu, TuyÖt t¹i DÇn, Thai t¹i M·o, D−ìng t¹i Th×n.
Lo¹i Thæ: nh− MËu Kû Th×n TuÊt Söu Mïi vµ lo¹i Thñy nh− Nh©m Quý Hîi
Tý th× Sinh t¹i Th©n, B¹i t¹i DËu, Quan ®íi t¹i TuÊt, L©m quan t¹i Hîi, §Õ v−îng
t¹i Tý, Suy t¹i Söu, BÖnh t¹i DÇn, Tö t¹i M·o, Mé t¹i Th×n, TuyÖt t¹i TÞ, Thai t¹i
Ngä vµ D−ìng t¹i Mïi.

Môc 11: ThÇn s¸t

ThÇn s¸t nãi chung lµ çc sao øng ®iÒm tèt lµnh vµ çc sao øng ®iÒm hung d÷.
§«i khi çt thÇn còng øng ®iÒm kh«ng hay hoÆc hung s¸t mµ øng ®iÒm cã lîi, ®ã lµ
tïy thuéc chç dïng ®Æc biÖt hay tïy theo ®Þa vÞ cña nã.
Bao giê còng an thÇn s¸t theo ch÷ thiªn bµn, kh«ng an theo cung ®Þa bµn,
thÇn s¸t vÉn thuéc vÒ çc sao nhá vµ sao th× ph¶i an trªn trêi, kh«ng an ë d−íi ®Êt.
ThÝ dô: nãi th¸ng Giªng th× an Sinh khÝ t¹i Tý nghÜa lµ t¹i Tý thiªn bµn, chø kh«ng
ph¶i cung Tý ®Þa bµn. VÒ çch nãi th× chÝnh Tý thiªn bµn lµ Sinh khÝ hay nãi Tý
thõa Sinh khÝ hoÆc nãi Sinh khÝ thõa Tý, tùu chung kh«ng ngoµi çi nghÜa lµ gÆp
nhau. ThÇn s¸t cã 4 lo¹i:
- Niªn thÇn s¸t: lµ nh÷ng thÇn s¸t tÝnh theo n¨m.
- NguyÖt thÇn s¸t: lµ nh÷ng thÇn s¸t tÝnh theo th¸ng.
- Can thÇn s¸t: lµ nh÷ng thÇn s¸t tÝnh theo Can.
- Chi thÇn s¸t: lµ nh÷ng thÇn s¸t tÝnh theo Chi.
1. Niªn thÇn s¸t:
Niªn thÇn s¸t lµ nh÷ng thÇn s¸t tÝnh theo n¨m hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ hay
n¨m sinh, an thÇn s¸t theo mçi cung thiªn bµn.
Tªn çc Niªn thÇn s¸t: Th¸i tuÕ, ThiÕu d−¬ng, Tang m«n, ThiÕu ©m, Quan
phï, Tö phï, TuÕ xung, Long ®øc, TuÕ hæ, Phóc ®øc, §iªu kh¸ch, BÖnh phï, §¹i
hao, TuÕ s¸t, TuÕ tr¹ch, TiÓu hao, TuÕ h×nh, TuÕ mé, TuÕ hîp, Phôc binh, Lùc sÜ, T-
−íng qu©n, Kim thÇn, Th¸i ©m, TuÕ ph¸, TuÕ b¹i.
2. NguyÖt thÇn s¸t:
Cã tÊt c¶ h¬n 170 NguyÖt thÇn s¸t. §¹i kh¸i còng cã nh÷ng sao tèt nh−: Gi¶i
thÇn, Hoµng th−, Hoµng ©n, Hû thÇn, Thiªn th−, Thiªn chiÕu, Thiªn x¸, Thiªn m·,
Thiªn y, Thiªn gi¶i, Thiªn ®øc, TÊn t−íc, TÝn s¸t, TÝn thÇn, Thµnh thÇn…§¹i kh¸i
còng cã nh÷ng sao xÊu nh−: §¹i s¸t, §¹i häa, HuyÕt chi, KiÕp s¸t, Kim thÇn,
NguyÖt yÓm, NguyÖt h×nh, NguyÖt xung, NguyÖt ph¸, Phôc −¬ng, Ph¸ to¸i, Thiªn
quû, Tö khÝ, Tö thÇn…
Sinh khÝ côc: Sinh khÝ-HuyÕt chi-TiÓu thêi-Du s¸t-Thiªn gi¶o-Háa chóc-Tö
khÝ-TØnh s¸t-B¹ch hæ-TÝn s¸t-Thiªn th−-Du hån. Khi biÕt vÞ trÝ an sao Sinh khÝ råi
th× cø thuËn hµnh an kÕ tiÕp 11 thÇn s¸t cßn l¹i, mçi cung an mét sao. Th¸ng Giªng
an sao Sinh khÝ t¹i Tý thiªn bµn, råi thuËn tiÕn th¸ng 2 t¹i Söu, th¸ng 3 t¹i
DÇn…th¸ng 12 t¹i DËu.
3. Can thÇn s¸t:
Can thÇn s¸t lµ nh÷ng thÇn s¸t tÝnh theo Can cña ngµy chiªm quÎ, an vµo çc
cung thiªn bµn. Can thÇn s¸t quan träng h¬n çc thÇn s¸t kh¸c, v× Can lµ B¶n th©n.
Can thÇn s¸t th−êng dïng lµ 26 can thÇn s¸t: Can sinh, Can b¹i, Can ®íi, Can quan,
Can v−îng, Can suy, Can bÖnh, Can tö, Can mé, Can tuyÖt, Can thai, Can d−ìng,
Can léc, TuÕ tinh, Nghi thÇn, Thiªn gi¶i, D−¬ng nhËn, Thiªn la, §Þa vâng, Du ®«,
Lç ®«, NhËt y, Trùc phï, Thiªn tÆc, Thiªn ®¹o, Can ®øc.
4. Chi thÇn s¸t:
KÓ ra cã 25 Chi thÇn s¸t th−êng dïng: Chi sinh, Chi b¹i, Chi ®íi, Chi quan,
Chi v−îng, Chi suy, Chi bÖnh, Chi tö, Chi mé, Chi tuyÖt, Chi thai, Chi d−ìng, Chi
hîp, Chi ®øc, Chi nghi, Chi m·, Chi h×nh, Chi xung, Chi ph¸, Chi h¹i, Kim thÇn,
KiÕp s¸t, M· ®ao, Tø s¸t, Hoa çi. Trong 25 sao chi thÇn s¸t th−êng dïng cã 12 sao
liªn hÖ theo vßng côc Tr−êng sinh. Lo¹i thÇn s¸t cã nhiÒu tªn gièng nhau nh− Th¸i
©m, Kim thÇn…nh−ng çch an kh¸c nhau.

Môc 12: øng kú ph¸p

øng kú ph¸p lµ mét thuËt to¸n quan träng vµo bËc nhÊt cña Lôc nh©m, øng
kú cho ta biÕt mèi quan hÖ gi÷a thêi gian vµ kh«ng gian trong thêi ®iÓm Qu¸ khø –
HiÖn t¹i – T−¬ng lai, cho biÕt viÖc tèt hay xÊu øng n¬i quÎ sÏ bao giê x¶y ra ë N¨m
Th¸ng Ngµy Giê nµo? PhÐp tÝnh øng kú ph¸p bao gåm:
- Khëi tuÕ: kú niªn néi.
- Phïng thiÒm: nguyÖt néi ph©n.
- TruyÒn chi: tuÇn nhËt øng.
- Trùc Can: môc tiÒn thÇn.
- KhÝ ®éng: thiÒm ph©n thÓ.
- HÇu lai: tuÇn chiÕt th©n.
Gi¶ng gi¶i nghÜa tõng c©u nh− sau

1. Khëi tuÕ kú niªn néi:
TuÕ tøc lµ Th¸i tuÕ, lµ tªn cña Chi n¨m hiÖn t¹i, quÎ thÊy S¬ truyÒn chÝnh lµ
Chi n¨m hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ th× viÖc øng n¬i quÎ xÏ x¶y ra trong n¨m hiÖn t¹i,
hoÆc kh«ng qu¸ mét n¨m. Nh− chiªm quÎ n¨m DÇn, mµ trong quÎ thÊy S¬ truyÒn
còng lµ DÇn vµ DÇn thõa C©u trËn th× néi trong n¨m ®ã ¾t x¶y ra vô kiÖn tông, bëi
C©u trËn chñ sù kiÖn tông (kiÖn tông lµ viÖc øng n¬i quÎ).
2. Phïng thiÒm: nguyÖt néi ph©n
ThiÒm tøc lµ cung tr¨ng, ¸m chØ vµo cung th¸ng vËy. Phµm quÎ thÊy S¬
truyÒn chÝnh lµ tªn cña th¸ng hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ, th× viÖc øng n¬i quÎ sÏ x¶y
ra trong th¸ng hiÖn t¹i hoÆc kh«ng qu¸ mét th¸ng lµ 30 ngµy kÓ tõ ngµy chiªm quÎ.
ThÝ dô: chiªm quÎ vµo th¸ng 4 tøc lµ th¸ng TÞ mµ trong quÎ thÊy S¬ truyÒn còng
chÝnh lµ TÞ, vµ nh− TÞ thõa Quý nh©n th× néi trong th¸ng sÏ ®−îc th−ëng tÆng, bëi
TÞ thõa Quý nh©n øng vÒ viÖc th−ëng tÆng.
3. TruyÒn chi: tuÇn nhËt øng
TruyÒn chi tøc lµ nãi S¬ truyÒn lµ Chi thÇn, TuÇn nhËt tøc lµ trong mét tuÇn
Gi¸p 10 ngµy. Phµm quÎ thÊy S¬ truyÒn chÝnh lµ Chi thÇn cña ngµy hiÖn t¹i ®ang
chiªm quÎ th× viÖc øng n¬i quÎ sÏ x¶y ra néi trong tuÇn nhËt hiÖn t¹i hoÆc kh«ng
qu¸ 10 ngµy kÓ tõ ngµy chiªm quÎ. ThÝ dô quÎ chiªm vµo ngµy Tý, mµ trong quÎ
thÊy S¬ truyÒn chÝnh lµ Tý (Chi thÇn), vµ nh− Tý thõa HuyÒn vò th× néi trong TuÇn
gi¸p hiÖn t¹i sÏ bÞ hao mÊt tµi vËt, bëi Tý thõa HuyÒn vò øng vÒ vô ®¹o tÆc, trém
c¾p.
4. Trùc Can: môc tiÒn thÇn
Phµm S¬ truyÒn chÝnh lµ Can thÇn cña ngµy hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ th× viÖc
øng n¬i quÎ sÏ x¶y ra néi trong ngµy hiÖn t¹i hoÆc kh«ng qu¸ mét ngµy tøc 12 canh
giê (mét canh giê b»ng 2 giê theo ®ång hå), kÓ tõ giê chiªm quÎ. ThÝ dô: ngµy
Gi¸p chiªm quÎ mµ thÊy S¬ truyÒn lµ DÇn (Can thÇn), vµ nh− DÇn thõa Quý nh©n
th× néi trong mét ngµy ¾t ®−îc Quý nh©n mêi thØnh, bëi DÇn thõa Quý nh©n øng
®iÒm ®−îc thØnh triÖu.

5. KhÝ ®éng: thiÒm ph©n thÓ

KhÝ lµ nãi chung 24 tiÕt khÝ. §éng lµ ®−îc dïng lµm S¬ truyÒn. ThiÒm ph©n
thÓ lµ mét nöa th¸ng tøc lµ 15 ngµy. Phµm quÎ thÊy S¬ truyÒn chÝnh lµ Chi thÇn hay
Can thÇn cña ngµy lËp tiÕt khÝ hiÖn t¹i th× viÖc øng n¬i quÎ sÏ x¶y ra trong thêi gian
cña tiÕt khÝ hiÖn t¹i hoÆc kh«ng qu¸ 15 ngµy, kÓ tõ ngµy chiªm quÎ. Ngµy lËp tiÕt
khÝ lµ tªn cña ngµy ®Çu tiªn míi sang qua tiÕt khÝ hiÖn hµnh. ThÝ dô tiÕt tr−íc lµ tiÕt
LËp xu©n th× tÊt nhiªn khÝ hiÖn t¹i mµ m×nh ®ang chiªm quÎ thuéc vÒ tiÕt Vò thñy,
vµ vÝ nh− ngµy ®Çu tiªn míi sang qua tiÕt Vò thñy tªn lµ ngµy BÝnh Tý, ngµy BÝnh
Tý th× TÞ lµ Can thÇn vµ Tý lµ Chi thÇn. VËy chiªm quÎ vµo bÊt cø ngµy nµo, miÔn
lµ cßn trong tiÕt Vò thñy mµ thÊy S¬ truyÒn lµ TÞ hay Tý th× viÖc øng n¬i quÎ sÏ x¶y
ra trong tiÕt khÝ hiÖn t¹i hoÆc kh«ng qu¸ 15 ngµy. VÝ dô nh− S¬ truyÒn lµ Tý hay TÞ
cã thõa Thanh long th× trong vßng tiÕt khÝ hiÖn t¹i sÏ ®−îc tin mõng hoÆc tiÒn tµi,
bëi sao Thanh long øng vÒ niÒm vui vµ tiÒn b¹c.
6. HÇu lai: TuÇn chiÕt th©n
Mét n¨m cã 24 tiÕt khÝ, mçi tiÕt khÝ cã tíi 15 ngµy, ®−îc chia lµm 3 HÇu, mçi
HÇu ®−îc 5 ngµy. Phµm quÎ thÊy S¬ truyÒn chÝnh lµ Can thÇn hay Chi thÇn cña
ngµy lËp HÇu hiÖn t¹i th× viÖc øng n¬i quÎ sÏ x¶y ra néi trong HÇu hiÖn t¹i, hoÆc
kh«ng qu¸ 5 ngµy. Ngµy lËp HÇu tøc lµ ngµy ®Çu tiªn cña HÇu hiÖn t¹i. ThÝ dô ta
®ang chiªm quÎ trong thêi kú cña HÇu “ Thiªn minh” vµ nh− ngµy ®Çu tiªn lËp HÇu
nµy lµ ngµy §inh Hîi, ngµy §inh Hîi th× Mïi lµ Can thÇn vµ Hîi lµ Chi thÇn. Nh−
quÎ thÊy S¬ truyÒn lµ Mïi hay Hîi cã thõa §»ng xµ th× trong vßng HÇu Thiªn minh
hoÆc kh«ng qu¸ 5 ngµy sÏ x¶y ra vô kinh sî hoÆc khÈu thiÖt, bëi §»ng xµ øng vÒ
çc viÖc Êy.

Lôc nh©m
QuyÓn 2
Tr−¬ng qu¸i tËp
NguyÔn Ngäc Phi

Mục lục
Mục 1 : Khởi dụng thời tiết............................................................................ 3

Mục 2 : Lập Địa bàn....................................................................................... 5
Mục 3 : An Tứ bản ......................................................................................... 6
Mục 4 : An Thiên bàn .................................................................................... 8
MụC 5 : An Tứ khoá ..................................................................................... 10
Mục 6 : An Thiên tướng............................................................................... 12
Mục 7 : Nhất thời đa chiêm pháp................................................................. 14
QuyÓn 2: Tr−¬ng Qu¸i tËp 2

Lời nói đầu
Trương quái tập là Tập chỉ dẫn cách lập quẻ, khi muốn biết vận mệnh tốt
hay xấu, hay muốn hiểu sự thành bại trong mỗi một công việc của mình hay của
bất cứ người nào, thì lập thành một quẻ, để có thể thấu hiểu được điều hay hoặc lẽ
dở vậy. Trương quái tập lấy cơ sở là Năm-Tháng-Ngày-Giờ và số tuổi của Vận
nhân, nam hay nữ, tuy có khác nhau và có biến đổi, nhưng vẫn có phương pháp
nhất định.
MỤC 1: KHỞI DỤNG THỜI TIẾT

Khởi dụng thời tiết là bàn về Năm Tháng Ngày Giờ cùng Tiết khí trong lúc
hiện tại đang chiêm quẻ, hoặc thời điểm ra đời, phải biết được tuổi của Vận nhân là
tuổi sinh đứng tên con gì trong 12 con giáp, phải biết được số tuổi năm nay (thời
điểm chiêm quẻ) là bao nhiêu tuổi, vận nhân là Nam hay Nữ. Quan trọng nhất cần
phải biết được: tên Can Chi của ngày hiện tại, (tên Can Chi ngày sinh) tên của
Nguyệt tướng, tên của Giờ đang chiêm quẻ (giờ sinh), tuổi cùng số tuổi của vận
nhân là Nam hay Nữ.
1. Tên của ngày hiện tại
Tiền nhân dùng 10 can là: Giáp-Ât-Bính-Đinh-Mậu-Kỷ-Canh-Tân-Nhâm-
Quý và 12 chi gồm: Tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn-Tị-Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất-Hợi phối
hợp tuần tự, ghép lại với nhau để đặt tên cho Năm, Tháng, Ngày, Giờ, tên bao gồm
2 chữ, chữ đọc trước là Can, chữ đọc sau là Chi. Mỗi ngày tuần tự, luân chuyển
theo thứ tự 10 can và 12 chi qua 60 ngày thì trở lại tên ngày cũ.
2. Tên của nguyệt tướng
Nguyệt tướng lấy cơ sở từ 12 tiết và 12 khí, mỗi Tiết hay mỗi Khí có khoảng
15 ngày hay 16 ngày. Mỗi Nguyệt tướng gồm trọn 1 Tiết và một Khí, biết tên của
Khí thì biết tên của Nguyệt tướng, Nhâm độn lấy ngày Nạp khí làm cơ sở để tính
Nguyệt tướng luân chuyển trên từng quỹ đạo như sau:
- Khí Vũ thuỷ và tiết Kinh trập thì dùng nguyệt tướng Hợi
- Khí Xuân phân và tiết Thanh minh .........................................Tuất
- Khí Cốc vũ và tiết Lập hạ........................................................ Dậu
- Khí Tiểu mãn và tiết Mang chủng..........................................Thân
- Khí Hạ chí và tiết Tiểu thử ...................................................... Mùi
- Khí Đại thử và tiết Lập thu ...................................................... Ngọ
- Khí Xử thử và tiết Bạch lộ...........................................................Tị
- Khí Thu phân và tiết Hàn lộ ....................................................Thìn
- Khí Sương giáng và tiết Lập đông...........................................Mão
- Khí Tiểu tuyết và tiết Đại tuyết ............................................... Dần
- Khí Đông chí và tiết Tiểu hàn ..................................................Sửu
- Khí Đại hàn và tiết Lập xuân......................................................Tý

Trải qua một Khí và một Tiết rồi mới đổi tên Nguyệt tướng. Nên nhớ phải
đến đúng giờ lập Khí, tức là giờ bước qua một Khí mới khác tuần tự, liên thông thì
đổi tên Nguyệt tướng.
Thí dụ : tháng Giêng, ngày 2, giờ Ngọ, Vũ thuỷ, nghĩa là ngày mồng 2 giờ
Ngọ thì thuộc về khí Vũ thuỷ, nếu chưa đến giờ Ngọ thì chưa thuộc về khí Vũ
thuỷ, tức là chưa được dùng Nguyệt tướng Hợi.
3. Tên giờ chiêm quẻ
Giờ đang chiêm quẻ tức là giờ hiện tại, mỗi giờ âm lịch có 2 giờ dương theo
đồng hồ. Người nghiên cứu môn Lục nhâm tự mình nên kinh nghiệm lấy, có thể tự
mình chọn một cây gậy dài chừng 1,6m dựng vuông góc với nền đất để chọn giờ
Ngọ. Khi Chính phủ thay đổi giờ thì mình cũng thay đổi theo, tức là thay đổi giờ
dương, nhưng giờ âm lịch thì không bao giờ thay đổi. Kinh nghiệm thì giờ âm lịch
chiêm quẻ đi trước 20 phút.
4. Tuổi và số tuổi của vận nhân
Tuổi là năm sinh ra đời, số tuổi là số năm đã sống trải qua. Vận nhân là
người hỏi quẻ cần biết là Nam hay Nữ để tính Hành niên. Ví như mình muốn biết
sự việc của một kẻ địch thủ thì không đợi phải biết tuổi và số tuổi của nó.

MỤC 2: LẬP ĐỊA BÀN
Thời tối cổ, tiên thánh cũng đã thấy rõ Địa cầu là quả đất của ta đang sinh
sống có 12 phần khác nhau về tính chất - phương vị - ảnh hưởng. Mười hai phần
này hay cũng gọi là 12 cung được đặt tên bằng 12 chi, gọi chung là Địa bàn, theo
một phương hướng nhất định không bao giờ thay đổi :
Tị Ngọ Mùi Thân
Thìn Dậu
Địa bàn
Mão Tuất
Dần Sửu Tý Hợi

MỤC 3 : AN TỨ BẢN
Tứ bản là bốn cái gốc bao gồm: Can - Chi – Bản mệnh – Hành niên, bởi rất
cần yếu cho nên gọi là gốc. Ví như vận nhân hỏi về bản thân thì xem tại cung có an
Can mà đoán, hỏi về gia trạch thì xem tại cung có an Chi, hỏi về Mệnh vận thì xem
tại cung có an Bản mệnh, hỏi sự tốt xấu trong năm thì xem tại cung có an Hành
niên. Tứ bản đều phải an theo 12 chi địa bàn.
1. An Can
Là Can của ngày chiêm quẻ (hay ngày Sinh) mà Can ký gửi vào một cung
địa bàn, điền tên Can của ngày chiêm quẻ vào cung Địa bàn như sau:
+ Ngày Giáp thì biên 2 chữ Can Giáp vào cung Dần địa bàn
+ Ngày ẤT ........................... Can Ất ................. Thìn ...........
+ Ngày Bính ....................... Can Bính ................ Tị .............
+ Ngày Đinh....................... Can Đinh ............... Mùi............
+ Ngày Mậu ........................Can Mậu.................. Tị .............
+ Ngày Kỷ............................Can Kỷ................. Mùi............
+ Ngày Canh ...................... Can Canh ...............Thân ...........
+ Ngày Tân.......................... Can Tân ................ Tuất............
+ Ngày Nhâm .................... Can Nhâm ...............Hợi ............
+ Ngày Quý.........................Can Quý.................Sửu ............
2. An Chi
Chi là chi của ngày chiêm quẻ. Tªn cña mét ngμy nμo còng cã 2 ch÷, nh−ng
ch÷ ®äc sau gäi lμ Chi. Nh− ngμy Gi¸p Th©n th× gäi Th©n lμ Chi. Khi an Chi ngμy
thì biên Chi ngày vào bªn ngoμi c¹nh cung địa bàn cã cïng tªn víi Chi cña ngμy
chiªm quÎ.
3. An Bản mệnh
Tên của năm mình sinh ra đời thì gọi là tuổi của mình. Tuổi gì thì biên 2 chữ Bản
mệnh vào Chi địa bàn đồng một tên với tuổi ấy. Gọi là Địa mệnh.
4. An Hành niên
Có phân ra cho vận nhân là Nam hay là Nữ.
- Tính và an Hành niên cho người Nam: kể 1 tuổi tại chi Dần địa bàn, rồi
đếm thuận tới thì 2 tuổi tại Mão, 3 tuổi tại Thìn, 4 tuổi tại Tị, 5 tuổi tại Ngọ... đếm
đến số tuổi hiện tại của người nam đang thọ, đếm tới nhằm chi địa bàn nào thì biên
2 chữ Hành niên vào Chi địa bàn đó. Thí dụ: nam 32 tuổi thì Hành niên tại chi Dậu
địa bàn. Nên nhớ 1 tuổi hay 13, 25, 37, 49, 61, 73, 85, 97 tuổi đều ở tại Dần địa
bàn.
- Tính và an Hành niên cho người Nữ: kể 1 tuổi tại chi Thân địa bàn, rồi
đếm nghịch lại, thì 2 tuổi tai Mùi, 3 tại Ngọ, 4 tại Tị, 5 tại Thìn, ... đếm cho tới số
tuổi hiện tại của người nữ đang thọ, đếm nhằm chi địa bàn nào thì biên 2 chữ Hành
niên vào chi địa bàn đó. Thí dụ: người nữ đến hỏi tuổi 46 thì an Hành niên vào Chi

Hợi địa bàn. Nên nhớ nữ mệnh 1 tuổi an tại Thân, cũng đồng dạng với tuổi 13, 25,
37,...
5. An Trạch-Mộ
Trạch là nền đất nơi chỗ con người ở, Mộ là mồ mả nơi chôn cất. Không
nhầm lẫn với Chi của ngày xem quẻ, Chi ngày cũng ứng về gia trạch là nhà ở, là
không gian thuộc về để sống, và Mộ là Can Mộ hay Chi Mộ, hoặc Mộ phần đều
tính theo Trường sinh cục.
Căn cứ vào 12 Chi ngày để xác định ngũ âm, từ Ngũ âm mà biết được nơi an
Trạch và an Mộ. Ngũ âm là 5 loại âm thanh, là 5 giọng: Cung-Thương-Dốc-Chuỷ-
Vũ, được lập thành Ngũ âm và nơi an Trạch Mộ như sau:
+ Ngày Tý Ngọ đều thuộc về âm Cung, thì Trạch an tại chi Mùi địa bàn, Mộ
an tại chi Thìn địa bàn.
+ Ngày Thìn Tuất đều thuộc về âm Thương, thì Trạch an tại chi Dậu địa
bàn, Mộ an tại chi Sửu địa bàn.
+ Ngày Tị Hợi đều thuộc về âm Giốc, thì Trạch an tại chi Mão địa bàn, Mộ
an tại chi Mùi địa bàn.
+ Ngày Dần Thân Sửu Mùi đều thuộc về âm Chuỷ, thì Trạch an tại chi Ngọ
địa bàn, Mộ an tại chi Tuất địa bàn.
+ Ngày Mão Dậu đều thuộc về âm Vũ, thì an Trạch tại chi Tý địa bàn, Mộ
an tại chi Thìn địa bàn.
Nên khảo sát nghiên cứu thêm để tìm sự chính đính hay để bổ chú thêm cho
sự hiểu biết trong quá trình khảo nghiệm. Có chỗ an Trạch theo một cách khác, kể
1 là Chi địa bàn nơi an Bản mệnh, rồi đếm theo chiều thuận tới Chi thứ 6 thì an
Trạch. Ví như người tuổi Tuất thì Bản mệnh tại Tuất địa bàn, đếm thuận 6 cung thì
Trạch an tại Mão địa bàn.

MỤC 4 : AN THIÊN BÀN

Địa bàn là kể chung 12 cung của quả đất-địa cầu, còn Thiên bàn là 12 cung
của Mặt trời (Thái dương). Thiên bàn cũng chia làm 12 cung, về tên gọi cũng sử
dụng tên 12 con Giáp: Tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn-Tị-Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất-Hợi.
Về nguyên tắc Mặt trời ở trên Địa cầu, nên khi an Thiên bàn bao giờ cũng an lên
phía trên 12 chi địa bàn.
Điểm khởi đầu khi đã lập xong địa bàn dựa vào tên Nguyệt tướng và Giờ
chiêm quẻ. Khởi đầu xuất phát: an Nguyệt tướng lên trên Giờ hiên tại chiêm
quẻ, dùng Chi địa bàn làm tên của Giờ hiện tại, như giê Dần thì an Nguyệt tướng
lên trên chi Dần địa bàn. Khi đã biết điểm khởi đầu rồi thì tuần tự theo chiều thuận,
an thứ tự 12 chi Thiên bàn lên trên 12 chi địa bàn. Như trong tiết Mang chủng,
dùng Nguyệt tướng Thân, chiêm quẻ vào giờ Dần thì phải an chữ Thân lên trên chi
Dần địa bàn- đây là điểm khởi đầu theo như bảng sau:
Hợi Tý Sửu Dần

Tuất Mão
Thìn Dậu
Dậu Tên Nguyệt tướng Thìn
Mão Tuất
Thân Mùi Ngọ Tị
Tên giờ hiện tại
Theo bảng trên, mỗi cung đều có 2 chữ, chữ ở dưới là chữ địa bàn, chữ ở
trên là chữ thiên bàn. Chữ thiên bàn luôn thay đổi khi Nguyệt tướng và Giờ chiêm
quẻ thay đổi, còn chữ địa bàn thì không bao giờ thay đổi. Khỏi nhầm lẫn trong
cách gọi, không gọi là chi thiên bàn hay chi địa bàn, mà gọi là Chữ thiên bàn hay
Chữ địa bàn.
Vì sao khi lập quẻ phải lập địa bàn và an thiên bàn? Địa cầu tức trái đất chia
làm 12 cung, và giờ hiện tại đang chiêm quẻ là 1 trong 12 cung của trái đất. Thái
dương tức Mặt trời cũng chia làm 12 cung, và Nguyệt tướng là 1 trong 12 cung của
Mặt trời. Một tháng bao gồm trọn một Khí và một Tiết thì Trái đất vận động lăn
qua 1 cung của Mặt trời, chuyển động lăn đủ 12 cung của Mặt trời, nghĩa là đủ 12
tháng thì giáp vòng Mặt trời, tức 1 năm 365 ngày. Tính cho đủ thêm nữa thì một
năm có 365 ngày thêm già một phần tư của một ngày nữa mới giáp mí (Giao thừa).
Vì thế cứ 4 năm dương lịch thì nhuận 1 ngày, tức là thêm 1 ngày trong tháng Hai
dương lịch, nghĩa là năm nhuận có tới 366 ngày- cũng chưa đủ đúng, vì đến hơn
Ba nghìn năm thì lại dư thêm ra 1 ngày nữa.
Trong khoảng thời gian mà trái đất lăn qua 1 cung của Mặt trời thì gọi là 1
Nguyệt tướng, vậy Nguyệt tướng là vị tướng dùng trong 1 tháng. Ví như trong khí
Vũ thuỷ và tiết Kinh trập, thì trái đất đang lăn trong khoảng cung Hợi của Mặt trời

Trái đất chuyển động theo chiều nghịch của Mặt trời, nên hết cung Hợi thì
lăn qua cung Tuất và kế đó là qua cung Dậu, Thân, Mùi...Trái đất còn tự vận động
xoay vòng quanh thân mình nó trong 12 giờ âm lịch, tức là một ngày một đêm, cho
nên Nguyệt tướng chiếu vào 1 cung trái đất cũng trong 2 giờ dương lịch (1giờ âm
lịch). Trải qua 12 giờ âm lịch, thì Nguyệt tướng chiếu đủ vào 12 cung của trái đất:
Tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn-Tị-Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất-Hợi. Một ngày Nguyệt tướng
chiếu vào 12 cung của Trái đất, do vậy 30 ngày, tức 1 tháng thì Nguyệt tướng
chiếu đủ 360 giờ.
Tóm lại, lấy cung của Mặt trời làm Nguyệt tướng, lấy cung của Trái đất làm
giờ hiện tại. Theo ví dụ trên khí Vũ thuỷ và tiết Kinh trập, Nguyệt tướng Hợi, giờ
Mùi, nghĩa là cung Mùi của Trái đất đang đối xung với cung Hợi của Mặt trời, nên
viết chữ Hợi lên trên chữ Mùi địa bàn khi lập quẻ.(11 cung còn lại của Mặt trời
cũng tuần tự đối xung với 11 cung của Trái đất mà điểm xuất phát bắt đầu từ Hợi)
Điểm khởi đầu an Thiên bàn là chỗ này vậy!

MỤC 5 : AN TỨ KHOÁ
Tứ khóa bao gồm 4 khóa là: khóa Nhất, khóa Nhị, khóa Tam, khóa Tứ.
Trước khi an Tứ khóa phải làm xong: lập địa bàn, an Can, an Chi, an thiên bàn.
Phải có 4 điều kiện này thì mới tính ra được Tam truyền, là phần cơ bản nhất của
Nhâm độn.
Khóa nào cũng đủ 2 chữ, 1 chữ trên và 1 chữ dưới. Bốn chữ trên của Tứ
khóa đều là chữ thiên bàn. Chữ dưới của khóa Nhất là Can của ngày hiện tại đã an
nơi quẻ. Chữ dưới của khoá Tam là Chi của ngày đã an nơi quẻ. Hai chữ dưới của
khóa Nhị và khóa Tứ đều là chữ địa bàn.
An khóa Nhất-K1
Xem xét tại cung có an Can của ngày để lấy khóa Nhất. Tại cung an Can đã
có sẵn một chữ thiên bàn và Can của ngày, dùng chữ thiên bàn đó để làm chữ trên
của khóa Nhất, và dùng Can của ngày để làm chữ dưới của khóa Nhất.
An khóa Nhị-K2
Dựa vào chữ trên của khóa Nhất để lấy khóa Nhị. Chữ trên của khóa Nhất có
tên là gì, thì phải tìm tại cung địa bàn cũng đồng một tên ấy. Nơi cung này vốn đã
có sẵn 1 chữ thiên bàn và 1 chữ địa bàn. Dùng chữ thiên bàn để làm chữ trên của
khóa Nhị và dùng chữ địa bàn để làm chữ dưới của khóa Nhị.
An khóa Tam-K3
Xem xét tại cung có an Chi của ngày chiêm quẻ để lấy khóa Tam. Tại cung
này vốn đã có sẵn 1 chữ thiên bàn và Chi của ngày. Vậy dùng chữ thiên bàn đó để
làm chữ trên của khóa Tam, dùng Chi của ngày để làm chữ dưới của khóa Tam.
An khóa Tứ-K4
Do chữ trên của khóa Tam mà lấy khóa Tứ, chữ trên của khóa Tam tên là gì
thì phải tìm cung địa bàn nào cũng có cùng một tên với tên của khóa Tam. Nơi
cung này có sẵn 1 chữ thiên bàn và 1 chữ địa bàn. Dùng chữ thiên bàn để làm chữ
trên của khóa Tứ và dùng chữ địa bàn đó để làm chữ dưới của khóa Tứ.
Thí dụ: khởi dụng thời tiết, ngày Tân Mão, nguyệt tướng Dần, giờ Tị.
Ng. tướng Dần Mão Thìn Tị

Giờ Tị Ngọ Mùi Thân
Sửu K1 K 2 K3 K4 Ngọ
Thìn Mùi Thìn Tý Dậu Dậu
Tý Tân Mùi Mão Tý Mùi
Chi Mão Mão Tuất Can Tân
Hợi Tuất Dậu Thân

Tên các khóa:

Tặc-Khắc-Sinh-Tỷ
Trước khi nghiên cứu đến Khóa kinh tập để lấy Tam truyền thì phải nhận
định chính xác về tên của mỗi khóa. Trong Tứ khóa bao gồm 4 loại khóa: khóa
Tặc, khóa Khắc, khóa Sinh, khóa Tỷ. Khóa nào cũng có 2 chữ, do sự tương khắc,
tương sinh, hay tương tỷ của 2 chữ ấy mà đặt tên, thông qua mối quan hệ Ngũ
hành.
+ Khóa Tặc: là khóa nào có chữ dưới khắc chữ trên. Thí dụ chữ dưới là
Dậu, chữ trên là Mão thì gọi là khóa Tặc, bởi Dậu kim ở dưới khắc Mão mộc ở
trên.
+ Khóa khắc: là khóa nào có chữ trên khắc chữ dưới.Thí dụ chữ trên là Tý
và chữ dưới là Ngọ thì gọi là khóa Khắc, vì Tý thuỷ ở trên khắc xuống Ngọ hoả ở
dưới.
+ Khóa Sinh: là khóa có chữ trên sinh chữ dưới, hoặc chữ dưới sinh chữ
trên.
+ Khóa tỷ: là khóa chữ trên và chữ dưới cùng thuộc một loại trong ngũ
hành. Thí dụ chữ trên ngũ hành thuộc Kim thì chữ dưới có ngũ hành đồng thuộc
Kim.

MỤC 6 : AN THIÊN TƯỚNG

An Thiên tướng tức là an 12 Thiên tướng vào quẻ. Tên của 12 Thiên tướng
được sắp đặt theo thứ tự vòng sao Quý nhân như sau: Quý nhân-Đằng xà-Chu
tước-Thiên hợp-Câu trần-Thanh long-Thiên không-Bạch hổ-Thái thường-Huyền
vũ-Thái âm-Thiên hậu.
Trong môn Nhâm độn này, 12 Thiên tướng là 12 sao trọng hệ nhất. Trong
mỗi quẻ 12 Thiên tướng chủ sự quyết định trong mọi việc về tốt hay xấu.
Cách an Thiên tướng tương đối phức tạp, phải nhận định kỹ lưỡng để khỏi
nhầm lẫn. An tên của 12 Thiên tướng luôn phải an theo các chữ thiên bàn. Khi tính
để biên theo chiều thuận hay chiều nghịch thì phải dựa vào các chữ địa bàn.
An 12 Thiên tướng vào quẻ cần phải biết điểm khởi đầu từ sao Quý nhân, rồi
mới tiếp tục an 11 sao kế tiếp theo thứ tự vòng sao Quý nhân. Khi đã biết điểm
khởi đầu rồi còn phải biết an theo chiều thuận hay chiều nghịch. Phàm trong cách
nói thì nói Thiên tướng hay nói là Sao cũng được.
An vòng sao Quý nhân:
Giáp Mậu Canh : Sửu Mùi
Êt Kỷ : Tý Thân truy
Bính Đinh : Hợi Dậu thượng
Nhâm Quý : Tị Mão tuỳ
Tân nhật : Ngọ Dần khởi
Trong bài an vòng sao Quý nhân trên, những câu ghi Can đó là Can của
ngày xem quẻ, còn những câu ghi Chi, đó là chữ thiên bàn để chỉ chỗ an sao Quý
nhân. Trong hai chữ thiên bàn ở mỗi câu, thì chữ đứng trước chỉ chỗ an sao Quý
nhân khi chiêm quể nhằm ban ngày, còn chữ đứng sau chỉ chỗ an sao Quý nhân khi
chiêm quẻ nhằm ban đêm. Ban ngày được tính cho những giờ: Mão-Thìn-tị-Ngọ-
Mùi-Thân. Ban đêm được tính cho những giờ : Dậu-Tuất-Hợi-Tý-Sửu-Dần.
Lời giải thích từng câu vòng sao Quý nhân:
Câu 1: ngày Giáp Mậu Canh chiêm quẻ vào giờ ban ngày, an sao Quý nhân tại
Sửu thiên bàn, chiêm quẻ vào giờ ban đêm, an sao Quý nhân tại Mùi thiên bàn.
Câu 2: ngày Êt Kỷ, chiêm quẻ vào giờ ban ngày, an sao Quý nhân tại Tý thiên
bàn, chiêm quẻ vào giờ ban đêm, an sao Quý nhân tại Thân thiên bàn.
Câu 3: ngày Bính Đinh, chiêm quẻ vào giờ ban ngày, thì an sao Quý nhân tại Hợi
thiên bàn, chiêm quẻ vào giờ ban đêm thì an sao Quý nhân tại Dậu thiên bàn.
Câu 4: ngày Nhâm Quý, chiêm quẻ vào giờ ban ngày, thì an sao Quý nhân tại Tị
thiên bàn, chiêm quẻ vào giờ ban đêm thì an sao Quý nhân tại Mão thiên bàn.
Câu 5: ngày Tân, chiêm quẻ vào giờ ban ngày, thì an sao Quý nhân tại Ngọ thiên
bàn, chiêm quẻ vào giờ ban đêm, thì an sao Quý nhân tại Dần thiên bàn.
Cũng nên biết mà không nên nghi ngờ, vì cách an vòng sao Quý nhân ở các
môn khác hay ở sách khác có chỗ không giống với cách an vòng sao Quý nhân ở
môn Lục nhâm này. Như ở sách hay môn khác, thì câu 1 không có can Canh, câu 4
thì sắp đặt Mão ở trước Tị, câu 5 có thêm can Canh,...

Quý nhân thuận- Quý nhân nghịch
Tuy an vòng sao Quý nhân phải phụ thuộc vào các chữ thiên bàn, nhưng
muốn biết Quý nhân thuận hay Quý nhân nghịch thì phải dựa vào sao Quý nhân
được an vào cung địa bàn nào để biết chiều và hướng mà an 11 sao còn lại
+ Quý nhân ở vào 6 cung địa bàn: Hợi-Tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn thì gọi là
Quý nhân thuận hành, và phải an 11 sao còn lại theo chiều thuận, mỗi sao 1 cung.
+ Quý nhân ở vào 6 cung địa bàn: Tị-Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất thì gọi là
Quý nhân nghịch hành, và phải an 11 sao còn lại theo chiều nghịch, mỗi sao 1
cung.
Thí dụ: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Dậu, giờ Hợi, nam nhân, tuổi Dần,
Khóa 2 Q/nh âm thần Tị

Mão Thìn Tị Ngọ Khóa 1
Câu trận Thiên hợp Chu tước Đằng xà Khóa 4
Tị Ngọ Mùi Thân Can Canh
Dần K1 K2 K3 K4 Mùi Q/nh th.thần
Thanh long Ngọ Thìn Thân Quý nhân
Thìn Ngọ Dậu
Sửu Canh Ngọ Tuất Thân Thân
Khóa 3
Th. không Thiên hậu
Chi ngày
Mão Tuất
Ng . tướng
Tý Hợi Tuất Dậu
Bạch hổ Thái thường Huyền vũ Thái âm
giờ chiêm
Bản mệnh Hành niên
Lời giải thích về quẻ mẫu:

- Khóa Nhất và khóa Nhị thuộc về Can, cho nên gọi khóa Nhất là Can dương khóa,
khóa nhị gọi là Can âm khóa. Khóa Tam và Khóa tứ đều thuộc về Chi, cho nên gọi
khóa Tam là Chi dương khóa, gọi khóa Tứ là Chi âm khóa. Khóa Nhất-Tam thuộc
về dương, khóa Nhị-Tứ thuộc về âm, đây là phân biệt thuộc về âm dương của Can-
Chi. Còn về âm dương khóa thì Khóa nhất-Khóa Tam thuộc về dương khóa, Khóa
nhị-Khóa tứ thuộc về âm khóa. Cần phải nghi nhớ về điều này!
- Ngày Canh chiêm quẻ giờ Hợi là ban đêm, nên an sao Quý nhân tại Mùi thiên
bàn. Sao Quý nhân ở tại Mùi thiên bàn nhưng lại lâm Dậu địa bàn, nên vòng sao
Quý nhân an theo chiều nghịch hành.
- Tại cung Dậu địa bàn, thì gọi Mùi thiên bàn là Quý nhân thừa thần, xem xét tại
cung Mùi địa bàn, thấy có Tị thiên bàn, vậy gọi Tị thiên bàn này là Quý nhân âm
thần. Tương tự tại cung Dần địa bàn, có sao Bạch hổ, có Tý thiên bàn, vậy gọi Tý
là Bạch hổ thừa thần và xem lại cung Tý địa bàn thấy có Tuất thiên bàn, gọi Tuất
là Bạch hổ âm thần.

MỤC 7: NHẤT THỜI ĐA CHIÊM PHÁP

Nhất thời đa chiêm pháp là phép xem nhiều quẻ trong một giờ, đồng thời
cũng trong một giờ mà xem cho nhiều người kế tiếp nhau, hoặc một người đã xem
xong một quẻ rồi nhưng lại muốn xem thêm quẻ khác nữa, muốn xem nhiều việc
khác nhau, thì đều phải đổi quẻ, mỗi việc khác nhau thì phải đổi 1 quẻ khác nhau.
Duy nhất trường hợp có người đã nói trước rằng: muốn xem tổng hợp mọi sự trong
một quẻ thì không cần phải đổi quẻ. (Trường hợp này từ xưa cho đến nay vẫn chưa
được xác nhận, cần phải thể nghiệm nhiều).
Sự đổi quẻ là điều nhất định, song có tới 3 phép đổi quẻ cần phải phân biệt là:
xem cho người khách khác hay cũng chính một người khách đó mà lại hỏi thêm
việc khác. Bởi “người khác” đối với “việc khác” thì cách đổi quẻ không giống nhau.
Cần hiểu và phân biệt cho rõ như sau:
1.Cùng trong một giờ, mà xem cho người khách thứ 2, thứ3, 4, 5, 6,...đó là đổi
người xem, thì dùng “Hoán nhật thần pháp” để đổi quẻ. Nếu cũng chính là người
khách khi đã xem xong 1 quẻ rồi, lại muốn xem thêm nhưng xem dùm, xem hộ cho
người khác vắng mặt, thì vẫn dùng “Hoán nhật thần pháp” mà đổi quẻ khác, cứ
mỗi một người khác nhau xem, thì đều đổi sang một quẻ khác.
2.Cùng trong một giờ, vẫn một người khách đã xem 1 quẻ rồi, lại muốn xem
thêm quẻ thứ 2, thứ 3, 4, 5, 6,...để hỏi một việc khác nhưng vẫn là việc có quan hệ
đến người đó, thì dùng “Hoán tướng pháp” hay dùng “ Di tướng pháp” để đổi
quẻ. Hai cách đổi này tùy ý dùng cách nào cũng được, tự ý mình lấy tâm linh mà
dùng, hoặc như mình đã kinh nghiệm để xem phương pháp nào thích hợp, có tính
chính xác cao hơn, thì dùng phương pháp ấy. Riêng Tôi, khi cũng một người hỏi,
mà hỏi sang việc khác, thì dùng “Hoán tướng pháp”.
3.Từ người khách thứ 2 sắp trở lên đều gọi là thứ khách. Cùng trong 1 giờ, nếu
có người thứ khách đến xem, thì phải dùng “Hoán nhật thần pháp” mà đổi quẻ.
Nhưng nếu người thứ khách ấy đã xem xong 1 quẻ rồi, lại muốn xem thêm quẻ
khác nữa để hỏi việc của chính họ, thì lại phải dùng “Hoán tướng pháp” hay “Di
tướng pháp” mà đổi quẻ
Trong một giờ xem nhiều quẻ, thì quẻ thứ nhất gọi là quẻ chính, còn từ quẻ thứ
2 sắp trở lên đều gọi là quẻ đổi. Sau đây là 3 phép đổi quẻ.
Phép thứ nhất : Hoán nhật thần pháp

Hoán nhật thần pháp cũng gọi là “Hoán can chi pháp”, vì Nhật tức Can, và
Thần tức Chi, đó là phép đổi Can Chi.
Can là Bản thân người muốn chiêm quẻ, Chi là gia trạch của người chiêm
quẻ, vì vậy khi xem cho người thứ 2 trở đi mà cùng trong 1 giờ xem, thì phải đổi
Can và đổi Chi, có nghĩa là đổi Bản thân và đổi gia trạch khác, căn cứ vào mỗi
người đều có bản thân khác nhau và gia trạch khác nhau. Khi đã đổi xong Can Chi
cần phải hiểu rằng, đã xem nhằm qua 1 ngày khác rồi.
1. Phép đổi Can:
+ Quy tắc: Dương Can thì phải đổi ra âm Can, còn âm Can thì phải đổi ra
dương Can, với điều kiện Can của quẻ sau phải khắc Can của quẻ trước.
Dương Can là: Giáp-Bính-Mậu-Canh-Nhâm, âm Can là: Ât-Đinh-Kỷ-Tân-

Quý. Do quy tắc trên, nên được lập thành như sau: Giáp đổi ra Tân, Tân đổi ra
Bính, Bính đổi ra Quý, Quý đổi ra Mậu, Mậu đổi ra Ât, Ât đổi ra Canh, Canh đổi
ra Đinh, Đinh đổi ra Nhâm, Nhâm đổi ra Kỷ, Kỷ đổi ra Giáp. Ta có thể sắp đặt sẵn
những Can để tuần tự đổi cho những quẻ kế tiếp nhau như sau:
“ Giáp-Tân-Bính-Quý-Mậu-Ât-Canh-Đinh-Nhâm-Kỷ-Giáp- ...”
Như Can ngày của quẻ là Giáp, thì Can của quẻ sau phải đổi ra Tân, bởi
Giáp là dương Can phải đổi ra Tân là âm Can, đó là Can của quẻ sau khắc Can của
quẻ trước, Tân kim khắc Giáp mộc.
2. Phép đổi Chi:
+ Quy tắc: Kể là 1 tại Chi của hiện tại, nếu Chi của quẻ hiện tại thuộc
Dương thì đếm nghịch lại 4 cung để đổi, còn Chi của quẻ hiện tại thuộc Âm thì
đếm thuận tới 6 cung để đổi.
Những Chi thuộc dương là: Dần-Ngọ-Tuất-Thân-Tý-Thìn. Những Chi thuộc
âm là: Hợi-Mão-Mùi-Tị-Dậu-Sửu. Đếm nghịch hay đếm thuận đều phải theo thứ tự
12 chi: Tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn-Tị-Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất-Hợi. Theo quy tắc
trên ta có thể sắp đặt sẵn thứ tự như sau:
“Tý-Dậu-Dần-Hợi-Thìn-Sửu-Ngọ-Mão-Thân-Tị-Tuất-Mùi-Tý- ...”
Thí dụ quẻ thứ nhất dùng chi Dần, thì quẻ thứ 2 dùng chi Hợi, quẻ thứ 3
dùng chi Thìn, quẻ thứ 4 dùng chi Sửu ...
Phép đổi Chi cũng như phép đổi Can, vẫn chú trọng đến Âm-Dương. Vì có
định luật và quy tắc, ta có thể lập thành một lượt cho cả Can và Chi đổi đồng thời:
Giáp Tý đổi ra Tân Dậu, Tân Dậu đổi ra Bính Dần>Quý Hợi>Mậu Thìn>Ât
Sửu>Canh Ngọ>Đinh Mão>Nhâm Thân>Kỷ Tị>Giáp Tuất>Tân Mùi>BínhTý>...
Như quẻ thứ nhất chiêm ngày Bính Dần, thì quẻ thứ 2 kể như chiêm ngày Quý
Hợi, quẻ thứ 3 kể như chiêm ngày Mậu Thìn ...đổi mãi cho tới quẻ thứ 61 thì gặp
lại ngày Bính Dần, có nghĩ là dùng lại Can Chi của quẻ thứ nhất. Như vậy ta có thể
hiểu rằng trong một giờ âm lịch, có thể chiêm tới 60 quẻ khác nhau.
Nên nhớ, khi đã đổi quẻ rồi, thì chỗ an Can Chi của quẻ sau, dĩ nhiên phải
khác với chỗ an Can Chi của quẻ trước. Đối với Nguyệt tướng và giờ xem quẻ thì
không thay đổi.
Thí dụ: quẻ thứ nhất: ngày Mậu Tuất, nguyệt tướng Tý, giờ Thân
Dậu Tuất Hợi Tý Ng.tướng

Tị Ngọ Mùi Thân Giờ chiêm
Can Mậu Thân Sửu
Thìn Dậu
Mùi Quẻ thứ 1 trong giờ Thân Dần
Mão Tuất Chi Tuất
Ngọ Tị Thìn Mão

Trên đây là quẻ thứ nhất chiêm trong giờ Thân, muốn đổi thành quẻ thứ 2 thì
phải đổi Can và đổi Chi. Quẻ 1 dùng can Mậu thì phải đổi ra can Êt, dùng chi Tuất
thì đổi ra chi Mùi, kết quả là ngày Êt Mùi, nhưng không đổi Nguyệt tướng và đổi
Giờ, theo như bảng sau: ngày Êt Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ Thân:
Chi Mùi
Dậu Tuất Hợi Tý Ng. tướng
Tị Ngọ Mùi Thân Giờ hiện tại

Thân Sửu
Can Ất Thìn Quẻ thứ 2 Dậu

Mùi Trong giờ Thân Dần
Mão Tuất
Quẻ thứ 2 trên đây chỉ khác với quẻ thứ nhất là tên Can Chi và vị trí an Can
Chi. Muốn chiêm quẻ thứ 3 thì cũng phải đổi Can Chi từ quẻ thứ 2 là ngày Êt Mùi
thành ngày Canh Tý, vẫn là Nguyệt tướng Tý và giờ Thân như sau:
Dậu Tuất Hợi Tý Ng. tướng

Giờ hiện tại
Tị Ngọ Mùi Thân Can Canh
Thân Sửu
Thìn Quẻ thứ 3 Dậu

Mùi Trong giờ Thân Dần
Mão Tuất

Chi Tý
Quẻ thứ 2 có ngày là Ất Mùi đổi sang quẻ thứ 3 có ngày là Canh Tý
Phép thứ hai Hoán tướng pháp

Hoán tướng pháp là phép đổi Nguyệt tướng, nghĩa là đổi tên của Nguyệt
tướng.Trong cùng 1 giờ, vẫn là một người xem quẻ, lại muốn coi thêm một quẻ
nữa để hỏi một việc khác, thì ta dùng “Hoán tướng pháp”, cứ mỗi một quẻ thì ta đổi
một lần Nguyệt tướng cho một người xem nhiều việc trong cùng 1 giờ. Đổi Nguyệt

tướng tức là ta dùng tên Nguyệt tướng khác, nhưng vẫn gia lên cung giờ hiện tại
(địa bàn) để an thiên bàn và địa bàn.
Cần phải biết Nguyệt tướng hiện tại (Nguyệt tướng của quẻ thứ 1) thuộc Âm
hay thuộc Dương, vì phép đổi thuận nghịch và trước sau có khác nhau.
1. Phép đổi khi Nguyệt tướng hiện tại thuộc Dương:
+ Quy tắc: kể là 1 tại tên Nguyệt tướng của quẻ trước, rồi theo thứ tự 12 Chi
mà đếm,... nhưng nếu đổi cho quẻ chẵn thì đếm nghịch lại 4 cung, còn đổi cho quẻ
lẻ thì đếm thuận tới 6 cung.
Nói quẻ trước trứ không phải quẻ thứ 1, lấy sự tương đối mà nói, thì quẻ thứ
1 trước quẻ thứ 2, quẻ thứ 2 trước quẻ thứ 3 nhưng sau quẻ thứ 1, quẻ thứ 3 trước
quẻ thứ 4 nhưng sau quẻ thứ 2,...
Quẻ chẵn là những quẻ: 2, 4, 6, 10, 24, 34,....,
Quẻ lẻ là những quẻ: 3, 5, 7, 9, 11, ... 15, 17,... 21, 23,...v.v.
Đếm nghịch lại 4 cung: quan sát trong thứ tự 12 Chi để xem Nguyệt tướng
của quẻ trước ở nhằm vào Chi nào, thì ta kể 1 tại Chi ấy mà đếm nghịch lại Chi thứ
4, rồi dùng Chi thứ 4 này làm Nguyệt tướng.
Đếm thuận tới 6 cung: quan sát trong thứ tự 12 Chi để xem Nguyệt tướng
của quẻ trước nhằm Chi nào, thì ta kể 1 tại Chi ấy, rồi đếm thuận tới Chi thứ 6, rồi
dùng Chi thứ 6 này mà làm Nguyệt tướng cho quẻ sau.
Thí dụ: quẻ thứ 1 dùng Nguyệt tướng Thìn thuộc dương. Thìn là Nguyệt
tướng của quẻ thứ 1 hay cũng chính là Nguyệt tướng của quẻ hiện tại. Quẻ thứ 2 là
quẻ chẵn, vậy theo thứ tự 12 Chi thì kể 1 tại Thìn là tên Nguyệt tướng của quẻ
trước, đếm nghịch lại thì 2 tại Mão, 3 tại Dần, 4 tại Sửu, vậy dùng Sửu làm Nguyệt
tướng cho quẻ thứ 2. Quẻ thứ 3 là quẻ có số đếm theo thứ tự là số lẻ, theo thứ tự
của 12 Chi kể 1 tại Sửu, là tên Nguyệt tướng của quẻ thứ 2, rồi đếm thuận tới thì 2
tại Dần, 3 tại Mão, 4 tại Thìn, 5 tại Tị, 6 tại Ngọ, vậy dùng Ngọ làm Nguyệt tướng
cho quẻ thứ 3.
Theo quy tắc trên thì quẻ thứ 4 dùng Nguyệt tướng Mão, quẻ thứ 5 thì dùng
Nguyệt tướng Thân, quẻ thứ 6 thì dùng Nguyệt tướng Tị, quẻ thứ 7 thì dùng
Nguyệt tướng Tuất, quẻ thứ 8 dùng Nguyệt tướng Mùi, quẻ thứ 9 dùng Nguyệt
tướng Tý,...
Để khỏi nhầm lẫn vì tính chẵn lẻ cùng thuận nghịch, theo quy tắc ta lập sẵn
tên Nguyệt tướng để tuần tự đổi cho quẻ kế tiếp như sau:
“... Tý-Dậu-Dần-Hợi-Thìn-Sửu-Ngọ-Mão-Thân-Tị-Tuất-Mùi-Tý- ...”
Như quẻ thứ 1 dùng Nguyệt tướng Tuất, thì quẻ thứ 2 dùng Nguyệt tướng
Mùi, Quẻ thứ 3 dùng Nguyệt tướng Tý, quẻ thứ 4 dùng Nguyệt tướng Dậu,...Nên
nhớ, Nguyệt tướng của quẻ thứ 1 phải là Nguyệt tướng thuộc dương (Tý-Dần-
Thìn-Ngọ-Thân-Tuất) Mỗi lần đổi quẻ thì thay tên Nguyệt tướng khác, nhưng luôn
luôn gia lên cung Giờ hiện tại, là nơi Nguyệt tướng của quẻ 1 đã gia lên, không
thay đổi chỗ. Thí dô: ngày Mậu Dần, Nguyệt tướng Thìn, giờ Dậu

Tý Sửu Dần Mão

Can Mậu Tị Ngọ Mùi Thân
Hợi Thìn Ng. tướng
Thìn Dậu Giờ hiện tại
Tuất Quẻ thứ 1 Tị
Mão Tuất
Dậu Thân Mùi Ngọ
Chi Dần Dần Sửu Tý Hợi
Đổi sang quẻ thứ 2 khi Nguyệt tướng thuộc Dương, vẫn trong giờ Dậu,
Nguyệt tướng của quẻ trước là Thìn thuộc Dương thì phải đổi thành Nguyệt tướng
Sửu như sau: ngày Mậu Dần, Nguỵêt tướng Sửu, giờ Dậu:

Hợi Thìn Ng. tướng
Thìn Quẻ thứ 2 Dậu Giờ hiện tại
Tuất cũng trong giờ Dậu Tị
Mão Tuất
Dậu Tuất Hợi Tý

Thân Sửu Ng. tướng đã đổi
Mùi cũng trong giờ Dậu Dần
Mão Tuất
Muốn xem quẻ thứ 3 cũng trong giờ Dậu thì phải Nguyệt tướng Sửu ra
Nguyệt tướng Ngọ được quẻ như sau: ngày Mậu Dần, nguyệt tướng Ngọ, giờ Dậu

Dần Mão Thìn Tị

Sửu Ngọ Ng. tướng đã đổi
Tý cũng trong giờ Dậu Mùi
Mão Tuất
2. Phép đổi quẻ khi Nguyệt tướng hiện tại thuộc Âm

+ Quy tắc: kể là một tại tên Nguyệt tướng của quẻ trước, rồi theo thứ tự 12
Chi mà đếm,... nhưng nếu đổi cho quẻ có số thứ tự chẵn, thì đếm thuận tới 4 cung,
còn đổi cho quẻ có số thứ tự lẻ, thì đếm nghịch lại 6 cung.
Thí dụ: quẻ thứ 1 dùng Nguyệt tướng Mão thuộc Âm (Mão là Nguyệt tướng
của quẻ thứ 1 hay cũng là Nguyệt tướng của quẻ hiện tại). Quẻ thứ 2 là quẻ chẵn,
theo thứ tự 12 Chi, kể 1 tại Mão là tên Nguyệt tướng của quẻ trước, đếm thuận tới
thì 2 là Thìn, 3 là Tị, 4 là Ngọ, vậy dùng Ngọ làm Nguyệt tướng cho quẻ thứ 2 (sau
quẻ thứ 1). Quẻ thứ 3 là quẻ có số thứ tự là số lẻ, theo thứ tự 12 Chi, kể một tại
Ngọ là tên Nguyệt tướng của quẻ trước, đếm nghịch lại thì 2 tại Tị, 3 tại Thìn, 4 tại
Mão, 5 tại Dần, 6 tại Sửu, vậy dùng Sửu làm Nguyệt tướng cho quẻ thứ 3 ( sau quẻ
thứ 2).
Cứ theo quy tắc mà đổi quẻ thì quẻ thứ 4 dùng Nguyệt tướng Thìn, quẻ thứ 5
dùng Nguyệt tướng Hợi, quẻ thứ 6 dùng Nguyyệt tướng Dần,...để khỏi nhầm lẫn vì
tính chẵn lẻ và thuận nghịch, thì theo quy tắc, ta có thể lập sẵn thứ tự như sau:
“... Hợi-Dần-Dậu-Tý-Mùi-Tuất-Tị-Thân-Mão-Ngọ-Sửu-Thìn-Hợi- ...”
Nên nhớ theo thứ tự trên khi đổi Nguyệt tướng là theo thứ tự thuận, và
Nguyệt tướng của quẻ thứ 1 phải là Nguyệt tướng thuộc Âm, mỗi lần đổi là một
lần thay tên Nguyệt tướng khác, và luôn gia lên Giờ hiện tại là cung địa bàn có
cùng tên với Giờ chiêm quẻ, là nơi mà Nguyệt tướng của quẻ 1 gia lên.
Thí dụ: ngày Ât Mão, nguyệt tướng Mùi ( thuộc âm) giờ Hợi:
Sửu Dần Mão Thìn

Tý Tị
Hợi trong giờ Hợi Ngọ
Chi Mão Mão Tuất
Tuất Dậu Thân Mùi Ng. tướng
Dần Sửu Tý Hợi Giờ hiện tại

Đổi sang quẻ thứ 2 vẫn trong giờ Hợi thì ta đổi Nguyệt tướng của quẻ thứ 1
là Mùi thuộc Âm, sang Nguyệt tướng của quẻ thứ 2 là Tuất, nghĩa là Ngày Êt Mão,
Nguyệt tướng Tuất, giờ Hợi như sau:
Thìn Tị Ngọ Mùi

Mão Thân
Dần trong giờ Hợi Dậu
Sửu Tý Hợi Tuất Ng. tướng đã đổi
Muốn chiêm quẻ thứ 3 cũng trong giờ Hợi, thì Nguyệt tướng Tuất phải đổi
ra Nguỵệt tướng Tị như sau:

Tuất Mão
Dậu Cũng trong giờ Hợi Thìn
Thân Mùi Ngọ Tị Ng. tướng đã đổi
Phép thứ 3: Di tướng pháp

Di tướng pháp cũng gọi là “ Di thần pháp”. Một người đã xem xong 1 quẻ,
lại muốn xem thêm quẻ khác, để hỏi một việc khác của chính người đó, nhưng vẫn
còn trong một Giờ, thì phải đổi quẻ bằng Di tướng pháp. Cứ mỗi việc có nội dung
khác thì phải đổi sang một quẻ khác.
Di tướng pháp là phép dời Nguyệt tướng. Phép dời Nguyệt tướng có sự khác
nhau giữa ngày Âm và ngày Dương. Ngày Âm là những ngày: Ât-Đinh-Kỷ-Tân-
Quý. Ngày Dương là những ngày: Giáp-Bính-Mậu-Canh-Nhâm.
1. Phép dời Nguyệt tướng trong ngày Dương:
+ Quy tắc: kể là 1 tại cung địa bàn có thừa Nguyệt tướng nơi quẻ thứ 1, rồi
đếm nghịch lại cung địa bàn thứ 3 hay thứ 4, điều cốt yếu là phải gặp cung Âm địa
bàn, rồi dùng Nguyệt tướng gia lên cung Âm địa bàn này mà làm quẻ thứ 2. Từ
quẻ thứ 3 trở đi, thì kể 1 tại cung địa bàn có thừa Nguyệt tướng nơi quẻ trước, rồi
đếm..., nhưng nếu dời Nguyệt tướng cho quẻ lẻ, thì đếm thuận tới cung địa bàn thứ

5 và dùng tên Nguyệt tướng gia lên cung thứ 5 này mà làm Nguyệt tướng cho quẻ
sau. Còn dời Nguyệt tướng cho quẻ chẵn, thì đếm nghịch lại cung địa bàn thứ 3 và
dùng tên Nguyệt tướng gia lên cung thứ 3 này mà làm quẻ sau.
Lời giải:
Trong quy tắc không luận quẻ thứ 1 vì vẫn trang quẻ theo thường lệ, cũng
không luận Nguyệt tướng gia lên cung Âm hay cung Dương địa bàn. Chiêm tới
quẻ thứ mấy cũng vẫn dùng một Nguyệt tướng, tức là tên của Nguyệt tướng hiện
tại hay Nguyệt tướng của qủe thứ 1. Dù đếm thuận hay đếm nghịch cũng phải do
theo thứ tự của 12 cung địa bàn đã an sẵn trong quẻ. Đếm tại quẻ trước để tìm chỗ
mà làm quẻ sau, đó là tìm cung địa bàn khác để dùng Nguyệt tướng gia lên. Theo
luật Âm Dương, thì ngày Dương phải tìm tại cung Âm mà dùng, mà làm quẻ đổi,
vì thế cho nên, chiêm quẻ thứ 2 theo quy tắc thì phải đếm nghịch lại cung địa bàn
thứ 3, nếu gặp ngay cung Âm địa bàn, thì liền dùng Nguyệt tướng gia lên đó mà
làm quẻ thứ 2 , bằng như cung thứ 3 này nhằm trúng cung Dương địa bàn, thì phải
đếm nghịch thêm một cung nữa, tức là cung thứ 4, để gặp cung Âm địa bàn, rồi
vẫn dùng Nguyệt tướng của quẻ thứ 1 mà gia lên cung địa bàn thứ 4 đó để làm quẻ
thứ 2. (Phàm xem tại quẻ thứ 1, nếu thấy Nguyệt tướng gia lên cung Âm địa bàn,
thì đếm nghịch lại cung thứ 3 thì sẽ gặp ngay cung Âm, còn như quẻ 1 thấy Nguyệt
tướng gia lên cung Dương địa bàn thì đếm nghịch lại cung thứ 4 sẽ gặp cung Âm
địa bàn).
Thí dụ: ngày Giáp Tuất, Nguyệt tướng Dần, giờ Thân.
Hợi Tý Sửu Dần Nguyệt. tướng

Tị Ngọ Mùi Thân Giờ hiện tại
Tuất Mão
Thìn Quẻ thứ 1 Dậu
Dùng nguyệt tướng
Dậu Dần gia Thân địa bàn Thìn
Can Giáp Dần Sửu Tý Hợi
Ngày Giáp Tuất là ngày Dương, ở trên là quẻ thứ 1 trong giờ Thân, muốn
chiêm quẻ thứ 2 cũng trong giờ Thân, theo Quy tắc: kể 1 tại cung Thân địa bàn là
cung có thừa Nguyệt tướng Dần, đếm nghịch lại 4 cung gặp cung Tị là cung Âm,
dùng Nguyệt tướng Dần gia lên cung Tị làm quẻ thứ 2: ngày Giáp Tuất, Nguyệt
tướng Dần gia Tị địa bàn


Nguyệt tướng Tị Ngọ Mùi Thân
Sửu Quẻ thứ 2 Ngọ
Thìn Cùng giờ Thân dùng Dậu
Tý nguyệt tướng Dần gia Mùi
Mão lên Tị địa bàn Tuất Chi Tuất
Xem trong quẻ thứ 2 thì cung Tị địa bàn có thừa Nguyệt tướng Dần, muốn
chiêm tiếp tục quẻ thứ 3, là quẻ có số thứ tự là quẻ lẻ, thì phải kể 1 tại cung Tị địa
bàn là cung có thừa Nguyệt tướng Dần, rồi đếm thuận tới 5 cung, là cung Dậu địa
bàn. Vẫn dùng Nguyệt tướng Dần gia lên cung Dậu địa bàn để làm quẻ thứ 3 như
sau
Tuất Hợi Tý Sửu

Dậu Quẻ thứ 3 Dần Nguyệt tướng
Thìn Cùng giờ Thân dùng Dậu
Thân nguyệt tướng Dần gia Mão
Mão lên Dậu địa bàn Tuất Chi Tuất
Mùi Ngọ Tị Thìn
Xem quẻ thứ 3 ở trên, thấy Dậu địa bàn có thừa Nguyệt tướng Dần, muốn
chiêm tiếp quẻ thứ 4 là quẻ chẵn, thì kể 1 tại Dậu địa bàn, rồi đếm nghịch lại 3
cung tới cung Mùi địa bàn, vẫn dùng Nguyệt tướng Dần gia lên cung Mùi địa bàn
Nguyệt tướng
Dần
Tý Sửu Mão
Mùi
Hợi Quẻ thứ 4 Thìn
cũng trong giờ Thân: ngày
Giáp Tuất dùng nguyệt Tị
Tuất
tướng Dần gia Mùi địa bàn Tuất
Can Giáp Dậu Chi Tuất
Thân Mùi Ngọ
Dần

2. Phép dời Nguyệt tướng trong ngày Âm:

+ Quy tắc: kể là 1 tại cung địa bàn có thừa Nguyệt tướng nơi quẻ thứ 1, rồi
đếm thuận tới cung địa bàn thứ 5 hay thứ 6, cốt yếu là cho gặp cung Dương địa
bàn, rồi dùng Nguyệt tướng gia lên cung Dương địa bàn này mà làm quẻ thứ 2 . Từ
quẻ thứ 3 trở lên, thì kể 1 tại cung địa bàn có thừa Nguyệt tướng của quẻ trước, rồi
cứ đếm,..., nhưng khi rời Nguyệt tướng cho quẻ có số thứ tự là quẻ lẻ, thì đếm
nghịch lại cung địa bàn thứ 3 , rồi dùng Nguyệt tướng gia lên cung thứ 3 này mà
làm quẻ sau; Còn như rời Nguyệt tướng cho quẻ có số thứ tự là chẵn, thì đếm thuận
tới cung địa bàn thứ 5 và dùng Nguyệt tướng gia lên cung thứ 5 này mà làm quẻ
sau.
Lời giải: theo quy tắc, thì luật Âm Dương phải có sự tương đối, do vậy
muốn lập quẻ thứ 2 phải đếm thuận tới cung địa bàn thứ 5, nếu cung thứ 5 này là
cung Dương thì liền lấy Nguyệt tướng gia lên đó mà làm quẻ thứ 2 ; còn như cung
thứ 5 này là cung Âm địa bàn, thì phải đếm thuận thêm 1 cung nữa tới cung thứ 6,
thì tất sẽ gặp cung Dương địa bàn, rồi mới dùng Nguyệt tướng gia lên cung thứ 6
này mà làm quẻ thứ 2. Đó là nguyên tắc: ngày Âm thì phải biến đổi tìm lại nơi chỗ
Dương mà đổi quẻ ; Phàm xem tại quẻ thứ 1 , thấy Nguyệt gia lên cung Dương địa
bàn, thì đếm thuận tới cung thứ 5 sẽ gặp ngay cung Dương địa bàn, còn như tại quẻ
thứ 1 thấy Nguyệt tướng gia lên cung Âm địa bàn, thì phải đếm thuận tới cung thứ
6, thì sẽ gặp cung Dương địa bàn.
Quẻ tắc đổi quẻ ngày Dương và đổi quẻ ngày Âm có những điểm khác nhau:
đối với ngày Dương thì đếm nghịch lại cung thứ 3 hay cung thứ 4 để gặp cung Âm
địa bàn mà làm quẻ thứ 2 ; còn đối với đổi quẻ cho ngày Âm thì đếm thuận tới
cung thứ 5 hay thứ 6 để gặp cung Dương địa bàn mà làm quẻ thứ 2. Từ quẻ thứ 3
trở đi, ngày Dương thì quẻ lẻ đếm thuận tới cung thứ 5 còn quẻ chẵn đếm thuận tới
cung địa bàn thứ 3 ; đối với ngày Âm từ quẻ thứ 3 trở đi thì quẻ lẻ đếm nghịch lại
cung thứ 3 còn quẻ chẵn thì đếm thuận tới cung thứ 5.
Theo mẫu đổi quẻ ngày Dương là phép dời Nguyệt tướng trong ngày Dương
thì ta cũng căn cứ vào đó mà hiểu cách đổi quẻ cho ngày Âm.
Ví dụ: ngày Quý Hợi, Nguyệt tướng Mùi, giờ Dần
Quẻ 2, 5, 14,17 Quẻ 4, 7, 16, 19
Mùi Mùi
Tị
Ngọ Mùi Thân
(đ.b)
(đ.b) (đ.b) (đ.b)
Mùi
Quẻ 3, 12, Dậu
Thìn
15, 24, (đ.b)
(đ.b)
Mùi
Mão
Tuất Quẻ thứ 6,
(đ.b) 9, 18, 21
(đ.b)
Dậu Mùi
Ng tướng Sửu Chi Hợi
Dần Tý Hợi
Giờ Can Quý
(đ.b)
Quẻ thứ 1, 10,13, 22, 25 Quẻ thứ 8, 11, 20,23
Mẫu quẻ trên toàn dùng Mùi làm Nguyệt tướng nhưng dời qua các cung địa bàn
khắc nhau. Để ý quẻ thứ 2 trong ví dụ. Kể 1 tại Dần địa, đếm thuận tới cung thứ 5
gặp Ngọ địa, cung Dương, nên dùng Mùi gia Ngọ làm quẻ 2.
Tóm tắt:
Cùng trong một giờ mà chiêm xem nhiều quẻ, thì từ quẻ thứ 2 trở đi phải
thay đổi quẻ. Nhưng xem cho người khách khác thì phải dùng “ Hoán nhật thần
pháp” mà đổi quẻ, còn xem thêm sự việc khác thì phải dùng “ Hoán tướng pháp”
hay dùng “Di tướng pháp” mà đổi quẻ.
Hoán nhật thần pháp: là phép dùng Can Chi để đổi quẻ (mỗi quẻ đều có an
Can Chi). Tuy thay đổi Can Chi nhưng vẫn dùng một Nguyệt tướng theo quẻ ban
đầu. Đây là những Can sắp đặt sẵn để tuần tự đổi cho những quẻ kế tiếp sau:
...Giáp-Tân-Bính-Quý-Mậu-Ất-Canh-Đinh-Nhâm-Kỷ-Giáp...
Đây là những Chi sắp đặt sẵn để tuần tự đổi cho những quẻ kế tiếp sau:
...Tý-Dậu-Dần-Hợi-Thìn-Sửu-Ngọ-Mão-Thân-Tị-Tuất-Mùi-Tý...
Hoán tướng pháp là phép đổi tên Nguyệt tướng để làm quẻ khác. Đổi
Nguyệt tướng nhưng không đổi Can Chi. Đổi khác tên Nguyệt tướng nhưng vẫn
gia lên cung giờ địa bàn hiện tại. Cách đổi do Nguyệt tướng hiện tại là Dương hay
Âm.
+ Nếu Nguyệt tướng hiện tại thuộc Dương, mà muốn chiêm thêm các quẻ kế
tiếp, thì đây là tên của những Nguyệt tướng đã sắp đặt sẵn để tuần tự đổi như sau:
...Tý-Dậu-Dần-Hợi-Thìn-Sửu-Ngọ-Mão-Thân-Tị-Tuất-Mùi-Tý...
+ Nếu Nguyệt tướng hiện tại thuộc Âm, mà muốn chiêm thêm các quẻ kế
tiếp, thì đây là tên của những Nguyệt tướng đã sắp đặt sẵn để tuần tự đổi như sau:
...Hợi-Dần-Dậu-Tý-Mùi-Tuất-Tị-Thân-Mão-Ngọ-Sửu-Thìn-Tý...
Di tướng pháp là phép dời Nguyệt tướng đến một nơi khác. Dời Nguyệt
tướng chứ không đổi Can Chi, phải dùng mãi một Nguyệt tướng hiện tại gia lên
một cung địa bàn khác, không phụ thuộc vào giờ khi chiêm quẻ. Cách đổi quẻ căn
cứ vào ngày Dương hay ngày Âm.
+ Tìm cung địa bàn để đổi quẻ trong ngày Dương: kể một tại cung địa bàn
có thừa Nguyệt tướng ở quẻ trước, đổi cho quẻ có số thứ tự chẵn, thì đếm nghịch
tới cung thứ Ba, đổi cho quẻ có số thứ tự lẻ thì đếm thuận tới cung thứ Năm, rồi
dùng Nguyệt tướng gia lên cung đó mà làm quẻ sau. Nhưng chỉ riêng quẻ thứ Hai,
là quẻ có số thứ tự chẵn, nếu đếm nghịch lại cung thứ Ba mà chưa gặp cung Âm
địa bàn, thì phải đếm nghịch thêm một cung nữa, là cung thứ Tư, cho gặp cung Âm
địa bàn, rồi mới dùng Nguyệt tướng gia lên.
+ Tìm cung địa bàn để đổi quẻ trong ngày Âm: kể một tại cung địa bàn có
thừa Nguyệt tướng nơi quẻ trước, nếu đổi cho quẻ có số thứ tự chẵn, thì đếm thuận
tới cung địa bàn thứ Năm, đổi cho quẻ có số thứ tự lẻ, thì đếm nghịch lại cung địa
bàn thứ Ba, rồi dùng Ngyuệt tướng gia lên cung địa bàn đó mà làm quẻ sau. Nhưng
chỉ riêng quẻ thứ Hai, là quẻ có số thứ tự chẵn, nếu đếm thuận tới cung thứ Năm,
mà chưa gặp cung Dương địa bàn, thì phải đếm thuận thêm một cung nữa, là cung
thứ Sáu, cho gặp cung Dương địa bàn, rồi mới dùng Nguyệt tướng gia lên.
Hết quyển 2

Lôc nh©m
QuyÓn 3
kho¸ kinh tËp
NguyÔn Ngäc Phi

KHÓA KINH TẬP
MỤC LỤC
Bài khóa 1 : Nguyên thủ khóa............................................................................................... 4

Bài khóa 2 : Trùng thẩm khóa............................................................................................... 9
Bài khóa 3 : Tri nhất khóa.................................................................................................... 13
Bài khóa 4 : Thiệp hại khóa ................................................................................................. 16
Bài khóa 5 : Dao khắc khóa................................................................................................ 25
Bài khóa 6 : Mão tinh khóa ............................................................................................... 29
Bài khóa 7 : Biệt trách khóa ............................................................................................. 34
Bài khóa 8 : Bát chuyên khóa ........................................................................................... 37
Bài khóa 9 : Phục ngâm khóa ........................................................................................... 43
Bài khóa 10: Phản ngâm khóa ........................................................................................... 49
Bài khóa 11: Tam quang khóa ........................................................................................... 53
Bài khóa 12: Tam dương khóa .......................................................................................... 55
Bài khóa 13: Tam kỳ khóa .................................................................................................. 57
Bài khóa 14: Lục nghi khóa................................................................................................. 59
Bài khóa 15: Thời thái khóa ................................................................................................. 61
Bài khóa 16: Long đức khóa ................................................................................................ 63
Bài khóa 17: Quan tước khóa ............................................................................................... 65
Bài khóa 18: Phú quí khóa .................................................................................................... 67
Bài khóa 19: Hiên cái khóa ................................................................................................... 70
Bài khóa 20: Chú ấn khóa ..................................................................................................... 72
Bài khóa 21: Trác luân khóa ................................................................................................. 74
Bài khóa 22: Dẫn tòng khóa ................................................................................................. 76
Bài khóa 23: Hanh thông khóa............................................................................................. 78
Bài khóa 24: Phiền xương khóa........................................................................................... 81
Bài khóa 25: Vinh hoa khóa ................................................................................................. 85
Bài khóa 26: Đức khánh khóa .............................................................................................. 87
Bài khóa 27: Hợp hoan khóa ................................................................................................ 89
Bài khóa 28: Hòa mỹ khóa.................................................................................................... 92
Bài khóa 29: Trảm quan khóa .............................................................................................. 95
Bài khóa 30: Bế khâu khóa ................................................................................................... 98
Bài khóa 31: Du tử khóa ...................................................................................................... 104
Bài khóa 32: Tam giao khóa ............................................................................................... 107
Bài khóa 33: Loạn thủ quái ................................................................................................. 110
Bài khóa 34: Chuế tế khóa .................................................................................................. 112
Bài khóa 35: Xung phá khóa .............................................................................................. 115
Bài khóa 36: Dâm dật khóa................................................................................................. 119
Bài khóa 37: Vu dâm khóa.................................................................................................. 122
Bài khóa 38: Giải ly khóa.................................................................................................... 125
Bài khóa 39: Cô quả khóa ................................................................................................... 128
Bài khóa 40: Đô ách khóa ................................................................................................... 132
QuyÓn 3: Khãa kinh tËp 2

Bài khóa 41: Vô lộc tuyệt tự khóa .................................................................................... 134

Bài khóa 42: Truân phúc khóa ........................................................................................... 136
Bài khóa 43: Xâm hại khóa................................................................................................. 139
Bài khóa 44: Hình thương khóa......................................................................................... 142
Bài khóa 45: Nhị phiền khóa .............................................................................................. 145
Bài khóa 46: Thiên họa khóa .............................................................................................. 150
Bài khóa 47: Thiên ngục khóa ........................................................................................... 153
Bài khóa 48: Thiên khấu khóa ........................................................................................... 155
Bài khóa 49: Thiên võng khóa ........................................................................................... 157
Bài khóa 50: Phách hóa khóa ............................................................................................. 160
Bài khóa 51: Tam âm khóa ................................................................................................. 165
Bài khóa 52: Long chiến khóa ........................................................................................... 167
Bài khóa 53: Tử kỳ khóa ..................................................................................................... 169
Bài khóa 54: Tai ách khoá................................................................................................... 171
Bài khóa 55: Ương cữu khóa.............................................................................................. 173
Bài khóa 56: Cửu Xú khóa.................................................................................................. 176
Bài khóa 57: Quỷ mộ khóa ................................................................................................. 178
Bài khóa 58: Lệ đức khóa ................................................................................................... 182
Bài khóa 59: Bàn châu khóa ............................................................................................... 187
Bài khóa 60: Toàn cục khóa ............................................................................................... 190
Bài khóa 61: Huyền thai khóa ............................................................................................ 199
Bài khóa 62: Liên châu khóa .............................................................................................. 202
Bài khóa 63: Gián truyền khóa .......................................................................................... 207
Bài khóa 64: Lục thuần khóa .............................................................................................. 212
Bài khóa 65: Vật loại khóa.................................................................................................. 214

BÀI KHÓA 1
NGUYÊN THỦ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ xem trong Tứ khoá, chỉ thấy có một khóa Khắc mà
thôi, ba khóa còn lại đều là khóa Sinh, khóa Tỷ, nhưng không có khóa Tặc, thì gọi
là: Nguyên thủ khoá.
+ Lấy Sơ truyền: dùng chữ trên của khóa Khắc để làm Sơ truyền.
+ Lấy Trung truyền: tìm đến cung địa bàn nào có cùng một tên với Sơ
truyền, rồi dùng chữ thiên bàn đã có sẵn trên cung địa bàn đó để làm Trung truyền
(do tên của Sơ truyền mà biết chỗ lấy Trung truyền).
+ Lấy Mạt truyền: tìm đến cung địa bàn nào có cùng một tên với Trung
truyền, rồi dùng chữ thiên bàn đã có sẵn trên cung địa bàn đó để làm Mạt truyền
(do tên Trung truyền mà biết chỗ lấy Mạt truyền).
Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Tý, giờ Mão, nam, tuổi Dần
(Trung) Hành niên
Đ. xà C. tước Th.hợp Câu trận (Sơ)
Sửu K1 K2 K3 K4 Ngọ
Quý nhân Hợi Thân Dậu Ngọ Th. long
Thìn Giáp Hợi Tý Dậu Dậu
Sơ Trung Mạt
Tý Mùi
(Mạt) Th. hậu Ngọ Mão Tý Th.không
Tử Huynh Phụ
Mão Th.long C.tước Th.hậu
Tuất
Can Giáp Thái âm H. vũ Th. thường Bạch hổ
Theo chỉ dẫn Trương quái tập, ta tuần tự lập Địa bàn, an Tứ bản, an Thiên
bàn, an 12 Thiên tướng, lấy Tứ khóa, xong rồi theo Thiệu quẻ lấy Tam truyền như
bảng trên. Lấy Tam truyền được thực hiện như sau:
+ Lấy Sơ truyền: trong Tứ khóa của quẻ mẫu trên, chỉ có một khóa 4 là khóa
Khắc, vì chữ trên thiên bàn Ngọ thuộc hoả khắc dưới chữ địa bàn Dậu thuộc kim, 3
khóa còn l¹i đều là khóa Sinh, không có khóa Tặc, nên quẻ này gọi là Nguyên thủ
khóa. Chữ trên của khoá Khắc là Ngọ, vậy dùng Ngọ làm Sơ truyền.
+ Lấy Trung truyền: do Sơ truyền mà lấy Trung truyền, Sơ truyền là Ngọ
thiên bàn, nên tìm tại cung Ngọ, nhưng là cung Ngọ địa bàn. Trên cung Ngọ địa
bàn này có sẵn chữ thiên bàn Mão. Vậy dùng Mão làm Trung truyền.
+ Lấy Mạt truyền: do Trung truyền mà lấy Mạt truyền, Trung truyền là Mão
thiên bàn, nên phải tìm tại cung Mão, nhưng là cung Mão địa bàn, ta thấy có sẵn
chữ thiên bàn Tý. Vậy dùng Tý làm Mạt truyền.

Theo Lục hào toán lệ: can ngày Giáp thuộc mộc sinh Sơ truyền Ngọ hoả,
nên hào tượng của Sơ truyền là hào Tử tôn. Trung truyền Mão mộc đồng cùng ngũ
hành với can ngày Giáp mộc, nên hào tượng của Trung truyền là hào Huynh đệ.
Mạt truyền Tý thuỷ sinh can ngày Giáp mộc, nên hào tượng của Mạt truyền là hào
Phụ mẫu.
Khi đã tính hào tượng cho Tam truyền xong, ta tìm Thiên tướng theo thiên
bàn của Tam truyền: Sơ truyền Ngọ thừa thanh long. Trung truyền Mão thừa Chu
tước. Mạt truyền Tý thừa Thiên hậu.
Lời giải đoán theo Khóa thể: khóa thể là tên chính của khóa. Quẻ này thuộc
về Nguyên thủ khóa, là khóa đứng đầu các khóa, được sự tốt to lớn, cho nên Vận
nhân phải là hạng thượng lưu, có quan có chức. Tam truyền Ngọ-Mão-Tý cũng
thuộc về Hiên cái khóa, nên người đến Chiêm hỏi ở ngôi công khanh. Can Giáp và
Sơ truyền Ngọ đều được vượng tướng khí, lại thừa Thái âm và Thanh long đều là
cát tướng, cũng thuộc về Tam quang khóa, ứng điềm vận nhân được lên chức lên
lương. Quẻ vốn là Nguyên thủ khóa, lại có thêm những quý khóa, vậy luận về danh
vọng thì tốt chẳng kể hết. Như vậy, quẻ này ứng cho một tri thức đến hỏi, chñ yếu
về việc của con cháu thi cử, cầu quan chức. Sở dĩ đoán như vậy vì Sơ truyền là chỗ
khởi dụng đầu tiên, rất thường ứng việc đang toan tính của Vận nhân. Quẻ thấy Sơ
truyền tác Tử tôn tất ứng việc con cháu. Sơ truyền thừa Thanh long là sao ứng về
vụ quan chức, là điềm con cháu thi cử ra làm quan, hay cầu địa vị. Thêm nữa,
Hành niên ở tại Mùi địa bàn có Thìn thừa Thiên hợp cũng ứng điềm như vậy, bởi
Thìn là thần Khôi cương ứng về thi cử, Thiên hợp là sao ứng về con cái. Hành niên
ứng việc xẩy ra trong Năm hiện tại.
Khi Vận nhân hỏi tổng quát mọi việc thì phải quan sát cả Lục xứ và Hành
niên mà đoán. Theo quẻ mẫu này thì tại Can và Bản mệnh ứng các việc của vận
nhân muốn rõ, cả Tam truyền ứng tổng kết về việc chính của vận nhân muốn biết,
tức công danh sự nghiệp của người con. Giải đoán từng hạng mục như sau:
- Lời đoán tại Can và Bản mệnh: Can là biểu tượng cho bản thân của vận
nhân. Chiêm quẻ vào mùa Xuân nên can Giáp mộc được vượng khí, là điềm quan
nhân được kiến nhận quan chức. Giáp thừa Hợi tức thừa Trường sinh, tháng Giêng
chiêm quẻ thì Hợi thừa Thiên chiếu, đó là điềm được bề trên chỉ định mời đến
quan thự, do học lực xứng đáng ở trốn học đường, nên được tuyển chọn, bổ nhiệm
đi làm quan vậy. Bản mệnh cũng ở tại cùng một cung với can Giáp, cũng ứng cho
vận nhân là hạng quan quyền sang trọng.
- Lời đoán tại Chi Tý: là ngày chiêm quẻ, biểu tượng cho gia trạch của vận
nhân. Quẻ thấy Chi Tý thừa Dậu thiên bàn, là tượng của sao Thái âm, là tượng cho
Phụ nữ và thừa thiên tướng Thái thường, chủ sự uy vũ. Nên đoán rằng trong nhà
vận nhân có người phụ nữ thông minh tháo vát, giỏi võ hay sánh duyên với gia
đình võ biền có công danh đáng tôn trọng, lại đem nhiều lợi ích cho cha mẹ. Người
phụ nữ này có thể đoán là con hay con dâu của vận nhân. Thái thường thổ sinh Dậu
kim, Dậu kim lại sinh Tý thuỷ, đó là gia trạch được sinh nhập, cũng như từ bên
ngoài mà đem lợi ích vào trong nhà, nên gia đạo của vận nhân rất sung túc, người
trên yêu kẻ dưới, thuận hoà, nhà thường hay có lễ tiệc vui vẻ (Thái thường).
- Lời giải đoán tại Sơ truyền Ngọ: Sơ truyền ứng vào khoảng đầu của đời
người hay của một sự việc. Đó là nơi khởi dụng, bắt đầu động, thường ứng nguyên
nhân của sự việc mà vận nhân muốn biết (Tuy vậy cũng nên hỏi rõ người xem về
việc gì để đoán cho đích xác). Sơ truyền Ngọ tác Tử tôn thừa Thanh long tất vận
nhân muốn hỏi điều may rủi của người con cầu quan hay thi cử.
Sơ truyền Ngọ đã được vượng khí lại thừa cát tướng ắt phải có kết quả tốt.
Vậy nên đoán đến năm Tị Ngọ hay năm Bính Đinh, hoặc đến mùa Hạ thì thi đỗ, vì
Ngọ thuộc Hoả nên phải đợi đến thời kỳ cũng thuộc Hoả thì Ngọ mới được vượng
khí, khi vượng tướng khí thì ứng được quan chức hay thi đỗ. Có thể đoán Sơ
truyền là Ngọ, thì đến năm Ngọ, hay tháng Ngọ có kết quả tốt, như vậy cũng
không ngoài thời kỳ vượng khí như đã luận.
Sơ truyền là Ngọ hỏa sinh Mùi thổ, nên năm Ngọ thi đỗ kỳ nhất, sang năm
Mùi thì đậu Tiến sĩ (Ngọ sinh Mùi tức như nhờ sự thi đỗ của năm Ngọ mà sinh ra
sự thi đỗ của năm Mùi. Ngọ cũng sinh Tuất Sửu Thìn mà lại không luận? Bởi đến
năm Tuất Sửu Thìn mới thi đỗ nữa thì phải cách 4, 7 hay 10 năm. Quẻ vốn rất tốt
thì không lý nào lâu như vậy, hơn nữa Hành niên đóng ở cung Mùi địa bàn, thì ứng
cho năm Mùi là đúng lý hơn cả). Cung Mùi có thừa Thìn thiên bàn, theo lý chỉ đỗ
bậc Á khôi, nhưng vì Mùi và Thìn đều được Ngọ sinh, lại thừa Thiên hợp là cát
tướng, Mùi với Ngọ là Lục hợp, nên đoán là thi đỗ bậc nhất (Thìn là ngôi sao Đẩu,
cầu về khoa danh mà gặp nó thì rất tốt, còn gọi Thìn là Long khoa, ám chỉ vào sự
thi đỗ).
Sơ truyền Ngọ thuộc Hoả, mà loại Hoả thì có tính oai nghi, chỉnh tề và lễ
pháp, ứng cho người con sau khi thi đỗ, người con được bổ vào làm cơ quan Lễ bộ,
làm quan chuyên quản về lễ nhạc, cúng tế trong nước. Hoả lục cục, là số cao nhất
trong ngũ hành, có tính thượng thiên, bao giờ cũng muốn vươn lên cao, nên được
đứng đầu trong hàng Lễ bộ, tức là sẽ thăng tới chức Lễ bộ thượng thư.
Sơ truyền Ngọ thuộc số 9, lâm Dậu địa thuộc số 6, thừa Thanh long thuộc số
7, nhưng Sơ truyền Ngọ được Tướng khí nên mỗi số phải thêm 10 là 19, 16 và 17,
tổng của 3 số này được 52. Số 52 này ứng cho người con làm quan tới 52 năm hay
52 tuổi mới về hưu. Ngày Giáp Tý chiêm quẻ nên Sơ truyền Ngọ là tuần Canh, mà
Canh thì khắc can Giáp, vậy Sơ truyền Ngọ có ẩn hào Quan, rất ứng hợp vào vụ
cầu quan chức của người con.
- Lời giải đoán Trung truyền Mão: Trung truyền ứng về khoảng giữa, quẻ
này Mão vừa là Chủ truyền vừa là Trung truyền nên rất quan trọng, ứng vận giữa
đời của con người. Trung truyền Mão thừa Chu tước và lâm Ngọ địa. Nhờ Mão
mộc sinh nên Chu tước hoả được tướng khí là điềm hưng thịnh. Chu tước lại lâm
Ngọ địa tức là lâm chính vị. Chu tước chủ về văn chương được tướng khí lại lâm
chính vị nên ứng vào thời kỳ nhờ văn chương chủ nghĩa mà công danh được rạng
rỡ, là giai đoạn đỉnh cao nhất trong đời, vì Mão gia Ngọ là chỗ tột bậc của khí
dương, như sự cao sáng của mặt trời trong giờ Ngọ vậy.
Mão thuộc số 6, Chu tước thuộc số 9, cộng lại được 15, như vậy người con
được hưởng 15 năm ở địa vị cao cả nơi quan trường. Giai đoạn này ứng tại Trung
truyền, tất thuộc về trung vận hay khoảng giữa cuộc đời.
Mão làm chủ Tam truyền, ngày Giáp thì Mão thừa Dương nhận, nên ứng
điềm người con bị phong tật. Bởi Mão thuộc mộc ứng với Gan thừa Dương nhận
tức như mũi dao nhọn xuyên chọc nên Gan bị bệnh nên chứng phong hiện bệnh.

- Lời giải đoán Mạt truyền Tý: Mạt truyền ứng về lúc kết cuộc. Mạt truyền Tý
vốn là nguyệt tướng tức là Thái dương, là mặt trời chủ sự cao cả huy hoàng và danh dự.
Tý lại thừa sao Thiên hậu chủ về ân huệ. Như vậy Mạt truyền ứng cho người con đến
lúc đã về hưu rồi mà vẫn còn được Chính phủ thỉnh triệu làm việc thêm, cũng như được
lưu dùng, được tăng thêm một phẩm quan, hay được tặng huy chương, đó là danh dự và
ân huệ.
Tý số 9, Thiên hậu cũng số 9, như vậy 9 lần 9 là 81, người con sẽ sống tới 81
tuổi mới mãn phần, bởi Mạt truyền ứng về lúc kết cuộc, cũng tức là khoảng cuối cùng
cuộc đời.
Quẻ mẫu này ứng rất nhiều điểm tốt, nhưng nó cũng biến thể nếu chiêm nhằm
ngày Sóc là ngày mồng một, Thượng huyền ngày mùng 8, Vọng ngày 15 (Rằm) Hạ
huyền ngày 23, và Hối là ngày cuối tháng thì quẻ biến thành quẻ Thiên phiền khoá, tất
không được tốt như những lời đã giải đoán. Trong toàn bộ Tập 3: Khóa kinh tập này,
những thí dụ mẫu quẻ đều không luận là Nguỵệt tướng nào, mà dùng Tý thiên bàn làm
chuẩn đích để gia lên một cung địa bàn làm mẫu, ví dụ Tý thiên bàn gia lâm Mão địa
bàn là tự nhiên thuộc về Nguyên thủ khóa.
Lý đoán Nguyên thủ khóa
Nguyên thủ có nghĩa là năng lực sáng tạo tiến bộ không ngừng, trọn vẹn, to tát,
đứng đầu và cao cả. Trong Tứ khóa không có khóa Tặc, có ý nghĩa như trong một quốc
gia không có đạo tặc, trộm cướp, giặc giã. Chỉ có một khóa Khắc, cũng như chỉ có một
vị chúa tể đứng đầu, khắc trị dân chúng mà thôi, không có kẻ tranh ngôi. Các khóa còn
lại toàn là tương sinh tương tỷ, cũng như toàn thể dân sự đều hoà hợp nhau mà sinh
dưỡng tương trợ nhau. Không có khoá Tặc mà chỉ có một khóa Khắc, thì khóa Khắc ấy
ám chỉ vào người xứng đáng đứng đầu, có đức vọng to tát, dùng năng lực của mình để
thức tỉnh và khai triển phẩm chất tốt đẹp nơi mọi người, bởi vậy gọi là Nguyên thủ
khóa.
Nguyên thủ khóa có lời Tượng: Đứng đầu và cao cả, có kết quả to lớn và hoàn
toàn như trong lúc Trời Đất được ngôi. Mọi vật đều tươi sáng, hàm chứa sự mới mẻ,
huy hoàng. Lại cũng ứng vào lúc quốc gia đang hưng thịnh, chúa tôi thuận trị, cha con
thuận đạo, hôn nhân hợp hoà, thai sản con trai, buôn bán xuất xắc, quan chức đứng đầu,
cầu quý nhân được lợi to, gặp hoặc giao thiệp với người lớn thì có lợi lớn. Mọi sự tốt
xấu đều có sự thật. Sự việc do bên ngoài khởi lên, do người nam chủ động. Các việc
cạnh tranh nhau như kiện thưa, chinh chiến, đấu đá... thì khách thắng mà chủ bại , trên
hơn dưới, lớn chế nhỏ.
Nguyên thủ khóa là quẻ tốt bậc nhất, đứng đầu các khóa, đầy đủ mọi sự cao cả,
hanh thông, cát lợi và chính bền. Là quẻ 6 con Rồng ngự trên trời, có tượng là luôn luôn
chủ động, cứng mạnh, tích cực không biết mệnh mỏi, rộng lớn và bao dung (Quẻ Bát
thuần Kiền). Động tĩnh cuả thời vận thịnh, trong mọi công việc triển khai, không bị cản
trở bởi bất kỳ yếu tố sự vật nào, vì năng lực sáng tạo nguyên thuỷ và vĩ đại. Nhưng
cũng không thể đắc ý thái quá, phải lấy sự thận trọng làm cốt yếu, vì khi đạt đến đỉnh
điểm là bước đầu tiên của quá trình suy thoái. Đạo của Càn là phải thay đổi thuận ý
theo thời cơ, để cho thiên tính của vạn vật bộc lộ rõ ra, như vậy mới có được tác dụng
thuận lợi và lâu dài, ứng đạo này có thể đến với muôn dân mà trị thiên hạ.
Nguyên thủ khóa thấy Can, Sơ truyền, Niên Mệnh vượng tướng khí, hoặc thừa
vượng tướng khí (là nói chữ Thiên bàn, thí dụ chiêm quẻ mùa Xuân, thấy can Kỷ thừa
Dần hay Ngọ thiên bàn, thì nói can Kỷ thừa vượng tướng, vì mùa Xuân thì Dần được
vượng và Ngọ được tướng khí, còn chính can Kỷ thì bị Tử khí là việc khác), lại thừa cát
tướng và có lẫn cát khóa, thì ứng điềm tốt vô cùng, có tượng Rồng bay lên trời, được
lợi ích trong sự gặp thấy người lớn. Lại cũng ứng cho hạng người danh vọng cao cả,
mây Rồng gió Hổ cùng theo (Kiền Cửu ngũ).
Nguyên thủ khóa vốn tốt, nhưng nếu Can, Sơ truyền bị Hưu-tù-tử khí, thừa hung
tướng lẫn với hung khóa, thì cũng ứng điềm bất lợi, như thời kỳ Rồng đang lặn, không
nên động dụng tới bất cứ sự việc nào, đợi thời cơ mà phát triển (Kiền Sơ cửu).
Nguyên thủ khóa sở dĩ tốt đứng đầu là vì được thuận lý. Thuận lý là bởi khóa
được trọn làm Sơ truyền có chữ trên khắc chữ dưới. Trên khắc trị được dưới như Chúa
trị được tôi, Quan trị được dân, chồng dậy được vợ, cha bảo con nghe, chủ rày tớ sợ.
Bậc chúa tể như hàng Tổng thống, Thủ lĩnh mà chiêm gặp quẻ này thì đời thịnh trị,
không bị bọn dưới mưu phản, dẹp phá được giặc loạn, gặp được trung thần, an được
bọn nịnh thần. Quan chức chiêm quẻ này thì gặp được minh quân, còn đối với thường
dân thì sinh kế thuận lợi, mưu vọng hoàn thành. Nên nhớ, thường dân chiêm chỉ gặp
độc một Nguyên thủ khoá mới tốt, còn như có thêm Quý khóa nữa thì trái lại gặp họa
hoạn, không khác chi người bình thường mà ngôi bậc quá cao, cũng như dân dã nay
đến cửa công quyền ắt có bị trách phạt, chứ không phải được thăng quan, tấn tước như
hàng quý phái, quan chức.
Nguyên thủ khóa ứng sự tốt là luận theo khóa thể, nhưng còn một điều kiện cần
nhất là phải xem xét tại hai chữ Thiên bàn và Địa bàn của Khóa được trọn làm Sơ
truyền. Nếu thấy chữ Thiên bàn được vượng-tướng khí, còn chữ địa bàn bị Hưu-tù-tử
khí, thì quẻ mới đúng vào chính thể và mới thật là tốt. Đó là trên khắc dưới, mà trên
mạnh dưới yếu thì dưới mới chịu phục tùng, con mới chịu nghe cha, tớ mới tùy theo
chủ. Trái lại, chữ Thiên bàn bị hưu-tù-tử khí, còn chữ Địa bàn vượng-tướng khí, đó là
trên yếu dưới mạnh, thì dưới chưa chắc đã phục tùng, có thể xẩy ra điều cưỡng phản,
như con nghịch cha, vợ bội chồng,... Quẻ như vậy còn thêm chữ địa bàn chính là Thái
tuế, hay Nguyệt kiến, hay Can thần, Chi thần, Đức thần, Can lộc... thì ứng sự phản
nghịch rõ rệt lắm. Vì kẻ dưới đã mạnh, giầu, lại còn thế lực rất to, chẳng lẽ nào lại chịu
cho người trên khắc chế. Quẻ như vậy thì đoán ngược lại, chủ thắng khách, nhỏ chế
lớn, như vậy bậc trưởng thượng, hạng quân tử phải khẩn cấp lắm mới được, đừng cậy
cấp bậc lớn mà hành hiếp, mà áp bức kẻ dưới mình, vì sợ không thoát được họa phản
nghịch.
Nguyên thủ khóa thấy Sơ truyền là Thìn hay Tuất, thừa hung tướng như Xà, Hổ,
Câu, Chu... và Tam truyền hiện ra điềm xấu cũng là quẻ không hay, vì người trên hung
dữ, kẻ dưới tay dù chịu phục tùng đến đâu, thì người trên cũng không thoả lòng bạc ác,
như đời Trụ Vương: Tôi trung mà gặp vua dữ, như tích ông Cổ Tẩu: con hiền mà mẹ
chẳng dung tha.
Chú thích:
+ Chủ truyền: là truyền làm chủ. Trong Tam truyền có 2 truyền âm và một
truyền dương, thì gọi truyền dương là chủ truyền. Còn Tam truyền có 2 truyền dương
mà có 1 truyền âm, thì truyền âm làm chủ truyền.
+ Chủ Khách: mối quan hệ đương đối giữa hai bên, gọi bên chủ động khởi
trước là Khách, còn bên bị động đối lại sau là Chủ. Thí dụ như trong việc chinh chiến,
thì bên tới công kích trước là Khách, bên thủ là Chủ.
BÀI KHÓA 2
TRÙNG THẨM KHÓA
Thiệu quẻ: Trong Tứ khóa chỉ thấy có một khóa Tặc mà thôi, ba khóa còn
lại đều là khóa Sinh, khóa Khắc, khóa Tỷ, thì gọi là Trùng thẩm khóa. Dùng chữ
trên của khóa Tặc để làm Sơ truyền. Cách lấy Trung truyền và Mạt truyền giống
như Nguyên thủ khóa.
Mẫu quẻ: ngày Bính Tuất, nguyệt tướng Thân, giờ Tị
(Sơ) Thân Dậu Tuất Hợi (Trung)
Th.hợp Chu tước Đằng xà Quý nhân
CanBính Tị Ngọ Mùi Thân
Mùi K1 K2 K3 K4 Tý
Câu trận Thân Hợi Sửu Thìn Th.hậu
Thìn Bính Thìn Tuất Sửu Dậu
Sơ Trung Mạt Thiên hỷ
Ngọ Thân Hợi Dần Sửu
Th.long Tài Quan Phụ Thái âm
Th.hợp Q.nhân H.Vũ
Tị Thìn Mão Dần
Th.không Bạch hổ Th.thường Huyền vũ
Trong Tứ khóa của quẻ này chỉ có một khoá Tặc K1 là Thân-Bính, chữ dưới
thuộc Hoả khắc chữ trên thuộc Kim, nên gọi là Trùng thẩm khóa.
+ Lấy Sơ truyền: chữ trên của khoá Tặc là Thân thì dùng Thân làm Sơ
truyền. Can Bính khắc Thân là hào Thê tài thừa Thiên hợp.
+ Lấy Trung truyền: tên của Sơ truyền là Thân thì phải tìm cung Thân,
nhưng là cung Thân địa bàn. Trên cung Thân này có chữ thiên bàn là Hợi, vậy
dùng Hợi làm Trung truyền. Hợi khắc can Bính nên Hợi là hào Quan quỷ thừa sao
Quý nhân.
+ Lấy Mạt truyền: Trung truyền là Hợi thì phải tìm cung Hợi, nhưng là cung
Hợi địa bàn. Trên cung Hợi này thấy có chữ thiên bàn Dần, vậy dùng Dần làm Mạt
truyền. Dần mộc sinh can Bính hoả nên là hào Phụ mẫu thừa Huyền vũ.
Giải đoán Mẫu quẻ này như sau:
- Sơ truyền Thân tác Thê tài thừa Thiên hợp là quẻ đang mưu tính lợi lộc
tiền tài. Con cái đem tiền đi mua chuộc sự quý hiển và có thể thành tựu. Bởi Thân
kim gia Tị địa là gia Trường sinh, lại thừa Thiên hợp là cát tướng nên được dễ
dàng. Thê tài là hào ứng về tiền tài, Thiên hợp là sao ứng về con cái mà cũng chủ
sự công danh lợi lộc, nên nói con cái mang tiền bạc để mua chuộc danh lợi.
- Trung truyền Hợi tác Quan quỷ thừa Quý nhân, thì ứng về việc đem tiền
bạc nộp cho quan lớn nơi Tỉnh lị để lo danh lợi. Vì hào Quan quỷ ứng việc cầu

quan và sao Quý nhân ứng hạng Quan trưởng. Quý nhân thừa Hợi thì gọi là Quý
nhân đăng thiên môn, là tượng Quan nhân làm việc nơi Nha phủ Tỉnh lị.
- Mạt truyền Dần tác Phụ mẫu thừa Huyền vũ là điềm sinh kế dồi dào, tấn
phát tài lộc và thân thế. Hào Phụ mẫu sinh Can là làm lợi cho bản thân. Huyền vũ
vốn là hung tướng, nhưng đặc biệt gặp hào Phụ mẫu thì rất tốt về cả danh lẫn lợi,
Huyền vũ thừa Dần là đắc lịch, cũng như Huyền vũ lâm Dần địa thì được điềm hài
hoà, Huyền vũ thuỷ sinh Dần mộc, rồi Dần mộc sinh can Bính hoả, như vậy sự tốt
mang lẫn tới cho cả bản thân mình.
- Sơ truyền Thân sinh Trung truyền Hợi, Trung truyền Hợi sinh Mạt truyền
Dần, rồi Mạt truyền Dần sinh can Bính, đó là Tam truyền đệ sinh Can, là cách tốt
nhất trong quẻ này, là điềm được Thượng nhân tiến cử mình tới chỗ vinh diệu.
- Quẻ này còn có một đặc điểm nữa là Tam truyền Thân-Hợi-Dậu đều gặp
Trường sinh. Thân thuộc Kim gia Tị địa là Kim gặp Trường sinh. Hợi thuỷ gia
Thân địa là Hợi gặp Trường sinh. Dần mộc gia Hợi địa là Dần gặp Trường sinh. Cả
3 thời kỳ đều gặp Trường sinh nên cầu danh lợi được suôn sẻ từ đầu tới cuối.
- Trong quẻ còn có 3 chỗ ứng điềm vợ thai nghén, hoặc sinh con:
1. Tam truyền toàn là Mạnh thần nên thuộc về Huyền thai khóa, ứng việc có thai.
2. Sơ truyền là hào Thê thừa Thiên hợp là sao ứng về con. Mẹ gặp Con.
3. Luận về vợ chồng thì Can là Chồng, Chi là Vợ. Theo quẻ thì Chi thừa Sửu là
hào Tử tôn, cũng ứng điềm vợ có con vậy. Chiêm quẻ tháng 4 thì Sửu thừa Thiên
y, là sao chủ sự mừng về thai nghén, sinh con. Quẻ Trùng thẩm khóa thường ứng
sinh con gái, bởi Sơ truyền Thân gặp Tử khí bị can Bính vượng khí khắc lên, là
tượng âm thịnh lấn Dương, phàm âm thịnh thì chắc là sinh gái.
Lý đoán Trùng thẩm khóa
Trùng là nhiều lần, lặp đi lặp lại giống nhau, Thẩm là thẩm xét, suy nghĩ kỹ
lưỡng. Trùng thẩm là suy xét kỹ lưỡng, nhiều lần, cẩn thận trước khi thi hành một
việc gì nghịch lý, hoặc một việc có tính chất nguy hiểm.
Sơ truyền của quẻ Trùng thẩm khóa bao giờ cũng có chữ địa bàn khắc lên
chữ thiên bàn, dưới khắc trên là cái lý phản nghịch. Làm một việc trái với luật lệ
như tôi tranh với chúa, tớ thí chủ, dân kiện quan, con phản cha, vợ bội chồng... đó
là một việc nguy hiểm, trọng hệ như thế tất phải suy đi xét lại đôi ba lần, năm bẩy
lượt, rồi mới dám làm. Phải thẩm xét nhiều lần nên gọi là Trùng thẩm khóa.
Trùng thẩm khóa có lời Tượng: Thuận theo, tận tâm tiếp thu mà có đức
trung chính thì việc hành động được êm thuận, có lợi, vững bền, biết dùng các
phẩm chất cao đẹp của mình để trợ giúp người đời, nhưng cũng chẳng khỏi lo ngại
và kinh sợ. Mọi việc đều nên khởi động sau, cạnh tranh thì chủ thắng khách bại,
họa hoạn do bên trong gây ra. Thai dựng sinh gái. Trăm việc trước bị trở ngại rồi
sau mới thành, mà nguyên nhân ở người nữ (Ngôi tiêu tức thì Khôn cực âm ở Hợi,
dưới có Càn ẩn phục).
Trùng thẩm khóa là quẻ sinh trở vạn vật mà tuân theo ý trời, có tượng Vua
đề xướng lên thì bề tôi phụ họa theo. Đó là chỉ vào đức ôn nhu, thuận theo, uyển
chuyển, phục tùng (Bát thuần Khôn), với năng lực tồn trữ sức mạnh âm thầm và
phương châm lấy mềm để chế ngự cứng, luôn có được lợi thế nếu biết kiên trì và
chung chính, giữ vững đạo lý lập trường một cách thuận hòa, tuỳ thuộc theo thời
mà phát huy sức mạnh.
Khi có mục tiêu hành sự, nếu đi đầu, làm người lãnh đạo, có thể sai lầm, đi
lạc lối, nhưng nếu biết đi theo phò tá cho đấng Quân vương sẽ có lợi thế, mới có
thể đạt được mục đích một cách thuận lợi.
Trùng thẩm khóa là quẻ phải đối phó với những thực tế, chứ không phải với
những tiềm năng sẵn có. Trong thời kỳ của sự đáp ứng tự nhiên, cần phải thấu hiểu
những sức mạnh chi phối hoàn cảnh hiện tại, không nên hành động một cách độc
lập hoặc tìm cách lãnh đạo người khác, vì chính bản thân mình không được tiếp
xúc với những sức mạnh đang chi phối hoàn cảnh đó, cần có bạn bè và những cộng
sự giúp đỡ để hoàn thành mục tiêu. Nếu cứ cố gắng muốn sai bảo người khác, thì
chính bản thân sẽ lạc lối và trở nên rối loạn. Trên hết là đừng để bản năng muốn
lãnh đạo lôi kéo. Hãy biết sống trong cô độc để suy nghĩ một cách khách quan, khi
nghiền ngẫm về định hướng của đời mình, vì Âm tuy có tài năng, nhưng phải ẩn ở
bên trong mà theo nghiệp Vương, cố gắng phát triển thái độ khoan dung, phóng
khoáng, rộng lượng, nó sẽ giúp cho bản thân giữ được một cá tính mạnh mẽ và
kiên định.
Trùng thẩm khóa là quẻ dưới khắc trên, dưới chống đối lên trên, quan hệ
trên d-íi bế tắc. Khi sao Quý nhân nghịch hành, Sơ truyền khắc Mạt truyền, hoặc
Tam truyền ứng các điều hung hại, thì sự phản kháng, chống đối sẽ không thành
công, mà còn phải gặp nhiều điều nguy hiểm, là quẻ rất xấu, rất nguy, đưa đến con
đường cùng (Khôn: thượng Lục). Vì cố duy trì vị trí của mình một cách không
chính đáng, nghĩa là đòi được lãnh đạo thay vì phải phục vụ, hậu quả gây nên sự
phẫn nộ của những kẻ có quyền lực, tất yếu có sự tranh đấu mà phải chịu tổn thất
rất nặng nề. Cũng có tượng duy trì bảo vệ cái tiêu cực mà vượt lên tranh đoạt, bao
trùm lấy cái tích cực.
Trùng thẩm khóa thấy sao Quý nhân thuận hành, hoặc Mạt truyền khắc Sơ
truyền, hoặc Mạt truyền có thừa những cát tướng như Hợp-Long-Thường-Âm-Hậu
hoặc có thừa cát thần như: Sinh khí, Giải thần, Thiên hỷ, Đức thần...hay Tam
truyền có cách tốt là quẻ ứng điềm lành, thành công (Khôn: Lục ngũ), được mời
giữ một chức vụ quan trọng nhưng không phải ngôi vị lãnh đạo, biết cực kỳ thận
trọng trong lời ăn tiếng nói, biết khiêm nhường mà thông đạt văn lý để liên thông
tập chung đám đông với mọi người, cách tiếp cận này không phải trực tiếp, mà bộc
lộ một cách gián tiếp như hệ quả được phát ra từ bên trong nội tâm.
Trùng thẩm khóa vốn là quẻ dưới chống đối trên, đó là một việc làm khó và
nguy hiểm, cho nên nói: chứa lòng hiền thì được lợi phúc đến, chứa lòng chẳng
hiền ắt có họa ương. Người quân tử chiêm gặp thì có lợi, thường dân chiêm gặp thì
cũng nhiều gian nan, vất vả. Tiểu nhân gặp quẻ này, mà thi hành một việc phản
nghịch như vậy, không phải vì chính nghĩa, mà là do ích kỷ, có tính bạo ngược,
thân danh hám lợi, thường xuyên làm điều bất thuận, thì làm sao đảm đương nổi
những công việc rất nguy hiểm, đó thật là con loàn tôi giặc... cao đến như trời cũng
chẳng giúp mà người cũng chẳng ưa, rồi vì bất thành mà mang họa chẳng nhỏ cho
bản thân.
Gặp quẻ Trùng thẩm khóa, bậc Tôn trưởng mau mau tu phúc đức, tự phải
xem xét lại những hành động của mình, đối nhân xử thế, bỏ những điều tệ bạc, sai
lầm ỷ thế, không ai chết vì pháp luật mà chỉ chết về đường ăn lẽ ở, có như vậy để
tránh cái họa do hàng ty hạ dưới tay phản phúc. Còn hạng ty hạ gặp Trùng thẩm
khóa tất phải thuận đạo ăn ở với bề trên cho hết lòng hết dạ, cho tới kỳ cùng, rồi
mới vì chính nghĩa mà đành dứt tình với bề trên. Nếu ăn ở chưa hết lòng mà đã bội
nghịch chứa lòng chẳng hiền thì sao cho khỏi tai ương họa hoạn.
Người chiêm quẻ có được lợi ích chăng là nhờ sự ứng nơi quẻ mà biết thiên
ý để quyết định hành động cho thuận mà khỏi sai đường lạc lối. Thuận lòng trời ắt
còn tồn tại, nghịch ý trời ắt bị tiêu vong.
Trùng thẩm khóa thì Sơ truyền là khóa Tặc, nghĩa của Tặc là giặc, lấy nghĩa
đó mà bàn là quẻ phản động. Nếu thấy địa bàn của Sơ truyền vượng-tướng khí, còn
Sơ truyền bị hưu-tù-tử khí, tức là dưới mạnh mà trên yếu, thì quẻ mới đúng chính
thể. Ngược lại, Sơ truyền vượng-tướng khí, còn địa bàn của Sơ truyền hưu-tù-tử
khí, tức trên mạnh mà dưới yếu, thì đâu có chắc gì người trên bị thua bại do sự
phản nghịch của hạng ty hạ. Gặp quẻ như vậy, dẫu kẻ trên hung bạo, người dưới
cũng chưa nên chống đối.
Nếu Sơ truyền là hào Tử tôn thừa hung tướng như: Đằng xà, Câu trận, Bạch
hổ...là điềm con hại cha (động hào Tử tôn là con cháu động sự). Sơ truyền tác Thê
tài thừa hung tướng là Vợ hại Chồng (hào Thê tài động thì vợ chủ sự). Cứ suy theo
hào động tức Sơ truyền mà luận ra. Đã thừa hung tướng, lại thêm thừa hung thần,
hoặc như Sơ truyền chính là Thìn Tuất thì sự hung hại càng thêm dữ tợn.

BÀI KHÓA 3
TRI NHẤT KHÓA
Thiệu quẻ A: Quẻ chiêm ngày Dương, mà trong Tứ khóa thấy có nhiều khóa
Tặc, trong những chữ trên của các khóa Tặc ấy, chỉ có một chữ thuộc Dương mà
thôi, thì dùng chữ thuộc Dương đó làm Sơ truyền, gọi là Tri nhất khóa.
Quẻ chiêm ngày Âm, mà trong Tứ khóa thấy có nhiều khóa Tặc, trong các
chữ trên của các khóa Tặc ấy, chỉ có một chữ thuộc Âm mà thôi, thì dùng chữ
thuộc Âm đó làm Sơ truyền, gọi là Tri nhất khóa.
Lấy Trung truyền và Mạt truyền giống như ở Nguyên thủ khóa.
Thiệu quẻ B: Quẻ chiêm ngày Dương, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, lại
thấy có nhiều khóa Khắc, trong các chữ trên của các khóa Khắc đó, chỉ có một chữ
thuộc Dương mà thôi, thì dùng chữ thuộc Dương ấy làm Sơ truyền, gọi là Tri nhất
khóa. Lấy Trung truyền và Mạt truyền giống như Nguyên thủ khóa.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Thìn, giờ Tị. Trong Tứ khóa của
quẻ này không có khóa Tặc, lại có 2 khóa Khắc là K1 và K3, chữ trên của K1 là
Tuất thuộc dương, còn chữ trên của K3 là Mão thuộc âm, như vậy phải trọn một
chữ để làm Sơ truyền gọi là Tri nhất khóa.
- Lấy Sơ truyền: ngày Nhâm thuộc Dương, trong các chữ trên của các khóa
Khắc, chỉ có Tuất là một chữ thuộc Dương, vậy dùng Tuất làm Sơ truyền, Tuất thổ
khắc Can ngày Nhâm thuỷ nên Tuất là hào Quan quỷ thừa sao Bạch hổ.
- Lấy Trung truyền: Sơ truyền là Tuất thì cũng phải tìm cung Tuất, nhưng là
cung Tuất địa, trên cung Tuất địa này có thừa chữ thiên bàn là Dậu, vậy dùng Dậu
làm Trung truyền, Dậu kim sinh Can ngày Nhâm thuỷ nên là hào Phụ mẫu thừa
sao Thái thường.
- Lấy Mạt truyền: Trung truyền là Dậu thì phải tìm cung Dậu, nhưng là cung
Dậu địa, trên cung Dậu địa thấy có chữ thiên bàn là Thân, vậy dùng Thân làm Mạt
truyền, Thân kim sinh Nhâm thuỷ nên là hào Phụ mẫu thừa Huyền vũ.
Đằng xà Q.nhân Th.hậu Thái âm
Mão K1 K2 K3 K4 Thân (Mạt)
Chu tước Tuất Dậu Mão Dần Huyền vũ
Chi Thìn Thìn Nhâm Tuất Thìn Mão Dậu
Dần Sơ Trung Mạt Dậu
Th.hợp Tuất Dậu Thân Th.thường (Trung)
Mão Quan Phụ Phụ Tuất
Sửu Tý Hợi Tuất (Sơ)
Câu trận Th.long Th.không B. hổ
Dần Sửu Tý Hợi Can Nhâm

Điềm ứng của quẻ này luận như sau: Sơ truyền là Tuất tác Quan thừa Bạch
hổ là điềm bị tôi tớ trong nhà khởi tai họa, vì Tuất là hạng nô bộc, Quỷ là hào ứng
về họa hoạn, Bạch hổ là hung tướng thường gây ra đủ mọi thứ tai ương.
Trong Tam truyền Tuất-Dậu-Thân có 2 chữ thuộc Dương là Tuất và Thân,
còn Dậu thuộc âm, thì dùng Dậu làm Chủ truyền. Vậy Trung truyền Dậu làm Chủ
truyền tác Phụ mẫu thừa Thái thường thì ứng điềm: người đến chiêm vận mệnh bị
cái họa tôi tớ đánh cắp (do Sơ truyền) có liên quan đến phụ nữ làm việc gian giấu
(Bởi có Dậu tượng sao Thái âm), việc này có quan hệ tới người lớn cùng sinh kế
(hào Phụ mẫu), việc mất này là y phục hay vải lụa (sao Thái thường).
Mạt truyền Thân tác Phụ mẫu thừa Huyền vũ là kẻ trộm chuyển đem đồ vật
trộm cắp đi nơi khác, nhưng người mất có thể tìm lại được. Bởi Thân là thần
Truyền tống chủ sự trao truyền, Huyền vũ là sao chủ về đạo tặc là kẻ trộm. Mùa
Thu thì Thân kim vượng khí, Tam truyền là Kim cục cũng vượng khí, cho nên thời
vận mất của còn thịnh vượng, còn tìm lại được, và Huyền vũ thừa Phụ mẫu cũng là
cách tốt riêng biệt về danh lợi.
Kẻ trộm ở hay ẩn gần nhà, vì quẻ Tri nhất khóa vốn ứng lân cận, Sơ truyền
Tuất thuộc Tây Bắc, và Chủ truyền Dậu thuộc chính Tây, nên kẻ trộm ở về 2
hướng gần nhau đó. Huyền vũ âm thần là Mùi thuộc Thổ sinh Kim, vậy tìm vật
mất ở nơi có loại kim khí như đống sắt, đống đá sỏi, hay ở chỗ trũng, ngõ sâu...
đến ngày Mão hay giờ Dần Mão thì tìm thấy được, vì Dần Mão thuộc mộc khắc
Huyền vũ âm thần là Mùi thổ.
Lý đoán Tri nhất khóa
Tri nhất tức là trọn một, trong Tứ khóa thấy có nhiều khóa Tặc hay nhiều
khóa Khắc, thì phải chọn Khóa nào có chữ trên đồng thuộc một loại Âm hay
Dương với Ngày hiện tại chiêm quẻ để làm Sơ truyền. Sự trọn lựa như vậy gọi là
Tri nhất.
Hai ba chỗ đồng một loại giống nhau, tất phải chọn chỗ nào đồng một loại
để mà dùng. Cho nên, ngày dương thì trọn chữ trên nào thuộc Dương, ngày Âm thì
trọn chữ trên nào thuộc Âm. Nhưng nên nhớ đó là ở trường hợp ngày Dương mà
chỉ có một chữ trên thuộc Dương, hoặc ngày Âm mà chỉ có một chữ trên thuộc Âm
mà thôi. Còn như ngày Dương mà có nhiều chữ trên thuộc Dương, hoặc các chữ
trên đều thuộc Âm, hay là ngày Âm mà có nhiều chữ trên đều thuộc Âm, hoặc các
chữ trên đều thuộc Dương, thì cách chọn có khác, vì như vậy nó đã thuộc về Thiệp
hại khóa.
Tri nhất khóa có lời tượng: Trăm việc đều nên hòa thì vui tốt, nếu không
hòa thì sẽ sinh ra ưu lo, sự việc thường có hai lối, lòng rất đỗi hoài nghi mà phải
trọn lấy một. Họa do bên ngoài dấy lên. Binh chiến thì lợi chủ mưu. Kiện tụng nên
hòa. Người đi hay của mất đều ở lân cận, ở gần. Mưu sự không ẩn khuất, hướng về
lối minh bạch.
Tri nhất khóa là quẻ bỏ nịnh mà trọn dùng người hiền. Cũng còn gọi là quẻ
các Tinh tú chầu vào sao Bắc đẩu, có tượng: nước chẩy trên đất (quẻ Thuỷ Địa
Tỷ), sau cuộc chiến tranh lâu dài, mọi người sẽ hòa khí, thân mật với nhau, tượng
trưng cho mối quan hệ qua lại hỗ trợ mật thiết.
Gặp quẻ Tri nhất khóa: điều cần thiết là phải biết đoàn kết với người khác,
để hỗ trợ, tin cậy lẫn nhau. Sự liên thông như vậy đòi hỏi phải có một nhân vật
trung tâm gắn bó, quy tụ mọi người một cách tự nguyện, không có cưỡng ép. Trở
thành một nhân vật trung tâm, ngôi vị lãnh đạo như vậy là việc gay go đầy trách
nhiệm, đòi hỏi tinh thần đại lượng, bao dung, thuỷ chung như một, nhân cách
mạnh mẽ. Hơn nữa đòi hỏi phải có thành tích rõ rệt (Tỷ: Cửu Ngũ). Người muốn
quần tụ kẻ khác chung quanh mình, cần phải tự hỏi mình có hội đủ điều kiện gánh
vác trách nhiệm hay không, nếu lực bất tòng tâm thì lại rất tệ hại, trở thành tai họa.
Đó là quẻ khi Can, Hành niên, Bản mệnh bị hưu-tù-tử khí hoặc ngộ Tuần.
Trong vấn đề đoàn kết với nhau, đúng lúc, đúng thời cơ là cực kỳ quan
trọng. Nếu do sự chậm trễ đến sau mà không chia sẻ được kinh nghiệm ban đầu thì
phải chịu thiệt thòi, vì thời cơ tốt đẹp đã mất, bị khốn cùng, dữ (Tỷ: Thượng Lục),
là quẻ có Sơ truyền là chữ trên của khóa Tặc, ứng điềm nhiều tai ương, tai họa
thường do Thê thiếp hay tiền tài, hoặc bị khẩu thiệt.
Sự khởi đầu không đúng, thì đừng hy vọng vào sự kết thúc tốt lành. Đó là
quẻ Tri nhất khóa mà trong Tứ khóa có tới ba bốn khóa Tặc hay ba bốn khóa Khắc.
Lúc này quẻ biến thành Đô ách khóa hay Vô lộc tuyệt tự khóa, quẻ như vậy ứng
điềm quá hung, gặp nhiều loạn động, hồ nghi... dù được thân hoà nhau, nhưng
không có đầu mà cũng chẳng đến chót.
Sơ truyền là chữ trên của khóa Khắc thì thường bị bạn hữu bài xích, gièm
xiểm, vì thân mật phụ hoạ theo kẻ có hành vi bất chính. Sự thể nhẹ hơn Sơ truyền
là chữ trên của khóa Tặc (Tỷ: Lục tam).
Hoàn cảnh của Tri nhất khóa có sự thể bỏ xa tìm gần, bỏ sơ dùng thân trong
một liên thông đông người. Việc động sự luôn luôn có hai ba chiều hướng, mà phải
trọn lấy một vì không thể đứng sau người khác, nếu đứng sau sẽ rước lấy tai hại là
tiến thoái đều trắc trở, nảy sinh tai họa. Tri nhất khóa cũng có tượng người đàn ông
có thể dụ dỗ rất nhiều người đàn bà, do vậy phụ nữ gặp quẻ này là tình thế nghiêm
trọng bị bỏ lại phía sau thành dữ. Người gặp quẻ này trong lòng không yên.

BÀI KHÓA 4
THIỆP HẠI KHÓA
Thiệp hại khóa gồm có 6 cách:

1. Thiệp tặc cách.
2. Thiệp khắc cách.
3. Tỷ dụng cách
4. Kiến cơ cách.
5. Sát vi cách.
6. Xuyến hà cách.
Cách 1: Thiệp tặc cách

Thiệu quẻ: Quẻ trong Tứ khóa thấy có nhiều khóa Tặc, song những chữ trên
của các khóa Tặc ấy toàn thuộc Dương, hoặc toàn thuộc Âm, thì phải dùng phương
pháp tính Thiệp tặc cho mỗi chữ trên đó, để xác định chữ nào bị tặc nhiều lần hơn
hết, thì dùng chữ ấy làm Sơ truyền.
Trong trường hợp ngày Dương, ở những khóa Tặc có nhiều chữ trên thuộc
Dương, mà cũng có chữ trên thuộc Âm, thì cũng thuộc về Thiệp tặc cách, nhưng
chỉ tính Thiệp tặc cho những chữ trên thuộc Dương, bỏ không tính cho chữ trên
thuộc Âm
Trong trường hợp ngày Âm, ở những khóa Tặc có nhiều chữ trên thuộc Âm,
mà cũng có chữ trên thuộc Dương, thì cũng thuộc về Thiệp tặc cách, nhưng chỉ
tính Thiệp tặc cho những chữ trên thuộc Âm, bỏ không tính cho chữ trên thuộc
Dương.
Lời giải: trong Thiệu quẻ có nói chữ Nhiều, tức là từ 2 trở lên.
Phương pháp tính Thiệp tặc: tức là cách tính cho từng chữ trên của mỗi
khóa Tặc, để xem từ chỗ cung địa bàn của nó đang đứng, khi gia thuận tới, trải qua
những cung địa bàn và những Can ký, nó phải bị Tặc mấy lần thì nó mới về tới
Bản gia của nó. Bản gia tức là nhà của nó, là cung địa bàn cùng một tên với nó.
Không tính cung mà nó đang đứng và cung Bản gia. Bản thiệp hại có tất cả 22 chữ
gồm 10 Can và 12 Chi dựa theo Ngũ hành để tính Khắc hay Tặc.
Thí dụ: có khóa Tặc Hợi gia Tị địa bàn, tính thiệp tặc cho chữ trên là Hợi
như sau: cung Tị địa bàn mà Hợi gia lên thì không tính, bắt đầu dùng Hợi gia lên
cung kế đó và kế tiếp: Hợi gia Ngọ, Hợi gia Mùi, Hợi gia Thân, Hợi gia Dậu, Hợi
gia Tuất, cung Hợi địa bàn là bản gia của Hợi thiên bàn nên không tính, như vậy
bỏ cung đầu Hợi gia Tị và bỏ cung cuối Hợi gia Hợi, thì Hợi phải trải qua 5 cung
địa bàn: Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất. Trải qua 5 cung này gặp 3 chữ Mùi-Kỷ-Tuất
khắc lên nó, vì Thổ khắc Hợi thuỷ, như vậy Hợi bị Tặc 3 lần.
Cũng có chữ không bị Tặc lần nào cả, vì trong những cung mà nó trải qua,
chẳng có chữ nào ở dưới khắc lên nó. Như khóa Mão gia Tân là khóa Tặc, Mão gia
Tân tức là Mão gia Tuất, bỏ cung Tuất địa bàn là chỗ Mão đang gia lên, thì Mão
phải trải qua Hợi-Tý-Sửu-Dần, như vậy 4 cung này không có chữ nào thuộc Kim
để khắc lên Mão mộc, nó không bị Tặc lần nào cả.
Nên nhớ trong Thiệp tặc cách, không bao giờ dùng tới khoá Khắc, khóa
Sinh, khóa Tỷ. Sau đây là bảng dùng để tính khóa Tặc-Khắc, gọi là Thiệp hại:
Tị Mùi
Thân
Bính Ngọ Đinh
Canh
Mậu Kỷ
Thìn
Dậu
Ất
Bảng thiệp hại
Tuất
Mão
Tân
Dần Sửu Hợi
Giáp Quý Tý Nhâm
. Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Tị, giờ Tuất.

Th.long Th.không Bạch hổ Th.thường
Can Mậu Tị Ngọ Mùi Thân Chi Thân
Hợi K1 K2 K3 K4 Thìn
Câu trận Tý Mùi Mão Tuất Huyền vũ
Thìn Mậu Tý Thân Mão Dậu
Tuất Sơ Trung Mạt Tị Ng . tướng
Th.hợp Tý Mùi Dần Thái âm
Mão Tài Huynh Quan Tuất
C.tước Đang xà Quý nhân Th.hậu
Trong Tứ khóa của quẻ này có 3 khóa Tặc, là K1: Tý-Mậu, K3 Mão-Thân,
K4: Tuất-Mão, các chữ trên của 3 khóa này là Tý-Mão-Tuất, trong đó Tý với Tuất
là 2 chữ thuộc Dương, còn Mão là chữ thuộc Âm. Quẻ chiêm ngày Mậu thuộc
Dương cho nên chỉ tính Thiệp tặc cho 2 chữ thuộc Dương, để xem chữ nào bị Tặc
nhiều lần hơn. Tính Thiệp tặc cho chữ Tý: Tý gia Mậu tức là gia Tị địa bàn, bỏ
cung Tị mà Tý đang gia lên, thì Tý thiên bàn phải trải qua 6 cung địa bàn nữa thì
Tý mới về tới Bản gia của nó, 6 cung địa bàn đó là: Ngọ-Mùi-Thân-Dậu-Tuất-Hợi.
Theo bản Thiệp hại thì Tý trải qua 6 cung này, bị Tặc 3 lần vì phải gặp Kỷ-Mùi-
Tuất đồng thuộc thổ khắc lên Tý thuỷ.
Tính Thiệp tặc cho chữ Tuất: bỏ cung Mão địa bàn là chỗ Mão đang gia lên,
thì Tuất phải trải qua 6 cung địa bàn nữa thì mới về tới Bản gia của nó là Tuất địa
bàn, 6 cung địa bàn là: Thìn-Tị-Ngọ-Mùi-Thân-Dậu. Theo bản tính Thiệp hại, thì

trải qua 6 cung địa bàn này Tuất bị Tặc 1 lần, vì gặp một chữ Ất khắc lên nó. So
sánh Tý bị Tặc 3 lần, còn Tuất bị Tặc 1 lần.
- Lấy Sơ truyền: Tý bị Tặc nhiều lần hơn Tuất, nên phải dùng Tý làm Sơ
truyền, can Mậu khắc Tý là hào Thê tài, có thừa sao Thanh long.
- Lấy Trung truyền: Sơ truyền là Tý thì phải tìm lại cung Tý địa bàn, trên
cung Tý địa bàn này thấy có chữ thiên bàn Mùi, vậy dùng Mùi làm Trung truyền,
Mùi đồng loại thổ với can Mậu nên là hào Huynh đệ, có thừa sao Quý nhân.
- Lấy Mạt truyền: Trung truyền là Mùi thì phải tìm cung Mùi địa bàn, trên
cung Mùi địa bàn này thấy có chữ thiên bàn là Dần, vậy lấy Dần làm Mạt truyền,
Dần khắc can Mậu nên Dần là hào Quan quỷ, có thừa sao Bạch hổ.
Cách 2: Thiệp khắc cách
. Thiệu quẻ: trong Tứ khóa không thấy có khóa Tặc, mà lại có nhiều khóa
Khắc, song các chữ trên của các khóa Khắc toàn là thuộc Dương, hoặc toàn là
thuộc Âm, thì phải dùng phương pháp tính Thiệp khắc cho mỗi một chữ trên ấy, để
xem chữ nào được Khắc xuống nhiều lần hơn cả, thì dùng chữ đó làm Sơ truyền,
gọi là Thiệp khắc cách. Lấy Trung và Mạt truyền như Nguyên thủ khóa.
Gặp ngày Dương, ở những khóa Khắc có nhiều chữ trên thuộc Dương, mà
cũng có chữ trên thuộc Âm, thì cũng thuộc về Thiệp khắc cách, nhưng chỉ tính
Thiệp khắc cho các chữ trên thuộc Dương, không tính cho các chữ trên thuộc Âm.
Gặp ngày Âm, ở những khóa Khắc có nhiều chữ trên thuộc Âm, mà cũng có
chữ trên thuộc Dương, thì cũng thuộc về Thiệp khắc cách, nhưng chỉ tính Thiệp
khắc cho các chữ trên thuộc Âm, không tính cho chữ trên thuộc Dương.
. Lời giải: nói nhiều là từ 2 trở lên, theo bảng Thiệp hại thì phương pháp tính
Tặc hay Khắc cơ bản giống nhau, cơ sở từ 10 Can và 12 Chi, nhưng cũng cần phân
biệt như sau:
+ Thiệp tặc cách dù có khóa Khắc cũng không quan hệ, vì không hề dùng
đến. Còn ở Thiệp khắc cách thì buộc phải dùng có khóa Tặc, bởi nếu có khóa Tặc
thì quẻ đã thành ra Trùng thẩm khóa hay Tri nhất khóa.
+ Thiệp tặc cách chỉ trọn lựa những chữ trên của các khoá Tặc, còn ở Thiệp
khắc cách chỉ trọn lựa những chữ trên của các khóa Khắc. Thiệp tặc và Thiệp khắc
không hề luận đến khóa Sinh và khóa Tỷ.
+ Thiệp tặc thì dùng phương pháp tính Thiệp Tặc, là chữ thiên bàn bị tặc, bị
ở dưới khắc lên trên. Thiệp khắc thì dùng phương pháp tính Thiệp khắc, là chữ
thiên bàn được khắc, ở trên khắc xuống dưới.
. Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tỷ, nguyệt tướng Sửu, giờ Ngọ. Quẻ này toàn là khóa
Khắc, có chữ trên là: Dần-Dậu-Tý-Mùi, quẻ chiêm ngày Âm nên chỉ tính Thiệp
khắc cho 2 chữ thuộc Âm là Dậu và Mùi, không tính cho 2 chữ thuộc Dương là
Dần và Tý.
Theo phương pháp tính Thiệp Khắc, thì Mùi được Khắc xuống 1 lần, còn
Dậu được Khắc xuống tới 2 lần, nên dùng Dậu làm Sơ truyền. Lấy Tam truyền vẫn
theo như nguyên tắc cơ bản của Nguyên thủ khóa.

Nguyệt tướng Can Kỷ

Chi Tị Quý nhân Thiên hậu Thái âm Huyền vũ
Hợi K1 K2 K3 K4 Thìn
§»ng xà Dần Dậu Tý Mùi Th. thường
Thìn Kỷ Dần Tị Tý Dậu
Tuất Sơ Trung Mạt Tị
Chu tước Dậu Thìn Hợi Bạch hổ
Mão Tử Huynh Tài Tuất
Th.hợp Câu trận Th.long Th.không
Lý đoán Thiệp hại khóa

(tức là Thiệp tặc cách và Thiệp khắc cách)
Thiệp nghĩa là lội, lướt qua, ám chỉ vào sự gia trải qua các cung địa bàn và
những Can ký trong Bản thiệp hại, để biết bị Tặc mấy lần hay được Khắc mấy lần.
Hại nghĩa là tai hại, trong quẻ ám chỉ vào sự Tặc Khắc, vì hễ có sự Tặc Khắc là có
khó khăn tai hại vậy.
Thiệp hại khóa có lời tượng: trải qua bao trận sóng to gió lớn mưu tính
việc lợi danh, phải hao tâm phí sức, tổn thất, ảnh hưởng tới công việc cơ quan... Đó
là bỏ nhẹ tìm nặng, xa trốn an vui mà tìm nơi nguy hiểm. Hôn nhân trở ngại. Tật
bệnh không yên. Thai sinh trì trệ. Người đi chưa về. Mất của trong nhà lấy. Mất
người tìm nơi thân thích mà ở gần. Mọi công việc có nhiều điều nghi nan, hay bị
trắc trở, lôi thôi, chậm chạp, lại thường đứng trước nhiều tình huống phải lựa trọn
lấy một, thêm lo lắng. Muốn làm mà ngại làm, muốn nói mà ngại nói. Tuy phải trải
qua bao phen trắc trở và khổ buồn, khó khăn chồng chất cuối cùng cũng được vừa
ý nguyện. Là thời điểm thể hiện giá trị đích thực của con người.
Thiệp hại khóa là quẻ hết đắng tới ngọt - khổ tận cam lai. Cũng gọi là quẻ
thuyền bị dò dỉ mà gặp phải nhiều ghềnh thác, có tượng là ngoài hư trong thực, nhà
dột lại gặp mưa suốt đêm (Bát thuần Khảm). Đó là hoàn cảnh khách quan gian nan
hiểm trở, sa vào hiểm nạn, buộc chúng ta phải thích ứng, thích nghi để có cách ứng
xử trong lúc hiểm nạn, thận trọng bền bỉ với lòng tin không sợ hãi, gạt bỏ sự nhân
nhượng vô nguyên tắc, có thể đối mặt với dòng nước chảy xiết mà quyết chiến,
liều thân thì có thể khắc phục được hiểm nạn, giải trừ được khó khăn, giành được
sự sống.
Sơ truyền của quẻ Thiệp hại khóa phải gia trải qua nhiều cung và nhiều lần
bị Tặc Khắc, lại thừa hung thần hung tướng, và Can Chi bị hưu-tù-tử khí thì họa tai
chẳng nhỏ, không biết đường thoát khỏi khó khăn trở ngại, rất khó giải thoát hoạn
nạn, có tượng như mới biết bơi lặn mà phải lặn vào nơi hố hiểm sâu thăm thẳm,
như người tâm dạ còn đang non yếu mà phải chịu đựng gian nan khốn khổ (Khảm:
Sơ lục). Hoặc như người đã quá quen thuộc với những việc xấu xa, bất chính,

không còn khả năng phân biệt phải trái, sự xấu xa đã thấm vào trong bản chất, khó
lòng vãn hồi.
Khi Sơ truyền trải qua ít cung, và chỉ gặp một đôi lần Tặc Khắc, lại thừa cát
thần cát tướng, Can Chi được vượng-tướng khí, thì tai họa nhẹ, ít , dễ vượt qua để
giải thoát những điều còn đang vướng mắc gây lo ngại, kết cuộc cũng thành sự.
Thiệp tặc và Thiệp khắc đều thuộc về Thiệp hại khoá, song Thiệp tặc ứng tai
họa nặng hơn, do địa bàn ở dưới khắc lên. Bị khắc thường xấu hơn được khắc.
Quẻ thấy Sơ truyền gia Mạnh địa bàn (Dần-thân-Tị-Hợi) thì sự việc hay sinh
ra điều phản phúc, còn khi gia Trọng địa bàn (Tý-Ngọ-Mão-Dậu) hay gia Quý địa
bàn (Thìn-Tuất-Sửu-Mùi) thì lòng tiến thoái lưỡng nan, lòng dạ thường do dự, khó
dứt khoát, khó lựa trọn, khó phân biệt.
Cách 3: Tỷ dụng cách
Thiệu quẻ: Gặp quẻ Thiệp tặc cách (Cách 1) trước tiên phải xem xét như
sau: trong những chữ phải tính Thiệp tặc để tìm Sơ truyền, nếu thấy có chữ cùng
với Can tương khắc, cũng có một chữ lại sinh Can, thì phải dùng ngay chữ sinh
Can này làm Sơ truyền, gọi là Tỷ dụng cách. Không phải tính Thiệp tặc như ở cách
1 nữa. Tỷ dụng cách lấy Trung truyền và Mạt truyền như Nguyên thủ khóa.
Lời giải: trong các chữ phải tính Thiêp tặc, không hề có tới 2 chữ sinh Can,
luôn luôn chỉ có một chữ sinh Can, chính là hào Phụ mẫu.
Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyuệt tướng Tý, giờ Ngọ
Nguyệt tướng
Chu tước Đằng xà Quý nhân Th.hậu
Tuất Hợi Tị Tuất Thìn Mão
Th.hợp Mậu Hợi Thìn Tuất Thái âm
Chi Thìn Thìn Sơ Trung Mạt Dậu
Dậu Tị Hợi Tị Thìn
Câu trận Phụ Tài Phụ Huyền vũ
Mão Thường Tước Thường Tuất
Th.long Th.không Bạch hổ Th.thường
Trong Tứ khóa của quẻ này có 2 khóa Tặc: K1 Hợi-Mậu, và K2 Tị-Hợi, hai
chữ trên Hợi và Tị thuộc Âm. Nguyên tắc thì quẻ này thuộc về Thiệp tặc cách,
nhưng trong 2 chữ này, chữ Hợi thì cùng với Mậu tương khắc, chữ Tị thì lại sinh
can Mậu, dùng Tị làm Sơ truyền gọi là Tỷ dụng cách, không phải tính Thiệp tặc
cho 2 chữ Tị-Hợi nữa. Nếu ta dùng nhầm mà tính Thiệp tặc cho 2 chữ này, thì Sơ
truyền là Hợi chứ không phải là Tị, quẻ lại thuộc về Thiệp tặc cách. Quẻ mẫu này
cũng thuộc về Phản ngâm khóa. Toàn môn Nhâm độn có 17 quẻ thuộc về Tỷ dụng
cách như sau:
1. Ngày Giáp Tuất thấy Tý gia Tuất, Sơ truyền là Tý, khi dùng sai thì Sơ là Thìn.
2. Ngày Giáp Thân thấy Tý gia Thìn, Sơ truyền là Tý, dùng sai thì Sơ cũng là Tý.

3. Ngày Giáp Thân thấy Tý gia Tuất, Sơ truyền là Tý, dùng sai thì Sơ là Thìn.
4. Ngày Giáp Thìn thấy Tý gia Thìn, Sơ truyền là Tý, dùng sai thì Sơ cũng là Tý.
5. Ngày Ất Mão thấy Tý gia Dần, Sơ truyền là Hợi, dùng sai thì Sơ cũng là Hợi.
6. Ngày Ất Mão thấy Tý gia Thân, Sơ là Hợi, dùng sai thì Sơ là Mùi (Sát vi cách).
7. Ngày Bính Tý thấy Tý gia Tị, Sơ là Dần, dùng sai thì Sơ là Tý (Kiến cơ cách).
8. Ngày Mậu Tý thấy Tý gia Mão, Sơ là Ngọ, dùng sai thì Sơ là Dần.
9. Ngày Mậu Tuất thấy Tý gia Ngọ, Sơ là Tị, dùng sai thì Sơ là Hợi.
10. Ngày Mậu Thìn thấy Tý gia Tị, Sơ là Ngọ, dùng sai thì Sơ là Tý.
11. Ngày Mậu Thìn thấy Tý gia Ngọ, Sơ là Tị, dùng sai thì Sơ là Hợi.
12. Ngày Canh Tý thấy Tý gia Dần, Sơ là Tuất, dùng sai thì Sơ là Ngọ.
13. Ngày Canh Thìn thấy Tý gia Tị, Sơ là Tuất, dùng sai thì Sơ là Mão.
14. Ngày Canh Dần thấy Tý gia Dần, Sơ là Tuất, dùng sai thì Sơ là Ngọ.
15. Ngày Canh Tuất thấy Tý gia Thân, Sơ là Thìn, dùng sai thì Sơ là Thìn (Sát vi cách).
16. Ngày Nhâm Tuất thấy Tý gia Mùi, Sơ là Thân, dùng sai thì Sơ là Thìn.
17. Ngày Quý Mùi thấy Tý gia Thân, Sơ là Dậu, dùng sai thì Sơ cũng là Dậu.
Những quẻ dùng sai, tuy Sơ truyền giống nhau nhưng thể cách khác nhau,
nên họa phúc cũng theo đó mà khác nhau. Nên nhớ là khi không thấy có chữ sinh
Can thì mới tính theo bản Thiệp hại để xác định là Thiệp tặc cách hay Thiệp khắc
cách.
Lý đoán tỷ dụng cách
Tỷ nghĩa là so sánh ngang nhau, cùng một tính chất như nhau. Theo quẻ thì
Tỷ có nghĩa là hòa hợp, thân cận, ưa thích. Đó là lấy ý nghĩa của chữ sinh Can. Tỷ
dụng cách là dùng chữ sinh Can mà bỏ chữ cùng với Can tương khắc. Theo lý của
tự nhiên, ai cũng thích lựa chọn người thương mến giúp đỡ mình, làm lợi cho thân
mình, chứ không ai chọn người ghét mình. Tỷ dụng cách ứng điềm như sau: Bỏ xa
tìm gần, bỏ sơ dùng thân, thực hiện điều ưa thích mà từ chối điều ghét bỏ, dùng cái
thuận lợi mà bỏ cái khó khăn..., sự ứng đều do cách lấy Sơ truyền: dùng chữ sinh
Can mà bỏ chữ cùng với Can tương khắc. Tuy nhiên, Sơ truyền của Tỷ dụng cách
vẫn lấy tại khóa Tặc Khắc, vẫn là một cách trong Thiệp hại khóa, do đó nên lấy cơ
sở của Thiệp hại, Nguyên thủ và Trùng thẩm khóa để luận việc tốt xấu.
Cách 4: Kiến cơ cách
Thiệu quẻ: Gặp Thiệp tặc cách, thấy số lần bị Tặc của các chữ trên đều bằng
nhau, hoặc gặp Thiệp khắc cách, mà thấy số lần được Khắc của các chữ trên đều
bằng nhau, trong các chữ trên này có một chữ gia Mạnh địa bàn, thì dùng chữ gia
Mạnh địa bàn đó để làm Sơ truyền, gọi là Kiến cơ cách (Gia Mạnh địa: Dần-Thân-
Tị-Hợi). Lấy Trung truyền và Mạt truyền như ở Nguyên thủ khóa.
Mẫu quẻ: ngày Kỷ Hợi, nguyệt tướng Thìn, giờ Thân. Quẻ có Tứ khóa là:
Mão-Kỷ, Hợi-Mão, Mùi-Hợi, Mão-Mùi. Trong Tứ khóa của quẻ này có 3 khóa
Khắc: K1 Mão-Kỷ, K3 Mùi-Hợi, K4 Mão-Mùi, ba chữ trên của chúng là: Mão-
Mùi-Mão, toàn là những chữ thuộc Âm, phải tính Thiệp khắc cho 3 chữ này, để
xem chữ nào được Khắc xuống nhiều lần hơn thì dùng chữ đó làm Sơ truyền.
Tính Thiệp khắc cho chữ Mão trên K1: Mão gia Kỷ tức là Mão gia Mùi, bỏ
cung Mùi thì Mão phải gia trải qua 7 cung địa bàn là Thân-Dậu-Tuất-Hợi-Tý-Sửu-
Dần thì mới về tới Bản gia của nó là Mão địa bàn. Theo bản Thiệp hại thì Mão
được Khắc xuống 2 lần khi gặp Tuất và Sửu thuộc Thổ.
Can Kỷ
Đằng xà Ch.tước Th.hợp Câu trận Giờ chiêm
Tý Tị
Quý nhân Th.long
Hợi Ngọ
Th.hậu Th.không
Tuất Dậu Thân Mùi
Chi Hợi
Th.âm H.vũ Th.thường B.hổ
Tính Thiệp khắc cho chữ Mùi trên K3: bỏ cung Hợi địa bàn là chỗ Mùi đang
gia lên, thì Mùi phải gia trải qua 7 cung địa bàn thì mới về tới bản gia là cung Mùi
địa bàn, là những cung: Tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn-Tị-Ngọ, theo bản Thiệp hại thì
Mùi được Khắc xuống 2 lần khi gặp Tý và Quý thuỷ.
Đối với K3 thì Mão gia Mùi cũng giống như K1 có Mão gia Kỷ, cũng được
khắc xuống 2 lần. So sánh 3 chữ Mão-Mùi-Mão đều có số lần được khắc xuống
bằng nhau. Trong 3 chữ này chỉ có Mùi gia Hợi là gia Mạnh địa bàn, nên chọn Mùi
làm Sơ truyền. Trung truyền và Mạt truyền lấy giống như Nguyên thủ khóa.
Lý đoán Kiến cơ cách
Trong 12 Chi địa bàn được phân chia làm Mạnh-Trọng-Quý, Tứ mạnh đứng
đầu, Tứ trọng đứng ở giữa, Tứ quý đứng sau cùng.
Tứ Mạnh: Dần-Thân-Tị-Hợi là 4 nơi khởi đầu nguồn sinh ra Ngũ hành.
Trong một năm thì thiên nhiên tuần tự thay đổi thời tiết theo bốn mùa được gọi là
Xuân-Hạ-Thu-Đông, bốn chữ Dần-Thân-Tị-Hợi cũng là 4 tháng khởi đầu cho 4
mùa trong một năm. Tháng Giêng gọi tên là Dần là tháng khởi đầu cho mùa Xuân,
tháng 4 gọi tên là Tị là tháng khởi đầu cho mùa Hạ, tháng 7 tên Thân, là tháng khởi
đầu cho mùa Thu, tháng 10 tên Hợi, là tháng khởi đầu cho mùa Đông. Do vậy nên
gọi Tứ Mạnh đứng đầu.
Tứ Mạnh là chỗ phôi thai, sinh khởi của Ngũ hành, chưa thể hiện ra thật
những điều tốt xấu, từ đây ta có thể tuỳ cơ ứng biến chọn lựa điều hay, nẻo thuận
để đổi họa ra phúc, để cho công việc trong thực tiễn có được kết quả tốt đẹp. Cũng
có tượng như trẻ sơ sinh chưa kịp hiện hình được tính thiện ác, thì ta có thể tuỳ cơ
ứng biến, do theo thể chất của nó mà dạy dỗ, thì nó sẽ trở thành con người có năng
lực, đức hạnh. Đây là ý nghĩa của chữ Kiến cơ: tuỳ cơ ứng biến mà ứng xử. Phải
biết suy tính rồi mới liệu định thi hành công việc, nên bỏ cái lợi nhỏ mà theo đuổi
lợi lớn hơn. Ta cũng tự hiểu rằng, tính cố chấp, thủ cựu của con người không phù
hợp, khi gặp quẻ Kiến cơ cách.
Kiến cơ cách có lời tượng: có lợi khi thực hiện một công việc lớn, tin chắc
được sự vững bền và những điều hay, tốt đẹp. Tránh chỗ nguy mà tìm tới nơi yên
ổn. Mọi việc lúc đầu tưởng chừng như không làm nổi, mà sau lại thành dễ dàng.
Song cũng chẳng nên coi thường mà quyết định hấp tấp vội vàng, phải suy xét kỹ
lưỡng theo thực tế khách quan. Lại khi gặp dịp tốt thuận lợi, thì nên toan liệu sớm,
không được để mất thời cơ, vì đây là thời điểm khởi đầu (gia Mạnh) nên rất dễ
biến đổi, lại hay phản phúc. Trong lúc hành động thấy có điều đáng nghi ngờ, thì
mau xoay qua lối khác, còn như cứ câu nệ hay thủ cựu, đắn đo chần trừ thì sự việc
sẽ bị lưu trệ đến chỗ quẫn bách, khó giải tai nguy. Danh lợi chẳng toại lòng. Thai
dựng chưa chắc thật. Trong sự cạnh tranh cần có mưu kế mẫn tiệp thì thắng.
Gặp Kiến cơ cách mà thấy Thiên cương hay Hà khôi lâm Can Chi hoặc Sơ
truyền là Thìn hay Tuất thì phải phòng thân cho lắm mới được, vì việc quan sắp
gây ra điều thiệt hại, khó khăn và kinh sợ.
Cách 5: Sát vi cách
. Thiệu quẻ: Gặp Thiệp tặc cách, thấy số lần bị Tặc của các chữ trên bằng
nhau, hoặc gặp Thiệp khắc cách, thấy số lần được Khắc xuống của các chữ trên
bằng nhau. Lại không có chữ trên nào gia Mạnh địa bàn, nhưng lại có một chữ trên
gia Trọng địa bàn, thì dùng chữ gia Trọng này làm Sơ truyền, gọi là Sát vi cách.
Cách lấy Trung truyền và Mạt truyền như Nguyên thủ khóa.
. Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Tý, giờ Thân.
Lý đoán Sát vi cách
Sát vi nghĩa là xét nhỏ, không có cái lớn thì phải xem xét đến cái nhỏ mà
dùng, tức như không có chữ gia Mạnh địa bàn, thì phải dùng đến chữ gia Trọng địa
bàn mà dùng. Bởi Mạnh đứng đầu nên gọi là lớn, còn Trọng đứng kế sau nên gọi
nhỏ hơn.
Sát vi cách có lời tượng: chọn điều ngay lẽ chính, chẳng nên làm việc gì
nguy hiểm quá sức mình. Trong nụ cười có gươm đao, trong mật ngọt có thuốc
độc. Gặp đại nhân thì có lợi vì có ân huệ cũ. Gặp thường dân không có lợi. Gặp
tiểu nhân ắt lâm nguy ( Sách bàn thế này thì làm sao phân biệt được đâu là tiểu
nhân ?). Nhân tình bạc bẽo, thế sự khó lường. Phòng phạm cơ mật tức là mưu kế
của kẻ khác. Bất cứ việc gì cũng làm cho lòng mình tiến thoái lưỡng nan, khó mà
định đoạt.
Gặp Sát vi cách thì phải sợ người bất nhân bất nghĩa, cần thận trọng suy
nghĩ kế sách đối ứng để khỏi lâm nguy. Là quẻ gặp điều kinh sợ, lại thấy Thìn Tuất
lâm Can Chi hay Sơ truyền thì phải thận trọng lắm mới được. Tuyệt đối tránh
không nên sinh đẻ vào năm Hành niên gặp Sát vi cách.
Cách 6: Xuyến hà cách
. Thiệu quẻ: Gặp quẻ Thiệp tặc cách, thấy số lần bị Tặc của các chữ trên
đồng bằng nhau, hoặc gặp Thiệp khắc cách , thấy số lần được khắc của các chữ
trên đồng bằng nhau. Các chữ trên này cùng đồng thời gia Mạnh địa bàn, hay cùng
đồng thời gia Trọng địa bàn, hay cùng gia Quý địa bàn, thì phải tuỳ thuộc vào ngày
Dương hoặc ngày Âm mà xem xét trong những chữ trên đã được tính Thiệp tặc
hay Thiệp khắc để chọn một chữ làm Sơ truyền như sau:
+ Ngày Dương: xem có chữ nào đứng trên khóa Nhất K1 thì dùng chữ ấy
làm Sơ truyền, nếu như không có thì mới dùng chữ trên của khóa Nhị K2. Trong
hai khóa K1 và K2 thế nào cũng có một chữ đứng trên.
+ Ngày Âm: xem có chữ nào đứng trên khóa Tam K3, thì dùng chữ ấy làm
Sơ truyền, nếu như không có thì mới dùng chữ trên của khóa Tứ K4 làm Sơ truyền.
Trong hai khóa K3 và K4 thế nào cũng có một chữ đứng trên.
Cách chọn lựa chữ làm Sơ truyền như vậy gọi là Xuyến hà cách. Lấy Trung
truyền và Mạt truyền như ở Nguyên thủ khóa.

Cũng như 5 cách trên, ở Xuyến hà cách vẫn chọn một trong những chữ đã
được tính Thiệp tặc hoặc tính Thiệp khắc, chứ không hề luận tới khóa Sinh hay
khóa Tỷ.
. Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mùi, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị.
Can Kỷ-Chi Mùi
Chu tước Đăng xà Quý nhân Th.hậu
Ng. tướng
Dậu Tý Tị Tý Tị Dần
Giờ chiêm
Th.hợp Kỷ Tý Mùi Tý Thái âm
Thìn Sơ Trung Mạt Dậu
Thân Tị Tuất Mão Mão
Câu trận Phụ Huynh Quan Huyền vũ
Mão B.hổ C.tước H.vũ Tuất
Th.long Th.không B.hổ Th.thường
Quẻ này có cả 4 khóa Tặc, 4 chữ trên là Tý-Tị-Tý-Tị, ngày Kỷ là ngày Âm nên bỏ 2
chữ thuộc Dương Tý-Tý, chỉ tính Thiệp tặc cho chữ Tị trên khóa K2 và một chữ Tị trên
khóa K4, tuy đứng khác khóa nhưng cùng ở tại một cung địa bàn, tất nhiên số lần bị Tặc
phải bằng nhau, tức đồng gia Trọng địa bàn, nên gọi là Xuyến hà cách. Theo Thiệu quẻ:
ngày Kỷ là ngày Âm, trong 2 chữ đã được tính Thiệp tặc là Tị-Tị, không có chữ nào đứng
trên khóa K3, vậy phải dùng chữ Tị đứng trên khóa K4 làm Sơ truyền. Trong quẻ này, ta
nhận xét thấy rằng: dù dùng nhầm chữ Tị trên khóa K2 thì Tam truyền, hào tượng cùng
Thiên tướng vẫn giống nhau, nhưng sự ứng từ nơi quẻ có điều sai biệt, bởi chữ Tị trên
khóa K2 thuộc về Can âm khóa, việc chủ về bên ngoài và nhanh, còn chữ Tị trên khóa
K4 lại thuộc về Chi âm khóa, ứng việc bên trong mà chậm. Hầu hết các quẻ thuộc về
Xuyến hà cách đều giống như vậy, 2 chữ cùng ở một gốc, một tên mà lại đứng khác khóa.
Lý đoán Xuyến hà cách
Xuyến hà có nghĩa là kết ngọc, ví như việc kết ngọc trên mũ, đương nhiên phải
chọn phía trước hay vị trí cao đẹp hơn để kết vào. Cách lấy Sơ truyền của Xuyến hà cách
cũng như vậy, cũng là cách chọn lựa chỗ xứng đáng để kết ngọc. Quẻ Xuyến hà cách, các
chữ được tính Thiệp hại bao giờ cũng đồng thuộc Dương hay đồng thuộc Âm, lại đồng có
số lần Tặc Khắc bằng nhau, lại đồng gia Mạnh, đồng gia Trọng, hay đồng gia Quý, nên có
tên riêng là Thục đẳng quái, nghĩa là bằng nhau trong nhiều giai đoạn. Sự thể của nó ví vào
sự tranh nhau của 2 người đồng ngang thế lực, bởi vậy bất kể việc gì cũng có sự so sánh
tương đương, ngày tháng kéo dài, như kiện tụng chẳng biết bao giờ mới kết thúc. Xuyến
hà cách, 2 chữ đồng cao thì chọn chữ nào đứng trước, hai nơi đồng thân thì chọn nơi nào
mẫn tiệp hơn, xứng đáng hơn, ngụ ý chọn chỗ kết ngọc để trang sức, cũng là sự chọn lựa
người có tài năng hơn, trội hơn, đứng trước hơn, cao hơn, nhanh hơn hết... cái lý của quẻ
như vậy thì sự ứng nơi người cũng vậy. Gặp Xuyến hà cách thì phải biết lượng sức mình,
sức người, phải sáng suốt lựa chọn để giữ mình, rất cẩn thận với người quân tử, rất nguy
hại khi lân la với bọn tiểu nhân. Dụng sự nên lựa chọn thiên về người có nhiều đức hơn là
có nhiều tài.
BÀI KHÓA 5
DAO KHẮC KHÓA
Dao khắc khóa có hai cách lựa chọn: Cao thỉ cách và Đan xạ cách. Trước
tiên phải dùng Cao thỉ cách, như không có thì mới qua dùng Đan xạ cách.
Cao thỉ cách
Trong Tứ khóa mà không thấy có khóa Tặc, cũng không có khóa Khắc,
nhưng thấy một khóa có Chữ trên khắc Can, thì dùng Chữ trên này làm Sơ truyền,
gọi là Cao thỉ cách. Lấy Trung truyền và Mạt truyền như Nguyên thủ khóa.
Quẻ ngày Dương, mà thấy có nhiều Chữ trên khắc Can, nhưng chỉ có một
Chữ trên thuộc Dương, thì dùng Chữ trên thuộc Dương này làm Sơ truyền. Quẻ
ngày Âm, mà thấy trong những Chữ trên khắc Can, có nhiều chữ thuộc Âm, thì
phải dùng chữ thuộc Âm nào, ở trên khóa đứng trước để làm Sơ truyền.
Quẻ ngày Dương, mà thấy những Chữ trên khắc Can đều thuộc Âm, thì dùng
Chữ thuộc Âm nào, ở trên khóa đứng trước để làm Sơ truyền. Còn như quẻ ngày
Âm, mà thấy những Chữ trên khắc Can đều thuộc Dương cả, thì cũng dùng Chữ
trên thuộc Dương nào, ở trên khóa đứng trước, để làm Sơ truyền.
. Lời giải: trong Tứ khóa mà không có khóa Tặc, khóa Khắc, thì không bao
giờ gặp Nguyên thủ khóa, Trùng thẩm khóa, Tri nhất khóa và Thiệp hại khóa.
. Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng thân, giờ Tị. Trong Tứ khóa của quẻ
này không có khóa Tặc, cũng không có khóa Khắc, nhưng có hai Chữ trên của K3 và K4
là Mùi và Tuất đồng thuộc thổ khắc can Nhâm thuỷ, nên gọi là Cao thỉ cách
+ Lấy Sơ truyền: có 2 chữ đồng khắc Can là Mùi và Tuất, ngày chiêm quẻ là
Nhâm thuộc Dương, nên phải dùng chữ thuộc Dương là Tuất làm Sơ truyền.
+ Lấy Trung truyền: Sơ truyền là Tuất thì phải tìm ở cung Tuất địa bàn, trên
cung Tuất địa có chữ thiên bàn là Sửu, dùng Sửu làm Trung truyền.
+ Lấy Mạt truyền: Trung truyền là Sửu thì phải tìm cung Sửu địa, thấy có
chữ thiên bàn Thìn, dùng Thìn làm Mạt truyền.
Ng. tướng Thân
Dậu Tuất Hợi
Th. hợp
Câu trận Th.long Th.không
Giờ chiêm Tị
Mùi Dần Tị Mùi Tuất Tý
Chu tước Nhâm Dần Thìn Mùi Bạch hổ
Chi Thìn Sơ Trung Mạt
Ngọ Tuất Sửu Thìn Sửu
Đ. xà Quan Quan Quan Th. thường
T.long T.thường T.hậu
Dần
Tị Thìn Mão
H. vũ
Q.nhân Th. hậu Thái âm
Hợi Can Nhâm

Đan xạ cách
Trong Tứ khóa không có khóa Tặc Khắc, cũng không có khóa nào có
Chữ trên khắc Can, nhưng lại có một Chữ trên bị Can khắc, thì dùng Chữ
trên này làm Sơ truyền, gọi là Đan xạ cách.
Gặp quẻ mà có nhiều Chữ trên bị Can khắc thì tính theo Âm Dương: ngày
Dương thì dùng Chữ trên thuộc Dương, ngày Âm thì dùng Chữ trên thuộc Âm để
làm Sơ truyền. Không bao giờ có nhiều Chữ trên bị Can khắc đồng thuộc Âm hay
đồng thuộc Dương. Lấy Trung truyền và Mạt truyền như Nguyên thủ khóa.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Thân.
Dậu Hợi
Thân Tuất
Câu trận Th.không
Th.hợp Th.Long
Thân
Mùi Dần Tị Mão Ngọ Tý
Ch.tước Nhâm Dần Tý Mão B.hổ
Sơ Trung Mạt
Ngọ Ngọ Dậu Tý Sửu
Đ.xà Tài Phụ Huynh Th.thường
Xà Trận Hổ
Mão Dần
Tị Thìn
Th.âm H.vũ
Quý nhân T.hậu
Tý Hợi
Chi Tý Can Nhâm
Trong Tứ khóa của quẻ này không có khóa Tặc, không có khóa Khắc, mà
cũng không thấy khóa nào có Chữ trên khắc Can, nhưng lại có hai Chữ trên của
K2và K4 là Tị và Ngọ đều bị Can khắc, Thuỷ khắc Hoả, ngày Nhâm thuộc Dương,
nên phải dùng chữ thuộc Dương là Ngọ để làm Sơ truyền, gọi là Đan xạ.
Lý đoán Dao khắc khóa
(Luận chung cho hai cách: Cao thỉ cách và Đan xạ cách)
Dao nghĩa là xa. Ở xa nhau mà khắc nhau thì gọi là Dao xa. Như ở 4 bài
khóa trước, Sơ truyền lấy ở những khóa Tặc hay Khắc, thì gọi là Nhập khắc hay
Cận khắc, tức là ở gần nhau mà khắc nhau, bởi 2 chữ tương khắc đều ở chung một
khóa. Dao khắc khóa thì Chữ trên cùng với Can tương khắc, song Chữ trên và Can
không bao giờ ë cùng một cung, hay cùng ở tại một khóa, tức là ở xa nhau mà
tương khắc, nên gọi là Dao khắc. Dao khắc thì sự thể trọng đại, họa hay phúc
đều không có thật hoặc đến không tới nơi.
Dao khắc khóa có lời tượng: Sự việc gì, thì thời điểm ban đầu cũng thấy
hung tợn, xem ra rất nguy hiểm, song chẳng hại gì. Như người dương cung bắn
mình, nhưng vì ở xa (dao khắc) cho nên khó trúng. Dùng cây cỏ Cao làm tên bắn
(cao thỉ), hay dùng đạn tròn để thay thế mũi tên (đan xạ), cả hai thứ này khó đi tới
trúng đích, khó mà đụng vào người mình được. Dùng cọng cỏ Cao là vật yếu mềm,
hoặc dùng đạn tròn là vật không phù hợp với dây cung, lại ở xa mà bắn thì sao cho
trúng, dù có trúng đích cũng không đủ làm thành thương tích. Sự việc thường động
khởi ở cách xa mà bất định. Lòng hay dời đổi. Cầu vọng chẳng nên. Mưu kế giả,

văn thư dối. Tốt hay xấu đều không có sự thật. Tai họa ở chốn ngoài. Có người thù oán.
Lợi chủ mà chẳng lợi khách. Thế thủ lợi hơn thế công.
Dao khắc khóa là quẻ Cáo mượn oai Hổ để làm thế lực, hay cũng gọi là Hổ dữ xa
bẫy (Hoả trạch Khuê), tượng trưng cho biện chứng đối lập khi có sự tranh chấp đối kháng
giữa hai bên, chỉ thành tựu được việc nhỏ vì bề tôi mà chiếm vị Vua, nên Vua phải ứng
theo bề tôi (Khuê:Cửu ngũ). Tượng bội phản, gia đình bất hoà, mâu thuẫn chống đối nhau
giữa Cô thím trong gia đình, Âm tính nặng nề và phiền muộn. Hai người đàn bà cùng ở
một phòng mà cách nghĩ khác nhau, đó là Khuê. Giác ngộ lẽ chia ly mà rồi vẫn có thể hội
hợp, thì mới có thể mưu cầu cái đại đồng của sự vật.
Can và Sơ truyền được vượng-tướng khí, thừa cát thần cát tướng, sao Quý nhân
thuận hành... là quẻ ứng điều lành, cầu quý nhân được giúp, tìm người sẽ gặp, người đi sẽ
về, hôn nhân hội hợp, mưu vọng có thể thành, dù gặp tai họa cũng nhẹ rồi yên. Tượng là
trước dương cung, nhưng sau lại tháo cung (Khuê: Thượng cửu). Bị cô lập do chống đối,
hoàn cảnh đang bị phân ly do bị hiều lầm hay ngộ nhận, nhưng cuối cùng mọi sự đều được
hóa giải, chuyện xấu hóa thành chuyện tốt.
Can và Sơ truyền bị hưu-tù-tử khí, thừa hung thần hung tướng, Quý nhân nghịch
hành...là quẻ ứng điềm hung. Có tượng đạo tặc âm mưu trộm cướp, đang chờ một xạ quỷ
đến, vì Dao khắc thì Sơ truyền với Can bao giờ cũng tương khắc.
Sơ truyền gặp Tuần không cũng như bắn vào chỗ không, gọi là bắn sai, ứng điềm
việc gì cũng chẳng thành, nếu thừa Thái âm, Huyền vũ, Thiên không ắt có điều dối trá,
khinh bỉ.
Sơ truyền là Chữ trên của khóa K2, tức như bắn chệch mũi tên ở sát một bên mình,
vì khóa K1 vốn là Can, là bản thân, còn K2 ở sát một bên K1, ứng điềm mọi sự không
quan hệ đến bên trong, cái thế hung dữ chỉ ở sát bên ngoài mà thôi. Vậy chớ nên xa quán
trọ sợ sẽ gặp họa tai.
Sơ truyền là Chữ trên của khóa K3 như ở xa mà bắn, vì K3 với Can cách nhau một
khóa K2, nhưng K3 là Chi dương khóa, đã thuộc Dương ắt có năng lực, sự khắc chiến
có vẻ hung hăng, mội việc đều chẳng nên khởi trước, bởi sẽ bị sai lạc ngay.
Sơ truyền là Chữ trên của khóa K4, ví như người ở xa mịt mù mà bắn lại, vì K4
cùng với Can cách nhau 2 khóa. Sự việc không có năng lực, hành động ắt thất bại, nhưng
gặp nạn chẳng đáng lo. Vì động ở khóa K4 là Chi âm khóa, thì cần phải tĩnh chứ chẳng
nên động.
Như vậy Dao khắc khóa là quẻ họa phúc khó lường được trước, nhưng dù họa hay
phúc thì đều nhẹ. Nếu là quẻ tốt thì có thể thành tựu các việc nhỏ, còn như là quẻ xấu thì
đừng hy vọng gì. Những sự vui mừng, có lợi ở tại hướng Tây Nam (Khôn), bất lợi cùng
khẩu thiệt thì ở phương Tây Bắc (Càn).
Lý đoán riêng Cao thỉ cách
Cao là tên của một loài cỏ, có cọng cứng hơn các loài cỏ khác. Thỉ là mũi tên để
bắn. Cao thỉ là mũi tên làm bằng cỏ Cao.
Dùng cọng cỏ Cao làm mũi tên để bắn, lại cách ở xa, thì sức mạnh mũi tên đi mau
giảm, cũng có thể đi không tới đích, vì đã là cỏ thì sự cứng chắc của nó có hạn lượng theo
loài cỏ. Trăm việc lúc đầu như sấm nổ kinh hoàng, rồi kết cuộc thì chẳng có lợi hại gì lắm,
tai họa cũng như sức mũi tên đi, mỗi lúc một yếu. Cái thể xem ra rất mạnh bạo của nó như
lời hăm däa dữ tợn mà chẳng thực tiễn.

Cao thỉ cách có lời tượng: sự việc khởi lên do bên ngoài, do kẻ khác chứ không
phải do tại mình. Lợi chủ không lợi khách. Động trước bất thành mà tính sau ắt được. Mưu
việc nhỏ có thể nên, cáng đáng việc lớn thì uổng công. Người ra đi sẽ trở lại. Tìm hỏi
người ắt thấy.
Gặp Cao thỉ cách rất kỵ tiếp khách. Như lỡ tiếp rước rồi chớ nên lưu khách ở lại nhà
mình, vì chắc thế nào khách cũng gây ra tai họa, không như vậy thì cũng để lại những điều
ô nhục, khả ố.
Cao thỉ cách vốn dùng Chữ trên khắc Can, đó là kẻ khác khắc mình, mọi việc đều
do kẻ khác khởi đầu, tức là tự họ mưu tính lợi hại với mình (Đan xạ cách thì ngược lại).
Sơ truyền là Thân Dậu, hoặc Tam truyền là Kim cục, tượng như mũi tên có bịt sắt
thì rất dễ gây ra thương tích, điềm tai họa đến thân, lại thêm Kim thần, Đại sát thì họa càng
to, phải cẩn thận.
Sơ truyền thừa cát thần, cát tướng, Can Chi được vượng-tướng khí là quẻ ứng điềm
tốt. Còn Sơ truyền hung thần, hung tướng, Can Chi bị hưu-tù-tử khí là quẻ ứng điềm xấu.
Điềm tốt thì nên cầu Quý nhân giúp đỡ. Điềm xấu thì đang gặp đạo tặc âm mưu hại mình
hoặc đang bị nói xấu. Toàn bộ Tam truyền đều thừa cát tướng, mà đi xa xuất ngoại, thì có
cơ hội được gặp Tổng thống, hay được yết kiến quan cao. Khi các thiên tướng thuộc âm,
thì đạo tặc còn ẩn mặt để âm mưu hại mình. Sơ truyền thừa Chu tước hay Câu trận, thì tai
họa về quan tụng đang đến.
Lý đoán riêng Đan xạ cách
Đan xạ nghĩa là bắn đạn, dùng đạn thay thế mũi tên để bắn. Đan xạ vẫn thuộc về
Dao khắc khóa, nên bất kể việc gì cũng ở xa mà khó thành tựu, toàn là những điều hư
danh, hư lợi, dù có nên cũng chẳng có công, dù có được cũng chẳng có lợi.
Đan xạ cách ứng tượng: sự việc khởi ra từ bên trong. Lợi khách mà chẳng lợi chủ,
nên hành động trước thì có lợi hơn là hành động sau, trên có lực hơn dưới. Tìm hỏi người
chẳng gặp. Người đi không về. Kiện tụng không gặp may. Điều đang lo ngại tự nhiên tiêu
tán. Vui mừng ở tại phương Khôn, họa hại ở phương Càn.
Đan xạ vốn Can khắc Sơ truyền, đó là mình mưu tính sinh sự với kẻ khác. Sơ
truyền thừa Thái âm, Huyền vũ hoặc Thiên không, thì ứng vào những việc dối trá, gian tà,
hư hao, khinh bỉ, không nghiêm chỉnh.
Sơ truyền gặp Tuần không thì muôn việc đều hóa ra không, hành động bất thành,
nên thủ phận thì hay hơn.
Sơ truyền thừa hung thần, hung tướng, Chi hình, Chi hại, sao Quý mhân nghịch
hành ứng điềm bất thuận, đang có oán thù, âm mưu toan kế làm hại. Sơ truyền lấy ở khóa
K2 thì oán thù do kẻ khác, lấy ở K3 là do mình.
Sơ truyền thừa Chi hình, thêm Xà, Hổ, Câu,..,thì gọi là nội động, chính mình âm
mưu hại kẻ khác. Còn Sơ truyền là Can hình thêm thừa hung tướng, thì gọi là ngoại động,
tất kẻ khác âm mưu hại mình, hoặc tính điều lừa đảo mình.
Đan xạ cách thì Sơ truyền vốn là hào Thê tài, nếu thừa cát tướng, mà trong Tam
truyền không có hµo Huynh đệ, lại có một Truyền cùng với Chi tác Lục hợp, hay tác Tam
hợp thì cầu tiền tài rất tốt, nếu Hành niên thượng thần là hào Huynh đệ thì chẳng nên.

BÀI KHÓA 6
MÃO TINH KHÓA
Mão tinh khóa có 2 cách: Mão tinh Dương nhật và Mão tinh Âm nhật
Mão tinh Dương nhật
. Thiệu quẻ: ngày Dương, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, không có khóa
Khắc, mà cũng không có Dao khắc khóa, nhưng 4 khóa đều ở khác cung nhau, thì
gọi là Mão tinh Dương nhật hay còn gọi là Hổ thị chuyển bông.
. Lấy Tam truyền:
- Dùng Dậu thượng thần làm Sơ truyền.
- Dùng Chi thượng thần làm Trung truyền.
- Dùng Can thượng thần làm Mạt truyền.
. Lời giải: khóa Dao khắc là khóa có Chữ trên cùng với Can tương khắc,
nhưng không phải là khóa Tặc hay khóa Khắc.
. Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Thìn, giờ Mão.
Ngọ Dậu Chi th.thần
Can th.thần Mùi Thân
Th.long Th.thường
Can Mậu Th.không B.hổ
Tị Thân Chi Thân
Ngọ Mùi Dậu Tuất Tuất
Tị Dậu th.thần
Mậu Ngọ Thân Dậu H.vũ
C. trận Dậu đ.b
Sơ Trung Mạt Dậu
Thìn Tuất Dậu Ngọ
Ng.tướng Hợi
Th.hợp Huynh Tử Phụ
Giờ chiêm Vũ Thường Long
Thái âm
Mão
Mão Dần Sửu Tý
Ch.tước Đằng xà Q.nhân Th.hậu
Quẻ ngày Mậu là ngày Dương, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, khóa
Khắc, và Dao khắc, lại 4 khóa đều ở khác cung nhau, nên gọi là Mão tinh dương
nhật, hay cũng gọi là Hổ thị chuyển bông.
- Lấy Sơ truyền: trên cung Dậu địa bàn có chữ thiên bàn là Tuất, dùng Tuất
làm Sơ truyền, Tuất với can Mậu đồng thuộc Thổ, nên là hào Huynh đệ, thừa
Huyền vũ.
- Lấy Trung truyền: chữ thiên bàn tại cung có an Chi là Dậu, dùng Dậu làm
Trung truyền, can ngày Mậu thổ sinh Dậu kim, là hào Tử tôn, thừa Thái thường.
- Lấy Mạt truyền: chữ thiên bàn tại cung có an Can là Ngọ, dùng Ngọ làm
Mạt truyền, Ngọ hoả sinh Mậu thổ, nên là hào Phụ mẫu, thừa Thanh long.
Trọn môn Nhâm độn có tất cả 4 quẻ Mão tinh dương nhật:
1. Ngày Mậu Thân, thấy Tý gia Thìn.
2. Ngày Canh Ngọ thấy Tý gia Ngọ.
3. Ngày Mậu Dần thấy Tý gia Thân.
4. Ngày Mậu Thân thấy Tý gia Hợi.
Mão tinh âm nhật

.Thiệu quẻ: Quẻ ngày Âm, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, khóa Khắc,
cũng không có khóa Dao khắc, nhưng 4 khóa đều ở khác cung nhau, thì gọi là Mão
tinh âm nhật, hay còn gọi là: Đông xà yểm mục.
- Dùng Dậu hạ thần để làm Sơ truyền.
- Dùng Can thượng thần để làm Trung truyền.
- Dùng Chi thượng thần để làm Mạt truyền.
. Dậu hạ thần: là chữ thiên bàn đồng một tên với cung địa bàn có thừa Dậu
thiên bàn. Phải xem Dậu thiên bàn đang ở cung địa bàn nào, để biết cung địa bàn
đó tên gì, rồi mới tìm lại chữ thiên bàn đồng một tên với cung địa bàn đó để dùng
làm Sơ truyền. Mượn tên địa bàn mà Dậu gia lên để làm Sơ truyền.
. Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Sửu, giờ Thìn.
Can Đinh
Thiên hợp Câu trận Th.Long Th.Không
Nguyệt tg Sửu Thìn Sửu Tuất Mùi Ngọ
Chu tước Đinh Thìn Sửu Tuất Bạch Hổ
Giờ chiêm Thìn Sơ Trung Mạt
Dậu hạ thần Tý Tý Thìn Tuất
Mùi
Tý Đằng Xà Quan Tử Tử
Xà Long Hợp Th.Thường
Mão
Tuất Dậu
Hợi Thân
Th.hậu Thái âm
Quý nhân Huyền vũ
Sửu Tý
Chi Sửu Cung đ.b ở dưới Dậu t.b
Quẻ thấy Dậu thượng thần gia Tý địa bàn, theo Thiệu quẻ thì cung Mão thấy
có Tý thiên bàn, nên gọi Tý là Dậu hạ thần để làm Sơ truyền, đó là mượn tên Tý
địa bàn để tìm lại Tý thiên bàn.
Quẻ chiêm nhằm ngày Đinh là ngày Âm, trong Tứ khóa không có khóa Tặc,
Khắc, và Dao khắc, thấy 4 khóa đều ở khác cung nhau, nên gọi là Mão tinh âm
nhật, hay còn gọi là Đông xà yểm mục.
Trong môn Nhâm độn có tất cả 12 quẻ Mão tinh âm nhật như sau:
1. Ngày Đinh Sửu, thấy Tý gia Dậu, Tam truyền là Mão-Ngọ-Tuất.
2. Ngày Ất Mùi, thấy Tý gia Sửu, Tam truyền là Tuất-Mão-Ngọ.
3. Ngày Ất Mùi, thấy Tý gia Dần, Tam truyền là Hợi-Dần-Tị.
4. Ngày Đinh Hợi, thấy Tý gia Dậu, Tam truyền là Ngọ-Tuất-Dần.
5. Ngày Kỷ Tị, thấy Tý gia Hợi, Tam truyền là Thân-Thân-Ngọ.
6. Ngày Kỷ Dậu, thấy Tý gia Sửu, Tam truyền là Tuất-Ngọ-Thân.
7. Ngày Kỷ Sửu, thấy Tý gia Mão, Tam truyền là Tý-thìn-Tuất.
8. Ngày Kỷ Sửu, thấy Tý gia Dậu, Tam truyền là Ngọ-Tuất-Thìn.
9. Ngày Tân Mão, thấy Tý gia Mão, Tam truyền là Tý-Mùi-Tý.
10. Ngày Tân Mùi, thấy Tý gia Hợi, Tam truyền là Thân-Hợi-Thân.
11. Ngày Quý Mùi thấy Tý gia Hợi, Tam truyên là Thân-Dần-Thân.
12. Ngày Đinh Sửu, thấy Tý gia Mão, Tam truyền là Tý-Thìn-Tuất.
Lý đoán Mão tinh khóa
(Luận chung cho hai cách)
Mão tinh là ngôi sao Mão, có tên gọi là Mão nhật kê, đứng ngôi thứ 18 trong
Nhị thập bát tú. Dùng phương vị của ngôi tinh tú Mão để làm ra một khóa, gọi là
Mão tinh khóa.
Phương vị của sao Mão ở tại Dậu, bởi vậy nên ngày Dương hay ngày Âm,
đều do ở tại Dậu mà lấy Sơ truyền. Mão tinh khóa gốc tại Dậu tính ra, theo Thiên
đạo mà luận thì Dậu thuộc tháng 8, trong khoảng tiết Bạch lộ và khí Thu phân, là
lúc Âm khí đang thịnh hành, là khí sương mù xa xuống, cỏ khô héo đến chết, lá
cây vàng úa, rơi rụng... là thời kỳ vạn vật thâu góp tinh thần cùng sự sống vào bên
trong, lộ sự điêu tàn và sự chết ra bên ngoài. Bởi cơ Trời như thế, Mão tinh khóa
không hề thuận đối với việc xuất ngoại, khởi tiến, khuyếch trương, phát lộ... nhưng
lại phù hợp với việc thủ phận, yên ổn, im ẩn...
Theo Ngũ hành mà luận, Mão tinh khóa có gốc cùng Dậu thuộc Âm kim.
Loại Âm có tính hình hại, loại Kim có tính đoạt sát, như dao chém chặt cây, nên
việc gì cũng có tính đứt đoạn, phân ly. Dậu là chính phương Tây, là nơi chở về của
người chết, nên Dậu có ý nghĩa chấm dứt sự sống ở dương thế, mà mang sự sống
vào Âm cảnh.
Mão tinh khóa theo Ngũ thường mà luận, thì Dậu kim cứng rắn thuộc về chữ
Nghĩa, như chốn Nghĩa đường là nơi xử quyết chuyện sinh-tử. Dậu cũng gọi là cửa
Sinh-Tử, vì Dậu là thời Sơ của mặt Nhật mặt Nguyệt mọc lặn, thường thì Dậu là
nơi Mặt trời khuất dạng, giờ Dậu là giờ dứt khí Dương (ánh sáng), cũng là lúc sinh
khởi khí Âm, là bóng tối vậy. Như vậy cũng không ngoài ý nghĩa Dương suy Âm
thịnh.
Mão tinh khóa có tính cách tiềm tàng để quy ẩn, có tính cách tiêu sát để đứt
đoạn, có tính vì nghĩa mà thủ phận.... Bởi thế nên những việc phát khởi lên, tạo tác
ra đều chẳng được thành. Chỉ nên giữ điều nghĩa, chính đáng mà ở nơi mình, theo
bổn phận của mình để chờ sự quyết định của Thiên cơ. Như vậy gọi là quy ẩn,
nghĩa là yên thủ thân phận nơi gia trạch. Lấy Trung truyền và Mạt truyền ở tại Can
Chi cũng là với ý nghĩa ấy.
Mão tinh khóa là quẻ có tượng Hổ Rắn đón đường, tượng như dẫm lên đuôi
Hổ, cẩn thận đi theo sau đuôi con Hổ nhưng không bị Hổ gây thương tích, tượng
khi yên ổn phòng lo sự nguy hại (Thiên trạch lý). Là quẻ thứ 10 trong Kinh và
thuộc tháng 3, Lý là Lễ: trật tự, chế độ, pháp luật, thiên nhiên. Lễ có ý nghĩa là con
đường người ta phải đi qua, sai một ly đi một dặm là Lễ. Quẻ Lý với ý nghĩa là:
thực tiễn. Thực tiễn thường gặp nguy hiểm, nếu sợ nguy hiểm thì công việc không
thành sự. Là quẻ liên quan tới việc đề bạt, và dùng nhân tài.
Luận theo Ngũ hành thì Càn thuộc Dương kim, Đoài thuộc Âm kim, tượng
như cái mạnh nhất và cái yếu nhất đi kề bên nhau, người yếu đi theo sau lưng
người mạnh, gây nên tâm trạng lo lắng. Người mạnh không làm thương tổn người
yếu, sự tiếp xúc trên tinh thần thoải mái vô hại. Trong tình huống cụ thể, xét về
mặt xã hội, chúng ta phải xử lý với những loại người có bản tính hoang dại, khó
kiềm chế, hay manh động, chúng ta đạt được mục đích khi biết ứng xử ôn nhu, hòa
nhã, phong cách dịu dàng, nhẹ nhàng sẽ thành công ngay cả với những người bẳn
tính nhất.
Trên là Trời, dưới là Hồ, đó là hình tượng của quẻ Lý, nói lên ý nghĩa hành
sự đúng đắn, cẩn thận, căn cứ vào đó để phân biệt rõ danh phận thấp cao trên dưới,
mềm thuận theo cứng. Đương nhiên Lý của kẻ mạnh bao giờ cũng thắng, người có
quyền lực dẫm đè lên người yếu thế hơn, sự tồn tại này là tất yếu, không thể mang
lại sự bình đẳng hoàn toàn được. Điều quan trọng là không nên tuỳ tiện võ đoán và
bất công, nếu để việc này xảy ra, sự ganh ghét và đấu tranh sẽ tới.
Mão tinh khóa có tính cách bất định, lời đang nói chẳng nên tin, việc đang
làm chẳng thể được. Hỏi về tội phạm và tù ngục là quẻ rất xấu, vì tính của quẻ là
hình sát, nghĩa như tra khảo hay giết hại, là thu liễm vào bên trong, có khác gì bị
giam hãm vào tù ngục. Nếu thấy Thìn lâm Lục xứ thì càng ứng chắc sự tù ngục.
Chiêm quẻ vào ngày Tý-Ngọ-Mão-Dậu thì càng có nhiều điều hung hại, vì
theo Trường sinh cục thì đó là tứ Tử và tứ Bại. Những tuổi Đinh: Tị-Mão-Sửu, tuổi
Nhâm hay Giáp: Ngọ-Thân-Tuất, lại sinh vào tháng 3 (?) thì được Nạp Giáp.
Lý đoán Mão tinh Dương nhật
Dương khí vốn nhẹ và nổi lên trên, nên dùng chữ thiên bàn ở trên cung Dậu
để làm Sơ truyền. Can thuộc Dương, chữ thiên bàn trên Can được lấy làm Mạt
truyền, đó là trước sau (Sơ Mạt) đều do chỗ Dương mà lựa chọn.
Lấy con Hổ ám chỉ vào chữ Dậu, lấy cây cỏ bông lay động ám chỉ vào
Dương khí vốn có tính động chuyển, nên còn gọi là Hổ thị chuyển bông, cũng còn
gọi là Kê minh chi tượng.
Mão tinh Dương nhật có lời tượng: cửa cầu ngăn lấp, dơ bẩn lưu trì, sự
thông thương qua lại thật sự trễ nải. Người đi sẽ bị ngăn cấm. Người đã đi ắt chẳng
về. Thai dựng sinh trai không hại. Dâm loạn không ngừng. Công việc thì bị kéo dài
thời gian, đã trễ nải lại khó tiến tới, lại cũng khó thôi, tai hoạ từ bên ngoài mang
đến, thủ phận tại nhà mới được yên ổn.
Quẻ thấy Sơ truyền là Thìn bị hưu-tù-tử khí, thừa Tử khí sát, Tam truyền
thấy có Xà Hổ là quẻ cực kỳ hung tợn: bệnh thì chết, kiện tụng ắt tù hình, dù có
Thanh long cũng không cứu được, tượng dẫm lên đuôi Hổ nó cắn người (Lý Lục
tam). Mắt đã loà còn cố gắng nhìn, chân đã què còn cố gắng bước đi, người không
đủ năng lực mà đòi làm việc lớn. Nếu bất chấp các khuyết tật như thế mà tự cho là
mình mạnh mẽ liều thân lao đầu vào chốn nguy hiểm thì chỉ tổ rước họa vào thân,
vì làm quá với sức của mình. Cách làm liều lĩnh này chỉ phù hợp cho người chiến
sĩ xả thân cho mục tiêu cao cả mà thôi. Hào Lục tam âm nhu hấp tấp, mà lại ở
Dương vị nên lực bất tòng tâm, không thể hành sự cẩn trọng, dẫn tới hành động vội
vàng khinh suất. Việc không nên biết mà lại cố bới lông tìm vết, việc không đúng
bổn phận nhưng lại đua đòi, manh động làm càn, không có khả năng phân biệt rõ
đúng sai. Đó là hành động của kẻ hữu dũng vô mưu, giả danh bắt trước làm theo
công việc của người lãnh đạo, nên dẫn tới tai họa nguy hiểm.
Sơ truyền và Can được vượng-tướng khí, thừa sao Quý nhân, Tam ttruyền
có thừa Thìn Tuất Long Hổ là quẻ rất tốt, hỏi khoa cử thì đỗ hạng cao, tượng xem
xét vào sự dẫm bước để khảo nghiệm điềm lành (Lý thượng cửu). Hành động
quyết đoán, hành sự cẩn trọng, luôn đưa ra giải pháp tối ưu, kiên trì trung chính để
tránh nguy hiểm. Nhưng đồng thời cũng phải ý thức mối nguy hiểm đi kèm theo sự
cương quyết, quyết tâm quá như vậy, đặc biệt là thái độ cương quyết quá cứng rắn,
không khoan nhượng, có thể dẫn tới chuyên chế độc tài. Chỉ khi ý thức được sự
nguy hiểm này thì mới có thể thành công.
Lý đoán Mão tinh Âm nhật
Ngày Âm chiêm quẻ gặp Mão tinh, lấy tượng của quẻ mà đặt tên là Đông xà
yểm mục: con Rắn mùa Đông nhắm mắt. Âm gốc ở đất, có tính trầm phục xuống,
im ẩn, ở nơi thấp... ở bên trong như đến mùa Đông thì loài Rắn nhắm mắt lại, im
lìm nằm ẩn đáy hang, đó là tượng của quẻ Mão tinh Âm nhật.
Mão tinh Âm nhật có lời tượng: nhân tình không được vừa ý. Lui tới chẳng
có chỗ nương thân. Nữ nhân dâm dật. Việc làm không thành. Hỏi tìm người chẳng
thấy. Ra đi trễ nải. Kẻ trốn lánh đã ẩn mình. Tai họa, khó khăn, hay những việc
kinh khủng đều do từ bên trong khởi lên.
Mão tinh khóa ứng các việc có tính ám muội, giấu giếm, ẩn nấp, che đậy,
dâm dật gian tư,...làm cho lòng người rất do dự, khó quyết định hành sự, những sự
việc có tính ẩn phục thì hợp với Mão tinh Âm nhật. Gặp quẻ này nên cố thủ mới
yên thân và may thoát được họa.
Quẻ tuy vốn hung, nếu thấy Sơ truyền là Ngọ gia Mão địa, thì dù Tam
truyền có hung thần, hung tướng cũng vẫn ứng điềm tốt lành, sự việc sẽ thành tựu
thêm huy hoàng. Bởi Ngọ là cung Ly minh sáng, mặt trời giờ Ngọ, Mão là cung
minh đường chủ về mặt trời mọc phương Đông, hai cái sáng gặp gỡ chiếu tan hết
mọi sự âm u, khỏi họa mà được phúc. Tuy nhiên, tính của nó vẫn trầm phục, chẳng
nên hành động một cách liều lĩnh.

BÀI KHÓA 7
BIỆT TRÁCH KHÓA
Biệt trách khóa có hai cách: Biệt trách dương nhật và Biệt trách âm nhật.
1. Biệt trách dương nhật
.Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm ngày dương, mà trong Tứ khóa không thấy có
khóa Tặc, không có khóa Khắc, mà cũng không có khóa Dao khắc, nhưng lại có
hai khóa cùng ở tại một cung địa bàn làm ra thì gọi là Biệt trách dương nhật.
+ Lấy Tam truyền như sau:
- Dùng Can hợp thượng thần làm Sơ truyền.
- Dùng Can thượng thần làm Trung truyền và làm Mạt truyền.
Lời giải:
- Can hợp thượng thần: là chữ thiên bàn ở tại ký cung của Can hợp. Thí dụ
ngày Bính chiêm quẻ thì Tân là Can hợp, ký cung của Tân là Tuất địa bàn, bởi can
Tân an tại Tuất. Vậy ký cung của Can hợp là Tuất địa bàn, ta dùng chữ thiên bàn
nằm trên Tuất địa bàn này làm Sơ truyền. Có tất cả 5 ngày dương: Giáp-Bính-
Mậu-Canh-Nhâm, nhưng chỉ có 2 ngày Bính-Mậu là có quẻ Biệt trách dương nhật,
lập thành và dẫn giải như sau:
- Ngày Bính: thì dùng chữ thiên bàn nằm trên cung Tuất địa bàn làm Sơ
truyền. Ngày Mậu thì dùng chữ thiên bàn trên cung Sửu địa bàn làm Sơ truyền
(Mậu thì can hợp là Quý, mà Quý thì ký gửi tại Sửu địa bàn).
- Nên chú ý Biệt trách khóa chỉ khác với Mão tinh khóa là Biệt trách khóa có
2 khóa cùng lấy tại một cung địa bàn.
Mẫu quẻ : ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Thìn, giờ Mão.
Can thượng thần
Ngọ Mùi Thân Dậu
Can Bính
Th.long Câu Trận Th.hợp Chu tước
Tị Ngọ Mùi Tị Ngọ Tuất
Th.không Bính Ngọ Thìn Tị Đằng xà
Chi Thìn Sơ Trung Mạt
Hợi Ngọ Ngọ Hợi
Thìn
Quan Huynh Huynh Quý nhân
Bạch hổ Q.nhân Long Long Can hợp
Th.thg H.vũ Thái âm Th.hậu
Quẻ kiểu mẫu chiêm ngày Bính, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, khóa
Khắc, cũng không có khóa Dao khắc, nhưng có khóa nhất K1 và khóa tứ K2 là 2
khóa đều lấy tại một cung Tị địa bàn, cho nên gọi là Biệt trách dương nhật.

. Lấy Sơ truyền: ngày Bính thì Can hợp là Tân, can Tân vốn ký cung tại
Tuất địa bàn. Xem quẻ thấy trên cung Tuất địa có Hợi là chữ thiên bàn, vậy dùng
Hợi làm Sơ truyền, Hợi khắc Can Bính nên là hào Quan quỷ.
. Lấy Trung truyền : chữ thiên bàn trên cung có an Can là Ngọ, vậy dùng
Ngọ làm Trung truyền, Ngọ với can Bính tỷ hoà nên là hào Huynh đệ.
. Lấy Mạt truyền:quẻ Biệt trách thì Trung truyền và Mạt truyền giống nhau.
Toàn môn Nhâm độn chỉ có 3 quẻ Biệt trách dương nhật:
- Ngày Mậu Thìn quẻ thấy Tý thiên bàn gia Hợi địa bàn.
- Ngày Nhâm Ngọ quẻ thấy Tý thiên bàn gia Hợi địa bàn.
- Ngày Bính Thìn quẻ thấy Tý thiên bàn gia Hợi địa bàn.
2. Biệt trách âm nhật
- Thiệu quẻ: quẻ chiêm ngày âm mà trong Tứ khóa không có khóa Tặc,
không có khóa Khắc, cũng không có khóa Dao khắc, nhưng lại có 2 khóa cùng lấy
tại một cung địa bàn thì gọi là Biệt trách âm nhật.
+ Lấy Tam truyền như sau:
- Dùng tiền chi Tam hợp làm Sơ truyền.
- Dùng Can thượng thần làm Trung truyền và làm Mạt truyền.
Lời giải:
Tiền chi Tam hợp: Tiền là trước, chữ đứng trước là chữ sắp được đọc tới.
Chi là Chi ngày chiêm quẻ. Chi Tam hợp là Chi của ngày chiêm quẻ mà có tên
trong một bộ Tam hợp. Ngày âm thì có 2 bộ Tam hợp là Hợi-Mão-Mùi và Tị-Dậu-
Sửu. Vậy tiền chi Tam hợp là chữ đứng trước Chi của ngày chiêm quẻ có tên trong
một bộ Tam hợp, ta dùng chữ đứng trước này làm Sơ truyền. Nhưng chữ đứng
trước này thuộc về thiên bàn. Chữ đứng trước trong 2 bộ tam hợp: Mùi trước Mão,
Mão trước Hợi, Hợi trước Mùi, Sửu trước Dậu, Dậu trước Tị, Tị trước Sửu. Tính
theo Chi thì có 6 ngày âm, nhưng chỉ có 3 ngày Mùi-Dậu-Sửu là có quẻ Biệt trách
âm nhật. Lập thành cách lấy Sơ truyền như sau:
- Ngày Mùi thì dùng Hợi thiên bàn làm Sơ truyền.
- Ngày Dậu thì dùng Sửu thiên bàn làm Sơ truyền.
- Ngày Sửu thì dùng Tị thiên bàn làm Sơ truyền.
. Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Thân, giờ Tị.
Thân Dậu Tuất Hợi

Chu tước Th.hợp Câu trận Th.long
Mùi Sửu Thìn Thìn Mùi Tý
Đằng xà Tân Sửu Sửu Thìn Th.không
Sơ Trung Mạt
Tị Sửu Sửu Sửu
Ngọ
Quan Phụ Phụ Bạch hổ
Quý nhân
Th.hậu B.hổ B.hổ Can Tân
Thìn
Tị Mão Dần
Thái âm
Thiên hậu H.vũ Th.thường
Chi Sửu

Quẻ mẫu trên chiêm ngày Tân là ngày Âm, trong Tứ khóa không có khóa
Tặc, không có khóa Khắc, cũng không có khóa Dao khắc, nhưng có 2 khóa là khóa
nhị K2 và khóa tam K3 là 2 khóa đều ở tại một cung địa bàn Sửu làm ra, nên gọi là
Biệt trách âm nhật.
- Lấy Sơ truyền: ngày Sửu thuộc về bộ Tam hợp Tị-Dậu-Sửu, chữ đứng trước chi
Sửu là Tị, vậy dùng Tị thiên bàn làm Sơ truyền, Tị khắc can Tân nên là hào Quan.
- Lấy Trung truyền và Mạt truyền: chữ thiên bàn trên cung Can là Sửu, vậy dùng
Sửu làm Trung truyền và Mạt truyền. Sửu sinh can Dậu nên là hào Phụ mẫu.
Có 6 quẻ Biệt trách âm nhật :
1. Ngày Đinh Dậu thấy Tý gia Dần địa bàn.
2. Ngày Tân Dậu thấy Tý gia Dần địa bàn.
3. Ngày Tân Mùi thấy Ty gia Mão địa bàn.
4. Ngày Tân Mùi thấy Tý gia Dậu địa bàn.
5. Ngày Tân Sửu thấy Tý gia Mão địa bàn.
6. Ngày Tân Sửu thấy Tý gia Dậu địa bàn.
Lý đoán Biệt trách khóa
Biệt là riêng, khác. Trách là cầu, làm trách nhiệm. Biệt trách là riêng cầu, làm trách
nhiệm ở một lối khác. Sơ truyền là chỗ khởi dụng, nhưng không theo lệ thường dùng Can,
Chi, Tứ khóa, mà dùng cách khác là dùng Can hợp thượng thần (ngày Dương) hay dùng
Tiền chi Tam hợp (ngày âm) để làm Sơ truyền. Bởi cách lấy Sơ theo một lối khác nên việc
gì cũng cần quan hệ đến người khác, hoặc cũng có sự nương tựa vào người khác, mượn tay
kẻ khác, theo đường lối khác mà hành động. Ví như chiêm hỏi việc hành quan tất có nhờ
lối khác hay cách riêng như mượn thuyền xe mà đưa binh sĩ qua nơi khác.
Biệt trách khóa cũng gọi là Bất bị khóa, nghĩa là chẳng đủ, vì trong Tứ khóa có 2
khóa đều ở một cung giống nhau, tức như có một khóa vô dụng, kể như đã bỏ đi, và chỉ
còn lại có 3 khóa, nên gọi là chẳng đủ. Bởi sự thể chẳng đủ của quẻ như vậy, nên chiêm
hỏi sự việc chi cũng chẳng được vẹn toàn, như mưu sự thì thiếu điều ngay lẽ chính, hoặc
thiếu kẻ cầm đầu, thiếu người phụ trợ, thiếu người giúp đỡ...tiền tài không đủ số lượng, hôn
nhân thiếu lễ vật, hội nghị chẳng đủ người...
Biệt trách khóa cũng gọi là Vu dâm khóa, quẻ ứng điềm dâm loạn. Bởi riêng cầu ở
lối khác để lấy Sơ truyền tức như bỏ chính mà theo tà, ấy là vợ chồng không giữ đạo chính
mà cầu sự nghiệp riêng với người khác, làm sự tư dâm nên gọi là Vu dâm, nghĩa là dâm
loạn như cỏ Vu mọc loạn. Nếu hỏi việc gia đạo thì vợ chồng tất có điều khả ố ấy. Cầu sự
hội hợp riêng với người khác là cách dùng Can hợp thượng thần hay Tiền chi Tam hợp
làm Sơ truyền.
Phàm chỗ động của quẻ thấy có các loại hợp như Can hợp, Lục hợp, Tam hợp...thì
sự việc hay bị dây dưa trì trệ, như hỏi thai sản thì lâu sinh, hành quân thì nhiều do dự,
muốn tiến mà không muốn, việc muốn làm mà chẳng thi hành, cái đặc tính của quẻ vì
chẳng đủ, lâu và chậm vậy.
Như Can và Sơ truyền được vượng-tướng khí thừa cát tướng thì quẻ cũng ứng điềm
tốt, bằng trái lại Can và Sơ truyền hưu-tù-tử khí thừa hung tướng là quẻ ứng điềm xấu.
Luận về sự dâm loạn : khóa nhất K1 và khóa tam K3 thuộc về Dương khóa, còn
khóa nhị K2 và khóa tứ K4 thuộc về Âm khóa. Trong Tứ khoá có 2 khoá cùng ở một cung,
ta hãy bỏ ra khóa đứng sau. Trong 3 khóa còn lại, nếu thấy 2 Dương khóa và 1 âm khóa là
tượng 2 trai giành 1 gái, nếu thấy 2 âm khóa và 1 Dương khóa là tượng 2 gái giành 1 trai.
BÀI KHÓA 8
BÁT CHUYÊN KHÓA
Bát chuyên khóa có tất cả 5 cách như sau:

1. Bát chuyên hữu khắc.
2. Bát chuyên tấn (tiến).
3. Bát chuyên thoái.
4. Bát chuyên duy bạc bất tu.
5. Bát chuyên độc túc.
1. Bát chuyên hữu khắc

.Thiệu quẻ: chiêm quẻ ngày Âm hay ngày Dương, mà thấy Can hay Chi ở
cùng một cung, nhưng trong Tứ khóa thấy có khóa Tặc hay có khóa Khắc, thì gọi
là Bát chuyên hữu khắc.
Xét trong Tứ khóa mà lấy Tam truyền như ở Nguyên thủ khóa, Trùng thẩm
khóa, Tri nhất khóa, hay Thiệp hại khóa. Hễ thuộc về bài khóa nào thì phải lấy
Tam truyền như giới thiệu quẻ của bài khóa ấy.
Chỉ có 5 ngày mà Can và Chi cùng an ở tại một cung: ngày Giáp Dần, Đinh
Mùi, Kỷ Mùi, Canh Thân, Quý Sửu (chú ý: trong phần giới thiệu quẻ không nói tới
Dao khắc khóa).
2. Bát chuyên tấn
. Thiệu quẻ: Quẻ chiêm ngày Dương: Giáp-Bính-Mậu-Canh-Nhâm mà Can
và Chi cùng an ở tại một cung, nhưng trong Tứ khóa không có khóa Tặc, cũng
không có khóa Khắc thì gọi là Bát chuyên Tấn. Cách lấy Tam truyền như sau:
- Bắt đầu kể 1 tại cung có an Can, rồi đếm thuận tới cung thứ 3 rồi dùng
chữ thiên bàn trên cung thứ 3 này làm Sơ truyền.
- Trung truyền và Mạt truyền: dùng Can thượng thần là chữ thiên bàn
trên cung có an Can làm Trung truyền và Mạt truyền.
. Mẫu quẻ : ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.

Câu trận Th.hợp Chu tước Đằng xà
Thân Ngọ Tuất Ngọ Tuất Sửu
Th. long Giáp Ngọ Dần Ngọ Quý nhân
Sơ Trung Mạt
Mùi Thân Ngọ Ngọ Dần
Th.không Quan Tử Tử Th.hậu
Long Hổ Hổ
Ngọ
Tị Thìn Mão
Bạch hổ
Th.thường H.vũ Thái âm
Can Giáp

Quẻ mẫu chiêm ngày Giáp là ngày Dương, Can Chi cùng an tại một cung
địa bàn Dần, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, không có khóa Khắc, nên gọi là
Bát chuyên tấn.
Lấy Sơ truyền: can Giáp ký tại chi Dần địa bàn, vậy kể 1 tại cung Dần, rồi
đếm thuận tới 2 tại Mão, 3 tại Thìn. Trên cung Thìn địa bàn thấy có chữ thiên bàn
là Thân, vậy dùng Thân làm Sơ truyền. Thân kim khắc Giáp nên là hào Quan.
Lấy Trung truyền và Mạt truyền: chữ thiên bàn trên cung Can là Ngọ,
dùng Ngọ làm Trung truyền và Mạt truyền, can Giáp sinh Ngọ vậy Ngọ là Tử tôn.
Môn Lục nhâm có tất cả 6 quẻ Bát chuyên tấn:
1. Ngày Canh Thân thấy Tý thiên bàn gia Sửu địa bàn.
2. Ngày Canh Thân thấy Tý thiên bàn gia Mùi địa bàn.
3. Ngày Canh Thân thấy Tý thiên bàn gia Dậu địa bàn.
4. Ngày Canh Thân thấy Tý thiên bàn gia Hợi địa bàn.
5. Ngày Giáp Dần thấy Tý thiên bàn gia Mão địa bàn.
6. Ngày Giáp Dần thấy Tý thiên bàn gia Thân địa bàn.
3. Bát chuyên thoái
.Thiệu quẻ: Phàm ngày âm Ất-Đinh-Kỷ-Tân-Quý, mà quẻ thấy Can Chi
cùng ở một cung, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, không có khóa Khắc, thì gọi
là Bát chuyên thoái. Lấy Tam truyền như sau:
-Sơ truyền: bắt đầu kể một tại Chi âm thần , rồi đếm lùi lại tới cung thứ 3,
dùng chữ thiên bàn trên cung thứ 3 này làm Sơ truyền ( Chi âm thần là chữ thiên
bàn đồng một tên với chữ trên của khóa tứ K4).
-Trung truyền và Mạt truyền: dùng Can thượng thần là chữ thiên bàn trên
cung có an Can Chi để làm Trung truyền và Mạt truyền.
. Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mùi, nguyệt tướng Thân, giờ Hợi.
Can Kỷ - Chi Mùi
Sửu Thìn Sửu Thìn Sửu
Ngọ
Th.long Kỷ Thìn Mùi Thìn
Thái âm
Chi âm thần Sơ Trung Mạt
Hợi Thìn Thìn
Tý Mùi
Tài Huynh Huynh
Câu trận Hợp Thường Thường Th.hậu
Hợi
Tuất Dậu Thân
Th.hợp
Chu tước Đằng xà Quý nhân
Sơ truyền
Quẻ mẫu chiêm ngày Kỷ là ngày Âm, mà Can Chi cùng ở một cung Mùi địa
bàn, trong Tứ khóa không có khóa Tặc cũng không có khóa Khắc, nên gọi là Bát
chuyên thoái.
- Lấy Sơ truyền: chữ trên của khóa K4 là Sửu thiên bàn, tức là Chi âm thần,
trong quẻ ta thấy Sửu gia Thìn địa bàn. Vậy kể 1 tại Thìn, rồi đếm nghịch lui lại thì
2 tại Mão, và 3 tại Dần. Trên cung Dần địa bàn này thấy có chữ thiên bàn là Hợi,
vậy dùng Hợi làm Sơ truyền, can Kỷ khắc Hợi nên Hợi là hào Thê tài.
- Lấy Trung truyền và Mạt truyền: chữ thiên bàn trên cung Can Chi là Thìn,
vậy dùng Thìn làm Trung truyền, cũng dùng Thìn làm Mạt truyền, Thìn đồng loại
với can Kỷ nên Thìn là hào Huynh đệ.
Chỉ có 3 ngày Âm mà Can Chi cùng ở một cung là: Kỷ Mùi, Đinh Mùi và
Quý Sửu, nhưng trong ngày Quý Sửu thì không có Bát chuyên thoái. Có tất cả 12
quẻ Bát chuyên thoái kể đủ ra như sau:
1. Ngày Đinh Mùi: thấy Tý gia Sửu, Tam truyền là Mão-Ngọ-Ngọ.
2. Ngày Đinh Mùi: thấy Tý gia Dần, Tam truyền là Sửu-Tị-Tị.
3. Ngày Đinh Mùi: thấy Tý gia Mão, Tam truyền là Hợi-Thìn-Thìn.
4. Ngày Đinh Mùi thấy Tý gia Ngọ, Tam truyền là Tị-Sửu-Sửu.
(Cũng thuộc về quẻ Phản ngâm vô khắc)
5. Ngày Đinh Mùi: thấy Tý gia Dậu, Tam truyền là Hợi-Tuất-Tuất.
6. Ngày Kỷ Mùi: thấy Tý gia Hợi, Tam truyền là Mùi-Thân-Thân.
7. Ngày Kỷ Mùi: thấy Tý gia Tuất, Tam truyền là Dậu-Dậu-Dậu.
(Quẻ này cũng gọi là Bát chuyên độc túc)
8. Ngày Kỷ Mùi thấy Tý gia Mão, Tam truyền là Hợi-Tuất-Mão.
9. Ngày Kỷ Mùi thấy Tý gia Ngọ, Tam truyền là Tị-Sửu-Sửu.
10. Ngày Kỷ Mùi thấy Tý gia Sửu, Tam truyền là Mão-Ngọ-Ngọ.
11. Ngày Kỷ Mùi thấy Tý gia Dần, Tam truyền là Sửu-Tị-Tị.
12. Ngày Kỷ Mùi thấy Tý gia Mão, Tam truyền là Hợi-Thìn-Thìn.
4. Bát chuyên duy bạc bất tu
. Thiệu quẻ: Gặp quẻ Bát chuyên tấn hay Bát chuyên thoái, mà thấy trong
Tam truyền có một hai thiên tướng như: Thiên hợp, Huyền vũ, Thái âm, hay Thiên
hậu thì gọi là Bát chuyên duy bạc bất tu.
. Mẫu quẻ: ngày Đinh Mùi, nguyệt tướng Dần, giờ Hợi.
Ngày Đinh-Chi Mùi
Tuất
Thân Dậu Hợi
Thiên hậu
Đằng xà Quý nhân Thái âm
Mùi
Mùi Tuất Sửu Tuất Sửu Tý
Chu tước Đinh Tuất Mùi Tuất Huyền vũ
Sơ Trung Mạt
Ngọ Hợi Tuất Tuất Sửu Chi âm
Thiên hợp Quan Tử Tử Th.thường thần
Âm Hậu Hậu
Dần Ng.tướng
Tị Thìn Mão
Bạch hổ
Câu trận Th.long Th.không
Hợi Giờ chiêm
Ngày Đinh thuộc Âm, Can Chi cùng ở một cung Mùi địa, trong Tứ khóa
không có khóa Tặc, Khắc nên gọi là Bát chuyên thoái.

- Lấy Sơ truyền: chữ trên của K4 là Sửu, tức Sửu là Chi âm thần, là chữ
thiên bàn trên cung Tuất địa. Như vậy tính 1 tại Tuất địa bàn, lùi lại 2 tại Dậu, và 3
tại Thân. Trên cung Thân địa bàn thấy có chữ thiên bàn Hợi, vậy dùng Hợi làm Sơ
truyền.
Quẻ kiểu mẫu này vốn là Bát chuyên khóa, song Tam truyền có Thái âm và
Thiên hậu, nên đổi tên nó lại là Bát chuyên duy bạc bất tu.
5. Bát chuyên độc túc
. Thuệu quẻ: Phàm gặp quẻ Bát chuyên, mà thấy Tam truyền là 3 chữ trên
cùng ở tại 1 cung địa bàn, thì gọi là Bát chuyên độc túc.
. Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mùi, nguyệt tướng Tuất, giờ Thân.
Ngày Kỷ-Chi Mùi
Dậu Tuất Ng.tướng
Mùi Thân
Hợp Chu
Long Câu
Mùi Thân Giờ chiêm
Ngọ Dậu Hợi Dậu Hợi Chi âm thần
Hợi
Không Kỷ Dậu Mùi Dậu
Xà
Sơ Trung Mạt
Dậu Dậu Dậu
Tị Tý
Tử Tử Tử
Hổ Hợp Hợp Hợp Quý
Thìn Mão Dần Sửu

Thường Vũ Âm Hậu
Mẫu quẻ chiêm ngày Kỷ Mùi là ngày Âm, Can Chi cùng an một cung Mùi
địa, trong Tứ khóa không có khóa Tặc, khóa Khắc, nên gọi là Bát chuyên thoái.
Thấy Tam truyền là 3 chữ cùng đứng ở một cung Mùi địa, có tượng như một chân
đứng, nên gọi là Độc túc, quẻ còn thuộc về Bát chuyên duy bạc bất tu, vì Tam
truyền toàn thừa sao Thiên hậu. Trong Nhâm độn, duy nhất chỉ có một quẻ mẫu
này là Bát chuyên độc túc. Phàm là ngày Kỷ Mùi, hễ thấy Tý thiên bàn gia Tuất
địa bàn, thì chính là quẻ Bát chuyên độc túc, bất kể Nguyệt tướng nào, chiêm vào
Giờ ban ngày hay đêm thì cũng vẫn là quẻ này.
Bát chuyên khóa có 5 cách, trong phần lý đoán sau đây không luận tới Bát
chuyên hữu khắc, vì đã hữu khắc thì không thể cùng chung họp nhau, nên không
gọi là chuyên. Hơn nữa, nếu có tương khắc thì quẻ đã là Nguyên thủ, Trùng thẩm,
Tri nhất hay Thiệp hại khóa. Trong bài này chỉ luận Bát chuyên tấn, Bát chuyên
thoái mà trong đó có lẫn Bát chuyên duy bạc bất tu và Bát chuyên độc túc.
Lý đoán Bát chuyên khóa
Bát là 8, chuyên là chuyên về một mặt, gom về một mối, chung làm một
việc. Bởi 8 chữ của Tứ khóa, đều ở một gốc mà ra, không tương khắc nhau, ví như
8 gia đình cùng ở một thành phố, cùng đồng lòng chuyên làm một việc, nên gọi là
Bát chuyên.
Bát chuyên chủ về việc trong một nhà, trong một cuộc, một đảng phái, một
hội đông người,...Bát chuyên có tất cả 5 cách, nhưng không luận tới Bát chuyên
hữu khắc, vì đã tương khắc thì không thể cùng thống nhất chung hội họp nhau, để
chuyên làm một việc. Nếu có tương khắc thì quẻ đã biến thành Nguyên thủ, Trùng
thẩm, Tri nhất, hay Thiệp hại khóa.
Bát chuyên khóa có lời tượng: hai người đồng tâm, đồng dạ chia chác cái lợi
chung là vàng bạc. Âm Dương tạp loạn mà không tương khắc, tức là không phân
biệt người lớn kẻ nhỏ, trên dưới... tất cả đều đồng thuận làm điều hỗn tạp, vì vậy
không ai ngăn cấm ai, bỏ cả lễ phép, tôn ti trật tự. Sự việc có quan hệ tới nữ nhân,
nhưng giao tiếp với nữ nhân lâu ngày sẽ bị phản phúc. Vật mất tìm bên trong. Sự
thành công lại ở một lối khắc. Bôn ba, xuất ngoại không có lợi ích. Binh chiến phải
nhờ đông mà mạnh, hoặc nhiều việc cùng đưa đến một lần. Học sinh, sinh viên gặp
quẻ này thì hợp cách.
Bát chuyên khóa là quẻ một số đông người hội họp lại với nhau để thề
nguyện, ăn thề, có tượng như cá lội xuôi theo dòng nước (Thiên Hỏa Đồng nhân).
Trời và lửa hòa thân với nhau, tượng trưng cho sự hòa đồng với người, đồng tâm
với người, cùng chung với người. Cũng là tượng cảm thấy nỗi khổ của sự cô độc
mà tìm người, được người vạch đường chỉ lối. Phải quán triệt sự thành thực thì
được vui vẻ.
Bát chuyên muốn thực hiện nguyện vọng của mình, không phải là chuyện dễ
dàng. Quẻ Đồng nhân đã thể hiện các tình trạng quanh co lúc “ đồng nhân”. Sơ cửu
mới ra khỏi cửa đã hoà đồng cùng người, chỉ được “vô cựu”. Hào Lục nhị “đồng
nhân” với tông tộc, phạm vi hòa đồng hẹp hòi, không khỏi ân hận tiếc rẻ. Cửu tam
và Cửu tứ tranh nhau cưỡng ép hòa đồng với người, trái đạo trung chính, nên hào
trước thì uổng công vô ích, còn hào sau sửa lỗi mới được tốt lành. Cửu ngũ trước
bị nguy ách, sau dùng đạo Dương-Cương trung chính mới được toại nguyện “đồng
nhân”. Thượng cửu thân cô phải trốn tránh xa tận ngoài trốn hoang vu, đạo “đồng
nhân” cùng quẫn. Trong mối mâu thuẫn gay gắt giữa hòa đồng và cạnh tranh, cần
có sự sáng suốt ở bên trong và sức mạnh bao bọc bên ngoài (Càn ngoại-Ly nội,
Dương ngoại-Dương nội). Những người tuổi Kỷ: Mão-Sửu-Hợi, hay những tuổi
Giáp hoặc Nhâm: Ngọ-Thân-Tuất thì được nạp Giáp. Quẻ thuộc tháng Giêng,
chiêm quẻ tháng Dần là được cách.
Lý đoán quẻ Bát chuyên tấn
Tấn nghĩa là tiến tới, đó là ngày Dương, phải khởi đầu mối tại chỗ, nơi thuộc
Dương, vì dương khí bao giờ cũng có tính vượt lên và tiến tới, mọi việc đến mau lẹ
mà có ý hưng khởi, có ý thoát xuất ra ngoài. Điềm hiểu lầm và nghi kị lẫn nhau,
dẫn tới người trên lăng mạ, làm nhục kẻ dưới. Vì nền tảng của sự hòa đồng lâu bền
không thể dựa vào quyền lợi riêng tư của một cá nhân.
Bát chuyên tấn vốn ứng điềm cùng tiến lên, nếu Sơ truyền thừa Quý-Long-
Thường...cùng cát thần như Can đức, Đức thần, Thiên hỷ là quẻ tốt, có tượng trước
phải thống khổ gào khóc mà sau đó thì hoan hỷ vui cười, những người đồng chí
hướng cùng nhau tương ngộ (Đồng nhân Cửu ngũ).
Lý đoán Bát chuyên thoái
Ngày Âm, chọn lựa Sơ truyền từ Chi âm thần thoái lui lại 3 cung, như vậy
Sơ truyền cùng khởi đầu từ chỗ âm, mà âm khí vốn có tính thoái trệ, nên phải đếm
thoái lui. Bát chuyên thoái ứng điềm thoái trệ, nhu nhược, làm việc gì cũng bị trì
hoãn. Lòng muốn trở về. Vợ chồng muốn thôi nhau. Hỏi hôn nhân thì trước sau
cũng phân ly. Tôi tớ phản phúc. Tiến cử người bị mang tiếng không hay. Rất
thường ứng sự dâm ô của phụ nữ. Tam truyền có cát tướng và cát thần cũng chỉ đỡ
xấu phần nào, vì vốn là quẻ cùng thoái lui, có tượng 3 năm chẳng hưng thịnh
(Đồng nhân: Cửu tam). Sự hòa đồng đã trở thành nghi kị, nghi ngờ lẫn nhau, mọi
nguyên tắc cơ bản trong việc đoàn kết bị phá vỡ, hình thành những âm mưu đen
tối, dẫn tới mâu thuẫn bế tắc, ngày càng chia rẽ, càng mất đoàn kết, không thể sử
dụng phướng án hòa đồng được nữa. Ứng điềm hung.
Lý đoán Bát chuyên duy bạc bất tu
Duy bạc có nghĩa là màn rèm, ám chỉ vào việc trong khuê phòng. Bất tu là
chẳng sửa trị, ám chỉ vào sự hỗn loạn ô tạp không biết xấu hổ, không có sù ngăn
cấm. Tượng như tất cả đồng lòng (bát chuyên- 8 nhà) làm một việc xấu hổ, thì ai
ngăn cấm sửa trị được ai.
Bát chuyên khóa thứ nhất là Bát chuyên thoái, vốn đã ứng điềm tạp loạn,
không phân trật tự, không dùng lễ nghĩa, lại thêm Tam truyền thừa các sao dâm
yểm, âm tư, ám muội như Huyền vũ, Thái âm, Thiên hậu, Thiên hợp, tất chỉ vào sự
ô nhục quá lẽ. Trai cùng gái, dưới lẫn trên, nhỏ với lớn không còn giữ thể cách,
nên gọi là Bát chuyên duy bạc bất tu. Hỏi gia đạo là điềm gia đình rất suy vi, cẩu
thả dâm loạn, thân tộc loạn luân. Nếu không có Nhâm độn thì khó thấu lòng thiên
hạ vậy. Nên còn có tên là Vu dâm quái.
Gặp quẻ Bát chuyên duy bạc bất tu, dẫu quân tử hay hàng thường dân, cũng
phải răn lòng mà ghê sợ, nghiêm trị gia đạo, vì mình không trị lấy mình, thì luật
Trời sẽ trị thế cho. Quẻ này mà thân cận với phụ nữ, thì sợ cho lòng mình mà cũng
ngại cho lòng người.
Lý đoán Bát chuyên độc túc
Độc túc nghĩa là một chân, như vậy hoạt động không dễ dàng. Gặp quẻ Độc
túc, thì việc gì cũng mất rất nhiều sức lực mà rồi vẫn không toại ý, do phần nhiều
bởi tại bất lực mà thất bại. Hàng hóa bán chẳng chạy. Thai dựng chẳng thành hình.
Đi xa phải dùng đường thuỷ vì lý của độc túc như vậy. Tam truyền nghĩa là từ Sơ
truyền đến Trung truyền, rồi từ Trung truyền mà truyền đến Mạt, lý nghĩa là truyền
tới 3 nơi khác nhau, Bát chuyên Độc túc, tuy nói là Tam truyền, mà kỳ thật chỉ có
truyền ở tại một nơi mà thôi, không truyền đi đâu được cả. Lý của quẻ như vậy thì
lý của sự việc cũng vậy, những việc như gửi vật cùng thư từ tin tức... đều bị yểm
trệ, không tới nơi tới chốn, hoặc cuối cùng chở về nới cũ, tức là bị trả lại. Độc túc
chỉ có 1 quẻ duy nhất, ngày Âm nên cũng là Bát chuyên thoái, lại cũng thuộc về
Bát chuyên duy bạc bất tu, là quẻ xấu nhất trong Bát chuyên, vì phải ở một chỗ mà
tạp loạn.

BÀI KHÓA 9
PHỤC NGÂM KHÓA
Phục ngâm khóa có 4 cách:

- Phục ngâm tương khắc.
- Phục ngâm tự nhậm.
- Phục ngâm tự tín.
- Phục ngâm đô truyền.
1. Phục ngâm tương khắc
. Thiệu quẻ: Quẻ thấy 12 chữ thiên bàn, chữ nào cũng gia trên bản vị của nó
, trong Tứ khóa thấy có khóa tương khắc, thì gọi là Phục ngâm tương khắc.
. Lấy Tam truyền:
- Sơ truyền: dùng chữ trên của khóa tương khắc mà làm Sơ truyền.
- Trung truyền: Sơ truyền Hình chữ nào thì dùng chữ thiên bàn đó làm
Trung truyền, tức là dùng chữ bị Sơ truyền Hình.
- Mạt truyền: Trung truyền Hình chữ nào, thì dùng chữ thiên bàn đó làm
Mạt truyền, tức là dùng chữ bị Trung truyền Hình.
. Lời giải: về Phục ngâm tương khắc, chỉ có thể có một khóa K1 là khóa
tương khắc mà thôi. Quẻ Phục ngâm ở 6 ngày Ất thì K1 có Thìn gia Ất, là khóa
Tặc, vì Ất mộc ở dưới khắc lên Thìn thổ. Đối với 6 ngày Quý, thì khóa K1 có Sửu
gia Quý, là khoá Khắc, vì Sửu thổ ở trên khắc xuống Quý thuỷ. Chỉ có 6 ngày Ất
và 6 ngày Quý, là mỗi ngày có 1 quẻ Phục ngâm tương khắc, Sơ truyền vẫn là chữ
trên của khóa K1, nhưng Trung và Mạt truyền của 6 ngày Quý thì lấy theo cách 1
này, còn Trung và Mạt truyền của 6 ngàt Ất thì lấy theo cách 4: Phục ngâm đô
truyền, sẽ học ở bài sau.
Hình có 3 loại: Bằng hình, Hỗ hình, Tự hình, các cách thuộc về Phục ngâm
khóa đều hay sử dụng Tam hình để lấy Trung và Mạt truyền, nhưng phải xem xét
kỹ lưỡng, là Bằng hình hay Hỗ hình hoặc là Tự hình, vì mỗi loại Hình có thay đổi
cách lấy Trung và Mạt truyền.
. Mẫu quẻ: ngày Quý Mùi, nguyệt tướng Ngọ, giờ Ngọ. Quẻ này Tý thiên
bàn gia Tý địa bàn, 12 chữ thiên bàn đều gia lên bản vị nên gọi là Phục ngâm,
trong Tứ khóa thấy có khóa tương khắc, nên gọi là Phục ngâm tương khắc.
- Lấy Sơ truyền: chữ trên khóa K1 tương khắc là Sửu, nên dùng Sửu làm Sơ
truyền, Sửu thổ khắc Quý thuỷ, nên là hào Quan quỷ.
- Lấy Trung truyền: Sơ là Sửu, mà Sửu hình Tuất, vậy dùng Tuất thiên bàn
làm Trung truyền, Tuất khắc can Quý nên cũng là hào Quan quỷ.
- Lấy Mạt truyền: Trung truyền là Tuất, mà Tuất thì hình Mùi, nên dùng Mùi
thiên bàn làm Mạt truyền. Mùi khắc Quý thuỷ nên là hào Quan quỷ

Chi Mùi
Quý nhân Thiên hậu Thái âm Huyền vũ
Thìn Sửu Sửu Mùi Mùi Dậu
Đằng xà Quý Sửu Mùi Mùi Th.thường
Thìn Sơ Trung Mạt Dậu
Mão Sửu Tuất Mùi Tuất
Chu tước Quan Quan Quan Bạch hổ
Mão Câu Hổ Âm Tuất
Th.hợp Câu trận Th.Long Th.không
Can Quý
2. Phục ngâm tự nhậm
. Thiệu quẻ: chiêm quẻ ngày Dương: Giáp-Bính-Mậu-Canh-Nhâm, trong
quẻ thấy 12 chữ thiên bàn đều gia trên bản vị, nhưng trong Tứ khóa không có khóa
tương khắc, thì gọi là Phục ngâm tự nhậm. Lấy Tam truyền như sau :
- Sơ truyền: dùng chữ thiên bàn trên cung Can làm Sơ truyền.
- Trung truyền: Sơ truyền hình chữ nào, thì dùng chữ thiên bàn ấy làm Trung
truyền, tức là dùng chữ thiên bàn bị Sơ truyền hình.
- Mạt truyền:Trung truyền hình chữ nào, thì dùng chữ thiên bàn ấy làm Mạt
truyền, tức là dùng chữ thiên bàn bị Trung truyền hình.
. Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, nguyệt tướng Thìn, giờ Thìn.
Trong tất cả 6 ngày Giáp, 6 ngày Bính, 6 ngày Mậu, 6 ngày Canh, 6 ngày
Nhâm, mà quẻ thấy Tý gia Tý địa bàn, thì đều thuộc về Phục ngâm tự nhậm.
3. Phục ngâm tự tín
. Thiệu quẻ: chiêm quẻ ngày Âm: Ất-Đinh-Kỷ-Tân-Quý, mà quẻ thấy 12
chữ thiên bàn đều gia trên bản vị, trong Tứ khóa không có khóa tương khắc, thì gọi
là Phục ngâm tự tín. Lấy Tam truyền như sau :
- Sơ truyền: dùng chữ thiên bàn trên cung Chi để làm Sơ truyền.
- Trung truyền: Sơ truyền hình chữ nào thì dùng chữ thiên bàn ấy để
làm Trung truyền, tức là dùng chữ thiên bàn bị Sơ truyền hình.
- Mạt truyền: Trung truyền hình chữ nào, thì dùng chữ thiên bàn ấy làm
Mạt truyền, tức là dùng chữ thiên bàn bị Trung truyền hình.
Riêng 3 ngày Đinh Mão, Kỷ Mão, Tân Mão thì cách lấy Mạt truyền lại khác
như sau: Trung truyền Xung chữ nào, thì dùng chữ thiên bàn bị xung đó làm Mạt
truyền, tức dùng chữ thiên bàn Xung với Trung truyền. Bởi vì theo Thiệu quẻ Phục
ngâm của 3 ngày đó, thì bao giờ Sơ truyền cũng là Mão, Trung truyền cũng là Tý.
Như vậy nếu dùng Tam hình để lấy Mạt truyền nữa thì Mạt truyền lại là Mão. Cách
lấy Mạt truyền như vậy là trái lẽ đạo, bởi Sơ Mão đã hình Trung Tý, nay không
cho phép Trung Tý hình lại Mão, nên Tý phải xung Ngọ, ấy là dùng Ngọ làm Mạt

truyền. Tóm lại quẻ Phục ngâm của 3 ngày kể trên thì Tam truyền phải là: Mão-
Tý-Ngọ, chứ không phải Mão-Tý-Mão.
Kể thêm mẫu quẻ thuộc về Phục ngâm tự tín:
. 3 ngày: Đinh Tị, Kỷ Tị, Tân Tị thấy Tý gia Tý, thì Tam truyền là: Tị-Thân-Dần
. 3 ngày Đinh Sửu, Kỷ Sửu, Tân Sửu, thấy Tý gia Tý, thì Tam truyền là Sửu-Tuất-
Mùi.
4. Phục ngâm đô truyền
. Thiệu quẻ: phàm các cách thuộc về Phục ngâm khóa, thấy Sơ truyền là
chữ Tự hình, hoặc Sơ-Trung-Mạt đều là Tự hình, thì gọi là Phục ngâm đô truyền.
. Lấy tam truyền: Gặp Phục ngâm tương khắc (cách 1) hay Phục ngâm tự
nhậm (cách 2) thì phải dùng chữ thiên bàn nơi cung Can mà làm Sơ truyền. Nếu Sơ
truyền là chữ Tự hình, thì phải dùng chữ thiên bàn trên cung Chi để làm Trung
truyền. Nếu Trung truyền cũng là chữ Tự hình, thì xem Trung truyền Xung với chữ
nào, thì dùng chữ thiên bàn đó làm Mạt truyền. Còn Trung truyền không phải chữ
Tự hình, thì vẫn phải xem Trung truyền hình chữ nào, thì dùng chữ thiên bàn ấy để
làm Mạt truyền.
. Lời giải: Phục ngâm đô truyền vốn ở trong 3 cách Phục ngâm 1-2-3, nhưng
khác với 3 cách ấy là Tam truyền có chữ Tự hình: Thìn-Ngọ-Dậu-Hợi. Chú ý: Sơ
truyền là chữ tự hình ở Can, thì Trung truyền phải là chữ thiên bàn trên cung Chi.
Trái lại, nếu Sơ truyền là chữ tự hình ở tại Chi, thì Trung truyền phải là chữ thiên
bàn trên cung Can, không bao giờ có Mạt truyền là chữ tự hình.
. Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Ngọ, giờ Ngọ.
Lý đoán Phục ngâm khóa
Phục là ẩn nấp, Ngâm là than dài. Phục ngâm là nằm một chỗ mà than thở,
12 chữ thiên bàn đều trở về Bản vị của mình, trở về nằm im ấn tại nhà, không di
động được, không khác gì cảnh người bị cầm chế một nơi, nên ở tại một chỗ mà
than thở. Bởi ý nghĩa này nên gọi là Phục ngâm.
Phục ngâm khóa, thiên bàn và địa bàn, âm với Dương, trên cùng dưới, vẫn là
một chữ như nhau mà cùng ở một nơi, gốc tích của nó là bất động, là im lặng. Tuy
vẫn có 4 khóa nhưng chỉ có tại 2 chỗ mà thôi, nên gọi là Bất túc: chẳng đủ. Nên bất
kể việc gì cũng xuất phát từ 2 ý nghĩa này: bị cầm chế và chẳng trọn đủ. Gặp quẻ
này nên thủ tịch thì có đỡ hơn, bằng động thì ắt thêm trì trệ, thấy rõ chỗ bất lợi.
Phục ngâm khóa có 4 cách khác nhau, tuy là đồng thể mà sự ứng có khác
nhau, tóm tắt như sau:
+ Phục ngâm tương khắc: trong sự im ẩn có ý di động, tuy giữ công việc cũ,
nhưng bên trong đang chờ điều kiện mới, bởi vì có khắc thì tất nhiên có động
chuyển.
+ Phục ngâm tự nhậm: trong sự im ẩn, có ý tự mình xuất đầu lộ diện khi
đang bị ngăn, che lấp, nhưng rất khó được.
+ Phục ngâm tự tín: thật sự im ẩn, bởi thân mình không thể di động hay khởi
tác. Gia trạch chẳng an, hoặc gặp sự tranh kiện điền thổ.
+ Phục nhâm đô truyền: mọi việc đến chỗ ngừng nghỉ, quá nỗi ê ẩm, bế tắc
và thoái trệ, nhưng sẽ được ly thoát hay chuyển thông (Bĩ cực tắc thông). Vì vậy
quẻ thường ứng vụ ra đi, đi xa.
Muốn biết người đã đi, gặp quẻ Phục ngâm thì người vừa mới đi, mới ra
khỏi cửa, không phải người đi xa mới về tới. Ngày Dương thì người ra đi mau về,
còn ngày Âm thì lâu về, không có kú hạn trở về. Bởi Phục ngâm vốn đã im trệ, lại
gặp ngày Âm thì càng chậm trễ hơn. Ngày Dương gọi là Phục ngoại tộc phục ẩn
bên ngoài, ngày Âm gọi là Phục nội tøc phục ẩn bên trong, ví như mất của ngày
Âm, gặp quẻ Phục ngâm, thì của mất không đi xa. Quan hệ thì người tránh mặt.
Hỏi bệnh thì không nói được mà rên xiết.
Phục ngâm của 6 ngày Ất, thì Tam truyền toàn là 3 hào Tài, “tài đa hại kỷ”,
nghĩa là tiền nhiều thì hại đến thân.
Phục ngâm của 6 ngày Mậu, thì Tam truyền là: Tị-Thân-Dần, tức có đủ
Giáp-Mậu-Canh, thuộc về Tam kỳ khóa, là quẻ tuy ứng điềm tốt nhưng có lẫn
điềm xấu, vì Tị khắc Thân, Thân khắc Dần, Dần khắc Mậu, là quẻ Tam truyền đệ
khắc Can.
Phục ngâm tương khắc của 6 ngày Quý gọi là quẻ Bĩ cực thái lai, quá suy rồi
đến lúc thịnh, vì nhờ có sự tương khắc mà phá được cái suy.
Phục ngâm của 6 ngày Nhâm, Sơ truyền là chữ Tự hình tất ứng điềm xấu,
ngày Nhâm Thìn, Nhâm Ngọ xấu nhiều hơn hết, vì Sơ và Trung đều là chữ Tự
hình, còn ngày Nhâm Thân thì đỡ xấu hơn vì Sơ tuy là Tự hình nhưng lại gặp Tuần
không. Tự hình sự thể trầm trọng hơn là Bằng hình.
Phục ngâm của 6 ngày Đinh, 6 ngày Kỷ, 6 ngày Tân toàn dùng chữ thiên
bàn trên Chi làm Sơ truyền, nên sự thể im ẩn và lôi thôi nhất.
Phục ngâm khóa, Tam truyền thường có lẫn lộn Hình-Xung-Phá-Hại-Hợp
Lộc Mã Đức...cho nên trong xấu có tốt, trong hay có dữ, họa phúc ở chung. Bởi
vậy phải xét cho tinh tường để biết là dữ hay lành. Ví như Mùi hình Sửu, nhưng
Mùi với Sửu cũng là Lục xung, hoặc như Tị hình Thân nhưng Tị cũng Lục hợp với
Thân, hoặc như Dần hình Tị, nhưng Dần cũng hại Tị, hoặc như Tuất hình Mùi
nhưng Tuất với Mùi còn là Lục phá...
Lý đoán Phục ngâm tương khắc
Phục ngâm vốn là quẻ tĩnh ẩn, song dùng khóa tương khắc làm Sơ truyền,
nên tuy tĩnh nhưng kiên trì quyết chờ đời thời cơ để hoạt động.
Phục ngâm tương khắc có lời tượng: tuy đang tĩnh nhưng vẫn quan tâm chờ
thời cơ đến. Bị co khuyất, bị thất thế mà có vùng vẫy, thì mọi hoạt động không
được trọn vẹn vừa ý, lại phải cẩn thận mà giữ gìn luật lệ. Thường gặp phải tranh
chấp, kiện thưa về đất đai nhà cửa. Khoa cử đỗ đạt. Công danh thường được ở môi
trường làm việc vinh hiển.
Tai họa hay bệnh hoạn đều do Thổ quái như Thần quỷ bếp táo, đất đai, gia
trạch...mùa Xuân hay mùa Đông sự tai hại ít hơn, vì mùa Xuân loại Mộc được
vượng khí khắc chế được Thổ quái, mùa Đông loại Thuỷ vượng khí ngăn phá được
Thổ. Còn mùa Hạ, mùa Thu và Tứ quý thì sự hại thâm đậm, bởi mùa Hạ tất Hoả
vượng khí sinh phù cho Thổ quái thêm sức mạnh phá quấy. Mùa Thu tất Thổ quái
được quyền hành và tôn sùng, Tứ quý thì Thổ quái được ủng hộ thêm sức quấy
nhiễu. Hành niên hay Bản mệnh Bính: Thìn-Ngọ-Thân-Tuất-Tý-Dần thì lại được
cách, tháng Tị thì còn thêm được lợi thế, hợp cách.
Phục ngâm tương khắc là quẻ thủ cựu đãi tân, là giữ điều cũ để chờ sự mới
đến. Quẻ có tượng cá bơi tránh lưới, tượng chất chứa nhỏ mà thành gò đống cao,
(quẻ Bát thuần Cấn), là quẻ Âm ngưng trệ bị chặn ở dưới, Dương ở trên đã lên cao
đến cực điểm, nên phải đình chỉ không thể lên cao hơn nữa. Tượng trưng cho sự bị
ức chế, ngăn chặn, đình chỉ, trở ngại trùng trùng. Ở hoàn cảnh phải cởi bỏ trách
nhiệm, trả lại địa vị, trả lại quan chức mà lui về ở ẩn, ưu tư ức chế những ham
muốn tà niệm, nội tâm ngạo mạn, gian dối. Động hay tĩnh đều do thời thế quyết
định, chờ đợi cơ hội để vượt ra ngoài địa vị thân phân sẵn có của mình.
Phục ngâm tương khắc chiêm nhằm mùa Hạ, Thu hay Tứ quý mà Sơ truyền
có thừa hung thần, hung tướng thì thế lực của tai họa rất mãnh liệt, có tượng là sự
nguy hiểm lo sợ rất bức thiết, giống như lửa hun đốt trong lòng (Cấn:Cửu tam).
Hoàn cảnh gây ra trên dưới ly tán, xung quanh hoang mang, phản đối, xa lìa.
Phục ngâm tương khắc mà Tam truyền có Thiên mã, Dịch mã, Thiên hỷ,
Hoàng ân, cùng cát thần, cát tướng... Can Chi được vượng-tướng khí là điềm tốt về
khoa cử, công danh, quan chức... có tượng là đầy đặn, sự ngừng được tốt, được bền
thịnh vững chắc đến cùng (Cấn Thượng cửu). Hoàn cảnh được quan tâm và ủng
hộ, lập ngôn được uy danh khi lựa trọn được giải pháp tinh thần thống nhất.
Lý đoán Phục ngâm tự nhậm
Tự là tự mình, chính mình. Nhậm là gánh vác, dùng đến. Đem chính thân
mình để làm một việc gì thì gọi là Tự nhậm. Phục ngâm không có khóa tương
khắc, mà ngày Dương phải lấy Sơ truyền tại Can, nên gọi là Phục ngâm tự nhậm.
Bởi Can là bản thân, nay dùng tại Can là dùng đến thân mình là Tự nhậm.
Phục ngâm tự nhậm có lời tượng: trăm việc đều tự mình, dùng thân lực của
mình, để cố ý xuất đầu lộ diện trong lúc đang bị đóng ngăn, che lấp. Nhưng nếu
quá ham hoạt động thì sự việc thành càng khiến gây nên tai họa, còn như nhu
nhuận thì có thể thành công. Chiêm hành nhân thì người đang đến gõ cửa. Cầu quý
nhân thì người lánh mặt. Hỏi thai dựng sợ sinh con câm điếc. Hỏi bệnh là chứng
không nói được. Tai họa kéo dài mà sự việc cũng triền miên.
Phục ngâm tự nhậm mà thấy Can và Sơ truyền hưu-tù-tử khí, Tam truyền
thừa hung thần hung tướng là quẻ xấu, nằm một chỗ cũng chẳng yên, mà hoạt động
thì hư hại.
Can và Sơ truyền vượng-tướng khí, Tam truyền có thừa cát thần cát tướng,
Chi mã, Kiếp sát... là quẻ tốt, tượng của người biết giữ thân phận để chờ đợi thời
vận tốt đến, hoặc cực chẳng đã phải hành động (Chi mã, Kiếp sát,...) thì sự hành
động cũng có được kết quả.
Duy có ngày Canh Dần, Tam truyền là Thân-Dần-Tị, lại gặp Can đức, Can
lộc, Chi mã nhưng vẫn là quẻ xấu, vì Mạt truyền Tị có tượng xe tang ma, Tị cũng
là Chi hại, lại gặp Câu trận, Chu tước là hung tướng, vừa khắc vừa hình Sơ truyền
Thân (Tị hoả khắc Thân kim lại Tị cũng hình Thân). Mạt truyền là chỗ kết cuộc mà
có lắm điều xấu như vậy, thì quẻ khó ứng điềm tốt, chỉ chiêm vào mùa Thu thì đỡ
xấu, vì can Canh và Sơ truyền Thân được vượng khí.
Lý đoán Phục ngâm tự tín
Tự tín là tự tin vào chính bản thân mình để quyết định công việc. Phục ngâm
tự tín có lời tượng như sau: vốn có tính im ẩn, không muốn đi đâu xa chỗ, vì phải
cẩn thËn thân mình cho khỏi phạm luật hình. Lại phải luôn luôn khiêm tốn, nhu từ,
cung kính mới được ung dung. Chỉ nên xét nét thân mình mà thủ tịch, còn như
mưu tọa khởi động, dời đổi thì bị thối trệ mà hư hoại. Nhà cửa không yên, thân
mình ràng buộc. Tìm người đi trốn thì ở gần. Đạo tặc tìm bên trong. Bệnh nhân
câm ngọng. Người đi bị trì trệ mà không có hạn kỳ trở về. Cầu quý nhân không
được quý nhân tiếp rước. Tìm hỏi người chẳng gặp mặt, dẫu họ có ở đó thì họ cũng
ẩn mình.
Quẻ thấy Can và Sơ truyền hưu-tù-tử khí, Tam truyền thừa hung thần hung
tướng là quẻ rất xấu, chiêm hỏi việc gì cũng ứng điềm không lành. Trái lại, nếu
Can và Sơ truyền vượng-tướng khí, Tam truyền thừa cát thần, cát tướng, Chi mã,
thiên mã, Đinh thần, nếu khởi sự hành động thì việc cũng thuận nhưng chỉ đỡ được
phần nào.
Lý đoán Phục ngâm đô truyền
Đô là sản vật trong bản xứ. Truyền là đem đến một nơi khác. Phục ngâm
khóa có chữ tự hình thì gọi là Phục ngâm đô truyền, bởi ví nó như sản vật tại sứ
mình bị ngưng trệ ứ đọng lại, không tiêu thụ được nên phải trở đến một nơi khác,
một xứ khác để bán. Tự hình nghĩa là mình hình lấy mình, hình ở chỗ mình, mà
không hình tới nơi khác được. Nói phải chở qua xứ khác vì hễ truyền nào là chữ
Tự hình, thì phải dùng chữ Lục xung để làm truyền sau, dùng Lục xung nghĩa là
xung tán xung động, không ở được nơi chỗ cũ nữa, như phải chở qua cửa ải sang
xứ khác. Lại như Sơ truyền là chữ Tự hình ở tại Can, thì phải sang qua Chi để lấy
Trung truyền, còn như Sơ truyền Tự hình ở tại Chi thì phải dùng qua Can mà lấy
Trung truyền. Cách mang đổi này cũng đồng nghĩa với Đô truyền là bị ngưng đọng
mà phải đem sang nơi khác.
Phục ngâm đô truyền có lời tượng: mọi sự việc đều đến thời kỳ ngưng trệ
hẳn lại, hoặc bị đình chỉ. Nếu biết canh cải, biết biến đổi sang lối khác thì sự việc
thành tựu. Đang hội hợp ắt sẽ chia ly.
Quẻ Phục ngâm vốn đã có tính cách ứ đọng, ngưng trệ, nay còn thêm gặp
chữ Tự hình, thì càng thêm ngưng trệ hơn. Nhưng khi đã tới chỗ ngưng trệ cực
điểm rồi, thì lại được biến thông sang lối khác. Đó là lý của tự nhiên, lý của Trời-
Đất muôn đời như vậy. Bĩ cực tắc thái lai.
Quẻ Đô truyền là chữ Tự hình thuộc Dương: Thìn hay Ngọ, nếu chiêm hỏi
hành nhân là người đi sắp về. Còn chữ Tự hình thuộc Âm: Dậu hay Hợi là quẻ
người đi chưa về. Nếu Sơ truyền và Can vượng-tướng khí tất ứng điềm lành, thêm
thừa cát tướng như Quý, Long, Thường... thì ngồi một nơi cũng có sự vui mừng
đem đến. Khi Sơ truyền thừa Hổ hay Hợp cùng Thiên mã thì trong sự tĩnh có ẩn
điềm động, hỏi người đã đi thì được hài lòng, thuận.
Sơ truyền thừa Thái âm thì trong bất kể việc gì cũng ẩn chứa sự ám muội,
mà khó khăn lắm. Thừa Thiên không thì ứng điềm lừa dối, giả tạo, khinh rẻ. Thừa
Câu trận sự việc bị trầm trệ, dù động hay tĩnh thì sự việc vẫn bị lưu trì, sự lý không
thông. Sơ truyền thuộc Dương và thừa Thiên hợp, hỏi về sinh đẻ thì sinh trai, hoặc
Sơ gia Mạnh cũng vậy.
Trong Tam truyền có Tý Ngọ thì ứng việc đạo lộ: đường đi hoặc đang trễng
vọng tin tức. Như có Mão Dậu ứng việc bên trong nhà. Như có Thìn-Tuất-Sửu-
Mùi thì có sự tranh chấp điền sản. Như có Dần-Thân-Tị-Hợi là sự cực chẳng đã
phải hợp sức với người khác để thực hiện một việc gì đó. Đô truyền thường ứng
vận nhân sắp đi xa.

BÀI KHÓA 10
PHẢN NGÂM KHÓA
Phản ngâm khóa có 2 cách: Phản ngâm tương khắc và Phản ngâm vô khắc.
Phản ngâm tương khắc
. Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy 12 chữ thiên bàn, chữ nào cũng gia lên cung địa
bàn xung với nó, và trong Tứ khóa, có khóa tương khắc thì gọi là Phản ngâm tương
khắc.
Theo cách lấy Tam truyền của một trong 4 bài khóa: Nguyên thủ, Trùng
thẩm, Tri nhất, và Thiệp hại để lấy Tam truyền cho quẻ Phản ngâm tương khắc, vì
Phản ngâm tương khắc chỉ có lẫn trong 4 bài khóa này, chứ không có ở trong 5 bài
khóa: Dao khắc, Mão tinh, Biệt trách, Bát chuyên, và Phục ngâm.
. Mẫu quẻ: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Thân, giờ Dần.
Phản ngâm vô khắc
. Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy 12 chữ thiên bàn, chữ nào cũng gia lên cung địa
bàn Xung với nó, mà trong Tứ khóa không có khoá tương khắc, thì gọi là Phản
ngâm vô khắc. Cách lấy Tam truyền như sau:
. Sơ truyền: kể là 1 tại cung có an Chi, rồi đếm thuận tới cung thứ 5, và
dùng chữ thiên bàn trên cung thứ 5 này mà làm Sơ truyền.
. Trung truyền: dùng Chi thượng thần, tức là dùng chữ thiên bàn trên cung
có an Chi mà làm Trung truyền.
. Mạt truyền: dùng Can thượng thần, tức là dùng chữ thiên bàn trên cung có
an Can mà làm Mạt truyền.
. Lời giải: chỉ có 2 ngày Sửu Mùi là có quẻ Phản ngâm vô khắc, ngày Sửu
thì dùng Hợi thiên bàn làm Sơ truyền, ngày Mùi thì dùng Tị thiên bàn làm Sơ
truyền. Lấy Sơ truyền dùng lối đếm khởi đầu tại Chi, và đếm từ1 tới 5 là để cho dễ
hiểu, dễ tính ra. Kỳ thật phải gọi cho đúng là “Tả xạ địch thần”, nghĩa là bắn xiên
về kẻ thù địch.
. Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Hợi, giờ Tị.
Lý đoán Phản ngâm khóa
Phản là trở trái lại, Ngâm là rên, than thở. Trong khi tại 1 cung này, thì Tý
gia Ngọ, thì ở cung đối xung kia, lại có Ngọ gia Tý, nghĩa lý như đã lấy Trời làm
Đất, rồi lại lấy Đất làm Trời, cái cách thay đổi trở trái với nhau như vậy, cho nên
gọi là Phản. Trở trái với nhau như vậy mà còn tương xung tương khắc chẳng yên
ổn, mà vẫn không thoát ra khỏi sự xung khắc này tất đành than thở, rên xiết, nên
gọi là Ngâm.
Theo thể cách và lý nghĩa trên, đương nhiên quẻ Phản ngâm có tính phản
phúc bất định. Lấy mặt làm trái, rồi lại lấy trái làm mặt, lui tới tới lui, qua qua lại
lại, bỏ đi rồi lập lại mãi không yên..., đó là tính Nhịp điệu của phạm trù quy luật, vì
từ Sơ truyền tới Mạt, nhưng kỳ thật là trở lại Sơ. Còn Phản ngâm vô khắc cũng có

tính biến động, nhưng lại hoán tán ra nơi khác, vì Mạt tryền khác với Sơ truyền,
cách lấy Sơ truyền phải đo lường rồi xiên chéo, tức là không ngay thẳng.
Lý đoán Phản ngâm tương khắc
Phản ngâm tương khắc, ở Tứ khóa và 12 cung, trên dưới đều xung khắc
nhau, thuỷ hoả gặp nhau, kim mộc gặp nhau...đã tương xung cùng với tương khắc
lại phải gặp gỡ nhau, lẽ đương nhiên không thể yên được, vì thế cho nên gọi là
“Phản động quái” (Quẻ Phản động). Mà đã phản động thì không còn giữ được y
nguyên như cũ nữa, nên còn gọi là “Vô ý quái” (quẻ không ý). Nó vốn có tính biến
đổi, trở trái, không hề nhất định, hay giục làm lại sự việc cũ, hay khiến vọng tưởng
đến điều vừa mới trải qua. Bởi vậy cũng gọi là “Vãng lai quái”, tức là quẻ đi qua
rồi trở lại. Bởi Tam truyền nghĩa là truyền đến 3 chỗ, theo lý đương nhiên thì mỗi
nơi phải khác nhau. Nhưng Phản ngâm tương khắc, khi truyền tới nơi cuối cùng,
tức là truyền lại chỗ khởi đầu, Mạt truyền của nó cũng chính là Sơ truyền của nó.
Như vậy là lấy đầu làm cuối, nơi dứt điểm lại là chỗ khởi, thật là điên đảo, đảo
điên. Bất kể việc gì cũng không ngoài các ý nghĩa: phản động, vô ý, vãng lai.
Phản ngâm tương khắc có lời Tượng: lấy núi cao làm thành hang thẳm, lấy
vực sâu làm thành bằng phẳng. Đó là việc không tưởng. Mọi hoàn cảnh hiện tại
đều có xu hướng đi ngược lại nhau và chống đối nhau, hợp thành ly, ly rồi lại hợp,
được hóa mất, bại trở nên thành. Đang muốn đi, vừa đến lại muốn trở về. Trên
dưới, cha con, chồng vợ, anh chị em đều không thuận hảo, bạn bè chẳng thuỷ
chung. Sự việc từ dưới khởi lên, lại thường chia đôi làm hai ngả, ngày Âm thì hai
việc cùng đến liền một lúc. Bệnh có 2 chứng mà trở đi trở lại.. Việc làm không có
bằng cớ và thường không có chủ đích cụ thể, mông lung. Làm lâu lại sinh chán,
lòng muốn bỏ đi. Khởi động thì hư hao, nhưng động còn khá hơn là tĩnh, bởi tĩnh
thường hay bị nhiễu nhương vương vấn, đó là trạng thái của bệnh tâm trầm uất,
những việc động lâu rồi thì lại muốn tĩnh. Công việc nơi quan chức hay thay đổi,
vì làm hay sinh chán. Căn cứ theo thể luận này mà lý đoán cho mọi việc.
Phản ngâm tương khắc là quẻ sấm nổ liên hồi, có tượng chấn động mà kinh
sợ, tượng có tiếng mà không thấy hình (Quẻ Bát thuần Chấn). Hào Dương ở dưới
hai hào Âm, hành động phát triển quá mạnh, phá tan sự đè nặng của 2 hào âm ở
trên, gây nên kinh hoàng, chấn động sợ hãi. Miễn cưỡng thực hiện một công trình
lớn lao. Khí âm và khí Dương bức bách lẫn nhau mà sinh ra Sấm nổ. Mọi mối
quan hệ công việc đều nẩy sinh xung đột, bạo phát (Sấm), mọi phía có liên quan
đều kinh hoàng lo sợ, tính hệ thống của sự việc chưa được sáng tỏ, gây nên tình
trạng đi cũng nguy hiểm, về cũng nguy hiểm, làm cũng nguy mà không làm cũng
nguy, các bên liên quan ở thế đối đầu giằng co. Khi mọi người tìm lại được độ tin
cậy lẫn nhau, tình hình xấu dần dần được khai thông, các trở ngại biến mất, là do
bản thân mỗi bên, duyệt xét lại những quyết định lỗi lầm của mình.
Một cá nhân, ở hoàn cảnh bị hiểu lầm mà không thể giãi bầy những tâm sự
của mình. Sự đồn đại và can thiệp của những kẻ đang có lợi thế, đối với công việc
của anh ta, như tiếng sấm vang xa, anh ta bị ảnh hưởng nghiêm trọng, chỉ còn biết
khoanh tay đứng nhìn, từ bỏ không muốn tranh đấu nữa, hoang mang lo sợ, sa lầy
trong những lời đàm tiếu xuyên tạc. Sự nhẫn nhục này thật bi thảm. Đó là quẻ khi
Tam truyền thừa hung thần hung tướng, Can và Sơ truyền hưu-tù-tử khí, là điềm
tổn thất trong mọi việc, dù có hành động cũng vô ích, đã không thành công còn gặp
phải nhiều sự sợ hãi, tức tối đưa đến (Chấn - Lục ngũ).
Quẻ thấy Can Chi và Sơ truyền được vượng-tướng khí, thừa cát tướng là
điềm đi lên tỉnh thành để cầu danh lợi, cũng là điềm quan nhân được thăng quan
chức, tượng như trước lo sợ khúm núm mà sau thì nói cười (Chấn- Sơ cửu).
Phản ngâm tương khắc tuy có tính phản động, nhưng khi Tam truyền gặp
Tuần không, thì quẻ chưa hẳn là có tính di động.
Tam truyền có Tý Ngọ thừa Đằng xà là điềm bệnh hoạn, quan tụng, tại họa
dữ. Tam truyền có Mão Dậu thừa Thiên hợp là điềm người ly biệt, hoặc tiền tài
hao tán. Tam truyền có Dần Thân thừa Thanh long là tai họa cách vách, cách
tường. Tam truyền có Tị Hợi, ngày Tân, thì gọi là quẻ thất đức, rất xấu, vì ngày
Tân thì Tị là Can đức, Tị gia Hợi là gặp Tuyệt địa, Đức gặp Tuyệt nên gọi là thất
đức, Tị hoả bị Hợi thuỷ khắc nên Đức bị tiêu tán. Tam truyền có Sửu Mùi là điềm
anh em hay gặp tranh chấp về điền sản. Tam truyền Tị-Hợi-Tị thường ứng có sự
cải đổi việc làm, có sự biến động lớn liên quan tới tiền tài, vật dụng và văn
chương. Tam truyền có Mão Dậu thường có biến động nơi gia trạch liên quan tới
đường xá, hẻm ngõ.
Lý đoán Phản ngâm vô khắc
Phản ngâm vô khắc lấy Sơ truyền phải bắt đầu từ cung Chi mà đếm thuận tới
cung thứ 5, cách lấy như vậy còn gọi là “Bàng xạ cách” hay “Tà xạ cách”. Bàng xạ
là bắn ở một bên, còn Tà xạ là bắn xiên, đó là do con đường từ cung Chi tới cung
thứ 5 không ngay, không đứng, không ngang, nên nói bắn một bên hay bắn xiên.
Cách lấy Sơ truyền như vậy mang ý nghĩa như bắn xiên vào kẻ thù địch. Tại Sửu
có Quý thuỷ, tại Tị có Bính hoả với Mậu thổ, vì vậy Quý đối với Bính hay Quý đối
với Mậu đều là tương khắc, phàm đã tương khắc thì đều thù địch nhau. Còn từ Mùi
tới Hợi cũng như vậy. Tại Mùi có Đinh hoả và Kỷ thổ, tại Hợi vốn có Nhâm thuỷ,
mối tương quan Đinh với Nhâm hay Kỷ với Nhâm cũng tương khắc, nghĩa là cũng
thù địch nhau.
Thể cách và sự lý như vậy, muốn thành tựu một việc gì, cũng phải cầu xét
một bên, nếu cầu đường ngay lối chính hay lối giữa thì chắc gặp đường cùng.
Chủ tính của Phản ngâm vô khắc là xung tán, do cách lấy Sơ truyền không
theo thông lệ, không liên thuộc vào một thể cách nào, bởi thế cũng gọi là Vô thần,
tức là không gần gũi thân cận với ai. Theo ý nghĩa này để luận sự việc tốt xấu.
Mọi việc đều không bền, cầu sự tuy mau thành mà dễ phá, nhưng đều trên
cơ sở xiên lệch mới có được kết quả (ví như muốn vay người anh tiền thì phải nhờ
người em hỏi giúp).
Bằng cầu ngay, lý chính hay trực tiếp thì sự việc không tới nơi. Vốn xung
động và hoán tán, vậy nên hoạt động thì đỡ hơn là thủ tĩnh, nếu tĩnh thì sinh rối
loạn. Trong sự động thường một công đôi việc, cả trong lẫn ngoài đều sinh quái dị,
trên dưới không hòa, không kính mà ly cách nhau, đạo tặc đồng quấy nhiễu, bệnh
tật 2 chứng, người đi bị ngăn trở nơi xa.
Tam truyền thừa vượng-tướng khí, thừa cát thần cát tướng, thì ứng điềm tốt
nhưng chỉ được nửa phần thôi. Còn như Tam truyền hưu-tù-tử khí, thừa hung thần
hung tướng là điềm hại hung, bị trộm cướp, ra đường chẳng thông, duy có Thanh
long là chính cứu tinh, giải được điềm xấu.
Tóm lại: Phản ngâm vô khắc có tính xung động một bên, hay thay đổi mà
tán ra nơi khác (xung tán), không thân cận (vô thần), mau thành mà dễ phá (bất
trường cửu), không bằng cớ (vô cớ), không nương tựa (vô y ỷ), một công mà làm
đôi việc (nhất thân lưỡng dụng)...
Hành niên và Bản mệnh của những tuổi: Canh Tý, Canh Dần, Canh Thìn,
Canh Ngọ, Canh Thân, Canh Tuất thì hợp cách và được Nạp Giáp. Quẻ Bát thuần
Chấn thuộc tháng 10 là được cách.

BÀI KHÓA 11
TAM QUANG KHÓA
. Thiệu quẻ: quẻ có đủ 3 điều kiện sau đây thì gọi là Tam quang khóa
1. Can hoặc Can thượng thần được Vượng khí hay được Tướng khí và thừa
cát tướng. Đây là nhất quang .
2. Chi hoặc Chi thượng thần được Vượng khí hay Tướng khí, và thừa cát
tướng. Đây là nhị quang.
3. Sơ truyền được Vượng khí hay Tướng khí, và thừa cát tướng. Đây là tam
quang.
. Mẫu quẻ: tháng 10, ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Dần, giờ Mão. Trong Tứ
khóa của quẻ này chỉ có 1 khóa K3 là khóa Tặc mà thôi, vậy dùng chữ trên của nó
là Tý làm Sơ truyền. Đây là Trùng thẩm khóa, lại có đủ 3 điều kiện như trong
Thiệu quẻ, nên cũng gọi là Tam quang khóa. Ba điều kiện đó như sau :
1. Tháng 10 thuộc về mùa Đông - thuỷ, sinh can Ất - mộc, nên can ngày Ất
được Tướng khí, lại có thừa Thiên hợp, tức là thừa cát tướng.
2. Chi Sửu thổ khắc mùa Đông, nên Sửu bị Tù khí, nhưng Sửu vốn là tháng
Chạp thuộc mùa Đông, nên cũng cho Sửu là Vượng khí thừa Quý nhân là thừa cát
tướng. Ví như không cho Sửu là Vượng khí, thì Chi thượng thần là Tý thuỷ cũng
được Vượng khí, vẫn đúng như điều kiện thứ 2 trong thiệu quẻ.
3. Mùa Đông và Sơ truyền Tý đồng thuộc thuỷ, nên Tý được Vượng khí, và
Tý thừa Quý nhân là cát tướng.
Lý đoán Tam quang khóa
Tam quang là 3 cái sáng, 3 nơi được quang đãng, sáng suốt. Ba chỗ này là
Can-Chi-Sơ truyền. Can ứng vào bản thân, Chi ứng vào nhà cửa hoặc ứng cho đối
tác đang cùng quan hệ, Sơ truyền ứng vào sự việc hành động.
Can được Vượng khí như người đang trong thời kỳ thịnh vượng, mạnh mẽ,
âm quỷ không hại được, lại thừa cát tướng là thêm hưng quang sáng suốt. Đó là
nhất quang.
Chi được Vượng khí, tức là nhà ở hoặc người đang cùng cộng tác quan hệ
trong công việc đang gặp thời hưng thịnh, ma quỷ chẳng đến quấy nhiễu, lại thừa
cát tướng thì thêm quang đãng. Đây là nhị quang.
Sơ truyền được Vượng-Tướng khí, tức là chỗ động sự được hưng thái,
không bị ngăn ngại, lại thừa cát tướng thì thêm rực rỡ. Đây là tam quang.
Tam quang khóa có lời Tượng: sự vật được mầu tươi vui, việc làm yên lành,
mưu vọng thành toại, sinh kế hưng long, phúc lộc tự nhiên đến, tù hình được thả,
bệnh tật sẽ lành, mọi tai họa đều tiêu tan.
Gặp Tam quang khóa thì được thông đạt sáng suốt, cầu quan mau thành,
đang làm quan thì mau thăng chức. Như Mạt truyền không gặp Chi hình, Chi hại
thì binh trận ắt thắng vẻ vang. Còn Mạt truyền gặp Chi hình, Chi hại và thừa hung
tướng Xà-Chu-Câu-Hổ-Vũ thì gia đình trước kia giầu có, nhưng sau nghèo túng.
Còn gặp Nhị hợp là được yên vui, ung dung, an nhiên tự tại.

Tam quang khóa là quẻ con mãnh hổ đang đứng trên núi cao, có tượng là
quang minh thông thái, điềm triệu của rạng rỡ và thông suốt. Mọi việc không phí
sức lực mà được lợi ích. Tốt lắm thay Tam quang khóa (quẻ Sơn Hoả Bí).
Sơn Hoả Bí, văn minh và đồi bại. Sự phát triển nền văn minh, đó là tất yếu
của xã hội loài người. Một cá nhân, tiến triển quá độ của văn minh, sẽ khiến cho
bản thân họ cùng môi trường xung quang nhìn nhận vẻ đẹp của sự tàn lụi, cuối
cùng mất đi sức sống mà thiên nhiên ban tặng. Vẻ duyên dáng khả ái trong hình
thức là điều cần thiết cho sự kết hợp, một cảm giác nhất thời được hai bên hài lòng
và dễ chịu, nhưng khi dùng sự khả ái duyên dáng làm phương tiện phục vụ cho hoa
lệ bên ngoài, che đậy tàn lụi bên trong, chìm đắm trong sự thích thú khoái lạc, nó
trở thành quá quen thuộc, chính đạo lạc lối, sự xấu xa đã thấm vào trong bản chất,
khó lòng vãn hồi. Đồi bại.
Tam quang khóa mà thấy Can Chi và Sơ truyền có Thần-Tướng tương sinh
hay tỷ hòa (đồng ngũ hành), Mạt truyền lại thừa cát tướng là quẻ rất tốt, ứng điềm
lành to lớn cho bậc quan nhân, tăng chức tước phẩm lộc, thường dân cũng được rất
nhiều may mắn. Ham mê nỗ lực với cái đẹp của điền viên lại mâu thuẫn với tính
tằn tiện (âm nhu) nên bị hối tiếc và trách cứ. Biết kiểm điểm vừa phải thì chung
cục được thuận lợi (Bí: Lục ngũ) Người ở thời Bí, không sợ người ta không biết
trang sức làm đẹp, chỉ sợ làm đẹp thái quá mà mất sự thanh trong, sinh tục.
Tam quang khoá thấy Can Chi đứng phía sau Quý nhân, tức là Can Chi thừa
Không, Hổ, Thường, Vũ, Âm, Hậu, và Mạt truyền bị hưu-tù-tử khí, thừa hung
tướng thì gọi là quẻ Tam quang thất minh (mất sáng), trước có công đức mà sau bị
chèn ép, ngăn cấm, muốn hưng đạt mà chẳng kham nổi (Bí: Lục tứ). Những người
hàm ơn lẫn nhau, mọi công việc chính sự cần phải làm cho mạch lạc, sáng sủa, vì
khi mối quan hệ bị phân cách và gián đoạn, thì không thể dùng văn sức để che lấp
thực tình (Bí: Cửu tam).
Sơn Hoả Bí, tô điểm cho đẹp, quái từ cho rằng, sự vật được tô điểm thì có
thể dẫn tới hanh thông. Đặc biệt là những sự vật nhỏ yếu, nếu tô điểm thoả đáng,
thì có thể nâng cao giá trị vẻ đẹp, đề cao vẻ đẹp tự nhiên mộc mạc. Trong mối giao
tiếp xã hội, nhận thức và suy xét một công việc chính sự, cần phải có tính chính
xác của thông tin và có đầy đủ độ tin cậy, không thể lấy cơ sở từ văn sức, công văn
giấy tờ mà đi đến quyết định được.
Quẻ Sơn Hoả Bí thuộc tháng 11. Hành niên và những tuổi: Kỷ Mão, Kỷ
Sửu, Kỷ Hợi, Bính Tuất, Bính Dần, Bính Tý thì được cách.

BÀI KHÓA 12
TAM DƯƠNG KHÓA
. Thiệu quẻ: Gặp quẻ có đủ 3 điều kiện sau đây thì gọi là Tam dương khóa:
Quý nhân thuận hành, Can Chi đứng ở trước Quý nhân, Sơ truyền được Vượng-
Tướng khí.
. Lời giải: Quý nhân nằm ở 6 cung địa bàn Hợi-tý-Sửu-Dần-Mão-Thìn, thì
gọi là Quý nhân thuận hành. Can Chi ở những cung có thừa Xà-Chu-Hợp-Câu-
Long, tức là đứng trước Quý nhân.
. Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Dậu, giờ Thân.
Lý đoán Tam dương khóa
Tam dương là 3 khí Dương, nhưng phải thông thuận thì mới có nghĩa là Tam
dương, luận như sau: khí Dương thuận hành thì Quý nhân thuận hành, đó là một.
Can Chi đứng ở trước Quý nhân thì khí Dương thông thẳng, đó là hai. Sơ truyền
Vượng-Tướng khí thì khí Dương tiến tới được, đó là ba.. Ba nơi chính đáng này
đều được dương khí khai thông hưng thái, nên gọi là Tam dương khai thái, gọi tắt
là Tam dương.
Tam dương khóa có lời Tượng: sự vật đượm mầu sáng, quan chức tiến
thẳng, kiện thưa được giải, tù ngục được tha, bệnh tật sẽ lành, tiền tài mãn nguyện,
người đi sẽ về, giặc đến không cần đánh chúng cũng lui, sinh sản con hiền, hỏi việc
gì cũng ứng sự tốt.
Tam dương khóa có lẫn Lục dương khóa (khóa 64) mà việc công thì tốt, còn
hỏi việc tư riêng thì không hay. Quẻ có đủ Tứ thuận cũng ứng điềm tốt như Tam
dương khóa, dẫu bất kể việc trước có trì trệ, thì sau cũng được thành tựu. Tứ thuận
gồm 4 điều kiện sau:
1. Sơ truyền thừa hung thần hung tướng, nhưng Mạt truyền thừa cát thần cát
tướng.
2. Sơ truyền bị Tù-Tử khí, nhưng Mạt truyền được Vượng-Tướng khí.
3. Quý nhân thuận hành.
4. Sơ truyền đứng ở trước Quý nhân.
Tam dương khóa là quẻ Gươm rồng để ở nơi tráp, có tượng là nhân dụng lấy
bề tôi mà gặp được Vua, có tài có lộc (quẻ Hoả Địa Tấn). Hoàn cảnh rõ dàng như
mặt trời mọc, sứ mệnh và thời cơ đã tới, tấn công vào sự tranh chấp đối đầu mà
không cần phòng ngự. Đang có nhiều ưu điểm thuận lợi và có được lợi thế. Tiến
tới và tăng trưởng nhưng không mù quáng, mê muội. Với thái độ mềm mỏng thuận
theo minh quân, từng bước tự khẳng định năng lực và vai trò của mình. Bất luận là
bao nhiêu công việc, đều có thể triển khai một cách thuận lợi, nhận được sự thừa
nhận và ủng hộ của những người xung quanh. Cũng có tượng, người trước đây
chịu đựng nhiều gian khổ, nay đã ngẩng đầu, mở mày mở mặt.
Háa địa Tấn, tình trạng của quái từ cho rằng: Sơ âm tiến tới mà không được
tín nhiệm tin tưởng, chỉ vì giữ vững lập trường quan điểm của mình mà bị đối đầu
ngăn cản. Nhị âm thấy nhiều khó khăn trong con đường tiến thủ, chưa gặp được sự

tiếp ứng, không thể tự tiến, con đường tiến tới gập ghềnh, phải nhờ vào vợ hay Âm
phù để tiến thân. Tam âm không kiềm chế nổi dục tâm, bằng mọi cách tìm người
đồng đạo, đồng khí tin tưởng và ủng hộ, thuận theo bề trên để tiến tới. Tứ dương
không có kỹ năng chuyên môn, không nghề nghiệp, dùng dã tâm để có bằng được
ngôi vị cao, mệnh tiện mà ngồi quý vị thì tự kéo kẻ thù tới. Ngũ âm một đấng minh
quân có được nhiều hiền thần phò tá, và cùng với họ tiến lên, trong tay có Gươm
rồng (ấn quyền) mà được thuận tình. Thượng dương đã tiến tới chỗ cao tột cùng,
đến nỗi không còn đường tiến nữa, dùng thủ đoạn tranh công cướp danh của người
làm của mình, nên dẫn tới phản loạn, phải dùng sức mạnh cưỡng ép, trấn áp, nên
không thích hợp với chính đạo mà hối tiếc ân hận.
Tam dương khóa thấy Tam truyền thừa cát tướng và cùng địa bàn tương
sinh, hoặc Sơ truyền và Can Chi đều thừa cát tướng, thì trăm mưu ngàn việc đều
lợi thế , kết quả mỹ mãn. Làm quan lên chức. Bệnh tưởng chết thì sống lại. Tội tử
hình được ân xá, dù quẻ gặp Tam hình, Lục hại cũng vẫn còn tốt. Có tượng là:
không có hối tiếc, không vì thất bại hay thành công mà vui mà buồn, cứ tiến tới ắt
được phúc lành (Tấn: Lục ngũ). Ở vào ngôi vị không thoả đáng, đó là ân hận, nhu
nhược vị thế tôn quý mà làm minh chủ, đành phải ñy thác, trong lòng đành gạt bỏ
mọi tính toán mưu lợi ham được sợ mất (âm), vì đã uỷ nhiệm đúng người đúng
việc. Đó là khi gặp Tam hình và Lục hại.
Tam dương khóa thấy Quý nhân lâm ngục (lâm Thìn Tuất địa bàn), Sơ
truyền tác Quỷ, Trung và Mạt không có cứu thần, như hào Tử tôn khắc Quỷ, như
Đức thần, Sinh khí, Can sinh, Phúc tinh...thì gọi là quẻ Tam dương bất thái, việc gì
cũng ẩn chứa điều ám muội, không thể thành tựu được, hoặc trước tốt mà sau cũng
hóa không, tiêu ma, ứng điềm lo lắng buồn sợ, thấy rõ sự hung nơi chỗ mình đang
tin tưởng, khó đảm đương nổi chức trách ngôi vị, ngôi cao chừng nào thì kinh nguy
chừng ấy (Tấn: Cửu tứ). Đạo của thời Tấn chủ ở nhu nhuận, thuận theo mà tiến tới
tăng trưởng. Thời Cửu tứ bất trung bất chính, trộm chiếm ngôi cao, tham lam lo
mất thì hay sợ người, cố sức bám lấy địa vị trong khi không có đủ năng lực, ngang
ngạnh và ngông cuồng, không được sự ủng hộ, bị ghen ghét, là con đường tiến tới
nguy khốn. Làm quan thì mất ngôi, công chức và thường dân thì khó tránh được vu
oan, kiện tụng.
Hoả Địa Tấn thuộc tháng 2, những người tuổi: Ất hoặc Quý: Mùi-Tị-Mão,
hay tuổi Kỷ: Dậu-Mùi-Tị thì được hợp cách.

BÀI KHÓA 13
TAM KỲ KHÓA
. Thiệu quẻ: Quẻ thấy Tuần kỳ phát dụng là Sơ truyền thì gọi là Tam kỳ
khóa. Tam truyền có Tuần kỳ và Can kỳ, hoặc Tam truyền có đủ 3 chữ của Tuần
kỳ: Hợi-Tý-Sửu thì gọi là Chân tam kỳ khóa.
Tam truyền có đủ Giáp-Mậu-Canh thì gọi là “Địa hạ tam kỳ”, tức là có đủ
Dần-Tị-Thân, đó là quẻ Phục ngâm tự nhậm của những ngày Giáp: Tý-Tuất-Thân-
Ngọ-Thìn-Dần. Tam truyền có đủ Ất-Bính-Đinh thì gọi là “Thiên thượng tam kỳ”,
tức là có đủ Mão-Tị-Mùi.
Lời giải:
. Tuần kỳ:chiêm nhằm những ngày:
1. Thuộc về tuần Giáp Tý- Giáp Tuất thì Sửu là Tuần kỳ.
2. Thuộc về tuần Giáp Thân-Giáp Ngọ thì Tý là Tuần kỳ.
3. Thuộc về tuần Giáp Thìn và Giáp Dần thì Hợi là Tuần kỳ.
. Can kỳ:
+ Ngày Giáp thì Ngọ là Can kỳ. + Ngày Ất thì Tị là Can kỳ.
+ Ngày Bính thì Thìn là Can kỳ. + Ngày Đinh thì Mão là Can kỳ.
+ Ngày Mậu thì Dần là Can kỳ. + Ngày Kỷ thì Sửu là Can kỳ.
+ Ngày Canh thì Mùi là Can kỳ. + Ngày Tân thì Thân là Can kỳ.
+ Ngày Nhân thì DËu là Can kỳ. + Ngày Quý thì Tuất là Can kỳ.
. Mẫu quẻ: ngày Kỷ Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ Mùi.
Kể thêm các quẻ: ngày Đinh Dậu, Ất Dậu, Kỷ Dậu, Quý Dậu, Tân Dậu,
Bình Tuất, Mậu Tuất, Canh Tuất, Nhâm Tuất, Nhâm Thân mà quẻ thấy Tý gia Hợi
là những quẻ Chân tam kỳ khóa (đúng mực), vì Tam truyền là Hợi-Tý-Sửu.
Lý đoán Tam kỳ khóa
Tam kỳ là ba điều kỳ lạ, ba điều đặc sắc, tốt. Bởi tốt, ít gặp khó thấy, nên nói
là kỳ lạ. Ba cái kỳ lạ là 3 chữ Hợi-Tý-Sửu của 3 tuần kỳ trong 6 tuần Giáp, vì Hợi-
tý-Sửu là 3 thời kỳ tinh tuý nhất của Nhật Nguyệt, là 3 vật báu trong trời đất. Theo
Thiên sự thì Sửu là Ngọc đường, Tý là Minh đường, Hợi là Giáng cung, là ba cung
chính đại trên thiên đường. Vì vậy, ở Tam truyền thấy có Tam kỳ, nhất là Sơ
truyền, là quẻ rất tốt vậy. Nơi Chính phủ Ngọc đường là ty lo về văn sự, Minh
đường là ty lo về Chính trị và lễ nghĩa, Giáng cung là ty lo về Luật lệ.
Tam kỳ khóa có lời Tượng: muôn sự đều hòa hợp. Tai ương giải trừ. Hôn
nhân sánh duyên cùng thục nữ. Bệnh gặp thầy hay. Học vấn gặp điều hay lạ bổ ích.
Mọi việc đều hưng thịnh. Gặp quẻ Tam kỳ thì trăm họa tiêu tán, dẫu có hung thần
hung tướng cũng vẫn tốt, quan trọng là phải có Tuần kỳ, nếu chỉ có Can kỳ mà thôi
thì chưa đáng gọi là Tam kỳ. Gặp §ịa hạ tam kỳ cũng khá tốt, gặp Thiên thượng
tam kỳ thì không luận.
Tam kỳ khóa là quẻ trên dưới cùng vui vẻ, đẹp lòng nhau. Tượng con
Phượng hoàng hợp bạn, tượng vạn vật phát sinh là cảnh tượng vui vẻ (Lôi Địa
Dự).Tiếng sấm nổ vang, mặt đất rung chuyển, tượng cho sự hòa vui.
Khí Dương phát động, trên động dưới thuận theo tất dược vui vẻ.
Lôi địa Dự, tình trạng của quái từ cho rằng: Sơ âm thất chính, đắm chìm
trong hoan lạc mà tự cho là đắc ý, được trên ân sủng kiêu mãn, vui quá thì dâm, chí
cùng thì hung. Nhị âm luôn cảnh giới nghiêm túc, ngộ ra lẽ sai trái của sự nhàn nhã
vui vẻ, lười nhát uể oải, trên không a dua, dưới không nhờn. Tam âm xun xoe, bợ
đỡ a rua nịnh hót người trên để cầu hoan lạc. Tứ dương: có thể thực hiện cái vui
của thiên hạ, người đời nhờ có mình mà được vui, thì sẽ có thu hoạch lớn, được
bạn bè thân thiết hỗ trợ. Ngũ âm: dưới có người nắm thực quyền, sống trầm lặng
phiền muội, biết quan tâm tới đạo lý thông thường thì không đến nỗi diệt vong.
Thượng âm chìm đắm trong sự hoan lạc mà mất đi lý tính, đứng trước nguy cơ diệt
vong.
Chí không thể quá thoả mãn, vui không thể đến cực độ. Chỗ lo lắng là chỗ
sống, chỗ an lạc là chỗ chết. Vui sướng đến cực độ thì sinh lắm đau buồn. Lôi Địa
Dự, mỹ nhân kế, công và tội của sự hoan lạc. Nguyên lý “ưu” và “lạc” là hai cực
dựa vào nhau, cùng tồn tại song song đối với Nhân luân vậy.
Tam truyền có cả Tuần kỳ và Can kỳ, hoặc có đủ Tam kỳ: Hợi-Tý-Sửu là
quẻ hoàn hảo, gặp họa đổi thành phúc, xuất trận dụng binh ắt được thắng to. Quan
nhân chiêm gặp tốt vô cùng, tượng chính bền và tốt đẹp (Dự Lục nhị).
Tam truyền thừa hung tướng, chỉ có Can kỳ mà không có Tuần kỳ, lại Sơ
truyền bị hưu-tù-tử khí là quẻ của người vận đã cùng, phải thời nương tựa mà
không nhờ cậy được, chí nhụt, hèn yếu, sự nhờ đỡ chẳng được dài lâu. Tượng
trước reo mừng an vui, mà sau biến thành hung họa (Dự Sơ lục.) Được cấp trên
sủng ái, trong lời nói và hành động thể hiện thái độ đắc ý, chỉ biết kêu gọi, hô hào,
chỉ nói hay đều là chưa đủ, lại còn “minh dự”. Tại sao lại nói là “minh khiêm” và
“minh dự”, ý nghĩa đối lập nhau giữa cát và hung (?).
Theo cách nhìn từ Kinh Dịch, không bàn theo cách nhìn của khoa học hiện
đại. Khí Dương chuyển động tới phía Đông, gặp khí Âm, thì sinh ra Chấn-Sấm.
Phương Đông cung Mão: Đế xuất, mặt trời mọc, nên gọi là Minh. Dương ở trong
Âm, Dương nghịch hành về Tây Bắc, gặp khí Âm thì sinh Cấn-Núi, giới hạn giữa
sáng và tối, chỉ khi Bính về tới Ly- Bính nạp Cấn, thì Cấn mới trọn vẹn được
Minh. Chấn-Sấm nghe tiếng mà không thấy hình, Cấn-Núi thấy hình mà không
nghe thấy tiếng.
Cấu tạo nên quẻ, Lôi Địa Dự là quẻ có 5 hào Âm và 1 hào Dương, Địa Sơn
Khiêm cũng là quẻ có 5 hào Âm và 1 hào Dương. Dương với tính chủ động và đi
lên, biến đổi lần 3 thì là Khiêm, biến đổi lần 4 thì là Dự ( Ma là biến đổi, ma quái
nghĩa là quái biến đổi). Hào 3 thì Đa hung cũng gọi là Minh, hào 4 thì Đa nghi
cũng gọi là Minh. Khiêm thì khiêm nhường, nhún nhường mà phải thay hình đổi
dạng, vì trên một nền Đa hung. Dự thì mỹ nhân kế, công và tội của sự hoan lạc,
chính diện và phản diện khó lường, vì trên một nền Đa nghi. Đó là thời của quẻ
chăng ? Gọi là Thời thì nên hiểu như thế nào ? Khi là Thời vụ, khi là Thời cơ, khi
là Thời sự, khi là Thời vận, khi là Thời điểm, khi là Thời kỳ...

BÀI KHÓA 14
LỤC NGHI KHÓA
. Thiệu quẻ: quẻ thấy Tam truyền có Tuần nghi thì gọi là Lục nghi khóa.
Như Tuần nghi được dùng làm Sơ truyền, hoặc trong Tam truyền có Tuần nghi, lại
có Chi nghi nữa, thì gọi là Chân lục nghi khóa (đúng mực).
. Lời giải: mỗi Tuần giáp có 10 ngày, Tuần nghi cũng gọi là Tuần thủ, vì
chính nó là chữ đứng đầu của mỗi Tuần Giáp.
+ Tuần nghi: ngày chiêm quẻ thuộc về
- Tuần Giáp Tý thì Tý là Tuần nghi.
- Tuần Giáp Tuất thì Tuất là Tuần nghi.
- Tuần Giáp Thân thì Thân la Tuần nghi.
- Tuần Giáp Ngọ thì Ngọ là Tuần nghi.
- Tuần Giáp Thìn thì Thìn là Tuần nghi.
- Tuần Giáp Dần thì Dần là Tuần nghi.
+ Chi nghi:
- Ngày Tý thì Chi nghi tại Ngọ. - Ngày Sửu thì Chi nghi tại Tị.
- Ngày Dần thì Chi nghi tại Thìn. - Ngày Mão thì Chi nghi tại Mão.
- Ngày Thìn thì Chi nghi tại Dần. - Ngày Tị thì Chi nghi tại Sửu.
- Ngày Ngọ thì Chi nghi tại Mùi. - Ngày Mùi thì Chi nghi tại Thân.
- Ngày Thân thì Chi nghi tại Dậu. - Ngày Dậu thì Chi nghi tại Tuất.
- Ngày Tuất thì Chi nghi tại Hợi. - Ngày Hợi thì Chi nghi Tý.
. Mẫu quẻ: ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Mùi, giờ Dần.
Lý đoán Lục nghi khóa
Lục nghi là 6 cái khuôn mẫu, đứng đầu làm nghi mẫu để dẫn dắt đằng sau,
nên gọi là Nghi. Trong 10 thiên Can và 12 §ịa chi phối hợp với nhau, thiên can bắt
đầu từ Giáp, địa chi bắt đầu từ Tý, thì hết 60 ngày lại bắt đầu lại từ đầu, có tất cả 6
Tuần giáp, nên cũng có 6 chữ đứng đầu làm Nghi mẫu, nên gọi là Lục nghi.
Lục nghi khóa có lời Tượng: phúc lộc vui mừng, nhiều hỷ khánh. Tội được
ân xá. Bệnh gặp thầy hay. Văn thơ mừng rỡ. Cầu Quý nhân gặp thời. Quẻ gặp
hung thần hung tướng cũng đổi sầu ra vui.
Thấy Thìn Tuất lâm Can Chi là quẻ lo âu, nhưng thấy Tuần nghi lâm Niên
Mệnh và được dùng làm Sơ truyền là quẻ xấu biến thành tốt, đang lo thì hoá vui,
trước dở sau hay.
Tam truyền có Chi nghi mà không có Tuần nghi cũng vẫn tốt, nhưng chưa
đủ gọi là Lục nghi khóa, vì phải có cả Tuần nghi cùng Chi nghi ở Tam truyền, lại
thêm thừa cát tướng Quý, Long, Hợp... thì gọi là quẻ “Phú quý Lục nghi”, ứng
điềm giầu sang. Quẻ Lục nghi khóa thấy có Can Chi nhập Tam truyền là quẻ người
cùng nhà cửa sung mãn (Hỷ khí dật nữ chi khóa).
Bát thuần Đoài: muốn soán đoạt cần phải cúng tế trước (Đoái: chiếm đoạt),
tốt nhất phải bói hỏi ý kiến thần linh.

Lục nghi khóa là quẻ khí sắc vui mừng, vui sướng, thể hiện rõ không khí ra
bên ngoài, khiến mọi người nhìn thấy mỉm cười. Truyện trò giao lưu làm cho con
người thông hiểu nhau là rất quan trọng. Cũng còn gọi là quẻ nước sông hồ nuôi
dưỡng vạn vật. Có tượng hoà hợp vui vẻ, tượng trời mưa, hai hào Dương ở dưới
một hào Âm, muốn chỉ là chỗ ẩm thấp, Âm ở trên làm cho dưới ướt (quẻ Bát thuần
Đoài). Vui mừng là trạng thái tình cảm của con người. Đạo “vui” của quẻ Đoài
nhấn mạnh “trong cương, ngoài nhu”, sự vui mừng không trái với chính đạo, giao
lưu, giao tiếp phải lấy sự thành thực làm cơ sở, nếu sáo mép, sảo ngôn lệch sắc thì
không đúng với đạo Đoài, là tượng “lệ trạch đa” (tranh luận nhiều).
Tình trạng của quẻ Đoài: hai hào Âm đều có ý mềm mỏng làm vui người
khác, là hình tượng bị phủ định. Bốn hào Dương thì tình trạng có khác nhau. Hào
Sơ cương chính, hoà duyệt, tốt nhất. Hào nhị thành tín hoà duyệt “hối vong”, cũng
tốt. Hào Tứ cân nhắc lựa trọn niềm vui, “hữu hỷ”. Hào ngũ ở ngôi vị tôn quý mà
vui tin tiểu nhân, răn phải đề phòng “nguy lệ”. Dương cương đừng để âm nhu lôi
kéo, giữ đức chính, cự tuyệt tà nịnh, thì mới có thể đạt đến sự vui mừng tốt đẹp.
Làm vui người khác, hay vì người khác mà vui, nếu tà vọng thì đều dẫn tới “hung
cữu”. Núi xanh như quân tử, làm ta vui, không phải bằng sự nịnh bợ.
Bát thuần Đoài: là hưng thịnh phồn vinh, Đoài là mọi vật ở thời vui sướng,
vui vẻ hoà nhã, có lợi cho việc giữ bền trinh chính. Cương ở trong nhu ở ngoài,
Âm thể hiện ra bên ngoài, biểu hiện cái đức: ngoài mềm mỏng, trong cứng rắn, có
thể làm cho tâm hồn giữa người với người hòa hợp, nhờ vào ma lực, mê hoặc mà
quyến rũ, làm cho người quên mọi vất vả đau khổ mà thuận theo. Đối mặt với bất
kỳ nguy nan nào, đều có thể dũng cảm khiêu chiến chính diện. Đoài là lực lượng
rất lớn, đủ để khích lệ sức mạnh của dân chúng. Bàn bạc định hướng cho tương lai,
giảng chỗ chưa rõ, luyện tập chỗ chưa thành thục, thấm nhuần cho nhau, bồi bổ
cho nhau để cùng có ích, như vậy là thuận với lẽ Trời tình người.
Phàm quẻ thấy Tam truyền có Tuần nghi thừa Liêm mạc Quý nhân, mà
chiêm khoa cử ắt đậu cao, nếu có lẫn quẻ Tam kỳ nữa, thì làm việc chi cũng không
trở ngại, được vui mừng thắng lợi, dẫu quẻ có hung thần hung tướng cũng không
hại. Hoặc như Sơ Mạt đều có thừa cát tướng, thì ắt được trọn lành trước sau, tượng
cho sự đẹp lòng tốt (Đoài Sơ cửu) không có bè đảng, không bị ai nghi ngờ, lời nói
không siểm nịnh, hào và vị đều cương, không a dua tà nịnh gần gũi âm nhu.
Tam truyền không có Tuần nghi, chỉ có Chi nghi, thừa hung thần hung
tướng, hoặc Sơ truyền là Chi nghi, nhưng lại khắc Hành niên, là quẻ xấu, có tượng
là bởi tin cậy nơi sự lột xé ắt có điều hung ác, đối tượng ưa thích không xứng đáng
(Đoài Cửu ngũ) Hào Cửu ngũ ở thời Đoài, tuy dương cương trung chính, ở địa vị
tôn quý, nhưng lại gần cạnh Thượng lục âm nhu, cũng như bị tiểu nhân nhu tà
quyến rũ và tin tưởng nó, dẫn tới khí chất dương cương bị tiêu bác, sẽ nguy hại.
Sức cảm động người của sự ưa thích thật đáng sợ, bị nó làm cho cảm rồi sẽ bị nó
làm cho “tiêu bác”, nhờ vào ma lực, mãnh lực quyến rũ, sự phỉnh nịnh của những
kẻ xảo ngôn lệch sắc. Thánh nhân cũng còn sợ, huống chi người quân tử đắm say
người mình ưa thích.

BÀI KHÓA 15
THỜI THÁI KHÓA
Thiên địa hòa xướng chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Thái tuế hay Nguyệt kiến tác Thê tài
và lại thấy Thanh long, Thiên hợp, Đức thần lâm Tam truyền, nhưng phải có một
hào lâm Sơ truyền thì gọi là Thời thái khóa.
Mẫu quẻ: Ngày Mậu Dần, Nguyệt tướng Mão, giờ Tuất, năm Tý, tháng 9 (Tuất).
Tuất
(mạt) Tý (Sơ)
Thiên hợp Hợi Sửu
ThanhLong
Ngoạt Câu Trần ThiênKhông
Can Mậu Thái Tuế
kiện
Tuất Mão Mùi Tý
Dậu Mậu Tuất Dần Mùi Dần
Chu Tước Thời thái khóa Bạch Hổ
Thân (Tri nhất dương nhật)
Đằng Xà Tý Tị TuấtThân
Tài Can Đức
ThanhLong Th.Đức TháiThường
Th.Hợp
Thái Tuế NgoạtĐức
Tị (Trung)
Thái Âm
Mùi Ngọ Thìn
Can Đức
Chi Dần Quý Nhân Thiên Hậu Huyền vũ
Thiên Đức
NguyệtĐức
Quẻ chiêm nhằm năm Tý nên Sơ truyền Tý là Thái tuế và Tý tác Thê tài
(Can Mậu khắc Tý) thừa Thanh long. Chiêm nhằm tháng 9 nên Trung truyền Tị là
Thiên đức lại cũng là Nguyệt đức. Tháng 9 nên Mạt truyền Tuất là Nguyệt kiến và
thừa Thiên hợp. Ngày Mậu nên Trung truyền Tị cũng là Can đức. Quẻ kiểu mẫu
này có đủ mọi điều kiện theo trong thiệu quẻ cho nên gọi là Thời thái khóa.
Lý đoán Thời Thái khóa
Thời thái nghĩa là thời vận hưng thái, thời vận phát đạt lớn lao. Ví như trong
một nước thì Thái tuế là bực toàn quyền, Ngoạt kiện là hàng Đại tướng, Thanh
long là hàng tôn trưởng, tôn quí, tiền tài hỉ khánh. Thiên hợp là các bộ Mưu cán,
chính trị, lương lộc, lễ nhạc, hôn nhân, hòa cát. Đức thần là phúc đức...Tam truyền
cũng như một Quốc gia có đủ cấp bậc, đủ nhân vật, đủ sự kiện cùng luật lệ hoàn
hảo như thế tất phải là một Quốc gia đang được thời hưng thái nên gọi là Thời thái
khóa. Nhưng nên nhớ quẻ không buộc có đủ Thái tuế, Ngoạt kiện, cũng không
buộc có đủ cả Thanh long, Thiên hợp, cũng không buộc có tới 2, 3, 4 Đức thần,
nghĩa là chỉ có Thái tuế hay chỉ có Ngoạt kiện cũng được. Quẻ kiểu mẫu thật là
hoàn hảo, vì có đủ hào Tài, Thái tuế, Ngoạt kiện, Thanh long, Thiên hợp và có tới
3 Đức thần, lại Trung truyền có Thái âm cũng là cát tướng.
Thời thái khóa có lời tượng: ơn trên phong tước. Tai họa dần tiêu. Mưu tính
sự chi cũng không bị trở ngại. Người trốn đi lại quay về. Giặc cướp tự nó thua bại.
Thai sinh con quý. Tương lai huy hoàng.
Người chiêm được quẻ Thời thái, tức nhiên thời vận phải được thông suốt.
như Can Chi được vượng tướng khí lại nhập Sơ truyền mà Sơ truyền thừa Quí
nhân và Bản mệnh hay Hành niên thừa Thanh long hay Thiên hợp lại cũng nhập
Tam truyền thì gọi là quẻ Thiên ân, có nghĩa là được trời ban ân phúc xuống. Vậy
cho nên làm quan được bề trên ban ân điển, thường dân được Quí nhân cho phúc
huệ, thai sinh quí tử, bệnh hoạn sẽ lành, tù tội được tha. Nhưng nếu Sơ truyền bị
Tuần không thì gọi là quẻ Thiên ân vi định, ấy là người trên muốn ban ân huệ cho
mình nhưng trong lòng còn do dự, chưa quyết định, có tượng là chính bền mà tiếc
giận (ở kinh dịch chính là quẻ Thái -Thượng lục).
Thời thái khóa là quẻ trời đất giao hòa thông thái, Âm Dương thái thịnh,
điềm Kỳ lân xuất hiện, Phượng đỏ liệng bay, Quốc gia có bực kỳ tài, lúc người
quân tử đắc thời, đời bình trị, thiên hạ âu ca. Lại có tượng nhỏ qua mà lớn lại.
Phàm Thời thái khóa mà Sơ Mạt có đủ Thanh long và Thiên hợp là quẻ hoàn
toàn tốt, có phúc thần hộ mệnh, cầu quí nhân được ái sủng, thường nhân được phát
đạt tiền tài hoặc gặp các điều vui mừng, có tượng là Vua đế Ất gả em gái, lấy làm
có phúc trọn tốt lắm vậy.

BÀI KHÓA 16
LONG ĐỨC KHÓA
Vân long tế hội chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền vừa là Thái tuế vừa là Thái dương, lại
thừa Quí nhân thì gọi là Long đức khóa.
Lời giải: Thái tuế tức là tên Năm hiện tại. Thái dương là mặt trời, tức là tên
của Nguyệt tướng, một thân phận của mặt trời. như Thái dương không nhập Sơ
truyền mà lại là Trung truyền hay Mạt truyền cũng dùng được.
Mẫu quẻ: Ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Ngọ, giờ Thân, năm Ngọ, tháng 6.
Ngọ
Mão Thìn Tị
Quý nhân Thái dương
Thiên hợp Chu tước Đằng xà
Thái tuế
Thân Ngọ Dậu Mùi
Dần Tân Thân Hợi Dần Mùi
Câu trận (Long đức khóa nguyên thủ) Thiên hậu
Ngọ Thìn Dần
Sửu Quý nhân Thân
ThanhLong Thái Tuế Thái âm Can Tân
Thái dương
Tý Hợi Tuất Dậu Chi Hợi

Quẻ này chiêm nhằm năm Ngọ và Nguyệt tướng Ngọ, nên Sơ truyền Ngọ là
Thái tuế và Thái dương thừa Quí nhân cho nên gọi là Long đức khóa. Ngoài ra quẻ
còn là Nguyên thủ khóa vốn tốt, lại Sơ truyền Ngọ vượng khí thừa Nguyệt hợp (1)
là cát thần, đã tốt lại càng thêm tốt.
Lý đoán Long Đức khóa
Thái tuế ví như bậc Toàn quyền, tổng thống, đứng đầu mà che trở và ban ân
đức cho thiên hạ, vì Thái tuế tức là Năm, mà Năm thì bao gồm (Tổng thống) cả
Tháng, Ngày, Giờ, Phút. Ngoạt tướng là chúa tể, vì chính nó là Thái dương đem
ánh sáng cho vạn vật. Quí nhân là sao tốt nhất, đứng đầu trong 12 thiên tướng thay
quyền thượng đế đem phúc đức đến và làm tiêu tai, tiêu họa khổ cho Muôn loài.
Tóm lại Thái tuế, Thái dương, Quí nhân là ba vị sao chí cao, chí quí và chí thiện,
đồng được phát dụng làm Sơ truyền hoặc nhập Tam truyền có khác chi con Rồng
làm mưa đầm đìa, Muôn loài vật được tơi nhuận, tức như Rồng (Long) mưa phúc
đức nên gọi là Long đức khóa, cốt ứng việc bề trên ban ân trạch, ban phúc huệ
xuống hàng dân chúng, giống như tích xa việc Vua Chu trị nước, giống như ngày
nay các bậc vua chúa, Tổng thống Mua cày khai đất cho dân làm ruộng, giảm tội tù
nhân.v.v.v...
Long đức khóa có lời tượng: ơn trên ban xuống, trăm họ hân hoan, tiền tài
đến chỗ. Việc vui tới nơi. Công danh hòa hội. Mua bán đồng lòng. Kiện tụng dứt
khoát. Quan chức thăng tiến. Yết kiến người trên ắt có nhiều điều lợi.
Long đức khóa là quẻ cá Rồng hội lại, xiết bao khánh hỷ, ân huệ, có tượng
nước thấm nhuần xuống (ở kinh dịch chính là quẻ Trạch Địa tụy).
Như Sơ truyền chính là Thái tuế thừa Quí nhân, còn Trung truyền hay Mạt
truyền là Thái dương (Nguyệt tướng), Tam truyền có một vài cát thần như Hoàng
ân, Thiên chiếu(2)...là quẻ rất tốt, bọn sĩ thần ắt được thêm quan thêm chức, điềm
Tổng thống hay vua chúa cùng các quan nhân mở hội tế lễ, ân đức đầm đìa, rực rỡ,
hàng sĩ tử cầu lộc vị ắt được nhiều ân huệ, yết kiến bề trên hay Mưu tính sự việc
chi cũng tốt và thành, tiền tài đa tựu, hỷ khánh trùng trùng, dầu Sơ truyền thừa
hung thần, Tam truyền có hung tướng cũng không hại, không lỗi lầm (Quẻ Trạch
Địa Tụy-Cửu tứ).
Nếu Sơ truyền tác Quỷ (khắc Can), thừa hung thần mà chiêm hỏi việc thưa
kiện ắt có can hệ đến bậc trên, hoặc như người bậc trên mà lại cầu việc với kẻ dưới
là quẻ rất bất lợi, có tượng là sự đáng tin tởng ở lúc đầu mà bị loạn ở lúc cuối, tuy
cũng có điều kết tụ hội hợp nhưng vì ý chí cuồng vọng, nên việc làm không thành,
như bỏ qua sở vọng bất chính có thể vô hại (Trạch địa Tụy-Sơ lục).
Chú thích: (1) Nguyệt hợp tháng giêng tại Hợi, tháng hai tại Tuất, tháng ba
tại Dậu, tháng tư tại Thân....
Thiên chiếu: khởi đầu tháng giêng tại Hợi, rồi tính thuận tới tháng hai tại Tý, tháng
3 tại Sửu....tháng 12 tại Tuất.

BÀI KHÓA 17
QUAN TƯỚC KHÓA
Hồng hộc cung tiêu chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Tam truyền, cốt yếu là ở Sơ truyền có một
vài Dịch mã và có Hà khôi, Thái thường thì gọi là Quan tước khóa.
Lời giải: Dịch mã nghĩa là ngựa trạm để truyền đa tin tức. Có tất cả 6 Dịch
mã: tính theo Năm thì gọi là Tuế dịch mã, tính theo Tháng thì gọi là Nguyệt Dịch
mã, tính theo Ngày thì gọi là Chi Dịch mã, tính theo Giờ thì gọi là Thời Dịch mã,
tính theo Bản mệnh thì gọi là Mệnh Dịch mã, tính theo Hành niên thì gọi là Niên
Dịch mã. Tính chung 6 quẻ Dịch mã như sau: phàm chiêm quẻ nhằm Năm Tháng
Ngày Giờ hay Bản mệnh Hành niên của vận nhân là Thân hoặc Tý hoặc Thìn thì
gọi Dần là Dịch mã, Dần hay Ngọ hay Tuất thì gọi Thân là Dịch mã, Hợi hay Mão
hay Mùi thì gọi Tị là Dịch mã, Tị hay Dậu hay Sửu thì gọi Hợi là Dịch mã.
Mẫu quẻ: ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị, năm Mùi, tháng 2
(Mão), tuổi Hợi, Nam nhân 29 tuổi, tức Hành niên tại Ngọ địa bàn.
Hành niên Can Đinh
Đằng Xà Quý Nhân Thiên Hậu Thái Âm
Tý Tị Thìn Dậu
Dậu Đinh Tý Hợi Thìn Dần
Chu tước Quan tước khóa Huyền Vũ
(Trùng thẩm)
Tị Tuất Mão
Tuế Mã
Thân Nguyệt Mã Mão
Thiên Hợp Th.thường TháiThường
Nhật Mã Hà Khôi
Mệnh Mã
Niên Mã
Tị
ThiênKhông
Tuế mã
Mùi Ngọ Thìn
Nguyệt mã Chi Hợi
Câu Trận ThanhLong Bạch Hổ
Nhật mã
Mệnh mã
Niên mã
Chiêm nhằm năm Mùi, tháng Mão, ngày Hợi, tuổi Hợi, Hành niên cũng tại
Hợi, 5 chỗ ấy tính ra Dịch mã toàn tại Tị. Vậy quẻ này tại Sơ truyền Tị có tới 5

Dịch mã, Trung truyền Tuất tức Hà khôi, và Mạt truyền có thừa Thái thường cho
nên gọi là Quan tước khóa.
Lý đoán Quan Tước khóa
Dịch mã là sứ giả đem mệnh lệnh của chính phủ, của bề trên. Hà khôi thuộc
về ấn tín, tước vị. Thái thường thuộc về y lộc, huân chương. Nơi quẻ thấy có nhiều
sứ giả đa truyền ấn thọ, chức tước y lộc, đó là điềm được phong quan, ban tước
cho nên gọi là Quan tước khóa.
Quan tước khóa có lời tượng: Quan tước, ấn thọ, vinh hoa, tài danh cát
lợi...là những sự việc ứng trong quẻ này. Thai dựng sinh quí tử, nhưng bệnh thì
chết, thưa kiện vòng vo hết Ty này qua Ty khác. Thăm hỏi người thì chẳng gặp
mặt, nhưng người đi thì mau về.
Quan tước khóa là một quẻ hoa lệ dị thường, ứng mọi điều cát khánh, quan
nhân chiêm gặp tốt kể chẳng cùng. như thấy Sơ truyền và Mạt truyền tác Lục hợp
thì gọi là quẻ động Hợp thần, điềm được Trùng thiên tức là các điều may mắn như
thiên quan, tấn tước, lợi lộc được liên tiếp nhiều lần.
Quan tước khóa là quẻ chim Hồng, chim Hộc gặp gió bay tận mây xanh,
người quân tử tất được thời như loài chim ấy, nhưng tiểu nhân chưa hẳn khỏi oan
khiên. Lại có tượng là nước giọt vào sông thêm đầy (Quẻ Phong Lôi ích)
Phàm Quan tước khóa mà ở Tam truyền có Đức thần, Thiên mã, Thanh long,
Can, Chi, được vượng tướng khí thì quẻ càng hay, việc tốt mau thành, quan nhân
thêm tước lộc, thường nhân có thể cầu được làm quan hoặc được yết kiến Quí
nhân, tài lợi vui mừng khôn kể xiết, sĩ tử vạn lành. Lại có tượng lợi dụng mà thi
hành việc lớn tất được trọn tốt lớn mà chẳng có điều lỗi lầm (Phong Lôi ích-Cửu
ngũ).
Phàm quan tước khóa mà Sơ truyền có Dịch mã nhưng Sơ truyền lại bị địa
bàn khắc, Can, Chi lại bị hưu tù tử khí là điềm quan chức bị trở trệ hoặc như thấy
Hà khôi, Thái thường gặp Tuần không là điềm quan chức bị mất ấn thọ, tâm sợ,
lòng lo, có thể mang tội, đang vui hóa buồn, văn thư trễ nải, Mưu sự bất thành.
Vậy nên tự mình giới cẩn mà đừng có động tĩnh chi, hãy định ý lại chớ chẳng làm
vì là điềm hung hại (Phong Lôi ích-Thượng cửu).

BÀI KHÓA 18
PHÚ QUÍ KHÓA
Kim ngọc môn dường chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Sơ truyền lấy tại Can, Chi, Bản mệnh hoặc
Hành niên và được vượng tướng khí thừa Quí nhân thì gọi là Phú quí khóa (Nếu
Sơ truyền cùng địa bàn tương sinh càng đúng thể cách).
Mẫu quẻ: ngày Tân Tị, Nguyệt tướng Tuất, giờ Sửu mùa Xuân. Nam nhân
28 tuổi, Hành niên an tại Tị địa bàn.
Hành niên Dần (Sơ) Mão Thìn Tị
Chi Tị Quý Nhân Thiên Hậu Thái Âm Huyền Vũ
Mùi Thìn Dần Hợi
Sửu Tân Mùi Tị Dần Ngọ
Đằng Xà Phú quý cách TháiThường
(Đan xạ cách)
Tý Dần Hợi Thân Mùi
Chu Tước Tài Bạch Hổ Can Tân
Quý nhân

Thiên Hợp Câu Trận ThanhLong ThiênKhông
Quẻ trên, Sơ truyền Dần vốn lấy tại Chi và tại Hành niên. Chiêm nhằm mùa
Xuân nên Sơ truyền Dần mộc vượng khí và thừa Quí nhân, ấy gọi là Phú quý khóa.
Quẻ kiểu mẫu này còn có thêm 2 cách tốt để phù hợp với Phú quí khóa là: Sơ
truyền tác Tài chủ sự tiền tài và Sơ truyền Dần thuộc mộc gia Tị địa bàn thuộc hỏa
tương sinh (mộc sinh hỏa).
Trời giáng phúc đức, Muôn loài vật đều được mới mẻ, vươn tán. Gia trạch
phong phú, quan tước hiển vinh. Tiền tài và sự vui mừng đến một lợt, giàu và sang
đi đôi. Thai dựng sinh quí tử. Hôn nhân sánh gái thuyền quyên. Thưa kiện được lý.
Mưu vọng toại thành.
Phú quí khóa là quẻ vàng ngọc đầy nhà, có tượng là mặt Nhật chiếu sáng rực
rỡ giữa trời (quẻ Hỏa Thiên đại hữu).
Phàm Phú quí khóa mà thấy ở Tam truyền có Tuất gia Tị hay Tị gia Tuất là
tượng giàu sang mà có quyền ấn vì Tuất là cái ấn, Tị là chỗ đúc ấn, hoặc như Tam
truyền có thừa Thái thường thì được thưởng tặng huy chương, tua ngọc, kim tiền,
kim khánh, hoặc như có Thanh long cùng Dịch mã là quẻ ứng cho tiền tài, trân
bảo, vật quí, để lưu truyền qua nhiều đời giàu sang. Các cách vừa kể trên mà người
dân chiêm được thì nhân vì được quan trên ủy dụng, tin giao mà sinh tài lợi, thăng
thưởng, còn hạng quan chức ắt được bề trên ban thưởng hoặc thêm quan, tấn lộc.
Lại có tượng là tự trời ban cho điều tốt lành, không có chi là chẳng được lợi (Đại
hữu-Thượng cửu).
Phú quí khóa mà thấy Quí nhân lâm Thìn Tuất địa bàn gọi là Thể tiêu cách,
thế lực cùng sự tốt bị tiêu giảm, thành ra quẻ không hay, cầu Quí nhân nhưng kết
quả việc chi cũng không toại lòng. Nhưng hạng làm việc công thì lợi cho chính
phủ, còn thường dân mà làm việc lớn thì chẳng có thành, có khi bị hại (Đại hữu-
Cửu tam).
Sau đây là các cách thuộc về Quí nhân, rất cần thiết cho sự chiêm hỏi yết cầu
Quí nhân: Cứ tìm sao Quí nhân mà luận, không đợi phải nhập Tam truyền. Những
ngày Tân, Ất hay Thìn, Tuất hoặc những tuổi Thìn Tuất mà quẻ chiêm thấy Quí
nhân lâm Thìn Tuất địa bàn thì không gọi là Quí nhân lâm ngục (Thể tiêu cách
khóa), nhưng gọi là Quí nhân thọ hối (ăn hối lộ), nên đem tiền của mà lo lót những
chuyện riêng ắt được hoàn thành (nhưng người quân tử há nên nhận như vậy sao?).
Như Tam truyền thấy có cả Trứ quí và Dạ quí mà chiêm sự cầu Quí nhân
giúp là điềm có hai nơi hoặc hai người tiếp sức mình cho thành tựu, nhưng nếu ở
Tứ khóa và Tam truyền có tới ba, bốn, năm Trứ quí và Dạ quí thì gọi là: Đức địa
quí nhân nghĩa là Quí nhân ở đất chật hẹp, việc cầu Quí nhân không còn tốt được
nữa, bởi có lắm người giúp, mỗi người một ý, sự việc không thể y nhau. Đó cũng
là quẻ người sứ giả lỗi lầm, quyền nhiếp chẳng hiệp một, xem thưa kiện ắt có liên
hệ đến nhiều người quan, nhiều Ty, thành ra bị lưu liên rất bất lợi.
Phàm quẻ thấy Trứ quí lâm Dậu và Dạ quí lâm Mão thì Quí nhân hờ hững
lắm, bỏ mất thì giờ thành ra sự việc bị sai lạc, không qui nhất. Bởi sao?Bởi Trứ quí
là Quí nhân ban ngày lại lâm Dậu là giờ ban đêm, ví như người mở mắt nơi tối
tăm, và bởi Dạ quí là Quí nhân ban đêm lại lâm Mão là giờ ban ngày, ví như người
nhắm mắt ở nơi sáng. Cả hai đều không dùng được vì họ phải bị sai lầm, vấp ngã,
không giúp mình được việc. Như thế gọi là Quí nhân sa đà (vấp ngã). Vả lại, Quí
nhân lâm Mão Dậu là thất địa, không tốt. Thí dụ ngày Giáp mà thấy Sửu là Trứ quí
lâm Dậu địa bàn và Mùi là Dạ quí lâm Mão địa bàn thì gọi là Quí nhân sa đà. Phàm
Trứ quí lâm Dạ quí hoặc Dạ quí lâm Trứ quí, nếu hạng quan chức cầu việc với
nhau thì mới được thấy mặt, còn thường dân muốn yết kiến quan nhân ắt không thể
gặp được. như ngày Kỷ mà thấy Thân thiên bàn gia Tý địa bàn là Dạ quí lâm Trứ
quí. như chiêm cầu việc Quí nhân mà thấy sao Quí nhân đứng trước Can là Quí
nhân đang sốt sắng giúp mình, vậy chẳng khá thôi thúc người vì e bị người giận.
Bằng thấy Quí nhân đứng sau Can thì mới nên thúc dục người giúp mình, chẳng
vậy ắt sẽ bị trễ nải (lấy cung Can làm trung gian, tiến thuận tới trong 5 cung mà
gặp Quí nhân ấy là Quí nhân đứng trước Can. Bằng đếm nghịch lại sau trong 5
cung mà gặp Quí nhân, ấy là Quí nhân đứng sau Can).
Phàm Trứ quí và Dạ quí gặp Tuần không thì sự việc của người hứa giúp
chẳng thành hoặc được tin báo mừng là tin không có sự thật. Việc mình cầu phải
đợi qua Tuần giáp khác mới có kết quả tốt. Thí dụ ngày Giáp Tý mà chiêm quẻ
thấy Sửu là Trứ quí hay Mùi là Dạ quí gia Tuất địa bàn là Tuần không. như quẻ
thấy Trứ quí và Dạ quí đều bị địa bàn khắc cũng chẳng nên cầu Quí nhân giúp
mình vì sẽ bị thất công, chiêm việc thưa kiện ắt bị quan trên quở trách. như ngày
Ất hay Kỷ mà chiêm quẻ thấy Tý là Trứ quí gia Tuất địa bàn và Thân là Dạ quí gia
Ngọ địa bàn: Tuất khắc Tý và Ngọ khắc Thân.
Như chữ thiên bàn thừa Chu tước khắc chữ thiên bàn thừa Quí nhân, chớ nên
cầu người giúp mình về vụ văn thơ, vì người mình cầu rất sợ bận và sợ khó khăn.
Nếu là các ngày Đinh mà thấy Trứ quí là Hợi tác Quan quỉ (Hợi khắc Đinh), như
cầu việc quan có lợi, bằng xem bệnh là bị quỉ thần làm hại nên cúng vái cầu an
(hào Quan quỉ ứng về người đã chết, còn Quí nhân thuộc hạng tôn trưởng, vậy
người chết mà thuộc hạng tôn trưởng tức là quỉ thần được thờ phụng).
Phàm chiêm hỏi các việc hung hại như hỏi bệnh) mà thấy ở Lục xứ (Can,
Chi, Bản mệnh và Tam truyền) có Can mộ (VD: ngày Giáp thì Mùi là Can mộ) hay
Chi mộ (ngày Dần Mão thì Mùi là Chi mộ) tác Quan quỉ thừa Quí nhân thì sự hại
rất to. Hoặc như chiêm thưa kiện mà thấy chữ thiên bàn thừa Quí nhân tác Chi hại
thì nên giải hòa trước thì hay hơn bởi việc mình tuy ngay mà lý sẽ bị co khuất.

BÀI KHÓA 19
HIÊN CÁI KHÓA
Sĩ tử phát đạt chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Ngọ, còn Trung truyền và Mạt
truyền là Mão, Tý thì gọi là Hiên cái khóa.
Mẫu quẻ: Ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Tý, giờ Mão.
Dần Mão Thìn Tị Thái dương
Hợi Thân Dậu Ngọ

Sửu Giáp Thân Tý Dậu Ngọ
Hiên cái khóa
(Nguyên thủ khóa)
Tý Mùi
Ngọ Mão Tý
Dậu
Can Giáp Hợi Tuất Thân
(Chi Tý)
Quẻ này Sơ truyền là Ngọ và Trung truyền là Mão và Mạt truyền là Tý nên
gọi là Hiên cái khóa.
Lý đoán Hiên Cái khóa
Hiên là xe, chiếc xe có 4 ngựa của quan Đại phu thời xa. Cái là chiếc lọng
hoa để che các quan. Vậy Hiên cái tức là quẻ được xe được lọng, hay ngồi xe che
lọng.
Ngọ thuộc ngựa (Thiên mã), Mão thuộc xe (Thiên xa) và Tý thuộc lọng (Hoa
cái). Tam truyền của một quẻ ứng có đủ xe ngồi, ngựa kéo và lọng che cho nên gọi
là Hiên cái khóa hay Cao cái thừa hiên là cỡi xe che lọng. Ngồi xe 4 ngựa Trương
lọng hoa che thì phải là hạng tên đề kim bảng (thi đỗ quan) là hạng quan quyền.
Quẻ cốt ứng điều vinh hiển.
Hiên cái khóa có lời tượng: Có ngựa khỏe kéo, có lọng hoa tốt che, kẻ được
ngồi xe che lọng ấy hẳn phải được chính phủ chiêu dụng hoặc được gia quan tấn
tước rất mực hiển vinh. Cầu tài được số lớn. Tật bệnh mau lành. Cầu Quí nhân
được gặp gỡ mà vui vẻ. Kẻ đi xa ắt về. Mưu sự chắc thành.
Phàm Hiên cái khóa mà thấy Ngọ thừa Thiên mã (Tháng Giêng, Tháng 7 mới
có Ngọ thừa Thiên mã) và Mão thừa Thiên xa (Tháng giêng, 2, 3 thì Thiên xa tại
Sửu. Tháng 4, 5, 6 tại Thìn. Tháng 7, 8, 9 tại Mùi. Tháng 10, 11, 12 tại Tuất) tức
xe với ngựa cùng động, ắt có việc đi xa, nếu nghe tin giặc cướp tất chúng sẽ đến...
Quẻ như vậy lại biến thành Tam giao khóa, nếu xuất quân tiến động phải phòng có
chiến đấu, kiện tụng thường sang ty đổi phủ, bệnh hồn băng thiên lý.
Phàm chiêm hỏi vụ xuất hành mà quẻ thấy Bản mệnh hay Hành niên có thừa
Thanh long là điềm có gặp mưa ở dọc dường.
Hiên cái khóa là quẻ người sĩ tử thi đỗ khoe quan, là quẻ trồng cây trên núi
cao, chỉ vào việc hiển đạt. Lại có tượng chứa nhỏ thành lớn (quẻ Địa Phong thăng).
Phàm Hiên cái khóa mà thấy Ngọ hay Mão tác Thê tài là điềm có tiền tài từ
bên ngoài đa đến, lại Can và Sơ truyền được vượng tướng khí, mà Sơ truyền là
Thái tuế, Nguyệt kiến, Đức thần thừa cát tướng như Quí, Long, Hợp, Thường,
Hậu...là quẻ đủ 10 phần phúc đức, ngôi vị quan tước công khanh, ra vào chính phủ,
xe cao lọng tốt, trên mến dưới yêu, lợi lộc vô cùng, có tượng là tin chịu mà tiến
lên, điềm tốt lớn (Địa Phong thăng-Sơ lục).
Phàm Hiên cái khóa mà thấy Tam truyền, thứ nhất là Sơ truyền có thừa hung
thần như Tử khí, Tử thần...và thừa hung tướng như Đằng xà, Bạch hổ lại khắc Can,
Chi hay khắc Bản mệnh, Hành niên hoặc gặp Tuần không, hoặc Mão thừa Tang xa
(Xuân tại Dậu, Hạ tại Tý, Thu tại Mão, Đông tại Ngọ), lại Hình - Xung Can, Bản
mệnh ấy là Hiên cái khóa biến thành Tam giao khóa ắt có động điềm hung dữ,
điềm bị suy nhược, thân thể bị thương tàn, vọng sự chẳng được thành, ấy là quẻ
thừa Hiên lạc mã (cỡi xe bị ngựa té quị), tiến đến chỗ tối tăm, tiêu tán không giàu
có được, hoặc như người tiến vào một ấp hư không thật là chẳng chỗ nghỉ vậy (quẻ
Thăng-Cửu tam).

BÀI KHÓA 20
CHÚ ẤN KHÓA
Luyện dược đan chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền Tị Tuất Mão thì gọi là Chú ấn khóa.
Nếu Tam truyền có thêm Dịch mã, Thái thường, Thái âm hay Thiên hợp thì quẻ
càng được chính đáng.
Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, Nguyệt tướng Tý, giờ Mùi.
Can Bính Tuất Hợi Tý Sửu
Dậu Tuất Mão Tị Tuất Dần

Bính Tuất Tý Tị
Chú ấn khóa
Thân (Trùng thẩm khóa) Mão
Tị Tuất Mão
Tị
Mùi Ngọ Thìn
Chi Tý
Quẻ trên có Tam truyền là Tị Tuất Mão nên gọi là Chú ấn khóa.
Lý đoán Chú ấn khóa
Chú là đúc. ấn là cái phù hiệu của quan quyền. Tị là cái lò lửa. Tuất là cái ấn.
Mão là cái khuôn. Lấy loại kim như đồng, sắt (tại Tuất có Tân kim) nấu trên lò lửa
(Tị hỏa) mà đổ vào khuôn (Mão) ấy là trọn công việc đúc ấn. Vì vậy Tam truyền Tị
Tuất Mão gọi là Chú ấn khóa.
Quẻ Chú ấn cũng gọi là Chú ấn thừa Hiên, nghĩa là đúc ấn và đi xe. Vì tại
Tuất có chứa Tân kim, tại Tị có ký Bính hỏa mà Bính với Tân là Can hợp, tất nhiên
kim nhờ hỏa đúc thành cái ấn. Còn Mão là cái khuôn, nhưng cũng thuộc xe. Đó là
quẻ cỡi xe, đúc ấn.
Chú ấn khóa có lời tượng: Thép đồng cứng cáp, nhưng nhờ lửa mà thành
vật quí. Hạng quan chức tất được thỉnh triệu cùng thăng thưởng nhiều lần. Thai
dựng sinh con quí. Hôn nhân gặp duyên lành. Nhưng người thường dân chiêm thì
kỵ 4 điều: hỏi bệnh lâu lành, thưa kiện bị oan khiên, việc lo buồn khó giải, sinh sản
chẳng may.
Quẻ Chú ấn mà thấy Tam truyền có Thái thường là điều được ân thọ hoặc
chiêm cầu quan, yết bái thượng cấp, dâng đơn, hiến kế...mọi việc có quan hệ đến
quan lại đều tốt. như chiêm nhằm mùa Xuân Hạ ngày Tị Ngọ, Tam truyền có Đằng
xà, Chu tước là quẻ lửa nhiều và quá thịnh, ắt Tân kim bị chảy lỏng, khó đúc thành
ấn (Tị Ngọ Xà Tước đều thuộc hỏa được vượng tướng khí ở mùa Xuân Hạ). Hoặc
chiêm nhằm mùa Thu hay Tứ quí mà Tam truyền có Bạch hổ, Thái âm là quẻ kim
nhiều và thịnh, cứng quá, ấn đúc ra sẽ không toàn vẹn (Bạch hổ và Thái âm đều
thuộc kim được vượng tướng khí ở mùa Thu và Tứ quí). như Mạt truyền cùng với
Can, Chi tác Lục phá (là nói chữ Thiên bàn và chữ địa bàn tại Can Chi), lại thừa
Thủy tướng như Thiên hậu, Huyền vũ là quẻ đúc ấn chẳng thành, vì có nước tất
ngăn lửa, kẻ vọng cầu quan tước gần thành lại bị phá bại. Chú ấn khóa mà ở Tam
truyền thấy có Can mộ là điềm bị thất thế, đúc ấn không xong, hoặc là ấn cũ đã hư
bây giờ đúc lại cho mới. Nên nhớ: trong lý đoán tuy nói điều thành bại của sự đúc
ấn, nhưng là để ám chỉ vận mệnh tốt xấu vậy.
Chú ấn khóa là quẻ được trao phù mệnh (ấn) vào tay, quan tặng quyền binh,
là quẻ nấu thuốc linh đan, có tượng là bỏ cũ lấy mới (quẻ Hỏa Phong đỉnh).
Phàm Chú ấn khóa mà Sơ truyền được vượng tướng khí và Tam truyền có cát
tướng là điềm đại lợi trong mỗi việc thi hành, thuần hậu trong sự Cương cường
như tai mềm mà nạm ngọc cứng, không điều chi là chẳng có lợi ích (quẻ Hỏa
Phong đỉnh- Thượng cửu).
Phàm Chú ấn khóa mà chiêm nhằm mùa Xuân Hạ với những ngày Tị Ngọ là
lúc hỏa vượng, sức nóng thái quá mà thấy Trung truyền Tuất gặp Tuần không thừa
Nguyệt phá (tháng giêng là Hợi, tháng 2 là Ngọ, tháng 3 là Sửu, tháng tư là
Thân...) lại Can Chi bị hưu tù tử khí thì gọi là quẻ Phá ấn tổn mô tức là khuôn hư
ấn bể, dầu trước có thành thì sau cũng bị hư hoại. Tam truyền thừa hung thần hung
tướng càng xấu hơn. Nếu thường dân chiêm gặp tất bị quan tai, hình khốn... sự
hung hại của nó như cái vạc gãy chân vì trên quá nặng mà bị lật úp, vật ăn đổ thấm
tràn lan (quẻ Hỏa Phong đỉnh - Cửu tứ).

BÀI KHÓA 21
TRÁC LUÂN KHÓA
Cách cố dĩnh tân chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Mão gia Canh, gia Tân, hay gia Thân
hay gia Dậu thì gọi là Trác luân khóa.
Lời giải: Gia Canh tức gia Thân địa bàn, vì can Canh an ký tại Thân. Gia
Tân tức gia Tuất địa bàn, vì can Tân vốn ký tại Tuất. Nên quẻ chiêm nhằm ngày
Tân là đúng thể cách hơn hết.
Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, Nguyệt tướng Hợi, giờ Thìn.
Can Bính Tý Sửu Dần Mão

Tị Tý Thân Mão
Hợi Tân Tị Sửu Thân Thìn
Trác luân khóa
Tuất (Trùng thẩm khóa) Tị Can Tân
Mão Tuất Tị
Thân
Dậu Mùi Ngọ
Chi Sửu
Quẻ này có Sơ truyền Mão gia Thân nên gọi là Trác luân khóa.
Kể thêm các quẻ thí dụ về Trác luân khóa: những ngày Ất Sửu, Đinh Sửu,
Quí Sửu, Kỷ Tị, Tân Tị, Quí Tị, Quí Dậu, Quí Mùi, Quí Hợi mà thấy Tý gia Tị thì
Sơ truyền toàn là Mão gia Thân. Những ngày Ất mão, Đinh Mão, Kỷ Mão, Tân
Mão, Quí Mão, Ất Dậu, Tân Dậu, Quí Dậu, Đinh Dậu, Kỷ Dậu...mà quẻ thấy Tý
gia Ngọ, đều thuộc về Phản ngâm khóa và Sơ truyền toàn là Mão gia Dậu.
Lý đoán Trác luân khóa
Trác nghĩa là đẽo, Luân là cái bánh xe. Mão thuộc mộc và Canh Tân Thân
Dậu thuộc kim. Vậy Mão gia Canh Tân Thân Dậu tức là mộc gặp kim, gẫy nhờ
gặp dao búa đẽo chuốt mà thành bánh xe. Bởi thế nên quẻ thấy chỗ dụng sự, tức Sơ
truyền, là Mão gia Canh Tân Thân Dậu thì gọi là Trác luân khóa, quẻ đẽo bánh xe.
Trác luân khóa có lời tượng: Cây nguyên chất (vì Mão thuộc âm mộc)
muốn thành vật hữu dụng tất phải nhờ sắt thép như dao búa (Kim) đục đẽo mới
thành hình. Vui mừng tiền của. Lộc vị gia tăng, quan chức cao vượt. Phàm chiêm
hỏi cầu tài, công danh địa vị thì tốt. Còn chiêm các vụ kiện tụng, bệnh hoạn, thai
dựng lại ứng sự hung.
Trác luân khóa, người đến xem thường thì Mưu vọng về quan vị, nhưng
thường thì trước gian nan rồi sau mới nên, bởi mộc trước phải chịu sự điêu khắc
của kim rồi mới thành hình. Như cầu tài thì hợp nhất, vì Mão bị Canh Tân khắc tất
Mão là hào Thê tài.
Đại khái Trác luân khóa mà chiêm nhằm ngày Mộc (Giáp ất) thì nhiều gian nan,
nhằm ngày Hỏa (Bính Đinh) bị tai bệnh, nhằm ngày kim (Canh Tân) được phúc, nhằm
ngày Thủy (Nhâm Quí) chẳng yên định nhưng nếu có thay đổi hoàn cảnh thì trong gian
nan được toại ý, nhằm ngày Thổ (Mậu Kỷ) bị xoay chuyển.
Trác luân khóa mà ở Tam truyền thấy có Can mộ thì gọi là quẻ Cựu luân tái trác,
nghĩa là đẽo lại bánh xe cũ, tượng của người bị mất quan chức rồi, nay muốn Mưu tính
cho được lại.
Trác luân khóa Mão mộc gia kim, làm thành bánh xe đẩy lăn tới, biểu tượng cho
sự thăng tiến tài danh, ấy là khóa thể của nó như vậy. Nhưng tại sao Dần mộc gia kim
thì không gọi là Trác luân khóa như Mão mộc gia kim. Bởi Mão là âm mộc, cây chưa
thành hình tượng, nên chi đẽo ra bánh xe thì phải. Còn Dần mộc là Dương mộc, cây đã
thành tượng là vật hữu dụng rồi thì đâu nên đẽo chuốt lại nữa. Vả lại, luận theo vật khí
thì Mão là thuyền xe, còn Dần là cái xà nhà, cột nhà. Chẳng có ai đem cột nhà hay xà
nhà mà đẽo thành bánh xe.
Trác luân khóa là quẻ đổi cũ làm ra mới, ấy là làm cho sáng tốt lại. Lại cũng gọi là
quẻ Rồng ẩn nơi đầm nước trong, có tượng là gần thiện mà xa ác (quẻ Sơn Lôi di).
Phàm Trác luân khóa mà ở Sơ truyền là Mão gia Canh cũng như gia Thân thì tốt
hơn Mão gia Tân hay gia Dậu. Bởi Mão tức Ất (đồng thuộc âm mộc), mà Ất với Canh
là Can hợp để tạo thành quí khí. Còn Ất với Tân là Can phá (Tân phá ất) tất có sự gian
nan. Thân cũng tức là Canh vì đồng thuộc dương kim. Dậu cũng tức là Tân vì đồng
thuộc âm kim. Hoặc ở Tam truyền có Tuất, Thái thường (đều thuộc ấn thọ) là điềm
được an lạc với địa vị. Hoặc Mão được vượng tướng khí gia Canh lại thừa cát tướng
cùng Dịch mã, Đức thần nhập Tam truyền là điềm được ngôi công khanh, quan tăng,
lộc tiến. Hoặc như ngày Nhâm Quí (thủy) mà ở Tam truyền có thấy loại Thủy (Hợi, Tý,
Vũ, Hậu) là điềm quan nhân dùng thuyền tàu mà đi lãnh trách nhiệm hoặc để đi xa lo
việc truyền thọ quan chức rất vui mừng, nếu Trung Mạt có Dịch mã dẫn tòng cũng ứng
như vậy, nhưng lại dùng xe hoặc ngựa mà đi. Các cách vừa kể qua đều ứng điềm lành.
Có tượng là do sự nuôi dưỡng mà gắng sức đến chỗ tốt, có lợi, sang sông to (Sơn Lôi
Di-Thượng cửu).
Phàm Trác luân khóa mà thấy Sơ truyền Mão bị hưu tù tử khí thừa Bạch hổ thì
Mão ấy là cái quan quách (hòm chôn người). Hoặc như thấy Mão bị Tuần không tức là
cây mục không thể đẽo thành hình bánh xe, nếu chiêm hỏi sinh kế (làm ăn) thì nên đổi
sang nghề khác mới tốt được. Hoặc như mùa Xuân, ngày Giáp ất, giờ Dần Mão chiêm
quẻ tất nhiên mộc được vượng khí mà kim bị hưu tù ấy là cây quá cứng chắc, mà búa
thép non, ắt búa bị mẻ bể. Hoặc trái lại chiêm nhằm mùa Thu, ngày Canh Tân, giờ
Thân Dậu, tất loại kim được vượng tướng khí, mà loại mộc bị tử khí, ấy là búa sắc bén
đẽo cây non, cũ ắt có đẽo phạm bánh xe hư. Hoặc ngày Tân mão mà thấy Mão gia Tân
là điềm có tiền tài đa đến, nhưng tiền tài ấy có thể hại mình nếu chậm tay thâu nhận, vì
Mão khắc Tuất địa bàn (bởi Mão gia Tân tức Mão gia Tuất địa bàn). Các cách xấu vừa
kể qua đều ứng điềm chẳng lành, ví như người làm tiểu lại (quan nhỏ) tuy không bợn
nhơ nhưng vì thấy phận mình chẳng đủ cao quí mà vọng ý thèm khát chỗ hưởng thụ
của người bề trên. Lại ví như con Linh qui vốn chẳng ăn nhưng lại động môi rũ mép
(thèm muốn ăn), ấy là quẻ tượng nên điềm hung, tuy chưa thật làm việc lợi lắm, nhưng
lòng ý đã ưa ngã rồi vậy (Sơn Lôi di - Sơ cửu).

BÀI KHÓA 22
DẪN TÒNG KHÓA
Xa mã ủng tòng chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can hoặc Chi ở giữa, còn Sơ truyền ở cung khít
trước và Mạt truyền ở cung khít sau thì gọi là Dẫn tòng khóa.
Lời giải: Khít nghĩa là ở liền cung, không cách một cung nào cả. Thí dụ: can
Ất ở cung Thìn địa bàn, còn Sơ truyền và Mạt truyền thì ở Mão địa bàn và Tị địa
bàn, Tị là cung khít trước Can và Mão là cung khít sau Can.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Tý, Nguyệt tướng Tuất, giờ Tị.
Dậu Thìn Dậu Tị Tuất Dần

Nhâm Thìn Tý Tị
Dẫn tòng khóa Mão
(Trùng thẩm khóa) Dạ quý
Thân
Tị Tuất Mão Mạt
truyền
Tị
Trứ quý Thìn Can Nhâm
Mùi Ngọ
Sơ truyền Mộ Thần
Chi Tý
Quẻ trên can Nhâm ở giữa, còn Sơ truyền Tị ở cung khít trước và Mạt truyền
Mão ở cung khít sau, như vậy gọi là: Dẫn tòng khóa hay Sơ Mạt cùng Can cách
(chữ cùng thay cho hai chữ Dẫn tòng). Quẻ vốn tốt, nhưng vì Can thừa Thìn là Mộ
thần tác Quỉ tức là khắc Can, khiến cho trong dạ phập phồng lo lắng, tuy nhiên nhờ
có Trung truyền Tuất xung Thìn, ấy là chỗ phá hủy được Thìn mộ, quẻ trở nên tốt
vô hạn. Lại còn một chỗ rất hay nữa, rất hợp với khóa thể là: Nhị Quí cùng Can
cách, vì ngày Nhâm thì Tị là Trứ quí và Mão là Dạ quí ở hai cung khít trước và
khít sau, còn Can Nhâm ở giữa.
Dẫn tòng khóa còn nhiều cách sau đây:
Sơ Mạt thừa nhị quí cùng Can cách: tức là Can ở giữa Sơ Mạt có thừa Trứ quí
và Dạ quí mà ở hai cung khít trước và khít sau Can. Cách này thật tốt, ứng được bề
trên tiếp dẫn, hoặc được nhiều quí nhân tiến cử, hoặc giúp cho mình thành hợp mọi
sự.
Sơ Mạt cùng Can thừa quí nhân cách: Can ở giữa thừa Trứ quí hoặc Dạ quí, còn
Sơ với Mạt ở hai cung khít trước và khít sau. Cách này ứng điềm quan nhân thêm
lộc vị và cầu việc chi cũng được quí nhân hỗ trợ.

Can Chi thừa nhị quí cùng Niên Mệnh cách: tức là Bản mệnh hay Hành niên ở
giữa, còn Can và Chi có thừa Trứ quí và Dạ quí ở hai cung khít trước và khít sau.
Phàm chiêm cầu Quí nhân mà gặp cách này ắt được đôi ba người giúp đỡ cho mình
thành tựu sự việc của mình.
Can Chi củng lộc cách: Tức là sao Can lộc ở giữa, còn Can và Chi ở hai cung khít
trước và khít sau. Cách này cầu lộc ăn thì tốt lắm vậy.
Lý đoán Dẫn tòng khóa
Dẫn là người đi trước để dẫn dắt. Tòng là có người đi theo sau để hộ vệ. ở
trước có người dẫn dắt, ở sau có tùy tùng nên gọi là dẫn tòng. Dẫn có nghĩa là chỉ
dường, tiến cử, còn tòng có nghĩa là hộ vệ, vì thế nên Dẫn tòng khóa cốt ứng vào
việc được sự giúp đỡ.
Dẫn tòng khóa có lời tượng: Can Chi được Sơ Mạt dẫn tòng, điềm tốt của sĩ
tử, quan nhân: tấn tước, thiên quan, lợi danh. Thai dựng sinh anh nhi. Hôn nhân có
của cải, vàng ngọc. Xuất hành, cầu tiền tài, cầu quí nhân đều được hân hoan.
Dẫn tòng khóa là quẻ xe ngựa tùy tòng hộ vệ. Lại cũng gọi là quẻ thuyền đi
thuận nước, có tượng là gió to thổi vật, danh lợi đều hay (quẻ Phong Thủy hoán).
Phàm Dẫn tòng khóa mà Can hay Chi ở giữa có thừa Mộ thần (Can mộ, Chi
mộ) và Mộ thần ấy lại khắc Can, Chi là cách ứng điềm hung hại. Nhưng nếu ở Lục
xứ thấy có chữ thiên bàn xung khắc lại Mộ thần thì quẻ lại ứng điều cát diệu, cầu
Quí nhân hoặc Mưu sự ắt thành, có tượng là đầu cả tốt, nhân sự hoán tán của quần
chúng mà hợp tụ đại chúng như gò đống cao (quẻ Phong Thủy hoán _Lục tứ).

BÀI KHÓA 23
HANH THÔNG KHÓA
Phước lộc lai lâm chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục sinh Can, hoặc Tam truyền đệ sinh
Can, hoặc Mạt truyền sinh Sơ và Sơ sinh Can, hoặc Mạt truyền sinh Sơ và Sơ tác
Tài hoặc Chi Can câu sinh, hoặc Can Chi hỗ sinh, hoặc Can Chi câu vượng, hoặc
Can Chi hỗ vượng hoặc Chi thần gia Can và sinh Can... những cách đó đều gọi là
hanh thông khóa.
Lời giải: Truyền cục là Tam truyền tác toàn cục, trọn một cục, tức là có đủ 3
chữ của một bộ Tam hợp. như có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi thì gọi là Mộc cục, có đủ
3 chữ Tị Dậu Sửu thì gọi là Kim cục, có đủ 3 chữ Thân Tý Thìn thì gọi là Thủy
cục, có đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất thì gọi là Hỏa cục. Tam truyền không ngoài 4 chữ
Thìn Tuất Sửu Mùi thì gọi là Thổ cục. như chiêm nhằm ngày Giáp Ất thì Thủy cục
sinh can Giáp ất, nhằm ngày Bính Đinh thì Mộc cục sinh Can, nhằm ngày Mậu Kỷ
thì Hỏa cục sinh Can, nhằm ngày Canh Tân thì Thổ cục sinh Can, nhằm ngày
Nhâm Quí thì Kim cục sinh Can.
Tam truyền đệ sinh Can: tức là Sơ sinh Trung, Trung sinh Mạt, và Mạt sinh
Can. Hoặc Mạt sinh Trung, Trung sinh Sơ và Sơ sinh Can (tức là tuần tự sinh kế
tiếp). Tác Tài tức là bị Can khắc. Can Chi câu sinh là Can thượng thần sinh Can và
Chi thợnh thần sinh Chi (Câu nghĩa là đều nhau). Can Chi hỗ sinh nghĩa là Can
thượng thần sinh Chi và Chi thượng thần sinh Can (hỗ sinh là sinh đối lẫn nhau).
Can Chi câu vượng: là Can thượng thần đồng một loại với Can và Chi thượng
thần cũng đồng một loại với Chi. Phàm cùng một loại gặp nhau thì làm thịnh
vượng cho lẫn nhau.
Can Chi hỗ vượng: Tức là Can thượng thần đồng một loại với Chi và Chi
thượng thần đồng một loại với Can. ấy là Can Chi đắp đổi mà làm thịnh vượng lẫn
cho nhau.
Mẫu quẻ: ngày Quí Hợi, nguyệt tướng Tị, giờ Sửu, tháng 7.
Tị Dậu Mão Mùi

Thân Quý Tị Hợi Mão Sửu
Truyền cục sinh Can
(Tỷ dụng cách)
Mùi Dần
Dậu Sửu Tị
Tị Mão
Can Giáp Ngọ Thìn
(Can Quý) (Chi Hợi)

Tam truyền Dậu Sửu Tị là kim cục sinh Can Quí thủy, ấy là Truyền cục sinh
Can, thuộc về Hanh thông khóa.
Quẻ trên chiêm trong tháng 7 là mùa Thu cho nên Tam truyền Kim cục được
vượng khí, thật là hanh thông càng thêm hanh thông, tốt lắm thay. Mùa Thu thuộc
kim nên loài kim tỷ hòa vượng khí và loại thủy (Quí) được sinh là tướng khí.
Lý đoán Hanh thông khóa
Hanh là hanh đạt, không bị trì trệ. Thông là thông suốt, không bị ngăn ngại.
Can là bản thân, Chi là gia trạch, nay Can Chi được câu sinh, câu vượng, hỗ sinh,
hỗ vượng... tức là bản thân lẫn gia trạch đều được hanh đạt, thông suốt cho nên gọi
là hanh thông khóa.
Hanh thông khóa có lời tượng: Quan thăng cao cả. Khoa cử gặp thời. Hôn
nhân hòa hợp. Tài lợi toại ý. Mưu vọng đắc thành. Sinh kế (làm ăn) phát đạt, quí
nhân tiến cử, hoan nghênh....
Phàm truyền cục sinh Can là quẻ được điềm tốt lớn, rất có lợi cho bản thân,
sinh kế, cầu vọng, Mưu sự.
Quẻ Tam truyền đệ sinh Can ứng được nhiều người có quyền vị gửi gấm,
chuyền lao giúp đỡ, tiến cử mình, từ người này sang người nọ.
Phàm Mạt truyền sinh Sơ truyền và Sơ truyền tác Tài là quẻ ứng điềm có người
trao tiền tài cho kẻ khác đến giúp mình.
Quẻ Can Chi câu sinh có tượng là tự thân mình và gia trạch được hanh thông,
và rất hãnh diện đắc thời.
Can Chi câu vượng là quẻ tự mình và gia trạch được thịnh vượng.
Quẻ Can Chi hỗ sinh hoặc quẻ Can Chi hỗ vượng đều có tượng lý là bản thân
và gia trạch làm lợi lẫn cho nhau, tức là nhà ở hợp với mình nên mình được hanh
thông, và mình cũng hợp với nhà ở nên khiến nhà cửa được tu bổ sửa sang rực rỡ.
Phàm các cách thuộc về Hanh thông khóa mà thấy Chi thần gia Can và sinh
Can thì gọi là Tự tại cách, điềm có người tự đi đến giúp mình. Tuy các việc thuộc
về Hanh thông khóa vốn ứng điềm tốt lành, nhưng nếu thấy Can Chi có thừa Thiên
la, Địa võng (1) tức gặp La Võng quái, ví như mình và nhà cửa bị bao vây khó
thoát điều hung. Nếu có thêm Dương nhận (2) là bị bủa lưới gươm đao, càng thêm
điều hung hại (Thiên la Địa võng là lưới, Dương nhận là gươm dao, các hung sát
ấy gặp nhau nên nói là lưới gươm).Nhưng nếu ở Lục xứ thấy có chữ thiên bàn nào
xung khắc Thiên la, Địa võng thì gọi là quẻ Phá La, Phá Võng, như người phá
được lưới mà thoát thân khỏi hại.
Hanh thông khóa là quẻ đem đến cho mình phúc lộc. Lại cũng là quẻ trồng
cây trên núi cao, ứng điềm tiến đạt, có tượng là chứa nhỏ thành lớn (Quẻ Phong
Sơn Tiệm).
Hanh thông khóa có nhiều cách tốt, nếu quẻ nào có lâm tới hai, ba cách tốt thì
lẽ dĩ nhiên được nhiều phúc lộc có tượng là làm cho tiến tới chỗ to vững nơi bàn
thạch, vui vầy, ăn uống, tốt lắm thay (quẻ Tiệm_Lục nhị).
Phàm Truyền cục sinh Can hoặc Tam truyền đệ sinh Can nhưng chữ sinh Can
lại bị Tuần không, cùng gặp Xung Khắc Hình Phá Hại (4) thì ứng điềm đại hung,
khó cứu, hoặc như Sơ sinh Trung, Trung sinh Mạt và Mạt lại khắc Can là điềm ơn
nhiều mà oán cũng thâm, từ chỗ tốt đa đến chỗ oán cừu. Hoặc như Mạt sinh Trung,
Trung sinh Sơ và Sơ lại khắc Can tức như nhiều kẻ chuyền lao giúp nhau để xúi
dục hại mình. Hoặc như có lẫn La Võng quái, cùng thừa Dương nhận là quẻ phản
phúc thành họa, điều hung hại ràng buộc lấy thân, rất sợ Mưu tính việc nơi xa,
hoặc biến động điều chi khác lạ, nếu thêm thấy ở Tam truyền có hào Thê tài bị
Tuần không nữa thì càng thêm xấu, đại kỵ đổi nghề nghiệp tức là đổi cách làm ăn...
Các cách vừa kể trên cũng như nước ngập cả đất làm loài cầm thú chẳng chỗ
náu, như chồng đi chinh chiến chẳng trở về, như vụ thai dựng mà đem nuôi chẳng
được, chỉ có lợi ở việc chống cự với giặc cướp mà bảo toàn lấy nhau (quẻ
Tiệm_Cửu tam).
Chú thích:
1. Thiên la là lưới bủa trên trời để bắt chim, Địa võng là lưới bủa dưới đất để
bắt loài thú. Đều chủ sự bao vây ràng buộc. Ngày Giáp thì Thiên la tại Mão và Địa
võng tại Dậu. Ngày Ất thì Thiên la tại Tị và Võng tại Hợi, ngày Bính Mậu thì
Thiên la tại Ngọ và Địa võng tại Tý, ngày Đinh Kỷ thì Thiên la tại Thân và Địa
võng tại Dần, ngày Canh thì Thiên la tại Dậu và Địa võng tại Mão, ngày Tân thì
Thiên la tại Hợi và Địa võng tại Tị, ngày Nhâm thì Thiên la tại Tý và Địa võng tại
Ngọ, ngày Quí thì Thiên la tại Dần và Địa võng tại Thân (Cách nhớ: trước Can là
Thiên la, như ngày Mậu thì Mậu ký tại Tị, mà trước Tị là Ngọ, vậy Ngọ là Thiên la
nhưng là Ngọ thiên bàn. Địa võng bao giờ cũng xung với Thiên la).
_ Địa võng cũng tính theo Chi như sau: ngày Tý thì Địa võng tại Sửu, ngày Sửu
tại Dần, ngày Dần tại Mão, ngày Mão tại Thìn, ngày Thìn tại Tị, ngày Tị tại Ngọ,
ngày Ngọ tại Mùi, ngày Mùi tại Thân, ngày Thân tại Tuất, ngày Tuất tại Hợi, ngày
Hợi tại Tý.
2. Dương nhận: là cái mũi nhọn, tức là như gươm đao.
3. Xung, Khắc, Hình Hại Phá: tức là chữ tác Lục xung, tương khắc, tác Tam
hình, Lục hại, Lục phá.

BÀI KHÓA 24
PHIỀN XƯƠNG KHÓA
Nam nữ hợp cảm chi khóa
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy hai cung địa bàn của Phu hành niên và Thê hành
niên tác Lục hợp hoặc tác Tam hợp và lại được một vài điều kiện như dưới đây thì
gọi là Phiền xương khóa:
Hai cung địa bàn hoặc hai chữ thiên bàn của Phu hành niên và Thê hành niên đều
được vượng tướng khí.
Chữ thiên bàn tại Phu hành niên cùng với Phu mệnh tỷ hòa, lại chữ thiên bàn Thê
hành niên cùng với Thê mệnh cũng tỷ hòa.
Hai chữ thiên bàn của Phu hành niên và Thê hành niên tỷ hòa, tương sinh hay tác
lục hợp, Tam hợp.
Tại Phu hành niên thấy chữ thiên bàn với chữ địa bàn tương sinh hay tỷ hòa và tại
Thê hành niên cũng thấy chữ thiên bàn và chữ địa bàn tương sinh hay tỷ hòa.
Can của Phu hành niên với Can của thê hành niên tác Can hợp.
Phu hành niên hay Thê hành niên có thừa Can đức hoặc Chi đức, hoặc an tại Đức
hương. Nếu chữ thiên bàn được dùng làm Sơ truyền thì quẻ càng đích xác.
Lời giải:
- Phu hành niên của người chồng (viết tắt là PHN). Người chồng là nam nhân
thì phải khởi đầu tính một tuổi tại Bính Dần, rồi cứ tính thuận theo thứ tự của 10
Can và 12 Chi mà tính lần tới cho đến số tuổi của người chồng. Thuận theo thứ tự
của 10 Can là Bính Đinh Mậu Kỷ Canh Tân Nhâm Quí Giáp Ất....Thuận theo thứ
tự của 12 Chi là Dần Mão Thìn Tị Ngọ Mùi Thân Dậu Tuất Hợi Tý Sửu
Dần....Vậy một tuổi tại Bính Dần, 2 tuổi tại Đinh Mão, 3 tuổi tại Mậu Thìn...60
tuổi tại Ất Sửu và 61 tuổi trở lại Bính Dần.
- Thê hành niên là Hành niên của người vợ (viết tắt là THN). Người vợ phải
là người nữ nên khởi đầu tính 1 tuổi tại Nhâm Thân, rồi cứ nghịch theo 10 Can và
12 Chi mà tính lùi lại cho đến số tuổi của người vợ. Vậy 1 tuổi tại Nhâm Thân, 2
tuổi tại Tân Mùi, 3 tuổi tại Canh Ngọ, 4 tuổi tại Kỷ Tị... 60 tuổi tại Quí Dậu, 61
tuổi lại trở về Nhâm Thân.
Nên nhớ: nếu chiêm quẻ cho Nam nhân thì tính như tính PHN, còn người nữ
cũng tính như tính THN
- Phu mệnh: là nói chung tuổi và mệnh của người chồng. Thê mệnh là nói
chung tuổi và mệnh của người vợ. Tuổi là như tuổi Dần Mão thuộc Mộc, tuổi Hợi
tý thuộc thủy....Mệnh là tính theo ngũ hành nạp âm, VD tuổi Giáp Ngọ, Ất Mùi là
mạng Sa trung kim.
- Tỷ hòa: là cùng thuộc một loại trong ngũ hành. VD: Chữ thiên bàn của
PHN là Dần mộc mà người chồng cũng mệnh Đại lâm mộc hoặc tuổi Mão cũng là
mộc, đó là tỷ hòa vì cùng đồng là loại mộc.

- Mỗi PHN hay THN đều có một Can và một Chi. như Can của PHN với
Can của THN tác Can hợp thì tốt lắm. Thí dụ: Chồng 28 tuổi thì PHN chạy đến
Quí Tị và vợ 25 tuổi thì THN chạy đến Mậu Thân. như vậy gọi là tác Can hợp vì
Mậu với Quí là Can hợp.
- Đức hương: cũng tức là Can đức và Chi đức nhưng tính theo địa bàn. VD:
ngày Nhâm chiêm quẻ thì Hợi thiên bàn là Can đức, còn Hợi địa bàn là Đức
hương. Chữ hương là cái làng, nhưng ám chỉ vào cung địa bàn.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Tị tháng 7), giờ Mùi. Người
chồng nạp âm mạng Thủy, 49 tuổi, PHN chạy đến Giáp Dần. Người vợ nạp âm
mạng Kim, 34 tuổi, THN chạy đến Kỷ Hợi.
Ngọ Sinh khí

Mão Thìn Tị
Can Thai Chi Thân
Dậu Mùi Ngọ Thìn
Dần Nhâm Dậu Thân Ngọ Mùi
Phiền xương khóa
Sửu Thân
Ngọ Thìn Dần
Tý Dậu Can Nhâm
Hợi Tuất
PHN Giáp Dần THN Kỷ Hợi
Quẻ kiểu mẫu trên này có rất nhiều cách thuộc về Phiền xương khóa:
PHN lập tại Dần địa bàn, THN lập tại Hợi địa bàn, ấy là hai cung địa bàn tác
Lục hợp, vì Dần với Hợi là Lục hợp.
Chữ thiên bàn tại PHN là Tý thủy mà người chồng Phu mệnh) cũng mệnh thủy, ấy
là tỷ hòa. Chữ thiên bàn tại T.H.N là Dậu thuộc kim mà người vợ cũng mạng kim,
ấy là cũng tỷ hòa.
Hai chữ thiên bàn của PHN với THN là Tý và Dậu đều được vượng tướng
khí, vì chiêm nhằm tháng 7 mùa Thu thì Dậu kim được vượng khí và Tý thủy được
tướng khí. Dậu với Tý lại cũng được tương sinh.
Tại PHN có chữ thiên bàn là Tý và chữ địa bàn là Dần, mà Tý với Dần tương sinh.
Tại THN có chữ thiên bàn Dậu và chữ địa bàn Hợi, mà Dậu với Hợi tương sinh.
Can của PHN là Giáp và Can của THN là Kỷ tác Can hợp, vì Giáp với Kỷ là
Can hợp.
THN an tại Hợi địa bàn tức là an tại Đức hương, vì ngày Nhâm chiêm quẻ
thì Hợi là Can đức và Hợi địa bàn là Đức hương.
Tóm lại: quẻ này có rất nhiều điều kiện theo như trong thiệu quẻ, thật là một
quẻ kiểu mẫu hoàn toàn cho Phiền xương khóa. Đã vậy, ngoài thiệu quẻ, nó còn có
thêm một điều kiện rất phù hợp với sự ứng của Phiền xương khóa là vụ thai dựng
của người vợ. Đó là bởi Sơ truyền Ngọ tác Thai _ Thân Tức Can Thai, Chi thai)
tất ứng điều thai dựng. Vả lại tháng 7 chiêm thì Ngọ thừa Sinh khí(2)và ngày
Nhâm thì Ngọ là hào Thê tài ám chỉ vào người vợ, cho nên quẻ ứng đích xác là vợ
thụ thai.
Lý đoán Phiền Xương khóa

Phiền là nhiều, Xương là tốt đẹp. Phiền xương là thịnh vượng như cây cỏ
đang rậm rạp, tơi tốt.
Hành niên của chồng và Hành niên của vợ đang vận chuyển tới chỗ hợp nhau
(tác Lục hợp, Tam hợp) hoặc được thịnh vượng (vượng tướng khí), hoặc được
phúc đức (thừa Đúc thần hay lâm Đức hương), hoặc cùng được tương sinh...cả hai
đều được hưởng thời phồn thịnh và cát xương cho nên gọi là Phiền xương khóa.
Vợ chồng đang ở thời âm dương tơi thắng, khí huyết thịnh vượng, lại ở vào
địa vị tương hợp, tương sinh cho nên phải có sự câu hợp mà Nhân thân phồn phát,
thai dựng tất thành. Thế nên Phiền xương khóa cũng gọi là thai dựng khóa là quẻ
ứng điềm có thai nghén. như thấy Hành niên lâm Đức hương hoặc thừa Đức thần
thì gọi là Đức dụng cách. như thấy Hành niên được vượng tướng khí hoặc chữ
thiên bàn của Phu Thê Hành niên cùng với Phu mệnh và Thê mệnh tỷ hòa thì gọi là
Vượng dụng cách vì tỷ hòa cũng tức là vượng khí.
Phiền xương khóa có lời tượng: Là tượng hòa hợp, vạn vật sinh thành.
Điềm sinh con quí. Gia đạo, vợ chồng mỗi ngày một thêm hưng phát. Mưu tính sự
việc chi cũng có lợi. như Can của PHN với Can của THN tác Can hợp thì ta có thể
do hai Can hợp ấy mà biết hình tướng và tương lai của đứa trẻ sắp sinh ra, hầu để
sau này cho nó hớng về nghề nghiệp nào thuận tiện với bản năng của nó.
- Gặp Giáp với Kỷ sinh con da vàng, thân hình lớn, mạnh khỏe, thích đọc
sách, chăm học thì được đỗ cao.
- Gặp Ất với Canh sinh con da trắng trẻo, lịch sự, thích âm luật, thi ca, binh
pháp, theo võ nghệ ắt làm nên, phát quan.
- Gặp hai Can Bính với Tân sinh ra đứa trẻ da ngăm đen, mập mạp có sức
mạnh, tính bạo động, nếu cha mẹ không âm đức tất nó bạo ác, hớng đằng võ thì
thuận có thể tiến quan.
- như gặp hai can Đinh với Nhâm thì đứa trẻ sinh ra da xanh xanh, mắt xanh
đen, ưa đạo đức, giỏi nghệ thuật, có thể nhờ văn học mà nên to.
- Gặp hai Can Mậu với Quí thì đứa trẻ sinh ra da đỏ hồng, đầu nhỏ mà mình
to, thích săn bắn, có tài năng, chuyên kỹ thuật ắt nên quan.
Phiền xương khóa là quẻ trai với gái hợp cảm nhau, lại cũng gọi là quẻ núi
cùng sông hồ thông hơi với nhau, có tượng là lòng chí thành cảm động tới thần
linh (Quẻ Trạch Sơn hàm).
Như can Chi của PHN và của THN tác Can hợp, Lục hợp, Tam hợp hoặc
được vượng tướng khí, hoặc hai chữ thiên bàn của Phu Thê Hành niên cùng với
Phu mệnh, Thê mệnh tỷ hòa và được phát dụng làm Sơ truyền là quẻ rất tốt, điềm
sinh con quí, điềm thành tựu hôn nhân, vận mệnh hanh thông, lợi ích chính đáng
mà vững bền (lời từ quẻ Hàm).
Phàm phiền xương khóa, nhưng Phu hành niên và Thê hành niên hỗ khắc
(Tức chữ địa bàn của PHN khắc chữ thiên bàn của THN và chữ địa bàn của THN
khắc chữ thiên bàn của PHN hoặc ngược lại chữ thiên bàn của PHN khắc chữ địa
bàn của THN và chữ thiên bàn của THN khắc chữ địa bàn của PHN) là quẻ cô đơn
không con cái. Hoặc như thừa Bại thần(Tức Can Bại, Chi Bại. VD: Ngày Giáp, Ất
thì Dậu là Can Thai, Tý là Can Bại, Thân là Can tuyệt. Ngày Dần, Mão thì Dậu là
Chi Thai, Tý là Chi Bại và Thân là Chi tuyệt), Tuyệt thần (Tức Can tuyệt, Chi
Tuyệt) và gặp Tam hình, Lục hại, Tử khí, Tuần không....thì gọi là quẻ Dựng bất
dục, tức thụ thai rồi hư thai. Phàm chiêm sự việc chi cũng chẳng nên tin cảm theo
môi mép cùng miệng lỡi, vì đó là điềm hư dối, chẳng thật (quẻ Hàm thượng lục).
Thọ dựng kỳ pháp
Ấy là cách tính cho biết lúc nào người phụ nữ thụ thai khi chiêm gặp Phiền
xương khóa.
Phép tính: Bắt đầu kể 1 tại cung THN rồi đếm theo chiều nghịch lại thì chữ
thiên bàn trên cung thứ 4 ứng vào số tháng thụ thai, chữ thiên bàn trên cung thứ 7
ứng vào Can ngày thụ thai và chữ thiên bàn trên cung thứ 10 ứng vào giờ thụ thai.
Giải nghĩa: Số tháng tức như gặp Dần là tháng giêng, gặp Mão là tháng 2,
gặp Thìn là tháng 3....
Can của ngày: Gặp Tý là ngày Quí, Gặp Sửu hay Mùi là ngày Kỷ, Gặp Dần
là ngày Giáp, gặp Mão là ngày Ất, gặp Thìn hay Tuất là ngày Mậu, gặp Tị là ngày
Bính, gặp Ngọ là ngày Đinh, gặp Thân là ngày Canh, gặp Dậu là ngày Tân, gặp
Hợi là ngày Nhâm.
Giờ: Gặp Tý tức là giờ Tý, gặp Sửu là giờ Sửu...
Sản kỳ pháp
Ấy là cách tính cho biết Tháng, Ngày và Giờ sinh đẻ.
Phép tính: Bắt đầu kể 1 tại cung có an THN rồi cứ đếm thuận tới thì chữ
thiên bàn trên cung thứ 4 ứng vào tháng sinh, chữ thiên bàn trên cung thứ 7 ứng
vào Can của Ngày sinh, chữ thiên bàn trên cung thứ 10 ứng vào Giờ sinh.Số
Tháng, tên Ngày và Giờ sinh giống như cách tính ở Thọ dựng kỳ pháp.

BÀI KHÓA 25
VINH HOA KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can lộc, Chi mã, và sao Quí nhân đều có đủ mặt
ở Can Chi, Bản mệnh lại nhập cả vào Tam truyền mà Sơ truyền được vượng tướng
khí thì gọi là Vinh hoa khóa, nhưng ba sao Lộc, Mã, Quí phải có mặt ở Sơ truyền
thì quẻ mới thật đúng kiểu cách.
Mẫu quẻ: Ngày Bính Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Mão, Mùa Xuân. Nam
nhân 40 tuổi, Dần Hành niên tại Tị địa bàn.
Dần Tị
Hành niên Mão Thìn
Thiên hợp ThiênKhông Chi Thân
Can Bính Câu Trận ThanhLong
Chi Mã Can Lộc
Dần Hợi Tị Dần
Sửu Bính Dần Thân Tị Ngọ
Chu Tước Vinh hoa khóa Bạch Hổ
(Nguyên thủ)
Tý Tị Dần Hợi Mùi
Đằng Xà Th.Không Th.Hợp Q.Nhân TháiThường
Can Lộc Chi Mã

Bản mệnh
Quý Nhân Thiên Hậu Thái Âm Huyền vũ
Can lộc lâm Chi, Chi mã lâm Can lại lâm Hành niên, Quí nhân lâm Bản
mệnh. Cả ba sao Lộc Mã Quí đều nhập Tam truyền và Sơ truyền Tị hỏa được
tướng khí trong mùa Xuân. ấy là Vinh hoa khóa.
Như ngày Bính Dần quẻ thấy Tý gia Dậu, Thân gia Bính có Can lộc lâm Chi,
Chi mã lâm Can, Quí nhân lâm Trung truyền và như mùa Thu chiêm tất Sơ truyền
Thân được vượng khí tác Thê tài. ấy cũng là Vinh hoa khóa.
Như ngày Nhâm Thân thấy Tý gia Dậu thì có Can lộc, Can đức lâm Chi, Chi
mã lâm Can và Mạt. như Quí nhân lâm Sơ Tị, nếu chiêm nhằm vào mùa Hạ thì Sơ
truyền Tị được vượng tướng khí tác Thê tài.
Lý đoán Vinh hoa khóa
Vinh là vinh quang vẻ vang. Hoa là hoa lệ, tơi tốt. Đợc giàu sang vinh trọng
thì gọi là Vinh hoa, tơi tốt như cây cỏ trổ bông.
Sao Quí nhân ứng bậc cao quí, quan chức vinh hiển. Can lộc Chi mã ứng sự
giàu có vàng bạc, ngựa xe. Còn cả sự danh vọng giàu sang là quẻ của hạng vinh
quang, hoa lệ cho nên gọi là Vinh hoa khóa.
Vinh hoa khóa có lời tượng: Can Chi có cát thần, cát tướng, người và nhà
cửa Vinh vang, hoa lệ. Kinh doanh thông đạt. Động hay ngưng , tiến hay thoái đều

hợp thời. Hôn nhân liền lạc, Thai sinh con thánh. Xuất binh chinh phạt lấy đất
nghìn dặm.
Vinh hoa khóa là quẻ bậc thầy được bọn sĩ tử ủng hộ. Cũng gọi là quẻ ngựa
tốt dẫn đầu bầy, có tượng là lấy ít (một mình) và hàng phục nhiều dân chúng (quẻ
Địa Thủy s).
Vinh hoa khóa mà ở Niên mệnh hoặc ở Chi và thứ nhất là ở Can và Sơ
truyền, thấy có hào Tài thừa Quí nhân là điềm tấn tài, tấn lộc. Hoặc ban ngày mà
gặp Dạ quí hay ban đêm mà gặp Trứ quí nếu hỏi khoa cử ắt đậu cao, hoặc Can Chi
có thừa cả Trứ quí và Dạ quí, hay thấy Trứ quí lâm Dạ quí địa bàn, hay thấy Dạ quí
lâm Trứ quí địa bàn, hay thấy Quí nhân thừa Nguyệt tướng, hay cả ngày không
thấy Quí nhân nghịch hành...nếu chiêm quẻ cầu người giúp đỡ tất được toại ý. Các
cách đã kể trong đoạn này đều ứng điềm tốt trong sự vinh đạt, quang hoa như
người tài hoa ở giữa quần chúng, chính đính không lầm lỗi, trời đất thương mà
được vua ban mệnh lệnh, thiên hạ đều mong mỏi đến vậy (quẻ Địa Thủy sư -Cửu
nhị).
Phàm ở Vinh hoa khóa mà thấy Trứ quí, Dạ quí đều bị địa bàn khắc thì
không thể cầu Quí nhân giúp mình. Hoặc thấy chữ thiên bàn thừa Chu tước khắc
chữ thiên bàn thừa Quí nhân, nếu cầu người giúp mình việc văn thơ thì họ sợ khó
mà từ nan. Hoặc thấy Trứ quí và Dạ quí đều bị Tuần không thì người hứa giúp
mình chẳng được y lời, nếu được báo tin vui là tin không thật. Hoặc Quí nhân thừa
Quan quỉ lâm Can, nếu chiêm bệnh là bị quỉ thần làm hại, bằng lâm Chi là thần
trong nhà làm hại. như hào Quan quỉ đó lại là Mộ thần (tức Can Mộ) thì sự hung
hại rất nặng, nên cúng vái, tạ lỗi thì có thể yên. Hoặc thấy Quí nhân thừa Chi hại
mà chiêm thưa kiện ắt mình không được lý. Hoặc thấy Quí nhân lâm Thìn Tuất địa
bàn, nếu cầu Quí nhân ắt bị người giận hờn.
Các cách vừa kể trên đều ứng điềm chẳng lành, các sự ủy nhiệm, sai sứ đều
hung, có tượng con Cả ra binh mà con Thứ trở xe thi thể, tuy chính mà vẫn là điều
hung (quẻ Địa Thủy sư -Lục ngũ).

BÀI KHÓA 26
ĐỨC KHÁNH KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Đức thần lâm Can, Chi hay Niên Mệnh, lại có
thừa cát tướng và được dùng làm Sơ truyền thì gọi là Đức khánh khóa.
Lời giải: Đức thần là nói chung Tứ đức (nhưng Can đức tốt hơn hết). Cát
tướng như Quí, Hợp, Long, Thường, Âm, Hậu. Niên Mệnh nói chung là Bản mệnh
và Hành niên.
Mẫu quẻ: Ngày Mậu Tý, Nguyệt tướng Mão, giờ Tuất.

Can Mậu
Thiên hợp Câu trận ThanhLong ThiênKhông
Tuất Ngọ Tị Tuất
Dậu Mậu Tuất Tý Tị Dần
Chu tước Đức khánh khóa Bạch Hổ
(Trùng thẩm)
Thân Tị Tuất Mão Mão
Đằng xà Can Đức Hợp Thường Thái thường
Chi Đức
Tị
Thái Âm
Mùi Ngọ Thìn
Can Đức
Quý Nhân Thiên Hậu Huyền vũ
Chi Đức
Chi Tý
Ngày Mậu thì Can đức là Tị. Ngày Tý thì Chi đức cũng là Tị. Vậy quẻ này
vừa là Can đức vừa là Chi đức thừa Thái âm là cát tướng và lâm Chi, lại được dùng
làm Sơ truyền, cho nên gọi là Đức khánh khóa. Ngoài những điều kiện trong thiệu
quẻ, quẻ này còn có thêm vài cách tốt nữa là Tam truyền toàn thừa cát tướng, Mạt
sinh Sơ và Sơ sinh Can, và cách tốt hơn hết là Tứ sát cư Tứ duy, nghĩa là Thìn
Tuất Sửu Mùi thiên bàn gia lên Dần Thân Tị Hợi địa bàn.
Lý đoán Đức khánh khóa
Đức là phúc đức, Khánh là cát khánh, những sự tốt, với những cát thần ứng
phúc đức và cát tướng ứng cát khánh cho nên gọi là Đức khánh khóa. Đức thần
cùng cát khánh lâm Can tức là Đức khánh đến bản thân, cùng lâm Chi tức là Đức
khánh vào nhà, bằng lâm Bản mệnh tức là mạng mình được Đức khánh, bằng lâm
Hành niên tức là vận hành của mình gặp Đức khánh. Sơ truyền là chỗ khởi động,
chủ động thấy có Đức khánh tức là mình được phúc đức và cát khánh vậy.
Đức khánh khóa có lời tượng: Đức thần lên ngôi (được phát dụng là Sơ
truyền), sự hung tiêu bặt, tù tội được thả, bệnh nguy sẽ lành, hôn nhân hoan hợp,
thai dựng con hiền... Phàm Mưu vọng điều chi cũng có kết quả tốt đẹp.
Đức khánh khóa là quẻ người quân tử được vui mừng hội hợp. Lại cũng gọi
là quẻ mây đùm mù mịt giữa trời, có tượng mây dày kín chẳng mưa (quẻ Thủy
Thiên nhu).
Phàm Đức khánh khóa mà thấy Sơ truyền tác Quỉ (khắc Can) nếu chiêm về
công danh là quẻ tốt lớn, chiêm bệnh cũng lành vì đó là Quỉ hóa Đức. Như có thừa
Thanh long thì càng tốt hơn. Hoặc thấy Thìn Tuất Sửu Mùi thiên bàn lâm Dần
Thân Tị Hợi địa bàn thì là quẻ tốt trăm phần trăm, chiêm việc chi cũng thành toại
dù gặp hung tướng cũng vô hại mà vẫn tốt như thường, có tượng là: tựu dùng nơi
sự ăn uống nhưng phải cho chính bền mà đợi chỗ xứng đáng ắt được tốt lành lắm
vậy (quẻ Thủy Thiên nhu- Cửu ngũ).
Phàm Đức khánh khóa mà thấy Sơ truyền thừa hung thần, hung tướng như
Bạch hổ, Đằng xà...hoặc bị Tuần không tức là Đức thần vô dụng, hoặc Đức thần bị
Thiên tướng khắc thì gọi là quẻ giảm đức. Hoặc Đức thần sinh Can thượng thần (là
chữ thiên bàn trên cung Can) và Can thượng thần lại khắc Can thì gọi là Đức hóa
thành Quỉ.
Các cách vừa kể qua trong đoạn này đều ứng điềm xấu, vốn chỉ vào hạng
quân tử mà làm các việc của tiểu nhân, sắp vào chỗ nguy hiểm, có tượng tựa ở bùn,
tự mình dẫn cừu địch tới (quẻ Thủy Thiên nhu-Cửu Tam). Tuy vậy nhưng biết
kính cẩn và thận trọng thì không đến nỗi bại nguy.

BÀI KHÓA 27
HỢP HOAN KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm một quẻ có ba điều kiện dưới đây thì gọi là Hợp hoan
khóa:
1.Can với Can thượng thần tác Can hợp, hoặc Chi với Chi thượng thần tác Chi
hợp, hoặc Chi thượng thần với Can tác Can hợp.
2.Sơ truyền với Can Chi tác Lục hợp, Tam hợp (Can Chi là nói chung 4 chữ:
Can địa bàn, Chi, Can thượng thần, Chi thượng thần) hoặc Tam truyền tác toàn cục
tức là có đủ ba chữ trong một bộ Tam hợp, nếu có một chữ cùng với Can Chi tác
Lục hợp nữa càng tốt.
3.Bản mệnh và Hành niên có thừa cát tướng như: Quí nhân, Thiên hợp, Thanh
long, Thái thường, Thái âm, Thiên hậu.
Lời giải: Can hợp tức như Giáp hợp với Kỷ, Ất với Canh, Bính với Tân,
Đinh với Nhâm, Mậu với Quí. Nhưng nên nhớ trong 12 Chi, Chi nào cũng có ẩn
một Can vì thế cho nên có thể nói Can với Can với Can thượng thần tác Can hợp
hay Chi với Chi thượng thần tác Can hợp. VD: Giáp thừa Mùi gọi là tác Can hợp,
vì Mùi có ký Can kỷ, mà Giáp với Kỷ là Can hợp. VD: Tuất thừa Tị cũng gọi là
tác Can hợp, vì Tuất chứa Tân và tại Tị có chứa Bính, mà Bính với Tân là Can
hợp. Do thập Can sở ký thì chỉ duy có Tý Ngọ Mão Dậu không có Can ký, song
luận theo ngũ hành và âm dương tương tỷ thì Tý tức Nhâm (vì cũng thuộc Dương
thủy) Ngọ tức Bính (vì cùng thuộc Dương hỏa), Mão tức Ất (vì cùng thuộc âm
mộc), Dậu tức Tân vì cùng thuộc âm kim.
Tác Lục hợp là Tý với Sửu, Dần với Hợi, Mão với Tuất, Thìn với Dậu, Tị với
Thân, Ngọ với Mùi.
Tác Tam hợp là hai hoặc ba chữ liên quan nhau mà các chữ ấy cùng thuộc
vào một trong bốn bộ Tam hợp: Thân Tý Thìn, Dần Ngọ Tuất, Hợi Mão Mùi, Tị
Dậu Sửu.
Mẫu quẻ: Ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Thân, Giờ Tý. Người Nam 27
Tuổi, tuổi Hợi, Bản mệnh tại Hợi, Hành niên tại Thìn.

Can Mậu Chi Thân
ThiênKhông Bạch Hổ TháiThường Huyền Vũ
Tý Sửu Dậu Thìn Tý Tị
Hành niên Thanh Long Mậu Sửu Thân Thìn Thái Âm
Hoan hợp khóa
Hợi (Trùng thẩm) Ngọ
Câu trận Tý Thân Thìn Thiên Hậu
Bản mệnh
Thiên hợp Chu tước Đằng xà Quý Nhân

Quẻ này Bản mệnh thừa Quí nhân và Hành niên thừa Thanh long, toàn là
thừa cát tướng. Can Mậu với Can thượng thần Sửu tác Can hợp vì Mậu với Sửu
tức như Mậu với Quí, mà Mậu với Quí tác Can hợp (tại Sửu có ký Quý). Chi Thân
với Chi thượng thần Thìn cũng tác Can hợp, vì Thìn là Ất và Thân là Canh mà Ất
Canh là Can hợp, và Thìn với Thân cũng tác Tam hợp (cùng ở trong bộ Thân Tý
Thìn). Sơ truyền Tý với Can thượng thần Sửu tác Lục hợp. Sơ Truyền Tý với chi
Thân hay với Chi thượng thần Thìn đều tác Tam hợp. Tam truyền Tý Thân Thìn là
toàn cục Tam hợp. Tóm lại quẻ này có đủ các điều kiện thuộc về Hợp hoan khóa.
Kể thêm một số quẻ thí dụ:
Ngày Tân Dậu mà thấy Tý gia Thìn địa bàn thì có Ngọ gia can Tân tức là
Bính gia Tân, tác Can hợp. Tị gia Chi Dậu cũng tức là Bính gia Tân, tác Can hợp.
Tam truyền Tị Dậu Sửu là tác Tam hợp cục. Và như quẻ thấy Bản mệnh, Hành
niên ở tại Tuất Dần Tị Mùi địa bàn mà chiêm nhằm ban ngày tất toàn thừa cát
tướng, hoặc ở tại Sửu Mão Ngọ Mùi Thân Dậu Tuất địa bàn mà chiêm ban đêm
cũng toàn thừa cát tướng.
Ngày Ất Dậu mà thấy Tý gia Thân thì có: Thân gia can Ất tức là Canh gia
ất, tác Can hợp. Sửu gia chi Dậu tác Tam hợp. Tam truyền Thân Tý Thìn là Tam
hợp cục. Nếu chiêm ban ngày mà Bản mệnh, Hành niên ở tại Thân, Tý Mão Tị địa
bàn thì toàn thừa cát tướng.
Lý đoán Hợp Hoan khóa
Hợp là hội hợp, kết tụ lại. Hoan là hân hoan, vui vẻ. ở Can Chi, Sơ truyền,
Tam truyền có tác hợp(3)tức ứng điều hội hợp và ở Bản mệnh, Hành niên có thừa
cát tướng tất ứng điềm hoan lạc. Một quẻ gồm có ứng điều hợp hòa và điều hoan
hỷ nên gọi là Hợp hoan khóa.
Hợp hoan khóa có lời tượng: Càn Khôn (âm Dương) phối hợp, thiên địa
(thiên bàn, địa bàn) giao dịch. Sinh đẻ lâu sinh. Chiêm bệnh lâu lành. Chiêm tụng
lâu giải. Các việc lo ngại nghi nan vẫn kéo dài lay lắt, người đi vật mất biệt tăm.
Công danh toại ý, xuất ngoại vinh quang. Tài lợi hài lòng. Hôn nhân trời định chắc
mà tốt lắm. Dầu Mưu vọng sự việc chi cũng được hòa mỹ. Đại khái cầu những việc
gì có tính cách kết hợp và lâu thì thuận thành, bằng cầu những việc gì có tính cách
gián đoạn ly tán và muốn cho nhanh lẹ thì chẳng thuận.
Phàm trong quẻ thấy có tác Tam hợp thì việc liên hệ đến nhiều người và tới
tháng sau mới thành tựu. Bằng có tác Lục hợp là điềm Phu Phụ được thuận hòa,
bằng có cả Tam hợp và Lục hợp thì có sự giao thiệp đến hai ba việc.
Phàm quẻ thấy Tam truyền tác Tam hợp thành cục mà chữ chính cục (là chữ
giữa của Tam hợp) thoát Can (Can sinh chữ nào thì gọi chữ đó là thoát Can) thì
ứng điềm hao phí, bất lợi, nhưng nếu Can thượng thần hay Chi thượng thần tác
Thê tài thì quẻ lại rất tốt vì chữ chính của Tam hợp cục vẫn là hào tử tôn mắc lo
sinh hào Thê tài chứ không thoát Can, chiêm việc thâu thập tiền tài hay đòi nợ là
quẻ đúng cách nhất.
Luận theo Can hợp mà biết nguyên nhân của sự hợp như sau: Giáp với Kỷ thì
sự hợp ấy rất trung chính. Ất với Canh là bởi nhân nghĩa mà kết hợp. Bính với Tân
hợp lấy cái uy quyền mà kết hợp. Đinh với Nhâm là sự tương hợp dâm loạn, là sự
hợp bởi nhan sắc. Mậu với Quí là sự hợp vô tình.

Phàm về Lục hợp sự ứng có khác nhau như sau: Lấy Tý luận với Sửu thì Tý
là hợp thật, bằng lấy Sửu đối với Tý thì Sửu là hợp không. Hay Hợi hợp với Dần
thì Hợi là hợp thành tựu, bằng lấy Dần đối với Hợi thì Dần là hợp phá. Lấy Tuất
đối với Mão thì Tuất là hợp cũ, bằng lấy Mão đối với Tuất thì Mão là hợp mới.
Lấy Thìn đối với Dậu thì Thìn là hòa hợp, bằng lấy Dậu đối với Thìn thì Dậu là
hợp ly. Lấy Tị đối với Thân thì Tị là hợp thuận, bằng lấy Thân đối với Tị thì Thân
là hợp nghịch. Lấy Ngọ đối với Mùi thì Ngọ là hợp Hư, bằng lấy Mùi đối với Ngọ
thì Mùi là hợp muộn (Thí dụ: Tý gia Chi Sửu thì Tý là hợp thật, bằng Sửu gia chi
Tý thì Sửu là hợp không tức giả dối).
Luận về Tam hợp còn khác nhau như sau: Hợi Mão Mùi thì là trong sự hợp
có rối loạn và phiền tạp. Tị Dậu Sửu là sự hợp biến đổi, ly dị. Dần Ngọ Tuất là sự
hợp đảng phái chưa chính đính. Thân Tý Thìn thì sự hợp của nó như nước lưu
thông mà chẳng trong, hoặc trệ mà chẳng dứt, nên động mà chẳng nên tĩnh.
Hợp hoan khóa là quẻ hôn nhân đoàn viên. Cũng gọi là quẻ Rồng ẩn vực sâu,
có tượng là ưa tịnh an thường (quẻ Thủy Phong Tỉnh).
Phàm là Hợp hoan khóa mà thấy ở Lục xứ (Can Chi Tam truyền, Bản mệnh,
Hành niên) có nhiều cát tướng và thấy Thìn Tuất Sửu Mùi thiên bàn lâm Dần Thân
Tị Hợi địa bàn là điềm thuận lợi tốt, thành tựu mọi sự, chẳng chỗ nào mà không
tốt, dẫu có lẫn hung thần thì trong chỗ hung cũng được điều thuận hợp. Hoặc như
các chỗ tác hợp(3)là tại Can Chi Sơ có gặp Hình Xung Phá Hại nhưng Mạt truyền
được vượng tướng khí, có cát thần là quẻ vào chỗ hung mà gặp sự tốt, nên dụng sự
nhẹ nhàng mềm dẻo mà tùy thuận theo sự việc của mình. Hoặc như thấy Can âm
thần và Chi âm thần tác hợp mà chiêm cầu hôn là điềm được cát triệu (Thủy Phong
Tỉnh-Thượng lục).
Phàm là Hợp hoan khóa mà chiêm hỏi việc hung hại ắt là khó giải thoát, nếu
giữ theo lối cũ thì bị lâm nguy trong cảnh hư bại lưu niên....Hoặc như các chỗ tác
Hợp bị Hưu tù tử khí mà chiêm về văn thơ chỉ tịnh như chẳng quyết ý và bị trở
ngại ở lúc cuối cùng. Hoặc như chiêm bệnh mà thấy các chỗ tác Hợp có thừa hung
tướng thì bệnh càng nặng. Nếu Tam truyền tấn (VD: Dần Mão Thìn là tấn, Thìn
Mão Dần là thoái) ắt bệnh trầm trọng thêm lên mãi chẳng giảm được. Hoặc các
chỗ tác hợp gặp Hình Xung Hại Phá là điềm ở trong tuy tốt mà ngoài xấu. Hoặc
chỗ tác hợp mà gặp Tuần không thì hao tổn tiền bạc mà chẳng được thành. Hoặc
các chỗ tác hợp có thừa hung tướng mà các hung tướng ấy ám khắc Can (chữ thiên
bàn khắc Can là Minh khắc, thiên tướng khắc Can là ám khắc) thì chớ nên tính
việc xa vời, chủ Trương làm việc mới lạ, giao trách nhiệm cho người khác...vì các
điều ấy chỉ đem đến sự bại hoại. Các cách xấu vừa kể trong đoạn này có tượng là
bán cá nơi sông giếng núi, vò hư rỉ nước, ấy là việc vô ích, ấy là điềm không cùng
hưng lên được (quẻ Thủy Phong Tỉnh-Cửu nhị)

BÀI KHÓA 28
HÒA MỸ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can và Chi đối với nhau có một trong những cách
sau đây thì gọi là Hòa mỹ khóa: hoặc Thượng Hạ cùng tác Lục hợp hay tác Tam hợp,
Địa bàn tác Lục hợp, hoặc Thiên bàn tác Lục hợp, hoặc tương hội tác Lục hợp, hoặc Hỗ
tác Lục hợp hay Hỗ tác Tam hợp hoặc Tam Lục tương hội.
Lời giải: Phàm quẻ chỉ thấy có một trong những cách ở thiệu quẻ cũng được gọi
là Hòa Mỹ khóa huống chi thấy có những hai, ba cách thì thật là chính đáng. Duy trừ ra:
nếu quẻ chỉ thấy có địa bàn tác Lục hợp mà thôi thì chưa đủ gọi là Hòa mỹ khóa.
- Thượng hạ đồng tác Lục hợp: là Can địa bàn với Can thượng thần tác Lục hợp,
và Chi với Chi thượng thần cũng tác Lục hợp. Nếu đổi lại không tác Lục hợp mà tác
Tam hợp thì gọi là Thượng hạ đồng tác Tam hợp.
- Địa bàn tác Lục hợp: là Can địa bàn với Chi địa bàn tác Lục hợp. Những ngày
Nhâm Dần, Tân Mão, Ất Dậu, Bính Thân, Mậu Thân....thì bất cứ quẻ nào Can địa bàn
với Chi địa bàn cũng tác Lục hợp.
- Thiên bàn tác Lục hợp: tức là Can thượng thần với Chi thượng thần tác Lục hợp.
- Tương hội tác Lục hợp: là Can thần lâm Chi và cùng với Chi tác Lục hợp. Hoặc
Chi thần lâm Can và cùng với Can địa bàn tác Lục hợp.
- Hỗ tác Lục hợp: tức là Can địa bàn với Chi thượng thần tác Lục hợp và Chi địa
bàn với Can thượng thần cũng tác Lục hợp. Hỗ tác Tam hợp tức là Can địa bàn với Chi
thượng thần tác Tam hợp và Chi địa bàn với Can thượng thần cũng tác Tam hợp. Hỗ
nghĩa là đắp đổi cho nhau, qua lại với nhau mà không chênh lệch.
- Tam Lục tương Hỗ: tức là có Tam hợp và Lục hợp liên hệ nhau. Như Tam
truyền có đủ 3 chữ trong một bộ Tam hợp và một trong 3 chữ ấy cùng với Can thượng
thần tác Lục hợp hay cùng với Chi thượng thần tác Lục hợp (có một chữ cùng với Can
địa bàn hay Chi địa bàn tác Lục hợp cũng dùng được). Như vậy gọi là Tam Lục tương
hỗ, ấy là mượn một chữ trong Tam hợp mà làm Lục hợp với chỗ khác vậy.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị
Chi Ngọ
Câu trận Thiên hợp Chu tước Đằng xà
Tý Mùi Mão Dần Tuất Tị
Thanh Long Nhâm Mùi Ngọ Dần Quý nhân
Hòa mỹ khóa
(Trùng thẩm)
Hợi Tuất Ngọ Dần Ngọ
ThiênKhông Quan Tài Tử Thiên Hậu
Bạch hổ Th.Hậu Th.Hợp
Bạch Hổ TháiThường Huyền Vũ Thái Âm Can Nhâm

Quẻ này Can địa bàn là Hợi với Can thượng thần là Mùi tác Tam hợp và Chi
Ngọ với Can thượng thần Dần tác Tam hợp. ấy là được cách Thượng Hạ thần đồng
tác Tam hợp. Can địa bàn Hợi với Chi thượng thần Dần tác Lục hợp, và Chi địa
bàn Ngọ với Can thượng thần Mùi tác Lục hợp, ấy là được cách Hỗ tác Lục hợp.
Tam truyền Tuất Ngọ Dần là đủ 3 chữ trong một bộ Tam hợp và có chữ Ngọ cùng
với Can thượng thần Mùi tác Lục hợp, ấy là được cách Tam Lục tương hỗ. Tóm lại
quẻ này có tới 3 cách thuộc về Hòa mỹ khóa, thật là một quẻ mẫu đúng đắn. Ngoài
ra có một ngoại cách cũng phù hợp vào Hòa mỹ khóa là Thiên bàn tác Can hợp vì
Can thượng thần Mùi tức Kỷ và Chi thượng thần Dần tức Giáp, mà giáp với Kỷ là
Can hợp, nhưng ở Hòa mỹ khóa chú trọng về Lục hợp hơn là Can hợp, còn Can
hợp thuộc về Hợp hoan khóa.
Kể thêm các quẻ VD:
1. Ngày Tân Dậu mà quẻ thấy Mùi gia can Tân tất Ngọ gia Chi Dậu. Mùi với
Ngọ là Thiên bàn tác Lục hợp.
2. Ngày Ất Sửu mà quẻ thấy Tý gia can Ất (Thìn địa bàn) tất nhiên có Dậu gia
Chi Sửu. ấy là Thượng Hạ đồng tác Tam hợp vì tại Can có Tý với Thìn tác Tam
hợp, và tại Chi có Dậu với Sửu tác Tam hợp.
3. Ngày Giáp Thân mà quẻ thấy Tý gia Mão thì tại Can có Hợi gia Dần tác Lục
hợp và tại Chi có Tị gia Thân cũng tác Lục hợp. ấy là Thượng Hạ đồng tác Lục
hợp vì Hợi với Dần, Tị với Thân đều là Lục hợp.
4. Ngày Đinh Sửu mà quẻ thấy Tý gia Sửu thì tại Can có Ngọ gia Mùi tác Lục
hợp và tại Chi có Tý gia Sửu tác Lục hợp. ấy là Thượng Hạ đồng tác Lục hợp, vì
Ngọ với Mùi, Tý với Sửu là Lục hợp.
5. Ngày Kỷ Mùi và Đinh Mùi mà quẻ thấy Tý gia Sửu thì tại Can cũng như tại
Chi vẫn có Ngọ gia Mùi tác Lục hợp. ấy là Can Chi ở chung nhau mà cùng gặp
Thượng Hạ đồng tác Lục hợp.
6. Ngày Tân Mão mà quẻ thấy Tý gia Mùi thì tại Can có Mão gia Tuất tác Lục
hợp. Mão là Chi thần gia Can tác Lục hợp cho nên cách này gọi là tương hội tác
Lục hợp. Tuất với Mão địa bàn cũng tác Lục hợp.
7. Ngày Nhâm Dần mà quẻ thấy Tý gia Mão thì có Can thần là Hợi gia Chi Dần
tác Lục hợp. ấy là tương hội tác Lục hợp. Hợi với Dần địa bàn cũng tác Lục hợp.
Lý đoán Hòa Mỹ khóa
Hòa là hòa thuận, Mỹ là đẹp đẽ, tốt.
Trong sự tương đối thì Can là chính mình, còn Chi là người kia. đối tượng
chiêm quẻ. Vậy Can và Chi đối với nhau thấy có Lục hợp, Tam hợp tất nhiên giữa
hai bên phải có sự hòa đồng và cát mỹ, cho nên gọi là Hòa mỹ khóa. Hòa Mỹ tựa
như Hợp hoan khóa, nhưng Hợp hoan khóa chỉ chú trọng ở Sơ truyền đối với Can
Chi và Bản mệnh, Hành niên. Còn Hòa mỹ khóa thì chỉ chú trọng ở Can Chi đối
với nhau mà thôi. Có giống nhau là ở chỗ dùng sự hợp tức là Lục hợp, Tam hợp,
Can hợp.
Hòa mỹ khóa có lời tượng ứng: Lục hợp, Tam hợp trên dưới qua lại cùng
hòa hợp. Trao đổi lưu loát. Mua bán thông thương, tài lợi chẳng dứt. Cầu quí nhân
hài lòng. Hôn nhân thành toại. Chiến đấu tất hòa. Cừu địch tất giải. Duy chiêm
bệnh ắt nguy.

Hòa mỹ khóa là quẻ quần thần hợp đạo, chủ khách đẹp lòng, cùng nhau thành
tựu lớn. Lại cũng còn gọi là quẻ mặt nhật sáng tối giữa trời, có tượng là đêm tối
qua rồi trời lại sáng (quẻ Lôi Hỏa Phong).
Phàm Hòa mỹ khóa mà thấy Tam truyền là Phụ mẫu cục hay Tài cục mà có
một chữ cùng với Can thượng thần hoặc cùng với Chi thượng thần tác Lục hợp là
quẻ toàn cát, chiêm hỏi việc chi cũng tốt. Hoặc như Tam truyền là Tử tôn cục, tức
thoát Can nhưng Tử tôn cục ấy lại sinh Can thượng thần tác Tài là quẻ thâu được
tiền nợ hoặc sinh Chi thượng thần là quẻ có người thâu tiền nợ trở về nhà, đồng là
điềm tốt trong sự thâu thập tiền tài Hoặc như Can Chi Hỗ tác Lục hợp hay Hỗ tác
Tam hợp là điềm trao đổi Mua bán cầu tài, mỗi sự làm ăn đều có đại lợi, nếu Can
thượng thần với Chi thượng thần tương sinh hay Can với Chi tương sinh thì nên
hùn vốn làm ăn. Các cách vừa kể trong đoạn này đều ứng điềm sáng tỏ, có tượng là
văn chương đem lại có được mừng khen tốt (Lôi hỏa Phong-Lục ngũ).
Phàm gặp Hòa mỹ khóa mà thấy Can Chi thừa hung tướng, nếu chiêm hỏi
các việc hung như bệnh hoạn, tranh tụng lo buồn, nghi ngại...hoặc chiêm hỏi các
việc có tính cách phóng thích, giải ly như ly dị vợ chồng, xua đuổi tôi tớ...thì quẻ
ứng điềm không tốt bất thành, bởi gốc tính của quẻ là hợp mà mình lại cầu ly là
trái ngược vậy (nhưng phải quan sát: nếu thấy ở Lục xứ mà có chữ Thiên bàn xung
khắc với Can thượng thần hay Chi thượng thần là 2 chỗ có thừa hung tướng thì quẻ
ấy giải được điều hung). Hoặc như Tam truyền là 3 chữ Tam hợp toàn cục nhưng
có một chữ thứ nhất là chữ chính cục (Chữ giữa của Tam hợp) cùng với Can
thượng thần hay Chi thượng thần tác Lục xung hay Tam hình hay tác Lục hại thì
gọi là quẻ Hợp phạm sát, trong mật ngọt có thuốc độc, trong ân nghĩa có cừu oán,
đang sắp thành đạt lại bị ngăn trở. Hoặc như các chỗ tác hợp có lẫn Lục hại, Tuần
không thì trong sự giao hợp lại âm thầm tính điều biến đổi. Hoặc các chỗ tác hợp
chỉ gặp Tuần không thì lúc đầu giao thiệp rất hòa mỹ, nhưng về sau giống cái bánh
vẽ bằng mực. Hoặc các chữ tác hợp lại cũng gặp Lục hại thì chủ với khách ghen
ghét nhau, bằng gặp Tam hình là điềm cạnh tranh, bằng gặp Lục xung là trước hợp
sau lìa, bằng gặp tương khắc là điềm tranh kiện, trong nụ cười có ẩn gươm đao.
Hoặc như Can Chi thiên bàn tác Lục hợp mà Can Chi địa bàn tác Lục hại là ngoài
mặt đầy vẻ tươi tốt, nhưng trong lòng thì chờ đợi lúc nào người leo cây thì chặt
gốc. Hoặc như Tam truyền là Tử tôn cục, tức thoát Can, nhưng Tử tôn cục ấy
không sinh Can thượng thần mà cũng không sinh Chi thượng thần là điềm cố ý hại
nhau cho bị hao tổn...Các cách vừa kể qua trong đoạn này đều ứng điềm u ám,
chẳng khác chi nhà cửa tuy phong đại mà chẳng có người, ba năm chẳng trễng nom
thật là hưng suy (quẻ Lôi Hỏa phong-Thượng lục). Cũng là tượng hết thịnh rồi đến
suy đó. Người trí thức chiêm gặp quẻ như thế tất phải khiêm cung lúc phong phú,
phải giữ tư cách bình dân khi ở ngôi cao mới có thể an vui được.

BÀI KHÓA 29
TRẢM QUAN KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Thìn hay Tuất lâm Can hoặc lâm Chi, và được
dùng là Sơ truyền thì gọi là Trảm quan khóa. Nếu ở Tam truyền thấy có một vài
thần tướng như Dần Mão Mùi Tý Quí Hợp Long Âm Hậu...thì quẻ càng đúng cách.
Mẫu quẻ: Ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Mùi, giờ Hợi.

Thiên Không Bạch hổ Thái Thường Huyền Vũ
Tý Tuất Ngọ Tuất Ngọ Tị
Thanh Long Giáp Tuất Dần Tuất Thái Âm
Trảm quan khóa
(Xuyến hà cách)
Hợi Tuất Ngọ Dần Ngọ
Câu trận Tài Tử Huynh Thiên Hậu
Th.Hợp Th.Hậu Bạch hổ
Can Giáp Tuất Dậu Thân Mùi
Chi Dần Thiên hợp Chu tước Đằng xà Quý Nhân
Quẻ này Tuất vừa lâm Can lại vừa lâm Chi và được dụng là Sơ truyền nên
gọi là Trảm quan khóa. ở Tam truyền thấy có Thiên hợp, Thiên hậu và Dần, rất
đúng kiểu cách, và rất thuận tiện trong việc ẩn mình lánh nạn. Ngoài ra trong quẻ
này còn có hai cách tốt nữa như sau: Tam truyền tác Tử tôn cục trong khi đi ẩn
lánh không sợ tai nạn, vì hào Tử tôn khắc trừ được Quan quỉ là hào ứng về họa
hoạn. Lại thấy Tứ sát toàn môn (nghĩa là bốn sát đều chìm mất, ấy là nói Thìn Tuất
Sửu Mùi thiên bàn gia Dần Thân Tị Hợi địa bàn) là cách trừ được mọi điều hung
hại, tốt thay.
Lý đoán Trảm quan khóa
Trảm tức là trảm khai, chém mở. Quan tức là quan ải là cửa ải. Thìn là Thiên
cương, Tuất là Thiên khôi, cả hai đều là hung thần. Can Chi gặp nó thì người gặp
sự hung. Bởi Thìn Tuất thuộc thổ có tính ngăn lấp, lại được dùng làm Sơ truyền
tức như lấy đất (thổ) mà lấp cửa ải. Người gặp sự hung phát động ắt phải lánh thân
đi xa, nhưng vì cửa ải đã bị bế tắc, tất nhiên phải trảm khai quan ải mà thoát thân,
cho nên gọi là Trảm quan khóa. Vả lại Thìn Tuất cũng gọi là thần thiên quan, thuộc
cửa nẻo, Thìn cũng gọi là Thiên môn (Cửa trời), Tuất cũng gọi là Địa hộ (Cửa đất),
toàn ứng về vụ cửa nẻo. Vậy Can Chi gặp Thìn Tuất là người đến cửa nẻo, lại Thìn
Tuất bị diêu động (Tác Sơ truyền) ám chỉ vào việc mở cửa nẻo. Như thế tựu trung
cũng chỉ vào việc của người phá mở cửa ải mà lánh thân. Bởi vậy muốn trốn tránh
thường chiêm gặp Trảm quan khóa. Cái thế tính nó ứng như người vậy.
Trảm quan khóa có lời tượng: Cửa mở, cầu dăng, trốn đi rất thuận tiện,
xuất hành rất hay. Vẽ bùa, bốc thuốc, Yếm đối, cúng kiến, cầu vái, trị bệnh...là
những việc làm có kết quả tốt. Duy các việc tìm tòi như: tầm người, tầm vật, nã
tróc trộm cướp, hoặc chiêm hỏi việc kiện tụng, bệnh hoạn toàn là hung triệu.
Phàm muốn đào vong đi trốn mà gặp Trảm quan khóa là điều rất tốt, nhưng
dầu không gặp Trảm quan khóa cũng phải xét ở Tam truyền. Như Tam truyền thấy
có hào Tử tôn, hoặc có vài thần tướng như: Dần Mão Mùi Tý, Đinh thần, Mậu
thần, Kỷ thần, Tuần cô (tức Tuần không), Tuần hư (bao giờ cũng đối xung với
Tuần không, vd: Tuần Giáp Tý thì Tuất Hợi là Tuần không thì Thìn Tị là Tuần
Hư), Quí thần (Mùa Xuân Quí thần tại Thìn, Hạ tại Mùi, Thu tại Tuất, Đông tại
Sửu), Quí nhân, Thiên hợp, Thanh long, Thái thường, Thiên hậu, Cửu thiên, Cửu
địa(1)hoặc các Trực: Trừ, Định, Khai, Nguy(2)v.v.v thì rất thuận tiện cho việc đi
trốn lánh, xuất ngoại, không sợ bị tai hại cùng trở ngại. Nhưng nên nhớ nếu là hào
Quan quỉ, mà hào Quan quỉ ấy lại khắc khắc Bản mệnh thượng thần hay khắc
Hành niên thượng thần thì chớ nên cưỡng ra đi mà phải lâm họa hoạn. Thấy có Quí
nhân khắc Chi cùng với Chi tác Lục hại cũng ứng xấu như vậy.
Như muốn trốn lánh đi xa, nên nhắm vào hướng của cung địa bàn nào có
thừa các thần tướng hoặc các Trực nào đã kể trên mà có mặt ở Tam truyền, nhưng
Truyền ấy phải là hào Tử tôn hay hào Phụ mẫu mới tốt, vì Tử tôn khắc được hào
Quan quỉ và hào Phụ mẫu vốn sinh phò Bản thân (tức sinh Can). Thí dụ: trong quẻ
thấy có Sơ truyền Tị tác Tử tôn thừa Thanh long và Tị lâm Dậu địa bàn thì nên đi
về hướng Dậu (chính Tây) mà lánh thân. Hoặc như hướng Dậu không có đường đi,
hay là không thuận tiện tất phải đi theo Thiên bàn Tị là hướng Đông nam cũng tạm
được.
Trảm quan khóa là quẻ con Beo ẩn núi Nam, có tượng là giữ đạo chân thành
lánh xa điềm hung ác (Quẻ thiên Sơn Độn).
Phàm là Trảm quan khóa mà thấy ở Tam truyền, có Dần cũng như có Thanh
long (Dần và Thanh long đồng thuộc Dương mộc) là con ngựa ngàn dặm có thể
đưa người đi xa, hoặc thấy Mão cũng như Thiên hợp (vì đồng Âm mộc) là các cửa
riêng để lén thoát thân. Hoặc thấy có Mùi cũng như Thái thường là thần Ngọc nữ
thường hay bảo hộ, hoặc thấy có Quí nhân là thần quan che chở và dẫn đường,
hoặc thấy Thiên hậu cũng như Tý là cái lọng hoa che khuất thân mình để tẩu thoát,
hoặc có Thái âm là vị tướng che giấu có thể ẩn xuất, hoặc Sơ truyền là Cương tác
chỉ hộ tức Thìn gia Dần địa bàn, hoặc Sơ truyền là Khôi đô thiên môn tức Tuất gia
Hợi địa bàn, hoặc quẻ được Tứ sát toàn môn như quẻ kiểu mẫu, hoặc thấy Lục
hung tàng(3)...Những cách rất tốt vừa kể qua trong đoạn này rất thuận tiện cho các
việc ra đi, trốn tránh, ẩn mình, vẽ bùa, ếm đối, cúng vái, hốt thuốc, trị bệnh, có
tượng ẩn náu là chính đáng, đẹp đẽ, chính bền, tốt (Thiên Sơn Độn-Cửu ngũ).
Phàm là Trảm quan khóa mà thấy Sơ truyền là hào Quan quỉ mà thừa Trực
phù(4) lại là Thìn gia Dần hay Tuất gia Hợi mà có thừa hung tướng cùng Thiên la,
Địa võng...thì gọi là quẻ phá cửa ải nhưng bị quân canh cửa nghiêm thủ chận lại.
Hoặc Sơ truyền là Thìn Tuất gia Tý gọi là Thiên quan, gia Mão gọi là Thiên cách
tất sẽ bị ngăn trở vì thời tiết chẳng thuận hay gia Ngọ gọi là Địa quan, gia Dậu gọi
là Địa cách ắt bị trở ngại vì địa thế của đường đi, hoặc Sơ truyền nội chiến (khắc
Thiên tướng) hay Trung truyền xung Sơ truyền, xung Mạt truyền hoặc gặp Phản
ngâm khóa là bởi lòng người chẳng phù hợp nhau mà bị trở cách, cũng tức như
trong và ngoài bị ngăn cách bởi khoảng giữa, đầu đuôi chẳng thấy nhau nên bị trở
ngại. Hoặc gặp Tam giao khóa hay La võng quái hay Tòng cách quái, hay Tam
truyền chẳng có loại kim (Thân Dậu, Hổ, Thái âm) là quẻ chém cửa chẳng
đứt...Các cách vừa kể qua trong đoạn này có tượng là sau càng hung tợn, chớ dùng,
chẳng khá có chỗ đi. Bởi trốn đi mà ở tại sau đuổi là con đường cùng hại, là cái
đạo suy vong, chẳng có chỗ thoát, vậy nên thủ tịnh một nơi mới có thể khỏi họa
(Thiên Sơn Độn-Sơ lục).
Chú thích:
Cửu thiên, Cửu địa: Mùa Xuân thì Cửu Thiên tại Dần, Cửu địa tại Ngọ. Mùa Hạ
Cửu Thiên tại Ngọ và Cửu địa tại Tý. Mùa Thu Cửu Thiên tại Thân, cửu Địa tại
Ngọ. Mùa Đông Cửu Thiên tại Tý và Cửu Địa tại Ngọ.
Trừ, Định, Khai, Nguy: ấy là các trực thứ 2,5,8,11. Cách tính như sau: tháng Giêng
khởi tính trực Kiến tại Dần, tháng 2 khởi Kiến tại Mão, tháng 3 tại Thìn, tháng 4
tại Tị, tháng 5 tại Ngọ...Đã biết khởi trực Kiến tại đâu rồi thì cứ tính thuận tới mỗi
cung một Trực theo thứ tự 12 trực như sau: Kiến, Trừ, Mãn, Bình, Định, Chấn,
Phá, Nguy, Thành, Thâu, Khai, Bế. Thí dụ: tháng 2 chiêm quẻ thì khởi Kiến tại
Mão và tính thuận tới thì Trừ tại Thìn...Định tại Mùi....Nguy tại Tuất....Khai tại
Sửu. Như vậy nếu trong quẻ (ở Tam truyền) thấy có Thìn thì gọi là gặp Trực Trừ,
thấy có Mùi gọi là gặp trực Định, thấy có Tuất gọi là gặp trực Nguy, thấy có Sửu
gọi là gặp trực Khai.
Lục hung tàng: tức là các hung tướng đều ẩn trốn cả. Các hung tướng ấy là: Xà,
Câu, Tước, Không, Hổ, Vũ chuyên ứng về các điều hung hại. Hễ thấy sao Quí
nhân lâm Hợi địa bàn thì gọi là Lục hung tàng, vì Quí nhân lâm Hợi tất Đằng xà
lâm Tý là rắn rơi xuống nước, Chu tước tất lâm Sửu là con quạ té sông (bởi tại Sửu
có Can Quí thủy), Câu trận tất lâm Mão và bị Mão khắc ấy là kẻ đấu chiến hay
công kích với mình bị thất thế, Thiên không tất lâm Tị (Tuyệt địa của nó) là kẻ tiểu
nhân bị thọ ngục hay bị lột da, Bạch hổ lâm Ngọ Hỏa là con hổ bị đốt, Huyền vũ
lâm Thân là kẻ giặc trộm bị gãy chân...Các hung tướng đều bị thất thế, như vậy ắt
không hại mình được cho nên xuất ngoại hoặc mưu tính việc chi cũng được bình
yên.
Trực phù: ngày Giáp tại Tị, ngày Ất tại Thìn, ngày Bính tại Mão, ngày Đinh tại
Dần, ngày Mậu tại Sửu, ngày Kỷ tại Ngọ, ngày Canh tại Mùi, ngày Tân tại Thân,
ngày Nhâm tại Dậu, ngày Quí tại Tuất.

BÀI KHÓA 30
BẾ KHÂU KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tuần Vĩ thiên bàn gia Tuần Thủ địa bàn thì gọi là
Bế khâu khóa. Hoặc thấy Huyền vũ thừa Tuần Thủ thiên bàn, hay Huyền vũ lâm
Tuần thủ địa bàn cũng gọi là Bế khâu khóa, nhưng Huyền vũ được dụng làm Sơ
truyền thì quẻ được chính đáng hơn.
Lời giải: Tuần Vĩ tức là tuần đuôi, là tên của ngày sau chót trong 10 ngày
của Tuần giáp hiện tại. Tuần thủ nghĩa là tuần đầu vì vì nó là tên của ngày đứng
đầu trong mỗi tuần giáp 10 ngày. Tuần vĩ cũng gọi là tuần Quí và Tuần thủ cũng
gọi là Tuần Giáp, bởi tuần Quí là tên của ngày có can Quí, còn tuần Giáp là tên của
ngày có can Giáp. Mỗi Tuần giáp nào cũng có 10 ngày, vậy phải biết ngày hiện tại
đang chiêm quẻ thuộc về tuần Giáp nào để tính Tuần thủ và Tuần vĩ. Phàm ngày
hiện tại thuộc về:
- 10 ngày của Tuần giáp Tý thì Tý là Tuần thủ, Dậu là Tuần vĩ.
- 10 ngày của Tuần giáp Tuất thì Tuất là Tuần thủ và Mùi là Tuần vĩ.
- 10 ngày của Tuần giáp Thân thì Thân là Tuần thủ và Tị là Tuần vĩ.
- 10 ngày của Tuần giáp Ngọ thì Ngọ là Tuần thủ và Mão là Tuần vĩ.
- 10 ngày của Tuần giáp Thìn thì Thìn là Tuần thủ và Sửu là Tuần vĩ.
- 10 ngày của Tuần giáp Dần thì Dần là Tuần thủ và Hợi là Tuần vĩ.
Thí dụ: trong tuần Giáp Tý thì Tý là Tuần thủ và Dậu là Tuần vĩ. Vậy Tý
thiên bàn là Tuần thủ thiên bàn, Tý địa bàn là Tuần thủ địa bàn và Dậu thiên bàn là
Tuần vĩ thiên bàn, Dậu địa bàn là Tuần vĩ địa bàn.
Mẫu quẻ 1: ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Hợi, giờ Dần.
Can Bính Dần Mão Thìn Tị

Dần Hợi Sửu Tuất
Chi Thìn Sửu Bính Dần Thìn Sửu Ngọ
Tuần vĩ gia tuần thủ
Tý (Cao thỉ cách) Mùi
Hợi Thân Tị
Tuần vĩ t.b Hợi Tuất Dậu Thân
Tuần thủ Dần đ.b.
Ngày Bính Thìn là 1 trong 10 ngày của tuần thủ giáp Dần, vậy Dần là Tuần
thủ và Hợi là Tuần vĩ. Quẻ này Sơ truyền Hợi gia Dần, ấy là Tuần vĩ thiên bàn gia
Tuần thủ địa bàn, cho nên gọi là Bế khâu khóa.

Mẫu quẻ 2: ngày Đinh Dậu, nguyệt Mùi, giờ Tuất.

Thanh Long Thiên Không Bạch Hổ Thái Thường
Sửu Thìn Sửu Ngọ Mão Ngọ Tuần thủ t.b
Câu trận Đinh Thìn Dậu Ngọ Huyền vũ Chi Dậu
Huyền vũ thừa tuần thủ
Tý (Nguyên thủ) Mùi
Thiên hợp Ngọ Mão Tý Thái âm
Huyền vũ
Chu tước Đằng xà Quý nhân Th.Hậu
Ngày Đinh Dậu thuộc về tuần Giáp Ngọ tất Ngọ là Tuần thủ. Quẻ này Huyền
vũ thừa Ngọ thiên bàn tức thừa Tuần thủ thiên bàn và Huyền vũ cùng Ngọ được
dùng làm Sơ truyền, ấy là Bế khâu khóa.
Lý đoán Bế khâu khóa
Bế khâu nghĩa là ngậm miệng. Vì sao gọi là ngậm miệng? Bởi Vĩ là cái đuôi
và Thủ là cái đầu, Tuần Vĩ gia Tuần Thủ tức là lấy cái đuôi chắp lên đầu (ví như
con rắn nằm khoanh thành một vòng tròn không có chỗ hở) nên gọi là Bế khâu, là
ngậm miệng. Lại nói Huyền vũ thừa Tuần Thủ thiên bàn hoặc lâm Tuần Thủ địa
bàn cũng gọi là Bế khâu khóa. Bởi sao? Bởi Huyền vũ cũng đồng một tượng lý với
Tuần Vĩ. Trong Tuần Giáp nào cũng vậy, tuần Vĩ vốn là vị thần (Chi) ở sau cùng
có kèm ở trước can Quí, Quí nghĩa là cuối, sau chót, tức như cái đuôi. Vậy tuần Vĩ
cũng chính là tuần Quí, và can Quí với Huyền vũ đồng thuộc âm thủy như nhau.
Suy thế thì Huyền vũ không khác chi Tuần Vĩ, vậy Huyền vũ gặp Tuần Thủ cũng
như Tuần Vĩ gặp tuần Thủ, cho nên cũng gọi là Bế khâu khóa.
Bế khâu khóa có lời tượng: Bít miệng tức là không nói, không có lời thông
thương, cho nên: Sự tích khó rõ. Người mình tìm đã ẩn lánh. Vật mất bặt tăm. Các
vụ tìm tòi mất trốn, hỏi han...dẫu có kẻ biết thấy họ cũng không chỉ cho. Cầu người
chẳng chịu giúp. Oan ức không tố giác được. Thai dựng đẻ con câm, ngọng. Biện
luận chẳng rành, thưa kiện thất lý. Bệnh là chứng đàm khí chặn nghẹt hoặc cứng
hàm, nói ú ớ hoặc bí tiểu tiện, hoặc không ăn được.
Bế khâu khóa là quẻ trên dưới tối mờ đều mông lung. Cũng gọi là quẻ trong
đất có núi, có tượng là ngẩng cao mà thành thấp (Quẻ Địa Sơn Khiêm).
Phàm ở Bế khâu khóa mà ở Tam truyền thấy có sao Thiên hợp như chiêm
việc tốt ắt tốt, bằng hỏi việc xấu chẳng khỏi xấu, vì quẻ Bế khâu và sao Thiên hợp
đều có tính kết hợp lại, không cho thoát ra, vậy nên hỏi điều tốt ắt kết điều tốt,
bằng hỏi điều xấu ắt kết sự xấu vậy. Lại cứ do tính chất của Thiên tướng thừa Tuần
vĩ mà đoán sự bất thông của mỗi việc. Như thấy Quí nhân là điềm cầu Quí nhân
chẳng chịu giúp. Thấy Chu tước là điềm văn thơ bất thông, kiện tụng thất lý. Thấy
Bạch hổ là điềm người đi sứ hoặc kẻ đem tin bởi không rành đường lối về lệ luật
mà mang tội...

Phàm chiêm bệnh mà thấy Sơ truyền là Tuần Vĩ gia Tuần Thủ, lại có thừa
Can Lộc thì bệnh thêm nặng, vì không ăn Lộc được nữa, nếu quẻ ấy lại là quẻ Vô
lộc khóa, bệnh nhân ắt chết. Và nếu như chiêm bệnh không đợi Tuần vĩ gia Tuần
Thủ, chỉ thấy Sơ tuyền thừa Can lộc và gia lâm Tuyệt hương cũng đã ứng điềm vì
không ăn được nữa mà chết, thêm gặp Vô lộc khóa càng chắc. Như ngày Tân Mùi
mà quẻ thấy Tý gia Tị là Vô lộc khóa, có Sơ truyền Dậu thừa Can lộc lâm Dần tức
gia lâm Tuyệt hương (Dậu thuộc Kim tất Tràng sinh tại Tị và Tuyệt tại Dần).
Phàm quẻ thấy Tuần Vĩ thiên bàn lâm Can và Tuần Thủ thiên bàn lâm Chi
hoặc đổi lại Tuần Thủ thiên bàn lâm Can và Tuần Vĩ thiên bàn lâm Chi thì gọi là
Nhất tuần châu biến cách, sự ứng cũng như Bế khâu khóa: hỏi việc tốt sẽ kết quả
tốt, hỏi việc xấu sẽ kết quả xấu, thi cử nên đổi bút (đây là người thi hộ), kiện tụng
nên đổi Ty, Mua bán rất tốt vì hành khách có cớ lại, tật bệnh khó lui, buồn lo khó
giải...Thí dụ ngày Ất Mùi mà thấy Tý gia Sửu ắt có Tuần Thủ là Ngọ lâm Chi Mùi
và Tuần Vĩ là Mão lâm Can ất, ấy là Nhất tuần châu biến cách.
Phàm ngày âm mà chiêm gặp Nhất tuần châu biến cách lại thấy Sơ truyền
thừa Huyền vũ thì gọi là Sát gian cách, nghĩa là xét kẻ gian, rất tốt về chiêm bắt
đạo tặc.
Bài phụ: Tầm nhân, tróc tặc pháp.
Tầm nhân là tìm người, tróc tặc là bắt giặc, pháp là phép. ấy là phép tính cho
biết phương hướng để tìm người đã đi, đã trốn, hoặc tìm vật đã mất. Trong phép
tính phải tùy theo hạng người Quí hay Tiện, hoặc Nam hay Nữ, hoặc người chính
đáng hay người bất chính. Lại phải để ý có khi dùng theo chữ thiên bàn, có khi
dùng theo cung địa bàn.
Tầm quân tử pháp: ấy là cách tính để tìm người thuộc hạng thượng lưu, tức
là hạng quan chức, có địa vị giàu sang, không luận về tâm địa tốt xấu. Phàm muốn
tìm người quân tử thì xem Can đức lâm tại cung địa bàn nào thì hãy theo hướng
của cung địa bàn ấy mà tìm ắt gặp. Thí dụ ngày Giáp tất Dần thiên bàn là Can đức,
như thấy Dần mà lâm Ngọ địa bàn thì đi tìm ngay hướng Ngọ (chính Nam) như
thấy Dần lâm Hợi địa bàn thì đi về hướng Hợi là hướng Tây Bắc mà tìm....
Tầm tiểu nhân pháp: ấy là cách tính phương hướng để đi tìm người thuộc
về hạng hạ lưu, thường dân. Phàm muốn tìm người hạ lưu phải xem Chi hình lâm
cung địa bàn nào, hãy đi theo hướng của cung địa bàn ấy mà tìm ắt gặp. Thí dụ:
ngày Thân chiêm quẻ tất Tị thiên bàn là Chi hình. Như thấy Tị lâm Thân địa bàn
thì đi về hướng Thân tức Tây nam mà tìm, như Tị lâm Dần địa bàn thì đi về hướng
Dần là Đông Bắc mà tìm.... Có khi Can đức và Chi hình đồng ở một cung, ắt người
quân tử và kẻ tiểu nhân có quan hệ với nhau mà chung chạ ẩn thân. Thí dụ: ngày
Bính thân tất Tị là Can đức mà cũng lại là Chi hình, vậy Tị lâm cung địa bàn nào
thì đi theo hướng của cung địa bàn ấy mà tìm tất gặp người quân tử và tiểu nhân
đang ở chung nhau.
Dị tầm hay Nan tầm: nghĩa là dễ tìm hay khó tìm? Phàm thấy Can đức khắc
Chi hình thì tìm dễ gặp, như ngày Nhâm Thân tất Can đức là Hợi khắc Chi hình là
Tị. Nếu Chi hình khắc Can đức thì khó tìm gặp. Như ngày Nhâm Tuất tất Chi hình
là Sửu (Mùi?) khắc Can đức Hợi.
Lại như tìm người quân tử mà thấy Can đức cùng địa bàn tương khắc cũng dễ
gặp, bằng tương sinh hay tỷ hòa thì khó gặp. Thí dụ: ngày Ất chiêm quẻ tất Thân là
Can đức, nếu Thân lâm Tị Ngọ Dần Mão là tương khắc. Bằng Thân lâm Thìn Tuất
Sửu Mùi hay lâm Hợi Tý là tương sinh. Bằng Thân lâm Thân hay lâm Dậu là Tỷ
hòa vì đồng thuộc một loại Kim.
Lại như tìm hạng ty hạ, thường dân mà thấy Chi hình cùng địa bàn tương
khắc thì dễ gặp, bằng tương sinh hay tỷ hòa thì khó gặp. Thí dụ: ngày Thân chiêm
quẻ tất Tị là Chi hình, như Tị lâm Thân lâm Tý là tương khắc, lâm Dần lâm Sửu là
tương sinh, bằng lâm Ngọ là Tỷ hòa.
** Nếu trong quẻ thấy Can đức với Chi hình không tương khắc thì nên xoay
qua cách khác để tìm như sau đây, nhưng không phân ra hạng quân tử và tiểu nhân,
mà lại phân Nam Nữ và Đạo tặc:
Tầm Nữ nhân: Phàm muốn tìm người đàn bà, con gái cứ xem Huyền vũ lâm
cung địa bàn nào thì đi về hướng của cung ấy mà kiếm ắt gặp. Như cung địa bàn ấy
là Tý thì đi về hướng Tý (Bắc), là Sửu thì đi về hướng Sửu (Đông Bắc) vvv.
Tầm Nam nhân hay Đạo tặc: Phàm muốn tìm người đàn ông con trai hay
tìm bắt trộm cướp phải theo hướng của chữ thiên bàn có thừa Huyền vũ. Như chữ
thiên bàn ấy là Dậu thì đi về hướng Tây, là Hợi thì đi về hướng Tây Bắc vvv.
Tóm lại: tìm Nữ nhân, Nam nhân hay Đạo tặc đều phải do cung có thừa
Huyền vũ, nhưng tìm nữ nhân phải do chữ Địa bàn, còn tìm Nam nhân và Đạo tặc
thì phải do chữ thiên bàn. Cứ theo phương của hai chữ ấy mà tìm. Thí dụ: quẻ thấy
Huyền vũ lâm Thìn địa bàn có thừa Dậu thiên bàn, vậy tìm nữ nhân thì đi về hướng
Thìn (Đông Nam), còn tìm Nam nhân hay Đạo tặc thì đi về hướng Dậu (chính
Tây).
Nhưng nên nhớ kiêng có 4 ngày: Giáp Tý, Giáp Thân, Giáp Ngọ, Giáp Dần
thì không theo lối trên mà tìm Nam nhân hay đạo tặc. Cứ tại cung có an sao Huyền
vũ kể là một rồi đếm nghịch tới cung thứ tư coi gặp cung địa bàn nào thì đi về
hướng của chữ địa bàn ấy mà tìm bắt. Thí dụ ngày Giáp Thân mà quẻ thấy Tý gia
Thìn tất Huyền vũ tại Thân địa bàn, kể một tại Thân đếm nghịch tới cung thứ tư
tức gặp Tị địa bàn, vậy đi tìm ở hướng Tị (Đông Nam).
Lại nên nhớ: ở sách nói như sau: tìm Nữ nhân do hướng địa bàn có thừa
Huyền vũ dương thần (tức là Huyền vũ thừa thần là chữ thiên bàn có thừa Huyền
vũ), còn tìm Nam nhân hay Đạo tặc do hướng địa bàn có thừa Huyền vũ âm thần.
Tuy cách nói có khác nhưng khi tính ra rồi vẫn y nhau.
Tặc cầm bất cầm: ấy là cách tính để coi có thể bắt được giặc cướp hay không.
Phàm quẻ thấy Tam truyền thượng hạ tương sinh thừa cát tướng thì không tìm bắt
được, bằng thấy Tam truyền thượng hạ tương khắc thừa hung tướng, hoặc Câu trận
thừa thần khắc Huyền vũ thừa thần thì tìm bắt ắt được.
Hoạch nhân Chi kỳ pháp: ấy là cách tính cho biết thời gian nào tìm gặp người
đã trốn lánh. Phàm đến Ngày Giờ nào khắc Huyền vũ thừa thần ấy là Ngày Giờ tìm
bắt được kẻ đào tẩu. Thí dụ: Huyền vũ thừa Sửu thiên bàn thì đến ngày hoặc giờ
Dần Mão gặp, vì Dần Mão thuộc mộc khắc Sửu thổ.

Hoạch vật chi kỳ pháp: Phàm đến ngày nào khắc Huyền vũ âm thần là thời
kỳ tìm thấy lại được vật do mình đánh rơi, hoặc do kẻ trộm lấy cắp đem dấu. Như
Huyền vũ âm thần là Dần thì đến Ngày hoặc Giờ Thân Dậu ắt tìm thấy được, vì
Thân Dậu thuộc Kim khắc Dần thuộc mộc.
Tầm thất vật pháp: ấy là cách tính cho biết phương hướng, nơi nào để đi tìm
vật đã mất. Phàm Huyền vũ âm thần sinh loại nào thì đi tìm ở những nơi có loại ấy
tất gặp vật đã mất... Như Huyền vũ âm thần là Mão thuộc mộc, mà Mộc vốn sinh
Hỏa, vậy tìm ở những nơi có đốt lửa như lò, bếp. Như Huyền vũ âm thần là Thìn
Tuất Sửu Mùi thuộc thổ, mà thổ vốn sinh kim, vậy tìm ở những nơi nào có loại
kim khí như sắt, đá, sành sỏi hoặc ở các hố sâu, hang thẳm. Như Huyền vũ âm thần
là Thân Dậu thuộc kim mà Kim vốn sinh thủy, vậy tìm ở nơi có nước ẩm thấp.
Như Huyền vũ âm thần là Hợi Tý thủy mà thủy vốn sinh Mộc, vậy tìm vật ở những
nơi có cây, rừng bụi, bọng cây, bàn ghế. Như Huyền vũ âm thần là Tị Ngọ thuộc
Hỏa mà Hỏa vốn sinh Thổ, vậy nên tìm ở những nơi gò đống dưới đất trong cát.
Tóm lại: trong bài phụ Tầm nhân tróc tặc pháp, theo sự kinh nghiệm của tôi
thì phải phân ra hai hạng người mà đi tìm: hạng người chính đáng và hạng người
bất chính (như trộm cướp). Hạng người chính đáng là bậc thượng lưu thì do hướng
địa bàn có thừa Can đức, còn bậc thường dân hạ lưu thì do hướng địa bàn có thừa
Chi hình. Hạng người bất chính như trộm cướp mà là người Nữ thì do hướng của
chữ địa bàn có thừa Huyền vũ, còn người Nam thì do hướng của chữ thiên bàn có
thừa Huyền vũ. ở trường hợp muốn tìm bắt đạo tặc nhưng không biết họ là Nam
hay Nữ cứ do hướng của chữ thiên bàn có thừa Huyền vũ mà đi. ở khoảng Tầm
Nam nhân hay Đạo tặc bất cứ là Nam Nữ cứ do hướng của chữ thiên bàn có thừa
Huyền vũ, còn theo tôi: Phàm là đạo tặc mà biết rõ là người Nữ phải do hướng của
chữ địa bàn có thừa Huyền vũ.
Sau đây là quẻ kiểu mẫu có giải đoán đủ các cách tìm người, tìm vật, bắt
trộm cướp, hạn định ngày giờ, chỗ đi tìm:
Mẫu quẻ: ngày Ất Mão, Nguyệt tướng Tuất, giờ Thìn.

Đằng xà Quý nhân Thiên hậu Thái âm
Tuất Tuất Thìn Dậu Mão Mão Tìm nam nhân
Chu tước Ất Tuất Mão Dậu Huyền vũ và đạo tặc
Can Ất Thìn Tri nhất khóa Dậu Tìm nữ nhân
(Phản ngâm)
Dậu Thìn
Mão Dậu Mão
Thiên hợp Huyền vũ Th.hợp Huyền vũ TháiThường
Can Đức Thân Mùi Ngọ Tị
Câu trận Th.Long Th.Không Bạch hổ
Lời giải: Ất tất Thân là Can đức. Trong quẻ Thân lâm Dần địa bàn, vậy đi
hướng Dần là hướng đông Bắc mà tìm hạng người thượng lưu. Thân gia Dần là
tương khắc, ắt tìm người hạng thượng lưu để gặp. Ngày Mão tất Tý là Chi hình,
quẻ này Tý lâm Ngọ địa bàn phải đi hướng Ngọ là hướng chính Nam mà tìm hạng
người hạ lưu. Huyền vũ lâm Dậu địa bàn, vậy nên đi hướng Dậu là hướng chính
Tây mà tìm người Nữ. Huyền vũ thừa Mão Thiên bàn, vậy nên đi hướng Mão là
hướng chính Đông mà tìm Nam nhân hay tìm hạng trộm cướp. Tam truyền toàn là
Mão gia Dậu và Dậu gia Mão, ấy là thượng hạ tương khắc, lại Câu trận thừa thần
là Thân khắc Huyền vũ thừa thần là Mão (Thân kim khắc Mão mộc) cho nên có thể
tìm bắt được đạo tặc. Huyền vũ thừa thần là Mão, vậy đến kỳ hạn ngày Thân Dậu
hay giờ Thân Dậu thì tìm gặp người mình muốn kiếm, vì Thân Dậu khắc Mão.
Huyền vũ âm thần là Dậu, vậy đến giờ Tị Ngọ hay đến giờ Tị Ngọ thì tìm lại được
vật đã mất, vì Tị Ngọ thuộc Hỏa khắc Dậu kim. Huyền vũ âm thần là Dậu kim, mà
kim tất sinh thủy cho nên những chỗ nào có nước và ẩm thấp như vũng nước, ao
bùn, đáy giếng...mà tìm vật đã mất.

BÀI KHÓA 31
DU TỬ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền toàn là Thổ thần (Thìn Tuất Sửu Mùi)
và có Thiên mã hoặc Tuần Đinh thì gọi là Du tử khóa.
Mẫu quẻ: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ, tháng 3.
Chi Tị Thân Dậu Tuất Hợi
Mùi Tuất Thân Hợi

Can Ất Mùi Ất Mùi Tị Thân Tý
Du tử khóa
(Tri nhất)
Ngọ Mùi Tuất Sửu Sửu
Tuần đinh Th.Mã
Tam truyền Mùi Tuất Sửu toàn là Thổ thần và Sơ truyền Mùi là Tuần Đinh,
Trung truyền Tuất thừa Thiên mã, cho nên gọi quẻ này là Du tử khóa (ngày Ất Tị
thuộc Tuần Giáp Thìn cho nên Mùi là Tuần Đinh và tháng 3 thì Thiên mã tại Tuất).
Lý đoán Du tử khóa
Du tử nghĩa là người Du lịch, người đi xa.
Tam truyền toàn là Thổ thần, Mộ - Hình diêu động, chủ sự tuần hành, lại có
thừa Tuần Đinh hay Thiên mã đều có tính diêu động cấp tốc, đổi dời đi xa...như thế
tất ứng cho người lưu lạc, cho một du tử vì vậy mà gọi là Du tử khóa.
Du tử khóa có tượng: Tuần Đinh hay Thiên mã ngộ Quí thần (Thìn Tuất
Sửu Mùi) bôn tẩu Tây Đông. Ra đi có lợi thường gặp điều lành, bằng ngồi mãi ắt
lâm cùng khốn. Tại bệnh khó mạnh. Quan tụng có nhiều điều hung. Hôn nhân trở
ngại. Tìm người chẳng thấy. Trời âm u mà chẳng mưa. Gặp quẻ Du tử là điềm có
sự hung ác dấy lên vậy.
Du tử khóa là quẻ mây trời tụ tán (khi tụ khi tán). Lại cũng gọi là quẻ mây
cuốn lên, trời quang tạnh, có tượng là hoa Xuân đua nở (quẻ Phong Địa quan).
Phàm Du tử khóa có lẫn với Dâm dật khóa là nhân vì có tình riêng, có ám ý
mà trốn lánh đi xa. Hoặc có lẫn với Thiên khấu khóa là bởi có trộm cướp mà ẩn
lánh. Hoặc như Tam truyền phùng Nguyệt Mộ, Can Mộ, Tam sát (là 3 loại Sát
thần, tính theo Năm là Tuế sát, tính theo Tháng gọi là Ngoạt sát, theo Ngày là Chi
sát. Phàm Năm Tháng Ngày Thân Tý Thìn thì Mùi là Tam sát, Dần Ngọ Tuất thì
Sửu là Tam sát, Hợi Mão Mùi thì Tuất là Tam sát, Tị Dậu Sửu thì Thìn là Tam sát
cùng hung thần hung tướng là điềm trong Năm ấy bị tai họa về quan tụng mà ra
vào trốn tránh, chẳng vậy cũng là điều gian truân, phá hại, tai họa liên tiếp trong 3
năm. Các cách xấu đã kể trong đoạn này là điềm hối tiếc của quan nhân quân tử,
còn đối với con trẻ thường thì không lỗi mà họa nhẹ đi vậy, bởi đó là đạo của kẻ
tiểu nhân (quẻ Phong Địa quan - Sơ lục).
Phàm Du tử khóa có lẫn vào Tam kỳ khóa hay có lẫn vào Lục nghi khóa
cùng cát thần cát tướng lâm Tam truyền, lại ở Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên
có chữ Thiên bàn xung khắc Sơ truyền, tức là quẻ đổi họa ra phúc, ra đi cũng tốt,
trở lại cũng yên, việc chi cũng thuận toại. Điềm lành cho hạng quan chức thân cận
bề trên, có tượng là xem sự sáng suốt của Quốc gia, lợi ở sự dùng làm khách nơi
vua, vì là được yêu chuộng (quẻ Phong Địa quan - Lục tứ).
Nếu Du tử khóa mà thấy Sơ truyền thuộc âm và Trung truyền thuộc Dương
(VD: Sơ là Mùi và Trung là Tuất) thì gọi là Âm truyền Dương, ứng cho người ở tại
nhà mà lòng muốn đi xa. Bằng trái lại nếu Sơ truyền thuộc Dương và Trung truyền
thuộc Âm thì gọi là Dương truyền Âm sẽ ứng cho người đang ở viễn phương mà
lòng riêng muốn trở về nhà.
Như Du tử khóa có lẫn Trảm quan khóa thì gọi là quẻ tuyệt tích, người muốn
đi ẩn mình luôn không cho ai thấy nữa, như Lão tử tha du, Trương lương về núi, cư
ẩn tu tiên. ở Du tử khóa mà thấy Hành niên nhập Tam truyền thì chính vận nhân là
người muốn lánh thân cho nên đến coi quẻ đó.
Như quẻ thấy Chi thần gia Can và được dùng làm Sơ truyền có thừa Bạch hổ
thì ứng chắc là người đến hỏi quẻ sắp ra đi.
Như thấy Sơ truyền là Tuất thừa Thiên mã và Mạt truyền là Sửu là quẻ khá
tốt, mưu sự có thể thành.
Phàm Du tử khóa mà thấy Tam truyền thuận, tức là theo thứ tự Sửu Thìn Mùi
Tuất, như chiêm nhằm mùa Xuân gọi là quẻ Hạ sắc nghĩa là quẻ cấy gặt, ứng vào
thời mạ đang sinh trưởng. Như chiêm nhằm vào mùa Hạ gọi là quẻ Du tử, ứng vào
việc nhiễu hại bất định. Như chiêm nhằm vào mùa Thu gọi là quẻ Địa giác, nghĩa
là góc đất, ứng vào vụ lưu cứ riêng một phương trời. Như mùa Đông chiêm gọi là
Ngũ mộ ứng điềm bỏ thành thị và thủ cư ở nơi tha ma mộ địa.
Phàm Du tử khóa mà thấy Tam truyền nghịch, tức là Sơ Trung Mạt theo cách
gốc 4 chữ: Sửu Tuất Mùi Thìn. Như quẻ chiêm mùa Xuân ắt phải hao tiền tài.
Chiêm nhằm mùa Hạ không nên ủy dụng hoặc phó thác việc mình cho người khác.
Chiêm nhằm mùa Thu thì lợi thể lực đang hưng khởi. Chiêm nhằm mùa Đông là
lúc khí trời đang thâu liễm, lần lần giấu chứa bên trong chứ không phát lộ ra bên
ngoài.
Du tử khóa mà thấy Sơ truyền là Thìn hay Tuất thừa sao Giá sắc (ngày Giáp
Ất thì Giá sắc tại Sửu, ngày Bính Đinh tại Thìn, ngày Mậu Kỷ tại Mùi, ngày Canh
Tân Nhâm Quí tại Tuất) như chiêm bệnh là chứng khí đoản, chiêm vật dụng là vật
giá cao. Thìn ứng việc đổi thay mới, Tuất ứng việc cố cựu. Thìn là thần Thiên
cương, Tuất là thần Hà khôi là hai vị thần hung hại, phàm ếm nhà thì nhà hư hại,
ếm người thì người khốn nguy.
Du tử khóa mà thấy Sơ truyền là Nguyệt mộ, hay Can mộ như chiêm kiện
tụng thì sự việc còn bị im ẩn, duy Sơ truyền là Thìn hay Tuất dầu chiêm sự việc chi
cũng khẩn cấp. Như Sơ truyền là Sửu hay Mùi thì anh em không có hòa khí, vườn
ruộng chia chẻ, ỷ thế làm oai.
Phàm ngày Nhâm Quí mà chiêm gặp Du tử khóa là quẻ xấu lắm, vì Tam
truyền toàn là hào Quan quỉ khắc Can, nếu Sơ truyền là Thìn hay Tuất thừa Bạch
hổ tất việc xấu càng hung tợn, hoặc ứng trong nhà có linh cữu, tang chế, còn thừa
Huyền vũ ắt bị hung đồ là bọn trộm cướp nhiễu hại. Duy ngày Quí Mùi mà ở Lục
xứ có Cứu thần, tức là có chữ xung khắc Sơ truyền và Can mệnh thừa cát tướng là
quẻ có tiền tài. Nhưng nếu ngày Ất mà chiêm quẻ như vậy tất ứng điềm hư hại,
việc chi cũng vậy, mưu sự bất thành, động tác không hợp thời.

BÀI KHÓA 32
TAM GIAO KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm ngày Tứ Trọng và Tam truyền cũng toàn
là Tứ Trọng mà có thừa Tứ Trọng tướng thì gọi là Tam giao khóa.
Lời giải: Tứ trọng là Tý Ngọ Mão Dậu. Tứ trọng tướng là Thiên hợp, Thái
âm, Thiên hậu, Chu tước, bởi Thiên hợp bản gia tại Mão đồng thuộc âm mộc, Thái
âm bản gia tại Dậu đồng thuộc âm kim, Thiên hậu bản gia tại Tý đồng thuộc
Dương thủy, Chu tước bản gia tại Ngọ đồng thuộc Dương Hỏa. Tuy có tới 4 nhưng
chỉ có Thiên hợp và Thái âm mới chính dụng, mới đúng thể cách mà thôi.
Mẫu quẻ: ngày Mậu Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ.

Can Mậu
ThanhLong Câu trận Thiên hợp Chu tước
Mùi Thân Hợi Mão Ngọ Tý
ThiênKhông Mậu Thân Tý Mão Đằng xà
Tam giao khóa
Ngọ (Cao thỉ cách) Sửu
Bạch hổ Mão Ngọ Dậu Quý nhân
Thái âm
Mão
Tị Thìn Dần
Thái âm
TháiThường Huyền vũ Thiên hậu
Chi Tý
Quẻ chiêm ngày Tý tức là ngày Tứ trọng, Tam truyền Mão Ngọ Dậu cũng
toàn là Tứ trọng thần và Sơ truyền Mão có thừa Thái âm tức thừa Tứ trọng tướng
cho nên gọi là Tam giao khóa. Ngoài các điều kiện trong thiệu quẻ này còn chiêm
nhằm Nguyệt tướng Dậu và giờ Ngọ cũng đều thuộc Tứ trọng. Quẻ như vậy rất
đúng kiểu cách.
Lý đoán Tam giao khóa
Tam giao là 3 điều giao hội lại. Chiêm ngày Tứ trọng ấy là nhất giao, Tam
truyền toàn là Tứ trọng thần ấy là nhị giao, Tam truyền có thừa Tứ trọng tướng ấy
là tam giao. Ba nơi đều có Tứ trọng cùng giao hội với nhau làm thành một quẻ nên
gọi là Tam giao khóa.
Tứ trọng tướng là Thiên hợp, Thái âm, Thiên hậu và Chu tước nhưng không
dùng Chu tước mà có thể dùng Huyền vũ mặc dầu Huyền vũ không phải là Tứ
trọng tướng. Vì sao?vì Tam giao khóa chuyên chủ gian tà, ám Mưuội, nhưng Chu
tước thì không có các tính cách ấy, còn Huyền vũ cùng Thiên hợp, Thái âm Thiên
hậu mới ứng hợp về các điều gian giấu và dâm loạn.
Tam giao khóa có lời tượng: Trong nhà có ẩn gian tư, có chứa người phạm
tội, có kẻ trốn tránh hoặc tự mình mai ẩn. Toàn là những việc chẳng minh bạch,
như thất tiết, gian dâm lầm lỗi...ưu sự bị trở ngại, cầu tài uổng công. Kiện tụng sẽ
bị phạm hình. Gặp binh ắt có giao chiến chứ chẳng lánh mặt được. Sự thể giao gia
(kết chồng lên) và liên lụy dính truyền nhau mà kéo dài ra. Lui hay tới đều bị
chướng ngại rất khó khăn. Gặp điều không thích dầu muốn tránh cũng không kịp.
Tam giao khóa là quẻ gió mây hợp nhau nhưng có tượng là hoặc tụ lại hoặc tan
ra (quẻ Thiên Phong cấu).
Phàm Tam giao khóa mà thấy Bản mệnh, Hành niên có thừa cát thần, cát
tướng và Can cùng Sơ truyền được vượng tướng khí, Tam truyền là Ngọ Mão Tý
là quẻ Tam giao đã biến thành Hiên cái khóa rất có lợi về cầu quan vị, có tượng là
lấy cây Kỷ để bao che dây dưa, ngậm văn chương, có được trên rũ xuống là tự trời
(Thiên Phong cấu - Cửu ngũ).
Phàm Tam giao khóa mà thấy Sơ truyền thừa hung thần, hung tướng, người
Nam ắt phạm phép nặng, người Nữ thì thông dâm, nếu bệnh là đại nguy. Hoặc như
Sơ truyền thừa Thái âm hay Thiên hợp thì sự bất lợi vốn từ trong nhà cửa, có đàn
bà hay con trẻ trốn lánh. Như thừa Thiên không ứng việc dối trá giả ngụy. Như
thừa Huyền vũ tất bị sai lạc, hao mất. Như thừa Đằng xà có sự kinh quái, hỏa hoạn.
Như thừa Chu tước là điềm khẩu thiệt, gây cãi. Như thừa Câu trận là điềm có chiến
đấu. Như thừa Bạch hổ là điềm bị sát thương, tang hiếu hoặc đi trốn. Hoặc chiêm
ngày Dương (Tý Ngọ) thì gọi là quẻ giao la (kết lụa) tất có vụ thông tư với bề trên,
nếu thêm thừa hung tướng thì vì đó mà sinh ra họa chém giết nhau. Hoặc chiêm
nhằm ngày âm (Mão Dậu) gọi là quẻ giao lộc tức là lấy tài lộc mà cầu gian tư,
nhưng nếu Sơ truyền thừa Huyền vũ là bởi cầu việc gian tư mà uổng mất tiền bạc.
Hoặc như Sơ truyền là Ngọ gia Dậu địa bàn gọi là quẻ Tử giao(1), bằng Ngọ gia
Mão địa bàn gọi là quẻ Phá bại giao(2), bằng Sơ truyền gia lên cung xung địa bàn
tức là gặp Phản ngâm khóa thì gọi là quẻ Phản mục giao. Các cách và các quẻ kể
trên đều ứng điềm xấu, điềm bất thành trong sự giao hội, hợp, có tượng là cái bọc
không cá, khởi đầy điều hung (quẻ Thiên Phong cấu-Cửu tứ).
Thái âm, Thiên hợp là hai cái cửa riêng tư để giao hội, nếu Tam truyền không
có Thái âm hay Thiên hợp thì không hoàn toàn chính thể quẻ Tam giao, hoặc
chẳng có một sao nào trong 4 sao Âm, Hợp, Huyền, Hậu thì gọi là Tam giao bất
giao, chẳng ứng sự giao hợp. Trái lại Tam truyền đã có một trong 4 sao đó mà
Năm Tháng Ngày Giờ lúc chiêm quẻ đều thuộc Tứ trọng thì gọi là quẻ Tam giao
bất giải, nghĩa là giao gia, liên lụy mãi không thể giải tán. Cách trước bất cập, cách
sau thái quá, cách trước bất thành, cách sau lại khiên liên, chiêm cầu sự giao hội tất
không ứng điềm tốt, có khi gặp hung.
Như Tam truyền thuận (theo thứ tự Tý Mão Ngọ Dậu) mà chiêm nhằm mùa
Xuân thì có tượng là giết trâu dê ở rãnh, rào. Bằng chiêm nhằm mùa Hạ như cá lội
nuốt mồi. Bằng chiêm nhằm vào mùa Thu và đúng vào các ngày Sóc, Vọng,
Huyền, Hối là quẻ tối tăm và bất nhân. Bằng chiềm nhằm vào mùa Đông lại trúng
nhằm vào Năm, Tháng Ngày, Giờ Thìn Tuất là quẻ đóng bít 4 cửa (3).
Như Tam truyền nghịch (theo thứ tự Tý Dậu Ngọ Mão) mà quẻ chiêm nhằm
mùa Xuân có tượng như chim bị nhốt trong lồng. Bằng chiêm nhằm vào mùa Hạ
như lúc trâu bị thịt. Bằng chiêm nhằm vào mùa Thu như người mất bạn. Bằng
chiêm nhằm vào mùa Đông là lần lần ra khỏi nguy nan, như lúc khí Âm cùng tột
rồi, khí Dương bắt đầu hưng vượng lên.
Tam giao khóa ứng vào việc giao vãng với nhau của nhiều người, như Tam
truyền có thừa Can lộc thì gọi là Tứ chánh, bằng Tam truyền không có thừa Can
lộc gọi là Tứ tán nghĩa là chia tan. Quẻ Tứ chánh mà Tam truyền có thừa Thiên mã
thì ứng việc xuất hành, còn thừa Thanh long hay Chu tước mà chiêm hỏi thi cử
chắc trúng giải (Đậu).
Bằng chiêm hỏi bệnh cho người mà Sơ truyền gia lâm Tử địa bàn tức như Tý
gia Mão địa bàn hay Mão gia Ngọ hay Ngọ gia Dậu hay Dậu gia Tý (theo Trường
sinh cục thì Tý thuộc thủy sinh tại Thân và Tử tại Mão, vậy Tý gia Mão là gia Tử
địa bàn) là chiêm không sống được vậy.
Tam giao vốn ứng về sự giao hợp Nam Nữ, chắc nhất nếu Sơ truyền là Dậu,
vì Dậu là tượng Thái âm chủ sự phụ nữ, hôn nhân. Như Dậu gia Trường sinh hay
gia Can vượng (VD: ngày Canh Tân thì Tị là Trường sinh và Dậu là Can vượng)
thì ứng người vợ chính, bằng không phải gia Trường sinh, Can vượng thì ứng cho
tớ gái, dì cô, hoặc dì cô được làm vợ. Như Dậu gia Tý thừa Huyền vũ là điềm có tớ
gái sinh con.
Như Sơ truyền là Dậu thừa Thanh long, Can lộc, Thiên mã là điềm được tiền
tài, ăn uống.
Như Ngọ Dậu vốn là hai chữ tự hình, được dùng làm Sơ truyền và khắc Can
(Tức tác Quan quỉ) là điềm bị bệnh máu huyết xấu xa, nôn ra.
Phàm ngày Tý Ngọ chiêm mà Sơ truyền cũng là Tý Ngọ thì ứng việc đi
đường, vì Tý Ngọ là thần đạo lộ và bởi Tý là thời sơ (chỗ hay lúc) của khí Dương
khởi lên, còn Ngọ là thời sơ của khí Âm khởi tiến tới. Cái nghĩa của chữ khởi là
khởi hành, là biến động, ám chỉ vào việc đi đường.
Như ngày Mão Dậu mà Sơ truyền cũng là Mão Dậu tất có sự tranh nhau để
phân chia ranh giới, vì Mão là cái cửa ngoài, còn Dậu là cái cửa trong, ấy là điềm
động cửa nẻo có sự phân biệt ngoài trong. Và Mão là tháng 2 có khí Xuân phân,
còn Dậu là tháng 8 có khí Thu phân, mà Phân có nghĩa là phân chia, nhưng Mão là
giờ mặt trời đang sáng lên thêm, là lúc sinh khí phát khởi cho nên ứng điềm tốt,
còn Dậu là giờ đang thêm sự tối tăm, là Tháng sát khí đương hưng, cây xào lá rụng
cho nên ứng điềm hung.
Tóm lại: quẻ Tam giao vốn là quẻ của bọn gian tội ẩn lánh, như muốn biết
bọn nào thì quan sát ở Mạt truyền, nếu có Bạch hổ là kẻ sát nhân, nếu có Huyền vũ
là kẻ trộm cắp, có Câu trận là kẻ đánh người, có Chu tước là người bị thưa kiện, có
Thiên hậu là bọn dâm loạn, có Thái âm là kẻ làm việc gian, ám Mưuội...
Chú thích:
Quẻ Tử giao: Ngọ thuộc Hỏa khởi sao Sinh tại Dần và tính thuận tới thì Tử tại
Dậu, cho nên quẻ Tam giao mà thấy Sơ truyền là Ngọ gia Dậu thì gọi là Tử giao.
Quẻ Phá bại giao: Ngọ thuộc Hỏa thì Sinh tại Dần và Mão là bại địa, mặt khác Ngọ
với Mão là Lục phá, cho nên quẻ Tam giao mà thấy Sơ truyền là Ngọ gia Mão thì
gọi là Phá bại giao.
Quẻ Tam giao: không có ngày Thìn Tuất nhưng chính là nói ngày Ất hay ngày
Tân, vì Ất ký tại Thìn, và Tân ký tại Tuất.

BÀI KHÓA 33
LOẠN THỦ QUÁI
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thần lâm Chi mà bị Chi khắc thì gọi là Tự
thủ loạn thủ quái, bằng thấy Chi thần lâm Can lại khắc Can thì gọi là Thượng môn
loạn thủ quái.
Mẫu quẻ: Ngày Bính Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ.
Can Bính Tuất Hợi Tý Sửu
Tuất Mão Tị Tuất

Dậu Bính Tuất Tý Tị Dần
Tự thủ loạn thủ quái
Thân (Trùng thẩm) Mão
Tý Tuất Mão
Can Bính an tại Tị nên gọi Tị thiên bàn là Can thần. Vậy quẻ này có Can thần
Tị gia Chi Tý và bị Tý khắc, lại Tị tác Sơ truyền, ấy là chính đáng Tự thủ loạn thủ
quái.
Mẫu quẻ 2: ngày Canh Ngọ, nguyệt tướng Thân, giờ Tuất.
Chi Ngọ
Can Canh
Mão Thìn Tị Ngọ
Chi Thân
Ngọ Thìn Thìn Dần
Dần Canh Ngọ Ngọ Thìn Mùi
Thượng môn loạn thủ quái
(Thiệp hại khóa)
Sửu Thân
Dần Tý Tuất
Ngày Ngọ tất Ngọ thiên bàn là Chi thần. Quẻ trên có Chi thần gia Can Canh
lại khắc Canh và tuy Ngọ không tác Sơ truyền cũng gọi là Thượng môn loạn thủ
quái.
Lý đoán loạn thủ khóa
Loạn thủ nghĩa là lộn đầu, tức nhỏ khắc lớn, kẻ dưới mà làm quyền với người
trên. Can là bậc trên, còn Chi là hạng dưới. Nay thấy Chi thần khắc Can hoặc Chi
khắc Can thần tức là hạng dưới khắc bề trên cho nên gọi là lộn đầu, loạn thủ.
Loạn thủ quái là quẻ tạp loạn, ứng việc vô lễ nghĩa trong nhà hoặc con cháu
trong nhà bỏ Họ của tổ tiên mà đổi lấy Họ khác, hoặc như Tổ phụ trước vì không
có con đẻ nên phải nuôi con nuôi, thành ra con cháu lớn lên sau này tuy cùng một
Họ mà khác dòng dõi máu huyết. Nếu quẻ chẳng phải ứng các điều ấy hoặc trong
nhà vẫn hòa thuận thì lại sẽ bị tai họa quan tụng.
Đại khái loạn thủ quái ứng việc phản khắc như con nghịch cha, vợ bội chồng,
em phản anh, nô bộc không tuân lệnh chủ...Như tướng phải xuất trận ắt có phẫn nộ
vì binh sĩ bỏ hàng ngũ hoặc nghịch ý, không tuân mệnh lệnh.
Phàm Tự thủ loạn thủ quái, tức Can thần gia Chi và bị Chi khắc, đó là dưới
khắc trên, sự việc phát khởi từ bên trong. Luận về tranh đấu: bên thế thủ có thắng
lợi hơn bên thế công, vậy nên đứng một chỗ mà ứng đối với kẻ đến công kích
trước. Lại như gặp nguy hiểm nên cố thủ mà giải nạn. Dẫu trong Tứ khóa không có
khóa Tặc cũng vẫn ứng điềm trong nhà có chứa kẻ phạm tội, mang tiếng xấu.
Thượng môn loạn thủ quái (Chi thần) lâm Can và khắc Can, trên khắc dưới,
sự việc phát khởi từ bên ngoài. Chiến đấu có lợi thế công, chẳng lợi thế thủ. Như
Tam truyền có Mão Dậu hay Thiên hợp, Thiên hậu là điềm Nam Nữ ngọa tạp.
Tự thủ loạn thủ quái nghĩa là tự mình làm lộn đầu, vì Can tức là mình, nay
Can thần lâm Chi để bị Chi khắc, tức như mình tự dẫn thân đến, kẻ nhỏ ắt khinh
bạc, chính là tự mình làm cho loạn. Còn Thượng môn loạn thủ nghĩa là cửa trên
(người lớn) lộn đầu, bởi Chi thần lâm Can và khắc Can, tức là người lớn (Can)
chịu cho kẻ ty hạ (Chi thần) đến ở trên mình mà khuất phục mình, cho nên nói là
người lớn lộn đầu, làm cho loạn.
Loạn thủ quái cũng gọi là Phản thường quái, là quẻ trái với lệ thường không
ngoài cái ý nhỏ bội quyền lớn, chiêm cử sự tất bất thành. Tự thủ loạn thủ là người
trên tự thất lễ nên kẻ dưới phạm đến, sự thể không thấy mấy quan trọng, còn
Thượng môn loạn thủ là kẻ dưới cố vô lễ để phạm thượng, cho nên sự thể trọng
đại, tai hại nhiều.
Loạn thủ quái mà thấy Sơ truyền khắc Can thì họa đến rất mau.

BÀI KHÓA 34
CHUẾ TẾ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thần lâm Chi và khắc Chi mà Can thần được
dùng làm Sơ truyền, hoặc thấy Chi thần lâm Can và bị Can khắc mà Chi thần được
dùng làm Sơ truyền thì gọi là Chuế tế khóa.
Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, Nguyệt tướng Sửu, giờ Thìn.
Chi Thân
Can Thần
Dần Hợi Tị Dần
Sửu Bính Dần Thân Tị Ngọ
Chuế tế khóa
Tý (Nguyên thủ) Mùi
Tị Dần Hợi
Can Giáp Hợi Tuất Dậu Thân
Can Bính vốn an tại Tị, vậy Tị Thiên bàn là Can thần. Quẻ này Can thần Tị
gia Chi Thân, lại khắc Thân, và Tị được dùng làm Sơ truyền cho nên gọi là Chuế tế
khóa.
Mẫu quẻ 2: ngày Giáp Tuất, nguyệt tướng Hợi giờ Mão.
Tuất Ngọ Ngọ Dần

Tý Giáp Tuất Tuất Ngọ Tị
Chuế tế khóa
Hợi (Trùng thẩm) Ngọ Chi Tuất
Tuất Ngọ Dần
Tuất
(Chi thần) Dậu Thân Mùi
Can Giáp
Ngày Tuất thì Tuất thiên bàn là Chi thần. Quẻ này thấy Tuất gia Giáp và bị
Giáp khắc, tức là Chi thần gia Can và bị Can khắc, lại Tuất được dùng làm Sơ
truyền cho nên gọi là Chuế tế khóa.
Lý đoán Chuế tế khóa
Chuế là cầm gửi. Tế là chàng rể. Người con trai chịu gia nhập bên nhà vợ thì
gọi là Chuế tế, bắt rể. Không do trường hợp chính đáng mà người con gái chịu theo

về nhà chồng cũng một ý ấy. Hai việc đó chỉ vào sự luồn cúi mà chịu theo người,
chịu cho người sai khiến.
Chuế tế khóa có lời tượng: Luồn cúi mà theo người. Việc việc đều bị khiển
chế, mất tự do. Thai dựng diên trì (lâu), hành nhân yểm trệ. Bệnh hoạn và kiện
tụng khó giải. Tranh đấu thì khách thắng mà chủ thua, vậy nên khởi động trước.
Duy cầu tài, cầu công danh ắt tốt.
Chuế tế khóa là quẻ người khách đi cầu tiền tài. Trong việc ấy là bởi có mượn
thế lực kẻ khác để thắng đạt sự việc của mình.
Như Chi thần lâm Can và bị Can khắc là sự cực chẳng đã mà theo người để
chịu gian nan, mòn mỏi tâm trí. Người quân tử chiêm gặp quẻ này há nên chịu “Xả
kỷ tòng nhân” ư ? (Mình theo người ư). Lại thấy Chi sinh Chi thượng thần tức là
Chi bị thoát khí, ấy là quẻ trọn chẳng có thế chi tự lập nhà để ở, mãi ở tạm bợ.
Chuế tế khóa vốn ứng việc luồn cúi mà theo về với người, nhưng nếu Trung
truyền hoặc Mạt truyền khắc Can, hoặc Bản mệnh hay Hành niên có thừa cát tướng
thì gọi là Chuế tế đương quyền, tuy về ở theo người mà mình vẫn chủ được quyền
hành.
Phàm chiêm quẻ Chuế tế khóa mà thấy Can và Sơ truyền được vượng tướng
khí là quẻ mưu sự thành toại, và như Sơ truyền thừa Thiên hậu thì ân trạch, thừa
Quí nhân được quan trưởng giúp đỡ, thừa Thiên hợp kết quả việc tư riêng hoặc hôn
nhân đắc thành, thừa Thái thường có lễ tiệc rượu trà. Các cách kể trên trong đoạn
này đều ứng nghiệm điềm lành, tới trót chẳng chi oán giận, có tượng là người lữ
khách được tiểu đồng trung chính, cuối cùng không có điều oán giận vậy (quẻ Hỏa
Sơn lữ - Lục nhị).
Phàm Chuế tế khóa mà Sơ và Can bị hưu tù Tử khí là điềm bệnh nhân truyền
nhiễm chẳng ngưng hoặc Sơ thừa Bạch hổ thì ứng có điềm giết hại, thừa Câu trận
là điềm tranh đấu hay kiện tụng, thừa Chu tước có khẩu thiệt, thừa Đằng xà là điềm
bị kinh khủng, đây là quẻ đám chôn cất kẻ đồng bộc vậy (Hỏa Sơn lữ - Cửu tam).
Can là chồng, Chi là vợ, nay Can thần lâm Chi tức là người Nam theo về ở
bên nhà vợ, chủ sự lấy Động làm Tĩnh. Còn Chi thần lâm Can tức là người Nữ theo
về bên nhà chồng, nhưng mà bị Can khắc là chịu ép mà về chứ không được chính
đáng, chủ sự lấy Tĩnh mà làm Động. Hai việc ấy gồm vào một ý là bỏ mình theo
người.
Can thần lâm Chi và khắc Chi là tượng trên cầm quyền dưới, lợi cho hàng
Tôn trưởng, chẳng lợi cho hàng Ty ấu, nên Động chẳng nên Tĩnh, như dụng binh
thì nên công chứ chẳng thủ.
Chi thần lâm Can và bị Can khắc là tượng nhỏ dựa vào lớn, kẻ nhỏ muốn làm
quyền hành với người trên, nhưng người trên chẳng dung thứ (vì vẫn bị Can khắc).
Như dụng binh nhờ ở thế thủ đổi thành thế công mà thắng, ấy là chờ binh đến mà
ra giao chiến, chớ cố thủ, các sự cạnh tranh đều như thế.
Như Can thần lâm Chi và khắc Chi mà Can thần bị Hưu-tù-tử khí thừa Thái
âm hay Thiên hợp thì gọi là Chuế tế cách, ấy là quẻ chịu hạ mình để gửi rể, bằng
Can thần được vượng-tướng khí thừa Câu trận hay Bạch hổ là Tàn Hạ cách, ấy là
quẻ kẻ trên tàn hại kẻ dưới, rất bất lợi cho hàng tý ấu.
Không luận theo Chuế tế khóa, phàm quẻ thấy Chi thần lâm Can và sinh Can
là mình được tự tại ngồi hưởng, bằng Chi thần lâm Can mà được Can sinh là quẻ
cầu chịu, Can bị thoát khí tất phải kiệt sức mình. Lại như Chi thần lâm Can và
cùng với Can tỷ hòa là điềm được nền tảng lớn và vững vàng.
Một số quẻ thí dụ về Chuế tế khóa:
- Ngày Giáp Thìn mà quẻ thấy Thìn gia Giáp thì ứng điềm tranh đấu, kiện
thưa, vì Thìn tức Thiên cương chủ sự đấu tụng.
- Ngày Giáp Tuất mà quẻ thấy Tuất gia Giáp là quẻ có quan hệ đến áo quần
cùng đàn bà con gái.
- Ngày Ất mùi mà quẻ thấy Mùi gia Ất là quẻ có ăn uống, qua lại ngôn ngữ,
vì Mùi tức là Thái thường ứng về việc lễ tiệc cùng ăn uống.
- Ngày Quí Tị mà quẻ thấy Tị gia Quí là quẻ có cạnh tranh về y phục lẫn sự
kinh khủng.
- Ngày Kỷ Hợi mà quẻ thấy Hợi gia Kỷ là quẻ ứng cho người nữ vì kinh sợ
mà trốn lánh.
- Ngày Đinh Dậu mà quẻ thấy Dậu gia Đinh là quẻ phân ly.
- Ngày Nhâm Ngọ mà quẻ thấy Ngọ gia Nhâm là có việc quan hệ đến nhà
cửa ruộng nương.
- Ngày Mậu Tý mà quẻ thấy Tý gia Mậu là quẻ ứng cho người Nữ bị tật
bệnh, nhưng lại được thành tựu tiền tài, vật dụng và người, vì Tý đồng loại với
Thiên hậu chủ sự phụ nữ và Mậu khắc Tý thì Tý là hào Tài.
- Ngày Bính Thân mà quẻ thấy Thân gia Bính là quẻ có qua lại ngôn ngữ
trong sự việc của kẻ khác.
- Ngày Tân Mão mà thấy Mão gia Tân thì ứng việc có quan hệ đến mộc khí
(vật bằng cây) hoặc bị hao tài, bởi Mão mộc gặp Thân kim tức là cây gặp đao búa
đẽo thành vật dụng, lại bởi Mão mộc là hào Tài bị đẽo, chặt tất phải hao bỏ.

BÀI KHÓA 35
XUNG PHÁ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền xung với Chi hay xung với Can địa bàn
và Sơ truyền cùng địa bàn của nó tác Lục phá thì gọi là Xung phá khóa. Hoặc như
Tam truyền đối với Năm Tháng Ngày có đủ Lục xung và Lục phá thì cũng gọi là
Xung phá khóa. Hoặc như Tam truyền cùng với Tuế Can địa bàn và Nhật Can địa
bàn tác đủ Lục xung và Lục phá thì cũng gọi là Xung phá khóa.
Lời giải: Chi tức là Chi của ngày chiêm quẻ. Can địa bàn là cung địa bàn có
an Can. Tuế Can địa bàn cũng tính như Can địa bàn nhưng dùng Can của Năm chứ
không dùng Can của Ngày. Nhật Can địa bàn tức là Can địa bàn. Tuế Can địa bàn
hay Nhật can địa bàn đều tính theo Thập Can sở ký.
Trong thiệu quẻ: Tam truyền (Sơ Trung Mạt) cùng với Tuế Can địa bàn và
Nhật Can địa bàn tác đủ Lục xung và Lục phá. Thí Dụ chiêm quẻ nhằm năm Giáp
Tý và ngày ất, nếu ở Tam truyền có Thân là Lục xung, có Sửu là Lục phá. Bởi sao?
Bởi Giáp ký tại Dần mà Dần với Thân là Lục xung, còn Ất ký tại Thìn mà Thìn với
Sửu là Lục phá.
Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ, năm Tý, tháng 2
(Mão). (Nguyệt tướng Dậu phải là tháng 3, nhưng vì chưa sang khí Cốc vũ nên còn
tính tháng 2).

Can Canh
Hợi Dần Mão Ngọ
Mùi Canh Hợi Tý Mão Tý
Xung phá khóa
Sơ truyền Ngọ (Cao thỉ cách) Sửu
Ngọ Dần Tý
Mão
Tị Thìn Dần
Chi Tý
Quẻ này Sơ truyền là Ngọ cùng với Chi Tý tác Lục xung, lại Ngọ cùng với
địa bàn của nó là Mão tác Lục phá. Ngoài ra quẻ này chiêm nhằm năm Tý cùng với
Sơ truyền Ngọ cũng là Lục xung, chiêm nhằm tháng 2 là Mão cùng với Ngọ cũng
là Lục phá. Giờ Mão với Trung truyền Dậu là Lục xung, giờ Mão với Sơ truyền
Ngọ là Lục phá. Mạt truyền Tý gia Dậu địa bàn mà Tý với Dậu cũng là Lục Phá.
Quẻ kiểu mẫu này có rất nhiều chỗ tác Lục xung và Lục phá, thật là chính
đáng Xung phá khóa.
Mẫu quẻ 2: ngày Kỷ Hợi, nguyệt tướng Thìn, giờ Dần, Năm Ất Dậu, tháng 8
(Dậu).

Hành niên Can Kỷ
Mùi Thân Dậu Tuất
Ngọ Dậu Hợi Sửu Mão

Bản mệnh Kỷ Dậu Hợi Sửu Hợi
Thìn đ.b
Xung phá khóa
Tị (Thiệp hại khóa) Tý
Sửu Mão Tị
Thìn Mão Dần Sửu Chi Hợi
Nhật Can địa bàn là Mùi (vì Can Kỷ vốn ký tại Mùi) mà Mùi với Sơ truyền
Sửu là Lục xung. Còn Tuế Can địa bàn là Thìn (vì Can Ất ký tại Thìn) mà Thìn với
Sơ truyền Sửu là Lục phá. Vậy Sơ truyền Sửu đối với Nhật can địa bàn thì tác Lục
xung, mà đối với Tuế can địa bàn thì tác Lục phá cho nên gọi quẻ này là Xung phá
khóa. Dư ra còn Trung truyền Mão cùng với năm Dậu, tháng Dậu tác Lục xung và
Mạt truyền Tị với chi Hợi cũng tác Lục xung. Thí dụ: người hỏi quẻ Bản mệnh tại
Thìn địa bàn có thừa Ngọ thiên bàn tất Ngọ với Trung truyền Mão tác Lục phá.
Hoặc như Hành niên tại Ngọ địa bàn có thừa Thân thiên bàn tất Thân với Mạt
truyền Tị cũng tác Lục phá. Quẻ như vậy thật đúng kiểu cách Xung phá khóa.
Lý đoán Xung Phá khóa
Xung tức Lục xung, Phá tức là Lục phá. Phàm Sơ truyền đối với cung địa bàn
của nó và Tam truyền đối với Năm Tháng Ngày Giờ có đủ Lục xung và Lục phá,
cho nên gọi là Xung phá khóa.
Lục xung có tính diêu động và phản phúc, còn Lục phá có tính giải tán và
khuynh hoại, vì vậy Xung phá khóa ứng không ngoài cái ý phản động phá tán, làm
cho hư hoại, nghiêng ngửa.Thế nên chiêm hỏi việc hung ắt có thể giải khỏi sự
hung, tai họa sẽ tiêu tán. Bằng chiêm hỏi việc tốt hoặc muốn cầu những việc có
tính kết hợp là quẻ bất thành vì nó làm tiêu tán sự tốt của mình, bởi đã Xung và
Phá thì làm sao cầu cho kết hợp lại được. Như cầu hôn nhân, chung vốn làm ăn,
kết bạn hội nghị...những việc ấy đều không thành tựu.
Xung phá khóa có lời tượng: Nhân tình hay phản phúc. Lòng ý không hòa.
Gia đạo cùng thân trạch chẳng yên. Hôn nhân bất mãn. Thai dựng khó thành hình.
Tật bệnh lâm xung, rất nguy. Mưu vọng tuy thành nhưng rồi cũng bị nghiêng đổ.
Duy cầu tài lợi thì được bình thường.
Xung phá khóa là quẻ trên Tuyết còn thêm sương lạnh. Cũng gọi là quẻ
gươm thần xử quyết (chém) Giao long, có tượng là trước bị tổn hư mà sau thêm lợi
ích (quẻ Trạch Thiên quải).
Phàm Xung phá khóa mà thấy Sơ truyền thừa hung tướng và ở Lục xứ không
có cứu thần (tức là không có chữ thiên bàn nào xung khắc Sơ truyền) là quẻ rất

xấu, tới cuối cùng không thể trưởng tấn (lớn lên), có tượng là không hiệu triệu, sau
trót có điều hung (quẻ Trạch Thiên quải - Thượng lục).
Phàm Xung phá khóa mà Sơ truyền được vượng tướng khí, ở Tam truyền có
Đức thần (nói chung là Tứ đức) Thiên hỷ cùng cát tướng là quẻ tuy gian nan nhưng
không có chi hại, miễn là giữ mực trung dung mà hành động bởi thời chưa sáng tỏ,
có tượng là đi giữa thì không lầm lỗi (Trạch Thiên quải - Cửu ngũ).
Luận về Lục xung:
- Như Sơ truyền Tý hoặc Ngọ tác Lục xung là điềm bị trì trục trong việc đi
đường, điềm Nam Nữ cạnh tranh với nhau mà sinh ra biến động, ra đi phân cách.
- Như Sơ truyền là Mão hoặc Dậu tác lục xung là điềm rời đổi, sửa chữa nhà
cửa. Lại cũng là điềm gian loạn, dâm tư mà trốn lánh.
- Như sơ truyền Dần hoặc Thân tác Lục xung là điềm ma quỉ với người chống
đối mà làm hại nhau. Cũng là điềm vợ chồng đổi lòng dạ.
- Như Sơ truyền Tị hay Hợi tác Lục xung là điềm bị phản phúc, vô định chẳng
có sự thật, cầu nhiều mà được ít.
- Như Sơ truyền Sửu hay Mùi tác Lục xung là điềm anh em toan ý chia rẽ, ai
cũng giữ lấy thế. Cáng đáng việc chi cũng chẳng hài lòng.
- Như Sơ truyền Thìn hay Tuất tác lục xung là điềm chủ tớ phân ly hoặc lớn
cùng nhỏ hay trên dưới chẳng phân minh.
Luận về các cách Lục phá:
- Phàm Ngọ với Mão tác Lục phá là điềm nhà cửa bị phá bại, đàn bà với con trẻ
mang tai họa.
- Dậu với Tý tác Lục phá cũng như Ngọ với Mão.
- Phàm Thìn với Sửu tác Lục phá là điềm mồ mả hoặc chùa chiền bị phá hư hao
tổn.
- Phàm Tuất với Mùi tác Lục phá ứng điềm rất xấu trong mọi việc vì Tuất với
Mùi đã là Lục phá mà Tuất lại cũng hình Mùi. Phá gặp Hình là quẻ hung thêm
hung.
- Phàm Hợi với Dần tác Lục phá hay Thân với Tị tác Lục phá là điềm trước có
Phá mà sau có Hợp, vì Hợi với Dần và Tị với Thân cũng là Lục hợp.
Phàm thấy Sơ truyền gia Phá toái địa bàn, hoặc thừa Phá toái(1)thì sự hung
càng nhiều, đã xấu càng thêm xấu.
Như chiêm hỏi việc hung mà Sơ truyền thừa hung tướng như Đằng xà, Bạch
hổ hoặc thừa hung sát như Tử thần, Tang xa, Nguyệt yểm(2)...là quẻ đại hung,
nhưng nếu thấy Mạt truyền hoặc chữ thiên bàn ở Niên mệnh xung khắc Sơ truyền
thì có thể thoát họa.
Như Sơ truyền được vượng-tướng khí hoặc thừa cát tướng thì chẳng nên bị
chỗ khác như Mạt truyền hay Niên mệnh xung khắc nó. Trái lại nếu Sơ truyền thừa
Mộ thần bị Hưu-tù-tử khí hoặc thừa hung tướng thì nên có chỗ khác xung khắc Sơ
truyền. Sơ truyền thừa hung tướng mà ngộ Tuần không có thể khỏi họa, nhưng nếu
có chỗ khác xung phá nó thì họa ấy trở lại có thật. Bằng Sơ truyền thừa cát tướng
mà ngộ Tuần không là điềm mất sự lành, nhưng nếu có chỗ khác xung phá nó thì
việc lành tốt ấy tuy thấy giả mà trở lại có thật.
Phàm Sơ truyền xung với chỗ có Năm Tháng Can Chi, nhưng chỗ bị nó xung
đó lại ngộ Tuần không thì việc động do chỗ ấy bị mờ ám, không thấy rõ.
Chú thích:
Phá toái: Tháng 1,4,7,10 thì Dậu là Phá toái. Tháng 2,5,8,11 thì Tị là Phá toái.
Tháng 3,6,9,12 thì Sửu là Phá toái. Thí dụ: quẻ chiêm nhằm tháng 3 mà thấy Sơ
truyền là Sửu thì nói là Sơ truyền thừa Phá toái, còn như Sơ truyền không phải là
Sửu, nhưng lại gia lâm Sửu địa bàn thì nói Sơ truyền gia Phá toái.
Nguyệt yểm: Tháng giêng khởi Nguyệt yểm tại Tuất và tính nghịch hành, tháng 2
tại Dậu, tháng 3 tại Thân, tháng 4 tại Mùi...tháng12 tại Hợi.

BÀI KHÓA 36
DÂM DẬT KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Mão hoặc Dậu hoặc Tý mà có thừa
Thiên hậu hay Thiên hợp thì gọi là Dâm dật khóa.
Phàm Dâm dật khóa mà thấy Sơ truyền thừa Thiên hợp, còn Mạt truyền thừa
Thiên hậu thì gọi là Giảo đồng cách, bằng đổi lại thấy Sơ truyền thừa Thiên hậu
còn Mạt truyền thừa Thiên hợp thì gọi là Dật nữ cách.
Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Thìn, giờ Thân.
Th.Long Câu trận Thiên hợp Chu tước
Ngọ Dần Mão Hợi
Tý Tân Ngọ Mùi Mão Tị
Th.Không Dâm dật khóa Đằng xà
(Tri nhất khóa)
Hợi (Giảo đồng cách) Ngọ
Bạch hổ Mão Hợi Mùi Quý nhân Can Tân
Thiên hợp Thiên hậu

Th.Thường Huyền vũ Thái âm Thiên hậu
Quẻ này có Sơ truyền Mão thừa Thiên hợp cho nên gọi là Dâm
dật khóa, lại có thêm Mạt truyền thừa Thiên hậu là thuộc về Giảo đồng cách, vốn
ứng vụ Nam Nữ dâm đãng. Ngoài ra Tam truyền Mão Hợi Mùi là Tam hợp, Sơ
Mão với Chi Mùi tác Tam hợp và Sơ Mão với Can địa bàn Tuất tác lục hợp cho
nên quẻ này càng ứng rõ hơn, vì Tam hợp với Lục hợp rất phù hợp với những sự
kết cấu hay dâm loạn.
Mẫu quẻ 2: ngày Mậu Tuất, nguyệt tướng Ngọ giờ Thìn.

Can Mậu
ThiênKhông Bạch Hổ TháiThường Huyền Vũ
Tý Mùi Dậu Tý Dần Tị
Thanh Long Mậu Mùi Tuất Tý Thái Âm
Dâm dật khóa
(Trùng thẩm khóa)
Hợi (Dật nữ khóa) Ngọ
Câu trận Tý Dần Thìn Thiên Hậu Chi Tuất
Thiên hậu Thiên hợp
Thiên hợp Chu tước Đằng xà Quý Nhân

Quẻ này có Sơ truyền Tý thừa Thiên hậu cho nên gọi là Dâm dật khóa, lại
thêm Mạt truyền thừa Thiên hợp là thuộc về Dật nữ cách.
Lý đoán Dâm dật khóa
Dâm dật tức dâm dục, phóng dãng. Trong Tam truyền có những thần tướng
chuyên ứng về sự dâm bôn, dật dục cho nên gọi là Dâm dật khóa.
Mão Dậu là cái cửa riêng (tư môn) không ngăn cấm để dùng làm lối đi âm
thầm, lén lút. Mão cũng gọi là Dương môn (chỗ khuất của người nam). Dậu cũng
là âm hộ, chỗ kín của người Nữ. Thế nên chỗ phát dụng (Sơ truyền) là Mão hay
Dậu thì thường ám chỉ vào sự lén lút hay dâm dật của Nam Nữ, huống chi còn
Thiên hợp đồng loại với Mão và Thiên hậu chủ sự về phụ nữ đồng có tính cách
dâm dật. Tý cũng tức Thiên hậu nhưng chỗ ứng dụng kém hơn Mão Dậu.
Dâm dật khóa có lời tượng: Trai vốn có vợ, gái vốn có chồng mà sự riêng
tư dâm dục không ngăn. Cưới gả chẳng tốt. Các sự tìm bắt không hy vọng. Tìm
người, hỏi người đều tự mình sai lạc. Duy các vụ trốn lánh ẩn mặt thì được thuận
tiện lắm. Tóm lại, động tác những việc có tính cách ám Mưuội tư riêng ắt thuận
lợi, bằng thi hành những điều minh bạch, ngay thẳng thì không thuận tiện.
Dâm dật khóa là quẻ Âm Dương phối hợp, có tượng là thuyền chèo tế độ qua
sông (quẻ Thủy Hỏa ký tế).
Phàm Dâm dật khóa có lẫn Tam giao khóa là quẻ quá trọc lạm dâm ô, lại
gồm có nhiều người hay nhiều nơi. Hoặc như Tam truyền có Thiên la, Địa võng thì
sự hung hại càng nhiều, hoặc có lẫn Địa phiền khóa là người Nữ bị sát thương.
Hoặc có lẫn Thiên phiền khóa là điềm người Nam bị sát thương. Hoặc có lẫn cả
Nhị phiền khóa thì cả Nam lẫn Nữ đều lâm tai họa mà mang tiếng xấu tràn lan,
hoặc có lẫn cả Cửu xú khóa ảnh hưởng cũng thế...Các cách xấu kể trên toàn là
điềm không trường cửu, đồng có tượng là ướt đẫm đầu, hung tợn (quẻ Ký tế -
Thượng lục).
Phàm Dâm dật khóa mà thấy Thiên hợp, Thiên hậu lâm Can Chi lại cùng gặp
Nam Nữ Hành niên thì chẳng cần dùng mưu toan kế cũng vẫn dễ thành, vì đôi
Nam Nữ ấy đã có giao tình với nhau trước rồi, nhưng nếu ngộ Tuần không là có ý
nghĩa giả dối. Hoặc như Can và Sơ truyền được vượng tướng khí, Tam truyền thừa
cát thần, cát tướng là sự toàn hảo trong sự cầu kết hợp...Các cách tốt như vậy đồng
có tượng là ướt đầm sau đuôi, chẳng lỗi lầm (Ký tế - Sơ cửu).
Phàm chiêm gặp Giảo đồng cách là bởi ham nhan sắc mà người con trai dụ
dỗ đàn bà có chồng trốn lánh, chẳng kể chi là liêm sỉ, phong hóa vì Giảo đồng là
người con trai si mê nhan sắc.
Dật nữ cách là quẻ người đàn bà vì tham dâm mà bỏ chồng để tự hiến thân
trốn theo trai, vì Dật nữ nghĩa là người phụ nữ dâm dật.
Phàm Dâm dật khóa mà thấy Sơ truyền cùng với địa bàn của nó tương sinh
hoặc tác Tam hợp hay Lục hợp là quẻ Nam Nữ đồng ý gian tư, còn tương khắc là
vì cưỡng bức mà gian dâm. Sơ truyền khắc địa bàn gọi là Cưỡng, lỗi tại Nam tử.
Bằng địa bàn khắc Sơ truyền gọi là Bức và lỗi tại nữ nhân. Lại luận rằng: Sơ
truyền thừa Thiên hậu thì chủ sự do người nữ, còn thừa Thiên hợp thì chủ sự do
người Nam.
Như muốn biết trong cuộc dâm đãng xảy ra việc chi thì xem Thiên tướng ở
Mạt truyền cần hơn ở Trung truyền. Như có Huyền vũ thì ứng việc trốn đi, có Bạch
hổ là điềm sát thương hại mạng. Có Câu trận cạnh tranh cùng đánh nhau. Có Thái
âm là việc ám Mưuội của người có tội. Có Thái thường thì có liên hệ đến y phục
vải lụa. Có Thiên không thì bị khinh rẻ hay dối gạt. Có Chu tước là việc văn thơ,
gây cãi. Có Đằng xà thì gặp lắm điều kinh sợ, khẩu thiệt, bị nộ nạt... Như các thiên
tướng ấy đắc địa thì tai hại nhẹ, bằng thất địa thì tai hại nặng.

BÀI KHÓA 37
VU DÂM KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Tứ khóa có khóa tương khắc, nhưng có hai
khóa cùng ở một cung thì gọi là Vu dâm khóa. Và trong hai khóa cùng ở một cung
đó phải bỏ khóa đứng sau mà chỉ dùng khóa đứng trước. Hoặc như Can với Chi
tương sinh, nhưng lại giao hỗ tương khắc cũng gọi là Vu dâm khóa.
Lời giải: Can Chi giao hỗ tương khắc có 2 cách.
Can khắc Chi thượng thần và Chi khắc lại Can thượng thần.
Can thượng thần khắc Chi và Chi thượng thần khắc Can.
Nên chú ý: ở Vu dâm khóa có 2 khóa ở cùng một cung, vậy phải bỏ bớt đi một
khóa sau, rồi coi còn lại mấy Dương khóa và mấy Âm khóa để luận đoán vụ Nam
Nữ dâm loạn (khóa nhất và khóa tam thuộc Dương khóa, khóa nhị và khóa tứ
thuộc về Âm khóa), nhưng ở ngày Dương cách sắp đặt thứ tự của Tứ khóa vẫn
theo thường lệ. Còn ở ngày Âm thì ngược lại: lấy 2 khóa Tam Tứ đổi làm hai khóa
nhất nhị và Nhất Nhị đổi làm hai khóa Tam Tứ. Sắp như vậy rồi mới bỏ khóa nào
đứng sau trong hai khóa cùng ở một cung (Về phần lấy Tứ khóa để tính Tam
truyền, dù ngày Âm hay ngày Dương cũng vẫn theo lệ thường. Những ngày Dương
là Giáp Bính Mậu Canh Nhâm và những ngày Âm là Ất Đinh Kỷ Tân Quí).
Mẫu quẻ: ngàyẤt Mão, nguyệt tướng Mùi, giờ Ngọ.
1 2 4 5
Tị Thìn Tị Tị Ngọ Tuất
Can Ất
Mão Thìn Ất Tị
(lấy) (bỏ)
Thìn Vu dâm khóa Hợi
(2 âm - 1 dương)
Chi Mão Mão Dần Sửu Tý
Trong quẻ trên có khóa tương khắc (Thìn gia Mão) và có hai khóa ở cùng
một cung (Tị gia Thìn và Tị gia ất), ấy là Vu dâm khóa. Và phải bỏ khóa Tam (Tị
gia ất) là khóa đứng sau, vậy còn lại khóa Nhất, Nhị, Tứ tức là còn 2 âm khóa và 1
dương khóa, tượng của 2 gái dành một trai. Chú ý: Tứ khóa sắp đặt như trên là đã
thay đổi đó là vì ngày âm vậy.
Mẫu quẻ 2: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Tý, giờ Tị.

1 2 4 5
Hợi Ngọ Sửu Hợi Ngọ Thìn
Can Ất
Hợi Ngọ Ất Hợi
(lấy) (bỏ)
Tuất Vu dâm khóa Tị
(2 dương - 1 âm)
Dậu Thân Mùi Ngọ Chi Hợi
Quẻ kiểu mẫu này cũng chiêm nhằm ngày âm cho nên cách sắp đặt Tứ khóa
cũng giống như quẻ kiểu mẫu 1 trước. Khóa Nhất và khóa Tứ cùng ở 1 cung Hợi
địa bàn, nhưng khóa Tứ đứng sau cho nên bỏ đi khóa Tứ là âm khóa. Vậy còn lại
hai dương khóa và một âm khóa, gọi là quẻ âm chẳng đủ, tượng của hai trai dành
một gái.
Mẫu quẻ 3: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Mão.
Tuất Ngọ Thân Thìn

Tý Giáp Tuất Tý Thân Tị
Vu dâm khóa
Hợi (Can Chi hỗ khắc) Ngọ
Tuất Ngọ Dần
Thân
Can Giáp Tuất Dậu Mùi
Chi Tý
Can Giáp thuộc mộc, Chi Tý thuộc thủy, ấy là Can với Chi tương sinh.
Nhưng Can thượng thần là Tuất khắc Chi Tý và Chi thượng thần là Thân khắc Can
Giáp, ấy là Can Chi giao hỗ tương khắc. như lời ở thiệu quẻ thì quẻ này Can với
Chi tương sinh, nhưng lại giao hỗ tương khắc cho nên cũng gọi là Vu dâm khóa.
Có lời giải đoán như sau: Can Giáp là chồng và chi Tý là vợ. Can với Chi tương
sinh cho nên còn chịu sinh sống với nhau nhưng lại giao hỗ tương khắc cho nên
trong lòng đã bội lệ. Đó là tình trạng của bọn ngoại tình dâm đãng, một vợ hai
chồng hay là một chồng hai vợ. như quẻ kiểu mẫu này thì Can Giáp có Chi Tý là
vợ, lại thừa Tuất cũng là vợ (vì Tuất là hào Thê tài). Chi Tý có Can Giáp là chồng,
lại thừa Thân cũng là chồng(vì Thân là hào Quan quỉ, đối với nữ là chồng). như
vậy chồng có 2 vợ mà vợ cũng có 2 chồng, Giáp muốn theo Tý thì sợ Thân
khắc,Tý muốn theo Giáp thì sợ Tuất khắc, cả hai đều bị Tị hiềm. Nhưng Giáp thừa
Tuất tương khắc cho nên người chồng còn biết tự khắc trị, duy Tý thừa Thân tương
sinh lại còn tác Tam hợp cho nên người vợ chẳng kể sự liêm chính mà hỷ hội
tương hoan với người tình nhân ở hớng Thân (Tây nam).
Lý đoán Vu Dâm khóa

Vu là hoang vu như cỏ mọc hoang. Dâm là dâm dật. Vu dâm là quẻ dâm
loạn, lang chạ, ứng sự ngoại tình và bất hòa của vợ chồng.
Phàm bỏ đi một khóa và ba khóa còn lại có hai dương khóa và 1 âm khóa là
tượng hai nam tranh một nữ, bằng 3 khóa còn lại có 2 âm khóa và 1 dương khóa là
tượng 2 Nữ tranh 1 Nam. Với sự thể bêndưbên thiếu tất tranh nhau để dâm loạn,
lang vu cho nên cũng gọi là Bất bị khóa (nghĩa là quẻ chẳng đủ). Còn một âm và
hai dương gọi là âm chẳng đủ, còn một dương hai âm gọi là dương chẳng đủ. Vu
dâm hay Bất bị khóa cũng gọi là Biệt trách khóa vì Biệt trách khóa cũng chỉ có 3
khóa (nhưng không có khóa tương khắc).
Lại như Can Chi tương sinh, nhưng lại giao hỗ tương khắc, tức là vợ chồng
ngoài mặt thì thuận mà trong dạ có khác, bởi họ có tình riêng t, và họ gian dâm vô
độ nên gọi là Vu dâm.
Vu dâm khóa có lời tượng: Âm Dương chẳng đủ, Can Chi giao khắc, danh
lợi chẳng kham, bệnh lâu lành, tù ngục lâu thoát, người đi chưa đến, chinh chiến
điềm hung...trăm việc phần nhiều chẳng may.
Phàm xạ vật (đoán vật chưa thấy) thì vật ấy chẳng còn nguyên vẹn. như âm
chẳng đủ là điềm nắng lâu, sự việc khởi do người Nam, chinh chiến lợi khách hoặc
đến mà chẳng đánh....Nh Dương chẳng đủ là điềm trời mưa thêm, sự việc khởi do
người Nữ, chinh chiến lợi chủ, giặc chẳng đến.
Vu dâm khóa là quẻ cầm sắt chẳng điều hòa, ấy là quẻ gươm quí cất lâu trong
hộp và có tượng là mây đặc không mưa (quẻ Phong Thiên tiểu súc).
Phàm đã là Bất bị khóa lại thêm Can Chi giao hỗ tương khắc nữa thì chiêm
hỏi việc chi cũng ứng điều hung hại, nếu Sơ truyền thừa hung tướng thì ắt sự hung
hại càng nhiều, có tượng là xe sút nhíp, vợ chồng trở mặt (quẻ Phong Thiên tiểu
súc - Cửu tam).
Phàm chỉ là Bất bị khóa, hoặc chỉ là Can Chi giao hỗ tương khắc và Sơ
truyền thừa cát tướng cát thần, Tam truyền có Đức thần, hoặc có lẫn vào Tam kỳ
khóa hay Lục nghi khóa...là quẻ chẳng mấy xấu, mọi việc chỉ bị diên trì, vợ chồng
dù bị ly chiết nhau nhưng sau lại cũng không mất nhau mà được đoàn viên, có
tượng là dắt dẫn trở lại, tốt (quẻ Phong Thiên tiểu súc - Cửu nhị).
Vu dâm khóa mà thấy Sơ truyền khắc địa bàn của nó là lỗi tại người chồng,
bằng địa bàn khắc Sơ truyền là lỗi bởi người vợ.

BÀI KHÓA 38
GIẢI LY KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ có một trong các cách dưới đây gọi là Giải ly quái:
- Can Chi Giao hỗ tương khắc. Nếu Phu hành niên và Thê hành niên lâm Can
Chi là quẻ rất đúng kiểu cách.
- Phu hành niên với Thê hành niên hỗ khắc (giao hỗ tương khắc).
- Tại Phu hành niên hai cung địa bàn và thiên bàn tương khắc, tại Thê hành niên
hai cung địa bàn và thiên bàn cũng tương khắc.
Chữ thiên bàn ở Phu hành niên với chữ thiên bàn ở Thê hành niên xung khắc
nhau. Nếu thấy thêm 2 cung địa bàn của Phu hành niên và Thê hành niên cũng
xung khắc nhau nữa là quẻ rất chính xác.
Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
Hợi Thân Dậu Ngọ

Thân Giáp Thân Tý Dậu Sửu
Hiên cái khóa
Mùi (Nguyên thủ khóa) Dần
Ngọ Mão Tý
Thìn
Can Giáp
Ngọ Tị Chi Tý Mão
THN
PHN
Quẻ này can Giáp khắc Chi thượng thần Thìn và Chi Tý khắc Can thượng
thần Ngọ, ấy Can Chi giao hỗ tương khắc cho nên gọi là Giải ly quái. Nếu người
vợ 31 tuổi thì THN (Thê hành niên) lập tại Dần địa bàn tức lâm Can, và nếu người
chồng 47 tuổi thì PHN (Phu hành niên) an tại Tý địa bàn tức lâm Chi.
Mẫu quẻ 2: ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Thìn, giờ Tuất. Chồng 38 tuổi, vợ
36 tuổi.
Can Đinh
THN
Tuất Mão
PHN và THN Dậu đ.b
PHN Xung khắc nhau
Dậu Thìn
Mão d.b
Thân Mùi Ngọ Tị Chi Hợi

Chồng 38 tuổi PHN tại Mão địa bàn, còn vợ 36 tuổi THN tại Dậu địa bàn.
Chữ thiên bàn của PHN là Dậu với chữ thiên bàn của THN là Mão đã tương khắc
lại cũng tương xung, cho nên gọi là Giải ly quái. Hai chữ địa bàn của hai bên cũng
là Mão Dậu tất cũng xung khắc. Quẻ ứng rất chính xác có sự giải ly.
Mẫu quẻ 3: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Mão. Người chồng 37
tuổi và người vợ 27 tuổi.
Sửu
Năm 40 tuổi
Tý Ngọ d.b Dần Mão
Tị d.b
THN 27 tuổi
Chi Thìn Hợi Thìn
PHN và THN
Giao hỗ tương khắc
Tuất Tị
PHN Ngọ
Dậu Thân Mùi Can Nhâm
37 tuổi Nữ 34 tuổi
Chồng 37 tuổi tất PHN an tại Dần địa bàn, và vợ 27 tuổi tất THN an tại Ngọ
địa bàn. Quẻ này chữ địa bàn của PHN là Dần khắc chữ thiên bàn của THN là Sửu
và đổi lại chữ địa bàn của THN là Ngọ khắc chữ thiên bàn của PHN là Dậu, hai
bên giao đổi mà khắc lẫn nhau, đó là giao hỗ tương khắc, cho nên gọi là Giải ly
quái.
Thí dụ: cũng với quẻ trên này mà người chồng 40 tuổi tất PHN tại Tị địa bàn,
và người vợ 34 tuổi tất THN tại Hợi địa bàn. Vậy PHN có Tý gia Tị, ấy là Thủy
gia Hỏa tương khắc. Cả hai bên, bên nào thiên bàn và địa bàn cũng tương khắc cho
nên cũng gọi là Giải ly quái. Vả lại còn thêm hai chữ thiên bàn của hai bên là Tý
với Ngọ cũng xung khắc mà hai chữ địa bàn của hai bên là Tị với Hợi cũng khắc
nhau, quẻ nàydưđiều kiện của Giải ly khóa.
Lý đoán Giải Ly khóa
Giải là giải thoát. Ly là ly biệt. Giải ly là phân đoạn, chia rẽ, luận về gia đạo
là quẻ vợ chồng xa nhau vậy.
Can là chồng, Chi là vợ, đã giao hỗ tương khắc, tất phải ứng điềm vợ chồng
phản bội, phân rẽ nhau cho nên gọi là Giải ly quái (nên nhớ ở Vu dâm khóa thì Can
thượng thần khắc Chi và Chi thượng thần khắc Can, còn ở Giải ly khóa thì Can
khắc Chi thượng thần và Chi khắc Can thượng thần. Tuy khác nhưng cũng đồng
một lý ứng và cũng gọi là giao hỗ tượng khắc. Hành niên là số tuổi vận hành trên
một cung nào đó. Nay số tuổi vợ chồng vận chuyển đến 2 cung có xung khắc, tất
lòng ý đã phản bội và muốn chia ly cho nên gọi là quẻ Giải ly mà nguyên do
thường là ở sự ngoại tình. Giải ly quái vốn ứng vợ chồng ly dị nhau, chẳng vậy
cũng sinh lòng tráo trở mà chẳng thuận hòa nhau vậy. Người đến xem ắt có ý
muốn hỏi việc giải ly. Nên nhớ: Can với Chi giao hỗ tương khắc, hoặc PHN với
THN giao hỗ tương khắc thì ứng vợ chồng ly cách nhau. Vậy nếu trái lại là Can
với Chi giao hỗ tương sinh, PHN với THN giao hỗ tương sinh thì lẽ dĩ nhiên là
phải ứng vợ chồng hòa hợp nhau, rất yêu mến nhau lắm vậy, hoặc cũng ứng điềm
thụ thai như ở Phiền xương khóa.
Một số quẻ Can Chi giao hỗ tương khắc:
Ngày Giáp Ngọ: Dậu lâm Giáp và Sửu lâm Ngọ.
Ngày Giáp Tuất: Hợi lâm Giáp và Mùi lâm Tuất.
Ngày Ất Hợi: Ngọ lâm Ất và Sửu lâm Hợi.
Ngày Ất Dậu: Dần lâm Ất và Mùi lâm Dậu.
Ngày Đinh Mão: Sửu lâm Đinh và Dậu lâm Mão.
Ngày Mậu Thìn: Tý lâm Mậu và Hợi lâm Thìn.
Ngày Canh Tuất: Tý lâm Canh và Dần lâm Tuất.
Ngày Tân Sửu: Tý lâm Tân và Mão lâm Sửu.
Ngày Tân Dậu: Mão lâm Tân và Dần lâm Dậu.
Ngày Nhâm Thìn: Tý lâm Nhâm và Tị lâm Thìn.
Ngày Quí Mão: Thìn lâm quí và Ngọ lâm Mão.
Ngày Giáp Thìn: Hợi lâm Giáp và Sửu lâm Thìn.
Ngày Kỷ Mão: Thìn lâm Kỷ và Tý lâm Mão.

BÀI KHÓA 39
CÔ QUẢ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm Sơ truyền có một vài cách sau đây gọi là Cô quả quái:
- Phàm Sơ lâm Tuần không địa bàn thì gọi là Cô thần quái, bằng Sơ thừa Tuần
không thiên bàn gọi là Quả tú quái. Hoặc Sơ tác Tuần không thiên bàn lại lâm
Tuần không địa bàn gọi là Cô Quả quái.
- Sơ truyền gặp sao Cô thần thì gọi là Cô thần quái, bằng gặp sao Quả tú thì gọi
là Quả tú quái. Hoặc như ở Tam truyền có hai sao Cô thần và Quả tú, nhưng Sơ
truyền phải gặp một trong hai sao ấy thì gọi là Cô quả quái.
Tính theo Trường sinh cục mà thấy Sơ truyền là Tuyệt của loại sinh mùa hoặc
là Mộ của loại khắc mùa thì gọi là Cô quả quái. Nếu Tuyệt hay Mộ ấy gặp Tuần
không thì sự ứng của quẻ thêm đích xác.
Lời giải: Sao Cô thần và sao Quả tú cách tính theo mùa như sau: Mùa Xuân
Cô thần tại Tị và Quả tú tại Sửu, mùa Hạ thì Cô thần tại Thân và Quả tú tại Thìn,
Mùa Thu thì Cô thần tại Hợi và Quả tú tại Mùi, mùa Đông thì Cô thần tại Dần và
Quả tú tại Tuất.
- Tính theo cách Tụ trung Kim có thêm một chữ sau đây: Mùa Xuân Cô thần tại
Tị Ngọ và Quả tú tại Tý Sửu, mùa Hạ thì Cô thần tại Thân Dậu và Quả tú tại Mão
Thìn, mùa Thu thì Cô thần tại Hợi Tý và Quả tú tại Ngọ Mùi, mùa Đông thì Cô
thần tại Dần mão và Quả tú tại Dậu Tuất.
Tuyệt của loại sinh mùa như sau: như quẻ mùa Xuân mộc thì loại sinh mùa
Xuân là loại Thủy vì Thủy sinh Mộc. Loại Thủy Tuyệt tại Tị. Vậy gọi Tị là Tuyệt
của loại sinh mùa Xuân. như vậy gọi Thân là Tuyệt của loại sinh mùa Hạ, gọi Tị là
Tuyệt của loại sinh mùa Thu (nh mùa Xuân), gọi Dần là Tuyệt của loại sinh mùa
Đông, gọi Hợi là Tuyệt của loại sinh Tứ quí.
Mộ của loại khắc mùa: như chiêm quẻ mùa Xuân mộc thì loại khắc mùa Xuân
là loại Kim, vì kim khắc mộc. Loại Kim tất Mộ tại Sửu. Vậy gọi Sửu là Mộ của
loại khắc mùa Xuân. như vậy gọi Tuất là Mộ của loại khắc mùa Thu. gọi Thìn là
Mộ của loại khắc mùa Hạ và mùa Đông, gọi Mùi là Mộ của loại khắc Tứ quí.
Mẫu quẻ: ngày Quí Dậu, nguyệt tướng Mùi, giờ Ngọ.
Dần Mão Tuất Hợi

Tị Quý Dần Dậu Tuất Tuất Chi Dậu
Cô quả khóa
(Trùng thẩm) Hợi Tuần không t.b
Thìn
Hợi Tý Sửu Tuất đ.b Tuần không đ.b
Can Quý Mão Dần Sửu Tý

Chiêm nhằm ngày Quí Dậu thuộc về Tuần Giáp Tý nên Tuất Hợi là Tuần
không, nhưng Tuất Hợi thiên bàn gọi là Tuần không thiên bàn và Tuất Hợi địa bàn
thì gọi là Tuần không địa bàn. Vậy quẻ này Sơ truyền Hợi là Tuần không thiên
bàn, lại gia lâm Tuất là Tuần không địa bàn cho nên gọi là Cô quả quái.
Mẫu quẻ 2: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Hợi, giờ Dậu, tháng giêng, mùa Xuân.
Can Canh
Dần Mão Thìn Tị Cô thần
T.không đ.b
Tị Dần Sửu Tuất
Chi Thìn Sửu Canh Tị Thìn Sửu Ngọ
Cô quả quái
Tý (Nguyên thủ khóa) Mùi
Ngọ Mão Tý
Dậu
Hợi Tuất Thân
(Chi Tý)
Chiêm nhằm mùa Xuân thì Tị thiên bàn là sao Cô thần, lại chiêm nhằm ngày
Canh Thìn thuộc về Tuần Giáp Tuất tất Thân địa bàn là Tuần không địa bàn. Quẻ
này Sơ truyền Tị đã thừa Cô thần tức là Cô thần quái, lại gia lâm Thân là Tuần
không địa bàn, thêm một cách thuộc về Cô thần quái. Hoặc vì Sơ truyền là Cô thần
lâm Tuần không cho nên cũng gọi chung là quẻ Không_Cô.
Mẫu quẻ 3: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Sửu, giờ Mùi, tháng11(mùa Đông).
Can Canh
T.không đ.b
Dần Thân Tuất Thìn
Chi Thìn Tuất Canh Tị Thìn Sửu Mão
Cô quả quái
Dậu (Trùng thẩm khóa) Thìn
Dần Thân Dần
Mùa Đông thuộc Thủy Tất loại sinh mùa đông là loại Kim, vì Kim sinh
Thủy. Loại Kim thì Tuyệt tại Dần. Vậy quẻ này Sơ truyền Dần chính là Tuyệt của
loại sinh mùa Đông, lại Dần lâm Thân là lâm Tuần không địa bàn cho nên gọi là
Cô quả quái.
Mẫu quẻ 4: ngày Canh Thân, nguyệt tướng Tuất, giờ Mùi, tháng 2, mùa
Xuân.

Can Canh
Chi thần
Hợi Dần Hợi Dần
Mùi Canh Hợi Thân Hợi Tý
Cô quả quái
Ngọ (Bát chuyển tấn) Sửu Tuần không t.b
Sửu Hợi Hợi
Mùa Xuân thuộc Mộc tất loại khắc mùa là loại Kim vì Kim khắc Mộc. Và
loại kim thì Mộ tại Sửu. Vậy quẻ này Sơ truyền Sửu là Mộ của loại khắc mùa
Xuân, lại cũng là Tuần không thiên bàn cho nên gọi là Cô quả quái. Vả lại mùa
Xuân tất Sửu cũng là sao Quả tú.
Lý đoán Cô Quả quái
Cô quả nghĩa là đơn độc một mình, không thân thuộc với ai. Tuần không tức
là không có mặt trong Tuần Giáp hiện tại, ví như người ở riêng một mình không
liên hệ với ai, không có thân quyến, thứ nhất là không có con cái, vì thế nên chữ
được phát dụng làm Sơ truyền là Tuần không thiên bàn hoặc lâm Tuần không địa
bàn thì gọi là Cô quả quái. Hoặc Sơ truyền thừa sao Cô thần, Quả tú cũng vậy.
Cô quả quái vốn ứng cho người cô độc, xa quê, cách tổ. Phàm chiêm vật thì
vật ấy bị hư hoặc trong không. Đối với người thân thì trăm điều chẳng thật một.
Mới phát bệnh ắt lành, bằng bệnh lâu ắt chết. Quan sự cũng chẳng hề chi. Thai
dựng hư xảo. Hôn nhân ly đoạn. Ra vào đề phòng mất của. Phàm quan nhân mà
gặp Cô quả quái nên đổi đến chốn khác. như Sơ truyền thừa Cô thần là điềm cha
mẹ lâm họa hay là điềm lìa tổ tông, bằng thừa Quả tú là điềm xa vợ biệt con, cách
ly thân quyến. như Sơ truyền đã gặp Tuần không lại thừa Cô thần gọi là quẻ Không
Cô, bằng thừa Quả tú gọi là quẻ Không Quả, hai quẻ đều xấu xa, hung hại. Dầu
chẳng gặp Tuần không mà chỉ thừa Cô thần hay Quả tú Mưu sự cũng rất khó
thành.
Phàm Sơ truyền ngộ Tuần không việc xấu chẳng ra xấu, tốt cũng không ra
tốt, nếu phó thác việc mình cho người khác tất bị Mưu mô giả dối như cầu việc gì
gần thì đợi qua Tuần giáp kế mới thành tựu, bằng cầu việc lâu xa thì kết cuộc
chẳng hay.
Không luận đến Cô quả quái, phàm quẻ thấy Trung truyền gặp Tuần không là
quẻ chặt cầu bẻ lưng, sự việc đến nửa chừng bị ngưng đoạn. Lại như Sơ truyền
chẳng bị Tuần không mà Trung và Mạt đều bị Tuần không thì gọi là dời xa đến
gần, ví như đi xa để tìm người nhưng chính người ấy lại ở gần, trong sự động mà
chẳng động. Phàm trong Tam truyền thấy có hai Truyền gặp Tuần không thì cứ
quan sát ở truyền nào chẳng bị Tuần không mà đoán tốt xấu. Nếu cả Tam truyền
đều bị Tuần không là quẻ hư không mà phản thành có thật. Vậy xem truyền nào
cùng với Năm Tháng Ngày Giờ tác Lục xung thì gọi là Truyền ấy bị ám động, phải
do truyền bị ám động ấy mà đoán tốt, xấu.

Phàm Sơ truyền ngộ Tuần không mà thừa cát tướng là quẻ tốt hóa xấu, chiêm
hỏi việc tốt cũng thành hung. Bằng trái lại, thừa hung tướng là quẻ xấu hóa tốt,
chiêm hỏi việc xấu cũng không hại.
Cô quả quái vốn ứng điềm bất lợi, nhưng nếu có xen lẫn Tam quang khóa,
Tam kỳ khóa, Lục nghi khóa...gọi là quẻ có cứu thần: xấu trở nên tốt. Hoặc như Sơ
truyền chính là tên của Năm Tháng hay tên của Nguyệt tướng thì gọi là Cô quả tái
tiễu, ứng việc đàn bà góa lấy chồng. Hoặc như ngày Canh mà Sơ truyền là Thân,
ngày Giáp mà Sơ truyền là Dần, ngày Kỷ mà Sơ truyền là Mùi tức Can thần được
dụng làm Sơ truyền thì gọi là Cô quả đắc vi (được ngôi) cũng đổi họa thành phúc.
Các cách trong đoạn này đại khái ứng điềm trước có hung hại mà sau được tốt, có
vui mừng.

BÀI KHÓA 40
ĐÔ ÁCH KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm trong Tứ khóa mà có 3 khóa Tặc hoặc có 3 khóa Khắc thì
gọi là Đô ách khóa.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Mùi, giờ Tý.
Tý Sửu Dần Mão Chi Thân
Ngọ Sửu Mão Tuất

Hợi Nhâm Ngọ Thân Mão Thìn
Đô ách khóa
Tuất (Thiệp hại khóa) Tị
Ngọ Sửu Thân
Dậu Thân Mùi Ngọ Can Nhâm
Trong Tứ khóa của quẻ trên có 3 khóa Tặc là khóa Nhất, khóa Tam, khóa Tứ
cho nên gọi là Đô ách khóa.
Như ngày Giáp Tý mà quẻ thấy Tý thiên bàn gia Tị địa bàn thì trong Tứ khóa
có 3 khóa khắc cũng chính là quẻ thuộc về Đô ách khóa.
Lý đoán Đô ách khóa
Đô ách tức là trải qua tai ách, lâm họa hoạn, bị nguy hại. Tặc khắc vốn ứng
điềm tai ách, nay trong quẻ có tới 3 khóa Tặc hoặc 3 khóa Khắc cho nên gọi là: Đô
ách khóa.
Đô ách khóa có lời tượng: Ba khóa Tặc tất người lớn lâm nguy, ba khóa
Khắc ắt kẻ nhỏ mang họa. Gia đạo bất lợi, cốt nhục chẳng hòa. Xuất quan thất bại,
xuất hành lâm nguy.
Đô ách khóa là quẻ Lục thân (gia tộc) ở trong hoàn cảnh thân tàn, gió lạnh.
Cũng gọi là quẻ bỏ cũ mà sinh mới, có tượng là một đoàn âm u đến lột xá tận (quẻ
Sơn Địa bác).
Đô ách khóa mà thấy Sơ truyền là chữ thuộc Dương và thừa hung tướng thì
tai nạn ứng cho người lớn hoặc Nam nhân như chú, bác...bằng Sơ truyền là chữ
thuộc âm thừa hung tướng thì tai ách ứng cho người nhỏ hoặc người Nữ như Cô,
Dì... Có tượng rằng: chẳng lợi ở nơi đi.
Đô ách khóa mà thấy Sơ truyền và Can được vượng tướng khí thừa cát tướng
là điềm trên cùng dưới giúp đỡ lẫn nhau, có tượng là người quân tử được xe (Sơn
Địa bác - Thượng cửu).
Phàm quẻ có 3 khóa Tặc gọi là Trưởng đô ách, ứng tai họa cho người trên vì
là những chữ dưới khắc lên những chữ trên, cũng ứng là người trên bất chính cho
nên kẻ dưới mới phản khắc lên vậy. Bằng vào quẻ có 3 khóa Khắc gọi là ấu đô ách,

ứng tai họa cho hạng ty ấu nhỏ vì là những chữ trên khắc những chữ dưới. Lại
cũng tượng kẻ trên hủy hại người dưới tay.
Phàm là quẻ có 3 khóa Khắc mà Sơ truyền tác Tử tôn thừa hung tướng và
như tính theo Trường sinh cục mà thấy Mạt truyền là Tử hay Mộ của Sơ truyền là
điềm kẻ ti ấu bị lâm nguy lớn.
Phàm là quẻ có 3 khóa Tặc mà Sơ truyền là hào Phụ mẫu thừa hung tướng và
Mạt truyền là Tử hay Mộ của Sơ truyền ắt hàng Tôn trưởng lâm đại nạn. Nhưng
nếu người làm quan chiêm được quẻ này tất ứng điềm có phát động đại sự trong
làng xóm, dân chúng tụ tập như chim núi họp bầy để cùng dự định khởi động một
điều chi đó, ấy là đồng thanh tương ứng đồng khí tương cầu. Nhưng nếu Sơ truyền
thừa cát thần cát tướng thì do sự khởi động ấy thành tựu mà được vui mừng, bằng
Sơ truyền thừa hung thần hung tướng thì trong sự hợp tác ấy ngoài mặt có vẻ hòa
hợp mà trong dự tính chia lìa, có khi âm thầm Mưu tính phá hoại. Nếu Sơ truyền
vượng tướng khí cùng với Năm Tháng hay Ngày tác Tam hình, thừa hung thần thì
việc hung càng dễ kết. Hay Sơ truyền thừa Đức thần và cùng với Năm Tháng Ngày
tác Lục hợp, Tam hợp là quẻ không có sự hại.

BÀI KHÓA 41
VÔ LỘC TUYỆT TỰ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm Tứ khóa toàn là 4 khóa Khắc thì gọi là Vô lộc khóa. Bằng
Tứ khóa toàn là 4 khóa Tặc thì gọi là Tuyệt tự khóa.
Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tị, nguyệt tướng Dậu, giờ Dần.
Dần
Chi Tị Tý Sửu Mão
Can Kỷ
Dần Dậu Tý Mùi
Hợi Kỷ Dần Tị Tý Thìn
Vô lộc khóa
Tuất (Thiệp khắc khóa) Tị
Dậu Thìn Hợi
Dậu Thân Mùi Ngọ Can Lộc
Bốn khóa của quẻ này toàn là khóa Khắc, vì khóa nào cũng có chữ trên khắc
xuống chữ dưới cho nên gọi là Vô lộc khóa. Lại còn có 2 điều ứng hợp vào cái ý
nghĩa Vô lộc, Tuyệt tự: Sơ truyền Dậu gia Dần là Tuyệt hương vì Dậu thuộc kim
nên Tuyệt tại Dần. Ngày Kỷ thì Ngọ là Can lộc và Ngọ gia Hợi cũng là Tuyệt
hương vì Ngọ thuộc Hỏa nên Tuyệt tại Hợi, ấy là điềm đã tuyệt lộc rồi vậy.
Mẫu quẻ 2: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Hợi, giờ Thìn.
Tý Sửu Dần Mão Can Canh
Mão Tuất Hợi Ngọ

Chi Thìn Hợi Canh Mão Thìn Hợi Thìn
Tuyệt tự khóa
Tuất (Thiệp tặc khóa) Tị
Ngọ Sửu Thân
Bốn khóa của quẻ này toàn là khóa Tặc vì khóa nào cũng có chữ dưới khắc
chữ trên cho nên gọi là Tuyệt tự khóa. Sơ truyền Ngọ gia Hợi địa bàn tức là Hỏa
lâm Tuyệt hương, quẻ càng ứng đích xác.
Lý đoán Vô lộc, Tuyệt tự khóa
Vô lộc là chẳng có lộc ăn. Tuyệt tự là không con nối dòng.
Bốn khóa toàn là chữ trên khắc chữ dưới, có khác chi cả bọn dưới bị đoàn
trên khắc hại tất phải tẩu tán mà bỏ hết cả nhà cửa cùng lộc vị cho nên gọi là Vô
lộc. Còn 4 khóa toàn là chữ dưới khắc lên chữ trên, có khác chi hạng ông, cha hoàn
toàn bị bọn con cháu nghịch hại làm những điều có tính cách diệt đoạn, thành ra
như người tuyệt tích vô tự, cho nên gọi là Tuyệt tự.
Vô lộc Tuyệt tự khóa có lời tượng: Trên dưới bội nghịch, cha con đoạn ly,
Mưu cầu chẳng toại, động tác có nhiều nghi nan.
Vô lộc Tuyệt tự khóa là quẻ trên dưới lấn loạn nhau. Cũng gọi là quẻ Trời
Đất chẳng giao hiệp nhau, có tượng: số người chẳng tròn đủ, lớn đi mà nhỏ lại (quẻ
Thiên Địa Bĩ).
Vô lộc Tuyệt tự khóa vốn ứng điềm hung, nhưng nếu thấy Tam truyền mà
cần yếu là Sơ truyền có thừa cát thần cát tướng thì có thể khỏi tai họa, có tượng là
nghiêng để bĩ, trước bế tắc mà sau được vui (quẻ Thiên Địa Bĩ-Thượng cửu).
Vô lộc Tuyệt tự khóa vốn ứng điềm hung, nếu lại thấy Sơ truyền thừa hung
thần, hung tướng nữa là quẻ đại hung, là quẻ của người ở vào địa vị chẳng xứng
đáng, có tượng là bao bọc điều xấu hổ (quẻ Thiên Địa Bĩ - Lục tam).
Vô lộc Tuyệt tự khóa vốn ứng điềm cô độc ly tán. Bốn khóa khắc thì ty ấu ly,
bốn khóa tặc thì tôn trưởng tán.
Phàm là Vô lộc khóa, tức là quẻ có bốn khóa khắc, bọn dưới tay lâm nguy
như quan hại dân, cha hại con, chủ hại tớ, chồng hại vợ, anh hại em...sinh điều ly
tán, nhà cửa vắng không, xem ra cô tẻ lạnh lùng. như người thường dân chiêm gặp
ắt cô bần vô lộc, còn quan nhân chiêm gặp ắt bị bớt lương, sụt chức hoặc bị cách
chức luôn. Chinh chiến thì khách thắng mà chủ bại. Kiện tụng thì nguyên cáo
thành mà bị cáo thua, dù ngay thẳng mà khó biện minh lý lẽ. Chiêm thai dựng: cái
thai trong bụng bị tổn thương. Bệnh dễ chết, thứ nhất là trẻ nhỏ hoặc người già cả
bệnh thì khó sống ở đời. Các vụ tìm bắt ắt được. Cốt nhục chia lìa. Sự việc khởi
mối do Nam nhân. Phàm việc đang động ắt sẽ tĩnh. Sơ truyền ngộ Tuần không thì
vận nhân là người độc thân vì đó là Cô quả quái. như Mạt sinh Sơ hay Sơ sinh Mạt
thì gọi là quẻ có cứu thần, ví như cha con sinh dưỡng nhau, có thể giữ được lộc vị,
chưa hẳn gọi là Vô lộc khóa.
Tuyệt tự khóa, quẻ có 4 khóa Tặc, ứng bề trên bị phản hại vì là tượng tiểu
nhân vô lễ phạm thượng hoặc âm thầm Mưu gieo tai họa, như tôi thí chúa, con bội
cha...Cũng vẫn là quẻ cô độc dù ở giữa đời có nhiều con cháu đi nữa đến tuổi già
cũng chỉ sống một mình vì đã diệt tổ vong tông. Nguyên nhân của sự việc là do Nữ
nhân. Phàm đang việc tĩnh tất động. Về hình tụng: chủ thắng mà khách bại. Bệnh
ắt chết, thất nghiệp, nhiều hình thương. Đào vong chớ kiếm thất công. như Sơ
truyền thừa hung thần hung tướng là điềm cốt nhục phân ly, bằng thừa cát thần cát
tướng ắt người đến xem có ý muốn hỏi việc chia của và dời chỗ ở. Sơ truyền vốn
đã bị địa bàn khắc, nếu thêm Mạt truyền khắc nữa là đầu đuôi đều bị khắc thì tất
lắm tai họa chẳng sai, và điều tuyệt hậu không thể tránh vậy. Lại như Sơ sinh Mạt
thì kể như Sơ là cha và Mạt là con, hoặc như Mạt sinh Sơ thì Mạt là cha và Sơ là
con (ấy là Sơ Mạt tương sinh) là quẻ có cha có con không nên đoán là Tuyệt tự.
Phàm Tuyệt tự khóa chiêm sinh đẻ mà sinh con trai sẽ thương tổn cha, bằng sinh
con gái sẽ nguy hại mẹ.

BÀI KHÓA 42
TRUÂN PHÚC KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm một quẻ thấy có đủ Bát truân thì gọi là Bát truân
khóa, có đủ Ngũ phúc thì gọi là Ngũ phúc khóa. Nếu có đủ cả Bát truân và
Ngũ phúc thì gọi là Truân Phúc khóa.
Lời giải: Bát truân là tám điều truân chuyên tức là 8 cách xấu, trong quẻ
Ngũ phúc là 5 điều phúc đức tức là 5 cách tốt trong quẻ. Kể tất cả ra như sau
đây:
Bát truân là:
Sơ truyền bị tử khí (mùa khắc Sơ truyền).
Hạ cường thượng nhược, là dưới mạnh trên yếu, tức Sơ truyền bị hưu tù tử khí,
còn chữ địa bàn của nó vượng tướng khí.
Hạ khắc thượng Mộ: là dưới khắc lên Mộ, tức Sơ truyền là Mộ của địa bàn và
bị địa bàn khắc. Chỉ có Mùi gia Dần, gia Mão, gia Giáp, gia Ất là hạ khắc
thượng Mộ. như Sơ truyền là Mùi gia Dần địa bàn thì Mùi là Mộ của Dần và bị
Dần khắc.
Sơ truyền thừa hung tướng như Xà, Tước, Hổ, Không, Câu, Vũ.
Sơ truyền cùng với Năm Tháng Ngày hoặc cùng với địa bàn tác Tam hình hay
tác Lục hại.
Trong Tam truyền có một truyền gia Mộ, như Thân gia Sửu thì Sửu là Mộ của
Thân. Hoặc trong Tam truyền có một truyền thừa Can Mộ. Hoặc như Sơ truyền
là Nguyệt mộ. Hoặc trong Tam truyền có một truyền gặp thần tướng ứng về sự
tang khóc bi ai như Bạch hổ,Tang xa, Đằng xà v.v.v.
Trong Tam truyền thấy có một truyền bị địa bàn của nó khắc.
Can Chi có thừa hung tướng hoặc tại Can Chi thấy chữ thiên bàn và chữ địa
bàn tương khắc hoặc chữ thiên bàn khắc Can khắc Chi.
Ngũ phúc là:
Sơ truyền bị tù tử khí nhưng Mạt truyền được vượng tướng khí.
Sơ truyền ứng điềm hung, nhưng Mạt truyền có Đức thần và lại sinh Sơ truyền
(ấy là mẹ có phúc cứu con vô phúc).
Sơ truyền thừa hung tướng, nhưng Mạt truyền lại thừa cát tướng.
Sơ truyền khắc Can nhưng chữ thiên bàn ở Bản mệnh hay Hành niên khắc lại
Sơ truyền.
Can thừa Đức thần cùng cát tướng, hoặc Can hay chữ Thiên bàn tại Can được
vượng tướng khí.
Mẫu quẻ: ngày Quí Dậu, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ mùa Xuân, tuổi
Tuất năm Sửu.


Th.Long Th.Không Bạch hổ Th.Thường
Ngọ Hợi Dần Mùi

Dậu Quý Ngọ Dậu Dần Dần
Chi Dậu
Câu trận Truân phúc khóa Huyền vũ
(Tri nhất tặc)
Mùi Tý Tị
Thân Quan Huynh Tài Mão
Thiên hợp C.tước B.hổ Q.nhân Thái âm
Tử khí Tướng khí

Chu tước Đằng xà Quý nhân Thiên hậu
Quẻ kiểu mẫu này gọi là Truân phúc khóa, vì có đủ Bát truân và Ngũ phúc,
kể ra như sau đây:
Bát Truân:
Chiêm nhằm mùa Xuân mộc tất Sơ truyền Mùi Thổ bị tử khí.
Sơ truyền Mùi gia Dần địa bàn, nhưng mùa Xuân thì Dần mộc được vượng tướng
khí còn Mùi Thổ bị tử khí, ấy là hạ cường thượng nhược.
Sơ truyền là Mùi gia Dần địa bàn, thì Dần ở dưới khắc lên Mùi mà Mùi là Mộ của
Dần, ấy là hạ khắc thượng Mộ.
Sơ truyền thừa Chu tước là hung tướng.
Sơ truyền Mùi cùng với Tuổi Tuất tác Tam hình, cùng với Năm Sửu và Can địa
bàn Sửu tác Lục xung mà cũng tác Tam hình.
Trong Tam truyền thấy có Trung truyền Tý thừa Bạch hổ là sao ứng về tang
thương, tai họa khóc kể, phân ly, chết chóc. Nếu chiêm nhằm Tháng của mùa Xuân
thì Sơ truyền Mùi là Nguyệt mộ.
Trong Tam truyền có Sơ truyền Mùi gia Dần, Trung truyền Tý gia Mùi và Mạt
truyền Tị gia Tý đều bị chữ địa bàn ở dưới khắc lên.
Can thừa Đằng xà và Chi thừa Huyền vũ đều là hung tướng. Ngoài ra còn thêm: tại
Can có Ngọ gia Quí tương khắc và tại Chi có Dần gia Dậu cũng tương khắc.
Ngũ phúc:
Mùa Xuân thuộc mộc cho nên Sơ truyền Mùi bị tử khí, còn Mạt truyền Tị hỏa
được vượng tướng khí.
Tại Sơ truyền Mùi ứng điềm hung hại, vì bị tử khí, bị địa bàn khắc và thừa Chu
tước là hung tướng. Nhưng Mạt truyền Tị được tướng khí thừa Can đức và lại sinh
Sơ truyền Mùi.
Sơ thừa Chu tước là hung tướng, Mạt thừa Quí nhân là cát tướng.
Sơ truyền Mùi khắc Can Quí, nhưng nhờ có chữ thiên bàn ở Bản mệnh là Dần
mộc khắc lại Mùi thổ.
Mùa Xuân mộc nên Can thượng thần là Ngọ hỏa tướng khí và Chi thượng thần
Dần mộc vượng khí. Dư ra Can thừa can Đức, Chi cũng thừa Chi đức.
Lý đoán Truân phúc khóa

Truân là truân chuyên, thời vận khó khăn. Phúc là phúc đức, thời vận thông
đạt. Một quẻ gồm có cả hai sự gian truân và phúc đức cho nên gọi là Truân phúc
khóa.
Truân phúc khóa có lời tượng: Quẻ Bát Truân, lo buồn bệnh hoạn và tai
nạn rất nguy đến thân mạng, quan tụng lâm tù và chết nơi hình ngục, vọng cầu
chẳng toại, Mưu tính bất thành, động tác liên lụy. như bát Truân có lẫn cả Ngũ
phúc là quẻ đang ưu hoạn thành vui, mọi sự trước dở sau hay, bệnh sẽ mạnh quan
tụng được lý.
Truân phúc khóa là quẻ giải thoát cái họa sấm nổ mưa tuôn. Cũng gọi là quẻ
Rồng ở nước cạn, có tượng là vạn vật mới bắt đầu sinh tất khó khăn (quẻ Thủy Lôi
truân).
Nếu quẻ chỉ thấy có Bát Truân mà chẳng có Ngũ phúc tất có ứng họa tai
chẳng nhỏ, gặp việc lo sợ vô cùng, như người gặp lúc gian truân cùng tột, không
có chỗ tiến tới mà phải cỡi ngựa lui về, có tượng rất hung: khóc như máu chảy liên
miên (Thủy Lôi truân - Thượng lục). như quẻ chỉ thấy có Ngũ phúc mà chẳng có
Bát truân tất phải được phúc đức rất lớn vậy, tuy ở ngôi cao quí mà biết nhượng
mình xuống chỗ thấp ắt thiên hạ theo mình, có tượng là băn khoăn, lợi ở nơi chính
bền, lợi về sự lập dựng tước hầu (quẻ Thủy Lôi truân - Sơ cửu).

BÀI KHÓA 43
XÂM HẠI KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can thần lâm Chi, hoặc là Chi thần
lâm Can mà chữ thiên bàn và địa bàn tác Lục hại thì gọi là Xâm hại khóa. Hoặc Sơ
truyền là Can hại hay Chi hại lâm Can Chi cũng gọi là Xâm hại khóa. Hai cách này
mà thấy Sơ truyền vốn lấy tại Hành niên nữa thì quẻ càng ứng đích xác.
Lời giải: Lục hại là 6 đôi Chi hại như sau: Tý với Mùi, Sửu với Ngọ, Dần
với Tị, Mão với Thìn, Thân với Hợi, Dậu với Tuất. Phàm 2 chữ của mỗi đôi đó gặp
nhau hoặc đối với nhau có liên hệ thì gọi là tác Lục hại. như ở Can có Tý và ở Chi
có Mùi thì nói là Tý với Mùi tác Lục hại, Tý gia Mùi hay Mùi gia Tý cũng vậy.
Lập thành Can thần và Can hại theo chữ thiên bàn như sau:
Ngày Giáp thì Dần là Can thần và Can hại tại Tị.
Ngày Ất thì Can thần tại Thìn và Can hại tại Mão.
Ngày Bính Mậu thì Can thần tại Tị và Can hại tại Dần.
Ngày Đinh Kỷ thì Can thần tại Mùi và Can hại tại Tý.
Ngày Canh thì Can thần tại Thân và Can hại tại Hợi.
Ngày Tân thì Can thần tại Tuất và Can hại tại Dậu.
Ngày Nhâm thì Can thần tại Hợi và Can hại tại Thân.
Ngày Quí thì Can thần tại Sửu và Can hại tại Ngọ.
Lập thành Chi thần và Chi hại theo chữ thiên bàn như sau:
Ngày Tý thì Chi thần tại Tý và chi hại tại Mùi.
Ngày Sửu thì chi thần tại Sửu và chi hại tại Ngọ.
Ngày Dần thì chi thần tại Dần và chi hại tại Tị.
Ngày Mão thì chi thần tại Mão và chi hại tại Thìn.
Ngày Thìn thì chi thần tại Thìn và chi hại tại Mão.
Ngày Tị thì chi thần tại Tị và Chi hại tại Dần.
Ngày Ngọ thì chi thần tại Ngọ và chi hại tại Sửu.
Ngày Mùi thì chi thần tại Mùi và chi hại tại Tý.
Ngày Thân thì chi thần tại Thân và chi hại tại Hợi.
Ngày Dậu thì chi thần tại Dậu và chi hại tại Tuất.
Ngày Tuất thì chi thần tại Tuất và chi hại tại Dậu.
Ngày Hợi thì chi thần tại Hợi và chi hại tại Thân.
Mẫu quẻ: ngày Ất Mão, Nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị, người Nữ 30 tuổi.

Tị Ngọ Thìn Tị
Can Ất Tị Ất Tị Mão Thìn Tuất
Xâm hại khóa
Can Thần Thìn (Trùng thẩm khóa) Hợi
Hành Niên Chi hại Thìn Tị Ngọ
Ngày Ất thì Sơ truyền Thìn là can thần lâm Chi Mão mà Thìn với Mão tác
Lục hại cho nên gọi là Xâm hại khóa. Người nữ 30 tuổi, Hành niên cũng tại Mão,
quẻ rất chính xác. Thêm Sơ truyền Thìn là Chi hại lâm Chi.
Mẫu quẻ 2: Ngày Mậu Ngọ, Nguyệt tướng Thìn, giờ Mùi.
Can Mậu
Can hại
Dần Hợi Mão Tý
Sửu Mậu Dần Ngọ Mão Ngọ
Xâm hại khóa
Dần Hợi Thân
Dậu
(Chi Tý)
Ngày Mậu tất Can hại tại Dần. Quẻ này Sơ truyền Dần là Can hại lâm Can,
cho nên gọi là Xâm hại khóa.
Mẫu quẻ 3: ngày Quí Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị,nam36 tuổi.
Ngọ Hợi Ngọ Hợi

Dậu Quý Ngọ Sửu Ngọ Dần
Xâm hại khóa
Thân (Trùng thẩm khóa) Mão
Ngọ Hợi Thìn
Ngọ
Can Giáp Mùi Tị Thìn
Can hại
Chi hại
Can Quý
Chi Sửu

Ngày Quí nên Can hại là Ngọ, mà ngày Sửu thì Ngọ cũng là Chi hại. Vậy Sơ
truyền Ngọ vừa là Can hại vừa là Chi hại lâm cả Can Chi cho nên gọi là Xâm hại
khóa. Nam nhân 30 tuổi, Hành niên chạy đến Sửu địa bàn cùng gặp Can Chi, quẻ
càng được chính xác.
Lý đoán Xâm hại khóa
Xâm hại nghĩa là xâm lấn nhau mà hại nhau, Sơ truyền là nguyên nhân khởi
ra mọi việc, nay thấy tại Sơ truyền có Lục hại tất ứng điềm xâm chiếm và gây ra
họa hại cho nên gọi là xâm hại khóa. Hoặc như Can thần lâm Chi, tức là Can xâm
lấn qua Chi và tác Lục hại cho nên gọi là Xâm hại khóa. Hoặc như Chi thần lâm
Can tức là Chi xâm lấn qua Can và tác Lục hại cho nên gọi là Xâm hại khóa.
Xâm hại khóa có lời tượng: Lục thân chia rẽ, cốt nhục hình thương. Tài lợi
tiêu tán. Tật bệnh thuốc trị thêm đau. Cầu hôn bị phá. Ra trận quân sĩ tai ơng. Cầu
quí nhân bất mãn. Dựng sản hư thai.
Xâm hại khóa là quẻ có người Mưu tính xâm hại mình. Cũng gọi là quẻ trổ
đất thấy nước, có tượng là móc đất làm núi, ấy là tổn dưới mà thêm cho trên (quẻ
Sơn Trạch tổn).
Xâm hại khóa mà thấy Sơ truyền thừa hung thần hung tướng thì ứng điềm vì
bị xâm hại mà sinh ra tai họa dữ tợn, có tượng là đi tiến thì hung (Sơn Trạch tổn-
Cửu nhị).
Phàm Xâm hại khóa mà Sơ truyền có thừa cát thần cát tướng, Sơ truyền cùng
với chữ thiên bàn ở Can Chi, Bản mệnh hay Hành niên tác Lục hợp thì sự việc
trước tuy có trở ngại mà sau sẽ được thành tựu. Có tượng là chẳng tổn mà thêm
vậy, không lỗi, chính đính tốt, lợi có nơi đi, rất đắc chí vậy (Sơn Trạch tổn-Thượng
cửu).
Lục hại vốn ứng như nước bị ủng trệ, như máu huyết chẳng lưu hành, mọi
việc đều bị trở ngại, nhưng cũng có khác nhau như sau:
- Phàm Tý với Mùi là do thế lực trong nhà mà sinh ra hại, nhưng gia Mùi địa
bàn thì sự việc khởi lên không chung thủy, bị khẩu thiệt, lỗi lầm với quan. Còn
Mùi gia Tý địa bàn là bởi làm ăn bị trì trệ, thất bại mà mang tai hại.
- Sửu với Ngọ hay Mão với Thìn: cái hại ứng về người trên vì bị kẻ nhỏ lăng
mạ. Sửu gia Ngọ địa bàn là điềm có quan sự, bệnh, buồn sợ, vợ chồng chẳng hợp.
Ngọ gia Sửu địa bàn, sự việc mờ ám và bất thành. Mão gia Thìn hay Thìn gia Mão
đều là điềm tranh tiền tài bị trở ngại, mang tiếng bất lương giả dối.
- Dần với Tị hay Thân với Hợi là cái hại cạnh tranh rất cường tiến. Dần gia Tị
xuất hành bị cải động, như thoái lui thì có lợi, tiến tới gặp hại. Tị gia Dần bị khó
khăn cách trở, miệng tiếng, ưu lo, nghi ngại. Thân gia Hợi sự việc lúc đầu được
minh bạch, đích xác mà sau có nghi nan trở ngại, tức là không chung thủy. Hợi gia
Thân Mưu đồ thiết kế bất toại, cũng chẳng thủy chung.
- Dậu với Tuất gọi là quỉ hại, nhưng Dậu gia Tuất là điềm đàn bà cùng con trẻ
trốn lánh hoặc mang bệnh, bằng Tuất gia Dậu là điềm bệnh trở, hung hại.
Nên nhớ: không đợi Sơ truyền lâm Can Chi hay Niên mệnh, miễn thấy Sơ
truyền cùng địa bàn tác Lục hại hoặc Sơ truyền với các chữ thiên bàn ở Can Chi,
Niên Mệnh tác Lục hại thì quẻ vẫn ứng có điềm họa hại.

BÀI KHÓA 44
HÌNH THƯƠNG KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Nguyệt hình hay Can hình mà thứ
nhất là là Chi hình thì gọi là Hình thương khóa. như Sơ truyền lâm Bản mệnh hay
Hành niên hoặc lâm Can Chi là quẻ rất đúng kiểu cách.
Lời giải:
- Nguyệt hình: là nói chữ thiên bàn nào hình Nguyệt kiến (tháng). Thí dụ:
chiêm quẻ nhằm Tháng 9 là Tháng Tuất và Sơ truyền là Sửu thì gọi Sửu là Nguyệt
hình vì Sửu hình Tháng Tuất. Lập thành Nguyệt hình như sau: tháng Giêng thì
Nguyệt hình tại Thân thiên bàn, tháng 2 tại Tý, tháng 3 tại Thìn, tháng 4 tại Dần,
tháng 5 tại Ngọ, tháng 6 tại Tuất, tháng 7 tại Tị, tháng 8 tại Dậu, tháng 9 tại Sửu,
tháng 10 tại Hợi, tháng 11 tại Mão, tháng 12 tại Mùi.
- Can hình: tức là nói chữ thiên bàn nào hình cung địa bàn có an Can. Thí dụ:
ngày Giáp tất an Can Giáp tại Dần địa bàn và như Sơ truyền là Thân thì gọi Thân
là Can hình vì Thân vốn hình Dần.
- Chi hình: tức là chữ thiên bàn nào hình Chi của Ngày chiêm quẻ. Thí dụ:
ngày Tị mà thấy Sơ truyền là Dần thì gọi Dần là Chi hình vì Dần vốn hình Tị.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Thân, giờ Tị, tháng 4, Nam nhân
29 tuổi, Hành niên tại Tị địa bàn.
Thân
Hành niên Dậu Tuất Hợi
Chi thần
Dần Tị Tị Thân
Mùi Nhâm Dần Dần Tị Tý
Hình thương khóa
(Trùng thẩm khóa)
Ngọ Thân Hợi Dần Sửu
Chi hình Can thần Nguyệt hình
Chi Dần Tị Thìn Mão Dần Can Nhâm
Ngày Dần tất Thân là Chi hình. Vậy quẻ này Sơ truyền Thân là Chi hình lâm
Hành niên cho nên gọi là Hình thương khóa. Ngoài ra, quẻ này còn có Trung
truyền Hợi là Can hình (ngày Nhâm thì Hợi là Can hình) và còn có Mạt truyền Dần
là Nguyệt hình (Tháng 4 Tị thì Dần là Nguyệt hình). như vậy, Tam truyền toàn là
Tam hình quẻ rất đúng kiểu cách. Lại Sơ truyền là Thân gia Tị cũng tức là gia Tam
hình (Tị hình Thân).
Lại như ngày Bính Thân mà quẻ thấy Tý gia Ngọ địa bàn thì có Sơ truyền là
Dần là Can hình lâm Chi. Dần gia Thân cũng là gia Tam hình. Ngày Thân cũng
hình Sơ truyền Dần. Ngày Mậu Tuất mà quẻ thấy Tý gia Dần thì có Sơ truyền Sửu
là Chi hình. Nếu chiêm nhằm Tháng 9 tất Sửu là Nguyệt hình, chiêm nhằm Năm
Tuất tất Sửu là Tuế hình. Ngày Mậu Ngọ mà quẻ thấy Tý gia Ngọ thì có Sơ truyền
Ngọ là Chi hình. Lại Ngọ gia Tý là tác Lục xung. Đã Hình lại thêm xung, tất nhiên
sự xấu nhiều hơn.
Lý đoán Hình thương khóa
Hình thương là hình phạt, thương tàn, có thảm họa. Tam hình chủ sự hình
hại, thương tàn, cho nên quẻ thấy Sơ truyền hình Can Chi, hình Nguyệt kiến, hình
Thái tuế...thì gọi là Hình thương khóa.
Hình thương khóa có lời tượng: Thiên lệch, mất ngôi, cửa nhà suy vi. Thai
dựng gần hư trụy. Hôn nhân điềm chẳng lành. Chinh chiến không thuận lợi. Chống
chọi với bề trên ắt bị hình thương. Sự việc gặp cảnh trái ngược. Điều chi cũng có
tai ơng.
Hình thương khóa là quẻ trên dưới chẳng hòa thuận nhau. Cũng gọi là quẻ
Ưng theo gánh đuôi quỉ, có tượng là nước lửa xa rời nhau (quẻ Thiên Thủy Tụng).
Phàm thấy Sơ truyền khắc Can lại cùng với địa bàn tác Tam hình(1)thì việc
công hay việc tư đều bị nhiễu hại, người trên chẳng phân minh, sự chi cũng có sai
lầm và bị trái trở, Mưu tính uổng công, rất kỵ gặp tiểu nhân. Nếu có thừa Đằng xà,
Huyết chi(2), Huyết kỵ(3), là điềm trụy thai, bị tai họa về máu huyết (nh đâm chém
chảy máu, phụ nữ bị băng huyết chảy máu...) hoặc như Sơ truyền là Chi tự
hình(4)lại thừa hung tướng là quẻ cầm dao tự hại lấy mình. Hoặc như có Chi tự
hình khắc Can lâm Lục xứ, thứ nhất lâm Tam truyền là quẻ giúp mình đổi bỏ Đức,
ứng điềm đại hung. Các cách trong đoạn này đồng có tượng là được ban giây lưng
da (phẩm phục) nhưng trọn buổi sáng bị lột lại ba lần (quẻ Thiên Thủy tụng -
Thượng cửu).
Hình thương khóa nhưng Sơ truyền vượng tướng khí thừa cát tướng, Đức
thần là quẻ trước trở ngại mà sau toại ý, có tượng là ăn theo cái đức cũ, chính bền
mà gắng sức thì được tốt (Thiên Thủy Tụng - Lục tam).
Tam hình luận chung là chủ sự thương tàn, thảm họa, song mỗi loại hình có
ứng khác nhau như sau:
- Phàm Dần hình Tị, Tị hình Thân, Thân hình Dần đều gọi là Vô ân hình, cha
con tổn hại nhau. Nói cha con vì Dần là chỗ sinh ra Tị hỏa mà Dần lại hình Tị, tức
như cha hình con. Tị là chỗ sinh ra Thân kim, mà Tị lại hình Thân. Thân là chỗ
sinh ra Thủy để dưỡng Dần mộc mà Thân lại hình Dần. Sinh ra ở đây tức Trường
sinh vậy. Dần hình Tị: Sự cử động có hiểm trở, tai ơng, quan họa, sự việc ở lúc
trước phát sinh, nó hình thì mình đấu đối lại. Tị hình Thân: lớn nhỏ chẳng thuận
nhau, nó hình mà mình giải, lấy ân nghĩa đáp lại cừu thù. Thân hình Dần: người
cùng quỉ thần hại nhau, trai gái chống chế nhau, nó hình động.
- Phàm Sửu hình Tuất, Tuất hình Mùi, Mùi hình Sửu đều gọi là: Thị thế hình,
tức là cậy thế lực mà hình hại lấy nhau, lại cũng gọi là bằng hình, anh em lấy sức
lực làm tổn hại nhau. Sửu hình Tuất ứng về quan tai, hình cấm, hạng tôn quí làm
tổn hại bọn ti tiện, có sự nhiễu loạn chẳng minh chính. Tuất hình Mùi: ti hạ lăng
mạ tôn trưởng, thê tài hung, cử sự bại. Mùi hình Sửu là điềm mặc áo tang, lớn nhỏ
bất hòa.
- Phàm Tý hình Mão, Mão hình Tý đều gọi là hỗ hình, tức là hai bên hình đối
chọi lại nhau. Lại cũng gọi là Vô lễ hình, vì Tý thủy với Mão mộc tương sinh như
mẹ với con, nhưng hình nhau cho nên nói là vô lễ. Tý hình Mão ứng điềm dâm
loạn trong nhà, trên dưới bất thuận. Mão hình Tý gọi là bỏ sáng vào tối, vì Mão là
giờ ban ngày nay hình lại Tý là giờ ban đêm, dường thủy chẳng thông, con cái
chẳng khỏe.
- Phàm Thìn hình Thìn, Ngọ hình Ngọ, Dậu hình Dậu, Hợi hình Hợi đều gọi là
tự hình, như mình cầm dao tự làm thương tổn lấy mình.
Đại khái Hình thương khóa là quẻ ứng bị thương tổn tàn hại, lòng người
chẳng tốt. như Sơ truyền tác Can hình là điềm Nam tử bị hại, thân thể tổn thương
chớ đi xa. như Sơ truyền tác Chi hình là điềm người Nữ bệnh hoạn nhà cửa chẳng
yên. như Sơ truyền tác Nguyệt hình là bởi có thưa kiện mà sinh hại to. như Can địa
bàn hình Sơ truyền thì việc hại đến mau lẹ, bằng Chi địa bàn hình Sơ truyền thì
việc đến chậm.
Nên nhớ: ở thiệu quẻ nói Sơ truyền là Can hình, Nguyệt hình, Chi hình tức
thị Sơ truyền hình Can địa bàn, hình Nguyệt kiến, hình Chi. Nhưng nếu trái lại,
Can địa bàn hình Sơ truyền hay Nguyệt kiến hình Sơ truyền, hay Chi hình Sơ
truyền cũng gọi là quẻ Hình thương, song phải thêm điều kiện là Sơ truyền cùng
với cung địa bàn của nó tác Tam hình, hoặc Sơ truyền cùng với một trong Lục xứ
thượng thần (5) tác Tam hình thì quẻ mới đúng cách.
Chú thích:
Tam hình: thí dụ Sơ truyền là Dần gia Tị hay gia Thân thì gọi là tác Tam hình.
Huyết chi: tháng Giêng thì huyết chi khởi tại Sửu thiên bàn, rồi thuận hành. Tháng
2 tại Dần, tháng 3 tại Mão, tháng 4 tại Thìn, tháng 5 tại Tị...tháng 12 tại Tý.
Huyết kỵ: tháng 1 tại Sửu thiên bàn, tháng 2 tại Mùi, tháng 3 tại Dần, tháng 4 tại
Thân, tháng 5 tại Mão, tháng 6 tại Dậu, tháng 7 tại Thìn, tháng 8 tại Tuất, tháng 9
tại Tị, tháng 10 tại Hợi, tháng 11 tại Ngọ, tháng 12 tại Tý.
Chỉ có 4 chữ Tự hình là: Thìn, Ngọ, Dậu, Hợi. Thí dụ: ngày Thìn mà Sơ truyền
cũng là Thìn thì gọi Sơ truyền là Chi tự hình.
Là các chữ thiên bàn trên Lục xứ: Can, Chi, Niên Mệnh, Sơ, Trung, Mạt.

BÀI KHÓA 45
NHị PHIỀN KHÓA
Thiệu quẻ: - Phàm quẻ chiêm nhằm Tứ trọng Nguyệt tướng, lại nhằm Tứ
trọng Nhật hoặc nhằm các Ngày Sóc, Vọng, Huyền, Hối mà trong quẻ thấy Thiên
Cương lâm Sửu hay Mùi địa bàn và lại thấy Nhật tú lâm Tứ trọng địa bàn thì gọi
là: Thiên phiền cách.
- Phàm quẻ có đủ điều kiện như Thiên phiền cách nhưng chỉ khác là không phải
Nhật tú lâm Tứ trọng địa bàn mà lại là Nguyệt tú lâm Tứ trọng địa bàn thì gọi là
Địa phiền cách.
- Phàm quẻ thấy có cả Thiên phiền cách và Địa phiền cách thì gọi chung là: Nhị
phiền cách (Nh chiêm quẻ cho Nam tử mà thấy Nhật tú lại lâm Nam Hành niên
hoặc chiêm quẻ cho Nữ nhân mà thấy Nguyệt tú lâm Nữ Hành niên, hoặc thấy
Nhật tú hay Nguyệt tú được dụng làm Sơ truyền là quẻ rất đúng kiểu cách.
Lời giải: Tứ trọng Nguyệt tướng: là những Nguyệt tướng Tý, Ngọ, Mão,
Dậu. Trong khí Cốc vũ và tiết Lập hạ thì nhằm Nguyệt tướng Dậu, trong khí Đại
thử và tiết Lập thu nhằm Nguyệt tướng Ngọ, trong khí Sương giáng và tiết Lập
đông nhằm Nguyệt tướng Mão, trong khí Đại hàn và tiết Lập xuân nhằm Nguyệt
tướng Tý. Nhưng nếu quẻ chiêm không nhằm Tứ trọng Nguyệt tướng mà nhằm Tứ
trọng Nguyệt kiến là các tháng 2, 5, 8, 11 cũng dùng được vì đó chính là tháng
Mão, Ngọ, Dậu, Tý.
Tứ trọng Nhật: là 4 ngày Tý, Ngọ, Mão, Dậu.
Sóc, Vọng, Huyền, Hối: Sóc là mùng 1. Vọng là ngày rằm. Huyền là Thượng
huyền ngày mùng 8 và hạ huyền ngày 23. Hối là ngày cuối tháng, tháng thiếu ngày
29, tháng đủ ngày 30. Quẻ chiêm nhằm ngày Sóc, Vọng, Huyền, Hối đúng kiểu
cách hơn nhằm Tứ trọng nhật.
Thiên Cương là Thìn thiên bàn.
Nhật tú: tháng Giêng thì Nhật tú là Hợi thiên bàn, rồi tính nghịch lại: tháng 2 là
Tuất, tháng 3 là Dậu, tháng 4 là Thân, tháng 5 là Mùi, tháng 6 là Ngọ...tháng 12 là
Tý. Thí dụ: tháng 5 thì Mùi là Nhật tú, và như trong quẻ thấy Mùi lâm Tý Ngọ
Mão Dậu địa bàn thì gọi là Nhật tú lâm Tứ trọng thuộc về Thiên phiền cách.
Nguyệt tú: dùng bộ Nhị thập bát tú là tên 28 ngôi tinh tú mà tính ra Nguyệt tú.
Trước hết phải biết Ngày mùng 1 của mỗi Tháng thuộc về tinh tú nào. ấy là chỗ
khởi đầu, gọi là khởi Nguyệt tú pháp như sau đây: tháng Giêng mùng 1 khởi sao
Thất, tháng 2 mùng một khởi sao Khuê, tháng 3 mùng một khởi sao Vị, tháng 4
mùng một khởi sao Tất, tháng 5 mùng một khởi sao Sâm, tháng 6 mùng một khởi
sao Quỉ, tháng7 mùng một khởi sao Trương, tháng 8 mùng một khởi sao Giác,
tháng 9 mùng một khởi sao Đê, tháng 10 mùng một khởi sao Tâm, tháng 11 mùng
một khởi sao Đẩu, tháng 12 mùng một khởi sao Hư. Khi đã biết ngày mùng 1 của
tháng hiện tại phải khởi đầu nhằm sao nào rồi thì đếm thuận tới số ngày đang
chiêm quẻ, cứ mỗi ngày một sao thứ tự của 28 Tinh tú như sau: Giác, Cang, Đê,
Phòng, Tâm, Vĩ, Cơ, Đẩu, Ngu, Nữ, Hư, Nguy, Thất, Bích, Khuê, Khuê, Lâu, Vị,

Mão, Tất, Chủy, Sâm, Tỉnh, Tỉnh, Quỉ, Liễu, Tinh, Trương, Trương, Dực, Dực,
Chẩn.
Nên nhớ: gặp 6 sao Đê, Đẩu, Khuê, Tỉnh, Trương, Dực phải đếm 2 lần gọi là
trùng lu. Thí dụ: chiêm quẻ nhằm ngày rằm tháng 6, bắt đầu kể mùng một tháng 6
là sao Quỷ (do khởi Nguyệt tú pháp) rồi cứ tính thuận tới theo số ngày và theo thứ
tự của 28 sao thì mùng 2 nhằm sao Liễu, mùng 3 sao Tinh, mùng 4 sao Trương,
mùng 5 cũng sao Trương, mùng 6 sao Dực, mùng 7 cũng sao Dực, mùng 8 sao
Chẩn...14 là sao Tâm, ngày rằm 15 là sao Vĩ tức gặp Nguyệt tú Vĩ. Nguyệt tú Vĩ
thuộc cung Dần và như trong quẻ thấy Dần thiên bàn lâm Tý Ngọ Mão Dậu địa
bàn thì gọi là Nguyệt tú lâm Tứ trọng địa bàn, thuộc về Địa phiền cách. Lại muốn
biết Nguyệt tú nào thuộc về cung nào xem bài Nguyệt tú sở thuộc như sau: Giác
Cang thuộc về Thìn, Đê Phòng Tâm thuộc về Mão, Vĩ Cơ thuộc về Dần, Đẩu Ngu
thuộc về Sửu, Nữ Hư Nguy thuộc Tý, Thất Bích thuộc Hợi, Khuê Lâu thuộc Tuất,
Vị Mão Tất thuộc Dậu, Chủy Sâm thuộc Thân, Tỉnh Quỷ thuộc Mùi, Liễu Tinh
Trương thuộc Ngọ, Dực Chẩn thuộc Tị.
Mẫu quẻ: ngày Bính Ngọ, nguyệt tướng Dậu, giờ Tý, tháng 3, ngày 29 (ngày
Hối).
Chi Ngọ

Sửu Giáp Thân Tý Dậu Ngọ
Nhị phiên khóa
(Cao thỉ cách)
Nguyệt tú Tý Tý Dậu Ngọ Mùi
Nguyệt tú Nhật tú
Dậu
Hợi Tuất Thân
Nhật tú
Quẻ này chiêm nhằm Nguyệt tướng Dậu, ngày Ngọ đều là Tứ trọng. Thìn là
Thiên Cương lâm Mùi địa bàn. Tháng 3 thì Dậu là Nguyệt tú và Dậu lâm Tý địa
bàn tức lâm Tứ trọng. Quẻ có đủ các điều kiện như trong thiệu quẻ nên gọi là
Thiên phiền cách. Lại như cách tính Nguyệt tú thì ngày 29 tháng 3 gặp sao Nguy,
sao Nguy thuộc về cung Tý, mà trong quẻ thấy Tý gia Mão địa bàn tức là Nguyệt
tú lâm Tứ trọng địa bàn, như vậy quẻ này cũng gọi là Địa phiền cách. Phàm một
quẻ có cả Thiên phiền cách và Địa phiền cách thì gọi là Nhị phiền khóa. Giả như
quẻ kiểu mẫu không chiêm nhằm ngày Ngọ là ngày Tứ trọng cũng vẫn đúng cách
vì ngày 29 (cuối tháng) là ngày Hối. Nhưng quẻ được cả hai, ấy là quẻdưđiều kiện,
rất đúng cách. Vả lại Nguyệt tú Tý cũng được dùng làm Sơ truyền là quẻ rất xác
thật. Nếu người Nữ 30 tuổi đến chiêm tất Nguyệt tú Tý lâm Nữ hành niên. Nếu
người Nam tử 47 tuổi chiêm quẻ thì Nhật tú Dậu lâm Nam hành niên. Tóm lại quẻ

kiểu mẫu này chiêm nhằm Tứ trọng Nguyệt tướng (Dậu) lại chiêm nhằm ngày Tứ
trọng (Ngọ) và là ngày Hối (29 cuối tháng), Thiên Cương là Thìn lâm Mùi địa bàn,
Nhật tú lâm Tứ trọng địa bàn, lại Nguyệt tú Tý cũng lâm Tứ trọng địa bàn. Đó là
quẻ có cả Thiên phiền và Địa phiền cho nên gọi là Nhị phiền.
Một số quẻ thuộc về Nhị phiền khóa:
- Những ngày Tứ trọng như Ất Mão, Đinh Mão, Kỷ Mão, Tân mão, Mậu Ngọ,
Canh Ngọ, Nhâm Ngọ chiêm nhằm tháng 3 mà quẻ thấy Thìn là Thiên Cương gia
Sửu địa bàn thì có Sơ truyền Dậu gia Ngọ, tức là Nhật tú gia Tứ trọng thuộc về
Thiên phiền cách. Nếu quẻ lại chiêm ở ngày 9, 10, 11, 12 thì nhằm các sao Liễu
Tinh Trương tức là Nguyệt tú Ngọ gia Mão, hoặc chiêm ở ngày 18, 19, 20, 21 thì
nhằm các sao Đê Phòng Tâm tức là Nguyệt tú Mão gia Tý, hoặc chiêm ở ngày 27,
28, 29 thì nhằm các sao Nữ Hư Nguy tức là Nguyệt tú Tý gia Dậu, ấy là Địa phiền
cách.
- Những ngày Tứ trọng như Giáp Tý, Bính Tý, Canh Tý, Nhâm Tý, Đinh Dậu,
Kỷ Dậu, Tân Dậu, Quí Dậu... chiêm nhằm tháng 6 mà quẻ thấy Thiên Cương là
Thìn thiên bàn gia Mùi địa bàn, thì có Sơ truyền là Ngọ gia Dậu tức là Nhật tú gia
Tứ trọng, ấy là Thiên phiền cách. Nếu quẻ lại chiêm trong những ngày 2, 3, 4, 5 thì
nhằm các sao Liễu Tinh Trương tức là Nguyệt tú Ngọ gia Dậu hoặc trong những
ngày 11, 12, 13, 14 thì nhằm các sao Đê Phòng Tâm tức là Nguyệt tú Mão gia
Ngọ. Hoặc trong những ngày 20, 21, 22 thì nhằm các sao Nữ Hư Nguy tức là
Nguyệt tú Tý gia Mão. Hoặc trong những ngày 28, 29, 30 thì nhằm các sao Vị Mão
Tất tức là Nguyệt tú Dậu gia Tý ấy là Địa phiền cách.
- Những ngày Tứ trọng như Mậu Tý,Kỷ Dậu,Tân Dậu chiêm trong tháng 9 mà
quẻ thấy Thiên Cương là Thìn thiên bàn gia Sửu địa bàn thì có Sơ truyền Mão gia
Tý tức là Nhật tú lâm Tứ trọng, ấy là Thiên phiền cách. Và quẻ lại chiêm ở những
ngày 1, 2, 3, 4, 10, 11, 12, 18, 19, 20, 26, 27, 28, 29 đều thấy Nguyệt tú gia Tứ
trọng, ấy là Địa phiền cách.
- Những ngày Tứ trọng như Đinh Mão, Đinh Dậu, Tân Mão, Bính Ngọ, Kỷ
Mão chiêm trong tháng Chạp mà quẻ thấy Thiên Cương là Thìn thiên bàn gia Mùi
địa bàn thì có Sơ truyền là Tý gia Mão, tức là Nhật tú gia Tứ trọng, ấy là Thiên
phiền cách. Và như nhằm những ngày 1, 2, 8, 9, 10, 16, 17, 18, 19, 25, 26, 28 đều
thấy Nguyệt tú gia Tứ trọng, ấy là Địa phiền cách.
Lý đoán Nhị phiền cách
Nhị phiền là nói chung Thiên phiền và Địa phiền. Thiên phiền là Trời phiền
muộn, tức là nói Nhật tú lâm phải vào chỗ u ám, kê lưu (tối và trễ) như quang cảnh
lúc mặt trời bị mây mưa án khuất. Địa phiền là Đất phiền muộn tức là nói Nguyệt
tú lâm phải chỗ u ám, kê lưu như lúc mặt trăng bị mây mưa che khuất, mặt đất tối
tăm. Nhật tú là Thái dương, Nguyệt tú là Thái âm, âm dương đều bị bế tắc, ngưng
trệ tựa như lúc Trời phiền Đất thảm cho nên gọi là Nhị phiền. Bởi sao? Bởi Tứ
trọng là Tý Ngọ Mão Dậu, 4 cung này độ số rất nhiều, vì mỗi cung có tới 3 ngôi
tinh tú. Vì thế nên Nhật tú hay Nguyệt tú khi gia lâm Tứ trọng thì sự vận hành bị
kê lu, trì trệ và tất phải bị giảm cái đức sáng chiếu. Còn như Sửu là Bản gia của sao
Quí nhân và Mùi là nơi công dường (chỗ làm việc công) của sao Quí nhân trị sự,
nay bị Thiên Cương Thìn là đại hung thần gia lâm tiếm vị cho nên Quí nhân không
trị sự được nữa, sự việc tất phải bị hoãn lại và bất trinh. như thế thì Nhật tú, Nguyệt
tú và Quí nhân, ấy là tam bảo Nhật Nguyệt Tinh đều bị thất địa, không lưu thông
như thường lệ, không làm thông suốt được cái đạo minh hành của Trời Đất làm
cho Trời Đất phải phiền muộn (Thiên phiền Địa phiền). Nếu không chiêm nhằm
Tứ trọng Nguyệt mà lại nhằm tháng Tứ trọng thì cũng dùng được. Lại như không
chiêm nhằm ngày Tứ trọng nhưng nhằm ngày Sóc Vọng Huyền Hối thì lại đúng
cách hơn.
Nhị phiền khóa có lời tượng: Nam nhân mà gặp Thiên phiền ắt bị hình ngục
như tra khảo, giết chết. Nữ nhân mà gặp Địa phiền ắt bị thương nguy thân thế,
không khác chi bị thuốc độc, lại bị lừa dối đủ điều. Chinh chiến tang vong. Tật
bệnh la khóc. Ngục tụng lưu đầy. Thai dựng không thành hình, sinh con ra chẳng
sống. Các sự xây dựng, tạo tác đều gây ra tai hại, họa hoạn lây tới con cháu. Đang
vui hóa buồn, muốn giải ra mà thành kết. ở nhà có lợi, xuất hành lâm nguy...
Nhị phiền khóa là quẻ chông gai đầy dường. Cũng gọi là quẻ phượng hoàng
rã cánh. Có tượng là bỏ sáng mà vào tối (quẻ Địa Hỏa minh di).
Phàm Nhị phiền khóa mà thấy Nhật tú, Nguyệt tú hoặc Tam truyền thừa hung
tướng như Xà, Câu, Hổ lại chiêm nhằm mùa Thu Đông là quẻ đại hung, ví như
người đi vào chốn nguy hiểm để bị mất hết phép tắc, vận mạng tối tăm như đêm
cuối Tháng, có tượng là mới đầu vượt lên Trời mà sau nhập xuống đất (Địa Hỏa
minh di - Thượng lục).
Thiên phiền cách ứng điềm xấu cho Nam nhân. Địa phiền cách ứng điềm xấu
cho Nữ nhân. Nhị phiền cách ứng điềm xấu cho cả Nam lẫn Nữ. Nếu chiêm nhằm
mùa Xuân hay mùa Hạ là điềm sinh thì còn khá, bằng chiêm nhằm mùa Thu hay
mùa Đông là điềm Tử, tai họa chẳng nhỏ (Xuân Hạ thuộc Dương cục nên ứng
điềm sinh, Thu Đông thuộc Âm cục nên ứng điềm Tử). như Nhật tú hay Nguyệt tú
thừa Đằng xà tất ứng điềm kinh khủng, thừa Câu trận là điềm tranh đấu, thừa Bạch
hổ điềm tang vong, thừa Thiên hợp hay Thái âm hay Thiên hậu thì sự việc chẳng
minh bạch.
Phàm thấy Nhật tú lâm Mão gọi là Xuân Thiên phiền, bằng lâm Ngọ gọi là
Hạ Thiên phiền, bằng lâm Dậu gọi là Thu Thiên phiền, bằng lâm Tý gọi là Đông
Thiên phiền (vì Mão là tên Tháng chính mùa Xuân, Ngọ là tên Tháng chính mùa
Hạ, Dậu là tên Tháng chính mùa Thu, Tý là tên Tháng chính mùa Đông). Phàm
Nam nhân mà chiêm gặp Xuân thiên phiền hay Hạ thiên phiền ắt bị tù hình và lưu
đầy. Bằng chiêm gặp Thu thiên phiền và Đông thiên phiền ắt bị thương tổn vì đao
hình hay bị tra tấn, hình khảo đến tới chết chẳng ai chôn.
Phàm Nguyệt tú lâm Mão gọi là Xuân Địa phiền, lâm Ngọ gọi là Hạ địa
phiền, Nữ nhân chiêm gặp tất bị sinh đẻ khó, tranh kiện, việc đổ máu. Phàm

Nguyệt tú lâm Dậu gọi là Thu địa phiền, lâm Tý gọi là Đông địa phiền, Nữ nhân
chiêm gặp tất bị phạm pháp nặng mà lâm cảnh tử vong.
Nam nhân gặp Thiên phiền cách, thêm Nhật tú lâm Nam hành niên là quẻ rất
đúng kiểu cách, nếu lại chiêm nhằm những ngày Sóc Vọng Huyền Hối thì quẻ xấu
lắm, điềm bị bắt bớ, canh cải, lật đổ.
Nữ nhân gặp Địa phiền cách mà thấy Nguyệt tú lâm Nữ Hành niên hoặc gặp
Nguyệt tú trùng lưu (tính Nguyệt tú gặp sao trùng tên thứ nhì) cũng là quẻ đại kỵ,
điềm bị trộm cướp.
Nhị phiền khóa vốn là quẻ bị bế tắc, mất cả ánh sáng, đức khí tồn lại bên
trong mà hình khí lộ ra bên ngoài, ấy là bên trong sáng tốt mà bên ngoài tối tăm
nên chỉ ở nhà có lợi, còn ra đi ắt lâm nguy. Sự việc thường do nữ nhân sinh chuyện
đấu tụng, hình thương, sát hại, tán gia bại nghiệp, kinh tâm táng đởm vô
cùng...Trong sáng ngoài tối cũng gọi là quẻ Tam quang bất minh. Hoặc chiêm
nhằm ngày Sóc Vọng Huyền Hối cũng ứng như Cửu xú khóa. Hoặc như Thiên
Cương không lâm Sửu Mùi thì ứng như quẻ Đô truyền cách.

BÀI KHÓA 46
THIÊN HỌA KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm ngày đầu của 4 tiết: Lập xuân, Lập hạ,
Lập thu, Lập đông mà quẻ thấy Can thần của ngày hôm qua gia lên Can của ngày
hôm nay, hay Can thần của ngày hôm nay gia lên cung an Can của ngày hôm qua
thì gọi là: Thiên họa khóa. Hoặc Chi thần của ngày hôm qua gia lên Chi của ngày
hôm nay hay Chi thần của ngày hôm nay gia lên cung Chi của ngày hôm qua thì
cũng gọi là Thiên họa khóa (Nếu chỗ tương gia tức là Can thần hay Chi thần được
dùng làm Sơ truyền thì quẻ rất đích xác).
Lời giải:
- Ngày đầu của mỗi tiết: Cũng gọi là ngày Lập tiết. ở các lịch chữ Hán hoặc như
lịch Tam tông miếu, Phật bửu tự...đều có ghi đủ tên của 12 tiết và 12 khí trong mỗi
Năm, không riêng gì 4 tiết Lập xuân, Lập hạ, Lập thu, Lập đông. Bốn tiết này gọi
là Tứ lập tiết.
- Ngày hôm nay là ngày đang chiêm quẻ nhằm ngày đầu của Tứ lập tiết.
- Ngày hôm qua là ngày vừa qua rồi, chính là ngày chót của mỗi khí trước. Thí
dụ ngày Canh Thân là ngày hôm nay đang chiêm quẻ nhằm vào ngày đầu của tiết
Lập xuân. Vậy ngày hôm qua là ngày Kỷ Mùi là ngày chót của khí trước.
Mẫu quẻ: Lập xuân nhằm ngày Giáp Thân, Nguyệt tướng Hợi giờ Tuất.
Chi thần ngày hôm nay

Thân
Mùi đ.b Chi Thân
Ngọ Mùi Dậu
(Chi ngày
hôm qua)
Thiên hoạ khóa
Tị (Can chi hôm nay gia Tuất
lên Can Chi hôm qua)
Thìn Hợi
Dần can thần hôm nay
Can Giáp Mão Dần Sửu Tý
Quý Can ngày hôm qua
Tính theo Can: ngày hôm nay là ngày Giáp thì Dần là Can thần, còn ngày
hôm qua là ngày Quí an tại Sửu địa bàn. Trong quẻ này thấy Dần là Can thần của
ngày hôm nay gia lên Sửu địa bàn tức là gia lên cung an Can của ngày hôm qua,
cho nên gọi là Thiên họa khóa.
Tính theo Chi: Hôm nay là ngày Thân, tất hôm qua là ngày Mùi. Trong quẻ
thấy Thân thiên bàn là Chi thần của ngày hôm nay gia lên Mùi địa bàn là cung Chi
của ngày hôm qua, cho nên gọi là Thiên họa khóa. Nói tóm tắt là Can Chi của ngày
hôm nay gia lên Can Chi của ngày hôm qua. Nếu gặp quẻ có Can Chi của ngày
hôm qua gia lên Can Chi của ngày hôm nay thì cũng gọi là Thiên họa khóa.
Lý đoán Thiên Họa khóa
Thiên họa nghĩa là họa trời, Trời giáng tai họa, tức là thời khí của Trời (Âm
Dương) kết ứng ra điềm họa hoạn. Đến ngày đầu tiên tức là ngày khởi đầu của tiết
Lập xuân là ngày bắt đầu mộc khí thịnh vượng, lẽ dĩ nhiên ngày hôm qua là chót
của các tiết khí mùa Đông, tức là ngày dứt tuyệt thủy khí (mùa Đông thuộc thủy).
Đến ngày đầu tiên của tiết Lập hạ là ngày bắt đầu của hỏa khí thịnh vượng, lẽ dĩ
nhiên ngày hôm qua là ngày chót của các tiết khí mùa Xuân, tức là ngày dứt tuyệt
mộc khí (mùa Xuân thuộc mộc). Đến ngày đầu tiên của tiết Lập thu là ngày bắt đầu
kim khí thịnh vượng, lẽ dĩ nhiên ngày hôm qua là ngày chót của các tiết khí mùa
Hạ, tức là ngày dứt tuyệt hỏa khí (mùa Hạ thuộc hỏa). Đến ngày đầu tiên của tiết
Lập đông là ngày bắt đầu thủy khí thịnh vượng, lẽ dĩ nhiên ngày hôm qua là ngày
chót của các tiết khí mùa Thu, tức là dứt tuyệt kim khí (mùa Thu thuộc kim). Tóm
lại đến ngày Tứ lập tiết là lúc cái đức khí của mùa mới tới đang được khởi lên
thịnh hành và ngày vừa qua của Tứ lập tiết là lúc cái đức khí của mùa cũ vừa dứt
tuyệt, mà đức khí cũ đã tuyệt tất trở thành Hình khí. Trong quẻ thấy Can Chi của
ngày hôm nay và Can Chi của ngày hôm qua gia lên nhau tức là đã đến lúc dùng
đức khí mới mà còn phải gặp lại hình khí cũ, lỗi lầm như thế thì sao cho khỏi họa
trời, cho nên gọi là Thiên họa khóa.
Thiên họa khóa có lời tượng: Lấy mới đổi ra cũ là ý trời làm tai họa, cho
nên sự lỗi chớ nhúng tay. Phải cẩn thận và chí thú lắm thì mới khỏi hại đến thân.
Chiến đấu có lưu huyết. Tạo tác, chôn cất, khai Trương...là những điều rất kỵ hại.
Viên hành, xuất ngoại ắt bị tiêu vong. Yết kiến Quí nhân chẳng gặp, cầu xin chẳng
thành.
Thiên họa khóa là quẻ cỏ non gặp sương mùa Thu sát hại, cũng là quẻ cây trổ
hoa trong tiết lạnh (trái thời trái tiết ắt phải rơi rụng hết), có tượng là gốc ngọn đều
suy nhược (quẻ Trạch Phong đại quá).
Phàm Thiên họa khóa chiêm nhằm những ngày Sóc Vọng (mùng 1 và Rằm)
thì gọi là Tứ cùng Thiên họa, rất xấu, hoặc thêm thấy Can Chi của ngày hôm qua
có thừa Nguyệt tú là quẻ xấu thậm tệ: xuất cảnh hay Mưu đồ hoặc tạo tác điều chi
cũng bị tai hung họa dữ, có tượng là cột xiêu vẹo, hung, chẳng thể dùng để chống
đỡ (quẻ Trạch Phong Đại quá-Cửu Tam).
Phàm Thiên họa khóa mà thấy Can thần, Chi thần ngày hôm qua gia lâm lên
Can Chi ngày hôm nay, lại được dùng làm Sơ truyền thì cứ xem Sơ truyền mà luận
tai họa. như Sơ truyền là hỏa (Tị Ngọ) thì lửa gây nên tai họa, có khi thiêu đốt
người, sấm điện gây tai ương hoặc ở không trung ứng lên tiếng quái dị. như Sơ
truyền là Thủy (Hợi Tý) thì nước làm ra tai họa, đạo tặc xâm lăng, trong nhà sinh
ra dâm loạn khiến nên tai ơng. như Sơ truyền là Mộc (Dần Mão) thì cây cối gây
nên tai họa, như cột gãy nhà xiêu, cây ngã đụng vào người. như Sơ truyền là Kim
(Thân Dậu) thì kim khí như giáo mác, súng đạn làm tai họa, đao binh chiến đấu
làm thương tích tử vong. như Sơ truyền làThổ (ThìnTuất Sửu Mùi) thì do đất đai
làm ra tai họa, vách tờng ngã dập, động đất, bệnh ôn dịch, tranh luận gây cãi, quan
sự, liên lụy... Các tai họa sẽ đến nội trong 90 ngày, vì trong Tứ lập tiết, từ tiết này
sang đến tiết kế tiếp kia khoảng cách nhau 90 ngày. Lại cũng xem thiên tướng ở Sơ
truyền mà đoán sự việc: như Bạch hổ thì ứng sự tử ly cùng tang thương, Huyền vũ
ứng sự trốn mất cùng trụy lạc, Chu tước sinh miệng tiếng, Câu trận khiến tai họa
tranh đấu, Đằng xà gây máu lửa... Phàm có thừa hung thần, ác sát ắt tai họa đến bất
ngờ.
Thiên họa khóa mà chỉ thấy Can thần gia Can là điềm hại đến thân thể, hay
chỉ thấy Chi thần gia Chi là điềm hư hại nhà cửa, trong nhà cốt nhục phân ly, bệnh
hoạn truyền nhiễm, xuất hành bị cướp bóc, nhà cất sẽ bị cháy đổ sập. Nếu quẻ có
cả Can thần gia Can và Chi thần gia Chi là điềm bị hại cả thân thể và gia trạch.
Phàm Thiên họa khóa mà thấy Can Chi hôm qua gia lên Can Chi hôm nay thì
sự hại to tát và thật chắc có hơn là Can Chi hôm nay gia lên Can Chi hôm qua. Bởi
sao? Bởi Can Chi hôm qua thuộc về hình khí, thời tiết đã cũ nay lại còn tiếm dụng
lại mà gia lấp lên Can Chi ngày hôm nay là lúc có đức khí mới mẻ, tất nhiên đức
khí phải bị tiêu khuất, vì vậy phải xấu nhiều hơn. Còn Can Chi ngày hôm nay gia
lên Can Chi ngày hôm qua tức như lấy cái đức mới mẻ mà đem đi dùng lại nơi
chốn cũ thì sao cho khỏi lỗi thời, nhưng cũng còn khá hơn vì còn dùng được đức
khí và vì đức khí ở phía trên hình khí nên chưa bị tiêu khuất vậy.

BÀI KHÓA 47
THIÊN NGỤC KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Thiên Cương gia Nhật bản và Sơ truyền là Can
mộ hoặc Sơ truyền bị tử khí hay tù khí thì gọi là Thiên ngục khóa.
Lời giải: Gia Nhật bản: là gia lên Can trường sinh địa bàn. Ngày Giáp Ất thì
Nhật bản tại Hợi địa bàn, ngày Bính Đinh thì tại Dần địa bàn, ngày Mậu Kỷ Nhâm
Quí thì tại Thân địa bàn, ngày Canh Tân tại Tị địa bàn.
Mẫu quẻ: mùa Xuân, ngày Ất Dậu, Nguyệt tướng Tuất giờ Tị.
Dậu Dần Dần Mùi

Can Ất Dậu Ất Dậu Dậu Dần Dần Chi Dậu
Thiên ngục khóa
(Tri nhất tặc)
Thân Mùi Tị Tý Mão
Can mộ
Tử khí
Mùi Thìn
Can Giáp Ngọ Tị
Sơ truyền Th.Cương
Hợi đb -- Nhật bản
Ngày Ất thì Sơ truyền Mùi là Can Mộ, và Mùi bị tử khí vì mùa Xuân mộc
khắc Mùi thổ. Lại Thiên Cương là Thìn thiên bàn gia Hợi địa bàn tức là gia Nhật
bản, vì ngày Ất thì Nhật bản tại Hợi. Tóm lại quẻ kiểu mẫu này có Thiên Cương
gia Nhật bản và Sơ truyền tác Can Mộ lại bị tử khí cho nên gọi là Thiên ngục khóa.
Ngoài ra Sơ truyền Mùi gia Dần gọi là Phủ dưỡng khâu cừu cách hay Hạ khắc
Thượng mộ cách, ấy là thêm một cách rất xấu. Nếu chiêm trong tháng Giêng tất Sơ
truyền Mùi là Nguyệt mộ, Táng phách(1), Ngục thần(2) toàn là hung thần, ác sát,
thật là đúng Thiên ngục khóa.
Lý đoán Thiên ngục khóa
Thiên ngục nghĩa là ngục trời, tức như Trời ứng điềm tù ngục. Tù khí ứng
điềm tù ngục. Tử khí ứng điềm Tử vong. Can Mộ ứng sự chôn cất. Sơ truyền là
chỗ động sự gặp các điềm xấu xa ấy, tức vì luật nhân quả mà Trời khiến bị Tử táng
hay tù ngục, vậy nên gọi là Thiên ngục. Và Nhật bản là chỗ sinh ra bản thân (Can)
bị Thiên Cương là Đại hung thần gia lâm để ngăn mất cứu cách, tựa như Thiên y
cố định điều tù ngục cho nên gọi là Thiên ngục, dù quẻ có thừa cát tướng cũng khó
giải thoát nổi.
Thiên ngục khóa có lời tượng: Khởi dụng truân chuyên, hình ngục oan
khiên. Phạm pháp khó giải. Nhiều bệnh khốn cứu. Xuất hành gặp điều hung, Mưu
sự uổng công. Binh chiến đại kỵ, ra quân khó trở về. Mọi sự việc đều bất hạnh, bị
phá hoại.
Thiên ngục khóa là quẻ suy kém, chẳng tấn phát lên được. Cũng gọi là quẻ
giữa ngày làm chợ, có tượng là trong mép có vật (quẻ Hỏa Lôi phệ hạp).
Phàm quẻ thấy Phủ dưỡng khâu Cừu hoặc Sơ truyền cùng địa bàn hay cùng
Năm Tháng Ngày Giờ tác Tam hình hay thừa Tam sát, Kiếp sát, Tai sát(3) Táng
phách...là những hung thần thì gọi là chân Thiên ngục khóa, dù gặp Thanh long là
đại cát thần cũng không cứu được, hoặc như Sơ truyền là Phủ dưỡng khâu cừu, lại
gia lâm Nhật bản là quẻ tai hại thái thậm. Các cách trong đoạn này đều ứng điềm
đại hung, có tượng là mang gông, diệt mất tai nghe mà chẳng tỏ vậy (quẻ Hỏa Lôi
phệ hạp-Thượng cửu).
Phàm chiêm quẻ cho người đang bị tù ngục mà ở Thiên ngục khóa thấy Quí
nhân lâm Thìn Tuất địa bàn là điềm có quan nhân vào ngục kiểm soát tù nhân (nh
để biên tên hay để kiểm soát đủ hay thiếu...). Nếu thấy ở Can Chi, Hành niên, Bản
mệnh có hào Tử tôn thừa sinh khí, Đức thần, Thiên giải(4), Nội giải(5), Ngoại
giải(6) cùng cát tướng như Long, Thường, Hậu thì gọi là quẻ Thiên ngục thanh
bình, trong chốn nguy ấy có được người cứu, hoặc như kiện tụng thì được lý, bị
vây cũng được giải thoát. Quẻ như vậy có tượng là: được mũi tên vàng, lợi về sự
khó khăn, tuy thời chưa sáng mà chính bền thì tốt vậy (Hỏa Lôi phệ hạp-Cửu tứ).
Phàm chiêm thưa kiện hoặc lúc chưa bị ngồi tù mà gặp Thiên ngục khóa có
sao Quí nhân lâm Thìn Tuất địa bàn thì chỉ thêm sự hại, vì đó là Quí nhân thất địa,
ứng điềm quan nhân bất an, không giúp mình mà còn nổi giận lên nạt nộ mình nữa
là khác. Rất kỵ cầu Quí nhân, Yết kiến Quí nhân.
Thiên ngục khóa thường ứng trong nhà có người bị tù tội, nhưng nếu Sơ
truyền không gặp Tam hình hoặc hung thần mà lại có thừa Long, Thường, Hậu thì
ứng cho người đến hỏi quẻ có ý cầu vọng ân huệ với bề trên.
Phàm Thiên ngục khóa có lẫn Phách hóa khóa(7) là quẻ bị xử thít cổ hoặc xử
chém, rất thảm thương.
Thiên ngục khóa cũng biến thể và ứng như sau: nếu thấy Thiên Cương gia
Nhật bản là điềm cha mẹ lâm họa, bằng gia Can đế vượng(8) là điềm anh em mình
hoặc chính mình lâm họa, bằng gia Can mộ(8) là điềm vợ con lâm nạn.
Chú thích:
Táng phách: tháng 1, 5, 9 thì Táng phách tại Mùi thiên bàn. Tháng 2, 6, 10 tại
Thìn. Tháng 3, 7, 11 tại Sửu. Tháng 4, 8, 12 tại Tuất.
Ngục thần: tháng 1, 5,9 thì Ngục thần tại Mùi thiên bàn. Tháng 2, 6, 10 tại Tuất.
Tháng 3,7,11 tại Sửu. Tháng 4,8,12 tại tại Thìn.
Tai sát: Tháng 1, 5,9 tại Tý thiên bàn. Tháng 2,6,10 tại Dậu. Tháng 3,7,11 tại Ngọ.
Tháng 4, 8, 12 tại Mão.
Thiên Giải: Tháng 1,7 tại Thân thiên bàn. Tháng 2, 8 tại Tuất. Tháng 3, 9 tại Tý.
Tháng 4, 10 tại Dần. Tháng 5, 11 tại Thìn. Tháng 6, 12 tại Ngọ.
Nội giải: Tháng 1,2 tại Thân thiên bàn. Tháng 3,4 tại Dậu. Tháng 5,6 tại Tuất.
Tháng 7, 8 tại Hợi. Tháng 9, 10 tại Ngọ. Tháng 11, 12 tại Mùi.
Ngoại giải: Tháng 1, 5, 9 tại Tý thiên bàn. Tháng 2, 6, 10 tại Tị. Tháng 3, 7, 11 tại
Dần. Tháng 4, 8, 12 tại Thân.
Phách hóa khóa: xem khóa 50.
Tính theo Trường sinh cục.

BÀI KHÓA 48
THIÊN KHẤU KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm ngày đầu tiên của 4 khí: Xuân phân, Hạ
chí, Thu phân, Đông chí mà trong quẻ thấy Nguyệt tú gia lên Chi của ngày hôm
qua thì gọi là Thiên khấu khóa. Nếu Nguyệt tú được dùng làm Sơ truyền thì quẻ
thêm chính đáng.
Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, Nguyệt tướng Thìn, giờ Ngọ, tức ngày mùng 2,
Tháng 11 là ngày đầu tiên lập khí Đông chí.
Can Mậu Mão Thìn Tị Ngọ
Mão Sửu Dần Tý

Chi Thìn Dần Mậu Mão Thìn Dần Mùi
Thiên khẩu khóa
Nguyêt tú Sửu (Trùng thẩm) Thân
Chi hôm qua (Sơ) Sửu Hợi Dậu
Ngày chiêm quẻ là mùng 2 Tháng 11. Do khởi Nguyệt tú pháp thì mùng 1
Tháng 11 là sao Đẩu, và mùng 2 cũng là sao Đẩu. Sao Đẩu thuộc về cung Sửu, vậy
Sửu là Nguyệt tú. Trong quẻ này thấy Sửu gia Mão tức là Nguyệt tú gia Chi ngày
hôm qua, vì hôm nay là ngày Thìn thì tất hôm qua là ngày Mão, chi Mão. Tóm lại
quẻ này chiêm nhằm ngày đầu tiên của khí Đông chí và thấy Nguyệt tú Sửu gia
lâm Chi của ngày hôm qua là Mão cho nên gọi là Thiên khấu khóa. Nguyệt tú Sửu
lại được dùng làm Sơ truyền nên quẻ rất chính xác.
Lý đoán Thiên khấu khóa
Thiên khấu là trộm cướp Trời, tức là thời tiết của Trời ứng cho điềm bị trộm
cướp. Vậy Thiên đồng nghĩa với Thiên thời.
Xuân phân là khí chính giữa mùa Xuân. Hạ chí là khí chính giữa mùa Hạ.
Thu phân là khí chính giữa mùa Thu. Đông chí là khí chính giữa mùa Đông. Đến
đầu khí Xuân phân và Thú phân là lúc hai khí âm dương phân ly nhau cho nên nói
là Phân, bởi Xuân phân có nghĩa là phân đôi mùa Xuân ra, và Thu phân có nghĩa là
phân đôi mùa Thu ra. Còn đến ngày đầu của khí Đông chí và Hạ chí là lúc hai khí
âm dương vừa dứt lại vừa đến, tức cũng có sự phân ly giữa hai khí âm dương, luận
ra như sau: đúng ngày lập khí Hạ chí là lúc bắt đầu đến âm cục, và ngày hôm qua
là lúc ly dứt dương cục, trái lại cũng đúng ngày lập khí Đông chí là lúc bắt đầu đến
dương cục và ngày hôm trước cũng là lúc dứt khí âm cục. Lấy khí mà luận qua cho
giờ cũng vậy. Hạ chí là chính khí trong Tháng 5 tức là tháng Ngọ, mà Ngọ là giờ
phân đôi trong một ngày, là chỗ tột dứt dương mà bước sang âm. Đông chí là chính
khí trong tháng 11, tên là tháng Tý, mà Tý là giờ phân đôi trong một đêm, là chỗ
tột dứt âm để bước qua dương vậy. Còn đến của khí Xuân phân thì dương khí tiến
mà âm khí thoái và đến ngày đầu của khí Thu phân thì âm khí tiến mà dương khí
thoái, ấy là âm với dương ly cách nhau vậy. Tóm lại: đến ngày đầu lập 4 khí Xuân
phân, Thu phân, Hạ chí, Đông chí là lúc sáng tối âm dương và ngày vừa qua của
các khí ấy là lúc ly tuyệt (dứt) âm dương cho nên cũng gọi là ngày vừa qua (là ly
Nhật). Bởi thế quẻ thấy Nguyệt tú của ngày đầu các khí ấy gia lên ly Nhật (hôm
qua) là lúc vào chỗ khởi với chỗ dứt của âm dương giao gia lẫn nhau mà tranh
quyền sinh sát cùng tiến thoái, đạo khí ắt dậy lên, thoát khí ắt khởi lên ví như Trời
giáng xuống một bọn đạo tặc, một bọn hung khấu, cho nên gọi là Thiên khấu (đạo
khí hay thoát khí là cái khí trộm cướp, làmcho hao mất, bởi đạo là trộm cướp, thoát
khí là thoát mất).
Thiên khấu khóa có lời tượng: Âm Dương phân ly, thời khí chẳng chính,
chẳng vững, hỗn loạn, tất phải sinh đạo tặc. Quân lính sợ hãi. Bệnh hoạn tử vong.
Chúa tôi thất nghĩa. Dụng phụ sinh sản lâm nguy. Xuất ngoại ắt bị tử thương. Hôn
nhân lìa đoạn. Cất nhà bị cháy. Mưu vọng bất thành. Sự sự đều bị phá hoại, loạn
ly. Chỉ nên yên tịnh tại nhà mà thôi.
Thiên khấu khóa là quẻ gặp thời thế khó khăn. Cũng gọi là quẻ con nhạn
ngậm cây lau mà bay, có tượng là quay lưng chỗ sáng mà ngó mặt về hớng tối tăm
(quẻ Thủy Sơn kiển).
Như Thiên khấu khóa mà thấy Nguyệt tú được dùng làm Sơ truyền thì tai họa
đến rất mau hoặc thừa Huyền vũ, Câu trận, Du đô(1), Thiên đạo(2) hoặc thoát Can
(tác tử tôn) thì định chắc có giặc trộm đến và ắt có sự chiến đấu. Hoặc như khắc
Can (tác Quỉ) thừa Bạch hổ, Kiếp sát thì gọi là chân Thiên khấu, ứng điềm hung
thậm, nếu xuất hành Mua bán tất bị cướp bóc, trộm cắp, gian lận, lờng gạt...trăm
việc không thành, chẳng khác chi dường cùng gặp giặc, có tượng là nguy hiểm tại
trước mặt, bất lợi nơi phương đông bắc (quẻ Thủy Sơn kiển-hiểm tại tiền).
Như Thiên khấu khóa mà thấy Nguyệt tú gia lâm Bản mệnh hay Hành niên
tất vận nhân chính là người muốn làm đạo tặc, đến hỏi mình cho biết là may hay
rủi vậy. Và bởi mình đã biết việc ấy rồi cho nên gọi là quẻ của Bại khấu, tức là kẻ
đạo tặc đó bị bại lộ, không thể thi hành ác ý. Hoặc như quẻ thấy Nguyệt tú chính là
Nguyệt tướng thì gọi là quẻ Nhật Nguyệt tinh minh (mặt Nhật và mặt Nguyệt đều
sáng tỏ), cũng ứng là tặc khấu bị bại lộ hình tích, nó thấy khó hành động và biết
ngừng chân mà đi trở lộn lại mới khỏi lâm nguy hiểm (tức là nhờ mình bảo là quẻ
xấu, nên vận nhân không thi hành ác ý và khởi tai họa) (quẻ Thủy Sơn kiển-Cửu
tam).
Chú thích:
Du đô: ngày Giáp Kỷ thì Du đô tại Sửu thiên bàn. Ngày Ất Canh tại Tý.
Ngày Bính Tân tại Dần. Ngày Đinh Nhâm tại Tị. Ngày Mậu Quí tại Thân.
Thiên đạo: đạo là trộm đạo chứ không phải là đạo đức. Mùa Xuân thì Thiên đạo tại
Mão thiên bàn, mùa Hạ tại Ngọ, mùa Thu tại Dậu, mùa Đông tại Tý. Tính theo
ngày như sau: Ngày Giáp Kỷ thì Thiên đạo tại Tý thiên bàn, Ngày Ất Canh tại Hợi,
ngày Bính Tân tại Mão, ngày Đinh Nhâm tại Thân, ngày Mậu Quí tại Tị.

BÀI KHÓA 49
THIÊN VÕNG KHÓA
Thiệu quẻ: - Phàm quẻ thấy Giờ chiêm quẻ và Sơ truyền cùng khắc Can thì
gọi là Thiên võng khóa.
- Phàm quẻ thấy Sơ truyền lấy ở tại Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên và như
Sơ truyền thừa Thiên la thì gọi là Thiên la quái, bằng thừa Địa võng thì gọi là Địa
võng quái.
- Phàm ở Tam truyền, Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên thấy có đủ cả Thiên
la và Địa võng mà Sơ truyền có thừa một trong hai sao ấy thì gọi là La Võng quái.
Mẫu quẻ: ngày Mậu Ngọ, Nguyệt tướng Tý, giờ Mão.
Mão
Can Mậu Dần Thìn Tị
Ngọ
Sửu Mậu Dần Ngọ Mão Ngọ
Thiên võng khóa
Dần Hợi Thân
Dậu
Hợi Tuất Thân
(Chi Tý)
Giờ chiêm quẻ là Mão và Sơ truyền là Dần, mà Mão và Dần đều thuộc mộc
cùng khắc Can Mậu thổ, cho nên gọi là Thiên võng khóa.
Mẫu quẻ 2: ngày Kỷ Sửu, Nguyệt tướng Thìn, giờ Mão.
Can Kỷ
Thân
Ngọ Mùi Dậu
Thiên la
Thân Dậu Dần Mão
Tị Kỷ Thân Sửu Dần Tuất
La võng quái
Thìn Dần Mão Thìn Hợi
Chu tước
Địa võng
Dần
Can Giáp Mão Chu tước Sửu Tý
Địa võng
Ngày Kỷ thì Thân là Thiên la và Dần là Địa võng. Vậy quẻ này Sơ truyền
Dần thừa Địa võng lâm Chi và Thân thừa Thiên la lâm Can cho nên gọi là La Võng

quái. như Địa võng tính theo Chi thì ngày Sửu tất Sơ truyền Dần đều có thừa Thiên
la, Địa võng, tức là Bản thân và nhà cửa đều bị chài lưới bao vây, thân trạch đều ở
cảnh nguy hại. Lại luận rằng Sơ truyền là chỗ dụng khởi, nay bị thừa Địa võng và
Chu tước cho nên cái nạn lưới bủa chài dăng ấy là trong vụ văn thơ, kiện tụng,
khẩu thiệt tương tranh...vì Chu tước chủ sự các việc ấy.
Quẻ này vốn đã thuộc về Thiên võng khóa, bởi Sơ truyền là Dần và Giờ
chiêm quẻ là Mão đều thuộc mộc cùng khắc Can Kỷ thổ. Nay còn là La Võng quái
nữa, tất ứng sự bí tắc nhiều và tai hại nặng.
Lý đoán Thiên Võng khóa
Thiên võng khóa là cái lưới trời. Giờ hiện tại đang chiêm quẻ tức như hiện
tiền trước mắt, còn Sơ truyền là lúc mới cử sự. Nay Giờ và Sơ truyền đều khắc Can
nên ví như người mới dương mắt và ngớc mặt lên ngó thì đã thấy trước mặt và trên
Trời đều có lưới bủa giăng cho nên gọi là Thiên võng, là lưới trời.
Thiên võng khóa có lời tượng: Lưới trời dăng bốn phía, vạn vật khổn
thương. Thai đẻ hao con. Trốn lánh gặp họa. Chinh chiến ắt gặp binh mai phục
chận đánh. Bệnh hoạn không thể cứu. Thiên võng khóa là quẻ lưới bủa trùm đầu.
Cũng gọi là quẻ người giấu lộc tiền (ý nói sự kiện còn ở nơi u tối) có tượng là vạn
vật mới nẩy sinh (còn non dại) (quẻ Sơn Thủy mông).
Thiên võng khóa mà thấy Sơ truyền có thừa sao Thiên võng(1), Thiên
hình(2), Kiếp sát, Tam sát, hoặc có Thìn cũng gọi là Thần Thiên võng, hoặc có
Tuất cũng gọi là thần Địa võng...thì gọi là Chân Thiên võng khóa, ứng điềm hung
hại to: quan họa đến thân, khẩu thiệt liên miên, ra quân bị vây khó thoát, nếu có lẫn
Thiên ngục khóa hay Tử kỳ khóa thì ứng điềm chết chẳng sai, có tượng là chỉ vì xa
sự thật mà bị khốn trong tối tăm, rất tiếc giận (quẻ Sơn Thủy mông-Lục tứ).
Như Thiên võng khóa mà thấy Mạt truyền khắc Sơ truyền thì gọi là quẻ Giải
võng (cuốn lưới), ắt điềm xấu hóa tốt, có tượng là bao dung trẻ thơ (sự tối tăm) thì
tốt, nạp dụng đàn bà thì tốt, con cái trị lấy được nhà (quẻ Sơn Thủy mông-Cửu
nhị).
Phàm chiêm gặp Thiên võng khóa thì chẳng nên bay nhảy cao xa e rằng lưới
trời không thoát nạn.
Như Thiên võng khóa mà thấy Sơ truyền là kim (Thân Dậu) khắc Can thì ứng
việc tranh kiện cùng bệnh hoạn. như Sơ truyền là Thủy (Hợi Tý) khắc Can là điềm
nữ nhân bị ưu hoạn, con trẻ đau yếu. như Sơ truyền là mộc (Dần Mão) khắc Can
thì ứng điềm hao túng tài chính, điềm vì tranh đoạt tiền bạc mà thưa kiện. như Sơ
truyền là Hỏa (Tị Ngọ) khắc Can ắt có tai nạn về lửa, điều kinh sợ, có sự đối chất
nơi cửa quan. như Sơ truyền là Thổ (Thìn Tuất Sửu Mùi) khắc Can là quẻ tranh
kiện về ruộng đất, mồ mả.
Lý đoán La Võng quái
Sao Thiên la là cái lưới bủa trên Trời để bắt các loài chim. Sao Địa võng là
cái lưới dăng trên mặt đất để bắt thú rừng. Một quẻ mà có cả hai sao Thiên la và
Địa võng cho nên gọi là La Võng quái.
Người chiêm gặp La Võng quái không khác chi cá bị hãm trong chài lưới,
đâu dễ vùng vẫy, bệnh ắt nguy, quan ắt họa, Mưu bất thành, vọng bất đạt...đại khái
cũng ứng như Thiên võng khóa. Nếu chỉ thấy có Thiên la thì gọi là Thiên la quái,
hoặc chỉ thấy có Địa võng quái tất ít xấu hơn quẻ có cả Thiên la và Địa võng. như
Sơ truyền thừa Đinh thần hay Dịch mã, Chi mã, Thiên mã là quẻ xấu rất nhiều, ắt
bị quan tai nguy hại, cứ xem tính cách của thần tướng ở Sơ truyền mà đoán việc
xảy ra. như quẻ thấy Mạt truyền khắc Sơ truyền hoặc Bản mệnh thượng thần khắc
Sơ truyền, hoặc Hành niên thượng thần khắc Sơ truyền đều có thể việc xấu hóa ra
tốt, vì đó gọi là quẻ Phá La, Phá Võng.
Chú thích:
Thiên võng: Tháng 1, 5, 9 thì Thiên võng tại Hợi thiên bàn. Tháng 2, 6, 10 tại
Thân. Tháng 3, 7, 11 tại Tị. Tháng 4, 8, 12 tại Dần.
Thiên hình: Mùa Xuân thì Thiên hình tại Dậu thiên bàn. Mùa Hạ tại Tý. Mùa Thu
tại Ngọ. Mùa Đông tại Mão.

BÀI KHÓA 50
PHÁCH HÓA KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền vốn lấy tại Can, Chi, Bản mệnh,
Hành niên mà có thừa Bạch hổ và Tử thần hay Tử khí sát hay bị tử-tù khí thì
gọi là Phách hóa khóa. Hoặc Sơ truyền là Mộ thần thừa Bạch hổ lâm Can và
khắc Can (tác quỉ) cũng gọi là Phách hóa khóa.
Lời giải: như Sơ truyền không thừa Tử thần hay Tử khí sát nhưng bị
tử khí hay tù khí cũng dùng được.
Mẫu quẻ: Tháng 6 ngày Nhâm Tuất, Nguyệt tướng Ngọ, giờ Mùi.
Thìn Tị
Ngọ Mùi
Đằng xà Quý nhân
Tuất Dậu Dậu Thân
Mão Nhâm Tuất Tuất Dậu Thân
Phách hoá khóa
Tuấ Dậu Thân Hổ âm thần
Dần Dậu
Bạch hổ Chi Tuất
Tử thần
Tuất Hổ dương thần
Sửu Tý Hợi Bạch hổ
Can Nhâm
Tử thần
Tháng 6 an Tử thần tại Tuất. Quẻ này Sơ truyền Tuất vốn lấy tại Can có thừa
Bạch hổ cùng Tử thần cho nên gọi là Phách hóa khóa. Sơ truyền Tuất lại khắc Can
Nhâm nên quẻ ứng càng đích xác về điềm có tang tóc. Bạch hổ thừa thần là Tuất
thuộc Dương, ứng cho Nam tử bị tai họa, tang chế. Tuất gia Hợi địa bàn và Tuất
thổ ở trên khắc xuống Hợi thủy, đó là ngoại tang (nếu chữ dưới khắc chữ trên thì
ứng nội tang, như Tuất gia Dần hay Hợi gia Sửu...).
Mẫu quẻ 2: Tháng Giêng, ngày Quí Tị, Nguyệt tướng Tý,giờ Mão.

Thìn
Tị
Chi Tị Dần Mão Can mộ
Quý nhân
Đằng xà
Tuất Mùi Dần Hợi
Sửu Quý Tuất Tị Dần Ngọ
Phách hoá khóa
Tuất Mùi Thìn Bạch hổ
Tý Mùi Âm thần
Bạch hổ Đằng xà
Tử khí Can mộ
Tuất
Chi mộ
Hợi Dậu Thân
Bạch hổ
Can Quý
Sơ truyền vốn lấy tại Can, có thừa Bạch hổ và chiêm nhằm mùa Xuân thì
Tuất bị tử khí, cho nên gọi là Phách hóa khóa. Tuất lại khắc Can Quí, mà cả Tam
truyền cũng đều khắc Can. Tuất cũng gọi là Địa võng thần và cũng chính là Chi
mộ. Mạt truyền Thìn cũng gọi là Thiên la thần và cũng chính là Can mộ, lại thừa
Đằng xà là cái xe tang. Một quẻ có Hổ, Xà, La, Võng, Can mộ, Chi mộ bị tử khí tất
ứng sự tử vong chứ chẳng sai, thật đúng là Chân Phách hóa khóa. Nếu Nam nhân
24 tuổi hoặc Nữ nhân 20 tuổi thì Hành niên lập tại Sửu địa bàn, tức là tại chỗ lấy
Sơ truyền thì quẻ càng ứng hung thậm. Bạch hổ thừa thần là Tuất ứng về ngoại
tang vì Tuất ở trên khắc xuỗng Can Quí ở dưới.
Lý đoán Phách hóa khóa
Phách hóa là cái phách bị hóa tán. như người chết rồi thì cái Phách bị tiêu tan
đi mất, hoặc như người gặp điều kinh hãi nên thần phách bị tản lạc. Phàm quẻ ứng
ra điềm hồn phách bị hóa tán cho nên gọi là Phách hóa khóa.
Bạch hổ là đại hung tướng chuyên về sự sát phạt, làm ra tai họa. như nó được
vượng tướng khí thì ví như con hổ đã no mồi, chẳng hại chi lắm. Bằng như nó bị tử
khí ví như con hổ đang đói, ắt tìm người mà sát hại, làm cho người hồn bay phách
tán thế nên gọi là quẻ Phách hóa. Bởi sự lý như vậy cho nên quẻ Phách hóa cũng
gọi là quẻ Ngạ hổ thương nhân, nghĩa là con hổ đói hại người.
Phách hóa khóa có lời tượng: Con người mà Phách bị hóa tán đi tức là tai
họa đã tới nơi. Bệnh lo chôn. Kiện tụng lắm điều sợ hãi. Sinh đẻ tổn con. Chinh
chiến hao binh, mất tướng. Mưu sự họa ơng. Đi xa là điều đại kỵ...
Phách hóa khóa chủ sự họa ơng, âm Mưu hại lẫn nhau, gọi là quẻ 3 con sâu
cổ ăn máu, có tượng là dụng lấy sự ác thì chẳng bền lâu vậy (quẻ Sơn Phong cổ).
Phàm Phách hóa khóa mà thấy Sơ truyền Thìn hay Tuất là quẻ rất xấu, vì
Thìn Tuất là đại hung thần, nếu nó chính là Mộ khắc Can thì gọi là Hổ hàm thi,
nghĩa là con hổ ngậm thây người, ứng về sự chết hung dữ. Hoặc như Sơ truyền là
Can mộ khắc Can thừa Bạch hổ, lại bị Tù-tử khí lâm Niên Mệnh thì gọi là quẻ Tự
vẫn nghĩa là tự tìm cái chết lấy mình. Và nếu Sơ truyền thừa Kim thần, Tam sát,
Huyết chi, Huyết kỵ, hay Dương nhận là quẻ dao hạ thân vong, dùng gươm đao mà
cắt cổ mổ bụng. Nếu Sơ truyền gia Thủy (gia Nhâm Quí Hợi Tý) hay ngộ Thiên
hà(1), Địa tỉnh(2)là quẻ nhẩy xuống ao sông mà Tự vận. Nếu Sơ truyền thừa Giảo
thần(3), Thiên giảo(5), Thằng tác(4)hay Huyền tác(6)là quẻ tự ải, tự thắt cổ lấy mà
chết. Các cách trong đoạn này đều ứng sự nguy hại như sâu độc nơi bát (tô chén),
có tượng là đi (hành động) thì thấy tiếc giận, chưa được chi vậy (quẻ Sơn Phong
cổ-Lục tứ).
Phách hóa khóa mà thấy Sơ truyền thừa Quí nhân lâm Quỉ môn(7), Bạch hổ
âm thần khắc Bạch hổ dương thần(8)hoặc chữ thiên bàn trên Can Chi, Niên Mệnh
thừa cát tướng lại xung khắc Sơ truyền thì gọi là quẻ Phách hóa hồn qui tức là
được hoàn hồn phách lại, trước buồn mà sau được vui mừng, có tượng là chẳng
phụng sự vua chúa, sự cao trọng ấy đáng để làm phép tắc vậy (quẻ Sơn Phong cổ-
Thượng Cửu).
Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can mộ lâm Can lại khắc Can là điềm chính thân
thể mình bị tai ương và điềm hung hại đến rất mau. Bằng như lâm Chi và khắc Chi
là điềm trong nhà thấy có người chết, thường làm ra điều quỉ quái như ma hiện
hình, kêu, hú...
Phàm quẻ thấy Sơ truyền có thừa sao Táng phách thì gọi là Chân phách hóa
khóa hay cũng gọi là Táng phách quái, quẻ ứng rất chính xác có sự hung hại. Hoặc
như Sơ truyền có thừa sao Du hồn (9) cũng thế gọi là Du hồn quái.
Đại khái Phách hóa khóa dùng hung tướng Bạch hổ làm chính chủ sự (vì
Bạch hổ ứng việc tang thương như chém giết, tang chế), vậy cứ quan sát Bạch hổ
mà đoán. như Bạch hổ thừa Dương thần là Thân Tý Thìn Dần Ngọ Tuất thiên bàn
thì ứng điềm Nam nhân bị tai họa. Còn luận bằng thừa Âm thần Mão Tị Mùi Dậu
Hợi Sửu thì ứng Nữ nhân bị tai họa. Còn luận về tang chế, như thấy Bạch hổ thừa
thần khắc địa bàn là ngoại tang, bằng địa bàn khắc Bạch hổ thừa thần là nội tang.
Người đang bệnh chiêm gặp ắt chết, người không bệnh cũng bị hôn trầm, tâm thần
mỏi mệt.
Táng phách quái
Thiệu quẻ: Phàm Sơ truyền lấy tại Can Chi, Bản mệnh hay Hành niên mà có
thừa sao Táng phách (14) thì gọi là Táng phách quái.
Mẫu quẻ: Tháng 9, ngày Tân Dậu, Nguyệt tướng Mão, giờ Tuất, Nam nhân
37 tuổi, Hành niên tại Dần.
Sửu
Tuất Hợi Tý
Đằng xà
Mão Thân Dần Mùi Dần
Dậu Tân Mão Dậu Dần Chi Dậu
Quý nhân
Táng phách khóa
(Thiệp tặc cách)
Thân Mùi Tý Tị Mão Can Tân
Bạch hổ
Táng phách
Hành niên Mùi
Ngọ Tị Thìn
Táng phách Bạch hổ

Tháng 9 Táng phách tại Mùi. Quẻ này Sơ truyền là Mùi lấy tại Hành niên và
có sao Táng phách cho nên gọi là Táng Phách quái. Lại Sơ truyền Mùi có thừa
Bạch hổ, quẻ càng ứng đích xác.
Lý đoán: Táng phách là cái Phách tán loạn mất đi. như người đã chết hoặc
như lúc gặp việc quá kinh sợ thì hồn bay phách tán.
Phàm chiêm gặp Táng phách quái thì người đang khỏe mạnh cũng hóa ra suy
nhược,ưu tư, bằng đang bệnh hoạn ắt chẳng khỏi chết.
Du hồn quái
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền lấy tại Can Chi, Bản mệnh hay Hành
niên và có thừa sao Du hồn thì gọi là Du hồn quái.
Mẫu quẻ: Tháng7, ngày Canh Thân, Nguyệt tướng Tị, giờ Thân.
Tị Can Canh
Dần Mão Thìn
Du hồn Chi Thân
Tị Dần Tị Dần
Sửu Canh Tị Thân Tị Ngọ
Du hồn quái
(Xuyên hà cách)
Tý Tị Dần Hợi Mùi
Quan
Du hồn
Dậu
(Chi Tý)
Tháng 7 thì an sao Du hồn tại Tị. Quẻ này Sơ truyền Tị vốn lấy tại Can Chi
có thừa sao Du hồn cho nên gọi là Du hồn quái. Tị lại tác Quan quỉ tức là hào khắc
Can (Tị khắc Canh), quẻ càng ứng đích xác.
Lý đoán: Du hồn là cái hồn bay đi, như người đã chết hoặc gặp điều kinh
hãi, sợ sệt quá thì bay đi khỏi xác thân. Sao Du hồn ứng sự như vậy, cho nên
quẻ thấy Sơ truyền thừa Du hồn thì gọi là Du hồn quái.
Phàm chiêm gặp Du hồn quái thì thường đêm hay mộng mỵ, chiêm bao thấy
những điều kinh sợ, hoảng hốt hoặc nằm mộng thấy mình bay đi, hoặc phiêu lưu
rất xa. Chiêm hỏi bệnh chắc hồn lìa khỏi xác. Du hồn quái cũng ứng như Táng
phách quái, đều ứng cho người bị hôn mê hồn phách, lòng thường hồi hộp lo sợ.
Nếu trong quẻ thấy Quí nhân nghịch hành và Tam truyền có Bạch hổ, Mộ thần, Tử
thần, Tử khí sát là quẻ thật hung, bệnh ắt du hồn thiên lý.
Chú thích:
Thiên hà: là Thìn gia Mùi hay Mùi gia Thìn thì gọi là Thiên hà (sông Thiên hà).
Địa tỉnh: Mùi là Địa tỉnh. Hoặc Tý gia Mão địa bàn hay Mão gia Tý địa bàn thì gọi
là Địa tỉnh (giếng đất).
Giảo thần: là thần thắt cổ. Tháng 1 tại Dậu, Tháng 2 tại Thìn, tháng 3 tại Hợi,
tháng 4 tại Ngọ, tháng 5 tại Sửu, tháng 6 tại Thân, tháng 7 tại Mão, tháng 8 tại
Tuất, tháng9 tại Tị, tháng 10 tại Tý, tháng 11 tại Mùi, tháng 12 tại Dần.

Thằng tác: là sợi dây để cột buộc. Tháng 1, 5, 9 tại Ngọ. Tháng 2, 6, 10 tại Mão.
Tháng 3, 7, 11 tại Mùi. Tháng 4, 8, 12 tại Dậu.
Thiên Giảo: là sợi dây thắt cổ. Tháng Giêng khởi tại Thìn rồi tính thuận tới: tháng
2 tại Tị, tháng 3 tại Ngọ, tháng 4 tại Mùi, tháng 5 tại Thân, tháng 6 tại Dậu, tháng 7
tại Tuất, tháng 8 tại Hợi, tháng 9 tại Tý, tháng 10 tại Sửu, tháng 11 tại Dần, tháng
12 tại Mão.
Huyền tác: là sợi dây để treo. Tháng 1, 5, 9 tại Mão.Tháng 2, 6, 10 tại Tý. Tháng 3,
7, 11 tại Dậu. Tháng 4, 8, 12 tại Ngọ.
Quỉ môn: là cửa quỉ. ấy là Dần địa bàn, cũnggọi là Quỉ hộ (nhà quỉ).
Bạch hổ Dương thần hay Bạch hổ thừa thần cũng vậy.
Du hồn: tháng Giêng tại Hợi, rồi tính thuận tới tháng 2 tại Tý, tháng 3 tại Sửu,
tháng 4 tại Dần, tháng 5 tại Mão, tháng 6 tại Thìn, Tháng 7 tại Tị, tháng 8 tại Ngọ,
tháng 9 tại Mùi, tháng 10 tại Thân, tháng 11 tại Dậu, tháng 12 tại Tuất.

BÀI KHÓA 51
TAM ÂM KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ có đủ 3 điều bất thuận sau đây thì gọi là Tam âm khóa:
Quí nhân nghịch hành và Can, Chi (cần yếu là Can) đứng sau Quí nhân.
Sơ truyền bị tù khí hay tử khí (Mạt truyền cũng vậy thì càng đúng).
Sơ truyền thừa Bạch hổ hay Huyền vũ và Giờ đang chiêm quẻ khắc Hành niên (hoặc
khắc Hành niên thượng thần).
Lời giải: Quí nhân nghịch hành là ở nhằm 6 cung địa bàn Tị Ngọ Mùi Thân Dậu
Tuất. Can Chi đứng sau Quí nhân là khi Can Chi có thừa 6 thiên tướng Không, Hổ,
Thường, Vũ, Âm, Hậu.
Mẫu quẻ: Tháng Giêng, ngày Quí Sửu, Nguyệt tướng Tý giờ Mão, Nam nhân 33
tuổi.
Thiên hợp Chu tước Đằng xà Quý nhân
Tuất Mùi Tuất Mùi
Sửu Quý Tuất Sửu Tuất Ngọ
Câu trận Tam âm khóa Thiên hậu
(Nguyên thủ)
Mùi Hành niên
Tý Tuất Mùi Thìn
Thái âm Thượng thần
ThanhLong Bạch hổ
Tuất đ.b Hành niên
Tuất
Hợi Bạch hổ Dậu Thân
Th.không Can Quý Th.thường Huyền vũ
Chi Sửu
Quẻ này có đủ 3 điều kiện theo trong thiệu quẻ cho nên gọi là Tam âm khóa:
1_Quí nhân lâm Thân địa bàn, ấy là Quí nhân nghịch hành, vậy nên Đằng xà
lâm Mùi, Chu tước lâm Ngọ... và Can Chi đều thừa Bạch hổ, ấy là Can Chi cùng ở
phía sau Quí nhân.
2_Sơ truyền Tuất thổ bị mùa Xuân mộc (tháng Giêng) khắc,tức là Sơ truyền bị
tử khí. Mạt Truyền là Thìn thuộc thổ cũng vậy.
3_Sơ truyền thừa Bạch hổ và giờ chiêm quẻ là Mão thuộc mộc khắc Hành niên
Tuất thổ (Nam nhân 33 tuổi an hành niên tại Tuất địa bàn) lại giờ Mão cũng khắc
Hành niên thượng thần là Mùi.
Lý đoán Tam âm khóa
Tam âm là 3 khí âm, u tối. Quí nhân nghịch hành và Can Chi ở phía sau Quí
nhân thì âm khí chẳng thuận, ấy là một. Sơ truyền bị tù-tử khí thì âm khí chẳng
phấn phát, động tác tối tăm, ấy là hai. Sơ truyền thừa Bạch hổ và Giờ chiêm quẻ
khắc Hành niên thì âm khí mất tiện lợi, ấy là ba. Một quẻ có 3 điều không tốt đó
cùng khiến cho sự vận hành của âm khí thêm u tối cho nên gọi là Tam âm khóa.
Tam âm khóa có lời tượng: Trăm việc bị trầm luân (nhận chìm). Đến quan
ắt bị khuất phục mà khiếp đảm. Bệnh hoạn truân chuyên. Quan nhân buồn lộc vị.
Nam kỵ hôn nhân. Cầu tài phá tán. Thai sinh gái...
Tam âm khóa là quẻ một đoàn âm u, một đảng ác nghiệt. Cũng gọi là quẻ con
hạc kêu và con của nó họa giống tiếng lại, có tượng là sự việc có định thời kỳ (quẻ
Phong Trạch trung phù).
Phàm Tam âm khóa mà thấy Can Chi Sơ Mạt bị tù-tử khí và có thừa Mộ thần
là quẻ xấu hung tợn, nếu Mộ thần đó khắc Hành niên thì quẻ càng xấu hơn, việc
công hay tư đều bất thành. Hoặc có thêm sao Táng phách, Du hồn, Thiên quỉ(1),
Phục ơng(2), lâm Sơ truyền hay Can Chi, Bản mệnh thì tai họa trở nên to tát,
chiêm bệnh lo chôn, hành quân thua bại, Mưu vọng bất thành, thân nhân ly tán, gia
trạch suy vi, trăm việc đều có tai ơng, tế lễ họa may khỏi nạn, có tượng là được
cừu địch, hoặc đánh trống bãi bỏ (thôi đánh), hoặc khóc lóc hoặc hát ca (quẻ
Phong Trạch trung phù-Lục tam).
Phàm Tam âm khóa mà thấy trong Lục xứ có chữ thiên bàn thừa cát tướng
khắc Sơ truyền tức là quẻ có cứu thần, và nếu Mạt truyền được vượng tướng khí
nữa thì quẻ trở nên tốt, có tượng là con Hạc kêu trong tối, con của nó đáp lại,
nguyện trong lòng được cảm thông nhau vậy (quẻ Phong Trạch trung phu-Cửu
nhị).
Tóm lại thì Tam âm khóa có tính cách và ứng không ngoài 4 chữ: Hối (u tối),
Bĩ (suy vi), Sát (giết hại), Tiêu (hao tán).
*Ngoài thiệu quẻ chính đáng ra, còn có những cách sau đây cũng thuộc về
loại Tam âm khóa:
+ Phàm quẻ thấy Sơ truyền lấy tại Can Chi, Bản mệnh hay Hành niên và có
thừa Nguyệt khấu(3), hoặc Nguyệt mộ cũng thuộc về Tam âm khóa.
+ Phàm quẻ thấy có 3 điều kiện sau đây cũng gọi là Tam âm khóa:
1_ Quí nhân nghịch hành và Huyền vũ, Bạch hổ đứng trước Can(từ cung có an
Can đếm thuận tới trong vòng 6 cung phải gặp Huyền vũ, Bạch hổ).
2_ Sơ truyền bị tù tử khí và cùng với thiên tướng tương khắc(ấy là nội chiến
hay ngoại chiến).
3_ Giờ đang chiêm quẻ khắc Hành niên.
+ Phàm quẻ thấy Tứ nghịch (4 điều nghịch) cũng thuộc về Tam âm khóa kể
ra sau đây:
1_ Sơ truyền thừa cát tướng, nhưng Mạt truyền thừa hung tướng.
2_ Sơ truyền vượng tướng khí nhưng Mạt truyền lại hưu tù tử khí.
3_ Quí nhân nghịch hành.
4_ Sơ truyền đứng ở sau Quí nhân (tất phải thừa một trong 6 thiên tướng:
Không, Hổ, Thường, Vũ, Âm, Hậu).
Phàm chiêm quẻ gặp Tứ nghịch là điềm bị cách tuyệt, có đầu mà không đuôi,
ý chí chẳng toại, việc làm chẳng xong, thê thiếp cùng nô bộc bất hòa, hành sự gặp
nhiều điều trái nghịch và trì trệ.
Chú thích:
1_ Thiên quỉ: tháng 1, 5, 9 tại Dậu. Tháng 2, 6, 10 tại Ngọ. Tháng 3, 7, 11 tại
Mão. Tháng 4, 8, 12 tại tý. (Phục ơng: giống như Thiên quỷ).
2_ Nguyệt khấu: Xuân tại Sửu, Hạ tại Thìn, Thu tại Mùi, Đông tại Tuất.
BÀI KHÓA 52
LONG CHIẾN KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm ngày Mão Dậu mà Sơ truyền cũng là Mão
Dậu hoặc lâm Mão Dậu địa bàn thì gọi là Long chiến khóa. như Hành niên lập tại
Mão Dậu địa bàn nữa thì quẻ được thêm chính xác.
Mẫu quẻ: ngày Đinh Mão, Nguyệt tướng Tuất, giờ Thìn, người Nữ 30 tuổi,
tức Hành niên an lập tại Mão địa bàn.
Can Đinh
Sửu Mùi Dậu Mão Sơ truyền

Tuất Đinh Sửu Mão Dậu Mão
Dậu đ.b
Long chiến khóa
Hành niên Dậu (Trùng thẩm) Thìn
Chi Mão Mão đ.b Ngọ Mão Tý
Quẻ này chiêm nhằm ngày Mão, Sơ truyền cũng là Mão và Hành niên cũng lập
tại Mão địa bàn, cho nên gọi là Long chiến khóa. Sơ truyền đã là Mão, lại còn lâm Dậu
địa bàn, quẻ đã chính đáng càng thêm chính đáng.
Lý đoán Long chiến khóa
Long chiến nghĩa là rồng tranh đấu nhau, đánh nhau. Long chiến khóa căn cứ ở
hai chữ Mão Dậu, luận ra như sau:
Tháng2 là tháng Mão, tháng 8 là tháng Dậu. Mão thuộc về cung Chấn, mà Chấn
có nghĩa là sấm động nên Rồng phát hiện, ấy là điềm sinh. Tháng Dậu thuộc về cung
Đoài, mà Đoài là cái đầm nước nên Rồng lặn chìm xuống nước, ấy là điềm sát, mất.
Vậy Mão Dậu là tượng Rồng một sinh một sát tranh chiến nhau hai nơi cửa ấy (Mão
Dậu vi môn hộ) thế nên gọi là Long chiến. Lại luận như sau: tháng 2 là tháng Mão,
Dương khí tiến xuất về phương Nam cho nên vạn vật sinh thành, cỏ hoa tơi tốt và cũng
lúc ấy Âm khí lại thoái nhập về phương Bắc cho nên loại Đậu tàn rụng. Còn tháng 8 là
Tháng Dậu thì Dương khí thoái lui về phương Nam cho nên vạn vật tiêu suy, cỏ vàng lá
rụng và cũng lúc ấy Âm khí lại tiến về phương Bắc cho nên ứng vào lúa mạch cùng bố
gai hưng phát (từ Mão tính thuận tới Thìn Tị Ngọ tức phương Nam cho nên nói là
Dương khí tiến tới, còn từ Dậu tính nghịch lại Thân Mùi Ngọ tức phương Nam cho nên
nói là Dương khí thoái lui. Ngược chiều lại, từ Mão tính nghịch lại Dần Sửu Tý tức
phương Bắc cho nên nói là Âm khí thoái lui, còn từ Dậu tính thuận tới Tuất Hợi Tý tức
phương Bắc cho nên nói Âm khí tiến tới. Vậy theo thứ tự 12 Chi Tý Sửu Dần Mão...hễ
tính thuận là tiến, tính nghịch là thoái. ấy là khí Dương tiến thì loại thuộc Dương như
hoa cỏ ắt tơi tốt, còn khí Âm tiến thì loại thuộc Âm như mè đậu phấn phát. Nếu Âm
tiến thì Dương ắt thoái suy, còn Dương tiến thì Âm ắt thoái suy (Luận theo ngoài đời,
hễ quân tử hưng tiến được thì tiểu nhân thoái lui, còn khi tiểu nhân được thời tiến lên thì
người quân tử phải thoái lui). Vạn vật Muôn vàn biến đổi, song không ngoài cái lẽ tiến
thoái của Âm Dương. như vậy trong tháng Mão thì Dương tiến mà Âm thoái, còn trong
tháng Dậu thì Âm tiến mà Dương thoái, ấy là Âm Dương tranh nhau để tiến thoái,
không khác chi loài Rồng chiến đấu nhau để biến hiện, cho nên gọi là Long chiến.
Lại luận như sau nữa: đến cung Mão hay giờ Mão thì mặt Nhật hiện sáng lên mà
mặt Nguyệt lưu mờ đi, còn đến cung Dậu hay giờ Dậu thì mặt Nguyệt hiện sáng lên mà
mặt Nhật bị thoái khuất. như vậy Mão Dậu cũng là hai cái cửa lặn mọc của Nhật
Nguyệt, không khác chi loài Rồng biến hiện mà tranh chiến nhau cho nên gọi là Long
chiến.
Long là Rồng. Khí Âm và khí Dương gần như vô hình cho nên dùng loài Rồng
làm luận thuyết vì Rồng cũng là loài vật khó thấy hay không thấy.
Tóm lại: Mão Dậu là nơi vừa sinh vừa sát, vừa thịnh vừa suy, tốt xấu cùng khởi,
hình khí với đức khí cùng tranh, hỗn hợp mà lại phân ly...Vì thế Long chiến khóa là quẻ
nghi nan, chẳng biết là hay hoặc là dở, song cái kết cuộc là phải giải ly, phân tách nhau
hai ngả ngược chiều.
Long chiến khóa có lời tượng: Âm Dương động khởi để phân ly. Đang ở thì
muốn đi. Tính làm lại không làm. muốn thôi mà chẳng thể thôi. Tiến một bước lui mời
bước. Ra dường gặp sự khó. Hôn nhân có cầu nhưng chẳng gả cới. Thai nghén không
yên. Tài vật chẳng tụ, gia đạo không yên ổn.
Long chiến khóa là quẻ gia đạo bất an, cũng gọi là quẻ chim bay vỗ cánh, có
tượng là mặt Nhật đang cân chính giữa bầu trời (sắp biến đổi âm dương) (quẻ Bát thuần
Ly).
Phàm quẻ có lẫn Tam giao khóa là điềm có giặc đến và ắt có giao chiến. Hoặc như
Sơ truyền thừa Du thần(1)thì người đi ắt có trở lại, cũng như bệnh giảm rồi mắc trở lại,
cầu tài chẳng xong, ngôi quan cải động. Hoặc như thấy Phu hành niên và Thê hành niên
đều lập tại Mão Dậu thì nhà cửa cùng vợ chồng suy vi ly tán. Hoặc như Huynh đệ hành
niên(2) lập tại Mão Dậu là điềm anh em tranh kiện, ra ở riêng. Long chiến khóa như
thấy Sơ truyền thừa Thiên hậu thì sự việc xảy ra do phụ nữ, thừa Đằng xà, Bạch hổ,
Huyền vũ, ắt sự việc có điềm kinh khủng, lui hay tới đều khó, Nam hay Bắc đều hung,
có tượng là chẳng đánh trống gõ chậu mà ca hát, than thở cho người tuổi già, như mặt
trời xế chiều, cái bóng đẹp chẳng còn bao lâu (quẻ Ly-Cửu tam).
Long chiến khóa vốn ứng sự nghi hoặc, phản phúc chẳng nhất định. Bởi vậy,
chiêm gặp nó phải quyết chọn một lối nào mà thi hành mới đỡ được lao tâm nhọc trí.
như ngày Mão chiêm mà Sơ truyền là Mão hay lâm địa bàn Mão và Hành niên cũng lập
tại Mão địa bàn là quẻ Dương khí tiến, chủ về đức sinh khá tốt vì như đã luận thì Mão
là chỗ hay là lúc Dương khí tiến, đạo của người quân tử thịnh hành. Còn như ngày Dậu
chiêm mà Sơ truyền là Dậu hay lâm Dậu địa bàn và Hành niên cũng lập tại Dậu địa bàn
là quẻ Âm khí tiến, chủ về hình sát, rất xấu vì như trên đã luận thì Dậu là chỗ hay là lúc
Âm khí tiến, bọn tiểu nhân hưng thời làm quấy. Nhưng dù là quẻ đức sinh hay hình sát
cũng không khỏi điều Ly tán.
Chú thích:
1_ Du thần: Xuân tại Sửu thiên bàn. Hạ tại Tý. Thu tại Tuất. Đông tại Hợi.
2_ Huynh đệ Hành niên: do số tuổi của anh em, chị em mà tính Hành niên theo
cách tính Hành niên.
BÀI KHÓA 53
TỬ KỲ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Thiên Cương gia Can Chi hoặc gia
Thái tuế địa bàn thì gọi là Tử kỳ khóa.
Lời giải: Thiên Cương tức Thìn thiên bàn. Thái tuế địa bàn là cung địa bàn
cùng cùng một tên với Năm hiện tại, như quẻ chiêm nhằm năm Dậu mà thấy Thìn
thiên bàn gia Dậu địa bàn thì gọi là Thiên Cương gia Thái tuế. Phàm nói chữ gia
tức là gia lên cung địa bàn.
Mẫu quẻ: Ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Tị, giờ Sửu, năm Tý.
Ngọ Tuất Thìn Thân

Thân Giáp Ngọ Tý Thìn Sửu
Tử kỳ khóa
Mùi (Nguyên thủ khóa) Dần
Thìn Thân Tý
Thìn
Can Giáp Ngọ Tị Thái tuế Mão
Chi Tý
Quẻ này Sơ truyền là Thìn tức Thiên Cương gia Tý địa bàn tức là gia Thái
tuế địa bàn cho nên gọi là Tử kỳ khóa.
Lý đoán Tử kỳ khóa
Tử kỳ nghĩa là chết một cách kỳ quái, lạ lùng. Thiên Cương là vị thần đại
hung, đại ác, chuyên ứng về các việc chết, chôn, giết hại, kiện tụng...nh đắc thời thì
ở ngôi đại tướng, còn thất thời thì làm kẻ giữ ngục, người xử trảm tội nhân. Vì thế
nên chỗ động dụng (Sơ truyền) chính là Thiên Cương gia lâm Can Chi là các nơi
hệ trọng thì gọi là Tử kỳ khóa. Lại luận trên trời có Tam kỳ là Nhật Nguyệt Tinh.
Nhật là Nhật tú tức mặt trời. Nguyệt là Nguyệt tú tức mặt trăng. Tinh là Tinh tú tức
ngôi sao Đẩu, ấy là Thiên Cương vậy. Bởi Nhật Nguyệt Tinh là Tam kỳ cho nên
quẻ thấy Sơ truyền chính là Nhật tú thì gọi là Nhật kỳ quái, còn quẻ thấy Sơ truyền
chính là Nguyệt tú thì gọi là Nguyệt kỳ quái, và quẻ thấy Sơ truyền chính là Tinh
tú thì gọi là Tinh kỳ quái hay Tử kỳ quái, vì Tinh tú tức là Thiên Cương chủ sự tử
táng (chết chôn).
Tử kỳ khóa có lời tượng:Thiên Cương là Tinh tú chuyên ứng về hình ngục,
tật bệnh, tử vong. Chinh chiến điềm hung. Kiện tha thất bại và lâm ngục tù. Cầu
quí nhân người chẳng chịu giúp. Cới gả, xuất hành đều là điềm tự mình làm ra họa
hoạn.
Tử kỳ khóa là quẻ dập lửa tìm châu ngọc, có tượng là đang lo sầu mà mong
mỏi niềm vui (quẻ Hỏa Thủy Vị tế).
Phàm Tử kỳ khóa mà thấy Sơ truyền khắc Can lại cùng với địa bàn tương
khắc hoặc Sơ truyền tác Can mộ thừa Bạch hổ cùng hung thần, hoặc Sơ truyền
chính là Nguyệt tú là quẻ rất xấu ứng điềm tử vong chẳng sai hoặc Sơ truyền gia
lâm cả ba chỗ Can Chi và Thái tuế thì gọi là quẻ Tam tử, tai họa thêm to, có tượng
là ớt đầm cái đuôi của nó, tiếc giận thay vì chưa tự tiến lên được (quẻ HỏaThủy vị
tế-Sơ lục).
Phàm Tử kỳ khóa mà thấy ở Lục xứ có chữ thiên bàn thừa cát tướng và xung
khắc Sơ truyền, hoặc Sơ truyền vượng tướng khí thừa cát tướng Chi đức lại cùng
với Can tương sinh, hoặc như Sơ truyền chính là Nguyệt tướng hay Nhật tú thì gọi
là quẻ Tử kỳ hồi quang (sáng trở lại)...đều là những quẻ đổi họa thành phúc, có
tượng là chính đính và bền vững, tốt, không bị hối tiếc, cái sáng suốt của người
quân tử, có sự tin tởng tốt (quẻ Hỏa Thủy vị tế-Lục ngũ).
Tuy là quẻ Tử kỳ khóa mà thấy có một Nguyệt tướng hay Nhật tú gia lâm
Hành niên thì cũng khỏi họa, vì Nhật tú hay Nguyệt tướng là mặt trời có cái đức
sáng chiếu tan được cái hung khí của Thiên Cương.
Phàm Tử kỳ khóa mà thấy Sơ truyền gia Can thì đoán là họa phúc sẽ xảy ra
trong vòng 10 ngày vì một Tuần can có 10 ngày. Bằng Sơ truyền gia Chi hay gia
Nguyệt kiến(1) thì họa phúc định kỳ trong vòng một Tháng. Bằng Sơ truyền gia
Thái tuế thì họa phúc định kỳ trong vòng một Năm. Lại như thấy Sơ truyền gia
Can trường sinh thì họa phúc ứng về cha mẹ. Bằng gia Can đế vượng thì họa phúc
ứng cho mình hoặc cho anh em mình. Bằng gia Can mộ thì họa phúc ứng cho vợ
con hay nô bộc. Tóm lại: Tử kỳ khóa mà thấy ở Lục xứ có thừa Nhật tú hay
Nguyệt tướng ấy là có lẫn Đức kỳ tất cứu khỏi nạn. Bằng thấy có Nguyệt tú thì tai
họa thêm nhiều, vì có lẫn Hình kỳ.
Đức kỳ quái: không luận đến Tử kỳ khóa, phàm quẻ thấy Sơ truyền là Nhật
tú lâm Can, Chi hay Thái tuế thì gọi là Đức kỳ quái. Gặp Đức kỳ quái là gặp phúc
đức, dầu đang tai họa cũng khỏi được.
Hình kỳ quái: Không luận đến Tử kỳ khóa, phàm quẻ thấy Sơ truyền là
Nguyệt tú lâm Can, Chi hay Thái tuế thì gọi là Hình kỳ quái. Không luận Tử kỳ
quái, hễ chiêm gặp Hình kỳ quái tất cũng lâm họa hoạn, như bị bệnh, tù hình, kiện
tụng thất lý...
Tử tuyệt quái: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can tử gia lâm Tuyệt địa bàn thì
gọi là Tử Tuyệt quái. Thí dụ: quẻ chiêm nhằm ngày Giáp Thìn, Nguyệt tướng Tý,
giờ Tị thì có Sơ truyền Ngọ là Can tử gia Hợi địa bàn tức là gia Tuyệt địa bàn (vì
Giáp thì tử tại Ngọ và Ngọ thì Tuyệt tại Hợi). Tử Tuyệt quái là quẻ rất xấu, ứng
điềm chết chóc, đoạn đứt, đang mạnh mẽ cũng sẽ yếu đau, đang bệnh ắt chết, trăm
việc suy vi, rất kỵ tạo tác hoặc khởi xuất mọi việc.
Chú thích:1_ gia Nguyệt kiến: tức là gia lên cung địa bàn có cùng tên với tên
Tháng hiện tại.

BÀI KHÓA 54
TAI ÁCH KHOÁ
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền có thừa một vài ác sát như: Tang xa,
Tán hồn, Du hồn, Phục ương, Nguyệt khâu, Nguyệt mộ, Tang môn, Tuế hổ, Điếu
khách, Bệnh phù...thì gọi là Tai ách khóa.
Lời giải:
- ác sát: là hung thần gây nên tai họa.
- Tang môn, Tuế hổ, Điếu khách, Bệnh phù: phải biết Thái tuế ở đâu rồi mới
tính tới 4 sao này. Năm hiện tại tên gì thì an Thái tuế ở cung thiên bàn cùng tên ấy.
Rồi kể một tại Thái tuế và đếm thuận tới cung thứ 3 thì an Tang môn, đếm thuận
tới cung thứ 9 thì an Tuế hổ, đếm thuận tới cung thứ 11 thì an Điếu khách, đếm
thuận tới cung thứ 12 thì an Bệnh phù (đây là vòng sao Thái tuế). Như chiêm quẻ
năm Tuất thì an Thái tuế tại Tuất thiên bàn và kể một tại Tuất đếm thuận tới cung
thứ 3 là Tý thì an Tang môn, đếm tới cung thứ 9 gặp Ngọ an Tuế hổ, tới cung thứ
11 là Thân an Điếu khách, cung 12 là Dậu an Bệnh phù.
Mẫu quẻ: Năm Hợi, tháng Giêng, Nguyệt tướng Hợi, ngày Ất Hợi, giờ Mão.
Tý Tý Thân Mùi Mão

Can Ất Ất Tý Hợi Mùi Tị
Quý nhân
Tai ách khóa
(Kiến cơ cách)
Hợi Mùi Mão Hợi Ngọ
Bạch hổ
Táng phách
Mùi Tuế hổ
Can Giáp Tuất Dậu Thân Bạch hổ
Chi Hợi
Táng phách
Quẻ này Sơ truyền Mùi thừa Tuế hổ và Tán hồn (Táng phách) cho nên gọi là
Tai ách khóa. Vì năm Hợi tất Mùi là Tuế hổ, và Tháng Giêng, Mùi cũng là Tán
hồn. Ngoài ra Mùi còn thừa Bạch hổ lâm Chi, lại mùa Xuân thuộc mộc nên Mùi
thổ bị tử khí, quẻ càng thêm được chính đáng.
Lý đoán Tai ách khóa
Tai ách nghĩa là tai họa và ách nạn. Sơ truyền là chỗ dụng sự để động tác mà
có thừa nhiều ác sát chuyên ứng về những việc có tai nguy và ách nạn cho nên gọi
là Tai ách khóa.
Tai ách khóa có lời tượng: Trong nhà tai ách, yêu nghiệt nhiễu nhương.
Người tật bệnh, kẻ tử vong, tiền tài tiêu tán, hôn nhân thất bại, thai dựng tai hung,
chinh chiến thất trận. Người ra đi chẳng về, tìm người chẳng gặp.

Tai ách khóa là quẻ yêu ma, quỉ quái làm ra oan gia cùng nghiệp chướng. Lại
cũng gọi là quẻ mây nổi che khuất mặt trời, có tượng là âm dương chẳng giao thiệp
nhau (quẻ Lôi Trạch Qui Mưuội).
Phàm Tai ách khóa mà thấy Sơ truyền là Tuyệt thần, lại thừa Mộ môn(1), Nữ
tai(2), Kiếp sát, nếu chiêm việc thai dựng là điềm xấu nhưng chiêm sinh sản lại
không hại, hoặc muốn đoạn tuyệt việc cũ thì tốt. Như Sơ truyền thừa Huyết chi,
Huyết kỵ chiêm thai dựng sinh sản đều nguy, hoặc các việc châm chích mổ xẻ đều
có hại. Nếu thừa thêm hung tướng như Đằng xà, Bạch hổ là quẻ hung hại. Như Sơ
truyền thừa Thanh long nhưng khắc Can là quẻ ở chỗ phúc mà chẳng được
phúc...Các cách vừa kể trong đoạn này đồng có tượng là đi chiêm gặp hung, như
người con gái đem theo cái giỏ rỗng không, lại như kẻ sĩ cắt cổ dê không máu,
chẳng chỗ nào có lợi (Lôi Trạch Qui Mưuội-Thượng lục).
Nếu Sơ là Tuyệt thần thừa Dương nhận là quẻ đổ máu vì đao kiếm hay chinh
chiến hoặc bị Hưu-tù-tử khí như quẻ kiểu mẫu là điềm đại hạn.
Tuy là Tai ách khóa, nhưng nếu ở Bản mệnh hay Hành niên có cát tướng, sao
Thiên y(3) hoặc Địa y(4) mà chữ thiên bàn xung khắc Sơ truyền thì có thể giải
khỏi tai họa, bệnh sẽ mạnh. Hoặc như Sơ truyền thừa Bạch hổ nhưng lại là Can
Sinh tức là ở chỗ họa mà được phúc, có tượng là: chân khập khiễng mà bước đi đ-
ược, gả em gái dùng phù dâu, đi tốt (Qui Mưuội-Sơ cửu).
Như Sơ truyền thừa Tang xa, Táng phách là điềm tật bệnh, ưu lo, tang tử, phụ
nhân vì sinh đẻ mà mang bệnh thì nguy to. Hoặc như thừa Du hồn tất có ma quỷ
làm điều kỳ dị, gây họa hại và vì kinh khủng mà mang bệnh. Hoặc thừa Phục ương
ắt có tai ương xâm nhập, binh thù ẩn phục chém giết. Hoặc thừa Bệnh phù lâm Chi
và khắc Chi thì nhà ở rất thường bệnh hoạn, nếu có thêm Thiên quỷ ắt bị bệnh thời
dịch truyền nhiễm cả nhà, có thêm Bạch hổ nữa là có chết chóc. Hoặc như thừa
Bệnh phù lâm Can Chi, nhưng được vượng tướng khí tác Thê tài thừa Quí nhân thì
tuổi già nên tái thiết lại việc cũ. Hoặc thừa Tang môn mà lâm Can Chi, Niên mệnh
là điềm thọ tang chế, nếu có thêm Tử khí sát hay bị tù-tử khí và thừa Bạch hổ hoặc
Tuế hổ là chính mình sẽ chết, trong nhà để tang cho mình vậy. Hoặc như Sơ truyền
thừa Bạch hổ và Thiên quỷ hay tác Quan quỷ, nếu bệnh thì nan y. Hoặc thừa Can
mộ hay Nguyệt mộ, Nguyệt khấu cùng Tuế hổ hay Bạch hổ hay Tang môn là điềm
có chôn cất người chết, nhưng nếu Sơ truyền lâm Sửu địa bàn thì lại ứng về ruộng
nơng hoặc về vụ cải táng, sửa sang lại mồ mả. như các cách kể trong đoạn này mà
thấy Sơ truyền là Nguyệt khấu, Nguyệt mộ, Đinh thần và thừa hung tướng thì tai
họa, bệnh tật sẽ đến cấp kỳ vậy.
Chú thích:
1 và 2: Mộ môn, Nữ tai: tháng 1, 5, 9 tại Hợi. Tháng 2, 6, 10 tại Thân. Tháng 3,
7, 11 tại Tị. Tháng 4, 8, 12 tại Dần.
3. Thiên y: Tháng 1, 5, 9 tại Tý. Tháng 2, 6, 10 tại Mão. Tháng 3, 7, 11 tại Ngọ.
Tháng 4, 8, 12 tại Dậu.
4. Địa y: cũng như Sinh khí, tháng Giêng khởi tại Tý, rồi tính thuận tới tháng 2
tại Sửu, tháng 3 tại Dần, tháng 4 tại Mão...tháng Chạp tại Hợi.

BÀI KHÓA 55
ƯƠNG CỮU KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ có một vài cách sau đây thì gọi là Ương cữu khóa:
1.- Sơ truyền bị giáp khắc. 4.- Tam truyền ngoại chiến.
2.- Tam truyền đệ khắc Can. 5.- Can Chi giai thừa Mộ thiên bàn.
3.- Tam truyền nội chiến. 6.- Can Chi giai tọa Mộ địa bàn.
Lời giải:
- Sơ truyền bị giáp khắc: Là đã bị địa bàn khắc lại cũng bị Thiên tướng khắc.
Thí dụ: Sơ truyền Tị thừa Huyền vũ gia Hợi địa bàn. Tị thuộc Hỏa bị Huyền vũ
Thủy ở trên khắc xuống, lại cũng bị Hợi thủy ở dưới khắc lên, ấy là một Hỏa bị hai
Thủy khắc.
- Tam truyền đệ khắc Can: Tức Sơ khắc Trung, Trung khắc Mạt,và Mạt khắc
Can. Hoặc Mạt khắc Trung, Trung khắc Sơ, Sơ khắc Can.
- Tam truyền nội chiến: Là truyền nào cũng khắc Thiên tướng.
- Tam truyền ngoại chiến: Là truyền nào cũng bị Thiên tướng khắc.
- Can Chi giai thừa Mộ: ấy là Can thừa Can mộ và Chi cũng thừa Chi mộ.
Thí dụ: ngày Bính Dần chiêm quẻ mà thấy Tý gia Mùi thì Can Bính có thừa Tuất
là Can mộ, và Chi Dần có thừa Mùi là Chi mộ.
- Can Chi giai tọa Mộ: là Can thần gia Mộ địa bàn và Chi thần cũng gia Mộ
địa bàn. như ngày Nhâm Dần chiêm quẻ thấy Hợi là Can thần gia Thìn địa bàn, ấy
là Can tọa Mộ và Dần là Chi thần gia Mùi địa bàn, ấy là Chi thần tọa Mộ.
Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Ngọ, giờ Sửu.
Tý (trung)
Tuất Hợi Sửu `
Chu tước
Mão Thân Dần Mùi Dần
Dậu Tân Mão Dậu Dần Chi Dậu
Quý nhân
Ương cữu khóa
(Thiệp tặc cách)
Thân Mùi Tý Tị Mão
B.hổ C.tước H.vũ
Mùi (Sơ) Tị (Mạt)
Ngọ Thìn
Bạch hổ Huyền vũ
Quẻ này Sơ truyền Mùi khắc Trung truyền Tý, Trung truyền Tý khắc Mạt
truyền Tị và Mạt truyền Tị khắc Can Tân, đó là Tam truyền đệ khắc Can, thuộc về
Ương cữu khóa. Ngoài ra Tam truyền thừa Hổ Tước Vũ toàn là hung tướng, lại
Mạt truyền Tị hỏa thừa Huyền vũ và gia Tý địa bàn là bị giáp khắc. Quẻ đã xấu
thêm xấu.
Lý đoán Ương Cữu khóa

Ương là Tai ơng, Cữu là tội lỗi. Trong quẻ thấy hiện lên các cách xấu ứng
những điều tai ơng, họa cữu cho nên gọi là Ương cữu khóa.
Ương cữu khóa có lời tượng: Tật bệnh thêm nguy. Chiến chinh hung họa.
Kiện tụng bị thất bại, động tác mang tội lỗi, tai ơng. Làm quan bị chỉ trách. Mưu
vọng lạc nẻo, toan tính sai dường. Xuất hành chẳng vui. Mỗi việc làm đều bị trở
ngại.
Ương cữu khóa là quẻ bị nhục mạ cả trong lẫn ngoài, cũng gọi là quẻ tù nhân
ra khỏi khám, có tượng là cây cỏ thơ thới (quẻ Lôi Thủy giải).
Tam truyền đệ khắc Can là có kẻ xâm lăng đến mình. Và như Tam truyền nội
chiến thì họa khó gỡ, bằng ngoại chiến thì có thể thoát nguy.
Như Sơ truyền là Can thần hoặc tác Huynh đệ mà bị giáp khắc thì chính mình
hay anh em mình bị người khác điều khiển, bức bách. Bằng tác Thê tài mà bị giáp
khắc thì tiền bạc bị người chuyên đạt, mình không được tự do sử dụng hoặc vợ
mình ở trong hoàn cảnh bị sai khiến. Bằng Sơ truyền tác Quan quỷ mà bị giáp khắc
thì thường dân tốt nhưng quan nhân xấu, bị phá phách, nếu Sơ truyền Thìn là quẻ
vợ chồng bất hòa hoặc người vợ hay chồng thường bị bệnh (cứ do tính chất của
Thiên tướng mà đoán tốt xấu).
Như Can Chi giai tọa Mộ thì người cùng nhà cửa đều bị u tối, họa hoạn.
Bằng Can Chi giai thừa Mộ là điềm không phát đạt vậy.
Ương cữu khóa mà thấy Mạt sinh Sơ và Sơ khắc Can là có người xúi dục kẻ
khác hại mình, làm quan bị bắt bẻ, thường dân mang họa bất ngờ, quan dân đều bị
hại, có khi bị nhiều người đồng ký tên để tố cáo việc làm của mình. như Sơ truyền
toàn bị địa bàn khắc hoặc Can Chi đều nội chiến (chữ thiên bàn khắc thiên tướng)
là phép nhà chẳng chính cho nên trong nhà chứa chấp điều gian tà, tiếng xấu bay ra
khắp nơi, nếu bị bệnh tật hay quan tụng là điều đại nguy, các việc đều hung hại,
duy hạng quan chức thì từ chỗ thấp mà lần lần tiến chuyển lên.
Như Can thừa Can Mộ là quẻ người mắc lưới trời, vận mạng suy đốn, việc
làm suy đốn, bị người thúc đẩy tới đâu hay tới đó, các việc dự tính đều bị tiêu Hư,
nên cúng tạ sao hạn có thể khỏi họa. Còn Chi thừa Chi mộ cũng là quẻ nhà cửa bị
lưới bao vây u ám, điềm suy vi. Tuy Can Chi thừa Mộ hay tọa Mộ, nhưng Mộ gặp
Tuần không thì giải được hạn xấu.
Như Tam truyền toàn là hào Quỷ hoặc Tam truyền tác Tam hợp cục mà chữ
chính cục (chữ giữa của Tam hợp) là hào Quan quỷ, nhưng ở Bản mệnh, Hành
niên, Can, Chi (thứ nhất là ở Can) có chữ thiên bàn tác Tử tôn, ấy là quẻ gặp cứu
tinh ắt giải khỏi họa, vì hào Tử tôn khắc hào Quan quỷ. Nếu quẻ không có cứu tinh
là hào Tử tôn, nhưng thấy hào Quan quỷ vượng khí cũng hoãn được tai họa vì
chúng quỷ thịnh vượng tất tham sinh úy tử, chưa muốn hại mình. Tuy vậy phải biết
đến mùa nào nó sẽ bị tù-tử khí tức là đến lúc đó nó ắt khởi lên gây tai họa cho
mình. như Sơ truyền toàn là hào Tài hoặc Tam truyền là 3 chữ Tam hợp mà chữ
giữa của Tam hợp tác Tài và hào Tài được vượng tướng khí, tất nhiên Can bị hu-tù
khí, đó là thân mệnh mình suy nhược hơn hào Tài, cho nên tuy thấy tiền tài mà
mình cầm lấy nó không được, trái lại còn bị hao tổn, vậy phải chờ đến mùa nào
Can trở nên vượng tướng khí mình mới được tụ tài.
Phục ương quái

Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền thừa Phục ương cùng Thiên quỷ và lâm
Can Chi, Bản mệnh hay Hành niên thì gọi là Phục ương quái.
Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Tuất, giờ Dần, tháng 3, Nam 30 tuổi,
Hành niên tại Mùi.
Chi mùi – Hành niên
Mão
Sửu Dần Phục ương Thìn
Thiên quỷ
Ngọ Dần Mão Hợi
Tý Tân Ngọ Mùi Mão Tị
Phục ương quái
(Tri nhất khóa)
Hợi Mão Mùi Hợi Ngọ Can Tân
Phục ương
Thiên quỷ
Tháng 3 chiêm thì tất Sơ truyền Mão thừa Phục ương và Thiên quỷ lại lâm
Chi và lâm Hành niên, cho nên gọi là Phục ương quái.
Lời đoán
Phục ương nghĩa là tai ương ẩn phục, tức như là có kẻ ẩn núp mà gây ra tai -
ơng, họa hoạn cho thân mình. Vậy chiêm gặp Phục ương quái phải phòng tai họa
binh đao phục loạn chém giết. Quẻ này cũng ứng là trong nhà nhiều người bị bệnh.
Nên tế lễ cúng vái để giải hạn xấu.

BÀI KHÓA 56
CỬU XÚ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm 10 ngày: Ất Mão, Ất Dậu, Mậu Tý, Mậu
Ngọ, Kỷ Mão, Kỷ Dậu, Tân Mão, Tân Dậu, Nhâm Tý, Nhâm Ngọ mà thấy Sơ
truyền là Sửu gia Tý, Ngọ, Mão, Dậu địa bàn thì gọi là Cửu xú khóa.
Nếu Sơ truyền không phải là Sửu, nhưng thấy Sửu lâm Chi cũng đúng. Nếu
Sơ truyền là Sửu lâm Chi, Bản mệnh hay Hành niên, hoặc chiêm nhằm những giờ
Tý, Ngọ, Mão, Dậu là quẻ rất đích xác.
Mẫu quẻ: ngày Mậu Ngọ, Nguyệt tướng Thìn, giờ Ngọ.
Chi Ngọ
Can Mậu Mão Thìn Tị Ngọ
Mão Sửu Thìn Dần

Dần Mậu Mão Ngọ Thìn Mùi
Cửu xú khóa
Sơ truyền (Trùng thẩm khóa)
Sửu Thân
Mão đ.b Sửu Hợi Dậu
Quẻ chiêm nhằm ngày Mậu Ngọ và Sơ truyền là Sửu gia Mão địa bàn cho
nên gọi là Cửu xú khóa. Lại chiêm nhằm giờ Ngọ nên sự ứng họa phúc của quẻ
thêm phần chính xác.
Lý đoán Cửu xú khóa
Cửu xú tức là 9 cái xấu. Đó là 5 can ất, Mậu, Kỷ, Tân, Nhâm và 4 Chi Tý,
Ngọ, Mão, Dậu. Năm Can ấy ở vào chỗ bất chính và bốn chỗ Chi kia ở vào địa vị
bất lợi, cộng lại là 9 cái xấu, cho nên nói là Cửu xú. Nhưng bởi sao gọi 5 Can ấy là
bất chính? Vì Ất thuộc âm mộc đồng loại với Mão là âm mộc nhưng lại ký tại Thìn
là dương thổ. Vì Mậu là dương thổ đồng loại với Thìn Tuất là dương thổ nhưng lại
ký tại Tị là âm hỏa. Vì Kỷ thuộc âm thổ đồng loại với sao Quí nhân cũng âm thổ
bản gia tại Sửu, nhưng lại ký tại Mùi. Vì Tân thuộc âm kim đồng loại với Dậu
cũng là âm kim nhưng lại ký tại Tuất là dương thổ. Vì Nhâm thuộc Dương thủy
đồng loại với Tý cũng là dương thủy nhưng lại ký tại Hợi là âm thủy. Tóm lại là 5
can đó không ký ở chỗ đồng loại, lại ký tại chỗ khác loại, cho nên nói là bất chính,
là 5 cái xấu. Lại luận thêm như sau nữa: Ất thuộc Mão cung Chấn là chốn sấm nổ,
chủ sự tan ly. Mậu tức Thìn Tuất là hai đại hung thần, lại Thìn tỷ với Câu trận và
Tuất tỷ với Thiên không đều là hung tướng. Mậu Kỷ hai ngày này Bắc thần giáng
hạ, chủ sự lật đổ thua chạy. Tân cũng như Dậu chủ sự ly cách, đoạn tuyệt. Nhâm
chủ sự thất bát, tổn hao, vì Nhâm ký tại Hợi bản gia của Huyền vũ là sao đạo tặc
(giặc cướp). Và bởi sao lại nói 4 Chi Tý Ngọ Mão Dậu là nơi bất lợi bất tịnh? Vì
trong Tháng 2 là Tháng có khí Xuân phân, Tháng 5 là Tháng Ngọ có khí Hạ chí,
Tháng 8 là Tháng Dậu có khí Thu phân, Tháng 11 là Tháng Tý có khí Đông chí.
Phàm đến ngày bước qua 4 khí này thì âm dương chia cách, Đức khí và Hình khí
tương tranh bất lợi. Lại như luận trong một ngày thì 4 giờ Tý Ngọ Mão Dậu cũng thế: giờ
Mão là lúc khởi đầu khí dương tiến mà khí âm thoái, giờ Ngọ là dứt dương cục mà bước
sang âm cục, giờ Dậu là lúc bắt đầu khí âm tiến mà khí dương thoái, giờ Tý là lúc dứt âm
cục mà bước qua dương cục. Tóm lại 4 thời sở ấy (Tý Ngọ Mão Dậu) âm dương tranh tiến
tranh thoái, hình với đức hỗn hợp bất chính mà phân ly cho nên nói là xấu.
Tổng luận: 5 Can bất chính và 4 Chi bất lợi cộng lại ứng 9 điềm xấu, vậy nên quẻ
chiêm nhằm 10 ngày đó 5 Can và 4 Chi ấy ghép lại thì gọi là Cửu xú khóa. Nhưng trong
quẻ còn phải có một điều kiện nữa là phải thấy Sửu lâm Tý Ngọ Mão Dậu địa bàn và Sửu
phải được dùng làm Sơ truyền hoặc lâm Chi. Bởi sao? bởi Sửu là tháng Chạp là Tháng
cuối Năm, Thiên thần và Thiên tướng đều phải qui tựu lại để tấu trình tại cung Sửu là nơi
Thượng đế ngự phán xét việc của nhân gian do các thần các tướng đệ tấu. Vậy chiêm
nhằm ngày Cửu xú mà quẻ thấy Sửu tác Sơ truyền lâm Chi hay gia Tý Ngọ Mão Dậu tất
nhiên là phải bị tấu trình những sự ác xú (tố cáo những việc xấu ác) cho nên gọi là Cửu xú
khóa. Lại luận như sau: Sửu tức Minh dường là chỗ sáng suốt để phong công quyết tội,
nhưng Sửu lại lâm Tý Ngọ Mão Dậu là những nơi hỗn tạp âm dương, đức với hình bất
chính, thế nên Minh dường mà chẳng hiển minh. Đó là cái ý nghĩa của chữ xú. Còn như
thấy Sửu lâm Chi tức là các sự xấu xâm nhập vào nhà, vì Chi tượng cho gia trạch.
Cửu xú khóa có lời tượng: Ngày dương tất hại Nam tử, ngày âm tất hại Nữ nhân.
Trùng Dương(1)tất nguy cha, trùng âm(2) tất tổn mẹ. Mưu tính uổng công. Hôn nhân sinh
họa. Sự sự đều làm cho thân tâm lao khổ. Xuất binh đại kỵ, xuất hành đại nguy. Chôn cất
kỵ cho cả già trẻ hoặc có thêm người chết. Mua bán chẳng thông. Tôi phản chúa, con
nghịch cha, vợ bội chồng, tớ lờng chủ. Các việc tạo tác hoặc khởi sự như động thổ, dời
nhà, đổi chỗ, dựng trại khai Trương…hoàn toàn bất lợi.
Cửu xú khóa là quẻ trên dưới đều truân chuyên. Cũng gọi là quẻ chim bay để sót lại
tiếng kêu, nên làm việc nhỏ chẳng khá làm việc lớn. Có tượng là trên nghịch mà dưới
thuận, chẳng nên lên mà nên xuống, tốt lắm (quẻ Lôi Sơn tiểu quá).
Như Sơ truyền thừa Bạch hổ ắt có sự chết chóc, hoặc thừa Xà Câu Tước Vũ, có cả
Đại thời(3) và Tiểu thời(4) thì dù chiêm việc chi cũng bất thành mà bị tai ơng, tội lỗi to,
họa hoạn sẽ đến trong một Tháng. Quẻ như vậy có tượng là chim bay cao thái quá sẽ lìa
mất không gặp vậy, điềm hung, đích thị tai vạ (quẻ Lôi Sơn tiểu quá-Thượng lục).
Phàm chiêm gặp Cửu xú khóa thì tai họa ứng 3 Năm hay 3 Tháng. như Sơ truyền
thừa cát tướng thì họa nhẹ bớt.
Chú thích:
Trùng dương: Phàm quẻ ngày Dương (Giáp Bính Mậu Canh Nhâm) mà thấy Can Chi (cần
nhất là Chi) đứng trước Quí nhân thì gọi là Trùng dương. Can Chi đứng trước Quí nhân tất
có thừa Xà, Tước, Hợp, Câu, Long.
Trùng âm: Phàm ngày Âm (ất Đinh Kỷ Tân Quí) mà thấy Can Chi ở phía sau Quí nhân thì
gọi là Trùng âm. Can Chi đứng sau Quí nhân tất phải có thừa Không Hổ Thường Vũ Âm
Hậu.
Đại thời: tháng Giêng, 5, 9 thì Đại thời tại Mão. Tháng 2, 6, 10 tại Tý. Tháng 3, 7, 11 tại
Dậu. Tháng 4, 8, 12 tại Ngọ.
Tiểu thời: tháng Giêng khởi an Tiểu thời tại Dần, rồi an thuận tới: tháng 2 tại Mão, tháng 3
tại Thìn...tháng Chạp tại Sửu.
BÀI KHÓA 57
QUỶ MỘ KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can mộ hay Chi mộ lại khắc Can
hoặc khắc Chi thì gọi là Quỷ mộ khóa. Nếu Sơ truyền lấy tại Can Chi thì quẻ được
thêm phần chính xác vậy.
Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Ngọ, giờ Sửu.
Chi mộ
Chi Thân
Thìn Dậu Sửu Ngọ
Dậu Nhâm Thìn Thân Sửu Dần
Quỷ mộ khóa
(Nguyên thủ)
Thân Thìn Dậu Dần Mão
Can mộ
Thìn Sơ truyền
Can Giáp Mùi Ngọ Tị
Can mộ Can Nhâm
Ngày Nhâm tất Sơ truyền Thìn là Can mộ và Thìn thổ khắc Can Nhâm thủy,
cho nên gọi quẻ này là Quỷ mộ khóa. Sơ truyền Thìn lấy tại Can, quẻ rất đúng kiểu
cách. Ngoài ra, tại Can còn có Can mộ, tại Chi cũng có Chi mộ, hai Mộ ấy là Thìn
Sửu đồng khắc Can Nhâm, quẻ rất xấu.
Lý đoán Quỷ mộ khóa.
Quỷ mộ là con quỷ nơi mồ mả, Sơ truyền là mộ thần tác Quỷ cho nên gọi là
Quỷ mộ khóa. Mộ thần khắc Can thì gọi là Can quỷ, tai họa hệ vào thân mình. Còn
mộ thần khắc Chi thì gọi là Chi quỷ, điềm bất lợi nơi nhà cửa.
Quỷ mộ khóa có lời tượng: Gia trạch chẳng lành, hao của mất người. Tật
bệnh điên cuồng. Mưu tính trầm trệ. Tìm bắt người chẳng gặp. Trăm việc đều
hung, tối tăm ngăn lấp. Duy hành nhân ắt đến.
Quỷ mộ khóa là quẻ giữ lấy thân phận mà đợi thời, có tượng là trong sông
chẳng có nước (quẻ Trạch Thủy khốn).
Quỷ mộ khóa có đới ác sát(1), tai họa sẽ đến rất kỳ quái, mỗi hành động mỗi
bất lợi. Hoặc như Sơ truyền tác mộ gia Trường sinh địa bàn(2) là điềm họa cũ tái
sinh, như bệnh chữa khỏi rồi đau trở lại, kiện tha đã xử rồi còn kiện tha lại, sự cừu
oán, sự buồn giận đều có thể trở đi trở lại. Hoặc như Sơ truyền bị tù-tử khí hay
thừa sao Bạch hổ mà chiêm hỏi về bệnh ắt chết. Các cách trong đoạn này đều có
tượng là bị khốn vây nơi đá, dựa vào cỏ gai, nhập vô nơi cung ấy, chẳng thấy được
vợ nó, hung hại lắm thay (quẻ Trạch Thủy khốn-Lục tam).
Quỷ mộ khóa mà thấy Sơ truyền thừa Sính khí, hoặc Trung truyền hay Mạt
truyền là Trường sinh của Sơ truyền, hoặc trong Lục xứ có chữ thiên bàn xung
khắc Sơ truyền, hoặc Sơ truyền ngộ Tuần không...những quẻ như vậy thì xấu biến
ra tốt, như bệnh nặng cũng chẳng chết, tù được thả, mọi việc trước dữ mà sau hiền,
có tượng là hanh thông, chính chắn mà vững bền, bực đại nhân được tốt mà không
lỗi (quẻ Trạch Thủy khốn-hanh trinh).
Như ngày Dương mà Sơ truyền là Dương quỷ (Thìn Tuất) hay ngày Âm mà
Sơ truyền là Âm quỷ (Sửu Mùi) thì gọi là chính quỷ tai họa ắt nặng. như Sơ truyền
là Dương quỷ:tai họa về việc công, kiện tụng thị phi. Bằng Sơ truyền là Âm quỷ:có
động việc âm như Tinh tú hay quỷ thần làm tội hại. Không luận đến mộ thần, phàm
Sơ truyền là Can quỷ (khắc Can) lại lâm Can mà người thường dân chiêm thì ứng
toàn là tai họa, duy có Đức thần lại được vượng tướng khí mà quan nhân chiêm
hoặc người cầu quí chức chiêm thì được đại lợi. Nếu Sơ truyền lại là Thìn Tuất
Sửu Mùi mà chiêm hỏi vụ khoa cử ắt đỗ đạt chẳng sai vì đó là những vị thần ứng
về khoa danh đỗ đạt.
Ngoài các điều kiện chính trong thiệu quẻ, có những cách liên quan đến Quỷ
mộ khóa như sau đây:
- như Trung truyền là Mộ của Sơ truyền và Mạt truyền lại lâm Mộ địa bàn của
Sơ truyền thì gọi là: Truyền Mộ nhập Mộ cách, là quẻ từ chỗ sáng đi vào chỗ tối,
như người đi xuống giếng mỗi bước mỗi sâu, người dù đang mạnh cũng sẽ đau,
đang đau sẽ chết. Thí dụ: Sơ truyền là Hợi gia Ngọ địa bàn, tất Tam truyền là Hợi
Thìn Dậu. Vậy Trung truyền Thìn là Mộ của Sơ truyền Hợi, và Mạt truyền Dậu gia
Thìn địa bàn là Mộ địa bàn của Sơ truyền. Quẻ như vậy mà thấy Sơ truyền tác Quỷ
thì thường dân chẳng hại, còn quan nhân ắt nguy to, vì đó là Quỷ truyền Mộ nhập
Mộ cách.
- như Sơ truyền là Can sinh hay Can vượng, còn Mạt truyền là Can Mộ hay gia
Can mộ địa bàn thì gọi là Sinh vượng nhập mộ cách, sự việc trước thông mà sau
ngưng trệ. Thí dụ: ngày Giáp chiêm quẻ mà thấy Sơ truyền là Hợi và Mạt truyền
là Mùi, hoặc gia Mùi địa bàn. Hợi là Can sinh, Mùi là Can Mộ, gia Mùi địa bàn là
gia Can Mộ địa bàn.
- như Sơ tác Can mộ hoặc gia Can Mộ địa bàn, và Mạt là Can Sinh hay Can
vượng thì gọi là Mộ truyền Sinh Vượng cách là quẻ tốt, việc đã bị bỏ phế rồi mà
nay còn hưng phát trở lại. như ngày Bính mà quẻ thấy Sơ truyền là Tuất (Can mộ)
và Mạt truyền là Dần (Can sinh).
- như Sơ truyền tác Quan quỷ và Trung Mạt thừa Can mộ hay gia Can Mộ địa
bàn là điềm quan nhân suy bại. như Thìn Mùi là Can Mộ hay Chi mộ tác Sơ
truyền, ấy là quẻ trong mê có tỉnh, trong tối có sáng, vì mộ vốn ứng vụ u tối, nhưng
Thìn Mùi là những giờ có mặt trời, giờ thuộc ban ngày. Bởi vậy Thìn Mùi cũng gọi
là Nhật mộ, tức Mộ ban ngày. như Tuất Sửu là Can mộ hay Chi mộ lại được dùng
làm Sơ truyền thì sự thể rất u tối, vì Mộ vốn ứng sự tối tăm mà Tuất Sửu lại là
những giờ thuộc về đêm. Bởi vậy Tuất Sửu cũng gọi là Dạ mộ (Mộ ban đêm).
Như Sơ truyền là Thìn Mùi (Nhật mộ) chủ sự mau lẹ và cứng cát, còn như
Sơ truyền là Tuất Sửu (Dạ mộ) thì chủ sự khô khan và trì hoãn. Nhật mộ tọa Dạ
ứng sự tối tăm chẳng ít. Dạ mộ tọa Dạ sự u tối càng nhiều hơn. Dạ mộ tọa Nhật có
thể sáng. Nhật mộ tọa Nhật sáng tốt (Tọa Dạ là gia lên những cung địa bàn Dậu
Tuất Hợi Tý Sửu, còn tọa Nhật là gia lên những cung địa bàn Mão Thìn Tị Ngọ
Mùi. Không kể Dần Thân vì giờ Dần là lúc còn tối mà bắt đầu sáng, còn giờ Thân
thì còn sáng mà gần tối).
Quỷ hô quái: như quẻ thấy Sơ truyền tác Quỷ lại gia Can mộ địa bàn hoặc gia
lên chính Mộ của nó thì gọi là Quỷ hô quái. Nếu Sơ truyền lâm Hành niên hoặc
thấy Hành niên thừa hung tướng thì quẻ ứng rất chính xác. như ngày Giáp mà quẻ
thấy Sơ truyền là Thân tác Quỷ gia Mùi địa bàn (Can Mộ). Hoặc Sơ truyền là Thân
gia Sửu tức là gia lên chính Mộ của nó, vì Sửu là Mộ của Thân kim. Quỷ hô là con
quỷ kêu gọi. Quỷ lâm Mộ tức là Quỷ vào mộ để kêu gọi bằng hữu cùng đi quấy
phá người ta. Thế nên chiêm gặp quỷ hô quái, người dù đang khỏe cũng sẽ bị bệnh.
Chiêm hỏi về bệnh ắt có ma quỷ làm thiệt hại. Việc chi cũng có sự ám hại, hoặc vì
liên lụy mà lâm tù ngục. Quỷ hô cũng có nghĩa là ma quỷ kêu gọi mình, ắt chẳng
khỏi đau ốm, họa hoạn suy vi, Mưu sự bất thành.
Tang môn quái: Phàm quẻ thấy Sơ truyền có thừa sao Tang môn lại lâm Can
Chi, Bản mệnh, hay Hành niên thì gọi là Tang môn quái. Tang môn là cái cửa tang,
cửa chôn cất, thế nên chiêm gặp nó mà hỏi về bệnh ắt chẳng khỏi chôn. Người
tráng kiện cũng sẽ suy yếu. như Sơ truyền thêm thừa Bạch hổ hay Tuế hổ cùng là
ác sát là quẻ rất nguy hại trong mọi việc.
Như Sơ truyền là Can mộ thừa giá sắc và hung tướng (Xà Hổ...) thì gọi là
Phần sát quái, cũng ứng như Tang môn quái (Phần tức là phần mộ).
Mộ môn khai cách: Phàm quẻ thấy Can mộ hay Chi mộ(3) thừa Đằng xà gia
Mão Dậu địa bàn lại lâm Hành niên hay Bản mệnh thì gọi là Mộ môn khai cách.
Thí dụ: ngày Nhâm Tuất, nguyệt tướng Tý, giờ Tị, tháng Chạp, Nam nhân 32 tuổi,
Hành niên lập tại Dậu địa bàn.
Sửu
Tý Dần Mão
Câu trận
Ngọ Sửu Tị Tý Thìn Chi mộ
Hợi Nhâm Ngọ Tuất Tị Đằng xà Dậu đ.b
Mộ môn khai cách Can mộ Hành niên
(Trùng thẩm)
Tuất Ngọ Sửu Thân Tị
Bạch hổ Tài Quan Phụ Chi Tuất
Chi Tuất
Mão đ.b Th.hậu C.trận H.vũ
Ngọ
Dậu Thân Mùi Can Nhâm
Thiên hậu
Ngày Nhâm thì Can mộ là Thìn, mà ngày Tuất thì Chi mộ cũng là Thìn. Vậy
quẻ này Thìn vừa là Can mộ vừa là Chi mộ thừa Đằng xà lâm Dậu địa bàn lại lâm
Hành niên cho nên gọi là Mộ môn khai cách. Khóa thể của quẻ là Trùng thẩm khóa
tất sự việc hệ vào người Nữ và tai họa từ bên trong khởi lên. Ngọ sinh Sửu, Sửu
sinh Thân, và Thân sinh Nhâm, ấy là Tam truyền đệ sinh cách, ứng điềm được tiến
cử. Sơ truyền Ngọ tác Thê tài nhưng mùa Đông nên Ngọ bị tử khí. Ngọ lại bị Hợi
địa bàn và Thiên hậu cùng khắc, ấy là hào Tài bị giáp khắc, cho nên người hỏi quẻ
bị bức bách về tiền tài hoặc có tiền mà không được tự do dùng, hoặc phải chịu
nhiều hao tán để lo vụ tiến cử, Mưu vọng công danh. Hào Thê tài bị giáp khắc lại
bị tử khí cũng ứng điềm vợ bị lâm bệnh, không sớm trị liệu ắt chết. Nếu vợ 18 tuổi
hoặc 30, 42,54 tuổi tất Hành niên lập tại Mão địa bàn có thừa Tuất là mộ của hào
Thê tài Ngọ và thừa Bạch hổ là sao tang thương, càng chắc là quẻ vợ chết. ấy là
Chân Mộ môn khai cách, mà sự chết ứng cho người vợ. Còn người chồng Hành
niên lập tại Dậu địa bàn có Thìn là Can mộ, Chi mộ thừa Đằng xà ắt cũng bị bệnh,
nhưng có thể cứu khỏi chết vì có Chi Tuất xung phá Thìn mộ, lại thừa Quý nhân là
cứu tinh, và mùa Đông thì Bản thân là Can Nhâm thủy được vượng tướng khí.
Mộ môn khai nghĩa là cửa mộ mở ra để chờ đón người chết vậy. Phàm Mộ
thần gia Mão Dậu thì gọi là Mộ môn khai, vì Mão Dậu thuộc về cửa nẻo (môn).
Mộ gặp cửa tức là cửa mộ. Quẻ động đến (lâm hành niên)tức là cửa mộ động, mà
động tức là mở ra vậy. như thấy Can mộ gia Mão là ngoại tang, bằng Chi mộ gia
Mão là nội tang. Nên cải táng, đổi chỗ chôn cất và tế thần mà trừ tai họa. như thấy
Can mộ gia Dậu là nội tang, bằng Chi mộ gia Dậu là ngoại tang, nên tế lễ quan tài
mà trừ tai họa.
Mộ môn khai cách ở ngày Mão Dậu thì sự ứng của quẻ thêm chắc chắn, nếu
thêm thấy Hành niên hoặc Sơ truyền thừa Tang môn, Điếu khách hoặc Tử thần(4),
Tử khí sát, càng chắc hẳn là có chôn người. Cứ xem ở Sơ truyền là Tặc hay Khắc,
vượng tướng hay Hưu-tù-tử, thuộc về loại thần nào, loại Mộ nào mà đoán là cái
tang ấy ứng cho ai trong thân quyến của vận nhân. Những điều đó phải rộng học
nơi yêu kiện tập và suy nghiệm cùng kinh nghiệm thì tự nhiên được sự quyết đoán.
Chú thích:
Đới ác sát: tức là có thừa hung thần như Nguyệt yểm, Hình vọng, Đại sát,
Kim thần, Du họa, Hiếu phục, Đại ác, Khâu, Huyệt sát...vvv..
Có thể tính Trường sinh theo Can ngày hay theo Sơ truyền. Thí dụ:ngày Giáp thì
Mùi là Can mộ và như Sơ truyền là Mùi gia Hợi gọi là gia Can trường sinh, vì can
Giáp thuộc mộc tất Trường sinh tại Hợi. Còn như thấy Sơ truyền Mùi gia Thân, ấy
là Sơ truyền tự gia lên trường sinh của nó, vì Mùi thổ trường sinh tại Thân.
Can mộ, Chi mộ: nói chung là Mộ thần (xem khóa 13).
Tử thần: tháng Giêng khởi tại Tị rồi tính thuận tới tháng 2 tại Ngọ, tháng 3 tại Mùi,
tháng 4 tại Thân...tháng Chạp tại Thìn.

BÀI KHÓA 58
LỆ ĐỨC KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Quí nhân lâm Mão hay lâm Dậu địa bàn thì gọi là
Lệ đức khóa, gồm có 4 cách sau đây:
Phàm Can dương thần, Can âm thần, Chi dương thần, Chi âm thần cả thẩy đều
đứng sau Quí nhân thì gọi là Vi phục cách.
Phàm Can dương thần, Can âm thần, Chi dương thần, Chi âm thần cả thảy đều
đứng truớc Quí nhân thì gọi là Sa đà cách.
Phàm Can dương thần, Chi dương thần đều đứng ở phía trước Quí nhân, còn Can
âm thần và Chi âm thần đều đứng ở phía sau Quí nhân thì gọi là Đắc cơ cách.
Phàm Can âm thần và Chi âm thần đều đứng trước Quí nhân, và Can dương thần
và Chi dương thần đều đứng sau Quí nhân thì gọi là Thất cơ cách.
Lời giải: Can dương thần là chữ trên của khóa Nhất, Can âm thần là chữ trên
của khóa Nhị, Chi dương thần là chữ trên của khóa Tam, Chi âm thần là chữ trên
của khóa Tứ. ở phía trước Quí nhân tất có thừa các thiên tướng Xà Tước Hợp Câu
Long, còn ở phía sau Quí nhân tất có thừa các thiên tướng Hổ Thường Vũ Âm
Hậu.
Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Hợi. (Hợi là giờ bàn đêm
tất phải dùng Dạ quí: an sao Quí nhân tại Dần thiên bàn).
Dậu Thân Tý Hợi Thân

Mão Tân Dậu Sửu Tý Can âm thần
Thiên không
Lệ đức khóa
Dần (Vi phục cách) Dậu Can dương thần
Quý nhân Ngọ Mão Tý Bạch hổ Can Tân
Tý Hợi
Sửu
Thái âm Huyền vũ Tuất
Thiên hậu
Chi dg thần Chi âm thần
Quẻ này có Quí nhân lâm Mão địa bàn, và Can dương thần, Can âm thần,
Chi dương thần, Chi âm thần là Dậu Thân Tý Hợi đều đứng ở phía sau Quí nhân
cho nên gọi là Vi phục cách.
Mẫu quẻ 2: ngày Canh Thân, nguyệt tướng Mão, giờ Tị.

Thìn Ngọ Thanh Long

Mão Can âm thần Tị Can dg thần Can Canh
Chi âm thần Chi dg thần Chi Thân
Ngọ Thìn Ngọ Thìn
Dần Mùi
Canh Ngọ Thân Ngọ
Sửu Lệ đức khóa
Quý nhân (Sa đà cách) Thân
Mão đ.b Ngọ Mão Tý
Quẻ này Quí nhân lâm Mão địa bàn, và Can dương thần, Can âm thần, Chi
dương thần, Chi âm thần là Ngọ Thìn Ngọ Thìn có thừa sao Thiên hợp, Thanh
long, ấy là cùng đứng phía trước Quí nhân, cho nên gọi là Sa đà cách.
Mẫu quẻ 3: Ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Dần, giờ Ngọ.
Sửu
Can dg thần Dần Mão Thìn
Chu tước
Can Bính
Chi dg thần Tý Sửu Dậu Tý Thân Tị
Chi Thìn Bính Sửu Thìn Tý
Hợi Lệ đức khóa
Quý nhân (Đắc cơ cách) Ngọ
Mão đ.b
Dậu Thân
Tuất Thái âm Huyền vũ Mùi
Can âm thần Chi âm thần
Quẻ này Quí nhân lâm Mão địa bàn. Can dương thần là Sửu thừa Chu tước
với Chi dương thần là Tý thừa Đằng xà cùng ở trước Quí nhân, còn Can âm thần là
Dậu thừa Thái âm với Chi âm thần thừa Huyền vũ cùng ở phía sau Quí nhân, cho
nên gọi là Đắc cơ cách.
Mẫu quẻ 4: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
Tuất (Hợp)
Dậu Hợi Tý
Can âm thần
Thân Ngọ Tuất Thìn Thân Sửu

Chi âm thần Giáp Ngọ Tý Thìn Dậu đ.b
Thanh long Quý nhân
Lệ đức khóa
Mùi (Thất cơ cách) Dần
Ngọ Mão Tý
Can dg thần Ngọ Thìn
Tị Mão
Can Giáp Bạch hổ Chi dg thần

Quẻ này Can âm thần với Chi âm thần là Tuất Thân cùng đứng trước Quí
nhân, còn Can dương thần với Chi dương thần là Ngọ Thìn cũng đứng phía sau
Quí nhân, cho nên gọi là Thất cơ cách.
Lý đoán Lệ Đức khóa
Lệ Đức nghĩa là gắng sức, khuyên cố gắng làm điều có đức. như đã luận ở
Long chiến khóa thì Mão Dậu là 2 chỗ âm với dương tụ tán, tiến thoái, hình với
đức tương tranh, chưa phân định hung cát. Sao Quí nhân là tượng quan nhân, gia
lâm đến đó tất ngôi vị bị động, mà động thì phải biến, nhưng ở chỗ chưa định lành
hay dữ, muốn biến ra tốt tất phải cố gắng làm điều phúc đức, cho nên gọi là Lệ
Đức.
Lại luận như sau: Quí nhân là sao chúa tể, trên trời là Thiên tinh đại đế, toàn
trị thiên thần, ở thế gian là bậc công khanh, quan quí. Quí nhân lâm Mão Dậu là
hai cái cửa của âm dương diêu động bất định, tức như có sự phán xét của đại đế,
tức như đại quan đến cửa công xét sử phạt người hung ác hay thưởng người có
đức, cho nên gọi là Lệ đức.
Lệ Đức khóa có lời tượng: Quan chức cải động. Sự sự đổi thay, bất an. Đại
quan lên chức, tiểu lại xuống ngôi. Thường dân thì bản thân cùng gia trạch đều
chẳng yên.
Lệ đức khóa là quẻ biến động phản phúc, thay đổi, không quyết định. Cũng
gọi là quẻ thợ rành mài ngọc, có tượng là lấy cây đẩy xe (quẻ Trạch Lôi tùy).
Phàm là Vi phục cách và Đắc cơ cách thì ứng điềm tốt cho bậc quân tử ở
ngôi cao, mà không hay cho hàng tiểu nhân ở chỗ thấp, có tượng là quan hệ nơi tr-
ợng phu mà mất tiểu tử, thuận theo mà có cầu ắt được lợi nơi chính chắn (quẻ
Trạch Lôi tùy-Lục tam).
Phàm là Sa đà cách và Thất cơ cách thì ứng điềm tiểu nhân hưng khởi, quân
tử thoái thời. Có tượng là hệ nơi tiểu tử mà mất trợng phu, nếu nhỏ mà ở ngôi lớn
thì thật là điều nguy hại (quẻ Trạch Lôi tùy-Lục nhị).
Vi phục cách có nghĩa là việc làm phận sự một cách tinh vi, ý nói là người
quân tử được thời thuận tiện, dẫn đầu cả bọn để tiến đến chỗ vi diệu, cả thảy đều
phải tùy theo người quân tử (bởi Can Chi âm dương thần đều đứng ở phía sau Quí
nhân). Tuy quân tử thắng thời, tiểu nhân thất vận, nhưng tiểu nhân không có hại
chi lắm, vì người quân tử bao giờ cũng làm việc chính đáng và chỉ dạy người điều
phải, chớ không nhân vì được thắng lợi mà hiếp bức. Bởi vậy có câu: quân tử
thắng tiểu nhân an. Vi phục cách sự thể qua loa mà chậm, Mưu tính việc lớn thì
thành, việc nhỏ ắt không nên được.
Sa đà cách có nghĩa là sa ngã, vấp té, gặp phải sự ngăn bức, ý nói là người
quân tử không gặp thời may cùng cảnh tốt, vận phải bị ngưng trệ. Sở dĩ nói như
thế là bởi 4 vị Can Chi âm dương thần đều đứng ở phía trước Quí nhân, tức không
chịu người quân tử dẫn dắt, tức là có một bọn lấn lớt đơng đầu cho nên người quân
tử không thi hành được đạo lý mà phải thủ thân. ấy là quẻ tiểu nhân thăng tước, mà
quân tử bất an. Bởi vậy có câu: Tiểu nhân thắng, quân tử thoái nan. Sa đà cách có
một sự thể qua loa mà chậm, tính việc nhỏ thì thành, Mưu việc lớn bất đạt.
Đắc cơ cách là quẻ được gặp thời cơ, ý nói người quân tử gặp thuận cảnh để
tiến thắng, để sử dụng tài trí của mình. Sở dĩ nói như thế bởi ở Đắc cơ cách thì Can
Chi dương thần hai vị đứng ở trước Quí nhân, còn Can Chi âm thần hai vị đứng
sau Quí nhân, ấy là Dương khí ở trước mà Âm khí ở sau. Quí nhân tức người quân
tử bao giờ cũng thi hành Dương đạo (chính) nên tiến tới chỗ gặp Dương là phù hợp
với tâm tính và thời vận. Đây là quẻ người quân tử được thời mà tiểu nhân mất thế.
Thất cơ cách là quẻ mất thời cơ, gặp thời suy, vận bĩ, ý nói là người quân tử
thất thời nên phải thoái lui lại để tu đức cho hợp với đạo âm dương. Sở dĩ nói như
thế là bởi ở Thất cơ cách thì hai vị Can Chi âm thần đứng trước Quí nhân, còn hai
vị Can Chi dương thần đứng sau Quí nhân, ấy là âm khí ở trước mà dương khí ở
sau. Người quân tử bao giờ cũng tránh âm đạo (tà) cho nên không tiến tới, và bao
giờ cũng hớng về dương đạo (chính) cho gặp dương. Với ý lý ấy cho nên Thất cơ
cách gọi là quẻ người quân tử xuống ngôi mà kẻ tiểu nhân lại lên chức.
Đắc cơ cách, quân tử tiến thắng mà tiểu nhân thoái lui nên đời được may
mắn, vì người quân tử thắng thì lo làm lợi ích cho đời và tiểu nhân không có thế
lực làm quấy nên nó cũng khỏi họa.
ở Thất cơ cách tuy quân tử phải thoái mà tiểu nhân thắng, song tiểu nhân thất
đức nên trước thắng mà sau mang họa, bởi làm việc bất minh (theo âm), còn quân
tử thoái nhưng vẫn thoái theo minh chính (theo dương) nên không bị hại. Với cách
này không lợi cho đời.
Suy theo sự lý 4 cách của Lệ đức khóa, ta thấy rằng dù ở lúc thịnh hay suy
mà không tu đức cũng sẽ nguy, bằng biết tu đức ắt vô hại. Vì trời đất không ngoài
lý Âm Dương. Người ta gọi Lệ đức tức là khuyên gắng ăn ở cho có phúc đức.
Người theo dương đạo là con dường sáng suốt, ngay chính cuối cùng sẽ được phúc
đức. Còn người theo âm đạo là con dường tà vạy, u tối cuối cùng sẽ họa hại.
Tóm lại, 4 cách Lệ đức khóa ứng cho 2 bậc quan lớn nhỏ như sau:
Vi phục cách thì đại quan lên chức mà tiểu nhân xuống ngôi.
Sa đà cách thì tiểu lại lên chức mà đại quan xuống ngôi.
Đắc cơ cách thì đại quan đắc vị mà tiểu nhân mất thế.
Thất cơ cách thì đại quan thất thế mà tiểu nhân đắc vị.
Riêng người thường dân dù chiêm gặp cách nào cũng chẳng hay, thân thể bất
định, nhà cửa đổi dời. Nên cúng tạ Thần hoàng bản thổ mới yên, vì luận về cõi âm
thì Quí nhân thuộc thổ là vị thần cai trị một lân ấp tức là Thần hoàng bản thổ vậy.
Lại luận như sau: tuy chỉ lấy hai bậc quan lớn và nhỏ mà nói, nhưng Lệ đức khóa
cũng ứng vào hai hạng người kể cả quan dân là: hạng người có đức và hạng người
thất đức, cũng gọi là quân tử và tiểu nhân. Quân tử lúc chưa được thời thì thủ phận,
còn lúc được thời thì thi ân, bố đức mà tiến lên, vì thế nên gặp quẻ Sa đà hay Thất
cơ cũng chẳng hại, gặp quẻ Vi phục hay Đắc cơ ắt lợi mình mà cũng lợi người.
Còn tiểu nhân lúc chưa được thời mà sấn bước cho nên chẳng khỏi họa, lúc gặp
thời tất hoành hành (làm ngang) mà không biết thi ân, bố đức, lại cậy thế làm sự
bất nhân, bất nhẫn, bất nghĩa, ai cũng chẳng a, rồi sớm muộn gì cũng không khỏi
họa. Bởi thế nên chiêm gặp Lệ đức khóa, dầu là cách nào người tiểu nhân cũng khó
được tốt lành.
Ngoài 4 cách chính, còn có những quẻ hệ thuộc sau đây (nh ta đã biết Can
Chi âm dương thần có 4 vị là 2 âm và 2 dương):
- Nếu thấy 2 dương 1 âm ở trước Quí nhân và 1 âm ở sau, hoặc 1 dương ở trước
và 2 âm 1 dương ở sau thì quân tử tiến mà tiểu nhân thoái. Trái lại, nếu thấy 2 âm 1
dương ở trước và 1 dương ở sau Quí nhân, hoặc 1 âm ở trước và 2 dương 1 âm ở
sau Quí nhân thì quân tử thoái mà tiểu nhân tiến. ấy là vì quân tử theo chỗ nhiều
dương và tránh chỗ có nhiều âm, còn tiểu nhân thì theo chỗ có nhiều âm và tránh
chỗ có nhiều dương.
- Lại có quẻ rất tương đơng là 1 âm 1 dương ở trước và 1 âm 1 dương ở sau.
Vậy thấy Can dương thần ở trước thì quân tử có thể tiến, bằng Can dương thần ở
sau thì quân tử thoái. Bởi Can thuộc phái dương còn Chi thuộc phái âm, vậy Can
dương thần là dương của phái dương, tất phải trọng đại hơn Chi dương thần là
dương của phái âm.

BÀI KHÓA 59
BÀN CHÂU KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền và những tên của Năm Tháng Ngày
Giờ hiện đang chiêm quẻ, cả thảy 7 chữ đều góp mặt đủ trong bốn chữ trên của Tứ
khóa thì gọi là Bàn châu khóa.
Nếu chỉ thấy những tên của Năm Tháng Ngày Giờ góp mặt đủ trong 4 chữ
trên của Tứ khóa, hoặc góp mặt đủ trong 3 chữ của Tam truyền thì gọi là Thiên
tâm cách.
Nếu chỉ thấy 3 chữ của Tam truyền góp mặt đủ trong 4 chữ trên của Tứ khóa
thì gọi là Hồi hoàn cách.
Mẫu quẻ: Năm Thìn, tháng Mùi, ngày Canh Ngọ, nguyệt tướng Ngọ, giờ
Mùi.
Tị
Thìn Ngọ Mùi Can Canh
Chi Ngọ
Mùi Ngọ Thìn Tị
Mão Canh Mùi Tị Thìn Thân
Bàn châu khóa
Dần (Cao thỉ cách) Dậu
Ngọ Thìn Tị
Sửu Tý Hợi Tuất
Quẻ này chiêm nhằm Năm Thìn, tháng Mùi, ngày Ngọ, giờ Mùi và Tam
truyền là Ngọ Thìn Tị, cả 7 chữ đều góp mặt không ngoài 4 chữ trên của Tứ khóa
là Mùi Ngọ Thìn Tị, cho nên gọi là Bàn châu khóa.
Mẫu quẻ 2: Năm Dần, tháng 7(Thân), ngày Tân Tị, nguyệt tướng Tị, giờ Tị.
Chi Tị Tị Ngọ Mùi Thân
Tuất Tuất Tị Tị
Thìn Tân Tuất Tị Tị Dậu
Thiên tâm cách
Mão (Phục ngâm tự tín) Tuất Can Tân
Tị Thân Dần

Quẻ này chiêm nhằm năm Dần, tháng Thân, ngày Tị và giờ Tị. Bốn chữ Dần
Thân Tị Tị đều góp mặt đủ trong 3 chữ của Tam truyền Tị Thân Dần cho nên gọi là
Thiên tâm cách.
Mẫu quẻ 3: năm Thìn, tháng 5(Ngọ), ngày Mậu Tý, nguyệt tướng Mùi, giờ
Tý.
Can Mậu Tý Sửu Dần Mão
Tý Mùi Mùi Dần

Hợi Mậu Tý Tý Mùi Thìn
Hồi hoàn cách
Tuất (Trùng thẩm cách) Tị
Tý Mùi Dần
Mùi
Dậu Thân Ngọ
Chi Tý
Tam truyền của quẻ này là Tý Dần Mùi góp mặt đủ nội trong 4 chữ trên của
Tứ khóa là Tý Mùi Mùi Dần, cho nên gọi là Bồi hoàn cách.(Năm Thìn, tháng Ngọ
không góp mặt ở Tứ khóa, không gọi là Bàn châu khóa).
Lý đoán Bàn châu khóa
Bàn châu nghĩa là ngọc trong mâm, có ý nói là sự việc không ra khỏi ranh
giới, ví như ngọc trong mâm dù làm cách nào cũng ở trong mâm. Năm Tháng
Ngày Giờ Sơ Trung Mạt tất cả 7 chữ đều không lọt ra ngoài 4 chữ trên của Tứ
khóa, không khác chi ngọc lăn trong vòng mâm cho nên gọi là Bàn châu khóa.
Bàn châu khóa có lời tượng: 7 chỗ gom vào 4 nơi, thật là một việc dị
thường. Sự thể không thoát xuất ra ngoài vòng, cho nên quẻ tốt thì hẳn phúc lợi
phải đến, quẻ xấu thì tai ương ắt chẳng rời xa. Đạo tặc còn trong biểu cảnh. Người
đi ắt quay về. Mưu tính những việc có tính kết hợp thì dễ thành, bằng có tính cách
giải ly, phóng thích thì bất đạt. Đại khái chiêm việc tốt ắt thành tựu tốt, bằng chiêm
việc xấu ắt sự xấu đến nơi, như bệnh hoạn, quan tụng, sinh sản, ưu lo, sầu não...đều
là oan khiên, không được may mắn.
Bàn Châu khóa là quẻ con Phượng bay lợn núi Đan sơn (bay quanh núi).
Cũng gọi là quẻ con dê đực húc quanh bờ rào, có tượng là trước cong mà sau thuận
(quẻ Lôi Thiên đại tráng).
Phàm Bàn Châu khóa mà có lẫn các khóa tốt như Long đức khóa, Thời Thái
khóa, Hanh thông khóa...hoặc thấy Can và Sơ truyền được vượng tướng khí thừa
cát thần như Can lộc, Tứ đức, phúc tinh, Chi hợp hay Nghi thần...và thừa cát tướng
như Quí nhân, Thiên hợp, Thanh long, Thái thường...là quẻ có lợi lớn chẳng sai,
được lời tượng là chín chắn tốt (quẻ Đại tráng-Cửu nhị).
Phàm Bàn Châu khóa mà có lẫn hung khóa như Nhị phiền khóa, Thiên họa
khóa, Tai ách khóa, Ương cữu khóa, Quỷ mộ khóa...hoặc thấy Can và Sơ truyền bị
Hưu-tù-tử khí thừa hung thần như Đại sát, Nguyệt yểm, Phục ơng, Tử thần...và
thừa hung tướng như Xà, Hổ, Câu...là quẻ bị đại họa chẳng thoát, có tượng là tiểu

nhân dùng sức mạnh, quân tử dùng sự khôn, chính vững mà dữ tợn (nguy), như dê
đực húc vào rào bị mắc kẹt sừng (quẻ Đại tráng-Cửu tam).
Phàm là Bàn Châu khóa mà trong Tứ khóa chỉ thấy có hai hay ba khóa khác
nhau thì ta nên thủ cựu, giữ nền gốc cũ mà thi hành sự việc chính của mình trong
vòng phận sự thì thật là tốt lắm vậy.
Thiên Tâm cách và Hồi hoàn cách là phân thể của Bàn Châu khóa. Thiên
Tâm nghĩa là lòng trời, bởi Năm Tháng Ngày Giờ đều góp mặt trên Tứ khóa hoặc
ở trong vòng Tam truyền, là một việc ngẫu nhiên rất khó có, dờng như lòng trời
(Thiên tâm) muốn vậy, cho nên gọi là Thiên Tâm cách. Lại luận rằng Năm Tháng
Ngày Giờ đều ở trong vòng Tam truyền, vì Tam truyền cũng như Thiên tâm, chính
nó là trung tâm của quẻ do thiên thời ứng hiện cái kết quả qui chung cho mỗi sự
việc vậy. Còn Hồi hoàn cách nghĩa là hoàn lại chỗ trước kia, hoàn lại nơi cũ, vì
khởi đầu phải do Tứ khóa mới lấy ra Tam truyền, nhưng khi lấy xong ngó lại thấy
Tam truyền vẫn là những chữ trên của Tứ khóa không khác, vậy nên nói là Hồi
hoàn cách.
Thiên Tâm cách chuyên ứng những việc xa vời, to tát, lạ thường ít có được.
Nếu can cầu đến việc triều đình (Chính phủ), việc công chính ắt thành tựu. như Sơ
truyền là tên của Năm, Trung Mạt là tên của Tháng, Ngày thì gọi là quẻ Di viễn
tựu cận, việc xa vời lại thành gần, chậm hóa mau, hoãn hóa gấp, việc đến trước
thời độ bình thường của nó. Hoặc như có lẫn Trảm quan khóa, Can Chi thừa Long,
Hợp, Sơ truyền là tên của Giờ chiêm quẻ và Trung Mạt bị Tuần không thì gọi là
Tầm viễn tựu cận, tức là tìm xa được gần. như đi xa tìm người chẳng thấy (vì
Trung Mạt bị Tuần không) nhưng khi về gần lại gặp (vì Giờ hiện tại tác Sơ truyền).
Hoặc như quẻ có lẫn Mão Tinh âm nhật là điềm ẩn dấu bất động. Hoặc như Sơ
truyền là tên của Năm lại gia Tuất địa bàn, hay Sơ truyền là Tuất gia lên cung Năm
địa bàn thì gọi là quẻ Trùng âm, điềm Nữ nhân lâm nạn. Hoặc như Sơ truyền là tên
của Tháng lại gia lên Thìn địa bàn, hay Sơ truyền là Thìn gia lên cung Tháng địa
bàn thì gọi là quẻ Trùng dương, điềm tai họa về Nam nhân. Hoặc như Sơ truyền
Tuất hay tên của Năm gia lên cung Tháng địa bàn thì gọi là quẻ Âm phúc dương
(âm úp lên dương) thì tai họa bên trong. Hoặc như thấy Sơ truyền là Thìn hay tên
của Tháng gia lên cung Năm địa bàn thì gọi là quẻ Dương phúc âm (dương úp lên
âm) thì đại họa từ bên ngoài đến. Tóm lại ở Thiên Tâm cách, dầu thấy Trùng âm,
Trùng dương, âm phúc dương, Dương phúc âm đều là quẻ rất xấu, tuy Bản mệnh,
Hành niên hay Trung Mạt có tốt đi nữa cũng không dễ gì khỏi tai họa.
Hồi hoàn cách cũng ứng như Bàn châu khóa: Chiêm hỏi sự tốt ắt kết quả tốt,
chiêm hỏi sự xấu chẳng khỏi xấu, Mưu vọng đắc thành, nhưng các việc có tính
cách giải ly, đoạn cách thì bất đạt.
Chú thích:
Nghi thần: ngày Giáp thì Nghi thần an tại Ngọ thiên bàn, ngày Ất tại Tị, ngày
Bính tại Thìn, ngày Đinh tại Mão, ngày Mậu tại Dần, ngày Kỷ tại Sửu, ngày Canh
tại Mùi, ngày Tân tại Thân, ngày Nhâm tại Dậu, ngày Quí tại Tuất.

BÀI KHÓA 60
TOÀN CỤC KHÓA
Thiệu quẻ: Toàn cục khóa có tất cả 5 cách sau đây:

Phàm Tam truyền có đủ 3 chữ Thân Tý Thìn tức Thủy cục thì gọi là Nhuận hạ
cách. Có đủ 3 chữ Hợi Tý Sửu thì gọi là Thủy cục nhất phương.
Phàm Tam truyền có đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất tức Hỏa cục thì gọi là Viêm thượng
cách. Có đủ 3 chữ Tị Ngọ Mùi thì gọi là Hỏa cục nhất phương.
Phàm Tam truyền có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi tức Mộc cục thì gọi là Khúc trực
cách. Có đủ 3 chữ Dần Mão Thìn thì gọi là Mộc cục nhất phương.
Phàm Tam truyền có đủ 3 chữ Tị Dậu Sửu tức Kim cục thì gọi là Tòng cách cách.
Có đủ 3 chữ Thân Dậu Tuất thì gọi là Kim cục nhất phương.
Phàm Tam truyền không ngoài 4 chữ Thìn Tuất Sửu Mùi tức Thổ cục thì gọi là Giá
sắc cách.
Mẫu quẻ 1: Ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
Sửu Dần Mão Thìn Chi Thân
Tuất Ngọ Thìn Tý

Tý Giáp Tuất Thân Thìn Tị
Nhuận hạ cách
Hợi (Thiệp tặc cách) Ngọ
Tý Thân Thìn
Quẻ này Tam truyền có đủ 3 chữ Thân Tý Thìn tức Thủy cục cho nên gọi là
Nhuận hạ cách.
Mẫu quẻ 2: Ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Tý, giờ Thìn.
Chi Ngọ
Sửu Mão Thìn
Dần
Mùi Mão Dần Hợi
Tý Nhâm Mùi Ngọ Dần Tị
Viêm thượng cách
Hợi (Trùng thẩm khóa) Ngọ
Tuất Ngọ Dần
Tuất Dậu Thân Mùi Can Nhâm

Quẻ này Tam truyền có đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất, tức Hỏa cục cho nên gọi là
Viêm thượng cách, thuộc về Toàn cục khóa.
Mẫu quẻ3: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
Chi Ngọ
Dậu Hợi Tý
Tuất
Mão Mùi Tuất Dần
Thân Nhâm Mão Ngọ Tuất Sửu
Khúc trực cách
Mùi (Trùng thẩm khóa) Dần
Mùi Hợi Mão
Ngọ Tị Thìn Mão Can Nhâm
Quẻ này Tam truyền có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi tức Mộc cục, cho nên gọi là
Khúc trực cách, thuộc về Toàn cục khóa.
Mẫu quẻ 4: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Dần, giờ Ngọ.
Tí Thân Dậu Tị
Can Ất Tý Ất Tý Sửu Dậu Tị
Tòng cách cách
Hợi (Nguyên thủ khoá) Ngọ
Tị Sửu Dậu
Dậu
Tuất Thân Mùi
Chi Sửu
Quẻ này có đủ 3 chữ Tị Dậu Sửu tức Kim cục cho nên gọi là Tòng cách cách,
thuộc về Toàn cục khóa.
Mẫu quẻ 5: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Hợi, giờ Dần.
Chi Tị Dần Mão Thìn Tị
Sửu Tuất Dần Hợi

Can Ất Sửu Ất Sửu Tị Dần Ngọ
Giá sắc cách
Tý (Trùng thẩm) Mùi
Sửu Tuất Mùi
Can Giáp
Chi Dần

Quẻ này Tam truyền Sửu Tuất Mùi, không ngoài Tứ quí cho nên gọi là Giá
sắc cách, thuộc về Toàn cục khóa.
Lý đoán Toàn cục khóa
Toàn cục nghĩa là trọn một cuộc, một vòng luân hồi, một kiếp sống. Như một
cái nhân (hột) từ trong đất nảy mầm lên và lớn mãi cho đến lúc đơm bông trổ trái,
rồi lần lần già cỗi đến khô mục thành phân đất, như vậy gọi là Toàn cục. Toàn cục
có 3 thời kỳ chính yếu: lúc mới nảy sinh mà trong quẻ gọi là Trường sinh, lúc thịnh
vượng mà trong quẻ gọi là Đế vượng, và lúc chết mục thành đất mà trong quẻ gọi
là Mộ. Vậy nên trong quẻ có đủ 3 thời kỳ: Trường sinh, Đế vượng, Mộ thì gọi là
Toàn cục khóa.
Sở dĩ nói Thân Tý Thìn là Thủy cục vì tính theo trường sinh cục tất loại Thủy
thì Trường sinh tại Thân, Đế vượng tại Tý, và Mộ tại Thìn, Và Tam truyền có đủ 3
chỗ chính yếu của loại thủy đó cho nên gọi là Toàn cục khóa. Lại nói Hợi Tý Sửu
cũng là thủy cục vì đó là tên 3 Tháng của trọn một mùa Đông là mùa thuộc Thủy
vậy. Hợi là Mạnh thủy thuộc Tháng 10, Tý là Trọng thủy thuộc Tháng 11, và Sửu
là Quí Thủy thuộc Tháng Chạp. Có cả Mạnh Trọng Quí của trọn cả một mùa Đông
nên nói là Thủy cục, hoặc cũng nói là Thủy cục nhất phương, bởi vì Hợi Tý Sửu
cùng thuộc về một đại phương Bắc, mà phương Bắc cũng thuộc Thủy. Tương tự
thì Hỏa cục, Mộc cục và Kim cục đều được luận như vậy.
Sở dĩ nói Dần Ngọ Tuất là Hỏa cục vì tính theo bài Trường sinh cục tất loại
Hỏa thì Trường sinh tại Dần, Đế vượng tại Ngọ, Mộ tại Tuất. Và Tam truyền có đủ
3 chỗ chính yếu của loại Hỏa đó cho nên gọi là Toàn cục khóa. Lại nói Tị Ngọ Mùi
cũng là Hỏa cục, vì đó là tên của 3 tháng trọn một mùa Hạ là mùa thuộc Hỏa vậy.
Tị gọi là Mạnh Hỏa thuộc tháng 4, Ngọ gọi là Trọng Hỏa thuộc tháng 5, Mùi gọi là
Quý Hỏa thuộc tháng 6. Có cả Mạnh Trọng Quý của cả trọn một mùa Hạ Hỏa nên
nói là Hỏa cục, hoặc cũng nói là Hỏa cục nhất phương, bởi Tị Ngọ Mùi đồng thuộc
về một đại phương Nam. Phương Nam cũng thuộc Hỏa.
Sở dĩ nói Hợi Mão Mùi là Mộc cục vì tính theo bài Trường sinh cục tất loại
Mộc thì Trường sinh tại Hợi, Đế vượng tại Mão và Mộ tại Mùi. Và Tam truyền có
đủ 3 chỗ chính yếu của loại Mộc đó cho nên gọi là Toàn cục khóa. Lại nói Dần
Mão Thìn cũng là Mộc cục, vì đó là tên của 3 tháng trọn một mùa Xuân là mùa
thuộc Mộc vậy. Dần gọi là Mạnh Mộc thuộc tháng Giêng, Mão gọi là Trọng Mộc
thuộc tháng 2, Thìn gọi là Quý Mộc thuộc tháng 3. Có đủ cả Mạnh Trọng Quý của
trọn một mùa Xuân mộc cho nên nói Mộc cục, hoặc cũng nói là Mộc cục nhất
phương, bởi Dần Mão Thìn đồng thuộc về một đại phương Đông. Phương Đông
cũng thuộc Mộc.
Sở dĩ nói Tị Dậu sửu là Kim cục vì tính theo bài Trường sinh cục tất loài Kim
thì Trường sinh tại Tị, Đế vượng tại Dậu, và Mộ tại Sửu. Và Tam truyền có đủ 3
chỗ chính yếu của loại Kim đó cho nên gọi là Toàn cục khóa. Lại nói Thân Dậu
Tuất cũng là Kim cục, vì đó là tên của 3 tháng trọn một mùa Thu là mùa thuộc
Kim vậy. Thân gọi là Mạnh Kim thuộc tháng 7, Dậu gọi là Trọng Kim thuộc tháng
8, Tuất gọi là Quý Kim thuộc tháng 9. Có đủ cả Mạnh Trọng Quý của trọn một
mùa Thu kim cho nên nói là Kim cục, hoặc cũng nói là Kim cục nhất phương, bởi
Thân Dậu Tuất đồng thuộc về một đại phương Tây. Phương Tây cũng thuộc Kim.

Sở dĩ nói Tam truyền không ngoài 4 chữ Thìn Tuất Sửu Mùi thì gọi là Thổ
cục, vì Thìn Tuất Sửu Mùi gọi chung là Tứ Quí, toàn thuộc Thổ. như luận về
Trường sinh cục thì loại Thổ cũng tính như loại Thủy, tức Trường sinh tại Thân,
Đế vượng tại Tý và Mộ tại Thìn. Bởi Thủy với Thổ là nước với đất vốn ở chung
nhau. Đào xuống đất thì có nước, hiệp nhau mà làm ra một ảnh hưởng. Vì vậy nên
Thủy với Thổ cùng một Trường sinh. Phàm một quẻ chiêm nhằm ngày Mậu Kỷ thì
Thổ cục được chính xác hơn hết, vì Mậu Kỷ đều thuộc thổ.
Thủy cục gọi là Nhuận hạ cách vì thủy là nước có tính nhuận hạ, nghĩa là
thấm xuống, chảy xuống chỗ dưới thấp(hạ). Hỏa cục gọi là Viêm thượng cách vì
Hỏa là lửa vốn nóng nhẹ có tính viêm thượng nghĩa là hơi nóng bay lên trên. Mộc
cục gọi là Khúc trực cách vì Mộc là cây nên bao giờ cũng có khúc có trực, nghĩa là
có chỗ cong chỗ ngay. Kim cục gọi là Tòng cách cách vì Kim là các loại vàng, sắt,
chì, than, kẽm...vốn có tính tòng và cách, nghĩa là tùy theo mà thay đổi. Lý ấy là
sao? bởi loại Kim hễ bị đốt thì nó chảy, tức là tùy theo (Tòng) và đã chảy tất phải
thay hình đổi dạng (Cách). Thổ cục gọi là Giá sắc cách vì Thổ là đất ứng vào vụ
nông tang, đất để trồng trọt, cày cấy. Giá sắc nghĩa là cày cấy.
Phàm Toàn cục khóa mà Tam truyền là 3 chữ Tam hợp, tức Thân Tý Thìn,
Dần Ngọ Tuất, Hợi Mão Mùi, Tị Dậu Sửu thì gọi là Toàn cục dị phương. Còn như
Tam truyền có đủ 3 chữ Dần Mão Thìn, Tị Ngọ Mùi, Thân Dậu Tuất, Hợi Tý Sửu
thì gọi là Toàn cục nhất phương. Toàn cục dị phương là Tam truyền ở khác
phương mà họp thành một cuộc, như Thân ở Tây Nam, Tý ở chính Bắc, Thìn ở
Đông Nam, 3 phương khác nhau mà hợp thành một cuộc. Còn Toàn cục nhất
phương là 3 chữ ở cùng một đại phương mà hợp nhau lại thành một cuộc tại Tam
truyền, như Dần Mão Thìn đều thuộc về một đại phương Đông, lại ở cung liền
nhau. Nhưng nên nhớ Toàn cục Dị phương mới thuộc về thể chính của bài Toàn
cục khóa này, còn Toàn cục nhất phương vẫn có tính cách của Toàn cục dị phương,
song cái chính thể của nó thuộc về Liên châu khóa. Vậy nên lý đoán chỉ luận cho
Toàn cục dị phương, tức Toàn cục Tam hợp mà thôi.
Toàn cục khóa có lời tượng: Ba phương hợp lại thành một cuộc, sự tốt ắt
nên mà điềm hung cũng khó thoát. Như quẻ tốt là điềm tôn trưởng được ân huệ,
vinh hoa phú túc, còn thường dân thì được tiền tài cùng sự vui mừng. Phàm chiêm
hỏi Mưu vọng ắt thành, hôn nhân ắt tựu, sự việc chi cũng vậy, hễ kết thì dễ, chứ
giải thì khó.
Toàn cục khóa là quẻ đồng một loại hân hoan hội hợp, cũng gọi là quẻ rồng
ẩn hang to, có tượng là chứa nhỏ lâu rồi thành lớn (quẻ Sơn Thiên Đại súc).
Phàm Toàn cục khóa, như cầu tiền tài mà thấy Tam truyền tác Tài cục hoặc
có hào Tài, là quẻ cầu chắc được. Như Can với Sơ tương sinh và vượng tướng khí,
thừa cát thần là quẻ rất tốt, điềm được người tiến dẫn. Các quẻ như vậy đồng có
tượng là: Dường trời thông suốt lắm thay. Nếu cầu quan mà thấy Tam truyền tác
Quan cục hoặc có hào Quan thì chắc được quan chức (quẻ Sơn Thiên đại súc-
Thượng Cửu).
Toàn cục khóa mà Sơ truyền và Can bị hưu tù tử khí thừa Can hại, Chi hại,
hoặc Tam truyền tác Thủy cục Tam hợp nghịch (Tý Thân Thìn, Thân Thìn Tý,
Thìn Tý Thân) tức như thuyền đi dưới nước ngược, gặp nghịch cảnh, Mưu tính sự
chi cũng bị trì trệ. Hoặc Tam truyền là Hỏa cục tác Quỷ cục là điềm bị hoạn nạn vì
lửa, hoặc Tam truyền là Kim cục thừa Huyết chi, Huyết kỵ là quẻ có lưu huyết nơi
chiến trận. Hoặc Tam truyền là Thổ cục thừa Bạch hổ, nếu chiêm kiện tụng ắt bị tù
hình, chiêm bệnh ắt chết. Các cách trong đoạn này đều có tượng là: xe sút nhíp
(quẻ Sơn Thiên Đại súc-Cửu nhị).
Phàm Toàn cục khóa mà Tam truyền là Tam hợp thuận(1) thì sự thể được tự
nhiên theo chiều xuôi, bằng Tam truyền là Tam hợp nghịch(2) thì sự thể nghịch
loạn không được tự nhiên.
Phàm Tam truyền là Tam hợp thuận tác Nhuận hạ cách thì ứng điềm hòa
thuận, bằng tác Viêm thượng cách thì sự ứng phát đạt, bằng tác Khúc trực cách là
điềm đang cong xấu mà hóa ra ngay tốt, bằng tác Tòng cách cách thì ứng điềm bỏ
cái cũ xấu mà làm nên được cái mới tốt hơn, điềm cải hóa cùng chế biến trở nên
hay.
Như trong Tam truyền có một truyền cùng với Can thượng thần hay Chi
thượng thần tác Lục hợp thì gọi là Tam lục tương hỗ là quẻ rất tốt, danh lợi toàn
hảo, Mưu cầu kết quả, nếu có thừa Thiên hợp càng ứng chắc được sự thành hợp.
Còn trái lại trong Tam truyền có một truyền cùng với Can Chi thượng thần tác
Tam hình hoặc Lục xung, Lục hại, Lục phá thì gọi là Hợp trung phạm sát cách(3)
là quẻ ngoài mặt vui tơi, thuận thảo mà trong lòng thầm tính hại nhau, trong nụ cời
có gươm đao, trong mật ngọt có chất độc giết người.
Luận riêng từng cách
Nhuận hạ cách: tức Thủy cục, bản tính của nó là thấm xuống dưới cho nên sự
tốt xấu đều ứng vào hàng Tị hạ. Là nước nên sự thể của nó chậm chạp, xa xôi, lâu
dài mà trọn chẳng tịnh. Sự ứng của nó là các vụ thuyền chèo, sông ngòi, chài lưới,
tôm cá, cua rùa...những vật có liên quan đến nước. Lại ứng những điều khẩu thiệt
hệ trọng, cầu quan tước khó thành, thưa kiện dây da mà có hại cho hàng ty hạ.
Chiêm bệnh tất nặng, do thủy thần làm hại. Thai dựng sinh gái vì Thủy thuộc âm.
Chiêm thiên thời ắt có mưa trễ, nếu Sơ truyền vượng tướng khí càng chắc có ma.
Chiêm gia trạch tuy chẳng phải điềm hung, nhưng không phấn phát. Chiêm văn thơ
chẳng may vì Chu tước Hỏa chủ sự văn thơ đã bị Thủy cục khắc. như Tam truyền
tác Tam hợp thuận là điềm hòa thuận, vui vẻ. Bằng Tam hợp nghịch là điềm bị sai
nghịch mà rất diên trì. như Sơ truyền là Tý thừa Thiên hậu hay Thiên hợp tất có sự
dâm dật, sầu bi, thừa Huyền vũ tất có trộm đạo. Trong Thủy cục có Thìn là Mộ lại
là đại hung thần chuyên là ra bệnh hoạn, quan tụng thế nên hỏi bệnh hoặc chiêm
thưa kiện ắt sẽ nguy hại to, nên cúng tạ Thủy thần(4) thì yên. Ngày Canh Tân tất
Thủy cục tác Tử tôn thoát Can là điềm chẳng hay. Mùa Đông, mùa Thu thì Thủy
cục vượng tướng khí, tốt cho bọn trẻ mà không hay cho người già. Mùa Xuân, mùa
Hạ cùng Tứ quí thì Thủy cục bị Hưu-tù-tử khí ắt thuận cho tuổi già mà bất lợi cho
bọn trẻ. Phàm Nhuận hạ cách có lẫn Tam kỳ khóa, Lục nghi khóa thì giải được
điều xấu của quẻ. như hàng tôn trưởng, bậc trí thức gặp Nhuận hạ cách nên ban ân
huệ xuống cho bọn ty hạ, cho những kẻ dưới quyền mình, ấy là biết thuận theo cái
lý nghĩa Nhuận hạ là thấm xuống dưới, mà cũng thuận theo cái lý tự nhiên của
Trời Đất và cái đạo của người quân tử.
Viêm thượng cách: tức là Hỏa cục, có tính xung thiên là bốc lên Trời, vì nó là
lửa, là hơi nóng, bao giờ cũng hớng thượng, và bởi vậy mới nói là lửa, tượng chúa
tể cao cả. Phàm quan nhân chiêm hỏi việc đệ trình, tấu đối lên trên tất được sự may
mắn. như Tam truyền có Trinh mã(5) hoặc Trinh mã lâm Niên Mệnh là điềm quan
trọng, quan nhân được lãnh trách nhiệm trọng đại của bề trên, ấy là được danh dự
lớn, rất được hoan hỷ, hài lòng. Thường dân chiêm gặp Viêm thượng cách có thể
bị khẩu thiệt, nhà cửa chẳng yên, nhưng vẫn có lợi trong sự yết kiến quan nhân để
biện bạch sự việc của mình bị oan khúc. Viêm thượng cách cũng thuộc Hỏa như
Chu tước cho nên cũng ứng các vụ văn th, tin tức. Hỏa có tính làm cho sáng, bởi
thường ứng các việc văn minh rực rỡ, lại có tính làm cho táo cấp, bởi thường ứng
vào hạng người nóng nẩy, táo bạo, gấp gáp và ứng các việc không bền lâu (vì trong
ngũ hành thì lửa mau tàn hơn hết, mà vật làm ra lửa cũng vậy). như Sơ truyền là
Ngọ thừa Kim tướng(Âm, Hổ), hoặc lâm Kim (gia Thân, Dậu, Canh, Tân) thì ứng
vào việc nấu đúc hay trui kim khí, như đúc tiền, đúc khuôn, đúc súng, đúc ấn, nấu
Chì, Đồng...Nếu Sơ là Ngọ thừa Hỏa quỷ(6) hay tác Quỷ thì có tai họa về lửa, hoặc
thừa Chu tước ắt có vụ kiện tụng, thừa Thiên không làm nhà cửa hư hại, thừa
Thiên hợp hay Thiên hậu là điềm phụ nhân bị huyết bệnh. như chiêm thiên thời thì
Hỏa cục ứng trời nắng gắt, chiêm bệnh là chứng nóng, hỏa vượng, bệnh tại tim
(bởi tim thuộc hỏa). Chiêm nhân tính thì là người có tính nóng nảy gấp, Muốn hoạt
động, ưa động sự, Muốn ra đi nhưng sáng láng tốt. Chiêm hành nhân là người đi
sắp về tới nơi. Thai dựng sinh trai vì Hỏa thuộc dương, nếu Sơ truyền vượng tướng
khí thì càng đích xác. Hỏi mất của ắt dấu nơi lò táo hay những nơi có liên quan tới
lửa. Chiêm gia đạo ắt có cuộc phân ly giải tán... Đại khái chiêm Mưu vọng chẳng
thành, hư giả thì nhiều mà chân thật thì ít, trước vui sau giận, trước hiệp sau tan,
bằng hữu cùng đảng phái chẳng tụ hội, việc đang u ám trở nên rõ rệt, nhưng việc
đang minh bạch trở nên u tối (bởi lửa ở chỗ tối thì nó sáng, nhưng ở chỗ sáng thì
nó mờ đi). như Sơ truyền là Tuất gia Dần tức là Mộ lâm Trường sinh (Tuất là Mộ
Hỏa, Dần là Trường sinh của Hỏa) là quẻ xấu bởi Mộ lấp mất ngòi lửa, việc minh
bạch trở thành mờ ám, đó là một cách vô lễ vậy, vì hỏa chủ sự lễ nghĩa. như Sơ
truyền là Ngọ gia Tuất là mất ngựa vì Ngọ thuộc ngựa đã nhập Mộ, mà Mộ chủ sự
chôn, mất, tối tăm. như Sơ truyền là Ngọ, Trung truyền là Tuất gọi là quẻ truyền
Mộ, nghĩa là truyền đa đến Mộ, điềm lâm ngục tụng (Tuất là ngục thần). Ngày
Nhâm Quí thủy thì Hỏa cục tác tài, nhưng không chắc cầu được tiền tài, cho nên
nói không phải thật là tài, bởi có Tuất tác Quỷ thoát khí hao tài và Hỏa cục vốn
khắc lại Kim là tiền tài. Chiêm nhằm ngày Canh Tân là quẻ Đới sát, người đến coi
có ý hỏi về bệnh tật hay kiện tụng, nếu Bản mệnh hay Hành niên của người hỏi quẻ
có thừa Hỏa thần là Tị Ngọ mà hỏi về bệnh ắt chết, hỏi về kiện tụng ắt nguy. Ngày
Tân Dậu mà thấy Dần gia Tân, tức Dần tác Tài: tất do vụ tiền bạc mà sinh ra oán
cừu. Mùa Xuân Hạ thì Hỏa cục vượng tướng tất trẻ thịnh mà già suy, mùa Thu
mùa Đông thì Hỏa cục bị Hưu-tù-tử khí tất hợp cho già mà hại cho trẻ. Gặp Viêm
thượng cách mà Hành niên có thừa Trạch thần(7) tất có cái họa lửa cháy. Tóm lại,
Viêm thượng cách lợi về các sự yết kiến bề trên, trui luyện, nấu nớng, lò
táo...nhưng rất bất lợi cho việc đồ Mưu, thiết kế, và những việc xây dựng bền lâu.
Khúc trực cách: tức Mộc cục, rất hợp với những việc thuyền xe, trồng tỉa cây
cối, sửa sang cùng tạo tác nhà cửa, các vụ liên hệ cây gỗ. Mùa Xuân chiêm gặp là
tốt nhất, vì Mộc cục được vượng tướng khí. Người chiêm gặp Khúc trực cách thì
lòng lui tới chẳng quyết định, nhưng nếu thi hành sẽ được vừa ý, bằng yên tĩnh
hoài ắt khó yên...vì Mộc thuộc cung Chấn có tính cách chấn động, vậy nên động
thì mới hợp lý. Chiêm bệnh là chứng Hư, bởi trúng gió, vì gió thuộc cung Tốn
cũng loại mộc, tạng Can bị bệnh vì gan thuộc Mộc. Vật mất nên tìm ở rừng bụi,
trong cây, nơi có cây như kèo nhà, kẹt cửa...Chiêm thai dựng thì sinh con gái vì
Hợi Mão Mùi đều là những chữ thuộc âm. Sự thể của Khúc trực cách là trước cong
mà sau thẳng vì Khúc nghĩa là cong và Trực nghĩa là thẳng, trước suy mà sau
thịnh, trước co khuất mà sau thông đạt, nên phó thác việc cho người khác, nên cầu
Quí nhân giúp đỡ, rất hợp với những việc cầu khẩn, cúng vái. Mùa Thu Đông thì
việc trong tốt mà việc bên ngoài xấu, vì Thu Đông thuộc âm cục Hình khí tiêu sát
lộ bên ngoài, còn sinh khí thu liễm vào bên trong, bởi lúc ấy trong ruột loài cây tơi
tốt chắc thực, còn bên ngoài thì da nứt nẻ, cành lá rụng rơi. Trái lại chiêm nhằm
mùa Xuân Hạ thì sự việc ngoài rất tốt, mà trong xấu, vì Xuân Hạ thuộc dương cục,
sinh khí phát huy ra ngoài còn Hình khí độn nhập bên trong, bởi lúc ấy loài thảo
mộc đơm bông trổ trái ra ngoài rất là tơi tốt, còn trong ruột không thực, không
cứng cát. Lại có lời luận rằng: ngày Kỷ thổ thì loại cây gốc rễ cứng chắc, vì gốc rễ
vốn tại thổ, và ngày Đinh hỏa thì cành lá khô úa, bởi loại Hỏa làm thoát khí loại
mộc (đó chỉ luận về loài cây cỏ đối với can Kỷ và Đinh, thật ra chiêm nhằm vào
ngày Kỷ thì Mộc cục tác Quỷ khắc Can là xấu, còn chiêm nhằm ngày Đinh thì
Mộc cục tác Phụ sinh Can là tốt). Ngày Tân kim thì Mộc ắt thành hình, vì nhờ kim
là dao búa gọt đẽo mà mộc trở nên đồ vật hữu dụng. như Sơ truyền Mùi gia Mão
tất Tam truyền là Mùi Hợi Mão, trăm việc đều ngay thẳng (trực), bằng Sơ truyền là
Hợi gia Mùi tất Tam truyền là Hợi Mão Mùi, sự việc bị quanh co (khúc). như Sơ
truyền là Mão gia Hợi thì trước cong mà sau thẳng, nghĩa là trước khó mà sau dễ.
như Sơ truyền là Mão gia Mùi thì trước thẳng mà sau cong, nghĩa là trước dễ mà
sau khó. như Sơ truyền Hợi gia Mão thừa Chu tước là điềm trễng tin tức chưa đến
vì Hợi khắc Chu tước Hỏa (nội chiến). như Sơ truyền là Mão gia Mùi thừa Bạch hổ
là điềm tai họa đến thân mình, nếu Mão khắc Bản mệnh nữa càng đích xác. như Sơ
truyền là Hợi gia Mùi thừa Đằng xà là điềm hao mất tiền tài, vì Hợi khắc Đằng xà
(nội chiến). như Mùi gia Mão thừa Thái âm hay Thiên hậu cũng là điềm tai họa,
bệnh hoạn hoặc có sự chia ly, khóc lóc. như Sơ truyền là Mão tác Quỷ mà hỏi việc
kiện tụng tất có liên quan tới gông cùm. Tóm lại Khúc trực cách, người quân tử
chiêm gặp là điềm tốt, bằng tiểu nhân chiêm gặp là điềm hung, quan tốt, dân không
tốt.
Tòng cách cách: tức là Kim cục, gốc tính nó là tùy tòng và cải cách, nghĩa là
chiều theo để biến hình sửa dạng, bỏ cũ theo mới, ứng những vụ thay đổi nghề
nghiệp, việc binh cách, tiền tài, trân bảo...Phàm chiêm quẻ nhằm ngày Nhâm Quí
thì Kim cục sinh Can, bản thân được cát lợi. Ngày Mậu Kỷ thì Kim cục tác Tử tôn
thoát khí Can, tức nó thu lấy cái sinh khí của Can, ứng điềm không hay cho bản
thân. Ngày Bính Đinh hỏa thì Kim cục tác Tài là điềm không may mắn về tiền tài,
nhưng nếu Sơ truyền là Sửu thổ lại thừa Thổ tướng nh: Quí nhân, Câu trận, Thiên
không, Thái thường thì gọi là quẻ bị giáng khí, ứng điềm cha mẹ bị bệnh hoạn, tai
nạn hoặc bị kẻ khác cậy thế lực đàn áp mà phải khốn khổ (vì Tài vốn khắc Phụ),
song sự việc trước có trở ngại mà sau cũng thành. như Sơ truyền hay Kim cục
vượng tướng khí thừa cát tướng tất do sự cải cách, cùng thay đổi mà được giàu
sang. Bằng gặp Tuế xung(8) hay Nguyệt xung(9) lại thừa Xà Hổ tất có sự chôn cất
hoặc có việc binh đao, nếu Can bị tù-tử khí là điềm chết mất. Phàm Kim cục vượng
tướng khí là do sự biến động mà tiến tới thuận cảnh. Bằng Kim cục Hưu-tù-tử khí
cũng biến động mà phải thoái lui vì gặp nghịch cảnh. Mùa Xuân, Thu chiêm mà
kim cục tác Quỷ (ngày Giáp ất) thừa Du đô tất do sự đâm chém đổ máu rồi đào tẩu.
như Sơ truyền là Tị gia Dậu là quẻ buồn sầu, vì Dậu là tháng 8 có khí Thu phân,
thời khí tiêu sát làm cho vạn vật điêu tàn, sầu héo. như Sơ truyền là Tị gia Dậu thì
ứng điềm quan nhân bị sai khiển, bị biếm dịch. Còn thường dân tất có sự đi dường,
hoặc trong nhà bất ổn, hoặc có âm nhân ly biệt. Nếu chiêm hỏi việc hôn nhân thì
thật là xấu. Tuy Tòng cách cách vốn là quẻ biến động, nhưng nếu Sơ truyền là Tị
gia Dậu hay Dậu gia Tị mới ứng đích xác có sự đổi mới hoặc đi xa. Còn như quẻ
chiêm nhằm mùa Hạ hỏa, Tam truyền có thừa Xà, tước, Hỏa chúc(10), Hỏa
thần(11)...tất Kim cục bị tử khí và bị thần tướng khắc thì gọi là quẻ Tòng cách bất
cách, bởi hỏa đã thành hỏa nhiều nên chưa hẳn có sự biến động, người đến hỏi quẻ
tuy Muốn động mà chẳng thể động. Hoặc Tam truyền có thừa Thiên hậu, Huyền vũ
là Thủy tướng tất thoát khí kim vậy, hoặc thừa Thiên hợp là sao có tính cách Yểm
trì cũng vậy, hoặc ngày Quí chiêm mà thấy Sơ truyền Dậu gia Tị cũng đều ứng sự
muốn cải động mà chẳng thể cải động. Phàm bệnh là chứng tại Phổi, Xương, Gan
(vì phổi xương thuộc kim, mà Kim động tất khắc Mộc là gan), chiêm kiện tụng e
lâm tội, cầu tài được của báu, rất thuận lợi cho những việc xuất ngoại, viễn hành,
đi trốn lánh.
Giá sắc cách: Tức thổ cục là Thìn Tuất Sửu Mùi. Vốn nó là đất, sự thể rất
nặng nề, trầm trệ, khó khăn, bị bức bách, bị ngăn trở không được tự chuyên, lại
thường có nhiều người, và đại khái ứng những việc có liên hệ đến đất cát, điền thổ,
cầy cấy, phần mộ, đắp thành, tạo lũy, làm dường xá, bồi đắp...Ngày Mậu Kỷ sự
việc gian nan. Ngày Nhâm Quí thoát nạn, vượt khỏi khó khăn, bởi sựu thể đã khó
khăn, lại còn tác Quỉ cục (thổ khắc Nhâm Quí thủy) tất phải khó khăn đến cực
điểm, mà sự chi đến cực điểm, tất phải biến đổi ra khác, ấy là bĩ cực tất thông, quẻ
thoát được nạn. Ngày Giáp Ất có sự cạnh tranh về tiền tài, vật dụng. Phàm quẻ gặp
Lôi thần tức là gia Mão hoặc thừa Thiên hợp thì cũng biến hóa thông đạt được, vì
Mão cũng như Thiên hợp đồng thuộc cung Chấn là cung chuyển động làm ra lôi
sấm, vậy đất tuy trọng trệ nhưng gặp lôi sấm tất phải biến động, và có biến ắt có
thông vậy. Phàm quẻ thấy Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên có thừa Tử khí sát
thì ứng việc mồ mả, nếu thêm thừa ác sát thì mồ mả chẳng yên. Bằng thừa Tị Ngọ
ứng việc lò táo nung nấu. Bằng có thừa Dần Mão ứng về vụ canh nông, trồng tỉa.
Bằng có thừa Thân Dậu ứng việc sửa thành, đắp lũy, xây dựng cửa nhà. Bằng có
thừa Hợi Tý ứng việc sông ngòi. Bằng có thừa Thanh long, Thiên hợp ứng việc
Mua bán nhà, ruộng. như chiêm hỏi về điền thổ mà thấy Sơ truyền là Thìn thừa
Thổ tướng (Quí, Câu, Không, Thường) tất do sự tranh điền thổ mà liên đới tới
nhiều người khác, vì Thìn là bộ lĩnh bao giờ cũng dẫn đầu một bọn đông người,
nếu Thìn thừa Câu trận thì chắc chắn lắm vậy, bởi Câu trận cũng tức là Thìn vậy.
Nếu Sơ truyền Thìn không thừa Thổ tướng thì chỉ có hai người tranh nhau vụ
ruộng đất mà thôi. Thổ cục vốn nặng nề, nếu có thừa Chi xung(12), Chi
phá(13),Nguyệt phá(14) mà hỏi việc phó thác cho người khác thật là phí sức và các
vụ đồ Mưu thiết kế dù khéo cách nào cũng bị lật đổ, bị phá quấy, mọi sự khởi xuất,
khuếch Trương đều không hay, chỉ nên thủ phận an thường theo lối cũ mà thôi.

Đại khái 5 cách của Toàn cục khóa cùng ứng có sự tùng tạp đông đảo, nhiều
việc nhiều nơi, nhiều lối kết hợp, sự tới lui chẳng nghỉ, qua lại không ngừng, một
việc qua rồi một việc tới. Còn luận về cá tính thì Nhuận hạ cách: qua rồi chẳng trở
lại. Viêm thượng cách: có bóng mà chẳng thấy có hình. Khúc trực cách: trước cong
mà sau thẳng. Tòng cách cách: trước theo mà sau cải cách, biến hình đổi dạng. Giá
sắc cách: gian nan, trầm trệ, không có đầu mối. Đó là luận theo cái gốc tính tự
nhiên của mỗi cách như vậy, nhưng còn phải chế biến tùy theo sự sinh khắc, cùng
thuận nghịch, còn phải gia giảm do vượng tướng khí hay Hưu tù tử khí, thừa hung
thần hung tướng hay cát thần cát tướng, vì trong quẻ cũng như ở thế gian không có
sự chi là thuần nhất, trọn tốt hay trọn xấu, toàn may hay cả rủi.
Nên nhớ: Tòng cách cách dùng chữ Dậu kim là chữ chính cục. Khúc trực
cách dùng mão Mộc làm chữ chính cục. Nhuận hạ cách dùng Tý Thủy là chữ chính
cục. Viêm thượng cách dùng Ngọ Hỏa làm chữ chính cục. ấy là dùng chữ giữa của
Tam hợp làm chữ chính cục. Hễ chữ chính cục tác Tài thì gọi là Tài cục, tác Quỷ
thì gọi là Quỷ cục, tác Phụ gọi là Phụ cục, tác Huynh gọi là Huynh cục, tác Tử gọi
là Tử cục. Riêng giá sắc cách không có Tam hợp mà Tam truyền toàn là những chữ
thuộc Thổ như nhau (Thìn Tuất Sửu Mùi), vậy hễ thấy Tam truyền có 2 âm và 1
dương thì dùng chữ thuộc dương làm chủ truyền, bằng có 2 dương và 1 âm thì
dùng chữ thuộc âm làm chủ truyền (Thìn Tuất thuộc dương, Sửu Mùi thuộc âm).
Chủ truyền cũng như chữ chính cục, xem nó thừa thần tướng hung cát mà đoán.
Chú thích:
Tam hợp thuận: kể 1 tại Sơ đếm thuận tới cung thứ 5 thì gặp Trung và kể 1 tại
Trung đếm thuận tới cung thứ 5 thì gặp Mạt.Thí dụ: Tam truyền Dần Ngọ Tuất gọi
là Tam hợp thuận.
Tam hợp nghịch: kể 1 tại Sơ đếm nghịch lại tới cung thứ 5 gặp Trung và kể 1 tại
Trung đếm nghịch lại cung thứ 5 gặp Mạt. Thí dụ: Tam truyền Dần Tuất Ngọ hoặc
Tý Thân Thìn đều là Tam hợp nghịch
Trong sự hợp có lẫn điều sát hại, trong sự tốt có ẩn điều xấu.
Tức như Long vương, Hàn bá...Lại có ý bảo nên trị tại Thận thủy.
Dùng Thìn gia lên cung Chi, rồi thuận tới...nh cách an thiên bàn. Và Trinh mã là
chữ thiên bàn trên cung Ngọ địa bàn.
Hỏa Quỷ: Xuân tại Tuất, Hạ tại Dậu, Thu tại Tý, Đông tại Mão.
Trạch Thần: ngày Tý Ngọ thì Trạch thần tại Mùi thiên bàn. Ngày Sửu Mùi Dần
Thân tại Ngọ. Ngày Mão Dậu tại Tý.Ngày Thìn Tuất tại Dậu. Ngày Tị Hợi tại
Mão.
Tuế xung: là chữ thiên bàn xung với Năm hiện tại.
Nguyệt xung: là chữ thiên bàn xung với Tháng hiện tại.
Hỏa chúc: tháng giêng khởi tại Tị, rồi tính thuận tới Tháng 2 tại Ngọ, Tháng 3 tại
Mùi...Tháng Chạp tại Thìn.
Hỏa thần: Xuân tại Sửu, Hạ tại Tý, Thu tại Tuất, Đông tại Hợi.
Chi xung: là chữ thiên bàn xung với Chi ngày.
Chi phá: là chữ thiên bàn cùng với Chi tác lục phá.
Nguyệt phá: là chữ cùng với Tháng hiện tại tác Lục phá.

BÀI KHÓA 61
HUYỀN THAI KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền toàn là Mạnh thần, tức không ngoài 4
chữ Dần Thân Tị Hợi thì gọi là Huyền thai khóa.
Mẫu quẻ: ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Tị, giờ Dần.
Tị Thân Tị Thân
Mùi Giáp Tị Dần Tị Tý
Huyền thai khoá
Ngọ (Xuyên hà cách) Sửu
Thân Hợi Dần
Can Giáp
Chi Dần
Quẻ này Tam truyền Thân Hợi Dần đều là Mạnh thần cho nên gọi là Huyền
thai khóa.
Lý đoán Huyền thai khóa
Huyền thai là cái thai trong sự huyền diệu. Mạnh thần tức là Dần Thân Tị
Hợi là 4 bà mẹ đẻ ra Ngũ hành, vì theo Trường sinh cục thì loại Mộc Trường sinh
khởi tại Hợi, loại Hỏa Trường sinh khởi tại Dần, loại Kim Trường sinh khởi tại Tị,
và 2 loại Thủy Thổ khởi tại Thân. Trường sinh là chỗ bắt đầu sinh ra vậy. Và theo
cách tính Trường sinh cục thì Dần Thân Tị Hợi cũng ở 4 chỗ tuyệt, 4 chỗ thụ khí
Âm Dương của Ngũ hành, bởi theo luật tự nhiên luân chuyển: vạn vật đến chỗ
Tuyệt là bắt đầu thụ khí để phôi thai một sự sống mới. Vì thế nên kế tiếp sao Tuyệt
là đến sao Thai. Bây giờ tổng luận lại: Dần là chỗ sinh ra loại Hỏa và là ngôi của
con Kim thụ khí, vì loại Kim Tuyệt tại Dần. Tị là chỗ sinh ra loại Kim và là ngôi
của con Thủy Thổ thụ khí, vì loại Thủy Thổ thì Tuyệt tại Tị. Thân là chỗ sinh ra
Thủy Thổ và là ngôi của con Mộc thụ khí vì loại Mộc thì Tuyệt tại Thân. Hợi là
chỗ sinh ra loại Mộc và là ngôi của con Hỏa thụ khí, vì Hỏa thì Tuyệt tại Hợi. Vậy
quẻ thấy Tam truyền toàn là Mạnh thần, toàn là những ngôi sinh sản, những ngôi
thụ khí để phôi thai một cách rất huyền diệu, cho nên gọi là Huyền thai khóa.
Huyền thai khóa có lời tượng: Tam truyền toàn là các ngôi thụ khí (Tuyệt)
và Trường sinh, thai dựng ắt thành hình, chủ sự mới mẻ và bắt đầu thụ kết. Lợi cho
người trên mà chẳng hay cho kẻ dưới. Sự việc xa xôi mà ẩn phục sâu kín. Quan
nhân thêm ấn tước. Hôn nhân hiệp cùng mỹ nữ. Bệnh hoạn thưa kiện yểm lu. Tài
lợi hưng phát liên tiếp và bền. Người đi chẳng lại. Tìm bắt chớ mong. Sự thể tối
tăm không thông suốt, chạm đến tất sinh họa.
Huyền thai khóa là quẻ xuống biển tìm ngọc châu, có tượng là trổ bông kết
trái (quẻ Phong Hỏa gia nhân).
Phàm Huyền thai khóa mà Tam truyền có Hỷ thần(1), Thiên hỷ cùng cát
tướng thì đi xa được lợi, cầu công danh, cầu tài lộc trăm việc trăm hay, có tượng
là: làm giàu cho nhà, tốt lớn. Rất an thuận ở tại địa vị của mình lắm vậy (quẻ
Phong Hỏa gia nhân- Lục tứ).
Phàm chiêm bệnh cho trẻ nhỏ hay cho người già cả mà gặp Huyền thai khóa
là điềm bị đầu thai kiếp khác. Hoặc như quẻ gặp Tam hình thừa ác sát và hung
tướng là có sự lo buồn, nghi ngờ, kinh hoảng, nếu Sơ truyền tác Phụ mẫu thì người
lớn trong nhà bị tai ơng. Hoặc như thấy Sơ truyền và Can bị Hưu-tù-tử khí mà Sơ
truyền tác Tử tôn ngộ Tuần không gọi là quẻ Huyền thai bất dục, ứng điềm hư thai.
Hoặc Sơ truyền thừa Thiên hậu ngộ Tuần không là do có thai mà người mẹ hay
đau yếu, buồn sầu. Các cách trong đoạn này đều bất lợi, có tượng là vợ con hớn hở,
sau cùng tiếc giận (quẻ Phong Hỏa gia nhân-Cửu tam).
Phàm Huyền thai khóa mà thấy Can thai tác Thê tài thừa Sinh khí lâm Bản
mệnh hay Hành niên là điềm chắc chắn Vợ thụ thai. Dù không là Huyền thai khóa,
miễn quẻ thấy Sơ truyền tác Thê tài thừa Sinh khí và Can thai cũng ứng chắc Vợ
thụ thai. như tháng 4, ngày Canh Tân chiêm thấy Sơ truyền Mão tức thị Mão là
Can thai tác Thê tài và thừa Sinh khí. như tháng 7 ngày Nhâm Quí chiêm thấy Sơ
truyền là Ngọ tức thị Ngọ là Can thai tác Thê tài thừa Sinh khí. như tháng Giêng
ngày Mậu Kỷ thấy Sơ truyền là Tý, tức thị Tý cũng gọi là Can thai tác Thê tài thừa
Sinh khí (Nên để ý: ngày Mậu Kỷ thì Ngọ là Can thai đã đành, nhưng đây lại nói
Tý cũng là Can thai, ấy là một điều ngoại lệ cần nhớ vậy). Hoặc như Huyền thai
khóa mà thấy Sơ truyền không phải là Can thai nhưng Sơ truyền tác Thê tài thừa
Thiên hậu cũng có thể là điềm vợ hoài thai (không chắc lắm).
Huyền thai khóa Tam truyền toàn là Mạnh thần, những chỗ mà Ngũ hành
được Trường sinh cho nên cũng gọi là quẻ Luyến sinh, nghĩa là được sinh dưỡng
luyến mến, bởi vậy chiêm hỏi việc chi cũng bị trì hoãn, lại ứng điềm đạo tặc, muốn
hành động mà lòng còn do dự, người muốn ra đi mà dạ còn lưu luyến, rốt cuộc lại
thôi không đi. Như Sơ truyền là Dần gia Tị, hay Tị gia Thân, hay Thân gia Hợi,
hay Hợi gia Dần thì đều gọi là Tấn bộ Trường sinh, sự việc có thể mau được. Lại
cũng gọi là Bệnh thai, vì Sơ truyền gia Bệnh địa bàn(2), ứng điềm thụ thai mà bị
bệnh. Gia bệnh tất ứng bệnh hoạn, lại thêm hưu khí cũng ứng bệnh hoạn. Bởi Dần
gia Tị và sinh Tị thì Dần bị thoát khí tức bị hưu khí (phàm bị hưu khí ứng đau ốm).
Thân gia Hợi hay Hợi gia Dần cũng thế. Duy Tị gia Thân thì Tị không bị hưu khí
nhưng Tị ở trên khắc xuống Thân ở dưới là hại cho kẻ nhỏ, ắt thai nhi phải suy yếu
làm cho người mẹ hoặc buồn hoặc bệnh (cũng đồng như hưu khí).
Như Sơ truyền là Dần gia Hợi hay Hợi gia Thân, hay Thân gia Tị, hay Tị gia
Dần đều gọi là Thoái bộ Trường sinh, trăm việc đều bị chậm trễ. Lại cũng gọi là
quẻ Sinh thai, vì chữ địa bàn sinh lên Sơ truyền. Và Sơ truyền được sinh nên thai
nhi chịu sống trong bụng mẹ, nghĩa là đậu thai. Thế nên chiêm thai dựng mà gặp
Sinh thai thì tốt hơn gặp Bệnh thai. Duy Sơ truyền Thân gia Tị không đáng gọi là
Sinh thai, bởi Tị Thân tương khắc, lại Tị hình Thân. Thân gia Tị gọi là quẻ lo
buồn, còn Tị gia Thân gọi là quẻ sợ sệt, đều là điềm có thai mà trong dạ chẳng yên.
Huyền thai khóa mà có lẫn quẻ Phản ngâm thì gọi là Tuyệt Huyền thai, vì Sơ
truyền gia Tuyệt địa bàn. Thí dụ: Sơ truyền Thân gia Dần tức Thân gia Tuyệt vì

Thân kim Tuyệt tại Dần. như Dần gia Thân, Tị gia hợi, Hợi gia Tị đều là Tuyệt
Huyền thai.
Như Sơ truyền thừa Quí Tước Long cùng Tứ mã (3) là quẻ được may mắn
trong vụ thi cử, tiến cử. Nếu có thêm Can lộc mà quan nhân chiêm ắt được tấn
quan, thật tốt. Còn hạng tiểu nhân phúc đức cạn mỏng mà chiêm gặp Sơ truyền
thừa Tước Mã ắt bị kiện tha hoặc bệnh hoạn.
Ngày Bính chiêm mà thấy Sơ truyền là Hợi gia Thân tất có sự khắc hại, vì
Hợi tác Quỷ và Hợi với Thân là Lục hại, điềm lâm họa hoạn, nếu có thừa Tước
Câu Vũ nữa thì phải chịu tới 4, 5 sự hại.
Ngày Hợi chiêm mà thấy Sơ truyền Tị gia Thân là trong sự hợp có Hình,
Xung, Phá vì Tị với Thân tuy tác Lục hợp, tốt nhưng Tị cũng hình Thân, Tị cũng
Xung với Chi Hợi, và Tị với Thân cũng tác thành Lục Phá. ấy là quẻ không hay, sự
được rất ít ỏi, duy hỏi việc xuất hành thì tốt.
Như Sơ truyền là Can sinh ứng điềm phụ nhân sinh sản và như Hành niên
thừa Thanh long thì sinh trai, thừa Thiên hậu hay Huyền vũ thì sinh gái, thừa Đằng
xà có sự kinh sợ, thừa Bạch hổ tổn thương, Thái âm sinh khó, Câu trận lâm nguy,
Chu tước hay Thiên không thì sắp xổ lòng (sắp sinh).
Như Sơ truyền thừa Thiên hậu cũng điềm hoài thai, thừa Thái thường mà
chiêm bệnh là chứng đau máu, thừa Thái âm là chứng thương huyết. Nếu chiêm
bệnh cho hàng phụ nhân mà gặp quẻ như vậy thì thường là do trong lúc đang sinh
sản mà bị bệnh, còn chiêm về bệnh cho Nam nhân là chứng thương khí (Nữ bệnh
về huyết, Nam bệnh về khí). Lại luận chung rằng: Chiêm bệnh gặp Thái âm, Thái
thường hay bị xung huyết, chiêm quan sự tự mình lâm nguy. Chiêm bệnh mà thấy
Tị thừa Thanh long cũng chẳng tốt, vì Tị tức Đằng xà chủ sự tang, bệnh, khẩu
thiệt, chôn cất, cùng những việc có máu lửa. Còn Thanh long là vì cuộc hoan lạc,
ẩm thực mà mang bệnh.
Phàm quẻ thấy Tam truyền thuận (Tị Thân Hợi Dần) là thuận đạo. Nhằm mùa
Xuân: ý sống dồi dào, cỏ non nảy lộc. Mùa Hạ có ý cố gắng mà khởi lên, cơ quan
đã phát lộ một ít. Mùa Thu như thú đực rong ruổi không ngừng. Mùa Đông toàn
phúc đức, dừng hay tiến, tịnh hay động đều thông đạt.
Phàm quẻ thấy Tam truyền nghịch (Hợi Thân Tị Dần) là điềm nghịch bội.
Mùa Xuân trước siêng cần mà sau lại trễ nản. Mùa hạ như chở nặng nhưng quyền
hành được trung chính. Mùa Thu ngậm chứa sự nghĩa, trong chỗ không mà sinh ra
cái có. Mùa Đông đem đến khánh lạc, hân hoan, việc đang u tối lần lần được sáng
lạn thêm lên mãi, cứ tự nhiên theo dường lối thông thường mà phát đạt, chẳng cần
gấp, chẳng nên hấp tấp.
Chú thích:
Hỷ thần: mùa Xuân tại Tị, mùa Hạ tại Tý, mùa Thu tại Dậu, mùa Đông tại Thìn.
Gia bệnh địa bàn: lấy chữ thiên bàn đối với chữ địa bàn mà tính theo Trường sinh
cục. Thí dụ: Dần gia Tị là Dần gia Bệnh, bởi Dần thuộc Mộc khởi Trường sinh tại
Hợi, rồi tính thuận tới thì Mộc dục tại Tý, Quan đới tại Sửu...Bệnh tại Tị.
Tứ mã: là tính Dịch mã cho 4 thời: Năm Tháng Ngày Giờ. Theo ở Huyền thai khóa
thì Dịch mã tính theo Tháng và Ngày quan trọng hơn Năm và Giờ.

BÀI KHÓA 62
LIÊN CHÂU KHÓA
Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền là 3 chữ liền cung nhau mà cùng ở
một Đại phương thì gọi là Liên châu khóa
Lời giải:
Liền cung nhau là không cách nhau theo 12 Chi: Tý Sửu Dần Mão...
Đại phương: là nói 4 phương chính: Đông, Tây, Nam, Bắc. Phương Đông là
Dần Mão Thìn. Tây là Thân Dậu Tuất. Nam là Tị Ngọ Mùi. Bắc là Hợi Tý Sửu.
Liền cung thuận hay nghịch cũng được.
Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Dậu.
Tị Ngọ Dần Mão

Can Ất Tị Ất Tị Sửu Dần Tuất
Liên châu khoá
Thìn (Nguyên thủ) Hợi
Dần Mão Thìn
Dần
Mão Sửu Tý
Chi Sửu
Quẻ này Tam truyền Dần Mão Thìn là 3 chữ liền nhau mà cùng ở một đại
phương Đông cho nên gọi là Liên châu khóa, từ Dần đến Mão, rồi từ Mão đến
Thìn thuận hành nên gọi là Liên châu thuận (Nếu Tam truyền là Thìn Mão Dần thì
gọi là Liên châu nghịch).
Lý đoán Liên châu khóa
Liên châu là nhiều hột ngọc xâu dính liền vào nhau, tức là xâu chuỗi ngọc
vậy. Tam truyền là 3 chữ liền nhau mà cùng ở một đại phương giống như xâu
chuỗi ngọc cùng một chất, cho nên gọi là Liên châu khóa. Dầu Tam truyền là 3 chữ
liền nhau, song 3 chữ ấy không cùng ở một Đại phương thì cũng như xâu chuỗi
ngọc có lẫn thứ hột màu chất khác loại, như vậy chưa hẳn gọi là Liên châu khóa.
Vậy chính Liên Châu khóa chỉ có 8 quẻ, bốn thuận và bốn nghịch. Bốn quẻ thuận
Tam truyền là Dần Mão Thìn, Tị Ngọ Mùi, Thân Dậu Tuất, Hợi Tý Sửu. Còn bốn
quẻ nghịch là Thìn Mão Dần, Sửu Tý Hợi, Tuất Dậu Thân, Mùi Ngọ Tị.
Liên châu khóa còn có 8 quẻ không chính đáng, vì có khác một chữ. Trong
Tứ Quí là Thìn Tuất Sửu Mùi và cũng có bốn quẻ thuận và bốn quẻ nghịch. Bốn
quẻ thuận Tam truyền là: Sửu Dần Mão, Thìn Tị Ngọ, Mùi Thân Dậu, Tuất Hợi
Tý. Còn 4 quẻ nghịch Tam truyền là: Mão Dần Sửu, Tý Hợi Tuất, Dậu Thân Mùi,
Ngọ Tị Thìn.

Lại còn có quẻ như sau gọi là Liên châu khóa: Tam truyền là 3 cái tên của
Năm Tháng Ngày liền nhau có thứ tự, không cần phải cùng ở một đại phương. Thí
dụ: Chiêm nhằm Năm Mão, tháng Thìn, ngày Tị mà quẻ thấy Tam truyền là Mão
Thìn Tị hay Tị Thìn Mão cũng gọi là Liên châu khóa. ấy là 3 thời gian lớn nhỏ sắp
xếp kế tiếp nhau, tượng lý cho một xâu chuỗi có hột lớn hột nhỏ, nhưng xỏ bằng
một cách đều đặn, thứ lớp từ hột lớn đến hột vừa vừa, rồi đến hột nhỏ, hoặc ngược
lại.
Liên châu khóa cũng gọi là Liên nhự khóa. Liên nhự nghĩa là nhiều rễ dính
liền nhau vào nơi một gốc cây như ta thấy khi nhổ lên.
Liên châu khóa có lời tượng: Âm Dương châu lại nhau, Mạnh Trọng Quí
giáp liền nhau cũng là một điềm lạ và bất ngờ. Hỏi sự hung ắt nhiều hung, sự tốt ắt
nhiều tốt, tốt hay xấu đều kế tiếp nhau nhiều việc, nhiều lần. Thai sản đẻ năm một,
hoặc vừa sinh con rồi liền thụ thai. Chiêm Thiên thời mà nhằm lúc hạn thì còn
nắng lâu, nhằm lúc mưa thì ắt còn mưa liên tiếp.
Liên châu khóa là quẻ đãi cát lấy vàng. Cũng gọi là quẻ bên ngoài núi này
còn có núi xanh khác, có tượng là quay trở về, đi đi lại lại (quẻ Địa Lôi phục).
Phàm Liên châu khóa mà thấy Tam truyền Hợi Tý Sửu thì gọi là Tam kỳ
Liên châu, vì Hợi Tý Sửu là Nhật Nguyệt Tinh, ứng điềm rất tốt. Nếu Tam truyền,
mà thứ nhất là Sơ truyền có thừa cát tướng là quẻ rất tốt, tả không hết, có tượng là
chẳng chuộng trở về, không hối tiếc (quẻ Địa Lôi phục-Lục ngũ).
Liên châu khóa, chiêm hỏi việc tốt ắt đến tốt, bằng chiêm hỏi việc xấu ắt
chẳng khỏi điều hung. Phàm Tam truyền thuận thì nên tiến tới sự việc của mình,
nhưng nếu ngộ Tuần không phải thoái lui lại mới khỏi hại đến thân. Bằng Tam
truyền nghịch thì nên bình tĩnh thoái lui lại để xuôi theo chiều nghịch, nhưng ngộ
Tuần không thì phải tiến tới mới khỏi họa. Phàm thấy Quí nhân thuận hành tất có
phương tiện mau thành, bằng thấy Quí nhân nghịch hành việc sẽ có trở ngại, khó
khăn, lâu thành.
Liên châu khóa mà thấy Tam truyền ở giữa, còn Can Chi ở khít cung trước và
cung sau thì gọi là Can Chi giáp định Tam truyền cách. Thí dụ: quẻ chiêm nhằm
ngày Quí Dậu, Nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị.

Can Chi giáp định
Thìn (Tam truyền cách) Hợi (Sơ)
Hợi Tý Sửu
Dần Sửu Tý
Mão
Can Quý (Mạt) (Trung)
Tam truyền của quẻ trên là Hợi Tý Sửu ở giữa, còn Can Quí và Chi Dậu ở
khít cung trước và khít cung sau, ấy là Can Chi Giáp định Tam truyền cách. Giáp
định là giáp khít 2 cung trước với sau, có ý không cho cử động, làm cho định c,
không cho thoát xuất ra ngoài. Phàm chiêm sự việc chi cũng do tự mình chứ không
hệ đến người khác. Chiêm bệnh ắt nặng. Cầu tài, hỏi việc tốt tất được toại ý. Đại
khái: cầu hỏi những vụ có tính cách giải ly, thoát xuất, tiêu trừ là quẻ bất thành.
Còn chiêm những vụ có tính cách yên định, củng cố kết tụ, trụ lại một chỗ...thì có
kết quả tốt.
Phàm quẻ thấy Can Chi giáp định 3 chữ chính của một đại phương, nhưng ở
Tam truyền lại thiếu một chữ thì gọi là Giáp định hư nhất cách. Thí dụ quẻ chiêm
nhằm ngày Đinh Mão, Nguyệt tướng Tuất, giờ Dậu.

Can Chi giáp định
(Tam truyền cách) Hợi
Thìn
Hợi Tý Sửu (Sơ)
Dần Sửu Tý
Mão
Can Quý (Mạt) (Trung)
Quẻ này có Tị Ngọ Mùi là 3 chữ của một đại phương Nam ở khoảng giữa,
còn Can và Chi ở giáp cung trước và cung sau, nhưng ở Tam truyền chỉ có 2 chữ
Tị Ngọ mà thiếu một chữ Mùi. Sự việc tốt xấu ứng tại chữ thiếu đó, cho nên gọi là
Giáp định hư nhất cách. Hư nhất tức là thiếu một chữ. như quẻ thí dụ trên, Tam
truyền thiếu chữ Mùi, vậy do Mùi mà đoán. Mùi tác Tử tôn, ứng về việc của con
cháu. Và thừa Chu tước lâm Ngọ là thất địa, ứng về ngục tụng hoặc làm mất sót
giấy tờ hay văn tự gì đó...ấy là con cháu bị về nạn này vậy. Mùi là chữ cuối trong 3
chữ Tị Ngọ Mùi, cái họa đó xẩy ra ở cuối Năm hay cuối Tháng, hoặc xảy ra trong
Năm Mùi, Tháng Mùi, Ngày Mùi hay Giờ Mùi. Hư nhất là thiếu một, tất sự việc
chi cũng bị thiếu sót, lạc mất, qua loa hoặc có trở ngại một ít, như thiếu Mạnh thần
là Dần Thân Tị Hợi thì trở ngại lúc đầu, thiếu Trọng thần là Tý Ngọ Mão Dậu thì ở
giai đoạn giữa, bằng thiếu Quí thần là Thìn Tuất Sửu Mùi thì trở ngại ở lúc chót (vì
Quí nghĩa là sau cùng). Lại xem chữ thiếu ấy là gì để đoán hạng người, và thừa
thiên tướng nào để đoán sự việc xẩy ra. Thí dụ: chữ thiếu đó là hào Tài thì ứng về
vợ hoặc tiền tài, là hào Phụ thì ứng về cha mẹ hoặc sinh kế, thừa Bạch hổ bị tang
thương, thừa Đằng xà có kinh khủng cùng khẩu thiệt, thừa Câu trận sinh thưa
kiện...
Phàm Liên châu khóa mà thấy trong 3 chữ của Tam truyền có một chữ ở
khoảng giữa Can Chi, lại có một chữ lâm Can hay lâm Chi, và một chữ ăn thấu ra
bên ngoài Can hay Chi thì gọi đó là Giáp bất trụ cách. Thí dụ: quẻ chiêm nhằm
ngày Giáp Tý, Nguyệt tướng Hợi, giờ Tý.

Sửu Tý Hợi Ngọ

Mão Giáp Sửu Tý Hợi Thân
Giáp bất trụ cách
Dần (Tri nhất tặc) Dậu
Tý Hợi Tuất
Hợi
Tý Tuất
Can Giáp Sửu (Trung)
(Sơ) (Mạt)
Chi Tý
Tam truyền của quẻ trên là Tý Hợi Tuất cũng thuộc về Liên châu khóa,
nhưng Tý ở giữa Can Chi, Hợi lâm lên Chi và Tuất ăn thấu ra khỏi Chi, cho nên
gọi là Giáp bất trụ cách, hay cũng gọi là Thấu xuất chi cách, vì đó có một chữ ăn ra
ngoài khỏi Chi. Giáp bất trụ cách nghĩa là ép mà chẳng ở. như Tam truyền thuận là
bởi tiến tới quá trớn, Tam truyền nghịch là bởi thoái lui quá trớn, nhưng tốt hay
xấu là do điềm quẻ ứng ra, song thoái quá trớn thì thường chẳng kịp thời. Phàm
Giáp bất trụ cách mà thấy có chữ ăn thấu ra bên ngoài Can thì gọi là Thấu xuất Can
cách, nên động tác bên ngoài chứ chẳng nên hoạt động bên trong (Can vi ngoại,
Chi vi nội). Bằng thấy có chữ ăn thấu ra ngoài Chi thì gọi là Thấu xuất Chi cách
chẳng nên động tác bên ngoài vì sự việc sẽ bị hồi hoàn lại như cũ, thành ra uổng
công. Cứ xem chữ thấu xuất ra ngoài Can hoặc Chi đó mà luận đoán. như chữ thấu
xuất đó tác Quỷ là điềm tai họa, tác Tài: tiền tài bị phá hao...Lại xem coi nó thừa
cát tướng hay hung tướng mà đoán lành hay dữ. Lại luận rằng: đã gọi là thấu xuất
ra bên ngoài thì họa phúc cũng thường ứng ở bên ngoài.
Phàm Liên châu khóa mà thấy Sơ truyền hay Mạt truyền lâm Can thì gọi là
Liên châu triều Can cách, bằng lâm Chi thì gọi là Liên châu triều Chi cách. Thí dụ:
chiêm quẻ ngày Bính Dần, nguyệt tướng Tị, giờ Thìn.
Ngọ
Can Bính Mùi Thân Dậu
(Mạt)
Tị Ngọ Mùi Mão Thân
Bính Ngọ Dần Mão Tuất
(Trung)
Liên châu triều Can cách
Thìn (Trùng thẩm) Hợi
Thìn Tị Ngọ
Chi Dần Mão Dần Sửu Tý
Quẻ này Tam truyền Thìn Tị Ngọ liền cung nhau và Ngọ là Mạt truyền lâm
Can cho nên gọi là Liên châu triều Can cách. Tam truyền từ xa mà truyền lại Can,
vì khởi đầu là Sơ ngoài xa truyền đến Trung thì gần hơn, và từ Trung truyền tới
Mạt thì đúng tới Can. Phàm từ xa mà truyền lại tức như cố ý, cho nên sự thể trọng
đại và họa phúc cũng rất nặng lại rất nhiều. Lại thí dụ: Quẻ chiêm nhằm ngày Đinh
Mão, Nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị thì thuộc về Liên châu triều Chi cách.
Can Đinh
Ngọ
Mùi Thân Dậu
(Mạt)
Tị Thân Dậu Thìn Tị
Tuất
(Trung) Đinh Thân Mão Thìn
Liên châu triều chi cách
Thìn (Sát vi cách) Hợi
Chi Mão (Sơ)
Thìn Tị Ngọ
Tam truyền của quẻ trên là Thìn Tị Ngọ liền cung nhau và Sơ truyền Thìn
lâm Chi cho nên gọi là Liên châu triều Chi cách. Sơ là chỗ khởi đầu lâm chi, tức là
từ Chi mà truyền ra xa. Phàm tại Can Chi mà truyền ra xa thì sự thể tiêu khinh, họa
phúc tất nhẹ và ít.
Triều nghĩa là chầu, hầu. Triều Can là chầu Can, triều Chi là chầu Chi. Liên
châu triều Can hay triều Chi vốn ứng rằng họa phúc tự nhiên đến, không động mà
đi, không cầu mà được, có tính cách bất ngờ, nhưng rất kỵ chiêm bệnh và sinh sản.
Quẻ triều Can họa phúc quan hệ đến thân, còn quẻ triều Chi quan hệ đến nhà cửa.
Luận về tôn ti thì Can là hạng tôn trưởng, Chi là hạng ti hạ, vì thế nên Triều
Can thuận lý hơn Triều Chi. Triều Can là kẻ dưới chầu người trên nên thuận lý,
ứng điềm có lợi cho hàng Tôn trưởng. Còn quẻ Triều Chi cũng như người trên mà
chầu kẻ dưới, ứng điềm có lợi cho hàng ti hạ. Nếu hàng Tôn trưởng chiêm gặp quẻ
triều Chi thì chớ nên động tác sự chi mà mang họa, như Tam truyền vượng tướng
khí còn khá, bằng hưu tù tử khí là điềm bị ép bức, hung hại nặng.

BÀI KHÓA 63
GIÁN TRUYỀN KHÓA
Thiệu quẻ: Quẻ thấy từ Sơ đến Trung cách nhau một cung, từ Trung đến
Mạt cũng cách nhau một cung thì gọi là Gián truyền khóa.
Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, Nguyệt tướng Tý, giờ Tuất.
Mùi Thân Dậu Tuất Can Canh

Tuất Tý Thìn Ngọ
Ngọ Hợi
Canh Tuất Dần Thìn
Gián truyền khóa
Tị (Thiệp tặc khóa) Tý
Thìn Ngọ Thân
Chi Dần Thìn Mão Dần Sửu
Tam truyền của quẻ này là Thìn Ngọ Thân, từ Sơ Thìn đến Trung Ngọ cách
nhau cung Tị, từ Trung Ngọ mà truyền đến Mạt Thân cũng cách nhau một cung
Mùi. Quẻ như vậy gọi là Gián truyền cách. Từ Thìn truyền đến Ngọ, rồi lại truyền
đến Thân là theo chiều thuận của 12 Chi, nên gọi là Gián truyền thuận (Gián truyền
nghịch thì ngược lại).
Lý đoán Gián truyền khóa
Gián là cách nhau một khoảng, giữa khoảng dường truyền đến có một vị
ngăn chính giữa, do vậy sự việc thường bị cách trở. Tuy vậy, Tam truyền hớng
Thiên thì dù Gián nghịch hay Gián thuận cũng là quẻ tốt, Tam truyền hớng Địa thì
dù Gián thuận hay Gián nghịch cũng ứng điềm xấu. Hớng thiên là hớng lên trời tức
Sơ Trung Mạt truyền về lối 4 cung cao nhất là Tị Ngọ Mùi Thân. Còn hớng địa là
xoay xuống đất, tức là Sơ Trung Mạt truyền về lối 4 cung thấp nhất là Hợi Tý Sửu
Dần.
Gián truyền khóa là quẻ 2 khí Âm Dương khi lên khi xuống, là quẻ: cỏ ngã
theo gió, có tượng là trên làm dưới bắt trước theo (quẻ Bát thuần Tốn). Phàm Can
và Sơ truyền được vượng tướng khí, thừa cát tướng, cát thần thì sự việc gì cũng
được tốt, lợi có nơi đi, lợi thấy người lớn, yết kiến quí nhân (Tốn tiểu hanh).
Phàm Gián truyền khóa mà thấy Can và Sơ truyền bị Hưu-tù-tử khí, thừa
hung tướng, hung thần là quẻ xấu, ứng điềm trên đã cùng mạt rồi, mất hết tiền của
và quyền vị, chín chắn cũng hung hại (Tốn-Thượng cửu).
Gián truyền có 12 cách truyền thuận và 12 cách truyền nghịch:
A. 12 cách Gián truyền thuận:
Tam truyền Thìn Ngọ Thân: gọi là Long đăng tam thi, Rồng bay lên ba tầng trời,
từ Thìn tiến thuận tới Thân phải trải qua 3 tầng cung Tị Ngọ Mùi là 3 cung cao
nhất trong 12 cung, thiên độ được thời làm mưa gió, sự việc dần biến chuyển thêm
to tát, như chiêm bệnh càng nặng, chứng tại cổ họng. Thưa kiện càng đa đẩy tới
người cao cả. Chiêm quan tước là điềm thêm lộc vị, song rất sợ Sơ truyền ngộ
Tuần không hoặc tác Tử tôn (vì Tử khắc Quan). Chiêm đạo tặc ắt chúng sẽ lại đến.
Người đi sắp đến nơi. Trời hạn lâu ắt ma. Đang hưng thời nên xông pha hoạt động
để nảy nở thêm tài sản, như bằng thời suy vi thì nó cũng suy vi tới mãi. Đại khái
hỏi việc tốt thêm tốt, việc xấu như hỏi về tai họa thì tai họa càng to.
Tam truyền Ngọ Thân Tuất: gọi là Long xuất tam thiên, Rồng bay ra khỏi (Tị
Ngọ Mùi), có tượng: trót phạm thượng nay có sự hối lỗi, bởi Tuất là Thiên đầu
(đầu trời) Rồng bay tới đúng thiên đầu thì ngừng, là điềm phạm thượng tội lỗi.
Phàm bệnh hoạn và thưa kiện là điềm hung, ra đi thất hẹn.
Tam truyền Thân Tuất Tý: gọi là Long thiệp Tam uyên, Rồng lội vào 3 vực sâu,
bởi Hợi Tý Sửu là 3 cung thấp nhất trong 12 cung, một đại phương Bắc rộng lớn
thuộc Thủy. Từ Thân tới Tý phải truyền qua Dậu Tuất Hợi, trong đó Dậu là đầm
nước, Tuất là hang đất và Hợi là sông hồ. Quẻ gặp Long thiệp Tam uyên thì Mưu
tính hay Mưu vọng điều chi cũng chẳng được thành, mọi việc đều thấy trở ngại và
nguy hiểm trước mắt. Chiêm hỏi đạo tặc ắt chúng chẳng đến, chiêm bệnh hoạn và
kiện tụng là điềm hung hại nhiều hơn hết.
Tam truyền Tuất Tý Dần: gọi là Long nhập tam uyên, Rồng nhập vào 3 vực sâu,
trong khoảng giữa sâu thẳm, tối tăm và nguy hiểm nhất. Chiêm hỏi việc gì cũng
ứng điềm hung, cử sự lâm hại, tượng lý của nó như người đi trên giá lạnh mùa
Đông, hay đạp dẫm lên đuôi hổ, hay bị ngập chìm dưới hố...họa hoạn ngay trước
mắt, sát ngay bên mình. Sơ truyền tác Quỷ hoặc trong Tam truyền có hào Quỷ thừa
Đằng xà, Bạch hổ thì tai họa càng hung, chiêm bệnh ắt chôn, Long thiệp chưa nguy
bằng Long nhập.
Tam truyền Tý Dần Thìn: gọi là hớng Dương cách nghĩa là xoay tiến về dương,
về chỗ có ánh sáng, có sự sống, Tý giữa đêm tối, tới Dần rạng sáng rồi truyền tới
Thìn lúc mặt trời đã sáng tỏ. Chiêm hỏi mọi sự đều điềm tốt lành, lúc đầu mù mịt,
lúc giữa lộ dạng sau cùng thành toại. Bệnh khỏi, quan tụng được giải, nhân tình
hòa mỹ.
Tam truyền Dần Thìn Ngọ: gọi là Xuất tam dương cách, nghĩa là ra khỏi vùng
dương sáng, bắt đầu đi vào Âm cục. Từ Hợi chỗ khởi sinh một hào Dương rồi
thuận tới Tý Sửu Dần Mão Thìn, hợp thành 6 hào Dương, Dương cục 6 hào Lục
dương. Từ Tị chỗ khởi đầu sinh một hào Âm, rồi thuận tới Ngọ Mùi Thân Dậu
Tuất hợp thành Âm cục. Tam truyền Dần Thìn Ngọ là từ ở giữa Dương cục (3 hào
Dương sau) mà truyền qua Âm cục. Quẻ ứng điềm tai họa, tội lỗi. Hỏi về bệnh tật
và kiện tụng đều là điềm hung.
Tam truyền Sửu Mão Tị: gọi là Xuất hộ cách nghĩa là ra khỏi cửa. Bởi ra khỏi cửa
cho nên các việc tìm kiếm hỏi han, thăm viếng đều chẳng gặp tại chỗ. Còn Mưu
tính hay đảm đang sự việc gì cũng tốt vì tượng hoạt động, thi hành khởi xuất
người quân tử được tấn phát, tiểu nhân hiềm còn chỗ hồ nghi nên có thể bất thành.
Tam truyền Mão Tị Mùi: gọi là Doanh dương cách, nghĩa là Dương đầy đặn, từ
giờ Mão tới giờ Thìn Tị Ngọ là lúc mặt trời chiếu sáng nhất mà tiến lên mãi cho
nên nói là Doanh dương. Luật tự nhiên khi đầy đặn rồi thì tới lúc vơi, nên qua giờ
Mùi là lúc mặt trời đã dịu bớt. Chiêm hỏi sự việc gì mà thời gian thành tựu mau lẹ
thì tốt, còn kéo dài lâu thì không hay, đã đầy rồi mà còn ở lâu sẽ phải suy kém đi.

Thắng rồi không nên đuổi tới cùng. Đợc lợi đủ rồi chớ nán lại lâu, no rồi mà cố ăn
thêm nữa thì dễ dẫn đến sẽ mửa ra, có khi thâm vốn.
Tam truyền Tị Mùi Dậu: gọi là Biến doanh cách nghĩa là làm biến mất sự đầy đặn,
tới giờ Dậu mặt trời đang hạ xuống thấp, tức là trước có sự đầy đặn mà sau làm
cho biến mất sự đầy đặn đó nên gọi là Biến doanh. Chiêm sự việc gì cũng bị suy
kém, với mất, không đầy đủ, không đúng số lợng như kế hoạch đã thống nhất.
Chiêm vật là vật ít dùng tới, ít sử dụng. Mới bệnh ắt sẽ nặng thêm, bệnh lâu rồi mà
chiêm thì sẽ thuyên giảm mà lành. Chiêm quan điềm giáng chức. Chiều hớng của
Biến doanh cách là đi xuống.
Tam truyền Mùi Dậu Hợi: gọi là Nhập minh cách, nghĩa là nhập vào chỗ u tối, đi
vào chỗ u minh. Chiêm sự việc phải tính cho thật mau lẹ, làm cho thật nhanh cũng
chỉ tốt một ít, còn trì hoàn ắt đoạn sau sẽ bị hư hại, sự tốt dần dần tiêu mất, điều
xấu càng lớn hơn. Chiêm bệnh và thưa kiện là hai điều đại nguy. Quan lộc cũng
chẳng hay dù nên cầu quan chức.
Tam truyền Dậu Hợi Sửu: gọi là Ngưng âm cách gọi là khí Âm động, lại là lúc
khí Âm mù mịt, nơi âm khí kết tụ lại, phương Bắc lạnh lẽo nhất và âm u nhất. Quẻ
Ngưng âm chuyên ứng điềm gian tà, dâm dật, trộm đạo, việc lén thầm vô cùng u
tối, chiêm mọi sự việc đều như vậy.
Tam truyền Hợi Sửu Mão: gọi là Minh mông cách nghĩa là chẳng rõ, lờ mờ,
chẳng phải sáng cũng chẳng phải thật tối. Chiêm sự việc gì cũng không đúng đích
mà lòng phân vân không quyết định, nhiều lẽ lo ngại, sợ sệt chẳng yên.
B. 12 cách Gián truyền nghịch:
Tam truyền Dần Tý Tuất: gọi là Minh âm cách, nghĩa là khí Âm mù mịt, âm khí
rất u minh. Giờ Dần trời mới có được một chút ánh sáng truyền nghịch lại Sửu Tý
Hợi Tuất. Chiêm sự việc gì lúc đầu cũng có một chút tia hy vọng, dần dần sau càng
mù mịt, u ám, hung hại. Hỏi về việc quan đại hung.
Tam truyền Tý Tuất Thân: gọi là Uyển kiển cách, là quẻ ngã khốn đốn. Từ Tý
truyền tới Thân phải trải qua 3 cung Hợi Tuất Dậu là những cung toàn thuộc về
sông sâu, hang thẳm, lạch ngòi (Hợi vi giang, Tuất vi địa hộ, Dậu vi trạch) tức là
trải qua những sự nghịch ngợm, khốn đốn, khó khăn, trùng trùng, điệp điệp chông
gai mà ắt phải ngã què nên gọi là Uyển kiển. Chiêm sự việc gì cũng không nên
khởi động vì thế nào cũng lâm tai họa, ra vào lên xuống đều bất lợi. Đại kỵ cầm
binh ra trận vì sẽ bị vây khốn.
Tam truyền Tuất Thân Ngọ: gọi là Bội lệ cách nghĩa là trái nghịch lại. Từ Tuất
truyền đến Thân là khoảng Âm khí thịnh, từ Thân truyền tới Ngọ là lúc Âm khí
mới phát khởi, từ chỗ thâm sâu truyền tới chỗ non cạn, lối đi cũng bội nghịch mà
thế cách cũng trái luật lệ, cái họa của quẻ Bội lệ là không đảm đơng nổi sự việc,
làm mà có ý miễn cỡng, lòng muốn cầm chừng thôi bỏ rút lui. Chiêm hành nhân
chẳng đến, giặc chẳng lại, việc làm chẳng xong.
Tam truyền Thân Ngọ Thìn: gọi là ngưng dương cách, nghĩa là Dương khí đọng
lại. Từ Thân truyền nghịch lại tới Thìn trọn vẹn bao bọc Tị Ngọ Mùi là tam Thiên
ở giữa 3 chỗ cao cấp nhất, 3 giờ mà khí Dương kết đọng ngưng tụ lại. Dương khí
vốn thịnh và thuận tiến từ Thìn tới Ngọ nay lại bị Âm khí từ Thân truyền nghịch lại
Ngọ sẽ làm cho Dương khí phải ngưng đọng lại. Đây là Dương khí kết tụ tại Âm.

Chiêm sự việc đều bị trói buộc mà khoảng trước đó làm chưa xong. Hành nhân đến
trễ, Mưu tính lâu thành, kiện tha dây da.
Tam truyền Ngọ Thìn Dần: gọi là Cố tổ cách, nghĩa là trở lại chỗ đã sinh ra mình,
tổ tông. Hỏa trường sinh tại Dần, con cháu tìm về nơi tổ tông. Chiêm hỏi sự việc gì
cũng có ý trở về gốc xa. Tiền tài Mưu vọng toại nguyện. Hành nhân ắt đến, đạo tặc
lánh xa, quan vị đặc sắc. Duy ngày Canh chiêm bệnh thì rất xấu vì Canh Kim khắc
Mạt truyền Dần Mộc là chỗ sinh ra Sơ truyền Ngọ.
Tam truyền Thìn Dần Tý: gọi là Thiên nghi cách là trải qua nghi nan Tý Dần Thìn
là nơi Dương tiến, nay truyền nghịch Thìn Dần Tý là phản thoái, sáng truyền tới
chỗ tối, Âm Dương lẫn lộn, sáng tối tranh phân, nghi nghi ngại ngại. Mọi việc đều
khó quyết định, hành nhân chưa lại, muốn đi mà chẳng đi, qua cửa cần phòng mai
phục, an định, lập trại chẳng tốt. Cử binh, dụng sự, bệnh, tụng đều chẳng thành.
Tam truyền Sửu Hợi Dậu: gọi là Cự âm cách, nghĩa là khí Âm to lớn tột thịnh,
toàn là những giờ không có ánh sáng, hoàn toàn tối tăm, chuyên ứng việc dâm tà,
rợu trà nữ sắc, loạn trạ gian nịnh...Bệnh ắt về dường Âm chết mà thường là do
phóng túng dâm tà mà thành bệnh hoặc do rợu chè (Hợi chủcưdâm, Dậu chủ tửu).
Kiện tụng ngày thêm gay go, đẩy lên tới tột độ (Thượng thẩm).
Tam truyền Hợi Dậu Mùi: gọi là Thời độn cách nghĩa là thời kỳ ẩn tránh. Hợi là
cung vị của Huyền vũ chủ sự trộm cắp. Dậu là cung vị của Thái âm chủ sự che đậy
dấu diếm. Mùi là thần Ngọc nữ tế khốn phò nguy. Tam truyền Hợi Dậu Mùi toàn
ứng những việc có tính cách bặt tiếng im hơi, ẩn độn. Tính đi mà chưa đi, tính làm
mà chưa làm. Tìm bắt thì chẳng gặp, đạo tặc lánh xa, với quân tử là quẻ rất ẩn thân,
với tiểu nhân là quẻ chạy trốn vì phạm việc gian tà.
Tam truyền Dậu Mùi Tị: gọi là Lê minh cách là cố gắng đến chỗ sáng. Chiêm sự
việc gì thì lúc đầu cũng có sự miễn cỡng nhưng nhờ cố gắng lên mà sau được
thông đạt, quân tử rất có lợi về lộc vị, tiểu nhân đang sớm lo việc sinh sống.
Tam truyền Mùi Tị Mão: gọi là Hồi minh cách, nghĩa là trở lại chỗ sáng, sáng trở
lại. Khởi đầu tại Mùi là chỗ sắp đi vào cõi âm truyền nghịch lại chỗ sáng mọi việc
không nên hành động gấp, sẽ tiến về dường lối tốt. Sự tốt chậm thành, sự xấu chậm
tiêu.
Tam truyền Tị Mão Sửu: gọi là Chuyển bội cách, nghĩa là xoay chuyển trái ngược
lại sau lưng. Mão Tị là 2 chỗ sáng mà truyền ngược lại Sửu thuần âm tối, từ 2 chỗ
sáng mà truyền ngược lại 1 chỗ tối thì trái với đạo lý. Chiêm sự việc đều có ẩn ý,
không biết kiểm thủ thân phận đang được ở chỗ tốt lành của mình mà đi ngược lại
chỗ bất an, bỏ ngay tìm cong, bỏ cái chính lớn mà theo cái tà nhỏ mọn. Chiêm gặp
điềm gia đạo lạnh lùng, thâm tâm khiếp sợ, mộng mỵ yêu tinh, trong mỗi việc làm
tự như có ma quỷ ẩn theo bên mình quấy rối sinh ra tai họa. Trăm việc đều sai.
Tam truyền Mão Sửu Hợi: gọi là Đoản giản cách, nghĩa là đoạn khe, đứt một chỗ
sáng mà truyền nghịch lại 2 nơi thủy khí tối tăm. Quẻ rất xấu, điềm quan bị mất
chức, thường dân bị hung nguy.
Trên đây là 24 cách thuận nghịch của Gián truyền khóa, toàn dùng lý Âm
Dương tiến thoái và sự Tối Sáng mà để luận cát hung. Người học Lục Nhâm thì
phải theo cái lý ấy mà suy ngẫm về sự may rủi của thời gian để tránh thất bại thảm
hại.

Phàm Gián truyền khóa mà thấy Can ở bên ngoài vòng Tam truyền nhưng ở
sát Sơ truyền hay ở sát Mạt truyền thì gọi là Chàng Can cách.Thí dụ: ngày Tân Tị,
nguyệt tướng Sửu, giờ Mão.
Chi Tị Mão Thìn Tị Ngọ

Thân Ngọ Mão Sửu
Dần Mùi
Tân Thân Tị Mão
Sơ Trung Mạt
Sửu Sửu Hợi Dậu Thân Can Tân
Khoảng dường từ Sơ tới Mạt là 5 cung Sửu Tý Hợi Tuất Dậu, can Tân ở
ngoài vòng 5 cung và ở sát kế Mạt truyền Dậu. Quẻ này gọi là Chàng Can cách. ở
địa Chi cũng vậy, gọi là Chàng chi cách.
Luận bàn: Chàng nghĩa là đâm bổ vào, Chàng Can tức là Tam truyền đâm bổ
vào Can và Chàng chi tức là đâm bổ vào Chi. Chiêm quẻ ứng điềm gì cũng mau lẹ,
ví như bị thúc đẩy. Phàm Sơ tác Tài thừa Quí nhân, còn Mạt lâm Mộ, Tuyệt hoặc
thừa Can mộ hay Can tuyệt là quẻ rất bất lợi về thương mại, trong mối quan hệ với
bậc quan trưởng thì mình sẽ bị khuất hạ, bị bắt chẹt do vấn đề tiền bạc. Phàm quẻ
thấy Sơ hay Mạt đứng trước Can hay Chi như bị đâm bổ vào mặt nên ứng sự trước
hoãn dài mà sau mới mau lẹ. như Sơ với Mạt đứng sau Can hay Chi, như ở sau
lưng đâm tới, cho nên sự việc rất cấp tốc (Đếm thuận tới mà gặp Can Chi thì gọi là
đứng trước, tính nghịch lại mà gặp thì gọi là đứng sau). như Can ở Tị thì Mạt ở
Ngọ, tức là Mạt đứng trước Can, bằng Mạt ở Thìn là đứng sau Can vì từ Tị đếm
thuận tới là Ngọ, còn tính nghịch lại gặp Thìn.
Ngoài ra Chàng Can hay Chàng Chi có thể lâm vào Can hay Chi, không đứng
trước hoặc đứng sau. Sơ truyền lâm Can hay Chi, tức khởi đầu truyền ra xa, sự
việc trước tuy mau lẹ mà sau chậm chạp, như bắn mũi tên lúc đầu nhanh mà đi
càng xa càng yếu dần, kết cục bị đóng ngăn che lấp. Trái lại Mạt lâm Can hay Chi
tức là từ xa mà truyền lại tới Can hay Chi, sự việc lúc đầu bị hoãn trệ mà sau được
thông suốt.

BÀI KHÓA 64
LỤC THUÀN KHÓA
Thiệu quẻ: Quẻ mà 4 chữ trên của Tứ khóa và Tam truyền toàn là những chữ
thuộc Dương: Tý Dần Thìn Ngọ Thân Tuất, hoặc toàn là những chữ thuộc Âm:
Sửu Mão Tị Mùi Dậu Hợi thì gọi là Lục thuần khóa. Chữ Dương thì gọi là Lục
Dương cách, chữ Âm thì gọi là Lục Âm cách.
Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Dậu, giờ Mùi.
Can Kỷ
Dậu Hợi Tị Mùi

Ngọ Kỷ Dậu Mão Tị Hợi
Lục thuần khóa
Chi Mão Tị (Nguyên thủ khóa) Tý
Hợi Sửu Mão
Thìn Mão Dần Sửu
Bốn chữ trên của Tứ khóa là Dậu Hợi Tị Mùi và Tam truyền là Hợi Sửu Mão
toàn là những chữ thuộc Âm, cho nên gọi là Lục Âm cách, thuộc về Lục thuần
khóa. Quẻ này cũng thuộc về Gián truyền khóa là Minh mông cách, sự việc làm
không đúng chủ đích mà lòng rất phân vân. Vả lại đây cũng là Đan xạ cách cũng
ứng việc không tới nơi tới chốn, hoặc làm sai đi, lệch một bên. Sơ truyền Hợi tuy
tác Tài nhưng gia Dậu là Tuần không nên Mưu sự hay cầu tài cũng chỉ uổng công
mà thôi.
Thuần tức là toàn Âm hoặc toàn Dương trên Tứ khóa và Tam truyền.
Lý đoán Lục thuần khóa
Lục Dương là quẻ sáng lạn như trên 3 tầng trời. Chiêm hỏi việc công chính
rất hợp với lý quang minh chính đại, tất phải có kết quả tốt. Bằng như hỏi việc tư
tà sẽ không được thành công. Quẻ Lục Âm như lội qua bao vực thẳm tối tăm, hợp
với việc tư riêng có tính cách che giấu, nhưng không thành đạt việc công chính.
Lục thuần khóa là quẻ Trời cao (Lục Dương) cùng vực thẳm (Lục Âm) phân
biệt cách nhau xa, cũng gọi là quẻ bao biển thành hồ, có tượng là đổi cũ theo mới
(quẻ Trạch Hỏa cách).
Lục thuần khóa có lẫn các cách tốt của Gián truyền khóa như Đăng tam thiên
cách, Xuất hộ cách, Lệ minh cách...hoặc Can và Sơ truyền được vượng tướng khí
thừa cát tướng là quẻ rất tốt, có tượng là người lớn như con hổ biến hình, chưa xem
đã có tin, chắc được sự biến đổi rõ ràng (quẻ Trạch Hỏa cách-Cửu ngũ).

Lục thuần khóa có lẫn các cách xấu của Gián truyền khóa như Thiệp Tam
uyên, Nhập minh cách, Yển kiển cách, Bội lệ cách...hoặc Can và Sơ đều bị Hưu-
tù-tử khí thừa hung tướng ứng điềm đại hung, có tượng quân tử biến hình, tiểu
nhân đổi mặt (quẻ Trạch Hỏa cách-Thượng lục).
Lục Dương khóa là quẻ toàn hào Dương, chiếu sáng rực rỡ, minh chính, cao
cả. Chiêm hỏi cho bậc quyền quí, việc trong chính phủ là tốt lắm. Bậc đại quan,
Thư tướng, Vua chúa thì ứng gặp quẻ này, nếu Sơ truyền ngộ Tuần không thì giảm
tốt. Thường dân, hạng ty hạ gặp quẻ Lục Dương khóa này mà thấy Sơ ngộ Tuần
không thì cuối cùng lại tốt, vì Tuần không làm giảm độ sáng của Lục Dương nên
hợp sức với hạng tiểu nhân, Tị hạ.
Lục Âm là quẻ toàn Âm, u tối, ty hạ,những việc ẩn khuất, mờ ám, tà dại, nịnh
bợ, tiểu nhân chiêm gặp quẻ này là hợp nhưng nếu Sơ ngộ Tuần không thì việc cầu
cũng chẳng được.
Lục thuần khóa và Gián truyền khóa thường có mối quan hệ với nhau.

BÀI KHÓA 65
VẬT LOẠI KHÓA
Thiệu quẻ: Xem quẻ xem tại Sơ truyền để hiểu biết được nhân vật, sự việc,
cấp bậc, thân sơ, mầu sắc, số mục, mới cũ, trước sau, sống chết...cùng sự thịnh suy
của Muôn loài vật thì gọi là Vật loại khóa.
Mẫu quẻ: ngày Giáp Dần, Nguyệt tướng Tý, giờ Dần.
Mão Thìn Tị Ngọ

Can Mậu
Câu trận Thiên hợp Chu tước Đằng xà
Tý K1 K2 K3 K4 M ùi
Hành niên Th.Long Tý Tuât Tý Tuât Quý nhân
Sơ Trung Mạt
Hợi Tuất Thân Ngọ Ngọ
Th.Không H.vũ Th.hậu Th.hợp Thiên hậu
Chi Dần Bạch hổ Th.Thường Huyền vũ Thái âm
Quẻ thuộc Xuyến hà cách, có Sơ tác Thê tài ứng về thê thiếp, lại thừa Huyền
vũ chủ về trộm cắp hao mất. Quẻ ứng điềm như vậy, ngoài ra muốn tìm hiểu một
vật loại gì khi mình muốn biết, hoặc khi có người nào hỏi ta, thì cũng căn cứ vào
Sơ thừa Huyền vũ để mà suy đoán. như hỏi về nhân loại thì Tuất là người coi tù
ngục, tôi tớ, hạng ty hạ. Hỏi về sự việc thì Tuất là ấn thụ, ngục tù, trốn tránh, hao
mất, tụ tập. Hỏi về gia đình thì Tuất tác thê tài là vợ. Hỏi về quỷ thần thì Tuất thừa
Huyền vũ là Yểm thần coi xét về sự yếm đối, hoặc các vị Thổ thần. Hỏi về phương
vị thì Tuất là Tây Bắc ở gần mé Tây hơn. Hỏi âm thanh thì Tuất là tiếng Thương.
Hỏi màu sắc Tuất thổ màu vàng lại gia Tý thủy màu đen nên luận là màu xám đen.
Hỏi thú thì Tuất là loài chó. Hỏi về tinh tú thì Tuất là sao Thiên khôi. Hỏi về số
mục thì Tuất là số 5 hoặc với địa bàn Tý số 9 thành số 14 hoặc 45. Hỏi về tính thì
Tuất là họ có bộ Thổ...
Lý đoán Vật loại khóa
Vật loại nói chung là Muôn loài vạn vật, loài người thì có cao có thấp, có
sang có hèn, có già có trẻ, có Nữ có Nam, có thịnh có suy, có thân có sơ, có sống
chết...loài cây cũng có tơi khô sống chết...vật dụng có mới cũ, thuộc kim hay
mộc...Vạn vật vô cùng, theo phương pháp và cách trình bầy của sách này chiêm ra
một quẻ mà điều cốt yếu là xem xét tại Sơ truyền để biết được sự ứng của Muôn
loài vạn vật. Sơ truyền gồm một Thiên thần (chữ thiên bàn), một Hào tượng, một
Thiên tướng.
Luận tượng ứng của Vật loại khóa:
- Vạn vật lấy âm thanh và sắc tướng làm điềm ứng, Muôn loài dùng phương
hớng mà kết tụ. Do sự sinh khắc tỷ hòa của Sơ truyền với Can mà thấy rõ được lục
thân, những hạng người trong gia quyến. Do thời tiết vượng tướng hưu tù tử của
Sơ truyền mà biết sự thịnh suy của muôn loài vạn vật, lấy chỗ trước sau mà đoán dĩ
vãng hay tương lai. Lấy nơi Trường sinh, Đế vượng, Mộ mà đoán mới cũ, tơi khô,
sống chết. Lấy thiên tướng, thiên thần mà luận sự việc xảy ra tốt hay xấu, để luận
sự động tĩnh là may hay rủi...
- Vật loại khóa là quẻ lâu dài cùng vật khí, cũng gọi là quẻ thuyền đi mà gió
nghỉ, có tượng là nóng lạnh đều có thời tiết (quẻ Thủy Trạch tiết).
- Phàm quẻ thấy Sơ truyền vượng tướng khí thừa cát tướng nhưng Mạt lại
Hưu-tù-tử khí thừa hung tướng, dẫu chiêm hỏi sự vật loại gì thì cũng trước tốt mà
sau xấu. Nếu Sơ và Mạt đều bị Hưu-tù-tử khí thừa hung tướng là quẻ trước sau đều
hung hại, rất xấu. Quẻ như vậy có tượng: chẳng ra khỏi cổng sân, chỉ biết ngừng
lại mà chẳng biết biến thông để thoát khỏi, phá bỏ, tránh được thời tiết vậy (quẻ
Thủy Trạch tiết- Cửu nhị).
Những quẻ sau này đều thuộc về Vật loại khóa, nhưng do sự vật mình
muốn biết hay người muốn hỏi mà đặt tên cho quẻ:
Nhân loại quái: quẻ chiêm ra để biết Sơ truyền ứng cho hạng người nào,
hoặc để tìm nơi ứng về hạng người nào mà mình muốn biết để đoán thịnh suy hay
may rủi thì gọi là Nhân loại quái.
Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, Nguyệt tướng Tý, giờ Sửu, ngày 25 tháng Chạp.
Sửu Tý Mão Dần

Chi Thìn Mão Giáp Sửu Thìn Mão Thân
Tri nhất khóa
(Liên châu nghịch)
Sơ Trung Mạt
Dần Tý Hợi Tuất Dậu
Phụ mẫu Thê tài
B.hổ Th.Thường H.vũ
Can Giáp Sửu Tý Hợi Tuất
Quẻ này Sơ truyền Tý tác Phụ mẫu, dẫu chiêm hỏi bất cứ việc gì, cũng do
cha mẹ chủ sự luận về cấp bậc là hàng Tôn trưởng. Đấy là do hào tượng mà biết
người nào trong gia quyến. Ngòai ra còn do thiên thần tức do Sơ truyền Tý để luận
động sự, chính là phụ mẫu, Tý tức thần hậu. Theo sự ứng của quẻ thì cha mẹ lâm
tai nạn, vì hào Phụ mẫu thừa Bạch Hổ gặp Tử khí là quẻ Nạn hổ thưong nhân (Hổ
đói hại người) cũng thuộc về Phách hóa khóa và tháng Chạp thì Tý thừa Phục ương
quái. Vận nhân chiêm hỏi về cha mẹ thì chắc chết chẳng sai. Còn vận nhân hỏi về
Thê tài thì phải luận hào Tuất ở Mạt truyền.
Lý đoán Nhân loại khóa: Nhân loại là loài người, luận chung người trong
gia tộc, ngoài xã hội, bậc thượng lưu như vua quan, bậc trung lưu như thầy thợ, bậc
hạ như lao công tôi tớ. Chiêm quẻ để biết ai là người chủ động thì cứ xem ở Sơ
truyền, trong gia đình thì xem hào tượng, mà ngoài gia tộc thì xem thiên thần hay
thiên tướng để chiêm đoán. Phàm vận nhân hỏi sự may rủi cho một hạng người thì
cũng tìm hào tượng hay thần tướng nào trong Tam truyền ứng cho hạng người ấy
mà luận đoán. Hỏi về cha mẹ thì tìm hào Phụ mẫu, hỏi về anh em thì tìm hào
Huynh đệ...Hỏi về người ngoài gia đình như hỏi một Nữ nhân thì tìm Tý, Dậu hay
Thiên hậu. Hỏi về bằng hữu thì tìm Thiên hợp. Hỏi về quan trường thì tìm Quí
nhân. Nếu ở quan trường không thấy có hào tượng hay thần tướng nào ứng cho
hạng người mà mình muốn đoán hung cát đó thì mới phải quan sát tới Can Chi,
nếu không có nữa mới quan sát tới cung khác ở 12 cung xung quanh, nhưng chỉ
tìm Thiên tướng hay Thiên thần chứ không tìm hào tượng. Thí dụ: muốn biết
người đi dường như thế nào thì tìm xét tại cung Thân thiên bàn, hỏi việc văn thơ
kiện tụng như thế nào thì xét Chu tước...Tóm lại: hào tượng thiên bàn và thiên
tướng đều có thể ứng vào nhân loại, song hào tượng chuyên ứng vào gia đình họ
hàng, Thiên thần để luận về hạng người trong xã hội, Thiên tướng để xét lành dữ
cho mọi hạng người...
Hào Phụ mẫu ứng vào cha mẹ, cũng ứng vào bậc trưởng thượng lớn tuổi.
Hào Huynh đệ ứng vào anh chị em trai gái. Hào Tử tôn ứng vào hạng con cháu.
Hào Thê tài ứng vào vợ. Hào Quan quỷ ứng vào ông bà (vì Quan quỷ sinh Phụ
mẫu), cũng ứng cho người quá vãng vì Quỷ là người đã chết rồi, cũng ứng cho
quan nhân có tước vị, đối với Phụ nhân thì hào Quan quỷ cũng là người chồng.
Khi đã tìm được hào tượng nào ứng về người mà mình muốn xem rồi, cứ
theo thường lệ mà tính vượng-tướng Hưu-tù-tử xem thừa hung tướng hay cát
tướng, thừa hung thần hay cát thần, hoặc gia lên Trường sinh, Đế vượng, Mộ...mà
đoán định tốt xấu và quyết định việc xảy ra.
+ Nhân loại ứng theo 12 Thiên thần:
- Tý: là con cái, người đi câu, người là thịt súc vật để bán.
- Sửu: người hiền lương, tăng đạo, ni cô.
- Dần: là chàng rể, đạo sĩ, người làm quan chức nhỏ.
- Mão: người làm kỹ nghệ, có nghệ thuật, sa môn, con trai.
- Thìn: kẻ hung ác khó trị, binh lính dữ tợn, hung ác, đầy tớ, quân đội, công an.
- Tị: con gái cả, bạn bè, người đầu bếp.
- Ngọ: cung nữ, cô gái nuôi tằm, chăn nuôi.
- Mùi: Cô, dì, Cậu, em gái.
- Thân: người săn bắn, thầy thuốc, đồng bóng, thợ đúc tiền.
- Dậu: tớ gái, vợ, chị.
- Tuất: binh lính, kẻ làm nô lệ, đứa ở hung dữ.
- Hợi: trẻ nhỏ, trộm cướp.
Trên đây là luận đại khái theo từng chữ một, ngoài ra cũng có biến đổi vì mỗi
chữ cùng gặp địa bàn hay gặp thần tướng nào, mỗi nơi mỗi khác. như Tý thừa
Thiên hậu là thể nữ nhưng Tý thừa Huyền vũ là kẻ trộm cướp. Tý gia Tị là góa phụ
nhưng gia Mùi là bà già....
+ Nhân loại ứng theo 12 Thiên thần trong thời xa: tuy nói thời xa, nhưng
nay dùng đến vẫn rất xuất sắc để biết tính tình, hình sắc và tướng mạo.
- Tý: người đàn bà dâm đãng, mặt tròn da ngăm đen.
- Sửu: người giữ trâu bò dê.

- Dần: người cải mệnh, hay thay đổi chương trình và hiệu lệnh cũ, mặt vuông
dài, da xanh xanh, có râu, mạnh chắc, thân hình tròn chắc như cây.
- Mão: thầy dạy âm nhạc, mặt dài, da xanh mái, trán cao, có râu, có tài năng mà
bất chính, có thể là kẻ gian phi.
- Thìn: người coi giữ tù ngục, mặt tròn nhiều râu lông.
- Tị: người thợ rèn, đầu bếp, mình cao, trán nhỏ, mắt chẳng đều (mắt lé hoặc mắt
lớn mắt nhỏ).
- Ngọ: người giữ ngựa, mặt tròn, má đỏ, thân hình to.
- Mùi: thầy thuốc, vị thần làm gió.
- Thân: người đi dường, người truyền tin, người đa chuyển vật đồ, lái xe. Hình
tướng khô ngắn, mắt tròn, thân hình to.
- Dậu: là ông đồng bà bóng, tướng mạo đoan chính, da vàng trắng.
- Tuất: quan coi ngục tù, tòa án, viện kiểm soát.
- Hợi: người thợ khéo léo, mắt nhỏ dài, tay chân khô đen.
+ Nhân loại ứng theo 12 Thiên tướng:
- Quí nhân: là hạng quan chức, tôn trưởng.
- Đằng xà, Chu tước: là người đàn bà như điên cuồng, hạng tiểu nhân, kẻ làm
công việc nặng nề.
- Thiên hợp: là con trai, người thợ khéo léo, thuật sĩ, quan văn, người có học mà
ẩn dật.
- Câu trận: là đàn bà xấu xí, quân nhân, kẻ hạ tiện, người thiếu phúc.
- Thanh long: là hạng người quan quí.
- Thiên không: là đàn bà xấu xí, người nghèo, tôi tớ.
- Bạch hổ: là người có bệnh, có tang, đi dường, đem tin tức.
- Thái thường: là hạng quan nhân, cũng là đàn bà nghèo.
- Huyền vũ: là hạng ăn trộm, giặc cướp.
- Thái âm: là người đàn bà thượng lưu, quí tộc, vợ lẽ.
- Thiên hậu: là người phụ nữ quí phái.
Nên tham khảo Yêu kiện tập để biết chi tiết và sự biến đổi, vì Thiên tướng
còn phải trải qua từng thời khí Hưu-tù-vượng-tướng và còn gia lâm các cung thiên
bàn và địa bàn khác nhau, đắc địa hay thất địa...
* Lục thân ứng theo 12 Chi và 10 Can ký đối với Nhật can:
Can ký tức là Can thần, nói Giáp tức là Dần là Can thần, Ất ký tại Thìn, Bính
Mậu ký tại Tị, Đinh Kỷ ký tại Mùi, Canh ký tại Thân, Tân ký tại Tuất, Nhâm ký tại
Hợi, Quí ký tại Sửu. Chữ nào thuộc âm thuộc bên phái Nữ, chữ nào thuộc Dương
là bên phái Nam, 12 Chi ứng bên nội, 10 Can ứng bên ngoại.
- Ông bà: khắc Nhật can gọi là Ông bà, như ngày Giáp Ất chiêm quẻ thì Thân
Dậu Canh Tân đều khắc Nhật can, Thân thuộc Dương là ông nội, Dậu thuộc Âm là
bà nội, Canh thuộc Dương can là ông ngoại, Tân thuộc Âm can là bà ngoại (Tân
tức Tuất vậy).
- Ngũ hành sinh Nhật can gọi là cha mẹ. Ngày Giáp Ất chiêm quẻ thì Hợi Tý
Nhâm Quí đều sinh Giáp Ất. Tý thuộc Dương Chi là chưa đẻ, Hợi thuộc Âm Chi là
mẹ đẻ, Nhâm thuộc Dương Can là chưa vợ, Quí thuộc Âm Can là mẹ vợ (Nhâm
tức Hợi, Quí tức sửu).

- Huynh đệ: Ngũ hành cùng loại với Nhật Can là anh chị em. Ngày Giáp Ất
chiêm quẻ thì Dần Mão Giáp Ất đều là đồng loại mộc với Nhật can. Dần là anh
ruột, Mão là em gái ruột, Giáp là anh em trai bên ngoại, Ất là chị em gái bên ngoại.
- Con cháu: Ngũ hành được Nhật can sinh là con cháu. Ngày Giáp chiêm quẻ thì
Tị Ngọ Bính Đinh được Nhật can sinh. Ngọ là con trai mình, Tị là con gái mình,
Bính tức Tị là cháu trai do anh em bên nội sinh, Đinh tức Mùi do anh em bên ngoại
sinh. Bính cũng là cháu trai do chị hay em gái mình sinh ra, Đinh cũng tức là cháu
gái do chị hay em gái mình sinh ra.
- Vợ, vợ lẽ: Ngũ hành mà Nhật can khắc là vợ, chữ thiên bàn thuộc Dương là vợ
chính thức, chữ thiên bàn thuộc Âm là vợ không chính thức. Ngày Giáp chiêm quẻ
thì Thìn Tuất Sửu Mùi đều bị Nhật can khắc, Thìn Tuất thuộc Dương là vợ chính
thức, Sửu Mùi thuộc Âm là vợ không chính thức, vợ thứ (Mùi là Can mộ cũng là
vợ lẽ, nô tỳ). Chỗ này không luận tới hai can Mậu Kỷ.
- Tôi tớ trai gái: Phàm Can bị Nhật can khắc là tôi tớ. Ngày Giáp chiêm quẻ thì
Mậu là tớ trai(nô) và Kỷ là tớ gái(tỳ).
- Người cùng ở trong nhà mình: (Bản gia) cùng một loại Ngũ hành với Nhật chi
tức Chi của ngày chiêm quẻ thì gọi là người trong nhà mình. Ngày Tý chiêm quẻ
thì Hợi là người trong nhà mình.
- Người gần nhà, hàng xóm: ở kế sát Nhật chi mà khắc Ngũ hành Chi ngày là
người cạnh nhà, hàng xóm. Ngày Tý chiêm quẻ thì Sửu là hàng xóm, Mùi cũng là
hàng xóm (gọi là lân nhân).
- Người mai mối: trong việc hôn nhân, chữ ở kế trước Thê can là người làm mai
mối, gọi là mối nhân. Trong 2 Can hợp nhau thì Can dương là Phu can, Can âm là
Thê can. Ngày Giáp hay ngày Kỷ thì Kỷ là Thê Can, Kỷ ký tại Mùi, chữ trước kế
Mùi là Thân là mối nhân. Ngày Ất Canh thì Ất là Thê can, Ất ký tại Thìn vậy Tị là
mối nhân. Ngày Bính Tân thì Hợi là mối nhân. Ngày Đinh Nhâm thì Thân là mối
nhân. Ngày Mậu Quí thì Dần là mối nhân.
* Quyến thuộc ứng theo 12 Thiên thần gia Can:
Thiên thần tức là chữ thiên bàn, gia Can tức là gia lên cung có Can ký, như
nói gia Giáp tức là gia Dần địa bàn, gia Ất tức là gia Thìn địa bàn, gia Bính Mậu
tức gia Tị địa bàn, gia Đinh Kỷ tức gia Mùi địa bàn, gia Canh tức là gia Thân địa
bàn, gia Tân tức là gia Tuất địa bàn, gia Nhâm tức là gia Hợi địa bàn, gia Quí tức
gia Sửu địa bàn.
- Ngày Giáp Ất chiêm quẻ thì Tý là cha, Tý gia Quí là mẹ, Sửu gia Tân là bà
cô, Sửu gia Quí là chú, Sửu gia Kỷ là vợ thứ, Dần gia Giáp là chị, Dần gia Bính là
con gái của anh, Mão gia Ất là em trai, Thìn gia Mậu là vợ chắp nối, Thìn gia Quí
là cô nhỏ, Thìn gia Ất là em gái, Tị gia Canh là ông bác, Tị gia Bính là con gái,
Ngọ gia Đinh là con trai, Mùi gia Ất là anh em chú bác, Mùi gia Đinh là con của
em, Mùi gia Kỷ là vợ, Thân gia Canh là ông, Thân gia Nhâm là bác, Dậu gia Tân
là bà nội, Tuất gia Tân là ông chú, Hợi gia Nhâm là cha, Hợi gia Giáp là anh em
con chú con bác.
- Ngày Bính Đinh: chiêm quẻ thì Tý gia Quí là bà nội, Sửu gia Quí là bà nội,
Sửu gia Kỷ là con của em mình, Sửu gia Canh là tỳ thiếp. Dần gia Giáp là cha, Dần
gia Bính là anh em bên bác. Mão gia Ất là mẹ. Thìn gia Quí là ông chú, gia Ất là
chú, gia Mậu là con trai. Tị gia Bính là anh chị, Ngọ gia Đinh là em trai, Mùi gia
Ất là em gái của chồng, Mùi gia Đinh là em gái, Mùi gia Kỷ là con gái, Thân gia
Canh là vợ kế, Dậu gia Tân là vợ, Tuất gia Đinh là anh con nhà chú, Tuất gia Mậu
là con của anh, Tuất gia Tân là vợ lẽ. Hợi gia Nhâm là ông, gia Giáp là bác.
- Ngày Mậu Kỷ: chiêm quẻ thì Tý gia Quí là vợ, Sửu gia Kỷ là anh em nhà
chú, Sửu gia Tân là con của chị em gái, Sửu gia Quí là tỳ thiếp. Dần gia Giáp là
ông, gia Bính là bác. Mão gia Ất là bà nội, Thìn gia Ất là ông chú, Thìn gia Mậu là
anh em nhà bác, Thìn gia Quí là tớ gái hay vợ lẽ. Tị gia Bính là cha, Tị gia Canh là
con bên bác. Ngọ gia Đinh là mẹ. Mùi gia Ất là bà cô, Mùi gia Đinh là chú, Mùi
gia Kỷ là em trai. Thân gia Canh là con trai, Thân gia Nhâm là vợ nhỏ. Dậu gia
Tân là con gái. Tuất Tuất gia Đinh là cô, gia Mậu là anh trai, gia Tân là con gái của
em mình. Hợi gia Giáp là ông bác, gia Nhâm là vợ kế.
- Ngày Canh Tân: chiêm quẻ thì Tý gia Quí là con gái. Sửu gia Kỷ là chú, gia
Tân là em gái, Sửu gia Quí là con của chị em gái. Dần gia Bính là ông bác, Dần gia
Giáp là vợ mới. Mão gia Ất là vợ. Thìn gia Mậu là cha, gia Quí là con của em trai,
gia Ất là tỳ thiếp. Tị gia Bính là ông, gia Canh là anh em nhà bác. Ngọ gia Đinh là
bà nội. Mùi gia Đinh là cô, gia Kỷ là mẹ, gia Ất là tỳ thiếp. Thân gia Canh là anh
chị. Dậu gia Tân là em trai. Tuất gia Đinh là ông chú, gia Mậu là bác, gia Tân là
anh em nhà chú. Hợi gia Nhâm là con trai, gia Giáp là tỳ thiếp.
- Ngày Nhâm Quí: chiêm quẻ thì Tý gia Quí là con trai. Sửu gia Kỷ là chú,
gia Tân là cô, Sửu gia Quí là em gái. Dần gia Giáp là con trai, gia Bính là vợ nhỏ.
Mão gia Ất là con gái. Thìn gia Mậu là ông bác, gia Quí là anh em con nhà chú, gia
Ất là con trai của em trai mình. Tị gia Canh là bác, gia Bính là vợ mới. Ngọ gia
Đinh là vợ. Mùi gia Kỷ là là bà nội, gia Ất là con gái của em gái, gia Đinh là tỳ
thiếp. Thân gia Canh là cha, gia Nhâm là anh em bên bác. Dậu gia Tân là mẹ. Tuất
gia Mậu là ông, gia Tân là chú. Hợi gia Nhâm là anh chị, gia Giáp là con của anh
mình.
Bài lập thành này không chỉ dẫn nguyên nhân sinh ra thứ lớp trong thân tộc,
mình có thể luận sự tỷ hòa sinh khắc âm dương mà biết được vậy.
*Nhân loại hay Lục thân suy thịnh ứng Tam truyền: Tam truyền thấy có
hào tượng nào ứng vào hạng người mà mình muốn biết thì căn cứ nơi hào tượng đó
để đoán tốt xấu. Đợc vượng-tướng khí hoặc gia sinh vượng là điềm may mắn thịnh
vượng, bằng bị Hưu-tù-tử khí hoặc gia Mộ, Tuyệt, Bại...là điềm suy vi. Lại dùng
Thiên tướng mà đoán sự lành dữ, thừa hung tướng thì đoán việc dữ, nhưng hung
tướng đắc địa thì chẳng đến nỗi hại. Thừa cát tướng ứng việc lành, nhưng cát
tướng thất địa thì việc chưa hẳn được lành. Lại phải xét hai hào tượng còn lại trong
Tam truyền để so sánh với hào tượng mình đang xét rồi mới định được hung cát.
Ví dụ: xem về cha mẹ thì phải căn cứ hào Phụ mẫu ở Tam truyền, nhưng ở Tam
truyền cũng có hào Thê tài là điềm bất lợi cho cha mẹ, vì hào Tài khắc hào Phụ
mẫu. Nếu hào Tài vượng tướng khí thì hào Phụ mẫu hẳn bị tù-tử khí, như vậy hào
Phụ mẫu càng nguy. Đã có hào Tài mà lại có hào Tử tôn nữa thì sự nguy hại chẳng
thể cứu, vì Tử sinh Tài thì Tài thêm sức để khắc Phụ. Trái lại, nếu Tam truyền có
hào Quan quỷ thì tốt, bởi Quan sinh Phụ tức phò trợ hào Phụ, dù có hào Tài cũng
chẳng sao, bởi Tài mải lo sinh Quan chứ không có ý khắc Phụ, tức là lo sinh dưỡng
người thân hơn là lo khắc phá người ghét. Trong trường hợp này gọi hào Tử tôn là
cừu thần vì Tử bị Phụ khắc nên oán cừu mà xúi dục (sinh) hào Tài khắc Phụ.
Trường hợp ở Tam truyền không có mặt hào Phụ mẫu thì vẫn lấy ở Tam truyền mà
đoán được việc cho cha mẹ. như Sơ tác Tài hay Tam truyền tác Tài cục là quẻ ứng
điềm hung cho cha mẹ, bằng như Sơ tác Quỷ hoặc Tam truyền tác Quỷ cục hoặc có
toàn hào Quỷ là quẻ ứng điềm lành cho cha mẹ vì Quỷ sinh Phụ. Ngoài ra còn xem
ở Can Chi hoặc tìm sao Thiên hậu luận cho cha mẹ, tìm Can đức luận cho
con...đây chỉ là một việc xem cho cha mẹ nên căn cứ vào hào Phụ mẫu mà luận
hung cát, ngoài ra xem cho hạng người khác cũng luận như vậy.
*Nhân thân loại:
_ Ứng theo 10 can: Giáp là trái mật, Ất là gan, Bính là ruột non, Đinh là trái
tim, Mậu là bao tử, Kỷ là lá lách, Canh là ruột già, Tân là phổi, Nhâm là bàng
quang, Quý là thận.
_ Ứng theo 12 Chi: Tý là thận, bộ phận sinh dục, bàng quang, lưng, chất dịch
lỏng. Sửu là lá lách, bụng, phân, hai chân. Dần là trái mật, gân, mạch máu, tóc.
Mão là gan, gân tay, lưng, mắt, máu huyết. Thìn là má, vai, óc, cổ. Tị là Tam tiêu
trên, ruột nhỏ, mặt, răng, đùi. Ngọ là trái tim, mắt, lỡi, thần khí. Mùi là bao tử,
bụng, miệng, môi, răng cửa. Thân là ruột già, gân xương. Dậu là phổi, miệng, mũi,
tiếng nói, dường máu. Tuất là mệnh môn, đầu gối, hông ngực. Hợi là bọng đái,
đầu, hai chỗ đại tiểu tiện.
Tinh tú quỷ thần quái:
Phàm chiêm quẻ tại Sơ truyền để biết ứng vào loại Tinh tú nào, hay loại quỷ
thần nào chủ động về sự việc của mình, hay của người khác đến hỏi mình thì gọi là
Tinh tú quỷ thần quái hoặc gọi tắt là Thần loại quái.
Tinh tú là các ngôi sao trên trời, Quỷ thần là các thần kỳ ở thế gian được gọi
là Thần linh. Tinh tú và Quỷ thần xoay chuyển vận hành đã tiết ra những luồng khí
điện thường xuyên trong khắp cả không gian và gây ra ảnh hưởng tốt xấu cho vạn
vật, cho Muôn loài. Khi mình gặp phải vận hay hạn xấu thì phải phân rõ: vận là do
thời gian vô tận gây ra, còn hạn là do ảnh hưởng của Tinh tú và Quỷ thần gây ra.
Không phải ngẫu nhiên mà gặp luồng khí điện tốt hay xấu. Mỗi sự việc đều do tâm
tư của mình tốt hay xấu theo luật đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu, thiện
phùng thiện, ác phùng ác. Năm Tháng Ngày Giờ đều có giới hạn của sự việc. Do
vậy Mệnh đang xấu thường chiêm gặp quẻ xấu, Vận mệnh tốt mới chiêm được quẻ
tốt. Có sai chăng là bởi tại cái học của mình chưa thông đạt vậy.
Ví dụ: quẻ thấy Sơ truyền là Thân tức sao Tiền tinh ứng điềm được tiền bạc
hay thấy Sơ truyền là Mùi là sao Tửu tinh tất ứng điềm có vụ rợu tiệc, Mùi cũng là
Phong bá là điềm có gió bão. Hoặc Sơ thừa Huyền vũ thì sự việc do Hà bá, Thủy
thần, Xá quỷ chủ động...
Phàm chiêm hỏi về các tai họa, thứ nhất là bệnh hoạn thì thường xét đến Tinh
tú quỷ thần để hiểu được loại Thần linh nào làm ra bệnh và như mình thành tâm
cúng vái có thể khỏi. Khoa học ngày nay cho rằng mê tín dị đoan, nhưng khi hiểu
rõ được ngọn ngành cái lý mới biết là sự thật. Lại như nói Nhương tinh hay cúng tạ
quỷ thần mà có thể giảm hoặc khỏi tai họa là cũng có sự thật. Thí dụ: ta đi đòi nợ
một người bạn với ý định nhục mạ nếu không trả, nhưng khi gặp người bạn khất nợ
bằng những lời chịu lỗi mềm mỏng thì ta lại không đành làm dữ. Cũng như vậy,
khi một Tinh tú thần kỳ nào chiếu điện khí lực hung hại để hành phạt (Xung khắc),
nhưng bấy giờ ta lại thành kính cúng tạ (cũng như chịu lối năn nỉ) lòng ý trở nên
hiền lành thì lẽ dĩ nhiên khí điện lực hung hại kia không thể hoàn toàn khắc phạt
khí điện của ta. Vì ác bất cảm thiện, thiện bất cảm ác. Nhưng sự tai hại qua khỏi ít
hay nhiều là còn do ở nhân quả nặng hay nhẹ hoặc do lòng và ý hớng thiện của ta ít
hay nhiều, sâu hay cạn vậy. Cũng như đi trong nắng mà biết che ô cho đỡ nóng, đỡ
cảm nhiệt, đi trong mưa mà biết mặc áo mưa để bớt lạnh lẽo cảm hàn nhiệt. Sự tai
hại cũng có lối thoát nếu rõ được nguyên nhân, có khác chăng là do thể cách và
hiệu quả.
Số mục quái: Xem quẻ tại Sơ truyền và do số của 12 Chi mà tính ra biết
được số lợng bao nhiếu người, bao nhiêu sự vật, bao nhiêu thời gian...ứng trong
quẻ thì gọi là số mục quái.
Số của 12 chi: Tý Ngọ: 9 Số của 10 can: Giáp Kỷ : 9
Sửu Mùi: 8 Ất Canh: 8
Dần Thân: 7 Bính Tân : 7
Mão Dậu: 6 Đinh Nhâm: 6
Thìn Tuất: 5 Mậu Quí : 5
Tị Hợi: 4
- Phép tính: trước hết phải biết thừa số.
Lấy số của Sơ truyền nhân với cung địa bàn mà Sơ truyền gia lâm thì thành
ra thừa số. như Sơ vượng tướng khí thì lấy thừa số nhân với 10, tướng khí thì nhân
với 2. hưu khí thì để nguyên. Còn như Sơ truyền tù khí hay tử khí thì lấy thừa số
chia cho 2, tức là còn nửa.
- Xa nay thường dùng phép tính thừa số như trên, nhưng cũng có thuyết khác
là dùng cộng số: là lấy số của Sơ truyền cộng với số của địa bàn, như Sơ là Ngọ
gia Dậu thì thừa số là: 9 + 6 = 15. Lại cũng có một thuyết nữa là chỉ dùng số của
Sơ truyền mà thôi. Hai thuyết sau này vẫn do Sơ truyền vượng tướng hưu tù tử để
gia giảm.
Việc chiêm số mục có phép tắc nhất định, song ta còn phải sáng suốt mà
quan sát hoàn cảnh, sự vật và thời tiết để đoán thể lợng cho sát với thực tiễn.
Tân Cổ quái: quẻ chiêm để biết sự vật mới hay cũ, sống hay đã chết, tơi hay
khô, đã qua rồi hay chưa tới... tùy theo quẻ mà có tên riêng, nhưng gọi chung là
Tân cổ quái.
- Ngày Dương: quẻ thấy Sơ truyền cũng là chữ thuộc dương, Can và Can
thượng thần tương sinh, Chi với Chi thượng thần cũng tương sinh thì gọi là Sinh
Tân quái, ứng về sự việc còn sống, mới tơi. Hoặc Can thượng thần được vượng
tướng khí, Chi thượng thần được vượng tướng khí. Hoặc Can Chi có thừa Trường
sinh của Phu can.
- Ngày âm: quẻ thấy Sơ truyền cũng là chữ thuộc âm, Can với Can thượng
thần tương khắc, Chi với Chi thượng thần tương khắc thì gọi là Tử cửu quái ứng sự
vật đã chết, cũ, khô. Hoặc thấy Can thượng thần và Chi thượng thần Hưu-tù-tử khí.
Hoặc Can Chi thừa Mộ của Phu can.
- Phàm Can thượng thần và Chi thượng thần một được vượng-tướng khí và
một bị Hưu-tù-tử khí thì gọi là Tân cổ nhất bán quái ứng về một sự vật nửa mới
nửa cũ, nửa chết nửa sống, nửa tơi nửa khô. Hoặc một là Trường sinh của Phu can
và một là Mộ của Phu can cũng vậy.
- Ngày Dương mà Sơ truyền đứng trước Can, ngày Âm mà Sơ đứng sau Can
thì gọi là Vi lai quái, ứng sự việc chưa đến.
- Ngày Dương mà Sơ đứng ở sau Can, ngày Âm mà Sơ đứng ở trước Can thì
gọi là Quá khứ quái, ứng sự việc đã qua rồi.
Từ Can đếm thuận tới 5 cung mà gặp Sơ truyền tức là Sơ đứng trước Can.
Còn từ Can đếm nghịch lại 6 cung mà gặp Sơ truyền tức là Sơ đứng sau Can.
Ngày Giáp hay Kỷ: đều gọi Hợi là Trường sinh của Phu Can, Mùi là Mộ của
Phu can.
Ngày Ất hay Canh: đều gọi Tị là Trường sinh của Phu can, Sửu là Mộ của
Phu can.
Ngày Bính hay Tân: đều gọi Dần là Trường sinh của Phu can, Tuất là Mộ của
Phu can.
Ngày Đinh hay Nhâm: đều gọi Thân là Trường sinh của Phu can, Thìn là Mộ
của Phu can.
Ngày Mậu hay Quí: đều gọi Thân là Trường sinh của Phu can, Thìn là Mộ
của Phu can.
Can là Bản thân, là chính mình. Sơ truyền là nơi chỗ xảy ra sự việc. Dương
vốn tiến tới mà Âm vốn thoái lui. Dương vốn tiến tới cho nên ngày Dương bắt đầu
từ Can (kể như chỗ mình đang đứng) đếm thuận tới trong khoảng 5 cung, mà gặp
Sơ truyền tức là sự việc chưa đến và sẽ đến, cho nên mình đi tới mới gặp được nó.
Bằng đếm thuận tới trong khoảng 5 cung mà không gặp Sơ truyền tức việc đã qua
rồi, do vậy mình đi tới mới không gặp được nó nữa. Âm vốn thoái lui, ngày Âm
bắt đầu từ Can, kể như chỗ mình đang đứng, đếm nghịch lại tiếp trong khoảng 6
cung mà gặp Sơ truyền tức sự việc chưa đến và sẽ đến cho nên mình phải lui lại
mới gặp được nó; còn như lui lại 6 cung mà không gặp Sơ truyền tức sự việc đã
xảy ra rồi, vì vậy mình có lui lại cũng không gặp được nó. Nói đếm thuận cũng gọi
là thuận hành, đếm nghịch cũng gọi là nghịch hành.
Thân sơ quái: Phàm chiêm quẻ cho biết nhân vật đối với nhau là thân hay sơ
thì gọi là Thân sơ quái.
- Dương thần gia lên cung địa bàn cũng thuộc dương, âm thần gia lên cung
địa bàn cũng thuộc âm, mà Dương thần hay âm thần đó có thừa Can đức, Chi đức
đối với địa bàn, Can Chi tác Lục hợp, tác Tam hợp thì gọi là Thân (gần gũi, thân
thiết, quí mến).
- Dương thần gia lên cung địa bàn thuộc âm hoặc âm thần gia lên cung địa
bàn thuộc Dương thì gọi là Sơ (tức lơ là, không thân thiết).
Thân nghĩa là gần gũi, thích mến, yêu thương, bà con gần. Sơ thì trái nghĩa
với thân, tức như người mới quen, mới gặp, lơ là, không thân. Quẻ chiêm để mình
muốn biết là thân thích hay lạnh nhạt lơ là, hoặc vật thường dùng hay bị phế bỏ...
Muốn biết người nào hay vật nào thân hay sơ thì cứ tìm Thần Tướng hay hào
tượng nào ứng với nhân vật đó để đoán biết. Hoặc như mình muốn kết bạn với một
người nào, muốn nhận một người con nuôi, muốn nuôi một con vật nào đó, muốn
Mua sắm một vật dụng gì...thì đầu tiên chiêm quẻ phải xem tại Sơ truyền ứng điềm
thân hay sơ, như thân thì nên, còn sơ thì đừng. Đối với loại người hay con vật thì
hai chữ thân sơ có nghĩa là thân mến hay lơ là, gần gũi hay ít gặp, gặp đã lâu hay
mới gặp. Còn đối với vật dụng thì hai chữ Thân-Sơ có nghĩa là thường dùng đến
hay ít dùng đến, thích dùng hay dùng mà không thích, thích Mua ngay rồi lại
không thích nữa. Cứ xem nhân loại quái, thú loại quái, Vật kiện quái thì sẽ biết
Hào tượng nào, Thần Tướng nào ứng về ai, con thú gì, cái vật gì, đó là tìm loại
thần mà biết được vậy.
Phàm chiêm động chúng tức là hỏi việc có tụ hội đông người mà thấy Tam
truyền cùng Can Chi (kể cả Can thượng thần và Chi thượng thần) tác Tam hợp, tác
Lục hợp thì những người tụ hội ấy đa số toàn là bằng hữu. Bằng như quẻ thấy Tam
truyền, Can thượng thần, Chi thượng thần đồng ngũ hành với Can Chi thì những
người tụ hội ấy là những người cùng trong quyến tộc. ở quẻ Phản ngâm thì sự tụ
hội ấy trái lại, ở quẻ Liên châu thì sự tụ hội đó bền lâu.

Lôc nh©m
QuyÓn 4
TÊt Ph¸p tËp
NguyÔn Ngäc Phi

Lời nói đầu

Tất pháp tập gồm các phép chiêm đoán trong Nhâm độn. Tất có nghĩa
là trọn, xong. Khóa kinh tập là phần đại thể, như thân cây to lớn, luận tả bao
quát cái chính thể, còn Tất pháp tập gồm nhiều tiểu tiết khắp nơi, như những
cành lá, hoa trái. Trong Tất pháp tập có 100 câu, mỗi câu phân ra nhiều
cách, mỗi cách lại đi vào một vấn đề nhất định. Trước dõi theo Khóa kinh,
sau truy tầm Tất pháp, cũng như trước tiên xem là gốc cây gì, rồi sau mới bẻ
hoa, hái trái.
Khóa kinh tập và Tất pháp tập cũng có một số cách tương tự hoặc
giống nhau, mỗi Khóa hay mỗi cách đều do cái Lý của nó mà nêu ra sự việc,
tinh tường Lý để lượng biết cái sự của nó ứng ra. Đây là tinh hoa của Nhâm
độn.
QuyÓn 4: TÊt ph¸p tËp 2

MỘT TRĂM CÂU TẤT PHÁP

Câu 1: Tiền dẫn hậu tòng, thăng thiên cát..................................................................................... 5
Câu 2 : Thủ vĩ tương kiến, thỉ chung nghi ..................................................................................... 8
Câu 3: Liêm mạc quý nhân cao giáp đệ ...................................................................................... 10
Câu 4: Thôi quan sứ giá phó quan kỳ.......................................................................................... 12
Câu 5: Lục dương số túc tu công dụng ....................................................................................... 14
Câu 6: Lục âm tương kế tận hôn mê ........................................................................................... 15
Câu 7: Vượng lộc lâm thân đồ võng tác...................................................................................... 16
Câu 8: Quyền nhiếp bất chính, lộc lâm chi ................................................................................. 17
Câu 9: Tỵ nạn đào sinh tu khí cựu .............................................................................................. 18
Câu 10: Hủ mộc nan điêu biệt tác vi ............................................................................................. 21
Câu 11: Chúng quỷ tuy chương toàn bất úy.................................................................................. 21
Câu 12: Tu ưu hổ giả, hổ uy nghi.................................................................................................. 24
Câu 13: Quỷ tặc đương thời, vô úy kỵ .......................................................................................... 24
Câu 14: Truyền tài thái vượng, phản tài suy ................................................................................. 25
Câu 15: Thoát thượng phùng thoát, phòng hư trá ......................................................................... 26
Câu 16: Không thượng thừa không, sự mạc truy .......................................................................... 27
Câu 17: Tấn như toàn không, nghi thoái bộ.................................................................................. 28
Câu 18: Đạp cước toàn không, tấn dụng không ............................................................................ 29
Câu 19: Thai tài sinh khí, thê hoài dỰng ...................................................................................... 30
Câu 20: Thai tài tử khí, tổn thai suy.............................................................................................. 36
Câu 21: Giao xa tương hợp, giao quan lợi .................................................................................... 37
Câu 22: Thượng hạ tương hợp, lưỡng tâm tề ................................................................................ 39
Câu 23: Bỉ cầu ngã sự, Chi truyền Can ......................................................................................... 41
Câu 24: Ngã cầu bỉ sự, Can truyền Chi......................................................................................... 42
Câu 25: Kim nhật phùng đinh, hung họa động ............................................................................. 42
Câu 26: Thủy nhật phùng đinh, tài động chi ................................................................................. 46
Câu 27: Truyền tài hoá quỷ, tài hưu mịch..................................................................................... 48
Câu 28 : Truyền quỷ hóa tài. Tiền hiểm nguy............................................................................... 50
Câu 29 : Quyến thuộc phong doanh cư hiệp trạch ........................................................................ 52
Câu 30 : Ốc trạch khoan quảng trí nhân suy ................................................................................. 53
Câu 31 : Tam truyền đệ sinh nhân cử tiến..................................................................................... 54
Câu 32: Tam truyền đệ khắc chúng nhân khi................................................................................ 56
Câu 33: Hữu thỈ vô chung, nan biến dị ......................................................................................... 58
Câu 34: Khổ khứ, cam lai, lạc lý bi............................................................................................... 59
Câu 35: Nhân trạch thọ thoát, câu chiêu đạo................................................................................. 62
Câu 36: Can chi giai bại, thế khuynh đồi ...................................................................................... 63
Câu 37: Mạt trợ sơ hề tam đẳng luận ............................................................................................ 65
Câu 38: Bế khẩu quái thế, lưỡng ban suy...................................................................................... 67
Câu 39: Thái dương chiếu vũ nghi cầm tặc................................................................................... 69
Câu 40: Hậu hợp chiêm môn khởi dụng mưu ............................................................................... 72
Câu 41: Phú quý Can Chi phùng lộc mã ....................................................................................... 73
Câu 42: Tôn sùng truyền nội, ngộ tam kỳ ..................................................................................... 73
Câu 43: Phú quý tụng trực tác khuất cách..................................................................................... 74
Câu 44: Khóa truyền câu ký, chuyên vô y .................................................................................... 75
Câu 45: Trứ, Dạ quý truyền, câu lưỡng quỷ.................................................................................. 76
Câu 46: Quý nhân sai tổng sự sâm si ............................................................................................ 77
Câu 47: Quý tuy tại ngục, nghi lâm can........................................................................................ 78
Câu 48: Quỷ thừa thiên Ất, nãi thần kỳ......................................................................................... 79
Câu 49: Lưỡng quý thọ khắc, nan can quý.................................................................................... 80
Câu 50: Nhị quý giai không, hư hỷ kỳ .......................................................................................... 82

Câu 51: Khôi độ thiên môn, quan cách định ................................................................................. 82

Câu 52: Cương tác quỷ hộ, nhậm mưu vi ..................................................................................... 83
Câu 53: Lưỡng xà giáp mộ, hung nan miễn .................................................................................. 84
Câu 54: Hổ trị hổ phùng, lực nan tri ............................................................................................. 85
Câu 55: Sở mưu đa chuyết phùng la võng .................................................................................... 86
Câu 56: Thiên võng tự lõa kỷ chiêu phi ........................................................................................ 87
Câu 57: Phí hữu dư nhị, đắc bất túc .............................................................................................. 88
Câu 58: Dụng phá thân tâm vô sở qui ........................................................................................... 89
Câu 59: Hoa cái phú nhật, nhân hôn hối ....................................................................................... 90
Câu 60: Thái dương xạ trạch, ốc quang huy ................................................................................. 90
Câu 61: Can thừa mộ hổ, vô chiêm bệnh ...................................................................................... 91
Câu 62: Chi thừa mộ hổ, hữu phục thi .......................................................................................... 92
Câu 63: Bỉ thử toàn thương phòng lưỡng tổn ............................................................................... 93
Câu 64: Phu phụ vu dâm các hữu tư ............................................................................................. 94
Câu 65: Can mộ tính quan, nhân trạch phế ................................................................................... 95
Câu 66: Chi phần tài tính, lữ trình kê ............................................................................................ 95
Câu 67: Thọ hổ khắc thần vi bệnh chứng...................................................................................... 96
Câu 68: Chế quỷ chi vị nãi lương y............................................................................................. 102
Câu 69: Hổ thừa độn quỷ, ương phi siển..................................................................................... 104
Câu 70: Quỷ lâm tam tứ, tụng tai tùy.......................................................................................... 105
Câu 71: Bệnh phù khắc trạch toàn gia bệnh................................................................................ 106
Câu 72: Tang điêu toàn phùng, quái cảo y.................................................................................. 107
Câu 73: Tiền hẬu bức truy, nan tấn thoái ................................................................................... 109
Câu 74: Không không như dã, sự hưu truy ................................................................................. 111
Câu 75: Tân chủ bất dấu, hình tại thượng ................................................................................... 112
Câu 76: Bỉ thử xai kỵ, họa tương tùy .......................................................................................... 116
Câu 77: Hỗ sinh, câu sinh, phàm sự ích ...................................................................................... 118
Câu 78: Hỗ vượng, giai vượng: tọa mưu nghi ............................................................................ 120
Câu 79: Can chi trực tuyệt, phàm mưu tuyệt .............................................................................. 121
Câu 80: Nhân trạch giai từ, các suy doanh.................................................................................. 123
Câu 81: Truyền mộ, nhập mộ, phần tăng ái ................................................................................ 124
Câu 82: Bất hành truyền giả, khảo sơ truyền .............................................................................. 126
Câu 83: Vạn sự hỷ hân, tam lục hợp ........................................................................................... 127
Câu 84: Hợp trung phạm sát, mật trung phê ............................................................................... 128
Câu 85: Sơ tao giáp khắc, bất do kỷ............................................................................................ 128
Câu 86: Tướng phòng nội chiến, sở mưu nguy........................................................................... 129
Câu 87: Nhân trạch tọa mộ, cam chiêu hối ................................................................................. 130
Câu 88: Can Chi thừa mộ, các hôn mê........................................................................................ 131
Câu 89: Nhậm tín đinh mã, tu ngôn động ................................................................................... 133
Câu 90: Lai khứ câu không, khởi động nghi ............................................................................... 135
Câu 91: Hổ lâm can quỷ: hung tốc tốc ........................................................................................ 138
Câu 92: Long gia sinh khí: cát trì trì ........................................................................................... 140
Câu 93: Võng dụng tam truyền, tai phúc dị ................................................................................ 140
Câu 94: Hỷ cụ không vong, nãi diệu cơ ...................................................................................... 142
Câu 95: Lục hào hiện quái, phòng kỳ khắc ................................................................................. 147
Câu 96: Tuần nội không vong, trục loại suy ............................................................................... 153
Câu 97: Sở phệ bất nhập, nhưng bằng loại.................................................................................. 154
Câu 98: Phi chiêm hiện loại vật ngôn chi.................................................................................... 156
Câu 99: Thường vấn bất ứng, phùng cát tượng........................................................................... 157
Câu 100: Dĩ tai hung triệu, phản vô nghi .................................................................................... 157
Khuyến kết .................................................................................................................................. 160

CÂU 1:TIỀN DẪN HẬU TÒNG, THĂNG THIÊN CÁT

. Lời phụ: Dẫn Can nghi tấn chức, dẫn Chi nghi thiên trạch. Nghĩa: quẻ dẫn
Can nên tiến chức vị, quẻ dẫn Chi nên dời đổi nhà cửa.
. Tiền hậu dẫn tòng: là ở trước được người dắt, ở sau có kẻ theo giúp.
. Thăng thiên cát: là được thuyên chuyển mà tiến lên, tốt.
1. Sơ Mạt dẫn tòng Can Chi cách
+ Thiệu quẻ: quẻ có Can ở giữa, Sơ truyền ở cung kế trước, M¹t truyền ở
cung kế sau, thì gọi là Sơ Mạt dẫn tòng thiên can cách. Thay vì Can, nếu Chi ở
giữa thì gọi là Sơ Mạt dẫn tòng địa chi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Mão, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mùi. Tứ khóa là: Tý-
Quý, Hợi-Tý, Dần-Mão, Sửu-Dần. K4 là khóa Tặc nên chọn Sửu làm Sơ truyền.
Tam truyền là: Sửu-Tý-Hợi. Quẻ này can Quý ở giữa, Sơ Sửu ở kế trước Can, Mạt
truyền Hợi ở kế sau Can, nên gọi là quẻ Sơ Mạt dẫn tòng thiên can cách.
+ Giải đoán: Hai chữ dẫn tòng chỉ vào sự tiến cử và bảo vệ. Can là bản
thân, khi Sơ Mạt dẫn tòng thì ứng được thêm thân thế, quan nhân thêm chức tước
lộc, có sự thay đổi mà thăng tiến tốt. Chi thuộc gia trạch, khi được dẫn tòng thì nhà
cửa phát đạt, được sửa sang nâng cấp để ứng với vị thế thăng quan.
Can hoặc Chi ở giữa, nhưng Sơ ở sau, Mạt ở trước thì không gọi là dẫn tòng,
mà gọi là Sơ Mạt củng can chi cách, vẫn ứng điềm được che trở, song sự tốt kém
hơn (Củng: dấu hỏi, là chầu, hầu 2 bên).
Có những quẻ Can hoặc Chi ở giữa, Sơ Trung ở khít trước sau, cũng gọi là
Sơ Trung củng can chi, hoặc Can hay Chi ở giữa, Trung Mạt ở khít trước sau, cũng
gọi là Trung Mạt củng can chi. Các quẻ đó tốt rất ít.
Luận tương tự như vậy đối với Bản mệnh hay Hành niên, cũng ứng điềm
được phù trợ nhưng không đáng kể. Nói chung tất cả các quẻ kể trên, đều thấy
cung ở giữa (Can Chi Niên Mệnh) có thừa Nhật lộc, Can đức, Nghi thần, Phúc
tinh, Nguyệt đức,..., hoặc những cát thần khác là quẻ thêm sự tốt.
2. Sơ Mạt dẫn tòng Can Chi thừa Quý nhân cách
Là quẻ giống như cách 1, nhưng có thêm Can hoặc Chi ở giữa thừa Trứ quý
hay Dạ quý. Trứ quý là Quý nhân ban ngày, Dạ quý là Quý nhân ban đêm. Ngày
Giáp Mậu Canh thì Sửu trứ, Mùi dạ. Ngày Ât Kỷ thì Tý trứ, Thân dạ. Ngày Bính
Đinh thì Hợi trứ, Dậu dạ. Ngày Nhâm Quý thì Tị trứ, Mão dạ. Ngày Tân thì Ngọ
trứ, Dần dạ.
Mẫu quẻ: ngày Canh thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị, có tứ khóa là: Sửu-
Canh, Ngọ-Sửu, Dậu-Thìn, Dần-Dậu. Tam truyền là Dần-Mùi-Tý. Quẻ thuộc
Trùng thẩm khóa, can Canh ở giữa có thừa Sửu là Trứ quý, ở cung trước có Dần là
Sơ truyền, ở cung kế sau có Tý là Mạt truyền, là quẻ Sơ Mạt dẫn tòng thiên can
thừa Quý nhân cách, ứng điềm được thăng tiến. Tuy Tam truyền đều bị địa bàn
khắc là cách rất xấu, nhưng với quẻ Dẫn tòng thì vẫn cho là tốt, điềm tấn trọc, dưới
lấn lên trên. Duy có lo ngại Sửu là Can mộ lâm Can, gây nên sự tối tăm, u hoạn.
Nhưng lại cũng có cứu tinh do Trung truyền Mùi là Dạ quý ở đối cung xung tán,
làm tiêu khí u uất của Can mộ Sửu. Kết cuộc quẻ vẫn trọn vẹn tốt. Nếu chiêm
nhằm nguyệt tướng Sửu hay Mùi càng đúng cách tốt hơn, vì là Thái dương chiếu
mộ cách, sự u tối và ma quỷ bạt dạng im hơi.
Giải đoán: như cách 1, quẻ Sơ Mạt dẫn tòng can chi cũng đã ứng điềm dẫn
dắt bảo vệ, nay còn thêm Trứ quý hay Dạ quý lâm Can Chi nữa, như vậy quẻ càng
thêm tốt, sự giúp đỡ và tiến cử càng đắc lực hơn. Hạng quan nhân hợp với quẻ này
nhất, chiêm gặp sẽ được tăng lương, tiến chức. Thường dân mưu sự có Quý nhân
phù trợ, ở cách 2 này có rất ít.
Thay vì Can Chi, quẻ lại thấy Niên Mệnh ở giữa có thừa Trứ quý hoặc Dạ
quý, còn ở cung kế trước có Sơ truyền, còn ở cung kế sau có Mạt truyền, thì gọi là
Sơ Mạt dẫn tòng niên mệnh thừa quý nhân cách, cũng ứng điềm tốt như trên, song
kém hơn một chút. Niên Mệnh không thừa Trứ quý thiên bàn và Dạ quý thiên bàn,
mà Niên Mệnh ở Trứ quý địa bàn hoặc Dạ quý địa bàn, Sơ vẫn ở kế trước, Mạt ở
kế sau, thì gọi là Sơ Mạt dẫn tòng Niên Mệnh tại địa bàn Quý nhân cách. Tương tự
như vậy đối với Chi thì gọi là: Sơ Mạt dẫn tòng địa chi tại địa bàn Quý nhân cách.
Những quẻ này về giá trị thường tốt ít hơn.
Nếu cung ở giữa Can, Chi ,Niên, Mệnh có thõa Can đức, Chi đức, Nguyệt
đức, Phúc tinh hoặc những cát thần khác thì sự tốt phụ trội, bằng như có thừa các
hung thần Mộ thần, Đại sát, Chi xung, phá, hình, hại,..., thì sự tốt tiêu giảm. Như
Can ở giữa thì điềm lành ứng cho Bản thân, Chi ở giữa thì điềm lành ứng cho gia
trạch, Niên mệnh ở giữa thì điềm lành ứng cho mưu sự kinh tế, vận mệnh.
3. Sơ Mạt củng Quý nhân cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Trứ quý hay Dạ quý ở giữa, còn Sơ Mạt ở
cung kế trước và cung kế sau, thì gọi là Sơ Mạt củng Quý nhân cách. Khi Sơ Mạt
lâm Can Chi thì quẻ thêm chính xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Hợi, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị, có tứ khóa là: Ngọ-
Quý, Hợi-Ngọ, Thìn-Hợi, Dậu-Thìn, Tam truyền là: Ngọ-Hợi-Thìn. Ngày Quý thì
Tị là Trứ quý ở giữa, còn Ngọ Thìn là Sơ Mạt thì ở cung kế trước và kế sau, nên
gọi là Sơ Mạt củng trứ quý cách. Quẻ này còn có 2 điều tốt nữa là: Sơ Mạt lâm
Can Chi, chiêm ngày Quý thì Trứ quý Tị thừa Can đức, Phúc tinh. Như người tuổi
Tý thì Bản mệnh an tại Tý địa, thì gọi thêm là: Sơ Mạt củng niên mệnh thừa trứ
quý cách, sự tốt nhiều hơn và quẻ thêm chính xác.
+ Giải đoán: củng có nghĩa là chầu lại, hầu hai bên. Quý nhân ở giữa, Sơ
Mạt ở 2 cung kế trước và kế sau, tượng quan nhân có 2 người hầu cận. Quẻ được
Quý nhân giúp đỡ, mưu sự hay cầu quan có người phụ trợ. Cách này không luận
trước sau, miễn là Sơ Mạt ở 2 cung kế trước sau là được. Niên mệnh thừa Quý
nhân càng quý, sự việc trước sau đều may mắn.
Quẻ ban ngày mà gặp Sơ Mạt củng Trứ quý cách, hoặc quẻ ban đêm gặp Sơ
Mạt củng Dạ quý cách, thì sự việc được giúp một cách minh bạch. Trái lại, quẻ ban
ngày Sơ Mạt củng Dạ quý, quẻ ban đêm Sơ Mạt củng Trứ quý, thì được quý nhân
giúp một cách gián tiếp, giúp mình mà chính bản thân không hay biết gì. Những
quẻ Sơ Trung củng Quý nhân, hay Trung Mạt củng Quý nhân, tuy cũng tốt mà đại
khái. Những quẻ củng Trứ quý địa bàn hay Dạ quý địa bàn thì sự tốt cũng ít.

4. Lưỡng quý dẫn tòng Can Chi cách

Cũng y như Thiệu quẻ cách 1, nhưng quẻ có thêm Sơ và Mạt thừa cả Trứ
quý và Dạ quý, quẻ như vậy ứng sự tốt nhiều hơn, mưu cầu việc gì cũng được 2
nơi Quý nhân phù trợ. Thay vì Can hay Chi ở giữa, quẻ thấy Niên-Mệnh ở giữa thì
cũng ứng điềm tốt như vậy trong sự dẫn dắt và bảo vệ. Quẻ mà thấy Sơ với Trung
thì chẳng vẹn toàn, thiếu Mạt là không có điểm kết thúc, quẻ thấy Trung với Mạt
thì thiếu Sơ là khuyết ở lúc đầu, khởi sự.
5 Nhị quý củng can Chi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can ở giữa, còn Trứ quý và Dạ quý ở kèm hai
bên trước sau thì gọi là Nhị quý củng thiên can cách. Nếu là địa chi thì gọi là Nhị
quý củng địa chi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân, quẻ này có can
Bính ở giữa, cón Hợi là Trứ quý và Dậu là Dạ quý ở kèm 2 cung trước với sau.
Các ngày Bính Đinh, mà quẻ thấy Tuất gia Can đều có Nhị quý củng thiên can
cách, bằng thấy Tuất lâm Chi thì có Nhị quý củng địa chi cách. Trong 6 ngày
Nhâm và 6 ngày Quý mà quẻ thấy Thìn gia Can đều có Nhị quý củng thiên can
cách, bằng thấy Thìn gia Chi là Nhị quý củng địa chi cách.
+ Giải đoán: Nhị quý tức Trứ quý và Dạ quý, quẻ Nhị quý củng thiên can
ứng điềm lành cho bản thân, thân thể, thường được giao tiếp với hàng Quý nhân.
Còn quẻ Nhị quý củng địa chi thì ứng điềm lành cho gia trạch, nơi nhà ở là khu
quan chức cao cấp. Cả 2 cách đều ứng được hai Quý nhân giúp đỡ gián tiếp và trực
tiếp. Quẻ tương tự: Can hay Chi ở giữa, còn một Quý nhân thiên bàn và một Quý
nhân địa bàn ở kèm 2 cung trước với sau, quẻ như vậy cũng khá tốt.
6. Nhị quý lâm Can Chi củng Niên-Mệnh cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Niên-Mệnh ở giữa, còn Can Chi ở hai cung khít
trước và sau mà có thừa Trứ quý và Dạ quý, thì gọi là: Nhị quý l©m Can Chi củng
Niên-Mệnh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ Ngọ, tuổi Thân.
+ Giải đoán: hỏi việc cáo quý, như đi xin phép tắc, văn bản quyết định mà
chiêm gặp cách 6 này thì sẽ được hai Quý nhân giúp đỡ cho mình thành tựu sự
việc. Nếu Nhị quý không lâm Can Chi, nhưng vẫn ở hai cung kế trước và sau thì
quẻ chỉ tốt vừa vừa trong việc cáo quý cầu sự.
7. Nhị quý thừa Sơ Mạt củng Niên Mệnh cách
+ Thiệu quẻ: quẻ có Niên- Mệnh ở giữa, còn Trứ quý và Dạ quý thừa Sơ
Mạt, nhng Sơ ë cung kế trước, Mạt ở cung kế sau thì gọi là: Nhị quý dẫn tòng
Niên Mệnh cách, nếu Mạt ở cung kế trước, Sơ ở cung kế sau thì gọi là: Nhị quý
thừa Sơ Mạt củng Niên Mệnh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Mùi, nguyệt tướng Thân, giờ Mão
+ Giải đoán: chiêm hỏi các vụ cầu Quý nhân, cáo quý để cầu sự, yết kiến
quý nhân,.., mà gặp cách 7 này thì kết quả tốt, quý nhân giúp đỡ mình không ngại
nhọc nhằn. Quẻ thấy Trứ quý bị Tuần thì nên mượn người khác đến cầu giúp mình,

còn Dạ quý bị Tuần thì phải chính mình đến gặp mặt Quý nhân, việc mới được
mau lẹ.
8. Can Chi củng định Nhật lộc cách
+ Thiệu quẻ: khi Nhật lộc, tức Can lộc ở giữa, còn Can và Chi ở kế trước và
sau, thì gọi là can chi củng định Nhật lộc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mùi
+ Giải đoán: củng định là được lưu lại và có Can Chi kèm hai bên, hỏi về
việc được chia bổng lộc là đúng cách. Gặp quẻ Phục ngâm càng chính xác.
9. Can Chi củng quý nhân cách
+ Thiệu quẻ: khi thấy Trứ quý hay Dạ quý ở giữa, còn Can và Chi ở kế
cung trước và sau, thì gọi là: Can Chi củng quý nhân cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Tị, nguyệt tướng Thân, giờ Ngọ
+ Giải đoán: gặp quẻ này nên yết kiến Quý nhân, cầu người giúp đỡ, rất
hợp với những vụ xin phép tắc với quan nhân. Nếu là quẻ Phục ngâm thì chính xác
hơn.
CÂU 2 : THỦ VĨ TƯƠNG KIẾN, THỈ CHUNG NGHI

. Lời phụ: Công tất thủ, chiến tất thắng. Nghĩa: đánh ắt lấy, chiến ắt thắng
. Thủ vĩ tương kiến: là đầu đuôi gặp nhau, Thủ tức tuần Thủ, là tuần Giáp.
Vĩ tức là tuần Vĩ, là tuần Quý.
. Thỉ chung nghi: có trước có sau, trước sau nên tốt.
1. Châu nhi phục thỉ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tuần vĩ lâm Can, Tuần thủ lâm Chi hoặc đổi
lại: Tuần thủ lâm Can, Tuần vĩ lâm Chi thì gọi là Châu nhi phục thỉ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ Sửu. Ngày Ât Mùi thuộc về
Tuần Giáp Ngọ, nên Ngọ là Tuần thủ, Mão là Tuần vĩ. Trong quẻ có Ngọ lâm chi
Mùi, Mão lâm can Ât, đó là Tuần vĩ lâm Can và Tuần thủ lâm Chi.
+ Giải đoán: Châu nhi phục thỉ cách là quanh khắp mà trở lại mối đầu. Mỗi
tuần có 10 ngày từ Giáp đến Quý, từ Can đến Chi hoặc từ Chi đến Can có 10 cung.
Nếu 10 ngày của Tuần nhật hiện tại có đủ mặt (tên) khắp trên 10 cung, không dư,
không thiếu, không thoát ra ngoài được. Và tất nhiên, tới lui xuôi ngược gì rồi
cũng trở lại mối đầu, như thế nên gọi là Châu nhi phục thỉ, cũng còn gọi là Nhất
tuần châu biên, nghĩa là: trọn một vòng tuần quanh khắp (khắp cả từ can đến chi).
Châu nhi phục thỉ có tính cách trở lại chỗ cũ là chỗ khởi đầu, vì theo luật
tuần hoàn thì tới cuối cùng lại quay lại mối đầu tiên, khi chiêm hỏi việc giải phóng,
tho¸t xuất, buông thả,..., thì không được hài lòng.
Trái lại, chiêm hỏi các việc hội họp, lâu dài, kết thắt, lui tới tới lui,..., thì rất
tốt. Vợ chồng ly dị còn tái hợp nhau, tôi tớ trốn đi sẽ đến xin ở lại, chiêm bệnh nên
đổi thầy đổi thuốc, chiêm thi cử nên đổi bút sách, chiêm kiện thưa nên đổi ty sang
cuộc. Chiêm trao đổi, giao phó, dụng sự ắt đi rồi còn trở lại. Phàm các việc lo ngại
nghi nan,..., đến cuối cùng mới giải quyết được.
Tuần vĩ lâm Can, Tuần thủ lâm Chi là đúng cách. Còn Tuần thủ lâm Can và
Tuần vĩ lâm Chi là phụ cách, khi đoán như nhau, ở những ngày Can và Chi an cách
nhau 2 cung mới có Châu nhi phục thỉ cách.
2. Hồi hoàn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền gồm có đủ mặt trong 4 chữ trên của
Tứ khóa thì gọi là Hồi hoàn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Dậu, giờ Tuất, quẻ có Tứ khóa là:
Dậu/Tân, Thân/Dậu, Tuất/Hợi, Dậu/Tuất. Tam truyền cuẩ quẻ này là: Tuất-Dậu-
Thân đều có đủ mặt trong 4 chữ trên của Tứ khóa là: Dậu-Thân-Tuất-Dậu, nên gọi
là Hồi hoàn cách.
+ Giải đoán: Hồi hoàn tức là hoàn trở lại chỗ cũ. Sở dĩ lấy Tứ khóa là để làm
ra Tam truyền, nhưng Tam truyền vẫn là các chữ trên của Tứ khoá, đó là hồi lại,
hoàn lại chỗ cũ.
Chiêm gặp Hồi hoàn cách, nếu hỏi việc tốt thì được kết quả tốt, hỏi việc xấu
thì kết quả xấu. Phụ nữ chiêm gặp quẻ này thì không nên hành động, chỉ nên thủ
cựu, nếu không thì sẽ gặp họa, bệnh không lui, kiện tụng khó dứt điểm.
Quẻ gặp Can thần gia lên Chi, hay Chi thần gia lâm Can là quẻ đúng thể
cách Hồi hoàn, nếu không như vậy thì gọi là chưa đủ cách. Những ngày Can Chi tự
tác Tam hợp thường có quẻ Hồi hoàn cách.
Tam truyền ở 4 chữ trên của Tứ khóa, trong 4 chữ trên này có một chữ khác
với Tam truyền, thì quẻ Hồi hoàn này chưa được ®óng çch. Như ngày Giáp Tuất,
quẻ thấy Thìn gia Giáp, thì 4 chữ trên của Tứ khóa là: Thìn-Ngọ-Tý-Dần, Tam
truyền là: Tý-Dần-Thìn, như vậy Tam truyền vẫn ở trong vòng Tứ khóa, song Tứ
khóa có dư chữ Ngọ. Quẻ Phản ngâm thường có dư tới 2 chữ, không đáng gọi là
Hồi hoàn.
3. Thiên tâm cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Niên Nguyệt Nhật Thời đồng có mặt trong 4
chữ trên của Tứ khóa, thì gọi là Thiên tâm cách.
+ Mẫu quẻ: năm Dần, tháng Mùi, ngày Mậu Tý, nguyệt tướng Mùi, giờ Tý.
+ Giải đoán: Thiên tâm là lòng trời, nghĩa là trời cố ý muốn như vậy. Thế
cho nên mới được nh− vậy, mới gặp gỡ được như vậy. Năm Tháng Ngày Giờ có đủ
mặt trong Tứ khóa. Bởi một sự gặp gỡ như vậy, nếu không phải là lòng trời thì
chắc không thể có được.
Quẻ ứng cho những việc phi thường lớn lao, như việc Thiên đình, việc
Chính phủ là quẻ thành tựu tốt lành. Còn chiêm hỏi những vụ việc tư riêng, nhỏ
mọn là quẻ ứng điềm bất thành và không khỏi họa hại.

CÂU 3: LIÊM MẠC QUÝ NHÂN CAO GIÁP ĐỆ

. Lời phụ: Ban siêu phong vạn lý chi hầu. Nghĩa: Ban Siêu được phong tặng
chức hầu ngàn dặm.
. Liêm: là bức rèm, bức sáo. Mạc: là tấm màn. Liêm mạc Quý nhân là hạng
quan được màn che sáo phủ, không ai được nhìn thấy mặt, ám chỉ quan
chấm thi. Cao giáp đệ: là thi đç bậc cao.
1.Liêm mạc quan
+ Thiệu quẻ: quẻ chiêm ngày mà thấy Niên-Mệnh hay Can có thừa Dạ quý,
hoặc quẻ chiêm đêm mà thấy Niên-Mệnh hay Can thừa Trứ quý thì gọi là: Liêm
mạc quan.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Liêm mạc quan là quan nhân ở bên trong rèm, ý nói là không
thấy mặt Quý nhân mà vẫn được Quý nhân giúp đỡ. Người sĩ tử được Quan chấm
bài cho đỗ vậy, nên chiêm hỏi về thi cử mà gặp quẻ Liêm mạc quan là thi đỗ cao.
Thường dân gặp quẻ này thì được tham dự vào công vụ Phủ Huyện rất danh
dự, hoặc được quan nhân chiếu cố giúp đỡ. Nếu là bậc đang làm quan mà chiêm
gặp quẻ này thì ứng điềm thôi làm quan, ẩn sỹ, quy điền.
Thi cử gặp Liêm mạc quan là gặp đúng cách tốt. Khi quẻ thấy Liêm mạc
(Quý nhân) chính là Can mộ, hay Tuần không, hoặc khắc Can, thì chưa chắc thi
đỗ, có đỗ cũng là hạng thấp, nguyên nhân là Quan chấm bài không vui bụng, nếu
thừa sao Không vong thì càng xấu hơn, vì bài thi bị bỏ quên, bỏ xót, bị đình chỉ
không xem xét tới. (Không vong: tháng Giêng an Không vong tại Thìn thiên bàn,
tháng 2 tại Sửu, 3 Tuất, 4 Mùi, 5 Dậu, 6 Tý, 7 Mão, 8 Ngọ, 9 Dần, 10 Hợi, 11
Thân, 12 Tị).
2. Tuần thủ tác Liêm mạc quan
+ Thiệu quẻ: quẻ ban ngày mà thấy Tuần thủ chính là Dạ quý lâm Niên-
Mệnh hay lâm Can, hoặc quẻ ban đêm mà thấy Tuần thủ chính là Trứ quý lâm
Niên-Mệnh hay lâm Can thì gọi là Tuần thủ tác Liêm mạc cách. Cách này chỉ có
ở 5 ngày: ngày Ât Sửu, Kỷ Tị, Ât Dậu, Tân Sửu, Tân Dậu.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Sửu, nguyệt tướng Mùi, Giờ Hợi.
+ Giải đoán: cách này cũng như ở cách 1 mà lại có thêm Tuần thủ, sự ứng
tốt hơn, vì Tuần thủ là vị thần đứng đầu trong tuần 10 ngày chủ sự thăng trọc, thi
cử đç cao. Gặp Không vong hay Tuần không thì mất hết tốt. Phàm chiêm về thi cử,
không cần phải tác Liêm mạc quan, miễn thấy Thìn Tuất chính là Tuần thủ lâm
Niên-Mệnh hay lâm Can thì thi cử sẽ chiếm giải cao, là quẻ Tuần thủ tác Khôi tinh.
3. Đẩu Quỷ tương gia cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Niên-Mệnh hay tại Can có Sửu gia Mùi, hoặc
Mùi gia Sửu thì gọi là quẻ: Đẩu quỷ tương gia cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Tị, giờ Hợi.
+ Giải đoán: tại cung Sửu có sao Đẩu, sao Ngưu (gọi là Đẩu mộc giải).
Cung Mùi có sao Tỉnh, sao Quỷ (Quỷ kim dương). Quẻ có Sửu gia Mùi hay Mùi
gia Sửu thì gọi là Đẩu Quỷ tương gia, nhưng phải tương gia ở tại Can, ở tại Bản
mệnh hay Hành niên thì quẻ mới ứng nghiệm. Thi cử mà gặp quẻ Đẩu Quỷ tương
gia là cách thi đỗ Khôi nguyên.
4. Á khôi tinh
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tòng khôi (Dậu thiên bàn) lâm Niên-Mệnh
hay lâm Can thì gọi là ¸ khôi tinh.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Dần, giờ Tuất.
+ Giải đoán: hỏi về thi cử gặp quẻ này thì thi đỗ bậc nhì, bởi Dậu không ở
ngôi tôn quý, nên thi đỗ hạng 2.
5. Đức nhập thiên môn cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can đức gia lên Hợi địa bàn thì
gọi là Đức nhập thiên môn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Tị, nguyệt tướng Dần, giờ Thân
+ Giải đoán: Can đức hay Nhật đức chủ sự phúc đức, trong quẻ gọi Hợi là
Thiên môn. Quẻ Đức nhập Thiên môn là tượng người có phúc đức được vào yết
kiến bề trên nơi minh đường công phủ, vì vậy chiêm hỏi về thi cử thì đỗ cao, bởi
có thi đỗ cao mới có sự gặp gỡ yết kiến vua quan.
6. Chân Chu tước cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Ngọ Thiên bàn thừa Chu tước thì gọi là Chân
Chu tước cách. Nhưng quẻ Ngọ phải sinh Can, sinh Thái tuế mới đúng cách, lại
thêm Ngọ cư Lục xứ thì sự ứng của quẻ mới thật đích xác. Ngày Mậu Kỷ thì Ngọ
mới sinh Can, năm Thìn Tuất Sửu Mùi thì Ngọ mới sinh Thái tuế.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Tuất, giờ Hợi
+ Giải đoán: Chân Chu tước là quẻ ứng hiện một cách chân chính, đúng
cách, cùng đồng thuộc Háa (Ngọ và Chu tước) gặp nhau nên sự ứng được chân
chính, cả hai cùng ở một ngôi, tương tỷ, cũng gọi là Chu tước lâm chính vị.
Chu tước chuyên ứng về văn thơ, giấy tờ, bút mực, thi cử, chiêm gặp quẻ
Chân Chu tước mà hỏi về thi cử là đúng cách, nhưng phải sinh Thái tuế, thêm sinh
Can là điềm đại cát. Quẻ khi Chu tước khắc Thái tuế là điềm đại họa, chiêm kiện
tụng là nguy nhất, vì sự việc sẽ đưa đến thượng thẩm, tống đạt tới Chính phủ, như
thật có tội thì hình phạt sẽ cao nhất.
Hỏi thi cử mà thấy Chu tước thừa thần khắc Liêm mạc quan, thì chắc không
đỗ. Chu tước thừa tuần Đinh, chi Mã, Thiên mã cũng là quẻ xấu, sẽ bị sai lạc trong
bản yết thị, danh sách.
7. Nhị quý lâm Can Chi củng Niên Mệnh cách
+ (Thiệu quẻ và quẻ mẫu xem tại Câu 1, mục 6)
+ Giải đoán: Hỏi về thi cử gặp cách này là thi đỗ cao, được nhiều quan nhân
cố ý hoặc tình cờ ủng hộ. Nếu Niên-mệnh thừa Tuất Dậu, quẻ càng thêm tốt, bởi
Dậu Tuất đều là Khôi thần, tên của hai giải thi đỗ: Đỗ khôi và á khôi.
Như ngày Quý Mão, nguyệt tướng Thân, giờ Ngọ, người tuổi Dần đến hỏi
vụ thi cử. Quẻ này Bản mệnh Dần ở gi÷a, trước có chi Mão thừa Trứ quý Tị và sau
có can Quý thừa Dạ quý M·o, đó là Nhị quý lâm Can Chi củng niên mệnh cách.
Nhưng vì Tuần thủ Ngọ và địa bàn Tuần vĩ (tại chi) đều bị Tuần không, nên gọi là:
Nguyên tiêu căn đoạn cách (nguồn nước tan thì gốc rễ đứt). Tuy vậy phải theo đuổi
tới nơi khỏi uổng công lao nhọc.
8. Võ cử pháp
+ Thiệu quẻ: Chiêm về cuộc thi võ, bắn tên, những công việc thi cử có liên
quan tới sức mạnh như Bộ đội, Công an, thì dùng Truyền tống (Thân thiên bàn)
làm mũi tên bắn. Mũi tên có bịt đầu bằng sắt thép, đồng loại với Thân kim. Thân
cũng là vị thần truyền đưa từ nơi này đến nơi khác (Truyền tống). Như thấy Thân
gia Ngọ địa bàn thì gọi là TiÔn trúng Hồng tâm, thấy Thân gia Dần-Thân-Tị-Hợi
thì gọi là TiÔn trúng Tứ cước hoa, thấy Thân gia Thìn-Tuất-Sửu-Mùi thì gọi là Lạc
tiÔn. Xem Sơ truyền đứng ở khãa thứ mấy để xếp loại, thứ bậc.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Mùi, nguyệt tướng Thìn, giờ Dậu thì thấy Thân gia
Ngọ địa, là cách TiÔn trúng Hồng tâm. Sơ truyền là Thân lấy ở khóa Nhị, nên xếp
loại, đứng ở vị trí thứ 2, nghĩa là cũng có người bắn trúng Hồng tâm, nhưng họ có
độ chính xác cao hơn. Thân lại được phát dụng nên chắc chắn được giải.
+ Giải đoán: Võ cử pháp là phép chiêm cuộc thi võ theo lối bắn tên thời
xưa. Trên tấm bia có điểm đỏ gọi là Hồng tâm, và có một vòng tròn bao ngoài
điểm đỏ. Khi tên bắn trúng điểm đỏ thì gọi là TiÔn trúng Hồng tâm, giải nhất. Mũi
tên trúng vòng tròn ngoài của điểm đỏ, thì gọi là TiÔn trúng Tứ cước hoa, giải nhì.
Khi mũi tên lạc ra ngoài điểm đỏ và vòng tròn bao ngoài, thì gọi là Lạc tiÔn (tên
rơi). Tý-Ngọ-Mão-Dậu đều thuộc chính cung, riêng cung Ngọ được coi là chính
giữa, nơi cao nhất, được gọi là Hồng tâm: Ngọ là trái Tim, Hoả, mầu đỏ. Mũi tên
trúng Hồng tâm ứng được giải nhất. Dần-Thân-Tị-Hợi thuộc về Tứ mạnh, về thân
thể con người Tứ mạnh thuộc Tứ chi (2 tay 2 chân), quẻ thấy Thân gia Tứ mạnh thì
được giải Tứ cước hoa, đứng thứ 2, xếp loại 2. Khi thấy Thân gia Tứ quý gọi là lạc
tiến, mũi tên rơi lạc xuống đất, Quý cũng là sau cùng, sau chót, kém hơn hết.
CÂU 4: THÔI QUAN SỨ GIẢ, PHÓ QUAN KỲ

. Thôi quan: là thúc dục quan
. Sứ giả: người đi sứ mang sắc lệnh, công hàm của bề trên, chính phủ
. Phó quan kỳ: kỳ hạn đi nhận chức ở một nơi nào khác.
1. Thôi quan sứ giả
+ Thiệu quẻ: Nhận nhiệm vụ công việc mới là quẻ khi tại Can hoặc Bản
mệnh hay Hành niên thấy chữ thiên bàn khắc Can và thừa Bạch hổ, thì gọi là Thôi
quan sứ giả.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Mão, giờ Thìn
+ Giải đoán: Thôi quan sứ giả ý nói quan nhân có công văn quyết định
được truyền tín viên mang đến thôi thúc nhận nhiệm vụ ở nơi đang thiếu người
đảm trách. Chữ khắc Can là hào Quan quỷ, Bạch hổ chuyên ứng việc đạo lộ, việc
truyền tín, ám chỉ vào sø giả, lâm Can hay lâm Mệnh chỉ vào việc thôi thúc, thúc
dục, việc cấp kỳ. Nếu hào Quan quỷ ngộ Tuần kh«ng là công văn, giấy tờ, thư tín,

tin tức không thật. Hoặc giả như có tin thật thì công việc cũng sẽ bị sai khiến một
cách nhọc nhằn, vất vả khi đến nhận việc.
2. Phản ngâm sát
+ Thiệu quẻ: khi nhận chức vụ, thay đổi công việc, thuyên chuyển nơi làm
việc, mà gặp quẻ Phản ngâm, thì gọi là Phản ngâm sát.
+ Giải đoán: quẻ thấy Tý gia Ngọ thuộc về Phản ngâm sát. Quẻ phản ngâm
có tính lật đổ phản phúc, làm cho điêu đứng, gặp quẻ này thì không được vừa lòng
mát dạ.
3. Thôi quan phù
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can, Bảnh mệnh, hay Hành niên có thừa hào Quan
quỷ, Tam truyền tác Tài cục có chữ chính cục bị Can khắc, hoặc Tam truyền có 2-3
hào tài, thì gọi là Thôi quan phù.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Ngọ, nguyệt tướng Mùi, giờ Mão, tuổi Thân.
+ Giải đoán: Thôi quan là cái thẻ lệnh, ngày xưa có tính chất thúc giục quan
nhân đi phó nhậm. Can, Bản mệnh, Hành niên có thừa Quan quỷ là quẻ ứng điềm
có việc quan tới, Tam truyền tài sinh quan ý nghĩa là thúc giục, bắt buộc.
4. Ân chủ cử tiến lệ
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy tại Tam truyền, Can, Chi, Bản mệnh, Hành niên có
hào Phụ mẫu, hoặc Can sinh thừa Quý nhân thì gọi là Ân chủ cử tiến lệ.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Tị, nguyệt tướng Dần, giê Ngọ.
+ Giải đoán: Ân chủ là quẻ được ân huệ của sự tiến cử, được bề trên trọng
dụng đến. Khi nhận công việc, chức vụ mới thường được nhiều ân huệ nơi bề trên,
còn nơi làm việc mới là khoảng đất phát lộc của mình. Tốt lắm thay. Can sinh là
Can trường sinh, là nguồn sống của Can, có phần tốt hơn hào Phụ mẫu.
5. Tứ thời phản chiếu sát
+ Thiệu quẻ: mùa Xuân chiêm quẻ, thấy Tam truyền là Kim cục, mùa Hạ
chiêm quẻ thấy Tam truyền là Thñy cục, mùa Thu chiêm quẻ mà thấy Tam truyền
là Háa cục, mùa Đông chiêm quẻ thấy Tam truyền là Thổ cục, hay Tứ quý chiêm
quẻ mà thấy Tam truyền là Mộc cục, thì gọi là: Tứ thời phản chiếu sát. Theo mùa
thì có đủ Tam hợp cục hoặc có Ngũ hành của đại phương, như Kim cục thì Tam
truyền có đủ Tị-Dậu-Sửu hay có đủ Thân Dậu.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Tị, nguyệt tướng Tuất, giờ Ngọ, mùa Xuân.
+ Giải đoán: Tứ thời là 4 mùa Xuân-Hạ-Thu-Đông, Tam truyền là cốt lõi
của sự việc. Mùa chiêm quẻ sinh Tam truyền thì thời gian làm lợi cho công việc.
Nay trái lại, mùa chiêm quẻ phản khắc lại Tam truyền, ứng điềm trì trệ, câu liêm,
như người chèo thuyền đi ngược dòng nước vậy. Khi phải thay đổi công việc, hay
được thăng quan, tiến chức mà gặp quẻ Tứ thời phản chiếu sát thì sự việc cực kỳ
trễ nải.

CÂU 5: LỤC DƯƠNG SỐ TÚC, TU CÔNG DỤNG

. Lời phụ: Hệ trượng phu thất tiểu tử. Tuỳ hữu cầu đắc lợi cư trinh. Dương
binh vụ cửu thiên chi thượng. Nghĩa: quẻ Tuỳ hào Lục tam: vướng vÝu
trượng phu mất trẻ con, tuỳ theo ắt cầu được, lợi ở chỗ ngay thẳng. Cất binh
lên nơi chín trời.
. Lục dương số túc: là đủ 6 hào dương.
. Tu công dụng: ta dùng vào việc công.
1. Lục dương cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thÊy Can, Chi, bốn chữ trên của Tứ khóa và Tam
truyền gia lên đủ 6 cung địa bàn thuộc dương: Tý-Dần-Thìn-Ngọ-Thân-Tuất thì
gọi là quẻ: Lục dương cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Tuất, giê Dần–có Tứ khóa là:
Tuất-Canh, Tý-Tuất, Dần-Tý, Thìn-Dần. Tam truyền là Thìn-Ngọ-Thân. Chi và
chữ trên của K3 là Dần đều gia lên Tý địa. Sơ truyền và chữ trên của K4 là Thìn
đồng gia lên Dần địa. Trung truyền Ngọ gia lên Thìn địa. Mạt truyền Thân gia Ngọ
địa. Can Canh và chữ trên của K1 là Tuất đồng gia lâm Thân địa. Chữ trên K2 gia
lâm Tuất địa. Tóm lại, trong quẻ này Can, Chi, Tứ khóa, Tam truyền đều gia lên đủ
6 cung địa bàn thuộc dương nên gọi là Lục dương cách: vốn đã ứng điềm tốt, mà
quẻ còn thuộc về: Đăng tam thiên cách nữa ( bài khóa 63) là quÎ thêm tốt, hợp cho
chiêm hỏi việc cao quý, quan trọng, đại sự quốc gia. Nhưng hiềm vì Sơ truyền
Thìn và Trung truyền Ngọ đều gặp Tuần không. Nên quẻ ứng cho người quân tử
gặp thì giảm bớt tốt, còn tiểu nhân gặp quẻ này thì lại nhờ chỗ giảm bớt tốt mà chở
mang nổi điều phúc. Tuy vậy, cả Quân tử với Tiểu nhân đều cần cố gắng tiến tới.
+ Giải đoán: Lục dương cách là quẻ đầy đặn 6 khí dương chói sáng, hỏi về
các việc công minh chính đại rất hợp, rất thuận lý, được thành tựu chẳng sai. Còn
khi chiêm hỏi việc tư riêng, tà tâm, ám muội, nhỏ nhen thì bị trăm phần thất bại.
Quân tử, quan nhân gặp quẻ này thì lợi thế hơn dân thường. Lục dương cách có
thêm các khóa tốt thì là quẻ hiển đạt lắm.
Can, Chi, Tứ khóa, Tam truyền chỉ có mặt ở 5 cung địa bàn thuộc dương,
nghĩa là còn thiếu 1 cung dương, nhưng thấy Bản mệnh hay Hành niên lại ở cung
thiếu ấy, thì cũng tạm gọi là Lục dương cách.
2. Ngũ dương cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can, Chi, Tứ khãa, Tam truyền đều ở 5 cung thuộc
dương thì gọi là Ngũ dương cách (như Lục dương cách nhưng thiếu một cung).
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: luận giống như Lục dương cách, nhưng khí thế kém hơn.
Đúng Ngũ dương cách là quẻ thấy Niên-Mệnh phải ở nhằm một trong năm cung
đó.
3. Bội lệ cách
+ Thiệu quẻ: phàm là quẻ Lục dương cách hay Ngũ dương cách, nhưng
Tam truyền nghịch hành, hoặc có lẫn cách xấu như Minh âm cách, Yến kiên
cách,..., thì gọi là Bội lệ cách. (Tam truyền nghịch hành là tõ Sơ đến Trung, tõ
Trung đến Mạt theo chiều nghịch của 12 Chi).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Sửu, giờ Mão, tuổi Thân. Can,
Chi, Tứ khóa, Tam truyền đều ở 5 cung dương địa bàn, là quẻ Ngũ dương cách,
Tam truyền Dần-Tý-Tuất nghịch hành, nên gọi là Bội lệ cách, ở Gián truyền khóa
thuộc về Minh âm cách.
+ Giải đoán: Lục dương và Ngũ dương đều có tính cách tiến thẳng tới,
nhưng Tam truyền nghịch hành, thoái lui lại, trái ngược với chiều dương tiến, gọi
là Bội lệ nghĩa là trái ngược. Gặp quẻ Bội lệ cách thì công việc gian nan, trắc trở,
nhưng trong công việc vẫn phải tiến tới luôn luôn.
CÂU 6: LỤC ÂM TƯƠNG KẾ, TẬN HÔN MÊ

. Lời phụ: Tùy Lục nhị, hệ tiểu tử thất trượng phu. Phục binh vu cửu ngũ
chi hạ. Nghĩa: quẻ tùy vào hào Lục nhị, vướng vít trẻ con mất trượng phu,
núp binh nơi dưới Cửu ngũ.
. Lục âm: 6 cung địa bàn thuộc âm: Hợi-Mão-Mùi-Tị-Dậu-Sửu
.Tương kế: là nối tiếp nhau
. Tận hôn mê: là tối tăm, mê muội đến mực cùng tột.
1. Lục âm cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can, Chi, Tam truyền, Tứ khóa đều ở cùng 6 cung
địa bàn thuộc âm: Tị-Dậu-Sửu-Hợi-Mão-Mùi thì gọi là Lục âm cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Dậu, giờ Mùi. Quẻ này Can và K1
đồng ở Mùi địa, Chi và K3 đồng ở Mão địa, Sơ truyền và K2 đồng ở Dậu địa, K4
tại Tị địa, Trung truyền ở tại Hợi địa, Mạt truyền ở tại Sửu địa. Như vậy Can, Chi,
Tứ khóa, Tam truyền đều ở tại 6 cung địa bàn thuộc âm, nên gọi là Lục âm khóa.
Tam truyền Hợi-Sửu-Mão gọi là Minh mông cách (khóa 63) ứng việc gian giấu,
âm mưu. Lục âm cách hợp với Minh mông cách và đã u ám càng thêm u ám. Hơn
nữa Sơ, Trung, Can đều bị hưu-tù-tử khí, Can thừa Dậu cùng với Sơ truyền Hợi
đều bị Tuần không, quẻ đã xấu càng thêm xấu, chủ sự phí lực và bất thành, chiêm
bệnh thì khó qua khỏi, sự việc hư hao, cầu vọng uổng công. Như ngày Kỷ Hợi mà
quẻ thấy Tị gia Kỷ cũng thuộc về Lục âm cách.
+ Giải đoán: Can, Chi, Tứ khóa, Tam truyền là những nơi cốt yếu để làm
thành một quẻ, mà tất cả đều nằm trên những cung thuộc âm. Dương chủ sự minh
bạch, âm chủ sự ám muội, vì vậy Lục âm cách hợp cho việc tư riêng, gian giấu.
Trái lại hỏi những việc minh bạch, công khai thì khó thành, và sự việc đang từ nơi
sáng đi vào nơi tối, với lý này thì tiểu nhân thắng mà quân tử thoái.
Lục âm cách mà thấy Tam truyền từ chỗ sáng vào nơi tối (khóa 63) thị sự
việc của quẻ ứng ra thật là tối tăm đến cực điểm. Khi quẻ chiêm thấy thiếu 1 cung
âm địa bàn, nhưng có Niên-Mệnh gia lên cung âm thiếu ấy, thì cũng tạm gọi là Lục
âm cách.

2. Ngũ âm cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can, Chi, Tứ khóa, Tam truyền đều ở tại 5 cung địa
bàn thuộc âm, thì gọi là Ngũ âm cách.
Mẫu quẻ: ngày Quý Tị, nguyệt tướng Thân, giờ Ngọ, quẻ có Tứ khóa là:
Mão-Quý, Tị-Mão, Mùi-Tị, Dậu-Mùi, Tam truyền Mùi-Dậu-Hợi. Có 6 cung âm
địa bàn, thì Can, Chi, Tứ khóa, Tam truyền gia tại 5 cung âm: Sửu-Mão-Tị-Mùi-
Dần, thiếu một cung Hợi địa. Quẻ này 5 cung âm địa bàn đều bị thoát khí: sinh chữ
thiên bàn, nên lại thuộc về: Nguyên tiêu căn đoạn cách (Thân Tuần thủ và Tị địa
bànTuần vĩ đều gặp tuần), toàn là điềm bị tiêu giảm, đoạn đứt. Hỏi về bệnh là
không lo nuôi dưỡng tinh khí, không lo bổ dưỡng thì mất mạng, hỏi việc gì cũng bị
hư hao, thất thoát. Như ngày Tân Mão, quẻ thấy Tị gia Tân, tuy không phải Ngũ
âm cách, song tại Can, Chi, Tam truyền đều bị thoát khí thì cũng ứng điềm hao mất
như quẻ mẫu này.
+ Giải đoán: Can, Chi, Tứ khóa, Tam truyền đều quy tụ tại 5 cung âm địa
bàn, quẻ Ngũ âm cách là quẻ phải thấy Niên-Mệnh cũng ở tại một trong năm cung
âm đó.
CÂU 7: VƯỢNG LỘC LÂM THÂN, ĐỒ VÕNG TÁC
. Lời phụ: Bất chiến nhi khuất nhân chi binh. Nghĩa: chẳng đánh mà khuất
phục được người binh sỹ.
. Vượng lộc lâm thân: là Can lộc đồng loại với Can và lâm Can
. Đồ võng tác: là uổng công làm sai bậy
1. Vượng lộc lâm thân cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can lộc lâm Can, mà Can lộc đồng thuộc một loại
ngũ hành với Can, thì gọi là Vượng lộc lâm thân cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Mão nguyệt tướng Thìn, giờ Tị. Ngày Ât thì Mão là
Can lộc, và Mão với can Ât đồng thuộc Mộc, nên gọi Mão là Vượng lộc. Mão lâm
Can nên gọi là Vượng lộc lâm thân cách.
+ Giải đoán: Can là bản thân gặp Lộc thần làm vượng khí, thì nên ở một
chỗ mà thu lợi, ngồi một nơi mà khuất phục kẻ khác. Nếu bỏ nơi cũ mà đồ mưu,
trục lợi ở nơi việc mới khác là điều sai bậy. Cách này thường ứng cho người dư ăn,
giầu có, tước lộc.
2. Không lộc lâm Can cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can lộc lâm Can, nhưng Can lộc gặp Tuần không, thì
gọi là Không lộc lâm Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Tị, nguyệt tướng Dậu, giờ Tuất. Quẻ có Tứ khóa là:
Dậu-Tân, Thân-Dậu, Thìn-Tị, Mão-Thìn. Tam truyền là: Mão-Dần-Sửu. Ngày Tân
Tị thuộc về tuần Giáp Tuất, nên Thân Dậu là Tuần không. Ngày Tân thì Dậu là
Can lộc gặp Tuần và lâm Can, nên gọi là Không lộc lâm Can cách, cửa miệng ăn
lộc đã đóng ngăn, lòng người phiền loạn, ứng điềm vô lộc, nghèo hèn. Quẻ còn có

chỗ cứu là Sơ Trung đều là hào Tài, với quẻ này thì nên đổi nghề nghiệp, tính sang
việc khác thì họa may còn phát triển tốt lên được. Khi Dậu là Tuần không thiên
bàn lại lâm Tuần không địa bàn thì càng xấu hơn nữa.
+ Giải đoán: Can lộc ngộ Tuần không là điềm tiền bạc, lợi lộc bị suy vi.
Nên thay nghề, đổi hướng, không nên thủ cựu mà chÞu nghèo lâu.
3. Huyền vũ đoạt lộc cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can lộc lâm Can, lại thừa Huyền vũ, thì gọi là:
Huyền vũ đoạt lộc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mão, nguyệt tướng Thìn, giờ Tị.
+ Huyền vũ là sao trộm cướp, nay gặp Can lộc là có sự cướp đoạt, điềm bị
trộm, cắp hao mất tài lộc.
CÂU 8: QUYỀN NHIẾP BẤT CHÍNH, LỘC LÂM CHI

. Lời phụ: Bất vi lân quốc, chi tướng sĩ. Diệc tác mộ hổ, chi khách thần.
Nghĩa: Chẳng làm tướng sĩ cho nước láng giềng, thì cũng làm tôi khách cho
người trong màn quân cơ.
. Quyền nhiếp bất chính: là quyền hành không chính thức, thay thế tạm.
. Lộc lâm Chi: là Can lộc lâm Chi của ngày chiêm quẻ.
1. Quyền nhiếp bất chính cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can lộc lâm Chi, thì gọi là Quyền nhiếp bất chính.
+ Mẫu quẻ: ngày giáp Tý, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị
+ Giải đoán: Can là chính, mà Chi là phụ thuộc, hoặc Can là mình, còn Chi
là người khác. Can lộc là lộc của mình, nay lâm Chi, như mình giao quyền lộc cho
người khác. Như vậy quẻ ứng về sự thay thế quyền hành tạm thời. Trong công
việc, mình phải chÞu khuất phục dưới quyền người khác. Cách này thường ứng các
vụ giao phó việc, quyền hành cho người khác tạm thời, uỷ quyền cho người khác,
bàn giao tước lộc cho người ở xa. Hoặc cũng là Cha giao sản lộc cùng quyền ®iÒu
hành sản xuất lại cho con.
2. Lộc bị Chi mộ, khắc, thoát
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can lộc lâm Chi, nhưng Chi chính là Mộ của Can lộc
thì gọi là Lộc bị Chi mộ. Can lộc lâm Chi và bị Chi khắc thì gọi là Lộc bị Chi
khắc. Hoặc lâm Chi và sinh Chi thì gọi là Lộc bị Chi thoát.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Dần
+ Giải đoán: Can lộc ứng về tài lộc, Chi thuộc trạch, mộ, phòng. Khi Can
lộc lâm Chi lại bị Chi khắc, thoát, mộ. Quẻ ứng các việc xây dựng hay sửa chữa
nhà cửa, phòng ốc, mồ mả phải hao phí rất nhiều tiền bạc.

CÂU 9: TỴ NẠN ĐÀO SINH, TU KHÍ CỰU

. Lời phụ: Tứ diện thọ địch diệc hữu vô địch chi xứ. Nghĩa: Bốn mặt đều có
quân địch, nhưng cũng có nơi không có quân địch
. Đào sinh: là trốn đi để tìm lối sống
. Tu khí cựu: là ta nên bỏ nơi chỗ cũ, tìm chỗ khác để sinh sống
1. Tỵ nạn đào sinh cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy tại Can, Chi, Tam truyền, trong 5 nơi đó đều thấy
ứng điềm hung, như có chữ thiên bàn khắc Can, thoát Can, Mộ, hoặc chỗ tốt gặp
Tuần không,..., duy còn có một chỗ ứng điềm lành sinh Can, tự gia Trường sinh,
hoặc chính là Can sinh, Can thần thụ sinh,..., thì gọi là Tỵ nạn đào sinh cách.
- Mộ: là Can mộ hoặc tự gia Mộ địa bàn như Tý gia Thìn, Dần gia Mùi,...,
- Tự gia trường sinh: cung địa bàn chính là Trường sinh của chữ thiên bàn,
như Tý gia Thân, Dần gia Hợi, Dậu gia Tị,...,
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Sửu, giờ Mão. Quẻ có Tứ khóa là:
Tý-Giáp, Tuất-Tý, Tuất-Tý, Thân-Tuất. Tam truyền là Tuất-Thân-Ngọ. Sơ truyền
Tuất tác Tài là tốt, nhưng ngày chiêm thuộc về tuần Giáp Tý, nên Tuất là Tuần
không. Hơn nữa Tuất lại lâm Chi thành thử Sơ truyền và Chi đều xấu. Trung
truyền Thân tác Quỷ, can Giáp sinh Mạt truyền Ngọ, đó là Can bị Ngọ thoát khí.
Tóm lại Sơ, Trung, Mạt và Chi đều là các nơi không lợi ích. Duy còn có Tý gia
Giáp và sinh Giáp là chỗ tốt, nên gọi là Tỵ nạn đào sinh cách.
+ Giải đoán: Tỵ nạn đào sinh cách là lánh tai nạn để tìm lối sống, mọi nơi
đều khắc, thoát Can hay nhập Mộ, Tuần không, nơi nào cũng gặp hung hại. Nhưng
vẫn còn sót lại một chỗ sinh Can, hoặc ngộ Trường sinh bắt buộc phải theo chỗ đó
mà thoát nạn. Tượng cho người bị giặc bao vây phải tìm bằng được nơi thoát thân,
người gặp hoàn cảnh nguy khốn tìm đường tẩu thoát. Hỏi về mưu vọng, sinh kế
nên tìm phương thế khác, chẳng nên theo lối cũ mãi sẽ khó có bề thành tựu, phát
đạt.
2. Đinh thần täa Trường sinh cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Bản mệnh chính là tuần Đinh gia lên Trường sinh địa
bàn của nó, thì gọi là Đinh mệnh toạ Trường sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Ngọ, Giờ Mùi, tuổi Mùi. Người
tuổi Mùi hỏi quẻ thì Mùi là Bản mệnh. Ngày Tân Hợi thuộc về tuần Giáp Thìn, thì
Mùi là tuần Đinh, chính là Bản mệnh. Quẻ thấy Mùi gia Thân địa, mà Thân là
Trường sinh của Mùi, nên gọi là Đinh mệnh täa Tr−êng sinh.
+ Giải đoán: Đinh mệnh tức là Bản mệnh tác tuần Đinh, täa là ngồi, đó là
gia lên Trường sinh địa bàn. Tuần Đinh chủ sự di động, khi bản mệnh ngộ tuần
Đinh là điềm trong lòng chẳng yên, bức xúc, muốn đi tìm một lối sinh sống (gia
Trường sinh) nơi khác. Cách này cũng như ở cách 1, nhưng ở đây là tự mình muốn
đi trứ không phải trốn lánh.

3. Chung bất năng đào cách

+ Thiệu quẻ: cũng giống như cách1: Tþ nạn đào sinh cách, nhưng nơi chỗ
ứng điềm tốt (sinh Can, ngộ Trường sinh) lại có thừa hung tướng, như Bạch hổ,
Đằng xà thì gọi là Chung bất năng đào cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Dần, giờ Hợi. Quỷ có Tứ khóa là:
Tuất-Đinh, Sửu-Tuất, Dần-Hợi, Tị-Dần, quẻ thuộc về Mão tinh âm nhật nên có
Tam truyền: Ngọ-Tuất-Dần. Ngày Đinh thì Tuất là Can mộ, nay Tuất gia lâm Can
quẻ Can mộ phá Can, trong cảnh tối tăm u ám, chẳng khác gì thân mình bị chôn
lấp, suy vi. Ngày Đinh thì Ngọ là Can lộc, ngày Đinh Hợi thuộc về tuần Giáp
Thân, nên Ngọ cũng là Tuần không. Vậy Sơ truyền Ngọ thừa Can lộc lại ngộ Tuần
không, tức là quẻ không lộc, hãa thành vô dụng. Còn lại mỗi Mạt truyÒn Dần mộc
gia Trường sinh Hợi, ứng điềm tốt, đó là nơi Còn lại mỗi Mạt truyÒn Dần mộc gia
Trường sinh Hợi, ứng điềm tốt, đó là nơi chỗ để Tỵ nạn đào sinh, nhưng hiềm vì
Dần lại thừa Bạch hổ, là đại hung tướng lâm Hợi địa, chủ sự ngăn trở, làm cho
trầm mịch. Thành thử có lối đi trốn tránh mà cuối cùng cũng không đi trốn tránh
được, như vậy gọi là quẻ Chung bất năng đào cách.
+ Giải đoán: Chung bất năng đào cách là quẻ cuối cùng chẳng trốn đi được.
Đây là quẻ của người gặp hoàn cảnh phải trốn lánh, nhưng bởi e sợ điều trở ngại,
thành ra cam chÞu ở lại mà trong lòng rất đỗi hoang mang sợ sệt lắm.
4. Xả ích chựu tổn cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can thượng thần là Can sinh, hoặc Can thượng thần
sinh Can, còn Can thần lại gia lâm Chi và bị Chi thoát khí, thì gọi là: Xả ích chÞu
tæn cách; Can thượng thần là chữ thiên bàn nơi cung có an Can. Can thần là chữ
thiên bàn đồng một tên với cung địa bàn có an Can, bị Chi thoát khí tức là Can
thần sinh Chi.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Dần, giờ Tị. Can thượng thần là
Thân kim sinh can Nhâm thñy. Thân cũng tức là Can sinh. Ngày Nhâm an tại Hợi,
nên Hợi thiên bàn là Can thần, nhưng Can thần Hợi bị thoát khí vì gia lâm Dần địa,
Can thần sinh Chi nên gọi là quẻ: Xả ích chÞu tổn cách.
+ Giải đoán: Xả ích chÞu tổn là bỏ chỗ lợi ích mà tìm đến nơi tổn hại. Can
là t¹i chỗ thân mình, Chi là ở nơi khác, Can thần là linh hồn của Can, Can thượng
thần sinh Can hoặc tác Can sinh là nơi chỗ có lợi ích, trái lại Can thần lại gia Chi
để bị Chi thoát khí. Chiêm gặp quẻ này chẳng nên thay đổi công cuộc làm ăn, cũng
như khi trốn lánh đang yên, nhưng vì bỏ đi đến nơi chốn lánh mới khác mà phải
hao tiền tốn của. Là quẻ không được hưởng phúc, có phúc đức mà bỏ đi, như người
bỏ xe đi bộ, bỏ thuyền xuống nước. (quẻ Bí sơ cửu kinh dịch).
5. Xả tựu giai bất khả cách
+ Thiệu quẻ: phàm thấy Can thượng thần là Can sinh, hoặc sinh Can nhưng
lại gặp Tuần không, hay bị địa bàn khắc, gặp mộ. Còn Can thần thì gia lâm Chi
cung lại bị Chi khắc, thoát, mộ, hoặc gặp Tuần không, thì gọi là: Xả tựu giai bất
khả cách.
+ Mẫu Quẻ: ngày Ât Dậu, nguyệt tướng Sửu, giờ Ngọ. Ngày Ât thì Thìn là
Can thần, Thìn gia chi Dậu tức là Can thần bị Chi thoát khí, can Ât thừa Hợi nghĩa
là thừa Can sinh, nhưng Hợi gia Thìn địa tức là gia Mộ, hơn nữa Hợi cũng bị Thìn
khắc. Tóm lại quẻ có Can thần gia Chi mà tại Can và Chi đều bị khắc, thoát, mộ,
nên gọi là Xả tựu giai bất khả cách
+ Giải đoán: Xả tựu giai bất khả có nghĩa là bỏ hay theo, đi hay ở, đều
không thể được. Phàm trong vụ Tỵ nạn đào sinh, cả đường bộ lẫn đường thñy,
phương hướng nào cũng đều bất tiện, bỏ lối này sang lối khác cũng khó khăn, có
tính hay không tính toán cũng chẳng khá lên được, đi lánh thân cũng khó mà ở lại
cũng chẳng xong.
6. Mộ tác Thái dương cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Can mộ chính là Nguyệt tướng lâm Can thì gọi
là Mộ tác Thái dương cách. Có thêm một vài điều kiện dưới đây thì mới là quẻ
đúng kiểu cách:
a. Can thượng thần sinh Can hoặc Chi thượng thần sinh Can
b. Can khắc cung địa bàn có thừa Can thần, gọi là Can nhập tài hương, hoặc
Can thần khắc cung địa bàn của nó cũng thế.
c. Can thần được địa bàn sinh
d. Bản mệnh chính là tuần Đinh gia Trường sinh địa bàn của nó (tức cung
địa bàn là Trường sinh của tuần Đinh)
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Ngọ, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân, tháng 11. Ngày
Canh thuộc kim nên Sửu là Can mộ, và Sửu cũng là Nguyệt tướng (Thái dương),
Sửu cũng chính là Can thượng thần sinh can Canh, lại gia Thân địa bàn, tức gia
lâm Trường sinh của nó. Quẻ như vậy là đúng thể cách.
+ Giải đoán: khi Can mộ chính là nguyệt tướng thì gọi là Mộ tác Thái
dương. Mộ chủ sự gian nan u ám, nhưng lại nhờ ánh sáng Thái dương chiếu, quẻ
ứng lúc tỵ nạn nan đào sinh lại gặp được Quý nhân cứu giải khỏi sự gian nan, trở
ngại, và còn được tiến cử đến một nơi khả quan, nhờ ở nơi này mà cuộc mưu sinh
ổn tháa.
7. Tỵ nạn đào sinh đắc Tài cách
+ Thiệu quẻ: phàm chiêm gặp quẻ Tỵ nạn đào sinh cách (Cách 1) mà thấy
Can, Chi, Tam truyền có hào Tài, hoặc thấy Can thần nhập Tài hương (Can thần
khắc địa bàn), thì gọi Tỵ nạn đào sinh đắc Tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Dậu, giờ Thìn. Quẻ có Tứ khóa
là: Thìn-Nhâm, Dậu-Thìn, Hợi-Ngọ, Thìn- Hợi. Tam truyền Thìn-Dậu-Dần. Quẻ
này vốn là Tỵ nạn đào sinh cách vì Sơ truyền Thìn vốn là Can mộ khắc Can Nhâm,
ngày Nhâm Ngọ thuộc về tuần Giáp Tuất, nên Trung truyền Dậu tác Tuần không,
và Mạt truyền Dần lâm Dậu địa bàn và lâm không địa. Dần cũng lại thoát khí can
Nhâm. Ngày Nhâm thì Can thần là Hợi lâm Ngọ địa bàn (tại Chi). Tóm lại quẻ này
gọi là Tỵ nạn đào sinh và chỗ đào sinh, là tại Chi có Can thần nhập Tài hương, nên
gọi là Tỵ nạn đào sinh đắc Tài cách.
+ Giải đoán: Tỵ nạn đào sinh đắc Tài là trong lúc lánh nạn để tìm lối sống
thì được phát tài.

CÂU 10: HỦ MỘC NAN ĐIÊU, BIỆT TÁC VI

. Không có lời phụ
. Hủ mộc nan điêu: là gỗ mục không thể trạm khắc được
. Biệt tác vi: là làm qua việc khác
1. Hủ mộc phùng cân cách
+ Thiệu quẻ: ngày Canh Tân mà quẻ thấy Mão là Tuần không thiên bàn lâm
Can th× gọi là Hủ mộc phùng cân cách. Hoặc không luận về ngày nào, miÔn thấy
Sơ truyền Mão chính là Tuần không thiên bàn, lại gia Thân Dậu địa bàn cũng gọi
là Hủ mộc phùng cân cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Tý, giờ Tị, ngày Canh Tuất
thuộc về tuần Giáp Thìn thì Dần Mão là Tuần không. Quẻ này Mão tác Tuần lâm
can Canh, nên gọi là Hủ mộc phùng cân cách.
+ Giải đoán: Hủ mộc phùng cân là gỗ mục gặp búa r×u, Mão thuộc Mộc gặp
Tuần kh«ng thì như gỗ mục không dïng được vậy, nay lại lâm Canh Tân Thân
Dậu thuộc kim, thì khó có thể dùng vào việc được. Gặp quẻ này thì nên toan tính,
lo liệu đổi nghề nghiệp khác, mới có cơ bảo tồn cuộc sống, chẳng vậy thì mãi nhọc
nhằn mà uổng công.
2. Phủ cân bất lợi cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Sơ truyền là Mão gia Thân Dậu địa bị Tuần không
địa bàn thì gọi là Phủ cân bất lợi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Sửu, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Thân Dậu thuộc kim ám chỉ vào búa r×u tức là Phủ cân, nhưng
lại bị Tuần, thì loại búa r×u này thành vô dụng, vì bị sứt mẻ, chẳng bén sắc, nên gặp
Mộc chẳng thể chạm đẽo gọt được. Quẻ này gặp việc gì cũng bất lợi, rất khó toại
nguyện trong công việc.
Bổ chú: Dần với Mão đều thuộc mộc, các cách thuộc về câu 10 này chỉ dùng
có Mão, mà không nói tới Dần. Bởi Mão thuộc âm Mộc, là loại gỗ còn nguyên
chưa chạm đục, nên có giá trị chế tác đồ hữu dụng. Còn Dần thuộc dương mộc, là
loại gỗ đã qua chế tác, thành sản phẩm rồi (giường, tủ, bàn, ghế..,)
CÂU 11: CHÚNG QUỶ TUY CHƯƠNG, TOÀN BẤT UÝ

. Lời phụ: Tuy hữu ô hợp chi chúng, nan đương hổ báo chi hùng sự. Nghĩa:
tuy có đông binh chúng nhưng ô hợp, không thể dương cự nổi với đoàn hùng
binh tinh nhuệ mạnh như hổ báo.
. Chúng quỷ tuy chương: là Quỷ cục hiện ở Tam truyền
. Toàn bất uý: là trọn chẩng sợ.
1. Chúng Quỷ bị chế cách
+ Thiệu quẻ: phàm thấy Tam truyền tác quỷ cục, nhưng Can thượng thần lại
khắc chế Quỷ, thì gọi là Chúng quỷ bị chế cách.

+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Sửu, giờ Tuất. Quẻ có Tứ khóa
là: Dần-Nhâm, Tị-Dần, Mùi-Thìn, Tuất-Mùi, Tam truyền là: Tuất-Sửu-Thìn, toàn
là hào Quan quỷ, đều thuộc thổ khắc can Nhâm thñy, nhưng có Can thượng thần là
Dần mộc khắc chế lại thổ quỷ, đó là Chúng quỷ bị chế cách. Không sợ có sự hại.
Quẻ này cũng thuộc về Cao thỉ quái, họa hay phúc cũng chẳng tới nơi, hoặc không
có thật. Sơ truyền Tuất lâm Mùi , tức là lâm Tuần không địa bàn, như vậy Tuất
không đủ sức khắc can Nhâm. Nếu quẻ này chiêm ban đêm thì Tuất thừa Bạch hổ
là đại hung tướng, phải gặp chút e sợ, còn chiêm ban ngày thì Tuất thừa Thanh
long thì quẻ chẳng có sự hại gì.
+ Giải đoán: chúng quỷ bị chế nghÜa là bầy Quỷ bị khắc trị. Tam truyền là
Quỷ cục hay có nhiều hào Quỷ thì ứng điềm nhiều họa hoạn đến bản thân, nhưng
nhờ chữ thiên bàn tại Can khắc chế lại hào Quỷ, thì tai họa không đến nơi thân
mình được. Khắc Quỷ đương nhiên Can thượng thần phải là hào tử tôn, là hào
được Can sinh đủ sức mạnh để khắc chế Quỷ, ở trường hợp này không gọi Tử tôn
là hào thoát Can, mà gọi nó là hào Phúc đức, là cứu tinh trừ tai họa cho mình. Quẻ
vốn ứng có người dùng mưu kế hại mình, nhưng kết cuộc vô hại.
2. Gia quỷ thủ gia nhân
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Tam truyền tác Quỷ cục, Sơ truyền cũng tác Quỷ lâm
Chi thì gọi là: Gia quỷ thủ gia nhân. Khi Quỷ cục là Sơ truyền dẫn nhập Quỷ
hương là đúng cách nhất. Hoặc khi thấy Sơ truyền Quỷ chính là Chi âm thần K4,
đồng thời Tam truyền tác Quỷ cục, thì gọi là Gia quỷ động chúng.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Sửu, nguyệt tướng Hợi, giờ Tuất. Quẻ có Tø khóa là:
Thân-Kỷ, Dậu-Thân, Dần-Sửu, Mão-Dần, Tam truyền là: Dần-Mão-Thìn. Chi
thượng thần là Dần tác Quỷ và được dùng làm Sơ truyền, đó là Gia quỷ thủ gia
nhân. Trung truyền Mão cũng tác Quỷ, Mạt truyền Thìn gia Mão địa, nghĩa là gia
Quỷ địa bàn. Đó là Sơ truyền dẫn nhập Quỷ hương. Quẻ như vậy rất đúng cách, là
quẻ rất xấu, nhưng có chỗ cứu là Can thượng thần Thân kim khắc chế được Dần
Mão, gọi là Gia quỷ bị chế, lại chiêm nhằm ban đêm, Can thượng thần thừa Quý
nhân, tất được Quý nhân hay bậc trưởng thượng giải cứu che trở.
+ Giải đoán: gia quỷ tức là Quỷ trong nhà. Chi thượng thần và Chi âm thần
đều thuộc về Chi ứng tại gia trạch, vì vậy 2 vị thần này tác Quỷ thì gọi là Gia quỷ.
Gia quỷ thủ gia nhân là Quỷ trong nhà bắt người nhà, hỏi về bệnh hoạn hay kiện
tụng là điềm đại hung. Chi thượng thần hoặc Chi âm thần tác Quỷ và nhập vào
Quỷ cục tại Trung Mạt truyền thì gọi là quẻ Gia quỷ hợp chúng, cũng ứng điềm tai
hoạn nơi gia trạch. Can thượng thần hay Chi âm thần tác Sơ truyền Quỷ, còn Tam
truyền không phải Quỷ cục, thì gọi là Gia Quỷ phát động, tai họa nhẹ hơn. Gặp
những quẻ Gia quỷ kể trên mà thấy tại Can Chi có chữ thiên bàn khắc Quỷ, thì gọi
là Gia quỷ bị chế, tuy trong nhà gặp đại họa nhưng có người giải cứu, mà người
giải cứu thường đã chÞu ơn mình ( bởi chữ làm cứu thần bao giờ cũng được Can
sinh).
3. Gia nhân giải họa cách
+ Thiệu quẻ: Tam truyền tác Quỷ cục, hoặc có nhiều hào Quỷ, mà Chi
thượng thần lại khắc Quỷ, thì gọi là Gia nhân giải họa cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Họi, nguyệt Mão, giờ Tý.

+ Giải đoán: Gia nhân giải họa là người trong nhà giải cứu cho khỏi tai họa.
Chi là nhà cửa, Chi thượng thần là người trong nhà khắc chúng Quỷ, nên nói người
trong nhà giải trừ tai họa.
4. Dẫn quỷ vi sinh cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Sơ truyền là hào Quỷ, nhưng hào Quỷ ấy lại
sinh Mạt truyền và Mạt truyền sinh Can, thì gọi là Dẫn quỷ vi sinh cách. Nếu Mạt
truyền đúng là Can sinh thì càng đúng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Tý, giờ Tị
+ Giải đoán: Dẫn quỷ vi sinh là dẫn dắt hào Quỷ đến chỗ sinh lợi cho bản
thân (Can), cũng như gặp kẻ dữ mà mình lợi dụng nó, làm cho nó bị hao thoát,
không hại mình được. Gặp quẻ Dẫn quỷ vi sinh, tuy thấy họa mà vẫn tránh được,
hơn nữa kết cuộc có lợi, trước xấu sau tốt, việc gì cũng vậy.
5. Truyền quỷ vi sinh cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Tam truyền có Chúng quỷ, nhưng Quỷ lại sinh
Can thượng thần, và Can thượng thần lại sinh Can, gọi là Truyền quỷ vi sinh
cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mẫu Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Truyền quỷ là Tam truyền tác quỷ cục, vi sinh là Quỷ cục sinh
Can thượng thần, và Can thượng thần sinh Can. Truyền quỷ vi sinh lấy Can thượng
thần làm trung gian để thoát Quỷ và để sinh Can. Quỷ bị thoát khí và Can lại được
sinh phù, lẽ dĩ nhiên khỏi họa mà được phúc. Hỏi sự việc mà gặp Truyền quỷ vi
sinh
là quẻ ứng điềm đang thấy rñi mà hãa ra may.
6. Ám quỷ vi sinh cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy các Thiên tướng ở Tam truyền đồng khắc Can,
nhưng lại sinh Truyền cục và Truyền cục sinh Can, thì gọi là Ám quỷ vi sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Tị, nguyệt tướng Tý, gìơ Thìn
+ Giải đoán: Thiên tướng nào khắc Can thì gọi là ám Quỷ, là con Quỷ ngầm
hại mình. Tuy ở 3 truyền đều có ám Quỷ là xấu, nhưng chúng nó lại sinh Tam
truyền, và Tam truyền sinh Can thì không có hại, cách này chỉ có ở ngày nhâm
Quý, cũng ứng như cách 5.
7. Quý Đức lâm thân tiêu trừ vạn họa cách
+ Thiệu quẻ: quẻ có Tam truyền là Chúng quỷ, nhưng tại Can có Quý nhân
và Can đức, thì gọi là Quý Đức lâm thân tiêu trừ vạn họa cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Sửu, nguyệt tướng Mão, giờ Hợi
+ Giải đoán: Can có Quý nhân là được người phù hộ, lại thêm Can đức là
mình có phúc đức, như vậy trừ được Quỷ cục khắc Can, tiêu trừ muôn họa.

8.Thiên tướng vi cứu thần cách

+ Thiệu quẻ: phàm thấy Tam truyền tác Quỷ cục, mà Quỷ cục sinh 3 thiên
tướng tại Tam truyền, và 3 thiên tướng tại Tam truyền lại sinh Can, thì gọi là
Thiên tướng vi cứu thần cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Tị, nguyệt tướng Tý, giờ Thìn
+ Giải đoán: Thiên tướng là nói 12 thiên tướng Quý, Xà, Chu, Hợp,..., cách
này cũng ứng vào điềm giải tai họa.
9. Thoát khí vi cứu cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can sinh Truyền cục và Truyền cục khắc ám Quỷ, thì
gọi là Thoát khí vi cứu cách.
( ám quỷ là các thiên tướng ở Tam truyền khắc Can)
+ Mẫu quẻ: ngày NhâmTý, nguyệt tướng Dầm, giờ Tuất. Quẻ có Tam
truyền là: Mùi-Hợi-Mão là mộc cục. Các thiên tướng ở Tam truyền là Câu Thường
Quý đồng thuộc thổ khắc Nhâm thñy, Nhâm thñy sinh Tam truyền mộc cục lại
khắc ám Quỷ là các thổ Tướng. Quẻ như vậy gọi là Thoát khí vi cứu cách.
+ Giải đoán: Thoát khí vi cứu là dùng thoát khí để cứu nạn, Can bị thoát khí
là ứng điềm xấu, nhưng ở cách này thì hãa tốt vì đã được cứu. Cách này có nhiều ở
những ngày Nhâm Quý.
CÂU 12: TU ƯU HỔ GIẢ, HỔ UY NGHI

+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Can thượng thần khắc Can hoặc thoát Can,
nhưng lại bị địa bàn khắc lại Can thượng thần, thì gọi là Hổ giả Hổ uy cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Mùi, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị. Quẻ thấy Can
thượng thần Tý thñy khắc lại can Đinh háa, nhưng can Đinh háa ỷ vào Mùi địa bàn
thổ để khắc lại Tý thñy, tượng như: giả Hổ (can Đinh) sợ Tý khắc, nên mượn oai
con Hổ là Mùi khắc lại Tý thñy.
+ Giải đoán: Hổ giả Hổ uy là Cáo mượn oai Hổ. Can thượng thần khắc,
thoát Can nên Can phải hßa với địa bàn (tương sinh) để khắc chế lại Can thượng
thần. Phàm việc gì cũng vậy, tuy đã ỷ vào một thế lực to lớn nhưng cũng chẳng
nên di động, vì động tức như Can phải rời cung địa bàn Mùi, là chỗ có cứu thần,
nên sẽ bị lâm nạn.
CÂU 13: QUỶ TẶC ĐƯƠNG THỜI, VÔ UÝ KỴ

. Lời phụ: Ngô thích Việt nhi chung Việt diệt Ngô. Nghĩa: nước Ngô trừ
nước Việt mà rồi Việt lại trừ Ngô.
. Quỷ tặc đương thời: là giặc Quỷ đương ở thời kỳ thịnh vượng, đó là hào
Quỷ đang được vượng khí trong mùa hiện tại.
. Vô uý kỵ: là không kỵ sợ, ý là không làm hại được mình.

Quỷ vượng tham sinh cách

+ Thiệu quẻ: phàm thấy Tam truyền là Quỷ cục, nhưng hào Quỷ được
vượng khí thì gọi là Quỷ vượng tham sinh cách. ( đồng khí ngũ hành với mùa hiện
tại).
+ Mẫu quẻ: mùa Xuân, ngày Mậu Tý, nguyệt tướngHợi, giờ Tuất
+ Giải đoán: Quỷ vượng tham sinh là Quỷ được vượng khí nên ham sống,
khi Quỷ đói mới đi phá quấy, nhờ vậy mà không có sự hại. (Vô uý kỵ)
Chiêm quẻ gặp Quỷ vượng tham sinh, tuy trong mùa hiện tại thấy không sợ
bị họa hại, song tới mùa Quỷ bị hưu-tù-tử khí là lúc Quỷ đói khát thì nó sẽ gây nên
tai họa. Vậy khi trong mùa còn vượng khí của Quỷ, ta phải tìm cách dứt khoát hẳn
mối lo ngại cho xong, thì tới mùa khác không bị lâm nạn (Bổ chú: là Thái tuế thì
hạn cho một tuần Giáp-đã kiểm rất ứng nghiệm trong thực tiễn. Quỷ thì có Âm quỷ
và Dương quỷ ứng Thái tuế cho năm âm hay năm dương).
CÂU 14: TRUYỀN TÀI THÁI VƯỢNG, PHẢN TÀI KHUY

. Lời phụ: Hán độc vũ nhi hải nội không hư. Nghĩa: Nhµ Hán dùng binh, vũ
lực quá lạm dụng mà trong nước trống vắng.
. Truyền tài thái vượng: là Tam truyền tác tài cục vượng tướng khí
. Phản tài khuy: là trái lại tiền tài bị khuyết tổn.
1. Truyền tài thái vượng cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Tam truyền tác Tài cục, được vượng khí, và các
Thiên tướng ở Tam truyền cục tác ám tài, thì gọi là Truyền tài thái vượng cách.
+ Mẫu quẻ: tháng 11, ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị. Quẻ có
Tam truyền là: Tý-Thân-Thìn tác tài thñy cục. Các thiên tướng ở Tam truyền là:
Xà Long Vũ đồng là thñy thú tác ám tài. Chiêm nhằm mùa Đông nên thñy tài
vượng khí (Xà Long Vũ đồng ở Tam truyền thì gọi là thñy thú).
+ Giải đoán: Tài cục được vượng tướng khí, là lúc Tài tham được hưng
vượng với thời tiết (mùa) nên nó không chÞu về với mình, không theo ý đồ của
mình, nên cầu Tài bị thất bại, mình càng cố càng hao tổn, vì Tài đang theo sự điều
tiết của Trời. Quẻ như vậy thì phải chờ đến thời tiết khác, khi mà hào Tài bị hưu-
tù-tử khí mới có thể cầu tài, mới có thể giữ tiền tài được để sử dụng đúng mục đích
vậy.
Bổ chú: theo thời tiết Bốn mùa khi Ngũ hành luân chuyển trong một năm,
hoặc trong một tuần Giáp: khi hào Tài vượng khí thì Can bị tù khí, khi hào Tài
tướng khí thì Can bị tử khí. Trong các môn Nhâm độn, Giáp độn, Tử bình thì Can
ngày sinh chính là Bản mệnh. Xét vậy thì hễ Tài hưng vượng thì mình phải suy.
Ta không nên lầm tưởng rằng: Truyền tài vượng tướng khí là Cầu được tiền tài,
mà phải tinh hiểu rằng Tài vượng thì khác mà Người vượng thì khác. Đó là sự
cảnh báo của số phận.

2. Tấn thoái liên như vi tài cách

+ Thiệu quẻ: Chiêm gặp quẻ: Tấn liên như mà thấy Tam truyền tác Tài cục,
thì gọi là Tấn liên như vi Tài. Bằng gặp quẻ Thoái liên như tác Tài cục thì gọi là
Thoái liên như vi Tài cách.
( Tấn liên như và Thoái liên như đều thuộc về Liên châu khóa. Khóa 62)
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị
+ Giải đoán: gặp quẻ Liên như dù cho tiến hay thoái, thì Tam truyền vẫn là
3 chữ liền cung nhau, có tượng như giăng lưới khít sát nhau để bắt cá, cá khó lọt
ngoài vòng. Vì thế rất hợp cho việc cầu tài, nhưng cũng không tốt khi thấy hào Tài
tự lâm mộ, gặp Tuần, hoặc bị địa bàn khắc. Như hỏi bệnh là điềm rất nguy, thường
là bệnh khó chữa.
3.Tài thần không vong cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ thấy Can Chi và Tam truyền có các hào Tài đều chính
là Tuần không vong, thì gọi là Tài thần không vong cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Dần, giờ Tuất.
+ Giải đoán: dùng Tuần không làm hào Tài thì đương nhiên cầu không có
Tài, lại bị hao phí trong khi đi cầu. Tuần không là 2 cung trong tuần hiện tại, nên
có thể ra ngoài (đi xa) mới cầu được, hay phải chờ đợi thời gian qua đến Tuần giáp
mới, thì mới cầu tài được.
CÂU 15: THOÁT THƯỢNG PHÙNG THOÁT, PHÒNG HƯ TRÁ

. Lời phụ: Kim dĩ nghị hoà nơi Tống nhi Tống dĩ nghị hoà tự ngu. Nghĩa:
nước Kim lấy sự nghị hoà nơi nước Tống, mà Tống lấ sự nghị hoà tự dối.
. Thoát thượng phùng thoát: là tránh được thoát rồi lại gặp thoát. Đó là Can
sinh Can thượng thần, rồi Can thượng thần sinh Thiên tướng
. Phòng hư trá: là phải đề phòng có sự hư hao, dối trá
1. Thoát thượng phùng thoát cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ có Can sinh Can thượng thần, rồi Can thượng thần lại
đi sinh Thiên tướng ( tại Can) thì gọi là Thoát thượng phùng thoát cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Mão, giờ Hợi
+ Giải đoán: Can sinh Can thượng thần đã bị thoát khí, rồi Can thượng thần
lại đi sinh Thiên tướng ở tại Can, như vậy Can liên tiếp bị thoát xuất mà không
kiềm chế được, ứng điềm hao tổn, bị dối gạt sai lạc. Các việc khởi công, xây dựng,
tạo lập,..., tất phải phí tổn rất nhiều tiền bạc mà gặp hết chuyện này đến chuyện
khác. Mưu sự tốn nhiều công và phí nhiều tâm lực.
2. Thoát đạo cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ có Can sinh Can thượng thần, và Can thượng thần
thừa Huyền vũ, thì gọi là Thoát đạo cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguệt tướng Hợi, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Thoát đạo là bị thoát khí và gặp đạo tặc, cũng giống cách 1,
ứng điềm trộm cắp, lừa đảo.
3. Vô y thoát hao cách

+ Thiệu quẻ: gặp quẻ Vô y quái, lại bị Thoát thượng phùng thoát thì gọi là
Vô y thoát hao cách. Vô y quái là quẻ không y nguyên, không trọn rõ ràng một
khóa thể, chỉ có ngày Kỷ Mùi và Đinh Mùi mà quẻ thấy Sửu gia Mùi, vừa là Bát
chuyên khóa, vừa là Phản ngâm vô khắc.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Mùi, nguyệt tướng Hợi, giờ Tị (chỉ có một quẻ).
+ Giải đoán: vốn là phản ngâm nên tính cách có đi có lại. Vốn là Bát
chuyên
nên có tính cách tụ hội. Sự thoát hao cũng như vậy, đã bị hao rồi còn bị hao nữa,
lần sau sự hại lớn hơn lần trước. Hoặc sự hao hại liên tiếp đến, cũng có thể cùng
một lúc mà có nhiều sự hao hại cùng đến.
CÂU 16: KHÔNG THƯỢNG THỪA KHÔNG, SỰ MẠC TRUY
. Lời phụ: Trần Tuỳ cơ nghiệp thịnh cơ đường, ngũ đại thu công vụ tông tổ
Nghĩa: nhà Tuỳ làm thịnh cơ nghiệp cho nhà Đường, năm đời thu công về
tông tổ.
. Không thượng thừa không: là trên Tuần không có thừa sao Thiên không
. Sự mạc truy: là chớ nên truy tầm, lao đuổi theo sự việc.
1. Không thượng thừa Không cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ có Can thượng thần là Tuần không lại thừa sao
Thiên không, thì gọi là Không thượng thừa Không cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị
+ Giải đoán: Tuần không và sao Thiên không đều chủ sự hư không, gặp quẻ
này thì không nên theo đuổi công việc đã và đang tiến hành, tìm người chẳng thấy,
mưu vọng không xong, mất của mất hẳn.
2. Thoát không cách
+ Thiệu quẻ: quẻ có Can sinh Can thượng thần, và Can thượng thần thừa
Thiên không, thì gọi là Thoát không cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Mão, nguyệt tướng Ngọ, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Can là bản thân đã bị thoát khí, lại còn gặp Thiên không tất
mọi sự đều hư trá, không có một điều gì là có thật tông tích.
3. Dao khắc vi không cách
+ Thiệu quẻ: là quẻ Dao khắc khóa có Sơ truyền tác Tuần không thiên bàn,
hoặc lâm Tuần không địa bàn, hoặc thừa sao Thiên không, thì gọi là Dao khắc vi
không cách (Dao khắc- Bài khóa 5)
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Ngọ, nguyệt tướng Sửu, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Dao khắc là từ xa khắc lại, sự thể của nó là không đi tới nơi tới
chốn, thêm Sơ truyền lại ngộ Tuần thì sự việc càng thêm sai lạc, không trúng đích,
không có sự thật, họa phúc đều hóa ra không.

4. Đa không thoát cách

+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can, Chi, Tam truyền có nhiều nơi thoát khí, hoặc
gặp Tuần không thì gọi là: Đa không thoát khí.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mão, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị
+ Giải đoán: Đa không thoát là gặp nhiều Tuần không và thoát khí, là quẻ
ứng điềm hư không, hao thoát như 3 cách trên nhưng có phần nhiều hơn.
CÂU 17: TẤN NHƯ TOÀN KHÔNG, NGHI THOÁI BỘ

. Lời phụ: Khảm, Sơ lục, giải Khảm nhập vu Khảm, tấn hung. Nghĩa: quẻ
Khảm hào Sơ lục: lặn sâu vào nơi sâu nguy hiểm, hung.
. Tấn như toàn không: là quẻ Tấn liên như mà cả Tam truyền đều gặp Tuần
không
. Nghi thoái bộ: là nên bước thoái lui lại
1. Tấn như toàn không cách
+ Thiệu quẻ: Tam truyền là quẻ Tấn liên như, mà cả Tam truyền gặp Tuần
không, thì gọi là Tấn liên như toàn không cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị. Quẻ có Tam
truyền: Thìn-Tị-Ngọ là 3 cung thuận hành liên tiếp nhau, hợp thành Hoả cục, nên
gọi là Liên châu khóa, hay còn gọi là Tấn liên như. Ngày Nhâm Dần thuéc tuần
Giáp Ngọ, nên Sơ truyền Thìn và Trung truyền Tị đều bị Tuần không, Mạt truyền
Ngọ gia Tị cũng bị Tuần không địa bàn, quẻ này Tấn liên như và Tam truyền đều
gặp Tuần không, nên gọi là Tấn như toàn không cách.
+ Giải đoán: quẻ Tấn liên như có tính cách liên lạc mà tiến tới, nhưng cả Sơ
Trung Mạt đều gặp Tuần khồng, ứng điềm mình có tiến hành bất cứ công việc gì
cũng đều uổng công vô ích, mà lại còn sinh hư hại. Gặp quẻ này tốt nhất là nên
dừng lại. Khi quẻ có Can lộc, Đức thÇn, Quý nhân thì rút lui lại gặp may mắn hơn.
2. Tấn như toàn không vi thoát cách
+ Thiệu quẻ: quẻ Tấn liên như toàn không (cách 1) lại thấy Can sinh truyền
cục thì gọi là Tấn như toàn không vi thoát cách.
+ Giải đoán: Tấn như toàn không (cách 1), lại thêm Tam truyền thoát Can,
tức là Can bị thoát khí sinh Tam truyền. Như cách 1 thì dẫu có thoái bộ được bình
yên thì vẫn bị hao thoát, tốn kém.
3. Tấn như toàn không tự thoát cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ Tấn như toàn không (cách1) mà thấy Can sinh Can
thượng thần, thì gọi là Tấn như toàn không tự thoát cách
+ Giải đoán: Can là bản thân bị thoát khí nên gọi là tự thoát. Cách này xấu
hơn 2 cách trước, kiện thưa sai chỗ mà rất hao tổn, bệnh thì hình thể hư suy thậm
tệ. Dẫu có thoái thì vẫn bị ảnh hưởng nặng nề.

CÂU 18: ĐẠP CƯỚC TOÀN KHÔNG, TẤN DỤNG KHÔNG

. Lời phụ: Nghi thâm nhập trọng địa. Nghĩa: nên vào sâu nơi địa cảnh trọng
yếu.
. Đạp cước toàn không: là chân dẫm lên chỗ toàn hư không
. Tấn dụng không: là nhân vì gặp chỗ không đó mà tiến lên.
1. Thoái như toàn không cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ Thối liên như mà Tam truyền đều gặp Tuần không thì
gọi là Thoái như toàn không hay Đạp cước không vong cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Tị, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mùi. Tam truyền Mão-Dần
Sửu là 3 cung nghịch hành liền nhau mà hợp thành mộc cục, đó là quẻ Thoái liên
như. Ngày Ât Tị nên Sơ truyền Mão và Trung truyền Dần đều gặp Tuần không,
Mạt truyền Sửu lâm Dần cũng gặp Tuần không địa bàn, cả thẩy Tam truyền đều
gặp Tuần nên gọi là Thoái như toàn kh«ng cách.
+ Giải đoán: Tam truyền nghịch hành tức là thoái lui lại, nhưng vì Sơ Trung
Mạt đều gặp Tuần, như vậy ý quẻ là ta phải nên kiên trì tiến tới trong mọi công
việc. Vì một nguyên nhân nào đó mà phải thoái lui, thì muôn việc đều chẳng được
thành bởi ngộ Tuần. Không khác nào người bước xuống hang xâu vực thẳm, mà
nhẽ ra phải thoát khỏi vực thẳm này vậy.
GÆp quẻ Thoái như toàn không mà thấy ở trước Sơ truyền một vài cung có
Can lộc, Đức thần, Phúc tinh,..., thì trong khi tiến tới sẽ gặp điều may mắn.
Tam truyền là Quỷ cục ứng điềm tai họa, nhưng vì Quỷ cục bị Tuần nên
khỏi họa, chỉ người đã có chức vụ quan gặp thì quẻ lại thành hung, vì hào quan lộc
ngộ Tuần, nếu Can thừa Can mộ thì rất nên cấp tốc bỏ cũ theo mới.
2. Tầm tử cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ Thoái như toàn không, mà Tam truyền tác Phụ cục,
nếu chiêm bệnh thì gọi là Tầm tử cách.
Theo quẻ Liên như thì Tam truyền phải có 2 hào Phụ mẫu liền cung nhau thì
mới đúng, chứ không phải 3 chữ Tam truyền là 3 chữ Tam hợp tác Phụ mẫu.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính ngọ, nguyệt tướng Thìn, giờ Tị. Tam truyền là Mão-
Dần-Sửu là Thoái liên như, cả Sơ Trung Mạt đều gặp Tuần không, nhưng Tam
truyền là mộc cục sinh can Bính hoả, tức là tác Phụ mẫu cục, nên gọi là: Tầm tử
cách. Nếu tự chiêm bệnh ắt chết, vì các hào Phụ mẫu đã trọn bị Tuần, chẳng sinh
được Can, đó là bản thân không còn nơi nuôi dưỡng, nguồn sống không còn. Nếu
chiêm bệnh cho Cha Mẹ thì càng chắc chết, vì hào Phụ mẫu đã bị Tuần như đã rơi
xuống vực thẳm. Khi hỏi cho con cháu thì an toàn vì hào Phụ đa bị Tuần không.
+ Giải đoán: Tầm tử nghĩa là tìm sự chết, Phụ cục vốn sinh bản thân là Can,
nay trọn bị Tuần không như lúa kho đã hết, hỏi về bệnh là tìm đến chỗ chết. Căn
cứ vào cách thứ 2 này, không luận là Tam truyền tác Phụ cục hay cục nào, mà dựa
vào lý Tuần không cùng với sinh khắc để xem bệnh sống chết như sau: Nếu Tam
truyền tác Huynh cục thì ứng cho Anh chị em hoặc Con cháu chết, còn Vợ có bệnh
thì không sao, bởi vì Huynh bị Tuần là lạc hãm rồi, không còn năng lực sinh hào
Tử tôn hay khắc hào Thê nữa. Nếu Tam truyền tác Tử tôn cục thì Con cháu hay Vợ
ắt chết, còn Ông bà hay Quan nhân thì không sao. Nếu Tam truyền tác Thê tài cục
thì ứng cho Vợ và Ông bà chết, còn Cha mẹ thì không sao. NếuTam truyền tác
Quỷ cục thì ứng cho Quan nhân hay Cha mẹ chết, còn Anh chị em thì không sao.
Nếu Tam truyền tác Phụ cục thì chính mình hay Anh chị em chết, đối với Con cháu
thì không sao.
3. Đạp cước liên Tuần vi không cách
+ Thiệu quẻ: thấy Sơ truyền là Tuần không của Tuần giáp hiện tại, Trung
truyền là Tuần không của Tuần giáp sắp tới, Mạt truyền là Tuần không của Tuần
giáp kế tiếp nữa, thì gọi là: Đạp cước liên Tuần vi không cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Mão, giờ Tị. Tam truyền là: Tuất-
Thân-Ngọ, hiện tại là Tuần Giáp Tý, nên Sơ truyền Tuất là Tuần không, Tuần kế
liền sau là Giáp Tuất, thì Trung truyền Thân gặp Tuần không, kế sau tiếp là tuần
Giáp Thân, Mạt truyền Ngọ lại gặp Tuần không, như vậy Sơ Trung Mạt đều gặp
Tuần không của 3 tuần nối tiếp nhau, nên gọi là: Đạp cước liên Tuần vi không
cách.
+ Giải đoán: Đạp cước liên Tuần vi không là quẻ có tiếng mà chẳng có
hình, thật là ảo ảnh, hư danh, hư lợi. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng đều phải
tiến lên phía trước, mà chẳng nên hướng lại sau, thì mới giải được hạn Liên tuần vi
không này vậy.
CÂU 19: THAI TÀI SINH KHÍ, THÊ HOÀI DỰNG

. Không có lời phụ.
. Thai tài sinh khí: là Can thai tác Thê tài thừa sao Sinh khí.
. Thê hoài dựng: là Vợ thụ thai, có 20 cách thuộc về câu 19 này.
1. Thai tài thừa sinh khí cách
+ Thiệu quẻ: Can thừa Can thai và Can thai lại thừa sao Sinh khí, thì gọi là:
Thai tài thừa sinh khí cách.
Can thai tính theo Trường sinh cục: ngày Giáp Ât thì Dậu là Can thai, ngày
Bính Đinh thì Tý là Can thai, ngày Canh Tân thì Mão là Can thai, ngày Mậu Kỷ
Nhâm Quý thì Ngọ là Can thai.
Can thai tác Thê tài là khi Can thai bị Can khắc.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm thì Ngọ là Can thai, Nhâm khắc Ngọ nên tác Thê
tài,
tháng 7 thì Ngọ thừa Sinh khí (lùi 3 cung kể từ Nguyệt kiến), vậy can Nhâm thừa
Ngọ là Can thai tác Thê tài thừa Sinh khí, ứng điềm Vợ thụ thai.
Duy có ngày Mậu Kỷ có thể hiểu như sau: loại Háa thì Trường sinh tại Dần
mộc, Mộc gặp Háa thiêu thành tro đất. Tro đất ở đây tức là Mậu Kỷ thổ, mà Mậu
Kỷ thổ vốn Trường sinh tại Thân, song cũng có thể nói là sinh tại Dần, như vậy
Trường sinh tại Dần thì Tuyệt tại Hợi và Thai tại Tý. Nghiên cứu thêm.
+ Giải đoán: Can thai chủ sự thai nghén, Sinh khí chủ việc dinh dưỡng, hào
Thê tài là tượng Vợ, 3 điểm này đều ứng hiện lên tại một chỗ là Can, ứng điềm Vợ
thụ thai và sinh con. Nếu Can thai tác Thê tài mà không thừa Sinh khí thì cũng ứng
Vợ có thai, song Can thai phải lâm Chi hay lâm Bản mệnh, hoặc Hành niên của Vợ
thì mới chắc chắn. Như ở Can, Chi, Tam truyền có thừa Sinh khí mà không có Can
thai cũng ứng Vợ thụ thai.
2. Tổn thai cách
+ Thiệu quẻ: Can thai thừa Sinh khí (cách 1), nhưng Can thai lại ngộ Tuần
không, thì gọi là Tổn thai cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Tý, giờ Tị
+ Giải đoán: Thai tài thừa Sinh khí ứng điềm Vợ thụ thai, nhưng lại ngộ
Tuần không cũng như không có Thai, tức là thai bị hư tổn nên gọi là tổn thai, nếu
còn ngộ Tử khí sát thì thai dị dạng.
3. Thiếp dựng cách
+ Thiệu quẻ: thấy tại Can có Can thai thừa Sinh khí, nhưng không tác Thê
tài, thì gọi là Thiếp dựng cách. Ngày Âm: Ât Đinh Kỷ Tân Quý thì ứng chính xác
vì Âm vi tiêu.
+ Mẫu quẻ: tháng 10 ngày Ât Mão, nguyệt tướng Tị, giờ Tý, thì tại can Ât
có Dậu là Can thai thừa Sinh khí nhưng Dậu không tác Thê tài.
+ Giải đoán: Thiếp dựng cách ứng cho Tỳ thiếp hay Vợ thụ thai. Hào Thê
tài ứng cho Vợ chính, nay Can thai không tác Thê tài, nên thường ứng cho Tỳ
thiếp, hay vụ ngoại tình vụng trộm thụ thai. Cách 3 này có độ chính xác không cao,
vì ngày Tân Kỷ Quý thường ứng cho em gái của Thê hay Thiếp thụ thai. Ngày
Giáp Ât Bính Đinh nếu Vợ lớn chẳng thụ thai thì cũng là Vợ nhỏ. Ngày Quý tuy
Can thai Ngọ tác Thê tài nhưng cũng thuộc về Thiếp dựng cách, vì can Quý có
nghĩa là sau cùng, nhỏ hơn hết. Ngày Tân thì Can thai Mão tác Thê tài, cũng vẫn
thuộc Thiếp dựng, vì Tân đồng với Dậu, mà Mão với Dậu chủ sự thầm lén, gọi là
cửa riêng tư, ám chỉ ngoại tình.
4. Tư thai cách
+ Thiệu quẻ: tại Can có Can thai thừa Huyền vũ, thì gọi là Tư thai cách.
Ngày Tân Quý thì chính xác cao hơn.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Sửu, nguyệt tướng Tị, giờ Tý.
+ Giải đoán: Huyền vũ là sao gian tà, Can thai thừa Hyền vũ là do tư tình
với người không chính thức vợ chồng mà có thai. Ngày Tân đồng tượng với sao
Thái âm, chủ sự âm thầm dấu diếm, ngày Quý đồng tượng với sao Huyền vũ chủ
sự tà tâm, vụng trộm.
5. Hỗ thai cách
+ Thiệu quẻ: thấy Can thai lâm Chi, và Chi thai lâm Can thì gọi là Hỗ thai
cách. Nếu thấy Niên Mệnh lâm Can Chi thì càng ứng đích xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Dần, nguyệt tướng Thân, giờ Thìn.
+ Giải đoán: hỗ là trao đổi qua lại cho nhau, đó là nói Can thai lâm Chi, và
Chi thai lâm Can, ứng điềm vui mừng vì vợ thụ thai.

6. Ưu tử cách
+ Thiệu quẻ: hỏi về thụ thai sinh đẻ mà trong quẻ thấy Thiên hợp thừa Tử
khí sát và bị Tử khí sát khắc thì gọi là Ưu tử cách
+ Mẫu quẻ: tháng 4, ngày Ât Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị
+ Giải đoán: ưu tử là đứa con ưu phiền, ám chỉ vào thai bệnh hoạn, sinh đẻ
khó khăn, đứa con khó nuôi. Thiên hợp là sao ứng về con cái, nay gặp Tử khí sát là
hung thần, lại bị Tử khí sát khắc nên con sinh khó nuôi, thường là mệnh yểu. Nếu
Thiên hợp lâm Lục xứ thì càng ứng đích xác.
7. Ưu mẫu cách
+ Thiệu quẻ: hỏi về thụ thai sinh đẻ thấy Thiên hËu thừa Tử khí sát, lại bị
Tử khí sát khắc, thì gọi là quẻ: Ưu mẫu cách. Như Thiên hËu lâm Lục xứ thì sự
ứng xàng chính xác.
+ Mẫu quẻ: tháng 11, ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân. Tháng
11 thì Thìn là Tử khí sát, như vậy tại Can có Thiên hËu thừa Thìn, tác là thừa Tử
khí sát, lại Thìn thổ khắc Thiên hộ thñy, gây nên sự khó khăn và nguy hiểm cho
người mẹ trong lúc mang thai và sinh đẻ, nên gọi là Ưu mẫu. (chữ thiên bàn thừa
Tử khí sát)
+ Giải đoán: Ưu mẫu là người mẹ mang thai mà bị trọng bệnh nên rất lo
lắng buồn phiền. Quẻ Ưu mẫu mà gặp thêm các bĩ khóa như: Hình thương khóa,
Nhị phiền khóa, Tam âm khóa, Tử kỳ khóa,..., hoặc ở Lục xứ có thừa hung sát
như: Huyết chi, Huyết kỵ, Táng phách, Tang môn,..., thì Mẹ không qua khỏi tử
vong trong khi thụ thai hay sinh đẻ.
8. Tử luyến mẫu phúc
+ Thiệu quẻ: Can thần lâm Chi và cùng với Chi tương sinh. Chi thần lâm
Can và cùng với Can tương sinh, thì gọi là Tử luyến mẫu phúc.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Thìn
+ Giải đoán: Tử luyến mẫu phúc là con mến bụng mẹ, ý nói không bị trôy
thai, hư thai. Hỏi về thô thai là cách tốt cho cả mẹ lẫn con, không sợ sinh thiếu
tháng, nhưng cũng ứng điềm luyến bụng Mẹ nên khi chuyển dạ sinh đẻ, thì Mẹ
chuyển dạ rất lâu mới đẻ được, cũng có khi sinh con già tháng. Nếu gặp quẻ Chi
thần lâm Can và khắc Can thì trong lúc sinh lại đẻ nhanh, đẻ dễ. Bởi tương sinh
hay tỷ hoà mới là luyến mến, Can thần gia Chi là Con tìm đến Mẹ, Chi thần gia
Can là Mẹ đến với Con.
9. Tổn dựng cách
+ Thiệu quẻ: Hỏi về thụ thai mang bầu mà thấy tại Can có Can thai tác
Tuần không và bị Can khắc, hay bị địa bàn khắc, thì gọi là Tổn dựng thai.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Ngọ, giờ Hợi
+ Giải đoán: Tổn dựng là thụ thai bị tổn hại, hỏi về thụ thai là thai nhi yếu
ớt, thai nhi có bệnh, vì Can thai tác Tuần còn bị khắc. Nhưng hái về lúc sinh đẻ thì
lại là đẻ dễ, sinh đẻ nhanh vì bị khắc nên thai nhi không chÞu ở lâu trong bụng mẹ.
Trong cùng một quẻ mà có 2 điều họa phúc ứng khác nhau. Lẽ thường là do cách
hỏi khác nhau vậy.
10. Nguyệt yểm sát

+ Thiệu quẻ: chiêm hỏi thai sản thấy Bản mệnh hay Hành niên của người
Mẹ có Tử khí sát thừa Nguyệt yểm, hoặc có Sinh khí thừa Nguyệt yểm, thì gọi là
Nguyệt yểm sát.
+ Mẫu quẻ: tháng 9, ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Hợi, giờ Thân
+ Giải đoán: Nguyệt yểm là một ác sát, gặp nó thì như bị trù ếm, l¹i thừa
Tử khí sát cũng là một ác sát, hỏi về sinh sản ứng điềm đẻ khó, Mẹ không tránh
được tai hoạn. Còn khi Nguyệt yểm gặp Sinh khì thì sinh đẻ dễ dàng, mau lẹ. Chỉ
có tháng 3 thì Thân là Tử khí sát thừa Nguyệt yểm, và tháng 9 Dần là Tử khí sát
thừa Nguyệt yểm, tháng 6 thì Tị là Sinh khí thừa Nguyệt yểm, và tháng Chạp thì
Hợi là Sinh khí thừa Nguyệt yểm.
11. Thai dưỡng thừa nhị huyết pháp
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Can thai thừa Huyết chi, Huyết kỵ thì gọi là Thai
thần thừa nhị huyết, còn thấy Can dưỡng thừa Huyết chi và Huyết kỵ thì gọi là
Dưỡng thần thừa nhị huyết. Can thai và Can dưỡng tính theo Trường sinh cục.
+ Mẫu quẻ: tháng Giêng, ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Hợi, giờ Mão
+ Giải đoán: Huyết chi và Huyết kỵ là hai hung sát, hay làm cho hư hao khí
huyết con người, nên hỏi về thụ thai thì ứng điềm khí huyết hư trệ, vinh vệ suy vi,
Thai thần bị suy nhược, còn hỏi về sinh đẻ thì lại đúng với tự nhiên khi đẻ có máu-
huyết. Nhị huyết này gặp Tuần, dẫu hỏi về thụ thai hay hỏi về sinh đẻ cũng không
có sự hại, như Thai dưỡng lâm Lục xứ thì sự ứng càng chính xác. Chỉ có tháng
Giêng và tháng Chạp thì Huyết chi và Huyết kỵ mới gặp nhau tại một cung mà
thôi. Bốn ngày Bính Đinh Mậu Kỷ chiêm tháng Giêng thì Sửu thừa Dưỡng thần và
thừa Nhị huyết, chiêm tháng Chạp mới có Tý là Thai thần thừa Nhị huyết. Như hỏi
về việc Thai dựng gặp quẻ Dưỡng thần là Sửu thừa Nhị huyết thì xấu, vì Sửu thổ
khắc Thai thần là Tý thñy.
12. Tam huyền thai cách
+ Thiệu quẻ: Sơ truyền, hay cả Tam truyền toàn là Mạnh thần gia Trường
sinh địa bàn thì gọi là Sinh huyền thai, gia Bệnh địa bàn thì gọi là Bệnh huyền
thai, gia Suy địa bàn thì gọi là Suy huyền thai.
Mạnh thần: là Dần-Thân-Tị-Hợi, gia Trường sinh, gia Bệnh, gia Suy là tính
theo Trường sinh cục, nhưng lấy Mạnh thần ở địa bàn mà tính ra, chứ không luận
đối với Can Chi.
Dần gia Hợi, Tị gia Dần, Thân gia Tị, Hợi gia Thân, đều là Mạnh thần gia
Trường sinh. Dần gia Tị, Tị gia Thân, Thân gia Hợi, Hợi gia Dần là Mạnh thần gia
Bệnh, Dần gia Thìn, Tị gia Mùi, Thân gia Tuất, Hợi gia Sửu thì đều là Mạnh thần
gia Suy
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Mùi, nguyệt tướng Mão, giờ Tị. Quẻ có Tam truyền
Hợi-Dần-Tị toàn là Mạnh thần gia Suy địa, nên gọi là Suy huyền thai. Đây là quẻ
duy nhất được chọn như vậy, có Sơ truyền gia Suy địa cũng tạm dùng được.
+ Giải đoán: Huyền thai là 3 quẻ: Sinh huyền thai, Suy huyền thai và Bệnh
huyền thai. Tam truyền thai cốt xem tại Sơ truyền mà luận đoán, còn xem tại Can
là phần phụ thuộc. Nhưng Tam truyền toàn là Mạnh thần thì quẻ mới chính xác,
nếu chỉ có Sơ truyền là Mạnh thần thì sự ứng kém chính xác hơn. Gặp Sinh huyền
thai thì thai nhi tốt, mạnh khoẻ, sinh ra nuôi mau lớn, có ảnh hưởng đến vận mệnh
Cha mẹ được thịnh vượng lên. Gặp Bệnh huyền thai thì Mẹ hay bệnh tật, ảnh
hưởng đến thai nhi, sinh ra nuôi vất vả, chậm lớn. Gặp Suy huyền thai thì thai nhi
yếu ớt, sinh ra thân thể suy nhược, Cha mẹ bớt thịnh vượng. Quẻ mẫu trên là Mão
tinh âm nhật ứng điềm sinh con gái, còn gặp Mão tinh dương nhật thì sinh con trai.
13. Thai thần thụ Tuyệt khắc
+ Thiệu quẻ: tại Can có Can thai gia Tuyệt địa, và bị Tuyệt địa khắc thì gọi
là Thai thần thụ Tuyệt khắc.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Tý, giờ Tị. Ngày Nhâm thì Ngọ
là Can thai gia Hợi địa bàn là gia Tuyệt địa, Ngọ háa lại bị Hợi thñy khắc, nên gọi
là thai thần thụ Tuyệt khắc.
+ Giải đoán: Tuyệt nghĩa là hết, dứt một thời hạn, một giai đoạn, một thời
kỳ vậy. Thai thần lâm Tuyệt tức là thai đã dứt thời kỳ trong bào thai và phải lọt
lòng Mẹ, hơn nữa Thai thần còn bị địa bàn khắc hoặc bị Can khắc cũng đồng ý
nghĩa, quẻ gặp mà hỏi về sinh sản là sinh nhanh, mau, nội trong ngày. Trái lại, khi
hỏi về thụ thai mang bầu là quẻ không tốt, vì chưa đến ngày sinh mà Thai thần đã
đến chỗ Tuyệt và bị khắc thì khó dưỡng thai, thai khó đậu, khó thành hình, bị đau
yếu, thường sinh thiếu tháng.
Ngày Tân quẻ thấy Mão gia Thân, ngày Quý quẻ thấy Ngọ gia Hợi, tuy
không lâm Can nhưng sinh đẻ hay thụ thai đều là điều đáng ngại. Ngày Mậu thấy
Tý gia Mậu, tức là Tý gia Tị địa là gặp Tuyệt địa, lại bị Mậu khắc, hỏi thụ thai hay
sinh sản đều là điềm hung. Ngày Giáp mà thấy Dậu gia Giáp, thì Dậu là Can thai,
nhưng không bị Tuyệt địa và không bị Can khắc, trái lại Dậu khắc Can và khắc
Tuyệt địa, như vậy cũng dùng được, hỏi thụ thai thì xấu nhiều, hỏi sinh đẻ thì đỡ
hơn.
Có tất cả 4 thai thần là: Tý Ngọ Mão Dậu. Thai thần gia Tuyệt địa bàn là khi
thấy Tý gia Tị địa, Ngọ gia Hợi địa, Mão gia Thân địa và Dậu gia Dần địa. đúng
như Thiệu quẻ thì chỉ có ngày Nhâm thấy Ngọ gia Hợi, ngày Canh thấy Mão gia
Canh, ngày Mậu thấy Tý gia Mậu. Ngoài ra còn có những quẻ không thật đúng
cách nhưng vẫn dùng được: Thai thần ở tại Can lâm Tuyệt địa nhưng không bị
khắc, hoặc Thai thần lâm Tuyệt địa bị khắc nhưng lại không lâm Can.
14. Thai thần toạ sinh cách
+ Thiệu quẻ: thấy Thai thần tự gia Trường sinh địa bàn thì gọi là Thai thần
tọa sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Ngọ
+ Giải đoán: tọa là ngồi, ý nói gia lên cung địa bàn. Hỏi về thụ thai mà thấy
Thai thần tự gia lên Trường sinh địa bàn thì tốt lắm, thai được yên lành, nhưng hỏi
về khi đẻ thì xấu, vì sẽ chuyển dạ rất lâu mới đẻ được.
15. Tiểu sản pháp
+ Thiệu quẻ: thấy tại Hành niên hay tại Bản mệnh của người mẹ có chữ
thiên bàn xung khắc Can thai, thì gọi là Tiểu sản pháp. Dẫu Can thai có thừa Sinh
khí cũng vậy.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Tị, giờ Tuất, tháng 7
+ Giải đoán: Tiểu sản là sinh non thai nhi chưa đủ tháng mà đã sinh, Thai
nhi chưa đủ 7 tháng tuổi thì gọi là đẻ non, kể cả khi Can thai có thừa Sinh khí cũng
vậy. Rất nghiệm, tư vấn cho mẹ không nên sinh vào những năm như vậy.
16. Phúc thai cách
+ Thiệu quẻ: quẻ thấy Sửu thiên bàn gia Can thai thì gọi là Phúc thai cách
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Phúc nghĩa là bụng, phúc thai là thai trong bụng. Sửu có tượng
bụng. Khi Sửu gia Can thai là đã có thụ thai rồi vậy.
17. Phúc khôngcách
+ Thiệu quẻ: thấy Sửu thiên bàn gặp Tuần, hoặc lâm Tuần không địa bàn
thì
gọi là Phúc không cách. Khi Sửu tác Sơ truyền hay lâm Can, Bản mệnh, Hành
niên
thì quẻ ứng rất chính xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Thìn, giờ Ngọ, tuổi Mão.
+ Giải đoán: Phúc không là cái bụng trống không, ứng khi đẻ thì đẻ nhanh,
đẻ mau. Nhưng về thụ thai mang bầu thì không tốt, vì bụng trống không là tượng
hư thai, truỵ thai.
18. Toàn thương cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ Can thượng thần khắc Can và Chi thượng thần Chi thì
gọi là Toàn thương cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Dậu, giờ Mão
+ Giải đoán: Toàn thương nghĩa là trọn bị thương, Can và Chi đều bị chữ
thiên bàn khắc, hỏi thô thai hay sinh đẻ là quẻ hung, cả Mẹ và Con đều bị tại hại.
Nếu thấy Can thượng thần khắc Can thì chỉ Con bị tai hại, còn Chi thượng thần
khắc Chi thì Mẹ bị tai họa, đó là tại Can ứng cho Con, tại Chi ứng cho Mẹ.
19. Giáp định Tam truyền cách
+ Thiệu quẻ: gặp quẻ có Tam truyền ở giữa, Can Chi ở cung trước sau liền
kề với Sơ truyền và Mạt truyền thì gọi là Giáp định Tam truyền cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Dậu, giờ Thân, nữ tuổi Mùi
+ Giải đoán: Giáp định là chặn trước, chặn sau không cho thoát ra, Tam
truyền bị Can Chi chặn trước sau là điềm bị bế tắc, ứ đọng, về khi sinh đẻ là Con
không lọt lòng Mẹ, có thể nguy hiểm cho cả Mẹ lẫn Con. Duy cứu được khi Niên
mệnh của người Mẹ ở bên ngoài sát liền cung với Can hay Chi.
Chiêm sinh sản mà thấy Sơ với Mạt tác Lục hợp như Tý vơi Sửu, Dần với
Hợi,.., thì gọi là Thỉ chung tác Lục hợp cách, cũng ứng điềm họa hại như trên.
Cách này chỉ có ở 6 ngày Canh và ngày Nhâm Thân nơi các quẻ Phục ngâm.
20. Sản kỳ pháp
Phàm tới tháng sinh đẻ, để biết ngày nào thì sinh con trong tháng thì có 8
cách như sau:
1. Phá thai chi nhật sinh: Phá tức là Lục phá, Thai tức là Can thai. Khi tới
ngày nào mà Phá Can thai thì đoán là ngày đó sinh. Như ngày Giáp Ât thì Dậu là
Can thai, vậy đến ngày Tý thì sinh con, và Tý phá Dậu.
2. Hại thai chi nhật sinh: Hại là Lục hại, như ngày Can Tân chiêm quẻ thì
Mão là Can thai, vậy đến ngày Thìn thì sinh, vì Thìn với Mão là Lục hại.
3. Hình thai chi nhật sinh: Hình là Tam hình, như ngày Bính Đinh thì Tý là
Can thai, vậy tới ngày Mão sinh con, vì Mão hình Tý.
4. Sinh khí chi nhật sinh: là sao Sinh khí, chiêm quẻ tháng 2 thì Sửu là Sinh
khí, vậy tới ngày Sửu thì sinh con.
5. Tử tôn hào xung Trường sinh chi nhật sinh: ngày nào xung với Trường
sinh của hào Tử tôn thì đến ngày ấy đẻ con. Như ngày Giáp Ât thì Tị Ngọ là hào
Tử tôn, Tị Ngọ thuộc hoả thì Trường sinh tại Dần, vậy tới ngày Thân thì đẻ con, vì
Thân xung với Dần.
6. Can dưỡng chi nhật sinh:Can dưỡng tính theo Trường sinh cục của ngày.
Như ngày Giáp Ât thì Tuất là Can dưỡng, vậy tới ngày Tuất thì sinh con.
7. Thiên hỷ sở lâm chi nhật sinh: Thiên hỷ: mùa Xuân tại Tuất, Hạ tại Sửu,
Thu tại Thìn, Đông tại Mùi. Sở lâm là ám chỉ vào cung địa bàn, sao Thiên hỷ gia
lâm lên cung địa bàn nào thì đến ngày đồng một tên với cung địa bàn ấy thì sinh
con. Như tháng 5 mùa Hạ thì Thiên hỷ an tại Sửu thiên bàn, trong quẻ thì Sửu lâm
Thân địa bàn, như vậy thì đến ngày Thân sinh con.
8. Nạp âm thai thần xung phá chi nhật sinh: theo nạp âm tuổi của Mẹ để tính
ra Thai thần, ngày nào xung hoặc phá Thai thần thì tới ngày đó sinh con.
+ Giải đoán: Sản kỳ pháp là phép tính cho biết ngày nào thì dựng phụ lâm
bồn, người mẹ đẻ con. Tuy là nhiều cách tính như trên, song nên xem cách nào có
hiện ở Tam truyền hay Lục xứ thì nên dùng cách đó. Như theo cách 1 thì ứng ngày
Tý, cách 2 ứng ngày Thìn, cách 3 ứng ngày Mão,..., vậy xem ở Tam truyền thấy có
Mão thì đoán là ngày Mão sinh con, hoặc ở Bản mệnh thấy có Tý thì đoán là ngày
Tý sinh con. Cơ sở nên dựa vào Khóa 24- Kinh tập.
CÂU 20: THAI TÀI TỬ KHÍ, TỔN THAI SUY

+ Thiệu quẻ: thấy Can thượng thần là Can thai tác Thê tài thừa Tử khí sát
thì gọi là Thai tài thừa Tử khí sát.
. Tử khí sát: tháng Giêng khởi tại Ngọ, rồi thuận hành, tháng 2 tại Mùi,
tháng 3 tại Thân,..., tháng Chạp tại Tị.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Tị, nguyệt tướng Thìn, giờ Hợi, tháng 10
+ Giải đoán: thai tài là Can thai tác Thê tài, tức là Can thai bị Can khắc, hào
Thê tài ứng cho Vợ khắc Thai, hỏi sinh đẻ đủ thấy là xấu, dẫu người mẹ sinh đẻ
bình thường thì Con cũng khó nuôi.
Ngày Giáp Ât trong tháng 4 mà thấy Dậu lâm Can thai thì gọi là Thai quỷ
thừa Tử khí cách. Vì Dậu là Can thai tác Quan quỷ, Dậu kim khắc Giáp Ât mộc.
Quẻ cũng ứng có thai mà bị hư thai mà còn làm tổn hại thân người mẹ. Ngày Bính
Đinh trong tháng 7 mà quẻ thấy Tý lâm Can cũng thuộc về Thai quỷ thừa Tử khí
sát. Các ngày Mậu Kỷ trong tháng Giêng quẻ thấy Ngọ lâm Can, thì Ngọ là Can
thai thừa Tử khí sát cũng ứng điềm hung, dẫu rằng mẹ không tác Thê tài mà cũng
không tác Quỷ.
CÂU 21: GIAO XA TƯƠNG HỢP, GIAO QUAN LỢI

. Lời phụ: Lâm cơ ứng biến, hoặc chiến, hoặc thủ, hoặc thoái, hoặc hòa, tại
khóa thể nhi hành yên. Nghĩa: đến nơi cơ sự mà liệu đối phó, hoặc ®ánh,
hoặc giữ gìn, hoặc lui hoặc hòa, do khóa thể mà hành động.
. Giao xa tương hợp: là giao tiếp mà hợp nhau, ý nói Can với Chi tương đối
tác Lục hợp, Tam hợp
. Giao quan lợi: là có lợi trong sự liên quan, giao thiệp với nhau.
1. Giao xa hợp Trường sinh
+ Thiệu quẻ: Can địa bàn với Chi thượng thần tác Lục hợp, Chi với Can
thượng thần cũng tác Lục hợp, lại Can thượng thần là Trường sinh cuả Chi, và Chi
thượng thần là Trường sinh của Can thì gọi là Giao xa hợp Trường sinh.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mão. Trong quẻ thấy
Can địa bàn là Thân với Chi thượng thần là Tị tác Lục hợp. Chi Dần với Can
thượng thần cũng tác Lục hợp. Lại Can thượng thần Hợi là Trường sinh của chi
Dần, và Chi thượng thần Tị là Trường sinh của can Canh, quẻ như vậy nên gọi là
Giao xa hợp Trường sinh.
+ Giải đoán: Lục hợp ứng vào sự thành hợp đối với cộng tác công việc với
nhau. Trường sinh là nguồn sinh khởi lợi lộc lâu dài. Khi Can với Chi nhờ giao đối
qua lại với nhau mà có được Lục hợp cùng Trường sinh là một quẻ rất tốt trong sự
phối hợp công việc sinh kế, nghề nghiệp, khuyếch trương, đặc biệt là hùn vốn làm
ăn sẽ được phấn phát, nhân tình thuận hợp lâu dài. Còn khi hỏi về các việc như
phân phối, ly cách thì không được hài lòng.
2. Giao xa hợp tài
+ Thiệu quẻ: Can địa bàn với Chi thượng thần tác Lục hợp, Chi với Can
thượng thần cũng tác Lục hợp. Quẻ như vậy mà thấy Can khắc Chi thượng thần và
Chi khắc Can thượng thần. Quẻ như vậy thì gọi là Giao xa hợp. Hoặc quẻ như vậy
mà thấy Can khắc Can thượng thần và Chi khắc Chi thượng thần thì gọi là Giao xa
hợp tài.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị.
+ Giải đoán: Can Chi tương đối qua lại với nhau mà tác Lục hợp, lại tác
Can tài và Chi tài, nên gọi là Giao xa hợp tài. Hỏi về những việc có liên quan đến
tiền bạc như cầm cố tiền, đổi trác, trao gửi tiền, đi lấy tiền,...,mà gặp quẻ Giao xa
hợp tài thì tin tưởng và may mắn, công việc không trở ngại, hài lòng.
3. Giao xa thoát
+ Thiệu quẻ: Can địa bàn với Chi thượng thần tác Lục hợp, đồng thời Chi
với Can thượng thần cũng tác Lục hợp. Quẻ như vậy mà thấy Can sinh Chi thượng
thần và Chi sinh Can thượng thần, thì gọi là Giao xa thoát. Cũng quẻ như vậy mà

thấy Can sinh Can thượng thần và Chi sinh Chi thượng thần thì gọi là Giao xa tự
thoát.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: phàm là bị thoát khí là điềm bất lợi. Can Chi giao đối với
nhau, tuy tác Lục hợp nhưng cũng lại bị hao thoát, ứng điềm hai bên giao tiếp, hợp
đồng đều chÞu tổn thất, nghĩa là hợp nhau để làm hao thoát nhau.
4. Giao xa hại
+ Thiệu quẻ: Can thượng thần với Chi thượng thần tác Lục hợp, nhưng Can
địa bàn với Chi thượng thần tác Lục hại, đồng thời Chi và Can thượng thần cũng
tác Lục hại, quẻ như vậy gọi là Giao xa hại. Hoặc Can địa bàn với Chi thượng
thần tác Lục hợp, đồng thời Chi với Can thượng thần tác Lục hợp, nhưng Can địa
bàn với Can thượng thần tác Lục hại, và Chi với Chi thượng thần cũng tác Lục hại,
thì gọi là Giao xa tự hại.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Ngọ
+ Giải đoán: Can Chi giao đối với nhau tuy tác Lục hợp nhưng đồng thời
cũng tác Lục hại ứng điềm hai bên giao tiếp víi nhau ban đầu rất mực hòa mỹ,
nhưng về sau cũng như bánh vẽ trên giấy.
5. Giao hỗ hình
+ Thiệu quẻ: Can địa bàn với Chi thượng thần tác Tam hình, đồng thời Chi
với Can thượng thần cũng tác Tam hình thì gọi là Giao hỗ hình.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Ngọ, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Can Chi giao đối với nhau nhưng lại gặp Tam hình là quẻ rất
xấu về quan hệ bạn bè, dù có hoa mỹ khăng khít đến đâu rồi cuối cùng sẽ cạnh
tranh nhau sỗ sàng, thô lỗ, trắng trợn rất là tệ bạc.
6. Giao xa xung
+ Thiệu quẻ: Can địa bàn với Chi thượng thần tác Lục xung, đồng thời Chi
với Can thượng thần cũng tác Lục xung, thì gọi là Giao xa xung.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Tị, giờ Tị. Quẻ Phục ngâm.
+ Giải đoán: Can Chi giao tiếp với nhau mà tác Lục xung thì ứng điềm
xung tán, trước hợp mà sau lìa. Cha con, vợ chồng, anh em, chủ khách thân hay sơ
đều không tránh khỏi như vậy.
7. Giao xa khắc
với Can thượng thần cũng tác Lục hợp. Quẻ như vậy mà thấy Can thượng thần
khắc Chi, và Chi thượng thần khắc lại can thì gọi là Giao xa khắc. Hoặc quẻ như
vậy mà thấy Can thượng thần khắc Can, và Chi thượng thần khắc Chi, thì gọi là
Giao xa tự khắc.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Can với Chi giao tiếp nhau có Lục hợp lại gặp cả khắc lẫn
nhau thì có khác gì trong mật ngọt có thuốc độc, trong nụ cười có gươm đao.
Thường ứng điềm đôi bên tỏ lòng thương yêu để che giấu điều oán hận, cuối cùng
sẽ dẫn tới quan tụng.
8. Giao xa tam giao

với Can thượng thần cũng tác Lục hợp, lại thấy Tam truyền là 3 chữ khác nhau,
nhưng không ngoài Tứ trọng (Tý-Ngọ-Mão-Dậu), thì gọi là Giao xa tam giao.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Dậu, nguyệt tướng Dần, giờ Tị.
+ Giải đoán: Can chi giao tiếp nhau tác Lục hợp, lại Tam truyền không
ngoài Tý-Ngọ-Mão-Dậu là thuộc về Tam giao khóa, ứng điềm giao tiếp đôi ba sự
việc cùng thời điểm, trong vụ giao quan dụng sự này có ẩn điều gian tà.
9. Giao xa tam hợp
với Can thượng thần cũng tác Lục hợp, lại Tam truyền là 3 chữ của một bộ Tam
hợp, thì gọi là Giao xa Tam hợp.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Sửu, nguyệt tướng Thìn, giờ Thân.
+ Giải đoán: Can Chi giao xa tức Lục hợp, thêm nữa Tam truyền tác Tam
hợp, là quẻ có tới 2 cách hợp, ứng điềm gia đạo thuận hòa, lại được người ngoài
tương trợ, là quẻ tốt trong các việc giao tiếp, giao dịch, giao quan, giao tin, giao
truyền,..., những việc có tính kết hợp lại thì thành tựu, nhưng kỵ gặp Tuần không,
kỵ hỏi về các việc có tính giải tán. Nếu quẻ thấy ở Tam truyền, thứ nhất là Sơ
truyền có thừa Đinh thần thì sự giao hợp trước bị so le, trắc trở, nhưng sau rồi cũng
được hòa hợp.
CÂU 22: THƯỢNG HẠ TƯƠNG HỢP, LƯỠNG TÂM TỀ

. Lời phụ: Thượng hạ đồng tâm, tam quân hiệp lực. Nghĩa: trên dưới đồng
lòng, ba quân hợp sức.
. Lưỡng tâm tề: hai bên đồng tâm hợp ý nhau.
1. Thượng hạ tương hợp cách
+ Thiệu quẻ: Can thượng thần với Chi thượng thần tác Lục hợp, đồng thời
Can địa bàn với Chi địa bàn cũng tác Lục hợp, thì gọi là Thượng hạ tương hợp.
+ Giải đoán: là quẻ trên cũng hợp nhau mà dưới cũng hợp nhau, ứng điềm
tốt trong mọi sự kết giao, hội hợp trên dưới đồng tâm, lớn nhỏ một lòng cïng nhau
mưu sự để quyết tâm thành đạt lớn. Hỏi về nhân tình thì thật là hòa hảo. Nếu Can
Chi ngộ Tuần không thì quẻ không còn tương hợp nữa.
2. Can Chi tương hội vi hợp cách
+ Thiệu quẻ: Chi thần lâm Can và cùng với Can địa bàn tác Lục hợp thì gọi
là Can Chi tương hội vi hợp cách. Hoặc thấy Can thần lâm Chi và cùng với Chi
tác Lục hợp thì cũng gọi là Can Chi tương hội vi hợp cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Dậu, nguyệt tướng Tý, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Can Chi hội hợp lại một nơi, sự ứng của cách này cũng như sự
ứng của cách 1.

3. Thượng hạ câu hợp cách

+ Thiệu quẻ: quẻ thấy tại Can: chữ thiên bàn với cung địa bàn tác Lục hợp,
đồng thời tại Chi: chữ thiên bàn với cung địa bàn cũng tác Lục hợp thì gọi là
Thượng hạ câu hợp cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Thìn.
+ Giải đoán: sự ứng của cách này cũng giống như sự ứng của cách 1
4. Thượng thần tác Lục hợp cách
+ Thiệu quẻ: Can thượng thần với Chi thượng thần tác Lục hợp, thì gọi là
Thượng thần tác Lục hợp cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Dần,giờ Ngọ
+ Giải đoán: sự ứng như cách 1, nhưng sự tương hợp thì kém hơn.
Ngày Ât Mão mà quẻ thấy Sửu hay Mùi gia Ât, ngày Ât Tị mà quẻ thấy Tý
hay Ngọ gia Ât, ngày Bính Thìn mà quẻ thấy Sửu hay Mùi gia Bính, ngày Bính
Ngọ mà quẻ thấy Tý hay Ngọ gia Bính, ngày Mậu Thìn mà quẻ thấy Sửu hay Mùi
gia Mậu, ngày Mậu Ngọ mà quẻ thấy Tý hay Ngọ gia Mậu,..., toàn là những ngày
mà Can Chi ở khít cung nhau, mà thượng thần là Ngọ với Mùi hoặc Tý với Sửu tác
Lục hợp. Ngày Ât Sửu mà quẻ thấy Dần hay Thân gia Ât, ngày Ât Mùi mà quẻ
thấy Tị hay Hợi gia Ât, ngày Bính Dần mà quẻ thấy Dần hay Thân gia Bính,, ngày
Mậu Dần mà quẻ thấy Dần hay Thân gia Mậu, ngày Tân Sửu mà quẻ thấy Tị hay
Hợi gia Tân, ngày Tân Mùi mà quẻ thấy Dần hay Thân gia Tân,..., toàn là những
ngày mà Can Chi ở cách nhau 2 cung mà thượng thần là Dần với Hợi hoặc Tị với
Thân tác Lục hợp. Các ngày Ât Hợi, Bính Tý, Mậu Tý mà quẻ thấy Mão hay Dậu
lâm Can, các ngày Bính Tuất, Mậu Tuất mà quẻ thấy Thìn hay Tuất lâm Can,...,
toàn là những ngày mà Can Chi ở cách nhau 4 cung mà thượng thần là Thìn với
Dậu hoặc Mão với Tuất tác Lục hợp.
Sù øng gièng çch 1 nhng sù t¬ng hîp kÐm h¬n.
5. Giao hỗ Lục hợp cách
địa bàn với Can thượng thần cũng tác Lục hợp, thì gọi là Giao hỗ Lục hợp cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Sửu, nguỵet tướng Dần, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Giao hỗ là trao đổi qua lại với nhau. Chữ dưới tại Can và ch÷
trên tại Chi tương đổi nhau, lại chữ dưới tại Chi và chữ trên tại Can cũng tương đổi
nhau, sự ứng của cách này cũng như sự ứng của cách 1. Nhưng nếu Can hoặc Chi,
dẫu chỉ một bên ngộ Tuần không cũng đủ trở thành hung.
6. Thượng Hợp hạ Hại cách
+ Thiệu quẻ: Can thượng thần với Chi thượng thần tác Lục hợp, nhưng Can
địa bàn với Chi địa bàn thì lại tác Lục hại, thì gọi là Thượng hợp hạ hại
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ Tị
+ Giải đoán: trên hợp mà dưới hại là quẻ tốt bên ngoài mà xấu bên trong,
ngoài mặt có vẻ hòa mỹ mà trong lòng chờ lúc người ta leo lên cây thì chặt gốc.
Gặp quẻ này phải phòng sự mối quan hệ với kẻ khác, vì họ không thật bụng với
mình đâu. Xấu hơn nữa là 2 chữ thiên bàn tác Lục hợp bị Tuần không, còn 2 cung
địa bàn tác Lục hại thì chẳng bị Tuần, đó là vui mừng giả dối mà bị thiệt hại thật
sự.
7. Can Chi tương hội cách
+ Thiệu quẻ: Can thần lâm Chi hoặc Chi thần lâm Can, đồng thời 2 chữ
thiên bàn trªn Can Chi tác Lục hợp, thì gọi là Can Chi tương hội cách. Quẻ như
vậy mà thấy Can Chi ở sát cung nhau thì gọi là Nhật thần lân cận cách
+ Mậu quẻ: ngày Nhâm Tý, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị.
+ Giải đoán: sự ứng của cách này cũng như sự ứng của cách 1, mà còn có
phần khăng khít hơn
CÂU 23: BỈ CẦU NGÃ SỰ, CHI TRUYỀN CAN

. Lời phụ: Bỉ hữu sự, tất lai cầu vu ngã giả. Nghĩa: kẻ có việc tất đến cầu
nơi ta vậy.
. Bỉ cầu ngã sự: là kẻ khác cầu việc với mình, nhờ mình giúp đỡ
. Chi truyền Can: là khởi đầu lấy từ Sơ truyền nhằm tại cung Chi, rồi truyền
lân tới Mạt truyền, thì vừa tới đúng nhằm cung Can.
+ Thiệu quẻ: Sơ truyền lấy tại cung Chi, Trung truyền ở khoảng giữa Can
Chi, và Mạt truyền lấy tại cung Can, thì gọi là Chi truyền Can hay Bỉ cầu ngã sự.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Sơ Trung Mạt khởi đầu tại Chi mà truyền đến đúng nơi Can,
Chi là người khác còn Can là chính mình, như kẻ khác đi đến mình cầu mình giúp
đỡ, uỷ thác việc cho mình chÞu trách nhiệm lo tính công việc của họ. Quẻ ứng là
việc thật mặc dù chưa biết việc xấu hay tốt. Hỏi việc hung thì việc sẽ đến, hỏi việc
lành thì việc lành sẽ đến. Hành nhân sẽ đến. Cầu lấy chắc được. Mưu sự chắc
thành. Mình có được lợi thế hơn.
Những quẻ Chi truyền Can cách:
1. Ngày Giáp Thân thấy có Sơ Tị lâm Thân, thì Mạt Hợi lâm Giáp
2. Ngày Giáp Tuất thấy có Sơ truyền Tý lâm Tuất, thì Mạt Thìn lâm Giáp
3. Ngày Đinh Sửu thấy có Sơ Thân lâm Dậu, thì Mạt Ngọ lâm Đinh
4. Ngày Đinh Sửu thấy có Sơ Sửu lâm Sửu, thì Mạt Mùi lâm Đinh
5. Ngày Đinh Hợi thấycó Sơ Dậu lâm Hợi, thì Mạt Tị lâm Đinh
6. Ngày Kỷ Sửu thấy có Sơ Sửu lâm Sửu, thì Mạt Mùi lâm Kỷ
7. Ngày Canh Tý thấy có Sơ Tuất lâm Tý, thì Mạt Ngọ lâm Canh.
8. Ngày Canh Tý thấy có Sơ Thìn lâm Tý, thì Mạt Tý lâm Canh
9. Ngày Canh Thìn thấy có Sơ Tý lâm Thìn, thì Mạt Thìn lam Canh
10. Ngày Tân Mùi mà quẻ thấy có Sơ truyền là Mùi
11. Ngày Quý Tị thấy có sơ Dậu lâm Tị, thì Mạt Tị lâm Quý
12. Ngày Quý Dậu thấy có Sơ Tị lâm Dậu thì Mạt Dậu lâm Quý

CÂU 24: NGÃ CẦU BỈ SỰ, CAN TRUYỀN CHI

. Không có lời phụ
. Ngã cầu bỉ sự: là mình đến cầu việc với kẻ khác
. Can truyền Chi: là khởi đầu lấy Sơ truyền nhằm tại cung có an Can, rồi
truyền đến Mạt truyền, thì vừa tới đúng nhằm cung có an Chi
+ Thiệu quẻ: Sơ truyền lấy tại cung Can, Trung truyền ở vào khoảng giữa
Can với Chi, còn Mạt truyền lấy tại cung Chi thì gọi là Ngã cầu bỉ sự cách
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị
+ Giải đoán: Can truyền đến Chi là mình đi cầu việc nhờ vả người ta giúp
đỡ nên đương nhiên mình phải hạ mình, là quẻ mình bị người đè ép, bị bắt chẹt,
nên khó có quyền chủ động. Hỏi về việc gì cũng ẩn chứa sự luồn cúi, khuất hạ.
Quẻ cũng ứng điềm gia đạo bất hòa, người đi chưa lại, bệnh khó lành, người gặp
quẻ này phải chÞu nhẫn nhục, đừng phô trương khí phách của mình ra. Nếu cưỡng
cầu thì khó tránh khỏi họa đàn áp, vì lợi thế đang thuộc về kẻ mạnh.
Những quẻ Can truyền Chi cách:
1. Ngày Giáp Ngọ thấy Sơ Tuất lâm Giáp thì Mạt Dần lâm Ngọ
2. Ngày Giáp Ngọ thấy Sơ Thìn lâm Giáp thì Mạt Thân lâm Ngọ
3. Ngày Giáp Thân thấy Sơ Dần lâm Giáp thì Mạt Thân lâm Thân
4. Ngày Bính Dần thấy Sơ Tị lâm Bính thì Mạt Dần lâm Dần
5. Ngày Đinh Hợi thấy Sơ Dậu lâm Đinhthì Mạt Sửu lâm Hợi
6. Ngày Mậu Dần thấy Sơ Tị lâm Mậu thì Mạt Dần lâm Dần
7. Ngày Canh Dần thấy Sơ Tị lâm Canh thi Mạt Hợi lâm Dần
8. Ngày Quý Mùi thấy Sơ Sửu lâm Quý thì Mạt Mùi lâm Mùi
9. Ngày Quý Mùi thấy Sơ Tuất lâm Quý thì Mạt Thìn lâm Mùi
10. Ngày Quý Mùi thấy Sơ Thìn lâm Quý thì Mạt Tuất lâm Mùi
11. Ngày Quý Hợi thấy Sơ Ngọ lâm Quý thì Mạt Thìn lâm Hợi
CÂU 25: KIM NHẬT PHÙNG ĐINH, HUNG HỌA ĐỘNG
. Lời phụ: Hải nội phương mình, bất liệu đạo tặc phong khởi. Nghĩa: Trong
nước mới yên, chẳng liệu giặc cướp nổi lên như ong
. Kim nhật: là những ngày Canh Tân thuộc kim
. Phùng Đinh: là gặp tuần Đinh
1. Kim nhật phùng Đinh cách
+ Thiệu quẻ: ngày Canh Tân thấy tuần Đinh lâm Can, Chi, Tam truyền, Bản
mệnh, thì gọi là Kim nhật phùng Đinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thân, nguyệt tướng Mão, giờ Ngọ. Ngày Canh Thân
thuộc về 10 ngày của tuần Giáp Dần, thì Tị là tuần Đinh, quẻ thấy Tị lâm Can, nên
gọi là Kim nhật phùng Đinh. Tị cũng lâm Chi lại tác Sơ truyền.
+ Giải đoán: trong mỗi quÎ có 6 nơi quan trọng là: Can, Chi, Sơ, Trung,
Mạt, Bản mệnh, nhưng có ảnh hưởng nhiều hơn hết là Can-Bản mệnh-Sơ truyền.
Vì Can là bản thân, Mệnh là bản mạng con người, Sơ truyền là chỗ động sự.

Lấy ngũ hành thì Đinh thuộc Hoả khắc Canh Tân thuộc Kim, tác là khắc bản
thân. Tuần Đinh chủ sự dấy động một cách hung tợn lại khắc bản thân nên chắc có
tại họa hung dữ. Đinh hoả khắc Canh Tân kim nên cũng là Quan quỷ hay Độn quỷ.
Quan quỷ đối thường dân thì ứng điềm tai họa, còn đối với người đã có chức quan
thì là việc quan chức. Nên thường dân gặp quẻ này thì có động tai hung họa dữ,
còn người làm quan chức thì sự động này là đi phó nhậm cấp kỳ, đến nhận chức
quan hoặc thuyên chuyển đi nơi khác.
Tuần Đinh thừa Câu trận thì ứng về vụ giấy tờ truy nã của quan quyền mà
thời gian kéo dài. Thừa Quý nhân thì bị quan nhân sai khiến. Thừa Huyền vũ là vụ
trốn tránh. Thừa Chu tước là Vợ bị bệnh hay tai nạn về khí huyết, tuần Đinh thừa
Bạch hổ thì tai họa càng dữ tợn và tới rất nhanh,..., khi thấy ở Bản mệnh hay Hành
niên có chữ thiên bàn khắc tuần Đinh thì giải được sự hung họa này.
Kim nhật phùng Đinh có trong các ngày sau:
1. Ngày Canh Ngọ và Tân Mùi thì Mão là tuần Đinh, hay còn gọi là Đinh tài, vì
ngày Canh Tân kim khắc Mão mộc. Khi Mão lâm Lục xứ là bởi vụ tiền bạc hoặc
do vợ mà sinh ra tai họa, sự việc bất lợi. Cũng ứng điềm thời gian đầu thì hưng
thịnh tiền tài mà sau tiêu tán hết.
2. Ngày Canh Thìn và Tân Tị thì Sửu là tuần Đinh, hay gọi là Đinh phụ, vì Sửu thổ
sinh Canh Tân kim là hào Phụ mẫu. Khi Sửu lâm Lục xứ thì tai họa ứng việc nhà
cửa, tranh chấp đất đai ruộng vườn, hay mồ mả của cha mẹ, nếu Sửu vượng tướng
khí thì họa do việc nhà cửa, đất đai, ruộng vườn, còn Sửu bị hưu-tù-tử khí thì họa
do việc mồ mả.
3. Ngày Canh Dần và Tân Mão thì Hợi là tuần Đinh, hay còn gọi là Đinh tử, vì
ngày Canh Tân kim sinh Hợi thuỷ là hào Tử tôn. Khi thấy Hợi lâm Lục xứ là do
con cái mà tai họa dấy lên.
4. Ngày Canh Tý và Tân Sửu thì Dậu là tuần Đinh, còn gọi là Đinh huynh, vì Dậu
kim cùng đồng Canh Tân kim, nên Dậu là hào Huynh đệ. Khi quẻ thấy Dậu lâm
Lục xứ thì tai họa dấy động là do việc của anh chị em hay của chính mình gây nên
tai họa. Ngày Canh Tý là do anh, ngày Tân Sửu thì do em. Ngày Tân thì can Lộc
tại Dậu, nên cũng ứng điềm hao tổn tiền bạc do anh em gây ra hoặc do chính mình
không có khả năng quản lý đồng tiền của mình mà gây nên họa.
5. Ngày Canh Tuất và Tân Hợi thì Mùi là tuần Đinh, hay còn gọi là Đinh phụ, vì
Mùi thổ sinh Canh Tân kim, nên Mùi là hào Phụ mẫu. Khi thấy Mùi lâm Lục xứ
thì tai họa dấy động là do cha mẹ đang còn sống gây nên.
6. Ngày Canh Thân và Tân Dậu thì Tị là tuần Đinh, hay còn gọi là Đinh quỷ, vì Tị
hoả khắc Canh Tân kim nên là hào Quan quỷ. Đinh quỷ tai hại hơn các thứ Đinh
khác, vì Đinh và Tị đồng thuộc hoả, đồng khắc Canh Tân. Khi thấy Tị lâm Lục xứ
thì tai họa dấy động bởi ông bà, người trưởng thượng, hoặc bởi quan quyền gây tai
họa. Ngày Canh Thân thì Quỷ động gây đau ốm, ngày Tân Dậu thì Quan động ứng
vụ kiện thưa, có việc quan.
2. Hoả quỷ thừa Xà Tước khắc trạch cách
+ Thiệu quẻ: gặp sao Hoả quỷ thừa Đằng xà hay Chu tước lâm Chi và khắc
Chi thì gọi là Hoả quỷ thừa Xà Tước khắc trạch cách.

Hoả quỷ: mùa Xuân thì Hoả quỷ tại Ngọ thiên bàn, mùa Hạ tại Dậu, mùa
Thu tại Tý, mùa Đông tại Mão.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mùi, tháng 11. Tháng
11 mùa Đông thì Mão là Hoả quỷ, quẻ lại có Mão thừa Chu tước lâm chi Thìn và
khắc Chi thìn thổ. Lại thêm Sơ truyền cũng là Mão thừa Chu tước, Mạt truyền Sửu
lại tác tuần Đinh, quẻ như vậy thật khó tránh họa lửa trời thiêu đốt.
+ Giải đoán: Đằng xà Chu tước toàn là hung thần, hung tướng, đều thuộc về
loại Hoả, nay lâm Chi lại khắc Chi khác nào một bầy ma lửa dẫn vào nhà để khắc
hại, là họa lửa cháy nhà, thường ứng điềm Vận nhân hỏi mua nhà, hay chuẩn bị
xây nhà,..., cũng thật là ý trời muốn thiêu phạt, thật đáng sợ, khó tránh lắm. Ngoài
quẻ mẫu này cũng không có quẻ thứ 2 nữa.
Phép yểm trấn: dùng bùn dưới đáy ao, hay đáy giếng bôi đắp lên bếp Táo để
cúng tạ, bùn với nước là 2 thứ đất sền sệt có hiệu lực chế ngự hoả, chữa lửa.
3. Nhân trạch ly hoả cách
+ Thiệu quẻ: ngày Canh Tân, thấy Can thượng thần khắc Can và tuần Đinh
lâm Chi, thì gọi là Nhân trạch ly hoả cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Mão, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Can thượng thần khắc Can là con người bị tai họa, tuần Đinh
lâm Chi là điềm nhà của suy vi, trong nhà sinh ra họa nạn, bởi ngày Canh Tân thì
tuần Đinh tác Độn quỷ, khi tuần Đinh tác Độn quỷ thì gây tai họa hung tợn lắm.
Thường thì tuần Đinh chủ sự dời đổi biến động, khi lâm Chi thì ứng sự dời đổi nhà
cöa, hoặc động sự tranh chấp rùm beng mà thôi, nhưng quẻ lại nói: nhà cöa suy vi,
đó là Độn quỷ gây nên, người cùng nhà cửa đều mắc họa.
Trong 6 ngày Canh Tý, Canh Dần, Canh Thìn, Canh Ngọ, Canh Thân, Canh
Tuất, mà thấy Tị gia Canh (Thân địa) thì luôn luôn có tuần Đinh lâm Chi, trong 6
ngày Tân Sửu, Tân Mão, Tân Tị, Tân Mùi, Tân Dậu, Tân hợi mà quẻ thấy Ngọ gia
Tân, thì luôn luôn có tuần Đinh lâm Chi.
4. Xà Hổ đạo quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Lục xứ thấy có tuần Canh thừa Bạch hổ đồng khắc Can, thì
gọi là Hổ đạo quỷ cách. Hoặc thấy tuần Đinh thừa Đằng xà đồng khắc Can thì gọi
là Xà đạo quỷ cách. Duy ngày Giáp mới có Hổ đạo quỷ, và ở các ngày Tân mới có
Xà đạo quỷ.
(Độn là ẩn theo, Độn quỷ là con quỷ ẩn theo, đeo bám. Đạo có nghĩa là đem
đường, dắt ngõ, chỉ đường chỉ ngõ)
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Dần, giờ Mão, tuổi Ngọ
+ Giải đoán: Đằng xà và Bạch hổ dẫn đường cho Quỷ khắc Can. Xà thuộc
Hoả ngộ tuần Đinh cũng Hoả, hai Hoả nương nhau có được thịnh thế khắc Tân
kim. Bạch hổ thuộc Kim ngộ tuần Canh cũng đồng thuộc Kim, hai Kim nương
nhau mà được thịnh thế khắc Giáp mộc. Quẻ như vậy tai họa chẳng nhỏ, thường
cùng một lúc có hai ba việc nguy hại cùng đến, rất hung hăng, quái dị. Dẫu Xà Hổ
gặp Tuần không cũng không khỏi gian nan. Khi quẻ có tới 3-4 quỷ khắc Can thì
được phân biệt như sau:

1. Chữ thiên bàn khắc Nhật can, thì gọi là Minh quỷ. Minh là sáng, tỏ rõ.
Quỷ này hiện diện chính thức khắc Nhật can, không ẩn theo, không nương vào một
chỗ nào khác.
2. Thiên tướng khắc Nhật can, thì gọi là Am quỷ, là loại quỷ khắc ngầm lén,
bởi ngũ hành của Thiên tướng phải lệ thuộc phần lớn vào chữ thiên bàn, để tính
suy vượng và sinh khắc. Như Bạch hổ thuộc kim nhưng thừa Tý thuỷ, thì kể Bạch
hổ là thuỷ nhiều hơn kim.
3. Tuần can ẩn theo chữ thiên bàn để khắc Nhật can, thì gọi là Độn quỷ. Như
tuần Đinh là vị thần ẩn theo can Đinh hoả khắc Nhật can là Tân kim, hoặc tuần
Canh là vị thần ẩn theo tuần Canh để khắc Giáp mộc.
4. Cung địa bàn khắc Nhật can thì gọi là Địa quỷ, cũng gọi là Địa bản gia,
tức là nhà của Quỷ. Loại Quỷ này vốn ở một chỗ, vì địa bàn không xê dịch, ít hại
hơn 3 loại Quỷ kia. Khi quẻ gặp đồng thời cả 4 Quỷ thì tai hại vô cùng lớn.
5. Hung quái cách
+ Thiệu quẻ: tại Can, Chi, Bản mệnh có đủ mặt 5 hung thần: Nguyệt yểm,
Đại sát, Thiên mục, Mộ thần, Tuần đinh thì gọi là Hung quái cách
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Tị, nguyệt tướng Thân, giờ Tị, tháng 4. Ngày Ât thì
Mộ thần tại Mùi, ngày Ât Tị thì Mùi là Tuần đinh. Tháng 4 thì Nguyệt yểm, Đại
sát, Thiên mục đều an tại Mùi. Như vậy 5 hung thần này đều hội đủ ở tại cung
Mùi, quẻ này thì Mùi lâm Can, nên gọi là Hung quái cách.
. Thiên mục: mùa Xuân tại Thìn, Hạ tại Mùi, Thu tại Tuất, Đông tại Sửu.
+ Giải đoán: 5 hung thần chuyên ứng về các tai họa hung dữ và quái lạ, khi
chúng lâm Can thì hại bản thân, lâm Chi hại nhà của, lâm Bản mệnh hại mệnh
mình, khi chúng cùng ở một nơi thì sự hại rất mãnh liệt, ở nhiều nơi thì sự hại có
giảm nhẹ, nhập Tam truyền cũng vậy.
6. Mã chiến Hổ quỷ cách
+ Thiệu quẻ: trong Lục xứ thấy có hào Quỷ thừa Bạch hổ và Chi mã thì gọi
là Mã chiến hổ quỷ cách (hào Quỷ là chữ thiên bàn khắc Can-chi Mã)
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Dậu, giờ Mùi. Quẻ này Mạt
truyền Thân là nơi có Mã chiến hổ quỷ cách, vì Thân tác Quỷ (khắc Giáp) thừa
Bạch hổ và Chi mã (ngày Dần thì Chi mã tại Thân).
+ Giải đoán: Quỷ thừa Bạch hổ nên gọi là Hổ quỷ, Bạch hổ là hung tướng
chuyên gây ra việc tang thương, lại nương với hào Quỷ khắc lại bản thân, tất ứng
sự hung hại, lại nhờ Chi mã ngựa chiến chở sự hung tai đó đến con người, thường
thì tai họa đến cấp kỳ. Nếu Quỷ ngộ Tuần không thì không đáng sợ nữa.
7. Xà Hổ thừa Đinh cách
+ Thiệu quẻ: thấy Đinh thần thừa Đằng xà hay thõa Bạch hổ lâm Can và
khắc Can, hoặc lâm Chi và khắc Chi, thì gọi là Xà Hổ thừa Đinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Mùi, nguyệt tướng Mão, giờ Tuất
+ Giải đoán: nói Đinh thần thừa vì Thừa nghĩa là cưỡi, là nương vào, có
nghĩa là gặp nhau. Nói Tuần đinh là chỉ vào can Đinh thuộc Hoả, còn nãi Đinh
thần là nói chữ thiên bàn có ẩn độn can Đinh. Cách 1 và cách 2 ở trên thì dùng

Tuần đinh thuộc Hoả, còn ở cách này thì dùng Đinh thần là chữ thiên bàn có ẩn
độn can Đinh thuộc Tuần đinh.
Đằng xà ứng về tai họa quái gở, Bạch hổ chủ sự tang thương, Đinh thần có
tính dấy động. Khi Xà Hổ gặp nhau với Đinh thần tất tai họa dấy lên, nổi lên. Nếu
chúng lâm Can và Đinh thần khắc Can thì chính thân mình bị khốn nạn, còn khi
chúng lâm Chi và Đinh thần khắc Chi thì tai họa dấy lên trong nhà cửa, gia đạo suy
sụp đến nỗi phải hao người hao của, hoặc khiến cho người trong nhà lâm trọng
bệnh, tai họa liên miên.
CÂU 26: THUỶ NHẬT PHÙNG ĐINH, TÀI ĐỘNG CHI
. Lời phụ: Lượng địch nhân chi họa tất đắc. Nghĩa: Xét cái họa của kẻ địch
ắt được.
. Thuỷ nhật: là 2 ngày Nhâm Quý thuộc thuỷ.
. Tài động chi: là là hào thê tài động vậy, xẩy ra việc về Vợ và tiền
1. Thủy nhật phùng Đinh cách
+ Thiệu quẻ: ngày Nhâm hay ngày Quý thấy có Tuần đinh lâm Lục xứ, thì
gọi là Thñy nhật phùng Đinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị, nữ 28 tuổi. Ngày
Nhâm Thân thuộc về tuần Giáp Tý, nên Mão là Tuần đinh lâm Can, ứng điềm có
tiền bạc đưa tới. Nhưng theo quẻ thì tuổi 28, nữ nhân, Hành niên thượng thần là
Dậu kim xung khắc Đinh thần là Mão mộc, nên không thể nhận được tiền bạc.
+ Giải đoán: Tuần đinh có tính dao động, lại bị Nhâm Quý thuỷ khắc, nên
tác Thê tài, gọi là quẻ động hào Thê tài. Gặp quẻ Thuỷ nhật phùng Đinh thì ứng có
động vụ Tiền tài hay Thê thiếp. Động tiền tài là như có việc quan hệ tới tiền bạc, ví
dụ có người phương xa gửi tặng tài vật, có người phó thác tiền của cho mình,...,
Động Thê thiếp là việc có quan hệ tới vợ hay tỳ thiếp, như chưa có vợ thì ứng điềm
vui mừng cưới vợ, bằng như có vợ rồi thì trái lại, phải buồn vì xa biệt vợ,..., ý
nghĩa động của Đinh thần là như vậy.
Thñy nhật phùng Đinh vốn là quẻ có tài vật đưa tới mình, nhưng nếu chữ
thiên bàn nơi cung Hành niên khắc Đinh thần, thì tài vật không đến được, vụ vợ
cũng luận như vậy.
Tài động trong 6 ngày Nhâm và 6 ngày Quý kể đủ như sau:
1. Ngày Nhâm Thân hay Quý Dậu, mà quẻ thấy Mão là Tuần đinh lâm Lục
xứ, thì gọi Mão là Đinh-Tử tôn, vì Nhâm Quý thuỷ sinh Mão mộc. Ngày Nhâm
Thân thì ứng do việc của con cái động mà được có tiền tài, ngày Quý Dậu cũng
vậy, song cũng ứng động vụ tiền của trong nhà cửa, bởi Mão Dậu thuộc Môn hộ
(nhà cửa).
2. Ngày Nhâm Ngọ hay Quý Mùi mà quẻ thấy Sửu là Tuần đinh lâm Lục xứ,
thì gọi là Đinh-Quan quỷ, vì Sửu thổ khắc Nhâm Quý thuỷ. Gặp quẻ này ứng điềm
việc quan chức hay việc quan động tiền tài.
3. Ngày Nhâm Thìn hay Quý Tị mà quẻ thấy Hợi là Tuần đinh lâm Lục xứ,
thì gọi Hợi là Đinh-Huynh đệ, vì Hợi với Nhâm Quý đồng thuộc thuỷ, cũng gọi là
Đinh- Kỷ thần, tức là bản thân mình, bởi Can là bản thân mà Nhâm vốn ký tại Hợi,
và Quý với Hợi đồng thuộc âm thñy. Gặp quẻ này thì do anh chị em mình, hoặc do
chính mình có động tiền tài. Ngày Quý Hợi thì Hợi thừa Chi mã, tài vật đến cấp
kỳ.
4. Ngày Nhâm Dần hay Quý Mão mà quẻ thấy Dậu là Tuần đinh lâm Lục
xứ, thì gọi Dậu là Đinh-Phụ mẫu, vì Dậu kim sinh Nhâm Quý thuỷ. Gặp quẻ này
nhân vì Cha mẹ hay bậc trưởng thượng mà tiền bạc dao động, ngày Quý Mão nhân
vì tài động trong nhà cửa. (Mão Dậu ứng trong nhà cửa).
5. Ngày Nhâm Tý hay Quý Sửu mà quẻ thấy Mùi là Tuần đinh lâm Lục xứ,
thì gọi Mùi là Đinh-Quan quỷ, vì Mùi thổ khắc Nhâm Quý thuỷ. Gặp quẻ này thì
nhân vụ quan chức mà được tiền tài. Duy ngày Quý Sửu mà thấy Mùi gia Quý thì
chính Mùi tác Sơ truyền và Tam truyền toàn là 3 hào Quỷ đồng thoát Tài, cho nên
không lấy được tiền bạc.
6.Ngày Nhâm Tuất hay Quý Hợi mà quẻ thấy Tị là Tuần đinh lâm Lục xứ,
thì gọi Tị là Đinh-Thê tài, vì Nhâm Quý thuỷ khắc Tị hoả. Gặp quẻ này thì do vợ
mà thu hoạch tiền tài. Ngày Quý Hợi thì Chi mã an tại Tị là Tuần đinh, ứng điềm
tiền bạc đến một cách mau lẹ, nhưng chắc chắn là quẻ xa cách vợ, vì Chi mã đưa
vợ mình đi xa. Hai ngày này, Tuần đinh tác Tài, mà Đinh thần Tị cũng tác Tài,
thường ứng sự động đến nhanh, cấp tốc.
2. Tài thừa Đinh mã cách
+ Thiệu quẻ: trong Lục xứ có Đinh thần tác Thê tài và thừa Chi mã, thì gọi
là Tài thừa Chi mã cách, còn không gặp Chi mã thì gọi là Tài thừa Đinh mã
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Sửu, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị
+ Giải đoán: Đinh thần cũng như Tuần đinh chủ sự dao động. Hào Thê tài
ứng về vợ và tiền tài, Chi mã chủ về sự đi cấp tốc. Gặp quẻ Tài thừa Chi mã tất có
sự dao động tiền bạc hoặc thê thiếp, nhưng sự động này có tính to tát và mau lẹ.
Còn gặp tài thừa Đinh cách (không có Chi mã), thì lo việc xuất nhập cầu tài, hoặc
nhân vì vợ động dụng mà có tiền của, nhưng không to tát và mau lẹ.
3. Hôn tích quái
+ Thiệu quẻ: tại Can có Thái thường thừa Can sinh thì gọi là Hôn tích quái
Can sinh tính theo Trường sinh cục ngũ hành Can ngày.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Mùi, giờ Tuất. Ngày Giáp mộc
thì Hợi là Can sinh. Quẻ này tại Can thấy có Thái thường thừa Hợi là Can sinh
+ Giải đoán: Hôn là hôn nhân, còn Tích là biếu cho, cũng như thưởng tặng.
Can sinh, nguồn gốc sinh dưỡng có lợi cho bản thân. Thái thường chủ về lễ tiệc, y
phục, vải lụa. Hôn tích quái là quẻ vui mừng vì có lễ tiệc hôn nhân, hoặc được biếu
tặng vật dùng, đồ đạc, cũng có khi là tiền bạc vật thực ngũ cốc.
4. Thái hàng tửu điếm quái
+ Thiệu quẻ: tại Chi thấy có Thái thường thừa Can sinh thì gọi là Thái
hàng tửu điếm quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Tuất
+ Giải đoán: Thái hàng là nhà hàng bán các đồ tơ, lụa, vải vóc. Tửu điếm là
quán bán riệu thịt. Vì quẻ ứng hợp cho việc mở hàng quán để bán các hàng hoá ấy,
Can sinh là nguồn lợi, là sinh kế vậy. Khi Can sinh gặp Thái thường thì chủ về
tượng lý trên.
5. Ngưu nữ tương hội cách

+ Thiệu quẻ: trong Lục xứ thấy có Tý gia Sửu hay Sửu gia Tý, mà có thừa
Thái thường, thì gọi là Ngưu nữ tương hội cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ât Sửu, nguyệt tướng Thân, giờ Dậu.
+ Giải đoán: Ngưu Nữ là hai sao trong Nhị thập bát tú, sao Ngưu thuộc về
cung Sửu, sao Nữ thuộc về cung Tý, khi Tý Sửu tương gia là điềm vợ chồng sum
họp, nam nữ thành hôn, quẻ ứng đúng nhất là Sơ truyền, thứ nhì là tại Chi.
CÂU 27: TRUYỀN TÀI HOÁ QUỶ, TÀI HƯU MỊCH

. Lời phụ: Đất nghi kiếp lược quân lương, bất khả thụ địch hối lộ. Nghĩa:
chẳng nên cướp bóc lương thực của quân địch, chẳng khá thu nhận của hối lộ
bên địch.
. Truyền tài hóa Quỷ: là Tam truyền tác Tài cục sinh Can thượng thần là hào
Quỷ.
. Tài cục có thứ : 1- Tam truyền tác Tam hợp, có chữ giữa Tam hợp tác Tài.
2-Tam truyền toàn là ba hào Tài. 3-Tam truyền là 3 chữ cùng thành một
phương có hai hào tài.
. Tài hưu mịch: là thôi đừng kiếm tiền bạc, vô ích.
1.Truyền tài hóa Quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Tam truyền là Tài cục sinh Can thượng thần là hào Quỷ, hoặc
sinh Chi thượng thần là hào Quỷ, thì gọi là Truyền tài hóa quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tỵ.
+ Giải đoán: Truyền tài hóa quỷ là Tam truyền tác Tài cục và Tài cục sinh
Quỷ tại Can Chi, ứng điềm tiền bạc sinh ra tai họa, nếu cầm, nhận lấy tiền tài thì ắt
chẳng qua khỏi tai ương. Can ứng về Bản thân nên Tài cục sinh hào Quỷ tại Can là
nhân vì nhận lấy tiền bạc mà tại họa đến thân. Lại là điềm Thê thiếp cùng ma quỷ
giao tiếp nhau mà sinh ra nhiều điều tổn thất. Quẻ này ví như Tiền tại miệng cọp,
há nên sờ vào. Người quân tử thấy nó biết là họa, thì an thân để tránh cái họa này.
Nếu Can thừa Quí nhân tất Tài cục sinh Quí nhân thừa thần thì nên dùng tiền bạc
của chính mình để nhờ Quí nhân giúp cho mình được thành tựu sở nguyện, nhưng
người giúp mình đó cũng không tránh khỏi được họa hoạn dùng lễ vật cầu sự việc
ở cửa quan. Như ở Tam truyền thấy hào Tài bị Tuần không hoặc cả ba Truyền đều
bị Tuần không thì Tài đó đã bất lực, không sinh hóa được quỷ, tất không còn sợ cái
tai họa do tiền bạc, song cũng chẳng nên sờ đến nó. Hoặc như ba thiên tướng ở
Tam truyền đồng khắc Quỷ cũng trừ được họa, nhưng cũng chẳng nên đụng tới
tiền vì nó có thể sinh họa nhỏ.
Chi ứng về gia trạch cho nên Tài cục sinh Quỷ tại Chi là điềm phá gia, hoặc
các tai hại đều do trong nhà dấy lên. Như thấy Niên Mệnh thượng thần khắc Quỷ
thì họa không đến nỗi thậm đại. Phàm chiêm gặp quẻ như vậy rất hợp với vụ thóc
lúa mà đắc quan, hoặc lấy tiền bạc để xin phép tắc hoặc để mua ân huệ với quan
nhân hầu được bổ dụng quan chức. Nếu là quan nhân chiêm gặp sẽ tốt lắm, quan
chức thăng trật.
Không luận đến Truyền tài hóa Quỷ cách, phàm quẻ thấy Tam truyền tác
Quỷ cục và Can thượng thần tác Tài cũng có lợi trong vụ nộp lúa cầu quan (như
những ngày Kỷ Mão, Kỷ Hợi, Kỷ Mùi mà quẻ thấy Hợi tác Quỷ lâm Can, tất Tam
truyền là Mộc cục tác Quỷ cục). Như ngày Đinh Dậu mà quẻ thấy Hợi tác Quỷ lâm
Can tất ứng điềm họa hại, nhưng nếu quẻ ban ngày tất Can thừa Quí nhân và Can
đức thì khỏi sự hại, lại còn nên yết kiến quý nhân cầu sự rất có lợi ích. Vả lại còn
có Tam truyền Hợi Mão Mùi tác Phụ cục sinh Bản thân Đinh, và có câu: Quí nhân
lâm thân tiêu trừ vạn họa. Bậc trưởng thượng chiêm gặp là đại cát. Như ngày
Nhâm Tuất đêm chiêm mà quẻ thấy Mùi gia Nhâm thì Mùi tác Quỷ thừa Thái
thường, Tam truyền Hợi Mão Mùi là Mộc cục thoát hại Can Nhâm, nếu chiêm hỏi
về bệnh hoạn tất do sự ăn uống (vì Quỷ thừa Thái thường) mà lâm bệnh hoặc do tà
sùng vấn vương làm hại, e chẳng cứu được. Duy thấy bản mệnh khắc Mùi Quỷ thì
họa bệnh qua loa thôi.
2.Nhân tài trí họa cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ở Tam truyền (thứ nhất ở Sơ truyền) có hào Tài khắc
Can thượng thần là hào Phụ mẫu thì gọi là Nhân tài trí họa cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Mão, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Nhân tài trí họa là nguyên nhân ở tiền tài hoặc do vợ mà đến
nỗi mang họa, vì Tài tức là hào Thê tài: vợ và tiền. Can thượng thần tác Phụ tức
sinh Can là chỗ sinh trợ Bản thân, nay bị khắc bởi nơi động dụng là Sơ truyền tác
Thê tài thì sao cho khỏi tai họa đưa đến mà nguyên nhân tại vợ và tiền.
Nếu Sơ truyền tác Tài thừa hung tướng như Bạch hổ, Câu trận, Đằng xà...là
điềm bị vợ dữ hành hung, đánh đập hay đâm chém cũng không chừng, chẳng vậy
vợ cũng là dâu bất hiếu với cha mẹ mình, vì Thê tài khắc Phụ mẫu là cha mẹ. Lại
thường ứng là bởi sợ vợ hung dữ mà mang họa.
3. Giả tiền hoàn trái cách
+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm quẻ nhằm những ngày Can Chi tương đồng như
các ngày Bính Ngọ, Mậu Thìn, Tân Dậu, Nhâm Tý...mà quẻ thấy Can thượng thần
và Chi thượng thần đều tác Tài thì gọi là : Giả tiền hoàn trái cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị.
+ Giải đoán: Giả tiền hoàn trái là mượn tiền để trả nợ, như vậy thật là không
có lợi ích gì. Phàm Can Chi tương đồng (cùng thuộc một loại ngũ hành với Âm
Dương) tất tương đối với nhau là hào Huynh đệ vốn khắc hào Tài. Nay tuy Can
thượng thần và Chi thượng thần đều tác Tài, song hai hào Tài này lập trên căn bản
huynh đệ tất Tài phải bị khắc khứ đi, có tiền bạc tới nơi không giữ được, tức như
vay tiền mới để trả nợ cũ vậy.
Không luận Can Chi đều có thừa Tài, hễ ngày nào Can Chi tương đồng cũng
chẳng nên cầu Tài chi cho thất công.
Có 12 ngày Can Chi tương đồng: Ngày Giáp Dần, Ất Mão, Bính Ngọ, Đinh
Tỵ, Mậu Thìn, Mậu Tuất, Kỷ Sửu, Kỷ Mùi, Canh Thân, Tân Dậu, Nhâm Tý, Quí
Hợi. Nhưng chỉ có 4 ngày mà Can Chi ở gần nhau mới có quẻ Giả tiền hoàn trái rất
đúng cách là ngày Bính Ngọ, Mậu Thìn, Tân Dậu và Nhâm Tý.
4.Tài độn Quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần tác Tài mà có Độn quỷ khắc
Nhật can thì gọi là: Tài độn Quỷ cách.
( Độn quỷ là chữ có ẩn Tuần can mà Tuần can đó khắc Nhật can. Ngày Giáp
Ất
thì Tuần Canh và Tuần Tân là Độn quỷ, vì Canh Tân khắc Giáp Ất. Ngày Bính
Đinh thì Tuần Nhâm và Tuần Quí là Độn quỷ vì Nhâm Quí khắc Bính Đinh. Ngày
Mậu Kỷ thì Tuần Giáp và Tuần Ất là Độn quỷ vì Giáp Ất khắc Mậu Kỷ. Ngày
Canh Tân thì Tuần Bính và Tuần Đinh là Độn quỷ vì Bính Đinh khắc Canh Tân.
Ngày Nhâm Quí thì Tuần Mậu và Tuần Kỷ là Độn quỷ vì Mậu Kỷ khắc Nhâm
Quí).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tuất, Nguyệt tướng Mùi, giờ Tỵ.
+ Giải đoán: Độn quỷ là có ẩn Tuần can tác Quỷ. Tác Quỷ vì Tuần can đó
khắc Nhật can. Tài mà có ẩn quỷ là loại tiền tài nguy hiểm. Phàm chiêm gặp tất có
tiền bạc mà đưa đến tai họa, hoặc nhân vì vợ mà sinh việc kiện tụng. Hào Tài cũng
gọi là thực thần, chủ sự ăn uống, tất cũng là điềm vì tham thực mà táng thân, bởi
có Độn quỷ khắc Nhật can. Tóm lại: Tài này liền với chữ tai một vần.
CÂU 28 : TRUYỀN QUỶ HÓA TÀI. TIỀN HIỂM NGUY

. Lời phụ: giống câu 27.
. Truyền quỷ là Tam truyền tác Quỷ cục: Tam truyền có đủ 3 chữ của một bộ
Tam hợp mà chữ giữa của Tam hợp tác Quỷ( khắc can). Hoặc Tam truyền
toàn là 3 hào Quỷ. Hoặc Tam truyền thuộc về Liên châu khóa mà ở Tam
truyền có hai hào Quỷ cũng gọi là Quỷ cục.
. Truyền quỷ hóa Tài: là Tam truyền tác Quỷ cục mà có lẫn hào Tài.
. Tiền hiểm nguy: là tiền bạc ở trong hoàn cảnh hiểm nguy, bất chính.
1.Truyền Quỷ hóa Tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm Tam truyền là quỷ cục, nhưng trong Tam truyền hay tại
Can có hào tài thì gọi là: Truyền quỷ hóa Tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, nguyệt tướng Dần, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Quỷ ứng mọi điều hiểm nguy, còn Tài ứng về tiền bạc. Vậy
Quỷ hóa Tài tất tiền bạc đó từ trong chỗ hiểm nguy mà phát xuất ra, người quân tử
chắc không ưng cầm, lấy, dù cầm lấy cũng chẳng khó chi. Chẳng khó vì Tài vốn sợ
Huynh, nay đã có Quỷ cục khắc trừ Huynh đi rồi.
Như Tam truyền là Quỷ cục, nhưng có 2 truyền gặp Tuần không còn một
truyền Tài chẳng gặp Tuần không thì gọi là quẻ Toàn Quỷ biến vi Tài, tiền này
đáng sợ hơn, vì Quỷ bị Tuần không là đã biến nhập cả vào một hào Tài, cũng như
dồn hết chất độc vào một món ăn ngon.
Phàm quẻ thấy Can thừa Tử tôn là loại tiền có thể yên ổn, vì Tử khắc Quỷ mà
sinh Tài. Còn thấy Can thừa Quỷ là loại tiền sinh họa, người thức thời chẳng nên
thu nhận. Nếu các thiên tướng ở Tam truyền đồng khắc Can thì gọi nó là ám quỷ,
tiền này cũng đáng sợ.

2.Thủ hoàn hôn trái cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền tác Tử tôn cục và Tử tôn cục sinh
Can thượng thần hay Chi thượng thần là hào Tài thì gọi là: Thủ hoàn hôn trái
cách. (Tử tôn cục: Tam truyền là Tam hợp mà chữ giữa của Tam hợp tác Tử tôn.
Hoặc Liên châu khóa mà Tam truyền có 2 hào Tử tôn hoặc Tam truyền toàn là 3
hào Tử tôn).
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Sửu, Nguyệt tướng Tý, giờ Thân.
+ Giải đoán: Thủ hoàn hôn trái là đi lấy lại tiền nợ, đòi lại tiền mình đã cho
mượn. Tam truyền tác Tử tôn cục tức Tam truyền thoát khí Can, ám chỉ vào lúc
người vay hoàn trả lại cho mình số tiền đã mượn khi trước. Bởi với Thủ hoàn hôn
trái cách, hào Tài ở Can Chi nếu ngộ Tuần không quẻ càng ứng nghiệm, chớ không
nên đoán là mất tiền hoặc không lấy lại được nợ, nhưng Tử tôn cục sinh Can
thượng thần tác Tài thì chích xác hơn là sinh Chi thượng thần tác Tài.
3.Cầu Tài cắp thủ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần tác Tài, mà cũng là Can Mộ,
hoặc Can thượng thần tác Tài nhưng lại khắc cung địa bàn thì gọi là: Cầu tài cắp
thủ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Cầu tài cắp thủ cách là quẻ có tiền tài thì phải lấy cho mau lẹ,
bằng trì hoãn ắt tiền tài đó phản sinh tai họa, chậm một chút cũng có hại. Vì sao?
Vì Tài lâm Can tức như tiền bạc đến mình, nhưng tài đó lại chính là Can Mộ, nếu
chậm lấy thì Mộ đó sẽ úp lên mình (phúc Can). Hoặc vì Tài đó khắc Cung địa bàn,
tức như khắc Can. Như so hơn kém thì Tài tác Can mộ nguy hơn Tài khắc Can địa
bàn.
4.Không tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần tác Tài nhưng lại là Tuần
không thì gọi là: Không tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, Nguyệt tướng Dần, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Tài lâm Can là tiền bạc đến nơi mình, song vì Tài đó lại là
Tuần không nên không cầm lấy nó được. Chiêm gặp quẻ như vậy cầu tài vô ích,
như vay tiền, đánh bạc, đòi nợ...đều không may. Hãy đợi qua Tuần Giáp khác mới
có hy vọng, bởi lúc đó Tài không còn là Tuần không nữa. Như quẻ kiểu mẫu, các
Thiên tướng ở Tam truyền đồng sinh Tài nên cầu tài khá được. Tài lâm Không địa
càng khó cầu hơn.
5.Nguy trung thủ Tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy chính Chi tác Tài (bị Can khắc) nhưng Chi
thượng thần lại tác Quỷ thì gọi là: Nguy trung thủ tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Nguy trung thủ tài là cầm lấy tiền tài trong sự kinh nguy, lo
ngại. Quỷ ở trên mà Tài ở dưới, đó là loại tiền bạc có nguy nan, vì nó tất lòng phải
ngại sợ vậy. Nếu hào Quỷ ngộ Tuần không thì không đáng ngại sợ. Như ngày Giáp

Tuất mà quẻ thấy Thân Quỷ là Tuần không gia lâm Tuất, hoặc như ngày Tân Mão
mà quẻ thấy Ngọ Quỷ là Tuần không lâm Mão.
CÂU 29 : QUYẾN THUỘC PHONG DOANH CƯ HIỆP TRẠCH

. Lời phụ: Phàm chiêm binh lợi tiên cử nghĩa là: Phàm xem việc binh chiến
thì lợi cho bên cử sự trước.
. Quyến thuộc phong doanh: là số người trong thân quyến đầy đủ. Cư hiệp
trạch: là ở nhà nhỏ hẹp.
1.Phong doanh cư hiệp trạch cách
+ Thiệu quẻ: Phàm truyền cục sinh Can nhưng lại thoát Chi (tức Chi sinh
Truyền cục) thì gọi là: Phong doanh cư hiệp trạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Quyến thuộc phong doanh là số người trong gia quyến đông
đảo. Nhưng cùng ở trong một cái nhà nhỏ hẹp. Chi thuộc nhà cửa, còn Can ứng
vào số người. Truyền cục sinh Can cho nên số người trong nhà đông đảo và thịnh
vượng, nhưng Chi bị Truyền cục thoát khí nên nhà cửa nhỏ hẹp. Người chiêm gặp
cách này phải cam chịu cùng gia quyến chung đụng nhau chật chội như thế mãi để
được phong phú thêm lên, vì là số Trời khiến như vậy. Bằng thay đổi nhà tất không
tiến phát được nữa, mà có khi còn lâm họa, bởi làm nghịch với số trời đã cho đó.
Phàm chiêm gia trạch cùng sinh kế thì quẻ ứng như vậy, ngoài ra chiêm hỏi các
việc khác, đại khái quẻ ứng như sau: mình thắng mà kẻ khác bại, mình thịnh mà
người kia suy, khởi động trước hơn ứng đối lại sau. Như chiêm binh trận thì mình
nên công hơn là thủ.
2.Nhân vượng khí trạch cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục sinh Can, nhưng truyền cục lại khắc
Chi thì gọi là: Nhân vượng khí trạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Mùi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tỵ.
+ Giải đoán: Nhân vượng khí trạch là người thịnh vượng mà bỏ nhà đi.
Truyền cục sinh Can thì người thịnh vượng, nhưng lại khắc Chi là không tạo được
nhà. Cách này thường ứng cho các quan chức ở nhờ nhà người khác, ở mượn nhà
chính phủ. Hoặc cũng thường ứng cho người vì muốn lánh nơi khác mà bỏ nhà đi.
3.Chuế tế cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thần lâm Can mà bị Can khắc, và lại thấy
Chi sinh Chi thượng thần hay Chi thượng thần khắc Chi thì gọi là Chuế tế cách,
hoặc cũng gọi là Chuế tế quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, nguyệt tướng Tuất, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Chuế tế là ở rể, gửi rể, có ý nói người không nhà ở nên phải gửi
thân bên gia đình nhà vợ, và tất nhiên chẳng được tự tại vì phải chiều lụy người ta.
Chi sinh Chi thượng thần tức là Chi bị thoát. Chi ứng về nhà cửa, nay bị khắc,
thoát thì làm sao có thể tạo được nhà cửa chính đáng để ở một cách tự tại. Còn Chi
thần lâm Can là chỉ vào việc gửi thân vào kẻ khác, như người con trai nương tựa
nơi nhà vợ. Lại nói không được tự tại, không có quyền hành là bởi Chi thần lâm
Can mà bị Can khắc. Phàm chiêm hỏi gia trạch hay thân thế mà gặp Chuế tế cách
thì chính là người rất chông chênh, không ở nhờ nhà thì cũng ở nhà mướn, khó mà
tự tạo nên một căn cứ vững vàng.
CÂU 30 : ỐC TRẠCH KHOAN QUẢNG TRÍ NHÂN SUY

. Lời phụ: Chiêm binh lợi vi chủ nhi hậu ứng hoặc đinh không hư. Nghĩa là:
Xem việc binh thì lợi bên chủ mà ứng chiến sau hoặc dinh trại trống không.
. Ốc trạch khoan quảng: là nhà cửa rộng rãi, chỗ ở khoáng thoát. Trí nhân
suy: là đến nỗi con người suy kém.
1.Trạch quảng nhân suy cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục thoát Can nhưng lại sinh Chi thì gọi
là Trạch quảng nhân suy cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, Nguyệt tướng Mão, giờ Dần.
+ Giải đoán: Trạch quảng nhân suy là nhà cửa rộng lớn mà người thì suy vi.
Can ứng cho người, Chi ứng cho nhà, nay Tam truyền cục sinh Chi nên nhà được
rộng lớn, nhưng truyền cục thoát Can nên người phải suy vi. Phàm chiêm hỏi gia
trạch thì nhà cửa to rộng mà người ở rất hiếm hoi, vì không ai cư trú được lâu. Dầu
trước đó đông người mà sau cũng dần dần thưa thớt, kém suy, mà hoạn nạn thường
đeo theo. Còn chiêm hỏi các việc khác thì đại khái: mình suy mà kẻ kia vượng,
mình thua mà đối thủ hơn, người ứng đối sau có lợi hơn kẻ khởi đầu công kích
trước...
2.Mãi trạch bị hoạn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục sinh Chi, nhưng lại khắc Can thì gọi
là Mãi trạch bị hoạn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quí Dậu, nguyệt tướng Hợi, giờ Thân.
+ Giải đoán: Mãi trạch bị hoạn là bán nhà để phòng bị tai hoạn. Truyền cục
sinh Chi tất nhà cửa lớn tốt, nhưng Truyền cục lại khắc Can thì người sẽ bị họa
hoạn. Người chiêm hỏi họa phúc cho thân trạch mà gặp cách này là quẻ lo bán nhà
để phòng bị tai nạn sắp tới.
3.Sư thú xung Trạch cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy chữ thiên bàn thừa Bạch hổ đã xung lại khắc
chữ thiên bàn tại Chi thì gọi là: Sư thú xung trạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Dậu, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Sư thú là con sư tử. Trong quẻ gọi Bạch hổ là sư thú. Chi là gia
trạch, nay đối cung với Chi có Bạch hổ và chữ thiên bàn xung khắc Chi thượng
thần cho nên gọi là Sư thú xung Trạch cách, ứng điềm nhà cửa dần dần suy phế,
sinh kế chẳng phấn phát. Nhưng nếu Bạch hổ ngộ Tuần không thì chẳng đủ sợ.
Cách này cũng thường ứng là đối mặt với nhà mình có dựng hình tượng con thú
chi bằng Kim thạch như Lân, Hổ, Sư tử...hoặc nếu có miếu thờ thần Bạch hổ là
điềm bất lợi.
4.Yểm Huyết khắc Trạch cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thượng thần khắc Chi lại có thừa sao Thiên
hậu cùng Nguyệt yểm và Huyết chi hay Huyết kỵ thì gọi là Yểm huyết khắc Trạch
cách. Như không có Nguyệt Yểm mà có Thiên hậu, Huyết chi và cả Huyết kỵ thì
gọi là: Nhị Huyết khắc Trạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quí Hợi, nguyệt tướng Tỵ, giờ Tý, tháng 7.
+ Giải đoán: Yểm là Nguyệt yểm. Huyết là Huyết chi hay Huyết kỵ. Khắc
trạch tức là khắc Chi. Phàm chiêm hỏi gia trạch mà gặp Yểm Huyết khắc Trạch
cách ắt trong nhà thường xảy ra chuyện ma quái, dị đoan, có Mộc quái do máu
huyết của con vật chi kết tinh, bởi Nguyệt yểm ứng về ma quái, còn Huyết chi và
Huyết kỵ ứng về máu me. Thiên hậu cũng là Thần hậu (Tý thiên bàn) chủ sự ẩn
khuất, che giấu, u ám. Tục truyền rằng khi con diều hâu bắt được gà con tha đến
một cành cây to nào để ăn và như cây ấy vấy (dính) phải máu gà thì máu đó biến
nên ma quái ở ẩn theo cây ấy. Như có người dùng cây này làm ván ngựa hay làm
giường và nếu có ai nằm lên, yếu bóng vía sẽ bị mê man, vẫn thức mà cử động
ngồi dậy không được, ta thường gọi là bị Mộc đè. Đó là sự và lý của quẻ, chẳng
cần luận là phải nên tin hay không tin. Phàm chiêm gặp cách này thì các vụ đổi
chác, mua bán phố xá hay nhà cửa chỉ có hại mà không bao giờ được lợi.
Chỉ trong tháng 7 mới có Thìn thừa Thiên hậu mà gặp cả Nguyệt yểm và
Huyết kỵ đúng với Yểm huyết khắc Trạch cách. Trong tháng giêng mà quẻ thấy
Sửu thừa Thiên hậu và tháng Chạp mà quẻ thấy Tý thừa Thiên hậu tất gặp cả
Huyết chi và Huyết kỵ, nhưng không có Nguyệt yểm. Quẻ như vậy gọi là Nhị
Huyết khắc Trạch cách, cũng tạm dùng được. Ngoài ra thì còn có những quẻ gặp
một ác sát cũng ảnh hưởng xấu chút ít cho gia trạch như Thiên hậu thừa Huyết kỵ,
Thiên hậu thừa Huyết chi, Thiên hậu thừa Nguyệt yểm.
CÂU 31 : TAM TRUYỀN ĐỆ SINH NHÂN CỬ TIẾN

. Lời phụ: Chiêm binh sinh Can khách thắng, sinh Chi chủ thắng. Nghĩa là:
Xem về việc binh chiến mà quẻ thấy Tam truyền đệ sinh Can thì khách
thắng, bằng đệ sinh Chi thì chủ thắng. Nhân cử tấn: là được người cất nhắc
lên, được tiến cử.
1.Tam truyền đệ sinh Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ sinh Trung, Trung sinh Mạt và Mạt sinh Can
hoặc ngược lại Mạt sinh Trung, rồi Trung sinh Sơ và Sơ sinh Can thì gọi là: Tam
truyền đệ sinh Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, Nguyệt tướng Thìn, giờ Dần.
+ Giải đoán: Theo thứ tự mà truyền nhau sinh kế tiếp ba bốn trạm (truyền)
rồi mới sinh Can, đó là cái thể cách được tiến cử do nhiều người hay nhiều nơi
giúp đỡ, như đầu đơn xin việc thì tờ đơn sẽ được chuyền từ Ty này sang ty
khác...và đến cuối cùng mình được việc. Đại khái, các vụ tiến cử, thỉnh cầu , đầu
đơn, giới thiệu, dâng trạng... trước sau đều được nhiều khoảng thành tựu. Trên hơn
dưới, Dương thịnh hơn Âm, khách thắng chủ, khởi động trước có tiện lợi hơn ứng
đối sau... Phàm quẻ thấy Mạt truyền gặp Tuần không thì cuối cùng việc khó xong,
hoặc người giúp mình lời hứa nghe quyết liệt lắm song chẳng thật có bụng lo lắng
giúp. Tuy nhiên, nếu thấy Thái tuế hay Nguyệt kiến lâm Bản mệnh hoặc xung với
Truyền gặp Tuần không đó là chỗ bù đắp lại điều khuyết điểm thì sự việc trở nên
hay và thành.
2. Tam truyền đệ sinh Chi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ sinh Trung, Trung sinh Mạt và Mạt sinh Chi
hoặc ngược lại, Mạt sinh Trung và Trung sinh Sơ rồi Sơ lại sinh Chi gọi là: Tam
truyền đệ sinh Chi cách.
+ Mẫu quẻ A: Ngày Tân Tị, nguyệt tướng Hợi, giờ Thân.
+ Mẫu quẻ B: Ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Tý, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Tam Truyền đệ sinh Chi, Âm thịnh hơn Dương, lợi chủ mà
chẳng lợi khách, bên trong và cử sự sau thắng thế...Cách A ứng sự tốt cho Can là
Bản thân, điềm được người trên muốn bạt cử. Còn cách B ứng sự lợi cho Chi ,
điềm lành cho gia trạch, như muốn xây dựng nhà cửa ắt được nhiều người giúp
phương tiện. Những ngày Can Chi đồng loại, gồm có cả cách A và B, như ngày
Bính Ngọ quẻ Thân gia Bính.
3. Tướng sinh Tài thần cách
+ Thiệu quẻ: Phàm Tam truyền tác Tài Cục và 3 Thiên tướng ở Tam truyền
đồng sinh hào Tài thì gọi là : Tướng sinh Tài thần cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Dần, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Tướng là nói cả 3 Thiên tướng ở Tam truyền đồng một loại,
đồng sinh Tài thần. Tài thần ở đây là nói Tam truyền tác Tài cục. Quẻ thật đúng
cách là như vậy, tuy nhiên nếu Tam truyền không tác Tài cục, nhưng 3 thiên tướng
ở Tam truyền đồng loạt sinh hào Tài ở chỗ khác trong Ngũ xứ (Can Chi Sơ Trung
Mạt) cũng dùng được. Phàm chiêm gặp cách này rất thuận hợp trong việc thủ tài và
cầu tài.
4. Tướng truyền nhập sinh Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy 3 Thiên tướng ở Tam truyền đồng sinh Truyền
cục và Truyền cục lại sinh Can thì gọi là: Tướng truyền nhập sinh Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quí Tị, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Nhập sinh là từ ngoài sinh vào tới Can là Bản thân. Từ ngoài là
3 Thiên tướng sinh lại Truyền cục, rồi Truyền cục sinh lại Can, như vậy gọi là
nhập sinh, sự lợi càng chuyển tiếp dồn vào cho mình. Phàm chiêm hỏi về sinh kế,
nghề nghiệp làm ăn là bậc tốt nhất. Các việc tiến cử, truyền đưa, chuyển tiếp, gửi
gấm...đều có kết quả may mắn.
5. Chi Can thượng lai sinh Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm Chi thượng thần sinh Can thượng thần, và Can thượng
thần sinh Can thì gọi là: Chi Can thượng lai sinh Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Tuất, nguyệt tướng Dần, giờ Tị.
+ Giải đoán: Chi Can thượng là nói gồm Chi thượng thần và Can thượng
thần, nhưng chữ Chi để trước là bởi khởi đầu tính từ Chi thượng thần. Lai sinh là
sinh lại, từ ngoài sinh lại Can, tựa như 2 chữ Nhập sinh ở cách 4. Tuy quẻ có Chi
thượng thần tác Quỉ là chỗ ngại cho Bản thân (Can), song Quỷ này mắc lo sinh
Can thượng thần, thành thử Can thượng thần được dồi dào khí lực mà sinh dưỡng
Nhật can. Như vậy Quỷ đó là kẻ hữu dụng, là kẻ đem phúc lại cho mình, chứ
không thể gây ra tai họa.
6. Lưỡng diện dao cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt sinh Sơ và Sơ sinh Can, nhưng Mạt cũng
lại khắc Can thì gọi là Lưỡng diện dao cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Tý, nguyệt tướng Thìn, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Lưỡng diện dao là con dao hai bên lưỡi, chém bên nào cũng
được, ám chỉ vào Mạt truyền đã thúc đẩy cho Sơ sinh Can, nhưng Mạt cũng lại
khắc Can. Như tích xưa: Tiêu Hà trước tiên tiến cử Hàn Tín làm nên đại danh mà
sau cũng bày kế giết Hàn Tín. Quẻ ứng có người tiến dẫn, giúp đỡ song người đó
vẫn có đủ thế lực làm bại hại mình. Phải nom chừng sự lợi hại của kẻ thi ơn.
CÂU 32: TAM TRUYỀN ĐỆ KHẮC CHÚNG NHÂN KHI

. Lời phụ: khắc Can khách bại, khắc Chi chủ bại. Nghĩa là: Tam truyền hỗ
khắc Can thì bên Khách thất bại, bằng hỗ khắc Chi thì bên Chủ thua bại.
. Tam truyền hỗ khắc: là Sơ Trung Mạt khắc truyền nhau, khắc kế tiếp theo
thứ tự hai chiều: hoặc thuận hoặc nghịch.
. Chúng nhân khi: là nhiều người khinh khi, lăng mạ mình.
1. Tam truyền hỗ khắc Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ khắc Trung, rồi Trung khắc Mạt và Mạt
khắc Can, hoặc Mạt khắc Trung rồi Trung khắc Sơ và Sơ khắc Can. Hai lối ấy đều
gọi là Tam truyền hỗ khắc Can cách (Như không khắc Can mà lại khắc Chi thì
gọi là Tam truyền hỗ khắc Chi cách).
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Dần, giờ Dậu.
+ Giải đoán: Từ xa nhiều khoảng mà truyền đưa sự khắc hại kế tiếp và lần
lần tới Bản thân (Can), tức như có nhiều kẻ truyền nhau mà đẩy đưa sự nguy hại
đến nơi mình. Cả bọn đồng khinh bỉ xâm lăng mình. Đó là sự ứng do cái thể cách
của Tam truyền hỗ khắc Can. Phàm người thường dân chiêm gặp tất có tai họa bất
ngờ, bị chê cười công kích, hoặc bị nhiều đệ đơn thưa kiện. Còn người quyền chức
ít nguy hơn, song phải cẩn thận việc làm và bổn phận của mình hòng tránh sự lầm
lẫn, chẳng vậy ắt có nhiều người hiệp lực tố cáo việc làm sai trái của mình.
Tam truyền hỗ khắc Can cách thì sự ứng tai hại cho Bản thân con người như
trên đã giải. Còn Tam truyền hỗ khắc Chi cách thì ứng điềm bất lợi cho gia trạch,
nhiều sự tai họa xảy đến liên miên, khiến cho nhà cửa suy vi.
2. Cầu tài đại hoạch cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can khắc Sơ, rồi Sơ khắc Trung, và Trung khắc
Mạt thì gọi là: Cầu tài đại hoạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân.
+ Giải đoán: Cầu tài đại hoạch là chủ được nhiều tiền tài. Phàm trong 2 chữ
đương đối nhau, chữ nào bị khắc thì gọi là Tài của chữ kia, như chữ bị Can khắc
thì gọi chữ đó là Can tài, chữ bị Chi khắc thì gọi là Chi tài....Vậy theo cách này tất
nhiên Mạt là Tài của Trung, Trung là Tài của Sơ và Sơ là Tài của Can. Đó là tiền
tài bắt đầu từ Mạt gia tăng dần lên nhiều lớp tới tay mình, cho nên gọi là Cầu tài
đại hoạch cách. Vậy chiêm hỏi Cầu tiền bạc là quẻ rất tốt, sẽ thỏa mãn.
3. Tướng trợ Tài cách
Tướng trợ Tài cách cũng tức là Tướng sinh Tài thần cách, xem ở câu 31 cách
3.
Giải đoán: Tướng trợ tài là 3 Thiên tướng ở Tam truyền giúp cho hào Tài,
giúp tức là sinh vậy. Phàm cầu tài, mưu sự, tính các vụ thành hợp mà chiêm gặp
cách này thì trăm việc đều nên. Duy xem bệnh cho cha mẹ ắt là điềm chết chẳng
sai, vì được các Thiên tướng sinh trợ nên Tài thịnh vượng mà khắc hại hào Phụ
mẫu (tức Cha Mẹ). Chiêm hỏi về sinh kế là nghề nghiệp sinh nhai cũng bất lợi, vì
hào Phụ mẫu ứng cho nhân (người) là cha mẹ hoặc bậc Tôn trưởng, còn ứng cho
sự việc là sinh kế.
4. Tước quỉ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy hào Quỷ thừa Chu tước lâm Can thì gọi là Tước
quỷ cách. Như không lâm Can mà lâm Bản mệnh hay lâm Hành niên cũng có thể
dùng được, nhưng lâm Bản mệnh thì sự ứng chính xác hơn là lâm Hành niên.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Hào quỷ thừa Chu tước cho nên gọi là Tước quỷ. Chu tước ứng
sự về văn thơ, hào Quỷ ứng tai họa. Nay Quỷ gặp Tước tất có giấy tờ không tốt
đưa đến, như giấy kêu phạt, trát quan đòi...Như ở tại triều quan phải phòng sợ việc
đàm luận, tuyên bố, tấu trương. Chẳng nên dâng thư, hiến kế sách vì sẽ bị quở
trách hoặc bị giáng truất, trục xuất...
5. Tam truyền nội chiến cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền Sơ Trung Mạt, Truyền nào cũng bị
địa bàn khắc thì gọi là Tam truyền nội chiến cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Nội chiến là trong khắc ra, tức là dưới khắc lên, địa bàn khắc
thiên bàn. Tam truyền Nội chiến là quẻ chuyên ẩn điều xâm phạt nhau, thường ứng
vì sự tàng trữ mà phàm tụng hình, họa hoạn từ trong gia đình phát xuất, nhân khẩu
rất bất hòa...ở cách này luôn luôn có Sơ khắc Trung rồi Trung khắc Mạt, và luôn có
địa bàn của Sơ khắc địa bàn của Trung, rồi địa bàn của Trung khắc địa bàn của
Mạt, sự tương xâm, tương phạt vô cùng, vô tận...thật là quẻ rất hung hại vậy.

CÂU 33: HỮU THỈ VÔ CHUNG, NAN BIẾN DỊ

. Lời phụ: Chiêm binh hữu tiên hậu hồ vi thắng phụ. Nghĩa là: Xem về binh
chiến thì có trước sau đắp bồi làm thắng bại (gặp quẻ hữu thỉ vô trung thì
trước thắng mà sau bại, còn Nan biến dị thì trước bại sau thắng).
. Hữu thỉ vô trung: là có trước mà không sinh, trước tốt sau xấu.
. Nan biến dị: là khó hóa nên dễ, trước xấu sau tốt.
1. Hữu thỉ vô chung cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can sinh, còn Mạt truyền là Can
mộ thì gọi là: Hữu thỉ vô chung cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ Thân.
+ Giải đoán: Hữu thỉ vô chung là trước được mà sau không, trước lành mà
sau dữ. Sơ truyền ứng vào lúc khởi đầu nay gặp Can sinh là điềm được tươi tốt như
hoa vừa nở, như gấm được thêu. Còn Mạt truyền ứng vào lúc chung kết, nay gặp
Can mộ là thời kỳ tối tăm, bất thành. Phàm chiêm gặp thì trước thành mà sau bại,
nhân tình trước đậm đà sau bạc bẽo, trăm việc đều trước hay sau dở...
2. Nan biến dị cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can mộ, còn Mạt truyền là Can
sinh thì gọi là: Nan biến dị cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Hợi, giờ Mão.
+ Giải đoán: Nan biến dị là khó hóa dễ, có nghĩa là trước dở nhưng sau hay
hoặc trước bại mà sau thành. Nói tóm lại là cái thể cách và sự ứng của cách này
ngược lại với cách 1 là Hữu thỉ vô trung cách.
3. Xả tổn tựu ích cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy tại Can Chi có những điều hung như gặp: Hình,
Xung, Phá, Hại, Mộ, Phá toái, Dương nhận, Tử khí sát...mà Truyền cục lại sinh
Can thì gọi là Xả tổn tựu ích cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tị, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Xả tổn tựu ích là bỏ chỗ hao tổn mà được đến chỗ lợi ích. Can
và Chi có thừa hung thần, ác sát là chỗ làm tổn hại, còn Truyền cục sinh Can là chỗ
ích lợi. Phàm có chỗ tổn nhưng cũng có nơi lợi ích tất nhiên phải bỏ chỗ tổn để đến
nơi lợi ích, cho nên gọi là Xả tổn tựu ích cách là quẻ bỏ sự việc vô ích mà đến
được sự hanh thông, thịnh vượng. Lại còn là điềm thọ mệnh tốt, từ chỗ nhỏ nhặt
đưa đến nơi hiển đạt.
Như quẻ thấy Can thượng thần tác Phụ mẫu ngộ Tuần không lại thừa Tử khí
sát, nhưng Can thượng thần chính là Can sinh, quẻ như vậy cũng thuộc về loại Xả
tổn tựu ích cách, song ứng điềm cha mẹ lâm tại họa, nếu cha mẹ đã qua đời rồi thì
thôi. Quẻ thí dụ: ngày Giáp Tý, tháng 6, nguyệt tướng Dần, giờ Tị. Quẻ này Can
thừa Hợi là Can thượng thần. Hợi tác Phụ mẫu vì Hợi thủy sinh Giáp mộc. Ngày
chiêm trong tuần Giáp Tý thì Hợi là Tuần không. Ngày Giáp mộc tất Hợi là Can
sinh. Tóm lại: Can thượng thần Hợi tác Phụ mẫu, ngộ Tuần không, thừa Tử khí sát
và là Can sinh.
CÂU 34: KHỔ KHỨ CAM LAI, LẠC LÝ BI

. Lời phụ: Bất thành công xứ phản thành công. Nghĩa là: chỗ chẳng thành
công trở lại thành công.
.Khổ khứ cam lai: là đắng đi ngọt lại, khổ qua rồi tới sung sướng.
. Lạc lý bi: là trong vui buồn.
1. Khổ khứ cam lai cách
+ Thiệu quẻ: Có 2 lối thuộc về Khổ khứ cam lai cách.
Mạt sinh Trung, Trung sinh Sơ và Sơ khắc Can, nhưng Mạt khắc lại Sơ và
Mạt chính là Can sinh.
Sơ khắc Trung, Trung khắc Mạt và Mạt khắc Can, nhưng Mạt lại sinh Can
địa bàn và Can địa bàn sinh Can ( Can địa bàn là cung địa bàn có an Can).
+ Mẫu quẻ 1: ngày Mậu Ngọ, nguyệt tướng Thìn, giờ Mùi.
+ Mẫu quẻ 2: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: khổ khứ cam lai là hết cơn khổ sẽ tới hồi sướng vui. Theo cách
A thì Mạt sinh Trung rồi Trung sinh Sơ và Sơ khắc Can là giai đoạn đã chịu khổ
sở, còn Mạt khắc lại Sơ tức như trừ cái khổ (vì Sơ đã tác Quỷ khắc Can) và Mạt là
nguồn sinh dưỡng (Can sinh) của Can chính là giai đoạn vui sướng vậy.
Theo cách B thì Sơ khắc Trung rồi Trung khắc Mạt và Mạt khắc Can là lúc
khổ sở vừa qua, còn Mạt sinh Can địa bàn rồi Can địa bàn sinh Can là đến hồi vui
sướng.
Khổ khứ cam lai cách, phàm chiêm gặp ắt thời vận sắp hưng khởi tốt, vì đã
trải qua rồi sự nghèo khổ, cũng như khó tới dễ, hết mưa rồi tới nắng vậy.
Chú ý: hai lối của cách A ứng vào 4 chữ đầu câu 34 là Khổ khứ cam lai. Còn
từ cách B sắp tới thì ứng vào 3 chữ sau của câu 34 là : Lạc lý bi, tương tự như cách
3 câu 31 là: Lưỡng diện dao cách.
2. Nhất hỷ nhất bi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Can và Chi: một bên có Thanh long thừa
chữ thiên bàn khắc Can và một bên có Bạch hổ thừa chữ thiên bàn sinh Can thì gọi
là: Nhất hỷ nhất bi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Hợi, nguyệt tướng Mùi , giờ Tuất.
+ Giải đoán: Nhất hỷ nhất bi cách là quẻ một mừng một buồn. Bạch hổ tuy
là hung tướng nhưng thừa thần của nó sinh cho Can, cũng như kẻ dữ mà trợ giúp
mình, đó gọi là nhất hỷ và cũng gọi là Bất hạnh trung chi hạnh, cái may trong chỗ
không may. Còn Thanh long tuy là Cát tướng nhưng thừa thần của nó khắc Can ,
cũng như người hiền mà có ý hại mình, đó là Nhất bi và cũng gọi là Hạnh trung bất
hạnh, không may trong chỗ may. Phàm chiêm gặp tất ứng theo lý nghĩa đã giải
đoán.

3. Lạc lý sinh ưu cách

+ Thiệu quẻ A: Phàm quẻ thấy Can thừa Can sinh nhưng Can lại sinh Chi
thượng thần, và Chi thượng thần thừa Chi sinh nhưng Chi lại sinh Can thượng
thần, quẻ như vậy gọi là Lạc lý sinh ưu cách.
Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Tý, giờ Mão.
Giải đoán: Lạc lý sinh ưu là trong vui sinh ra buồn. Trong vui là chỉ vào can
thừa Can sinh với Chi thừa Chi sinh. Còn sinh ra buồn là chỉ vào Can Chi đều bị
thoát khí (Can sinh Chi thượng thần nên Can bị thoát khí lực, và Chi sinh Can
thượng thần nên Chi bị hao thoát khí lực). Trong khi Lạc hoan lại sinh ra điều lo
buồn, quẻ ứng như vậy. Phàm chiêm hỏi điều chi cũng theo ý ấy mà đoán về tâm
trạng cũng như về sự vật.
+ Thiệu quẻ B: Phàm quẻ thấy Can thượng thần sinh Can và Chi thượng
thần cũng sinh Chi , nhưng Can thần bị địa bàn khắc mà Chi thần cũng bị địa bàn
khắc thì gọi là Lạc lý sinh ưu Cách.
Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị.
Giải đoán: Can thượng thần sinh Can, Chi thượng thần sinh Chi, ấy là Can
Chi
được sinh dưỡng ứng trong sự vui, chỉ vào 2 chữ Lạc lý. Còn Can thần và Chi thần
đều bị địa bàn khắc là chỗ sinh ra lo buồn chỉ vào 2 chữ Sinh ưu. Quẻ như vậy gọi
là Lạc lý sinh ưu cách, ở trong chỗ vui mừng lại sinh ra điều lo buồn. Phàm chiêm
gặp nên ngồi yên một chỗ mà được thời cơ tốt có lợi ích, bằng di động nơi khác,
tạo tác xa vời, tìm tòi việc mới...ắt phải gặp ưu sầu. Bởi mình Tĩnh thì ứng tại Can
Chi được sinh, còn Động thì ứng tại Can thần và Chi thần bị khắc.
+ Thiệu quẻ C: Phàm quẻ thấy Can thượng thần sinh Can và Chi thượng
thần cũng sinh Chi , nhưng Can thần bị thoát khí vì nó sinh cung địa bàn và Chi
thần cũng bị thoát khí vì nó cũng sinh cung địa bàn. Quẻ như vậy gọi là Lạc lý
sinh ưu cách.
Mẫu quẻ: ngày Canh Ngọ, nguyệt tướng Sửu giờ Tị.
Giải đoán: Can và Chi đều được chữ thiên bàn sinh, đó là 2 chỗ ứng việc vui.
Còn Can thần và Chi thần đều bị thoát khí và mắc sinh địa bàn đó là hai chỗ ứng
điều buồn. Trong cảnh vui có sinh ra sự buồn cho nên gọi là Lạc lý sinh ưu. Sự
ứng trong lối thiệu quẻ C này cũng giống như của thiệu quẻ B nghĩa là Tĩnh thì an
lành, Động thì tất có ưu lo, giữ việc cũ ắt tốt, làm việc mới không hay.
Chú ý: ở thiệu quẻ B thì nói Can thần và Chi thần đều bị địa bàn khắc, còn ở
thiệu quẻ C thì nói Can thần và Chi thần đều địa bàn thoát khí, hai sự ấy khác nhau
nhưng cùng sự ứng như nhau là hễ di động, đổi khác thì gặp ưu phiền. Vậy nhằm
quẻ thấy Can thần và Chi thần một bên bị khắc, một bên bị thoát tất cũng dùng
được. Như ngày Mậu Thìn mà quẻ thấy Ngọ gia Mậu và Tị gia Thìn có Can thần bị
thoát khí mà Chi thần bị khắc.
+ Thiệu quẻ D: Phàm quẻ thấy Truyền cục sinh Can mà các Thiên tướng ở
Tam truyền đồng khắc Can thì gọi là: Lạc lý sinh ưu cách.
Mẫu quẻ: ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Mão, giờ Mùi.
Giải đoán: Can là bản thân được Truyền cục sinh tất mình có chỗ lạc quan,
nhưng lại bị các Thiên tướng đồng khắc tức là mình phải gặp điều ưu tư. Trong

một quẻ mà chỗ này ứng lạc quan, chỗ kia lại ứng ưu tư cho nên gọi là: Lạc lý sinh
ưu cách, là quẻ trước mặt tốt lành mà sau lưng cái họa không nhỏ, phải cẩn thận.
Tham một hột lúa, mất nửa năm lương. Chiêm tụng ắt bị tra hình. Chiêm bệnh ắt
chết.
+ Thiệu quẻ E: Phàm quẻ thấy Can thừa Can sinh, nhưng Mạt truyền sinh
Trung truyền rồi Trung truyền sinh Sơ truyền và Sơ truyền khắc Can, thì gọi là:
Lạc lý sinh ưu cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Tý, giờ Mão.
+ Giải đoán: Tại Can có Can sinh là Bản thân mình có nguồn sinh dưỡng,
ứng vào niềm vui (Lạc lý). Còn từ Mạt truyền sinh truyền lao tới Trung truyền rồi
tới Sơ truyền , tất nhiên Sơ truyền được cường thịnh mà khắc Can là điềm tai hại (
sinh ưu). Sự thể này cũng như Mạt và Trung xúi dục Sơ, là cho Sơ đầy đủ sức
mạnh khắc hại Can, đó là chỗ đáng lo ngại. Phàm người chiêm gặp tất có tâm trạng
cũng như hoàn cảnh bất ổn, trong chốn an vui mà trong lòng vẫn có chứa sự sầu lo.
Phải đề phòng những kẻ đố kỵ đang dòm ngó vào hạnh phúc của mình.
+ Thiệu quẻ G: Phàm quẻ thấy Tam truyền đệ sinh Can ( Sơ sinh Trung,
Trung sinh Mạt và Mạt sinh Can hoặc Mạt sinh Trung, Trung sinh Sơ và Sơ sinh
Can), nhưng trong Tam truyền thì Truyền nào cũng có ứng một điều hung, như
khắc Can, thừa hung tướng, thừa Độn quỷ, ngộ Tuần không, có chỗ tốt mà vô
dụng...thì gọi là: Lạc lý sinh ưu cách.
Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Tuất.
Giải đoán: Cũng ứng như các lời giải đoán trước. Phàm chiêm gặp thường
hay sai lạc trong sự hứa hẹn, không có chi thắng lợi.
+ Thiệu quẻ H: Phàm quẻ thấy Can thượng thần là Can sinh song lại khắc
Can, và Chi thượng thần sinh Chi nhưng lại là Chi Bại hoặc khắc Chi thì gọi là:
Lạc lý sinh ưu cách.
Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Sửu, giờ Thìn.
Giải đoán: Can thượng thần là Can sinh tất có sự lạc lợi cho thân, nhưng lại
khắc Can thì trong sự lạc lợi ấy sinh ưu phiền. Chi thượng thần sinh Chi thì ứng
điềm vui tốt, nhưng lại làm bại Chi (Chi hại) là ở trong niềm vui tốt ấy sinh ra nỗi
buồn lo. Đại khái lối quẻ này cũng ứng tương tự các lời giải đoán trước.
4. Tự đa oán thầm cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can sinh Sơ, Sơ sinh Trung và Trung sinh Mạt,
nhưng Mạt lại khắc Can thì gọi là: Tự đa oán thầm cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tị, quẻ thấy Tí gia Dậu địa bàn.
+ Giải đoán: Tự đa oán thầm là nhớ nhiều thì oán sâu. Từ Can mà sinh kế
tiếp tới Sơ Trung Mạt là Tự đa, nhớ thương nhiều. Nhưng đến khoảng chót thì Mạt
truyền lại phản khắc Can, ấy là Oán thầm, oán hận sâu. Âu cũng là một lẽ thường
về tâm lý, như người tưởng nhớ đến kẻ khác rất nhiều, song đến cuối cùng lại bị
phản phúc, khắc hại, thì người sao khỏi oán hận thâm sâu. Phàm chiêm gặp phải
cẩn thận trong sự hy sinh hay thương người quá lẽ, vì e có sự oán hận, sự phụ bạc
sau này.

5. Bất hạnh trung hạnh, hạnh trung bất hạnh cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Tam truyền có Bạch hổ thừa Can sinh thì gọi
là: Bất hạnh trung hạnh, và có Thanh long thừa Quỷ khắc Can thì gọi là: Hạnh
trung bất hạnh. Phàm ở Tam truyền thấy có Tử khí sát là Can sinh hay sinh Can thì
gọi là: Bất hạnh trung hạnh, và thấy có Sinh khí khắc Can thì gọi là: Hạnh trung
bất hạnh.
+ Mẫu quẻ: Sáu quẻ Phục ngâm (Tị gia Mậu) của 6 ngày Mậu đều có Tam
truyền Tị Thân Dần. Quẻ ban ngày thì có Bạch hổ thừa Trung truyền Thân là Can
sinh, bằng quẻ ban đêm thì có Thanh long thừa Mạt truyền Dần tác Quỷ khắc Can
Mậu. Cũng ở 6 quẻ này, không luận là ngày đêm, nếu chiêm nhằm tháng 3 thì
chính Trung truyền Thân là Tử khí sát và là Can sinh, và chính Mạt truyền Dần là
Sinh khí khắc Can Mậu thổ.
+ Giải đoán: Bất hạnh trung hạnh là cái may trong chỗ không may, ấy là
cách tốt. Hạnh trung bất hạnh là cái không may trong chỗ may, ấy là cách xấu.
Bạch hổ và Tử khí sát đều là hung tướng, ác sát, song thừa thần của nó lại là Can
sinh hay sinh Can, cũng như gặp kẻ dữ làm lợi cho mình, nên gọi là trong chỗ
không may mà được cái may. Còn Thanh long và Sinh khí tuy là cát tướng, cát
thần nhưng thừa thần của nó lại khắc Can, có khác chi người hiền mà làm hại
mình, ấy là trong chỗ may mắn mà gặp cái không may (bất hạnh). Sinh khí mà
khắc Can là điềm lâm bệnh. Tử khí mà sinh Can dù đang bệnh cũng sống. Lắm quẻ
có cả hai cách tốt xấu, vậy tùy theo lời hỏi mà đoán.
CÂU 35: NHÂN TRẠCH THỌ THOÁT CÂU CHIÊU ĐẠO.

. Lời phụ: Chiêm binh chủ khách câu bất lợi. Nghĩa là: Xem về việc binh
chiến thì bên Chủ và bên Khách đều chẳng có lợi. Nhân trạch thọ thoát: là
người và nhà cửa đều bị thoát khí. Câu chiêu đạo: đều khiến đem lại sự trộm
đạo, mất mát.
1. Nhân trạch câu thoát cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can sinh Can thượng thần và Chi cũng sinh Chi
thượng thần thì gọi là: Nhân trạch câu thoát cách. Phàm quẻ thấy Can sinh Chi
thượng thần và Chi sinh Can thượng thần thì cũng gọi là Nhân trạch câu thoát
cách, hoặc gọi cho phân biệt hơn là: Nhân trạch hỗ thoát cách.
+ Mẫu quẻ A: ngày Nhân Dần, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ.
+ Mẫu quẻ B: ngày Nhâm Ngọ, mà thấy Tý thiên bàn gia Thìn địa bàn.
+ Giải đoán: Phàm sinh chữ khác gọi là bị thoát (thoát khí) tức bị tổn hao,
như mình sinh dưỡng người kia thì mình phải hao tổn nhiều tiền vật vậy. Can sinh
Can thượng thần hay sinh Chi thượng thần thì nói là Can bị thoát. Còn Chi sinh
Chi thượng thần hoặc sinh Can thượng thần thì là Chi bị thoát. Nay cả Can và Chi
đều bị thoát cho nên gọi là Nhân trạch câu thoát, bởi Can thuộc nhân là người, và
Chi thuộc trạch là nhà cửa. Phàm chiêm gặp thì người phải hao thoát tiền bạc và
trong nhà bị trộm mất cùng hư hại, dễ vỡ đồ vật. Như chiêm bệnh là bởi xây dựng

nhà cửa rất tốn kém và vì lo lắng thái quá nên tinh thần suy nhược, hình vóc hư
tổn. Nên dùng thuốc bồi bổ nguyên khí.
Nhân trạch hỗ thoát cách cũng được gọi là Can Chi hỗ thoát cách, trong sự
giao thiệp chính mình muốn thoát lậu kẻ kia, mà kẻ kia cũng muốn thoát lậu lại
mình, rốt cuộc hai bên đều bị hư hao sót mất. Cho nên trong đạo lý nói: lưới trời to
rộng, thưa mà chẳng lọt.
2. Thất thoát cách
+ Thiệu quẻ: Phàm là Dao khắc khóa, Mão tinh khóa, Biệt trách khóa mà
quẻ thấy Sơ truyền ngộ Tuần không và thừa Huyền vũ thì gọi là Thất thoát cách
(Nếu không phải là Dao khắc, Mão tinh, Biệt trách cũng tạm dùng được).
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Mão, giờ Tị.
+ Giải đoán: Các khóa Dao khắc, Mão tinh, Biệt trách đều ứng những sự âm
thầm tư riêng, việc không thật. Nay Sơ truyền ngộ Tuần không cũng ứng sự không
có, không thật, và thừa Huyền vũ là sao đạo tặc, gian manh nay làm cho hao thoát
thất lạc. Tóm lại, vì quẻ có những sự kiện ấy cho nên gọi là: Thất thoát cách, đại
khái
ứng những vụ mất mát, tổn hao, trốn lánh, uổng công...quẻ rất nghiệm.
3. Tài không thừa Huyền cách
+ Thiệu quẻ: Sơ truyền tác Tài ngộ Tuần không thừa Huyền vũ thì gọi là:
Tài không thừa Huyền cách (Sơ lâm Chi càng ứng nghiệm).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Dần, giờ Thìn.
+ Giải đoán: cũng ứng các vụ thất thoát như cách 2.
4. Quỷ, Thoát thừa Huyền cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là hào Quan quỷ thừa Huyền vũ thì
gọi là Quỷ thừa Huyền cách. Còn như thấy Sơ truyền là hào Thoát khí (Tử tôn)
thừa Huyền vũ thì gọi là: Thoát thừa Huyền cách.
+ Mẫu quẻ 1: ngày Kỷ Dậu, nguyệt tướng Dần, giờ Thân.
+ Mẫu quẻ 2: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Tý, giờ Dần.
+ Giải đoán: Hào Quỷ khắc hại Can, hào Tử thoát tổn Can, nay còn thêm
thừa Huyền vũ là sao giặc trộm, quẻ hiện lên những sự kiện ấy thì đâu khỏi bị hao
tiền mất của, bị người lấy cắp, trốn lánh, làm cho bị tổn hại. Người đến coi quẻ tất
có ý hỏi về các vụ thất thoát đó, quẻ rất nghiệm.
CÂU 36: CAN CHI GIAI BẠI, THẾ KHUYNH ĐỒI

. Lời phụ: Chiêm binh chủ khách câu bất lợi (xem nghĩa ở câu 35). Can Chi
giai Bại: là Can và Chi đều bị thừa Bại thần. Thế khuynh đồi: là thế lực bị
nghiêng đổ, suy đồi.
1.Can Chi giai Bại cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can bại và Chi thừa Chi bại thì gọi là:
Can Chi giai bại cách.

+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Dần.
+ Giải đoán: Giai bại là đều thừa Bại thần. Bại thần là nói chung Can bại và
Chi bại, chuyên ứng về sự khuynh đảo và suy đồi. Phàm chiêm về thân thế hoặc
bệnh hoạn thì khí huyết suy kém lắm. Chiêm về nhà cửa, gia đạo tất mỗi ngày một
thêm suy vi, nghiêng ngả, hư hoại. Như kiện tụng ắt sự việc kéo dài thời gian,
khiến cho điều sai trái khi trước của mình nay bỗng bị bại lộ mà mang tội. Lại
chẳng nên đi bắt trộm cướp, động tác các việc gian tư, đừng cầu mà cũng đừng hứa
hẹn chi mờ ám. Phàm chiêm hỏi các chuyện khác như trong sự tương tranh, tương
đối, ắt cả hai bên đều bị suy bại, ứng theo lời tục ngạn: giết người 3 vạn, mình
cũng chết 3 nghìn.
Phụ chú: trong sách tuy không luận tới, nhưng thiết tưởng đã có Can Chi
giai bại cách ắt cũng có Can Chi hỗ bại cách, là quẻ Can thừa Chi bại và Chi thừa
Can bại, cũng ứng điềm bị khuynh đảo suy đồi và trong sự tương đối hai bên đều
cố ý làm bại hoại cho nhau vậy. Trong 720 quẻ có được 7 quẻ Can Chi hỗ bại cách,
kể ra sau đây:
- Ngày Giáp Thân mà quẻ thấy Ngọ gia Giáp tất có Tý gia Chi Thân. Vậy
Ngọ là Chi bại lâm Can và Tý là Can bại lâm Chi.
- Ngày Ất Mùi mà quẻ thấy Dậu gia Can Ất tất có Tý gia Chi Mùi. Vậy Dậu
là Chi bại lâm Can và Tý là Can bại lâm Chi.
- Ngày Đinh Sửu mà quẻ thấy Dậu gia Can Đinh tất có Mão gia Chi Sửu.
Vậy Dậu là Chi bại lâm Can và Mão là Can bại lâm Chi.
- Ngày Mậu Thân mà quẻ thấy Ngọ gia Can Mậu tất có Dậu gia Chi Thân.
Vậy Ngọ là Chi bại lâm Can và Dậu là Can bại lâm Chi.
- Ngày Mậu Dần mà quẻ thấy Tý gia Can Mậu tất có Dậu gia Chi Dần. Vậy
Tý là Chi bại lâm Can và Dậu là Can bại lâm Chi.
- Ngày Canh Dần mà quẻ thấy Tý gia Can Canh tất có Ngọ gia Chi Dần. Vậy
Tý là Chi bại lâm Can và Ngọ là Can bại lâm Chi.
- Ngày Tân Mùi mà quẻ thấy Dậu gia Can Tân tất có Ngọ gia Chi Mùi. Vậy
Dần là Chi bại lâm Can và Ngọ là Can bại lâm Chi.
2. Phá bại tương lâm cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can bại và Chi Phá toái đồng lâm Can hoặc
đồng lâm Chi thì gọi là: Phá Bại tương lâm cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tị, nguyệt tướng Dần, giờ Tý.
+ Giải đoán: Phá Bại là nói chung Phá toái và Can bại. Phá toái tính theo
Chi cho nên cũng gọi là Chi Phá toái. Tương lâm là cùng nhau đến một nơi, tức là
đồng gia lâm Can hoặc đồng gia lâm Chi. Phá toái ứng về sự phá tán, Bại thần ứng
về sự bại hoại. Phàm chiêm gặp tất gia đạo bị phá bại, mỗi ngày một thêm suy vi,
trong nhà có kẻ làm suy sụp, nghiêng đổ, hư hao.
Chỉ có Dậu mới có thừa cả Phá toái và Can bại, vậy nên lấy Dậu mà luận.
Dậu là cung vị của Thái âm, ứng về tỳ thiếp. Theo Hán tự thì điền thủy bên chữ
Dậu là chữ Tửu nên Dậu ứng về rượu. Như vậy Phá bại tương lâm cách này tất do
tỳ thiếp và việc rượu chè mà làm khuynh bại nhà cửa. Như lấy hào tượng mà luận
thì ngày Mậu Kỷ thì Dậu tất tác Tử tôn, điềm con cháu phá bại. Luận về Thiên
tướng, nếu Dậu thừa Câu trận, Chu tước tất do kiện tụng mà bị phá bại, thừa Thiên
hợp thì do con cái hoặc bạn bè, thừa Thiên hậu thì do tình nhân vợ lẽ, thừa Thiên
không thì do tôi tớ, thừa Thái âm thì do âm nhân, phụ nữ mà bị phá bại, hư hao...
CÂU 37: MẠT TRỢ SƠ HỀ TAM ĐẲNG LUẬN

. Lời phụ: Chiêm binh thị kỳ lợi chủ hoặc lợi khách. Nghĩa là: xem về binh
chiến, coi theo đây mà biết lợi chủ hoặc lợi khách. Như Sơ khắc Can thì bên
kia có lợi mà mình bất lợi. Còn Sơ sinh Can hay Sơ bị Can khắc thì bên kia
bất lợi mà mình được lợi.
. Mạt trợ Sơ: là Mạt truyền giúp Sơ truyền tức là sinh Can vậy. Tam đẳng
luận là luận ra có 3 hạng tức 3 cách như sau: Mạt sinh Sơ và Sơ khắc Can ấy
là Sơ tác Quỷ, Mạt sinh Sơ và Sơ sinh Can ấy là Sơ tác Phụ, Mạt sinh Sơ và
Sơ bị Can khắc ấy là Sơ tác Tài.
1. Mạt trợ Sơ vi Quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt truyền sinh Sơ truyền và Sơ truyền khắc
Can thì gọi là Mạt trợ Sơ vi Quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thân, nguyệt tướng Thân, giờ Tuất.
Quẻ này Tam truyền là Ngọ Thìn Dần. Mạt truyền Dần mộc sinh Sơ truyền
Ngọ hỏa, rồi Sơ truyền Ngọ hỏa khắc can Canh, ấy là Ngọ tác Quỷ, cho nên gọi là:
Mạt trợ Sơ vi Quỷ cách. Dần sinh Ngọ thì Ngọ được tướng khí, mạnh mẽ khắc can
Canh. Như vậy chính Dần là kẻ bày mưu xúi dục người khác là Ngọ gây ra tai họa
về việc quan, vì Ngọ tác Quỷ. Kẻ xúi giục đó là hạng quan lại (bởi Dần là Công
tào), hoặc là người có để râu tóc (vì Dần thuộc loại cây cỏ tức như râu tóc), hoặc là
người Đạo sĩ hay bậc tú tài (vì Dần thừa Thanh long), hoặc kẻ ấy thuộc về dòng họ
viết theo Hán tự có chữ Mộc, như họ Đô, Lâm, Tô...
+ Giải đoán: Tuy Sơ truyền là Động sự, song Mạt truyền chính là kẻ xúi
giục, là nguyên nhân, cho nên cần xét Mạt truyền để biết lợi hại như thế nào. Vậy
xem yêu kiện tập để luận đoán cho Mạt truyền, đại khái như luận đoán của quẻ
mẫu.
Phàm chiêm hỏi cầu tài, thủ tài, như đi đánh bạc, đi vay tiền, đi đòi nợ...mà
gặp Mạt trợ Sơ vi Quỷ cách thì chẳng những không được gì mà còn bị hao tổn
công của hoặc bị tai họa.
2. Bảo kê bất đấu cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt truyền sinh Sơ truyền và Sơ truyền khắc
Can, nhưng Sơ truyền tác Tuần không hoặc lâm Không địa thì gọi là Bảo kê bất
đấu cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Thìn, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Tuy Mạt giúp sức mạnh cho Sơ khắc Can, song Sơ đã bị Tuần
không thì không còn sức khắc Can, thành ra sự giúp sức ấy vô ích, khác nào như
người ôm gà đến trường đi thi chọi, nhưng gà không chịu chọi hoặc không có
trường hợp chọi (áp độ đá nhau) cho nên không chọi được. Đó là cái nghĩa của 4
chữ Bảo kê bất đấu.

Bảo kê bất đấu cách là quẻ có người xúi giục kẻ khác hại mình, nhưng kẻ
khác đó lại chẳng muốn hại mình, hoặc muốn cũng không làm sao hại mình được,
vì không có phương tiện, không có thế lực gấy ra tai họa, và người xúi giục chỉ
uổng công mà thôi. Nếu chính mình xúi giục người này để hại người khác cũng
vậy, sự đó bất thành.
3. Uổng tô ác nhân cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt sinh Sơ và Sơ khắc Can, nhưng Mạt bị
Tuần không thì gọi là Uổng tô ác nhân cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Tị, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Uổng tô ác nhân là uổng công làm người ác. Mạt giúp Sơ để Sơ
khắc Can, nhưng Mạt đã gặp Tuần không thì không có khí lực sinh giúp Sơ, tức là
không có năng lực xúi giục. Vậy Mạt là người ác nhưng không làm ác được cho
nên nói là uổng công làm người ác.
Cách này thường ứng có kẻ xui giục người khác làm hại mình, nhưng kẻ ấy
bị bại lộ, việc làm thất bại. Phàm chiêm gặp thì mình đừng xúi giục hoặc khích
người khác làm quấy.
4. Yết cầu họa xuất cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thượng thần tác Tài sinh Can thượng thần
tác Quỷ thì gọi là: Yết cầu họa xuất cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướn Sửu, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Yết cầu họa Xuất cách là yết kiến Quý nhân để cầu tiền tài thì
tai họa sẽ sinh ra. Chi thượng thần tác Tài là ám chỉ vào vụ cầu tài. Can thượng
thần tác Quỷ ám chỉ vào bậc Quý nhân, quan chức. Tài sinh Quỷ tức là do sự cầu
tiền tài mà sinh ra tai họa, bởi hào Quỷ cũng ứng về tai họa vì nó khắc Can (là
khắc Bản thân). Phàm chiêm gặp chỉ nên lấy tiền bạc để cầu quan, lo việc quan mà
thôi.
5. Mạt trợ Sơ sinh Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt truyền sinh Sơ truyền và Sơ truyền sinh
Can thì gọi là Mạt trợ Sơ sinh Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Mùi, giờ Dần.
+ Giải đoán: Mạt sinh Sơ để Sơ sinh Can thì gọi là người giúp mình một
cách gián tiếp, còn Sơ là người trức tiếp giúp mình. Theo thể cách đó tất có người
dạy bảo kẻ khác giúp mình được thịnh vượng. Nhưng nếu Mạt bị Tuần không thì
người ẩn mặt giúp mình đó, tuy lời nói tốt có nhiều mà lòng nhiệt thành để giúp
mình thì ít. Còn nếu Sơ truyền bị Tuần không thì kẻ trực tiếp giúp mình không hết
lòng giúp, hoặc không đủ tài lực làm cho mình hanh thông.
6. Mạt trợ Sơ vi Tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt truyền sinh Sơ truyền và Sơ truyền tác Tài
(bị Can khắc) thì gọi là Mạt trợ Sơ vi Tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Mạt trợ Sơ tức là Mạt truyền sinh Sơ. Vi Tài là Sơ truyền tác
Tài. Phàm bị Can khắc thì tác Tài. Vậy Mạt trợ Sơ vi tài cách là quẻ có Mạt truyền
sinh Sơ truyền để Sơ truyền làm ra tiền bạc (tác Tài). Phàm chiêm gặp tất có người
lấy tiền bạc giúp đỡ mình, như giúp vốn làm ăn chẳng hạn. Hỏi các vụ tiền tài đều
là điềm may. Hỏi vụ đánh bạc cũng ứng điềm thắng lợi. Người đến coi quẻ ắt trong
lòng muốn hỏi sự may rủi về việc hôn nhân hoặc vụ tiền bạc, vì Sơ truyền tác Tài.
7. Mạt trợ Sơ vi Tài phản khắc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mạt truyền sinh Sơ truyền mà Sơ truyền là hào
Tài khắc Can thượng thần thì gọi là: Mạt trợ Sơ vi Tài phản khắc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Tài phản khắc đây là phản khắc lại hào Phụ tại Can, vì Tài chỉ
khắc được Phụ. Tuy Mạt sinh Sơ Tài ứng điềm lợi lộc, nhưng Tài đó lại khắc hào
Phụ là hào sinh dưỡng Bản thân (Can) thì Tài đó là Tài gây ra tai hại. Phàm chiêm
gặp tất có người giúp mình tiền bạc song có ảnh hưởng xấu cho mình, hoặc dùng
nó làm ăn thất bại.
8. Tự chiêu kỳ họa cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Niên Mệnh sinh Sơ truyền và Sơ truyền tác
Quỷ thì gọi là Tự chiêu kỳ họa cách (Niên Mệnh là Bản mệnh hay Hành niên đều
dùng được).
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Tị, giờ Thân, Tuổi Tý.
+ Giải đoán: Tự chiêu kỳ họa cách là chính mình gây lấy tại họa cho mình.
Bản mệnh là Mạng của mình. Mình sinh Năm nào thì gọi Năm ấy là Bản mệnh.
Còn Can là Bản thân, thân của mình. Sơ truyền là chỗ khởi sinh ra họa hoặc phúc.
Nay Bản mệnh sinh Sơ truyền để Sơ truyền tác Quỷ khắc Bản thân Can, tức như tự
mình làm ra tai họa cho mình. Phàm chiêm việc chi thất lý, tự mình buộc sự khó
vào thân, thành thử tự bại. Vậy chớ nên cạnh tranh, thưa kiện, sinh sự với ai.
CÂU 38: BẾ KHẨU QUÁI THẾ, LƯỠNG BAN SUY

. Lời phụ: Bộ đạo diệc khả sát nghĩa là bắt trộm cũng có thể xem xét. Bế
khâu quái thể là thể cách của quẻ Bế khâu. Lưỡng ban suy: là suy ra có 2 thứ.
1.Tuần thủ thừa Huyền cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tuần thủ địa bàn hoặc Tuần thủ thiên bàn thừa
Huyền vũ thì gọi là Tuần thủ thừa Huyền cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: (xem cách 2) Chú ý: Huyền vũ không bao giờ có ở những cung
địa bàn Dần Mão Thìn Tị Ngọ Mùi. Bởi Huyền vũ là sao thiết đạo (trộm lén) tất kỵ
sợ các thời sơ quang minh là lúc và nơi quang đãng chiếu sáng. Dần Mão Thìn Tị
Ngọ Mùi là những giờ và những phương (Đông, Nam) mà Thái dương là Mặt trời
đang huy động, chiếu sáng lên. Cổ nhân đã thấy cái luật điều hành của thiên cơ là
cái lẽ tự nhiên của vũ trụ mà làm ra Nhâm, người hậu học nên quan tâm suy
nghiệm ý đó.

2. Tuần Vĩ gia Tuần Thủ cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tuần Vĩ thiên bàn gia Tuần Thủ địa bàn thì gọi
là Tuần Vĩ gia Tuần Thủ cách. Nếu Tuần Vĩ được phát dụng làm Sơ truyền quẻ
càng đích xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thìn, nguyệt tướng Mão giờ Ngọ.
+ Giải đoán: cách 1 và cách 2 đều thuộc về Bế khâu khóa. Điềm ứng hung
cát có sự giống nhau. Và thể cách của 2 quẻ cũng giống nhau, đồng với ý nghĩa Bế
khâu là miệng ngậm lại như sau:
- Vĩ là cái đuôi, Thủ là cái đầu. Nay Tuần vĩ gia Tuần thủ là đuôi chắp dính
với đầu thành một cái vòng liên tục không có chỗ hở, thế nên gọi là Bế khâu, là cái
miệng ngậm lại.
- Còn Tuần thủ thừa Huyền vũ cũng gọi là Bế khâu, bởi Huyền vũ tức là
Huyền vũ vậy. Vì sao? Vì rong 12 địa chi Tý Sửu Dần...Hợi thì Hợi là địa chi đứng
sau chót, ấy cũng là cái đuôi. Hơn nữa Huyền vũ và Hợi đồng một loại âm thủy,
mặt khác Hợi là Bản gia của Huyền vũ. Tóm lại Hợi là Chi Vĩ tức địa chi đằng
đuôi, đồng như Tuần vĩ và Huyền vũ tức Hợi thì Huyền vũ cũng khác chi Tuần vĩ.
Vậy quẻ thấy Huyền vũ gặp Tuần thủ cũng như Tuần vĩ gia Tuần thủ đều gọi là Bế
khâu.
- Phàm chiêm gặp Bế khâu khóa mà hỏi tìm vật mất, điềm người trốn lánh,
nã tróc trộm cướp...ắt sẽ bắt gặp được, bởi theo cái thể cách của quẻ và cái ý nghĩa
vòng tròn không có chỗ hở nên kẻ trốn lánh cùng vật mất không thoát xuất, không
có lối thông thương, đang ở chỗ giáp nối, chẳng thể tiến hay lui.
- Ở Tuần vĩ gia Tuần thủ cách mà thấy Sơ truyền với Mạt truyền tác Lục hợp
hoặc Tuần vĩ thiên bàn với Tuần thủ địa bàn tác Lục hợp, hoặc có thừa sao Thiên
hợp...là quẻ bị chận nghẹt bên trong. Như quẻ chiêm hỏi bệnh là bị câm đó, hoặc
sưng cuống họng, hoặc bí tiểu tiện, hoặc bị đàm khí chặn nghẹt không ăn được.
Như hỏi thai sản sẽ sinh ra con câm ngọng. Như chiêm mất của tất có người thấy
vật mất hoặc thấy kẻ lấy mà không nói ra. Phàm chiêm hỏi các việc nói năng ắt
không thành tựu, như hỏi thăm, cầu người nói giúp, hòa đàm...
- Dù chiêm hỏi việc chi cũng mang ý nghĩa Bế khâu mà luận ra sự tốt xấu,
thành bại. Và lại xem coi Tuần vĩ thừa thiên tướng nào để biết sự loại ứng nơi quẻ.
Như thừa Quý nhân là điềm đi cầu giúp uổng công, như thừa Chu tước là điềm văn
thơ bất thông, kiện tụng không có lối thoát, tin tức không lưu hành, như thừa Bạch
hổ là điềm bị tù tội vì ăn nói ấp úng chẳng rành, lý lẽ bất minh, lệ luật chẳng biết....
3. Lộc tác Bế khâu
+ Thiệu quẻ: không đợi phải lâm Lục xứ, phàm quẻ thấy Tuần vĩ thiên bàn
thừa Can lộc thì gọi là Lộc tác Bế khâu. Như Tuần vĩ lâm Can Tuyệt địa, hoặc
thừa Bạch hổ, Huyền vũ là quẻ thêm ứng nghiệm.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ Tị.
+ Giải đoán: Tuần vĩ là Tuần đuôi, nơi sau chót, chỗ cuối cùng. Can lộc (còn
gọi là Thiên lộc) là Lộc ăn. Nay Can lộc gặp Tuần vĩ tức là Lộc ăn đã đến chỗ cuối
cùng, đã đến lúc dứt, khác nào Lộc ăn đưa đến cho người đã bị bít kín miệng, cho
nên gọi là Lộc tác Bế khâu, vì Bế khấu là miệng ngậm. Nếu chiêm hỏi bệnh chắc là

đau đến không ăn được nữa mà chết. Như Can lộc thừa Huyền vũ gọi là Huyền vũ
đoạt lộc cách cũng là điềm bị đoạt hết lộc ăn.
Như Can lộc thừa Bạch hổ quẻ càng ứng nghiệm hơn vì Bạch hổ là đại hung
tướng, chuyên gây bệnh hoạn, sự chết chóc, vụ tang ma...thì sao cho khỏi làm ma
đói (chẳng ăn được tới chết). Bởi theo nghĩa từng chữ thì Bạch là màu trắng là
điềm có bịt khăn tang trắng, còn Hổ là con vật sát nhân ứng về sự tử táng. Vả lại
bạch hổ chủ sự đạo lộ, đi đường, đường đi, nay gặp Tuần vĩ là đường đi ấy đã đến
chỗ cuối cùng vậy (Tử địa).
Tóm lại Lộc tác bế khâu cũng đã hung hại, huống chi còn gia Can Tuyệt địa
bàn hoặc thừa Huyền vũ, Bạch hổ. Phàm chiêm bệnh là đại kỵ, và hỏi các vụ có
liên hệ đến lộc ăn, lương phạm...đều là điềm bị thất bát.
4. Tài tác Bế khâu
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tuần vĩ thiên bàn là hào Thê tài và lâm Can Chi
thì gọi là: Tài tác Bế khâu.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Hợi, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Tài nào khác Lộc, cho nên quẻ Tài tác Bế khâu cũng ưng như
quẻ Lộc tác Bế khâu, thứ nhất là rất bất lợi trong vụ cầu tiền tài, không thể khiến
cho người khác hở môi để nhận giúp đỡ mình. Vả lại, hào Tài cũng gọi là Thực
thần chủ sự ăn (thực là ăn) thì đâu khác lộc ăn. Và cũng vì vậy nên quẻ thấy hào
Tài ngộ Tuần không thì gọi là Thực thần không vong, cũng như Tài tác Bế khâu.
CÂU 39: THÁI DƯƠNG CHIẾU VŨ NGHI CẦM TẶC

. Lời phụ: Bất lợi kiếp sinh triệt lộ. Nghĩa là: Chẳng lợi cướp dinh trại và chận
đường phá lộ.
. Thái dương chiếu Vũ: là Nguyệt tướng thừa sao Huyền vũ. Nghi cầm tặc: là
nên đi bắt giặc, trộm cướp.
1. Thái dương chiếu Vũ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Nguyệt tướng thừa sao Huyền vũ thì gọi là
Thái dương chiếu Vũ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, Nguyệt tướng Dần, giờ Thân.
+ Giải đoán: Thái dương chiếu Vũ cách là quẻ mặt trời soi kẻ đạo tặc. Bọn
đạo tặc vốn nương theo bóng tối để làm chuyện gian phi hoặc để tẩu thoát thân
mạng, nay bị ánh sáng Thái dương chiếu tất phải bị bại lộ hình tích. Phàm chiêm
hỏi các vụ mất của, tìm vật, bắt trộm cướp...chắc sẽ kiếm tìm được chẳng khó.
Nhưng nên nhớ nếu quẻ chiêm nhằm ban ngày thì sự tìm bắt rất dễ dàng, vì là lúc
Thái dương đang chiếu tỏ rõ, còn quẻ chiêm nhằm ban đêm không chắc thành công
bởi mặt trời và ánh sáng đã khuất. Nhưng vì sao gọi Nguyệt tướng là Thái dương?
Vì Nguyệt tướng là một cung trong 12 cung của Thái dương, cũng tức là Thái
dương vậy. Và sở dĩ gọi Nguyệt tướng là vị tướng dùng trong một Nguyệt (tháng)
bởi địa cầu quay lăn trong một tháng thì trọn hết một cung của Thái dương. Một
tháng ở đây là gồm một Khí và một Tiết.

Huyền vũ không hề lâm lên 6 cung địa bàn Dần Mão Thìn Tị Ngọ Mùi, vì
các cung ấy như các giờ ấy đều thuộc ban ngày có ánh sáng mặt trời, bọn đạo tặc
rất kỵ sợ.
Như chiêm hỏi mất của, tìm bắt đạo tặc mà thấy Thái dương (nguyệt tướng)
gặp Tuần không hoặc thừa sao Thiên không thì gọi đó là mặt trời không bị mây án
nên chiếu sáng lạn, rất dễ tìm kiếm bắt. Nhưng nếu quẻ chiêm nhằm ban đêm (Dậu
Tuất Hợi Tý Sửu) thì trái lại bọn gian phi được may mắn ẩn lánh không bị ngăn
trở.
Thái dương chiếu Vũ cách, chiêm nhằm giờ Dần là lúc trời còn tối nhưng sắp
sáng, nên chậm chậm và trì trí mới tìm bắt được đạo tặc. Bằng chiêm nhằm giờ
Thân là lúc trời còn sáng nhưng sắp tối tới nơi, nên phải cấp tốc tìm kiếm, nếu
chậm trễ thì không bắt được. Chiêm nhằm các giờ ban ngày là Mão Thìn Tị Ngọ
Mùi thì dễ tìm bắt.
Như Huyền vũ không gặp Thái dương nhưng thừa Tí Mão Thìn Tị Ngọ Thân
thiên bàn cũng có thể bắt trộm. Hoặc Huyền vũ lâm Thiên mã, Tuần đinh, lại lâm
Dậu Tuất Hợi Tý Sửu cũng có thể bắt được. Kỳ dư thì không.
Như chiêm hỏi mất tiền nong mà thấy hào Tài gia Trường sinh địa ắt sẽ tìm
lại được. Như chiêm hỏi mất vật nên rõ vật ấy thuộc loại kim Mộc thủy hỏa hay
thổ. Như loại ấy tự gia lên Trường sinh của nó cũng có thể kiếm gặp lại. Thí dụ:
mình làm mất con dao bằng sắt tất thuộc kim. Như trong quẻ thấy loại Kim là Thân
hoặc Dậu gia Tị địa bàn tức là kim tự gia Trường sinh, mình sẽ tìm kiếm lại được
con dao đó.
2. Thiên võng tứ trương cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chính thời và Sơ truyền đồng khắc Can thì gọi
là Thiên võng tứ chương. ( Chính thời là tên giờ hiện tại chiêm quẻ).
+ Mẫu quẻ: ngày mậu Tý, nguyệt tướng Thìn, giờ Mão.
Quẻ chiêm nhằm giờ Mão nên gọi Mão là chính thời. Quẻ có Sơ truyền là
Dần. Mà Mão với Dần đều thuộc mộc đồng khắc Can Mậu thuộc thổ cho nên gọi là
Thiên võng tứ chương cách.
Giải đoán: Thiên võng là lưới trời. Tứ trương là bủa giăng 4 phía. Phàm hỏi
về vụ đạo tặc mà chiêm gặp cách này thì chắc tìm bắt được kẻ gian phi, vì nó đã bị
lưới trời bao phủ, không thể nào trốn thoát. Sách có câu: Thiên võng khôi khôi, sơ
nhi bất lậu: lưới trời tuy rộng mà chẳng lọt. Tuy nhiên nếu ở Lục xứ thấy có chữ
thiên bàn khắc lại Chính thời và Sơ truyền thì gọi là quẻ Phá võng, tức là làm cho
hư rách lưới, tất kẻ gian phi có thể trốn thoát. Như thấy Mạt truyền khắc Sơ truyền
thì gọi là quẻ Giải võng, nghĩa là cuốn lưới, gỡ lưới, thoát lưới, quẻ như vậy thì sự
tìm bắt uổng công.
3. Tặc hướng phòng liên tọa
+ Thiệu quẻ: Phàm xem quẻ tại cung có sao Huyền vũ mà thấy chữ thiên bàn
đồng với chữ địa bàn tác Lục hợp thì gọi là: Tặc hướng phòng liên tọa
+ Mẫu quẻ: Ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Dậu, giờ Tuất.
+ Giải đoán: cách này có nghĩa là giặc trộm gần đây, đề phòng bị liên lụy
tội. Có khi nó ngồi khít bên mình đó.
4. Tróc tặc bất như Hãn tặc cách

+ Thiệu quẻ: Phàm đi tìm bắt đạo tặc mà quẻ thấy ở Can Chi, Tam truyền,
có cả hào Tử khắc hào Quỷ thì gọi là: Tróc tặc cách. Bằng thấy có cả hào Phụ thoát
hào Quỷ thì gọi là: Hãn tặc cách. Quẻ Tróc tặc cách không hay bằng quẻ Hãn tặc
cách cho nên nói là Tróc tặc bất như Hãn tặc.
+ Mẫu quẻ 1: ngày Nhâm Ngọ, Nguyệt tướng Thân, giờ Mùi.
+ Mẫu quẻ 2: ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Tróc tặc bất như Hãn tặc nghĩa là bắt giặc chẳng bằng đuổi
giặc. Tróc tặc cách là quẻ có hào Tử khắc hào Quỷ, nhưng hào Tử vốn thoát khí
Can, như vậy mình bắt được giặc song mình phải chịu nhiều điều hao tổn, lao
nhọc. Còn Hãn tặc cách là quẻ có hào Phụ vừa thoát khí hào Quỷ, lại vừa sinh Bản
thân Can. Như vậy là đuổi được giặc mà mình được lợi. Tóm lại bắt giặc mà mình
bị tổn hại thì sao bằng đuổi giặc mà mình có được lợi. Bởi thế nên nói: Tróc tặc bất
như Hãn tặc. Vậy chiêm hỏi về vụ tróc tặc mà gặp Hãn tặc cách thì tốt hơn gặp
Tróc tặc cách.
Không luận nơi quẻ, nhưng suy theo lý của sự khắc thoát trên thì khi mình
muốn đi tìm bắt đạo tặc cũng nên chọn phương hướng cùng ngày giờ nào thoát
được hào Quỷ thì hơn là khắc hào Quỷ. Thí dụ: trong ngày Giáp Mộc muốn đi bắt
đạo tặc thì nên chọn người tuổi Nhâm Quý Hợi Tý hoặc giờ Nhâm Quí Hợi Tý,
chứ đừng chọn người Tuổi hay giờ Bính Đinh Tị Ngọ. Bởi ngày Giáp mộc thì
Thân Dậu kim là hào Quỷ. Loại thủy thoát được khí của kim quỷ và sinh được Can
Giáp mộc. Còn loại Hỏa tuy là khắc được Kim quỷ nhưng lại thoát khí Can Giáp
mộc. Lại phải hiểu có sự khác biệt như sau: mình đuổi bắt giặc, như đã luận giải,
thì cần hào Phụ để thoát hào Quỷ hơn là hào Tử để khắc hào Quỷ. Nhưng khi lâm
hoạn nạn thì lại cần hào Tử hơn hào Phụ, vì lúc đó mình cần trừ được họa cho
mình chứ không cần sự có lợi. Bởi hào Tử thoát Can mà trực tiếp khắc hào Quỷ,
tức như mình chịu hào tổn để trừ được tai họa là điều hay vậy. Sự học Nhâm
không cùng tận, cần nhiều suy lý mới thông đạt.
5. Hướng Du tróc tặc
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm hỏi về vụ tróc tặc nghĩa là đi bắt giặc cướp thì
phải hướng theo cung địa bàn có thừa sao Du đô để tìm kiếm bắt. Như vậy gọi là:
hướng Du tróc tặc.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Tị.
+ Giải đoán: Hướng Du tróc tặc là đi về phương hướng có sao Du đô mà bắt
giặc, nhưng theo địa bàn chứ không theo thiên bàn. Như ở quẻ kiểu mẫu Du đô
thừa Dần thiên bàn gia lâm Hợi địa bàn, vậy cứ theo hướng Hợi chứ không theo
hướng Dần.
6. Tặc tróc tặc
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền toàn là các hào Quỷ tự tương xung,
tương hình thì gọi là Tặc tróc tặc. Hoặc trong quẻ thấy Huyền vũ âm thần khắc
Huyền vũ dương thần cũng gọi là Tặc tróc tặc.
+ Mẫu quẻ 1: ngày Quý Tị, nguyệt tướng Tý, giờ Mão.
+ Mẫu quẻ 2: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Sửu, giờ Mão.
+ Giải đoán: Tặc tróc tặc nghĩa là giặc bắt giặc, ấy là quẻ lấy hung trừ hung.
Trong Nhâm gọi Quỷ là giặc cướp, Huyền vũ là bọn trộm cắp, gọi chung là
phường đạo tặc. Tam truyền toàn là Quỷ, song các hào Quỷ ấy lại tương xung,
tương hình tất chúng nghịch hại lẫn nhau cho nên gọi là Tặc tróc Tặc. Còn Huyền
vũ dương thần chính là Bản thân của kẻ đạo tặc, và Huyền vũ âm thần cũng như
mạng căn của nó, nay mạng căn của nó khắc nó cho nên gọi là Tặc tróc tặc.
Phàm chiêm hỏi về vụ bắt các bọn giặc cướp mà gặp quẻ Tặc tróc tặc thì đễ
dàng bắt chúng.
7. Thái dương chiếu Tặc Vũ bản gia
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Can Chi, Tam truyền có hào Quỷ và Nguyệt
tướng lâm lên bản gia của hào Quỷ ấy thì gọi là Thái dương chiếu Tặc Bản gia.
Phàm quẻ thấy Nguyệt tướng lâm lên bản gia của Huyền vũ thì gọi là Thái dương
chiếu vũ bản gia.
+ Mẫu quẻ 1: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tị, giờ Thân.
+ Mẫu quẻ 2: ngày kỷ Tị, nguyệt tướng Tuất, giờ Mão.
+ Giải đoán: Bản gia hào Quỷ chính là nhà của Quỷ, nhà của bọn tặc khấu.
Bản gia của Huyền vũ chính là nhà của Huyền vũ, nhà của phường trộm đạo.
Nguyệt tướng tức Thái dương là Mặt trời, ứng dụng vào sự chiếu sáng. Vậy quẻ
Thái dương chiếu Tặc Vũ bản gia là quẻ có mặt trời soi tỏ vào sào huyệt bọn tặc
đạo, tất nhiên chúng sẽ bị bại lộ, điềm bắt gặp chúng một cách mau lẹ.
CÂU 40: HẬU HỢP CHIÊM HÔN KHỞI DỤNG MƯU

. Lời phụ: Chiêm binh hữu dịch dữ thần hạ lợi mưu giả. Nghĩa là: Xem về
binh chiến thì có kẻ cừu địch với bầy tôi mưu tính sự lợi vậy.
. Hậu Hợp: là sao Thiên hậu và sao Thiên hợp. Chiêm hôn: là chiêm hỏi về
vụ hôn nhân, cưới gả. Khởi dụng mưu: là không cần mưu tính (khỏi lo điều
chi).
Can Chi thừa Hậu Hợp cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can và Chi, một bên thừa Thiên hậu, một bên
thừa Thiên hợp thì gọi là: Can Chi thừa Hậu Hợp cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Mão, nguyệt tướng Tý, giờ Tị.
+ Giải đoán: Can ứng chi chồng, Chi ứng cho vợ. Vì thế nên hễ chiêm hỏi
vụ hôn nhân thì cần xem ở Can Chi mà luận. Nay Can Chi thừa Thiên hậu và
Thiên hợp là sao chuyên ứng về sự thuận tình, hội hợp...tất hai người Nam Nữ đã
âm thầm ưng ý trước với nhau rồi, nên việc cưới gả bất tất phải lo tính, mưu mẹo.
Can Chi thừa Hậu Hợp cách, lại thêm thấy Hành niên của Nam Nữ lâm Can
Chi thì quẻ càng ứng chắc đôi Nam Nữ ấy đã giao thông với nhau trước rồi và nay
mới tính cưới gả sau.
Tuy Can Chi thừa Hậu Hợp cách thì ứng sự dễ dàng trong cuộc hôn nhân,
nhưng nếu Can ngộ Tuần không là bên Nam có ý giả dối, còn Chi ngộ Tuần không
là người Nữ không thật tình.

Can Chi thừa Hậu Hợp cách cũng còn có lời tượng ứng theo quẻ Đại quá-
cửu tam. Khô dương sinh hoa, nghĩa là cây dương khô trổ bông.
CÂU 41: PHÚ QUÝ CAN CHI PHÙNG LỘC MÃ

. Lời phụ: Công thành thọ thưởng. Nghĩa là: Công đã thành được thưởng.
. Phú quý: là giàu sang và quyền tước.
. Can Chi phùng Lộc Mã: là Can Chi thừa Can Lộc, Chi mã.
Chân phú quý cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Chi mã và Chi thừa Can lộc thì gọi là:
Chân Phú quý cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Đích thật quẻ ứng về quyền quý và phú túc cho nên gọi là:
Chân phú quý cách. Chân nghĩa là chân thật.
Chi mã là sao ứng về công danh quyền quý. Bởi theo thời xưa các vị quan to
mới được vua ban cho cỗ xe song mã hoặc tứ mã. Còn Can lộc là quan ứng về
lương lộc, giàu có. Tóm lại Can lộc chỉ vào chữ Phú là giàu và Chi mã là chỉ vào
chữ Quý là quyền tước. Đã Phú lại Quý một cách chắc chắn cho nên gọi là Chân
phú quý. Chắc chắn vì Lộc Mã lâm Can Chi.
Lại luận như sau: Can ứng cho thân mình, nay Can thừa Chi mã là tượng
quan nhân cưỡi ngựa. Chi thuộc gia trạch là nhà ở, nay Chi thừa Can lộc là cái nhà
có kho lương, lộc. Nhà được phú và thân được quý cho nên gọi là quẻ Phú quý.
Phàm bậc quan chức chiêm gặp Chân phú quý cách thì hợp lắm., tất sẽ thêm
tước thêm lộc. Nhưng thường dân chiêm gặp không tốt, sẽ bị dời đổi nhà cửa hoặc
thân động đi xa. Bởi đối với thương nhân thì Chi mã gặp Can lộc là tượng lý của
con ngựa chở gạo muối cùng đồ đạc đi nơi khác (dời nhà). Lại là điềm bất lợi vì
kiện tụng, cũng là điềm bị bệnh hoạn.
CÂU 42: TÔN SÙNG TRUYỀN NỘI NGỘ TAM KỲ

. Lời phụ: như chiêm đại cát hữu thành công phong bái chi kỷ. Nghĩa là: như
chiêm việc tốt lớn thì có sự vui thành công phong tước quan.
. Tôn sùng: là được tôn trọng và sùng bái, ám chỉ quan cao, chức lớn.
. Truyền nội ngộ Tam kỳ: là trong Tam truyền gặp quẻ Tam kỳ.
1. Tam kỳ độn nhật Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm tính theo phép độn Tuần Can của 10 ngày trong Tuần
giáp hiện tại mà quẻ thấy ở Tam truyền có ẩn đủ 3 Can Giáp Mậu Canh hoặc 3
Can Ất Bính Đinh thì gọi là: Tam kỳ độn Nhật can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Nhật can là Can của 10 ngày trong Tuần giáp hiện tại. Quẻ
Tam kỳ tính theo Nhật can cho nên gọi là: Tam kỳ độn Nhật can cách. Giáp Mậu
Canh hoặc Ất Bính Đinh, khi 3 Can ấy gặp nhau chung một nơi (tại Tam truyền)

thì gọi là Tam kỳ, nghĩa là 3 cái kỳ lạ tức là phải khác hơn sự thường, phải cao trội
hơn việc thường. Vì vậy người quân tử chiêm gặp thì được ngôi quan nhất phẩm,
được tôn trọng, sùng bái vô cùng. Còn người thường dân chiêm gặp chẳng được
như vậy, song cũng tiêu trừ được các tai họa.
Theo phép độn Tuần can, Tam truyền chỉ có Ất Bính Đinh chứ không có
Giáp Mậu Canh. Duy tính theo Can ký ở các quẻ Phục ngâm thường có Tam
truyền là Dần Tị Thân tức là Giáp Mậu Canh, vì Giáp ký tại Dần, Mậu ký tại Tị,
Canh ký tại Thân. Ấy cũng gọi là quẻ Tam kỳ.
2. Tam kỳ độn thời can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm tính theo phép độn thời can của 12 giờ trong ngày hiện
tại mà thấy Tam truyền gặp đủ 3 Can Giáp Mậu Canh hoặc gặp đủ 3 Can Ất Bính
Đinh thì gọi là: Tam kỳ độn thời Can cách.
(Phép độn thời can là cách tính cho biết Can của 12 giờ trong ngày hiện tại,
vì mỗi giờ cũng có một Can như mỗi ngày, mỗi tháng, mỗi năm. Mỗi ngày gồm 12
giờ mà giờ đầu tiên là giờ Tý. Vậy trong ngày hiện tại, khi đã biết Can của giờ Tý
rồi thì cứ theo thứ tự lấy Can các giờ tiếp theo).
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Tị, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Thời là giờ. Thời Can là Can của giờ. Quẻ Tam kỳ tính theo
Can của giờ cho nên gọi là: Tam kỳ độn thời can cách. Còn ở cách 1 thì quẻ tính
Tam kỳ theo Can của ngày cho nên gọi là: Tam kỳ độn Nhật can cách. (Phàm nói
Can của giờ là Can của 12 giờ trong ngày hiện tại).
Quẻ Tam kỳ độn Thời can này cũng ứng như quẻ Tam kỳ độn Nhật can.
CÂU 43: PHÚ QUÝ TỤNG TRỰC TÁC KHUẤT CÁCH

. Lời phụ: Duy hữu thấp mưu một kẽ, chung chủ bại lộ vô thành. Nghĩa là:
tuy có mưu sâu kế kín, rốt cuộc bị phát giác không thành.
. Phú quý: Phú là giàu, ám chỉ hào Tài. Quý là sang, ám chỉ Quý nhân. Vậy
Phú Quý là quẻ có hào Tài thừa Quý nhân.
. Trực tác khuất cách: là ngay thẳng mà hóa làm co gãy (ấy là vì bị Mộ,
khắc, Hại...).
1. Trực tác khuất cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ở Can Chi Tam truyền mà thấy có hào Tài thừa Quý
nhân nhưng hào Tài ấy lại là Can Mộ hoặc bị khắc, Hại (Lục hại)...thì gọi là: Trực
tác khuất cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Quý nhân là bậc quan trưởng lại thừa Tài là hào sinh hào Quan
tất có lợi về việc quan, song Tài và Quý nhân ấy bị Mộ, khắc, Hại, Tuần
không...thì phản lại không hay cho việc Quan, nên chỉ chiêm hỏi các vụ kiện tụng
ắt lúc đầu thấy thắng mà sau bị bế trở nên thua, lý ngay hóa cong, thẳng bỗng gặp
co. Đó là ý nghĩa của Trực tao khuất cách.
Phàm chiêm hỏi các việc khác mà gặp Trực tác khuất cách thì đại khái như
sau: vì muốn làm cho hay cho tốt mà thành ra dở, ra xấu, muốn làm cho khéo mà
thành ra vụng về. Như kẻ thức thời ắt phải nên khiêm nhượng, bớt sự thẳng băng
mà giữ tư cách nhỏ nhẹ, tránh điều cạnh tranh, như vậy mới khỏi họa to.
2. Khúc trực tác quỷ già cố
+ Thiệu quẻ: Phàm ở Tam truyền có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi và Mão tác Quỷ
thì gọi là: Khúc trực tác Quỷ già cố.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Quẻ Khúc trực tác Quỷ mà chiêm hỏi quan tụng thì ứng có vụ
già cố cho nên gọi là: Khúc trực tác quỷ già cố. Già cố là kẹp giam để tra khảo.
Nhưng phải thấy Mão gia Mùi (như quẻ kiểu mẫu) thì mới thật đúng quẻ bị giam
hãm, kìm kẹp. Bởi Mão mộc gia Mùi địa bàn là tự nó nhập Mộ, vào chỗ tối tăm
khuất lấp. Vả lại Mão gia Mùi thì luôn luôn 3 chữ ở Tam truyền nghịch hành, chỉ
vào sự khó khăn, khổ sở nên nói là tiên trực hậu khúc, nghĩa là trước thẳng mà sau
cong, đâu tránh khỏi được sự nguy hại.
Phàm Khúc trực tác Quỷ mà thấy Mão gia Hợi ấy là Mộc gia Trường sinh,
ứng điềm tốt, và luôn luôn Tam truyền thuận hành cho nên nói là tiên khúc hậu
trực nghĩa là trước cong mà sau thẳng, trước có khó mà sau dễ dàng. Tuy nhiên,
chiêm hỏi các việc khác mới được như vậy, chứ chiêm hỏi vụ kiện tụng dù không
đến nỗi nguy hại song cũng không may mắn gì.
3. Tụng thần tương gia cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Thân gia Ngọ địa bàn hay Ngọ gia
Thìn địa bàn thì gọi là: Tụng thần tương gia cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị.
+ Giải đoán: Thân là ngôi Bạch hổ, Ngọ là ngôi Chu tước, Thìn là ngôi Câu
trận, toàn là các thần tướng ứng về vụ kiện tụng, cho nên gọi chung là tụng thần.
Tương gia là trên dưới gặp nhau, nhưng Thân Ngọ tác Sơ truyền thì quẻ ứng chính
xác hơn tác Trung Mạt hoặc lâm Can Chi. Phàm người chiêm gặp tất sẽ có vụ quan
tụng.
CÂU 44: KHÓA TRUYỀN CÂU QUÝ, CHUYEN VO Y
. Lời phụ: Lý Quảng bất phong hầu, Nhạc nghị kiến nghi. Nghĩa là Lý
Quảng chẳng chịu phong tước hầu, Nhạc nghị bị nghi.
. Khóa truyền câu quý: là ở Tứ khóa và Tam truyền đều có Quý nhân, tức là
thấy có nhiều Trứ quý và Dạ quý.
. Chuyên vô y: là chuyển biến ra khác không còn giống như trước.
Biên địa Quý nhân cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Tam truyền và Tứ khóa có nhiều Trứ quý và
Dạ quý thì gọi là: Biên địa Quý nhân cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Đinh Dậu, nguyệt tướng Tuất, giờ Thân.
+ Giải đoán: Biên địa Quý nhân nghĩa là Quý nhân ở khắp đất, tức là có rất
nhiều sao Quý nhân, kể chung Trứ quý và Dạ Quý. Ở khắp đất là nói có rất nhiều ở
Tứ khóa và Tam truyền. Quý nhân là sao ứng điềm lành, có người giúp đỡ mình
(thường là bậc quan nhân), song có nhiều Quý nhân quá nên tốt chuyển thành xấu.
Quý nhiều quá thì hết quý (Quý đa bất quý), như mình cậy quá nhiều người để
giúp mình trong một việc, tất có kẻ ý này, người ý khác, hoặc họ tị nạnh nhau,
hoặc kẻ lo đằng đông, người lo đằng tây, thành thử việc sở cầu ấy chẳng thể thành
vì không làm sao cho cùng giúp mình y nhau một đường lối. Bởi vậy nên nguyên
cú nói là: chuyên vô y.
Phàm chiêm gặp Biên địa quý nhân cách thì việc chi cũng bị sai đường lạc
nẻo, chẳng được y như một vậy, tuy có lắm người giúp nhưng chẳng thể nương tựa
vào ai. Các vụ phó thác ủy thác, trao đổi quyền nhiếp (thay thế việc)... đều không
thành công, không xong. Chiêm hỏi các việc cầu Quý, thỉnh Quý, kiện tụng...vẫn là
quẻ xấu. Như sơ truyền thừa Dạ Quý là Quý nhân ở tình trạng mờ tối nên phải cố
dương mắt to lên mà nom cho kỹ, tức như Quý nhân trừng mắt, mình không khỏi
bị quở trách, phạm tội, hình phạt.
CÂU 45: TRỨ, DẠ QUÝ TRUYỀN, CÂU LƯỠNG QUỶ

. Lời phụ: Diệc khả thỉnh yết vu chư hầu. Nghĩa: cũng có thể mời thỉnh hay
yết kiến nơi chư hầu.
. Trứ quý và Dạ quý truyền: là ở Tam truyền có Trứ quý và Dạ quý tương
gia.
. Câu lưỡng quý: là cầu việc có 2 người Quý nhân giúp đỡ.
1.Nhị Quý tương gia cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ở Lục xứ, quẻ ban ngày mà thấy có Trứ quý gia lên Dạ
Quý địa bàn thì gọi là: Nhị quý tương gia cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Tuất, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Nhị quý tương gia là Trứ quý và Dạ quý gia lên nhau song ban
ngày thì Trứ quý gia lên Dạ quý, còn ban Đêm thì Dạ quý gia lên Trứ quý mới
đúng cách. Phàm cầu xin việc chi tất có 2 quý nhân (thường là bậc quan chức) can
thiệp vào để giúp đỡ mình, nhưng nên nhớ nếu chỗ tương gia bị Tuần không thì
các vụ cầu xin thỉnh Quý nhân...phần nhiều là không thành công.
Gặp quẻ Dạ quý và Trứ quý mà lo hối lộ ắt được hài lòng.
Như chiêm hỏi về vụ yết kiến Quý nhân thì nên phân biệt như sau: thường
nhân mà cầu gặp quan nhân là quẻ bất toại (không hài lòng), còn quan nhân cầu
gặp quan nhân là quẻ tốt, bởi nó được thuận theo lý của nó: Quý nhân gặp Quý
nhân (tương gia).
2. Quý phú Can Chi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can Chi có thừa Trứ quý và Dạ quý thì gọi là:
Quý phú Can Chi cách. ( Can thừa Trứ quý và Chi thừa Dạ quý, hoặc đổi lại Can
thừa Dạ quý và Chi thừa Trứ quý cũng đồng thuộc một cách như nhau).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Thìn, giờ Tị.
+ Giải đoán: Quý phú Can Chi là Quý nhân che đậy Can Chi. Phàm cầu sự
tất được 2 người Quý nhân cùng giúp cho mình thành đạt.

3.Lưỡng quý không hại cách

+ Thiệu quẻ: Phàm Can Chi có thừa Trứ quý và Dạ quý gặp Tuần không,
tương khắc, tác Lục hại thì gọi là: Lưỡng quý Không Hại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mão, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân.
+ Giải đoán: Lưỡng quý Không hại cách là quẻ Trứ quý và Dạ quý bị Tuần
không và bị hại. Bị Hại là tác Lục hại hoặc tương khắc. Phàm chiêm gặp tất gia
đình chẳng được yên ổn, người trên kẻ dưới (tôn ti) chán ghét nhau, tà chính lẫn
lộn một nhà, khiến cho nên nỗi gặp tai họa.
Chiêm gặp cách này cũng chẳng nên cầu thỉnh hay yết kiến Quý nhân, các
bậc quan chức vì mình sẽ bị Quý nhân thét giận nạt nộ.
CÂU 46: QUÝ NHÂN SAI TỔNG SỰ SÂM SI

. Lời phụ: Ký hữu gian thần tại nội, khởi hữu hoạn thần tại ngoại nhi năng
lập công hô. Nghĩa là: đã có tôi gian nịnh bên trong, há có tôi tai hại bên
ngoài mà có tài cán lập công sao?
. Quý nhân sai tổng: là sao quý nhân vận hành sai chỗ: Trứ quý là Quý nhân
ban ngày lại lâm Dậu địa là chỗ tối tăm, còn Dạ quý là quý nhân ban đêm lại
lâm Mão địa chỗ sáng lạn.
. Sự sâm si: là sự việc bị so le, không đều nhau, không hợp nhất.
1. Quý nhân sai tổng cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Trứ quý lâm Dậu địa bàn và Dạ quý lâm Mão
địa bàn thì gọi là Quý nhân sai tổng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tuất, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Trứ quý là Quý nhân ban ngày lại lâm Dậu địa là cái cửa bước
vào đêm tối, vì đến giờ Dậu ánh sáng mặt trời bị khuất tại phương Dậu (Tây). Còn
Dạ quý là Quý nhân ban đêm lại lâm Mão địa là cái cửa bước qua ngày sáng, vì
đến giờ Mão ánh sáng mặt trời khởi chiếu tại phương Mão (Đông). Trứ quý và Dạ
quý đều ở chỗ sai nghịch như vậy cho nên gọi là: Quý nhân sai tổng cách. Phàm
chiêm cầu nhiều Quý nhân giúp đỡ ắt sự việc không thể quy nhất, và như người
dùng cái đòn gánh nhọn hai đầu để gánh, tất vật gánh 2 đầu sẽ bị tuột ra hết vậy.
Như trong quẻ chỉ thấy có một Quý nhân sai tổng cách cũng dùng được, như
quẻ ban ngày mà thấy Trứ quý lâm Dậu địa hoặc quẻ ban đêm mà có Dạ quý lâm
Mão địa thì sự ứng mới chính xác hơn là quẻ ban ngày mà có Dạ quý lâm Mão địa
và quẻ ban đêm có Trứ quý lâm Dậu địa. Trứ quý lâm Dậu địa ví như người mở
mắt mà làm việc nơi tối, còn Dạ quý lâm Mão địa ví như người nhắm mắt lại ở nơi
sáng. Quẻ nào cũng có một thể lý rất sai nghịch, không thuận hợp hoàn cảnh nên
khi cầu Quý nhân giúp đỡ thì biết là sự việc không hoàn thành.
Không riêng luận về cách 1 này, phàm hễ cầu Quý nhân mà quẻ thấy Quý
nhân ở trước Can thì chẳng nên thúc giục vì người đã sốt sắng giúp mà còn bị thúc
giục tất người giận trách. Bằng quẻ thấy Quý nhân ở sau Can thì mình phải thúc
giục người, bằng không ắt người quên mất. (Kể 1 tại Can rồi đếm thuận tới 6 cung

mà gặp Quý nhân, đó là Quý nhân ở trước Can, bằng đếm nghịch lại 6 cung mà
gặp là Quý nhân ở sau Can).
2.Quý nhân thuận trị cách
+ Thiệu quẻ: Phàm trọn một ngày đêm (6 canh giờ ban ngày và 6 canh giờ
ban đêm), bất cứ quẻ của giờ nào cũng thấy sao Quý nhân ở vào cung thuận hành
thì gọi là: Quý nhân thuận trị cách.
( 6 giờ Mão Thìn Tị Ngọ Mùi Thân đều thuộc về ban ngày, dùng Trứ quý.
Còn 6 giờ Dậu Tuất Hợi Tý Sửu Dần đều thuộc về ban đêm dùng Dạ quý. Quý
nhân ở vào 6 cung Hợi Tý Sửu Dần Mão Thìn Tị thì Quý nhân thuận hành, tức là
an 11 sao còn lại theo chiều thuận).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tị, giờ Mão.
+ Giải đoán: Theo thiên sự thì sao Quý nhân thay quyền Thượng đế đi tuần
sát nhân gian để ban phúc lành cho muôn loài, vạn vật. Vì vậy cho nên Quý nhân
thuận hành thì gọi là Quý nhân thuận trị. Trọn một ngày đêm trong 12 giờ, bất cứ
giờ nào Quý nhân thuận trị tức là cái việc ban phúc đức cho nhân gian vạn vật
chẳng bị trở ngại. Phàm chiêm hỏi việc chi cũng được thuận cảnh. Vậy nên tiến tới
đốc thúc thêm lên những sự khởi tạo, sửa đổi, khuyếch trương...đều được may mắn
tốt.
Tuy trọn ngày đêm Quý nhân thuận trị, nhưng quẻ nào thấy Quý nhân gặp
Tuần không thì cũng không tốt vì Quý nhân bất lực. Như trong ngày Giáp Thìn
(của quẻ mẫu) có quẻ giờ Ngọ và giờ Mùi thì Trứ quý Sửu lâm Dần Mão địa bàn là
lâm Tuần không vậy. Bởi trong Tuần Giáp Thìn thì Dần Mão Tuần không. Thứ
nhất là các vụ cầu Quý, yết quý, thỉnh quý phần nhiều là không được.
3.Quý nhân nghịch trị cách
+ Thiệu quẻ: Phàm trọn một ngày đêm, bất cứ quẻ của giờ nào cũng thấy sao
Quý nhân ở tại cung nghịch hành thì gọi là: Quý nhân nghịch trị cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Hợi, giờ Mão.
+ Giải đoán: Trọn một ngày đêm giờ nào Quý nhân cũng nghịch hành cho
nên gọi là: Quý nhân nghịch trị cách, tất nhiên việc ban bố ân đức không gặp
thuận cảnh. Những việc gì mà có liên quan tới Quý nhân thì quyết chẳng thành, bởi
người không ưng ý. Chỉ nên thoái bộ, vì tiến tới trước sẽ bị bẻ gãy, khuất nhục.
Càng kỵ hại hơn nếu Quý nhân gặp Tuần không.
CÂU 47: QUÝ TUY TẠI NGỤC, NGHI LÂM CAN

. Quý tuy tại ngục: là sao Quý nhân tuy lâm Thìn Tuất địa bàn vì gọi Thìn
Tuất là lao ngục.
. Nghi lâm Can: là nên lâm Can (Tuy lâm ngục nhưng ở tại Can thì tốt).
Quý nhập ngục tại Can cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Quý nhân lâm Thìn hay Tuất địa bàn nhưng
cũng lại lâm Can thì gọi là: Quý nhân nhập ngục tại Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mão, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Thìn Tuất là cái nhà giam, là chốn lao ngục, cho nên Quý nhân
lâm Thìn Tuất địa bàn thì nói là Quý nhân nhập ngục. Nhưng nếu chiêm vào ngày
Ất, ngày Tân, Quý nhân cũng lại lâm Can thì gọi là: Quý nhập ngục tại Can cách.
Phàm quẻ thấy Quý nhân lâm Thìn Tuất địa bàn mà không ở tại Can là quẻ
xấu. Bởi Thìn là ngôi của sao Câu Trận, hung tướng, là chỗ hung dữ. Và Tuất là
ngôi của Thiên không, tiện tướng là chỗ hạ tiện. Còn Quý nhân chính là bậc cao sĩ,
quan chức, thuộc hàng quí phái mà nay lâm vào chỗ hung dữ, chỗ hạ tiện ấy, tất
người không ưng bụng nên người sinh ra ý buồn giận. Phàm cầu việc nơi quan quý
là điềm bất lợi, thường bị Quý nhân nạt nộ. Duy chỉ nên mưu tính các việc riêng
tư, âm thầm, như cầu vái thánh thần, như lo hối lộ...bởi Quý nhân lâm Thìn Tuất
địa bàn cũng gọi là Quý nhân thọ hối, nghĩa là Quý nhân chịu ăn hối lộ.
Phàm Quý nhân lâm Thìn Tuất địa bàn, nhưng cũng lại lâm Can thì không
gọi là Quý nhân nhập ngục hay Quý nhân thọ hối mà gọi là Quý nhân lâm thân,
nghĩa là Quý nhân đến tận nơi thân mình. Quẻ như vậy rất nên phó thác việc mình
cho Quý nhân lo liệu ắt người hết lòng giúp được chu toàn.
Như chiêm vào ngày Thìn và Quý nhân lâm Thìn địa bàn, hoặc ngày Tuất mà
Quý nhân lâm Tuất địa bàn, ấy là Quý nhân lâm Chi, gọi là Quý nhân nhập trạch,
nghĩa là Quý nhân vào nhà, chớ nên luận là quẻ xấu như quẻ Quý nhân nhập ngục
mà không lâm Can.
CÂU 48: QUỶ THỪA THIÊN ẤT, NÃI THẦN KỲ

. Lời phụ: Đương hành phản gián diệc khả đắc địch nhân chi trợ. Nghĩa là:
Đang làm phản gián điệp cũng có thể được sự trợ giúp của kẻ địch.
. Quỷ thừa Thiên ất: tức là hào Quan quỷ thừa sao Quý nhân.
. Nãi thần kỳ: bàn là các vị thần.
1.Quỷ thừa Thiên ất cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần tác Quỷ và thừa Quý nhân,
hoặc Chi thượng thần tác Quỷ thừa Quý nhân thì gọi là: Quỷ thừa Thiên ất cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Dần, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Thiên ất tức là Quý nhân, vì gọi đủ là Thiên ất quý nhân. Tại
Can Chi thấy có hào Quỷ thừa Thiên ất quý nhân cho nên gọi là: Quỷ thừa Thiên ất
cách. Hào Quỷ chỉ vào các linh hồn, những người đã chết xác thể mà sống trong
cõi âm, như ma quỷ và các vị thần. Nhưng Quỷ không có thừa Quý nhân thì ứng
cho hạng ma quỷ, còn Quỷ thừa Quý nhân thì ứng về các vị thần và những người
quá cố được thờ phụng. Bởi Quý nhân thuộc hàng tôn trưởng, ở cõi Dương thế là
hạng quan chức, ở cõi âm là bậc thần kỳ. Thần kỳ là nói chung các vị thiên thần
như Cửu thiên, Huyền nữ và các vị thần như Thần hoàng bản thổ, Sơn thần, Thủy
thần, Thổ thần...Phàm chiêm hỏi bệnh mà thấy Quỷ thừa Thiên ất lâm Can thì bệnh
đó do các Thần kỳ linh hiển trách phạt, nên cúng tạ. Bằng thấy Quỷ thừa Thiên ất
lâm Chi là bởi không cung kính thờ phụng thần tượng hoặc tổ tiên trong nhà khiến
cho bị đau yếu. Vậy nên sửa sang lại các bàn thờ cho đàng hoàng rồi lễ bái ắt khỏi.
Nếu chiêm hỏi các tai họa khác cũng có thể đoán như vậy.

2.Không vong Quý nhân cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Quý nhân tác Tuần không thì gọi là: Không
vong Quý nhân cách. Lâm Lục xứ thì càng ứng chính xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Tuất, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Cách 2 này cũng ứng như cách 1, chiêm bệnh tật bị các thần kỳ
nhiễu hại. Chiêm hỏi kiện tụng là quẻ đại hung, bởi Quý nhân tác Tuần không là
Quan nhân đang muốn rỗi rãi, đang sợ và đề phòng sự hại, nếu đi đến để kiện tụng
thì người rất kỵ, ghét lắm vậy.
3. Quý nhân tác Mộ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần tác Can mộ và có thừa Quý
nhân thì gọi là: Quý nhân tác Mộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Thìn, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Mộ có tính cách u ám và diên trì. Quý nhân tác Mộ lâm Can tất
Quý nhân khó giúp mình nên chuyện. Cũng ứng như cách 1 và 2.
4.Quý nhân thoát khí cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can sinh Can thượng thần có thừa Quý nhân thì
gọi là: Quý nhân thoát khí cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Tị, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Thoát khí là làm cho hao tổn, thiệt hại. Can sinh Can thượng
thần tất Can phải bị thoát khí, bị hao tổn khí lực. Can tức là mình vậy. Quẻ này ứng
điềm bị Quý nhân, quan chức làm cho tổn phí tiền bạc. Hoặc Quý nhân đòi tiền
đền ơn quá nhiều. Lại cũng là điềm bị Thần kỳ khiến cho hao thoát.
Phàm chiêm hỏi cho Quý nhân, không luận là tại Can, cứ thấy Can sinh chữ
thiên bàn thừa Quý nhân tất mình cũng bị Quý nhân làm hao thoát tiền của để giúp
cho mình khỏi tai họa.
CÂU 49: LƯỠNG QUÝ THỌ KHẮC, NAN CAN QUÝ

. Lời phụ: Khứ Bộ qua Châu, chung thân bất ngộ tri kỷ chi chủ. nghĩa là:
Binh nước Châu, bộ nước Châu trọn đời không gặp chúa hiểu biết mình.
. Lưỡng quý: là 2 Quý nhân: Trứ quý và Dạ Quý.
. Nan Can quý: là không thể cầu xin gì với Quý nhân.
1.Lưỡng quý thọ khắc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Trứ quý và Dạ Quý đều bị địa bàn khắc thì gọi
là: Lưỡng quý thọ khắc cách. Không cần phải ở Lục xứ.
(Trứ quý và Dạ quý bị địa bàn khắc là nói chữ thiên bàn thừa Quý nhân bị địa
bàn khắc. Chứ không phải nói chính Quý nhân thuộc thổ bị khắc).
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Thìn, giờ Dần.
+ Giải đoán: Lưỡng là 2. Quý là Quý nhân, nói chung là Trứ Quý và Dạ quý.
Quý thọ khắc là Quý nhân thừa thần bị địa bàn tại tại chỗ khắc lên, chứ không phải
bị chỗ nào khắc lại.

Lưỡng quý thọ khắc cách không luận là phải nhập Tam truyền hay lâm Can
Chi, cũng không luận là quẻ chiêm ban ngày hay ban đêm.
Quý nhân bị địa bàn khắc, ấy là quan nhân đang thất thế, đang bực mình bởi
một điều gì đó, đang tự tức giận lấy. Vì vậy Quý nhân không thể thành tựu việc
cho mình, các việc cần cầu đến Quý nhân đều thất bại. Chi bằng đừng cầu để khỏi
bị quở trách và bị trở ngại.
2.Bạch hổ hoặc thừa lâm Sửu cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Bạch hổ thừa Sửu thiên bàn hoặc lâm Sửu địa
bàn thì gọi là: Bạch hổ hoặc thừa lâm Sửu cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Tuất, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Sửu vốn là nhà hay Bản vị của sao Quý nhân, tất cũng chính
Quý nhân vậy. Còn Bạch hổ là một hung tướng có dáng mạo hung tợn. Bậc quan
quý không ưa cái dáng mạo đó tới ngôi vị hay tới nhà mình cho nên phật ý mà sinh
ra giận ghét. Phàm chiêm hỏi việc can cầu quan quý chỉ làm cho Quý nhân giận mà
mình không được việc. Xem quan tụng cũng ứng điềm xấu. Nếu Bạch hổ thừa Sửu
hoặc Sửu bị lâm ở tại Lục xứ thì thường ứng là vận nhân muốn cầu vụ văn thư với
quan nhân, bởi Bạch hổ ngôi tại Thân mà Thân là vị thần truyền tống các đơn thư,
tin tức, giấy tờ. Nhưng quan nhân vốn không ưa cái dáng mạo của Bạch hổ thì việc
cầu xin kia đâu có được kết quả tốt.
3.Quý nhân kỵ đạn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm Quý nhân lâm Can, nhưng Chu tước thừa thần khắc Quý
nhân thừa thần thì gọi là: Quý nhân kỵ đạn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Thìn, giờTị.
+ Giải đoán: Kỵ đạn là kiêng nể, kỵ sợ. Vì Chu tước thừa thần khắc Quý
nhân thừa thần cho nên chiêm hỏi các việc phó thác, cầu xin với Quý nhân thì
người vì kiêng kỵ mà không chịu giúp, nhất là trong việc liên hệ tới văn thư, bởi
Chu tước là sao ứng về giấy tờ.
4.Chân Chu tước cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chu tước thừa Ngọ thiên bàn thì gọi là: Chân
Chu tước cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Tý, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Chu tước cùng Ngọ đồng thuộc dương hỏa và gặp nhau cho
nên gọi là Chân chu tước. Chân là chân chính, đúng. Chu tước chuyên ứng văn thư,
giấy tờ, như đơn từ, tấu chương...cho nên chiêm hỏi về các vụ đó thì phải tìm đến
Chu tước mà luận đoán. Như gặp Chân Chu tước sinh Thái tuế (chiêm nhằm các
năm thổ như Mậu Kỷ Thìn Tuất Sửu Mùi) thì rất nên cầu văn chương nơi chính
phủ, hoặc chuyển đạt văn chương tới bậc cao như Tổng thống toàn quyền, Vua
chúa...Đó là nhờ Chu tước gặp Ngọ hỏa sinh năm thổ. Trái lại nếu chiêm vào các
năm Kim như năm Thân Dậu thì các vụ văn thư rất bất lợi, vì là Hỏa khắc Kim,
Chu tước khắc Thái tuế. Nếu chiêm kiện tụng tất sự việc sẽ đưa tới bậc cao cả hay
đưa tới cho quốc hội phân xử, khó thoát tội chết.

CÂU 50: NHỊ QUÝ GIAI KHÔNG, HƯ HỶ KỲ

. Lời phụ: Hàm tượng viết: Sơn thượng hữu trạch hàm, quân tử dĩ hư thọ
nhân, công vô thành nhi chung đa bất kiến dụng. Nghĩa là: Tượng quẻ Hàm
nói: Trên núi có đầm giao cảm, người quân tử lấy lòng rỗng không mà nhận
người, công không thành mà cuối cùng phần nhiều chẳng thấy dùng.
. Nhị quý giai không: là Trứ quý và Dạ quý đều gặp Tuần không.
. Hư hỷ kỳ: là thời kỳ vui vẻ không thật có.
Hư hỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Trứ quý và Dạ quý đều gặp Tuần không (tác
Tuần không hoặc lâm Không địa) thì gọi là: Hư hỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Thân, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Quý nhân là người đem đến sự vui lành, như đưa đến tin mừng
cho mình chẳng hạn. Nay Trứ quý và Dạ quý đều gặp Tuần không thì sự vui mừng
kia không có thật, vì vậy nên gọi là Hư hỷ cách.
Như ai báo tin mừng với mình mà chiêm gặp Hư hỷ cách thì chớ nên tin vội,
vì e họ gạt mình hoặc bởi họ lầm lẫn. Dù cái tin ấy có nói rõ hay đề rõ tên họ
chăng nữa thì cũng chẳng qua là trùng tên họ mà thôi. Và có thể vì cái tin vui
mừng chẳng thật đó mà mình phải tổn phí mất tiền bạc.
Phàm chiêm gặp Hư hỷ cách thì chẳng nên cầu xin gì với Quý nhân hoặc ủy
thác cho hàng quan quý, vì lúc đầu tuy người ưng nhận mà sau lại sẽ có người khác
gièm siểm mình, thành ra sự mưu cầu vô ích. Hãy chờ qua Tuần Giáp khác mới có
hy vọng thành tựu.
Hư hỷ cách cũng gọi là: Nhị quý giai không cách, thường ứng không vui cười
mà cũng chẳng lo buồn.
CÂU 51: KHÔI ĐỘ THIÊN MÔN QUAN CÁCH ĐỊNH

. Lời phụ: Bí lục ngũ: Bí vu kheo viên, thúc bạch tiên tiên, lạn chung cát. Do
đá châu tiếp nhi đang kiếm các, như ngự luận trọng nhi quá giang tan. Nghĩa
là: Quẻ Bí hào lục ngũ: Trang sức nơi gò vườn, bó lụa nhỏ hẹp, tiếc giận sau
tốt. Đường thế thắng ngựa quai chèo để lên gác kiếm, như đánh xe nặng sang
bờ sông to.
. Khôi độ thiên môn: là Tuất thiên bàn gia Hợi địa bàn, vì Tuất là thần Thiên
khôi và Hợi là Thiên môn.
. Quan cách định: là đoán định có sự ngăn cách.
Khôi độ Thiên môn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Tuất thiên bàn gia lên Hợi địa bàn
thì gọi là: Khôi độ Thiên môn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Thìn, giờ Tị.
+ Giải đoán: Tuất vi bế Nhật là ngày đóng lấp. Hợi vi Thiên môn là cửa trời.
Nay chỗ động dụng là tại Sơ truyền thấy Tuất gia Hợi, có nghĩa là cửa trời đến

ngày đóng lại, đại khái sự ứng của nó không ngoài 2 chữ quan cách, tức ngăn cách,
trở ngại. Vì thế nên Khôi độ thiên môn cách cũng gọi là Quan cách cách.
Phàm chiêm hỏi mưu dụng đều bị trở cách. Chiêm hỏi giặc trộm chẳng gặp,
dò xét chẳng ra. Tìm người chẳng thấy...
Như ở quẻ kiểu mẫu, nếu Sơ truyền Tuất thừa Bạch hổ, nếu chiêm bệnh là
chứng cách khí, bị ngăn hơi, tức ói, hoặc do ăn uống dồn chứa không tiêu...Như
dùng thuốc thì phải cho hạ (uống thuốc xổ). Lại cũng có thể là do ma quỷ làm tai
họa, bởi Tuất tác Quỷ.
Phàm chiêm gặp quẻ Khôi độ Thiên môn, phải quan sát Thiên tướng tại Sơ
truyền Tuất mà luận điềm tốt xấu trong ý nghĩa 2 chữ quan cách.
CÂU 52: CƯƠNG TÁC QUỶ HỘ NHẬM MƯU VI

. Lời phụ: Đương hành Chu văn nhân nghĩa chi sư. Nghĩa là đảm đương việc
Châu văn làm thầy nhân nghĩa.
. Cương tác Quỷ hộ: là Thiên cương lấp nhà cửa Quỷ, tức là Thìn thiên bàn
gia Dần địa bàn, bởi Thìn là thần Thiên cương và Dần là Quỷ hộ.
. Nhậm mưu vi: là gánh vác kế hoạch làm (nhận lĩnh nhiệm vụ).
1.Cương tác Quỷ hộ cách
+ Thiệu quẻ: Không luận là ở Can Chi hay Tam truyền, phàm quẻ thấy Thìn
gia Dần địa bàn thì gọi là: Cương tác Quỷ hộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Sửu, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị.
+ Giải đoán: Thìn thiên bàn gia Dần địa bàn gọi là quẻ Cương tác Quỷ hộ,
nghĩa là Thần Thiên cương lấp hang Quỷ, bởi gọi Thìn thiên bàn là Thiên cương
và Dần địa bàn là Quỷ hộ.
Giờ Dần là lúc dở tối, dở sáng mà sắp sáng, ma quỷ đều lo trở về nơi trốn
lánh. Vậy Dần là thời sở của ma quỷ ẩn núp, là nhà cửa của chúng, cho nên gọi
Dần là quỷ hộ. Còn Thìn là sao Đẩu cương và cũng gọi Thìn là Thiên la, lưới trời.
Nay quẻ thấy Thìn gia Dần địa bàn là lưới trời bao vây (lấp) hang quỷ, tất quỷ
không thể ra khỏi hang mà nhiễu hại người ta, cũng như các loài ác thú đều trốn ở
đáy hang, bọn trộm cướp đều phải ẩn hình, giấu dạng...Vì vậy Cương tác quỷ hộ là
quẻ tốt, là quẻ ngăn ngừa được tai họa.
Phàm gặp Cương tác quỷ hộ cách thuận tiện trong việc lánh nạn, trốn lánh,
cầu việc tư riêng. Như đi điếu tang, đi thăm bệnh nhân thì không sợ xui xẻo lây.
Vẽ bùa hốt thuốc ắt được linh nghiệm. Bởi ma quỷ chuyên làm cho người bệnh
hoạn, gây đủ mọi tai họa, cho nên rất ghét vẽ bùa, hốt thuốc để trừ khử...nay chúng
bị lấp cửa hang rồi, đâu còn có thể ngăn trở, phá quấy các việc làm kể trên.
Những ngày Giáp Mậu Canh mà quẻ thấy Thìn gia Dần đều thuộc về Cương
tác quỷ hộ, lại cũng gọi là quẻ Tứ sát một ư tứ duy, và nếu quẻ ban ngày tất có Quý
nhân lâm Hợi địa bàn tức là Quý nhân đăng Thiên môn. Như vậy là quẻ gồm cả
Thần tàng sát một cách.

2.Quý tác quỷ hộ cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền toàn là 3 hào Quỷ hoặc tác Quỷ cục
và lại có Quý nhân lâm Dần địa bàn thì gọi là: Quý tác Quỷ hộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Tuất, nguyệt tướng Mùi, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Quý tác Quỷ hộ nghĩa là sao Quý nhân lấp hang quỷ, đó là Quý
nhân gia lâm Dần địa bàn vậy. Tam truyền là một bầy quỷ ứng sự hại chẳng vừa,
nhưng nhờ có Quý nhân là chủ tinh, là sao yểm ác mà dương thiện đến án ngữ tại
cửa quỷ (Dần) tất loài quỷ kia phải khiếp vía, không thoát xuất được. Phàm cầu
mưu, dụng sự gì cũng không bị trở ngại. Như Niên Mệnh lâm Dần là quẻ rất chính
xác.
3.Thần tàng sát một cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Quý nhân lâm Hợi địa bàn và Thìn Tuất Sửu
Mùi thiên bàn gia lên Dần Thân Tị Hợi địa bàn thì gọi là: Thần tàng sát một cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Thần tàng là 6 hung thần ẩn tàng hình dạng, không dám xuất
đầu lộ diện để làm hung dữ. Sáu hung thần đó tức là nói 6 hung tướng: Đằng xà,
Chu tước, Câu trận, Thiên không, Bạch hổ, Huyền vũ. Phàm quẻ thấy Quý nhân
lâm Hợi địa bàn thì gọi là Thần tàng hoặc cũng gọi là Lục hung tàng. Sát một là 4
ác sát bị chìm mất, không còn gây ra được sự sát hại. Bốn ác sát đó là Thìn Tuất
Sửu Mùi, là 5 ngôi mộ của ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Cũng gọi chúng
là Tứ quý, là 4 vị đứng sau cùng. Phản ứng với Tứ quý là Tứ mạnh:Dần Thân Tị
Hợi. Tứ mạnh là 4 vị đứng đầu, là 5 chỗ Trường sinh của ngũ hành. Tứ quý mà gia
lên Tứ mạnh có khác gì 4 sĩ tốt bình thường tới nhà của 4 vị thủ lĩnh tất phải im
hơi lặng tiếng, và vì vậy gọi là: Tứ sát một.
Phàm chiêm gặp Thần tàng sát một cách chính là gặp quẻ rất tốt, mưu sự gì
cũng thành công, không bị tiểu nhân làm trở ngại.
Nếu chỉ gặp quẻ Thần tàng mà thôi cũng tốt, bởi đó cũng gọi là Quý nhân
đăng Thiên môn, người quân tử đang hăng tiến mà trị vì thiên hạ, cho nên các bọn
tiểu nhân đều phải ẩn mình, chẳng dám lộng hành.
Nếu chỉ gặp quẻ Sát một mà thôi cũng tốt, nhưng phải chiêm nhằm Tháng
hay Nguyệt tướng Dần Thân Tị Hợi thì sự tốt mới có nhiều năng lực. Sát một gọi
đủ là: Tứ sát một ư Tứ duy, nghĩa là Tứ sát chìm mất ở Tứ duy (Dần Thân Tị Hợi
là Tứ duy).
CÂU 53: LƯỠNG XÀ GIÁP MỘ, HUNG NAN MIỄN

. Lời phụ: Binh tải lưu huyết, thị kỳ chủ khách thục tiên dư yên. Nghĩa là:
Binh chở máu chảy, xem chủ với khách ai can dự trước đó.
. Lưỡng Xà giáp Mộ: là 2 con rắn ở giáp hai bên cái mộ. Hai con rắn đó là
Đằng xà và Tị địa bàn. Mộ là nói Can mộ vậy.
. Hung nan miễn: là chẳng khỏi được sự hung hại.

Lưỡng Xà giáp Mộ cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can Mộ gia Tị địa bàn và có thừa Đằng xà thì
gọi là: Lưỡng xà giáp Mộ cách. Như lâm Lục xứ thì quẻ càng thêm ứng nghiệm
chính xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tuất, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân.
+ Giải đoán: Lưỡng xà giáp Mộ cách là quẻ có hình tượng 2 con rắn nằm hai
bên Mộ, ứng điềm hung tợn, rất bị thảm. Hung tợn vì có tới 2 con rắn, mà rắn tất
có nọc độc giết được người. Bi thảm vì Can mộ là cái mồ chôn người. Vả lại Tị
cũng như Đằng xà đều gọi là cái xe tang, còn Can mộ chủ sự u ám, khuất lấp, chết
chôn...Vì vậy nên Thiệu sư là bậc thánh, ví cách này như người mang đá nặng mà
bị ném xuống sông sâu, sự hại sự chết thấy rõ lắm.
Lưỡng xà giáp mộ cách là quẻ đại hung, hỏi bệnh mười người chết chín,
chiêm tụng bị giam tù, sinh sản điềm nguy hại...dù chiêm hỏi sự việc gì, không
sớm thì muộn cũng sinh ra điều bất lợi, hỏi việc tốt ắt thành, hỏi việc xấu ắt chẳng
khỏi họa. Như hỏi về bệnh chứng là bị chứng tích khối (tích chứa hòn cục trong
bụng tựa như nấm mộ nhỏ) vì Mộ thần chủ sự tồn tụ lâu ngày thành khối.
Trong quẻ Lưỡng xà giáp mộ, ở đối cung là tại Hợi địa bàn vốn có xung thần
thừa Bạch hổ. Như Niên Mệnh ở tại Hợi này thì gọi là khỏi Phá mộ. Mộ đã bị phá
vỡ rồi thì rắn bò đi mất, có thể khỏi nạn, khỏi chết (như ở quẻ kiểu mẫu, nếu nạn
nhân tuổi Hợi tất an bản mệnh tại Hợi địa, hoặc nạn nhân 10 tuổi hay 22, 34, 46,
58, 70 tuổi tất cũng an Hành niên tại Hợi địa bàn thì gọi là quẻ Phá mộ). Tuy nhiên
chỗ Phá mộ là Bạch hổ nếu gặp Tuần không thì không cứu được. Trái lại như Niên
Mệnh chính là Can mộ thì sự chết đến cấp kỳ (như ở quẻ kiểu mẫu, Tuất là Can mộ
thừa Đằng xà, nếu người tuổi Tuất hoặc nam nhân 33 hay 45 tuổi tất an Hành niên
tại Tuất vậy là chết mau lẹ).
Ngoài Lưỡng xà giáp mộ cách còn có những quẻ Lưỡng quý giáp mộ, Lưỡng
Câu giáp mộ, Lưỡng Không giáp mộ, Lưỡng Hổ giáp Mộ, Lưỡng Thường giáp mộ,
Lưỡng Hậu giáp mộ...Tuy có nêu ra song trong sách chẳng luận tốt xấu.
CÂU 54: HỔ TRỊ PHÙNG HỔ, LỰC NAN TRI

. Lời phụ: Di lục tứ: Hổ thị đam đam, kỳ dục trục trục vô cữu. Nghĩa: quẻ Di
hào Lục tứ nói: Con nó ngó đăm đăm, đó là thèm muốn chăm chăm, không
có lỗi.
Hổ thị: là con Hổ đang dòm ngó vật chi, án chỉ vào quẻ Mão tinh âm nhật.
. Phùng hổ: tức là gặp sao Bạch hổ. Gặp Thân cũng gọi là gặp Bạch hổ.
. Lực nan thi: tức là sức lực không thi hành được, không làm nổi.
Hổ thị phùng Hổ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mão tinh âm nhật, tức Hổ thị chuyển bông mà ở
Can Chi Tam truyền thấy có sao Bạch hổ hoặc Thân thì gọi là: Hổ thị phùng Hổ
cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Tị, giờ Thìn.

+ Giải đoán: Hổ thị Phùng Hổ cách là quẻ Hổ thị chuyển bông mà ở Can Chi
hay Tam truyền thấy có sao Bạch hổ hoặc thấy có Thân thiên bàn, vì Thân cũng
được gọi là Bạch hổ (đồng thuộc dương kim).
Quẻ Mão tinh âm nhật tức là Hổ thị chuyển bông vốn đã ứng điềm bất lợi,
nay còn có thêm sao Bạch hổ hoặc bản vị của Bạch hổ (Thân) tất sự hại càng hung.
Và chỉ gặp một Hổ cũng đủ nguy hiểm, huống chi trong quẻ có tới 2, 3, 4, 5...Hổ
thì sao cho khỏi tai nạn trầm trọng, dù động tác hay mưu mô điều gì cũng vậy.
Phàm chiêm gặp Hổ thị phùng Hổ cách, ắt không khỏi kinh tâm táng đởm.
Nếu dùng sức mạnh mà thi thố tài năng và cạnh tranh, chống đối như kẻ vũ phu tất
không bao giờ thành công được. Vì mình đâu đủ sức đánh được một bầy cọp dữ.
Nếu Bản mệnh hay Hành niên cũng gặp Thân hay Bạch hổ nữa thì sự nguy hại
càng hung tợn, càng khó thoát.
CÂU 55: SỞ MƯU ĐA CHUYẾT PHÙNG LA VÕNG

. Lời phụ: Do cố giả na chư hãm tỉnh chi trung. Nghĩa: giống như mù vậy,
rơi vào ở giữa hầm cây.
. Sở mưu đa chuyết: là chỗ mưu cầu làm rất vụng về.
. Phùng La võng: là gặp các vị thần Thiên la, Địa võng.
1.La võng quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Thiên la và Chi thừa Địa võng thì gọi
là: La võng quái.
Thiên la: là chữ thiên bàn cùng một tên với cung địa bàn ở kế trước Can. Địa
võng: là chữ thiên bàn cùng một tên với cung địa bàn ở kế trước Chi.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Thân, giờ Mùi.
Ngày Giáp tất Mão thiên bàn là Thiên la, vì Giáp ký tại Dần và cung kế trước
là Mão địa. Còn ngày Thân tất Dậu là địa võng vì cung kế trước chi Thân là Dậu
địa. Vậy quẻ này Can có thừa Mão tức Thiên la và Chi có thừa Dậu tức Địa võng
cho nên gọi là: La Võng quái. Quẻ vốn rất xấu lại còn thêm có Dương nhận lâm
Thân (Can) nên càng xấu. Ngày Giáp nên Dương nhận cũng tại Mão. (Bất cứ quẻ ở
ngày nào cũng vậy, hễ thấy Tý thiên bàn gia Hợi địa bàn đều thuộc về La Võng
quái).
+ Giải đoán: Thiên la là cái lưới trời để bắt chim. Địa võng là cái lưới đất để
bắt thú. Can Chi gặp nó như chim bị mắc lưới, cá mắc chài.
Can là bản thân, Chi là gia trạch. Nay Can Chi đều gặp La Võng tất thân
mình và nhà cửa đều lâm vào cảnh bức bách. Nếu Can Chi thêm thừa hung tướng
cùng ác sát tất phải bị nhiều hung hại. Như ở quẻ mẫu có Can thừa Dương nhận là
cái mũi nhọn, cũng như đã mắc lưới bẫy còn bị đâm. La Võng quái mà thấy Can
với Can thượng thần Tỷ hòa, và Chi với Chi thượng thần cũng tỷ hòa, ấy là Can
Chi đều thừa Vượng thần, giống như người biết an phận thủ thường ở một nơi thì
được lợi tốt. Bằng lo tranh với thế nhân, mưu cầu, tính xa...thì việc làm hóa nên
vụng dở, khổ sở như con chim mắc lưới, cố vùng vẫy lưới càng thắt chặt vào thân.
Như chữ thiên bàn trên Niên Mệnh xung khắc Thiên la thì gọi là Phá la, có thể giải
nguy cho thân mình. Bằng xung khắc Địa võng thì gọi là Phá võng, nhà cửa khỏi bị
hủy phá, hư hao. Hoặc Can Chi ngộ Tuần không cũng gọi là quẻ Phá la, Phá võng,
tức như lưới bị thủng lỗ, thân trạch khỏi bị quẫn bách.
2.Can Chi hoán giao La Võng cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Địa võng và Chi thừa Thiên la thì gọi
là: Can Chi hoán giao La Võng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Ngọ, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Hoán giao là đổi trao. Thiên la là thần sát phải tính theo Can,
còn Địa võng là thần sát phải tính theo Chi. Nay Thiên la của Can mà lại lâm Chi
và Địa võng của Chi mà lại lâm Can, vì vậy cho nên gọi là Can Chi hoán giao La
Võng cách. Ấy là quẻ có kẻ giăng cạm bẫy hại mình, mà mình cũng muốn đặt cạm
bẫy hại kẻ đó. Hai bên đều muốn giăng lưới hại nhau. Phàm cạnh tranh thì cả hai
bên đều bị thiệt thòi.
CÂU 56: THIÊN VÕNG TỰ LÕA KỶ CHIÊU PHI

. Lời phụ: Hoắc quang hữu phế lập chi công, tốt chiêu di tộc chi họa. Nghĩa:
Hoắc Quang có công phế lập, cuối cùng chiêu lấy cái họa thương hại cho họ
hàng.
. Thiên võng tự lõa: là mình tự bao vây (quấn) lưới trời vào mình.
. Kỷ chiêu phi: là mình chiêu lấy họa.
1.Thiên võng tự lõa cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can mộ mà Can mộ đó lại chính là
Bản mệnh thì gọi là: Thiên võng tự lõa cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ, tuổi Mùi.
+ Giải đoán: Thiên võng tự lõa nghĩa là mình tự lấy lưới Trời mà quấn lấy
thân mình. Can mộ lâm Can tức như có cái lưới úp lên thân của mình. Can mộ
chính là Bản mệnh của mình tức như mình tự quấn lấy mình. Suy theo ý lý đó thì
biết là họa hoạn tự mình gây lấy mà buộc vào mình chứ không phải bởi tại ai khác.
Vì thế nên ở Nguyên cú nói: Tự lõa kỷ chiêu phi.
Can mộ có tính cách che đậy, làm tối tăm cho nên ví như lưới Trời bao phủ.
Nay Bản mệnh tác Can mộ lâm bản thân (Can) là quẻ tinh vị lu mờ đến hồi suy vi,
họa hoạn. Vậy nên lập đàn tế lễ tinh vị tức như cúng bái sao hạn, có thể qua khỏi
tai ương.
Phàm chiêm hỏi việc chi cũng vậy, quẻ vốn ứng điềm hung hại mà tự mình
chiêu lấy tai nạn, và sự việc bao giờ cũng ở trong chỗ tối tăm, ví như ở chốn mây
dầy, mặt trời chẳng chiếu thấu.
Như Sơ truyền và Giờ hiện tại đang chiêm quẻ đồng khắc Can cũng gọi là:
Thiên võng tứ trương cách. Và nếu Bản mệnh chính là Can mộ hoặc Bản mệnh
địa bàn thừa Can mộ, quẻ cũng ứng điềm hung hại như Thiên võng tự lõa cách.

2.Đinh thần phúc Nhật cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Đinh thần chính là Can mộ lâm Can, lại có thừa
một vài hung sát như Ngoạt yểm, Thiên mục, Phi liêm, Đại sát...thì gọi là: Đinh
thần Phúc Nhật cách. (Đinh thần tức là Tuần Đinh).
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Thân, giờ Tị, tháng 4.
+ Giải đoán: Đinh thần chủ sự biến động, lại là Can mộ tối tăm, thừa hung
sát gây ra tai họa, những loại hung hại ấy đã che lấp Bản thân (Phúc Nhật) thì con
người sao khỏi họa ương, lòng người sao khỏi xao xuyến. Nên lập đàn tế lễ, thân
mạng sẽ yên. Như Đinh thần chính là Bản mệnh thừa Đằng xà tất hay nằm mộng
thấy những việc kỳ dị xấu xa, kinh sợ. Như Đinh thần không lâm Can mà lại lâm
Chi thì trong nhà thường có ma quái hiện hình, phá quấy hay nảy sinh ra nhiều
điều sợ sệt, kinh nghi.
CÂU 57: PHÍ HỮU DƯ NHỊ ĐẮC BẤT TÚC

. Lời phụ: Tứ duy tuy phục nhi hải nội không hư hỷ. Nghĩa: Dân tộc bốn
phương tuy chịu phục mà trong nước hư hao trống không vậy.
. Phí hữu dư: là hao phí rất nhiều. Ấy là nói trong quẻ có lắm chỗ làm hại
Can, như khắc Can, thoát Can...
. Nhi đắc bất túc: mà được lại chẳng đủ. Ấy là nói trong quẻ cũng có các chỗ
làm lợi cho Can như: sinh Can, tác Tài, thừa Can sinh, Can vượng...
1.Phí hữu dư nhi đắc bất túc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ xem tại Can Chi cùng Tam truyền mà thấycó chỗ
làm hại Can và cũng thấy có chỗ làm lợi cho Can lại bị Tuần không thì gọi là: Phí
hữu dư nhi đắc bất túc cách. Chỗ làm hại Can là như khắc Can, thoát Can. Còn
chỗ làm lợi cho Can là như sinh Can, tác Tài, thừa Can sinh, Can vượng...
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Thìn, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Phí dư nhi đắc bất túc nghĩa là: hao phí có dư (nhiều) mà phần
được lại chẳng đủ. Bởi Can là chính mình. Các chỗ làm hại Can như Khắc, Thoát
chẳng bị Tuần không nên sự hao hại có dư. Còn các chỗ đem lại lợi ích cho Can
như sinh Can, Can vượng, Can sinh...thì lại bị Tuần không cho nên phần được lại
chẳng đủ bù đắp vào phần hao phí. Đó là quẻ họa có nhiều mà phúc ít, dù chiêm
hỏi việc gì cũng vậy.
Dù quẻ không có chỗ nào làm hại Can, mà chỉ có những chỗ đem sự lợi ích
cho Can, song các chỗ đem lợi ích ấy lại bị Tuần không thì cũng cho thuộc về cách
1 này.
2.Tham tha nhất đẩu mê, thất khước bán niên lương cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Vượng thần, nhưng Can cùng Vượng
thần đồng bị Tam truyền khắc, thoát, hại thì gọi là: Tham tha nhất đẩu mê thất
khước bán niên lương cách. (Vượng thần là chữ thiên bàn đồng một loại ngũ
hành với Can).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Thân, giờ Mùi.
Quẻ mẫu trên có Can Giáp thuộc Mộc thừa Mão là Vượng thần, vì Mão đồng
thuộc mộc với Giáp. Vả lại tính theo Trường sinh cục thì Giáp mộc tất Đế vượng
tại Mão. Đế vượng cũng tức là Vượng thần, ứng điềm hưng vượng. Nhưng Sơ Thìn
đối với Mão là Lục hại, và Trung Mạt là Tị Ngọ hỏa đồng thoát can Giáp
mộc...toàn là các chỗ làm cho mất mát, hao hại. Chỉ có một chỗ tốt (Vượng thần)
mà nhiều chỗ xấu cho nên gọi là: Tham tha nhất đẩu mê thoát khước bán niên
lương cách.
+ Giải đoán: Cách này có nghĩa là: Tham chỗ khác nửa đấu gạo mà mất nửa
năm lương. Rất kỵ cầu tài, thủ tài, trục lợi. Tham chỗ khác hay tham của người
khác cũng vậy.
CÂU 58: DỤNG PHÁ THÂN TÂM VÔ SỞ QUI

. Lời phụ: Chí quyết thân tiềm tam quân vụ lao. Nghĩa: Chí quyết thân giết
sạch, ba quân phải chuyên việc lao nhọc.
. Dụng phá: là chỗ dùng bị phá bỏ, tức như bị khắc, mộ, Tuần không...Chỗ
dùng cũng chính là Sơ truyền, thường ứng vào điều Sở cầu.
. Thân tâm vô sở qui: là thân tâm chẳng chỗ nương về.
Vô sở qui cách
+ Thiệu quẻ: Phàm tại Can và Tam truyền, các chỗ tốt hay xấu đều bị khắc,
Mộ, Tuần không thì gọi là: Vô sở qui cách. Chỗ tốt là như Sinh can, tác Tài, thừa
Can lộc. Chỗ xấu là khắc Can, thoát Can...
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Hợi.
Quẻ mẫu trên có Tam truyền là Tý Dần Thìn. Sơ truyền Tý tác Tài, nhưng Tý
gia Tuất là bị Tuất khắc, lại thừa Bạch hổ ứng điềm kinh khủng. Như vậy thì Tài
đó là tiền bạc hiểm nguy. Lại cũng gọi Tài dẫn nhập Quỷ hương (loại tiền dẫn vào
xóm quỷ), bởi Sơ Tý truyền lại Trung Dần là hào Quỷ, rồi Dần truyền đến Mạt
Thìn thì lâm Dần địa bàn. Dần thiên bàn tác Quỷ thì gọi Dần địa bàn là Quỷ
hương. Trung truyền Dần tuy khắc Can nhưng chính là Tuần không tất không thật
có sự khắc hại. Mạt truyền Thìn là hào Huynh đệ khắc Tài, nhưng Thìn gia Dần là
lâm Không địa, tất không có thật sự khắc hại hòa Tài. Tóm lại, trong quẻ kiểu mẫu
có cả Tài lẫn Quỷ tức là có cả phúc và họa, song Tài bị khắc, thừa Bạch hổ và bị
dẫn nhập Quỷ hương, còn Quỷ thì bị Tuần không và hào Huynh khắc phá Tài cũng
lâm Không địa. Như vậy phúc với họa đều không có chỗ qui định cho nên gọi là:
Vô sở qui.
+ Giải đoán: Vô sở qui cách là quẻ không có chỗ về, muốn qui về chỗ tốt
nhưng trong quẻ các chỗ tốt đều bị khắc phá hoặc bị Tuần không thì về đó làm gì
cho vô ích. Còn các chỗ xấu cũng bị khắc phá hoặc bị Tuần không thì chẳng cần
phải tránh đi, mà qui về đó cũng chẳng lợi ích gì. Các nơi tốt cũng như các chỗ
xấu, không có chỗ nào đáng nương về cho nên gọi là: Vô sở qui cách. Muốn đi hay
muốn lại đều không đoán định được sự họa hay phúc, cho nên nói là không có chỗ
nương về, cảnh trạng lưng chừng, thân tâm chẳng ổn định...Phàm chiêm hỏi việc gì

cũng theo ý đó mà đoán, và điềm chính yếu là bởi trong quẻ thấy Tài Lộc ngộ
Tuần không hoặc bị khắc cho nên cũng nói là quẻ không thật được vậy.
CÂU 59: HOA CÁI PHÚ NHẬT, NHÂN HÔN HỐI
. Lời phụ: Quân hữu ky mỵ chi lịnh, tướng hữu vô dụng chi công. Nghĩa:
Vua có lệnh trói buộc, tướng có cái công vô dụng.
. Hoa cái phú Nhật: là sao Hoa cái che Can, tức lâm Can.
. Nhân hôn hối: là người tối tăm, chịu cảnh u buồn.
Hoa cái phú Nhật cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thâySơ truyền là Can mộ lâm Can mà Can mộ ấy
chính là sao Hoa cái thì gọi là: Hoa cái phú Nhật cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị.
+ Giải đoán: Hoa cái phú Nhật là sao Hoa cái che lấp Bản thân. Hoa cái là
cái lọng hoa, lâm Can là che mát thân mình. Như thế là sự tốt, song vì Hoa cái ấy
lại là cái Mộ (Can mộ), giống như cất nhà che mồ, chủ sự tối tăm, bi thảm, cho nên
quẻ ứng điềm hung hại. Phàm chiêm hỏi về thân mạng, địa vị ắt có điều u ám, oan
uổng mà không bao giờ có cơ hội minh oan. Hỏi người đi xa ắt không bao giờ trở
về nữa. Mưu sự e bị sai lầm. Sự việc gì cũng làm cho lòng mình bất mãn. Hiện tại
không thấy nguồn sống vui.
CÂU 60: THÁI DƯƠNG XẠ TRẠCH, ỐC QUANG HUY

. Lời phụ: Vô yêu chính chính chi kỳ, vô kích đường đường chi trận. Nghĩa:
không dóng cờ chững chạc, không đánh trận đường hoàng.
. Thái dương xạ trạch: là mặt trời rọi vào nhà (nguyệt tướng lâm Chi).
. Ốc quang huy: là nơi nhà ở được sáng suốt.
Thái dương xạ trạch cách:
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Nguyệt tướng lâm Chi thì gọi là Thái dương xạ
trạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mão, nguyệt tướng Tý, giờ Mão.
+ Giải đoán: Thái dương xạ trạch nghĩa là mặt trời rọi vào nhà và tất nhiên
là trong nhà được quang minh, đầy hỷ khí.
Trong quẻ gọi Nguyệt tướng là Thái dương, vì Nguyệt tướng là một trong12
cung của Thái dương, của mặt trời. Và nói xạ trạch là bởi lâm Chi, Chi thuộc về
gia trạch là nhà, là nơi cư ngụ.
Quẻ Thái dương xạ trạch mà gặp Tuần không thì gọi là Thái dương huyền
không, mặt trời treo ở khoảng trống không, không có mây tre, tất ánh sáng được
huy hoàng, quẻ càng tốt hơn. Hoặc Can mộ hay Chi mộ tác Thái dương càng tốt, vì
Mộ là
nơi u tối, mà ở chỗ càng tối thì ánh sáng càng hiển dương.

Nếu Thái dương ở vào Dạ phương những cung địa bàn Dậu Tuất Hợi Tý Sửu
tức như về đêm mặt trời ở bên kia trái đất, ánh sáng không chiếu tới được, nhà cửa
ắt chẳng thật sự huy hoàng.
Như Thái dương Nguyệt tướng có thừa Quý nhân hoặc thừa Thái tuế là tượng
vua chúa tới nhà. Lại cũng ứng là nhà sinh con cháu quí, nơi nhà sản xuất bậc tài
ba lỗi lạc, có đức lớn, có địa vị cao cả.
Trong sự tương tranh bỉ ngã mà chiêm gặp Thái dương xạ trạch cách thì kẻ
đối địch với mình được thắng thế hơn mình, vì Can là mình, còn Chi là kẻ kia, nay
Thái dương lâm Chi cho nên kẻ kia đạt vận hơn mình. (Như Thái dương lâm Can
thì mình mới được thắng lợi hơn kẻ kia). Vì thế nên ở lời phụ trong vụ chiêm binh
có ý bảo: Phàm bên địch quân trận thế chững chạc đường hoàng, kỳ xí trang
nghiêm chính đính thì chớ nên đến đánh hoặc chận, đón, mời...
Phàm chiêm hỏi những việc khác như minh oan, uất hận, bị khuất lấp mà gặp
quẻ Thái dương lâm Can thì sự việc sẽ được phơi bày minh bạch, không còn uất ức
nữa.
CÂU 61: CAN THỪA MỘ HỔ, VÔ CHIÊM BỆNH

. Lời phụ: Bất lợi giao binh, tiếp nhân. Nghĩa là chẳng có lợi giao binh đánh
nhau, tiếp chiến.
. Can thừa Mộ Hổ: là Can thừa Can mộ và sao Bạch hổ.
. Vô chiêm bệnh: là không chiêm bệnh, nếu chiêm bệnh là điềm vào cõi hư vô.
1.Can thừa Mộ Hổ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can mộ và sao Bạch hổ thì gọi là:
Can thừa Mộ Hổ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Dậu, giờ Mão.
+ Giải đoán: Can mộ chủ sự tối tăm, chôn lấp. Bạch hổ chủ sự hung ác, tang
thương. Hai thần tướng đó gặp nhau tất không khỏi làm ra tai họa, oan khiên.
Phàm chiêm gặp phải đề phòng kẻ thù dùng mưu kế ám hại (hại lén) như thủ tiêu,
giam cầm, tra khảo...thật khổ sở. Chiêm bệnh không thể cứu. Nếu Can mộ là Hoa
cái nữa thì sự tối tăm càng nhiều hơn, vì Hoa cái là cái lọng che khuất ánh sáng.
2.Hổ Quỷ gia Can cách.
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Can có hào Quan quỷ thừa sao Bạch hổ thì
gọi là: Hổ Quỷ gia Can cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tị, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Hổ quỷ gia Can là con Hổ thành Quỷ đến làm hại thân mình.
Chiêm gặp như vậy không khỏi sự bất lợi, phải cẩn thận trong 2 điều: bệnh hoạn và
quan tụng.

CÂU 62: CHI THỪA Mộ HỔ, HỮU PHỤC THI

. Lời phụ: Đại quá cửu tam: Đống nạo hung, bất lợi thâm sâu, cao lũy.
Nghĩa: Quẻ đại quá hào Cửu tam: Cột cong queo xấu, chẳng có lợi nơi
hào sâu, thành đất cao.
. Chi thừa Mộ Hổ: là tại Chi có Can mộ thừa Bạch hổ.
. Hữu phục thi: là có ẩn núp thi hài.
1. Chi thừa Can mộ Hổ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Chi có Can mộ thừa Bạch hổ thì gọi là: Chi
thừa Can mộ Hổ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Chi thuộc nhà cửa. Can mộ vốn thuộc Thổ ứng về mồ mả hoặc
chôn dưới đất. Bạch hổ thuộc Kim là thi hài, xương cốt. Phàm chiêm về gia trạch
mà thấy ba cái ấy gặp nhau thì sao cho khỏi trong mảnh đất đang có chôn hình
tượng bằng sắt, đá hay cây, hoặc thi hài còn tồn lại xương cốt...các vật ấy hóa Quỷ
mà phá quấy. Như quẻ thêm thấy Can mộ khắc Chi là đích thị, sự hại ắt nhiều,
bằng không khắc Chi thì sự hung hại qua loa. Nếu Can mộ chính là Thái dương
(Nguyệt tướng) thì chẳng hề gì, bởi ma quỷ sợ mặt trời.
2.Chi thừa Chi mộ Hổ cách.
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại cung Chi có thừa Chi mộ và Bạch hổ thì gọi
là: Chi thừa Chi mộ Hổ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Phàm chiêm gia trạch mà gặp quẻ Chi thừa Chi mộ và Bạch hổ
là điềm xấu cho nhà cửa, trong nhà có động việc âm, ẩn, tang phục. Như thấy Chi
mộ thừa Tang môn hay Điêu khách thì trong năm ấy có đình tang, nghĩa là có
người chết mà bị quàn lại lâu ngày rồi mới chôn cất. Cứ xem Chi mộ thuộc về loại
nào thì biết là hạng người nào chết.
Chi thừa Chi mộ Hổ cách là hung quái, nếu thấy Chi mộ khắc Chi nữa thì sự
xấu và u ám càng gia tăng.
3.Hổ Quỷ khắc Chi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thượng thần khắc Chi và có thừa sao Bạch
hổ thì gọi là Hổ Quỷ khắc Chi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Tý, nguyệt tướng Thìn, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Hổ Quỷ khắc Chi tức là Chi Quỷ thừa Bạch hổ lâm Chi, bởi
khắc Chi nên gọi là Chi quỷ. Hỏi vụ nhà cửa mà chiêm gặp cách này thì trong nhà
biến loạn, sự ứng tựa như cách 1 và 2.
4.Mộ môn khai cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ngày Mão Dậu mà quẻ chiêm thấy tại Chi có Can mộ
thừa Bạch hổ hay Đằng xà thì gọi là Mộ môn khai cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quí Mão, nguyệt tướng Hợi, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Mộ môn khai nghĩa là cửa Mộ mở ra để rước người chết vào.
Bởi Mão Dậu là cửa, nay Can mộ lâm Mão Dậu thì cửa ấy phải là cửa Mộ huyệt.
Lại lâm Chi là động trong nhà. Ấy là quẻ ứng trong nhà có người chết vậy. Hơn
nữa có Bạch hổ thuộc Kim là màu trắng, màu áo tang, chủ sự tang phục, chết chôn.
Và Đằng xà hay Tị cũng thế, đều gọi là cái xe tang để trở người chết đến huyệt mộ.
Tóm lại cửa mộ mở ra lại có sự chết chôn (Bạch hổ) hoặc có xe tang đưa đến
(Đằng xà), quẻ hiện lên như vậy thì sao cho khỏi điều chết chóc.
Phàm chiêm hỏi về vụ hung cát trong gia trạch mà chiêm gặp Mộ môn khai
cách thì sẽ có trùng tang, trong một năm có thể chết đôi ba người hoặc tang này
chưa dứt thì đã gặp tang khác (Bởi tại một nơi gia trạch (Chi) mà gồm nhiều điềm
ứng về sự tang tử).
Phàm chiêm bệnh mà gặp Mộ môn khai cách có Bạch hổ thì sự chết chắc
chắn hơn là có Đằng xà.
Không phải là ngày Mão Dậu nhưng quẻ vẫn thấy Can mộ thừa Xà Hổ lâm
Chi mà Chi chính là Mộ môn sát thì cũng ứng điềm tang, tử. Hoặc chỉ thấy Mộ
môn sát (thiên bàn) thừa Xà Hổ và lâm Can Chi dù không có Can mộ thì cũng ứng
giống như vậy.
5.Xà Mộ khắc Chi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can mộ thừa Đằng xà lâm Chi và Can mộ khắc
Chi thì gọi là: Xà Mộ khắc Chi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Chữ khắc Chi gọi là Chi Quỷ. Vậy Xà Mộ khắc Chi là tượng
con rắn thành Quỷ ở gò mộ, ứng điềm quái dị, kinh khủng. Khắc Chi tức là hại
trong nhà, thường xảy ra các vụ kinh quái như ma hiện, như tiếng kêu rợn óc..., gia
trạch đến hồi suy vi (thời suy Quỷ lộng). Phàm chiêm hỏi gia trạch mà gặp cách
này thì nên dùng phù phép mà an trấn mới khỏi tai họa. Gặp 4 cách trước cũng
vậy.
CÂU 63: BỈ THỬ TOÀN THƯƠNG PHÒNG LƯỠNG TỔN

. Lời phụ: Duật Bạng tương trì tọa thủ ngư nhân chi lợi. Nghĩa: Cò Ngao níu
nhau, ông câu ngồi thu được lợi.
. Bỉ thử toàn thương: là kẻ kia cùng người này đều bị thương, ấy là nói Can
và Chi, cả hai đều bị khắc vậy.
. Phòng lưỡng tổn: là hai bên đều phải phòng ngừa sự tổn hại.
Bỉ thử toàn thương cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần khắc Can và Chi thượng thần
cũng khắc Chi thì gọi là: Bỉ thử toàn thương cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Tý, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Bỉ thử toàn thương là hai bên đều bị tổn thương. Phàm chiêm
hỏi về các việc đối đầu với 2 người hay 2 bên, như việc kiện tụng nhau chẳng hạn,
thì cả hai đều bị thiệt hại, tai họa, hình trách...Như chiêm hỏi việc may rủi cho một
người thì nhà cửa suy vi mà thân thể người chẳng khỏi bị thương bệnh, bởi Can là
Bản thân và Chi là gia trạch đồng bị khắc. Suy thế thì dù chiêm hỏi riêng về gia

trạch hay riêng về bản thân đều là quẻ hung hại, thân thể suy nhược, nhà cửa băng
hoại.
Như chiêm gặp Bỉ thử toàn thương cách, nhưng lại thấy Can thượng thần với
Chi thượng thần tác Lục hợp thì hai bên có sự hợp tác hòa hợp nhau nhưng cũng
không khỏi cùng bị tổn hại. Hoặc như Bỉ thử toàn thương cách, nhưng lại thấy Can
thượng thần với cung địa bàn tại Chi tác Lục hợp và Chi thượng thần với cung địa
bàn tại Can tác Lục hợp, nếu hỏi về việc đổi chác mua bán của 2 bên thì trước hòa
thuận mà sau cách trở, còn trước cách trở thì sau hòa thuận, song cả hai vẫn không
khỏi bị tổn hại.
CÂU 64: PHU PHỤ VU DÂM CÁC HỮU TƯ

. Lời phụ: Lưỡng dịch âm tương đồ nghĩa. Nghĩa: hai bên cừu địch thầm kín
cùng mưu tính việc nghĩa.
. Phu Phụ vu dâm: là chiêm hỏi việc vợ chồng mà gặp quẻ Vu dâm.
. Các hữu tư: là mỗi người đều có tình riêng, ý khác.
1.Vu dâm quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thượng thần khắc Can và Can thượng thần
khắc Chi thì gọi là Vu dâm quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Thìn, giờ Thân.
+ Giải đoán: Vu dâm quái là quẻ hoang dâm, vợ chồng đã có tính riêng ý
khác. Bởi trong sự vợ chồng tất phải có lòng dạ hảo hợp nhau, nay quẻ thấy Can
thượng thần khắc Chi và Chi thượng thần khắc Can, ấy là có sự bất hòa và đố kỵ
nhau. Như vậy chiêm hỏi việc vợ chồng tất đã có tình riêng ý khác rồi vậy, và sao
cho khỏi điều vu dâm, loạn chạ. Vu dâm quái, đại khái ứng sự bất hòa của vợ
chồng, ứng sự thất hẹn, vô tình, vô nghĩa của Nam Nữ. Ví dụ như họ có gắn bó với
nhau rồi nhưng đến cuối cùng thì người lấy chồng khác, kẻ lấy vợ khác.
2.Chân giải ly quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can khắc Chi thượng thần và Chi khắc Can
thượng thần thì gọi là: Giải ly quái. Nếu Bản mệnh hay Hành niên của vợ chồng ở
tại
Can Chi thì gọi là: Chân giải ly quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Ngọ, giờ Dậu.
+ Giải đoán: Phàm chiêm hỏi vụ vợ chồng mà gặp Giải ly quái ắt như xe bị
gãy trục, sẽ đoạn ly nhau. Thường là vận nhân đến để hỏi về vụ ấy. Nếu bản mệnh
hay Hành niên lâm Can Chi thì sự ứng càng chính xác (Chân giải Ly). Như Can
Chi ngộ Tuần không, thì chưa hẳn là giải ly.

CÂU 65: CAN MỘ TÍNH QUAN, NHÂN TRẠCH PHẾ

. Lời phụ: Quan tức giã. Nghĩa: Quan tức là quả vậy. Quan quả là như góa
bụa, mồ côi, cô đơn...
. Can mộ tính Quan: là Can mộ gồm có Quan thần.
. Nhân trạch phế: là người cùng nhà cửa suy vi, hoang phế.
1.Can mộ tính Quan cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can mộ, mà Can mộ này cũng
chính là Quan thần thì gọi là: Can mộ tính Quan cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Dậu, nguyệt tướng Tị, giờ Dần, mùa Thu.
+ Giải đoán: Quan thần cũng như Quả thần (quan-quả), chủ về sự cô quả,
hoang phế, cùng gặp Mộ thần tối tăm tất ứng sự tang ly chôn cất...Cả hai cùng có
tính cách điêu tàn hủy bỏ, cho nên cùng ứng sự suy vi. Như Sơ truyền lấy tại Can
khóa (khóa 1 và khóa 2) là điềm thân mạng người suy vi. Còn Sơ truyền lấy tại Chi
khóa (khóa 3 và 4) thì ứng nhà cửa suy vi, bỏ bê cho đến suy sụp, dột, ngã.
2.Mộ thần phú Nhật tác Sinh khí cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can mộ hay Chi mộ thừa Sinh khí và lâm Can
thì gọi là: Mộ thần phú Nhật tác Sinh khí cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Ngọ, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị, tháng 2.
+ Giải đoán: Mộ thần phú Nhật (Can) tức là ngôi mả úp lên trên thân mình,
quẻ vốn xấu vì là tượng bị chôn khuất, nhưng may mắn là Mộ thần lại thừa Sinh
khí cho nên Mộ ấy hóa nên kho tàng, thành thử trở nên tốt. Như chiêm hỏi các việc
sai khiến tạo lập kho tàng, hay các vụ có liên quan đến kho tàng tất được thành tựu.
Như Mộ thần ấy là Kim mộ (Sửu) thì nên khởi tạo kho vàng bạc, bằng là Mộc mộ
(Mùi) thì nên xây cất kho (vựa) cây củi...
Như Mộ thần không thừa Sinh khí, nhưng tính theo Mùa mà được vượng khí
tất quẻ cũng tốt như có thừa Sinh khí. Mùa Xuân thì Thìn được Vượng khí (nhất là
tháng 3) mùa Hạ thì Mùi được vượng khí (nhất là tháng 6), mùa Thu thì Tuất được
Vượng khí (nhất là tháng 9), mùa Đông thì Sửu được Vượng khí (nhất là tháng
12).
CÂU 66: CHI PHẦN TÀI TÍNH, LỮ TRÌNH KÊ

. Lời phụ: Đặng chung chung một vụ Thục. Nghĩa: Đặng Chung cuối cùng
chết nơi đất Thục.
. Chi phần tài tính: là Chi mộ gồm có hào Tài (Phần là Mộ phần).
. Lữ trình kê: là sự đi đường bị kê trì (chậm chạp, trở ngại).
1. Chi mộ tác Can Tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Chi mộ mà Chi mộ ấy tác Tài thì
gọi là: Chi mộ tác Can tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Thìn.

+ Giải đoán: Hào Tài chủ sự tiền tài, gặp Mộ chủ sự khuất mất và chậm, vì
vậy nên đi buôn thì lỗ vốn mà bị trễ nải ở dọc đường. Phàm mưu vọng điều chi
cũng bị trở ngại, không thể hanh thông.
2.Nghi hoặc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm ngày Mão Dậu mà thấy Hành niên cũng
ở trên Mão Dậu thì gọi là: Nghi hoặc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Mão, nguyệt tướng Dậu, giờ Hợi, Nam 36 tuổi.
+ Giải đoán: Phàm chiêm sự gì hoặc đi đường mà gặp Nghi hoặc cách thì
trong bụng rất nghi nan, nửa muốn đi tới nửa muốn đi lui, thật là lôi thôi, trở trệ.
Như Hành niên chính là Thiên xa sát thì quẻ càng nhiều nghi hoặc và càng không
hay.
CÂU 67: THọ Hổ KHắC THầN VI BệNH CHứNG

. Lời phụ: Thọ Hổ khắc Chi, Quốc dân lưu binh địch. Nghĩa: bị Bạch hổ
khắc thì trong Quốc dân binh chuyên lấy bệnh dịch.
. Thọ Hổ khắc thân: là chữ bị Bạch hổ thừa thần khắc.
. Vi bệnh chứng: là chính chứng đau của người bệnh.
1.Án bệnh chứng pháp
+ Thiệu quẻ: Phàm muốn biết chứng bệnh của người đau thì phải xem coi
Bạch hổ thừa thần khắc chữ thiên bàn nào và do chữ thiên bàn ấy thuộc về Kinh
Tạng nào thì biết Kinh Tạng đó bị bệnh để trị liệu. Cách xem như thế gọi là: Án
bệnh chứng pháp.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Hơi, nguyệt tướng Thân, giờ Tị.
+ Giải đoán: Bạch hổ là đại hung tướng, chuyên làm bệnh hoạn và chết chôn
cho nên thừa thần của nó khắc Tạng Kinh nào thì Tạng Kinh ấy phải thụ bệnh. Và
như muốn trị bệnh thì phải trị tại Tạng nào thuộc về Bạch hổ thừa thần đó, chứ
chẳng trị tại Tạng bị Bạch hổ thừa thần khắc. Vậy trước phải biết Ngũ hành ứng
vào ngũ Tạng như sau: loại Hỏa ứng về Tâm. Loại Mộc ứng về Can (gan). Loại
Kim ứng về Phế. Loại Thủy ứng về Thận. Loại Thổ ứng về Tỳ Vị.
Lập thành bệnh chứng và nơi điều trị như sau: Phàm Bạch hổ thừa Kim thần
như Thân Dậu thì can kinh bị bệnh, vì Kim khắc Can Mộc, nhưng nên trị tại Phế
kim là chỗ có thừa Bạch hổ. Phàm Bạch hổ thừa Mộc thần như Dần Mão thì Tỳ Vị
thụ bệnh vì Mộc khắc Thổ, nhưng nên trị bệnh tại can Mộc là chỗ có thừa Bạch hổ.
Phàm Bạch hổ thừa Thủy thần như Hợi Tý thì Tâm kinh bị bệnh vì Thủy khắc Tâm
hỏa, nhưng nên trị bệnh tại Thận thủy là chỗ có thừa Bạch hổ. Phàm Bạch hổ thừa
Hỏa thần như Tị Ngọ thì Phế Kim thụ bệnh, vì Hỏa khắc Phế kim, nhưng nên trị
bệnh tại Tâm hỏa là chỗ có thừa Bạch hổ. Phàm Bạch hổ thừa Thổ thần như Thìn
Tuất Sửu Mùi thì Thận kinh bị bệnh vì Thổ khắc Thận thủy, nhưng nên trị bệnh tại
Tỳ Vị thổ là chỗ có thừa Bạch hổ.
Như Bạch hổ thừa thần ngộ Tuần không và bị địa bàn khắc thì chẳng cần
điều trị mà bệnh cũng sẽ lành.

2.Hổ thừa Đinh cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Bạch hổ thừa Tuần Đinh thì gọi là: Hổ thừa
Đinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mão, nguyệt tướng Mão, giờ Tị.
+ Giải đoán: Tuần Đinh chủ sự động, ở với sao hung thì động việc hung, ở
với sao tốt thì động việc tốt. Nó ở cùng Bạch hổ tất là phải làm bạo bệnh, vậy cứ
xem Tuần Đinh mà biết bệnh nơi đâu như sau: Mão tác Tuần Đinh là đau tại đầu
mắt. Mùi tác Tuần đinh là đau bao tử hoặc bệnh tích khối (nổi u, nổi hòn). Tý tác
Tuần đinh là đau răng, cổ họng. Dậu tác Tuần đinh là đau đại tràng. Sửu tác Tuần
đinh là đau Tỳ vị hoặc bụng. Hợi tác Tuần đinh là đau đầu, hoặc Hợi gia Hợi hay
gia Tuất Tý Sửu Dần Mão cũng là đau đầu, bằng gia Thìn Tị Ngọ Mùi Thân Dậu
thì đau Thận.
Về cách đoán căn bệnh có thể dùng hào bị Quỷ khắc mà biết được. Hào Quỷ
là chữ khắc Can. Như hào Quỷ là Thân Dậu kim thì lá gan bị bệnh vì gan thuộc
mộc bị kim khắc. Như hào Quỷ là Hợi Tý thủy thì trái Tim bị bệnh vì Tim thuộc
hỏa bị thủy khắc. Như hào Quỷ là Dần Mão mộc thì Tỳ Vị bị bệnh vì Tỳ Vị thuộc
thổ bị mộc khắc. Như hào Quỷ là Tị Ngọ hỏa thì Phổi bị bệnh vì Phổi thuộc kim bị
hỏa khắc. Như hào Quỷ là Thìn Tuất Sửu Mùi thổ thì Thận thủy bị bệnh vì Thận
thuộc thủy bị Thổ khắc. Như hào Quỷ ngộ Tuần không hoặc bị địa bàn khắc thì
khỏi trị cũng lành bệnh, nhưng nếu có thừa Bạch hổ ắt còn dây dưa một thời gian
lâu.
3.Cân cốt thống cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Thân Dậu gia Tị Ngọ địa bàn thì
gọi là: Cân cốt thống cách (duy ngày Canh đích xác).
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Mùi, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Cân cốt thống nghĩa là đau gân cốt. Luận về Ngũ hành thì cân
cốt (gân và xương) thuộc kim, nay chiêm bệnh mà thấy chỗ động (Sơ truyền) là
Thân Dậu kim gia lên Tị Ngọ hỏa tất nhiên kim bị hỏa khắc cho nên phải ứng về
đau nhức gân xương. Gặp Cao thỉ cách cũng nên nói chỗ đau nhức vì quẻ Cao thỉ
là chỗ mũi tên bắn vào.
4.Thủ túc bất cứ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm gặp Trác luân khóa tức là quẻ có Sơ truyền Mão gia
Thân Dậu địa bàn hoặc gia Tân thì gọi là: Thủ túc bất cứ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu, nguyệt tướng Dần, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Thủ túc bất cứ nghĩa là tay chân chẳng cử động, vì bị đau rũ
riệt. Mão thuộc về cánh tay, nay chỗ động dụng là Mão mộc bị địa bàn khắc lên
nên nói là tay chân đau rũ riệt. Phàm chiêm bệnh thì đoán như thế.
5.Thương hàn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm bệnh mà gặp quẻ Liên nhự và Sơ truyền là hào
Tài hoặc Tam truyền tác Tài cục thì gọi là: Thương hàn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Hợi, nguyệt tướng Tị, giờ Thìn.

+ Giải đoán: Thương hàn là thứ bệnh nóng, do vi trùng ở trong ruột làm ra.
Quẻ Liên nhự có hình tượng là chùm ruột trong bụng con người, vậy ruột bị bệnh
tức thị bệnh thương hàn. Lại như lấy hào Tài làm chứng bệnh tất hào Tử tôn là hào
sinh ra chứng bệnh, vì hào Tử sinh hào Tài. Hào Tử tôn cũng gọi là Thực thần chủ
sự ăn cho nên cái cớ là do ăn uống vào ruột mà mắc bệnh. Như thấy có chữ thiên
bàn tại Bản mệnh hay tại Hành niên khắc hào Tài thì có thể cứu được, bằng sinh
hào Tài thì không cứu được. Như ở quẻ mẫu, nếu bệnh nhân là người tuổi Thìn thì
Bản mệnh an tại Thìn địa bàn tất có thừa Tị hỏa khắc kim Tài (Thân Dậu), quẻ như
vậy có thể cứu được. Ví bằng Bản mệnh tại Tý địa bàn tất có thừa Sửu thổ sinh Tài
cục là Thân Dậu kim thì Tài cục càng thêm sức mạnh, quẻ như vậy tất không thể
cứu bệnh nhân khỏi chết.
6.Tích khối thống cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Can Chi Mệnh hay Tam truyền có Can mộ
thừa Bạch hổ, như chiêm bệnh thì gọi là: Tích khối thống cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Ngọ, giờ Mão.
+ Giải đoán: Tích khối thống là bệnh đau nổi hòn, nổi cục, tích chứa lâu năm
như những gò mộ nhỏ. Bạch hổ chủ về bệnh và Can mộ là hình tượng những khối
nổi u lên. Vậy Can mộ thừa Bạch hổ tất ứng về các bệnh thịt dư ở mũi, tai hoặc
bệnh nổi hòn nổi cục trong bụng.
7.Hàn nhiệt cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tị hay Ngọ gia Hợi Tý địa bàn và khắc Can
(tác Quỷ) như chiêm bệnh thì gọi là: Hàn nhiệt cách. Nếu Tị Ngọ lâm Lục xứ hay
Hành niên thì quẻ ứng rất chính xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Tuất, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Hàn nhiệt tức là bệnh nóng lạnh, như bệnh rét, vì bệnh này khi
làm dữ thì trong bụng lạnh ngoài nóng, lạnh nóng từng hồi (ở quẻ Phản ngâm càng
đúng). Tị Ngọ hỏa tất phải nhiệt (nóng) nay lại gia lên Hợi Tý thủy tất phải Hàn
(lạnh). Phàm chiêm Bệnh mà gặp Hàn nhiệt cách là bệnh nóng lạnh, chẳng vậy
cũng bệnh lao tâm, vì Tị Ngọ hỏa ứng về Tim nay bị địa bàn Hợi Tý khắc cho nên
Tim phải bị lao bệnh vậy, và sinh ra chứng mệt, nếu bị Tị Ngọ khắc Can, quẻ càng
ứng rất chắc.
8.Yến hỷ chí bệnh cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Mùi tác Quỷ thừa Thái thường và lâm Chi hoặc
được dùng làm Sơ truyền thì gọi là: Yến hỷ chí bệnh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Sửu, nguyệt tướng Tị, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Yên hỷ chí bệnh nghĩa là vì yến tiệc ăn uống vui chơi mà lâm
bệnh. Mùi và Thái thường đều thuộc âm thổ đồng ứng về yến tiệc, rượu trà và các
việc vui chơi, nhưng vì Mùi và Thái thường đồng tác Quỷ (khắc Can) cho nên hễ
chiêm bệnh thì nguyên cớ là bởi ăn uống vui say quá độ mà sinh bệnh. Chẳng vậy
cũng bởi đến nhà người nào thân thích rồi lâm bệnh mà trở về. Như chiêm bệnh
cho hàng quan chức mà gặp cách này là bởi đi dự tiệc mời mà mang bệnh. Lại như
chiêm các việc khác cũng không ngoài cái nguyên nhân vì yến hỷ. Trong 6 ngày
thí dụ đã kể trên, có ngày Nhâm Tý và ngày Quý Sửu thì Mùi là Đinh thần (Tuần
đinh) thừa Thái thường lâm Chi và khắc Can. Hai quẻ đó, sự ứng của nó là bởi đến
nhà vợ hay tình nhân và vui say quá đỗi nên sinh bệnh. Vì sao? Vì Đinh thuộc hỏa
bị Can Nhâm Quý thủy khắc tất Đinh là hào Thê tài, ứng về vợ. Chi ứng về gia
trạch, nay có hào Thê tài cho nên nói là nhà vợ. Chiêm bệnh mà gặp hai quẻ đó ắt
chết. May ra như thấy chữ thiên bàn trên Bản mệnh hay trên Hành niên là Dần
Mão mộc thì có thể cứu được vì mộc khắc được thổ Quỷ (Mùi). Nếu là Dần thì có
thần phù trợ, nên cầu Pháp sư ắt dễ trị hơn cầu thầy thuốc. Nếu là Mão nên trị bằng
thuốc kết quả hơn là trị bằng bùa phép. (Cần phải trị liệu đúng theo đường lối như
vậy mới mau được lành mạnh).
9.Huyết bệnh cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ở Tam truyền Can Chi, nhất là ở Niên Mệnh, thấy có hào
Quỷ thừa bệnh phù mà có thêm Huyết chi hay thêm Huyết kỵ thì gọi là: Huyết
bệnh cách. Hoặc thấy có hào Quỷ thừa Nguyệt yểm mà có thêm Huyết chi hay
Huyết kỵ cũng vậy. Hoặc thấy có hào Quỷ thừa Bệnh phù với Bạch hổ cũng vậy.
Hoặc thấy có hào Quỷ thừa cả Huyết chi với Huyết kỵ cũng vậy.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Tý, giờ Tị, tháng 12 năm Sửu.
+ Giải đoán: Huyết là Huyết chi và Huyết kỵ, Yểm là Nguyệt yểm đồng
ứng về việc máu huyết. Bệnh phù hoặc hào khắc Can thì ứng bệnh. Như thể chiêm
bệnh mà thấy một vài sao đó khắc Can thì gọi là: Huyết bệnh cách, ấy là chứng
bệnh đau khí huyết, thêm Bạch hổ thì có thể chết. Nếu đàn bà chiêm bệnh mà thấy
Bản mệnh hay Hành niên có thừa Nguyệt Yểm cùng Huyết chi hay Huyết kỵ ắt là
bị bệnh băng huyết. Hào Quỷ thừa Bạch hổ và Bệnh phù cũng là quẻ lâm nguy vì
bệnh máu huyết.
10.Hổ nhập Tang xa cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Thân gia Tị địa bàn mà chiêm
bệnh thì gọi là: Hổ nhập Tang xa cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Dần, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Hổ nhập Tang xa là con hổ vào xe tang. Chính sao Bạch hổ thì
gọi là Bạch hổ tướng, còn Thân địa bàn thì gọi là Bạch hổ bản vị, và Thân thiên
bàn gọi là Bạch hổ thần. Bởi sao? Bởi Bạch hổ hay Thân thiên bàn hay Thân địa
bàn đồng thuộc dương kim, đồng ứng như nhau, vậy có thể gọi chung là Bạch hổ.
Quẻ có Sơ truyền Thân gia Tị tức như Bạch hổ gia Tị mà Tị là cái xe tang, cho nên
gọi là Bạch hổ nhập tang xa. Phàm chiêm bệnh mà gặp nó thì đáng sợ lắm vậy. Lại
luận như sau: Thân tức Bạch hổ, nhưng cũng có nghĩa là cái thần của Thân tác
Bạch hổ, nhưng cũng có nghĩa là cái thần của con người, cho nên Thân gia Tị cũng
như cái thây người chết trên xe tang (theo Hán tự thì chư Thân giống như cái thây
ma của người chết để nằm nhà ngay thẳng).
11. Nhân nhập Quỷ môn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thần chính là cái tuổi của người bệnh là
lâm Dần địa bàn thì gọi là Nhân nhập Quỷ môn cách. (Can thần là chữ thiên bàn
đồng một tên với cung địa bàn có an Can).
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Hợi, giờ Tị, tuổi Thân.

+ Giải đoán: Nhân nhập Quỷ môn cách là quẻ con người vào nhà Quỷ, nếu
chiêm bệnh ắt chết chẳng sai. Can là Bản thân thì Can thần cũng như linh hồn, còn
tuổi (hay Năm sinh cũng vậy) chính là Bản mệnh. Dần là cửa Quỷ. Như vậy Can
thần và Bản mệnh lâm Dần địa bàn thì có khác gì người đi vào cõi ma quỷ, nếu hỏi
bệnh hoạn thì sao khỏi chết.
12. Thâu quỷ thần cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Thìn thừa Huyền vũ thì gọi là: Thâu quỷ thần
cách. Nếu Thìn lâm Lục xứ thì quẻ ứng đích xác.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị, tháng 11.
+ Giải đoán: Thâu quỷ thần nghĩa là Quỷ thần đi thâu hồn phách người tới
số chết. Huyền vũ là ác quỷ, Thiên cương là hung thần. Quỷ với Thần ấy đi thâu
hồn phách cho nên gọi là Thâu quỷ thần. Lại luận như sau: Huyền vũ là Lục cùng
chi quỷ, là tứ thời chi tận khí, nên ứng cho khí số của con người bệnh đã cùng tận.
Và Huyền vũ cũng là vị tướng chuyên chủ đạo thoát, nó đi trộm cắp cái tận khí của
con người. Thìn là ngục thần tức là thần đến thu dẫn hồn cõi âm. Như thế nên Thìn
thừa Huyền vũ thì gọi là Thâu quỷ thần. Lại luận như sau nữa: Huyền vũ là vị
tướng chuyên về cướp đoạt, còn Thìn chuyên về chiến đấu, hai kẻ hung dữ ấy đã
hội nhau tất là để đi chiếm đoạt số mạng của người sắp mãn phần. Phàm chiêm
bệnh mà gặp Thâu quỷ thần cách thì không giữ được mạng sống, như Thìn thừa Tử
khí sát càng chắc chết đủ mười phần.
13.Thực thần không vong cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Can , Bản mệnh hay Hành niên có hào Tử
tôn ngộ Tuần không thì gọi là Thực thần không vong cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Thực thần chính là Tử tôn. Không vong tức là Tuần không.
Hào Tử tôn ngộ Tuần không nên nói là Thực thần không vong.
Chỉ có hào Tử tôn mới khắc được hào Quan quỷ là hào ứng về tai họa, bệnh
hoạn. Nay hào Tử tôn đã bị Tuần không nên chẳng còn năng lực khắc hào Quỷ
nữa, tất nhiên chiêm bệnh ắt chết, vì người bệnh không còn phúc đức nữa, không
còn hưởng lộc thực được nữa, ấy là không thể sống (Hào Tử tôn khắc được hào
Quan quỷ nên cũng gọi là hào Phúc đức vậy).
14.Quan Sinh Tử cách
+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm bệnh thì phải quan sát đến Sinh khí và Tử khí sát
để biết chết sống thì gọi là Quan sinh tử cách.
+ Mẫu quẻ: Tháng giêng ngày Giáp Dần, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị.
+ Giải đoán: Quan Sinh Tử nghĩa là xem xét hai sao Sinh khí và Tử khí sát
mà biết bệnh nhân sẽ chết hay sống. Sao Sinh khí ứng điềm sống, còn Tử khí sát
ứng điềm chết, vậy đại khái Sinh khí khắc Tử khí sát thì sống, bằng Tử khí sát
khắc Sinh khí thì chết. Lại phải để ý coi xem sao nào gặp Tuần không. Tuy Sinh
khí khắc Tử khí sát nhưng Sinh khí bị Tuần không và chữ thiên bàn trên Niên
Mệnh hay trên Can sinh phù Tử khí sát hoặc khắc Sinh khí cũng có thể chết. Trái
lại, tuy Tử khí sát khắc Sinh khí nhưng Tử khí sát bị Tuần không và chữ thiên bàn
trên Niên Mệnh hay trên Can khắc chế Tử khí sát hoặc sinh phù Sinh khí thì sống.
Nếu Sinh khí cùng Tử khí sát không tương khắc ắt không đáng sợ, song để trì hoãn
cũng khó trị.
15.Quan lộc thần cách
+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm bệnh mà xem Can lộc đang ở thời cảnh nào để
biết sống chết thì gọi là: Quan lộc thần cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Tuất, giờ Mão.
+Giải đoán: Quan lộc thần nghĩa là xem xét đến Can lộc. Phàm chiêm gặp
bệnh mà thấy Can lộc gặp Tuần không, bị địa bàn khắc, lâm Tuyệt địa bàn, thừa
Tuần vĩ thì bệnh nhân ắt không sống được. Gặp quẻ Vô lộc càng xấu hơn. Các
cách trên đều gọi là quẻ Thất lộc, nghĩa là đã mất Lộc ăn. Người chết gọi là người
Thất lộc. Phàm Can lộc ngộ Tuần không lại bị địa bàn khắc hay bị gia lâm Tuyệt
địa, như chiêm bệnh cũng gọi là: Ngọ Tử cách, tức là chết đói vì bệnh nhân không
ăn uống được nữa. Ngọ tử là chết đói. Nếu thêm gặp Bạch hổ cũng chắc chết.
16. Lục phiến bản cách
+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm bệnh mà quẻ thấy sao Thiên hợp thừa Thân thiên
bàn và gia lâm Mão địa bàn thì gọi là: Lục phiến bản cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Quý Mão, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Sao Thiên hợp tên chính đó là Lục hợp, cùng Mão đều thuộc
mộc vì vậy nên quẻ thấy Thiên hợp tức Lục hợp lâm Mão là hình tượng 6 tấm ván
đóng ráp lại thành cái quan tài. Lục phiến bản là 6 tấm ván ấy. Chữ Thân là hình
tượng con người, trên có Thiên hợp và dưới có Mão tức như thi thể con người ở
giữa quan tài, ám chỉ vào sự chết. Vậy chiêm bệnh mà gặp Lục phiến bản cách thì
đa phần chắc chết. Như Thân tác Thê tài mà chiêm vợ bệnh hoặc tác Phụ mà chiêm
cha mẹ bệnh, hoặc tác Huynh mà chiêm anh em hay chị em bị bệnh hoặc tác Tử
tôn mà chiêm con cháu bệnh...ắt không khỏi Tang ma.
Tháng 9 thì Thân là Sinh khí, nếu chiêm gặp Lục phiến bản cách phải đề
phòng người chết đã liệm vào quan tài rồi mà còn hồi dương (sống lại). Như Thân
gia Mão nhưng không thừa Thiên hợp mà lại thừa Sinh khí là tượng người bệnh
còn nằm trên giường chưa chết. Bởi Sinh khí ứng sự sống, còn Mão mộc là cái
giường bằng cây, và trên không có Thiên hợp tức là chưa có nắp đậy
Phàm Lục phiến bản cách hiện ở Lục xứ thì quẻ mới chính xác.
17.Dục bồn sát
+ Thiệu quẻ: Phàm Dục bồn địa bàn thừa Hợi Tý thiên bàn hoặc Dục bồn
thiên bàn thừa Huyền vũ hay Thiên hậu thì gọi là: Dục bồn sát. (Dục bồn: Xuân tại
Thìn, Hạ tại Mùi, Thu tại Tuất, Đông tại Sửu).
+ Mẫu quẻ: mùa Xuân, ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Mão.
+ Giải đoán: Dục bồn là cái chậu để tắm gội, nhưng phải có nước tức như
thừa Hợi Tý Thiên hậu Huyền vũ thì mới gọi là Dục bồn sát. Phàm chiêm bệnh cho
trẻ con nhỏ mà gặp Dục bồn sát thì rất đáng sợ vì Hợi là Hài đồng (theo Hán tự
trong chữ Hài có chữ Hợi) và Tý là Tử tức (vì theo Hán tự cũng tức là chữ Tử).
Huyền vũ cũng như Hợi (đồng thuộc âm thủy) và Thiên hậu cũng như Tý (đồng
thuộc dương thủy). Quẻ ứng cho trẻ nhỏ mà chiêm bệnh cho trẻ nhỏ nên nói là
đáng sợ chết. Phàm Dục bồn sát lâm Lục xứ hoặc tác Tử tôn càng ứng chắc. Chiêm
bệnh cho người lớn mà gặp Dục bồn sát cũng đáng sợ chết, vì vẫn là điềm được
ướp thi thể vào quan tài, như được cất trong chậu nước vậy.
CÂU 68: CHẾ QUỶ CHI VỊ NÃI LƯƠNG Y

. Lời phụ: Phỏng hiền cầu cứu. Nghĩa: Tìm người hiền để cầu cứu.
. Chế quỷ chi vị: tức là vị thần khắc chế hào Quỷ, ấy là hào Tử tôn.
. Nãi lương y: bàn là một thấy thuốc giỏi. Gọi hào Tử tôn là lương y.
1.Chế quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy hào Quỷ lâm Can và trong Lục xứ cũng có hào
Tử tôn khắc Quỷ thì gọi là: Chế quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Sửu, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tuất.
Quẻ này tại Can thấy có Mão khắc Kỷ thì Mão gọi là hào Quỷ, nhưng tại Chi
lại cũng có Dậu là hào Tử tôn khắc lại Mão cho nên gọi là: Chế quỷ cách. Dậu kim
khắc Mão mộc. Mão là hào Quỷ đã lâm Can, khắc Can lại thêm thừa Bạch hổ chủ
sự tang thương, nếu chiêm bệnh là điềm chết. Nhưng nhờ ở cung Chi Sửu có thừa
Dậu khắc chế được Mão quỷ, ấy là nhờ người trong nhà biết thuốc men nên trị
được bệnh. Dậu thuộc cửa nẻo lâm Chi tức gia trạch cho nên đoán là người trong
nhà.
+ Giải đoán: Phàm vụ hỏi quẻ cho chồng hay hạng quan chức đến hỏi quẻ
thì cần có hào Quan quỷ hiện lên, ngoài ra chẳng nên gặp hào Quan quỷ bởi nó
ứng về mọi tai nạn như bệnh hoạn, kiện tụng...
Hào Quỷ bao giờ cũng khắc Can là Bản thân, lại lâm Can tức tai họa, bệnh
hoạn đến nơi mình, nhưng trong Lục xứ có thêm mặt hào Tử tôn là hào khắc chế
Quỷ, như vậy là có người giải thoát sự tai hại cho mình. Vì thế nên chiêm bệnh mà
quẻ thấy có hào Tử tôn thì gọi là có lương y, còn chiêm hỏi các tai họa khác thì gọi
hào Tử tôn là cứu thần hay cứu tinh.
Chiêm hỏi về ngục tụng mà thấy hào khắc chế Quỷ lâm Bản mệnh hay lâm
Hành niên là tự mình có thể biện bạch, cãi lý lẽ để khỏi nạn. Như hào chế Quỷ
thừa Quý nhân ắt có cấp trên cứu mình khỏi tù ngục.
Như chiêm bệnh mà thấy hào Tử tôn lâm Chi là nhờ người trong nhà hoặc
thân thuộc biết thuốc hay, trị lành bệnh. Lại phải theo thần loại mà đoán. Như Ngọ
là hào Tử tôn thì nhờ người minh mẫn sáng suốt cứu bệnh, vì Ngọ là cung Ly
minh, là lúc và chỗ sáng suốt nhất. Lại cũng đoán là nhờ thần thánh tiên phật hoặc
ông bà trong nhà thờ bảo hộ, bởi Ngọ là cung chính giữa cao nhất, mình thường
chọn nơi ấy trong nhà mà thờ phụng. Lại phải theo các loại thiên tướng mà luận ra
cứu tinh. Như Tử tôn thừa Quý nhân là nhờ Quan, thầy (bác sĩ) chữa bệnh. Như Tử
tôn thừa Bạch hổ, Đằng xà thì có thể đoán là nhờ thần phù hộ, nên cầu vái.
Phương thế trị liệu như sau:
- Nếu hào Quỷ là Tị Ngọ hỏa có thừa Đằng xà thì chẳng nên dùng cách hơ
đốt mà trị bệnh.
- Nếu hào Quỷ là Thân Dậu kim hoặc thừa Bạch hổ thì chẳng nên dùng cách
nhể, cắt, chích tiêm mà trị bệnh.

- Như hào Tử tôn là Hợi Tý thủy địa bàn thì nên dùng thuốc thang nấu cho
bệnh nhân uống. Như hào Tử tôn lâm Dần Mão mộc hay lâm Thìn Tuất Sửu Mùi
thổ địa bàn thì nên dùng thuốc tán, thuốc hoàn cho bệnh nhân uống. Như hào Tử
tôn lâm Tị Ngọ hỏa địa bàn thì nên trị bằng cách hơ nóng, đốt, xông. Như hào Tử
tôn lâm Thân Dậu kim địa bàn thì nên dùng cách lể, cắt, tiêm mà trị bệnh.
- Như hào Tử tôn và hào Quỷ đều bị Tuần không, hoặc tác Can mộ, Chi mộ
tức là cả hai đều bất lực, nếu vậy là nan phân. Như bình sinh ăn ở phúc đức mới trị
lành bệnh, bằng vụng về trong việc điều trị ắt khó thành công. Vậy phải cẩn thận.
Tuy biết lối trị liệu như vậy, song nếu hào Tử tôn gặp Tuần không cũng chưa
ắt có thể trị khỏi bệnh.
Lại xem lúc nào bệnh nhân được lành mạnh. Như chiêm bệnh mà quẻ thấy
ứng không chết thì xem đến Y thần. Y thần sinh hào nào thì hào ấy ứng lúc khỏi
bệnh. Thí dụ: Y thần là Mão mộc tất sinh Tị Ngọ hỏa, vậy thì đến Tháng, Năm,
Ngày, giờ Tị Ngọ lành bệnh. Như Y thần là Tý thủy tất sinh Dần Mão mộc thì đến
Năm Tháng
Ngày Giờ Dần Mão mộc là lành bệnh...Y thần là nói chung Thiên y và Địa y.
Tử kỳ: là thời kỳ bệnh nhân chết. Như trong quẻ ứng là không cứu được
bệnh nhân thì cũng xem Y thần khắc hào nào để ứng vào lúc chết. Như Y thần là
Dậu kim tất khắc Dần Mão mộc thì đoán đến Năm Tháng Ngày giờ Dần Mão là
lúc mãn phần. Như Y thần là Ngọ hỏa tất khắc Thân Dậu kim thì đến Năm Tháng
Ngày Thân Dậu là lúc mãn phần. Như Y thần là Thủy thì đến Năm Tháng Ngày
Giờ Tị Ngọ hỏa sẽ chết.
Húy kỳ: là thời kỳ đáng sợ vì bệnh hành hung. Như hào Quỷ có thừa Bạch
hổ thì xem nó gia lên cung địa bàn nào thì chính cung địa bàn ấy ứng vào lúc bệnh
mà xung có thể chết cũng không chừng. Thí dụ: Thân là hào Quỷ thừa Bạch hổ và
lâm Tý địa bàn thì đến Tháng ngày giờ Tý là lúc bệnh trầm trọng, nổi cơn đau
nhiều.
2.Thiên y tác Hổ quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Lục xứ, thứ nhất là tại Can, có Thiên y tác
Quỷ thừa Bạch hổ thì gọi là: Thiên y tác Hổ quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Sửu, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tuất, tháng 6.
+ Giải đoán: Hào Quỷ chủ về tai bệnh. Thiên y là sao ứng về thuốc men.
Nay Thiên y lại chính là hào Quỷ tất thuốc ấy làm ra bệnh chứ chẳng trị được
bệnh. Vả lại có thêm Bạch hổ là vị tướng bất minh (hữu dũng vô mưu) dốt nát làm
ra tai hại. Phàm chiêm hỏi bệnh mà gặp cách này thì phải rất nên cẩn thận trong
việc điều trị bệnh vì sợ lầm thuốc, uống lầm vị thuốc gây nên trọng bệnh. Đáng
chú ý nhất là việc rước thầy thuốc, rất dễ gặp thầy lang băm, dùng thuốc càn bậy.
3.Bệnh thê nan đảm hà cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền là Tài cục lại toàn là Can bệnh, Can
tử, Can mộ thì gọi là: Bệnh thê nan đảm hà cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Tị, nguyệt tướng Tý, giờ Hợi.
Quẻ mẫu trên có Tứ khóa là: Thân- Đinh, Dậu-Thân, Ngọ-Tị, Mùi-Ngọ. Và
Tam truyền là: Thân Dậu Tuất là Kim tác Tài cục. Ngày Đinh thuộc hỏa tất khởi
Trường sinh tại Dần, và tính thuận tới thì Bệnh tại Thân, Tử tại Dậu, Mộ tại Tuất,
ấy là Tam truyền có đủ Bệnh Tử Mộ, tức là mang bệnh rồi chết và chết rồi thì
xuống Mộ. Chiêm bệnh vốn kỵ Tài cục, nay thêm có đủ ba thời kỳ: Bệnh, chết,
chôn, là điềm không cứu sống được, cho nên gọi là: Bệnh thê nan đảm hà cách.
Nếu chiêm nhằm tháng 3 thì Sơ truyền Thân thừa Tử khí sát, hoặc chiêm
nhằm mùa Thu Đông thì Can Đinh bị Tù Tử khí, quẻ càng ứng chắc chết. Vả lại
quẻ kiểu mẫu còn có thêm Can và Sơ truyền Thân thừa Đằng xà là cái xe tang ma,
càng ứng rõ sự chết. (Duy Tam truyền của ngày Đinh Sửu là Thân Dậu Tuất đều
gặp Tuần không thì sự nguy hại ít hơn).
+ Giải đoán: Bệnh thế nan đảm hà nghĩa là bệnh tình không thể kề vai mà
gánh vác nổi, tức không phương cứu chữa vậy.
Chiêm bệnh rất kỵ Tài cục vì Tài tất sinh Quỷ, và Tài cục ứng về bệnh
thương thực, rất khó cứu. Lại còn thêm ba vị Bệnh Tử Mộ là ba thời kỳ tuần tự đi
đến cõi chết của người bệnh.
Như Tam truyền toàn gặp Tuần không thì họa may cứu được. Hoặc có chữ
thiên bàn trên Bản mệnh hay Hành niên khắc Tam truyền Tài cục cũng họa may
cứu được.
Như Tam truyền Tài cục, song không có thừa Bệnh Tử Mộ nhưng chữ thiên
bàn trên Bản mệnh hay Hành niên không khắc chế Tam truyền cũng khó cứu bệnh
nhân.
Phàm cầu tiền tài mà quẻ thấy Tam truyền tác Tài cục và Can được Vượng
tướng khí thì tốt lắm, cầu ắt được dễ như chơi.
CÂU 69: HỔ THỪA ĐỘN QUỶ, ƯƠNG PHI SIỂN

. Lời phụ: Nhập hiểm tuấn chi địch cảnh, ngộ phục tàng chi cường tốt.
Nghĩa là Vào cõi địch có núi chỗ thế hiểm, gặp binh mạnh núp đánh.
Hổ thừa độn quỷ: nghĩa là Bạch hổ thừa Độn quỷ.
Ương phi siển: là tai ương chẳng cạn, tức là tai họa to, thâm.
1.Hổ thừa Độn quỷ cách.
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Lục xứ có Bạch hổ thừa Độn quỷ thì gọi
là: Hổ thừa Độn quỷ cách. (Độn quỷ: xem câu 27 cách 4).
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Sửu, giờ Hợi.
Quẻ này tại Mạt truyền có Bạch hổ thừa Tý là Độn quỷ, vì Tý có độn Giáp
khắc Mậu là khắc Can của ngày hiện tại. Vậy gọi là Hổ thừa Độn quỷ cách. Nhưng
vì sao Tý có độn Can Giáp? Bởi ngày Mậu Thìn thuộc về Tuần Giáp Tý nên Tý
vốn có ẩn độn can Giáp.
+ Giải đoán: Bạch hổ thừa Độn quỷ là con Quỷ ẩn hình theo Bạch hổ để gây
tai họa, chiêm việc gì cũng ứng họa hoạn chẳng nhỏ.
Như Độn quỷ gặp Tuần không là quẻ thêm hung hại, vì Quỷ đã ẩn hình, nay
gặp Tuần không thì càng khó trông thấy nó để khiển trị. Duy tại Mệnh hay Hành
niên có chữ thiên bàn khắc Độn quỷ, hoặc Độn can của chữ thiên bàn ấy khắc Độn
quỷ thì có thể tiêu trừ được tai họa.

2.Minh ám nhị Quỷ cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần tác Quỷ và Chi thượng thần
thừa Độn quỷ thì gọi là: Minh ám nhị quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tuất, nguyệt tướng Hợi, giờ Tị.
+ Giải đoán: Minh ám nhị quỷ là minh quỷ và ám quỷ. Minh quỷ là con Quỷ
thấy rõ. Bởi thấy rõ chính là Can thượng thần khắc Can cho nên gọi Can thượng
thần là Minh Quỷ. Còn ám quỷ là con Quỷ ẩn núp không thấy rõ. Bởi chính Chi
thượng thần tuy không khắc Can nhưng Độn Can của Chi thượng thần lại khắc
Can, vậy nên gọi Chi thượng thần là ám quỷ. Như ở quẻ mẫu thì chính Thân thuộc
Kim khắc Giáp mộc. Còn Chi thượng thần là Thìn thổ không khắc Giáp, nhưng
Thìn thổ có ẩn can Canh thuộc kim tất khắc được Giáp mộc. Vậy ở Thìn không
thấy Canh mà vẫn có ẩn giấu Canh để khắc Giáp mộc nên gọi Thìn là ám Quỷ. Một
Quỷ còn khó trừ, huống chi có tới 2 quỷ, một ẩn một hiện, chúng nương thế lực
nhau mà phá hại, ấy là điềm bị họa hại.
CÂU 70: QUỶ LÂM TAM TỨ, TỤNG TAI TÙY

. Lời phụ: Tiên hòa hảo nhi hậu hữu binh mưu. Nghĩa: Trước thì hòa nhau
tốt, mà sau lại mưu tính việc binh chiến.
. Quỷ lâm Tam Tứ: là hào quỷ hiện trên khóa Tam và khóa Tứ.
. Tụng tai tùy: là kiện tụng vùng tai họa theo mình.
1.Quỷ lâm Tam Tứ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy chữ thiên bàn trên khóa Tam và khóa Tứ đều là
hào Quỷ thì gọi là: Quỷ lâm Tam Tứ khóa cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Dần, giờ Sửu.
+Giải đoán: Quẻ tại khóa Tam và khóa Tứ đều do tại Chi mà tính ra cho nên
thường ứng vụ quan tụng và bệnh hoạn. Gặp quẻ như thế thì nên tu đức, làm phúc,
ăn ở cho chính đạo...là phương pháp làm tiêu giảm được họa. Nếu hai hào Quỷ ấy
có mặt ở Lục xứ, thứ nhất là ở Sơ truyền thì quẻ càng ứng rõ tai họa. Như quẻ kiểu
mẫu, Dậu quỷ tại khóa Tứ được dùng làm Sơ truyền. ( Còn hào Quỷ trên khóa Tam
bao giờ cũng lâm Chi). Nhưng nếu 2 hào Quỷ trên khóa Tam Tứ đều gặp Tuần
không là điềm muốn bệnh mà không thật bị bệnh, là điềm thấy có vụ từ tụng
nhưng lại không đưa nên mọi sự làm cho kinh khủng, song cuối cùng chẳng có gì
tai hại.
2.Tuế phá tác Quỷ lâm Chi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Chi có chữ thiên bàn thừa Tuế phá và khắc
Can thì gọi là: Tuế phá tác Quỷ lâm Chi cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Tị, nguyệt tướng Tuất, giờ Thìn, năm Tị.
+ Giải đoán: Tuế phá là sao phá hại trong năm, đã lâm Chi thì sao khỏi 2 cái
họa quan tụng và bệnh hoạn.

3.Thiên quỷ tác can Quỷ cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Lục xứ có chữ thiên bàn thừa Thiên Quỷ
và khắc Can thì gọi là: Thiên quỷ tác Can quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Mùi, giơ Dần, tháng 5.
Tháng 5 thì Dậu là Thiên Quỷ. Vậy quẻ này Dậu là Thiên quỷ lâm Can Ất và
khắc Ất cho nên gọi là: Thiên quỷ tác Can quỷ cách.
+ Giải đoán: Sao Thiên quỷ ứng về bệnh Dịch khí, nay khắc Can tức là bệnh
ấy lâm thân. Dịch khí là bệnh nổi cục (đậu mùa) và bệnh thổ tả rất hay truyền
nhiễm. Như Thiên quỷ gặp Tuần không cũng vẫn bị thứ bệnh tựa như bệnh dịch,
hoặc thường nhức đầu mà nóng mê.
4.Chu câu tương hội cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy nơi Lục xứ mà có Ngọ gia Thìn địa bàn thì gọi
là: Chu câu tương hội cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Tuất, giờ Thân.
+ Giải đoán: Ngọ là cung vị của Chu tước, còn Thìn là cung vị của Câu trận,
nay Ngọ gia Thìn là Chu tước và Câu trận hội nhau cho nên nói: Chu Câu tương
hội cách. Chu tước chủ sự văn thư, Câu trận chủ sự kiện tụng, gặp nhau tất có động
tới vụ đơn trạng để kiện thưa lớn lao.
Chỉ có quẻ kiểu mẫu trên là đặc biệt đúng theo thể cách, vì Can Bính cũng
tức là Chu tước vì cùng thuộc dương hỏa và Chi Thìn cũng tức là Câu trận vì cùng
thuộc dương thổ.
CÂU 71: BỆNH PHÙ KHẮC TRẠCH TOÀN GIA BỆNH

. Lời phụ: Binh bì, bịnh lão, vi chủ tướng đồ nghi thậm kỵ yên. Nghĩa: Quân
binh mỏi mệt và sĩ tốt già nua, làm chủ tướng ấy là điều nên rất kỵ sợ lắm
vậy.
. Bệnh phù: tên của năm vừa qua gọi là Bệnh phù. Là tên của một vì sao ứng
về bệnh hoạn.
. Khắc trạch: tức là khắc Chi.
. Toàn gia bệnh: là cả nhà đều bị bệnh.
1.Bệnh phù khắc trạch cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Bệnh phù lâm Chi và khắc Chi thì gọi là: Bệnh
phù khắc trạch cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị, năm Thìn.
+ Giải đoán: Bệnh phù khắc trạch là sao Bệnh phù khắc gia trạch. Bệnh phù
là sao chuyên ứng về bệnh hoạn, nay Bệnh phù lâm Chi tức thần bệnh đã tới nhà,
và lại khắc Chi tức là làm hại người trong nhà, khiến nên đau yếu.
Phàm quẻ thêm thấy Bệnh phù thừa Thiên quỷ là điềm cả nhà bị bệnh ôn
dịch. Thí dụ như quẻ kiểu mẫu mà chiêm nhằm tháng 11 thì Mão là Bệnh phù và
cũng là Thiên quỷ. Bệnh phù thừa Bạch hổ thì quẻ càng thêm hung vì Bạch hổ là

một vị sao làm ra bệnh. Nếu thừa Sinh khí cũng vẫn bị bệnh, nhưng thừa Tử khí sát
thì có người chết.
Bệnh phù khắc trạch cách ở nhằm Thiệp hại khóa mà trải qua nhiều lần khắc
tặc thì bệnh hoạn kéo dài ngày tháng, trải qua nhiều cơn bị bệnh hành hạ thân thể.
2.Nghi thành hợp cựu chư sự cách.
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Bệnh phù lâm Chi và sinh Chi, hoặc sinh Can,
hoặc tác Tài, hoặc thừa sao Quý nhân thì gọi là: Nghi thành hợp cựu chư sự cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Tân Tị, nguyệt tướng Thân, giờ Hợi, Năm Ngọ.
+ Giải đoán: Nghi thành hợp cựu chư sự nghĩa là nên thành hợp các việc cũ,
làm trở lại các việc mà mình đã có làm trong năm trước tức là năm vừa qua rồi.
Bệnh phù là năm cũ, nay lâm Chi lại sinh Chi hay sinh Can hoặc thừa Quý
nhân...tức như việc trong năm cũ đem đến cho mình những điều tốt, và vì vậy mới
nói: nên thành hợp lại việc cũ. Bởi Bệnh phù sinh Chi là làm lợi cho gia trạch, sinh
Can là làm lợi cho Bản thân, tác Tài là điềm có tài lộc, thừa Quý nhân là điềm có
người phù trợ. Ngoài sự làm lại việc trong năm cũ thì Bệnh phù vốn ứng điềm bất
thường, bất lợi.
CÂU 72: TANG ĐIÊU TOÀN PHÙNG, QUÁI CẢO Y

. Lời phụ: Chủ súy táng vong, tam quân giai phục cảo tô. Nghĩa: Chúa soái
chết mất, ba quân đều mặc quần áo trắng.
. Tang điêu toàn phùng: là gặp cả sao Tang môn và sao Điêu khách.
. Quái cảo y: là quẻ áo trắng, tức mặc y phục trắng, để tang người chết.
1.Tang Điêu toàn phùng cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Can Chi có đủ 2 sao Tang môn và Điêu
khách thì gọi là: Tang Điêu toàn phùng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Tuất, giờ Thân, năm Ngọ.
Chiêm nhằm năm Ngọ thì có Tang môn tại Thân và Điêu khách tại Thìn, vậy
quẻ này tại Chi có Thân là Tang môn và tại Can có Thìn là Điêu khách cho nên gọi
là: Tang Điêu toàn phùng cách. (những quẻ có Can và Chi ở cách nhau khoảng 3
cung nên mới có Tang điêu toàn phùng cách).
+ Giải đoán: Tang môn chủ sự tang ma, Điếu khách ứng về việc đi điếu
tang, cả hai đều ứng về vụ chết chôn và tang chế cùng hiện lên ở Can Chi thì sao
cho khỏi trong năm đó có việc tang tóc, bi lụy. Nếu Bản mệnh hay Hành niên của
vận nhân ở vào Can Chi nữa thì quẻ càng ứng chắc chắn là trong năm có sự tử biệt
sinh ly trong gia đình.
2.Ngoại hiếu phục cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần là hào Quan quỷ thừa Tử khí
sát và Thái thường thì gọi là: Ngoại hiếu phục cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Tuất, giờ Dần, tháng 2.
+ Giải đoán: Hào Quỷ là tượng người chết, vì chết mới gọi là Quỷ. Sao Tử
khí sát cũng chủ sự tử táng (chết chôn). Thái thường ứng về lễ nhạc. Hợp lại 3 điều
ấy là đám tang ma có cúng tế, có kèn trống đưa người chết đến huyệt mộ. Nói tóm
lại, theo nghĩa đầu bài là có ngoại hiếu phục, tức tang bên ngoại (Can vi ngoại, Chi
vi nội). Ngoại hiếu phục cách cũng ứng là tang không ở tại trong nhà, tức là ở nhà
khác trong thân tộc.
3.Nội hiếu phục cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thượng thần tác Can quỷ hoặc tác Chi quỷ
mà có thừa cả Tử khí sát và sao Thái thường thì gọi là: Nội hiếu phục cách.
Tác Can quỷ là khắc Can và tác Chi quỷ là khắc Chi.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Dậu, giờ Thân, tháng 3.
+ Giải đoán: cũng như cách 2 là ứng điềm tang chế, vì cũng có hào Quỷ thừa
Tử khí sát và Thái thường, nhưng cách 2 thì ứng tại Can nên nói là Ngoại tang, còn
cách 3 này thì quẻ ứng tại Chi cho nên nói là Nội tang tức là Nội hiếu phục cách,
nghĩa là tang bên nội, lại cũng ứng tang chế tại trong nhà vì Chi vi nội, vi gia trạch.
Cách 2 hay cách 3 cũng thế, nếu hào Quỷ có thừa Tang môn hay Điếu khách thì
quẻ càng ứng chính xác.
4.Nội Ngoại hiếu phục cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần là Can Quỷ thừa Thái thường,
còn Chi thượng thần thừa Bạch hổ mà Can hoặc Chi có thừa Tử khí sát thì gọi là:
Nội Ngoại hiếu phục cách. (Nếu Chi thượng thần khắc Chi hoặc Can Chi có thêm
Tang môn, Điếu khách thì sự ứng của quẻ càng thêm chính xác).
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Hợi, nguyệt tướng Tuất, giờ Dần.
+ Giải đoán: Quỷ thừa Thái thường là Tang lễ, lại gặp Bạch hổ, Tử khí sát,
Tang môn, Điếu khách...là những sao chủ sự hiếu phục (để tang chế) nhưng ở Can
thì ứng bên Ngoại, còn ở Chi thì ứng bên Nội, nay ở cả Can và Chi nên ứng cả hai
bên Nội Ngoại, cả trong lẫn ngoài. Vì vậy mới gọi là: Nội Ngoại hiếu phục cách.
Lại như người chết là bên Ngoại của cha hay bên nội của mẹ cũng gọi là Nội
Ngoại hiếu phục.
5.Hiếu bạch cái thê đầu cách
+ Thiệu quẻ: Như vợ chiêm bệnh cho chồng mà quẻ thấy Can thượng thần là
Can quỷ có thừa Tử khí sát, Thái thường và Bản mệnh người vợ có thừa Hoa cái
cùng Tang môn (hoặc Điếu khách) thì gọi là: Hiếu bạch cái thế đầu cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Tân Mão, nguyệt tướng Tuất, giờ Dần, tháng giêng, Năm
Dậu, người vợ tuổi Hợi (tuổi Hợi tất Bản mệnh tại Hợi địa bàn).
+ Giải đoán: Hiếu bạch là để tang trắng. Cái thế đầu là che hay đội trên đầu
người vợ, vì lâm Bản mệnh của người vợ. Cái là sao Hoa cái nhưng cùng với nghĩa
là che, đội (vì Hoa cái là cái lọng để che), Can thừa Can quỷ, Tử khí sát và Thái
thường là quẻ Hiếu bạch. Còn Mệnh người vợ thừa Hoa cái với Tang môn hay
Điếu khách là quẻ Cái thê đầu. Hai quẻ ấy hợp lại gọi là: Hiếu bạch cái thê đầu
cách. Mệnh và Can ở cùng một cung, quẻ càng ứng chính xác.
Lại luận như sau: Đối với người vợ thì hào Quan quỷ là hào Chồng, nay có
thừa Tử khí sát và Thái thường là điềm người chồng được cúng bái (chết). Mệnh
của người vợ thừa Hoa cái và Tang môn hay Điếu khách tức là có che cái lọng
tang, vì Hoa cái là cái lọng tang che trên đầu, đây tức là đầu người vợ bịt khăn tang
trắng. Bởi vậy nên vợ chiêm bệnh cho chồng là điềm chồng mãn số mà người vợ
chịu tang vậy.
6. Mộ môn khai cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Chi có Tuế mộ, mà Tuế mộ đó cũng chính là
Can mộ thừa Đằng xà và Nguyệt yểm lâm Mão Dậu địa bàn thì gọi là: Mộ môn
khai cách.
Tuế mộ: kể 1 tại Thái tuế (năm hiện tại) rồi đếm thuận tới cung thứ 8 là Tuế
mộ. Như năm Mão thì Tuế mộ tại Tuất, năm Ngọ tại Sửu, năm Dậu tại Thìn...
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ Tuất, tháng 4, năm Tý.
+ Giải đoán: Mộ môn khai cách là quẻ mở cửa mộ. Mão Dậu thuộc cửa nẻo,
nay có Mộ gia lâm nên gọi đó là cửa mộ (mộ môn). Lại còn thêm Đằng xà và
Nguyệt yểm thì sao cho khỏi trong nhà có tang tóc. Nhưng vì có tới 2 thứ mộ (Tuế
mộ và Can mộ) cho nên quẻ ứng điềm trùng tang, tang này chưa hết lại đến tang
kia.
CÂU 73: TIỀN HẬU BỨC TRUY, NAN TẤN THOÁI

. Lời phụ: Tiền hữu trương nghạnh chi địch, hậu hữu ky my. Nghĩa: Phía
trước đang có thế to mạnh của quân địch, phía sau có sự trói buộc.
. Tiền hậu bức truy: là phía trước sau đều bị theo bức bách, ép bức.
. Nan tấn thoái: là khó tiến hay lùi.
1.Tiền hậu truy bức cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền và 2 cung địa bàn ở sau Tam
truyền đều bị Tuần không, khắc Can, thoát Can thì gọi là: Tiền hậu truy bức cách.
(Nên để ý: Hai cung địa bàn ở sau Tam truyền bao giờ cũng ở kế Sơ truyền chứ
không ở kế Mạt truyền dù Tam truyền thuận hay nghịch cũng vậy).
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị.
Ngày Nhâm Dần thuộc về Tuần Giáp Ngọ nên Thìn Tị là Tuần không. Vậy
Sơ truyền Thìn và Trung truyền Tị đều là Tuần không. Còn Mạt truyền Ngọ lâm Tị
địa bàn tức cũng lâm Tuần không. Hai cung ở sau Tam truyền là Dần Sửu. Nhưng
Dần thoát Can Nhâm vì Nhâm thủy phải sinh Dần mộc và Sửu thổ khắc Nhâm
thủy. Tóm lại quẻ này cả Tam truyền đều gặp Tuần không và 2 cung địa bàn ở sau
Tam truyền đều khắc thoát Can cho nên gọi là: Tiền hậu truy bức cách. Bởi sao?
Bởi Sơ Thìn vốn đã Tuần không rồi tiến tới Trung Tị cũng gặp Tuần không, lại
Trung tiến tới Mạt Ngọ cũng gặp Tuần không. Còn như thoái lui lại Dần địa bàn
thì bị Dần thoát Can Nhâm, nếu thoái thêm nữa thì gặp Sửu khắc Nhâm. Như thế
dù tiến tới hay thoái lui lại cũng vẫn bị Không Thoát Khắc cho nên gọi là trước sau
đều bị truy bức (Tiền hậu truy bức). Theo quẻ này nên ở chỗ cũ, làm việc cũ ắt tốt
vì Can Nhâm có thừa Tý là thủy mà thủy gặp thủy thì vượng, còn như khởi động
dù tiến hay thoái đều gặp sự hại.
+ Giải đoán: Tiền hậu truy bức là trước hay sau đều bị theo làm bức bách,
tổn hại, bởi tiến tới hay thoái lui đều gặp Tuần không, gặp Khắc, Thoát. Vậy chiêm
gặp quẻ này thì chẳng nên tiến tới hay thoái lui lại, chỉ nên ở tại một chỗ mà sinh
phương, mà toan liệu thì đỡ hại. Nếu Can cùng Can thượng thần là đồng loại hoặc
Can thượng thần sinh Can thì ở một chỗ có thể thịnh vượng vậy. Tóm lại, Tĩnh thì
khá hơn, còn động thì dù tiến hay lui cũng phải hư hao, thất bại, phí xuất vật chất
cùng tinh thần điên đảo thân tâm.
Chú ý: dù là Tam truyền Thuận hay Nghịch khác nhau cho nên phải theo cái
chiều tiến của Tam truyền mà tính 2 cung địa bàn ở sau Tam truyền bao giờ cũng ở
khít Sơ truyền.
2.Khứ quy giai thụ tổn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền gia Can mà bị Can khắc (không gia
Can mà bị địa bàn khắc cũng vậy) và Bản gia của Sơ truyền cũng bị thiên bàn khắc
thì gọi là: Khứ quy giai thụ tổn cách.
(Bản gia của Sơ truyền là cung địa bàn đồng một tên với Sơ truyền. Như Sơ
truyền là Tý thiên bàn thì Bản gia của nó là Tý địa bàn. Cách này cũng gọi là Khác
xứ hồi quy hưu thọ khắc cách).
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Tị, nguyệt tướng Mùi, giờ Dần.
Quẻ này Sơ truyền là Ngọ gia can Quý và bị can Quý khắc, bởi Quý thủy
khắc Ngọ hỏa. Sơ truyền Ngọ thì Bản gia của nó cũng là Ngọ, nhưng là Ngọ địa
bàn. Trên Ngọ địa bàn có thừa Hợi là chữ thiên bàn. Hợi thủy tất khắc Ngọ hỏa.
Tóm lại Sơ truyền gia Can và bị Can khắc, lại Bản gia của Sơ truyền cũng bị chữ
thiên bàn khắc cho nên gọi là Khứ quy giai thụ tổn cách. Theo quẻ kiểu mẫu thì Sơ
truyền tác Tài nên ứng bị tổn hại tiền tài, tụ tán không chừng. Lại Ngọ Tài thừa sao
Huyền vũ cũng là điềm hao mất tiền bạc, vì Huyền vũ là sao đạo tặc. Bản gia của
Sơ truyền là Ngọ địa bàn có thừa Hợi tức cũng như thừa Huyền vũ, vì Hợi là Bản
vị của Huyền vũ. Như vậy Sơ truyền và Bản gia của nó là chỗ khứ quy (đi và về)
đều ứng sự tổn hao cho nên tiền của phải phí phá liên miên. Hào Tài cũng tức là
hào Thê, quẻ có thể ứng là vợ thường bệnh hoạn, bệnh kéo dài thời gian. Như Sơ
truyền tác Thê tài là điềm hao Tài, vợ bệnh. Như Sơ truyền thuộc Ngựa là điềm
ngựa mình bị kẻ khác nhiễu hại. Như Sơ truyền thuộc về Tâm loại là điềm đau tim,
thuộc về nhãn loại là đau mắt, thuộc về ốc loại thì bị dời đổi hay cải tạo nhà cửa
sinh ra hao phí...
Lại như những ngày Quý Mão, Quý Sửu, Quý Hợi mà quẻ thấy Ngọ gia Quý
đều thuộc về Khứ quy giai thụ tổn cách.
+ Giải đoán: Khứ quy giai thụ tổn cách nghĩa là quẻ đi hay trở về đều bị tổn
hại. Chữ Khứ ám chỉ vào Sơ truyền, vì Sơ truyền là chỗ khởi động, mà động tất có
sự xê dịch, tức như truyền đi. Chữ Quy ám chỉ vào bản gia của Sơ truyền, vì gia là
nhà, tức như trở lại nhà. Vậy chỗ khứ và chỗ quy đều bị khắc chế cho nên nói là:
Khứ Quy giai thụ tổn. Cách này ứng giống như cách 1, đại khái là bị bức bách. Cứ
xem Sơ truyền thuộc về hào nào hay loại nào mà đoán sự việc bị bức bách (tổn
hại).
3.Toàn thương tọa khắc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can và Chi đều bị chữ thiên bàn khắc, còn Can
thần và Chi thần đều bị địa bàn khắc thì gọi là Toàn thương tọa khắc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Hợi, giờ Tị.
+ Giải đoán: Toàn thương là Can Chi đều bị thiên bàn khắc. Tọa khắc là
Can thần và Chi thần ngồi trên chỗ khắc, tức là bị địa bàn khắc. Như không bị địa
bàn khắc mà bị địa bàn xung cũng dùng được.
Can Chi ví như thân trạch, còn Can thần và Chi thần ví như thần hồn của Can
Chi, cả 4 chỗ ấy tới lui chỗ nào cũng bị khắc, vì vậy nên chiêm hỏi việc gì quẻ
cũng ứng điềm bị tổn thương, hễ có di động, dù là tiến hay thoái cũng vẫn gặp tai
hại. Chỉ nên giữ việc cũ, ở tại một nơi thì có thể khỏi khổ hại vì sự thất bại.
CÂU 74: KHÔNG KHÔNG NHƯ DÃ, SỰ HƯU TRUY

. Lời phụ: Như vân sự hưu truy, bất khả thụ hành minh ước. Nghĩa: Như
rằng việc thôi theo đuôi, chẳng khá thọ hàng, thề ước.
. Không không như dã: tức là không không như vậy, ý nói Tam truyền hoặc
Tứ khóa đều gặp Tuần không.
. Sự hưu truy: là thôi theo đuổi theo sự việc đang hành động.
1.Tam truyền giai Không cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy cả Tam truyền đều gặp Tuần không thì gọi là:
Tam truyền giai không cách. Nếu có một truyền chẳng bị Tuần không nhưng lại
thừa sao Thiên không cũng dùng được.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tị, nguyệt tướng Tuất, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Quẻ ứng chẳng ngoài 2 chữ Không không. Vì vậy, chiêm hỏi
các việc rủi do, nghi ngờ, lo ngại là quẻ tốt. Bằng hỏi các việc liên kết, giao ước,
thu nạp, thành hợp...đều hư dối, có cũng hóa không.
Như mới bệnh mà chiêm gặp Tam truyền toàn là Quỷ ngộ Tuần không thì
bệnh nhân mau lành, bằng bệnh đã lâu ắt chết. Còn như chiêm các việc khác mà ở
Lục xứ chẳng có chỗ nào khắc chế Quỷ Tuần không cũng vẫn gặp lắm tai hại, vì là
mình chẳng thấy con quỷ Tuần không ấy. Khắc nó mới tốt, chứ xung nó thì nó hiện
lên thật, sự hại càng thêm.
2.Tứ khóa Toàn không cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Tứ khóa, khóa nào cũng gặp Tuần không thì
gọi là: Tứ khóa toàn không cách.(Tứ khóa là kể chung Tám chữ: 4 chữ trên và 4
chữ dưới).
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Mão, giờ Tị.
Ngày Ất Tị thuộc về Tuần Giáp Thìn tất Dần Mão là Tuần không. Quẻ này
có Tứ khóa là: Dần-Ất, Tý-Dần, Mão-Tị, Sửu-Mão. Vậy 2 chữ trên của khóa Nhất
và khóa Tam là Dần Mão đều là Tuần không thiên bàn. Còn hai chữ dưới của khóa
Nhị và khóa Tứ là Dần Mão tức là Tuần không địa bàn. Ấy là Tứ khóa Toàn không
cách.
Lại như ngày Bính Ngọ mà quẻ thấy Dần gia Bính, ngày Mậu Thìn mà quẻ
thấy Hợi gia Mậu, ngày Mậu Tuất mà quẻ thấy Hợi gia Mậu thì Tứ khóa đều gặp
Tuần không.
+ Giải đoán: Bốn khóa đều gặp Tuần không nên gọi là Tứ khóa Toàn không
cách. Đã toàn là Không thì sự việc chẳng thể nên hình nên tiếng, dù thấy được
hình, nghe được tiếng đi nữa thì cũng là hình tiếng ảo mộng, sự việc thành dối giả.
Cách này cũng ứng như cách 1.
Như trong quẻ thấy cung Bản mệnh thừa Tuần không thì sự việc mình đang
mưu vọng chẳng thể thành. Như quẻ thuộc về Dao khắc khóa và Sơ truyền gặp
Tuần không thì ứng điềm bất lực, việc gì cũng không đủ sức làm thành.
CÂU 75: TÂN CHỦ BẤT DẤU, HÌNH TẠI THƯỢNG

- . Lời phụ: Do Kim-Tống Chi hòa nghị, nhi tất cách Nam xâm. Nghĩa:
Còn giảng hòa với Kim Tống, mà cuối cùng phương Nam tiến binh chiếm
lấn.
- Tân chủ bất đấu: Là khách với chủ chẳng đấu nhau, chẳng hợp thuận.
- Hình tại thượng: là Hình ở trên. Trên ở đây là ám chỉ các chữ thiên bàn
trên Can Chi, Tứ khóa hoặc ở Tam truyền. Hình là nói chung Tam hình,
kể ra như sau:
- Bằng hình: Dần hình Tị, Tị hình Thân, Thân hình Dần và Sửu hình Tuất,
Tuất hình Mùi, Mùi hình Sửu. Sáu cặp hình này đều gọi là Bằng hình.
Bằng tức là bằng hữu, địa vị bằng nhau. Bởi sao? bởi Dần Tị Thân đều
thuộc về tứ Mạnh và Sửu Tuất Mùi đều thuộc về Tứ Quý. Bằng nhau và
Hình nhau nên gọi là Bằng hình. Dần hình Tị, Tị hình Thân, Thân hình
Dần thì hay lấy ân làm oán, ấy là vô ân phản oán hình. Còn Sửu hình
Tuất, Tuất hình Mùi, Mùi hình Sửu thì ứng sự hiếp đáp cậy thế hại người,
ấy là Thị thế lăng nhược hình (cậy thế mà lăng nhục kẻ yếu).
- Hỗ hình: Tý hình Mão, Mão hình Tý. Hai cặp hình này gọi là Hỗ hình,
nghĩa là đáp đối mà hình hại lẫn nhau, ứng về các điều vô liêm sỉ, bỏ cả lễ
phép, ấy là: Vô lễ nghĩa hình (không lễ nghĩa).
- Tự hình: là Thìn hình Thìn, Ngọ hình Ngọ, Dậu hình Dậu, Hợi hình Hợi.
Bốn cặp hình này đều gọi là Tự hình. Nghĩa là mình hình lấy mình, không
phải kẻ khác hình mình, mà không phải mình hình kẻ khác. Sự ứng cũng
theo ý nghĩa ấy, ứng về các điều tự mình làm thất bại cho mình, tự cái thói
quen hay tật lệ của mình mà cao hứng làm ra việc tệ, ấy là tự sinh tác
hình.
1.Nhất tự hình
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy chữ trên của Tứ khóa không ngoài Thìn Ngọ
Dậu Hợi thì gọi là: Nhất tự hình. Hoặc như Can thượng thần và Chi thượng thần
là những chữ trong vòng Thìn Ngọ Dậu Hợi nhưng Can thượng thần tác Can quỷ
hay Can mộ, và Chi thượng thần cũng tác Chi quỷ hay Chi mộ thì cũng gọi là quẻ:
Nhất tự hình.
+ Mẫu quẻ 1: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Mão, giờ Thân.
+ Mẫu quẻ 2: ngày Kỷ Dậu, nguyệt tướng Thìn, giờ Mùi.
Quẻ mẫu này có Can thượng thần là Thìn và Chi thượng thần Ngọ vẫn không
ngoài 4 chữ Thìn Ngọ Dậu Hợi. Ngày Kỷ thổ thì Thìn là Can mộ. Ngọ khắc chi
Dậu thì Ngọ tác Chi quỷ. Quẻ như vậy gọi là: Nhất tự hình.

+ Giải đoán: Nhất tự hình là loại hình một chữ, chữ nào hình chữ ấy chứ
không hình qua chữ khác. Nhất tự hình tức là những chữ tự hình: Thìn hình Thìn,
Ngọ hình Ngọ, Dậu hình Dậu, Hợi hình Hợi.
Nhất tự hình là quẻ rất xấu, vì là điềm hình hại, thương tàn. Như chiêm hỏi
các việc giao thiệp, mua bán, đổi chác...thì hai bên đều có bụng tư riêng, không
thuận theo nhau. Như chiêm tụng hình thì bị hình trách, tra khảo. Nếu Can Chi có
thừa hung tướng như Xà Câu Hổ...ắt sự hình khảo càng nặng nề. Duy Can Chi ngộ
Tuần không hoặc thừa Hoàng ân, Thiên xá thì tội lệ được tiêu giảm, tội nhỏ được
ân xá (tha bổng), tội nặng được giảm nhẹ, có khi chỉ bị phạt vạ thôi.
Như Thìn Ngọ Dậu Hợi là Can quỷ hoặc Can mộ lâm Can và là Chi quỷ hay
Chi mộ lâm Chi thì xấu hơn nhiều với quẻ có tứ khóa thừa Thìn Ngọ Dậu Hợi.
Càng hung ác hơn nữa là quẻ có cả hai cách ấy (như ngày Nhâm Ngọ mà có Thìn
gia Nhâm). Có những quẻ Tam truyền tác Tam hợp cục mà chữ chính cục Tự hình.
Như chữ chính cục ấy lâm Can thì gọi là Can thượng trùng phùng Tự hình (như
ngày Bính Dần , quẻ thấy Dậu gia Can Bính, Tam truyền là Dậu Sửu Tị). Bằng chữ
Tự hình ấy mà lâm Chi gọi là Chi thượng trùng phùng Tự hình (Như ngày Ất Sửu
mà thấy Dậu gia Chi Sửu, Tam truyền là Tị Sửu Dậu). Các quẻ như vậy đều thuộc
về Nhất tự hình.
2.Nhị Tự hình
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can Chi có thừa đủ 2 chữ Tý Mão thì gọi là:
Nhị tự hình.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Nhị tự hình là loại hình 2 chữ, ấy là Tý hình Mão và Mão hình
Tý. Nhị tự hình hay Hỗ hình cũng vậy.
Sự ứng của nhị tự hình không ngoài cái ý Vô lễ nghĩa, vô liêm sỉ, ấy là chẳng
trọng nhau vậy, bởi Mão đã hình Tý nhưng Tý cũng hình ngược lại Mão. Như Tý
Mão lại khắc Can Chi là quẻ đại hung.
Phàm chiêm hỏi việc quan tụng thì ứng như cách 1.
3.Tam tự hình
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền có đủ 3 chữ: Dần Tị Thân hay có
đủ 3 chữ: Sửu Tuất Mùi thì gọi là: Tam tự hình.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Mão, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Tam tự hình tức là loại hình ba chữ. Đấy là Dần Tị Thân hay
Sửu Tuất Mùi. Cũng gọi là Bằng hình. Tam truyền có đủ 3 chữ Dần Tị Thân thì
gọi là Vô ân hình, lấy ân làm oán, chiêm sự gì cũng có ẩn sự phản phúc bên trong.
Còn như quẻ thấy Tam truyền có đủ 3 chữ: Sửu Tuất Mùi thì gọi là Thị thế hình,
chiêm hỏi việc gì cũng ẩn cái ý nghĩa cậy thế lực mà hại kẻ khác yếu thế hơn mình.
Nếu Can có thừa một trong 3 chữ ở Tam truyền và thừa cát tướng thì mình có đủ
thế lực lăng phạm đến kẻ khác, nhưng Can đừng gặp Tuần không mới được. Phàm
chiêm về tụng sự thì cũng ứng như cách 1.
4.Kim cương cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền có đủ 3 chữ : Tị Dậu Sửu mà chữ
Dậu lại lâm Can hay lâm Chi thì gọi là: Kim cương cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Hợi, giờ Mão.

+ Giải đoán: Kim cương là loại kim khí rất cứng. Tam truyền có đủ 3 chữ Tị
Dậu Sửu, ấy là Kim cục. Nhưng Tị thì hình được Thân, và Sửu thì hình được Tuất,
duy có Dậu là chữ chính cục mà chẳng hình được nơi nào cho nên phải hình hại
phương vị của nó là phương chính Tây. Dậu thuộc Kim mà phương chính Tây
cũng thuộc Kim. Kim gặp Kim tất được vượng khí, vậy nên mới gọi là Kim cương,
nghĩa là loại kim cứng rắn. Vả lại nếu tính theo Trường sinh cục thì Dậu cũng là
chỗ Đế vượng của loại Kim. Được vượng tức là được cứng rắn vậy. Dậu lại lâm
Can Chi là chỗ để ấn chứng cho quẻ Kim cương cách.
Kim cương cách thuộc về loại Nhất tự hình.
5.Hỏa cường cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Tam truyền có đủ 3 chữ: Dần Ngọ Tuất
mà Ngọ lâm Can hay Chi thì gọi là: Hỏa cường cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Ngọ, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Hỏa cường là lửa cường thịnh, mạnh rất nóng. Tam truyền có
đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất, ấy là Hỏa cục. Nhưng Dần thì hình được Tị và Tuất thì
hình được Mùi, duy Ngọ là chữ chính cục mà chẳng hình được chữ khác nên phải
hình lại phương vị của nó là tại phương chính Nam. Ngọ thuộc Hỏa mà phương
Nam cũng tức Ngọ thuộc Hỏa. Hỏa gặp Hỏa thì được vượng khí, được cường thịnh
cho nên gọi là Hỏa cường cách. Vả lại tính theo Trường sinh cục thì Ngọ cũng là
chỗ Vượng (Đế vượng) của loại Hỏa. Được vượng tức là được cường thịnh vậy.
Ngọ lại lâm Can Chi là chỗ để ấn chứng cho Hỏa cường cách.
Hỏa cường cách cũng thuộc về loại Nhất tự hình.
Sau đây là một số ngày có Hỏa cường cách:
- Ngày Mậu Tuất mà quẻ thấy Ngọ gia Tuất, Tam truyền Dần Tuất Ngọ.
- Ngày Giáp Tuất mà quẻ thấy Ngọ gia Giáp, Tam truyền Tuất Ngọ Dần.
- Ngày Giáp Ngọ mà quẻ thấy Ngọ gia Giáp, Tam truyền Dần Ngọ Tuất.
- Ngày Tân Tị mà quẻ thấy Ngọ gia Tân, Tam truyền Ngọ Dần Tuất.
6.Lưu thủy xu Đông cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền có đủ 3 chữ là Thân Tý Thìn mà
chữ Thìn lại lâm Can hay lâm Chi thì gọi là: Lưu thủy xu Đông cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Dần, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Lưu thủy xu Đông là nước chảy về phương Đông. Tam truyền
có đủ 3 chữ Thân Tý Thìn, đó là Thủy cục. Nhưng Thân thì hình được Dần, và Tý
thì hình được Mão, duy có Thìn không hình được chữ nào khác nên phải hình lại
tại phương vị của nó, tức là Thìn hình Thìn mà Thìn là phương cận Đông. Ấy là
nước không chảy về đâu mà cứ xuôi chảy về hướng cận Đông. Vả lại Thìn vốn là
Thủy mộ hay Thủy kho, là kho nước, lại lâm Can hay lâm Chi thì càng chứng hiện
cái chỗ nước chảy về phương Đông cho nên quẻ gọi là: Lưu thủy xu Đông cách.
Cái lý quẻ bao giờ cũng chứng cho sự thật trong hoàn vũ là nguồn nước vẫn xuôi
chảy về phương Thìn. Thìn lại lâm Can Chi là chỗ ấn chứng cho Lưu thủy xu
Đông cách.
Các quẻ thuộc về Lưu thủy xu Đông cách:
- Ngày Bính Thân mà quẻ thấy Thìn gia Thân, Tam truyền là Tý Thân Thìn.
- Ngày Canh Tuất mà quẻ thấy Thìn gia Canh, Tam truyền là Tý Thân Thìn.
- Ngày Canh Thìn mà quẻ thấy Thìn gia Canh, Tam truyền là Tý Thân Thìn.
- Ngày Canh Tý mà quẻ thấy Thìn gia Canh, Tam truyền là Tý Thân Thìn.
- Ngày Canh Tý mà quẻ thấy Thìn gia Tý, Tam truyền là Thìn Thân Tý.
7.Mộc lạc qui căn cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Tam truyền có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi mà
Hợi lâm Can hay Chi thì gọi là: Mộc lạc qui căn cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Mộc lạc qui căn là cây tàng rụng về cội rễ. Tam truyền có đủ 3
chữ Hợi Mão Mùi, đó là Mộc cục. Nhưng Mão thì hình được Tý và Mùi thì hình
được Sửu, duy có Hợi không hình được chữ nào khác nên phải hình lại phương vị
của nó, tức là Hợi hình Hợi. Mộc cục thì trường sinh tại Hợi, vậy Hợi là cha mẹ
của loài mộc, là cội gốc của loài mộc, không hình nơi nào khác mà chỉ hình lại chỗ
cội gốc cho nên gọi là Mộc lạc qui căn. Hợi lại lâm Can hay Chi là chỗ ấn chứng
cho Mộc lạc qui căn cách. Cách này cũng ứng như cách 1. Những cách 4,5,6, 7 đều
là những quẻ không tốt.
Các quẻ thuộc về Mộc lạc qui căn cách:
- Ngày Quý Mão mà quẻ thấy Hợi lâm Mão, Tam truyền là Mùi Mão Hợi.
- Ngày Kỷ Hợi mà quẻ thấy Hợi lâm Kỷ, Tam truyền là Mùi Mão Hợi.
- Ngày Đinh Dậu mà quẻ thấy Hợi lâm Đinh, Tam truyền là Hợi Mão Mùi.
8.Tứ thắng sát cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can và Chi thừa đủ 2 chữ Ngọ Dậu thì gọi là:
Tứ thắng sát cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Thân, giờ Mão.
+ Giải đoán: Hai vị thần Ngọ Dậu gọi là Tứ thắng sát cho nên quẻ thấy có đủ
Ngọ Dậu lâm Can và Chi thì gọi là Tứ thắng sát cách. Cách này thường ứng về các
việc hiếu thắng, cao hứng múa may tài năng hoặc bị yêu cầu khích lệ làm những
việc hào tuấn, công hiệu hơn người.
Một số quẻ Tứ thắng sát:
- Ngày Bính Dần, Mậu Dần, Tân Mùi, Nhâm Thân, Ất Sửu mà quẻ thấy
Dậu lâm Can tất có Ngọ lâm Chi.
- Những ngày Ất mùi, Bính Thân, Mậu Thân, Tân Sửu, Nhâm Dần mà quẻ
thấy Ngọ lâm Can tất có Dậu lâm Chi.
9.Hạ toàn hình thương cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy cung địa bàn tại Can hình lên Can thượng thần
và cung địa bàn tại Chi cũng hình lên Chi thượng thần thì gọi là: Hạ toàn hình
thương cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ.
Quẻ này có cung địa bàn tại can là Dần hình lên Tị là Can thượng thần. Cung
địa bàn tại Chi là Tý hình lên Chi thượng thần là Mão. Như vậy tại Can và Chi đều
thấy chữ địa bàn hình lên chữ thiên bàn cho nên gọi là: Hạ toàn hình thương cách.

+ Giải đoán: Hạ toàn hình thương là toàn ở dưới hình lên trên. Toàn ở đây
nói là cả Can và Chi. Dưới là chữ địa bàn và Trên là chữ thiên bàn.
Xem theo cách 1,2,3 để đoán, ấy là tính theo hai chữ Trên và Dưới thuộc về
loại hình nào mà luận theo tính cách của nó. Như thấy Dần hình Tị, Tị hình Thân,
Thân hình Dần thì gọi là: Vô ân hình. Như Sửu hình Tuất, Tuất hình Mùi, Mùi
hình Sửu thì gọi là Thị thế hình. Như mão hình Tý, Tý hình Mão thì gọi là Vô lễ
hình. Như Ngọ hình Ngọ, Dậu hình Dậu, Hợi hình Hợi, Thìn hình Thìn thì gọi là
Tự sinh hình.
Một số quẻ Hạ toàn hình thương cách:
- Ngày Bính Tý mà quẻ thấy Thân gia Bính thì có Mão gia Chi.
- Ngày Tân Sửu mà quẻ thấy Mùi gia Tân thì có Tuất gia Chi.
- Ngày Tân Mão mà quẻ thấy Mùi gia Tân thì có Tý gia Chi.
- Ngày Quý Mão mà quẻ thấy Tuất gia Quý thì có Tý gia Chi.
10.Trợ Hình thành Quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Lục xứ có Chi tự hình mà Chi tự hình ấy lại
khắc Can thì gọi là: Trợ Hình thành quỷ cách.
Chi tự hình: ngày Thìn thì Thìn là Chi tự hình. Ngày Ngọ thì Ngọ là chi tự
hình. Ngày Dậu thì Dậu là Chi tự hình. Ngày Hợi thì Hợi là Chi tự hình.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Ngọ, nguyệt tướng Sửu, giờ Dần.
Ngày Ngọ thì Ngọ cũng chính là Chi tự hình. Quẻ mẫu này Sơ truyền Ngọ là
Chi tự hình và Ngọ khắc can Canh tức Ngọ là hào Quan quỷ cho nên gọi là: Trợ
Hình thành quỷ cách. Quẻ này vốn ứng điềm xấu, song nhờ có Quý nhân lâm Bản
thân (Can) có thể giải được sự hung. Lại cũng nhờ Can thượng thần Mùi thổ thoát
được Quỷ Ngọ và sinh Can Canh.
Như ngày Nhâm Ngọ mà quẻ thấy Ngọ gia Canh thì Ngọ là Chi tự hình khắc
Can. Tuy Ngọ không nhập Tam truyền, nhưng lâm Can cũng thế, vì Can cũng là
một trong Lục xứ.
+ Giải đoán: Trợ Hình thành Quỷ tức là giúp Hình làm thành Quỷ. Chính
Chi là chữ Tự hình nên nói là giúp, và khắc Can nên nói là Quỷ. Tự hình vốn đã
hung, nay lại còn khắc Can nữa thì quá hung. Phàm chiêm hỏi việc gì cũng ứng
điềm không hay.
CÂU 76: BỈ THỬ XAI KỴ, HỌA TƯƠNG TÙY

. Lời phụ: Uy chấn nhân chủ giả thân nguy, công ích ngũ hạ giả bất thường .
Nghĩa: oái chấn động người chúa ấy thân phải nguy, công nghiệp lợi ích năm
phen hạ xuống không thưởng.
. Bỉ thử xai kỵ: là hai bên nghi kỵ hại nhau mà sinh ra ghét nhau. Hai chữ bỉ
thử ám chỉ vào Can với Chi. Xai kỵ ám chỉ vào Lục hại.
. Họa tương tùy: là tai hại đưa đến cho nhau.

1.Thượng hạ toàn tác Lục hại cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Can và tại Chi, mỗi bên đều có một chữ địa
bàn cùng với chữ thiên bàn tác Lục hại thì gọi là: Thượng hạ toàn tác Lục hại
cách.
Lục hại là 6 đôi Lục hại nhau: Tý với Mùi, Sửu với Ngọ, Dần với Tị, Mão
với Thìn, Tuất với Dậu, Thân với Hợi.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Dậu, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Thượng hạ là nói chữ thiên bàn với chữ địa bàn. Toàn là nói cả
tại Can và tại Chi. Tác Lục hại là làm thành Lục hại.
Phàm chiêm hỏi về các việc giao thiệp hay tương đối của hai người hoặc hai
phe mà gặp Thượng hạ toàn tác Lục hại cách thì bên nào cũng chắc nghi rằng đối
phương tính hại mình, thành ra không tin tưởng nhau, trái lại còn ghen ghét lẫn
nhau, và luôn lo mưu để mưu tính lợi hại cho hơn nhau, rồi vì cậy mà cả hai đều bị
họa hại. Chủ khách đối nhau cũng thế. Hai nước gần nhau cũng thế.
2. Can Chi thượng thần tác Lục hại cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần với Chi thượng thần là Lục hại
thì gọi là Can Chi thượng thần tác Lục hại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Sửu giờ Tị.
+ Giải đoán: Chữ thiên bàn tại Can và chữ thiên bàn tại Chi đối với nhau
làm thành Lục hại tức là sự giao đổi của hai bên sẽ vì nghi kỵ nhau mà gây nên sự
thiệt hại cho nhau. Sự ứng cũng như cách 1.
3.Thiên địa bàn đồng tác Lục hại cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy cung địa bàn tại Can với cung địa bàn tại Chi
tác Lục hại , và chữ thiên bàn trên Can với chữ thiên bàn trên Chi cùng tác Lục hại
nữa thì gọi là: Thiên địa bàn đồng tác Lục hại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Dần, giờ Thân.
+ Giải đoán: Thiên địa bàn đồng tác Lục hại tức là Thiên bàn với Thiên bàn
tác Lục hại, mà địa bàn với địa bàn cũng tác Lục hại, ấy là nói hai bên Can và Chi.
Như cách 2 chỉ có Thiên bàn tác Lục hại cũng đã ứng điềm kỵ hại, huống chi cách
này thêm địa bàn tác Lục hại.
4.Giao hỗ tác Lục hại cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Địa bàn của Can và Thiên bàn của Chi tác Lục
hại và Địa bàn của Chi với Thiên bàn của Can cũng tác Lục hại thì gọi là: Giao hỗ
tác Lục hại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Trên dưới của hai bên giao đối với nhau mà làm thành Lục hại
cho nên gọi là Giao hỗ tác Lục hại cách. Địa bàn bên này cùng với Thiên bàn bên
kia tác Lục hại, rồi Địa bàn bên kia cùng với Thiên bàn bên này cũng tác Lục hại,
như vậy là 2 bên đối với nhau đều có sự nghi ngờ kỵ hại nhau. Quẻ ứng như cách
1. Nếu thêm thấy 2 chữ Thiên bàn của Can và Chi tác Lục xung hay tác Tam hình
thì hai bên càng ganh ghét nhau lắm.

5.Can Chi Tam truyền giao tác Lục hại cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy 2 chữ Thiên bàn của Can và Chi tác Lục hại mà
Tam truyền cũng là những chữ đối với nhau tác Lục hại thì gọi là: Can Chi Tam
truyền giai tác Lục hại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mão, nguyệt tướng Sửu, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Can Chi và Tam truyền là 5 chỗ đối với nhau đều tác Lục hại
cho nên dù chiêm hỏi việc gì cũng ứng điềm không thuận hòa, hai bên mưu tính để
triệt hại lẫn nhau, toàn là những sự nghi ngờ cùng ganh ghét, đố kỵ nhau lắm vậy.
6.Tự thân ngao thiên, tha nhân dật lạc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy tại Can thì có Địa bàn với Thiên bàn tác Lục
hại, nhưng tại Chi lại có Thiên bàn với Địa bàn tác Lục hợp quẻ như vậy gọi là: Tự
thân ngao tiên, tha nhân dật lạc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Sửu nguyệt tướng Mão giờ Thìn.
+ Giải đoán: Tự thân ngao tiên, tha nhân dật lạc là: tự rang đốt thân mình
khô héo, còn người kia thì thong thả an vui, tức như mình khổ sở mà người kia
sung sướng vậy.
Can là thân khô của mình có chứa Lục hại nên ví như bị rang héo, còn Chi là
người kia có chứa Lục hợp nên ví như được an vui. Bởi Lục hại ứng điềm kỵ hại
và khổ vì nghi ghét, còn Lục hợp ứng điềm thuận hợp và yên vui. Cứ như cách này
thì ta lấy sự tương đối của Can Chi mà luận kẻ khổ người vui. Như chiêm về tâm
trạng của chủ với khách thì Can là người khách có lòng đố kỵ, còn Chi là người
chủ nhà lại thật lòng an vui. Nếu chiêm hỏi sự việc chi có quan hệ giữa mình với
người khác thì Can ứng cho mình tự làm khổ hại, còn Chi ứng cho kẻ khác là
người được an nhiên.
CÂU 77: HỖ SINH, CÂU SINH, PHÀM SỰ ÍCH

. Lời phụ: Dịch Mông: Phỉ ngã cầu đồng mông. Nam Đường hữu thuận
chính chi trung, Tông tổ tồn bao phong chi huệ. Nghĩa: Quẻ mông nơi kinh
dịch: chẳng phải ta cầu trẻ thơ u tối. Nam Đường có được sự trung thuận
chính, Tông tổ xét cho và đem lòng nhân ái mà khen và phong tước lộc.
. Hỗ sinh là sinh đối lẫn nhau.
. Câu sinh: cả thảy được sinh.
. Phàm sự ích: là phàm chiêm hỏi việc chi cũng được lợi ích.
1.Hỗ sinh cách
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Can thượng thần sinh Chi và Chi thượng thần
sinh Can thì gọi là: Hỗ sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mão, nguyệt tướng Tý, giờ Hợi.
+ Giải đoán: Thiên bàn của Can thì sinh Chi và Thiên bàn của Chi thì sinh
lại Can, sinh đối nhau như vậy gọi là: Hỗ sinh.

Can là người, Chi là nhà cửa, hai bên sinh giúp lẫn nhau cho nên cả hai đều
nương nhau mà được thịnh vượng, lợi ích. Buôn bán giao thiệp đều tốt, Chủ với
Khách đều thuận lợi.
2.Hỗ sinh tác Bại, Không, Mộ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm Can thượng thần sinh Chi và Chi thượng thần sinh Can,
nhưng Can thượng thần với Chi thượng thần có gặp Bại thần, Tuần không, Mộ
thần...thì gọi là: Hỗ sinh tác Bại, Không, Mộ cách. (Bại thần: là Can bại hoặc Chi
bại).
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Tý, nguyệt tướng Thìn, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Bại thần chủ sự nguy bại, tính theo Trường sinh cục thì Bại
thần tức là Mộc dục vậy. Tuần không chủ sự hao mất. Mộ thần chủ sự tối tăm, trì
trệ. Hỗ sinh là cách 1, vốn ứng điềm giúp ích cho nhau mà cùng nhau được lợi ích,
song trong sự giúp ích qua lại với nhau ấy, lại có lẫn điều suy bại, hao thoát, tối
tăm, lầm lạc...thì sự hỗ sinh ấy cũng chỉ đưa đến cuối cùng bất mãn. Giúp nhau để
mà làm thiệt hại cho nhau thì chẳng là hay vậy.
Phàm chiêm gặp Hỗ sinh tác Bại Không Mộ cách, thì chẳng nên trao đổi sự
vật gì với người khác, vì e có điều hối tiếc về sau.
3.Câu sinh cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần sinh Can mà Chi thượng thần
cũng sinh Chi thì gọi là: Câu sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Mão, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Câu sinh là cả thảy đều được sinh, ấy là Can cũng được chữ
thiên bàn sinh mà Chi cũng được chữ thiên bàn sinh. Phàm chiêm sự việc cho đôi
bên là quẻ rất hòa thuận, sinh ý dồi dào. Cách này thường ứng hai bên chung vốn
làm ăn. Nếu Can hoặc Chi có thừa Sinh khí thì sự ứng thêm chính xác.
4.Câu sinh tác Bại Không Mộ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm Can thượng thần sinh Can và Chi thượng thần cũng sinh
Chi, nhưng Can thượng thần và Chi thượng thần gặp Bại thần, Tuần không, Mộ
thần...thì gọi là: Câu sinh tác Bại Không Mộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Tị, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Quẻ Câu sinh tức là cách 3 vốn ứng điềm tốt, có lợi ích cho hai
bên, nhưng nay lại có lẫn Bại, Không, Mộ thì hóa ra chẳng tốt vậy. Can Chi được
Bại thần, Tuần không, Mộ thần ...sinh thì sự sinh ấy sẽ đi đến suy bại, không hư,
hao thoát, tối tăm, sai lầm. Như vậy cách này cũng ứng như cách 2.
Như Can thượng thần và Chi thượng thần toàn là Bại Không Mộ thì hai bên
đều bị thiệt hại. Lại còn có quẻ chỉ có Can thượng thần tác Bại Không Mộ mà Chi
thượng thần thì thật sinh, quẻ như vậy tất người suy mà nhà cửa hưng thịnh, hoặc
mình bị thiệt hại mà người kia được lợi ích, hoặc luận về chủ khách thì Khách bại
mà Chủ hưng...Lại còn có quẻ chỉ có Chi thượng thần tác Bại Không Mộ mà Can
thượng thần thì thật sinh, quẻ như vậy thì tất người mạnh khỏe mà nhà cửa thì suy
bại, hoặc luận về sự tương đối mình cùng kẻ khác, thì mình được lợi ích mà kẻ kia
bị thiệt thòi hoặc luận về chủ với khách thì khách hưng mà chủ bại. Sở dĩ đoán như
vậy vì Can ứng cho người mà Chi ứng cho nhà, hoặc Can ứng cho mình mà Chi
ứng cho kẻ kia hoặc Can là khách mà Chi là chủ. Bên nào ngộ Bại Không Mộ thì
bên ấy suy vi vậy.
5.Tự tại cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Chi thần lâm Can và sinh Can thì gọi là: Tự tại
cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Ngọ, giờ Thân.
+ Giải đoán: Tự tại là được tự ý thích. Chi thần cũng tức là Chi, lâm Can lại
sinh Can, ấy là kẻ khách tự dưng đem đến lợi ích cho mình, mình tự tại ngồi một
chỗ mà hưởng vậy.
Những ngày Giáp Tý mà quẻ thấy Tý gia Giáp, ngày Ất Hợi mà quẻ thấy Hợi
gia Ất, ngày Bính Dần mà quẻ thấy Dần gia Bính, ngày Đinh Mão mà quẻ thấy
Mão gia Đinh, ngày Mậu Ngọ mà quẻ thấy Ngọ gia Mậu, ngày Kỷ Tị mà quẻ thấy
Tị gia Kỷ, ngày Canh Thìn mà quẻ thấy Thìn gia Canh, ngày Tân Mùi mà quẻ thấy
Mùi gia Tân, ngày Nhâm Thân mà quẻ thấy Thân gia Nhâm, ngày Quý Dậu mà
quẻ thấy Dậu gia Quý...đều thuộc về tự tại cách.
CAU 78: HỖ VƯỢNG, GIAI VƯỢNG: TỌA MƯU NGHI

. Lời phụ: Vận trừ vu duy ốc chi trung, quyết thắng vu thiên lý chi ngoại.
Nghĩa: Định liệu mưu kế trong màn trướng, quân cơ để quyết chiến thắng
ngoài ngàn dặm.
. Hỗ vượng: là hai bên giúp qua lại để cùng được thịnh vượng.
. Giai vượng: là hai bên mà bên nào cũng tự mình được thịnh vượng.
. Tọa mưu nghi: là nên ngồi một chỗ mà mưu sự ắt tốt.
1.Hỗ vượng cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần với Chi đồng thuộc một loại
và Chi thượng thần với Can cũng đồng thuộc một loại trong ngũ hành thì gọi là:
Hỗ vượng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tý, giờTị.
+ Giải đoán: Hỗ vượng là đắp đổi mà làm thịnh vượng cho nhau. Phàm cùng
một loại mà gặp nhau thì gọi là được vượng. Vậy Can thượng thần làm vượng cho
Chi và Chi thượng thần làm vượng cho Can cho nên gọi là: Hỗ vượng. Cách này
rất hợp với vụ trao đổi qua lại như buôn bán, giao thiệp...hai bên nhờ nương nhau
mà đồng được hưng vượng. Người ở cùng nhà cửa đều được phát đạt, chủ khách
đều hưng long, cha con, anh em, chồng vợ...giúp ích lẫn nhau. Cứ tùy theo sự loại
của người hỏi mà đoán được thịnh vượng.
2.Câu vượng cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần với Can đồng thuộc một loại
và Chi thượng thần với Chi cũng đồng thuộc một loại Ngũ hành thì gọi là: Câu
vượng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị.

+ Giải đoán: Câu vượng là hai bên đều tự được vượng, chứ không vì giúp
qua lại với nhau mà được vượng như ở cách 1. Can thượng thần làm vượng cho
Can và Chi thượng thần làm vượng cho Chi, như thế là ở tại một chỗ mà được
vượng lấy. Với thể ý ấy thì nên ngồi một nơi để mưu tính ắt được nhiều thuận lợi.
Vậy cứ giữ cái chức vụ một chỗ, nơi gia đình thì được phát đạt, mệt ít mà thành
công nhiều, ở yên mà vẫn có thể thuyên chuyển, quyền biến để được thịnh vượng.
Ví bằng bôn ba xuất ngoại, mưu động rộn ràng, trương vi hoạt cách thì bản thần
cùng gia đình đều bị vi bó, ràng buộc như chim trong lưới, như cá trong chài. (Bởi
quẻ Câu vượng tất Can Chi vốn có thừa Thiên la, Địa võng và Dương nhận).
Đại khái quẻ Câu vượng ứng điềm thịnh vượng cho cả hai bên, nhưng sự
thịnh vượng ấy là tự mình được và nhờ biết yên ổn, chờ đúng lúc. Vì vậy nên cũng
gọi là quẻ: Tọa nhi thâu (ngồi một chỗ mà thu lợi).
Như một việc đã thất bại, một điều đã suy vi mà nay muốn phục hưng, chiêm
được Câu vượng cách thì rất nên thi hành thì sẽ có kết quả mỹ mãn. Câu vượng
cách mà ở Can Chi gặp Tuần không thì không mấy tốt. Hỗ vượng cách cũng vậy.
CAU 79: CAN CHI TRỰC TUYỆT, PHÀM MƯU TUYỆT

. Lời phụ: Lập tam tuyệt nhi dục tấn thất, chung bất năng toại kỳ mưu.
Nghĩa: Lập ba cái hang đất mà muốn dựng lên nhà ở rốt cuộc mưu ấy chẳng
được thành.
. Can Chi trực Tuyệt: là Can và Chi gặp Tuyệt thần. Tuyệt thần là nói chung
Can tuyệt và Chi tuyệt.
. Phàm mưu tuyệt: là kẻ mưu tính điều chi cũng bị đoạn đứt.
1.Câu thừa Tuyệt cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can tuyệt và Chi thừa Chi tuyệt thì
gọi là: Câu thừa Tuyệt cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Ngọ.
Một số quẻ Câu thừa Tuyệt cách:
1. Ngày Giáp Dần mà quẻ thấy Thân gia Giáp cũng tức là gia Dần thì Thân
là Can tuyệt mà cũng là Chi tuyệt. Thân lại khắc cả Can Chi, ấy là Tuyệt
thần tác Can quỷ và tác Chi quỷ.
2. Ngày Đinh Mùi mà quẻ thấy Hợi gia Đinh cũng tức là gia Mùi thì Hợi là
Can tuyệt mà cũng chính là Chi tuyệt (Tính theo Trường sinh cục thì Tị
mới chính là Tuyệt của Chi Mùi, song Mùi thuộc Thổ có thêm riêng biệt
là Tuyệt tại Hợi).
3. Ngày Bính Dần mà quẻ thấy Hợi là Can tuyệt gia Bính, tất có Thân là Chi
tuyệt gia Chi Dần. Thân lại là Chi quỷ vì khắc Chi Dần, và Hợi lại là Can
quỷ vì khắc Can bính, nếu chiêm quẻ ban ngày thì Can tuyệt có thừa Quý
nhân.
4. Ngày Bính Thân mà quẻ thấy Hợi là Can tuyệt gia Bính và Dần là Chi
tuyệt gia Thân. Hợi là Can quỷ và ban ngày có thừa Quý nhân.

5. Ngày Ất Mùi mà quẻ thấy Thân là Can tuyệt gia Ất tất có Hợi là Chi tuyệt
gia Mùi. Thân cũng là Can quỷ và như chiêm ban đêm tất có thừa sao Quý
nhân.
6. Ngày Tân Mùi mà quẻ thấy Dần gia Can Tân tất có Hợi gia Chi Mùi. Hợi
là Chi tuyệt. Dần là Can tuyệt, nếu chiêm ban đêm có thừa Quý nhân.
7. Ngày Quý Mùi mà quẻ thấy Tị gia Can Quý tất có Hợi gia Chi Mùi. Tị là
Can Tuyệt và là hào Tài, chiêm ban ngày có thừa Quý nhân. Hợi là Chi
tuyệt và cũng là Chi tài vì Hợi bị Chi Mùi khắc (bị Chi khắc thì gọi là Chi
tài, bị Can khắc thì gọi là Can tài).
8. Ngày Mậu Dần, ngày Canh Dần, ngày Nhâm Dần, Mậu Thân, Canh Thân,
Nhâm Thân mà quẻ thấy Tý gia Ngọ (Phản ngâm) thì quẻ nào cũng có
Can tuyệt tác Tài và lâm Can, và có Chi tuyệt lâm Chi.
9. Những ngày Nhâm Thìn, Nhâm Tuất mà quẻ thấy Tị gia Can Nhâm thì Tị
là Can tuyệt tác Tài và như chiêm ban ngày tất có thừa Quý nhân. Hai quẻ
này không có Chi tuyệt lâm Chi.
+ Giải đoán: Câu là đều, cả thảy, ý nói là cả Can và Chi: Can thừa Can tuyệt
mà Chi cũng thừa Chi tuyệt. Can tuyệt , Chi tuyệt đều có tính cách đoạn đứt, bởi
thế nên chiêm hỏi về các sự việc có tính cách giải ly thì đều có kết quả tốt, như
muốn giải hòa cho dứt điềm cạnh tranh hay dứt khoát vụ thưa kiện, như vợ chồng
muốn ly dị, các sự việc muốn giải quyết cho xong...
Phàm Can thừa Can tuyệt mà Can tuyệt là hào Quan quỷ thì nên dứt việc kiện
tụng hay việc nghi ngờ và các điều hung dữ. Hỏi bệnh cũng mau lành. Phàm Chi
thừa Chi tuyệt mà Chi tuyệt là hào Thê tài thì nên giải quyết cho dứt khoát các vụ
lôi thôi về tiền tài. Nhưng nếu hỏi về vụ vợ bệnh thì không khỏi chết, bởi hào Thê
đã bị tuyệt khí, nếu Can tuyệt bị Tử khí hay thừa Tử khí sát thì lại càng chắc chết
mau.
Can thừa Can tuyệt và gặp Quý nhân thì nên cầu người trên trước hoặc đến
quan để giải quyết giúp các việc khó, để dứt hẳn các sự lôi thôi, ràng buộc.
Như trên thấy Can tuyệt hay Chi tuyệt tự gia lên cung Tuyệt địa bàn của nó
(như quẻ mẫu) thì muốn đoạn tuyệt sự việc chi cũng được dễ dàng lắm. Lại như
những quẻ thí dụ số 1, 3, 4, 8 thì Can Tuyệt và Chi tuyệt đều tự gia lên Tuyệt địa
bàn. Phàm chiêm về lộc ăn là quẻ rất xấu, thêm gặp Can lộc thì càng xấu hơn, vì là
điềm trời dứt lộc thọ. Chiêm bệnh cũng ắt chết. Quẻ Câu thừa Tuyệt cách chú
trọng tại Can, dù rằng Chi không thừa Tuyệt cũng tạm dùng được, hiện ứng như
Câu thừa Tuyệt cách.
2.Hỗ thừa Tuyệt cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Chi tuyệt và Chi lại thừa Can tuyệt thì
gọi là: Hỗ thừa Tuyệt cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Mùi, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Hỗ thừa Tuyệt là hai bên trao đổi Tuyệt thần, ấy là Can thừa
Chi tuyệt và Chi lại thừa Can tuyệt. Cách này rất hợp với những việc sang đổi hay
thay đổi với nhau, như đổi nhà ở, thay đổi chức vụ, thay thế quyền hành, bỏ cũ tạo
mới...vì đã sang đổi với nhau rồi thì không còn sự lôi thôi nữa.

3.Tuyệt gia Sinh cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Can tuyệt gia lên cung Trường
sinh của nó thì gọi là: Tuyệt gia Sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Thìn, nguyệt tướng Thân, giờ Tị.
Ngày Canh kim thì Dần là Can tuyệt. Dần mộc tất Trường sinh tại Hợi. Vậy
quẻ này Sơ truyền Dần là Can tuyệt, mà Dần gia Hợi tức là gia lên cung Trường
sinh của nó cho nên gọi là: Tuyệt gia Sinh cách. Giả như quẻ này không phải Dần
là Sơ truyền, nhưng nếu người tuổi Hợi thì an Bản mệnh tại Hợi địa bàn tất thừa
Dần là Bản mệnh thượng thần, như vậy cũng gọi là: Tuyệt gia Sinh cách.
+ Giải đoán: Tuyệt gia Sinh tức là Can Tuyệt tự gia lên Trường sinh của nó,
ứng vào việc đã thấy dứt tuyệt rồi mà còn tái sinh trở lại. Suy thế thì biết rằng quẻ
Can tuyệt gia Trường sinh rất kỵ mưu tính những việc có tính cách đoạn tuyệt, dứt
bỏ, phóng thích...vì những việc ấy sẽ có lúc tái sinh. Phàm các sự việc đang tiến
hành mà chiêm gặp quẻ này tất cũng bị ngưng lại một lúc rồi mới tiến trở lại.
CÂU 80: NHÂN TRẠCH GIAI TỪ, CÁC SUY DOANH

. Lời phụ: Toàn sự giai một. Nghĩa: cả sư đoàn đều chết mất.
. Nhân trạch giai tử: là Can và Chi đều có thừa sao Tử (tính theo Trường sinh
cục)
. Các suy doanh: là mỗi bên đều bị lưng vơi, suy vi.
1.Can Chi toàn thừa Tử khí cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can tử và Chi thừa Chi tử thì gọi là:
Can Chi toàn thừa Tử khí cách.
(Can tử và Chi tử: là sao Tử ở vòng Trường sinh, tính theo Can thì gọi là Can
tử, tính theo Chi gọi là Chi tử. Tính chung như sau: loại Kim thì Tử tại Tý, loại
Mộc thì Tử tại Ngọ, loại Hỏa thì Tử tại Dậu, loại Thủy và Thổ thì Tử tại Mão).
+ Mẫu quẻ: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Can và Chi đều tự nó thừa sao Tử của nó cho nên nói là toàn
thừa tử khí, ấy là cả hai bên đều có ứng hiện cái khí sắc chết. Sao tử tính theo
Trường sinh cục ứng cho tử khí, chớ lầm với Tử khí tính theo mùa và chớ lầm với
Tử khí sát tính theo tháng.
Sao Tử chủ sự chết mất, tức là sự sinh phát, nảy nở đã cùng tận rồi vậy. Can
là người, Chi là gia trạch, cả hai đều thừa tử tất cả hai đều suy tốn. Phàm mưu
động việc chi cũng sẽ đi đến lúc suy bại, vậy cách tốt nhất là ngưng nghỉ, không
tiến tới nữa.
2.Can Chi thượng Hỗ thừa Tử khí cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Chi tử và Chi lại thừa Can tử thì gọi
là: Can Chi thượng Hỗ thừa Tử khí cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Can tử lại lâm Chi, còn Chi tử lại lâm Can, ấy là hai bên trao
đổi tử khí cho nhau, vậy nên gọi là: Hỗ thừa Tử khí.

Phàm chiêm gặp cách này rất kỵ đi điếu tang hoặc đến thăm nom người bệnh,
vì là điềm ứng có sự bất lợi sẽ đưa đến. Như chiêm hỏi về thân mệnh cùng gia
trạch là quẻ suy tổn cả hai. Chiêm bệnh ắt không qua sự chết, nếu Can Chi gặp
mùa Tử khí hoặc thừa Tử khí sát hay thừa Tử thần thì càng chắc là dứt số thọ.
CÂU 81: TRUYỀN MỘ, NHẬP MỘ, PHẦN TĂNG ÁI

. Lời phụ: Dương tri chủ khách thục tăng thục ái. Nghĩa: vừa biết chủ với
khách, ai ghét ai thương.
. Truyền mộ, nhập mộ: là đưa đến Mộ (thiên bàn) rồi lại nhập vào Mộ.
. Phần tăng ái: là chia ra ghét với thương, có chỗ xấu, có chỗ tốt.
Truyền mộ nhập mộ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Trung truyền là Mộ của Sơ truyền và Mạt
truyền lại gia lên Mộ địa bàn của Sơ truyền thì gọi là: Truyền mộ nhập mộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Hợi, giờ Ngọ.
Tam truyền của quẻ này là Tị Tuất Mão. Sơ truyền Tị thuộc hỏa tất mộ của
nó tại Tuất, vậy Trung truyền Tuất chính là Mộ của Sơ truyền Tị, còn Mạt truyền
Mão gia Tuất địa bàn cũng tức là gia mộ địa bàn của Sơ truyền Tị. Tóm lại Trung
truyền là Mộ của Sơ truyền và Mạt truyền cũng gia lên mộ của Sơ truyền cho nên
gọi là Truyền mộ nhập mộ cách. Lại luận rằng: Sơ truyền Tị tác Quan quỷ và ngày
Tân thì Tị là Can đức mà cũng là Can sinh. Bởi thế nên cũng gọi quẻ mẫu này là
Quan tinh, Đức thần, Trường sinh truyền Mộ nhập Mộ cách. Nếu như công chức
chiêm gặp là điềm xấu lắm vì cả ngôi Quan cùng Phúc đức cùng sự sống đều bị
chôn lấp (nhập mộ), tối tăm.
Kể thêm một số quẻ Truyền mộ nhập mộ:
1. Những ngày Kỷ Tị, Kỷ mão, Kỷ Mùi, Kỷ Hợi mà quẻ thấy Tý gia Can Kỷ
thì Tam truyền toàn là Tị Tuất Mão. Tuất là Mộ của Tị (truyền mộ) và
Mão lâm Tuất địa bàn tức là gia lên mộ của Tị (nhập mộ). Bốn quẻ này
đều gọi là: Sinh ngã truyền mộ nhập mộ cách. Sinh ngã là sinh ra ta (tức
Sinh Can), bởi Sơ truyền Tị là hào Phụ mẫu.
2. Ngày Bính Tý mà quẻ thấy Tuất gia Can Bính thì Tam truyền là Tị Tuất
Mão. Cái thể cách của quẻ này giống như quẻ thí dụ số 1, Nhưng bởi Sơ
truyền Tị là Can đức và cũng là Can lộc cho nên gọi là: Đức lộc truyền
mộ nhập mộ cách.
3. Ngày Mậu Tý mà quẻ thấy Tuất gia Can Mậu thì Tam truyền là Tị Tuất
Mão. Thể cách của quẻ này giống thí dụ số 1, nhưng Sơ truyền Tị sinh
Can Mậu mà Tị cũng là Can đức, Can lộc cho nên gọi là: Đức Lộc sinh
ngã truyền mộ nhập mộ cách.
4. Ngày Canh Tý mà quẻ thấy Sửu gia Canh thì Tam truyền là Tị Tuất Mão.
Vẫn giống cách 1 nhưng ngày Canh kim thì Tị là Can sinh, tức Trường
sinh, vì vậy nên gọi nó là: Trường sinh truyền mộ nhập mộ cách.
5. Ngày Ất Mùi mà quẻ thấy Dậu gia can Ất thì Tam truyền là Tị Tuất Mão.
Giống các ví dụ trên, nhưng ngày Ất sinh Sơ truyền Tị thì Tị là hào Tử

tôn thoát Can Ất, vì thế nên đặt tên riêng cho quẻ này là: Thoát khí truyền
mộ nhập mộ cách.
6. Ngày Canh Tuất mà quẻ thấy Sửu gia Canh thì Tam truyền là Thân Ngọ
Sửu. Sửu là Mộ của Thân. Ngọ gia Sửu địa bàn tức là gia nhập lên mộ của
Thân. Ngày Canh thì Sơ truyền Thân là Can đức, vậy quẻ này gọi là: Đức
thần truyền mộ nhập mộ cách.
7. Ngày Bính Tuất mà quẻ thấy Tuất gia Can Bính thì Tam truyền là Thân
Sửu Ngọ. Cách này giống cách 6, nhưng Sơ truyền Thân là hào Thê tài
cho nên gọi là: Tài thần truyền mộ nhập mộ cách.
8. Ngày Mậu Tuất mà quẻ thấy Tuất gia Can Mậu thì Tam truyền là Thân
Ngọ Sửu. Thể cách giống cách 6 và 7, nhưng Sơ truyền là Trường sinh
của Can Mậu và là hào tử tôn thoát khí Can mậu cho nên gọi là: Sinh
thoát truyền mộ nhập mộ cách.
9. Ngày Canh Thìn mà quẻ thấy Sửu gia Can Canh thì Tam truyền là Dần
Mùi Tý. Mùi là Mộ của Dần. Tý gia Mùi địa bàn cũng tức là nhập lên mộ
của Dần. Còn Sơ truyền Dần là hào Thê tài cho nên quẻ này có tên riêng
là: Tài thần truyền Mộ nhập mộ cách.
10. Ngày Mậu Thìn mà quẻ thấy Tuất gia Can Mậu thì Tam truyền là Dần
Mùi Tý. Thể cách giống như cách 9, nhưng Sơ truyền Dần là hào Quan
quỷ cho nên gọi tên riêng là: Quỷ truyền mộ nhập mộ cách.
+ Giải đoán: Từ Sơ mà truyền lại Trung thì Sơ gặp mộ của nó cho nên nói là
Truyền mộ, nghĩa là truyền lại mộ. Mạt lại gia nhập lên mộ của Sơ cho nên nói là
nhập mộ. Bởi quẻ có truyền lại mộ mà cũng có nhập lên mộ cho nên gọi là: Truyền
mộ nhập mộ cách, nhưng do Sơ truyền là hào Quan, hào Tài, hào Tử tôn...hoặc
chính là Can lộc, Can đức, Trường sinh...mà đặt tên riêng cho mỗi quẻ.
Phàm gặp Thoát khí truyền mộ nhập mộ cách hoặc gặp Quỷ truyền mộ nhập
mộ cách, thì quẻ ứng điềm tốt, bởi những sự hao thoát và khắc hại đã bị truyền
nhập xuống mộ tức như đã bị chôn lấp mất rồi. Nhưng nếu là người có địa vị chức
tước mà gặp Quỷ truyền mộ nhập mộ cách thì quẻ lại ứng điềm rất xấu, vì hào
Quan quỷ tượng là quan chức đã bị truyền nhập xuống mộ. Nếu Sơ truyền là Can
sinh, Can đức, Can lộc thì càng xấu hơn, bởi can sinh là nguồn tức sinh kế, Can
đức là Phúc đức và Can lộc là lương lộc sẽ bị chôn mất.
Tóm lại nếu Sơ truyền là chỗ xấu (như khắc Can, thoát Can) thì quẻ ứng
điềm tốt, vì sự xấu sẽ bị tiêu tán. Trái lại, Sơ truyền là chỗ tốt (như sinh Can, tác
Tài, Can sinh, Can đức, Can lộc) thì quẻ lại ứng điềm tai hại, bởi các điều tốt bị
tiêu tán.
Phàm chiêm hỏi về người đi xa mà gặp Truyền mộ nhập mộ cách ắt phải lâu
lắm mới về tới, bởi mộ chủ sự tối tăm và diên trì.

CÂU 82: BẤT HÀNH TRUYỀN GIẢ, KHẢO SƠ TRUYỀN

. Bất hành truyền giả: là không truyền đi được vậy.
. Khảo Sơ truyền: là xem xét ở Sơ truyền.
1.Bất hành truyền cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Trung truyền và Mạt truyền đều gặp Tuần
không, chỉ có Sơ truyền là chẳng gặp Tuần không mà thôi thì gọi là: Bất hành
truyền cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Thân.
+ Giải đoán: Tam truyền là truyền đi từ 3 chỗ, tức là từ Sơ mà truyền lại
Trung và từ Trung mà truyền lại Mạt. Nhưng nếu Trung và Mạt đều gặp Tuần
không thì Sơ chẳng thể truyền đi đến chỗ trống không, vậy nên nói là Bất hành
truyền nghĩa là không truyền đi được. Sơ truyền không truyền đi, còn Trung và
Mạt đều bị Tuần không nên kể như không có, như vậy tất phải xem xét tại Sơ
truyền mà định hung cát. Thế nên ở nguyên cú nói là Khảo Sơ truyền.
Phàm chiêm gặp bất hành truyền cách thì căn cứ ở Sơ truyền mà luận. Như
Sơ sinh Can, tác Tài, thừa Đức Lộc, Trường sinh...là quẻ ứng điềm tốt. Bằng như
Sơ tác Quỷ, tác Tử tôn, lâm mộ, thừa mộ cùng hung thần hung tướng...tất quẻ ứng
điềm xấu, ấy là nói thí dụ hỏi việc cha mẹ mà thấy Sơ truyền tác Tài tất là điềm
không hay bởi hào Tài vốn khắc hào Phụ mẫu, nhưng Sơ truyền tác Quỷ thì lại tốt,
vì hào Quỷ vốn sinh trợ hào Phụ.
Như Sơ truyền là Dao khắc khóa thì việc xấu hay tốt đều không tới nơi, cũng
như sự uổng công của người thủ chầu đãi thế (đứng gốc cây chờ thỏ chạy đụng vào
cây cho chết để bắt).
2.Độc túc quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can Chi và Tam truyền cùng ở tại một cung thì
gọi là: Độc túc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Mùi, nguyệt tướng Tuất, giờ Thân.
+ Giải đoán: Độc túc quái là quẻ một chân. Can Chi và Tam truyền là 5 ngôi
chính của mỗi quẻ, nay cùng ở tại một cung địa bàn thì có khác gì 5 người cùng
đứng có một chân trên đất cho nên nói là Độc túc.
Phàm chiêm gặp Độc túc quái dù hỏi việc chi, mưu sự gì cũng bất lực, sự
việc không đi đến nơi đến chốn, vì có một chân tất không thể lưu hành tự nhiên
theo lệ thường. Như chiêm thương mại hoặc muốn xuất hành hay đi trốn tránh thì
phải nên đi bằng thuyền tàu chứ không nên đi bằng đường bộ, bởi theo cái lý của
nó là đường bộ đi bằng một chân ắt phải nhảy lò cò. Chiêm bệnh ắt khó qua sự
chết, hoặc như Lê ngoại Triều.
Xưa nay trong môn Lục nhâm các học giả đều nghĩ rằng chỉ có một quẻ kiểu
mẫu nói trên là Độc túc quái, nhưng không biết còn một quẻ nữa tuy không giống
đúng như theo các điều kiện ở thiệu quẻ, song vẫn có cái lý Độc túc của nó, ấy là
ngày Kỷ Mùi mà quẻ thấy Mùi gia Kỷ (Phục ngâm) thì có Tam truyền Mùi Sửu
Tuất mà Sửu là Trung truyền bị Tuần không. Quẻ Phục ngâm chuộng dùng Hình,
nay Trung truyền Sửu bị Tuần không nên không thể Hình Mạt truyền Tuất. Như
vậy Sửu Tuất là Trung Mạt có danh mà không có thực, cho nên kể như không có.
Chỉ còn lại Sơ truyền cùng Can Chi là 2 ngôi chính cùng ở tại một cung, tức như
cùng ứng có một chân, vậy cũng gọi là Độc túc. Độc cũng có thể nói là Bất hành
truyền.
CÂU 83: VẠN SỰ HỶ HÂN, TAM LỤC HỢP

. Lời Phụ: Dân an vật phụ, quân chính thần lương. Nghĩa: Dân tình yên ổn,
vật chất dồi dào, vua chính tôi hiền.
. Vạn sự hỷ hân: là muôn sự, sự chi cũng được vui mừng hân hoan.
. Tam Lục hợp: là Tam hợp và Lục hợp, có cả hai thứ.
Tam hợp tác Lục hợp cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền là Tam hợp mà chữ chính cục với
chữ thiên bàn trên Can hay trên Chi tác Lục hợp thì gọi là: Tam hợp tác Lục hợp
cách. Hoặc chữ chính cục cùng với chữ thiên bàn trên Bản mệnh hay trên Hành
niên tác Lục hợp, nhưng Can Chi có thừa sao Thiên hợp thì cũng tạm dùng được.
Tam truyền là Tam hợp cục tức Tam truyền có đủ 3 chữ trong một bộ Tam
hợp, không luận thứ tự trước sau. Có tất cả 4 bộ Tam hợp và mỗi bộ đều có một
chữ chính cục, kể ra như sau đây:
1. Có đủ 3 chữ Thân Tý Thìn thì gọi là Thủy cục, mà Tý là chữ chính cục
bởi Tý thuộc thủy. Tý với Sửu tác Lục hợp.
2. Có đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất thì gọi là Hỏa cục, mà Ngọ là chữ chính cục
bởi Ngọ thuộc Hỏa. Ngọ với Mùi tác Lục hợp.
3. Có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi thì gọi là Mộc cục, mà Mão là chữ chính cục vì
Mão thuộc Mộc. Mão với Tuất tác Lục hợp.
4. Có đủ 3 chữ Tị Dậu Sửu thì gọi là Kim cục, mà Dậu là chữ chính cục bởi
Dậu thuộc kim. Dậu với Thìn tác Lục hợp.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Lấy chữ chính trong Tam hợp ở Tam truyền để phối hợp với
Can Chi thượng thần mà làm thành Lục hợp cho nên gọi là Tam hợp tác Lục hợp
cách, hay cũng gọi là Tam Lục tương hỗ, tức là Tam hợp và Lục hợp gọi nhau,
nương nhau mà liên kết. Can Chi và Tam truyền là 5 chỗ chính trong quẻ cùng liên
kết với nhau mà làm ra lắm sự hợp, tất nhiên sự ứng của nó vẫn không ngoài cái ý
nghĩa hội hợp, liên lạc, qui kết...vì thế nên chiêm hỏi các việc có các tính cách ấy
tất mau thành tựu. Bằng chiêm hỏi các việc phóng thích, trừ bỏ, ly cách, giải
tán...thì chắc khó thành tựu. Như chiêm hôn nhân ắt được thuận lợi, chiêm hành
nhân thì tất người đi ắt trở về vui vẻ, tìm người ắt gặp, trốn tránh không thoát, ly dị
vợ chồng không xong, chiêm bệnh thì thêm bệnh, chiêm tụng và hỏi tội lệ ắt bị gia
hình...Đại khái cầu hòa hiệp thì được, còn cầu ly cách thì chẳng xong.
Như thấy Truyền cục sinh Can, tác Tài là quẻ thêm tốt. Bằng Tam truyền là
Quỷ cục khắc Can cũng chỉ bớt tốt, chứ không gọi là xấu.

CÂU 84: HỢP TRUNG PHẠM SÁT, MẬT TRUNG PHÊ

Hợp trung phạm sát cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền là Tam hợp cục mà chữ chính cục
trong Tam truyền cùng với chữ thiên bàn trên Can hay trên Chi tác Tam hình hay
Lục xung hay Lục hại thì gọi là Hợp trung phạm sát cách.
Có 4 cục thuộc về Hợp trung phạm sát cách kể ra như sau đây:
1. Kim cục phạm sát: là quẻ thấy ở Tam truyền có đủ 3 chữ Tị Dậu Sửu và Can
hoặc Chi có thừa Dậu, Tuất hay Mão. Thừa Dậu thì gọi là tác Tam hình, thừa
Tuất là tác Lục hại, thừa Mão là tác Lục xung.
2. Mộc cục phạm sát: Tam truyền có đủ 3 chữ Hợi Mão Mùi và Can hay Chi có
thừa Tý Thìn hay Dậu. Như thừa Tý thì gọi là tác Tam hình, thừa Thìn là tác
Lục hại, thừa Dậu là tác Lục xung.
3. Hỏa cục phạm sát: là Tam truyền có đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất và Can hay Chi
có thừa Ngọ Sửu hay Tý. Như thừa Ngọ gọi là tác Tam hình, thừa Sửu là tác
Lục hại, thừa Tý là tác Lục xung
4. Thủy cục phạm sát: là Tam truyền có đủ 3 chữ Thân Tý Thìn và Can hay Chi
có thừa Mão hay Mùi hoặc Ngọ. Như thừa Mão thì gọi là tác Tam hình, thừa
Mùi là tác Lục hại, thừa Ngọ là tác Lục xung.
+ Mẫu quẻ Kim cục phạm sát: ngày Ất Tị, nguyệt tướng Thìn, giờ Tý.
+ Mẫu quẻ Mộc cục phạm sát: ngày Ất Mùi, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Mẫu quẻ Hỏa cục phạm sát: ngày Mậu Tuất, nguyệt tướng Mão, giờ Mùi.
+ Mẫu quẻ Thủy cục phạm sát: ngày Canh Tuất, nguyệt tướng Mão, giờ
Mùi.
+ Giải đoán: Hợp trung phạm sát là trong chỗ hợp lại gây ra điều sát hại.
Hợp là vì Tam truyền tác Tam hợp cục. Sát là vì chữ chính cục tác Tam hình, Lục
hại hay Lục xung toàn là ứng sự sát hại.
Trong sự Hợp mà có lẫn Hình Hại Xung thì có khác chi trong mật ngọt có
chất độc, vì vậy nên mới nói ở nguyên cú là Mật trung phê. Phàm chiêm tất trong
nụ cười có gươm đao, gây ơn nghĩa biến thành cừu oán, trong sự hội hợp có điều
phá tán. Việc chi cũng kết thành mà phải trải qua những sự trở ngại khó khăn. Dù
việc ấy thuộc về mình, vẫn có người bên trong làm cách trở. Như quẻ thấy chữ
chính cục tác Tuần không thì trong việc thành hợp chỉ bị trở ngại chút ít mà thôi,
dù oán ghét nhau lắm cũng không đến nỗi bị thiệt hại nặng.
CÂU 85: SƠ TAO GIÁP KHẮC, BẤT DO KỶ

. Lời phụ: Chỉ nhật khắc ban sư chi chiếu lũ cô. Nghĩa: Chiếu vua chỉ định
ngày nghiêm gấp đem quân trở về, quay đầu ngó lại nhiều lần.
. Sơ tao giáp khắc: là Sơ truyền bị giáp khắc, tức bị trên lẫn dưới khắc, đã bị
thiên tướng khắc lại còn bị địa bàn khắc.
. Bất do kỷ: là chẳng do nơi mình, không được tự do mà bị bức bách.

1.Sơ tao giáp khắc cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền đã bị địa bàn khắc, lại cũng bị Thiên
tướng khắc nữa thì gọi là Sơ tao giáp khắc cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
+ Giải đoán: Sơ là Sơ truyền. Tao là gặp. Giáp khắc là bị hai bên hoặc trên
dưới ép lại mà khắc. Phàm chiêm việc chi thì cái nguyên nhân đều chẳng bởi mình
làm ra và thường bị kẻ khác bức bách, áp chế, hà hiếp. Cứ xem Sơ truyền sở tác
mà đoán. Như Sơ truyền tác Tài thì tiền tài mình bị tổn phí, nhưng không phải do
nơi mình, hoặc có tiền mà chẳng được tự do tiêu. Như Sơ truyền đồng loại với
Can, hoặc chính là Can thần tức là mình bị nguy khốn mà nguyên nhân chẳng bởi
mình. Như Sơ truyền tác Phụ tất sinh kế mình bị bức bách. Duy Sơ truyền tác Quỷ
mới tốt, vì sự họa hại đã bị giáp khắc thì không thể thoát xuất ra, điềm thoát khỏi
sự lo buồn, nhưng hỏi về quan vị, chức tước ắt xấu.
2.Gia pháp bất chính cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ Trung Mạt đều bị giáp khắc thì gọi là: Gia
pháp bất chính cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Tuất, giờ Tị.
+ Giải đoán: Gia pháp bất chính là phép nhà chẳng chính. Chẳng chính tất
không có chừng mực, trong gia đình xảy ra lắm điều áp bức, lố lăng, việc xử đoán
và cai trị không công bằng, trên dưới đều không ngay thẳng. Chỉ có một Sơ truyền
bị giáp khắc (cách 1) cũng đã ứng điềm bất lợi, huống chi cả ba Truyền đều bị giáp
khắc.
3.Phủ khưu, ngưỡng thù cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền tự gia Mộ địa bàn của nó và lại bị
Thiên tướng khắc thì gọi là: Phủ khưu, ngưỡng thù cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Thân, giờ Sửu.
+ Giải đoán: Phủ khưu là cúi xuống gặp chính bản mộ. Khưu tức là Khưu
lăng là mồ mả. Ngưỡng thù là ngước lên gặp cừu thù. Gặp cừu thù tức là bị Thiên
tướng khắc. Phàm chiêm hỏi việc chi cũng theo lý trên này mà đoán. Cúi xuống để
gặp chính mộ của mình vẫn không phải là điềm hay, song vẫn còn hơn là ngó lên
cho cừu địch khắc hại. Người đời dã chẳng bảo: ngó xuống cho nhẹ lòng dạ, ngó
lên làm chi cho thêm khổ tâm. Vậy nên an phận thủ thường.
CÂU 86: TƯỚNG PHÒNG NỘI CHIẾN, SỞ MƯU NGUY

. Lời phụ: Bất tri họa khởi tiêu tường nội, không trúc phong Hồ vạn lý
thành. Nghĩa : chẳng biết tai họa khởi bên trong tường lặng lẽ, uổng xây đắp
thành ngàn dặm để phòng giặc Hồ.
.Tướng phòng nội chiến: là Thiên tướng khắc chiến bên trong.
. Sở mưu nguy: là do nơi chỗ mưu tính mà bị nguy hại.

1.Tướng phùng nội chiến cách

+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Địa bàn khắc Sơ truyền và Sơ truyền khắc
Thiên tướng thì gọi là: Tướng phùng nội chiến cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Sửu, nguyệt tướng Tị, giờ Tuất.
+ Giải đoán: Cung địa bàn khắc Thiên bàn và Thiên bàn lại khắc Thiên
tướng, ấy là từ dưới khắc lên Thiên tướng hoặc cũng nói là từ trong khắc kế tiếp ra
bên ngoài cho tới Thiên tướng là vị cuối. Vì thế nên nói là Tướng phùng nội chiến
cách ứng sự náo loạn bên trong, vậy cứ xem Thiên tướng ở Sơ truyền thuộc về sự
loại nào thì biết là do sự loại tốt hay xấu mà sinh ra việc náo loạn hoặc vợ bị bệnh,
bởi sao Thiên hậu chủ sự hôn nhân, phụ nữ. Như Quý nhân nội chiến là do nơi Quý
nhân mà sinh ra nội loạn. Như Thiên hợp nội chiến là việc mình đang thành hợp có
kẻ phá quấy, lôi thôi...
2.Tam truyền Can Chi nội chiến cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ Trung Mạt Can thượng thần và Chi thượng
thần đều bị địa bàn khắc thì gọi là: Tam truyền Can Chi nội chiến cách hay Ngũ
xứ nội chiến cách (Nếu Can thượng thần không bị địa bàn khắc, nhưng bị Can khắc
cũng dùng được).
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Tý, giờ Mùi.
+ Giải đoán: Tam truyền và Can Chi , cả 5 chỗ ấy đều bị ở dưới khắc lên cho
nên gọi là: Tam truyền, Can, Chi nội chiến cách hoặc cũng gọi là: Ngũ xứ nội
chiến cách.
Phàm chiêm gặp cách này rất nghiệm là phép nhà chẳng chính, gia đạo không
có chút chi là hòa khí. Hoặc tự mình tàng trữ vật gian mà phạm tội xấu, hoặc tiếng
tăm nhục nhã từ trong nhà lan ra ngoài đến nỗi phải sinh ra lắm sự hiềm khích,
cạnh tranh...
Phàm chiêm tụng ắt bị hình khảo, chiêm bệnh ắt chết. Cầu hỏi các sự tốt đều
chẳng được thành. Duy có hạng quan chức chiêm hỏi việc thân thế thì lại là quẻ
tốt, vì sẽ dần dần được thuyên chuyển lên mãi, sự thịnh vượng, ích lợi ắt không
nhỏ vậy.
CÂU 87: NHÂN TRẠCH TỌA MỘ, CAM CHIÊU HỐI

. Lời phụ: Lô tữu bạc nhi Hàn Đan vi. Nghĩa: Rượu nước Lô lạt lẽo mà vây
huyện Hàm đan.
. Nhân trạch tọa Mộ: là người và nhà ngồi trên mộ, tức là Can Chi gia lên Mộ
địa bàn, vì Can ứng cho người và Chi ứng cho gia trạch.
. Cam chiêu hối: là cam đành chịu sự tối tăm.
1.Nhân trạch giai tọa Mộ
+ Thiệu quẻ: phàm quẻ thấy Can thần gia lên Can mộ địa bàn và Chi thần
cũng gia lên Chi mộ địa bàn thì gọi là: Nhân trạch giai tọa mộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Dần, giờ Tị.

+ Giải đoán: Nhân trạch giai tọa mộ là người và nhà cửa đều ngồi mộ tức là
Can thần và Chi thần đều gia lên Mộ địa bàn. Bởi Can hay Can thần ứng cho
người, còn Chi hay Chi thần ứng cho chỗ ở, nhà.
Mộ vốn ứng điềm u tối, nay Can thần gia lâm Can mộ và Chi thần gia lên Chi
mộ, tức như Can thần và Chi thần tự chúng nó ưng chịu ở chỗ tối tăm. Vậy người
đến chiêm hỏi quẻ cam lòng ở trong một hoàn cảnh tối tăm, nếu chẳng phải là tự
chiêu lấy họa thì dù có nhà cửa cũng quyết định làm kẻ hạ tiện mãi tới người khác,
dù muốn thay đổi ra một hoàn cảnh khác hay một nghề khác cũng bất lực.
Phàm chiêm hỏi tai họa là tự mình gây lấy họa cho mình, vậy chớ hờn trách
trời hay đổ oán cho người khác. Chỉ nên cam lòng nhận chịu theo số phận hiện tại
của mình mà thôi. Như thế còn có lẽ yên ổn thân tâm hơn là vùng vẫy, mưu động.
Phàm chiêm gia trạch hay hỏi về Bản thân cũng vậy, đều ứng như trên.
2.Nhân trạch hỗ tọa mộ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thần lại lâm Chi mộ và Chi thần lại lâm
Can mộ địa bàn thì gọi là: Nhân trạch hỗ tọa mộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Sửu, nguyệt tướng Mùi, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Hỗ tọa mộ là hai bên đổi mộ với nhau để gia lên. Phàm việc gì
cũng có sự tối tăm cho cả hai bên. Như hai người cùng bôn tẩu làm ăn chắc phải
cùng suy vi. Như tại Can thần, Chi thần có cát thần nhưng cát thần ấy lại bị khắc
bởi chữ thiên bàn trên Bản mệnh hay trên Hành niên là quẻ của người nhút nhát,
chẳng dám tiến thủ, cam chịu u tối.
CÂU 88: CAN CHI THỪA MỘ, CÁC HÔN MÊ

. Can Chi thừa mộ: tức 2 chữ thiên bàn trên Can và Chi đều là Can mộ và Chi
mộ.(Phàm dùng chữ thừa tức là chữ thiên bàn. Còn dùng chữ Gia hay Lâm
tức là gia lâm lên cung địa bàn).
. Các hôn mê: là mỗi bên đều bị tối tăm, ám muội.
1.Can Chi giai thừa bản mộ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can mộ và Chi thừa Chi mộ thì gọi là:
Can Chi giai thừa bản mộ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Sửu, giờ Thân.
+ Giải đoán: Can Chi giai thừa bản mộ tức là Can Chi đều thừa chính Mộ
của nó, ấy là Can thì thừa Can mộ và Chi thì thừa Chi mộ. Lại cũng gọi là Mộ thần
úp Can Chi, tức là Mộ úp lên Can Chi, cho nên người cùng nhà cửa đều ở trong
hoàn cảnh tối tăm. Can thừa Can mộ ví như người đi trong sương mù, mây phủ,
vận mạng u ám. Còn Chi thừa Chi mộ ví như nhà cửa bị khuất lấp, bụi phủ nhện
chăng.
Như chiêm hỏi việc của hai người đương đối nhau thì cả hai đều chẳng được
toại ý, nếu cùng bôn tẩu làm ăn thì cũng chẳng phát đạt.
Nếu Can mộ và Chi mộ gặp Tuần không, thừa sao Thiên không thì có thể giải
được sự u ám, vì đó là không Mộ chứ chẳng phải thật Mộ. Như Can Chi thừa
Không mộ mà ở Bản mệnh , Hành niên có chữ thiên bàn xung khắc với không Mộ
ấy thì hóa ra thật Mộ (xấu). Nếu chẳng phải là Không mộ mà ở Bản mệnh hay
Hành niên có chữ thiên bàn xung khắc Can mộ, Chi mộ thì sự ứng trái lại là có thể
giải được sự tối tăm của vận mệnh, chớ đoán là suy vi.
2.Can Chi hỗ thừa Mộ thần cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can lại thừa Chi mộ, còn Chi lại thừa Can mộ
thì gọi là: Can Chi hỗ thừa Mộ thần cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thân, nguyệt tướng Mùi, giờ Tị.
+ Giải đoán: Hỗ nghĩa là đổi lẫn nhau. Can mộ lâm Chi tức là mình làm mê
muội kẻ khác, còn Chi mộ lâm Can tức là kẻ khác làm mê muội mình, cả hai bên
đều đầu độc lẫn nhau và cả hai bên đều bị tối tăm, suy hãm, ấy là mình làm hại kẻ
kia, thì kẻ kia hoặc có người khác làm hại lại mình.
3.Nhân trạch tương tựu cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thần lâm Chi thì gọi là: Nhân tựu trạch
cách, bằng thấy Chi thần lâm Can thì gọi là Trạch tựu nhân cách. Như một quẻ
thấy cả 2 cách trên thì gọi là: Nhân trạch tương tựu cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tý, giờ Ngọ.
Ngày giáp thì Dần là Can thần, vậy Dần lâm Chi Thân tức Can thần lâm Chi,
ấy là Nhân tựu trạch. Ngày Thân tức là Chi Thân nên gọi Thân thiên bàn là Chi
thần, vậy Thân lâm can Giáp tức là Chi thần lâm Can, ấy là Trạch tựu nhân. Tóm
lại quẻ này có cả Nhân tựu Trạch và Trạch tựu nhân cho nên gọi là: Nhân Trạch
tương tựu cách. Như chiêm về vụ gia trạch thì quẻ này ứng điềm tốt, sẽ cầu được,
song chẳng hay, vì Chi Thần lâm Can, nhưng lại khắc Can, tức như mình tới người
nhưng nhà lại khắc người. Vả lại Can thần lâm Chi cũng bị Chi khắc, tức như
người tới nhà mà bị nhà khắc. Tóm lại nhà vẫn làm cho người ở bị thiệt hại.
+ Giải đoán: Can hay Can thần đều ứng cho con người. Chi hay Chi thần
đều ứng cho cái nhà. Vậy Can thần gia lâm Chi tức con người tự tìm đến cái nhà.
Còn Chi thần lâm Can tức là cái nhà tìm đến con người. Đó là theo cái thể cách của
quẻ mà giải lý nghĩa ra như vậy để mượn lý đoán.
Phàm chiêm hỏi về vụ cầu gia trạch mà thấy Can thần lâm Chi là tượng của
người vào nhà, sự cầu ắt được, nhưng con người phải hao tổn trí lực là bởi người
phải tìm tòi đi đến nhà. Trái lại như gặp quẻ Chi thần lâm Can thì việc cầu gia
trạch rất dễ dàng vì là tượng cái nhà tự nó tìm đến con người.
Can thần gia Chi hay Chi thần gia Can đều là quẻ ứng cầu được nhà, nhưng
nếu Can thần lâm Chi mà thấy Chi sinh Can thần, hoặc Chi thần lâm Can mà thấy
Chi thần sinh Can thì nhà ở ấy mới tốt, mỗi ngày một phát đạt, trưởng tấn bởi Nhà
sinh Người là làm lợi cho người ở nhà ấy. Trái lại Can thần gia Chi mà thấy Can
thần sinh Chi hay Can thần bị Chi khắc hay Can thần lâm Mộ...là nhà ở không tốt,
không làm lợi ích cho người ở nhà ấy. Hoặc quẻ Chi thần lâm Can mà thấy Chi
thần khắc Can hay thoát khí Can hay Chi thần là Mộ khuất lấp Can...cũng là nhà ở
không tốt, chỉ có hại chứ chẳng có lợi.
Như chiêm hỏi về việc muốn bỏ nhà đang ở (đổi chỗ ở) mà gặp quẻ Can thần
lâm Chi là tượng con người còn luyến mến cái nhà, còn gặp quẻ Chi thần lâm Can

là tượng cái nhà còn luyến mến con người chủ nó. Hai lẽ ấy đều không thể rời bỏ
cái nhà đang ở. Như hỏi về vụ bán nhà cũng khó bán được.
Như muốn đổi chỗ ở mà quẻ thấy Chi sinh Can thần hay Chi thần sinh Can
thì chớ nên bỏ nhà đang ở, cứ bền chí ở nhà ấy rồi sau này thế nào cũng được tấn
phát lên mãi. Còn như thấy Chi hoặc khắc hoặc thoát hoặc mộ Can thần hay thấy
Chi thần khắc thoát mộ Can là nhà vẫn làm hệ lụy con người mãi mãi, dù đang
thịnh vượng cũng sẽ hóa suy vi.
CÂU 89: NHẬM TÍN ĐINH MÃ, TU NGÔN ĐỘNG

. Lời phụ: Như chiêm phòng nhân tuy bất tàng nặc tất tại tha xứ tương kiến hữu
thượng thối chi quân lữ. Như chiêm vụ hỏi người tuy chẳng ẩn giấu ắt gặp nhau ở
chỗ khác, có đoàn binh lữ vội vàng.
. Nhậm tín Đinh mã: là trong quẻ Phục ngâm tự nhậm và Tự tín có Đinh thần,
Thiên mã hay Chi mã.
. Tu ngôn động: là nói có sự động, có sự dời đổi.
1.Phục ngâm bất tịnh cách
+ Thiệu quẻ: phàm trong quẻ Phục ngâm mà ở Lục xứ thấy có Đinh thần hay
Thiên mã hoặc Chi mã thì gọi là: Phục ngâm bất tịnh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Ngọ, nguyệt tướng Dần, giờ Dần.
+ Giải đoán: Phục ngâm quái vốn ứng về sự tịnh ẩn, nhưng vì gặp Đinh thần,
Chi mã, Thiên mã là những vị thần có tính di động, tức là nghịch lại với thể tính
của Phục ngâm cho nên gọi là: Phục ngâm bất tịnh.
Phục ngâm bất tịnh tức là đang tĩnh nhưng lại phải động, như người đang ngủ
bị đánh thức, sự việc gì cũng không còn y như lúc đầu hay lúc cũ, thường ứng về
những việc sai thất. Như muốn tìm hỏi một người nào chớ đến nhà họ vô ích, vì
người ấy đã đi xa nhà, xa quê. Phàm chiêm hỏi sự vụ gì cũng không ngoài cái ý
đang ẩn phục mà cầu di động. Như trong Lục xứ có đủ cả Đinh thần, Thiên mã và
Chi mã thì sự biến động rất gấp, rất mãnh liệt. Còn như chỉ có Đinh thần hay chỉ có
Chi mã hoặc chỉ có Thiên mã mà thôi thì sự di động yếu ớt, nhưng sự di động của
Đinh thần khá mạnh và mau hơn Chi mã với Thiên mã.
Quẻ Phục ngâm bất tịnh ở ngày Dương gọi là Vô nhậm quái, mình không nên
giao trách nhiệm của mình cho người khác, bởi họ không thể thực hành y theo
trách
nhiệm mà mình đã giao.
Quẻ Phục ngâm bất tịnh ở ngày Âm gọi là Vô tín quái, mình chớ tin tưởng
theo sự việc hiện tại, bởi nó sẽ biến dịch ra khác.
Ở Phục ngâm bất tịnh thấy có Khôi Cương là Thìn Tuất lâm Lục xứ thì sự di
động càng mau, càng gấp và mãnh liệt.
Như không phải là Phục ngâm, nhưng ở Lục xứ thấy có Đinh-Mã vẫn ứng
điềm biến động, vậy xem hào nào thừa Đinh Mã thì luận hào ấy bị động. Thí dụ:
ngày Quý Tị ở quẻ Tị gia Quý thì có Tị là Đinh thần và Tị tác Thê tài, vậy đoán là
tiền tài hoặc vợ đang có sự biến động...

Quẻ Phục ngâm mà ở Lục xứ không có Đinh Mã tất ứng sự ẩn phục, khó biến
đổi ra khác, đang tĩnh mà cầu động thì chung qui vẫn tĩnh, ngược lại đang động mà
muốn tĩnh thì cuối cùng vẫn động. Như trước có người hứa cho điều gì thì ắt sẽ có
sự thật như lời hứa. Ngày Dương gọi là Tự nhậm quái, có thể tự làm xong trách
nhiệm mà cũng có thể ủy thác việc cho người khác. Còn ngày Âm gọi là Tự tín
quái, có thể tin lấy sự việc của mình, tin theo sự ngó thấy của mình mà thành tựu
(xem lại khóa 9 ở khóa kinh tập).
2.Phục ngâm trung trở cách
+ Thiệu quẻ: Phàm là quẻ Phục ngâm mà Trung truyền gặp Tuần không thì
gọi là: Phục ngâm trung trở cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quí Dậu, nguyệt tướng Mão, giờ Mão.
+ Giải đoán: Trung trở là quẻ khoảng giữa bị cách trở, đó là bởi Trung
truyền gặp Tuần không (Trung truyền là khoảng giữa). Phục ngâm vốn dùng Hình
Xung mà làm Tam truyền, nay Trung truyền bị Tuần không tức như không thể
Hình Xung với Mạt truyền cho nên nói là bị trở ngại khoảng giữa. Vậy lấy cái ý lý
ấy mà đoán mọi việc, như người đi thì bị cách trở nửa đường, mưu sự hứa hẹn đều
bị khó khăn ở lúc giữa....
3.Đinh Mã tương gia cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Lục xứ (thứ nhất là tại Can) có Tuần Đinh
gia lên Thiên mã địa bàn Hoặc Thiên mã gia lên Tuần Đinh địa bàn thì gọi là:
Đinh Mã tương gia cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, nguyệt tướng Sửu, giờ Tý, tháng11.
Ngày Giáp Tý thuộc về Tuần Giáp Tý nên Mão là Tuần Đinh. Còn tháng 11
thì Dần là Thiên mã. Vậy quẻ này tại Can có Mão gia Dần địa bàn, ấy là Tuần
Đinh gia Thiên mã địa bàn, nên gọi là: Đinh mã tương gia cách.
+ Giải đoán: Tương gia tức là gặp nhau một chỗ. Tuần Đinh và Thiên mã
đều có tính biến động, nay gặp nhau tất có sự ra đi hoặc điều biến động chẳng vừa.
Duy thấy Bản mệnh lâm Chi là quẻ của người quá luyến mến nhà cửa của mình tuy
có sự di động nhưng người không muốn rời khỏi nhà.
4.Phục ngâm cát quái
+ Thiệu quẻ: Phàm trong 6 ngày Bính mà chiêm gặp quẻ Phục ngâm thì gọi
là: Phục ngâm cát quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Thìn, nguyệt tướng Mão, giờ Mão.
+ Giải đoán: Cát quái là quẻ tốt. Phục ngâm cát quái là quẻ Phục ngâm ứng
điềm tốt lành. Quẻ Phục ngâm của 6 ngày Bính đều có một thể cách và những sự
kiện tốt lành như quẻ kiểu mẫu, nghĩa là Can lộc, Can đức, hào Tài, hào Phụ...và
đồng thuộc về Tam kỳ khóa. Quẻ Phục ngâm vốn ứng điềm ẩn phục, chẳng thông
đạt, nhưng ở 6 ngày Bính thì lại ứng điềm cát hỷ cho nên gọi là Phục ngâm cát
quái. Duy quẻ của ngày Bính thân có Sơ truyền Tị là Chi sinh thừa Đức Lộc mà bị
Tuần không và quẻ của ngày Bính Ngọ có Mạt truyền Dần là hào Phụ thừa Can
sinh, Chi sinh và bị Tuần không. Vậy 2 quẻ đó tuy tốt mà chẳng tốt, có danh là cát
quái mà không có thực điều cát hỷ.

5.Phục ngâm hung quái

+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm gặp quẻ Phục ngâm của 6 ngày Mậu thì gọi là:
Phục ngâm hung quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Thân, giờ Thân.
+ Giải đoán: Hung quái là quẻ ứng hung, xấu. Phàm ở quẻ Phục ngâm mà
thấy Tam truyền đệ khắc Can là một cách rất hung hại, vì vậy mới nói là: Phục
ngâm hung quái, đại khái ứng về sự bất hòa.
Sáu quẻ Phục ngâm của 6 ngày Mậu đều có Tam truyền là Tị Thân Dần. Quẻ
này Sơ khắc Trung, Trung khắc Mạt và Mạt khắc Can, tức là Tam truyền đệ khắc
Can cách, đồng ứng sự mất hòa khí, lắm tai hại. Duy quẻ của ngày Mậu Tuất thì
Sơ truyền Tị ngộ Tuần không, Quẻ của ngày Mậu Dần thì Trung truyền Thân ngộ
Tuần không và quẻ của ngày Mậu Thân thì Mạt truyền Dần bị Tuần không. Ba quẻ
đó sự hung ác ít.
Điều nên chú ý: Các nhà độn toán Nhâm độn thời xưa lại định cho những
quẻ Phục ngâm của 6 ngày Mậu vẫn ứng điềm tốt, vì Tam truyền Tị Thân Dần có
đủ Giáp Mậu Canh là thuộc về Tam kỳ khóa, nhưng thời nay không thừa nhận như
thế, bởi nó thuộc về Tam truyền đệ khắc Can cách. Theo tôi thì luận như sau: Phục
ngâm cát quái cách 4 với Phục ngâm hung quái cách 5 giống nhau ở điểm Tam
truyền cùng có Can đức, Can lộc, Can sinh và Giáp Mậu Canh (Tam Kỳ), nhưng
lại khác nhau 2 điều: Cách 4 thì Tam truyền không đệ khắc Can, Sơ truyền Tỷ can
và Mạt truyền sinh Can, vậy tất phải là quẻ tốt, còn cách 5 thì Tam truyền đệ khắc
Can, lại Sơ truyền tuy sinh Can mà Mạt truyền lại khắc Can, ấy là trước giúp mà
sau hại thì tất nhiên phải là quẻ xấu.
CÂU 90: LAI KHỨ CÂU KHÔNG, KHỞI ĐỘNG NGHI

. Lời phụ: Phục thất nhật lai phục. Hư trương công thế. Nghĩa: lại 7 ngày trở
lại. Giả như bày ra thế đánh.
. Lai khứ câu không: là đi và lại đều không.
. Lai khứ: ám chỉ vào quẻ Phản ngâm, vì quẻ Phản ngâm có đi có lại. Không:
tức là Tuần không.
. Khởi động nghi: là chẳng nên động.
1.Lai khứ câu không cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ Phản ngâm mà thấy Tam truyền đều gặp Tuần
không thì gọi là: Lai khứ câu không cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Dậu, nguyệt tướng Tý, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Lai là lại, khứ là đi. Quẻ Phản ngâm gọi là quẻ Lai khứ, bởi từ
hào Sơ mà truyền đến hào Trung thì gọi là Khứ, còn từ hào Trung mà truyền đến
hào Mạt thì gọi là Lai, tức là trở lại, vì hào Mạt cũng chính là hào Sơ. Sơ truyền và
Mạt truyền của các quẻ Phản ngâm tương khắc bao giờ cũng là 2 chữ cùng một tên
và cùng ở tại một cung địa bàn. Vậy quẻ Phản ngâm tương khắc tức là quẻ Lai
khứ, nghĩa là có đi mà cũng có lại, đi tức là lại, mà lại cũng tức là đi, giống tuồng
giả dối, gạt gẫm, thật là phản phúc, đảo loạn...nhưng vì cả Tam truyền đều ngộ
Tuần không cho nên gọi là: Lai khứ câu không. Quẻ này như vậy mà là quẻ tốt thì
mất tốt, nếu là quẻ xấu thì cũng hết xấu.
Lai khứ câu không cách mà thấy ở Tam truyền có 2 hay 3 hào Tài thì ứng
điềm xấu về hôn nhân và tiền bạc. Chiêm hỏi hai vụ ấy tất bất thành, nhưng chiêm
hỏi về các vụ họa hoạn như bệnh sẽ đỡ bệnh, vì hào Tài bị Tuần không ắt không có
năng lực sinh hào Quỷ là hào làm tổn hại cho mọi sự. Nếu chiêm hỏi về Quan vị là
điềm chẳng hay, bởi hào Quỷ chẳng được hào Tài sinh trợ một cách đắc lực.
Như Tam truyền có 2 hay 3 hào Phụ mẫu bị Tuần không mà chiêm hỏi về
sinh kế, về nghề nghiệp nuôi thân là điềm bất hạnh, bởi hào Phụ mẫu đã bị Tuần
không tất chẳng có năng lực sinh Can. Nếu hỏi bệnh cha mẹ ắt chết, có thừa sao
Sinh khí càng chắc chết, bởi cái khí sinh dưỡng bị Tuần không tức là không còn
nữa, đã dứt rồi vậy.
Như Tam truyền có hai ba hào Quan quỷ ngộ Tuần không mà chiêm hỏi về
tai nạn ắt chẳng đủ sợ, như chiêm hỏi về chức vị là quẻ bất lợi, bởi hào Quỷ đã ứng
về tai họa mà cũng ứng về Quan tước, đã bị Tuần không tức như hư không. Người
phụ nữ hỏi việc vợ chồng cũng ứng điềm chẳng lành, bởi đối với nữ nhân thì Quan
quỷ là người chồng.
Như Tam truyền có hai ba hào Tử tôn đều bị Tuần không là quẻ bất lợi cho
con cháu. Chiêm hỏi về tai nạn không có người cứu giúp, bởi Tử tôn đã bị Tuần
không tất không có năng lực khắc hào Quỷ. Hỏi vụ Thê thiếp hay tiền tài cũng
không hay, bởi Tử tôn không có năng lực sinh phò hào Thê tài. Duy hạng quan đến
hỏi chức vị thì chẳng hại.
Như Tam truyền có hai ba hào Huynh đệ bị Tuần không mà chiêm hỏi về vụ
anh em hay con cháu là quẻ xấu, bởi hào Huynh đệ đã bị Tuần không tất không có
năng lực sinh phò hào Tử tôn, và cũng không có năng lực khắc hào Tài, vậy tiền tài
chẳng đến nỗi suy bại.
Phản ngâm vốn ứng điềm di động, đi xa nhưng vì Tam truyền toàn gặp Tuần
không ắt chẳng có sức di động nữa, dù bụng muốn ra đi cũng không có phương
tiện, lại thường tự thay đổi ý.
Các quẻ Phản ngâm, dù Tam truyền bị Tuần không hay chăng cũng thế, phàm
chiêm vọng sự, là hỏi những điều trông mong ắt chẳng được thành mà còn bị lật
đổ...Hoặc vụ hỏi han người, tìm kiếm người thường bị lạc đường sai nẻo, dù có kẻ
chỉ dẫn cũng thế.
2.Đức táng Lộc Tuyệt cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ở quẻ Phản ngâm mà thấy Can đức và Can lộc đều gia
lên Tuyệt địa bàn của nó thì gọi là Đức táng Lộc Tuyệt cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thìn, nguyệt tướng Mão, giờ Dậu.
+ Giải đoán: Đức táng là phúc đức bị táng mất đi. Lộc Tuyệt là lộc ăn bị
Tuyệt dứt đi. Phàm gặp Tuyệt thì ứng điềm táng Tuyệt, vì thế nên quẻ thấy Can
đức và Can lộc gia lâm Tuyệt địa bàn thì gọi là: Đức táng lộc tuyệt cách. Phúc đức
và Lộc ăn đã bị táng tuyệt rồi thì dù chiêm hỏi việc gì cũng cũng bất lợi, thứ nhất
là hỏi về bệnh hoạn thì khó qua khỏi chết.
Một số quẻ về Đức táng Lộc tuyệt:

- Chỉ có những ngày thuộc Dương là Giáp Bính Mậu Canh Nhâm mà chiêm
gặp quẻ Phản ngâm mới có đủ Can đức và Can lộc cùng gia lâm Tuyệt địa
bàn ở tại 4 cung Dần Thân Tị Hợi địa bàn. Còn quẻ Phản ngâm của các
ngày Âm là Ất Đinh Tân Kỷ Quý thì không có Can lộc gia Tuyệt địa bàn,
chỉ có Can đức gia Tuyệt địa bàn mà thôi.
- Các quẻ Phản ngâm mà Tam truyền không ngoài Dần Thân Tị Hợi đều
gọi là: Tứ Tuyệt thể, cũng ứng về sự bị đoạn tuyệt. Sở dĩ nói Tứ tuyệt thể
là bởi quẻ Phản ngâm bao giờ 4 cung Tuyệt địa bàn cũng chính là 4 cung
Tuyệt của chữ thiên bàn nằm trên nó: như Dần gia Thân thì Thân là Tuyệt
của Dần, Thân gia Dần thì Dần là Tuyệt của Thân.
3.Di viễn tựu cận cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Sơ truyền là tên của Năm hiện tại, còn Trung
truyền với Mạt truyền là tên của Tháng Ngày hiện tại thì gọi là: Di viễn tựu cận
cách.
+ Mẫu quẻ: Năm Hợi, tháng 7 Thân, ngày Đinh Tị, nguyệt tướng Tị, quẻ
chiêm nhằm giờ Thân.
+ Giải đoán: Di viên tựu cận cách là xa rời lại gần. Bởi sao? bởi Sơ truyền là
chỗ gần nhất để truyền ra nơi xa hơn là Trung truyền và hơn nữa là Mạt truyền. Ta
ví Sơ truyền là một Ngày (gần), còn Trung xa rộng hơn là một Tháng, và Mạt
truyền lại xa rộng hơn nữa là một Năm. Ấy là khởi từ gần đến xa. Nay ngược lại
Sơ truyền là Năm, còn Trung truyền là Tháng và Mạt truyền là Ngày, tức là khởi
đầu từ chỗ xa mà truyền lại gần, quẻ như thế cho nên gọi là: Di viễn tựu cận cách,
thường ứng về những sự việc lấy hoãn đãi làm mau lẹ, lấy xa làm gần. Phàm chiêm
hỏi điều chi cũng theo ý nghĩa ấy mà đoán.
4.Động trung bất động cách
+ Thiệu quẻ:
1. Phàm quẻ thấy tại Can có Thìn thiên bàn thừa Thanh long hay Thiên hợp và
chiêm Thời (tên giờ hiện tại xem quẻ) lại được dùng làm Sơ truyền thì gọi là
Động trung bất động cách. Như Sơ truyền khắc Can quẻ càng ứng đích xác.
2. Hoặc thấy Thìn Tuất thiên bàn gia đủ lên Can Chi và Can thừa mộ thần cũng
là Động trung bất động cách.
3. Hoặc thấy Thìn Tuất thiên bàn gia đủ trên Can Chi và Trung Mạt đều bị Tuần
không cũng gọi là: Động trung bất động cách.
+ Mẫu quẻ 1: ngày Mậu Ngọ, nguyệt tướng Dần, giờ Mão.
+ Mẫu quẻ 2: ngày Kỷ Sửu, nguyệt tướng Thìn, giờ Mùi.
+ Mẫu quẻ 3: ngày Canh Dần, nguyệt tướng Ngọ, giờ Thìn.
+ Giải đoán: Động trung bất động là trong sự động mà chẳng động, chẳng đi
được, chẳng thể dời đổi từ nơi này qua nơi khác.
Quẻ có Thìn Tuất lâm Can Chi hoặc có thừa Long Hợp là phân thể của Trảm
quan khóa, chủ sự di động, viễn hành, quá quan như ở chuyện Tam quốc nhằm lúc
Vân Trường giết tướng để qua 5 cửa ải. Tuy quẻ có tính cách đó, song vì Chiêm
Thời là thời gian nhỏ nhất và gần nhất trong Tứ thời (Niên, Nguyệt, Nhật, Thời) lại
được dùng làm Sơ truyền, ấy là động chỗ lớn mà dùng nơi nhỏ, động chỗ xa mà
phải ở tại nơi gần, tức như trong chỗ động mà chẳng động. Nếu gặp nó ở Thiên
võng khóa càng ứng chắc (Như quẻ mẫu 1).
Lại như Thìn Tuất lâm Can Chi là quẻ di động, đi xa, song vì có Mộ thần lâm
Can chủ sự bế tắc, trầm trệ, ví như người lấy lưới quấn quanh mình (ấy là Thiên
võng tự lõa cách). Như vậy cũng gọi là trong chỗ động mà chẳng động (Như quẻ
mẫu 2).
Lại như Thìn Tuất lâm Can Chi là quẻ di động, đi xa nhưng vì trong 3 Truyền
đã bị 2 truyền Trung Mạt ngộ Tuần không, chỉ còn có một Sơ truyền nên chẳng thể
đi ra được (Bất hành truyền cách). Vậy cũng tức là chẳng thể động (quẻ mẫu 3).
5.Tự Phản ngâm quái
+ Thiệu quẻ: Phàm chẳng phải là quẻ Phản ngâm, nhưng Sơ truyền và Mạt
truyền là 2 chữ giống nhau và xung với Trung truyền (tựa như quẻ phản ngâm) thì
gọi là: Tự phản ngâm cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Mùi, nguyệt tướng Dậu, giờ Thân.
Quẻ này thuộc về Mão tinh âm nhật, nhưng vì Sơ Mạt cùng là Thân giống
nhau và cùng xung với Trung truyền Dần, tựa như quẻ Phản ngâm tương khắc cho
nên gọi là Tự phản ngâm quái. Đã tương tự thì sự ứng cũng tương tự, nghĩa là di
động, tới lui, qua lại, giao thông...nhưng bởi thể cách của quẻ là Mão tinh âm nhật
vốn có tính ẩn phục thế nên tuy động mà chẳng động, đồng một ý lý với cách Động
trung bất động. Hơn nữa Sơ và Mạt đều bị Tuần không cho nên thủy chung chẳng
động, và Tam truyền thừa Thiên hợp, Huyền vũ cùng có tích cách âm tư, dường
thể là bất động. Trong môn Nhâm thì chỉ có một quẻ này là Tự phản ngâm quái.
+ Giải đoán: Tự là tựa như. Không phải quẻ Phản ngâm, nhưng Tam truyền
giống như Phản ngâm cho nên gọi là Tự phản ngâm, nghĩa là tựa như quẻ Phản
ngâm. Đã tựa như thì sự ứng cũng phải tựa như, song quẻ kiểu mẫu trên có khác, vì
nó là Mão tinh âm nhật, vốn có tính nghịch lại với Phản ngâm tức là cùng một lối
với động trung bất động cách.
CÂU 91: HỔ LÂM CAN QUỶ: HUNG TỐC TỐC

. Lời phụ: Khắc Can khách bại, khắc Chi chủ thua. Nghĩa: khắc Can thì bên
Khách bại, khắc Chi thì bên Chủ thua.
. Hổ lâm Can quỷ: là Bạch hổ thừa chữ thiên bàn khắc Can. Chữ thiên bàn
khắc Can này gọi là Can quỷ.
. Hung tốc tốc: là sự hung hại đến mau lẹ.
1.Hổ lâm Can quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm trong Lục xứ mà thấy có chữ thiên bàn khắc Can lại thừa
Bạch hổ thì gọi là: Hổ lâm Can quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Dần, nguyệt tướng Thìn, giờ Tị.
+ Giải đoán: Bạch hổ chủ sự đạo lộ, là một hung tướng có tính cách hành
truyền cấp tốc (đem đến mau lẹ). Còn Can quỷ là hào khắc Can tức là khắc hại
thân mình. Hai vị ấy gặp nhau tất phải ứng điềm tai hung họa dữ mà đưa đến rất
mau lẹ vậy.
Bạch hổ thừa can Quỷ mà thấy ở tại Can, Bản mệnh hoặc Sơ truyền thì sự
ứng chính xác hơn là ở Trung, Mạt, Chi và Hành niên.
Người thường dân chiêm gặp Hổ lâm Can quỷ cách tất có tại họa chẳng sai,
khó lòng trốn tránh, dù chiêm hỏi việc chi cũng không hay, như chiêm tụng ắt bị
hình khảo, chiêm bệnh mà có thừa Tử khí sát gia lâm ắt chết. Nhưng hàng quan
chức chiêm gặp lại ứng điềm tốt, sẽ được giấy tờ thôi thúc đi phó nhậm, ấy là Thôi
quan phù.
Như Hổ lâm Can quỷ cách mà Can quỷ bị Tuần không thì người thường dân
khỏi nạn, nhưng quan nhân chiêm gặp là điềm không hay. Thí dụ: ngày Mậu Thìn,
chiêm ban đêm mà quẻ thấy Thân gia Thìn thì ở Trung truyền có Bạch hổ thừa
Dần là Can quỷ, nhưng vì Dần lâm Hợi địa bàn tức là Can quỷ gặp Tuần không địa
bàn.
Như Hổ lâm Can quỷ cách mà Can Quỷ ở tại địa khắc, tức là bị địa bàn khắc
thì người thường dân thoát nạn, song quan chức lại bị thất bại. Thí dụ: ngày Giáp
Tý chiêm ban ngày mà quẻ thấy Thìn gia Giáp thì có Mạt truyền Thân là Can quỷ
thừa bạch hổ, nhưng Thân kim gia Ngọ địa bàn tất bị Ngọ Hỏa khắc. Và nếu thấy
Bản mệnh hay Hành niên ở tại Ngọ địa bàn thì quẻ mới ứng chính xác. Đã bị địa
bàn khắc nên không hại người thường dân được nữa vì Can quỷ bị tiêu phá.
Hổ thừa Can quỷ cách, nhưng Can quỷ lại bị Bạch hổ âm thần khắc thì dân
thường vô hại, mà người làm quan bị gian nan. Thí dụ: ngày Kỷ Sửu đến chiêm mà
quẻ thấy Tý gia Kỷ thì ở Mạt truyền có Bạch hổ thừa Mão là Can quỷ, nhưng Bạch
hổ âm thần là Thân thuộc kim khắc chế Can quỷ là Mão mộc. Như đang bệnh sẽ
mạnh, còn đang khỏe thì bình yên.
Hổ lâm Can quỷ cách, nhưng Can quỷ là sinh địa (tức là được cung địa bàn
sinh) hoặc Can quỷ tự lâm Trường sinh địa bàn (tính theo Trường sinh cục của
chính Can quỷ) là quẻ tai họa không xâm chiếm đến thân mình. Bởi sao? Bởi Quỷ
đang được sinh dưỡng, đang được no nê, sung sướng nên nó tham sống, không
muốn làm hại ai. Người ta sợ quỷ đói (ngạ quỷ) chứ không ngại quỷ no. Thí dụ
ngày Mậu Dần, chiêm ban đêm mà quẻ thấy Thân gia Dậu thì ở Mạt truyền có
Bạch hổ thừa Dần là can Quỷ, nhưng Dần gia Hợi địa bàn và được Hợi địa bàn
sinh (Hợi thủy sinh Dần mộc), ấy là Can quỷ lâm sinh địa. Lại Dần thuộc mộc tất
Trường sinh tại Hợi, ấy là Can quỷ lâm Trường sinh địa bàn. Theo quẻ thí dụ này,
tại Can có Thân kim cũng khắc trừ Dần mộc, nhưng hiềm vì Thân bị Tuần không,
nên kém sức lực.
2.Mã tải Hổ quỷ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Can Chi Tam truyền hay ở Bản mệnh, Hành
niên mà có Can Quỷ thừa Bạch hổ và Chi mã thì gọi là: Mã tải Hổ quỷ cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Ngọ, giờ Hợi, tuổi Mùi.
+ Giải đoán: Mã tải Hổ quỷ là con ngựa chở con Hổ thành quỷ. Nhưng trong
quẻ thì Mã là Chi mã, Hổ là Bạch hổ, và Quỷ là Can quỷ.
Ở cách 1 là Hổ lâm Can quỷ cũng đã ứng điềm hung đưa đến mau lẹ, huống
chi ở cách 2 này giống như cách 1, mà còn thêm Chi mã, tức là thêm có con ngựa
chở con Hổ làm quỷ ấy đến hại mình một cách mau lẹ hơn thế nữa. Chi mã cũng

có ý nghĩa là đi đường xa, từ xa đưa đến, cho nên chiêm kiện tụng là điềm bị tội ở
phương xa, quẻ này rất ứng nghiệm.
Phàm chiêm việc chi cũng ứng như cách 1 trước, nhưng đã mau càng thêm
mau, hoặc từ nơi xa đưa đến.
Như Can quỷ gặp Tuần không thì giảm bớt được sự hung, có khi khỏi hẳn.
Như ở các quẻ thí dụ trên mà nhằm ngày Giáp Tuất thì có Thân là Can quỷ ngộ
Tuần không, hoặc nhằm ngày Mậu Thân thì có Dần là Can quỷ ngộ Tuần không.
CÂU 92: LONG GIA SINH KHÍ: CÁT TRÌ TRÌ

. Long gia sinh khí: là Thiên tướng Thanh long gặp sao Sinh khí
. Cát trì trì: là sự tốt chậm đến mà lâu bền.
Long gia sinh khí cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thượng thần sinh Can hoặc chính là Can
Trường sinh mà có thừa Thanh long và Sinh khí thì gọi là: Long gia Sinh khí
cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Tý, nguyệt tướng Dậu, giờ Tý, tháng 3.
+ Giải đoán: Gia nghĩa là thêm. Thanh long thừa thần (chính là Can thượng
thần) đã là Can Trường sinh (hoặc sinh Can) lại còn thêm thừa sao Sinh khí cho
nên nói là: Long gia Sinh khí cách.
Thanh long là cát tướng ứng điềm tốt lành, cùng với Sinh khí tòng theo Can
thượng thần và Can thượng thần lại sinh Can hoặc chính là Can Trường sinh...toàn
là các điều kiện tốt, vì thế chiêm gặp tất có nhiều may mắn kế tiếp nhau mà chậm
chạp đưa đến. Chậm chạp vì Thanh long là tượng người quân tử. Người quân tử
vốn hoãn đãi ban ân huệ cho thiên hạ và vẫn kín đáo luôn, thế nên cái tính cách của
quẻ cũng ứng như vậy, tuy trước mắt không thấy gì là cao cả mà mình vẫn dần dần
phát phúc, được ban ơn bố đức, mỗi ngày thêm một ít tốt lành, vui mừng. Quý hóa
lắm thay Long gia sinh khí cách.
CÂU 93: VÕNG DỤNG TAM TRUYỀN, TAI PHÚC DỊ

. Võng dụng Tam truyền: là làm ra Tam truyền một cách sai bậy.
. Tai phúc dị: là tai họa và phúc đức khác nhau tức như quẻ tốt mà làm thành
quẻ xấu, hay quẻ xấu mà làm thành quẻ tốt, sự đoán ắt lầm.
1.Võng dụng Tam truyền cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy sai lầm Tam truyền thì gọi là: Võng dụng Tam
truyền cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Tị, giờ Tuất, ban đêm.
Trong Tứ khóa của quẻ này có hai khóa tặc là khóa nhất (Tý/Mậu) và khóa
Tứ (Ngọ/Hợi) mà hai chữ trên là Tý Ngọ đồng thuộc Dương cho nên gọi là Thiệp
hại khóa. Như vậy phải dùng thiệp hại cách mà chọn một trong hai chữ Tý Ngọ để
làm Sơ truyền. Theo cách tính thiệp tặc thì chữ Ngọ chỉ trải qua được 2 lần tặc, còn
chữ Tý thì trải qua 3 lần tặc tất nhiều hơn nên phải dùng làm Sơ truyền và Tam
truyền là Tý Mùi Dần tác Tài Huynh Quan. Nhưng nếu lấy Tam truyền như thế là
sai (Võng dụng). Bởi trong 2 chữ trên của khóa Tặc là Tý và Ngọ thì Tý là chữ
cùng với Can Mậu tương khắc và Ngọ là chữ sinh can Mậu, nên phải dùng Ngọ
làm Sơ truyền và Tam truyền là Ngọ Sửu Thân tác Phụ Huynh Tử, ấy là Tỷ dụng
cách chứ không phải dùng Thiệp tặc cách. Tóm lại quẻ này mà dùng Thiệp tặc
cách để lấy Tam truyền là sai và gọi là Võng dụng, còn dùng Tỷ dụng cách để lấy
Tam truyền thì đúng và gọi là Trúng dụng. Phàm lấy Tam truyền sai tất sự đoán
cũng sai, họa phúc phải lầm lẫn. Như ở quẻ kiểu mẫu này nếu dùng lầm Sơ truyền
Tý tác Tài thừa Thanh long là quẻ tốt, ứng điềm có tiền tài, vui mừng. Còn nếu
dùng đúng Sơ truyền Ngọ tác Phụ mẫu lâm Không địa, ứng điềm sinh kế bị lũng
đoạn hoặc bị thất nghiệp. Như thế là Họa Phúc đã sai khác (tai phúc dị). Thật là
điều đáng cẩn thận lắm vậy.
+ Giải đoán: Võng dụng Tam truyền là lấy Tam truyền sai lầm. Đã dùng lầm
Tam truyền thì sự đoán họa phúc ắt cũng phải sai luôn, rồi tưởng là quẻ không ứng
nghiệm. Rất nên cẩn thận.
2.Võng dụng Tứ khóa cách
+ Thiệu quẻ: Phàm trong Tứ khóa mà chọn lầm khóa để làm Sơ truyền thì
gọi là: Võng dụng Tứ khóa cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Tân Dậu, nguyệt tướng Mão, giờ Dần.
Trong Tứ khóa của quẻ này, theo mắt thấy thì chỉ có một khóa Hợi/Tuất
(khóa Tứ) là khóa tặc, tất nhiên phải dùng chữ trên của khóa Tứ là Hợi để làm Sơ
truyền và gọi là: Trùng thẩm khóa. Theo mắt thấy cũng như theo Phép dùng là như
vậy, rất đúng, song ta còn phải nên hiểu có khóa Nhất và khóa Tứ cùng ở một chỗ
với nhau tất phải tự hiểu là giống nhau. Đã giống nhau thì nên nói là chọn khóa
đứng trước. Tuy dùng chữ đứng trước hay đứng sau thì Tam truyền vẫn giống nhau
song nên nói là dùng chữ Hợi ở khóa Nhất thuộc về Can khóa, chứ không nên nói
là chọn chữ Hợi trên khóa Tứ thuộc về Chi khóa. Sơ truyền lấy ở khóa Nhất và
khóa Nhị thì thuộc về Can thì ứng khác mà Sơ truyền lấy ở khóa Tam và khóa Tứ
thì thuộc về Chi lại cũng ứng khác nhau.
+ Giải đoán: Võng dụng Tứ khóa là dùng sai lầm Tứ khóa để lấy Tam
truyền. Sở dĩ dùng lầm là bởi có hai ba khóa cùng ở một chỗ hoặc giống hệt nhau.
Tuy Tam truyền sẽ vẫn giống nhau, song sự ứng có khác. Khóa Nhất và khóa Nhị
do Can mà lấy ra, chủ sự bên ngoài và có sức mau mạnh...Khóa Tam và Tứ do Chi
mà lấy ra, chủ sự bên trong và chậm yếu hơn...Mỗi khóa đều có một sự ứng khác
nhau, tính cách chủ sự địa vị, đều khác nhau. Như vậy dùng lầm thì phải đoán sai
lầm. Nhưng theo sự suy nghiệm, các nhà toán Nhâm không mấy ai chịu lý thuyết
của những quẻ như quẻ kiểu mẫu.

CÂU 94: HỶ CỤ KHÔNG VONG, NÃI DIỆU CƠ

. Lời phụ: Cường địch nghi lạc không vong. Nghĩa: Địch quân mạnh thì quẻ
nên rơi vào không vong.
. Hỷ cụ Không vong: Hỷ cụ là mừng và sợ, ám chỉ vào quẻ tốt và quẻ xấu.
Không vong là Tuần không. Hỷ cụ cũng là quẻ vừa sợ vừa mừng.
. Nãi diệu cơ: bàn là máy huyền diệu.
1.Hỷ cụ cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can sinh, nhưng Tam truyền tác Quỷ
cục thì gọi là Hỷ cụ cách.(Quỷ cục là Tam truyền có hai ba hào Quỷ, hoặc Tam
truyền có đủ 3 chữ của một bộ Tam hợp mà chữ giữa của Tam hợp là hào Quan
quỷ khắc Can).
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Hợi, nguyệt tướng Mùi, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Hỷ là mừng, Cụ là sợ. Hỷ Cụ cách là quẻ ứng có một điều
mừng và một điều sợ. Mừng là nhờ ở Can sinh (Can Trường sinh), vì Can sinh là
nguồn sống của Can (Bản thân). Sợ là bởi Tam truyền tác Quỷ cục, vì Quỷ cục bao
giờ cũng khắc Can, tức là khắc mình cho nên mình sợ nó. Như thấy Quỷ bị Tuần
không thì nên mừng mà chẳng đáng sợ. Còn thấy Can sinh bị Tuần không thì phải
sợ mà chẳng nên mừng.
2.Nhị cách Không vong
+ Thiệu quẻ: Phàm các chữ thuộc về Tuần không thiên bàn thì gọi là: Du
hành Không vong, còn các chữ gia lên trên Tuần không địa bàn thì gọi là: Lạc để
không vong. Hai chữ ấy gọi là: Nhị cách không vong.
+ Mẫu quẻ: ngày Đinh Mão, nguyệt tướng Tý, giờ Tị.
+ Giải đoán: Nhị cách không vong là hai thứ không vong (không vong ở đây
là Tuần không), ấy là Du hành không vong và Lạc để không vong. Du hành không
vong cũng gọi là Du hành Tuần không, ấy là Tuần không đi rong, bởi mỗi giờ một
lưu chuyển qua cung khác, vì nó chính là Tuần không thiên bàn, mà thiên bàn thì
không ở mãi một cung. Lạc để không vong cũng gọi là lạc để Tuần không, tức là
rơi xuống đáy Tuần không, tức là gia lên Tuần không địa bàn (chữ đáy ám chỉ vào
địa bàn). Du hành không vong hay Du hành Tuần không hay Tuần không thiên bàn
gọi tắt là Không thần. Còn Lạc để không vong hay lạc để Tuần không hay Tuần
không địa bàn thì gọi tắt là Lạc không địa, Lâm Không địa, gọi tắt hơn nữa là Lạc
không hay lâm không, Địa không.
Du hành không vong và Lạc để không vong gọi chung và gọi tắt là Không
vong hay Tuần không cũng được, đều có tính cách làm cho hóa ra không, như thấy
họa mà hóa ra không họa, thấy phúc mà hóa ra không được phúc, nó đổi lại hoặc
làm giảm mất sự mừng sợ, tức là quẻ tốt mất tốt, quẻ xấu mất xấu. Tuy hai thứ
Không vong đồng ứng như vậy, song cái lực của Không hành không vong chỉ được
7 phần mạnh mà thôi, còn cái lực của Lạc để không vong tới 10 phần mạnh.
Đại khái chỗ nào ứng điềm xấu là hại Can (mình) hay chỗ nào làm hại cái
việc mình muốn cầu cho được thì nên gặp Không vong. Còn chỗ nào ứng điềm tốt,
ứng vào việc mình mưu vọng thì không nên gặp Không vong. Như những chỗ khắc
Can, thoát Can, Mộ Can, khắc Dụng thần (hào ứng về việc mình muốn được)...nên
bị Không vong. Như các nơi sinh Can, tác Tài, Cứu thần, Can đức, Sinh khí,
...chẳng nên gặp Không vong. (Thoát Can là hào Tử tôn, nhưng quẻ có hào Quan
quỷ thì hào Tử tôn hóa nên Cứu thần, vì nó khắc được hào Quỷ, nhưng không nên
gặp Không vong).
Không vong có tính cách là tiêu giảm thể lực cho nên cần biết Dụng thần là
sự việc của người muốn cầu hỏi về tiền tài ắt là điềm không hay, nhưng nếu hỏi về
việc cha mẹ đang bệnh thì không hại, vì hào Tài đã bị Tuần không, ắt chẳng còn
lực để khắc hại hào Phụ mẫu.
Chỗ ứng điềm hung mà gặp Du hành không vong thì bớt hung được 7 phần,
bằng gặp Lạc để Không vong thì hung bớt trọn 10 phần, tức không còn hung nữa.
Chỗ ứng điềm tốt lành mà gặp Du hành không vong thì sự tốt giảm 7 phần, bằng
gặp Lạc để không vong thì giảm mất cả 10 phần tốt.
Chỗ ứng điềm hung mà gặp Không vong có khi mất cả sự hung, lại còn trở
nên tốt. Như việc vào rừng gặp Hổ, đánh diệt được Hổ mà không bị thương và
được chính phủ thưởng tặng, vậy gặp Hổ là sự hung, không bị thương là mất sự
hung, được thưởng tặng là trở nên tốt. Trái lại chỗ ứng điềm tốt lành mà gặp
Không vong có khi mất cả sự tốt ấy, lại còn trở nên xấu, bị hại. Như việc được
chính phủ cử đi làm sứ giả, nhưng vì làm chẳng xong trách nhiệm cho nên chẳng
những không được thưởng tặng mà còn bị bị khiển trách. Được đề cử là điềm tốt
lành, làm không xong và chẳng được tặng thưởng là mất cả sự tốt, lại còn bị khiển
trách tức là trở nên xấu, bị hại.
Còn phải nhớ sự cần yếu: như hào Không vong mà gặp Tuế xung, Nguyệt
xung, hay Chi xung thì chỗ không vong ấy trở nên thật ứng, chứ không bị tiêu
giảm thế lực, không còn bị hóa ra Không nữa. Nếu chỗ Không vong ấy ứng điềm
hung thì thật có sự hung, bằng sự tốt lành thì thật có sự tốt lành.
Như Không vong không ở trong Lục xứ, hoặc không phải là Sở dụng (chỗ
dùng đến để đoán) thì không quan hệ tốt xấu gì cả.
3. Kiến sinh bất sinh cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy trong Lục xứ có chữ sinh Can nhưng chữ ấy
hoặc bị Không vong (Tuần không) hoặc bị địa bàn khắc hoặc được địa bàn sinh thì
gọi là: Kiến sinh bất sinh cách, (Can sinh cũng dùng như chữ sinh Can).
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tý, Nguyệt tướng Thìn, giờ Tị.
Trong Tuần Giáp Tý, thì Hợi là Tuần không. Vậy quẻ này tại Chi Tý có Hợi
sinh Can Giáp, nhưng Hợi bị Không vong (Tuần không) cho nên gọi là: Kiến sinh
bất sinh cách.
Một số quẻ khác:
- Ngày Tân Hợi mà quẻ thấy Thìn gia Tân thì tại Chi có Tị gia Hợi địa bàn
và Tị bị Hợi khắc. Tị không phải là chữ sinh Can Tân, nhưng Tị là Can
sinh tức Trường sinh của Can Tân cũng gọi là: Kiến sinh bất sinh cách.
- Ngày Bính Thân mà quẻ thấy Dần gia Chi Thân thì Dần là hào sinh Can
Bính, nhưng bị địa bàn Thân khắc.

- Ngày Giáp Thân mà quẻ thấy Hợi gia Chi Thân thì Hợi là hào sinh Can,
nhưng Hợi được địa bàn Thân sinh lên nó. Thân cũng là Trường sinh của
Hợi.
+ Giải đoán: Kiến sinh bất sinh là thấy sinh mà chẳng chịu sinh. Hào sinh
Can tất làm lợi cho mình, song đã bị Tuần không tức như không có, cho nên nói là
bất sinh.
Hào sinh Can là hào đem sự tốt lành cho mình, nhưng đã bị địa bàn khắc tức
là đã bị trừ loại rồi thì không thể có lực sinh Can được nữa cho nên nói là bất sinh.
Hào sinh Can là hào đem lợi ích cho mình nhưng vì nó được địa bàn sinh
dưỡng nên luyến mến chỗ đó mà không chịu quan tâm đến Can, cho nên nói là bất
sinh.
Phàm chiêm sự việc chi mà gặp Kiến sinh bất sinh cách thì chớ trông mong
có thành quả tốt đẹp. Có sinh mà chẳng thể sinh, chi bằng đừng có sinh tất được
yên ổn hơn, cũng như không trông vọng gì mà không được thì còn yên lành hơn là
có hy vọng mà chẳng thành tựu. Quẻ như thế lắm khi lại ứng điềm hung hại. Ví dụ
chiêm hỏi về bệnh hoạn của cha mẹ mà hào sinh Can (tức hào Phụ mẫu) bị Lạc để
không vong là điềm cha mẹ rơi xuống huyệt, ắt khó qua số chết, hoặc hỏi về làm
ăn cũng thất bại.
4.Kiến khắc bất khắc cách
+ Thiệu quẻ: Phàm trong Lục xứ có hào khắc Can, nhưng hào khắc Can ấy
lại gia lên Tuần không địa bàn, hoặc bị địa bàn khắc hoặc được địa bàn sinh thì gọi
là: Kiến khắc bất khắc.(Nên nhớ trong thiệu quẻ không nói Tuần không thiên
bàn).
+ Mẫu quẻ: ngày Quí Hợi, nguyệt tướng Tý, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Kiến khắc bất khắc là thấy khắc Can mà chẳng khắc. Chẳng
khắc là bởi nó đã bị lâm Không địa, hoặc bị địa bàn khắc, hoặc được bàn sinh. Lấy
mắt mà ngó thì thấy có khắc nhưng lấy hoàn cảnh và thế lực mà luận thì chẳng thể
khắc hay chẳng chịu khắc, vì vậy nên nói: thấy khắc mà chẳng chịu khắc.
Phàm chiêm gặp Kiến khắc bất khắc cách là điềm khỏi tai họa. Nhưng nên
nhớ hào khắc Can gia lâm không địa mới khỏi họa. Còn hào khắc Can tác Tuần
không thiên bàn và trong quẻ chẳng có Cứu thần để khắc chế hào khắc Can thì quẻ
lại ứng điềm hung thậm, như phạm tội, mất người, hao của, trăm điều bị phí xuất
chẳng cùng.
5.Kiến Tài vô Tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm xem trong Lục xứ mà thấy có hào Tài, nhưng hào Tài ấy
ngộ Tuần không, hoặc bị địa bàn khắc, hoặc sinh địa bàn thì gọi là: Kiến Tài vô
Tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Thìn, nguyệt tướng Thân, giờ Tị.
Ngày Mậu Thìn thuộc về Tuần Giáp Tý thì Tuất Hợi là Tuần không. Vậy quẻ
này Sơ truyền Hợi là hào Tài, nhưng Hợi bị Tuần không cho nên gọi là: Kiến Tài
vô Tài cách. ví như quẻ kiểu mẫu này mà thấy hào Tài là Hợi gia lên Thìn Tuất
Sửu Mùi địa bàn thì gọi là bị khắc. Hoặc như Hợi gia lên Dần Mão địa bàn thì gọi
là bị thoát khí, các quẻ như vậy đều thuộc về Kiến Tài vô Tài cách.
+ Giải đoán: Kiến tài vô tài là quẻ thấy có hào Tài mà chẳng có tiền tài. Như
hào Tài là Tuần không thiên bàn thì có thể có tiền tài song rồi vẫn sẽ tiêu phí hết
hoặc đợi qua Tuần giáp khác mới cầu được. Nhưng nếu hào Tài lâm Tuần không
địa bàn thì cầu tiền tài chẳng được mà lại còn hao phí tiền túi của mình nữa là
khác. Hào Tài bị địa bàn khắc là điềm không sờ được tới tiền tài. Hào Tài bị thoát
(sinh cung địa bàn) cũng ứng như gặp Tuần không thiên bàn.
6.Kiến cứu bất cứu cách
+ Thiệu quẻ: Phàm trong Lục xứ có hào Quan quỷ mà cũng có hào Tử tôn,
nhưng hào Tử tôn lại bị không vong hoặc bị địa bàn khắc hoặc được địa bàn sinh
thì gọi là: Kiến cứu bất cứu cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Thân, nguyệt tướng Dậu, giờ Tị.
Quẻ mẫu này Sơ truyền là Mùi thổ khắc Can Nhâm thủy, vậy Mùi là hào
Quan quỷ. Còn Can Nhâm thủy sinh Mạt truyền mão mộc, tất Mão là hòa Tử tôn,
nhưng Mão gia Hợi địa bàn tức là gia lên Tuần không địa bàn. Vậy quẻ này có hào
Quan quỷ, lại cũng có hào Tử tôn, nhưng hào Tử tôn bị Không vong cho nên gọi
là: Kiến cứu bất cứu cách. Theo đây thì Mùi Quỷ khắc Can, tức nó làm hại mình,
nhưng nhờ có Mão là hào Tử khắc lại Mùi nên gọi Mão là cứu thần, là kẻ cứu
mình, nhưng vì Mão lâm Không địa bàn khác nào bị rơi xuống giếng, không còn
thế lực của mình. Vì vậy nên nói là kiến cứu bất cứu. Như Mão gia lên Tý địa bàn
thì gọi là Cứu thần được địa bàn sinh, hoặc Mão gia Thân Dậu địa bàn thì gọi là
Cứu thần bị địa bàn khắc.
+ Giải đoán: Kiến cứu bất cứu là thấy có chữ cứu mà chẳng cứu được. Trong
quẻ có hào Quỷ khắc Can là điềm nguy hại, nhưng lại nhờ có hào Tử tôn khắc lại
hào Quỷ cho nên gọi Tử tôn là Cứu thần. Nhưng vì hào Tử tôn bị Không vong
hoặc bị khắc tất không còn lực lượng để cứu, cho nên gọi là bất cứu. Hào Tử tôn
được địa bàn sinh cũng vậy, bởi nó tham sinh mà không chịu cứu mình.
7. Kiến đạo bất đạo cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ xem trong Lục xứ không có hào Quỷ mà có hào Tử
tôn, nhưng hào Tử tôn bị Không vong hoặc bị địa bàn khắc thì gọi là : Kiến đạo
bất đạo cách.
+ Mẫu quẻ: Ngày Bính Dần, nguyệt tướng Dần, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Kiến đạo bất đạo là thấy Trộm mà chẳng bị Trộm. Gọi hào Tử
tôn là Đạo thần, hay thoát thần, bởi Can phải sinh hào Tử tôn, mà đã sinh tất phải
bị hao thoát khí lực hay cũng gọi là bị Đạo khí. Như người mẹ sinh con tất đã bị
đứa con trong bụng trộm cái khí huyết để thành hình và sinh trưởng. Vì vậy đối với
Can thì hào Tử tôn là kẻ trộm đạo nhưng vì bị Không vong hay vì bị địa bàn khắc
nên nó không còn lực lượng để trộm đạo cái khí lực của Can cho nên nói là bất
đạo, và Can được bình yên. Nhưng nên nhớ trong quẻ không có hào Quỷ mới gọi
Tử tôn là Đạo thần, bằng có cả hào Quỷ thì hào Tử tôn trở thành là Cứu thần, vì nó
khắc được hào Quỷ để trừ hại cho mình.
8.Trường sinh tai hung cách
+ Thiệu quẻ: Phàm xem trong Lục xứ, thứ nhất là tại Can, mà thấy Can
Trường sinh bị Không vong thì gọi là: Trường sinh tai hung cách.
+ Mẫu quẻ: ngày mậu Dần, nguyệt tướng Thân, giờ Tị.
+ Giải đoán: Can Trường sinh bị Không vong là đã mất nguồn sinh và
trưởng dưỡng Can, tất ứng điềm tai họa hung dữ cho nên nói là tai hung. Như Can
Trường sinh bị Không vong lại thừa sao Sinh khí thì quẻ ứng chính xác là điềm
thất lợi. Sinh khí cũng tương ứng như Can Trường sinh.
9.Phụ cục bất năng sinh cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền tác Phụ cục, tức là Truyền cục sinh
Can mà các Thiên tướng ở Tam truyền đồng khắc Truyền cục thì gọi là: Phụ cục
bất năng sinh cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Dậu, nguyệt tướng Tuất, giờ Ngọ.
Tam truyền Thân Tý Thìn là Thủy cục mà Thủy cục tất sinh can Ất mộc, ấy
là Tam truyền tác Phụ cục và sinh Can. Các Thiên tướng ở Tam truyền là Câu trận,
Quý nhân và Thái thường đều thuộc Thổ, mà Thổ tất khắc Thủy cục. Tóm lại quẻ
này Truyền cục sinh Can nhưng các Thiên tướng ở Tam truyền cùng khắc lại
Truyền cục cho nên gọi là: Phụ cục bất năng sinh cách. Như quẻ mẫu này chiêm
nhằm ban đêm thì Tam truyền cũng vẫn là Thủy cục và cũng có đủ các sao Quý
Câu Thường, nhưng sao Quý nhân và Can đức lại lâm Can cho nên gọi là Quý
nhân lâm thân tiêu trừ vạn họa cách, tất giải được cái xấu của Phụ cục bất năng
sinh mà trở nên quẻ tốt.
+ Giải đoán: Truyền cục là Tam truyền hợp thành một cuộc gọi là Toàn cục.
Truyền cục sinh Can tất nhiên Truyền cục đó là Phụ cục, vì hễ sinh Can thì đó là
hào Phụ Mẫu. Tuy thấy Truyền cục sinh Can, song nếu thấy các Thiên tướng ở
Tam truyền cùng một loại khắc lại Truyền cục không còn năng lực để sinh Can,
cho nên nói là bất năng sinh. Vì thế nên gọi là Phụ cục bất năng sinh cách. Phụ cục
là nơi sinh dưỡng mình, nay đã bị các Thiên tướng hợp tụ lại để khắc tất nhiên phải
là điềm bất lợi, điềm không may. Thấy có sinh mà chẳng thể sinh thì chi bằng
đừng có sinh, khác gì có mẹ mà chẳng được nuôi, có cha mà chẳng được dưỡng,
như việc cám treo đầu heo để heo nhịn đói...Phàm chiêm hỏi vụ cha mẹ hoặc sinh
kế mà gặp Phụ cục bất năng sinh cách là quẻ xấu lắm, nhưng nếu có Quý nhân và
Can đức lâm Can thì giải trừ được thì hóa nên quẻ tốt.
Chú ý: Trong câu 94, nên chú ý những cách 3,4,5,6,7 như các hào Sinh,
Khắc, Tài, Cứu, Lạc nếu chẳng bị Không vong, chẳng bị địa bàn khắc thoát, hoặc
chẳng được địa bàn sinh thì gọi là:
1. Kiến sinh hữu sinh cách (ấy là hào thực sự có thể sinh Can).
2. Kiến khắc hữu khắc cách (ấy là hào thực sự có thể khắc Can).
3. Kiến Tài hữu Tài cách (ấy là hào thực sự ứng có thể có được tiền).
4. Kiến cứu Hữu cứu cách (ấy là hào thực sự có thể khắc Quỷ cứu Can).
5. Kiến Đạo hữu Đạo cách ( ấy là hào thực sự có thể làm đạo thoát Can).

CÂU 95: LỤC HÀO HIỆN QUÁI, PHÒNG KỲ KHẮC

. Lục hào hiện quái: là 6 hào hiện lên quẻ. Sáu hào là: Phụ, Huynh, Tử, Tài,
Quan và Kỷ thần. Quái là quẻ, ám chỉ vào trọn Tam truyền.
. Phòng kỳ khắc: là phòng nó khắc hào nào thì sự việc của hào ấy sẽ bất
thành, sẽ bị phá bại mà sinh ra điềm chẳng lành.
1.Phụ hào hiện quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tam truyền cục tác Phụ cục tức Truyền cục
sinh Can thì gọi là Phụ hào hiện quái.
Phàm gọi là Truyền cục tất Tam truyền phải thuộc về Toàn cục khóa hoặc
Liên châu khóa. Như Tam truyền là 3 hào giống nhau cũng gọi là Truyền cục
được.
+ Mẫu quẻ: Ngày Mậu Dần, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
Tam truyền có đủ Dần Ngọ Tuất là Hỏa cục. Hỏa cục sinh can Mậu thổ tất
Hỏa cục đó là Phụ cục. Vậy quẻ này gọi là Truyền cục tác Phụ cục hay Phụ hào
hiện quái. Hào Phụ vốn khắc hào Tử tôn nên quẻ này ứng điềm con cái hoạn nạn,
nhưng nhờ tại Can có Sửu là hào Huynh đệ tức là có Cứu thần, vì hào Huynh đệ
thoát khí được hào Phụ mẫu mà lại sinh phò hào Tử, vậy nên con cháu vẫn được
bình yên. Vả lại thêm ở Chi và Sơ truyền có Tuất cũng là hào Huynh đệ cũng thoát
Phụ mà sinh Tử.
+ Giải đoán: Phụ hào hiện quái tức là Tam truyền tác Phụ cục. Hào Phụ vốn
khắc hào Tử, cho nên hễ Tam truyền là Phụ cục thì ứng điềm tai hại cho con cháu.
Nếu chiêm hỏi về vụ con cháu thì quẻ ứng chính xác. Như ở Can, Chi, Bản mệnh,
Hành niên mà thấy có hào Tử tôn thì sự ứng của quẻ thêm chính xác và sự tai hại
về con cháu cũng nhiều hơn. Bằng ở Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên mà có
hào Huynh đệ thì quẻ hóa nên tốt, bởi hào Huynh sinh phò hào Tử tôn và thoát khí
hào Phụ, tức là thêm sức cho Tử tôn mà làm tiêu giảm thế lực hào Phụ, hào Phụ
không còn lực lượng để khắc hào Tử tôn nữa. Như vậy là con cháu không bị hại
mà còn được thịnh tốt, thứ nhất là con trai. Nhưng nên để ý, quẻ như vậy mà hào
Huynh mà bị Không vong (Tuần không) thì không cứu được hào Tử, thành ra xấu
vẫn hoàn xấu. Ấy là hào Tử gặp quẻ Kiến cứu bất cứu cách (Hào Tử thấy có cứu
mà chẳng được cứu).
2.Huynh hào hiện quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục tác Huynh đệ cục thì gọi là Huynh
hào hiện quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Sửu, giờ Tị.
Tam truyền có đủ 3 chữ Dần Ngọ Tuất, ấy là Hỏa cục. Hỏa cục đồng loại với
Bính hỏa cho nên Hỏa cục đó chính là Huynh cục và gọi là Huynh hào hiện quái.
Hào huynh vốn khắc hào thê tài, vậy quẻ này ứng điềm thê thiếp lâm nạn hoặc tiền
tài bị khuyết tổn. Nhưng nhờ tại Can Chi có Sửu và Tuất toàn là hào Tử tôn cứu
được hào Thê tài, bởi Sửu Tuất trộm thoát được Ngọ Huynh, lại sinh phò Kim tài.
Nhờ thế nên khỏi được cái hại cho Thê thiếp, tiền tài.

+ Giải đoán: Huynh hào hiện quái tức là Tam truyền tác Huynh cục. Hào
Huynh động (tác Tam truyền) tất khắc hào Thê tài cho nên quẻ ứng điềm có sự tại
hại về thê thiếp hoặc tiền bạc. Nếu ở Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên mà thấy
có hào Tài thì sự ứng của quẻ thêm chính xác và sự hại về thê tài càng nhiều hơn.
Bằng ở Can, Chi, Bản mệnh hay Hành niên mà thấy có hào Tử tôn thì tiền tài phát
đạt, thê thiếp bình yên, vì hào Tử tôn thoát khí được hào Huynh đệ và lại sinh phò
hào Thê tài. Nhưng nếu hào Tử tôn ngộ Tuần không tất cũng không cứu được hào
Thê tài. Ấy là hào Tài gặp quẻ Kiến cứu bất cứu.
3.Tử hào hiện quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục tác Tử tôn cục thì gọi là: Tử hào
hiện quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Kỷ Tị, nguyệt tướng Hợi, giờ Mùi.
Tam truyền có đủ 3 chữ Tị Dậu Sửu là Kim cục, Can Kỷ thổ sinh Kim cục
nên Kim cục ở đây là Tử tôn cục. Vậy gọi là Tử hào hiện quái. Tử tôn tất khắc
Quan quỷ cho nên quẻ ứng điềm quan chứ thọ hại. Nhưng theo quẻ mẫu này thì lại
nhờ ở Can có Hợi là hào Tài cứu được hào Quan, bởi Hợi tài làm thoát khí Dậu Tử
tôn và sinh phò mộc Quan quỷ, cho nên quan chức khỏi thọ hại.
+ Giải đoán: Tử hào hiện quái là Tam truyền tác Tử cục. Tử cục hiện ở Tam
truyền tức là động Tử cục, mà Tử động tất khắc Quan quỷ, quẻ ứng điềm nguy hại
cho hàng quan chức, hoặc người cầu quan chức. Nhưng trái lại người thường dân
hoặc người đang lâm họa hoạn thì quẻ lại ứng điềm tốt, vì hào Quan ủy chủ sự tai
họa, quan tụng, nay đã bị khắc rồi nên không thể xảy ra. Vợ chiêm quẻ cho chồng
là điềm bất lợi cho chồng bởi hào Quan, tượng người chồng đã bị khắc.
Như quẻ thấy ở Can Chi Niên Mệnh có hào Quan quỷ thì sự ứng của quẻ
thêm chính xác và sự tai hại cho hàng quan lại càng nhiều hơn. Bằng ở Can Chi
Niên Mệnh thấy có hào Tài tất cứu được hào Quan quỷ, quan nhân thêm tước lộc,
hoặc cầu danh vọng cầu quan sẽ được thành. Nhưng người thường dân lại ứng
điềm bất lợi, nếu chiêm hỏi tụng hình ắt nguy thân, chiêm bệnh ắt khó sống. Nếu
có hào Tài mà hào Tài bị Tuần không thì cứ kể như quẻ không có hào Tài vậy,
không tốt cho quan lại mà thường dân chẳng hại.
4.Tài hào hiện quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Tài cục tác Thê tài cục thì gọi là: Tài hào hiện
quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ Thìn.
Tam truyền có đủ 3 chữ Tam hợp Hợi Mão Mùi là Mộc cục. Can Tân kim
khắc Mộc cục nên gọi mộc cục này là Tài cục và Tam truyền là Tài cục thì gọi là:
Tài hào hiện quái. Hào Tài động tất khắc hào Phụ mẫu, ứng điềm cha mẹ lâm tai
nạn. Nhưng theo quẻ này, nhờ ở Can có Ngọ tác Quan quỷ cứu được hào Phụ mẫu,
bởi hào Quan thoát khí được hào Tài và sinh phù hào Phụ. Như vậy cha mẹ ắt khỏi
lâm tai họa. Tuy vậy rất kỵ cầu tiền tài, bởi chính nó là Truyền Tài hóa Quỷ cách.
Một số ví dụ khác:
- Ngày Đinh Sửu thấy Mão gia Đinh thì Tam truyền là Tị Sửu Dậu.
- Ngày Kỷ Sửu thấy Ngọ gia Kỷ thì Tam truyền là Tý Hợi Tuất.
- Ngày Canh Thìn thấy Mùi gia Canh thì Tam truyền là Mão Dần Sửu
- Ngày Đinh Dậu thấy Mão gia Đinh thì Tam truyền là Tị Sửu Dậu.
- Ngày Mậu Tuất thấy Ngọ gia Mậu thì Tam truyền là Hợi Tý Sửu.
Các quẻ ví dụ này đều ứng cha mẹ bị hung họa vì Tam truyền toàn là Tài cục
khắc Phụ mà không thấy có Cứu thần là hào Quan ở Can Chi.
+ Giải đoán: Tài hào hiện quái là Tam truyền tác Tài cục. Tam truyền có Tài
cục tức là động hào Tài, mà Tài động tất khắc Phụ mẫu, quẻ ứng điềm xấu cho Phụ
mẫu, cũng như cho sinh kế. Cứ tính đến tháng nào hào Tài trong quẻ được Vượng
khí thì trong tháng ấy cha mẹ bị tai họa. Như quẻ mẫu hào Tài là Mão mộc tất đến
mùa Xuân (tháng giêng, hai) được vượng khí mạnh mẽ khắc Phụ mẫu. Phàm gặp
mùa đồng loại thì được vượng khí.
Quẻ Tài hào hiện quái mà ở Can Chi Bản mệnh hay Hành niên không thấy có
hào Quan quỷ mới luận là cha mẹ lâm tai họa nếu chiêm hỏi về cha mẹ. Như
không có hào Phụ mà lại có hào Quỷ thì gọi là Truyền Tài hóa Quỷ, rất hại trong
sự cầu Tài.
Như ở Can Chi Bản mệnh hay Hành niên mà thấy có hào Phụ thì sự ứng của
quẻ thêm chính xác và sự tai hại của cha mẹ hoặc bậc tôn trưởng càng nhiều hơn.
Bằng như thấy có cả hào Quan quỷ thì cứu được hào Phụ, bởi hào Quan thoát khí
hào Tài và lại sinh phù hào Phụ, cho nên cha mẹ hoặc bậc tôn tưởng khỏi bị hại.
Nhưng nếu hào Quan quỷ ngộ Tuần không ắt chẳng thể cứu hào Phụ, ấy là hào Phụ
gặp Kiến cứu bất cứu cách (hào Phụ thấy chỗ cứu mà chẳng được cứu).
5.Quỷ hào hiện quái
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục tác Quan quỷ cục thì gọi là: Quỷ
hào hiện quái.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Sửu, nguyệt tướng Mùi, giờ Hợi.
Tam truyền là Kim cục vì có đủ 3 chữ Tam hợp Tị Dậu Sửu. Kim cục tất
khắc Can Ất mộc cho nên Kim cục này là Quỷ cục và Tam truyền tác Quỷ cục gọi
là: Quỷ hào hiện quái. Hào Quỷ khắc Can và khắc hào Huynh đệ tất ứng điềm
Huynh đệ hoặc chính mình lâm tai nạn. Nhưng rất may nhờ ở Can có Tý là hào
Phụ cứu được Can và hào Huynh, bởi hào Phụ thoát khí được hào Quỷ và sinh phù
Can với Huynh. Như vậy thân mình cùng anh chị em mình khỏi bị nạn.
+ Giải đoán: Quỷ hào hiện quái là Tam truyền tác Quỷ cục. Ở Tam truyền có
Quỷ cục tức là một bầy Quỷ đang xáo động, mà Quỷ động tất khắc hào Huynh đệ
và khắc Can cho nên quẻ ứng về tai hại về anh chị em hoặc thân mình. Nếu ở Can
Chi Bản mệnh hay Hành niên thấy hào Huynh hoặc Can thần thì sự ứng của quẻ
thêm chính xác và sự tai hại càng nhiều hơn. Bằng như thấy hào Phụ mới cứu được
Can và hào Huynh, bởi hào Phụ thoát khí được hào Quỷ và sinh phù Can cùng
Huynh.
6.Truyền cục bị hóa cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Truyền cục sinh Can thượng thần thì gọi là:
Truyền cục bị hóa cách. Có tất cả 5 cách bị hóa như sau đây:
1. Tài cục sinh Can thượng thần là hào Quỷ thì gọi là Truyền Tài bị hóa cách
hay Truyền Tài hóa Quỷ cách.
2. Quỷ cục sinh Can thượng thần là Phụ thì gọi là Truyền quỷ bị hóa cách
hay Quỷ cục hóa Phụ cách.
3. Phụ cục sinh Can thượng thần là hào Huynh thì gọi là Truyền Phụ bị hóa
cách hay Phụ cục hóa Huynh cách.
4. Huynh cục sinh Can thượng thần là hào Tử thì gọi là Truyền Huynh bị
hóa cách hay Huynh cục hóa Tử cách.
5. Tử cục sinh Can thượng thần là hào Tài thì gọi là Truyền Tử bị hóa cách
hay Tử cục hóa Tài cách.
+ Mẫu quẻ về Tài cục hóa Quỷ cách: ngày Tân Mùi, nguyệt tướng Tý, giờ
Thìn.
Tam truyền có đủ 3 chữ Tam hợp là Hợi Mão Mùi, ấy là Mộc cục. Can Tân
thuộc Kim tất khắc Mộc cục nên Mộc cục tác Tài cục. Mộc cục sinh Can thượng
thần Ngọ hỏa là hào Quỷ. Vậy quẻ này Tam truyền là Tài cục sinh Can thượng
thần tác Quỷ cho nên gọi là: Tài cục hóa Quỷ cách.
+ Giải đoán: Truyền cục là Tam truyền tác Toàn cục. Bị hóa là bị thoát khí
hay bị đạo khí, nói tắt là bị thoát hay bị đạo đều như nhau. Phàm hào này sinh hào
kia thì nói là hào này bị hóa hay bị thoát hay bị đạo. Bởi truyền cục sinh Can
thượng thần nên nói là Truyền cục bị hóa. Nếu bị hóa ắt bị hao tổn khí lực cùng
thân xác, ví như Mộc sinh Hỏa thì Mộc phải bị thoát, bởi cây đốt ra lửa nên cây
phải bị tiêu thoát mà hóa ra tro bụi. Hoặc như thủy dưỡng mộc nên thủy phải bị
hao bớt số lượng...
Truyền cục bị hóa thì Truyền cục phải bị thoát tổn, vậy nên Truyền cục ứng
vào hạng người nào thì hạng người ấy bị hao tổn, tai họa. Hoặc Truyền cục ứng
vào việc nào thì sự việc ấy ắt phải bị hư hại. Ví dụ: Truyền cục bị hóa đó là Phụ
cục tất cha mẹ hay hàng tôn trưởng đau ốm hoặc sinh kế gặp điều bất lợi.
Truyền cục bị hóa cách nhưng nếu Truyền cục (chữ chính cục) được địa bàn
sinh hoặc gia lên cung Trường sinh địa bàn của nó, hoặc thừa sao Quý nhân cùng
Can đức (hay Đức thần) thì giải được cái xấu cho Truyền cục. Ví bằng Truyền cục
bị địa bàn khắc hoặc tự gia lên cung Tử Tuyệt địa bàn của nó là điềm đã xấu thêm
xấu, nếu chiêm hỏi về bệnh hoạn ắt chết chẳng sai.
Truyền cục bị hóa có 5 cách đại khái ứng như sau:
- Truyền cục sinh Can thì gọi là Phụ cục. Quẻ Phụ cục hóa Huynh tất ứng
điềm xấu về cha mẹ, nhưng ứng điêm tốt cho anh chị em. Như ở Can Chi
thấy có Can thần là ứng điềm tốt cho thân mình.
- Truyền cục đồng thuộc một loại với Can thì gọi là Huynh cục. Quẻ Huynh
cục hóa Tử tất ứng việc xấu về anh em. Nhưng ứng điềm tốt cho con
cháu, vì hào Tử tôn được Truyền cục sinh.
- Truyền cục được Can sinh thì gọi là Tử cục. Quẻ Tử cục hóa Tài tất ứng
việc xấu cho con cháu, nhưng lại tốt cho thê thiếp hoặc tiền tài, vì hào Thê
tài được Truyền cục sinh.
- Truyền cục khắc Can thì gọi là Quỷ cục. Quẻ Quỷ cục hóa Phụ tất ứng
điềm xấu cho hạng quan lại, nhưng ứng điềm tốt cho thường dân, lại ứng
điềm tốt cho hàng tôn trưởng, Phụ mẫu (bởi Quỷ cục sinh Phụ mẫu). Lại
cũng ứng điềm tốt cho mình hoặc cho anh chị em, bởi Truyền cục sinh
hào Phụ, rồi hào Phụ sinh Can và hào Huynh.
- Truyền cục bị Can khắc thì gọi là Tài cục. Quẻ Tài cục hóa Quỷ tất ứng
điềm xấu về Thê thiếp và tiền tài, nhưng ứng điềm lành cho hạng quan
chức, bởi hào Quan được Truyền cục sinh, lại cũng ứng điềm xấu cho
mình và anh chị em mình, bởi Tài sinh Quỷ để Quỷ khắc Can và khắc
Huynh. Lại cũng ứng điềm tốt cho bậc tôn trưởng và cha mẹ, bởi Tài sinh
Quỷ rồi Quỷ sinh Phụ. Cứ theo lý ấy mà luận đoán 5 cách kể trên.
7.Truyền vô khí tượng
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ xem trong Tam truyền mà thấy có một Truyền bị địa
bàn hay bị hai Truyền kia hoặc khắc nó, hoặc là Mộ của nó thì gọi Truyền bị khắc,
mộ đó là: Truyền vô khí tượng.
+ Mẫu quẻ: ngày Ất Hợi, nguyệt tướng Ngọ, giờ Hợi.
Trong Tam truyền của quẻ này có Mạt truyền Thân là một Truyền Vô khí
lượng. Bởi Thân kim gia Sửu địa bàn là gia lên Mộ của nó. Sơ truyền Ngọ hỏa
khắc Thân kim. Trung truyền Sửu là Mộ của Thân. Tóm lại, Mạt truyền gia mộ lại
bị Trung truyền Mộ và bị Sơ truyền khắc cho nên gọi là Truyền vô khí tượng. Như
hàng quan chức mà chiêm gặp quẻ này thì ứng điềm rất xấu, bởi Thân là hào Quan
đã bị Vô khí tượng tức vô dụng. Trái lại người thường dân hoặc người đang lâm
họa hoạn thì quẻ ứng điềm thoát nạn.
+ Giải đoán: Truyền vô khí tượng là một Truyền không có khí tượng chi cả,
không làm ra một hiện tượng nào, chẳng giúp đỡ mà cũng chẳng làm thiệt hại chỗ
khác, tức như vô dụng vậy.
Là một Truyền tức là một hào tượng để tượng trưng, sang đổi với các chỗ
trong Tam truyền chỗ nào nó cũng bị khắc, Mộ không còn khí lực để ứng hiện sự
vật chi cho nên nói là vô khí tượng. Ví như dùng cây khô làm cảnh, tuy có hình
xác mà chẳng có chất sống linh động.
Trong Tam truyền mà có một truyền vô khí lượng thì theo hào tượng của
Truyền ấy mà đoán họa phúc. Như Truyền ấy là hào Phụ thì ứng điềm cha mẹ suy
vi hoặc sinh kế khủng hoảng. Như hào ấy là Huynh thì ứng điềm anh em lâm nguy.
Như Truyền ấy là hào Tử tôn thì ứng điềm con cháu suy vi. Như truyền ấy là hào
Thê tài thì ứng điềm vợ cùng tiền bạc suy vi. Như truyền ấy là hào Quan quỷ thì
ứng điềm quan chức suy nguy mà thường dân chẳng hại.
Phàm truyền vô khí lượng mà có thừa Can lộc, Đức thần hoặc Can Trường
sinh hoặc tác Phụ là quẻ xấu nhiều hơn tốt, bởi các sự kiện tốt cho mình đó đã bị
vô khí tượng.
8.Bạch nghị thực thi cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy ở Can Chi hay Tam truyền có Bạch hổ thừa
thần gia lên cung Mộ địa bàn của nó thì gọi là: Bạch nghị thực thì cách.
+ Mẫu quẻ : ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Tị, giờ Tuất.
+ Giải đoán : Bạch nghị thực thi là loài kiến trắng ăn thây người chết. Loài
kiến trắng ấy là loài mối, ám chỉ vào sao Bạch hổ. Thây người chết tất chôn dưới
mộ, chỉ vào Bạch hổ thừa thần lâm Mộ địa bàn.
Bạch nghị thực thi cách là quẻ con mối đùn hang ở trong ngôi mộ. Như chữ
thiên bàn thừa Bạch hổ tác Phụ mẫu thì nói là ngôi mộ của cha mẹ, hoặc tác Thê
tài thì nói là ngôi mộ của vợ, hoặc tác Quan quỷ thì nói là ngôi mộ của ông bà,
hoặc tác Huynh là ngôi mộ của anh em, người nào đã chết thì lấy hào tượng bị
khắc mà đoán tai họa. Thí dụ cha mẹ đã mất mà quẻ thấy Bạch hổ thừa thần là hào
Phụ tất con cháu lâm tai họa, bởi hào Tử tôn vốn bị hào Phụ mẫu khắc...Như hạng
người thuộc về hào tượng ấy còn đang sống ắt phải bị bệnh hoạn, tai họa bắt đầu
dấy lên. Nếu chiêm bệnh cho hạng người thuộc về hào tượng ấy mà lại thấy có sao
Tử khí sát hay Tử thần gia lâm thì quyết đoán là tận số.
Bạch nghị thực thi cách mà chữ thiên bàn thừa Bạch hổ là Truyền vô khí
lượng là quẻ rất xấu.
9.Can Chi đồng loại cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ chiêm nhằm ngày nào Can với Chi đồng thuộc một
loại trong Ngũ hành thì gọi là: Can Chi đồng loại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Dần chiêm, ngày Giáp Dần tức Giáp là Can và Dần là
Chi. Giáp với Dần đồng thuộc Dương mộc cho nên gọi là: Can Chi đồng loại cách.
+ Giải đoán: Mỗi ngày có một Can và một Chi, nhưng quẻ chiêm nhằm ngày
nào mà Can với Chi cùng thuộc một loại trong Ngũ hành thì gọi quẻ ấy là Can Chi
đồng loại cách. Phàm ngày nào Can với Chi đồng loại thì cũng đồng thuộc Âm hay
đồng thuộc Dương. Như ngày Bính Ngọ thì Bính là dương hỏa mà Ngọ cũng là
dương hỏa...
Can Chi đồng loại tất đối với nhau là hào Huynh đệ mà hào Huynh đệ vốn
khắc hào Thê tài, cho nên chiêm hỏi về Thê thiếp hay tiền tài ắt khó thành tựu. Và
anh em thì hay tranh đoạt, mà đã có sự tranh đoạt tất không hề toàn vẹn.
Cách này chỉ luận Can với Chi chứ không luận tới Tam truyền, Tứ khóa. Nó
chuyên ứng trong vụ cầu thê tài. Như quẻ thấy có hào Huynh đệ lâm Can Chi nữa
thì càng ứng chắc sự khó cầu tài, cầu thê.
10.Lai khứ thủ tài cách
+ Thiệu quẻ: Phàm ở Tam truyền thấy có hàoTài, nhưng ở tại Can lại thấy
có hào Huynh đệ thì gọi là: Lai khứ thủ tài cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Tuất, nguyệt tướng Ngọ, giờ Tị.
+ Giải đoán: Lai khứ thủ tài cách nghĩa là nhát sợ chẳng dám đi cầm giữ lấy
tiền bạc, như chẳng dám đi vay tiền chẳng hạn.
Như chiêm hỏi về các vụ tiền tài mà thấy ở Tam truyền có hào Tài tức là chỗ
cầu đã có thấy, nhưng bởi ở Can có hào Huynh vốn khắc phá Tài nên bên trong
lòng rất kinh sợ, e ngại bị tranh đoạt mà không dám tính tới, thành ra nản lòng.
11.Đức táng lộc Tuyệt cách (xem lại câu 90 cách 2)
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can đức và Can lộc đều tự gia lên cung Tuyệt
hay Mộ địa bàn của nó thì gọi là: Đức táng lộc Tuyệt cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Tý, giờ Tị.
Ngày Quý nên Can đức tại Tị và Can lộc tại Tý. Vậy tính theo Trường sinh
cục thì Can đức Tị gia Tuất địa bàn là Mộ của nó và Can lộc Tý gia Tị địa bàn là
Can Tuyệt của nó cho nên gọi là: Đức táng Lộc Tuyệt cách.

Phàm ngày Dương mà quẻ thấy Tý gia Ngọ địa bàn thì có Can đức và Can
lộc đồng gia Tuyệt địa bàn của chính nó. Hoặc ngày Âm mà quẻ thấy Tý gia Tị địa
bàn thì có Can đức gia Mộ địa bàn của nó và Can lộc gia Tuyệt địa địa bàn của nó.
+ Giải đoán: Lâm mộ tức là bị táng (chôn lấp). Lâm Tuyệt tức là bị dứt
Tuyệt. Phúc đức và lộc ăn bị táng, tận, thật là điềm bi lụy. Phàm chiêm hỏi về vụ
tài lộc là quẻ rất xấu, chiêm hỏi về bệnh hoạn, cùng mồ mả là quẻ đại hung.
CÂU 96: TUẦN NỘI KHÔNG VONG, TRỤC LOẠI SUY

. Lời phụ: Tài không quân trừ nhạp, Quỷ không địch nhân độn, Phản không
mưu sách chuyết, Tỷ không thể tá dung, Sinh không phòng thất huệ. Nghĩa: Tài
gặp Tuần không quân trừ bị (để sẵn) thiếu thốn, Quỷ gặp Tuần không thì kẻ địch
trốn đi, Phản ngâm gặp Tuần không thì mưu kế vụng dại, Tỷ hòa gặp Tuần không
thì mượn ở một bên giúp thế cho, Sinh gặp Tuần không thì phòng mất ơn huệ.
. Tuần nội không vong: là 2 Chi không có mặt nội trong 10 ngày của Tuần
giáp hiện tại. Như trong 10 ngày của Tuần Giáp Dần không có 2 Chi Tý Sửu, vậy
gọi Tý Sửu là Không vong, còn hào nào gia lên Tý Sửu địa bàn thì gọi là: Lạc để
không vong (xem lại câu 94).
. Trục loại suy: là tính hào tượng cho 2 Chi không vong ấy để suy luận sự tốt
xấu. Thí dụ quẻ chiêm trong 10 ngày Tuần Giáp Tý thì Tuất Hợi là Không vong.
Nhưng chiêm nhằm ngày Giáp Tý hay Ất Sửu thì Tuất là hào Tài bị Không vong,
còn Hợi là hào Phụ bị Không vong. Hoặc chiêm nhằm ngày Bính Dần hay Đinh
Mão thì Tuất là hào Tử tôn và Hợi là hào Quỷ bị Không vong.
+ Giải đoán: Không vong hay Tuần không là những vị (Chi) không liền
thuộc vào Tuần Giáp hiện tại, vì thế nên các sự vật nó ứng ra không thật hiện đến
được: điềm tốt cũng mất tốt, điềm xấu cũng khỏi xấu (xem lại câu 94).
Như quẻ thấy các hào Không vong ứng ngày cho câu hỏi thì sự bất thành đã
thấy hiển nhiên. Thí dụ chiêm hỏi về sinh kế (làm ăn) mà thấy hào Phụ Không
vong thì là điềm suy vi vậy. Hoặc như chiêm hỏi cầu tiền tài mà thấy hào Tài
Không vong là điềm cầu không có kết quả tốt. Hoặc như cầu quan chức mà thấy
hào Quan quỷ Không vong là cầu vô ích...
Đại bại nhật

Đại bại Nhật cũng gọi là: Không lộc Nhật nghĩa là cả ngày ấy, bất cứ quẻ nào
cũng thấy Can lộc ngộ Không vong (Tuần không).
Đã thụ sinh làm con người, chẳng ai không có lộc. Khi còn nơi bào thai thì
hưởng thụ khí huyết của mẹ, khi sinh ra đời được bú mớm, khi lớn lên biết ăn
uống, khi làm việc có Tài lộc...Vì thế nên nói rằng: Thiên sinh nhân mà nhân vô
lộc, trời đất sinh ra con người chẳng để người nào không hưởng lộc. Vậy trong quẻ
Can lộc rất cần cho người cầu việc, thứ nhất là việc có liên quan đến lợi lộc. Bởi
thế người đến hỏi quẻ trúng nhằm Đại bại nhật thì sự cầu vọng lợi lộc không thể
toại nguyện, sẽ bị thất bại.
Có tất cả 10 ngày mà Can lộc gặp Không vong kể ra sau đây: Giáp Thìn, Ất
Tị, Bính Thân, Đinh Hợi, Mậu Tuất, Kỷ Sửu, Canh Thìn, Tân Tị, Nhâm Thân và
Quý Hợi. Thí dụ quẻ chiêm nhằm ngày Bính Thân, vậy ngày Bính tất Can lộc tại
Tị, nhưng ngày Bính Thân thuộc về Tuần Giáp Ngọ nên Tị bị Tuần không, tức
Không vong. Như vậy cả ngày Bính Thân này dù chiêm vào giờ nào thì Can lộc Tị
cũng vẫn bị Không vong. Như thấy thiên bàn Tị (Can lộc) gia lên Thìn Tị địa bàn
thì Can lộc đã Du hành Không vong lại còn Lạc để không vong, ấy là quẻ rất xấu.
CÂU 97: SỞ PHỆ BẤT NHẬP, NHƯNG BẰNG LOẠI

Sở phệ bất nhập: là chỗ bói không nhập vào Lục xứ. Chỗ bói là điềm muốn
xem, muốn biết tốt xấu. Lục xứ là Can, Chi, Sơ, Trung, Mạt, Bản mệnh. Ấy là 6
chỗ quan hệ trong mỗi quẻ.
Nhưng bằng loại: là vẫn tựa vào sự vật của điềm cầu hỏi, tức là hào tượng,
Thiên thần hay Thiên tướng nào ứng vào sự vật muốn biết mà đoán tốt hoặc xấu,
tùy theo thể cách cùng thời sở của nó.
1.Sở phệ bất nhập cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ xem ở Can, Chi, Tam truyền và Bản mệnh mà không
thấy có hào tượng nào hay Thiên thần nào, hay Thiên tướng nào ứng về nhân loại
hay sự vật mà mình muốn biết tốt xấu thì gọi là: Sở phệ bất nhập cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Mậu Dần, nguyệt tướng Tuất giờ Tị. Người tuổi Thân xem
quẻ hỏi về vụ mất của.
Xem hỏi mất của tất phải xem tại hào Quỷ, Thực thần (Tử tôn) hay Thiên
tướng Huyền vũ, nhưng vì ở Lục xứ không thấy có hào tượng cùng thần tướng ấy
cho nên gọi quẻ này là: Sở phệ bất nhập cách, ấy là cái điều mà mình muốn biết
không thấy ứng hiện. Vậy tất cũng phải tìm đến Thiên tướng Huyền vũ là sao Đạo
tặc chuyên chủ trộm mất mà đoán. Theo quẻ này Huyền vũ lâm Hợi địa bàn là
tượng của kẻ trộm phục tàng (trốn) ở nơi thâm sâu cùng cốc, khó mà bắt nó được.
Vả lại Thiên cương Thìn thừa Huyền vũ là quẻ nan bổ tróc, nghĩa là không thể
đuổi bắt bọn trộm cướp. Kết đoán: Của mất không tìm lại được.
Giá như quẻ ứng tìm lại được của thì ta đoán như sau: Huyền vũ lâm Hợi địa
bàn là kẻ trộm đi về phương Tây Bắc. Nó đã về tới nhà của nó rồi. Huyền vũ âm
thầm là Dậu kim, mà kim thì sinh thủy, vậy vật mất giấu dưới nơi có nước. Dậu
kim tất bị hỏa khắc, vậy đến ngày giờ Tị Ngọ Bính Đinh sẽ bắt được kẻ trộm hoặc
tìm lại được của mất...
+ Giải đoán: Sở phệ bất nhập là cái việc của người hỏi bói không nhập vào
quẻ, tức là không thấy hiện lên ở Can, Chi, Tam truyền hay Bản mệnh là 6 chỗ
chính ứng của mỗi quẻ. Không có hào tượng hoặc Thiên thần hoặc Thiên tướng
nào hiện lên trong 6 chỗ chính ấy để ứng vào việc muốn biết thì gọi là chỗ bói (Sở
phệ) chẳng động. Chẳng động tức là bất nhập vào Lục xứ thì cũng tìm ở nơi khác
xem coi thần tướng nào ứng về sự vật muốn biết ấy và căn cứ vào đó để đoán, tất
nhiên cũng tính vượng, tướng, hưu, tù, tử, Đức, Hợp, Hình, Xung, Phá ,Hại, thất
địa hay đắc địa...mà luận ra tốt hay xấu, thành hay bại.
Trong vũ trụ tạo hóa không có sự vật nào thuần nhất hay không biến dịch,
cho nên ở môn Đại lục Nhâm này cũng vậy, không có hào tượng hay thần tướng
nào chủ sự có cá tính thuần nhất, cũng không có quẻ nào tốt cả trọn trăm phần hay
xấu cả trọn trăm phần. Cũng như con người không hoàn toàn thiện hay hoàn toàn
ác. Tuy vậy mà mỗi hào tượng, mỗi thiên thần và mỗi thiên tướng vẫn có cá tính
(chuyên ứng) đặc biệt của nó. Đại khái ở Lục xứ thì tìm hào tượng mà đoán, như
hỏi về tiền bạc thì tìm hào Tài mà xem, hỏi về con cái thì tìm hào Tử tôn mà
luận...Còn ngoài Lục xứ ra thì phải tìm thiên tướng hoặc thiên thần mà luận, như
hỏi việc đi đường thì tìm Bạch hổ hay Thân thiên bàn mà luận, hỏi việc hôn nhân
hay Phụ nữ thì tìm Tý thiên bàn cùng sao Thiên hậu mà đoán, hỏi vụ cầu Quý nhân
thì tìm sao Quý nhân mà đoán...Lược tả cá tính các hào tượng, thiên thần cùng
thiên tướng để biết sự vật chuyên ứng của nó như sau đây:
- Hỏi chung về cha mẹ thì xét hào Phụ mẫu. Hoặc hỏi về cha mẹ thì xem
Can đức, hỏi mẹ thì xem Thiên hậu.
- Hỏi vụ hôn nhân hay Thê thiếp thì xét hào Thê tài, sao Thiên hậu hoặc Tý
thiên bàn.
- Hỏi về anh chị em thì xét hào Huynh, hỏi chị em gái xem Thái âm.
- Hỏi về con cháu thì xét hào Tử tôn, sao Thiên hợp, Mão, Hợi thiên bàn.
- Hỏi về nô bộc mà tôi tớ trai: xét sao Thiên không, Tuất thiên bàn.
- Hỏi về tì thiếp, tôi tớ gái thì xét sao Thái âm, Dậu thiên bàn.
- Hỏi về bằng hữu, bạn bè thì xét sao Thiên hợp.
- Hỏi về thần thánh, các vụ âm mưu xét sao Thái âm, Dậu thiên bàn.
- Đàn bà hỏi việc cho chồng thì xem hào Quan quỷ.
- Hỏi về quan tước thì xem hào Quan quỷ, văn thì xét Thanh long, võ thì
xét Thái thường.
- Hỏi về thi cử, văn thư, đơn từ, sách vở thì xét sao Chu tước.
- Hỏi về vụ cầu việc với quan lại hoặc cầu người giúp đỡ thì xét sao Quý
nhân.
- Hỏi về tiền tài thì xét hào Thê tài và sao Thanh long.
- Hỏi về lụa, vải, mũ nón, quần áo, khăn, các loại ngũ cốc như mè, đậu,
bắp, gạo, nếp...cùng rượu tiệc, lễ thì xét sao Thái thường.
- Hỏi về mưa thì xem Huyền vũ, Thanh long. Hỏi về nắng thì xem Thiên
không, hỏi gió thì xét Bạch hổ.
- Hỏi về đất cát, ruộng đất, nhà cửa thì xem Câu trận.
- Hỏi về các tai nạn, bệnh hoạn thì xét hào Quan quỷ, Đằng xà, Bạch hổ.
- Hỏi về thưa kiện thì xét hào Quan quỷ, sao Câu trận. Bên nguyên khởi thì
xét sao Du dô, bên bị kiện thì xét sao Lô dô.
- Hỏi về mất của kẻ trốn lánh trộm cắp thì xét hào Quan quỷ, Tử tôn (tức là
Đạo thần thoát khí Can), sao Huyền vũ.
- Hỏi về tin tức, đưa truyền, việc đi đường thì xét Bạch hổ.

CÂU 98: PHI CHIÊM HIỆN LOẠI VẬT NGÔN CHI

. Lời phụ: Phàm sư hành chi nhật, dĩ Can vi quân, Chi vi doanh lũy. Nghĩa:
ngày hành quân của sư đoàn, lấy Can làm quân sĩ, lấy Chi làm dinh trại và
thành lũy.
. Phi chiêm hiện loại: là sự loại hiện lên quẻ không trúng vào đó, không trúng
vào sự việc của người hỏi quẻ muốn biết.
. Vật ngôn thi: là chớ nên nói, chớ nên đoán đến sự loại ấy.
Phi chiêm hiện loại cách
+ Thiệu quẻ: Như ở Lục xứ hiện ra một sự loại chi nhưng vận nhân không
cầu hỏi sự loại đó thì gọi là: Phi chiêm hiện loại cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Giáp Thân, nguyệt tướng Tị, giờ Hợi. Vận nhân đến hỏi về
vụ tiền tài.
Quẻ này có Tam truyền là Dần Thân Dần. Cái sự loại hiện trong quẻ này là
Sơ truyền Dần thừa Bạch hổ lâm Chi. Có câu: Bạch hổ ngộ Dần, lương chiết ốc
loại, nghĩa là: sự loại ứng ra điềm nhà cửa suy sụp, cột gãy sà băng. Tuy quẻ ứng
điềm xấu về gia trạch (phát dụng tại Chi) như vậy, song vận nhân lại hỏi vụ tiền tài
là một sự vụ khác, cho nên gọi là Phi chiêm hiện loại cách. Cầu hỏi việc tiền tài
mà cứ theo sự loại ứng lên ở Sơ truyền là chỗ động dụng để đoán ra cột gãy nhà
băng thì thật sai bậy. Theo quẻ này tất khó cầu được tiền tài, bởi Can Chi và Sơ
truyền không có hào Tài, lại Mạt truyền và Sơ truyền Dần là hào Huynh vốn khắc
hào Tài. Duy nhờ Thanh long thừa Tý thiên bàn tương sinh và Tý lại sinh Can
Giáp nên có hy vọng cầu được, nhưng Tý thuộc thủy ắt phải đợi đến lúc thủy
vượng, như đến mùa Đông hoặc ngày giờ Hợi Tý thì mới chắc có tiền tài, song
chẳng khỏi sự khó khăn, vì là quẻ Phản ngâm. Nếu người đến hỏi quẻ không quyết
ý hỏi một việc chi cả thì có thể đoán nhà cửa suy sụp, còn như đến hỏi về vụ nhà
cửa mới chắc thật là quẻ ứng như thế.
+ Giải đoán: Phi chiêm hiện loại tức là không chiêm hỏi loại ấy mà trong
quẻ lại hiện ra có loại ấy. Hiện ra đây tức là hiện ở trong Lục xứ, nhưng chỗ đáng
kể nhất tại Sơ truyền, vì là chỗ động dụng, chỗ khởi đoán nguyên do. Kế đó là tại
Can, vì Can tức là Bản thân. Như Sơ truyền vốn lấy do Can, Chi hay Bản mệnh thì
sự động dụng càng thâm trọng.
Phàm quẻ hiện ra một điều này mà người xem quẻ lại cầu hỏi một việc khác,
nếu lấy điều kiện trong quẻ để đoán tất sai lầm to. Các học giả và các bốc sư rất
nên chú ý chỗ đó.
Dù trong Lục xứ không hiện lên điều vận nhân hỏi, song cũng dùng trong đó
mà đoán được. Thí dụ: Vận nhân cầu quan chức, nhưng trong Lục xứ không có hào
Quan, nhưng Tam truyền lại tác Tử tôn cục thì mình đoán việc ấy cầu không xong,
vì Tử khắc Quan. Vậy không đợi có hào Quan bị hưu tù hoặc Không vong mà
mình vẫn đoán được chắc chắn là bất thành. Điều ấy đã có chỉ dẫn trước khỏi phải
nhắc lại.

CÂU 99: THƯỜNG VẤN BẤT ỨNG, PHÙNG CÁT TƯỢNG

. Lời phụ: Quí khóa lợi trinh nhân, bất lợi tiểu nhân. Thái bình thời chi hữu
phá địch chi sách, nhi vô sở dụng chi nhật. Nghĩa: Quẻ quí tốt lợi cho người
trinh chánh, chẳng lợi cho hạng tiểu nhân. Thời thái bình tuy có kế hoạch phá
quân địch mà không có ngày được dùng đến.
. Thường vận bất ứng: là người thường dân hỏi mà quẻ chẳng ứng theo sự
phúc đã hiện trong quẻ.
. Phùng cát tượng: là gặp quẻ tượng ra điềm tốt, ý nói là chiêm gặp các Quí
khóa.
Quý khóa vi tai cữu cách
+ Thiệu quẻ: Phàm người thường dân mà chiêm gặp Quý khóa thì gọi là:
Quý khóa vi tai cữu cách. Có 10 Quý khóa là: Tam quang khóa, Tam dương khóa,
Tam kỳ khóa, Thời thái khóa, Long đức khóa, Quan tước khóa, Phú quý khóa,
Hiên cái khóa, Chú ấn khóa và Trác luân khóa.
+ Giải đoán: Quý khóa vi tai cữu là các quẻ Quý làm ra tai họa, tội lỗi. Quẻ
quý là 10 Quý khóa đã kể ở thiệu quẻ.
Quý khóa là quẻ quý hiển cho hạng cao sang, quan chức có địa vị, lương
bổng...nay người thường dân chiêm gặp là sự ứng đã trái hẳn tất không khỏi sinh ra
tai họa, tội lỗi, vì vậy nên nói là Quý khóa vi tai cữu cách, cho nên ở nguyên cú nói
là: Thường vân bất ứng phùng cát tượng. Lý do như sau:
Quý khóa ứng về điềm thăng quan chuyển chức, được ra vào quan thự, được
trình tấu thường xuyên với triều đình, tức là được giao tiếp thấy mặt các bậc
trưởng thượng, bậc vua chúa, Tổng thống...Như vậy hàng Quý nhân, quan chức
chiêm gặp Quý khóa thì hẳn là điềm tốt lành, vì rất thuận hợp với những điều vừa
kể trên. Còn hàng thứ dân chiêm gặp Quý khóa, tại sao lại ứng điềm tai cữu? Bởi
thứ dân thì sao được thăng quan, chuyển chức và lúc được trình tấu với bậc trưởng
thượng tất phải là lúc bị kiện tụng, khi mà gặp được bậc vua chúa, tổng thống tất
phải là lúc có tội lỗi nên mới bị vời đến...Không kể đến những trường hợp đặc biệt,
luận bao nhiêu đó cũng đủ thấy chân lý (sự thật) của câu 99.
Như hỏi bệnh mà chiêm gặp Quý khóa là điềm được yết kiến Diêm vương, vì
Diêm vương cũng là vua chúa.
CÂU 100: DĨ TAI HUNG TRIỆU, PHẢN VÔ NGHI

. Dĩ tai hưng triệu: là quẻ ứng điềm hung hại, nhưng người đến xem quẻ đã bị
các tai họa rồi. Hung triệu là ám chỉ vào các quẻ xấu.
. Phản vô nghi: là trái lại với điềm ứng, chẳng còn nghi ngờ gì. Phàm quẻ
ứng điềm hung hại, nhưng người hỏi quẻ đã bị tai họa trước qua rồi thì chẳng
còn bị tai họa nữa, bằng chưa bị tai họa mới lại đoán là sẽ bị tai họa, chẳng
còn nghi ngờ.

1.Bĩ quái vô hung cách

+ Thiệu quẻ: Phàm chiêm gặp các Bĩ quái, nhưng vận nhân đã bị rồi tai họa
thì gọi là: Bĩ quái vô hung cách. Bĩ quái là như các bài khóa: Nhị phiền, Thiên
họa, Thiên ngục, Thiên khấu, Thiên võng, Phách hóa, Táng hồn, Phục ương...
+ Giải đoán: Bĩ quái vô hung là quẻ suy bĩ (xấu) nhưng chẳng bị việc hung
(tai hại). Bởi chiêm gặp Bĩ quái tất ứng điềm tai họa, song vận nhân đã bị tai họa
rồi thì không bị lại nữa cho nên nói là Bĩ quái vô hung. Trái lại, nếu chiêm gặp Bĩ
quái mà vận nhân chưa bị tai họa tất sẽ bị chẳng sai, vì vậy nên ở nguyên cú nói
rằng: Phản vô nghi, tức là đã bị rồi thì không bị nữa, nhưng chưa bị ắt phải đoán
ngược lại là sẽ bị, không còn nghi ngờ.
Bĩ quái tất ứng thời vận đến lúc gian truân, nguy khốn như bệnh hoạn, tụng
hình, tang tóc...tùy theo khóa thể và chỗ ứng động của quẻ, cùng vấn đề của người
đến xem.
2.Động tĩnh phản ứng cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Thiên cương tức Thìn thiên bàn lâm Can, Bản
mệnh hay Hành niên thì gọi là: Động Tĩnh phản ứng cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Dần, nguyệt tướng Tị, giờ Ngọ.
+ Giải đoán: Động Tĩnh Phản ứng là quẻ ứng ngược lại sự động với tĩnh, tức
như đang động thì sẽ tĩnh, đang tĩnh lại sẽ động. Ví dụ chiêm tụng đang bị lâm vào
tù ngục tất sẽ ra khỏi ngục thất hoặc bị dời đi nơi khác, còn hỏi thêm về tội nặng
nhẹ, tăng hay giảm là việc khác.
Ngoài ra các cách này còn ứng nghịch lại việc họa phúc, tức là chiêm việc
hung dữ hóa nên tốt lành, còn chiêm việc tốt lành hóa ra hung hại, ấy cũng là sự
động tĩnh phản ứng trong điều họa phúc. Bởi tính cách nó là phản động, nghĩa là
động nghịch lại, đang tốt mà động nghịch lại thì phải xấu, đang xấu mà biến động
nghịch lại thì phải tốt.
3.Kết tuyệt cách
+ Thiệu quẻ: Phàm quẻ thấy Can thừa Can Tuyệt thì gọi là: Kết Tuyệt cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Bính Ngọ, nguyệt tướng Dần, giờ Thân.
+ Giải đoán: Kết là kết, Tuyệt là dứt tuyệt. Kết tuyệt cách là quẻ kết dứt một
sự việc chi, đã đến lúc thanh toán cho xong, không còn kéo dài lâu hơn nữa. Người
đến chiêm hỏi việc chi, dù xấu tốt cũng thế, vẫn sắp tới thời kỳ kết dứt.
Kết tuyệt cách tùy theo hào tượng của Can tuyệt tức là chỗ sở của nó mà
đoán. Như Can tuyệt là hào Quan quỷ thì ứng điềm bệnh hoạn, tai họa hay quan
tụng sắp chấm dứt. Như Can tuyệt là hào Thê tài thì các vụ tiền tài hay Thê thiếp
sắp tính xong hoặc dứt...
Kết tuyệt cách là quẻ kết dứt, vì vậy chiêm gặp nên kết dứt cho xong các việc
cũ, các việc hung hại. Nếu Can tuyệt có thừa sao Quý nhân thì nên nhờ hạng quí
phái, quan chức hay nhờ một người khác lo liệu để điều đình chấm dứt sự lôi thôi,
tai hại như kiện tụng, thù oán...
Phàm chiêm sản kỳ là hỏi lúc sinh nở mà gặp kết tuyệt cách thì sự sinh nở
sắp tới nơi vậy. Hoặc hỏi tin tức là sắp được tin, người đi sắp về, việc trông đợi sắp
tới...
4.Dĩ hung chế hung cách

+ Thiệu quẻ: Phàm trong quẻ thấy có chỗ thừa hung thần, hung tướng và
ứng điềm xấu về việc của vận nhân, nhưng ở Lục xứ (kể cả Hành niên) cũng có
một nơi thừa hung thần, hung tướng mà xung, khắc, Phá được chỗ ứng điềm xấu
đó thì gọi là: Dĩ hung chế hung cách.
+ Mẫu quẻ: ngày Nhâm Ngọ, nguyệt tướng Mùi, giờ Thân.
Như hỏi tiểu nhi bị bệnh tất tìm Đằng xà mà xem. Quẻ này Đằng xà lâm Tị
địa bàn và thừa Thìn thiên bàn. Ngày Nhâm Thủy nên Thìn vừa là Can mộ vừa là
hào Quỷ khắc Bản thân, ấy là chỗ rất xấu, có thể đoán chắc là điềm tử bệnh.
Nhưng nhờ ở Can có Bạch hổ cũng là hung tướng thừa Tuất thiên bàn và lâm Hợi
địa bàn. Hợi địa bàn Thủy xung khắc Tị địa bàn Hỏa, và Tuất xung Thìn là phá
được Can mộ. Như vậy chỗ có Đằng xà ứng điềm hung, mà tại Can cũng có Tuất
hung thần thừa Bạch hổ hung tướng, xung khắc và trừ được chỗ hung có Đằng xà
cho nên gọi là: Dĩ hung chế hung (lấy hung trừ hung).
+ Giải đoán: Dĩ hung chế hung là lấy hung mà trừ hung. Trong 12 thiên
tướng thì Đằng xà thuộc hỏa và Bạch hổ thuộc kim đều là hai hung tướng tương
khắc mà bao giờ cũng ở vào hai cung xung nhau. Trong 12 thiên thần thì đại khái
gọi Thìn Tuất là hai vị hung thần và bao giờ Thìn Tuất cũng ở vào hai cung xung
hoặc khắc nhau. Vậy ở quẻ nào thấy Thìn Tuất thiên bàn có thừa Bạch hổ và Đằng
xà thì hai hung thần và hai hung tướng ấy vẫn ở địa thế xung khắc nhau và vẫn chế
trừ lẫn nhau được. Vậy bên này động thì bên kia trừ, bên kia động thì bên này trừ.
Nếu khi bên ở vào Lục xứ thì sự ứng càng chính xác. Chỗ hung này trừ được chỗ
hung kia nên nói là: Dĩ hung chế hung. Cách này thường chỉ luận Thìn Tuất và
Đằng xà cùng Bạch hổ mà thôi vì ngoài chúng ra các hung thần và hung tướng
khác không đặc biệt là hung và hầu như chẳng có trường hợp đương đối với nhau
như vậy. Thìn tức Thiên cương là đại hung thần. Tuất tức Thiên khôi hay Hà khôi
là một đại ác sát. Đằng xà thuộc rắn là loại có nọc độc hại người, thường gọi là cái
xe tang ma và chuyên hay gây ra việc máu lửa. Bạch hổ là con cọp trắng, mà màu
trắng là màu tang thương, màu của kim khí nó thuộc về loại đao, gươm, súng
chuyên chủ giết hại, sát phạt, chết chôn...Vậy 4 thần tướng ấy đương đối xung
khắc nhau tất phải trừ khử nhau vậy.
Phàm chiêm gặp Dĩ hung chế hung cách là quẻ thấy họa mà khỏi họa. Nhưng
nên nhớ chỗ chế mà bị Tuần không thì không đủ năng lực chế trừ, tất hung vẫn
hoàn hung.

KHUYẾN KẾT
1. Lục Nhâm tất pháp lý u vi
2. Tiên thánh di văn uổng thục ti
3. Tuy trương quái thể tinh thần sát
4. Nại hà siển lọc, thượng trì nghi
5. Lâm chiêm chuyển giác nan khai ngữ
6. Nguyên do tất pháp vi toàn tri
7. Khả thức thử ngôn nhi tự lệ
8. Vị thùy trác cú, hậu lưu chi
BÀI KHUYẾN KẾT CUỘC
1. Cái lý của thiên Lục nhâm tất pháp rất sâu kín và tinh vi lắm.
2. Tiên thánh xưa để lời văn lại, nghĩ uổng cho người không thuộc.
3. Tuy trang thành được quẻ và an được các thiên tướng, thần ,sát...
4. Nhưng vì sự học cạn mỏng nên còn mãi mơ hồ, nghi ngại.
5. Tới lúc xem tuy hết sức chăm chú vào mà không nói lên được.
6. Ấy là bởi chưa học cho thành thuộc trọn thiên Tất pháp này vậy.
7. Học giả khá nên xét biết lời nói trên mà tự khuyến khích lấy mình.
8. Tiên thánh vì người hiếu học mà gọt giũa trăm câu thi pháp để lưu lại cho
đời sau.

Lôc nh©m
QuyÓn 5
s−u t¹p tËp
NguyÔn Ngäc Phi

Chuùng ta vaãn chöa quan taâm moät caùch ñaày ñuû ñeán söï caûnh
baùo cuûa soá phaän. Chæ khi naøo chuùng ta yù thöùc ñöôïc söï caûnh
baùo naøy, thì môùi thaáy raèng, cuoäc soáng thaät söï vó ñaïi lôùn lao!
QuyÓn 5: S−u t¹p tËp 2

SƯU TẠP TẬP

Bài 1 : Nhật – Thần ................................................................................................... 4
Bài 2: Phát Dụng ....................................................................................................... 6
Bài 3: Đặc Cách......................................................................................................... 8
Bài 4: Thập Nhị Thiên Tướng ................................................................................... 9
Bài 5 : Đức Thần ..................................................................................................... 18
Bài 6 : Hợp .............................................................................................................. 19
Bài 7 : Quỷ .............................................................................................................. 24
Bài 8 : Mộ................................................................................................................ 26
Bài 9 : Phá ............................................................................................................... 28
Bài 10 : Hại.............................................................................................................. 29
Bài 11 : Hình ........................................................................................................... 30
Bài 12 : Xung .......................................................................................................... 31
Bài 13 : Nhị Tự Quyết............................................................................................. 32
Bài 14: Ngũ Ác........................................................................................................ 33
Bài 15: Nhị Hổ Thích .............................................................................................. 35
Bài 16: Tự Ải........................................................................................................... 36
Bài 17 : Thích Tật- Bệnh Chương........................................................................... 37
Bài 18 : Thích Tật – Bệnh Hình Trạng Chương ..................................................... 38
Bài 19 : Cầu Y Phương Hướng Chương ................................................................. 39
Bài 20 : Chiêm Động Châu Thân ............................................................................ 40
Bài 21: Niên Mệnh .................................................................................................. 42
Bài 22 : Chiêu Đảm Bí Quyết Tập .......................................................................... 43
Bài 23 : Ngọc Nữ Thông Thần Tập......................................................................... 50
Bài 24 : Đại Lục Nhâm Ngọc Thành Ca ................................................................. 57
Bài 25 : Tâm Ấn phú ............................................................................................... 64

BÀI 1 : NHẬT – THẦN

( Nhật tức là Can, Thần tức là Chi )
- Can thượng thần sinh Can thì trăm việc đều tốt, quẻ ban ngày thì được người
giúp đỡ, ban đêm thì được Thánh thần che trở.
- Can thượng thần khắc Can thì trăm việc đều chẳng có lợi, chiêm quẻ ban
ngày tất có người làm hại, còn chiêm quẻ ban đêm thì có vụ ma quỷ ám hại.
- Can sinh Can thượng thần: trăm điều hao phí, thoát xuất. Còn Can khắc Can
thượng thần thì gặp sự uất ức, buồn bã, chê bỏ, bế tắc.
- Can thượng thần sinh Chi và Chi thượng thần sinh lại Can, ấy là quẻ Can và
Chi đều chịu cho thượng thần sinh, điềm 2 nhà, (hoặc tương đối 2 bên) đều được
sự thuận lợi trong vụ làm ăn.
- Can thượng thần khắc Chi và Chi thượng thần khắc lại Can, đó là quẻ Can
Chi đều bị thượng thần khắc thì cả 2 bên đều bị thương tổn, đều gặp điều bất lợi.
- Can thượng thần thoát Chi là quẻ mình làm hao thoát kẻ kia. Chi thượng
thần thoát Can thì đối phương làm hao thoát mình. Nếu cả Can và Chi đều bị
thượng thần thoát thì cả Khách và Chủ đều hao công phí sức, đều bị hao thoát, bị
vấp ngã, bế tắc.
- Chi thần lâm Can mà cùng loại ngũ hành với Can, đồng thời Can thần lâm
Chi mà cùng Ngũ hành với Chi, cả Can Chi đều vượng tướng, nếu thủ tĩnh ở yên
một chỗ là được lợi lộc, bằng như di động như đi xa, thay đổi quyết định, đổi ý...
thì gặp điều ràng buộc như chim mắc lưới, việc tự rối mà không tìm thấy đầu mối.
- Can thần lâm Chi nhưng bị địa bàn khắc là quẻ tự mình cầu đến để chuốc lấy
sự lăng nhục, sự phạm thượng của kẻ nhỏ. Còn như Chi thần lâm Can lại khắc Can
là quẻ buông lửng xâm phạm, lăng nhục nhau của hai hạng trên dưới, thì gọi là quẻ
loạn thủ (lộn đầu), ứng điềm cha con ly cách, anh en gây gổ oán thù, nói chung là
trong gia đình kẻ trên người dưới bất hoà.
- Can thần lâm lên Chi và được Chi sinh là quÎ người lớn theo kẻ nhỏ để chịu
sự bao dung, sự giúp đỡ của kẻ nhỏ.
- Chi thần lâm Can lại sinh Can: đối phương, kẻ kia, hoặc kẻ nhỏ tự tìm đến
với người trên, với mình lại giúp đỡ người trên, lại giúp đỡ mình.
- Can thần gia lên Chi và sinh Chi thì nhà cửa thịnh vượng nhưng con người
suy yếu, hao tán, phiền muộn. Chi thần lâm Can lại thoát Can cũng vậy, ứng điềm
hư hao tiền bạc. (Chi thần thoát Can tức là Can sinh Chi thần).
- Can thần lâm Chi lại khắc Chi thì sự việc tuy phải phí nhiều sức lực nhưng
được tiền tài. Còn quẻ Chi thần gia lên Can và bị Can khắc thì hạng người trên
được tiền bạc mà kẻ nhỏ dưới phải sầu bi.
- Can với Chi khắc nhau (thượng thần) mà thừa hung tướng thì biết ngay là
quẻ xấu, có điều hung hại. Bằng Can Chi tỷ hßa, thừa cát tướng là quẻ cát, điều
vui, lợi.

- Can thừa cả Can lộc (Nhật lộc) với Chi mã là quẻ được thuyên chuyển một
cách vinh dự. Còn Can chỉ thừa một Chi mã là điềm quan nhân thay đổi chức vị,
còn thường dân thì ứng điềm bị động đổi nhà cửa.
- Can lộc là quyền lộc của mình lại gia lâm Chi, tức như đem giao Tiền cho kẻ
khác, đó là điềm bị khuất hạ, chèn ép, áp bức. Người đến cầu hỏi thường là vụ thay
thế quyền hành để làm việc trong tạm thời chứ không phải chính thức.
- Trên Can và Chi đều thấy có Đức thần, lại thừa cát tướng như Quý, Hợp,
Long, Thường,..., là quẻ phát đạt tiến tới chẳng sai, làm ăn thịnh vượng lắm. Tốt
nhất là Can Đức trong Tứ đức.
- Can Chi thượng thần tác Lục hợp hoặc thừa Thiên hợp mà cầu hỏi sự việc
hßa hợp thì thành và tốt, còn như hỏi các việc giải tán ắt sẽ bất thành, các điều âu
lo, những điều nghi nan cũng khó giải quyết được.
- Thừa Mộ là nói chữ thiên bàn tại Can Chi chính là Can mộ hoặc Chi mộ.
Täa Mộ là nói chữ thiên bàn trên Can Chi tự gia lên Mộ địa bàn của nó. Phàm cả
Can Chi đều thừa Mộ hoặc täa Mộ thì người cùng nhà cùng bị tối tăm, mê muội
như trong mây, u mê. Nếu Mộ đó tác Quỷ thì gọi là Quỷ mộ hay ám Quỷ thì càng
rất nên đề phòng tai hoạ.
- Chủ với Khách không hợp nhau mà có lòng nghi ngờ làm hại nhau là bởi tại
Can và Chi đều thấy có Lục hại, Tam hình.
- Can Chi gặp Bại tức Can bại hay Chi bại thì người và nhà cửa đều bị suy
đồi. Can Chi thừa Tuyệt thần tức Can tuyệt, Chi tuyệt thì nên kết thúc dứt điểm
cho xong việc cũ. Can Chi thừa Tử khí sát, Tử thần thì mọi sự nên thôi nghỉ, đừng
hành động nữa. Can Chi gặp Tuần không thì sự việc giả dối không thật.
- Nhật khoá tức Can khoá: là Khoá nhất và Khoá nhị (K1-K2), nếu thiếu một
khoá thời tâm ý người nóng nẩy bất an. Còn Thần khoá tức là Chi khoá: là Khoá
tam và Khoá tứ (K3-K4), nếu thiếu một khoá là điềm gia trạch bị nhiễu nhương.
Can Chi thừa Mão Dậu là quẻ bị ngăn ngại. Còn như thừa Thìn Tuất cùng Đằng
xà, Bạch hổ tất bị thương tổn, tang chế, gẫy đổ.

BÀI 2: PHÁT DỤNG

( Phát dụng tức là Sơ truyền)
- Nhật tức Can thuộc bên ngoài, Thần tức Chi thuộc bên trong. Vì vậy, nên Sơ
truyền lấy tại Khoá nhất hay Khoá nhị đều gọi là Can khoá thì mọi sự việc ứng bên
ngoài. Sơ truyền lấy tại Khoá tam hay Khoá tứ thuộc về Chi khóa thì mọi sự việc
đều ứng bên trong. Sơ truyền lấy tại Can khóa (K1-K2), trong quẻ thấy Quý nhân
thuận hành và Sơ truyền đứng trước Quý nhân thì cầu sự việc gì tốt hay xấu cũng
mau thành tựu, ứng nhanh. Sơ truyền lấy tại Thần khóa (K3-K4), trong quẻ thấy
Quý nhân nghịch hành và Sơ truyền đứng phía sau Quý nhân thì sự việc tốt, xấu
đều trậm trễ, lâu.
- Khóa tư K4 được phát dụng làm Sơ truyền là quẻ siêu việt, sự việc to lớn, sự
việc tự nhiên đến hoặc bất ngờ thành tựu.
- Sơ truyền lấy tại khóa có chữ trên khắc chữ dưới, nghĩa là Sơ truyền khắc
địa bàn (khóa Khắc) thì sự việc từ bên ngoài đưa lại, quẻ ứng điềm tốt cho nam
nhân, lợi cho người hành động trước, nhưng rất tai hại cho hàng ty hạ, nhỏ.
- Sơ truyền lấy tại khóa có chữ dưới khắc chữ trên, nghĩa là địa bàn khắc Sơ
truyền (khóa Tặc) thì sự việc khởi lên từ bên trong, lợi cho người nữ, nhưng rất tai
hại cho hàng tôn trưởng.
- Dưới khắc trên rồi Thần khắc Tướng, là nói địa bàn khắc Sơ truyền và Sơ
truyền khắc Thiên tướng thì việc đang thành hợp lại bị nhiễu loạn, lấn, cướp.
- Sơ truyền bị địa bàn khắc, lại cũng bị Thiên tướng khắc thì gọi là Sơ truyền
bị giáp khác, ứng điềm bị người thúc giục, thân không được tự do, mà bị kẻ khác
áp bức, sai khiến.
- Sơ truyền bị địa bàn khắc, lại khắc Thiên tướng thì gọi là quẻ cách tướng.
Cách tướng thì sự việc khó thành hợp mà chẳng tốt.
- Sơ truyền chính là Can sinh (can Trường sinh) thì sẽ toại nguyện điều mưu
vọng. Sơ truyền là Can sinh gia Mộ địa bàn thì sự việc cũ tái phát lại.
- Sơ truyền là Can bại, Can tử thì sự việc bị phá hoại, kể cả việc đã xong thì
cũng bị hư bỏ. Còn Sơ truyền là Can tuyệt thì việc cầu sẽ xong, tin tức người ắt
đến.
- Sơ truyền chính là Can mộ thì sự việc chậm chạp, việc đang tiến triển sẽ gặp
bệnh tật, sầu bi (chết), vật ở tại chỗ, người đi trở về, nhưng việc hung hại cũ không
tái phát.
- Sơ truyền tác Hình, Xung, Phá, Hại ( tam hình, lục xung, lục phá, lục hại) thì
bất kể sự việc gì cũng bị cách trở. Hình Xung Phá Hại nói chung là Năm Tháng mà
quan trọng nhất là Ngày, như Sơ là Tuế hình, là Chi xung,..., Sơ truyền tác Tuần
không: dẫu việc tốt hay xấu, vui hay buồn đều không có thật.
- Sơ truyền khắc Can: thì thân thể bệnh hoạn hoặc có việc lo buồn, hoặc bề
trên gặp việc kiện tụng. Sơ truyền khắc Chi thì nhà cửa chẳng yên ổn.
- Sơ truyền khắc Giờ đang chiêm quẻ: tâm bị xáo động, lòng kinh sợ, ưu lo.
Sơ truyền khắc Mạt truyền: có trước mà không có sau, trước tốt sau xấu.
- Sơ truyền khắc chữ thiên bàn trên Bản mệnh là quẻ cầu được tiền tài, mà
cũng có được tài năng. Sơ truyền khắc chữ thiên bàn trên Hành niên: sự việc bị sai
trái, không ăn khớp với nhau.
- Sơ truyền thừa Tang môn, Điêu khách là quẻ ứng cho người bị tang chế
trong gia đình hay họ hàng. Sơ truyền Hưu khí ứng bệnh tật, Tù khí ứng tù hình,
hình phạt.
- Cát tướng nhập miếu: đã vui tốt càng thêm vui tốt. Nhập miếu khi Thiên
tướng ở tại cung địa bàn tương tỷ, đồng loại ngũ hành với Thiên tướng, như Thanh
long dương mộc lâm Dần địa bàn cũng dương mộc, như Thái thường là âm thổ lâm
Mùi địa bàn là cũng âm thổ,..., Hung tướng lâm gia cũng không sợ nó gây tai hoạ.
Lâm gia là hung tướng ở tại nhà của nó, ở nhằm cung địa bàn đồng loại ngũ hành,
như Câu trận thuộc dương thổ lâm Thìn địa bàn cũng dương thổ, Bạch hổ thuộc
dương kim lâm Thân địa bàn cũng thuộc dương kim,...,
- Khi Sơ truyền chính là tên của Năm hiện tại, còn Trung truyền và Mạt
truyền là tên của Tháng và tên của Ngày hiện tại thì gọi là quẻ: rời xa lại cho được
gần, sự việc đi hoặc đến mau lẹ.

BÀI 3: ĐẶC CÁCH

( Những cách hoặc những quÎ đặc biệt)
1- Ngoại hảo, lý nha tra: nghĩa là bên ngoài tốt mà bên trong thì chặt mầm
non, ngoài mặt có cử chỉ tử tế mà trong lòng tính hại nhau. Đó là quÎ có Can
thượng thần với Chi thượng thần tác Lục hợp, nhưng Can địa bàn với Chi địa bàn
tác Lục hại. Phàm cách này, chỉ có 5 ngày Can Chi địa bàn tác Lục hại là:
- Ngày Bính Dần thấy Dần hay Thân gia Bính. (Tị địa)
- Ngày Mậu Dần thấy Dần hay Thân gia Mậu. (Tị địa bàn)
- Ngày Nhâm Thân thấy Dần hay Thân gia Nhâm. (Hợi địa)
- Ngày Ất Mão thấy Sửu hay Mùi gia Ất. (Thìn địa)
- Ngày Tân Dậu thấy Sửu hay Mùi gia Tân. (Tuất địa)
2- Thượng thần tác hợp, Chi gia Can lân cận tương hợp: đó là quẻ Can
Chi thượng thần tác lục hợp, Chi thần gia lâm Can và Can Chi ở khít cung, sát
cung với nhau; ứng điềm thành hợp, hoà hợp một cách khăng khít. Chỉ có 3 ngày
gồm 3 quẻ: ngày Nhâm Tý quÎ thấy Tý gia Nhâm, ngày Bính Ngọ quẻ thấy Ngọ
gia Bính, ngày Mậu Ngọ quẻ thấy Ngọ gia Mậu.
3- Vạn sự hỷ hân Tam Lục hợp: là quẻ Tam truyền tác Tam hợp mà chữ ở
giữa của Tam hợp đối với Can thượng thần tác Lục hợp, hoặc đối với Chi thượng
thần tác Lục hợp. Có 8 ngày gồm 9 quẻ thuộc về cách này: ngày Nhâm Dần quẻ
Mùi gia Nhâm, ngày Ât Dậu quẻ Thân gia Ât, ngày Nhâm Ngọ quẻ Mão gia Nhâm
và quẻ Mùi gia Nhâm, ngày Bính Thân quẻ Sửu gia Bính, ngày Bính Thìn quẻ Sửu
gia Bính, ngày Bính Tý quẻ Sửu gia Bính, ngày Mậu Thìn quẻ Sửu gia Mậu, ngày
Mậu Thân quẻ Sửu gia Mậu.
4- Nguyên tiêu căn đoạn khoá: là quẻ nguồn nước tan thì gốc dễ đứt. Có 4
ngày gồm 4 quẻ: ngày Quý Mùi quẻ Mão gia Quý, ngày Quý Tị quẻ Mão gia Quý,
ngày Quý Mão quẻ Mão gia Quý, ngày Tân Mão quẻ Tý gia Tân.
5- Đinh thần lâm trạch, nhân tại trạch động: là quẻ có Đinh thần lâm Chi,
người mang tai họa và nhà cửa bị xáo loạn, di động. Cách này có ở 6 ngày Canh
mà quẻ thấy Tị gia Canh; Và 6 ngày Tân mà quẻ thấy Ngọ gia Tân; Trong các
ngày Canh, có quẻ được Thiên tướng sinh Can thì tai họa nhẹ bớt. Lại có ngày Tân
Hợi quẻ Mùi gia Tân hay Mùi gia Hợi thì là quẻ rất hung hại vì Mùi là Đinh thần
thừa B¹ch hổ ác tướng.
6- Tang Điêu toàn phùng: là quẻ ở Can Chi hội đủ Tang môn và Điêu khách.
Trong 5 ngày: Giáp Ngọ, Đinh Hợi, Kỷ Hợi, Canh Tý, Quý Tị là 5 ngày có quẻ
Can thừa Điêu khách- Chi thừa Tang môn ( nhớ: kể 1 tại Can đếm thuận tới cung
thứ 5 là gặp Chi ). Trong 5 ngày: Giáp Tuất, Đinh Mão, Kỷ Mão, Canh Thìn, Quý
Dậu là 5 ngày có Can thừa Tang môn- Chi thừa Điêu khách. ( nhớ: kể 1 tại Chi
đếm thuận tới cung thứ 5 thì gặp Can). Bổ chú: kể 1 tại Thái tuế đếm thuận tới
cung thứ 3 và đếm nghịch lại cung thứ 3 mà đều gặp Can Chi. Như năm Ngọ thì
ngày Canh Thìn, năm Tý thì ngày Giáp Tuất,..., ( Như nam nhân: sinh năm 1957,
nguyệt tướng Thìn, ngày Canh Thìn, giờ Sửu, đến năm Nhâm Ngọ thì gặp Tang
Điêu toàn phùng).
BÀI 4: THẬP NHỊ THIÊN TƯỚNG

(Tøc lµ 12 sao: QuÝ nh©n, §»ng xµ, Chu t−íc, Thiªn hîp, C©u trËn...)
- Trong 12 cung ®Þa bµn th×: Quý nh©n gia l©m ®ñ c¶, §»ng xµ kh«ng l©m
TuÊt Hîi , Chu t−íc kh«ng l©m DËu TuÊt Hîi Tý. Thiªn hîp kh«ng l©m Th©n DËu
TuÊt Hîi Tý Söu. C©u trËn kh«ng l©m DËu TuÊt Hîi Tý. Thanh long kh«ng l©m
TuÊt Hîi. Thiªn kh«ng l©m ®ñ 12 cung. B¹ch hæ kh«ng l©m Th×n tÞ. Th¸i th−êng
kh«ng l©m M·o Th×n. HuyÒn vò kh«ng l©m DÇn M·o Th×n TÞ Ngä Mïi. Th¸i ©m
kh«ng l©m M·o Th×n TÞ Ngä. Thiªn hËu kh«ng l©m Th×n TÞ ®Þa bµn.
- Trong 12 cung thiªn bµn: th× chØ cã Quý nh©n vµ Thiªn kh«ng ch¼ng thõa
Th×n TuÊt thiªn bµn. HuyÒn vò vµ Thiªn Hîp ch¼ng thõa Söu Mïi thiªn bµn. Çc
sao kh¸c ®Òu cã thõa ®ñ 12 ch÷ thiªn bµn.
Quý nh©n
(LÊy t−îng vµ viÖc lµm cña mét quan nh©n ®Ó luËn cho sao Quý nh©n)
1. Tý th−îng gi¶i cøu, dông ®ång béc.
2. Söu th−îng th¨ng ®−êng, danh lîi ®å.
3. DÇn th−îng ¸n, TÞ kh¶ can yÕt.
4. M·o th−îng ®¨ng xa nghi b«n chøc.
5. Th×n TuÊt nhËp ngôc ®a −u cô.
6. TÞ Ngä thä cèng qu©n thÇn phóc.
7. Mïi th−îng liÖt tÞch, Th©n cÇu çn.
8. DËu nhËp t− thÊt, Hîi thao hèt.
1. Quý nh©n trªn Tý gäi lµ quan nh©n ë nhµ, nghØ ng¬i, sù viÖc lÖ thuéc vµo tiÓu
®ång hoÆc kÎ n« béc cña quan nh©n.
2. Quý nh©n gia Söu gäi lµ quan nh©n tíi c«ng ®−êng, ra nhµ kh¸ch lo ®−êng
danh lîi.
3. Quý nh©n gia DÇn: xÐt xö, kh¶o xÐt.
4. Quý nh©n gia TÞ cã thÓ yÕt kiÕn. ë M·o lªn xe nªn b«n tÈu, dÆn dß, phã th¸c.
5. Quý nh©n gia Th×n TuÊt gäi lµ quan nh©n vµo nhµ giam, nhiÒu −u lo vµ sî
sÖt.
6. Quý nh©n gia TÞ Ngä ®−îc cèng, hiÕn (biÕu, d©ng) hoÆc ®−îc tiÕn cö, vua t«i
cã ph−íc.
7. Quý nh©n gia Mïi gäi lµ quan nh©n cã mÆt ë héi nghÞ. ë Th©n nªn cÇu sù,
®¶m ®ang viÖc.
8. ë DËu lµ quan nh©n vµo nhµ riªng. ë Hîi gäi lµ quan nh©n cÇm hèt ( cÇm
hèt lµ mét lÔ khÝ cÇm tay trong khi mÆc triÒu phôc nh− ®ai vµng hèt b¹c...).
- L¹i nãi r»ng: Quý nh©n t¹i Th©n lµ ®éng nguyÖn thÇn, cã sù cÇu nguyÖn, van
v¸i. T¹i TÞ Söu lµ ®éng thÇn thæ ®Þa vµ h¹n thÇn (thÇn lµm kh« h¹n, n¾ng). T¹i DËu
l¾m ®iÒu nguyÒn rña. T¹i Ngä nªn phßng Quý nh©n giËn.
- Quý nh©n ®−¬ng quyÒn: còng gäi lµ Quý nh©n ®¨ng thiªn m«n, Êy lµ Quý
nh©n t¹i Hîi vËy. §©y lµ lóc Quý nh©n ®ang hung quyÒn, tiÓu nh©n khiÕp vÝa, l¸nh
mÆt. CÇu sù cÇu Quý nh©n rÊt dÔ thµnh tùu.
- Quý nh©n nhËp ngôc: lµ Quý nh©n l©m Th×n TuÊt, mäi sù viÖc ®Òu ch¼ng
hµnh ®éng, ch¼ng söa trÞ ®−îc.
- Quý nh©n ®Êu chiÕn: lµ nãi gåm néi chiÕn vµ ngo¹i chiÕn, Êy lµ Quý nh©n
víi Quý nh©n thõa thÇn t−¬ng kh¾c. Quý nh©n thuéc thæ gÆp ch÷ thiªn bµn méc
thñy lµ t−¬ng kh¾c. Quý nh©n vèn lµ t−îng ng−êi lµm quan, nh−ng nÕu thÊy ®Êu
chiÕn th× kh«ng luËn lµ quan nh©n.
- Quý nh©n kh¾c NhËt: lµ nãi Quý nh©n thõa thÇn kh¾c Can, øng ®iÒm bÊt lîi.
NÕu Quý nh©n ®Êu chiÕn l¹i thõa thÇn kh¾c Can th× gäi lµ Tø bÕ, bèn ph−¬ng bÕ
t¾c, cã thÓ mÊt sù nghiÖp.
- Ng−îc l¹i nÕu Quý nh©n thõa thÇn víi Can Chi t−¬ng sinh lµ quÎ cã lîi, lµ
®iÒm ®−îc phóc léc, vinh hoa, mu«n viÖc ®Òu yªn lµnh.
§»ng xµ
( LÊy t−îng vµ tÝnh chÊt cña loµi r¾n ®Ó luËn cho ®o¸n cho §»ng xµ)
§»ng xµ t¹i Tý gäi lµ R¾n r¬i xuèng n−íc, cã thÓ tiªu hÕt sù −u phiÒn. T¹i Söu
lµ R¾n n»m khoanh hay quanh co, lµ lo¹i rïa, häa phóc ®«ng bän. T¹i DÇn gäi lµ
R¾n mäc sõng, nªn dông sù tiÕn tíi viÖc m×nh ®ang tÝnh. T¹i M·o gäi lµ R¾n chËn
cöa, cã vô quan tông buån phiÒn. T¹i Th×n gäi lµ R¾n hãa Rång, cã lîi vÒ khoa
gi¸p nh− thi cö, øng cö. T¹i TÞ gäi lµ R¾n vµo hang, sù viÖc ch¼ng xuÊt ®Çu lé diÖn.
T¹i Ngä gäi lµ R¾n bay l−ít trªn kh«ng, cã lîi vÒ cÇu tµi, cÇu quan. T¹i Mïi gäi lµ
R¾n vµo rõng, phßng çc viÖc mê ¸m, tèi t¨m. T¹i Th©n gäi lµ R¾n ngËm dao, t¹i
DËu gäi lµ R¾n lßi r¨ng, c¶ hai chç nµy ®Òu øng ®iÒm tai h¹i. T¹i TuÊt gäi lµ R¾n
n»m ngñ vµ t¹i Hîi gäi lµ R¾n nh¾m m¾t kh«ng g©y nªn häa ho¹n, téi lçi.
L¹i nãi r»ng: §»ng xµ t¹i DËu cã kÎ kh¸c hay ganh ghÐt m×nh. §iÒm ©m nh©n
(n÷ giíi) ch¼ng ®ñ (thiÕu sãt), t©m ý giËn d÷. NÕu lµ Nam nh©n th× bÞ bÖnh phong.
Cßn §»ng xµ t¹i M·o tÊt cã sù n¸o lo¹n ( nh− g©y gæ ån µo) trong nhµ cöa.
§»ng xµ ®−¬ng ngäa, quû qu¸i th−¬ng di: Phµm mïa Xu©n §»ng xµ thõa Hîi,
mïa H¹ thõa Tý, mïa Thu thõa TÞ vµ mïa §«ng thõa DËu th× gäi lµ R¾n ®ang n»m
im, quû qu¸i bÞ giÕt h¹i, ®iÒm ®−îc may tèt.
§»ng xµ giao chiÕn, ®éc khÝ l¨ng tr×: Phµm th¸ng 1, 5, 9 §»ng xµ thõa M·o,
th¸ng 2, 6, 10 thõa DËu, th¸ng 3, 7, 11 thõa Tý, th¸ng 4, 8, 12 thõa Ngä th× gäi lµ
R¾n ®¸nh nhau, khÝ ®éc phun ra, bÞ xö l¨ng tr×, ®iÒm gÆp viÖc hung h¹i.
§»ng xµ thõa thÇn víi Can t−¬ng sinh viÖc vui mõng ¾t ®Õn. Cßn §»ng xµ néi
chiÕn hay ngo¹i chiÕn vµ thõa thÇn cña nã víi Can t−¬ng kh¾c sÏ cã sù kinh sî −u
lo cho trÎ nhá. §»ng xµ t¹i S¬ truyÒn lµ quÎ n»m méng thÊy ®iÒu quû qu¸i, yªu ma,
t©m lo sî kh«ng yªn. M¹t truyÒn thõa §»ng xµ vµ Háa tróc hay Háa quang lµ quÎ
bÞ tai ¸ch vÒ löa, nÕu kh¾c Can th× löa báng ch¸y th©n m×nh, nÕu kh¾c Tr¹ch (nhµ)
th× löa ch¸y nhµ (kÓ 1 t¹i Can ®Õm tíi cung thø 5 gäi lµ Tr¹ch). Nh− ch÷ thiªn bµn
t¹i Tr¹ch hay t¹i Can kh¾c §»ng xµ thõa thÇn cã thÓ cøu tøc lµ khái bÞ n¹n löa.
Nãi chung chç thiÕt yÕu: çt t−íng kh«ng bÞ néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn mµ
thõa thÇn cña nã sinh Can tÊt øng ®iÒm rÊt tèt. Hung t−íng kh«ng bÞ néi chiÕn hay
ngo¹i chiÕn mµ thõa thÇn cña nã sinh Can th× còng cã thÓ tèt Ýt. Çt t−íng néi chiÕn
hay ngo¹i chiÕn dÇu thõa thÇn cña nã sinh Can còng ch−a ph¶i lµ ®iÒm lµnh. Thiªn
t−íng thõa thÇn kh¾c Can, dï ®ã lµ çt t−íng còng ch−a ph¶i lµ quÎ tèt.

Chu t−íc
(LÊy t−îng chim sÎ mµ luËn cho sao Chu t−íc)
Tæn vò ®Çu giang Tý Söu vi.
DÇn M·o an sµo v¨n th− tr×.
Th×n th−îng ®Çu vâng, TÞ nhiÔu t−êng.
Ngä Nam phu hung, quû dª chùc.
Th©n th−îng lÖ chñy thñ qu¸i dÞ.
DËu th−îng d¹ minh quan gi¸ng chøc.
TuÊt th−îng v« mao. Hîi nhËp thñy.
Chu t−íc hµnh cung t− tÕ suy.
Chu t−íc t¹i Tý gäi lµ chim t−íc bÞ tæn h¹i l«ng çnh vµ t¹i Söu gäi lµ chim bÞ
nÐm xuèng s«ng (c¶ hai ®Òu øng ®iÒm bÊt thµnh, nªn tÜnh mµ ch¼ng nªn ®éng, nhÊt
lµ ®éng vô kiÖn tông v¨n th−). T¹i DÇn M·o gäi lµ chim T−íc n»m yªn trong tæ,
®iÒm v¨n th¬ bÞ chËm trÔ. T¹i Th×n gäi lµ chim T−íc m¾c l−íi (®iÒm bÊt lîi). T¹i TÞ
gäi lµ chim t−íc bay l−în (v¨n tù, tin tøc tíi). T¹i Ngä gäi lµ chim ngËm thÎ lÖnh,
®iÒm hung. T¹i Mïi gäi lµ chim ®ang ngËm måi ¨n. T¹i Th©n lµ chim mµi má, quÑt
má, ®iÒm cã vô ma qu¸i kú dÞ. T¹i DËu lµ chim kªu ban ®ªm, ®iÒm quan nh©n bÞ
xuèng chøc, gi¸ng cÊp. T¹i TuÊt lµ chim kh«ng cã l«ng vµ t¹i Hîi lµ chim vµo n−íc
(®Òu øng ®iÒm bÊt lîi).
L¹i nãi r»ng Chu t−íc gÆp ng«i Th©n DËu lµ chim T−íc bay l¹i (cã tin tøc
®Õn) nh−ng lêi nãi truyÒn ra (nh− tin ®ån) ®Òu lµ väng thuyÕt, h− dèi, sai lÇm. T¹i
TuÊt lµ nãi Trêi nãi §Êt, cã vô nguyÒn rña: nh−ng çi nguyªn nh©n träng yÕu lµ ë
DËu.
Chu t−íc hµm vËt, h«n nh©n tµi vËt: Phµm th¸ng Giªng Chu t−íc thõa DËu,
th¸ng 2 thõa TÞ, th¸ng 3 Söu, th¸ng 4 Tý, th¸ng 5 Th©n, th¸ng 6 Th×n, th¸ng 7 M·o,
th¸ng 8 Hîi, th¸ng 9 thõa Mïi, th¸ng 10 thõa Ngä, th¸ng 11 DÇn, Th¸ng 12 TuÊt
th× gäi lµ Chu t−íc hµm vËt tøc chim T−íc ngËm vËt (tha måi), rÊt tèt cho çc vô
cÇu h«n nh©n, tiÒn tµi, vËt dông.
Chu t−íc khai khÈu, tranh ®Êu ®iÒn t¾c: lµ chim t−íc më miÖng (h¸ má), ®iÒm
cã tranh ®Êu lÊp ®Çy.
Tãm l¹i: Chu t−íc víi thõa thÇn t−¬ng sinh hay tû hßa lµ ®iÒm ®−îc tin tøc,
Ên quan, quyÒn hµnh. Chu t−íc thuéc Háa thõa DÇn M·o méc lµ t−¬ng sinh v× Méc
sinh Háa, thõa Th×n TuÊt Söu Mïi thæ còng t−¬ng sinh v× Háa sinh Thæ, thõa TÞ
Ngä lµ tû hßa vµ cïng mét lo¹i Háa. Nh−ng thõa thÇn cña nã sinh Can míi tèt, vµ
nÕu thõa thÇn chÝnh lµ Th¸i tuÕ l¹i cïng víi Quý nh©n thõa thÇn t−¬ng sinh n÷a míi
thËt ®óng quÎ cã Ên tÝn, quyÒn hµnh. Chu t−íc thõa thÇn kh¾c Can tÊt cã vô khÈu
thiÖt, g©y c·i, lßng d¹ ch¼ng yªn æn. S¬ truyÒn kh¾c Can thõa Chu t−íc tÊt häa dÊy
lªn, viÖc quan tíi cÊp kú. Chu t−íc l©m M¹t truyÒn lµ ®iÒm cã tin tøc tõ n¬i xa ®Õn,
nÕu thªm thõa DÞch m· cµng ch¾c cã th− tÝn. Chu t−íc còng øng vÒ vô trao ®æi v¨n
tù.
Thiªn hîp
(LÊy vô h«n nh©n Nam N÷ héi hîp mµ luËn cho sao Thiªn hîp)
Ph¶n môc, trang nghiªm: Tý Söu thÞ.
DÇn th−îng thõa hiªn, M·o nhËp thÊt.
Th×n th−îng vi lÔ, TÞ h¹ th−.
Th¨ng ®−êng, n¹p th¸i Ngä Mïi c−.

Th©n th−îng kÕt ph¸t thµnh hoan h¶o.
DËu th−îng t− tho¸n tÈu ©m t−.
TuÊt th−îng vong tu gia téi qu¸.
Hîi th−îng ®·i mÖnh tiÖn vi çt.
Thiªn hîp t¹i Tý gäi lµ ph¶n môc, tøc lµ tr¸i m¾c nhau, ®iÒm vî chång bÊt
hßa. T¹i Söu gäi lµ nghiªm trang, nghiªm chØnh vµ trang ®iÓm ®Ó thµnh h«n. T¹i
DÇn gäi lµ c−ìi xe, ý nãi ng−êi con g¸i lªn xe hoa vÒ nhµ chång. T¹i M·o gäi lµ
vµo nhµ, lµ lóc c« d©u b−íc vµo nhµ chång ®Ó thµnh gia thÊt. T¹i Th×n gäi lµ tr¸i lÏ,
sai phÐp. T¹i TÞ lµ ®−îc v¨n th− chóc mõng. T¹i Ngä gäi lµ lªn nhµ trªn. T¹i Mïi lµ
lÔ nép nhÉn, nép lÔ vËt. T¹i Th©n gäi lµ kÕt tãc, ®iÒm h«n nh©n sÏ thµnh, vui, tèt (cã
chç l¹i nãi lµ xÊu øng ®iÒm mÊt tiÒn b¹c bÖnh ho¹n). T¹i DËu cã sù giÊu diÕm trèn
l¸nh, ©m thÇm m−u tÝnh viÖc t− riªng. T¹i TuÊt lµm ®iÒu kh«ng biÕt xÊu nhôc, thªm
téi lçi. T¹i Hîi th× nªn ®îi chê mang lÖnh tøc lµ ®Ó yªn coi thêi c¬ thÕ nµo råi h·y
hµnh ®éng ¾t ch¼ng ®Æng sù tèt.
L¹i nãi r»ng: Thiªn hîp ë Th©n DËu lµ ®iÒm mÊt lîi nh− tiªu hao, tai häa, g·y
vèn, sù nghiÖp tiªu vong. T¹i Th×n lín víi nhá cïng sinh m«i mÐo. T¹i TuÊt c« d©u
kh«ng ®−îc an vui.
Thiªn hîp bÊt hîp, ©m d−¬ng t−¬ng t¹p: Phµm Thiªn hîp thõa Tý Ngä M·o
DËu th× gäi lµ ch¼ng hîp mµ ©m d−¬ng t¹p lo¹n, sù viÖc ©m thÇm, riªng dÊu, bÊt
minh, sinh ®iÒu hung h¹i.
L¹i Gi¶i thÝch r»ng: Thiªn hîp cã tÝnh chÊt hßa hîp, øng ®iÒm cã phóc, thµnh
tùu tèt ®Ñp. V× vËy nªn cÇu hái viÖc cã tÝnh çch hßa hîp th× dÔ thµnh l¾m . Tuy
nhiªn thõa thÇn cña nã sinh Can míi hoµn h¶o. VÝ b»ng kh¾c Can tÊt kþ cÇu sù hßa
hîp. VÝ nh− thõa thÇn cña nã t¸c Tµi nh−ng kh¾c Can th× ®o¸n lµ trong sù hßa hîp
®ã l¹i khiÕn cho bÞ hao ph¸ tiÒn b¹c. Nh− thõa thÇn kh¾c Can léc tÊt cã viÖc quan.
Thiªn hîp thõa thÇn kh¾c Can còng øng ®iÒm vî chång khÈu thiÖt, nÕu cã thõa Ly
thÇn hay TuyÖt thÇn tÊt vî chång ly biÖt. Nh− thõa thÇn chÝnh lµ Can thÇn hay Hîp
thÇn nh−ng Thiªn hîp néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn, cïng víi Can t−¬ng kh¾c còng
øng víi ®iÒm chia ly. S¬ truyÒn lµ M·o DËu thõa Thiªn hîp ¾t cã vô gian d©m tµ
v¹y. Thiªn hîp thõa TÞ Hîi thªm cã DÞch m· hay Thiªn m· hoÆc S¬ truyÒn thõa
§¹o thÇn lµ quÎ ©m m−u tÝnh ®i xa.
C©u trËn
(LÊy vô h×nh tông, quan Ên vµ qu©n nh©n mµ luËn cho C©u trËn)
Tý Söu chi cung giai bÞ nhôc
DÇn M·o thä chÕ, quan sù khëi.
Th×n th−îng th¨ng ®−êng, ngôc c©u liªn.
TÞ th−îng bæng Ên, quan chøc hû.
Ngä th−îng ph¶n môc, Mïi nhËp dÞch.
Th©n th−îng béi kiÕm. DËu bÖnh tóc.
TuÊt th−îng nhËp ngôc. Hîi di quan.
C©u trËn ë 2 cung Tý Söu ®Òu øng ®iÒm thä nhôc, xÊu hæ. T¹i DÇn M·o chÞu
cho kÎ kh¸c chÕ ngù, bã buéc, khëi cã viÖc quan (cã chç nãi: t¹i DÇn gäi lµ gÆp tï,
nh−ng nªn tiÕn lªn trong vô v¨n th−. T¹i M·o gäi lµ C©u trËn tíi cöa, ®iÒm gia tr¹ch
ch¼ng yªn). T¹i Th×n lªn nhµ xö quyÕt ¾tcã vô tï ngôc liªn ®íi. T¹i TÞ gäi lµ b−ng
Ên: vui mõng quan chøc. T¹i Ngä gäi lµ tr¸i m¾t, ®iÒm bÊt hßa. T¹i Mïi gäi lµ vµo
tr¹m ngùa, ý nãi cã qu©n lÝnh ®em c«ng v¨n. T¹i Th©n lµ mang g−¬m. T¹i DËu lµ bÞ
bÖnh ë ch©n, ý nãi ch¼ng tiÕn tíi ®−îc. T¹i TuÊt gäi lµ nhËp ngôc (cã thuyÕt nãi lµ
®eo g−¬m xÊu). T¹i Hîi gäi lµ ®æi mò quan, xÊu.
L¹i nãi r»ng: N¬i ph−¬ng h−íng nµo cã C©u trËn lµ chç kh«ng tèt. C©u trËn
thõa thÇn kh¾c Can lµ ®iÒm t¹i häa vÊn v−¬ng, viÖc c«ng hay viÖc t− riªng ®Òu kÐo
dµi l©u ngµy mµ ch¼ng cã lóc nµo t¹m an nhµn. Can kh¾c C©u trËn thõa thÇn nªn
®¶m ®ang c«ng viÖc. C©u trËn t¹i ph−¬ng DÇn th× quan l¹i dÝnh dÊp t¹i häa. T¹i Hîi
th−êng gÆp ®iÒm hung h¹i th×nh l×nh. GÆp Tý ra vµo ch¼ng b×nh yªn. T¹i TÞ Ngä lµ
chØ ë t×nh thÕ kÐo dµi, l©u. T¹i hai vÞ Th×n TuÊt cµng khã gi¶i bµy.
C©u trËn giao héi: Th×n tøc C©u trËn v× lµ ng«i cña nã. VËy C©u trËn thõa Th×n
thiªn bµn th× gäi lµ C©u trËn giao héi, øng ®iÒm bÞ liªn miªn t¹i häa nÆng. C©u trËn
l©m Th×n ®Þa bµn còng vËy.
C©u trËn tr−îng kiÕm: Th¸ng Giªng thõa TÞ råi l−u theo chiÒu nghÞch 12
Chi...th× gäi lµ C©u trËn ®¸nh g−¬m, ®iÒm bÞ th−¬ng tµn tËt bÖnh.
C©u trËn néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn th× hÕt çc sù ph−íc. C©u trËn thõa thÇn
kh¾c Can viÖc quan ¾t ®Õn, cßn viÖc tèt th× ch×m mÊt ®i mµ cã thÓ khëi hung h¹i.
Nh− thªm thõa Thiªn m· hay DÞch m· ¾t cã kÎ ë xa ®Õn lµm h¹i m×nh, b»ng m×nh ë
xa nhµ tÊt còng kh«ng tèt cho vô ®¹o lé, ®i ®−êng. Nh− Trung M¹t ®Òu thõa çt
t−íng vµ kh¾c C©u trËn thõa thÇn lµ quÎ ®−îc lîi. HoÆc nh− C©u trËn thõa thÇn kh¾c
Can nh−ng S¬ truyÒn kh«ng ph¶i lÊy t¹i Can nh−ng Trung M¹t lÊy t¹i Can vµ Trung
M¹t kh¾c C©u trËn thõa thÇn còng lµ quÎ kh«ng hung h¹i, th©n m×nh ra khái c¶nh
−u sÇu trong çc vô trãi buéc giam cÇm. Cßn nh− S¬ truyÒn hoÆc Can Chi th−îng
thÇn ®· t¸c Quû, dï Trung M¹t thõa çt t−íng còng xÊu.
Thanh long
(LÊy t−îng con rång mµ luËn cho sao Thanh long)
Tý th−îng nhËp h¶i, Söu bµn nª.
DÇn th−îng thõa Long, M·o hý ch©u.
Th×n th−îng bÕ kh«ng, TÞ phi kh«ng.
Ngä th−îng tæn vÜ, chiÕt gi¸c Mïi.
Th©n th−îng v« l©n, DËu phôc lé.
§¨ng ®«, du giang: TuÊt Hîi thÞ.
Thanh long gÆp Tý gäi lµ rång vµo biÓn (®iÒm ®−îc çt kh¸nh). T¹i Söu gäi lµ
Rång quanh co ®Êt bïn (ch¼ng to¹i ý). T¹i DÇn gäi lµ c−ìi Rång v× DÇn lµ D−¬ng
méc còng tøc lµ Thanh long hoÆc còng gäi lµ Rång c−ìi m©y (v× Rång ®©u th× m©y
®ã), ®iÒm vËn tèt tiÕn lªn. T¹i M·o lµ Rång giìn tr¸i ch©u (cã chç nãi hý thñy lµ
Rång giìn n−íc, l¹i còng cã chç nãi khu l«i lµ Rång ®uæi sÊm) øng nh− t¹i DÇn.
T¹i Th×n lµ Rång bÞ lÊp t¾c trªn kh«ng (bÊt ngê cã sù −u lo). T¹i TÞ lµ Rång bay
trªn kh«ng (ng−êi qu©n tö s¾p hµnh ®éng). T¹i Ngä lµ Rång bÞ th−¬ng tæn ë ®u«i
(còng cã chç gäi lµ Rång bÞ löa ®èt, Rång kh«ng cã l«ng, Rång nh¾m m¾t), ®iÒm
hung. T¹i Mïi lµ Rång g·y sõng (còng cã chç nãi lµ Rång kh«ng v¶y), ®iÒm ch−a
®¹t vËn, nªn tÜnh ch¼ng nªn ®éng. T¹i Th©n lµ Rång kh«ng v¶y (cã chç nãi lµ Rång
gÉy sõng), øng nh− t¹i Mïi. T¹i DËu lµ Rång n»m lé (®Êt kh«ng cã n−íc), ph¶i
quyÕt nªn thñ tÞnh, b»ng ®éng gÆp sù hung. T¹i TuÊt lµ Rång lªn ®−êng, ra vµo mÖt
nhäc. T¹i Hîi lµ Rång léi ch¬i s«ng, øng sù nh− t¹i Tý.
L¹i nãi: Thanh long khai nh·n lµ Rång më m¾t, mu«n sù ®Òu nªn, tèt. Th¸ng
1, 4, 7, 10 t¹i DÇn. Th¸ng 2, 5, 8, 11 t¹i DËu. Th¸ng 3, 6, 9, 12 t¹i TuÊt, ®ã lµ
Thanh long khai nh·n.
Thanh long ®−¬ng ngäa: lµ Rång ®ang n»m, tai häa theo ng−êi. Mïa Xu©n
mµ thÊy Thanh long thõa Söu thiªn bµn, mïa H¹ thõa DÇn, mïa Thu thõaTh×n, mïa
§«ng thõa TÞ th× gäi lµ Thanh long ®−¬ng ngäa.
L¹i nãi r»ng: Thanh long kh«ng néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn vµ thõa thÇn cña
nã víi Can t−¬ng sinh th× sù chi còng hßa, thuËn, tèt. NÕu thõa thÇn v−îng t−íng
khÝ n÷a th× phóc ®øc vµ çc ®iÒu tèt lµnh cµng cã thªm nhiÒu. Nh−ng nÕu gÆp TuÇn
kh«ng th× mÊt phóc. Thanh long thõa thÇn kh¾c Can tiÒn tµi hao ph¸. NÕu thõa thÇn
l¹i chÝnh lµ B¹ch hæ ©m thÇn kh¾c Can tÊt bÞ bÖnh mµ chÕt, häa nhá còng chuyÒn
thµnh ¸c nghiÖt. QuÎ nh− vËy mµ ngé TuÇn kh«ng ®Þa bµn ¾t v« h¹i, hoÆc gÆp häa
còng khái.
Thiªn kh«ng
(LÊy t−îng tiÓu nh©n, n« béc mµ luËn cho sao Thiªn kh«ng).
Tý th−îng nÞch thñy, Söu h− tr¸.
DÇn th−îng thä chÕ, M·o bÞ h×nh.
Th×n th−îng hung ¸c, TÞ thä nhôc.
Ngä th−îng thøc tù, Mïi xu tµi.
Th©n th−îng cã thiÖt, DËu x¶o thuyÕt.
C− gia, vu tõ: TuÊt Hîi cung.
Thiªn kh«ng trªn Tý lµ bÞ ch×m ®¾m n−íc (tiÓu nh©n gÆp vËn bÜ t¾c). Trªn Söu
gäi lµ tiÓu nh©n dèi tr¸, kh«ng thËt t×nh. Trªn DÇn gäi lµ bÞ chÕ ngù (®iÒm sinh
khÈu thiÖt). Trªn M·o gäi lµ bÞ h×nh ph¹t (nhµ cöa kh¾c t¸n). Trªn Th×n gäi lµ tiÓu
nh©n hung ¸c. Trªn TÞ lµ bÞ nhôc. Trªn Ngä gäi lµ biÕt ch÷ nghÜa. Trªn Mïi gäi lµ
tiÓu nh©n ch¹y theo tiÒn b¹c (®−îc lîi nhá). Trªn Th©n gäi lµ trèng l−ìi (nãi n¨ng
rïm beng, nhiÒu ®Çu m«i trãt l−ìi). Trªn DËu lµ lêi nãi x¶o tr¸. Trªn TuÊt lµ n« béc
ë t¹i nhµ (v× TuÊt lµ b¶n gia cña Thiªn kh«ng). Trªn Hîi cã vô v¨n tù vu khèng.
L¹i nãi: Thiªn kh«ng h¹ lÖ lµ r¬i n−íc m¾t, øng ®iÒm khãc kÓ ån µo, bi ai,
th¶m thiÕt. Phµm Thiªn kh«ng thõa TuÇn Nh©m hay TuÇn Quý th× gäi lµ Thiªn
kh«ng h¹ lÖ. Nh− ngµy chiªm quÎ thuéc vÒ 10 ngµy cña TuÇn Gi¸p Tý th× Th©n lµ
TuÇn Nh©m vµ DËu lµ TuÇn Quý.
Thiªn kh«ng lµ sao gi¶i hung, cho nªn chiªm hái vô tông ngôc ¾t tho¸t khái,
vµ nh− trªn d−íi kiÖn th−a nhau cã thÓ hßa. Nh−ng chiªm hái bÖnh ¾t nguy, ¾t chÕt,
v× Thiªn kh«ng hay lµm cho hãa ra kh«ng vµ v× gäi nã lµ sao v« danh (kh«ng tªn).
Víi ý Êy lµ bÖnh nh©n sÏ bÞ b«i tªn trong bé sæ ®êi. Nh− Thiªn kh«ng néi chiÕn hay
ngo¹i chiÕn, l©m lôc xø, kh¾c Can Chi lµ quÎ sóc vËt chÕt chãc, t«i tí chèn ®i, trÎ
con gÆp ®iÒu kinh nguy.
B¹ch hæ
(LÊy t−îng con hæ mµ luËn cho sao B¹ch hæ)
Tý th−îng nÞch thñy, Söu phôc ®iÒn.
DÇn th−îng ®¨ng s¬n, M·o m«n tiªn.
Th×n th−îng ®iÖt nh©n, TÞ t¸ng th©n.
Ngä th−îng ®o¹n vÜ, Mïi du ®iÒn.
Th©n th−îng hµm th−, DËu ®−¬ng hé.
TuÊt vi l¹c tØnh, Hîi nÞch tuyªn.

B¹ch hæ trªn Tý lµ con hæ bÞ ®¾m n−íc (B¹ch hæ lµ sao ®em tin, nay nã bÞ
®¾m n−íc lµ ®iÒm tin tøc kh«ng ®Õn n¬i ®−îc. Tý thñy nªn nãi lµ n−íc). Trªn Söu
gäi lµ con Hæ nóp n¬i ruéng (Söu thæ thuéc ruéng, Hæ nóp ruéng lµ ®Ó b¾t Tr©u Bß,
Êy lµ ®iÒm mÊt Tr©u Bß vËy). Trªn DÇn lµ Hæ lªn nói (thªm uy quyÒn, cã lîi vÒ
khoa gi¸p). Trªn M·o lµ Hæ tr−íc cöa (cã h¹i ng−êi). Trªn Th×n lµ Hæ nhai ng−êi
(hay sù chi cuèi cïng còng xÊu). Trªn TÞ gäi lµ mÊt th©n (TÞ lµ çi xe tang ma).
Trªn Ngä gäi lµ Hæ ®øt ®u«i (gÆp häa thµnh phóc). Trªn Mïi lµ Hæ ®i ch¬i ruéng
(còng øng nh− trªn Söu lµ quÎ hao mÊt Tr©u dª, nh−ng cã ®iÒu tèt h¬n lµ cã quyÒn
hµnh vµ cã thÓ sinh tiÒn b¹c, mµ còng cã ®iÒu xÊu h¬n lµ con ng−êi bÞ tæn th−¬ng).
Trªn Th©n lµ Hæ ngËm v¨n th− (sÏ nhËn tin tøc vui mõng). Trªn DËu lµ hæ chËn cöa
(ng−êi trong nhµ l©m bÖnh, hoÆc kiÖn tông). Trªn TuÊt gäi lµ Hæ sa giÕng (häa
phóc khái n¹n g«ng cïm). Trªn Hîi lµ Hæ ch×m suèi (tr«ng tin ch¼ng tíi).
L¹i nãi: B¹ch hæ tao cÇm lµ con Hæ bÞ b¾t (bÞ sËp bÉy) øng ®iÒm miÔn hung,
khái tai häa. §ã lµ B¹ch hæ l©m TÞ Ngä vËy.
B¹ch Hæ ng−ìng thÞ lµ con hæ ngöa tr«ng lªn, ®iÒm l©m téi lçi to. Th¸ng 1, 5,
9 mµ thÊy B¹ch hæ thõa Th©n thiªn bµn. Th¸ng 2, 6, 10 thõa DÇn. Th¸ng 3, 7, 11
thõa M·o. Th¸ng 4, 8, 12 thõa Hîi th× gäi lµ B¹ch hæ ng−ìng thÞ.
Çc quÎ B¹ch hæ ®Òu xÊu, nªn biÕt thÊy cho t−êng tËn. Ph¶i ph©n ra lµm quÎ
cña Nam hay N÷ mµ luËn ®o¸n sù chÕt. Trong quÎ cã b¹ch hæ D−¬ng thÇn (thõa
thÇn) kh¾c Can h¹i ng−êi n÷, ®ang tr¸ng kiÖn sÏ ®au, ®ang ®au sÏ chÕt. Cßn B¹ch
hæ ©n thÇn kh¾c Can th× h¹i ng−êi Nam, ®ang m¹nh ¾t ®au, ®ang ®au ¾t chÕt. L¹i cã
®iÒu nªn chó ý lµ B¹ch hæ l©m M·o DËu tøc nh− con Hæ ®Õn cöa ch¾c cã h¹i ng−êi,
nh−ng nÕu kh«ng bÞ hung h¹i tÊt trong nhµ cã ng−êi ra ®i hoÆc cã ng−êi ë ph−¬ng
xa ®Õn m×nh, nghÜa lµ kh«ng cã vô bÖnh chÕt th× cã vô ®¹o lé (bëi b¹ch hæ øng hai
®iÒu chÝnh theo tÝnh chÊt cña nã lµ tang th−¬ng vµ ®¹o lé, cho nªn trªn nãi kh«ng
x¶y ra vô bÖnh ho¹n hay chÕt chãc th× sÏ cã vô ®−êng x¸. Cßn M·o DËu lµ 2 çi
cöa cho nªn nãi lµ cã ng−êi trong nhµ b−íc ra cöa xuÊt hµnh hoÆc cã ng−êi ë n¬i xa
®Õn b−íc vµo cöa nhµ m×nh).
Th¸i th−êng
(LÊy t−îng quan, Ên, m·o, lÔ tiÖc mµ luËn cho sao Th¸i th−êng)
Tý th−îng tao giµ, Söu thä quan.
DÇn th−îng tr¾c môc, M·o di qu¸n.
Th×n th−îng bæng thô, TÞ t¸c Ên.
Ngä th−îng thõa hiªn, Mïi liÖt diªn.
Th©n th−îng bãng t−íc, DËu t¸c kho¸n.
TuÊt th−îng tr× Ên, Hîi chiªu tuyªn.
Th¸i th−êng trªn Tý lµ bÞ kÌm kÑp (bÞ xÐt téi, ph¹t v¹). Trªn Söu lµ thä nhËn
quan chøc, lªn chøc. Trªn DÇn gäi lµ nh×n nghiªng con m¾t (bÞ ghen ghÐt, bÞ sµm
nÞnh). Trªn M·o lµ bá quªn m·o, mÊt m·o (®iÒm bÞ tæn thÊt tiÒn vËt). Trªn Th×n gäi
lµ b−ng thÎ ngµ, ®eo gi©y ngäc, kim tiÒn, kim kh¸nh (®−îc mÖnh t¸i t¹o do bÒ trªn).
T¹i TÞ gäi lµ ®óc Ên (®−îc th−ëng tÆng, cã chç gäi lµ n©ng chÐn). Trªn Ngä gäi lµ
c−ìi xe (®−îc ¬n trªn c¶i ®æi chøc t−íc). Trªn Mïi gäi lµ tr¶i chiÕu (®−îc mêi thØnh
dù héi tiÖc). Trªn Th©n gäi lµ l·nh chøc t−íc. Trªn DËu lµm kho¸n th− lµ v¨n th−
−íc hÑn (®iÒm vui tèt cho phô n÷, nh−ng phßng cã sù tranh ®o¹t vÒ sau). Trªn TuÊt
cÇm Ên (tuy tèt vÒ quan t−íc nh−ng kÎ trªn ng−êi d−íi bÊt hßa). Trªn Hîi lµ tuyªn
®äc chiÕu lÖnh (ng−êi trªn tèt, kÎ d−íi ganh ghÐt hoÆc bÞ h¹i).
L¹i nãi: Th¸i th−êng bÞ b¸c lµ bÞ lét xÐ, tr¨m viÖc ®Òu bÞ tiªu ma. Mïa Xu©n
mµ thÊy Th¸i th−êng thõa Th×n thiªn bµn, mïa H¹ thõa DËu, mïa Thu thõa M·o,
mïa §«ng thõa TÞ ...gäi lµ Th¸i th−êng bÞ b¸c.
Th¸i th−êng lµ çt tinh, nÕu thõa thÇn cña nã kh«ng kh¾c NhËt can lµ ®iÒm
yªn lµnh, cã sù h©n hoan cïng gÆp kh¸ch khøa vui vÇy. B»ng nh− thõa thÇn cña nã
kh¾c Can, l¹i cã C©u trËn ®ång tô héi t¹i Can Chi th× sÏ v× tiÖc ¨n uèng r−îu thÞt mµ
khëi lªn cã vô kiÖn th−a, hao ph¸ tiÒn b¹c.
HuyÒn vò
(LÊy t−îng kÎ trém c−íp mµ luËn cho sao HuyÒn vò)
Tý th−îng t¸n ph¸t, Söu h− tr¸.
DÇn th−îng nhËp l©m, M·o khuy thÊt.
Th×n th−îng nhËp ngôc, TÞ ph¶n c«.
Ngä th−îng tiÖt lé, Mïi bÊt trÞ.
Th©n th−îng triÕt tóc, DËu b¹t ®ao.
TuÊt th−îng tr× Ên, Hîi tµng nÆc.
HuyÒn vò trªn Tý gäi lµ kÎ trém c−íp l×a tãc (ý nãi lµ gÆp sù kinh sî cho tíi
hån bay tãc tr¸n. Cã chç nãi lµ ®¹o tÆc léi qua biÓn, lßng ng¹i sî l¾m). Trªn Söu lµ
h− kh«ng, gi¶ tr¸. Trªn DÇn lµ ®¹o tÆc vµo rõng (kh«ng h¹i nh−ng khã t×m nã l¾m).
Trªn M·o lµ kÎ trém c−íp dßm nhµ (phßng bÞ tæn thÊt). Trªn Th×n gäi lµ vµo kh¸m.
Trªn TÞ gäi lµ ngã ngo¸i l¹i (cã ®iÒu kinh sî h− ¶o). Trªn Ngä gäi lµ chÆt ®−êng.
Trªn Mïi lµ ch¼ng lµm viÖc (nã sÏ bÞ h¹i do n¬i tiÖc r−îu ¨n uèng). Trªn Th©n lµ kÎ
®¹o tÆc bÞ bÎ gÉy ch©n (tøc nh− bÞ b¹i lé h×nh t−íng, nh−ng phßng nã v× cïng thÕ
mµ giÕt ng−êi). Trªn DËu lµ tuèt g−¬m (chí r−ît nã). Trªn TuÊt gäi lµ n¾m Ên
(®−îc thÕ). Trªn Hîi lµ Èn tµng kÝn ®¸o.
L¹i nãi: HuyÒn vò hoµnh tuyÖt lµ giÆc c−íp cËy thÕ lín m¹nh mµ lµm ngang,
chóng sÏ dµn binh ra ®¸nh. Phµm HuyÒn vò l©m Th×n TuÊt Söu Mïi th× gäi lµ
HuyÒn vò hoµnh tuyÖt, ¾t cã vô x©m l¨ng c−íp trém.
HuyÒn vò lµ hung tinh, nÕu thõa thÇn cña nã kh¾c Can lµ ®iÒm rÊt kþ, cã kÎ
b¸n hµng hoÆc gian ®¹o ®ang m−u tÝnh h¹i m×nh. L¹i lµ ®iÒm hao ph¸ tiÒn tµi, cã
viÖc quan tông, vô trèn l¸nh, sãt mÊt. HuyÒn vò kh«ng t−¬ng chiÕn (kh«ng néi
chiÕn hay kh«ng ngo¹i chiÕn) vµ thõa thÇn sinh Can, dï cã thõa ¸c s¸t ®i n÷a th×
trong sù hung còng thµnh tùu ®iÒu tèt lµnh mµ kh«ng cã ®iÒu chi h¹i. Tr¸i l¹i cßn
nªn cÇu ho¹ch tµi hoÆc m−u tÝnh ©m thÇm viÖc t− riªng.
Th¸i ©m
(LÊy t−îng phô n÷ vµ sù viÖc thÇm kÝn mµ luËn cho sao Th¸i ©m)
Tý th−îng thïy liªm, Söu nhËp néi.
DÇn th−îng ®iÖt tóc, M·o vi hµnh.
Th×n th−îng lý qu¸n, TÞ phôc chÈm.
Ngä th−îng phi ph¸t, Mïi th− th«ng.
Th©n th−îng chÊp ngäc, DËu bÕ hé.
TuÊt th−îng tÝch tu, Hîi lâa h×nh.
Th¸i ©m trªn Tý lµ t−îng ng−êi ®µn bµ bá rò tÊm mµnh mµnh xuèng (ý nãi lµ
che khuÊt cöa phßng ®Ó lµm chuyÖn bÊt minh). Trªn Söu lµ vµo bªn trong (kÎ d−íi
ng−êi trªn v©ng chÞu nhau). Trªn DÇn lµ vÊp ch©n (cã chç nãi lµ r¬i kh¨n). Trªn
M·o gäi lµ ®i ®−êng nhá, lÐn ®i. Trªn Th×n gäi lµ söa mò (®iÒm cã vô tông, tranh
nhau. Còng gäi lµ ®µn bµ cã thai). Trªn TÞ gäi lµ n»m gèi (®iÒm −u sÇu, ®iÒm bÞ
khÈu thiÖt, kinh sî, trém c−íp). Th¸i ©m trªn Ngä gäi lµ sæ tãc («m niÒm lo l¾ng).
Trªn Mïi lµ v¨n th− th«ng ®¹t (rÊt tèt cho h¹nh sÜ nh©n). Trªn Th©n gäi lµ cÇm
ngäc (t−îng ng−êi qu©n tö chinh ch¸nh). Trªn DËu gäi lµ ®ãng cöa (v× DËu còng
tøc lµ Th¸i ©m, ®iÒm nghØ ng¬i hoÆc n« tú ®au èm). Trªn TuÊt gäi lµ thªu thïa (vô
h«n nh©n, nh−ng phßng cã sù giÌm siÓm). Trªn Hîi gäi lµ trÇn m×nh, ®Ó h×nh thÓ
lâa lå.
L¹i nãi Th¸i ©m b¹t ®ao lµ t−îng ng−êi ®µn bµ rót ®ao, tøc cã kÎ ©m m−u h¹i
m×nh. Phµm Th¸i ©m thõa Th©n thiªn bµn gäi lµ Th¸i ©m b¹t ®ao, cã tiÓu nh©n h¹i
lÐn, trong sù tèt cã ®iÒu hung. Nh− Th¸i ©m l©m Th©n DËu ®Þa bµn còng øng nh−
vËy.
Th¸i ©m lµ sao cã tÝnh chÊt che giÊu cho nªn thõa thÇn cña nã kh¾c Can ¾t sÏ
sinh ra vô gian d©m, cuèi cïng cã quan hÖ ®Õn ®µn bµ n¸o lo¹n, th−a kiÖn. NÕu
Th¸i ©m ë chung víi çc lo¹i thÇn t−íng ®ång tÝnh chÊt víi nã nh− HuyÒn vò, M·o,
DËu, Gian thÇn, Tµ thÇn...th× ®ã chÝnh lµ mét bän hung häp nhau lµm viÖc ¸c, gian
tµ ¸m muéi. ë chung lµ nãi Th¸i ©m gÆp gì (thõa, l©m) hoÆc cïng cã mÆt ë Ngò xø
: Can Chi vµ Tam truyÒn.
Thiªn hËu
(LÊy t−îng ng−êi con g¸i, c« d©u, h«n nh©n mµ luËn cho Thiªn hËu)
Tý th−îng thñ khuª, Söu khuy nh©n.
DÇn th−îng tu dung, M·o û m«n.
Th×n th−îng hñy trang, TÞ lâa thÓ.
Phôc chÈm, méc dôc: Ngä Mïi t«n.
Th©n th−îng lý trang, DËu b¶ kÝnh.
C− duy, trÞ sù : TuÊt Hîi kú.
Thiªn hËu ë trªn Tý lµ t−îng ng−êi con g¸i gi÷ cöa, tøc lµ gi÷ g×n th©n ë khuª
phßng. Trªn Söu lµ con g¸i nh×n trém ng−êi ta (ý nãi ®Õn tuæi muén chång, nh− cã
ng−êi ®Õn hái nªn nh×n lÐn). Thiªn hËu trªn DÇn lµ ng−êi con g¸i söa dung m¹o l¹i
cho chØnh. Trªn M·o lµ tùa cöa (ý nãi tr«ng mong h«n nh©n). Trªn Th×n lµ ng−êi
con g¸i bá kh«ng t« ®iÓm dung m¹o (gÆp c¶nh buån). Trªn TÞ gäi lµ ®Ó trÇn th©n
thÓ. Trªn Ngä gäi lµ n»m gèi (nÕu ch¼ng cã niÒm vui ngÇm tøc lµ bÞ bÖnh). Trªn
Mïi lµ t¾m géi. Trªn Th©n lµ Söa sang t« ®iÓm, trau dåi. Trªn DËu lµ cÇm g−¬ng
soi mÆt. Trªn TuÊt lµ ë mét m×nh mµ t−ëng nhí. Trªn Hîi lµ ®ang lµm viÖc.
L¹i nãi: Thiªn hËu d©m lo¹n lµ quÎ ng−êi phô n÷ hiÕn th©n, ®em ®iÒu vui cho
kÎ kh¸c h−ëng. Phµm ngµy ©m mµ thÊy Thiªn hËu l©m Th©n vµ ngµy D−¬ng l©m
DËu th× gäi lµ Thiªn hËu d©m lo¹n, v× ®ã lµ quÎ Dôc bån s¸t vËy, chñ sù ph¹m d©m.
Thiªn hËu néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn vµ thõa thÇn cña nã kh¾c Can tÊt cã vô
©m nh©n khÈu thiÖt trong sù viÖc mê ¸m. B»ng kh«ng t−¬ng chiÕn vµ thõa thÇn sinh
Can lµ ®iÒm h«n nh©n thµnh tùu, nªn cÇu h«n, cÇu th©n, cÇu tµi trong vô h«n nh©n.
Nh− Thiªn hËu thõa Tý Hîi M·o DËu, hoÆc l©m Méc dôc ®Þa bµn (gia b¹i), hoÆc
cïng víi Tý Hîi M·o DËu ë Tam truyÒn lµ quÎ gian d©m (nÕu S¬ truyÒn t¸c Can
b¹i (Méc dôc) cµng øng ch¾c). L¹i thÊy C©u trËn thõa thÇn kh¾c Can n÷a tÊt cã sù
gian vµ v× ®ã sÏ tíi chç lao ngôc nh−ng còng vÉn bÊt minh (kh«ng s¸ng tá sù viÖc).
BÀI 5 : ĐỨC THẦN

1- Đức là vị thần bảo trợ, đem phúc đức tới. Phàm Đức thần lâm Can hoặc
nhập Tam truyền thì quẻ có năng lực chuyển đổi họa thành phúc, quẻ đang tốt thì
tốt hơn, quẻ đang xấu thì hoá xấu h¬n. Đức có 4 loại gọi chung là Tứ đức kể ra như
sau: Can đức, Chi đức, Thiên đức, Nguyệt đức. Trong quẻ chú trọng Can đức hơn
hết.
2- Trong Tứ đức, Đức nào nhập Tam truyền cũng tốt, xong Can đức là tốt bậc
nhất. Đức cũng nên sinh- vượng, không nên Hưu- Từ- Tử.
3- Đức nhập Tam truyền kỵ gặp Tuần không, kỵ lạc Không, kỵ gặp Thần với
Tướng ngoại chiến.
4- Phàm Đức gia Can được phát dụng Sơ truyền và tác Quỷ thì vẫn được là
quẻ có phúc đức, đừng thấy Quỷ khắc Can mà cho là điềm hung, bởi vì Đức thần
năng hoá Quỷ hay Đức trọng Quỷ thần kinh.
5- Đức thần phát dụng tuy bị địa bàn khắc nhưng được Quý nhân thừa thần
sinh thì quẻ vẫn đoán là trọn tốt. Trái lại không được sinh phù mà lại bị khắc hay bị
thoát khí là quẻ trong chỗ vui sinh ra ưu phiền.
6- Đức thần lâm Tử- Tuyệt lại gặp hung thần ác sát, sự tốt giảm mất 7/10.
7- Đức thần lâm Can lại hội hợp với Quý nhân là quẻ ứng điềm gặp sự vui
mừng ngoài ý mong đợi ; duy hỏi về bệnh tật, kiện tụng thì không tốt.
8- Đức thần phát dụng và cùng với địa bàn khắc Can thì gọi là Quỷ đức cách,
tà với chính đồng bọn, như ngày Êt Dậu quẻ có Sơ truyền Thân gia Dậu địa bàn,
thì Thân là Can đức, nhưng Thân Dậu cùng thuộc Kim khắc Ât mộc, đó là kim gặp
kim hiệp hãa Đức làm Quỷ vậy.
9- Đức thần tác Quan quỷ thừa Chu tước thì gọi là quẻ Văn đức cách, nếu ứng
cử thì đắc quan, đang làm quan thì lên chức. Như ngày Kỷ Tị, quẻ ban ngày có Sơ
truyền Dần gia Tị: Dần là Can đức tác Quan quỷ thừa Chu tước.
Cách tính Đức thần
1- Can đức: ngày Giáp Kỷ thì Can đức tại Dần thiên bàn, ngày Ât Canh tại
Thân thiên bàn, ngày Bính Tân Mậu Quý tại Tị thiên bàn, ngày Đinh Nhâm tại Hợi
thiên bàn.
2- Chi đức: ngày Tý thì Chi đức tại Tị thiên bàn, ngày Sửu tại Ngọ, ngày Dần
tại Mùi, ngày Mão tại Thân, ngày Thìn tại Dậu, ngày Tị tại Tuất, ngày Ngọ tại Hợi,
ngày Mùi tại Tý, ngày Thân tại Sửu, ngày Dậu tại Dần, ngày Tuất tại Mão, ngày
Hợi tại Thìn. ( nhớ: kể 1 tại Chi ngày hiện tại rồi đếm thuận tới cung thứ 6 là Chi
đức)
3- Nguyệt đức: tháng 1-5-9 thì Nguyệt đức tại Tị thiên bàn, tháng 2-6-10 thì
Nguyệt đức tại Dần thiên bàn, tháng 3-7-11 tại Hợi, tháng 4-8-12 tại Thân thiên
bàn
4- Thiên đức: tháng Giêng thì Thiên đức tại Mùi thiên bàn, tháng 2 cũng tại
Mùi, tháng 3 tại Hợi, tháng 4 Tuất, tháng 5 tại Hợi, tháng 6 tại Dần, tháng 7 tại
Sửu, tháng 8 tại Dần, tháng 9 tại Tị, tháng 10 tại Thìn, tháng 11 tại Tị, tháng 12 tại
Thân.
BÀI 6 : HỢP
( Can hợp, Tam hợp, Lục hợp)
1- Hợp là vị thần chuyên ứng về sự hoà thuận . Khi Hợp lâm Can hay nhập
Tam truyền tất quẻ ứng điềm vui mừng do sự hoà hợp, thàmh tựu. Đó là bởi do
©m với Dương phối hợp, giao cầu với nhau một cách kỳ lạ và tình cờ, tạo nên
lòng tin một cách ngẫu nhiên. Quẻ gặp Hợp phần nhiều ứng điềm người âm thầm
cầu cạnh việc riêng tư, đồng nghĩa với vụ ngầm kín cầu phúc thánh thần.
2- Hợp có 3 loại: Tam hợp cũng gọi là hành hợp, Can hợp cũng gọi là Ngũ
hợp, Lục hợp cũng gọi là Chi hợp. Hợi Mão Mùi hay Mộc hợp chuyên chủ về
nhiều mà rối, tụ tập mà lộn xộn. Dần Ngọ Tuất hay Hoả hợp chuyên chủ về bạn bè
hợp đảng phái mà bất chính. Tị Dậu Sửu hay Kim hợp chuyên chủ về sửa đổi, chia
lìa, biến đổi ra trạng thái khác. Thân Tý Thìn hay Thñy hợp chuyên chủ về sự lưu
động mà không ngưng trệ.
3- Tam hợp nhập Tam truyền thì sự việc quan hệ nhau, buộc liền với nhau,
qua hết tháng mới có thể kết thúc. Lại cũng là quẻ hợp chúng rất đông, những
người thân biết, bằng hữu, đồng bọn, cùng lớp, cùng thuyền.
4- Tam hợp chuyên ứng vào sự thành hợp. Muốn định thời kỳ nào thành hợp
thì dùng Thiên tướng cùng loại với chữ chót của Tam hợp, như không có mới dùng
chữ chót của Tam hợp. Thiên không cùng loại với Tuất. Quý nhân cùng loại với
Sửu. Câu trận cùng loại với Thìn. Thái thường cùng loại với Mùi. Thí dụ ở Tam
hợp Dần Ngọ Tuất mà thấy có Thiên không, thì sự thành hợp ứng vào Thiên không
thừa thần, còn như không thấy có Thiên không, thì sự thành hợp sẽ tới trong tháng
Tuất hay ngày Tuất (Tuất là chữ chót của Tam hợp Dần Ngọ Tuất) nên khảo
nghiệm lại cách ứng dụng này, vì thấy trong thực tiễn ứng dụng không chính xác.
5- Tam hợp mà chỉ thấy có 2 chữ nhập Tam truyền, tức là thiếu một chữ, thì
gọi là Chiết yêu cách (bẻ gẫy lưng), lấy chữ thiếu này mà định Năm, Tháng, Ngày
thành tựu sự việc, cũng gọi là Hư nhật đãi dụng cách, nghĩa là đợi dùng một chữ
thiếu đó. Như chiêm sự việc thấy ở Tam truyền có Thân Thìn thì đợi tới năm,
tháng, ngày Tý thì mới thành tựu.
6- Tam hợp nhập Tam truyền mà thiếu một chữ (Chiết yêu cách) nhưng chữ
thiếu ấy chính là Nhật thần thì gọi là Tấu hợp cách (góp vào tam hợp) hay cũng gọi
là Tấu túc cách (góp vào cho đủ). Như ở Tam truyền chỉ có Ngọ Tuất, nhưng quẻ
lại chiêm nhằm ngày Dần, đó là Tam hợp cách, điềm gặp hoà hợp ngoài sự mong
muốn dùng Thiên tướng thừa chữ được góp vào đó mà để luận sự việc. Ví như chữ
được góp vào thừa Quý nhân (ngày Dần thừa Quý nhân góp vào Tam hợp cho đủ)
thì ứng điềm được quý nhân giúp ngoài sự mong muốn.
7- Can hợp hay Ngũ hợp là trong 10 Can phân đôi hợp nhau: Giáp với Kỷ là
sự hợp trung chính. Ât -Canh là sự hợp nhân nghĩa. Bính-Tân là sự hợp uy quyền.
Đinh-Nhâm là sự hợp dâm dật. Mậu-Quý là sự hợp vô tình.
8- Giáp Kỷ là Trung chính hợp mà thừa Quý nhân thì ứng điềm được quý
nhân giúp cho mình thành tựu, yết kiến quý nhân ắt vui vẻ. Gặp thêm Đức thần thì
năng giải trừ được các điều hung. Lại thừa Thái âm, Thiên hậu, Huyền vũ, Thiên
hợp tại Mão Dậu thì ứng điềm có sự gian tà bất chính của Quý nhân.
9- Ât Canh là Nhân nghĩa hợp mà có thừa cát thần, cát tướng thì ứng điềm
trong ngoài hoà hợp, làm việc một cách cung kính. Bằng như thừa các thiên tướng
Hậu Hợp Âm Huyền lâm Mão Dậu là giả nhân giả nghĩa để hành động việc gian tà.
10- Bính Tân là Uy quyền hợp có thừa thần tướng tốt thì chuyên chủ về sự
dùng uy đức mà tuyên bố hiệu lệnh, quan sát quân binh mà diễu võ dương oai.
Bằng thừa thần tướng xấu tất có sự cậy thế cậy lệnh mà xâm phạm kẻ dưới, người
dưới miễn cưỡng vâng theo.
11- Đinh Nhâm là Dâm dật hợp có thừa thần tướng tốt thì chuyên chủ về âm
mưu hoàn thành sự việc. Bằng như thừa Hậu Hợp Âm Huyền lâm Mão Dậu là
điềm con gái dâm b«n, gây nên việc xấu trong gia đình.
12- Mậu Quý là Vô tình hợp có thừa thần tướng tốt thì chủ về sự việc nửa thật
nửa giả. Bằng như thừa thần tướng xấu thì chủ về ngoài hợp mà trong ly, lấy tâm ý
giả dối để tuân theo.
13- Lục hợp tức Chi hợp là 6 đôi hợp nhau trong 12 địa chi, Tý- Sửu, Dần-
Hợi Mão- Tuất, Thìn- Dậu, Tị- Thân, Ngọ- Mùi. Quẻ mà Tam truyền gặp Lục hợp
có thừa Đức thần là quẻ trăm sự đều tốt, dẫu có gặp thần tướng xấu thì cũng ở
trong chỗ xấu mà hoà hợp.
14- Lục hợp nhập Tam truyền thì nên xét Tam truyền thuận hay nghịch, nghĩa
là tấn hay thoái. Như tam truyền tấn thì mình nên tiến tới ắt được lợi, còn như Tam
truyền thoái thì mình nên thoái lui ắt cũng được lợi. Trăm việc đều như ý.
15- Dần với Hợi gọi là Phá hợp (vì cũng là Lục phá) Tị với Thân gọi là Hình
hợp (vì cũng là Tam hình), hai thứ hợp này tuy mưu tính sự hợp mà chẳng hợp,
thành mà chẳng thành. Nhưng nếu có thừa Quý, Long, Đức thì lại có thể thuận lợi
như thường.
16- Lục hợp nhập Tam truyền thì mưu sự chi cũng thành nhưng không thể tức
thời kết thúc. Không nên chiêm bệnh, chiêm tụng khi quẻ có Lục hợp nhập Tam
truyền.
17- Chiêm hỏi sự việc mờ ám, không rõ ràng thì Tam hợp và Lục hợp đều
ứng bị hao mất công của, vì tính của Hợp là giấu, che, khó gặp,...,
18- Phàm Thiên hậu- Thần hậu (Tý), Thái âm tác hợp mà chiêm hỏi vụ hôn
nhân ắt thành ngay.
19- Phát dụng Hình Hợp: Tị- Thân hay Phá Hợp: Dần- Hợi thì trong tốt mà
ngoài hung, sự việc cần nhiều công sức, vật lực, tài lực, trí lực đến cùng mới xong.
20- Phàm Hợp phùng Không hay lạc Không lại thấy có Hình hợp thì trong sự
hßa có ẩn chứa họa. Gặp Đức thần có thể giải khỏi họa.
21- Phàm Hợp đới Hình- Hại tuy thừa thần tướng tốt vẫn bị giảm sức, chỉ có
thể dùng lời nói nhỏ nhẹ để dùng vào việc nhỏ.
22- Phàm Hợp khắc Can hoặc thừa Xà-Hổ-Câu-Tước, thì trong sự hợp có
điều hại, chẳng nên phó thác việc mình cho người khác đảm đương, vì tin người ắt
sẽ chịu lấy sự khuyết thiếu, chẳng đủ.
23- Trong 3 thứ hợp phải lấy Can hợp làm chủ, kế đó là Lục hợp, sau nữa là
Tam hợp. Ba loại hợp này cần gặp Đức thần, gặp Lộc mới hoàn toàn tốt, giải trừ
được mọi sự hung. Bằng như thừa thần tướng hung và không có cứu thần trong quẻ
trợ giúp tất gọi là Hung- Hợp, phản thành hung hại. Đây là điều cần thiết phải biết.
24- Phàm tại Can cũng như tại Chi đều có Tam hợp (thiên địa bàn tác tam
hợp) nhưng Can thượng thần khắc Chi, đồng thời Chi thượng thần khắc lại Can
(giao khắc) thì chủ về ngoài hợp mà trong ly, hai bên cùng ôm ấp sự nghi kỵ nhau,
hoặc vì người khiêu khích cho tới bất hßa.
25- Can địa bàn với Chi địa bàn tác Lục hợp, đồng thời Can thượng thần với
Chi thượng thần cũng tác Lục hợp thì gọi là Đồng tâm cách, hai bên đều ghi khắc
tâm ý để cùng hoàn thành công việc. Nhưng nếu thấy có Hình Hại lẫn vào thì trong
sự đồng tâm ấy có sinh đố kỵ. Như ngày Ât Dậu, Bính Thân, Mậu Thân, Tân Mão,
Nhâm Dần gặp quẻ Phản ngâm đều thuộc Đồng tâm cách.
26- Can Chi ở khít cung nhau, Chi gia Can và thượng thần tương hợp, là quẻ
chủ về Khách và Chủ trao đổi với nhau, trao đổi mưu sự mà được thành tựu sự việc
(Chi gia Can là Chi thần gia Can. Thượng thần là nói 2 chữ thiên bàn trên Can Chi
tác Lục hợp). Chỉ 3 ngày có cách này: ngày Nhâm Tý quẻ Tý gia Nhâm, ngày Bính
Ngọ quẻ Ngọ gia Bính, ngày Mậu Ngọ quẻ Ngọ gia Mậu.
27- Tuy Can Chi không ở khít cung nhau, nhưng Chi thần gia Can và Can
thần gia Chi, đồng thời thượng thần tương hợp thì cũng có thể cùng chung mưu
thành sự (ngày Bính thì Tị thiên bàn là Can thần) Duy 3 ngày có cách này: ngày
Bính Dần quẻ Dần gia Bính hoặc Tị gia Dậu, ngày Bính Tuất quẻ Tuất gia Bính thì
có Mão gia Tuất, ngày Mậu Tuất quẻ Tuất gia Mậu.
28- Can Chi tự tương hại, là Can địa bàn với Chi địa bàn tác Lục hại (như Hợi
địa với Thân địa tác Lục hại), còn thượng thần vừa tương hợp lại vừa tương phá
(chỉ có Dần với Hợi và Tị với Thân là vừa tương hợp lại vừa tương phá) thì mưu
sự ngoài mặt giả ý hợp nhau nhưng trong lòng tính trăm phương độc hại. Duy 3
ngày có 6 quẻ như sau: ngày Nhâm Thân quẻ Tị hay Hợi gia Nhâm, ngày Bính
Dần quẻ Dần hay Thân gia Bính, ngày Mậu Dần quẻ Dần hay Thân gia Mậu.
29- Can Chi địa bàn tương hại, còn thượng thần tương hợp mà không có lẫn
Tam hình hay Lục phá thì cũng thuộc về quẻ ngoài mặt hợp mà trong lòng ly, mọi
việc đương thành tựu đều là giả ý, nếu còn gặp Tuần không nữa ắt có sự ám hại, rất
nên cẩn thận. Cách này có 4 quẻ trong 2 ngày: ngày Ât Mão mà quẻ thấy Mùi gia
Ât hoặc Sửu gia Ât, ngày Tân Dậu mà quẻ thấy Sửu hay Mùi gia Tân.
30- Can địa bàn với Chi thượng thần tác Lục hợp và Chi với Can thượng thần
cũng tương hợp thì gọi là Giao xa cách, rất hợp với những vụ giao kết qua lại với
nhau, ưng thuận trao đổi, hội hợp nhau để mưu sự sinh kế, mua bán, giao hợp, giao
hôn,..., Hai chữ Giao xa ám chỉ vào cả hai bên Can Chi đổi qua đổi lại với nhau mà
tác thành Lục hợp. Giao xa cách có 10 loại sau:
@-1. Trường sinh hợp: là quẻ rất tốt trong vụ hùn vốn làm ăn. Phàm Can
thượng thần là Trường sinh của Chi, lại cùng Chi tương hợp, và đối lại Chi thượng
thần là Trường sinh của Can, lại cùng Can địa bàn tương hợp. Quẻ như vậy gọi là
Giao xa trường sinh. Như ngày Giáp Thân mà quẻ thấy Tị lâm can Giáp, còn Hợi
lâm chi Thân, như vậy Tị là trường sinh của Thân, lại Tị cùng Thân tác Lục hợp,
còn Hợi là trường sinh của Giáp, lại Hợi cùng can Giáp địa bàn (Dần) tác Lục hợp.

@- 2. Tài hợp: là quẻ rất tốt trong các vụ giao hợp, liên quan nhau để sinh lợi
tiền bạc, hoặc dùng tiền bạc để giao thiệp với nhau. Can thượng thần là Chi tài, lại
cùng Chi tương hợp, và Chi thượng thần là Can tài lại cùng Can địa bàn tương hợp
thì gọi là Giao xa tài (Chi tài là chữ bị Chi khắc, Can tài là chữ bị Can khắc). Như
ngày Tân Sửu mà quẻ thấy Tý lâm can Tân và Mão lâm chi Sửu, ở đây Tý là chi tài
vì bị Sửu khắc, lại Tý cùng Sửu tác hợp, còn Mão là can tài vì bị can Tân khắc, lại
Mão cùng can Tân (Tuất) địa bàn tác hợp .
@- 3. Thoát hợp: là quẻ chẳng nên giao thiệp, vì cả hai bên, bên nào cũng cố
ý làm hao thoát nhau khiến cho hao công tốn của. Phàm Can thượng thần được
Chi sinh lại cùng Chi tương hợp. Chi thượng thần được Can sinh lại cùng Can địa
bàn tác hợp thì gọi là Giao xa thoát. Như ngày Mậu Thìn mà quẻ thấy Dậu lâm can
Mậu (Mậu gửi tại Tị, nghĩa là thấy Dậu thiên bàn gia Tị địa bàn) và Thân lâm chi
Thìn, như vậy Dậu thoát Thìn vì được Thìn sinh nhưng Dậu cùng Thìn tác hợp,
còn Thân thoát Mậu vì được Mậu sinh nhưng Thân cùng Mậu địa bàn (Tị) tác hợp.
@- 4. Hại hợp: là quẻ hai bên hợp nhau nhưng âm thầm tính hại nhau. Phàm
Can thượng thần với Can địa bàn tác hại nhưng đối với Chi lại tác hợp, đồng thời
Chi thượng thần với Chi tác hại nhưng đối với Can địa bàn lại tác hợp, quẻ như
vậy gọi là Giao xa hại. Như ngày Đinh Sửu mà quẻ thấy Tý gia Đinh (tại Mùi) và
Ngọ gia Sửu, vậy Tý với Mùi là Lục hại mà Tý với Sửu là Lục hợp, còn Ngọ với
Sửu là Lục hại song Ngọ với Đinh địa bàn (tức Mùi) lại là Lục hợp.
@- 5. Không hợp: là quẻ trước hợp nhau mà sau lại chán ghét nhau, cũng gọi
là có lúc đầu mà không có lúc sau. Phàm Can thượng thần là Tuần không mà đối
với Chi tác Lục hợp, và Chi thượng thần cũng là Tuần không mà đối với Can địa
bàn tác Lục hợp, quẻ như vậy gọi là Giao xa không. Như ngày Tân Hợi mà quẻ
thấy Dần gia can Tân (tại Tuất địa) và Mão lâm chi Hợi, ngày Tân Hợi thuộc tuần
Giáp Thìn thì Không vong tại Dần Mão; vậy Dần là Tuần không mà đối với Hợi
tác hợp, còn Mão cũng là Tuần không mà đối với Tuất địa tác hợp.
@- 6. Hình hợp: là quẻ ở trong sự hoà tốt sinh ra điều cạnh tranh, cả hai bên
đều không tuân theo điều đã ký kết, đã thống nhất thực hiện. Phàm Can thượng
thần với Can địa bàn tác Tam hình nhưng đối với Chi tác Lục hợp, còn Chi thượng
thần đối với Chi cũng tác Tam hình nhưng đối với Can địa bàn tác Lục hợp, quẻ
như vậy gọi là Giao xa hình. Như ngày Quý Mão mà quẻ thấy Tuất lâm can Quý
(tại Sửu địa) và Tý lâm chi Mão, vậy Tuất với Sửu địa tác Tam hình nhưng Tuất
với Mão tác Lục hợp, còn Tý với Mão tác Tam hình nhưng Tý với Sửu địa tác Lục
hợp.
@- 7. Xung hợp: là quẻ trước hợp mà sau ly, chẳng luận thân sơ hay Ngũ
luận (vua tôi, cha con, vợ chồng, anh em, bè bạn). Phàm Can thượng thần với Chi
thượng thần là Lục xung nhưng đối với Chi là Lục hợp, và Chi thượng thần tác hợp
với Can địa bàn, quẻ như vậy gọi là Giao xa xung. (nếu Can địa bàn với Chi xung
nhau nữa càng đúng cách). Như ngày Giáp Thân mà quẻ thấy Tị gia can Giáp (tức
Dần địa) và Hợi gia chi Thân, vậy Tị với Hợi là lục xung nhưng Tị với Thân là Lục
hợp, còn Hợi với Tị cũng là Lục xung nhưng Hợi với Giáp địa bàn (Dần) tác Lục
hợp. Quẻ này Can địa bàn Dần với chi Thân cũng tác Lục xung, càng đúng cho
Xung hợp cách.
@- 8. Khắc hợp: là quẻ trong sự giao thiệp sinh ra vụ tranh tụng, giấu cừu
oán để xát hại nhau, trong nụ cười có gươm đao. Phàm Can thượng thần khắc Chi
nhưng cùng với Chi tác Lục hợp, còn Chi thượng thần khắc Can nhưng cùng với
Can địa bàn tác Lục hợp, quẻ như vậy gọi là Giao xa khắc. Như ngày Canh Tý mà
quẻ thấy Sửu gia Canh (tức Thân địa) và Tị gia chi Tý, vậy Sửu khắc Tý nhưng
Sửu với Tý tác hợp, còn Tị khắc Canh nhưng Tị với Canh địa bàn (Thân) tương
hợp.
@- 9. Tam giao hợp: là quẻ trao đổi liên quan với nhau để mưu tính việc mà
có sự gian tà, ẩn giấu, tư riêng, hoặc cùng giao thiệp với nhau hai ba sù việc. Phàm
thấy Tam truyền là Tam giao khoá (Tý Ngọ Mão Dậu) Can thượng thần với Chi
tác hợp, lại Chi thượng thần với Can địa bàn cũng tác hợp, thì gọi là Mao xa tam
giao. Như ngày Kỷ Dậu mà thấy Thìn gia can Kỷ tại Mùi và Ngọ gia chi Dậu, Tam
truyền là Ngọ- Mão- Tý.
@- 10. Giao hội hợp: là quẻ ngoài trong đồng hợp nhau, hoặc đổi dời luân
phiên thay thế nhau để giao tình, kết nghĩa mà lại còn được người ngoài tương trợ,
chiêm hỏi sự việc ắt thành, nhưng rất kỵ Tuần không. Phàm quẻ thấy Tam truyền
là Tam hợp, Can thượng thần với Chi tác lục hợp, và Chi thượng thần với Can địa
bàn cũng tác Lục hợp thì gọi quẻ Giao xa giao hội. Như ngày Ât Sửu mà quẻ thấy
Tý gia Ât và Dậu gia Sửu thì Tam truyền là Tị- Sửu- Dậu tác tam hợp.

BÀI 7 : QUỶ
1. Quỷ là vị thần ứng vào các hạng giặc, trộm cướp, các sự tai hại. Trong Can Chi,
dương khắc dương, âm khắc âm gọi là chính quỷ. Khắc Can gọi là Can quỷ, khắc Chi gọi
là Chi quỷ (trong các cách và các quẻ thường chỉ nói một chữ Quỷ là nói Can quỷ vậy).
Kinh nói: Truyền trong đa quỷ, sự sự bất mỹ, mưu vọng bất thành, tai ương cấp kỳ.
Nghĩa là khi Tam truyền có nhiều Quỷ, hỏi sự chi cũng không tốt, mưu tính không thành,
tai häa hung đã đến mình. Trứ quỷ là quỷ ban ngày gây nên việc kiện tụng ở cửa công
hoặc thị phi, khẩu thiệt; còn Dạ quỷ là quỷ ban đêm chủ về quỷ thần, yêu tà, ma quái lạ.
2. Quỷ nhập Truyền nhưng Can được vượng- tướng khí và hào Tử tôn lâm Mệnh,
hoặc có mặt ở Tam truyền, thì không gọi là quẻ hung hại, bởi Tử tôn khắc được Quan
quỷ.
3. Chiêm hỏi bệnh tật hay kiện tụng rất kỵ Quỷ nhập Truyền hay lâm Can, nhưng
tại Can, Mệnh, Tam truyền có Tử tôn, gọi là gặp cứu thần, giảm sự hung.
4. Chiêm hỏi về đạo tặc mà quẻ thấy Quỷ nhập Truyền nhưng Quỷ tự tương xung,
hoặc Quỷ với Đạo thần tương xung thì kẻ đạo tặc tự bại. Còn khi Quỷ với Đạo thần lạc
Không thì trái lại không bắt nó được.
5. Can thượng thần phát dụng làm Sơ thì sự việc có rất nhiều điều chẳng tốt. Khi
phát dụng gặp Đức hợp hay Lộc hợp có thể xong việc cầu quan chức.
6. Phàm ở Tam truyền thấy có Quỷ, mà Quỷ này tác Hợp, lại khắc Can thượng thần
là Quỷ cầu Quan bị phản phúc, tới lui lui tới khó khăn, trì lâu mà sau mới được thành.
7. Quỷ không nên gặp Suy-Bại, nên gặp Sinh-Vượng. Nên biết khi Quỷ được
Vượng-Tướng khí là thời mà Quỷ không gây hung hại (vượng thời là Quỷ được mùa
vượng khí, Quỷ gặp mùa đồng loại ngũ hành với nó), song Quỷ tới thời, tới mùa nào Quỷ
bị Hưu-Tù-Tử khí thì tai hại dấy lên ngay. Như Hoả quỷ tất được vượng khí trong mùa
Hạ, thứ nhất là trong tháng Tị-Ngọ.
8. Phàm Sơ truyền tác Quỷ, mà Quỷ này gia lên Trường sinh địa bµn của Can thì
gọi là Toàn my cách (nhíu mày, cau hai chân lông mày lại). Chiêm hỏi việc tất có 2 điều
không tốt, nếu có cứu thần (tử tôn) cũng chỉ giải được một điều mà thôi. Như ngày Canh
Thìn có Sơ truyền Ngọ tác Quỷ gia Tị địa bàn (Tị địa bàn là trường sinh của can Canh
kim).
9. Chi thượng thần phát dụng Sơ truyền Quỷ, chiêm sự là quẻ có người nhà ám hại,
hại lén. Như ngày Đinh Dậu quẻ có Tý gia chi Dậu được phát dụng làm Sơ truyền Quỷ.
10. Quỷ là thần tai họa, song có nhiều chỗ chế nó thì chẳng hại, nhưng lúc bắt đầu
thì chẳng khỏi kinh nguy, rất đáng lo ngại. Ví như nghe có kẻ mưu tính hại mình, thì
mình chỉ cần thương lượng là qua khỏi, chỉ khi Sơ truyền Quỷ thừa Bạch hổ mới đáng kỵ
sợ, và chỉ có Can hay Mệnh thượng thần khắc chế Quỷ là 2 chỗ yếu điểm giải trừ được
tai họa này. Như ngày Nhâm Thìn mà quẻ thấy Dần gia Nhâm (Hợi địa) thì Tam truyền
là Tuất-Sửu-Thìn, đều gia lên Thổ cung là Mùi Tuất Sửu, trên dưới cả thảy có 6 Quỷ, nếu
quẻ chiêm về đêm thì Sơ Tuất thừa Bạch hổ: rất hung hại. Tuy nhiên có tại bản thân là
Can thượng thần Dần mộc khắc chế được 6 thổ Quỷ (Khi có một ngọn đèn sáng tại thân
mình, tức Dần lâm Can, dù muôn vùng tối- 6 Quỷ cũng không thể xâm nhập).

11. Chi thượng thần là Quỷ phát dụng Sơ truyền dẫn nhập Quỷ hương, đó là loại
Quỷ nhà lộng hành với Thần nhà (quỷ lộng hành làm Thần), nếu không có cứu thần ở
Can thượng thần hay Mệnh thượng thần thì ứng điềm không thoát khỏi häa trong gia
môn (Tam truyền dẫn nhập Quỷ hương là Sơ quỷ, Trung cũng Quỷ, Mạt tuy không phải
Quỷ, nhưng lại gia lên Quỷ địa bàn, tức thì địa bàn của Mạt cũng khắc Can, đây là Quỷ
địa bàn thừa Mạt được gọi là Quỷ hương). Như ngày Kỷ Sửu mà quẻ có Dần gia chi Sửu,
thì Dần tác Quỷ phát dụng với Trung truyền Mão đều tác Quỷ, còn Thìn gia Mão địa bàn
là gia nhập Quỷ hương, ở quẻ này Can có Thân kim chế trừ Mộc quỷ là có cứu thần vậy.
12. Quỷ lâm Can nhưng có Chi thượng thần cứu trừ thì trăm sự đều từ bên ngoài
đưa đến mà thiết yếu lại có người trong nhà giải cứu, như ngày Quý Hợi có Thìn tác Quỷ
lâm Can phát dụng, song nhờ Dần mộc lâm Chi khắc trừ Thìn.
13. Sơ truyền tác Quỷ nhưng lại sinh Mạt truyền, mà Mạt lại là Trường sinh của
Can (can sinh) thì gọi là Quỷ thoát sinh cách, trăm việc đều trước xấu mà sau mới tốt–
tiền hung hậu cát. Như ngày Giáp Ngọ mà quẻ thấy Dậu gia Giáp thì có Tam truyền là
Dậu-Thìn-Hợi, ở đây Sơ Dậu tác Quỷ sinh Mạt truyền Hợi, mà Hợi lại là Trường sinh
của can Giáp mộc vậy.
14. Tam truyền có Quỷ cục mà Quỷ này lại sinh Can thượng thần và Can thượng
thần lại sinh Can là quẻ nhất thiết bất kể việc gì cũng phản hung vi cát, xấu thành tốt, dữ
hoá nên lành. Như ngày Ât Dậu mà quẻ thấy Tý gia Ât (Thìn địa), có Tam truyền là Tị-
Sửu-Dậu tác Quỷ cục, nhưng kim Quỷ cục này sinh Tý thñy là Can thượng thần, lại Tý
thñy sinh can Ât mộc.
15. Dẫu Tam truyền tác Quỷ cục nhưng có Quý nhân và Can đức đồng lâm Can
(Quý Đức lâm thân) là quẻ phản thành tốt. Như 2 ngày Ât Sửu và Ât Tị có Dậu gia Tị
phát dụng, Tam truyền Dậu-Sửu-Tị là tam hợp Quỷ kim cục, nhưng ngày Ât nhờ có
Thân là Can đức thừa Quý nhân (quẻ ban đêm) lâm Can cho nên trừ được họa lại gặp sự
tốt, luận thêm thì Sơ truyền Dậu thừa Đằng xà thuộc Hoả có thể ngăn chặn được Kim
quỷ, lại Mạt truyền Tị hoả tác Tử tôn là cứu thần vậy.
16. Dẫu Tam truyền tác Quỷ cục, nhưng Quỷ này lại sinh 3 Thiên tướng ở Tam
truyền, thì cũng là quẻ miễn trừ được tai họa, bởi Quỷ đã bị Đạo khí tức là bị Thiên tướng
lấy mất hết khí lực. Như ngày Tân Tị mà quẻ có Ngọ gia Tân (Tuất địa) phát dụng, Tam
truyền Ngọ-Dần-Tuất tam hợp tác Hoả quỷ cục, và 3 Thiên tướng ở Tam truyền là Quý
nhân, Câu trận, Thái thường toàn thuộc Thổ, như vậy Thổ tướng năng thoát Hoả quỷ:
miễn trừ được họa.
17. Phàm 3 Thiên tướng ở Tam truyền đồng khắc Can gọi là tác ám Quỷ, là quẻ rất
hung tợn, nhưng nếu Tam truyền tác Tử tôn cục tuy thoát Can song chế trừ được ám
Quỷ. Quẻ như vậy gọi là Tá đạo cách, nghĩa là mượn kẻ trộm trừ häa (kẻ trộm là Tử tôn
tặc đạo thoát Can, còn chế trừ được họa là do Tử tôn cục khắc ám Quỷ), cũng như có
người đến làm tiền mình lại vừa đúng lúc mình gặp họa hoạn, mình bèn mượn sức người
đó để giải họa, cũng tạm toại ý người mà hữu ích cho mình. Như ngày Nhâm Tý, quẻ ban
đêm có Mùi gia Mão phát dụng, Tam truyền Mùi-Hợi-Mão là Mộc cục thoát can Nhâm
thñy, nhưng lại nhờ Mộc cục này mà khắc được Câu trận, Thái thường, Quý nhân đồng
thuộc thổ ám Quỷ vậy.

BÀI 8 : MỘ
1. Mộ là vị thần có tính làm cho ẩn, phục, chìm, mất, chết. Lấy âm dương
thuận nghịch sinh tử mà phân cho 10 Can thì: Mùi là Mộ của Giáp- Quý; Tuất là
mộ của Bính-Mậu-Ât; Sửu là Mộ của Canh-Đinh-Kỷ; Thìn là Mộ của Nhâm-Tân.
Theo ngũ hành mà tính thì: Mùi là Mộ của loại Mộc gọi tắt là Mộc mộ, Tuất là Mộ
của loại Hoả (hoả mộ), Sửu là Mộ của loại Kim (kim mộ), Thìn là Mộ của các loại
Thuỷ-Thổ (thuỷ mộ và thổ mộ). Lục Nhâm dùng các loại Mộ nói sau.
2. Phàm Mộ nhập Truyền, lâm Can thì nhất thiết bất kể việc gì cũng bị ngăn
lấp tối tăm, che lấp, không thông (bế tắc, ám muội, cúng tế, họa nhập mộ).
3. Thìn Mùi là giờ ban ngày nên gọi là Nhật mộ, còn Tuất Sửu là giê ban đêm
nên gọi là Dạ mộ. Nhật mộ thì cương cứng mà nhanh mau, còn Dạ mộ thì mềm
mỏng và trì lâu. Phàm đã là Mộ thì việc gì cũng mông muội, hôn ám, nhưng Dạ mộ
lâm Can là gia lên những cung thuộc giờ ban ngày (Mão Thìn Tị Ngọ Mùi Thân)
thì sự việc còn có thể giải cứu, vì đó là từ nơi tối đem tới nơi sáng. Còn Nhật mộ
lâm Dạ mộ là gia lên những cung thuộc về ban đêm (DËu Tuất Hợi Tý Sửu Dần)
thì sự việc càng thấy thêm mơ hồ âm u.
4. Dần gia Tuất là Hoả trường sinh nhập Hoả mộ, vì loại Hoả thì Trường sinh
tại Dần và Mộ tại Tuất, Tị gia Sửu là Kim trường sinh nhập Kim mộ, Hợi gia Mùi
là Mộc trường sinh nhập Mộc mộ, Thân gia Thìn là Thuỷ Thổ trường sinh nhập
Thuỷ mộ hay Thổ mộ; được gọi tắt là Tự sinh nhập Mộ, như người rơi xuống
giếng, do vậy chiêm bệnh tất chết, chiêm tặc không gặp, hành nhân chẳng lại.
5. Ngày Giáp Ât thấy Mùi lâm Hợi, ngày Bính Đinh thấy Tuất lâm Dần,
ngày Mậu Kỷ Nhâm Quý thấy Thìn lâm Thân, ngày Canh Tân thấy Sửu lâm Tị,
những điều trên được gọi là Can trường sinh thừa Mộ, đó là điềm ứng sự việc cũ
tái phát trở lại.
6. Phàm Can trường sinh tự nó thừa Mộ của nó là quẻ ứng sự việc mới bắt đầu
phát lên. Như ngày Giáp Ât thì Hợi là Can trường sinh, mà Hợi thuỷ thì Mộ tại
Thìn, vậy quẻ thấy Thìn lâm Hợi địa bàn thì gọi là Trường sinh xứ tự thừa Mộ.
Tương tự như vậy nếu ngày Bính Đinh thấy Mùi gia Dần, ngày Mậu Kỷ Nhâm
Quý thấy Sửu gia Thân, ngày Canh Tân thấy Tuất gia Tị.
7. Can trường sinh tự gia lên Mộ địa bàn của nó thì gọi là Trường sinh täa
Mộ. Như ngày Giáp Ât thì Hợi là Can trường sinh, còn Mộ của Hợi thñy tại Thìn,
vậy khi thấy Hợi gia lâm Thìn địa bàn, tức là Tr−êng sinh tọa Mộ, tương tự như
vậy: ngày Bính Đinh thấy Dần gia Mùi, ngày Mậu Kỷ Nhâm Quý thấy Thân gia
lâm Sửu địa bàn, ngày Canh Tân thấy Tị gia lâm Tuất địa bàn.
8. Phàm Mạt truyền gặp Can mộ thì gọi là Dĩ sinh nhập mộ. Lấy Can trường
sinh mà bàn vì bởi Mạt truyền là chỗ cuối cùng, nhưng lại gặp Mộ, cho nên nói là
nhập Mộ. Như ngày Giáp Ât quẻ thấy Mạt truyền gặp Mùi, ngày Bính Đinh thấy
Mạt truyền gặp Tuất. ngày Mậu Kỷ Nhâm Quý thấy Mạt truyền gặp Thìn, ngày
Canh Tân thấy Mạt truyền gặp Sửu.
9. Phàm Can mộ gia lên chỗ Can ký, tức là gia lên cung địa bàn có an Can thì
gọi là Dĩ hồn nhập mộ (tại cung có Can ký gửi là Hồn của Can, lấy thần hồn của
Can mà nói là nhập Mộ). Như ngày Giáp quẻ thấy Mùi gia lâm Dần địa.
10. Phàm quẻ thấy Can thần gia lên Can Mộ địa bàn thì gọi là Dĩ nhật nhập
mộ hay Dĩ nhật tọa mộ (Nhật tức là Can, Can thần). Như ngày Ât mà quẻ thấy
Thìn là Can thần gia lên Mùi địa bàn là Mộ của Ât mộc, ngày Bính mà quẻ thấy Tị
gia lên Tuất địa bàn, ngày Đinh mà quẻ thấy Mùi gia lên Tuất địa bàn,...
11. Không luận đến 10 Can, mà chỉ luận 12 địa chi trên dưới gặp nhau, thì xảy
ra 2 trường hợp sau: địa chi Đới mộ và địa chi Tọa mộ (Đới mộ là đội mộ tức là
Mộ ở trên mà địa chi ở dưới, còn Täa mộ là ngồi trên Mộ tức Mộ ở dưới mà địa
chi ở trên) Địa chi Đới Mộ bao gồm: Thìn gia lên Hợi Tý, hoặc Thìn gia lên Thìn
Tuất Sửu Mùi, hay Mùi gia lâm Dần Mão, hay Sửu gia lâm Thân Dậu, hay Tuất gia
lâm Tị Ngọ. Địa chi Tọa mộ bao gồm: Dần Mão gia Mùi địa, Tị Ngọ gia Tuất địa,
Thân Dậu gia Sửu địa, Mậu Kỷ Nhâm Quý gia Thìn địa.
12. Hành niên hãa khí nhập Mộ: hành niên lập tại Ngọ gia lên Tuất địa bàn,
hãa khí thuộc Háa, vậy Háa mộ tại Tuất và gia Tuất nên nói là nhập Mộ. (Phần
này, sách giải thích không rõ ràng ?) Có 2 phần hãa khí bao gồm Can hợp hãa khí
và Chi hợp hãa khí, thể hiện quy luật âm dương 2 khí điều hãa.
13. Niên Mệnh thừa Mộ, tọa Mộ: như Hành niên hay cung Mệnh an tại Tý địa
bàn mà trong quẻ thấy Tý địa bàn thừa Thìn thiên bàn, thì nói rằng Hành niên hay
Mệnh cung thừa Mộ, còn như trong quẻ thấy Tý thiên bàn gia lên Thìn địa bàn thì
nói rằng Hành niên hay Mệnh cung tọa Mộ. (Tý thuộc thñy nên Mộ nó tại Thìn).
14. Quan tinh nhập Mộ: Quan tinh là nói hào Quan quỷ, như ngày Giáp Ât
mộc thì Thân Dậu kim là Quan quỷ, nếu Thân Dậu gia Sửu (kim mộ) thì gọi là
Quan tinh nhập mộ, là quẻ bất lợi cho quan chức. Cũng vậy ngày Bính Đinh mà
quẻ thấy Hợi Tý gia Thìn, ngày Canh Tân mà quẻ thấy Tị Ngọ gia Tuất, ngày Mậu
Kỷ mà quẻ thấy Dần Mão gia Mùi, ngày Nhâm Quý mà quẻ thấy Thìn Tuất Sửu
Mùi gia Thìn.
15. Phàm Can sinh, Can vượng nhập Mộ là quẻ trước thành mà sau bại, còn
như Mộ nhập Sinh-Vượng (gia lên Trường sinh, Đế vượng) là quẻ trước bại rồi sau
mới thành.
16. Mộ chủ sự ám muội, u uất, nhưng nếu là quẻ Tự mộ truyền sinh như Sơ
Mộ còn Mạt trường sinh là quẻ trong chỗ hung biến hãa tốt lành. (Trường sinh cục
tính theo Ngũ hành của Can).
17. Quẻ thấy Mộ phát dụng làm Sơ truyền thì Can nên được Vượng-Tướng
khí, còn như Can bị Hưu-Tù-Tử khí là quẻ ứng điềm hiểm nguy, chiêm bệnh
phòng chết, chiêm kiện tụng e rằng thất bại.
18. Trung truyền gặp Mộ thì trăm sự đều chẳng thuận, dẫu có tiến tới hay rút
lui cũng gặp phải điều hối tiếc, hối hận.
19. Mạt truyền thấy Mộ thì trăm việc chung kết chẳng thành tựu.
20. Mộ gặp Xung thì tốt, gặp Hợp rất hung. Niên Mệnh thượng thần khắc chế
Mộ cũng có thể giải cứu.

BÀI 9 : PHÁ
1. Phá là vị thần chuyên làm cho tán di, Tán là làm cho lìa ra, tán nhỏ, đập vỡ.
Còn Di là làm cho dời đổi, đổi đi, chuyền đi. Quẻ thấy Phá lâm Can hoặc nhập
Truyền thì nên giải tán việc hung hại, chứ không nên cố mưu tính để thành việc tốt.
Phá bao gồm Lục phá và Chi phá. Lục phá là 6 đôi phá nhau: Tý với Dậu, Sửu với
Thìn, Dần với Hợi, Mão với Ngọ, Thìn với Sửu, Tị với Thân. Nên nhớ: dương thần
thì đếm nghịch lại 4 cung thì gặp Phá, còn âm thần thì đếm thuận tới 4 cung là gặp
Phá, như Tý thuộc dương thì đếm nghịch lại 4 cung thì gặp Dậu phá, hay như Sửu
thuộc âm thì đếm thuận tới 4 cung thì gặp Thìn phá,..., Tính Chi phá cũng vậy.
Như ngày Tị thuộc âm thì đếm thuận tới 4 cung là chi Thân phá.
2. Chiêm hỏi sự việc mà gặp Phá thì thường việc được nửa chừng thì dừng lại
hoặc thôi, có sự canh cải, nhất thiết việc không được trọn vẹn hoàn toàn.
3. Ngọ phá Mão ứng điềm nhà cửa bị phá bại ; Thìn phá Sửu ứng điềm phúc
đức họ hàng ly tán, mâu thuẫn dòng họ, mồ mả đổ nát hư hỏng; Dậu phá Tý ứng
điềm âm nhân cùng trẻ con tai họa, tối tăm; Tuất phá Mùi ứng điềm người hay vật
bị hình thương; Hợi phá Dần hay Thân phá Tị đều gọi là trong phá có hợp, ứng
điềm sự việc đã bại rồi lại hãa thành. (nói Ngọ phá Mão thì Mão cũng phá Ngọ ).
4. Dần-Thân-Tị-Hợi gọi chung là Tứ mạnh mà quẻ thấy thừa Dậu, hoặc Tý-
Ngọ-Mão-Dậu gọi chung là Tứ trọng mà quẻ thấy thừa Tị, hoặc Thìn-Tuất-Sửu-
Mùi gọi chung là Tứ quý mà quẻ thấy thừa Sửu, những điều nói trên gọi là Phá toái
sát, quẻ gặp Phá toái sát điềm vật bị phá tổn, không toàn vẹn.
5. Phá gặp Xung thì nhân tình không thuận trong sự mờ ám. Như chiêm hỏi
hôn nhân tuy hôn nhân thành nhưng không được bền lâu, hỏi về thai sản tuy có
mang bầu nhưng chẳng sinh. Duy có thừa Hỷ thần hoặc thừa thần tướng tốt thì sự
việc rất gian nan mà sau cũng được toại thành.
6. Phàm Niên Mệnh thấy có Phá là điềm bị thương tổn.

BÀI 10 : HẠI
1. Hại chủ về sự trở ngại và đấu tranh. Hại lâm Can hay nhập Tam truyền thì
sự việc hay bị trở cách. Hại có 6 đôi Lục hại: Mão với Thìn, Dần với Tị, Sửu với
Ngọ, Tý với Mùi, Hợi với Thân, Dậu với Tuất.
2.Tý gia Mùi thì sự việc không chung thñy, lỗi lầm quan sự, khẩu thiệt. Mùi
gia Tý thì kinh doanh, mưu sự bị trở trệ, trong sự tăm tối sinh tai họa. Sửu gia Ngọ
thì gặp việc công tụng, tßa án rất bất lợi, chồng vợ bất hßa. Ngọ gia Sửu thì sự việc
không được minh bạch, kết cục khó thành tựu. Dần gia Tị thì xuất hành có thay
đổi, tiến tới có lợi, chần trừ thối lui bị trở ngại. Tị gia Dần thì mưu sự khó khăn,
nhiều ưu lo, nghi ngờ. Mão gia Thìn thì gặp vụ cạnh tranh không thật, trong sự tốt
sinh ra tranh đấu.Thìn gia Mão thì mưu cầu trở ngại, việc không có kết cuộc,
không có kết thúc. Dậu gia Tuất thì nhà cửa tổn thương, âm nhân, trẻ nhỏ tai, bệnh,
họa. Tuất gia Dậu thì không tốt trong âm mưu che giấu, tôi tớ toan tính tà
dâm.Thân gia Hợi thì trước trở ngại mà sau được việc, kết cục tốt. Hợi gia Thân thì
ý đồ tính toán không toại nguyện, việc không được ở lúc đầu.
3. Phàm quẻ gặp Hại thì không có hoà khí, chỉ nên thủ cựu (giữ theo cũ) mà
thôi, nếu động tất sẽ có mất mát.

BÀI 11 : HÌNH
1. Hình chủ sự thương tàn (thương tổn và tàn tật), Thương cũng có nghĩa là
thương tích, tàn cũng có nghĩa tàn tật. Quẻ có Hình nhập Can hay Tam truyền tất
có vụ thương tàn, tổn hại. Hình có 3 loại sau:
2. Tự hình: sở chủ và sở ứng của Tự hình là tự trình bầy, tự hành động cho
tới khi phải bị suy bại. Sự việc không thuận hành. Chết không chính mạng. Tự hình
có 4 vị : Thìn hình Thìn, Ngọ hình Ngọ, Dậu hình Dậu, Hợi hình Hợi.
3. Hỗ hình: sở chủ của nó là vô lễ, vô nghĩa, lớn thì phóng đãng, nhỏ thì dâm
ô. Hỗ hình là hình qua lại với nhau, Tý hình Mão mà Mão cũng hình Tý. Phàm Tý
hình Mão còn gọi là Tử Bại tương hình (theo Trường sinh cục thì Tý và Mão đều
là Tử thần và Bại thần) ứng điềm nhà cửa bất chính, trên dưới chẳng hßa. Mão
hình Tý là từ nơi sáng đi vào chỗ tối ứng điềm con cái không có giáo dục, chẳng
theo lệ luật, đường thñy bộ đều chẳng thông.
4. Bằng hình: chủ sự vô tình, vô ân, lấn nương nhờ theo oai thế. Dần hình Tị
là trong Hình có Hại chủ về hành động khó khăn, tai häa và tranh tụng cùng tới.
Sửu hình Tuất là trong hình có Quỷ, chủ về trên dưới khi lâm chung gây nên sự
nhục, bệnh hoạn với tù ngục tiếp nhau tới. Tị hình Thân và Tuất hình Mùi là trong
Hình có Phá chủ về bậc trưởng thượng với bọn ty ấu bất hßa, thân con ng−êi cùng
với nhà cửa suy bại như cỏ héo cây khô tàn dụng.
5. Hình phát dụng Sơ truyền tất bị hình thương, như hình Can địa bàn thì ưu
hoạn cho nam, hình Chi ưu hoạn cho nữ, hình Thời (Giờ) thì ưu hoạn cho sự việc.
6. Phàm Thời (giờ) hình Can thì ưu hoạn đến tiểu nhân, còn Can hình Thời thì
ưu hoạn cho quân tử. Can tức là Can địa bàn hay Can thần.
7. Phàm Vượng hình Suy thì phúc vượt lên, còn Tử hình Vượng thì họa khởi
tới. (sách không nói rõ Vượng Suy Tử là tính theo Trường sinh cục hay tính theo
Ngũ khí: Vượng-Tướng-Hưu-Tï-Tử hay tính theo cả 2 cách).
8. Sơ truyền hình Nguyệt kiến không nên đối tụng, hình Nhật âm (chữ trên
khãa nhị) chẳng nên đi xa, hình Can Chi trăm sự đều chẳng yên ổn. Can hình ứng
bên ngoài, nhanh, Chi hình ứng bên trong, chậm.
9. Phàm Sơ truyền trên dưới tương hình lại tác Quỷ thì quẻ gặp điều phản
phúc, sai trái, lầm lỗi, việc công tư đều bị ưu ngại.

BÀI 12 : XUNG
1. Xung là vị thần gây nên chấn động và cách trở. Trong 12 chi có 6 đôi
tương xung, xung tức là phản ngâm vậy. Xung Can ứng thân người đi đến nơi xa,
xung Chi ắt nhà dời chỗ (Can ở đây là nói Can ký hay Can thần).
2. Xung chuyên chủ về các sự dời, động, xoay trở lại, chẳng yên. Tý Ngọ
xung ứng vụ đạo lộ, xung đuổi, nam nữ tranh giao, mưu sự và hành động bị biến
thiên không đúng như kế ho¹ch đã dự tính (thay đổi), hành động không đúng. Mão
Dậu xung là điềm phân chia riêng khác, hao tổn, canh cải nhà cửa, nếu có thừa
Thái âm, Thiên hợp thì dâm dật, gian tư. Dần Thân xung ứng điềm tà quỷ lộng
hành, vợ chồng đổi tâm khác ý. Tị Hợi xung là điềm đi thì thuận mà lại thì nghịch,
cầu nhiều mà được ít. Sửu Mùi xung thì Huynh đệ khác ý, mưu vọng không thành.
Thìn Tuất xung thì không biết nên buồn hay nên vui, nô bộc gian tà bỏ đi.
3. Năm Tháng Can Chi không nên xung. Xung năm thì trong năm đó thiếu
thốn, xung Tháng thì trong tháng đó thiếu thốn. Như năm Giáp Tý mà quẻ thấy
Dần gia Ngọ địa, thấy Chi Tý xung Can Giáp (Dần địa) của năm, là quẻ có Can
Chi thượng thần xung Can Chi của Thái tuế. Xung Can Chi của Nguyệt kiến cũng
vậy.
4. Quẻ có cát thần bị xung cũng không tốt, hung thần nên bị xung, vì sự xung
đã bị động cách, không còn hung nữa.

BÀI 13 : NHỊ TỰ QUYẾT

(Quyết định tốt xấu trong hai chữ)
1. Người chiêm quẻ có 10 yếu tố cần phải quan tâm: Giờ xem quẻ, Tam
truyền Sơ Trung Mạt, Nhật tức Can, Thần tức Chi, phương hướng người đến, Hành
niên là số tuổi mà vận nhân vận hành đến, Thái tuế là tên của năm hiện tại, Bản
mệnh là tên năm sinh ra đời. Xem xét trong 10 yếu tố này, và theo sự ứng của mỗi
Nhị Tự (hai chữ) mà để quyết định cho sù vật lµ dữ hay lành, nên hay không nên,
nói gọn là tốt hay xấu. Cần yếu nhất chỉ có 6 nơi đó là Lục xứ: Can, Tam truyền,
Bản mệnh, Hành niên. Nhị tự quyết sẽ được kể sau đây.
2. Phàm quẻ thấy nơi Lục xứ có Dần Hợi hữu khí khắc Can mà không có cứu
thì bệnh tật sẽ đến (hữu khí là Vượng khí, Tướng khí. Có cứu là cũng trong Lục xứ
có chữ thiên bàn xung khắc lại Dần Hợi). Như ở Lục xứ thêm thấy có Bạch hổ thừa
thần vượng tướng khắc Can là quẻ thật ứng đúng cách: bệnh. Phàm ở Lục xứ thấy
có Dần Thìn thiên bàn chủ về quan sự, quẻ ứng thật đúng là có thêm Câu trận thừa
thần hay Chu tước thừa thần khắc Can, hoặc Sơ truyền với Can tại Tử Mộ.
3. Trong Lục xứ thấy Tý Mão là quẻ chủ về đạo tặc (trộm cướp) mất của,
nhưng quẻ ứng chắc là phải có thêm Huyền vũ thừa thần khắc Can, hay khắc hào
Tài, hoặc hào Tài mà lạc Không và bị địa bàn khắc. Hào Tài thừa Huyền vũ thì gọi
là tiền của đi theo giặc. Nếu quẻ thấy Huyền vũ âm thần khắc Can ắt có vụ tổn tài
trong sự bất minh, không rõ ràng. Trong Lục xứ thấy có Tị Hợi lại có thêm Thiên
mã, Dịch mã là quẻ ứng điềm đi đường, ra đi, có thêm Thiên Dịch mã, Đinh thần,
Du thần là vụ đi kiếm tiền nơi xa. Hoặc Thời thượng thần gia lên Dịch mã cũng
ứng điềm viễn hành. (Du thần: mùa Xuân tại Sửu, Hạ Tý, Thu Hợi, Đông Tuất.
Thời thượng thần là chữ thiên bàn gia lên Giờ hiên tại).
4. Lục xứ thấy có Sửu Mùi (?) là quẻ ứng có vụ nguyền rủa, mạ lỵ, thãa mạ,
nhục mạ nhau, khẩu thiệt. Trong Lục xứ thấy có Dậu Mùi là quẻ có Ly thần, Cô
sát, khi Dậu Mùi có chữ Vượng-Tướng khắc Can tất ứng điềm phu thê ly biệt, có
thêm Cách giác sát nữa mới chuẩn xác (Cách giác sát: Mùi gia Thìn Tuất Sửu Mùi,
Dậu gia Tý Ngọ Mão Dậu).
5. Nơi để biết trong lòng chứa nhiều do dự mà khó quyết định một công việc
thì ở Lục xứ phải có Thắng quang và Truyền tống, tức là Ngọ-Thân chủ về sự nghi
nan, ngờ vực. Bởi Ngọ hoả thuộc Tim, Thân kim thuộc Phổi. Kinh nói: Ngọ gia
Thân tất tâm nghi hoặc, Ngọ gia Thìn tất tâm chẳng yên.
6. Lục xứ thấy có Hà khôi là Tuất thiên bàn hữu khí thừa Huyền vũ và khắc
Can thì đích thực là quẻ ứng người nhiều râu tóc muốn hại mình, không phải nghi
ngờ gì nữa. Khi Hà khôi lâm Hành niên thì quẻ càng đúng cách.

BÀI 14: NGŨ ÁC
1. Thñy ác
- Những tai nạn rơi giếng, chìm sông, chết trong sự nghi ngờ, hay các vụ việc
trộm cắp, trốn đi,..., đều có thể suy luận theo các cách của Thñy ác, nghĩa là quẻ
sinh ra những tai họa ác nghiệt do Thñy (nước). Phàm quẻ thấy Thìn gia Mùi hay
Mùi gia Thìn thì được gọi là Thiên hà, hoặc quẻ thấy Tý gia Mão hay Mão gia Tý
thì được gọi là Địa tỉnh. Khi chiêm hỏi vụ việc trộm cướp, mất của, kẻ trộm đi,...,
thì nguyên nhân đều xuất phát từ nơi gần nước như bờ sông, rạch nước, ao hồ,...,
theo hướng đó mà bắt, mà tìm.
- Phàm quẻ thấy Thiên hà (Mùi Thìn) gia lên Địa tỉnh (Tý Mão) hay ngược lại
Địa tỉnh gia lên Thiên hà, Can Chi gặp Thñy, Tam truyền không có Thổ mà là Kim
cục hay Thñy cục, đó là quẻ người đi gặp nạn nước đắm chìm (Thiên hà gia lên
Địa tỉnh đúng lý hơn, vì Hà là sông lớn hơn Tỉnh là giếng, nước sông đổ vào giếng
mới gây ngập đắm chìm).
- Quẻ thấy Huyền vũ thừa Tý, hoặc Mão gia lên Thìn địa hay Mùi địa bàn, đó
là Hà Tỉnh gặp nhau trở thành ác sát (thñy ác), khi ác sát khắc Can nghĩa là Huyền
vũ thừa thần khắc Can là quẻ ứng thân người bị tai nạn chìm giếng, chết sông, chết
hồ. Nếu Huyền vũ nhập Truyền, hoặc Tam truyền là thñy cục vượng tướng khí là
quẻ càng đúng (gia Mùi thường ứng chết nơi giếng, vì trong Nhị thập Bát tú, sao
Tỉnh-giếng ngôi tại Mùi). Có thuyết bàn rằng: Hà Tỉnh tương gia, ở Tam truyền có
Thñy vượng- tướng khí lại thừa Huyền vũ, là quẻ của người sinh ra đời ở nơi chỗ
gần nước, hoặc người đó sẽ chết về nghiệp nước. Như ngày Ât Dậu mà quẻ thấy
Thìn gia Mùi địa tất ứng có tai họa trầm mịch (chết chìm), vì ngày Ât thì Thìn là
Can thần, ngày Ât Dậu thì Ngọ Mùi là Tuần không, nay Can thần Thìn gia Mùi tác
Thiên hà lại lạc Không địa thì sao tránh khỏi tai nạn thuỷ hoạn, Can thần là con
người, Thiên hà là nước, lạc Không là vào hư không.
2. Hỏa ác
-An Hỏa ác: tháng Giêng khởi Tuất nghịch hành, tháng 2 tại Dậu, tháng 3 tại
Thân,.., tháng Chạp tại Hợi.
-An Hỏa chúc: tháng Giêng khởi tại Tị thuận hành, tháng 2 tại Ngọ,..., tháng
Chạp tại Thìn
-Quẻ trong Lục xứ thấy có Hỏa ác hay Hỏa chúc thừa Đằng xà hay Chu tước,
thừa thần khắc Can là quẻ ứng điềm bị tai nạn Hỏa ách, tai họa do Löa, nếu chúng
lâm Can Chi thì quẻ càng ứng nghiệm. Còn như thừa thần khắc Chi thì Hoả ách
ứng nơi gia trạch, bằng như khắc Can thì ứng cho con người.
3. Thổ ác
- Quẻ có Tam truyền cùng Niên-Mệnh là Mộc vượng- tướng khí, còn Can lại
là Thổ đồng gia lên Tuần không địa bàn, đó là quẻ ứng có tai họa hung như: nhà
sập, tường đổ, cây gẫy đổ,..., lại thêm Đằng xà hay Bạch hổ tất gây nạn chết người
(Mộc vượng-tướng có đủ sức khắc hại Thổ, mà Thổ lại ngộ Tuần không địa bàn
như đất không có chân).
4. Kim ác
- Hành niên và Bản mệnh (gọi chung là Niên Mệnh) cùng với Tam truyền đều
gặp Kiếp sát, Không vong (hoặc Tuần không) Tang môn, Điêu khách, lại Can mộc
phùng Kim (Can mộc gia Thân Dậu địa) đó là quẻ sinh ra ác sát gọi là Kim ác, là
tai họa gây ra do kim khí. Nếu gặp thêm Huyết chi hay Huyết kỵ thì nhất định phải
bị huyết bệnh hoặc bị thương vì đao kiếm mà chết một cách ác nghiệt.
- Không vong: tháng Giêng tại Thìn, 2 tại Sửu, 3 tại Tuất, 4 tại Mùi, 5 tại Dậu,
6 tại Tý, 7 tại Mão, 8 tại Ngọ, 9 tại Dần, 10 tại Hợi, 11 tại Thân, tháng Chạp tại Tị.
5. Mộc ác
-Can Chi (yếu trọng Can hơn Chi) là Mộc suy khí ( hưu-tù-tử) lại gặp Kim
vượng- tướng khí (chân kim), Tam truyền không có Háa nên không trừ được Kim
để cứu Mộc, đó là quẻ Mộc bị truân nguy. Quẻ như vậy còn dụng khởi Mộc tác Sơ
truyền gia lên Tuần không địa bàn thì gọi là quẻ Mộc ác ứng điềm leo trèo cây ngã,
cây gãy cành đè trúng người, vật, gây nên sự hung hại.

BÀI 15: NHỊ HỔ THÍCH

(Giải thích hai loại Hổ)
- Thư hổ sát là một hung thần ác sát. Phép tính như sau: tháng Giêng
khởi tại Thìn rồi lưu thuận tới, tháng 2 tại Tị, tháng 3 tại Ngọ,..., tháng Chạp
tại Mão. Phàm quẻ thấy Thư hổ sát với thiên tướng Bạch hổ là 2 loại Hổ gặp
nhau và thừa thần của nó khắc bản thân (Can), lại Hành niên cũng gặp Thư hổ
sát, đó là quẻ có phạm đao thương, Hổ ăn thịt người (đi đường rừng núi ắt khó
tránh được họa này).

BÀI 16: TỰ ẢI
(Thắt cổ)
-Tính Thiên giảo: tháng Giêng khởi tại Thìn rồi lưu thuận ( như Thư hổ sát).
-Tính Ty ma: tháng 1-5-9 tại Mão, tháng 2-6-10 tại Tý, tháng 3-7-11 Dậu,
tháng 4-8-12 tại Ngọ. (tính như an sao Đào hoa ở Tử vi) Thiên giảo và Ty ma là 2
vị thần dòng chuyên cột buộc, nếu thừa Bạch hổ ắt có vụ trói buộc bằng dây vào
thân mình. Lại như cùng gặp Tuần không hay Không vong thì ứng cho việc treo cổ
tự tử, tự vẫn. Đặc biệt là tại Can hay Tam truyền.

BÀI 17 : THÍCH TẬT- BỆNH CHƯƠNG

(Chương giải thích về tật bệnh)
1. Phàm chiêm quẻ bệnh hoạn, muốn biết bệnh nhân sống hay chết, chỗ cốt
yếu là xem nơi Bạch hổ-Đằng xà. Dùng âm thần và dương thần của Xà Hổ mà
phân Chủ Khách. Nam nhân bệnh thì kỵ Bạch hổ âm thần khắc Can, vì đó là quẻ
chết. Nữ nhân mà quẻ thấy Bạch hổ dương thần khắc Can cũng chết (dương thần
chính là thừa thần vậy).
2. Bệnh nhân là Nam thì sợ Bạch hổ, là Nữ thì sợ Thiên hậu, là tiểu nhi thì
sợ Đằng xà. Nói sợ là khi âm thần hay dương thần của mỗi sao đó khắc Can, bệnh
càng thêm trầm trọng khi âm thần hay dương thần có 1 thần đắc địa khắc Can hay
khắc Hành niên thì bệnh rất nặng chắc chết, khó có hy vọng (sách không giải thích
đắc địa, có thể là khi Vượng hay Tướng hoặc khi không bị địa bàn khắc).
3. Nhật Thời là Can và Giờ chiêm quẻ, Can ở đây là Can thần. Quẻ thấy Can
thần và Giờ đều tự gia lên Mộ, Tử, Tuyệt, Tuần không, toàn là những nơi đại kỵ,
dẫu có cứu thần thì vẫn cứ hung nguy đến tính mạng. Tóm lại, sự lành dữ cùng thời
gian xẩy ra ứng nghiệm đều xem tại Can, đều quan hệ tới Can.
4. Một thuyết khác nói như sau: nam nhân xem tại Bạch hổ, nữ nhân xem tại
Thiên hậu, tiểu nhi xem tại Đằng xà. Khi thấy thừa thần của nó nhập Mộ dẫu
không khắc Can cũng vẫn chết. Từ 1-15 tuổi, trai kỵ Đằng xà dương thần khắc
Can, gái kỵ Đằng xà âm thần khắc Can. Từ 16- 60 tuổi, đàn ông thì kỵ Bạch hổ
dương thần khắc Can, đàn bà kỵ Bạch hổ âm thần khắc Can. Từ 61 tới 90 tuổi, cụ
ông kỵ Bạch hổ dương thần khắc Can, lão bà kỵ Thiên hậu thừa thần vượng tướng
khí khắc Can, lão bà rất kỵ khi Thiên hậu thừa thần đến thời gian vượng-tướng khí
(Thái tuế, mùa). Lại nói: tráng niên sợ Bạch hổ, lão niên chẳng sợ.
5. Luận về bệnh hoạn chết chôn, thì Tị có tượng chiếc xe tang, Thân Dậu có
tượng quan quách, chiêm tật bệnh thấy 3 vị này lâm môn hộ (Mão Dậu là môn hộ),
nhập quái (lâm Lục xứ) thì ứng điềm bệnh nhân rất khó sống. Hiếu phục sát hay
Tử thần lâm Can hay khắc Can thường ứng tang ma. Những ác sát này vượng
tướng khí hoặc cùng địa bàn sinh tỷ càng chắc chết. Quẻ như vậy dù có các giải
thần như Thiên giải, Nội giải, Ngoại giải thì bệnh vẫn trầm trệ, khó qua khỏi tay tử
thần.
- Hiếu phục sát: tháng 1-4-7-10 cư Tị, tháng 2-5-8-11 cư Thìn, tháng 3-6-9-
12 cư Sửu. Tử thần: tháng Giêng khởi tại Tị rồi lưu thuận, tháng 2 tại Ngọ,...,
tháng Chạp tại Thìn.
6. Khi Bạch hổ âm dương thần khắc Can mà hỏi về bệnh thường rất nặng
khó qua. Chỉ có Can thượng thần khắc lại âm dương thần thì gọi là quẻ có cứu
thần, còn hy vọng qua khỏi tay tử thần, khi Can thượng thần đương thời vượng-
tướng khí thì không còn lo sợ chi nữa, hoặc Bạch hổ dương thần cùng với địa bàn
tương khắc, lại thấy Bạch hổ âm thần khắc Bạch hổ dương thần, quẻ như vậy dẫu
âm thần hay dương thần khắc Can thì bệnh nhân cũng sẽ qua khỏi. Cũng quẻ như
vậy, mà thấy Bạch hổ dương thần gia lên Suy địa, Bại địa thì ứng lúc tuổi nhỏ hay
bị tai hoạn, đau dằng dai nhưng rồi cũng kháe mạnh.
BÀI 18 : THÍCH TẬT – BỆNH HÌNH TRẠNG CHƯƠNG

(Chương giải thích hình trạng chứng đau của tật bệnh)
1. Quẻ phát dụng Sơ truyền có thổ trên gia thổ dưới, kim trên gia kim dưới,
thñy trên gia thñy dưới, mộc trên gia mộc dưới, hoả trên gia hoả dưới thì gọi là
Trùng thần. Phàm Sơ truyền gặp Trùng thần như nói trên, lại thấy Trùng thần khắc
khí và Bạch hổ thừa thần khắc Can thì bệnh nan y khó chữa, chết. Nếu chỉ thấy
Trùng thần khắc khí mà Bạch hổ thừa thần không khắc Can thì tuy bệnh nặng mà
không chết. Khắc khí là Trùng thần khắc chữ thiên bàn trên Can trường sinh địa
bàn. Như ngày Bính Thân, quẻ Ngọ gia Bính, thì Sơ truyền Dậu gia Thân là Trùng
thần-trùng kim, ngày Bính hoả thì Dần địa bàn là Can Trường sinh địa bàn, theo
quẻ này thì trên Dần có Mão thiên bàn, Trùng thần Kim khắc khí là Mão mộc.
2. Sơ truyền không phải là Trùng thần, nhưng Sơ thừa Bạch hổ cũng ứng
bệnh tật. Lấy ngũ hành của Bạch hổ thừa thần (tức của Sơ truyền) để xác định
thông tin bệnh, như Kim ứng cho Phổi, Mộc ứng cho Gan, Háa ứng về Tim, Thổ
ứng cho Tỳ vị và Lá lách,...,

BÀI 19 : CẦU Y PHƯƠNG HƯỚNG CHƯƠNG

(Chương nói về phương hướng đi cầu thầy thuốc)
1. Nam nhân thì dùng Thiên cương là Thìn gia lên Hành niên rồi lưu thuận
cho tới khi gặp Công tào là Dần thiên bàn, thấy Dần gia lên cung địa bàn nào, thì
theo phương hướng của cung địa bàn ấy mà cầu y (đón B.s , tìm thuốc), như Dần
thiên bàn gia Ngọ địa bàn thì đi về phương Nam để cầu y. Đối với nữ nhân thì
dùng Thiên khôi (Hà khôi) là Tuất gia lên Hành niên, rồi lưu thuận cho tới khi gặp
Truyền tống là Thân thiên bàn, thấy Thân gia lên cung địa bàn nào, thì đi theo
phương hướng của cung địa bàn ấy mà cầu y.
( Trong Lục nhâm của một soạn giả thời nay, có điểm bất đồng là Nữ nhân
cũng dùng Thiên cương mà không dùng Hà khôi. Trong lời giải thích có bàn thêm
như sau: Thiên y khắc Can là thầy thuốc không chữa trị nổi bệnh, cũng có thể thầy
thuốc giỏi nhưng dùng thuốc không đúng. Còn Can khắc Thiên y là thầy thuốc học
chưa rành, tục gọi lang băm)
- Thiên y tính theo tháng: tháng Giêng khởi tại Thìn rồi lưu thuận, tháng 2
tại Tị, tháng 3 tại Ngọ,..., tháng Chạp tại Mão (cách nhớ khác: kể 1 tại Nguyệt kiến
rồi đếm thuận tới chi thứ 3 là Thiên y)
- Thiên y tính theo Can: ngày Giáp tại Thìn, ngày Ất tại Ngọ, ngày Bính
Mậu tại Mùi, ngày Đinh Kỷ tại Dậu, ngày Canh tại Tuất, ngày Tân tại Tý, ngày
Nhâm tại Sửu, ngày Quý tại Mão. (Cách khác: kể 1 tại Can thuận tới cung thứ 3 là
Thiên y).
- Địa y: xung với Thiên y tính theo Can là Địa y.
( Sách này tuy có chỉ cách tìm Địa y mà không bàn tới cách dùng Địa y. Lại có tới
2 Thiên y, tính theo tháng gọi là Nguyệt thiên y, tính theo ngày gọi là Nhật thiên y,
nhưng sách không nói Thiên y nào trọng dụng hơn).
2. Muốn biết phương pháp nào để điều trị khỏi bệnh như mổ xẻ, tiêm, dùng
thuốc, châm cứu, thuốc thang đông y,..., thì dùng Ngũ hành của Y thần làm
phương châm điều trị cho ngũ tạng (cũng có thể dùng Ngũ hành Y thần làm
phương pháp luyện tập Y mệnh). Như Y thần tại Hợi Tý thuỷ thì nên uống thuốc
thang sắc đông y, Y thần tại Thìn Tuất Sửu Mùi thì nên điều trị thuốc viên, Y thần
tại Dần Mão mộc thì nên cúng Quỷ thần, Y thần tại Thân Dậu kim thì nên mổ xẻ,
Y thần tại Tị Ngọ hoả thì nên cứu ngải,...,
Chỗ nghi ngờ: Y thần là nơi cầu thầy cầu thuốc dựa theo ngũ hành địa bàn
như đã tính cho nam riêng, nữ riêng ở phần trên, nhưng sách không nói rõ Y thần
tính như thế nào (?) có thể Thiên y và Địa Y chính là Y thần chăng !

BÀI 20 : CHIÊM ĐỘNG CHÂU THÂN

( Chiêm quẻ đoán những điềm động nơi thân thể)
1. Thân động là nói chung thân thể mình xẩy ra tự nhiên như: nháy mắt, thịt
giật, hắt xì hơi, cảm giác lo âu vô cớ, bồn trồn,..., có thể lập quẻ Nhâm độn để kiểm
nghiệm độ chính xác khả năng của mình đối với thế giới xung quanh. Lấy Nguyệt
tướng gia chính Thời, xem tại Can gặp Thiên tướng nào để tiên lượng việc gì đang
đến (thân mình động nên phải xem tại Can mà không cần xem nơi Lục xứ). Cát
Hung là ý bảo quyết hai lẽ tốt xấu: Cát tướng thì tốt, hung tướng thì xấu. Mặc dầu
có khác nhau về Thiên tướng đắc địa hay thất địa, vượng-tướng hay hưu- tù- tử vẫn
là điều không thiết yếu. Điều quan trọng nhất là dung hợp loại thần của Thiên
tướng tại Can mới có thể biết rõ sự việc xẩy đến. Loại thần là các loại ứng của
Thiên tướng, tức là sở chủ của mỗi một Thiên tướng (Yêu kiện tập). Khái quát khi
nói đến một Thiên tướng nào đó, thì sở chủ của Thiên tướng gồm có: Nhân-Vật-
Sự.
- Nhân là thuộc về hạng người nào?
- Vật là thuộc về đồ gì vật hay con vật gì?
- Sự là sự việc hành động nào?
Thí dụ Thanh long: luận về người là hạng quân tử hay quan văn, luận về vật
là món ăn như trái cây, tôm, cá,..., luận về sự việc là điềm vui mừng, tin tức,mưa,
sự may mắn, ăn uống,..., quẻ như vậy gọi là quẻ động Thanh long, thì ứng mình sẽ
liên quan đến hoặc sẽ gặp các Nhân- Vật- Sự như trên, nhưng cũng không phải gặp
tất cả. Đôi khi, chính thân mình động, sự việc vẫn xẩy đến mà có thể không liên
quan tới mình. Ví như động Thanh long hay Thiên hợp hay Huyền vũ lại ứng trời
sắp mưa, hoặc như động Bạch hổ tất có gió lớn, hoặc như động Đằng xà thì ứng có
đám người gây gổ cãi nhau, đánh chém nhau đổ máu bên cạnh nhà mình mà chính
bản thân mình không dính lÝu tới. Tuy nói không liên quan nhưng suy xét tới cho
kỹ, thì sự việc gì xẩy ra trên thế gian này, cũng vẫn có ảnh hưởng liên quan tới
nhau (muôn vật cùng một thể), sự việc hiện tại mặc dù không liên quan tới mình,
nhưng mình có nhìn thấy, có nghe thấy vẫn gây đến cho mình một cảm giác lo sợ,
buồn phiền, thương hay ghét, mừng hay giận,..., cũng có thể nhờ mình tránh mưa
đó, mà gặp được tin vui, cũng có thể vì tránh mưa, đến chậm mà hỏng việc vậy.
Thiên tướng sở ứng đủ để mình ý thức một phần:
• Quý nhân là kẻ giúp mình
Của tiền, biếu tặng, người lành, quan nhân.
• Đằng xà khẩu thiệt, tiểu nhân
Ốm đau, đổ bể, giận hờn, hoảng kinh
• Chu tước: phù chú, văn tinh
Thư từ, lửa cháy, dối tình, gió đông
• Thiên hợp: hßa hợp, vui lòng
Bạn, con, tài vật, hội đồng, duyên nhau
• Câu trËn: tụ tập, lao xao
Quan nhân, kiện tụng, việc nào lâu xưa

• Thanh long: ăn uống, trời mưa
Tiền, tài, vật, trái, việc vừa lòng ta
• Thiên không: nếu nói thật lòng
Mất, hao, chẳng có, họa mà khỏi ngay
• Bạch hổ: hung dữ lắm thay
Tang thương, dao, súng, cầu may ích gì
• Thái thường r−îu thịt nâng ly
Tiền tài, ban thưởng, hợp thì công danh
• Huyền vũ gian đạo chẳng lành
Hao tài, trộm cắp, lưu manh phải phòng
• Thái âm chút ít hài lòng
Âm mưu, phụ nữ, vàng dòng, kim châu
• Thiên hậu: nữ khách, cô dâu
Giấu che, ân huệ, việc cầu khá nên
2. Đến giờ Trường sinh, giờ Xung, Tuyệt, Tỷ hßa của Thiên tướng là lúc
ứng sự việc xẩy ra, nhưng thường không quá 2 ngày. Thiên tướng ở đây là nói
chính Thiên tướng và thừa thần của nó. Một là dùng giờ Trường sinh của thừa
thần. Hai là dùng giờ Xung với Trường sinh. Ba là dùng giờ Xung với thừa thần.
Bốn là dùng giờ Tuyệt của thừa thần. Năm là dùng giờ tỷ hßa với Thiên tướng. Sáu
là dùng giờ tỷ hßa (cùng loại ngũ hành) với thừa thần.
Ví dụ: quẻ động có Thanh long thừa Tị thiên bàn, vậy Thanh long mộc là
thiên tướng, còn Tị háa là thừa thần. Trường sinh của Tị háa là Dần, xung với
trường sinh Dần là Thân, xung với thừa thần Tị là Hợi, tuyệt của Tị háa là Hợi, Tỷ
hßa với Thanh long mộc là Dần Mão mộc, tỷ hßa với Tị háa là Tị Ngọ háa. Tóm
lại, động Thanh long là sao tốt nên sự vật tốt lành sẽ đem đến trong các giờ Dần,
Thân, Hợi, Mão, Tị, Ngọ.
Theo kinh nghiệm thì: điềm tốt thường đến trong giờ Trường sinh, điềm
hung hại thường đến trong giờ Xung, tin tức thư từ thường đến trong giờ Tuyệt,
còn giờ Tỷ hßa thì đến tương đương sự lành dữ. Những sự việc xẩy đến thường
không quá 24 giờ, nhiều khi đến ngay trong giờ hiện tại, hay tới liền trong vài phút
sau, rất ít khi đến ngày thứ hai.
Người thực nghiệm muốn đi sâu vào sự huyền bí để rõ được thiên cơ (ý trời)
thì không bao giờ nên câu nệ vào việc nhỏ hay việc lớn, một miếng ăn miệng uống
đều đã có tiền định. Nếu không hiểu như vậy, sẽ không thấy được sự khắc ứng của
quẻ. Lại nhiều khi, chính bản thân mình không hiểu đủ các sở ứng của một Thiên
tướng nên sự việc xẩy đến rồi mà mình không nhận thức được sự ứng nghiệm.
3. Phép chiêm động châu thân này về cơ sở không có một thước đo chính
xác, thông qua sự trải nghiệm của người nghiên cứu, đồng nghĩa với lòng yêu thích
môn Nhâm độn mà tích lòy kiến thức trong thực tiễn. Cũng có thể bàn rằng: Trời
Đất với con người đồng một khí linh thông cảm ứng, lành dữ đều có nguyên nhân,
sự báo ứng đều có thể biết trước được, chỉ vì tại mình không biết hay không cảm
nhận được vậy thôi.
BÀI 21: NIÊN MỆNH

Niên là Hành niên, Mệnh là Bản mệnh, gọi chung là Niên mệnh. Trong mỗi
quẻ rất cần quan sát Niên Mệnh. Như trong quẻ ứng hiện một chỗ hung hại, nhưng
nếu có Niên Mệnh thượng thần xung khắc chỗ hung hại đó thì có thể khỏi tai họa.
Năm sinh ra đời gọi là Bản mệnh, Hành niên cũng vận hành theo số tuổi thọ được
tính như sau:
- Nam nhân kể 1 tuổi tại Dần rồi lưu thuận, 2 tuổi tại Mão, 3 tuổi tại Thìn,...,
lưu thuận cho tới số tuổi đang thọ.
- Nữ nhân kể 1 tuổi tại Thân rồi lưu nghịch, 2 tuổi tại Mùi, 3 tuổi tại Ngọ,...,
lưu nghịch cho tới số tuổi đang thọ.
Phép tính Hành niên theo Tuần giáp (tham khảo, trong thực tiÔn ít dùng):
đầu tiên phải biết năm sinh ra đời thuộc về tuần giáp nào (?) để biết tuần thủ. Nam
nhân thì kể cung thứ nhất tại Tuần thủ, rồi đếm thuận tới cung thứ 3, sau đó khởi 1
tuổi tại cung thứ 3 này và lưu thuận tới số tuổi đang thọ. Nữ nhân thì kể cung thứ 1
tại Tuần thủ, rồi đếm nghịch lại cung thứ 5, sau đó khởi 1 tuổi tại cung thứ 5 này
và lưu thuận tới số tuổi đang thọ. Như nam nhân, tuổi Đinh Tị, năm nay 18 tuổi,
tuổi Đinh Tị thuộc về tuần Giáp Dần, vậy Dần là Tuần thủ. Kể cung thứ 1 tại Dần
đếm thuận tới cung thứ 3 gặp Thìn, vậy khởi 1 tuổi tại Thìn rồi lưu thuận, 2 tuổi tại
Tị, 3 tuổi tại Ngọ,..., 18 tuổi tại Dậu. Vậy nam nhân Đinh Tị, 18 tuổi thì Hành niên
tại Dậu.

BÀI 22 : CHIÊU ĐẢM BÍ QUYẾT TẬP

1. Tập biên góp lại những bí quyết kinh nhiệm, thường dùng để biết được ý,
hiểu rõ những thâm sâu, thầm kín của Vận nhân khi đến chiêm quẻ. Tập này giúp
cho người nghiên cứu Nhâm độn xác định rõ thực-hư khi đưa ra thông tin của một
quẻ, tránh những nhầm lẫn mà Vận nhân muốn kiểm chứng người tính Độn Lục
nhâm.
2. Phàm quẻ thấy Sơ truyền là Thái tuế, hay Nguyệt kiến mà có thừa Quý
nhân thì Vận nhân (người hỏi quẻ) đến hỏi về sự việc có liên quan tới Vua Chúa,
triều đình. Quẻ cũng nói rõ Vận nhân là hạng Vương tước hay bậc Nguyên thủ
quốc gia, nếu Thái tuế hay Nguyệt kiến thừa Quý nhân lâm Can. Trong quẻ thấy
Thái tuế thừa Quý nhân, còn Sơ truyền chính là Nguyệt kiến thừa thần tướng tốt thì
ứng cho người được nhận sắc lệnh của Vua để thừa hành công việc, và sự việc sẽ
thành. Còn như Sơ thừa thần tướng hung, bị Tử khí, gặp Hình là quẻ báo có văn
tấu triều đình kể tội trạng của đương sự.
3. Sơ truyền là Thái tuế (tượng Vua), thừa Thiên hậu (tượng Hoàng hậu), lại
lâm Hành niên, hay lâm Can Chi là quẻ được thụ hưởng ân huệ. Nếu chiêm hỏi về
tù tội ắt được ân xá, thoát khỏi tai ách.
4. Thái tuế ngộ Thiên la và gặp Hình Hại là quẻ ứng có vụ tra khảo, giam
giữ. Sơ truyền là Tuế hình thừa Bạch hổ, lại bị Tử khí khắc Can Chi là quẻ trong
năm gặp trùng tang, chết đôi ba người.
Thiên la: trước Can một vị là Thiên la, như ngày Giáp an tại Dần, trước Dần
là Mão, vậy Mão là Thiên la. Tuế hình: vị nào hình Thái tuế thì gọi là Tuế hình,
như năm Tị thì Dần là Tuế hình, gặp Hình Hại là gặp những cung địa bàn tác Tam
hình hay tác Lục hại, hoặc bị Năm Tháng Ngày hình hại.
5. Sơ truyền là Thái tuế hình Can địa bàn, hoặc Sơ là Nguyệt kiến hình Chi,
quẻ như vậy là phúc đi mà họa đến, ứng điềm họa hoạn tai ương. Như ngày Tân Tị
quẻ chiêm năm Sửu, tháng Dần, nếu Sơ truyền là Thái tuế Sửu tất hình Can địa bàn
Tuất (can Tân an tại Tuất địa), vì theo Tam hình thì Sửu hình Tuất, nếu Sơ là
nguyệt kiến Dần tất hình chi Tị, vì Dần hình Tị.
6. Thái tuế cùng Sơ truyền tương phá, lại Sơ thừa Thiên không hay Huyền
vũ là quẻ bị trốn, mất. Sơ truyền bị Nguyệt hình lại thừa Bạch hổ hay Đằng xà vô
khí là quẻ bất lợi cho người trong nhà, gia trưởng không yên.(Vô khí là nói Sơ
truyền hưu-tù-tử khí, hoặc nói Hổ hay Xà nội chiến hay ngoại chiến).
7. Sơ truyền hình Can địa bàn lại thừa Xà Hổ quyết đoán là thê thiếp tai
ương, bằng thừa Câu trận ắt xẩy ra quan sự. Như ngày Mậu an tại Tị địa mà quẻ
thấy Sơ là Dần: Dần hình Tị. Còn Sơ truyền hình chính Thời (hình giờ lập quẻ) lại
tác Quỷ khắc Can và thừa Chu tước hay Câu trận tất âm nhân hay tiểu nhi bị tai
nạn, quan sự, còn như thừa Xà Hổ thì bệnh tật. Như quẻ chiêm giờ Tuất, có Sơ
truyền Sửu, đó là Sơ hình chính thời: Sửu hình Tuất.
8. Chiêm hỏi về nhà cửa mà quẻ thấy Chi khắc Can, Chi thượng thần khắc
Can là điềm hung hại, nhà khắc người sao khỏi hung hại. Hỏi về các việc tranh đấu

tiền tài, cần thiết nhất là Can khắc Chi, Can khắc Chi thượng thần, trong sự giao
tranh thì Can là mình, Chi là đối phương. Kinh nói: Ngã khắc vi thê tài.
9. Chính thời được phát dụng làm Sơ truyền mà khắc Can là quẻ tối tăm, trì
độn. Nếu Sơ bị tù-tử khí có thừa hung tướng ắt sẽ bị khó khăn, tai hại trong sự mưu
vọng của chính bản thân, việc âm mưu tính toán để lại kết quả thảm bại. Như ngày
Giáp, chiêm quẻ giờ Thân mà Thân tác Sơ truyền, Thân kim là chính thời khắc can
Giáp mộc. Còn như Sơ truyền và chính Thời, cả hai đều sinh Can lại được vượng-
tướng khí và Sơ thừa cát tướng thì trăm việc mưu cầu đạt kết quả như ý muốn.
Bổ chú thêm: giờ chiêm quẻ chính là Sơ truyền, đó là thông tin về sự mong
muốn, ước muốn, những kế hoạch, âm mưu tính toán của Vận nhân. Vấn đề là có
tính thực tiễn hay không mà thôi. Như ở điều 9 trên, giờ chiêm quẻ được phát dụng
làm Sơ truyền sinh Can thì ứng điềm những âm mưu tính toán có khả năng thực thi
và nếu được vượng-tướng khí thì sẽ đem lại kết quả tốt. ( tài liệu VK, đã kiểm
chứng bằng thực tiễn. Ví dụ: người có Can ngày sinh là Bính, sinh giờ Mão, mà
Mão được phát dụng làm Sơ truyền thì có khả năng tham mưu, tư vấn được tín
nhiệm, có uy tín, nhưng sinh nhằm mùa Thu nên giê Mão bị Tử khí mà chỉ được
làm Thư ký).
10. Tam hình, Lục hại nhập Can Chi và thượng thần tác Quỷ sẽ gây ra nhiều
sự hại. Như nhập Chi thì ứng có việc quan phủ, nhập Can thì có kẻ ác làm hại nhân
khẩu, người nhà gây sự bi khốc.
11. Tại Can hay Chi mà trên dưới có giấu chứa Quỷ, thì nhất định đó là tai
họa hung dữ, trên dưới là ám chỉ Can Chi địa bàn và Thiên tướng ở trên, giấu chứa
Quỷ là thượng thần ở giữa, đã khắc Can Chi lại còn khắc Thiên tướng. Như Dậu
thừa Thiên hợp lâm can Ât (Thìn địa) thì Dậu kim khắc cả Ât và Thiên hợp.
12. Chữ bị Can khắc gọi là Can tài chủ về tiền bạc bên ngoài, chữ bị Chi
khắc gọi là Chi tài ứng về tiền bạc bên trong. Quẻ thấy Can tài gia lên Chi khãa
(K3-K4) gọi là ngoại tài nhập nội, nghĩa là tiền bạc từ ngoài đem vào trong, thường
được mưu đồ thâu dụng toại ý. Trái lại, Chi tài gia lên Can khãa ( K1-K2) gọi là
quẻ tiền đem ra ngoài, mình nên xuất tiền ra thì tốt, nếu thừa cát tướng và không bị
Tù-Tử khí ắt tấn tài, còn nếu thừa Thái tuế, Đại hao, Tiểu hao, bị hưu- tù-tử khí mà
tác Quỷ là điềm hao tổn, cầu dụng đến sẽ sinh hại. Đó là Chi tài tác Can quỷ.
13. Thiên tướng và Thiên thần (Thiên bàn) đều có loại đồng thuộc với Can
Chi, như Chu tước đồng loại với Bính với Ngọ cùng thuộc dương háa, Thái thường
đồng loại với Mùi với Kỷ,..., (Tương tỷ loại). Dùng Thiên tướng đồng loại với Can
làm ngoại, lấy Thiên tướng đồng loại với Chi làm nội, để xác định sự việc xẩy ra
bên trong hay bên ngoài. Như quẻ ngày Giáp Tý, thì Thanh long đồng loại với can
Giáp làm ngoại, Thiên hậu đồng loại với chi Tý làm nội. Nếu Thanh long lâm Chi
khoá (K3-K4) đó là cát tinh nhập nội, điềm thêm người vào nhà, sự việc tại bên
ngoài đưa đến. Nếu thấy Thiên hậu lâm Can khãa (K1-K2) là quẻ có động việc bên
trong nhà mà ứng theo tính chất của Thiên hậu.
14. Can âm thần là chữ trên của Khãa nhị (K2), Can âm thần khắc Can lại
Can thừa Can mộ thì mọi sự việc đều bị ám độn, (u ám bất lợi), bị uất ức, khuất
phục (buồn bã, uất ức), bị thư ngữ (so le như răng lợi, chẳng đủ). Như ngày Canh

Dần mà quẻ thấy Sửu gia Canh (gia Thân địa, Can thừa Can mộ), Khãa nhị là Ngọ
gia Sửu, thì Ngọ là Can âm thần khắc can Canh.
15. Phàm quẻ thấy Chi âm thần (chữ trên K4) khắc Chi, lại Thiên cương gia
Mạnh địa bàn (Dần Thân Tị Hợi) là quẻ có sự kinh hoàng khủng khiếp đến một
cách bất ngờ cho ấu nhi vậy.
16. Gián khắc là khắc cách nhau một ngôi. Lấy 4 chữ trên của Tứ khoá để
bàn thì: chữ trên của Khoá nhất khắc chữ trên Khoá tam, chữ trên Khoá tứ khắc
chữ trên Khoá nhị. Nói rõ tên: Can dương thần khắc Chi dương thần, Chi âm thần
khắc lại Can âm thần. Quẻ như vậy gọi là Âm dương gián khắc. Quẻ mà có sự tạp
loạn khắc chết lẫn nhau như vậy, nên sự việc trong ngoài đều khiến cho tâm trí
không biết nên sử lý, chọn giải pháp quyết định như thế nào, việc rối kết thành khổ
lo, đả phá. Cũng còn gọi Gián khắc là Truyền tàng khoá, vì Tam truyền vốn ẩn
tàng trong Tứ khoá. Như ngày Canh Tý có Tứ khãa: Mão-Canh, Tuất-Mão, Mùi-
Tý, Dần-Mùi, như vậy Mão khắc Tuất, Dần khắc Mùi, quẻ được gọi là Âm dương
gián khắc.
17. Chính cục là chữ chính của toàn cục Tam hợp. Tý thñy là chính cục của
Thân Tý Thìn; Ngọ háa là chính cục của Dần Ngọ Tuất; Mão là chính cục của Hợi
Mão Mùi; Dậu là chính cục của Tị Dậu Sửu. Phàm quẻ thấy Sơ truyền tác toàn cục
Tam hợp mà Sơ truyền là chữ chính cục khắc Can thì Gia đình gặp bất an cho bậc
tôn trưởng, nếu khắc Chi thì ứng cho ấu nhi. Như ngày Canh ngọ mà quẻ thấy Thìn
gia Canh, thì Tam truyền có đủ Thân Tý Thìn, và Sơ là Tý khắc Chi là Ngọ ứng
điềm con trẻ không yên.
18. Truyền hung âm cát: ngày Giáp Thân quẻ thấy Sơ truyền thừa Bạch hổ
ứng điềm hung, nhưng Mạt truyền thừa Đằng xà háa khắc Bạch hổ kim, gọi là
được cứu, cho nên gặp sự kinh sợ không thực. Truyền cát âm hung: ngày Canh mà
quẻ thấy Sơ truyền thừa Thiên hợp ứng điều tốt lành, nhưng Mạt truyền thừa Thái
âm kim khắc Thiên hợp mộc, nên sự tốt lành đó bị phá mất, sự tốt không thật.
Điều 18 trên nguyên văn sách không giải thích rõ, chỉ nêu có 2 thí dụ để dẫn
giải. Bổ chú: Nếu hung tướng của Sơ truyền bị Thiên tướng của Mạt truyền khắc là
quẻ gặp kinh sợ hão huyền chứ không thật có tai nạn. Còn cát tướng ở Sơ truyền bị
Thiên tướng của Mạt truyền khắc là quẻ có điều tốt mà không thật sự tốt.
19. Sự việc được thuận chiều vui vẻ (thuận hỷ) là quan sát ở quẻ có Mẹ thấy
Con (dụng thần tác Tử tôn) để cứu giải điều ưu nguy. Thuận hỷ theo ý nghĩa là
thuận sinh theo Mùa mà được vượng-tướng khí, như mùa Xuân mộc thuận sinh
Háa, chiêm ngày Giáp Ât mà quẻ thấy Sơ truyền Ngọ tác Tử tôn, mùa Xuân mộc
vượng khí sinh háa tướng khí. Đó là Mẹ sinh Con thuận theo Mùa vượng tướng
khí có năng lực giải khỏi mọi điều ưu nghi. Bổ chú: đã ứng dụng Nạp âm của Năm
đồng một khí với Nguyệt kiến, để cho việc sinh đẻ ấu nhi dễ nuôi.
20. Dụng thần Sơ truyền ngộ Tuần không, Trung và Mạt lâm Can Chi thì sự
ứng của quẻ là việc để quá lâu rồi, bỏ phế, nay muốn hoàn tất lại cho xong. Vận
nhân muốn làm lại, dùng lại sự việc nào đó mà phải hoàn tất cho xong.
21. Phàm quẻ thấy ¢m Dương hỗ khắc (Can thượng thần khắc Chi và Chi
thượng thần khắc Can), hoặc Tứ khãa bất bị (trong Tứ khãa có 2 khãa giống nhau
cùng ở một cung) và Sơ truyÒn thừa Huyền-Hợp-Hậu là quẻ có lòng riêng ý khác,
bất chính, gian tà, vợ chồng thất nghĩa. Các cách này thuộc về Vu dâm khãa. Như
ngày Giáp Tý quẻ thấy Tuất gia Giáp (Dần địa) thì Thân gia Tý, vậy Can thượng
thần Tuất khắc chi Tý, Chi thượng thần Thân khắc can Giáp, quẻ ngày hay đêm thì
Sơ đều thừa Thiên hợp.
22. Truyền nào cũng vậy, thứ nhất là Sơ truyền, luôn có mối quan hệ sinh
khắc Ngũ hành với một nơi như Can, hay Chi, hay địa bàn. Nhưng phải xem xét tới
sự sinh hãa của Sơ truyền, và sự sinh hãa của mối quan hệ như Can, hay Chi, hay
địa bàn để tìm ra đầu mối của sự việc tốt hay xấu. Hai nơi sinh hãa này cực kỳ
quan trọng, chớ quên xem xét. Như ngày Tị mà quẻ thấy Sơ truyền là Dần, là điều
tốt hiển nhiên vì mộc sinh háa, nhưng xét sự sinh hãa của nó thì Dần là nơi Trường
sinh của Háa hình khắc Tị, là nơi Trường sinh của Kim, Dần hình Tị và Háa khắc
Kim, nói chung là hình khắc, là điềm trên dưới bất hßa. Hoặc như Thìn gia Dần tất
Thìn tác tài là quẻ tốt, nhưng vì Thìn là Thñy mộ khắc lại háa Trường sinh tại Dần,
cũng lại ứng điềm trên dưới bất hoà.
23. Tuất gia trên Mão gọi là hợp hương, là Lục hợp. Khi Tam truyền hay
Can Chi có Lục hợp thì được việc tốt từ bên ngoài. Tuất Tị tương gia cũng tương
đương như Bính với Tân, là Can hợp, vì Bính ký tại Tị, Tân ký tại Tuất, tóm lại
Tuất với Mão là Lục hợp, còn Tuất với Tị là Can hợp đều ứng điềm quy hợp như
có tin tức tới, người đi xa về, thấy gặp điều phúc,...,
24. Khôi Cương nếu tác Quỷ lâm Chi hay xung Chi tất nhà có ẩn nấp ma
quái mặc áo tang trắng, (không tác Quỷ cũng vậy).
- Thìn Tuất (Khôi Cương) tác Quỷ khắc Can lâm Hành niên là quẻ bị kẻ
dưới tay xâm phạm, gây liên luỵ đến sự việc mờ ám trong phe đảng, nếu thừa
Huyền vũ càng đích xác là hạng người hung ác.
- Phàm Sơ truyền Tỷ hoà hay Lục hợp thì quẻ có sự đồng tâm đồng ý với
nhau, khi Tuất (Hà khôi) tác Sơ truyền thì tâm ý bất định, hoặc sự việc có quan hệ
đông người, mặc dù Sơ Tuất có Tỷ hòa hay Lục hợp.
- Thiên cương Thìn là hung thần thuộc Thổ khắc Thiên hậu thuộc Thñy, lại
là Mộ của loại Thñy. Thiên hậu chủ về phụ nữ, còn là vị thần ghét thuốc trị bệnh.
Quẻ thấy Thìn thừa Thiên hậu thì kỵ hại cho phụ nữ, vợ. Nếu lâm Hành niên của
dụng phụ, ắt cái thai trong bụng sẽ thương tổn, còn bà già hay ấu nhi bị các chứng
bệnh nơi bụng đau.
25. Quẻ thấy Tị hay Dậu gặp các loại Mộ, cùng Bạch hổ lâm Chi thường
ứng sự tang gia (Tòng khôi tức Dậu thuộc kim mầu trắng, ứng vào vụ mặc áo tang
trắng, Thái ất tức Tị là cái xe tang). Nếu Tị hay Dậu tác Sơ truyền thì quẻ càng ứng
đích xác. Hoặc Tị hay Dậu gặp các loại Tử cũng ứng điềm tang ma. Các loại Mộ
như Can mộ, Nguyệt mộ, Mộ môn,..., các loại Tử như: Tử khí sát, Tử thần, bị Tử
khí tính theo mùa.
26. Trời nghiêng về Tây Bắc nên Nhật Nguyệt cũng nghiêng theo. Đất hãm
thấp về Đông Nam nên nước sông biển đều ch¶y về. Tây Bắc ám chỉ Hợi, Đông
nam ám chỉ Tị. Bởi Tị Hợi là hai nơi Trời nghiêng Đất thấp, thường ứng về các vụ
khiếm khuyết (chưa vừa vặn, thiếu). Chẳng nên nghi ngờ, mình nên biết Trời Đất
còn như vậy huống hồ sự việc con người, đương nhiên cầu nhiều mà được ít.

27. Can với Sơ truyền đồng một loại ngũ hành, mà Sơ truyền bị giáp khắc là
điềm âm nhân cùng tiểu nhi gặp sự kinh hoàng, hoặc bị bức bách, bị khất phục.
Giáp khắc là bị địa bàn khắc, cũng là bị Thiên tướng khắc. Như ngày Ât mộc quẻ
thấy Sơ truyền Dần cũng thuộc mộc gia Dậu địa và thừa Thái âm cũng thuộc kim
khắc Sơ và Can đều mộc, Thái âm cũng thuộc về phụ nữ, tiểu nhi, lại có tính ám
độn, mờ ám.
28. Mão và Quý nhân đồng phát dụng Sơ truyền, hoặc Sơ truyền thừa Quý
nhân lâm Mão địa thì gọi là quẻ động môn hộ bất ngờ sinh ra việc chẳng yên lành
trong nhà cửa, khó mà gìn giữ cho khỏi khiếm khuyết. (Trăm việc Mão vẫn ứng
nơi Môn hộ).
29. Quẻ mà Tam truyền gồm có Quý nhân và Can đức tương sinh là quẻ có
lợi tốt trong các vụ liên hệ đến Vua Chúa, Quan nhân, yết kiến quân vương, cầu
cạnh quan chức,..., phương lối nào mưu tính cũng xong.
30. Quý nhân hoặc Chu tước ngộ Tuần không là quẻ thất bại trong việc văn
thơ, giấy tờ (tương tự như vậy khi các Thiên tướng khác gặp Tuần không, luận
theo Sở chủ của từng Thiên tướng). Quý nhân, Thái thường, Thanh long ba Thiên
tướng này gặp Thiên dịch mã là quẻ của người mưu vọng chức tước. Đằng xà gặp
Huyền vũ sát tất gặp điều quái gở khiến lòng hoang mang (kể 1 tại Chi đếm thuận
tới cung thứ 4 là Huyền vũ sát). Thanh long gặp Kim thần cùng Kiếp sát ở Sơ
truyền và Sơ gia lâm Hình Hại tất ứng về vụ sông núi khuyết hãm (câu này không
biết ý nghĩa để nói về sự việc gì ?).
31. Tam hình, Lục hại tác Quỷ lâm Can và nhập Tam truyền, lại thừa Đằng
xà hay Bạch hổ là quẻ mang bệnh tật, còn thừa Chu Câu tất có quan sự. Nếu Xà Hổ
thừa thần ngộ Tử khí sát, Tử thần, Tử khí ắt bệnh rồi chết.
32. Tam truyền có Chu tước thừa Thân Dậu kim lại hình-hại thì xẩy ra vụ
lửa đuốc rất kinh sợ, nếu Sơ truyền lại là Nguyệt phá hoặc Thìn Tuất thì càng hung
hại thêm, không chánh khỏi thương tích.
Sơ truyền thừa Chu tước lâm Mùi (Tiểu cát) vượng-tướng hoặc thừa Sinh
khí, là quẻ được may mắn trong sự mưu vọng giấy tờ hay tin tức từ xa đến. Can
đức phát dụng thừa Thanh long hay Thiên hợp là điềm hßa hợp hôn nhân.
Chu tước lâm Thiên ngục hay Địa ngục tất có sự khóc lóc, nếu thừa Quỷ hay
tác Quỷ thì bị hung hại nặng.
33. Phàm Câu trận thừa Thiên ngục hay Địa ngục lại gặp Mộ là tình trạng
đang bị vụ tù ngục theo đuổi, nếu Câu trận ngộ Thiên la hay Địa võng nữa thì
không tránh khỏi câu lưu. (Thiên ngục: tháng 1-5-9 tại Tý, tháng 2-6-10 tại Mão,
tháng 3-7-11 tại Ngọ, tháng 4-8-12 tại Dậu. Có sách tính Thiên ngục như sau:
tháng 1-5-9 tại Hợi, tháng 2-6-10 tại Thân, tháng 3-7-11 tại Tị, tháng 4-8-12 tại
Dần. Địa ngục: mùa Xuân tại Thìn, mùa Hạ tại Ngọ, mùa Thu tại Tuất, mùa Đông
tại Tý. Có sách tính Địa ngục như sau: xuân Mùi, hạ Tuất, thu Thìn, đông Sửu.)
34. Thần tướng tốt mà bị chế khắc, thần tướng hung mà bị chế khắc, dẫu hỏi
về häa hay phúc đều không có sự thật, như Thanh long mộc ở ngày Thân kim, như
Bạch hổ kim ở ngày Ngọ háa.

35. Huyết kỵ hay Huyết chi cùng Bạch hổ đồng gia Hành niên hoặc lâm
Nhật bản thì bệnh tật đến hoặc tin tức xấu nơi quan phủ, gặp Tam hình Lục hại
càng hung.(Nhật bản là Can trường sinh ở thiên bàn hay địa bàn).
36. Thanh long thừa Thiên la và thừa thần của nó với Can, với địa bàn tương
sinh tác hợp đó là quẻ người đến hỏi việc Phụ mẫu. Còn Bạch hổ thừa Địa võng là
điềm có tai họa về việc quan.
Thanh long thừa Đạo thần ứng trong lúc vui mừng bị đạo tặc xâm lăng, cướp
giËt, phòng bị nhầm lẫn, lầm lạc. Nếu cùng thừa Can hình, Thời phá thì sẽ bị tai
nạn đổ máu. (Đó là Thanh long thừa thần hình Can địa bàn, phá giờ hiện tại (Đạo
thần: khởi đầu tháng Giêng, an 12 tháng theo 12 thiên bàn kế tiếp như sau: Thân,
Tuất, Dần, Sửu, Hợi, Thìn, Tị, Mùi, Tị, Mùi,Thân, Tuất).
37. Bạch hổ thừa Tang môn, Điêu khách lâm Hành niên, Can, Chi, Khãa,
Truyền là quẻ có sự bi ai, tang chế. Nếu hợp với Mộ thần ắt tai ương đến chẳng
vừa, tình cảm khốn khổ.
Bạch hổ thừa mộc thần (Dần Mão) và mộc thần khắc Can gọi là con hổ làm
càn bậy, cả gia đình đều bị thương tổn, Hổ lâm Lục xứ càng ứng nghiệm. Thanh
long thừa Dần Mão tốt, nhưng lâm Thân Dậu và tác Sơ truyền gọi là rồng gãy
chân, điềm hao tài tổn vật.
38. Thái âm hay Thiên không thừa Thìn Tuất, và Thìn Tuất khắc Can, tương
hình tương hại, lại phát dụng làm Sơ truyền tất có sự ưu phiền vì bị thoát tổn, hao
phí tiền tài, tôi tớ trốn đi,..., Câu trận lâm Dần tất có đánh lộn.
Quỷ thừa Thái âm hay Thiên hậu lại gia lên tài địa bàn ắt có âm mưu bí mật
về tiền bạc nhưng sẽ bị mất mát. Đó là lúc Quỷ biểu dương sức mạnh của nó, vì
Quỷ được tài ở dưới sinh lên, mà Quỷ vốn thoát tài nên phải hao mất tiền bạc. Nếu
không như vậy thì ứng vợ hoài dụng.
39. Mão với Thiên hậu đều gọi là cửa riêng, Dậu với Thái âm chuyên dấu
giếm, Huyền vũ là phường trộm cướp. Các Thần Tướng đó nếu thấy gia lâm Can
Chi tất có vụ gian đạo. Thiên hậu thừa thần tác tài gia Mão địa thì vợ nắm quyền
hành nhà cửa mà làm cho gia đình thịnh vượng.
40. Phàm muốn trốn tránh, ẩn thân, dẫn thân vào địch cảnh,..., mà được sự
yên lành, thì nên theo phương hướng có những trực: Trừ Định Khai Nguy cùng với
Mão Mùi hoặc thừa Long Thường Âm Hậu. Đó là các thần tướng có thể bảo thân,
hộ mệnh, khỏi gặp tai nguy. Như tháng Giêng thấy Dậu địa (thuộc trực Nguy) thừa
Mùi thiên bàn, nếu là ngày Bính Đinh chiêm quẻ ban đêm tất có Thái âm lâm Dậu
địa, như muốn đào tàng thì đi về phương chính tây Dậu.
41. Luận về binh trận thì Huyền vũ là sao có quyền hành, như vị tướng quân
chẳng hạn. Ngoài ra, Huyền vũ còn là đạo tặc, nếu Huyền vũ thừa thần khắc Can
tất bị trộm cướp, mất cắp, trốn mất. Nếu Sơ truyền là vị thần ở sau Can 3 cung, có
thừa Thiên hậu và Sinh khí là điềm vợ thụ thai, nhà thêm nhân khẩu, khi không
gặp Sinh khí mà vượng-tướng khí cũng dùng được.
Sơ truyền thừa Huyền vũ chung với Đạo thần thì có sự hao thoát mất mát,
Thiên hậu hay Thiên hợp lâm Mão Dậu tất có âm mưu dâm dật, nếu ở Bất bị khoá
hoặc thêm có Gian thần quẻ càng ứng đích xác (Gian thần: xuân Dần, hạ Hợi, thu
Thân, đông Tị). Huyền vũ thừa Kim thần gọi là đạo tặc cầm dao, cầm theo vũ khí,
quẻ gặp thêm Ưu thần, Kiếp sát thì càng đích xác. (Kim thần tức Thân Dậu, còn
tính theo tháng thì Mạnh nguyệt tại Dậu, Trọng nguyệt tại Tị, Quý nguyệt tại Sửu.
Ưu thần: xuân Sửu, hạ Tý, thu Tuất, đông Hợi. Kiếp sát: tháng Dần Ngọ Tuất 1-
5-9 tại Hợi, tháng Hợi Mão Mùi 2-6-10 tại Thân, tháng Thân Tý Thìn 3-7-11 tại Tị,
tháng Tị Dậu Sửu 4-8-12 tại Dần).
Lục xứ có Huyền vũ lâm Mão Dậu là lòng người muốn đào tẩu, Thiên hậu
hay Thái thường gặp Tuần không là quẻ tổn thất quần áo,..., Thiên la Địa võng
nhập Mộ lâm Hành niên lại gặp hung tướng ắt bị quan tai, tù cầm. Thiên vũ, Thiên
y gặp Sinh khí sẽ được tiền tài lương thực. (Thiên vũ: tháng Giêng khởi tại Thìn
rồi lưu thuận, tháng 2 tại Tị,..., tháng Chạp tại Mão. Thiên y: tháng 1-5-9 Tý,
tháng 2-6-10 Mão, tháng 3-7-11 Ngọ, tháng 4-8-12 Dậu).
42. Tử thần lâm Đức thần vượng-tướng khí tất có sự tu bổ mồ mả. Sinh khí
gia lên Mộ ắt có vụ sửa sang nhà cửa (có 1 Đức thần thì trọng Can đức hơn hết,
còn Mộ thì trọng Can mộ)
43 Thiên ngục tác Sơ truyền thừa Đằng xà hay Bạch hổ là quẻ bệnh lâu dài.
Địa ngục tác Sơ truyền bị Tù Tử khí lại ngộ Hình là quẻ bị ung thư, bệnh độc. Hai
quẻ này mà Sơ truyền khắc Can thì ứng chắc.
44. Quan Thiên: Quan tức Quý thần: Thìn Tuất Sửu Mùi. Thiên tức Mạnh
thần: Dần Thân Tị Hợi. Quẻ thấy Quan Thiên tác Tam hình, lại là hào Quỷ được
phát dụng làm Sơ truyền thừa Câu Xà Hổ là quẻ bị bắt bớ, tù tội.

BÀI 23 : NGỌC NỮ THÔNG THẦN TẬP

( Còn gọi là Hiên viên chẩu hậu kinh)
Ngọc nữ thông thần là tập làm cho tinh thần thông thái trong việc chiêm
đoán họa phúc, làm cho việc chiêm đoán dễ dàng và đắc dụng. Tập này, sách Đại
toàn TQ gọi tên: Hiên viên chẩu hậu kinh, ở VN thường gọi là Ngọc nữ thông thần.
1. Phàm lệ khi chiêm quẻ thì nguyên tắc, thứ tự phân chia như thế nào? bắt
đầu từ đâu? Đầu tiên phải theo thể chính của một quẻ, đó là Khãa kinh tập để luận
đoán bao quát, khái niệm cơ bản. Sau đó đến Tam truyền cùng Tứ khãa để thấy rõ
điều lành, điều dữ, rồi xem Thiên tướng với Thiên thần hßa hay không hßa. Thiên
thần là nói chữ thiên bàn, hßa là tương sinh hay tỷ hßa, bất hßa là nói tương khắc,
Thần khắc Tướng hoặc Tướng khắc Thần.
2. Thượng hạ trên dưới là nói thiên bàn và địa bàn, nếu tương sinh thì mọi sự
đều vui tốt, bằng giao đấu với nhau mà thấy tương khắc thì quyết định là điềm
hung hại. Thiên tướng khắc thiên bàn thì điều hung hại dễ giải thoát, qua khỏi. Còn
Thiên bàn khắc Thiên tướng ắt tai họa nặng tới nơi.
3. Kỳ định nơi yếu điểm thì phải xem tại truyền trung kết tức Mạt truyền.
Tốt xấu, lành dữ theo đó mà thẩm xét như sau: Sơ truyền khắc Mạt truyền mà
chiêm hỏi việc vui thì chẳng thành tựu, còn chiêm hỏi việc hung thì càng thêm
hung. Sơ truyền bị Mạt truyền khắc thì tai họa như tiêu tan, nếu gặp thần tướng tốt
thì thêm tốt. Khi Sơ truyền và Mạt truyền đồng thuộc ngũ hành, tỷ hßa thì quẻ
cũng đỡ phần lo sợ dù cho Sơ gia lên cung bị địa bàn khắc. (Sơ khắc Mạt thì gọi là
Chung truyền, Mạt khắc Sơ thì gọi là Chung tặc).
Bổ chú: Sơ truyền thuộc Kim gia lên cung Háa là thụ khắc ứng điềm hung,
nhưng nếu Mạt truyền gặp Thñy ắt khỏi tai ương, dù đang gặp tai họa thì tai họa đó
cũng tự tiêu tan mất. Sơ kim bị địa bàn háa khắc, nhưng nhờ có Mạt thñy trừ háa
cứu cho nên khỏi họa mà được phúc. Nếu Mạt thuộc Thổ cũng tốt, vì thổ thoát háa
sinh kim. Còn như Sơ kim gia lên cung háa mà Mạt truyền cũng đồng thuộc kim
thì cũng đỡ lo sợ.
4. Sơ truyền Tặc-Khắc ứng điềm hung mà trong Tam truyền không có chỗ
cứu lại thừa hung tướng, hơn nữa Mạt truyền rất hung thì càng thêm lo ngại. Tuy
nhiên, nếu Hành niên thượng thần hoặc Hành niên dao khắc Tam truyền là quẻ trừ
hung, không còn lo ngại, sợ nữa. Như ngày Quý Mùi mà quẻ thấy Tuất gia Quý
(Sửu địa) tác Sơ truyền Quỷ là một chỗ rất xấu, Tam truyền Tuất Mùi Thìn đồng
khắc Can Quý là hai chỗ xấu, như quẻ ban ngày thì Sơ thừa Bạch hổ còn Mạt thừa
Đằng xà là 3 chỗ xấu. Như vậy ở Can và Tam truyền đều hung hại mà không có
chỗ cứu. Nhưng nếu Vận nhân là Nam tuổi 28 thì Hành niên an tại Tị địa bàn thì
cứu trừ được sự hung hại này, vì trên Tị có Dần mộc thừa Thiên hợp cũng thuộc
mộc dao khắc (ở xa khắc lại) bầy Quỷ ở Tam truyền. Phàm Hành niên thừa Quý
nhân cũng giải trừ được hung họa.

5. Quẻ thấy Sơ truyền là Can sinh, Mạt truyền là Can mộ thì ưu nạn rất nặng.
Trái lại, Sơ thừa Can mộ, Mạt thừa Can sinh thì sự tốt đem lại. Như ngày Bính
Đinh quẻ thấy Sơ Dần còn Mạt Tuất là quẻ Dụng sinh Chung tử- xấu.
6. Thuận đạo là Sơ truyền mẹ sinh Mạt truyền là con, như Sơ Dần mộc sinh
Mạt Ngọ hỏa. Thất lễ thì nghịch lại với thuận đạo: Sơ truyền là con và Mạt truyền
là mẹ, khởi từ con truyền lại mẹ, như Sơ Tý thñy còn Mạt Thân kim. Phàm thuận
đạo thì thuận hßa vui, tốt. Còn thất lễ tất có sự nghi hoặc, kê lưu. Đây là lời chân
thật mầu nhiệm của Tam truyền.
7. Để biết được vui hay buồn, thân hay sơ thì xem tại Can Chi trên dưới gặp
nhau như thế nào mà biện luận. Tức là xem mối quan hệ của thiên bàn với địa bàn
nơi an Can Chi. Phàm mẹ gia lên con là quẻ có sự thuận hßa tốt đẹp, như ngày
Giáp mà quẻ thấy Tý gia Giáp, đó là mẹ đến với con, Tý thñy mẹ sinh Giáp mộc
con. Còn như Can Chi với thượng thần tương khắc, hoặc thấy Thìn Tuất lâm Can
Chi thì sự việc rất khó khăn, bị trở ngại.
8. Sơ truyền ứng điềm hung hại, mà Mạt truyền ứng điềm cát hỷ là quẻ có
kết cuộc tốt, trái lại Sơ truyền ứng điềm lành, mà Mạt truyền ứng điềm dữ là quẻ
dần dần thêm nhiều tai hại. Quẻ xấu mà thấy trong Tam truyền có Đức thần, Sinh
thần (hào sinh Can) thì gọi là quẻ có cứu. Bằng như gặp Tam hình, ác sát, hung
thần, hung tướng là thời vận đã cùng mạt rồi vậy. Như tháng 5 ngày Kỷ Hợi, quẻ
thấy Tuất gia Hợi tác Sơ truyền là quẻ thượng khắc hạ (Tuất khắc Hợi) và trên
dưới đều gặp hung thần ác sát, bởi tháng 5 thì Tử khí tại Tuất, Kiếp sát tại Hợi.
9. Tam truyền ứng điềm humg hại, song tại Can Chi có đủ lực để giải cứu thì
sự việc dần dần trở nên tốt. Như ngày Bính Thìn, quẻ thấy Ngọ gia Hợi là khãa
Tặc tác Sơ truyền, quẻ ban ngày nên thừa Bạch hổ đại hung, Trung truyền Sửu
thoát Can lại thừa Chu tước cũng là hung tướng, Mạt truyền Thân tuy tác Tài
nhưng lạc Không lại thừa Huyền vũ cũng là hung tướng. Như vậy Tam truyền đều
xấu.
Tuy nhiên, Can Chi thừa Tý Hợi thñy dao khắc Sơ ngọ Háa là nơi đại hung,
nên dần dần giải trừ tai họa. Như Sơ truyền ứng điềm chẳng lành, nhưng có một
truyền khác giải cứu được, thì sự việc trở nên tốt một cách mau lẹ. Như ngày Giáp
Tý, mùa Xuân, quẻ Tuất gia Giáp, tam truyền Tuất Ngọ Dần tác Hoả cục, Sơ Tuất
gia Giáp là Tặc khóa ứng điềm tặc hại, lại tác Tài ngộ Tuần không, nhưng mà nhờ
Mạt Dần mộc khắc lại Tuất thổ là chỗ giải cứu. Hơn nữa, Mạt khắc Sơ là quẻ tốt,
Tam truyền hỏa cục mà Sơ Tuất là Hỏa mộ, còn Mạt Dần là Hỏa trường sinh, đây
là quẻ Dụng tử Chung sinh: sự tốt đến nơi. Nếu tính theo mùa Xuân thì Sơ Tuất bị
Tử khí, còn Mạt Dần được vượng khí, cũng ứng điềm tốt: trước dữ sau lành.
10. Nguyệt đức, Chi đức, Sinh khí, Tuần kỳ (hoặc Can kỳ), Thiên đức, Giải
thần (hoặc Thiên giải), Nghi thần (hoặc Chi nghi) đó là 7 vị cát thần. Nếu có một
vị cát thần xung hay khắc chỗ ứng điềm xấu trong quẻ thì có thể cứu trừ tai hại.
Nhưng với điều kiện, vị cát thần xung khắc ấy phải lâm Lục xứ, thứ nhất là lâm
Can, lâm Niên, lâm Mệnh, lâm Mạt truyền thì mới đúng là vị cứu tinh. Khi gặp quẻ
xấu mà gặp vài vị cát thần thì sự hung hại dần dần tiêu tan, còn như quẻ tốt mà gặp
như vậy thì sự tốt thêm nhiều.

11. Sơ truyền chính là Can dương thần (chữ trên K1), hay Can âm thần (chữ
trên K2) thì nguyên nhân sự việc hoặc lỗi chỉ ở tự mình. Còn Sơ truyền là Chi
dương thần (chữ trên K3) hay Chi âm thần (chữ trên K4) thì nguyên nhân sự việc
hoặc lỗi là do nơi kẻ khác, đối phương.
12. Sơ truyền là Can âm thần K2, hay Chi âm thần K4 thì sự việc ở bên
trong. Còn Sơ truyền là Can dương thần K1 hay Chi dương thần K3 thì sự việc tại
bên ngoài. Đó là lý tự nhiên của Âm Dương, âm thuộc bên trong, dương thuộc bên
ngoài. Sơ truyền chính là Can Chi âm thần K2-K4 thì sự việc đi qua (vãng), còn Sơ
truyền chính là Can Chi dương thần K1-K3 thì sự việc đi lại (lai). Đây cũng là do
âm dương mà luận ra.
13. Phát dụng Can Chi âm thần K2-K4 thì sự việc có tính cách ẩn phục mà
sự hành động là do kẻ kia. Còn phát dụng Can Chi dương thần K1- K3 thì sự việc
có tính cách phô bầy, mà sự hành động là ở tự mình. Luận về sự hao tổn tài vật
cũng phân âm dương như đã bàn ở trên, nghĩa là K2-K4 phát dụng làm Sơ truyền
thì hao tổn một cách ám muội, còn K1-K3 làm Sơ truyền thì hao tổn một cách
minh bạch.
14. Âm hay Dương là do sự phối hợp tại ngôi cứng-là ngày dương, hay ngôi
mềm-là ngày âm. Trong hay ngoài, Nam hay Nữ cũng đều luận suy trên cơ sở này.
Ngày dương mà Sơ truyền lấy tại khãa có chữ dưới khắc chữ trên (khóa Tặc) thì
sự việc ứng bên trong, ưu hoạn nơi nữ nhân. Còn Sơ truyền lấy tại khóa có chữ
trên khắc chữ dưới (khóa Khắc) thì sự việc ứng tại bên ngoài, ưu hoạn đáng lo sợ
cho nam nhân. Ngày âm thì sự việc chiêm đoán đổi ngược lại với ngày dương, như
Sơ là khóa Tặc thì sự việc do bên ngoài, ứng cho nam, còn Sơ là khóa Khắc thì sự
việc ở bên trong và do nữ nhân.
15. Can khắc Sơ rồi Sơ khắc Thiên tướng, thì biết sự việc vốn ở tại bên trong
mà định tốt xấu (nguyên nhân chủ quan). Thiên tướng khắc Sơ rồi Sơ khắc Can thì
biết sự việc tốt hay xấu đều tự bên ngoài mà quyết định thịnh suy. (nguyên nhân
khách quan). Sơ truyền Tặc Khắc là việc lâu xa, quẻ Phản ngâm cũng vậy. Sơ
truyền Tỷ hòa, tác Tam hợp, Lục hợp và quẻ Phục ngâm là việc gần.
16. Tam truyền thứ nhất là Sơ truyền, thấy có Thìn Tuất thừa Đằng xà hay
Bạch hổ, đó là quẻ bệnh hoạn hoặc tù cầm. Nhưng phải lấy Mùa hiện tại mà lấy
Ngũ khí cho Thìn Tuất, thấy Thìn Tuất hưu- tù- tử khí là quẻ hung hại: bệnh thêm
nặng, tù không thoát. Còn Thìn Tuất được vượng- tướng khí là quẻ khỏi hại: bệnh
sẽ lành, tù sẽ thoát.
17. Luận nhiều ít vẫn xem tại Sơ truyền, vượng-tướng thì nhiều, hưu-tù-tử
thì ít (số lượng, thời lượng, nặng nhẹ,..., âm dương). Lấy đồ vật để chứng minh
tình trạng xem nó được bao nhiêu? Như Sơ truyền vượng khí thì lấy số của Sơ
truyền nhân với số của địa bàn, xong rồi thêm lên với 10, như Sơ Dần gia Thìn địa,
nếu mùa Xuân thì Dần vượng khí, vậy lấy Dần số 7 và Thìn số 5 nhân cho nhau
thành 35 rồi nhân với 10 là 350, hoặc nhân với 100 được 3500. Cảm nhận thấy số
lượng vật khí quá nhiều, như Sơ tướng khí thì gia bội tức thêm lên 2 lần, như Sơ Tị
gia Thân địa, mùa Xuân thì Tị hỏa tướng khí, vậy Tị số 4 và Thân số 7 nhân được
28 rồi gia bội là 28-28= 56. Sơ truyền hưu khí thì lấy bản số của Chi với Can cộng
lại (Bổ chú: nên dùng số của Sơ truyền cộng với số Chi địa bàn khi Sơ truyền hưu
khí). Khi Sơ truyền Tù-Tử khí thì dùng số của Sơ truyền cộng với số của Can nơi
chỗ nó gia lên rồi phân đôi, hoặc như cộng hai số mà chỉ chiết bớt phân nửa số của
Sơ truyền, như Sơ truyền Dậu bị tù-tử khí gia lên Bính, thì lấy Dậu số 6 cộng với
Bính số 7 thì được 13, sau đó phân nửa là 6,5 hoặc chỉ bớt phân nửa Sơ truyền thì
còn 3.
18. Quẻ thấy Sơ truyền là Mạnh thần: Dần Thân Tị Hợi mà được vượng khí,
hoặc Tam truyền toàn là Mạnh thần thì Vận nhân đến hỏi về sự việc mới khởi ý
muốn làm. Khi Sơ truyền là Trọng thần: Tý Ngọ Mão Dậu mà được vượng khí là
Vận nhân đến hỏi sự việc đang làm, hay mới khởi công một sớm một chiều. Còn
Sơ truyền bị hưu-tù-tử-phế khí, bốn khí này đều ứng thuộc về sự việc đã qua. (Phế
khí là Tuần không chăng? vì phế là bỏ không dùng nữa).
19. Quý thần: Thìn Tuất Sửu Mùi vốn ứng những sự việc xưa, cũ, đã qua từ
rất lâu rồi, nhưng nếu Sơ truyền là Quý thần được vượng tướng khí tức thị sự việc
cũ tái động, Vận nhân ý muốn hỏi lại sự việc đã làm từ rất lâu rồi. Như Sơ truyền
là Mạnh thần tuy vô khí (hưu-tù-tử), nhưng khi gia lên tướng địa (địa bàn tướng
khí) cũng ứng sự việc cũ tái động. Hoặc Trọng thần vô khí gia lên tướng địa cũng
ứng theo nghĩa ấy. Hoặc như Sơ truyền vượng tướng khí gia lâm Mạnh địa thì ứng
người muốn hỏi về việc mới để mình chuẩn bị, phòng bị.
20. Chiêm hỏi sự việc hung mà gặp quẻ hung quái, lại dụng thần (Sơ) thừa
hung thần, hung tướng, và khắc Can Chi thì sự tai hại rất đáng sợ. Sơ truyền khắc
Can hoặc khắc Chi, và thừa Nguyệt phá, Tam hình, Lục hại,..., là quẻ đại hung.
Quẻ gặp như vậy, mà Sơ truyền vốn lấy tại Can Chi, Hành niên (để xem hạn Thái
tuế) thì dï cho gặp cát quái (Tam quang, Lục nghi, Long đức,...) cũng trước vui mà
sau buồn. Phàm quẻ thấy Cô thần, Quả tú, Tuần không lâm Can Chi mà phát dụng
Sơ truyền là quẻ vui buồn đều không thành, hỏi việc buồn sẽ không phải buồn, hỏi
việc vui thì vui chẳng đến, ngục tù chẳng thoát, bệnh tật ắt lành, trông đợi người đi
vô ích, tiền tài không được,...,
21. Quẻ thấy Tam truyền vượng tướng khí, Sơ thừa cát tướng, không nội
chiến cùng Thiên đức hợp, Nguyệt đức hợp là quẻ được rất nhiều vui mừng. Hoặc
Sơ truyền thừa Đức thần cùng Can Chi tương sinh, cùng Lục xứ tác Tam hợp, Lục
hợp là quẻ đại cát, cầu sự được nhiều thành tựu.
22. Sự thần là vị thần ứng về việc Vận nhân muốn hỏi, như hỏi người đi thì
lấy Thân thiên bàn làm Sự thần, hỏi vụ tiền bạc thì lấy hào Tài làm Sự thần,..., Sự
thần với Hành niên thượng thần tương sinh thì chỗ cầu sự việc sẽ đạt, kết quả sẽ
thành, dù Sự thần có thừa ác sát cùng hung tướng cũng không hại. Khi Sự thần với
Hành niên thượng thần tương khắc thì chỗ cầu, tức việc làm bất thành. Hoặc Sự
thần với Hành niên tương sinh thì thành, tương khắc thì không thành.
23. Lấy chỗ nào làm cơ sở định kỳ cho sự việc nhanh hay chậm? Chỉ cần
xem xét Quý nhân là biết vậy. Quẻ có Can Chi Sơ ở phía trước Quý nhân là việc
cấp tốc, còn Can Chi Sơ ở phía sau Quý nhân là việc trì trệ, chậm. Bắt đầu từ cung
an Quý nhân, đếm theo chiều thuận-nghịch của Quý nhân. Quý nhân thuận hành
thì đếm thuận, Quý nhân nghịch hành thì đếm nghịch. Đếm tới 6 cung, nếu trong 6
cung đó gặp Can Chi Sơ thì gọi là Can Chi Sơ ở phía trước Quý nhân, còn không
gặp là Can Chi Sơ ở phía sau Quý nhân. Như ngày Mậu Dần, nguyệt tướng Thân,
giờ Ngọ thì Quý nhân an tại Hợi địa bàn, là quẻ Quý nhân thuận hành, Sơ và Chi
tại Dần địa, Can tại Tị địa, như vậy Can Chi Sơ đều đứng trước Quý nhân, ứng cho
sự việc mau lẹ, mau thành. Như ngày Nhâm Tý, nguyệt tướng Hợi, giờ Thìn thì
Quý nhân lâm Tuất địa nghịch hành, Sơ Ngọ lâm Hợi địa, can Nhâm cũng tại Hợi
địa, chi Tý tại Tị địa, như vậy Can Chi Sơ đều ở phía sau Quý nhân, vì Quý nhân
tại Tuất địa nghịch hành 6 cung Dậu Thân Mùi Ngọ Tị Thìn địa, không gặp Can
Chi Sơ, ứng cho sự việc chậm trễ.
24. Quý nhân thuận hành dương khí tiến, lợi cho nam nhân, hạng người
quân tử, sự việc mau lẹ, nếu gặp Thái thường hay Thái âm thì biến quẻ lại chẳng
làm thành phúc đức. Quý nhân nghịch hành thì âm khí tiến, lợi cho nữ nhân, tiểu
nhân, lợi về sự ẩn phục, sự việc trì hoãn, nếu có gặp Thanh long, Thiên hợp thì lại
khó đến sự vui mừng.
Quý nhân lâm Mão Dậu là quẻ dao động chẳng yên, điềm thay đổi, dời đi,
thiên di. Sơ truyền bị Hình (thừa Chi hình, Can hình, Nguyệt hình hoặc bị địa bàn
hình) đới ác sát (như Nguyệt yểm, Dương nhận, Tử khí sát,...,) là quẻ rất hung hại.
Chiêm gặp quẻ Thân mình tại ngoại cũng ứng như vậy (Thiên cương gia tứ Quý:
Thìn Tuất Sửu Mùi địa bàn là quẻ Thân mình tại ngoại mà sát tại nội, quẻ xấu.
Thiên cương gia tứ Mạnh: Dần Thân Tị Hợi địa bàn là quẻ Thân mình tại nội mà
sát tại ngoại, là quẻ tốt. Thiên cương gia tứ Trọng: Tý Ngọ Mão Dậu là quẻ Thân
mình đang tại cửa mà sát cũng gần tới đó vậy.
25. Sơ truyền chính là Nguyệt kiến (tên tháng hiên tại) thì việc ứng (sở chủ)
của thần tướng sẽ xẩy ra nội trong tháng. Lấy ý đó mà suy ra: Sơ truyền ở kế sau
Nguyệt kiến tất thuộc về dĩ vãng sự, Sơ truyền ở kế trước nguyệt kiến tất thuộc về
tương lai sự. Như tháng Giêng Dần mà quẻ thấy Sơ truyền là Sửu thì ứng việc đã
qua rồi, còn Sơ truyền là Mão thì ứng việc sắp tới.
26. Đẩu tức Thiên cương Thìn thiên bàn. Quẻ thấy Thiên cương ở kế trước
Can thì ứng tai họa đã qua rồi, còn như Thiên cương ở kế sau Can thì ứng tai họa
chưa qua. Như ngày Giáp thì can ký tại Dần địa, trong quẻ thấy Thìn lâm Mão địa
là ở kế trước Can, còn quẻ thấy Thìn lâm Sửu địa là ở kế sau Can. Nếu Thiên
cương lâm Can ắt họa phúc hiện tới buổi sớm chiều thôi.
27. Muốn tường tận ứng kỳ, biết sự việc ứng hiện sẽ xẩy đến trong thời kỳ
nào trong lúc nào? Cần ghi nhớ như sau: Dụng khởi Thái tuế Sơ truyền chính là tên
của năm thì sự việc xẩy đến trong vòng 1 năm. Nguyệt kiến được phát dụng làm
Sơ truyền thì sự việc xẩy ra trong vòng 1 tháng. Truyền thần: Sơ truyền là Chi thần
thì sự việc xẩy ra trong vòng 1 tuần nhật, tức 10 ngày. Dụng nhật: Sơ truyền là Can
thần thì sự việc xẩy ra trong ngày một sớm một chiều. Khí chủ: là ngày đầu của tiết
khí hiện tại, Sơ truyền chính là Can thần của ngày đầu lập Tiết khí, thì sự việc xẩy
ra trong khoảng nửa tháng 15 ngày. Ưng Hầu: tức Sơ truyền là Can thần của Hầu
thủ thì sự việc xẩy đến không quá 5 ngày (mỗi hầu có 5 ngày theo Tam nguyên
phù đầu: ngày Giáp Kỷ gia Tý Ngọ Mão Dậu là thượng nguyên,..., hầu thủ là ngày
đầu của Hầu). Đắc thời tức giờ hiện tại chiêm quẻ tác Sơ truyền thì sự việc xẩy ra
trong vòng 1 giờ (120 phút).
Biết ngày nào sẽ ứng nghiệm, sẽ xẩy ra sự việc? Trước tiên phải phân biệt
cát quái và hung quái, đây là điều kiện để tính: cát quái là quẻ tốt, ứng sự việc lành
thì sự việc đó sẽ xẩy đến trong ngày sinh Can, như ngày Giáp chiêm gặp cát quái
thì can ngày Nhâm sắp tới, sự việc sẽ xẩy ra. Chiêm gặp hung quái là quẻ xấu, ứng
sự việc hung hại, thì sự việc đó sẽ xẩy đến trong ngày khắc Can, như ngày Mậu
chiêm gặp hung quái thì đến ngày Giáp sắp tới đây, sự việc sẽ xẩy ra.
28. Sự thần là dụng thần, tức Sơ truyền. Lấy ngũ hành của Sơ truyền so với
Can để biết hạng người ứng trong quẻ: Sơ tác Phụ mẫu là việc về Cha Mẹ, tác Thê
tài là Vợ, tác Tử tôn là con cái, tác Quan quỷ là chồng,..., chẳng nên rời thần tướng
để quyết định nguyên nhân nghi ngờ.
Quẻ thấy Sơ truyền là hào Huynh đệ thừa Quỷ lai, thì người đến chiêm quẻ
phải phòng bị anh em làm khổ lôy, Quỷ lai ám chỉ Thiên tướng khắc Can. Như
ngày Bính Đinh mà Sơ là Tị hay Ngọ tác Huynh đệ thừa Huyền vũ thì gọi là
Huynh đệ vi Quỷ lai, Huyền vũ thñy khắc Bính Đinh háa nên gọi nó là Quỷ lai,
nếu Vượng khí thì ngại cho tai ách về quan, Tướng khí hại cho tiền của, Tử khí sợ
tù ngục, Hưu khí phòng bệnh tật. Quẻ thấy Sơ truyền tác Huynh đệ hóa Tài (Thiên
tướng ở hào Huynh đệ tác Tài) là quẻ được tài vật do anh em mình đem lại, như
ngày Canh Tân có Sơ Dậu thừa Thanh long, thì Dậu là hào Huynh đệ vì Dậu kim
cùng loại với Canh Tân, còn Thanh long là hào tài vì Canh Tân khắc Thanh long
mộc.
29. Thuật Lục Nhâm thật khó lường nông sâu, bằng cứ vào Thần-Tướng mà
giải quyết điều nghi hoặc. Sự việc có tốt xấu, xem Sơ truyền đứng chỗ nào, gia lâm
địa bàn nào mà luận đoán tốt xấu như sau: căn cứ vào Ngũ hành của Sơ truyền và
địa bàn khởi Trường sinh. Ví như Sơ truyền Thân kim lâm Mùi địa là đất Quan
đới, lâm Thân địa là Lâm quan, lâm Dậu địa là Đế vượng thì phúc lộc trùng trùng
đến mình. Còn như Sơ truyền tự gia lên các cung địa bàn Suy Bệnh Tử Mộ ắt sẽ
gặp sự hung hại như tai ách về quan, bệnh tật, chuyện buồn sầu,..., nếu Sơ truyền
thừa hung tướng nữa thì là quẻ tối hung.
30. Luận về nhân loại, thiết yếu là xem Can Chi, rồi mới phân biệt cao thấp,
lớn nhỏ: Can thuộc hạng trên, cao, lớn tuổi, còn Chi thuộc hạng dưới, thấp, nhỏ.
Can ứng cho Quan nhân còn Chi ứng cho Nhân dân. Người hiền đức thuộc về Can,
kẻ nịnh tà thuộc về Chi. Can là xe Chi là thuyền, Can là đường bộ Chi là đường
thñy, Can là Chồng Chi là vợ, Can là người bệnh Chi là quỷ thần, Can là người Chi
là gia trạch, Can bên trong Chi bên ngoài, Can là đã đi qua Chi là sắp tới, Can là
khách Chi là Chủ nhà. Can ứng sự xuất ra, Chi ứng sự nhập vào.
31. Can thượng thần khắc Chi thượng thần là thuận quẻ vui, tốt. Chi thượng
thần khắc Can thượng thần là nghịch, quẻ khó khăn. Can Chi thượng thần tương
sinh, vượng-tướng khí thì hành động, nơi mưu cầu tất thành, tốt. Can Chi thượng
thần tương khắc, đới hình sát, bị hưu-tù-tử khí thì họa đến nơi.
32. Mối quan hệ giữa Can với Hành niên: Hành niên khắc Can thượng thần
gọi là bất cập, chẳng đủ, chẳnh tới nơi. Còn Can thượng thần khắc Hành niên
thượnh thần thì gọi là thất tiết, mất tiết hạnh.
33. Dụng thần hại Thiên ất, tức Sơ truyền khắc Quý nhân thừa thần thì gọi là
Tứ bế, sự việc bị đóng lấp, hung hại chẳng vừa, đang ứng niềm vui trở lại phẫn nộ,
đang cởi giải ra lại thành buộc chặt. Sự ứng thiết yếu là tiêu tan và đình trệ. Tứ bế
là 4 điều đóng lấp: bất cập, thất tiết, hỷ phản nộ, giải phục kết.
34. Trăm việc đều do Tam truyền, tìm loại thần mà luận định. Khi loại thần
cùng với Can tương sinh thì quả quyết sự việc cầu hỏi sẽ thành tựu. Loại thần là
Thần-Tướng ứng vào sự việc chiêm đoán. Như muốn đi yết kiến Quan nhân, Vua
Chúa thì ta tìm Quý nhân ở phương nào trong quẻ. Hỏi về tiệc riệu ăn uống, có ăn
hay không ăn thì xem Tiểu cát (Mùi thiên bàn). Hỏi về y phục, ấn thụ, vải lụa, mũ
nón thì xem Thái thường. Hỏi tài vật thì quan sát Thanh long, hỏi về phụ nữ xem
Thiên hậu, tù tội tìm Thái âm, giao dịch tìm Thiên hợp, giấy tờ kiện tụng tìm Chu
tước, quan tụng trì trệ lâu dài tìm Câu trận, bệnh nhân xem Bạch hổ, các vụ kinh
khủng quái dị tìm Đằng xà, điều khinh khi dối trá tìm Thiên không, đạo tặc mất
của tìm Huyền vũ. Đây chỉ là một vài gợi ý về sự ứng hợp đối với loại thần, phải
học hỏi cho tỏ tường, năng tìm hiểu ứng dụng thực tiễn thì Càn Khôn ở trong tay.

BÀI 24 : ĐẠI LỤC NHÂM NGỌC THÀNH CA

1. Lục Nhâm là một môn toán số học huyền bí, ví như một cỗ máy linh ứng
vô hạn lượng. Dùng Can Chi cùng Thần Tướng để biện luận tất cả mọi sự lành tốt
hay nguy nan. Lấy ngũ hành tương khắc, Lục xung, Tam hình, Lục phá, Lục hại,
Hưu khí, Tù khí, 7 điều gọi là hung nguy này, lâm Lục xứ, tất định là thời kỳ xấu.
2. Trong Lục xứ, thứ nhất là Sơ truyền, khi có Đức thần với Lục hợp gặp
nhau, lại tương sinh và được vượng tướng khí thì Vận nhân hỏi việc gì cũng được
tốt, phúc đến theo việc cầu. Can đức lâm Can Chi phát dụng, trên dưới tương sinh
thì được vui mừng lớn. Theo đây thì cần nhất là địa bàn tương sinh và đối với Can
tương sinh. Nhưng nếu Can đức không tương sinh mà lại bị địa bàn khắc chế, thì
gọi là quẻ vô đức, có thể gặp điều hung nguy. Như ngày Kỷ thì Dần là Can đức,
mà Sơ là Dần mộc gia Thân Dậu kim địa bàn khắc Can đức mộc gọi là quẻ vô đức.
Hoặc thấy Dần địa bàn thừa Thân Dậu kim thiên bàn cũng gọi là quẻ vô đức.
3. Thần với Tướng cùng loại âm dương thì có cùng tính cách và cùng có giá
trị ứng nghiệm như nhau. Như gặp Thanh long cũng đồng thể, đồng dạng như gặp
Dần (cùng thuộc dương mộc), gặp Mùi cũng như gặp Thái thường (cùng thuộc âm
thổ),..., Theo phương pháp luận nội suy này, thì ngày Ât gặp Bạch hổ cũng gọi là
gặp Can đức, vì ngày Ât Can đức tại Thân, Bạch hổ cũng chính là Thân (cùng
thuộc dương kim). Hoặc như ngày Giáp, thấy có Thanh long ở Chi khãa (Khãa tam
và Khãa tø) là quẻ người ngoài vào trong, bởi Thanh long tức là Can Giáp, mà Can
thuộc người ngoài, còn khãa tam tứ là Chi khãa tất thuộc bên trong.
4. Kiến cơ cách là quẻ lưỡng dụng có 2 đường lối khó khăn, nguy hiểm và
nhiều nghi hoặc, nhưng trước quanh co khó mà sau thông thẳng dễ. Tri nhất khóa
thì mỗi sự việc ta đoán rằng ở gần, lân cận. Dao khắc khóa là quẻ chủ sự tìm nơi
xa. Huyền thai khóa mà Sơ truyền sinh địa bàn là quẻ của người bệnh hoạn, còn
như địa bàn sinh Sơ truyền là quẻ sinh con. Phàm là Dao khắc khóa, dẫu là Cao thỉ
cách hay Đan xạ cách, thường ứng cho thân người ly động, phân cách, đi xa. Bằng
không, cũng bị nhân tình khinh khi, oán thù. Tam giao khóa dẫu sự việc tốt hay
xấu, nguyên nhân của nó vẫn ứng từ bên trong. Mão tinh khóa thấy Đằng xà hay
Bạc hổ nhập Tam truyền là quẻ đại hung, rất nan nguy.
5. Thái tuế hay Nguyệt kiến phát dụng (tác Sơ) mà bị địa bàn khắc là điềm
trưởng thượng (người lớn) bị tai ương. Sơ truyền lâm Hành niên hay Bản mệnh, có
thừa Bạch hổ cùng Tang môn hoặc cùng Điêu khách thì gia đình gặp hạn tang ma,
như Sơ chính là Tuế Nguyệt thì tang ứng hạng tôn trưởng chết.
6. Tam hình thừa Đằng xà, Bạch hổ cùng hung sát còn khắc Can Chi (tác
Quỷ) là quẻ nhà phá thân vong, nhà cửa gặp chuyện hung hại còn gặp thêm cả
người chết. Tam hình là nói Sơ truyền thừa Tuế hình, Nguyệt hình, Can hình, Chi
hình, hoặc Tam hình hình lẫn nhau. Sơ truyền tác Quan quỷ sinh Hành niên hay
Bản mệnh là quẻ ứng Vận nhân thuyên chuyển quan chức, tốt.
Can mộ lâm Can là thân mình bị tai ương, gặp điều trở trệ. Chi thần gia lâm
Can là chỗ nương tựa nguy hại, còn nếu gặp tương khắc thì thật là cơ nguy. Can

Quỷ gia lâm Chi khóa (K3, K4) thì có vụ quan tụng nhiễu nhương. Trên Chi có
Quỷ thì nhà cửa dời động, còn Can thừa Quỷ thì con người bị họa ưu.
7. Thái tuế thừa Bạch hổ với Tử thần lâm Niên Mệnh là điềm chết. Hoặc
không lâm Niên Mệnh, mà tháng Tử thần hình hay xung Niên Mệnh, thì trong
tháng Tử thần này hồn phách cũng theo mây. Như ngày Mậu Dần, quẻ phục ngâm,
Tam truyền là Tị Thân Dần, quẻ năm Thân, tháng 4, Hành niên tại Dần, vậy Trung
truyền Thân là Thái tuế thừa Bạch hổ và Tử thần (tháng 4 Tử thần tại Thân), Thân
là tháng có Tử thần hình xung Dần là Hành niên, cho nên chết trong tháng Thân.
8. Truyền thừa cát tướng, nhưng cát tướng này bị Truyền đó khắc (nội chiến)
là quẻ cầu hỏi việc tốt bị trở ngại, không xong việc. Hoặc Truyền bị hưu khí, tù
khí, tử khí cũng ứng điềm bất thành (truyền đây là nói Sơ truyền hay Truyền nào
ứng hợp vào sự chiêm đoán, như cầu tiền tài thì xem xét tại Truyền nào tác Tài).
Trong Tam truyền có một Truyền thừa hung tướng lại xung Can là quẻ con
người lâm tai nạn, như xung Chi thì họa tới nhà như bệnh tật kiện tụng,...
9. Giờ chiêm quẻ khắc Hành niên hay Bản mệnh lại nhập Truyền tất nhiên là
gấp, rất nhanh có sự hung bạo, sự kinh sợ, ưu lo tới mình. Dùng chiêm Thời mà so
sánh, xem xét với Can Chi, coi đó là Tài, là Quỷ, hay là hào gì mà luận tốt xấu.
10. Đối cách: là đối thần cách tướng, nghĩa là khóa nào có chữ trên khắc chữ
dưới, lại còn khắc cả Thiên tướng. Nhật khóa (K1-K2) bị đối cách là quẻ người
chia ly người, còn Thần khoá (K3-K4) bị đối cách là quẻ gia trạch bị phá tán. Như
quẻ có K1 là Dậu gia Ât thừa Thiên hợp, thì Dậu khắc cả Ât và Thiên hợp gọi là
Nhật khoá bị đối cách, lại như K3 là Hợi gia Tị thừa Chu tước, thì Hợi thñy khắc
cả Tị và Chu tước hoả, gọi là Thần khóa bị đối cách (Nữ nhân, tuổi Nhâm Tý 1/11/
1972, nguyệt tướng Mão, ngày Bính Thân, giờ Dậu, gặp quẻ Phản ngâm, Can
thượng thần khắc Can: Hợi gia Tị địa, ngày Bính nên Chu tước cư Tị địa, Sơ
truyền lấy tại khóa Tam nên gặp quẻ Thần khoá bị đối cách, thực tiễn cho thấy nữ
nhân này, gia trạch bị phá tán từ khi mới 17 tuổi, điền trạch động, dời đi đổi lại
nhiều lần. Số quẻ bị: Thiệp hại khoá-Phản ngâm khoá-Xung phá khoá-Tai ách
khoá-Lệ đức khoá: Đức cơ cách-Huyền thai khoá; Phận số bị 7 khoá, một khoá còn
dễ mở được khoá, trứ 7 khoá thì riêng nhớ nổi từng chìa khoá cũng đã đủ mệt rồi
vậy!)
11. Chữ trên của Khoá nhất K1 khắc chữ trên của Khoá nhị K2, đó là quẻ có
âm thần bị dương thần khắc, là quẻ chủ về bớt người trong nhà, bất lợi cho hạng
phụ nữ và tiểu nhi, cũng là điềm hư thai (Bổ chú: nên nhớ để khi tính Hành niên,
phụ nữ không nên sinh đẻ vào năm bị K1 khắc). (Cũng ví dụ trên, nữ nhân
1/11/1972 sinh ngày Bính Thân, giờ Dậu có Tứ khoá là: Hợi-Bính, Tị-Hợi, Dần-
Thân, Thân-Dần, như vậy chữ trên K1 là Hợi khắc chữ trên K2 là Tị, thì Hành niên
2004 tại Tý địa là cung Bản mệnh thừa Huyền vũ, nên vận nhân và tiểu nhi gặp sự
việc bất lợi, bớt người trong nhà).
12. Tương gian hay tương gián là xen kẽ mà gián cách nhau, nghĩa là 2 can
Khoá cách nhau 1 cung, và 2 chi Khoá cũng cách nhau 1 cung, đồng thời có 1 Can
khoá xen kẽ giữa 2 Chi khoá, và có 1 Chi khoá xen kẽ giữa 2 Can khoá. Như ngày
Bính Thìn, nguyệt tướng Sửu, giờ Hợi, có Tứ khoá là: Mùi-Bính, Dậu-Mùi, Ngọ-

Thìn-Thân-Ngọ. Phàm gặp quẻ có 4 khoá tương gián như vậy, thì sự việc chiêm
hỏi có quan hệ đến cả trong lẫn ngoài.
13. Hào Tử tôn thừa Thái âm và Kiếp sát, hoặc Dương nhận gia lâm Can là
phường ty tiểu nghịch loạn, khinh khi, lăng mạ bậc tôn trưởng.
14. Thiên tướng tại Sơ truyền đồng loại Ngũ hành với Chi là việc chủ về
trong nhà. Như ngày Tị mà Xà tác Sơ, ngày Ngọ mà Tước tác Sơ,..., (Tị với Đằng
xà đồng thuộc âm hoả, Ngọ với Chu tước đồng thuộc dương hoả). Chi thần hay
Can thần đối với Tam truyền tác Tam hợp, hoặc Tam truyền tác Tam hợp mà có
mặt Chi thần hay Can thần, thì biết nhân vật quan hệ đó là người trong họ hàng,
quyến thuộc.
15. Thiên không gia Mùi thừa Tỉnh sát thường gặp trục trặc về bếp, nguồn
nước (giếng), nhà wc, khu phụ như bị đổ sập, dò dỉ, ngấm nước gây tổn hại, lại
cũng gây cho người trong nhà thứ nhất là trẻ nhỏ bị ảnh hưởng bệnh tật ốm đau,
thêm Thiên không thừa Mộ hay nhập Mộ thì càng ứng chắc chắn.
Tỉnh sát: tháng Giêng khởi tại Mùi rồi thuận hành, tháng 2 tại Thân ,...,
tháng Chạp tại Ngọ.
16. Dậu thiên bàn thừa Bạch hổ lâm Can Chi ta đoán trong nhà đang chịu
tang chế. Bạch hổ thừa Can mộ hay Chi mộ và gia lâm Can Chi cũng là điềm tang
tóc bên nội hay bên ngoại. Can mộ thừa Đằng xà hay Bạch hổ lâm Can Chi hoặc
nhập Truyền cũng sẽ có tai họa về tang chế.
17. Chiêm hỏi về bản thân tốt xấu thì căn cứ vào Nạp âm của Sơ truyền. Khi
ngũ hành Nạp âm Sơ truyền khắc Can ắt thân mang họa, còn Nạp âm tương sinh
với Can thì thân được yên lành. Như ngày Kỷ Mùi, quẻ có Sơ truyền Dậu, ngày Kỷ
Mùi thuộc về tuần Giáp Dần thì Sơ Dậu ở quẻ là Tân Dậu có Nạp âm là Thạch lựu
mộc, mộc khắc can Kỷ thổ nên bản thân chẳng khỏi tai ương.
*-Bổ chú 1: sách giải thích dùng Nạp âm, để biết ngũ hành của Sơ truyền so
sánh với Can: tương sinh thì tốt, khắc Can thì xấu. Theo kinh nghiệm, không dùng
Can, mà Nạp âm cho Sơ truyền và Nạp âm cho Tuổi của người chiêm quẻ thì độ
tin cậy cao hơn. Khi tự tính cho bản thân, dùng ngũ hành Nạp âm của Tuổi thì thực
tiễn chính xác cao hơn.
*-Bổ chú 2: cách nhớ Nạp âm
- Giáp Tý- Giáp Ngọ: 4-2-3-5-4 khuyết 1-thuỷ
-Giáp Thìn- Giáp Tuất: 2-1-5-4-3
- Giáp Dần- Giáp Thân: 1-5-2-3-1 khuyết 4-kim
Số của ngũ hành Nạp âm ở trên dựa theo Hà đồ: 1-thuỷ, 2-hoả, 3- mộc,
4- kim, 5- thổ. Khởi đầu từ Tuần thủ, mỗi số lưu 2 cung địa bàn.
Nam
2.7
3.8 5.10 4.9
1.6
Bắc

Bổ chú: thông qua Hà đồ, ta nhận xét thấy rằng, nạp Khí của Ngũ hành tuần
Giáp Tý-Giáp Ngọ khởi đầu từ: Tây-Nam-Đông-Trung-Tây, nạp Khí không vận
hành đi qua Bắc, khuyết hành Thuỷ (Tại sao ?). Nạp Khí của tuần Giáp Dần-Giáp
Thân khởi đầu từ: Bắc-Trung-Nam-Đông-Bắc, nạp Khí không vận hành đi qua
Tây, khuyết hành Kim (Tại sao ?) Duy tuần Giáp Thìn-Giáp Tuất, Khí ngũ hành
được nạp đầy đủ, nhưng Khí vận hành lại đối xứng về Phương-Hướng-Mùa, cũng
có thể hiểu rằng đối xứng về Âm-Dương. Trục Bắc-Nam là trục của trái đất hướng
về sao Bắc đẩu, giả thiết là điểm cố định. Sự sống sinh tồn của 2 vùng miền này
thật quá khắc nghiệt. Thông qua trái đất, trục Đông-Tây là trục vuông góc với trục
Bắc-Nam, là 2 vùng miền có khả năng đáp ứng tự nhiên cho sự sinh tồn. Như ngôn
ngữ gọi cũng chÞu ảnh hưởng theo: cực Nam, cực Bắc, Phương Đông, Phương Tây,
mà loài người không gọi là cực Đông, cực Tây ! Đây là một nguyên lý về vị trí:
Tây phương: tự nhiên là một đối tượng khai thác, tận dụng theo các mục đích của
con người. Đông phương: tự nhiên là một mô hình nguyên thuỷ của mọi sinh hoạt
nhân văn.
18. Phụ mẫu thừa hung tướng cùng ác sát lâm Can là quẻ con cháu bị tật
bệnh. Chu tước thừa thần khắc Can Chi sẽ có vụ văn tự khẩu thiệt gây náo loạn.
19. Quẻ thấy Tam truyền tác Tử tôn cục hoặc có hào Tử tôn thì giải trừ được
vụ quan tụng. Tam truyền tác Tài cục hoặc có hào Thê tài thì Cha Mẹ không được
an lành.
20. Đằng xà và Chu tước là hoả tướng, nếu thấy thừa Tý Hợi thuỷ tất sẽ x¶y
ra điều kinh khủng cùng khẩu thiệt làm thương tổn nhau. Câu trần và Chu tước
đồng có mặt nơi Tam truyền thì thường gặp vụ đấu tranh thưa kiện nhau. Mão thừa
Chu tước thì hay gây sự chửi bới, môi mép. Dần thừa Chu tước: tin tức xa tới nơi.
Thìn thừa Chu tước thì ứng việc tù ngục. Thái âm lâm Sơ truyền là quẻ sắp đặt cơ
mưu, không muốn cho người khác biết.
21. Thiên khôi là Tuất chủ sự tập chung đông người, khi phát dụng thì ứng
vụ quan hệ đến nhiều người tụ tập. Hoặc Tuất gia Dần Mão địa tác Sơ truyền hay
lâm Niên Mệnh thường xẩy ra vụ ngục tụng.
22. Trứ quý hay Dạ quý được phát dụng hoặc nhập Truyền có thừa Can đức
là quẻ động tới bậc cao cả, tôn trưởng, sự việc có liên quan tới bậc lớn như Ông
Cha, quan chức.
23. Thiên không là sao bất thực, chẳng thật, khi Thiên không nhập Sơ truyền
thì sự việc sẽ bị thất tín năm ba lần, rất mất công. Can Chi cùng Câu trận đới Lục
hợp chủ về mình dẫn dụ người.
24. Thiên hậu, Thái âm, Huyền vũ được phát dụng làm Sơ truyền chủ về
việc tư riêng của cá nhân, có tính giấu diếm, dối trá, che đậy tối yăm. Nếu Sơ
truyền đứng ở trước Quý nhân thì sự việc trước ám muội mà sau do chỗ ám muội
này mà được quang minh.
25. Ác tướng tức hung tướng như Xà-Hổ-Câu-Tước-Không vốn chủ về sự
hung hại. Khi hung tướng không tương chiến: nội chiến hay ngoại chiến (ngũ hành
khắc với Can, Chi Thần) mà lại tương sinh với Can Chi, hoặc cùng Can Chi tác
Lục hợp thì lại phản hung thành cát, sẽ được vui mừng. Tỷ hoà cũng tốt như tương
sinh.
26. Quý nhân lâm Tị Hợi địa bàn thì sự việc trở ngược ý tứ đổi thay. Thiên
cương Thìn thuộc về loại rồng, loại cá, khi gia lâm Quý thuỷ là tượng giấu tiếng ẩn
hình như rồng ẩn nấp nơi nước sâu. Như ngày Quý Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ
Tị, thì quẻ có Sơ Thìn gia can Quý thuỷ.
27. Thái tuế lâm Can Chi và được dùng làm Sơ truyền, là quẻ có đại sự, mưu
vọng rộng, lớn, xa, lâu, quan trọng, không phải việc thiển cận nhỏ mọn.
28. Giờ hiện tại đang chiêm quẻ gọi là Chiêm thời, khi phát dụng thì sự việc
ứng ngay ngày hôm đó, nếu Thái tuế có mặt ở Tam truyền, thì sự việc khởi kéo dài
2 hay 3 năm.
29. Can Chi nhập Tam truyền sự việc cấp tốc, mau lẹ. Thái tuế, Nguyệt kiến
nhập Tam truyền đới hình sát ( tam hình, ác sát) cũng ứng như vậy.
30 Sơ truyền được vượng-tướng khí thì sự ứng nghiệm nhanh, thêm Tam
truyền thuận thì càng đúng cách. Còn Sơ truyền bị hưu-tù-tử khí ắt việc trì trệ, kéo
dài lâu, và khi Tam truyền nghịch càng đúng cách, hoặc Truyền ở sau Quý nhân
cũng đúng cách.
31. Nhật âm thần K2 là chữ trên của Khoá nhị, khi tác Tam hợp với Can, lại
phát dụng, thì ứng cho việc người thân thuộc từ bên ngoài. Chi âm thần K4 là chữ
trên của Khoá tứ, tác Tam hợp và được phát dụng, thì ứng cho sự việc thân thuộc
bên trong. Với 2 quẻ này, mà Sơ truyền thừa cát tướng thì rất ứng cho việc làm
quen, cầu làm thân sẽ tạo mối quan hệ tốt đẹp.
32. Can thần gia Chi, hay Chi thần gia Can, đều gọi là Nhật Thần tương hội,
hay Can Chi tương hội, nếu không gặp hung tướng, thì ứng cho việc từ nơi xa khác
đem lại sự thành hợp tốt đẹp.
33. Tam truyền gặp Tam hợp, Lục hợp thì mưu cầu sự việc gì cũng là điềm
thành hợp, Can thừa đồng loại nhập Truyền thì việc cầu hỏi liên quan đến nhiều
việc cùng một lúc. Như ngày Giáp Ât thừa Dần Mão nhập Truyền, hay như Bính
Đinh thừa Tị Ngọ nhập Truyền,...
34. Sơ truyền với Chiêm thời đồng khắc Can là tai hoạ từ bên ngoài, còn
đồng khắc Chi là tai họa từ bên trong. Đây chính là quẻ Thiên võng quái. Khi Sơ
với Giờ chiêm quẻ đồng sinh Can là phúc từ bên ngoài tới, bằng đồng sinh Chi là
phúc tự bên trong.
35. Thìn Tị gọi là Địa túc (chân đất), Tuất Hợi gọi là Thiên đầu (đầu trời).
Thiên đầu hay Địa túc gia lên Mão Dậu địa bàn, lại thừa Xà Hổ và được phát dụng
là quẻ thân mình động, đi xa, có vụ đạo lộ.
36. Trảm quan khoá và Du tử khóa đều có tượng thân đang động, Chi thần
gia lâm khóa K1- K2 cũng vậy, ứng điềm di động đi xa. Thiên mã ở cùng Dịch mã
tác Sơ truyền cũng là quẻ di động. Thân là tượng hành nhân, Bạch hổ là thần
đường xá, khi phát dụng gọi là động thần đi, cũng là quẻ di động, đi đường, viễn
hành.
37. Hào Tài thừa Huyền vũ hoặc Thiên không hoặc Tuần không là quẻ gặp
đạo tặc, hao mất tiền của. Khi hào Tài khắc Hành niên hay Bản mệnh là do tiền bạc
mà tranh đấu nhau, cũng là điềm hao mất tiền. Hào Tài lâm Tuần không địa bàn
cũng chủ sự hao mất tiền bạc. Hào Tài bị địa bàn khắc, hoặc thừa Kiếp sát, hay
Tuần không là quẻ bị mất trộm không sai.
38. Can tài gia trên K3- K4 gọi là ngoại tài nhập nội, quẻ ứng được nhiều
tiền bạc rất vui mừng, khi hào Tài này vượng tướng khí sẽ rất may mắn, được thêm
cả đồ vật hàng hóa mừng tặng.
39. Hào Tài bị thương phá thì ta xem ở Tam truyền có hào Tài bị Thiên
tướng khắc, đó là hào tài bị thương phá. Như ngày Quý có Tị nhập Truyền là hào
tài, nhưng Tị thừa Thiên hậu thuỷ khắc Tị hỏa, ứng điềm phá hao tiền bạc.
40. Quẻ thấy hào Quan quỷ gia lên Tài địa bàn, khi âm mưu tính toán bất kể
một việc nào đó thì phải, nên bàn bạc cho kỹ với mọi người, được như vậy thì công
việc mới có kết quả trọn vẹn. Như ngày Kỷ Dậu, nguyệt tướng Thân, giờ Tị, thì
quẻ có Sơ truyền Mão gia Tý địa, Mão là hào Quan quỷ gia lên Tý địa bàn là hào
Tài.
41. Can thần gia lâm K3-K4 thì ứng có người đến, là người thân quen đến.
Cũng là điềm thêm nhân khẩu. Nhưng khi gặp hình khắc, thì người đến lại gây sự,
xâm lấn, kết quả là việc hung họa.
42. Trong ngũ hành, Hoả chủ về sáng tỏ. Nếu phát dụng hoả (như Đằng xà,
Chu tước lâm Tị Ngọ) là quẻ động minh tín, tin rõ ràng. Thuỷ chủ sự mờ ám, nếu
phát dụng Thuỷ (như Huyền vũ, Thiên hậu lâm Hợi Tý) là quẻ động ám tin, tin mờ
ám. Quẻ mất đi sự sáng tỏ, rõ ràng, rành mạch chỉ vì Hoả gia lên Thuỷ, thường ứng
vào việc hư, ưu kinh khủng.
43. Nguyệt yểm: là một ác sát có tính chất kỳ dị, quỷ ma, tạo nên hoàn cảnh
theo, bám, đối đầu (ếm đối). Đinh thần tính theo tuần Giáp hiện tại, như ngày Kỷ
Dậu thì dùng Mùi làm Đinh thần. Trực phù tính theo NhËt can: ngày Giáp tại Tị,
Ât tại Thìn, Bính tại Mão, Đinh tại Dần, Mậu tại Sửu,,, Kỷ tại Ngọ, Canh tại Mùi,
Tân tại Thân, Nhâm tại Dậu, và ngày Quý tại Tuất. Khi Thiên tướng không bao giờ
gia lâm lên một cung Địa bàn nào đó, nhưng vẫn cung này ở Thiên bàn thì Thiên
tướng đó lại gia lâm- Thiên tướng như vậy gọi là Tướng không. Như Thanh long
không bao giờ gia lâm Tuất Hợi địa bàn, nhưng trong quẻ lại thấy Thanh long thừa
Tuất Hợi thiên bàn. Vậy lập thành những Tướng không như sau: Quý nhân gia lâm
đủ 12 cung thiên bàn, nên không có Tướng không. Đằng xà thừa Tuất-Hợi thiên
bàn. Chu tước thừa Dậu-Tuất-Hợi-Tý thiên bàn. Thiên hợp thừa Thân-Dậu-Tuất-
Hợi-Tý-Sửu thiên bàn. Câu trận thừa Dậu-Tuất-Hợi-Tý thiên bàn. Thanh long thừa
Tuất-Hợi thiên bàn. Thiên không chẳng tác Tướng không. Bạch hổ thừa Thìn-Tị
thiên bàn. Thái thường thừa Mão-Thìn thiên bàn. Huyền vũ thừa Dần-Mão-Thìn-
Tị-Ngọ-Mùi thiên bàn. Thái âm thừa Mão-Thìn-Tị-Ngọ thiên bàn. Thiên hậu thừa
Thìn-Tị thiên bàn. Phàm quẻ thấy Tướng không gặp một vài ác sát như Nguyệt
yểm, Đinh thần, Đằng xà, Thực phù,..., lại khắc Can gọi là quẻ động quái dị, sinh
xẩy ra những điều kỳ quái, ma quỷ, hoặc thường nằm mộng thấy các sự quái dị.
44. Sinh khí và Tử khí, hai sát này thường dùng đến việc đoán sinh tử khi
hỏi về bệnh tật. Phi bồn và Táng phách đều thuộc về Nguyệt thần sát, những hung
tướng này lâm Niên Mệnh hay lâm Can Chi và được phát dụng thì quyết định là
điềm tử tuyệt.
45. Phát dụng Thiên quỷ thừa Đằng xà hay Chu tước thì phải lo nhà cửa gặp
sự kinh nguy vì hoả hoạn.

46. Quan thần: mùa Xuân tại Sửu, hạ Thìn, thu Mùi, đông Tuất. Khi Quan
thần lâm Can Chi nhập Truyền thì ứng điềm bị bệnh nằm liệt trên chiếu (não xuất
huyết). Phi họa: mùa Xuân tại Thân, hạ Dần, thu Tị, đông Hợi, sát này khi lâm
Lục xứ (thứ nhất là lâm Chi), thường xẩy ra tai họa bất ngờ, gây nên tình huống
phải tranh đấu) không lên hành động, mưu cầu, mời người vào nhà, thủ cựu thì an
lành.
47. Du đô, Thiên đạo, Thiên tặc là 3 ác sát chủ sự cướp đoạt, nếu cùng
Huyền vũ lâm Can, Chi, Niên Mệnh ắt có đạo tặc đang tới (Thiên đạo: mùa Xuân
tại Mão, hạ Ngọ, thu Dậu, đông Tý. Thiên tặc: tháng 1-5-9 tại Sửu, tháng 2-6-10
tại Tuất, tháng 3-7-11 tại Mùi, tháng 4-8-12 tại Thìn).
Lục Tân còn gọi là Ngũ vong sát, nếu hình khắc Can Chi Niên Mệnh thì ắt
có xẩy ra vụ trốn mất (Lục Tân là vị thứ 8 trong tuần Giáp hiện tại, như ngày Bính
Ngọ thuộc về tuần Giáp Thìn thì Hợi là Lục Tân, giống cách tính tuần Đinh)
Lô đô lâm Can Chi không thể trốn s−u lậu thuế, không nên làm chuyện giấu
diếm, như buôn lừa đảo chẳng hạn. Thiên xa lâm Lục xứ chớ nên đi xa, sợ gặp
thương tổn, nhẹ thì cũng gặp điều kinh khủng (Thiên xa: mùa Xuân tại Sửu, hạ
Thìn, thu Mùi, đông Tuất).
Thiên hỷ ngộ cát tướng lâm Can Chi, Niên Mệnh sẽ được nhiều vui tốt, gặp
điều cát lợi (Thiên hỷ: mùa Xuân tại Tuất, hạ Sửu, thu Thìn, đông Mùi). Giải thần
lâm Lục xứ: hỏi việc tốt thì mất tốt, hỏi sự hung thì hết hung.
Phát dụng Thành thần thừa cát tướng thì cầu vọng việc gì cũng được thành
tựu (Thành thần: tháng 1-5-9 tại Tị, tháng 2-6-10 tại Thân, tháng 3-7-11 tại Hợi,
tháng 4-8-12 tại Dần). Thiên mục nếu lâm Lục xứ thì gia trạch trong nhà có động
ma quỷ, thánh thần, thêm khắc Can Chi thì càng tai hại. (Thiên mục: mùa Xuân tại
Thìn, hạ Mùi, thu Tuất, đông Sửu). Mê hoặc lâm Lục xứ thì trước sau đều bị mê
loạn, sai lầm, nên ghi nhớ rõ. (Mê hoặc: tháng 1-5-9-tại Sửu, tháng 2-6-10 tại
Tuất, tháng 3-7-11 tại Mùi, tháng 4-8-12 tại Thìn).
Hình vong thừa Câu trận hay Bạch hổ lâm Niên Mệnh, Tam truyền, lại thêm
hình hại Can Chi là quẻ bị tử hình, hỏi tội, hỏi bệnh không tránh được chết. Hình
vong cũng còn gọi là Thi tào (Hình vong: tháng Giêng tại Tuất, tháng 2 tại Hợi,
tháng 3 tại Tý, 4 Sửu, 5 Thân, 6 Dậu, 7 Thìn, 8 Tị, 9 Ngọ, 10 Mùi, 11 Dần, 12
Mão).
Kim thần với Tứ sát đồng lâm Niên Mệnh, Can Chi, Sơ truyền dẫu thừa cát
tướng cũng vẫn nguy hại, còn thừa hung tướng tương sinh thì tại họa càng nặng
thêm. Tuy cát tướng nhưng chẳng tương sinh, lại thừa thần khắc Can Chi, dẫu có
chiêm hỏi việc vui cũng chẳng thành. Còn hung tướng tương sinh, thừa thần của nó
sinh Can Chi, dẫu chiêm hỏi việc buồn lo cũng sẽ tiêu tan mà được bình yên.
Pháp thức của môn Lục Nhâm, dù thiên kinh vạn luận, cũng không lìa khỏi
suy vượng và sinh khắc. Hễ vượng-tướng khí, tương sinh, Đức hợp thì việc tốt ắt
thành tựu, việc xấu chẳng thành hình. Bằng hưu-tù-tử khí, hình khắc tất việc dữ
thiệt hiện mà việc làm chẳng tới nơi. Lặng lẽ suy ngẫm, đi tìm sự tinh tế trong thực
tiễn của cuộc sống, thì ứng nghiệm ở nơi bản thân mình vậy.

BÀI 25 : TÂM ẤN PHÚ

1. Nguyệt tướng tức Thái dương, với khả năng chiếu tan tất cả âm khí tối
tăm, môn Lục Nhâm gọi Thái dương là vị thần phúc đức đệ nhất. Đang tai ương
họa hoạn nó cũng giải trừ được hết, họa đang sắp tới thì nó cũng ngăn lại được.
Nghĩa là tai họa không thể xâm lấn tới mình. Cầu hỏi việc vui tốt ắt thành tựu,
chiêm hỏi điều ưu nghi sẽ tiêu tán. Nguyệt tướng lâm Mệnh chính là nơi tốt nhất,
tốt hơn lâm Can, Chi, Tam truyền.
2. Như Nguyệt tướng Tý ở giữa, thì Sửu ở kế trước gọi lµ tiền Chi, Hợi ở
phía sau gọi là hậu Chi. Khi độn Lục Nhâm, việc trước tiên là xem xét 3 vị trí này,
điều này cho ta biết nên làm hay không nên làm, nên tiến hay nên thoái khi trong
lòng nghi nan chưa biết nên quyết định như thế nào. Như tiền chi Sửu thừa thần
tướng tốt thì việc nên quyết định, nên làm, nên tiến tới. Còn như hậu chi Hợi thừa
thần tướng tốt thì không nên quyết định, không nên làm, nên rút lui sẽ có lợi phúc
hơn.
3. Thái tuế lâm Mệnh là quẻ phải chÞu đương đầu với sự khó khăn, với công
việc to lớn thường là quá với khả năng của bản thân. Khi Thái tuế lâm Chi thì
người lớn trong nhà khó được yên lành. Khi Thái tuế lâm Can Mệnh thì đối với
thường dân gặp điều sai, trái ý, thường là việc có liên quan đến tụng sự, tranh
chấp,..., mà phải phân sử bằng pháp luật (Thái tuế). Đối với người đã có được chức
quan (người trÞu trách nhiệm) thì lại phù hợp, có lợi cho việc Quan, công chức.
4.Tuế xung là vị xung với Thái tuế, cũng gọi là Tuế phá (không lầm với Lục
phá). Vốn hay phá tán, Tuế phá rất kỵ gặp Thiên không, Huyền vũ và sẽ xẩy ra
chuyện thiếu xót, mất mát, bỏ dở nửa chừng, trốn chạy. Khi Thái tuế thừa Không
Vũ mà lâm Can Chi thì càng đúng cách thất thoát, thiếu hụt.
5. Trước Thái tuế 5 ngôi là Tuế trạch, như năm Dần thì Tuế trạch tại Mùi.
Tuế trạch ứng việc trong nhà cửa. Sau Thái tuế 5 ngôi là Tuế mộ, như năm Dần thì
Tuế mộ tại Dậu, Tuế mộ chuyên ứng về việc mồ mả. Quẻ thấy Tuế trạch, Tuế mộ
thừa Đằng xà hay Bạch hổ tất có tai hại khó khăn, nhà cửa gặp họa không yên ổn,
chịu ảnh hưởng nhiều là đàn bà và trẻ nhỏ.
6. Thái tuế thượng thần với Bản mệnh thượng thần tương sinh thì trong năm
gặp nhiều việc hân hoan vui vẻ. Thái tuế gia lên Bản mệnh và Tuế với Mệnh tương
sinh thì càng tốt hơn. Trái lại là tương khắc, tác Tam hình, Lục hại thì trong năm sẽ
gặp nhiều hung hại tàn phá.. Nguyệt kiến thượng thần với Bản mệnh thượng thần
tương sinh: trong tháng hiện tại được yên lành, may mắn. Can thượng thần với
Mệnh thượng thần tương sinh: nội trong ngày được vui tốt. Nói chung, Thái tuế,
Nguyệt kiến, Can đối với Bản mệnh khi tương sinh, gặp Đức Hợp thì tốt, điềm
lành. Khi tương khắc, gặp Hình Hại thì ứng điềm dữ.
7. Trong quẻ thấy có Nguyệt phá hay Tuế phá cũng đã ứng điềm bị phá thất,
huống chi cả Tuế phá và Nguyệt phá đều tương gia (tức trên dưới gặp nhau) thì
không tránh nổi hao mất tài vật, nếu thừa cát tướng còn có khả năng chÞu nổi điều
hung nguy, bằng thừa hung thần hung tướng là quẻ đã hung hại càng thêm hung.
8. Nguyệt phá khiến cho lòng người chẳng thuận hòa, thường gây ra các vụ
tiêu hao, mất mát, bệnh tật, nhiều công việc bị rối loạn gây nên sự bất mãn, gây
nên cạnh tranh nhau. Mưu sự gặp quẻ như vậy chắc không thành tựu. Gặp quẻ bị
Nguyệt phá, muốn giải cứu thù oán hận thì đành để tự nhiên cho tiêu tán.
9. Can thượng thần với Chi thượng thần tương sinh là quẻ được hòa hợp, vui
mừng, phúc đến và quý mến nhau. Khi tác Lục hại, Tam hình hoặc xung khắc nhau
thì bất hòa, để lại sự sầu hận, khó khăn.
10. Can thượng thần với Mệnh thượng thần tương sinh, tác Lục hợp là điềm
phúc. Can thượng thần khắc Mệnh thượng thần cũng vậy: vui được tiền bạc. Khi
Mệnh thượng thần khắc Can thượng thần là quẻ gặp tai ương, bất hòa, mưu sự
không thông, cũng chẳng thuận lợi. Hai cách ứng phản ngược này, nên suy nghiệm
cho tới cùng mới thấy được lý rất hay, sự tinh tế của Nhâm độn.
11. Can mộ lâm Can Chi, nếu hỏi bệnh tật chắc chết, hỏi tai nạn chẳng khỏi
tử thần. Nhưng chiêm hỏi hành nhân người đi, sự thất ước sai hẹn, hoặc về vụ
đường xá xa xôi,..., thì lại là điềm hay, được tin tức, hoặc về trong nay mai.
12. Gặp quẻ Cao thỉ cách có Sơ truyền khắc Can là quẻ hung hại, nhưng nếu
thấy Can thượng thần khắc lại Sơ Quỷ thì gọi là quẻ có cứu thần, đang buồn trở lại
vui. Như ngày Đinh Mão mà thấy Tý gia Mão tác Sơ truyền Quỷ là thuộc về Dao
khắc khóa và Cao thỉ cách, đáng lẽ ứng điềm gây tai họa kinh khủng, nhưng nhờ có
Can thượng thần Thìn thổ khắc trừ được Tý quỷ, vậy nên quẻ hoá yên ổn.
13. Tị gia Thân, Thìn gia Dậu, Mão gia Tuất là 3 khóa đồng thuộc về Lục
hợp cách, nếu thấy gia lâm Can hay gia lâm Chi, đều là quẻ tốt, ứng điềm hội hợp
việc vui, hoặc vụ hôn nhân tốt lành. Tốt nhất là khi đang trông chờ tin tức ắt sẽ
được tin tức mừng vui.
14. Phàm là Chi tam hợp thì ứng về thân thuộc thêm người trong nhà. Như
ngày Tý mà thấy Thân Thìn nhập quái, là quẻ gặp tam hợp cách. Trong 4 bộ tứ
hợp, duy gặp Tị Dậu Sửu tác kim cục có tính đoạt sát như loại gươm đao, nên khi
gặp tam hợp Tị Dậu Sửu, thì trong năm có vụ âm nhân ly biệt.(?)
Như ngày Tuất quẻ thấy Dần hay Ngọ tác Sơ truyền thì gọi là phát dụng Chi
tam hợp. Khi Sơ truyền gia lâm hình, hại, bị địa bàn khắc,..., thì quẻ lại ứng cho
cốt nhục bị tật bệnh, tai ương. Quẻ như vậy thấy Sơ thừa Thiên hậu thì ứng cho âm
nhân gặp họa, bị thuỷ tai, biết chắc là trong năm phải xẩy ra điều sai trái (có thể do
thiên tướng của Sơ truyền mà đoán biết được sự việc xẩy đến, như Sơ thừa Huyền
vũ hay Thiên không thì có vụ trốn mất,...,).
15. Can thần nhập Truyền, mà ở Tam truyền có 2 vị thần xung nhau, phá
nhau là quẻ rất xấu. Như ngày Giáp Thân, ở quẻ phục ngâm có Tam truyền Dần
Thân Dần xung khắc nhau. Quẻ như vậy gây hao phá tiền tài, mất mát, tốn công,
tốn việc, việc gì cầu muốn cũng như không, để lại sự bất mãn, hơn nữa người ơn
nghĩa cũng đoạn tuyệt, người thân cũng xa lánh. Trăm việc đều bị so le, sai lầm,
tình nghĩa chẳng được thuận hòa, vui vẻ.
16. Chi phá là Chi xung, nếu lâm Chi và được phát dụng làm Sơ truyền là
nguyên nhân ứng cho thê thiếp chẳng yên ổn, gặp thêm Huyền vũ hay Thiên không
thì sự việc gì cũng không khỏi bị trở trệ, thối lui, hoặc thừa Đằng xà thì có vụ thất
thoát như nô tỳ bỏ trốn, tiền hao của mất, ngủ thấy quái mộng, việc tốt chẳng thật.
17. Giờ chiêm quẻ tác Sơ truyền thừa Quý nhân là quẻ rất tốt trong việc cầu
Quý nhân, yết kiến quan chức, đồ mưu thiết kế trăm việc đều thành. Thường dân
cầu việc nơi cửa quan cũng được nhiều may, vui. Hoặc cầu tài lợi hay cầu thuyên
chuyển cũng được việc, tốt.
18. Giờ chiêm quẻ gặp Chu tước là tượng có văn thư tới, như cầu mong tin
tức, việc đi đường thì sẽ hài lòng. Khi Chu tước gặp Bính Đinh Tị Ngọ thì quẻ mới
càng đúng cách, vì cùng loại hoả thì cùng tính chất. Đây là một nguyên tắc cơ bản
của Nhâm độn, nên ghi nhớ.
Tại cung của Giờ đang chiêm quẻ vẫn có ứng điều tai họa hay điều cát
tường. Do thần tướng gia lên nó, và do thượng thần của nó sinh Can hay khắc Can
mà luận biết tốt hay xấu, phúc hay họa. Như thượng thần của Giờ khắc Can thừa ác
sát cùng hung thần là quẻ bị thương tổn. Còn khi thượng thần của Giờ tác Tài (bị
Can khắc) có thừa cát tướng là điềm vui mừng, hưng thịnh.
19. Tý gia lâm tứ Quý (Thìn Tuất Sửu Mùi) là một hung triệu: con trẻ bị tai
bệnh liên miên, khi thừa Bạch hổ thì càng đúng cách đó. Theo Hán tự, chữ Tý vốn
là chữ Tử thuộc con cái, trẻ nhỏ. Nay Tý thuỷ bị tứ thổ khắc nên phải gặp nạn.
Chiêm quẻ năm Thìn Tuất Sửu Mùi, thấy Thái tuế gia Tý địa là quẻ ứng trong năm
ấu nhi bị tử vong.
20. Từ Tý thuận tới Tị là Dương cục, chú trọng 6 hào dương nên gọi là Lục
dương (khởi đầu tại Tý sinh nhất dương, tới Sửu sinh nhị dương,..., tới Tị là Lục
dương) Trong Tý có hàm chứa Quý thuỷ, trong Tị có hàm chứa Mậu thổ. Quẻ thấy
Tý gia Tị nghĩa là Mậu gặp Quý là Can hợp. Cục dương mà lại được Can hợp là
quẻ rất mực, nhưng thừa Cát tướng mới rất mực tốt và thịnh vượng. Đằng xà hay
Bạch hổ khắc không phải là điều phúc, nếu như vậy thì gọi là Hợp thừa bất toại, sự
việc trở nên sai trái, hợp mà chẳng toại nguyện.(sách giải thích chưa thoả đáng, Tý
là dương thuỷ khác với Quý là âm thuỷ, hơn nữa can Quý ký gửi tại Sửu địa. Quẻ
tốt có thể nguyên nhân từ chi Tý có Chi đức an tại Tị).
21. Tý gia Sửu hay Sửu gia Tý là quẻ mưu sự sẽ thành tựu (quẻ có Lục hợp),
có thừa cát tướng thì quẻ chuyển đến chỗ vui mừng vô hạn, điềm hòa hợp nương
tựa nhau của người trên kẻ dưới, cũng là điềm tấn thủ tiến tới liều lĩnh, cũng là
điềm hôn nhân, cả 2 việc này, kết quả đều dễ dàng.
22. Phát dụng Sửu gia Tị là Tam hợp, lại cũng là Can hợp, nếu thừa Thiên
hợp hay Thanh long thì giá trị cũng đồng ứng như với Quý nhân: sẽ được người
tiến cử đến nơi chốn vừa ý, cũng là người âm thần cầu cạnh việc riêng tư, hoặc có
vụ ngầm kín cầu đảo thánh thần.(Quý ký tại Sửu, Mậu ký tại Tị, Tị-Dậu-Sửu là
tam hợp, Sửu-Tị là Can hợp). Dương khí đã đến chỗ cùng cực, bắt đầu suy, ¢m khí
bắt đầu sinh, ý quẻ ứng điềm dương khí tiêu mòn, thường ứng sự hung hại cho
người cha. Thực tiÔn cho thấy, sự nghiệp lớn thay đổi cho một người, thường ứng
báo về Cha ốm đau bệnh tật. Ngược lại, tuổi cao trí càng...
23. Sơ truyền Dần gia trên Dậu địa, đương nhiên Trung và Mạt là Mùi Tý.
Quẻ như vậy rất bất lợi cho sự cầu may mắn, cũng như hỏi việc có tốt hay không.
Nhưng hỏi về tin tức, văn thư ắt đến, người đi xa ắt về, kỳ hẹn nhau cũng được lợi.
(Sơ truyền Dần gia Dậu thì Tam truyền phải là Dần- Mùi- Tý thuộc về truyền Mộ
nhập Mộ, chuyên ứng sự lại, đồng nghĩa với đi lại, đi đến, tới nơi, trở về ).

24. Ât tức Mão, cũng là Thìn, Canh tức là Thân. Quẻ phát dụng Thiên cương
Thìn gia Mão hay gia Thân địa bàn là quẻ có sự tranh đoạt, ta phải đề phòng. Quẻ
cũng ứng vào sự mất, trốn, điều sai trái xuất hiện.
25. Canh Dậu Tân tức là Thân-Dậu-Tuất, là 3 ngôi đồng thuộc đại phương
kim. Quẻ thấy Sơ truyền Dần gia lên 3 ngôi đó, lại Dần lâm Can hoặc thừa hung
tướng ứng điềm Vận nhân đang gặp bệnh tật đến chiêm. Khi Sơ truyền là Mão gia
lên 3 ngôi đó, thì lại gọi là Mộc thành tựu bởi Kim. Quẻ thấy Sơ Mão gia đại
phương kim có điềm cầu lợi được lợi, cầu danh được danh, hai sự cầu này đều
được hài lòng (Dần thuộc dương mộc là cây đã thành hình như: giường tủ bàn ghế,
nếu gặp kim khắc ắt phải hư (bệnh), còn Mão thuộc âm mộc là cây chưa thành
hình, khi gặp kim đẽo chuốt thì nên vật quý).
26. Đại phương Mộc thấy có Hà khôi, là quẻ có Sơ truyền Tuất gia Dần-
Mão-Thìn địa bàn thường ứng vào vụ riệu tiệc ăn uống. Bởi Dần ký Thanh long,
Mão tức là Thiên hợp, Thìn ký can Ât cũng đồng với Thiên hợp. Long Hợp đều
chủ sự ăn uống. Hơn nữa, Tuất ký Tân kim khắc Mộc địa bàn cũng ứng điềm say
sưa, nên nói riệu là bởi lẽ này. Quẻ như vậy còn ứng mưu tính sự việc đã qua lâu
rồi, như đòi nợ mà được lợi về tiền của, còn mưu tính sự việc mới thì không được,
vì Long Hợp vốn ứng tiền của, còn Tuất là thần Hà khôi chủ về sự vật cũ, lâu. Quẻ
như vậy mà có thêm Bạch hổ lâm Sơ truyền tất tôi tớ trèn đi, nếu không thì gặp
nạn đau chân.
27. Thiên cương Thìn phát dụng Sơ truyền là quẻ ứng việc cũ sẽ tái lập mới,
hoặc lấy cũ làm lại mới, còn hỏi về tai họa thì tự nó tiêu tan qua khỏi. Thìn Tuất
đều có tính đông người. Khi Thìn gia Dậu hay gặp Dậu là được Lục hợp cách thì
sự đông người được thuận hòa, tốt, yết kiến hoặc cầu lợi với bậc trưởng thượng sẽ
được phúc lợi vậy.
28. Thiên cương tác Quan quỷ (Can ngày là Nhâm Quý) gọi là Quan khôi, là
tượng người có quan lộc. Quẻ thấy Sơ truyền Thìn tác quan Khôi ứng điềm thiên
quan chuyển chức rất vui mừng. Nhưng chỉ người đã được làm quan thì mới ứng
như vậy. Trái lại thường dân gặp quan Khôi sẽ bị tật bệnh hay việc quan gây phiền
phức, nhiễu nhương.
29. Quẻ thấy Tị thiên bàn gia Tuất địa (Thái ất) là quẻ đúc ấn. Bởi Tuất là
cái ấn bằng kim khí (vì có Tân) và Tị hoả là lò lửa. Quẻ này may mắn cho người
quân tử (quan nhân) thuyên chuyển chức tước, hoặc được thư từ tin tức tốt. Nhưng
người thường lại bị việc nơi quan phủ gây ưu lo, nghi ngại.
30. Thái ất (Tị) tác Sơ truyền khắc Mệnh thượng thần là Thân, Dậu thì được
may mắn trong việc cầu tiền tài (Bổ chú: Sơ truyền khắc Mệnh thượng thần là quẻ
có tài lộc). Sơ truyền tác tài lâm Mệnh cũng là quẻ tốt tài tốt lộc, ý cầu được toại
nguyện, sự vui theo liền.
31. Thái ất hay Đăng minh (Tị Hợi) cũng ứng một đường lối như quẻ Âm
dương bất bị, hay như Dao khắc khóa, sự việc không quyết đoán, trước chẳng đủ
mà sau có dư.
32. Tị là cung vị song nữ (hai người nữ), Hợi là cung vị song ngư (hai con
cá), khi gặp quẻ Tị, Hợi làm Sơ truyền thì ta biết rằng quẻ động đủ 2 sự việc, hoặc

người đến hỏi cùng một lúc 2 việc, mà thường ứng vào đang trông mong tin tức,
chờ đợi kết quả tin tức đang làm cho vận nhân quá sốt ruột, âu lo.
33. Sơ truyền là Thắng quang (Ngọ) khắc Can thừa Đằng xà là quẻ âm nhân
chia biệt, buồn, than thở. Hoặc bỏ vợ, hoặc có vụ dâm tà. Chẳng vậy, thì trong nhà
cũng có phụ nữ mang thai dÝnh lÝu vào sự dâm dật, vụng trộm (Tị là nơi cực
dương, nay qua Ngọ tất khởi sinh một âm mà chia lìa dương). Quẻ thấy Thắng
quang thừa Quý nhân lâm Chi thì ứng điềm trong nhà có cuộc tế lễ cầu nguyện,
khấn vái thánh thần (Bổ chú: sự ứng nghiệm này rất chính xác).
34. Ngọ phát dụng gia Hợi địa, tức là gia ngôi Chi đức (đếm 1 tại Chi tới
cung thứ 6 là Chi Đức) là tượng hôn nhân, nhưng không thành, vì Chi Ngọ tuyệt
khí tại Hợi. Phàm quẻ thấy Sơ truyền Tuyệt địa lại khắc Can, nếu chiêm hỏi bệnh
ắt chết, nhưng lại rất có lợi cho việc phải trình bầy để sáng tỏ 1 công việc, cũng có
lợi cho việc tiêu diệt kẻ oán thù, kết thúc những việc lâu cũ.
35. Thắng quang và Thái ất đồng chủ văn thơ (Tị Ngọ), khi phát dụng, hoặc
gia lâm kim địa, lại thừa Quý nhân hay Chu tước là quẻ đang mưu tính việc văn
thư, công văn, giấy tờ, nên tiến hành không nên do dự, sẽ được thuận lợi. Có thừa
Thanh long hay Thái thường cũng được như vậy (gia kim địa là gia Thân Dậu
Canh Tân). Sơ truyền Ngọ gia lên Dậu địa, điềm tốt tới mình, nên tiến thủ theo sự
hoạch định, hoặc mưu đồ thuyên chuyển, thay đổi, nhưng đồng thời cũng đi liền
theo là sự sợ sệt, ưu lo, nghi nan (Ngọ hoả có tượng Tâm), Ngọ gia Dậu là Tử địa
vậy, ứng về sự ngăn cách, che lấp, cấm đoán, bao vây. Nhưng như người chết sống
lại, cuối cùng sẽ được thông đạt, tốt.
36. Sơ truyền Ngọ gia lên Hợi địa gọi là cực âm, khí âm tới chỗ cùng cực.
Vì từ Ngọ khởi sinh một âm, lưu thuận tới Hợi sinh đủ 6 âm. Ngọ hoả thuộc Tim
tới vùng cùng cực âm, ứng điềm xô đẩy con người tới lao lực, khổ sở vì một việc
nào đó (theo sở chủ của Thần-Tướng gia lâm Hợi gặp Ngọ). Nhưng kết quả cuối
cùng thì tai họa cũng tiêu tan.
37. Sơ truyền Thân gia Tị tác Lục hợp, là quẻ Huyền thai khóa, vì Tam
truyền là Thân-Hợi-Dần, toàn thuộc tứ Mạnh: chủ về sự hôn nhân và thai nghén
sinh con. Nếu là sao Thiên hợp thì càng đúng cách. Nhưng Thiên hợp mộc gặp
Thân kim là nội chiến tất con cái tai nạn, bệnh hoạn. Cũng ứng điềm gặp người
mai mối việc hôn nhân, sẽ được hôn phối.
38. Niên Mệnh thừa Truyền tống (Thân) tất bệnh hoạn xâm nhập vào con
người, thừa thêm hung tướng thì mê man khó tỉnh. Canh, Thân, Bạch hổ đồng
thuộc dương kim, nên cũng đồng tính chất như nhau, chủ tang thương bệnh tật.
39. Dậu gia Tị địa thừa Chu tướng, Thanh long hoặc Quý nhân là quẻ rất
hợp cho việc để cầu Quý nhân, cầu tiền tài, cầu tin tức cùng công văn giấy tờ, sự
việc được hài lòng. Dậu-kê- gà là vật linh, đêm gáy để báo tin sang canh, phép luận
đoán cho nó cũng tương tự như Chu tước, chỉ khác nhau về ngũ hành khi luận
khắc-sinh.
Khi Tòng khôi (Dậu) tác Sơ truyền, hoặc lâm Niên Mệnh là quẻ không vui
mà còn bị ưu lo, nghi ngại (vì Dậu tháng 8 mùa Thu tiêu sát, đức khí ẩn vào trong
mà sát khí lộ ra bên ngoài, lúc vạn vật phải điêu linh, cho nên Dậu chủ sự ưu-
nghi). Thêm thừa hung tướng là quẻ rất kỵ hại: cầu tài, hỏi tin tức, hỏi tư vấn, mưu
sự việc gì cũng buồn vì bất mãn, không giải quyết nổi. Người có phúc thì thừa cát
tướng, trước sầu mà sau cũng được vui.
40. Bản mệnh có thừa Thiên cương hay Hà khôi (Thìn Tuất) là do tư tưởng
không yên, muốn ra đi phương xa, thêm Thiên mã hay Dịch mã thì càng ứng sự di
động. Khôi Cương tác Sơ truyền cũng ứmg nghiệm như vậy. Pháp chiêm đoán này
thật linh nghiệm vậy.
41. Đăng minh tức Hợi tác Sơ hoặc lâm Tam truyền, nếu cầu Quý nhân giúp
đỡ, hay yết kiến Quý nhân thì được may mắn dễ dàng, quẻ có thêm Mão Mùi lâm
Truyền thì càng đúng cách. Các việc tế lễ, cầu vái thánh thần, cầu người tương trợ
đều dư phúc để thành tựu. Đăng minh vốn tự hình, khi thừa Bạch hổ,Câu trận, Chu
tước là điềm xẩy ra vụ ngục tụng, kiện cáo kéo dài dây dưa mãi không chấm dứt.
Bởi Hợi là ngôi cực âm u tối nhất, lại thừa hung tướng. Sự việc như mầm non bị
tàn lụi, chưa mưu tính làm được gì (Hợi tháng 10 là lúc vạn vật thâu tàng). Khi tiến
hành công việc, cầu người tất bị nghi ngại không chu toàn, tiến thoái lưỡng nan.
42. Quý nhân lâm Mệnh ứng điềm vui may không phải tầm thường, chỉ có
mừng mà chẳng có lo, trăm việc đều tốt, thêm lợi tăng phúc. Dẫu nơi hung hại vẫn
khỏi được tai ương.
Phàm muốn cầu Quý nhân, yết kiến Quan nhân thì phải xem thượng thần 2
nơi: Quý nhân thượng thần với Mệnh thượng thần, khi 2 thượng thần này tác Tam
hình, Lục hại, tương khắc, tương xung, tương phá thì sự cầu Quý nhân không
thành. Khi 2 thượng thần này tương sinh, Đức hợp, tỷ hoà thì mới nên thân cận,
cầu, yết kiến Quý nhân. Còn gọi là quẻ Liêm mạc Quý nhân: tức là thiên bàn an
Quý nhân Dạ quý hay Trứ quý lâm Mệnh cũng rất tốt, điềm lành.
Dao hợp là ở xa, ở chỗ, nơi khác mà vẫn tác hợp, ở đây bàn về Can hợp. Quẻ
thấy Quý nhân thừa thần tác Can hợp, hay gia lên Can hợp địa bàn, hoặc thừa Can
đức, hay lâm Đức hương (Can đức địa bàn). Ngắn gọn là Quý nhân gặp 2 chỗ Hợp
và Đức đều tương đương. Như ngày Tân quẻ thấy Sơ truyền Ngọ thừa Quý nhân
và lâm Tị địa bàn, thì gọi là Quý nhân lâm Can hợp, vì Bính với Tân là Can hợp,
Bính ký tại Tị, vả lại Sơ Ngọ cũng chính là Bính (Ngọ Bính đồng thuộc dương
hoả). Chiêm gặp quẻ như vậy, ta biết sẽ được tốt lành trong việc đi công tác xa.
43. Sở chủ là do nơi-chỗ của thần tướng. Sở chủ của Đằng xà, nên biết là
mối nghi ngại to lớn khi Đằng xà lâm Mệnh, cáng đáng công việc gì cũng vậy,
mười phần thì hết chín phần nghi nan, khiến cho trì trệ vì trong lòng mang chứa sự
do dự.
Đằng xà ngôi tại Đinh Tị, và Huyền vũ ngôi tại Quý Hợi. vây nên Xà Vũ Tị
Hợi phát dụng Sơ truyền thì chuyên ứng về việc sinh đẻ, thai nghén, quẻ càng đúng
khi là số của phụ nữ. Tị Hợi đều là Tuyệt thần thường động vụ thai dựng là lẽ
đương nhiên. Như Sơ truyền Ngọ gia Hợi địa cũng ứng điềm thai nghén. Đây là
lấy ngũ hành thụ khí, (thụ thai) mà luận, Bởi Ngọ là 1 trong 4 sao Thai, lại gia Hợi
là nơi Tuyệt của Ngọ hoả- Tuyệt là nơi thụ khí . Suy luận theo ý này thì: Ngọ gia
Hợi, Dậu gia Dần, Tý gia Tị, Mão gia Thân đều gọi là Thai gia Tuyệt, đồng ứng vụ
thai nghén.

Đằng xà lâm Sơ truyền và Huyền vũ lâm Trung truyền (hoặc đổi lại) còn
Thanh long lâm Mạt truyền, quẻ như vậy mà thấy Sơ truyền lâm Chi, thì quyết
định là quẻ hao tiền mất của, tai họa.
Đằng xà, Huyền vũ, Thanh long đồng có mặt ở Tam truyền thì không gọi là
quẻ hung hại. Huyền vũ có tượng con Quy, còn Xà ở chung với Rồng cũng đồng
loại, cùng tính nên hóa Rồng. Tam truyền có 2 con vật quý trong 4 con Long Lân
Quy Phượng, nên quẻ ứng có nhiều vui mừng. Khi Xà Long Vũ gặp nhau gọi
chung là thuỷ thú, thú ở nước, nếu chúng đồng nhập Tam truyền thuỷ cục (Nhuận
hạ) và quẻ chiêm vào mùa Thu Đông thì thuỷ càng vượng tướng chắc là được thêm
phúc.
44. Chu tước thừa thần khắc Can: sự việc lộn xộn và rối bời, mưu vọng và
cầu tài đều bất thành. Hoặc bị phụ nữ làm rối loạn, phá rối chẳng hợp tình ý. Chu
tước thừa thần khắc Quý nhân thừa thần thì đừng yết kiến Quý nhân: tốn công vô
ích. Chu tước thừa thần lâm Chi và khắc Chi, nên biết là quẻ có họa ương vào nhà.
Không như vậy thì cũng có vụ kiện thưa, giấy tờ quan sự. Phép chiêm này rất tinh
tế, lại sâu kín và kỳ lạ, rất ứng nghiệm.
Sơ truyền Mão gia Thân địa thừa Chu tước thường là quẻ của người đến hỏi
tin tức lộ trình. Mão mộc gia Thân địa là nơi Tuyệt: gặp Tuyệt tin tức tới nơi. Hoặc
thấy có chỗ hòa hợp với Chu tước (tương sinh, tỷ hòa, tác hợp) thì cũng ứng hỏi về
tin tức, chắc được tin đến nơi.
Chu tước thừa Hợi Mão tác Sơ truyền là tượng văn thơ cùng tin tức, như
thừa thần lại chính là Hợi Mão đó được vượng-tướng khí, cùng địa bàn tương sinh
thì toại ý bởi tin tốt lành. Còn thừa thần bị hưu-tù-tử khí, cùng với địa bàn tương
khắc, xung, hình,..., thì sẽ buồn mà nhận hung tin.
45. Câu trận tại Sơ truyền hoặc lâm Mệnh thì trăm việc đều trễ nải, kéo dài
lâu, bị co khuất chẳng được thông thẳng. Nếu không như vậy thì sự việc cũng bất
nhất, mà có hai đầu mối khiến cho lòng phân vân bối rối, thay đổi ý định đều ở
trạng thái lưỡng nan.
46. Thanh long là vị thần tiền tài, khi thừa Sơ truyền hoặc lâm Bản mệnh, lại
thêm thừa thần vượng-tướng, cùng địa bàn tương sinh,..., là quẻ rất tốt, tài lợi cùng
sự mừng vui sẽ tới. Chiêm hỏi cầu tài dù Thanh long không nhập quái cũng vẫn
tìm Thanh long để luận đoán, khi thấy Thanh long lâm Can, Chi, Tam truyền, Bản
mệnh, Hành niên, Chính thời (8 chỗ) là đúng cách cầu tài, nhưng với điều kiện là
thừa thần phải vượng-tướng khí mới chắc cầu được, thoả mãn.
Sinh xứ là nơi sinh Can hoặc trường sinh của Can. Quẻ thấy Thanh long
thừa thần sinh Can hoặc chính là Can trường sinh là quẻ rất tốt, tài vật đều theo ý
muốn, mưu sự cũng dung hòa. Như ngày Nhâm Quý mà quẻ thấy Thanh long thừa
Thân kim, Thân đã sinh Nhâm Quý thuỷ lại cũng chính là Can trường sinh. Duy
Thanh long thừa thần tác Quỷ và Mộ là quẻ bệnh luỵ tới thân.
47. Nơi xung với Quý nhân là Thiên không, Thiên không ứng cho người
thường dân bị hư dối, bị gian trá, các sự việc phó thác uỷ quyền bị hư hại, bất
thành. Nhưng đối với người quân tử thì Thiên không ứng điềm thành tựu văn thơ,
sự việc có thuỷ chung, các việc như: tấu đối, dâng sớ, tấu chương, hay cầu yết đối
Vua chúa thì được may mắn tao phùng (bởi Thiên không là thần chủ về tấu thư).
Quẻ thấy Dậu thừa Thiên không là quẻ mất tiền của, hoặc tớ gái trốn đi, nếu
lâm Tị địa càng ứng nghiệm, bởi Dậu đồng thuộc Thái âm chủ sự âm thầm cùng
phụ nữ, và Tị là cung song nữ cũng ám chỉ tỳ nữ. Quẻ như vËy thường ứng cho
hạng người lão ấu dính dáng vào vụ gian tà, âm gian, không hư, hao mất,...,
48. Ngày Canh Tân mà thấy Bạch hổ tác Sơ truyền là quÎ bệnh liên miên.
Bạch hổ thừa thần lâm Lục xứ khắc Mệnh là quẻ rất hung, Mệnh khắc Bạch hổ
thừa thần cũng vậy. Như người tuổi Thổ (Thìn Tuất Sửu Mùi) mà trong quẻ thấy
Bạch hổ thừa Thái xung Mão nhập truyền, Mão mộc khắc Thổ mệnh, khi Mão
thêm ác sát thì bệnh càng nan y.
49. Huyền vũ tác Sơ truyền là quẻ ám muội, sót mất tiền tài, chuyên ứng về
2 sự việc: đạo tặc và dâm dật. Chỉ khi Huyền vũ gặp Công tào Dần thì mới được
hài hoà, bởi Huyền vũ thuộc âm thuỷ ngôi tại Quý Hợi cũng là âm thuỷ, mà Hợi-
Dần là Lục hợp, Dần mộc thì trường sinh tại Hợi, nên là Hợp chứ không phải tai
ương
50. Phát dụng Sơ truyền thừa Thái âm hay Huyền vũ cũng có chỗ tốt là hành
động các việc âm thầm, giấu diếm thì sẽ được trợ lực, được phù trì một cách gián
tiếp. Quẻ cũng ứng cho người đang mưu sự công việc mà không muốn cho ai biết
đến, hoặc phó thác uỷ quyền cho người với ý âm tư, nhưng trong lòng vẫn đầy
nghi hoặc, tai kinh. Thường dân gặp quẻ này khiến bị ưu lo, nghi ngại. Còn quân tử
uỷ thác người lại may mắn, quý lạ.
51. Thiên hậu tượng phụ nữ, khi quẻ có Thiên hậu thừa thần bị khắc tại Tử-
Tuyệt địa thì mẹ, vợ hay con gái phải bệnh hoạn, tai ương. Khi không xẩy ra vụ
phân ly hay đào tẩu thì cũng phải nằm bệnh trên giường. Như Thiên hậu thừa Tị
gia Hợi địa, Tị hoả bị khắc tại Hợi là tuyệt địa. Hoặc như Thiên hậu thừa Mùi gia
Mão địa, thì Mùi thổ bị khắc tại Mão là tử địa.
52. Tam truyền khắc Can là quẻ bị lấn cướp. Mão Dậu ở Tam truyền tất có
sự biến đổi. Đằng xà, Chu tước cũng như Đinh thần đều ứng những điều kỳ quái
nơi sau nhà hay trước cửa.
53. Trong Tam truyền, trước xem chỗ khắc Can Chi làm Sự thần (việc ứng),
như không có mới xem Truyền nào bị Can khắc làm Sự thần. Lại xem chỗ khắc
ứng của Thần-Tướng mà định điềm tốt xấu. Cách xem như vậy rất huyền diệu sáng
tỏ.
54. Người đi chưa về xem ở Tam truyền, khi Truyền thuận hành thì người đi
chưa trở lại. Gặp quẻ phục ngâm ngày dương sẽ tụ hội, ngày âm thì không về.
Truyền nghịch hành sẽ được đoàn viên.
Sơ địa bàn làm Mạt truyền, như Sơ truyền Dần gia Ngọ, thì Mạt truyền cũng
là Ngọ. Quẻ như vậy là được thấy nhau, tương kiến, người đi ắt về, tìm người ắt
gặp, việc mưu định sẽ thực hiện. Lại xem Thần-Sát ở Sơ truyền mà biết sự ứng
nghiệm ở lúc kết cuộc (Mạt). Quẻ như vậy gọi là Thượng đầu địa hạ (lấy dưới đất
mà đặt lên trên đầu, lấy địa bàn của Sơ mà làm thiên bàn của Mạt) trước sau giao
hỗ khắc ứng, tương ứng cho nhau.
55. Quẻ thấy 3 ngôi vị liền nhau mà tác Tam truyền, thì là tình trạng ở giữa
sự tiến tới hay thối lui, trong tiến có thoái, trong thoái có tiến. Như Sơ truyền Sửu
gia Tý thì có Tam truyền là Sửu-Dần-Mão, nếu luận tại Sơ Sửu gia lui lại Tý là
thoái, nhưng Tam truyền Sửu-Dần-Mão là tiến. Quẻ như vậy dẫu có đi xa ngàn
dặm cũng hồi trở lại, và nếu có hồi trở lại rồi cũng chẳng bao lâu sẽ lại đi xa.
56. Tam truyền có đủ Hợi-Mão-Mùi có tên gọi là quÎ Khúc trực, thuộc mộc
cục nên vượng khí trong mùa Xuân. Nhờ người làm giúp, đảm đương việc Quý
nhân nên tạo được mối quan hệ thâm giao. Quẻ rất thuận lợi cho độc lập trong
công việc. Hợi là Thiên môn, cửa trời, có lợi trong việc liên hệ với Quý nhân. Mão
là tư môn, cửa riêng giấu hợp cho việc âm thầm cầu vái.
57. Sơ truyền Dậu gia Dần hay gia Mão, hoặc Sơ Mão gia tứ Quý Thìn-
Tuất-Sửu-Mùi đồng có tên là Quan cách, điềm quan cách bất thông. Nhưng nếu ở
Can Chi, Niên Mệnh có kim thần Thân Dậu, hoặc thuỷ thần Hợi Tý thì quẻ được
cứu, sự việc thông hòa, có thể thông đạt.
58. Sơ truyền Ngọ gia Hợi địa, hoặc Dậu gia Dần, hoặc Tý gia Tị, hoặc Ngọ
gia Thân,..., kinh sách đều gọi là quẻ tứ Tuyệt. Đó là quẻ rất ứng sự kết thúc, chấm
dứt sự việc cũ. Bởi Hợi là nơi Tuyệt của Ngọ hoả, Dần là nơi Tuyệt của Dậu kim,
Tị là nơi Tuyệt của Tý thuỷ, Thân là nơi Tuyệt của Mão mộc.
59. Thiên hỷ gia Bản mệnh thì mọi sự lo lắng, nghi nan, lòng kinh sợ đều
không phải là điềm tai họa, vì Thiên hỷ năng giải thoát các điều ưu kinh, hàng
quân tử sẽ được thêm quan chức, hay được thuyên chuyển đến nơi tốt hơn, trăm
việc hài lòng. Còn thường dân được tài lộc, rất thoả mãn.
60. Thiên mã hay Dịch mã gia Bản mệnh ứng có sự thuyên chuyển quan
chức, có quyết định vui mừng, xuất hành việc nơi xa tốt lành. Thiên mã tác Quỷ
(khắc Can) lâm Chi là nguyên nhân của sự mất trốn, có thêm Vũ, Âm, Hậu càng
ứng chắc hao phá bạc tiền, phá sản mà phải bỏ trốn chạy đông nấp tây. Như ngày
Đinh Sửu, nguyệt tướng Thân, giờ Dậu có Sơ truyền Tý thừa Thiên mã cùng
Huyền vũ khắc can Đinh và lâm Chi, lại Tam truyền Tý-Hợi-Tuất có đủ Vũ, Âm,
Hậu sự ứng nghiêm rất chính xác.
61. Chiêm quẻ cầu tài phải quan sát 4 nơi: Can Chi Niên Mệnh, nếu thấy có
hào tài là quẻ có tiền tài, thấy Tam truyền hoặc Truyền cục sinh Can vượng tướng
khí thì cầu tài được hài lòng.
62. Tam truyền tác Tài cục hoặc là 3 hào Tài không phải là điềm đắc Tài, vì
tài khắc Phụ mẫu gây tai họa đến cho Cha Mẹ, đồng thời cũng là điềm tai hại cho
chính bản thân. Can thượng thần khắc Mệnh thượng thần là điềm có Tài vật, công
việc may mắn thuận lợi.
63. Khắc ứng là thời gian sẽ xẩy ra sự việc. Họa hay phúc đều căn cứ vào
Mộ và Tuyệt của Sơ truyền để biết lúc sự việc sẽ xẩy ra.
64. Muốn biết người đang ở phương nào thì xem Hành niên thiên bàn gia lên
cung địa bàn nào, thì người đi đang ở tại phương hướng của cung địa bàn đó. Như
người đi là nữ nhân, Hành niên tại Mùi gia lên Mão địa bàn, thì người nữ ấy đang
ở phương Đông (Mão).
Hỏi về sự chết sống, cũng dùng Hành niên thiên bàn: Hành niên thiên bàn
gia tứ Mạnh thì còn sống, gia tứ Trọng thì đang bệnh, còn gia tứ Quý là đã chết.
Khi không biết tuổi sinh của Vận nhân thì dùng Thiên cương: Thìn gia dương
Mạnh (Dần Thân địa) thì hành nhân bình an, Thìn gia âm Mạnh (Tị Hợi địa) thì ốm
đau qua loa, Thìn gia dương Trọng (Tý Ngọ địa) không chết, Thìn gia âm Trọng
(Mão Dậu địa) thì chết, Thìn gia dương Quý (Thìn Tuất địa) chưa chết, còn Thìn
gia âm Quý (Sưu Mùi địa) đã chết.
65. Bệnh phù ở sau Thái tuế một cung. Quẻ thấy Bệnh phù lâm Chi thì trong
nhà chẳng an vui, lâm Hành niên thì tai họa ứng cho bản thân chẳng thể khỏi. Nếu
có thừa Xà Hổ thì tai họa càng nhiều. Bệnh phù khắc Can Chi sự hung thêm
chuyển biến tới điều sai, trật. Còn khi Bệnh phù thừa cát thần cát tướng thì sự việc
của năm cũ mới có kết quả. Bệnh phù lâm Mệnh và phát dụng Sơ truyền ở quẻ
Huyền thai khoá là điềm sự việc chưa ổn định, bệnh tật chưa lành, tuy trước có
nhiều trở ngại, khó khăn mà sau cũng được thuận buồm xuôi gió.
66. Tang môn và Điêu khách là 2 hung thần chuyên gây ưu sầu khốn khó,
cốt nhục tử vong, khi Tang Điêu trùng phùng là có họa tử vong.
67. Không vong tức thị Tuần không, Sơ truyền gặp Tuần không: quan cầu,
mưu sự đều chẳng thành. Nhưng ưu lo, tai nạn tuy có đến mà không gây thất tai
họa. Các việc dụng người, nhờ người, mượn người, giao phó việc cho người khác
đều không tốt, vì lòng dạ họ giả dối, không thành thật với mình. Tuy sự việc hiện
tại chưa thành, qua tuần Giáp tới mới có thể thực thi công việc được (Sơ truyền là
Tuần thủ thì lại ứng tốt, như tuần Giáp Dần có Sơ truyền Tý bị Không vong, qua
10 ngày thì Tý là tuần thủ).
Sơ truyền gặp Tuần không thiên bàn lại gia lên Tuần không địa bàn rất kỵ
chiêm hỏi tài vật, là quẻ bị thương tổn, hỏi việc thì việc không thật, duy có điều
phải âu lo thì sẽ tiêu tán, tội lệ sẽ tiêu trừ, bệnh tật sẽ dần khỏi.
Phát dụng Tuần không khắc Can thì sự việc rối ren trăm mối, của mất, người
đi, gặp lắm điều man trá, tốt hơn là thủ phận an thường có thể khỏi tai họa tàn hại.

Lôc nh©m
QuyÓn 6
§o¸n ph¸p tËp
NguyÔn Ngäc Phi

Lêi tùa
§o¸n ph¸p tËp lµ tËp chØ dÉn phÐp ®o¸n thµnh b¹i hay tèt xÊu cho cïng sù
viÖc b»ng nhiÒu çch tæng hîp l¹i.
- LÊy sù sinh kh¾c n¬i Tø khãa vµ Tam truyÒn, xem xÐt ThÇn T−íng ë thiªn
bµn cïng ®Þa bµn, tÝnh ngò khÝ (v−îng-t−íng-h−u-tï-tö) theo mçi mïa... mµ ®o¸n
sù may rñi cho ng−êi ®êi, cho mu«n loµi cïng v¹n vËt. §iÒu ®ã ®· häc ®Çy ®ñ n¬i
çc tËp tr−íc khi ®· lËp thµnh mét quÎ kh«ng sai trËt. Tuy nhiªn mçi sù viÖc ®−îc
chØ râ theo sù øng hiÖn cña tõng quÎ, tõng çch. Cã khi nãi lªn ë tËp nµy, cã khi
bµy ra ë tËp kh¸c, chø kh«ng chuyªn luËn vÒ mét chç cho riªng mét vÊn ®Ò, e r»ng
ng−êi häc khã nhí l¹i tÊt c¶ ®Ó h¹ thñ, quyÕt ®o¸n. V× vËy míi cã ®o¸n ph¸p tËp
nµy gom hîp nh÷ng çch cïng ®ång luËn ®o¸n tõng viÖc chiªm hái, nh»m ph©n
biÖt ®−îc dÔ dµng vµ gia gi¶m trong sù quyÕt ®o¸n hung çt cho riªng mét viÖc
chiªm hái ®ã. VÝ dô: ë môc chiªm h«n nh©n cã rÊt nhiÒu quÎ hay nhiÒu çch nh−ng
chØ chuyªn luËn vÒ mét vô h«n nh©n ®ã th«i.
- ë §o¸n ph¸p tËp chØ nãi lªn sù thµnh b¹i, tèt xÊu, chí kh«ng gi¶i nghÜa hay
nªu lý do cïng ý chØ lµ viÖc ®· lµm ë çc tËp tr−íc råi. Duy ®«i khi còng cã dÉn
gi¶i l¹i çc danh tõ chuyªn m«n vµ cÇn thiÕt.
- §o¸n ph¸p tËp do ë quyÓn Lôc Nh©m Th−îc (ch×a khãa Lôc Nh©m) mµ cã,
gåm 24 tiÕt môc chiªm ®o¸n. Mçi tiÕt môc chiªm ®o¸n cho riªng mét vô hay mét
vÊn ®Ò gåm nhiÒu c©u hay nhiÒu çch ®¸p, ®o¸n.
QuyÓn 6: §o¸n Ph¸p tËp 2

24 tiÕt môc chiªm ®o¸n
Chiªm t×nh vò............................................................................................................. 4

Chiªm h«n nh©n......................................................................................................... 6
Chiªm thai s¶n........................................................................................................... 9
Chiªm gia tr¹ch ....................................................................................................... 12
Chiªm tËt bÖnh......................................................................................................... 16
Chiªm m−u väng ...................................................................................................... 19
Chiªm quan léc........................................................................................................ 21
Chiªm tµi vËt ........................................................................................................... 23
Chiªm hµnh nh©n .................................................................................................... 25
Chiªm ®µo vong....................................................................................................... 29
Chiªm ®¹o tÆc.......................................................................................................... 30
Chiªm tõ tông .......................................................................................................... 34
Chiªm pháng yÕt ...................................................................................................... 36
Chiªm xuÊt hµnh...................................................................................................... 37
Chiªm phÇn mé........................................................................................................ 39
Chiªm thÊt vËt ......................................................................................................... 41
Chiªm giao dÞch....................................................................................................... 42
Chiªm n« tú.............................................................................................................. 43
Chiªm phong khiÓm ................................................................................................. 44
Chiªm ®iÒn tµm........................................................................................................ 45
Chiªm lôc sóc .......................................................................................................... 47
Chiªm thó l¹p .......................................................................................................... 48
Chiªm qu¸i dÞ .......................................................................................................... 49
Chiªm x¹ phóc ......................................................................................................... 51

TiÕt 1
Chiªm t×nh vò
Xem trêi m−a hay trêi t¹nh

Chiªm lµ chiªm quÎ, lµ lËp quÎ ®Ó xem, ®o¸n. T×nh lµ trêi t¹nh, quang t¹nh,
kh«ng m−a, ngõng m−a. Vò lµ m−a, trêi m−a.
- Xem m−a t¹nh cã nhiÒu thuyÕt: S¬ truyÒn thõa B¹ch hæ th× trêi quang m©y
t¹nh, cßn thõa Thanh Long ¾t cã m−a. Kh«i c−¬ng gia M¹nh §Þa bµn th× trêi m−a,
gia Träng ®Þa bµn trêi ©m u, gia Quý ®Þa bµn th× trêi quang t¹nh. Kh«i tøc lµ Hµ
kh«i, lµ TuÊt thiªn bµn. C−¬ng tøc lµ Thiªn c−¬ng, lµ Th×n thiªn bµn. M¹nh tøc Tø
M¹nh lµ DÇn Th©n Tþ Hîi. Träng tøc lµ Tø Träng lµ Tý Ngä M·o DËu. Quý tøc lµ
Tø Quý lµ Th×n TuÊt Söu Mïi. S¬ truyÒn thõa Chu t−íc vµ M¹t truyÒn thõa Thanh
Long lµ trêi t¹nh. B»ng ng−îc l¹i S¬ truyÒn thõa Thanh Long vµ M¹t thõa Chu t−íc
th× trêi m−a. HuyÒn vò thõa Hîi trêi m−a, Chu t−íc thõa Ngä trêi t¹nh.
- Ngoµi nh÷ng thuyÕt trªn cßn cã chç yÕu lý h¬n lµ ph¶i quan s¸t Can th−îng
thÇn, S¬ truyÒn, Tam truyÒn, lo¹i thÇn (S¬ truyÒn còng th−êng gäi lµ Ph¸t dông.
Lo¹i thÇn lµ nãi mçi ThÇn T−íng chuyªn øng vÒ sù viÖc theo b¶n tÝnh tù nhiªn cña
nã. ThÝ dô: nh− Ngä thuéc vÒ Háa tÊt øng vÒ n¾ng, HuyÒn vò thuéc ©m thñy lµ
m−a, Thiªn kh«ng lµ t«i tí...). KÓ ra nh− sau:
+ Can th−îng thÇn Tþ Ngä Háa l¹i thõa Xµ T−íc còng Háa lµ ®iÒm trêi t¹nh
kh«ng m−a, nh−ng nÕu Tþ Ngä bÞ ®Þa bµn kh¾c th× tr¸i l¹i øng cã m−a. B»ng Can
th−îng thÇn Hîi Tý Thñy l¹i thõa Vò HËu còng Thñy lµ ®iÒm trêi m−a, nh−ng nÕu
Hîi Tý Thñy bÞ ®Þa bµn kh¾c th× l¹i øng trêi t¹nh.
+ S¬ truyÒn Tþ Ngä thõa Xµ T−íc lµ trêi t¹nh. S¬ truyÒn Hîi Tý thõa Vò HËu lµ
quÎ m−a. S¬ t¸c Tµi th× trêi t¹nh, S¬ t¸c Quû th× trêi m−a.
+ Tam truyÒn cã ®ñ DÇn Ngä TuÊt (Viªm th−îng çch) th× trêi t¹nh, nh−ng nÕu
gÆp TuÇn kh«ng th× trêi m−a. Tam truyÒn cã ®ñ Th©n Tý Th×n (NhuËn h¹ çch) lµ
quÎ m−a, nh−ng gÆp TuÇn kh«ng th× l¹i n¾ng. Tam truyÒn cã ®ñ Hîi M·o Mïi
(Khóc trùc çch) lµ quÎ cã giã, nh−ng gÆp TuÇn kh«ng th× l¹i kh«ng giã mµ trêi
t¹nh. Tam truyÒn cã ®ñ Tþ DËu Söu (Tßng çch çch) lµ quÎ cã m−a, nh−ng gÆp
TuÇn kh«ng th× l¹i kh«ng cã m−a mµ cã giã. Tam truyÒn toµn Thæ lµ Th×n TuÊt Söu
Mïi (Gi¸ s¾c çch) th× trêi ©m u, nh−ng nÕu gÆp TuÇn kh«ng th× kh«ng ©m u mµ cã
giã (Trong ®o¹n nµy nãi gÆp TuÇn kh«ng lµ c¶ ba TruyÒn ®Òu gÆp th× míi ®Ých x¸c,
Ýt n÷a th× ph¶i cã hai truyÒn mµ ch÷ gi÷a cña Tam hîp gÆp TuÇn kh«ng míi øng
nghiÖm, v× ch÷ gi÷a lµ ch÷ chÝnh cuéc).
+ S¬ truyÒn Háa mµ M¹t truyÒn Thñy th× gäi lµ quÎ Háa Thñy vÞ tÕ: trêi t¹nh. S¬
truyÒn Thñy mµ M¹t truyÒn Háa gäi lµ quÎ Thñy Háa ký tÕ: trêi m−a. Tam truyÒn
Viªm th−îng çch tøc Háa côc l¹i thõa nh÷ng thiªn t−íng Háa Thæ (Xµ T−íc C©u
Kh«ng Quý Th−êng) lµ quÎ trêi kh« t¹nh, cã thÓ ®Õn nãng bøc. Tam truyÒn NhuËn
h¹ çch tøc Thñy côc l¹i thõa çc thiªn t−íng Kim Thñy (Hæ ¢m Vò HËu) lµ quÎ
m−a to, dÇm dÒ.

+ Tam truyÒn cã Hîi Tý Thñy nh−ng gÆp TuÇn kh«ng lµ trêi t¹nh. Tuy Tam truyÒn
cã Tþ Ngä Háa nh−ng gÆp TuÇn kh«ng lµ trêi m−a (TuÇn kh«ng lµ kÓ chung TuÇn
kh«ng thiªn bµn vµ TuÇn kh«ng ®Þa bµn).
+ Tø khãa vµ Tam truyÒn thuÇn D−¬ng (toµn lµ Th©n Tý Th×n DÇn Ngä TuÊt) th× trêi
t¹nh, b»ng thuÇn ¢m (toµn lµ Hîi M·o Mïi Tþ DËu Söu) trêi m−a.
+ Phôc ng©m qu¸i mµ ë Tam truyÒn kh«ng cã DÞch m·, TuÇn §inh th× chiªm theo lÖ
cò: hiÖn thêi ®ang m−a vÉn m−a, ®ang t¹nh cßn t¹nh n÷a. Ph¶n ng©m qu¸i mµ ch¼ng
gÆp TuÇn kh«ng th× m−a t¹nh biÕn dÞch, khi m−a khi t¹nh tõng c¬n, nhiÒu c¬n nh− vËy.
+ XÐt ®Õn lo¹i thÇn trong Tam truyÒn th× thiªn vÒ bªn nhiÒu h¬n. Nh− trong Tam
truyÒn cã M·o nhiÒu mµ Hîi Söu Ýt, tÊt trêi sÊm sÐt song kh«ng m−a (M·o thuéc ChÊn
chñ sù L«i chÊn lµ sÊm sÐt, cßn Hîi Thñy vµ t¹i Söu cã ký can Quý thñy chñ sù m−a).
HoÆc thÊy cã Tý nhiÒu mµ Söu Ýt tÊt trêi cã m©y nhiÒu mµ ch¼ng m−a (Tý thuéc m©y).
Nh− cïng mét lo¹i gÆp nhau l¹i hiÖp víi ý vµ lêi hái cña vËn nh©n th× ch¾c sÏ ®−îc theo
ý muèn hái ®ã. VÝ dô ý muèn hái m−a mµ ë Khãa TruyÒn cã çc lo¹i Thñy gÆp nhau
nh− Hîi Tý Long Vò HËu ¾t trêi sÏ m−a. HoÆc nh− ý muèn hái trêi t¹nh mµ ë Khãa
TruyÒn thÊy çc lo¹i Háa gÆp nhau nh− Tþ Ngä Xµ T−íc lµ ch¾c trêi quang m©y t¹nh.
+ Nh− trêi ®· m−a l©u ngµy råi, nay hái tíi ngµy nµo sÏ t¹nh th× ph¶i theo ngµy
chiªm quÎ thuéc ¢m hay thuéc D−¬ng mµ tÝnh ra. NÕu lµ ngµy D−¬ng th× ph¶i coi
Th¾ng quang tøc Ngä gia lªn cung ®Þa bµn nµo tÊt ®Õn ngµy Êy trêi sÏ t¹nh, th«i m−a;
nh− thÊy Ngä gia Tý th× ®Õn ngµy Tý trêi sÏ t¹nh. NÕu lµ ngµy ¢m ph¶i coi Th¸i Êt tøc
Tþ gia lªn cung ®Þa bµn nµo tÊt ®Õn ngµy Êy trêi t¹nh; nh− thÊy Tþ gia DÇn ®Þa bµn th×
®Õn ngµy DÇn trêi t¹nh. §ã lµ hái trêi n¾ng, trêi t¹nh ph¶i xÐt ®Õn Tþ Ngä Háa vËy. Tr¸i
l¹i nh− trêi ®· quang nhiÒu ngµy råi, nay chiªm quÎ coi ®Õn ngµy nµo trêi sÏ m−a th×
ph¶i xÐt ®Õn Hîi Tý Thñy. NÕu ngµy D−¬ng ph¶i coi xem ThÇn hËu Tý gia lªn cung ®Þa
bµn nµo tÊt tíi ngµy ®ã m−a, nh− thÊy Tý gia Söu th× ®Õn ngµy Söu cã m−a. Cßn ngµy
¢m ph¶i coi §¨ng minh Hîi gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× ®Õn ngµy ®ã m−a, nh− thÊy
Hîi gia Mïi ®Þa th× ®Õn ngµy Mïi trêi m−a.
+ Muèn biÕt trêi t¹nh l©u hay t¹m, hoÆc m−a nhiÒu hay m−a Ýt còng xem xÐt 2 lo¹i:
lo¹i Háa lµ Tþ Ngä øng vÒ trêi t¹nh vµ lo¹i Thñy lµ Hîi Tý øng vÒ trêi m−a. Nh− thÊy
lo¹i Háa v−îng-t−íng khÝ lµ trêi cßn t¹nh l©u, b»ng thÊy h−u-tï-tö khÝ th× trêi t¹nh t¹m
mét lóc råi m−a. Nh− thÊy lo¹i Thñy v−îng t−íng khÝ ¾t trêi cßn m−a nhiÒu, m−a l©u;
b»ng h−u-tï-tö khÝ th× chØ cßn m−a t¹m m−a Ýt.
+ Sím t¹nh chiÒu m−a lµ bëi S¬ truyÒn thuéc Háa Thæ, cßn M¹t truyÒn cã Thanh
Long thõa Thñy thÇn. Sím m−a chiÒu t¹nh lµ bëi S¬ truyÒn thuéc Kim cßn M¹t truyÒn
thuéc Thæ thõa Thiªn kh«ng. MÆt trêi mäc lªn mµ trêi kh«ng quang t¹nh lµ bëi quÎ cã
S¬ truyÒn Ngä thõa sao Chu t−íc nh−ng v× bÞ ®Þa bµn kh¾c hoÆc bÞ Trung M¹t kh¾c.
Trêi cã m©y kÕt tô l¹i mµ kh«ng m−a lµ bëi S¬ truyÒn Tý thõa Thiªn hËu nh−ng bÞ ®Þa
bµn kh¾c hoÆc bÞ Trung M¹t kh¾c. Giã m©y m−a to lµ bëi cã DÇn Th©n thõa Long Hæ.
S¬ truyÒn Th©n DËu thõa B¹ch hæ lµ quÎ øng vÒ tuyÕt. S¬ truyÒn Th©n DËu thõa Th¸i
©m lµ quÎ øng vÒ s−¬ng. Nh− S¬ truyÒn lµ DÇn Th©n l©m Can Chi th× øng cã giã. Trong
Tam truyÒn cã Thñy Ýt mµ Háa Thæ nhiÒu, S¬ truyÒn Th©n thõa B¹ch hæ lµ quÎ øng vÒ
m−a ®¸. S¬ truyÒn Thæ thõa Thiªn hîp l©m Tþ Ngä ®Þa bµn lµ quÎ øng cã s−¬ng mï.
+ Trªn lµ ph−¬ng thuËt chiªm t×nh vò (m−a, t¹nh, n¾ng, giã, s−¬ng), tuy ch¼ng d¸m
nãi lµ kh«ng thiÕu sãt nh−ng ®¹i thÓ ®· ®ñ, cø theo mét çch Êy mµ cÇu lÊy sù hiÓu biÕt
®Ó tiªn tri th× Thiªn ®¹o ¾t ch¼ng xa vËy. So víi çc m«n kh¸c, Nh©m lµ ®Ö nhÊt Ph¸p
m«n chiªm t×nh vò.

TiÕt 2
Chiªm h«n nh©n
xem vô c−íi g¶ vî chång
- Chiªm h«n nh©n lµ xem vô c−íi g¶, lÊy Thanh Long lµ con trai, Thiªn hËu
lµm con g¸i, Can lµm bªn nhµ trai, Chi lµm bªn nhµ g¸i.
- Thanh Long v−îng - t−íng lµ trai xinh, Thiªn hËu v−îng - t−íng lµ g¸i tèt.
Thanh Long ¢m thÇn thõa Quý nh©n lµ nhµ trai sang träng, gi¸ cao. Thiªn hËu ¢m
thÇn thõa Th¸i th−êng lµ g¸i sang träng, gi¸ cao (lµm cao). Thanh Long thõa thÇn
sinh Thiªn hËu hoÆc tû hßa víi Thiªn hËu ¾t trai ®em lîi Ých cho g¸i. Thiªn hËu
thõa thÇn sinh Thanh Long hoÆc tû hßa víi Thanh Long lµ g¸i trî gióp cho trai.
- Can th−îng thÇn v−îng-t−íng bªn trai tèt. Chi th−îng thÇn v−îng-t−íng
bªn g¸i tèt. Can th−îng thÇn thõa Quý nh©n lµ trai Quý, cßn Chi th−îng thÇn thõa
Th¸i th−êng lµ g¸i Quý. Can th−îng thÇn sinh Chi hoÆc tû hßa víi Chi lµ Nam giao
h¶o víi N÷ rÊt t−¬ng ®¾c. Chi th−îng thÇn sinh Can hoÆc tû hßa víi Can lµ N÷ giao
h¶o víi Nam rÊt t−¬ng ®¾c. Can ©m thÇn v−îng-t−íng lµ nhµ trai giµu cã. Chi ©m
thÇn v−îng-t−íng lµ nhµ g¸i giµu cã (Can ©m thÇn lµ ch÷ trªn cña khãa NhÞ, Chi ©m
thÇn lµ ch÷ trªn cña khãa Tø).
- Nh− Thanh Long thõa thÇn kh¾c Thiªn hËu Thñy hoÆc Can th−îng thÇn
kh¾c Chi lµ trai lµm h¹i vî. Cßn Thiªn hËu thõa thÇn kh¾c Thanh Long Méc hoÆc
Chi th−îng thÇn kh¾c Can lµ g¸i tæn h¹i chång. §ã lµ nh÷ng quÎ trai g¸i kh«ng tèt
®«i vËy.
- Çc çch sau ®©y ®Òu øng vô h«n nh©n sÏ thµnh tùu: Can th−îng thÇn víi
Chi th−îng thÇn tû hßa (®ång mét lo¹i Ngò hµnh) mµ Tam truyÒn lµ Tam hîp hoÆc
S¬ víi M¹t t¸c Lôc hîp. Long HËu thõa thÇn víi Can Chi th−îng thÇn kh«ng t¸c
Tam h×nh, Lôc xung, Lôc ph¸, Lôc h¹i (chiªm quÎ cho trai th× träng Chi th−îng
thÇn, cho g¸i th× träng Can th−îng thÇn). Thiªn hîp thõa thÇn víi Can th−îng thÇn
kh«ng t¸c H×nh Xung Ph¸ H¹i (Thiªn hîp lµ ng−êi mai mèi). Long HËu thõa M·o
DÇn t¸c S¬ truyÒn. Th¸i th−êng thõa Tý t¸c S¬ truyÒn l©m Söu ®Þa bµn. Tam truyÒn
tû hßa hoÆc t−¬ng sinh mµ ch¼ng gÆp TuÇn kh«ng, Tam h×nh, Lôc h¹i (S¬ lµ trai,
Trung lµ ng−êi lµm mai, vµ M¹t lµ g¸i). Tam truyÒn cã Thµnh thÇn cïng Thiªn hû
l¹i thõa Hîp Long Th−êng HËu (Thµnh thÇn: Th¸ng 1,5,9 t¹i Tþ; Th¸ng 2,6,10 t¹i
Th©n; Th¸ng 3,7,11 t¹i Hîi; Th¸ng 4,8,12 t¹i DÇn. Thiªn hû: Xu©n t¹i TuÊt, H¹ t¹i
Söu, Thu t¹i Th×n, §«ng t¹i Mïi). Khãa truyÒn ®Òu tèt vµ Thiªn c−¬ng gia Tø
M¹nh hay Tø Quý. Thiªn hËu, ThÇn hËu (Tý) nhËp TruyÒn vµ cïng víi Can Chi t¸c
Tam hîp, Lôc hîp. Can kh¾c Thiªn hîp thõa thÇn hoÆc Chi kh¾c Thiªn hîp thõa
thÇn.
- Chiªm ®−îc quÎ h«n nh©n thµnh tùu nh− quÎ ®· kÓ trªn, bÊy giê míi tÝnh
thêi kú thµnh tùu. Trai dïng Thanh Long ©m thÇn, g¸i dïng Thiªn hËu ©m thÇn.
Nh−ng l©u xa th× ®o¸n N¨m, gÇn th× kú Th¸ng, gÇn h¬n n÷a kú Ngµy. VÝ dô: Long
HËu ©m thÇn lµ DÇn tÊt ®o¸n N¨m DÇn hoÆc Th¸ng DÇn hoÆc Ngµy DÇn vô h«n
nh©n sÏ thµnh tùu. Nh− muèn biÕt Ngµy nµo kÕt h«n th× ph¶i coi §¹i çt Söu gia

l©m cung ®Þa bµn nµo. VÝ dô: Söu l©m Th©n ®Þa bµn ¾t ®Õn ngµy Th©n kÕt h«n, l©m
Ngä ®Þa bµn ¾t ®Õn ngµy Ngä kÕt h«n...
- Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Òu øng nh÷ng vô h«n nh©n bÊt thµnh: Can th−îng thÇn
víi Chi th−îng thÇn ch¼ng t−¬ng hîp (ch¼ng t¸c Tam hîp, Lôc hîp) mµ l¹i gÆp
H×nh Xung Ph¸ H¹i. Long HËu thõa thÇn ®èi víi Can Chi t¸c H×nh Xung, Ph¸, H¹i.
T¹i Can Chi: Thiªn bµn víi §Þa bµn t−¬ng kh¾c, Can th−îng thÇn víi Chi th−îng
thÇn t−¬ng kh¾c. Tam truyÒn H×nh nhau vµ S¬ truyÒn thõa B¹ch hæ, S¬ truyÒn thõa
Thiªn kh«ng hoÆc gÆp TuÇn kh«ng. Can víi Thiªn hËu thõa thÇn t−¬ng kh¾c. Can
sinh TruyÒn côc nh−ng ë Tam truyÒn kh«ng cã Thiªn hËu, Thiªn hîp. Hµnh niªn
th−îng thÇn cña Nam vµ N÷ t−¬ng kh¾c hoÆc H×nh H¹i Xung Ph¸ nhau. Khãa
truyÒn ch¼ng mÊy tèt l¹i Thiªn c−¬ng Th×n gia M¹nh ®Þa bµn. Bªn nhµ trai chiªm
hái mµ thÊy ë Lôc xø cã hµo Thª tµi gÆp TuÇn kh«ng; hoÆc bªn nhµ g¸i chiªm hái
mµ thÊy cã hµo Quan quû gÆp TuÇn kh«ng (Lôc xø : Can, Chi, Tam truyÒn, Niªn,
MÖnh).
- §o¸n phÈm h¹nh cña c« g¸i: Tø khãa toµn vÑn, Chi th−îng thÇn v−îng
t−íng, M¹t truyÒn thõa çt t−íng, ®ã lµ g¸i ®oan chÝnh. B»ng Tø khãa thiÕu ©m
khãa (khãa NhÞ hay khãa Tø trïng víi mét khãa ë tr−íc nã), Thiªn hîp thõa Hîi
M·o Mïi vµ Th¸i th−êng thõa Thiªn c−¬ng nhËp truyÒn ®ã lµ h¹ng g¸i l¼ng l¬. B¶n
mÖnh th−îng thÇn cña ng−êi con g¸i t¸c Quan quû thõa Quý nh©n hay Th¸i th−êng
cã Can ®øc hay Chi ®øc lµ g¸i ®oan chÝnh. NÕu B¶n mÖnh th−îng thÇn cña ng−êi
con g¸i lµ ThÇn hËu Tý thõa HuyÒn vò hay Th¸i ©m, cã c¶ §µo hoa lµ h¹ng g¸i l¼ng
l¬ (§µo hoa: Th¸ng 1, 5, 9 t¹i M·o. Th¸ng 2, 6, 10 t¹i Tý. Th¸ng 3, 7, 11 t¹i DËu.
Th¸ng 4, 8, 12 t¹i Ngä).
- Xem tÝnh t×nh cña ng−êi con g¸i: Coi B¶n mÖnh th−îng thÇn cña ng−êi con
g¸i thuéc vÒ lo¹i nµo trong Ngò hµnh. Nh− Hîi Tý thuéc Thñy lµ g¸i trÝ tuÖ, nh−ng
thõa hung t−íng hoÆc bÞ ®Þa bµn kh¾c lµ g¸i nhÑ t¸nh, kh«ng cÈn thËn mµ rÊt quØ
quyÖt, gian tr¸. Nh− Tþ Ngä thuéc Háa lµ g¸i c−¬ng c−êng, nh−ng nÕu thõa hung
t−íng hoÆc bÞ ®Þa bµn kh¾c th× l¹i cã tÝnh t¸o b¹o (d÷ tîn), tham d©m. Nh− DÇn
M·o thuéc Méc lµ g¸i hay tu©n theo, ngay th¼ng, giái qu¶n l·nh, nh−ng nÕu gÆp
hung t−íng hoÆc bÞ ®Þa bµn kh¾c th× l¹i c−¬ng ng¹nh, tù tung tù t¸c theo ý riªng
m×nh mµ ch¼ng chÞu nghe lêi ai. Nh− Th©n DËu thuéc Kim lµ g¸i kiªn t©m qu¶
quyÕt, nh−ng nÕu thõa hung t−íng hoÆc bÞ ®Þa bµn kh¾c th× l¹i hung ¸c, t×nh c¶m
kh« khan. Nh− Th×n TuÊt Söu Mïi thuéc Thæ lµ g¸i ®oan trang mµ kh«ng khinh
xuÊt, nh−ng nÕu thõa hung t−íng hoÆc bÞ ®Þa bµn kh¾c th× l¹i ngu si hay lµm cµn
kh«ng biÕt xÊu hæ (NÕu ch¼ng biÕt B¶n mÖnh c« g¸i th× coi Thiªn hËu gia lªn cung
®Þa bµn nµo, råi lÊy Ngò hµnh cña cung ®Þa bµn ®ã mµ luËn ®o¸n nh− trªn).
- Xem dung m¹o cña c« g¸i: lÊy Thiªn t−íng l©m Chi mµ luËn ®o¸n d¸ng ®iÖu
vµ s¾c mÆt c« d©u. Chi thõa Quý nh©n lµ g¸i Quý träng, tèt, ®Ñp. Thõa §»ng xµ lµ
g¸i cã bÖnh, da mÆt s¾c ®á. Thõa Chu t−íc m¾t cã tËt (nÕu Chu t−íc thõa Tþ Ngä
th× häc vÊn giái. Thõa hîi Tý th× mÆt gai. Thõa DÇn M·o Th©n DËu Ýt tãc. Thõa
Th×n TuÊt Söu Mïi da lèm ®èm nhiÒu tµn nhang). Chi thõa Thiªn hîp ¾t dung m¹o
tèt ®Ñp. Thõa C©u trËn mÆt th« vµ ng¾n. Thõa Thanh Long mÆt ®Ñp mµ gÇy. Thõa
Thiªn kh«ng th× xÊu vµ mËp. Thõa B¹ch hæ th× g−¬ng mÆt xÊu xÝ mµ ¸c. Thõa Th¸i
th−êng ®Ñp, thÝch ¨n uèng vµ ch−ng diÖn. Thõa HuyÒn vò mÆt ®en, ng¾n. Thõa Th¸i
©m hay Thiªn hËu ®Òu cã dung m¹o tèt ®Ñp.

Nh− Chi thõa Chi h¹i ¾t g¸i bÞ tµn tËt. §¹i kh¸i biÕt lµ g¸i tèt nÕu thÊy Thiªn
hËu hay thÇn hËu Tý nhËp S¬ truyÒn vµ ®−îc v−îng-t−íng khÝ. Vµ biÕt lµ g¸i xÊu
nÕu thÊy S¬ truyÒn Tý gia Tþ hay gia Th×n TuÊt Söu Mïi, hoÆc thÊy B¶n mÖnh cña
ng−êi con g¸i thõa Th×n TuÊt thiªn bµn.
- Muèn biÕt c« g¸i sÏ cã con kh«ng th× xem Thiªn hîp víi B¶n mÖnh c« g¸i:
t−¬ng sinh sÏ cã con, t−¬ng kh¾c sÏ kh«ng cã con. Tam truyÒn thÊy hµo Tö t«n lµ
cã con, kh«ng thÊy th× kh«ng con. ThÇn hËu Tý l©m B¶n mÖnh tr−íc ®Î con g¸i mµ
sau sinh con trai. Cßn Th¾ng quang Ngä l©m B¶n mÖnh tÊt tr−íc sinh trai råi sau
míi sinh g¸i.
- Can thõa Thiªn hËu, Chi thõa Thiªn hîp lµ ch−a c−íi g¶ nh−ng ®· t− th«ng
nhau tr−íc. Khãa TruyÒn gÆp Håi hoµn çch lµ nh©n hä hµng víi nhau mµ kÕt h«n.
Can thÇn l©m Chi lµ bªn trai tíi hái bªn g¸i. Chi thÇn l©m Can lµ bªn g¸i tíi cÇu
bªn trai. Tý gia Th©n ®Þa hay DËu gia DÇn ®Þa lµ trai hai vî. Th©n gia Tý ®Þa hay
DÇn gia TuÊt ®Þa lµ g¸i hai chång. S¬ truyÒn lµ Tþ Hîi t−¬ng gia: hai t©m bÊt ®Þnh.
Thiªn hîp thõa thÇn kh¾c Thiªn hËu Thñy lµ cã sinh sù c−ìng cÇu, lµm ngang ®o¹t
vî.
- Muèn biÕt lêi nãi cña ng−êi lµm mai dèi hay thËt th× xem Thiªn hîp, nÕu
gia M¹nh ®Þa bµn lµ lêi thËt, gia Träng ®Þa nöa thËt nöa dèi, gia Quý ®Þa bµn lµ lêi
h− dÖt hoµn toµn h− dèi.

TiÕt 3
Chiªm thai s¶n
xem vÒ thai dùng vµ sinh s¶n
Chiªm thai s¶n lµ xem vÒ thai dùng cïng sinh ®Î. tr−íc hÕt xem cã thai hay
kh«ng, kÕ ®ã lµ cã thai th× xem sinh con trai hay con g¸i, sau cïng th× ®o¸n Ngµy
nµo sinh vµ khi sinh th× cã b×nh yªn hay bÞ häa, khã kh¨n.
- Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm cã thai: Can th−îng thÇn víi Chi th−îng
thÇn ®Òu t¸c Tam hîp hay Lôc hîp, Tam truyÒn v−îng-t−íng, S¬ t¸c Tö t«n. T¹i
Can Chi vµ Tam truyÒn thÊy cã §»ng xµ, Thiªn hîp vµ Thiªn hËu. S¬ truyÒn lµ Th×n
TuÊt thõa HËu Hîp kiªm c¶ HuyÕt Chi víi HuyÕt kþ. S¬ truyÒn lµ Can thai thõa
Sinh khÝ l©m Can Chi , Niªn , MÖnh. Hai ch÷ thiªn bµn trªn Phu hµnh niªn vµ Thª
hµnh niªn t¸c Tam hîp hay Lôc hîp l¹i thõa Thiªn ®øc vµ Ngo¹t ®øc víi Sinh khÝ.
Phu Thª hµnh niªn thõa Tö t«n mµ ch¼ng gÆp TuÇn kh«ng, trªn d−íi ch¼ng t¸c Lôc
h¹i. Th¸i Êt Tþ thõa Thiªn hîp l©m Hµnh niªn cña ng−êi N÷.
- Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Ò øng ®iÒm kh«ng thä thai hoÆc ch−a cã thai: Can
th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn H×nh Xung nhau, Tam truyÒn gÆp TuÇn kh«ng, bÞ
h−u-tï-tö, kh«ng cã hµo Tö t«n, V« léc, TuyÖt tù khãa, Tam truyÒn Söu Hîi DËu.
Hai ch÷ thiªn bµn trªn Phu Thª Hµnh niªn t¸c Tam H×nh, Lôc h¹i, thõa ¸c s¸t mµ
kh«ng cã hµo Tö t«n.
- Ngoµi ra cßn cã nh÷ng quÎ øng ®iÒm kh¸c nh− : S¬ truyÒn DÇn gia Mïi
hoÆc Mïi gia DÇn t¸c Quan quû (hoÆc ngé Thiªn quû) thõa Xµ Hæ l©m Chi lµ quÎ
cã Quû thai, çi thai kú dÞ, h×nh thï xÊu xa, khã nu«i sèng. Thiªn hËu thõa Thiªn
c−¬ng Th×n l©m Hµnh niªn vµ hµo Tö t«n thõa §»ng xµ vµ thõa HuyÕt chi, HuyÕt
kþ, hoÆc TruyÒn côc kh¾c Can, ®ã lµ quÎ bÞ trôy thai (h− Thai). Hµo Tö t«n thõa Tö
khÝ s¸t, gÆp TuÇn kh«ng víi HuyÒn thai khãa cã HuyÒn vò, B¹ch hæ lµ quÎ cã Thai
nh−ng Thai sÏ chÕt. Ngµy Tþ Hîi chiªm ®−îc quÎ Ph¶n ng©m, ë Tam truyÒn cã hµo
Tö t«n thõa §»ng xµ, C©u trËn mµ ch¼ng gÆp TuÇn kh«ng, Lôc h¹i lµ quÎ ®éng thai,
çi Thai hay bÞ xª dÞch.
- Sinh trai hay g¸i: tuy cã nhiÒu phÐp xem, nh−ng lÊy lý mµ suy vµ tr¶i qua sù
kinh nghiÖm th× chÝnh x¸c h¬n hÕt lµ coi t¹i Hµnh niªn Th−îng thÇn cña Dông phô
mang thai. Nh− ch÷ thiªn bµn ®ã thuéc D−¬ng th× sinh trai, thuéc ¢m sinh g¸i. L¹i
cßn quan s¸t ®Õn Khãa TruyÒn: nÕu 4 ch÷ trªn cña 4 khãa ®ång kh¾c 4 ch÷ d−íi lµ
sinh trai, vµ ng−îc l¹i 4 ch÷ d−íi ®ång kh¾c 4 ch÷ trªn lµ sinh g¸i. Nguyªn thñ
khãa sinh trai, Trïng thÈm khãa sinh g¸i; hoÆc S¬ truyÒn v−îng t−íng khÝ kh¾c ®Þa
bµn th× quyÕt ®Þnh sinh trai, cßn ®Þa bµn v−îng t−íng khÝ kh¾c S¬ truyÒn th× sinh
g¸i. Lôc ©m çch th× sinh g¸i, Lôc d−¬ng çch tÊt sinh trai. Tam truyÒn cã 2 ¢m
bao 1 D−¬ng tÊt sinh trai, cßn 2 D−¬ng bao 1 ¢m tÊt sinh g¸i.
- Thêi kú sinh ®Î: LÊy Tam hîp cña S¬ truyÒn mµ ®Þnh Th¸ng sÏ sinh con.
Nh− S¬ truyÒn lµ M·o th× ®Õn th¸ng Hîi hoÆc th¸ng Mïi sÏ sinh con (v× Hîi M·o
Mïi lµ Tam hîp). LÊy Ngµy bÞ S¬ truyÒn H×nh Xung mµ ®Þnh Ngµy sinh. Nh− S¬
truyÒn lµ Tý tÊt H×nh M·o vµ Xung Ngä, vËy ®Õn ngµy M·o hoÆc ngµy Ngä sÏ
sinh. LÊy vÞ thÇn ë kÕ sau S¬ truyÒn mµ ®Þnh Giê sinh. Nh− S¬ truyÒn Tý tÊt giê
Hîi sinh, S¬ truyÒn Tþ tÊt giê Th×n sinh... HoÆc gÇn Ngµy sinh mµ chiªm quÎ thÊy
S¬ truyÒn t¸c Tö t«n thõa Thiªn kh«ng hay B¹ch hæ vµ Chi tho¸t Can (tøc Can sinh
Chi) mµ kh«ng cã Tam hîp hay Lôc hîp th× néi trong Ngµy hiÖn t¹i sinh. VËy lÊy
Can tr−êng sinh mµ ®Þnh giê sinh cho quÎ nµy. Nh− ngµy Gi¸p hay Êt thuéc Méc
tÊt Trµng sinh t¹i Hîi, vËy giê Hîi sinh.
- Phµm gÆp nh÷ng quÎ sau ®©y th× sinh ®Î dÔ dµng, mau: Can th−îng thÇn
tho¸t Chi th−îng thÇn, hoÆc Tam truyÒn tho¸t Chi. Tam truyÒn cã §¹i s¸t, TuÇn
kh«ng, l¹i lµ Tho¸i liªn nhù (§¹i s¸t: th¸ng 1,5,9 t¹i Ngä. Th¸ng 2,6,10 t¹i M·o.
Th¸ng 3,7,11 t¹i Tý. Th¸ng 4,8,12 t¹i DËu). S¬ truyÒn Tý gia TuÊt ®Þa l¹i thõa
HuyÕt chi, HuyÕt kþ. Tam truyÒn cã B¹ch hæ thõa Tö t«n. Can thÇn nhËp TruyÒn vµ
Chi tho¸t Can. Thiªn kh«ng l©m Can vµ Can sinh TruyÒn côc. Thanh Long thõa
DËu vµ gÆp Lôc xung (®èi víi ®Þa bµn hay Can Chi t¸c Lôc xung).
- Phµm gÆp çc quÎ sau ®©y th× sinh ®Î khã kh¨n, sinh l©u: Can th−îng thÇn
víi Chi th−îng thÇn t¸c Lôc hîp, Tam hîp. HoÆc Tam truyÒn víi Chi t¸c hîp.
Trong Tam truyÒn cã Tam hîp Lôc hîp l¹i lµ TÊn liªn nhù. S¬ truyÒn thõa HuyÕt
chi, HuyÕt kþ l¹i xung ®éng Dôc bån s¸t mµ kh«ng thÊy cã lo¹i Thñy. C©u trËn
thõa Tö t«n. Can thÇn nhËp TruyÒn vµ Can víi Chi t¸c hîp. Khãa TruyÒn gÆp Håi
hoµn çch nh−ng kh«ng thÊy cã H×nh, Xung, Tho¸t, TuÇn kh«ng.
- Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm thai s¶n tèt, yªn lµnh: Can th−îng thÇn víi
Chi th−îng thÇn v−îng-t−íng, t−¬ng sinh, thõa çt t−íng. Can th−îng thÇn víi Chi
th−îng thÇn kh«ng t−¬ng kh¾c, kh«ng t¸c Lôc h¹i, S¬ truyÒn thõa Thiªn hîp, Trung
hoÆc M¹t thõa Thanh Long, Chi sinh Can hoÆc Chi sinh TruyÒn côc. Tam truyÒn ®Ö
sinh vµ ch¼ng thõa hung t−íng (§Ö sinh lµ S¬ sinh Trung vµ Trung sinh M¹t hoÆc
M¹t sinh Trung vµ Trung sinh S¬). Ch÷ thiªn bµn trªn Hµnh niªn cña ng−êi vî
v−îng t−íng, M¹t vµ Can ®Òu thõa çt t−íng nh− Quý, Hîp, Long, Th−êng, ©m,
HËu.
- Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm thai s¶n hung h¹i cho ng−êi mÑ: Can
th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn. Ch÷ thiªn bµn thõa Thiªn Hîp kh¾c Ch÷ Thiªn
bµn thõa Thiªn hËu. Can mé l©m Chi mµ ch¼ng gÆp H×nh Xung (v× mé bÞ H×nh
xung tÊt kh«ng cßn sù hung h¹i n÷a). TruyÒn côc kh¾c Chi, Xµ Hæ nhËp TruyÒn,
Chi thõa Tö khÝ s¸t.
- Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm hung h¹i cho ng−êi con: Chi th−îng thÇn
kh¾c Can th−îng thÇn, hoÆc Thiªn hËu thõa thÇn kh¾c Thiªn hîp thõa thÇn. Can mé
l©m Can mµ ch¼ng bÞ H×nh Xung (tøc ch¼ng bÞ N¨m Th¸ng Ngµy xung nã hoÆc
H×nh nã, ch¼ng bÞ TruyÒn côc hay Niªn MÖnh th−îng thÇn H×nh Xung nã). TruyÒn
côc kh¾c Can, Xµ Hæ nhËp truyÒn, Can thõa Tö khÝ s¸t.
- Phµm quÎ thÊy Can Chi giao hç kh¾c, HËu Hîp H×nh Xung nhau (nãi chung
thiªn bµn víi ®Þa bµn). ë Tø khãa vµ Tam truyÒn kh«ng cã mét çt t−íng nµo c¶,
quÎ qu¸ xÊu nh− vËy lµm tæn h¹i c¶ mÑ lÉn con.
- Nh− Tam truyÒn v−îng-t−íng vµ M¹t truyÒn thõa Thiªn hËu, hoÆc Tø khãa
ch¼ng ®ñ (cã 2 khãa ë cïng mét cung gièng nhau) mµ Can tho¸t Chi (tøc Chi sinh
Can) lµ quÎ sinh con ch¼ng ®ñ Th¸ng. Cßn nh− S¬ truyÒn t¸c TuÇn kh«ng nh−ng l¹i
truyÒn vÒ chç thËt ®Þa (tøc Trung M¹t ch¼ng gÆp TuÇn kh«ng), hoÆc chiªm gÆp quÎ
M·o tinh ©m nhËt hay quÎ Phôc ng©m kh«ng cã TuÇn §inh cïng Thiªn m· ®Òu lµ
®iÒm sinh con qu¸ th¸ng.

- Quý nh©n thõa Tø Träng thiªn bµn vµ l©m Tø M¹nh ®Þa bµn, hoÆc ngµy
Nh©m TuÊt chiªm gÆp quÎ Phôc ng©m lµ ®iÒm sinh ®«i.
- Quý nh©n thuËn vµ Tam truyÒn thuËn, hoÆc TuÊt gia Hîi ®Þa bµn lµ ®iÒm
sinh ®Î thuËn lîi, ®Çu hµi nhi ra tr−íc. B»ng Quý nh©n nghÞch hµnh, Tam truyÒn
nghÞch, hoÆc Hîi gia TuÊt ®Þa bµn lµ ®iÒm sinh nghÞch, ch©n cña hµi nhi ra tr−íc.
- Nh− S¬ truyÒn t¸c Ngo¹t yÓm thõa Thanh Long hay B¹ch hæ lµ quÎ sinh ®øa
con kú qu¸i.
- QuÎ Phôc ng©m bÊt ®éng (tøc kh«ng cã TuÇn §inh, Thiªn m·) mµ Can víi
Chi H×nh kh¾c nhau, çc thÇn t−íng ë Can Chi vµ Tam truyÒn ®Òu t−¬ng kh¾c (néi
chiÕn, ngo¹i chiÕn) lµ ®iÒm ngang ng−îc ch¼ng sinh rÊt nguy vËy.
- Phôc ng©m khãa cã HuyÒn vò l©m Chi lµ quÎ sinh con c©m ®iÕc.
- Ngµy Canh T©n mµ quÎ thÊy t¹i Chi cã Tý thõa b¹ch hæ, hoÆc cã M·o thõa
Thiªn kh«ng lµ ®iÒm sinh ®øa con thiÕu m«i mÐp.

TiÕt 4
Chiªm gia tr¹ch
Xem vô nhµ cöa
Chiªm gia tr¹ch lµ xem nhµ cöa cïng ng−êi ë trong nhµ tèt xÊu, sÏ x¶y ra
häa phóc nh− thÕ nµo. Chiªm gia tr¹ch lÊy Can lµm ng−êi, lÊy Chi lµm nhµ. Tr−íc
xem ®¹i thÓ råi sau ph©n biÖt chi tiÕt.
- Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ h−ng v−îng cho c¶ nhµ cöa vµ con ng−êi: Can th−îng
thÇn sinh Chi lîi cho nhµ vµ Chi th−îng thÇn sinh Can lîi con ng−êi. Chi thÇn l©m
Can vµ ®ång lo¹i víi Can lµ nhµ ®em sù thÞnh v−îng cho con ng−êi, cßn Can thÇn
l©m Chi vµ ®ång lo¹i víi Chi lµ ng−êi lµm cho nhµ thÞnh v−îng. Chi thÇn l©m Can
vµ sinh Can lµ nhµ sinh lîi cho ng−êi, cßn Can thÇn l©m Chi vµ sinh Chi lµ ng−êi
lµm cho nhµ cöa h−ng lªn. Can Chi th−îng thÇn thõa Quý nh©n vµ Tø ®øc (Can ®øc,
Chi ®øc, Thiªn ®øc, Ngo¹t ®øc) mµ ch¼ng gÆp TuÇn kh«ng. Trªn Can Chi thÊy cã
Lôc hîp, Tam hîp, Giao xa hîp. S¬ truyÒn lÊy t¹i Can Chi vµ c¶ ba chç ®Òu cã Quý
Hîp Long Th−êng.
- Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ øng ®iÒm tai h¹i cho con ng−êi, vµ cho nhµ cöa: Can
th−îng thÇn tho¸t Chi vµ Chi th−îng thÇn tho¸t Can. Can th−îng thÇn lµ Mé cña
Chi vµ Chi th−îng thÇn lµ Mé cña Can. Can th−îng thÇn thõa Chi b¹i vµ Chi th−îng
thÇn thõa Can b¹i. Can Chi th−îng thÇn H×nh Xung Ph¸ h¹i nhau, hoÆc gÆp TuÇn
kh«ng cïng Ph¸ to¸i. Can thÇn gia Chi bÞ Chi kh¾c vµ Chi thÇn gia Can bÞ Can
kh¾c. Tam truyÒn v« khÝ (h−u tï tö), S¬ truyÒn bÞ TuÇn kh«ng. S¬ truyÒn lÊy t¹i Can
Chi vµ thõa hung t−íng nh− Xµ C©u Hæ HuyÒn...
- Çc quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm phóc ®øc cho ng−êi trong nhµ: Can thõa çt
t−íng cïng Can ®øc hoÆc thõa Quý nh©n cïng Can léc. Can th−îng thÇn sinh Can
hoÆc Chi th−îng thÇn sinh Can hoÆc Chi thÇn gia Can vµ sinh Can. Can thõa Sinh
khÝ vµ Thanh Long. Can th−îng thÇn kh¾c Chi. Can thÇn gia Chi vµ kh¾c Chi. Chi
sinh Can th−îng thÇn. Khãa thÓ tèt (nh− Tam quang khãa, Thêi th¸i khãa...) vµ
TruyÒn côc sinh Can. Çc Thiªn t−íng ë Tam truyÒn sinh TruyÒn côc vµ TruyÒn
côc sinh Can, hoÆc TruyÒn côc sinh çc Thiªn t−íng ë Tam truyÒn vµ çc Thiªn
t−íng ®ã ®ång sinh Can. Tam truyÒn ®Ö sinh Can. Tam truyÒn v−îng-t−íng vµ S¬
truyÒn thõa Can ®øc cïng çt t−íng. S¬ M¹t cïng Can çch (S¬ ë khÝt tr−íc Can vµ
M¹t ë khÝt sau Can).
- Çc quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm tai häa cho ng−êi: Can th−îng thÇn thõa
hung t−íng l¹i H×nh Xung Ph¸ H¹i Can ®Þa bµn. Can th−îng thÇn kh¾c Can, hoÆc
Can mé l©m Can. Chi thÇn l©m Can vµ kh¾c Can, hoÆc Chi thÇn chÝnh lµ Chi mé
l©m Can. Can th−îng thÇn lµ Tö khÝ s¸t thõa B¹ch hæ. Chi th−îng thÇn kh¾c Can.
Can thÇn l©m Chi vµ bÞ Chi kh¾c. Chi kh¾c Can th−îng thÇn. Can th−îng thÇn ngé
TuÇn kh«ng hoÆc tho¸t Can hay b¹i Can mµ cã thõa hung t−íng. Khãa thÓ xÊu (nh−
Tam ©m khãa, NhÞ phiÒn khãa, Thiªn ngôc khãa...) mµ TruyÒn côc kh¾c Can hay
tho¸t Can. Tam truyÒn ®Ö kh¾c Can çch. S¬ truyÒn t¸c TuÇn kh«ng, hoÆc S¬ truyÒn
chÝnh lµ Can mé. S¬ truyÒn kh¾c Can l¹i thõa hung thÇn, hung t−íng.

- L¹i xem Can th−îng thÇn thõa hung t−íng nµo vµ ®èi víi Can hoÆc sinh
hoÆc kh¾c mµ luËn ®Þnh nguyªn nh©n sù viÖc tèt xÊu: nh− thÊy Quý nh©n thõa thÇn
sinh Can lµ ®−îc bËc Quý nh©n hay quan chøc tiÕn dÉn, b»ng kh¾c Can lµ ®iÒm yÕt
kiÕn Quý nh©n kh«ng cã hiÖu qu¶, cßn bÞ Can kh¾c lµ ®iÒm sÏ sinh x¶y ra häa lçi.
§»ng xµ thõa thÇn sinh Can th× sù −u lo cïng nghi ng¹i sÏ ®−îc tiªu tho¸t, b»ng
kh¾c Can lµ ®iÒm tiÓu nhi tËt bÖnh, cßn bÞ Can kh¾c lµ ®iÒm n»m méng thÊy ®iÒu
qu¸i dÞ rÊt kinh sî nh−ng h− ¶o. Chu t−íc thõa thÇn sinh Can cã v¨n th¬ vui mõng,
b»ng kh¾c Can ¾t bÞ thÞ phi vµ khÈu thiÖt, cßn bÞ Can kh¾c ¾t cã tµi vËt tíi cöa.
Thiªn hîp thõa thÇn sinh Can ®iÒm h«n nh©n thµnh tùu, b»ng kh¾c Can ®iÒm ng−êi
lín trong th©n téc bÞ tai n¹n, cßn bÞ Can kh¾c lµ ®iÒm ®−îc thªm nh©n khÈu. C©u
trËn thõa thÇn sinh Can lîi Ých vÒ ruéng ®Êt, b»ng kh¾c Can cã kiÖn tông ruéng ®Êt,
cßn bÞ Can kh¾c lµ ®iÒm söa t¹o ®éng ®Êt ®ai. Thanh Long thõa thÇn sinh Can quan
chøc th¨ng tiÕn, b»ng kh¾c Can trong nhµ cïng bµ con ch¼ng yªn, cßn bÞ Can kh¾c
sÏ cã tiÒn tµi cïng sù vui mõng liªn tiÕp tíi. Thiªn kh«ng thõa thÇn sinh Can lµ
®−îc t«i tí ®¾c lùc, b»ng kh¾c Can bÞ h¹ng ng−êi d−íi tay khinh nhên lµm nhôc,
cßn bÞ Can kh¾c th× ®−îc c«ng thî söa ch÷a, båi ®¾p. B¹ch hæ thõa thÇn sinh Can
®−êng lµm quan ph¸t ®¹t, b»ng kh¾c Can cã viÖc tang ®iÕu hoÆc tai häa vÒ m¸u me,
cßn bÞ Can kh¾c th×nh l×nh ®−îc tiÒn cña bÊt ngê. Th¸i th−êng thõa thÇn sinh Can
cã tiÒn tµi hoÆc v¶i lôa tíi cöa, b»ng kh¾c Can th× miÖng bông thä bÖnh, cßn bÞ Can
kh¾c lµ trøng triÖu r−îu thÞt ¨n uèng. HuyÒn vò thõa thÇn sinh Can cã sù kiªu cît
hay thÞ phi, b»ng kh¾c Can cã vô chøa dÊu cïng trém c¾p vµo cöa, cßn bÞ Can kh¾c
lµ ®iÒm tr−íc kinh sî mµ sau vui mõng. Th¸i ©m thõa thÇn sinh Can th× ®−îc ©m
nh©n gióp cho tiÒn cña, b»ng kh¾c Can lµ ®iÒm cã thÇy tu toan tÝnh ¸m muéi, cßn bÞ
Can kh¾c sÏ cã tµi vËt tù ®Õn. Thiªn hËu thõa thÇn sinh Can thª thiÕp thä thai, b»ng
kh¾c Can phô n÷ tranh ®Êu, cßn bÞ Can kh¾c sÏ cã viÖc vui tíi cöa, sù hµi lßng ®Õn
n¬i.
- L¹i lÊy TruyÒn côc mµ biÖn luËn sù lîi h¹i cho çc h¹ng ng−êi trong th©n
téc (TruyÒn côc thuéc vÒ Toµn côc khãa vµ Liªn ch©u khãa). Nh− Tam truyÒn t¸c
Tµi côc ch¼ng lîi cho hµng T«n tr−ëng, cha mÑ (bëi tµi kh¾c Phô). Tam truyÒn t¸c
Ên tøc Phô mÉu côc ch¼ng lîi cho con çi, trÎ nhá (v× Phô kh¾c Tö). Tam truyÒn
t¸c ®ång lo¹i tøc Huynh côc ch¼ng lîi cho Thª thiÕp (v× Huynh ®Ö kh¾c Tµi). Tam
truyÒn t¸c Th−¬ng quan hay còng gäi lµ t¸c Thùc thÇn tøc Tö côc bÊt lîi vÒ quan
léc (v× Tö kh¾c Quan). Tam truyÒn t¸c Quû côc bÊt lîi cho anh chÞ em (v× Quû
kh¾c Huynh ®Ö). NÕu chiªm gÆp çc quÎ nh− vËy mµ thÊy Can th−îng thÇn kh¾c l¹i
TruyÒn côc th× cã thÓ gi¶i trõ ®−îc sù bÊt lîi ®· øng lªn do TruyÒn côc.
- L¹i cßn ph¶i xem xÐt ®Õn TuÇn kh«ng: Phµm hµo t−îng nµo gÆp TuÇn kh«ng
tÊt h¹ng ng−êi thuéc vÒ hµo t−îng ®ã ph¶i bÞ sù bÊt tr¾c. ThÝ dô: Hµo Phô mÉu ngé
TuÇn kh«ng ¾t cha mÑ bÞ bÊt tr¾c, hµo Tö t«n ngé TuÇn kh«ng ¾t con ch¸u bÞ bÊt
ch¾c...
- Çc quÎ sau ®©y ®Òu cã sù tèt vÒ Chi nªn ømg ®iÒm lµnh cho nhµ cöa: Chi
th−îng thÇn chÝnh lµ Th¸i tuÕ hay Ngo¹t t−íng vµ cã thõa çt t−íng. Quý nh©n thõa
Th¸i tuÕ l©m Chi tèt cho nhµ cña h¹ng quan chøc nh−ng kh«ng tèt cho nhµ cña
th−êng d©n. Chi th−îng thÇn sinh Chi. Chi th−îng thÇn sinh Sinh khÝ vµ Thanh
Long. Chi thõa Chi ®øc hay Thiªn hû. Chi th−îng thÇn víi Can th−îng thÇn tû hßa
hoÆc t¸c Tam hîp, Lôc hîp, §øc hîp vµ thõa çt t−íng. Chi th−îng thÇn v−îng

t−íng hoÆc chÝnh Chi v−îng khÝ. Tam truyÒn v−îng t−íng, S¬ thõa çt t−íng, Chi
®øc, ch¼ng kh¾c Can. S¬ lµ Can sinh thõa çt t−íng mµ kh«ng kh¾c Can.
- Çc quÎ trong ®o¹n nµy ®Òu cã sù xÊu vÒ Chi nªn øng ®iÒm hung h¹i cho
nhµ cöa: Chi th−îng thÇn bÞ h−u-tï-tö Mé TuyÖt l¹i thõa hung t−íng. Chi th−îng
thÇn kh¾c Can, dÇu cã thõa Sinh khÝ còng xÊu. Chi bÞ Chi th−îng thÇn tho¸t, B¹i,
Mé. Chi th−îng thÇn t¸c TuÇn kh«ng hoÆc Chi l©m Kh«ng ®Þa (nãi gän lµ t¹i Chi
cã TuÇn kh«ng). Chi th−îng thÇn víi Chi t¸c H×nh Xung Ph¸ H¹i. Tam truyÒn h−u-
tï-tö thõa hung t−íng mµ S¬ truyÒn thõa Chi ®øc ngé TuÇn kh«ng. Th¸i tuÕ thõa
B¹ch hæ l©m Chi (h¹ng quan chøc kh«ng kþ quÎ nµy). Chi th−îng thÇn kh¾c Chi.
Chi thõa Tö khÝ s¸t hay Ngo¹t yÓm vµ hung t−íng. TruyÒn côc kh¾c Chi, hoÆc ba
TruyÒn ®Òu kh¾c Chi, hoÆc S¬ kh¾c Chi mµ kh«ng sinh Can.
- L¹i còng nªn xem Thiªn t−íng nµo l©m Chi mµ luËn ®o¸n ®iÒu hung çt
trong nhµ: Quý nh©n l©m Chi th× gia ®¹o h−ng long, sinh s¶n Quý tö, nh−ng nÕu héi
víi hung s¸t ¾t trÎ nhá bÞ tai −¬ng, nhiÒu h− kinh. §»ng xµ l©m Chi cã nhiÒu qu¸i
dÞ, tai häa vÒ löa, méng mÞ yªu ma, tiÓu nhi ch¼ng yªn, nÕu thõa Phôc liªn ¾t trong
nhµ cã quµn thi thÓ ng−êi chÕt (Phôc Liªn: th¸ng Giªng khëi t¹i Hîi, råi tÝnh thuËn
tíi th¸ng 2 t¹i Tý...th¸ng 12 t¹i TuÊt). Chu t−íc l©m Chi chñ sù cÇu th©n ®Ó lµm th−
s¸ch, nh−ng m¾c tËt bÖnh truyÒn nhiÔm, trong ngoµi huyªn n¸o; nh− quÎ chiªm
nh»m ngµy Ngä DËu th× Phô nh©n bÊt hßa , cã vô khÈu thiÖt, nguyÒn rña. Thiªn hîp
l©m Chi nhµ cöa thªm miÖng ¨n, quyÕn thuéc vµo cöa, cã sù tu t¹o ®éng t¸c, nÕu
chiªm nh»m ngµy MËu ¾t cã ng−êi biÕu tÆng vËt, thªm ng−êi, thªm vui mõng. C©u
trËn l©m Chi: nhµ cöa hñy ho¹i, tiÓu nhi tËt bÖnh; nh− ë Tam truyÒn thÊy B¹ch hæ
tÊt cã Phô n÷ mang bÖnh ®au m¸u ®· l©u, thÊy Chu t−íc tÊt cã tranh tông ruéng ®Êt
nh−ng ch−a xong. Thanh Long l©m Chi: tiÒn tµi ë n¬i xa kh¸c bÊt ngê ®−a vµo nhµ,
cèt nhôc vui mõng vµ sung s−íng, con ch¸u giµu sang, nhµ cöa s¸ng tèt, nh− ë Tam
truyÒn cã Lôc hîp th× thªm nh©n khÈu, cã Tam hîp lµ nhµ cã cÊt chøa vµng b¹c,
kim c−¬ng, çc vËt Quý b¸u. Thiªn kh«ng l©m Chi: tiÒn vËt mÊt hao, t«i tí chuyªn
quyÒn, ©m nh©n cïng tiÓu nhi th−êng bÞ tai häa, bá phÕ sù thê phông th¸nh nh©n
trong nhµ, dÇn dÇn thÊy râ ®iªu linh (suy b¹i) rêi r·. B¹ch hæ l©m Chi xÈy ra tai häa
tËt bÖnh, vong t¸n; nÕu thªm S¬ truyÒn thõa C©u trËn hay Chu t−íc ¾t cã vô quan
tông; hoÆc ë Tam truyÒn thÊy cã HuyÒn vò lµ tiÓu nhi bÖnh trÞ ch¼ng lµnh, thÊy
Quý nh©n còng øng ®iÒm bÖnh ho¹n khëi lªn. Th¸i th−êng l©m Chi: tr¹ch x¸ cã sù
tu bæ, s¬n phÕt, ca h¸t, hoan h«, nhµ ngoµi lµm chñ, ng−êi N÷ ®−îc tµi vËt ngoµi
nhµ, kho lÉm chøa ®Çy; nh−ng nÕu S¬ truyÒn thõa Xµ Hæ hoÆc §inh thÇn th× phßng
tang chÕ. HuyÒn vò l©m Chi: ®¹o tÆc tíi cöa, n« tú trèn mÊt, thiÕu phô trôy thai,
phong thñy ch»ng lµnh khiÕn ®Õn gia tr−ëng tæn h¹i, ©m nh©n cïng tiÓu nhi tai
−¬ng hoÆc bÞ çc loµi quû ë n−íc (Thñy quû) ph¸ quÊy. Th¸i ©m l©m Chi: lÊy hä
hµng kh¸c lµm con (nu«i con nu«i), tµi b¹ch giÊu chøa ¸m muéi; nÕu bÞ h−u-tï-tö
th× trÎ con bÞ suy nh−îc, tiÒn vËt t¸n khuyÕt, hao. Thiªn hËu l©m Chi: ®iÒm sinh
Quý n÷; nÕu chiªm thÊy S¬ truyÒn thõa Th¸i th−êng tÊt trong nhµ cã ®µn bµ gãa
(qu¶ phô).
- Nh− muèn chiªm biÕt nhµ míi vµ nhµ cò, nhµ nµo tèt xÊu: th× kÓ Can th−îng
thÇn lµm nhµ cò, lÊy Chi th−îng thÇn lµm nhµ míi. NÕu Can th−îng thÇn v−îng
t−íng th× nªn ë nhµ cò tèt, nh−ng nÕu kh¾c Can lµ tù m×nh ch¼ng muèn ë. Cßn Chi
th−îng thÇn v−îng t−íng th× nhµ míi tèt, thÞnh v−îng, nh−ng nÕu kh¾c Chi lµ tuy
dêi vÒ ®ã nh−ng ch¼ng ë l©u. L¹i kÓ Chi lµ nhµ m×nh ë gi÷a, cung kÕ tr−íc Chi lµ
nhµ hµng xãm bªn tr¸i, vµ cung kÕ sau Chi lµ nhµ hµng xãm bªn ph¶i. ThÝ dô: Chi
Tý ë gi÷a th× Söu lµ hµng xãm bªn tr¸i, Hîi lµ hµng xãm bªn ph¶i; hÔ bªn nµo thõa
çt t−íng lµ bªn xãm ®ã hiÒn l−¬ng, b»ng thõa hung t−íng th× biÕt bªn xãm ®ã
hung ¸c.
- L¹i còng nªn biÕt nh÷ng quÎ rÊt øng nghiÖm nh− sau ®©y: Thanh Long thõa
Tý thiªn bµn l©m Chi Th×n hay Chi Tþ lµ giÕng nhµ cã n−íc. Thiªn kh«ng thõa Tþ
nhËp truyÒn lµ giÕng bÕp ®· söa ®æi. Thanh Long thõa Chi thÇn l©m Can lµ nhµ ë
®Ëu t¹m tró. Chi th−îng thÇn thõa §¹i s¸t vµ B¹ch hæ l¹i kh¾c Can lµ nhµ cã x¶y ra
vô m¸u me. Thiªn hËu vµ Th¸i ©m l©m Chi mµ trong Tø khãa thiÕu ®i mét D−¬ng
khãa (khãa Tam lÊy trïng víi khãa NhÊt hay khãa NhÞ) lµ nhµ do ®µn bµ tr−ëng
qu¶n, Long Xµ thõa Tý Ngä l©m Can Chi vµ thõa HuyÕt chi lµ nhµ cã ®µn bµ chöa.
Tý Ngä t−¬ng gia hay Söu Mïi t−¬ng gia mµ cã thõa Chu t−íc lµ ®iÒm anh em bÊt
hßa, ph©n chia gia c−. §»ng xµ thõa Chi thÇn l©m Ngä lµ d−íi sµn nhµ cã r¾n ®éc.
Thanh Long thõa Sinh khÝ l©m Chi th× nhµ dÇn dÇn h−ng v−îng, nªn c− ngô l©u.
B¹ch hæ thõa Sinh khÝ l©m Chi vµ sinh Can th× nhµ ph¸t ®¹t mau chãng, nh−ng
kh«ng bÒn.

TiÕt 5
Chiªm tËt bÖnh
Xem bÖnh ho¹n chÕt sèng
Phµm xem tËt bÖnh ph¶i xem xÐt cÈn thËn trong 3 viÖc: mét lµ xem bÖnh
nh©n chÕt sèng, hai lµ xem bÖnh tøc chøng ®au, ba lµ xem nªn dïng lo¹i thuèc nµo
vµ çch trÞ.
1/.Xem ChÕt sèng: xem vÒ bÖnh ho¹n lÊy Can lµm ng−êi bÞ bÖnh vµ lÊy Chi lµm
bÖnh. Can th−îng thÇn kh¾c Chi lµ ®iÒm çt. Chi th−îng thÇn kh¾c Can lµ ®iÒm
hung. Tèi kþ ®ã lµ B¹ch hæ. Phµm B¹ch hæ thõa thÇn t¸c Tö khÝ s¸t kh¾c Can hoÆc
Can th−îng thÇn thõa B¹ch hæ kh¾c Can hoÆc Chi th−îng thÇn thõa B¹ch hæ kh¾c
Can...®Òu lµ nh÷ng quÎ øng ®iÒm chÕt. Chç kþ thø nh× lµ Can mé. Phµm quÎ thÊy
Can mé l©m Can hoÆc Can mé t¸c S¬ truyÒn, hoÆc Niªn MÖnh täa Mé th× bÖnh
nh©n còng sÏ chÕt, duy ë Lôc xø cã ch÷ thiªn bµn xung kh¾c Mé, hoÆc Mé ®ã
chÝnh lµ Ngo¹t t−íng (Th¸i d−¬ng) lµ quÎ cøu ®−îc bÖnh nh©n, hoÆc Ngo¹t t−íng
l©m Lôc xø vµ xung chiÕu Mé ¾t bÖnh nh©n kh«ng chÕt. Ngoµi ra cßn cã nh÷ng
chøng triÖu chÕt nh−: S¬ truyÒn thõa Can ®øc, Can léc nh−ng gÆp TuÇn kh«ng, hoÆc
Can th−îng thÇn gÆp TuÇn kh«ng, hoÆc Niªn MÖnh th−îng thÇn gÆp TuÇn kh«ng.
Thiªn hËu ®èi víi Phô n÷ bÖnh vµ §»ng xµ ®èi víi tiÓu nhi bÖnh, hai sao ®ã còng
kþ h¹i nh− B¹ch hæ, nªn còng luËn ®o¸n y nh− B¹ch hæ.
- L¹i xem lo¹i thÇn nµo thuéc vÒ h¹ng ng−êi bÖnh, nÕu lo¹i thÇn ®ã gÆp TuÇn
kh«ng lµ ®iÒm kh«ng tèt vËy, cã thÓ chÕt. Nh− xem bÖnh cho bËc T«n tr−ëng mµ
quÎ thÊy Quý nh©n ngé TuÇn kh«ng, xem bÖnh cho anh chÞ em mµ thÊy Th¸i ©m
ngé TuÇn kh«ng, xem bÖnh cho chång mµ thÊy Thanh Long ngé TuÇn kh«ng, xem
bÖnh cho vî mµ thÊy Thiªn hËu ngé TuÇn kh«ng, xem bÖnh cho t«i tí mµ thÊy
Thiªn kh«ng ngé TuÇn kh«ng.
- Nh− chiªm gÆp quÎ øng ®iÒm chÕt vµ muèn biÕt lóc nµo bÖnh nh©n sÏ chÕt
th× quan s¸t ®Õn Can TuyÖt. Xem Can TuyÖt gia lªn cung ®Þa bµn nµo vµ nÕu cung
®Þa bµn ®ã lµ Th¸i tuÕ th× ch¼ng qu¸ mét N¨m chÕt, nÕu ®Þa bµn ®ã lµ Ngo¹t kiÖn
th× ch¼ng qu¸ mét Th¸ng chÕt. NÕu ®Þa bµn ®ã lµ Chi ngµy chiªm quÎ th× ch¼ng qu¸
mét Ngµy chÕt. Nh−ng cung ®Þa bµn ®ã ch¼ng lµ Th¸i tuÕ, Ngo¹t kiÖn, Chi th× cø
lÊy tªn cung ®Þa bµn ®ã mµ ®Þnh Ngµy chÕt. VÝ dô: ngµy Gi¸p th× Th©n lµ Can
TuyÖt, vµ nh− Th©n gia M·o ®Þa bµn th× ®Õn ngµy M·o chÕt.
- Sau ®©y lµ tuy B¹ch hæ thõa thÇn kh¾c Can nh−ng Can th−îng thÇn kh¾c l¹i
B¹ch hæ hoÆc B¹ch hæ ©m thÇn kh¾c l¹i B¹ch hæ. Tuy Niªn MÖnh täa Mé nh−ng
Mé ®ã chÝnh lµ Sinh khÝ. Tuy Khãa TruyÒn hung nh−ng lo¹i thÇn l¹i l©m sinh
v−îng h−íng (®Þa bµn sinh lo¹i thÇn hoÆc lo¹i thÇn víi ®Þa bµn tû hßa). Trong Tø
khãa cïng Tam truyÒn tuy cã thÊy l¾m ®iÒu hung, nh−ng Tö thÇn, Tö khÝ s¸t, Phi
hån, T¸ng ph¸ch, Ngo¹t yÓm...kh«ng cã mét hung s¸t nµo kh¾c Can. Phµm chiªm
gÆp 4 çch võa kÓ trªn ®ã th× bÖnh nh©n kh«ng chÕt. Vµ nh− muèn biÕt Ngµy nµo
kháe tÊt ph¶i tÝnh ®Õn Ngµy nµo cã Can t¸c Tö t«n, v× Tö t«n kh¾c ®−îc Quan quû.
Nh− ®ang chiªm quÎ nh»m ngµy Gi¸p Méc tÊt sinh BÝnh Háa, tÊt BÝnh Háa t¸c Tö
t«n vËy ®Õn ngµy BÝnh hÕt bÖnh. Chiªm quÎ nh»m ngµy Êt sinh §inh t¸c Tö t«n,
ngµy MËu sinh Th©n t¸c Tö t«n, ngµy Kû sinh DËu t¸c Tö t«n, ngµy Canh sinh
Nh©m t¸c Tö t«n...§ã lµ tÝnh D−¬ng sinh D−¬ng, ¢m sinh ¢m.
2.Xem chøng bÖnh: LÊy Chi th−îng thÇn lµm chøng bÖnh. Nh− thÊy ThÇn hËu
Tý l©m Chi lµ chøng c¶m giã lµm cho nãng sèt, nhøc ®Çu sæ mòi, còng lµ chøng
®au thËn, thËn kiÖt; nÕu cã thõa Thiªn hËu mµ Nam tö th× tinh kh« thiÕu, cßn N÷ tö
th× thiÕu m¸u, gi¶m huyÕt. §¨ng minh Hîi l©m Chi lµ chøng ®iªn cuång, bÞ phong
thÊp; nÕu thõa HuyÒn vò th× cã bÖnh ch¶y n−íc m¾t. Thiªn kh«i TuÊt l©m Chi lµ
chøng ®au bông, l¸ l¸ch; nÕu thõa Thiªn kh«ng th× b−íc ®i khã kh¨n. Tßng kh«i
DËu l©m Chi lµ chøng ho hen, th−¬ng tæn v× bÖnh lao; nÕu cã thõa Th¸i ©m ¾t Phæi
vµ l¸ l¸ch bÞ tæn th−¬ng. TruyÒn tèng Th©n l©m Chi: nÕu lµ nam th× søt m«i, n÷ l©m
nguy v× thai dùng; cã thõa B¹ch hæ tÊt bÞ ghÎ, ung th−, b¹i x−¬ng. TiÓu çt Mïi l©m
Chi: lµ chøng ®au d¹ dµy ®¶o lén khiÕn ãi möa, nÕu cã thõa Th¸i th−êng th× khÝ
nghÑn, ho lao. Th¾ng quang Ngä l©m Chi lµ chøng ®au Tim, m¾t mê, nÕu thõa Chu
t−íc ¾t bÞ c¶m giã, bÖnh t¶ lþ. Th¸i Êt Tþ l©m Chi lµ chøng ®au r¨ng, möa m¸u, nÕu
thõa §»ng xµ ¾t bÞ ®au s−ng ®Çu mÆt. Thiªn c−¬ng Th×n l©m Chi lµ chøng hay quªn
sãt, phong tª b¹i; nÕu thõa C©u trËn ¾t cã häng s−ng nghÑt. Th¸i xung M·o l©m Chi
lµ chøng phong lµm h¹i ngùc häng; nÕu thõa Thiªn hîp tÊt x−¬ng thÞt ®au nhøc.
C«ng tµo DÇn l©m Chi lµ chøng ®au bông; nÕu thõa Thanh Long th× T¹ng gan vµ d¹
dµy ch¼ng ®iÒu hßa. §¹i çt Söu l©m Chi lµ chøng khÝ ng¾n, thËn h− ; nÕu thõa Quý
nh©n th× l−ng m«ng tª b¹i.
- Nh− muèn nghiªn cøu ®Õn nguyªn nh©n bÞ bÖnh th× xem Thiªn t−íng l©m
Can: Quý nh©n lµ do t− t−ëng lao khæ mµ m¾c bÖnh. §»ng xµ lµ bëi qu¸ kinh
khñng, nghi lo. Chu t−íc lµ do miÖng ®Çu, trï rña. Thiªn hîp lµ bëi héi hiÖp vui
mõng, h«n nh©n th©n thÝch. C©u trËn lµ do t×nh tô rµng buéc. Thanh Long lµ do
kinh doanh, tiÒn tµi cïng vËt dông. Thiªn kh«ng lµ do sù dèi lõa, väng ®éng bËy b¹.
B¹ch hæ lµ do sù tang ®iÕu, ®i th¨m ng−êi kh¸c bÖnh. Th¸i th−êng lµ do r−îu thÞt no
say. HuyÒn vò lµ do vô tÕ thÇn, ®i n· trãc, giÆc c−íp, trém ®¹o. Th¸i ©m lµ do viÖc
gian tµ, ¸m muéi, giÊu giÕm. Thiªn hËu lµ do töu s¾c n¬i khuª phßng.
- Nh− B¹ch hæ thõa Tþ Ngä Mïi Th©n DËu TuÊt lµ bÖnh t¹i BiÓu tøc lµ bµi lé
ra bªn ngoµi. Cßn B¹ch hæ thõa Hîi Tý Söu DÇn m·o Th×n lµ bÖnh t¹i Lý tøc bªn
trong.
3.Xem vÒ thuèc trÞ bÖnh: Tr−íc hÕt ph¶i t×m Y thÇn. Chiªm quÎ cho Nam nh©n
lÊy Thiªn c−¬ng lµ Th×n gia lªn Hµnh niªn ®Þa bµn, råi coi C«ng tµo lµ DÇn thiªn
bµn gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× gäi cung ®Þa bµn ®ã lµ Y thÇn. ThÝ dô: ng−êi ®µn
«ng 38 tuæi Hµnh niªn t¹i M·o, tÊt lÊy Th×n gia M·o råi tÝnh thuËn tíi th× cã DÇn
gia Söu ®Þa bµn, vËy gäi Söu lµ Y thÇn. Cßn chiªm quÎ cho N÷ nh©n còng lÊy Thiªn
c−¬ng Th×n gia lªn Hµnh niªn cña ng−êi N÷ råi tÝnh thuËn tíi coi TruyÒn tèng Th©n
gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× gäi cung ®Þa bµn ®ã lµ Y thÇn. ThÝ dô: N÷ 28 tuæi
Hµnh niªn t¹i Tþ ®Þa bµn, tÊt ph¶i lÊy Th×n gia Tþ ®Þa bµn råi tÝnh thuËn tíi th×
Th©n gia DËu ®Þa bµn, vËy gäi DËu lµ Y thÇn. Nh− quÎ thÊy Y thÇn kh¾c Chi hoÆc
kh¾c chÕ B¹ch hæ thõa thÇn th× nªn ®i vÒ h−íng Y thÇn ®ã mµ ®ãn thÇy, lÊy thuèc.
Nh− 2 thÝ dô trªn: Y thÇn Söu ph¶i ®i vÒ h−íng §«ng b¾c. Y thÇn DËu ph¶i ®i vÒ
h−íng T©y mµ cÇu thÇy, cÇu thuèc bÖnh míi mau lµnh.
- Nh− Y thÇn ch¼ng kh¾c Chi mµ còng ch¼ng kh¾c chÕ B¹ch hæ thõa thÇn th×
ph¶i t×m Thiªn y vµ §Þa y coi vÞ nµo kh¾c chÕ Chi cïng B¹ch hæ thõa thÇn th× h·y
®i vÒ h−íng cña vÞ ®ã mµ cÇu y (r−íc thÇy, hèt thuèc, ®i b¸c sÜ). KÓ 1 cung cã an

Can råi ®Õm thuËn tíi cung thø 3 lµ Thiªn y, vµ xung víi Thiªn y lµ §Þa y. Nh−ng
®Õm cho biÕt tªn ®Ó dïng ch÷ thiªn bµn ch÷ kh«ng dïng cung ®Þa bµn. ThÝ dô ngµy
Gi¸p chiªm quÎ th× an Can Gi¸p t¹i cung DÇn ®Þa bµn. VËy kÓ 1 t¹i DÇn, 2 t¹i M·o,
3 t¹i Th×n ®Þa bµn. Tuy lµ Th×n ®Þa bµn nh−ng ph¶i t×m t¹i Th×n thiªn bµn, xem coi
Th×n thiªn bµn gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× nªn ®i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn ®ã
mµ cÇu y. ThÝ dô thÊy Th×n gia Tý ®Þa bµn th× nªn ®i vÒ h−íng Tý lµ chÝnh B¾c.
Thiªn Y Th×n gia Tý ®Þa bµn tÊt §Þa y TuÊt gia Ngä ®Þa bµn. Ngä lµ h−íng chÝnh
Nam.
- NÕu trong 3 vÞ thÇn : Y thÇn, Thiªn y, §Þa y kh«ng cã vÞ nµo ë nh»m cung
®Þa bµn kh¾c Chi hoÆc chÕ B¹ch hæ thõa thÇn th× míi l¹i t×m ChÕ hæ chi thÇn, lµ ch÷
thiªn bµn kh¾c B¹ch hæ thõa thÇn, nh−ng ph¶i dïng ©m kh¾c ©m vµ d−¬ng kh¾c
D−¬ng míi gäi lµ chÕ. Cø xem ChÕ hæ chi thÇn gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× nªn ®i
vÒ h−íng ®Þa bµn ®ã mµ cÇu y, cã thÓ trÞ lµnh bÖnh. Nh− B¹ch hæ thõa thÇn lµ Th©n
d−¬ng Kim tÊt ChÕ hæ chi thÇn lµ Ngä d−¬ng Háa, Êy lµ d−¬ng Háa kh¾c chÕ
d−¬ng Kim. Nh− B¹ch hæ thõa thÇn lµ DËu ©m Kim tÊt ChÕ hæ chi thÇn lµ Tþ ©m
Háa , Êy lµ ©m Háa n¨ng chÕ ©m Kim. ThÝ dô: ChÕ hæ chi thÇn lµ Ngä gia DËu ®Þa
bµn th× nªn ®i vÒ h−íng DËu ®Þa bµn lµ h−íng chÝnh T©y mµ cÇu y.
- Phµm chç nµo ®· kh¾c Chi (chøng bÖnh) l¹i ChÕ B¹ch hæ thõa thÇn n÷a th×
thËt ch¾c n¬i ®ã trõ ®−îc bÖnh. Nh−ng Y thÇn hiÖu lùc nhiÒu h¬n Thiªn y vµ §Þa y.
- Phµm thÊy Y thÇn thuéc Méc th× nªn tÕ th¸nh thÇn trÞ bÖnh, thuéc Thæ nªn
dïng thuèc hoµn, thuèc t¸n mµ trÞ bÖnh. Thuéc Thñy nªn hèt thuèc thang. Thuéc
Háa nªn h¬ ®èt. Thuéc Kim nªn ch©m chÝch, nhÓ, c¾t.

TiÕt 6
Chiªm m−u väng
Xem vô m−u tÝnh cÇu väng
Chiªm m−u väng lµ xem m−u tÝnh viÖc, cÇu mong. Tr−íc hÕt lµ dïng lo¹i
thÇn, nh− cÇu tµi th× xem Thanh Long, kinh doanh bu«n b¸n th× xem Thiªn hîp,
quÇn ¸o hoÆc ¨n uèng th× xem Th¸i th−êng...Nh− thÊy lo¹i thÇn nhËp Khãa TruyÒn
th× sù cÇu mong ®ã cã hy väng, b»ng kh«ng thÊy nhËp Khãa TruyÒn tÊt v« väng.
KÕ ®Õn xem Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn, nÕu tû hßa hay t−¬ng sinh thõa
çt t−íng mµ ch¼ng H×nh Xung Ph¸ H¹i lµ h÷u väng; b»ng t−¬ng kh¾c thõa hung
t−íng, t¸c H×nh Xung Ph¸ H¹i lµ v« väng. Sau n÷a xem S¬ truyÒn, nÕu thõa çt
t−íng, kh«ng néi chiÕn hay ngo¹i chiÕn, cïng víi Can t−¬ng hîp l¹i ch¼ng gia
TuÇn kh«ng ®Þa bµn lµ h÷u väng; b»ng ng−îc l¹i lµ v« väng. Vui mõng ®−îc lµ bëi
gÆp Quý ®¨ng thiªn m«n, tøc Quý nh©n l©m Hîi ®Þa, hoÆc gÆp ThÇn tµng s¸t mét
çch tøc lµ Th×n TuÊt Söu Mïi gia lªn DÇn Th©n Tþ Hîi ®Þa bµn, hoÆc quÎ thÊy
Quý nh©n l©m Can. Chiªm m−u väng rÊt kþ thÊy Can Chi thõa Mé, hoÆc Can thÇn
cïng Chi thÇn täa Mé, mµ thø nhÊt lµ Can Mé l©m Can.
- Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ m−u väng bÊt thµnh: Ph¸t dông quan çch tøc S¬
truyÒn Tý gia M·o, hoÆc Ngä gia DËu l¹i thõa hung t−íng, chñ sù quan s¬n çch
trë (bëi Tý Ngä gäi lµ Çch tøc çch trë, cßn M·o DËu gäi lµ Quan tøc ®ãng cöa).
Tam truyÒn thõa hung t−íng. TuÕ Ph¸ vµ Ngo¹t ph¸ ®ång nhËp TruyÒn mµ lo¹i thÇn
gÆp TuÕ ph¸ hay Ngo¹t ph¸ ®ã. B¶n mÖnh th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn. S¬
truyÒn kh¾c M¹t. Lo¹i thÇn tuy nhËp TruyÒn nh−ng bÞ h−u-tï-tö.
- Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ m−u väng ®−îc thµnh: S¬ truyÒn lµ Can ®øc, Can hîp,
l¹i thõa çt t−íng. C¶ ba truyÒn ®Òu thõa çt t−íng, lo¹i thÇn ch¼ng gÆp TuÇn
kh«ng. Lo¹i thÇn t¸c S¬ truyÒn mµ ch¼ng bÞ ®Þa bµn kh¾c. S¬ truyÒn lµ Th¸i tuÕ
hoÆc Ngo¹t t−íng thõa Quý nh©n. MÖnh th−îng thÇn hoÆc Can th−îng thÇn thõa
Quý nh©n hay chÝnh lµ Ngo¹t t−íng l¹i cïng S¬ truyÒn tû hßa, Can th−îng thÇn víi
MÖnh th−îng thÇn t¸c hîp, hoÆc Can th−îng thÇn kh¾c MÖnh th−îng thÇn. Söu gia
Tþ hoÆc Tý gia Söu mµ cã thõa çt t−íng. M¹t truyÒn kh¾c S¬ truyÒn. Lo¹i thÇn
nhËp TruyÒn mµ ®−îc v−îng-t−íng. Trong Tam truyÒn thÊy cã Thµnh thÇn, S¬
truyÒn thõa Long Th−êng mµ ch¼ng kh¾c Can (nh−ng nÕu cÇu Quan th× l¹i cÇn S¬
truyÒn kh¾c Can ®Ó thµnh hµo Quan quû).
M−u väng sÏ thµnh mau hay chËm: Lo¹i thÇn v−îng t−íng th× mau thµnh,
b»ng h−u-tï-tö th× chËm thµnh. S¬ truyÒn thõa KiÕp s¸t mau, thõa DÞnh m· chËm.
S¬ thõa Thµnh thÇn mau, M¹t thõa Thµnh thÇn chËm. Can ®øc t¸c lo¹i thÇn lµm S¬
truyÒn mau, Tþ Hîi t¸c lo¹i thÇn lµm S¬ truyÒn chËm. Lo¹i thÇn l©m M·o DËu
mau, l©m Th×n TuÊt chËm. Tam truyÒn ë trong vßng Tø khãa vµ M¹t truyÒn l©m
Can th× mau, cßn Tam truyÒn xa rêi Tø khãa vµ M¹t truyÒn gÆp TuÇn kh«ng th×
chËm.
T¹p ®o¸n: phµm chiªm gÆp Lôc d−¬ng çch nªn m−u tÝnh viÖc c«ng chÝnh
chø ch¼ng nªn m−u viÖc t− riªng. Cßn chiªm gÆp Lôc ©m çch th× tr¸i l¹i: hîp víi
viÖc t− riªng mµ ch¼ng may m¾n ë viÖc c«ng, Tam truyÒn phïng Tam hîp, Lôc hîp
vµ lo¹i thÇn thÊy cã ë Tam truyÒn th× chç m−u tÝnh ®ã thËt sù. Cßn ë Lôc xø mµ thø
nhÊt lµ ë Tam truyÒn kh«ng thÊy mÆt lo¹i thÇn, l¹i thÊy Thiªn kh«ng thõa TuÇn
kh«ng th× m−u lo ®ã h− dèi, kh«ng cã thËt. Tam truyÒn thÊy cã c¶ §inh M· th× nªn
®éng chí ch¼ng nªn tÜnh. B»ng Can Chi thõa v−îng thÇn, tøc Can víi Can th−îng
thÇn tû hßa, Chi víi Chi th−îng thÇn tû hßa th× nªn tÜnh mµ ch¼ng nªn ®éng. Tù
Can truyÒn Chi çch tÊt m×nh ®Õn cÇu ng−êi. Cßn tù Chi truyÒn Can çch tÊt ng−êi
®Õn cÇu m×nh. S¬ t¸c H×nh vµ M¹t t¸c hîp lµ tr−íc khã mµ sau dÔ. Cßn S¬ t¸c hîp
mµ M¹t t¸c H×nh th× tr−íc dÔ mµ sau khã... Tam truyÒn ®Ö kh¾c Can çch: sù tuy
nhá mµ chung kÕt bÞ sai, tr¸i . S¬ truyÒn lµ Th¸i tuÕ hay Ngo¹t kiÖn th× nªn viÖc
lín. Cßn Tam truyÒn b×nh th−êng nh−ng thõa çt t−íng th× nªn viÖc nhá. S¬ truyÒn
kh¾c ®Þa bµn th× sù viÖc khëi nªn do Nam tö, t¹i bªn ngoµi. Cßn ®Þa bµn kh¾c S¬
truyÒn th× sù viÖc khëi lªn do N÷ nh©n, t¹i bªn trong. Tri nhÊt khãa sù khëi do ®ång
bän, ®ång xãm. Chi kh¾c Can lêi nãi ch©n thµnh, Can kh¾c Chi lêi nãi x¶o ngôy.
Tam truyÒn thuËn, Quý nh©n còng thuËn tÊt sù viÖc xu«i thuËn. Tam truyÒn nghÞch,
Quý nh©n còng nghÞch tÊt sù viÖc ®¶o ng−îc. Thiªn hû gÆp TuÇn kh«ng lµ ®iÒm bÞ
nhôc, b»ng ch¼ng gÆp TuÇn kh«ng th× së cÇu ®−îc vÎ vang.

TiÕt 7
Chiªm quan léc
Xem quan chøc, l−¬ng léc
Chiªm quan léc lµ xem vÒ quan chøc vµ l−¬ng léc. Chiªm quÎ cho quan v¨n
th× quan s¸t Thanh Long, cho quan vâ xem xÐt Th¸i th−êng. L¹i xem xÐt c¶ Quý
nh©n, Chu t−íc vµ B¹ch hæ. Bëi Quý nh©n lµ t−îng cña ng−êi sang träng cã quyÒn
t−íc ®øng ®Çu, Chu t−íc chñ sù v¨n th−, B¹ch hæ lµ sø gi¶ hiÖu triÖu vµ chñ sù
quyÒn uy. Cßn vÒ ph−¬ng diÖn ThÇn s¸t th× träng Th¸i tuÕ, Ngo¹t t−íng, Can ®øc,
Thiªn m·, DÞch m·. Bëi Th¸i tuÕ lµ ng«i thÇn chÝ t«n, chÝ ®¹i gåm c¶ N¨m Th¸ng
Ngµy Giê, NguyÖt t−íng lµ vÞ thÇn phóc ®øc, Can léc lµ vÞ thÇn ban trî phóc léc, vµ
Thiªn m· còng nh− DÞch m· ®Òu chñ sù tiÕn lªn, ph¸t ®éng; toµn lµ nh÷ng yÕu tè
trong sù cÇu quan léc. §¹i kh¸i chç vui mõng lµ thÊy cã hµo Quan, Can léc, Ên,
Thô, Hiªn xa (TuÊt vi Ên, Mïi vi Thô, M·o vi Hiªn xa). Chç kþ lµ gÆp TuÇn kh«ng,
Xung, Mé. Së chñ lµ B¶n mÖnh vµ Hµnh niªn gäi chung lµ Niªn MÖnh).
- Phµm Can th−îng thÇn víi S¬ truyÒn cã thõa Can ®øc, Can léc, hoÆc t¸c
Quan quû thõa çt t−íng lµ quÎ rÊt tèt trong vô cÇu quan léc. Cßn nh− Can th−îng
thÇn víi S¬ truyÒn ®Òu thõa hung t−íng, hoÆc thÇn t−íng tuy tèt song gÆp Xung,
Mé, TuÇn kh«ng lµ quÎ bÊt lîi cÇu Quan léc.
Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ øng çc ®iÒu rñi do trong vô cÇu hái vÒ Quan léc: Can
thõa Thiªn la, Chi thõa §Þa vâng, S¬ truyÒn thõa La Vâng, Niªn MÖnh thõa Tang
m«n, §iÕu kh¸ch Êy lµ quÎ ng−êi bÞ chÕ ngù khã kh¨n. Vµ nh− S¬ truyÒn lÊy t¹i
Can th× bÞ khã ng−êi bªn ngo¹i, b»ng lÊy t¹i Chi th× khã ng−êi bªn néi. Can th−îng
thÇn chÝnh lµ Can Mé t¸c S¬ truyÒn thõa thÇn t−íng ch¼ng tèt, thø nhÊt lµ thõa
B¹ch hæ, hoÆc thõa Can léc t¸c BÕ kh©u, mµ Trung M¹t bÞ TuÇn kh«ng, Niªn MÖnh
thõa BÖnh phï, quÎ nh− vËy nÕu nhÑ còng bÞ bÖnh tËt, cßn nÆng th× bÞ bÊt ch¾c, biÕn
cè th×nh l×nh. Tam truyÒn ®Ö kh¾c Can çch mµ kh«ng cã Can ®øc gi¶i cøu, hoÆc
quÎ thÊy Chu t−íc t¸c BÕ kh©u lµ quÎ bÞ luËn hoÆc bÞ hái téi. Can ®øc, Can léc vµ
hµo Quan ®Òu bÞ TuÇn kh«ng, Niªn MÖnh l¹i thõa sao Thiªn kh«ng hoÆc thõa hung
t−íng lµ quÎ bÞ truÊt mÊt ®Þa vÞ. Can léc l©m Chi (nÕu täa Mé n÷a cµng xÊu) mµ
kh«ng cã hµo Quan cïng Can ®øc gi¶i cøu lµ quÎ lçi lÇm lµm khuyÕt gÉy nhiÖm sù
mµ ph¶i trèn tr¸nh.
Nh− chiªm hái vÒ sù thuyªn chuyÓn mau hay chËm tÊt xem t¹i Thanh Long
nÕu lµ quan v¨n, vµ xem t¹i Th¸i th−êng nÕu lµ quan vâ. NÕu quÎ cã Long Th−êng
l©m Can Chi th× h·y ngÈng ®Çu lªn mµ ®îi tin tèt ®ang bay tíi n¬i. NÕu Long
Th−êng kh«ng l©m Can Chi th× coi nã gia l©m cung ®Þa bµn nµo, vµ do cung ®Þa bµn
®ã mµ ®Þnh N¨m hoÆc Th¸ng thuyªn chuyÓn. NÕu tõ cung ®Þa bµn ®ã tÝnh thuËn tíi
mµ gÆp Can tr−íc th× ®Þnh kú N¨m thuyªn chuyÓn, b»ng gÆp Chi tr−íc th× ®Þnh kú
Th¸ng thuyªn chuyÓn. VÝ dô: trong quÎ thÊy Thanh Long l©m Hîi ®Þa bµn th× ®o¸n
lµ N¨m Nh©m hay Th¸ng Nh©m th× thuyªn chuyÓn, bëi Can Nh©m ký t¹i Hîi, vµ
nÕu lµ ngµy Gi¸p Th×n th× ®o¸n n¨m Nh©m thuyªn chuyÓn chøc v× tõ Hîi ®Þa bµn
®Õm thuËn tíi tÊt gÆp Can Gi¸p tr−íc (gÆp Can tr−íc nªn ®Þnh kú n¨m); nh−ng nÕu
lµ ngµy Êt Söu th× ®Þnh tíi Th¸ng Nh©m sÏ thuyªn chuyÓn quan léc, v× tõ Hîi ®Õm
thuËn tíi tÊt sÏ gÆp Chi Söu tr−íc (gÆp Chi tr−íc nªn ®Þnh kú Th¸ng). Nªn chó ý
®Þnh kú th−êng øng theo Can ký h¬n Can vÞ, Can ký nh− BÝnh MËu ký t¹i Tþ, T©n
ký t¹i TuÊt... Cßn Can vÞ lµ ng«i Can tÝnh theo Ngò hµnh vµ ¢m D−¬ng tû hßa nh−
Êt kh«ng ký t¹i M·o, song Êt vµ M·o ®ång thuéc ¢m méc, vËy M·o lµ Can vÞ cña
Êt. Tuy nhiªn nÕu quÎ thÊy Long Th−êng l©m Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn th× ph¶i
dïng Can vÞ, v× 4 cung nµy kh«ng cã Can ký. VËy M·o ph¶i ®Þnh kú t¹i Êt, DËu
®Þnh kú t¹i T©n, Tý ®Þnh kú t¹i Nh©m, Ngä ®Þnh kú t¹i BÝnh, bëi DËu t©n ®ång
thuéc ¢m kim, Tý Nh©m ®ång thuéc D−¬ng Thñy, Ngä BÝnh ®ång thuéc D−¬ng
háa, M·o Êt ®ång thuéc ©m Méc. L¹i xem nh− Long Th−êng thõa ThÇn sinh Can
th× sù thuyªn chuyÓn ë néi bªn trong (trong quËn, trong TØnh), b»ng Can sinh Long
Th−êng thõa thÇn ¾t thuyªn chuyÓn ra bªn ngoµi (khái ty quan, ®i quËn xa, tØnh xa,
miÒn xa x«i). Phµm Can léc gia lªn cung ®Þa bµn nµo lµ n¬i ¨n léc rÊt tèt ë vÒ
ph−¬ng h−íng ®ã, hoÆc ®−îc thuyªn chuyÓn vÒ ph−¬ng h−íng cã Thiªn léc gia l©m
mµ kh«ng gÆp TuÇn kh«ng lµ §¹i phóc.
(Chó ý: PhÐp tÝnh ®Þnh kú N¨m víi Th¸ng thuyªn chuyÓn trªn, theo sù hiÓu
biÕt cña t«i vÉn ch−a tá t−êng, ch−a chÝnh x¸c. VËy häc gi¶ vµ çc b¹n chiªm quÎ
nªn kh¶o nghiÖm ®iÒu nµy).
Nghe tin b¸o th¨ng thiªn (thuyªn chuyÓn) song ch¼ng biÕt tin Êy h− thËt nh−
thÕ nµo tÊt còng nªn chiªm ®o¸n cho râ vËy. Nh− thÊy Khãa TruyÒn tèt mµ Th¸i
TuÕ ë tr−íc Can hoÆc Can thõa Thiªn hû cïng Chu t−íc lµ tin b¸o Êy cã thËt (Tõ
Can kÓ 1 ®Õm thuËn tíi 6 cung cã gÆp Th¸i tuÕ, Êy lµ Th¸i tuÕ ®øng tr−íc Can.
B»ng kh«ng gÆp tøc lµ Th¸i tuÕ ®øng sau Can). Tr¸i l¹i Khãa TruyÒn ch¼ng tèt mµ
Th¸i tuÕ ë sau Can hoÆc Can ngé TuÇn kh«ng thõa HuyÒn vò lµ tin b¸o Êy h− gi¶.
Sau ®©y cßn nh÷ng quÎ rÊt tèt trong sù chiªm hái Quan léc: Th¸i tuÕ hay
Ngo¹t kiÖn l©m Can l¹i ®−îc ph¸t dông lµm S¬ truyÒn lµ quÎ rÊt hiÓn h¸ch. Tam
truyÒn cã ®ñ Quan vµ Ên (hµo Quan quû vµ TuÊt), Léc m· l©m Can. Quý nh©n
§¨ng thiªn m«n (l©m Hîi ®Þa bµn). ThÇn tµng s¸t mét. Nh÷ng çch ®ã l¹i chiªm
nh»m ngµy Gi¸p Tý hay Canh DÇn mµ gÆp Phôc ng©m qu¸i th× thËt lµ ®¹i çt, ®iÒm
®−îc quan cao léc hËu, tèt m·i l©u xa, ch¼ng cã giíi h¹n vËy.

TiÕt 8
Chiªm tμi vËt
Xem vô cÇu tiÒn tµi, vËt dông
Phµm chiªm hái vô cÇu tiÒn tµi, vËt dông, cÇn xem xÐt 3 chç: hµo Thª tµi,
sao Thanh Long, vµ ¸m tµi. Thª tµi lµ ch÷ bÞ Can kh¾c. Thanh Long chÝnh yÕu lµ
Thanh Long thõa thÇn. ¸m tµi lµ ch÷ sinh hµo Thª tµi tøc hµo Tö t«n vËy. Mé cña
hµo Tµi còng gäi lµ ¸m tµi, nh− ngµy BÝnh chiªm th× Th©n lµ hµo Tµi, vµ Th©n kim
tÊt Mé t¹i Söu, vËy Söu lµ ¸m tµi.
Phµm chiªm cÇu tµi mµ gÆp çc quÎ sau ®©y ¾t ®−îc vui mõng thµnh tùu: Tam
truyÒn thÊy cã hµo Tµi. Niªn MÖnh th−îng thÇn t¸c Tµi. Thanh Long l©m Can Chi
mµ Thanh Long thõa thÇn l¹i chÝnh lµ Can sinh. T¹i Can Chi Niªn MÖnh thÊy cã
ch÷ thiªn bµn t¸c ¸m tµi. S¬ truyÒn thõa Thanh Long vµ t¸c ¸m tµi, Thanh Long
©m thÇn t¸c Tµi, nÕu l©m Lôc xø rÊt ch¾c. L¹i cßn cã nh÷ng quÎ ®Æc s¾c h¬n lµ nh−
Can kh¾c S¬, råi S¬ kh¾c Trung, Trung kh¾c M¹t th× gäi lµ CÇu tµi ®¹i ho¹ch çch
(cÇu ®−îc rÊt nhiÒu tµi vËt). HoÆc trong Tam truyÒn thÊy cã Can léc hay MÖnh léc,
mét léc ®ã b»ng ngh×n tµi. (Can léc còng gäi lµ NhËt léc hay Thiªn léc, tÝnh theo
Can cña Ngµy, nh− ngµy Êt th× M·o lµ Can léc. Cßn MÖnh léc lµ Léc tÝnh theo Can
N¨m cña tuæi vËn nh©n. Nh− vËn nh©n tuæi Canh Tý th× MÖnh léc t¹i Th©n, v× Canh
th× Léc t¹i Th©n).
Phµm Tam truyÒn t¸c Tµi côc hoÆc toµn lµ 3 hµo Tµi th× gäi lµ Tµi ph¶n hãa
Quû çch. Tam truyÒn t¸c Quû côc hoÆc toµn lµ 3 hµo Quû th× gäi lµ Quû ph¶n hãa
Tµi çch, S¬ truyÒn v−îng t−íng t¸c Tµi l¹i cïng víi Thiªn t−íng t−¬ng sinh, t−¬ng
hîp, tû hßa th× gäi lµ Tµi thÇn sinh v−îng çch. Trong Lôc xø cã hµo Tµi nh−ng gÆp
TuÇn kh«ng. Hµo Tµi ch¼ng nhËp TruyÒn mµ Thanh Long l¹i täa Mé hay nhËp
miÕu (hÔ Thanh Long l©m DÇn gäi lµ Long nhËp miÕu). Thanh Long thõa TuÇn
kh«ng thiªn bµn vµ Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn tû hßa, tøc lµ t¸c Huynh
®Ö kh¾c Tµi...Phµm chiªm gÆp çc çch quÎ trong ®o¹n nµy lµ t−îng ®iÒm cÇu tµi
ch¼ng ®−îc.
Tuy cÇu ®−îc Tµi vËt song cã dÔ cã khã. Chi sinh Can th× cÇu ®−îc dÔ, b»ng
Chi kh¾c Can th× tÊt khã. S¬ t¸c Tµi cÇu dÔ. M¹t t¸c Tµi tÊt khã. Tµi l©m Can dÔ,
Can thÇn l©m Tµi th× khã. Can ®øc, Can léc Ph¸t dông S¬ truyÒn cÇu dÔ. GÆp quÎ
Ph¶n ng©m hay Phôc ng©m khã. Chi truyÒn Can dÔ, Can truyÒn Chi khã. Can
th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn tû hßa dÔ, b»ng t−¬ng kh¾c khã. CÇu tr−íc khã mµ
sau dÔ lµ bëi S¬ t¸c Quû cßn Trung M¹t t¸c Tµi, vËy nªn ho·n cÇu. Tr¸i l¹i tr−íc dÔ
mµ sau khã lµ bëi S¬ t¸c Tµi, cßn trung M¹t t¸c Quû, vËy nªn mau mau ®i cÇu.
Phµm muèn biÕt cÇu tµi vËt ®−îc nhiÒu hay Ýt th× xem nh− sau: hµo Tµi v−îng
t−íng th× cÇu ®−îc nhiÒu, b»ng h−u-tï-tö th× cÇu ®−îc Ýt. S¬ t¸c tµi cÇu ®−îc nhiÒu,
Trung M¹t t¸c Tµi th× cÇu ®−îc Ýt. Lo¹i thÇn cã mÆt ë trong Tam truyÒn hay ë Can
Chi Niªn MÖnh cÇu ®−îc nhiÒu (nh− cÇu vµng b¹c mµ thÊy cã DËu, cÇu y phôc mµ
thÊy cã Mïi hay Th¸i th−êng...) b»ng kh«ng thÊy cã lo¹i thÇn th× cÇu ®−îc Ýt. Th¸i
tuÕ t¸c Tµi thõa Thanh Long cÇu ®−îc nhiÒu, cßn Can víi Giê ch¼ng thõa Thanh
Long mµ l¹i thõa §¹i hao, TiÓu hao ¾t cÇu ®−îc Ýt (Giê lµ tªn cña Giê ®ang chiªm
quÎ. §¹i hao: n¨m Tý khëi an §¹i hao t¹i Ngä råi thuËn tÝnh tíi n¨m Söu t¹i
Mïi...vµ n¨m Hîi t¹i Tþ. TiÓu hao: n¨m Tý khëi an TiÓu hao t¹i Tþ råi tÝnh thuËn
tíi n¨m Söu t¹i Ngä ...vµ n¨m Hîi t¹i Th×n).
Phµm hµo Tµi v−îng t−íng nh−ng l©m TuÇn kh«ng lµ quÎ tay kh«ng mµ cÇu
®−îc tµi vËt. Tµi thõa Th¸i ©m lµ v« t©m mµ gÆp tµi vËt.
Muèn chän ph−¬ng h−íng ®i cÇu tµi th× coi Thanh Long gia l©m cung ®Þa bµn
nµo tÊt nªn ®i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn Êy (nh− thÊy Thanh Long l©m Tý ®Þa bµn
th× Tµi vËt ë t¹i chÝnh B¾c).
Nh− chiªm hái vô ®ßi nî th× lÊy Chi lµm chñ nî vµ lÊy Giê lµm ng−êi thiÕu
nî. Ch÷ thiªn bµn trªn cung Giê gäi lµ Thêi th−îng thÇn. §ßi ®−îc lµ gÆp nh÷ng
quÎ cã Thêi th−îng thÇn kh¾c Can. Can th−îng thÇn sinh Chi, hoÆc tÊt c¶ ®Òu tû
hßa, hoÆc tÊt c¶ ®Òu thõa çt t−íng, hoÆc Chi th−îng thÇn kh¾c Thêi th−îng thÇn.
Phµm ®i vay nî th× ngµy D−¬ng xem xÐt t¹i Can th−îng thÇn, ngµy ©m xem
Chi th−îng thÇn. Nh− gÆp Söu DÇn thõa çt t−íng ¾t ng−êi ®−a tiÒn cho m−în liÒn.
GÆp Tþ ngä cã sù chËm khã qua loa. GÆp DËu hay TuÊt cã hy väng s¬ s¬. GÆp
Th©n Mïi bÞ cù tuyÖt. GÆp Hîi Tý bÞ phô nh©n giËn tr¸ch. NÕu quÎ thÊy cã lo¹i
thÇn nhËp TruyÒn, hµo Tµi v−îng t−íng tÊt vay m−în ®−îc ch¾c ch¾n, bÊt tÊt ph¶i
xem Can Chi th−îng thÇn.
Chiªm ®æ b¸c lÊy Can lµm kh¸ch ®Õn ®¸nh, lÊy Chi lµm chñ. VËy quÎ thÊy
Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn th× chñ th¾ng, b»ng Can th−îng thÇn kh¾c
Chi th−îng thÇn th× kh¸ch th¾ng.
Nh− ng−êi cã chiªm hái vô cÇu tµi bÊt chÝnh th× xem Tam truyÒn. Nh− thÊy
S¬ t¸c Quû vµ M¹t t¸c Tµi , hoÆc TruyÒn Quû hãa Tµi, hoÆc HuyÒn vò thõa
Tµi...®Òu lµ quÎ cã kÕt qu¶ may.

TiÕt 9
Chiªm hμnh nh©n
Xem ng−êi ra ®i, ng−êi ®∙ ®i
Chiªm hµnh nh©n lµ quÎ xem ng−êi ®· ra ®i, ph¶i ph©n biÖt ®i xa hay ®i gÇn,
®i ®· l©u hay míi ra ®i. Råi quan s¸t lo¹i thÇn cïng çc thÇn s¸t ®Ó biÕt ng−êi ®· ®i
sÏ vÒ hay kh«ng vÒ, hoÆc chõng nµo vÒ.
Nh− ng−êi ta míi ra ®i, muèn biÕt chõng nµo vÒ ph¶i lÊy Giê lóc ng−êi ®i
b−íc ra cöa gia lªn Chi cña Ngµy ®ang chiªm quÎ ®Ó thuËn bæ Thiªn bµn vµ ®Þa
bµn, råi coi Thiªn c−¬ng Th×n gia lªn cung §Þa bµn nµo mµ ®o¸n ®Þnh lóc trë vÒ tíi
nhµ. ThÝ dô: ngµy h«m qua hµnh nh©n b−íc ra cöa nh»m giê Tþ vµ ngµy h«m nay
xem quÎ lµ ngµy Söu tÊt ph¶i lÊy Tþ gia lªn Söu ®Þa bµn råi thuËn bæ tíi ¾t gÆp
Thiªn c−¬ng Th×n gia lªn Tý ®Þa bµn, vËy ®o¸n tíi ngµy Tý hµnh nh©n sÏ trë vÒ,
hoÆc tíi giê Tý ngµy h«m nay hµnh nh©n trë vÒ tíi nhµ.
Nh− hµnh nh©n ®i ®· l©u mµ ë gÇn th× xem trong quÎ coi Thiªn c−¬ng Th×n ë
®©u. Nh− Thiªn c−¬ng gia DÇn Th©n Tþ Hîi ®Þa bµn lµ hµnh nh©n ch−a ®éng th©n,
cßn ®ang ë t¹i n¬i ®ã. Nh− thiªn c−¬ng gia Tý ngä M·o DËu ®Þa bµn lµ vÒ míi tíi
nöa ®−êng. Nh− Thiªn c−¬ng gia Th×n TuÊt Söu Mïi ®Þa bµn s¾p vÒ tíi nhµ liÒn.
Nh− hµnh nh©n ®i ®· l©u ngµy mµ ë chèn xa: th× ph¶i quan s¸t Tø khãa vµ
Tam truyÒn ®Ó biÕt vÒ hay kh«ng vÒ. Nh÷ng quÎ sau ®©y ®Òu øng ®iÒm sÏ vÒ: Can
Mé t¸c S¬ truyÒn, hoÆc Can Mé l©m Can, hoÆc Can Mé l©m Chi, hoÆc Thiªn DÞch
m· l©m Chi, hoÆc lo¹i thÇn øng vÒ h¹ng ng−êi cña hµnh nh©n l©m Chi, hoÆc Thiªn
c−¬ng l©m Can Chi, hoÆc B¶n mÖnh cña hµnh nh©n t¸c S¬ truyÒn, hoÆc Can tuyÖt
t¸c S¬ truyÒn, hoÆc S¬ truyÒn t¸c Quan quû, hoÆc S¬ chÝnh lµ Can thÇn vµ M¹t
chÝnh lµ Chi thÇn, hoÆc M¹t truyÒn l©m Can Chi, hoÆc M¹t truyÒn t¸c Can Mé,
hoÆc M¹t truyÒn lµ Mé cña Thiªn DÞch m·, hoÆc M¹t truyÒn lµ TuÊt gia M·o hay
DËu, hoÆc trong Tam truyÒn cã lo¹i thÇn mµ ch¼ng bÞ TuÇn kh«ng, hoÆc trong Tam
truyÒn cã Du ®« täa Mé (nh− ngµy Gi¸p mµ thÊy Söu lµm Du ®« gia Th×n ®Þa bµn),
hoÆc lo¹i thÇn t¸c S¬ truyÒn, hoÆc lo¹i thÇn thõa Thiªn DÞch m· täa Mé, hoÆc B¹ch
hæ thõa Thiªn DÞch m· (Thiªn m·, DÞch m·).
Nh− chiªm gÆp çc quÎ kÓ trªn vµ muèn biÕt lóc nµo vÒ ph¶i coi sao Du d«
gia lªn cung ®Þa bµn nµo. VÝ dô: ngµy Canh tÊt Tý lµ Du d«, nÕu Tý gia DÇn ®Þa bµn
th× ®Õn th¸ng DÇn, ngµy DÇn vÒ tíi, nÕu Tý gia Th©n ®Þa bµn th× ®Õn th¸ng Th©n
hoÆc ngµy Th©n vÒ tíi. B»ng nh− chiªm kh«ng gÆp çc quÎ ®· kÓ trªn ch¾c lµ hµnh
nh©n ch¼ng vÒ.
Kh«ng luËn lµ nhËp TruyÒn hay ch¼ng nhËp, cø thÊy Thiªn c−¬ng thõa Chi
m· hay Thiªn m· lµ hµnh nh©n vÒ tíi trong ngµy hiÖn t¹i. HoÆc Dông thêi (lµ giê
chiªm quÎ) t¸c S¬ truyÒn víi ngµy D−¬ng gÆp quÎ Phôc ng©m cã §inh m· hay
ngµy ¢m gÆp quÎ Phôc ng©m cã §inh m· mµ §inh m· phïng H×nh kh¾c ¾t hµnh
nh©n vÒ tíi tøc kh¾c (§inh lµ TuÇn §inh. M· lµ Thiªn m· tÝnh theo Th¸ng, vµ Chi
m· tøc DÞch m· tÝnh theo Ngµy).
Nh− hµnh nh©n ®i ®· l©u mµ tuyÖt kh«ng cã tin tøc chi, nh−ng ë Khãa TruyÒn
ch¼ng kham xÐt râ th× hay dïng çch tÝnh nh− sau:
+ HÔ thÊy Quý nh©n thuËn hµnh th× çch tÝnh ph¶i l−u chuyÓn theo chiÒu
thuËn, b»ng thÊy Quý nh©n nghÞch hµnh th× çch tÝnh ph¶i l−u chuyÓn theo chiÒu
nghÞch. Khëi ®Çu tõ thiªn bµn Can ký l−u chuyÓn lÇn tíi ®Þa bµn Can ký ®Ó coi cã
gÆp M·o ®Þa bµn hay DËu ®Þa bµn ch¨ng. Nh− cã gÆp mµ thÊy ch÷ thiªn bµn trªn
M·o DËu ®ã kh«ng kh¾c Can mµ còng kh«ng kh¾c Hµnh niªn cña hµnh nh©n th×
ch¾c ch¾n hµnh nh©n sÏ trë vÒ. VËy c¨n cø t¹i çc cung ®Þa bµn cã thõa §¹i t−íng
qu©n, Th¸i tuÕ, Ngo¹t kiÖn vµ Can mµ ®Þnh thêi kú vÒ tïy theo hµnh nh©n ë xa hay
gÇn. NÕu hµnh nh©n ë xa ngoµi 3000 dÆm th× dïng cung ®Þa bµn cã thõa §¹i t−íng
qu©n, ë xa 1000 dÆm th× dïng cung ®Þa bµn cã thõa Th¸i tuÕ, ë xa ngoµi 500 dÆm
th× dïng cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt kiÕn, ë ngoµi 100 dÆm th× dïng cung ®Þa bµn
cã an Can. VÝ dô: cung ®Þa bµn ®ã lµ Th©n ¾t ®Õn n¨m Th©n hoÆc ngµy Th©n hµnh
nh©n sÏ vÒ tíi nhµ. PhÐp tÝnh nµy rÊt øng nghiÖm ch¼ng hÒ sai (Thiªn bµn Can ký:
lµ ch÷ thiªn bµn cã ®ång mét tªn víi cung ®Þa bµn cã an Can, nh− ngµy Gi¸p th×
DÇn thiªn bµn gäi lµ thiªn bµn Can ký. Cßn ®Þa bµn Can ký chÝnh lµ cung ®Þa bµn
cã an Can. Theo çch tÝnh trªn tïy theo Quý nh©n thuËn nghÞch mµ l−u chuyÓn, lËp
thµnh nh− vËy: ngµy Gi¸p th× l−u chuyÓn tõ DÇn thiªn bµn cho tíi DÇn ®Þa bµn coi
cã gÆp M·o hay DËu ®Þa bµn ch¨ng. Ngµy Êt th× l−u chuyÓn tõ Th×n thiªn bµn tíi
Th×n ®Þa bµn, ngµy BÝnh MËu th× l−u chuyÓn tõ Tþ thiªn bµn tíi Tþ ®Þa bµn...§¹i
t−ãng qu©n: çc n¨m Hîi Tý Söu an §¹i t−íng qu©n t¹i DËu thiªn bµn, çc n¨m
DÇn M·o Th×n an t¹i Tý thiªn bµn, çc n¨m Tþ Ngä Mïi an t¹i M·o thiªn bµn, çc
n¨m Th©n DËu TuÊt an t¹i Ngä thiªn bµn. Th¸i tuÕ lµ tªn N¨m hiÖn t¹i. Ngo¹t kiÖn
lµ tªn Th¸ng hiÖn ®ang chiªm quÎ).
MÉu quÎ: ngµy MËu TuÊt, nguyÖt t−íng DÇn, giê Hîi, N¨m Th×n, hµnh nh©n
N÷ 32 tuæi, Hµnh niªn t¹i Söu, ®i xa çch 3000 dÆm.
Can MËu Th©n

DËu TuÊt Hîi
§.b Can ký Tþ ®.b
Mïi Tý §¹i.t. qu©n
Th×n ®.b Quý nh©n DËu ®.b
Quý nh©n thuËn hµnh
Ngä
Söu Chi Tuất
M·o ®.b
Th×n
Thiªn.b can ký Tþ M·o DÇn
Söu ®.b
Ngµy MËu tÊt an Can MËu t¹i Tþ ®Þa bµn, vËy nªn gäi Tþ thiªn bµn lµ thiªn
bµn Can ký vµ gäi Tþ ®Þa bµn lµ ®Þa bµn Can ký. Theo phÐp tÝnh ®· chØ th× ph¶i l−u
chuyÓn thuËn, v× Quý nh©n l©m Th×n ®Þa bµn lµ chç thuËn hµnh. VËy tõ Tþ thiªn
bµn l−u thuËn cho tíi Tþ ®Þa bµn tr¶i qua bèn cung lµ DÇn M·o Th×n Tþ ®Þa bµn vµ
cã gÆp M·o ®Þa bµn. Vµ ch÷ thiªn bµn trªn M·o nµy lµ Ngä Háa kh«ng kh¾c Can
MËu thæ mµ còng kh«ng kh¾c Hµnh niªn Söu thæ, cho nªn quyÕt ch¾c lµ hµnh nh©n
sÏ trë vÒ. Hµnh nh©n ®i xa ngoµi 3000 dÆm mµ trong quÎ thÊy §¹i t−íng qu©n Tý
gia DËu ®Þa bµn, vËy tíi n¨m DËu hay th¸ng DËu hoÆc ngµy DËu hµnh nh©n trë vÒ.
NÕu theo quÎ trªn mµ hµnh nh©n lµ ng−êi Nam 31 tuæi Hµnh niªn t¹i Th©n kim bÞ
Ngä Háa kh¾c tÊt kh«ng trë vÒ.

Tr¸i l¹i, nÕu trong kho¶ng çc cung l−u chuyÓn tr¶i qua ch¼ng gÆp M·o DËu
®Þa bµn, hoÆc gÆp nh÷ng ch÷ thiªn bµn trªn M·o DËu ®ã kh¾c Can vµ kh¾c Hµnh
niªn cña hµnh nh©n th× ng−êi ë biÖt lu«n n¬i tha ph−¬ng.
Nh− hµnh nh©n ®i ®· l©u, nay muèn biÕt ®ang ë t¹i ph−¬ng nµo th× dïng ch÷
thiªn bµn trªn cung Hµnh niªn cña hµnh nh©n mµ ®o¸n. Nh− ë quÎ kiÓu mÉu trªn,
ch÷ thiªn bµn trªn cung Hµnh niªn lµ Th×n; vËy hµnh nh©n ®ang ë t¹i ph−¬ng Th×n
(§«ng nam, gÇn bªn §«ng h¬n). Cßn muèn biÕt hµnh nh©n ë çch xa bao nhiªu
dÆm ®−êng th× céng hai sè cña hai ch÷ thiªn bµn t¹i B¶n mÖnh vµ t¹i Hµnh niªn, råi
nh©n víi 10 nÕu ®é chõng hµnh nh©n ë gÇn, vµ nh©n víi 100 nÕu ®é chõng hµnh
nh©n ë xa. L¹i xem hai ch÷ thiªn bµn ®ã nÕu v−îng t−íng ph¶i ®o¸n gia béi lµ thªm
b»ng 2 lÇn sè ®· nh©n. ThÝ dô: ch÷ thiªn bµn t¹i B¶n mÖnh lµ Tý sè 9 vµ ch÷ thiªn
bµn t¹i Hµnh niªn lµ Hîi sè 4, vËy céng 9 víi 4 b»ng 13, vµ nh− −íc l−îng ë gÇn th×
lÊy 13 nh©n víi 10 ®−îc 130 dÆm. B»ng nh− −íc l−îng ë xa th× lÊy 13 nh©n víi 100
®−îc 1300 dÆm. NÕu quÎ nµy chiªm nh»m mïa §«ng th× Tý Hîi v−îng khÝ, nh»m
mïa Thu th× Tý Hîi t−íng khÝ tÊt ®o¸n b»ng 2 lÇn sè ®· nh©n, tøc 260 nÕu ë gÇn vµ
2600 dÆm nÕu ë xa.
Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ øng ®iÒm bÊt lîi cho hµnh nh©n khi trë vÒ: Lóc vÒ bÞ
bÖnh lµ bëi M¹t truyÒn t¸c Can Mé thõa B¹ch hæ. Khi vÒ ch¼ng cã ®−îc tµi vËt g× lµ
bëi Niªn MÖnh th−îng thÇn vµ Tam truyÒn ch¼ng cã hµo Tµi, hoÆc cã hµo Tµi
nh−ng bÞ TuÇn kh«ng, hoÆc hµo Tµi thõa HuyÒn vò. Trë vÒ mµ ch¼ng hµi lßng tháa
d¹ lµ bëi Niªn MÖnh thõa B¹i thÇn (tøc Méc dôc tÝnh theo Trµng sinh côc), hoÆc
Quý nh©n l©m TuÇn kh«ng ®Þa bµn, hoÆc Thµnh thÇn hay Thiªn hû l©m TuÇn kh«ng
®Þa bµn.
Sau ®©y lµ çc quÎ hµnh nh©n kh«ng trë vÒ: Can kh¾c S¬ truyÒn, hoÆc S¬
truyÒn chÝnh lµ Can mé, hoÆc S¬ truyÒn gÆp TuÇn kh«ng, hoÆc lo¹i thÇn gÆp TuÇn
kh«ng, hoÆc Thiªn m· cïng Chi m· gÆp TuÇn kh«ng, hoÆc Chi m· gia Trµng sinh
®Þa bµn, hoÆc Chi m· cïng víi ®Þa bµn t¸c Lôc hîp.
Nh− hµnh nh©n l−u tró tha ph−¬ng kh«ng vÒ ®−îc th× h·y xem lo¹i thÇn thõa
Thiªn t−íng nµo ®Ó ®o¸n ai lµ ng−êi cÇm ch©n hµnh nh©n ë l¹i. ThÝ dô hµnh nh©n lµ
TruyÒn tÝn viªn (ng−êi ®i ph¸t th−) tÊt lo¹i thÇn chÝnh lµ Th©n, Nh− thÊy Th©n thõa
Quý nh©n th× bÞ h¹ng quan chøc cÇm ch©n, thõa Th¸i ©m hay Thiªn hËu th× bÞ phô
n÷ cÇm ch©n...
Hµnh nh©n ra ®i gÆp chç ®Êt an vui qu¸ kh«ng −ng trë vÒ lµ bëi lo¹i thÇn tù
gia Trµng sinh ®Þa bµn hoÆc gia ®Õ v−îng ®Þa bµn.. Nh− Th©n kim gia Tþ ®Þa lµ tù
gia Trµng sinh, hoÆc Th©n gia DËu ®Þa lµ tù gia §Õ v−îng. Nh− DÇn méc gia Hîi
M·o, nh− Mïi thæ gia Th©n Tý...
Hµnh nh©n vÒ ®Õn nöa chõng dõng l¹i kh«ng vÒ nhµ lµ bëi Hµnh niªn cña
hµnh nh©n thõa BÖnh phï , hung t−íng, M· ngé TuÇn kh«ng (Th¸i tuÕ ®Õm nghÞch
l¹i mét cung lµ BÖnh phï, nh− n¨m Tý th× Hîi lµ BÖnh phï).
Hµnh nh©n bÞ bÖnh chÕt n¬i tha ph−¬ng lµ bëi B¶n mÖnh cña hµnh nh©n thõa
Can mé, B¹ch hæ, gÆp TuÇn kh«ng, l©m TuyÖt.
Hµnh nh©n tuy ch−a vÒ nh−ng göi tin vÒ cho nhµ biÕt tr−íc lµ bëi quÎ cã TÝn
thÇn hoÆc TuyÖt thÇn ph¸t dông lµm S¬ truyÒn (TÝn thÇn: th¸ng Giªng t¹i Th©n,
th¸ng 2 t¹i TuÊt, th¸ng 3 t¹i DÇn, th¸ng 4 t¹i Söu, th¸ng 5 t¹i Hîi, th¸ng 6 t¹i Th×n,
th¸ng 7 t¹i Tþ, th¸ng 8 t¹i Mïi, th¸ng 9 t¹i Tþ, th¸ng 10 t¹i Mïi, th¸ng 11 t¹i Th©n
vµ th¸ng 12 t¹i TuÊt).

Hµnh nh©n tuy cã göi tin vÒ, nh−ng tin Êy ch¼ng tíi nhµ lµ bëi quÎ thÊy cã
TÝn thÇn l©m Lôc xø song bÞ TuÇn kh«ng.
Hµnh nh©n kh«ng göi th− tÝn nh−ng ng−êi nhµ bçng nghe tin ®ån vÒ hµnh
nh©n tÊt nªn biÕt tin ®ån ®ã thËt hay gi¶. NÕu qu¶ lµ tin tøc x¸c thËt th× ë Lôc xø
kh«ng thÊy cã Man ng÷ hoÆc thÊy lo¹i thÇn t¸c TÝn thÇn, hoÆc Can th−îng thÇn
ch¼ng kh¾c Chi th−îng thÇn (Man ng÷ : th¸ng Giªng khëi t¹i Ngä, råi thuËn hµnh
th¸ng 2 t¹i Mïi, th¸ng 3 t¹i Th©n...Th¸ng Ch¹p t¹i Tþ). Tr¸i l¹i tin ®ån ®ã kh«ng cã
sù thËt lµ bëi thÊy ¢m Kh«ng Hæ Xµ thõa Th×n TuÊt l©m Can.

TiÕt 10
Chiªm ®μo vong
Xem vô trèn ®i mÊt
Chiªm ®µo vong lµ xem vô trèn mÊt ph¶i biÕt l©u hay mau kÓ tõ lóc kÎ trèn
®i cho tíi khi chiªm quÎ. Tõ 1 ngµy cho tíi 3 ngµy lµ mau, qu¸ 3 ngµy tøc lµ tõ 4
ngµy trë ®i lµ l©u.
Nh− cha qu¸ 3 ngµy th× chÝnh cung ®Þa bµn cã thõa Can ®øc lµ n¬i ng−êi
qu©n tö ®ang ë, vµ chÝnh cung ®Þa bµn cã thõa Chi h×nh lµ n¬i kÎ tiÓu nh©n ®ang ë.
Nh− vËy tÊt ph¶i hiÓu ng−êi ®ang trèn l¸nh ®ã lµ h¹ng qu©n tö hay tiÓu nh©n. Qu©n
tö lµ nãi h¹ng quan chøc, phó Quý; cßn tiÓu nh©n lµ nãi vÒ h¹ng th−êng d©n chø
kh«ng ph¶i luËn vÒ tÝnh t×nh. ThÝ dô: chiªm quÎ nh»m ngµy Gi¸p Tý th× DÇn lµ Can
®øc vµ M·o lµ Chi H×nh. Vµ trong quÎ thÊy DÇn l©m Ngä ®Þa bµn lµ ng−êi qu©n tö
®ang trèn t¹i chÝnh Nam, cßn M·o l©m Mïi ®Þa bµn lµ tiÓu nh©n trèn t¹i T©y nam.
NÕu ng−êi trèn ®· qu¸ 3 ngµy th× kh«ng luËn ®Õn H×nh §øc mµ ph¶i t×m lo¹i
thÇn, nh− ng−êi trèn ®i thuéc hµng con çi hay b»ng h÷u th× t×m xem Thiªn hîp,
thuéc hµng anh chÞ em th× ph¶i t×m xem Th¸i ©m, thuéc hµng n« tú th× ph¶i t×m
xem Thiªn kh«ng...Cung ®Þa bµn thõa lo¹i thÇn lµ n¬i kÎ trèn l¸nh ®ang tró ngô,
h·y ®Õn ph−¬ng h−íng Êy mµ t×m kiÕm. Nh− lo¹i thÇn l©m Can lµ do ng−êi ngoµi
®a l¹i, b»ng l©m Chi th× tù l¹i. S¬ truyÒn thõa Can ®øc hoÆc S¬ truyÒn víi lo¹i thÇn
t¸c Tam hîp hay Lôc hîp còng tù l¹i. Nh− ë Tam truyÒn thÊy cã lo¹i thÇn ch¼ng bÞ
TuÇn kh«ng ¾t t×m ®−îc ng−êi trèn l¸nh. Chiªm gÆp Håi hoµn çch còng t×m gÆp.
Cßn ë Khãa TruyÒn ch¼ng thÊy cã lo¹i thÇn, hoÆc cã mµ bÞ TuÇn kh«ng ¾t ®i t×m
kiÕm ch¼ng thÊy. Lo¹i thÇn thõa §inh thÇn hoÆc thõa Thiªn DÞch m· còng t×m
ch¼ng gÆp. Lo¹i thÇn thõa Tö khÝ s¸t, Tö thÇn, Mé thÇn, l¹i thõa c¶ hung t−íng th×
kÎ trèn tuy thong th¶ l¹i, nh−ng gi÷a ®−êng bÞ tËt bÖnh hoÆc gÆp sù bÊt tr¾c, thµnh
thö kÕt cuéc ch¼ng t×m thÊy ®−îc.

TiÕt 11
Chiªm ®¹o tÆc
Xem vô trém c−íp
§¹o tÆc nãi chung lµ çc vô trém c−íp, mÊt m¸t tiÒn b¹c, ®å vËt. Chiªm ®¹o
tÆc chuyªn xÐt ®Õn HuyÒn vò, HuyÒn vò thõa thÇn, §¹o thÇn (tøc HuyÒn vò ©m
thÇn), vµ §¹o ©m thÇn (lµ ch÷ thiªn bµn ë n¬i cung ®Þa bµn nµo cïng mét tªn víi
§¹o thÇn). Tr−íc xem cã b¾t ®−îc ch¨ng, råi sau míi luËn ®Õn ®¹i yÕu.
Sau ®©y lµ nh÷ng quÎ kh«ng thÓ b¾t ®−îc kÎ trém c−íp: Can Chi thõa Kh«i
C−¬ng (TuÊt Th×n) mµ tªn quÎ lµ Tr¶m quan khãa. HoÆc hµo Quû nhËp Tam truyÒn
mµ cã thõa Long Hîp ¢m. HoÆc §inh M· t¸c S¬ thõa Th¸i ©m. HoÆc HuyÒn vò ,
§¹o thÇn, §¹o ©m thÇn, ba vÞ nµy ®Òu tû hßa, t−¬ng sinh. HoÆc §¹o thÇn thõa çt
t−íng. HoÆc §¹o thÇn gÆp TuÇn kh«ng mµ Thiªn bµn víi ®Þa bµn tû hßa. HoÆc
HuyÒn vò thõa D−¬ng nhËn vµ l©m M·o DËu ®Þa bµn (D−¬ng nhËn: ngµy Gi¸p t¹i
M·o, ngµy Êt t¹i Th×n, ngµy BÝnh MËu t¹i Ngä, Ngµy §inh Kû t¹i Mïi, ngµy Canh
t¹i DËu, ngµy T©n t¹i TuÊt, ngµy Nh©m t¹i Tý, ngµy Quý t¹i Söu). HoÆc HuyÒn vò
thõa thÇn kh¾c Can. Phµm ch¼ng gÆp nh÷ng quÎ nh− trªn míi cã thÓ t×m b¾t ®−îc
kÎ ®¹o tÆc, vËy xem coi ®¹o tÆc ®ang ë n¬i nµo ®Ó ®i kiÕm b¾t.
Muèn biÕt ®¹o tÆc ®ang ë n¬i nµo th× xem xÐt §¹o thÇn. Nh− §¹o thÇn lµ Tý
th× kÎ trém ë ph−¬ng B¾c, t¹i ®Þa ph−¬ng cã ®Çm n−íc, bªn §«ng cã cÇu bÕn må
m¶, ruéng n−¬ng; bªn T©y cã ®−êng lÒ ruéng, l©u ®µi. PhÝa tr−íc cã MiÕu thÇn.
Trong nhµ kÎ trém ®ang ë cã ng−êi phô n÷ kªu khãc, sÇu bi. Nh− §¹o thÇn lµ Söu:
§¹o tÆc ë ph−¬ng §«ng B¾c nh−ng gÇn B¾c h¬n §«ng, mét bªn huyÖn Êp, trong
miÕu hoÆc trong kho lÉm. Vµ nÕu n¬i ®ã cã quan hÖ ®Õn ®ång kh«ng m«ng qu¹nh
¾t nã ë gi÷a kho¶ng cÇu bÕn víi må m¶ ruéng n−¬ng. Nh− §¹o thÇn lµ DÇn: §¹o
tÆc ë t¹i ph−¬ng §«ng b¾c nh−ng gÇn §«ng h¬n gÇn B¾c, ë trong rõng c©y hoÆc t¹i
nhµ b¸n r−îu, tr−íc cöa cã c©y liÔu kh« cµnh, mét bªn cã chïa miÕu. Nh− DÇn cã
thõa Quý nh©n th× kÎ trém ë t¹i nhµ cña hµng th¬ l¹i. Nh− §¹o thÇn lµ M·o: §¹o
tÆc ë t¹i ph−¬ng §«ng, trong rõng c©y lín hoÆc rõng tróc, mét bªn cã chïa ®Òn víi
®−êng n−íc quanh co, phÝa tr−íc cã thuyÒn xe hoÆc nhµ cöa cña thî méc hay thî
®ãng xe thuyÒn hoÆc thî lµm ®å vËt b»ng tre tróc. Nh− §¹o thÇn lµ Th×n: §¹o tÆc ë
t¹i ph−¬ng §«ng nam, nh−ng gÇn §«ng h¬n Nam, çch qua mét d·y ®åi nói n¬i
hang hè gß ®èng, bªn §«ng cã n−íc ao vµ bê ao, mét bªn cã kho¶ng ®Êt tÝch chøa
t−îng thÇn hoÆc ë t¹i nhµ thî vÏ. Nh− §¹o thÇn lµ Tþ: §¹o tÆc ë t¹i ph−¬ng §«ng
Nam nh−ng gÇn bªn Nam h¬n bªn §«ng, mét bªn lß nung ®óc, mïa §«ng th−êng
cã c©y mµu Lôc, mïa Xu©n cã ngùa hÝ, mïa Thu cã ve kªu. Nhµ ®ã ng−êi ®µn bµ
lµm chñ. Nh− §¹o thÇn chÝnh lµ Ngä: §¹o tÆc ë ph−¬ng chÝnh Nam, mét bªn tiÖm
b¸n s¾t thÐp, trong cã ngùa lßa, hoÆc trong nhµ c« ®ång c« bãng. Nh− §¹o thÇn lµ
Mïi: §¹o tÆc ë t¹i ph−¬ng T©y Nam mµ gÇn Nam h¬n T©y, trong vïng ®Êt cã må
m¶, h−íng vÒ §«ng 4 bé, hoÆc n¬i cã giÕng suèi, xãm ®ã cã môc ®ång ca h¸t, hoÆc
t¹i nhµ bu«n b¸n r−îu, nhµ ®ã nu«i sóc vËt, dª, thê quû. Nh− §¹o thÇn lµ Th©n: ®¹o
tÆc ë ph−¬ng T©y nam, gÇn T©y h¬n Nam. GÇn th× n¬i Ch©u, HuyÖn, Thµnh, chç
cöa ¶i. Cßn xa th× ë n¬i th«n xãm ®ång néi t¹i chç träng yÕu lµ n¬i cã ®−êng ®i
th«ng 4 mÆt (ng· t−, ng· n¨m...), hoÆc t¹i biªn ®×nh, kh¸ch qu¸n cã ngùa, ë mét
bªn nhµ t¹c t−îng b»ng kim th¹ch. Nh− §¹o thÇn chÝnh lµ DËu: ®¹o tÆc t¹i ph−¬ng
chÝnh T©y, t¹i nhµ b¸n r−îu, mét bªn cã g¸i h¸t x−íng, tªn ®Êt cã ch÷ Kim (nh− nãi
x· Kim t©n, xø Kim biªn, bé l¹c Thiªn Kim...), hoÆc ë t¹i nhµ cña thî chÕ b¸n keo
s¬n. Nh− §¹o thÇn lµ TuÊt: ®¹o tÆc ë ph−¬ng T©y B¾c mµ cËn T©y, chç ®ã cã Ch©u,
QuËn, dinh tr¹i, tô héi d©n chóng tõ nhiÒu n¬i gÇn xa kÐo ®Õn, hoÆc n¬i nhµ cña
bän n« béc hay binh lÝnh, tr−íc cöa cã chã, heo. Nh− §¹o thÇn lµ Hîi: ®¹o tÆc ë
ph−¬ng T©y b¾c mµ cËn B¾c, gÇn bê n−íc, phÝa trong cã l©u ®µi, ®×nh g¸c, tr−íc
cöa cã tiÓu nhi ®uæi heo.
Trªn ®· trän ®ñ 12 thiªn bµn chØ râ tõng chç Èn n¸u cña kÎ trém c−íp, theo
ph−¬ng h−íng ®ã mµ t×m b¾t, kh«ng thÓ kh«ng tróng vËy. Tuy nhiªn ph¶i t−êng tËn
®iÒu nµy: nÕu thÊy §¹o thÇn víi ®Þa bµn t−¬ng kh¾c th× kÎ ®¹o tÆc ch¼ng cã ph−¬ng
tiÖn Èn n¸u l©u n¬i ®ã; vËy còng nªn xem §¹o ©m thÇn vµ còng noi theo ph−¬ng
h−íng cña 12 thiªn bµn ®· chØ dÉn ë trªn mµ t×m kiÕm. ThÝ dô: §¹o ©m thÇn lµ Tý
th× còng xem nh− §¹o thÇn lµ Tý.
Kho¶ng çch cña ®¹o tÆc ë xa hay gÇn: Tuy ®· biÕt ph−¬ng h−íng vµ n¬i c tró
cña ®¹o tÆc, l¹i còng ph¶i biÕt nã ë çch xa bao nhiªu dÆm ®−êng. VËy còng xem
t¹i §¹o thÇn hoÆc t¹i §¹o ©m thÇn, lÊy hai sè cña thiªn bµn vµ ®Þa bµn mµ céng
nh©n hay chia tïy theo v−îng-t−íng-h−u-tï-tö: nh− v−îng th× lÊy thiªn bµn nh©n
víi ®Þa bµn, xong råi l¹i nh©n víi 2, t−íng th× lÊy thiªn bµn nh©n víi ®Þa bµn, h−u
th× lÊy thiªn bµn céng víi ®Þa bµn, tï vµ tö th× lÊy thiªn bµn céng víi ®Þa bµn råi
chia cho 2. ThÝ dô: §¹o thÇn lµ Tý sè 9 gia lªn ®Þa bµn Hîi sè 4. Tý lµ ch÷ thiªn
bµn thuéc thñy, Hîi còng lµ ch÷ ®Þa bµn thuéc thñy, ®−îc tÝnh ra nh− sau:
+ Mïa §«ng thñy v−îng: 9 . 4 . 2 = 72 dÆm
+ Mïa Thu thñy t−íng: 9.4 = 36 dÆm
+ Mïa Xu©n thñy h−u: 9 + 4 = 13 dÆm
+ Mïa H¹ thñy tï vµ Tø Quý thñy tö : ( 9 + 4 ) : 2 = 6,5 dÆm
Chç dÊu tµi vËt: muèn biÕt ®¹o tÆc chøa giÊu tµi vËt t¹i n¬i nµo th× ®i vÒ
ph−¬ng ®−îc §¹o thÇn sinh, nh−ng ©m sinh D−¬ng vµ D−¬ng sinh ¢m. VÝ dô §¹o
thÇn lµ Tý thuéc d−¬ng thñy tÊt sinh M·o lµ ©m méc, vËy ®i vÒ h−íng M·o chÝnh
§«ng. §· biÕt ph−¬ng h−íng giÊu råi l¹i ph¶i biÕt n¬i chç dÊu ®Ých x¸c míi dÔ t×m
thÊy vËt. Nh− §¹o thÇn lµ Tý: vËt giÊu trong c©y tróc, tre, hoÆc trong thuyÒn xe.
§¹o thÇn lµ Söu Mïi: vËt giÊu trong MiÕu thê hoÆc mét bªn thµnh hay lÇu canh ë
cöa cung. §¹o thÇn lµ DÇn: vËt giÊu trong lß t¸o, hoÆc d−íi g¹ch ngãi. §¹o thÇn lµ
M·o: vËt giÊu néi trong lß nung, trong tñ, r¬ng. §¹o thÇn lµ Th×n TuÊt: vËt giÊu
trong kho lÉm hoÆc d−íi bia ®¸. §¹o thÇn lµ Tþ: vËt giÊu d−íi tr¸i nhµ, m¸i nhµ,
d−íi ®¸, chuång nu«i sóc vËt hoÆc trong ngßi r·nh. §¹o thÇn lµ Ngä: vËt giÊu trong
v−ên hoa, v−ên rau hoÆc d−íi t−êng v¸ch. §¹o thÇn lµ Th©n: vËt giÊu n¬i ch©n
t−êng hoa viªn hoÆc trong hang s©u, nhµ xÝ. §¹o thÇn lµ DËu: vËt giÊu trong cèng
r·nh cã n−íc ch¶y hoÆc trong ®¸ v«i. §¹o thÇn lµ Hîi: vËt giÊu trong quan qu¸ch
hoÆc ch«n d−íi cét nhµ.
H¹ng ng−êi cña ®¹o tÆc: muèn biÕt kÎ ®¹o tÆc thuéc vÒ h¹ng ng−êi nµo ph¶i
xem HuyÒn vò thõa thÇn, tøc lµ HuyÒn vò thõa ch÷ thiªn bµn. Nh− thõa Tý: chÝnh
lµ h¹ng cêng ®¹o chøa chÊp tµi vËt trém c−íp cña thiªn h¹. Thõa Söu: lµ ng−êi
n«ng phu, binh tèt. Thõa DÇn lµ: c«ng l¹i (chøc quan phô thuéc trong nha m«n),
®¹o sÜ. Thõa M·o lµ nhµ thuËt sÜ, thÇy tu. Thõa Th×n lµ kÎ hung ¸c, qu©n nh©n. Thõa

Tþ lµ ng−êi ®Çu bÕp, ng−êi chuyªn vÒ nghÒ chôm ®èt löa. Thõa Ngä lµ l÷ kh¸ch, c«
®ång, bµ bãng. Thõa Mïi lµ ®µn bµ gãa, ®¹o nh©n (ng−êi tu cã ®¹o thuËt). Thõa
Th©n lµ c«ng nh©n, thî b¹c. Thõa DËu lµ tú n÷ hoÆc ng−êi hay uèng r−îu. Thõa
TuÊt lµ ng−êi ¨n xin, t¨ng ®¹o. Thõa Hîi nh− thõa Tý.
nh− HuyÒn vò thõa thÇn v−îng-t−íng khÝ th× kÎ ®¹o tÆc cßn trai trÎ, kháe
m¹nh, b»ng h−u-tï-tö ¾t lµ giµ yÕu.
Sè ng−êi trong bän ®¹o tÆc: muèn biÕt râ sè tÆc nh©n ®−îc mÊy ng−êi th× kÓ 1
t¹i §¹o thÇn råi l−u thuËn tíi HuyÒn vò thõa thÇn, ®Õm ®−îc mÊy cung lµ cã mÊy
kÎ ®¹o tÆc. ThÝ dô: Hîi lµ §¹o thÇn vµ Th×n lµ HuyÒn vò thõa thÇn. VËy kÓ 1 t¹i
Hîi råi l−u thuËn tíi 2 t¹i Tý, 3 t¹i Söu, 4 t¹i DÇn, 5 t¹i M·o, 6 t¹i Th×n. Bän tÆc
nh©n cã 6 ng−êi. L¹i theo çch tÝnh v−îng-t−íng-h−u-tï-tö mµ t¨ng thªm hoÆc
gi¶m bít sè tÆc nh©n.
H×nh tr¹ng cña ®¹o tÆc: muèn râ h×nh d¸ng cña ®¹o tÆc th× ph¶i xem HuyÒn
vò thõa thÇn. Lµ Tý th× mÆt nã ®en, th©n dµi, quÇn ¸o ®en. Lµ Söu bông lín, miÖng
réng, mÆt coi xÊu xa, cã nhiÒu r©u, th©n h×nh coi vÎ ®¶m ®ang, m¹nh mÏ, ¸o vµng.
Lµ DÇn ng−êi lïn thÊp, tèt r©u tèt tãc, mÆc ¸o b«ng ®Ñp ®Ï mµu xanh. Lµ M·o
ng−êi gÇy nhá, ®éng t¸c hiÒn l−¬ng, ¸o xanh ®Ëm, d¹ng ng−êi lµm thÊy thuèc,
thuËt sÜ. Lµ Th×n ng−êi m¾t to, my th«, tãc dµi, t−íng m¹o hung ¸c, ¸o vµng. Lµ Tþ
m×nh èm mµ dµi, giái vÒ ca khóc. Lµ Ngä m×nh dµi, m¾t lÐ, cìi ngùa, ¸o xanh. Lµ
Mïi m¾t låi, ®Çu tr¾ng, m×nh cã tang chÕ, vî nã giái ñ r−îu, nÊu r−îu. Lµ Th©n
ng−êi m×nh dµi, mÆt tr¾ng, Ýt tãc, cã bÖnh xôi, ¸o s¾c tr¾ng kÌm mµu vµng. Lµ DËu
th©n h×nh th« cøng mµ dµi, mÆt ®iÓm tµn nhang nèt ruåi, ¸o mµu tr¾ng l»n vµng. Lµ
TuÊt mÆt xÊu ®en, ¸o mµu vµng l»n tr¾ng. Lµ Hîi th©n thÓ mËp lï, mÆt xÊu, lng gï,
quÇn ¸o lam lò (r¸ch d−íi), tay cÇm dï che ma.
Nh− ®¹o tÆc ch¼ng ph¶i mét ng−êi mµ cã nhiÒu ng−êi th× çc h×nh tr¹ng trªn
chØ vµo kÎ tr−ëng th−îng trong bän, tøc kÎ cÇm ®Çu.
Sai ng−êi ®i b¾t ®¹o tÆc: nh− sai ng−êi ®i b¾t trém c−íp vµ muèn biÕt b¾t
®−îc hay kh«ng ®−îc th× xem C©u trËn thõa thÇn nÕu thÊy cã ë Tam truyÒn, b»ng
kh«ng thÊy cã míi xem t¹i M¹t truyÒn. NÕu C©u trËn thõa thÇn t¸c Can ®øc hay
D−¬ng nhËn, hoÆc C©u trËn thõa thÇn kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn tÊt ng−êi sai ®i sÏ
th¾ng phôc ®−îc tÆc nh©n. Tr¸i l¹i nÕu C©u trËn thõa thÇn sinh HuyÒn vò thõa thÇn
¾t cã vô lo lãt nªn tÆc nh©n ®−îc thong th¶. HuyÒn vò thõa thÇn t¸c D−¬ng nhËn l¹i
kh¾c C©u trËn thõa thÇn ¾t bÞ ®¹o tÆc lµm h¹i. Cßn nh− C©u trËn thõa thÇn tuy kh¾c
HuyÒn vò thõa thÇn, nh−ng C©u trËn thõa thÇn bÞ h−u-tï-tö, mµ HuyÒn vò thõa thÇn
®−îc v−îng t−íng, ®ã lµ bëi chóng qu¸ ®«ng vµ m×nh Ýt ng−êi nªn kh«ng thÓ ®èi
®Þch næi víi chung; vËy ph¶i c¶i çch lèi b¾t chóng, hoÆc ph¶i ®em theo nhiÒu
ng−êi míi cã thÓ th¾ng phôc chóng.
Nh− ë Tam truyÒn kh«ng thÊy cã C©u trËn míi xem ®Õn M¹t truyÒn, v× theo
cùu ph¸p (phÐp cò thêi xa), trong vô t×m ®¹o tÆc lÊy S¬ lµm tang vËt, Trung lµm tÆc
nh©n, M¹t lµm quan l¹i. Nh− vËy lµ lÊy M¹t truyÒn lµm ng−êi ®i b¾t vµ lÊy Trung
truyÒn lµm ng−êi trém c−íp. Råi lÊy M¹t ®èi víi Trung mµ tÝnh xung kh¾c h−u tï
tö y nh− phÐp trªn ®Ó luËn ®o¸n sÏ b¾t ®−îc hay kh«ng ®−îc.
Chän ng−êi ®i b¾t còng nªn dïng phÐp chÕ HuyÒn vò thõa thÇn, tøc lµ dïng
tuæi (N¨m sinh) cña ng−êi cã ®−îc thiªn Can kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn. ThÝ dô:
HuyÒn vò thõa DËu thiªn bµn th× nªn sai ng−êi nµo cã tuæi §inh ®i b¾t, v× §inh háa
kh¾c chÕ ®−îc DËu kim. Nh−ng ph¶i tr¸nh HuyÒn vò thõa thÇn víi Can ®Þa bµn t¸c
Tam hîp hay Lôc hîp. Nh− theo thÝ dô ®ã th× ch¼ng nªn sai ng−êi tuæi BÝnh mÆc dï
BÝnh Háa còng kh¾c DËu kim, bëi Can BÝnh vèn ký t¹i Tþ ®Þa bµn, mµ Tþ víi DËu
lµ Tam hîp. HoÆc nh− HuyÒn vò thõa thÇn lµ M·o th× nªn sai ng−êi tuæi Canh chø
ch¼ng nªn sai ng−êi tuæi T©n mÆc dï T©n kim còng kh¾c M·o méc, bëi v× Can T©n
vèn ký t¹i TuÊt ®Þa bµn, mµ TuÊt víi M·o t¸c Lôc hîp, ®· hîp víi nã th× sao b¾t nã
®−îc.
Nh− vô ®¹o tÆc ®· x¶y ra ë N¨m Th¸ng l©u xa råi, kh«ng biÕt ph−¬ng h−íng
tÊt ph¶i coi Thiªn môc gia l©m cung ®Þa bµn nµo th× cø ®i vÒ ph−¬ng h−íng cña
cung ®Þa bµn ®ã mµ t×m b¾t ¾t gÆp (Thiªn môc: mïa Xu©n t¹i Th×n, H¹ t¹i Mïi, Thu
t¹i TuÊt, §«ng t¹i Söu. Cã s¸ch l¹i tÝnh kh¸c: Xu©n t¹i M·o, H¹ t¹i Ngä, Thu t¹i
DËu, §«ng t¹i Tý).
Phµm quÎ thÊy HuyÒn vò gÆp NguyÖt t−íng th× gäi lµ Th¸i d−¬ng chiÕu vò, Êy
lµ kÎ ®¹o tÆc bÞ mÆt trêi chiÕu soi nªn bÞ b¹i lé, h·y cÊp tèc ra ®i b¾t nã.

TiÕt 12
Chiªm tõ tông
Xem vô th−a kiÖn
Chiªm tõ tông lµ xem vÒ vô kiÖn tha, ph¶i ph©n biÖt néi ngo¹i. Néi lµ trong
vßng gia ®×nh kiÖn tha nhau. Ngo¹i lµ m×nh cïng ng−êi D−¬ng kiÖn tha nhau.
Phµm chiªm néi tông lµ ng−êi trong mét gia téc kiÖn tha nhau th× dïng Can
lµm t«n tr−ëng (ng−êi lín) vµ dïng Chi lµm ty Êu (ng−êi vai nhá). Cßn chiªm ngo¹i
tông lµ m×nh vµ ng−êi D−¬ng kiÖn tha nhau th× lÊy Can lµm nguyªn ço (ng−êi khëi
kiÖn tr−íc) vµ lÊy Chi lµm bÞ ço (ng−êi bÞ kiÖn). Nh− kh«ng cã sù ®èi ®Çu cña hai
bªn kiÖn tông th× kÓ Can lµ «ng quan vµ kÓ Chi lµ m×nh. BiÓu ph©n biÖt nh− vËy råi
cø xem Can Chi thõa hung çt, sinh kh¾c hay tû hßa mµ biÕt bªn nµo th¾ng bªn nµo
thua vËy. §¹i kh¸i nh− Can thõa Çt t−íng mµ Chi thõa hung t−íng hoÆc Can
th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn tÊt h¹ng t«n tr−ëng vµ nguyªn ço th¾ng. B»ng
tr¸i l¹i Can thõa hung t−íng mµ Chi thõa çt t−íng hoÆc Chi th−îng thÇn kh¾c Can
th−îng thÇn th× ty Êu vµ bÞ ço th¾ng. Cßn nh− Can th−îng thÇn víi Chi th−îng
thÇn tû hßa mµ ch¼ng thõa hung t−íng th× vô kiÖn cã thÓ gi¶i hßa ®−îc.
§ang lóc ®Êu tr¹ng lµ gëi ®¬n kiÖn tông th× xem Chu t−íc thõa thÇn. Nh− Chu
t−íc thõa thÇn víi Quý nh©n thõa thÇn t−¬ng sinh, t−¬ng hîp hoÆc tû hßa mµ S¬
truyÒn sinh Can th× ®¬n tr¹ng ®ã ®−îc chÊp nhËn, b»ng tr¸i l¹i th× ®¬n bÞ b¸c. Nh−
®¬n ®· ®−îc chÊp nhËn råi h·y xem ®Õn C©u trËn cho biÕt m×nh kiÖn ®−îc lý hay
thÊt lý. Can kh¾c C©u trËn thõa thÇn th× lý m×nh ®−îc th¾ng (kiÖn th¾ng), b»ng C©u
trËn thõa thÇn kh¾c Can th× ngîc l¹i.
Nh− quÎ thÊy Thiªn kh«ng l©m Chi mµ Quan thÇn nhËp truyÒn, hoÆc thÊy Can
mé l©m Chi mµ l¹i S¬ sinh Can cßn M¹t mé Can (tù sinh ®Çu mé Çch) lµ quÎ bÞ
giam cÇm. GÆp Th−îc thÇn ¾t ra khái chç giam cÇm hoÆc ®−îc ngo¹i hÇu tra,
nh−ng nÕu Th−îc thÇn h−u tï tö l©m tö tuyÖt ®Þa hay bÞ TuÇn kh«ng th× kh«ng cã
hiÖu qu¶ (Quan thÇn: Xu©n t¹i Söu, H¹ t¹i Th×n, Thu t¹i Mïi, §«ng t¹i TuÊt. Th−îc
thÇn: Xu©n t¹i Tþ, H¹ t¹i Th©n, Thu t¹i Hîi, §«ng t¹i DÇn).
Nh− chiªm quÎ nh»m ngµy MËu Kû mµ thÊy Tam truyÒn cã ®ñ Hîi M·o Mïi,
Êy lµ Khóc trùc çch t¸c Quû côc ¾t bÞ giam cÇm. C©u trËn thõa DÇn M·o kh¾c Can
hoÆc B¹ch hæ l©m Hîi ®Þa bµn lµ quÎ bÞ ph¹t tiÒn. C©u trËn ©m thÇn thõa B¹ch hæ
®íi Ph¸ to¸i kh¾c Can ¾t bÞ téi nÆng l¾m (Ph¸ to¸i: Th¸ng 1,4,7,10 t¹i DËu. Th¸ng
2,5,8,11 t¹i Tþ. Th¸ng 3,6,9,12 t¹i Söu). C©u trËn ©m thÇn thõa Quý nh©n vµ Sinh
khÝ l¹i sinh Can th× ®−îc phãng thÝch. C©u trËn thõa thÇn kh¾c c¶ Can Chi th× hai
bªn ®Òu bÞ b¹i h¹i, b»ng kh«ng kh¾c mµ tû hßa lµ vô kiÖn tha ch¼ng quyÕt. Chu
t−íc khai khÈu lµ quÎ bÞ uÈn khuÊt mµ khã biÖn b¹ch sù thËt, khã nãi cho xu«i, khã
lµm cho râ lý ngay th¼ng cña m×nh. B¹ch hæ ng−ìng thÞ lµ quÎ bëi ngê vùc mµ
mang téi. Thiªn C−¬ng l©m Can , Tam truyÒn cã hµo Tö t«n hoÆc Quý nh©n nhËp
ngôc lµ quÎ bÞ tï cÇm kh«ng tho¸t ra ®−îc. Th¸i tuÕ kiªm Quý nh©n sinh Can, dï
téi nÆng còng cã thÓ mong sao ®−îc gi¶m nhÑ. Quý nh©n l©m Can vµ thuËn hµnh:
NÕu m×nh ngay th× th¾ng, ch¼ng ngay ¾t thua. S¬ truyÒn thõa Quý nh©n vµ kh¾c
Can th× nªn xin di chuyÓn qu¶n h¹t (lèi xö trÞ thiÕt yÕu), hoÆc nh− xin ®æi phiªn tßa

kh¸c, hoÆc nh− xin ®æi qua Ty Phñ kh¸c...Quý nh©n ngé TuÇn kh«ng lµ ¸n cò chê
®· l©u mµ kh«ng kÕt hoÆc ch¼ng kÕt ®−îc. Tam h×nh, Lôc h¹i, ¸c s¸t, hung t−íng
gÆp nhau t¹i Can Chi vµ ®−îc ph¸t dông lµm S¬ truyÒn lµ quÎ kiÖn tông mêi phÇn bÞ
thua.
Xem HuyÒn vò thõa thÇn thuéc vÒ lo¹i thÇn nµo ®Ó biÕt h¹ng ng−êi ©m hiÓm,
m−u m« lµm ®iÒu quû quyÖt trong vô tông.
Cung ®Þa bµn cã thõa ThÇn hËu(Tý) lµ n¬i chç kÎ téi chèn tr¸nh.
Phµm ph¸n xÐt mét träng ¸n mµ cã sù nghi ngê lín, vµ muèn biÕt râ ch©n t×nh
cña téi nh©n th× lÊy Can lµm ng−êi xÐt xö vµ lÊy Chi lµm téi nh©n. Nh− Can th−îng
thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn lµ téi nh©n thæ lé t×nh tiÕt b»ng lêi thËt (khai thËt). B»ng
thÊy sao Thiªn kh«ng l©m Chi ¾t téi nh©n quyÕt nhËn chÞu khæ së tíi kú cïng mµ
ch¼ng cung khai, hoÆc cung khai nh÷ng lêi ch¼ng thËt.
S¬ l−îc vµ bao qu¸t mµ nãi: Phµm chiªm tõ tông mµ ®−îc theo ý vui mõng lµ
bëi ë Can Chi Tam truyÒn cã Quý nh©n, Thanh Long, Th¸i th−êng, Thiªn hËu.
Nh−ng rÊt kþ thÊy cã C©u trËn, Chu t−íc, B¹ch hæ, §»ng xµ, vµ nÕu thõa thÇn cña
chóng kh¾c Can th× thËt lµ hung h¹i. §inh thÇn nhËp TruyÒn thõa D−¬ng nhËn còng
xÊu. Duy S¬ thõa B¹ch hæ vµ M¹t thõa §»ng xµ th× gäi lµ quÎ ®Çu cäp ®u«i r¾n, tuy
thÊy hung mµ ch¼ng ®Õn nçi sinh tai häa, lóc ®Çu sù viÖc to t¸t vµ d÷ tîn nh− ®Çu
con hæ, song tíi sau chãt l¹i hãa thµnh nhá män nh− ®u«i con r¾n kh«ng lµm h¹i
ng−êi ®−îc.

TiÕt 13
Chiªm pháng yÕt
Xem vô pháng vÊn, yÕt kiÕn
Chiªm pháng yÕt lµ xem vÒ vô pháng vÊn vµ yÕt kiÕn, ®Õn gÆp mÆt ng−êi
kh¸c ®Ó cÇu hái sù vËt chi.
Phµm chiªm pháng yÕt lÊy Can lµm chÝnh m×nh vµ lÊy Chi lµm ng−êi mµ
m×nh sÏ gÆp ®Ó cÇu hái. VËy Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn nªn t−¬ng sinh
chø ch¼ng nªn t−¬ng kh¾c, nªn t¸c Tam hîp hay Lôc hîp chø ch¼ng nªn bÞ TuÇn
kh«ng; nh− thÕ sù pháng yÕt míi cã lîi Ých.. S¬ truyÒn thõa Quý nh©n, Can ®øc:
ch¾c ch¾n m×nh sÏ gÆp mÆt ng−êi kia. S¬ truyÒn víi n¬i chç m×nh ®Õn ng−êi kia
nªn t¸c Tam hîp hay Lôc hîp còng sÏ ®−îc gÆp mÆt. ThÝ dô: S¬ truyÒn lµ Hîi vµ
chç m×nh ®Õn pháng yÕt t¹i DÇn ®«ng b¾c th× Hîi víi DÇn t¸c Lôc hîp. HoÆc S¬
truyÒn lµ Tý vµ chç ng−êi kia ë t¹i Th©n T©y Nam th× Tý víi Th©n t¸c Tam hîp.
Ngoµi ra cßn Can thõa Tþ Hîi hoÆc Chi thõa Mïi còng cã thÓ hy väng gÆp. §Èu
c−¬ng (Th×n) gia M¹nh ®Þa liÒn thÊy mÆt, gia Träng ®Þa nªn chê mét chót råi sau
míi gÆp, gia Quý ®Þa ¾t ng−êi Èn mÆt kh«ng cho m×nh thÊy.
L¹i xem vô pháng yÕt thuéc vÒ lo¹i thÇn nµo. Nh− yÕt kiÕn quan v¨n th× coi
Thanh Long, quan vâ th× coi Th¸i th−êng...NÕu thÊy lo¹i thÇn l©m Can Chi hoÆc
®−îc ph¸t dông lµm S¬ truyÒn tÊt sÏ gÆp ng−êi, b»ng lo¹i thÇn l©m TuÇn kh«ng ®Þa
bµn hoÆc ch¼ng cã ë Tam truyÒn ¾t kh«ng thÓ gÆp mÆt ng−êi m×nh muèn yÕt kiÕn.
Khãa thÓ lµ Phôc ng©m hay M·o tinh ©m nhËt tÊt còng kh«ng gÆp.
Thø ®Õn xem Can ®øc ©m thÇn. Nh− ngµy Gi¸p tÊt Can ®øc t¹i DÇn thiªn bµn.
VËy Can ®øc ©m thÇn lµ ch÷ thiªn bµn gia lªn cung DÇn ®Þa bµn. Phµm quÎ thÊy
Can ®øc ©m thÇn thõa Quý nh©n th× ng−êi kia ®ang rÊt vui trong lßng, m×nh nªn
mau cÇu gÆp. Nh− b»ng thõa §»ng xµ ¾t cã sù khÈu thiÖt, m×nh h·y t¹m l¸nh ®i...
Cø tïy theo tÝnh chÊt cña mçi Thiªn t−íng mµ luËn ®o¸n.
Nh− m×nh cã ®em ®å vËt tÆng biÕu mµ ch¼ng biÕt ng−êi kia sÏ nhËn hay
kh«ng th× ph¶i xem t¹i Can Chi. NÕu Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn tÊt
ng−êi b»ng lßng thä nhËn vËt biÕu, b»ng Can th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn ¾t
ng−êi ch¼ng chÞu nhËn.
nh− göi th− cho Quý nh©n mµ ch¼ng biÕt tíi tay ng−êi kh«ng th× coi Chu t−íc
thõa thÇn víi Quý nh©n thõa thÇn, nÕu t−¬ng hîp th× th− sÏ chuyÓn ®¹t thµnh tùu,
b»ng kh«ng t−¬ng hîp ¾t th− ch¼ng tíi tay ng−êi hoÆc tíi nh−ng sù cÇu cña m×nh
ch¼ng thµnh tùu.
§Õn nh− sù vËt m×nh cÇn cÇu víi Quý nh©n, muèn biÕt sÏ to¹i nguyÖn ch¨ng
tÊt ph¶i xem lo¹i thÇn. Nh− cÇu tµi ph¶i xem Thanh Long, cÇu v¨n th− xem Chu
t−íc, cÇu yÕt kiÕn quan nh©n xem Quý nh©n... NÕu thÊy lo¹i thÇn víi Can t−¬ng
sinh, t−¬ng hîp hoÆc lo¹i thÇn l©m Can Chi vµ ph¸t dông S¬ truyÒn ¾t ®−îc to¹i
lßng. B»ng ch¼ng t−¬ng sinh, t−¬ng hîp ¾t bÊt thµnh.

TiÕt 14
Chiªm xuÊt hμnh
Xem vô ra ®i
Chiªm xuÊt hµnh lµ quÎ xem vô ra ®i, lÊy Can lµm ng−êi ®i vµ lÊy Chi
lµm ®−êng ®i. Nh− quÎ thÊy Can th−îng thÇn v−îng t−íng thõa çt t−íng, cïng
víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh, t−¬ng hîp, Thiªn DÞch m· nhËp TruyÒn, ch¼ng
gÆp TuÇn kh«ng, ®èi víi ®Þa bµn ®−îc sinh, tû, ®øc, hîp...§ã lµ çc ®iÒu kiÖn
xuÊt hµnh may m¾n, tèt. Cßn gÆp quÎ tr¸i l¹i víi çc ®iÒu kiÖn ®ã lµ xÊu, xuÊt
hµnh rñi ro. Chi th−îng thÇn sinh Can víi sinh Niªn MÖnh rÊt tèt. Can víi Niªn
MÖnh kh¾c Chi th−îng thÇn còng kh¸ tèt. Chi th−îng thÇn kh¾c Can víi Niªn
MÖnh rÊt xÊu. Can th−îng thÇn sinh Niªn MÖnh gäi lµ quÎ luyÕn mÕn çi nhµ,
chËm ra ®i. Can Chi trªn d−íi t−¬ng kh¾c, hoÆc Mé thÇn l©m Can, hoÆc Can
th−îng thÇn gÆp TuÇn kh«ng...®Òu lµ nh÷ng quÎ ch¼ng ra ®i. S¬ truyÒn ch¼ng bÞ
mµ Trung M¹t bÞ TuÇn kh«ng lµ ng−êi ®i ®Õn nöa chõng l¹i lén trë vÒ. S¬ M¹t
®Òu gÆp TuÇn kh«ng nh−ng M¹t l¹i sinh Can lµ quÎ ®i ph−¬ng xa míi cã lîi
Ých, ®i ph−¬ng gÇn bÊt lîi.
XuÊt hµnh cÇn ph¶i biÕt sù lîi h¹i cña ®−êng bé hay ®−êng thñy. LÊy Can
lµm ®−êng bé, lÊy Chi lµm ®−êng thñy. VËy Can th−îng thÇn thõa çt t−íng,
cïng víi Can sinh hîp th× nªn ®i ®−êng bé. Chi th−îng thÇn thõa çt t−íng,
cïng víi Can sinh hîp nªn ®i ®−êng thñy. Can th−îng thÇn thõa HuyÒn vò,
KiÕp s¸t kh¾c Niªn MÖnh nÕu ®i ®−êng bé nªn phßng trém c−íp. Cßn nh− thõa
B¹ch hæ kh¾c Niªn MÖnh ¾t ®i ®Õn nöa ®−êng m¾c bÖnh. Can th−îng thÇn thõa
hung t−íng mµ Chi th−îng thÇn l¹i thõa çt t−íng th× nªn mau mau ®i ph−¬ng
xa. Cßn ngîc l¹i th× ph¶i ë yªn t¹i nhµ, v× ra ®i sÏ gÆp ®iÒu bÊt lîi.
§¹i ®Ó xuÊt hµnh rÊt kþ gÆp La Vâng qu¸i, Quan qu¸ch qu¸i lµ nh÷ng
quÎ bÞ trë ng¹i, bÕ t¾c bÊt th«ng. HoÆc thÊy Thiªn xa, Thiªn khanh l©m Can Chi
Niªn MÖnh vµ kh¾c Can Chi Niªn MÖnh còng lµ quÎ bÞ hung h¹i (Thiªn xa:
Xu©n t¹i Söu, H¹ t¹i Th×n, Thu t¹i Mïi, §«ng t¹i TuÊt.Thiªn khanh: th¸ng
Giªng khëi t¹i Söu råi tÝnh thuËn tíi th¸ng 2 t¹i DÇn, th¸ng 3 t¹i M·o...vµ
th¸ng Ch¹p t¹i Tý). QuÎ xuÊt hµnh tèt lµ cã Chi m· tøc DÞch m· víi §inh thÇn,
tuy nhiªn kh¾c Can ch¼ng tèt.
Trong vô xuÊt hµnh tÊt còng cã sù t¸ tóc n¬i l÷ x¸, qu¸n trä. VËy chiªm
quÎ lÊy Can lµm hµnh nh©n vµ lÊy Chi lµm l÷ x¸. Nh− Can th−îng thÇn víi Chi
th−îng thÇn sinh hîp tû thõa çt t−íng th× sù t¸ tóc tèt lµnh. B»ng Chi th−îng
thÇn kh¾c Can th−îng thÇn, hoÆc Chi thõa Xµ Hæ C©u HuyÒn th× ch¼ng nªn trä
n¬i ®ã.
nh− chiªm quÎ ph¶i xem §¨ng minh (Hîi), nÕu gia M¹nh tÊt cã giã lín,
gia Träng ®Þa giã nhá, gia Quý ®Þa th× im giã.
Chiªm mª lé tøc ®i l¹c vµo chç kh«ng biÕt ®−êng ra th× quan s¸t Thiªn
c−¬ng Th×n, nÕu thÊy gia M¹nh th× nªn ®i bªn tr¸i, gia Träng nªn ®i th¼ng, gia
Quý th× nªn ®i vÒ bªn tay ph¶i. Nh− vËy sÏ gÆp ®−êng ra khái mª lé.

Nh− ng−êi ®i xa mµ muèn biÕt n¬i nhµ m×nh yªn æn hay kh«ng th× coi S¬
truyÒn, nÕu cã thõa Quý Hîp Long Th−êng ¢m ¾t trong nhµ b×nh an. B»ng S¬
truyÒn thõa Chu t−íc th× ë nhµ cã khÈu thiÖt, thõa §»ng xµ bÞ ®iÒu lo nghi vµ
kinh khñng hoÆc cã x¶y ra vô löa ®uèc, thõa B¹ch hæ tai ¬ng cïng bÖnh ho¹n,
thõa C©u trËn tranh kiÖn tông, thõa HuyÒn vò bÞ trém c¾p cïng hao mÊt tiÒn
cña...
Nh− cã ng−êi tõ n¬i kh¸c ®i ®Õn m×nh, cÇn chiªm mét quÎ ®Ó biÕt h¹ng
ng−êi ®ã thiÖn ¸c nh− thÕ nµo. NÕu ng−êi ®ã ®i l¹i b»ng ®−êng bé th× xem
ThÇn hËu(Tý), nh− gia M¹nh lµ ng−êi l−¬ng thiÖn, gia Träng lµ ng−êi bu«n
b¸n, gia Quý lµ kÎ gian ¸c. NÕu ng−êi ®ã ®i l¹i b»ng ®−êng thñy th× xem Thiªn
C−¬ng, nh− gia M¹nh ®Þa th× lµ h¹ng quan l¹i, gia Träng ®Þa lµ th−¬ng gia, gia
Quý ®Þa lµ kÎ bÊt l−¬ng vµ x¶o quyÖt.

TiÕt 15
Chiªm phÇn mé
xem må m¶ ¶nh h−ëng cho con ch¸u
Chiªm phÇn mé lµ quÎ chiªm coi må m¶ cã ¶nh h−ëng tèt xÊu g× cho ng−êi
cßn sèng. LÊy Can lµm ng−êi sèng vµ lÊy Chi lµm vong nh©n (ng−êi chÕt) vµ må
m¶.
Phµm quÎ thÊy Chi sinh Can hoÆc Chi th−îng thÇn sinh Can lµ må m¶ cã ¶nh
h−ëng tèt cho ng−êi sèng. Tr¸i l¹i Chi kh¾c Can hoÆc Chi th−îng thÇn kh¾c Can lµ
må m¶ g©y ¶nh h−ëng xÊu cho ng−êi sèng. S¬ sinh Can øng ®iÒm lµnh, nh−ng Can
sinh S¬ lµ ®iÒm tæn tho¸t bÊt lîi.
- §Êt ®· chän nªn yªn æn mµ ch¼ng nªn H×nh H¹i. Cßn ®Êt cha ch«n nªn sinh
v−îng mµ ch¼ng nªn Ph¸ B¹i.
- QuÎ chiªm phÇn mé lÊy Hîi lµ Thiªn trô, DÇn lµ Thanh Long, Th©n lµm
B¹ch hæ, Tý lµ ®−êng n−íc, HuyÒn vò thõa thÇn lµm chñ s¬n, ch÷ ®èi xung víi
HuyÒn vò thõa thÇn lµm ¸n s¬n. ë Tø khãa vµ Tam truyÒn thÊy cã c¶ 6 çi ®ã th×
gäi lµ ®−îc sè c©u toµn (trän ®ñ), b»ng ch¼ng thÊy ®ñ 6 çi ®ã gäi lµ sè bÊt toµn,
C©u toµn cã thÓ ph¸t lín, bÊt toµn ph¸t nhá. Nh−ng tèt xÊu tr−íc hÕt cÇn coi th−îng
thÇn. Nh− DÇn chÝnh lµ Thanh Long mµ thÊy Hîi gia DÇn tøc thñy gia méc t−¬ng
sinh lµ tèt, b»ng thÊy DËu kim gia DÇn méc lµ t−¬ng kh¾c, xÊu. KÕ ®Õn lÊy Thanh
Long (DÇn còng thÕ) lµm chñ, lÊy Mé cña hµo Quû gäi lµ Mé (vÝ dô ngµy T©n kim
tÊt Ngä háa lµ hµo Quû, vËy Mé cña háa QuØ lµ TuÊt). NÕu thÊy Thanh Long víi
Mé cña hµo Quû ®ã ®−îc sinh hîp th× tèt, b»ng xung kh¾c H×nh th× ch¼ng tèt.
- ¢m : lµ ©m tr¹ch hoÆc quyÒn thÕ cña ng−êi chÕt ®Ó l¹i cho con ch¸u nhê.
Nh− quÎ thÊy Quý nh©n thuËn hµnh, n¬i Tam truyÒn cã tø M¹nh th× phóc Êm
tr−ëng ®¹i, con ch¸u h−ëng ®−îc nhiÒu. Quý nh©n nghÞch hµnh, n¬i Tam truyÒn
thÊy Tø Träng th× phóc Êm trung b×nh. Duy Can Chi cã tø Quý th× phóc Êm chØ cßn
Ýt ái mµ th«i.
- Xem t¹i Chi mµ biÕt sù viÖc tèt xÊu cho må m¶. Chi thõa §inh M· tÊt cã sù
dêi ®æi ch¼ng yªn ®Þnh. Chi thõa Xµ T−íc TuÇn kh«ng, §¹i s¸t, Phi liªm, Ph¸ to¸i,
Thiªn quû...¾t sinh nhiÒu ®iÒu qu¸i dÞ, ph¶n phóc, phãng ®·ng, nghiªng ®æ. Chi
thõa Thiªn hîp HuyÒn vò mµ thõa thÇn kh¾c Chi th× trong nhµ ch¼ng tinh khiÕt,
t×nh tù bÊt minh...Nh−îc b»ng Chi v−îng t−íng thõa çt t−íng, Sinh khÝ, thiªn bµn
víi ®Þa bµn ch¼ng t−¬ng kh¾c, ch¼ng H×nh H¹i, tÊt må m¶ cïng ng−êi sèng ®Òu yªn
æn, phó Quý song toµn, rÊt tèt vËy (Phi liªm: th¸ng Giªng t¹i TuÊt, th¸ng 2 t¹i Tþ,
th¸ng 3 t¹i Ngä, 4 t¹i Mïi, 5 t¹i DÇn, 6 t¹i m·o, 7 t¹i Th×n, 8 t¹i Hîi, 9 t¹i Tý, 10
t¹i Söu, 11 t¹i Th©n vµ th¸ng Ch¹p t¹i DËu. Thiªn quû: khëi ®Çu th¸ng Giªng an 12
th¸ng theo thø tù 12 cung thiªn bµn nh− sau: DËu Ngä M·o Tý, DËu Ngä M·o Tý,
DËu Ngä M·o Tý).
- LÊy Ngò hµnh cña S¬ truyÒn mµ ®o¸n biÕt sau khi ch«n cÊt con ch¸u sÏ nh−
thÕ nµo. Nh− S¬ truyÒn lµ DÇn M·o méc v−îng t−íng thõa çt t−íng th× con ch¸u
khoan dung, nh©n hËu hay th−¬ng ng−êi, hay thi ¬n, lµm tíi bËc quan Ch©u, huyÖn;
nh−ng nÕu S¬ truyÒn méc bÞ h−u tï tö khÝ thõa hung t−íng ¾t con ch¸u −¬ng ng¹nh,
tù tung, tù t¸c theo ý m×nh, hay cè chÊp, lµm nghÒ thî méc, tre tróc. Nh− S¬ truyÒn
lµ Tþ Ngä háa v−îng t−íng thõa çt t−íng th× con ch¸u c¬ng trùc, cã uy tÝn, thËt
lßng, ch¾c ch¾n, lµm h¹ng v¨n häc sÜ; nh−ng nÕu S¬ truyÒn háa bÞ h−u tï tö thõa
hung t−íng ¾t con ch¸u gian tr¸ x¶o quyÖt, lµm thî chôm lß, ®óc nÊu çc lo¹i kim
khÝ. Nh− thÊy S¬ truyÒn lµ Th×n TuÊt Söu Mïi thæ ®−îc v−îng t−íng khÝ thõa çt
t−íng th× con ch¸u thuÇn hËu, trung l−¬ng, lµm phó gia; nh−ng nÕu S¬ truyÒn thæ
h−u tï tö thõa hung t−íng ngo¹n ngu, tr× ®én, lµm kÎ gi÷ h−ëng nhµ cöa cïng
ruéng n−¬ng. Nh− S¬ truyÒn lµ Th©n DËu kim v−îng t−íng thõa çt t−íng th× con
ch¸u c−¬ng c−êng, kiªn nghÞ, lµm vÞ t−íng thèng l·nh binh quyÒn; nh−ng nÕu S¬
truyÒn kim H−u tï tö l¹i thõa hung t−íng ¾t con ch¸u hung ¸c tµn b¹o, lµm h¹ng
thÊt phu h¹ tiÖn. Nh− S¬ truyÒn lµ Hîi Tý thñy v−îng t−íng thõa çt t−íng th× con
ch¸u th«ng tuÖ, tµi trÝ khÐo lÐo, lµm nhµ ph¸t minh; nh−ng nÕu S¬ truyÒn thñy h−u
tï tö thõa hung t−íng ¾t con ch¸u du ®·ng, b«ng l«ng kh«ng cÈn thËn, lµm kÎ trôy
l¹c, suy vi, ph¸ nhµ cöa.
(§o¹n trªn lµ lÊy Ngò hµnh v−îng suy ®Ó luËn çi ®¹i thÓ, cÇn lÊy lo¹i thÇn
mµ suy nghiÖm thªm cho t−êng tËn).
- Sau khi ch«n cÊt cã thÓ biÕt sù suy thÞnh trong Tam ®¹i ba ®êi kÕ tiÕp. §êi
thø nhÊt øng t¹i S¬ truyÒn, ®êi thø nh× øng t¹i Trung truyÒn, ®êi thø ba øng t¹i M¹t
truyÒn. NÕu truyÒn nµo thõa çt thÇn, çt t−íng, v−îng t−íng, th−îng h¹ sinh hîp,
gÆp §øc, Léc, M·, Trµng sinh, §Õ v−îng, L©m quan...th× ®êi ®ã ®−îc hng long,
ph¸t ®¹t. Tr¸i l¹i truyÒn nµo thõa hung s¸t, hung t−íng, gÆp TuÇn kh«ng, th−îng h¹
t¸c H×nh Xung Ph¸ H¹i, t−¬ng kh¾c...th× ®êi ®ã bÞ b¹i tuyÖt suy vi; vËy nªn c¶i
thiªn må m¶ (c¶i t¸ng) hÇu cã thÓ cøu v·n.
Muèn biÕt phÝa d−íi mé cã vËt g× th× xem xÐt Ngò hµnh n¬i Tam truyÒn. Lo¹i
Ngò hµnh nµo th¾ng (m¹nh, nhiÒu h¬n) th× lÊy ®ã mµ ®o¸n. Nh− lo¹i Kim th¾ng ¾t
d−íi ®Êt cã hµi cèt, g¹ch ngãi hoÆc vËt b»ng s¾t, ®ång. Nh− lo¹i Méc th¾ng th× ¾t
d−íi ®Êt cã quan qu¸ch. Nh− lo¹i Thñy th¾ng ¾t d−íi cã suèi n−íc hay cã m¹ch
n−íc phun lªn. Nh− Háa th¾ng ¾t d−íi cã ph¸ th¹ch hoÆc hang lç trèng rçng. Nh−
Thæ th¾ng ¾t d−íi ®Êt çt b×nh th¶n, yªn æn, kh«ng cã t¹p vËt, çi huyÖt nµy rÊt tèt
vËy.

TiÕt 16
Chiªm thÊt vËt
Xem vô mÊt cña, tiÒn tµi, ®å vËt
Chiªm thÊt vËt lµ xem vÒ vô mÊt cña th× lÊy Can lµm chÝnh m×nh, lÊy Chi lµm
kÎ kia. Chç vËt mÊt xem t¹i lo¹i thÇn.
Phµm quÎ thÊy lo¹i thÇn nhËp TruyÒn mµ ch¼ng thõa HuyÒn vò, ch¼ng l©m
TuÇn kh«ng th× h·y t×m vËt mÊt t¹i n¬i cung ®Þa bµn cña lo¹i thÇn ®ã. ThÝ dô: vËt
mÊt lµ mét l−îng vµng tÊt lo¹i thÇn lµ DËu, v× DËu thuéc kim ng©n. Nh− trong quÎ
thÊy cã DËu nhËp TruyÒn vµ nh− DËu gia Tý ®Þa bµn th× t×m l−îng vµng trong
phßng, bëi Tý lµ çi phßng.
NÕu lo¹i thÇn nhËp TruyÒn vµ thõa HuyÒn vò th× cña mÊt ®ã ®em ®i n¬i kh¸c.
Nh− HuyÒn vò l©m çc cung ®Þa bµn M·o Th×n Tþ Ngä Mïi Th©n th× kÎ trém ®em
vËt ®i lóc ban Ngµy, b»ng l©m çc cung ®Þa bµn DËu TuÊt Hîi Tý Söu DÇn th× nã
®em ®i trong ban §ªm.
Tuy lo¹i thÇn nhËp TruyÒn song l¹i l©m TuÇn kh«ng ®Þa bµn ¾t vËt bÞ bá mÊt
lu«n kh«ng t×m l¹i ®−îc.
Chi thõa Thiªn kh«ng mµ HuyÒn vò ch¼ng nhËp TruyÒn vµ ch¼ng l©m Can ¾t
ng−êi trong nhµ lÊy giÊu. Can thõa Th¸i ©m th× vËt giÊu kh«ng kÝn ®¸o, cã thÓ t×m
thÊy ®−îc. Th¸i ©m thõa thÇn hay Thiªn hîp thõa thÇn cïng víi lo¹i thÇn t¸c Tam
hîp hay t¸c Lôc hîp còng cã thÓ t×m thÊy. Nh− lo¹i thÇn t¸c Trµng sinh (Can sinh)
hay tù gia Trµng sinh ®Þa, hoÆc lo¹i thÇn nhËp Mé th× tuy mÊt nh−ng sÏ t×m l¹i
®−îc. Mé thÇn lÇm Can, Chi, MÖnh hoÆc Mé thÇn t¸c S¬ truyÒn th× vËt cha mÊt.
Quý nh©n thuËn hµnh mµ ë Lôc xø kh«ng cã HuyÒn vò lµ tù m×nh bá quªn mÊt chø
ch¼ng ph¶i bÞ ai lÊy c¾p.
- Nh− nghi ng−êi nhµ lÊy mµ kh«ng biÕt ai th× coi HuyÒn vò gia lªn cung ®Þa
bµn nµo tøc lµ cung Hµnh niªn cña ng−êi lÊy. Nh− thÊy HuyÒn vò l©m DÇn ®Þa bµn
tÊt biÕt ng−êi N÷ 19 hoÆc 31 tuæi lÊy, hay ng−êi Nam 25 hoÆc 37 tuæi lÊy. Bëi çc
tuæi Êy Hµnh niªn ®Òu l−u t¹i DÇn ®Þa bµn.
- Nh− vËt mÊt ®· bÞ ®¹o tÆc lÊy ®i råi, nay muèn biÕt nã lµ h¹ng ng−êi nµo tÊt
ph¶i xem xÐt HuyÒn vò thõa thÇn: nÕu thuéc D−¬ng lµ Nam, thuéc ¢m lµ N÷,
v−îng t−íng lµ ng−êi kháe m¹nh, h−u-tï-tö lµ ng−êi suy yÕu giµ. Vµ nh− trong quÎ
thÊy Can th−îng thÇn kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn ¾t ch¾c sÏ b¾t gÆp. Hµnh niªn
th−îng thÇn kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn còng cã thÓ gÆp. L¹i coi Th¸i tuÕ vµ Ngo¹t
kiÖn cã kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn ch¨ng, nÕu Th¸i tuÕ kh¾c nã th× néi trong N¨m
b¾t gÆp, b»ng Ngo¹t kiÖn kh¾c nã th× néi trong Th¸ng b¾t gÆp. Ngoµi çc quÎ nh−
trªn ¾t kh«ng thÓ gÆp.
- LuËn ®Õn khãa thÓ: chiªm gÆp Tri nhÊt khãa lµ ng−êi trong xãm lÊy, gÆp
KiÕn c¬ çch t×m néi trong nhµ, gÆp Phôc ng©m qu¸i th× kÎ trém cha ra khái cöa,
gÆp Long chiÕn khãa th× ng−êi nhµ lÊy göi lèi xãm, gÆp ChuÕ tuÕ qu¸i th× cã thÓ
t×m thÊy, gÆp Tr¶m quan khãa ch¼ng thÓ t×m gÆp...

TiÕt 17
Chiªm giao dÞch
Xem mua b¸n trao ®æi ®å vËt
Chiªm giao dÞch lµ quÎ xem vÒ vô trao ®æi vËt, tøc mua b¸n còng thÕ, ®¹i
kh¸i lÊy Can lµm ng−êi vµ lÊy Chi lµm vËt. Cßn ph©n biÖt mua vËt vµ b¸n vËt nh−
sau: mua vËt lÊy Chi lµm chÝnh m×nh, lÊy Can lµm ng−êi kia vµ lÊy S¬ truyÒn lµm
vËt. Tr¸i l¹i b¸n vËt th× lÊy Can lµm m×nh, lÊy Chi lµm ng−êi kia vµ còng lÊy S¬
truyÒn lµm vËt.
- Phµm quÎ thÊy Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh th× vô mua
b¸n ¾t thµnh. Chi thõa çt t−íng ¾t vËt Quý, gi¸ cao nªn b¸n; b»ng Chi thõa hung
t−íng ¾t vËt tiÖn, gi¸ rÎ nªn mua. Hµo Tµi v−îng t−íng: vËt tuy qu¸ ®é mµ b¸n ra
®−îc. Hµo Tµi thõa Thanh Long: vËt tuy Quý b¸u, Ýt cã mµ tÊt gÆp ®−îc. Can
th−îng thÇn sinh Can, Chi th−îng thÇn kh¾c Chi: tiªu thô nhanh mµ tiÒn lêi Ýt. Can
th−îng thÇn kh¾c Can, Chi th−îng thÇn sinh Chi: tiªu thô chËm mµ l·i nhiÒu. Lo¹i
thÇn thõa §»ng xµ mµ H−u-tï-tö: gi¸ tuy rÎ nh−ng khã b¸n. Lo¹i thÇn nhËp truyÒn,
Can Chi t−¬ng sinh thõa çt t−íng, Tam truyÒn v−îng t−íng hoÆc thÊy cã Thµnh
thÇn th× vËt nªn gi÷ l¹i chê lªn gi¸. Tr¸i l¹i lo¹i thÇn ch¼ng nhËp TruyÒn, hoÆc nhËp
TruyÒn nh−ng gÆp TuÇn kh«ng hay nhËp Mé, hu-tï v« khÝ, Can Chi H×nh H¹i nhau
th× sù giao dÞch hay mua b¸n khã mong thµnh tùu. Chiªm giao dÞch kh«ng nªn cã
qu¸ nhiÒu hµo Tµi v−îng t−íng vµ rÊt kþ hµo Tµi gÆp TuÇn kh«ng, gÆp TuyÖt. Còng
ch¼ng nªn cã nhiÒu hµo Huynh, v× Huynh c−íp ®o¹t Tµi.
- Nh− muèn chän ph−¬ng h−íng ®i giao dÞch mua b¸n cho ®−îc may m¾n, lêi
nhiÒu tÊt ph¶i theo cung ®Þa bµn cã thõa Thanh Long, Can sinh, DÞch m· (DÞch m·
lµ nãi chung Niªn m·, Ngo¹t m·, Chi m· vµ Thêi m·, nh−ng hÖ träng h¬n hÕt lµ
Chi m· tÝnh theo Chi cña Ngµy). Phµm chän chî ë çc n¬i ®ã ®−îc lêi b»ng ba lÇn,
nhiÒu h¬n nh÷ng n¬i kh¸c.

TiÕt 18
Chiªm n« tú
Xem vÒ t«i tí, tí trai, tí g¸i
Chiªm n« tú lµ quÎ xem vÒ t«i tí, tí trai (n«) vµ tí g¸i (tú). LÊy Can lµm
ng−êi chñ, lÊy Chi lµm kÎ t«i tí, lÊy Hµ kh«i lµm lo¹i thÇn cho tí trai, lÊy Tßng
kh«i lµm lo¹i thÇn cho tí g¸i.
- Phµm quÎ thÊy lo¹i thÇn nhËp TruyÒn thõa çt t−íng, l¹i Chi th−îng thÇn
sinh Can th−îng thÇn lµ ®−îc n« tú trung hËu hiÒn l−¬ng. Tr¸i l¹i lo¹i thÇn nhËp
TruyÒn thõa hung t−íng vµ Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn lµ t«i tí gian
gi¶o hung ¸c. Lo¹i thÇn thõa HuyÒn vò lµ t«i tí bá chñ ®i mÊt. Thõa §inh M·,
Ngo¹t yÓm, Phi liªm lµ t«i tí trèn mÊt. Vµ nh− muèn t×m b¾t chóng th× ®¹i l−îc
theo phÐp t×m ë tiÕt 11: chiªm ®¹o tÆc (§inh M·: lµ TuÇn §inh vµ Chi m·. NguyÖt
yÓm: th¸ng Giªng khëi t¹i TuÊt råi nghÞch hµnh, th¸ng 2 t¹i DËu, th¸ng 3 t¹i
Th©n...th¸ng Ch¹p t¹i Hîi. Phi liªm: Khëi ®Çu th¸ng Giªng, an 12 th¸ng theo thø tù
12 cung nh− sau: TuÊt Tþ Ngä Mïi DÇn M·o Th×n Hîi Tý Söu Th©n DËu, l¹i cã
çch kh¸c an theo thø tù 12 cung nh− sau: TuÊt Tþ Ngä Mïi Th©n DËu Th×n Hîi Tý
Söu DÇn M·o).
Nh− trong Tam truyÒn kh«ng thÊy cã DËu TuÊt th× xem sao Thiªn kh«ng còng
lµ lo¹i thÇn cña n« tú. NÕu Thiªn kh«ng thõa thÇn víi Can t−¬ng sinh, t−¬ng hîp lµ
t«i tí tèt, b»ng t−¬ng kh¾c H×nh H¹i Xung lµ ch¼ng tèt. NÕu Thiªn kh«ng thõa
Kh«i C¬ng (TuÊt Th×n thiªn bµn) ¾t chóng lµ h¹ng ch¼ng l−¬ng thiÖn. VÝ b»ng
Thiªn kh«ng còng ch¼ng nhËp TruyÒn míi xem xÐt ®Õn çc ch÷ thiªn bµn trªn TuÊt
DËu ®Þa bµn mµ luËn ®o¸n nh− trªn.

TiÕt 19
Chiªm phong khiÓm
Xem mïa mµng trong n¨m ®−îc hay mÊt mïa
Phong lµ ®−îc mïa, tróng mïa, ®Çy ®ñ. KhiÓm lµ mÊt mïa, thiÕu kÐm,
khuyÕt. Chiªm phong khiÓm lµ quÎ xem mïa mµng trong N¨m tróng thÊt nh− thÕ
nµo. Mïa mµng lµ kÓ chung çc lo¹i Ngò hµnh: Kim, Méc, Thñy, Háa, Thæ trong
®ã gåm cã c¶ ma, giã, n¾ng, lôt, h¹n h¸n...
- Chiªm phong khiÓm lÊy Th¸i tuÕ lµ tªn N¨m hiÖn t¹i lµm chñ. Nh− quÎ thÊy
Can th−îng thÇn chÝnh lµ S¬ truyÒn cïng víi Th¸i tuÕ sinh hîp, tû hßa lµ ®iÒm lµnh
cho mïa mµng trong N¨m. Tr¸i l¹i nÕu H×nh Xung Ph¸ H¹i, t−¬ng kh¾c lµ ®iÒm
thiÕu kÐm.
- Quan s¸t trong Tam truyÒn coi TruyÒn nµo ®èi víi Th¸i tuÕ t−¬ng sinh,
t−¬ng hîp. NÕu TruyÒn ®ã thuéc Méc th× N¨m ®ã ®−îc mïa gç, c©y tr¸i vµ gi¸ nã
rÎ l¾m. NÕu truyÒn ®ã thuéc Háa th× N¨m Êy ®−îc mïa bé b¹ch, t¬ t»m, vµ gi¸ rÎ.
TruyÒn ®ã thuéc Kim th× trong N¨m ®−îc mïa Ngò kim rÎ (nh vµng, b¹c, ®ång,
ch×, kÏm, s¾t...). TruyÒn ®ã thuéc Thñy ¾t trong N¨m ®−îc mïa ç, çc lo¹i sinh vËt
trong s«ng biÓn nh− t«m sß hµo hÕn... TruyÒn ®ã thuéc Thæ th× trong N¨m ®−îc
mïa Ngò cèc rÎ. §¹i kh¸i nh− vËy nh−ng cßn ph¶i lÊy lo¹i thÇn mµ tham cøu thªm.
- L¹i quan s¸t trong Tam truyÒn coi TruyÒn nµo ®èi víi Th¸i tuÕ t−¬ng kh¾c
H×nh Xung. Nh− truyÒn ®ã thuéc Méc ¾t trong N¨m trêi giã lín. Thuéc Thæ ¾t
trong N¨m trêi ©m u vµ cã bÖnh «n dÞch. Thuéc Kim ¾t trong N¨m cã nhiÒu trém
c−íp cïng giÆc d·, ®ao binh. Thuéc Thñy ¾t trong N¨m ma nhiÒu vµ n−íc lôt.
Thuéc Háa ¾t trong N¨m trêi r¸o t¹nh, Ýt ma vµ h¹n h¸n, nãng nùc.
- Mét N¨m ®−îc yªn vui lµ bëi Tam truyÒn cã Thanh Long thõa thÇn, Th¸i
th−êng thõa DËu. Vµ rÊt kþ Th¸i tuÕ l©m TuÇn kh«ng ®Þa bµn hoÆc TuÇn kh«ng
thiªn bµn gia Th¸i tuÕ ®Þa bµn, Xµ Hæ thõa thÇn kh¾c Th¸i tuÕ th−îng thÇn, Thiªn
C−¬ng thõa hung t−íng gia Th¸i tuÕ ®Þa bµn.
- Nh− muèn biÕt trong N¨m cã n¬i nµo ®−îc tróng mïa th× xem cung ®Þa bµn
cã thõa TuÕ léc. Nh− Ngä ®Þa bµn cã thõa TuÕ léc th× t¹i ph−¬ng Ngä lµ chÝnh Nam
®−îc mïa h¬n çc ph−¬ng kh¸c (TuÕ léc còng tÝnh nh− NhËt léc tøc Can léc: N¨m
Gi¸p th× TuÕ léc t¹i DÇn, n¨m Êt t¹i M·o, n¨m BÝnh MËu t¹i Tþ, n¨m §inh Kû t¹i
Ngä, n¨m Canh t¹i Th©n, n¨m T©n t¹i DËu, n¨m Nh©m t¹i Hîi, n¨m Quý t¹i Tý).

TiÕt 20
Chiªm ®iÒn tμm
Xem vô ruéng n−¬ng trång tØa nu«i t»m
Chiªm ®iÒn tµm lµ xem vÒ ruéng n−¬ng vµ trång d©u nu«i t»m, quÎ lÊy Can
lµm ng−êi, lÊy Chi lµm ruéng. Phµm quÎ thÊy Can Chi trªn d−íi t−¬ng sinh, v−îng
t−íng, Tµi l©m Hµnh niªn cña gia tr−ëng tÊt sù trång tØa sÏ thu ho¹ch ®ñ 10 phÇn
tèt (trªn d−íi lµ nãi ch÷ thiªn bµn cïng ch÷ ®Þa bµn t¹i Can Chi, hoÆc ch÷ thiªn bµn
®èi víi Can Chi). Nh− hµo Tµi tuy nhËp TruyÒn song Hµnh niªn cña gia tr−ëng
kh«ng thõa çt t−íng th× sè l−îng gÆt h¸i bít ph©n nöa. Chi sinh can hoÆc Chi
th−îng thÇn sinh Can th−îng thÇn th× dñ 10 phÇn tróng mïa. B»ng Can sinh Chi
hoÆc Can th−îng thÇn sinh Chi th−îng thÇn ¾t gi¶m bít ph©n nöa. Duy Chi gÆp
TuÇn kh«ng, Ph¸ to¸i, Tö khÝ s¸t, Phi liªm, Thiªn chuyÓn, §Þa chuyÓn lµ ®iÒu rÊt
kþ, ph¶i mÊt mïa; dï gÆp çt t−íng nh− Thanh Long, Thiªn hîp còng chØ thu ho¹ch
®−îc chót Ýt mµ th«i (Thiªn chuyÓn: Xu©n t¹i Êt M·o, H¹ t¹i BÝnh Ngä, Thu t¹i T©n
DËu, §«ng t¹i Nh©m Tý. §Þa chuyÓn: Xu©n t¹i T©n M·o, H¹ t¹i MËu Ngä, Thu t¹i
Quý DËu, §«ng t¹i BÝnh Tý).
RÊt cÇn biÕt n«ng s¶n vËt nµo sÏ th©u gÆt ®−îc nhiÒu nhÊt vµ tèt nhÊt trong
N¨m ®Ó m×nh liÖu trång tØa. Nh− S¬ truyÒn lµ Hîi Tý thñy nªn trång lóa nÕp n−¬ng.
S¬ truyÒn lµ DÇn M·o méc th× nªn trång çc lo¹i da tr¸i. S¬ truyÒn lµ Tþ Ngä háa
nªn trång çc lo¹i b«ng v¶i cïng çc lo¹i lóa t¹p nh¹p. S¬ truyÒn lµ Th×n TuÊt Söu
Mïi thæ nªn trång çc lo¹i c©y võng. S¬ truyÒn lµ Th©n DËu kim nªn trång lóa mú.
Phµm muèn biÕt thöa ruéng nµo ®Ó gieo trång tèt nhÊt trong N¨m ph¶i xem
Khãa TruyÒn cïng Can Chi. Chiªm gÆp Phôc ng©m khãa tèt nhÊt ë ruéng gÇn, gÆp
Ph¶n ng©m khãa tèt ë ruéng xa. Thõa M·o Th×n Tþ Ngä Mïi Th©n nªn gieo trång
ë ruéng cao, cßn thõa DËu TuÊt Hîi Tý Söu DÇn th× nªn gieo trång ë ruéng thÊp.
Nh− trong Tam truyÒn cã hµo Tµi v−îng t−íng, th× dï ruéng cao hay thÊp còng tèt.
Nh− S¬ truyÒn lÊy ë Can khãa (khãa NhÊt, khãa NhÞ) th× nªn lµm mïa sím, b»ng
S¬ truyÒn lÊy ë Chi khãa (Khãa Tam Tø) th× nªn lµm mïa muén.
- Th×n TuÊt Söu Mïi ®Òu gäi lµ Trïng thÇn, çc vÞ øng vÒ c«n trïng, s©u bä
ph¸ h¹i. Tam truyÒn cã Trïng thÇn tÊt sÏ bÞ s©u bä lµm th−¬ng b¹i nh−ng nÕu thÊy
ch÷ thiªn bµn trªn Hµnh niªn cña Gia tr−ëng kh¾c chÕ Trïng thÇn th× kh«ng h¹i.
- Chiªm tµm lµ xem vÒ vô trång d©u nu«i t»m, lÊy Can lµm ng−êi nu«i t»m,
lÊy Chi lµm con t»m. Phµm quÎ thÊy Can Chi trªn d−íi v−îng t−íng, t−¬ng sinh,
hµo Tµi gia lªn Hµnh niªn cña Gia tr−ëng th× sù thu ho¹ch thµnh tùu ®ñ 10 phÇn.
Cßn trong Tam truyÒn tuy thÊy cã hµo Tµi song Hµnh niªn cña Gia tr−ëng ch¼ng
thõa çt t−íng th× sù thu ho¹ch gi¶m cßn ph©n nöa. HoÆc nh− Chi sinh Can hay Chi
th−îng thÇn sinh Can th−îng thÇn ¾t sù thu ho¹ch còng ®−îc 10 phÇn, b»ng Can
sinh Chi hay Can th−îng thÇn sinh Chi th−îng thÇn tÊt bÞ gi¶m 5 phÇn. RÊt kþ lµ
Chi th−îng thÇn gÆp TuÇn kh«ng, §¹i hao, TiÓu hao, Ph¸ to¸i, «n s¸t, Thiªn thö ®ã
lµ quÎ thÊt b¹i vÒ vô nu«i t»m, dï gÆp Thanh Long hay Thiªn hîp lµ ®¹i çt t−íng
còng chØ thu ho¹ch Ýt ái (¤n s¸t: th¸ng Giªng khëi t¹i Th×n råi thuËn l−u th¸ng 2 t¹i

Tþ, th¸ng 3 t¹i Ngä...th¸ng Ch¹p t¹i M·o. Thiªn thö: th¸ng Giªng khëi t¹i Tý råi
nghÞch l−u th¸ng 2 t¹i Hîi, th¸ng 3 t¹i TuÊt...th¸ng Ch¹p t¹i Söu).
Con t»m còng cã B¶n mÖnh vµ Hµnh niªn. B¶n mÖnh cña nã lu«n lu«n t¹i
Ngä ®Þa bµn. Cßn Hµnh niªn tÝnh theo N¨m: N¨m Hîi Tý Söu Hµnh niªn t¹i Th©n
®Þa bµn, n¨m DÇn M·o Th×n Hµnh niªn t¹i Hîi ®Þa bµn. N¨m Tþ Ngä Mïi Hµnh
niªn t¹i DÇn ®Þa bµn, n¨m Th©n DËu TuÊt Hµnh niªn t¹i Tþ ®Þa bµn. Nh− quÎ thÊy
Hµnh niªn th−îng thÇn sinh B¶n mÖnh th−îng thÇn lµ ®iÒm tèt lµnh cho vô nu«i
t»m, b»ng kh¾c B¶n mÖnh th−îng thÇn lµ ®iÒm hung h¹i. RÊt kþ Niªn MÖnh gÆp
TuÇn kh«ng.
L¹i lÊy Mïi lµ l¸ D©u cho t»m ¨n. Nh− quÎ thÊy Mïi thõa Hæ Xµ C©u T−íc
¢m, l©m Tý th× N¨m ®ã l¸ d©u ®¾t l¾m. B»ng thÊy Ngä gia Mïi (hay Ngä gia Tý)
¾t l¸ d©u rÎ l¾m.

TiÕt 21
Chiªm lôc sóc
Xem vô nu«i tr©u, bß, heo, dª, gµ, ngùa
Chiªm lôc sóc lµ xem vÒ vô nu«i 6 lo¹i gia sóc: ngùa, bß, dª, chã, gµ, lîn.
QuÎ chiªm lôc sóc lÊy Can lµm chñ nh©n, lÊy Chi lµm lôc sóc. Nh− thÊy Chi th−îng
thÇn sinh Can th× lîi cho chñ nh©n, lôc sóc nu«i mau dÔ tr−ëng thµnh. Cßn Can
th−îng thÇn sinh Chi ¾t chñ nh©n ph¶i nhäc nh»m, cùc khæ. Chi th−îng thÇn kh¾c
Can, ch¼ng lîi cho ng−êi. Cßn Can th−îng thÇn kh¾c Chi ch¼ng lîi cho lôc sóc.
Tam truyÒn cã hµo Tµi v−îng t−íng ¾t tèt, b»ng h−u-tï-tö ¾t bÞ hao bít. Chi th−îng
thÇn H×nh Can ®Þa bµn vµ cã Ph¸ to¸i còng cã sù h¹i cho chñ nh©n, nÕu thªm thõa
hung t−íng cµng øng nghiÖm, nh− thõa §»ng xµ tÊt cã sù kinh khñng, thõa C©u
trËn tranh tông, thõa Chu t−íc khÈu thiÖt, thõa B¹ch hæ tö vong, thõa Thiªn kh«ng h
hao, thõa HuyÒn vò bÞ trém c−íp...
nh− trªn lµ luËn ®o¸n chung, tæng qu¸t, cßn nh− muèn biÕt riªng mçi lo¹i thó
nu«i tèt xÊu nh− thÕ nµo th× ph¶i ph©n tõng lo¹i thÇn: Söu thuéc lo¹i tr©u, DÇn
thuéc lo¹i MÌo, M·o thuéc lo¹i thá, lõa la. Ngä lo¹i ngùa, Mïi lµ dª cõu, Th©n lµ
vîn khØ, DËu lµ gµ vÞt ngçng, TuÊt chã, Hîi heo, Tý chuét bä. Phµm lo¹i thÇn nµo
v−îng khÝ gia Trµng sinh, cïng víi ®Þa bµn t−¬ng sinh th× nu«i lo¹i ®ã cã lîi, b»ng
lo¹i thÇn nµo bÞ ®Þa bµn h×nh xung kh¾c ¾t nu«i ch¼ng cã lîi, nu«i l©u lín hoÆc bÞ
chÕt. L¹i xem lo¹i thÇn nµo thõa çt t−íng th× nu«i nã tèt. RÊt kþ thõa B¹ch hæ lµm
cho chóng bÖnh chÕt. Cßn thõa HuyÒn vò th× chóng bÞ b¾t c¾p, bÞ thÊt l¹c. Vµ nh−
muèn t×m kiÕm b¾t l¹i khi chóng thÊt l¹c th× coi lo¹i thÇn ®ã ë vµo cung ®Þa bµn nµo
tÊt chóng ®ang ë t¹i ph−¬ng h−íng thuéc cung ®Þa bµn Êy. VÝ dô: mÊt ngùa mµ
trong quÎ thÊy Ngä gia DËu ®Þa bµn ¾t ngùa ®ang ë ph−¬ng chÝnh T©y. NÕu lo¹i
thÇn víi ®Þa bµn t−¬ng sinh th× con thó yªn lµnh tù do, b»ng lo¹i thÇn bÞ ®Þa bµn
h×nh kh¾c lµ con thó bÞ ng−êi b¾t nhèt buéc trãi. NÕu lo¹i thÇn l©m Can Chi ¾t con
thó tù nã trë vÒ. L¹i luËn r»ng: Tý lµ ng−êi mæ thÞt, Tþ lµ çi lß bÕp, DÇn lµ thÞt
ph¬i kh«, DËu lµ çi Dao, M·o lµ çi thít. Nh− ë Tø khãa cïng Tam truyÒn cã ®ñ
çc vÞ ®ã (Tý Tþ DÇn DËu M·o) chÝnh lµ chç cña ®å tÓ, kÎ chuyªn nghÒ lµm thÞt
thó ®Ó b¸n.

TiÕt 22
Chiªm thó l¹p
Xem vô ®i s¨n b¾n
Chiªm thó l¹p lµ xem vô s¨n b¾n, lÊy Can lµm ng−êi ®i s¨n, lÊy Chi lµm con
vËt. L¹i còng lÊy Can lµm çi líi, çi r¸, cung tªn. LÊy Chi lµm çc lo¹i chim thó.
Phµm quÎ thÊy Can th−îng thÇn kh¾c Chi lµ ®i s¨n ®−îc thó, b»ng Chi th−îng
thÇn kh¾c Can th× ch¼ng ®−îc thó. Chi th−îng thÇn sinh Can s¨n b¾n ®−îc, cßn Can
th−îng thÇn sinh Chi th× ®i s¨n v« Ých. Chi th−îng thÇn h−u-tï-tö khÝ s¸t, §ao
chiªm, Ph¸ to¸i, HuyÕt chi, HuyÕt kþ lµ quÎ s¨n ®−îc måi; b»ng Chi th−îng thÇn
v−îng t−íng gÆp Trµng sinh, Can ®øc, Can léc ¾t s¨n ®−îc måi (§ao chiªm: Xu©n
t¹i Tý, H¹ t¹i M·o, Thu t¹i Ngä, §«ng t¹i DËu. HuyÕt kþ: khëi ®Çu th¸ng Giªng an
12 th¸ng theo thø tù 12 cung nh− sau: Söu Mïi DÇn Th©n M·o DËu Th×n TuÊt Tþ
Hîi Ngä Tý).
Muèn biÕt ®i s¨n ®−îc lo¹i thó nµo th× xem S¬ truyÒn. Nh− S¬ truyÒn lµ Tý ¾t
s¨n ®−îc d¬i chuét, lµ Söu ®−îc tr©u nói, lµ DÇn ®−îc cäp beo, lµ M·o ®−îc thá nai
chån, lµ Th×n ®−îc giao long, lµ Tþ ®−îc r¾n , tr¨n, chim, lµ Ngä ®−îc ngùa mang,
lµ Mïi ®−îc dª nói, lµ Th©n ®−îc khØ vîn, lµ DËu ®−îc chim trÜ gµ rõng, lµ TuÊt
®−îc chã nói, lµ Hîi s¨n ®−îc heo rõng.
Phµm quÎ thÊy lo¹i thÇn l©m Hîi Tý hoÆc chiªm gÆp quÎ Phôc ng©m tÊt ®i
s¨n ch¼ng ®−îc con chi c¶. Nh− thÊy lo¹i thÇn gÆp TuÇn kh«ng nªn mau mau ®i
s¨n, nÕu ho·n l¹i ¾t chim thó Èn ®én trèn hÕt.

TiÕt 23
Chiªm qu¸i dÞ
Xem sù viÖc qu¸i l¹, kh¸c th−êng kú quÆc
Chiªm qu¸i dÞ lµ quÎ xem çc sù viÖc qu¸i gë, l¹ lïng. ThÊy ®iÒu ch¼ng
th−êng thÊy, nghe thø tiÕng ch¼ng th−êng nghe gäi lµ qu¸i dÞ. Nh− trong khi thÊy
nghe ®ã lßng ®©m nghi tÊt chiªm mét quÎ. NÕu thÊy cã §»ng xµ nhËp TruyÒn, Can
Chi ngé Trùc phï, §¹i s¸t, NguyÖt yÓm...®ã thËt lµ ®iÒm qu¸i dÞ chø ch¼ng ph¶i m¬
hå. Vµ muèn biÕt ®ã lµ lo¹i qu¸i chi th× xem ThÇn hËu Tý gia lªn cung ®Þa bµn nµo,
råi do lo¹i thÇn cña cung ®Þa bµn ®ã mµ luËn ®o¸n. ThÝ dô: quÎ thÊy Tý gia M·o ®Þa
bµn th× biÕt lo¹i qu¸i ®ã lµ hå ly hay mÌo thá, bëi lo¹i thÇn cña M·o thuéc vÒ çc
lo¹i thó Êy (Trùc Phï: ngµy Gi¸p t¹i Tþ, Êt t¹i Th×n, BÝnh t¹i M·o, §inh t¹i DÇn,
MËu t¹i Söu, Kû t¹i Ngä, Canh t¹i Mïi, T©n t¹i Th©n, Nh©m t¹i DËu, Quý t¹i TuÊt).
nh− trªn ®· chiªm biÕt lo¹i vËt chi råi nay coi nã cßn sèng lµm ra qu¸i dÞ hay
®· chÕt lµm ra qu¸i dÞ. NÕu thÊy §»ng xµ ©m thÇn v−îng t−íng thõa Sinh khÝ lµ vËt
cßn sèng, b»ng h−u-tï-tö thõa tö khÝ s¸t lµ con vËt ®· chÕt.
- Phµm ng−êi nghe thÊy sù qu¸i dÞ ph¶i xem t¹i Niªn MÖnh. NÕu thÊy hung
t−íng cïng ¸c s¸t l©m Niªn MÖnh tÊt hung häa sÏ ®Õn th©n. VËy nªn bµy phÐp nh-
¬ng tai lµ çch trõ tai häa, nh− lÔ b¸i th¸nh thÇn cÇu cho tai qua n¹n khái. HoÆc nh−
ng−êi cã häc Nh©m th× nªn dïng phÐp híp Thiªn C−¬ng ®Ó thæi vÒ chç qu¸i dÞ x¶y
ra th× ch¾c ch¾n sÏ gi¶i khái tai häa. PhÐp híp Thiªn C−¬ng lµ mÆt ngã vÒ h−íng
Th×n thiªn bµn h¸ miÖng ®íp kh«ng khÝ vµo vµ ®a kh«ng khÝ xuèng phÝa d−íi rèn,
sau ®ã ngËm miÖng l¹i vµ quay mÆt vÒ chç x¶y ra ®iÒu qu¸i dÞ råi l¹i chu m«i thæi
m¹nh vÒ chç ®ã. NÕu Niªn MÖnh kh«ng thõa hung t−íng cïng ¸c s¸t th× v« h¹i.
Nh− bçng cã giã thæi lªn tõ trong s©n ¾t ph¶i coi nã tõ ph−¬ng h−íng nµo thæi
l¹i, råi xem theo cung ®Þa bµn trong quÎ mµ luËn ®o¸n: nÕu tõ h−íng cã Quý nh©n
thæi l¹i lµ ®iÒm cã bËc Quý nh©n xuÊt du. Tõ ph−¬ng §»ng xµ lµ ®iÒm cã vô löa
®uèc kinh sî, u lo. Tõ ph−¬ng cã Chu t−íc øng ®iÒm khÈu thiÖt, quan tông. Tõ
ph−¬ng Thiªn hîp cã trÎ con mang t¹i häa. Tõ ph−¬ng C©u trËn cã kÎ hung ¸c gieo
tai häa r¾c rèi. Tõ ph−¬ng Thanh Long cã ng−êi mêi thØnh. Tõ ph−¬ng Thiªn
kh«ng t«i tí trèn mÊt. Tõ ph−¬ng B¹ch hæ øng tËt bÖnh, tang ®iªu. Tõ ph−¬ng Th¸i
th−êng sÏ do tiÖc r−îu mµ mang häa. Tõ ph−¬ng HuyÒn vò lµ ®iÒm trém c−íp ®ang
®Õn. Tõ ph−¬ng Th¸i ©m lµ ®iÒm cã vô gian t− khëi lªn. Vµ tõ ph−¬ng Thiªn hËu
giã thæi tíi ¾t cã phô n÷ l©m häa. §· biÕt ®iÒm lµnh d÷ trong 12 ph−¬ng h−íng giã
thæi l¹i råi còng ph¶i xem thiªn t−íng l©m B¶n th©n tøc l©m Can. NÕu lµ hung
t−íng ¾t m×nh bÞ h¹i, b»ng çt t−íng ¾t v« h¹i. L¹i còng cã thÓ do thõa thÇn cña
thiªn t−íng mµ ®Þnh ph−¬ng h−íng x¶y ra häa phóc.
Phµm thÊy n¬i giÕng suèi cã n−íc tù nhiªn ®Çy trµn ra ngoµi hoÆc phun lªn th×
xem Can th−îng thÇn. NÕu thõa çt t−íng lµ ®iÒm ®−îc giµu bÊt ngê, th©n thÓ vinh
quang. Cßn thõa hung t−íng lµ ®iÒm ly c−, rêi chç ë. Quý nh©n, Thanh Long l©m
Can Chi lµ ®iÒm sinh Quý tö.
Nh− thÊy c©y ®ang sèng tù nhiªn kh« hÐo tÊt coi t¹i Hµnh niªn th−îng thÇn vµ
Can th−îng thÇn, nÕu hai chç ®Òu thõa çt t−íng ¾t ch¼ng h¹i chi, b»ng thõa hung
t−íng sÏ mang t¹i bÖnh, hoÆc th©n quyÕn hay anh em chia rÏ ra riªng. NÕu thõa
HuyÒn vò nªn phßng ®¹o tÆc.
Nh− thÊy ®å vËt chi tù nhiªn lay ®éng th× nªn xem Can th−îng thÇn, nÕu
v−îng t−íng thõa çt t−íng lµ ®iÒm ®−îc tiÒn b¹c cïng thªm quan chøc, nÕu h−u-
tï-tö thõa hung t−íng ¾t bÞ di dêi, tËt bÖnh.
Nh− bÞ chim lµm r¬i ph©n vµo ¸o th× ph¶i xem Thiªn C−¬ng, nh− gia Tø
M¹nh cã khÈu thiÖt, gia Tø Träng mÊt tiÒn tµi, gia tø Quý ®−îc tiÒn tµi. Can Chi
thõa hung t−íng cïng ¸c s¸t sÏ mÆc ¸o tang.
Nh− thÊy r¾n quanh co gi÷a ®−êng th× xem Can th−îng thÇn, nÕu kh¾c chÕ
§»ng xµ thõa thÇn lµ trøng triÖu tèt, b»ng bÞ §»ng xµ thõa thÇn kh¾c lµ ®iÒm hung
h¹i. L¹i còng xem Can th−îng thÇn: nÕu thõa Quý Long HËu sÏ cã hû kh¸nh, nÕu
thõa Th¸i th−êng cã ¨n uèng r−îu thÞt, nÕu thõa C©u trËn cã ®Êu tông, nÕu thõa
B¹ch hæ bÊt ngê gÆp th©y chÕt trªn ®−êng, nÕu thõa Chu t−íc cã vô löa ®uèc hoÆc
thÞ phi. Çc Thiªn t−íng kh¾c øng häa phóc nhá. Nh− thÊy r¾n giao hîp quÊn nhau
th× xem Thiªn C−¬ng, nÕu gia M¹nh lµ ®iÒm tõ bá ng«i quan, gia Träng cã phô n÷
®ång hä l©m tai n¹n, gia Quý tèt.
Nh− thÊy chuét lín ch¹y ®i ch¹y l¹i th× xem Can vµ S¬ truyÒn. Th¸i ©m l©m
Can cã sù ¸m to¸n, phßng bÞ ®©m, h¹i. S¬ truyÒn thõa HuyÒn vò cã sù trém c¾p.
Ngoµi ra cø theo tÝnh chÊt cña mçi Thiªn t−íng l©m Can S¬ mµ ®o¸n. L¹i nh− nghe
tiÕng chuét kªu mét çch kh¸c l¹ th× coi ë Can vµ Hµnh niªn th−îng thÇn, nÕu thõa
çt t−íng sÏ cã tiÒn tµi hoÆc sù vui mõng ®a ®Õn, b»ng thõa hung t−íng sÏ cã vô
löa, trém c¾p. Chuét tóc lµ ®iÒm tÊn tµi, sinh kÕ phÊn ph¸t.
Nh− thÊy bÇy kiÕn tô hîp l¹i t¹i cöa nhµ lµ ®iÒm nguy, kinh sî, cã ®¹o tÆc. Tô
häp t¹i giÕng bÕp giêng lµ ®iÒm bÖnh phong thÊp trÇm kha. Tô häp trong s©n: nhµ
cöa suy vi, ng−êi ly t¸n, dÇn dÇn tha, Ýt. Tô häp t¹i r−êng cét: vô löa vµ ¸nh s¸ng
®ang ®éng tíi. Tô hîp n¬i dao thít: tai häa m¸u me. Tô häp trong r¬ng, thïng, hép:
cã vô tï téi, giam cÇm. Tô häp n¬i ¸o kh¨n: sÏ cã vô chÕt ch«n. Tô häp n¬i thuyÒn
xe chñ vÒ ®¹o tÆc... §ã lµ nh÷ng ®iÒm linh cña t¹o hãa øng ra, nh−ng nÕu trong quÎ
thÊy Can víi Niªn MÖnh cã thõa çt t−íng ¾t còng v« sù, dï sù hung h¹i x¶y ®Õn
cho ng−êi thÊy ®iÒm còng kh«ng bÞ va ch¹m vµo th©n, hoÆc chØ x¶y ra ë gÇn ®©u ®ã
mµ th«i.
Nh− nghe tiÕng khua ®éng cña nåi, niªu, chÐn, ®Üa hoÆc bóa r×u th× xem t¹i
Can víi Hµnh niªn, nh− cã thõa Quý nh©n hay Thanh Long lµ ®iÒm lµnh, cã Quý
nh©n vµo nhµ. B»ng cã thõa C©u trËn, B¹ch hæ, §»ng xµ, HuyÒn vò lµ ®iÒm nhµ ë
ch¼ng yªn, nªn dêi ®i míi tèt.

TiÕt 24
Chiªm x¹ phóc
Xem vô ®o¸n tróng vËt che kÝn
X¹ lµ b¾n, Phóc lµ che ®Ëy. Chiªm X¹ phóc lµ quÎ ®o¸n cho tróng vËt ®−îc
che ®Ëy kÝn ®¸o. Nh− chuyÖn vua Minh th¸i tæ c¾n khuyÕt mét c¹nh b¸nh níng trßn
råi ®Ëy kÝn l¹i ®è lµ vËt chi. §Ó ®o¸n, l−u thanh DiÔn ®äc hai c©u th¬: “ B¸n cù
NhËt hÒ b¸n cù NguyÖt, kh−íc bÞ kim long gi¶o nhÊt khuyÕt ” nghÜa lµ nöa nh− mÆt
trêi, nöa nh− mÆt tr¨ng, bÌn bÞ rång vµng c¾n khuyÕt mét gãc. S¸ch kÓ chuyÖn nµy
lµm lÖ nh−ng tiÕc v× kh«ng nãi Ngµy Giê chiªm ®o¸n.
Chiªm X¹ phóc tuy thuéc vÒ lo¹i ch¬i vui, nh−ng ch¼ng nªn bá qua kh«ng
häc biÕt. Tinh t−êng thuËt nµy ®o¸n tr¨m lÇn tr¨m tróng. PhÐp x¹ phóc cÇn biÕt
Ngµy ©m hay D−¬ng, dïng Can Chi th−îng thÇn vµ S¬ truyÒn mµ kh«ng dïng
Trung M¹t. Cã 10 ®iÒu ®o¸n :
1. §o¸n vËt cã hay kh«ng: ngµy D−¬ng coi Can th−îng thÇn víi S¬ truyÒn, ngµy
¢m coi Chi th−îng thÇn víi S¬ truyÒn. NÕu ngé TuÇn kh«ng hay thõa Thiªn
kh«ng lµ kh«ng cã vËt g× c¶. Ngoµi ra th× lµ cã vËt.
2. §o¸n vËt sèng hay chÕt: S¬ truyÒn v−îng t−íng hoÆc thõa Sinh khÝ hay Can
sinh th× lµ lo¹i vËt sèng. B»ng S¬ truyÒn tï-tö-hu hoÆc thõa Tö khÝ s¸t, Can
h×nh, Can mé lµ vËt chÕt (Sèng còng nh− t¬i, chÕt còng nh− kh« ).
3. §o¸n vËt míi hay cò: S¬ truyÒn lµ v−îng t−íng lµ vËt míi, b»ng h−u-tï-tö lµ
vËt cò, nh−ng h−u th× cha cò l¾m.
4. §o¸n lo¹i cña con vËt: S¬ truyÒn thõa Chu t−íc lµ lo¹i chim, thõa B¹ch hæ lµ
lo¹i thó, thõa HuyÒn vò lµ lo¹i cã vÈy, cã vá, thõa Thanh Long hay §»ng xµ
lµ lo¹i bß s¸t.
5. §o¸n phÈm chÊt cña vËt: S¬ truyÒn thuéc Kim v−îng-t−íng lµ ®å vËt b»ng
kim thuéc, tï-tö lµ ®¸, pha lª. S¬ truyÒn thuéc Méc v−îng-t−íng lµ ®å vËt
b»ng c©y, tï-tö lµ b«ng tr¸i, v¶i x«. S¬ truyÒn thuéc Thñy v−îng-t−íng lµ chÊt
ch¶y, cßn h−u-tï-tö lµ b»ng gi¸, keo. S¬ truyÒn thuéc Háa v−îng-t−íng lµ
l«ng çnh, cßn tï-tö lµ h¬i, khãi, khÝ. S¬ truyÒn thuéc Thæ v−îng-t−íng lµ
g¹ch ngãi, b»ng tï-tö lµ tro bôi.
6. §o¸n mµu s¾c cña vËt: nÕu S¬ truyÒn v−îng khÝ th× ®o¸n chÝnh mµu Ngò hµnh
cña nã, nh− S¬ truyÒn thuéc Méc th× ®o¸n mµu xanh, thuéc Háa mµu ®á,
thuéc Thæ mµu vµng, Kim mµu tr¾ng, Thñy mµu ®en. NÕu S¬ truyÒn t−íng
khÝ th× ®o¸n mµu do S¬ truyÒn sinh, nh− S¬ truyÒn DÇn Méc ®−îc t−íng khÝ ë
mïa §«ng tÊt ®o¸n vËt mµu ®á, v× DÇn méc sinh Háa ®á. NÕu S¬ truyÒn bÞ tö
khÝ th× ®o¸n lµ mµu bÞ S¬ truyÒn kh¾c, nh− S¬ truyÒn DÇn méc bÞ tö khÝ ë
mïa Thu tÊt ®o¸n lµ mµu vµng, v× DÇn méc kh¾c Thæ vµng. NÕu S¬ truyÒn bÞ
tï khÝ th× ®o¸n lµ mµu kh¾c S¬ truyÒn, nh− S¬ truyÒn DÇn méc bÞ tï khÝ trong
tø Quý (18 ngµy sau chãt cña mçi mïa) tÊt ®o¸n mµu tr¾ng, v× tr¾ng lµ chÝnh
mµu cña Kim kh¾c DÇn Méc. NÕu S¬ truyÒn h−u khÝ th× ®o¸n lµ mµu sinh S¬
truyÒn, nh− S¬ truyÒn DÇn Méc bÞ h−u khÝ trong mïa H¹ tÊt ®o¸n mµu ®en, v×
mµu ®en lµ chÝnh mµu cña Thñy sinh DÇn méc.

7. §o¸n h×nh tr¹ng cña vËt: S¬ truyÒn lµ M¹nh thÇn th× h×nh nã bÇu, trßn. Lµ
Träng thÇn h×nh nã vu«ng. Lµ Quý thÇn h×nh nã vãt nhän. L¹i luËn r»ng: S¬
truyÒn v−îng khÝ th× h×nh nã trßn, t−íng khÝ h×nh nã vu«ng, tö khÝ h×nh nã
dµi, tï khÝ h×nh nã nhá vôn, h−u khÝ h×nh nã låi lâm ch¼ng nguyªn vÑn.
8. §o¸n vËt ¨n ®−îc hay ch¼ng ¨n ®−îc: Ngµy D−¬ng mµ trong quÎ thÊy Can
th−îng thÇn víi S¬ truyÒn t−¬ng sinh hoÆc thõa çt t−íng th× vËt ®ã ¨n ®−îc,
b»ng t−¬ng kh¾c hoÆc thõa hung t−íng lµ vËt kh«ng ¨n ®−îc. Ngµy ¢m mµ
trong quÎ thÊy Chi th−îng thÇn víi S¬ truyÒn t−¬ng sinh hoÆc thõa çt t−íng
lµ vËt ¨n ®−îc, b»ng t−¬ng kh¾c hoÆc thõa hung t−íng lµ vËt kh«ng ¨n ®−îc.
Chiªm gÆp çc khãa M·o tinh, BiÖt tr¸ch, B¸t chuyªn còng lµ vËt ch¼ng ¨n
®−îc.
9. Nh− muèn biÕt mïi vÞ cña vËt: thÊy S¬ truyÒn Méc lµ vÞ chua, Háa vÞ ®¾ng,
Thæ vÞ ngät, Kim vÞ cay, Thñy vÞ mÆn. ThuyÕt kh¸c nãi: S¬ gia M¹nh th× mïi
chua, gia Träng mïi mÆn, gia Quý ®Þa mïi ngät ngon.
10. §o¸n vËt nhiÒu Ýt: dïng S¬ truyÒn vµ cung ®Þa bµn cña S¬ truyÒn mµ tÝnh.
Nh− S¬ truyÒn h−u khÝ th× céng sè cña S¬ truyÒn vµ sè cña ®Þa bµn. Nh− S¬
truyÒn tï khÝ hay tö khÝ th× bít cßn b»ng ph©n nöa h−u khÝ. Nh− S¬ truyÒn
t−íng khÝ th× lÊy sè cña S¬ truyÒn nh©n víi sè cña ®Þa bµn. Nh− S¬ truyÒn
v−îng khÝ th× gÊp hai lÇn t−íng khÝ. ThÝ dô: nh− S¬ truyÒn Tþ sè 4 gia DËu sè
6. Vµ nh− S¬ Tþ h−u khÝ th× lÊy 4+6= 10. Nh− S¬ Tþ bÞ tï tö khÝ th× bít ph©n
nöa sè cña h−u khÝ tøc cßn 5. Nh− S¬ Tþ t−íng khÝ th× lÊy 4 nh©n 6 = 24 .
Nh− S¬ Tþ v−îng khÝ th× thªm b»ng hai lÇn sè cña t−íng khÝ tÊt thµnh ®−îc
48.
*PhÐp tÝnh cã nhÊt ®Þnh nh− trªn, song ph¶i biÕt biÕn th«ng, l©m thêi réng dông.
Nh− vËt nhá qu¸ cã thÓ lÊy sè ®· tÝnh ®−îc ®ã mµ nh©n víi 10 lÇn hay 100
lÇn...hoÆc nhiÒu h¬n.

Lôc nh©m
QuyÓn 7
Binh chiÕn tËp
NguyÔn Ngäc Phi

Lêi tùa
T rong çc së tr−êng cña m«n Nh©m ph¶i kÓ thiªn: “Chiªm binh”
(Binh chiÕn tËp) nµy lµ mét. Thêi cËn ®¹i, chiÕn thuËt cã biÕn ®æi,
nh−ng thiªn ch¼ng biÕn, §¹o ch¼ng ®æi. Thiªn §¹o vÉn nh− vËy, cho nªn thuyÕt
x−a vÉn l−u truyÒn, vÞ tÊt hoµn toµn v« dông. HÔ biÕn th× th«ng ®−îc, Êy lµ biÕn
th«ng vËy. HÔ ®Õn ®−îc chç thÇn diÖu ¾t tinh minh, Êy lµ thÇn minh vËy. Sù ®−îc
®ã t¹i ë chç häc cña m×nh ®ã.
V¶ l¹i biÕt biÕn th«ng sù viÖc th× phÐp chiªm binh kh«ng chØ dïng trong viÖc
hµnh qu©n, chiÕn trËn mµ còng ®−îc ¸p dông vµo ®êi, n¬i x· héi ë çc c«ng viÖc
th«ng th−êng mét çch linh tiÖp vµ øng nghiÖm. LÊy vµi thÝ dô ¸p dông: Nh− ë §Ö
2 Thñy lôc çt hung lµ tªn chän ®−êng thñy hay ®−êng bé ®Ó hµnh qu©n, nh−ng
trong viÖc xuÊt hµnh ®i mua b¸n còng cã thÓ dïng bµi ®ã ®Ó biÕt ®−îc sù may m¾n
ë ®−êng bé hay ®−êng thñy. HoÆc nh− ë §Ö 31 Mª lé cÇu th«ng, ngoµi sù hµnh
qu©n còng ®−îc dïng khi m×nh ®i l¹c trªn rõng, trªn nói hoÆc n¬i nµo ch¼ng biÕt
®−êng ra lèi vÒ, hoÆc nh− ë §Ö 42 §å nh©n thiÖn ¸c, ngoµi sù hµnh qu©n còng ®−îc
dïng ®Ó biÕt kh¸ch l¹ tíi nhµ m×nh hoÆc ng−êi m×nh gÆp däc ®−êng lµ h¹ng ng−êi
lîi h¹i hung hiÒn thÕ nµo...
Binh ph¸p nãi: biÕt ng−êi biÕt m×nh, tr¨m trËn tr¨m th¾ng. Nh−ng biÕt m×nh
th× dÔ, cßn biÕt ng−êi tÊt khã. DÇu biÕt râ mÆt mµy kÎ ®Þch còng ch−a h¼n lµ biÕt,
huèng chi ch−a tõng râ t©m t−íng nã. ThÕ nªn çc danh t−íng thêi x−a ngoµi Lôc
thao tam l−îc ®Òu ph¶i dïng ®Õn Nh©m ®én mét çch thËn träng. VËy ng−êi thêi
nay ch¼ng nªn dïng ®Õn sao?
QuyÓn 7: Binh chiÕn tËp 2

Sè ®Ö chiªm binh
§Ö 1: Thêi sù h−u c÷u .............................................................................................. 5

§Ö 2: Tróc ®µi tuyÓn t−íng........................................................................................ 8
§Ö 3: LuyÖn binh phßng ngù ................................................................................... 10
§Ö 4: §Þch quèc ®éng tÜnh ...................................................................................... 13
§Ö 5: XuÊt s− quyªn çt........................................................................................... 18
§Ö 6: XuÊt sÜ tr¹ch m«n........................................................................................... 24
§Ö 7: Hµnh tr¹ch çt ®¹o........................................................................................ 25
§Ö 8: Thñy lôc çt hung .......................................................................................... 27
§Ö 9 : D· tóc an dinh .............................................................................................. 29
§Ö 10: §¹i t−íng c− ph−¬ng ................................................................................... 30
§Ö 11 : Tr÷ sóc l−¬ng th¶o..................................................................................... 33
§Ö 12: TiÒm phôc sÜ tèt ........................................................................................... 34
§Ö 13: S¸t tÆc së t¹i ................................................................................................ 36
§Ö 14: Th¸m tÆc tiªu tøc ......................................................................................... 38
§Ö 15: Du ®« s¸t tÆc ............................................................................................... 39
§Ö 16: Lai binh hµ thª............................................................................................. 42
§Ö 17: TÆc binh ®a qu¶........................................................................................... 44
§Ö 18: TÆc thÕ c−êng nh−îc.................................................................................... 46
§Ö 19: Binh t−íng dòng khiÕp ................................................................................. 47
§Ö 20: Qu©n t©m thuËn nghÞch ............................................................................... 48
§Ö 21: TÆc thÈm h×nh h¹i........................................................................................ 49
§Ö 22: Kim nhËt chiÕn phñ ..................................................................................... 50
§Ö 23: QuyÕt ®Þnh chiÕn phñ................................................................................... 51
§Ö 24: Chñ kh¸ch th¾ng phô................................................................................... 52
§Ö 25: L−ìng qu©n ®èi trËn .................................................................................... 59
§Ö 26: CÊp xuÊt tßng thÇn ...................................................................................... 62
§Ö 27: Chiªm tÆc khø l−u........................................................................................ 63
§Ö 28: Ph©n binh truy tËp....................................................................................... 64
§Ö 29: Phôc binh tiÒn hËu....................................................................................... 65
§Ö 30: §é quan chiªm tÆc....................................................................................... 67
§Ö 31: Mª lé cÇu th«ng ........................................................................................... 70
§Ö 32: Trung ®å phßng tiÖt ..................................................................................... 72
§Ö 33: Y mÞch thuû cÇu l−¬ng ................................................................................. 73
§Ö 34: TiÒm binh kiÕp l−îc ..................................................................................... 75

§Ö 35: C«ng thµnh b¹t Êp ....................................................................................... 78
§Ö 36: KhiÓn sø nhËp ®Þch ...................................................................................... 80
§Ö 37: Sai ñy ®Ých phñ ............................................................................................ 83
§Ö 38: DÞch sø thµnh nguþ...................................................................................... 84
§Ö 39: §Þch −íc v·ng phñ....................................................................................... 86
§Ö 40: T−íng t©m bÊt ninh...................................................................................... 87
§Ö 41: Hµnh qu©n kiÕn dÞ ....................................................................................... 89
§Ö 42: §å nh©n thiÖn ¸c ......................................................................................... 96
§Ö 43: C¬ qu©n bÞ vi ............................................................................................... 97
§Ö 44: §ét vi xuÊt sø............................................................................................... 98
§Ö 45: Trõu qu©n tþ khÊu ..................................................................................... 100
§Ö 46: §é giang, qu¸ nª ....................................................................................... 102
§Ö 47: Thñy chiÕn quan phong ............................................................................. 104
§Ö 48: Biªn di ph¹m giíi....................................................................................... 108
§Ö 49: D·ng b×nh quÇn khÊu ................................................................................ 110
§Ö 50: Toµn kh¶i v¨n chiÕu .................................................................................. 112

§Ö 1: Thêi sù h−u c÷u
ViÖc x¶y ra tèt xÊu
Bμi 1
1. Th¸i tuÕ qu¸ nguyÖt kiÕn: dÜ v·ng sù
2. VÞ qu¸ nguyÖt kiÕn t¹i tuÕ tiÕn
3. ChÝnh trùc KiÖn thÇn sù th−êng tuÕ
4. TuÇn çt t¸c çt, hung lËn nghiªn (ng«n)
5. Kh«i C−¬ng nh−îc gia Th¸i tuÕ th−îng
6. Së chñ ph¶n phóc t©m bÊt yªn
Phãng dÞch:
C©u 1: Phµm quÎ thÊy Th¸i tuÕ ®· qua khái NguyÖt kiÕn ®Þa bµn råi th× sù
viÖc ®· x¶y ra råi. ThÝ dô chiªm nh»m n¨m Tý vµ trong vßng th¸ng 7 (tøc lµ th¸ng
Th©n) mµ quÎ thÊy Tý thiªn bµn gia lªn DËu ®Þa bµn th× gäi lµ Th¸i tuÕ qua khái
NguyÖt kiÕn. Tý lµ Th¸i tuÕ, Th©n lµ NguyÖt kiÕn. Nay Tý gia DËu tøc Th¸i tuÕ võa
qua khái NguyÖt kiÕn, bëi tÝnh theo chiÒu thuËn th× tõ cung Th©n b−íc qua lµ cung
DËu. L¹i thÝ dô chiªm vµo n¨m Mïi vµ th¸ng 9 lµ th¸ng TuÊt mµ quÎ thÊy Mïi
thiªn bµn gia lªn Hîi ®Þa bµn tøc lµ Th¸i tuÕ Mïi ®· qua khái NguyÖt kiÕn TuÊt nªn
Mïi gia lªn Hîi.
Th¸i tuÕ: lµ tªn cña n¨m hiÖn t¹i tÝnh theo thiªn bµn. Nh− n¨m Tý th× gäi Tý
thiªn bµn lµ Th¸i tuÕ, n¨m Söu gäi söu lµ Th¸i TuÕ...
NguyÖt kiÕn: lµ tªn cña th¸ng hiÖn t¹i tÝnh theo ®Þa bµn, nh− th¸ng giªng gäi
lµ th¸ng DÇn, th¸ng 2 gäi lµ M·o...
C©u 2: Th¸i tuÕ thiªn bµn ch−a qua khái NguyÖt kiÕn ®Þa bµn th× sù viÖc ch−a
x¶y ra vµ sÏ x¶y ra. ThÝ dô n¨m Ngä th× Ngä lµ Th¸i tuÕ vµ chiªm vµo th¸ng 2 lµ
th¸ng M·o mµ quÎ thÊy Ngä thiªn bµn gia lªn DÇn ®Þa bµn th× gäi lµ Th¸i tuÕ ch−a
tíi mµ còng ch−a qua khái NguyÖt kiÕn, bëi DÇn råi míi tíi M·o.
C©u 3: Nh− Th¸i tuÕ gia lªn ngay NguyÖt kiÕn th× sù viÖc x¶y ra trong n¨m
hiÖn t¹i. ThÝ dô chiªm nh»m n¨m Ngä vµ th¸ng 2 M·o mµ quÎ thÊy Ngä gia M·o
th× gäi lµ Th¸i tuÕ gia lªn ngay NguyÖt kiÕn.
C©u 4: ë c©u 1,2,3 th× luËn sù viÖc ®· x¶y ra råi, viÖc ch−a x¶y ra vµ viÖc
®ang x¶y ra. Nh−ng muèn biÕt viÖc Êy xÊu hay tèt th× ë c©u 4 b¶o ph¶i xem t¹i Th¸i
tuÕ. Nh− Th¸i tuÕ ®−îc V−îng T−íng khÝ, thõa çt thÇn, çt t−íng th× sù viÖc Êy l¹i
tèt, b»ng bÞ H−u Tï Tö khÝ, thõa hung thÇn, hung t−íng th× sù viÖc Êy tÊt xÊu. Çt
thÇn nh− Can ®øc, Can léc, Phóc tinh, Sinh khÝ, Chi ®øc...Çt t−íng lµ nh− Quý
nh©n, Thiªn hîp, Thanh long, Th¸i th−êng...Hung thÇn nh− §¹i s¸t, Kim thÇn, N÷
tai, Chi h×nh, Chi h¹i, Can mé...Hung t−íng nh− §»ng xµ, C©u trËn, B¹ch hæ...ThÝ
dô Ngä lµ Th¸i tuÕ mµ chiªm vµo mïa Xu©n H¹ th× Ngä ®−îc V−îng T−íng khÝ vµ
nh− cã thõa Quý nh©n lµ ®iÒm cã bËc Vua chóa ngo¹i quèc viÕng th¨m cïng gióp
®ì. ThÝ dô Ngä lµ Th¸i tuÕ chiªm vµo mïa Thu §«ng th× Ngä bÞ Tï Tö khÝ vµ nh−
cã thõa B¹ch hæ lµ ®iÒm cã sù s¸t ph¹t, tang tãc, b¹i th−¬ng. Cø häc kü tÝnh chÊt

cïng sù øng cña 12 Thiªn t−íng, 12 Thiªn thÇn cïng çc thÇn s¸t...®Ó luËn ra mµ
®o¸n mu«n vµn sù viÖc tèt hay xÊu. Dïng sù häc nhiÒu, ®ñ mµ nhËn xÐt vµ nhê t©m
linh míi tãm qu¸t ®−îc c¬ huyÒn bÝ, chø dïng giÊy mùc mµ luËn ra th× dï tr¨m
ngµn quyÓn s¸ch còng ch−a ®ñ.
C©u 5 vµ 6: Nh− thÊy Hµ kh«i hay Thiªn c−¬ng gia lªn Th¸i tuÕ ®Þa bµn th×
lßng d¹ t¸n lo¹n, kh«ng yªn, tù thay ®æi nghÞch l¹i dù kiÕn hay ®iÒu ®· ®Þnh.
Lêi bµn
BËc thñ lÜnh ®¹i t−íng hay Vua chóa ®Õn chiªm hái thêi sù cña quèc gia th×
dïng bµi nµy mµ ®o¸n. Nh−ng nÕu lµ ng−êi th−êng d©n ®Õn hái vËn may hay rñi th×
m×nh còng nh©n ®ã mµ ®o¸n viÖc ®·, ®ang vµ sÏ x¶y ra trong gia ®×nh, nh−ng lµ
viÖc trong mét n¨m, v× Th¸i tuÕ øng trong mét n¨m. BËc chóa tÓ cã phËn sù ®èi víi
toµn d©n th× m×nh ®o¸n viÖc lín trong mét n−íc, cßn th−êng d©n cã phËn sù trong
mét gia ®×nh th× m×nh ®o¸n viÖc nhá ë trong mét nhµ. ThÝ dô thÊy sao Th¸i tuÕ thõa
HuyÒn vò vµ nh− ®o¸n viÖc trong mét n−íc tÊt cã phiÕn lo¹n c−íp l−¬ng thùc, v×
sao HuyÒn vò chñ sù trém c−íp, b»ng nh− ®o¸n viÖc trong mét gia ®×nh lµ cã sù
trém c¾p tµi vËt. L¹i thÝ dô nh− quÎ thÊy Th¸i tuÕ thõa Th¸i ©m, nÕu bËc ®¹i t−íng
chiªm hái th× ta ®o¸n cã gi¸n ®iÖp bªn ®Þch ngÇm ho¹t ®éng trong qu©n c¬, bëi sao
Th¸i ©m chñ vÒ ©m m−u, b»ng th−êng d©n chiªm th× ®o¸n cã kÎ ©m m−u chiÕm
®o¹t cña c¶i hoÆc lµm chuyÖn ¸m muéi, tµ d©m...
MÉu quÎ: ngµy MËu DÇn, nguyÖt t−íng Th×n, giê Th©n, th¸ng 7, n¨m TÞ.
N¨m TÞ th× TÞ lµ Th¸i tuÕ, th¸ng 7 tøc Th©n lµ NguyÖt kiÕn. QuÎ nµy Th¸i tuÕ
gia DËu ®Þa bµn lµ ®· qua khái Th©n ®Þa bµn cho nªn gäi lµ Th¸i tuÕ ®· qua khái
NguyÖt kiÕn, øng viÖc ®· x¶y ra råi. TÞ lµ Th¸i tuÕ cã thõa Th¸i th−êng lµ sao øng
vÒ lÔ nh¹c, luËn vÒ nh©n vËt lµ hµng ®¹i quan chøc nh− bËc thñ t−íng, phã tæng
thèng, tæng th− ký...QuÎ nh− vËy th× ®o¸n ®· cã cuéc quèc lÔ t«n th−îng nh− viÖc
bÇu cö, hoÆc cã cuéc lÔ tiÕp ®¹i t©n lµ tiÕp quan kh¸ch ngo¹i quèc. TÞ cã thõa Can
®øc, Can léc th× çc nh©n vËt kÓ trªn lµ hµng cã t©m ®øc, yªu d©n, yªu n−íc, ®em
lîi léc cho quèc gia. Vµ TÞ háa tÊt sinh can MËu thæ lµ ®iÒm lîi Ých cho ng−êi ®Õn
hái quÎ, hoÆc lîi Ých cho n−íc nhµ.
Bμi 2
1. §¹i s¸t, Kim thÇn: Tai häa thËm, to
2. Can Chi bÊt phïng ph©n 8 d· tÇm
3. §øc Hîp v−íng t−íng nh−ng phong æn
4. Nh−îc kiÕn H×nh Xung: thËn ®ao binh
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm chiªm viÖc cïng th«ng trong mét quèc gia mµ quÎ thÊy t¹i Can
Chi cã ®ñ §¹i s¸t vµ Kim thÇn lµ ®iÒm bÊt lîi to, quyÒn nhiÕp n¸o lo¹n hoÆc giÆc
c−íp quÊy nhiÔu, mïa mµng thÊt b¸t...
C©u 2: Nh− §¹i s¸t vµ Kim thÇn kh«ng cïng l©m Can Chi mµ l¹i cïng gÆp
nhau ë mét cung ®Þa bµn th× tai häa giÆc c−íp sÏ x¶y ra ë t¹i ph−¬ng h−íng thuéc
vÒ cung ®Þa bµn Êy. ThÝ dô: chiªm quÎ cho n−íc ViÖt nam mµ thÊy §¹i s¸t vµ Kim

thÇn cïng gÆp nhau ë cung Tý ®Þa bµn tÊt giÆc lo¹n khëi t¹i miÒn B¾c v× Tý thuéc chÝnh
B¾c. Cïng gÆp ë cung DËu ®Þa bµn th× giÆc d· lµm quÊy ë miÒn T©y xø ViÖt nam...
Sau ®©y lµ 12 cung øng vµo 8 ph−¬ng: Cung Tý thuéc chÝnh B¾c. Söu DÇn thuéc
ph−¬ng §«ng B¾c. M·o thuéc chÝnh §«ng. Th×n TÞ thuéc §«ng Nam. Ngä thuéc chÝnh
Nam. Mïi Th©n thuéc T©y Nam. DËu thuéc chÝnh T©y. TuÊt Hîi thuéc T©y B¾c.
NÕu §¹i s¸t vµ Kim thÇn kh«ng ë cïng mét cung, nh−ng ë hai cung kÕ nhau còng
cã thÓ x¶y ra häa ho¹n ®−îc. Cßn nh− ë çch xa nhau th× kh«ng ®¸ng kÓ v× çi ¸c khÝ
cña hai sao Êy kh«ng kÕt tô l¹i ®−îc.
C©u 3: l¹i còng lÊy 12 cung mµ ph©n lµm 8 ph−¬ng nh− ë c©u 2, hÔ cung nµo cã
§øc thÇn ®−îc v−îng t−íng cïng víi ®Þa bµn, Can, Chi hay cïng Th¸i tuÕ t¸c Lôc hîp,
Tam hîp th× miÒn thuéc vÒ cung Êy ®−îc yªn æn nh− cò, mïa mµng sung tóc, d©n c− l¹c
nghiÖp, ®−îc chÝnh phñ më mang kiÕn thiÕt, hoÆc thu lîi nhiÒu h¬n çc n¬i kh¸c.
§øc thÇn lµ nãi chung Tø ®øc: Thiªn ®øc, NguyÖt ®øc, Can ®øc, Chi ®øc. ë bµi
nµy chó träng vÒ Chi ®øc nhiÒu h¬n hÕt.
§øc thÇn t¸c Lôc hîp: thÝ dô TÞ thiªn bµn lµ §øc thÇn. Nh− TÞ gia Th©n hoÆc
chiªm vµo n¨m Th©n hay ngµy Th©n...th× gäi lµ §øc thÇn t¸c Lôc hîp. T¸c Tam hîp
còng vËy.
C©u 4: Tr¸i l¹i ë n¬i nµo cã TuÕ h×nh, TuÕ xung, Chi h×nh, Chi xung hoÆc ch÷
thiªn bµn víi ch÷ ®Þa bµn t¸c Tam h×nh hay t¸c Lôc xung th× miÒn thuéc vÒ cung Êy
ph¶i thËn träng v× cã ®éng ®ao binh. Cã thªm §¹i s¸t Kim thÇn th× häa h¹i to. Ch÷ thiªn
bµn h−u-tï-tö còng vËy.
MÉu quÎ: ngµy MËu Tý, nguyÖt t−íng Hîi, giê Tý, th¸ng giªng, n¨m Th×n.
QuÎ ngµy MËu nªn Can ®øc t¹i TÞ mµ Can léc còng t¹i TÞ. L¹i ngµy Tý th× Chi ®øc
t¹i TÞ vµ th¸ng giªng NguyÖt ®øc còng t¹i TÞ. Mïa Xu©n méc th× TÞ háa ®−îc v−îng
t−íng khÝ. TÞ háa sinh can MËu thæ vµ còng sinh Th¸i tuÕ Th×n, Êy lµ quÎ ®em lîi Ých
cho ng−êi vµ cho trong N¨m hiÖn t¹i. Tãm l¹i quÎ øng nhiÒu ®iÒm tèt lµnh. VËy TÞ gia
Ngä ®Þa bµn vµ Ngä thuéc chÝnh Nam cho nªn ë miÒn Nam ®−îc yªn æn, rÊt sung tóc
trong N¨m hiÖn t¹i. Vµ TÞ víi Ngä ®ång thuéc háa, tøc TÞ ®em sù thÞnh v−îng ®Õn cho
ph−¬ng Ngä (Tû hßa vi v−îng khÝ). Chiªm cho mét quèc gia th× Can lµ quèc gia cã thõa
Thanh long çt tinh, Êy lµ chÝnh phñ ®−îc bËc tµi n¨ng phô gióp. Thanh long lµ v¨n
quan l©m TÞ ®Þa bµn gäi lµ Long phi thiªn, chñ sù tiÕn hãa vÒ v¨n häc, më mang ®−îc
nhiÒu tr−êng häc cao ®¹i.
ë n−íc ta cã tôc lÖ ngµy ®Çu n¨m chän h−íng xuÊt hµnh, chän h−íng ®i th¨m th©n
b»ng quyÕn h÷u hoÆc chän h−íng ®i h¸i léc tøc lµ ®i mua mét vËt liÖu chi ®Ó lÊy
may...NÕu chiªm gÆp quÎ mÉu nµy th× nªn ®i vÒ h−íng chÝnh Nam lµ tèt nhÊt cã ®ñ §øc
Léc.
Lêi bµn
Kh«ng cø g× chiªm hái sù viÖc trong mét quèc gia mµ ta cã thÓ chiªm hái
viÖc trong mét thÕ giíi, trong mét tØnh hay trong mét lµng. Khi biÕt Trung t©m råi
cø lÊy 12 cung ®Þa bµn trong quÎ mµ ph©n lµm 8 ph−¬ng ®Ó hiÓu ph−¬ng nµo b×nh
an hay lo¹n. Nh− vËy tÊt do theo lêi hái cña vËn nh©n mµ biÕt ®Þa phËn bao xa: mét
quËn hay mét thÕ giíi...

§Ö 2: Tróc ®μi tuyÓn t−íng
X©y ®μi tuyÓn t−íng
Bμi 1
1. TuyÓn t−íng chinh ph¹t nghiÖm t−íng tinh
2. Tam hîp trung t− thÞ t−íng qu©n
3. Gi¶ nhËt Th©n Th×n: Tý vi T−íng
4. V−îng t−íng h−u tï kh¸n phñ n¨ng
5. Quû, §øc thõa Th−êng, sinh TuÕ NhËt
6. Vâ môc Tµo B©n t¸i phôc sinh
7. Nh−îc thõa NhËn, Hæ th−¬ng Can, TuÕ
8. §æng Tr¸c, A Mang ®Ých thÞ ch©n
9. Häa ho¹n yÕu tri hµ nhËt kh¾c
10. H−u tï v−îng t−íng quyÕt niªn ph©n
Phãng dÞch
C©u 1: Khi cã binh n−íc ngoµi x©m l¨ng, hoÆc qu©n phiÕn lo¹n dÊy khëi tÊt
chÝnh phñ ph¶i tuyÓn chän mét vÞ t−íng ®Ó ®em binh dÑp lo¹n, vËy chiªm mét quÎ
cho biÕt vÞ t−íng ®−îc tuyÓn sÏ nh− thÕ nµo trung hay nÞnh, cã tµi hay bÊt tµi ®Ó mµ
liÖu ®Þnh.
C©u 2 vµ 3: Xem Chi cña ngµy chiªm quÎ thuéc vÒ bé Tam hîp nµo vµ gäi
ch÷ gi÷a cña bé Tam hîp Êy lµ t−íng tinh, tøc vÞ t−íng qu©n ra dÑp giÆc. Nh− quÎ
chiªm nh»m ngµy Th©n hay ngµy Tý hay ngµy Th×n ®Òu thuéc vÒ bé Tam hîp Th©n
Tý Th×n tÊt dïng ch÷ gi÷a lµ Tý lµm t−íng tinh.
LËp thµnh nh− sau:
- Ba ngµy Th©n Tý Th×n ®Òu dïng Tý lµm t−íng tinh.
- Ba ngµy DÇn Ngä TuÊt ®Òu dïng Ngä lµm t−íng tinh.
- Ba ngµy Hîi M·o Mïi ®Òu dïng M·o lµm t−íng tinh.
- Ba ngµy TÞ DËu Söu ®Òu dïng DËu lµm t−íng tinh.
C©u 4: Phµm t−íng tinh ®−îc V−îng khÝ hay T−íng khÝ th× vÞ t−íng qu©n
®−îc tuyÓn chän Êy cã tµi n¨ng. B»ng T−íng tinh Êy bÞ H−u khÝ, Tï khÝ, Tö khÝ th×
vÞ t−íng qu©n Êy bÊt kham, ®©u mong dÑp ®−îc lo¹n. Trong bµi kh«ng luËn ®Õn ®Þa
bµn, nh−ng T−íng tinh cïng ®Þa bµn còng cÇn t−¬ng sinh, t¸c Tam hîp, Lôc hîp,
hoÆc t−íng tinh gia Tr−êng sinh, §Õ v−îng míi ch¾c ®−îc thËt tèt. NÕu t−íng tinh
cïng víi ®Þa bµn t−¬ng kh¾c, t¸c Tam h×nh, Lôc h¹i, hoÆc l©m Mé, TuyÖt, Tö...th×
dï vÞ t−íng qu©n cã tµi n¨ng song bÞ mÊt ®Þa lîi kÐm thÕ.
C©u 5 vµ 6: Phµm T−íng tinh sinh Can hoÆc sinh Th¸i tuÕ l¹i thõa §øc thÇn
cïng çt t−íng nh− Quý nh©n, Th¸i th−êng...th× vÞ t−íng qu©n Êy cã tµi giái vµ lßng
¸i quèc ch¼ng ai b»ng, t©m trung, ý chÝnh, quyÕt trõ h¹i cho d©n, cho n−íc, ®¸ng
s¸nh víi bËc Vâ Môc, Tµo b©n lµ nh÷ng ng−êi trung qu©n, ¸i quèc, cã c«ng trËn
thêi x−a.

C©u 7 vµ 8: Nh− t−íng tinh kh¾c Can hay kh¾c Th¸i tuÕ, l¹i thõa D−¬ng nhËn
vµ hung t−íng nh− B¹ch hæ th× vÞ t−íng Êy lµ h¹ng §æng Tr¸c, A Mang ch¼ng sai,
vµ sÏ lµm ph¶n lo¹n hoÆc thõa lÖnh mµ nhiÔu nh−¬ng d©n chóng. Nh− vËy kh«ng
nªn dïng vÞ t−íng Êy.
C©u 9 vµ 10: NÕu dïng ph¶i vÞ t−íng qu©n kh«ng tèt th× cø xem S¬ truyÒn
mµ biÕt lóc nµo vÞ t−íng Êy g©y ra häa ho¹n. VËy ph¶i biÕt sè cña Can Chi: Gi¸p
Kû Tý Ngä sè 9, Êt Canh Söu Mïi sè 8, BÝnh T©n DÇn Th©n sè 7, §inh Nh©m M·o
DËu sè 6, MËu Quý Th×n TuÊt sè 5, Tþ Hîi sè 4. Nh− S¬ truyÒn V−îng khÝ th× nh©n
cho 10, T−íng khÝ nh©n víi 2, H−u khÝ dïng y nguyªn sè, Tï khÝ vµ Tö khÝ th× bít
®i ph©n nöa. Tïy theo tr−êng hîp hay sù viÖc cïng hoµn c¶nh mµ cã khi V−îng khÝ
víi T−íng khÝ th× thªm 10 chí kh«ng ph¶i nh©n 10, nh− 4 thªm 10 lµ 14 (xem l¹i
VËt lo¹i qu¸i). L¹i còng tïy theo hoµn c¶nh vµ thêi ®îi mµ ®o¸n sè cña S¬ truyÒn lµ
sè N¨m, sè Th¸ng, hay sè Ngµy. M×nh cÇn suy nghiÖm. VÝ dô S¬ truyÒn lµ TÞ tö khÝ
cßn sè 2, tÊt trong 2 N¨m n÷a hoÆc 2 Th¸ng n÷a vÞ t−íng qu©n ®ã sÏ ph¶n phóc g©y
nªn téi lçi.
Phô lôc: Kh¸n t−íng phÈm
Nh− muèn biÕt phÈm h¹nh cña vÞ t−íng qu©n ®em qu©n dÑp giÆc th× xem xÐt
ë Tam truyÒn. Nh− S¬ truyÒn lµ Kim (Th©n DËu) hoÆc Tam truyÒn lµ Kim côc tÊt vÞ
t−íng Êy cã quyÒn n¨ng, −a kiÓm so¸t, thÝch ®æi míi (thay ®æi), vµ chinh phôc. Nh−
S¬ truyÒn lµ Méc DÇn M·o hoÆc Tam truyÒn lµ Méc côc th× vÞ t−íng Êy nh©n tõ,
lÊy ¬n mµ ®·i kÎ d−íi. Nh− S¬ truyÒn lµ Thñy Hîi Tý hoÆc Tam truyÒn lµ Thñy côc
th× vÞ t−íng Êy th«ng minh, trÝ tuÖ, trong tÝnh nhu thuËn cã sù c−¬ng quyÕt, nh−ng
nÕu cã thõa HuyÒn vò, Thiªn hîp lµ ng−êi h¸o s¾c, phßng bÞ mü nh©n kÕ. Nh− S¬
truyÒn lµ Háa TÞ Ngä hay Tam truyÒn lµ Háa côc th× vÞ t−íng Êy t¸o b¹o, cã t×nh,
nãng n¶y, c−¬ng liÖt. Nh− S¬ truyÒn hay Tam truyÒn lµ Thæ Th×n TuÊt Söu Mïi th×
vÞ t−íng Êy thuÇn hËu, dÌ dÆt, kh«ng hÒ coi th−êng sù chi, kh«ng chÞu lµm cµn bËy.
Nh− Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh hay Tû hßa (®ång lo¹i)
th× vÞ t−íng víi binh sÜ ®ång t©m d¹ víi nhau. B»ng t−¬ng kh¾c hay t¸c Tam h×nh,
Lôc h¹i, Lôc xung th× vÞ t−íng víi binh sÜ kh«ng ®ång lßng.
Lêi phô
Theo bµi nµy th× dïng ch÷ cña 4 bé Tam hîp lµm T−íng tinh, song thêi x−a
còng cã Nh©m s− l¹i dïng NguyÖt t−íng ®Ó lµm T−íng tinh, hoÆc dïng §¨ng minh
Hîi thiªn bµn ®Ó lµm t−íng tinh, hoÆc dïng TuÕ xung lµ ch÷ thiªn bµn xung víi tªn
N¨m hiÖn t¹i, hoÆc dïng thiªn t−íng C©u trËn. Theo t«i th× dïng Chi Tam hîp, hay
lµ dïng sao C©u trËn v× C©u trËn øng vÒ chiÕn trËn cã tµi bé ®¹o cÇm v−¬ng, ®uæi
b¾t Vua, xua b¾t giÆc. Vµ nÕu dïng C©u trËn th× lÊy C©u trËn thõa thÇn mµ luËn
®o¸n nh− ch÷ gi÷a cña Tam hîp.

§Ö 3: LuyÖn binh phßng ngù
RÌn luyÖn binh sÜ ®Ó ng¨n ngõa chèng giÆc
Bμi 1
1. LuyÖn binh chinh th¶o h÷u hµ danh
2. Th¶o b¹n ph¹t nghÞch, phiÕn lo¹n sinh
3. NhËt vi chñ t−íng, Th©n vÞ tèt
4. T−¬ng sinh huÊn luyÖn kh¶ thuÇn tinh
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm muèn gi÷ g×n ®Êt n−íc cho bÒn v÷ng tÊt ph¶i cã mét Chñ
t−íng ®Ó huÊn luyÖn binh sÜ hÇu chèng víi n−íc ngoµi x©m l¨ng, hoÆc ®¸nh kÎ
ph¶n lo¹n, ph¹t kÎ nghÞch, dÑp phiÕn lo¹n...
C©u 3 vµ 4: Muèn biÕt chñ t−íng cã ®ñ tµi n¨ng huÊn luyÖn binh sÜ kh«ng th×
ph¶i xem ë NhËt thÇn, mµ NhËt lµ Can vµ ThÇn lµ Chi. Can øng cho chñ t−íng vµ
Chi øng cho sÜ tèt. VËy Can víi Can th−îng thÇn t−¬ng sinh hay Tû hßa lµ chñ
t−íng cã tµi n¨ng, b»ng t−¬ng kh¾c lµ chñ t−íng kÐm tµi huÊn luyÖn. Cßn Chi víi
Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh hay Tû hßa th× sÜ tèt sÏ trë nªn hïng c−êng, giái dang,
b»ng t−¬ng kh¾c th× sÜ tèt kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng theo kÞp sù huÊn luyÖn.
Nh− thÊy B¹ch hæ, BÖnh phï l©m Can, chñ t−íng nhiÒu bÖnh ho¹n, b»ng l©m
Chi th× sÜ tèt nhiÒu bÖnh ho¹n.
Bμi 2:
1. LiÖt sÜ t−¬ng c«ng ph©n chñ kh¸ch
2. Th−îng quèc chinh hÇu s¸t §øc H×nh
3. §øc th¾ng H×nh thêi th−îng quèc tiÖp
4. H×nh ph¶n kh¾c §øc: ngo¹i biªn hµnh
5. Can kh¾c Chi th−îng: t−íng chÕ ngo¹i
6. Chi kh¾c Can th−îng: ngo¹i x©m thµnh
C©u 1 vµ 2: Phµm trong mét n−íc mµ cã nhiÒu ng−êi ph©n tranh, c«ng kÝch
nhau, nh− thêi ThËp nhÞ sø qu©n ë n−íc ta x−a kia, th× ng−êi cö binh ®¸nh tr−íc lµ
Kh¸ch, cßn ng−êi chèng ®èi l¹i sau lµ Chñ. Nh− Th−îng quèc chinh ph¹t Ch− hÇu
(n−íc thuéc ®Þa), kÎ Th−îng quèc lµ Chñ vµ Ch− hÇu lµ Kh¸ch, hoÆc nh− ChÝnh
phñ lµ Chñ vµ phiÕn lo¹n lµ Kh¸ch. Êy lµ viÖc ph©n chñ kh¸ch.
C©u 3 vµ 4: Can ®øc ®−îc V−îng-T−íng kh¾c Chi h×nh th× bªn Chñ th¾ng
bªn Kh¸ch. Tr¸i l¹i nÕu Chi h×nh V−îng-T−íng kh¾c Can ®øc th× bªn Kh¸ch th¾ng
bªn Chñ.
C©u 5 vµ 6: Nh− Can th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn lµ ®iÒm chñ t−íng
chÕ trÞ ®−îc giÆc ngoµi. B»ng Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn th× giÆc ngoµi
th¾ng Chñ t−íng mµ x©m lÊn thµnh ®«.
Nh− Can kh¾c Chi th−îng thÇn vµ Chi còng kh¾c Can th−îng thÇn tÊt hai bªn
®Òu cã th¾ng cã b¹i.
Bμi 3
1. ThÇn ©m chÕ NhËt nghi kiÕn thñ
2. NhËt ©m kh¾c ThÇn nghi tÊn binh
3. C©u trËn trî NhËt, phñ chÝnh quèc
4. Trî ThÇn cÈn thñ, th©n d−¬ng tinh
5. Th¸i tuÕ t¸c C©u, thõa çt, M·
6. Ngù gi¸ th©n chinh: tø h¶i ninh
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: ThÇn lµ Chi vµ NhËt lµ Can. ThÇn ©m lµ Chi ©m thÇn tøc ch÷ trªn
cña khãa 4. NhËt ©m lµ Can ©m thÇn tøc lµ ch÷ trªn cña khãa 2. Phµm trong thêi
chinh chiÕn, ®èi víi giÆc cÇn nªn biÕt lóc nµo c«ng vµ lóc nµo thñ. Can ¸m chØ vÒ
bÒ trªn tøc ng−êi cÇm chÝnh quyÒn, cßn Chi ¸m chØ hµng giÆc lo¹n. VËy quÎ thÊy
Chi ©m thÇn kh¾c Can lµ quÎ thÕ lùc cña giÆc ®ang m¹nh, nÕu ra qu©n tÊt chÝnh
quyÒn bÊt lîi, vËy nªn ë t¹i dinh tr¹i mµ ®ãng cöa thµnh gi÷ thÕ thñ. Tr¸i l¹i nÕu
thÊy Can ©m thÇn kh¾c Chi lµ chÝnh quyÒn th¾ng thÕ vËy nªn mau tiÕn binh ph¸
giÆc, giÆc sÏ tan.
C©u 3 vµ 4: C©u trËn lµ T−íng tinh, lµ vÞ Chñ t−íng. Nh− C©u trËn thõa thÇn
sinh Can hay tû hßa víi Can tøc lµ C©u trËn phï trî chÝnh quyÒn ®¸nh th¾ng giÆc.
Tr¸i l¹i nÕu C©u trËn thõa thÇn sinh Chi th× nªn cÈn thËn cè thñ, chí tù ®¾c d−¬ng
cê tiÕn binh, e sÏ thÊt b¹i vËy.
C©u 5 vµ 6: nh− thÊy Th¸i tuÕ V−îng T−íng thõa C©u trËn cïng Çt thÇn vµ
sao DÞch m· lµ ®iÒm lµnh cña n−íc nhµ: ng−êi l·nh ®¹o hoÆc bËc Vua chóa ngù gi¸
th©n chinh, dÑp tan ®−îc giÆc, bèn bÒ ®Òu yªn lµnh.
MÉu quÎ: ngµy Nh©m TuÊt, nguyÖt t−íng Th©n, giê Hîi, n¨m Hîi, th¸ng 4.
- Gi¶i ®o¸n theo bµi 1: Can Nh©m lµ thñy vµ Can th−îng thÇn lµ Th©n kim
t−¬ng sinh, Êy lµ chñ t−íng cã tµi n¨ng, ®ñ søc luyÖn rÌn binh sÜ. Chi TuÊt
víi Chi th−îng thÇn lµ Mïi tû hßa, binh sÜ trë nªn hïng c−êng, l¹i cã thõa
Th¸i th−êng lµ t−îng vâ quan cho nªn vÒ sau cã binh sÜ lËp ®−îc chiÕn
c«ng vµ th¨ng quan. B¹ch hæ cã t¸nh s¸t, l©m Can lµ vÞ t−íng Êy cã tÝnh
s¸t ph¹t, ®èi víi giÆc th× hay cßn ®èi víi binh sÜ th× qu¸ kh¾c. ThÝ dô
chiªm nh»m n¨m DËu th× Th©n lµ BÖnh phï gÆp B¹ch hæ ®ång l©m Can
tøc vÞ t−íng Êy hay bÖnh ho¹n vµ sù luyÖn tËp tÊt trÔ n¶i.
- Gi¶i ®o¸n theo bµi 2: ngµy Nh©m th× Hîi lµ Can ®øc vµ ngµy TuÊt th× Söu
lµ Chi h×nh. Th¸ng 4 thuéc vÒ mïa H¹ háa tÊt Hîi thñy bÞ Tï khÝ mµ Söu
thæ ®−îc T−íng khÝ, vµ Söu tÊt kh¾c Hîi thñy. Tãm l¹i Chi h×nh ®−îc
t−íng khÝ kh¾c Can ®øc bÞ tï khÝ lµ ®iÒm kh¸ch th¾ng, nhá th¾ng lín.
- Can th−îng thÇn lµ Th©n vµ Chi th−îng thÇn lµ Mïi, mµ Th©n kim víi Mïi
thæ t−¬ng sinh nªn kh«ng luËn.
- Gi¶i ®o¸n theo bµi 3: Chi ©m thÇn lµ Th×n thuéc thæ kh¾c Can Nh©m
thñy, Êy lµ thÕ lùc cña giÆc ®ang m¹nh mÏ, m×nh nªn cè thñ thµnh tr× chø
ch¼ng nªn xuÊt qu©n chiÕn ®Êu.
- C©u trËn thõa thÇn lµ Hîi vµ Can lµ Nh©m mµ Hîi víi Nh©m ®ång thuéc
thñy tû hßa tÊt vÞ t−íng Êy lµm lîi cho chÝnh quyÒn, thÕ nµo råi còng dÑp
yªn ®−îc giÆc.
- QuÎ chiªm nh»m n¨m Hîi nªn gäi Hîi lµ Th¸i tuÕ vµ th¸ng 4 th× Hîi còng
lµ DÞch m·. VËy quÎ nµy Th¸i tuÕ tøc Hîi thõa C©u trËn vµ DÞch m·, nÕu
bËc Vua chóa hay bËc l·nh ®¹o mµ ®Ých th©n ®i dÑp lo¹n tÊt sÏ thµnh c«ng,
thiªn h¹ sÏ sèng trong c¶nh th¸i b×nh. V¶ l¹i Hîi lµ Th¸i tuÕ cã thõa Can
®øc, Can léc vµ Chi nghi lµ nh÷ng çt thÇn chñ sù phóc ®øc, lîi léc vµ
nghi mÉu, thµnh ®¹t...cho nªn bËc cao c¶ ®i chinh ph¹t Êy ®Çy ®ñ phóc
h¹nh mµ thu nhËp ®−îc ®Êt ®ai cïng lîi léc.

§Ö 4: §Þch quèc ®éng tÜnh
N−íc bªn ®Þch ®éng binh hay yªn tÜnh
Bμi 1
1. DÞch tri ®Þch quèc h÷u ®éng tÜnh
2. Tiªn dÜ Niªn khãa thÈm kú ky
3. D−¬ng niªn §¹i çt gia TuÕ can
4. ¢m niªn tiÓu çt gia TuÕ chi
5. Quý nh©n: ¢m D−¬ng ph©n thuËn nghÞch
6. Khãa truyÒn hung çt kh¶ dù tri
7. ThËp nhÞ quèc trung tri tai dÞ
8. Ph¸p qu¸n ch− m«n m¹c chÊp nª
9. TuÕ kÓ hîp thÇn gia NguyÖt kiÕn
10. ¢m D−¬ng khãa ph¸p nhÊt ®ång suy
11. Hung thÇn, hung t−íng së l©m ®Þa
12. Thö quèc tÊt nhiªn binh ph¹m chi
Çch lµm ra ë bµi nµy kh¸c h¬n lÖ th−êng, sau dÉn gi¶i râ, cßn tr−íc th× cÇn
dÞch s¬ qua lu«n mét lo¹t 12 c©u trªn nh− sau:
1. Muèn biÕt n−íc ®èi ®Þch víi n−íc m×nh ®éng hay tÜnh, tøc lµ yªn hay
ch¼ng yªn nh− thÕ nµo...
2. Tr−íc dïng Niªn khãa tøc lµ lÊy Can Chi cña N¨m thay thÕ cho Can Chi
cña ngµy mµ lµm ra quÎ ®Ó xem xÐt c¬ sù.
3. HÔ N¨m thuéc D−¬ng th× dïng §¹i çt lµ Söu thiªn bµn gia lªn TuÕ can lµ
Can cña N¨m (còng an nh− Can cña ngµy).
4. HÔ N¨m thuéc ©m th× dïng TiÓu çt lµ Mïi thiªn bµn gia lªn TuÕ chi lµ
Chi cña N¨m (còng an nh− Chi cña ngµy).
5. An sao Quý nh©n th× an theo Can cña n¨m, nh−ng ph¶i ph©n ra ©m d−¬ng
mµ an theo chiÒu thuËn hay nghÞch. Tõ sau khÝ §«ng chÝ th× thuéc D−¬ng
côc tÊt an 12 sao Quý nh©n theo chiÒu thuËn. Cßn sau khÝ H¹ chÝ th× thuéc
¢m côc an theo chiÒu nghÞch.
6. Råi theo Can Chi cña N¨m mµ lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn, tõ ®ã mµ cã
thÓ biÕt lµ tèt hay xÊu.
7. L¹i 12 cung ®Þa bµn lµ 12 n−íc xung quanh, cã thÓ tõng cung mµ biÕt n−íc
nµo häa phóc kh¸c nhau nh− thÕ nµo.
8. PhÐp xem ph¶i th«ng suèt c¶ çc m«n, çc çch, chø ®õng cã cè ®Þnh mét
lèi nµo. V× cßn cã mét çch kh¸c ®Ó lµm ra quÎ nh− sau ®©y:
9. Dïng TuÕ hîp mµ gia lªn NguyÖt kiÕn (th¸ng) ®Þa bµn ®Ó lËp quÎ.
10. Råi còng lÊy Tam truyÒn, Tø khãa, ph©n ¢m D−¬ng mµ an vßng sao Quý
nh©n nh− phÇn trªn vµ còng theo nh− trªn mµ suy ®o¸n.
11. Nh− thÊy hung thÇn cïng hung t−íng cïng tô l¹i ë mét cung ®Þa bµn nµo...

12. Th× tÝnh ra xem hÔ n−íc nµo ë vÒ ph−¬ng cña cung ®Þa bµn Êy tÊt bÞ ch¹m
®ao binh, khãi löa.
Tãm l¹i: bµi nµy cã hai çch lµm quÎ ®Ó biÕt sù ®éng tÜnh cña n−íc ®Þch, mµ
còng ®Ó biÕt n−íc nµo bÞ ®éng ®ao binh...nh− ®· dÞch qua nghÜa, b©y giê cÇn dÉn
gi¶i râ rµng nh− sau ®©y:
- Niªn khãa: lµ lÊy Can Chi cña N¨m hiÖn t¹i mµ lµm ra Tø khãa, Tam
truyÒn, chø kh«ng theo lÖ th−êng lµ lÊy Can Chi cña ngµy chiªm quÎ nh− ®· häc ë
Tr−¬ng qu¸i tËp.
- D−¬ng niªn: lµ nh÷ng n¨m Gi¸p BÝnh MËu Canh Nh©m. ¢m niªn lµ nh÷ng
n¨m Êt §inh Kû T©n Quý.
- Theo bµi nµy th× n¨m D−¬ng dïng Söu lµm NguyÖt t−íng råi b¾t ®Çu gia lªn
TuÕ can. Cßn chiªm n¨m ©m th× dïng Mïi lµm NguyÖt t−íng råi gia lªn TuÕ chi.
- TuÕ can: lµ Can cña Th¸i tuÕ, tøc lµ Can cña N¨m hiÖn t¹i, khi lµm quÎ
còng an nh− Can cña ngµy. ThÝ dô n¨m Êt th× an Êt t¹i Th×n ®Þa bµn...
- TuÕ chi: lµ Chi cña Th¸i tuÕ, tøc lµ Chi cña N¨m hiÖn t¹i, khi lµm quÎ còng
an nh− Chi cña ngµy.
- ¢m D−¬ng ph©n thuËn nghÞch: D−¬ng côc th× an 12 sao trong vßng Quý
nh©n theo chiÒu thuËn, cßn ¢m côc th× an theo chiÒu nghÞch. Mét n¨m th× cã 12 tiÕt
vµ 12 khÝ chia ra lµm D−¬ng côc vµ ¢m côc. Tõ khÝ §«ng chÝ cho ®Õn cuèi tiÕt
Mang chñng gåm 6 khÝ vµ 6 tiÕt ®Òu thuéc D−¬ng côc. Cßn tõ tiÕt H¹ chÝ cho tíi
cuèi tiÕt §¹i tuyÕt còng gåm cã 6 tiÕt vµ 6 khÝ th× thuéc vÒ ¢m côc. Nªn nhí: an
vßng Quý nh©n theo Can cña N¨m chø kh«ng theo Can cña Ngµy.
- Phµm muèn biÕt n−íc ®Þch ®éng tÜnh, may rñi nh− thÕ nµo th× xem N¨m
hiÖn t¹i lµ D−¬ng niªn hay ¢m niªn. D−¬ng niªn th× dïng §¹i çt Söu gia lªn TuÕ
can, tøc lµ dïng Söu gia lªn cung ®Þa bµn ®· an Can cña N¨m ®Ó lËp thiªn bµn vµ
®Þa bµn. Cßn ¢m niªn th× dïng TiÓu çt gia lªn TuÕ chi, tøc lµ dïng Mïi thiªn bµn
gia lªn cung ®Þa bµn ®· an Chi cña N¨m ®Ó lËp thiªn bµn vµ ®Þa bµn. Khi lËp thiªn
bµn vµ ®Þa bµn råi th× lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn vµ an 12 sao vßng Quý nh©n theo
Can cña N¨m chø kh«ng theo Can cña ngµy. Vµ lóc chiªm quÎ thuéc vÒ D−¬ng côc
th× an theo chiÒu thuËn, cßn thuéc vÒ ¢m côc th× an theo chiÒu nghÞch.
- Tãm l¹i dïng Can Chi cña N¨m thay thÕ cho Can Chi cña Ngµy. N¨m thuéc
D−¬ng th× dïng Söu lµm NguyÖt t−íng mµ khëi ®Çu gia lªn cung cã an Can cña
n¨m. Cßn ¢m niªn th× dïng Mïi lµ NguyÖt t−íng mµ gia lªn cung cã an Chi cña
N¨m. Quý nh©n an theo Can cña n¨m vµ lóc chiªm thuéc D−¬ng côc th× an thuËn
12 Thiªn t−íng, cßn thuéc ¢m côc th× an nghÞch hµnh 12 Thiªn t−íng.
- Khi ®· lËp xong thiªn bµn vµ ®Þa bµn, an 12 Thiªn t−íng råi th× còng do 2
n¬i cã an Can vµ Chi cña n¨m mµ lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn. L¹i do khãa thÓ vµ
Tam truyÒn tèt xÊu mµ biÕt ®Þch quèc lµ may hay rñi, hoÆc x¶y ra ®iÒu g×. ThÝ dô
chiªm ®−îc quÎ NhÞ phiÒn khãa vµ S¬ truyÒn lµ Hîi thõa sao Chu t−íc tøc lµ ®Þch
quèc bÞ n¹n b·o lôt, bëi NhÞ phiÒn khãa øng vÒ tai häa, Chu t−íc lµ phong thÇn øng
vÒ giã, Hîi thuéc thñy øng vÒ n−íc. Êy lµ n¹n giã n−íc (b·o lôt)...§¹i kh¸i gÆp BÜ
khãa, Tam truyÒn thõa hung thÇn, hung t−íng th× ®Þch quèc suy vi. B»ng gÆp çt
khãa, Tam truyÒn thõa çt thÇn, çt t−íng th× ®Þch quèc c−êng thÞnh. Nh− quÎ øng
®iÒm xÊu mµ S¬ truyÒn hoÆc Tam truyÒn lµ Háa th× kh« h¹n, thÊy Thñy lµ m−a lôt,
thÊy Kim lµ lo¹n ®ao binh, thÊy Méc lµ giã b·o, ®ãi vµ mÊt mïa mµng, thÊy Thæ th×
bÖnh ho¹n, bÖnh dÞch trµn lan. M¹t truyÒn vµ Can Chi cã cøu thÇn cßn kh¸, ch¼ng
vËy ®Þch quèc cã thÓ suy vong...Sù ®o¸n v« cïng kÓ, ph¶i häc cho bao qu¸t th× luËn
lÏ míi s©u xa.
BÜ khãa lµ khãa toµn øng ®iÒm suy bÜ. Çt khãa lµ khãa øng ®iÒm tèt lµnh.
Nh÷ng bÜ khãa vµ çt khãa ®Òu cã nhiÒu vµ lÉn lén trong 65 bµi ë Khãa kinh tËp.
MÉu quÎ vÒ niªn khãa: N¨m MËu TuÊt, th¸ng 10, tiÕt LËp ®«ng, giê M·o.
LuËn ®o¸n: N¨m MËu lµ D−¬ng niªn nªn dïng Söu thiªn bµn gia lªn cung
®Þa bµn TÞ cã an can MËu (TuÕ Can). N¨m MËu chiªm ban ngµy nªn Quý nh©n t¹i
Söu thiªn bµn. QuÎ chiªm vµo tiÕt LËp ®«ng thuéc ¢m côc nªn an 12 thiªn t−íng
theo chiÒu nghÞch. L¹i do 2 cung an Can MËu lµ TuÕ Can vµ Chi TuÊt lµ TuÕ Chi
mµ lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn. Theo vÝ dô nµy th× Tam truyÒn lµ DÇn TuÊt Ngä lµ
Háa côc, mµ Ngä lµ ch÷ chÝnh côc. Chiªm nh»m vµo mïa §«ng nªn Ngä bÞ Tö khÝ
l¹i thõa B¹ch hæ lµ hung tinh chñ s¸t h¹i, tang th−¬ng...vµ th¸ng 10 th× Ngä lµ
Thiªn quû vµ lµ Tang xa, B¹ch hæ gÆp Thiªn quû th−êng cã bÖnh «n dÞch, B¹ch hæ
chñ sù chÕt ch«n l¹i gÆp Tang xa lµ çi xe tang, tÊt trong n¨m cã Quèc tang (ng−êi
cã chøc vô lín trong n−íc chÕt). Víi nh÷ng sù øng trªn th× ®Þch quèc ph¶i bÞ häa
ho¹n, binh chiÕn, tang th−¬ng...nh− ®· kÓ.
Lêi bµn
Çch lËp quÎ tõ c©u 1 tíi c©u 5 th× trong mét N¨m chØ cã hai quÎ kh¸c nhau
mµ th«i. V× trong 12 tiÕt khÝ (6 th¸ng) thuéc vÒ D−¬ng côc lóc nµo chiªm th× còng
vÉn lµ mét quÎ, vµ trong 12 tiÕt khÝ (6 th¸ng) thuéc vÒ ¢m côc th× lóc nµo còng vÉn
lµ mét quÎ. §Êy lµ kh«ng luËn çc thÇn s¸t theo tõng Th¸ng vµ tõng Ngµy. Bëi vËy
nªn hµng hËu häc cã ng−êi lËp quÎ b»ng mét lèi kh¸c: lËp ®Þa bµn vµ an thiªn bµn,
an Quý nh©n thuËn nghÞch th× kh«ng ®æi kh¸c, mµ chØ kh¸c lµ dïng 2 chç an Can
Chi cña ngµy hiÖn t¹i mµ lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn, chø kh«ng do 2 chç an Can
Chi cña n¨m mµ lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn. Theo çch sau nµy th× mçi ngµy cã
mét quÎ kh¸c nhau vÒ Tø khãa vµ Tam truyÒn. Nh− vËy th× dïng çch nµo ®óng
h¬n? Dï cho häc mét ngµnh nµo hay mét m«n nµo còng cã khi gÆp ph¶i çi khã
chän dïng nh− thÕ, vËy ta nªn cè suy nghiÖm.
C©u 7: NÕu nh− m×nh kh«ng nhÊt ®Þnh ®o¸n cho mét quèc gia nµo, nh−ng l¹i
muèn biÕt chung sù ®éng tÜnh cho mçi n−íc trong toµn cÇu th× cø xem xÐt t¹i 12
cung ®Þa bµn mµ luËn tèt xÊu cho 12 Quèc gia thuéc vÒ ph−¬ng h−íng cña 12 cung
®Þa bµn.
L¹i nªn nhí: Tam truyÒn lµ chç cèt yÕu, lµ chç ®éng, ®¸ng luËn ®Õn h¬n hÕt,
v× ®Êy lµ n¬i øng ra cña quÎ. VËy xem Tam truyÒn lÊy ë cung ®Þa bµn nµo th× øng
cho Quèc gia ë vµo ph−¬ng thuéc vÒ cung ®Þa bµn Êy. Vµ lÏ dÜ nhiªn TruyÒn nµo tèt
th× Quèc gia Êy b×nh yªn, cßn TruyÒn nµo xÊu th× quèc gia Êy häa ho¹n. §¹i kh¸i
TruyÒn tèt lµ nh− ®−îc V−îng-T−íng thõa çt thÇn, çt t−íng. Cßn TruyÒn xÊu nh−
bÞ H−u Tï Tö, thõa hung thÇn hung t−íng. (Cø lÊy b¶n ®å ®Þa cÇu mµ ph©n 12 cung
®Þa bµn th× biÕt Quèc gia nµo thuéc vÒ cung ®Þa bµn nµo).
C©u 8: VÒ phÐp xem, thø nhÊt lµ trong viÖc binh th−, ®å trËn, cÇn th«ng hiÓu
®Ó bá hay lÊy hoÆc ®Ó dung hßa, nÕu m×nh c©u nÖ mµ chØ dïng mét çch nµo th×
phÐp ®o¸n ch¼ng thÓ tinh vi. Cßn thªm mét çch lËp quÎ nh− bèn c©u sau:
C©u 9, 10, 11, 12: theo bµi Ngò hæ ®én ®Ó tÝnh trong N¨m hiÖn t¹i, t×m cho
biÕt th¸ng nµo cã Can hîp víi Can cña Th¸i tuÕ vµ dïng tªn Th¸ng ®ã lµm NguyÖt
t−íng gia lªn NguyÖt kiÕn, tøc lµ gia lªn cung Th¸ng hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ. (Ngò
Hæ lµ 5 con Hæ, ¸m chØ vµo 5 tªn cña 5 th¸ng giªng cã c¶ Can Chi, v× th¸ng giªng
lµ th¸ng DÇn thuéc hæ). LËp thµnh biÓu nh− sau:
- Çc n¨m Gi¸p Kû th× th¸ng giªng lµ th¸ng BÝnh DÇn.
- Çc n¨m Êt Canh th× th¸ng giªng lµ th¸ng MËu DÇn.
- Çc n¨m BÝnh T©n th× th¸ng giªng lµ th¸ng Canh DÇn.
- Çc n¨m §inh Nh©m th× th¸ng giªng lµ th¸ng Nh©m DÇn.
- Çc n¨m MËu Quý th× th¸ng giªng lµ th¸ng Gi¸p DÇn.
HÔ biÕt Can cña th¸ng giªng råi tÝnh thuËn tíi tÊt biÕt Can cña mçi Th¸ng
trong n¨m chiªm quÎ ®Ó t×m Th¸ng nµo cã Can hîp víi Can Th¸i tuÕ. ThÝ dô: n¨m
Gi¸p Th©n th× cã th¸ng Kû TÞ lµ th¸ng cã Can hîp víi Can cña Th¸i tuÕ, bëi Gi¸p
Kû lµ Can hîp. VËy dïng TÞ gia lªn NguyÖt kiÕn mµ lµm quÎ.
Dïng tªn Th¸ng nµo cã Can hîp víi Can cña Th¸i tuÕ lµm NguyÖt t−íng gia
lªn cung ®Þa bµn NguyÖt kiÕn, råi an Can Chi cña NguyÖt kiÕn, tøc lµ an Can Chi
cña Th¸ng hiÖn t¹i mµ lµm quÎ gäi lµ: NguyÖt khãa, chø kh«ng dïng Can Chi cña
Th¸i tuÕ mµ lµm quÎ gäi lµ Niªn khãa nh− tõ c©u 1 ®Õn c©u 8. Duy an Quý nh©n
theo D−¬ng côc hay ©m côc nh− Niªn khãa, vµ còng theo lÖ th−êng: chiªm quÎ ban
ngµy th× dïng Trø quý vµ chiªm quÎ ban ®ªm th× dïng D¹ quý. Khi lËp quÎ xong
th× cø theo b¶n ®å ®Ó biÕt vÞ trÝ nh÷ng quèc gia chung quanh m×nh, ph©n vÞ trÝ cho
mçi quèc gia thuéc cung ®Þa bµn nµo trong quÎ. Tõ ®ã mµ biÕt quèc gia nµo thuéc
vÒ cung cã çt t−íng, §øc, Hîp, thõa V−îng khÝ, T−íng khÝ...th× quèc gia ®ã ®ang
h−ng thÞnh. Cßn quèc gia nµo thuéc vÒ cung cã hung t−íng, hung thÇn, ¸c s¸t, thõa
H−u Tï Tö khÝ...tÊt sÏ bÞ thiªn tai hay çc tai häa kh¸c. §¹i kh¸i lµ gÆp hung t−íng
ë chung víi Kim thÇn vµ §¹i s¸t lµ chç bÞ nguy h¹i nhÊt vÒ ®ao binh. HoÆc nh− cã
hung thÇn cïng hung t−íng mµ gÆp lo¹i Háa th× bÞ h¹n h¸n, gÆp lo¹i Kim th× bÞ
binh chiÕn ®ao g−¬m, gÆp lo¹i Thñy bÞ n−íc lôt, gÆp lo¹i Méc bÞ n¹n giã b·o, n¹n
®ãi, gÆp lo¹i Thæ th× bÞ bÖnh ho¹n truyÒn nhiÔm...
Sau ®©y lµ quÎ thÝ dô vÒ NguyÖt khãa: n¨m Êt Söu th¸ng 4, vµo tiÕt khÝ TiÓu
m·n thuéc D−¬ng côc nªn an sao Quý nh©n thuËn hµnh vµ chiªm ban ngµy nªn
dïng Trø quý. N¨m Êt tÊt cã th¸ng Canh Th×n lµ th¸ng cã Can hîp víi Can Th¸i
tuÕ. VËy lËp quÎ dïng Th×n gia lªn gia lªn NguyÖt kiÕn lµ TÞ ®Þa bµn v× quÎ chiªm
trong th¸ng 4 lµ th¸ng TÞ. Vµ còng ®én theo Ngò hæ ®én mµ biÕt NguyÖt kiÕn lµ
th¸ng 4 lµ th¸ng T©n TÞ cho nªn an Can T©n vµ Chi TÞ vµo quÎ råi theo th−êng lÖ
mµ lÊy Tø khãa vµ Tam truyÒn vµ an 12 thiªn t−íng.
Theo quÎ vÝ dô nµy, quèc gia nµo thuéc vÒ cung M·o ®Þa bµn (chÝnh §«ng)
th× sÏ bÞ tai häa, v× cã C©u trËn l©m M·o ®Þa lµ hung tinh thÊt ®Þa øng t−îng chiÕn
®Êu mµ rÊt bÊt lîi. L¹i còng lµ t−îng nhËp ngôc, nÕu cã x¶y ra chiÕn tranh ¾t t−íng
sÜ cña n−íc ®ã sÏ bÞ giam cÇm (C©u trËn thõa DÇn thiªn bµn, mµ th¸ng 4 th× DÇn lµ
Thiªn ngôc vµ Thiªn vâng rÊt hîp víi nhËp ngôc). Th¸ng 4 th× DÇn còng lµ BÖnh
s¸t vµ Mé m«n ®Òu øng vÒ BÖnh ho¹n, chÕt nhiÒu. L¹i DÇn còng lµ Phi hoµnh cïng
víi N÷ tai hîp øng vµo tai häa bÊt ngê. Hung b¹o h¬n n÷a lµ quèc gia nµo ë vµo
cung Tý ®Þa bµn sÏ bÞ l¾m tai häa: häa binh chiÕn g©y nhiÒu nçi tang th−¬ng (v× Tý
®Þa bµn thõa Hîi, mµ th¸ng 4 th× Hîi lµ Binh s¸t, B¹ch hæ s¸t), häa chiÕn b¹i chÕt
chãc (v× Hîi thõa B¹ch hæ, l¹i lµ ChiÕn th−, TuyÖt khÝ v·ng vong), häa b·o lôt lµm
ch×m ®¾m thuyÒn tµu (v× Hîi thuû thõa Phong s¸t lµ giã, thõa Chóc ch©u lµ ghe
thuyÒn ch×m)…Çc ¸c s¸t võa kÓ thuéc vÒ NguyÖt thÇn s¸t trong th¸ng 4 ®ang
chiªm quÎ vµ ®éng ë cung Hîi thiªn bµn. Ngoµi ra cßn çc Quèc gia ë vÒ cung Mïi
®Þa bµn cã thõa Quý nh©n, thuéc vÒ cung Th×n ®Þa bµn cã thõa Thiªn hîp, thuéc vÒ
cung Hîi ®Þa bµn cã thõa Th¸i th−êng, thuéc vÒ cung DÇn ®Þa bµn cã thõa Thanh
long…§¹i kh¸i lµ nh÷ng Quèc gia thÞnh v−îng tèt.
Nh− lµm chñ t−íng ®· chiªm ®o¸n biÕt Quèc gia nµo ®ang suy nh−îc tÊt nªn
dÉn binh ®Õn ®¸nh ¾t th¾ng, hoÆc Quèc gia ®ã chÞu ®Çu hµng. B»ng biÕt Quèc gia
nµo thÞnh v−îng th× nªn giao h¶o. Êy lµ ®iÓm rÊt quan träng trong binh ph¸p vËy.
Lêi bµn
Chç dïng cña bµi 1 thuéc ®Ö 4 nµy lµ ®Ó biÕt çc sù thÞnh suy, häa phóc, ®éng
tÜnh cña 12 Quèc gia lín kh¸c víi n−íc m×nh. Cßn çi chç dïng cña bµi 3 ®Ö 1 lµ
®Ó biÕt sù häa phóc trong 12 miÒn cña mét Quèc gia, hoÆc sù ®éng tÜnh tèt xÊu cña
12 ph−¬ng h−íng trong mét TØnh hay mét QuËn.
Cã ®iÒu ch¼ng xÐt thÊu ®−îc lµ trong bµi tuy cã ®Ò cËp ®Õn çch lÊy Tø khãa
cïng Tam truyÒn cho Niªn khãa vµ NguyÖt khãa, song kh«ng thÊy chØ dÉn çch
luËn ®o¸n tèt xÊu cho Tam truyÒn.

§Ö 5: XuÊt s− quyªn çt
Chän ngμy tèt ®Ó xuÊt qu©n ra trËn
Bμi 1
1. Tr¹ch çt Thiªn c−¬ng gia Ngo¹t kiÖn
2. KhÈn kú thÇn phóc dông kú qu©n
3. TuÕ ®èi: §¨ng minh, ThÇn hËu h¹
4. TuÕ tiªn xung phôc DËu kiªm Th©n
5. Hµ kh«i l©m xø vi Thiªn phñ
6. TuÕ hËu tu tri ng−ìng kiÕn DÇn
7. Thiªn th−¬ng §¹i çt gia kham dông
8. D− ngo¹i t−¬ng phïng bÊt lîi nh©n
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm muèn chän ngµy tèt ®Ó ®em qu©n ra trËn th× dïng Thiªn
c−¬ng gia NguyÖt kiÕn, tøc dïng Th×n thiªn bµn mµ khëi ®Çu gia lªn cung Th¸ng
®Þa bµn (th¸ng hiÖn t¹i) råi còng lËp ®Þa bµn, an thiªn bµn vµ tÝnh ra TuÕ ®èi, TuÕ
tiªn, Thiªn phñ, TuÕ hËu vµ Thiªn th−¬ng lµ tªn cña nh÷ng ngµy nªn ®em qu©n ra
trËn nh− sau ®©y:
C©u 3: Phµm hai cung ®Þa bµn cã thõa §¨ng minh vµ ThÇn hËu (tøc lµ Hîi Tý
thiªn bµn) th× gäi lµ TuÕ ®èi. Nh− chiªm nh»m th¸ng 6 lµ th¸ng Mïi th× dïng Th×n
gia Mïi ®Þa bµn, råi gia l©m tíi 2 cung ®Þa bµn DÇn M·o cã thõa Hîi Tý thiªn bµn.
VËy gäi DÇn M·o lµ TuÕ ®èi vµ nªn ®îi ngµy DÇn M·o ra qu©n.
C©u 4: TuÕ tiªn lµ hai cung ®Þa bµn cã thõa Th©n DËu thiªn bµn. VÝ nh−
muèn xuÊt qu©n trong th¸ng 5 lµ th¸ng Ngä th× dïng Th×n gia lªn Ngä ®Þa bµn, råi
cø gia thuËn tíi th× hai cung ®Þa bµn TuÊt Hîi tÊt cã thõa Th©n DËu thiªn bµn. VËy
gäi TuÊt Hîi lµ TuÕ tiªn, vµ ®îi ®Õn ngµy TuÊt Hîi th× nªn ®em qu©n xuÊt trËn.
C©u 5: Thiªn phñ lµ cung ®Þa bµn cã thõa Hµ kh«i (TuÊt thiªn bµn). Nh−
trong th¸ng 2 lµ th¸ng M·o th× dïng Th×n thiªn bµn gia lªn M·o ®Þa bµn, råi gia
thuËn tíi th× cung DËu ®Þa bµn tÊt cã thõa TuÊt thiªn bµn. VËy gäi DËu lµ Thiªn
phñ, vµ nªn xuÊt xø nh»m ngµy DËu.
C©u 6: TuÕ hËu lµ cung ®Þa bµn cã thõa DÇn thiªn bµn. VÝ nh− trong th¸ng 7
lµ th¸ng Th©n th× dïng Th×n gia lªn Th©n ®Þa bµn, råi gia thuËn tíi…th× cung ®Þa
bµn Ngä cã thõa DÇn thiªn bµn. VËy gäi Ngä lµ TuÕ hËu, vµ nªn xuÊt qu©n nh»m
ngµy Ngä.
C©u 7: Thiªn th−¬ng lµ cung ®Þa bµn cã thõa §¹i çt, tøc lµ cã thõa Söu thiªn
bµn. VÝ dô muèn xuÊt s− trong th¸ng 11 lµ th¸ng Tý th× dïng Thiªn c−¬ng Th×n gia
lªn Tý ®Þa bµn, råi thuËn tíi…th× cung ®Þa bµn DËu cã Söu thiªn bµn. VËy gäi DËu
lµ Thiªn th−¬ng vµ nªn xuÊt s− vµo ngµy DËu.
C©u 8: Phµm ngoµi 7 ngµy ®· kÓ trªn th× kh«ng cã ngµy nµo lîi tèt cho ng−êi
®em qu©n ra trËn chiÕn.
MÉu quÎ: Chän ngµy tèt ®Ó xuÊt s− trong th¸ng 5 (tøc th¸ng Ngä).
Theo quÎ mÉu nµy chiªm vµo th¸ng 5 lµ th¸ng Ngä nªn ph¶i dïng Th×n gia
lªn Ngä ®Þa bµn vµ nªn xuÊt s− trong çc ngµy TuÊt Hîi Tý Söu DÇn M·o Th×n th×
®−îc nhiÒu thuËn lîi.
Phô lôc
Cßn 2 çch kh¸c ®Ó tÝnh Thiªn th−¬ng nh− sau:
1. Dïng Söu gia lªn Th¸i tuÕ ®Þa bµn, råi gia thuËn tíi…vµ Thiªn th−¬ng lµ
cung ®Þa bµn cã thõa Tý thiªn bµn. ThÝ dô n¨m Mïi th× dïng Söu thiªn bµn
gia lªn Mïi ®Þa bµn, råi gia thuËn tíi th× cung Ngä ®Þa bµn cã thõa Tý
thiªn bµn. VËy gäi Ngä lµ Thiªn th−¬ng, nªn chän ngµy Ngä xuÊt qu©n, ¾t
sÏ cã nhiÒu th¾ng lîi.
2. Cø th¸ng giªng th× khëi Thiªn th−¬ng t¹i DÇn, råi tÝnh thuËn tíi th¸ng 2 t¹i
M·o, th¸ng 3 t¹i Th×n …th¸ng 12 t¹i Söu. Nh− vËy NguyÖt kiÕn tøc lµ
Thiªn th−¬ng. Phµm Th¸ng hiÖn t¹i tªn g× th× chän ngµy cïng tªn Êy. Nh−
th¸ng 4 lµ th¸ng TÞ, vËy tÊt TÞ lµ Thiªn th−¬ng vµ nªn xuÊt qu©n vµo ngµy
TÞ.
Lêi bµn
Sù häc uyªn th©m cÇn cã nguyªn do vµ ph−¬ng ph¸p ®Ó biÕt râ nh÷ng danh tõ
(danh chÝnh ng«n thuËn), v× vËy nªn tiªn th¸nh míi lËp phÐp tÝnh nh− trong bµi 1
trªn. Kú thËt ta còng cã mét çch tÝnh gi¶n dÞ nh− sau: Cø kÓ 1 t¹i NguyÖt kiÕn lµ
tªn Th¸ng hiÖn t¹i, råi ®Õm thuËn tíi Chi thø 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 dïng nh÷ng ngµy
thuéc vÒ 7 chi nµy mµ xuÊt qu©n. Nh− ë quÎ mÉu trªn chiªm vµo th¸ng 5 tøc lµ
th¸ng Ngä, vËy kÓ mét t¹i Ngä råi ®Õm thuËn tíi th× 2 t¹i Mïi, 3 t¹i Th©n, 4 t¹i
DËu, 5 t¹i TuÊt, 6 t¹i Hîi, 7 t¹i Tý, 8 t¹i Söu, 9 t¹i DÇn, 10 t¹i M·o vµ 11 t¹i Th×n.
VËy chän nh÷ng ngµy TuÊt Hîi Tý Söu DÇn M·o Th×n mµ xuÊt qu©n. Çi kÕt qu¶ y
nh− trong bµi 1. Hay râ rµng th× Chi thø 5 vµ 6 gäi lµ TuÕ tiªn, Chi thø 7 gäi lµ
Thiªn phñ, Chi thø 8 vµ 9 gäi lµ TuÕ ®èi, Chi thø 10 lµ Thiªn th−¬ng, Chi thø 11 gäi
lµ TuÕ hËu.
Bμi 2
1. Êt MËu Kû T©n Nh©m: ngò NhËt
2. Tø träng t−¬ng gia: Cöu xó thÇn.
3. T−íng qu©n thö nhËt h−u xuÊt m·
4. Chi khñng nan ®µo, huyÕt nhiÔm trÇn
5. Êt TÞ, BÝnh Th×n, §inh TÞ nhËt
6. Quý Hîi bÊt t−êng, vËt trËn binh
7. KiÕn DÇn phïng lôc, M·o ®−¬ng thÊt…
8. Luü sè gia Chi: TuyÖt khÝ thÇn
9. Çnh h÷u V·ng vong tu tþ kþ
10. BÊt kþ tiªn ®å, th−¬ng h¹i nh©n
11. M¹c ph¹m Ch−¬ng quan, Tö tuyÖt nhËt
12. VËt dông Kh«ng vong, Ngò ®Ó th©n

Phãng dÞch
C©u 1, 2, 3, 4: phµm ngµy nµo ®óng vµo 5 can Êt MËu Kû T©n Nh©m hîp
víi Tø träng lµ 4 chi Tý Ngä M·o DËu th× t−íng qu©n ch¼ng nªn ra trËn chiÕn
®Êu, v× e khã tr¸nh khái bÞ th−¬ng m¸u ch¶y ®Ém ®Êt. Céng 5 Can vµ 4 Chi Êy
cho nªn gäi lµ Cöu xó (9 çi xÊu). Cöu xó nhËt cã tÊt c¶ 10 ngµy sau: Êt M·o,
Êt DËu, MËu Tý, MËu Ngä, Kû M·o, Kû DËu, T©n M·o, T©n DËu, Nh©m Ngä,
Nh©m Tý.
C©u 5 vµ 6: Trong 4 ngµy Êt TÞ, BÝnh Th×n, §inh TÞ, Quý Hîi còng chí
nªn dµn qu©n chiÕn ®Êu. Bëi 4 ngµy Êy øng ®iÒm bÊt t−êng (ch¼ng lµnh) cho
nªn còng gäi lµ BÊt t−êng nhËt.
C©u 7 vµ 8: Cã tÊt c¶ 12 ngµy lµm tiªu døt çi thÕ lùc, ch¼ng nªn ra trËn.
Êy lµ TuyÖt khÝ nhËt. Khëi th¸ng giªng ngµy mïng 6, råi tÝnh dÇn lªn mçi
th¸ng mét sè, tøc lµ th¸ng 2 ngµy 7, th¸ng 3 ngµy 8, th¸ng 4 ngµy 9, th¸ng 5
ngµy 10, th¸ng 6 ngµy 11, th¸ng 7 ngµy 12, th¸ng 8 ngµy 13, th¸ng 9 ngµy 14,
th¸ng 10 ngµy 15, th¸ng 11 ngµy 16, th¸ng 12 ngµy 17.
C©u 9 vµ 10: nh÷ng ngµy V·ng vong øng ®iÒm qua mÊt, gäi lµ V·ng
vong nhËt. NÕu xuÊt trËn ¾t gÆp l¾m ®iÒu trë ng¹i däc ®−êng vµ l©m trËn ¾t bÞ
h¹i ®Õn th©n chiÕn t−íng. V·ng vong nhËt cã 12 ngµy: th¸ng giªng ngµy DÇn,
th¸ng 2 ngµy TÞ, th¸ng 3 ngµy Th©n, th¸ng 4 ngµy Hîi, th¸ng 5 ngµy M·o,
th¸ng 6 ngµy Ngä, th¸ng 7 ngµy DËu, th¸ng 8 ngµy Tý, th¸ng 9 ngµy Th×n,
th¸ng 10 ngµy Mïi, th¸ng 11 ngµy TuÊt, th¸ng 12 ngµy Söu.
C©u 11: Nh÷ng ngµy Ch−¬ng quang s¸t còng kþ xuÊt qu©n, cã tÊt c¶ lµ 3
ngµy: th¸ng 1, 4, 7, 10 kþ ngµy Êt Söu. Th¸ng 2, 5, 8, 11 kþ ngµy BÝnh Th©n.
Th¸ng 3, 6, 9, 12 kþ ngµy Gi¸p Tý.
L¹i còng kþ 4 ngµy Tø tuyÖt nhËt, Êy lµ ngµy cuèi cña khÝ §¹i hµn, ngµy
cuèi cña khÝ Cèc vò, ngµy cuèi cña khÝ §¹i thö, vµ ngµy cuèi cña khÝ S−¬ng
gi¸ng.
C©u 12: XuÊt qu©n còng ph¶i tr¸nh nh÷ng ngµy Kh«ng vong. Ngµy
Kh«ng vong cã 2 thø lµ: tÝnh theo Th¸ng vµ tÝnh theo TuÇn gi¸p.
Kh«ng vong tÝnh theo Th¸ng: Th¸ng giªng ngµy Th×n, th¸ng 2 ngµy Söu,
th¸ng 3 ngµy TuÊt, th¸ng 4 ngµy Mïi, th¸ng 5 ngµy DËu, th¸ng 6 ngµy Tý,
th¸ng 7 ngµy M·o, th¸ng 8 ngµy Ngä, th¸ng 9 ngµy DÇn, th¸ng 10 ngµy Hîi,
th¸ng 11 ngµy Th©n, th¸ng 12 ngµy TÞ.
Kh«ng vong tÝnh theo TuÇn gi¸p: Êy lµ nh÷ng ngµy thuéc vÒ TuÇn kh«ng,
néi trong mét th¸ng nµo ®ã mµ m×nh muèn xuÊt qu©n. Mçi th¸ng nµo còng ®Òu
chøa 3 TuÇn gi¸p vµ mçi TuÇn gi¸p nµo còng cã hai ngµy TuÇn kh«ng. VËy,
mçi th¸ng cã 6 ngµy TuÇn kh«ng, còng gäi lµ 6 ngµy Kh«ng vong. LËp thµnh
TuÇn Gi¸p Tý th× TuÊt Hîi lµ Kh«ng vong. TuÇn gi¸p TuÊt th× hai ngµy Th©n
DËu lµ Kh«ng vong. TuÇn Gi¸p Th©n th× hai ngµy Ngä Mïi lµ Kh«ng vong.
TuÇn Gi¸p Ngä th× hai ngµyTh×n TÞ lµ Kh«ng vong. TuÇn Gi¸p Th×n th× hai
ngµy DÇn M·o lµ Kh«ng vong. TuÇn Gi¸p DÇn th× hai ngµy Tý Söu lµ Kh«ng
vong.
L¹i còng ph¶i tr¸nh Ngò ®Õ nhËt, çch tÝnh nh− sau : th¸ng 1, 5, 9 ngµy
M·o. Th¸ng 2, 6, 10 ngµy Ngä. Th¸ng 3, 7, 11 ngµy DËu. Th¸ng 4, 8, 12 ngµy
Tý.
Phô lôc
Phµm ®em binh ra trËn lÇn ®Çu tiªn rÊt kþ nh÷ng ngµy: Cöu xó, BÊt t−êng
nhËt, TuyÖt khÝ nhËt, V·ng vong nhËt, Ch−¬ng quan s¸t, Tø tuyÖt nhËt, Kh«ng
vong nhËt, TuÇn kh«ng nhËt vµ ngò ®Õ nhËt. Êy lµ nh÷ng ngµy ®· chØ çch tÝnh
ë bµi 2. Ngoµi ra còng cßn nh÷ng ngµy kh«ng nªn cö xuÊt binh nh− sau:
- Phµm chiªm mét quÎ ®Ó xuÊt qu©n mµ thÊy S¬ truyÒn gÆp TuÇn
kh«ng th× sÜ tèt thua ch¹y tø t¸n, kh«ng lèi trë vÒ.
- TuÕ xung NhËt: Êy lµ ngµy xung víi Th¸i tuÕ, tøc lµ ngµy xung víi
N¨m hiÖn t¹i. VÝ dô n¨m Ngä th× ngµy Tý lµ ngµy TuÕ xung NhËt.
- Thiªn ®¹i lang tÞch nhËt: th¸ng 1, 5, 9 ngµy Tý. Th¸ng 2, 6, 10 ngµy
M·o. Th¸ng 3, 7, 11 ngµy Ngä. Th¸ng 4, 8, 12 ngµy DËu.
- ThÊt ®iÓu nhËt: mïa H¹ ngµy BÝnh Tý, §inh Hîi.
- B¸t long nhËt: mïa Xu©n ngµy Gi¸p Tý, Êt Hîi.
- Cöu Hæ nhËt: mïa Thu ngµy Canh Tý, T©n Hîi.
- ThËp xµ nhËt: Mïa §«ng ngµy Nh©m Tý, Quý hîi.
- Quy kþ nhËt: Th¸ng 1, 5, 9 ngµy Söu. Th¸ng 2, 6, 10 ngµy DÇn.
Th¸ng 3, 7, 11 ngµy Tý. Th¸ng 4, 8, 12 ngµy Söu.
- Thiªn c−¬ng nhËt: th¸ng giªng khëi ngµy TÞ, råi tÝnh thuËn tíi th¸ng
2 ngµy Ngä, th¸ng 3 ngµy Mïi, th¸ng 4 ngµy Th©n, th¸ng 5 ngµy DËu,
th¸ng 6 ngµy TuÊt, th¸ng 7 ngµy Hîi, th¸ng 8 ngµy Tý, th¸ng 9 ngµy
Söu, th¸ng 10 ngµy DÇn, th¸ng 11 ngµy M·o, th¸ng 12 ngµy Th×n.
- Thiªn Kh«i nhËt: ngµy Xung víi Thiªn c−¬ng nhËt th× gäi lµ Thiªn
kh«i nhËt.
- B×nh th©u NhËt: lµ nh÷ng ngµy nh»m trùc B×nh hay trùc Th©u. Çch
tÝnh dÉn gi¶i rÊt nhiÒu, vËy cø xem ë çc lÞch cã ghi tªn 12 sao trùc
theo tõng ngµy. Cã tÊt c¶ 12 sao Trùc lµ : KiÕn Trõ M·n B×nh §Þnh
ChÊp Ph¸ Nguy Thµnh Th©u Khai BÕ.
- Binh cÊm nhËt: Th¸ng giªng th¸ng 7 ngµy DÇn. Th¸ng 2, 8 ngµy Tý.
Th¸ng 3, 9 ngµy TuÊt. Th¸ng 4, 10 ngµy Th©n. Th¸ng 5, 11 ngµy Ngä.
Th¸ng 6, 12 ngµy Th×n. (RÊt kþ xuÊt qu©n).
- §¹i b¹i nhËt: Th¸ng 1, 5, 9 ngµy M·o. Th¸ng 2, 6, 10 ngµy Tý. Th¸ng
3, 7, 11 ngµy DËu. Th¸ng 4, 8, 12 ngµy Ngä.
- Tø ly nhËt: ngµy cuèi cña tiÕt Kinh chËp, cña tiÕt Mang chñng, cña
tiÕt B¹ch lé vµ cña tiÕt §¹i tuyÕt.
- Thiªn khÊu khãa: Phµm ®em binh ra trËn mµ chiªm gÆp Thiªn khÊu
khãa lµ ®iÒm ®¹i nguy hiÓm.
- NguyÖt yÓm nhËt: khëi ®Çu th¸ng giªng t¹i TuÊt, råi tÝnh nghÞch l¹i:
th¸ng 2 ngµy DËu, th¸ng 3 ngµy Th©n, th¸ng 4 ngµy Mïi, th¸ng 5 ngµy
Ngä, th¸ng 6 ngµy TÞ, th¸ng 7 ngµy Th×n, th¸ng 8 ngµy M·o, th¸ng 9
ngµy DÇn, th¸ng 10 ngµy Söu, th¸ng 11 ngµy Tý, th¸ng 12 ngµy Hîi.
- Thä Tö nhËt: th¸ng giªng ngµy TuÊt, th¸ng 2 ngµy Th×n, th¸ng 3 ngµy
Hîi, th¸ng 4 ngµy TÞ, th¸ng 5 ngµy Tý, th¸ng 6 ngµy Ngä, th¸ng 7
ngµy Söu, th¸ng 8 ngµy Mïi, th¸ng 9 ngµy DÇn, th¸ng 10 ngµy Th©n,
th¸ng 11 ngµy M·o, th¸ng 12 ngµy DËu.

- Long hæ nhËt: Th¸ng 1 ngµy TÞ, th¸ng 2 ngµy Hîi, th¸ng 3 ngµy Ngä,
th¸ng 4 ngµy Tý, th¸ng 5 ngµy Mïi, th¸ng 6 ngµy Söu, th¸ng 7 ngµy
Th©n, th¸ng 8 ngµy DÇn, th¸ng 9 ngµy DËu, th¸ng 10 ngµy M·o, th¸ng
11 ngµy TuÊt, th¸ng 12 ngµy Th×n.
- Téi chÝ nhËt: th¸ng 1 ngµy Ngä, th¸ng 2 ngµy Tý, th¸ng 3 ngµy Mïi,
th¸ng 4 ngµy Söu, th¸ng 5 ngµy Th©n, th¸ng 6 ngµy DÇn, th¸ng 7 ngµy
DËu, th¸ng 8 ngµy M·o, th¸ng 9 ngµy TuÊt, th¸ng 10 ngµy Th×n, th¸ng
11 ngµy Hîi, th¸ng 12 ngµy TÞ.
- Phi liªm nhËt vµ §¹i s¸t nhËt: th¸ng giªng ngµy TuÊt, th¸ng 2 ngµy
TÞ, th¸ng 3 ngµy Ngä, th¸ng 4 ngµy Mïi, th¸ng 5 ngµy Th©n, th¸ng 6
ngµy DËu, th¸ng 7 ngµy Th×n, th¸ng 8 ngµy Hîi, th¸ng 9 ngµy Tý,
th¸ng 10 ngµy Söu, th¸ng 11 ngµy DÇn, th¸ng 12 ngµy M·o.
- Ngò bÊt quy nhËt: Th¸ng giªng ngµy Kû M·o, Kû DËu vµ MËu Th×n.
Th¸ng 2 ngµy BÝnh Th©n, BÝnh TuÊt, T©n TÞ vµ T©n Hîi. Th¸ng 3 ngµy
Nh©m Tý, BÝnh Th©n, Kû M·o, Kû DËu. Th¸ng 4 ngµy Kû M·o, T©n
DËu, BÝnh Th×n, Nh©m Th×n. Th¸ng 5 ngµy Nh©m Th×n, T©n TÞ, BÝnh
Th©n, Canh Th©n, T©n M·o. Th¸ng 6 ngµy Kû M·o, T©n TÞ, BÝnh
Th©n, Canh Th©n, Kû DËu, T©n Hîi. Th¸ng 7 ngµy Nh©m Tý, Kû M·o,
Nh©m Th×n, T©n DËu, BÝnh TuÊt. Th¸ng 8 ngµy BÝnh Th×n, Nh©m
Th×n, T©n TÞ, BÝnh Th©n, Canh Th×n, T©n Hîi, Kû DËu, T©n DËu.
Th¸ng 9, 10 kh«ng cã. Th¸ng 11 ngµy Nh©m Tý, Kû M·o, BÝnh Th×n,
Kû DËu, T©n DËu, BÝnh TuÊt. Th¸ng 12 ngµy BÝnh Th×n, T©n TÞ, Canh
Th©n, BÝnh TuÊt vµ T©n Hîi.
- Lôc bÊt thµnh nhËt: Th¸ng giªng ngµy DÇn, th¸ng 2 ngµy Ngä, th¸ng
3 ngµy TuÊt, th¸ng 4 ngµy TÞ, th¸ng 5 ngµy DËu, th¸ng 6 ngµy Söu,
th¸ng 7 ngµy Th©n, th¸ng 8 ngµy Tý, th¸ng 9 ngµy Th×n, th¸ng 10
ngµy Hîi, th¸ng 11 ngµy M·o, th¸ng 12 ngµy Mïi.
- B¸t TuyÖt nhËt: th¸ng giªng ngµy Canh Th×n, th¸ng 2 ngµy §inh TÞ,
BÝnh TuÊt, Canh TuÊt, T©n Hîi. Th¸ng 3 ngµy T©n TÞ. Th¸ng 4 ngµy
BÝnh Th×n, Canh Th×n, Canh TuÊt. Th¸ng 5 ngµy BÝnh Th×n, Canh
Th×n, T©n TÞ, Canh TuÊt, T©n Hîi. Th¸ng 6 ngµy T©n TÞ, §inh Hîi.
Th¸ng 7 ngµy Canh Th×n, Canh TuÊt. Th¸ng 8 ngµy BÝnh Th×n, Canh
Th×n, §inh TÞ, T©n TÞ, BÝnh TuÊt, §inh Hîi. Th¸ng 9 ngµy §inh Hîi.
Th¸ng 10 ngµy Canh TuÊt, BÝnh Th×n, BÝnh TuÊt, T©n TÞ. Th¸ng 11
ngµy BÝnh Th×n, Canh Th×n, T©n TÞ, BÝnh TuÊt, Canh TuÊt, §inh Hîi.
Th¸ng 12 ngµy T©n TÞ.
- Lôc cïng NhËt: Mçi th¸ng vµo çc ngµy 4, 19, 28.
- Hµnh ng¸n nhËt: ngµy cã trùc KiÕn. Mçi th¸ng cã 2 hay 3 ngµy trùc
KiÕn.
- LiÔu lÖ nhËt: lµ ngµy cïng víi th¸ng t¸c Lôc ph¸: th¸ng giªng ngµy
Hîi. Th¸ng 2 ngµy Ngä. Th¸ng 3 ngµy Söu, th¸ng 4 ngµy Th©n, th¸ng
5 ngµy M·o, th¸ng 6 ngµy TuÊt, th¸ng 7 ngµy TÞ, th¸ng 8 ngµy Tý,
th¸ng 9 ngµy Mïi, th¸ng 10 ngµy DÇn, th¸ng 11 ngµy DËu, th¸ng 12
ngµy Th×n.

Lêi bµn
Khi ®¾p ®µi tuyÓn t−íng xong råi ph¶i chän mét ngµy tèt ®Ó ®em binh ra trËn
lÇn ®Çu tiªn. VËy nªn míi cã 2 bµi trong ®Ö 5 nµy. Bµi 1 th× trän nh÷ng ngµy tèt.
Bµi 2 th× tr¸nh ngµy xÊu. Trong ®o¹n phô lôc còng toµn lµ nh÷ng ngµy xÊu nªn
tr¸nh. Ta thÊy râ r»ng lµ ngµy xÊu nhiÒu h¬n ngµy tèt, nªn khã chän ®−îc mét ngµy
tèt mµ kh«ng lÉn xÊu. VËy ta chän ngµy nµo tèt mµ gÆp Ýt ®iÒu xÊu th× xuÊt s− (ra
binh).
Kh«ng ph¶i chØ lÇn ®Çu xuÊt s− míi chän ngµy thuËn tèt mµ th«i ®©u. Nh−
míi thay ®æi mét vÞ t−íng qu©n míi còng nªn chän ngµy xuÊt s−. HoÆc míi lËp
mét mÆt trËn kh¸c, hay míi dêi dinh tr¹i còng thÕ...
ë §Ö nµy chän lùa ngµy xuÊt s−, nh−ng nÕu ta xuÊt hµnh hoÆc xuÊt ngo¹i,
hoÆc di c−, hoÆc khai tr−¬ng, x©y t¹o…cã lÏ nµo ch¼ng ¸p dông ®−îc sao?

§Ö 6: XuÊt sÜ tr¹ch m«n
Chän cöa ra qu©n
Bμi 1
1. XuÊt trËn çt m«n nghi thiÖn tr¹ch
2. Tö m«n vÞ ng· b¸o cõu thi
3. C¶nh kiªm M«n MÖnh t−¬ng sinh çt
4. NhÊt cæ cÇm v−¬ng chØ t¹i ty
Phãng dÞch
C©u1 vµ 2: Phµm ®−îc tin b¸o nguy cÊp, nh− giÆc ®Õn ch¼ng h¹n, tÊt ph¶i ®iÒu
binh, khiÓn t−íng ra trËn ®èi ®Þch th× trong 5 ®iÒu lµ MÖnh, Ngµy, Giê, Cê, Cöa, nªn
chän dïng lo¹i nµo t¸c Tö t«n, mµ nªn tr¸nh lo¹i t¸c Quan quû. MÖnh tøc lµ N¨m sinh.
Lo¹i t¸c Tö t«n lµ lo¹i ®−îc Can sinh.. Lo¹i t¸c Quan quû lµ lo¹i kh¾c Can. Tr¸nh lo¹i
Quan quû v× lo¹i Quan quû ¸m chØ vµo sù h¹i, bän giÆc. Nªn dïng lo¹i Tö t«n v× Tö t«n
bao giê còng kh¾c Quan quû, Êy lµ m×nh b¸o cõu. ThÝ dô: ngµy Gi¸p ®−îc b¸o tin giÆc
®Õn. Gi¸p thuéc Méc th× lo¹i Háa lµ hµo Tö t«n vµ lo¹i Kim lµ hµo Quan quû. VËy nªn
dïng lo¹i Háa: nh− chän vÞ t−íng tuæi TÞ Ngä, ngµy giê TÞ Ngä, d−¬ng cê ®á, dÉn binh
ra cöa Nam mµ ®¸nh tÊt th¾ng giÆc. Tr¸i l¹i nªn tr¸nh lo¹i Kim, vËy chí dïng vÞ t−íng
tuæi Th©n DËu, d−¬ng cê tr¾ng, dÉn binh ra cöa T©y (Bëi Th©n DËu, mµu tr¾ng, cöa T©y
®Òu thuéc kim).
LËp thµnh nh− sau:
- Ngµy Gi¸p Êt thuéc méc th× dïng lo¹i háa vµ tr¸nh lo¹i Kim.
- Ngµy BÝnh §inh thuéc Háa th× dïng lo¹i Thæ vµ tr¸nh lo¹i Thñy.
- Ngµy MËu Kû thuéc Thæ th× dïng lo¹i Kim vµ tr¸nh lo¹i Méc.
- Ngµy Canh T©n thuéc Kim th× dïng lo¹i Thuû vµ tr¸nh lo¹i Háa.
- Ngµy Nh©m Quý thuéc Thuû th× dïng lo¹i Méc vµ nªn tr¸nh lo¹i Thæ.
C©u 3 vµ 4: M«n nghÜa lµ çi cöa, Êy lµ cöa mµ vÞ t−íng dÉn binh ra ®èi ®Þch. Nh−
dÉn binh ra h−íng M·o (h−íng §«ng) th× gäi M·o lµ M«n h−íng. MÖnh lµ B¶n mÖnh
(cung tuæi) an trong quÎ, Êy lµ nãi B¶n mÖnh cña vÞ §¹i t−íng. Nh− ch÷ thiªn bµn trªn
m«n h−íng vµ ch÷ thiªn bµn trªn B¶n mÖnh cña §¹i t−íng t−¬ng sinh th× sù xuÊt qu©n
®¸nh chuyÕn Êy ®−îc nhiÒu may m¾n, thuËn tiÖn. Th¾ng th× th¾ng to, ch¼ng th¾ng th×
còng cã lèi tho¸t hay.
Trong sù ra binh chiÕn ®Êu cÇn lîi dông ®ñ mäi ®iÒu nh− bµi nµy, mét tiÕng trèng
mµ b¾t ®−îc Vua giÆc, sù thµng c«ng chØ t¹i mét t¬ hµo mµ th«i vËy.
Lêi bµn
ë §Ö 5 (xuÊt s−) th× chän ngµy ra qu©n lÇn ®Çu tiªn, tøc lµ ngµy mµ mét vÞ
t−íng dÉn c¶ mét sù ®oµn ®Õn mét n¬i ®Ó chiÕn ®Êu. Cßn ë ®Ö 6 lµ chän lùa th−êng
khi trong lóc ®ang chinh chiÕn, dï chØ dÉn mét tèp qu©n ra trËn còng dïng bµi nµy
®−îc.

§Ö 7: Hμnh tr¹ch çt ®¹o
Chän ®−êng tèt ®Ó hμnh qu©n
Bμi 1
1. Hµnh tr¹ch çt ®¹o kh¸n HuyÒn thÇn
2. HuyÒn thÇn thä kh¾c t«i kham bÇn
3. NguyÖt t−íng gia Thêi: C−¬ng chØ yÕu
4. Tiªn hµnh th«ng lîi hùu an th©n.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm trong lóc chinh chiÕn tÊt cã l¾m lóc hµnh qu©n, tøc lµ viÖc
dïng binh, cai qu¶n binh gia, hoÆc dÉn qu©n binh tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c, sù tiÕn
tho¸i v« kú…Nh− vËy tÊt ph¶i chän ®−êng yªn lµnh mµ ®i vµ tr¸nh con ®−êng bÊt
lîi. Muèn tr¸nh con ®−êng bÊt lîi cho khái ®iÒu bÊt kham, bùc tøc th× xem xÐt vÒ
HuyÒn vò thõa thÇn, tøc lµ ch÷ thiªn bµn thõa HuyÒn vò. Ph¶i tr¸nh nh÷ng ph−¬ng
nµo kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn. ThÝ dô HuyÒn vò thõa TÞ thiªn bµn th× chí nªn hµnh
qu©n vÒ h−íng Tý Hîi (B¾c vµ T©y B¾c) v× Tý Hîi thñy kh¾c TÞ háa…
C©u 3 vµ 4: Cßn muèn chän ®−êng yªn lµnh ®Ó ®i th× còng theo lÖ th−êng lµ
lÊy NguyÖt t−íng mµ gia lªn chÝnh Thêi (an thiªn bµn vµ ®Þa bµn), råi xem Thiªn
c−¬ng Th×n thiªn bµn ë vµo còng ®Þa bµn nµo th× nh»m theo h−íng cña cung ®Þa
bµn Êy mµ hµnh qu©n. Nh− thÊy Th×n thiªn bµn l©m Ngä ®Þa bµn th× nªn ®i vÒ
h−íng Ngä (chÝnh Nam). HoÆc l©m M·o th× ®i vÒ h−íng chÝnh §«ng.
Lêi bµn
Phµm hµnh qu©n th× lÊy sao HuyÒn vò lµm vÞ t−íng, bëi HuyÒn vò còng lµ
mét vÞ t−íng qu©n m−u trÝ. V× thÕ nªn ph−¬ng nµo kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn th×
ch¼ng nªn ®i. Cßn Thiªn c−¬ng tøc Th×n lµ mét ®¹i hung thÇn, m×nh n−¬ng theo ®ã
mµ ®i tùa nh− ng−êi d¾t ®−îc con Hæ theo bªn m×nh, kh«ng ai d¸m x©m ph¹m tøc
lµ kh«ng gÆp sù trë ng¹i.
Bμi 2
1. Qu©n hµnh tr¹ch lé thùc ®a ®«
2. Çch dÜ ©m d−¬ng t¸c TuÕ n«
3. D−¬ng niªn §¹i çt gia tuÕ th−îng
4. ¢m tuÕ hoµn t−¬ng TiÓu çt ph«
5. BÝnh Nh©m chi h¹ vi nh©m ®¹o
6. Gi¸p Canh chi h¹ thÞ thiªn ®«
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Chän ®−êng ®Ó hµnh qu©n thËt cã l¾m lèi v× l¹i cßn ph¶i biÕt
n¨m ¢m hay D−¬ng ®Ó lµm quÎ mµ tÝnh ra. N¨m D−¬ng lµ nh÷ng n¨m Th©n Tý
Th×n DÇn Ngä TuÊt vµ n¨m ¢m lµ nh÷ng n¨m TÞ DËu Söu Hîi M·o Mïi.
C©u 3 vµ 4: Nh− n¨m D−¬ng th× dïng §¹i çt tøc Söu thiªn bµn gia lªn cung
N¨m ®Þa bµn hiÖn t¹i, råi còng lËp thiªn bµn vµ ®Þa bµn. ThÝ dô: Tý lµ n¨m D−¬ng
th× dïng Söu gia lªn Tý ®Þa bµn lµ chç khëi ®Çu, råi tiÕp ®ã DÇn gia Söu, M·o gia
DÇn…ThÝ dô: TÞ lµ n¨m ¢m th× dïng Mïi gia lªn TÞ ®Þa bµn, råi tiÕp ®ã lµ Th©n gia
Ngä, DËu gia Mïi…
C©u 5 vµ 6: BÝnh Nh©m tøc lµ TÞ vµ Hîi, v× BÝnh ký t¹i TÞ vµ Nh©m ký t¹i
Hîi. BÝnh Nh©m chi h¹ lµ cung ®Þa bµn d−íi TÞ Hîi thiªn bµn. Nªn ®i vÒ h−íng cña
2 cung ®Þa bµn cã thõa TÞ Hîi thiªn bµn, bëi ®ã lµ ®−êng ®i cña con ng−êi (nh©n
®¹o). Nh− theo vÝ dô n¨m Tý ë c©u 3 vµ 4 th× Th×n ®Þa bµn cã thõa TÞ thiªn bµn vµ
TuÊt ®Þa bµn cã thõa Hîi thiªn bµn. VËy nªn ®i vÒ h−íng Th×n (§«ng Nam) vµ TuÊt
(T©y B¾c).
Gi¸p tøc DÇn vµ Canh tøc Th©n, v× Gi¸p ký t¹i DÇn vµ Canh an t¹i Th©n. Gi¸p
Canh chi h¹ tøc lµ 2 cung ®Þa bµn ë d−íi DÇn Th©n thiªn bµn. Nªn ®i vÒ h−íng cña
hai cung ®Þa bµn Êy, v× ®ã gäi lµ chç ngù cña Trêi (Thiªn ®« hay Thiªn c−). Nh−
theo vÝ dô n¨m TÞ ë c©u 3 vµ 4 th× Tý ®Þa bµn cã thõa DÇn thiªn bµn vµ Ngä ®Þa bµn
cã thõa Th©n thiªn bµn. VËy nªn ®i vÒ h−íng Tý lµ chÝnh B¾c vµ h−íng Ngä lµ
chÝnh Nam.
Lêi bµn
Phµm ®i ®−êng mµ cã l·nh träng tr¸ch, cã thÓ x¶y ra viÖc nguy h¹i cho tr¸ch
nhiÖm th× còng nªn dïng 2 bµi trong ®Ö 7 nµy vËy.

§Ö 8: Thñy lôc çt hung
Sù tèt xÊu cña ®−êng thuû, bé
Bμi 1
1. XuÊt hµnh NhËt çt: lôc nghi chi
2. Chi çt nghi ch©u, thñy lé chi
3. Can kþ M·o Th×n, M·o kþ Tý
4. V−u phßng Chi th−îng kh¾c Can th×
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm trong viÖc hµnh qu©n, khi ra ®i (xuÊt hµnh) ph¶i chän ®−êng
thñy hay ®−êng bé cho tiÖn lîi. NhËt çt lµ NhËt can thõa çt thÇn, çt t−íng. Can
thuéc vÒ ®−êng bé cho nªn quÎ thÊy Can thõa çt thÇn cïng çt t−íng th× nªn ®i
®−êng bé.
C©u 2: Chi çt lµ Chi thõa çt thÇn vµ çt t−íng. Phµm quÎ thÊy Chi thõa çt
thÇn cïng çt t−íng th× tèt ë ghe thuyÒn (nghi ch©u), tøc lµ nªn xuÊt hµnh b»ng
®−êng thuû.
C©u 3: M·o Th×n tøc lµ Th¸i xung vµ Thiªn c−¬ng ®Òu thuéc hung thÇn, h¹ng
bÊt chÝnh vµ hung d÷, lµ bän c−íp ®ãn ®−êng. V× vËy nªn quÎ thÊy Can thõa M·o
hay Th×n chí nªn ®i ®−êng bé. M·o ©m méc thuéc vÒ lo¹i ghe thuyÒn, cßn Tý
thuéc thñy tøc s«ng biÓn. Phµm thÊy M·o ®Þa bµn thõa Tý thiªn bµn lµ t−îng n−íc
ë trªn thuyÒn nªn rÊt kþ ®i ®−êng thñy (thuyÒn ch×m th× n−íc míi ë trªn thuyÒn).
C©u 4: Chi th−îng lµ Chi th−îng thÇn lµ ch÷ thiªn bµn trªn Chi. Nh− quÎ thÊy
Chi th−îng thÇn kh¾c Can, cµng rÊt kþ ®i ®−êng thñy.
Phãng dÞch
Can thuéc ®−êng bé, Chi thuéc ®−êng thñy. VËy ë Can tèt th× ®i ®−êng bé,
Chi tèt th× ®i ®−êng thñy. Chi xÊu mµ Can tèt th× chØ nªn ®i ®−êng bé. Can xÊu mµ
Chi tèt th× chØ nªn ®i ®−êng thñy. XÊu tøc lµ thõa hung thÇn cïng hung t−íng hoÆc
bÞ ch÷ thiªn bµn kh¾c. Tèt lµ thõa çt thÇn, çt t−íng, ®−îc ch÷ thiªn bµn sinh. BÞ
H−u Tï Tö còng gäi lµ xÊu. §−îc V−îng T−íng khÝ còng gäi lµ tèt.
Chç nghi ngê: Theo sù ph©n gi¶i th× Can thuéc vÒ ®−êng bé vµ Chi thuéc vÒ
®−êng thñy, nh−ng theo sù s¾p ®Æt 4 c©u th¬ cña bµi 1 th× c©u 1 nãi vÒ Can lµ ®−êng
bé. Cßn 3 c©u sau ®Òu nãi vÒ ®−êng thñy. VËy c©u 3 nãi: Can kþ M·o Th×n lµ xÊu ë
®−êng bé hay ®−êng thñy ?
Bμi 2
1. ñy hµ l©m TØnh, Tý gia TuÕ
2. Hîi Quý nghi ch©u, M¹nh träng: kª
3. Kû M·o, MËu DÇn, nhÞ nhËt ¸c
4. Thñy long tam nhËt tþ h−u xu.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm xuÊt hµnh b»ng ®−êng thñy rÊt kþ thÊy Hµ gia l©m lªn trªn
TØnh, Hµ tøc Tam hµ (3 con s«ng) ¸m chØ vµo Nh©m Tý Quý, hay Hîi Tý Söu còng
vËy (Bëi Nh©m ký t¹i Hîi, Quý ký t¹i Söu). TØnh lµ Tam TØnh tøc lµ 3 çi giÕng,
¸m chØ vµo M·o DËu Th×n ®Þa bµn. Phµm thÊy mét trong tam Hµ gia lªn trªn mét
trong tam TØnh còng ®ñ ®Ó rÊt kþ xuÊt hµnh b»ng ®−êng thñy, huèng chi thÊy nhiÒu
Hµ gia lªn nhiÒu TØnh lµ ®¹i nguy. Bëi sao? Bëi Hµ lµ s«ng, cßn TØnh lµ giÕng. §em
n−íc s«ng mµ ®æ lªn giÕng th× n−íc ngËp mÊt giÕng, Êy lµ ®iÒm bÞ ch×m ®¾m.
Nh− quÎ thÊy Tý thiªn bµn gia lªn M·o ®Þa bµn th× theo bµi nµy gäi lµ Hµ l©m
TØnh, nh−ng ë c©u 3 bµi 1 còng nãi : M·o kþ Tý, hai chç Êy gièng nhau tÊt cã nhiÒu
sù kþ h¹i.
Tý gia TuÕ tøc lµ Tý thiªn bµn gia lªn Th¸i tuÕ ®Þa bµn. GÆp quÎ nh− vËy còng
rÊt h¹i nÕu nh− ®i ®−êng nÕu ®i ®−êng thñy. Bëi Th¸i tuÕ lµ tªn N¨m hiÖn t¹i ®èi
víi Th¸ng Ngµy Giê. Nã lµ «ng vua thêi gian bao gåm tÊt c¶. Nay Th¸i tuÕ bÞ Tý
thñy gia lªn trªn th× dï ë thêi gian nµo còng bÞ ngËp ch×m, nªn chí ®i ®−êng thñy.
ThÝ dô n¨m TÞ mµ thÊy Tý gia TÞ ®Þa bµn, Êy lµ Tý gia Th¸i tuÕ vËy.
C©u 2: Hîi lµ biÓn s«ng. Nh− thÊy Hîi thiªn bµn gia lªn Tø Quý (Th×n TuÊt
Söu Mïi ®Þa bµn) th× nªn xuÊt hµnh b»ng ®−êng thñy, v× Hîi thñy bÞ Tø Quý kh¾c,
kh«ng ®ñ søc mµ lµm ch×m ®¾m ®−îc (Duy tr¸nh Hîi gia Th×n gäi lµ Hµ l©m TØnh).
Nh− vËy Hîi thiªn bµn gia lªn tø M¹nh lµ DÇn Th©n TÞ Hîi ®Þa bµn hoÆc gia lªn Tø
träng lµ Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn mµ ®i b»ng ®−êng thñy tÊt bÞ chËm trÔ, trë ng¹i,
khã ®i l¾m.
C©u 3: §i s«ng biÓn nªn tr¸nh hai ngµy hung ¸c th−êng g©y tai h¹i lµ ngµy
Kû M·o vµ ngµy MËu DÇn.
C©u 4: XuÊt hµnh ®−êng thñy còng rÊt kþ Thñy long nhËt, lµ ba ngµy BÝnh
Tý, Quý Söu, Quý Mïi. GÆp ba ngµy Êy nªn th«i ®i.
Phô lôc
Phµm xuÊt hµnh ®−êng bé mµ thÊy sao Th¸i th−êng thõa Mïi thiªn bµn l©m
Chi, l¹i Mïi sinh Chi th× ®i ®Õn gi÷a ®−êng hoÆc tíi quan ¶i tÊt cã tiÖc r−îu bß dª
®Ó khao ®·i qu©n t−íng. B»ng cã sao B¹ch hæ thõa Th×n TuÊt thiªn bµn l©m Can ¾t
gÆp kÎ hung b¹o ®ãn ®−êng, l¾m ®iÒu c¶n trë.
MÉu quÎ: ngµy Nh©m Th©n, nguyÖt t−íng TÞ, giê DËu, N¨m Th×n.
Theo quÎ nµy th× Hîi thiªn bµn gia M·o ®Þa bµn lµ Hµ l©m TØnh vµ Tý thiªn
bµn gia Th×n ®Þa bµn còng lµ Hµ l©m TØnh, nÕu ®i ®−êng thñy th× ch¼ng khái l©m
nguy h¹i. Vµ cßn thªm n¨m Th×n mµ thÊy Tý thiªn bµn gia Th×n ®Þa bµn tøc lµ gia
Th¸i tuÕ th× còng rÊt kþ ®i ®−êng thñy.
Nh− ®i ®−êng bé th× l¹i tèt, däc ®−êng cã tiÖc r−îu khao ®·i ba qu©n, bëi cã
Mïi thõa Th¸i th−êng l©m Can vµ Mïi sinh Chi th©n (Mïi thuéc dª, Th¸i th−êng
thuéc vÒ lÔ tiÖc, ngò cèc…).

§Ö 9 : D· tóc an dinh
Mái binh lËp tr¹i ë ®ång b·i
Bμi 1
1. D· tóc hµnh bÞ dôc kiÖn dinh
2. Chi Can ph¹ Mé cËp Tam h×nh
3. T−íng phïng Xµ Hæ ®a sinh khñng
4. ThÇn ngé Kh«i C−¬ng ®Þnh h÷u kinh
5. Nh−îc phïng §¹i çt l©m vu th−îng
6. CÊp v·ng tha ®« m¹c cø ®×nh.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm gi÷a lóc hµnh qu©n mái mÖt, b©y giê muèn h¹ tr¹i ë ®ång d· ®Ó
nghØ ng¬i th× ph¶i xem t¹i Can Chi.
C©u 2: Nh− trong quÎ thÊy Can Chi cã thõa Mé thÇn th× lßng binh sÜ ch¼ng
an, cã khi v× ®ã mµ rèi lo¹n. Cßn nh− Can Chi thõa Tam h×nh tøc lµ thõa M·o Th×n
TÞ thiªn bµn th× ®ªm ®ã binh giÆc ®Õn hßng c−íp tr¹i, ph¶i ®Ò phßng tr−íc. NÕu
thõa Chi h×nh còng kþ h¹i l¾m.
Mé thÇn tÝnh theo mïa: Xu©n t¹i Mïi thiªn bµn, H¹ t¹i TuÊt, Thu t¹i Söu,
§«ng t¹i Th×n.
Tam h×nh: trong viÖc binh gia th× gäi: M·o Th×n TÞ lµ Tam h×nh.
C©u 3: Can Chi thõa §»ng xµ, B¹ch hæ th× sinh ra l¾m ®iÒu sî sÖt.
C©u 4: Can Chi thõa Kh«i C−¬ng lµ thõa Th×n TuÊt thiªn bµn tÊt còng x¶y ra
sù kinh khñng. NÕu thªm thõa §»ng xµ, B¹ch hæ cµng thªm hèt ho¶ng, néi trong
®ªm cã giÆc tíi c−íp giÕt, m×nh bÞ h¹i th©m ®Ëm.
C©u 5 vµ 6: Nh− Chi Can, mµ thø nhÊt lµ Can thõa §¹i çt Söu thiªn bµn lµ
quÎ xÊu h¬n hÕt, kh«ng cßn nghi ngê chi c¶, nÕu an dinh lËp tr¹i th× trong ®ªm
ch¼ng khái giÆc ®Õn c−íp dinh tr¹i. NÕu S¬ truyÒn lµ Söu còng ®¸ng sî l¾m. VËy
muèn h¹ tr¹i mét n¬i nµo mµ chiªm quÎ thÊy Söu l©m Can Chi hay t¸c S¬ truyÒn th×
mau dÉn binh ®Õn chç kh¸c, ®Ó chän h−íng tèt mµ an dinh tr¹i. §õng c−ìng l¹i mµ
sÏ ph¶i hèi hËn.
MÉu quÎ: ngµy T©n Mïi, nguyÖt t−íng DËu, giê Tý, mïa xu©n.
Mïa Xu©n th× Mïi lµ mé thÇn. VËy quÎ nµy Can thõa Mïi lµ Mé thÇn vµ thõa
B¹ch hæ lµ hung t−íng, an dinh lËp tr¹i lµ ®iÒm kh«ng hay vËy. V¶ l¹i cßn cã Th×n
tøc Thiªn c−¬ng lµ hung thÇn l©m Chi th× tr¸nh sao cho khái bÞ c−íp ph¸.

§Ö 10: §¹i t−íng c− ph−¬ng
§¹i t−íng nªn ë ph−¬ng nμo
Bμi 1
1. Chñ so¸i nghi c− Quý v−îng l©m
2. §×nh ®×nh, b¸o vÜ, ®¹i t−íng qu©n
3. §¨ng minh, M·o, DËu, Thanh, Th−êng, Hëu
4. Trõ, §Þnh, Khai, Nguy d÷ thÕ ¢m
5. Th¸i tuÕ nghi c−, tinh ngo¹t kiÖn
6. H−u nghi TuÕ hËu, Th¸i ©m thÇn
7. Ngäc tiÒn, Gi¸ng hËu, Minh trung lîi
8. B¸ch chiªm ®« n¨ng, tÊu kh¶i ©m
Phãng dÞch
C©u 1: Khi muèn chän ®−îc chç ®Ó an dinh h¹ tr¹i cho cã thÕ lîi th× ng−êi
chñ so¸i ph¶i biÕt so ph−¬ng h−íng gi÷a dinh cung cña m×nh víi chç ë cña bªn
®Þch. M×nh cã thÓ tù t¹o tøc lµ s¾p ®Æt ph−¬ng h−íng, ThÝ dô: dinh c− cña bªn ®Þch
quay cöa vÒ h−íng chÝnh §«ng. NÕu m×nh h¹ tr¹i sau dinh ®Þch th× theo sù t−¬ng
®èi th× m×nh ë ph−¬ng T©y mµ ®Þch ë ph−¬ng §«ng. NÕu m×nh h¹ tr¹i tr−íc mÆt
®Þch th× m×nh ë h−íng §«ng vµ ®Þch ë h−íng T©y. NÕu m×nh h¹ tr¹i mÐp bªn tr¸i
cña dinh giÆc th× thµnh ra m×nh ë vÒ h−íng B¾c cña giÆc. NÕu m×nh h¹ tr¹i mÐp bªn
ph¶i cña dinh giÆc th× thµnh ra m×nh ë vÒ h−íng Nam cña giÆc…
Nh− xem trong quÎ thÊy ch÷ thiªn bµn thõa Quý nh©n gia lªn v−îng ®Þa bµn
th× chñ so¸i nªn an dinh t¹i h−íng v−îng ®Þa Êy mµ cöa dinh ngã vÒ h−íng ®èi
xung cña v−îng ®Þa. V−îng ®Þa lµ cung ®Þa bµn cïng thuéc mét lo¹i Ngò hµnh víi
ch÷ thiªn bµn cã thõa Quý nh©n. ThÝ dô: ngµy T©n chiªm ban ngµy th× ch÷ thiªn
bµn thõa Quý nh©n lµ Ngä. Nh− Ngä thiªn bµn gia lªn cung TÞ ®Þa bµn th× gäi lµ gia
lªn v−îng ®Þa, v× Ngä háa gÆp TÞ còng háa (phµm gÆp ®ång lo¹i th× ®−îc v−îng
vËy). Theo thÝ dô nµy th× chñ so¸i nªn an dinh h¹ tr¹i t¹i h−íngTÞ lµ ph−¬ng §«ng
Nam vµ cöa dinh quay vÒ h−íng ®èi xung lµ h−íng Hîi (T©y B¾c). Nh− vËy lµ
m×nh ph¶i s¾p ®Æt thÕ nµo cho dinh m×nh ë §«ng Nam mµ bªn ®Þch ë T©y B¾c.
Xong råi dÉn binh ®¸nh, tÊt th¾ng giÆc vËy.
V−îng ®Þa còng cã nghÜa lµ cung ®Þa bµn thõa Quý nh©n ®−îc v−îng khÝ.
Nh− theo thÝ dô trªn mµ chiªm vµo mïa H¹ th× TÞ ®Þa bµn ®−îc v−îng khÝ. Quý
nh©n l©m TÞ ®Þa bµn tøc lµ l©m v−îng ®Þa. Nh− ch÷ thiªn bµn thõa Quý nh©n ®−îc
v−îng t−íng khÝ n÷a th× cµng tèt h¬n.
C©u 2: nÕu trong quÎ kh«ng thÊy Quý nh©n l©m v−îng ®Þa th× còng cßn
nh÷ng n¬i kh¸c ®Ó an dinh h¹ tr¹i, lµ nh÷ng n¬i cã §×nh ®×nh, B¸o vÜ, §¹i t−íng
qu©n.
Gäi Tý thiªn bµn lµ §×nh ®×nh. Nªn an dinh h¹ tr¹i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn
cã thõa §×nh ®×nh. ThÝ dô: Tý thiªn bµn gia DËu ®Þa bµn th× nªn an dinh t¹i h−íng
chÝnh T©y.

N¨m Th©n Tý Th×n th× B¸o vÜ t¹i TuÊt. N¨m TÞ DËu Söu t¹i Mïi. N¨m DÇn
Ngä TuÊt t¹i Th×n. N¨m Hîi M·o Mïi t¹i Söu, an dinh h¹ tr¹i t¹i cung ®Þa bµn cã
thõa B¸o vÜ. ThÝ dô: n¨m Th©n th× TuÊt thiªn bµn lµ B¸o vÜ, nh− thÊy TuÊt gia M·o
®Þa bµn th× an dinh t¹i h−íng M·o lµ chÝnh §«ng. Xung víi B¸o vÜ lµ §¹i t−íng
qu©n. VËy n¨m Th©n Tý Th×n th× §¹i t−íng qu©n t¹i Th×n. N¨m DÇn Ngä TuÊt t¹i
TuÊt. N¨m TÞ DËu Söu t¹i Söu. N¨m Hîi M·o Mïi t¹i Mïi. ThÝ dô n¨m DÇn th×
TuÊt thiªn bµn lµ §¹i t−íng qu©n, nh− thÊy TuÊt gia Ngä ®Þa bµn th× nªn an dinh t¹i
h−íng Ngä lµ h−íng chÝnh Nam. §Êy lµ an dinh t¹i h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa
§¹i t−íng qu©n.
Tãm l¹i nªn an dinh h¹ tr¹i t¹i h−íng cña cung ®Þa bµn nµo cã thõa §×nh ®×nh
hoÆc thõa B¸o vÜ hay thõa §¹i t−íng qu©n ¾t tèt vËy.
Cã mét çch kh¸c tÝnh §¹i t−íng qu©n nh− sau: N¨m DÇn Th©n TÞ Hîi gäi
Ngä thiªn bµn lµ §¹i t−íng qu©n. N¨m Tý Ngä M·o DËu t¹i Mïi. N¨m Th×n TuÊt
Söu Mïi t¹i Th©n. L¹i còng cßn cã chç tÝnh §¹i t−íng qu©n kh¸c: N¨m DÇn M·o
Th×n th× §¹i t−íng qu©n t¹i Tý thiªn bµn. N¨m TÞ Ngä Mïi t¹i M·o. N¨m Th©n
DËu TuÊt t¹i Ngä. N¨m Hîi Tý Söu t¹i DËu.. Chñ t−íng rÊt nªn ë t¹i mét ph−¬ng
cã cung ®Þa bµn nµo cã thõa §¹i t−íng qu©n.
C©u 3 vµ 4: Khi h¹ tr¹i xong råi còng cÇn biÕt çc h−íng néi träng ®Þa cña
dinh tr¹i mµ lµm chç ë cho ng−êi §¹i t−íng, cho ng−êi T¶ t−íng qu©n vµ ng−êi
H÷u t−íng qu©n. Ng−êi §¹i t−íng nªn ë t¹i h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa §¨ng
minh tøc Hîi thiªn bµn. Ng−êi T¶ t−íng qu©n nªn ë t¹i ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã
thõa M·o thiªn bµn. Ng−êi H÷u t−íng qu©n nªn ë t¹i cung ®Þa bµn cã thõa DËu
thiªn bµn. Nh− cã giÆc khiªu chiÕn th× ph©n binh tr−íc sau mµ ®¸nh ¾t th¾ng to.
§¹i t−íng còng cã thÓ ë theo ph−¬ng cña nh÷ng cung ®Þa bµn cã thõa çc sao
Thanh long, Th¸i th−êng, Thiªn hËu, Th¸i ©m. Nh−ng ph¶i xem coi trong 4 sao nµy
cã sao nµo gÆp Trõ §Þnh Nguy Khai th× chç Êy míi thËt lµ tèt. Trõ §inh Nguy Khai
tÝnh nh− sau: kÓ 1 t¹i NguyÖt kiÕn (tªn th¸ng) råi ®Õm thuËn tíi Chi thø 2 lµ Trõ,
®Õn Chi thø 5 lµ §Þnh, ®Õn Chi thø 8 lµ Nguy, ®Õn Chi thø 11 lµ Khai. ThÝ dô:
Th¸ng 6 lµ th¸ng Mïi, kÓ 1 t¹i Mïi råi ®Õm thuËn tíi Chi thø 2 lµ Th©n tøc Trõ, Chi
thø 5 lµ Hîi tøc §Þnh, Chi thø 8 lµ DÇn tøc Nguy, Chi thø 11 lµ TÞ tøc Khai. VËy
trong th¸ng 6 th× Trõ §Þnh Nguy Khai chÝnh lµ: Th©n Hîi DÇn TÞ. Xem trong 4 Chi
Th©n Hîi DÇn TÞ thiªn bµn, nh− thÊy Chi nµo cã thõa Long, Th−êng, ¢m, HËu vµ ë
vµo cung ®Þa bµn nµo th× an dinh t¹i ph−¬ng h−íng thuéc cung ®Þa bµn Êy.
MÉu quÎ: ngµy Gi¸p Th×n, NguyÖt t−íng Mïi giê Hîi, th¸ng 6.
Nh− trªn ®· nãi trong th¸ng 6 th× Th©n Hîi DÇn TÞ lµ nh÷ng trùc: Trõ §inh
Nguy Khai, mµ trong quÎ nµy thÊy Th©n thõa §»ng xµ, Hîi thõa C©u trËn, DÇn
thõa B¹ch hæ ®Òu lµ nh÷ng chç kh«ng hay, chØ cã TÞ thuéc vÒ trùc Khai vµ thõa
Th¸i ©m lµ chç Chñ t−íng nªn an dinh. TÞ thõa Th¸i ©m gia DËu ®Þa bµn, mµ DËu lµ
ph−¬ng chÝnh T©y. VËy nªn an dinh t¹i ph−¬ng chÝnh T©y.
ë Binh tr−íng phó kh«ng nãi Thiªn hËu mµ l¹i dïng Thiªn hîp vµ thªm dïng
§¹i l−¬ng, §¹i háa. §¹i l−¬ng lµ DËu thiªn bµn. §¹i Háa lµ M·o thiªn bµn. XÐt ra
th× Thiªn hËu lµ thÇn ©n hôª vµ Thiªn hîp cã tÝnh çch che giÊu nªn ®Òu dïng ®−îc
c¶. Cßn §¹i l−¬ng DËu lµ cung vÞ Th¸i ©m vµ §¹i háa M·o lµ cung vÞ Thiªn hîp,
®éng dông nh− nhau.
C©u 5 vµ 6: Th¸i tuÕ lµ tªn N¨m hiÖn t¹i, NguyÖt kiÕn lµ tªn th¸ng hiÖn t¹i.
TuÕ hËu ë sau Th¸i tuÕ, nh− n¨m Tý th× Hîi lµ TuÕ hËu. Th¸i ©m thÇn còng gäi lµ
TuÕ ©m, kÓ 1 t¹i Th¸i tuÕ råi ®Õm nghÞch l¹i cung thø 3 lµ TuÕ ©m, nh− n¨m DÇn th×
Tý lµ TuÕ ©m.
ë Ngäc tr−íng kinh nãi r»ng: khi ®i qua bªn ®Þch mµ chän ®Êt tèt ®Ó h¹ dinh
tr¹i th× ng−êi th−îng t−íng nªn ë vÒ ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã thõa Th¸i tuÕ hoÆc
TuÕ ©m. Cßn bËc §¹i t−íng th× nªn ë vÒ ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt
kiÕn hay thõa TuÕ hËu. ThÝ dô n¨m DÇn tÊt gäi DÇn lµ Th¸i TuÕ, nh− cung ®Þa bµn
DËu cã thõa DÇn th× th−îng t−íng nªn ë vÒ h−íng T©y. Nh− th¸ng 6 lµ th¸ng Mïi
tÊt gäi Mïi lµ NguyÖt kiÕn, vÝ dô quÎ thÊy cung Tý ®Þa bµn cã thõa Mïi th× §¹i
t−íng nªn ë vÒ ph−¬ng Tý (B¾c). Ngoµi ra chñ t−íng cßn cã thÓ ë theo ph−¬ng
h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Cöu thiªn. TÝnh Cöu thiªn nh− sau: mïa Xu©n th×
Cöu thiªn t¹i DÇn thiªn bµn, H¹ t¹i TÞ, Thu t¹i Th©n, §«ng t¹i Hîi.
C©u 7 vµ 8: Liªn ch©u kinh nãi r»ng: Ngäc ®−êng lîi ë tr−íc, Gi¸m cung lîi
ë sau vµ Sinh ®−êng lîi ë gi÷a, nh−ng kh«ng cã lý gi¶i. Nh−ng ta biÕt r»ng Söu lµ
Sinh ®−êng, Tý lµ Gi¸ng cung vµ Hîi lµ Ngäc ®−êng. Cã lÏ nh− vËy: nÕu an dinh
tr¹i t¹i ph−¬ng cã thõa Ngäc ®−êng Hîi th× chñ t−íng nªn ë phÝa tr−íc trong dinh
tr¹i. B»ng an dinh tr¹i cã thõa Gi¸ng cung (Tý) th× chñ t−íng nªn ë phÝa sau trong
dinh. Cßn an dinh tr¹i t¹i ph−¬ng cã thõa Sinh ®−êng (Söu) th× chñ t−íng nªn ë
gi÷a dinh. Phµm chän ®−îc ph−¬ng vµ h−íng tèt ®Ó an dinh lËp tr¹i, n¬i ë cña chñ
t−íng ¾t cã thÓ ®¸nh trËn th¾ng mµ ca khóc kh¶i hoµn. (Bµi 9 ®Ó xem an dinh tr¹i
tèt hay xÊu. Cßn bµi ë ®Ö 10 nµy th× chän ph−¬ng h−íng ®Ó an dinh cïng chç ë cho
chñ t−íng lµ ng−êi cai qu¶n binh c¬).

§Ö 11 : Tr÷ sóc l−¬ng th¶o
Dù tr÷ chøa vËt ¨n vμ cá
Bμi 1
1. Hµnh binh l−¬ng th¶o tèi c− tiªn
2. NguyÖt t−íng gia thêi ph−¬ng th−îng khan
3. §èi cËp T©n Ng« vi mü ®Þa
4. Thiªn bµn Mïi Söu tÕ t−êng ®oan.
Phãng dÞch
C©u 1: trong viÖc hµnh binh, quan träng vµ cÇn nhÊt lµ ë l−¬ng thùc, viÖc ¨n
uèng cña binh sÜ, kÓ c¶ vËt ¨n cña çc lo¹i thó ®em theo nh− cá lóa cña lõa
ngùa…§¸nh ®Õn ®©u th× ph¶i mang l−¬ng th¶o theo tíi ®ã.
Nh− an dinh tr¹i xong, ng−êi ®¹i t−íng ®· biÕt chän chç an nghØ, th× l−¬ng
th¶o còng ph¶i chän n¬i ®Ó cÊt cho khái h− hao, cho khái bÞ trém c¾p c−íp bãc.
C©u 2, 3, 4: Muèn chän n¬i chøa l−¬ng th¶o th× còng theo lÖ th−êng lµm quÎ
lµ dïng NguyÖt t−íng gia chÝnh Thêi mµ lËp thiªn bµn vµ ®Þa bµn. Råi xem TÇn
Ng« ë ph−¬ng nµo th× ph−¬ng Êy tèt, nªn dùng kho chøa l−¬ng th¶o. TÇn Ng« ë
®©y tøc lµ Mïi Söu thiªn bµn. Xem Mïi Söu gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× chÊt l−¬ng
th¶o ë cung ®Þa bµn Êy. Nh− Söu gia Ngä ®Þa bµn vµ Mïi gia Tý ®Þa bµn th× nªn
chÊt chøa l−¬ng th¶o ë ph−¬ng Ngä (Nam) hoÆc ph−¬ng Tý (B¾c). Bµi nµy chän
ph−¬ng h−íng néi trong dinh tr¹i, chø kh«ng chän ph−¬ng h−íng t−¬ng ®èi víi bªn
®Þch.
Phô lôc
§· biÕt ph−¬ng h−íng tèt ®Ó chÊt chøa l−¬ng th¶o th× còng nªn biÕt n¬i kþ h¹i
®Ó tr¸nh ra. Nªn tr¸nh nh÷ng ph−¬ng h−íng cña çc cung ®Þa bµn cã thõa HuyÒn
vâ, §¹o thÇn, TÆc thÇn, KiÕp s¸t.
MÉu quÎ: ngµy Nh©m Th×n, nguyÖt t−íng M·o, giê TÞ, th¸ng 9.
Theo quÎ trªn th× nªn chÊt chøa l−¬ng th¶o ë n¬i h−íng T©y (DËu) cã thõa
Mïi thiªn bµn hoÆc ph−¬ng M·o cã thõa Söu thiªn bµn. Nªn tr¸nh ph−¬ng TÞ
(§«ng Nam) cã §¹o thÇn, ph−¬ng TuÊt Hîi (T©y B¾c) cã HuyÒn vò vµ TÆc thÇn,
ph−¬ng Söu (§«ng B¾c) cã KiÕp s¸t.

§Ö 12: TiÒm phôc sÜ tèt
Chç binh sÜ Èn n¸u
Bμi 1
1. ThuyÕt phôc nh− phïng Tý Söu thÇn
2. Kh¶ tµng v¹n tèt mét nh©n t©m
3. M·o thiªn, DËu b¸ch nghi tiªn bÞ
4. YÕt tøc tiªm h×nh väng BÝnh Nh©m
5. Th¸i tuÕ, TuÕ ©m d÷ Ngo¹t kiÖn
6. H−u nghi tiªm h−íng §¹i t−íng qu©n
7. Tø thÇn chi h¹ tµng binh s¸t
8. Chñ t−íng §×nh ®×nh hËu tÆc ©m.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: an dinh lËp tr¹i xong vµ khi ®· chän chç c− tró cho Chñ t−íng
cïng n¬i dù chøa l−¬ng th¶o råi th× còng ph¶i chän chç cho binh sÜ Èn nóp. ThuyÕt
nµy cÇn xem ®Õn Tý Söu thiªn bµn. Cã thÓ mai phôc mét v¹n qu©n binh ë t¹i
ph−¬ng h−íng cña 2 cung ®Þa bµn cã thõa Tý Söu thiªn bµn. N¬i nµy cã nhiÒu lîi
thÕ ®Ó ®¸nh óp mµ qu©n ®Þch khã thÊy, khã xÐt ®o¸n.. ThÝ dô: Th©n DËu ®Þa bµn cã
thõa Tý Söu thiªn bµn th× nªn mai phôc mét v¹n binh t¹i Th©n, DËu (T©y Nam vµ
chÝnh T©y).
C©u 3: cã thÓ mai phôc mét ngh×n qu©n sÜ ë t¹i ph−¬ng thuéc cung ®Þa bµn cã
thõa M·o thiªn bµn. Cã thÓ mai phôc mét tr¨m qu©n sÜ t¹i ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa
DËu thiªn bµn. Nªn tr−íc dù bÞ nh− thÕ.
C©u 4: BÝnh ¸m chØ vµo TÞ thiªn bµn vµ Nh©m ¸m chØ vµo Hîi thiªn bµn.
Muèn im h¬i lÆng tiÕng th× nªn ®em binh sÜ Èn ë t¹i ph−¬ng cña hai cung ®Þa bµn
cã thõa TÞ Hîi thiªn bµn.
C©u 5, 6 vµ 7: còng cßn 4 n¬i tèt ®Ó cho binh sÜ Èn nóp. §Êy lµ nh÷ng ph−¬ng
cña 4 cung ®Þa bµn cã thõa Th¸i tuÕ, TuÕ ©m, NguyÖt kiÕn, §¹i t−íng qu©n.
C©u 8: Chñ t−íng nªn Èn ë ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa §×nh ®×nh.
Lêi bµn
N¬i mai phôc cña binh sÜ, kh«ng ph¶i chØ chän ph−¬ng h−íng trong dinh tr¹i
mµ th«i, ta cã thÓ dïng bµi nµy mµ chän ph−¬ng h−íng cho binh sÜ Èn nóp trong lóc
hµnh qu©n bÊt cø ë mét ®Þa c¶nh nµo.
Phô lôc
Phµm muèn Èn phôc binh sÜ ®Ó tr¸nh t¹i h¹i th× cã phÐp §¹p C−¬ng bé §Èu
nh− sau: B¾t ®Çu khëi xuÊt t¹i Söu thiªn bµn mµ ®i ra th¼ng tíi Mïi thiªn bµn th×
ngõng. Ngõng råi l¹i chuyÒn h−íng ®Ó ®i l¹i Th©n thiªn bµn vµ ®øng yªn mét lóc.
KÕ tiÕp l¹i chuyÓn h−íng ®i l¹i M·o thiªn bµn vµ Èn nóp n¬i ®©y. Èn nóp mét m×nh
hoÆc cïng nhiÒu binh sÜ còng ®−îc. Dï bªn ®Þch nhiÒu qu©n h¬n hoÆc m¹nh mÏ tíi
®©u còng kh«ng ®¸ng ng¹i. Muèn trèn tr¸nh còng dïng çch nµy. Tãm l¹i lµ tõ Söu

®i ®Õn Mïi, råi tõ Mïi ®i ®Õn Th©n, tõ Th©n ®i ®Õn M·o th× Èn phôc. Êy lµ chuyÓn
h−íng theo nh÷ng cung ®Þa bµn cã thõa Söu Mïi Th©n M·o thiªn bµn.
MÉu quÎ: NguyÖt t−íng M·o, giê TÞ.
Theo quÎ mÉu trªn th× khëi sù t¹i ph−¬ng M·o ®Þa bµn v× M·o cã thõa Söu
thiªn bµn, råi sang qua ph−¬ng DËu v× DËu cã thõa Mïi thiªn bµn. Sau ®ã l¹i
chuyÓn h−íng mµ ®i sang ph−¬ng TuÊt v× TuÊt cã thõa Th©n thiªn bµn. §Õn ®©y th×
dõng l¹i mét lóc råi chuyÓn h−íng mµ ®i qua ph−¬ng TÞ v× TÞ cã thõa M·o thiªn
bµn. Êy lµ tõ §«ng qua T©y, tõ T©y l¹i T©y B¾c, tõ T©y B¾c qua §«ng Nam. §Õn
®©y th× Èn phôc binh sÜ.

§Ö 13: S¸t tÆc së t¹i
Xem giÆc ®ãng ë n¬i nμo
Bμi 1
1. Yªu ri tÆc Èn t¹i hµ xø
2. Thiªn môc nh− l©m thóc ®Þa phËn
3. Phôc ng©m binh cËn, Ph¶n ng©m viÔn
4. Nh−îc th¸c lai ph−¬ng: ph¸t dông trÇn
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm muèn biÕt giÆc ®ãng binh ë n¬i nµo th× cèt yÕu lµ xem t¹i
ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã thõa Thiªn môc ®ã.
TÝnh Thiªn môc: mïa Xu©n t¹i Th×n thiªn bµn. H¹ t¹i Mïi. Thu t¹i TuÊt.
§«ng t¹i Söu.
ThÝ dô: quÎ th¸ng 2, nguyÖt t−íng TuÊt, giê TÞ. Th¸ng 2 thuéc mïa Xu©n nªn
Th×n lµ Thiªn môc. QuÎ nµy Th×n gia lªn Hîi ®Þa bµn, vËy giÆc Èn tµng t¹i ph−¬ng
Hîi (T©y B¾c).
C©u 3: Binh th− “Nguyªn Hoµng ca” nãi r»ng: chiªm gÆp Phôc ng©m (Tý gia
Tý) th× binh giÆc ë gÇn, cßn gÆp quÎ Ph¶n ng©m th× giÆc cßn ë xa. Kh«ng nªn lÇm
hiÓu víi lêi luËn ë “Quan binh c¬ tèng yÕu” nãi r»ng: gÆp quÎ phôc ng©m th× giÆc
cßn ë xa, mµ gÆp quÎ Ph¶n ng©m th× binh giÆc ®Õn gÇn tøc kh¾c. §äc qua tùa nh−
tr¸i ng−îc, nh−ng ph¶i ph©n biÖt nh− sau: nÕu m×nh muèn biÕt binh giÆc ë xa hay
gÇn th× quÎ Phôc ng©m øng ë gÇn vµ quÎ Ph¶n ng©m øng ë xa, bëi kh«ng cã quÎ
nµo Thiªn bµn vµ ®Þa bµn gÇn nhau h¬n quÎ phôc ng©m vµ kh«ng cã quÎ nµo Thiªn
§Þa bµn çch nhau xa h¬n quÎ Ph¶n ng©m. Tr¸i l¹i nÕu m×nh muèn biÕt binh giÆc
®ang ë mét n¬i mµ chóng s¾p ®Õn hay ë l©u mét chç Êy th× quÎ Phôc ng©m øng
®iÒm cßn ë l©u vµ quÎ Ph¶n ng©m øng ®iÒm giÆc di ®éng tøc chóng sÏ kÐo binh ®Õn
gÇn ta.
Trong viÖc chiªm quÎ cÇn hiÓu râ sù viÖc cña ng−êi muèn hái hay cña m×nh
muèn biÕt, ®Ó quyÕt ®o¸n theo mçi sù viÖc, chø kh«ng thÓ c©u chÊp mét mùc, thø
nhÊt lµ trong viÖc binh chiÕn cµng quyÒn biÕn cho hîp lý th× cµng tinh diÖu h¬n.
C©u 4: nh− muèn biÕt giÆc tõ ph−¬ng h−íng nµo kÐo l¹i th× xem t¹i S¬
truyÒn. ë “ Binh tr−íng phñ ” nãi r»ng: nh− S¬ truyÒn lµ TÞ Ngä háa th× giÆc tõ
ph−¬ng Nam ®i l¹i. S¬ truyÒn lµ DÇn M·o méc th× giÆc tõ ph−¬ng §«ng ®i l¹i. S¬
truyÒn lµ Th©n DËu kim th× giÆc ®i tõ ph−¬ng T©y ®i ®Õn. S¬ truyÒn lµ Th×n th× giÆc
®i tõ ph−¬ng §«ng nam tíi, lµ Mïi th× tõ ph−¬ng T©y Nam, lµ TuÊt th× tõ ph−¬ng
T©y B¾c, lµ Söu th× tõ ph−¬ng §«ng B¾c.
Cã s¸ch l¹i b¶o lÊy sao Du ®« mµ tÝnh th× mÉn tiÖp h¬n. GiÆc ®i l¹i tõ ph−¬ng
thuéc cung ®Þa bµn cã thõa sao Du ®«. ThÝ dô: ngµy Gi¸p tÊt Söu lµ Du ®«, nh−
thÊy Söu gia Tý ®Þa bµn th× giÆc tõ ph−¬ng Tý (B¾c) ®i l¹i…

Bμi 2
1. §« trung tiÒn hËu nghi phïng tÆc
2. §¹i çt gia l©m ®Þnh thøc ch©n
3. Söu ®¸o kh¶m ly: tÆc M·o h¹
4. Nh− gia Th×n TuÊt: phôc §¨ng minh
5. DÇn Th©n ®Þnh thÞ c− S©m tó
6. Mïi Söu −ng tri nÆc ChÈn tinh
7. M·o DËu: Tßng kh«i tu Èn phôc
8. Nh−îc l©m TÞ Hîi: Söu trung t©m
9. Tha hµnh v−îng t−íng lai xung kÝch
10. ThuyÕt ph¸p trõu qu©n biÖt lé hµnh
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: nh− gi÷a ®−êng m×nh nghi gÆp giÆc, nh−ng ch−a biÕt chóng ë
phÝa tr−íc hay ë phÝa sau m×nh, hoÆc ë n¬i nµo th× ph¶i xem §¹i çt, tøc Söu thiªn
bµn. Do Söu thiªn bµn mµ tÝnh ra chç giÆc ®ang Èn.
C©u 3 vµ 4: Kh¶m lµ Tý, Ly lµ Ngä, §¨ng minh lµ Hîi thiªn bµn. Nh− quÎ
thÊy Söu thiªn bµn gia lªn Tý hay Ngä ®Þa bµn th× giÆc ®ang ë t¹i ph−¬ng thuéc
cung ®Þa bµn cã thõa M·o thiªn bµn. ThÝ dô quÎ thÊy Söu gia Ngä ®Þa bµn tÊt Th©n
®Þa bµn cã thõa M·o thiªn bµn, vËy giÆc ë t¹i Th©n lµ ph−¬ng T©y Nam. ThÝ dô quÎ
thÊy Söu gia Tý ®Þa bµn tÊt DÇn ®Þa bµn cã thõa M·o thiªn bµn, vËy giÆc ë t¹i DÇn
§«ng B¾c.
C©u 5 vµ 6: S©m tøc lµ S©m thñy viªn lµ con v−în, ng«i ë cung Th©n. ChÈn
tøc lµ ChÈn thñy dÉn tøc lµ sao con giun, ng«i ë cung TÞ. Phµm thÊy Söu thiªn bµn
gia lªn DÇn Th©n ®Þa bµn th× giÆc ®ang ë ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa Th©n thiªn bµn.
B»ng Söu thiªn bµn gia lªn Söu Mïi ®Þa bµn th× giÆc ®ang ë t¹i ph−¬ng ®Þa bµn cã
thõa TÞ thiªn bµn. ThÝ dô: ThÝ dô: Söu gia DÇn ®Þa bµn tÊt t¹i DËu ®Þa bµn cã thõa
Th©n thiªn bµn, vËy giÆc ë ph−¬ng chÝnh T©y. ThÝ dô: Söu gia Mïi ®Þa bµn tÊt Hîi
®Þa bµn cã thõa TÞ thiªn bµn, vËy giÆc ®ang ë t¹i Hîi lµ ph−¬ng T©y B¾c.
C©u 7: Tßng kh«i tøc DËu thiªn bµn. Phµm quÎ thÊy Söu thiªn bµn gia lªn
M·o DËu ®Þa bµn th× giÆc ë t¹i ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa DËu thiªn bµn. ThÝ dô Söu
gia DËu ®Þa bµn th× t¹i TÞ ®Þa bµn cã thõa DËu thiªn bµn, vËy giÆc Èn phôc t¹i TÞ lµ
ph−¬ng §«ng Nam.
C©u 8: Nh− quÎ thÊy Söu thiªn bµn gia lªn TÞ Hîi ®Þa bµn th× giÆc Èn nóp
theo ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa Söu thiªn bµn. VËy hÔ Söu gia TÞ ®Þa bµn th× giÆc ë Èn
t¹i ph−¬ng §«ng Nam. Cßn Söu gia Hîi ®Þa bµn th× giÆc Èn ë ph−¬ng T©y B¾c.
C©u 9 vµ 10: Theo bµi nµy gäi Söu lµ giÆc, v× vËy nªn xem cung ®Þa bµn cã
thõa Söu, nh− cung ®Þa bµn Êy ®−îc V−îng T−íng (tÝnh theo mïa) tøc lµ giÆc ®ang
ë chç thÞnh, m×nh nªn chän h−íng tèt mµ rót qu©n, kÎo chóng ®Õn ®¸nh, m×nh khã
chèng l¹i næi. ThÝ dô mïa H¹ chiªm quÎ thÊy Söu gia Söu ®Þa bµn th× hai Söu ®Òu
®−îc T−íng khÝ. L¹i Söu gÆp Söu còng ®−îc V−îng khÝ, nh− vËy lµ thÕ giÆc m¹nh
l¾m, nÕu chóng kÐo ®Õn th× m×nh ph¶i mau t×m ®−êng tr¸nh xa.

§Ö 14: Th¸m tÆc tiªu tøc
Dß xÐt tin tøc ®Þch
Bμi 1
1. Th¸m tÆc tiªu tøc tßng NhÜ, Môc
2. Mïi Söu chi thÇn Thiªn nhÜ minh
3. . M·o Dëi nhÞ thÇn vi §Þa môc
4. T−¬ng tham tø xø tèi vi ch©n.
Phãng dÞch
C©u 1: BiÕt chç binh giÆc ®Õn råi, nay muèn ®i tíi gÇn ®Ó dä th¸m t¨m h¬i
cña giÆc th× ph¶i noi theo Thiªn nhÜ vµ Thiªn môc. Thiªn nhÜ lµ tai trêi vµ Thiªn
môc lµ m¾t §Êt. §i dä th¸m ph¶i nhê tai víi m¾t.
C©u 2: gäi Söu Mïi thiªn bµn lµ Thiªn nhÜ. Cø ®i vÒ h−íng cña 2 cung ®Þa
bµn cã thõa Söu Mïi thiªn bµn mµ dä th¸m.
C©u 3: gäi M·o DËu thiªn bµn lµ §Þa môc. VËy cø nh¾m vÒ h−íng cña 2
cung ®Þa bµn cã thõa M·o DËu thiªn bµn mµ ®i dä th¸m tÊt biÕt ®−îc viÖc bÝ mËt
cña giÆc.
C©u 4: Tãm l¹i lµ ph¶i ®i vÒ h−íng cña 4 cung ®Þa bµn cã thõa Söu Mïi M·o
DËu thiªn bµn ¾t dä th¸m ®−îc tin tøc giÆc rÊt chÝnh x¸c.
Ngoµi 4 chç trªn ra, kh«ng nªn ®i dä th¸m lèi kh¸c, thø nhÊt lµ ph−¬ng h−íng
cña çc cung ®Þa bµn cã thõa Th¸i ©m hay B¹ch hæ hoÆc chç t¸c BÕ kh©u. Bëi Th¸i
©m cã tÝnh che khuÊt, B¹ch hæ lµ bÊt minh chi t−íng, l¹i cã tÝnh lµm trë ng¹i, vµ BÕ
kh©u tøc lµ ngËm miÖng, m×nh hái kh«ng ai chÞu nãi.
MÉu quÎ: ngµy BÝnh DÇn, nguyÖt t−íng DÇn, giê TÞ.
Theo quÎ nµy th× Söu Mïi M·o DËu thiªn bµn gia lªn Th×n TuÊt Ngä Tý ®Þa
bµn, vËy nªn nh¾m h−íng Ngä Tý Th×n TuÊt ®Þa bµn mµ ®i do th¸m. Nh−ng ë
ph−¬ng Tý cã thõa sao Th¸i ©m, l¹i lµ chç t¸c BÕ kh©u (v× DËu lµ TuÇn vÜ gia Tý lµ
TuÇn thñ) cho nªn khã dß la tin tøc ë ph−¬ng B¾c. Còng ch¼ng nªn ®i vÒ h−íng
DËu ®Þa bµn (T©y) mµ dß la tin tøc bªn ®Þch v× n¬i Êy cã thõa B¹ch hæ.

§Ö 15: Du ®« s¸t tÆc
Dïng sao Du ®« mμ xem xÐt giÆc
Bμi 1
1. Dôc thøc tÆc lai, thiÕt yÕu suy
2. Du ®« t¸c h¹n dông chiªm chi
3. Du ®« gia nhËt: kim t−¬ng chÝ
4. TiÒn chi nhÊt vÞ: t¹i minh kú
5. NhÞ, Tam: y thö tu phßng ngù
6. Nh−îc l©m tiªn tø bÊt x©m vi.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: §· biÕt tin tøc, nay muèn hiÓu giÆc ®Õn hay kh«ng vµ lóc nµo
®Õn ®¸nh m×nh th× cÇn thiÕt lµ chiªm mét quÎ ®Ó t×m sao Du ®« nh»m biÕt tr−íc mµ
toan liÖu. TÝnh Du ®« vµ Lç ®« nh− sau:
- Ngµy Gi¸p Kû: th× Du ®« t¹i Söu thiªn bµn vµ Lç ®« t¹i Mïi thiªn bµn.
- Ngµy Êt Canh th× Du ®« t¹i Tý thiªn bµn vµ Lç ®« t¹i Ngä thiªn bµn.
- Ngµy BÝnh T©n th× Du ®« t¹i DÇn thiªn bµn vµ Lç ®« t¹i Th©n thiªn bµn.
- Ngµy §inh Nh©m th× Du ®« t¹i TÞ thiªn bµn vµ Lç ®« t¹i Hîi thiªn bµn.
- Ngµy MËu Quý th× Du ®« t¹i Th©n thiªn bµn vµ Lç ®« t¹i DÇn thiªn bµn.
(Sao Du ®« vµ Lç ®« bao giê còng xung nhau)
C©u 3: Nh− thÊy sao Du ®« l©m Can th× giÆc ®Õn trong ngµy hiÖn t¹i, cã
thuyÕt nãi Du ®« l©m Chi còng thÕ. Nh− ngµy Gi¸p DÇn, nguyÖt t−íng Th×n, giê TÞ
chiªm quÎ tÊt cã Du ®« lµ Söu thiªn bµn l©m Can.
C©u 4: Nh− sao Du ®« ë tr−íc Can Chi mét cung th× ngµy mai giÆc sÏ ®Õn.
ThÝ dô: ngµy Gi¸p Tý, nguyÖt t−íng Th×n, giê Ngä chiªm th× Du ®« lµ Söu thiªn
bµn vµ l©m M·o ®Þa bµn, tøc lµ ®øng tr−íc can Gi¸p (ký t¹i DÇn) mét cung. M·o
®Þa bµn ®øng kÕ tr−íc DÇn ®Þa bµn.
C©u 5: Nh− sao Du ®« ®øng tr−íc Can 2 cung th× 2 ngµy sau giÆc ®Õn ®¸nh,
nh− ®øng tr−íc 3 cung th× 3 ngµy sau giÆc ®Õn ®¸nh. ThÝ dô ngµy BÝnh TuÊt, nguyÖt
t−íng DËu, giê M·o chiªm th× Du ®« lµ DÇn thiªn bµn l©m Th©n ®Þa bµn, tøc lµ
®øng tr−íc Can 3 cung, v× can BÝnh ký t¹i TÞ ®Þa bµn, cßn Du ®« ë Th©n ®Þa bµn mµ
Th©n th× tr−íc TÞ 3 cung.
C©u 6: Nh− Du ®« ®øng tr−íc Can Chi tõ 4 cung trë lªn th× giÆc kh«ng hÒ
®Õn x©m ph¹m ta.
Lêi bµn
Du ®« lµ kÎ ®i ®Õn, m×nh muèn biÕt giÆc bao giê ®Õn nªn gäi sao Du ®« lµ
giÆc. Cßn Can Chi ¸m chØ vµo n¬i m×nh, cho nªn Du ®« ë tr−íc Can Chi mÊy cung
th× giÆc mÊy ngµy sÏ ®Õn ta vËy, song tõ 4 cung trë lªn lµ xa qu¸ nªn kh«ng ®Õn.
Nh−ng nãi Can Chi th× khã liÖu, v× cã khi Du ®« ë gÇn Can mµ xa Chi, hoÆc ë gÇn
Chi mµ xa Can. Suy ra th× Can Chi b»ng nhau, v× Can lµ B¶n th©n mµ Chi lµ gia
tr¹ch (chç m×nh ®ang ®ãng binh). Nh−ng tr−íc nªn dïng Can råi sau míi quan s¸t
tíi Chi. HoÆc Du ®« ë tr−íc Can th× tõ Can ®Õm tíi, b»ng ë tr−íc Chi th× tõ Chi
®Õm tíi, tr−íc mÊy cung lµ mÊy ngµy giÆc ®Õn n¬i vËy.
Bμi 2
1. Du thÇn v−îng t−íng Chi Can uû
2. TÆ thÕ bµng l¨ng nan thñ tr×
3. Du ®« hßa xø: hû hµng tèt
4. Uý h¹ nan x©m ®¹i chiÕn th×
5. Cù t¹i §«ng nam tai s¶o träng
6. L©m − T©y B¾c häa ®−¬ng v×
7. BÊt kiÕn Du ®« th× Thiªn Êt
8. L©m xø hoµn ®ång §« t−íng suy
9. Tý Th×n Mïi TÞ gia kim NhËt
10. §¹o tÆc x−¬ng cuång tËt tù phi
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Du thÇn tøc lµ Du ®«. V−îng T−íng lµ V−îng khÝ vµ T−íng khÝ.
Nh− Du ®« ®−îc V−îng T−íng khÝ l©m Can Chi l¹i kh¾c cung ®Þa bµn hoÆc kh¾c
Can Chi lµ ®iÒm xÊu ®¸ng sî, v× thÕ lùc cña giÆc rÊt hung h¨ng, m×nh khã bÒ g×n
gi÷ dinh tr¹i. ThÝ dô mïa Xu©n chiªm ngµy T©n Söu mµ quÎ thÊy DÇn l©m Can th×
DÇn lµ Du ®« ®−îc V−îng T−íng khÝ kh¾c TuÊt ®Þa bµn, l¹i kh¾c Chi Söu. Nh− vËy
lµ giÆc m¹nh mÏ l¾m.
ë “ Chuyªn chÝnh phó ” luËn thªm nh− sau: NÕu Du ®« l©m Can Chi, dï lµ
®−îc V−îng T−íng khÝ, nh−ng bÞ ®Þa bµn kh¾c hay bÞ Can Chi kh¾c th× giÆc kh«ng
®Õn, m×nh cø yªn lßng. ThÝ dô mïa H¹, ngµy Nh©m Tý mµ chiªm quÎ thÊy TÞ gia
Nh©m th× TÞ lµ Du ®« ®−îc V−îng khÝ, song TÞ háa bÞ can Nh©m vµ Hîi ®Þa bµn
®ång thuéc Thñy kh¾c nã. L¹i còng bÞ chi Tý kh¾c. Nh− thÕ lµ giÆc ch¼ng ®Õn. L¹i
nh− Du ®« bÞ H−u Tï Tö khÝ vµ l©m Can Chi, nh−ng l¹i cïng ®Þa bµn t−¬ng sinh th×
dï giÆc cã ®Õn song råi còng trë vÒ, kh«ng ®¸nh. ThÝ dô mïa §«ng ngµy §inh Söu
mµ quÎ thÊy TÞ gia Söu ®Þa bµn th× TÞ lµ Du ®« bÞ Tö khÝ l©m Chi, nh−ng TÞ víi Söu
®Þa bµn t−¬ng sinh, Êy lµ ®iÒm giÆc ®Õn råi l¹i kÐo trë vÒ. Nh− Du ®« bÞ H−u Tï Tö
khÝ, nh−ng cung ®Þa bµn thõa Du ®« l¹i ®−îc V−îng T−íng th× giÆc sÏ ®Õn ®¸nh
ph¸ thµnh tr×. QuÎ nh− vËy mµ thÊy ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn kh¾c Du ®« th× giÆc
bÞ m×nh ®¸nh b¹i, b»ng ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn kh«ng kh¾c Du ®« th× giÆc
kh«ng b¹i. ThÝ dô: mïa Xu©n, NguyÖt t−íng TuÊt, ngµy Gi¸p Tý, giê Tý chiªm.
QuÎ nµy Du ®« tøc Söu gia M·o ®Þa bµn, nh−ng mïa Xu©n nªn Söu thæ bÞ Tö khÝ
mµ M·o méc ®−îc V−îng khÝ. Nh− vËy lµ giÆc sÏ ®Õn ®¸nh ph¸ m×nh, song giÆc sÏ
bÞ b¹i, v× ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn lµ M·o méc kh¾c Söu thæ lµ Du ®«.
C©u 3: Hßa xø tøc lµ t−¬ng sinh. Phµm quÎ thÊy Du ®« sinh ®Þa bµn hoÆc ®Þa
bµn sinh Du ®« lµ ®iÒm cã binh lÝnh bªn ®Þch qua ®Çu hµng. Nh− ngµy BÝnh hay
T©n mµ quÎ thÊy DÇn gia Hîi th× DÇn lµ Du ®« cïng Hîi ®Þa bµn t−¬ng sinh.
C©u 4: óy h¹ lµ sî ®Þa bµn kh¾c. Phµm quÎ thÊy Du ®« bÞ ®Þa bµn kh¾c th× ý
giÆc sî sÖt nªn kh«ng d¸m ®Õn ®¸nh ph¸ m×nh. VËy m×nh nªn h−ng binh ®¹i chiÕn
giÆc ¾t thua to. ThÝ dô ngµy Êt hay ngµy Canh mµ quÎ thÊy Tý gia TuÊt ®Þa bµn th×
Tý lµ Du ®« bÞ TuÊt kh¾c. M×nh nªn h−ng chiÕn.
C©u 5 vµ 6: Nh− thÊy Du ®« ë §«ng nam (l©m Th×n Ti ®Þa bµn) th× tai häa
h¬i nÆng, b»ng ë T©y b¾c (l©m TuÊt Hîi ®Þa bµn) th× sù h¹i nhá nhen.
C©u 7 vµ 8: BÊt kiÕn lµ ch¼ng thÊy. Ch¼ng thÊy ë ®©y tøc lµ ch¼ng thÊy sao
Du ®« nhËp Can Chi cïng Tam truyÒn, hoÆc ë xa Can Chi qu¸ 3 cung. GÆp quÎ nh−
vËy th× dïng Thiªn Êt (sao Quý nh©n) thÕ cho Du ®« vµ còng luËn ®o¸n y nh− sao
Du ®« tõ c©u 1 ®Õn c©u 6. L¹i nh− Quý nh©n ë tr−íc mµ xa çch Can Chi qu¸ 3
cung lµ giÆc ®· ®i qua ®Þa phËn kh¸c råi, kh«ng ®¸ng lo ng¹i g× n÷a.
C©u 9 vµ 10: Kim nhËt lµ ngµy h«m nay, tøc lµ ngµy hiÖn t¹i ®ang chiªm
quÎ, ¸m chØ vµo Chi, vµ nhÊt lµ Can. Phµm quÎ thÊy Tý Th×n Mïi TÞ thiªn bµn l©m
Can Chi th× giÆc hay cµn bËy nh− ®iªn cuång, chóng ®Õn råi l¹i ch¹y ®i nh− bay,
chóng kh«ng cã chñ ®Þnh. Kh«ng ®¸ng sî nh−ng ph¶i rÊt cÈn thËn v× sù cµn bõa cña
chóng.

§Ö 16: Lai binh hμ thª
GiÆc ®Õn b»ng thÕ çch nμo
Bμi 1
1. Dôc tri ®Þch chÝ thÞ hµ binh
2. Lai xø thõa thÇn t¸c chuÈn hoµnh
3. Tý n·i khinh khiªu, Söu bé ®éi
4. DÇn vi m¹nh kiÖu, M·o xa doanh
5. Tinh kú yÓm ¸nh suy Th×n thÞ
6. Ký m· Phi bÇn tù Ngä minh
7. C¬ giíi TÞ ®a xµ t¸c trËn
8. Can qua Mïi diÖu h÷u d−¬ng tinh
9. Th©n thiÖn ®Êu tranh, DËu ho¹ch kª
10. TuÊt qu©n vâ tßng, Hîi hïng anh.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Nh− ®· biÕt qu©n ®Þch lóc nµo ®Õn råi th× còng cÇn biÕt chóng
®Õn b»ng çch nµo, t×nh tr¹ng ra sao ®Ó s¾p ®Æt sù ®èi phã víi binh cña chóng dÉn
®Õn. VËy xem cung ®Þa bµn nµo thuéc vÒ ph−¬ng h−íng cña ®Þch qu©n ®i ®Õn ta, råi
xem cung ®Þa bµn Êy cã thõa ch÷ thiªn bµn nµo vµ do ch÷ thiªn bµn ®ã mµ ®o¸n.
Ch÷ thiªn bµn ®ã gäi lµ Lai xø thõa thÇn. ThÝ dô ®Þch qu©n tõ ph−¬ng B¾c ®i ®Õn ta
th× xem t¹i cung Tý ®Þa bµn, v× Tý thuéc ph−¬ng B¾c. Nh− Tý thõa Söu thiªn bµn
th× do Söu mµ ®o¸n.
C©u 3: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa Tý thiªn bµn lµ chóng
dïng thuyÒn mµ v−ît ®Õn, tÊt cho b»ng ®−êng thñy (Tý thuéc thñy). Nh− h−íng
cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa Söu thiªn bµn lµ chóng dÉn qu©n ®éi theo ®−êng
bé, bëi Söu thuéc thæ. (Söu c− ®Þa).
C©u 4: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa DÇn thiªn bµn tÊt ®Þch
qu©n m¹nh mÏ nh− Hæ. Cßn nh− thõa M·o thiªn bµn ¾t trong doanh tr¹i cña chóng
cã l¾m xe (M·o vi xa doanh), nÕu cung ®Þa bµn l¹i lµ Thiªn m· hay DÞch m· th×
chóng cã nhiÒu ngùa bÐo m¹nh.
C©u 5: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa Th×n thiªn bµn th×
chóng ®Õn cã kÐo cê Tinh, cê Kú rîp trêi rîp ®Êt.
C©u 6: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa Ngä thiªn bµn th× qu©n
®Þch c−ìi ngùa mµ ch¹y tíi nh− bay, bëi Ngä thuéc ngùa.
C©u 7: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa TÞ thiªn bµn th× chóng
®Õn do nh÷ng lo¹i cã m¸y mãc, nh− xe thiÕt gi¸p ch¼ng h¹n, hoÆc chóng cã khÝ
giíi nh− sóng ®¹n…(v× TÞ lµ chç sinh ra Kim khÝ, lo¹i kim Trµng sinh t¹i TÞ).
Chóng kÐo ®Õn hoÆc dµn trËn nh− con r¾n.
C©u 8: nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa Mïi thiªn bµn th× chóng
cã khÝ giíi s¾c bÐn rÊt tinh vi (Bëi Mïi thuéc lo¹i D−¬ng lµ dª, ¸m chØ vµo sao

D−¬ng nhËn, Êy lµ Mòi nhän, nh− d¸o m¸c g−¬m…Trong c©u 8 cã nãi D−¬ng tinh
tøc lµ D−¬ng nhËn vËy).
C©u 9: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa Th©n thiªn bµn, chóng
th¹o nghÒ chiÕn ®Êu ë däc ®−êng (Bëi Th©n tøc B¹ch hæ, chñ sù ®¹o lé), phßng
chóng ®¸nh du kÝch. Nh− cã thõa DËu thiªn bµn, chóng cã nhiÒu kÕ s¸ch, m−u
mÑo, ©m thÇm trong cöa kÝn ®¸o (Bëi DËu lµ çi cöa vµ lµ cung vÞ cña sao Th¸i ©m,
chñ sù ¸m muéi bÊt minh).
C©u 10: Nh− h−íng cung ®Þa bµn cña giÆc ®Õn cã thõa TuÊt thiªn bµn, chóng
cã nghÒ vâ vµ rÊt dòng m·nh (bëi TuÊt lµ Thiªn kh«i chñ sù vâ ®ång). Nh− cã thõa
Hîi thiªn bµn, chóng lµ bËc anh hïng, bëi theo binh chiÕn gäi Hîi lµ bËc t−íng thñ,
®øng ®Çu.

§Ö 17: TÆc binh ®a qu¶
Binh giÆc nhiÒu hay Ýt
Bμi 1
1. Chiªm tÆc ®a qu¶ h÷u tam ban
2. HoÆc thÞ Du ®« hoÆc thÞ Can
3. HoÆc thÞ ®Þa bµn chÝnh thêi th−îng
4. Ph¸p lo¹n t−¬ng tæn ®o¸n kho¸ nan
5. §« t−íng cËn NhËt nghi ®« luËn
6. §« t−íng viªn NhËt to¹i luËn Can
7. H÷u thêi Can th−îng thõa Kh«ng gi¶
8. ChÝnh thêi gia gi¶m bÊt h− truyÒn.
Phãng dÞch
C©u 1, 2 vµ 3: chiªm quÎ ®Ó biÕt qu©n binh cña giÆc nhiÒu hay Ýt, th× cã 3 chç
®Ó luËn ®o¸n: Xem t¹i Du ®«, xem t¹i Can vµ xem t¹i ChÝnh thêi ®Þa bµn. ChÝnh
thêi lµ giê hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ.
C©u 4: ba chç xem nãi trªn ®Òu hÖ träng, song v× cã nhiÒu çch cho nªn sù
®o¸n khã kh¨n. VËy tïy theo quÎ mµ dïng nh− sau:
C©u 5: Nh− Du ®« ë t¹i Can hoÆc ë gÇn Can, tøc lµ ®øng tr−íc Can mét cung
cho tíi 3 cung th× do ch÷ thiªn bµn vµ ®Þa bµn t¹i cung cã sao Du ®« mµ tÝnh. LÊy
hai sè cña thiªn bµn vµ ®Þa bµn mµ nh©n cho nhau råi xem ch÷ thiªn bµn (tøc lµ Du
®«) ®−îc V−îng T−íng hay H−u Tï Tö khÝ mµ thªm hoÆc bít. Nh− ®−îc V−îng th×
binh giÆc nhiÒu b»ng 1000 lÇn kÕt qu¶ ®· nh©n. Nh− ®−îc T−íng khÝ th× binh giÆc
nhiÒu b»ng 100 lÇn. Nh− bÞ H−u khÝ th× binh giÆc b»ng sè kÕt qu¶. Nh− bÞ Tï hay
Tö th× binh giÆc chØ b»ng ph©n nöa sè kÕt qu¶.
Mçi Can vµ Chi ®Òu cã mét con sè nhÊt ®Þnh: Gi¸p Kû Tý Ngä cïng thuéc sè
9, Êt Canh Söu Mïi cïng thuéc sè 8. BÝnh T©n DÇn Th©n cïng thuéc sè 7. §inh
Nh©m M·o DËu cïng thuéc sè 6. MËu Quý Th×n TuÊt cïng thuéc sè 5. TÞ Hîi cïng
thuéc sè 4.
C©u 6: Nh− Du ®« ®øng sau Can hoÆc ®øng tr−íc Can mµ tõ cung thø 4 trë
lªn th× bá Du ®« ®Ó xem t¹i Can ®Ó tÝnh. Còng lÊy con sè cña ch÷ thiªn bµn nh©n
víi con sè cña cung ®Þa bµn, råi còng do ch÷ thiªn bµn ®−îc V−îng T−íng khÝ hay
bÞ H−u Tï Tö khÝ ®Ó thªm hay bít nh− ë c©u 5 ®· dÉn gi¶i. ThÝ dô: ngµy Gi¸p Tý,
nguyÖt t−íng Th×n, giê DËu, mïa Thu.
C©u 7 vµ 8: Theo c©u 6 th× Du ®« ë sau hoÆc ë xa Can nªn ph¶i tÝnh t¹i Can.
Nh−ng nÕu thÊy ch÷ thiªn bµn t¹i Can l¹i bÞ TuÇn kh«ng th× còng kh«ng tÝnh t¹i
Can mµ ph¶i tÝnh t¹i Giê hiÖn t¹i ®Þa bµn. Còng lÊy con sè cña ch÷ thiªn bµn nh©n
víi con sè cña cung ®Þa bµn, råi còng tÝnh V−îng T−íng H−u Tï Tö cho ch÷ thiªn
bµn ®Ó mµ thªm bít.
MÉu quÎ: ngµy Gi¸p Th×n, NguyÖt t−íng Tý, giê Hîi, mïa Xu©n. Theo quÎ
nµy Du ®« ®øng sau Can (®Õm lui l¹i ®Õn 6 cung mµ gÆp lµ ®øng sau). Ngµy chiªm
quÎ thuéc vÒ TuÇn Gi¸p Th×n nªn M·o (ch÷ thiªn bµn t¹i Can) lµ TuÇn kh«ng. VËy
ch¼ng tÝnh t¹i Du ®«, mµ còng ch¼ng tÝnh t¹i Can, cho nªn ph¶i tÝnh t¹i Giê hiÖn t¹i
®Þa bµn, tøc lµ t¹i Hîi ®Þa bµn. T¹i Hîi ®Þa bµn ta thÊy cã Tý thiªn bµn, Tý sè 9 vµ
Hîi sè 4. LÊy 9 nh©n 4= 36.
Mïa Xu©n nªn Tý thñy bÞ H−u khÝ nªn dïng nguyªn sè lµ 36 binh giÆc. (Theo s¸ch
HuyÒn-Hoµng th× chuyªn dïng Du ®« mµ tÝnh, chø kh«ng luËn ®Õn Can hay Giê
hiÖn t¹i).

§Ö 18: TÆc thÕ c−êng nh−îc
ThÕ lùc cña giÆc m¹nh hay yÕu
Bμi 1
1. Du ®« v−îng kh¾c NhËt thÇn: c−êng
2. V« kh¾c h−u tï: nh−îc bÊt d−¬ng
3. Xµ Hæ ®ång l©m chu m·nh liÖt
4. §« ph−¬ng hç chÕ ®Þnh nhu c−¬ng
5. Thõa hung çnh trùc TuÇn kh«ng ®Þa
6. Nh©n m· tuy ®a, bÊt thÞ c−êng.
Phãng dÞch
C©u 1: ®· biÕt binh giÆc nhiÒu Ýt råi, nh−ng còng ph¶i biÕt thÕ lùc cña chóng
m¹nh hay yÕu ®Ó liÖu bÒ cù ®Þch. VËy xem xÐt Du ®«: nh− Du ®« ®−îc V−îng khÝ
hay T−íng khÝ l¹i kh¾c Can Chi th× thÕ lùc cña giÆc rÊt c−êng thÞnh. (Du ®« kh¾c
Chi th× cã, chø kh«ng bao giê kh¾c Can. VËy kh¾c Can tÊt ph¶i lµ kh¾c Can th−îng
thÇn, hoÆc kh¾c cung ®Þa bµn cã an Can).
C©u 2: nh− quÎ thÊy Du ®« kh«ng kh¾c Can Chi, l¹i bÞ H−u-Tï-Tö khÝ th×
qu©n giÆc yÕu ®uèi, kh«ng d¸m d−¬ng d−¬ng tù ®¾c.
C©u 3: nh− quÎ thÊy §»ng xµ hay B¹ch hæ thõa Du ®« l¹i l©m Can Chi th×
chóng rÊt m¹nh mÏ, lÉm liÖt.
C©u 4: nh− Du ®« cïng ®Þa bµn t−¬ng Xung, t−¬ng Kh¾c, t−¬ng H×nh, t−¬ng
H¹i th× giÆc nöa yÕu nöa m¹nh. ThÝ dô ngµy BÝnh tÊt DÇn lµ Du ®«, nh− thÊy DÇn
gia Th©n ®Þa bµn tøc lµ Du ®« cïng ®Þa bµn t−¬ng kh¾c, l¹i t−¬ng Xung vµ t−¬ng
H×nh, bëi Th©n kim vµ DÇn méc t−¬ng kh¾c vµ DÇn víi Th©n lµ Lôc xung, Tam
h×nh Th©n h×nh DÇn.
C©u 5 vµ 6: thõa hung tøc lµ thõa hung t−íng nh− B¹ch hæ, §»ng xµ. Nh−
quÎ thÊy Du ®« cã thõa B¹ch hæ, §»ng xµ song Du ®« ngé TuÇn kh«ng th× dï ®Þch
thñ cã l¾m nh©n m·, nh−ng kh«ng thÓ gäi lµ m¹nh.
MÉu quÎ: ngµy Canh Th×n, nguyÖt t−íng Th©n, giê TÞ. Ngµy Canh tÊt Tý lµ
Du ®«. Ngµy Canh Th×n thuéc vÒ TuÇn Gi¸p TuÊt nªn Th©n DËu TuÇn kh«ng. VËy
quÎ nµy Tý tøc Du ®« thõa §»ng xµ lµ giÆc rÊt hung h¨ng, m¹nh, nh−ng Tý gia DËu
®Þa bµn Êy lµ gia TuÇn kh«ng cho nªn giÆc tuy hung m¹nh mµ « hîp, v« dông.

§Ö 19: Binh t−íng dòng khiÕp
VÞ t−íng cÇm binh oai dòng hay khiÕp nh−îc
Bμi 1
1. Binh t−íng dòng khiÕp nh− hµ ®o¸n ?
2. Thµnh b¹i t−¬ng suy luËn diÖc ®ång.
3. Quý Hîp ¢m Th−êng Long d÷ tÝnh
4. Nh−îc hoµn v−îng t−íng ®Þnh thu c«ng
5. HuyÒn C©u T−íc Hæ Kh«ng Xµ Hëu
6. Nhu t−íng nan ®−¬ng bÜ ®Þch phong.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: ®· biÕt ®èi ph−¬ng nhiÒu hay Ýt vµ m¹nh hay yÕu, råi còng ph¶i
chiªm cho biÕt vÞ t−íng lÜnh cña m×nh m¹nh d¹n hay nhu nh−îc. Do sù biÕt Êy mµ
suy ®o¸n còng ®ñ hiÓu lµ thµnh hay b¹i, tøc lµ cã thÓ ®¸nh th¾ng hay thua.
C©u 3: nh− quÎ thÊy S¬ truyÒn cã thõa Quý nh©n th× m×nh cã thÓ ®¸nh lÊy ®Êt
ngµn dÆm. HoÆc cã thõa Thiªn hîp, Thanh long, Th¸i th−êng còng ®¸nh th¾ng trËn
v× ®ã toµn lµ çt t−íng. Duy S¬ truyÒn thõa Th¸i ©m th× e ®¸nh nöa chõng l¹i ng−ng
chiÕn v× bÞ trë ng¹i hay bëi mét lý do nµo ®ã nªn kh«ng tiÕn ®−îc n÷a, nh−ng
kh«ng ph¶i lµ b¹i.
C©u 4: nh− thÊy S¬ truyÒn thõa 1 trong 5 thiªn t−íng Quý Hîp Long Th−êng
¢m mµ S¬ truyÒn l¹i ®−îc V−îng khÝ hay T−íng khÝ th× quyÕt ®Þnh chuyÕn chinh
chiÕn nµy sÏ thu ®−îc kÕt qu¶ tèt.
C©u 5 vµ 6: VÝ b»ng S¬ truyÒn thõa §»ng xµ mµ ra chiÕn ®Êu ¾t gÆp nhiÒu
kinh hoµng, thõa HuyÒn vò th−êng bÞ sai sãt cïng hao mÊt…thõa Thiªn hËu lµ vÞ
t−íng lÜnh kh«ng cã uy dòng mµ l¹i hay nghi hoÆc, tøc lµ kh«ng cã ý chÝ quyÕt
®Þnh, thõa C©u trËn lµ cã t−íng sÜ bÞ th−¬ng tÝch, thõa Chu t−íc lµ ®¹i t−íng bÞ nãi
xÊu hoÆc bÞ hñy b¸ng, thõa Thiªn kh«ng sÏ bÞ giÆc dô, khÝch lµm cho thÊt l¹c qu©n
®oµn, thõa B¹ch hæ bÞ s¸t h¹i vµ tang vong.
Phµm S¬ truyÒn gÆp çc Thiªn t−íng võa kÓ trªn, nh−ng S¬ truyÒn ®−îc
V−îng T−íng khÝ th× cßn ®ì h¹i, b»ng S¬ truyÒn bÞ H−u Tï Tö khÝ ch¾c b¹i tr¨m
phÇn. Êy lµ vÞ t−íng nhu nh−îc kÐm tµi n¨ng, lµm sao ®−¬ng næi mòi nhän (khÝ
giíi) cña qu©n ®Þch.

§Ö 20: Qu©n t©m thuËn nghÞch
Lßng qu©n t−íng thuËn hay nghÞch
Bμi 1
1. L−ìng ®Þch t−¬ng tr× yÕu xuÊt qu©n
2. Qu©n thÇn t−íng bèi gi¶ tu minh
3. Thiªn c−¬ng, Thiªn d−¬ng, NguyÖt kiÕn: ®Þa
4. Hµ kh«i: ThiÕu ©m, Th¸i tuÕ b×nh
5. D−¬ng phóc ©m hÒ h¹ tao th−îng
6. ¢m phóc d−¬ng hÒ nghÞch tñ thÇn
7. Trïng d−¬ng −u ho¶, trïng ©m: thuû
8. V−îng t−íng h−u tï yÕu tÕ ph©n
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: hai bªn chèng cù nhau tÊt lÊy sù ra binh chinh chiÕn lµ chñ yÕu,
nh−ng cßn ph¶i xem cho biÕt trªn Vua, d−íi quan thuËn nghÞch nhau nh− thÕ nµo,
lßng cña t−íng t¸ vµ binh sÜ ra lµm sao.
C©u 3 vµ 4: Thiªn c−¬ng tøc Th×n thiªn bµn, nh−ng còng gäi lµ Thiªn d−¬ng,
NguyÖt kiÕn lµ tªn cña th¸ng hiÖn t¹i, nh−ng còng gäi lµ §Þa d−¬ng. Hµ kh«i tøc
TuÊt thiªn bµn, nh−ng còng gäi lµ Thiªn ©m. Th¸i tuÕ lµ tªn cña N¨m hiÖn t¹i,
nh−ng còng gäi lµ : §Þa ©m.
C©u 5: D−¬ng phóc ¢m nghÜa lµ D−¬ng óp lªn ¢m. Phµm quÎ thÊy Thiªn
D−¬ng hay §Þa d−¬ng gia lªn Thiªn ©m hay §Þa ©m th× gäi lµ D−¬ng phóc ¢m, lµ
®iÒm d−íi bÞ trªn h¹i, nh− vua h¹i bÒ t«i, cha h¹i con, chång mong h¹i vî… Nh−
quÎ thÊy Th×n thiªn bµn gia TuÊt ®Þa bµn, Êy lµ D−¬ng phóc ¢m. HoÆc chiªm nh»m
th¸ng 5 lµ th¸ng Ngä vµ vµo n¨m Hîi mµ quÎ thÊy Ngä thiªn bµn gia l©m Hîi ®Þa
bµn…Êy lµ D−¬ng phóc ¢m, hoÆc thÊy Ngä gia TuÊt ®Þa bµn còng thÕ.
C©u 6: ¢m phóc D−¬ng nghÜa lµ ¢m óp lªn D−¬ng. Phµm quÎ thÊy Thiªn ©m
hay §Þa ©m gia lªn Thiªn d−¬ng hay gia lªn §Þa d−¬ng th× gäi lµ ¢m phóc D−¬ng,
®iÒm bÒ t«i muèn h¹i vua, con m−u h¹i cha, vî toan h¹i chång…, Êy lµ d−íi ph¶n
nghÞch lªn trªn vËy. Nh− quÎ thÊy TuÊt thiªn bµn gia lªn Th×n ®Þa bµn gäi lµ ¢m
phóc D−¬ng. HoÆc gi¶ chiªm nh»m th¸ng giªng lµ th¸ng DÇn vµ vµo n¨m DËu mµ
quÎ thÊy DËu thiªn bµn gia lªn DÇn ®Þa bµn còng thÕ.
C©u 7 vµ 8: Trïng D−¬ng tøc lµ D−¬ng gÆp D−¬ng. Trïng ¢m tøc lµ ¢m gÆp
¢m. Nh− quÎ thÊy Th×n thiªn bµn gia lªn NguyÖt kiÕn ®Þa bµn, hoÆc NguyÖt kiÕn
gia lªn Th×n ®Þa bµn th× gäi lµ Trïng d−¬ng. Nh− quÎ thÊy TuÊt thiªn bµn gia lªn
Th¸i tuÕ ®Þa bµn, hoÆc Th¸i tuÕ ®Þa bµn gia lªn TuÊt ®Þa bµn th× gäi lµ Trïng ©m.
Phµm chiªm gÆp quÎ Trïng d−¬ng lµ ®iÒm cã t¹i n¹n vÒ löa rÊt kinh sî. B»ng
chiªm gÆp quÎ Trïng ©m lµ ®iÒm cã tai n¹n vÒ n−íc rÊt nguy h¹i. NÕu t¹i chç
Trïng ¢m hay Trïng d−¬ng ®ã mµ thÊy ch÷ thiªn bµn ®−îc V−îng T−íng khÝ th×
häa nhá hoÆc còng cã khi tèt. B»ng ch÷ thiªn bµn bÞ H−u Tï Tö khÝ th× tai häa
hung tîn l¾m.
§Ö 21: TÆc thÈm h×nh h¹i
XÐt H×nh h¹i mμ ra ®¸nh giÆc
Bμi 1
1. Bèc chiÕn t−íng qu©n Niªn MÖnh chiªm
2. Tam h×nh, Lôc h¹i chiÕn nan kham
3. Çnh phïng B¹ch hæ v−u ®−¬ng kþ
4. Nh−îc trùc Can Chi thËn giíi nghiªm.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm chiªm quÎ ®Ó biÕt nªn ra qu©n chiÕn ®Êu hay kh«ng nªn th×
quan s¸t t¹i Hµnh niªn, thø nhÊt lµ B¶n mÖnh cña vÞ t−íng qu©n.
C©u 2: Nh− t¹i Hµnh niªn hay B¶n mÖnh cña ng−êi t−íng qu©n gÆp Tam
h×nh, Lôc h¹i th× kh«ng nªn ra chiÕn ®Êu, v× kh«ng kham ®−îc víi thÕ lùc cña giÆc,
ph¸ nã kh«ng næi. GÆp Tam h×nh lµ nãi ch÷ Thiªn bµn vµ ch÷ §Þa bµn t¸c Tam
h×nh, hoÆc ch÷ Thiªn bµn cïng Ngµy hiÖn t¹i t¸c Tam h×nh. GÆp Lôc h¹i lµ nãi ch÷
thiªn bµn cïng ®Þa bµn t¸c Lôc h¹i, hoÆc ch÷ Thiªn bµn cïng Ngµy hiÖn t¹i t¸c Lôc
h¹i.
C©u 3: T¹i B¶n mÖnh hay Hµnh niªn ®· gÆp Tam h×nh cïng Lôc h¹i, l¹i cßn
thõa B¹ch hæ th× sù nguy h¹i kh«ng kÓ xiÕt, ra ®¸nh ¾t b¹i.
C©u 4: nÕu Tam h×nh, Lôc h¹i, B¹ch hæ ch¼ng l©m B¶n mÖnh hay Hµnh niªn
mµ l¹i l©m Can Chi còng ch¼ng nªn ra chiÕn ®Êu, ph¶i cÈn thËn trong thÕ thñ. NÕu
l©m B¶n mÖnh hay Hµnh niªn mµ còng lµ l©m Can Chi n÷a th× viÖc chiÕn ®Êu thËt
lµ nguy h¹i, ph¶i cè r¨n m×nh cè thñ.
MÉu quÎ: ngµy Quý Mïi, nguyÖt t−íng Th×n, giê Mïi, t−íng qu©n tuæi Söu,
36 tuæi. VÞ t−íng qu©n lµ Nam nh©n 36 tuæi tÊt Hµnh niªn ch¹y ®Õn cung Söu ®Þa
bµn. Tuæi Söu nªn B¶n MÖnh còng an t¹i Söu ®Þa bµn vµ Can quý còng an t¹i Söu
®Þa bµn. QuÎ nµy Söu cã thõa B¹ch hæ vµ TuÊt thiªn bµn, Söu h×nh TuÊt, ®Êy lµ ch÷
thiªn bµn vµ ch÷ ®Þa bµn t¸c Tam h×nh. TuÊt h×nh chi Mïi, Êy lµ ch÷ thiªn bµn víi
Chi ngµy hiÖn t¹i t¸c Tam h×nh. Th×n víi TuÊt vµ Mïi víi Söu ®Òu lµ Lôc xung. Lôc
xung còng xÊu nh− Lôc h¹i. Tãm l¹i: th× Can, MÖnh, Niªn ®Òu gÆp H×nh Xung,
B¹ch hæ lµ quÎ rÊt xÊu cho ng−êi t−íng qu©n, vËy ch¼ng nªn ra ®¸nh trËn ë chuyÕn
®ang dù tÝnh.

§Ö 22: Kim nhËt chiÕn phñ
H«m nay cã chiÕn ®Êu hay kh«ng
Bμi 1
1. L−ìng qu©n t−¬ng thñ dÜ kinh th×
2. Kim thêi −u chiÕn th× chiªm chi
3. C©u trËn kh¾c NhËt, h×nh tÝnh chiÕn
4. BÊt kh¾c, v« h×nh çc hé tr×
5. §¹i, TiÓu çt c− Chi Can th−îng
6. L−ìng qu©n cÇu gi¶i, cè c−¬ng vi.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Qu©n hai bªn thñ thÕ ®· l©u, h«m nay trong lßng −u ng¹i cho nªn
chiªm mét quÎ xem coi cã ®¸nh nhau hay kh«ng ®¸nh. VËy cø t×m sao C©u trËn mµ
luËn ®o¸n.
C©u 3: nh− thÊy ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn cïng víi ch÷ ®Þa bµn t−¬ng
kh¾c, t−¬ng h×nh tÊt cã ®¸nh nhau. Ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn cïng víi Chi t−¬ng
h×nh, t−¬ng kh¾c còng lµ ®iÒm cã chiÕn ®Êu, nh−ng cung ®Þa bµn thõa C©u trËn
cïng víi Chi t−¬ng Xung, t−¬ng H×nh, t−¬ng kh¾c th× cµng ch¾c cã chiÕn ®Êu nhau
h¬n.
C©u 4: NÕu kh«ng thÊy t−¬ng kh¾c, t−¬ng H×nh hay t−¬ng xung th× kh«ng cã
sù chiÕn ®Êu, mçi bªn ®Òu lo g×n gi÷ lÊy m×nh.
C©u 5 vµ 6: Nh− thÊy §¹i çt, tiÓu çt tøc lµ Söu Mïi thiªn bµn l©m Can Chi
th× qu©n hai bªn ®Òu kh«ng muèn ®¸nh, cø lo cñng cè bê câi.
MÉu quÎ: ngµy MËu Tý, nguyÖt t−íng Tý, chiªm nh»m giê Ngä. Trong quÎ
trªn cã DËu lµ ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn. DËu gia M·o ®Þa bµn vµ cïng víi M·o
t−¬ng xung, l¹i t−¬ng kh¾c. L¹i thªm : M·o ®Þa bµn víi Chi Tý t−¬ng H×nh. Vµ DËu
thiªn bµn víi Chi Tý t¸c Lôc ph¸. QuÎ nh− vËy ch¾c ch¾n sÏ cã ®¸nh nhau trong
ngµy h«m nay.

§Ö 23: QuyÕt ®Þnh chiÕn phñ.
NhÊt ®Þnh ®¸nh hay thÕ thñ
Bμi 1
1. Thõa MÖnh h−ng sù trÊn Ngäc quan
2. VÞ tri chiÕn phñ thôc vi tiÕn
3. §Èu c−¬ng gia m¹nh nghi kiªn thñ
4. Gia träng t−¬ng th−¬ng bØ thö tµn
5. C«ng tha ®¾c th¾ng tu l©m Quý
6. Thøc thö yªn biªn ph¶n ch−ëng gian
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: V©ng theo mÖnh lÖnh cña chÝnh quyÒn mµ dµn binh trÊn cöa ¶i,
nh−ng ch−a biÕt nªn gi÷ thÕ thñ hay nªn ®¸nh tr−íc, vËy chiªm mét quÎ råi sÏ
quyÕt ®Þnh.
C©u 3: §Èu c−¬ng hay Thiªn c−¬ng còng thÕ, tøc Th×n thiªn bµn. Nh− trong
quÎ thÊy Th×n thiªn bµn gia M¹nh lµ DÇn Th©n TÞ Hîi ®Þa bµn th× nªn g×n gi÷ chç
m×nh cho ch¾c ch¾n, dõng ra binh ®¸nh.
C©u 4: Nh− thÊy Th×n thiªn bµn gia Träng ®Þa bµn lµ gia Tý Ngä M·o DËu
®Þa bµn lµ ®iÒm h¹i, nÕu ®¸nh nhau tÊt hai bªn ®Òu bÞ th−¬ng tµn.
C©u 5: Nh− thÊy Th×n thiªn bµn gia Quý ®Þa bµn lµ gia Th×n TuÊt Söu Mïi
®Þa bµn th× m×nh mau kÐo binh tíi ®¸nh chóng tr−íc ¾t th¾ng.
C©u 6: BiÕt nh− vËy råi sù trÊn gi÷ biªn giíi dÔ dµng nh− lËt trë bµn tay. Theo
“Linh hîp kinh” luËn nh− sau: Thiªn c−¬ng gia M¹nh th× thÇn øng t¹i bªn trong,
vËy ph¶i thñ t¹i bªn trong, nÕu c−ìng ra ®¸nh ¾t kh«ng khái nguy ®Õn m×nh. Cßn
Thiªn c−¬ng gia Träng th× thÇn øng t¹i cöa, t¹i däc ®−êng, nÕu ®¸nh th× c¶ hai bªn
®Òu bÞ h¹i. Cßn Thiªn c−¬ng gia Quý lµ ®iÒm Kh¸ch th¾ng Chñ cho nªn m×nh khëi
®¸nh tr−íc ¾t thµnh c«ng.
MÉu quÎ: ngµy §inh Söu, nguyÖt t−íng Tý, giê Ngä. QuÎ nµy §¹i çt l©m
Can vµ TiÓu çt l©m Chi lµ hai bªn cã ý muèn hßa gi¶i, nh−ng v× thÊy Th×n gia TuÊt
®Þa bµn Êy lµ Thiªn c−¬ng gia Quý, vËy nªn xuÊt qu©n ®¸nh tr−íc th× th¾ng.

§Ö 24: Chñ kh¸ch th¾ng phô
Bªn chñ & bªn kh¸ch, bªn nμo th¾ng bªn nμo thua ?
Bμi 1
1. Th¾ng phô Can Chi chñ kh¸ch ph©n
2. Th©n h×nh NhËt th−îng: chñ dinh T©n
3. Can h×nh Chi th−îng: lîi vi kh¸ch
4. NhËt th−îng thõa hung lîi chñ nh©n
Phãng dÞch
C©u 1: muèn biÕt th¾ng b¹i ph¶i ph©n Chñ Kh¸ch. Nh− hai bªn ®ang dµn
qu©n lËp tr¹i cïng ®¾p luü ®Ó ®èi ®Þch nhau th× bªn khëi binh ®Õn ®¸nh tr−íc gäi lµ
Kh¸ch, cßn bªn øng ®èi l¹i sau gäi lµ Chñ. Tr¸i l¹i trong thêi Th¸i b×nh bªn xuÊt s−
chinh ph¹t ch¼ng ngõng, tøc ®éng binh tr−íc gäi lµ Chñ, cßn chç bÞ chinh ph¹t gäi
lµ Kh¸ch. VËy cã hai hoµn c¶nh mµ luËn ra Chñ Kh¸ch kh¸c nhau, nh−ng n¬i quÎ
cø mét mùc lÊy Can lµm Kh¸ch vµ dïng Chi lµm Chñ. §ã lµ bÝ ph¸p vËy.
C©u 2: Nh− thÊy Chi th−îng thÇn h×nh kh¾c Can th−îng thÇn tÊt øng bªn Chñ
th¾ng. Bªn Chñ th¾ng th× m×nh dÊu cê im trèng, chê bªn ®Þch ®éng binh tr−íc råi
m×nh øng ®èi sau. Bëi lµm nh− vËy lµ m×nh thuéc Chñ mµ giÆc thuéc Kh¸ch. Êy lµ
çi ®¹o biÕn ®éng cña Chñ th¾ng Kh¸ch.
C©u 3: Nh− thÊy Can th−îng thÇn H×nh Xung Kh¾c Chi th−îng thÇn lµ ®iÒm
Kh¸ch th¾ng mµ bªn Chñ b¹i. M×nh nªn d−¬ng cê cao, ®¸nh trèng lín, lµm cho rÇm
ré, rùc rì mµ khëi binh ®¸nh tr−íc.
C©u 4: NÕu Can thõa hung t−íng nh− §»ng xµ, B¹ch hæ…lµ ®iÒm hung cho
Kh¸ch. Cßn Chi thõa hung t−íng th× øng sù h¹i vÒ Chñ. NÕu Can thõa hung t−íng
mµ Chi thõa çt t−íng nh− thõa Quý nh©n, Thanh long, Thiªn hîp… th× Chñ ®−îc
lîi lín. Cßn Chi thõa hung t−íng mµ Can thõa çt t−íng th× Kh¸ch th¾ng to. Nh−
Can Chi ®Òu thõa hung t−íng lµ Chñ víi Kh¸ch ®Òu bÞ thiÖt h¹i. Cßn Can Chi ®Òu
thõa çt t−íng th× mçi bªn ®Òu cã ®−îc sù lîi riªng, hoÆc cã ®iÒu kiÖn gi¶i hßa.
Phô lôc
Phµm lµ §¹i t−íng qu©n muèn thñ th¾ng tÊt ph¶i biÕt phÐp Bèi c« kÝch h−, lµ
dµn qu©n çch nµo cho l−ng m×nh h−íng C« vµ ®¸nh tíi tr−íc mÆt lµ h−íng H−.
BiÕt phÐp tÝnh C« H− th× mét ng−êi N÷ cã thÓ ®−¬ng næi víi tr¨m ng−êi ®µn «ng.
HÔ binh ®Õn sè v¹n th× dïng Niªn C« H−, tøc lµ tÝnh C« H− theo N¨m hiÖn
t¹i. Ch÷ ®øng sau Th¸i tuÕ (theo thiªn bµn) gäi lµ Niªn c«, cung ®èi xung víi Niªn
c« gäi lµ Niªn h−. Xoay l−ng vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Niªn c« vµ ®¸nh
tíi tr−íc mÆt lµ Niªn h−. ThÝ dô: n¨m TÞ th× gäi TÞ thiªn bµn lµ Th¸i tuÕ. Sau TÞ tøc
lµ Th×n vµ Xung víi Th×n lµ TuÊt. VËy Th×n thiªn bµn lµ Niªn c« vµ TuÊt thiªn bµn
lµ Niªn h−. VÝ nh− trong quÎ thÊy Th×n thiªn bµn l©m M·o ®Þa bµn th× TuÊt thiªn
bµn l©m DËu ®Þa bµn. VËy xoay l−ng vÒ h−íng M·o (§«ng) vµ ®¸nh tíi tr−íc mÆt
lµ h−íng DËu (T©y).

HÔ binh tíi sè ngµn th× dïng NguyÖt c« h−, tøc lµ tÝnh C« H− theo Th¸ng hiÖn
t¹i. Gäi ch÷ thiªn bµn ®øng sau NguyÖt kiÕn lµ NguyÖt c«. §èi xung víi NguyÖt c«
lµ NguyÖt h−. Xoay l−ng vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa NguyÖt c« vµ ®¸nh tíi
tr−íc mÆt lµ NguyÖt h−.
HÔ binh tíi cã sè tr¨m th× dïng NhËt C« H−, tøc lµ tÝnh C« H− theo Ngµy
hiÖn t¹i. Gäi ch÷ thiªn bµn ®øng sau tªn Ngµy hiÖn t¹i lµ NhËt c« vµ cung ®èi xung
víi NhËt c« lµ NhËt h−. Xoay l−ng vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa NhËt c« vµ
®¸nh tíi tr−íc mÆt lµ NhËt h−.
Phµm binh sÜ chØ cã tíi sè chôc th× dïng Thêi c«, tøc lµ tÝnh C« H− theo Giê
hiÖn t¹i. Gäi ch÷ thiªn bµn ®øng sau tªn cña Giê hiÖn t¹i lµ Thêi c« vµ ®èi xung víi
Thêi c« lµ Thêi h−. Xoay l−ng vÒ h−íng ®Þa bµn cã thõa Thêi c« vµ ®¸nh tíi tr−íc
mÆt lµ Thêi h−. ThÝ dô: chiªm quÎ vµo giê DÇn th× sau DÇn lµ Söu. VËy Söu thiªn
bµn lµ Thêi c« vµ xung víi Söu lµ Mïi tÊt gäi Mïi thiªn bµn lµ Thêi h−. VÝ nh−
trong quÎ thÊy Söu thiªn bµn l©m Tý ®Þa bµn tÊt Mïi thiªn bµn l©m Ngä ®Þa bµn.
VËy ta quay l−ng vÒ h−íng Tý (chÝnh B¾c) råi dÉn binh ®¸nh tíi tr−íc mÆt lµ h−íng
Ngä (chÝnh Nam).
MÉu quÎ: ngµy T©n TÞ, nguyÖt t−íng Mïi, giê TÞ, th¸ng 4. Nh− binh sè ®−îc
ngh×n ng−êi th× m×nh dïng NguyÖt C« H− nh− sau: quÎ chiªm nh»m th¸ng 4 tøc lµ
th¸ng TÞ, nªn TÞ thiªn bµn lµ NguyÖt kiÕn. Ch÷ thiªn bµn ®øng sau TÞ lµ Th×n thiªn
bµn vµ xung víi TÞ lµ TuÊt thiªn bµn. VËy theo quÎ nµy th× Th×n thiªn bµn lµ
NguyÖt c« vµ TuÊt thiªn bµn lµ NguyÖt h−. Th×n gia DÇn ®Þa bµn vµ TuÊt gia Th©n
®Þa bµn. VËy quay l−ng vÒ h−íng DÇn (§«ng B¾c) mµ dÉn qu©n ®¸nh tíi tr−íc mÆt
lµ h−íng Th©n (T©y Nam). C« kÝch H− lµ nh− vËy.
Nh− luËn sù th¾ng b¹i theo bµi 1 th× quÎ trªn ®©y cã Chi th−îng thÇn Mïi
kh¾c Can th−îng thÇn Tý, Êy lµ Chñ th¾ng Kh¸ch, nh−ng v× Chi thõa §»ng xµ lµ
hung t−íng nªn bªn Chñ còng bÞ thiÖt h¹i vµ Can thõa Thiªn kh«ng còng lµ hung
t−íng nªn bªn Kh¸ch ®· thua ch¹y mµ cßn ph¶i bÞ nhiÒu hao tho¸t (§»ng xµ th−êng
g©y ra tai häa m¸u löa, sù kinh khñng. Thiªn kh«ng g©y ra sù hao mÊt, thÊt l¹c…).
Nªn ®Ó ý trong bµi 1 cã nãi ch÷ H×nh tøc lµ nãi chung Tam h×nh, Lôc xung,
Lôc h¹i…mµ quan träng nhÊt lµ Kh¾c. Ch÷ ThÇn tøc lµ Chi th−îng thÇn. Ch÷ NhËt
th−îng lµ NhËt th−îng thÇn tøc lµ Can th−îng thÇn còng vËy. Ch÷ Can lµ nãi Can
th−îng thÇn.
Bμi 2
1. C©u t−íng kh¾c ph−¬ng vi Chñ th¾ng
2. Kh¸ch doanh, ph−¬ng ph¶n kh¾c C©u trÇn.
3. Dông Kh«ng vi Kh¸ch tu vong chóng
4. TÆc th¾ng duyªn S¬ kh¾c M¹t thÇn.
Phãng dÞch
C©u 1: C©u t−íng tøc lµ C©u trËn thõa thÇn, lµ ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn.
Ph−¬ng lµ cung ®Þa bµn cã C©u trËn gia l©m. ë s¸ch ThÇn ®Þnh kinh luËn sù th¾ng
b¹i cña Chñ Kh¸ch do sao C©u trËn: Phµm thÊy C©u trËn thõa thÇn kh¾c cung ®Þa
bµn th× Chñ th¾ng. ThÝ dô: C©u trËn thõa TÞ thiªn bµn vµ l©m DËu ®Þa bµn. TÞ lµ C©u
trËn thõa thÇn kh¾c DËu lµ cung ®Þa bµn, Êy lµ Chñ th¾ng.
C©u 2: Kh¸ch doanh nghÜa lµ Kh¸ch th¾ng, C©u thÇn tøc lµ C©u trËn. Nh−
ng−îc l¹i víi trªn lµ quÎ thÊy cung ®Þa bµn kh¾c C©u trËn thõa thÇn th× Kh¸ch
th¾ng. ThÝ dô: ch÷ thiªn bµn thõa C©u trËn lµ Th×n vµ Th×n gia DÇn ®Þa bµn th× DÇn
méc kh¾c Th×n thæ, Êy lµ Kh¸ch th¾ng.
C©u 3 vµ 4: Dông Kh«ng Êy lµ S¬ truyÒn gÆp TuÇn kh«ng. PhÐp x−a lÊy S¬
Trung lµ Kh¸ch, v× S¬ Trung thuéc bªn ngoµi, vµ lÊy M¹t lµm Chñ, v× M¹t thuéc
bªn trong. S¬ truyÒn còng øng cho sÜ tèt, nÕu S¬ truyÒn bÞ TuÇn kh«ng lµ ®iÒm çc
sÜ tèt trèn, lo¹n l¹c. Nh− m×nh vµo ®Êt ®Þch thñ th× coi m×nh lµ Kh¸ch vµ giÆc lµ
Chñ, nÕu quÎ thÊy S¬ Trung kh¾c M¹t lµ m×nh th¾ng. B»ng M¹t kh¾c S¬ Trung lµ
giÆc th¾ng. GiÆc vµo ®Êt m×nh th× coi giÆc lµ Kh¸ch vµ m×nh lµ Chñ. NÕu M¹t kh¾c
S¬ Trung lµ m×nh th¾ng, b»ng S¬ Trung kh¾c M¹t th× m×nh thua.
Bμi 3
1. §¹i quèc chinh hËu H×nh §øc chuÈn
2. MÖnh Niªn chÕ Hæ, Vò, C©u trÇn
3. H−u nghi C©u kh¾c Du Vò ®Þa
4. TÆc vÞ thÇn nghi C©u t−íng x©m
5. C©u t−íng nh−îc l©m tÆc vÞ th−îng
6. Quý nghi dao chÕ h¹ thõa thÇn
7. ChiÕn S¬ Quý Hîp Thanh Th−êng: çt
8. B¸t t−íng c©u hung çc h÷u lu©n.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm n−íc Vua cïng Ch− hÇu hay cïng thuéc ®Þa giao chiÕn, còng
nh− qu©n cña chÝnh phñ cïng víi qu©n cña phiÕn lo¹n ®¸nh nhau th× lÊy Can ®øc
lµm chÝnh phñ vµ lÊy Chi h×nh lµm qu©n phiÕn lo¹n. Nh− quÎ thÊy Can ®øc kh¾c
Chi h×nh th× qu©n chÝnh phñ th¾ng, b»ng Chi h×nh kh¾c Can ®øc th× qu©n phiÕn lo¹n
th¾ng. L¹i nªn xem Can ®øc cïng víi cung ®Þa bµn (chç Can ®øc gia l©m) nh−
t−¬ng sinh th× chÝnh quyÒn ®−îc lîi tèt, cßn t−¬ng kh¾c th× kh«ng thuËn lîi.
C©u 2: MÖnh lµ B¶n mÖnh. Niªn lµ Hµnh niªn. ChÕ lµ nãi chung c¶ Kh¾c,
H×nh, H¹i. Nh− quÎ thÊy ch÷ thiªn bµn trªn B¶n mÖnh hay trªn Hµnh niªn cña Chñ
t−íng hoÆc H×nh hoÆc Kh¾c hoÆc H¹i ch÷ thiªn bµn thõa B¹ch hæ, HuyÒn vò, C©u
trËn th× lîi cho chñ t−íng ®i dÑp giÆc, th¾ng to.
MÉu quÎ: ngµy Nh©m Th©n, nguyÖt t−íng M·o, giê TÞ, tuæi m·o. Trong quÎ
trªn ch÷ thiªn bµn trªn B¶n mÖnh lµ Söu vµ ch÷ thiªn bµn thõa B¹ch hæ lµ TuÊt.
LuËn theo Tam h×nh th× Söu vèn h×nh TuÊt, ®Êy lµ B¶n mÖnh thõa thÇn cña chñ
t−íng h×nh B¹ch hæ thõa thÇn cho nªn chñ t−íng th¾ng giÆc.
C©u 3: L¹i nh− thÊy cung ®Þa bµn thõa C©u trËn kh¾c cung ®Þa bµn thõa Du
®« hay thõa HuyÒn vò còng øng lµ Kh¸ch th¾ng, Chñ t−íng ra binh ®¸nh ¾t ®¹i
th¾ng. ThÝ dô: ngµy Quý TÞ, chiªm ban ngµy mµ quÎ thÊy TuÊt gia Quý th× cung ®Þa
bµn cã thõa C©u trËn lµ Th×n kh¾c cung ®Þa bµn cã thõa sao Du ®« vµ HuyÒn vò lµ
Hîi.
Ph¹m L·i lÊy C©u trËn lµm Chñ t−íng vµ lÊy HuyÒn vò lµm Kh¸ch t−íng. Cø
xem C©u trËn thõa thÇn (Chñ) víi HuyÒn vò thõa thÇn (Kh¸ch), bªn nµo ®−îc
V−îng T−íng khÝ th× th¾ng, bªn nµo bÞ Tï Tö khÝ th× b¹i. HoÆc C©u trËn thõa thÇn
kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn th× Chñ th¾ng, cßn HuyÒn vò thõa thÇn kh¾c C©u trËn thõa
thÇn th× Kh¸ch th¾ng.
C©u 4: TÆc vÞ lµ nãi ng«i cña giÆc, tøc lµ nãi cung ®Þa bµn cã thõa HuyÒn vò.
X©m tøc lµ x©m h¹i, lµ kh¾c. Phµm quÎ thÊy cung ®Þa bµn thõa C©u trËn kh¾c cung
®Þa bµn thõa HuyÒn vò lµ ®iÒm chÝnh quyÒn ®¸nh th¾ng giÆc. ThÝ dô: ngµy Gi¸p Tý,
nguyÖt t−íng DÇn, giê TuÊt. QuÎ nµy ta thÊy C©u trËn l©m Mïi ®Þa bµn vµ HuyÒn
vò l©m Tý ®Þa bµn. Mïi thæ tÊt kh¾c ®−îc Tý thuû. Nh− thÕ t−íng qu©n xuÊt binh ¾t
th¾ng. NÕu quÎ ban ngµy tÊt C©u trËn l©m TÞ vµ HuyÒn vò còng l©m Tý ®Þa bµn.
Nh− vËy tøc lµ ng−îc l¹i giÆc th¾ng, bëi cung ®Þa bµn cña HuyÒn vò (Tý) kh¾c cung
®Þa bµn cña C©u trËn (TÞ). Tý thñy kh¾c TÞ háa.
TÆc vÞ thÇn lµ ch÷ thiªn bµn ë trªn cung ®Þa bµn nµo chØ vÒ ph−¬ng h−íng cña
giÆc ®ang ®ãng tr¹i. Nh− giÆc ë vÒ ph−¬ng chÝnh §«ng (M·o) th× xem trong quÎ,
TÆc vÞ thÇn lµ ch÷ thiªn bµn ë trªn cung M·o ®Þa bµn.
Phµm quÎ thÊy C©u trËn thõa thÇn kh¾c tÆc vÞ thÇn th× lîi bªn Kh¸ch, m×nh
nªn kÐo binh ®¸nh tr−íc ¾t th¾ng. Nh− theo quÎ vÝ dô trªn mµ giÆc ®ãng binh ë t¹i
ph−¬ng §«ng B¾c lµ Söu ®Þa bµn th× TÆc vÞ thÇn lµ TÞ thiªn bµn, bëi trong quÎ thÊy
TÞ gia lªn cung Söu ®Þa bµn. Cßn C©u trËn thõa thÇn lµ Hîi thiªn bµn, mµ Hîi thñy
tÊt kh¾c ®−îc TÞ háa, ®Êy lµ C©u trËn thõa thÇn (Hîi) kh¾c TÆc vÞ thÇn (TÞ), Chñ
t−íng nªn xuÊt binh tr−íc.
C©u 5 vµ 6: TÆc vÞ th−îng lµ ë trªn ®Êt giÆc, lµ ph−¬ng h−íng cña giÆc ®ang
c− thñ. Cã nh÷ng quÎ thÊy C©u trËn gia lªn cung ®Þa bµn, mµ cung ®Þa bµn Êy l¹i
chÝnh lµ ph−¬ng h−íng cña giÆc ®ang c− thñ. Phµm gÆp quÎ nh− vËy mµ l¹i thÊy cã
Quý nh©n thõa thÇn lµ ch÷ thiªn bµn thõa Quý nh©n kh¾c cung ®Þa bµn thõa C©u
trËn th× xuÊt binh ®¹i th¾ng. ThÝ dô: ngµy Êt DËu, nguyÖt t−íng DÇn, giê Th×n, Chñ
t−íng lµ nam nh©n 27 tuæi th× Hµnh niªn l−u ®Õn Th×n ®Þa bµn, giÆc ®ãng binh ë
ph−¬ng Nam (Ngä ®Þa). GiÆc ë ph−¬ng Nam thuéc Ngä ®Þa bµn cã thõa C©u trËn,
cßn Quý nh©n thõa thÇn lµ Tý. VËy Tý thñy tÊt kh¾c ®−îc Ngä háa, nªn ra binh
®¸nh ¾t th¾ng. QuÎ nµy l¹i còng øng hîp vµo c©u thø 2, v× ch÷ thiªn bµn trªn Hµnh
niªn cña Chñ t−íng lµ DÇn kh¾c C©u trËn thõa thÇn lµ Th×n vµ còng kh¾c B¹ch hæ
thõa thÇn lµ Mïi.
NÕu C©u trËn gia l©m lªn cung ®Þa bµn lµ ph−¬ng cña giÆc ®ang c− thñ, nh−ng
Quý nh©n thõa thÇn kh«ng kh¾c cung ®Þa bµn Êy th× giÆc th¾ng, m×nh ®õng ra binh.
Quý nh©n thõa thÇn kh¾c C©u trËn thõa thÇn lµ ®iÒm bªn ®Þch chÞu ®Çu hµng.
ë Kim Quü kinh nãi r»ng: Quý nh©n gia lªn Hµnh niªn cña chñ t−íng mµ t¹i
®©y ch÷ thiªn bµn víi cung ®Þa bµn t−¬ng sinh th× m×nh ®¸nh ¾t th¾ng giÆc. HoÆc
cung ®Þa bµn nµy ®−îc V−îng T−íng khÝ, cßn cung ®Þa bµn thõa HuyÒn vò bÞ H−u
Tï Tö khÝ th× m×nh ®¸nh còng th¾ng.
C©u 7: Phµm xem quÎ chiÕn ®Êu mµ quÎ thÊy S¬ truyÒn thõa Quý nh©n,
Thiªn hîp, Thanh long, Th¸i th−êng lµ bèn vÞ çt t−íng th× quÎ øng ®iÒm ®¹i lîi. ë
TËp linh kinh nãi r»ng: S¬ truyÒn thõa Quý nh©n xuÊt binh lÊy ®Êt ngµn dÆm.. Nh−
thõa Thiªn hîp thu ®−îc ch©u ngäc, v¶i lôa cïng b¾t ®−îc trai tr¸ng vµ phô n÷, con
çi. Nh− thõa Thanh long lÊy ®−îc dinh tr¹i, phñ quËn, tiÒn tµi. Nh− thõa Th¸i
th−êng lÊy ®−îc y phôc, gÊm vãc, cê, ngò cèc, ®¹i th¾ng.
C©u 8: B¸t t−íng lµ 8 thiªn t−íng. Trõ Quý Hîp Long Th−êng th× 4 thiªn
t−íng kia øng ®iÒm bÊt lîi. Nh− S¬ truyÒn thõa §»ng xµ, ra binh chiÕn ®Êu tÊt gÆp
l¾m ®iÒu kinh khñng vµ bÞ th−¬ng tæn. Nh− thõa Chu t−íc th× sÜ tèt phao ®ån tin vu
v¬, sinh rèi lo¹n khÈu thiÖt. Nh− thõa C©u trËn th× bÞ th−¬ng hay bÞ v©y b¾t. Nh−
thõa Thiªn kh«ng binh sÜ e cã ng−êi dèi tr¸. Nh− thõa B¹ch hæ sÜ tèt chÕt, mÊt,
thua, bÖnh. Nh− thõa HuyÒn vò ch¾c b¹i binh, trong ba qu©n x¶y ra ®iÒu mÊt m¸t,
sai sãt, trém ®¹o. Nh− thõa Th¸i ©m sÜ tèt khiÕp nh−îc, Èn l¸nh. Nh− thõa Thiªn
hËu, ch−a kÞp s¸p l¹i chiÕn ®Êu còng tù b¹i, chñ t−íng bÊt lùc, v« quyÒn hµnh.
ë Kim Quü kinh nãi r»ng: t¹i Can Chi thÊy cã HuyÒn vò thõa thÇn kh¾c Thêi
th−îng thÇn th× chí nªn cïng giÆc giao chiÕn. Thêi th−îng thÇn lµ ch÷ thiªn bµn
trªn cung giê hiÖn t¹i.
Bμi 4
1. NhËt th−îng C« Hïng, T«n tö th¾ng,
2. Can Chi thiÕt ký, phô Quan tßng,
3. Tµi thÇn Lùc xø t−¬ng phï «
4. V−u uý H¹i H×nh, B¹ch hæ hung.
Phãng dÞch
C©u 1: C« hïng còng gäi lµ ChiÕn hïng, Xung víi ChiÕn hïng tøc lµ ChiÕn
th−. Çch tÝnh nh− sau: mïa Xu©n th× DÇn thiªn bµn lµ ChiÕn hïng vµ Th©n lµ
ChiÕn th−. Mïa H¹ th× TÞ thiªn bµn lµ ChiÕn hïng vµ Hîi lµ ChiÕn th−. Mïa Thu th×
Th©n thiªn bµn lµ ChiÕn hïng vµ DÇn thiªn bµn lµ ChiÕn th−. Mïa §«ng th× Hîi
thiªn bµn lµ ChiÕn hïng vµ TÞ thiªn bµn lµ ChiÕn th−. ChiÕn hïng lu«n lµ Tø m¹nh
cña mçi Mïa.
ChiÕn hïng chñ sù th¾ng vµ ChiÕn th− chñ sù b¹i. Can thõa ChiÕn hïng th×
Kh¸ch th¾ng, Chi thõa ChiÕn hïng th× Chñ th¾ng, hoÆc Can thõa ChiÕn th− th×
Kh¸ch b¹i, Chi thõa ChiÕn th− th× Chñ b¹i.
Nh− muèn ®¸nh th× chiªm mét quÎ ®Ó coi ChiÕn hïng vµ ChiÕn th− ë vÒ cung
thuéc ph−¬ng h−íng nµo, råi Chñ t−íng nªn dÉn qu©n tõ ChiÕn hïng mµ ®¸nh
th¼ng tíi tr−íc mÆt lµ ph−¬ng h−íng cña ChiÕn th−.
T«n tö lµ hµo Tö t«n, hµo ®−îc Can sinh nã. Phµm quÎ thÊy ë Lôc xø cã hµo
Quû lµ hµo kh¾c Can, nh−ng Can l¹i thõa Tö t«n th× m×nh ®¸nh th¾ng giÆc. Nh−
ngµy Gi¸p Th×n mµ quÎ thÊy Ngä gia Can Gi¸p vµ Th©n gia Chi Th×n th× Th©n lµ
hµo Quû øng cho giÆc, nh−ng cã Ngä ë t¹i Can lµ hµo Tö t«n kh¾c l¹i Th©n th×
m×nh ®¸nh th¾ng giÆc.
MÉu quÎ: ngµy Quý Mïi, nguyÖt t−íng Hîi, giê TuÊt, th¸ng giªng. QuÎ nµy
DÇn lµ hµo Tö t«n l©m Can lµ mét ®iÒm ®¸nh th¾ng giÆc. Th¸ng giªng thuéc vÒ
mïa Xu©n th× DÇn lµ ChiÕn hïng l©m Can, Êy lµ 2 ®iÒm ®¸nh th¾ng giÆc, mµ m×nh
nªn khëi ®¸nh tr−íc (Kh¸ch). Mïa Xu©n th× Th©n thiªn bµn lµ ChiÕn th− l©m Chi,
Êy lµ ®iÒm Chñ b¹i, m×nh còng nªn ®¸nh tr−íc. DÇn lµ ChiÕn hïng gia Söu ®Þa bµn
thuéc vÒ ph−¬ng §«ng B¾c vµ Th©n lµ ChiÕn th− l©m Mïi ®Þa bµn thuéc vÒ ph−¬ng
T©y Nam. VËy chñ t−íng nªn dÉn qu©n tõ ph−íng §«ng B¾c ®¸nh th¼ng tíi ph−¬ng
T©y Nam lµ n¬i giÆc ë. §iÒu nµy m×nh ph¶i biÕt sù ®Æt ®Ó ph−¬ng h−íng nh− çch
Bèi C« kÝch H−. L©m trËn còng chiÕm lÊy ®Þa thÕ nh− vËy mµ ®¸nh.
C©u 2: Trong sù chinh chiÕn, quÎ cÇn cã hµo Tö t«n ®Ó chÕ kh¾c hµo Quû,
nh−ng ë Can Chi cã thªm hµo Phô mÉu n÷a th× quÎ l¹i xÊu: Bëi hµo Quû sî Tö t«n,
tÊt sÏ sinh Phô ®Ó Phô kh¾c Tö t«n. Nh− thÕ Tö t«n kh«ng cßn n¨ng lùc ®Ó kh¾c chÕ
Quû n÷a. NÕu ë Tam truyÒn vµ Can Chi kh«ng cã hµo Quû mµ l¹i cã hµo Tö t«n th×
l¹i kh«ng hay v× hµo Tö t«n kh«ng kh¾c ®−îc ai th× ph¶i tho¸t Can.
C©u 3: NÕu ë Lôc xø cã hµo Quû l¹i cã hµo Tµi n÷a th× chí mong ®¸nh th¾ng
giÆc, v× Tµi vèn sinh phï hµo Quû.
C©u 4: RÊt ®¸ng sî Tam h×nh, Lôc h¹i vµ B¹ch hæ. V× vËy nªn ë Lôc xø mµ
thÊy B¶n mÖnh hoÆc Hµnh niªn cña Chñ t−íng gÆp Tam h×nh, Lôc hÞa th× chí nªn
®Õn gÇn giÆc, nÕu c−ìng l¹i mµ ra trËn ¾t kh«ng khái bÞ h×nh th−¬ng, nÕu thªm thõa
B¹ch hæ th× cµng hung. Nh− ngµy MËu DÇn, nguyÖt t−íng Tý, giê M·o, Chñ t−íng
tuæi Hîi tøc lµ B¶n mÖnh t¹i Hîi ®Þa bµn cã thõa Th©n thiªn bµn lµ gÆp Lôc h¹i vµ
thõa B¹ch hæ lµ hung t−íng.
Phµm gÆp N¨m Th¸ng Ngµy Giê hoÆc Xung hoÆc H×nh hoÆc H¹i víi B¶n
mÖnh cña Chñ t−íng còng ch¼ng nªn ra trËn. Nh− Chñ t−íng tuæi Tý th× kþ N¨m
Th¸ng Ngµy Giê Ngä Mïi M·o, bëi Tý víi Ngä lµ t−¬ng Xung, Tý víi Mïi lµ
t−¬ng H¹i vµ Tý víi M·o t−¬ng H×nh. HoÆc gÆp N¨m Th¸ng Ngµy Giê Tý th× gäi lµ
Phôc ng©m, còng ch¼ng hay (Tý gÆp Tý lµ Phôc ng©m).
Bμi 5
1. Ngôc, KhÊu, Viªm, Tßng tinh Cöu xó
2. NhÞ phiÒn, Vâng, Häa: H÷u tai t©n
3. Canh C« KiÖn V−îng C−¬ng Hïng t−íng
4. Chu t−íng nghi c− kÝch ®èi thÇn
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm chiªm gÆp Thiªn ngôc khãa, Thiªn khÊu khãa, Viªm
th−îng çch, Tßng çch çch, Cöu xó kho¸, NhÞ phiÒn kho¸, Thiªn vâng kho¸,
Thiªn häa khãa…®Òu ch¼ng nªn cÊt binh ®¸nh giÆc.
Phµm chiªm gÆp Cöu xó khãa mµ thÊy cã §¹i thêi, TiÓu thêi l©m Can Chi hay
nhËp Tam truyÒn, rÊt kþ xuÊt qu©n.
C©u 3 vµ 4: Chñ t−íng nªn khëi binh tõ nh÷ng ph−¬ng cña çc cung ®Þa bµn
cã thõa Sinh khÝ, TuÇn kh«ng, V−îng khÝ thÇn, NguyÖt kiÕn, Thiªn c−¬ng, ChiÕn
hïng…mµ dµn binh ®¸nh th¼ng tíi tr−íc mÆt lµ ph−¬ng ®èi xung. ThÝ dô chiªm
nh»m th¸ng 2 tÊt Söu thiªn bµn lµ Sinh khÝ. Nh− trong quÎ thÊy cã M·o ®Þa bµn cã
thõa Söu thiªn bµn th× Chñ t−íng nªn khëi binh tõ ph−¬ng M·o (chÝnh §«ng) mµ
®¸nh th¼ng tíi ph−¬ng DËu (chÝnh T©y) lµ cung ®èi xung.
V−îng khÝ thÇn: lµ ch÷ thiªn bµn ®−îc V−îng khÝ.
Bμi 6
1. Nguyªn thñ trung l−¬ng kiªn cö nghi
2. NghÞch vi Trïng thÈm t¸c kú tri
3. Tri nhÊt, Tû dông ta hßa do·n
4. ThiÖp h¹i, S¸t vi, yªu KiÕn kþ
5. NhËt dao, ThÇn dao ph©n chñ kh¸ch
6. M·o tinh c−¬ng nhu çc kª tr×
7. Phôc ng©m chñ tÜnh, Ph¶n ng©m ®éng
8. BiÖt tr¸ch, B¸t chuyªn lîi xuÊt kú.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm dïng Lôc nh©m mµ chiªm viÖc binh chiÕn th× ph¶i xem khãa
thÓ cho tá t−êng hung çt ®Ó quyÕt ®Þnh nªn ®¸nh tr−íc hay nªn gi÷ thÕ thñ, nªn
lµm Kh¸ch hay nªn lµm Chñ.
Nh− chiªm gÆp Nguyªn thñ khãa th× t«i trung, con hiÕu. Çc tin tøc m×nh
nghe ®Òu cã sù thËt. Nªn cö binh ®¸nh tr−íc (lµm Kh¸ch) th× ®−îc th¾ng lîi. Cßn
®Ó chóng kÐo ®Õn ®¸nh tr−íc råi m×nh míi øng ®èi sau (lµm Chñ) th× e bÞ b¹i.
C©u 2: Phµm chiªm gÆp Trïng thÈm khãa lµ ®iÒm kÎ d−íi l¨ng m¹ ng−êi
trªn, l¾m viÖc ch¼ng thuËn theo chiÒu. Trong sù hµnh binh lîi cho ng−êi øng ®èi l¹i
sau (Chñ), mµ ch¼ng cã lîi cho bªn khëi ®éng tr−íc (Kh¸ch). Ph¶i biÕt nh− thÕ ®Ó
liÖu ®Þnh.
C©u 3: Nh− chiªm gÆp Tri nhÊt khãa hoÆc Tû dông çch lµ ®iÒm ®−îc th©n
cËn, hßa. Hái ng−êi hoÆc hái tin tøc th× chóng ë gÇn ®ã hoÆc ë t¹i lµng Êp Êy. Trong
viÖc hµnh binh th× tÊn tho¸i l−ìng nan mµ lßng hå nghi l¾m, ®ã lµ ®iÒu sÏ −ng lßng
chÞu hßa.
C©u 4: nh− gÆp ThiÖp h¹i khãa, S¸t vi çch, KiÕn c¬ çch th× viÖc lµm l©u
chËm, ®iÒu lo vµ tai häa khã gi¶i. NÕu hµnh binh ph¶i xem xÐt ë phÝa sau mµ biÕn
®éng, ch¼ng vËy e bÞ h×nh th−¬ng.
C©u 5: Phµm chiªm gÆp Dao kh¾c khãa, Can thØ çch hay §an x¹ çch th×
mäi viÖc tÝnh ®Òu kh«ng ®óng, kh«ng ®Õn ®Ých, ®¸nh binh tuy cã sù hung mµ ch¼ng
®¸ng sî. QuÎ Cao thØ lîi Chñ, cßn quÎ §an x¹ lîi Kh¸ch.
C©u 6: Nh− chiªm gÆp M·o tinh khãa lµ ®iÒm trÔ n¶i. QuÎ M·o tinh D−¬ng
nhËt th× khi xuÊt binh lßng h¨ng h¸i ®éng chiÕn. Cßn quÎ M·o tinh ©m nhËt chñ sù
giÊu m×nh, lîi Èn nóp. NÕu m×nh ®Õn ®¸nh th× giÆc còng tiÒm phôc, m×nh khã thÊy
®−îc chóng.
C©u 7: nh− chiªm gÆp Phôc ng©m khãa chñ sù tÜnh. Ngµy D−¬ng ý muèn di
®éng mµ ®Õn nöa chõng l¹i ngõng. Ngµy ¢m Èn n¸u, ch¼ng khëi lªn, hµnh binh gÆp
cöa cÇu bÕ t¾c. GiÆc ch¼ng v−ît qua ranh giíi.
Nh− chiªm gÆp Ph¶n ng©m khãa lµ ®iÒm häa tõ ngoµi ®em l¹i, ®iÒm con
nghÞch víi cha, t«i gian h¹i chóa. Hµnh binh hay cã ®iÒu ph¶n phóc tr¸o trë.
C©u 8: Nh− chiªm gÆp BiÖt tr¸ch khãa lµ quÎ m−în ®−êng TiÓu lé mµ ®i,
n−¬ng vµo mét vËt kiÖn riªng biÖt. Hµnh binh cã sù trî ®ì bªn ngoµi, tøc lµ v×
khiÕp sî, nhu nh−îc vËy.
Nh− chiªm gÆp B¸t chuyªn khãa lµ quÎ Chñ Kh¸ch kh«ng ph©n biÖt, hµnh
binh gÆp ®Þch thñ tÊt cã sinh viÖc chiÕn ®Êu, nÕu S¬ truyÒn ®−îc v−îng khÝ th× tèt
l¾m, nªn gi÷ mùc mÑo chÝnh ®¸ng. Nªn xuÊt kú bÊt ý mµ ®¸nh tÊt th¾ng lîi.

§Ö 25: L−ìng qu©n ®èi trËn
(Qu©n hai bªn dμn trËn ®Ó ®¸nh nhau
Bμi 1
1. L−ìng qu©n ®èi trËn dôc giao phong
2. TrËn kh¸n qu©n dung, dông kÕ c«ng
3. TrËn thÞ viªn h×nh, nghi dông ho¶
4. Nh−îc ng¹o ph−¬ng thÕ, méc ®−¬ng tßng
5. Kú xý hèt nhiªn thµnh t¸c s¾c
6. V· tu b¹ch kh¶i v·ng, tiÒn xung
7. Çnh thÇn b¸t ph−¬ng thuû xuÊt m·
8. Kh¾c h×nh tr¹ch çt thuú tr−¬ng cung.
Phãng dÞch
C©u 1: ®· biÕt Chñ Kh¸ch th¾ng b¹i nh− thÕ nµo råi, nay ®Õn lóc hai bªn dµn
qu©n lËp trËn ®Ó ®¸nh nhau th×…
C©u 2: tr−íc ph¶i xem xÐt trËn thÕ, h×nh s¾c cê vµ binh phôc (quÇn ¸o mò)
cña ®Þch råi míi dïng kÕ ®¸nh.
C©u 3: Nh− qu©n ®Þch lËp trËn h×nh trßn, Êy lµ Kim trËn th× ta dïng Viªm
trËn (Háa trËn) tøc dïng löa mµ c«ng ph¸, bëi Háa kh¾c Kim.
C©u 4: Nh− ®Þch qu©n lËp thµnh mÆt trËn h×nh vu«ng, tøc Thæ trËn th× ta bµy
mÆt trËn h×nh dµi, tøc lµ Tr−êng trËn hay Méc trËn ®Ó c«ng ph¸. §Êy lµ dïng Méc
kh¾c Thæ.
C©u 5 vµ 6: Nh− thÊy qu©n ®Þch gi−¬ng cê xanh, th× ta gi−¬ng cê tr¾ng, mÆc
gi¸p tr¾ng mµ tiÕn tíi ®¸nh. Bëi mµu xanh thuéc Méc vµ mµu tr¾ng thuéc Kim: ta
dïng Kim ®Ó kh¾c ph¸ Méc.
C©u 7 vµ 8: L¹i cßn ph¶i xem xÐt 8 cung mµ chän h−íng ra binh. Cung ra
binh cña m×nh ph¶i kh¾c cung ra binh cña ®Þch qu©n. Nh− ®Þch qu©n ra binh ë
h−íng §oµi thuéc Kim th× m×nh ph¶i xuÊt m· (c−ìi ngùa ®i ra) tõ h−íng Ly thuéc
Háa. §Êy lµ Háa kh¾c ph¸ Kim vËy. Nh−ng khi tíi chiÕn tr−êng, s¾p vµo mÆt trËn
®Ó giao phong th× m×nh nªn theo B¸t m«n mµ chän cöa vµo. Nªn chän h−íng cöa
tèt t−¬ng ®èi víi ®Þch qu©n ra binh nh»m cöa xÊu. Nh− ®Þch qu©n vµo cöa Tö (T©y
Nam) th× m×nh vµo cöa Sinh (§«ng B¾c), bëi Sinh t−¬ng ®èi víi Tö, mµ Sinh tøc
sèng lµ tèt, cßn Tö tøc chÕt lµ xÊu. Nh− ®Þch qu©n dÉn qu©n vµo cöa H−u (B¾c) th×
m×nh dÉn qu©n vµo cöa C¶nh (Nam), bëi cöa C¶nh th× tèt, t−¬ng ®èi víi cöa H−u lµ
cöa xÊu.
Cã 4 cöa tèt lµ: Sinh §ç C¶nh Khai. Vµ 4 cöa xÊu lµ: Th−¬ng Tö Kinh H−u.
Sau ®©y lµ ph−¬ng h−íng cña 8 cung vµ 8 cöa:
- Cung Cµn hay cöa Khai: ph−¬ng T©y B¾c thuéc Kim.
- Cung Kh¶m hay cöa H−u: ph−¬ng chÝnh B¾c thuéc thuû.
- Cung CÊn hay cöa Sinh: ph−¬ng §«ng B¾c thuéc Thæ.
- Cung ChÊn hay cöa Th−¬ng: ph−¬ng chÝnh §«ng thuéc Méc
- Cung Tèn hay cöa §ç: ph−¬ng §«ng Nam thuéc Méc.
- Cung Ly hay cöa C¶nh: ph−¬ng chÝnh Nam thuéc Háa.
- Cung Kh«n hay cöa Tö: ph−¬ng T©y Nam thuéc Thæ.
- Cung §oµi hay cöa Kinh: ph−¬ng chÝnh T©y thuéc Kim.
NÕu hay tiÖn chän Cung hay Cöa th× l¹i dïng H×nh Kh¾c mµ tõ trong dinh tr¹i
m×nh dÉn binh m· ra chiÕn ®Êu. H×nh tøc lµ Tam h×nh. Kh¾c tøc lµ Kim kh¾c
Méc…Nh− thÊy ®Þch qu©n xuÊt binh m· t¹i ph−¬ng h−íng Th©n (T©y Nam) th×
m×nh ph¶i xuÊt binh m· t¹i ph−¬ng h−íng TÞ (§«ng Nam), bëi TÞ h×nh ®−îc Th©n.
L¹i TÞ háa còng kh¾c ®−îc Th©n kim. ë c©u 8 nãi H×nh kh¾c lµ nh− vËy. L¹i nãi
Tr¹ch çt lµ chän Cung Cöa tèt mµ tr−¬ng cung b¾n giÆc (®¸nh).
Bμi 2
1. DÜ thùc kÝch h−, h− kÝch thùc
2. Nh©n kú dông chÝnh, chÝnh hoµn kú
3. BÜ lao ng· dËt, c«ng nghi cÊp
4. Ng· chóng tha vi, kh¶ dông vi.
Phãng dÞch
C©u 1: Thùc lµ cã thËt, H− lµ gi¶, vÝ dô binh Ýt mµ lµm ra cã rÊt nhiÒu binh.
Binh ph¸p nãi r»ng: hÔ ®Þch qu©n l«i th«i, xem ra nh− chç kh«ng h− th× m×nh nªn
dïng thËt binh sÜ m¹nh mÏ mµ ®¸nh ¾t th¾ng. Tr¸i l¹i ®Þch qu©n cã thùc ®Çy ®ñ
binh m· th× m×nh ph¶i dïng h− kÕ mµ ®¸nh, nh− trong chuyÖn Tam quèc thuËt: cã
lÇn Tr−¬ng Dùc §øc dÉn 20 kþ binh mµ ®¸nh lui ba v¹n binh Tµo, Êy lµ nhê h− kÕ,
binh Tµo bÞ lÇm thua.
C©u 2: Kú lµ dông kú binh, tøc lµ thõa lóc ®èi ph−¬ng kh«ng phßng bÞ mµ
®¸nh óp mËt çch bÊt ngê, bÊt kú. ChÝnh lµ dïng ChÝnh binh tøc lµ dÉn binh tíi
®¸nh mét çch ®µng hoµng, ®−êng ®−êng, chÝnh chÝnh. Nh− ®· dß biÕt bªn ®Þch
dïng kú binh th× ta dïng chÝnh binh mµ ®èi ®Þch. Tr¸i l¹i ®Þch qu©n dïng chÝnh
binh th× ta dïng kú binh mµ giao phong ¾t ®−îc th¾ng lîi.
C©u 3: Nh− ®Þch qu©n ë xa míi ®Õn tÊt ph¶i lao nhäc (mÖt mái), cßn ta ®ang
kháe th× nªn mau ®¸nh gÊp, cÊp kú ¾t ®−îc phÇn lîi vÒ m×nh.
C©u 4: Nh− qu©n sÜ cña m×nh nhiÒu mµ binh m· bªn ®Þch cã Ýt th× m×nh nªn
®¸nh b»ng çch bao v©y chóng.
Tãm l¹i: trong viÖc chinh chiÕn ph¶i biÕt h− h−, thùc thùc, kú kú, chÝnh chÝnh
…lu«n lu«n diÖu dông, biÕn ®æi kh«ng thÓ chÊp nhÊt, mµ còng kh«ng thÓ mét lêi
nãi cho cïng, ph¶i häc c¶ çc bµi vµ chiªm nghiÖm.
Bμi 3
1. NhuÖ khÝ vËt c«ng, suy khÝ th¾ng
2. Lo¹n nghi kÝch chÝnh, gi¶i tÞnh truy
3. ¤ h¹ chÝnh ®−¬ng ñng thuû tÈm
4. ThuËn phong thiÕt ký tr×nh viªm uy.

Phãng dÞch
C©u 1: Trong viÖc chinh chiÕn cÇn ph¶i quan s¸t bªn ®Þch, nÕu chóng ®ang
®Çy ®ñ nhuÖ khÝ, tÊt h¨ng h¸i chiÕn ®Êu th× ta khoan ®éng binh. H·y chê cho chóng
uÓ o¶i ch¸n n¶n (suy khÝ) råi ta sÏ ®¸nh ¾t th¾ng. Th−êng th× buæi s¸ng chóng cã
nhuÖ khÝ, cßn buæi tr−a hay chiÒu th× chóng bít h¨ng h¸i, nh»m lóc n¾ng oi bøc ¾t
tinh thÇn chiÕn ®Êu cña chóng suy nh−îc.
C©u 2: Phµm thÊy binh sÜ bªn ®èi ph−¬ng lµ h¹ng « hîp hoÆc bÞ lo¹n hµng
ngò th× m×nh nªn dµn qu©n chØnh tÒ mµ chiÕn ®Êu. NÕu chóng l«i th«i, chËm lôt,
biÕng nh¸c…th× m×nh dïng binh dòng m·nh, hµnh sù chiÕn ®Êu mµ xung phong.
C©u 3: Nh− qu©n ®Þch ®ãng vµo chç b·i ghÒnh höng chÊp, cßn qu©n ta ë phÝa
trªn nguån n−íc th× ta nªn ®¾p bê ®Ó ng¨n chøa cho mùc n−íc lªn cao råi sÏ khai
th«ng cho n−íc ch¶y tr«i ngËp qu©n ®Þch cïng l−¬ng tr¹i. Nh− thÕ chóng sÏ bÞ b¹i
trËn ch¼ng nhá.
C©u 4: Nh− lËp trËn mµ m×nh ë trªn giã vµ chóng ë d−íi giã th× nªn dïng
Háa c«ng, dïng löa mµ ®èt ph¸.

§Ö 26: CÊp xuÊt tßng thÇn
CÊp ph¸t binh øng chiÕn
Bμi 1
1. CÊp mËt ph¸t binh tßng cÊp th©n,
2. T− m«n M·o DËu dông c¬ th©m,
3. V−îng d÷ kh¾c, HuyÒn ph−¬ng m¹c khø,
4. Tu h−íng Thiªn c−¬ng d÷ Th¸i ©m.
Phãng dÞch
C©u 1: trong viÖc −íc chiÕn th−êng cã x¶y ra nh÷ng viÖc bÊt ngê, nh÷ng tin
xø bÊt tr¾c, nh− giÆc ®Õn th×nh l×nh ch¼ng h¹n mµ ta ch−a kÞp bµy bè trËn ®å th× cÇn
ph¶i bÝ mËt ph¸p xuÊt mét ®¹o binh gÊp rót theo ph−¬ng h−íng nh÷ng thÇn t−íng
sau ®©y:
C©u 2: Chç rÊt th©m mËt nªn ph¸t binh l¹i lµ t¹i h−íng ®Þa bµn cã thõa M·o
thiªn bµn hay thõa sao Thiªn hîp. Thiªn hîp hay M·o còng vËy, ®Òu gäi lµ T− m«n
(cöa riªng), ph¸t binh n¬i Êy ®−îc kÝn ®¸o, giÆc khã bÒ nh×n thÊy m×nh. ThÝ dô
trong quÎ thÊy DÇn ®Þa bµn cã thõa sao Thiªn hîp th× nªn ph¸t binh vÒ h−íng DÇn
(§«ng b¾c). HoÆc nh− thÊy Mïi ®Þa bµn cã thõa M·o thiªn bµn th× nªn ph¸t xuÊt
binh vÒ h−íng Mïi (T©y Nam).
C©u 3: cã 3 chç ch¼ng nªn ®Õn. Mét lµ cung ®Þa bµn v−îng Can, tøc lµ ®ång
thuéc mét lo¹i víi Can. Hai lµ cung ®Þa bµn kh¾c Can. Ba lµ cung ®Þa bµn cã thõa
HuyÒn vò.
ThÝ dô ngµy Gi¸p chiªm, ch¼ng nªn ®i h−íng DÇn M·o (§«ng b¾c vµ chÝnh
§«ng). V× DÇn M·o ®ång thuéc Méc víi can Gi¸p.
ThÝ dô: ngµy BÝnh §inh háa chiªm th× chí nªn ®i ®Õn ph−¬ng Hîi Tý thñy lµ
ph−¬ng T©y B¾c vµ chÝnh B¾c, bëi Thñy kh¾c Háa.
ThÝ dô: trong quÎ thÊy DËu ®Þa bµn cã thõa HuyÒn vò th× chí nªn ®i vÒ
ph−¬ng DËu lµ chÝnh T©y.
C©u 4: Nªn nh¾m vÒ h−íng ®Þa bµn cã thõa Thiªn c−¬ng, tøc lµ cã thõa Th×n
thiªn bµn, hoÆc nh¾m vÒ h−íng cã thõa sao Th¸i ©m mµ ph¸t binh.
ThÝ dô: TÞ ®Þa bµn cã thõa Th×n thiªn bµn ta nªn ph¸t binh vÒ h−íng TÞ lµ
§«ng nam.
ThÝ dô: Th©n ®Þa bµn cã thõa sao Th¸i ©m, ta nªn h−íng vÒ ph−¬ng Th©n lµ
T©y nam.

§Ö 27: Chiªm tÆc khø l−u
Xem giÆc ®i hay ë
Bμi 1
1. TÆc binh khø phñ, §Êu c−¬ng t©m
2. M¹nh vÞ, Träng hµnh, Quý viÔn th©m
3. §¹i çt qu¸ Can tÆc dÜ xuÊt
4. VÞ qua tiÒm tró dôc lai x©m.
Phãng dÞch
C©u 1: nh− tr−íc xem th¾ng b¹i råi sau míi chiÕn tÊt giÆc ph¶i thua ch¹y.
Nh− khi giÆc ®· thua ch¹y ta cÇn biÕt chóng ®· ®i xa hay ch−a ®i th× ph¶i chiªm
quÎ ®Ó t×m Thiªn c−¬ng (tøc §Èu c−¬ng).
C©u 2: Thiªn c−¬ng lµ Th×n thiªn bµn. Nh− trong quÎ thÊy Th×n thiªn bµn gia
M¹nh tøc lµ gia lªn DÇn Th©n TÞ Hîi ®Þa bµn th× giÆc ch−a ®i. B»ng quÎ thÊy Th×n
thiªn bµn gia Träng ®Þa bµn Tøc gia Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn th× giÆc míi võa rót
lui, hoÆc ®· ®i ®−îc mét ®o¹n ®−êng. Cßn nh− quÎ thÊy Th×n thiªn bµn gia Quý tøc
lµ gia lªn Th×n TuÊt Söu Mïi ®Þa bµn th× giÆc ®· ®i xa l¾m råi.
C©u 3 vµ 4: §¹i çt tøc lµ Söu thiªn bµn. Nh− trong quÎ thÊy Söu thiªn bµn
®· qua khái Can th× giÆc ®· b«n tÈu qua khái cöa ¶i hoÆc ®· qua khái ranh giíi råi.
Qua khái Can tøc lµ ®øng tr−íc Can. Nh− ngµy Gi¸p chiªm quÎ tÊt can Gi¸p ký t¹i
DÇn ®Þa bµn, nÕu trong quÎ thÊy §¹i çt Söu gia lªn cung M·o ®Þa bµn, Êy lµ ®· qua
khái Can, bëi M·o bao giê còng ë tr−íc DÇn.
Nh− Söu thiªn bµn ch−a qua khái Can lµ ®iÒm giÆc cßn dõng l¹i vµ Èn nóp
t¹m n¬i ®©u ®ã, chóng cßn muèn trë l¹i x©m lÊn ta. Ch−a qua khái Can tøc lµ ®øng
ë sau Can. L¹i nh− Söu thiªn bµn gia lªn Can còng thÕ, giÆc cßn Èn nóp.

§Ö 28: Ph©n binh truy tËp
Ph©n binh ®Ó t×m giÆc vμ ®¸nh óp giÆc
Bμi 1
1. Binh ng«n: cïng khÊu vËt th©m truy
2. Ngò dôc truy thêi kh¸n Lç kú
3. Lç nhËp ¢m Kh«ng truy bÊt ®óc
4. Nh−îc phïng Kh«i §Èu kÝch tï qui
5. Ph©n bÞnh tr¹ch çt t©m H×nh Kh¾c
6. §¹i t−íng truy quyÒn chÊn viÔn di.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Binh th− nãi r»ng: giÆc cïng chí theo tËn, v× ®· cïng ®−êng råi
mµ m×nh cßn ®uæi mµ ¾t cã liÒu m¹ng chèng l¹i ®Ó t×m ®−êng sèng sãt. Mét ng−êi
liÒu m¹ng cã thÓ ®−¬ng cù næi 10 ng−êi. Nh−ng nÕu giÆc ®· b«n tÈu mµ ta nay
muèn r−ît theo t×m b¾t th× ph¶i xem xÐt sao Lç ®«: bëi trong Kinh ph¸p nãi r»ng:
GiÆc ®Õn xem t¹i Du ®«, cßn giÆc ch¹y xem n¬i Lç ®«.
C©u 3: Nh− Lç ®« thõa sao Th¸i ©m hoÆc l©m Kh«ng ®Þa bµn (TuÇn kh«ng
®Þa bµn) th× m×nh kh«ng thÓ truy t×m thÊy giÆc, v× sao Th¸i ©m chñ sù tÕ nÆc, che
dÊu, vµ TuÇn kh«ng lµ n¬i trèng kh«ng.
Phô: nh− Lç ®« l©m Chi th× giÆc ë gÇn, b»ng l©m Can chóng ë xa, khã truy
tÇm (bëi Chi øng bªn trong vµ Can øng bªn ngoµi), l¹i nªn xem Thiªn c−¬ng gia
M¹nh, Träng hay Quý mµ quyÕt ®Þnh.
C©u 4: Kh«i lµ Thiªn kh«i, tøc TuÊt. §Èu lµ §Èu c−¬ng tøc Th×n. Nh− quÎ
thÊy Lç ®« l©m Th×n TuÊt ®Þa bµn lµ ®iÒm giÆc vµo tï, nªn chia binh lïng ®¸nh b¾t
¾t nªn c«ng çn.
C©u 5: Phµm ph©n binh truy tËp giÆc còng nªn chän ph−¬ng cã çt thÇn, çt
t−íng hay ph−¬ng nµo cã ch÷ thiªn bµn thõa H×nh Lç ®« hoÆc kh¾c Lç ®«. ThÝ dô
ngµy DËu chiªm quÎ th× DÇn lµ Lç ®«. VËy nªn ®i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn nµo
cã thõa Th©n thiªn bµn, v× Th©n h×nh DÇn (Lç ®«) mµ Th©n còng kh¾c DÇn. Nh−
Ngä ®Þa bµn cã thõa Th©n thiªn bµn th× nªn ®i vÒ h−íng Ngä lµ ph−¬ng chÝnh Nam.
Phô: Nh− Lç ®« sinh C©u trËn thõa thÇn, tøc lµ sinh ch÷ thiªn bµn thõa C©u
trËn tÊt sÏ cã ng−êi ¨n hèi lé cña giÆc nªn giÊu nhÑm giÆc hoÆc th¶ giÆc trèn tho¸t.
C©u 6: Bµi nµy rÊt linh tiÖp, häc kh¶o cho râ rµng th× sù ph©n binh ®Ó ®uæi
giÆc cã nhiÒu ph−¬ng tiÖn: ng−êi §¹i t−íng dïng ®Õn ¾t oai quyÒn chÊn ®éng, dï
giÆc ë xa x«i còng ph¶i khiÕp.

§Ö 29: Phôc binh tiÒn hËu
Xem cã binh mai phôc phÝa tr−íc hay phÝa sau
1. Khñng tÆc mai binh c− yÕu tr×nh

2. Can Chi th−îng quyÕt tèi kh«ng linh
3. TÞ Th©n Tý M·o lai phóc lËp
4. KhÊu ®Þch gian t©m bè phôc binh.
5. V−îng t−íng ®íi H×nh phïng tÊt chiÕn
6. Kh«ng vong h−u phÕ bÊt lai tranh.
7. Can th−îng t¹i tiÒn, Chi th−îng hËu,
8. Can Chi c©u tæn m¹c − khinh.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm ®i ®Õn hiÓm trë (nh− ®i do th¸m ch¼ng h¹n) lßng m×nh tÊt e sù
cã binh giÆc mai phôc mét n¬i nµo. VËy muèn biÕt cã hay kh«ng th× cÇn nhÊt lµ
chiªm mét quÎ råi sÏ hµnh tr×nh, hoÆc tiÕn hay tho¸i, hoÆc ®Ó tr¸nh hay ®Ó s¾p ®Æt
®èi phã.
C©u 2: Chiªm quÎ xong cÇn xem trªn Can Chi ®Ó quyÕt ®Þnh lµ cã hay kh«ng,
phÐp nµy rÊt th«ng linh vËy. Trªn Can Chi ë ®©y lµ çc ch÷ thiªn bµn trªn Can Chi,
tøc lµ Can th−îng thÇn vµ Chi th−îng thÇn.
C©u 3 vµ 4: vÒ binh chiÕn th× gäi TÞ Th©n Tý M·o lµ 4 tÆc thÇn. V× vËy trong
quÎ thÊy Can Chi thõa TÞ Th©n Tý M·o thiªn bµn lµ ®iÒm giÆc c−íp tíi n¬i m×nh,
tøc lµ chóng ®· manh t©m gian ¸c ®em binh mai phôc ®Ó v©y b¾t m×nh.
C©u 5 vµ 6: Tuy quÎ thÊy chóng cã mai phôc binh, nh−ng cã khi gÆp nhau sÏ
s¸p l¹i chiÕn ®Êu, mµ cã khi chóng kh«ng s¸p ®¸nh v× mét lý do nµo ®ã. VËy muèn
biÕt cã ®¸nh kh«ng th× trong 4 ch÷ TÞ Th©n Tý M·o, nÕu ch÷ nµo l©m Can Chi th×
xÐt ë ch÷ Êy. Nh− thÊy ch÷ Êy ®−îc V−îng khÝ hay T−íng khÝ, l¹i gÆp H×nh tÊt sÏ
cã chiÕn ®Êu, b»ng ch÷ Êy bÞ H−u Tï Tö khÝ hay gÆp TuÇn kh«ng th× ch¼ng cã sù
chiÕn ®Êu. GÆp H×nh tøc lµ thõa Chi h×nh, Can h×nh hoÆc NguyÖt h×nh, hoÆc ch÷ Êy
cïng víi cung ®Þa bµn t¸c Tam h×nh.
C©u 7 vµ 8: ë s¸ch “ Binh c¬ Thiªn kÝch” cã nãi: Can th−îng thÇn kh¾c Can
chí tiÕn tíi, v× cã binh mai phôc ë phÝa tr−íc. Cßn Chi th−îng thÇn kh¾c Chi chí ®i
l¹i phÝa ®»ng sau, v× cã binh mai phôc ë phÝa sau. L¹i nh− Thêi th−îng thÇn kh¾c
Thêi (tøc lµ ch÷ thiªn bµn kh¾c xuèng cung giê ®Þa bµn hiÖn t¹i) th× ph¶i ®Ò phßng
cã binh mai phôc ë kho¶ng gi÷a. ThÝ dô Giê hiÖn t¹i lµ giê Ngä mµ trong quÎ thÊy
Tý thiªn bµn gia Ngä ®Þa bµn, Êy lµ ch÷ thiªn bµn kh¾c Giê hiÖn t¹i, Tý thiªn bµn
gäi lµ Thêi th−îng thÇn.
Nh− quÎ thÊy Can th−îng thÇn kh¾c Can mµ Chi th−îng thÇn còng kh¾c Chi
n÷a th× tr−íc sau phÝa nµo còng cã binh mai phôc, vËy chí nªn khinh th−êng mµ
x«ng pha do th¸m.
Phô lôc
Cã thÓ xem xÐt ®Õn Thiªn c−¬ng nh− bµi 1 ®Ö 27. Nh− Thiªn c−¬ng gia M¹nh
®Þa bµn th× chí tiÕn tíi tr−íc. Nh− Thiªn c−¬ng gia Träng ®Þa bµn th× chí ë gi÷a.
Cßn Thiªn c−¬ng gia Quý ®Þa bµn th× chí nªn ®i vÒ phÝa sau. L¹i nh− Thiªn c−¬ng
l©m Can Chi th× cã kÎ ¸c theo ch©n m×nh toan bÒ s¸t h¹i, nªn mau l¸nh th©n.
ThÝ dô ta ®ang ®i do th¸m t×nh h×nh ®Þch qu©n trªn mét con ®−êng nµo ®ã,
bçng trong lßng håi hép, hoÆc cã ®éng ®iÒm nh− nh¶y mòi, thÞt giËt, chim kªu gÊp,
giã xo¸y quanh gÇn m×nh…tÊt mau chiªm mét quÎ ®Ó biÕt ®−êng tiÕn lui. HoÆc nªn
chiªm quÎ tr−íc khi ®i. HoÆc ®ang hµnh qu©n ®Õn mét ®o¹n ®−êng hiÓm trë ®¸ng
nghi ng¹i th× nªn tÝnh quÎ tr−íc xem cã ®Þch qu©n mai phôc hay kh«ng råi h·y ®i
qua n¬i Êy.
Còng kh«ng chØ luËn trong viÖc binh chiÕn mµ th«i ®©u. Phµm m×nh cã thï
®Þch hoÆc ®i ®Õn chç nµo ®¸ng nghi ng¹i cã giÆc c−íp ®ãn ®−êng…th× còng ¸p
dông bµi nµy rÊt linh diÖu.

§Ö 30: §é quan chiªm tÆc
Qua cöa ¶i ®Ó dß xem giÆc thùc h−
Bμi 1
1. Chiªm tÆc hµnh tr×nh ®é bØ quan
2. MÖnh, Niªn, TuÕ, Ngo¹t, NhËt xung nan
3. Can Chi th−îng ngé h−u tï «
4. v−îng t−íng t−¬ng sinh khø tÊt an
5. Kh«i, C−¬ng, Xµ, Hæ v−u ®−¬ng kþ
6. H−íng quèc ph−¬ng m«n yÕu tÕ nghiªm.
Phãng dÞch
C©u 1: muèn biÕt chç giÆc ®ãng binh h− thùc nh− thÕ nµo tÊt ph¶i cho ng−êi
qua bªn ®Þa giíi cña ®Þch ®Ó th¸m thÝnh. VËy nªn chiªm mét quÎ xem sao råi h·y
®i.
C©u 2: T¹i Hµnh niªn còng nh− t¹i B¶n mÖnh cña Chñ t−íng, nh− thÊy ch÷
thiªn bµn cïng víi N¨m, Th¸ng hay Ngµy t¸c Lôc xung, t¸c Lôc ph¸ hay t−¬ng
kh¾c th× chí nªn coi tÇm th−êng mµ ra ®i. ThÝ dô trªn cung B¶n mÖnh cña Chñ
t−íng cã DÇn thiªn bµn, nÕu chiªm quÎ vµo th¸ng 7 lµ th¸ng Th©n lµ t¸c Lôc xung
vµ t−¬ng kh¾c, l¹i bÞ H×nh.
Kh«ng luËn ®Õn B¶n mÖnh hay Hµnh niªn cña Chñ t−íng, nÕu trong 4 cung
N¨m, Th¸ng, Can, Chi thÊy nhiÒu chç cã ch÷ thiªn bµn vµ ch÷ ®Þa bµn t−¬ng kh¾c,
t¸c Tam h×nh, t¸c Lôc xung, t¸c Lôc ph¸, t¸c Lôc h¹i…còng ch¼ng nªn ®i.
C©u 3 vµ 4: ë “ Ngäc m«n kinh ” nãi r»ng: Can th−îng thÇn vµ Chi th−îng
thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ l¹i kh¾c Can Chi lµ ®iÒm rÊt ®è kþ, ch¼ng nªn x«ng pha ®Ó
do th¸m bªn ranh giíi cña qu©n ®Þch. ThÝ dô: ngµy Gi¸p chiªm mµ quÎ thÊy Th©n
thiªn bµn gia Gi¸p th× Th©n lµ Can th−îng thÇn, vµ nh− chiªm quÎ vµo mïa H¹ th×
Th©n bÞ Tö khÝ l¹i kh¾c can Gi¸p.
Tr¸i l¹i nÕu Can th−îng thÇn vµ Chi th−îng thÇn ®−îc V−îng khÝ hay T−íng
khÝ, l¹i cïng víi Can Chi t−¬ng sinh th× cuéc hµnh tr×nh do th¸m giÆc cña m×nh
®−îc b×nh yªn. ThÝ dô chiªm vµo ngµy Gi¸p Ngä mµ quÎ thÊy Hîi thiªn bµn gia can
Gi¸p tÊt cã M·o thiªn bµn gia chi Ngä. Nh− chiªm vµo mïa §«ng th× Hîi lµ Can
th−îng thÇn ®−îc V−îng khÝ l¹i sinh can Gi¸p, cßn M·o lµ Chi th−îng thÇn ®−îc
T−íng khÝ vµ sinh Chi Ngä. QuÎ nh− vËy lµ chuyÕn ®i v« h¹i, mµ l¹i dß biÕt ®−îc
t×nh h×nh cña qu©n ®Þch.
C©u 5: Kh«i C−¬ng lµ TuÊt víi Th×n thiªn bµn. Nh− trong quÎ thÊy t¹i Can
Chi hoÆc t¹i B¶n mÖnh, Hµnh niªn cã Th×n TuÊt thiªn bµn thõa §»ng xµ, B¹ch hæ lµ
®iÒm gÆp sù hung h¹i, chí nªn hµnh tr×nh (®©y lµ nãi B¶n mÖnh hay Hµnh niªn cña
Chñ t−íng, nh−ng còng cã thÓ coi lµ B¶n mÖnh hay Hµnh niªn cña ng−êi l·nh
nhiÖm vô ra ®i).
C©u 6: Ngoµi Can Chi B¶n mÖnh vµ Hµnh niªn cßn ph¶i xem xÐt chç cña
m×nh khëi ra ®i vµ chç cña m×nh sÏ ®Õn n¬i do th¸m. Xem xÐt trong quÎ, nh− thÊy
2 chç Êy thuéc vÒ çc cung ®Þa bµn cã thõa Kh«i C−¬ng cïng §»ng xµ, B¹ch hæ th×
còng ch¼ng nªn ra ®i cöa ®ã hoÆc ®Õn ngay ph−¬ng h−íng ®ã. NÕu cè ®i mµ v−ît
khái nh÷ng trë ng¹i, khái l©m nguy h¹i ®Õn th©n m×nh ¾t còng khã bÒ biÕt râ sù h−
thùc cña ®Þch qu©n. Bëi sao? Bëi Th×n TuÊt ®Òu lµ ®¹i hung thÇn, chñ sù hung ¸c vµ
tï ngôc, cßn B¹ch hæ chñ sù tang th−¬ng, §»ng xµ chñ sù m¸u löa.
MÉu quÎ: ngµy Nh©m TuÊt, nguyÖt t−íng Tý, giê TuÊt. Theo quÎ nµy Thiªn
c−¬ng lµ Th×n thiªn bµn thõa §»ng xµ vµ l©m DÇn ®Þa bµn lµ ph−¬ng §«ng b¾c, cßn
Thiªn kh«i lµ TuÊt thiªn bµn cã thõa B¹ch hæ vµ l©m Th©n ®Þa bµn lµ ph−¬ng T©y
nam. VËy khi ë doanh tr¹i m×nh, lóc khëi sù hµnh tr×nh chí nªn xuÊt hµnh t¹i 2 cöa
§«ng b¾c vµ T©y nam. Qua bªn giÆc còng ®õng lai v·ng ®Õn 2 ph−¬ng h−íng Êy,
hoÆc còng kh«ng nªn nh¾m vÒ 2 ph−¬ng h−íng Êy mµ tiÕn.
Bμi 2
1. Hµnh niªn: TuÕ, NguyÖt, NhËt xung phñ
2. Nh−îc h−íng Xung, ¢m h÷u kh¸nh hoµn
3. Hîi Ngä C−¬ng l©m Nh©n Tr¹ch: çt
4. XuÊt qu©n HuyÒn vò uý ph−¬ng nan.
Phãng dÞch
C©u 1: TuÕ NguyÖt NhËt lµ N¨m Th¸ng Ngµy. Phµm xem t¹i cung cã an
Hµnh niªn cña Chñ t−íng mµ thÊy ch÷ thiªn bµn víi cung ®Þa bµn xung kh¾c nhau,
nh−ng ch÷ thiªn bµn l¹i chÝnh lµ N¨m Th¸ng hay Ngµy hiÖn t¹i th× chí nªn x«ng
pha qua bªn ®Êt ®Þch ®Ó do th¸m t×nh h×nh h− thùc cña chóng. ThÝ dô: Chñ t−íng lµ
ng−êi Nam 37 tuæi tÊt Hµnh niªn t¹i DÇn ®Þa bµn. Nh− quÎ thÊy DÇn ®Þa bµn cã
thõa Th©n thiªn bµn mµ Th©n chÝnh lµ tªn cña N¨m Th¸ng hay Ngµy hiÖn t¹i (nh−
n¨m Th©n, hoÆc th¸ng 7 lµ th¸ng Th©n, hoÆc ngµy Th©n) th× chí nªn hµnh tr×nh, bëi
Th©n víi Hµnh niªn DÇn lµ Lôc xung, l¹i thªm t−¬ng kh¾c.
ë “ Ngäc m«n kinh” luËn t¹i Hµnh niªn, mµ luËn t¹i c¶ B¶n mÖnh cña Chñ
t−íng. L¹i cã chç kh«ng luËn ®Õn Chñ t−íng mµ l¹i luËn Hµnh niªn vµ B¶n mÖnh
cña bÊt cø ng−êi nµo ra ®i do th¸m. Suy cho kü chç nµo còng cã lý, còng cÇn xem
xÐt ®Ó tr¸nh çi dë mµ dïng çi hay.
C©u 2: Xung lµ Th¸i xung, tøc M·o. ¢m lµ thiªn t−íng Th¸i ©m. Nªn ®i vÒ
ph−¬ng h−íng cña cung ®Þa bµn nµo cã thõa M·o thiªn bµn hoÆc cã thõa Th¸i ©m.
§i do th¸m vÒ hai ph−¬ng h−íng Êy sÏ ®−îc vui mõng v× sÏ thu thËp ®−îc tin tøc
hay. ThÝ dô trong quÎ thÊy Ngä ®Þa bµn thõa M·o thiªn bµn th× nªn ®i h−íng Ngä
(chÝnh Nam). ThÝ dô thÊy sao Th¸i ©m l©m DÇn ®Þa bµn th× nªn ®i vÒ h−íng DÇn
(§«ng b¾c).
C©u 3: Nh©n Tr¹ch ¸m chØ vµo Can víi Chi. ë “ Ngäc m«n kinh ” nãi r»ng:
QuÎ thÊy Can Chi cã thõa Hîi Ngä Th×n thiªn bµn th× nªn ra ®i cÊp kú th× sÏ do
th¸m ®−îc nh÷ng ®iÒu hay ho. Nh−ng nªn nhí nÕu Th×n cã thõa §»ng xµ hoÆc thõa
B¹ch hæ l¹i còng øng ®iÒm xÊu.
C©u 4: HuyÒn vâ óy ph−¬ng lµ ph−¬ng cña HuyÒn vò kþ sî, ¸m chØ vµo
ph−¬ng kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn. ë “ Linh hîp kinh” nãi r»ng: phµm dÉn binh qua
cöa ¶i hoÆc ra khái n−íc th× chí nªn ®i vÒ ph−¬ng h−íng kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn.
ThÝ dô HuyÒn vò thõa Ngä thiªn bµn th× rÊt kþ ®i vÒ ph−¬ng B¾c, bëi ph−¬ng B¾c
thuéc thñy kh¾c Ngä háa, Ngä lµ HuyÒn vò thõa thÇn. Tr¸i l¹i HuyÒn vò thõa thÇn
kh¾c ph−¬ng nµo th× nªn xuÊt qu©n vÒ ph−¬ng Êy ch¾c ®−îc th¾ng lîi. ThÝ dô trong
quÎ thÊy HuyÒn vò thõa Th©n thiªn bµn th× nªn xuÊt qu©n vÒ h−íng §«ng, bëi Th©n
thuéc kim kh¾c chÕ ®−îc ph−¬ng §«ng thuéc méc.
L¹i còng ch¼ng nªn ®i vÒ ph−¬ng h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa HuyÒn vò.
Nh− quÎ thÊy HuyÒn vò l©m Tý ®Þa bµn th× ch¼ng nªn ®i vÒ ph−¬ng Tý lµ chÝnh
B¾c. HoÆc nh− HuyÒn vò l©m M·o ®Þa bµn th× ch¼ng nªn ®i vÒ h−íng M·o lµ h−íng
chÝnh §«ng…
Nªn nhí: trong bµi 1 vµ 2 ®Ö 30 nµy cã luËn gi¶i ®ñ Kh¾c H×nh, Xung, Ph¸,
B¹i. Nh−ng chØ quan träng nhÊt lµ Lôc xung. L¹i nãi Hµnh niªn vµ c¶ B¶n mÖnh,
nh−ng Hµnh niªn th× ®¸ng chó träng h¬n lµ B¶n mÖnh vËy.

§Ö 31: Mª lé cÇu th«ng
L¹c ®−êng t×m lèi th«ng th−¬ng
Bμi 1
1. Mª lé Th×n Th©n h¹ kh¶ tßng
2. Tam ®« C−¬ng M¹nh t¶ nghi xung
3. Träng trung, Quý h÷u, y chi khø.
4. D−¬ng t¶ nghi linh, ©m h÷u th«ng.
5. L−ìng lé NhËt l−¬ng xu t¶ ®¹i
6. ThÇn l−¬ng h÷u tiÓu ®o¸n v« ung.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm ®i l¹c ®Õn chç kh«ng cßn biÕt nªn tho¸t lèi nµo th× chiªm mét
quÎ råi cø theo h−íng cña cung ®Þa bµn nµo cã thõa Th×n thiªn bµn hay thõa Th©n
thiªn bµn tÊt cã thÓ l−u th«ng ®−îc. ThÝ dô trong quÎ thÊy DËu ®Þa bµn thõa Th©n
thiªn bµn th× nªn nh¾m vÒ h−íng DËu (chÝnh T©y) mµ ®i. HoÆc nh− thÊy cung Ngä
®Þa bµn thõa Th×n thiªn bµn th× nªn ®i vÒ h−íng Ngä lµ ph−¬ng chÝnh Nam.
Huúnh ®Õ nãi r»ng: gÆp Mª lé mµ quÎ thÊy DÇn Th©n thiªn bµn l©m Can Chi
th× nªn dÉn qu©n ®i vÒ lèi phÝa tr−íc ¾t ®−îc th«ng th−¬ng. Cßn quÎ thÊy Th×n cïng
§»ng xµ hoÆc B¹ch hæ l©m Can Chi th× ®−êng phÝa tr−íc ¾t bÞ ng¨n trë, chí nªn ®i.
ë “ Binh th−îng phó” nãi r»ng: gÆp ph¶i n¬i ®Êt ao bïn th× cã Thiªn c−¬ng lµ
h−íng ®i, tøc lµ nªn ®i theo h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Th×n thiªn bµn vËy.
C©u 2 vµ 3: nh− gÆp ng· ba ®−êng, ch−a biÕt nªn ®i ®−êng nµo th× t×m Thiªn
c−¬ng lµ Th×n thiªn bµn mµ luËn. Nh− Thiªn c−¬ng gia M¹nh lµ gia lªn DÇn ThÇn
TÞ Hîi ®Þa bµn th× nªn ®i ng¶ ®−êng bªn tay tr¸i. Nh− Thiªn c−¬ng gia Träng lµ gia
lªn Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn th× nªn ®i vÒ ng¶ ®−êng chÝnh gi÷a. Nh− Thiªn c−¬ng
gia Quý ®Þa bµn tøc lµ gia lªn Th×n TuÊt Söu Mïi ®Þa bµn th× nªn ®i vÒ phÝa ®−êng
bªn tay ph¶i. ë s¸ch 72 phÐp chiªm còng theo thuyÕt nµy.
C©u 4: L¹i cã phÐp tÝnh nh− sau: Phµm quÎ thÊy Thiªn c−¬ng gia Lôc D−¬ng
tøc lµ gia lªn mét trong 6 cung ®Þa bµn Tý DÇn Th×n Ngä Th©n TuÊt th× nªn ®i vÒ
bªn tr¸i. Cßn Thiªn c−¬ng Th×n gia Lôc ©m tøc lµ gia lªn Söu M·o TÞ Mïi DËu Hîi
th× nªn ®i vÒ tay ph¶i.
C©u 5 vµ 6: Phµm gÆp hai con ®−êng mµ ch¼ng biÕt ®i con ®−êng nµo ®Ó gÆp
®iÒu hay th× cø xem ë Can vµ Chi. Nh− quÎ thÊy Can thõa çt thÇn, çt t−íng th×
nªn ®i ®−êng bªn tay tr¸i, hoÆc ®i con ®−êng lín. Cßn nh− thÊy Chi thõa çt thÇn,
çt t−íng th× nªn ®i con ®−êng bªn tay ph¶i hoÆc con ®−êng nhá.
Bμi 2
1. M·o tinh ng−ìng thÞ: quan l−¬ng ®ç
2. HÇu Hæ Can Chi h÷u lé tßng
3. Nh−îc kiÕn Kh«i C−¬ng Xµ Hæ trë
4. Mïi H− l©m xø çch h−u c«ng.
Phãng dÞch
C©u 1: M·o tinh ng−ìng thÞ tøc lµ M·o tinh d−¬ng nhËt. Phµm chiªm gÆp
quÎ Êy lµ ®iÒm cöa cÇu ng¨n lÊp, khã nçi th«ng th−¬ng.
C©u 2: HÇu lµ con v−în tøc Th©n. Hæ tøc lµ DÇn. Phµm quÎ thÊy DÇn Th©n
thiªn bµn l©m Can Chi th× nªn tiÕn tíi phÝa tr−íc ¾t gÆp ®−êng l−u th«ng.
C©u 3: Kh«i C−¬ng lµ TuÊt víi Th×n. Phµm quÎ thÊy Th×n TuÊt thiªn bµn
cïng §»ng xµ, B¹ch hæ l©m Can Chi th× lèi phÝa tr−íc ch¼ng l−u th«ng.
C©u 4: H− lµ sao H− nhËt thö lµ sao con chuét, ¸m chØ vµoTý. Tý thñy thuéc
vÒ ao s«ng. Ng«i Mïi cã sao TØnh, mµ TØnh lµ giÕng n−íc. VËy chí nªn ®i vÒ
h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Mïi thiªn bµn hay thõa Tý thiªn bµn v× e sÏ gÆp ao
s«ng bïn n−íc ng¨n trë.

§Ö 32: Trung ®å phßng tiÖt
Phßng bÞ chÑn gi÷a ®−êng
Bμi 1
1. ViÔn thiÖp ®å gian pha tÆc yªu
2. Gia thêi chiªm ch¾c h¶o suy cÇu.
3. TÞ Th©n Tý M·o l©m Chi: hËu
4. TiÒn lé l©m Can, tÆc dôc khiªu
5. BÊt l©m Th©n NhËt : binh ly viÔn
6. Nh−îc ®¸o Can Chi: cËn ng· sµo.
7. V−îng t−íng ®íi H×nh: phïng bÊt chiÕn.
8. Kh«ng vong, H−u, PhÕ th¶ h− dao
9. Can vi ®¹i lé, Chi vi tiÓu,
10. Th¾ng quang chi h¹ kh¸n hao hµo.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: HuyÒn n÷ kinh nãi r»ng: ®i ®−êng xa nªn phßng giÆc chÆn ®−êng
®¸nh ngang. VËy cø theo lÖ th−êng mµ lÊy NguyÖt t−íng gia chÝnh Thêi lµ quÎ ®Ó
xÐt ®o¸n cho t−êng tËn míi hay. Vµ tuú theo quÎ øng ®iÒm tèt hay xÊu mµ liÖu ®Þnh
trong cuéc hµnh tr×nh.
C©u 3 vµ 4: Trong 4 vÞ TÞ Th©n Tý M·o thiªn bµn, nh− thÊy cã mét vÞ l©m
Chi lµ quÎ øng giÆc ë sau ta. Cßn cã mét vÞ l©m Can tÊt cã giÆc ë phÝa tr−íc ®Ó
khiªu chiÕn.
C©u 5 vµ 6: L¹i luËn r»ng: Nh− kh«ng thÊy TÞ Th©n Tý M·o thiªn bµn l©m
Can Chi lµ ®iÒm binh ®Þch ®· rêi xa ta råi. B»ng thÊy cã l©m Can Chi lµ chóng ®Õn
gÇn n¬i ë cña chóng ta.
C©u 7 vµ 8: Nh− thÊy TÞ Th©n Tý M·o thiªn bµn cã ch÷ l©m Can Chi th× xem
xÐt ch÷ Êy. NÕu nã ®−îc V−îng khÝ hay T−íng khÝ l¹i cïng víi ®Þa bµn t¸c Tam
h×nh, t¸c Lôc xung lµ ®iÒm gÆp nhau tÊt cã chiÕn ®Êu. NÕu cã thªm thõa hung s¸t
nh− §¹i s¸t, Kim thÇn th× cµng ch¾c ch¾n cã ®¸nh nhau. HoÆc nh− nã cïng Ngµy
Th¸ng N¨m t¸c Tam h×nh tøc lµ nã thõa Chi h×nh, NguyÖt h×nh hay TuÕ h×nh vµ
thõa hung s¸t th× quÎ còng øng ®iÒm cã chiÕn ®Êu. NÕu nã kh«ng t¸c Tam h×nh mµ
t¸c Lôc xung, tøc lµ nã thõa Chi xung, NguyÖt xung hay TuÕ xung còng thÕ.
TÞ Th©n Tý M·o thiªn bµn nÕu cã ch÷ l©m Can Chi, nh−ng ch÷ Êy bÞ H−u Tï
Tö hoÆc gÆp TuÇn kh«ng lµ sù dao ®éng gi¶, kh«ng cã chiÕn ®Êu.
C©u 9 vµ 10: S¸ch “Thiªn kÝnh” nãi r»ng: Th¾ng quang tøc Ngä lµ vÞ thÇn
®¹o lé th−êng øng sù vËt gi÷a ®−êng. NÕu chiªm thÊy Ngä thiªn bµn l©m Can th×
giÆc do ®¹i lé lµ n¬i ®−êng lín ®i ®Õn ®Ó chËn ®ãn ®¸nh ta. B»ng Ngä thiªn bµn l©m
Chi th× giÆc do tiÓu lé lµ n¬i nhá hÑp mµ ®i ®Õn ®Ó chËn ®¸nh ta. Ph¶i râ nh− thÕ ®Ó
phßng thñ, rÊt quan träng.

§Ö 33: Y mÞch thuû cÇu l−¬ng
T×m n−íc vμ cÇu l−¬ng thùc
Bμi 1
1. MÞch thuû tu cÇu Mïi M·o ph−¬ng
2. KiÕp l−¬ng MËu Kû çt l©m tµng
3. HuyÒn thÇn kh¾c xø, kh¾c Can ®¾c.
4. Mïi Söu l©m ph−¬ng gi¶ tèi l−¬ng.
Phãng dÞch
C©u 1: T«n tö nãi r»ng: m×nh bÞ thiÕu l−¬ng thiÕu n−íc tÊt kh«ng khái bÞ
nguy khèn v× giÆc, nh−ng ®−êng vÒ quan ¶i rÊt xa x«i hoÆc bÞ ng¨n trë, nÕu ch¼ng
t×m n−íc, ch¼ng c−íp l−¬ng th× lÊy ®©u cho ®ñ ®Ó qu©n binh m×nh dïng.
Nh− t×m n−íc th× ®i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Mïi thiªn bµn hoÆc
M·o thiªn bµn. Bëi Mïi lµ ng«i cña sao TØnh cã nghÜa lµ çi giÕng n−íc, cßn M·o
tøc lµ Thiªn hµ, lµ s«ng r¹ch. VËy nªn ®i vÒ 2 h−íng Êy ¾t gÆp ao s«ng, giÕng,
suèi…®Ó lÊy n−íc.
C©u 2: Nh− muèn c−íp l−¬ng th× ph¶i t×m TuÇn MËu vµ TuÇn Kû mµ xem, Êy
lµ dïng phÐp ®én Can ®Ó t×m 2 vÞ thÇn (thiªn bµn) cã Èn can MËu vµ can Kû. Nh−
trong quÎ thÊy TuÇn MËu vµ TuÇn Kû cã thõa çt t−íng nh− Quý nh©n, Thanh long,
Th¸i th−êng, Thiªn hîp…lµ ®iÒm ®i c−íp l−¬ng cã kÕt qu¶ tèt, nªn xuÊt binh ngay.
ThÝ dô: chiªm quÎ nh»m ngµy Nh©m Tý, nguyÖt t−íng Tý, giê TÞ. Ngµy Nh©m Tý
thuéc vÒ TuÇn Gi¸p Th×n th× Th©n lµ TuÇn MËu vµ DËu lµ TuÇn Kû. VËy trong quÎ
thÊy DËu thõa Th¸i th−êng tøc lµ TuÇn Kû thõa çt t−íng, tÊt cã thÓ xuÊt binh ®i
c−íp l−¬ng thùc. Cßn Th©n lµ TuÇn MËu thõa HuyÒn vò tuy kh«ng ph¶i lµ çt
t−íng, nh−ng Th©n lµ hµo Phô mÉu sinh can Nh©m nªn còng øng ®iÒm tèt, bëi
HuyÒn vò chØ riªng cã thõa hµo Phô mÉu míi øng ®iÒm tèt mµ th«i.
C©u 3: HuyÒn vò lµ sao ®¹o tÆc, nay m×nh ®i c−íp l−¬ng th× chÝnh m×nh lµ
®¹o tÆc, chÝnh m×nh lµ HuyÒn vò. V× thÕ nªn HuyÒn vò thõa thÇn kh¾c ph−¬ng nµo
th× m×nh nªn ®i vÒ ph−¬ng h−íng Êy mµ c−íp l−¬ng thùc, bëi n¬i nµo m×nh kh¾c
®−îc th× míi c−íp ®−îc.ThÝ dô quÎ thÊy HuyÒn vò thõa Ngä thiªn bµn th× nªn ®i vÒ
ph−¬ng h−íng T©y mµ c−íp ®o¹t (Ngä thuéc ho¶ kh¾c ph−¬ng T©y thuéc kim).
HoÆc nh− HuyÒn vò thõa Th×n TuÊt thiªn bµn th× nªn ®i c−íp l−¬ng ë ph−¬ng B¾c,
v× Th×n TuÊt thuéc Thæ kh¾c ®−îc ph−¬ng B¾c thuéc Thuû…
HoÆc nh− thÊy HuyÒn vò thõa thÇn kh¾c Can, nªn ®i c−íp l−¬ng còng cã kÕt
qu¶ tèt. ThÝ dô: ngµy Êt mµ quÎ thÊy HuyÒn vò thõa DËu thiªn bµn th× DËu lµ
HuyÒn vò thõa thÇn kh¾c can Êt.
ë “ Binh tr−íng phó” nãi r»ng: muèn c−íp l−¬ng ®¾c th¾ng th× HuyÒn vò
thõa thÇn nªn ®−îc V−îng T−íng khÝ vµ kh¾c Can Chi. L¹i cßn xem ë ®Þa bµn, nÕu
HuyÒn vò ë vµo Th×n TuÊt Söu Mïi ®Þa bµn th× chí nªn ®i ®¸nh t¹i h−íng §«ng, v×
h−íng §«ng thuéc Méc tÊt kh¾c Th×n TuÊt Söu Mïi thuéc Thæ. NÕu HuyÒn vò ë t¹i
DÇn M·o ®Þa bµn th× chí nªn ®i c−íp l−¬ng n¬i ph−¬ng T©y, v× T©y kim kh¾c DÇn
M·o méc…Phµm cung ®Þa bµn cña HuyÒn vò bÞ ph−¬ng nµo kh¾c th× chí nªn ®i
c−íp vÒ ph−¬ng ®Êy.
C©u 4: Söu cã ký can Quý thñy lµ n−íc, l¹i Söu lµ Mé cña kim tøc lµ kho
vµng b¹c, Söu còng lµ B¶n gia cña sao Quý nh©n, chñ sù gióp ®ì. Cßn Mïi lµ B¶n
gia cña sao Th¸i th−êng chñ vÒ vËt thùc ngò cèc, mÆt kh¸c Mïi lµ cung vÞ cña sao
TØnh lµ çi giÕng n−íc. V¶ l¹i Söu lµ Tr©u vµ Mïi lµ Dª. VÝ thÕ cø nªn xem Söu
Mïi thiªn bµn ë nh»m vµo cung ®Þa bµn nµo th× ph¶i xuÊt binh vÒ ph−¬ng h−íng
cña cung ®Þa bµn Êy tÊt c−íp ®−îc cña c¶i, l−¬ng thùc hoÆc t×m ®−îc n−íc. §Êy lµ
hai n¬i mµ binh sÜ cã chç n−¬ng cËy. Tõ ®ã mµ c«ng thµnh, b¹t Êp, tõ ®ã mµ ®iÒu
binh khiÓn t−íng, cã thÓ cïng qu©n ®Þch tiÕn hay tho¸i, c«ng hay thñ, ch¼ng thÕ
ch¼ng hµi lßng.

§Ö 34: TiÒm binh kiÕp l−îc
DÉn ngÇm binh c−íp bãc
Bμi 1
1. TiÒm binh kiÕp l−îc tèi vi c−êng
2. Tiªn s¸t Tam truyÒn ®oan ®Ých t−êng
3. S¬ vi b¶n quèc, Trung vi t−íng
4. M¹t vi ngo¹i lç m·i tha bang.
5. S¬ Trung kh¾c M¹t v« nhËp c¶nh
6. Ho¹ch c«ng v« kiÕp ®¾c tµi l−¬ng
7. S¬ sinh M¹t xö nh©n ®µo bÜ
8. M¹t nh−îc sinh S¬ tÆc lç hµng.
9. Tam truyÒn ho¹ch kh¾c h−u tï vÞ
10. L−ìng gia ®Þch chiÕn tËn cao th−¬ng.
11. S¬ Trung tï tö, M¹t v−îng t−íng
12. Tho¸i binh tù thñ, mÆc kinh tr−¬ng
13. S¬ Trung v−îng t−íng, M¹t truyÒn tö
14. Trùc ®¸o sµo kh©u to¶ nghÞch v−¬ng.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm muèn dÉn binh b»ng çch ngÇm kÝn cho ®−îc rÊt hïng
c−êng ®Ó ®i c−íp ®o¹t th× ë s¸ch “Binh c¬ Thiªn kinh” nãi r»ng: Tr−íc hÕt ph¶i
quan s¸t t¹i Tam truyÒn th× biÕt ®Ých x¸c sù hay dë.
C©u 3 vµ 4: Cø kÓ S¬ truyÒn lµ quèc gia cña m×nh, kÓ Trung truyÒn lµ Chñ
t−íng vµ M¹t truyÒn lµ ®èi ph−¬ng bªn ngoµi, lµ N−íc mµ m×nh sÏ ®Õn ®¸nh.
C©u 5 vµ 6: Nh− S¬ truyÒn hay Trung truyÒn kh¾c M¹t truyÒn lµ Quèc gia
m×nh kh¾c chÕ ®−îc ®Þch quèc, m×nh ®Õn ®¸nh c−íp ®−îc mau lÑ vµ dÔ dµng nh−
vµo chç ®«ng ng−êi, ®¸nh ®o¹t ®−îc v« sè lµ tiÒn tµi cïng l−¬ng thùc.
C©u 7 vµ 8: Nh− S¬ truyÒn sinh M¹t truyÒn tÊt cã sÜ tèt bªn ta trèn qua ®Çu
hµng bªn ®Þch. Tr¸i l¹i nÕu M¹t truyÒn sinh S¬ truyÒn th× bªn giÆc tù ®Õn ®Çu hµng
m×nh, cã thÓ m×nh ®−îc tµi vËt.
C©u 9 vµ 10: S¬ Trung lµ bªn m×nh, cßn M¹t lµ bªn ®Þch. V× thÕ nÕu thÊy S¬
Trung cïng víi M¹t hç t−¬ng kh¾c hoÆc hç t−¬ng tÆc, l¹i cïng bÞ H−u Tï Tö khÝ lµ
®iÒm hai bªn giao chiÕn mµ cïng bÞ th−¬ng b¹i nÆng nÒ c¶ hai. Nh− S¬ truyÒn kh¾c
®Þa bµn cña M¹t truyÒn vµ M¹t truyÒn kh¾c l¹i ®Þa bµn cña S¬ truyÒn th× gäi lµ S¬
víi M¹t t−¬ng hç kh¾c. HoÆc nh− ®Þa bµn cña S¬ truyÒn kh¾c M¹t truyÒn vµ ®Þa bµn
cña M¹t truyÒn kh¾c S¬ truyÒn th× gäi lµ S¬ M¹t hç t−¬ng tÆc
L¹i nh− S¬ Trung M¹t ®Òu bÞ H−u Tï Tö khÝ vµ cung ®Þa bµn cña nã kh¾c nã
còng øng ®iÒm c¶ hai bªn ®Òu bÞ b¹i h¹i. Nh− vËy ch¼ng nªn dÉn binh ®i c−íp ®o¹t.
C©u 11 vµ 12: Nh− thÊy S¬ Trung bÞ Tï khÝ, Tö khÝ, cßn M¹t l¹i ®−îc V−îng
T−íng khÝ, tøc bªn m×nh suy, cßn bªn ®Þch thÞnh, vËy nªn kÐo lui binh vÒ mµ gi÷
thÕ thñ, chø ®õng khiªu chiÕn vµ chí d−¬ng cê lµm cho rÇm ré mµ sinh h¹i.
C©u 13 vµ 14: Nh− quÎ thÊy S¬ Trung ®−îc V−îng T−íng cßn M¹t bÞ Tï Tö
khÝ tÊt m×nh thÞnh mµ bªn kia suy, vËy cø ®¸nh th¼ng tíi sµo huyÖt cña chóng mµ
phong táa Vua n−íc ®Þch.
Phô lôc
Bµi 1 cã 14 c©u do ë “ Binh c¬ thiªn kinh”, chuyªn dïng Tam truyÒn ®Ó luËn
viÖc ®em binh kiÕp l−îc, nh−ng chiÕu theo s¸ch “ThÇn khu kinh” th× l¹i dïng Can
Chi ®Ó tÝnh, bëi cã Can Chi míi lµm ra ®−îc Tø khãa vµ Tam truyÒn, cho nªn nãi
gèc ë Can Chi sinh ra Tam truyÒn lµ çi kÕt qu¶.
Trong viÖc m×nh ®i c−íp ®o¹t, kÓ Chi lµ m×nh, cßn Can lµ kÎ ®Þch. Nh− Chi
kh¾c Can th−îng thÇn hoÆc Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn th× m×nh nªn
tiÕn binh c−íp ®o¹t. B»ng tr¸i l¹i Can kh¾c Chi th−îng thÇn hoÆc Can th−îng thÇn
kh¾c Chi th−îng thÇn th× ch¼ng nªn ®i mµ l¹i cßn ph¶i ®Ò phßng giÆc ®Õn c−íp bãc
m×nh n÷a lµ kh¸c.
Nh− Th¸i d−¬ng (tøc NguyÖt t−íng) thõa HuyÒn vâ, nªn b¾t giÆc mµ ch¼ng
nªn ®i c−íp bãc. Cßn Th¸i ©m thõa HuyÒn vò, cã thÓ ®i c−íp ®o¹t hoÆc qua cöa ¶i
®Ó r×nh xem giÆc h− thùc nh− thÕ nµo. Nh−ng ch¼ng thÓ ®i ®Õn ®ã b¾t giÆc hay r−ît
t×m chóng ®· ®µo tÈu. Th¸i ©m nãi trong ®o¹n nµy tÝnh theo N¨m hoÆc tÝnh theo
Th¸ng chø kh«ng ph¶i lµ Thiªn t−íng Th¸i ©m, v× kh«ng bao giê Thiªn t−íng l¹i
gÆp nhau (Th¸i ©m thõa HuyÒn vò). Trong s¸ch kh«ng nãi lµ Th¸i ©m nµo nh−ng
trªn ®· cã nãi Th¸i d−¬ng lµ NguyÖt t−íng th× Th¸i ©m ph¶i tÝnh theo tiÕt khÝ cña
mçi th¸ng. ThÕ th× Th¸i ©m nµy lµ NguyÖt tó vËy (xem l¹i kho¸ 45). Còng cã Th¸i
©m tÝnh theo N¨m nh− sau: kÓ 1 t¹i Th¸i tuÕ råi tÝnh nghÞch l¹i ch÷ thiªn bµn thø 3
lµ Th¸i ©m. ThÝ dô N¨m Tý th× kÓ 1 t¹i Tý, 2 t¹i Hîi vµ 3 t¹i TuÊt, vËy TuÊt thiªn
bµn lµ Th¸i ©m.
L¹i nh− sî r»ng giÆc cßn Èn ë phÝa tr−íc hoÆc ë phÝa sau, ta còng ph¶i xem
xÐt ë Can Chi. Nh− thÊy TÆc thÇn (TÞ Th©n Tý M·o) l©m Can Chi th× cã chóng mai
phôc. Nh− TÆc thÇn l©m Can Chi, mµ tÆc thÇn ®−îc V−îng T−íng l¹i gÆp Tam h×nh
lµ ®iÒm sÏ gÆp chóng vµ tÊt sÏ cã chiÕn ®Êu. Cßn nh− TÆc thÇn tuy l©m Can Chi
nh−ng TÆc thÇn bÞ H−u Tï Tö hoÆc gÆp TuÇn kh«ng th× ch¼ng tranh chiÕn nhau, dï
cã mai phôc ®i n÷a còng vËy (xem l¹i ®Ö 32 bµi 1 c©u 7 vµ 8). Nh− TÆc thÇn l©m
Can Chi mµ kh¾c Can th× tÊt cã giÆc mai phôc ë phÝa tr−íc ta, b»ng kh¾c Chi th× ë
phÝa sau, nÕu kh¾c c¶ Can Chi tÊt chóng cã mai phôc c¶ tr−íc lÉn sau ta, vËy mau
l¸nh ®i lèi kh¸c. (ë ®Ö 32, bµi 1, c©u 3 vµ 4 luËn cã kh¸c h¬n ®o¹n nµy, nh−ng
kh«ng ph¶i lµ tr¸i nghÞch nhau, m×nh ph¶i dung hßa nhiÒu thuyÕt míi trë nªn hoµn
h¶o).
Bμi 2
1. TiÒn hËu TÞ Th©n Tý M·o kh¸n,
2. L©m Chi t¹i hËu, l¹c Can tiÒn.
3. NhËt l©m ThÇn th−îng tiÒn phßng khÊu
4. Chi nh−îc l©m Can hËu bÞ gian.
5. Hîi Tý l©m Can c− ®¹i lé,
6. Nh− l©m ThÇn th−îng tiÓu c− tiÒm.

Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Nh− ®· nãi ë §Ö 32, bµi 1, c©u 3 vµ 4, nÕu thÊy TÞ Th©n Tý M·o
l©m Chi tÊt cã giÆc mai phôc ë phÝa sau. Cßn nÕu l©m Can th× ¾t cã mai phôc ë phÝa
tr−íc. NÕu kh«ng thÊy l©m Can Chi th× kh«ng luËn.
ë “Linh hîp kinh” chØ xem xÐt 3 vÞ TÞ Tý M·o mµ bá Th©n, ë “Vò tæng yÕu”
luËn r»ng: M·o Ngä TuÊt Hîi l©m Can Chi th× cã giÆc ë phÝa sau. VËy s¸ch nµy
cïng víi s¸ch Thiªn kÝnh vµ Linh hîp kinh cã chç kh¸c nhau cho nªn ng−êi häc
ph¶i tù liÖu chän dïng hoÆc dïng tÊt c¶.
C©u 3 vµ 4: Nh− ch¼ng thÊy TÞ Th©n Tý M·o l©m Can Chi míi xem xÐt ®Õn
Can thÇn vµ Chi thÇn. Nh− quÎ thÊy Can thÇn l©m Chi th× giÆc ë t¹i phÝa tr−íc. Cßn
Chi thÇn l©m Can th× giÆc ë t¹i phÝa sau.
C©u 5 vµ 6: :Binh tr−íng phó” nãi r»ng: Hîi Tý thiªn bµn l©m Can th× giÆc ë
®¹i lé (®−êng lín), cßn l©m Chi th× giÆc ë tiÓu lé, chóng do ®−êng nhá kÐo tíi mai
phôc.
Hoµng ®Õ chiªm ®o¸n vÒ ®¹o tÆc l¹i chuyªn xem ë Tø khãa. Nh− quÎ thÊy 4
khãa ®Òu lµ khãa kh¾c, khãa nµo còng cã ch÷ trªn kh¾c ch÷ d−íi th× ch¼ng kh¸
c−íp ®o¹t, v× lµ ®iÒm häa khëi tõ bªn ngoµi vµo trong m×nh. Cßn quÎ thÊy cã 4
khãa tÆc, khãa nµo còng cã ch÷ d−íi kh¾c ch÷ trªn th× rÊt nªn dÉn binh ®i c−íp
®o¹t v× lµ ®iÒm häa khëi lªn tõ bªn trong ra ngoµi, Êy lµ tõ n¬i m×nh ®em häa tíi
bªn ®Þch. HoÆc nh− Tø khãa cïng Tam truyÒn toµn lµ nh÷ng ch÷ thuéc ¢m (Hîi
Söu M·o TÞ Mïi DËu) th× nªn ngÇm dÉn binh ®i c−íp ®o¹t. Cßn tr¸i l¹i toµn lµ
nh÷ng ch÷ thuéc D−¬ng (Tý DÇn Th×n Ngä Th©n TuÊt) th× ch¼ng nªn ®i c−íp ®o¹t.
HoÆc nh− Can kh¾c Chi th−îng thÇn vµ Chi kh¾c l¹i Can th−îng thÇn, hoÆc nh−
Can th−îng thÇn kh¾c Chi vµ Chi th−îng thÇn kh¾c l¹i Can ®Òu lµ ®iÒm ta ®Õn c−íp
bªn ®Þch vµ ®Þch còng ®Õn c−íp bªn ta. L¹i còng lµ ®iÒm c¶ hai bªn ®Òu bÞ tæn
th−¬ng v× sù chiÕn ®Êu, c−íp ®o¹t.

§Ö 35: C«ng thμnh b¹t Êp
§¸nh thμnh ph¸ Êp
Bμi 1
1. D−¬ng thµnh, Long thñ Hîi cung cÇu,
2. TÞ vÜ, Th©n phóc, DÇn bèi ch©u,
3. ¢m thµnh: thñ vÜ bèi phóc ph¶n.
4. Nghi c«ng bèi phóc, m¹c c«ng ®Çu
5. Can Chi v−îng t−íng c«ng thµnh dÞ,
6. S¬ Trung kh¾c M¹t h÷u c«ng th©u.
7. M¹t tuyÖt, S¬ Trung h÷u khÝ th¾ng,
8. S¬ Trung v« khÝ chñ hung −u.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm muèn ®¸nh ph¸ thµnh lòy hay quËn Êp cña n−íc ®Þch th×
do ngµy chiªm quÎ lµ ngµy ¢m hay ngµy D−¬ng mµ gäi chç nµo lµ ®Çu Rång
(Long thñ), bông Rång (Long phóc), l−ng Rång (Long bèi) vµ ®u«i Rång (Long
vÜ).
Ngµy D−¬ng th× gäi Hîi thiªn bµn lµ ®Çu Rång, gäi TÞ thiªn bµn lµ ®u«i
Rång, gäi Th©n thiªn bµn lµ bông Rång, gäi DÇn thiªn bµn lµ l−ng Rång. Ngµy
D−¬ng lµ nh÷ng ngµy Gi¸p BÝnh MËu Canh Nh©m.
C©u 3: Ngµy ¢m th× gäi TÞ thiªn bµn lµ ®Çu Rång, gäi Hîi thiªn bµn lµ ®u«i
Rång, gäi DÇn thiªn bµn lµ bông Rång vµ gäi Th©n thiªn bµn lµ l−ng Rång. §Êy lµ
tÝnh xung víi ngµy D−¬ng. Ngµy ¢m lµ nh÷ng ngµy Êt §inh Kû Nh©m Quý.
C©u 4: Muèn c«ng thµnh b¹t Êp th× nªn ®¸nh ngay chç l−ng Rång hoÆc bông
Rång mµ ph¶i tr¸nh chç ®Çu Rång. ThÝ dô quÎ chiªm vµo ngµy D−¬ng mµ thÊy ®Çu
Rång lµ Hîi gia Tý ®Þa bµn th× chí nªn ®¸nh vµo cöa thµnh ph−¬ng Tý (chÝnh B¾c).
Cßn bông Rång lµ Th©n gia DËu ®Þa bµn th× nªn ®¸nh vµo cöa ph−¬ng DËu lµ chÝnh
T©y.
Trong s¸ch kh«ng luËn nªn ®¸nh t¹i ®u«i Rång hay kh«ng nªn, nh−ng thiÕt
nghÜ ch¼ng nªn ®¸nh, bëi viÖc ®¸nh ph¸ QuËn còng nh− viÖc ®¸nh r¾n nÕu ®¸nh
®»ng ®u«i th× nã kh«ng chÕt mµ nã cßn cã thÓ quay ®Çu l¹i h¹i m×nh. HoÆc nh−
®¸nh ®»ng ®Çu th× nã cã thÓ ngã thÊy cã thÓ nÐ tr¸nh ®−îc mµ lµm h¹i.
C©u 5 vµ 6: Nh− quÎ thÊy Can Chi ®−îc v−îng t−íng khÝ, l¹i thªm S¬ Trung
kh¾c M¹t th× viÖc ®¸nh thµnh b¹t Êp ®−îc dÔ dµng, cã nhiÒu th¾ng lîi, s¸t h¹i ®−îc
t−íng giÆc.
C©u 7 vµ 8: Nh− M¹t truyÒn bÞ tuyÖt khÝ tøc lµ bÞ H−u Tï Tö khÝ, cßn S¬
truyÒn vµ Trung truyÒn l¹i ®−îc h÷u khÝ tøc lµ ®−îc V−îng T−íng khÝ lµ ®iÒm
th¾ng lîi trong viÖc ®¸nh ph¸ thµnh tr×. Tr¸i l¹i S¬ Trung bÞ tuyÖt khÝ, cßn M¹t ®−îc
h÷u khÝ lµ ®iÒm hung h¹i cho Chñ t−íng m×nh, vËy nªn chän chç tèt kh¸c mµ b¶o
thñ dinh tr¹i lµ th−îng s¸ch, chø ®õng mong c«ng ph¸, bëi vËn chóng ®ang thÞnh
mµ m×nh ®ang suy.
Phô lôc
ë “ Binh Tr−îng Phó” so theo ®Þa h−íng mµ luËn D−¬ng thµnh hay ¢m
thµnh, chø kh«ng nãi ngµy ¢m hay ngµy D−¬ng nh− lêi phãng dÞch ë c©u 1 vµ c©u
3 n¬i çc trang tr−íc. Nh− m×nh ë ph−¬ng Nam vµ thµnh cña giÆc ë ph−¬ng B¾c th×
gäi lµ ¢m thµnh. Cßn tr¸i l¹i m×nh ë ph−¬ng B¾c vµ thµnh giÆc ë ph−¬ng Nam th×
gäi lµ D−¬ng thµnh. HoÆc nh− m×nh ë ph−¬ng §«ng vµ thµnh giÆc ë ph−¬ng T©y th×
gäi lµ ¢m thµnh, cßn tr¸i l¹i m×nh ë ph−¬ng T©y vµ thµnh giÆc ë ph−¬ng §«ng th×
gäi lµ D−¬ng thµnh. LuËn nh− vËy bëi theo sù t−¬ng ®èi §«ng víi T©y th× §«ng
h−íng D−¬ng, mµ T©y h−íng ¢m. Cßn Nam víi B¾c th× Nam thuéc D−¬ng mµ B¾c
thuéc ¢m. LuËn vÒ ®Çu ®u«i l−ng bông Rång th× çch tÝnh gièng nhau.

§Ö 36: KhiÓn sø nhËp ®Þch
Sai sø qua bªn ®Þch qu©n
Bμi 1
1. KhiÓn sø: khø nh©n Niªn, NhËt, ThÇn,
2. Kh«i C−¬ng thiÕt kþ kiÕn − l©m
3. Niªn m«n sinh: çt t−íng xung: phñ
4. Th©n nh©ph truyÒn trung çt t−íng tÇm
5. Niªn, NhËt, Th©n phßng Th¸i tuÕ chÕ,
6. Hµnh Can v−u uý ®¸o Can x©m.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Khø nh©n Niªn lµ Hµnh niªn cña ng−êi ®i sø qua bªn ®Þch. NhËt
tøc Can, ThÇn tøc Chi, Kh«i C−¬ng lµ TuÊt Th×n.
Phµm sai khiÕn ng−êi ta qua bªn ®Þch qu©n ®Ó toan tÝnh hoÆc ®iÒu ®×nh viÖc g×
còng lµ mét sù quan träng. VËy khi lËp quÎ xong, quan s¸t t¹i 3 chç: Hµnh niªn cña
ng−êi ra ®i, Can vµ Chi. NÕu thÊy Th×n TuÊt thiªn bµn gia lªn 3chç Êy lµ ®iÒu rÊt
kþ, nÕu ®i sø ¾t ch¼ng khái h¹i.
ë “Binh tr−îng phó” cã luËn thªm r»ng: chiªm gÆp quÎ Ph¶n ng©m hay quÎ
Phôc ng©n th× ch¼ng nªn sai sø qua bªn qu©n ®Þch.
C©u 3: Niªn lµHµnh niªn cña ng−êi ®i sø. M«n tøc lµ M«n h−íng lµ lèi cña
ng−êi ®i sø ra ®i. Phµm trong quÎ thÊy 2 chø thiªn bµn trªn M«n Niªn t−¬ng sinh
lµ ®iÒm tèt, b»ng t−¬ng kh¾c hay t−¬n xung th× xÊu. ThÝ dô: quÎ chiªm vµo ngµy
BÝnh Th×n, Ngo¹i t−íng DÇn, Giê Th©n, ng−êi ®i sø 25 tuæi tøc Hµnh niªn t¹i DÇn
®Þa bµn, ra ®i nh»m cöa chÝnh T©y (DËu ®Þa bµn). Theo quÎ nµy th× ch÷ thiªn bµn
trªn Hµnh niªn lµ Th©n vµ ch÷ thiªn bµn t¹i M«n tøc lµ cöa ra ®i lµ M·o. Th©n kim
víi M·o méc t−¬ng kh¾c, Êy lµ ®iÒm xÊu, ch¼ng nªn sai ng−êi sø Êy ®i. NÕu ng−êi
®i sø Êy 34 tuæi tÊt Hµnh niªn t¹i Hîi ®Þa bµn th× cã thõa ch÷ thiªn bµn lµ TÞ háa, ¾t
quÎ øng ®iÒm tèt, v× TÞ háa víi M·o t−¬ng sinh, Êy lµ ®iÒm M«n víi Niªn t−¬ng
sinh, nªn sai ng−êi 34 tuæi ®i sø.
ë “ Binh tr−íng phó ” nãi r»ng: ch÷ thiªn bµn trªn M«n h−íng kh¾c ch÷ thiªn
bµn trªn Hµnh niªn ¾t Sø gi¶ gÆp tai −¬ng gi÷a ®−êng, nÕu cã thõa hung t−íng th×
häa to, b»ng thõa çt t−íng th× häa nhÑ. Cßn ch÷ thiªn bµn trªn Hµnh niªn kh¾c ch÷
thiªn bµn trªn M«n h−íng, ng−êi ®i sÏ mang bÖnh trë vÒ, nÕu cã thõa hung t−íng
th× bÖnh vµ tai häa träng ®¹i, b»ng thõa çt t−íng lµ cã cøu tinh gi¶i n¹n.
C©u 4: NhËp TruyÒn trung tøc lµ cã mÆt ë Tam truyÒn. Th©n lµ vÞ thÇn
TruyÒn tèng chuyªn sù. V× vËy nªn ë Tam truyÒn thÊy cã Th©n th× rÊt hîp cho viÖc
sai sø. NÕu Th©n thõa çt t−íng th× vô ®i sø rÊt hoµn h¶o, dï kh«ng nhËp Tam
truyÒn th× còng ph¶i t×m Th©n mµ luËn. Nh− Th©n thõa thiªn t−íng ®¾c ®Þa, hoÆc
thõa çt t−íng, hoÆc ®−îc V−îng T−íng khÝ, hoÆc cïng víi ®Þa bµn t−¬ng sinh hay
t¸c Tam hîp, Lôc hîp….lµ ®iÒm tèt trong sù sai sø. Bëi Th©n lµ thÇn ®¹o lé ®· gÆp
®iÒu kiÖn tèt nªn viÖc ®i ®−êng tÊt ®−îc b×nh yªn.
C©u 5: Th¸i tuÕ lµ tªn N¨m hiÖn t¹i. ChÕ tøc lµ kh¾c. Phµm thÊy Th¸i tuÕ
kh¾c Hµnh niªn, Can,Chi lµ ®iÒm rÊt kþ sai sø ®i. ThÝ dô: N¨m Th©n mµ thÊy Hµnh
niªn ®ãng t¹i DÇn ®Þa bµn, chiªm vµo ngµy Êt M·o. Nh− vËy lµ Th¸i tuÕ kh¾c chÕ
c¶ 3 chç: Hµnh niªn, Can, Chi. Tr¸i l¹i nÕu Th¸i tuÕ sinh Hµnh niªn, Can, Chi lµ
®iÒm tèt. Nh− thÝ dô trªn, kh«ng chiªm vµo N¨m Th©n mµ l¹i chiªm vµo n¨m Hîi
th× Hîi lµ Th¸i tuÕ sinh DÇn Êt M·o, tøc lµ sinh Hµnh niªn, Can, Chi.
L¹i luËn r»ng: Hµnh niªn cïng Can Chi sinh Th¸i tuÕ còng kh¸ tèt. HoÆc
Hµnh niªn cïng Can Chi kh¾c Th¸i tuÕ th× kh¸ xÊu.
C©u 6: Hµnh Can lµ Can cña ngµy ra ®i. §¸o can lµ Can cña ngµy ®Õn n¬i
qu©n ®Þch ë. X©m còng tøc lµ kh¾c. Phµm Can cña ngµy ®Õn n¬i ®· ®Þnh kh¾c Can
cña ngµy míi ra ®i lµ ®iÒm ®¹i kþ, rÊt ®¸ng sî, vËy ph¶i tÝnh tr−íc ®Ó tr¸nh. ThÝ dô
ngµy khëi ra ®i lµ ngµy Gi¸p vµ ngµy ®Õn n¬i lµ ngµy T©n, Êy lµ §¸o can kh¾c Hµnh
can (T©n kim kh¾c Gi¸p méc). Tr¸i l¹i nÕu §¸o can sinh Hµnh can th× sù ®i sø rÊt
tèt vËy. ThÝ dô: ngµy Êt khëi ®i vµ ngµy Nh©m ®Õn n¬i, Êy lµ §¸o can sinh Hµnh
Can.
L¹i luËn r»ng: Hµnh can víi §¸o can t−¬ng sinh th× tèt, cßn nÕu t−¬ng kh¾c
th× xÊu.
Bμi 2
1. Giang hµ, Trõ §Þnh Khai Nguy th−îng,
2. Kho¸ vÊn sai nh©n mét cÈm s©n.
3. Th¸m tÆc nghi tßng thiªn th−îng NhÜ.
4. Khø do mËt §Þa tró ph−¬ng b«n.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Giang lµ Cöu giang, tøc DËu. Hµ lµ Tam hµ tøc M·o. Phµm quÎ
thÊy M·o DËu thiªn bµn gia lªn 4 cung ®Þa bµn Trõ §Þnh Khai Nguy th× sù sai sø
qua qu©n ®Þch th¨m dß hoÆc sai ng−êi ®i lµm gi¸n ®iÖp ¾t ®−îc may m¾n, kÝn ®¸o.
ThÝ dô th¸ng giªng trùc §Þnh t¹i Ngä vµ trùc Khai t¹i Tý, nh− quÎ thÊy Ngä gia lªn
DËu ®Þa bµn tÊt M·o gia lªn Tý ®Þa bµn, Êy lµ Giang hµ gia lªn hai cung §Þnh Khai,
ng−êi ®i ¾t ®−îc xu«i thuËn vµ b×nh yªn, ch¼ng gÆp phiÒn hµ.
C©u 3 vµ 4: Phµm ®i do th¸m tin tøc ®Þch nªn nh¾m vµo h−íng cña cung ®Þa
bµn cã thõa Thiªn nhÜ, tøc 2 cung cã thõa Söu Mïi thiªn bµn. ThÝ dô trong quÎ thÊy
Söu thiªn bµn gia Ngä ®Þa bµn tÊt Mïi thiªn bµn gia Tý ®Þa bµn, vËy nªn ®i vÒ lèi
h−íng Ngä vµ Tý (Nam vµ B¾c). Cßn nh− ®i th¸m thÝnh viÖc c¬ mËt cña ng−êi th×
nªn ®i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa §Þa nhÜ, tøc 2 cung cã thõa M·o DËu
thiªn bµn. Ch÷ NhÜ ë c©u 3 lµ Thiªn nhÜ tøc lµ Söu Mïi thiªn bµn. Cßn ch÷ §Þa ë
c©u 4 lµ §Þa nhÜ, tøc M·o DËu thiªn bµn.
Theo “ B¸ch s¸t ” tÝnh Thiªn nhÜ vµ Thiªn môc nh− sau:
- Mïa Xu©n th× Th×n lµ Thiªn nhÜ vµ TuÊt lµ Thiªn môc.
- Mïa H¹ th× Mïi lµ Thiªn nhÜ vµ Söu lµ Thiªn môc.
- Mïa Thu th× TuÊt lµ Thiªn nhÜ vµ Th×n lµ Thiªn môc.
- Mïa §«ng th× Söu lµ Thiªn nhÜ vµ Mïi lµ Thiªn môc.

Còng nªn ®i theo h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Thiªn nhÜ vµ Thiªn môc
võa tÝnh trªn ®©y ®Ó mµ th¸m thÝnh. Thiªn nhÜ lµ tai Trêi, §Þa nhÜ lµ tai §Êt, Thiªn
môc lµ m¾t Trêi. §i th¸m thÝnh ph¶i nhê tai ®Ó nghe vµ m¾t ®Ó thÊy, hoÆc ®Õn çc
chç Êy sÏ nghe thÊy ®−îc ®iÒu bÝ mËt cña ®èi ph−¬ng…
Theo “ NhÊt xøng Kim” th× luËn r»ng: Phµm sai sø ®i lµm gi¸n ®iÖp ph¶i xem
t¹i Can Chi ®Ó biÕt vua t«i cïng t−íng sÜ bªn ®Þch cã thuËn nhau kh«ng. Nh− thÊy
Can víi Can th−îng thÇn t−¬ng kh¾c vµ Chi víi Chi th−îng thÇn còng t−¬ng kh¾c
th× chóng ch¼ng hßa thuËn nhau, m×nh rÊt dÔ lµm gi¸n ®iÖp. HoÆc Can víi Chi
th−îng thÇn t−¬ng kh¾c vµ Chi víi Can th−îng thÇn còng t−¬ng kh¾c. HoÆc Can
th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn t−¬ng kh¾c còng vËy (T−¬ng kh¾c hay t−¬ng xung
còng vËy). Tr¸i l¹i thÊy Can víi Can th−îng thÇn t−¬ng sinh vµ Chi víi Chi th−îng
thÇn còng t−¬ng sinh th× Vua t«i cïng t−íng sÜ bªn ®Þch mét lßng mét d¹ cïng
chung lo liÖu, kh«ng dÔ ®Ó m×nh chen vµo lµm gi¸n ®iÖp. HoÆc nh− Can sinh Chi
th−îng thÇn vµ Chi còng sinh Can th−îng thÇn còng vËy. HoÆc nh− Can th−îng
thÇn víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh còng thÕ (nh− t−¬ng sinh hay t¸c Tam hîp,
Lôc hîp còng vËy).
L¹i nãi r»ng: §i lµm gi¸n ®iÖp mµ quÎ thÊy S¬ truyÒn lµ Th©n thõa Chu t−íc
lµ sao giÌm pha, m×nh h·y lîi dông sù giÌm pha ®ã ®Ó lµm cho chóng ly gi¸n nhau
¾t cã nhiÒu dÞp tèt, nh−ng chÝnh m×nh còng ph¶i sî bÞ chóng giÌm pha mµ mang
häa.

§Ö 37: Sai ñy ®Ých phñ
Sai khiÕn vμ ñy th¸c ch¾c hay kh«ng
Bμi 1
1. ñy sai ®Ých phñ ý nh− hµ
2. T−¬ng sinh, v−îng, Hîp, sù v« tha.
3. H×nh, Kh¾c, tö, tï ph−êng ngé chÝnh
4. BiÖt hµnh canh c¶i, çnh s−u la.
5. Kh¶ sai tÊt ®Þnh sai y khø,
6. Thiªn t−íng S¬ truyÒn phÈm suý ma.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm sai sø ®Ó ñy th¸c mét nhiÖm vô cÇn ph¶i biÕt ng−êi ®i Êy
sÏ lµm ®óng vµ ch¾c ch¾n ®−îc hay kh«ng. VËy cø xem t¹i Can Chi, nh− cã thõa
çt thÇn, çt t−íng, l¹i S¬ truyÒn ®−îc V−îng T−íng khÝ cïng Can Chi t−¬ng sinh,
t¸c Tam hîp, Lôc hîp…th× cã thÓ giao phã viÖc hÖ träng cho ng−êi ®i kh«ng hµnh
®éng sai kh¸c ®iÒu ®· dÆn dß.
C©u 3 vµ 4: Tr¸i l¹i lµ Can Chi thõa hung thÇn, hung t−íng, l¹i S¬ truyÒn bÞ
Tï Tö khÝ vµ H×nh Xung Kh¾c H¹i Can Chi…th× ng−êi ®i kh«ng cã lùc l−îng lµm
viÖc, kh«ng ®−îc thµnh thËt vµ lµm sai lÇm viÖc chÝnh trÞ cña ta, dÆn mét ®−êng
lµm mét nÎo, tù ý c¶i ®æi ch−¬ng tr×nh vµ biÕn chÕ mäi sù. Nh− vËy tÊt c¶ lµ ®iÒm
bÊt thµnh.
C©u 5 vµ 6: M×nh ph¶i hiÓu ng−êi ®ã cã thÓ sai ®i lµm ®−îc y viÖc ñy th¸c th×
míi nªn quyÕt ®Þnh giao phã. Nh− vËy tÊt ph¶i xem Thiªn t−íng ë S¬ truyÒn ®Ó ®o
l−êng nh©n phÈm cña ng−êi ra ®i nh− sau ®©y:
S¬ truyÒn thõa Quý nh©n lµ ng−êi hËu träng, ®øc dÇy, cã thÓ lµm xong nhiÖm
vô. S¬ truyÒn thõa Th¸i th−êng lµ ng−êi thÝch dù tiÖc, −a ¨n uèng vµ mÆc y phôc
®Ñp. S¬ truyÒn thõa Thanh long lµ ng−êi l¾m tµi n¨ng, lanh lîi, biÕt quyÒn biÕn
réng r·i. S¬ truyÒn thõa Chu t−íc lµ ng−êi giái vÒ ng«n ng÷, v¨n th¬, nh−ng e r»ng
cã tÝnh khinh dÔ, dèi tr¸. S¬ truyÒn thõa Th¸i ©m lµ ng−êi v× t×nh riªng mµ lµm h−
viÖc, khiÕn thua qu©n ®Þch. S¬ truyÒn thõa B¹ch hæ lµ ng−êi cã uy ®¶m vµ cã thÕ
lùc. S¬ truyÒn thõa Thiªn kh«ng lµ ng−êi dèi gi¶, lêi nãi kh¸c víi sù thËt. S¬ truyÒn
thõa §»ng xµ lµ ng−êi cã tÝnh t¸o b¹o. S¬ truyÒn thõa Thiªn hîp lµ ng−êi cã nhiÒu
b»ng h÷u gióp ®ì. S¬ truyÒn thõa C©u trËn lµ ng−êi cã tÝnh t− lù, tuy chËm trÔ mµ
cã ®ñ søc cÇm chÞu l©u dµi. S¬ truyÒn thõa HuyÒn vò lµ ng−êi chuyªn tµ d©m mµ
hay lµm mÊt nh©n t×nh. S¬ truyÒn thõa Thiªn hËu lµ ng−êi mÆt ®Ñp, tinh thÇn nhu
thuËn hay nghe theo ng−êi, chø ch¼ng ®−îc c−¬ng c−êng tù quyÕt.

§Ö 38: DÞch sø thμnh nguþ
Sø gi¶ cña bªn ®Þch thμnh thùc hay nguþ tr¸
Bμi 1
1. Lai sø ThÇn vi chñ, NhËt t©n
2. Nghi ThÇn chÕ NhËt, M¹c th−¬ng ThÇn.
3. NhËt kh¾c ThÇn ®Çu: Ng«n bÊt thùc,
4. ThÇn th−¬ng NhËt th−îng: ng÷ t−íng ch©n.
Phãng dÞch
C©u 1: ThÇn tøc Chi, NhËt tøc Can. M×nh sai sø qua bªn ®Þch th× bªn ®Þch
còng cã lóc sai sø qua m×nh ®Ó b¸o ®¸p hoÆc ®Ó gi¶ng hßa hay ®Çu hµng. VËy n¬i
quÎ ph¶i kÓ Chi lµ Chñ, mµ Can lµ Kh¸ch. Chi th−îng thÇn lµ m×nh vµ Can th−îng
thÇn lµ ng−êi sø bªn ®Þch ®Õn m×nh.
C©u 2: Phµm khi ®Þch sø ®Õn ta cÇn chiªm mét quÎ. Nh− trong quÎ thÊy Chi
th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn lµ ®iÒm tèt vÒ m×nh. Tr¸i l¹i Can th−îng thÇn
kh¾c Chi th−îng thÇn lµ ®iÒm ch¼ng hay cho m×nh ®ã.
C©u 3 vµ 4: Can thuéc Kh¸ch chØ vµo ®Þch sø, Chi thuéc Chñ chØ vµo m×nh.
Bëi vËy hÔ Can th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn tøc m×nh bÞ ®Þch sø chÕ ngù, nã
ch¼ng khiÕp sî nªn ¨n nãi l−u lo¸t vµ dèi tr¸. Tr¸i l¹i Chi th−îng thÇn kh¾c Can
th−îng thÇn tøc lµ m×nh kh¾c chÕ ®Þch sø, nã khiÕp sî nªn ch¼ng d¸m x¶o ngôy,
biÕt lêi nã cã thÓ tin ®−îc.
ë 72 phÐp chiªm l¹i nãi r»ng: chÝnh Thêi kh¾c Can th× lêi biÖn thuyÕt cña
®Þch sø qu¶ x¸c thùc. ChÝnh Thêi lµ tªn cña Giê hiÖn t¹i ®ang chiªm quÎ, võa lóc
biÕt hay thÊy ®Þch sø ®Õn ta.
Bμi 2
1. NhËt ThÇn th−îng t−íng t−¬ng sinh
2. Nh©n Tr¹ch lôc t×nh hung t−íng: Tru©n.
3. Ph¸t dông NhËt ThÇn Kh«ng T−íc: quû.
4. NhËt ThÇn Niªn kþ NhÜ C−¬ng ¢m.
5. Lai hµng TuÕ kh¾c Quý nh©n: ngôy,
6. NhËt thä ©m th−¬ng: phßng ho¹n x©m.
Phãng dÞch
C©u 1: NhËt ThÇn th−îng lµ nãi Can th−îng thÇn vµ Chi th−îng thÇn. ë “
Binh tr−íng phó” nãi r»ng: Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh th× vô
®Þch sø ®Õn ta lµ ®iÒm lµnh. Nh− Can th−îng thÇn sinh Chi th−îng thÇn lµ nã ®Õn
lµm lîi cho ta, dï cã sù ngôy tr¸ nã còng kh«ng thùc hµnh ®−îc, ©m m−u kh«ng
thµnh. Nh− Chi th−îng thÇn sinh Can th−îng thÇn tøc lµ m×nh sinh nã, m×nh nªn

ban ©n réng r·i, xö sù víi tÝnh çch qu©n tö. §Þch sø sÏ v× c¶m ©n mµ thËt t×nh theo
ta.
C©u 2: Nh©n Tr¹ch tøc lµ Can víi Chi. Lôc t×nh tøc lµ Th©n Tý Th×n Hîi M·o
Mïi. Nh− quÎ thÊy Can Chi cã thõa Th©n Tý Th×n Hîi M·o Mïi thiªn bµn th× øng
®iÒm bÊt lîi, l¾m sù khã kh¨n. NÕu thªm thõa hung t−íng n÷a th× míi thËt lµ gian
tru©n vËy, rÊt ®¸ng sî ng−êi ®Õn ta.
ë “ Thiªn nguyªn lÞch th− ” luËn Lôc t×nh nh− sau: Th©n Tý thuéc sao Tham
lang, lµ h¹ng ng−êi tham ch¼ng ch¸n. Hîi M·o thuéc ©m tÆc, lµ giÆc ngÇm, kÎ c−íp
trém. Th×n Mïi lµ kÎ gian tµ, d©m dËt, ®iªn cuång dèi tr¸. V× thÕ Can Chi cã thõa
Lôc t×nh kÌm thªm hung t−íng th× rÊt ®¸ng sî.
C©u 3: Ph¸t dông lµ ®−îc dïng lµm S¬ truyÒn. Nh− S¬ truyÒn vèn lÊy t¹i Can
Chi, l¹i cã thõa Thiªn kh«ng hay Chu t−íc th× ng−êi sø cña bªn ®Þch quû quyÖt
l¾m, bëi S¬ truyÒn lµ chç ®éng sù, gÆp Kh«ng T−íc lµ hai sao øng ®iÒm x¶o tr¸.
Nh− S¬ truyÒn lµ Can thÇn hay Chi thÇn cã thõa Kh«ng T−íc th× còng øng nh− vËy.
L¹i nãi r»ng: hoÆc Can, hoÆc Chi, hoÆc S¬ truyÒn hÔ thÊy cã thõa Thiªn kh«ng, Chu
t−íc th× ®Þch sø lµ ng−êi gian tr¸, kh«ng ®îi ph¶i S¬ truyÒn lµ Can thÇn hay Chi
thÇn, mµ còng kh«ng ®îi S¬ truyÒn lÊy t¹i Can Chi.
C©u 4: Nh− Can Chi hay Hµnh niªn cña Chñ t−íng cã thõa Thiªn nhÜ, Thiªn
c−¬ng, Th¸i ©m th× ®Þch sø tÊt quû quyÖt, ©m thÇm s¾p ®Æt m−u kÕ. §Êy lµ quÎ rÊt
kþ h¹i, ph¶i dÌ dÆt l¾m míi ®−îc, thø nhÊt lµ cã thõa Thiªn nhÜ, v× nã lµ kÎ máng
tai, linh thÝnh, rÊt khÐo dß xÐt, nghe ngãng mËt vô cña m×nh. Cã thõa Thiªn c−¬ng
lµ kÎ hung ¸c. Cã thõa thiªn t−íng Th¸i ©m lµ ng−êi lµm viÖc Èn khuÊt, khÐo che
®Ëy viÖc gian tµ.
Çch tÝnh Thiªn nhÜ: Xu©n t¹i DÇn thiªn bµn, H¹ t¹i TÞ, Thu t¹i Th©n vµ §«ng
t¹i Hîi (kh¸c víi çch tÝnh Thiªn nhÜ t¹i ®Ö 36, bµi 2).
C©u 5: Nh− kÎ ®Þch ®Õn ®Çu hµng mµ thÊy Th¸i tuÕ th−îng thÇn kh¾c Quý
nh©n thõa thÇn th× kÎ Êy dèi tr¸, kh«ng ph¶i thËt t©m ®Çu hµng (Th¸i TuÕ th−îng
thÇn lµ ch÷ thiªn bµn trªn cung Th¸i TuÕ. ThÝ dô chiªm quÎ n¨m Th©n mµ thÊy trªn
cung Th©n ®Þa bµn cã thõa Tý thiªn bµn vµ l¹i thÊy Quý nh©n thõa TÞ thiªn bµn, ®Êy
lµ Th¸i tuÕ th−îng thÇn (Tý) kh¾c Quý nh©n thõa thÇn (TÞ).
C©u 6: Ch÷ ©m trong c©u nµy lµ Can ©m thÇn, lµ ch÷ trªn cña khãa NhÞ.
Th−¬ng tøc lµ lµm tæn th−¬ng tøc lµ kh¾c. Nh− quÎ thÊy Can ©m thÇn kh¾c Can lµ
®iÒm kÎ ngo¹i bang muèn ®em tai häa ®Õn cho m×nh, ph¶i ®Ò phßng nã. Nh− Can
©m thÇn kh¾c Chi còng vÉn cã sù h¹i nh− thÕ. ThÝ dô ngµy BÝnh Ngä mµ quÎ thÊy
DÇn gia BÝnh th× khãa NhÊt lµ DÇn/BÝnh, khãa NhÞ lµ Hîi/DÇn. VËy Hîi lµ Can ©m
thÇn ®· kh¾c can BÝnh l¹i kh¾c c¶ chi Ngä.

§Ö 39: §Þch −íc v·ng phñ
Bªn ®Þch cã −íc hÑn nh−ng cã nªn ®i ®Õn ch¨ng?
Bμi 1
1. §Þch −íc: Tµo Xung Tý TÞ suy
2. NhËt ThÇn th−îng kiÕn tr¸ m−u lai.
3. Tý DÇn Hîi M·o tinh ThÇn VÞ (Mïi).
4. §Þch thÞ h− m−u, m¹c lo¹n xai.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Tr−íc biÕt sù h− thùc cña kÎ sø bªn ®Þch, hoÆc ®i ®Õn ®Ó ®Çu
hµng, hoÆc ®Ó cÇu hoµ, hoÆc ®Ó du thuyÕt…Cßn nh− nay ®Þch nh©n ®Õn −íc hÑn víi
ta, nh−ng ta nªn ®i ®Õn hay ch¼ng nªn ®Õn còng cÇn ph¶i biÕt vËy. PhÐp r»ng: hÔ
®Þch −íc hÑn th× ta suy tíi C«ng tµo (tøc DÇn thiªn bµn), Th¸i xung (tøc M·o thiªn
bµn) vµ Tý TÞ thiªn bµn. Nh− quÎ thÊy Can Chi cã thõa çc vÞ thiªn bµn ®ã (DÇn
M·o Tý TÞ) th× sù −íc hÑn Êy lµ m−u gian tr¸, m×nh ch¼ng nªn ®Õn chç −íc hÑn.
C©u 3 vµ 4: ë “ Thiªn v¨n th− ” nãi r»ng: Th©n Tý lµ Tham lang, Hîi M·o lµ
©m tÆc, Th×n Mïi lµ gian tµ. S¸u vÞ nµy mµ l©m Can Chi th× nhÊt ®Þnh lµ cã m−u kÕ
gi¶ tr¸, ch¼ng cßn nghi ngê g× c¶, dï cã −íc hÑn m×nh còng ch¼ng nªn ®i, bëi e
ph¹m c¬ mËt cña chóng vËy.
Phô lôc
L¹i cã s¸ch luËn r»ng: Can Chi thõa çt t−íng, ta nªn ®Õn n¬i −íc hÑn, b»ng
Can Chi thõa hung t−íng th× kh«ng nªn ®Õn. §Êy lµ luËn theo quÎ tèt xÊu mµ nãi
nªn hay kh«ng nªn ®i ®Õn. Kú thËt trong qu©n vô, ta còng cã thÓ ®Õn dï lµ Can Chi
cã thõa hung t−íng. ThÝ dô ta cïng ®Þch quèc giao −íc nhau ®Õn ngµy giê nµo ®ã
sÏ tíi ®©u ®Ó lµm héi nghÞ, hoÆc ®Ó yÕn tiÖc…mµ quÎ thÊy Can Chi cã thõa Xµ Hæ
TrËn…tøc lµ chóng ®· manh t©m s¾p ®Æt m−u kÕ, vËy ta cø ®−êng hoµng ®i ®Õn chç
nguy hiÓm Êy, nh−ng ta ph¶i thiÕt kÕ phßng bÞ ®Ó phßng khi chóng trë mÆt, nh−
chóng bao v©y th× ta cã binh ngoµi bao v©y l¹i, trong ®¸nh ra vµ ngoµi ®¸nh vµo…

§Ö 40: T−íng t©m bÊt ninh
Lßng chñ t−íng ch¼ng an hoÆc håi hép
Bμi 1
1. T−íng suy t©m kinh thÞ NhËt ThÇn,
2. Kh«i C−¬ng binh tËp, HËu xung l©m
3. Thanh, Th−êng: sø tÝn, Hæ, C©u trËn,
4. Chu t−íc, §»ng xµ: khñng bè ch©n.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Nh− chñ t−íng bçng nhiªn trong lßng håi hép, nghi sî ch¼ng yªn
th× ph¶i xem t¹i Can Chi. NÕu thÊy Kh«i C−¬ng l©m Can Chi th× chuÈn bÞ ®Ó ®èi
phã (ThÝ dô: m×nh ®em binh mai phôc xa ë bªn ngoµi dinh tr¹i råi chê chóng tíi
dinh tr¹i m×nh th× m×nh liÒn ®¸nh óp vµo…). Cßn nh− thÊy Can Chi thõa Thiªn hËu,
Th¸i xung lµ ®iÒm cã m−a dÇm dÒ, bëi sao Thiªn hËu chñ sù ©n tr¹ch ®Çm ®×a nh−
Trêi ban n−íc uèng, vµ Th¸i xung còng lµ con s«ng n−íc.
C©u 3 vµ 4: Nh− quÎ thÊy Thanh long, Th¸i th−êng l©m Can Chi th× sù håi
hép Êy øng vµo ®iÒm cã tin tøc cña sø gi¶, cña ng−êi ®em th−. Cßn nh− thÊy B¹ch
hæ, C©u trËn, Chu t−íc, §»ng xµ l©m Can Chi lµ ®iÒm bÊt lîi, cã sù kinh khñng,
B¹ch hæ øng ®iÒm cã ®éng ®ao th−¬ng, bÖnh ho¹n. C©u trËn øng ®iÒm bÞ n· trãc,
chiÕn ®Êu, hçn lo¹n. Chu t−íc vµ §»ng xµ øng ®iÒm m¸u löa, ho¶ng sî v« cïng.
Lêi bµn
Kh«ng chØ luËn lµ t−íng so¸i lßng håi hép míi chiªm quÎ vµ ®o¸n theo nh−
môc nµy. Phµm nh÷ng ®iÒm ®éng ë ch©u th©n, nh− nh¶y mòi, nh¸y m¾t, thÞt
giùt…®Òu ph¶i xem Thiªn t−íng t¹i Can mµ ®o¸n. Nh÷ng ®iÒm ®éng n¬i dinh tr¹i
nh− cét g·y, cê xiªu, vËt r¬i, tiÕng kªu cña çc vËt…th× ph¶i xem Thiªn t−íng t¹i
Chi mµ ®o¸n. VÒ sù øng tèt xÊu cña 12 Thiªn t−íng th× cÇn xem l¹i Yªu kiÖn tËp.
§¹i kh¸i çt t−íng øng ®iÒm lµnh, cßn hung t−íng øng ®iÒm xÊu.
L¹i luËn r»ng: cø cã thÊy ®éng mét ®iÒm g× th× xem Thiªn t−íng t¹i c¶ Can
Chi, nh−ng t¹i Can quan träng h¬n v× th−êng øng hiÖn ra sù viÖc theo tÝnh çch cña
Thiªn t−íng.
Còng kh«ng chØ dïng ë binh chiÕn, mµ hµng ngµy trong ®êi sèng x· héi còng
cã thÓ øng ®óng tr¨m phÇn.. ThÝ dô: m×nh nh¶y mòi th× cã thÓ chiªm mét quÎ thÊy
Can thõa Quý nh©n, tøc sÏ cã ng−êi quý chøc ®Õn th¨m m×nh, hay sÏ cã ng−êi gióp
m×nh mét viÖc g× ®ã. HoÆc nh− thõa §»ng xµ sÏ cã g©y gæ, thõa Chu t−íc sÏ cã
giÊy tê hay c·i cä, thõa Thiªn hîp ¾t gÆp b»ng h÷u hoÆc cã sù héi häp, thõa C©u
trËn cã sù n¸o lo¹n hoÆc gÆp ng−êi x−a trong xãm lµng cò. Thõa Thanh long cã sù
¨n uèng, tiÒn tµi, tin mõng. Thõa Thiªn kh«ng gÆp t¨ng ®¹o, tiÓu nh©n, viÖc v« Ých.
Thõa B¹ch hæ gÆp kÎ d÷, binh lÝnh, quan vâ, ng−êi ë xa ®Õn. Thõa Th¸i th−êng cã
lÔ tiÖc, ¨n uèng, tiÒn tµi, vËt dông, v¶i lôa. Thõa HuyÒn vò gÆp ®¹o tÆc, hao tµi, tèn
cña, bÞ vay tiÒn. Thõa Th¸i ©m gÆp phô n÷, sù viÖc ¸m muéi, g¹t gÉm, cã vô vµng
b¹c cïng tiÒn tµi. Thõa Thiªn hËu ®−îc ©n huÖ, gÆp phô n÷, vËt ®Ó uèng. ThÝ dô
m×nh s¾p ®i ®Õn nhµ ng−êi b¹n ®Ó th¨m bçng bÞ h¾t h¬i. Vµ nh− tÝnh quÎ thÊy
Thiªn kh«ng l©m Can lµ ®iÒm ng−êi b¹n kh«ng cã nhµ do vËy mµ m×nh ®Õn ¾t
kh«ng gÆp.
VÒ ®iÒm Trêi th× Chu t−íc øng vÒ giã. Thiªn hîp, Thanh long, HuyÒn vò,
Thiªn hËu øng vÒ m−a. B¹ch hæ còng øng vÒ giã, nÕu cã thõa Hîi Tý thñy th× cã c¶
m−a lÉn giã.
Nh÷ng ®iÒm ®éng n¬i ch©u th©n th−êng øng hiÖn ®Õn trong vßng mét ngµy
mét ®ªm, Ýt khi ®îi l©u ngµy míi x¶y ra. NÕu sù viÖc kh«ng ®Õn ngay trong giê
hiÖn t¹i th× ®Õn giê TuyÖt cña Thiªn t−íng thõa thÇn, hoÆc ®Õn giê xung víi Thiªn
t−íng thõa thÇn, hoÆc ®Õn giê Trµng sinh cña Thiªn t−íng thõa thÇn sù viÖc sÏ tíi
n¬i. VÝ dô bçng nhiªn m×nh m¸y m¾t, liÒn chiªm quÎ thÊy Thanh long thõa Tý
thiªn bµn l©m Can tÊt ®Õn giê TÞ, giê Ngä, giê Th©n th× m×nh ®−îc tiÒn vËt, tin
mõng. Bëi Tý thñy th× TuyÖt t¹i TÞ, xung Ngä vµ Trµng sinh t¹i Th©n. Song ®iÒm
xÊu Ýt khi øng t¹i giê Trµng sinh. Còng cã khi tÝnh TuyÖt, Xung vµ Trµng sinh cho
chÝnh Thiªn t−íng. Nh− thÝ dô trªn: ®éng Thanh long thuéc Méc th× TuyÖt t¹i giê
Th©n, Trµng sinh t¹i giê Hîi vµ Thanh long B¶n vÞ t¹i DÇn nªn Th©n còng lµ giê
xung víi nã.
L¹i còng tÝnh ngò khÝ (V−îng T−íng H−u Tï Tö) cho Thiªn t−íng thõa thÇn
mµ ®o¸n nh©n vËt sÏ ®Õn lµ trÎ hay giµ, t−¬i hay kh«, sèng hay chÕt. Nh− gÆp
V−îng T−íng lµ trÎ, t−¬i, sèng. B»ng gÆp H−u Tï Tö th× giµ, kh«, chÕt…

§Ö 41: Hμnh qu©n kiÕn dÞ
Lóc dïng qu©n thÊy ®iÒu l¹ kú
Bμi 1
1. Hµnh qu©n kiÕn qu¸i hèt nhiªn gian,
2. Thiªn th−îng cÇm tinh dÜ lo¹n chiªm.
3. Th¶ng hoÆc lo¹i thÇn v« thö vËt,
4. Nghiªm ch− c−¬ng khãa bèc Tam truyÒn.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Trong lóc ®iÒu khiÓn ba qu©n, bçng nhiªn l¹i thÊy mét vËt chi
qu¸i l¹ lµm cho m×nh nghi ng¹i, nh− bçng thÊy tr©u ch¹y vµo dinh, hoÆc nghe tiÕng
con vËt chi kªu mau lÑ hoÆc nh− chim bçng sa tr−íc mÆt hay bay vµo ng−êi m×nh
hoÆc l¸ r¬i vµo ®Çu…tÊt ph¶i chiªm mét quÎ ®Ó xem vËt lo¹i lµm ra viÖc qu¸i dÞ Êy
thuéc vÒ ch÷ thiªn bµn nµo trong quÎ, råi xÐt xem ch÷ thiªn bµn ®ã ®èi víi Can
t−¬ng sinh hay t−¬ng kh¾c, gia l©m cung ®Þa bµn nµo, hoÆc thõa Thiªn t−íng nµo
mµ ®Þnh sù may rñi. §¹i kh¸i ch÷ thiªn bµn ®ã sinh Can, thõa çt t−íng, çt thÇn
gia Trµng sinh, gia ®Õ v−îng th× tèt. Cßn kh¾c Can, thõa hung thÇn, hung t−íng, gia
Mé, Tö, TuyÖt, B¹i th× xÊu. ThÝ dô bçng nhiªn ta thÊy con thá ch¼ng biÕt tõ ®©u
ch¹y vµo dinh tr¹i, liÒn chiªm mét quÎ, lÊy NguyÖt t−íng gia chÝnh Thêi, råi t×m
M·o thiªn bµn mµ xem. Nh− M·o sinh Can Chi th× øng ®iÒm tèt. HoÆc M·o gia
Hîi ®Þa bµn tøc gÆp Trµng sinh còng lµ ®iÒm lµnh. HoÆc M·o thõa çt t−íng nh−
Long, Th−êng, Quý, Hîp… còng øng ®iÒm may. Cßn nh− M·o kh¾c Can Chi th×
xÊu, hoÆc thõa hung t−íng nh− Xµ Hæ còng xÊu, hoÆc M·o gia Mïi lµ gia Mé th×
còng øng ®iÒm hung…Së dÜ t×m M·o mµ xem v× m×nh thÊy con thá, mµ thá thuéc
M·o. VÝ nh− ch¼ng thÊy con thá mµ l¹i thÊy D¬i, chim Ðn, chuét th× ph¶i t×m Tý
thiªn bµn mµ luËn, bëi D¬i Ðn ®Òu thuéc Tý. Trong NhÞ thËp b¸t tó cã øng çc loµi
cÇm thó ta nªn lÊy tõ ®ã mµ xÐt ra con vËt nµo thuéc vÒ vÞ thiªn bµn nµo ®Ó ®o¸n
®iÒm qu¸i l¹.
Sau ®©y lµ nh÷ng cÇm vµ thó trong nhÞ thËp b¸t tó:
- Tý: gåm sao N÷ thæ bøc lµ con D¬i, sao H− nhËt thö lµ con chuét, sao
Nguy nguyÖt yÕn lµ loµi chim Ðn.
- Söu: gåm sao §Èu méc tr¹i lµ loµi lai tr©u, sao Ng−u kim ng−u lµ çc loµi
Tr©u.
- DÇn: Gåm sao VÜ háa hæ lµ çc lo¹i cäp hïm, sao C¬ thñy b¸o lµ çc lo¹i
beo.
- M·o: gåm sao §ª thæ l¹c lµ lo¹i l¹c ®µ, sao Phßng nhËt thæ lµ loµi thá
mÌo, sao T©m nguyÖt hå lµ çc loµi chån ço.
- Th×n: gåm çc sao Gi¸c méc giao lµ lo¹i cï, giao long. Sao Cang kim
long lµ lo¹i rång.
- TÞ : gåm sao Dùc háa xµ lµ çc lo¹i r¾n. Sao ChÈn thñy dÉn lµ çc lo¹i
trïng giun, ®Øa.
- Ngä: gåm çc sao LiÔu thæ ch−íng lµ con ch−¬ng la vµ loµi lai ngùa. Sao
Tinh nhËt m· lµ çc lo¹i ngùa. Sao Tr−¬ng nguyÖt léc lµ lo¹i nai, h−¬u.
- Mïi: gåm sao TØnh méc can lµ lo¹i con tùa nh− dª. Sao Quû kim d−¬ng lµ
çc lo¹i dª cõu.
- Th©n: gåm sao Chñy háa hÇu lµ çc lo¹i khØ vµ sao S©m thñy viªn lµ çc
lo¹i v−în.
- DËu: gåm sao VÞ thæ trÜ lµ lo¹i chim trÜ. Sao M·o nhËt kª lµ çc lo¹i gµ vµ
sao TÊt nguyÖt « lµ çc loµi chim nh− diÒu, qu¹.
- TuÊt: gåm çc sao Khuª méc lang lµ çc lo¹i chã rõng nh− chã sãi. Sao
L©u kim cÈu lµ çc lo¹i chã nhµ.
- Hîi: gåm çc sao ThÊt háa tr− lµ çc lo¹i heo vµ sao BÝch thñy du lµ lo¹i
r¸i ç, loµi gÊu.
Ngoµi NhÞ thËp b¸t tó cßn bµi VËt lo¹i ph©n cung ®Ó phô vµo: (xem thªm ë
Yªu kiÖn tËp)
1. Chuét, D¬i, chim Ðn thuéc Tý.
2. Çc loµi Tr©u thuéc Söu.
3. Cäp, Beo, Mìo, Chån thuéc vÒ DÇn.
4. M·o gåm nh÷ng con mÌo, thá, lõa, lao, ço.
5. Th×n gåm nh÷ng con ç, rång, giao long.
6. TÞ gåm nh÷ng con r¾n, m·ng xµ, tr¨n, sïng, trïng (giun).
7. Ngä gåm nh÷ng con ngùa, mang h−¬u nai, chim sÎ.
8. Mïi gåm chim tu hó, chim −ng, nh¹n, chim choi choi, dª.
9. Th©n gåm chim ®iªu (tùa nh¹n), ngçng, çc lo¹i khØ v−în.
10. DËu: gåm gµ vÞt, chim ch«i v«i, qu¹.
11. TuÊt: gåm çc lo¹i chã, chã rõng, chã nhµ, chã sãi, chã d÷ tîn.
12. Hîi: gåm çc loµi heo, gÊu.
C©u 3 vµ 4: HoÆc nh− vËt lo¹i nµo mµ ta thÊy lµm ra ®iÒu qu¸i dÞ, nh−ng
kh«ng thuéc vÒ vÞ thÇn nµo mµ ta ®· häc th× còng cø lµm quÎ vµ xÐt ë Tam truyÒn
®Ó ®o¸n ®iÒm lµnh hay d÷. VËy ph¶i nªn nhí kü bµi Tam truyÒn thi.
Cã mét ph−¬ng ph¸p tÝnh theo “BiÓu tö” nh− sau ®©y lµ tiÖn h¬n hÕt, bÊt cø
gÆp mét ®iÒm qu¸i dÞ nµo. §Êy lµ an 12 vÞ thÇn nµy theo 12 ch÷ thiªn bµn: Ngò
phï, Thiªn tµo, §Þa phñ, Phong b¸, L«i c«ng, Vò s−, Phong vò, §−êng phï, Quèc
Ên, Thiªn quan, §Þa th−îc vµ Lôc tÆc. §Çu tiªn ph¶i biÕt an Ngò phï t¹i cung thiªn
bµn nµo råi míi an kÕ tiÕp 11 vÞ thÇn cßn l¹i theo thø tù vµ theo chiÒu thuËn. Çch
an Ngò phï nh− sau:
• Ngµy Gi¸p th× an Ngò phï t¹i DÇn thiªn bµn, ngµy Êt t¹i M·o, ngµy
BÝnh MËu t¹i TÞ, ngµy §inh Kû t¹i Ngä, ngµy Canh t¹i Th©n, ngµy
T©n t¹i DËu, ngµy Nh©m t¹i Hîi, ngµy Quý t¹i Tý thiªn bµn.
Khi ®· an 12 vÞ thÇn råi ta so h−íng cho biÕt ®iÒm qu¸i dÞ x¶y ra ë ph−¬ng
h−íng cña cung ®Þa bµn nµo vµ xÐt xem cung ®Þa bµn Êy cã thõa vÞ thÇn tªn g× ®Ó
®o¸n biÕt sù may rñi. Sau ®©y lµ sù øng cña 12 vÞ thÇn:
- Ngò phï: sÏ cã tin mõng, chç m−u tÝnh cã lîi Ých.
- Thiªn tµo: ®−îc v¨n th¬ may m¾n, sù viÖc kh«ng hÒ g©y ra tai häa.
- §Þa phñ: ra chiÕn ®Êu ¾t thµnh c«ng, cã ®iÒu vui mõng l¹.

- Phong b¸: bÞ khÈu thiÖt, chöi rña, nªn gi÷ v÷ng dinh tr¹i, kh«ng nªn g©y
sù v× e sÏ gÆp khã kh¨n.
- L«i c«ng: m−a to, n−íc ngËp. L¹i còng lµ ®iÒm ch¶y m¸u m¾t, vËy cèt yÕu
ph¶i ®Ò phßng tai h¹i, chí nªn xuÊt qu©n chiÕn ®Êu, dï bªn ®Þch cã nhôc
m¹, kªu gäi hay th¸ch thøc còng vËy.
- Vò s−: ®iÒm m−a lín, m−a dÇm dÒ. XuÊt hµnh gÇn th× ch¼ng sao, chø
®õng ®i xa x«i.
- Phong vò: cã sù ganh ghÐt, l¹i phßng giÆc ®Õn. Ch¼ng thÓ cö binh ®i ®¸nh
kÎ ®Þch.
- §−êng phï: øng ®iÒm cã cuéc hßa hîp, ®iÒm cã ®¹i binh dÉn ®Õn, ®iÒu
cÇu mong sÏ to¹i ý.
- Quèc Ên : sÏ ®−îc chiÕu chØ, mÖnh lÖnh bÒ trªn, l¾m ©n huÖ, ®−îc th−ëng
tÆng, tin tøc vui mõng. Çc viÖc cã quan hÖ ®Õn v¨n tù (giÊy tê) ®Òu ®−îc
võa lßng. M−u sù hµi lßng.
- Thiªn quan: nªn Èn phôc binh sÜ mµ gi÷ g×n dinh tr¹i. NÕu d−¬ng cê ®¸nh
trèng, cö binh chiÕn ®Êu e r»ng ch¼ng khái ®iÒu sÇu bi.
- §Þa th−îc: nªn ®Ò phßng vÒ sù hao mÊt tiÒn tµi, cña c¶i. GiÆc ®Õn khiªu
khÝch chí nªn ra v× e gÆp häa bÊt ngê.
- Lôc tÆc: cã sù kinh sî, khÈu thiÖt, ®iÒu tranh tr−¬ng. Ph¶i ®Ò phßng sù
gian tr¸. CÈn thÈn sÏ khái ®−îc mäi sù h¹i.
§¹i kh¸i ®iÒm l¹ ë vµo ph−íng h−íng nµo cã Ngò phï, Thiªn tµo, §Þa phñ,
®−êng phï, Quèc Ên th× sù may m¾n ®−a ®Õn, hoÆc cÇu viÖc g× còng ®−îc thuËn
thµnh. Cßn ph−¬ng h−íng nµo cã 7 vÞ thÇn kia th× sÏ cã sù ch¼ng lµnh.
MÉu quÎ: ngµy Gi¸p ngä, nguyÖt t−íng Th©n, giê M·o. theo nh− quÎ nµy, vÝ
dô ta thÊy c¬n lèc xoay vÇn vµ cuèn l¸ cê t¹i h−íng chÝnh T©y lµ ph−¬ng DËu, vËy
xem t¹i DËu ®Þa bµn ta thÊy cã Ngò phï tÊt sÏ ®−îc tin mõng, m−u tÝnh viÖc g×
còng tèt. HoÆc nh− bçng thÊy con chim l¹ tõ ph−¬ng chÝnh §«ng bay l¹i, vËy ta
xem t¹i cung M·o ®Þa bµn th× thÊy cã thõa Phong vò, Êy lµ ®iÒm bÞ ganh tþ hay cã
giÆc ®Õn, rÊt kþ hµnh qu©n. HoÆc nh− cã con ngùa bçng nhiªn hèt ho¶ng vµ hý
vang lªn ë vÒ h−íng cËn Nam lµ TÞ ®Þa bµn th× ta xem t¹i TÞ ®Þa bµn thÊy cã thõa
Quèc Ên, ¾t sÏ ®−îc ©n huÖ bÒ trªn ban bè, th−ëng tÆng…HoÆc nh− cã con r¾n tõ
ph−¬ngT©y nam (Th©n) bß vµo dinh th× ta xem t¹i Th©n ®Þa bµn cã thõa Lôc tÆc, Êy
lµ ®iÒm bÞ kinh sî, kÎ gian ®ang th× hµnh m−u kÕ…
Sau ®©y cßn cã nh÷ng kho¶n luËn riªng vÒ nh÷ng ®iÒu l¹ x¶y ra:
1.Qu©n trung kiÕn long (thÊy Rång n¬i ba qu©n) : Phµm n¬i dinh tr¹i mµ v«
cí thÊy Rång lµ ®iÒm bÞ tai häa m¸u löa mµ kú hÑn lµ trong vßng 100 ngµy. Nh−
thÊy Rång ë bê mé löa sÏ cã sù hçn hîp chiÕn ®Êu to. Nh− ®ét nhiªn thÊy Rång lªn
Trêi sÏ cã chiÕu chØ hoÆc mÖnh lÖnh b»ng giÊy tê ®−a ®Õn ngay. Nh− thÊy Rång
chuyÓn móa trong m©y lµ ®iÒm cã ®¹i t−íng khëi binh. ThÊy Rång sa xuèng ®Êt ¾t
cã tai n¹n n−íc lôt. Rång kªu ¾t cã m−a to. Nghe Rång nãi chuyÖn lµ hai phe v¨n
vµ vâ tranh chiÕn nhau, hoÆc ®¹i binh lµm lo¹n. ThÊy Rång hót n−íc th× chí dÉn
binh ®i, e mang häa. ThÊy Rång ra khái n−íc hoÆc phun n−íc lµ ®iÒm ®¸nh trËn ®¹i
th¾ng.
2.Qu©n trung kiÕn xµ (thÊy r¾n n¬i qu©n) : Phµm thÊy r¾n vèn lµ ®iÒm hung.
Nh− thÊy r¾n n¬i qu©n dinh ¾t cã sù ©m m−u, hoÆc kÎ ®Þch dÉn binh tíi. R¾n vµo
dinh tr¹i c¾n ng−êi th× ®Õn ®ªm sÏ cã giÆc tíi dinh tr¹i trém c¾p. ThÊy r¾n gi÷a
®−êng h·y ®Ò phßng v× cã ®Þch qu©n ë phÝa tr−íc, nh−ng r¾n nã ch¼ng c¾n ai th×
kh«ng cã sù h¹i. ThÊy r¾n n»m khoanh trªn g−¬m, sóng, trèng… lµ ®iÒm ®¹i t−íng
lao nhäc th©n t©m, ch¼ng nªn xuÊt trËn.. Nh− gÆp r¾n ®ãn ®−êng nªn dõng binh h¹
tr¹i, mai phôc binh t−íng ®Ó gi÷ lÊy m×nh ¾t khái häa, b»ng ham c«ng kÝch e ch¼ng
kham. Nh− gÆp r¾n xuèng n−íc lµ ®iÒm lµnh, ®iÒm tháa m·n nªn mau tiÕn binh.
Nh− thÊy r¾n bß hoÆc n»m trªn mµn, trªn gi−êng th× chí nªn giÕt nã v× lµ ®iÒm vui
mõng ®−a ®Õn, nÕu m×nh giÕt nã còng nh− ph¸ ®æ ®iÒu may, nªn tÕ lÔ nói s«ng th×
binh ®Þch sÏ tù b¹i vµ sÏ cã lý do ®Ó chóng ®Õn ®Çu hµng m×nh. Nh− thÊy r¾n tõ
trong dinh tr¹i m×nh bß v−ît ra ngoµi lµ ®iÒm bÞ tho¸t hao, trong ba qu©n cã ®iÒu
sãt mÊt, thÊt t¸n h− hao…nh−ng nÕu ®¹i t−íng thµnh t©m lÔ b¸i, tÕ thÇn linh ¾t khái
tai häa mµ cßn ®−îc may m¾n n÷a lµ kh¸c.
3.Qu©n trung kiÕn m· (n¬i qu©n thÊy ngùa) : Phµm thÊy ngùa móa lµ ®iÒm
vui mõng, ¾t ®−îc nghØ ng¬i mµ kh«ng chinh chiÕn n÷a. ThÊy ngùa ¨n çt, sái, ®¸
nh− gÆp qu©n ®Þch th× m×nh ®¸nh th¾ng to. ThÊy ngùa bçng mäc sõng lµ ®iÒm cã sù
©m m−u, ph¶i ®Ò phßng. ThÊy ngùa ®Î ra con tùa h×nh ng−êi th× sÏ cã cuéc khëi ®¹i
binh. Ngùa dßm tr¨ng mµ kªu hý cã ®¹i binh tíi, nªn chuÈn bÞ ¾t tèt. Ngùa t¹o ra
lêi nãi nh− ng−êi lµ ®iÒm t−íng sÜ bÞ tai −¬ng, nÕu lµ lêi nãi tèt còng ph¶i cè thñ tr×,
b»ng lµ lêi nãi hung th× nªn giÕt ngùa tÕ lÔ. Ngùa ®Î con vµ ¨n con cña nã ®Î: cã sù
©m m−u lµm h¹i sÜ tèt, vËy nªn giÕt ngùa Êy mµ cïng ba qu©n ¨n thÞt nã th× tèt hoÆc
kh«ng muèn ¨n thÞt nã th× ®em ch«n t¹i ph−¬ng h−íng nµo h×nh víi chç nã ®Î (nh−
nã ®Î ë ph−¬ng DÇn th× ®em ch«n ë ph−¬ng Th©n, v× Th©n h×nh DÇn vµ còng xung
kh¾c DÇn). Ngùa trËn mµ dùng ®u«i lªn: tr−íc th¾ng mµ sau bÞ th−¬ng b¹i. VËy nªn
cÈn thñ, ng−ng chiÕn trong ba tuÇn, nÕu c−ìng xuÊt trËn th× Chñ t−íng kh«ng tr¸nh
khái ®iÒu bÊt lîi. Ngùa co gèi l¹i mµ nhai, ¨n tÊt cã mËt th¸m bªn ®Þch hoÆc gi¸n
®iÖp cña n−íc ®Þch ho¹t ®éng. Ngùa ®Î con xinh tèt lµ ®iÒm t−íng qu©n th¾ng trËn,
trÊn thñ c−¬ng giíi.
4.Chiªm ®iÓu (xem vÒ lo¹i chim): Phµm n¬i qu©n binh mµ thÊy chim bay vµo
ë çc n¬i trèng, chiªng, phßng, mµn, cê…lµ ®iÒm binh lÝnh sø kh¸c ®Õn ®ãng qu©n,
nÕu chim Êy lµm tæ lµ ®iÒm hung cho Chñ t−íng. Chim vµo n−íc hãa ra con trai,
con hÕn lµ ®iÒm cã tranh ®Êt ë. Mét bÇy chim theo qu©n, xuÊt trËn ch¼ng ®¸nh mµ
®Þch qu©n còng thua ch¹y. NÕu chim hîp thµnh bÇy mµ bay lªn cao trªn mÆt trËn:
th× binh giÆc ®¸nh th¾ng m×nh, nÕu chóng l¹i kªu lªn n÷a th× øng ®iÒm hung h¹i cùc
®iÓm. Chim b»ng, chim c¾t hoÆc chim d÷ bay vµo dinh ®Ó b¾t thó vµ chim nhá kh¸c
lµ ®iÒm kÎ ®Þch cho qu©n ®Õn c−íp bãc, nÕu nã b¾t ®−îc chim kh¸c bay ®i lµ ®iÒm
rÊt hung, cßn nh− b¾t chim kh¸c ch¼ng ®−îc l¹i bay ®i th× tèt. Chim bay thµnh ®oµn
vµ tô l¹i çc cê lín (®¹i kú) th× nªn phßng cã phôc binh trong qu©n ngò, nªn lo liÖu
tr−íc, xuÊt trËn còng ch¼ng tèt. Chim to vµo dinh tr¹i mµ ch¼ng biÕt lo¹i chim g× lµ
®iÒm giÆc thiÕt kÕ m−u gian ®Ó khëi binh, m×nh nªn cè thñ th× h¬n ra ®¸nh. Ban
®ªm mµ chim võa bay võa kªu phßng cã binh sÜ ®µo ngò hoÆc lµm lo¹n sinh sù, mÊt
m¸t. Chim tu hó, chim choi choi ®¸nh nhau n¬i dinh tr¹i l¹i kªu lªn: th× trong 7
ngµy qu©n binh sÏ bÞ tai häa d÷, ch¼ng vËy trong ba qu©n còng gÆp ®iÒu khñng
khiÕp, h− kinh. Gµ ®ång võa kªu võa bay vµo dinh lµ ®iÒm binh sÜ mang tai häa,
kh«ng thÓ l−u tró n¬i ®ã, nh−ng nªn nhí nÕu nã bay tõ phÝa tr−íc ra sau th× tai häa
míi øng cho m×nh. Cßn nh− nã bay tõ sau ra tr−íc th× tai häa øng cho kÎ ®Þch.
Chim tr¾ng bay vµo qu©n lµ ®iÒm binh sÜ l©m tai häa, l¹i xem tæ nã ë ph−¬ng nµo
vµ nh− ph−¬ng Êy cïng thuéc mét lo¹i víi mïa hay ®−îc mïa sinh nã th× ¾t häa

nhÑ, cßn nh− ph−¬ng Êy kh¾c mïa hay bÞ mïa kh¾c th× häa ¾t nÆng. Chim bay
ngËm b«ng hoa vµ lµm rít ë tr−íc qu©n dinh th× ®¹i t−íng ®−îc qu©n sÜ ®ång t©m ra
®¸nh ¾t th¾ng vµ cã c«ng to, l¹i lµ ®iÒm cã sù vui mõng to lín ®ang ®−a ®Õn. Lo¹i
chim cã nhiÒu mµu s¾c bay quyÖn lÊy ta lµ ®iÒm bÖnh b¹o ph¸t, l¹i cã binh ®Þch
mai phôc, nh− ra trËn ph¶i biÕt sî mµ dÌ dÆt khi gÆp binh t−íng kú qu¸i, phßng
chóng bµy ®Æt m−u gian ®Ó h¹i m×nh. Qu¹ hoÆc chim khøu (lo¹i chim kªu ®−îc
nhiÒu giäng, nhiÒu thø tiÕng) ®Õn dinh: giÆc tÝnh gian kÕ, ®Õn canh 5 tÊt chóng sÏ
®Õn c−íp tr¹i, h·y ®Ò phßng. Chim mµu ®á vµo qu©n dinh: cã thiªn thÇn gióp m×nh
®¸nh trËn, chñ sù vui mõng. ë trong dinh tr¹i mµ ban ®ªm nghe tiÕng chim qu¸i dÞ
kªu lªn th× mau dùng cê t¹i h−íng nghe nã kªu råi mµi dòa binh khÝ mµ tÕ trõ, nh−
ë vµo ph−¬ng cïng thuéc mét lo¹i víi mïa th× cã thÓ kh¸ tèt, b»ng ë vµo ph−¬ng
kh¾c mïa th× giÆc sÏ ®Õn. Chim oanh nãi chuyÖn trong dinh: Chñ t−íng xuÊt trËn ¾t
næi thanh danh, vµ ®−îc vua chóa th−ëng tÆng ch¼ng Ýt. BÇy chim cun cót vµo dinh
lµ ®iÒm sÜ tèt ®a d©m, nh− b¾t ®−îc nã th× xuÊt qu©n chiÕn th¾ng, b»ng kh«ng b¾t
®−îc mµ ra ®¸nh ¾t bÞ giÆc lµm h¹i. Chim ®æ vò (Tö qui) tøc lµ con quèc vµo dinh
lµ ®iÒm lµnh cho m×nh vµ lµ ®iÒm hung cho giÆc. Chim S¸o vµo dinh lµ trêi s¾p
m−a. Con H¹c vµo dinh lµ ®iÒm cã chiÕu lÖnh ban ©n huÖ ®Õn n¬i. Chim ®Ò hîp võa
bay võa kªu ë tr−íc sau th× lßng d¹ qu©n sÜ sÏ mÊt tin t−ëng vµo chiÕn th¾ng, binh
thÕ ¾t ch¼ng v÷ng, vËy Chñ t−íng nªn an ñi, phñ dô, khuyÕn khÝch sÜ tèt, trÞnh träng
thuyÕt minh, mÖnh lÖnh ¾t tèt (chim nµy tùa nh− chim Hoµng t−íc).
5.Chiªm trïng lo¹i (xem vÒ ®iÒm øng cña lo¹i ®éng vËt) : Trong qu©n dinh
mµ v« cí thÊy loµi s©u bä khi hiÖn khi Èn lµ ®iÒm qu©n binh vì lë, ly t¸n. Chuét
gÆm binh khÝ hay gÆm d©y da lµ ®iÒm qu©n binh tan t¸c, çch trë vËy nªn dêi dinh
tr¹i ®Õn chç kh¸c th× yªn, cßn nÕu cè gi÷ chç cò ¾t ch¼ng khái hung nguy. Chuét
gÆm cung tªn hay gÆm quÇn ¸o : ®Þch thñ dïng yªu thuËt, tµ ph¸p mµ h¹i m×nh,
mau dêi dinh tr¹i. Ruåi l−ng hång bay tô n¬i dinh qu©n: sÜ tèt bÞ «n bÖnh, bÖnh lþ,
nh− rêi qu©n råi tÕ lÔ th¸nh thÇn sÏ khái ®−îc. B−¬m b−ím bay tô tËp trong dinh:
ph¶i phßng cã kÎ gian Èn phôc trong ba qu©n, gi÷ ®−îc qua ba ngµy th× kh«ng cßn
sî n÷a, l¹i còng lµ ®iÒm cã kÎ gian lµ cho sÜ tèt m×nh mª luyÕn nã. Con bä ngùa
bçng bay tô tËp trong qu©n: kÎ ®Þch cã m−u gian x©m h¹i, nÕu ta cö binh tr−íc
chiÕn ph¹t nã tÊt th¾ng. Cßn ®Ó nã khëi binh ®¸nh ta tr−íc th× e r»ng ch¼ng bÞ b¾t
còng bÞ b¹i. Chuét b¹ch theo qu©n gia: ph¶i xem nã ë ph−¬ng nµo ®Õn th× biÕt lµ
giÆc ë n¬i ph−¬ng h−íng Êy, nh− b¾t ®−îc nã lµ ®iÒm cã chiÕn c«ng. Mét ®oµn
chuét ra khái qu©n dinh lµ ®iÒm ph¸t ch¸y v¨n th¬, l¹i còng lµ ®iÒm giÆc s¾p ®Õn,
nÕu dêi dinh tr¹i th× khái ®−îc häa. Con mät gç t¹i dinh kªu tr−íc sau: ph¶i phßng
cã tai häa g©y ra trong tr¹i, Chñ t−íng nªn khao th−ëng ba qu©n ¾t khái.
6.Chiªm thó lo¹i (xem ®iÒm øng cña loµi thó): Phµm hµnh qu©n mµ gÆp thó
vËt ë ®ång ruéng x«ng vµo trËn m¹c lµ triÖu chøng ch¼ng lµnh, nh−ng b¾t ®−îc nã
th× cã thÓ ®−îc sù tèt nhá, b¾t kh«ng ®−îc ¾t cã hung h¹i to. Trong qu©n thÊy con
thó l¹ mµ kh«ng biÕt lµ con vËt chi th× xem nã cã mãng vuèt hay nanh ch¨ng: nÕu
cã lµ 3 ®Õn 7 ngµy binh giÆc sÏ ®Õn ph¸ h¹i ng−êi, b»ng ch¼ng cã nanh vuèt th×
ch¼ng h¹i. Chã sãi hoÆc Hæ vµo dinh th× 3 ®Õn 7 ngµy sÏ cã chiÕn ®Êu, nh−ng cö
binh ®¸nh tr−íc tÊt gÆp sù bÊt lîi, cßn ®îi binh giÆc khëi binh ®¸nh tr−íc råi m×nh
øng ®èi l¹i sau th× th¾ng, l¹i nh− b¾t ®−îc nã th× tèt, b¾t ch¼ng ®−îc th× xÊu. Nh−
®ang hµnh qu©n mµ nghe tiÕng sãi, tiÕng hæ kªu ë tr−íc sau th× ph¶i phßng binh d÷
tîn ®Õn x©m h¹i c−íp bãc, nh− t¹i ph−¬ng T©y nam cã chiÕn tranh th× ba qu©n nªn
cè thñ dinh tr¹i, ®õng ra tiÕp chiÕn míi hay. Chån ®ång, ço ®ång vµo dinh th× lßng
cña ba qu©n ch¼ng yªn æn, b¾t ®−îc nã sù tèt sÏ ®Õn, b¾t ch¼ng ®−îc lµ ®iÒm ch¼ng
lµnh. GÊu vµo trËn mµ m×nh b¾t ®−îc nã th× v« h¹i, ch¼ng b¾t ®−îc lµ ®iÒm h¹i
ng−êi, nh−ng nÕu nã ®Õn tõ ph−¬ng Thiªn ®øc, Thiªn hû lµ ®iÒm Chñ t−íng sinh
con. Ban ®ªm cã con thó ë ®ång néi ch¹y vµo dinh vµ kªu lªn th× nªn dêi dinh tr¹i
®Õn chç kh¸c míi tèt, cßn nh− ban ngµy mµ nã kªu ch¹y xung quanh qu©n dinh lµ
®iÒm cã sÜ tèt ®µo ngò, vËy còng nªn dêi dinh tr¹i råi phñ dô vµ ban th−ëng sÜ
chóng th× míi cã thÓ yªn.
7.Chiªm qu©n khÝ (xem ®iÒm øng do khÝ giíi cña ba qu©n): Trong viÖc qu©n
chiÕn th× gäi chiªng trèng cê lµ Tam cung vµ gäi 5 thø : cê tinh, cê mao, tï vµ,
chu«ng, mâ lµ Ngò ®Õ. §¹i t−íng tiÕn binh th× dïng trèng, thu qu©n th× ®¸nh
chiªng, thØnh qu©n ®oµn lín thi dùng cê kú, chiªu qu©n th× cê mao, th«i thóc qu©n
sÜ th× dïng tï vµ mµ kiÕn thiÕt trËn ®å, vÒ viÖc phÐp t¾c th× dïng cê tinh (thø cê
nhá), truyÒn cho qu©n ra vµo th× dïng chu«ng mâ.
Trong viÖc qu©n th× ph¶i dïng qu©n khÝ ®Ó lµm hiÖu lÖnh, vËy nÕu tiÕng ®¸nh
kªu cña qu©n khÝ nghe cã søc m¹nh mÏ lµ ®iÒm qu©n ®¸nh th¾ng trËn, cßn tiÕng
nghe ch×m lØm, thÊp xuèng mµ kh«ng hïng hån lµ ®iÒm b¹i. Nh− dïng ®Õn mµ
kh«ng ra tiÕng (kh«ng trong trÎo, trèng kh«ng ra trèng, chiªng kh«ng ra chiªng) lµ
®iÒm n−íc nhµ hÕt thÕ lùc. Kh«ng ®éng ®Õn mµ nã tù kªu lµ ®iÒm ®¹i binh dÊy
khëi. V« cí mµ qu©n khÝ r¸ch bÓ vì ®Êy lµ ®iÒm hung h¹i. Bçng nhiªn qu©n khÝ
ph¸t ra tia s¸ng 4 phÝa: sÏ cã kh¸ch binh lµ binh lÝnh ë xø kh¸c ®Õn n¬i…Qu©n khÝ
bÞ è mµu, lau chïi ch¼ng ra hoÆc tùa nh− nhuém m¸u, hoÆc gièng nh− b«i bïn,
hoÆc rØ sÐt…lµ ®iÒm nguy c¬ ®ãi, thÊt b¹i trong ba tuÇn. Trêi kh«ng cã giã mµ thÊy
cê tinh, cê kú, cê mao phÊt ph¬ ®éng mµ chØ vÒ h−íng tr−íc cña qu©n ®Þch th× Chñ
t−íng bªn ta th¾ng, cßn chØ vÒ h−íng sau cña qu©n ®Þch th× qu©n ®Þch sÏ ®Õn khiªu
chiÕn. Tr¸i l¹i trêi cã giã mµ cê kh«ng lay ®éng m¹nh lµ ®iÒm t−íng sÜ sî h·i. Cã
giã mµ cê phÊt lªn th× qu©n t−íng hµnh sù dÔ dµng. Cã giã mµ cê l¹i rò xuèng lµ
®iÒm qu©n sÜ tang phôc (cã t−íng sÜ chÕt). V« cí mµ cê bay phÊt lªn: qu©n sÜ t¸n
thÊt. Cê bÞ ®èt ch¸y, bÊt cø bëi lý do hay nguyªn nh©n nµo lµ ®iÒm vî Chñ t−íng
b¸i l¹y PhËt (?).
Khi dïng çc lo¹i nh¹c khÝ mµ nghe thanh ©m võa ph¶i, ªm, hßa lµ ®iÒm tèt,
®êi thanh b×nh. Cßn nÕu thanh ©m nghe nh− lo¹n, lén xén, nghe nh− hung ¸c lµ
®iÒm lo¹n ly. Nh− mãn ¨n ®Ó trong vËt khÝ (®å ®ùng) mµ tù nhiªn hãa thµnh m¸u lµ
®iÒm t−íng qu©n chiÕn th¾ng, cã c«ng lao. ChÐn ®Þa tù lµm thµnh tiÕng kªu ¾t cã
thÝch kh¸ch ®Õn. Tï vµ tù nã bÓ vì ra lµ ®iÒm thay ®æi ®¹i t−íng kh¸c hoÆc ®iÒm
®¹i t−íng ®µo tÈu, l¸nh th©n. §ao kiÕm cña §¹i t−íng qu©n rím m¸u hoÆc xuÊt
hiÖn ra nhiÒu mµu s¾c lén xén kh«ng ph©n biÖt th× tiÕn ra ®¹i chiÕn ¾t nªn c«ng.
Rót kiÕm kh«ng ra khái bao ®−îc lµ ®iÒm cã kÎ ©m m−u. §ao kiÕm tù nhiªn g·y lµ
®iÒm tèt cho Kh¸ch (ng−êi ®Õn) vµ bÊt lîi cho Chñ (ng−êi ë t¹i chç). §ao kiÕm
nho¸ng ¸nh löa: cã kh¸ch tíi, ®Ò phßng ®Ó chiÕn ®Êu. §ao kiÕm tù nhiªn khua: ®¹i
chiÕn cã c«ng trËn. §ao kiÕm bÞ löa ®èt: th−îng t−íng thua b¹i. §ao kiÕm tù nhiªn
hay: t−íng qu©n thªm ®Þa vÞ. §ao kiÕm hãa rång: t−íng qu©n hÕt léc, hãa chim:
®−îc thÇn gióp, hãa ng−êi: sÜ tèt t¸n vong, hãa quû thÇn: chñ t−íng lËp ®−îc c«ng
lao. §ao chiÕn tùa nh− lay ®éng m¹nh th× liÒn cã ®¹i chiÕn, phßng qu©n binh ly t¸n.
Sóng dao déi tiÕng ¾t cã hçn chiÕn, ph¶i biÕt e sî mµ cÈn thËn cho l¾m. Lõa ngùa
võa ch¹y võa kªu: qu©n l÷ gÆp ®iÒm bÊt lîi. Ngùa binh khÝ nãi chuyÖn nh− ng−êi,
nÕu lêi nãi tèt th× øng ®iÒm tèt, b»ng nÕu nãi lêi xÊu th× øng ®iÒm xÊu. Löa thiªu
ngùa: ®¹i t−íng sÏ khëi binh rÇm ré. Löa thiªu ¸o s¾t: kh«ng bao l©u sÏ cã giao
chiÕn, cã thÓ kh«ng ®îi hÕt ngµy. §Çu sóng cã löa: kh¸ch ®Þch thñ muèn x©m h¹i.
Lõa gç bçng nhiªn ch¹y ngµn dÆm, nÕu ®i chinh chiÕn th× binh m· ë ®»ng sau xe bª
trÔ, l¹i lµ ®iÒm khi dÔ vua chóa, ch¼ng cÇn theo mÖnh lÖnh. Çi ®iÕu hay çi ®Èu
(vËt ®Ó cÇm canh trong tr¹i binh lÝnh) tù nhiªn bay lµ ®iÒm binh vÒ, t−íng ®æi.
8.Chiªm b¾c ®Èu (xem ®iÒm øng cña sao B¾c ®Èu) : B¾c ®Èu lµ mét khãm
gåm 7 ng«i sao ë vÒ ph−¬ng B¾c trªn trêi, theo M«n thiªn vÉn gäi lµ §¹i hïng tinh.
Tö vi lµ tßa Hoµng ®Õ, cßn B¾c ®Èu lµ mét c¬ quan träng yÕu gåm 7 ng«i hé vÖ Tö
vi. §· cã thiªn c¬ nh− thÕ cho nªn trªn mÆt ®Þa cÇu còng ph¶i “tù nhiªn” s¾p ®Æt cã
nh÷ng ng«i Vua chóa vµ çc c¬ quan…§Êy lµ trªn sao th× d−íi vËy, thÕ nªn cø xem
khÝ s¾c cña B¾c ®Èu mµ biÕt hung çt, còng nh− xem çc c¬ quan hµnh chÝnh cña
chÝnh phñ mµ hiÓu vËn mÖnh n−íc nhµ lµ may hay rñi…
Nh− cã khÝ s¾c ®á nhËp vµo B¾c ®Èu th× néi trong mét n¨m sÏ cã ®¹i h¹n kh«
khan, vµ bªn ngoµi cã giÆc nhËp vµo bê câi. Nh− cã khÝ s¾c vµng x«ng vµo B¾c ®Èu
lµ ®iÒm chóa t«i ®èi ®·i nhau ®Çy ©n nghÜa, gi−êng cét n−íc nhµ ®−îc minh chÝnh,
kh«ng sinh giÆc lo¹n. Nh− cã s¾c tr¾ng nhËp vµo B¾c ®Èu: Trong vßng 3 th¸ng cã
®¹i binh g©y chiÕn ®Êu. Nh− cã khÝ s¾c xanh nhËp vµo B¾c ®Èu: ph¸i v¨n h−ng
thÞnh, v¨n häc râ rµng, ph¸i vâ Èn h×nh. Nh− cã khÝ s¾c ®en nhËp vµo B¾c ®Èu: cã
binh yªu qu¸i g©y sù chiÕn ®Êu to, l¹i lµ ®iÒm n−íc lín d©ng lªn rÊt cao trong n¨m.
Nh− cã khÝ s¾c tÝm lµ ®iÒm chóa th¸nh t«i hiÒn ®ång lßng lo cho d©n an c− l¹c
nghiÖp.

§Ö 42: §å nh©n thiÖn ¸c
Ng−êi gÆp gi÷a ®−êng lμnh hay d÷
Bμi 1
1. Dao väng nh©n lai Tý M¹nh: l−¬ng
2. Träng: th−êng, Quý: ¸c lËp Thiªn c−¬ng,
3. Tr× hung khÝ kh¸n Chi Can th−îng,
4. TÞ tÆc, M·o oan, Hîi Tý c−êng
5. Th×n TuÊt, C«ng tµo, TruyÒn tèng l¹i.
6. Th¾ng quang tinh DËu dôc tiÒm tµng.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Phµm ®ang ®i ®−êng hay ë bÊt cø n¬i nµo mµ thÊy tõ ®»ng xa cã
d¸ng ng−êi ®i l¹i, nªn cÇn biÕt ng−êi Êy lµnh hay d÷ th× chiªm quÎ t×m Tý thiªn bµn
mµ luËn. Nh− Tý gia tøc M¹nh tøc lµ gia lªn DÇn Th©n TÞ Hîi ®Þa bµn th× ng−êi Êy
hiÒn l−¬ng, hoÆc ®èi víi m×nh kh«ng cã quan hÖ g× c¶. Nh− thÊy Tý gia Tø träng
tøc lµ Tý gia lªn Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn th× ng−êi Êy lµ h¹ng th−¬ng gia ®i mua
b¸n hoÆc lµm nghÒ kiÕm ¨n. Nh− thÊy Tý gia Tø Quý tøc lµ gia Th×n TuÊt Söu Mïi
®Þa bµn th× ng−êi Êy lµ kÎ hung ¸c, vËy m×nh ph¶i ®Ò phßng, mau ®Õn trô t¹i ph−¬ng
h−íng cña ®Þa bµn cã thõa Thiªn c−¬ng. ThÝ dô trong quÎ thÊy Thiªn c−¬ng l©m
DËu ®Þa bµn, m×nh liÒn ®øng quay l−ng vÒ h−íng DËu (chÝnh T©y) cßn mÆt ngã vÒ
ph−¬ng §«ng, Êy lµ trô l¹i ph−¬ng h−íng thõa Thiªn c−¬ng. HoÆc kh«ng trô n¬i ®ã
th× cø ®i vÒ h−íng DËu còng ®−îc. Bëi Thiªn c−¬ng lµ chç hung xÊu nhÊt cho nªn
kÎ d÷ kh«ng d¸m l¹i gÇn. Trong lóc m×nh s¾p gÆp nguy cÇn n−¬ng vµo chç hung Êy
lµ lÊy hung mµ trÞ hung.
Nh− kh«ng ph¶i lµ ng−êi ®i trªn ®−êng lé, mµ lµ ng−êi ®i ghe thuyÒn quÎ
còng øng nh− trªn, chØ kh¸c lµ thÊy Tý gia Tø M¹nh th× ng−êi ®i ghe thuyÒn Êy lµ
h¹ng quan l¹i.
Kh«ng luËn lµ ë binh chiÕn mµ ngµy th−êng n¬i x· héi ta còng ¸p dông ®−îc
bµi nµy. L¹i nh− kh¸ch l¹ tíi nhµ th× còng dïng çch tÝnh nh− trªn ®Ó biÕt ng−êi
thiÖn hay ¸c mµ liÖu phßng.
C©u 3, 4, 5 vµ 6: Nh− thÊy ng−êi cã mang hung khÝ (sóng, ®ao, g−¬m…) th×
ph¶i quan s¸t ë Can Chi. Nh− Can Chi cã thõa TÞ thiªn bµn th× kÎ Êy lµ h¹ng giÆc
c−íp, cã thõa M·o thiªn bµn lµ ng−êi cã o¸n cõu, cã thõa Hîi Tý thiªn bµn lµ h¹ng
c−êng nh©n hung ¸c, cã thõa Th×n TuÊt DÇn Th©n thiªn bµn lµ h¹ng quan l¹i, cã
thõa Ngä DËu thiªn bµn lµ ng−êi l¸nh n¹n.
ë 72 phÐp chiªm luËn r»ng: ®ang hµnh qu©n hoÆc ®ang ë gi÷a c¬n nguy hiÓm
mµ gÆp ng−êi l¹ th× dïng bµi nµy mµ ®o¸n hung çt ®Ó phßng gian tÕ.

§Ö 43: C¬ qu©n bÞ vi
Qu©n Ýt giÆc ®«ng bao v©y
Bμi 1
1. BÞ vi th−îng kh¾c NhËt ThÇn: th−¬ng
2. Thiªn t−íng trïng h×nh h÷u häa −¬ng,
3. ThÇn t−íng tû sinh: tai dÞ gi¶i,
4. NhËt ThÇn Niªn MÖnh kh¾c hung vong.
Phãng dÞch
C©u 1: phµm qu©n ta Ýt mµ bÞ giÆc ®«ng ®¶o bao v©y, tÊt ph¶i xem quÎ xÐt
xem cã bÞ tai h¹i hay kh«ng, vµ chñ yÕu lµ xem t¹i NhËt ThÇn, tøc lµ t¹i Can Chi
mµ luËn. Nh− quÎ thÊy Can th−îng thÇn kh¾c Can vµ Chi th−îng thÇn còng kh¾c
Chi th× gäi lµ Can Chi c©u kh¾c çch, tÊt sÏ v× cã chiÕn ®Êu víi nhau mµ thiÖt h¹i.
Nh− theo “ Binh tr−íng phó ” nãi r»ng: Can th−îng thÇn kh¾c Chi vµ Chi th−îng
thÇn còng kh¾c Can th× gäi lµ Can Chi hç kh¾c çch tÊt sÏ cã ®Êu th−¬ng nguy h¹i.
HoÆc nh− Can ©m thÇn kh¾c Can vµ Chi ©m thÇn còng kh¾c Chi th× còng øng nh−
vËy. HoÆc Can ©m thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn vµ Chi ©m thÇn kh¾c Can th−îng thÇn
còng øng nh− vËy.
C©u 2: nh− gÆp quÎ Can Chi c©u kh¾c hay Can Chi hç kh¾c, mµ thªm thÊy
Thiªn t−íng ë Can kh¾c Can vµ Thiªn t−íng ë Chi còng kh¾c Chi n÷a, ®Êy lµ thiªn
t−íng trïng h×nh ¾t ch¼ng khái tai häa nÆng.
C©u 3: Nh− quÎ thÊy Can th−îng thÇn sinh Can hoÆc tû Can vµ Chi th−îng
thÇn còng sinh Chi hoÆc tû Chi th× cã thÓ an thñ trong lóc bÞ v©y, khái l©m h¹i. NÕu
Thiªn t−íng t¹i Can sinh Can hoÆc tû Can vµ Thiªn t−íng t¹i Chi còng sinh Chi
hoÆc tû Chi còng lµ quÎ tèt, øng nh− trªn. (Tû lµ ®ång thuéc mét lo¹i trong ngò
hµnh).
Nh− Can th−îng thÇn sinh, tû Can vµ Chi th−îng thÇn còng sinh, tû Chi
nh−ng Thiªn t−íng ë trªn Can Chi l¹i kh¾c Can Chi th× vÉn bÞ h¹i, nh−ng bÞ s¬ sµi.
MÉu quÎ: ngµy Gi¸p Tý, nguyÖt t−íng Mïi, giê TuÊt. QuÎ nµy Can th−îng
thÇn lµ Hîi sinh Can Gi¸p vµ Chi th−îng thÇn lµ DËu còng sinh Chi Tý, nh−ng t¹i
Can cã Th¸i th−êng thæ kh¾c Chi Tý thñy vµ t¹i Chi cã Th¸i ©m kim kh¾c Can Gi¸p
méc, ®Êy lµ quÎ øng ®iÒm bÞ h¹i s¬ sµi, ch¼ng ®Õn nçi nguy kÞch.
C©u 4: Can Chi th−îng thÇn cïng víi B¶n mÖnh t−¬ng sinh hay cïng víi
Hµnh niªn t−¬ng sinh th× tèt. Tr¸i l¹i cïng víi B¶n mÖnh hay Hµnh niªn t−¬ng kh¾c
th× quÎ øng ®iÒm hung, ch¼ng khái b¹i vong.
ë “Kim quû kinh” nãi r»ng: Phµm quÎ thÊy Can th−îng thÇn víi Chi th−îng
thÇn t−¬ng sinh th× khái bÞ th−¬ng b¹i, b»ng t−¬ng kh¾c ¾t bÞ l©m h¹i. NÕu t−¬ng
kh¾c mµ ë t¹i Can Chi thÊy Thiªn t−íng néi chiÕn, hay ngo¹i chiÕn n÷a th× bÞ b¹i
th−¬ng ch¼ng Ýt (Néi chiÕn lµ ch÷ thiªn bµn kh¾c Thiªn t−íng, Ngo¹i chiÕn lµ ch÷
thiªn bµn bÞ Thiªn t−íng kh¾c).

§Ö 44: §ét vi xuÊt sø
Chän chç x«ng ph¸ vßng v©y
Bμi 1
1. BÞ vi dôc xuÊt h−íng Thiªn c−¬ng,
2. Nh−îc trë Gi¸ng Minh Ngäc th−îng t−êng.
3. Gi¸ng DËu Th©n ph−¬ng, Minh M·o khø,
4. Ngäc ®−êng chØ xuÊt Hµ kh«i ph−¬ng.
5. C©u trËn chÕ xø t«i vi th¾ng,
6. NhÞ çt l©m ph−¬ng v·n ph¶ c−êng.
7. NhËt ThÇn th−îng h¹ t−¬ng sinh çt,
8. T−¬ng kh¾c h−u tï kþ tæn th−¬ng.
Phãng dÞch
C©u 1: “ Th¸i c«ng ” nãi r»ng: binh v©y ngµn dÆm, nay muèn ra khái vßng
v©y tÊt ph¶i nh¾m h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Thiªn c−¬ng (Th×n thiªn bµn).
ThÝ dô trong quÎ thÊy Th×n thiªn bµn l©m Ngä ®Þa bµn th× nh¾m vÒ h−íng Ngä
(Nam) mµ x«ng pha cho tho¸t vßng v©y.
C©u 2, 3 vµ 4: Gi¸ng Minh Ngäc lµ Gi¸ng cung, Minh ®−êng vµ Ngäc ®−êng.
Nh− t¹i h−íng cã Thiªn c−¬ng gÆp nói s«ng ng¨n trë th× ph¶i kh¶o s¸t tíi Gi¸ng
cung tøc lµ Hîi thiªn bµn, Minh ®−êng tøc lµ Tý thiªn bµn, vµ Ngäc ®−êng lµ Söu
thiªn bµn. H·y xem trong 3 ch÷ Hîi Tý Söu thiªn bµn coi ch÷ nµo l©m tø Träng ®Þa
bµn tøc lµ gia Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn. Nh− quÎ thÊy Hîi thiªn bµn l©m tø Träng
th× nªn x«ng ph¸ vßng v©y ë h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Th©n DËu thiªn bµn.
Nh− quÎ thÊy Tý thiªn bµn l©m tø Träng th× nªn x«ng ph¸ vßng v©y t¹i h−íng cña
cung ®Þa bµn cã thõa M·o thiªn bµn. Nh− quÎ thÊy Söu thiªn bµn l©m tø Träng th×
nªn x«ng ph¸ vßng v©y t¹i h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa TuÊt thiªn bµn.
C©u 5: “Néi m«n kinh” nãi r»ng: xem C©u trËn thõa thÇn kh¾c ch÷ thiªn bµn
nµo th× hay ®i vÒ h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa ch÷ thiªn bµn Êy mµ ph¸ vßng
v©y. VÝ dô: C©u trËn thõa thÇn lµ Tý thiªn bµn tÊt kh¾c TÞ Ngä háa vËy nªn ®i vÒ
h−íng ®Þa bµn cã thõa TÞ Ngä thiªn bµn mµ ph¸ vßng v©y. Nh− quÎ thÝ dô ngµy
Quý Hîi, nguyÖt t−íng DÇn, giê Th©n. Th× C©u trËn thõa thÇn lµ DËu kim tÊt kh¾c
®−îc DÇn M·o méc: trong quÎ thÊy Th©n DËu ®Þa bµn cã thõa DÇn M·o, vËy nªn
nh¾m vÒ h−íng Th©n DËu (T©y nam vµ T©y) mµ xung ®ét gi¶i v©y.
Nh− quÎ thÊy cã çt thÇn, çt t−íng l©m Can Chi hoÆc S¬ truyÒn thuéc ©m
(Hîi M·o Mïi TÞ DËu Söu), cßn Trung M¹t truyÒn thuéc D−¬ng (Tý DÇn Th×n Ngä
Th©n TuÊt) th× viÖc gi¶i v©y sÏ ®−îc dÔ dµng vËy.
L¹i cã s¸ch tÝnh nh− sau: bÊt cø lµ ngµy th¸ng nµo còng vÉn dïng Th¾ng
quang tøc lµ Ngä thiªn bµn mµ lµm NguyÖt t−íng. Nh−ng mïa Xu©n th× dïng Ngä
gia M·o ®Þa bµn mµ lµm quÎ, mïa H¹ th× dïng Ngä gia Ngä ®Þa bµn mµ lµm quÎ,
mïa Thu th× dïng Ngä gia DËu ®Þa bµn mµ lµm quÎ vµ mïa §«ng th× dïng Ngä gia
Tý ®Þa bµn mµ lµm quÎ. §Êy lµ chç khëi ®Çu ®Ó an 12 ch÷ thiªn bµn lËp 12 cung ®Þa

bµn. Xong råi theo lèi cò lµ do ngµy mµ an Thiªn t−íng Quý nh©n, §»ng xµ…®Ó
t×m xem C©u trËn gia lªn cung ®Þa bµn nµo th× nªn ®i vÒ ph−¬ng h−íng cña cung ®Þa
bµn Êy mµ ph¸ v©y. ThÝ dô: ngµy Canh TuÊt, mïa Xu©n, chiªm ban ®ªm. QuÎ nµy
chiªm vµo mïa Xu©n nªn dïng Ngä lµm NguyÖt t−íng mµ gia lªn M·o ®Þa bµn ®Ó
lµm quÎ. Ngµy Canh chiªm ban ®ªm nªn Quý nh©n t¹i Mïi thiªn bµn vµ thuËn hµnh
th× C©u trËn t¹i Hîi thiªn bµn. C©u trËn thõa Hîi thiªn bµn nh−ng l¹i l©m Th©n ®Þa
bµn cho nªn nh»m vµo h−íng Th©n lµ h−íng T©y nam mµ ph¸ v©y ®Ó tho¸t th©n.
C©u 6: NhÞ çt tøc lµ §¹i çt (Söu) vµ TiÓu çt (Mïi). Xem trong quÎ coi
cung nµo cã thõa Söu Mïi thiªn bµn th× x«ng pha vÒ h−íng cña cung Êy mµ tho¸t
v©y còng kh¸ tèt. VÝ dô: thÊy Söu thiªn bµn l©m M·o ®Þa bµn, tÊt Mïi thiªn bµn gia
DËu ®Þa bµn, vËy nªn nh¾m vÒ h−íng M·o (§«ng) hoÆc h−íng DËu (T©y) mµ ph¸
v©y…
C©u 7 vµ 8: Nh− quÎ thÊy Can víi Can th−îng thÇn t−¬ng sinh vµ Chi víi Chi
th−îng thÇn t−¬ng sinh th× vô ph¸ v©y ¾t ®−îc b×nh yªn (hoÆc Can ®Þa bµn víi Can
th−îng thÇn t−¬ng sinh còng ®−îc). Tr¸i l¹i Can hay Can ®Þa bµn víi Can th−îng
thÇn t−¬ng kh¾c vµ Chi víi Chi th−îng thÇn còng t−¬ng kh¾c lµ ®iÒm bÊt æn, l¹i
thªm Can th−îng thÇn vµ Chi th−îng thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ th× dï chän ®−îc
h−íng tèt ®Ó ph¸ tho¸t khái vßng v©y còng ch¼ng tho¸t khái bÞ tæn th−¬ng.

§Ö 45: Trõu qu©n tþ khÊu
Rót lui qu©n ®Ó ®¸nh giÆc
Bμi 1
1. TÆc thÕ b»ng l¨ng ng· vÞ c−¬ng
2. Trõu qu©n hèi tþ kh¶n Thiªn c−¬ng.
3. Trùc ®Þnh thiÕt nghi tßng h÷u Èn,
4. Träng suý hoµn tu h−íng t¸ tµng.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: nh− thÕ giÆc qu¸ hung h¨ng mµ qu©n ta th× ch−a ®ñ m¹nh tÊt ph¶i
rót lui qu©n mµ tr¸nh nã, vËy ph¶i coi trong quÎ xem Thiªn c−¬ng ë vÒ cung ®Þa
bµn nµo mµ chän h−íng lui qu©n cho æn.
C©u 3 vµ 4: nh− thÊy Thiªn c−¬ng Th×n l©m Tø m¹nh tøc lµ gia lªn DÇn Th©n
TÞ Hîi ®Þa bµn th× nªn theo phÝa bªn tay ph¶i mµ dÉn binh ®i Èn l¸nh giÆc. Cßn nh−
thÊy Thiªn c−¬ng l©m Tø träng (Tý Ngä M·o DËu ®Þa bµn) hoÆc l©m Tø quý Th×n
TuÊt Söu Mïi ®Þa bµn th× nªn rót lui qu©n vÒ lé bªn tr¸i.
ë “Linh Hîp Kinh” nãi r»ng: nghe giÆc ®Õn mµ l−îng søc cù kh«ng næi vµ
muèn l¸nh nã th× quan s¸t t¹i Thiªn c−¬ng. Nh− Thiªn c−¬ng l©m tø M¹nh lµ thÇn
øng t¹i bªn trong, nªn rót qu©n theo ®−êng lé bªn tay ph¶i mµ Èn tr¸nh. Nh− Thiªn
c−¬ng l©m tø Träng lµ thÇn øng ë t¹i cöa, nªn theo h−íng gi÷a mµ Èn tr¸nh. Nh−
Thiªn c−¬ng l©m tø Quý lµ thÇn øng ë bªn ngoµi th× nªn theo h−íng tay tr¸i mµ Èn
tr¸nh.
Bμi 2
1. M·o DËu TuÕ DÇn ¢m d÷ Hîp,
2. H¶o Khai, TuÊt, Hîi, Th¾ng quang tµng,
3. Thiªn bµn Mïi Söu l©m ph−¬ng çt,
4. V−îng t−íng chi ph−¬ng thiÕt kþ phßng.
Phãng dÞch
C©u 1: Phµm l¸nh n¹n nªn ®i vÒ h−íng cña çc cung ®Þa bµn nµo cã thõa
M·o DËu DÇn thiªn bµn hoÆc cã thõa Th¸i tuÕ, sao Th¸i ©m, sao Thiªn hîp.
C©u 2: Khai tøc lµ Khai tinh, tÝnh nh− sau: mïa Xu©n th× Khai tinh t¹i M·o
thiªn bµn, mïa H¹ t¹i Ngä, mïa Thu t¹i TuÊt vµ mïa §«ng t¹i Hîi. Phµm dÉn binh
®i l¸nh giÆc th× nªn nh»m vÒ ph−¬ng h−íng cña çc cung ®Þa bµn cã thõa Khai tinh
lµ n¬i tèt cã thÓ yªn th©n, t¹m tró.
C©u 3: còng nªn ®i vÒ ph−¬ng cña 2 cung ®Þa bµn cã thõa Mïi Söu thiªn bµn,
kh¸ tèt.
Cã s¸ch nãi nh− sau: trong khi gÊp rót ch¼ng biÕt nªn vµo hay nªn ra th× cø
xem Hµ kh«i lµ TuÊt thiªn bµn. Nh− Hµ kh«i gia tø M¹nh ®Þa bµn nªn nhËp vµo

trong, cßn gia tø Quý ®Þa bµn th× nªn tho¸t ra ngoµi. (Kh«ng luËn Hµ kh«i gia tø
Träng ®Þa bµn).
C©u 4: Phµm ph−¬ng nµo ®−îc V−îng T−íng khÝ th× chí nªn ®i vÒ ph−¬ng
h−íng Êy. Mïa Xu©n ph−¬ng §«ng V−îng khÝ, mïa H¹ ph−¬ng Nam V−îng khÝ,
mïa Thu ph−¬ng T©y V−îng khÝ, mïa §«ng ph−¬ng B¾c V−îng khÝ. Ph−¬ng
T−íng khÝ tuy kh«ng ®¹i kþ nh−ng còng nªn tr¸nh. Mïa Xu©n ph−¬ng Nam T−íng
khÝ, mïa Thu ph−¬ng B¾c T−íng khÝ, mïa §«ng ph−¬ng §«ng T−íng khÝ. Duy
mïa H¹ th× ph−¬ng Th×n TuÊt Söu Mïi võa ®−îc T−íng khÝ võa ®−îc V−îng khÝ,
Êy lµ nh÷ng ph−¬ng kþ nhiÒu h¬n hÕt. (Mïa H¹ háa cho nªn Th×n TuÊt Söu Mïi lµ
lo¹i Thæ ®−îc T−íng khÝ ph¶i h¬n, bëi háa sinh Thæ. Nh−ng l¹i còng nãi lµ ®−îc
V−îng khÝ v× theo 10 Can th× 2 can MËu Kû ®Òu an ký t¹i çc cung cña mïa H¹
háa, Can MËu ký t¹i TÞ lµ tªn cña th¸ng 4, can Kû th× ký t¹i Mïi lµ tªn cña th¸ng 6.
Mïa H¹ lµ çc th¸ng 4, 5, 6. ë chung mét nhµ th× T−íng khÝ còng dÔ hãa nªn
V−îng khÝ. V¶ l¹i MËu t−¬ng tû víi Th×n TuÊt vµ Kû t−¬ng tû víi Söu Mïi).
Bμi 3
1. Thiªn Êt ch©n phï ph−¬ng tèi kþ
2. NhËt Can bÞ kh¾c khø nan ®−¬ng.
3. Ngä v« ¢m chÝ, Tý v« Hîp,
4. NhÞ gi¶ ®µo hung khiÕm çt t−êng.
Phãng dÞch
C©u 1: Ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã thõa Thiªn Êt ch©n phï lµ n¬i sinh tai häa
d÷, ®õng ®µo tÈu h−íng ®ã. TÝnh Thiªn Êt ch©n phï còng nh− tÝnh NguyÖt yÓm,
khëi ®Çu th¸ng giªng t¹i TuÊt thiªn bµn råi nghÞch hµnh, th¸ng 2 t¹i DËu, th¸ng 3
t¹i Th©n…th¸ng 12 t¹i Hîi. ThÝ dô: th¸ng 9 th× DÇn thiªn bµn lµ Thiªn Êt ch©n phï,
nh− thÊy DÇn gia Tý ®Þa bµn th× chí nªn ®i vÒ h−íng Tý (b¾c).
C©u 2: ®i vÒ ph−¬ng kh¾c Can th× khã mµ ®−¬ng cù næi víi giÆc. Ph−¬ng T©y
kh¾c ngµy Gi¸p Êt. Ph−¬ng B¾c kh¾c ngµy BÝnh §inh. Ph−¬ng §«ng kh¾c ngµy
MËu Kû. Ph−¬ng Nam kh¾c ngµy Canh T©n. Ph−¬ng Th×n TuÊt Söu Mïi kh¾c ngµy
Nh©m Quý.(kh¾c Can tøc lµ kh¾c Can cña ngµy hiÖn t¹i vËy).
C©u 3 vµ 4: RÊt nªn tr¸nh ph−¬ng chÝnh Nam Ngä vµ ph−¬ng Tý (chÝnh b¾c).
Bëi sao? Bëi trèn tr¸nh nhê sao Th¸i ©m vµ Thiªn hîp cã tÝnh che ®Ëy. Nh− Th¸i
©m th× kh«ng bao giê gia lªn Ngä ®Þa bµn vµ Thiªn hîp th× kh«ng bao giê gia lªn
Tý ®Þa bµn. NÕu m×nh ®µo tÈu t¹i hai ph−¬ng Êy th× tøc nh− m×nh tr¸nh xa sù che
®Ëy, nªn ¾t m−u kÕ bÞ b¹i lé vµ dï cã ng−êi cøu trî còng khã ®Õn n¬i m×nh. Còng
nhí kþ 2 ph−¬ng Tý Ngä Êy v× khã gÆp triÖu chøng tèt lµnh.
§Ö 45 cã 3 bµi. NÕu hîp c¶ 3 bµi l¹i th× cã thÓ mét n¬i võa tèt võa xÊu, vËy
nªn chän mét ph−¬ng nµo cã tèt mµ kh«ng xÊu míi thËt lµ ph−¬ng hay cho sù ph¸
v©y vµ ®µo tÈu.

§Ö 46: §é giang, qu¸ nª
Qua s«ng, v−ît bïn lÇy
Bμi 1
1. §é giang tèi ph¹ chØ ThÇn th−¬ng
2. Chi thuû, Can lôc, l−ìng binh t−êng
3. TuÕ thõa ThÇn hËu tao trÇm nÞch
4. Chi Can l¨ng Xung xa lç ph−êng,
5. NhËt ngé C−¬ng Xung: phong nghÞch l·ng,
6. Chi thõa thÇn kh¾c: è nª −¬ng.
Phãng dÞch
C©u 1: phµm hµnh qu©n ®Õn mét khu vùc l¹ kh¸c, tÊt cã lóc ph¶i v−ît qua
s«ng biÓn hoÆc bïn lÇy, cã thÓ gÆp nguy hiÓm, ch¼ng thÓ kh«ng xem tr−íc vËy.
Qua çc chç Êy rÊt sî quÎ th−îng thÇn kh¾c Can Chi. Th−îng thÇn lµ nãi ch÷ thiªn
bµn trªn Can vµ trªn Chi.
C©u 2: T¹i Chi øng vÒ ®−êng thñy, t¹i Can øng vÒ ®−êng bé. V× thÕ nªn
muèn qua s«ng biÓn hay v−ît bïn lÇy th× ph¶i quan s¸t t¹i Chi. Nh− quÎ thÊy Chi
kh¾c Chi th−îng thÇn lµ ®iÒm ch¼ng tèt, Chi th−îng thÇn kh¾c Chi th× cµng xÊu
h¬n, thuyÒn ch¼ng khái ch×m, bÌ ch¼ng khái vì. Suy thÕ th× ®i ®−êng bé mµ quÎ
thÊy Can víi Can th−îng thÇn t−¬ng kh¾c th× quÎ còng øng ®iÒm xÊu.
C©u 3: Phµm quÎ thÊy cung Th¸i tuÕ ®Þa bµn cã thõa ThÇn hËu, tøc thõa Tý
thiªn bµn lµ quÎ bÞ trÇm mÞch, qua s«ng ¾t bÞ sãng n−íc nhËn ch×m. ThÝ dô n¨m
Ngä mµ quÎ thÊy cung Ngä ®Þa bµn cã thõa Tý thiªn bµn th× chí nªn dïng thuyÒn
bÌ mµ ®−a binh sÜ qua s«ng biÓn.
C©u 4: Xung lµ Th¸i xung tøc M·o thiªn bµn. Xa lç lµ xe thuyÒn. Nh− quÎ
thÊy M·o thiªn bµn gia Can vµ M·o bÞ ®Þa bµn kh¾c lµ xe h−, bÊt lîi ë ®−êng bé.
ThÝ dô ngµy Canh mµ quÎ thÊy M·o gia Canh tÊt M·o bÞ Th©n ®Þa bµn kh¾c. Cßn
thÊy M·o thiªn bµn gia Chi vµ M·o bÞ ®Þa bµn kh¾c lµ ®iÒm thuyÒn bÌ bÞ tæn h¹i,
bÊt lîi ë ®−êng thñy. Nh− çc ngµy Th©n DËu mµ quÎ thÊy M·o thiªn bµn gia Chi.
C©u 5: C−¬ng Xung lµ Thiªn c−¬ng vµ Th¸i xung. Thiªn c−¬ng tøc Th×n
thiªn bµn lµ ®¹i hung tinh, ng«i ë §«ng nam thuéc cung Tèn, mµ Tèn chñ sù giã.
ThÕ nªn quÎ thÊy Thiªn c−¬ng l©m Can vµ nhÊt lµ l©m Chi lµ ®iÒm nghÞch sãng giã,
nÕu sang s«ng biÓn ¾t bÞ sãng giã lËt óp thuyÒn bÌ. Th¸i xung l©m Can Chi còng
øng ®iÒm häa h¹i, bëi Th¸i xung M·o lµ TÆc thÇn, l¹i thuéc thuyÒn xe, mµ còng lµ
vµm s«ng, cöa r¹ch (nh÷ng n¬i cã n−íc ch¶y).
C©u 6: Chi thõa thÇn kh¾c tøc lµ Chi th−îng thÇn kh¾c Chi. Qua s«ng l−ít
biÓn, v−ît qua chç bïn lÇy mµ chiªm gÆp quÎ Chi th−îng thÇn kh¾c Chi th× thËt lµ
®iÒm ®¹i bÊt lîi. NÕu cã thõa hung t−íng th× cµng nguy h¬n. NÕu B¶n mÖnh hay
Hµnh niªn ë t¹i Chi n÷a th× sù øng cña quÎ cµng chÝnh x¸c h¬n vµ sù hung h¹i cµng
t¨ng thªm.

Bμi 2
1. Thiªn hµ, §Þa tØnh: hµnh ch©n ¸t
2. Thæ s¸t, Thuû long ngé ®é s©u
3. Chi çt Can th−îng thuyÒn kh¶ lé
4. ¤ tr× C−¬ng chØ bÊt tu −u.
Phãng dÞch
C©u 1: Thiªn hµ lµ s«ng Thiªn hµ, ®Êy lµ nãi Hîi Tý Söu, bëi Hîi Tý thuéc
thñy vµ Söu thuéc Thæ nh÷ng vÉn cã Can ký lµ Quý thñy. §Þa tØnh lµ giÕng ®Êt, ¸m
chØ vµo M·o DËu Th×n ®Þa bµn, bëi M·o lµ ao hç, DËu lµ çi ®Çm n−íc vµ Th×n lµ
chç chøa n−íc (Thñy mé). Tãm l¹i Hîi Tý Söu gäi chung lµ Tam hµ (ba s«ng) vµ
M·o DËu Th×n th× gäi chung lµ Tam tØnh (ba giÕng).
S«ng tÊt ph¶i lín h¬n giÕng. V× vËy trong quÎ thÊy trong 3 ch÷ Hîi Tý Söu
thiªn bµn mµ cã mét ch÷ gia lªn M·o DËu Th×n ®Þa bµn th× gäi lµ Hµ gia TØnh, tøc
nh− ®em n−íc s«ng mµ ®æ trµn vµo giÕng tÊt giÕng ph¶i bÞ ngËp trµn. §Êy lµ ®iÒm
thuyÒn ghe bÞ ch×m ngËp, vËy ch¼ng nªn ®i ®−êng thñy.
C©u 2: Thæ s¸t: n¨m Tý Söu lµ Thæ s¸t t¹i cung Tèn lµ ph−¬ng §«ng Nam,
n¨m DÇn M·o t¹i cung Kh«n lµ T©y nam, n¨m Th×n TÞ t¹i cung Cµn lµ ph−¬ng T©y
b¾c, n¨m Ngä t¹i cung Kh¶m lµ ph−¬ng chÝnh B¾c, n¨m Mïi t¹i cung ChÊn lµ
ph−¬ng chÝnh §«ng, n¨m Th©n DËu t¹i cung Ly lµ ph−¬ng chÝnh Nam, n¨m TuÊt
Hîi t¹i cung CÊn lµ ph−¬ng §«ng b¾c.(Th×n TuÊt Söu Mïi còng gäi lµ Thæ s¸t).
Ngäc hoµng s¸t: Cung ®èi xung víi Thæ s¸t th× gäi lµ Ngäc hoµng s¸t. Nh−
Thæ s¸t ë t¹i cung Cµn th× Ngäc hoµng s¸t t¹i cung Tèn, cßn Thæ s¸t t¹i Tèn th×
Ngäc hoµng s¸t t¹i Cµn, bëi Cµn víi Tèn ®èi xung nhau. L¹i nªn biÕt Ly víi Kh¶m
®èi xung nhau, CÊn Kh«n ®èi xung nhau, ChÊn §oµi ®èi cung nhau.
Thñy long nhËt: ba ngµy BÝnh Tý, Quý Mïi, Quý Söu gäi lµ Thuû long nhËt.
Nh÷ng ngµy ®ã th× lo¹i Rång n−íc (thuû long) ®éc h¹i, ph¸ quÊy, næi sãng to lµm
cho ch×m h¹i thuyÒn ghe.
Phµm muèn v−ît qua chèn b·i bïn, sa lÇy th× ph¶i xem theo mïa mµ tr¸nh
çc ph−¬ng Thæ s¸t. HoÆc nh− chç m×nh muèn v−ît qua l¹i ®óng vµo ph−¬ng Thæ
s¸t th× chí nªn m¹o hiÓm ®i. Ph−¬ng Ngäc hoµng s¸t còng kþ nh− ph−¬ng Thæ s¸t.
Phµm gÆp nh÷ng ngµy Thñy long nhËt th× còng kh«ng nªn dÉn qu©n qua s«ng biÓn.
C©u 3: Tuy Can víi Can th−îng thÇn cã chç xÊu tøc nh− t−¬ng kh¾c, thõa
hung t−íng, H−u Tï Tö…nh−ng nÕu Chi víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh thõa çt
t−íng, ®−îc V−îng T−íng th× cã thÓ ®i ®−êng thñy v« h¹i, song ®i ®−êng bé ¾t l©m
nguy.
C©u 4: Phµm gÆp sa lÇy c¶n trë vô hµnh qu©n ph¶i nh¾m vÒ ph−¬ng cña cung
®Þa bµn cã thõa Thiªn c−¬ng mµ tiÕn tíi ¾t gÆp lèi ®i kh« r¸o, ch¼ng nªn qu¸ lo
l¾ng.

§Ö 47: Thñy chiÕn quan phong
xem giã ®Ó ®¸nh trËn b»ng ®−êng thuû
Bμi 1
1. Thuû chiÕn toµn b»ng: phong tiÖn ph−¬ng,
2. NhËt Can Mïi TÞ ch¸nh kham t−êng,
3. B¹ch hæ phong thÇn phïng KiÕp s¸t,
4. Phi liªm, §¹i s¸t diÖc phong h−¬ng
5. V−îng t−íng, s¸t tinh, phong tèc khëi
6. H−u tï v« s¸t tÊt v« phong.
Phãng dÞch
C©u 1: ®i thuyÒn ghe th× sî giã, nh−ng ®Õn khi chiÕn ®Êu trªn mÆt n−íc th×
ph¶i m−în giã mµ lµm ph−¬ng tiÖn ®Ó gióp thªm uy lùc.
C©u 2: TÞ thuéc cung Tèn nªn gäi lµ Phong m«n tøc cöa giã, Mïi lµ b¸c giã
(Phong b¸). Bëi Ngä thuéc d−¬ng háa lµ chç nãng cùc ®iÓm, nªn sinh ra giã thæi ra
hai bªn TÞ vµ Mïi (Bëi TÞ Ngä Mïi liÒn cung nhau mµ Ngä th× ë gi÷a). V× thÕ nªn
chiªm quÎ cÇu giã mµ thÊy Can Chi cã thõa TÞ Mïi thiªn bµn th× øng ®iÒm míi võa
cã giã, hoÆc sÏ cã giã mµ kh«ng to, giã lai rai.
C©u 3 vµ 4: gäi B¹ch hæ lµ thÇn giã (Phong thÇn), bëi con Hæ gÇm lªn ¾t cã
giã to thæi ®Õn (Hæ khiªu phong sinh hiÖn). VËy Can Chi cã thõa B¹ch hæ lµ ®iÒm
sinh giã, nÕu gÆp thªm KiÕp s¸t hay Phi liªm th× giã thæi m¹nh b¹o l¾m.
C©u 5 vµ 6: Tãm l¹i Mïi TÞ vµ B¹ch hæ ®Òu thuéc vÒ Phong s¸t, chñ sù giã.
Nh− Can Chi ®−îc V−îng T−íng vµ thõa nh÷ng Phong s¸t Êy th× trêi næi giã mau
lÑ, nÕu thªm KiÕp s¸t, Phi liªm, §¹i s¸t th× giã sÏ ®Õn mau lÑ vµ thæi rÊt m¹nh. Cßn
nh− Can Chi bÞ H−u Tï Tö vµ kh«ng thõa mét Phong s¸t nµo th× kh«ng cã giã, nªn
®îi ngµy kh¸c cã giã råi h·y thñy chiÕn.
Bμi 2
1. Ban thÇn §«ng chuyÓn thuû th«i xuyªn,
2. TiÓu çt t−¬ng phïng phong tÊn thiªn
3. NhÞ thÇn hèt nhÜ tiÒm Kh«ng tóc
4. Th−îng kh¾c bÊt ph©n phong tøc nghiªn.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Ban thÇn tøc lµ B¹ch hæ, v× con Hæ th−êng cã Ban s¾c, lµ nhiÒu
mµu s¾c r»n ri. §«ng lµ ph−¬ng §«ng tøc DÇn M·o. Phµm quÎ thÊy B¹ch hæ l©m
DÇn M·o ®Þa bµn th× gäi lµ Hæ khiªu (cäp kªu) tÊt sinh giã chuyÓn ®éng vµ ®−a ®Èy
n−íc s«ng, ta n−¬ng theo søc cña giã n−íc mµ ®¸nh b»ng thñy trËn. Nh− thªm gÆp
TiÓu çt lµ Mïi thiªn bµn (tøc Phong b¸) tÊt cã giã to. QuÎ øng t¹i Can Chi th× cµng
chÝnh x¸c.
C©u 3 vµ 4: Nh− 2 vÞ thÇn t−íng nãi trªn (Mïi vµ B¹ch hæ) l¹i gÆp TuÇn
kh«ng vµ ë vµo chç cã ch÷ thiªn bµn kh¾c ch÷ ®Þa bµn lµ ®iÒm giã ngõng thæi, ®Êy
lµ kh«ng cã giã.
Bμi 3
1. TÞ Ngä Chu c− Khóc trùc khãa
2. S¸t suy NguyÖt NhËt dông Chi Can.
3. Çnh kiªm DÇn VÞ t−¬ng phïng ngé,
4. Cù cuång tu s¸ch s¸t th× gian.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: TÞ Ngä ®Òu thuéc Háa thÇn vµ Chu t−íc còng thuéc Háa, gÆp
nhau tÊt sinh Viªm nhiÖt (l−ìng háa thµnh Viªm). NÕu ë Khóc trùc khãa, tøc lµ
Méc côc th× søc nãng cµng t¨ng thªm v× Méc sinh Háa, vµ hÔ søc nãng nhiÒu
chõng nµo th× sinh giã lín chõng Êy. V¶ l¹i lo¹i Méc còng øng vÒ giã. Tãm l¹i Can
Chi cã thõa TÞ Ngä cïng Chu t−íc lµ ®iÒm cã giã, nÕu ë Khóc trùc khãa n÷a th× giã
m¹nh b¹o, hoÆc thªm thÊy ë Can Chi hay Tam truyÒn cã thõa NguyÖt phong b¸,
NguyÖt phong s¸t, ¾t cã giã rÊt d÷ déi.
NguyÖt phong b¸: th¸ng giªng khëi NguyÖt phong b¸ t¹i Th©n thiªn bµn råi
tÝnh theo chiÒu nghÞch cña 12 Chi: th¸ng 2 t¹i Mïi, th¸ng 3 t¹i Ngä…th¸ng 12 t¹i
DËu.
NguyÖt phong s¸t: th¸ng giªng khëi NguyÖt phong s¸t t¹i DÇn thiªn bµn råi
tÝnh nghÞch theo 12 Chi: th¸ng 2 t¹i Söu, th¸ng 3 t¹i Tý, th¸ng 4 t¹i Hîi…th¸ng 12
t¹i M·o.
C©u 3 vµ 4: Trong 28 tinh tó cã sao C¬ (C¬ thuû b¸o) chñ sù giã b·o. Ng«i
cña sao C¬ t¹i DÇn. V× vËy nªn DÇn gÆp Mïi lµ Phong b¸ tÊt sinh giã lín. §Êy lµ
DÇn thiªn bµn gia Mïi ®Þa bµn hay Mïi thiªn bµn gia DÇn ®Þa bµn, nh−ng l©m Can
Chi hay t¸c S¬ truyÒn th× sù øng míi ch¾c ch¾n. Duy ngé TuÇn kh«ng th× giã nhá.
Phµm gÆp quÎ nh− ®· chØ ë c©u 1 vµ 2, l¹i thªm thÊy DÇn gia Mïi hoÆc Mïi
gia DÇn song kh«ng l©m Can Chi, kh«ng nhËp Tam truyÒn th× còng vÉn øng ®iÒm
giã thæi d÷ tîn. HoÆc nh÷ng th¸ng 1, 2, 7, 8 tÊt Mïi DÇn lµ NguyÖt phong b¸ vµ
NguyÖt phong s¸t, nh÷ng th¸ng ®ã mµ quÎ thÊy ë Can Chi hay Tam truyÒn cã Mïi
DÇn t−¬ng gia th× cuång phong sÏ næi lªn.
Bμi 4: Phong vò tËp chiªm

(Gãp xem vÒ m−a giã)
Giã : TÞ lµ Phong m«n (cöa giã), Mïi lµ Phong b¸ (b¸c giã), B¹ch hæ lµ
Phong thÇn (thÇn giã). Nh− quÎ thÊy S¬ truyÒn cã mÊy vÞ ®ã lµ ®iÒm cã giã. Nh−
thªm S¬ truyÒn h÷u khÝ (cïng víi Can Chi t−¬ng sinh), hoÆc thõa KiÕp s¸t, Phi
liªm, §¹i s¸t. HoÆc thõa NguyÖt phong b¸, hay NguyÖt phong s¸t hoÆc cïng víi
N¨m, Th¸ng, Ngµy hay cïng víi ®Þa bµn t¸c Tam h×nh…th× mau cã giã thæi lªn vµ
giã thæi cµng m¹nh b¹o.

B¹ch hæ l©m DÇn M·o ®Þa bµn gäi lµ quÎ con Hæ ra rõng, tÊt còng cã giã.
NÕu B¹ch hæ thõa Mïi thiªn bµn vµ l©m DÇn ®Þa bµn th× giã thæi d÷ déi l¾m.
DÇn Th©n gia Can Chi mµ ®øng tr−íc Quý nh©n th× øng ch¾c ®iÒm cã giã, nÕu
gia Mïi ®Þa bµn th× cã giã tèt, giã xu«i thuËn (®øng tr−íc Quý nh©n tÊt ph¶i cã thõa
Xµ Chu Hîp C©u Long).
ë Tam truyÒn thÊy cã B¹ch hæ mµ TruyÒn thõa B¹ch hæ ®ã ®−îc h÷u khÝ, l¹i
bÞ ®Þa bµn kh¾c lµ cã giã to. Nh− muèn biÕt giã tõ ph−¬ng nµo thæi ®Õn th× c¨n cø
t¹i cung ®Þa bµn cã B¹ch hæ gia l©m. ThÝ dô: B¹ch hæ gia Ngä ®Þa bµn th× giã tõ
ph−¬ng Ngä (chÝnh Nam) thæi ®Õn, hoÆc nh− B¹ch hæ gia Tý ®Þa bµn th× giã tõ
ph−¬ng Tý (chÝnh B¾c) thæi ®Õn…(xem 12 cung øng vµo 8 ph−¬ng ë §Ö 1 bµi 2 c©u
2).
B¹ch hæ thõa Mïi thiªn bµn lµ ®iÒm cã giã lín, nh−ng ngé TuÇn kh«ng th×
ch−a ch¾c cã giã. NÕu ngé TuÇn kh«ng mµ ch÷ thiªn bµn vµ ch÷ ®Þa bµn t−¬ng
kh¾c lµ cã giã nhá.
• M−a, N¾ng, Giã, SÊm:
- Kh¶m thuéc thñy lµ n−íc cho nªn kh¶m lo¹i øng vÒ m−a. Kh¶m lo¹i lµ
nh− Nh©m Quý, Hîi Tý, HuyÒn vò, Thiªn hËu. Phµm quÎ thÊy Kh¶m lo¹i
l©m Can Chi l¹i ®−îc dïng lµm S¬ truyÒn tÊt cã m−a.
- Ly thuéc Háa lµ löa cho nªn Ly lo¹i øng vÒ n¾ng. Ly lo¹i nh− BÝnh §inh
TÞ Ngä, Chu t−íc, §»ng xµ. Phµm quÎ thÊy Ly lo¹i l©m Can Chi vµ l¹i
®−îc dïng lµm S¬ truyÒn lµ quÎ øng vÒ n¾ng.
- Tèn thuéc Méc vµ lµ giã cho nªn Tèn lo¹i øng vÒ giã. Tèn lo¹i lµ nh−
Th×n TÞ C©u trËn, §»ng xµ …NÕu l©m Can Chi vµ ®−îc dïng lµm S¬
truyÒn lµ quÎ cã giã (C©u trËn tøc Th×n, §»ng xµ tøc TÞ, mµ Th×n TÞ ®Òu ë
ph−¬ng §«ng nam thuéc cung Tèn, mÆc dï trªn ®· nãi §»ng xµ vµ TÞ
thuéc Ly ho¶).
- ChÊn vi l«i tøc lµ SÊm lµm chÊn ®éng. Gi¸p, Êt, M·o, Thiªn hîp ®Òu
thuéc vÒ ChÊn lo¹i, nh− thÊy l©m Can Chi vµ ®−îc dïng lµm S¬ truyÒn lµ
quÎ øng cã SÊm sÐt.
Phµm Hîi Tý Thanh long l©m Tø khãa, Tam truyÒn, l¹i h×nh kh¾c Can ®Þa
bµn lµ quÎ øng ®iÒm cã m−a. Nh− kh«ng l©m Tø khãa, kh«ng nhËp Tam truyÒn th×
ch¼ng cã m−a.
Phµm Hîi Tý thiªn bµn gia TÞ Ngä Mïi Th©n ®Þa bµn lµ t−îng n−íc ë trªn
löa, n−íc th¨ng lªn mµ löa gi¸ng xuèng, Êy lµ ®iÒm sÏ tr¶i qua nhiÒu ngµy m−a.
Hîi Tý V−îng khÝ th× m−a nhiÒu, gia Th©n DËu ®Þa bµn lµ m−a to, thõa C©u trËn th×
m−a l©u, thõa C©u trËn mµ quÎ chiªm ë mïa §«ng ¾t cã sÊm sÐt träng hËu. Hîi Tý
l©m TuÇn kh«ng ®Þa bµn, l¹i bÞ ®Þa bµn kh¾c th× kh«ng m−a. Hîi Tý l©m B¾c
ph−¬ng (gia Hîi Tý Söu ®Þa bµn) gäi lµ n−íc trë lui vÒ s«ng hå, ®iÒm kh«ng m−a.
Thanh long thõa Th©n DËu thiªn bµn ¾t cã m−a, v× Thanh long lµ Rång, Th©n
lµ nguån n−íc (lo¹i thñy th× Trµng sinh t¹i Th©n) vµ DËu thuéc cung §oµi lµ çi
®Çm n−íc. Rång gÆp n−íc th× lµm m−a vËy. NÕu chiªm vµo mïa Thu th× Th©n DËu
®−îc V−îng khÝ tÊt m−a to. Thanh long l©m TÞ Ngä Mïi Th©n ®Þa bµn gäi lµ Long
th¨ng thiªn, Rång bay lªn trêi, tÊt cã m−a. Thanh long thõa Hîi Tý Söu gäi lµ Rång
mª vui mµ b¬i léi ë s«ng hå, kh«ng nghÜ ®Õn viÖc biÕn hãa (Rång cã tÝnh hay biÕn
hãa), v× vËy cho nªn kh«ng cã m−a. Thanh long nhËp Mé tøc lµ l©m Can mé ®Þa
bµn hoÆc ch÷ thiªn bµn thõa Thanh long l©m mé h−¬ng còng lµ quÎ kh«ng m−a.
ThÝ dô ngµy Gi¸p thÊy Thanh long l©m Mïi ®Þa bµn th× gäi lµ Thanh long l©m Can
mé, v× ngµy Gi¸p th× Can mé t¹i Mïi. ThÝ dô Thanh long thõa Ngä thiªn bµn, mµ
Ngä thiªn bµn l¹i gia TuÊt ®Þa bµn th× gäi lµ Ngä l©m Mé h−¬ng, bëi Ngä háa th×
Mé t¹i TuÊt.
§»ng xµ lµ con r¾n, nh−ng gÆp Hîi Tý Söu gäi lµ con r¾n n−íc (bëi Hîi Tý
thuéc Thñy vµ Söu cã ký can Quý thñy) cã thÓ lµm ra m−a nh− Rång. Lo¹i r¾n cã
thÓ tu thµnh Rång (Xµ hãa long).
B¹ch hæ lµ t−íng giã, nÕu gÆp Hîi Tý thñy lµ cã c¶ giã vµ m−a to. B¹ch hæ
ngé Gi¸p Êt th× tr−íc giã mµ sau m−a. Cßn Thanh long ngé Canh T©n MËu Kû th×
tr−íc m−a mµ sau giã. Ngé Gi¸p Êt Canh T©n MËu Kû lµ ®én Thêi Can, Êy lµ tÝnh
theo 12 Can cña 12 giê trong Ngµy hiÖn t¹i. §én Thêi can ph¶i do bµi Ngò Tý ®én
nh− sau:
- Ngµy Gi¸p vµ Kû th× giê Tý lµ giê Gi¸p Tý.
- Ngµy Êt vµ Canh th× giê Tý lµ giê BÝnh Tý.
- Ngµy BÝnh vµ T©n th× giê Tý lµ giê MËu Tý.
- Ngµy §inh vµ Nh©m th× giê Tý lµ giê Canh Tý.
- Ngµy MËu vµ Quý th× giê Tý lµ giê Nh©m Tý.
Theo bµi Ngò Tý ®én th× tr−íc ph¶i biÕt Can cña Ngµy råi míi biÕt Can cña
Giê Tý. Vµ khi biÕt Can cña giê Tý råi th× cø tÝnh thuËn lÇn tíi tÊt biÕt mçi vÞ thÇn
(mçi giê) ®Òu cã mét Can. ThÝ dô ngµy BÝnh mµ thÊy Thanh long thõa DÇn thiªn
bµn, nÕu tÝnh theo Ngò Tý ®én th× gäi lµ Thanh long thõa (®én) Canh. Bëi ngµy
BÝnh th× giê Tý lµ giê MËu Tý, vËy khëi MËu t¹i Tý, råi Kû t¹i Söu vµ Canh t¹i
DÇn. ThÕ nªn Thanh long thõa DÇn gäi lµ Thanh long thõa Canh. Canh ®©y gäi lµ
®én thêi Can. L¹i ®o¸n r»ng ®Õn ngµy nµo cïng víi Thêi Can cña B¹ch hæ vµ
Thanh long t−¬ng kh¾c lµ ngµy cã m−a. Nh− thÝ dô trªn, Thanh long thõa DÇn tøc
Canh, Canh thuéc Kim tÊt cïng víi Méc vµ Háa t−¬ng kh¾c. VËy ®Õn ngµy Méc
nh− ngµy DÇn M·o hay ®Õn ngµy Háa nh− ngµy TÞ Ngä sÏ cã m−a.
Phµm chiªm ®−îc quÎ øng cã m−a th× S¬ truyÒn lµ ph−¬ng khëi sinh m©y
m−a, cßn M¹t truyÒn lµ lóc ng−ng m−a.
Tý gia M·o ®Þa bµn vµ M·o gia Tý ®Þa bµn còng øng ®iÒm m−a.
HuyÒn vò gia Hîi Tý gäi lµ HuyÒn vò nhËp huyÖt (vµo hang) còng øng ®iÒm
m−a.
Sao TÊt gÆp Vò s¸t sÏ m−a to. Sao TÊt tøc DËu, bëi DËu lµ ng«i cña sao TÊt
nguyÖt «…DËu gÆp NguyÖt phong b¸ hay NguyÖt phong s¸t th× m−a liªn tiÕp. TÝnh
Vò s¸t nh− sau ®©y:
- Th¸ng 1, 5, 9 th× Vò s¸t t¹i Tý thiªn bµn.
- Th¸ng 2, 6, 10 th× Vò s¸t t¹i DËu thiªn bµn.
- Th¸ng 3, 7, 11 th× Vò s¸t t¹i Ngä thiªn bµn.
- Th¸ng 4, 8, 12 th× Vò s¸t t¹i M·o thiªn bµn.
Nªn nhí: nh÷ng çch luËn vÒ m−a n¾ng giã trong bµi nµy, nÕu thÊy l©m Can
Chi hay nhËp Tam truyÒn míi cã sù øng ch¾c ch¾n.

§Ö 48: Biªn di ph¹m giíi
GiÆc ngoμi biªn c−¬ng x©m ph¹m bê câi
Bμi 1
1. Chi Çn t«n ti ph©n néi ngo¹i,
2. NhËt h×nh ThÇn th−îng ng· doanh di
3. Chi kh¾c Can ®Çu: c−êng lç nghÞch
4. NhËt sinh ThÇn Tö: tù vong quy.
5. Canh t−¬ng h×nh §¾c suy c−êng nh−îc.
6. S¬ ngo¹i Trung ngé, kh¾c chÕ trui,
7. Ph−¬ng tßng Tý Ngä ph©n Nam B¾c,
8. Çnh kh¸n thiªn thÇn nhÊt ®Þnh chi.
Phãng dÞch
C©u 1: Chi Çn tøc lµ Chi vµ Can. VÉn lÊy Can vµ Chi mµ ph©n lín nhá, mµ
luËn trong vµ ngoµi, Can lín, Chi nhá: VËy Can lµ §¹i quèc vµ Chi lµ TiÓu quèc
hay Ch− hÇu hoÆc Thuéc ®Þa. Can lµ ChÝnh phñ cßn Chi lµ giÆc ngoµi bê câi hay sè
qu©n phiÕn lo¹n…
C©u 2 vµ 3: Phµm quÎ thÊy Can th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn hay Can
th−îng thÇn kh¾c Chi hay Can kh¾c Chi th−îng thÇn th× qu©n chÝnh quyÒn ®¸nh
th¾ng giÆc ngoµi bê câi. Tr¸i l¹i mµ quÎ thÊy Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng
thÇn, hay Chi th−îng thÇn kh¾c Can, hay Chi kh¾c Can th−îng thÇn th× giÆc ngoµi
bê câi cã thÕ lùc ®Ó ®èi nghÞch víi ChÝnh phñ.
C©u 4: NhËt tøc Can, ThÇn tøc Chi. Sinh tøc lµ nãi gåm Trµng sinh, V−îng
khÝ, T−íng khÝ. Tö lµ nãi chung H−u-Tï-Tö khÝ. Phµm Can th−îng thÇn lµ Can
sinh, ®−îc V−îng T−íng khÝ, cßn Chi th−îng thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ, ngé TuÇn
kh«ng, l©m Mé, Can mé…th× bän ngo¹i x©m tù chóng thÊt t¸n, kh«ng ®¸nh còng tù
lui vÒ. NÕu thªm thÊy Can víi Can th−îng thÇn t−¬ng sinh, cßn Chi víi Chi th−îng
thÇn t−¬ng kh¾c, quÎ øng cµng ch¾c nh− thÕ.
C©u 5: ë “ Linh khu kinh” vµ “Binh c¬ tiÖp kinh” l¹i lÊy Chi h×nh vµ Can ®øc
mµ ph©n lín nhá, trong ngoµi. Nh− Can ®øc kh¾c Chi h×nh th× ChÝnh quyÒn th¾ng
phiÕn lo¹n. Cßn Chi h×nh kh¾c Can ®øc, ngo¹i lo¹n th¾ng ChÝnh phñ. HoÆc luËn
nh− sau: Can ®øc bÞ ®Þa bµn kh¾c, cßn Chi h×nh ®−îc ®Þa bµn sinh lµ ®iÒm ngo¹i
lo¹n chiÕn th¾ng. Tr¸i l¹i Can ®øc ®−îc ®Þa bµn sinh, cßn Chi h×nh bÞ ®Þa bµn kh¾c
th× ChÝnh phñ ®¸nh th¾ng phiÕn lo¹n.
C©u 6: VÝ nh− H×nh §øc ®Òu bÞ ®Þa bµn kh¾c hoÆc cïng ®−îc ®Þa bµn sinh th×
l¹i ph¶i quan s¸t ë Tam truyÒn. S¬ truyÒn øng bªn ngoµi vµ M¹t truyÒn øng bªn
trong. Nh− S¬ Trung v−îng t−íng sinh M¹t ¾t cã kÎ gian cïng víi ngo¹i ®Þch liªn
l¹c nhau, ph¶i ®Ò phßng. Nh− Trung M¹t v−îng t−íng kh¾c S¬ th× TÆc khÊu dÉn
binh ®Õn biªn giíi råi l¹i trë vÒ. Nh− M¹t sinh S¬ mµ S¬ l¹i bÞ H−u Tï Tö khÝ th×
ChÝnh quèc nªn tho¸i thñ cÈn thËn, v× e qu©n giÆc xuyªn nhËp m¹nh mÏ vµo mµ
trém c−íp tµi vËt.
C©u 7: muèn biÕt bän ngo¹i tÆc thuéc vÒ d©n ë ®Þa ph−¬ng nµo ph¶i xem t¹i
S¬ truyÒn. Nh− S¬ truyÒn lµ Hîi Tý th× chóng ë ph−¬ng B¾c hoÆc lµ thæ d©n miÒn
B¾c. Nh− S¬ truyÒn lµ TÞ Ngä, chóng ë ph−¬ng Nam hoÆc lµ thæ d©n miÒn Nam.
Nh− S¬ truyÒn lµ Th©n DËu, chóng ë ph−¬ng T©y hoÆc lµ thæ d©n miÒn T©y. Nh−
S¬ truyÒn lµ DÇn M·o chóng ë ph−¬ng §«ng hoÆc lµ thæ d©n miÒn §«ng. Nh− S¬
truyÒn lµ Th×n TuÊt Söu Mïi th× chóng ë nhiÒu ph−¬ng tô tËp l¹i hoÆc lµ thæ d©n
cña nhiÒu miÒn kÕt hîp.
C©u 8: Nh− muèn biÕt tÝnh khÝ cña giÆc biªn c−¬ng còng do S¬ truyÒn vµ
Thiªn t−íng ë S¬ truyÒn mµ luËn:
- Nh− S¬ truyÒn Th©n Tý lµ h¹ng tham lam, ch¼ng kÓ ph¶i tr¸i.
- Nh− S¬ truyÒn Hîi M·o th× chóng lµ h¹ng ©m tÆc, hµnh sù lÐn lót.
- Nh− S¬ truyÒn lµ DÇn Ngä th× chóng dòng m·nh c−¬ng c−êng.
- Nh− S¬ truyÒn lµ Söu TuÊt th× chóng ®µng hoµng, c«ng chÝnh.
- Nh− S¬ truyÒn lµ TÞ DËu th× chóng khoan ®¹i.
- Nh− S¬ truyÒn lµ Th×n Mïi th× chóng gian tµ, m−u x¶o.
- Nh− S¬ truyÒn thõa B¹ch hæ hay §»ng xµ th× chóng rÊt hung ¸c.
L¹i luËn r»ng: nÕu S¬ truyÒn thõa Chu t−íc hay Thiªn kh«ng th× chóng h− tr¸
dèi gi¶, hay biÖn b¸c. NÕu thõa C©u trËn lµ h¹ng thÝch tranh ®Êu ®Ó giÕt chãc. NÕu
thõa Th¸i ©m hay Thiªn hËu th× chóng nhu nh−îc, hay lµm chuyÖn ©m thÇm lÐn
lót…
BiÕt ®−îc tÝnh khÝ cña qu©n giÆc ®Ó dù bÞ mµ chiÕn th¾ng, ®ã còng chÝnh lµ
mét ®iÒu rÊt cÇn, ch¼ng thÓ bá qua. L¹i hiÓu ®−îc chóng lµ thæ d©n nµo, ë miÒn
nµo, ®Êy còng lµ ®Ó râ ®−îc t©m tÝnh cña chóng vËy.

§Ö 49: D·ng b×nh quÇn khÊu
DiÖt trõ vμ b×nh ®Þnh bän giÆc c−íp
Bμi 1
1. Nh−îc phïng quÇn khÊu ®Þnh th©u doanh
2. Th¾ng phô S¬ truyÒn thiªn t−íng b×nh
3. §øc hoÆc chÕ H×nh, H×nh sinh §øc,
4. Quý thõa Th¸i tuÕ chÕ HuyÒn tinh,
5. B¶n t−íng Hµnh niªn n¨ng chÕ Hæ,
6. C©u l©m tÆc h−íng h÷u tam ninh,
7. Ngé thö ®Þch hµng, thiªn diÖt khÊu,
8. Hµnh s− ®¾c trî kiÖn c«ng danh.
Phãng dÞch
C©u 1 vµ 2: Nh− gÆp mét bän c−íp c− tró mét n¬i nµo, nay chñ t−íng muèn
®¸nh dÑp chóng cho yªn th× tr−íc cÇn chiªm mét quÎ ®Ó râ thua hay th¾ng. VËy
ph¶i xem Thiªn t−íng t¹i S¬ truyÒn mµ luËn: nÕu S¬ truyÒn thõa çt t−íng th× ®¸nh
th¾ng vµ dÑp yªn, b»ng S¬ truyÒn thõa hung t−íng tÊt ®¸nh ch¼ng th¾ng, khã mµ
dÑp yªn mau lÑ.
C©u 3: NÕu quÎ thÊy Can ®øc kh¾c Chi h×nh hoÆc Chi h×nh sinh Can ®øc th×
kh«ng ®¸nh chóng còng hµng phôc.
C©u 4: Nh− Quý nh©n thõa Th¸i tuÕ vµ Th¸i tuÕ l¹i kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn
th× Quèc gia chiÕn th¾ng, dÑp yªn bän giÆc c−íp.
Nh− Quý nh©n thõa Th¸i tuÕ l¹i ë vµo cung ®Þa bµn V−îng khÝ th× gäi lµ quÎ
Thiªn tö lªn ng«i, dÑp yªn çc lo¹n.
ThÝ dô: ngµy T©n TÞ, NguyÖt t−íng Ngä, giê TÞ, th¸ng 6, n¨m Ngä. N¨m Ngä
nªn Ngä lµ Th¸i tuÕ. QuÎ nµy QuÝ nh©n thõa Ngä thiªn bµn tøc lµ thõa Th¸i tuÕ, vµ
Th¸i tuÕ Ngä thuéc háa kh¾c DËu thuéc kim lµ HuyÒn vò thõa thÇn. QuÎ nh− vËy
tÊt Quèc gia b×nh ®Þnh ®−îc bän giÆc c−íp. V¶ l¹i Quý nh©n thõa Th¸i tuÕ vµ l©m
TÞ ®Þa bµn, chiªm trong th¸ng 6 vµo mïa H¹ th× TÞ ®Þa bµn ®−îc V−îng khÝ, Êy lµ
quÎ Thiªn tö ®¨ng vÞ, dÑp yªn çc ph¸i lo¹n.
C©u 5: Phµm quÎ thÊy Hµnh niªn hoÆc Hµnh niªn th−îng thÇn cña t−íng
qu©n kh¾c B¹ch hæ thõa thÇn còng lµ ®iÒm th¾ng giÆc c−íp. Nh− theo quÎ thÝ dô
trªn mµ vÞ t−íng qu©n 38 tuæi tÊt Hµnh niªn t¹i M·o ®Þa bµn th× Hµnh niªn th−îng
thÇn lµ Th×n thæ kh¾c B¹ch hæ thõa thÇn lµ Hîi thñy. (ChÝnh Hµnh niªn kh¾c B¹ch
hæ thõa thÇn míi chÝnh ®¸ng).
C©u 6: Phµm quÎ thÊy C©u trËn ë vµo tÆc ph−¬ng, tøc lµ vµo ph−¬ng vÞ cña
giÆc c−íp c− tró th× cã ba thuyÕt th¾ng bän tÆc khÊu:
1. ChÝnh C©u trËn kh¾c cung ®Þa bµn cña nã ®ang gia lªn. ThÝ dô: C©u
trËn gia Hîi Tý ®Þa bµn: C©u trËn thuéc thæ kh¾c Hîi Tý thñy.

2. Quý nh©n thõa thÇn kh¾c cung ®Þa bµn cã thõa C©u trËn. Nh− ngµy
Kû mµ thÊy Quý nh©n thõa Tý thiªn bµn, cßn C©u trËn l©m TÞ ®Þa
bµn: Quý nh©n thõa thÇn lµ Tý thñy kh¾c C©u trËn ®Þa bµn lµ TÞ ho¶.
3. ChÝnh sao C©u trËn l¹i kh¾c C©u trËn thõa thÇn. Nh− ngµy MËu mµ
thÊy C©u trËn thõa Hîi thiªn bµn: C©u trËn thuéc Thæ kh¾c Hîi
thñy.
ThÝ dô: bän tÆc khÊu ë vµo ph−¬ng chÝnh T©y vµ khi lËp quÎ xong thÊy sao
C©u trËn gia l©m DËu ®Þa bµn tøc lµ còng gia l©m t¹i ph−¬ng chÝnh T©y. Nh− vËy
gäi lµ C©u trËn ë vµo tÆc ph−¬ng. Nh− C©u trËn ë vµo tÆc ph−¬ng míi dïng ®−îc 3
thuyÕt trªn.
C©u 7 vµ 8: Phµm chiªm gÆp nh÷ng quÎ nh− ë c©u 3, 4, 5, 6 lµ ®iÒm th¾ng
lîi, ®¸nh th¾ng tÆc khÊu, ®Þch qu©n ®Çu hµng, v× ®ã lµ nh÷ng triÖu chøng Trêi muèn
diÖt giÆc c−íp hung ¸c. HoÆc nh− chiªm hµnh binh tÊt ®−îc sù phï trî, chiÕn th¾ng,
lËp nªn c«ng çn to.

§Ö 50: Toμn kh¶i v¨n chiÕu
Th¾ng trËn nμy trë vÒ nghe chiÕu mÖnh
Bμi A
1. §¾c th¾ng hoµn triÒu ®o¸n chóng t©m:
2. TuÕ sinh Niªn MÖnh th¸nh h©n hoan
3. TuÕ ¢m v−îng t−íng sinh chñ t−íng
4. MËu cung ¸m trî h÷u th©n thÇn.
5. TuÕ thÇn niªn hËu phï Niªn MÖnh
6. Tæ phô xuÊt lùc trî t−íng qu©n.
7. NguyÖt kiÕn sinh NhËt c«ng hÇu lùc,
8. NhËt th−îng h−u tï ph¶n häa l©m.
9. TuÕ thÇn, NguyÖt kiÖn lai h×nh kh¾c,
10. Sµm tiÕu h−ng dao khëi s¾c phong?
11. NhËt ThÇn v−îng t−íng cËp h÷u khÝ
12. Tam d−¬ng, Tam quang, Chó Ên phïng.
13. Long ®øc, NguyÖt t−íng sinh Niªn NhËt,
14. Chung ®Ønh, cæng hu©n sñng èc long.
Phãng dÞch
C©u 1: t−íng qu©n th¾ng trËn, dÑp yªn giÆc c−íp, nay ®−îc chiÕu mÖnh triÒu
vÒ triÒu ®×nh, nh−ng ch¼ng biÕt Vua chóa cïng qu©n thÇn sÏ ®èi víi m×nh tèt xÊu
nh− thÕ nµo, tÊt ph¶i chiªm quÎ ®Ó biÕt tr−íc mµ lo liÖu.
C©u 2: Phµm thÊy Th¸i tuÕ sinh B¶n mÖnh hay sinh Hµnh niªn cña Chñ t−íng
th× khi ban s− vÒ triÒu ¾t ®−îc th¸nh hoµng (bÒ trªn) vui vÎ. HoÆc Th¸i tuÕ sinh B¶n
mÖnh th−îng thÇn hay sinh Hµnh niªn th−îng thÇn còng nh− vËy. NÕu Th¸i tuÕ
®−îc V−îng T−íng th× cµng tèt h¬n.
C©u 3 vµ 4: TuÕ ©m tøc lµ Th¸i ©m tÝnh theo vßng Th¸i tuÕ. KÓ 1 t¹i Th¸i tuÕ
råi ®Õm nghÞch l¹i cung thø 3 tøc lµ Th¸i ©m. ThÝ dô: n¨m DÇn th× DÇn lµ Th¸i tuÕ,
vËy kÓ 1 t¹i DÇn, 2 t¹i Söu, 3 t¹i Tý, vËy th× Tý lµ Th¸i ©m. Phµm quÎ thÊy Th¸i ©m
®−îc V−îng T−íng sinh B¶n mÖnh hoÆc sinh Hµnh niªn cña Chñ t−íng tÊt cã hËu
cung nh− Hoµng hËu hay hËu phi ©m thÇm gióp ®ì, v× lµ ng−êi th©n hoÆc tr−íc cã
thä ¬n, l¹i còng ®−îc quan chóc thÇn mÕn, tin cËy t©u tr×nh ®iÒu hay cho m×nh.
C©u 5 vµ 6: Phµm Th¸i tuÕ cña N¨m sau (tøc lµ n¨m s¾p tíi) sinh B¶n mÖnh
hay sinh Hµnh niªn cña Chñ t−íng lµ ®iÒm ®−îc bËc quan to nh− TÓ t−íng gióp ®ì,
cïng ®−îc v¨n vâ hai bªn duy tr× ñng hé m×nh.
C©u 7: NguyÖt kiÕn lµ tªn th¸ng hiÖn t¹i. Nh− NguyÖt kiÕn sinh Can ¾t ®−îc
phong ®Õn chøc c«ng hÇu, vµ mai ®©y sÏ ®−îc s¾c chiÕu khen ngîi vµ khuyÕn lÖ,
thiªn h¹ ®Òu nghe ®Õn sù vinh hiÓn cña m×nh vËy.
C©u 8: Nh− Can th−îng thÇn ®−îc V−îng T−íng khÝ th× kh¸ tèt, b»ng Can
th−îng thÇn bÞ H−u Tï Tö khÝ lµ ®iÒm rÊt bÊt lîi, khi vÒ phôc chiÕu chØ ¾t bÞ tai
häa.
C©u 9 vµ 10: Nh− quÎ thÊy Th¸i tuÕ hay NguyÖt kiÕn xung kh¾c Can th−îng
thÇn tÊt sao còng bÞ nÞnh thÇn giÌm pha, ®Æt lêi vu khèng. Nh− vËy th× dÔ g× mong
®−îc phong tÆng.
C©u 11, 12, 13 vµ 14: Nh− Can Chi ®−îc V−îng T−íng l¹i cïng víi Can Chi
th−îng thÇn t−¬ng sinh (h÷u khÝ) lµ quÎ ®Çy Hû khÝ, vÒ triÒu ¾t ®−îc vui mõng. NÕu
chiªm gÆp Tam d−¬ng khãa, Tam quang khãa, Chó Ên khãa, Long ®øc khãa, l¹i
thÊy NguyÖt t−íng sinh Can hay sinh Hµnh niªn hoÆc sinh Hµnh niªn th−îng
thÇn…quÎ nh− vËy lµ hoµn toµn tèt, ban s− ch¾c ®−îc nhiÒu ©n huÖ vµ ®−îc sñng
¸i, ®−îc phong tÆng, ©n tr¹ch ®Çm ®×a, thËt lµ h−ng long cã mét.
Phô lôc
PhÇn chÝnh cña Chiªm binh tËp lµ 50 ®Ö ®· dÞch gi¶i xong. Cßn phÇn phô lôc
sau ®©y lµ nh÷ng bµi xÐt ra rÊt cÇn phô bæ vµo. V× ®· gäi lµ §¹i toµn th× ch¼ng nªn
bá qua mét sù biÕt thªm nµo dï sù biÕt thªm Êy cã kh¸c víi ý nghÜa cña nh÷ng ®iÒu
®· häc hiÓu ë tr−íc.
Bμi 1: Qu¸i thÓ

(Dông binh cÇn xem 9 khãa thÓ ®Ó liÖu bÒ ®éng tÜnh cho hîp thêi)
1. Nguyªn thñ lîi kh¸ch, sù giai thùc

2. Trïng thÈm lîi chñ, hËu cö hanh,
3. Tri nhÊt tÆc cËn, nghi hßa h¶o.
4. ThiÖp h¹i −u nghi c¬ yÕu minh.
5. Cao thØ nghi chñ, §an nghi kh¸ch
6. BØ thö v« c«ng, häa diÖc khinh.
7. Hæ thÞ quan çch, Xµ tiÒm phôc
8. NhËm hµnh, TÝn chØ kh¸ch an binh,
9. S¬ lai Ph¶n ng©m ®a ph¶n phóc,
10. B¸t chuyªn gian tµ, ®Þch tÊt tranh.
11. BiÖt tr¸ch cø ®«, nghi ng¹i viÖn
12. Thö ban ®¹i yÕu tèi tu minh.
13. Êt, Hîp, Long, Th−êng vi Dông çt,
14. Çnh kiªm v−îng t−íng tÊt c«ng thµnh.
Phãng dÞch
1/ Chiªm gÆp Nguyªn thñ khãa cã lîi cho bªn Kh¸ch (nªn khëi binh ®¸nh
tr−íc). Mäi ®iÒu nghe thÊy ®Òu cã thËt. (Trong viÖc chinh chiÕn th−êng hay nãi hai
ch÷ Kh¸ch Chñ. Kh¸ch lµ bªn ®éng binh tr−íc, ®¸nh tr−íc, bªn ë xa tíi. Chñ lµ bªn
gi÷ thÕ thñ, ë t¹i chç, chê Kh¸ch binh tíi míi nghªnh chiÕn).
2/ Chiªm gÆp Trïng thÈm khãa lîi bªn Chñ, nªn khëi binh sau ¾t ®−îc hanh
th«ng.
3/ Chiªm gÆp Tri nhÊt khãa th× giÆc ë gÇn, nªn nghÞ hßa míi tèt. Lóc nµy nªn
ra binh lóc tiÕn, lóc tho¸i khiÕn cho bªn ®Þch hå nghi ¾t m×nh sÏ biÕt sù ®éng tÜnh
cña qu©n ®Þch.

4/ ThiÖp h¹i khãa sinh −u lo, nghi ng¹i, ph¶i quan s¸t cho tinh tÕ, viÖc lµm
chËm trÔ. Lóc nµy nªn xuÊt qu©n ®Ó thÈm xÐt c¬ sù.
5 vµ 6/ Cao thØ çch lîi Kh¸ch. §an x¹ çch lîi Chñ. Nh− chiªm gÆp çch
nµo còng vËy hai bªn ®Òu ch¼ng thµnh c«ng, tai häa vÉn nhÑ. Ba qu©n lóc nµy tuy
hung mµ kh«ng sî l©m h¹i. M×nh muèn ®¸nh ®Þch th× còng kh«ng ®ñ kÕ s¸ch, hoÆc
kh«ng ®ñ søc.
7/ Hæ thÞ chuyÓn b«ng lµ M·o tinh d−¬ng nhËt chñ sù ®éng, song hµnh binh e
gÆp cöa cÇu ng¨n çch. Cßn §«ng xµ yÓm môc lµ M·o tinh ©m nhËt th× nªn tiÒm
phôc binh sÜ, dï ph¶i chiÕn ®Êu còng nªn Èn nóp mµ ®¸nh.
8/ Phôc ng©m tù nhËm muèn hµnh qu©n nh−ng nöa chõng ng−ng l¹i. Cßn
Phôc ng©m tù tÝn lµ quÎ phôc tµng binh sÜ, xuÊt qu©n lóc nµy ¾t gÆp trë ng¹i v× cöa
cÇu ng¨n çch, khã mµ ra khái bê câi. L¹i nãi r»ng hai thø Phôc ng©m, hîp muèn
t−¬ng ly, ë muèn rêi ®i, nh÷ng vÉn lµ t−îng ë yªn n¬i bê câi.
9/ Ph¶n ng©m qu¸i: Häa phóc ®Òu tõ ngoµi ®Õn, sù viÖc hay ph¶n phóc trë
ng−îc l¹i, lµ t−îng con nghÞch, téi gian. Lóc nµy mµ xuÊt binh ch¼ng khái bÞ tr¸o
trë, mçi lóc ®Òu ph¶i t¨ng sù kh¶o xÐt vÒ sù kþ h¹i.
10/ B¸t chuyªn tÊn hay B¸t chuyªn tho¸i còng vËy, chñ sù gian tµ, ch¼ng
ph©n Chñ Kh¸ch. Lóc nµy hµnh qu©n gÆp qu©n ®Þch tÊt cã chiÕn ®Êu chø kh«ng
tr¸nh ®−îc, nh−ng cèt yÕu gi÷ ®−îc sù chÝnh ®¸ng th× ®−îc tèt lµnh.
11/ BiÖt tr¸ch khãa lµ quÎ muîn ®−êng ®i, dùa n−¬ng vµo vËt riªng, cã viÖn
trî bªn ngoµi. Hµnh qu©n nªn ®−îc bªn ngoµi trî lùc nÕu kh«ng ¾t khiÕp nh−îc.
12, 13, 14/ Hµnh binh xem khãa thÓ lµ yÕu tè träng ®¹i, rÊt cÇn biÕt râ. Vµ
nh− S¬ truyÒn cã thõa Quý nh©n, Thiªn hîp, Thanh long, Th¸i th−êng lµ quÎ tèt.
Kiªm S¬ truyÒn V−îng khÝ hay T−íng khÝ tÊt chiÕn ®Êu thµnh c«ng.
Bμi 2: Ph¸t dông çt hung

(Ph¸t dông çt t−íng vµ hung t−íng)
Nh− võa nghe tin b¸o cã giÆc, liÒn chiªm mét quÎ ®Ó xem hµo ph¸t dông tøc
S¬ truyÒn thõa çt t−íng hay hung t−íng th× biÕt sÏ th¾ng b¹i thÕ nµo, vµ còng tõ ®ã
mµ biÕt nªn chiÕn hay nªn thñ. §Êy lµ bÝ quyÕt. Ph¸t dông Quý nh©n th× t−íng vµ
binh chiÕn ®Êu mét çch nhanh chãng, më réng ®Êt ngh×n dÆm, khiÕn cho qu©n
®Þch ph¶i sî phôc. Dông khëi §»ng xµ binh sÜ kinh h·i, nÕu S¬ truyÒn cïng ®Þa bµn
kh¾c t−¬ng kh¾c th× sÜ tèt chÕt vµ bÞ th−¬ng. Khëi dông Chu t−íc sÜ tèt kinh khñng,
®ån rao bËy b¹ khÈu thiÖt. Dông khëi Thiªn hîp: binh t−íng chiÕn th¾ng, b¾t ®−îc
nhiÒu con trai vµ con g¸i vµ nhiÒu chiÕn lîi phÈm nh− ch©u ngäc, t¬ lôa…Dông
khëi C©u trËn: sÜ tèt tö trËn, xe g·y, ngùa ph¹m th−¬ng. Dông khëi Thanh long
t−íng binh ®¹i th¾ng, lÊy ®−îc cña c¶i dù tr÷ bªn n−íc ®Þch. Dông khëi Thiªn
kh«ng: kÎ ®Þch khinh rÎ vµ dèi tr¸, sÜ tèt m×nh gÆp ®iÒu bÊt lîi. Dông khëi B¹ch hæ:
sÜ tèt tö vong. Dông khëi Th¸i th−êng t−íng binh ®¹i th¾ng. Dông khëi HuyÒn vò:
qu©n binh sãt mÊt, chiÕn ®Êu bÊt lîi. Dông khëi Th¸i ©m: sÜ tèt nhót nh¸t, mÒm
yÕu. Dông khëi Thiªn hËu: t−íng ra trËn ch¼ng ®¸nh mµ tù b¹i.
Tãm l¹i: Dông khëi çt t−íng nh− Quý, Hîp, Long, Th−êng, lµ quÎ tèt, cïng
víi thõa thÇn t−íng t−¬ng sinh h·y mau ra trËn ¾t ®¹i th¾ng. B»ng dông khëi hung
t−íng l¹i cïng víi thõa thÇn t−¬ng kh¾c lµ quÎ xÊu, chiÕn ®Êu ¾t b¹i vong.

Bμi 3: XuÊt qu©n tr¹ch Thêi

(Chän giê ra qu©n)
1. H−ng binh tu yÕu tuyÕn thêi thÇn
2. Duy h÷u thÇn tµng s¸t mét ch©n.
3. Hµ vÞ thÇn tµng tèi vi lîi?
4. Quý nh©n t− yÕu ®¨ng thiªn m«n,
5. M¹nh nguyÖt Gi¸p BÝnh Canh chñ thñ,
6. Träng nguyÖt CÊn Tèn cËp KiÒn Kh«n,
7. Quý nguyÖt Êt §inh d÷ T©n Quý,
8. Tøc thö tr¹ch thêi s¸t bÊt lu©n.
9. §»ng xµ xuÊt huyÖt duyªn phi çt,
10. B¹ch hæ ®¨ng s¬n thÞ hung hoµnh,
11. TriÖt lé b¹t ®ao tu kh¶ óy,
12. Phi d−¬ng, Ph¶n lé tèng nan dung.
13. ¸m kim, Phôc ®o¹n phi hung diÖu,
14. TriÖt lé, Kh«ng vong gi· m¹t phïng,
15. §« t−¬ng NguyÖt t−íng gia Thêi kh¸n,
16. Çnh ®¾c çt thÇn tÊu vi c«ng.
Phãng dÞch
C©u 1, 2, 3, 4: muèn h−ng binh diÖt ®Þch th× quan träng lµ chän giê xuÊt qu©n
(chän ngµy xuÊt qu©n ë §Ö 5). Duy ®−îc giê nµo cã quÎ ThÇn tµng s¸t mét lµ giê
ch©n chÝnh tèt cho viÖc h−ng binh chinh ph¹t. Nh−ng bëi sao vµ thÕ nµo gäi lµ ThÇn
tµng s¸t mét lµ çch rÊt tèt ? Phµm quÎ thÊy Quý nh©n l©m Hîi ®Þa bµn gäi lµ Quý
nh©n ®¨ng thiªn m«n, çc hung thÇn vµ ¸c s¸t ®Òu bÞ Èn mÊt, h−ng binh chinh chiÕn
kh«ng gÆp nh÷ng ®iÒu tr¾c trë.
C©u 5, 6, 7, 8: M¹nh NguyÖt lµ trong nh÷ng th¸ng 1, 4, 7, 10 nªn chän nªn
chän nh÷ng giê Gi¸p BÝnh Canh. Träng nguyÖt lµ trong nh÷ng th¸ng 2, 5, 8, 11 nªn
chän çc giê CÊn Tèn KiÒn Kh«n. Quý nguyÖt lµ trong nh÷ng th¸ng 3, 6, 9, 12 nªn
chän nh÷ng giê Êt §inh T©n Quý.
C©u 9: QuÎ §»ng xµ xuÊt hiÖn lµ quÎ r¾n ra khái hang, øng ®iÒm ch¼ng lµnh.
(Toµn bé pho Lôc nh©m kh«ng cã ®o¹n nµo nãi tíi §»ng xµ xuÊt huyÖt, chØ nãi
r»ng §»ng xµ l©m TÞ gäi lµ nhËp huyÖt øng ®iÒm lµnh).
C©u 10 vµ 11: B¹ch hæ l©m DÇn gäi lµ Hæ ®¨ng s¬n, cäp lªn nói øng sù hung
bÊt ngê. HuyÒn vò l©m Ngä gäi lµ triÖt lé, t−îng giÆc c−íp chÆn mÊt ®−êng ®i,
®iÒm ®¸ng sî. HuyÒn vò l©m DËu gäi lµ B¹t ®ao, t−îng giÆc c−íp tuèt ®ao g−¬m,
®iÒm bÞ ph¶n th−¬ng.
C©u 12 vµ 13: Phi d−¬ng lµ bay v−ît lªn cao. Ph¶n lÖ lµ ph¶n ng−îc l¹i. C¶
bé Nh©m vµ çc chç luËn vÒ 12 Thiªn t−íng, kh«ng thÊy cã 4 danh tõ Phi d−¬ng,
Ph¶n lé, ¸m kim, Phôc ®o¹n.
C©u 14: TriÖt lé nµy tÝnh theo 10 Can. Ngµy Gi¸p Kû TriÖt lé t¹i Th©n DËu.
Ngµy Êt Canh t¹i Ngä Mïi. Ngµy BÝnh T©n t¹i Th×n TÞ. Ngµy §inh Nh©m t¹i DÇn
M·o. Ngµy MËu Quý t¹i Tý Söu. Kh«ng vong tøc TuÇn kh«ng. Ra qu©n ph¶i tr¸nh
giê TriÖt lé vµ giê TuÇn kh«ng.
C©u 15 vµ 16: TÊt c¶ ®Òu do mét ph−¬ng h−íng th−êng lÖ lµ lÊy NguyÖt
t−íng gia chÝnh Thêi, råi xem t¹i cung Giê hiÖn t¹i vµ t¹i S¬ truyÒn. NÕu giê nµo
thÊy mét trong çc quÎ hoÆc çc çch trªn lµ ch¼ng nªn xuÊt qu©n trong giê Êy.
H·y ®îi giê nµo (còng lÊy NguyÖt t−íng gia chÝnh Thêi) thÊy t¹i hai chç ®ã (cung
Giê hiÖn t¹i vµ S¬ truyÒn) cã çt thÇn, çt t−íng, cã çch tèt…h·y xuÊt qu©n ®¸nh
¾t th¾ng.
Bμi 4: V¨n kinh øng ®Þch

(Nghe tin kinh sî chän giê ra øng chiÕn)
1. V¨n kinh chi NhËt thiÕt tu ng«n.
2. Binh triÒu tøc t¹i b¶n nhËt tån.
3. Thêi NhËt tö t«n nghi tr¹ch xuÊt
4. Nh−îc dông tÆc ng· chñ th©u bån.
Phãng dÞch
Nh− nghe tin giÆc tÊt lßng kinh ng¹i, mµ nh− muèn chän giê tèt ra qu©n øng
chiÕn víi ®Þch, th× cÇn thiÕt nªn nghe theo lêi nµy: Xem ngµy binh m×nh ®ang ®ãng
thuéc vÒ NhËt can nµo, råi h·y chän giê nµo t¸c Tö t«n ®èi víi Can cña ngµy hiÖn
t¹i. Nh− ngµy Gi¸p Êt méc th× tíi giê háa (BÝnh §inh TÞ Ngä) xuÊt binh, v× háa ®èi
víi méc tÊt lµ Tö t«n. Cßn nÕu xuÊt binh vµo giê kh¾c Can gäi lµ giê tÆc ng· tÊt
ph¶i bÞ ®Þch qu©n ®¸nh m×nh thua ch¹y. ThÝ dô nh− ngµy Gi¸p méc mµ xuÊt binh
vµo giê Th©n DËu kim th× ¾t ®¸nh thua, v× kim kh¾c méc.
Bμi 5: Nghi tÆc tiÒn hËu

(Ngê giÆc ë phÝa tr−íc hay phÝa sau)
1. TÆc cËn ng· qu©n suy tiÒn hËu,
2. TÞ Th©n Tý M·o l©m Chi: hËu
3. Canh nh−îc c− Chi khÊu ®−¬ng ®¹o
4. Khñng khÊu mai phôc qu©n yÕu tr×nh.
Phãng dÞch
Nghi ngê giÆc ë gÇn qu©n binh m×nh mµ ch¼ng biÕt nã ë phÝa tr−íc hay phÝa
sau, hoÆc v× trong ®ªm h«m tèi t¨m hoÆc v× s−¬ng mï che khuÊt….tÊt ph¶i chiªm
mét quÎ råi liÖu ®Þnh. Nh− quÎ thÊy trong 4 vÞ TÞ Th©n Tý M·o cã mét vÞ l©m Chi
tÊt giÆc ë phÝa sau l−ng m×nh, ë phÝa sau chç m×nh ®ang ®ãng qu©n hoÆc ®ang l©m
chiÕn (vËy m×nh quay ®Çu qu©n vÒ phÝa giÆc ®Ó ®îi chËn ®¸nh nã. NÕu kh«ng
chóng sÏ bÊt ngê tõ phÝa sau ®¸nh tíi, m×nh xoay trë kh«ng kÞp ¾t sÏ thua). Nh−
thÊy Can thÇn l©m Chi th× chóng ®ang ë gi÷a ®−êng. Ph¶i ng¹i chóng mai phôc,
m×nh nªn chuÈn bÞ.

Bμi 6: Chiªm kim NhËt chiÕn phñ?

(Xem h«m nay cã chiÕn ®Êu hay kh«ng)
1. §Èu c−¬ng gia M¹nh tu kiªn thñ,
2. Gia Träng t−¬ng th−¬ng, bÜ thö b×,
3. L©m Quý xuÊt qu©n c«ng kÝch h¶o.
4. §¾c th¾ng danh chi thÞ thuËn c¬,
5. Lôc h¹i lai gia Niªn MÖnh th−îng.
6. Thö thêi c«ng chiÕn tù tao h×nh
7. B¹ch hæ nh−îc tinh hung çnh thËm.
8. NhËt thÇn hoµn kþ thiÕt tu minh,
9. ChiÕn hïng dông khëi: Xu©n DÇn th¾ng,
10. H¹ TÞ, Thu Th©n, §«ng Hîi tinh.
11. §èi xung vi Th− trùc hung ¸c,
12. Thñ thuËt tiªu ®Çu Long thñ kinh.
Phãng dÞch
C©u 1, 2, 3, 4: Muèn biÕt h«m nay nªn ®¸nh nhau kh«ng th× chiªm mét quÎ.
Nh− trong quÎ thÊy Thiªn c−¬ng gia DÇn Th©n TÞ Hîi th× nªn gi÷ chÆt dinh tr¹i.
ThÊy Thiªn c−¬ng gia Tý Ngä M·o DËu th× nªn cÈn thËn phßng bÞ, nÕu cã chiÕn
®Êu tÊt hai bªn ®Òu bÞ tæn th−¬ng, mái mÖt v« Ých. ThÊy Thiªn c−¬ng gia Th×n TuÊt
Söu Mïi nªn xuÊt qu©n ¾t th¾ng trËn ®−îc næi tiÕng, ®ã lµ biÕt thuËn theo thêi c¬
vËy.
C©u 5, 6, 7: T¹i Niªn MÖnh cña chñ t−íng thÊy trªn d−íi t¸c Lôc h¹i (Nh−
DÇn Th©n t−¬ng gia, M·o Th×n t−¬ng gia…) lµ ®iÒm hung h¹i, ra c«ng chiÕn ¾t bÞ
h×nh th−¬ng. NÕu cã B¹ch hæ l©m Niªn MÖnh n÷a tÊt ®iÒu hung h¹i cµng nhiÒu.
Chñ t−íng lµ ng−êi cÇm ®Çu mét ®oµn qu©n nh− chØ huy tr−ëng ch¼ng h¹n.
C©u 8: ThiÕt yÕu h¬n n÷a lµ xem t¹i Can Chi (còng nh− xem t¹i Niªn MÖnh
chñ t−íng), nÕu cã Lôc h¹i cïng B¹ch hæ mµ ra c«ng chiÕn sÏ ®¹i b¹i. (Kinh nãi:
B¹i bÊt b¹i thÞ Lôc h¹i, thËn chi thËn chi. NghÜa lµ b¹i hay kh«ng b¹i xem Lôc h¹i
h·y cÈn thËn, h·y cÈn thËn).
C©u 9, 10, 11: QuÎ cã ChiÕn hïng t¸c S¬ truyÒn sÏ chiÕn th¾ng rÊt dòng
m·nh (ChiÕn hïng: mïa Xu©n t¹i DÇn, H¹ t¹i TÞ, Thu t¹i Th©n, §«ng t¹i Hîi). Cßn
S¬ truyÒn thõa Chiªn th− sÏ chiÕn b¹i, gÆp ®iÒu hung ¸c (Xung víi ChiÕn hïng lµ
ChiÕn th−).
C©u 12: Nh÷ng çch chiªm quyÕt trong ngµy h«m nay nªn ®¸nh hay kh«ng
nªn ®¸nh ®−îc nªu lªn ®Ó chØ dÉn trong bµi nµy lµ do ë Long thñ kinh. (X−a vua
Hoµng ®Õ ®−îc Trêi gi¸ng xuèng cho biÕt thuËt ®¸nh th¾ng vµ diÖt ®−îc giÆc Xi
v−u lµ vua hiÕu chiÕn. Së dÜ cã Long thñ kinh).

Bμi 7: Hμnh hiÓm

(Hµnh qu©n vµo chç nguy hiÓm)
1. Tam hµ, Cöu giang thiªn ®¹o kh«ng,
2. Dôc hµnh gi¸n ®iÖp thiÕt yÕu minh:
3. Trõ §Þnh Nguy Khai, nhÞ thÇn gia,
4. XuÊt nhËp ®Þch dinh nhËm tung hoµnh.
Phãng dÞch
Gäi Th¸i xung (M·o) lµ Tam hµ, gäi Tßng kh«i (DËu) lµ Cöu giang. M·o vµ
DËu ®−îc gäi chung lµ Thiªn ®¹o (®−êng trêi), th«ng suèt mu«n mÆt. Nh− muèn
sang bªn ®Þch qu©n lµm gi¸n ®iÖp, th× thiÕt yÕu ph¶i râ ph−¬ng h−íng ®i. Nh− thÊy
M·o hoÆc DËu gia lªn 4 cung ®Þa bµn Trõ §Þnh Khai Nguy lµ quÎ cã thÓ hµnh
hiÓm, vµo ra bªn ®Þch tung hoµnh thong th¶. ThÝ dô: th¸ng giªng khëi trùc KiÕn t¹i
DÇn råi l−u thuËn tíi th× trùc Trõ t¹i M·o, trùc §Þnh t¹i Ngä, trùc Nguy t¹i DËu,
trùc Khai t¹i Tý. Vµ nh− trong quÎ thÊy cã M·o hoÆc DËu gia lªn çc cung ®Þa bµn
M·o Ngä DËu Tý lµ cã thÓ ®i lµm gi¸n ®iÖp. NÕu thÊy gia Tý th× theo h−íng chÝnh
B¾c, gia M·o nªn theo h−íng §«ng, gia Ngä ®i theo h−íng chÝnh Nam, gia DËu
h−íng chÝnh T©y. Theo çc ph−¬ng h−íng ®ã mµ ra vµo dinh giÆc ch¼ng ai râ
m×nh, biÕt m−u kÕ cña m×nh, tùa nh− cã quØ thÇn gióp ®ì. L¹i nãi M·o DËu lµ hai
çi cöa trêi (thiªn m«n) gia lªn 4 vÞ thÇn che chë (Trõ §Þnh Khai Nguy), cø theo
ph−¬ng h−íng cña chç t−¬ng gia ®ã mµ ra vµo chèn ®Þch qu©n nh− ra vµo chç
kh«ng ng−êi, vµ cã thÓ mét m×nh chÕ th¾ng v¹n ng−êi trai tr¸ng, bëi cã quû thÇn hé
trî.
Bμi 8: KiÕp l−¬ng

(C−íp l−¬ng thùc)
1. Nh−îc nhËp tha c¶nh vi kh¸ch binh
2. KiÕp l−¬ng tu t−êng Tam truyÒn tinh,
3. S¬ Trung v−îng t−íng: ng· qu©n th¾ng,
4. M¹t truyÒn h÷u khÝ: bØ ®Þnh doanh.
Phãng dÞch
Nh− m×nh ®i ®Õn mét ®Þa c¶nh kh¸c, xa, ®Ó ®¸nh c−íp l−¬ng thùc cña ®Þch th×
kÓ m×nh lµ Kh¸ch binh. VËy ph¶i ph©n râ Tam truyÒn: S¬ Trung thuéc Kh¸ch lµ
ng−êi ë n¬i kh¸c ®Õn, tøc lµ qu©n m×nh. Cßn M¹t thuéc Chñ lµ ng−êi ë t¹i chç, tøc
qu©n bªn ®Þch. VËy hÔ S¬ Trung ®−îc V−îng T−íng khÝ mµ m×nh ®i c−íp l−¬ng
thùc tÊt qu©n m×nh th¾ng. B»ng M¹t truyÒn V−îng T−íng khÝ ¾t vô ®i c−íp l−¬ng
thÊt b¹i, v× qu©n ®Þch ®ang h−ng v−îng.
Bµi nµy còng dïng vµo viÖc c«ng thµnh lµ ®i c«ng h·m thµnh luü ®Þch qu©n.
VËy S¬ Trung V−îng T−íng m×nh míi ®i ®¸nh ph¸ ®−îc dinh lòy giÆc, b»ng M¹t
truyÒn V−îng T−íng tÊt ch¼ng nªn ®i.

Bμi 9: §Èu binh së chØ

(Chç xoay vÒ cña chu«i sao §Èu)
1. Thiªn c−¬ng chØ TÞ thiªn ®Þa khai,
2. XuÊt qu©n hµnh sù nhËm båi håi,
3. ChØ Ngä to¹ tr−íng nghi ®µ cÇm,
4. ChØ Mïi tiÓu th«ng diÖc kh¶ tµi,
5. Gia Th©n b¸ch tranh qu©n tu kþ,
6. ChØ DËu nh©n m· thä kinh h·i,
7. Ph¶n lai TuÊt thæ chñ thõa çch,
8. Gia Hîi thiªn tr¸ch bÊt xøng hoµi,
9. ChØ Tý b¸n lé hån ph¸ch t¸n,
10. ChØ Söu ®é tóc ®·i minh lai,
11. L©m DÇn h÷u hû chiÕn ho¹ch th¾ng,
12. §¸o M·o bÕ t¸i nghi tµng mai,
13. Phôc ng©m Th×n ®Þa quan l−¬ng t¾c,
14. Ch−ëng th−îng binh c¬ tö tÕ bµi.
Phãng dÞch
Thiªn c−¬ng tøc lµ sao §Èu. Phµm trong viÖc binh c¬, muèn ®éng binh ®iÒu
g× th× rÊt nªn chiªm mét quÎ. Vµ nh− quÎ thÊy Thiªn c−¬ng gia TÞ ®Þa bµn lµ t−îng
Trêi §Êt lóc më mang (S¬ khai), nÕu hµnh qu©n, xuÊt s− ¾t lßng d¹ båi håi, dïng
d»ng tíi lui. Tuy nhiªn hÔ ra qu©n ®¸nh tÊt ®¹i th¾ng, më mang bê câi réng xa
ngh×n dÆm. Nh− thÊy Thiªn c−¬ng gia Ngä lµ lóc trêi ®Êt bu«ng ngang çch trë,
nªn ngåi n¬i tr−íng mµ d¹o ®µn cÇm cho yªn lµnh, tèt. Thiªn c−¬ng gia Mïi lµ lóc
Trêi §Êt tiÓu th«ng (th«ng Ýt), xuÊt qu©n còng kh¸ tèt. Thiªn c−¬ng gia Th©n lµ lóc
Trêi ®Êt ®ang ®éng tranh mét çch c−ìng ngÆt, ng−êi cÇm qu©n cÇn biÕt lµ kþ h¹i.
Thiªn c−¬ng gia DËu lµ lóc Trêi §Êt ®ãng lÊp, nÕu chiÕn ®Êu ¾t xe g·y, ngùa chÕt,
®iÒm ®¹i hung. Thiªn c−¬ng gia TuÊt lµ lóc Trêi §Êt ph¶n çch (Th×n gia TuÊt còng
thuéc quÎ Ph¶n ng©m), chiÕn ®Êu ¾t sÜ tèt bÞ ph©n t¸n, chia l×a vµ tö vong, nªn hßa
míi cao ý. Thiªn c−¬ng gia Hîi gäi lµ quÎ Trêi thu l¹i chËt hÑp (v× Hîi thñy lµ
Thiªn m«n, cöa Trêi bÞ Thiªn c−¬ng Th×n chËn kh¾c), dông qu©n ¾t bÞ tæn th−¬ng,
gÆp ®iÒu kinh h·i. Thiªn c−¬ng gia Tý gäi lµ quÎ §Þa b¸ch (§Êt ®Ì Ðp), hµnh qu©n
®Õn nöa ®−êng hån ph¸ch tiªu t¸n, long d¹ ch¼ng an. Thiªn c−¬ng gia Söu gäi lµ
Thiªn ®Þa TiÓu th«ng (còng gièng nh− gia Mïi), xuÊt hµnh tíi 30 dÆm nªn dõng l¹i
®Ó an dinh lËp tr¹i, ®îi s¸ng mai råi tïy ý mµ hµnh ®éng tÊt ®−îc ®¹i th¾ng. Thiªn
c−¬ng gia DÇn hµnh qu©n cã viÖc vui mõng, chiÕn ®Êu ®¹i tiÖp vµ th¾ng to. Thiªn
c−¬ng gia M·o lµ lóc Trêi ®Êt ®ãng lÊp (bÕ t¾c), nªn Èn l¸nh, mai phôc, ®éng sù chØ
uæng c«ng ch¼ng nªn. Thiªn c−¬ng gia Th×n tøc §Èu tinh trë vÒ ng«i vµ chÝnh lµ
quÎ Phôc ng©m (Th×n gia Th×n), t−îng cöa cÇu ng¨n ®ãng, chØ nªn an dinh h¹ tr¹i,
ch¼ng kh¸ väng ®éng. Tíi ®©y ®· ph©n bµy tØ mØ 12 chç chØ h−íng cña §Èu tinh tøc
Thiªn c−¬ng ®Ó chiªm ®o¸n hµnh qu©n ng−êi ch−ëng qu¶n binh c¬ ch¼ng thÓ ch¼ng
biÕt.

Bμi 10: LuËn tÆc ®¹o ph−¬ng lé

(LuËn xem giÆc trém ®i vÒ h−íng lé nµo)
1. Gi¸p : DÇn, Êt: M·o, BÝnh :TÞ cung
2. §inh : Ngä, MËu: Th×n, Kû: TuÊt ®ång
3. Canh : Th©n, T©n: DËu, Nh©m : Hîi th−îng
4. Quý : Tý, thËp can ®Þnh çt hung.
5. Thiªn ®Þa t−¬ng hîp vi khø lé,
6. ¸m tµng nh©n m· trãc tÆc binh.
7. Nh−îc nh©n héi ®¾c Lç Du ph¸p,
8. CÇm khÊu nh− ®ång t¹i tr−ëng trung.
Phãng dÞch
C©u 1, 2, 3, 4: ngµy Gi¸p t×m DÇn thiªn bµn, ngµy Êt t×m M·o, ngµy BÝnh t×m
TÞ, ngµy §inh t×m Ngä, ngµy MËu t×m Th×n, ngµy Kû t×m TuÊt, ngµy Canh t×m
Th©n, ngµy T©n t×m DËu, ngµy Nh©m t×m Hîi, ngµy Quý t×m Tý. §ã lµ phÐp tÝnh
ph¶i do n¬i Can cña ngµy mµ t×m ch÷ thiªn bµn trong quÎ.
C©u 5, 6 :LÊy NguyÖt t−íng gia chÝnh thêi mµ an 12 ch÷ thiªn bµn vµo 12
cung ®Þa bµn. Råi do Can cña ngµy mµ t×m coi ch÷ thiªn bµn ®· nãi trªn gia lªn
cung ®Þa bµn nµo th× gäi cho ®ã lµ Thiªn ®Þa t−¬ng hîp vµ còng gäi chç ®ã lµ
ph−¬ng lé cña ®¹o tÆc hay ®−êng ®i cña giÆc. Nh− ngµy Gi¸p ph¶i t×m DÇn thiªn
bµn mµ trong quÎ thÊy DÇn gia DËu ®Þa bµn th× giÆc ®i vÒ ph−¬ng DËu chÝnh T©y.
HoÆc nh− ngµy §inh ph¶i t×m Ngä mµ trong quÎ thÊy Ngä gia Tý ®Þa bµn th× giÆc
®i vÒ ph−¬ng Tý chÝnh B¾c…ThÝ dô ngµy MËu Th×n, nguyÖt t−íng Söu, giê DÇn
chiªm quÎ. Theo phÐp trªn ngµy MËu th× ph¶i t×m Th×n thiªn bµn vµ trong quÎ thÊy
Th×n gia TÞ ®Þa bµn. VËy tÊt giÆc ®i vÒ ph−¬ng TÞ §«ng nam…khi ®· biÕt ®−êng ®i
cña giÆc råi m×nh bÌn che giÊu nh©n m· ®Ó chËn ®¸nh, ®ãn b¾t nã.
C©u 7, 8: H¬n n÷a ng−êi cÇm binh l·nh héi ®−îc phÐp tÝnh Du ®« vµ Lç ®«
th× ®¸nh b¾t giÆc dÔ nh− trong bµn tay.
Bμi 11: Lôc Nh©m qu©n tr−íng phó

(Bµi phó Lôc Nh©m chiªm ®o¸n viÖc binh c¬ n¬i trong mµn qu©n nh− ban
tham m−u, bé chØ huy).
1/ Th−îng t−íng l©m nhung, truyÒn thøc luËn c«ng, tr¾c t−íng th©n chi ®éng
tÜnh, quan Chñ Kh¸ch chi th− hïng. Gi¶i nghÜa: ng−êi th−îng t−íng khi chinh
chiÕn ®· ®−îc häc t−êng ph−¬ng thøc chiªm ®o¸n dïng binh tÊt ph¶i liÖu t−êng
thÇn t−íng n¬i quÎ mµ biÕt râ sù ®éng tÜnh, quan s¸t bªn cña bªn Kh¸ch ®Ó quyÕt
trËn h¬n thua. (Can lµ bªn Kh¸ch, Chi lµ bªn Chñ. Lêi Kinh thªm: Hµnh niªn cña
Th−îng t−íng kh¾c C©u xø tÊt ®¸nh th¾ng. C©u xø lµ cung ®Þa bµn cã thõa sao C©u
trËn).
2/ Ng« kh¶m vi kú TÇn cung gia ngÉu TuÕ, c−¬ng nhu chi vËn chuyÓn Niªn
Chi Can dÜ nghiªn cïng. Gi¶i nghÜa: N−íc Ng« ë cung Kh¶m (¸m chØ Söu), ®èi
xung víi n−íc Ng« Söu cã n−íc TÇn (¸m chØ Mïi). S¸ch binh c¬ nµy cña ng−êi Tµu
l−u l¹i, v× vËy lÊy c−¬ng thæ n−íc Tµu mµ ph©n ra 12 cung an thuéc vµo 12 quèc
gia. §ã lµ lèi nãi kh¸c ®Ó dÔ nhí h¬n lµ cø dïng 12 chi Tý Söu DÇn…Còng nh−
vËy, ë chç kh¸c bµi phó cã dïng çc tªn cña 28 ng«i tinh tó nh− Gi¸c, Cang, §ª,
Phßng …®Ó ¸m chØ 12 cung. Theo tiÕt sè 2 nµy çch lµm quÎ kh¸c th−êng lÖ. LÊy
Söu Mïi lµm NguyÖt t−íng gia lªn ngÉu TuÕ, tøc lµ gia lªn ®èi n¨m, n¨m ©m hoÆc
n¨m D−¬ng. Nh− c−¬ng TuÕ lµ n¨m D−¬ng th× lÊy Söu gia lªn TuÕ chi (®Þa chi cña
n¨m), cßn nhu TuÕ lµ n¨m ¢m th× lÊy Mïi gia lªn TuÕ chi, råi cïng vËn chuyÓn lÊy
Tø khãa vµ Tam truyÒn, an 12 Thiªn t−íng…Nh−ng kh«ng lÊy Can Chi cña ngµy
mµ lÊy Can Chi cña n¨m (Th¸i tuÕ) an vµo lµm quÎ ®Ó nghiªn cøu cho cïng lý, hÇu
biÕt sù thÞnh suy øng cho çc quèc gia ë xung quanh n−íc m×nh. Çch lµm quÎ nh−
vËy ®· chØ dÉn n¬i ®Ö 4, bµi 1, tõ c©u 1 ®Õn c©u 3, cã c¶ quÎ thÝ dô.
3/ DiÖc cö hîp thÇn gia NguyÖt chi − nam b¾c. Phôc suy nhËt tó dông thÇn chi
§«ng T©y. Gi¶i nghÜa: l¹i lÊy hîp thÇn lµ tªn th¸ng cã mét Can hîp víi Can cña
Th¸i tuÕ mµ lµm NhËt tó (NguyÖt t−íng) gia lªn NguyÖt chi tøc lµ gia lªn Chi cña
NguyÖt kiÕn råi lµm quÎ ®Ó chiªm ®o¸n çc Quèc gia ë çc ph−¬ng §«ng hoÆc T©y
hoÆc Nam B¾c (Xem ®Ö 4 bµi 1).
4/ §Þch h÷u sø lai, chÝnh thêi chiªm quyÕt. Chi thÇn thÕ Can tøc vi ch©n
thuyÕt, ph¶n thø h÷u gian t©m. T−íng Ch©u Kh«ng nhi ng«n h÷u khi tr¸, dông t¸c
©m nhi thµnh suy gian quyÖt. H¹ sinh th−îng vÞ tri nguþ tr¸ di h−u hµnh. Can ®¸p
vu chi, vÞ ©m m−u chi n¨ng kÕt. Gi¶i nghÜa: Nh− bªn ®Þch quèc sai sø qua m×nh,
lóc hay tin bÌn theo giê hiÖn t¹i mµ lËp mét quÎ ®Ó quyÕt ®o¸n. Vµ trong quÎ thÊy
Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn lµ ®Þch sø gian manh. (Mét bªn s¸ch kh¸c
nãi: Thêi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn th× ®Þch sø còng gian manh, ®a tr¸).
Can thõa Chu t−íc hay Thiªn kh«ng th× lêi nãi cña nã gian tr¸. HoÆc Gi¸c tinh
(Th×n) hay Th¸i ©m l©m Niªn MÖnh vµ ®−îc dïng lµm S¬ truyÒn, th× quyÕt ch¼ng
nªn tin t−ëng lêi nãi cña ®Þch sø, v× toµn lµ lêi gian ngoan, quû quyÖt. (Gi¸c tinh
tøc Gi¸c méc giao trong NhÞ thËp b¸t tó, ng«i nã t¹i Th×n). Nh− t¹i S¬ truyÒn thÊy
h¹ sinh th−îng, tøc ®Þa bµn sinh S¬ truyÒn lµ quÎ th«i hµnh ®éng ngôy tr¸. HoÆc
Can th−îng thÇn víi Chi th−îng thÇn t−¬ng sinh lµ hai bªn kh«ng cßn nghi nhau vµ
kh«ng cßn ©m m−u n÷a.
5/ DÇn Th©n TÞ Hîi Thiªn nhÜ tø thêi. Niªn th−îng kiÕn gi¶ lai sø tiÖm c¬.
Gi¶i nghÜa: Thiªn nhÜ tÝnh nh− sau: Xu©n t¹i DÇn, H¹ t¹i TÞ, Thu t¹i Th©n, §«ng t¹i
Hîi. Phµm quÎ thÊy Thiªn nhÜ l©m Can Chi Niªn MÖnh th× sø gi¶ bªn kÎ ®Þch ®Õn
cã m−u gian, ch¼ng nªn tin lêi nã nãi.
6/ HËu Êt Tµo Xung t¹i NhËt ThÇn nhi tr¸ −íc. Tham lang gian tÆc l©m Can
Chi dÜ h− khi. Gi¶i nghÜa: ThÇn hËu, Th¸i Êt, C«ng tµo, Th¸i xung tøc Tý TÞ DÇn
M·o lµ Tø thÇn, 4 vÞ thÇn h− tr¸ trong vô −íc hÑn. L¹i nãi Th©n Tý lµ Tham lang,
Th×n Mïi lµ gian tµ, Hîi M·o lµ ©m tÆc, 6 vÞ thÇn nµy gäi chung lµ Lôc tÆc. Nh−
®Þch nh©n −íc hÑn, m×nh bÌn chiªm mét quÎ xem cã nªn tin lêi hoÆc ®i ®Õn chç
−íc hÑn hay kh«ng. NÕu quÎ thÊy Tø thÇn hay Lôc tÆc gia l©m Can Chi lµ kÎ ®Þch
tr¸ −íc, thªm thõa hung t−íng th× quyÕt ch¼ng nªn qua ®Þch hoÆc tíi chç −íc hÑn,
®õng tin lêi hÑn −íc dèi tr¸ cña giÆc.
7/ Ngo¹i quèc nh©n lai, TuÕ thÇn kh¾c Êt nhi häa sinh. Gi¶i nghÜa: nh− cã
ng−êi ë ngo¹i quèc ®Õn ®Çu b¸i ta, bÌn chiªm mét quÎ trong giê Êy. Vµ nÕu thÊy
Th¸i tuÕ th−îng thÇn kh¾c Thiªn Êt (Quý nh©n) thõa thÇn ®ã lµ quÎ giÆc vµo n−íc,
tin dïng nã sÏ sinh häa vËy.

8/ Tha bang dÞ t×nh, ©m thÇn tÆc nhËt dÜ sÇu chi. Gi¶i nghÜa: ng−êi n−íc kh¸c
cã t×nh ý riªng ®em ®Õn sù bÊt lîi cho m×nh lµ bëi Can ©m thÇn kh¾c Can hoÆc Can
©m thÇn kh¾c Can th−îng thÇn. Lêi gi¶i thÝch trong s¸ch nãi chung Can Chi ©m
thÇn kh¾c Can Chi hoÆc kh¾c Can Chi th−îng thÇn.
9/ Ph¸t sø ch− ph−¬ng Niªn Lé Chi Can, thiÖt kþ Kh«i C−¬ng, thø −u Phôc
Ph¶n. Gi¶i nghÜa: Ph¸t sø lµ sai sø qua bªn qu©n ®Þch. Nh− bªn m×nh sai sø ra ®i
bÊt cø ph−¬ng nµo, lÊy giê hiÖn t¹i lµm quÎ coi xem t¹i 4 chç: Hµnh niªn cña sø
gi¶, ph−¬ng vÞ lé tr×nh cña sø gi¶ sÏ ra ®i, Can, Chi. NÕu trong 4 chç Êy thÊy cã
Th×n TuÊt lµ kþ h¹i nhÊt. Sau ®ã lµ gÆp quÎ Phôc ng©m hay Ph¶n ng©m.
10/ M«n th−îng niªn xø ®¹o hµnh −¬ng nhi hung t−íng tai thªm. Niªn chÕ
m«n thêi trÖ bÖnh qui nhi çt thÇn häa siªn. Gi¶i nghÜa: Ph¸t sø ra ®i mµ quÎ thÊy
M«n th−îng thÇn kh¾c Hµnh niªn th−îng thÇn, Sø gi¶ sÏ bÞ tai −¬ng, nÕu thõa hung
t−íng tai häa nÆng, thõa çt t−íng tai häa nhÑ. Tr¸i l¹i Hµnh niªn th−îng thÇn kh¾c
M«n th−îng thÇn còng vÉn lµ quÎ hung, Sø gi¶ gÆp viÖc tr× trÖ vµ thä bÖnh mµ ph¶i
quay trë vÒ, nh− thõa hung t−íng nÆng, thõa çt t−íng nhÑ. M«n th−îng thÇn lµ ch÷
thiªn bµn t¹i cung, cöa mµ sø gi¶ ra ®i ®Õn ®Þch quèc. Hµnh niªn th−îng thÇn lµ ch÷
thiªn bµn trªn cung Hµnh niªn cña sø gi¶. Trong nguyªn v¨n cã hai ch÷ “trÖ bÖnh”,
kh«ng râ nghÜa riªng hay nghÜa chung. TrÖ bÖnh lµ chøng ®au bÝ ®¹i tiÖn hoÆc trÖ
bÖnh lµ tr× trÖ vµ bÖnh ho¹n.
11/ S¬ nghi S©m Chñy, Tam truyÒn chung nhi çt t−íng kham b»ng. Gi¶i
nghÜa: Hai sao S©m thñy viªn vµ Chñy háa hÇu ng«i t¹i cung Th©n. Chiªm quÎ ph¸t
sø (sai sø ra ®i) nªn thÊy Th©n t¸c S¬ truyÒn, nÕu Th©n thõa çt t−íng th× thËt lµ
®óng çch tèt. HoÆc nh− Th©n t¸c Trung M¹t thõa çt t−íng lµ tèt, thõa hung t−íng
kh«ng tèt.
12/ NhËt kþ TuÕ th−¬ng tµng Can thÇn dÜ ®¸o thêi dù tuyÓn. Gi¶i nghÜa: Can
cña Th¸i tuÕ kh¾c Can cña ngµy nµo th× ngµy Êy kþ h¹i, ch¼ng nªn ph¸t sø ra ®i. L¹i
ph¶i liÖu ®Þnh tr−íc, tÝnh cho ®óng Can cña ngµy sø gi¶ ®i ®Õn n¬i víi Can cña
ngµy ph¸t sø t−¬ng sinh lµ tèt. Nh− n¨m Gi¸p ch¼ng nªn ph¸t sø ngµy MËu, v× Gi¸p
kh¾c ph¸ MËu. Nh− ph¸t sø ngµy Canh T©n kim th× ngµy tíi n¬i dù ®Þnh ph¶i lµ
ngµy Nh©m Quý thñy.
13/ Hèt v¨n tÆc khëi Thiªn c−¬ng chi tiÒn tøc tri lai khø. Gi¶i nghÜa: bçng
nghe tin giÆc nh−ng kh«ng biÕt nã tíi m×nh hay kh«ng th× lÊy NguyÖt t−íng gia
ChÝnh thêi lµm quÎ vµ xem Thiªn c−¬ng. Nh− thÊy Thiªn c−¬ng gia M¹nh ®Þa lµ
giÆc ch¼ng l¹i, gia Quý ®Þa lµ nã l¹i cÊp tèc, gia Träng ®Þa lµ giÆc ch−a l¹i hoÆc l¹i
mµ ®Õn nöa chõng råi tr× ho·n kh«ng ®i tíi.
ë ®Ö 27 bµi 1 kh¸c víi thuyÕt nµy nh− sau: Thiªn c−¬ng gia Quý ®Þa th× giÆc
®· ®i xa.
14/ Dôc tri hµnh chØnh, Viªn tinh thÞ xø tÊt kiÕn t©n ®iÒn. Gi¶i nghÜa: muèn
biÕt giÆc ®i hay ë cø chuyªn nhÊt xem Thiªn môc gia l©m t¹i cung ®Þa bµn nµo lµ
thÊy râ giÆc chuyÓn ë t¹i ph−¬ng Êy. Nh− mïa Xu©n mµ quÎ thÊy Th×n lµ Thiªn
môc l©m Tý ®Þa lµ giÆc c− tró t¹i B¾c ph−¬ng. Viªn tinh lµ trßn vµ tinh anh, ¸m chØ
vµo Thiªn môc.
15/ TØnh Gi¸c Quý nh©n phóc Chi Can nhi tÆc binh Ých cÊp. Gi¶i nghÜa: TØnh
Gi¸c tøc lµ Mïi Th×n, v× sao TØnh méc can ng«i ë Mïi, sao Gi¸c méc giao ng«i ë
Th×n. QuÎ thÊy Th×n Mïi l©m Can Chi th× giÆc ®Õn, b»ng kh«ng l©m Can Chi lµ
giÆc kh«ng ®Õn. NÕu Th×n gia Tø quý vµ Quý nh©n l©m Can Chi th× giÆc ¾t ®Õn.
Quý nh©n l©m Can Chi nh−ng Th×n gia Tø m¹nh th× giÆc ®i xa khái chç m×nh, nÕu
cã lêi ®ån nã sÏ ®Õn m×nh lµ lêi gi¶ dèi.
16/ HuyÒn B¹ch chÕ NhËt Huúnh hoÆc nhi thµnh luü nghi kiªn. Gi¶i nghÜa:
Nh− nghe giÆc dÉn binh ®Õn liÒn chiªm quÎ mµ thÊy HuyÒn vò thõa thÇn hay B¹ch
hæ thõa thÇn kh¾c Can lµ thÕ giÆc m¹nh l¾m, m×nh nªn kiªn thñ thµnh lòy. Tr¸i l¹i
m×nh ®i ®¸nh chiÕm kÎ kh¸c, ®i lïng giÆc mµ chiªm gÆp quÎ nh− vËy ¾t ®−îc to¹i
së nguyÖn. Huúnh hoÆc lµ tªn mét ng«i sao s¸ng nh− ¸nh löa ®Ìn, nh−ng ë ®©y chØ
vµo BÝnh §inh háa. B¹ch còng tøc lµ Th¸i b¹ch kim tinh: Canh T©n, B¹ch nhËp
Huúnh hoÆc lµ Canh T©n gia lªn BÝnh §inh, nÕu ®ét nhiªn nghe tin giÆc tíi lµ nã
tíi thËt, b»ng nh− BÝnh §inh gia lªn Canh T©n th× tuy nghe vËy chø nã kh«ng d¸m
tíi, v× Kim bÞ Háa ë trªn kh¾c xuèng nªn nã sî. ThÝ dô quÎ chiªm vµo ngµy MËu
Th×n thuéc TuÇn Gi¸p Tý tÊt DÇn M·o lµ TuÇn BÝnh, TuÇn §inh, cßn Ngä Mïi lµ
TuÇn Canh vµ TuÇn T©n. Nh− bçng nghe tin giÆc kÐo tíi liÒn chiªm mét quÎ vµ nh−
thÊy Ngä Mïi gia lªn DÇn M·o ®Þa bµn tøc lµ Canh T©n kim gia lªn BÝnh §inh háa,
giÆc sÏ ®Õn. Ng−îc l¹i nÕu thÊy DÇn M·o gia lªn Ngä Mïi ®Þa bµn tøc lµ BÝnh §inh
háa gia lªn Canh T©n kim, giÆc sî kh«ng d¸m ®Õn.
17/ Phôc s¸t Du ®« can th−¬ng cÊp, t¶i Hæ tÝnh Xµ s− ®å b¹i tÝch. Gi¶i nghÜa:
L¹i quan s¸t ®Õn sao Du ®«, nÕu thÊy l©m Can Chi ¾t giÆc ®Õn nhanh. NÕu thÊy Du
®« l©m Can Chi l¹i kh¾c Chi, thø nhÊt lµ l©m Chi kh¾c Chi lµ giÆc tíi cã sù nguy
h¹i lín. Thªm thõa §»ng xµ hay B¹ch hæ n÷a th× binh t−íng ®¹i b¹i. Du ®« kh«ng
hÒ kh¾c Can.
18/ §« t−íng tï tö NhËt ThÇn bÊt kh¾c v« −u, hoÆc gia Can Chi th−îng h¹
t−¬ng chÕ nhi lai tËt. Gi¶i nghÜa: Du ®« gia lªn cung ®Þa bµn Tï Tö vµ kh«ng kh¾c
Can Chi th× kh«ng ®¸ng lo ng¹i. HoÆc Du ®« l©m Can Chi nh−ng trªn d−íi t−¬ng
kh¾c th× giÆc ®Õn gÊp. Trªn d−íi lµ nãi thiªn bµn vµ ®Þa bµn.
19/ M¹nh Träng Quý th©n ®Þnh h− ch©n, tæng lÜnh − Thiªn c−¬ng. Gi¶i
nghÜa: LÊy ®Þa bµn M¹nh Träng Quý mµ ®Þnh thËt gi¶, ®Êy lµ nãi n¬i Thiªn c−¬ng
Th×n gia lªn. Th×n gia M¹nh giÆc kh«ng tíi, gia Quý ¾t tíi, gia Träng giÆc tr× nghi.
L¹i nãi Th×n gia M¹nh ®¸ng lo sî, gia Träng c¶ hai bªn t−¬ng th−¬ng, gia Quý ¾t
cã chiÕn ®Êu.
20/ NhÜ môc th©n c− th¸m tiªu tøc giai tßng − ®Þch thÊt. Gi¶i nghÜa: NhÜ tøc
Thiªn nhÜ. Môc tøc Thiªn môc. Nh− nghe tin cã giÆc mµ kh«ng biÕt ®Ých nã ®i ®©u
hay ë ®©u, vµ muèn ®i dß la ph¶i theo cung h−íng ®Þa bµn cã thõa Thiªn môc. §i
th¸m thÝnh mËt sù cña giÆc ph¶i theo h−íng cña cung ®Þa bµn cã thõa Thiªn nhÜ.
(TÝnh Thiªn nhÜ cã 3 thuyÕt. ThuyÕt 1 th«ng dông nhÊt: Xu©n t¹i TuÊt, H¹ t¹i Söu,
Thu t¹i Th×n, §«ng t¹i Mïi. ThuyÕt 2: Xu©n t¹i DÇn, H¹ t¹i TÞ, Thu t¹i Th©n, §«ng
t¹i Hîi. ThuyÕt 3: Th¸ng 1, 5, 9 t¹i TuÊt; th¸ng 2, 6, 10 t¹i Söu; th¸ng 3, 7, 11 t¹i
Th×n; th¸ng 4, 8, 12 t¹i Mïi).
21/ BÊt l©m Chi Can, −u hîp Quý nh©n, h¶o h−¬ng bÊt chiÕn óy xø giao binh.
Gi¶i nghÜa: Nh− Du ®« ch¼ng l©m Can Chi nh−ng l¹i cã thõa Quý nh©n th× giÆc
còng sÏ ®Õn. Du ®« cïng víi ®Þa bµn t−¬ng sinh lµ giÆc ë chç nã −a (H¶o h−¬ng)
cho nªn kh«ng cã chiÕn ®Êu. Nh− thÊy Du ®« víi ®Þa bµn t−¬ng kh¾c thø nhÊt lµ Du
®« bÞ ®Þa bµn kh¾c lµ lóc giÆc tù nã bÞ rèi, cha con nã ch¼ng th©n nhau, trong ngoµi
ch¼ng tin nhau, m×nh ®Õn ®¸nh ch¾c ®−îc th¾ng. ThÝ dô ngµy BÝnh tÊt DÇn lµ Du ®«
gia Th©n ®Þa, ®ã lµ Du ®« bÞ ®Þa bµn kh¾c: Th©n kim kh¾c DÇn méc. Nh− Du ®«
thõa Quý nh©n vµ ë tr−íc Can Chi mét cung th× trong mét ngµy giÆc sÏ tíi. Tõ 4
cung trë lªn giÆc kh«ng tíi. ThÝ dô: ngµy Gi¸p tÊt ký t¹i DÇn ®Þa bµn vµ nh− thÊy
Du ®« Söu thõa Quý nh©n l©m M·o ®Þa th× 1 ngµy giÆc tíi, l©m Th×n ®Þa th× 2 ngµy
giÆc tíi, l©m TÞ ®Þa th× 3 ngµy giÆc tíi. Cung ®Þa bµn cã thõa Du ®« kh¾c Can còng
lµ çch kþ h¹i.
22/ Nh−îc t¹i §«ng ph−¬ng m·nh liÖt hÒ nghi kiÕn thµnh luü. HoÆc ®−¬ng
Nam diÖn uy c−êng hª tèc ®é quan t©n. Gi¶i nghÜa: nghe tin giÆc tíi mµ quÎ thÊy
Du ®« ë ph−¬ng §«ng lµ giÆc m¹nh l¾m, ph¶i gi÷ g×n kiªn cè thµnh luü. HoÆc Du
®« ë ph−¬ng Nam giÆc còng dòng m·nh l¾m, gÊp v−ît qua s«ng ¶i, m×nh kh«ng thÓ
®−¬ng cù næi. Trong s¸ch kh«ng nãi râ lµ chÝnh §«ng lµ M·o ®Þa hay ®¹i ph−¬ng
§«ng lµ gåm DÇn M·o Th×n. Vµ chÝnh Nam lµ Ngä ®Þa hay ®¹i ph−¬ng Nam gåm
TÞ Ngä Mïi. Duy Du ®« gÆp M·o Th×n TÞ th× giÆc d÷ tîn l¾m. V× binh th− gäi M·o
Th×n TÞ lµ Tam h×nh.
23/ T¹i T©y nghi tr× kh¶ hµnh ©n nhi khao t−íng, l©m B¾c sù tho¸i kh¶ yÕu l¹c
dÜ thÕ tr×. Gi¶i nghÜa: Du ®« ë t¹i ph−¬ng T©y DËu ®Þa (hoÆc t¹i Th©n DËu TuÊt ? )
lµ chç giÆc tr× nghi ch−a ®i tíi, m×nh cã thÓ ©n khao ®·i t−íng sÜ. Du ®« ë t¹i
ph−¬ng B¾c Tý ®Þa (hoÆc Hîi Tý Söu?) lµ giÆc tho¸i lui, m×nh cã thÓ ¨n uèng vui
ch¬i l©u.
24/ Thiªn c−¬ng Thiªn d−¬ng, NguyÖt kiÕn ®Þa d−¬ng, ®éng ngÉu Kh«i Vò
Thiªn §Þa ©m. Nh−îc giao t−¬ng phóc qu©n thÇn kinh, bÞ − gian m−u. HoÆc NhËt
trµng l©m Thñy Háa ®Ò phßng − sù biÕn. Gi¶i nghÜa: Thiªn c−¬ng Th×n gäi lµ
Thiªn d−¬ng, NguyÖt kiÕn gäi lµ §Þa d−¬ng. Thiªn Kh«i TuÊt gäi lµ Thiªn ©m,
HuyÒn vò gäi lµ §Þa ©m. (Theo Ngäc tr−íng kinh th× nãi nh− vËy, cßn ë chç kh¸c
th× gäi Th¸i tuÕ lµ §Þa ©m). Nh− quÎ thÊy Thiªn d−¬ng vµ Thiªn ©m t−¬ng gia (Th×n
TuÊt t−¬ng gia) lµ vua t«i ch¼ng hßa hîp. Chiªm viÖc binh c¬ n−íc nhµ mµ quÎ thÊy
¢m phóc D−¬ng (Thiªn ©m hay §Þa ©m gia lªn trªn Thiªn d−¬ng hay §Þa d−¬ng) lµ
®iÒm bÇy t«i muèn h¹i vua, con muèn h¹i cha, vî muèn h¹i chång…B»ng tr¸i l¹i
D−¬ng phóc ¢m lµ quÎ vua muèn h¹i bÒ t«i, cha muèn h¹i con, chång mong h¹i
vî…Çc quÎ nh− vËy ph¶i phßng bÞ gian m−u. HoÆc chiªm gÆp quÎ Trïng d−¬ng
(Thiªn d−¬ng vµ §Þa d−¬ng t−¬ng gia) hay quÎ Trïng ©m (Thiªn ©m vµ §Þa ©m
t−¬ng gia) ®Òu rÊt hung h¹i. Trïng d−¬ng háa ho¹n, Trïng ©m phßng thñy tai. NÕu
nghe tin giÆc ph¶i mau mau lo phßng bÞ.
25/ C«ng tµo gia Gi¸p, d−¬ng c− NhËt dÜ v« −u. TuÇn thñ thõa c¬, ©m t¹i Can
nhi phßng chiÕn. Gi¶i nghÜa: C«ng tµo tøc DÇn, C¬ tøc sao C¬ thñy b¸o, ng«i còng
t¹i DÇn. Gia Gi¸p tøc lµ gia TuÇn Gi¸p hay gia TuÇn thñ còng vËy. ThuËt chiªm nµy
lÊy DÇn gia TuÇn thñ råi l−u thuËn tíi Can vµ nh− thÊy Can thõa D−¬ng thÇn th×
khái lo ng¹i v× giÆc ch¼ng ®Õn; b»ng Can thõa ©m thÇn ¾t giÆc sÏ ®Õn. ThÝ dô ngµy
BÝnh DÇn thuéc vÒ TuÇn Gi¸p Tý, nay nghe tin cã giÆc, bÌn lÊy DÇn gia Tý (TuÇn
thñ) l−u thuËn tíi Can BÝnh thõa Mïi lµ ©m thÇn, giÆc ¾t ®Õn. HoÆc nh− ngµy Canh
TuÊt thuéc vÒ TuÇn Gi¸p Th×n th× lÊy DÇn gia Th×n råi l−u thuËn tíi Canh tÊt thõa
Ngä lµ d−¬ng thÇn, giÆc ch¼ng ®Õn.
26/ §¹i çt Ph¶n Phôc, Th¸i Êt truy tÇm. Nh−îc l©m Tý Ngä, Th¸i xung kh¶
t¹i. Gi¶i nghÜa: Ngäc tr−íng kinh gäi Söu (§¹i çt) lµ Thiªn nhÜ. Nh− quÎ thÊy Söu
gia Mïi ®Þa (Ph¶n ng©m) hoÆc Söu gia Söu ®Þa (Phôc ng©m) th× biÕt giÆc ë t¹i
ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa Th¸i Êt (TÞ thiªn bµn), b»ng quÎ thÊy Söu gia Tý Ngä tÊt
giÆc ®ang ë t¹i ph−¬ng cã thõa Th¸i xung (M·o thiªn bµn).

27/ TÞ Hîi kiÕn ng−u − Tinh hû nhi bµi trËn. Th×n TuÊt ngé §Èu h−íng dinh
TuÊt dÜ gia t©m. Gi¶i nghÜa: Ng−u, Tinh kû, §Èu c¶ ba danh tõ nµy cïng chØ Söu.
ThÊt lµ sao ThÊt háa Tr− ng«i t¹i Hîi. Phµm quÎ thÊy TÞ Hîi thõa Söu th× giÆc ë t¹i
cung h−íng ®Þa bµn cã thõa Söu thiªn bµn. VËy nÕu TÞ thõa Söu th× giÆc bµy trËn ë
ph−¬ng TÞ (§«ng nam), Hîi thõa Söu th× giÆc bµy trËn ë ph−¬ng T©y b¾c Hîi. Cßn
Th×n hoÆc TuÊt thõa Söu th× giÆc ®ãng qu©n t¹i ph−¬ng cã thõa Hîi thiªn bµn. VËy
nÕu Th×n thõa Söu tÊt DÇn thõa Hîi th× giÆc ®ãng t¹i ph−¬ng DÇn (§«ng b¾c), TuÊt
thõa Söu tÊt Th©n ®Þa bµn cã thõa Hîi th× giÆc ®ãng t¹i ph−¬ng Th©n lµ T©y nam.
28/ M·o DËu phïng thÝnh kh¶ yÓm tËp − Th¸i thèc. DÇn Th©n §Èu nhÜ ®−¬ng
bÞ chiÕn − Thùc trÇm. Gi¶i nghÜa: Th¸i thèc lµ biÖt danh cña DËu, Thùc trÇm lµ biÖt
danh cña Th©n. Trong quÎ thÊy Söu gia M·o DËu th× giÆc Èn nóp t¹i ph−¬ng cã
thõa DËu thiªn bµn ®Ó chê c¬ héi ®¸nh m×nh bÊt ngê. B»ng thÊy Söu gia DÇn Th©n
giÆc ë t¹i ph−¬ng cã thõa Th©n thiªn bµn ®ang chuÈn bÞ chiÕn ®Êu. (TiÕt 27, 28, 29
hÖ thuéc nhau, ®Òu dïng cho Söu gia l©m).
29/ ThÇn hËu, §¨ng minh chÝnh thêi kh¶ hiÓu: Can kiÕn tÆc ®a, Chi phïng
khÊu thiÓu. Gi¶i nghÜa: nghe tin cã giÆc, cø theo th−êng lÖ lÊy nguyÖt t−íng gia
ChÝnh thêi mµ tÝnh, vµ nh− thÊy Tý Hîi l©m Can th× bän giÆc ®«ng l¾m, cßn l©m
Chi giÆc sè Ýt. (Còng nãi: Du ®« l©m Can giÆc ®«ng ng−êi, l©m Chi Ýt ng−êi).
30/ ThÇn gia kh¾c NhËt kú binh øng phßng − trËn hËu. Gi¶i nghÜa: Chi thÇn
l©m Can l¹i kh¾c Can lµ giÆc ë phÝa sau ta, ph¶i cã kú binh øng phßng. L¹i cã chç
nãi: Chi kh¾c Can tÊt giÆc ®¸nh óp phÝa sau, ph¶i gÊp phßng bÞ.
31/ NhËt phóc − ThÇn nhuÖ tèt cÊp ®−¬ng − tiÒn nhiÔu. Gi¶i nghÜa: Can thÇn
l©m Chi binh giÆc tinh nhuÖ ®ang ë phÝa tr−íc toan c−íp ®¸nh. L¹i nãi: Can kh¾c
Chi lµ giÆc Èn nóp ®Ó chÆn ®Çu ®¸nh, ta mau phßng bÞ. L¹i còng nãi: C−¬ng, Êt,
Xung, HËu (Th×n, Tþ, Ngä, Tý) l©m Can th× giÆc ë phÝa tr−íc ta, b»ng l©m Chi giÆc
ë phÝa sau ta.
32/ T−íc Xµ l©m NhËt, B¹ch C©u chÕ nhi huyÕt quang. Gi¶i nghÜa: Chu t−íc
hay §»ng xµ l©m Can sÏ cã ®iÒu kinh hoµng. B¹ch hæ hoÆc C©u trÇn l©m Can tÊt cã
m¸u löa, binh sÜ bÞ th−¬ng. Thõa thÇn kh¾c Can cµng h¹i nhiÒu.
33/ H− ChÈn nhÞ thÇn Xµ Hæ héi nghi tÆc kiÓu. Gi¶i nghÜa: Sao H− nhËt thö
tøc Tý. Sao ChÈn thñy dÉn tøc TÞ. Hai vÞ thÇn Tý TÞ l©m Can Chi l¹i kh¾c Can Chi
lµ giÆc m¹nh mÏ vµ tiÕn ®¸nh mau l¾m, nÕu thõa Xµ Hæ cµng d÷ tîn. M×nh ch−a
nªn ®¸nh nã vµ nªn dùa n−¬ng vµo chç hiÓm. Nªn theo ph−¬ng ®Þa bµn cã thõa
Th¸i tuÕ mµ phßng bÞ.
34/ Th¸i Êt, C−¬ng, Xung ngé tÊt tranh tiÕn, d¹ phßng tÆc chÝ, binh bÞ nghi
chuyªn. Gi¶i nghÜa: Th×n TÞ M·o gäi lµ Tam h×nh. Nghe tin giÆc l¹i mµ chiªm thÊy
trong 3 vÞ ®ã cã l©m Can Chi, kh«ng luËn kh¾c hay kh«ng kh¾c giÆc còng tÊt tíi
m×nh tr−íc. Nh− l©m Can ¾t ®Õn ®ªm chóng quyÕt c−íp dinh tr¹i m×nh mét çch
bÊt ngê. Ph¶i chuyªn lo binh bÞ l¾m míi cã thÓ khái tai häa.
35/ Gi¸p Êt v¨n −u BÝnh §inh kh¶ trõ lo¹n khÊu, Canh T©n tri sù, Nh©m Quý
®Þnh ph¸ phong nh©n. Gi¶i nghÜa: nh− ngµy Gi¸p Êt méc nghe tin cã giÆc hoÆc
thÊy giÆc th× ph¶i chän giê BÝnh §inh TÞ Ngä (háa) vµ ®em qu©n ra cöa TÞ Ngä cã
thÓ trõ ®−îc bän lo¹n khÊu. Cßn ngµy Canh T©n kim th× chän giê vµ cöa Nh©m Quý
Hîi Tý (thuû) ®em qu©n ra ®¸nh ¾t ph¸ ®−îc giÆc. §ã lµ chän giê vµ cöa Tö t«n.

36/ NhËt d÷ ph−¬ng h−íng bÊt kh¶ th¸i v−îng hÒ th¸i khuÊt. Gi¶i nghÜa: Can
cña ngµy víi ph−¬ng h−íng ra hµnh qu©n ch¼ng nªn cïng ®−îc v−îng khÝ. Nh−
mïa Xu©n méc, ngµy Gi¸p Êt còng méc, hµnh qu©n vÒ h−íng §«ng còng méc.
HoÆc Can cña ngµy dïng binh vµ ph−¬ng h−íng còng ch¼ng nªn th¸i qu¸ bÞ khuÊt.
BÞ khuÊt tøc lµ bÞ kh¾c, hay bÞ tö khÝ còng vËy. ThÝ dô mïa Xu©n méc, ngµy MËu
Kû thæ, xuÊt qu©n h−íng §«ng b¾c còng thæ. Nh− vËy ngµy vµ ph−¬ng h−íng ®Òu
bÞ mïa kh¾c, ®Òu bÞ tö khÝ. Phµm th¸i qu¸ v−îng th× tham sinh ¾t cã h¹i; cßn th¸i
qu¸ khuÊt th× cµng xÊu h¬n, xuÊt qu©n ch¼ng khái bÞ h¹ nhôc.
37/ Quý nh©n cö binh khai ®Þa thiªn lý. §»ng xµ xuÊt qu©n chóng t©m −u óy.
Th¸i th−êng th« çt tri qu©n l÷ chi dinh an. Thiªn hîp v−u nghi, ho¹ch kim böu chi
mü lÖ. Thanh long ®¹i th¾ng, ®¾c phñ khè d÷ ®« thu. Chu t−íc thiÓu vu, lù qu©n
nhu chi kiÕn sØ. Th¸i ©m trung khiÕp. HuyÒn vò thÊt vËt dÜ −u sÇu. Thiªn hËu v« uy.
B¹ch hæ tù b¹i nhi häa tö. C©u trËn t¾c chiÕn sÜ chiÕt th−¬ng. Thiªn kh«ng n·i qu©n
thÇn bÞ huû. Gi¶i nghÜa: Phµm chiªm quÎ xuÊt qu©n cÇn xem 12 Thiªn t−íng ë S¬
truyÒn. Nh− ph¸t dông Quý nh©n: lÊy ®Êt ngµn d¨m, ®¸nh tíi ®©u ®Þch qu©n sî
phôc tíi ®ã. §»ng xµ: qu©n m×nh −u lo, kinh h·i, sãt mÊt. Th¸i th−êng: tèt qua loa,
cè thñ dinh tr¹i sÜ tèt an lµnh. Thiªn hîp ®iÒm ®¹i th¾ng lîi, lÊy kim ch©u tr©n b¶o,
b¾t ®−îc hµi nhi, trai g¸i, chiÕm ban quèc cña ®Þch. Thanh long: ®¸nh th¾ng to, lÊy
®−îc çc kho lÉm cïng b¶n ®å, th− s¸ch quý. Chu t−íc: bÞ lêi vu siÓm, qu©n sÜ gÆp
®iÒu xÊu hæ, liÒn thÊy tai −¬ng. Th¸i ©m: qu©n sÜ khiÕp nh−îc. HuyÒn vò : qu©n m·
trèn ch¹y, tµi vËt mÊt m¸t, khiÕn nªn häa ho¹n −u sÇu. Thiªn hËu: ch−a ®¸nh qu©n
®· tù b¹i. B¹ch hæ: tËt bÖnh, bÖnh dÞch, tang vong v× b¹i trËn. C©u trËn: chiÕn sÜ
chÕt chãc, ngùa th−¬ng xe g·y. Thiªn kh«ng: bÞ kÎ ®Þch ®¸nh b¹i, bÞ chóng nhôc
m¹.
38/ Kh«ng vong thÊt chóng truyÒn phïng bÊt lîi. Gi¶i nghÜa: S¬ truyÒn dï
®−îc tèt nh−ng Trung M¹t ngé TuÇn kh«ng còng lµ quÎ rÊt bÊt lîi, xuÊt qu©n ¾t bÞ
®¸nh tan.
39/ Tíi ®o¹n nµy bµi phó nãi vÒ Thiªn c−¬ng gia lªn 12 cung ®Þa bµn ®iÒm tèt
xÊu vÉn y nh− bµi 9 “DÊu binh së chØ”. VËy khái viÕt vµ gi¶i nghÜa l¹i.
40/ Tèt phïng tÆc t−íng, phong xø chiªm cÇu khinh binh ThÇn hËu, bé tèt
khiªn ng−u. Gi¶i nghÜa: Nh− sÜ tèt m×nh gÆp thÊy t−íng giÆc, ph¶i xem coi nã ®ang
ë vµo cung h−íng nµo nh− cung Tý, cung Th×n, cung Ngä…ch¼ng h¹n. Råi trong
quÎ coi cung h−íng ®Þa bµn ®ã thõa ch÷ thiªn bµn nµo tÊt biÕt t−îng giÆc m¹nh yÕu
ra sao. ThÝ dô thÊy giÆc tõ ph−¬ng chÝnh §«ng ®i l¹i th× xem ch÷ thiªn bµn t¹i cung
M·o ®Þa bµn, v× M·o thuéc chÝnh §«ng. HoÆc thÊy giÆc tõ ph−¬ng T©y b¾c ®i l¹i
nh−ng gÇn B¾c th× xem ch÷ thiªn bµn trªn cung Hîi ®Þa bµn, cßn gÇn T©y th× xem
ch÷ thiªn bµn trªn cung TuÊt ®Þa bµn (v× Hîi vµ TuÊt ®Òu thuéc vÒ h−íng T©y b¾c,
nh−ng Hîi gÇn B¾c h¬n vµ TuÊt gÇn T©y h¬n). Nh− cung h−íng cña giÆc ®i l¹i thõa
Tý thiªn bµn th× chóng khinh kþ, kþ binh nhÑ nhµng mµ nhanh chãng. Thõa Söu th×
giÆc kiÕn cè, m¹nh, bé binh.
41/ M·nh kiÕn C«ng tµo, xa kú tr−êng sinh − Thè, phóc cÊp kú Gi¸c Cang vi
binh biÕn trËn − long ®Çu. Gi¶i nghÜa: C«ng tµo tøc DÇn, Thè lµ thá tøc M·o. Gi¸c
Cang ®ång ng«i Th×n. Long ®Çu lµ ®Çu Rång, nh−ng trong binh c¬ gäi TÞ lµ Long
®Çu (®¸ng lÏ nãi lµ Xµ ®Çu cho khái lÇm). Phµm cung h−íng cña giÆc ®i l¹i thõa
DÇn thiªn bµn lµ giÆc binh rång t−íng m¹nh. Thõa M·o thiªn bµn lµ giÆc cã xe cê
to, khÝ giíi bÐn nhän. Thõa Th×n thiªn bµn lµ giÆc cã phôc binh, ý nãi xa vêi l¾m.
Thõa TÞ binh giÆc thiÖn chiÕn, tÊn thèi rµnh rÏ, biÕn hãa trËn ®Õn rÊt tinh vi, m×nh
nªn cÈn thËn tr¸nh nã th× h¬n.
42/ M· ®éi Th¾ng quang, ®¹i t−íng TÇn cung nhi täa, dông kiªu tßng TruyÒn
tèng, minh thiªn TriÖu thø dÜ kú trï. Gi¶i nghÜa: TÇn cung ¸m chØ Mïi, vµ TriÖu
¸m chØ DËu, v× ph©n cung cho n−íc TÇu th× TÇn ë vÒ cung Mïi vµ TriÖu ë vÒ cung
DËu. Phµm cung h−íng cña giÆc ®i l¹i thõa Th¾ng quang (Ngä) th× t−íng nã vò
dòng hoÆc qu©n ®éi nã ®ang dïng kú binh ®îi dÞp ®¸nh bÊt ngê. Thõa Mïi thiªn
bµn giÆc th¾ng thÕ mµ m¹nh. Thõa TruyÒn tèng (Th©n) giÆc dòng m·nh vµ cã nhuÖ
khÝ. Thõa DËu thiªn bµn giÆc biÕt râ thiªn ®¹o l¹i cã m−u l−îc.
43/ Hµ kh«i m·nh tr¸ng nhi nan kÝch, §¨ng minh ®ét cÊp nhi m¹c l−u. Gi¶i
nghÜa: cung h−íng cña giÆc ®i l¹i thõa Hµ kh«i TuÊt th× t−íng sÜ chóng trai tr¸ng
m¹nh mÏ vµ tinh nhuÖ, m×nh ch¼ng nªn chinh chiÕn. Thõa §¨ng minh Hîi th×
chóng giÆc xung ®ét m×nh víi binh tinh nhuÖ, hoÆc nã cã dïng kú binh Èn phôc,
®¸nh cÊp tèc mµ kh«ng l−u binh ë l¹i (du kÝch).
Bèn tiÕt 40, 41, 42, 43 ®Òu gäi lµ dÜ lai ph−¬ng nhi chiªm tÆc, lµ lÊy ph−¬ng
h−íng cña giÆc ®i l¹i m×nh mµ chiªm ®o¸n.
44/ T−îng s¾c thiªn c¬, kim lai háa øng, binh qua t−¬ng thËp dÜ trËn thÞ h×nh.
Gi¶i nghÜa: dïng t−îng s¾c lµm then chèt ®Ó chiÕn th¾ng giÆc, T−îng lµ h×nh t−îng
cña trËn. S¾c lµ s¾c cê. Ph¶i dïng t−îng s¾c nµo kh¾c ®−îc lai ph−¬ng th−îng thÇn
cña giÆc ¾t th¾ng (xem 4 tiÕt trªn). Nh− giÆc tõ cung h−íng cã thõa Th©n (kim) ®i
®Õn th× m×nh ph¶i tr−¬ng cê háa (s¾c ®á), dïng háa c«ng (löa ®èt) hoÆc lËp háa trËn
(h×nh nhän nh− löa ®ang ch¸y lªn) mµ chiÕn ®Êu tÊt thµnh c«ng. §ã lµ m×nh dïng
çc lo¹i háa ®Ó kh¾c chÕ Th©n kim vËy. Bèn ph−¬ng, t¸m h−íng ®Òu tÝnh theo çch
Êy, dïng lo¹i kh¾c nã mµ ®¸nh.
45/ C©u trËn l©m NhËt, l−ìng qu©n hîp trËn dÜ tranh hïng. TØnh §Èu lai l©m
bØ thö th©u qua nhi tøc né. Gi¶i nghÜa: C©u trËn l©m Can tÊt hai bªn cã ®¸nh nhau
®Ó tranh h¬n thua. NÕu C©u trËn thõa thÇn kh¾c Can th× ch¾c ch¾n ph¶i cã chiÕn
®Êu, nh− C©u trËn thõa Th©n DËu gia l©m Gi¸p ch¼ng h¹n. Vµ nh− C©u trËn gia
Träng thÇn (Tý Ngä M·o DËu) sÏ cã chiÕn ®Êu t¹i cöa, c¶ hai bªn ®Òu bÞ th−¬ng.
Nh− gia Quý thÇn (Th×n TuÊt Söu Mïi) sÏ cã ®¹i chiÕn bªn ngoµi. Kh«ng thÊy nãi
gia M¹nh thÇn. Sao TØnh ng«i t¹i Mïi vµ sao §Èu ng«i t¹i Söu. Phµm quÎ thÊy Söu
Mïi l©m Can th× hai bªn thu binh, hÕt chiÕn ®Êu, tranh chÊp nhau.
46/ Niªn phïng Lôc h¹i, hung t−íng tÊt tÝnh − c©u th−¬ng. Gi¶i nghÜa: T¹i
B¶n mÖnh hay Hµnh niªn cña Chñ t−íng thÊy trªn d−íi t¸c Lôc h¹i vµ thõa hung
t−íng tÊt chiÕn ®Êu ®¹i b¹i. Kh¾c Can ®¹i hung h¹i.
47/ NhËt Trùc C« Hïng, çt t−íng kham phïng − trËn kÝch. Gi¶i nghÜa: nh−
thÊy C« thÇn hoÆc Chiªn hïng l©m Can Chi Niªn MÖnh chñ t−íng lµ quÎ chiÕn ®Êu
®¹i th¾ng. TÝnh C« H−: sau Th¸i tuÕ 2 vÞ gäi lµ Niªn c«, nh− n¨m TÞ th× Niªn c« t¹i
M·o thiªn bµn, vµ xung víi Niªn c« lµ Niªn h− tøc DËu thiªn bµn. Sau NguyÖt kiÕn
2 cung lµ NguyÖt c« vµ xung víi NguyÖt c« lµ NguyÖt h−. ThÝ dô th¸ng Giªng
(DÇn) tÊt Tý lµ NguyÖt c« vµ Ngä lµ NguyÖt h−. Phµm chiÕn ®Êu nªn hîp binh tõ
ph−¬ng C« ®¸nh th¼ng qua ph−¬ng H− lµ chç giÆc ®ang ë tÊt th¾ng. §iÒu nµy ph¶i
hiÓu râ çch bµy bè trËn ®Þa. Dï giÆc ë ®©u m×nh còng xoay trë çch nµo cho giÆc ë
®óng ph−¬ng H− vµ m×nh ë ph−¬ng C« ®¸nh tíi. LÊy Trung t©m gi÷a m×nh vµ giÆc
®Ó so ph−¬ng h−íng. ThÝ dô nh− C« ë t¹i M·o ph−¬ng §«ng, cßn H− t¹i DËu
ph−¬ng T©y. Nay giÆc ë §«ng C« cßn m×nh ë T©y H− lµ m×nh thÊt thÕ. VËy m×nh
®i vßng ra sau l−ng giÆc tÊt ®Þa thÕ ®æi ng−îc l¹i lµ m×nh ë §«ng C« vµ giÆc ë T©y
H−. TÝnh ChiÕn hïng: mïa Xu©n t¹i DÇn, H¹ t¹i TÞ, Thu t¹i Th©n, §«ng t¹i Hîi.
§èi xung víi ChiÕn hïng lµ ChiÕn th−. X¸p trËn còng theo lèi C« H− chØ trªn,
nghÜa lµ m×nh ph¶i tõ ph−¬ng cã ChiÕn hïng ®¸nh th¼ng tíi giÆc ë t¹i ph−¬ng cã
ChiÕn th−.
48/ Quan qu©n dôc th¾ng C©u chÕ HuyÒn ®«. Gi¶i nghÜa: Qu©n m×nh muèn
th¾ng ph¶i ®−îc quÎ C©u trËn thõa thÇn kh¾c chÕ HuyÒn vò thõa thÇn hoÆc kh¾c chÕ
Du ®«. (Hµnh niªn th−îng thÇn cña Chñ t−íng kh¾c Hæ Vò thõa thÇn, m×nh còng
®¸nh th¾ng. Trong Tam truyÒn cã Thiªn hîp, Th¸i ©m, Thanh long, Th¸i th−êng vµ
Niªn MÖnh th−îng thÇn cña Chñ t−íng v−îng t−íng khÝ lµ ®¹i th¾ng. HoÆc Quý
nh©n thõa thÇn kh¾c Du ®« m×nh còng th¾ng. HoÆc HuyÒn vò thõa thÇn l©m tï tö
®Þa còng th¾ng. Cßn HuyÒn vò thõa thÇn l©m Can Chi vµ kh¾c C©u trËn thõa thÇn
hay kh¾c Thêi th−îng thÇn th× m×nh b¹i trËn.
49/ Tæng Chi chñ b¹i, th−¬ng Can kh¸ch th©u. Gi¶i nghÜa: Chñ lµ bªn thñ, ë
t¹i chç, øng ®èi sau. Kh¸ch lµ bªn ë xa tíi, bªn khëi ®¸nh tr−íc. Tæn Chi lµ Chi bÞ
kh¾c. Phµm quÎ thÊy Can th−îng thÇn kh¾c Chi th−îng thÇn, hoÆc Can kh¾c Chi,
hoÆc th−îng kh¾c h¹…®Òu øng bªn chñ bÞ thua b¹i. Th−¬ng Can lµ Can bÞ kh¾c.
Phµm quÎ thÊy Chi th−îng thÇn kh¾c Can th−îng thÇn, hoÆc Chi kh¾c Can, hoÆc h¹
kh¾c th−îng…®Òu øng bªn kh¸ch thua b¹i.
50/ Dôc l−îc tha h−¬ng MËu Kû ©u phïng − çt t−íng. Gi¶i nghÜa: nh− muèn
ngÇm dÉn qu©n ®i c−íp bãc kÎ ®Þch mµ thÊy hai n¬i MËu Kû (MËu Kû thiªn bµn vµ
MËu Kû ®Þa bµn) ®Òu cã thõa çt t−íng, ra ®i c−íp ¾t ®−îc nhiÒu l−¬ng thùc. Nh−
10 ngµy trong TuÇn Gi¸p Tý tÊt Th×n TÞ lµ MËu Kû. Vµ nh− chiªm quÎ thÊy Th×n TÞ
thiªn bµn vµ Th×n TÞ ®Þa bµn ®Òu cã thõa çt t−íng, ®i c−íp ¾t ®−îc c«ng to. (MËu
Kû còng gäi lµ Thiªn m«n, §Þa hé).
51/ TiÒn tam hËu nhÞ t− m«n, cÇm hé dÜ t−¬ng phï. Gi¶i nghÜa: Tiªn tam lµ
®øng tr−íc Quý nh©n 3 ng«i, ¸m chØ Thiªn hîp. HËu nhÞ lµ ®øng sau Quý nh©n 2
ng«i, ¸m chØ vµo Th¸i ©m. Nh− M·o DËu thõa 2 sao ®ã gäi lµ quÎ ®−îc ®i cöa riªng
(t− m«n) kh«ng ai thÊy m×nh. CÇm hé lµ nhµ cÊm, chç kh«ng ®−îc ®Õn. CÊm hé cã
4: Trõ §Þnh Khai Nguy. Phµm cÇm hé cã thõa Th−êng Long ¢m Hîp lµ quÎ ®−îc
yÓm trî hoµn toµn, xuÊt nhËp th©m s©u vµo ®Þch c¶nh nh− thÇn b−íc vµo chç kh«ng
ng−êi, nhËp thñy ch¼ng sî n¹n ch×m ®¾m, nhËp binh ch¼ng bÞ th−¬ng. Trong viÖc
binh c¬ mµ chiªm ®−îc quÎ nh− vËy tøc thÞ lµ Trêi cho ph−íc ®ã.
52/ Tam lé m· t©m thêi h¹ C−¬ng tïy − M¹nh Träng, l−ìng kú hoÆc øng NhËt
ThÇn t¶ h÷u dÜ qui m−u. Gi¶i nghÜa: hµnh qu©n gÆp ng· 3 ®−êng ch¼ng biÕt ph¶i ®i
ng¶ nµo ®Ó ®−îc may tèt, bÌn lÊy nguyÖt t−íng gia chÝnh thêi. Råi xem: nh− Thiªn
c−¬ng gia M¹nh th× nªn ®i ng¶ bªn tay tr¸i sÏ ®−îc th«ng, gia Träng nªn ®i ng·
gi÷a th«ng, gia Quý ®i ng· bªn tay ph¶i th«ng. DÉn qu©n xuèng nói còng dïng
phÐp chiªm nµy mµ ®¸nh th¾ng hoÆc m−u cÇu to¹i nguyÖn. Cßn nh− ch¼ng gÆp ng·
3 mµ chØ gÆp 2 ng· th× cã thÓ xem Can Chi. NÕu Can tèt th× ®i bªn tay tr¸i, Chi tèt
th× ®i bªn tay ph¶i. §i nh− vËy sÏ gÆp ®−êng th«ng kh«ng trë ng¹i.
53/ Dôc ®é hµ giang Chi th−¬ng m¹c nhËp, M·o Th×n cËp DËu tÜnh tuyªn t−,
tri Tý Nh©m kiªm Quý, thiªn hµ phóc tØnh dÜ trÇm ba, çnh kþ C−¬ng Xung Th¸i
tuÕ tao h¹ nhi häa cÊp. Gi¶i nghÜa: nh− muèn sang s«ng mµ quÎ thÊy Chi th−îng
thÇn kh¾c Chi lµ ®iÒm hung h¹i, chí nªn ®i. M·o Th×n DËu gäi lµ Tam tØnh. Nh©m
Tý Quý tøc Hîi Tý Söu gäi lµ Tam hµ. Phµm quÎ thÊy Hµ gia TØnh (tøc Hîi Tý Söu
gia M·o Th×n DËu) vÝ nh− lÊy n−íc s«ng trót vµo n−íc giÕng tÊt ph¶i trµn, ®ã lµ quÎ
thuyÒn lËt ghe ch×m, sang s«ng ch¼ng khái nguy vËy. Thiªn c−¬ng vµ Th¸i xung
(Th×n M·o) l©m Chi Can tÊt cã ¸c thÇn næi sãng giã, rÊt kþ. Th¸i tuÕ gÆp H− tinh
tøc Th¸i tuÕ thõa Tý thiªn bµn cµng nguy h¬n, sang s«ng ph¶i bÞ ngËp ch×m.
54/ ¤ tr× Chi ®ÞaThiªn c−¬ng chØ sø dÜ kham hµnh, Chi çt Can th−¬ng thuû
diÖn th«ng thoµn nhi lËp sù. Gi¶i nghÜa: Nh− gÆp chç ®Êt bïn ®äng n−íc th× còng
xem Thiªn c−¬ng ®Ó tr¸nh khái lèi khã ®i. Thiªn c−¬ng gia M¹nh chí ®i tr−íc mÆt,
gia Träng th× kh«ng nªn ®i lèi gi÷a, gia Quý chí ®i lèi sau. Chi thuéc vÒ ®−êng
thñy, nÕu Chi tèt mµ Can xÊu th× nªn ®i ®−êng thñy. §¹i kh¸i tèt lµ ®−îc thiªn bµn
sinh, thõa çt t−íng. Cßn xÊu lµ bÞ thiªn bµn kh¾c, thõa hung t−íng. Bèn ngµy BÝnh
Tý, §inh Söu, Quý Mïi, Quý Söu ®Òu gäi lµ §éc thñy long nhËt, rÊt kþ ®−êng thñy.
Hai ngµy MËu DÇn Kû M·o còng xÊu. L¹i nãi M·o thuéc thuyÒn xe, l©m Chi lµ
thuyÒn, l©m Can lµ xe. Vµ nh− M·o ë vµo cung ®Þa bµn v−îng t−íng th× thuyÒn xe
ch¼ng bÞ h− tæn, b»ng M·o ë vµo cung ®Þa bµn tï tö thuyÒn xe bÞ ph¸ ho¹i. Nh−
®ang ®i thuyÒn bÞ n−íc rØ vµo thuyÒn mµ ch−a biÕt ph¶i v¸ chç nµo cho ®óng th×
còng xem Thiªn c−¬ng, nh− gia M¹nh th× v¸ ë phÝa tr−íc mòi thuyÒn, gia Träng v¸
ë khoang gi÷a thuyÒn, gia Quý v¸ ë sau l¸i thuyÒn. Nh− ®i xe vµ luËn vÒ chç h− ®Ó
söa ch÷a cung chiªm ®o¸n nh− vËy.
55/ H«n m«ng thÊt lé chÊp thóc thiªn bµn, S©m hµnh ý hiÓu thiªn Gi¸c kham
duyªn. Gi¶i nghÜa: Hµnh binh còng cã lóc l¹c vµo rõng nói, ®ång néi, hoÆc bÞ m−a
che lèi, m©y mï khuÊt ®−êng th«ng. Trong lóc h«n m«ng nh− vËy liÒn theo phÐp
chiªm quÎ xem S©m Gi¸c tøc Th©n Th×n gia l©m cung ®Þa bµn nµo th× cø th¼ng vÒ
cung h−íng ®ã tù nhiªn sÏ khai ngé, sÏ gÆp ®−êng ®i. S©m Gi¸c lµ Th©n Th×n thiªn
bµn, bëi sao Gi¸c méc giao ng«i t¹i Th×n, sao S©m thñy viªn ng«i t¹i Th©n.
56/ Qu©n sÜ ®iÒm ngäa xu, TØnh Phßng chi thanh tuyÒn. Gi¶i nghÜa: nh− cã
qu©n sÜ n»m mÖt mái v× kh¸t n−íc th× ph¶i ®i th¼ng theo cung h−íng ®Þa bµn cã
thõa TØnh Phßng ch¼ng qu¸ 250 b−íc sÏ gÆp suèi n−íc trong m¸t. TØnh Phßng lµ
Mïi M·o thiªn bµn, bëi sao TØnh méc can ng«i t¹i Mïi vµ sao Phßng nhËt thæ ng«i
t¹i M·o.
57/ Dôc kiªu qu©n l−¬ng, h−íng Ng« TÇn chi ®¹i ho¹ch. Gi¶i nghÜa: muèn
c−íp l−¬ng cña qu©n ®Þch h·y ®i theo h−íng cung cã thõa Ng« TÇn ¾t c−íp ®−îc
nhiÒu l−¬ng. Ng« TÇn lµ Söu Mïi thiªn bµn, bëi ph©n cung cho n−íc Tµu th× xø
Ng« ë vÒ §«ng b¾c Söu vµ n−íc TÇn ë vÒ T©y nam Mïi.
58/ §¹i çt tö phßng, ThÇn hËu hoa çi, n¨ng tµng v¹n vËt, tóc hµnh v« h¹i.
Gi¶i nghÜa: §¹i çt Söu gäi lµ phßng tÝa, ThÇn hËu Tý gäi lµ läng hoa. Cung h−íng
cã thõa Söu Tý thiªn bµn chøa ®−îc mu«n sù mu«n vËt, ®i vÒ ph−¬ng ®ã kh«ng sî
kþ h¹i. Nh− cã sù tèt, vËt quý b¸u h·y ®i vµ ®em giÊu n¬i hai ph−¬ng ®Þa bµn cã
thõa SöuTý, kÎ kh¸c kh«ng thÓ nh×n thÊy hay ®¸nh c−íp.
59/ Th¸i xung thiªn kþ, Tßng kh«i kh¶ ®én b¸ch nh©n. §Èu Quû S©m håi
Thiªn tø tiÖm chi nhi m¹c cÇm. Gi¶i nghÜa: T¹i ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã thõa
Th¸i xung M·o giÊu chøa ®−îc mét ngµn kþ binh. T¹i ph−¬ng cña cung ®Þa bµn cã
thõa Tßng kh«i DËu Èn ®−îc tr¨m ng−êi. §Èu Quû S©m lµ Söu Mïi Th©n. Thiªn tø
tøc M·o. Phµm phôc binh ®Ó ®¸nh kÎ ¸c (qu©n ®Þch) th× cã phÐp ®¹p §Èu lµ chuyÓn
håi binh sÜ theo thø tù cña 3 cung ®Þa bµn cã Söu Mïi Th©n thiªn bµn. Tíi Th©n
liÒn lËp ®Þnh (dõng l¹i) vµ råi h−íng vÒ chÝnh M·o mµ Èn tµng ¾t kh«ng ai truy tÇm
m×nh ®−îc. Cã chç l¹i chØ nãi: Phµm tÆc tèt tíi mµ m×nh muèn Èn l¸nh th× cø dÉn
binh l¹i ph−¬ng cung ®Þa bµn cã thõa Phßng tinh tøc M·o thiªn bµn. ThÝ dô M·o
thiªn bµn gia Ngä ®Þa bµn th× ®i Èn t¹i ph−¬ng Ngä chÝnh Nam.
60/ Thanh Th−êng ¢m Hîp, §¹i l−¬ng, §¹i háa dÜ ®ång c− Trõ §Þnh Khai
Nguy, chñ t−íng kú ph−¬ng nhi hû t¹i. Gi¶i nghÜa: §¹i l−¬ng lµ Tßng kh«i DËu.
§¹i háa lµ Th¸i xung M·o. Trõ §Þnh Nguy Khai gäi lµ Tø cÇm hé, lµ 4 nhµ cÇm.
Phµm quÎ thÊy M·o DËu thiªn bµn gia ®óng lªn Trõ §Þnh Nguy Khai ®Þa bµn vµ
chç gia ®óng lªn ®ã thõa çt t−íng nh− Thanh long, Th¸i th−êng, Th¸i ©m, Thiªn
hîp lµ chç rÊt tèt, Chñ t−íng nªn ë n¬i ®ã, hoÆc tõ n¬i ph−¬ng ®ã mµ xuÊt qu©n.
61/ CÊp tÆc ph−¬ng Së, S¬ truyÒn ngò hµnh, Thñy vi B¾c lç, Háa t¸c Nam
binh. Thùc kiÕn thæ thÇn h÷u lç cÊp tßng − Tø quý. S¬ ®−¬ng méc vÞ kú mç tÊt kiÕn
− §«ng minh. Gi¶i nghÜa: cÊp thêi nghe cã giÆc mµ ch−a biÕt bän giÆc nµo tÊt xem
ngò hµnh cña S¬ truyÒn. Nh− S¬ truyÒn thñy (Hîi Tý) lµ bän giÆc miÒn B¾c, b»ng
S¬ truyÒn háa (TÞ Ngä) lµ binh miÒn Nam. Nh− S¬ truyÒn Thæ thÇn (Th×n TuÊt Söu
Mïi) lµ giÆc Tø quý (bèn ph−¬ng). S¬ truyÒn Méc (DÇn M·o) lµ bän giÆc ph−¬ng
§«ng hay miÒn biÓn. (Kh«ng thÊy luËn S¬ truyÒn Kim).
62/ §Þa khñng mai qu©n S©m ChÈn H− Phßng nhi tèc bÞ. T−îng nghi h−u tèt,
Xµ Hæ Can Chi sÜ tÇm kinh. Gi¶i nghÜa: S©m ChÈn H− Phßng tøc Th©n TÞ Tý M·o,
nÕu thÊy l©m Can Chi tÊt ®Õn ®ªm cã phôc binh, dï ®ang hµnh qu©n hay ®ang ë
mét thµnh ¶i nµo ®ã còng vËy. NÕu trong 4 vÞ thÇn ®ã mµ vÞ nµo l©m Can Chi ®−îc
v−îng t−íng thõa hung s¸t lµ quÎ ®¹i hung, dï kh«ng cã phôc binh còng cã m·nh
thó hung ¸c lµm rèi lo¹n. Cßn nh− kh«ng cã vÞ nµo l©m Can Chi th× binh giÆc
kh«ng d¸m ®éng. L¹i nh− thÊy B¹ch hæ hay §»ng xµ l©m Can Chi vµ thõa thÇn cña
nã kh¾c Can Chi lµ ®iÒm sÜ tèt m×nh bÞ kinh hoµng, ph¶i xem sÐt cÈn thËn vµ phßng
bÞ mµ ®õng véi ®éng, h·y cho binh nghØ ng¬i.
63/ §Èu Quý tæn Chi: yªu tiÖt ng· hËu, Can th−¬ng tiÒm phôc, ©m d−¬ng t¶
h÷u. Gi¶i nghÜa: Thiªn c−¬ng gia Quý (gia Th×n TuÊt Söu Mïi) cã phôc binh ë
phÝa sau m×nh. Chi bÞ Chi th−îng thÇn kh¾c, phôc binh còng ë phÝa sau m×nh. Can
bÞ Can th−îng thÇn kh¾c th× phôc binh ë phÝa tr−íc m×nh. Thiªn c−¬ng gia lªn cung
D−¬ng th× phôc binh ë bªn tay tr¸i m×nh, cßn nÕu gia lªn cung ©m th× phôc binh ë
bªn tay ph¶i. L¹i nãi: Chi xÊu mµ Can tèt th× phôc binh ë phÝa sau, ng−îc l¹i lµ ë
phÝa tr−íc.
64/ §íi h×nh tÝnh th−¬ng v−îng t−íng nhi m·nh t−íng lai tranh. V« s¸t kh«ng
h×nh t−íng nh−îc nhi dung phu tho¸i s«. Gi¶i nghÜa: chiªm phôc binh mµ thÊy TÞ
Th©n Tý M·o l©m Can Chi vµ h×nh kh¾c Can Chi l¹i v−îng t−íng khÝ tÊt cã t−íng
m¹nh dÉn binh ®Õn ®¸nh m×nh. NÕu thõa ¸c s¸t cµng hung m¹nh ph¶i phßng bÞ l¾m
míi ®−îc. Nh− kh«ng h×nh kh¾c Can Chi, kh«ng thõa ¸c s¸t, thø nhÊt lµ bÞ TuÇn
kh«ng, v« khÝ th× chóng tuy cã phôc binh song kh«ng d¸m tíi, v× t−íng nã nhu
nh−îc, vông vÒ råi sÏ thu binh trë l¹i.
65/ Tam h×nh, ngò Mé, NhËt ThÇn ngé nhi d¹ phßng. Xµ Hæ Kh«i C−¬ng Chi
Can tan nhi tøc hé. Gi¶i nghÜa: nh− chiªm quÎ xem cã phôc binh hay kh«ng mµ
quÎ thÊy Can Chi thõa Tam h×nh, ngò Mé th× t−íng m×nh nªn dêi dinh tr¹i, ch¼ng
vËy sÏ cã sù hung h¹i lín, Can Chi thõa Th×n TuÊt cïng §»ng xµ, B¹ch hæ ¾t cã
phôc binh vµ ®Õn ®ªm chóng ®Õn c−íp ®¸nh dinh tr¹i m×nh, thÕ nµo còng cã viÖc
hung quan hÖ ®Õn chç m×nh t¸ tóc. Trong s¸ch kh«ng gi¶i thÝch Tam h×nh vµ ngò
Mé cã lÏ Tam h×nh lµ nãi chung çc lo¹i h×nh, nh− Chi h×nh, Can h×nh, NguyÖt
h×nh…hoÆc chÝnh th−îng thÇn h×nh Can Chi. Cßn Ngò mé còng cã lÏ nãi chung lµ
çc lo¹i mé. NÕu chØ nãi Ngò mé theo NguyÖt thÇn s¸t tøc NguyÖt mé th× tÝnh nh−
sau: Xu©n t¹i Mïi, H¹ t¹i TuÊt, Thu t¹i Söu vµ §«ng t¹i Th×n.
66/ LËp dinh t©m ®éng, Thanh Th−êng hÒ tÝn sø t−íng lai. Gi¶i nghÜa: Nh−
nãi h¹ dinh tr¹i ch−a æn ®Þnh mµ chñ t−íng thÊy lßng m×nh håi hép sî th× nªn
chiªm mét quÎ, vµ nh− thÊy Can Chi thõa Thanh long, Th¸i th−êng lµ ®iÒm cã tin
sø ®Õn, hoÆc th−îng nh©n nh− cÊp t¸ t−íng tíi. Tuy nãi chung lµ Can Chi, song Can
míi chÝnh cho øng nghiÖm, v× Can lµ b¶n th©n. Lßng håi hép sî thuéc vÒ b¶n th©n.
L¹i kh«ng ®îi lßng håi hép sî míi chiªm quÎ, hÔ trong ch©u th©n m×nh cã ®éng
®Ëy nh− thÞt giËt, m¸y m¾t…®Òu nªn chiªm quÎ, lÊy nguyÖt t−íng gia chÝnh thêi råi
xem Thiªn t−íng t¹i Can mµ biÕt viÖc xÏ x¶y ®Õn tuú theo tÝnh chÊt cña Thiªn
t−íng tèt hay xÊu. Còng kh«ng luËn lµ chØ xem nh− vËy trong lóc lËp dinh tr¹i, mµ
bÊt cø lóc nµo, hÔ lµm chñ t−íng mµ trong ch©u th©n cã ®éng th× ph¶i lÊy giê ®ang
®éng mµ chiªm quÎ xem Thiªn t−íng t¹i Can, tÊt sÏ biÕt viÖc ®Õn n¬i, hoÆc m−a giã
hoÆc qu©n c¬ n¸o lo¹n, hoÆc giÆc tíi ®¸nh, hoÆc ®−îc tin tøc, hoÆc ®−îc khao
th−ëng, hoÆc ®−îc chiÕn th¾ng, hoÆc binh giÆc ®Õn ®Çu hµng…§ã lµ do tÝnh chÊt
cña mçi thiªn t−íng l©m Can.
67/ Giao d· môc nhuËn l«i thuû hª d©m l©m dôc. Gi¶i nghÜa: bÊt cø n¬i ®ång
ruéng hay thµnh lòy, hÔ m¾t m×nh nh¸y mµ quÎ thÊy L«i Thñy (M·o Tý) l©m Can
Chi lµ ®iÒm m−a dÇm, m−a to, ph¶i ®Æt dinh tr¹i trªn chç cao ®Ò phßng. L¹i nãi
nh¸y m¾t mµ quÎ thÊy Th×n TuÊt l©m Can Chi lµ cã bËc t−íng tíi n¬i. Xem thªm lêi
phô luËn trong tiÕt 66 trªn.
68/ Hèt bÞ vi nhiÔu NhËt ThÇn ©m d−¬ng: giao phong kiÕn tæn, hßa h¶o v«
th−¬ng. Gi¶i nghÜa: nh− bçng bÞ giÆc v©y quanh th× xem Can th−îng thÇn, Can ©m
thÇn, Chi d−¬ng thÇn, Chi ©m thÇn, tøc lµ ch÷ trªn cña Tø khãa. Nh− giao phong
tøc t−¬ng kh¾c ¾t ph¶i bÞ tæn h¹i, b»ng hßa h¶o tøc lµ t−¬ng sinh ¾t kh«ng bÞ th−¬ng
vong.
69/ Phµm dôc ®ét vi tïy §Èu c−¬ng − nhi kh¶ kÝch, hËu chiªm xuÊt lé tßng
C©u chÕ nhi thñ c−êng. Gi¶i nghÜa: ®ang bÞ bao v©y h·y nh¾m ngay cung h−íng
®Þa bµn cã thõa Thiªn c−¬ng mµ xung ®ét míi tho¸t. Huúnh ®Õ nãi r»ng: dï bÞ binh
v©y ngµn dÆm cø theo §Èu ®¹o tÊt th«ng. §Èu ®¹o lµ ®−êng cña Thiªn c−¬ng, lµ
cung ®Þa bµn cã thõa Thiªn c−¬ng. L¹i nãi r»ng: muèn t×m ®−êng tho¸t ph¶i theo
ph−¬ng h−íng nµo bÞ C©u trËn thõa thÇn kh¾c lµ m¹nh mÏ nhÊt. ThÝ dô C©u trËn
thõa Tý thiªn bµn th× nªn xung ®ét th¼ng vÒ ph−¬ng Ngä lµ ph−¬ng Nam, v× Tý
xung kh¾c Ngä. VËy Ngä lµ ph−¬ng bÞ C©u trËn thõa thÇn kh¾c chÕ. L¹i cã chç nãi:
muèn tho¸t v©y nªn theo cung h−íng ®Þa bµn cã thõa Khai tinh, cã thÓ khai më
vßng v©y. Khai tinh: Xu©n t¹i M·o, H¹ t¹i Ngä, Thu t¹i TuÊt, §«ng t¹i Hîi. HoÆc
nãi çch kh¸c: Xu©n Phßng, H¹ Tr−¬ng, Thu L©u, §«ng BÝch; bëi sao Phßng nhËt
thæ t¹i M·o, Tr−¬ng nguyÖt léc t¹i Ngä, L©u kim cÈu t¹i TuÊt, BÝch thuû du t¹i Hîi.
70/ ThÇn s¸t kú t×nh, dông thÇn truyÒn xuÊt − Thiªn Êt, dôc dôc kú nghÜa ng«
qu©n kh¶ ®éng − long t−¬ng. Gi¶i nghÜa: ph¶i xem xÐt cho râ t×nh thÕ, råi coi trong
quÎ nh− thÊy S¬ truyÒn ë tr−íc Quý nh©n th× dÉn qu©n m×nh th¼ng theo Long t−íng
(Th×n) ¾t ®−îc lîi thÕ trong vô tho¸t xuÊt qu©n. ThÝ dô Th×n gia M·o ®Þa bµn th× dÉn
qu©n tho¸t xuÊt t¹i ph−¬ng M·o chÝnh §«ng.
71/ Tiªm khëi l−îc ®Þch tu tr¸ng HuyÒn thÇn. Nh−îc thõa Tø quý kþ Gi¸p Êt
dÜ ®«ng chinh. Tµo Xung nhÞ thÇn lù Canh T©n nhi T©y h−íng. Gi¶i nghÜa: Nh−
m×nh muèn tiÒm phôc binh sÜ ®Ó ®¸nh c−íp ®Êt ®Þch qu©n th× xem xÐt HuyÒn vò
thõa thÇn. NÕu thÊy nã ®−îc v−îng t−íng khÝ l¹i kh¾c Can Chi lµ m×nh ®¹i tiÖp.
HuyÒn vò lµ sao c−íp ®o¹t cho nªn HuyÒn vò v−îng t−íng kh¾c Can Chi th× m×nh
lµm kÎ c−íp ®o¹t ¾t thµnh c«ng. Tr¸i l¹i nh− m×nh chiªm ®o¸n kÎ giÆc hay thÕ lùc
kÎ giÆc th× chóng nã ®ang c−êng thÞnh. Nh−ng chí nªn ®i c−íp ®¸nh nã vµo ngµy
vµ ph−¬ng h−íng kh¾c HuyÒn vò thõa thÇn v× e ch¼ng khái gÆp ®iÒu hung h¹i nÆng.
Nh− HuyÒn vò thõa Tø quý (Th×n TuÊt Söu Mïi) thæ th× chí nªn ®i vµo ngµy Gi¸p
Êt hay ph−¬ng §«ng còng méc, v× méc kh¾c thæ. HoÆc HuyÒn vò thõa DÇn M·o
méc chí nªn ®i vµo ngµy Canh T©n kim hay ph−¬ng T©y kim, v× kim kh¾c méc.
72/ Long ®Çu phôc thä chÕ, Chi Can dÜ h−u tï. Bèi Phóc nhi c«ng, yÕu hÖ Can
Chi v−îng t−íng. Gi¶i nghÜa: Phµm muèn ®¸nh thµnh giÆc chí nªn ®¸nh t¹i Long
®Çu (®Çu Rång) vµ rÊt kþ Can Chi bÞ h−u tï. NÕu ®¸nh t¹i l−ng Rång vµ ®u«i Rång
vµ tèt nhÊt thªm Can Chi ®−îc v−îng khÝ, t−íng khÝ. L¹i cã thuyÕt nãi r»ng: Can
v−îng t−íng mµ Chi tï tö lµ bªn ngoµi c−êng thÞnh vµ bªn trong (Trong thµnh giÆc)
suy vi, ta nªn ®¸nh lÊy thµnh ®ã. Cßn ng−îc l¹i: Chi v−îng t−íng khÝ mµ Can tï tö
lµ bªn trong c−êng thÞnh mµ bªn ngoµi suy yÕu, kh«ng nªn ®¸nh thµnh.. L¹i chØ
luËn vÒ Can lµ m×nh, lµ bªn ngoµi nh− sau: hÔ Can v−îng t−íng lµ m×nh bªn ngoµi
c−êng thÞnh, m×nh nªn c«ng thµnh, b»ng Can tï tö lµ m×nh bªn ngoµi suy nh−îc th×
m×nh ch¼ng nªn c«ng kÝch.
- Ngµy D−¬ng gäi Hîi lµ Long ®Çu, TÞ lµ Long vÜ, TuÊt lµ Long phóc, DÇn lµ
Long bèi. Ngµy ¢m th× Long ®Çu t¹i TÞ, Long phóc t¹i DÇn, Long bèi t¹i TuÊt,
Long tóc (ch©n rång kÓ nh− long vÜ) t¹i Hîi. ë chç kh¸c: ngµy D−¬ng gäi Th©n lµ
Long phóc, ngµy ¢m gäi Th©n lµ long bèi (xem ë ®Ö 35 bµi c«ng thµnh b¹i sî).
73/ ThÇn ph¸p thøc chi chiªu chiªu, tri qu©n t×nh chi ®·ng ®·ng. Gi¶i nghÜa:
phÐp thøc chiªm Qu©n øng nghiÖm nh− thÇn ®· chØ bµy s¸ng tá, do ®ã mµ biÕt râ
qu©n t×nh ®Ó mµ liÖu ®Þnh viÖc binh c¬ mét çch bao la réng lín. Khi ®· biÕt râ
ph¸p thøc chiªm ®o¸n viÖc binh c¬ lµ nh− ng−êi n¾m v÷ng thÕ cê th¾ng lîi, ch¾c
th¾ng råi, song t©m m×nh ph¶i thanh tÞnh, thÇn m×nh ph¶i tÜnh, ý m×nh ph¶i thµnh.
§−îc nh− vËy tÊt thÊy ®−îc häa phóc vµ ®Òu lo sî chiÕn thÕ v« c«ng.
HÕt tËp 7

Luc Nham Dai Don Quyen - Full

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Luc Nham Dai Don Quyen - Full

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lôc nh©m

NguyÔn Ngäc Phi

Môc 1 : Ngò hµnh .................................................................................................. 3

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 2

Môc 1: Ngò hμnh

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 4

7. Ngò hµnh t−¬ng tû:

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 5

Môc 2: Can, Chi

Bμi 1: ThËp can

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 6

. Ngµy §inh Kû th× gäi Mïi thiªn bµn lµ Can thÇn.

Bμi 2: ThËp nhÞ Chi

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 3

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 4

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 5

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 8

Môc 3: Lôc tuÇn gi¸p

Bμi 1: Lôc TuÇn Gi¸p

Bμi 3: TuÇn Can

Bμi 4: TuÇn kh«ng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 11

Môc 4: ThËp nhÞ thiªn thÇn

Hîi thõa thiªn t−íng

TuÊt thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 14

DËu thõa thiªn t−íng

Th©n thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 17

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 18

Mïi thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 19

Ngä thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 20

TÞ thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 21

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 22

Th×n thõa thiªn t−íng

M∙o thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 24

DÇn thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 25

Söu thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 26

Tý thõa thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 27

Môc 5: ThËp nhÞ thiªn t−íng

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 29

Quý nh©n l©m ®Þa bµn

§»ng xµ l©m ®Þa bµn

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 33

Chu t−íc l©m ®Þa bµn

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 36

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 37

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 38

Thiªn hîp l©m ®Þa bµn

C©u trËn l©m ®Þa bµn

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 45

Thiªn kh«ng l©m ®Þa bµn

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 48

B¹ch hæ l©m ®Þa bµn

QuyÓn1: §iÒu kiÖn nhËp m«n 50

Th¸i th−êng l©m ®Þa bµn