HURRY SICKNESS (bệnh vội vã)
According to statistics, it is becoming
increasingly rare in many Western countries for
families to eat together. It seems that people no
longer have time to enjoy a meal, let alone buy
and prepare the ingredients. Meanwhile, fast food
outlets are proliferating. Further evidence of the
effects of the increasing pace of life can be seen
on all sides. Motorists drum their fingers
impatiently at stop lights. Tempers flare in
supermarket queues. Saddest of all is the success
of an American series of books called “One
Minute Bedtime Stories”. What, one has to ask,
do parents do with the time thus saved?
According to Barton Sparagon, M.D., medical
director of the Myer Friedman Institute in San
Francisco, and an expert on stress-related
illness, the above are all symptoms of a modern
epidemic called “hurry sickness”. The term
was coined nearly 40 years ago by a prominent
cardiologist, who noticed that all of his heart
disease patients had common behavioural
characteristics, the most obvious being that they
were in a chronic rush. Hurry sickness has been
an issue in our culture ever since, but the
problem is escalating in degree and intensity,
leading to rudeness, short-tempered behavior and
even violence, alongside a range of physical ills.
The primary culprit, according to Sparagon, is
the increasing prevalence of technology – like
email, cell phones and laptop computers. We can
bring work home, into our bedroom and on our
vacations. Time has sped up for so many people,
and there is increased pressure to do more in the
same number of hours, says Sparagon.
Theo các số liệu thống kê cho thấy, hiện nay ở
các nước phương Tây việc các gia đình dùng bữa
cùng nhau đang ngày càng trở nên hiếm hoi.
Dường như người ta còn chẳng còn đủ thời gian
để thưởng thức, chứ chưa kể đến việc sửa soạn,
chuẩn bị một bữa ăn. Trong khi đó, số lượng các
cửa hàng thức ăn nhanh lại đang gia tăng với tốc
độ chóng mặt. Ta có thể thấy nhịp sống mỗi ngày
một nhanh trên tất cả mọi khía cạnh: từ cách
những người tham gia giao thông nhịp tay khi
chờ đèn đỏ đến cách người ta sẵn sàng nổi điên
khi xếp hàng ở siêu thị. Đáng buồn nhất là khi
người ta lại rất ưa chuộng một series sách của
Mỹ với tên gọi “One Minute Bedtime Stories” (1
phút truyện đêm). Đúng là không thể không hỏi
các bậc phụ huynh rằng họ làm gì với khoảng
thời gian tiết kiệm được theo kiểu đó?
Theo Barton Sparagon, giám đốc y tế của Viện
Friedman Meyer ở San Francisco, và là một
chuyên gia về các vấn đề liên quan đến stress,
những điều được liệt kê ở trên đều là triệu
chứng của một dịch bệnh thời hiện đại thường
được gọi là “bệnh sống vội”. Thuật ngữ này
được đặt ra gần 40 năm trước bởi một bác sĩ tim
mạch đầu ngành, người đã nhận thấy rằng tất cả
các bệnh nhân mắc bệnh tim của ông đều có các
đặc trưng chung về hành vi, và điểm chung nổi
bật nhất là việc họ luôn luôn rất vội vã. Bệnh
sống vội đã luôn âm ỉ trong văn hóa sống của
chúng ta, : nhưng sự gia tăng về mức độ và
cường độ của nó một cách chóng mặt mới là một
vấn đề nghiêm trọng. Nó làm người ta trở nên
suồng sã, mất kiểm soát về hành vi hay thậm chí
là bạo lực, và kéo theo đó là một loạt các căn
bệnh về thể chất.
Theo Sparagon, việc các sản phẩm công nghệ
như email, điện thoại di động, và máy tính xách :
tay đang ngày càng phổ biến là tác nhân chính
gây ra căn bệnh này. Người ta mang công việc về
ý nhà, mang vào phòng ngủ và thậm chí vẫn quay
2 cuồng với công việc trong các ngày nghỉ.
Sparagon tin rằng với rất nhiều người thời gian
đang trôi nhanh hơn, đồng nghĩa với việc họ phải
chịu áp lực nặng nề về năng suất lao động.
Jill Stein, a sociologist at the University of
California at Los Angeles, agrees that time is
being more compressed than ever. “In the past,
an overnight letter used to be a big deal. Now if
you can’t send an email attachment, there’s
something wrong. Because the technology is
available to us, there is an irresistible urge to
use it.’
What about those annoying people who shout
into their cell phones, obvious to those around?
Stein says that self-centred behavior is related
to larger social trends as well as technology.
“There is a breakdown of the nuclear family, of
community, of belonging; and an increased
alienation and sense that we’re all disconnected
from one another. This breakdown came before
the technology, but the technology has
exacerbated it.” Now we connect through this
technology, says Stein, and we don’t have face-
to-face interaction.
Ironically, as people pull their cell phones out in
the most unlikely venues, our personal lives are
available on a public level as never before.
People are having work meetings and
conversations about their spouses and their
therapy sessions with complete impunity.
Ordinarily, we’d never be exposed to this
information, says Steins.
Sparagon claims that there is more a sense of
entitlement now that ever (“Why should anyone
slow me down?”). But he warns that there is
more than civility at stake. “This chronic
impatience is damaging not only to our social
environment, but to our physical health. It builds,
and then it doesn’t take much to explode. And
for those who repress it, it’s equally damaging.’
Jill Stein, một nhà xã hội học tại Đại học
California ở Los Angeles, đồng tình rằng chúng
ta đang bị chèn ép về mặt thời gian hơn lúc nào
hết. "Trước đây, nhận hay gửi một bức thư giữa
đêm thường là cả một vấn đề, còn hiện tại nếu
ban đêm mà bạn không gửi được email thì mới
gọi là có vấn đề. Sự hiện diện khắp mọi nơi của
công nghệ đã làm xuất hiện một nhu cầu phải
sử dụng mà chúng ta không thể nào cưỡng lại
được.”
Vậy còn những gã cáu kỉnh hét tướng vào điện
thoại đến mức ai xung quanh cũng nghe thấy thì
sao? Stein nhận thấy rằng những hành vi xem
bản thân là trung tâm gắn liền với xu hướng
phát triển của xã hội và công nghệ. “Có một sự
đổ vỡ trong quan hệ giữa các thành viên trong gia
đình hạt nhân, trong cộng đồng và trong các mối
quan hệ khác, trong khi đó cảm giác bị cô lập và
suy nghĩ luôn mất liên kết với mọi người xung
quanh lại gia tăng. Mặc dù điều này này đã có
trước khi công nghệ thông tin phát triển nhưng
chính công nghệ thông tin làm cho nó trở nên
trầm trọng thêm”. Giờ đây chúng ta chủ yếu liên
lạc với nhau bằng công nghệ thông tin và không
còn gặp mặt nhau trực tiếp nữa, Stein cho biết
thêm
Điều trớ trêu là khi ta dùng di động ở những
địa điểm khó ngờ nhất, cuộc sống riêng tư của
mỗi người rất dễ dàng bị phơi bày ra trước
mắt kẻ khác. Những cuộc họp công việc, những
cuộc hội thoại về vợ chồng của mỗi người hay
nội dung của những buổi trị liệu sẽ diễn ra công
khai, tự do trước mặt mọi người. Theo Stein
những thông tin này bình thường ta sẽ không bao
giờ có thể biết được.
Sparagon cho rằng giờ đây chúng ta đang có ý
thức về quyền lợi hơn bao giờ hết. (“Người ta
đâu có lý do gì để làm vướng tay vướng chân -
tôi?”). Nhưng ông cũng cảnh báo rằng không chỉ
I mình phép lịch sự đang trong vòng nguy hiểm:
- “Lối sống thiếu kiên nhẫn này không chỉ ảnh -
hưởng đến mọi người xung quanh mà còn ảnh
hưởng đến sức khỏe của chúng ta. Việc nó xảy ra
chỉ là vấn đề thời gian, và thậm chí đối với
những người đang cố gắng ngăn chặn điều đó, họ
cũng chịu những hậu quả tương tự.”
The high-tech revolution and the lifestyle it has
spawned have brought with them a rash of
serious health problems, including heart attacks,
palpitations, depression, anxiety, immune
disorders, digestive ills, insomnia and migraines.
Sparagon says that human beings are not
designed for prolonged, high-speed activity.
“When you look at our heart rates, brain-wave
patterns – our basic physiology has not evolved
to keep pace with the technology – we are hard-
wired to be able to handle a ‘fight-flight’
response (phản ứng chống trả hay bỏ chạy/ phản
ứng căng thẳng cấp tính/ tăng nhạy cảm quá độ)
where the stress ends within five to ten minutes.
In our current culture, though, we struggle for
hours on end.”
Even children are not spared the ills of modern-
day overload. There’s a hidden epidemic of
symptoms like hypertension, migraines and
digestive problems among children as young as
ten – disorder never before seen in children, says
Sparagon. Whether these problems result from
being swept into the maelstrom of their
parents’ lives, or from full loads of
extracurricular activities and unprecedented
homework requirements – up to five hours a
night for some - children are experiencing the
same sense of overload, time pressure and
demands that their parents experience”, says
Sparagon, “and they don’t have coping
mechanisms to deal with.”
Recovery is possible, but Sparagon emphasizes
that there is no quick fix. Many of these stress-
related behaviours have become deeply
ingrained to the point where people are hardly
aware of them. The greatest paradox is that even
when people are ready to change their behavior,
they are in a hurry to do so.
Cuộc cách mạng công nghệ thông tin và lối
sống mà nó đang cổ súy đang mang lại những
vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe như đột quỵ,
tim đập nhanh, căng thẳng, lo lắng, rối loạn hệ
miễn dịch, bệnh về tiêu hóa, chứng mất ngủ và
đau nửa đầu. Sparagon nói rằng cơ thể con người
không được được thiết kế để chịu những hoạt
động nhanh nhưng kéo dài.”Khi ban nhìn vào
nhịp tim đập hay sóng não, những chỉ số sinh lý
cơ bản này của chúng ta không đủ tiến hóa để
theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ - tốc độ
mà chúng ta phải xử lý những phản ứng căng
thẳng cấp tính chỉ trong vòng năm đến mười
phút. Với tình hình hiện tại, chúng ta sẽ phải
gắng sức làm việc liên tục trong nhiều giờ.”
Thậm chí ngay cả trẻ em cũng không thể tránh
khỏi những căn bệnh do bị quá tải trong thời
hiện đại. Theo Sparagon, nay đã có một dịch
bệnh tiềm ẩn trước đây chưa từng được phát hiện
ở trẻ em, nay lại hiện diện ở các em mới 10 tuổi,
với các triệu chứng như tăng huyết áp, đau nửa
đầu hay các vấn đề về tiêu hóa. Ông nói thêm
rằng bất kể là do chúng bị cuốn vào cơn lốc
cuộc sống của cha mẹ hay là bị áp lực nặng nề
từ những hoạt động ngoại khóa và phải đối
mặt lượng bài tập về nhà chưa từng có trước
đây – lượng bài tập mà đôi khi phải mất năm
tiếng mỗi đêm để hoàn thành - thì trẻ em cũng
đang phải trải qua cái cảm giác quá tải tương
tự như cha mẹ chúng về những áp lực thời gian
hay những nhu cầu trong cuộc sống và “chúng
không có đủ kỹ xảo để có thể đối phó với
những điều ấy.”
Việc hồi phục là khả thi nhưng Sparagon cũng
nhấn mạnh rằng không thể chữa được trong một
sớm một chiều. Rất nhiều hành vi do căng
thẳng đã ăn sâu vào mỗi con người đến nỗi họ
khó mà nhận ra được. Ông nói rằng nghịch lý
lớn nhất chính là ngay cả khi mọi người đã sẵn
sàng thay đổi hành vi của họ, họ lại làm điều đó
rất vội vàng.
Sparagon works with people to become aware of
their stress and the impact it’s having on their
lives. They examine their belief systems (What is
really important? What can they let go of?) and
they learn to challenge their behaviours. One
popular exercise is to assign a chronically
impatient person to stand in the longest line in
the grocery store.
The only answer is to take it one day at a time.
The irony is that all the techniques and
technology designed to streamline our lives
may ultimately be counter-productive. “People
are finding that all of this multi-tasking, rushing
and worrying is not only making life intolerable,
but actually making them less efficient than they
could otherwise be.”
Sparagon giúp các bệnh nhân nhận ra được
những lo lắng và căng thẳng của bản thân và
những ảnh hưởng của nó lên cuộc sống của họ.
Các bệnh nhân sẽ đánh giá hệ tư tưởng của bản
thân (Điều quan trọng thực sự là gì? Họ có khả
năng buông bỏ điều gì?) và qua đó cố gắng thay
đổi hành vi. Một bài tập phổ biến để rèn luyện
chính là để cho một người mắc tật thiếu kiên
nhẫn kinh niên xếp hàng ở hàng chờ dài nhất
trong siêu thị.
Câu trả lời duy nhất cho căn bệnh vội vàng là hãy
thư thả sống mỗi ngày. Có một điều rất buồn
cười là tất cả những kỹ thuật và công nghệ được
thiết kể để hỗ trợ sắp xếp cho cuộc sống cuối
cùng lại phản tác dụng. Sparägon nói: “Con
người đang nhận ra rằng tất cả những tính năng
đa nhiệm của công nghệ cùng với sự vội vàng và
lo lắng không chỉ khiến cuộc sống trở nên quá
khó khăn mà còn khiến bản thân công nghệ trở
nên kém hiệu quả hơn những gì nó có thể cho
chúng ta."