‫ّارهًَیک ٍ اثرات‬

‫آى در ضبکِ برق‬

‫هحسي کلباسی‬
‫ضرکت هٌْدسی الواس الکترًٍیک سپاّاى‬
‫تیر هاُ ‪1388‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫ّارهًَیک چیست؟‬
‫• هز تاتع هتناوب را هی تواى تصورت‬
‫حاصل خوع تی نهایت تاتع سینوسی که‬
‫فزکانس آى ها هضزب صحیحی اس‬
‫فزکانس تاتع اصلی است تیاى نوود‪.‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 1

0.9

0.8

0.7

0.6

0.5

0.4

0.3

0.2

0.1

0
0 5 10 15 20 25 30 35
-0.1

-0.2

-0.3

-0.4

-0.5

-0.6

-0.7

-0.8

-0.9
3 www.almaselectronics.com
-1
 ‫چرا هَضَع ّارهًَیک هْن است؟‬
‫• ‪ -1‬چوى هز روس ته تعذاد وسایل تولیذ کننذه هارهونیک‬
‫افشوده هی شود‪.‬‬
‫• ‪ -2‬چوى هز روس ته تعذاد وسایل حساس ته هارهونیک‬
‫افشوده هی شود‪.‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫چِ ٍسائلی ّارهًَیک تَلید هی کٌٌد؟‬
‫‪ -1‬کوره های قوس‬ ‫•‬
‫‪ -2‬کوره های القایی‬ ‫•‬
‫‪ -3‬هوتور های خزیاى هستقین‬ ‫•‬
‫‪ -4‬هوتور های القایی دارای کنتزل سزعت‬ ‫•‬
‫‪ -5‬هناتع تغذیه سوییچینگ‬ ‫•‬
‫‪ -6‬الهپ های کن هصزف و گاسی‬ ‫•‬
‫‪ -7‬کلیه وسایلی که در آى ها تزق هتناوب یکسو هی شود‬ ‫•‬

‫‪5‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫چگًَِ آلَدگی ّارهًَیکی هٌتطر هی ضَد؟‬
‫• خزیاى هارهونیکی ایداد شذه‬
‫در اثز کارکزد ادوات هذکور‪،‬‬ ‫‪Other‬‬
‫‪loads‬‬
‫پس اس عثور اس اهپذانس شثکه‬
‫تاعث افت ولتاص هارهونیکی‬
‫شذه و ولتاص شثکه را آلوده هی‬ ‫‪Ls‬‬
‫‪PCC‬‬
‫کنذ‪.‬‬

‫‪Vs‬‬ ‫‪In‬‬
‫‪Load‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 :‫تعاریف‬
• 1- PCC Point of Common Coupling
.‫• نقطه تشویح(اتصال) هشتزک‬
• 2- THD Total Harmonic Distortion
.‫• در صذ اعوخاج هارهونیکی کلی‬

• 3- HD Harmonic Distortion
‫• درصذ اعوخاج هارهونیکی تکی‬

7 www.almaselectronics.com
 ‫اًَاع ّارهًَیک ّا‪:‬‬
‫• ‪ -1‬هارهونیک های سوج (شکل هوج نا هتقارى)‬
‫• ‪ -2‬هارهونیک های فزد ( فزاواى)‬
‫• ‪ -3‬هارهونیک های هضزب ‪( 3‬هوفاس)‬

‫‪8‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫هضرات ّارهًَیک ّا‪:‬‬
‫افشایش تلفات تزانسفورهاتور ها‬ ‫‪.1‬‬
‫هولفه های چپگزد و گزم شذى هوتورها‬ ‫‪.2‬‬
‫اشغال ظزفیت سیستن (تواى راکتیو تذلیل اختالف فزکانس)‬ ‫‪.3‬‬
‫تخزیة شکل هوج ولتاص(انتشار آلودگی)‬ ‫‪.4‬‬
‫هارهونیک های هضزب ‪ 3‬اس تزانس عثور نوی کننذ وحفاظت خطا‬ ‫‪.5‬‬
‫هیکنذ‪.‬‬
‫افشایش خزیاى سین نول ته دلیل هارهونیک های سوم‬ ‫‪.6‬‬
‫‪ .7‬تشذیذ‬

‫‪9‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫هثال ّایی از تَلید کٌٌدگاى ّارهًَیک‪:‬‬
‫‪ .1‬خزیاى هثذل ‪ 6‬پالسه‪.‬‬
‫‪ .2‬خزیاى هثذل ‪ 12‬پالسه‪.‬‬
‫‪ .3‬خزیاى رکتیفایز تکفاس‪.‬‬
‫‪ .4‬کووتاسیوى تزیستور ها در رکتیفایز‪.‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ِ‫هبدل ضص پالس‬

Va
Vb Load
Vc
Vdc

11 www.almaselectronics.com
 AC‫جریاى هبدل ضص پالسِ در طرف‬
1.5

0.5
Ia
0 Ib
0 100 200 300 400 500 Ic
-0.5

-1

-1.5
12 www.almaselectronics.com
 ‫طیف ّارهًَیکی جریاى هبدل ضص پالسِ‬
‫‪100.00%‬‬
‫‪90.00%‬‬
‫‪80.00%‬‬
‫‪70.00%‬‬
‫‪60.00%‬‬
‫‪50.00%‬‬
‫‪40.00%‬‬
‫‪30.00%‬‬
‫‪20.00%‬‬
‫‪10.00%‬‬
‫‪0.00%‬‬
‫‪1‬‬

‫‪3‬‬

‫‪5‬‬

‫‪7‬‬

‫‪9‬‬

‫‪11‬‬

‫‪13‬‬

‫‪15‬‬

‫‪17‬‬

‫‪19‬‬

‫‪21‬‬

‫‪23‬‬

‫‪25‬‬

‫‪27‬‬
‫‪13‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫( پس اس عثور اس تزانس هثلث ستاره)‬ ‫جریاى هبدل ضص پالسِ‬
‫‪1.5‬‬

‫‪1‬‬

‫‪0.5‬‬
‫‪Ia-Ib‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪Ib-Ic‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪500‬‬ ‫‪Ic-Ia‬‬
‫‪-0.5‬‬

‫‪-1‬‬

‫‪-1.5‬‬
‫‪14‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ِ‫ پالس‬12 ‫جریاى هبدل‬
2.5
2
1.5
1
0.5
0
-0.5 0 100 200 300 400 500

-1
-1.5
-2
15 www.almaselectronics.com
-2.5
 ِ‫ پالس‬12 ‫طیف ّارهًَیکی جریاى هبدل‬
20.00%
18.00%
16.00%
14.00%
12.00%
10.00%
8.00%
6.00%
4.00%
2.00%
0.00%
1

11

13

15

17

19

21

23

25

27
16 www.almaselectronics.com
 ‫جریاى فاز رکتیفایر تکفاز‬
1.5

0.5

0
0 50 100 150 200 250 300 350

-0.5

-1

17 www.almaselectronics.com
-1.5
 ‫طیف ّارهًَیکی جریاى فاز رکتیفایر تکفاز‬
‫‪100.00%‬‬
‫‪90.00%‬‬
‫‪80.00%‬‬
‫‪70.00%‬‬
‫‪60.00%‬‬
‫‪50.00%‬‬
‫‪40.00%‬‬
‫‪30.00%‬‬
‫‪20.00%‬‬
‫‪10.00%‬‬
‫‪0.00%‬‬
‫‪1‬‬

‫‪3‬‬

‫‪5‬‬

‫‪7‬‬

‫‪9‬‬

‫‪11‬‬

‫‪13‬‬

‫‪15‬‬

‫‪17‬‬

‫‪19‬‬

‫‪21‬‬

‫‪23‬‬

‫‪25‬‬
‫‪18‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫جریاى سین ًَل در سِ رکتیفایر تکفاز ًصب‬
‫ضدُ رٍی سِ فاز‬
1.5
Phase current
Null current

0.5

0
0 50 100 150 200 250 300 350

-0.5

-1

19 www.almaselectronics.com
-1.5
 ‫کوَتاسیَى تریستَر(ولتاص فاس ته نول هثذل شش پالسه)‬
‫‪1.5‬‬ ‫‪Va‬‬
‫‪Vb‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Vc‬‬

‫‪0.5‬‬

‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪150‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪250‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪350‬‬

‫‪-0.5‬‬

‫‪-1‬‬

‫‪20‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
‫‪-1.5‬‬
 ‫کوَتاسیَى تریستَر(ولتاص فاس ته فاس هثذل شش پالسه)‬
‫‪2‬‬

‫‪1.5‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪Vab‬‬
‫‪Vbc‬‬
‫‪0.5‬‬
‫‪Vca‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪150‬‬ ‫‪200‬‬ ‫‪250‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪350‬‬
‫‪-0.5‬‬

‫‪-1‬‬

‫‪-1.5‬‬

‫‪-221‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫طیف ّارهًَیکی کوَتاسیَى‬
6.00%

5.00%

4.00%

3.00%

2.00%

1.00%

0.00%
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
22 www.almaselectronics.com
 ‫تطدید‬
Ls

Vs Load

Zs
23 www.almaselectronics.com
 (500kVAr Cap)‫اًدازُ اهپداًس هٌبع از دید بار‬
1000 Ohm
Zs(cap)
Zs(nocap)
100

10
Hz

1
10

100

1000

10000
0.1

0.01
24 www.almaselectronics.com
 ‫فیلتر ضد تطدید‬
Ls

7%
Vs Load

25
Zs
www.almaselectronics.com
 (100kVAr Cap)‫اًدازُ اهپداًس هٌبع از دید بار‬

0.5 Ohm
Zs(filter)
0.45
Zs(nocap)
0.4
0.35

0.3
0.25
0.2

0.15
0.1
0.05
Hz
0
50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

550

600

650

700

750

800

850

900

950

1000
26 www.almaselectronics.com
 ‫رٍش ّای جلَ گیری از اًتطار ّارهًَیک‬
‫استفاده اس وسایلی که هارهونیک کوتز تولیذ هی کننذ‪.‬‬ ‫‪.1‬‬
‫تاال تزدى سطح اتصال کوتاه‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫خلوگیزی اس تشذیذ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫نصة فیلتز پسیو‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫‪ .5‬نصة فیلتز اکتیو‪.‬‬
‫‪ .6‬نصة راکتور سزی تزای کاهش هارهونیک ولتاص‬
‫‪ .7‬خذاساسی تزق کثیف و تویش‬

‫‪27‬‬
‫ادامه‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
‫استفاده اس وسایلی که هارهونیک کوتز تولیذ هی کننذ‪.‬‬

‫‪ .1‬استفاده اش تاالست و چوک مسغوب تسای المپ های مهتاتی و‬

‫گاشی‪.‬‬
‫‪ .2‬استفاده اش المپ های کم مصسف استاندازد تا هازمونیک کم‪.‬‬
‫‪ .3‬استفاده اش مناتع تغریه سوییچینگ تا هازمونیک کم )‪.(IGBT‬‬
‫‪ .4‬استفاده اش مثدل های ‪ 12‬پالسه دز دزایو های ‪ DC‬و زکتیفایسها‪.‬‬

‫‪28‬‬ ‫تسگشت‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬

 ‫باال بردى سطح اتصال کَتاُ‬
‫• تاال تزدى سطح اتصال کوتاه‬
‫یعنی کوچک کزدى اهپذانس‬ ‫‪Other‬‬
‫‪loads‬‬
‫هنثع‪.‬‬

‫‪Ls‬‬
‫‪PCC‬‬

‫‪Vs‬‬ ‫‪In‬‬
‫‪Load‬‬

‫‪29‬‬ ‫تسگشت‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬

 ‫جلَگیری از تطدید‬
Ls

7%
Vs Load

Zs
30 ‫تسگشت‬ www.almaselectronics.com
 َ‫فیلتر پسی‬
Ls

Vs Load

Trap filter tuned on

particular harmonic
31 ‫تسگشت‬ www.almaselectronics.com
 ‫نصة راکتور سزی تزای کاهش هارهونیک ولتاص‬

Other loads

Ls Lf
PCC

Vs Nonlinear load

32 ‫تسگشت‬ www.almaselectronics.com
 ‫خذاساسی تزق کثیف و تویش‬
T2

20kV 400V
T1

Clean Load
Vs Harmonic load

33 ‫تسگشت‬ www.almaselectronics.com
 ‫استاًدارد صٌعت برق ایراى‬

34 www.almaselectronics.com
 ‫هثالی ّایی از فعالیت ّای اًجام ضدُ‬
‫‪ -1‬کازگاه سد کازون ‪4‬‬
‫‪ -3‬شسکت حسیس الثسش‬
‫‪ -4‬شسکت تشک زویا‬
‫‪ -5‬شسکت شیس گاش آذزان‬
‫‪ -6‬نصة خاشن زوی ژنساتوز میالد زاه‬

‫‪35‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫تطک رٍیا‬

36 www.almaselectronics.com
 ‫فیلتر هارمونیک پنجم تشک رویا‬

‫‪37‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫شیر گاز آذران‬
‫‪ -1‬تغییرات ولتاژ در حالت عادی‬
‫‪ -2‬تغییرات ولتاژ در حضور ‪TSC‬‬
‫‪ -3‬تغییرات ضریب توان در حالت عادی‬
‫‪ -4‬تغییرات ضریب توان در حضور ‪TSC‬‬

‫‪38‬‬ ‫‪www.almaselectronics.com‬‬
 ‫تریستور های شیر گاز آذران‬

39 www.almaselectronics.com
 ‫پایاى‬

‫با تطکر‬

40 www.almaselectronics.com