Professional Documents
Culture Documents
FKH 2
FKH 2
Neler Öğreneceğiz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Fıkıh ilminin
temelleri ne
zaman oluşmaya
başlamıştır?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Hz.
Peygamber Sahabe Tâbiîn
Dönemi Dönemi Dönemi
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Hz. Peygamber;
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Teşri
Kolaylık
Nesih
Tedric
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
• Sahabe hata yapma endişesinden dolayı, kendi reyleri ile içtihat yapmak yerine
çoğunlukla şûra yoluyla içtihat yapmayı tercih etmişlerdir.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Urve
b. Zübeyr
an
b.
m
Sa yye
e y s âr
M
l
id
üs
Sü . Ye
e
b
b
b. Ab
ed Fukaha-i
b. Ebû Bekir
b. Muhamm
Ebû B
seb’a
Kasım
du rrahma
e k ir
b. A
n
a bit d bdu
S y Ub
b. . Ze eyd llah
i c eb ulla
r h
Ha
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
1.4. İçtihat
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Kurban Bayramı’nda,
• Dolaylı şekilde hüküm bildiren, kurban kesmesinin
yorum ve izaha muhtaç olan ayet
hükmü buna örnektir.
ve mütevatir hadisler ise sübut
bakımından kat’i, delalet Hanefi mezhebine
bakımından ise zanni delillerdir. göre vacip, diğer
mezheplere göre ise
• Bu tür naslar, içtihada açıktır. sünnet sayılmıştır.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Dikkat Edelim
• İçtihat ile elde edilmiş hükümler, Kur’an ve
sünnetin açık hükümlerine asla aykırı
olamaz.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
rihini
n v e R esullah’ın mini v e t a
Ku r’a
m elidir. Fıkıh il idir.
sünn e tin i b il bilmel iç in
i lm e k
m ç ı karab elidir.
Hükü ntem bilm
yol yö
Arapça v e m e nsuh
ir. Nesih lm e lidir.
bilmelid konular
ın ı bi
örf ve
m u n
ş a dı ğı toplu elidir.
Ya
e t le rini bilm
ad
nuları
e l a m a çlarını İcma edilmiş ko
Dinin ge n bilmelidir.
bilmelidir.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
İçtihat,
• Her zaman ve her yerde dinin hayat ile bağlantısını kuran, dinin pratiğe
yansımasını sağlayan faaliyettir.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
• Örneğin
ü Gıda alanında helal gıda,
ü Genetik bilimindeki gelişmeler,
ü Tıp ve sağlık konularında organ nakli,
ü Ticari ve ekonomik meseleler,
ü Bankacılık, bireysel emeklilik, sigorta vb.
konular
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
4
üreterek İslam’ın daha rahat yaşanmasını sağlar.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
FIKHİ MEZHEPLER
Numan b. Sabit
Şafii
İmam Muhammed
Mezhebi
b. İdris eş-Şafiî
Mâliki
İmam Mâlik b. Enes
Mezhebi
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
En önem
li 5 eser
i
İmam Âzam Ebû Hanife Kimdir? • el-Fı
kh
• el-F u’l-Ekber
ık h
• el-Â u’l-Ebsat
lim ve'l-
• Asıl adı Nu’man b. Sâbit’tir. • er-R
isâle
Müteal
lim
• el-V
• Kûfe’de doğmuştur. a s iy y e
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Hanefi
mezhebi hangi
bölgelerde
yayılmıştır?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Ø Türkiye
Ø Orta Asya
Ø Türk Cumhuriyetleri
Ø Balkanlar
Ø Kafkasya
Ø Kısmen Hint kıtasında
Ø Ortadoğu
Ø Mısır
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
En önem
li eseri
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Mâliki mezhebi
nerelerde
yayılmıştır?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
• Öncelikle Kuran ve sünneti, daha sonra icmayı, sahabe kavlini ve kıyası delil
olarak kabul etmişlerdir.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
En önem
İmam Şâfii Kimdir? li 3 eser
i
• el-Müsn
ed (Hadi
• Asıl adı Muhammed b. İdris eş-Şâfiî’dir • er-Risal
s)
e (Fıkıh U
sulu)
• Aslen Kureyşlidir. • el-Ümm
(Fıkıh)
• Filistin’in Gazze şehrinde doğmuştur.
• İlk tahsilini Mekke’de yapmıştır.
• Bir süre Bağdat’ta kalmış ve eğitimine devam etmiştir.
• Ömrünün son dört yılını Kahire’de geçirmiş ve orada vefat etmiştir.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Şafii mezhebi
nerelerde
yayılmıştır?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Ø Güneydoğu Asya
Ø Kısmen Hint kıtası
Ø Kafkasya
Ø Türkiye
Ø Ortadoğu
Ø Afrika’nın batısı
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
En önem
li eseri
el-Mü
sned
Ahmet b. Hanbel Kimdir?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Hanbeli
mezhebi
nerelerde
yayılmıştır?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Ø Suudi Arabistan
Ø Kısmen ortadoğu
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Günümüzde fıkhî
çalışmalarla ilgili
neler
yapılmaktadır?
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
925 1869
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Biliyor musunuz?
• Ülkemizde din hizmetlerini yürütmek üzere
Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuştur.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Ünitemizi Değerlendirelim
1. Fıkıh ilminin tarihi gelişim sürecini özetleyiniz.
2. Hz. Peygamber döneminde fıkıh ilminin temel ilkeleri nelerdir?
3. Müçtehidde bulunması gereken şartlar nelerdir?
4. Fıkıh ilminin doğuşunu hazırlayan sebepler nelerdir?
5. İstikrar döneminde yapılan fıkhî çalışmalar hakkında bilgi veriniz.
6. Son dönemlerde yapılan fıkıh çalışmaları hakkında bilgi veriniz.
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Cevaplayalım
1. Kûfe’de doğmuş, Bağdat’ta vefat etmiştir. Küçük yaşta hafız olmuştur. Önce
kelam ilmine daha sonra da fıkıh ilmine yönelmiştir. En önemli eserlerinden biri
el-Fıkhu’l-Ekber’dir.
A) Nu’man b. Sabit
B) Malik b. Enes el-Esbahî
C) Hammad b. Ebi Süleyman
D) Muhammed b. İdris eş-Şafii
E) Ebû Abdullah Ahmet b. Hanbel
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
A) Kolaylık
B) Tebyin
C) Tedric
D) Nesih
E) Teşri
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
A) Peygamber Dönemi
B) Sahabe Dönemi
C) Tabiin Dönemi
D) Teşekkül Dönemi
E) İstikrar Dönemi
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
4. İçtihat, fakihin bir şeri hüküm hakkında bilgiye ulaşmak için bütün gücünü
harcamasıdır (I). Bütün şer’i hükümler içtihatın konusudur (II). Değişen
zamanın ve coğrafyanın ihtiyaçlarına uygun çözüm üretmek için içtihat
gereklidir (III). Çünkü günümüzde birçok yeni mesele ortaya çıkmakta ve
bunların dini hükmünü bilmek için içtihata ihtiyaç duyulmaktadır (IV). İçtihat
ehliyetine sahip alim kişiye ise müçtehit denir (V). İçtihat yapabilmek için ise
Kur’an-ı Kerim’i ve hadisleri iyi bilmek yeterlidir (VI).
Verilen metinde numaralandırılmış cümlelerden hangileri yanlıştır?
A) I ve III
B) II ve VI
C) IV ve V
D) I, III ve V
E) II, III ve VI
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/
2. ÜNİTE /FIKIH İLMİNİN DOĞUŞU, GELİŞMESİ
VE İÇTİHAT
Hazırlayanlar
Furkan ÖZÜDOĞRU,
Hatice Büşra PAKSOY,
Dilek MENKÜÇ
Redaksiyon
Suna AKKURT
Tasarım
Hanife KOYUTÜRK
https://dogm.meb.gov.tr/ http://dogm.eba.gov.tr/