Professional Documents
Culture Documents
Koordynacja/Координація
Katarzyna Wielondek, Paweł Sojewski
Tłumaczenie/Переклад
Alicja Kowalewska, Krystyna Masłowska, Olena Siamuk, Maria Tomaszewska,
Anna Yasynska
Grafika/Ілюстрації
Maria Rękawek, Kamil Minuta
1
Wstęp/Вступ
Po polsku…
Z ogromną radością przedstawiamy drugą wersję słownika Razem w szkole.
Został stworzony z myślą o uczniach ukraińskojęzycznych, którzy podejmują
naukę w polskich szkołach, i ich nauczycielach. Nasz zespół wolontariuszy,
składający się ze studentów, uczniów oraz absolwentów uczelni, zadbał o
wyodrębnienie często występujących słów i przedstawienie ich w praktycznej
formie z oprawą graficzną. Druga odsłona ma również dodane słowa z
nowych działów dotychczasowych przedmiotów. W słowniku znajduje się
słownictwo z zakresu matematyki, fizyki, chemii, geografii, historii, a w
nowym wydaniu również języka polskiego, biologii, muzyki i plastyki.
Zachęcamy do intensywnego korzystania z materiałów, dzielenia się nimi i
oznaczania naszego projektu Razem w szkole hashtagami #razemwszkole i
#Разомушколі. Słownik będzie aktualizowany i wzbogacany w niedalekiej
przyszłości.
Można nas znaleźć:
- na Facebooku: facebook.com/Razemwszkole
- na Instagramie: instagram.com/razemwszkole
Zachęcamy także do kontaktu mailowego pod adresem:
razemwszkole.edu@gmail.com, na który można kierować uwagi,
sugestie i pytania dotyczące naszej inicjatywy.
- на Facebook: facebook.com/Razemwszkole
- на Instagram: instagram.com/razemwszkole
До нас можна писати на електронну пошту
razemwszkole.edu@gmail.com, чекаємо на коментарі, пропозиції та
запитання.
2
Spis treści/Зміст
Wstęp/Вступ 2
Biologia/Біологіï 9
Podstawowe pojęcia/ основні поняття 9
Organizmy jednokomórkowe i wielokomórkowe/ Oрганізми oдноклітинні і
багатоклітинні 10
Kwiat/Квіткова рослина 11
Streptofity/Бищі рослини 14
Grzyby/Гриби 15
Chemia/Хімія 18
Podstawowe pojęcia/ Основні поняття 18
Sprzęt laboratoryjny/ Лабораторне обладнання 21
Stany skupienia i przemiany materii/ Агрегатний стан речовини та його зміни 22
Właściwości substancji/ Властивості речовин 22
Układ okresowy/ Періодична система 23
Beztlenowe/Безоксигенові 24
Tlenowe/Оксигеновмісні 24
Chemia organiczna/ Oрганічна хімія 25
Fizyka/Фізика 30
Podstawowe pojęcia/ Основні поняття 30
Właściwości i budowa materii/ Властивості i структура матерії 30
Hydrostatyka i aerostatyka/ Гідростатика i аеростатика 31
Kinematyka/Кінематика 32
Dynamika/Динаміка 32
Praca, moc, energia/ Робота, потужність, енергія 33
Termodynamika/Термодинаміка 33
Geografia/Географія 36
Nazwy państw i kontynentów/ назви країн і континентів 36
Nazwy kontynentów/ назви континентів 44
Nazwy planet/ назви планет 44
Fazy Księżyca/ фази Місяця 45
Strony świata/ Сторони світу 45
Inne/Інший 45
Forma ukształtowania terenu/ Формa рельєфу 46
Historia/Історія 49
Podstawowe zagadnienia/ Основні поняття 49
Od Piastów do Jagiellonów/ Від П’ястів до Ягеллонів 52
Wojny i upadek Rzeczypospolitej/ Війни та падіння Польщі 54
3
Ku współczesnej Polsce/ Назустріч сучасній Польщі 56
Matematyka/математика 73
Liczby/Числа 73
Podstawowe pojęcia / Основні поняття 74
Geometria/Геометрія 75
Analiza funkcji / Функціональний аналіз 76
Jednostki/Oдиниці 76
Muzyka/музика 79
Podstawowe pojęcia / Основні поняття 79
Instrumenty muzyczne / Mузичні інструменти 80
Występy i utwory muzyczne / Виступи i музичні твори 81
Plastyka/мистецтво 84
Kolory i barwy / кольори 84
Przybory i materiały plastyczne / художні матеріали 85
Malarstwo, rysunek, grafika / Живопис, малюнок, графіка 86
Rzeźba i architektura / Скульптура, архітектура 88
Sztuka w życiu codziennym / Декоративно-ужиткове мистецтво 89
4
Jak czytać polski? / Як читати польською
- [он] → після
приголосних d, t, d’, t’,
dz, c, dzi, c’, напр.
stąd (укр. звідти) -
вимова: стонд,
- [oń] → після
Відсутність літери в приголосних, np. dź,
Ą, ą ć, ź, ś, напр. bądź
алфавіті
(укр. будь) - вимова:
боньць,
- [oŋ] → з н
заднемовним, що
звучить подібно до
розширення й
наголосу цієї букви,
після приголосних g,
k, напр., krąg (укр.
коло) вимова: кронґ,
- [ą] → назально, як
поєднання букв «о»
та «ł» (щось між «л» і
«в»), напр. змія (укр.
змія) - вимова: вąж.
B, b Б, б б
C, c Ц, ц ц
5
D, d Д, д д
E, e E, e e
Вимова залежить від
послідовної приголосної.
- [em] → після
приголосних, np. б, б’,
п, п’, напр. tępy (укр.
тупий) - вимова:
темпи,
- [en] → після
приголосних d, t, d’, t’,
dz, c, dzi, c’, напр.
ręce (укр. руки) -
вимова: ренце,
- [eń] → після
приголосних, напр.
Відсутність літери в dź, ć, ź, ś, напр. cięcie
Ę, ę
алфавіті (укр. різання) -
вимова: ціеньціе,
- [eŋ] → з н
заднемовним, що
звучить подібно до
розширення й
наголосу цієї букви,
після приголосних g,
k, напр. ręka (укр.
рука) - вимова: ренка,
- [ę] → назально, як
поєднання букв «e» i
«ł» (щось між «л» і
«в»), напр. kęs (укр.
кусати) - вимова кęс.
F,f Ф, ф ф
G, g Ґ, ґ ґ
H, h або Ch, ch
Х, х
(У польській мові це така г
сама буква, хоча записується
диграфом. Обидва записи
мають значення лише для
правопису і не впливають на
вимову)
6
7
Biologia/Біологіï
Podstawowe pojęcia / основні поняття
8
płazińce плоскі черви ploski czerwy
9
glony водорості wodorosti
Kwiat/Квіткова рослина
Polski Українська Транскрипція
10
kambium камбій kambij
11
roślinny jednopienne однодомні рослини odnodomni roslyny
Streptofity/Бищі рослини
12
chwytniki ризоїди ryzoijdy
13
rodzina родина rodyna
Grzyby/Гриби
14
pączkowanie брунькування brun’kowannia
15
16
Chemia/Хімія
Podstawowe pojęcia / Основні поняття
17
lantanowce лантаноїди lantanojidy
18
reakcja chemiczna хімічна реакція chimiczna reakcija
19
zjawisko fizyczne фізичне явище fizyczne jawyszcze
20
krzepnięcie замерзання zamerzannia
21
masa molowa молярна маса moliarna masa
- https://ptable.com/image/%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BE%D0%B4%
D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5
%D0%BC%D0%B0.svg?fbclid=IwAR0bU4gFZzg1q6cTb7ES3ABsF4QPi09RsSGsIF
Btb0-k6B-JAcXPxQ3YeVU
Kwasy/Кислоти
Beztlenowe/Безоксигенові
22
Polski Symbol/символ Українська Транскрипція
Tlenowe/Оксигеновмісні
23
Polski Symbol/символ Українська Транскрипція
24
białka білки bilky
25
guma гума huma
26
grupa fenylowa феніл fenil
27
28
Fizyka/Фізика
Podstawowe pojęcia / Основні поняття
29
ładunek elektryczny eлектричний заряд elektrycznyj zarjad
30
wywierać parcie чинити тиск czynyty tysk
Kinematyka/Кінематика
Dynamika/Динаміка
31
zasada dynamiki Newtona закон Ньютона zakon niutona
Termodynamika/Термодинаміка
32
resublimacja деcубліма́ція desublimacija
33
34
Geografia/Географія
Nazwy państw i kontynentów / назви країн і континентів
35
Polski Українська Транскрипція
36
Polski Українська Транскрипція
37
Polski Українська Транскрипція
38
Polski Українська Транскрипція
39
Polski Українська Транскрипція
40
Polski Українська Транскрипція
41
Polski Українська Транскрипція
42
Nazwy kontynentów / назви континентів
43
Fazy Księżyca / фази Місяця
Inne/Інший
44
Polski Українська Транскрипція
Oceany/океани
45
Polski Українська Транскрипція
46
47
Historia/Історія
Podstawowe zagadnienia / Основні поняття
48
Polski Українська Транскрипція
49
Polski Українська Транскрипція
50
Polski Українська Транскрипція
zasługi dla nauki, kultury i заслуги для науки, zasłuhy dlja nauki, kul’tury ta
sztuki культури та мистецтва mystectwa
zdjęcie фотографія/фото fotohrafija/foto
51
Polski Українська Транскрипція
52
Polski Українська Транскрипція
53
Polski Українська Транскрипція
54
Polski Українська Транскрипція
55
Polski Українська Транскрипція
56
Polski Українська Транскрипція
57
58
Język polski / Польська мова
Epoki literackie / Літературні епохи
59
William Szekspir Вільям Шекспір wil’iam szekspir
60
Daniel Defoe „Robinson Данієль Дефо “Робінзон danijel’ defo robinzon kruzo
Crusoe” Крузо”
61
scjentyzm сцієнтизм scijentyzm
62
liryka лірика liryka
63
tragedia трагедія trahedija
64
Znaki interpunkcyjne / Pозділові знаки
Gramatyka/Граматика
65
tryb oznajmujący спосіб дійсний sposib dijsnyj
Przypadki словоформа
66
akcja дія dija
67
Środki przekazu / засоби інформації
Inne/Інший
Polski Українська Транскрипція
68
gazeta газета hazeta
69
70
71
Matematyka/математика
Liczby/Числа
zero
72
siedemdziesiąt сімдесят simdesjat
oś вісь wiś
73
Geometria/Геометрія
74
stożek конус konus
Jednostki/Oдиниці
ar ap ar
75
gros (144 sztuki) грос (144 штукл) hros
76
77
Muzyka/музика
Podstawowe pojęcia / Основні поняття
78
zwrotka строфа strofa
79
Występy i utwory muzyczne / Виступи i музичні твори
80
tercet тріо trio
81
82
Plastyka/мистецтво
Kolory i barwy/ кольори
83
pomarańczowy оранжевий oranżewyj
84
marmur мармур marmur
85
kompozycja композиція kompozycija
86
Rzeźba i architektura / Скульптура, архітектура
87
Sztuka w życiu codziennym/ Декоративно-ужиткове мистецтво
88
89
Zwroty ogólne/ Базова лексика
Polecenia/Команди
Przybory szkolne/Інструменти
90
ekierka косинець kosynec
91
gabinet psychologa кабінет психолога kabinet psycholoha
92
szkoła школа szkola
93
książki книжки knyżky
94
zabawki іграшки ihraszky
Droga/шлях
95
skręć w prawo. поверни направо powerny naprawo
96
nauczyciel/nauczycielka вчитель/вчителька wczytel’ wczytel’ka
97
Ocena оцінка ocinka
98