‫روابط اجتماعی‬

‫خودآزمایی‪:‬‬

‫‪.1‬ارتباطات افراد باید بر اساس چه اصولی باشد؟‬

‫ب) قسط و عدل‪-‬احسان‬ ‫الف) قسط و عدل‪-‬تواضع‬

‫د) رعایت حقوق دیگران‪-‬احسان‬ ‫ج) رعایت حقوق دیگران‪-‬تواضع‬

‫جواب تشریحی)همه افراد باید همه ارتباطات خود با سایرین را براساس دو اصل قسط و عدالت – احسان مبتنی‬
‫سازند‬

‫‪.2‬خداوند متعال‪-‬درباره ی روابط اجتماعی‪-‬عالوه بر رعایت عدالت‪ .‬به چه امری فرمان داده؟‬
‫د) تواضع و فروتنی‬ ‫ج) رعایت حقوق دیگران‬ ‫ب) حاکمیت روح انسان‬ ‫الف) تعمیق روابط‬

‫ج ت)خداوند افزون بر رعایت عدالت‪ ،‬بی تردید ب رعایت حقوق دیگران ‪،‬احسان و نیکی در حق آنان و تعمیق‬
‫روابط خویشاوندی زمینه جلب محبت الهی را فراهم میسازد‪.‬‬

‫‪.3‬در آیه ی سی و شش سوره نساء‪ ،‬بیش از هر چیز به چه موضوعی اشاره دارد؟‬

‫ب) دعوت به توحید و یگانه پرستی‬ ‫الف) حق مردم بر یکدیگر‬

‫د) صله رحم‬ ‫ج) حق خداوند بر مردم‬

‫ج ت) وَاعْبُدُوا اللََّهَ وَلَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَى‬
‫وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصََّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السََّبِیلِ ‪ :‬خداى را بپرستید و هیچ چیز شریك او مسازید و با پدر و مادر و‬
‫خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و همسایه خویشاوند و همسایه بیگانه و یار مصاحب و مسافران وامانده را نیکی‬
‫و یاری دهید‪( .‬یعنی بیش از هر چیز دیگر در این آیه ب حق مردم بر یکدیگر تاکید دارد)‪.‬‬
 ‫‪.4‬چه امری در ردیف شرک به خدا معرفی شده؟‬
‫د)بی عدالتی‬ ‫ج)ترک حقوق پدر و مادر‬ ‫ب)عدم توجه به حقوق یتیم‬ ‫الف)قطع صله رحم‬

‫‪.5‬کدام عبارت در مورد ((شفاعت)) صحیح است؟‬

‫الف) شفاعت گاهی به معنای امر به معروف و نهی از منکر است‬

‫ب) شفاعت پیش از انجام عمل‪ .‬نجات از عواقب عمل نام دارد‬

‫ج) شفاعت پس از انجام عمل را هدایت و ارشاد می گویند‬

‫د) یکی از معانی شفاعت سیئه‪ .‬بیگانگی از اجتماع است‬

‫ج ت) بطور کلی ما ‪2‬نوع شفاعت داریم{شفاعت حسنه‪:‬ب خوبی امر میکند‪ ،‬یعنی امر ب معروف و نهی از منکر}‬
‫و {شفاعت سیئه‪:‬ب بدی امر میکند‪ ،‬یعنی امر ب منکر و نهی از معروف}‪.‬‬

‫‪-‬شفاعت گناهکاران اگر قبل از عمل بد و زشتی ک قرار است انجام دهند باشد یعنی اینکه از خدا‪ ،‬راهنمایی‬
‫میخواهند ک راه درست را نشان شان دهد‪.‬‬

‫‪-‬شفاعت گناهکاران اگر بعد از انجام عمل زشت و بد ک انجام داده اند باشند یعنی از خدا‪ ،‬نجات از عواقب اون‬
‫کار بد را میخواهند‪.‬‬

‫‪.6‬تعبیرات سه گانه ((فحشا‪ -‬منکر‪ -‬بغی)) به ترتیب با کدام معانی لغوی سازگارند؟‬

‫الف) گناهان پنهانی ‪ -‬گناهان آشکار ‪ -‬هر گونه تجاوز از حق خویش‬

‫ب) گناهان آشکار ‪ -‬گناهان پنهان – آزار مردم‬

‫ج) گناهان آشکار – اعمال زشت – گناهان نهان‬

‫د) اعمال زشت – آزار مردم – هرگونه تجاوز از حق خویش‬

‫ج ت)وَ یَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ الْبَغْیِ ‪ :‬خداوند از گناهان پنهانی و گناهان آشکار و هرگونه تجاوز از حق خویش‪ ،‬نهی میکند‪.‬‬
 ‫‪.7‬با توجه به آیه ی دوم سوره ی مائده واژه های ((بِرَِّ)) و ((تََّقْوا)) به ترتیب اشاره به چه امری‬
‫دارند؟‬
‫الف) اعمال مفید – جلوگیری از اعمال خالف‬

‫ب) نفی هر گونه ظلم ‪ -‬جلوگیری از اعمال خالف‬

‫ج) انجام صالحات ‪ -‬نفی هر گونه ظلم‬

‫د) نفی هر گونه ظلم – اعمال مفید‬

‫ج ت) وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرَِّ و َالتََّقْوَى ‪ :‬و در نیکوکارى(انجام دادن اعمال مفید) و پرهیز(جلوگیری از اعمال خالف)‬
‫همکارى کنید باهم‪.‬‬

‫‪.8‬کدام گزینه اشاره به ((حق جوار)) دارد؟‬

‫د) رعایت حقوق همسایگان‬ ‫ج) حمایت از درماندگان‬ ‫ب) صله رحم‬ ‫الف) حسن معاشرت با دوستان‬

‫ج ت) حق جوار(همسایگی)‪ ،‬در اسالم شامل همسایگان مسلمان و غیر مسلمان(مگر آنهایی ک با مسلمانان سر‬
‫جنگ داشته باشند) است‪.‬‬

‫‪.10‬پیامبر اکرم(ص) چه چیزی را به عنوان علت استحقاق به دورزخ رفتن دانشمندان معرفی می‬
‫فرماید؟‬
‫ب) تربیت نکردن شاگردان شایسته‬ ‫الف) عمل نکردن به دانش خود‬

‫د) عدم استفاده صحیح از علم‬ ‫ج) عدم انتشار علم‬

‫ج ت)پیامبر فرمود ‪ 3‬گروه از امت من اگر اصالح شوند‪ ،‬امت من اصالح میشود و اگر نشوند‪ ،‬امت من فاسد‬
‫میشود‪ .‬و این ‪ 3‬گروه اگر اصالح نشوند‪ ،‬مستحقق آتش دورزخ اند‪-1 :‬زمامداران‪ ،‬به جهت به کار نبستن اصول‬
‫عدالت ‪-2 /‬داشمندان‪ ،‬بخاطر عمل نکردن دانش خویش ‪-3 /‬ثروتمندان به سبب بخل ورزیدن از انفاق‪.‬‬
 ‫‪.11‬مهم ترین رکن تقوا و پرهیزکاری چیست؟‬
‫ب) خیرخواهی‬ ‫الف) عدالت‬

‫د) غیرت‬ ‫ج) خوش خلقی‬

‫ج ت) در آیات قرآن گفته شده عدالت پیشه کنید که ب پرهیزکاران نزدیکتر ست‪ ،‬زیرا عدالت یکی از مهم ترین‬
‫ارکان ب حساب می آید‪.‬‬

‫‪.12‬کدام یك از موارد زیر در چهار مورد از آیات قرآن بعد از توحید قرار گرفته است؟‬
‫ب) نیکی به یتیمان‬ ‫الف) احسان به والدین‬

‫د) دستگیری از مستمندان‬ ‫ج) نیکی به خویشاوندان‬

‫ج ت)تکرار موضوع نیکی ب والدین در کنار توحید نشان از ارتباط تنگاتنگ این ‪2‬موضوع است در آیات قرآن‪.‬‬

‫‪.13‬سرچشمه اصلی عدم رعایت حق الناس چیست؟‬

‫ب) تکبر‬ ‫الف) حسد‬

‫د) حرص و طمع‬ ‫ج) حب دنیا‬

‫ج ت)تکبر و خودخواهی ‪،‬باعث سر پیچی از فرمان خدا ‪،‬پایمال کردن حقوق مردم و زیر پا گذاشتن نیکی ب‬
‫والدین ‪،‬بی توجهی ب یتیمان میشود‪.‬‬

‫‪.14‬در قرآن کریم مشارکت ورزی همراه با چه امری بیان شده است؟‬
‫ب) عدالت‬ ‫الف) تقوای الهی‬

‫د) ایمان به خدا‬ ‫ج) احسان‬

‫ج ت) وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرَِّ وَالتََّقْوَى *وَاتََّقُوا اللََّهَ إِنََّ اللََّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ‪ :‬و در نیکوکارى و پرهیز همکارى کنید *از‬
‫خداى بترسید که او به سختى عقوبت مىکند‪.‬‬

‫‪.15‬کدام گزینه در پیشبرد اهداف اجتماعی بسیار موثر است؟‬

‫الف) افراد جامعه شناخت و معرفت هر چه بیشتری را کسب کنند‪.‬‬

‫ب) رهبر جامعه خود را در ردیف و هم دوش دیگران قرار دهد‪.‬‬

‫ج) افراد جامعه در مسائل اجتماعی مشارکت ورزی کنند‪.‬‬

‫د) رهبر جامعه علم و آگاهی هر چه بیشتر داشته باشد‪.‬‬

‫ج ت)رهبران بطور کلی ‪2‬نوع{خیر‪:‬فرمان میدهد ب خوبی} و {شر‪:‬فرمان میدهد ب بدی}‪ ،‬و این ‪2‬نوع رهبر‬
‫برای اینکه در دیگران اثر گذار باشند و دیگران از آنها پیروی کنند و باعث پیشبرد اهداف اجتماعی شوند‪ .‬باید‬
‫خود را هم دوش و هم ردیف مردم قرار دهند‪.‬‬

‫‪.16‬در آیه مربوط به عدالت ورزی چه امری از عوامل انحراف از عدالت معرفی شده است؟‬
‫ب) حرص و طمع‬ ‫الف) کینه و دشمنی‬

‫د) عدم خیرخواهی‬ ‫ج) تجاوز به حقوق دیگران‬

‫ج ت)به مسلمانان هشتدار میدهد که نباید کینه ها و عداوت های قومی‪ ،‬مانع از اجرای عدالت شود‪.‬‬

‫ن السََّبِیلِ)) چیست؟ (مهم)‬

‫‪.17‬منظور از ((ابْ ِ‬
‫ب) فقرا و مساکین هر شهر‬ ‫الف) جهادگران در راه خدا‬

‫د) ساکنان مکان های دور افتاده‬ ‫ج) نیازمندان در بالد غریب‬
 ‫ج ت)دسته دیگری که ما نسبت ب آنها مسئول هستیم‪ ،‬افرادی هستن که در سفر ب هر علتی وامانده اند و در‬
‫بالد غربت به کمك دیگران احتیاج دارند‪.‬‬

‫‪ ((.18‬الْجَارِ ذِی الْقُرْبَى )) چه کسانی هستند؟‬

‫ب) خویشاوندان همسایه‬ ‫الف) دوستان‬

‫د) مسلمانان‬ ‫ج) همسایگان نزدیك‬

‫ج ت)منظور از " الْجَارِ ذِی الْقُرْبَى " همان همسایگان نزدیك مدنظرست که حقوق و احترام بیشتری ب آنها باید‬
‫گذاشت‪.‬‬

‫ازدواج‬

‫خودآزمایی‪:‬‬

‫ن بِا ْلمَعْرُوفِ ‪ :‬و با آنها به شیوه معروف معاشرت کنید)) چیست؟‬

‫‪.1‬منظور از آیه شریفه (( َوعَاشِرُوهُ ََّ‬
‫ب) زنان همکاران خوبی در زندگی هستند‪.‬‬ ‫الف) با زنان به طور شایسته معاشرت کنید‪.‬‬

‫د) زندگی خوبی برای زنانتان فراهم نمایید‪.‬‬ ‫ج) زنانتان را امر به معروف نمایید‪.‬‬

‫ض مَا‬
‫ن لِ َت ْذهَبُوا بِبَعْ ِ‬
‫ج ت) یَا أَیَُّهَا ا ََّلذِینَ آمَنُوا لَا یَحِلَُّ لَ ُکمْ أَنْ َترِثُوا النَِّسَاءَ کَرْهًا وَلَا تَ ْعضُلُوهُ ََّ‬
‫ن بِالْمَعْرُوفِ ‪ :‬اى کسانى که ایمان آوردهاید‪ ،‬براى‬
‫ن بِفَاحِشَةٍ مُبَیَِّ َنةٍ *وَ َعاشِرُوهُ ََّ‬
‫ن یَأْتِی َ‬
‫آتَیْتُمُو ُهنََّ ِإلََّا أَ ْ‬
‫شما حالل نیست که زنان را بخاطر ارث شان برید؛ و آنان را زیر فشار مگذارید تا بخشى از آنچه را‬
‫به آنان دادهاید از چنگشان دربیاورید‪ ،‬مگر آنکه مرتکب زشتکاریى آشکارى شوند *و با آنها به‬
‫شایستگى رفتار کنید‪.‬‬
‫ض مَا آتَ ْیتُمُو ُهنََّ ‪ : ...‬آنها را تحت فشار قرار ندهید بخاطر‬
‫ن لِتَ ْذهَبُوا بِبَعْ ِ‬
‫‪.2‬آیه شریفه ((‪ ...‬وَلَا تَ ْعضُلُوهُ ََّ‬
‫اینکه قسمتی از آنچه به آنها پرداخته اید را تملك کنید)) اشاره به چه امری دارد؟‬
‫الف)همسرانتان را به خاطر اموالشان زندانی نکنید‪.‬‬

‫ب)زنانتان را برای حالل کردن مهرشان تحت فشار قرار ندهید‪.‬‬

‫ج)همسرانتان را به دلیل مهر سنگین آزار ندهید‪.‬‬

‫د)در امور مادی نسبت به همسران خود سختگیر نباشید‪.‬‬

‫ج ت) با توجه به معنی خود آیه معلوم میش گزینه ب درسته‪.‬‬

‫صدُقاتِهِن)) در لغت به ترتیب به چه معناست؟‬

‫‪((.3‬نِحلَةً)) و (( َ‬
‫ب)بدهی و دین – مهریه‬ ‫الف)بخشش و عطیه – صدقه‬

‫د)بدهی و دین – بخشش و عطیه‬ ‫ج)مهریه – صداق‬

‫ج ت) وَآتُوا النَِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنََّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَکُمْ ‪ :‬و مهریه زنان را (بطور کامل) بعنوان یك بدهی (و دین) به آنان‬
‫بپردازید! (نِحْلَةً ‪ :‬و ب معنای دیگری مثل بخشش و عطیه است)‬

‫‪.4‬منظور از ((فاحشه مبینه)) چیست؟‬

‫ب)هر گونه ناسازگاری شدید زن‬ ‫الف)اعمال منافی عفت زن‬

‫د)عمل زشت آشکار‬ ‫ج)کارهای ناروا‬

‫ن بِفَا ِحشَةٍ مُبَیَِّنَ ٍة ‪ : ...‬مگر آنکه‪( ،‬ب گفته امام باقر(ع)‪:‬هرگونه ناسازگاری شدید‬
‫ج ت) ‪ ...‬إِلََّا أَنْ یَأْتِی َ‬
‫داشته) باشد‪.‬‬
 ‫‪.5‬آیات خطاب به همسران پیامبر(ص) ‪.....‬‬
‫الف)اشاره به جاهلیت اولی دارد‪.‬‬

‫ب)حکمی عام و برای تاکید بیشتر است‬

‫ج)بیانگر تاکید دستورات الهی نسبت به همسران آن حضرت است‬

‫د)یکی از پیشگویی های قرآن کریم درباره جاهلیت عصر حاضر است‬

‫ج ت) یَا نِسَاءَ النََّبِیَِّ لَسْتُنََّ کَأَحَدٍ مِنَ النَِّسَاءِ إِنِ اتََّقَیْتُنََّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الََّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَض وَقُلْنَ قَوْلًا‬
‫مَعْرُوفًا *وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنََّ وَلَا تَبَرََّجْنَ تَبَرَُّجَ الْجَاهِلِیََّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصََّلَاةَ وَآتِینَ الزََّکَاةَ وَأَطِعْنَ اللََّهَ وَرَسُولَهُ ‪ :‬اى‬
‫زنان پیامبر‪ ،‬شما همانند دیگر زنان نیستید‪ ،‬اگر از خدا بترسید‪ .‬پس به نرمى سخن مگویید تا آن مردى که در‬
‫قلب او مرضى هست به طمع افتد‪ .‬و سخن پسندیده بگویید *و در خانه هایتان قرار گیرید و مانند روزگار‬
‫جاهلیت قدیم زینتهاى خود را آشکار مکنید و نماز برپا دارید و زکات بدهید و خدا و پیامبرش را فرمان برید‪.‬‬

‫(این احکام باال فقط برای همسران پیامبر نیس بلکه برای همگان است‪ ،‬حکمی عام و برای تاکید بیشتر ست)‪.‬‬

‫‪.6‬کدام گزینه به عنوان عطیه ای الهی برای زن معرفی شده است؟‬

‫الف)اهمیت دادن به حقوق زن در خانواده‬

‫ب)ادای کامل حقوق زن‬

‫ج)مهریه زنان‬

‫د)ایجاد زمینه فعالیت های اجتماعی برای زنان‬

‫ج ت)مهریه را که عطیه ای الهی ست ب عنوان ی حقوق واجب ست و باید بطور کامل ادا شود‪.‬‬
 ‫‪.7‬با توجه به آیات ‪32‬و‪ 33‬سوره احزاب خداوند مسئولیت اطاعت از او را به عهده ی چه کسانی‬
‫قرار داده است؟‬
‫ب)زنان پیامبر(ص)‬ ‫الف)زنان عصر جاهلیت‬

‫د)زنان عصر حاضر‬ ‫ج)همه زنان‬

‫ج ت) یَا نِسَاءَ النََّبِیَِّ لَسْتُنََّ کَأَحَدٍ مِنَ النَِّسَاءِ *وَأَطِعْنَ اللََّهَ وَرَسُولَهُ ‪ :‬اى زنان پیامبر‪ ،‬شما همانند دیگر زنان هستید‬
‫*و خدا و پیامبرش را فرمان برید‪.‬‬

‫‪.8‬اموری که پایبند بودن به آن مفسده و مشکالتی را به همراه دارد کدامند؟‬

‫ب)رهبانیت‪ ،‬طالق‬ ‫الف)رهبانیت‪ ،‬انزوای اجتماعی‬

‫د)طالق‪ ،‬عدم پرداخت مهریه‬ ‫ج)تحریم ازدواج‪ ،‬عدم پرداخت مهریه‬

‫ج ت)از جمله بدعت های زشت مسیحیان در زمینه رهبانیت تحریم ازدواج برای مردان و زنان است و موجب‬
‫انزوای اجتماعی میشود‪.‬‬

‫‪.9‬اولین گام برای حرکت در راه رسیدن به کمال چیست؟‬

‫ج)مهار کردن غریزه جنسی د)تقوا و اخالص‬ ‫ب)تشکیل نهاد خانواده‬ ‫الف)زهد و تعبد‬

‫ج ت)تشکیل نهاد خانواده‪ ،‬اولین قدم در راه رسیدن به کمال است‪.‬‬

‫‪.10‬از بین رفتن کدام اصول‪ ،‬مایه گرفتاری و بحران های اجتماعی است؟‬
‫د)ازدواج و مهریه‬ ‫ج)طالق و مهریه‬ ‫ب)عفو و رحمت‬ ‫الف)مودت و رحمت‬

‫ج ت) بلکه جامعه انسانی‪ ،‬بدون دو اصل{مودت و رحمت} امکان پذیر نیس و موجب بحران های اجتماعی‬
‫میشود‪.‬‬
 ‫‪.11‬قرآن کریم چه کسانی را به عنوان زیانکارترین مردم معرفی می کند؟‬
‫الف)کسانی که احسان به پدر و مادر را ترک می کنند‪.‬‬

‫ب)افرادی که تالششان در دنیا گم شده و خیال می کنند که کار نیك انجام می دهند‪.‬‬

‫ج)آنانی که رهبانیت را پیشه خود قرار می دهند‪.‬‬

‫د)کسانی که به خاطر فقر و تنگدستی ازدواج نمی کنند‪.‬‬

‫ج ت)آنهای که تالش هایشان در زندگی دنیا گمشده‪ ،‬با این حال گمان میکنند کار نیك انجام میدهند‪.‬‬

‫‪.12‬علت سختگیری اسالم نسبت به طالق چیست؟‬

‫الف)در ابعاد مختلف آثار زیان باری به دنبال دارد‪.‬‬

‫ب)مبغوض ترین حالل نزد خداوند است‪.‬‬

‫ج)مشکالت عاطفی و جنسی زیادی را به بار می آورد‪.‬‬

‫د)طالق‪ ،‬عرش خدا را به لرزه در می آورد‪.‬‬

‫ج ت)در روایات اسالمی متعدد ب شدت از طالق مذمت شده و بعنوان مبغوض ترین حالل ها از آن یاد شده‪( .‬و‬
‫باعث بروز مشکالتی در ابعاد مختلف میشود ک آثار زیان باری دارد)‪.‬‬

‫‪.13‬از نگاه قرآن هدف از ازدواج چیست؟‬

‫د)سعادت دنیا و آخرت‬ ‫ج)فراوانی رزق‬ ‫ب)سکوت و آرمش‬ ‫الف)اکمال دین‬
 ‫ج ت)انسان برای سکونت و آرامش جسم روح و بقای نسل‪ ،‬نیاز ب ازدواج دارد‪.‬‬

‫‪.14‬منظور قرآن از خیانت همسران نوح و لوط(ص) چه نوع خیانتی بوده است؟‬
‫ب)تمسخر پیامبر خدا‬ ‫الف)جاسوسی کردن به نفع کفار‬

‫د)خلف وعده با پیامبر خدا‬ ‫ج)خیانت ناموسی‬

‫ج ت)از نظر معنی خیانت‪ ،‬هیچ یك از همسران پیامبران بطور قطع‪ ،‬انحراف و آلودگی جنسی نداشته و منظور‬
‫اصلی از خیانت در اینجا‪ ،‬جاسوسی کردن ب نفع کفار ست‪.‬‬

‫‪.16‬آیه شریفه ((الخـبـیـثـات للخـبـیثین و الخبیثون للخبیثات و الطیبات للطیبین‪ ))....‬داللت بر‬
‫چه امری دارد؟‬
‫ب)خود فروشی‪ ،‬عامل سقوط و انحطاط‬ ‫الف)حسن معاشرت با همسر‬

‫د)هم کفو بودن زن و شوهر‬ ‫ج)حفظ عفت و پاکدامنی در سایه ازدواج‬

‫ج ت) الخـبـیـثـات للخـبـیثین و الخبیثون للخبیثات و الطیبات للطیبین‪ : ....‬زنان ناپاک براى مردان ناپاک و‬
‫مردان ناپاک براى زنان ناپاک و زنان پاک براى مردان پاک و مردان پاک براى زنان پاک‪.‬‬

‫(این آیه به هم کفو بودن زن و شوهر اشاره دارد)‬

‫خودآزمایی تشریحی‪:‬‬

‫‪.1‬چهار مورد از معیارهای انتخاب همسر مناسب بر اساس روایات را بنویسید؟‬

‫الف‪-‬دین و ایمان داشته باشد ب‪-‬اخالق نیك داشته باش پ‪-‬خانواده با اصالت داشته باشد ت‪-‬هم کف باشد‬

‫‪.2‬تبرُّج را معنا کنید؟‪.‬‬

‫‪ -‬به معنای آشکار شدن در برابر مردم است‪( .‬یعنی خود نمایی و جلب توجه کردن ب وسیله ی خودآرایی و بی‬
‫حجابی)‪.‬‬

‫‪.3‬شش مورد از اهداف و فوائد ازدواج را نام ببرید؟‬

‫الف‪-‬امنیت در جامعه ب‪ -‬سکونت و آرامش پ‪-‬مستقل شدن ت‪-‬سالمت جسم و روان ث‪-‬حفظ عفت ج‪-‬بقای نسل‬

‫‪.4‬پنج مورد از عوامل طالق را برشمارید؟‬

‫الف‪-‬توقعات زیاد ب‪-‬بی توجهی ب خواسته ها پ‪-‬عدم تناسب فرهنگی‬

‫ت‪-‬دخالت بی خود دوستانو آشنایان ث‪-‬ب خود نرسیدن مرد و زن نمایان نکند زینت های خود را‬

‫‪.5‬عبارت «وَلیَستَعفِف» در قرآن اشاره به چیست؟(چهار مورد از راه های عمل به آن را ذکر کنید)‬
‫‪ -‬وَلیَستَعفِف(ب معنی عفت پیشه کردن است) و با چهار راه زیر حاصل میشود‪:‬‬

‫ت‪-‬مراقبت های جسمانی(تغذیه و ورزش)‬ ‫ب‪-‬کنترل مقدماتی شهوت برانگیز پ‪-‬مراقبت های معنوی‬ ‫الف‪-‬داشتن حیا‬

‫سوره حمد و توحید‬

‫خودآزمایی‪:‬‬

‫‪.1‬بر اساس روایتی از پیامبر(ص)‪ ،‬کدام سوره شفای هر دردی است مگر مرگ؟‬
‫د)حمد‬ ‫ج)قدر‬ ‫ب)توحید‬ ‫الف)عصر‬
 ‫جواب تشریحی)پیامبر(ص) فرمود – سوره ی حمد شفای هر درد است‪ ،‬مگر مرگ‬

‫ن المَثانی)) درخصوص کدام سوره به کار رفته است؟‬

‫‪.2‬عبارت ((سَبعاً مِ َ‬
‫د)حمد‬ ‫ج)آل عمران‬ ‫ب)توحید‬ ‫الف)نور‬

‫ج ت) وَلَقَدْ آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ ‪ :‬و به راستی که هفت آیه از مثانی (یعنی سوره حمد) و‬
‫قرآن بزرگ را به تو عطا کردیم‪.‬‬

‫(در این آیه قرآن و آیات دیگر‪ ،‬نزول سوره حمد موهبتی بزرگ برای پیامبر معرفی شده ست)‬

‫‪.3‬کدام گزینه‪ ،‬نظر به محور اصلی نظام تربیتی جهان دارد؟‬

‫د)رحمت و رحمانیت الهی‬ ‫ج)ربوبیت الهی‬ ‫ب)حاکمیت خدا‬ ‫الف)هدایت الهی‬

‫ج ت)با توجه ب آیه ی (الرََّحْمَنِ الرََّحیمِ)‪ ،‬بر این نکته اشاره دارد ک تربیت و خلقت و حاکمیت‪ ،‬خداوند بر پایه‬
‫رحمت و رحمانیت اوست‬

‫‪.4‬آیه ((إِنَ صَالتی َو نُسُکی وَ مَحْیایَ َو مَماتی لِل ِه رَبِ الْعالَمین)) اشاره به کدام گزینه دارد؟‬
‫د)معاد‬ ‫ج)نبوت پیامبر‬ ‫ب)توحید در ربوبیت‬ ‫الف)توحید افعالی‬

‫ج ت) إِنَ صَالتی وَ نُسُکی وَ مَحْیایَ وَ مَماتی لِلهِ رَبِ الْعالَمین ‪ :‬نماز و عبادتم‪ ،‬مرگ و حیاتم همه از آن خداست‪،‬‬
‫که پروردگار جهانیان ست‪( .‬هر عملی که از هر موجودی سر میزند‪ ،‬با نیرو و اراده خدا انجام میشود‪ .‬و این‬
‫نشان دهنده ی توحید اَفعالی ست)‪.‬‬
 ‫‪ .5‬عبارت قرآنی ((ربَّنا وَسِعتَ کُلَّ شَی ٍء رَح َمةً)) از زبان چه کسی است؟‬
‫د)همه ی مخلوقات‬ ‫ج) انبیاء‬ ‫ب)فرشتگان‬ ‫الف)مومنان‬

‫ج ت)حامالن عرش خدا (فرشتگان) می گویند ‪ -‬ربَّنا وَسِعتَ کُلَّ شَیءٍ رَحمَةً ‪ :‬خدایا‪ ،‬رحمت خود را بر همه چیز‬
‫گسترده ای‬

‫‪ .6‬در خصوص آیه شریفه ((الْحَ ْمدُ لِلَهِ َربِ الْعَالَمِینَ)) کدامیك صحیح نیست؟‬
‫الف) ((رب)) به معنای مالك و صاحب است‪(.‬درست)‬

‫ب) ((العالمین)) یعنی دو جهان‪(.‬عالم خود ب تنهایی معنی جمع دارد ک وقتی بصورت عالمین جمع بسته‬
‫میشه به تمام موجودات این جهان اشاره دارد)‬

‫ج) این آیه حق شکر خداست‪(.‬درست)‬

‫د) ((اهلل)) اسم خاص خداست‪(.‬درست)‬

‫ج ت) با توجه ب آیه ی (الْحَمْدُ لِلَهِ رَبِ الْعَالَمِینَ ‪ :‬ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است)‬

‫‪.7‬بر اساس روایتی خواندن کدام سوره‪ ،‬به هنگام ورود به خانه روزی را فراوان می کند؟‬
‫د)حمد‬ ‫ج)فلق‬ ‫ب)توحید‬ ‫الف)ناس‬

‫ج ت)در روایتی آمده ک به هنگام ورود ب خانه سوره توحید را بخوانید ک روزی را فراوان و فقر را دور می سازد‬

‫‪.8‬بنا بر فرمایش امام صادق(ع) چه عاملی در خشم و ناله شیطان موثر بوده است؟‬
‫ب)نزول سوره فاتحه الکتاب‬ ‫الف)رانده شدن او از درگاه الهی‬

‫د)همه موارد‬ ‫ج)بعثت پیامبر(ص)‬

 ‫ج ت)امام صادق(ع) – شیطان ‪4‬بار فریاد کشید و ناله سر داد‪-1 :‬اولین باری که از درگاه خدا رانده شد‬

‫‪-2‬سپس هنگامیکه از بهشت ب زمین سقوط کرد‬

‫‪-3‬بعدی هنگامی ک محمد(ص) مبعوث شد‬

‫‪-4‬اخرین بار زمانی بود که سوره حمد نازل شد‬

‫ك یَوْمِ الدَِّینِ)) به کدام امر اعتقادی تاکید دارد؟‬

‫‪.9‬آیه ((مَالِ ِ‬
‫ب)نیاز بندگان به امر هدایت‬ ‫الف)توحید در عبادت‬

‫د)استمداد از خدا در هر امری‬ ‫ج)توجه به معاد‬

‫ج ت) مَالِكِ یَوْمِ الدَِّینِ ‪( :‬خداوندی که) مالك روز جزاست‬

‫(در این آیه ب ‪ 2‬اصل قیامت و رستاخیز(توجه ب معاد) اشاره شده است)‬

‫‪.10‬چرا سوره اخالص معادل یك سوم قرآن است؟ زیرا‪...‬‬

‫ب)مشتمل بر تاریخ است‪.‬‬ ‫الف)درباره عقاید بحث می کند‪.‬‬

‫د)مشتمل بر اخالق است‪.‬‬ ‫ج)در بردارنده احکام اسالمی است‪.‬‬

‫ج ت) قرآن شامل احکام ‪ ،‬عقاید و تاریخ است‪.‬‬

‫اما در سوره " اخالص یا توحید‪ /‬قل هو اهلل احد " ب بخش عقاید بطور فشرده پرداخته است‪.‬‬
 ‫‪.11‬واژه ((صمد)) در اصل به چه معناست؟‬
‫الف)کسی که نه میخورد و نه میخوابد‪.‬‬

‫ب)بزرگی که نیازمندان به سوی او رفته و از هر نظر کامل است‪.‬‬

‫ج)ذات دائمی که ازلی و جاودانی است‪.‬‬

‫د)مستحکم‬

‫ج ت) صمد دارای چند ‪ -‬معنای بزرگ و آقا که برای انجام هر کاری پیش او میروند‪.‬‬

‫‪-‬چیزی که تو خالی نیست بلکه پر است‪.‬‬

‫‪-‬با صالبت و استحکام‬

‫‪-‬ذاتی ازلی و جاودان دارد‪.‬‬

‫‪-‬نه میخورد و نه می آشامد و نه زاده نمیشود‪.‬‬

‫‪.12‬کدامیك مناجات بندگان با خدا را تعلیم می دهد؟‬

‫د)حمد‬ ‫ج) مُعَوَّذَتین‬ ‫ب)توحید‬ ‫الف)قدر‬

‫ج ت)خداوند در سوره حمد طرز مناجات و سخن گفتن با خود را ب بندگانش می آموزد‪.‬‬

‫ستَعینُ)) چیست؟‬
‫‪.13‬در سوره حمد‪ ،‬نتیجه مقدم شدن ((إِیَاکَ)) بر ((نَعْبُدُ)) و ((نَ ْ‬

‫ب)عظمت عبادت خدا‬ ‫الف)فضیلت عبادت به جماعت‬

‫د)توحید عبادی و افعالی‬ ‫ج)توحید در ربوبیت‬

‫ج ت) نتیجه مقدم شدن آن در آیه (إِیََّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیََّاکَ نَسْتَعینُ ‪ :‬تنها تو را عبادت و پرستش میکنیم و تنها از‬
‫تو یاری میجوییم) همان توحید عبادت و توحید افعالی ست‬
 ‫‪.14‬چرا سوره حمد را ((امَّ الکتاب)) نامیده اند؟ زیرا ‪.....‬‬

‫ب)در ابتدا قرآن آمده است‪.‬‬ ‫الف)خواندن آن در هر نماز واجب است‪.‬‬

‫د)بر تالوت آن بسیار تاکید شده است‪.‬‬ ‫ج)بیانگر مراحل ایمان به خداست‪.‬‬

‫ج ت) آغاز سوره حمد‪ ،‬با حمد و ستایش پروردگار شروع می شود و با ابراز ایمان به مبدا و معاد(خداشناسی و‬
‫ایمان ب رستاخیز) ادامه می یابد و سرانجام با تقاضاها و نیازهای بندگان پایان می گیرد پس نتیجه میشود که‬
‫سوره حمد مراحل ایمان ب خدا را در خود دارد‪.‬‬

‫*(اگر تست میگفت فاتح قرآن مورد ب میشود)‪.‬‬

‫دعا‬

‫خودآزمایی‪:‬‬

‫‪.1‬حدیث ((الدَّاعی بِال َعمَل کالرَّامِی بِال وَتَر)) به کدام گزینه اشاره دارد؟‬
‫الف) خداوند دعای فرد مضطر را اجابت می کند‬

‫ب) توأم گشتن دعا با تالش و کوشش‬

‫ج) عمل به پیمان های الهی‬

‫د) دعا به معنی دست شستن از وسایل و علل طبیعی نیست‬

‫جواب تشریحی) الدَّاعی بِال عَمَل کالرَّامِی بِال وَتَر ‪ :‬دعا کننده بدون عمل و تالش‪ ،‬مانند تیر انداز بدون زه است‬
‫(توام گشتن دعا با عمل‪ ،‬تالش و کوشش است)‪.‬‬

‫‪.2‬آیه ((قُل مایَعبَؤُ بِکُم رَ َّبی لَوال دُعاؤُکُم))‪ ،‬اشاره به کدامیك از اوصاف دعا دارد؟‬
‫د)کمیت دعا‬ ‫ج)حالت اضطرار در دعا‬ ‫ب)کیفیت دعا‬ ‫الف)فلسفه دعا‬
 ‫ج ت) قُل مایَعبَؤُ بِکُم رَبَّی لَوال دُعاؤُکُم ‪ :‬اگر دعاى شما نباشد‪ ،‬پروردگارم هیچ اعتنایى به شما نمىکند‪ .‬در‬
‫حقیقت شما به تکذیب پرداختهاید و به زودى [عذاب بر شما] الزم خواهد شد‪.‬‬

‫(این آیه به کمیت دعا پرداخته)‪.‬‬

‫‪.3‬با توجه به آیه کریمه ((واذکروا اهلل کثیرا)) روح و حقیقت ذکر چیست؟‬
‫د)تفکر‬ ‫ج)عدالت‬ ‫ب)مقام محمود‬ ‫الف)عدم انحراف از حق‬

‫ج ت) واذکروا اهلل کثیرا ‪ :‬ذکر حق و یاد خدا (به دل و زبان)‪ ،‬بسیار کنید‪.‬‬

‫(برخی نیز ذکر را در اصل‪ ،‬در این آیه تفکر کردن تفسیر کرده اند)‪.‬‬

‫‪.4‬کدام گزینه‪ ،‬آیه قرآن است؟‬

‫ب) تفکُّرُ ساعه خَیر مِن عِبادَهِ سَنَه (حدیث)‬ ‫الف) الیَقبَلُ اهللُ عزَّوجَلَّ دُعاءَ قَلب الهٍ (حدیث علی(ع))‬

‫د) الدَّاعی بِال عَمَل کالرَّامِی بِال وَتَر(حدیث علی(ع))‬ ‫ج) أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَیکشِفُ السُّوء(آیه قرآن)‬

‫‪.5‬بنا به فرمایش پیامبر(ص) دعایی چه کسانی به اجابت نمی رسد؟‬

‫ب) کسانی که امر به معروف و نهی از منکر را ترک می کنند‬ ‫الف) نومیدان از رحمت خدا‬

‫د) ریاکاران‬ ‫ج) افرادی که اهل احسان به دیگران نیستند‬

‫ج ت) باید امر به معروف و نهی از منکر کنید و اال خداوند بد ها را بر نیکان شما مسلط میکند و هر چه دعا‬
‫میکنید مستجاب نمی شود‬

‫‪.6‬انسان با رسیدن به کدام حالت‪ ،‬می تواند مهم ترین شرط اجابت دعا را فراهم کند؟‬
‫د)رجا‬ ‫ج)اضطرار‬ ‫ب)تواضع‬ ‫الف)خوف‬
‫ج ت) یکی از شرایط اجابت دعا آن است که انسان چشم از عالم اسباب به کلی ببندد(به حالت اضطرار برسد) و‬
‫تمام قلب و روحش را در اختیار خدا قرار دهد‬

‫‪ .7‬کدام آیه اشاره به شرایط اجابت دعا دارد؟‬

‫ب) أُجِیبُ دَعْوَه الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ‬ ‫الف) وَ ادْعُوهُ خَوْفًا وَ طَمَعًا‬

‫د) قُل مایَعبَؤُ بِکُم رَبَّی لَوال دُعاؤُکُم‬ ‫ج) إِنَّ الصَّلَاة تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ‬

‫ج ت) وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا ‪ :‬و او را با بیم و امید بخوانید! (بیم از مسؤولیتها‪ ،‬و امید به رحمتش‪ .‬و نیکی کنید)‬

‫(این آیه به شرایط اجابت دعا اشاره دارد)‬

‫مقدمه‬

‫خودآزمایی‪:‬‬

‫ن بِمِثْلِ ِه)) به کدام‬

‫ن عَلَى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْ ُقرْآنِ لَا یَأْتُو َ‬
‫ن اجْتَمَ َعتِ الْإِنْسُ وَالْجِ َُّ‬
‫‪.1‬آیه ((قُلْ لَئِ ِ‬
‫ویژگی قرآن کریم اشاره دارد؟‬
‫د)جاهلیت‬ ‫ج)عدم تحریف‬ ‫ب)تحدی‬ ‫الف)بصیرت‬

‫جواب تشریحی) قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنَُّ عَلَى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ‬
‫لِبَعْضٍ ظَهِیرًا ‪ :‬اگر انسانها و پریان (جن و انس) اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند‪ ،‬همانند آن را نخواهند‬
‫آورد‪ ،‬هر چند که یکدیگر را یارى دهند‬

‫(در این آیه‪ ،‬دعوت به مقابله با قرآن‪ ،‬از طرف خداوند به اصطالح تحدی نامیده میشود)‬
 ‫‪ .2‬نتیجه پیروی از دو ویژگی ((برهان)) و ((نورانیت)) قرآن کریم چیست؟‬
‫ب) آراسته شدن به فضایل اخالقی‬ ‫الف)تقوای الهی‬

‫د) پاکسازی از انواع بیماری ها‬ ‫ج) هدایت به صراط مستقیم‬

‫ج ت) یَا أَیَُّهَا النََّاسُ قَدْ جَاءَکُمْ بُرْهَان مِنْ رَبَِّکُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکُمْ نُورًا مُبِینًا و یَهْدیهِمْ إِلَیْهِ صِراطاً مُسْتَقیماً ‪ :‬ای مردم‪،‬‬
‫برای هدایت شما از جانب خدا برهانی (محکم) آمد‪ ،‬و نوری تابان به شما فرستادیم و باعث هدایت به راه راستى‪،‬‬
‫به سوى خودش میشود‪.‬‬

‫‪ .3‬در کدام سوره به آیات محکم و متشابه اشاره شده است؟‬

‫د)نور‬ ‫ج)آل عمران‬ ‫ب)توبه‬ ‫الف)بقره‬

‫ج ت) هُوَ الََّذِی أَنْزَلَ عَلَیْكَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَات مُحْکَمَات هُنََّ أُمَُّ الْکِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَات ‪ :‬او کسی است که این‬
‫کتاب (آسمانی) را بر تو نازل کرد‪ ،‬که قسمتی از آن‪ ،‬آیات «محکم» [آیاتی صریح و روشن و هر گونه پیچیدگی‬
‫در آیات دیگر‪ ،‬با مراجعه به این آیات‪ ،‬برطرف میگردد] است؛ که اساس این کتاب میباشد(ام الکتاب)؛ و‬
‫قسمت دیگری از این کتاب‪ ،‬آیات «متشابه» [معانی آنها در ابتدا امری پیچیده و شبه دار بنظر میرسد که میتوان‬
‫این آیات را تفسیر به رأی کرد و وقتی که کنار آیات محکم قرار بگیرد معنی آنها‪ ،‬واضح میشود] است‪.‬‬

‫‪ .4‬کدام آیه از آیات محکم است؟‬

‫ب) اهلل خالق کل شیء‬ ‫الف) اهلل سمیع علیم‬

‫د) و نضع الموازین القسط لیوم القیامه‬ ‫ج) ید اهلل فوق ایدیهم‬

‫ج ت) چند مثال از آیات محکم ‪ :‬قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَد ‪ /‬لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْء ‪ /‬اللََّهُ خَالِقُ کُلَِّ شَیْ‬
 ‫‪.5‬مقصود از ((زبر)) در آیه شریفه ((و انه لفی زبر االولین)) چیست؟‬
‫د)کتب پیشین‬ ‫ج)زبور‬ ‫ب)انجیل‬ ‫الف)تورات‬

‫ج ت) وَإِنََّهُ لَفِی زُبُرِ الْأَوََّلِینَ ‪ :‬و بی تردید [خبر] این [قرآن] در کتاب های پیشینیان است‪.‬‬

‫‪.6‬صحیح ترین توضیح در مورد ((آیه متشابه)) کدام است؟‬

‫ب) معانی آن در ابتدای امر پیچیده و شبهه دار به نظر می رسد‪.‬‬ ‫الف) معانی آن شبیه به یکدیگر است‪.‬‬

‫د) درباره عقاید و احکام باشد‪.‬‬ ‫ج) دربردارنده سخنان قاطع و استوار باشد‪.‬‬

‫ج ت) آیات متشابه (معانی آنها در ابتدا امری پیچیده و شبه دار بنظر میرسد‪ ،‬که وقتی کنار آیات محکم قرار‬
‫بگیرد معنی آنها‪ ،‬آشکار میشود)‬

‫‪.7‬کدام گزینه اشاره به یکی از دالیل وجود آیات متشابه دارد؟‬

‫ب) محدود بودن الفاظ برای معانی بسیار‬ ‫الف) بی نیاز شدن از اهل ذکر‬

‫د) فصاحت و بالغت قرآن کریم‬ ‫ج) فهم بهتر قرآن کریم‬

‫ج ت) دالیل وجود آیات متشابه در قرآن عبارت است از‪-1 :‬محدود بودن الفاظ برای معانی بسیار‬

‫‪-2‬بسیاری از حقایق‪ ،‬مربوط به جهان دیگرست‬

‫‪-3‬به کار انداختن افکار و اندیشه ها برای یافتن معانی‬

‫‪-4‬وجود این آیات نشان از نیاز شدید مردم به پیشوایان الهی ست‬
 ‫‪.8‬آیه شریفه ((وَ َلقَدْ صَرََّفْنَا فِی هَذَا الْ ُقرْآنِ لِلنََّاسِ ِمنْ کُلَِّ مَثَل)) اشاره به چه امری دارد؟‬
‫د)جهانی بودن قرآن‬ ‫ج)جامعیت قرآن‬ ‫ب)جاودانگی قرآن‬ ‫الف)عدم تحریف قرآن‬

‫ج ت) وَلَقَدْ صَرََّفْنَا لِلنََّاسِ فِی هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلَِّ مَثَلٍ فَأَبَى أَکْثَرُ النََّاسِ إِلََّا کُفُورًا ‪ :‬ما در این قرآن براى مردم هر‬
‫مثَلى را گوناگون بیان کردیم‪ ،‬ولى بیشتر مردم جز ناسپاسى هیچ کارى نکردند‪.‬‬

‫(این آیه نشان دهنده ی جامعیت قرآن است)‬

‫‪.9‬کدام دسته از آیات قرآن را می توان ((تفسیر به رأی)) کرد؟‬

‫د)متشابهات‬ ‫ج)مفسران‬ ‫ب)محکمات‬ ‫الف)نصوص‬

‫ج ت) آیات متشابه‪ ،‬معانی آنها در ابتدا امری پیچیده و شبه دار بنظر میرسد که میتوان این آیات را تفسیر به‬
‫رأی کرد(تفسیر ب رای یعنی براساس افکار خود این آیات را تفسیر کنیم)‪.‬‬

‫‪.10‬چرا قرآن کریم دعوت به تحدی می کند؟‬

‫ب) دارای ویژگی همانند ناپذیری است‪.‬‬ ‫الف) چون از تحریف مصون است‪.‬‬

‫د) از سوی خدا نازل شده است‪.‬‬ ‫ج) سند حقانیت پیامبر(ص) است‪.‬‬

‫ج ت) قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنَُّ عَلَى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ ‪ :‬اگر انسانها و پریان‪ ،‬اتفاق‬
‫کنند که همانند این قرآن را بیاورند‪ ،‬همانند آن را نخواهند آورد‪.‬‬

‫(این آیه نشان دهنده همانند ناپذیری قرآن‪ ،‬یعنی کسی همانند قرآن را نمیتواند درست کند‪).‬‬
 ‫‪.11‬قرآن کریم بطون خود را به چه کسانی نشان می دهد؟‬
‫د)دانشمندان عابد‬ ‫ج)معصومین علیهم السالم‬ ‫ب)همه مردم‬ ‫الف)زاهدان‬

‫ج ت) قرآن دارای ‪ 2‬چهره ی {عمومی‪ :‬آشکار برای همه مردم} و {بطون‪ :‬آشکار برای معصومین اسالم و انبیاء}‬

‫ش اسْتَوَى)) چه نوع آیه است؟‬

‫ن عَلَى الْعَرْ ِ‬
‫‪.12‬آیه شریفه ((الرََّ ْحمَ ُ‬
‫د)متشابه‬ ‫ج)مبین‬ ‫ب)ظاهر‬ ‫الف)محکم‬

‫ج ت) هر آیه ای‪( ،‬به غیر مثال های آیه های محکم که در سوال‪ 4‬گفته شد) مطرح شد مربوط به آیات متشابه‬
‫است‬

‫‪ .13‬تفسیر قرآن به معنای واقعی از چه زمانی آغاز شد؟‬

‫ب) از زمان پیامبر(ص) و نزول نخستین آیات‬ ‫الف) پس از رحلت پیامبر(ص)‬

‫د) با شروع غیبت کبری‬ ‫ج) از زمان غیبت صغری‬

‫ج ت) تفسیر قرآن به معنای واقعی از زمان پیامبر (یعنی هنگام با نزول نخستین آیات قرآن) شروع شد‪ .‬اما‬
‫بصورت یك علم مدون از زمان حضرت علی اغاز شد‬

‫خودآزمایی تشریحی‪:‬‬

‫‪.1‬مراتب انس با قرآن کریم را برشمارید؟‬

‫الف‪-‬نگاه کردن ب قرآن و گوش دادن ب آن (اعراف‪)204/‬‬

‫ب‪-‬قرائت قرآن با رعایت آداب (مزمل‪4/‬و‪ - 20‬نحل‪)98/‬‬

 ‫پ‪-‬درک معنا و ترجمه‬

‫ت‪-‬مراجعه ب تفسیر قرآن‬

‫ث‪-‬تدبر در قرآن (محمد‪ - 24/‬ص‪)29/‬‬

‫‪.2‬تعریف مختصری از آیات محکم و آیات متشابه با ذکر مثال بنویسید؟‬

‫‪ -‬آیات محکم‪ ،‬آیاتی صریح و روشن است و هر گونه پیچیدگی در آیات دیگر‪ ،‬با مراجعه به این آیات‪ ،‬برطرف‬
‫میگردد؛ که اساس این کتاب میباشد‪ ،‬مثل " اللََّهُ خَالِقُ کُلَِّ شَیْ " و قسمت دیگری از این کتاب‪ ،‬آیات متشابه‪،‬‬
‫معانی آنها در ابتدا امری پیچیده و شبه دار بنظر میرسد که میتوان این آیات را تفسیر به رأی کرد و وقتی که‬
‫کنار آیات محکم قرار بگیرد معنی آنها‪ ،‬واضح میشود‪ ،‬مثل " الرََّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى "‬

‫‪.3‬چهار مورد از حقوق اجتماعی که در آیه ‪ 36‬سوره نساء اشاره شده‪ ،‬نام ببرید؟‬

‫الف‪-‬عبادت کنید خدا را و برای او شریك قرار ندهید‬

‫ب‪-‬به پدر و مادر احسان کنید‬

‫ج‪-‬با نزدیکان نیکی کنید‬

‫د‪-‬با یتیمان مهربانی‬

‫‪.4‬جامع ترین برنامه اجتماعی و اصول اخالقی مطرح در آیه ‪ 90‬سوره نحل چیست؟‬

‫‪ -‬همانا خدا فرمان داد خلق را به عدل و احسان و به بذل و عطای خویشاوندان امر می کند و از‬
‫فحشا و کار زشت نهی می کند و شما را از روی مهربانی پند می دهد شاید موعظه خدا را بپذیرید‬

‫‪.5‬اهمیت صله رحم و حرمت قطع رحم را با احادیثی بیان کنید؟‬

‫‪ -‬اهمیت صله رحم‬

‫پیامبر می فرمایید ‪ -‬صله رحم‪ ،‬خانه ها را آباد و عمرها را طوالنى مى کند‪ ،‬هر چند صله رحم کنندگان مردمان‬
‫خوبى نباشند‬
 ‫امام صادق(ع) ‪ -‬با خویشان خود ارتباط داشته باش‪ ،‬گرچه به وسیله مقداری آب دادن باشد‪ ،‬و بهترین صله‬
‫رحم‪ ،‬آزار نرسانیدن به خویشان است‬

‫‪ -‬ی‬
‫زشت قطع صله رحم‬
‫امام سجاد(ع) ‪ -‬از معاشرت و دوستی با کسی که با بستگان خود قطع رحم کرده بپرهیز‪ ،‬زیرا چنین کسی را در‬
‫سه جای کتاب خدا (قرآن) مورد لعن و نفرین یافته ام‬

‫قرآن کریم در سوره ی محمد ‪ -‬آیا اگر به حکومت رسیدید‪ ،‬مىخواهید در زمین فساد کنید و پیوند‬
‫خویشاوندیتان را قطع کنید * اینان همان کسانند که خدا آنان را لعنت نموده‬

‫نماز‬

‫خودآزمایی‪:‬‬

‫‪.1‬کدامیك از فلسفه های نماز است؟‬

‫د)همه ی موارد‬ ‫ج)دوری از فحشا و منکر‬ ‫ب)ذکر و یاد خدا‬ ‫الف)خشوع و دوری از تکبر‬

‫‪-1‬ذکر و یاد خدا‬ ‫جواب تشریحی) فلسفه و اسرار نماز به عبارات زیر است‪:‬‬

‫‪-2‬خشوع و رستگاری‬

‫‪-3‬کنترل نیروهای درونی‬

‫‪-4‬بازدارندگی از زشتی و بدی ها‬

‫‪.2‬با توجه به حدیث پیامبر(ص)‪ ،‬جبرئیل عزت مومن را در چه چیزی معرفی نموده است؟‬
‫د) تقوای الهی‬ ‫ج) خودداری از ریختن آبروی مومن‬ ‫ب) خشوع مداوم در نماز‬ ‫الف) خواندن نماز شب‬

‫ج ت)جبرئیل ب پیامبر فرمود – شرف مومن نماز شب اوست و عزت مومن خودداری از ریختن آبروی مردم ست‬
 ‫‪.3‬در آیه شریفه ((إنَّ قُرآنَ الفَجرِ کانَ مَشهوداً))‪ ،‬قرآن الفجر اشاره به کدام است؟‬
‫د)نماز شب‬ ‫ج)نماز صبح‬ ‫الف)قرائت صبحگاهی قرآن ب)دعای نیمه شب‬

‫ج ت) أَقِمِ الصََّلَاةَ لِدُلُوکِ الشََّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللََّیْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ إِنََّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا ‪ :‬نماز را از زوال‬
‫خورشید (هنگام ظهر) تا نهایت تاریکی شب برپا دار؛ و همچنین قرآن فجر (نماز صبح) را؛ چرا که نماز صبح‬
‫مورد مشاهده (فرشتگان شب و فرشتگان روز) ست‬

‫‪.4‬کدام گزینه صحیح نیست؟‬

‫ب)نافله به معنای زیاده و اضافی است‪( .‬درست)‬ ‫الف)نماز جمعه در زمان غیبت‪ ،‬واجب عینی است‪.‬‬

‫د)نماز ستون دین است‪( .‬درست)‬ ‫ج)اولین چیزی که بنده به آن محاسبه می شود نماز است‪( .‬درست)‬

‫‪.5‬باتوجه به آیه کریمه ((و اذکُرُوا اهللَ کثیراً)) روح و حقیقت ذکر چیست؟‬
‫د)تفکر‬ ‫ج)عدالت‬ ‫ب)مقام محمود‬ ‫الف)عدم انحراف از حق‬

‫ج ت) واذکروا اهلل کثیرا ‪ :‬ذکر حق و یاد خدا (به دل و زبان)‪ ،‬بسیار کنید‪.‬‬

‫(برخی نیز ذکر را در اصل‪ ،‬در این آیه تفکر کردن تفسیر کرده اند)‬
‫سقَر))‪ ،‬کدام گزینه یکی‬
‫ن المُجرِمینَ *ما سَلَکَکُم فی َ‬
‫ن *عَ ِ‬
‫‪.6‬با توجه به آیات ((فی جَناتٍ یَتَساءَلو َ‬
‫از پاسخ های دوزخیان است؟‬
‫ب)نمازهای خود را حفظ نمی کردیم‬ ‫الف) در نماز حضور قلب نداشتیم‬

‫د)از نمازگزاران نبودیم‬ ‫ج)مداومت در نماز نداشتیم‬

‫ج ت) فی جَناتٍ یَتَساءَلونَ *عَنِ المُجرِمینَ *ما سَلَکَکُم فی سَقَر *قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلَِّینَ ‪ :‬آنان در باغهای‬
‫بهشت سؤال میکنند * از احوال دوزخیان گنهکار * که چه چیز شما را به جهنم کشانید؟ * آنان جواب می‬
‫دهند که ما از نمازگزاران نبودیم‬

‫‪ .7‬در آیه ((الَّذِینَ ُهمْ عَلَى صَالَتِهِمْ دَائِمُون))‪ ،‬منظور از مداومت بر نماز چیست؟‬
‫ب)به پا داشتن نمازهای نافله‬ ‫الف)نماز خواندن با حضور قلب‬

‫د)انجام نماز در اوقات معین‬ ‫ج)همیشه در حال نماز بودن‬

‫ج ت) إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً *إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً *وَ إِذا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعاً *إِالَّ الْمُصَلِّینَ*الَّذِینَ هُمْ عَلى‬
‫صَالتِهِمْ دائِمُونَ ‪ :‬به یقین انسان حریص و کمطاقت آفریده شده است * هنگامی که بدی به او رسد بیتابی‬
‫میکند * و هنگامی که خوبی به او رسد بخل مىورزد * مگر نماز گزاران حقیقی * آنها که نمازها را در اوقات‬
‫معین ب جا آورند‬

‫‪.8‬کدامیك سوره دارای آیه سجده واجب نیست؟‬

‫د)سجده‬ ‫ج)فصلت‬ ‫ب)فلق‬ ‫الف)علق‬
 ‫ج ت) سوره های دارای سجده واجب‪ -1 :‬سوره سجده‬

‫‪ -2‬سوره فصلت‬

‫‪ -3‬سوره نجم‬

‫‪ -4‬سوره علق‬

‫جواب همه تحقیق ها‪:‬‬

‫تحقیق‪ )1‬قرآن کریم توسط حضرت علی علیهالسالم در چندین جای کتاب نهجالبالغه با جمالتی معرفی شده‬
‫است‪ .‬شش جمله با ذکر نشانی بنویسید‪" .‬خطبه های ‪ 18‬و ‪ 198‬نهج البالغه"‬

‫جواب) ‪-1‬دارای ظاهر زیبا و باطن عمیق‬

‫وَ اِنَّ القُرآنَ ظاهِرُهُ أَنیق وِ باطِنُهُ عَمیق ( خطبه‪)18/‬‬

‫همانا قرآن دارای ظاهری زیبا و باطنی ژرف و ناپیداست‪.‬‬

‫‪-2‬نور و چراغ راه‬

‫نوُراً ال تُطفَأُ مَصابیحُهُ وَسِراجاً ال یَخبوُ تَوَقُّدُهُ (خطبه‪)198/‬‬

‫قرآن نوری است که خاموشی ندارد چراغی است که درخشندگی آن زوال نپذیرد‪.‬‬

‫‪-3‬دریای عمیق‬

‫وَ بَحراً ال یُدرِکُ قَعَرُهُ ( خطبه‪)198/‬‬

‫دریایی است که ژرفای آن درک نمی شود‪.‬‬

‫‪-4‬راه هدایتگر‬
 ‫وَ مِنهاجاً ال یُضِلُّ نَهجُهُ ( خطبه‪) 198/‬‬

‫راهی است که رونده ی آن گمراه نگردد‪.‬‬

‫‪-5‬فرقان حق وباطل‬

‫وَ فُرقاناً ال یُخمَد بُرهانَهُ (خطبه‪)198/‬‬

‫جدا کننده ی حق و باطلی است که درخشش برهانش خاموش نگردد‪.‬‬

‫‪-6‬بنایی با ستون های محکم‬

‫وَ بُنیاناً ال تُهدِمَ اَرکانُهُ ( خطبه‪ : )198/‬بنایی است که ستون های آن خراب نمی شود‪.‬‬

‫تحقیق‪ )2‬طبق رساله حقوق امام سجاد علیه السالم‪ ،‬حقوق پدر و مادر و همسایه را از آن استخراج کرده و‬
‫بنویسید‪.‬‬

‫جواب) ‪(-‬در ارتباط با والدین)‪ :‬بزرگی و جالل پدر و مادرم را در نظرم چون شکوه سلطان بگردان – عطوفت آنها‬
‫در دلم زیاد کن تا اطاعت و نیکویی در حقشان کنم – آرزوی آنها را بر آرزوی خود ترجیح دهم – خشنودی‬
‫شان را بر خشنودی خود مقدم شمارم‪.‬‬

‫‪(-‬در ارتباط با همسایگان)‪ :‬با آنها مساعدت و یاری داشته باشیم – عیادت کنیم از بیمارانشان – راهنمایی و‬
‫ارشاد کنیم به راه صالح و خیر – پوشاندن عیب های آنها – متواضع و مهربان باشم‪.‬‬

‫تحقیق‪ )3‬صحیفه سجادیه را در سه سطر معرفی کنید‪ .‬موضوع دعای ‪ 24‬صحیفه را بیان کرده و ترجمه دو فقره‬
‫از این دعا به شرح زیر را بنویسید‪:‬‬

‫‪ -‬اللَّهُمَّ خَفَّضْ لَهُمَا صَوْتِی‪ ،‬وَ أَطِبْ لَهُمَا کَلَامِی‪ ،‬وَ أَلِنْ لَهُمَا عَرِیکَتِی‪ ،‬وَ اعْطِفْ عَلَیْهِمَا قَلْبِی‪ ،‬وَ صَیَّرْنِی بِهِمَا رَفِیقاً‪،‬‬
‫وَ عَلَیْهِمَا شَفِیقاً‪.‬‬

‫‪ -‬اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِی ذِکْرَهُمَا فِی أَدْبَارِ صَلَوَاتِی‪ ،‬وَ فِی إِنًی مِنْ آنَاءِ لَیْلِی‪ ،‬وَ فِی کُلَّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِ نَهَارِی‪.‬‬
 ‫جواب) صحیفه سجادیه کتابی حاوی ‪ 54‬دعا از امام سجاد علیه السالم و مشتمل بر بسیاری معارف دینی است‪.‬‬

‫این کتاب پس از قرآن و نهج البالغه مهمترین میراث مکتوب شیعه به حساب میآید و به نام خواهر قرآن و‬
‫انجیل اهل بیت نیز مشهور است‪ .‬معروفترین دعای صحیفه‪ ،‬دعای مکارم االخالق است‪ .‬موضوع دعای ‪24‬‬
‫صحیفه دعا در حق پدر و مادر است‪.‬‬

‫ترجمه دو فقره‪:‬‬

‫‪ -‬خدایا ! صدایم را در محضر آنان آهسته‪ ،‬و گفتارم را پاکیزه و دلنشین‪ ،‬و خویم را نسبت به آنان نرم فرما‪ ،‬و دلم‬
‫را به هر دو مهربان ساز‪ ،‬و مرا نسبت به هر دو اهل مدارا و نرمش و مهربان و دلسوز گردان‪.‬‬

‫‪ -‬خدایا ! یاد ایشان را در پی نمازهایم‪ ،‬و در وقتی از اوقات شبم‪ ،‬و در هر ساعتی از ساعات روزم‪ ،‬از یادم مبر‪.‬‬

‫تحقیق‪ )4‬در قرآن کریم (سوره های یونس‪ ،‬اسراء‪ ،‬عنکبوت و لقمان) آیاتی در موضوع صدا زدن خداوند هنگام‬
‫گرفتاری در سفر با کشتی (الفُلك) بیان شده است‪.‬‬

‫شماره آیات هر کدام را بیان کرده و ترجمه آیات مربوط به سوره لقمان را بنویسید‪.‬‬

‫جواب) سوره لقمان آیه ‪:32‬‬

‫و هنگامی که (در سفر دریا) موجی همچون ابرها آنان را بپوشاند (و باال رود و باالی سرشان قرار گیرد)‪ ،‬خدا را با‬
‫اخالص میخوانند؛ امَّا وقتی آنها را به خشکی رساند و نجات داد‪ ،‬بعضی راه اعتدال را پیش میگیرند (و به ایمان‬
‫خود وفادار میمانند و راه توحید را پیش می گیرند ‪ ،‬در حالی که بعضی دیگر فراموش کرده و راه کفر پیش‬
‫میگیرند)؛ ولی آیات ما را هیچ کس جز پیمانشکنان ناسپاس انکار نمیکنند !‬

‫‪ -‬سوره عنکبوت آیه ‪65‬‬ ‫‪ -‬سوره اسراء آیه ‪67‬‬ ‫‪ -‬سوره یونس آیه ‪22‬‬

‫تحقیق‪-1 )5‬ترجمه آیه ‪ 238‬سوره بقره را بنویسید‪ .‬تفسیر نمونه در بین معانی ((الصالة الوُسطی)) کدام را‬
‫برگزیده است؟‬

‫‪-2‬آیه ای که حکم وضو را بیان کرده‪ ،‬کدام آیه قرآن است؟ ترجمه بخش وضوی آن را بنویسید؟‬

‫‪-3‬آیه ‪ 40‬سوره چهاردهم قرآن‪ ،‬دعای چه کسی است؟ "ترجمه اش را بنویسید"‬

 ‫جواب)‬

‫‪-1‬بقره‪ :238/‬کامالً مراقب نمازها‪ ،‬بهویژه نماز ظهر‪ ،‬باشید و بهخاطر خدا و با فروتنی‪ ،‬به نماز بایستید‪.‬‬

‫جمع بندی تفسیر نمونه درخصوص معنی ((صالةِ الْوُسْطَى)) نماز ظهر است‪.‬‬

‫‪-2‬مائده‪ :6/‬مسلمانان! وقتیمیخواهید نماز بخوانید‪ ،‬اول وضو بگیرید؛ به این ترتیب که صورت و دستهایتان را‬
‫تا آرنج بشویید و جلوی سرتان را مسح کنید‪ .‬روی پاهایتان را هم تا برآمدگی روی پا‪...‬‬

‫‪-3‬دعای حضرت ابراهیم علیه السالم‬

‫ابراهیم‪ :40/‬خدایا‪ ،‬کاری کن که من و بچهها و نسلم اهل نماز باشیم و آن را با آدابش بخوانیم‪ .‬خدایا‪ ،‬دعاهایم را‬
‫برآورده بفرما‪.‬‬

‫تحقیق‪)6‬‬

‫‪-1‬حدیثی از امام باقر علیهالسالم نقل شده که اسالم بر پنج پایه بنا شده است‪( .‬بُنِیَ اإلسالمُ على خَمْسَةِ أشْیاء‪:‬‬
‫عَلى الصَّالةِ و‪ )...‬حدیث کامل را از کتاب اصول کافی پیدا کرده و ترجمه اش را بنویسید‪.‬‬

‫‪(( -2‬حق نماز)) بر ما چیست؟ " از رساله حقوق امام سجاد علیه السالم بیان کنید "‬

‫جواب) ‪ -1‬امام باقر علیهالسالم ((اسالم بر پنج چیز بنا شده است‪ :‬نماز و زکات و روزه و حج و والیت‪ ،‬و هیچ یك‬
‫آنها آن گونه که والیت مطرح شده است مطرح نگشته است))‬

‫‪ -2‬حـق نمـاز پس بـدانی که آن حضور در محضر خـداونـد متعال است و تـو در برابر خداوند متعال ایستاده‬
‫ای‪ .‬پس وقتی متوجه این نکته شدی سزاوار برای تو آن است که حاضر شوی در این محضر مانند عبد ذلیلی که‬
‫رغبت به نزدیك شدن به موالیش را دارد و درحالی که از او (به سبب گناهانت) هراس داری بــه لطف و کرم او‬
‫امیدوار باش و با بیچارگی به تضرع بپرداز و حضور در محضـر او را بزرگ بدان‪ .‬با آرامش جسم و جان و توجه‬
‫کامل بـه معبـود انس و جان تواضع و اظهار بیچارگی کرده آزادیت را از عذاب و آتش تمنا کن زیرا که گناهان و‬
‫خطاها تو را در بند کشیدهاند و بسوی هالکت و نیستی بردهاند ؛ و قـوتی نیست مگر بـه قوت خداوند متعال‪.‬‬