Chuong 2 BG

Chương 2: ĐỊNH THỨC
BÀI GIẢNG
Tp. Hồ Chí Minh - 2023
BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 1 / 40

Contents
1 Tính định thức

1.1. Định nghĩa định thức và các tính chất cơ bản
1.2. Khai triển định thức theo hàng và theo cột
2 Ứng dụng của định thức

2.1. Tính hạng của ma trận bằng định thức
2.2. Tính ma trận nghịch đảo bằng định thức
3 Bài tập

Tính định thức


3 Bài tập



3 Bài tập

1.1.1. Dấu của các hoán vị
Định nghĩa
Cho σ = (σ(1), σ(2), . . . , σ(n)) là một hoán vị của (1, 2, . . . , n). Cho (i, j),
1 6 i < j 6 n. Cặp (σ(i), σ(j)) gọi là một nghịch thế của σ nếu
σ(i) > σ(j). Hoán vị σ gọi là chẵn (lẻ) nếu số nghịch thế của nó là số
chẵn (lẻ). Ta định nghĩa dấu của σ, là sign(σ) = 1, (+) nếu σ chẵn và
sign(σ) = −1, (−) nếu σ lẻ.
Ví dụ
1. Hoán vị đồng nhất (1) = (1, 2, . . . , n) là hoán vị chẵn vì số nghịch thế
của nó bằng 0. Do đó sign(1) = 1.
2. Với n = 2, có 2 hoán vị (1, 2), (2, 1), trong đó sign(1, 2) = 1 và
sign(2, 1) = −1 vì (2, 1) có số nghịch thế bằng 1.
3. Với n = 3 ta có 6 hoán vị bậc 3
(1, 2, 3), (+); (1, 3, 2), (−); (2, 1, 3), (−);
(2, 3, 1), (+); (3, 1, 2), (+); (3, 2, 1), (−).
1.1.2. Định nghĩa định thức và ví dụ
Định nghĩa
 
a11 a12 · · · a1n
a21 a22 · · · a2n 
Cho A =  . ..  là ma trận vuông cấp n. Định thức của
 
..
 .. . ··· . 
an1 an2 · · · ann
A, ký hiệu |A|, là số được định nghĩa bởi
a11 a12 · · · a1n

a21 a22 · · · a2n X
|A| = . .. .. = sign(σ)a1σ(1) a2σ(2) . . . anσ(n) ,
.. . ··· .
trong đó tổng lấy theo tất cả các hoán vị bậc n.

Định thức của một ma trận vuông cấp n được gọi là định thức cấp n.

– Khi n = 1, A = (a11 ), ta có |A| = |(a11 )| = a11 .

– Khi n = 2, ta có 2 hoán vị bậc 2 là (1, 2), (+); (2, 1), (−). Do đó ta có
a11 a12
= a11 a22 − a12 a21 .
a21 a22
– Khi n = 3, ta có 6 hoán vị bậc 3, trong đó có 3 hoán vị chẵn và 3 hoán

vị lẻ. Do đó
a11 a12 a13

|A| = a21 a22 a23
a31 a32 a33
= a11 a22 a33 + a12 a23 a31 + a13 a21 a32 − a11 a23 a32 − a12 a21 a33 − a13 a22 a31 .

Ta có quy tắc tính định thức cấp 3 theo các quy tắc sau:
• • • • • •
• • • • • •
• • • • • •
+ −
 − − − 
a11 a12 a13 a11 a12
a
 21 a22 a23 a21 a22 

a31 a32 a33 a31 a32
+ + +
Ví dụ
Tính các định thức của cácma trận sau:   
4 −1 2 −7 6 4
5 3
A= , B = −3 2 1 , C =  2 2 5.
7 4
3 5 −2 4 −1 3
Ta có
5 3
|A| = = 5.4 − 3.7 = −1.
7 4
4 −1 2
|B| = −3 2 1
3 5 −2
= 4.2.(−2) + (−1).1.3 + 2.(−3).5 − 2.2.3 − (−1).(−3).(−2) − 4.1.5
= −75.
−7 6 4
|C | = 2 2 5
4 −1 3
= (−7).2.3 + 6.5.4 + 4.2.(−1) − 4.2.4 − 6.2.3 − (−7).5.(−1)
= −33.

1.1.3. Các tính chất cơ bản của định thức
Tính chất (1)

Định thức không thay đổi qua phép chuyển vị ma trận. Cụ thể là
a11 a12 · · · a1n a11 a21 · · · an1

a21 a22 · · · a2n a12 a22 · · · an2
.. .. .. = .. .. . .
. . ··· . . . · · · ..
an1 an2 · · · ann a1n a2n · · · ann
Tính chất (2)

Nếu có một hàng hoặc một cột của ma trận bằng không thì định thức của
ma trận đó bằng 0.

Tính chất (3)

Nếu đổi vị trí hai hàng hoặc hai cột của ma trận thì định thức đổi của ma
trận đổi dấu. Cụ thể là
a11 a12 · · · a1n a11 a12 · · · a1n

.. .. .. .. .. .
. . ··· . . . · · · ..
ai1 ai2 · · · ain ak1 ak2 · · · akn
.. .. .. = − .. .. .
. . ··· . . . · · · .. .
ak1 ak2 · · · akn ai1 ai2 · · · ain
.. .. . .. .. .
. . · · · .. . . · · · ..
an1 an2 · · · ann an1 an2 · · · ann
3 −2 5 4 2 −3
Ví dụ. 4 2 −3 = − 3 −2 5 .
1 0 −3 1 0 −3
Tính chất (4)

Nếu nhân một hàng hoặc một cột của định thức với một số thì định thức
được nhân với số đó. Cụ thể là
ai1 ai2 ··· ain a11 a12 ··· a1n

.. .. .. .. .. ..
. . ··· . . . ··· .
αai1 αai2 · · · αain = α ai1 ai2 ··· ain .
.. .. .. .. .. ..
. . ··· . . . ··· .
am1 am2 · · · amn am1 am2 · · · amn
1 4 −2 1 4 −2
Ví dụ. 4 24 −16 = 4 1 6 −4 .
2 −2 3 2 −2 3

Hệ quả (5)
Nếu định thức có hai hàng hoặc hai cột tỉ lệ thì định thức bằng 0. Cụ thể
là
a11 a12 · · · a1n
.. .. ..
. . ··· .
ai1 ai2 · · · ain
.. .. .. = 0.
. . ··· .
αai1 αai2 · · · αain
.. .. ..
. . ··· .
an1 an2 ··· ann
2 8 −6 18
3 14 6 0
Ví dụ. = 0.
5 1 −3 8
−1 −4 3 −9
Tính chất (6)

Nếu có hàng thứ i sao cho aij = bj + cj , 1 6 j 6 n thì
a11 a12 ··· a1n a11 a12 ··· a1n a11 a12 ··· a1n
.. .. .. .. .. .. .. .. ..
. . ··· . . .··· . . . ··· .
ai1 ai2 ··· ain = b1 b2 · · · bn + c1 c2 ··· cn .
.. .. .. .. .. .. .. .. ..
. . ··· . . . ··· . . . ··· .
am1 am2 · · · amn am1 am2 · · · amn am1 am2 · · · amn
3 8 −2 12 3 8 −2 12 3 8 −2 12
1 4 −3 1 1 4 −3 1 1 4 −3 1
Ví dụ. = + .
5 7 −4 8 3 8 1 3 2 −1 −5 5
2 −4 3 7 2 −4 3 7 2 −4 3 7

Tính chất (7)

Nếu cộng vào một hàng của định thức với một bội của hàng khác thì định
thức không đổi. Tức là
a11 a12 · · · a1n a11 a12 ··· a1n
.. .. .. .. .. ..
. . ··· . . . ··· .
ai1 ai2 · · · ain ai1 + αak1 ai2 + αak2 · · · ain + αakn
.. .. .. = .. .. .. .
. . ··· . . . ··· .
ak1 ak2 · · · akn ak1 ak2 ··· akn
.. .. .. .. .. ..
. . ··· . . . ··· .
an1 an2 · · · ann an1 an2 ··· ann
3 8 −2 12 3 8 −2 12
1 4 −3 1 R3 −5R2 1 4 −3 1
Ví dụ. = .
5 7 −4 8 0 −13 11 3
2 −4 3 7 2 −4 3 7
Tính chất (8)

Định thức của ma trận tam giác bằng tích các phần tử trên đường chéo
chính. Tức là
a11 a12 · · · a1n
0 a22 · · · a2n
.. .. . = a11 a22 . . . ann .
. . · · · ..
0 0 · · · ann
3 8 −2 12 0
0 4 −3 1 1
Ví dụ. 0 0 −4 8 −3 = 3.4.(−4).2.4 = −384.
0 0 0 2 −3
0 0 0 0 4

Ví dụ
Sử dụng các tính chất của định thức, tính định thức
3 8 −2 12
−1 4 −3 1
.
2 3 −4 8
0 2 4 −1
Sử dụng các tính chất của định thức, ta có
3 8 −2 12 −1 4 −3 1 −1 4 −3 1
R2 +3R1
−1 4 −3 1 R1 ↔R2 3 8 −2 12 R3 +2R1 0 20 −11 15
= − = −
2 3 −4 8 2 3 −4 8 0 11 −10 10
0 2 4 −1 0 2 4 −1 0 2 4 −1

−1 4 −3 1 R3 − 11
−1 4 −3 1 −1 4 −3 1
2 R2
0 2 4 −1 R4 −10R2 0 2 4 −1 0 2 4 −1
= = 31 =
0 11 −10 10 0 0 −32 2 0 0 −32 31
2
19
0 20 −11 15 0 0 −51 25 0 0 0 64
= (−1).2.(−32). 19
64 = 19.
Tính chất (9)

Nếu A và B là các ma trận vuông cấp n thì |AB| = |A||B|.

−1 4 3 −2
Ví dụ. Với A = ,B= , ta có |A| = −6, |B| = 22,
1 2 5 4

17 18
AB = , |AB| = 17.6 − 13.18 = −132 = (−6).22 = |A||B|.
13 6


3 Bài tập

1.2.1. Phần phụ và phần phụ đại số của định thức
Định nghĩa
Cho ma trận vuông cấp n,  
a11 a12 · · · a1n
a21 a22 · · · a2n 
A= . ..  .
 
..
 .. . ··· . 
Với 1 6 i, j 6 n, ký hiệu Mij là định thức cấp n − 1 nhận được từ |A| bằng
cách xóa hàng thứ i và cột thứ j của |A| và gọi là phần phụ của aij . Đặt
Aij = (−1)i+j Mij và gọi là phần phụ đại số của aij . Tức là
a11 · · · a1j · · · a1n
.. . .
. · · · .. · · · ..
Aij = (−1)i+j ai1 ··· aij ··· ain = (−1)i+j Mij .
.. .. ..
. ··· . ··· .
an1 ··· anj · · · ann
1.2.1. Phần phụ và phần phụ đại số của định thức

a11 a12
Với n = 2, A = . Ta có
a21 a22
A11 = a22 , A12 = −a21 , A21 = −a12 , A22 = a11 .
Ví dụ
Tìm các phần phụ đại số của định thức
2 −1 −3
3 2 −4 .
−1 3 1
Ta có
2 −4 3 −4 3 2
A11 = = 14, A12 = − = 1, A13 = = 11,
3 1 −1 1 −1 3
−1 −3 2 −3 2 −1
A21 =− = −8, A22 = = −1, A23 = − =
3 1 −1 1 −1 3
−5,
−1 −3 2 −3 2 −1
A31 = = 10, A32 = − = −1, A33 = = 7.
2 −4 3 −4 3 2
1.2.2. Công thức khai triển theo hàng và cột
Định lý
Cho ma trận vuông cấp n,  
a11 a12 · · · a1n
a21 a22 · · · a2n 
A= . .. .
 
..
 .. . ··· . 
Khi đó ta có
i) Công thức khai triển định thức theo hàng thứ i:
|A| = ai1 Ai1 + ai2 Ai2 + . . . + ain Ain ,
Nếu i 6= k thì
ai1 Ak1 + ai2 Ak2 + . . . + ain Akn = 0.
ii) Công thức khai triển định thức theo cột thứ j:
|A| = a1j A1j + a2j A2j + . . . + anj Anj ,
Nếu j 6= ` thì
a1j A1` + a2j A2` + . . . + anj An` = 0.
Ví dụ
Sử dụng các công thức
 khai triển, 
tính định thức
 các ma trận
 sau:
2 −1 −3 4 2 −3
a) A =  3 2 −4, b) B = 1 −1 5 .
−1 3 1 2 −3 3
a) - Khai triển theo hàng thứ nhất:

2 −4 3 −4 3 2
A11 = = 14, A12 = − = 1, A13 = = 11.
3 1 −1 1 −1 3
Vậy ta được
2 −1 −3
|A| = 3 2 −4 = a11 A11 + a12 A12 + a13 A13 = −6.
−1 3 1
- Khai triển theo cột thứ 2:
3 −4 2 −3 2 −3
A12 = − = 1, A22 = = −1, A32 = − = −1.
−1 1 −1 1 3 −4
Do đó ta được
|A| = a12 A12 + a22 A22 + a32 A32 = (−1).1 + 2.(−1) + 3.(−1) = −6.
b) - Khai triển theo hàng thứ 3:

2 −3 4 −3 4 2
A31 = = 7, A32 = − = −23, A33 = = −6.
−1 5 1 5 1 −1
4 2 −3
Vậy ta được |B| = 1 −1 5 = a31 A31 + a32 A32 + a33 A33 = 65.
2 −3 3
- Khai triển theo cột thứ nhất
−1 5 2 −3 2 −3
A11 = = 12, A21 = − = 3, A31 = = 7.
−3 3 −3 3 −1 5
Vậy
|B| = a11 A11 + a21 A21 + a31 A31 = 4.(12) + 1.3 + 2.7 = 65.

Ứng dụng của định thức


3 Bài tập



3 Bài tập

6.1.1. Định thức con của ma trận
Định nghĩa
Cho ma trận A cỡ m × n,
 
a11 a12 ··· a1n
 a21 a22 ··· a2n 
A= .
 
.. .. 
 .. . ··· . 
am1 am2 · · · amn
và các số 1 6 r 6 min{m, n}, 1 6 i1 , i2 , . . . , ir 6 m, 1 6 j1 , j2 , . . . , jr 6 n.

Định thức
ai1 j1 ai1 1j2 · · · ai1 jr
ai2 j1 ai2 j2 · · · ai2 jr
D ji11 ,j,i22 ,...,ir = . .. ..
,...,jr .. . ··· .
air j1 air j2 · · · air jr
được gọi là định thức con cấp r của ma trận A.
6.1.2. Hạng của ma trận và định thức
Định lý
Cho ma trận A cỡ m × n. Hạng của ma trận A bằng cấp cao nhất của các
định thức con khác 0 của A.
Trong thực hành, ta thực hiện việc tính hạng của ma trận bằng cách dùng
định thức như sau.
Giả sử  
a11 a12 ··· a1n
 a21 a22 ··· a2n 
A= . ..  .
 
..
 .. ···
. . 
am1 am2 · · · amn
Giả sử ta có một định thức con khác 0 cấp r của A. Không mất tính tổng
quát, ta giả thiết

6.1.2. Hạng của ma trận và định thức
a11 a12 · · · a1r

a21 a22 · · · a2r
D 1,2,...,r
= .
.. .. . 6= 0.
· · · ..
1,2,...,r
.
ar 1 ar 2 · · · arr
Nếu tất cả các định thức con cấp r + 1 của A chứa định thức con cấp r
này đều bằng 0 thì rank(A) = r .
Ví dụ
Tính hạng của ma trận
 
2 1 −1 3
−1 4 2 2
A=
1
.
5 1 5
0 9 3 7

6.1.3. Ví dụ
Ta có một định thức con cấp 2 khác 0 của A là
2 1
D 1,2
= = 9 6= 0.
1,2
−1 4
Ta xét tất cả các định thức con cấp 3 của A chứa định thức con này. Ta có

2 1 −1
2 1 3
D 1,2,3
1,2,3
= −1 4 2 = 0, D 1,2,3
1,2,4
= −1 4 2 = 0,
1 5 1 1 5 5
và

2 1 −1
2 1 3
D 1,2,4
1,2,3
= −1 4 2 = 0 D 1,2,4
1,2,4
= −1 4 2 = 0.
0 9 3 0 9 7
Vậy rank(A) = 2.



3 Bài tập

2.1.1. Ma trận không suy biến và ma trận khả nghịch
Định nghĩa
Ma trận vuông A gọi là không suy biến nếu |A| =
6 0.
Định lý
Ma trận vuông A cấp n là ma trận khả nghịch khi và chỉ khi A không suy
biến.
Chứng minh. Giả sử A khả nghịch và A−1 là ma trận nghịch đảo của A.
Khi đó AA−1 = In . Vì định thức của tích các ma trận bằng tích các định
thức nên ta có 1 = |In | = |AA−1 | = |A||A−1 | =
6 0. Suy ra |A| =
6 0. Vậy A
không suy biến. Ngược lại, giả sử A không suy biến. Xét ma trận
 
A11 A21 · · · An1
A12 A22 · · · An2 
Ā =  . ..  .
 
..
 .. . ··· . 
A1n A2n · · · Ann
2.2.1. Ma trận không suy biến và ma trận khả nghịch
Sử dụng kết quả trong phần Công thức khai triển ta có

   
|A| 0 ··· 0 1 0 ··· 0
0 |A| · · · 0  0 1 · · · 0
AĀ = ĀA =  . ..  = |A|  .. ..  = |A|In .
   
.. ..
 .. . ··· .  . . · · · .
0 0 · · · |A| 0 0 ··· 1
1 1
Vì |A| =
6 0 nên từ hệ thức trên suy ra A( |A| Ā) = ( |A| Ā)A = In . Vậy A khả
nghịch và  
A11 A21 · · · An1
1 1 A12 A22 · · · An2 

A−1 = Ā =  .. .. ..  .
|A| |A|  . . ··· . 
A1n A2n · · · Ann

2.2.2. Một số ví dụ
Ví dụ

a11 a12
Tính ma trận nghịch đảo của ma trận A = , trong đó
a21 a22
|A| = a11 a22 − a12 a21 6= 0.
, A12= −a21 , A21= −a12 , A22 = a11 . Do đó

Ta cóA11 = a22
A11 A21 a22 −a12
Ā = = . Vậy ta được
A12 A22 −a21 a11

−1 1 a22 −a12
A = .
a11 a22 − a12 a21 −a21 a11

3 1 −1 2 −1
Chẳng hạn với A = , ta có |A| = 1 và A = .
5 2 −5 3

Ví dụ
Tính ma trận nghịch
 đảo của các ma
 trận sau: 
2 −1 −3 4 2 −3
a) A =  3 2 −4, b) B = 1 −1 5 .
−1 3 1 2 −3 3
a) Ta có |A| = −6.
2 −4 3 −4 3 2
A11 = = 14, A12 = − = 1, A13 = = 11,
3 1 −1 1 −1 3
−1 −3 2 −3 2 −1
A21 = − = −8, A22 = = −1, A23 = − = −5,
3 1 −1 1 −1 3
−1 −3 2 −3 2 −1
A31 = = 10, A32 = − = −1, A33 = = 7.
2 −4 3 −4 3 2

Vậy    
A A21 A31 14 −8 10
1  11 1
A−1 = A12 A22 A32  =  1 −1 −1 .
|A| −6
A13 A23 A33 11 −5 7
b) Ta có |B| = 65. Các phần phụ đại số
−1 5 1 5 1 −1
A11 = = 12, A12 = − = 7, A13 = = −1,
−3 3 2 3 2 −3
2 −3 4 −3 4 2
A21 = − = 3, A22 = = 18, A23 = − = 16,
−3 3 2 3 2 −3
2 −3 4 −3 4 2
A31 = = 7, A32 = − = −23, A33 = = −6.
−1 5 1 5 1 −1
 
12 3 7
1 
Vậy B −1 = 7 18 −23 .
65
−1 16 −6
Bài tập


3 Bài tập

Bài tập
1. Sử dụng các tính chất của định thức, hãy tính định thức của các ma
trậnsau:   
12 3 5 −3 4 1
a) −3 −1 4 ; b)  7 2 −5;
11 2 13 6 1 −8
   
3 5 −2 4 2 −1 3 2
 1 −3 3 5 2 −5
; d) 4 1

c)  ;
4 2 −7 6   3 −2 −1 4 
−3 1 −1 2 5 2 6 3
   
5 2 2 2 0 1 1 1
2 5 2 2 1 0 a b 
e) 
2 2 5 2; f) 1 a 0 c .
  
2 2 2 5 1 b c 0
Đáp số: a) 22, b) 132, c) 1128, d) -412, e) 297,

f) a2 + b 2 + c 2 − 2(ab + bc + ca).
Bài tập
2. Sử dụng công thức khai triển theo hàng và theo cột, tính các định thức
sau:
1 −1 2 2 −2 3 1 1
4 1 1 3 1 4 2 1
a) ; b) .
−1 2 1 1 3 −1 1 −1
2 3 1 2 1 3 4 −2
Đáp số: a) −14, b) 15.
3. Dùng định thức để tính ma trận nghịch đảo của các ma trận sau nếu nó
khảnghịch:   
2 2 3 2 3 −1
a)  1 −1 0; b) 2 −3 1 ;
−1 2 1 1 −3 2
   
2 3 −1 −2 7 −1
c) 2 5 1 ; d)  2 −1 4 .
1 4 2 6 5 2
Bài tập
Đáp số:
 −1  
2 2 3 1 −4 −3
a)  1 −1 0 =  1 −5 −3;
−1 2 1 −1 6 4
 −1  
2 3 −1 −3 −3 0
−1
b) 2 −3 1  = −3 5 −4 ;
12
1 −3 2 −3 9 −12
c) Vì ma trận suy biến nên không khả nghịch;
 −1  
−2 7 −1 −22 −19 27
1 
d)  2 −1 4  = 20 2 6 .
168
6 5 2 16 52 −12

Chuong 2 BG

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 2 BG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chương 2: ĐỊNH THỨC

Tp. Hồ Chí Minh - 2023

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 1 / 40

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 2 / 40

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 3 / 40

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 4 / 40

a11 a12 · · · a1n

trong đó tổng lấy theo tất cả các hoán vị bậc n.

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 6 / 40

– Khi n = 1, A = (a11 ), ta có |A| = |(a11 )| = a11 .

– Khi n = 3, ta có 6 hoán vị bậc 3, trong đó có 3 hoán vị chẵn và 3 hoán

a11 a12 a13

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 7 / 40

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 9 / 40

Tính chất (1)

a11 a12 · · · a1n a11 a21 · · · an1

Tính chất (2)

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 10 / 40

Tính chất (3)

a11 a12 · · · a1n a11 a12 · · · a1n

Tính chất (4)

ai1 ai2 ··· ain a11 a12 ··· a1n

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 12 / 40

Tính chất (6)

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 14 / 40

Tính chất (7)

Tính chất (8)

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 16 / 40

Sử dụng các tính chất của định thức, ta có

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 17 / 40

Tính chất (9)

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 19 / 40

a) - Khai triển theo hàng thứ nhất:

b) - Khai triển theo hàng thứ 3:

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 24 / 40

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 25 / 40

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 26 / 40

và các số 1 6 r 6 min{m, n}, 1 6 i1 , i2 , . . . , ir 6 m, 1 6 j1 , j2 , . . . , jr 6 n.

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 28 / 40

a11 a12 · · · a1r

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 29 / 40

Ta có một định thức con cấp 2 khác 0 của A là

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 30 / 40

1 Tính định thức

2 Ứng dụng của định thức

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 31 / 40

Sử dụng kết quả trong phần Công thức khai triển ta có

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 33 / 40

, A12= −a21 , A21= −a12 , A22 = a11 . Do đó

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 34 / 40

BÀI GIẢNG ĐỊNH THỨC Tp. Hồ Chí Minh - 2023 35 / 40

, A12= −a21 , A21= −a12 , A22 = a11 . Do đó