O Realismo

Inés Forján Mota – 4º A-ESO

1
Eixo cronolóxico histórico
- 1848 - Iniciouse unha ola revolucionaria en Francia e
estendeuse a continuación por gran parte de Europa. Esta
oleada revolucionaria é coñecida co nome de "primaveira dos
pobos".

- 1859 – Ten lugar o fin da segunda guerra carlista.

- 1868 – Xorde a revolución liberal “La Gloriosa” que destronou a

Isabel II.

- 1870-1873 - Efémero reinado de Amadeo de Saboya,

- 1873 - Proclamación da I República polas Cortes.

- 1874 - A restauración da Monarquía Borbónica con Alfonso XII.

- 1886 – Nace Alfonso XIII, fillo póstumo de Alfonso XII.

- 1898 - A guerra entre España e Estados Unidos, supón para

España, a perda de Cuba e Filipinas.
 Eixo cronolóxico social
- Como consecuencia dos procesos industrializados
ocorridos na primeira metade do século XIX, a Europa
posterior a 1848 caracterízase pola expansión
económica.

- Consolídase o poder da burguesía, a cal deriva cara a

posicións conservadoras pola necesidade de defender
os seus novos privilexios fronte ao proletariado.

- Esta tensión social explica a aparición de governos

autoritarios de inspiración conservadora, que están ao
servizo da burguesia: Napoleón III en Francia ou a
raíña Vitoria en Inglaterra.

- A progresiva industrialización fai que o proletariado

urbano vaia en aumento e xurdan as primeiras ideas
socialistas e os primeiros movementos obreiros.
Eixo cronolóxico cultural

- A través da prensa e da universidade, a vida cultural

faise visible.

- Créase a Institución Libre de Ensinanza, centro

educativo comprometido coa renovación pedagóxica de
España.

- Xorde un movemento que rompe cos ideais do

Romanticismo e se centra na realidade que nos rodea,
o realismo.
 Definición e características do Realismo
É a corrente artística e literaria que xorde grazas a uns
cambios sociais e económicos do século XIX.

É un movemento artístico baseado na representación

da realidade e da vida cotiá.
- Co Realismo, móstrase como é o mundo.

- Substitúese a exaltación sentimental o desprego

imaxinativo propio do Romanticismo.
- No Realismo destacan as paisaxe descritivas e os
espazos.
- Retrátase á sociedade con intención crítica e de
mellora
 Definición e características do Realismo
Realismo en Europa
- Empezou en Francia con Madame Bovary de Gustave
Flaubert.

- Caracterízase polo ámbito xenérico da narración con

prosa, como unha forma de deixar constancia literaria
dos cambios sociais provocados pola revolución
francesa e a revolución industrial.

- O esforzo dos artistas para representar nas súas obras

as novas formas e a nova visión do mundo da sociedade
burguesa.

- Non tivo a súa profundidade intelectual

- Karl Marx publica o “Manifiesto Comunista” no ano 1848.

-
Definición e características do Realismo
Realismo en España
- O Realismo consolídase en España logo da revolución “La
Gloriosa”. 1870 é a data do auxe da novela Española.
- Hai unha evolución interna da sociedade e dos gustos da época.
1849 – Fernán Caballero publica “La Gaviota”.
- 1857 – Bécquer publica a súa primeira novela: tomo 1 de “Historia
de los Templos de España”.
- 1868 – Benito Pérez Galdós escribe “La Fontana de Oro”
caracterizada por un modelo costumista.
- 1874 – Juan Valera publica “Pepita Jiménez”.
- 1881 – Benito Pérez Galdós publica “La Desheredada”.
- 1885 – Leopoldo Alas Clarín publica “La Regenta”.
- 1886 - Emilia Pardo Bazán publica “Los pazos de Ulloa”.

-
-
 Características do Realismo na pintura

Xorde como reacción á pintura romántica. O artista

denuncia os problemas sociais a través das súas obras.
A arte é un “medio” para denunciar a realidade. O home
aparvado polo seu traballo abafador é un tema frecuente
nas obras. Os principais artistas da pintura realista son:

- Honoré Daumier que destacou pola creación de obras

críticas e satíricas sobre a sociedade francesa do Século
XIX. Na súa obra, Daumier púxose ao lado dos máis
desfavorecidos, da clase traballadora e entrou en conflito
coa clase política.

8
 Características do Realismo na pintura
Jean-FranÇois Millet que introduciu na súa obra a Gustave Courbet foi o máximo representante do realismo.
natureza e o paisaxe. A través da súa obra, mostrou á Nas súas obras, os temas máis importantes foron a vida
xente humilde nunha xornada laboral dura cotiá: o traballo, a cidade, a muller, a morte….

9
 Características do Realismo literario
- Observación de tal e como é a realidade.

- Os autores escriben para denunciar a vida cotiá e transformar á sociedade.

- Xeralmente os protagonistas das obras son xente que pertencen á burguesía.

- Xeralmente a novela é o medio máis axeitado para denunciar a realidade.

- A novela realista caracterízase por ter un eixe cronolóxico dos seus acontecemetos.

- Dáse unha clara oposición á novela fantástica.

- A linguaxe empregada é clara, para evitar a confusión no lector.

O realismo literario ven dado por un cambio ideolóxico que deixa o individualismo da burguesía para facer estudar
á sociedade na vida cotiá.

Os máximos representantes do Realismo literario foron Balzac, Stendhal e Flaubert

- Máis tarde o Realismo literario inicíase en España, e en Latinoamérica. 10

 Representantes do Realismo literario
Honoré de Balzac: A miúdo é considerado o pai do
realismo literario e tamén un dos grandes escritores máis Stendhal: destacou por facer unha análise psicolóxica dos
influentes da súa época. A súa obra máis importante é personaxes. As súas obras máis importantes son
“Comedia Humana”, unha obra de 150 novelas das que “Armancia”, “Rojo y Negro” y “La Cartuja de Parma”
quedaron sen terminar, 50.

11
 Representantes do Realismo literario
Outros representantes son Charles Dickens en Gran
Bretaña, León Tolstoí en Rusia, Mark Twain en Estados
Gustave Flaubert foi un dos máis importantes representantes Unidos, e Alberto Blest Gana, Clorinda Matto de Turner
e Tomás Carrasquilla en Hispanoamérica.
do realismo literario. Foi o creador de Madame Bovary, unha
das mellores obras da literarura universal

12
Representantes do Realismo
-
literario en España
Leopoldo Alas Clarín – nos seus textos trataba sobre aspectos
que afectaban a España e aos seus habitantes.
A súa obra “La Regenta” é a obra máis estudada. É unha novela
que está moi influenciada por Flaubert e a súa Madame Bovary.
Aquí coñecemos unha historia que transcorre en Vetusta, unha
suposta cidade típica española que se caracteriza polo seu
tradicionalismo e a súa esencia rural.
-
- Juan Valera - Este autor rexeitou o Romanticismo desde o inicio
da súa carreira literaria pero, tamén, chocou contra as ideas
realistas xa que non quería rexeitar de cheo a súa fantasía.
Hoxe en día, algúns críticos consideran a Valera como o mellor
prosista do XIX.
Sen ser 100% realista nin romántico, este autor deixou no legado
cultural español algunhas obras moi destacadas:
- “Pepita Jiménez”: Trátase dunha novela escrita en forma de carta.
Aquí coñeceremos a historia dunha viúva que tentará que un
relixioso deixe o seminario.
- “Juanita La Larga”: trátase dunha novela na que a protagonista
quere casar con don Paco.
13
Representantes do Realismo literario en España
Emilia Pardo Bazán - Orixinaria de Galicia, foi unha
personalidade moi vinculada co mundo da cultura e da
literatura do momento; de feito, realizou unha gran
cantidade de estudos que se centraban en analizar a
literatura da súa época. Entre as súas obras destacan:

- Cuentos de Marianela: Trátase dun volume que

recompila os contos curtos que publicou a autora.

- A tribuna: É a novela máis naturalista da escritora e,

nela, descríbese as duras condicións que viven os
traballadores dunha fábrica.

- Ospazos de Ulloa é obra mais importante. Trátase

dunha novela que se move entre o Naturalismo e o
Realismo na que abundan as descricións de paisaxes de
Galicia.
 Benito Pérez Galdós
É considerado como o escritor español máis
representativo do Realismo.
Naceu no ano 1843 nas Palmas de Gran Canaria,
nunha familia de clase media. Fillo dun militar, tivo
unha educación relixiosa e ríxida. Logo de estudar
bacharelato, trasladouse a Madrid a estudar dereito
pero abandonou para dedicarse á literatura. En
1870 publicou a súa primeira obra “La Sombra”. En
1891 ingresou na Real Academia Española. A súa
obra teatral “Electra”, provocou moitas protestas por
estar en contra do clero. Desde moi novo, tivo
contacto co Liberalismo que guiou os pasos da súa
carreira política á que se dedicou os últimos anos e
iso impediulle obter o Premio Nobel. Morreu en
Madrid no ano 1920.
Entre as súas obras destacan-
 Benito Pérez Galdós
Entre as súas obras destacan:

- Los “Episodios Nacionales” - Trátase dun proxecto que

levou a cabo Galdós e que suman 46 tomos nos que
se nos ofrece un relato histórico e literario da España
do século XIX. Aquí dánse temas como a Guerra da
Independencia española ou a Restauración.

- “Doña Perfecta” – é unha das súas primeiras novelas e

que se enmarca dentro da súa primeira época
literaria.

- “Fortunata y Jacinta”- É unha das novelas máis

recoñecidas e estudadas de Galdós. Forma parte da
súa etapa máis profunda e máis progresista, etapa
que o propio autor bautizou co nome de "Novelas
españolas contemporáneas". É unha novela realista
ao 100% e ofrécenos unha mirada cara á realidade
da España da época.

16
 Webgrafía

- http://www.Wikipedia.org
- https:// www.edistribucion.es/anayaeducacion
- https://www.culturagenial.com/es/realismo/
- https://www.biografiasyvidas.com/biografia/
- https://www.unprofesor.com

17