Professional Documents
Culture Documents
LAGOM P1 Kelman Eusebio
LAGOM P1 Kelman Eusebio
Myla Eusebio
Lagom: Kelman FIL 225
Myla Eusebio
Lagom: Kelman FIL 225
Myla Eusebio
Lagom: Kelman FIL 225
Myla Eusebio
Lagom: Kelman FIL 225
Ibig sabihin, maiuugnay natin ang suliraning pangwikang ito sa instrumental na antas at
ito ang nagtutulak upang bumuo ng malawakang pagkilos at protesta upang maipagtanggol ang
wika ng mga agrabyadong grupo. Samantala, ang mga sentimental naman ay hindi nagsasagawa
ng malawakan at malakihang protesta bagkus magpopokus lamang sila sa kanilang maliliit na
pangkat upang mapangalagaan ang kanilang kultura at pagkakakilanlan ngunit ang sentimentally
based grievances na ito ay makatutulong at makaaapekto nang malaki sa pagpapalaganap ng
instrumentally based grievances. Kumbaga sa malaking apoy, ang sentimentally based grievances
ang siyang mitsa.
Ipagpalagay natin na ang instrumentally based grievances ang siyang puwersang
nagtutulak sa paglala ng mga nabubuong suliraning pangwika—bilang pagtatanggol ng mga
naaapi sa kanilang wika, identidad at karapatan—ang suliraning ito ay napalakas na ng mga
ugnayang sentimental. Dahil nga ang wika ay nakadikit sa identidad ng isang pangkat, ang
problema ay hindi na lang tungkol sa pagkakaroon ng pantay na oportunidad kundi sa
pagpapanatili ng kanilang pangkat mismo upang maiwasan pagkamatay ng kanilang lahi. Ang
suliranin na ito ay mayroon nang malalim na koneksyon sa emosyon at minsan ay mahirap nang
mapangasiwaan.
Sa madaling sabi, kung ano ang kinabuti ng instrumental at sentimental na attachment sa
isang komon na wika ay siya ring nagtutulak na magkaroon ng mga suliraning pangwika sa mga
bansang multilinggwal. Ang pagkakawatak-watak ay magreresulta sa hindi pagkakaunawaan,
paglalaban-laban at kawalan ng tiwala sa awtoridad at pambansang sistema.
Nais bigyang-diin ni Kelman na sa paglalahad niya ng malaking kapakinabangan ng
pagkakaroon ng isang komon na wika ay hindi nito ibig sabihin na kailangan nang bumuo at
magtatag ng isang komon na wika ang isang multilinggwal na bansa. Mainam na ang pagtatatagl
ng isang komon na wika ay laging nakadepende dapat sa pangangailangan ng isang lipunan. Sa
pagtataya ng mga posibilidad na ito, kinakailangang bigyang pansin kung ano ang magiging kapalit
ng pagkakaroon ng isang komon na wika batay sa kung mapananatili ba nito o hindi ang tiwalang
nakuha na ng bansa mula sa kaniyang nasasakupan at ang posibleng paglala o pagkakaroon ng
malawakang panlipunang kaguluhan.
Myla Eusebio
Lagom: Kelman FIL 225
Myla Eusebio
Lagom: Kelman FIL 225
Mayroon namang mga bansa tulad ng Switzerland na hindi sinunod ang pagkakaroon ng
iisang pambansang wika bagkus ay binigyan ng opisyal na istatus ang dalawa o higit pang
pangunahing wikang umiiral sa kanila. Sa mga multilinggwal na bansa na kung saan mayroong
dalawa o higit pang wika ang nagkakatunggalian, maaaring maganda ang panukala na isantabi
ang pagkiling sa iisang wika at paburan ang lahat ngunit hindi sa lahat ng bansa ay mailalapat ito.
Maaaring epektibong ang palising pangwikang ito sa Switzerland ngunit hindi ito gumana para sa
bansang Belgium. Kung susuriing mabuti hindi lamang dapat nagtatapos sa pagbibigay ng pantay
na pagtingin sa mga umiiral na pangunahing wika kundi kinakailangan ding bigyang pansin ang
mga espisipikong pangangailangan ng mga ito at masigurong ang mga palising pangwikang
umiiral dito ay epektibo at kapakipakinabang para sa lahat.
Ang suliranin namang maaaring lumitaw sa sitwasyong nabanggit ay kahit na gawing
opisyal ang pagkilala sa dalawang wikang magkatunggali ay hindi ibig sabihin nito na pantay-
pantay ang pagtingin at pagtanggap dito ng mga tao sa isang lipunan. Nakaaapekto rito kung sino
at nasaang antas ng lipunan ang gumagamit ng mga wikang ito. Malinaw rito na ang
pagpaplanong pangwika ay kinakailangan ding tingnan na nakakabit sa pagpaplanong pang-
ekonomiko. Higit dito, maaaring manatili ang mga suliraning pangwikang ito hangga’t hindi
napalalaganap ang sistema sa bawat pangkat sa pamamagitan ng pagpapaunlad ng lipunan.
Winakasan ni Kelman ang kaniyang artikulo sa pamamagitan ng muling pagbibigay diin sa
isang komon na wika para sa pagkakaisa o pagkakahiwahiwalay ng isang bansa at kung paano ito
nabibigyang puwersa sa pamamagitan ng pagpapalakas sa instrumetal at sentimental na
attachment ng bawat mamamayan. Mahalaga rin na sa pagpaplanong pangwika, kinakailangang
suriing mabuti at masinsinang limiin ang tiyak na pangangailangan ng isang bansa at ng mga
mamamayan at ang iba pang mga salik na maaaring makaapekto rito para sa isang pantay-pantay
at kapakipakinabang na pambansang polisiya para sa lahat. Sa huli, siniguro ni Kelman na ang
lahat ng kaniyang inilatag sa kaniyang papel ay pinino at napasailalim sa empirikal na mga pag-
aaral.
Myla Eusebio