Professional Documents
Culture Documents
ie`.jqKq h;d¾:hla
tlai;a
cd;Skaf.a wdydr
lDIsl¾u ixúOdkh u.ska
m%ldYhg m;alrk ,o zzmdxY+ ¥IKh ie`.jqKq
yd b,a,d isák ,§' fï i|yd f,dalfha rgj,a 170
lg wêl ixLHdjla tl`.;djh m,lrk ,§'
tu.ska mdxY+ ¥IKh f,dalfha rgj,a j,g wod,
h;d¾:hlaZZ ^Soil Pollution a Hidden Reality& jk wdldrh;a fuu nrm;, wk;=r je<elaùug;a
jd¾;djg wkqj mdxY+ ¥IKh hkafkka woyia ta i|yd fya;=jk idOl iy ta u.ska we;s jk
lrkafka mi ;=< ridhksl øjHhka fyda fjk;a n,mEï wju lr .ekSug;a fuu rgj,aj, we;s
ix>gl wd.ka;=l f,i wvx.= ùu fyda kshñ; wNs,dIh meyeÈ,sj fmkakqï lrhs'
idkaøKhg jvd jeäfhka wvx.= ùu;a tu.ska ñksiqka úiska ksmojkq ,nk mdxY+ ¥IKhg
b,lal .; fkdjk hï Ôùka fj; wys; lr bjy,a jk m%Odk ldrlhka jkafka Ndú;d lrk
n,mEï we;s lsÍfï ;;ajhhs' mdxY+ ¥IKh Rcq fyda l¾udka;j, w;=re m, f,i ksmojk
f,i ;lafiare lsÍug fyda weiska oel .ekSug ridhksl øjH" .DydY%s;" i;aj f.dúm<j, yd
fkdyels neúka th ie`.jqkq wk;=rla fõ' kd.ßlj we;slrk wmøjH ^wmc,h we;=¿&" lDIs
f,dalfha mdxY+ iïm;aj, ;;ajh ms<sn|j uE; ridhk øjH iy Lksc f;,a wdY%s; ksIamdokhs'
§ t<soelajqKq jd¾;djl oelafjk mßÈ mdxY+ ¥IKh fuu ridhksl øjH mßirhg ksoyia ùu
f,dalfha mdxY+ iïm;a j,g iy tajd úiska imhkq n,dfmdfrd;a;= fkdjk f,i wkfmalaIs;j
,nk mßir moaO;s fiajdj,g n,mdk m%Odk;u isÿúh yels w;r Lksc f;,a ldkaÿùï fyda bvï
;¾ckhls' mdxY+ ¥IKh ms<sn|j f,dalfha ish¨u f.dvlsÍï i|yd fhdod.;a øjH j,ska ksidrKh
l,dmj, oeä wjOdkh fï jk úg fhduqfjñka ù ldkaÿùï WodyrK fõ' tfukau ys;du;d
mj;S' mdxY+ ¥Il tlalrk wjia:d we;s
uE;§ tlai;a cd;Skaf.a mßir w;r ridhksl fmdfydr iy lDIs
iuq¿j úiska iïu; l< ridhk øjH fh§u" msßmyÿ
fhdackdjla u.ska mdxY+ fkdlrk ,o wmc,h jdß c,h
¥IKh je<elaùug iy f,i fhdod.ekSu iy u<
l<ukdlrKhg läkï wmøjH iys; frdkauv ìï
l%shdud¾. .kakd f,i;a ieliSï i|yd fhdod.ekSu
ta i|yd iyfhda. fï i|yd WodyrK fõ'
fhka l%shdlrk f,i;a jdhqf.da,Sh f;rmqu ksid
f,dalfha ish¨ rgj,ska wjlafIamKh ùfuka" lDIs
ridhksl øjH biSfï §
iq<`.g .idf.k hdfuka"
wdhqo w;ayodne,Sï j, §
fyda kHIaál wk;=re wdÈh
©FAO/Gamini Warushamana
f.j;= j.djg ;sridr N+ñ ixrCIK l%u y`ÿkajd§u - jeks,d j.djg fhduq jQ f.ú,shla
04 ksfrda.S mi" cd;sfha Okh hs'
©FAO/Bandara Rotawewa
lsß .j md,kh uOH l÷lrfha f.dùkaf.a m%Odk jkafka f.dùka ;u j.djg wjYH b;d jákd ldnksl
wdodhï ud¾.hls' iq¿ mßudk f.dùka úYd, ixLHdjla fmdfydrla kslrefka wmf;a heùuhs'
.j md,kfha ksr;j isák w;r tfy;a Tõyq tlai;a cd;Skaf.a wdydr yd lDIsl¾u ixúOdkfha
fndfyduhla .j md,kfha hym;a ms<sfj;a wkq.ukh ydhkhg m;a lDIsld¾ñl bvï m%;sixialrKh
fkdlrhs' tneúka f.dùkag fukau mßirhg o úúO lsÍfï jHdmD;sh u.ska fuu .eg¨jg úi÷ï ,nd
.eg¿ we;s lrhs' §ug jevigykla wdrïN lr we;' uykqjr" nÿ,a,
ksis m%ñ;sfhka hq;= .j.d,a fkd;sîu tl .eg¨jls' iy kqjrt<sh Èia;%slal j, f;dard .;a iq¿ mßudk
i;=kag .d,a wjYH nj we;eï f.dùka fkdis;hs' lsß f.dùkag ksis m%ñ;sfhka hq;= .j .d,a bÈlsÍug;a
Tjqkaf.a i;=ka wõjg fõf,ñka jeiaig f;fuñka f.dúm, wmøjH ksis l%ufõo wkqj neyer lsÍug;a
yefok w;r frda. j,g f.dÿreùu we;=¿ úúO fya;= wjYH gexls bÈlsÍug;a jHdmD;sh wdOdr lrhs'
ksid Tjqkaf.a lsß ksIamdokh;a" f.dúhdg ,efnk fldïfmdaiaÜ ksmoùug iy tajd fNda. j.djg fhdod
wdodhu;a wvqfõ' .ksñka f.dùkaf.a wdodhu by, kexùug f.dùka
i;aj f.dúm, wmøjH ksis l%ufõohla fkdue;sj fhduqlrhs' .j md,kh iy fNda. j.dj taldnoaO
mßirhg uqod yeÍu ksid tajd jeis c,h iu. lsÍu ;=,ska c, ¥IKh j<ld f.dùkaf.a wdodhï by<
fidaodf.k f.dia c, Odrd j,g tl;= ùu ksid c, kexùu fuu jevigyfka wruqKhs' ta i|yd Èia;%slal
¥IKh we;s lrhs' úfYaIfhkau Èjhsfka fndfyda ;=fkau wdo¾YK f.dúm,j,a we;s lsÍug;a .j .d,a
.x.d we, fod< uOH l÷lrfhka wdrïN jk neúka iy f.dúm, wmøjH neyer lrk gexls bÈlsÍug;a
fuh nrm;, .eg¨jls' fuys we;s wfkla wjdish jHdmD;sh u.ska uQ,H iy ;dlaIKsl wdOdr imhhs'
©FAO
©FAO ksfrda.S mi" cd;sfha Okh hs' 05
ridhksl fmdfydr wêl f,i Ndú;h Y%S fmdfydr lsf,da .%Eï 1 l ñ, re'10 la muK fõ'
,xldfõ úYd, .eg¨jla ù we;s nj isßfiak rch úiska ,ndÿka fuu Èß §ï fya;f = jka fï
uy;d mjihs' lDIsl¾u fomd¾;fïka;j = ridhksl jk úg ridhksl fmdfydr wê Ndú;h mdxY+
fmdfydr m%j¾Okh i|yd 1950 oYlfha isg lghq;= ¥IKhg fya;j = k úYd, ;¾ckhla njg m;aj
lr we;' WodyrKhla f,i ù j.dj i|yd fmdfydr we;' wOHhkhkag wkqj kqjrt<sh Èia;l s% l
a fha
ks¾foaY 1956 isg 2013 olajd wjia:d 10 § y÷kajd § t<j¿ iy w¾;dm,a j.dfõ ridhksl fmdfydr
we;' fuys wruqK jQfha m,odj by< kexùu iy Ndú;h ks¾foaY; s fmdfydr m%udKh fuka ;=ka
wdydr iqrlaI;s ;djh hs' tfukau rch úiska 1962 .=Khls' je,suv m%foaYfha th ks¾foaY;
s m%udKhg
isg ridhksl fmdfydr i|yd iykdOdr imhk jvd fo.=Khlska by< h'
w;r wo jk úg iykdOdr ñ, hgf;a hQßhd
©FAO/Ruvin de Silva
f.dú ìug ;sridr N+ñ l<ukdlrK iy j.d l%u ms,sn| oekqu iy ;dlaIKh f.khdu
©FAO/Ruvin de Silva
wdpd¾h à' î' à' úfÊr;ak
tlai;a cd;Skaf.a wdydr yd lDIsl¾u
ixúOdkfha iyldr ks;H ksfhdað;
je,suv m%dfoaYSh f,alï pñkao ùrisxy ,xldjgu ji imhk m%foaY njg m;aj we;ZZ'
uy;d fufia mejiSh' zznKavdrfj, iy je,suv fldÜGdYfha ridhksl fmdfydr
je,suv hkq Y%S ,xldfõ m%Odk t<j¨ j.dlrk Ndú;h wvq lsÍug iy ;sridr N+ñ
m%foaY jk w;r fuu m%foaYfha f.dùka l<ukdlrK l%u m%p,s; lsÍu i|yd wms
,xldjgu wdydr imhk msßila úh' kuq;a wo lDIsl¾u fomd¾;fïka;=jg iy RDAL
©FAO/Ruvin de Silva
f.dùka wkq.ukh lrk ;sridr fkdjk iy jHdmD;shg Wmßu iyh ,nd fok nj o
jerÈ lDIsld¾ñl ms<sfj;a ksid fuu m%foaY ùrisxy uy;d mejiSh'
fmdfydr fh§ug fmr mi yd Ydl úYaf,aIKh m%p,s; lsÍug lDIsl¾u WmfoaYljreka úiska f.dúuy;=kg
a mia úYaf,aIK
lÜg, iy Ydl hqI úYaf,aIK lÜg, ms<ns o mqyK
q q ,nd § we;'
14 YS% ,xldfõ rch" f.dùka iy ;reK m%cdj mdxY=
ksfrda.S mi" cd;sfha Okh hs'
;jÿrg;a by< ouñka m,sfndaO kdYl fh§ug
¥IKhg úi÷ï fiùu i|yd iduqyl s m%h;akhka o isÿfõ' fï wkqj" fnda. j.djkaf.a blauka iy
ord we;' Èjhsfka mj;sk jvd;a ydhkhg ,lajQ lDIs Yla;us ;a j¾Okhg iy by< wiajekakla i|yd
bvï j, mßir ys;ldó lDIs ms<f s j;a fhdÞ.ekSug mdxY+ fmdaIlhkaf.a ukd l<ukdlrKhla wjYH
iEu md¾Yjlrefjl= úisku a ork fuu lsh % dldÍ fõ'
m%h;ahkhkag tlai;a cd;Skf a .a wdydr yd lDIsl¾u 2017 jif¾ § wdydr yd lDIsl¾u ixúOdkh
ixúOdkh úiska odhl;ajh i,ikq ,efí' iy lDIsl¾u wud;HdxYh w;r mej;s ;dCI‚l
wkjYH f,i fmdfydr Ndú;h iyfhda.; s d jHdmD;shla hgf;a" fmdfydr fh§ug
fmr mfiys irenj mÍCId lsÍug f.dùka Èß
wvq lsÍu .ekaùu i|yd mia úYaf,aIK lÜg, iy Ydl
zzl=Ur q g jeäfhka fmdfydr fh§fuka jeä hqI úYaf,aIK lÜg, y÷kajd fok ,§' kshuq
wiajekakla ,nd.; yels fõhehs uu is;j = d' jevigykla f,i l=reKE.," wkqrdOmqrh"
idudkHfhka f.dhfï ;o fld, meyeh ke;skï ls,f
s kdÉÑh" kqjrt<sh" nÿ,a," ud;f,a" uykqjr"
ks¾foaY; s m%udKhg;a jvd jeä fmdfydr m%udKhla l`M;r" mq;; a ,u ^l,amás h& iy yïnkaf;dg hk
l=Urq g fhdokak wms mqreÿù isákjd' kuq;a fï Èia;l%s l
a j, ù" nvbß`."= ;lald,s" w¾;dm,a" f.dajd"
fya;f = jka f.dhu" frda. yd m,sfndaOj,g f.dÿre ù fndaxÑ iy lrú, j.djka i|yd úYaf,aIK lÜg,
ydkshg m;afjkjdZZ hkqfjka mjiñka l=reKE., fhdÞ.kakd ,§' fCIa;f % ha§u wvq úhoulska mia
Èia;l %s la fha l=Ulq .
a efÜ .%dufha f.dúfhl= jk mÍCId lsÍug fhdÞ.kakd ,o mia úYaf,aIK lÜg,
î'tï' chr;ak mejiSh' jeä ld,hla .;jk m¾fhaIKd.dr úYaf,aIKhka
fjkqjg fhdÞ.; yels jvd;a fyd| úl,amhls'
chr;ak fuka f.dú uy;=kf a .ka nyq;rhla ish
fnda.hka i|yd j.úNd.hla fkdue;sj fmdfydr zzf.dú uy;=kg a fukau wmg o j.djka wdrïN
iy lDIs ridhk fh§fuka ñksia fi!LHhg n,mdk lsÍug fmr mfia idrj;aNdjh ksYp a h lr .ekSug
mdxY= ¥IKh" u;=mg s iy N+.; c,h wmú;%lrKh wjYHhsZZ hkqfjka i|yka l< l=Ul q .
a efÜ lDIs
jeks mßir ¥IKhka jeä fõ' wêl m%udKhkaf.ka WmfoaYl bkaÈl m%NdYa lreKdr;ak uy;d fufiao
fmdfydr Ndú;d lsÍu ksid Ydlhg wjYH iuyr mejiSh' zzkuq;a b;d ÿr neyer msygs d ;sfnk udl÷r
fmdaIH mÞ¾:hka wjfYdaIKh lsÍug wmyiq ùfuka lDIs m¾fhaIKdh;k fyda fjk;a m¾fhaIK
fnda.j, ksfrda.S njg o ;¾ckhla we;s fõ' Ydl ridhkd.dr fj; wmf.a mia idïm, m%jdykh
fmdaIH mÞ¾:hkaf.a W!K;djfha m%;M s ,hla f,i lsÍug isÿùu ksid th wmyiq ld¾hhla' úYaf,aIK
ÿ¾j," fla~Eß Ydl j¾Okhla isÿjk w;r fmdaIH m%;M
s , ,efnk úg j.djka wdrïN lr fyda tajdfha
mÞ¾: wêl ùfuka Ydl" m,sfndaO ydksj,g f.dÿre wiajkq fk,Su;a wjika ù ;sfnkak mq¿jka' tu
ùfï wjÞku jeä fõ' ta ksidu" mdxY= ¥IKh ksid f.dùkag meh lsym s hlska m%;Ms , ,ndÈh yels
©FAO/Ruvin de Silva
weu;=ï(
.dñKs jreIudk" ixksfõok úfYaI{" ydhkhg m;a lDIsld¾ñl bvï mqkre;a:dmdkh lsÍfï jHdmD;sh$ wxl 05" iriú Whk udj;" fmardfoKsh'
Gamini.Warushamana@fao.org tlai;a cd;Skf
a .a wdydr yd lDIsl¾u ixúOdkh'
CA3201SI/1/02.19
© FAO, 2019
tlai;a cd;Skf
a .a wdydr yd lDIsl¾u ixúOdkfha ydhkhg m;a lDIsld¾ñl bvï m%;i s xialrKh lsÍfï jHdmD;sh u.ska m%ldYhg m;a lrk ,§'
Rehabilitation of Degraded Agricultural Lands Project
GCP/SLR/067/GFF