1

พิกดั ทีส่ ํ าคัญใน 3 มิติ

1. พิกดั ทรงกระบอก
ั
จากจุด P= (x,y) ในระบบพิกดฉากสามารถเขี ั งขั้ว ถ้าให้ P =(x,y,z)
ยนเป็ น P = (r, θ) ในระบบพิกดเชิ
ั
ในระบบพิกดฉาก ั ้ วาพิ
สามารเขียนเป็ น P = (r, θ, z) ซึ่งจะเรี ยกพิกดนี ่ กดทรงกระบอก
ั

P = (r, θ, z)

θ r
 2

ความสั มพันธ์ ระหว่ างพิกดั ฉากกับพิกดั ทรงกระบอก

P = (r, θ, z)

θ r

่ จงเปลี่ยนพิกดทรงกระบอกของจุ
ตัวอยาง ั ด (r, θ, z) = (2, π ,1) เป็ นพิกดฉาก
ั
4
่ จงเปลี่ยนพิกดฉากของจุ
ตัวอยาง ั ั
ด (x, y, z) = (−1, 3,2) เป็ นพิกดทรงกร ะบอก
่ จงเปลี่ยนสมการ x + y + z = 16 เป็ นสมการในพิกดทรงกระบอก
ตัวอยาง 2 2 2
ั
 3

2. พิกดั ทรงกลม

P(ρ, θ, φ)

φ ρ
o
θ
Q

φเป็ นมมที
ุ ว่ ดั จากแกน OZ ไปยัง OP และ 0 ≤ φ ≤ π
θ เป็ นมมที
ุ ว่ ดั ทวนเข็มนาฬิ กาจากแกน OX ไปยัง OQ 0 ≤ θ ≤ 2π
 4

ความสั มพันธ์ ระหว่ างพิกดั ฉากและพิกดั ทรงกลม

่ จงเปลี่ยนพิกดทรงกลมของจุ
ตัวอยาง ั ด (ρ, θ, φ) = (3, π , π ) เป็ นพิกดฉาก
ั
6 3
−1 3
่ จงเปลี่ยนพิกดฉากของจุ
ตัวอยาง ั ด ั
( x , y, z) = ( ,0, ) เป็ นพิกดทรงกลม
2 2
่ จงเปลี่ยนสมการ x
ตัวอยาง 2
+ y 2 + z 2 = 16 ั
เป็ นสมการในพิกดทรงกลม

่ จงเปลี่ยนสมการ z =
ตัวอยาง x 2 + y2 ั
เป็ นสมการในพิกดทรงกลม
 5

สมการกราฟใน 2 มิติ
จดศนย์
ุ ู กลางที่ (0,0) จดศนย์
ุ ู กลางที่ (h, k)

วงกลม x 2 + y2 = a 2 (x − h) 2 + ( y − k) 2 = a 2
x 2 y2 (x − h) 2 ( y − k) 2
วงรี + =1 + =1
a 2 b2 a2 b2

x 2 y2 (x − h) 2 ( y − k) 2
ไฮเพอร์ โบลา a 2 − b 2 = 1 a2
−
b2
=1

y2 x 2 ( y − k) 2 (x − h) 2
− =1 − =1
a 2 b2 a2 b2

พาราโบลา y 2 = 4cx ( y − k ) 2 = 4c ( x − h )
x 2 = 4cy ( x − h ) 2 = 4c ( y − k )

เส้ นตรง y = mx + c

ไฮเพอร์ โบลา xy = 1

-JUDI x4ya
ber x

is -
↳ wes x
=I
1787
y2 42 X
x
24cy
inermel youx+
d
 6

กราฟใน 3 มิติ
1.ระนาบใน 3มิติ
ax + by + cz + d = 0 เมื่อ a, b, c, d เป็ นค่ าคงที่
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ x + y + z = 1

ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ 2 x + z = 2

2.ทรงกลมใน 3มิติ
( x − x0 )2 + ( y − y0 )2 + ( z − z0 )2 = r 2

หรื อรปทั
ู ว่ ไปคือ
x 2 + y 2 + z 2 + Ax + By + Cz + D = 0
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ x 2 + y 2 + z 2 − 10x − 4 y − 20 = 0
 7

3.พืน้ ผิวทรงกระบอกใน 3มิติ

x 2 + y2 = a 2
x2 + z2 = a 2
y2 + z2 = a 2
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ x 2 + y 2 = 9

4. พืน้ ผิวเชิงทรงกระบอก
y = x2 x = y2
y = z2 z = y2

z = x2 x = z2
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ x 2 = y
 8

5. พืน้ ผิวกําลังสอง (จดศนย์

ุ ู กลาง (0,0,0))
5.1 ทรงรี
x 2 y2 z2
2
+ 2 + 2 =1
a b c
x 2 y2 z2
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ 4 + 4 + 9 = 1

5.2 พืน้ ผิวไฮเพอร์ โบลอยด์

x 2 y2 z2
+ − =1
a 2 b2 c2
x 2 y2 z2
− + =1
a 2 b2 c2
y2 z2 x 2
+ − =1
b2 c2 a 2
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ x 2 + y 2 − z 2 = 1
 9

5.3 พืน้ ผิวกรวยเชิงวงรี

x 2 y2
z = 2 + 2
2

a b
x2 z2
y = 2+ 2
2

b c
y2 z2
x = 2+ 2
2

b c
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ z = x + y
2 2 2

5.4 พาราโบลอยด์ เชิงวงรี

x 2 y2
z= 2 + 2
a b
2
x z2
y= 2 + 2
b c
y2 z2
x= 2 + 2
b c
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ z = x + y
2 2
 10

5.5 ไฮเพอร์ โบลอยด์ แยกส่ วน

x 2 y2 z2
+ − = −1
a 2 b2 c2
x 2 y2 z2
− + = −1
a 2 b2 c2
y2 z2 x 2
+ − = −1
b2 c2 a 2
ตัวอย่ าง จงวาดกราฟ x + y − z = −1
2 2 2