เอกสารประกอบการบรรยาย

คณิตศาสตร์เสริม หลักสูตร EP
◙ โรงเรียนสตรีศึกษา จังหวัดร้อยเอ็ด

7 ประกอบสาระการเรียนรู้ เพิ่มเติม
ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

เรขาคณิตวิเคราะห์
(Analytic Geometry)

อ.วัฒนา เถาว์ทิพย์
◙ ภาควิชาคณิตศาสตร์
มหาวิทยาลัยขอนแก่น
 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 1

7 เรขาคณิตวิเคราะห์ (Analytic Geometry)

เรขาคณิตวิเคราะห์ (Analytic Geometry) เป็ นการเชื่อมโยงความรู้ระหว่ าง
พีชคณิต (Algebra) และ เรขาคณิต (Geometry
What is Analytic
Geometry? 3.1 ความรู้พื้นฐาน (Basic Background)
ให้ P1 ( x1 , y1 ) และ P2 ( x2 , y2 ) เป็ นจุดสองจุดในระบบพิกัดฉาก (Rectangular
coordinate) ระนาบ XY (XY-Plane) จะได้ว่า

●
ระยะทางระหว่างจุดสองจุดสองจุด
…………………
………………… 1 2 
PP ( x1  x2 )2  ( y1  y2 )2
…………………
………………… Ex. จงหาระยะหว่างจุด (1, 2) กับ (3,5)
………………… Ex. จงหา จุด P ที่อยูบ
่ นแกน Y และอยูห่ ่างจากจุด (1, 2) กับ (3,5) เท่ากัน
…………………
…………………
จ●ดุ กึง่ กลางระหว่างจุดสองจุดสองจุด
◙True or False ? x1  x2 y1  y2
P( x , y )  ( , )
1. a  a
2
2 2
2. 3.99999… is an integer
3. 27 is an integer. Ex. จงหาระยะหว่างจุด (2,3) กับ (6,5)
9
4. 121 is an integer.
5. 1.21 is a rational ค●วามชันของเส้ นตรง
number.
6. 12 is a rational ความชันของเส้นตรงใด หมายถึง tan  เมื่อ  เป็ นมุมที่วดั จากแกน X แบบ
number.
7. 2 is an irrational
ทวนเข็มนาฬิกาให้ m เป็ นความชันของเส้นตรงที่ผา่ น ( x1 , y1 ) และ ( x2 , y2 )
number. y1  y2
8. 3.99999...  2 m เมื่อ x1  x2
x1  x2
หมายเหตุ เส้นตรงที่ขนานกับแกน Y จะหาค่าความชันไม่ได้
☼ How to prove that
3.9999...  4 ●
เส้ นขนาน
………………………… เส้นตรงสองเส้นที่ไม่ขนานแกน Y จะขนานกัน ก็ต่อเมื่อ เส้นตรงสองเส้นนั้นมี
…………………………
…………………………
ค่าความชันเท่ากัน
…………………………
…………………………
…………………………
…………………………
เ●ส้ นตั้งฉาก
………………………… เส้นตรงสองเส้นที่ไม่ขนานแกน Y จะตั้งฉาก ก็ต่อเมื่อ ผลคูณของความชันของ
………………………
……………………… เส้นตรงทั้งสองเท่ากับ -1
………………………
………………………
………………
เรื่ อง Analytic Geometry 1 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น
 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 2

●
ความสัมพันธ์ ที่มกี ราฟเป็ นเส้ นตรง

1) เส้ นตรงที่ขนานแกน X
True or False?
ความสัมพันธ์คือ {( x, y)  R  R y  b}
(1) 1, 2,3  3, 2,1
สมการเส้นตรงคือ y  b เมื่อ b เป็ นจุดตัดแกน Y
(2) 1, 2,3  1, 2,3,1
2) เส้ นตรงที่ขนานแกน Y
(3) 1, 2,3  1, 2,1 ความสัมพันธ์คือ {( x, y)  R  R x  a}
(4) 1, 2,3  1, 2, 2,3 สมการเส้นตรงคือ x  a เมื่อ a เป็ นจุดตัดแกน X
(5) 1, 2,3  1,1, 2, 2,3,3
(6) a a , b, a, b 3) เส้ นตรงที่ไม่ ขนานแกน X และ แกน Y
(7) a a , b, a, b สมการเส้นตรง มีหลายรู แบบดังต่อไปนี้
(8) b a , b, a, b Two-point Form: y  y1 
y1  y2
( x  x1 )
(9) b a , b, a, b x1  x2
Point-Slope Form: y  y1  m( x  x1 )
(10) b a , b, b , a, b
Slope-Intercept Form: y  mx  b
(11) a, b a , b, a, b
x y
(12) a a , b, a, b Intercept Form:
a b
 1
General Form: Ax  By  C  0

Ex. จงหาสมการเส้นตรงที่ผ่านจุ ด (2,3) กับ (6,5)

◙ Names of set of
number: Ex. จงหาสมการเส้นตรงที่ผ่านจุด (2,3) และมีความชัน เท่ากับ 5
Ex. จงหาสมการเส้นตรงที่ตดั แกน Y ที่ (0,3) และ ตัดแกน X ที่จุด (6, 0)
I  : Positive Integer
I  : Negative Integer
I : Integer ●
ระยะทางระหว่างจุดกับเส้ นตรง
N : Natural Number
P : Prime Number
Q : Rational Number  ระยะห่างระหว่างจุด ( x1 , y1 ) กับเส้นตรง Ax  By  C  0 เท่ากับ d
R : Positive Integer โดยที่
Ax1  By1  C
True or False? d
A2  B 2
(1) N  I  ระยะห่างระหว่างเส้นตรง Ax  By  C1  0 กับเส้นตรง
(2) I  R Ax  By  C2  0 เท่ากับ d โดยที่
(3) 9  I C1  C2
d
(4) 2 Q A2  B 2
(5) 2.9999...  Q
(6) Q  R

เรื่ อง Analytic Geometry 2 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 3

3.2 ภาคตัดกรวย (Conicsection)

Who is Venn?
Who is Euler?
……………………..
●วงกลม (Circles)
…………………….. บทนิยาม วงกลม คือเซตของจุดทั้งหมดในระนาบ ที่ห่างจากจุดๆหนึ่งที่ตรึ งอยูก่ บั ที่
เป็ นระยะทางคงตัว
◙ Which is empty set ? เรี ยกจุดตรึ งว่า .......
จุดศูนย์กลาง (Center)
(1)  x x  2  2 เรี ยกระยะคัวว่า .......
(2)  x x  2  x รั ศมี (Radius)
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x 
การหาสมการของวงกลม ให้ (h, k ) เป็ นจุดศุนย์กลางของวงกลมที่มีรัศมี r ดังรู ป
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x ถ้า P( x, y) เป็ นจุดๆบนวงกลม ที่มี
O(h, k ) เป็ น จุดศูนย์ กลาง) และมี
◙ Which is finite set ? รั ศมี เท่ากับ r
จะได้ว่า ...........................................
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x
สมการในรูปมาตรฐาน ของวงกลมที่มี (h, k ) เป็ นจุดศูนย์กลาง และ รัศมี r คือ

(4) x x 2  x  ( x  h)2  ( y  k )2  r 2
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x Ex.1 จงหาสมการของวงกลมที่มี (2, 3) เป็ นจุดศูนย์กลาง รัศมี 6 หน่วย

◙ Which is infinite set ?

สมการในรูปทั่วไป ของวงกลม คือ
(1)  x x  2  2
x2  y 2  ax  by  c  0
(2)  x x  2  x สมการในรู ปทัว่ ไป สามารถจัดให้อยูใ่ นรู ปมาตรฐานได้โดยการใช้กาลังสองสมบูรณ์
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x  Ex.2 จงหาจุดศูนย์กลาง และ รัศมีของวงกลม x2  y 2  10 x  4 y  13  0

(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x

เรื่ อง Analytic Geometry 3 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 4

The vertex of a
●
วงรี (Ellipses)
parabola บทนิยาม วงรี คือเซตของจุดทั้งหมดในระนาบ ที่ผลบวกของระยะทางจากจุดใดๆ ไปยังจุด
y  ax 2  bx  c
ตรึ ง สองจุด มีค่าคงตัว
b b 2  4ac
is (
2a
,
2a
) จุดตรึ งสองจุด เรี ยก...จุดโฟกัส (Focus)
True or False? จุดกึ่งกลางของโฟกัส เรี ยก...จุดศูนย์กลาง(Center)
แกนที่ผ่านจุดโฟกัสทั้งสองเรี ยก...
? แกนเอก (Major Axis)
แกนที่ผ่านจุดศูนย์กลาง และตั้งฉากแกนเอกเรี ยก...
แกนโท (Minor Axis)
จุดปลายของแกนเอกเรี ยก จุดยอด (Vertex)
การหาสมการของวงรี ที่มี F1 (c, 0) และ F2 (c, 0) เป็ นจุดโฟกัส และ ให้ผลบวกของ
ระยะจากจุดใดๆ ไปยังโฟกัสทั้งสองเท่ากับ 2a
ถ้า P( x, y) เป็ นจุดใดๆบนวงรี จะได้ว่า ..............................

สมการในรูปมาตรฐาน ของวงรี ที่มี F1 (c, 0) และ F2 (c, 0) เป็ นโฟกัส มี (0, 0)

เป็ นจุดศูนย์กลาง และ ผลบวกของระยะจากจุดใดๆไปยังโฟกัสเท่ากับ 2a คือ
x2 y 2
 1 เมื่อ b2  a2  c2
a 2 b2

Ex.3 จงหาสมาการของวงรี ที่มี F1 (2, 0) และ F2 (2, 0) เป็ นโฟกัส และมี

V1 (3, 0) และ V2 (3, 0) เป็ นจุดยอด

ในทานองเดียวกันสมการในรู ปมาตรฐานที่มีโฟกัสบนแกน Y จะได้ว่า

สมการในรูปมาตรฐาน ของวงรี ที่มี F1 (0, c) และ F2 (0, c) เป็ นโฟกัส มี (0, 0)
เป็ นจุดศูนย์กลาง และ ผลบวกของระยะจากจุดใดๆไปยังโฟกัสเท่ากับ 2a คือ
x2 y 2
 1 เมื่อ b2  a2  c2
b2 a 2

เรื่ อง Analytic Geometry 4 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 5

Ex.4 จงหาสมการของวงรี ที่มี F1 (0, 3) และ F2 (0,3) เป็ นโฟกัส และมี
◙ Some of the most V1 (0, 5) และ V2 (0,5) เป็ นจุดยอด
beautiful mathematical
formulas:

9 The roots of a
quadratic equation : Ex.5 จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้
If ax  bx  c  0
2

where a  0 , then
1) x2  y 2  2 x  4 y  13  0
b  b 2  4ac
x .
2a
2) 4 x2  9 y 2  0
10 The golden ratio:
1 5
2 3) 4 x2  9 y 2  36  0

11 Imaginary numbers:
i  1 4) 4 x2  9 y 2  36  0

5) 9 x2  4 y 2  36  0

x2 y 2 x2 y 2
สาหรับสมการวงรี   1 หรื อ   1 เมื่อ b2  a 2  c2
a 2 b2 b2 a 2
ความเยือ้ งศูนย์กลาง (Eccentricity) ของวงรี แทนด้วย e โดยที่
c
e
a
เนื่องจาก a  c  0 ดังนั้น 0  e  1

Ex.6 จงหาสมาการของวงรี ที่มีโฟกัส (0, 4) และมีความเยื้องศูนย์กลาง

8
เท่ากับ
15

●การเลือ่ นกราฟ (Translation of Graphs)

เรื่ อง Analytic Geometry 5 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น
 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 6

Who is Venn? ●พาราโบลา (Parabolas)

Who is Euler?
……………………..
บทนิยาม วงรี คือเซตของจุดทั้งหมดในระนาบซึ่ งห่างจากจุด F ที่ตรึ งอยูก่ บั ที่จุดหนึ่ง และ
……………………..
เส้นตรง l ที่ตรึ งอยูก่ บั ที่เส้นหนึ่ง เป็ นระยะทางเท่ากัน

◙ Which is empty set ? จุดตรึ ง F เรี ยก...จุดโฟกัส (Focus)

เส้นตรง l เรี ยก...ไดเรกตริ กซ์ (Directrix)
(1)  x x  2  2
จุดกึ่งกลางเส้นตั้งฉากระหว่าง โฟกัส และ
(2)  x x  2  x
ไดเรกตริ กซ์ เรี ยก ....จุดยอด (Vertex)
(3)  x x  2  x แกนที่ผ่านจุดยอด และ โฟกัสเรี ยก...

(4) x x 2  x  แกนสมมาตร (Axis of Symmetry)
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x
การหาสมการของพาราโบลา ที่มี F (0, p) เป็ นจุดโฟกัส และมี y   p เป็ น ไดเรกตริ กซ์
◙ Which is finite set ? ถ้า P( x, y) เป็ นจุดใดๆบนพาราโบลาดังกล่าว จะได้ว่า ..............................

(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x  Ex.7 จงหาสมาการของพาราโบลาที่มีโฟกัส F (0, 4) และ จุดยอดV (0,0)
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x

◙ Which is infinite set ? การหาสมการของพาราโบลา ที่มี F (0,  p) เป็ นจุดโฟกัส และมี y  p เป็ น ไดเรกตริ กซ์
ถ้า P( x, y) เป็ นจุดใดๆบนพาราโบลาดังกล่าว จะได้ว่า ..............................
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x 
(5)  x x 2
 x Ex.7 จงหาสมาการของพาราโบลาที่มีโฟกัส F (0, 4) และ จุดยอดV (0, 4)
(6)  x x 2
 x

เรื่ อง Analytic Geometry 6 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 7

Who is Venn? สมการในรูปมาตรฐาน ของพาราโบลา ใน

Who is Euler? แนวตั้ง ที่มี F (0, p) เป็ นจุดโฟกัส และ
……………………..
…………………….. มี y   p เป็ น เส้นไดเรกตริ กซ์ คือ
x 2  4 py

◙ Which is empty set ?

...ในทานองเดียวกัน โดยการเปลี่ยน พิกดั จาก x เป็ น y และจาก y เป็ น x เราจะ
(1)  x x  2  2
ได้พาราโบลาที่มีแกนสมมาตรอยูใ่ นแนวนอน ดังนี้ ...
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x สมการในรูปมาตรฐาน ของพาราโบลา ใน
แนวตั้ง ที่มี F ( p,0) เป็ นจุดโฟกัส และ

(4) x x 2  x  มี x   p เป็ น เส้นไดเรกตริ กซ์ คือ
(5)  x x 2
 x
y 2  4 px
(6)  x x 2
 x
Ex.8 จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้
◙ Which is finite set ?

(1)  x x  2  2 1) x2  8 y

(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x 2) x2  9 y  0


(4) x x 2  x 
3) x 2  10 y  0
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x
4) y 2  11x  0

◙ Which is infinite set ?

5) 4 y 2  12 x  0
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x ลาตัสเรกตัม (Latus rectum) คือ คอร์ ดที่ผ่านโฟกัส และ ตั้งฉากกับแกน
พาราโบลา ความยาวของลาตัสเรกตัม ใช้วดั ความกว้างของพาราโบลา

(4) x x 2  x  จากรู ปจะเห็นได้ชดั ว่า ความยาวของลาตัสเรกตัมเท่ากับ 4 p
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x
Ex.9 จงหาความยาวของลาตัสเรกตัม และ เขียนกราฟของพาราโบลาใน Ex.8

เรื่ อง Analytic Geometry 7 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 8

Who is Venn? ●
ไฮเพอโบลา (Hyperbolas)
Who is Euler? บทนิยาม ไฮเพอโบลา คือเซตของจุดทั้งหมดในระนาบ ที่ผลต่างของระยะทางจากจุด
……………………..
…………………….. ใดๆ ไปยังจุดตรึ ง สองจุด มีค่าคงตัว
จุดตรึ งสองจุด เรี ยก...จุดโฟกัส (Focus)
◙ Which is empty set ? จุดกึ่งกลางของโฟกัส เรี ยก...จุดศูนย์กลาง
(Center)
(1)  x x  2  2 แกนที่ผ่านจุดโฟกัสทั้งสองเรี ยก...
(2)  x x  2  x
แกนตามขวาง (Transverse Axis)
แกนที่ผ่านจุดศูนย์กลาง และตั้งฉากแกนเอกเรี ยก
(3)  x x  2  x
แกนสังยุค (Conjugate Axis)

(4) x x 2  x  จุดปลายของแกนเอกเรี ยก จุดยอด (Vertices)
(5)  x x 2
 x
การหาสมการของไฮเพอโบลา ที่มี F1 (c, 0) และ F2 (c, 0) เป็ นจุดโฟกัส และ
(6)  x x 2
 x ให้ผลต่างของระยะจากจุดใดๆ ไปยังโฟกัสทั้งสองเท่ากับ 2a
ถ้า P( x, y) เป็ นจุดใดๆบนไฮเพอโบลา จะได้ว่า ..............................
◙ Which is finite set ?

(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x  สมการในรูปมาตรฐาน ของไฮเพอโบลาที่มี F1 (c, 0) และ F2 (c, 0) เป็ นโฟกัส
(5)  x x 2
 x มี (0, 0) เป็ นจุดศูนย์กลาง และ ผลต่างของระยะจากจุดใดๆไปยังโฟกัสเท่ากับ 2a คือ
x2 y 2
(6)  x x 2
 x  1 เมื่อ b2  c2  a2
a 2 b2

◙ Which is infinite set ? Ex.10 จงหาสมาการของไฮเพอโบลาที่มี F1 (3, 0) และ F2 (3, 0) เป็ นโฟกัส
และมี V1 (2, 0) และ V2 (2, 0) เป็ นจุดยอด
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x
ในทานองเดียวกันสมการในรู ปมาตรฐานที่มีโฟกัสบนแกน Y จะได้ว่า

(4) x x 2  x 
สมการในรูปมาตรฐาน ของไฮเพอโบลาที่มี F1 (0, c) และ F2 (0, c) เป็ นโฟกัส
(5)  x x 2
 x
มี (0, 0) เป็ นจุดศูนย์กลาง และ ผลต่างของระยะจากจุดใดๆไปยังโฟกัสเท่ากับ 2a คือ
(6)  x x 2
 x
x2 y 2
 1 เมื่อ b2  c2  a2
a 2 b2

เรื่ อง Analytic Geometry 8 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า 9

Who is Venn? Ex.11 จงหาสมการของไฮเพอโบลาที่มี F1 (0, 3) และ F2 (0,3) เป็ นโฟกัส
Who is Euler?
……………………..
และมี V1 (0, 5) และ V2 (0,5) เป็ นจุดยอด
……………………..
ส่ วนประกอบสาคัญในการเขียนกราฟของไฮเพอโบลา คือ เส้ นกากับ
◙ Which is empty set ? (Asymptote) และ รูปสี่เหลีย่ มมุมฉากศูนย์กลาง (Central rectangle)
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x 
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x

Ex.12 จงเขียนกราฟของสมการต่อไปนี้
◙ Which is finite set ?

(1)  x x  2  2 1) x2  y 2  2 x  4 y  13  0
(2)  x x  2  x
(3)  x x  2  x 2) 4 x2  9 y 2  0


(4) x x 2  x 
(5)  x x 2
 x 3) 4 x2  9 y 2  36  0

(6)  x x 2
 x
4) 4 x 2  9 y 2  36  0
◙ Which is infinite set ?

(1)  x x  2  2
5) 9 x2  4 y 2  36  0

(2)  x x  2  x
c
(3)  x x  2  x ความเยือ้ งศูนย์กลาง (Eccentricity) ของไฮเพอบา แทนด้วย e โดยที่ e 
a

(4) x x 2  x  เนื่องจาก c  a  0 ดังนั้น 0  e  1
(5)  x x 2
 x
Ex.13 จงหาสมาการของไฮเพอโบลาที่มีโฟกัส (0, 4) และมีความเยื้อง
(6)  x x 2
 x 5
ศูนย์กลาง เท่ากับ
3

เรื่ อง Analytic Geometry 9 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

 คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า
10

Who is Venn? ●
การเลือ่ นกราฟ (Translation of Graph)
Who is Euler?
…………………….. พิจารณาการเปลี่ยนพิกดั ในระนาบ XY ที่มี (0, 0) เป็ นจุดกาเนิด และระนาบ X Y 
……………………..
ที่มี (h, k ) เป็ นจุดกาเนิด จากรู ป ...........

◙ Which is empty set ? ให้ ( x, y) เป็ นพิกดั ในระนาบ XY

และ ( x, y) เป็ นพิกดั ในระนาบ X Y 
(1)  x x  2  2 จะเห็นว่า
(2)  x x  2  x x  x  h
(3)  x x  2  x y  y  k


(4) x x 2  x 
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x
Ex.14 จงหาสมาการของวงกลมที่มี C (3, 2) เป็ นจุดศูนย์กลางรัศมี r 5

◙ Which is finite set ? Ex.15 จงหาสมาการของวงรี ที่มี C (3, 2) เป็ นจุดศูนย์กลาง F1 (1, 2) และ
F2 (5, 2) เป็ นโฟกัส และมี V1 (0, 2) และ V2 (6, 2) เป็ นจุดยอด
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x
Ex.16 จงหาสมาการของพาราโบลาที่มีโฟกัส F (2,5) และ จุดยอดV (2,1)
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x  Ex.17 จงบอกลักษณะ และ เขียนกราฟของสมการต่อไปนี้
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x
1) 4 x2  9 y 2  36 y  0

◙ Which is infinite set ?

2) 9 y 2  x 2  18 y  6 x  0
(1)  x x  2  2
(2)  x x  2  x 3) x2  4 y 2  2 x  8 y  6  0
(3)  x x  2  x


(4) x x 2  x  4) 2 x2  6 x  5 y  10  0
(5)  x x 2
 x
(6)  x x 2
 x 5) 2 x2  12 x  y 2  6 y  26  0

เรื่ อง Analytic Geometry 10 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า
11

◙ ตัวอย่ างข้ อสอบที่ท้าทายเรื่องเรขาคณิตวิเคราะห์

 เส้ นตรง
1. ให้ S เป็ นเซตของจานวนจริ ง m ทั้งหมดที่ทาให้เส้นตรง y = mx ตัดวงกลม
x 2  y 2 – 10x + 16 = 0 ขอบเขตบนค่าน้อยสุ ดของ S คือจานวนในข้อใดต่อไปนี้
1 2
1.
2 2.
3
3 4
3.
4 4.
5

2. กาหนดให้เส้นตรง 3x – 4y – 5 = 0 ขนานกับเส้นตรง x + ky + 5 = 0 เมื่อ k เป็ นจานวน

จริ ง ถ้าวงกลมซึ่ งมีเส้นตรงทั้งสองนี้เป็ นเส้นสัมผัส มีจุดศูนย์กลางอยูบ่ นแกน Y และผ่านจุด
1 ) แล้ว | a | เท่ากับเท่าใดต่อไปนี้
(a ,
4
1.
6 2.
7
2 2
3. 2 4. 3
3. กาหนดวงกลม C มีจุดศูนย์กลางที่ (–1 , 2) และสัมผัสแกน X ที่จุด P เส้นตรง L ผ่านจุด
ศูนย์กลางของวงกลม C และมีความชันเป็ น 1 ถ้า Q เป็ นจุดตัดของ C และ L ที่อยูใ่ นควอด
รันต์ที่ 2 แล้ว กาลังสองของระยะ PQ เท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 6– 4 2 2. 7– 4 2
3. 8– 4 2 4. 9– 4 2

4. กาหนดให้ L เป็ นเส้นตรงที่ผ่านจุด (1 , 4) และมีความชันเท่ากับ

3
4 ถ้าเส้นตรง L สัมผัส
วงกลม C ซึ่ งมีจุดศูนย์กลางที่จุด (1 , 2) แล้วจุดใดต่อไปนี้เป็ นจุดบนวงกลม C
1. (1 , 25) 2. (1 , 165 )
3. ( 513 , 2) 4. (35 , 2)

5. วงกลมวงหนึ่งมีจุดศูนย์กลาง (h , k) อยูบ
่ นเส้นตรง 2x + 3y = 6 โดยที่ h , k เป็ นจานวน
เต็ม ถ้าวงกลมนี้มีเส้นตรง 2x – y = 1 และเส้นตรง 2x + y = –3 เป็ นเส้นสัมผัสแล้ว
ความยาวรัศมีของวงกลมนี้อยูใ่ นช่วงใดต่อไปนี้
1. [2 , 4] 2. [4 , 5]
3. [5 , 6] 4. [6 , 7]

เรื่ อง Analytic Geometry 11 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า
12
6. กาหนดให้ a เป็ นจานวนจริ ง และ A(a, 1), B(–5,–4), C(1, –2) และ D(2, 3) เป็ นจุดยอดของ
รู ปสี่ เหลี่ยมด้านขนาน ABCD ถ้า L เป็ นเส้นตรงที่ต้ งั ฉากกับ AC และผ่านจุดกึ่งกลางของ
ด้าน AC แล้วสมการของเส้นตรง L คือสมการในข้อใดต่อไปนี้
1. 5x – 3y + 6 = 0 2. 5x – 3y – 6 = 0
3. 5x + 3y + 9 = 0 4. 5x + 3y – 9 = 0

7. กาหนดให้ L เป็ นเส้นตรงที่ผ่านจุด (2, 1) และมีระยะห่างระหว่างจุดกาเนิดและเส้นตรง L เท่ากับ

1 หน่วยถ้า L ตั้งฉากกับเส้นสัมผัสพาราโบลา y = ax 2 – 4a + 1 ที่จุด (2, 1) แล้ว a มีค่าเท่ากับ
ข้อใดต่อไปนี้
1. – 163 2. – 161
3. – 3 4. – 18
8

8. ข้อใดต่อไปนี้ ผิด
1. เส้นตรง y = 3x + 2 ขนานกับเส้นตรง y = 3x – y – 4 = 0
2. เส้นตรง y + 5x + 8 = 0 ตั้งฉากกับเส้นตรง 5y = x + 3
3. ระยะห่างระหว่างจุด (0, 0) กับเส้นตรง 3x + 4y – 10 เท่ากับ 2
4. ระยะห่างระหว่างเส้นตรง x – 2y + 5 = 0 กับเส้นตรง x – 2y – 5 = 0 เท่ากับ 2

 ภาคตัดกรวย
1. กาหนดให้ P เป็ นพาราโบลา y = x 2 และ L เป็ นเส้นตรง x – y – 2 = 0 ระยะทางที่ส้ น
ั ที่
สุ ดระหว่าง P และ L มีค่าเท่ากับเท่าใดในข้อต่อไปนี้
7 2 7
1.
8 2.
8
7 2 7
3.
16 4.
16
2. กาหนดวงกลม C มีจุดศูนย์กลางที่ (–1 , 2) และสัมผัสแกน X ที่จุด P เส้นตรง L ผ่านจุด
ศูนย์กลางของวงกลม C และมีความชันเป็ น 1 ถ้า Q เป็ นจุดตัดของ C และ L ที่อยูใ่ นควอด
รันต์ที่ 2 แล้ว กาลังสองของระยะ PQ เท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 6– 4 2 2. 7– 4 2
3. 8– 4 2 4. 9– 4 2
3. กาหนดให้ L เป็ นเส้นตรงที่ผ่านจุด (1 , 4) และมีความชันเท่ากับ
3 ถ้าเส้นตรง L สัมผัส
4
วงกลม C ซึ่ งมีจุดศูนย์กลางที่จุด (1 , 2) แล้วจุดใดต่อไปนี้เป็ นจุดบนวงกลม C
1. (1 , 25 ) 2. (1 , 165 )
3. ( 513 , 2 ) 4. ( 35 , 2 )

เรื่ อง Analytic Geometry 12 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า
13

4. กาหนดให้ A และ B เป็ นจุดโฟกัสของวงรี x 2  2y 2  4x  4 y  2  0 และวงรี น้ ีตดั

แกน X ที่จุด C และ D โดยทาให้ ABCD เป็ นรู ปสี่ เหลี่ยม พิจารณาข้อความต่อไปนี้
ก. ABCD เป็ นรู ปสี่ เหลี่ยมผืนผ้า
ข. พื้นที่ของรู ปสี่ เหลี่ยม ABCD เท่ากับ 4 2 ตารางหน่วย
ข้อใดต่อไปนี้เป็ นจริ ง
1. ก ถูก และ ข ถูก 2. ก ถูก และ ข ผิด
3. ก ผิด และ ข ถูก 4. ก ผิด และ ข ผิด

5. ให้ C เป็ นวงกลมที่มีจุดศูนย์กลางอยูท

่ ี่จุดศูนย์กลางของวงรี x2 + 2 y 2 + 4x – 4y + 2 = 0
และผ่านจุดโฟกัสทั้งสองของวงรี น้ ี ถ้าวงกลม C ตัดเส้นตรง y = – x ที่จุด A และ B
แล้ว ระยะ AB ยาวเท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 3 2. 5
3. 6 4. 8
2
6. กาหนดให้ P เป็ นพาราโบลา y – 2y – 8x – 7 = 0 ซึ่ งมี L เป็ นเส้นไดเรกตริ กซ์
สมการวงกลมซึ่ งมีจุดศูนย์กลางอยูท่ ี่จุดโฟกัสของ P และมี L เป็ นเส้นสัมผัสคือข้อใดต่อไปนี้
1. x 2 + y 2 + 2x – 2y – 14 = 0 2. x 2 + y 2 + 2x – 2y – 2 = 0
3. x 2 + y 2 + 2x + 2y – 2 = 0 4. x 2 + y 2 – 2x – 2y – 14 = 0

7. กาหนดให้ F1 และ F2 เป็ นโฟกัสของไฮเพอร์โบลา x 2 + 6x – y 2 – 14y – 41 = 0 ถ้า

P1 (0 , y 1 ) และ P2 (0 , y 2 ) เป็ นจุดสองจุดที่ทาให้พ้นื ที่ของรู ปสามเหลี่ยม P1F1F2 และพื้นที่
ของรู ปสามเหลี่ยม P2 F1F2 ต่างก็เท่ากับ 2 2 ตารางหน่วย แล้ว | y12  y 22 | มีค่าเท่า
กับข้อใดต่อไปนี้
1. 28 2. 56
3. 84 4. 120

8. ถ้าไฮเพอร์โบลา H มีจุดศูนย์กลางอยูท่ ี่จุดศูนย์กลางของวงรี

4x 2  9y 2  8x  36y  4  0
จุดยอดอยูท่ ี่จุดโฟกัสทั้งสองจุดของวงรี น้ ี และผ่านจุด (5, 5) แล้วจุดโฟกัสของไฮเพอร์โบลา H
คือจุดในข้อใดต่อไปนี้
1. ( 1  711 , 2 ) และ ( 1  711 , 2 ) 2. ( 1  811 , 2 ) และ ( 1  811 , 2 )
3. ( 1  911 , 2 ) และ ( 1  911 , 2 ) 4. ( 1  1011 , 2 ) และ ( 1  1011 , 2 )

เรื่ อง Analytic Geometry 13 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น

คณิ ตศาสตร์ เสริ ม หลักสู ตร EP โรงเรี ยนสตรี ศึกษา จังหวัดร้ อยเอ็ด ระดับมัธยมศึ กษาปี ที่ 4 หน้ า
14

9. กาหนดให้ f1(x) =  x2  23 เมื่อ x  1 และ f2(x) = 3x – 2 เมื่อ x  1 ถ้า P(a, b)

เป็ นจุดศูนย์กลางของวงกลมที่มีรัศมียาว 75 หน่วย และสัมผัสกราฟของ f1 และ f2 แล้ว
a + b เท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1.  2 2 2. 2 2
3. 6  2 4. 6  2

10. ให้ E เป็ นวงรี ซ่ ึงผลบวกของระยะทางจากจุดใดๆบนวงรี E ไปยังจุด (–3, 2) และ (5, 2) เท่า
กับ 12 หน่วย ถ้า A และ B เป็ นจุดยอดของวงรี E และวงรี E ตัดแกน Y ที่จุด C และ D
แล้วพื้นที่ของรู ปสี่เหลี่ยม ABCD เท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 10 5 ตารางหน่วย 2. 20 5 ตารางหน่วย
3. 10 7 ตารางหน่วย 4. 20 7 ตารางหน่วย
11. ให้ H เป็ นไฮเพอร์โบลา 12y 2  4x 2  72y  16x  44 = 0 ซึ่งมีจุดโฟกัสคือ F1 และ F2
ให้ E เป็ นวงรี ซ่ ึงมีจุดศูนย์กลางร่ วมกับ H โดยมี F1 และ F2 เป็ นจุดยอดและสัมผัสกับแกน
Y ถ้า E ตัดแกน X ที่จุด A และ B แล้ว AB ยาวเท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 8 หน่ วย 2. 7 หน่ วย
3. 6 หน่ วย 4. 5 หน่ วย
12. กาหนดให้ วงกลม C มีจุดศูนย์กลางอยูท่ ี่จุดโฟกัสของพาราโบลา y = 1 – 8 (x  2) 2 ถ้าเส้น
ตรง 3x – 4y + 5 = 0 เป็ นเส้นสัมผัสวงกลม C แล้ว จุดในข้อใดต่อไปนี้อยูบ่ นวงกลม C
1. (0, 1+ 5 ) 2. (1 – 2 2 , 0)
3. (–1, –1) 3. (2, –2)

13. กาหนดให้ P คือ พาราโบลา x 2 + 8y + 2x+ a = 0 , โดยที่ a  0 และมีเส้นตรง y = 4

เป็ นไดเรกตริ กซ์ ถ้า P ตัดแกน X ทางลบที่จุด A แล้วเส้นตรงที่ผา่ นจุด A และจุดยอดของ P
มีความชันเท่ากับเท่าใด

14. ให้ A เป็ นจุดในควอดรันต์ที่หนึ่ง และเป็ นจุดศูนย์กลางของวงกลม C ซึ่งมีรัศมี 3 หน่วย ถ้า C

ผ่านโฟกัสทั้งสองของไฮเพอร์โบลา 2y 2  12y  3x 2  6x  9 = 0 แล้ว ระยะทางจากจุด
กาเนิดไปยังจุด A มีค่าเท่ากับข้อใดต่อไปนี้
1. 15 2. 18
3. 20 4. 24
==============================

เรื่ อง Analytic Geometry 14 ดร.วัฒนา เถาว์ ทิพย์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่ น