สรปสตรสถิติ อ วีรพล ทพบรรหาร

บทที ความหมายของสถิติศาสตร
1) สถิติศาสตร (statistics) หมายถึง วิชาที่วาดวยการเก็บรวบรวมขอมูล วิเคราะหขอมูล และสรุปผลจากขอมูลที่เกี่ยวของ เพื่อนามาตอบคาถาม
อธิบายปรากฏการณหรือประเด็นที่สนใจ
2) การวิเคราะหขอมูล แบงออกเปน 2 กลุมใหญ ๆ ไดแก สถิตศิ าสตรเชิงพรรณนา และสถิตศิ าสตรเชิงอนุมาน
3) ขอมูล (data) หมายถึง ขอความจริงเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งที่สามารถใชในการสรุปผลในเรื่องที่สนใจศึกษา อาจเปนไดทังตัวเลขหรือไมใช
ตัวเลข หรืออาจหมายถึงคาของตัวแปรที่สนใจศึกษา
4) พารามิเตอร (parameter) หมายถึง คาวัดที่แสดงลักษณะของประชากร ซึ่งเปนคาคงตัวที่คานวณหรือประมวลขอมูลทังหมดของประชากร
5) คาสถิติ (statistic) เปนคาคงตัวทีพ่ ิจารณาจากขอมูลของตัวอยาง โดยมีวัตถุประสงคเพื่ออธิบายลักษณะของตัวอยางนันหรือเพื่อประมาณคาของ
พารามิเตอร แลวนาไปใชในการอธิบายลักษณะของประชากร
6) ประเภทของขอมูล ที่จะนามาใชศึกษาสามารถแบงไดหลายประเภทที่สาคัญมีดังนี
- ตามแหลงมาของขอมูล ไดแก ขอมูลปฐมภูมิ และขอมูลทุตยิ ภูมิ
- ตามระยะเวลาที่จัดเก็บ ไดแก ขอมูลอนุกรมเวลา และขอมูลตัดขวาง
- ตามลักษณะของขอมูล ไดแก ขอมูลเชิงปริมาณ (ไมตอเนื่องกับตอเนื่อง) และขอมูลเชิงคุณภาพ
บทที การวิ คราะหขอมล ชิงปริมาณ
1. การวิเคราะหและนาเสนอขอมูลเชิงปริมาณ ดวยต ร งคว มถ
2. การวิเคราะหและนาเสนอขอมูลเชิงปริมาณ ดวย ผนภ พ ไดแก ท กรม , ผนภ พจด , ผนภ พล ตน ล บ , ผนภ พกล ง
ตว ย ง ผนภ พกล ง
กรณ ไมมีคานอกเกณฑ min Q Q 1 Q 2 max 3

กรณ มีคานอกเกณฑ Q1 Q2 Q3
min max
ค่ นอก กณฑ์ ค่ นอก กณฑ์
*ค น ก กณฑ ค ข มลทมค น ยกว Q1 1.5(Q3 Q1 ) หร ข มลทมค ม กกว Q3 1.5(Q3 Q1 )
ล ผนภ พก รกร จ ย ไดแก ความสัมพันธในทิศทางเดียวกัน , ทิศทางตรงขาม , ไมมีความสัมพันธเชิงเสน
3. ค วดท ง ถต อันไดแก
3.1 ค กล งข งข มล
x1 x2 x3 ... xN xi w1 x1 w2 x2 w3 x3 ... wN xN
(1) คาเฉลี่ยเลขคณิต และคาเฉลี่ยเลขคณิตถวงนาหนัก
N N w1 w2 w3 ... wN
(2) มัธยฐาน : ถาขอมูลมี n ตัว การหามัธยฐานทาไดโดยเรียงลาดับขอมูลจากนอยไปมากหรือจากมากไปนอย จะไดมัธยฐานอยูในตาแหนงที่
n 1
2
(3) ฐานนิยม : ขอมูลที่มีจานวนครังของการเกิดซากันมากทีส่ ุดหรือขอมูลที่มีความถี่สูงสุดที่มากกวา 1 ในที่นีจะพิจารณาขอมูลทีม่ ีฐานนิยม
เพียงคาเดียวเทานัน*
3.2 ค วดก รกร จ ย มบรณ : คาการกระจายของขอมูล
(1) พิสัย = xmax xmin
(2) พิสัยระหวางควอไทล : IQR Q3 Q1
2
( xi )2 xi 2 ( xi x) 2 xi 2 nx
(3) สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน : ปร ช ก ร : 2
, ตว ย ง: s
N N n 1 n 1
(4) ความแปรปรวน : คานวณจากกาลังสองของสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน = 2
หรือ s 2

3.3 ค วดก รกร จ ย มพทธ : ใชเปรียบเทียบการกระจายของขอมูลตังแต 2 ชุดขึนไป

(1) สัมประสิทธิการแปรผัน
ประชากร =
| |
s
ตัวอยาง =
|x|
(2) คาวัดตาแหนงที่ของขอมูล
ควอรไทล : การแบงขอมูลออกเปน 4 สวนเทา ๆ กัน
r
ตาแหนงของ Qr N 1 จากนันนับคาขอมูลโดยเรียงจากนอยไปมาก
4
เปอรเซ็นไทล : การแบงขอมูลออกเปน 100 สวนเทา ๆ กัน
r
ตาแหนงของ Pr N 1 จากนันนับคาขอมูลโดยเรียงจากนอยไปมาก
100
 สรปสตรสถิติ อ วีรพล ทพบรรหาร

บทที การวิ คราะหขอมล ชิงคณภาพ

1. การวิเคราะหขอมูลเชิงคุณภาพ (ความถี่ และ ฐานนิยม)
2. การนาเสนอขอมูลเชิงคุณภาพดวยตารางความถี่ (ตารางความถีจ่ าแนกทางเดียว และ ตารางความถี่จาแนกสองทาง)
3. การวิเคราะหและนาเสนอขอมูลเชิงคุณภาพดวยแผนภาพ (แผนภูมิรูปภาพ แผนภูมิรูปวงกลม และแผนภูมิแทง)
***ตัวอยางแบบทดสอบ คือ การอานแผนภาพเหลานัน โดยดูชื่อแผนภูมิ , ดูแกน XY วาหมายถึงอะไร และสังเกตหมายเหตุของแตละแผนภาพดวย

บทที ตัว ปรสม ละการ จก จงความนาจะ ปน

นิยาม ตัว ปรสม random variable คือฟงกชันจากปริภูมิตัวอยางของการทดลองสุมไปยังเซตของจานวนจริง ตัวแปรสุมแบงไดเปน 2 ชนิด
ตามลักษณะของคาที่เปนไปไดของตัวแปรสุม ดังนี
(1) ตว ปร ม มต น ง คือตัวแปรสุมที่คาที่เปนไปไดทังหมดอยูในเซตที่สามารถนับจานวนสมาชิกได หรือคาที่เปนไปไดทังหมดของตัวแปรสุม
สามารถเขียนเรียงลาดับจากนอยไปมากไดทังนีเซตของคาที่เปนไปไดทังหมดของตัวแปรสุมไมตอเนื่องอาจเปนเซตจากัดหรือเซตอนันตก็ได
(2) ตว ปร มต น ง คือตัวแปรสุมที่เซตของคาที่เปนไปไดทังหมดเปนชวงที่เปนสับเซตของ
คาคาดหมาย ละสวน บียง บนมาตรฐาน
n
(1) ค ค ด ม ย หรือ ค ฉลย ของตัวแปรสุมไมเตอเนื่อง X นิยามโดย x xi P X xi
i 1
n
(2) วน บยง บนม ตรฐ น ของตัวแปรสุมไมตอเนื่อง X นิยามโดย x xi x
2
P X xi
i 1

และเรียก x
2
วา คว ม ปรปรวน ของตัวแปรสุมไมตอเนื่อง X

การ จก จงความนาจะ ปนของตัว ปรสม มตอ นือง

1
(1) ก ร จก จง กรป มต น ง : P X xi เมื่อ i 1, 2,3,..., n
n
(2) ก ร จก จงทวน ม : เปนการแจกแจงความนาจะเปนของตัวแปรสุม X ซึ่งคือจานวนครังของการเกิดผลสาเร็จจากการทดลองสุม n ครัง
ที่เปนอิสระกัน โดยในแตละครังมีโอกาสเกิดผลสาเร็จดวยความนาจะเปนเทากับ p และไมเกิดผลสาเร็จดวยความนาจะเปนเทากับ 1 p
เขียนสัญลักษณ X ~ B n, p และการทดลองสุม 1 ครัง ที่มีผลลัพธที่เปนไปได 2 แบบ คือ สาเร็จหรือไมสาเร็จ เรียกวา ก รล ง บร
นลล เชน การโยนเหรียญ 1 เหรียญ 1 ครัง

ทฤ ฎบท ถาการแจกแจงความนาจะเปนของตัวแปรสุม X เปนการแจกแจงทวินาม จะไดวา

n
1. P X x px 1 p
n x
สาหรับทุก x 0,1, 2,.., n
x
2. x np
3. x np 1 p

การ จก จงความนาจะ ปนของตัว ปรสมตอ นือง

(1) ก ร จก จงปกต : ถาตัวแปรสุม X มีการแจกแจงปกติ จะเรียกตัวแปรสุม X วา ตัวแปรสุมปกติ
และเขียนสัญลักษณ X ~ N , 2

(2) ก ร จก จงปกตม ตรฐ น : เปนการแจกแจงปกติที่มีคาเฉลีย่ เทากับ 0 และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐานเทากับ 1

X
ถาตัวแปรสุม X มีการแจกแจงปกติ แลว ตัวแปรสุม Z ทีน่ ิยามโดย Z จะมีการแจกแจงปกติมาตรฐานโดยที่ Z 0

และ Z 1 และเรียก Z วา ตัวแปรสุมปกติมาตรฐาน

ขอสังเกต เนื่องจาก Z 0 จะไดวา Zi 0

หม ย หต : การอานตารางคา Z แบบใหม ** เปนการอานจากซายไปขวา