Temat: Życie codzienne w PRL-u w latach 1952-1989.

Życie codzienne w czasach PRL-u nie należało do łatwych.

Nieustanne bloki w dostawach towarów do sklepów powodowały, że ludzie musieli
wyczekiwać w długich kolejkach. Kupowali nie to co chcieli, tylko to co w danej chwili zostało
dostarczone i znajdowało się na półkach sklepowych. Z czasem oczywiście powstawały sklepy
takie jak „Pewex”, ale niestety nie były one dostępne dla wszystkich. Płaciło się w nich
dolarami, więc korzystały z nich osoby, które posiadały rodzinę za granicą. W około 1981 roku
wprowadzono tzw. „kartki żywnościowe”. Dzięki nim można było zakupić mięso, cukier,
słodycze, ale tylko w ograniczonym zakresie. Oczywiście artykuły dla dzieci był dostępne też
w ograniczonym zakresie. Każda rzecz zakupiona musiała być wpisywana do książeczki
zdrowia dziecka z pieczątką sklepu. W tamtych czasach stanu wojennego kościoły
otrzymywały od parafii z zagranicy wsparcie żywności i ciuchów. Dzięki temu rzeczy te trafiły
do rodzin. Władza, jednakże dbała o obchodzenie świąt takich jak, święto górnika, barbórkę
bądź Dzień Kobiet. Jednak największa feta była 1-ego mają, kiedy to organizowano huczne
pochody 1 majowe.
Niestety wprowadzona była też nieustanna uwaga na to co było mówione, również był
ograniczony dostęp do informacji i ciągła propaganda. Za czasów PRL-u niestety nie każdy
mógł posiadać telefon. Najczęściej posiadaczami tego urządzenia byli wysoko postawieni
urzędnicy państwowi, lekarze lub profesorowie. Prości ludzie mogli korzystać z budek
telefonicznych.
Ludzie komunikowali się także poprzez pisanie listów. Szczególnie w okresie stanu wojennego
listy wysyłane objęte były cenzurą, jaką polska władza nakładała na obywateli. Jeśli trzeba
było poinformować o pewnym np. rodzinnym wydarzeniu, wysyłano telegramy. Było również
w tamtych czasach modne wysyłanie kartek okolicznościowych.
Życie w mieście a na wsi w latach 70 trochę się różniło. Chociaż było ono trudne, ponieważ
brakowało wszystkiego a dostawy do sklepów nie były zbyt często. Na rzeczy typu sprzęt do
domu, były zapisy i trzeba było wstać rano i stać w kilkugodzinnych kolejkach, żeby coś kupić.
Ludzie w mieście korzystali z uroków życia chodząc do kawiarni, kina lub na zabawy albo na
popularne w tamtych czasach domowe spotkania i prywatki. Po ulicach jeździły popularne
wozy konne i nieliczne samochody.
Życie na wsi, było prostsze i dużo łatwiejsze, gdyż mieszkańcy wsi byli bardziej
samowystarczalni. Uprawiano przecież ziemię, która była źródłem utrzymania np. zboże,
pszenicę, owies, ziemniaki itd. i hodowano zwierzęta, dzięki czemu był większy dostęp do
jedzenia, które w mieście było mocno ograniczone. W tamtych czasach dobrze funkcjonowały
Państwowe Gospodarstwa Rolne tzw. PGR-y. Dawały one miejsca do pracy ludziom na wsi.
Dzięki PGR-om ludzie z tzw. prowincji mogli jeździć na wycieczki po Polsce, a dzieci
pracowników otrzymywały paczki świąteczne. Rozrywką dla mieszkańców wsi w czasie
wolnym, było spotykanie się wspólnie na świetlicach miejskich, gdzie mogli oglądać telewizję
i posłuchać słuchowisk w radiu.
Podróżowanie w latach 70 i 80 zostało mocno ograniczone, nie można było podróżować po
całej Europie, tylko do państw należących do bloku wschodniego np. do Jugosławii lub po
Polsce. Duże zakłady pracy posiadały swoje ośrodki wypoczynkowe w górach nad jeziorami
lub morzem. Wtedy były organizowane tzw. wczasy pracownicze.
W latach 70. w szkołach obowiązywały fartuszki z tarczą, nazwą szkoły, do której się
uczęszczało. Klasy były przepełnione, liczyły ponad 30 czasami 40 uczniów, więc korytarze
i place szkolne były zatłoczone. Było też dużo mniej nauczycieli, co wiązało się
z dwuzmianowym systemem nauczania. Stosowano też często kary cielesne typu lanie linijką
po rękach, które w tych czasach są surowo zabronione. Inną karą było zostawanie po lekcjach
samemu w klasie, kiedy inni mogli już iść do domu. Nazywano to wtedy zostawaniem w
kozie.
W latach 80. szkoły nadal były przepełnione. Często odbywały się apele związane z różnymi
uroczystościami państwowymi. Podczas pasowania na ucznia każdy dostawał wówczas kartę
ucznia ze zdjęciem i ślubowaniem. Teraz nazywamy to legitymacją ucznia, Podczas przerw
dzieci na gmachach szkolnych bawiły się wspólnie grając w klasy, kółko graniaste lub skacząc
w gumę. Popularne było wtedy harcerstwo. Nie uczono wtedy języka angielskiego czy
niemieckiego. Obowiązkowym językiem był język rosyjski.
W czasach PRL-u dzieciństwo było bardziej beztroskie, gdyż dzieci bawiły się wspólnie
wspinając się po drzewach, trzepakach osiedlowych. Grały również w klasy, gumę, kapsle,
chowanego itp. Nie to co w dzisiejszych czasach każdy posiada komputer, telefon i nawet
czasami nie ma pojęcia z kim się komunikuje. O godzinie 19:00 biegły do domu, aby obejrzeć
dobranockę, która była codziennie w telewizji. Karą za spóźnienie się najczęściej był zakaz
wyjścia na podwórko. Programami popularnymi był dla najmłodszych „Domowe przedszkole”,
”Tik-Tak”, „Piątki z pan-Krecim”. W sobotę zaś „5-10-15”, a w niedzielę „Teleranek”.
Dzieci i dorośli w tamtych czasie jako hobby traktowali np. zbieranie znaczków, pocztówek lub
kolorowych papierków po cukierkach, gumach i rzadko dostępnych czekoladach. W latach 80.
zbierano również puszki po napojach i opakowania po zagranicznych papierosach, bo były
bardziej kolorowe.
Na ulicach w latach 70. i 80. niestety nie było tak dużo i tak różnorodnych aut. Po ulicy
najczęściej jeździły samochody marki Warszawa, Syrenka, Fiat 126 i 125p. Posiadanie
samochodu było jednak luksusem, na który dostawało się talon i czekało na swoją kolej.
Głównym środkiem transportu był wtedy autobus lub tramwaj.
Najczęściej zaś oglądany był sport. Piłka nożna, boks. Wyścigi Pokoju były to popularne
zawody kolarskie, które odbywały się w maju i przebiegały przez różne miasta w Polsce.
Bardzo duże znaczenie w PRL-u miały dla ludzi uroczystości rodzinne, imieniny, komunie,
urodziny i święta. Na tych spotkaniach ludzie mieli możliwość oderwania się od szarej
codzienności. Pomimo, że stoły nie były tak syto zastawione jakie mamy w obecnych czasach i
brakowało wielu produktów to było bardzo ciepło i rodzinnie, Najważniejsze, że ten czas był
spędzony w gronie najbliższych.
Źródła: Informacje na temat życia codziennego zbierane zostały podczas rozmów z dziadkami,
rodzicami oraz informacji z Internetu.