GOSPODARKA ŚREDNIOWIECZA

Pola Wojda
Zuzanna Wojciechowicz
Blanka Przybyłowska
Laura Całka
 ROZWÓJ
MIAST

W najdawniejszych czasach ludzie

mieszkali w osadach, wsiach i grodach.

Od XIII wieku zaczęto w Polsce zakładać

miasta. Średniowieczne miasta
powstawały na dwa sposoby:
- poprzez naturalne rozrastanie się grodów;
- poprzez budowanie od podstaw nowych
miast w miejscach, w których miały one
do spełnienia określoną rolę obronną,
komunikacyjną, administracyjną lub
handlową.
Rozwój miast miał związek ze
wzrostem liczby ludności kraju
(powodowali to imigranci) oraz z jej
dążeniem do zasiedlania miejsc
stosunkowo bezpiecznych, a do
takich należały grody i nowo
powstałe miasta ze względu na ich
obronny charakter.
Otoczone fosą z wodą i murami
z wieżami obronnymi, dzięki
systemowi zwodzonych mostów i
strzeżonych bram wjazdowych
dawały poczucie bezpieczeństwa ich
mieszkańcom.
W tamtych czasach ludzie często
chorowali na śmiertelne choroby,
jakość życia nie należała do
najwyższych. 

W miastach zwykle rządziła rada

miejska, prowadziła ona działalność
ustawodawczą, umowy między
miejskie, kierowała polityką
wewnętrzną miasta.

Gdańsk dzięki swojemu położeniu i

dzięki ilości towarów stał się
najważniejszym polskim miastem
średniowiecznym. 
 RO LN I CT W O
Ś RE D N I O W I E CZ N EJ
P O LS K I

Ludzie średniowiecza żyli bardzo blisko

świata natury.
W XII i XIII zaszły istotne zmiany w
rolnictwie związane ze sposobem
gospodarowania i techniką uprawy roli:
Upowszechniła się trójpolówka, czyli zasada,
że jedną część roli obsiewano zbożem
ozimym, drugą – jarym, a trzecią ugorowano.
Ponadto stosowano lepsze nawożenie,a przede
wszystkim żelazny pług, który pozwalał na
głęboką orkę ciężkich, najbardziej
urodzajnych czarnoziemów i żyznych lessów i
był jednym z najważniejszych wynalazków
średniowiecza.
• Podstawowym zajęciem mieszkańców państwa polskiego
w okresie panowania pierwszych Piastów była uprawa roli
oraz hodowla.
• Zwierzęta i rośliny stanowiły ważny element życia
mieszkańców wsi, niewielkich miasteczek, czy też dużych
ośrodków, stanowiących centra polityczne i gospodarcze.
Miasta posiadały zazwyczaj dość pokaźny areał pól
uprawnych i pastwisk.
• Na podstawie badań archeologicznych można
wnioskować, że w średniowieczu uprawiano m.in.
pszenicę, żyto, owies, jęczmień i proso, następnie różnego
rodzaju kasze.
• Z owoców pojawiały się: grusze, wiśnie i winorośle a z
warzyw: kapusta, marchew, ogórki i soczewica. Ponadto,
do produkcji piwa stosowano chmiel. Uprawiane len i
konopie służyły do wyrobu materiałów. Główną rolę w
produkcji rolniczej, wynikającą z nowoczesnych jak na
tamte czasy technik uprawy ziemi, odgrywało rolnictwo
Małopolski i Śląska.
Stopniowe przechodzenie do stałego rolnictwa ornego sprzyjało
- usamodzielnianiu się małych rodzin,
- rozszerzeniu zasięgu prywatnej własności
- umacnianiu organizacji wspólnot terytorialnych.
Największe skupiska osad znajdowały się w dolinach rzecznych z uwagi na występujące
tam lekkie gleby, stosunkowo łatwe z punktu widzenia ich uprawy. Mimo to nie były to
zbyt wydajne.
Postępujący rozwój
gospodarki rolnej
spowodował rosnącą
specjalizację produkcji.
Z okresu
wczesnofeudalnego poch
odzą popularne do dziś
nazwy polskich wsi, które
wyspecjalizowały się w
określonych dziedzinach
produkcji rolniczej (np.
Owczary, Kobylniki,
Winiary).
 RZEMIOSŁO

Do najważniejszych gałęzi rzemiosła

średniowiecznego należało:
- sukiennictwo
- metalurgia
- budownictwo
Wykorzystywano w nich na szerszą skalę
wynalazki i energię wodną. Koło wodne napędzało
folusze służące do czyszczenia i spilśniania sukna,
a także miechy w piecach hutniczych, tzw.
dymarkach Poza tekstyliami wełnianymi na eksport
przeznaczano także wyroby płóciennictwa,
barchany.
• Europejska metalurgia ma bardzo
długą i bogatą historię.
• Na ziemiach polskich
wydobywano rudy i wytapiano
żelazo w Górach Świętokrzyskich
już w okresie rzymskim, czyli od
III – IV w. n.e. W średniowieczu
także w tej dziedzinie dokonano
wyraźnego postępu,
wprowadzając dmuch
mechaniczny.
• Rozwój metalurgii umożliwił
postęp w technikach agrarnych,
poprzez konstrukcje narzędzi z
żelaza, transporcie, sztuce
wojennej i innych rzemiosłach.
• Budownictwo murowane przybrało w
okresie średniowiecza rzeczywiście wielkie
rozmiary, nie tylko w miastach.
• W średniowieczu powstało też kilka
nowych gałęzi produkcji, co było związane
z upowszechnieniem się i ulepszeniem
wynalazków. Była to sztuka odlewania
dzwonów, wytwarzanie papieru oraz broni
palnej.
• W I połowie XIV w. zaczęto na wieżach
ratuszowych i kościelnych montować
zegary mechaniczne. Na sam schyłek epoki
przypada początek europejskiego
drukarstwa.
 HANDEL

• Wymiana handlowa z zagranicą od czasów antycznych

stanowiła podstawę międzynarodowych stosunków
ekonomicznych. Oznacza ona odpłatną wymianę
towarów gotowych między grupą krajów, czyli sprzedaż
bądź zakup dóbr.
• Plusy handlu:
• -państwo się wzbogacało,
• -szlaki przyspieszaly wymianę informacji
• -poznawanie nowych wzorców kulturowych przez
zagraniczną ludność
• -poszukiwanie nowych rozwiązań w transporcie
• W czasach średniowiecza posługiwano się denarami i
groszami.
• Wymiana towarów między państwami miała duży
wpływ na rozwój kraju.
• Miasta znajdujące się przy głównych szlakach
handlowych lub w miejscu krzyżowania się nich dużo
zyskiwały. Dzięki handlu mniejsze osady
przekształcały się w miasta.
• Przykłady: Gdańsk, Lwów, Toruń, Kraków.
• Handel lokalny miał duże znaczenie. Oprócz
międzynarodowych szlaków handlowych ważnym
aspektem były targi oraz jarmarki na których
spotykali się handlowcy. W dzisiejszych czasach
również są one obecne jako coroczne wydarzenia
kulturalno-handlowe.
• Do handlu służyły też budowane w niektórych
miastach sukiennice. Znajdowały się w nich stoiska z
różnymi towarami, a zwłaszcza z suknem (stąd
nazwa), czyli rodzajem wełnianej tkaniny.
Szlaki solne
• Najważniejsze szlaki Szlaki solne W czasach
średniowiecza jednym z najcenniejszych
surowców w Polsce była sól, czyli tzw.
„białe złoto”. W tamtych czasach była ona
potrzebna nie tylko jako przyprawa ale i
substancja do konserwowania żywności.
szlak bursztynowy
• Szlak bursztynowy Ważnym szlakiem był
także szlak bursztynowy, który łączył kraje
śródziemnomorskie z wybrzeżami Morza
Bałtyckiego.
 Źródła z których korzystałyśmy :
- Google grafika
- Wikipedia
DZIĘKUJEM Y ZA
- https://www.na6.pl/historia/rzemioslo_sredniowiecze
UWAGĘ
• https://wynalazki.andrej.edu.pl › wynalazki › 504-rol
ni...