ROŚLINY PIERWOTNIE WODNE

1) Rośliny pierwotnie wodne to organizmy zaliczane do protistów i roślin. W ich

komórkach występują:

a) chloroplasty otoczone dwiema błonami

b) ściana komórkowa zbudowana z celulozy

c) wakuole podtrzymujące turgor komórek

d) cytokineza z udziałem fragmoplastu

Do roślin pierwotnie wodnych są zaliczane zielenice (Chlorophyta) i

krasnorosty (Rodophyta).

2) Formy morfologiczne roślin pierwotnie wodnych:

JEDNOKOMÓRKOWE KOLONIJNE WIELOKOMÓRKOWE

(PLECHOWE)
- komórki nieruchliwe - komórki połączone - posiadają plechy
(ich protoplast nie śluzowatą nitkowate, np.
wykazuje zdolności wydzieliną, np. skrętnica
ruchu), np. chlorella gonium
- posiadają plechy
- komórki wiciowe - komórki połączone plektenchymatyczne
(poruszają się za plasmodesmami, np. (nibytkankowe), np.
pomocą wici), np. toczek koralina
zawłotnia

3) Rośliny pierwotne wodne rozmnażają się za pomocą:

a) rozmnażania bezpłciowego:

→ podział komórki

→ fragmentacja plechy

→ wytwarzanie zarodników

b) rozmnażania płciowego:

→ izogamia
 ROŚLINY PIERWOTNIE WODNE
→ anizogamia

→ oogamia

→ koniugacja

4) Przemiana pokoleń ulwy sałatowej:

1. Gametofit (n) wytwarza izogamety (n), które łączą się podczas syngamii
i wytwarzają diploidalną zygotę (2n).

2. Z zygoty wyrasta diploidalna roślina – sporofit (2n).

3. Sporofit wytwarza na drodze mejozy zoospory, które dzieląc się

mitotycznie tworzą gametofity (n).

Rysunek 1 - Przemiana pokoleń ulwy sałatowej (źr. pinterest.uk)

5) Koniugacja skrętnicy:

1. Jesienią dwie haploidalne plechy zbliżają się do siebie i układają

równolegle.

2. Między stykającymi komórkami tworzy się kanalik

3. Poprzez połączenie zawartości obu komórek powstaje zygota

4. Zygota otacza się grubą ścianą i staje się formą przetrwalnikową, w

której komórka zimuje.

Rysunek 2 – Koniugacja skrętnicy

(źr. biology-resources.com)
 ROŚLINY PIERWOTNIE WODNE

6) Znaczenie roślin pierwotnie wodnych:

a) osiadłe formy tworzą fitoplankton (unoszące się zbiorowiska roślin i

protistów roślinopodobnych)

b) pokarmem zwierząt

c) zielenice wraz ze strzępkami workowców tworzy porosty

d) krasnorosty są wykorzystywane w przemyśle spożywczym, gdyż

produkują agar (naturalny środek żelujący zawierający agarozę –
polisacharyd posiadający właściwości żelujące)

7) Przegląd roślin pierwotnie wodnych:

CECHA ZIELENICE KRASNOROSTY

występowanie - wody słone - wody słone
- wody słodkie - wody słodkie (rzadko)
- wilgotne środowiska
lądowe
formy - jednokomórkowe - jednokomórkowe
- kolonijne (rzadko spotykane)
- plechowe - kolonijne
- plechowe
barwniki - chlorofile - chlorofile
fotosyntetyczne - karotenoidy - karotenoidy
- ksantofile
rozmnażanie - bezpłciowe (podział - bezpłciowe (podział
komórki, zarodniki – komórki, fragmentacja
aplano- lub zoospory) plechy, zarodniki –
- płciowe (izogamia, aplanospory)
anizogamia, oogamia) - płciowe (oogamia)
przykłady - pierwotek - szarłatnica
- chlorella - widlik
- zawłotnia - koralina
- toczek
- acetabularia
- skrętnica
- ulwa sałatowa
- gałęzatka
- pełzatka