Professional Documents
Culture Documents
bakardadea
Gaur egun, hirugarren adineko pertsonek sentitzen duten bakardadea oso gai
garrantzitsua da.
Sarrera
Bakardadea bakarrik edo konpainiarik gabe gotearen egoera da. Gaur egun, jende askok horrelako bizipenak ditu,
bai familian edo bai lagunartean arazoak daudelako, arazo larriagoak sortuz. Baina ez dugu ahaztu behar gure
gizartean oso garrantzitsuak diren talde bat, nagusiak, eta hauek ere bakardadea sentitzen dute modu oso
latzagoan.
Pertsona nagusien rola gure gizartean asko aldatuz joan da denboraren aldaketarekin. Nahiz eta tradizionalagoak
diren kulturetan helduak pertsona errespetatuak diren, betidanik aholkuak haiek ematen zizkiguten, bere
esperientziari esker hainbat eta hainbat bizitzen ari garen egoera haiek guztiz dominatuta zituztelako. Orain,
gizarte modernoak bigarren plano batera bidali dute pertsona nagusien garrantzia, beraien ideiak eta esperientzia
baztertzen.
Zer da adineko pertsonen bakardadea? Adineko pertsona batzuen bakardadeak adierazten du adineko pertsona
batzuek gizarte-isolamenduaren eta konpainiarik ezaren sentsazioa. Gainera, arazo horrek garrantzi handia hartu
du, bizi-itxaropena handitu egin delako eta familia-dinamiketan aldaketak egoten direlako. Hori dela eta,
bakardaderako joera handiagoa du biztanleria-talde horrek. Funtsezkoa da gai honi eraginkortasunez ekitea,
adinekoen bizi-kalitatea hobetzeko eta haien ongizate emozional eta soziala sustatzeko.
Bakardadearen kausak
Gizarte- bizitzako aldaketak Mug ikortasun eta osasun mental eza
Lagun eta pertsona maiteak galtzeak, baita Mugikortasunik ezak mugatu egin ditzake
jarduera sozial gutxitzeak ere, adineko pertsonen interakzio sozialeko aukerak, eta isolatuta eta
bakardadea ekar dezake. Gainera, lan-erretiroa bakarrik sentitzeko arriskua areagotu,
eguneroko gizarte-elkarreraginak gutxitzea izan sozializatzen laguntzen diguten eguneroko
daiteke, eta horrek beste pertsona batzuekin jarduerak egiteari utzi. Buru-osasuneko arazoek,
elkarreraginean aritzeko aukera gutxiago ematen hala nola depresioak eta antsietateak, lagundu
die adine ko pertsonei. egin dezakete adineko pertsonen bakardade-
sentsazioan. Garrantzitsua da arazo horiei modu
eraginkorrean heltzea, bai kausak eta bai
ondorioak direlako, ziklo oso arriskutsu batean
sartuarazten dutelako pertsona hauek.
Etxea galtzeak edo ingurune ezezagun batera Familia sostengurako sarerik ez izateak
aldatzeak bakardade-sentimenduak eta bakardade-arriskua areagotu dezake.
desorientazioa sor diezazkieke adineko Garrantzitsua da onartzea adineko pertsona
pertsonei. Gainera, ingurunean gertatzen diren batzuek hurbileko seniderik ez dutela edo behar
aldaketen ondorioz, ezarritako gizarte- dutenean laguntzeko familia-sistema sendorik ez
harremanak gal daitezke, eta horrek ere adineko dutela. Beraz, ezinbestekoa da laguntza-sare
pertsonen bakardade-sentsazioa eragiten du. alternatiboak sortzea, hala nola hurbileko
Ezinbestekoa da inguruan konexio eta laguntza- lagunak, bizilagunak edo komunitate-programak,
sare berriak sortzea, sentimendu horiei aurre adinekoek bakardadeari aurre egiteko
Bakardadearen
ondorioak
1 Osasun mentalean ondorioak
2. Gizarte isolamendua: sarritan nag usitzeak isolamendu sozialera eramaten du eta horrek bakardadearen
zikloa betikotu dezake. Pertsonak elkarreragin sozialetatik aldendu daitezke, eta horrek, era berean,
bakardade-sentsazioa areag otu eta osasun mentalean erag in negatiboak izan ditzake.
3. Estresa: lotura sozialik ezak estres maila areag otu dezake. Lag untza-sistemarik ez dagoenez, pertsonak
ahulago senti daitezke eguneroko estresekiko, eta horrek ondorio negatiboak izan ditzake osasun
mentalean.
5. Lo- arazoak: bakardadeak loan ere erag ina izan dezake. Pertsona b akartiek zailtasunak izan ditzakete loa
hartzeko, lo indarberritzailea izateko eta erraztasuna lo-eredu irreg ularrak garatzen.
6. Buruko Gaixotasunen Arrisku Hand iagoa: Bakardadeak, luzaroan, arrisku handiagoa du buruko zenbait
gaixotasun garatzeko, besteak beste, aldarte-arazoak, antsietate- arazoak eta, muturreko kasuetan,
eskizofrenia.
7. Autoestimu eta konfiantza arazoak: interakzio sozialik ezak eta isolamendu-sentsazioak erag in negatiboa
izan dezakete norberaren autoestimuan eta pertzepzioan. Pertsona b akartiek alferrikako edo baliorik
gabeko sentimenduak izan ditzakete, beraien sentimenduak eta albokoenak kaltetzen.
Osasun fisikoan duen eragina
1. Arrisku kardiobaskular handiagoa: Ikerketen arabera, bakardadea duten pertsonek gaixotasun
kardiobaskularrak izateko arrisku handiagoa izan dezakete. Interakzio sozialik ezak estresa, hipertentsioa
eta bihotzaren osasunari eragiten dioten beste faktore batzuk ekar ditzake.
2. Sistema immunologiko ahuldua: bakardade kronikoak ahuldu egin dezake sistema immunologikoa, eta,
horren ondorioz, gaixotasunak eta infekzioak izateko arrisku handiagoa dute pertsonek. Erantzun
immunologikoa gutxitu egin daiteke, eta horrek eragina du gorputzak gaixotasunei aurre egiteko duen
gaitasunean.
3. Hantura kronikoa: Bakardadea gorputzeko hantura kronikoaren maila handiagoekin ere lotu da. Hantura
kronikoa zenbait gaixotasunekin lotuta dago, hala nola bihotzeko eritasunekin, diabetesarekin eta zenbait
gaixotasun autoimmunerekin.
5. Bizitza-itxaropena eta luzera murriztua: adineko pertsonen bakardadea hilkortasun handiagoarekin lotu
da. Bakardade-maila handia duten pertsonek bizi-itxaropen txikiagoa izan dezakete gizarte-lotura sendoak
dituztenekin alderatuta.
6. Mugikortasun arazoak: interakzio sozialik eta jarduera fisikorik ezak adineko pertsonen mugikortasun
arazoak ekar ditzake. Jarduera fisikorik ez egiteak indarra galtzea eta malgutasuna ekar dezake, eta,
ondorioz, erortzeko eta lesioak izateko arriskua handitu.
Arrisku faktoreak
1 Egoera zibila
Ezkongabeak, alargunak edo dibortziatuak diren adineko pertsonek bakarrik bizitzeko arrisku
handiagoa dute. Izan ere, argi dagoelako ez dutela inor egunero laguntzeko.
2 O sasun-arazoak
Osasun arazo kronikoak edo ezgaitasun fisikoak izateak mugatu egin dezake adineko pertsona
batek gizarte jardueretan parte hartzeko duen gaitasuna. Muga fisikoen erruz (mugitzeko
zailtasuna edo entzumena eta ikusmena galtzea, adibidez), gizarte-elkarreraginak erronka
zailagoa konbertitu dezakete eta komunitate-ekitaldietako parte-hartzea murriztu.
Erronka horri aurre egiteko, ikuspegi globalak behar dira, lotura soziala, komunitatearen parte-
hartzea eta laguntza emozionala biltzen dutenak. Gizarteratzea sustatzen duten boluntario-
programak eta laguntza-zerbitzuak funtsezkoak izan daitezke adineko pertsonen bakardadea
arintzeko. Osasun m entalaren eta fisikoaren arteko lotura onartuta, funtsezkoa da adinekoen bizi-
kalitatea hobetzeko eta zahartze osasuntsu eta esanguratsua sustatzeko estrategia integralak
ezartzea.