Zirgüleli Sûzinâk Makamı Seyri

İstanbul Belediyesi Konservatuvarı (Darül-Elhan) Türk Musikisi Talebe Cemiyeti

Ahmet Şefik Gürmeriç

  
Usûlü : Sofyan [ 1904 - 1967 ]



 




4


 


  
7


 




10

 

 

Zirgüleli Sûzinâk Makamı

a ) Durağı: Rast perdesidir. Sofyan Usûlü
b ) Seyri: İnici-çıkıcıdır. *) Dört zamanlıdır.
c ) Güçlüsü: Nevâ perdesidir. Üzerinde Hicaz çeşnisiyle yarım karar yapılır. *) İki tane iki (2 +2 = 4) zamanın veya
d ) Dizisi:Zirgüle’li Hicaz makamı dizisinin Rast perdesindeki şeddidir. Yani Rast iki Nîm Sofyân'ın birleşmesinden
perdesinde bir Hicaz beşlisine Nevâ (5.derece) perdesi üzerinde bir Hicaz dörtlüsünün meydana gelmiştir.
eklenmesinden meydana gelmiştir. *) 4/8'lik ve 4/4'lük iki mertebesi
e ) Yeden:Irak perdesidir. varsa da, 4/4'lük ikinci mertebe daha
f ) Donanımı: Si için koma bemolü, mi ve la için bakiye bemolü, fa için bakiye diyezi çok kullanılmıştır.
donanıma yazılır. *) Pışrevlerde, İlâhîlerde, şarkılarda,
g ) Genişlemesi:Dizi Gerdaniye perdesi üzerinde Hicaz veya Bûselik Beşlisi halinde türkülerde, oyun havalarında, kısaca
genişleme yapar. özel usûl mecburiyeti olmayan hemen
h ) Perdelerin T.M.deki isimleri: Rast, Zirgüle, Segâh, Çargâh, Nevâ, Hisar, Eviç ve her formada kullanılmıştır
Gerdâniye’dir.
Sofyan D a r b Usûlü
Seyri: Zirgüleli Sûz-nâk makamının seyrine Nevâ perdesi civarından başlanır.
1 . Darb :
Dizinin orta seslerinde dolaşılarak, Neva perdesinde asma kalış yapılır.
( Dü-Üm) / [ 2 Zamanlı ve Kuvvetli ]
Neva perdesi üzerindeki Hicaz Dörtlüsünün sesleri, bazen Rast Dörtlüsü
2 . Darb :
halinde de kullanılarak, Tiz Durak üzerindeki genişleme seslerinde geçilir. Tiz
( Te ) / [ 1 Zamanlı ve Yarı Kuvvetli ]
Durak üzerindeki Hicaz veya Bûselik Beşlisi halindeki genişleme seslerinde
3 . Darb :
dolaşılır.
( Ke ) / [ 1 Zamanlı ve Zayıfr ]
Tekrar ana dizinin seslerine inilir. Çargâh perdesinde Nikriz’li, Segâh
perdesinde Hüzzam’lı kalışlar yapılabilir. Ana dizinin seslerine geçilerek
Hicaz Beşlisinin sesleriyle Rast perdesinde karar verilir.
Kaynak : Türk Mûsikîsi Nazariyâtı ve Usûlleri-Kudüm Velveleleri / İsmail Hakkı ÖZKAN [1941- 2010]

Not : Sûzinâk Makamında mi(bemol) pest, la (bemol) dik olmalı

/ İSMEK / Fındıkzade Müzik İhtisas Merkezi / Perihan Dönmez / Murselin Güney / 2018 / N.E.Ünal / http://lilypond.org/