CHƯƠNG 2: SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

I. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CN MÁC VỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN & SỨ
MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
1. Khái niệm và đặc điểm cơ bản của giai cấp công nhân
Các thuật ngữ chỉ giai cấp công nhân:
- Giai cấp vô sản (trước CMCN, có trình độ rất thấp => hoàn toàn không đủ khả năng thực
hiện sứ mệnh lịch sử)
- Giai cấp vô sản hiện đại
- Giai cấp công nhân hiện đại
- Giai cấp công nhân đại công nghiệp
 Chỉ những công nhân sau CMCN mới có sứ mệnh lịch sử.
 Hiện nay, dùng “giai cấp công nhân” là chuẩn xác nhất

Khái niệm:
- Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội, phát triển cùng với quá trình phát triển của
nền công nghiệp hiện đại, lao động bằng phương thức công nghiệp (giúp việc, bảo
mẫu,… chỉ là tầng lớp lao động, không là giai cấp công nhân), do không có tư liệu sản
xuất nên buộc phải bán sức LĐ, bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư.
 Lợi ích đối lập với lợi ích của giai cấp tư sản. Đó là giai cấp có sứ mệnh phủ định CN tư
bản, xây dựng thành công XHCN và CSCN trên toàn thế giới.

Đặc điểm:
- Lao động bằng phương thức công nghiệp, đặc trưng công cụ lao động là máy móc, tạo ra
NSLĐ cao, quá trình lao động mang tính chất XH hoá (chia ra thành nhiều khâu, nhiều
quá trình)
- Đại biểu cho LLSX tiên tiến, cho PTSX tiên tiến, quyết định sự tồn tại và phát triển của
XH hiện đại
- Có những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp tác và tâm
lý lao động công nghiệp.
 Đây là một giai cấp cách mạng và có tinh thần cách mạng triệt để.
(nông dân != công nhân nông nghiệp)

2. ND sứ mệnh lịch sử
CNCS không tưởng đã không chỉ ra được giai cấp nào là giai cấp thực hiện sứ mệnh xoá bỏ
CNTB, chỉ đến Các-mác, mới có CNCS hiện thực
ND về kinh tế
- Xây dựng và phát triển kinh tế (phát triển LLSX, KHKT, nâng cao NSLĐ)
- Phải biết tiếp thu, kế thừa, học tập CNTB

ND về chính trị - xã hội

- Thời kỳ chưa giành chính quyền: tiến hành CMXHCN
+ Hoà bình (tranh cử): cực kì hiếm, do giai cấp tư sản không bao giờ sẵn sàng nhường lại
chính quyền
+ Bạo lực
- Thời kỳ sau giành chính quyền
+ Xây dựng NN XHCN, với giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo
+ Xây dựng nền dân chủ XHCN

ND về văn hoá – tư tưởng

- Tuyên truyền, bảo vệ tư tưởng CSCN
- Cảnh giác, phòng chống sự phá hoại của kẻ thù

3. Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử

Điều kiện khách quan
- Thứ nhất: Do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân
Do giai cấp công nhân là chủ thể, là người sản xuất ra của cải vật chất
- Thứ hai: Do đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân
Vì họ là người bị bóc lột, không có tư liệu sản xuất, phải bán sức LĐ cho các nhà tư bản
(Không phải giai cấp nông dân, vì dù không cách mạng, hay có cách mạng, thì họ cũng
không được tư hữu ruộng đất)

Điều kiện chủ quan

- Thứ nhất: Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân về cả số lượng và chất lượng
- Thứ hai: Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân
thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình
+ Vì Đảng giác ngộ giai cấp công nhân về sứ mệnh lịch sử của họ
+ Đảng tham mưu, dẫn dắt cho giai cấp công nhân
 Quy luật ra đời: Đảng Cộng sản = CN Mác-Lênin + Phong trào Công nhân
Đảng Cộng sản VN = CN Mác-Lênin + Phong trào Công nhân + Phong trào yêu nước
- Thứ ba: Liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp nhân dân lao
động khác

II. GC CÔNG NHÂN VÀ VIỆC THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GC

CÔNG NHÂN HIỆN NAY
1. Giai cấp công nhân hiện nay
Thứ nhất, về những điểm tương đối ổn định so với thế kỷ 19::
- Vẫn đang là LLSX hàng đầu của XH hiện đại
- Vẫn bị bóc lột giá trị thặng dư
Thứ hai, những điểm biến đổi khác biệt
- Xu hướng “trí tuệ hoá” tăng nhanh
- Xu hướng “trung lưu hoá” tăng nhanh
- Là giai cấp giữ vai trò lãnh đạo (công nhân ở các nước đang quá độ lên CNXH)
2. Việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay
- Về kinh tế
- Về CT-XH
- Về VH-TT
III. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GC CÔNG NHÂN VIỆT NAM
1. Đặc điểm của giai cấp công nhân VN
- Ra đời sau, khoảng đầu thế kỉ 20, phát triển chậm do sinh ra và lớn lên ở một nước thuộc
địa nửa phong kiến (khi nông dân VN đi làm thuê cho thực dân Pháp)
- Giai cấp CN có tinh thần dân tộc, có truyền thống yêu nước, đoàn kết bất khuất chống
xâm lược
- Giai cấp CN có gắn bó mật thiệt với các tầng lớp nhân dân khác
- Có những biến đổi chính:
+ Giai cấp CN VN hiện nay đã tăng nhanh về số lượng và chất lượng, đi đầu trong sự
nghiệp đẩy mạnh CNH, HĐH, gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ TN và MT
+ GCCN hiện nay đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp
+ CN hiện nay tri thức, nắm vững KH-CN
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử
- Về CT-XH
+ Giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ chính quyền, ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy
thoái trong nội bộ Đảng và chính quyền
- Về kinh tế
+ Phải phát triển kinh tế trong trách nhiệm của lực lượng đi đầu đẩy mạnh CNH, HĐH
- Về VH-TT
 + Xây dựng, phát triển văn hoá VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, rèn luyện lối sống,
tác phong công nghiệp, văn minh, hoàn thiện nhân cách
3. Phương hướng và giải pháp XD giai cấp CN VN (giáo trình)