6 PRIMARIA

O verbo e as conxugacións verbais

Os verbos expresan accións ou estados. Os verbos enúncianse en infinitivo e hai

tres conxugacións: -ar (1ª conxugación), -er (2ª conxugación), -ir (3ª conxugación).

Os verbos teñen raíz ou lexema e o que lle sumamos son morfemas de persoa e
de tempo, as desinencias.
Amar -ar
raíz desinencias

As formas verbais indican o tempo no que se realiza a acción:

• No pasado ou pretérito, cando a acción está acabada: o que fixen onte.
• No presente, cando a acción está a pasar neste momento.
• No futuro, cando a acción aínda non pasou, pero vai acontecer.

As formas verbais tamén teñen tres modos.

• Indicativo, cando o verbo expresa feitos que son reais.
Presente → amo Copretérito → amaba
Pretérito → amou Antepretérito → amara
Futuro → amarei Pospretérito → amaría
• Subxuntivo, cando o verbo expresa feitos que poden acontecer, que son
probables ou que
Presente → ame Copretérito →amase
• Imperativo. Usámolo para dar ordes, consellos ou instrucións.
ama, amade

Os verbos regulares son aqueles que se conxugan do mesmo xeito. Pola contra,
os verbos irregulares son os que presentan variacións na raíz ou nalgunha vogal
do seu paradigma. Estes son algúns exemplos:
1. 1ª conxugación: estar, dar.
2. 2ª conxugación: haber, ser, querer.
3. 3ª conxugación: ir, vir, dicir.
6 PRIMARIA

1ª conxugación. Verbo dar

Indicativo
Presente Antepretérito
dou dera
dás deras
dá dera
damos deramos
dades derades
dan deran
Copretérito Futuro
daba darei
dabas darás
daba dará
dabamos daremos
dabades daredes
daban darán
Pretérito Pospretérito
dei daría
deches darías
deu daría
demos dariamos
destes dariades
deron darían

Subxuntivo
Presente Futuro
dea der
deas deres
dea der
deamos dermos
deades derdes
dean deren
Pretérito
dese
deses
dese
désemos
désedes
desen
6 PRIMARIA

Imperativo Infinitivo conxugado

dar
dá dares
dar
darmos
dade dardes
daren

Formas impersoais
Infinitivo Xerundio Participio
dar dando dado
6 PRIMARIA

1ª conxugación. Verbo estar

Indicativo
Presente Antepretérito
estou estivera
estás estiveras
está estivera
estamos estiveramos
estades estiverades
están estiveran
Copretérito Futuro
estaba estarei
estabas estarás
estaba estará
estabamos estaremos
estabades estaredes
estaban estarán
Pretérito Pospretérito
estiven estaría
estiveches estarías
estivo estaría
estivemos estariamos
estivestes estariades
estiveron estarían

Subxuntivo
Presente Futuro
estea estiver
esteas estiveres
estea estiver
esteamos estiveramos
esteades estiverdes
estean estiveren
Pretérito
estivese
estiveses
estivese
estivésemos
estivésedes
estivesen
6 PRIMARIA

Imperativo Infinitivo conxugado

estar
está estares
estar
estarmos
estade estardes
estaren

Formas impersoais
Infinitivo Xerundio Participio
estar estando estado
6 PRIMARIA

2ª conxugación. Verbo ser

Indicativo
Presente Antepretérito
son fora
es foras
é fora
somos foramos
sodes forades
son foran
Copretérito Futuro
era serei
eras serás
era será
eramos seremos
erades seredes
eran serán
Pretérito Pospretérito
fun sería
fuches serías
foi sería
fomos seriamos
fostes seriades
foron serían

Subxuntivo
Presente Futuro
sexa for
sexas fores
sexa for
sexamos formos
sexades fordes
sexan foren
Pretérito
fose
foses
fose
fósemos
fósedes
fosen
6 PRIMARIA

Imperativo Infinitivo conxugado

ser
se seres
ser
sermos
sede serdes
seren

Formas impersoais
Infinitivo Xerundio Participio
ser sendo sido
6 PRIMARIA

2ª conxugación. Verbo haber

Indicativo
Presente Antepretérito
hei houbera
has houberas
ha, hai houbera
habemos houberamos
habedes houberades
han houberan
Copretérito Futuro
había haberei
habías haberás
había haberá
habiamos haberemos
habiades haberedes
habían haberán
Pretérito Pospretérito
houben habería
houbeches haberías
houbo habería
houbemos haberiamos
houbestes haberiades
houberon haberían

Subxuntivo
Presente Futuro
haxa houber
haxas houberes
haxa houber
haxamos houbermos
haxades houberdes
haxan houberen
Pretérito
houbese
houbeses
houbese
houbésemos
houbésedes
houbesen
6 PRIMARIA

Imperativo Infinitivo conxugado

haber
haberes
haber
habermos
haberdes
haberen

Formas impersoais
Infinitivo Xerundio Participio
haber habendo habido
6 PRIMARIA

3ª conxugación. Verbo ir

Indicativo
Presente Antepretérito
vou fora
vas foras
vai fora
imos foramos
ides forades
van foran
Copretérito Futuro
ía irei
ías irás
ía irá
iamos iremos
iades iredes
ían irán
Pretérito Pospretérito
fun iría
fuches irías
foi iría
fomos iriamos
fostes iriades
foron irían

Subxuntivo
Presente Futuro
vaia for
vaias fores
vaia for
vaiamos formos
vaiades fordes
vaian foren
Pretérito
fose
foses
fose
fósemos
fósedes
fosen
6 PRIMARIA

Imperativo I nfinitivo conxugado

ir
vai ires
ir
vamos irmos
ide irdes
iren

Formas impersoais
Infinitivo Xerundio Participio
ir indo ido
6 PRIMARIA

3ª conxugación. Verbo dicir

Indicativo
Presente Antepretérito
digo dixera
dis dixeras
di dixera
dicimos dixeramos
dicides dixerades
din dixeran
Copretérito Futuro
dicía direi
dicías dirás
dicía dirá
diciamos diremos
diciades diredes
dicían dirán
Pretérito Pospretérito
dixen diría
dixeches dirías
dixo diría
dixemos diriamos
dixestes diriades
dixeron dirían

Subxuntivo
Presente Futuro
diga dixer
digas dixeres
diga dixer
digamos dixermos
digades dixerdes
digan dixeren
Pretérito
dixese
dixeses
dixese
dixésemos
dixésedes
dixesen
6 PRIMARIA

Imperativo Infinitivo conxugado

dicir
di dicires
dicir
dicirmos
dicide dicirdes
diciren

Formas impersoais
Infinitivo Xerundio Participio
dicir dicindo dito