2023

GPON‫ و‬FTTX ‫اصول و مبانی‬

‫دوره آموزشی‬
KARA - OLT

GOSTARESH KHADAMAT KARA TELEPHONE | www.karatelecom.com

 1

GPON‫ و‬FTTX ‫مبانی‬

www.karatelecom.com KARA-OLT
 ‫‪2‬‬

‫فهرست مطالب‬

‫فصل اول ‪Error! Bookmark not defined.............................................................................................................‬‬

‫مروری بر ‪Error! Bookmark not defined.................................................................................................. TCP/IP‬‬

‫مدل ‪5 ................................................................................................................................................ TCP/IP‬‬

‫کپسوله کردن داده ها ‪6......................................................................................................................................‬‬

‫عملکرد الیه ها ‪7 ..............................................................................................................................................‬‬

‫الیه ‪7 ........................................................................................................................................... physical‬‬

‫الیه پیوند داده یا ‪7 ....................................................................................................................... Data Link‬‬

‫الیه شبکه یا ‪8 .............................................................................................................................. Network‬‬

‫الیه انتقال یا ‪8 ............................................................................................................................ Transport‬‬

‫الیه برنامه های کاربردی یا ‪9 ....................................................................................................... Application‬‬

‫‪9 ............................................................................................................................................ IP Addressing‬‬

‫بسته ‪10...................................................................................................................................................... IP‬‬

‫روش های مسیر یابی ‪12.....................................................................................................................................‬‬

‫فریم اترنت ‪13..................................................................................................................................................‬‬

‫فریم اترنت ‪14...................................................................................................................................... 802.1Q‬‬

‫فریم اترنت ‪16..................................................................................................................................... : Q in Q‬‬

‫فصل دوم ‪Error! Bookmark not defined.............................................................................................................‬‬

‫مقدمات ‪Error! Bookmark not defined..................................................................................................... GPON‬‬

‫معماری شبکه دسترسی نوری ‪18..........................................................................................................................‬‬

‫‪18....................................................................................................................................................... GPON‬‬

‫مروری بر سیستم های ‪20.........................................................................................................................GPON‬‬

‫انتقال داده در مسیر ‪21................................................................................................................ Downstream‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪3‬‬

‫انتقال داده در مسیر ‪21..................................................................................................................... Upstream‬‬

‫مفاهیم اصلی ‪22....................................................................................................................................... GEM‬‬

‫فریم ‪22.............................................................................................................................................. GEM‬‬

‫)‪23............................................................................................................... TCONT (Transmit Container‬‬

‫مفاهیم اساسی ‪24................................................................................................................................... GPON‬‬

‫مالتی پلکس کردن سرویس ‪24.............................................................................................................. GPON‬‬

‫روابط مربوط به نگاشت سرویس ها ‪24...............................................................................................................‬‬

‫مجموعه یا پشته های پروتکل ‪25........................................................................................................... GPON‬‬

‫الیه ‪26............................................................................................................................................... PMD‬‬

‫الیه ‪26................................................................................................................................................. GTC‬‬

‫ساختار فریم ‪28................................................................................................................................... GEM‬‬

‫فریم ‪ GPON‬در مسیر ‪28.............................................................................................................. Upstream‬‬

‫فریم ‪ GPON‬در مسیر ‪29......................................................................................................... Downstream‬‬

‫تکنیک های کلیدی ‪31............................................................................................................................ GPON‬‬

‫‪31................................................................................................................................................ Ranging‬‬

‫اصول ‪31........................................................................................................................................ Ranging‬‬

‫نتایج ‪31........................................................................................................................................ Ranging‬‬

‫‪31...................................................................................................................................................... DBA‬‬

‫‪33....................................................................................................................................................... FEC‬‬

‫‪33.................................................................................................................................... Line Encryption‬‬

‫تبادل کلید ‪34............................................................................................................................ Encryption‬‬

‫فرآیند احراز هویت(‪ )Authentication‬یک ‪ ONU‬در ‪34.............................................................................. OLT‬‬

‫فرآیند احراز هویت ترمینال ‪ ONU( GPON‬از قبل پیکربندی شده است) ‪35............................................................‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 4

www.karatelecom.com KARA-OLT
 ‫‪5‬‬

‫مدل ‪TCP/IP‬‬
‫در مقایسه با مدل ‪ 7‬الیه ای ‪ OSI‬مدلی به نام مدل ‪ TCP/IP‬دارای ‪ 5‬الیه که در حال حاضر از مهمترین پروتکل های انتقال داده‬
‫ها می باشد عرضه گردید‪.‬‬

‫در این مدل هر الیه مستقل از الیه های دیگر یک سری وظایفی دارد که به آنها می پردازد و مهمترین تفاوت این مدل با مدل قبلی‬
‫در این است که الیه های ‪ presentation‬و ‪ Session‬را در گروه ‪ Application‬قرار داده است‪.‬و بر همین اساس الیه ها از پایین‬
‫به باال عبارتند از‪ :‬الیه ‪ transport، ، Network ، Data link ، Physical‬و ‪ Application‬که به مجموع دو الیه اول و دوم‬
‫الیه ‪ Network Access‬گفته می شود که در شکل (‪ )1-1‬نشان داده شده است‪.‬‬

‫شکل (‪)1-1‬‬

‫‪ TCP‬مخفف عبارت ‪ Transmit Control Protocol‬و ‪ IP‬نیز مخفف ‪ Internet Protocol‬بوده و هر الیه از مدل ‪TCP/IP‬‬
‫پروتکل ها و عمل های مختلفی را انجام می دهند‪ .‬در اصل این الیه ها مجموعه ای از پروتکل ها برای ارتباط گرفتن دو دستگاه با‬
‫یکدیگر می باشند‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪6‬‬

‫شکل(‪)2-1‬‬

‫همانطور که در شکل (‪ )2-2‬نشان داده شده در هر یک از ‪ 5‬الیه پروتکل های خاصی قرار دارند که در برقراری ارتباط بین دستگاه‬
‫ها نیاز به اجرای آنها است‪ .‬حال به بررسی چگونگی ارسال و دریافت داده یا به عبارتی انکپسوله کردن داده می پردازیم‪.‬‬

‫کپسوله کردن داده ها‬

‫الیه ها در ‪ TCP/IP‬برای انتقال اطالعات از ‪ PDU‬که مخفف ‪ Protocol Data Unit‬می باشند استفاده می کنند‪ .‬به این ترتیب‬
‫داده ای که در الیه ‪ Application‬برای اننتقال به دستگاه یا دستگاه های دیگر تهیه گردیده است ابتدا مسیر عمودی بین الیه ها‬
‫را با افزودن هدر های مختلف طی می کند‪ .‬بطور مثال الیه ‪ transport‬یا انتقال‪ ،‬هدر ‪ TCP‬را به ‪ PDU‬ای که از الیه ‪Application‬‬
‫گرفته اضافه می کند‪ .‬این واحد جدید را سگمنت می نامند‪ .‬این روال در کل مسیر ادامه اشته بطوریک با افزودن هدر ‪ IP‬به یک‬
‫سگمنت که همان ‪ PDU‬واحد اتقال می باشد ‪ PDU‬و واحد انتقال داده جدیدی به نام ‪ Packet‬یا بسته ایجاد می شود‪ .‬شکل (‪-1‬‬
‫‪ )3‬فرایند مذکور را نشان می دهد‪.‬‬

‫شکل(‪)3-1‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪7‬‬

‫عملکرد الیه ها‬

‫الیه ‪physical‬‬
‫وظایف مربوط به این الیه عبارتند از ‪:‬‬

‫فرآیند مدوالسیون سیگنال را به عهده دارد‪ ،‬تا بتوان سیگنال ها را به صورت فیزیکی از طریق یک کانال ارتباطی منتقل‬ ‫•‬
‫کرد‬
‫تحویل داده ها به صورت بیت به بیت‬ ‫•‬
‫کدگذاری خط‪ ،‬که اجازه میدهد دادهها توسط دستگاههای سختافزاری که‪ ،‬برای ارتباطات دیجیتالی بهینهسازی شدهاند‬ ‫•‬
‫ارسال شوند‬
‫همزمانی بیت به بیت برای همزمان کردن یک ارتباط سریال‬ ‫•‬
‫مشخص کردن مدیا ‪ ،‬نوع اینترفیس و سیگنالینگ‬ ‫•‬
‫فراهم کردن مشخصات الکتریکی و الکترونیکی‪ ،‬فرآیند های مربوط به مشخصات عملکردی در رابطه با اکتیو و یا‬ ‫•‬
‫‪ shutdown‬کردن لینک مابین ترمینال ها‬
‫تعیین سطح توان ‪ ،‬نرخ انتقال داده‪ ،‬فاصله انتقال و کانکتور های فیزیکی‬ ‫•‬

‫از استاندارد های متداول در این الیه می توان به استاندارد های ‪ 802.3‬برای اترنت ‪ 802.4 ،‬برای شبکه های توکن باس ‪،‬‬
‫‪ 802.5‬برای شبکه های توکن رینگ ‪ FDDI(Fiber Distribution data interface) ،‬و غیره می توان اشاره کرد‪.‬‬

‫واسط هایی که در این الیه برای انتقال داده ها استفاده می شوند‪ ،‬کابل های کوآکسیال ‪ ،‬زوج سیم های به هم تابیده ‪ ،‬فیبر‬
‫نوری و رادیو های وایرلس بوده و ابزاری متعارف در این الیه تکرار کننده ها و هاب ها هستند‬

‫الیه پیوند داده یا ‪Data Link‬‬

‫این الیه دارای دو زیر الیه ‪ MAC‬و ‪ LLC‬می باشد‪.‬‬

‫زیر الیه )‪ : MAC(Media Access Control‬نحوه انتقال بسته داده از طریق خط فیزیکی و ارتباط با الیه فیزیکی را تعیین‬
‫کنید‬

‫زیر الیه )‪ : LLC(Logic Link Control‬تشخیص انواع پروتکل ها و نوع کپسوله کردن داده ها که از الیه ‪ Network‬منتقل‬
‫می شود به عهده این زیر الیه می باشد‪.‬‬

‫از پروتکل های متداول در این الیه می توان به پروتکل هایی نظیر ‪ Ethernet ، PPP ، Frame relay‬و ‪ HDLC‬اشاره کرد‬
‫‪.‬‬

‫آدرس دهی در این الیه با ‪ Mac Address‬انجام می شود که مورد استفاده در دستگاه هایی نظیر سوئیچ های الیه ‪ 2‬جهت‬
‫ارسال و دریافت داده ها به کار گرفته می شود‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪8‬‬

‫آدرس‪ MAC‬یک آدرس ‪ 48‬بیتی بوده و از شش قسمت ‪ 8‬بیتی تشکیل شده است که ‪ 48‬بیت از آن مربوط به ‪ vendor‬بوده‬
‫و ‪ 48‬بیت دیگر به شماره سریال معروف است‪.‬‬

‫در این الیه دستگاه بر اساس ‪ MAC‬آدرس فریم ها را ارسال و دریافت می کنند‪.‬‬

‫الیه شبکه یا ‪Network‬‬

‫الیه شبکه وظیفه ارسال بسته ها از مبدا به مقصد را به عهده دارد از دیگر وظایف این الیه فراهم کردن یک آدرس الجیک برای‬
‫انتقال داده در شبکه و مسیر یابی برای انتفال بسته ها می باشد ‪ .‬روترها ابزاری هستند که در این الیه مسیر یابی را انجام می‬
‫دهند‬

‫از پروتکل های متداول در این الیه عبارتند از ‪:‬‬

‫‪ :IP‬از مهمترین پروتکل های الیه شبکه می باشد این پروتکل وظیفه ایجاد آدرس الجیکی ‪ ،‬مسیر یابی ‪ ،‬کپسوله‬ ‫•‬
‫کردن و دیکپسوله کردن بسته ها را به عهده دارد‬
‫‪ :ICMP‬یک پروتکل مدیریتی می باشد و برای پروتکل ‪ IP‬اطالعاتی را فراهم می کند که توسط بسته های ‪ IP‬ارسال‬ ‫•‬
‫می شوند‬
‫‪ :ARP‬پروتکلی است که آدرس ‪ IP‬را روی آدرس سخت افزاری (‪ )MAC‬می نگارد‪ .‬به عبارتی وقتی فقط آدرس ‪IP‬‬ ‫•‬
‫میزبان در دست باشد یک روش استاندارد برای یافتن آدرس فیزیکی آن میزبان می باشد‪.‬‬
‫‪ :RARP‬پروتکلی که آدرس سخت افزاری را روی آدرس الجیکی می نگارد به این معنی که از روی آدرس فیزیکی ‪IP‬‬ ‫•‬
‫آدرس را مشخص می کند‬

‫آدرس ‪ IP‬در این الیه معرفی می شود و از دو بخش آدرس شبکه و آدرس میزبان تشکیل شده است‪ .‬این آدرس ‪ 32‬بیتی بوده و‬
‫بخش های مذکور از آن می توانند دارای تعداد بیت های مختلفی باشند که با توجه به آن تعداد میزبان و تعداد شبکه هایی که‬
‫میزبان ها در آن مستقر می شوند می تواند تغییر کند‬

‫الیه انتقال یا ‪Transport‬‬

‫در این الیه سیاست های کنترلی انتقال داده مشخص می گردد از مهمترین وظایف این الیه عبارتند از ‪:‬‬

‫کپسوله و دیکپسوله کردن داده هایی که به ترتیب از الیه ‪ Application‬و ‪ Network‬دریافت می کند می باشد‬ ‫•‬
‫ایجاد یک ارتباط انتها به انتها برای انتقال استریم ها های داده‬ ‫•‬
‫ارسال داده های درون سگمنت ها از یک میزبان به یک میزبان دیگر ‪ ،‬بازیابی خطای اجرایی ‪،‬کنترل میزان جریان داده ها‬ ‫•‬
‫و اطمینان از انتقال کامل داده ها‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪9‬‬

‫از پروتکل های اصلی در این الیه می توان به پروتکل های ‪ TCP‬و ‪ UDP‬اشاره کرد‪ .‬پروتکل ‪ TCP‬یک سرویس انتقال قابل اطمینان‬
‫را برای انتقال داده الیه باالیی خود از طریق مکانیزم هایی نظیر تشخیص خطا ‪ ،‬تصحیح و دوباره بازسازی داده ایجاد می کند‪.‬‬

‫پروتکل ‪ UDP‬سرویس را گارانتی نمی کند و روی ‪ Application‬هایی که نسبت به زمان حساس هستند تمرکز دارد‪.‬‬
‫‪Application‬هایی نظیر ‪ SNMP‬و ‪.Radius‬‬

‫الیه برنامه های کاربردی یا ‪Application‬‬

‫از اصلی ترین وظایف این الیه عبارتند از ‪:‬‬

‫فراهم کردن واسط کاربری برای هر برنامه‬ ‫•‬

‫فراهم کردن ‪ Compression ، Decryption، encryption‬و ‪Decompression‬‬ ‫•‬

‫پروتکل های این الیه بسیار زیاد و متنوع بوده که به ذکر چند برنامه می پردازیم‪.‬‬

‫‪ Telnet ،FTP ،HTTP‬و‪....‬‬

‫‪IP Addressing‬‬
‫در ابتدا به کالس های مختلف آدرس ‪ IP‬می پردازیم همانطور پیش تر ذکر شد این آدرس از دو بخش ‪ Net-ID‬و ‪ Host-ID‬تشکیل‬
‫شده است و متناسب با تعداد ‪ NET‬ها و ‪ Host‬ها با روشی که به روش ‪ class Full‬معروف است انها را دسته بندی کرده اند که در‬
‫جدول (‪ )1-1‬نشان داده شده اند‪.‬‬

‫‪Address‬‬ ‫‪Bit Pattern of‬‬ ‫‪Decimal‬‬ ‫‪Default Subnet‬‬

‫‪Classes‬‬ ‫‪Range‬‬ ‫‪1st byte‬‬ ‫‪Range‬‬ ‫‪Mask‬‬ ‫‪Reserved for‬‬

‫‪1.0.0.0 to‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪126.255.255.255‬‬ ‫‪0xxxxxxx‬‬ ‫‪1 to 127‬‬ ‫‪255.0.0.0‬‬ ‫‪Governments‬‬

‫‪128.0.0.0 to‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪191.255.255.255‬‬ ‫‪10xxxxxx‬‬ ‫‪128-191‬‬ ‫‪255.255.0.0‬‬ ‫‪Medium Companies‬‬

‫‪192.0.0.0 to‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪223.255.255.255‬‬ ‫‪110xxxxx‬‬ ‫‪192-223‬‬ ‫‪255.255.255.0‬‬ ‫‪Small Companies‬‬

‫‪224.0.0.0 to‬‬
‫‪D‬‬ ‫‪239.255.255.255‬‬ ‫‪1110xxxx‬‬ ‫‪224-239‬‬ ‫‪Not Applicable‬‬ ‫‪Reserved for Multicasting‬‬

‫‪240.0.0.0 to‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪255.255.255.255‬‬ ‫‪11110xxx‬‬ ‫‪240-255‬‬ ‫‪Not Applicable‬‬ ‫‪Experimental or future use‬‬

‫جدول (‪)1-1‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪10‬‬

‫بین آدرس های فوق از هر دسته یک رنج خارج کرده و آن را آدرس ‪ Private IP‬می نامند‪ .‬این رنج در شبکه های ‪ Public‬مسیر‬
‫یابی نشده و فقط در شبکه اینترانت قابل استفاده می باشند‪ .‬جدول (‪ )2-1‬رنج آدرس های ‪ Private‬را نشان می دهد‪.‬‬

‫جدول (‪)2-1‬‬

‫به این ترتیب برای اینکه یک آدرس ‪ IP‬را نمایش دهیم باید برای نشان دادن اینکه چند میزبان را می توان آدرس دهی کرد از‬
‫ترکیب ‪ IP‬و ‪ Sub netmask‬استفاده کرد‪ .‬روش تعیین تعداد میزبان یا ‪ Host‬به این ترتیب است که ‪ Sub netmask‬را با ‪IP‬‬
‫به صورت منطقی و باینری ‪ AND‬می کنیم نتیجه تعداد بیت های صفر ناشی از این عمل ( از کم ارزش ترین بیت یا عدد) نشان‬
‫دهنده تعداد ‪ Host‬منهای ‪ 2‬می باشد‪ .‬مابقی اعداد ناشی از ‪ AND‬نشان دهنده ‪ Net-ID‬آدرس ‪ IP‬می باشد‪.‬‬

‫آدرس های ‪ IP‬به روش دیگری نیز نمایش داده می شوند‪ .‬به این ترتیب که تعداد بیت هایی که مربوط به ‪ Net-ID‬می شوند را‬
‫می شمارند و با اسالش کنار نمایش می دهند ‪.‬به طور مثال ‪192.168.10.0/24 :‬‬

‫الزم به ذکر است که مسیر یابی در روتر ها بر اساس ادرس ‪ IP‬مقصد می باشد‪ .‬بسته های الیه ‪ Network‬دارای دو قسمت آدرس‬
‫می باشند که یکی از آنها مربوط به آدرس مبدا و دیگری به مقصد مربوط می شود ‪ .‬به این ترتیب هر روتر با دریافت بسته ای از‬
‫یک نود شبکه دیگر می تواند با آنالیز آدرس مقصد بسته را به مسیر تعیین شده برای آن بسته ارسال کند‪.‬‬

‫بسته ‪IP‬‬
‫حال به بررسی پارامتر های داخل بسته ‪ IP‬می پردازیم که در شکل (‪ )4-1‬نشان داده شده است‪.‬همانطور که می دانیم الیه شبکه‬
‫یا ‪ Network‬هدر ‪ IP‬را به دیتاگرامی (‪)PDU‬که از الیه انتقال دریافت می کند اضافه می کند این هدر دارای طول ‪ 20‬بایت بوده‬
‫و شامل فیلد ‪ IP Option‬نمی شود‪.‬‬

‫شکل(‪)4-1‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪11‬‬

‫مشخصات و جرئیات هر فیلد از هدر ‪ IP‬در جدول (‪ )3-1‬ذکر گردیده است‬

‫‪Field‬‬ ‫‪Length‬‬ ‫‪Description‬‬

‫‪Version‬‬ ‫‪4 bits‬‬ ‫نسخه پروتکل ‪ IPv4 ،IP‬یا ‪ IPv6‬را مشخص می کند‪.‬‬

‫‪Header‬‬ ‫‪4 bits‬‬ ‫طول هدر ‪ IPv4‬را مشخص می کند‬

‫‪Length‬‬

‫‪Type of‬‬ ‫‪8 bits‬‬ ‫نوع خدمات را مشخص می کند‪ .‬این قسمت فقط در مدلی که خدمات‬
‫)‪Service (ToS‬‬ ‫متمایز نیاز است اعمال می شود‬

‫‪Total Length‬‬ ‫‪16 bits‬‬ ‫طول هدر و دیتا را مشخص می کند‬

‫‪Identification‬‬ ‫‪16 bits‬‬ ‫نرم افزار ‪ IPv4‬یک شمارنده در دستگاه ذخیره سازی برای ثبت تعداد‬
‫دیتاگرام های ‪ IP‬نگهداری می کند‪ .‬مقدار شمارنده هر بار که دیتاگرام‬
‫ارسال می شود یکی افزایش می یابد‬

‫‪Flags‬‬ ‫‪3 bits‬‬ ‫فقط دو بیت سمت راست معتبر هستند‪ .‬سمت راست ترین بیت نشان می‬
‫دهد که آیا دیتاگرام آخرین قطعه داده است یا خیر‪ .‬مقدار ‪ 1‬نشان دهنده‬
‫آخرین قطعه و مقدار ‪ 0‬نشان دهنده آخرین قطعه نبودن است‪ .‬بیت میانی‬
‫پرچم تکه تکه شدن است‪ .‬مقدار ‪ 1‬نشان می دهد که دیتاگرام نمی تواند‬
‫تکه تکه شود و مقدار ‪ 0‬نشان می دهد که دیتاگرام می تواند تکه تکه شود‬

‫‪Fragment‬‬ ‫‪13 bits‬‬ ‫محل یک قطعه را در یک بسته مشخص می کند‬

‫‪Offset‬‬

‫‪Time to Live‬‬ ‫‪8 bits‬‬ ‫طول عمر یک دیتاگرام در شبکه را مشخص می کند‪ TTL .‬با تعداد پرش ها‬
‫)‪(TTL‬‬ ‫اندازه گیری می شود‬

‫‪Protocol‬‬ ‫‪8 bits‬‬ ‫نوع پروتکل حمل شده در دیتاگرام را مشخص می کند‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪12‬‬

‫‪Field‬‬ ‫‪Length‬‬ ‫‪Description‬‬

‫‪Header‬‬ ‫‪16 bits‬‬ ‫یک دستگاه ‪ Checksum‬را برای هر دیتاگرام دریافتی محاسبه می کند‪.‬‬
‫‪Checksum‬‬ ‫اگر ‪ 0‬باشد‪ ،‬دستگاه می داند که هدر بدون تغییر باقی دریافت شده و‬
‫دیتاگرام را حفظ می کند‪.‬‬

‫‪Source IP‬‬ ‫‪32 bits‬‬ ‫آدرس ‪ IPv4‬فرستنده را مشخص می کند‬

‫‪Address‬‬

‫‪Destination‬‬ ‫‪32 bits‬‬ ‫آدرس ‪ IPv4‬یک گیرنده را مشخص می کند‬

‫‪IP Address‬‬

‫‪Options‬‬ ‫‪0-40‬‬ ‫به ‪ IPv4‬اجازه می دهد تا از گزینه های مختلفی مانند مدیریت خطا‪ ،‬اندازه‬
‫‪bytes‬‬ ‫گیری و امنیت پشتیبانی کند‪ .‬بایت های پد با مقدار ‪ 0‬در صورت لزوم‬
‫‪(variable‬‬
‫اضافه می شوند‬
‫)‪length‬‬

‫‪Data‬‬ ‫‪Variable‬‬ ‫پد دیتاگرام ‪IP‬‬

‫جدول (‪)3-1‬‬

‫روش های مسیر یابی‬

‫روتر ها در شبکه در وظیفه ایجاد ‪ ،‬نو سازی یا ‪ Refresh‬مسیر هایی که تغییر کردند و یافتن مسیر ها را از طریق جستجو در‬
‫جدول مسیر یابی به عهده دارند‪.‬‬

‫عالوه بر این تطبیق نرخ داده بین زیر شبکه ها ‪ ،‬ایزوله کردن شبکه ها از یکدیگر با جلوگیری از انتشار ترافیک های ‪Broadcast‬‬
‫بین شبکه ها و محدود کردن ارتباط ها با استفاده از قابلیت های دسترسی فایروالی را به عهده دارند‪.‬‬

‫بر همین اساس و به دلیل وظیفه اصلی یک روتر که مسیر یابی می باشد روش های مختلفی برای مسیر یابی و جود دارد که به‬
‫تشریح این روش ها می پردازیم‪.‬‬

‫روش اول ‪Static Route :‬‬

‫در حالت کلی هر روتر تعدادی اینترفیس برای ارتباط گرفتن با شبکه های دیگر دارد که به دلیل کار کردن اش در الیه ‪ 3‬معموال‬
‫به صورت الیه ‪ 3‬ای (آدرس ‪ IP‬روی اینترفیس ها تنطیم می شود ) پیکر بندی می شوند‪ .‬در این حالت و در صورتیکه شبکه های‬
‫متصل به روتر مذکور زیاد نباشد از روش استاتیک روت استفاده می شود‪ .‬در این روش کلیه شبکه هایی که به صورت غیر مستقیم‬
‫می توانند به روتر متصل شوند را شناسایی و درگاه ارتباطی روتر با شبکه های مذکور که یکی از اینترفیس های روتر می باشد را به‬
‫آن به عنوان ‪ Gateway‬معرفی می کنیم‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪13‬‬

‫روش دوم ‪Dynamic Route :‬‬

‫در این روش به دلیل اینکه روتر ها باید از شبکه هایی که به صورت مستقیم به دیگر روتر ها متصل است آگاهی داشته باشند ابتدا‬
‫شبکه هایی که به طورت مستقیم به روتر متصل است را در هر روتر مشخص می کنند و سپس با توجه به نوع روتینگ پروتکل جدول‬
‫شبکه های موجود را به روتر اعالم می کنند‪.‬‬

‫در مر حله بعدی روتر ها بنا به نوع روتینگ پروتکل‪ ،‬جداول خود را بین هم دست به دست کرده و داده هایی را که از جدول دریافتی‬
‫ندارند به جدول خود اضافه کرده و ثبت می کنند از کدام اینترفیس اطالعات جدید را دریافت کرده اند‪ .‬بدین ترتیب تمامی اطالعات‬
‫مر بوط به ‪ Network‬های مختلف در تمامی روتر ثبت و با استفاده از متد ها ی مسیر یابی بسته ها به مقصد می رسند‪.‬‬

‫روش سوم ‪Default route :‬‬

‫در صورتیکه روتر برای بسته مسیری پیدا نکرد به این روش مسیر یابی می کند یعنی هر آدرسی با هر ‪ Subnet‬ای را ارسال کن به‬
‫درگاهی که در این مسیر یابی مشخص می شود ‪.‬‬

‫نکته ‪ :1‬باالتری اولویت در مسیر یابی را استاتیک روت ها و سپس دینامیک روت ها و در نهایت ‪ Default route‬دارند ‪.‬‬

‫نکته‪ :2‬اولویت بین روش های مسیر یابی را پارامتری ‪ Administrative Distance‬تعیین می کند و هرچه روشی دارای ‪AD‬‬
‫کمتری باشد اولویت باالتری خواهد داشت‪.‬‬

‫فریم اترنت‬
‫فریم اترنت با ‪ Preamble‬و ‪ SFD‬شروع می شود‪ ،‬هر دو در الیه فیزیکی کار می کنند‪ .‬هدر اترنت حاوی هر دو آدرس ‪ MAC‬مبدا‬
‫و مقصد است‪ .‬آخرین فیلد ‪ CRC‬است که برای تشخیص خطا استفاده می شود‪ .‬شکل (‪)5-1‬‬

‫‪ :Preamble .1‬فریم های اترنت با ‪ 7‬بایت شروع می شوند‪ .‬این یک دنباله از ‪0‬ها و ‪1‬های متناوب است که شروع فریم را‬
‫نشان می دهد و همگام سازی بیت را بین فرستنده و گیرنده امکان پذیر می کند‪.‬‬
‫‪ :SFD (Start of Frame Delimiter) .2‬این فیلد ‪ 1‬بایتی همیشه روی ‪ 10101011‬تنظیم می شود‪ .‬آدرس مقصد‬
‫مجموعه بیت های بعدی است که فریم را آغاز می کند‪.‬‬
‫‪ :Destination Address .3‬آدرس مقصد‬
‫‪ :Source Address .4‬آدرس مبداء‬
‫‪ :Length .5‬یک فیلد ‪ 2‬بایتی به نام ‪ Length‬اندازه یک فریم اترنت را نشان می دهد‪ .‬به دلیل برخی محدودیتهای ذاتی‬
‫اترنت‪ ،‬این فیلد ‪ 16‬بیتی میتواند مقادیر طول را از ‪ 0‬تا ‪ 65534‬ذخیره کند‪ ،‬اما مقادیر طول بیشتر از ‪ 1500‬مجاز نیستند‬
‫‪ .6‬این فیلد که گاهی به آن ‪ Payload‬نیز گفته می شود‪ ،‬جایی است که داده های واقعی در آن قرار می گیرد‪ .‬اگر از پروتکل‬
‫اینترنت از طریق اترنت استفاده شود‪ ،‬هدر ‪ IP‬و داده ها در اینجا قرار می گیرند‪ .‬طوالنی ترین داده ممکن است ‪ 1500‬بایت‬
‫باشد‪ .‬اگر طول دادهها از حداقل طول که ‪ 46‬بایت است کمتر باشد‪ ،‬برای جبران تفاوت‪0 ،‬ها اضافه میشوند‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪14‬‬

‫‪ CRC :CRC (Cyclic Redundancy Check) .7‬یک فیلد ‪ 4‬بایتی است‪ .‬داده های این فیلد یک کد هش ‪ 32‬بیتی است‬
‫که با استفاده از فیلدهای آدرس مقصد‪ ،‬آدرس منبع‪ ،‬طول و داده ایجاد شده است‪ .‬اگر جمع کنترلی محاسبه شده توسط‬
‫مقصد با مقدار چک ارائه شده متفاوت باشد‪ ،‬داده ها آسیب دیده محسوب می شود‪.‬‬

‫شکل (‪)5-1‬فریم استاندارد اترنت‬

‫فریم اترنت ‪802.1Q‬‬

‫فریم اترنت که دارای فیلد ‪ Tag‬باشد این امکان را فراهم می کند که ابزاری چون سوئیچ های الیه ‪ 2‬بتوانند با استفاده از آن ‪VLAN‬‬
‫بندی کرده و ترافیک های ‪ VLAN‬ها را از یکدیگر متمایز کنند‪ .‬شکل (‪ )6-1‬تمایز بین فریم استاندارد با فریم های ‪ 802.1Q‬را‬
‫نشان می دهد‪.‬‬

‫بر همین اساس دو نوع فریم اترنت در یک ‪ VLAN‬خواهیم داشت‪:‬‬

‫‪ :Tagged Frame‬فریم های اترنت همراه فیلد ‪ Tag‬می باشند و به پورت هایی که این نوع فریم ها را از خود عبور می دهند پورت‬
‫های ترانک گفته می شود‪.‬‬

‫‪ :Untagged Frame‬فریم های اترنت بدون فیلد ‪ Tag‬بوده و معموال مورد استفاده در پورت های ‪ Access‬و متصل به کاربر‬
‫انتهایی می باشد‪.‬‬

‫پورت های اکسس ‪ :‬در یک سوئیچ الیه ‪ 2‬در صورتیکه پورت اکسس تعریف شود به این معنی است که پورت مذکور عضو ‪VLAN‬‬
‫مشخصی است و برای ارتباط با خارج از سوئیچ فریمی را خارج و یا دریافت می کند که ‪ TAG‬ندارد ولی برای ارسال از طریق‬
‫‪ Backplane‬خود به پورت ترانک به فریم ‪ TAG‬مربوط به ‪ VLAN‬ای را که پورت دریافت کننده بسته عضو اش می باشد روی آن‬
‫می زند‪.‬‬

‫پورت ترانک ‪ :‬به پورتی گفته می شود که فریم های اترنت با ‪ TAG‬های مختلف را دریافت و ارسال می کند‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪15‬‬

‫شکل (‪)6-1‬فریم اترنت ‪.1Q‬‬

‫جدول (‪ )4-1‬فیلد های مختلف روی فریم اترنت را معرفی می کند ‪.‬‬

‫‪Field‬‬ ‫‪Length‬‬ ‫‪Description‬‬ ‫‪Value‬‬

‫‪TPID‬‬ ‫‪2 bytes‬‬ ‫شناسه پروتکل برچسب )‪ (TPID‬که‬ ‫مقدار ‪ 0X8100‬یک فریم ‪ IEEE 802.1Q‬را نشان می‬
‫نوع قاب را نشان می دهد‬ ‫دهد‪ .‬دستگاهی که قابلیت ‪802.1Q‬را ندارد‪ ،‬فریمهای‬
‫‪ 802.1Q‬را دور میاندازد‪.‬‬

‫‪PRI‬‬ ‫‪3 bits‬‬ ‫اولویت (‪ ،)PRI‬نشان دهنده اولویت‬ ‫مقدار در محدوده ‪ 0‬تا ‪ 7‬است‪ .‬مقدار بزرگتر نشان دهنده‬
‫‪ 802.1p‬یک فریم است‬ ‫اولویت باالتر است‪ .‬اگر تراکم رخ دهد‪ ،‬سوئیچ ابتدا بسته‬
‫هایی را با باالترین اولویت ارسال می کند‬

‫‪CFI‬‬ ‫‪1 bit‬‬ ‫نشانگر قالب متعارف (‪ ،)CFI‬نشان می‬ ‫مقدار ‪ 0‬نشان می دهد که آدرس ‪ MAC‬در فرمت متعارف‬
‫دهد که آیا یک آدرس ‪ MAC‬در‬ ‫کپسوله شده است و مقدار ‪ 1‬نشان می دهد که آدرس‬
‫قالب متعارف بر روی رسانه های انتقال‬ ‫‪ MAC‬در فرمت غیر متعارف کپسوله شده است‪ .‬فیلد ‪CFI‬‬
‫مختلف کپسوله شده است یا خیر‪.‬‬ ‫دارای مقدار ثابت ‪ 0‬در شبکه های اترنت است‬
‫‪ CFI‬برای اطمینان از سازگاری بین‬
‫شبکه های اترنت و حلقه توکن‬
‫استفاده می شود‬

‫‪VID‬‬ ‫‪12 bits‬‬ ‫)‪ ،VLAN ID (VID‬نشان دهنده‬ ‫‪ VLAN ID‬در محدوده ‪ 0‬تا ‪ 4095‬است‪ .‬مقادیر ‪ 0‬و‬
‫‪ VLAN‬که یک فریم به آن تعلق دارد‬ ‫‪ 4095‬رزرو شده اند و بنابراین شناسه های ‪ VLAN‬موجود‬
‫در محدوده ‪ 1‬تا ‪ 4094‬قرار دارند‬

‫جدول(‪)4-1‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪16‬‬

‫فریم اترنت ‪: Q in Q‬‬

‫از آنجایی که فیلد تگ در ‪ IEEE 802.1Q‬با ‪12‬بیت تعریف شده‪ ،‬حداکثر ‪ 4096‬عدد ‪ VLAN‬را شناسایی می کند‪ ،‬و این تعداد‬
‫‪ VLAN‬برای کاربرانی که از ‪ VLAN‬های ‪ 802.1Q‬در شبکه های مترو اترنت (‪ )MANs‬به صورت ایزوله استفاده می کنند‪ ،‬کافی‬
‫نیست‪ .‬برای رفع این مشکل‪ QinQ ،‬به منظور گسترش فضای ‪ VLAN‬فراتر از ‪ 4096‬تا ‪ VLAN‬توسعه یافته است تا تعداد بیشتری‬
‫از کاربران را بتوان در ‪ MAN‬شناسایی کرد‪ QinQ .‬برای گسترش فضای ‪ VLAN‬با افزودن یک برچسب ‪ 802.1Q‬اضافی به یک‬
‫بسته ‪ 802.1Q‬توسعه یافته است‪ .‬و به این ترتیب تعداد ‪ VLAN‬ها را به‪ 4094 × 4094‬افزایش می دهد‪ .‬شکل(‪ )7-1‬فریم ‪Q‬‬
‫‪ in Q‬را نشان می دهد‬

‫شکل(‪ )7-1‬فریم اترنت ‪QinQ‬‬

‫سوئیچ بسته ها را بر روی یک شبکه عمومی با توجه به تگ ‪ VLAN‬خارجی که در بسته ها حمل می شود‪ ،‬ارسال می کند و آدرس‬
‫های ‪ MAC‬را از تگ ‪ VLAN‬بیرونی می آموزد‪ .‬تگ ‪ VLAN‬داخلی در بسته ها به عنوان ‪ payload‬بسته ها ارسال می شود‪.‬‬

‫‪ QinQ‬در سناریوهایی غیر از صرفاً برای گسترش فضای ‪ VLAN‬نیز به کار می رود‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬در جاهایی که که تگ های‬
‫‪ VLAN‬داخلی و خارجی می توانند برای تمایز بسته ها بر اساس کاربران و سرویس ها استفاده شوند‪ ،‬تگ داخلی می تواند نشان‬
‫دهنده یک کاربر و تگ خارجی می تواند نشان دهنده یک سرویس باشد‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 17

www.karatelecom.com KARA-OLT
 ‫‪18‬‬

‫معماری شبکه دسترسی نوری‬

‫شبکه دسترسی نوری که با ‪ FTTX‬نشان داده می شود به سه دسته اصلی تقسیم می شود ‪:‬‬

‫)‪ :FTTH (Fiber to The Home‬در این معماری فیبر نوری از )‪ C.O(Central Office‬تا درون واحد کاربر اجرا می شود‪.‬‬

‫)‪ :FTTB (Fiber to The Building‬در این معماری فیبر نوری تا فواصل زیر ‪ 100‬متر تا واحد کاربر اجرا شده و با دو پروتکل‬
‫‪ VDSL‬و ‪ Ethernet‬قابلیت ارائه سرویس تا درون واحد کاربر را به ترتیب بر بستر سیم مسی در زوج سیم و کابل های سری ‪Cat‬‬
‫خواهد داشت‪.‬‬

‫)‪ :FTTC (Fiber to The Cabinet‬در این معماری فیبر نوری تا فواصل حدود‪ 1‬الی ‪ 2‬کیلومتری کاربراجرا شده و سرویس های‬
‫تلفنی و ‪ Broadband‬بر بستر زوج سیم و با تکنولوژی ‪ ADSL‬قابل تحویل به کاربر می باشد‪.‬‬

‫شکل (‪ ) 1-2‬نمایی تصویری از انواع معماری های شبکه دسترسی فیبر نوری را نشان می دهد‪.‬‬

‫شکل(‪ )1-2‬معماری شبکه ‪FTTX‬‬

‫‪GPON‬‬
‫)‪ GPON (Gigabit Passive Optical Networks‬یک سیستم نوری برای شبکه های دسترسی است که بر اساس مشخصات‬
‫‪ ITU-T‬سری ‪ G.984‬است‪ .‬این می تواند با استفاده از اپتیک کالس ‪ B‬با نسبت تقسیم ‪ ،1:32‬دستیابی ‪ 20‬کیلومتری را با بودجه‬
‫نوری ‪ 28‬دسی بل (در تصویر زیر نشان داده شده است) فراهم کند‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪19‬‬

‫شکل(‪ )2-2‬شبکه ‪GPON‬‬

‫از دالیل استفاده از ‪ GPON‬پشتیبانی این تکنوولوژی از پهنای باند باال‪ ، Triple Play services( VOIP,HIS,IPTV) ،‬کاهش‬
‫تعداد نود های اکتیو که نیاز به فرآیند های نگهداری دارند و فواصل طوالنی (زیر ‪) 20km‬که از ‪ CO‬می توان به کاربر سرویس ارائه‬
‫کرد‪.‬‬

‫استاندارد های ‪ GPON‬شامل چندین بخش می شوند که به تفکیک عبارتند از ‪:‬‬

‫‪ - G.984.1‬این سند ویژگی های عمومی شبکه نوری غیرفعال ‪ ، GPON‬را توضیح می دهد‬ ‫•‬
‫‪ - G.984.2‬این سند مشخصات الیه وابسته به رسانه فیزیکی غیرفعال شبکه نوری ‪ GPON‬را توصیف می کند‬ ‫•‬
‫‪ - G.984.3‬این سند مشخصات الیه همگرایی انتقال شبکه نوری غیرفعال ‪ GPON‬را توصیف می کند‬ ‫•‬
‫‪ - G.984.4‬این سند مشخصات رابط مدیریت و کنترل شبکه نوری غیرفعال با قابلیت ‪Gigabit-Capable ONT‬‬ ‫•‬
‫)‪ (OMCI‬را توصیف می کند‬

‫شکل(‪ )3-2‬تقسیم بندی استاندارد های ‪GPON‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪20‬‬

‫مروری بر سیستم های ‪GPON‬‬

‫در تعریف تکمیلی ‪ GPON‬نیاز به معرفی اینترفیس های مورد استفاده در این تکنولوژی داریم‪ .‬شکل(‪ )4-2‬اینترفیس های‬
‫مختلف در یک ساختار ‪ GPON‬را به نمایش گذاشته است‪.‬‬

‫اینترفیس سرویس یا )‪:SNI(Service Network Interface‬‬

‫این اینترفیس در اصل اینترفیس ارتباطی بین تجمیع کننده سرویس در تکنولوژی ‪ )OLT( GPON‬با واحد ارائه دهنده سرویس‬
‫می باشند‬

‫شکل(‪)4-2‬‬

‫‪ GPON‬یک فناوری شبکه نوری غیرفعال گیگابیتی است و تا به امروز پرکاربردترین فناوری دسترسی نوری درجریان است‪ .‬شکل‬
‫(‪ )5-2‬بازگو کننده اصول عملکرد سیستم های ‪ GPON‬می باشد‪.‬‬

‫شکل(‪)4-2‬طول موج مسیر های رفت و برگشت‬

‫در شبکه ‪ OLT ،GPON‬از طریق یک فیبر نوری به اسپلیتر نوری متصل می شود و سپس اسپلیتر نوری به ‪ ONU‬ها‬ ‫•‬
‫متصل می شود‪ .‬طول موج های متفاوتی در جهت ‪ Upstream‬و ‪ Downstream‬برای انتقال داده اتخاذ می شود‪ .‬به‬
‫طور خاص‪ ،‬طول موج از ‪ 1290‬نانومتر تا ‪ 1330‬نانومتر در جهت باالدست و از ‪ 1480‬نانومتر تا ‪ 1500‬نانومتر در جهت‬
‫پایین دست متغیر است‬
‫‪ GPON‬از ‪ WDM‬برای انتقال دادههای طول موجهای مختلف ‪ Downstream/Upstream‬روی یک ‪ ODN‬استفاده‬ ‫•‬
‫میکند‪ .‬داده ها در جهت ‪ Downstream‬پخش می شوند و در حالت ‪( TDMA‬بر اساس فاصله زمانی) در جهت‬
‫‪ Upstream‬منتقل می شوند‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪21‬‬

‫انتقال داده در مسیر ‪Downstream‬‬

‫همه داده ها از ‪ OLT‬به همه ‪ ONU‬ها پخش می شود‪ .‬سپس ‪ ONU‬ها داده های مربوطه خود را انتخاب و دریافت می کنند و سایر‬
‫داده ها را دور می اندازند‪ .‬شکل (‪ )5-2‬جزئیات را نشان می دهد‪.‬‬

‫شکل(‪ )5-2‬اصول انتقال داده در مسیر ‪Downstream‬‬

‫ویژگی های اصلی‪:‬‬

‫پشتیبانی از انتقال نقطه به چند نقطه‬ ‫•‬

‫داده های یکسان به همه ‪ ONU‬ها ارسال می شود و ‪ ONU‬ها داده ها را با ‪ GEM Port‬از هم متمایز می کنند‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ ONU‬ها تا داده های مورد نظر خود را بر اساس ‪ ONU-ID‬دریافت می کنند‬ ‫•‬

‫انتقال داده در مسیر ‪Upstream‬‬

‫در جهت باالدست‪ ،‬هر ‪ ONU‬می تواند داده ها را فقط در بازه های زمانی مجاز و اختصاص داده شده توسط ‪ OLT‬به ‪ OLT‬ارسال‬
‫کند‪ .‬این تضمین می کند که هر ‪ ONU‬داده ها را در یک توالی مشخص ارسال می کند و از روی هم قرار گرفتن داده های مسیر‬
‫‪ Upstream‬جلوگیری می کند‪ .‬شکل ‪ 6-2‬جزئیات را نشان می دهد‬

‫شکل(‪)6-2‬انتقال داده در مسیر ‪Upstream‬‬

‫ویژگی انتقال داده در مسیر ‪Upstream‬‬

‫پشتیبانی از روش ‪TDMA‬‬ ‫•‬

‫انتقال داده روی یک تایم اسالت مشخص‬ ‫•‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪22‬‬

‫سیگنال های نوری را روی یک اسپلیتر نوری متصل می کند‬ ‫•‬

‫تشخیص و جلوگیری از روی هم افتادگی داده ها با استفاده از ‪Ranging‬‬ ‫•‬

‫مفاهیم اصلی ‪GEM‬‬

‫فریم ‪GEM‬‬
‫در سیستم ‪ ، GPON‬فریم‪ GEM‬کوچکترین واحد حمل سرویس و ساختار اصلی فریم فریم کردن داده ها است‪ .‬تمام جریان های‬
‫سرویس در فریم ‪ GEM‬کپسوله شده و از طریق خطوط ‪ GPON‬منتقل می شوند‪ .‬جریان های سرویس توسط پورت های ‪GEM‬‬
‫شناسایی می شوند و هر پورت ‪ GEM‬با یک شناسه پورت منحصر به فرد شناسایی می شود‪ .‬شناسه پورت به طور کلی توسط ‪OLT‬‬
‫تخصیص داده می شود‪ .‬بنابراین‪ ONU ،‬های متصل به یک ‪ OLT‬نمی توانند از پورت های ‪ GEM‬که شناسه پورت یکسانی دارند‬
‫استفاده کنند‪ .‬یک پورت ‪ GEM‬برای شناسایی کانال سرویس مجازی که جریان سرویس را بین ‪ OLT‬و ‪ ONU‬حمل می کند‪،‬‬
‫استفاده می کند‪ .‬این شبیه به شناسه مسیر مجازی (‪/)VPI‬شناسه کانال مجازی (‪ )VCI‬اتصال مجازی حالت انتقال ناهمزمان (‪)ATM‬‬
‫است‪.‬‬

‫شکل(‪ )7-2‬فریم ‪GEM‬‬

‫یک هدر ‪ GEM‬از ‪ PTI ،Port ID ،PLI‬و بررسی خطای هدر (‪ )HEC‬تشکیل شده است و برای تمایز دادههای پورتهای مختلف‬
‫‪ GEM‬استفاده میشود‬

‫‪ :PLI‬طول ‪ payload‬یا طول داده را نشان می دهد‬ ‫•‬

‫شناسه پورت(‪ :)Port ID‬به طور منحصر به فرد نشان دهنده یک پورت ‪ GEM‬است‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ :PTI‬نوع محموله را نشان می دهد‪ .‬برای شناسایی وضعیت و نوع داده ای که در حال انتقال است استفاده می شود‪ ،‬به‬ ‫•‬
‫عنوان مثال‪ ،‬اینکه آیا پیام عملیات‪ ،‬مدیریت و نگهداری (‪ )OAM‬در حال انتقال است و آیا انتقال داده ها کامل شده است‬
‫یا خیر‬
‫‪ :HEC‬عملکرد (‪ )FEC‬و کیفیت انتقال را تضمین می کند‬ ‫•‬
‫‪ :Fragment payload‬قطعه فریم را نشان می دهد‬ ‫•‬

‫شکل (‪ )8-2‬ساختار فریم ‪ GEM‬و نحوه نگاشت سرویس اترنت روی فریم ‪ GEM‬را شرح می دهد‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪23‬‬

‫شکل(‪ )8-2‬نگاشت فریم اترنت رو فریم ‪GEM‬‬

‫سیستم ‪ GPON‬فریم های اترنت را تجزیه می کند و داده ها را در ‪ Payload‬فریم ‪ GEM‬برای انتقال می نگارد‪.‬‬ ‫•‬
‫به این ترتیب اطالعات هدر اترنت هم به طور خودکار در فریم های ‪ GEM‬کپسوله می شود‬ ‫•‬
‫به همین دلیل شکل و فرمت نگاشت فریم اترنت بسیار واضح و انعطاف پذیر می باشد‬ ‫•‬

‫)‪TCONT (Transmit Container‬‬

‫کانتینر انتقال (‪ )T-CONT‬یک حامل سرویس در جهت ‪ Upstream‬در سیستم ‪ GPON‬است‪ .‬همه پورت های ‪ GEM‬به ‪T-‬‬
‫‪ CONT‬نگاشت شده اند‪ .‬سپس جریانهای سرویس با استفاده از زمانبندی تخصیص پهنای باند پویا (‪ )DBA‬به ‪ Upstream‬منتقل‬
‫میشوند‪ T-CONT .‬واحد اصلی کنترل جریان سرویس ها در جهت ‪ Upstream‬در سیستم ‪ GPON‬است‪ .‬هر ‪ T-CONT‬با ‪Alloc-‬‬
‫‪ ID‬شناسایی می شود‪ Alloc-ID .‬توسط پورت ‪GPON‬در ‪ OLT‬اختصاص داده می شود و ‪ T-CONT‬های استفاده شده توسط‬
‫‪ ONU‬های متصل به همان پورت ‪ OLT‬نمی توانند همان ‪ Alloc-ID‬ها را داشته باشند‪ .‬شکل(‪ )9-2‬رابطه بین ‪ GEM‬پورت ها و‬
‫‪ TCONT‬ها که عامل انتقال آنها هستند را نشان می دهد‬

‫شکل(‪ )9-2‬رابطه بین ‪ TCONT‬و‪ GEM‬پورت‬

‫پنج نوع ‪ T-CONT‬وجود دارد‪ .‬انتخاب ‪ T-CONT‬در طول زمانبندی انواع مختلف جریان سرویس های ‪ Upstream‬متفاوت است‪.‬‬
‫هر نوع پهنای باند ‪ T-CONT‬ویژگی کیفیت خدمات (‪ )QoS‬خاص خود را دارد‪ QoS .‬عمدتاً به شکل ضمانت پهنای باند نشان داده‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪24‬‬

‫می شود که می تواند به حالت های ‪ Best Effort،Non-Assured ،Assured ،Fixed‬و ‪ Mixed‬طبقه بندی شود (مرتبط با‬
‫نوع ‪ 1‬تا نوع ‪ 5‬فهرست شده در جدول (‪)1-2‬‬

‫جدول(‪ )1-2‬انواع ‪TCONT‬‬

‫مفاهیم اساسی ‪GPON‬‬

‫مالتی پلکس کردن سرویس ‪GPON‬‬
‫یک شبکه مبتنی برتکنولوژی ‪ PON‬با استفاده از پورت‪ GEM‬و ‪ TCONT‬ها به کانکشن های مجازی جهت مالتی پلکس کردن‬
‫سرویس ها تقسیم می شود‬

‫هر پورت ‪ GEM‬می تواند یک سرویس یا چند نوع جریان سرویس را حمل کند‪ .‬بنابراین پس از حمل جریانهای سرویس‪،‬‬ ‫•‬
‫یک پورت ‪ GEM‬باید قبل از زمانبندی سرویس در ‪ ،Upstream‬به ‪ T-CONT‬نگاشته می شود‪ .‬هر ‪ ONU‬از چندین‬
‫‪ T-CONT‬پشتیبانی می کند که می توانند سرویس های مختلف را منتقل کند ‪.‬‬
‫بسته به طرح درخواستی و مورد نیاز مشتری یا کاربر‪ ،‬یک ‪ T-CONT‬را می توان به یک یا چند پورت ‪ GEM‬متصل کرد‪.‬‬ ‫•‬
‫در ‪ ،OLT‬در ابتدا پورتهای ‪ GEM‬از ‪ T-CONT‬و سپس در مرحله بعد جریانهای سرویس از بسته های پورت ‪GEM‬‬
‫برای پردازش بیشتر دمودوله میشوند‬

‫روابط مربوط به نگاشت سرویس ها‬

‫در جهت مسیر ‪Upstream‬‬ ‫•‬
‫✓ یک ‪ ONU‬فریم های اترنت را بر اساس رل های پیکربندی شده بین پورت های سرویس و پورت های ‪ GEM‬به‬
‫پورت های ‪ GEM‬ارسال می کند‪ .‬سپس‪ ،‬پورتهای ‪ ،GEM‬فریمهای اترنت را در واحدهای داده بسته ‪GEM‬‬
‫)‪ (PDUs‬کپسوله میکنند و این ‪ PDU‬ها را بر اساس رل های نگاشت بین پورتهای ‪ GEM‬و صفهای ‪T-CONT‬‬
‫در صفهای ‪ T-CONT‬قرار می گیرند‪ .‬در نهایت‪ ،‬صفهای ‪ T-CONT‬از تایم اسالت ها برای ارسال ‪ PDU‬های‬
‫‪ GEM‬در مسیر ‪ Upstream‬استفاده می کنند‬
‫✓ ‪ ،OLT‬واحد های داده بسته یا ‪ PDU‬های ‪ GEM‬را دریافت و فریم های اترنت را از آنها استخراج می کند‪ .‬سپس‪،‬‬
‫فریم های اترنت را از یک پورت ‪ uplink‬که بر اساس رل های نگاشت بین پورت های سرویس و پورت های ‪uplink‬‬
‫مشخص کرده و فریم استخراج شده را به پورت ‪ Uplink‬مربوطه ارسال می کند‪ .‬شکل (‪)10-2‬روابط نگاشت در مسیر‬
‫‪ Upstream‬را نشان می دهد‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪25‬‬

‫شکل(‪ )10-2‬نگاشت در ‪Upstream‬‬

‫در جهت ‪Downstream‬‬ ‫•‬

‫✓ ‪ OLT‬فریم های اترنت را بر اساس رل های نگاشت پیکربندی شده بین پورت های سرویس و پورت های ‪ uplink‬به‬
‫ماژول پردازش سرویس ‪ GPON‬ارسال می کند‪ .‬سپس ماژول پردازش سرویس ‪ GPON‬فریم های اترنت را در ‪PDU‬‬
‫های ‪ GEM‬برای انتقال به ‪ Downstream‬با استفاده از پورت ‪ GPON‬کپسوله می کند‬
‫✓ فریم های همگرایی انتقال یا )‪ GPON (GTC‬که حاوی ‪ PDU‬های ‪ GEM‬می باشد برای همه ‪ ONU‬های متصل‬
‫به یک پورت ‪ GPON‬ارسال یا ‪ Broadcast‬می شوند‬
‫✓ ‪ ONU‬داده های دریافتی را مطابق شناسه پورت ‪ GEM‬یا ‪ GEM-ID‬موجود در هدر ‪ GEM PDU‬فیلتر می کند و‬
‫داده هایی را که فقط متعلق به پورت های ‪ GEM‬این ‪ ONU‬هستند نگه می دارد‪ .‬سپس‪ ONU ،‬دادهها را به فریمهای‬
‫اترنت کپسوله میکند و با استفاده از پورتهای سرویس( مانند پورت های اترنت و ‪ POTS‬که روی ‪ ONU‬قرار دارند‬
‫)‪ ،‬آنها را برای کاربران نهایی ارسال میکند‪ .‬شکل (‪ )11-2‬روابط نگاشت بین سرویس ها و پورت های ‪ GEM‬را روی‬
‫پورت های ‪ GPON‬نشان می دهد‬

‫شکل (‪ )11-2‬روابط نگاشت در مسیر ‪Downstream‬‬

‫مجموعه یا پشته های پروتکل ‪GPON‬‬

‫توصیه ‪ ITU-T G.984.3‬مجموعه جدیدی از ساختارهای فریم را تعریف می کند که بسته های صوتی‪ ،‬ویدئویی و اترنت سنتی را‬
‫به عنوان محموله های فریم های ‪ GPON‬در نظر می گیرند‪ .‬شکل (‪ )12-2‬ساختار پشته های پروتکل ‪ GPON‬را نشان می دهد‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪26‬‬

‫شکل(‪ )12-2‬پشته های پروتکل ‪GPON‬‬

‫پشته های پروتکل ‪ GPON‬شامل الیه وابسته به محیط فیزیکی (‪ )PMD‬و الیه همگرایی انتقال )‪ GPON (GTC‬است‪.‬‬

‫الیه ‪PMD‬‬
‫الیه ‪ GPON PMD‬مربوط به اینترفیس ها یا ماژول های نوری ‪ GPON‬بین ‪ OLT‬و ‪ ONU‬است‪.‬این مقادیر از پارامترهای اینترفیس‬
‫های ‪ GPON‬حداکثر فاصله دسترسی و نسبت تقسیم را برای یک سیستم ‪ GPON‬مشخص می کند‪.‬‬

‫الیه ‪GTC‬‬
‫‪ GTC‬الیه اصلی ‪ GPON‬است که در آن دسترسی مدیا برای جریان سرویس های ‪ Upstream‬کنترل می شود و ‪ ONU‬ها رجیستر‬
‫می شوند‪ .‬بسته های فریم اترنت در فریم های ‪ GEM‬کپسوله می شوند و سپس به عنوان فریم های ‪ GTC‬بسته بندی می شوند‪.‬‬
‫این فریم های ‪ GTC‬برای انتقال بر اساس پارامترهای اینترفیس ( پورت ‪ )GPON‬پیکربندی شده در الیه فیزیکی به کدهای باینری‬
‫تبدیل می شوند‪ .‬این فرآیند در قسمت انتهایی که سرویس را باید دریافت کند به صورت معکوس می باشد‪ .‬به طور خاص‪ ،‬دریافت‬
‫کننده انتهایی ‪ ،‬دادهها را کپسوله میکند تا فریمهای ‪ ،GTC‬فریمهای ‪ ،GEM‬و سپس محمولهها برای انتقال داده از آن استخراج‬
‫گردد‪.‬‬

‫الیه ‪ GTC‬بر اساس ساختار به دو زیر الیه سازگاری ‪ TC‬و زیر الیه فریمینگ ‪ GTC‬طبقه بندی می شود‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪27‬‬

‫زیر الیه سازگاری ‪ TC‬شامل آداپتورهای ‪ GEM TC ،ATM‬و رابط مدیریت و کنترل ترمینال شبکه نوری (‪ )OMCI‬و‬ ‫•‬
‫ماژول کنترل تخصیص پهنای باند پویا (‪ )DBA‬است‪ .‬آداپتورهای ‪ ATM‬و ‪ GEM TC‬کانال های ‪ OMCI‬را با شناسه‬
‫مسیر مجازی (‪/)VPI‬شناسه کانال مجازی (‪ )VCI‬یا شناسه پورت ‪ GEM‬شناسایی می کنند‪ .‬آداپتورهای ‪ OMCI‬می توانند‬
‫داده های کانال ‪ OMCI‬را با آداپتورهای ‪ ATM‬و ‪ GEM TC‬مبادله کنند و داده های کانال ‪ OMCI‬را به نهادهای ‪OMCI‬‬
‫ارسال کنند‪ .‬ماژول کنترل ‪ DBA‬یک ماژول عملکردی رایج است که گزارش های ‪ ONU‬را تولید می کند و تخصیص‬
‫‪ DBA‬را کنترل می کند‬
‫در زیر الیه فریمینگ ‪ ،GTC‬فریم های ‪ GTC‬شامل بلوک های ‪ ،GEM‬بلوک های ‪ PLOAM‬و بلوک های ‪ OAM‬می‬ ‫•‬
‫باشد‪ .‬زیر الیه فریم ‪ GTC‬از عملکردهای زیر پشتیبانی می کند‪:‬‬
‫✓ داده ها را مالتی پلکس و دی مولتی پلکس می کند‪ .‬به طور خاص‪ ،‬زیر الیه فریمینگ ‪ ، GTC‬دادههای ‪ PLOAM‬و‬
‫‪ GEM‬را بر اساس اطالعات مرزی مشخصشده در هدر فریم در ‪ TC‬فریمهای ‪ Downstream‬مالتی پلکس میکند‪.‬‬
‫عالوه بر این‪ ،‬زیر الیه فریمینگ ‪ GTC‬دادههای ‪ PLOAM‬و ‪ GEM‬را از ‪ TC‬فریمهای ‪ Upstream‬بر اساس‬
‫دستورالعملهای هدر فریم از هم جدا میکند‬
‫✓ هدرهای فریم را تولید و داده ها را رمزگشایی می کند‪ .‬زیر الیه فریمینگ ‪ GTC‬هدر ‪ TC‬فریم های ‪Downstream‬‬
‫را در قالب مشخصی تولید و با استفاده از آن هدر فریم‪ ،‬فریم های ‪ Upstream‬را رمزگشایی می کند‪.‬‬
‫✓ داده ها را به صورت داخلی بر اساس ‪ Alloc-ID‬مسیریابی می کند‪ .‬الیه فریمینگ فریم ‪ GTC‬داده های ارسال شده‬
‫توسط یا به آداپتورهای ‪ GEM TC‬را بر اساس ‪ Alloc-ID‬هدایت می کند‬

‫الیه ‪ GTC‬بر اساس عملکرد از ‪ C/M Plane‬و ‪ U Plane‬تشکیل شده است‬

‫پشته های پروتکل ‪ C/M Plane‬شامل ‪ PLOAM ،OAM‬و ‪ OMCI‬است‪ .‬کانال های ‪ OAM‬و ‪ PLOAM‬برای مدیریت‬ ‫•‬
‫عملکردهای زیر الیه های ‪ PMD‬و ‪ GTC‬استفاده می شوند‪ OMCI .‬یک سیستم یکپارچه برای مدیریت زیر الیه ها در‬
‫الیه باالیی ارائه می دهد‬
‫✓ کانالهای ‪ Embedded OAM‬در هدرهای فریم ‪ GTC‬برای تعیین پهنای باند‪ ،‬تبادل دادهها و تخصیص پویا‬
‫پهنای باند(‪ )DBA‬بکار می روند‪.‬‬
‫✓ یک فضای اختصاصی در فریم های ‪ GTC‬که مبتنی بر فرمت کانال های ‪ PLOAM‬است رزرو شده است‪ .‬کانال های‬
‫‪ PLOAM‬اطالعات مدیریت ‪ PMD‬و ‪ GTC‬ای را حمل می کنند که از بلوک ‪ OAM‬عبور نمی کنند‬
‫✓ کانال های ‪ OMCI‬برای مدیریت سرویس ها استفاده می شوند‬
‫جریان های سرویس در ‪ U-Plane‬بر اساس انواع جریان سرویس ها (‪ ATM‬یا ‪ )GEM‬با ‪ VPI/Port-ID‬شناسایی می‬ ‫•‬
‫شوند‪ ، Port-ID .‬جریانهای سرویس ‪ GEM‬و ‪VPI‬ها‪ ،‬جریانهای سرویس های ‪ ATM‬را شناسایی میکنند‪ .‬در ‪T-‬‬
‫‪ CONT‬ها‪ ،‬پهنای باند تخصیص داده می شود و ‪ QoS‬با استفاده از بازه های زمانی قابل تنظیم کنترل می شود‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪28‬‬

‫ساختار فریم ‪GEM‬‬

‫شکل(‪ )13-2‬ساختار فریم ‪ GEM‬را نشان می دهد‬

‫شکل(‪ )13-2‬فریم ‪GEM‬‬

‫فریم ‪ GPON‬در مسیر ‪Upstream‬‬

‫یک فریم ‪ GPON‬در مسیر ‪ Upstream‬دارای طول ثابت ‪ 125‬میکرو ثانیه است‪ .‬هر فریم ‪ Upstream‬حاوی محتوایی است‬
‫که توسط یک یا چند ‪ T-CONT‬حمل می شود‪ .‬همه ‪ ONU‬های متصل به پورت ‪ GPON‬پهنای باند ‪ Upstream‬را به‬
‫صورت اشتراکی استفاده می کنند‬

‫همه ‪ ONU‬های متصل به یک پورت ‪ GPON‬داده های خود را در بازه های زمانی خود بر اساس نیازهای نقشه پهنای‬ ‫•‬
‫باند (‪ )BWmap‬به ‪ upstream‬ارسال می کنند‬
‫هر ‪ ONU‬وضعیت داده هایی را که باید با استفاده از فریم های ‪ upstream‬به ‪ OLT‬ارسال شود گزارش می کند‪.‬‬ ‫•‬
‫سپس‪ OLT ،‬از ‪ DBA‬برای تخصیص زمانهای ‪ upstream‬به ‪ONU‬ها استفاده میکند و بهروزرسانیها را در هر‬
‫فریم ارسال میکند‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪29‬‬

‫در شکل (‪ ،)13-2‬یک فریم ‪ GPON‬در ‪ upstream‬از الیه فیزیکی ‪upstream PLOAM ، (PLOu) upstream‬‬
‫(‪ ،)PLOAMu‬توالی سطح توان باالدست (‪ ،)PLSu‬گزارش پهنای باند پویا ‪ )DBRu( upstream‬و فیلدهای محموله تشکیل شده‬
‫است‪ ،‬همانطور که در جدول ‪ 2-2‬توضیح داده شده است‪.‬‬

‫‪Field‬‬ ‫‪Description‬‬ ‫‪Function‬‬

‫‪PLOu‬‬ ‫‪Upstream physical layer‬‬ ‫برای همترازی فریم‪ ،‬همگام سازی‪ ،‬و شناسایی برای‬
‫‪overhead‬‬
‫‪ONU‬استفاده می شود‬
‫‪PLOAMu‬‬ ‫‪PLOAM messages of‬‬ ‫برای گزارش پیام های مدیریت‪ ، ONU‬از جمله وضعیت‬
‫‪upstream data‬‬
‫نگهداری و مدیریت استفاده می شود‪ .‬این فیلد ممکن‬
‫است در یک فریم وجود نداشته باشد و برای بودن در فریم‬
‫باید مورد مذاکره دو طرف (‪ ONU‬و ‪) OLT‬قرار گیرد‬
‫‪PLSu‬‬ ‫‪Upstream power level‬‬ ‫برای تنظیم توان پورت نوری بکار می رود‪ .‬این فیلد‬
‫‪sequence‬‬
‫ممکن است در یک فریم وجود نداشته باشد و برای بودن‬
‫در فریم باید مورد مذاکره دو طرف ‪ (ONU‬و) ‪ OLT‬قرار‬
‫گیرد‬
‫‪DBRu‬‬ ‫‪Upstream dynamic‬‬ ‫گزارش وضعیت ‪ ، T-CONT‬درخواست پهنای باند بعد‬
‫‪bandwidth report‬‬
‫از دریافت گزارش و برای تخصیص پهنای باند پویا استفاده‬
‫می شود‪ . .‬این فیلد ممکن است در یک فریم وجود‬
‫نداشته باشد و برای بودن در فریم باید مورد مذاکره دو‬
‫طرف (‪ ONU‬و ‪) OLT‬قرار گیرد‬
‫‪Payload‬‬ ‫‪Payload user data‬‬ ‫می تواند یک گزارش از وضعیت ‪ DBA‬یا فریم داده‬
‫باشد‪ .‬اگر فریم داده بود این فیلد هدر ‪ GEM‬و فریم ها‬
‫را شامل می شود‪.‬‬
‫جدول(‪)2-2‬‬

‫فریم ‪ GPON‬در مسیر ‪Downstream‬‬

‫یک فریم ‪ GPON‬در مسیر ‪ Downstream‬دارای طول ثابت ‪ 125‬میکرو ثانیه است و شامل بلوک کنترل فیزیکی‬
‫‪ )PCBd( Downstream‬و دیتایی است که در فریم در حال انتقال است(‪ PCBd .)Payload‬عمدتاً از هدر ‪ GTC‬و ‪BWmap‬‬
‫تشکیل شده است‪ ، OLT .‬بلوک یا پیغام ‪ PCBd‬را به همه ‪ ONU‬ها ارسال می کند‪ ONU ،‬ها ‪ PCBd‬را دریافت و عملیات را بر‬
‫اساس اطالعات موجود در ‪ PCBd‬انجام می دهند‪.‬‬

‫هدر ‪ GTC‬برای تعیین حدود فریم‪ ،‬همگام سازی و تصحیح خطا (‪ )FEC‬استفاده می شود‬ ‫•‬
‫فیلد ‪ BWMap‬به هر ‪ ONU‬از تخصیص پهنای باند در جهت ‪ Upstream‬اطالع می دهد‪ .‬این اسالتهای زمانی‬ ‫•‬
‫شروع و پایان ‪ Upstream‬را برای ‪T-CONT‬های هر ‪ ONU‬مشخص میکند‪ ،‬و تضمین میکند که‪ ،‬همه ‪ONU‬‬
‫دادهها را با استفاده از بازههای زمانی مشخصشده توسط ‪ ، OLT‬برای جلوگیری از کانفلیکت داده ارسال کنند‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪30‬‬

‫شکل(‪)14-2‬ساختار ‪PCBd‬‬

‫‪ PCBd‬حاوی فیلدهای ‪ ،PLend ،BIP ،PLOAMd ،Ident ،PSync‬و ‪ US BW Map‬است که نقشه ‪ US BW‬نقشه پهنای‬
‫باند در مسیر ‪ Upstream‬است که توسط ‪ OLT‬برای هر ‪ T-CONT‬ارسال میشود‪ .‬جدول ‪ 3-2‬هر فیلد را توضیح می دهد‬

‫‪Field‬‬ ‫‪Description‬‬ ‫‪Function‬‬

‫‪PSync‬‬ ‫‪Physical synchronization‬‬ ‫توسط ‪ ONU‬ها برای تعیین شروع هر فریم استفاده می‬
‫‪domain, frame‬‬ ‫شود‬
‫‪synchronization information‬‬
‫‪Ident‬‬ ‫‪Identification domain‬‬ ‫مرتب سازی فریم ها به ترتیب طول فریم ها در فریم‬
‫هایی که نوع شان یکسان است‬
‫‪Downstream PLOAM‬‬ ‫‪PLOAM messages of‬‬ ‫برای گزارش پیام های مدیریت ‪ ،ONU‬از جمله‬
‫)‪(PLOAMd‬‬ ‫‪downstream data‬‬ ‫وضعیت نگهداری و مدیریت استفاده می شود‪ .‬این فیلد‬
‫ممکن است در یک فریم نباشد و مبتنی بر مذاکره با‬
‫طرف دوم ایجاد گردد‬
‫‪BIP‬‬ ‫‪Bit interleaved parity‬‬ ‫برای انجام بررسی برابری بایتهای بین دو فیلد ‪BIP‬‬
‫(به استثنای مقدمه و مرزبندی) برای نظارت بر کدهای‬
‫خطا استفاده میشود‬
‫‪PLend‬‬ ‫‪Length of downstream‬‬ ‫برای تعیین طول فیلد ‪ BWmap‬استفاده می شود‬
‫‪payloads‬‬
‫‪Upstream bandwidth map‬‬ ‫‪Upstream bandwidth‬‬ ‫‪ OLT‬برای ارسال نقشه پهنای باند در مسیر‬
‫)‪(US BW Map‬‬ ‫‪mapping‬‬
‫‪ Upstream‬به هر ‪ T-CONT‬از این فیلد استفاده می‬
‫کند‪ BWmap .‬زمان شروع و پایان هر ‪ T-CONT‬را‬
‫در انتقال داده مشخص می کند‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪31‬‬

‫تکنیک های کلیدی ‪GPON‬‬

‫‪Ranging‬‬
‫از آنجاییکه فاصله منطقی ‪ OLT‬ها از ‪ ONU‬ها نسبت به فاصله فیزیکی شان متفاوت است بر همین اساس زمان مورد نیاز برای‬
‫ارسال سیگنال های نوری بر روی فیبرهای نوری نیز متفاوت خواهد بود و زمان هایی که ‪ ONU‬ها سیگنال های نوری را دریافت‬
‫می کنند متفاوت می شود‪.‬‬

‫عالوه بر این‪ ،‬تاخیرهای رفت و برگشت (‪ )RTD‬بین ‪ OLT‬و ‪ ONU‬نیز بسته به زمان و محیط متفاوت است‪ .‬بنابراین‪ ،‬هنگامی که‬
‫‪ ONU‬داده ها را در حالت ‪ TDMA‬ارسال می کند‪ ،‬برخورد ممکن است رخ دهد‪ OLT .‬باید دقیقاً فواصل بین خود و هر ‪ ONU‬را‬
‫اندازه گیری کند و یک فاصله زمانی مناسب برای داده های ‪ Upstream‬همگرا از همه ‪ ONU‬ها فراهم کند تا از کانفلیکت داده‬
‫ها جلوگیری شود‪ .‬به این ترتیب‪ OLT ،‬زمان ارسال داده ها را برای هر ‪ ONU‬کنترل می کند‪.‬‬

‫شکل(‪ranging)15-2‬‬

‫اصول ‪Ranging‬‬
‫پروسه یا فرآیند ‪ Ranging‬به شرح زیر می باشد‪:‬‬

‫‪ OLT‬پروسه ‪ Ranging‬را زمانی که برای اولین بار ‪ ONU‬بخواهد در ‪ OLT‬رجیستر شود آغاز می کند‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ OLT‬کمیت تاخیر مقتضی (‪ )EqD‬را برای هر ‪ ONU‬بر اساس دسترسی فیزیکی مشخص میکند‬ ‫•‬

‫نتایج ‪Ranging‬‬
‫‪ RTD‬و ‪ EqD‬فریم های داده ارسال شده توسط همه ‪ ONU‬ها را همگام می کنند و از کانفلیکت داده ها در تقسیم کننده های‬
‫نوری جلوگیری می کنند‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬همه ‪ ONU‬ها در یک محدوده منطقی قرار می گیرند و داده ها را در بازه های زمانی‬
‫مشخص ارسال می کنند‪ ،‬در نتیجه از کانفلیکت سلول های ‪ Upstream‬جلوگیری می کنند‪.‬‬

‫‪DBA‬‬
‫در سیستم ‪ OLT ،GPON‬ترافیک داده های ‪ Upstream‬از ‪ ONU‬را با ارسال سیگنال های مجوز به ‪ ONU‬کنترل می کند‪PON .‬‬
‫به یک مکانیسم موثر ‪ TDMA‬برای کنترل ترافیک ‪ Upstream‬نیاز دارد تا بسته های داده از چندین ‪ ONU‬در انتقال ‪Upstream‬‬
‫با هم برخورد نکنند‪ .‬با این حال‪ ،‬به دلیل اینکه شبکه ‪ ODN‬شبکه ای پسیو بوده و قابلیت پیاده سازی مدیریت روی شبکه ‪ODN‬‬
‫امکان پذیر نیست مکانیسم نیاز به مدیریت ‪ QoS‬در یک شبکه ‪ ODN‬دارد‪ .‬مدیریت نمی تواند اجرا شود یا ممکن است باعث کاهش‬
‫شدید کارایی شود زیرا ‪ ODN‬یک شبکه غیرفعال است‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪32‬‬

‫مکانیزمی برای مدیریت ترافیک ‪ GPON‬در ‪ Upstream‬که تمرکز اصلی اش در استانداردسازی مدیریت ترافیک ‪ GPON‬بوده و‬
‫برای حل مشکل‪ ITU-T Recommendation G.984.3 ،‬توسعه داده شده است تا پروتکل ‪ DBA‬را برای مدیریت ترافیک ‪PON‬‬
‫در ‪ Upstream‬تعریف می کند‬

‫‪ DBA‬مکانیزمی است که ‪ OLT‬را قادر می سازد تا ازدحام در شبکه ‪ PON‬را در زمان واقعی نظارت کند‪ .‬در همین راستا‪،‬این امکان‬
‫را فراهم میکند تا ‪ OLT‬بتواند به صورت پویا پهنای باند را بر اساس میزان ازدحام‪ ،‬استفاده از پهنای باند های قابل استفاده و‬
‫پیکربندی ها تنظیم و کنترل کند‪ DBA .‬از توابع زیر پشتیبانی می کند‪:‬‬

‫استفاده از پهنای باند ‪ Upstream‬در پورت ‪ PON‬را بهبود می بخشد‬ ‫•‬

‫از کاربران بیشتری در پورت ‪ PON‬پشتیبانی می کند‬ ‫•‬
‫پهنای باند باالتری را برای کاربران فراهم می کند‪ ،‬به ویژه سرویس هایی که پهنای باند قابل توجهی نیاز دارند‬ ‫•‬

‫شکل(‪ )16-2‬نظارت ‪ OLT‬بر مکانیزم ‪DBA‬‬

‫ماژول ‪ DBA‬در یک ‪ OLT‬به طور مداوم گزارش های ‪ DBA‬را جمع آوری و محاسبه را انجام می دهد‪ .‬و از فیلد ‪BWMap‬‬ ‫•‬
‫در فریم ‪ Downstream‬برای اطالع ‪ ONU‬از نتیجه محاسبه ‪ DBA‬استفاده می کند‬
‫با توجه به اطالعات ‪ ONU ،BWMap‬ها داده ها را در بازه های زمانی اختصاص داده شده به آنها ارسال می کنند و‬ ‫•‬
‫پهنای باند ‪ Upstream‬را اشغال می کنند‪ .‬بنابراین‪ ،‬هر ‪ ONU‬به صورت پویا پهنای باند ‪ Upstream‬خود را مطابق با‬
‫ترافیک داده ارسالی واقعی خود تنظیم می کند و به این ترتیب استفاده از پهنای باند ‪ Upstream‬را بهبود می بخشد‬

‫پهنای باند را می توان در حالت استاتیک یا حالت ثابت نیز تخصیص داد‪ .‬در این حالت‪ ،‬یک ‪ OLT‬به طور دورهای یک پهنای باند‬
‫ثابت را بر اساس توافقنامه سطح خدمات )‪ ،ONU (SLA‬پهنای باند و نشانگرهای تاخیر به هر ‪ ONU‬اختصاص میدهد‬

‫در حالت ثابت‪ ،‬یک ‪ OLT‬از مکانیزم نظرسنجی استفاده می کند‪ .‬پهنای باند اختصاص داده شده به ‪ ONU‬ممکن است‬ ‫•‬
‫متفاوت باشد اما پهنای باند تخصیص یافته به هر ‪ ONU‬در هر دوره نظرسنجی یکسان است‪ .‬ضمانت پهنای باند به ‪SLA‬‬
‫یک ‪ ONU‬بستگی دارد نه به ترافیک سرویس ‪ .Upstream‬در این حالت به یک ‪ ONU‬پهنای باند ثابت اختصاص‬
‫مییابد‪ ،‬حتی بدون اینکه سرویس باالدستی را حمل کند‪.‬‬
‫حالت تخصیصی ساده است و برای سرویسهایی مانند ‪ TDM‬که ترافیک ثابتی دارند اعمال میشود‪ ،‬اما برای سرویسهای‬ ‫•‬
‫‪ IP‬که نیازهای افزاینده در پهنای باند دارند عملیاتی نمی باشد‪ .‬اگر این حالت برای خدمات ‪ IP‬اعمال شود‪ ،‬استفاده از‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪33‬‬

‫پهنای باند ‪ Upstream‬کم است زیرا پهنای باند باالدستی را نمی توان به صورت پویا بر اساس ترافیک سرویس باالدست‬
‫تنظیم کرد‪.‬‬

‫‪FEC‬‬
‫در کاربردهای واقعی‪ ،‬انتقال سیگنال های دیجیتال باعث ایجاد خطاهای بیتی و جیتر می شود که کیفیت انتقال سیگنال را کاهش‬
‫می دهد‪ .‬برای حل مشکل مذکور‪ ،‬یک فناوری تصحیح خطا مورد نیاز است‪ .‬در میان فناوریهای تصحیح خطا‪ ،‬فناوریهای مؤثر با‬
‫کاهش استفاده از پهنای باند‪ ،‬قابلیت اطمینان انتقال را به دست میآورند که پیچیدگی دستگاه مخابراتی را نیز افزایش میدهد‪ .‬از‬
‫فناوری های تصحیح خطا برای کنترل خطاها استفاده می شود‪ .‬کدهای درگیر در این فناوری ها بر اساس سناریوهای استفاده به‬
‫عنوان کدهای تشخیص خطا و کدهای تصحیح خطا طبقه بندی می شوند‬

‫کدهای تشخیص خطا‪ ،‬مانند کدهای بررسی ‪ ،Parity‬برای تشخیص کدهای خطا استفاده می شوند‬ ‫•‬
‫کدهای تصحیح خطا‪ ،‬مانند کدهای ‪ ،BCH‬کدهای )‪ Reed Solomon (RS‬و کدهای ‪ Hamming‬برای تصحیح خودکار‬ ‫•‬
‫خطاها استفاده می شوند‬

‫تنها تفاوت بین کدهای تشخیص خطا و کدهای تصحیح خطا در پارامترهای عملکرد اعمال شده در سناریوهای مختلفی نهفته است‬
‫که بکارگرفته می شود‪ FEC .‬از کدهای تصحیح خطا استفاده می کند‪.‬‬

‫روال تصحیح و تشخیص خطا به این ترتیب است که کدهای اضافی به سیگنال های فرستنده انتهایی اضافه می شوند‪ .‬سپس‪ ،‬دریافت‬
‫کننده انتهایی سیگنالها را برای وجود خطا بر اساس کد تصحیح خطا (‪ )ECC‬بررسی میکند و در صورت وجود خطا‪ ،‬آنها را تصحیح‬
‫میکند‪ .‬کدهای متداول ‪ FEC‬شامل کدهای همینگ‪ ،‬کدهای ‪ RS‬و کدهای کانولوشن است‪ .‬شکل (‪ )17-2‬اصول ‪ FEC‬را نشان می‬
‫دهد‪.‬‬

‫شکل(‪)17-2‬‬

‫‪Line Encryption‬‬
‫در یک سیستم ‪ ،GPON‬داده های ‪ Downstream‬به همه ‪ ONU‬ها پخش می شود‪ .‬بنابراین‪ ONU ،‬هایی که مجاز نیستند داده‬
‫های ‪ Downstream‬مربوط به ‪ ONU‬های مجاز را دریافت کنند‪ ،‬در صورت دریافت باعث ایجاد خطرات امنیتی در سیستم می‬
‫شود‪.‬‬

‫برای از بین بردن این خطرات امنیتی از رمزگذاری خط استفاده می شود‪ .‬سیستم ‪ GPON‬از الگوریتم ‪Advanced Encryption‬‬
‫)‪ Standard 128 (AES128‬برای رمزگذاری بسته های ارسال شده استفاده می کند تا بسته ها به صورت رمز گذاری شده منتقل‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪34‬‬

‫شوند و امنیت سیستم را بهبود می بخشد‪ .‬در صورتی که سناریوهای مورد استفاده الزامات امنیتی باالیی را نیاز داشته باشند‪،‬‬
‫رمزگذاری خط را می توان فعال کرد‪.‬‬
‫الگوریتم های رمزگذاری خط مورد استفاده در سیستم های ‪ GPON‬نه هدر را افزایش می دهند و نه استفاده از پهنای‬ ‫•‬
‫باند را کاهش می دهند‬
‫الگوریتم های رمزگذاری خط تاخیرهای ارسال را طوالنی نمی کند‬ ‫•‬

‫شکل(‪line encryption )18-2‬‬

‫تبادل کلید ‪Encryption‬‬

‫✓ ‪ OLT‬درخواست تبادل کلید را به ‪ ONU‬آغاز می کند‪ ONU .‬به درخواست پاسخ می دهد و یک کلید جدید به ‪OLT‬‬
‫می فرستد‬
‫✓ پس از دریافت کلید جدید‪ OLT ،‬کلید را به کلید جدید تغییر می دهد و از کلید جدید برای رمزگذاری داده ها استفاده‬
‫می کند‬
‫✓ ‪ OLT‬شماره فریمی را که از کلید جدید استفاده می کند به ‪ ONU‬می فرستد‬
‫✓ ‪ ONU‬شماره فریم را دریافت می کند و کلید تأیید را روی فریم های داده تغییر می دهد‬

‫نکته ‪ :‬به دلیل محدودیت طول پیام های ‪ ONU ،PLOAM‬کلید را به صورت دو تکه به ‪ OLT‬می فرستد و هر دو قسمت کلید را‬
‫سه بار برای افزونگی بیشتر ارسال می کند‪ .‬اگر ‪ OLT‬در دریافت هر یک از بخشهای کلید در هر سه بار ارسال ناموفق باشد‪OLT ،‬‬
‫یک درخواست تعویض کلید را دوباره به ‪ ONU‬آغاز میکند تا زمانی که ‪ OLT‬همان کلید را برای سه بار دریافت کند‬

‫نکته ‪ OLT :‬کامندی را سه بار به ‪ ONU‬صادر می کند تا ‪ ONU‬را از استفاده از شماره فریم کلید جدید مطلع کند‪ ONU .‬پس از‬
‫دریافت فرمان تنها یک بار‪ ،‬کلید تأیید را روی فریم های داده تغییر می دهد‬

‫فرآیند احراز هویت(‪ )Authentication‬یک ‪ ONU‬در ‪OLT‬‬

‫شکل(‪ )19-2‬فرآیند احراز هویت یک ‪ ONT‬را که از قیل پیکربندی نشده را نشان می دهد‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪35‬‬

‫شکل(‪)19-2‬‬

‫‪ OLT .1‬یک درخواست شماره سریال (‪ )SN‬را به ‪ ONU‬ارسال می کند‬

‫‪ ONU .2‬به پیام درخواست ‪ SN‬ارسال شده از ‪ OLT‬پاسخ می دهد‬
‫‪ .3‬پس از دریافت پاسخ ‪ SN‬از ‪ OLT ،ONU‬یک شناسه موقت ‪ )ONU-ID( ONU‬را به ‪ ONU‬اختصاص می دهد‬
‫‪ .4‬پس از اینکه ‪ ONU‬وارد وضعیت عملیاتی شد‪ OLT ،‬یک پیام درخواست رمز عبور به ‪ ONU‬ارسال می کند‪ .‬سپس‬
‫‪ ONU‬با یک رمز عبور پاسخ می دهد‪ .‬رمز عبور روی ‪ OLT‬پیکربندی نشده است‬
‫‪ o‬اگر عملکرد کشف خودکار در پورت ‪ PON‬که ‪ ONU‬به آن متصل است فعال نباشد‪ OLT ،‬یک پیام لغو ثبت به ‪ONU‬‬
‫ارسال می کند‪ .‬با دریافت این پیام‪ ONU ،‬یک پیام درخواست ثبت نام را به ‪ OLT‬ارسال می کند‬
‫‪ o‬اگر عملکرد کشف خودکار در پورت ‪ PON‬که ‪ ONU‬به آن متصل است فعال باشد‪ ،‬درگاه هشداری را به رابط خط فرمان‬
‫(‪ )CLI‬یا سیستم مدیریت شبکه (‪ )NMS‬گزارش میکند که نشان میدهد ‪ ONU‬به طور خودکار کشف میشود‪ONU .‬‬
‫فقط پس از تایید می تواند آنالین شود‬

‫فرآیند احراز هویت ترمینال ‪ ONU( GPON‬از قبل پیکربندی شده است)‬
‫یک ‪ ONU‬از پیش پیکربندی شده را می توان در سه حالت احراز هویت کرد‪ SN +Password ،SN :‬و ‪Password‬‬

‫احراز هویت با ‪SN/SN +Password‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪36‬‬

‫در احراز هویت با ‪ OLT ،SN‬فقط ‪ SN‬هر ‪ ONU‬را جهت احراز هویت تطبیق می دهد‪ .‬در احراز هویت ‪OLT ،SN +Password‬‬
‫هم ‪ SN‬و هم ‪ Password‬که در ‪ ONU‬از قبل تنظیم شده را تطبیق می دهد‪ .‬شکل (‪ )20-2‬فرآیند احراز هویت با روش مذکور‬
‫را نشان می دهد‬

‫شکل(‪)20-2‬‬

‫‪ OLT‬پس از دریافت پیغام پاسخ ‪ SN‬از سوی ‪ ،ONT‬بررسی می کند که آیا ‪ ONU‬دیگری با چنین ‪ SN‬ای قبال به ‪OLT‬‬ ‫•‬
‫اضافه شده یا خیر‪ .‬اگر جواب بله بود‪ OLT ،‬باید از طریق آالرم در ‪ CLI‬یا ‪ NMS‬اعالم کند که ‪ SN‬تکراری بوده و قبال‬
‫اضافه شده است‪.‬اگر جواب خیر بود ‪ OLT‬یک ‪ ONU-ID‬را به ‪ ONU‬تخصیص می دهد‪.‬‬
‫بعد از اینکه ‪ ONU‬به حالت عملکردی یا ‪ Operation State‬وارد شد ‪:‬‬ ‫•‬
‫‪ o‬برای ‪ ONU‬که در حالت ‪ SN‬احراز هویت شده است‪ OLT ،‬پیام درخواست رمز عبور را به این ‪ ONU‬ارسال نمی‬
‫کند‪ .‬در عوض‪ OLT ،‬به طور خودکار یک پورت ‪ GEM‬را که با شناسه ‪ ONU‬برابر است را برای حمل پیام های‬
‫‪ OMCI‬مربوط به ‪ ، ONU‬پیکربندی می کند و به ‪ ONU‬اجازه می دهد تا آنالین شود‪ .‬عالوه بر این‪ OLT ،‬یک‬
‫هشدار آنالین شدن ‪ ONU‬را از طریق ‪ CLI‬یا ‪ NMS‬گزارش می دهد‪.‬‬
‫‪ o‬برای ‪ ONU‬که در حالت ‪ SN +Password‬احراز هویت شده است‪ OLT ،‬یک درخواست رمز عبور به ‪ONU‬‬
‫ارسال می کند و رمز عبور گزارش شده توسط ‪ ONU‬را با رمز عبور که در ‪ OLT‬تعریف شده مقایسه می کند‪ .‬اگر‬
‫دو رمز عبور یکسان باشند‪ OLT ،‬مستقیماً یک پورت ‪ GEM‬را برای ‪ ONU‬پیکربندی میکند تا پیامهای ‪OMCI‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 ‫‪37‬‬

‫را حمل کند و به ‪ ONU‬اجازه آنالین شدن را میدهد‪ .‬عالوه بر این‪ OLT ،‬یک هشدار آنالین ‪ ONU‬را به ‪ CLI‬یا‬
‫‪ NMS‬گزارش می دهد‪ .‬اگر دو رمز عبور یکسان نباشند‪ OLT ،‬هشدار خطای رمز عبور را به ‪ CLI‬یا ‪ NMS‬گزارش‬
‫می دهد‪.‬‬

‫‪www.karatelecom.com‬‬ ‫‪KARA-OLT‬‬
 38

www.karatelecom.com KARA-OLT