Professional Documents
Culture Documents
Nuri Bilge Ceylan Sinemasinda Resim Ve F
Nuri Bilge Ceylan Sinemasinda Resim Ve F
CONGRESS BOOK
2017
ISBN - 978-605-9885-38-6
www.iksadkongre.org
International Congress on Fashıon & Art & Design
May 20-23, 2017
Gaziantep - Turkey
Okt. Ra ia DEMİR
Kahra a araş Sütçü İ a Ü i ersitesi, rabiademir79@windowslive.com
ÖZET
Si e a e görsel sa atlar arası daki ilişki fil i adı da u a a hep ir araştır a ko usu
ol uştur. Hareketli resi lerde oluşa si e a görsel i geler dili le izle i i e ola ları
a lat aktadır. Bu ağla da si e a resi sa atı e fotoğraf sa atı ı öğelerini kullanarak
görsel ko pozis o u ta a la aktadır.
Türk si e a ö et e i Nuri Bilge Ce la ı fotoğraf e resi sa atı a akı lığı fil leri de
açıkça görül ektedir. Bu ağla da Ce la 'ı ilk uzu etrajlı fil i ola Kasa a ,
sonraki filmlerinde tekrar ede fotoğrafik etki i , görsel ko pozis o ları e içi sel
estetiği ö pla a çık ası ile ir ö ü rolü ü üstle iştir. Sa at si e ası olarak
adla dıra ile eği iz u fil çizgisel e asit ir ö kü e sahip ol akla irlikte fotoğrafik
imgelerin de ge iş kulla ıldığı görü tülerle dikkati çek ektedir. Kasa a daki değişik i geler
izi ir tarafta hikâ eleri ke di ko usu a ö le dirirke , diğer a da da et i içi de
ulu a a es eleri, ö görüle e e ir es e le işaret ederek dışarı a da ö
vermektedir.
Anahtar Kelimeler: Nuri Bilge Ce la Si e ası, Fotoğraf, Resi , Kasa a Fil i
ABSTRACT
The relationship between cinema and visual art has always been a subject of research since
the invention of the film. The cinema, which is composed of moving pictures, tells the
audience events with the language of visual images. In this context, cinema completes the
visual composition using the elements of painting art and photography art.
The film director of Turkish cinema Nuri Bilge Ceylan's photographs and the closeness to the
art of painting are clearly visible. In this context, Ceylan's first feature-length film, "Town"
(1997), has played a leading role in her subsequent films, with the repetitive photographic
effect, visual compositions and the emergence of formal aesthetics. This film, which we can
call art cinema, draws attention with images that have been used extensively in
photographic images as well as having a linear and simple story. The different elements in
the film "Town" direct us from one side to the story of the story itself, while pointing out
objects that are not in the text by pointing out an unpredictable object.
Keywords: Ci e a of Nuri Bilge Ce la , Photo, Pi ture, To Mo ie
GİRİŞ
Popüler ir sa at dalı olarak Si e a, tek oloji i ütü ola akları ile ö e li ir e düstri el
güç ol a ı a ı sıra, ü ük kitlelere hitap et ektedir. Si e a plastik sa atlar ala ı da e i
açılı lara ö ülük ederke resi e fotoğraf sa atı la karşılıklı etkileşi içi e gir iştir. Bu
etki özellikle leri aşları da iti are plastik sa atlar üzeri de etkili ol uştur.
Si e a ı diğer sa at dalları da a ıra te el özellik erede se ütü sa at dalları ı ke di
siste atiği içerisi de kulla asıdır. Bu ağla da si e a a e çok dâhil ola sa at dalları
tiyatro e resi dir Doğa a , : . Tek ik ir sa at ala ı olarak si e a, aşla gı ı da
iti are resi sa atı la akı ilişki içerisi de ol uştur. Resi e si e a arası daki u ilişki
irçok açıda e zerlik gösterirke resi e si e a arası daki te el a rı ise de i ge lik
e durağa lıktır. Resi sa atı ko pozis o düzle i de de i ge dir. Si e ada de i ge lik
ise, görü tü ü oluştura sa ısız res i kurgu la irleştiril esi ile oluşur. Si e ada
de i ge liği oluştura diğer öğeler; ka era hareketleri, çeki ölçekleri e çeki açılarıdır
(Karakaya, 2005: 11).
Resi sa atı da esle e si e a arattığı ke di e has resi sel estetik apı üzeri e kurulu
ir görsel hazza sahiptir. Si e a ı u görsel hazzı arat ası da, güzel sa atlar eğiti i
al ış ola ö et e leri kuşkusuz ü ük ir etkisi ardır. Bu u la irlikte resi e
si e a ı doğruda uluştuğu, resi sa atı ı e a ressa ları te atik apı e ko u u
o urgası ı oluşturduğu fil lerde u estetik apı doruğa çık aktadır Karaka a,
2005:13). Bu ağla da Nuri Bilge Ce la si e ası ı resi sa atı a akı lığı göze
çarp aktadır. Yö et e i fil leri deki kareler se ir ileri de fotoğraf izler işçesi e ir
izle i ırak aktadır. Bu açıda Ce la ı Kasa a fil ör eği fotoğrafik ir a aliz
ekse i de i ele iş e fil deki sah eleri fotoğraf e resi ilişkisi e akıl ıştır.
Si e a Ve Plastik Sa atlar İlişkisi
Resi sa atı görsel dil ara ılığı la i ge arat a ö ü le si e a ı ze gi leş esi i
sağla ıştır. Si e a ı ö e li ö et e leri de Sta le Ku ri k, lise ılları da fotoğrafla
ilgile iştir. Ku ri k fil leri de res i ışık e ko pozis o ögeleri i kulla ır. Ku ri k gi i
plastik sa atlarla akı da ilgile e ir diğer ö et e Ro a Pola ski dir. Pi a ist
fil i le e i i ö et e , e i i erkek o u u, e i i u arla a se ar o Os ar ödülü ü
kaza a ö et e , resi , he kel e grafik eğiti i al ıştır. Da id L h Pe s l a ia
A ade of Fi eArts ta sa at eğiti i al ış, sa at ilgisi e si e a estetiği i ir arada
kulla ış ö e li ö et e lerde iridir. Pop Art akı ı ı ö e li te sil ileri de A d
Warhol si e a ile ilgile e sa atçılarda iridir. Çağı toplu sal ola ları ile ütü lük içi de
ola resi leri i afiş tek iği ile çoğalt ıştır. Sleep e E pire isi li de e sel
uzu etrajlı fil leri ola Warhol çektiği kısa fil lerle Bağı sız Fil Ödülü ü kaza ıştır.
A rupalı sa atçı e ö et e ler arası daki u ilişki e etkileşi Türk ö et e ler e
ressa lar arası da da görülür. Resi e he kel i a ı sıra si e a ile de ilgile e ressa
Abidin Di o, Fra sa e Rus a da fil çalış aları da ulu uştur. Resi eğiti i ala ö e li
ö et e lerde irisi de Atıf Yıl az dır. Ressa Bedri Ba ka , Fra sa da sa at eğiti i aldığı
ıllarda o u uluk dersleri de al ış, kısa e uzu etrajlı fil lere i za at ıştır.
Si e a, a latı ı apısı iti ari le ti atro e ede i at ile görsel i ge akı ı da ise plastik
sa atlarla iç içedir. Si e a da tıpkı resi de olduğu gi i görselliğe da alı ir a ılsa a
CONGRESS BOOK OF INFAD – ISBN 978-605-9885-36-2 733
International Congress on Fashıon & Art & Design
May 20-23, 2017
Gaziantep - Turkey
Nuri Bilge Ce la si e ası da ge çler e aşlılar, i si etler arası da, ke tsel ile kırsal
arası daki çatış aları hafifçe elirgi leş esi e ta ık oluruz; i sa lar o ologları da
kesi tisizdir; doğa, gize e otorite ka ağı olarak urgula ır; elirsiz a latılar ge ellikle
aktörü ö görül üş jestleri e da a ır. Dahası, u i sa lar ko uştuğu da, sö ledikleri şe ler
dai a kişisel a a a ı za a da deri liğe doğru da uza aktadır. Bir kahra a ı psikolojisi
sa esi de Ce la ı fil leri i sa lığı ge el duru u u sorgula aktadır.
Nuri Bilge Ce la fil leri a ı za a da i sa lık ile ola eşguli eti i pa laşa , özellikle
ir irleri le ilişki e e pati kur a, kişisel özgürlük kaza a e sürdür e, a la lı ağla tı
kur a e eri iz üzeri de dura ir otorite i irası ı akla getir ektedir Har e , :
. Diğer ir tarafta Ce la si e ası da, ke di izi, aşkaları ı e çe re izdeki dü a ı
ir iri ize ağla a çaresizlik, u utsuzluk e ilişkileri izdeki soru lar dikkat çek ektedir.
Estetik olarak, Ce la 'ı sa ırlı tek iği ister ir karakteri küçük ölçekli hareketleri olsu ,
ister de kırsal A adolu' u e ke tsel İsta ul'u uhteşe a zarası olsu ü lü
ö et e A dre Tarko ski a aşlığı a da çok akı dır. E dikkat çeki i duru ise, hü a ist
si e a içi Ce la , Tarko sk tek iği e çok aklaşarak doğal dü ada laik za a larda ar
ol a a ir a e i at ap a a çalış aktadır. Ce la 'ı çelişkili e liği dü adaki eri
ko usu daki e dişesi doğruda Tarko sk ' i etkisi de ka akla aktadır.
Ce la si e ası da ar ola ağır rit i getirdiği durağa lık e kara sarlık erede se çoğu
fil i de a a özellik olarak ö pla a çık aktadır Tu alı, : . Diğer tarafta Nuri Bilge
si e ası da görsel algıları izle i i e aktar ak a a ı la fil deki ko uş a eti leri ol bol
di aloglar ile destekle ekte e ö le e Ce la fil leri di alojik apıla a a ola ak
sağla aktadır. A ı za a da ideolojik ağla da da Nuri Bilge Ce la fil leri Türki e
si e a sektörü de ö e li ir ere sahiptir. Nerede se her fil i de politik esajları
izle i isi e i elikle aktara ö et e i sahip olduğu si asi duruş açıkça ifade
edilmemektedir.
Si e a a atıl ada ö e fotoğrafçı olarak çalışa Nuri Bilge Ce la fil leri si e asal ir
görsellikte çok fotoğrafik ir görselliğe da a ır. Kasa a, Koza e Ma ıs Sıkı tısı fil leri
Nuri Bilge Ce la ı fotoğrafçılık iriki i i a sıttığı fotoğrafları olarak aşlar, de a eder e
i e fotoğrafları ile iter. Kasa a fil i ir si e a fil i de çok ir fotoğrafçı ı -sinema
adı a de e sel ol a a -bir denemesi olarak kabul edilebilir. Ceylan bu filmde neredeyse
si e a ı ola akları ı kulla arak çektiği fotoğraflarla de e sel ir çalış a ap ıştır
(http://fotografya.fotografya.gen.tr/issue-15/a_imancer15.htm).
Nuri Bilge Ce la ı ilk dö e si e a dili i arata e ö e li etke lerde iri, durağa e
estetik fotoğraf görü ü leridir. Ce la ı özellikle ilk fil leri de ö küsel a latı da çok
fotografik a latı a akı olduğu görülür A teki , : . Ce la si e ası da
apı ı ola Koza, fotografik gerçekliği e elirgi olduğu fil dir. Si ah- e az çekile fil de
di alog kulla ıl a ıştır. Ce la si e atografik dili i fotograf üzeri e kurar ki fil i ilk
kareleri fotoğraflarda oluş aktadır. Bu iddialı aşla gıç o u si e a dili i, özellikle ilk
dö e o u a, fotoğraf üzeri e kurgula a ağı ı gösterir.
Kasa a Fil Ör eği e Fotoğraf İlişkisi
Nuri Bilge Ce la Si e ası da Koza da u a a ke disi i ağırlıklı olarak hissettire ekâ
kasa adır. Kasa a, he sı ırları la içi e kapattığı doğallıkta u alı a kadar ge işle e
sıkı tı ı, he de sı ırları hari i de aşa ıla kopukluk ile era er eski ağları e ide