‫املواد السنية‬

‫المعهد التقاني لطب األسنان ‪ -‬التعىيضات‬

‫السنة األولى‬

‫الدكتورة رزان البين‬

‫® ‪Dental Prosthesis Team‬‬

‫تنسيق ‪ :‬محمود الحلبي‬

‫‪ٞ٩‬ذ‪٩‬ص‬
‫● خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ‪ : Dental Materials‬ٱٸ ّ‪ ٨٦‬ٹعٮدٳ‪ ٣‬دسخعص خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬غعخذ‪٩‬ص ‪ٙ‬ٸ ىر خألعٮد‪ ٫‬دسخعص‬
‫ؽد‪٦٩‬ص ٳ خ‪٥‬عْشٗ ّ‪٦‬ٶ ‪٩‬دٱٺّص ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ٳ ىسٺْعٲد‪.‬‬

‫‪ٙ‬دالععْ‪٪‬د‪ ٣‬خ‪٥‬قذٺخ ألٷ ‪٩‬ددش ٹعي‪٦‬ر ‪ْ٩‬ش‪ٙ‬ص ‪٩ ٤١‬د ٹعْ‪ ٜ٦‬زٲزٯ خ‪٪٥‬ددش ‪ ٬٩‬ف‪ٚ‬دض ٳ خٴخؿ ٳ ظش‪١‬ٺر ٳ‬
‫خععيسدذ ‪.‬‬

‫‪ٙ‬د‪ْ٪٥‬ش‪ٙ‬ص خ‪٥‬جٺذش ٳ خإل‪٪٥‬د‪ ٧‬زخقدجـ خ‪٪٥‬ٴخد ٳ ف‪ٚ‬دظٲد ٹغٲ‪٦ّ ٤‬ٺٮد خععْ‪٪‬د‪٥‬ٲد ٳ ٹ‪٢٪‬ٮٮد ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ٺٺض زٺ‪ ٬‬خ‪٪٥‬ٴخد‬
‫خ‪٥‬جٺذش ٳ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬شدٹحص ‪.‬‬

‫ٳ ظيشح خ‪٪٥‬قد٭ِ ٳ خ‪٥‬ؾش‪١‬دض خ‪٥‬ٺٴ‪٪١ ٧‬ٺدض ٱدج‪٦‬ص ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ‪٩‬ش‪ٞٙ‬ص زٮؾشخض ٳ زٺد٭دض ظٴمخ ‪ ٤١‬ؽش‪١‬ص‬
‫‪ٙ‬ٺٲد ؤ‪٩ ٫‬غعذنشٱد ٱٴ خأل‪ٙ‬ن‪٥ ٤‬ز‪ ٬٪ٙ ٠٥‬ٳخـر خ‪٪٥‬خسشٷ خ‪٥‬غٮٸ ؤ‪ ٫‬ٹعْشٗ ّ‪٦‬ٶ ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ‪ْ٩‬ش‪ٙ‬ص ّ‪٪٦‬ٺص ال‬
‫ظغعٮذ ‪ٞٙ‬و ب‪٥‬ٶ ‪ْ٩‬يٺدض خ‪٥‬ؾش‪١‬ص ‪ ,‬أل‪٩ ٫‬د ٹٲ‪ ٨‬خ‪٥‬ؾش‪١‬ص ٱٴ خ‪٥‬شزخ خ‪٪٥‬ددٷ ‪ٞٙ‬و ‪٥‬ز‪ ٬٩ ٠٥‬خ‪٪٥‬ٲ‪ ٨‬دسخعص خ‪٥‬ٮؾشخض‬
‫خ‪٪٥‬ش‪ٞٙ‬ص ‪٩ ٤١ ِ٩‬ددش ٳ ‪٩‬يدز‪ٞ‬عٲد ‪ ِ٩‬خالععْ‪٪‬د‪ ٣‬خ‪٦٪ْ٥‬ٸ ‪.‬‬

‫‪1‬‬
 ‫● خواص المواد السنيت ‪:‬‬

‫‪٥‬ذسخعص خٴخؿ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ال زذ ؤٳالً ‪ ٬٩‬خّع‪٪‬دد زْل خ‪٥‬ٴعدج‪ ٤‬خ‪٥‬عٸ ظغدّذ٭د ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬عْشٗ ّ‪٦‬ٶ ف‪ٚ‬دض ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد‬
‫خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٺص ٳ خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ٳ خ‪٪٥‬ٺ‪٢‬د٭ٺ‪٢‬ٺص خ‪٥‬عٸ ظغٲ‪٦ّ ٤‬ٺٮد خععْ‪٪‬د‪٥‬ٲد ‪ .‬ٳ ‪ ٬٩‬م‪ ٬٪‬ٱزٯ خ‪٥‬ٴعدج‪: ٤‬‬

‫‪ - 1‬خ‪ٚ٥‬ذٴؿ خ‪٥‬ذشخسٹص ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬عٸ ظسٺ‪٥ ٬‬ٮد خ‪٥‬ٮد‪٦ٝ‬ٺص خ‪٥‬ذشخسٹص ‪٪٦٥‬ددش ‪.‬‬

‫‪ - 2‬خ‪ٚ٥‬ذٴؿ خ‪٪٥‬جٲشٹص ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬عٸ ظسٺ‪ ٬‬خ‪٥‬عش‪١‬ٺر خ‪٥‬ذخخ‪٦‬ٸ ‪٪٦٥‬ددش ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خ‪ٚ٥‬ذٴؿ خ‪٢٥‬ٲشزدجٺص ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬عٸ ظسٺ‪ ٬‬خ‪٥‬عٖٺشخض خ‪٥‬عٸ ظيشؤ ّ‪٦‬ٶ خ‪٪٥‬ددش ‪.‬‬

‫‪ - 4‬خ‪ٚ٥‬ذٴؿ خ‪٥‬ؾْدّٺص ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬عٸ ظسٺ‪٥ ٬‬ٮد ظٴمِ خ‪٥‬زسخض دخخ‪ ٤‬خ‪٪٥‬ددش ‪.‬‬

‫‪ - 5‬خ‪ٚ٥‬ذٴؿ خ‪٥‬ذ‪٪٢‬ٺص ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬عٸ ظسٺ‪ ٬‬ؤؽ‪٢‬د‪ ٣‬خ‪٥‬ؾس‪٢‬دض دخخ‪ ٤‬خ‪٪٥‬ددش ٳ ّال‪ٝ‬عٲد زسْنٲد ‪.‬‬

‫ؤٷ ‪١‬ٺ‪ٚ‬ٺص ظٴمِ خ‪٥‬جضٹحدض دخخ‪ ٤‬خ‪٪٥‬ددش ‪٪ٙ ,‬ؽالً ‪ :‬برخ ‪١‬د‪ ٫‬ؽ‪ ٤٢‬خ‪٥‬جضٷء ‪٩‬ٮعَ‪ ٨‬ٳ رسخظٰ ‪٩‬عٴمْص زؾ‪٩ ٤٢‬ٴؽٴسٷ‬
‫٭شٵ ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬جضء خ‪ٞ٪٥‬دز‪ ٤‬ـضٷء ‪٩‬ٮعَ‪ ٨‬رسخظٰ ‪٩‬عٴمْص زؾ‪٩ ٤٢‬ٴؽٴسٷ ‪.‬‬

‫ظقٮ٘ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص زٮدء ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬عش‪١‬ٺر خ‪٥‬جضٹحٸ ‪٩ ٤٢٥‬ددش ‪ٙ‬ٮجذ ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ؤـغد‪ٕ ٧‬دصٹص ‪ - 2 -‬ؤـغد‪ ٧‬عدج‪٦‬ص‬

‫‪ - 3‬ؤـغد‪ ٧‬ف‪٦‬سص ‪ ,‬ٳ ظ‪ٞ‬غ‪ ٨‬ب‪٥‬ٶ ؼالغ ؤ‪ٝ‬غد‪: ٧‬‬

‫● ؤـغد‪ ٧‬ف‪٦‬سص ‪٩‬عس‪٦‬ٴسش ‪ :‬دٺػ ظع‪٪‬ٺض زد٭عَد‪ ٧‬رسخظٲد ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ؾس‪٢‬ص خ‪ٚ٥‬شخٕٺص زؾ‪ ٤٢‬ٱٮذعٸ ‪٩‬ٮعَ‪ ( ٨‬خ‪ْ٪٥‬دد‪.) ٫‬‬

‫● ؤـغد‪ ٧‬ف‪٦‬سص ٕٺش ‪٩‬عس‪٦‬ٴسش ‪ :‬رسخظٲد ٕٺش ‪٩‬ٮعَ‪٪‬ص ‪ٙ‬ٺ‪٪‬د زٺٮٲد ٳ ظعٴمِ زؾ‪ّ ٤٢‬ؾٴخجٸ ( خ‪٥‬ؾ‪٪‬ٴُ )‪.‬‬

‫● ؤـغد‪ ٧‬ف‪٦‬سص ٭ق٘ ‪٩‬عس‪٦‬ٴسش ‪ :‬ظع‪٪‬ٺض زٮ‪ٞ‬ـ ظشخزو خ‪٪٥‬ج‪٪‬ٴّدض خ‪٪٥‬عس‪٦‬ٴسش ‪٩‬ؽ‪ ٤‬خ‪٢٥‬ٴظدزش‪١‬د ( ‪٩‬ددش ظغعْ‪٤٪‬‬
‫‪١‬ذؾٴش ‪ٙ‬ٸ خ‪ْ٪٥‬د‪٥‬جص خ‪٦٥‬سٺص ) ‪.‬‬

‫‪٩ ٤٢٥‬ددش خقدجـ ٳ ف‪ٚ‬دض ‪ْ٩‬ٺٮص ظ‪٢٪‬ٮٮد ‪ ٬٩‬خ‪٥‬عْشٗ ٳ خ‪٥‬عْد‪ ِ٩ ٤٩‬ٱزٯ خ‪٪٥‬ددش ٳ ‪ ٬٩‬م‪ ٬٪‬ٱزٯ خ‪٥‬خٴخؿ ‪:‬‬

‫‪ - 1‬خ‪٥‬خٴخؿ خ‪٥‬ذ‪٪٢‬ٺص ‪ - 2-‬خ‪٥‬خٴخؿ خٻ‪٥‬ٺص ‪ - 3-‬خ‪٥‬خٴخؿ خ‪٥‬خدفص ‪ - 4 -‬خ‪٥‬خٴخؿ خ‪ْ٥‬د‪٩‬ص ‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫أوالً ‪ :‬الخواص الحكميت للمادة السنيت ‪:‬‬

‫ٳ ٱٸ ظْٮٸ ظ‪ ٠٦‬خ‪ٞ٥‬ٴخ٭ٺ‪ ٬‬خ‪٥‬عٸ ظغدّذ خ‪٪٥‬خسشٷ خ‪٥‬غٮٸ ّ‪٦‬ٶ خععْ‪٪‬د‪ ٣‬خ‪٪٥‬ٴخد زقٴسش فذٺذص ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ‬
‫ؤ‪ٙ‬ن‪ ٤‬خ‪٥‬ٮعدجؿ ‪.‬‬

‫ٱزٯ خ‪٥‬خٴخؿ ٱٸ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٥‬ذد‪٥‬ص ‪ :‬ٳ ظْٮٸ ‪١‬ٺ‪ٚ‬ٺص ٳـٴد خ‪٪٥‬ددش ‪ٙ‬ٸ دسـص خ‪٥‬ذشخسش خ‪ْ٥‬ددٹص ‪٪ٙ ,‬ؽالً ‪:‬خألٳ‪١‬غجٺ‪ ٬‬ٹٴـذ زد‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪ٖ٥‬دصٹص ‪ٙ‬ٸ‬
‫دسـص خ‪٥‬ذشخسش خ‪ْ٥‬ددٹص ‪ ,‬زٺٮ‪٪‬د خ‪٥‬ضجس‪ ٜ‬ٹٴـذ ‪ٙ‬ٸ دد‪٥‬ص خ‪٥‬غٺٴ‪٥‬ص ‪ ,‬ٳ خ‪ْ٪٥‬دد‪ٙ ٫‬ٸ دد‪٥‬ص خ‪٥‬قالزص ‪.‬‬

‫‪ -2‬خ‪َ٪٥‬ٲش ‪ :‬ٱٴ خععجدزص ‪ٙ‬ٺضٹٴ‪٥‬ٴـٺص ‪٦٥‬نٴء ‪ ,‬ؤٷ ؤ‪ ٫‬خ‪َ٪٥‬ٲش ٱٴ بدغدط ؽخقٸ ٭دؽث ّ‪ ٬‬خ٭ْ‪٢‬دط خ‪٥‬نٴء ؤٳ‬
‫خ٭عؾدسٯ ‪.‬‬

‫ٳ ٹع‪ ٨‬ظ‪٪‬ٺٺض ‪٥‬ٴ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ددش ز‪٪‬ذٵ ‪٩‬د ظْ‪٢‬غٰ خ‪٪٥‬ددش ‪ ٬٩‬خ‪٥‬نٴء خ‪٥‬ٴخسد ّ‪٦‬ٺٲد ؤٳ خ‪٥‬نٴء خ‪٥‬زٷ ٹٮعؾش ‪ ٬٩‬خال‪٥‬ٲد ‪ ,‬ٳ‬
‫ٹْذ ‪٥‬ٴ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص رٳ ؤٱ‪٪‬ٺص خدفص ‪ٙ‬ٸ ظش‪٩‬ٺ‪ ٨‬خألعٮد‪ ٫‬ٳ فٮدّعٲد ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خ‪٢٥‬ؽد‪ٙ‬ص ‪ :‬ؼ‪ ٤ٞ‬ٳخدذش خ‪٥‬ذج‪٩ ٬٩ ٨‬ددش ‪٩‬د‪ ,‬ؤٷ ؼ‪ ( ٤ٞ‬ع‪ ٬٩ )3٨‬خ‪٪٥‬دء ‪ٞ٩‬ذس زد‪ٖ٥‬شخ‪٧‬‬

‫ٳ ظذغر زد‪ٞ٥‬د٭ٴ‪ ( ٟ : ٫‬خ‪٢٥‬ؽد‪ٙ‬ص ) = ٳ ( خ‪٥‬ٴص‪ / ) ٫‬ح ( خ‪٥‬ذج‪. ) ٨‬‬

‫‪ - 4‬خ‪٥‬ػ‪ ٤ٝ‬خ‪٥‬ٮٴّٸ ‪ :‬ٱٴ خ‪٥‬ٮغسص زٺ‪١ ٬‬ؽد‪ٙ‬ص دج‪٩ ٨‬د ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ددش ٳ ‪١‬ؽد‪ٙ‬ص دج‪٪٩ ٨‬دؼ‪ ٬٩ ٤‬خ‪٪٥‬دء ( ب‪ ٫‬خ‪٪٥‬دء ٱٴ ‪٩‬د‬
‫٭‪ٞ‬دس‪ ٫‬زٰ خألـغد‪ ٧‬خ‪٥‬ق‪٦‬سص ٳ خ‪٥‬غدج‪٦‬ص ) أل‪ ٫‬ؼ‪ ٤ٞ‬ع‪ ٬٩ 3 ٨‬خ‪٪٥‬دء ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ذسـص ‪ 4+‬دسـص ‪٩‬حٴٹص ٹغدٳٷ خ‪٥‬ٴخدذ‬

‫‪٩‬الدَص ‪ :‬ب‪ ٫‬خ‪٢٥‬ؽد‪ٙ‬ص ظ‪ْ٦‬ر دٳس ٱد‪ٙ ٧‬ٸ خخعٺدس خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ّٮذ فٮِ ـٲدص فٮدّٸ ‪٪٥‬د ‪ٙ‬ٸ ر‪ ٬٩ ٠٥‬ظإؼٺش ‪ٙ‬ٸ‬
‫ؼسدض خ‪٥‬جٲدص ‪ٙ‬ٸ خ‪ , ٨ٚ٥‬ٳ زٮدء ّ‪٦‬ٶ ر‪ ٠٥‬ظ‪ٞ‬غ‪ ٨‬خ‪ْ٪٥‬دد‪ ٫‬ب‪٥‬ٶ ؤسزْص ؤ‪ٝ‬غد‪: ٧‬‬

‫ؤ ) ‪ْ٩ -‬دد‪ ٫‬خ‪ٚ‬ٺ‪ٚ‬ص ـذخً ( خأل‪٪٥‬ٮٺٴ‪ - ) ٧‬زـ ) ‪ْ٩ -‬دد‪ ٫‬خ‪ٚ‬ٺ‪ٚ‬ص ( خ‪٥‬ٮٺ‪) ٤٢‬‬

‫‪ -‬ء ) ‪ْ٩ -‬دد‪ ٫‬ؼ‪ٞ‬ٺ‪٦‬ص ـذخً ‪ ( :‬خ‪٥‬زٱر ٳ خ‪٥‬سالظٺ‪) ٬‬‬ ‫‪ -‬ــ ) ‪ْ٩ -‬دد‪ ٫‬ؼ‪ٞ‬ٺ‪٦‬ص ‪ ( :‬خ‪ٚ٥‬نص )‬

‫‪ - 5‬دسـص خال٭قٲدس ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬ذسـص خ‪٥‬عٸ ٹسذؤ خ‪٥‬جغ‪ٙ ٨‬ٺٲد زد‪٥‬عذٴ‪ ٬٩ ٣‬خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬ق‪٦‬سص ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬غدج‪٦‬ص ‪.‬‬

‫‪ - 6‬دسـص خ‪٥‬عج‪٪‬ذ ‪ :‬ٱٸ خ‪٥‬ذسـص خ‪٥‬عٸ ٹسذؤ خ‪٥‬جغ‪ٙ ٨‬ٺٲد زد‪٥‬عذٴ‪ ٬٩ ٣‬خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬غدج‪٦‬ص ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬ق‪٦‬سص ‪.‬‬

‫ٳ ‪٥‬ذسـص خال٭قٲدس ٳ خ‪٥‬عج‪٪‬ذ ؤٱ‪٪‬ٺص زد‪ٖ٥‬ص أل‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص دخخ‪ ٤‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٹجر ؤال ظضٹذ ؤٳ ظٮ‪ٞ‬ـ دسـص خ٭قٲدسٱد‬
‫ّ‪ ٬‬دسـص دشخسش خ‪ ٨ٚ٥‬خ‪٥‬يسٺْٺص ‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ؤ‪٩‬د خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص خ‪٪٥‬غعخذ‪٩‬ص خدسؾ خ‪ٙ ٨ٚ٥‬دإل‪٪٥‬د‪ ٧‬زذسـص خ٭قٲدسٱد ٳ ظج‪٪‬ذٱد ٹغٲ‪٦٪ّ ٤‬ٺص فر خألـٲضش ٳ‬
‫ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬ع‪٦‬ذٺ‪. ٨‬‬

‫‪ - 7‬دشخسش خال٭قٲدس ‪ :‬ٱٸ ّذد خ‪٥‬ذشٹشخض خ‪٥‬الص‪٩‬ص ‪٥‬عذٴٹ‪ ٬٩ ) ٓ 1( ٤‬خ‪٪٥‬ددش ‪ ٬٩‬دد‪٥‬ص خ‪٥‬قالزص ب‪٥‬ٶ دد‪٥‬ص خ‪٥‬غٺٴ‪٥‬ص‬
‫دٳ‪ ٫‬ظٖٺٺش ‪ٙ‬ٸ دسـص دشخسظٰ ح ( دشخسش خال٭قٲدس ) = ‪١‬خ ( ‪٪١‬ٺص خ‪٥‬ذشخسش خ‪٪٪٥‬عقص ) ‪١ ( ٟ /‬ع‪٦‬ص خ‪٥‬جغ‪ ٨‬خ‪٪٥‬ٮقٲش )‪.‬‬

‫‪ - 8‬دسـص خ‪٦ٖ٥‬ٺد‪ : ٫‬ٱٸ خ‪٥‬ذسـص خ‪٥‬عٸ ٹسذؤ ‪ٙ‬ٺٲد خ‪٥‬جغ‪ ٨‬زد‪٥‬عذٴ‪ ٬٩ ٣‬خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬غدج‪٦‬ص ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪ٖ٥‬دصٹص ‪.‬‬

‫‪ - 9‬خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬ٮٴّٺص ‪ :‬ٱٸ ‪٪١‬ٺص خ‪٥‬ذشٹشخض خ‪٥‬الص‪٩‬ص ‪٥‬ش‪ ِٙ‬دسـص دشخسش ٳدذش خ‪٥‬جغ‪ ( ٨‬ٱٸ ٕشخ‪ ٧‬ٳخدذ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬جغ‪) ٨‬‬
‫دسـص ‪٩‬حٴٹص ٳخدذش ‪ٙ ,‬د‪٥‬ذشٹشش ‪ :‬ٱٸ ‪ٞ٩‬ذخس خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬الص‪٩‬ص ‪٥‬ش‪ ِٙ‬دسـص دشخسش ٕشخ‪ ٧‬ٳخدذ ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬دء دسـص ‪٩‬حٴٹص‬
‫ٳخدذش ‪.‬‬

‫‪ - 10‬خ‪٥‬غْص خ‪٥‬ذشخسٹص ‪ :‬ٱٸ ‪٪١‬ٺص خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬الص‪٩‬ص ‪٥‬ش‪ ِٙ‬دسـص دشخسش خ‪٥‬جغ‪ ٨‬دسـص ‪٩‬حٴٹص ٳخدذش دٺػ ضظٮدعر‬
‫ىشدخً ‪١ ِ٩‬ع‪٦‬ص خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ٳ ‪ ِ٩‬خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬ٮٴّٺص ‪.‬‬

‫‪ٙ‬عغخٺ‪ ٬٩ ٓ 20 ٬‬ـغ‪٩ ٨‬د ٹذعدؾ مْ٘ خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬الص‪٩‬ص ‪٥‬عغخٺ‪ ٬٩ ٓ 10 ٬‬٭‪ٚ‬ظ خ‪٥‬جغ‪ ,٨‬ٳ ظغخٺ‪٪١ ٬‬ٺص ‪٬٩‬‬
‫خ‪٪٥‬دء ظذعدؾ دشخسش ؤ‪١‬سش ‪٪٩‬د ٹذعدـٰ ظغخٺ‪ ٬‬٭‪ٚ‬ظ خ‪٪٢٥‬ٺص ‪ ٬٩‬خ‪٢٥‬ذٴ‪ ٣‬دٺػ ظْذ خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬ٮٴّٺص ‪٥‬سد‪ٝ‬ٸ خألـغد‪, ٧‬‬
‫‪٪١‬د ؤ‪ ٫‬خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬ٮٴّٺص ‪٪٦٥‬ٴخد خ‪٥‬ق‪٦‬سص ؤخ‪ٚ‬ل ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ذشخسش خ‪٥‬ٮٴّٺص ‪٥‬ألـغد‪ ٧‬خ‪٥‬غدج‪٦‬ص ‪.‬‬

‫‪ - 11‬خ‪٥‬ٮد‪٦ٝ‬ٺص خ‪٥‬ذشٳسٹص ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬ذسش خ‪٥‬جغ‪٦ّ ٨‬ٶ ٭‪ ٤ٞ‬خ‪٥‬ذشخسش ‪ ,‬ٳ ظْذ خ‪ْ٪٥‬دد‪ ٬٩ ٫‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬جٺذش ‪٥‬ٮ‪ ٤ٞ‬خ‪٥‬ذشخسش ‪ ,‬ٳ‬
‫ظْذ خ‪٥‬ٮد‪٦ٝ‬ٺص خ‪٥‬ذشٳسٹص ‪٩‬ٲ‪٪‬ص ـذخً ‪ٙ‬ٸ ىر خألعٮد‪ٙ , ٫‬د‪٥‬ق‪ٚ‬دجخ خ‪ٞ٥‬دّذٹص ‪٥‬ألـٲضش خ‪٥‬ٲٺ‪٦٢‬ٺص ظٮ‪ ٤ٞ‬خ‪٥‬ذشخسش ‪٦٥‬ٮغؿ‬
‫خ‪٥‬شخٴش ‪ٙ‬عٮؾيٲد ‪.‬‬

‫‪ّ - 12‬د‪ ٤٩‬خ‪٥‬ٮد‪٦ٝ‬ٺص خ‪٥‬ذشٳسٹص ‪ :‬ٱٸ ‪٪١‬ٺص خ‪٥‬ذشٹشخض خ‪٪٪٥‬عقص ‪ ٬٩‬ـغ‪٩ ٨‬د ىٴ‪ 1 ٰ٥‬ع‪ ٨‬ٳ ‪ٞ٩‬يْٰ ‪1‬ع‪ 2٨‬خال‪٣‬‬
‫ؼد٭ٺص ّٮذ‪٩‬د ظشظ‪ ِٚ‬دشخسظٰ دسـص ‪٩‬حٴٹص ٳخدذش ‪.‬‬

‫‪2‬‬
‫‪ّ - 13‬د‪ ٤٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬ذشٳسٷ خ‪٥‬يٴ‪٥‬ٸ ‪ :‬ٱٴ ‪ٞ٩‬ذخس خ‪٥‬ع‪٪‬ذد ‪ٞ٩‬دعدً زد‪٥‬غٮعٺ‪٪‬عش ‪٥‬جغ‪ ٨‬ىٴ‪1 ٰ٥‬ع‪ ٨‬ٳ ‪ٞ٩‬يْٰ ‪1‬ع‪٨‬‬
‫ّٮذ ظٖٺّش دسـص دشخسظٰ دسـص ‪٩‬حٴٹص ٳخدذش ‪.‬‬

‫‪ّ - 14‬د‪ ٤٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬ذشٳسٷ خ‪٥‬ذج‪٪‬ٸ ‪ :‬ٱٴ ‪ْ٢٩‬ر ّد‪ ٤٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٪٥‬شٳسٷ خ‪٥‬يٴ‪٥‬ٸ ظ‪ٞ‬شٹسدً ‪.‬‬

‫ٳ ظٮسِ ؤٱ‪٪‬ٺص ّد‪ ٤٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬ذشٳسٷ خ‪٥‬يٴ‪٥‬ٸ ٳ خ‪٥‬ذج‪٪‬ٸ ‪ ٬٩‬ؤ‪ ٫‬س‪ ِٙ‬دسـص دشخسش خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ؤٳ ظسشٹذٱد ٹادٷ‬
‫ب‪٥‬ٶ ظ‪٦ٞ‬قٲد ؤٳ ظ‪٪‬ذدٱد ‪ ,‬ٳ ر‪ ٠٥‬ٹذق‪ّ ٤‬ٮذ ظٮدٳ‪ ٣‬خألىْ‪٪‬ص ٳ خ‪٥‬غٴخج‪ ٤‬خ‪٥‬سدسدش ؤٳ خ‪٥‬غدخٮص ‪٪٩‬د ٹادٷ ب‪٥‬ٶ صٳخ‪٣‬‬
‫خ٭يسد‪ ٛ‬خ‪٪٥‬ددش ّ‪ ٬‬دٴخٗ خ‪٥‬ذ‪ٚ‬شش ٳ ٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪٥‬عٖٺش ‪١‬سٺش برخ ‪١‬د‪ ٫‬خ‪ٚ٥‬ش‪ ٛ‬زٺ‪ّ ٬‬د‪٦٩‬ٸ خ‪٥‬ع‪٪‬ذد ‪ ٬٩ ٤٢٥‬خ‪٥‬غ‪ ٬‬ٳ خ‪٪٥‬ددش‬
‫خ‪٪٥‬ش‪٪٩‬ص ‪١‬سٺشخً ‪.‬‬
‫‪4‬‬
 ‫‪ - 15‬خ‪٥‬ٮد‪٦ٝ‬ٺص خ‪٢٥‬ٲشزدجٺص ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬ذسش خ‪٥‬جغ‪٦ّ ٨‬ٶ ٭‪ ٤ٞ‬خ‪٥‬عٺدس خ‪٢٥‬ٲشزدجٸ ‪ ,‬ٳ ظْذ ـ‪٪‬ٺِ خألـغد‪ ٧‬٭د‪٦ٝ‬ص ‪٦٥‬عٺدس‬
‫خ‪٢٥‬ٲشزدجٸ بال ؤ٭ٲد ظع‪ٚ‬دٳض ‪٩ ٬٩‬ٴخد ـٺذش خ‪٥‬ٮ‪١ ٤ٞ‬د‪ْ٪٥‬دد‪ , ٫‬ٳ ؤـغد‪ّ ٧‬دص‪٥‬ص ظ‪٪‬د‪٩‬دً ‪١‬سْل خ‪٪٥‬ٴخد خ‪ْ٥‬نٴٹص ‪ ,‬ٳ‬
‫ٹْذ خ‪٥‬خضٗ ٳ خ‪٥‬ضـدؾ ٳ خ‪٥‬سالععٺ‪ ٬٩ ٠‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪ْ٥‬دص‪٥‬ص ‪.‬‬

‫‪ - 16‬خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص خ‪٥‬ٮٴّٺص ‪ :‬ٱٸ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خعيٴخ٭ص ‪ ٬٩‬ـغ‪٩ ٨‬د ىٴ‪1 ٰ٥‬ع‪ ٨‬ٳ ‪ٞ٩‬يْٰ ‪1‬ع‪ٙ 2٨‬ٸ دسـص دشخسش (‪)0‬‬
‫دسـص ‪٩‬حٴٹص ‪.‬‬

‫‪ - 17‬خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬ذش‪١‬ص خ‪٢٥‬ٲشزدجٺص ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬ذسش خ‪٥‬جغ‪٦ّ ٨‬ٶ خ‪٥‬عؾشد ب‪٥‬ٶ ( ؤٹٴ٭دض ) ؤٷ ـضٹحدض ‪ٙ‬ٸ ‪٩‬ذ‪٦‬ٴ‪ٝ ٣‬دز‪٤‬‬
‫‪٦٥‬عؾشد ‪.‬‬

‫‪ - 18‬خ‪٪٢٥‬ٴ‪ : ٫‬ٱٸ ‪ٞ٩‬ذخس ‪٩‬د ٹعؾشد ‪ ٬٩‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ٙ ٫‬ٸ ‪ٕ 100‬شخ‪ ٬٩ ٧‬خ‪٪٥‬دء ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ذسـص ‪٩ 100‬حٴٹص ‪ّ ,‬ٮذ خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪٨‬‬
‫ز‪ْ٪‬ذ٭ٺ‪٩ ٬‬خع‪ٚ٦‬ٸ خ‪٪٢٥‬ٴ‪ ( ٫‬ؤٷ خ‪ٞ٥‬ذسش ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬عؾشد ) ٹ‪ٞ‬ٴ‪ ٧‬ؤدذ خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺ‪ ٬‬زذٳس خ‪ٞ٥‬ير خ‪٪٥‬ٴـر ٳ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٥‬ؽد٭ٸ‬
‫زذٳس خ‪ٞ٥‬ير خ‪٥‬غد‪٥‬ر ٳ ٹعؾ‪ ٤٢‬زٺٮٲ‪٪‬د ظٺدس ‪١‬ٲشزدجٸ ٳ ٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪ٞ٥‬ير خ‪٪٥‬ٴـر خأل‪١‬ؽش ظأ‪١‬الً ‪٩ ,‬ؽد‪١ : ٣‬ٴمِ ظدؾ‬
‫‪ْ٩‬ذ٭ٸ ‪ ِ٩‬ٳـٴد دؾٴش ‪ٞ٩‬دز‪٦‬ص ّ‪٦‬ٶ ظ‪٪‬دط ‪ّ ْٰ٩‬ٮذ خال٭يسد‪ٙ ٛ‬سْذ ‪ٙ‬عشش ٹغ‪ ٬٢‬خ‪٪٥‬ٴمٴُ ٳ ٭جذ ظأ‪ ٤١‬زد‪٥‬ذؾٴش‬
‫خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ٳ خ‪٥‬عدؾ‪.‬‬

‫التآكل‬
‫ظٮسِ ؤٱ‪٪‬ٺص خ‪٥‬عأ‪ ٬٩ ٤١‬خععْ‪٪‬د‪ ٣‬خ‪٢٥‬ؽٺش ‪ ٬٩‬خ‪٥‬خالجو ٳ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ‪ٙ‬ٸ ىر خألعٮد‪ ٫‬دٺػ ظعٖٺش خقدجـ ٳ‬
‫ف‪ٚ‬دض خألـغد‪ّ ٧‬ٮذ ظْدسمٲد ‪ ٤ْٚ٥‬خ‪٥‬عأ‪ , ٤١‬ٳ ٹإخز خ‪٥‬عأ‪ٙ ٤١‬ٸ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ّد‪٩‬ص ٳ خألـٲضش خ‪٥‬غٮٺص خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص‬
‫خدفص ؤدذ خ‪٥‬ؾ‪٦٢‬ٺ‪ ٬‬خ‪٥‬عد‪٥‬ٺٺ‪: ٬‬‬

‫‪ -1‬خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬خ‪٥‬غيذٸ ٳ ٹذّٶ خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬خالجع‪٢‬د‪٥‬ٸ ‪ -2-‬خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬خ‪٪ْ٥‬ٺ‪ ٜ‬ٳ ٹذّٶ خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬خ‪٥‬ؽد‪ٝ‬ر ‪.‬‬

‫ؤٳالً ‪ -‬خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬خالجع‪٢‬د‪٥‬ٸ ‪ :‬ٳ‪ ٰ٥‬٭ٴّد‪: ٫‬‬

‫ؤ )‪ -‬ظأ‪ ٤١‬خجع‪٢‬د‪٥‬ٸ ‪٩‬ٮعؾش ‪ :‬دٺػ ٹ‪٪‬عذ ّ‪٦‬ٶ ‪١‬د‪ ٤٩‬عيخ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬زذٺػ ٹقسخ خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ؤ‪٦٩‬ظ برخ ‪١‬د‪ ٫‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬٭‪ٞ‬ٺدً‬
‫‪ٙ‬ٺادٷ زد‪٥‬ٮٲدٹص ‪٥‬ٮ‪ٞ‬ـ ع‪٪‬د‪١‬ص خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ٳ ال ٹ‪ ٬٢٪‬سئٹص ٱزخ خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬برخ ‪١‬د‪ ٫‬خ‪٦٪٥‬خ خ‪٪٥‬عؾ‪ ٤٢‬ؽ‪ٚ‬دٗ ؤٳ ‪٥ ٬٩‬ٴ‪٫‬‬
‫خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬ؤٳ ‪٩‬عذ‪ ٤٦‬زد‪٥‬ٴعو خ‪٪ٚ٥‬ٴٷ ٳ ‪١٣‬ٮٰ ٹشٵ برخ ‪١‬د‪٩ ٫‬خع‪ ٘٦‬خ‪٦٥‬ٴ‪. ٫‬‬

‫زـ )‪ -‬ظأ‪ ٤١‬خجع‪٢‬د‪٥‬ٸ ٳمْٸ ‪ :‬ٳ ‪ 3 ٰ٥‬ؤ٭ٴخُ ‪:‬‬

‫‪5‬‬
 ‫‪ -1‬ٳخضٷ ‪ :‬ٳ ٱٴ ّسدسش ّ‪ ٬‬ٳخضخض فٖٺشش ‪١‬ؽٺشش خ‪ْ٥‬ذد ّ‪٦‬ٶ عيخ خ‪ْ٪٥‬ذ‪٩ , ٰ٦١ ٫‬ؽد‪( ٣‬خ‪٥‬ذذٹذ خ‪٥‬قذت) ‪.‬‬

‫‪ٝ -2‬ذٹذٸ ‪ :‬ٳ ٱٴ ّسدسش ّ‪ ٬‬ٳخضخض فٖٺشش ظ‪٢‬سش ؽٺحدً ‪ٙ‬ؾٺحدً ‪٥‬عقسخ ‪ٝ‬ذٹذدض ؤٷ د‪ٚ‬ش فٖٺشش ‪.‬‬

‫‪ -3‬ٳخضٷ ٳ ‪ٝ‬ذٹذٸ ‪ٙ‬ٸ آ‪ ٫‬ٳخدذ ‪ :‬ٳ ٱٴ ّسدسش ّ‪ ٬‬ٳخضخض ٳ ‪ٝ‬ذٹذدض ّ‪٦‬ٶ عيخ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ٙ ٫‬ٸ آ‪ ٫‬ٳخدذ ‪.‬‬

‫ؼد٭ٺدً ‪ -‬خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬خ‪٥‬ؽد‪ٝ‬ر ‪ :‬ٳ ‪ ٬٩‬ؤ٭ٴخّٰ ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬خ‪٥‬ؽد‪ٝ‬ر زٺ‪ ٬‬خ‪٥‬ذسٺسٸ ‪ :‬ٳ ٱٴ ظأ‪ ٤١‬دخخ‪٦‬ٸ ٕٺش ‪٩‬شجٸ ؽذٹذ خ‪٥‬خيٴسش أل٭ٰ ٹغٺش ٭ذٴ خألـضخء خ‪٥‬ذخخ‪٦‬ٺص‬
‫‪ْ٪٦٥‬ذ‪ ٫‬زٺ‪ ٬‬خ‪٥‬سشٳصخض خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ‪٥‬ٺق‪ ٤‬ب‪٥‬ٶ ‪٩‬ٮدى‪ ٜ‬خظقد‪٥‬ٲد ‪.‬‬

‫زـ ) ‪ -‬خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬خ‪٥‬ؽد‪ٝ‬ر خ‪٥‬ؾ‪ٞ‬ٴ‪ٝ‬ٸ ‪ :‬ٳ ٹسذؤ زؾ‪ ٤٢‬ؽ‪ٞ‬ٴ‪ ٛ‬ظقٺر عيخ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬ؼ‪ ٨‬ٹعجٰ ب‪٥‬ٶ خ‪ ٜ٪ْ٥‬زٺ‪ ٬‬خ‪٥‬ذسٺسدض‬
‫خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ٳ ‪٥‬ٲزخ خ‪٥‬ٮٴُ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬ؽشىٺٺ‪٥ ٬‬ذذٳؼٰ ‪:‬‬

‫خألٳ‪١ ٤ْٙ : ٣‬ٺ‪٪‬ٺدجٸ ( ٹإظٸ ‪ ٬٩‬خ‪ْ٦٥‬دذ ٳ خ‪٥‬ذ‪٪‬ٴك ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ٴعو خ‪٪ٚ٥‬ٴٷ ) ‪.‬‬

‫خ‪٥‬ؽد٭ٸ ‪ ٤ْٙ :‬آ‪٥‬ٸ ( ٹإظٸ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬قذ‪٩‬دض خ‪٪٥‬ع‪٢‬شسش ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬غيخ خ‪٥‬يدد‪ْ٪٦٥ ٬‬ذ‪ ٫‬ٳ ‪ٝ‬ٴٵ خ‪٪٥‬نٔ ) ‪.‬‬

‫ٳ ٹْذ ٱزخ خ‪٥‬ٮٴُ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬ؤخيش خأل٭ٴخُ أل‪ ٫‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬ٹخنِ ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ذ‪ٚ‬شش خ‪٪ٚ٥‬ٴٹص زد‪٥‬عٮدٳذ ‪١ ٤ْٚ٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٸ ٳ ‪٤ْٙ‬‬
‫آ‪٥‬ٸ ‪.‬‬

‫● ‪٩‬شخ‪ٝ‬سص ظإؼش خ‪٥‬عأ‪ : ٤١‬ٹشخ‪ٝ‬ر خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬زيش‪ّ ٛ‬ذٹذش ‪٩‬ٮٲد ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٥‬عجدسذ خ‪ْ٥‬ٺد٭ٺص ‪ :‬زذٺػ ظشخ‪ٝ‬ر خ‪ٞ٥‬يْص خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ‪ْٙ‬ٮذ دذٳغ ‪٪١‬ذ ؤٳ مْ٘ زد‪٥‬سشٹ‪ٙ ٜ‬ز‪ ٠٥‬ٹذ‪٦ّ ٣‬ٶ بفدزص‬
‫خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬زد‪٥‬عأ‪. ٤١‬‬

‫‪ - 2‬خ‪٥‬عجدسذ خ‪٥‬ٴص٭ٺص ‪ :‬ٳ ظْع‪٪‬ذ ّ‪٦‬ٶ ٳص‪ ٫‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬أل‪ ٫‬خ‪٥‬عأ‪ٝ ٤١‬ذ ٹذذغ ٭‪ٞ‬ـ ‪ٙ‬ٸ ٳص‪ ٫‬خ‪ٞ٥‬يْص خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص أل‪٫‬‬
‫خأل‪٩‬الح خ‪٪٥‬عؾ‪٦٢‬ص ظٮذ‪ٙ ٤‬ٸ خ‪ْ٦٥‬دذ ‪ ,‬ؤٳ ٹذذغ خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬صٹددش ‪ٙ‬ٸ ٳص‪ ٫‬خ‪ٞ٥‬يْص أل‪ ٫‬زْل خأل‪٩‬الح ظْذ ٕٺش د‪٦‬ٴ‪٥‬ص ‪ٙ‬ٸ‬
‫خ‪ْ٦٥‬دذ ٳ ظ‪٦‬عق‪٦ّ ٜ‬ٶ عيخ خ‪ْ٪٥‬ذ‪٩ ٫‬غسسص صٹددش ‪ٙ‬ٸ ٳص٭ٰ ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خ‪٥‬عجدسذ خٻ‪٥‬ٺص ‪ :‬دٺػ ظعإؼش خ‪٥‬ق‪ٚ‬دض خ‪٪٥‬ٺ‪٢‬د٭ٺ‪٢‬ٺص ‪ْ٪٦٥‬ذ‪ ٫‬ز‪ ٤ْٚ‬خ‪٥‬عأ‪ٙ ٤١‬ععٖٺش خٴخؿ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٺ‪٢‬د٭ٺ‪٢‬ٺص‬
‫‪٩ ٬٩‬شٳ٭ص ٳ ‪ٝ‬غدٳش ٳ ‪٩‬عد٭ص ٳ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص ٳ خ٭غٺدذ دٺػ ٹ‪ ٬٢٪‬خععخذخ‪ ٧‬ٱزٯ خ‪٥‬خقدجـ ‪ٞ٥‬ٺدط آؼدس خ‪٥‬عأ‪ ٤١‬ٳ ر‪٠٥‬‬
‫زإ‪ ٫‬ظجشٷ ٱزٯ خ‪٥‬عجدسذ ‪ٝ‬س‪ ٤‬ٳ زْذ ٳ ؤؼٮدء دذٳغ خ‪٥‬عأ‪. ٤١‬‬

‫‪6‬‬
 ‫ثانياً ‪ -‬الخواص اآلليت للمادة السنيت ‪:‬‬

‫خ‪٥‬ق‪ٚ‬دض خٻ‪٥‬ٺص ‪٥‬جغ‪٩ ٨‬د ‪ :‬ٱٸ ٭عٺجص ظإؼٺش ‪ٝ‬ٴش ‪٩‬د ّ‪٦‬ٶ دغ‪٪٩ ٨‬د ٹادٷ ب‪٥‬ٶ سدش ‪ ٤ْٙ‬دخخ‪٦‬ٸ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬جغ‪ٞ٪٥ ٨‬دٳ‪٩‬ص‬
‫ظإؼٺش خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ّ‪٦‬ٺٰ ٳ ٱٴ ‪٩‬د ٭ذّٴٯ زجٲذ خ‪٥‬جغ‪. ٨‬‬

‫ٳ ٹادٷ ر‪ ٠٥‬ب‪٥‬ٶ دذٳغ ظٖٺش ‪٩‬ا‪ٝ‬ط ؤٳ دخج‪ ٨‬زد‪٥‬جغ‪ ٨‬٭عٺجص الخعالٗ خ‪٪٥‬غد‪ٙ‬ص زٺ‪ ٬‬رسخض خ‪٥‬جغ‪ , ٨‬ٳ ٱ‪٢‬زخ‬
‫‪ٙ‬د‪٥‬خٴخؿ خٻ‪٥‬ٺص ‪٥‬جغ‪٩ ٨‬د ظعْ‪ ٜ٦‬زؾ‪ ٤٢‬خ‪٥‬ؾس‪٢‬ص خ‪ٚ٥‬شخٕٺص دٺػ ؤ‪ ٫‬خ‪٥‬زسخض ‪ٙ‬ٸ ‪ ٤١‬ؽس‪٢‬ص ‪ٙ‬شخٕٺص ظ‪٢‬ٴ‪ٞ٦ْ٩ ٫‬ص‬
‫ز‪ ٤ْٚ‬خ‪ٞ٥‬ٴٵ خ‪٪٥‬عسدد‪٥‬ص ‪ٙ‬ٺ‪٪‬د زٺٮٲد ‪ٙ‬إٷ ظٖٺش ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥‬غد‪ٙ‬دض زٺ‪ ٬‬ٱزٯ خ‪٥‬زسخض ٭عٺجص خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ّ‪٦‬ٺٲد ٹادٷ ب‪٥‬ٶ‬
‫٭ؾٴء ‪ٝ‬ٴش دخخ‪٦‬ٺص ظذدٳ‪ ٣‬بّددش خ‪٪٥‬ددش ‪٥‬ٴمْٲد خألٳ‪. ٣‬‬

‫‪ْٙ‬ٮذ ظْشك خ‪٪٥‬ددش ‪ٞ٥‬ٴش ؽذ خدسـٺص ظسْذ خ‪٥‬زسخض ّ‪ ٬‬زْنٲد خ‪٥‬سْل ٳ ظٮؾإ دخخ‪ ٤‬خ‪٪٥‬ددش ‪ٝ‬ٴش ظْد‪١‬ظ خ‪ٞ٥‬ٴش‬
‫خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ٳ ظذدٳ‪ ٣‬زْذ صٳخ‪ ٣‬خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬اؼشش بّددش خ‪٥‬زسخض ‪٥‬ٴمْٲد خألٳ‪. ٣‬‬

‫ٳ ‪ ٬٩‬ؤٱ‪ ٨‬خ‪٥‬ق‪ٚ‬دض خٻ‪٥‬ٺص ٱزٯ ‪:‬‬

‫‪ - 1‬خ‪ٞ٥‬ٴش ‪ :‬ٳ ٱٸ ‪٩ ٤١‬د ٹغسر ظٖٺٺش ع‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ؤٳ دش‪١‬عٰ ؤٳ ؽ‪ , ٰ٦٢‬ٳ ‪٥‬ٲد ؤ٭ٴخُ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪ٝ -‬ٴش خ‪٥‬ؽ‪ : ٤ٞ‬خ‪٥‬ٮدؽحص ّ‪ ٬‬خ‪٥‬جدرزٺص خألسمٺص ٳ خ‪٪٥‬غسسص ‪٥‬غ‪ٞ‬ٴه خألـغد‪٦ّ ٧‬ٶ خألسك ‪.‬‬

‫زـ ) ‪ٝ -‬ٴش خ‪ْ٥‬ن‪ : ٤‬خ‪٥‬عٸ ظ‪٢٪‬ٮٮد ‪ ٬٩‬د‪ ٤٪‬خألؼ‪ٞ‬د‪ ٣‬ؤٳ د‪ْٙ‬ٲد ‪.‬‬

‫ــ ) ‪ٝ -‬ٴش خ‪٪٥‬نٔ ‪ :‬خ‪٥‬عٸ زٴعدىعٲد ٹع‪ ٨‬عذ‪ ٜ‬خألىْ‪٪‬ص ‪.‬‬

‫د ) ‪ٝ -‬ٴش خ‪٥‬نٖو ‪ :‬خ‪٥‬عٸ ٹذ‪ ِٙ‬زٲد خ‪ٖ٥‬دص خ‪٪٥‬نٖٴه خ‪ٞ٥‬زٹ‪ٚ‬ص ‪.‬‬

‫‪ - 2‬خ‪٥‬جٲذ ‪ :‬ٱٴ خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٥‬ذخخ‪٦‬ٺص خ‪٥‬عٸ ٹ‪ٞ‬دٳ‪ٙ ٧‬ٺٲد خ‪٥‬جغ‪٩ ٤١ ٨‬د ظذذؼٰ خ‪٪٥‬اؼشخض خ‪٥‬خدسـٺص ‪ٙ‬ٺٰ ‪ ٬٩‬ظسذالض‬

‫( ؤٷ ٱٴ سد ‪ ٤ْٙ‬دخخ‪٦‬ٸ ) ‪ .‬ٳ ٹذغر زد‪ٞ٥‬د٭ٴ‪ : ٫‬ؾ ( خ‪٥‬جٲذ ) = ‪ ( ٛ‬خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ) ‪ /‬عو ( خ‪٥‬غيخ )‬

‫دٺػ ؾ ( ‪/ٔ١‬ع‪ , )ٔ١( ٛ , ) 2٨‬عو (ع‪)2٨‬‬

‫‪٪٦٢ٙ‬د خصدخدض خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص خصدخد خ‪٥‬جٲذ ٳ ‪٪٦١‬د فٖش خ‪٥‬غيخ خصدخد ‪١‬ز‪ ٠٥‬خ‪٥‬جٲذ ‪ ,‬ٳ ‪٦٥‬جٲذ ؼالؼص ؤؽ‪٢‬د‪: ٣‬‬

‫ؤ) ‪ -‬ـٲذ خ‪٥‬ؾذ ‪ :‬ٱٴ خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٥‬عٸ ظذدٳ‪٩ ٣‬ٮِ ظسدّذ ـضٹحدض خ‪٥‬جغ‪ ٬ّ ٨‬زْنٲد ٭عٺجص ظْشك ٱزخ خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ب‪٥‬ٶ‬
‫‪ٝ‬ٴظٺ‪٩ ٬‬عْد‪١‬غعٺ‪ٙ ٬‬ٸ خالظجدٯ ٳ ‪٢٥‬ٮٲ‪٪‬د ّ‪٦‬ٶ خعع‪ٞ‬د‪٩‬ص ٳخدذش ‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫زـ) ‪ -‬ـٲذ خ‪٥‬نٖو ‪ :‬ٳ ٱٴ خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٥‬عٸ ظذدٳ‪٩ ٣‬ٮِ ظ‪ٞ‬دسذ ـضٹحدض خ‪٥‬جغ‪ ٬٩ ٨‬زْنٲد ّٮذ‪٩‬د ٹعْشك ٱزخ خ‪٥‬جغ‪٨‬‬
‫ب‪٥‬ٶ ‪ٝ‬ٴظٺ‪٩ ٬‬ع‪ٞ‬دز‪٦‬عٺ‪٦ّ ٬‬ٶ خعع‪ٞ‬د‪٩‬ص ٳخدذش ‪.‬‬

‫ــ) ‪ -‬ـٲذ خ‪ٞ٥‬ـ ‪ :‬ٳ ٱٴ خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٥‬عٸ ظذدٳ‪٩ ٣‬ٮِ خ٭ضال‪ ٛ‬ـضٹحدض خ‪٥‬جغ‪ٙ ٨‬ٴ‪ ٛ‬زْنٲد ّٮذ‪٩‬د ٹعْشك ٱزخ خ‪٥‬جغ‪٨‬‬
‫‪ٞ٥‬ٴظٺ‪٩ ٬‬ع‪ٞ‬دز‪٦‬عٺ‪ ٬‬ٳ ‪٢٥‬ٮٲ‪٪‬د ‪٥‬ٺغعد ّ‪٦‬ٶ خعع‪ٞ‬د‪٩‬ص ٳخدذش ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خإلـٲدد ‪ :‬ٳ ٱٴ خ‪٥‬عٖٺش خ‪٥‬ذدف‪ٙ ٤‬ٸ ‪٩‬ددش ‪٩‬د ٭عٺجص ظيسٺ‪ٝ ٜ‬ٴش ‪٩‬د ّ‪٦‬ٶ ٱزٯ خ‪٪٥‬ددش ‪.‬‬

‫ٳ ٹذغر زد‪ٞ٥‬د٭ٴ‪ : ٫‬ؾ ( خإلـٲدد) = ‪ Δ‬ه ( خ‪٥‬عٖٺش خ‪٥‬ذدف‪ ٤‬زد‪٥‬يٴ‪ / ) ٣‬ه ( خ‪٥‬يٴ‪) ٣‬‬

‫‪ - 4‬دذ خ‪٥‬عٮدعر ‪ :‬ٱٴ خ‪٥‬ذذ خألَّ‪٪‬ٸ خ‪٥‬زٷ ٹعذ‪ ٰ٦٪‬خ‪٥‬جغ‪ ٨‬دٳ‪ ٫‬ؤ‪ ٫‬ٹنٺِ خ‪٥‬عٮدعر ‪ ٬٩‬خ‪٥‬جٲذ ٳ خإلـٲدد ‪ ,‬دٺػ‬
‫ؤ‪ ٫‬خإلـٲدد ٹضٹذ‬
‫زدصدٹدد خ‪٥‬جٲذ ٳ ّٮذ‪٩‬د ٹعندّ٘ خ‪٥‬جٲذ ٹعندّ٘ خإلـٲدد ٳ ٹغع‪٪‬ش ٱزخ خ‪٥‬عندّ٘ دعٶ ٭‪ٞ‬يص ٹ‪ٞٚ‬ذ ‪ٙ‬ٺٲد ٱزخ‬
‫خ‪٥‬عٮدعر ٳ ظذّٶ ٱزٯ خ‪٥‬ٮ‪ٞ‬يص زذذ خ‪٥‬عٮدعر ‪.‬‬

‫‪ - 5‬خ‪٪٥‬شٳ٭ص ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬ذسش خ‪٥‬جغ‪٦ّ ٨‬ٶ خ‪ْ٥‬ٴدش ‪٥‬ؾ‪ ٰ٦٢‬خألف‪٦‬ٸ زْذ صٳخ‪ ٣‬خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ّ‪٦‬ٺٰ دٳ‪ ٫‬ؤ‪ ٫‬ٹيشؤ ّ‪٦‬ٺٰ‬
‫ظسذ‪ ٣‬دخج‪. ٨‬‬

‫‪ - 6‬دذ خ‪٪٥‬شٳ٭ص ‪ :‬ٳ ٱٴ آخش ـٲذ ٹعذ‪ ٰ٦٪‬خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ٳ ٹْٴد زْذ صٳخ‪ ٰ٥‬ب‪٥‬ٶ ٳمْٰ خألف‪٦‬ٸ‪ ,‬ٳ دذ خ‪٪٥‬شٳ٭ص ٱٴ خ‪٥‬ذذ‬
‫خ‪ٚ٥‬دف‪ ٤‬زٺ‪ ٬‬٭ٴّٺ‪ ٬٩ ٬‬خ‪٥‬عسذالض ٳ ٱٸ ‪:‬‬

‫ؤ) ‪ -‬ظسذالض ‪٩‬ش٭ص ‪ :‬ٹْٴد خ‪٥‬جغ‪ٙ ٨‬ٺٲد ب‪٥‬ٶ ٳمْٰ خألف‪٦‬ٸ زْذ صٳخ‪ ٣‬خ‪ٞ٥‬ٴش ‪.‬‬

‫زـ ) ‪ -‬ظسذالض دخج‪٪‬ص ‪ :‬ٹقر خ‪٥‬جغ‪ٙ ٨‬ٺٲد زعسذ‪ ٣‬دخج‪ ٨‬ال ٹضٳ‪ ٣‬زضٳخ‪ ٣‬خ‪ٞ٥‬ٴش ‪.‬‬

‫‪ّ - 7‬د‪ ٤٩‬خ‪٪٥‬شٳ٭ص ‪ :‬ٱٴ خ‪٥‬ٮغسص زٺ‪ ٬‬خإلـٲدد ٳ خ‪٥‬جٲذ زذسـص ؤد٭ٶ ‪ ٬٩‬دذ خ‪٥‬عٮدعر ( خ‪٥‬زٷ ال ٹ‪٢‬ٴ‪ّ ٫‬ٮذٯ ظٮدعر‬
‫زٺ‪ ٬‬خ‪٥‬جٲذ ٳ خإلـٲدد ) ‪ ,‬خ‪ٞ٥‬د٭ٴ‪ّ ( ٧.ُ : ٫‬ٺدس خ‪٪٥‬شٳ٭ص ) = ؾ (خ‪٥‬جٲذ) ‪ /‬ؤؾ (خإلـٲدد)‬

‫دٺػ ‪ , )2٧/ٔ١( ٧.ُ :‬ؾ (‪/ٔ١‬ع‪ , )٨‬ؤؾ (ع‪)٨‬‬

‫‪ٙ‬د‪ْ٪٥‬دد‪ ٫‬ظع‪٪‬عِ زْٺدس ‪٩‬شٳ٭ص ‪١‬سٺش ال ظعإؼش ٳ ال ظعسذ‪ ٣‬زٺٮ‪٪‬د خإل‪١‬شٹ‪ ٤‬ٹع‪٪‬عِ زْٺدس ‪٩‬شٳ٭ص محٺ‪ٙ ٤‬ٲٴ عشٹِ خ‪٥‬عسذ‪. ٣‬‬

‫‪ - 8‬خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص خ‪٪٥‬ٮذ‪٦‬ص ‪ :‬ٱٸ خ‪٥‬جٲذ خ‪٥‬زٷ ظَٲش ‪ ْٰ٩‬خ‪٪٥‬ددش ظسذ‪ ٣‬دخج‪. ٨‬‬

‫‪8‬‬
 ‫‪ - 9‬خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص خ‪ٞ٥‬قٴٵ ‪ :‬ٳ ٱٸ خ‪٥‬جٲذ خألَّ‪٪‬ٸ خ‪٥‬زٷ ٹغعيٺِ خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ظذ‪ٝ ٰ٦٪‬س‪ ٤‬خ٭ٲٺدسٯ ٳ ‪٥‬ٲد دٳس ‪٩‬ٲ‪ٙ ٨‬ٸ‬
‫ىر خألعٮد‪٪ٙ , ٫‬ؽالً‪ :‬ب‪ ٫‬خ‪٥‬جغش خ‪٪٥‬قٮٴُ ‪ ٬٩‬خ‪٦‬ٺيص ‪ْ٩‬ذ٭ٺص ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬عٲد خ‪ٞ٥‬قٴٵ ‪ٝ‬شٹسص ‪ ٬٩‬ـٲذ خ‪٪٥‬نٔ ٹقدذ‬
‫زْذ ‪ٙ‬عشش زعؾٴٱدض ٳ ظسذالض دخج‪٪‬ص ‪.‬‬

‫‪ - 10‬خ‪ ٤٦٢٥‬ٳ خ‪٥‬عْر ‪ :‬ٱٴ فْٴزص ّٴدش خ‪٥‬جغ‪٥ ٨‬ؾ‪ ٰ٦٢‬خألف‪٦‬ٸ زٮعٺجص ظْشمٰ ب‪٥‬ٶ ـٲذ ّذش ‪٩‬شخض ‪١‬عقذُ ٳ‬
‫خ٭‪٢‬غدس خ‪٥‬عٺجد‪ ٫‬خ‪٥‬خض‪ٙ‬ٺص ٭عٺجص ظْشمٲد ‪٥‬جٲذ خ‪٪٥‬نٔ ّذش ‪٩‬شخض ‪.‬‬

‫‪ - 11‬خال٭غٺدذ ‪ :‬ٱٸ خ‪٥‬ٮغسص خ‪٪٥‬حٴٹص ‪٦٥‬عسذ‪ ٣‬خ‪٥‬يدست ّ‪٦‬ٶ ـغ‪ ٨‬٭عٺجص ظإؼٺش ؼ‪ ٤ٞ‬ؼدزط زذسـص دشخسش ‪ْ٩‬ٺٮص ‪٪٥‬ذش‬
‫‪ْ٩‬ٺٮص ‪.‬‬

‫‪ - 12‬خ‪ٞ٥‬غدٳش ‪ :‬ٱٸ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪٥‬زسخض خ‪٦٪٥‬عق‪ٞ‬ص زد‪٪٥‬ددش ؤ‪٩‬د‪ ٧‬دخٴ‪ ٣‬خألـغد‪ ٧‬خ‪ٖ٥‬شٹسص ؤٷ ٱٸ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪٪٥‬ددش‬
‫‪٥‬الخعشخ‪. ٛ‬‬

‫ٳ ظ‪٪‬عذ خ‪ٞ٥‬غدٳش ‪ ٬٩‬خ‪٦٥‬ٺٴ٭ص (‪١‬د‪٥‬شفدؿ ٳ خ‪٥‬ؾ‪ )ِ٪‬ب‪٥‬ٶ خ‪ٞ٥‬غٴش خ‪ٚ٪٥‬شىص ( ‪١‬د‪٢٥‬شٳ‪ ٧‬ٳ خ‪٢٥‬ٴزد‪٥‬ط ) ٳ ٹ‪ٝ ٬٢٪‬ٺدط‬
‫خ‪ٞ٥‬غدٳش ألٷ ‪٩‬ددش زيشٹ‪ٞ‬ص زشٳ٭ٺ‪ ٤‬ٳ ٱٸ ىشٹ‪ٞ‬ص ‪٩‬خسشٹص ظْع‪٪‬ذ ّ‪٦‬ٶ ظْٺٺ‪ٝ ٬‬غدٳش ـغ‪٩ ٨‬د زةخندّٰ ‪٥‬عإؼٺش ‪١‬شش‬
‫‪ٙ‬ٴالرٹص ٹنٖو زٲد ّ‪٦‬ٶ عيخ‬
‫خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ز‪ٞ‬ٴش ‪ٚ٥‬عشش ص‪٩‬ٮٺص ‪ْ٩‬ٺٮص ‪ٙ‬ٺٮيسِ ّ‪٦‬ٶ عيخ خ‪٥‬جغ‪ ٨‬ظ‪ْٞ‬ش ٹعٮدعر ‪ٝ٧‬ذخسٯ ‪ٝ ِ٩‬غدٳش خ‪٥‬جغ‪. ٨‬‬

‫‪ - 13‬خ‪٥‬قالزص ‪ :‬ٳ ٱٸ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خألـغد‪٦٥ ٧‬خذػ زجغ‪ ٨‬آخش ‪.‬‬

‫‪ - 14‬خ‪٦٥‬ذٳ٭ص ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬ذسش خ‪٥‬جغ‪٦ّ ٨‬ٶ ظسذٹ‪ ٤‬ؽ‪ ٰ٦٢‬خألف‪٦‬ٸ زغسر ‪ٝ‬ٴٵ خ‪٥‬ؾذ ؤٳ خ‪٥‬نٖو خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ّ‪٦‬ٺٰ دٳ‪ ٫‬ؤ‪٫‬‬
‫ٹنشٯ ر‪ ٠٥‬ؤٳ ٹٮ‪ . ْٰٚ‬ٳ ‪٦٥‬ذٳ٭ص ف‪ٚ‬عٺ‪ ٬‬ٱد‪٩‬عٺ‪: ٬‬‬

‫ؤ ) – خال٭يشخ‪ : ٛ‬ٱٴ ‪ٝ‬دز‪٦‬ٺص خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬أل‪ ٫‬ٹيش‪ ٛ‬ب‪٥‬ٶ ف‪ٚ‬دجخ س‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص دٳ‪ ٫‬ؤ‪ ٫‬ٹٮ‪٢‬غش ؤٳ ٹؽ‪ٞ‬ر ‪.‬‬

‫ذ ) – خال٭غذدذ ‪ :‬ٱٴ ‪ٝ‬دز‪٦‬ٺص خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬أل‪ ٫‬ٹٮغذر ب‪٥‬ٶ ؽ‪ ٤٢‬ؽشٹو ‪٩‬خع‪ ٘٦‬خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬ٳ خ‪ٞ٥‬يش ‪ ,‬ٳ ٹْذ خ‪٥‬زٱر ‪٬٩‬‬
‫ؤ‪١‬ؽش خ‪ْ٪٥‬دد‪ٝ ٫‬دز‪٦‬ٺص ‪٥‬ال٭يشخ‪ ٛ‬ٳ خال٭غذدذ ‪.‬‬

‫‪ - 15‬خ‪٪٥‬عد٭ص ‪ :‬ٱٸ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪٥‬جغ‪٩ ٤٢٥ ٨‬د ٹغسر ‪١‬غشٯ ؤٳ ‪ٝ‬يْٰ ‪ٝ ٬٩‬ٴٵ خ‪٥‬ؾذ ؤٳ خ‪٥‬نٖو ‪.‬‬

‫‪ - 16‬خ‪٥‬نٖو ‪ :‬ٱٴ خ‪ٞ٥‬ٴش خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ‪ٙ‬ٴ‪ ٛ‬عيخ خ‪٥‬جغ‪. ٨‬‬

‫‪ٞ٩ - 17‬دٳ‪٩‬ص خ‪٥‬ذٴخٗ ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬ذسش دٴخٗ خ‪٪٥‬ددش ّ‪٦‬ٶ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪ٞ٥‬ٴٵ خ‪٪٥‬اؼشش ‪ٙ‬ٺٲد ‪ٞ٪١‬دٳ‪٩‬ص خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬ش‪٪٩‬ص‬
‫‪١‬دأل‪ Amalgam ( ٨ٖ٦٩‬خ‪٦‬ٺيص ‪ْ٩‬ذ٭ٺص ظغعْ‪١ ٤٪‬ذؾٴش ‪٥‬ألعٮد‪٩ ) ٫‬ؽالً ‪ٞ٥‬ٴٵ خ‪٪٥‬نٔ خ‪٥‬عٸ ظيس‪٦ّ ٜ‬ٺٲد ‪ ,‬ٳ‬
‫‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص دٴخٗ خ‪٪٥‬ددش خ‪٪٥‬ش‪٪٩‬ص ّٮذ خ‪٥‬ذ‪ٚ‬دٗ ( ؤٷ ـزس خ‪٥‬غ‪ ) ٬‬ٱٸ ؤس‪ ٬٩ ٛ‬ـغ‪ ٨‬خ‪٪٥‬ددش ٭‪ٚ‬غٲد ‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫‪ٞ٩ - 18‬دٳ‪٩‬ص خ‪٥‬قذ‪٩‬دض ‪ :‬ٱٸ ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪٪٥‬ددش ‪ٞ٦٥‬ٴٵ خ‪٪٥‬يس‪ٞ‬ص ّ‪٦‬ٺٲد ٳ خ‪٥‬عٸ ظادٷ ال٭‪٢‬غدسٱد ‪ٙ ,‬د‪٥‬عٺجد‪ ٫‬خ‪٥‬خض‪ٙ‬ٺص‬
‫‪٩‬ؽالً ‪ٝ‬ذ ظعْشك ‪٥‬قذ‪٩‬دض ‪ٚ٩‬دـحص ظادٷ ب‪٥‬ٶ خ٭‪٢‬غدسٱد ٳ ٹ‪ ٬٢٪‬خخعسدس ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص خ‪٪٥‬غعخذ‪٩‬ص ‪ٙ‬ٸ‬
‫خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪٪‬دض خ‪٥‬غٮٺص ‪٩‬خسشٹدً ‪٥‬عذذٹذ ب‪٢٩‬د٭ٺص خععخذخ‪٩‬ٲد ؤٳالً ‪.‬‬

‫ثالثاً ‪ -‬الخواص الخاصت للمادة السنيت ‪:‬‬

‫بمد‪ٙ‬ص ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬خٴخؿ خ‪٥‬ذ‪٪٢‬ٺص ٳ خ‪٥‬خٴخؿ خٻ‪٥‬ٺص ‪٪٦٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ٱٮد‪ ٟ‬خٴخؿ خدفص ز‪٩ ٤٢‬ددش عٮٺص ظ‪ْ٦‬ر دٳسخً‬
‫ٱد‪٩‬دً ‪ٙ‬ٸ خ٭ع‪ٞ‬دء ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد عٴخء ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥‬خسش ؤٳ الععْ‪٪‬د‪٥‬ٲد ‪ٙ‬ٸ ؤ‪ٙ‬ٴخٯ خ‪٪٥‬شمٶ ٳ ‪ ٬٩‬ٱزٯ خ‪٥‬خٴخؿ ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ص‪ ٬٩‬خ‪ : ٤٪ْ٥‬ٳ ٱٴ خ‪٥‬ض‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬دس زٺ‪٥ ٬‬ذَص زذء خ‪٪٥‬ضؾ ٳ خ‪٦٥‬ذَص خ‪٥‬عٸ ‪ ٨٥‬ٹْذ ‪ٙ‬ٺٲد فد‪٥‬ذدً ‪٥‬الععْ‪٪‬د‪٣‬‬
‫‪١‬دأل‪ ٨٦ٖ٦٩‬ٳ خع‪٪‬ٮط ‪ٙ‬ٴع‪ٚ‬دض خ‪٥‬ض٭‪ ٠‬ٳ خ‪٥‬جسظ ‪.‬‬

‫‪ - 2‬ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ :‬ٳ ٱٴ خ‪٥‬ض‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬دس زٺ‪٥ ٬‬ذَص زذء خ‪٪٥‬ضؾ ٳ خ‪٦٥‬ذَص خ‪٥‬عٸ ‪ ٨٥‬ظْذ ‪ٙ‬ٺٲد بزشش ـ‪٪٦‬ٴس خ‪٥‬قٖٺشش ؤٳ‬
‫خ‪٢٥‬سٺشش ظعش‪ ٟ‬ؤؼش خ٭يسدُ ّ‪٦‬ٶ عيخ ٱزٯ خ‪٪٥‬ددش ‪ .‬ؤٳ ٱٴ ظذٴ‪ ٣‬خ‪٪٥‬ددش ‪ ٬٩‬دد‪٥‬ص ب‪٥‬ٶ ؤخشٵ ‪.‬‬

‫ٱزخ ٳ ٹ‪ ٬٢٪‬ظْذٹ‪ ٤‬ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر زٴخعيص زْل خ‪٥‬ٴعدج‪: ٤‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ظٖٺٺش ٭غر خ‪٪٥‬ضؾ ‪ :‬دٺػ ٹ‪ ٬٢٪‬ظٖٺٺش ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر زعٖٺٺش ٭غر خ‪٪٥‬ضؾ ‪١‬ضٹددش ؤٳ ب٭‪ٞ‬دؿ ٭غسص خ‪٪٥‬دء ‪ٙ‬ٸ‬
‫‪٩‬ضٹؿ خ‪٥‬جسظ ‪٩‬ؽالً‪.‬‬

‫ذ ) ‪ -‬ظْذٹ‪ ٤‬دشخسش خ‪٪٥‬ضؾ ‪ :‬ٳ ر‪ ٠٥‬زش‪ ِٙ‬ؤٳ خ‪ٚ‬ل دسـص خ‪٥‬ذشخسش ( ٱٮد‪٩ ٟ‬ٴخد ظعق‪٦‬ر زغشّص زغسر س‪ ِٙ‬دسـص‬
‫خ‪٥‬ذشخسش ٳ خ‪٢ْ٥‬ظ فذٺخ ) ‪.‬‬

‫ؾ ) ‪ -‬ظْذٹ‪ ٤‬عشّص خ‪٪٥‬ضؾ ‪ :‬ٳ ر‪ ٠٥‬زعغشٹِ ؤٳ ظسيٸء دش‪١‬ص خ‪٪٥‬ضؾ ‪.‬‬

‫د ) ‪ -‬بمد‪ٙ‬ص ‪٩‬ددش ‪١‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ‪ :‬دٺػ ٹ‪ ٬٢٪‬ظْذٹ‪ ٤‬ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر زةمد‪ٙ‬ص زْل خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص خ‪٪٥‬غشّص ؤٳ‬
‫خ‪٪٥‬سيحص ‪٦٥‬عق‪٦‬ر ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خ‪٩‬عقدؿ خ‪٪٥‬دء ‪ :‬ٱٴ ‪ٞ٩‬ذخس ‪٩‬د ظ‪٪‬عقٰ ‪٩‬ددش ‪٩‬د ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬دء عٴخء ّٮذ ظذنٺشٱد ؤٳ ؤؼٮدء ٳـٴدٱد ‪ٙ‬ٸ خ‪ ٨ٚ٥‬دٺػ‬
‫ؤ‪ ٫‬خصدٹدد خ‪٩‬عقدؿ خ‪٪٥‬دء ٹادٷ ‪٥‬عؾٴٯ ؽ‪ ٤٢‬خ‪٪٥‬ددش ٳ ظٖٺش ؤزْددٱد ‪١‬ذذٳغ خ‪٥‬عٴخء ‪٥‬ز‪ٙ ٠٥‬ة‪٩ ٫‬ٴخف‪ٚ‬دض خ‪٪٥‬ٴخد‬
‫خ‪٥‬غٮٺص ظٮـ ّ‪٦‬ٶ ظذذٹذ ‪٩‬د ٹ‪ ٬٢٪‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٪‬عقٰ ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬دء ‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫‪ - 4‬ظٖٺش خألزْدد ّٮذ خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ ٬٩ :‬خ‪٥‬نشٳسٷ ـذخً ‪ْ٩‬ش‪ٙ‬ص خ‪٥‬عٖٺش خ‪٥‬ٮدـ‪ ٬ّ ٨‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ٙ‬ٸ ‪٩ ٤١‬ددش أل‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٴخد‬
‫خ‪٥‬غٮٺص ‪١‬د‪٥‬جسظ ‪٩‬ؽالً ظعْشك ‪٥‬عٖٺش ‪ٙ‬ٸ ؤزْددٱد ّٮذ ظق‪٦‬سٲد ‪ٙ‬ٺضدخد دج‪٪‬ٲد ٳ ٹعٖٺش ؽ‪٦٢‬ٲد ‪.‬‬

‫‪ - 5‬ؼسدض خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬ٳ خألزْدد ‪ :‬ؼسدض خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬ٳ خألزْدد ‪ ٬٩‬ؤ‪ٙ‬ن‪ ٤‬خ‪٥‬ق‪ٚ‬دض خ‪٥‬عٸ ٹجٺر ؤ‪ ٫‬ظٴ‪ٙ‬شٱد خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص‬
‫‪٦٥‬عش‪٩‬ٺ‪٪‬دض خ‪٪٥‬خع‪ٚ٦‬ص ٳ ‪ ٬٢٥‬ظذ‪ٞ‬ٺ‪ ٜ‬ٱزٯ خ‪٥‬ق‪ٚ‬ص فْر ـذخً ٭َشخً ‪٦٥‬عإؼٺشخض خ‪٪٥‬خع‪ٚ٦‬ص خ‪٥‬عٸ ظ‪ٚ‬شمٲد ّٴخ‪ّ ٤٩‬ذٹذش‬
‫دخخ‪ ٤‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٳ خ‪٥‬عٸ ظادٷ ‪٥‬إلخال‪ ٣‬زؾ‪ ٤٢‬خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪ ٨‬ٳ ؤزْددٯ ‪١‬د‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬ذشٳسٷ ٳ ظ‪ٚ‬دّ‪ ٤‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ٳ خ‪٩‬عقدؿ خ‪٪٥‬دء ٳ‬
‫آؼدس ‪ٝ‬ٴٵ خ‪٪٥‬نٔ ٳ ‪٥‬ع‪ٚ‬ددٷ ٱزخ خألؼش خ‪٥‬غٺث ٹجر ّ‪٦‬ٺٮد خ٭ع‪ٞ‬دء ؤـٴد خ‪٪٥‬ٴخد ٳ ؤف‪٦‬ذٲد ؼ‪ ٨‬بظسدُ ؤ‪ٙ‬ن‪ ٤‬خألفٴ‪٣‬‬
‫خ‪٦٪ْ٥‬ٺص ‪.‬‬

‫‪ - 6‬ظٖٺش خ‪٦٥‬ٴ‪ : ٫‬ٹُْذ ظٖٺش ‪٥‬ٴ‪ ٫‬خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪٪‬دض خ‪٥‬غٮٺص ‪ ٬٩‬ؤعٴء خ‪٥‬ذدالض خ‪٥‬عٸ ظخ‪ٚ٦‬ٲد خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ٳ خ‪٥‬غسر ‪ٙ‬ٸ‬
‫ر‪٥ ٠٥‬ٺظ ىسٺْص ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ٳ ب٭‪٪‬د ٹشـِ ؤٹندً ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ٴعو خ‪٪ٚ٥‬ٴٷ ٳ ‪٩‬د ٹذخ‪ ٬٩ ٰ٦‬ؤٕزٹص ٳ ‪٩‬ؾشٳزدض ٳ دخد‪ ٫‬ٳ‬
‫ؤدٳٹص ‪٪٩‬د ٹجْ‪ ٤‬خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪٪‬دض خ‪٥‬غٮٺص ّشمص ٻؼدس خ‪٥‬ع‪ٚ‬دّالض خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ٳ خ‪٥‬عٸ ظادٷ ال‪١‬عغدء خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪٪‬دض خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص‬
‫زإٕؾٺص س‪ٙ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪ ٬٩‬خأل‪١‬دعٺذ ‪٪٩‬د ٹادٷ ‪٪٢٥‬ٴد ‪٥‬ٴ٭ٲد ٳ ٱزخ زذخٹص ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬عأ‪. ٤١‬‬

‫‪ - 7‬خ‪٥‬عأ‪ : ٤١‬ٳ ٱٴ ‪٩‬شد‪٦‬ص ‪٩‬ع‪ٞ‬ذ‪٩‬ص ‪ ٬٩‬خ‪٪٢٥‬ذ ٳ ظٖٺش خ‪٦٥‬ٴ‪ ٫‬بر ؤ٭ٰ ‪٥‬ٺظ ‪٩‬جشد ظٴمِ ىس‪ٞ‬ص عيذٺص ز‪ ٤‬ٱٴ ظخشذ‬
‫‪٦ٖ٩‬ٸ ٹْعشٷ عيخ خ‪٪٥‬ددش ّ‪ٞ٪‬دً ‪٩ ِ٩‬شٳس خ‪٥‬ض‪. ٬٩‬‬

‫رابعاً ‪ -‬الخواص العامت للمادة السنيت ‪:‬‬

‫ٱٮد‪ ٟ‬ف‪ٚ‬دض ٳ ؤ‪٩‬ٴس ّد‪٩‬ص ظخـ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص زؾ‪ّ ٤٢‬د‪٩ ٧‬ٮٲد ‪:‬‬

‫‪ - 1‬عٲٴ‪٥‬ص خالععْ‪٪‬د‪ : ٣‬ٱٸ ٱزٯ خ‪٥‬ق‪ٚ‬ص ‪ ٬٩‬خ‪٥‬خٴخؿ خ‪٥‬عٸ ظخع‪ ٘٦‬زٺ‪٩ ٬‬ددش ٳ ؤخشٵ ٳ ‪ ٬٩‬ؽخـ ٻخش دغر‬
‫ىشٹ‪ٞ‬ص خالععْ‪٪‬د‪ ٣‬ٳ ز‪٪‬د ؤ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ظغعخذ‪ ٧‬زٺ‪ ٬‬ؤىسدء ؤٳ ‪ٙ‬ٮٺٺ‪ ٬‬ٹع‪ٚ‬دٳظٴ‪ ٫‬زد‪٪٥‬ٲدسش ‪٥‬ز‪ ٠٥‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪٫‬‬
‫ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد فد‪٥‬ذص ‪٥‬الععْ‪٪‬د‪ ٣‬م‪٩ ٬٪‬ذٵ ٳخعِ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ؾشٳه خ‪٪٥‬خسشٹص ٳ ؤ‪ ٫‬ال ظغعٴـر خععْ‪٪‬د‪ ٣‬ؤـٲضش ؤٳ‬
‫ؤدٳخض ‪ْٞ٩‬ذش ؤٳ ٕد‪٥‬ٺص خ‪٥‬ؽ‪. ٬٪‬‬

‫‪٩ - 2‬ذش خ‪٥‬عخضٹ‪ : ٬‬ٱٸ ‪٩‬ذش ص‪٩‬ٮٺص ظسذؤ ‪ ٬٩‬ظدسٹخ خ‪٥‬عقٮٺِ ب‪٥‬ٶ ظدسٹخ خ٭عٲدء خ‪٥‬قالدٺص خععْ‪٪‬د‪ ٣‬خ‪٪٥‬ددش ٳ ظ‪ْ٦‬ر‬
‫‪ٙ‬ٸ ٱزخ خ‪٪٥‬جد‪ّ ٣‬ذش ّٴخ‪٩ ٤٩‬خع‪ٚ٦‬ص ‪٩‬ٮٲد ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬دشخسش خ‪٥‬ٴعو خ‪٪٥‬خض٭ص ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥‬ددش ‪ .‬ذ ) ‪ -‬سىٴزص خ‪٥‬ٴعو خ‪٪٥‬خض‪ٙ ٫‬ٺٰ خ‪٪٥‬ددش ‪.‬‬

‫‪11‬‬
 ‫ؾ ) ‪ -‬٭ٴُ خ‪٥‬ٴّدء خ‪٪٥‬ذ‪ٚ‬ٴٍص ‪ٙ‬ٺٰ خ‪٪٥‬ددش ‪ .‬د ) ‪٪١ -‬ٺص خ‪٪٥‬ددش خ‪ْ٪٥‬سإش ‪ .‬ٱـ ) ‪ -‬خ‪٥‬ض‪ ٬٩‬خ‪٥‬زٷ ‪٩‬نٶ ّ‪٦‬ٶ ظخضٹٮٲد ‪.‬‬

‫‪٥‬ز‪ ٠٥‬ظ‪ٞ‬ٴ‪ ٧‬خ‪٪٥‬قد٭ِ خ‪٪٥‬ٮعجص ‪٪٦٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ‪٦٥‬ذ‪ٚ‬دً ّ‪٦‬ٶ عال‪٩‬ص ع‪ْ٪‬عٲد زٴمِ ‪٥‬قد‪ٝ‬ص ظسٺ‪ٙ ٬‬ٺٲد ظدسٹخ خ‪٥‬قٮِ‬
‫‪٪٦٥‬ددش ٳ ‪٩‬ٴّذ ٭‪ٚ‬در خ‪ْٚ٪٥‬ٴ‪. ٣‬‬

‫ردود فعل النسج الحيت‬

‫ب‪ ٫‬خسظ‪٢‬دص خ‪٥‬ٮغؿ دٴ‪ ٣‬خ‪٥‬غٮٺص ؤٳ خ‪٥‬غٮٺص خظجدٯ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬غٮٺص ٹْٴد ب‪٥‬ٶ ّذد ‪ ٬٩‬خ‪ْ٥‬ٴخ‪ ٤٩‬خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٺص ٳ خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ٳ‬
‫خ‪٥‬عذغغٺص ٳ خ‪٪٥‬شمٺص ‪ٙ ,‬دالسظ‪٢‬دعدض خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ظغسسٲد زْل خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬عٸ ظاؼش ‪ٙ‬ٸ خ‪٦٥‬ر خ‪٥‬غٮٸ خ‪٥‬ذٸ ز‪٪‬د‬
‫ظذٴٹٰ ‪ ٬٩‬د‪٪‬ٴك صخجذش ٳ ‪٩‬ٴخد ‪١‬دٳٹص ظْ‪٦ّ ٤٪‬ٶ ظخشٹؼ خ‪٦٥‬ر خ‪٥‬غٮٸ ٳ ب‪٩‬دظعٰ ( ‪١‬ذؾٴخض خإل‪١‬شٹ‪. ) ٤‬‬

‫االرتكاساث الفيزيائيت ‪ :‬ٳ ‪٩‬ٮٲد ‪:‬‬

‫● خسظ‪٢‬دعدض دشٳسٹص ‪ :‬ظغسسٲد خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬ش‪٪٩‬ص ـٺذش خ‪٥‬ٮ‪٦٥ ٤ٞ‬ذشخسش ‪١‬د‪ْ٪٥‬دد‪ , ٫‬ٳ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬عٸ ٹشخ‪٩ ٜٙ‬ضـٲد‬
‫دذٳغ ظ‪ٚ‬دّالض ‪١‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ظٮؾش دشخسش ‪١‬سٺشش ( خإل‪١‬شٹ‪. ) ٤‬‬

‫● خسظ‪٢‬دعدض ‪١‬ٲشزدجٺص ‪ :‬ٳ ٹذذؼٲد ّددش خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪ ٨‬ز‪٪‬ٴخد ‪ْ٩‬ٺٮص رخض ‪٪١‬ٴ‪١ ٫‬ٲشزدجٸ ‪٩‬ع‪ٚ‬دٳض دٺػ ٹٮؾإ ظٺدس‬
‫‪١‬ٲشزدجٸ زغٺو زٺ‪ ٬‬خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺ‪ ٬‬ٹغشٷ ‪ٙ‬ٸ خ‪ٙ ٨ٚ٥‬ٺؾْش خ‪٪٥‬شٹل زيْ‪ ٨‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ( ٫‬ٳ ر‪١ ٠٥‬ٴـٴد دؾٴش رٱر‬
‫‪٩‬قسٴزص ‪ٞ٩‬دز‪ ٤‬دؾٴش ؤ‪) ٨ٖ٦٩‬‬

‫● خسظ‪٢‬دعدض سمّٺص ‪ :‬ٳ ظٮؾإ ّ‪٩ ٬‬د ٹ‪٦‬ٸ ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ظق‪٦‬ر خ‪٪٥‬ددش خ‪٪٥‬ش‪٪٩‬ص ظق‪٦‬ر ‪١‬د‪ ( ٤٩‬خ‪٢٥‬ٴظدزش‪١‬د ‪ /‬ؤ‪٪ٝ‬دُ دؾٸ خ‪ْ٥‬قر ) ٳ خ‪٥‬عٸ ظغسر ‪٥‬ذٳ٭عٲد خ٭ع‪ٞ‬د‪ٝ ٣‬ٴٵ‬
‫خ‪٪٥‬نٔ ب‪٥‬ٶ ‪٥‬ر خ‪٥‬غ‪ ٬‬خ‪٥‬ذٸ ‪٪٩‬د ٹْشك خ‪٥‬غ‪٥ ٬‬إلفدزص زددع‪ٞ‬د‪ ٫‬خ‪٦٥‬ر ‪.‬‬

‫‪ - 2‬ظٖٺش ؽ‪ ٤٢‬خ‪٥‬عش‪٩‬ٺ‪ ٨‬ٳ ؤزْددٯ ز‪ٝ ٤ْٚ‬ٴٵ خ‪٪٥‬نٔ ‪٪٩‬د ٹادٷ ب‪٥‬ٶ خ٭غٺدذ خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬ذدؽٺص خدسؾ خ‪٥‬ذ‪ٚ‬شش خ‪٥‬غٮٺص‬
‫‪ٙ‬ٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬ٮغؿ خ‪٦٥‬ؽٴٹص‬

‫● خسظ‪٢‬دعدض ظذغغٺص ‪ :‬ٳ ٱٸ ؤّشخك ظذغغٺص ظسذٹٲد خ‪٥‬ٮغؿ ٭عٺجص خععخذخ‪٩ ٧‬ٴخد عٮٺص ‪ْ٩‬ٺٮص ‪١‬دأل‪٥‬جٺٮدض ٳ‬
‫خإل‪١‬شٹ‪. ٤‬‬

‫‪12‬‬
 ‫مواد الطبع‬
‫ال ٹ‪ ٬٢٪‬ب٭جدص خ‪٥‬عْٴٹندض خ‪٪٥‬عذش‪١‬ص ؤٳ خ‪٥‬ؽدزعص ‪ٙ‬ٸ خ‪٩ ٨ٚ٥‬سدؽشش بر ال زذ ‪ ٬٩‬ظٴ‪ٙ‬ش ٭غخص ىس‪ ٜ‬خألف‪ ٬ّ ٤‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٳ‬
‫ٱزخ ‪٩‬د ٭غ‪٪‬ٺٰ ‪٩‬خسشٹدً زد‪٪٥‬ؽد‪ , ٣‬دٺػ ٹع‪٦ّ ٨‬ٶ ٱزخ خ‪٪٥‬ؽد‪ ٤١ ٣‬خألّ‪٪‬د‪ ٣‬خ‪٪٥‬خسشٹص ‪٦٥‬ذقٴ‪ٙ ٣‬ٸ خ‪٥‬ٮٲدٹص ّ‪٦‬ٶ‬
‫خ‪٥‬عْٴٹل خ‪٪٥‬ٮدعر ٳ ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ ٱزخ خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬ٱٮد‪ّ ٟ‬ذش ‪٩‬شخد‪: ٤‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ؤخز خ‪٥‬يسْص ‪ .‬زـ ) ‪ -‬فر خ‪٥‬يسْص ‪ .‬ــ ) ‪ -‬٭ضُ خ‪٪٥‬ؽد‪ ٬ّ ٣‬خ‪٥‬يسْص ‪.‬‬

‫ؤ‪٩‬د خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬غعخذ‪٩‬ص ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ ٱزخ خ‪٪٥‬ؽد‪ٙ ٣‬ٸ خ‪٥‬ٮٲدٹص ‪ٙ‬عذّٶ ‪٩‬ٴخد خ‪٥‬يسِ ‪ :‬ٳ ٱٸ ‪٩‬ٴخد ظغعخذ‪٥ ٧‬ٮغخ‬
‫د‪ٝ‬ٺ‪٥ ٜ‬ج‪٪‬ٺِ خ‪٥‬غيٴح خ‪٪٥‬شخد ىسْٲد ‪ٙ‬ٸ خ‪ ٨ٚ٥‬زؾ‪١ ٤٢‬د‪ ٤٩‬عٴخء ؤ‪١‬د‪ ٫‬ؤدسد ‪١‬د‪ ٤٩‬ؤ‪ ٧‬ؤدسد ـضجٸ ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ‬
‫ىسْص د‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪ٞ٦٥‬ٴط خ‪٥‬غٮٺص ‪١‬د‪٦٩‬ص ؤٳ ـضء ‪٩‬ٮٲد ٳ ٱزخ ‪٩‬د ٹذّٶ زد‪٥‬يسْص ٳ ٱٸ خ‪٥‬خيٴش خألٳ‪٥‬ٶ ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ‬
‫خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬خ‪٪٥‬خسشٷ دٺػ ظاخز خ‪٥‬يسْص زٴخعيص دٴخ‪ ٤٩‬خدفص ظذّٶ زد‪٥‬يٴخزِ ‪ ,‬ٳ ظاخز خ‪٥‬يسْدض زٴمِ ‪٩‬ٴخد ‪٥‬ذ٭ص‬
‫ؤٳ ‪٩‬ش٭ص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬يدزِ ٳ ظذخ‪ ٤‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٳ ظيس‪٦ّ ٜ‬ٶ خ‪ ٠ٚ٥‬خ‪٪٥‬شخد ىسْٰ ٳ ٭ٮعَش دعٶ ظق‪٦‬ر خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬يدزْص ؼ‪ ٨‬ظخشؾ‬
‫خ‪٥‬يسْص ‪ ٬٩‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٳ ظ‪٪‬أل زْذ ر‪ ٠٥‬ز‪٪‬ٴخد عٮٺص خدفص زدأل‪٩‬ؽ‪٦‬ص ٳ ٱزخ ‪٩‬د ٭ذّٴٯ زقر خ‪٥‬يسْص ‪٥‬ٮذق‪ٙ ٤‬ٸ خ‪٥‬ٮٲدٹص‬
‫ّ‪٦‬ٶ خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬خ‪٪٥‬خسشٷ ‪.‬‬

‫ظقٮ٘ ‪٩‬ٴخد خ‪٥‬يسِ دغر دد‪٥‬عٲد خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٺص زْذ خ‪٥‬عق‪٦‬ر ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬خ‪٥‬عد‪٥‬ٸ ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪٩ -‬ٴخد ف‪٦‬سص ‪:‬‬

‫‪ - 1‬سدٳدش ( ‪٥‬ذ٭ص ) ‪٩:‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ ‪ +‬خ‪٥‬ؾ‪٪‬ٴُ‬

‫‪ٕ - 2‬ٺش سدٳدش ‪ :‬خ‪٥‬جسظ ‪ْ٩ -‬جٴ‪ ٫‬ؤٳ ؤٳ‪١‬غٺذ خ‪٥‬ض٭‪ ٠‬ٳ خألدـٺٮٴ‪٣‬‬

‫ذ ) ‪٩ -‬ٴخد ‪٩‬ش٭ص ‪ -1 :‬سدٳدش ‪١ :‬دٻٕدس ‪ٕ - 2 - .‬ٺش سدٳدش ‪٩ :‬ٴخد ‪٩‬يدىٺص ‪ -‬ؤ‪٥‬جٺٮدض‬

‫• خٻٕدس ‪ : Agar‬ٱٴ ‪٩‬ددش ىسِ ‪٥‬ٲد ‪ٝ‬ٴخ‪ ٧‬ٱال‪٩‬ٸ ‪ٙ‬ٸ دسـص دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ‪ ,‬ظقسخ ‪٥‬ضـص ّٮذ ظْشمٲد ‪٦٥‬ذشخسش ٳ‬
‫زذد‪٥‬ص ‪٩‬ٮدعسص ‪٦٥‬يسِ ٳظْٴد ‪٥‬ذد‪٥‬عٲد خألف‪٦‬ٺص ‪٪٥‬ددش ٱال‪٩‬ٺص ‪٩‬ش٭ص ّٮذ ظسشٹذٱد ٳ ظغعخذ‪٪١ ٧‬ٴخد ىسِ ‪٦٥‬ذسد‬
‫خ‪٢٥‬د‪ ٤٩‬ؤٳ خ‪٥‬جضجٸ خ‪٥‬خد‪٥‬ٸ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬عؽسٺط ‪٥‬ذ‪ٝ‬عٲد خ‪ْ٥‬د‪٥‬ٺص ‪.‬‬

‫‪13‬‬
 ‫المتطلباث األساسيت الواجب توافرها في مواد الطبع ‪:‬‬

‫‪٥‬ع‪ٞ‬ٴ‪٩ ٧‬ٴخد خ‪٥‬يسِ زعٮ‪ٚ‬ٺز خ‪٥‬ٴٍٺ‪ٚ‬ص خ‪٪٥‬ي‪٦‬ٴزص ‪٩‬ٮٲد ٳ ٱٸ خ‪٥‬ٮغخ خ‪٥‬ذ‪ٝ‬ٺ‪٦٥ ٜ‬غيٴح خ‪٪٥‬شخد ىسْٲد ٹجر ؤ‪ ٫‬ظعٴ‪ٙ‬ش‬
‫‪ٙ‬ٺٲد خ‪٪٥‬عي‪٦‬سدض خ‪ْ٥‬د‪٩‬ص خ‪٥‬عد‪٥‬ٺص ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ظ‪ٞ‬س‪ ٤‬خ‪٥‬ٮغؿ خ‪٥‬ذٺص ‪٥‬ٲد ‪ :‬ٹجر ؤال ظع‪ٚ‬دّ‪٩ ٤‬ٴخد خ‪٥‬يسِ ‪ ِ٩‬ؤ٭غجص خ‪ ٨ٚ٥‬ٳ ؤال ٹ‪٢‬ٴ‪٥ ٫‬ٲد ؤٷ ظإؼٺش ع‪ّ٪‬ٸ ؤٳ‬
‫ظذغغٸ ّٮذ ظ‪٪‬دعٲد ‪ ِ٩‬خ‪٥‬ٮغؿ خ‪٥‬ذٺص عٴخء ‪٪٦٥‬شٹل ؤٳ ‪٦٥‬يسٺر ؤٳ ‪٪٦٥‬غدّذش ‪.‬‬

‫‪ - 2‬ؤ‪ ٫‬ظع‪٪‬عِ زق‪ٚ‬دض ‪ٙ‬ٺضٹدجٺص ٳ ‪١‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ‪ :‬ظ‪٢٪‬ٮٲد ‪ ٬٩‬ظذ‪ٞ‬ٺ‪ ٜ‬ٱذ‪ٙ‬ٲد ٳ ٱٴ خ‪٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ ‪٩‬ؽد‪ ٣‬د‪ٝ‬ٺ‪٦٥ ٜ‬ٮغؿ‬
‫خ‪٪٥‬ٮغٴخص ‪٪١‬د ٹ‪٦‬ٸ‬

‫ؤ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬يدزْص عٺد‪٥‬ص ب‪٥‬ٶ دذ ‪٩‬د ‪٥‬عغعيٺِ خ‪٥‬ذخٴ‪ ٣‬ٳ خ‪٥‬عغشذ ب‪٥‬ٶ ؤد‪ ٛ‬خ‪٥‬ع‪ٚ‬دفٺ‪ ٤‬ٳ ّ‪٢‬غٲد ‪.‬‬

‫زـ ) ‪ -‬ؤال ٹيشؤ ّ‪٦‬ٺٲد ؤٷ ظؾٴٯ ؤٳ خ‪٥‬عٴخء ّٮذ ٭ضّٲد ‪ ٬٩‬خ‪ . ٨ٚ٥‬ــ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ىْ‪٪‬ٲد ٳ سخجذعٲد ‪ٞ٩‬سٴ‪٥‬ٺ‪٬٩ ٬‬‬
‫خ‪٪٥‬شٹل ‪.‬‬

‫د ) ‪ -‬ؤال ٹذذغ ظسذالض ‪ٙ‬ٸ ؤزْددٱد زْذ خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ٙ‬ال ظع‪٪‬ذد ٳ ال ظع‪٦ٞ‬ـ ‪.‬‬

‫ٱـ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ظق‪٦‬سٲد عشٹْدً ‪ .‬ٳ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظذد‪٦ّ ٌٙ‬ٶ خٴخفٲد ٳ ؽ‪٦٢‬ٲد ّٮذ فسٲد ز‪٪‬ٴخد خأل‪٩‬ؽ‪٦‬ص‬

‫‪ - 3‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عٲ‪٦‬ص خالععْ‪٪‬د‪ : ٣‬ٳ ٱزخ ٹْٮٸ ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬عٲٴ‪٥‬ص ظإ‪٩‬ٺ‪ ٬‬خ‪٥‬ٮغر زٺ‪ّ ٬‬ٮدفشٱد زؾ‪ ٤٢‬ٳخمخ ‪ .‬زـ ) ‪ -‬عٲٴ‪٥‬ص ‪٩‬ضـٲد زذسـص خ‪٥‬ذشخسش خ‪ْ٥‬ددٹص ‪.‬‬

‫ــ ) ‪ -‬ب‪٢٩‬د٭ٺص ظخضٹٮٲد دٳ‪ ٫‬ؤ‪ ٫‬ٹيشؤ ّ‪٦‬ٺٲد ؤٷ ظسذ‪ ٣‬ؤٳ ظخشذ ‪ٙ‬ٸ ‪٢٩‬ٴ٭دظٲد ‪.‬‬

‫د ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ص‪ ٬٩‬ظق‪٦‬سٲد ‪ٞ٩‬سٴ‪ٙ ٣‬ٸ دسـص دشخسش خ‪ . ٨ٚ٥‬ٱـ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹع‪ ٨‬٭ضّٲد ‪ ٬٩‬خ‪١ ٨ٚ٥‬ع‪٦‬ص ٳخدذش ٳ زغٲٴ‪٥‬ص‬

‫ٳ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹع‪ٙ ٨‬ق‪٦‬ٲد ّ‪ ٬‬خ‪٪٥‬ؽد‪١ ٣‬ع‪٦‬ص ٳخدذش ‪ .‬ص ) ‪ -‬ؤال ظذعدؾ ب‪٥‬ٶ ‪٩‬ٴخد ّدص‪٥‬ص ‪٥‬ذٵ فسٲد زد‪٥‬جسظ‪.‬‬

‫ح ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬سخٺقص خ‪٥‬ؽ‪.٬٪‬‬

‫‪14‬‬
 ‫شزوط المىاد الطابعت حسب مزاحل أخذ الطبعت ‪:‬‬

‫‪ - 1‬ؽشٳه خ‪٪٥‬ددش ؤؼٮدء ظيسٺ‪ٞ‬ٲد زد‪: ٨ٚ٥‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪٥ ٫‬ٺّٮص عٺّد‪٥‬ص ‪٥‬عٮغدذ ب‪٥‬ٶ ـ‪٪‬ٺِ ؤـضخء خ‪. ٨ٚ٥‬‬

‫زـ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خد‪٥‬ٺص ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬شٳ٭ص خ‪ْ٥‬د‪٥‬ٺص ‪٥‬عجٮر دذٳغ مٖو دخخ‪٦‬ٸ زغسر خ‪٥‬عٴخء خ‪٥‬يسْص ‪.‬‬

‫‪ - 2‬ؽشٳه خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬يدزْص ؤؼٮدء ‪٢٩‬ٴؼٲد زد‪: ٨ٚ٥‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظعق‪٦‬ر زغشّص ‪ْٞ٩‬ٴ‪٥‬ص ‪١‬ٸ ال ظغسر ‪٪٦٥‬شٹل بصّدـدً ٳ خدفص ّٮذ خ‪٪٥‬شمٶ خ‪٦٥‬زٹ‪٥ ٬‬ذٹٲ‪ٕ ٨‬ؽٺد‪. ٫‬‬

‫زـ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬رخض ىْ‪ ٨‬ٳ سخجذص ‪ٞ٩‬سٴ‪٥‬ٺ‪. ٬‬‬

‫‪ - 3‬ؽشٳه خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬يدزْص ؤؼٮدء ٭ضّٲد ‪ ٬٩‬خ‪: ٨ٚ٥‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ب‪٩‬د ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪٩ ٫‬ش٭ص ‪٥‬ذسـص ّٴدظٲد ‪٥‬ؾ‪٦٢‬ٲد خألف‪٦‬ٸ دٺ‪١ ٬‬د٭ط زد‪.٨ٚ٥‬‬

‫زـ ) ‪ -‬ؤٳ ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ٝ ٫‬ق‪ٚ‬ص عٲ‪٦‬ص خ‪٢٥‬غش ‪٪٩‬د ٹغٲ‪١ ٤‬غشٱد ‪ٙ‬ٸ عيٴح ٳخمذص ؼ‪ ٨‬بّددش خ‪ٞ٥‬يِ زغٲٴ‪٥‬ص ٳ د‪ٝ‬ص ‪.‬‬

‫‪ - 4‬ؽشٳه خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬يدزْص زْذ ٭ضّٲد ‪ ٬٩‬خ‪: ٨ٚ٥‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ؼدزعص خ‪٥‬ذج‪ ٨‬ال ظع‪٪‬ذد ٳال ظع‪٦ٞ‬ـ ‪.‬‬

‫زـ ) ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ف‪٦‬سص ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص ‪٥‬عع‪ ٬٩ ٬٢٪‬فر ‪٩‬ؽد‪ ٣‬خ‪٥‬جسظ دٳ‪ ٫‬دذٳغ ظؾٴٯ ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ؾ‪. ٤٢‬‬

‫‪ ( :‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬ق‪٦‬سص ٕٺش خ‪٥‬شدٳدش )‬ ‫الجبس ‪Gypsum‬‬ ‫•‬

‫ب‪ ٫‬خ‪٥‬جسظ ‪ ٬٩‬ؤ‪١‬ؽش خ‪٪٥‬ٴخد خععخذخ‪٩‬دً ‪٥‬قٮِ خأل‪٩‬ؽ‪٦‬ص خ‪٥‬عٸ ظسٮٶ ّ‪٦‬ٺٲد خ‪٥‬عْٴٹندض خ‪٥‬غٮٺص خ‪٥‬ؽدزعص ٳ خ‪٪٥‬عذش‪١‬ص دٺػ‬
‫‪١‬د‪ ٫‬ٹغعخذ‪ٙ ٧‬ٸ خ‪ْ٥‬ٺددش ألخز خ‪٥‬يسْدض ‪ٙ‬ٸ خ‪ ٨ٚ٥‬ٳ ‪ٝ‬ذ ؤفسذط ٱزٯ خ‪٥‬يشٹ‪ٞ‬ص ‪٩‬ذذٳدش ٱزٯ خألٹد‪ ٧‬بال ‪ٙ‬ٸ دد‪ ٣‬ؤخز‬
‫ىسْص ‪ ٨ٚ٦٥‬خألدسد ( زذٳ‪ ٫‬ؤعٮد‪١ )٫‬ٴ٭ٰ ال ٹغسر مٖو ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬ٮغؿ خ‪٪ٚ٥‬ٴٹص ‪.‬‬

‫ٳ خ‪٪٥‬غعذنشخض خ‪٥‬جسغٺص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ٴ‪ٝ‬ط خ‪٥‬ذدمشش ٱٸ ‪:‬‬

‫‪ - 1‬خ‪٥‬جسظ خ‪ْ٥‬ددٷ ‪٥ :‬ٴ٭ٰ ؤزٺل ‪.‬‬

‫‪15‬‬
 ‫‪ - 2‬خ‪٥‬جسظ خ‪٥‬ذجشٷ ‪٥ :‬ٴ٭ٰ ؤف‪ٚ‬ش ٳ ‪ٝ‬ٴخ‪ٝ ٰ٩‬دعٸ ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خ‪٥‬جسظ خ‪٥‬ذجشٷ خ‪٪٥‬ذغ‪٥ : ٬‬ٴ٭ٰ صٱشٷ ( ‪ٝ‬ٴخ‪ٙ ٰ٩‬دج‪ ٜ‬خ‪ٞ٥‬غدٳش ) ‪.‬‬

‫ٳ ظقٮِ ـ‪٪‬ٺِ خ‪٪٥‬غعذنشخض خ‪٥‬جسغٺص ‪ ٬٩‬دجش خ‪٥‬جـ ٳ ٱٴ ‪١ :‬سشٹعدض خ‪٢٥‬د‪٥‬غٺٴ‪ ٧‬ؼٮدجٺص خ‪٪٥‬دء )‪(CaSo4.2H2O‬‬

‫‪ - 2 -‬د‪٪‬ل خ‪٢٥‬سشٹط ‪. %43‬‬ ‫ٳ ٱٴ ٹعش‪١‬ر ‪٦١ -1 : ٬٩‬ظ ‪%30‬‬

‫‪١ - 4 -‬شزٴ٭دض خ‪٢٥‬د‪٥‬غٺٴ‪. % 7 ٧‬‬ ‫‪٩ - 3‬دء ‪%20‬‬

‫ٳ خ‪٥‬عش‪١‬ٺر خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٸ ‪ٙ‬ٸ خأل٭ٴخُ خ‪٥‬ؽالؼص ٳخدذ ٳ ٱٴ ‪١‬سشٹعدض خ‪٢٥‬د‪٥‬غٺٴ‪ ٧‬٭ق٘ خ‪٪٥‬دجٺص أل‪ ٤٢٥ ٫‬٭ٴُ ف‪ٚ‬دظٰ‬
‫خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٺص خ‪٥‬خدفص خ‪٥‬عٸ ظجْ‪ ٰ٦‬فد‪٥‬ذدً ألٕشخك ال ٹق‪٦‬خ ‪ٙ‬ٺٲد خ‪٥‬ٮٴّد‪ ٫‬خٻخشخ‪. ٫‬‬

‫• ص‪ ٬٩‬خ‪ : ٤٪ْ٥‬ٳ ٱٴ خ‪٪٥‬ذٵ خ‪٥‬ض‪٩‬ٮٸ خ‪٥‬زٷ ٹ‪ٚ‬ق‪ ٤‬زٺ‪٥ ٬‬ذَص زذء خ‪٪٥‬ضؾ ٳ خ‪٦٥‬ذَص خ‪٥‬عٸ ‪ ٨٥‬ٹْذ ‪ٙ‬ٺٲد خ‪٪٥‬ضؾ فد‪٥‬ذدً‬
‫‪٥‬الععْ‪٪‬د‪ ٣‬دٺػ ظقسخ ‪٥‬ضٳـعٰ ؤ‪١‬ؽش ظ‪٪‬دع‪٢‬دً زذٺػ ال ٹغعيٺِ خال٭غٺدذ ٳ خ‪٥‬عغشذ دخخ‪ ٤‬خألـضخء خ‪٥‬ذ‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪ٞ٦٥‬د‪٥‬ر‪.‬‬

‫• ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ :‬ٱٴ خ‪٪٥‬ذٵ خ‪٥‬ض‪٩‬ٮٸ خ‪ٚ٥‬دف‪ ٤‬زٺ‪ ٬‬خ‪٦٥‬ذَص خ‪٥‬عٸ ٹسذؤ ‪ٙ‬ٺٲد خ‪٪٥‬ضؾ زٺ‪ ٬‬خ‪٪٥‬دء ٳ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬دعٶ‬
‫خ‪٥‬ٴ‪ٝ‬ط خ‪٥‬زٷ ‪ ٨٥‬ٹْذ ٹٮٖشط ‪ٙ‬ٺٰ ٳظذ ـٲدص ‪ٝ‬ٺدط خ‪٥‬قالزص ‪ ,‬ٳ ٹعشخٳؾ ص‪ ٬٩‬ظق‪٦‬ر خ‪٥‬جسظ ‪ 12 - 7 ٬٩‬د‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪.‬‬

‫مسو ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ :‬ٹعإؼش ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر زْٴخ‪١ ٤٩‬ؽٺشش ‪٩‬ٮٲد ‪:‬‬

‫‪ - 1‬صٹددش ٭غسص خ‪٪٥‬دء ‪ :‬ظيٺ‪ ٤‬ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ - 2 - .‬صٹددش ص‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ضؾ ‪ :‬ظ‪ٞ‬قش ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪.‬‬

‫‪ - 3‬خسظ‪ٚ‬دُ دسـص دشخسش خ‪٪٥‬دء ‪ :‬ظ‪ٞ‬قش ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ - 4 - .‬صٹددش ‪٪١‬ٺص خ‪٪٥‬غشُ خ‪٪٥‬ندٗ ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬غذٴ‪ : ٛ‬ظ‪ٞ‬قش‬
‫ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪.‬‬

‫ٳ صٹددش ‪٪١‬ٺص خ‪٪٥‬ؽسيدض ظيٺ‪ ٤‬ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ .‬ٳ ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬غشّص ‪٥‬عق‪٦‬ر خ‪٥‬جسظ ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪٩ -‬ذ‪٦‬ٴ‪١ ٣‬سشٹعدض خ‪٥‬قٴدٹٴ‪ : (Na2So4( ٧‬ب‪ ٫‬خععْ‪٪‬د‪٦٩ ٣‬خ ‪١‬سشٹعدض خ‪٥‬قٴدٹٴ‪٩ ٧‬ذ‪٦‬ٴالً زٮغسص ‪ % 3,4‬زذالً‬
‫‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬دء خ‪ْ٥‬ددٷ ٹٮ‪ٞ‬ـ ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ 10 ٬٩‬د‪ٝ‬دج‪ ٜ‬ب‪٥‬ٶ ‪ 3‬د‪ٝ‬دج‪. ٜ‬‬

‫ذ ) ‪٩ -‬ذ‪٦‬ٴ‪١ ٣‬سشٹعدض خ‪٥‬سٴظدعٺٴ‪ : (K2So4) ٧‬ٳ ٱٴ ‪ ٬٩‬ؤ‪١‬ؽش خ‪٪٥‬غشّدض ‪٥‬عق‪٦‬ر خ‪٥‬جسظ ‪ٙ‬ةرخ خععخذ‪٩ ٧‬ذ‪٦‬ٴ‪٣‬‬
‫زٮغسص ‪ %2‬ٹْ‪ ٬٩ ٤٪‬ب٭‪ٞ‬دؿ ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ 10 ٬٩‬د‪ٝ‬دج‪ ٜ‬ب‪٥‬ٶ ‪ 3‬د‪ٝ‬دج‪. ٜ‬‬

‫‪16‬‬
‫ــ ) ‪١ -‬سشٹعدض خ‪٢٥‬د‪٥‬غٺٴ‪ ٧‬ؼٮدجٺص خ‪٪٥‬دء ‪ :‬ٳ ٱٸ ظغشُ خ‪٥‬عق‪٦‬ر زةمد‪ٙ‬عٲد زؾ‪٦٢‬ٲد خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬رسخً ّ‪٦‬ٶ ‪٩‬ضٹؿ خ‪٥‬جسظ‬
‫‪ ِ٩‬خ‪٪٥‬دء ‪.‬‬

‫د ) ‪٦٩ -‬خ ‪٦١‬ٴس خ‪٥‬قٴدٹٴ‪٦٩ ( ٧‬خ خ‪٥‬يْد‪: ) ٧‬ٹْ‪٦ّ ٤٪‬ٶ ظغشٹِ ظق‪٦‬ر خ‪٥‬جسظ ‪.‬‬

‫ؤ‪٩‬د خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬ؽسيص ‪٦٥‬عق‪٦‬ر ‪ٙ‬ٲٸ ‪ :‬خ‪٥‬سٴسخ‪١‬ظ ٳ ٱٴ ‪ ٬٩‬ؤ‪ٙ‬ن‪٩ ٤‬اخشخض خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪٪٥‬ضٹؿ خ‪٥‬جسظ ‪ٙ‬ة‪٩ ٫‬ذ‪٦‬ٴ‪% 2 ٰ٥‬‬
‫ٹيٺ‪ ٤‬ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪٪٥‬ضٹؿ خ‪٥‬جسظ ز‪٪‬د ٹ‪ٞ‬دسذ ‪ 10 - 8‬عدّدض ٳ ؤٹندً ٱٮد‪ٙ ٠٥‬ذ‪٪‬دض خ‪٥‬قٴدٹٴ‪ ٧‬ٳ ‪ٙ‬ذ‪٪‬دض‬
‫خ‪٥‬سٴظدعٺٴ‪ ٧‬ٳ د‪٪‬ل خ‪٥‬خ‪ ٤‬ٳ خ‪٦٥‬ٺ‪٪‬ٴ‪. ٫‬‬

‫‪٩‬ضؾ خ‪٥‬جسظ ‪ :‬ٳ ظع‪ ٨‬ب‪٩‬د ٹذٳٹدً زٴخعيص خ‪٢٥‬جص ٳ خ‪٦٪٥‬ٴ‪ٝ‬ص ؤٳ ‪٩‬ٺ‪٢‬د٭ٺ‪٢‬ٺدً زٴخعيص آ‪٥‬ص ‪٩‬عذش‪١‬ص ‪,‬دٺػ ظع‪٦٪ّ ٨‬ٺص‬

‫خ‪٪٥‬ضؾ زإ‪ ٫‬ٹندٗ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬رسخً ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬دء خ‪٥‬زٷ ‪ ٰ٥‬دسـص دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ٳ زسوء ‪٥‬عال‪ٙ‬ٸ دخٴ‪ٞٙ ٣‬دّدض خ‪٥‬ٲٴخء م‪٬٪‬‬
‫خ‪٪٥‬ضٹؿ خ‪٥‬عٸ ب‪ ٫‬ٳـذض ظادٷ ‪٥‬نْ٘ خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص ٳ ٹع‪ ٨‬خ‪٪٥‬ضؾ زٴخعيص خ‪٦٪٥‬ٴ‪ٝ‬ص زؾ‪ ٤٢‬دخجشٷ ٳ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ٲد‪ ٧‬سؾ خ‪٢٥‬جص‬
‫ٹذٳٹدً ؤٳ ٳمْٲد ّ‪٦‬ٶ ٱضخص إلخشخؾ خ‪ٞٚ٥‬دّدض خ‪٥‬عٸ دخ‪٦‬ط ؤؼٮدء خ‪٪٥‬ضؾ ؼ‪ ٨‬ٹٴمِ خ‪٪٥‬ضٹؿ ‪ٙ‬ٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬يسْص خ‪٪٥‬إخٴرش ‪٠ٚ٦٥‬‬
‫زيشٹ‪ٞ‬ص ‪ْ٩‬ٺٮص ٳ ٹعش‪٥ ٟ‬ٺعق‪٦‬ر ؼ‪ ٨‬ٹٮضُ خ‪٥‬جسظ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬يسْص ‪٩ ِ٩‬شخّدش ّذ‪ ٧‬خ٭‪٢‬غدسٯ ‪٥‬ٮذق‪ٙ ٤‬ٸ خ‪٥‬ٮٲدٹص ّ‪٦‬ٶ‬
‫خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬خ‪٥‬جسغٸ خ‪٪٥‬خسشٷ ‪.‬‬

‫تبدل أبعاد الجبس ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬عق‪٦‬سٸ ‪ :‬دٺػ ظسذٷ خ‪٪٥‬غعذنشخض خ‪٥‬جسغٺص ظ‪٪‬ذد ظق‪٦‬سٸ زْذ خ‪٥‬عق‪٦‬ر ٹخع‪٩ ٬٩ ٘٦‬غعذنش ٻخش‬
‫‪ ,‬ٳ‪٥‬عال‪ٙ‬ٸ ٱزخ خ‪٪٥‬ٴمٴُ ٭‪٦‬جإ ب‪٥‬ٶ ‪:‬‬

‫ؤ) ٭غسص خ‪٪٥‬دء ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬غذٴ‪ٙ : ٛ‬ةرخ صخدض ٭غسص خ‪٪٥‬دء ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬ظسدّذض خ‪٪٥‬غد‪ٙ‬ص زٺ‪ ٬‬ز‪٦‬ٴسخض خ‪٥‬جسظ ‪ ,‬ٳخ٘‬
‫زد‪٥‬عد‪٥‬ٸ ظذخ‪ ِٙ‬ٱزٯ خ‪٥‬س‪٦‬ٴسخض ٳظ‪٪‬ذد خ‪٥‬جسظ ‪.‬‬

‫ذ) خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٢٥‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ‪ :‬ٳظْع‪٪‬ذ ّ‪٦‬ٶ بمد‪ٙ‬ص ‪٩‬ٴخد ‪١‬ٺ‪٪‬ٺدجٺص ظْذ‪ ٣‬ظ‪٪‬ذد خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪٦٥‬جسظ ‪.‬‬

‫‪ -2‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬شىٴزٸ ‪ :‬ٳٱٴ خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬زٷ ٹعْشك ‪ ٰ٥‬خ‪٥‬جسظ دٺ‪ ٬‬ظق‪٦‬سٰ برخ ظْشك ‪٪٦٥‬دء ؤٳ خ‪٥‬شىٴزص ؤؼٮدء‬
‫خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪.‬‬

‫‪17‬‬
 ‫• الشمىع ‪: Waxes‬‬
‫ب‪٩ ٫‬خع‪ ٘٦‬ؤ٭ٴخُ خ‪٥‬ؾ‪٪‬ٴُ ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬يسٺْص ف‪٦‬سص ‪ٙ‬ٸ دسـص دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ٳظقسخ ّجٺٮٺص خ‪ٞ٥‬ٴخ‪٥ ٧‬ٺٮص ّٮذ س‪ ِٙ‬دسـص‬
‫دشخسظٲد ٳظعذٴ‪ ٣‬ب‪٥‬ٶ عٺّد‪٥‬ص ‪ ِ٩‬خصدٹدد دسـص خ‪٥‬ذشخسش ٳظْٴد ف‪٦‬سص ‪ ٬٩‬ـذٹذ ّٮذ ظسشٹذٱد ‪.‬‬

‫ظغعخذ‪ ٧‬خ‪٥‬ؾ‪٪‬ٴُ ‪ٙ‬ٸ ىر خألعٮد‪٥ ٫‬قٮِ ٭‪٪‬درؾ ؽ‪ْ٪‬ٺص ‪٦٥‬ذؾٴخض ٳخ‪٥‬عٺجد‪ ٫‬ٳخ‪٥‬جغٴس ٳخ‪٥‬عْٴٹندض خ‪٪٥‬عذش‪١‬ص‬
‫خ‪٥‬جضجٺص ٳخ‪٢٥‬د‪٦٩‬ص ٳ خألـٲضش خ‪٥‬ع‪ٞ‬ٴٹ‪٪‬ٺص ‪ ,‬ٳ‪٥‬عغجٺ‪ ٤‬خ‪ْ٥‬نص ( ؤٷ ّال‪ٝ‬ص خ‪ ٠ٚ٥‬خ‪٦ْ٥‬ٴٷ زد‪٥‬غ‪٦ٚ‬ٸ ) ‪.‬‬

‫ظقٮ٘ خ‪٥‬ؾ‪٪‬ٴُ خ‪٪٥‬ٴـٴدش ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬يسٺْص ب‪٥‬ٶ ّذش ؤ٭ٴخُ دغر ‪٩‬قذسٱد ‪:‬‬

‫‪ -1‬ؽ‪٪‬ٴُ ‪ْ٩‬ذ٭ٺص ‪ :‬٭ذق‪٦ّ ٤‬ٺٲد ‪ ٬٩‬ظ‪٢‬شٹش خ‪٥‬سعشٳ‪ , ٣‬ٳؤٱ‪ ٨‬ؤ٭ٴخّٲد ‪:‬‬

‫ؤ) ‪ -‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬سشخ‪ٙ‬ٺ‪ : ٬‬ٳٱٴ ؽ‪ ِ٪‬ىشٷ ‪ٝ ٰ٥‬ذسش ّد‪٥‬ٺص ّ‪٦‬ٶ ظ‪ٞ‬س‪ ٤‬خ‪٥‬ٮذط ٳخ‪٥‬عؾ‪٢‬ٺ‪ ٤‬؛ ‪٢٥‬ٮٰ ال ٹخ‪ ٘٦‬عيخ ؤ‪٦٩‬ظ زْذ‬
‫ذ) ‪ -‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬غٺشصٹ‪. ٬‬‬ ‫ظق‪٦‬سٰ ‪٪١‬د ؤ‪ ٫‬خ‪٥‬ض‪ ٬٩‬خ‪٥‬الص‪٥ ٧‬عسشٹذٯ ‪١‬سٺش ‪.‬‬

‫‪ -2‬ؽ‪٪‬ٴُ دٺٴخ٭ٺص ‪٩ :‬ؽ‪ ٤‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬ٮذ‪ ٤‬ٳٱٴ ؽ‪ ِ٪‬ٱؼ ‪.‬‬

‫‪ -3‬ؽ‪٪‬ٴُ ٭سدظٺص ‪٩ :‬ؽ‪ ٤‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬س‪٦‬خ ٳؽ‪ٝ ِ٪‬قر خ‪٥‬غ‪٢‬ش ‪ ,‬ٹندٗ ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ؾ‪٪‬ٴُ خ‪٥‬غٮٺص إل‪١‬غدزٲد خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص زغسر‬
‫‪٩‬عد٭عٰ ٳ‪٥‬عذغٺ‪ ٬‬٭ْٴ‪٩‬ص عيخ خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ٳ‪٩‬ٮِ ظؾ‪. ٰٞٞ‬‬

‫‪ -4‬خ‪٥‬ق‪٩ : ٔ٪‬ؽ‪ ٤‬ف‪ ٔ٪‬دخ‪٩‬دس خ‪٥‬زٷ ٹ‪ٚ‬ٺذ ‪ٙ‬ٸ ب‪١‬غدذ خ‪٥‬ؾ‪ ِ٪‬ف‪ٚ‬ص خإل‪٥‬قد‪ ٛ‬ٳظإ‪٩‬ٺ‪ ٬‬عيخ ٭دّ‪ ٨‬ؤ‪٦٩‬ظ زْذ‬
‫خ‪٥‬عق‪٦‬ر‪.‬‬

‫أنواع الشموع المستخذمت في طب األسنان ‪:‬‬

‫‪ -1‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬عْ‪٦‬ٺر ‪ :‬ٳٱٴ ؽ‪ٝ ِ٪‬دط ّ‪٦‬ٶ ؽ‪ٝ ٤٢‬نسد‪ ٫‬خعيٴخ٭ٺص ؼخد٭عٲد ‪ , ٨٦٩ 3 -1‬ظغعخذ‪٥ ٧‬إلددىص زيسْص‬
‫خ‪ ٨ٚ٥‬خألدسد زٖٺص ضّ‪٦‬ٺسٲد ‪٦٥‬ذ‪ٚ‬دً ّ‪٦‬ٶ د‪ٝ‬ص ىسْص خ‪٥‬ذٴخٗ ‪.‬‬

‫‪ -2‬ؽ‪ ِ٪‬خإل‪٥‬قد‪ : ٛ‬ٹغعخذ‪ ٧‬ٱزخ خ‪٥‬ؾ‪٥ ِ٪‬ج‪ ِ٪‬خ‪ٞ٥‬يِ خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ؤٳ خإل‪١‬شٹ‪٦‬ٺص ؤٳ خ‪٥‬جسغٺص خ‪٢٪٥‬غٴسش ٳٹؾ‪٤٢‬‬
‫‪٩‬ا‪ٝ‬ط ٳ‪ٝ ٰ٥‬ذسش ّ‪٦‬ٶ خإل‪٥‬قد‪ّ ٛ‬ٮذ فٲشٯ زد‪٥‬ذشخسش ‪٢٥‬ٮٰ ٹ‪ٞٚ‬ذ ٱزٯ خ‪٥‬ق‪ٚ‬ص ّٮذ ظسشٹذٯ ٳٹقسخ ‪ٝ‬دعٺدً ٳ‪ٝ‬ق‪ٚ‬دً ‪,‬‬
‫ٹٴـذ ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬غٴ‪٦ّ ٛ‬ٶ ؽ‪ٝ ٤٢‬نسد‪ ٫‬رخض ‪ٝ‬يش ‪. ٨٦٩ 3‬‬

‫‪ -3‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬ق٘ (خ‪ٞ٥‬دّذٷ) ‪ :‬ٳٱٴ ؽ‪ ِ٪‬ؤد‪٪‬ش ‪٥‬ٺّ‪٦ّ ٬‬ٶ ؽ‪ ٤٢‬ؤ‪٥‬ٴخح ‪٩‬غعيٺ‪٦‬ص زغ‪٪‬د‪١‬ص ‪ , ٨٦٩ 2‬عٲ‪ ٤‬خ‪٥‬ع‪٢‬ٺٺ٘‬
‫ٳخ‪ ٤٪ْ٥‬زٰ ‪ ,‬ٹضٳ‪٦١ ٣‬ٺدً ذّذ ٕغ‪ ٰ٦‬زد‪٪٥‬دء خ‪٥‬ذدس ‪ ,‬ٳخععْ‪٪‬دالظٰ ‪:‬‬

‫‪18‬‬
 ‫ؤ ) ‪ ٤٪ّ -‬خالسظ‪ٚ‬دُ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ٳّال‪ٝ‬ص خإلىسد‪ - . ٛ‬ذ ) ‪ -‬ظٮنّذ ّ‪٦‬ٺٰ خألعٮد‪ ٫‬ٳظجشٹسٲد ‪ٙ‬ٸ ‪ ٨ٙ‬خ‪٪٥‬شٹل ‪.‬‬

‫ؾ ) ‪ -‬ظْذٹ‪ ٤‬ؽ‪ ٤٢‬خ‪٥‬يٴخزِ ٳظسذٹ‪٦‬ٲد ‪ٙ‬ٺ‪٪‬د ‪٥‬ٴ ‪١‬د٭ط خ‪٥‬ذٴخٗ ‪ٝ‬قٺشش‪ - .‬د ) ‪ّ -‬ض‪ ٣‬خألىٴخ‪ ٛ‬خ‪٪٥‬ٴـٴدش ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬يسْص‪.‬‬

‫ٱـ) فٮِ ‪٩‬جدسٷ خ‪٥‬قر ‪ - .‬ٳ) ‪ -‬ظْذٹ‪ ٤‬خأل‪٩‬ؽ‪٦‬ص خ‪٥‬جسغٺص ‪.‬‬

‫‪ -4‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬قر ‪ :‬ٳٱٴ ؽ‪ ِ٪‬ٹغعْ‪٥ ٤٪‬قٮِ ٭‪٪‬ٴرؾ ‪٦٥‬ؾ‪ ٤٢‬خ‪٪٥‬ي‪٦‬ٴذ خ‪٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٺٰ ‪ ٬٩‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٪٥‬قسٴذ ‪.‬‬

‫خ‪٥‬ق‪ٚ‬دض خ‪٥‬ٴخـر ظٴخ‪ٙ‬شٱد ‪ٙ‬ٸ ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬قر ‪:‬‬

‫ؤ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹ‪٦‬ٺ‪ ٬‬زذسـص دشخسش ؤّ‪٦‬ٶ ‪ ٬٩‬دسـص دشخسش خ‪ ) 37ْ ( ٨ٚ٥‬دسـص ‪٩‬حٴٹص ‪.‬‬

‫ذ‪ٝ -‬ذسظٰ ّ‪٦‬ٶ خال٭غٺدذ ‪ٙ‬ٸ دسـص دشخسش ْ‪٥ 50ْ -45‬ٺق‪ ٤‬ب‪٥‬ٶ ؤد‪ ٛ‬خ‪٥‬ع‪ٚ‬دفٺ‪ ٤‬ٳٹع‪٪‬دع‪ ٠‬زذسـص ْ‪٥ 37‬غٲٴ‪٥‬ص‬
‫٭ذعٰ ‪.‬‬

‫ؾ ‪ -‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ٹ‪٢‬ٴ‪ّ ٫‬د‪ ٤٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد ٳخ‪٥‬ع‪٦ٞ‬ـ خ‪٥‬ذشٳسٷ ‪٩‬ٮخ‪ٚ‬ندً ‪ - .‬د ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ال ٹعْشك ‪٥‬ع‪ٞ‬ؾّش ؤؼٮدء خ‪٥‬ٮذط ‪.‬‬

‫‪ -‬ٳ ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹذعش‪ ٛ‬زؾ‪١ ٤٢‬د‪ ٤٩‬دٳ‪ ٫‬ؤ‪ ٫‬ٹعش‪ ٟ‬ز‪ٞ‬دٹد ‪.‬‬ ‫ٱـ‪ -‬ؤ‪ ٫‬ٹ‪٢‬ٴ‪ٖ٩ ٫‬دٹشخً ‪٦٥‬ٴ‪ ٫‬خألعٮد‪ ٫‬ٳخ‪٥‬جسظ ‪.‬‬

‫‪ -5‬ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬عٖيٺظ ‪ :‬ٹغعخذ‪٥ ٧‬ع‪ٞ‬غٺص خأل‪٩‬ؽ‪٦‬ص خ‪٪٥‬قٮٴّص ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٢٥‬دعٸ ‪٥‬قٮِ خألـٲضش خ‪٥‬ٲٺ‪٦٢‬ٺص‬
‫خ‪٢٥‬د‪٦٩‬ص ؤٳ خ‪٥‬جضجٺص دٺػ ٹغخ‪ ٬‬خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬خ‪٪٥‬قٮٴُ ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٢٥‬دعٸ ‪٥‬ذسـص ْ‪ 200‬دسـص ‪٩‬حٴٹص ‪٪٥‬ذش ٭ق٘‬
‫عدّص ؼ‪ ٨‬ٹٖيظ ‪ٙ‬ٸ ؽ‪ ِ٪‬خ‪٥‬عٖيٺظ ‪٪٥‬ذش د‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬عٺ‪ ٬‬ؼ‪ ٨‬ٹْدد خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬ب‪٥‬ٶ ؤ‪ٙ‬شخ‪ ٫‬خدفص ‪٥‬ٺج‪. ٘ٚ‬‬

‫مركّب الطبع ‪Impression Compound‬‬

‫ٹعإ‪٩ ٘٥‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ ‪٩ ٬٩‬ٴخد ؽ‪ْ٪‬ٺص ٹ‪ ٬٢٪‬ظ‪٦‬ٺٺٮٲد ‪ٙ‬ٴ‪ ٛ‬خ‪٦٥‬ٲر ؤٳ ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥‬دء خ‪٥‬ذدس دٺػ ظقسخ ‪٥‬ٺٮص ٹغٲ‪٤‬‬
‫ظيسٺ‪ٞ‬ٲد ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬غيخ خ‪٪٥‬شخد ىسْٰ ٳٱٸ ظعق‪٦‬ر زغشّص ٳظقسخ ‪ٝ‬ق‪ٚ‬ص برخ ‪٩‬د ؤفسذط زذسـص دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ٳ‪٥‬ٲزخ‬
‫‪ٙ‬ٲٸ ظعي‪٦‬ر زْل خ‪٥‬نٖو دٺػ ظ‪٢‬ٴ‪٥ ٫‬ٺٮص إلد‪٢‬د‪ ٧‬خ‪٥‬ع‪٪‬دط زٺٮٲد ٳزٺ‪ ٬‬خ‪٥‬جغ‪ ٨‬خ‪٪٥‬شخد ىسْٰ ٳٹجر خ‪٥‬ذزس دٺ‪٬‬‬
‫خ‪٥‬عغخٺ‪ ٬‬أل‪ ٫‬خإلد‪٪‬دء ‪ٙ‬ٴ‪ ٛ‬دسـص ْ‪ 60‬ٹجْ‪٩ ٤‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ ‪٥‬قد‪ٝ‬دً ٳ‪٩‬غسسدً ‪٥‬ذش‪ ٨ٙ ٛ‬خ‪٪٥‬شٹل ‪.‬‬

‫‪ - 2 -‬خ‪٥‬يسشخٸ (خ‪٢٥‬ٴظدزش‪١‬د) ٳٱٸ ‪٩‬ددش ظع‪٦‬ٺ‪ ٬‬زد‪٥‬ذشخسش ٳظ‪ٞ‬غٶ زْذ ر‪. ٠٥‬‬ ‫ٳٱٴ ٹعش‪١‬ر ‪ -1 : ٬٩‬ؽ‪ ِ٪‬ؤف‪ٚ‬ش‬

‫‪ - 4 -‬خ‪٥‬ق‪. ٔ٪‬‬ ‫‪٩ - 3 -‬غعذنشخض ‪ْ٩‬ذ٭ٺص ( ‪٩‬ٴخد ىسؾٴسٹص ) ‪.‬‬

‫‪19‬‬
 ‫● خىاص مزكب الطبع ‪:‬‬

‫‪ ٰ٥ -1‬٭د‪٦ٝ‬ٺص دشخسٹص ‪٩‬ٮخ‪ٚ‬نص ‪ّ ٰ٥ - 2 - .‬د‪ ٤٩‬ظ‪٪‬ذد ٳظ‪٦ٞ‬ـ دشٳسٷ ‪٩‬شظ‪. ِٚ‬‬

‫‪ -3‬خال٭غٺدذ خ‪٥‬زٷ ٹ‪٢‬ٴ‪ٙ ٫‬ٸ خ‪٥‬ذ‪ٝ‬دج‪ ٜ‬خألٳ‪٥‬ٶ ‪ٞٙ‬و ‪ - 4 - .‬خ‪٥‬عؾٴٯ ٳخال‪٥‬عٴخء ‪.‬‬

‫‪ - 5‬ظٖٺش ؤزْدد خ‪٥‬يسْص ٳدذٳغ خال‪٥‬عٴخء ّٮذ ز‪ٞ‬دء خ‪٥‬يسْص خدسؾ خ‪٪٥ ٨ٚ٥‬ذش ىٴٹ‪٦‬ص ‪.‬‬

‫‪ -6‬خ‪٥‬ع‪٦‬ٺٺ‪ ٬‬زد‪٥‬ذشخسش ‪ٙ ,‬ٲٮد‪: ٟ‬‬

‫ؤ) ‪٩‬ش‪١‬سدض ىسِ ظذعدؾ ‪٥‬ذشخسش ّد‪٥‬ٺص ‪٥‬ع‪٦‬ٸٷ٭ٲد ‪ .‬ذ) ‪٩‬ش‪١‬سدض ىسِ ظذعدؾ ‪٥‬ذشخسش ‪٩‬عٴعيص ‪٥‬ع‪٦‬ٺٺٮٲد ‪.‬‬

‫ؾ) ‪٩‬ش‪١‬سدض ىسِ ظذعدؾ ‪٥‬ذشخسش ‪٩‬ٮخ‪ٚ‬نص ‪٥‬ع‪٦‬ٺٺٮٲد ‪.‬‬

‫● أنىاع مزكب الطبع ‪:‬‬

‫‪٩ -1‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ خ‪٥‬سٮٸ ‪ :‬ٹ‪٦‬ٺ‪ٙ ٬‬ٸ خ‪٪٥‬دء خ‪٥‬غدخ‪ , )60ْ ( ٬‬ٳٹس‪ٞ‬ٶ ‪٥‬ٺٮد ‪٪٥‬ذش ىٴٹ‪٦‬ص ‪٥‬عغجٺ‪ ٤‬خ‪٥‬ذش‪١‬دض خ‪ْ٥‬ن‪٦‬ٺص ؼ‪٨‬‬
‫ٹعق‪٦‬ر زؾ‪ ٤٢‬عشٹِ ‪.‬‬

‫‪٩ -2‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ خألزٺل ‪ ٰ٥ :‬٭‪ٚ‬ظ ف‪ٚ‬دض ‪٩‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ خ‪٥‬سٮٸ ‪ ,‬ٳ‪ ٬٢٥‬سخجذعٰ ‪ْ٩‬يشش ٳٹغعْ‪٪٦٥ ٤٪‬شمٶ‬
‫خ‪٥‬ذغدعٺ‪ ٬‬ٳؤخز ىسْدض ظ‪ٞ‬ٴٹ‪٪‬ٺص ‪٥‬ألى‪ٚ‬د‪. ٣‬‬

‫‪٩ -3‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ خألخنش ‪ :‬ٹ‪٦‬ٺ‪ ٬‬زذسـص دشخسش ؤخ‪ٚ‬ل ‪.‬‬

‫‪٩ -4‬ش‪١‬ر خ‪٥‬يسِ خألعٴد ‪ :‬ٹغعخذ‪ٙ ٧‬ٸ خألـٲضش خ‪٢٥‬د‪٦٩‬ص ‪.‬‬

‫● استطباباث مزكب الطبع ‪:‬‬

‫ؤ) ‪ -‬ؤخز خ‪٥‬يسْص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬عْٴٹندض ٳخدفص خ‪٥‬يسْص خألٳ‪٥‬ٶ ‪٦٥‬ذسد خ‪٢٥‬د‪ - . ٤٩‬ذ) ‪ -‬ؤخز ىسْص خ‪٥‬ذٴخٗ ‪٦٥‬ذسد خ‪٢٥‬د‪. ٤٩‬‬

‫‪ -‬د ) ‪ -‬فٮِ خإلمد‪ٙ‬دض خ‪٥‬جد٭سٺص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬يٴخزِ خإل‪ٙ‬شخدٹص ‪.‬‬ ‫ؾ) ‪ -‬ؤخز خ‪٥‬يسْص خ‪ٚ٥‬شدٹص ‪٦٥‬عٺجد‪. ٫‬‬

‫‪20‬‬
 ‫مىاد الطبع المزنت‬

‫ب‪٩ ٫‬ٴخد خ‪٥‬يسِ خ‪٪٥‬ش٭ص ٱٸ ّسدسش ّ‪٩ ٬‬ج‪٪‬ٴّص ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬عٸ ظعق‪٦‬ر ب‪٩‬د زخ‪ٚ‬ل دسـص دشخسظٲد ( ظق‪٦‬ر‬
‫‪ٙ‬ٺضٹدجٸ ) دٺػ ٭غ‪٪‬ٺٲد ‪٩‬ٴخد ‪٩‬ش٭ص سدٳدش ‪ ,‬ؤٳ زع‪ٚ‬دّ‪١ ٤‬ٺ‪٪‬ٺدجٸ ٳ٭غ‪٪‬ٺٲد ‪٩‬ٴخد ‪٩‬ش٭ص ٕٺش سدٳدش ‪ ,‬ٳ ـ‪٪‬ٺْٲد‬
‫ظعق٘ زؾ‪٦٢‬ٲد خ‪٥‬ٲال‪٩‬ٸ ؽسٰ خ‪ٖ٥‬ٴسٷ ‪ٙ‬عذّٶ زد‪٪٥‬ٴخد ؽسٰ خ‪ٖ٥‬شٳٹص أل٭ٲد ـضٹحدض ‪ٞ٦ْ٩‬ص ‪ٙ‬ٸ ٳعو ‪٩‬د زؾ‪٤٢‬‬
‫‪٩‬سْؽش ( خ‪٥‬ٴعو ٱٴ خ‪٪٥‬دء ) ‪.‬‬

‫مواد الطبع المرنت الردودة ‪:‬‬

‫ٳٱٸ ‪٩‬ٴخد ‪ٙ‬دج‪ٞ‬ص خ‪٥‬ذ‪ٝ‬ص ٹ‪ ٬٢٪‬خععْ‪٪‬د‪٥‬ٲد ّذش ‪٩‬شخض ألخز خ‪٥‬يسْص ‪٥ ,‬ز‪ ٠٥‬ع‪٪‬ٺط زد‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬شدٳدش ؛ أل٭ٲد ظعذٴ‪٣‬‬
‫زغٲٴ‪٥‬ص ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪ٖ٥‬شٳٹص خ‪٪٥‬ٮذ‪٦‬ص ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬ٲال‪٩‬ٺص خ‪٥‬ق‪٦‬سص زد‪٥‬عسشٹذ ‪ ,‬ٳٹ‪ ٬٢٪‬بّددش ظغخٺٮٲد زذسـص ْ‪-37‬‬
‫ْ‪ٙ 45‬ععذٴ‪ ٬٩ ٣‬خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬ٲال‪٩‬ٺص خ‪٥‬ق‪٦‬سص ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪ٖ٥‬شٳٹص خ‪٪٥‬ٮذ‪٦‬ص ‪ ,‬ٳٱزخ ‪٩‬د ٭غ‪٪‬ٺٰ زد‪٥‬عق‪٦‬ر خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٸ ‪.‬‬

‫‪ ٬٩‬ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ‪:‬‬

‫● خٻٕدس إٓدس ‪ :‬ٳٱٴ ‪٩‬ددش ٱال‪٩‬ٺص ظغعخ‪٦‬ـ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬يذد‪٥‬ر خ‪٥‬سذشٹص ‪ ,‬ٳٱٸ ‪٩‬ددش ىسِ ‪٥‬ٲد ‪ٝ‬ٴخ‪ ٧‬ٱال‪٩‬ٸ ‪ٙ‬ٸ دسـص‬
‫دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ‪ ,‬ظقسخ ‪٣‬صـص ٳزذد‪٥‬ص ‪٩‬ٮدعسص ‪٦٥‬يسِ ّٮذ ظْشمٲد ‪٦٥‬ذشخسش ‪ ,‬ٳظْٴد ‪٥‬ذد‪٥‬عٲد خألف‪٦‬ٺص ‪٪١‬ددش ٱال‪٩‬ٺص‬
‫‪٩‬ش٭ص ّٮذ ظسشٹذٱد ٳظغعخذ‪٪١ ٧‬ٴخد ىسِ ‪٦٥‬ذسد خ‪٢٥‬د‪ ٤٩‬ؤٳ خ‪٥‬جضجٸ خ‪٥‬خد‪٥‬ٸ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬عؽسٺط ‪٥‬ذ‪ٝ‬عٲد خ‪ْ٥‬د‪٥‬ٺص ‪.‬‬

‫● ‪٩‬ضخٹد ‪٩‬ٴخد خ‪٥‬يسِ خ‪٪٥‬ش٭ص خ‪٥‬شدٳدش ‪:‬‬

‫‪ -1‬ظا‪ ٬٩‬ىسْص رخض ظ‪ٚ‬دفٺ‪ ٤‬د‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪ - 2 - .‬ٹ‪ٙ ٬٢٪‬ق‪٦‬ٲد ّ‪ ٬‬خ‪٥‬جسظ زغٲٴ‪٥‬ص ‪.‬‬

‫‪ -3‬ٹ‪ ٬٢٪‬خععخذخ‪٩‬ٲد ؤ‪١‬ؽش ‪٩ ٬٩‬شش ‪٩ - 4 - .‬ددش ‪٩‬ش٭ص ٳ‪٥‬ٺٮص ‪.‬‬

‫● ‪٩‬غدٳت ‪٩‬ٴخد خ‪٥‬يسِ خ‪٪٥‬ش٭ص خ‪٥‬شدٳدش ‪:‬‬

‫‪ -1‬ظعي‪٦‬ر ؤـٲضش ٕد‪٥‬ٺص خ‪٥‬ؽ‪٥ ٬٪‬عذنٺشٱد ‪.‬‬

‫‪ -2‬ظعْشك خ‪٥‬يسْص ‪٥‬عسذ‪ ٣‬خألزْدد برخ ز‪ٞ‬ٺط ‪٪٥‬ذش ىٴٹ‪٦‬ص ‪ٝ‬س‪ ٤‬فسٲد زد‪٥‬جسظ ‪.‬‬

‫‪ -3‬ٹعي‪٦‬ر ظذنٺشٱد ٳ‪ٝ‬ط ىٴٹ‪ ٬٩ ٤‬خ‪٥‬يسٺر ‪.‬‬

‫‪21‬‬
 ‫• األلجيناث ‪٩ ( Alginate‬ٴخد خ‪٥‬يسِ خ‪ٖ٥‬ٺش سدٳدش ) ‪:‬‬
‫ٳٱٸ ظ‪ٚ‬ن‪٦ّ ٤‬ٶ خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬شدٳدش زغسر ‪:‬‬

‫‪ -1‬عٲٴ‪٥‬ص خالععْ‪٪‬د‪ ( ٣‬ال ظذعدؾ ب‪٥‬ٶ ؤـٲضش ‪ْٞ٩‬ذش ) ‪ -2 - .‬ىسْعٲد د‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪.‬‬

‫‪ -3‬ٹع‪ٞ‬س‪٦‬ٲد خ‪٪٥‬شٹل زؾ‪ ٤٢‬ؤ‪ٙ‬ن‪. ٤‬‬

‫‪ -4‬فذٺص ال ظغعْ‪ ٤٪‬بال ‪٩‬شش ٳخدذش ‪ -5 - .‬ٹع‪٩ ٨‬ضـٲد ‪ٙ‬ٸ دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ( ‪٩‬غذٴ‪ ٛ‬ٳ ‪٩‬دء ) ‪.‬‬

‫● د‪َٚ‬ٲد ‪:‬‬

‫ظ‪٪‬ٺ‪ ٤‬خأل‪٥‬جٺٮدض ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬ع‪ ٠٢ٚ‬زد‪٥‬شىٴزص ‪ ,‬ٳٱٸ ؽذٹذش خ‪٥‬ؾشٯ ‪٪٦٥‬دء ‪٥‬زخ ٹجر د‪َٚ‬ٲد ‪ٙ‬ٸ ؤٳّٺص ‪١‬عٺ‪٪‬ص ‪ٞ٦ٖ٩‬ص‬

‫( ّ‪٦‬سص ‪ْ٩‬ذ٭ٺص ) ‪٥‬ذ‪َٚ‬ٲد ‪ ٬٩‬خ‪٥‬شىٴزص ‪.‬‬

‫● خ‪٪٥‬ضؾ ‪:‬‬

‫ٹع‪ ٨‬خ‪٪٥‬ضؾ زةمد‪ٙ‬ص خ‪٪٥‬دء ّ‪٦‬ٶ خ‪٪٥‬غذٴ‪ٙ ٛ‬ٸ خ‪٢٥‬جص ‪ ,‬ؼ‪ ٨‬ظسذؤ زد‪٪٥‬ضح ‪ٙ‬ٴسخً زٴخعيص خ‪٦٪٥‬ٴ‪ٝ‬ص دٺػ ٹع‪ ٨‬عذ‪ٜ‬‬
‫خ‪ْ٪٥‬جٴ‪ ٫‬زد‪٥‬ٺذ خ‪٥‬ٺ‪٪‬ٮٶ ٳزد‪٥‬نٖو زد‪٦٪٥‬ٴ‪ٝ‬ص ز‪ٞ‬ٴش ‪١‬سٺشش ّ‪٦‬ٶ ـذسخ‪ ٫‬خ‪٢٥‬جص خ‪٪٥‬يدىٺص ‪ ,‬زٺٮ‪٪‬د ظ‪ٞ‬ٴ‪ ٧‬خ‪٥‬ٺذ خ‪٥‬ٺغشٵ‬
‫زعذٳٹش خ‪٢٥‬جص ّ‪٢‬ظ خظجدٯ ّ‪ٞ‬دسذ خ‪٥‬غدّص ٳٹغع‪٪‬ش ر‪ ٠٥‬دعٶ ٭عإ‪١‬ذ ظ‪٪‬د‪٩‬د ‪ ٬٩‬ظجد٭ظ خ‪٪٥‬ضٹؿ ‪.‬‬

‫● مسو ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪:‬‬

‫ب‪ ٫‬ص‪ ٬٩‬ظق‪٦‬ر خأل‪٥‬جٺٮدض ٱٴ ‪٩‬د زٺ‪ ) 7 -3 ( ٬‬د‪ٝ‬دج‪ ٜ‬ٳٹنسو ٱزخ خ‪٥‬ض‪ ٬٩‬زٴخعيص ‪:‬‬

‫‪ -1‬بمد‪ٙ‬ص ‪٩‬ؽسيدض ؤٳ ‪٩‬غشّدض ( ‪ٝ ٬٩‬س‪ ٤‬خ‪ ٤٪ْ٪٥‬خ‪٪٥‬ٮعؿ ) ‪.‬‬

‫‪ -2‬ظْذٹ‪ ٤‬٭غسص خ‪٪٥‬دء ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬غذٴ‪ : ٛ‬ٹجر خال٭عسدٯ ب‪٥‬ٶ ؤ‪ ٫‬صٹددش خ‪٪٥‬دء ‪١‬ؽٺشخً ظؾٴّػ خ‪٥‬خٴخؿ خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٺص‬
‫‪٥‬أل‪٥‬جٺٮدض زْذ خ‪٪٥‬ضؾ ‪ ,‬ٳظيٺ‪ ٤‬ـذخً ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪٪٩‬د ٹادٷ ‪٥‬نٺ‪ ٜ‬خ‪٪٥‬شٹل ‪ٙ‬ٺٲد ‪.‬‬

‫‪ -3‬دسـص دشخسش خ‪٪٥‬دء ‪٪٦٢ٙ :‬د خسظ‪ْٚ‬ط دسـص دشخسش خ‪٪٥‬دء ‪ٝ‬قش ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ٳخ‪٢ْ٥‬ظ فذٺخ ‪.‬‬

‫‪ -4‬ص‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ضؾ ‪ٙ :‬د‪٪٥‬ضؾ ‪٪٥‬ذش ىٴٹ‪٦‬ص عٺادٷ ‪٥‬عخشٹر خ‪٪٥‬ددش خ‪٪٥‬د‪٥‬حص ٳزد‪٥‬عد‪٥‬ٸ ظق‪ّ٦‬ر خأل‪٥‬جٺٮدض ‪ٝ‬س‪ ٤‬ٳمْٲد ‪ٙ‬ٸ‬
‫خ‪٥‬يدزِ ‪ ,‬زٺٮ‪٪‬د خ‪٪٥‬ضؾ ‪٪٥‬ذش ‪ٝ‬قٺشش ‪ ٬٥‬ظغ‪٪‬خ ‪٥‬ج‪٪‬ٺِ رسخض خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬زد‪٥‬عال‪٩‬ظ ‪ ِ٩‬رسخض خ‪٪٥‬دء ‪.‬‬

‫ٳٹجر ؤ‪ ٫‬ظس‪ٞ‬ٶ خ‪٥‬يسْص ‪ٙ‬ٸ ‪ ٨ٙ‬خ‪٪٥‬شٹل ‪ ٬٩ 3 -2 ٬٩‬خ‪٥‬ذ‪ٝ‬دج‪ ٜ‬دعٶ ظضدخد ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬عٲد ‪.‬‬

‫‪22‬‬
 ‫ٳظعق٘ خأل‪٥‬جٺٮدض ز‪٦‬ٺٴ٭عٲد أل٭ٲد ظعغشذ ألد‪ ٛ‬خ‪٥‬ضٳخٹد ‪ ,‬ؼ‪ ٨‬ظخشؾ خ‪٥‬يسْص ‪ ٬٩‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٳظٖغ‪ ٤‬ـٺذخ ٳظقر ‪ٙ‬ٴسخ‬
‫زد‪٥‬جسظ ‪ ,‬أل‪ ٫‬ز‪ٞ‬دجٲد ‪٪٥‬ذش ىٴٹ‪٦‬ص دٳ‪ ٫‬فسٲد ٹغسر ظؾٴٯ ‪ٙ‬ٸ ؽ‪٦٢‬ٲد ٳؤزْددٱد زغسر ظسخش خ‪٪٥‬دء ‪٩‬ٮٲد ٳخ‪٥‬زٷ‬
‫ٹؾ‪ ٬٩ %50 ٤٢‬ظش‪١‬ٺسٲد ‪.‬‬

‫● خععْ‪٪‬د‪ ٣‬خأل‪٥‬جٺٮدض ‪:‬‬

‫ظغعْ‪ ٤٪‬خأل‪٥‬جٺٮدض ‪ ٬٩‬ؤـ‪ ٤‬ؤخز ىسْص خ‪٥ ٨ٚ٥‬قٮِ خألـٲضش خ‪٥‬غٮٺص ٳخ‪٥‬عٺجد‪ ٫‬ٳخ‪٥‬جغٴس ٳىسْدض خأل‪٩‬ؽ‪٦‬ص خ‪٥‬ع‪ٞ‬ٴٹ‪٪‬ٺص‬

‫> ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬ش٭ص ٕٺش خ‪٥‬شدٳدش ؤٹند ‪٦٥‬يسِ ‪:‬‬

‫المواد المطاطيت و السيليكون ‪:‬‬

‫ٳٱٸ ‪٩‬ٴخد ‪٩‬ش٭ص ظذنش ّ‪٦‬ٶ ؽ‪ ٤٢‬ٱال‪٩‬ص ؽسٰ ٕشٳٹص ظخع‪ ٬ّ ٘٦‬خأل‪٥‬جٺٮدض ز‪٢‬ٴ٭ٲد ال ظذعدؾ ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬دء ّٮذ‬
‫‪٩‬ضـٲد‪ .‬ظ‪٪‬عدص ّ‪ ٬‬ز‪ٞ‬ٺص خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٥‬يدزْص ز‪٪‬د ٹ‪٦‬ٸ ‪:‬‬

‫‪ -1‬ظس‪ٞ‬ٶ ‪٩‬غع‪ٞ‬شش ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ذج‪ ٨‬ٳخ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬زْذ خ‪٥‬عق‪٦‬ر دٳ‪ ٫‬ؤخز خدعٺدىدض الص‪٩‬ص ‪.‬‬

‫‪ -2‬ظْيٸ ٭عدجؿ ـٺذش ٳد‪ٝ‬ص ّد‪٥‬ٺص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ع‪ٚ‬دفٺ‪. ٤‬‬

‫‪ -3‬عٲٴ‪٥‬ص خععْ‪٪‬د‪٥‬ٲد ؤ‪١‬ؽش ‪ ٬٩‬ز‪ٞ‬ٺص ‪٩‬ٴخد خ‪٥‬يسِ ‪.‬‬

‫‪ -4‬ظسدُ ّ‪٦‬ٶ ؽ‪ ٤٢‬ؤ٭سٴزٺ‪ ٬‬ٹذٴٷ خألٳ‪٦ّ ٣‬ٶ خ‪٪٥‬ددش خألعدعٺص زٺٮ‪٪‬د ٹذٴٷ خ‪٥‬ؽد٭ٸ ّ‪٦‬ٶ خ‪٪٥‬غشُ ؤٳ خ‪٪٥‬ق‪٦‬ر ‪.‬‬

‫● ىشٹ‪ٞ‬ص خ‪: ٤٪ْ٥‬‬

‫ٹع‪٩ ٨‬ضؾ ‪ٞ٩‬ذخسخ‪٩ ٫‬عغدٳٹد‪١ ٬٩ ٫‬ال خأل٭سٴزٺ‪٪٥ ٬‬ذش ‪ 60 – 30‬ؼد٭ٺص ّ‪٦‬ٶ ف‪ٚ‬ٺذص صـدـٺص ؤٳ ٳس‪١ ٛ‬عٺ‪ , ٨‬٭ذق‪٤‬‬
‫زْذٱد ّ‪٦‬ٶ ‪٩‬ضٹؿ ‪٩‬عجد٭ظ خ‪٦٥‬ٴ‪ , ٫‬ؼ‪ ٨‬ٹٴمِ خ‪٪٥‬ضٹؿ زد‪٥‬يدزِ ٳٹذخ‪ ٤‬خ‪ ٨ٚ٥‬ٳٹنٖو ّ‪٦‬ٶ خألعٮد‪٪٥ ٫‬ذش ‪ 30‬ؼد٭ٺص‬
‫ؼ‪ ٨‬ظس‪ٞ‬ٶ خ‪٥‬يسْص ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥ ٨ٚ٥‬ذش ‪ 5‬د‪ٝ‬دج‪ ٜ‬دعٶ ظ‪٪‬د‪ ٧‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ٳ زْذٱد ٹٮضُ خ‪٥‬يدزِ ‪٩‬شش ٳخدذش ؼ‪ ٨‬ظ‪ٚ‬ذـ خ‪٥‬يسْص‬
‫ٳظٖغ‪ ٤‬ٳظج‪. ٘ٚ‬‬

‫● اعتباراث هامت حول المواد المطاطيت ‪:‬‬

‫‪ -1‬ال ٹ‪ ٬٢٪‬بفالح خ‪٥‬يسْص خ‪٪٥‬يدىٺص ‪ٙ,‬ةرخ ٳـذض ‪ٞٙ‬دّدض ظاخز خ‪٥‬يسْص ‪٩‬شش ؤخشٵ ‪.‬‬

‫‪ - 2‬ال ٹغسر ز‪ٞ‬دء خ‪٥‬يسْص خ‪٪٥‬يدىٺص ‪ٙ‬ٸ خ‪ ٨ٚ٥‬ؤٷ مشس ‪.‬‬

‫‪23‬‬
 ‫‪ - 3‬ظغشُ خ‪٥‬شىٴزص ٳخ‪٥‬ذشخسش ص‪ ٬٩‬ظق‪٦‬ر خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٪٥‬يدىٺص ‪.‬‬

‫‪ -4‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪٪٢٥‬ٺعد‪ ٫‬خ‪٪٥‬غعخذ‪٩‬عد‪ ٬٩ ٫‬خأل٭دزٺر ‪٩‬عغدٳٹص ظ‪٪‬د‪٩‬د ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ ٭عدجؿ ـٺذش ‪.‬‬

‫‪ -5‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ضؾ زؾ‪ ٤٢‬ـٺذ ٳ‪١‬د‪ ٤٩‬دعٶ ظضٳ‪ ٣‬خ‪٥‬خيٴه ٳٹَٲش خ‪َ٪٥‬ٲش خ‪٪٥‬عجد٭ظ ‪.‬‬

‫‪ -6‬ظٖ‪ ٜ٦‬خأل٭دزٺر ‪٩‬سدؽششً زْذ خال٭عٲدء ‪.‬‬

‫‪ -7‬ٹجر د‪ ٌٚ‬خأل٭دزٺر ‪ٙ‬ٸ ‪٢٩‬د‪ ٫‬زدسد ‪.‬‬

‫‪:‬‬ ‫● المواد الكاسيت ‪Investment Material‬‬

‫ٱٸ ّسدسش ّ‪ ٬‬خالجو ‪٩‬ٴخد ‪٩‬غذٴ‪ٝ‬ص ظعذٴ‪ ٣‬ب‪٥‬ٶ ‪١‬ع‪ ٤‬ف‪٦‬سص ٳ ؼدزعص خ‪٥‬ذج‪ّ ٨‬ٮذ ‪٩‬ضـٲد زد‪٪٥‬دء ٳ ظغعخذ‪ ٧‬خ‪٪٥‬ٴخد‬
‫خ‪٢٥‬دعٺص ‪٥‬قر خ‪٥‬خالجو خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص زيشٹ‪ٞ‬ص خ‪٥‬ؾ‪ ِ٪‬خ‪٥‬ندجِ ‪ ,‬ٳ ظعي‪٦‬ر ىشٹ‪ٞ‬ص ظعي‪٦‬ر ىشٹ‪ٞ‬ص خ‪٥‬قر ٱزٯ ‪١‬غٸ‬
‫خ‪٥‬ٮ‪٪‬درؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٺص ز‪٪‬غذٴ‪١ ٛ‬دعٸ ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ ‪ٝ‬د‪٥‬ر ‪ ,‬ٹغخ‪ ٬‬خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪٥‬عإ‪٩‬ٺ‪ ٬‬خدعشخ‪ ٛ‬خ‪٥‬ؾ‪ ِ٪‬ظدس‪١‬دً ‪٢٩‬د٭ٰ ‪ٙ‬شخٕدً ٳ‬
‫ٹع‪ ٨‬زْذ ر‪ ٠٥‬بدخد‪ ٣‬خ‪٥‬خ‪٦‬ٺيص خ‪٪٥‬ٮقٲشش ز‪ٞ‬ٴش ب‪٥‬ٶ دخخ‪ ٤‬خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ٳ ٭ذق‪ّ ٤‬ٮذ‪٩‬د ٹسشد خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ّ‪٦‬ٶ خ‪٥‬قسص‬
‫خ‪٪٥‬ي‪٦‬ٴزص زْذ بصخ‪٥‬ص خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٢٥‬دعٸ ّٮٲد ٳ ٱزٯ خ‪٥‬قسص ‪ٝ‬ذ ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬دؾٴش ؤٳ ظدؾ ؤٳ ـغش ‪ْ٩‬ذ٭ٸ ؤٳ ‪ٝ‬دّذش ـٲدص‬
‫‪٩‬عذش‪. ٟ‬‬

‫• ظؾع‪٦٪ّ ٤٪‬ٺص خ‪٥‬قر ّ‪٦‬ٶ خ‪٪٥‬شخد‪ ٤‬خ‪٥‬عد‪٥‬ٺص ‪:‬‬

‫‪ -1‬ظٲٺحص ٭‪٪‬ٴرؾ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ؾ‪ ِ٪‬ٳ‪ٞٙ‬دً ‪٦٥‬عق‪٪‬ٺ‪ ٨‬خ‪٪٥‬شخد فٮْٰ ‪.‬‬

‫‪ -2‬ٹٴمِ ٱزخ خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ ّ‪٦‬ٶ ٳظذ دخخ‪ ٤‬خ‪٥‬سٴظ‪ٞ‬ص ٳظٴمِ ‪ٙ‬ٴ‪ ٰٝ‬خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ٳظعش‪٦٥ ٟ‬عق‪٦‬ر ‪ ,‬ٳٱزخ ‪٩‬د ٭ذّٴٯ‬
‫زعؾ‪٢‬ٺ‪ ٤‬خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪٥‬ٺقر خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬دخخ‪ٙ ٰ٦‬ٺ‪٪‬د زْذ ‪.‬‬

‫‪ -3‬بد‪٪‬دء خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر دخخ‪ٙ ٤‬ش‪ ٫‬خدؿ ‪٥‬ع‪ٚ‬شٹٔ ‪٩‬د زذخخ‪ ٬٩ ٰ٦‬ؽ‪ ( ِ٪‬ؤٷ إلرخزص خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ خ‪٪٥‬قٮٴُ ) ؼ‪ ٨‬س‪ِٙ‬‬
‫دشخسظٰ ‪٥‬ذسـص ّد‪٥‬ٺص ‪٥‬ضٹددش دج‪ ٨‬ـٴٗ خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر خ‪٥‬زٷ ‪١‬د‪ ٫‬ٹ‪٪‬ألٯ خ‪٥‬ؾ‪ , ِ٪‬ٳر‪٦٥ ٠٥‬عْٴٹل ّ‪ ٬‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض خ‪٥‬عٸ‬
‫ظقددر ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬قر ‪ٙ‬ٸ ‪٩‬شخد‪٦‬ٲد ‪.‬‬

‫‪ -4‬ٹقر خ‪ْ٪٥‬ذ‪ٙ ٫‬ٸ خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر زٴخعيص ـٲدص خدؿ ٹْ‪٦ّ ٤٪‬ٶ د‪ ِٙ‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٪٥‬قٲٴس دخخ‪ ٤‬ـٴٗ خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر زد‪ٞ٥‬ٴش‬
‫خ‪٥‬ٮدززش خ‪٪٥‬عٴ‪٥‬ذش ّ‪ ٬‬خ‪٥‬ذٳسخ‪. ٫‬‬
‫‪24‬‬
 ‫• الصفاث الىاجب تىافزها في المادة الكاسيت ‪:‬‬

‫‪ -1‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عٲ‪٦‬ص خالععْ‪٪‬د‪ ٣‬ؤٷ ؤ‪ ٫‬ظعق‪٦‬ر خال‪ٙ ٣‬عشش ‪ٝ‬قٺشش ‪.‬‬

‫‪ -2‬ؤ‪ ٫‬ظا‪ ٬٩‬عيخ ؤ‪٦٩‬ظ ظسشص ‪ٙ‬ٺٰ ـ‪٪‬ٺِ ظ‪ٚ‬دفٺ‪ ٤‬خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ زؾ‪ ٤٢‬د‪ٝ‬ٺ‪. ٜ‬‬

‫‪ -3‬ٹجر ؤال ظي‪ّ ٜ٦‬ٮذ ظغخٺٮٲد ؤٳ بد‪٪‬دجٲد ٕدصخض ظذخ‪ٙ ٤‬ٸ خ‪٥‬خ‪٦‬ٺيص خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ‪ٙ‬عخشزٲد ‪.‬‬

‫‪ -4‬خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص ٳّذش خ‪٥‬عْشك ‪٢٦٥‬غش ؤٳ خ‪٥‬عؾٴٯ ّٮذ بدخد‪ ٣‬خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٮقٲش ز‪ٞ‬ٴش ب‪٥‬ٶ دخخ‪ ٤‬خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪.‬‬

‫‪ -5‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد ّٮذ ظق‪٦‬سٲد ٳّٮذ ظْشمٲد ‪٦٥‬ذشخسش ؤٳ خ‪٥‬شىٴزص ‪٦٥‬عْٴٹل ّ‪ ٬‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض خ‪٥‬عٸ ظذذغ ؤؼٮدء ‪٩‬شخد‪٤‬‬
‫خ‪. ٤٪ْ٥‬‬

‫‪ -6‬ظ‪ ٠٦٪‬ص‪ ٤٪ّ ٬٩‬ٳظق‪٦‬ر ‪١‬د‪ٙ‬ٺٺ‪ ٬‬ٹغ‪٪‬خ ز‪َ٢‬غٸ خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ٳ‪٤٩‬ء زٴظ‪ٞ‬ص خ‪٥‬قر ٳخ‪٪٥‬ضٹؿ ال ٹضخ‪ ٣‬عٺدالً ‪.‬‬

‫‪ -7‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ٕ ٫‬ٺش ‪٥‬قد‪ٝ‬ص زغيخ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٥‬زٷ ٹغ‪٢‬ر ‪ٙ‬ٺٲد ‪ ,‬ٳؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عٲ‪٦‬ص خ‪٢٥‬غش ‪٥‬ٮضّٲد ّٮٰ ‪.‬‬

‫‪ -8‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪٩ ٫‬غد‪٩‬ٺص خ‪٥‬سٮدء ‪٥‬عقشٹ٘ خ‪ٖ٥‬دصخض خ‪٪٥‬ذقٴسش ؤؼٮدء فر خ‪ْ٪٥‬ذ‪ٙ ٫‬ٸ خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪.‬‬

‫• تركيب المادة الكاسيت ‪:‬‬

‫ظعإ‪ ٘٥‬خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ‪ ٬٩‬ؼالؼص ؤ٭ٴخُ ‪ ٬٩‬خ‪٪٥‬ٴخد ‪:‬‬

‫خؼٮعد‪ ٫‬ؤعدعٺعد‪ - ٫‬ٳٱ‪٪‬د خ‪٪٥‬ددش خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص ‪٦٥‬ذشخسش ٳخ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬شخزيص ‪ , -‬ٳخ‪٥‬ؽد‪٥‬ؽص ٱٸ ‪٩‬ددش بمد‪ٙ‬ٺص ‪.‬‬

‫‪ -1‬خ‪٪٥‬ددش خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص ‪٦٥‬ذشخسش ‪ :‬ظعإ‪ ٬٩ ٘٥‬ؤٳ‪١‬غٺذ خ‪٥‬غٺ‪٦‬ٺغٺٴ‪ ٧‬ظذّٶ خ‪٥‬غٺ‪٦‬ٺظ ٳخ‪ٚ٥‬دجذش ‪ ٬٩‬ٳـٴدٱد ٱٸ ‪:‬‬

‫ؤ ) ‪ -‬ظٴ‪ٙ‬ٺش خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص ‪٥‬ق‪٪‬ٴد خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ؤ‪٩‬د‪ ٧‬دشخسش خإلد‪٪‬دء ‪.‬‬

‫ذ ) ‪ -‬ظٴ‪ٙ‬ٺش خ‪٥‬ع‪٪‬ذد ‪٦٥‬عْٴٹل ّ‪ ٬‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬ـ خ‪٥‬زٷ ٹقٺر خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٪٥‬قسٴذ ‪.‬‬

‫‪ -2‬خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬شخزيص ‪ :‬ٳٱٸ خ‪٪٥‬ددش خ‪٥‬عٸ ظج‪ ِ٪‬ـضٹحدض خ‪٪٥‬ددش خ‪ٞ٪٥‬دٳ‪٩‬ص ٳظؾذٱد ب‪٥‬ٶ زْنٲد ‪٩‬ؽ‪ ٤‬خ‪٥‬جسظ ٳ‬
‫‪ٙ‬ٴع‪ٚ‬دض خأل‪٩‬ٴ٭ٺٴ‪ , ٧‬دٺػ ظْ‪ ٤٪‬ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ّ‪٦‬ٶ صٹددش ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص خ‪٪٥‬ٴخد خ‪٢٥‬دعٺص ‪.‬‬

‫‪25‬‬
 ‫‪ -3‬خ‪٪٥‬ٴخد خ‪ْ٪٥‬ذ‪٥‬ص ( خإلمد‪ٙ‬ٺص ) ‪ :‬دٺػ ظندٗ ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ‪٥‬عش‪١‬ٺر خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ز‪٪٢‬ٺدض فٖٺشش ‪٥‬عْذ‪ّ ٣‬ذد‬
‫‪ ٬٩‬خ‪٥‬خٴخؿ خ‪ٚ٥‬ٺضٹدجٺص ‪٪٦٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ‪١‬د‪٥‬ع‪٦ٞ‬ـ خ‪٥‬زٷ ٹقٺر خ‪٥‬شخزو خ‪٥‬جسغٸ ّٮذ بد‪٪‬دجٰ ‪ ,‬ٳ‪ ٬٩‬ٱزٯ خ‪٪٥‬ٴخد ‪:‬‬
‫‪٦١‬ٴس خ‪٥‬قٴدٹٴ‪١ – ٧‬سشٹعدض خ‪٥‬سٴظدعٺٴ‪. ٧‬‬

‫• التقلصاث التي تعتزض عمليت الصب ‪:‬‬

‫‪٥‬ن‪٪‬د‪ ٫‬خ٭يسد‪ ٛ‬ؤٷ ‪ٝ‬يْص ‪ْ٩‬ذ٭ٺص ‪٩‬قسٴزص خ٭يسد‪ٝ‬د ـٺذخ ‪ٙ‬ٸ ‪٢٩‬د٭ٲد ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ؤزْددٱد فذٺذص زؾ‪ ٤٢‬د‪ٝ‬ٺ‪ٜ‬‬
‫‪ ,‬ٳ‪ ٬٢٥‬ٹقْر ظذ‪ٞ‬ٺ‪ ٜ‬ٱزخ خأل‪٩‬ش ‪ٙ‬ٸ ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬قر ‪٪٥‬د ٹْعشك خ‪٦٪ْ٥‬ٺص ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض ‪ ,‬ٳ ‪ ٬٩‬ٱزٯ خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ٭‪٪٢‬دػ خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ خ‪٥‬زٷ ٹذذغ زغسر ظ‪ٚ‬دٳض دشخسش خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ ّٮذ ظذنٺشٯ ٳ دشخسظٰ ّٮذ خ‪٢٥‬غٴ ‪.‬‬

‫‪ -2‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬ـ خ‪٥‬ٮدؽث ّ‪ ٬‬ظٖٺش خ‪٥‬ذد‪٥‬ص خ‪٥‬زٷ ٹقٺر خ‪٪٥‬ٴخد ّٮذ ظذٴٹ‪٦‬ٲد ‪ ٬٩‬دد‪٥‬ص خ‪٥‬غٺٴ‪٥‬ص ب‪٥‬ٶ دد‪٥‬ص خ‪٥‬قالزص ( ّٮذ‬
‫فر خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬دخخ‪ ٤‬خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ٹعذٴ‪ ٬٩ ٣‬دد‪٥‬ص خ‪٥‬غٺٴ‪٥‬ص ب‪٥‬ٶ دد‪٥‬ص خ‪٥‬قالزص ) ‪.‬‬

‫‪ -3‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬ـ خ‪٥‬ٮدؽث ّ‪ ٬‬ظسشّد خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬زْذ فسٰ خ‪٥‬زٷ ٹالدٌ ّٮذ‪٩‬د ٹسذؤ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬زد‪٥‬عسشّد زذءخً ‪ ٬٩‬دسـص ظق‪٦‬سٰ‬
‫زْذ خ‪٥‬زٳزد‪ ٫‬ب‪٥‬ٶ ؤ‪ ٫‬ٹس‪ ٔ٦‬دسـص دشخسش خ‪ٖ٥‬ش‪ٙ‬ص ‪.‬‬

‫‪٥‬ز‪ ٠٥‬ٹجر ّذ‪ ٧‬ظسشٹذ خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص زْذ ظ‪ٚ‬شٹٔ خ‪٥‬ؾ‪ ِ٪‬ٳبد‪٪‬دجٲد ‪ ٬٩‬ـذٹذ ‪ ,‬ٳب٭‪٪‬د خعع‪٪‬شخس ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬قر زْذ‬
‫ظزٳٹر خ‪٥‬ؾ‪ ِ٪‬زد‪٥‬ذشخسش خ‪٪٥‬ٮدعسص ‪.‬‬

‫• وسائل تعىيط عن التقلصاث ‪:‬‬

‫ٹع‪ ٨‬خ‪٥‬عْٴٹل ّ‪ ٬‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض خ‪٥‬غدز‪ٞ‬ص خ‪٪٥‬شخ‪ٞٙ‬ص ‪٦٪ْ٥‬ٺص خ‪٥‬قر زعٴعٺِ خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر خ‪٥‬زٷ ٹ‪٢‬غٶ زٰ خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ‬
‫ٳظ‪٪‬ذٹذٯ ز‪٪‬د ٹْدد‪٩ ٣‬ج‪٪‬ٴُ خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض خ‪٥‬ذدف‪٦٥ ٤‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ‪ ٬٩‬ـٲص ٳخ‪٥‬قسص خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص ‪ ٬٩‬ـٲص ‪.‬‬

‫• المزاحل الىاجب مزاعاتها عنذ تحضيز المادة الكاسيت ‪:‬‬

‫‪ -1‬ص‪ ٬٩‬خ‪ٖ٥‬يظ ‪ :‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪٩ ٫‬شد‪٦‬ص ع‪٢‬ر خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص دخخ‪ ٤‬خ‪٥‬سٴظ‪ٞ‬ص زض‪١ ٬٩‬د‪ٙ‬ٸ ‪ٝ‬س‪ ٤‬ظق‪٦‬ر خ‪٪٥‬ددش‬
‫خ‪٢٥‬دعٺص ‪٥‬ن‪٪‬د‪ ٫‬بددىص خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص زد‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ؛ ‪٥‬ز‪ ٠٥‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ٹجشٷ خ‪ٖ٥‬يظ زْذ ‪٩‬نٸ ‪ 6‬د‪ٝ‬دج‪ٜ‬‬
‫ّ‪٦‬ٶ زذء خ‪٪٥‬ضؾ ‪.‬‬

‫‪ -2‬٭غسص خ‪٪٥‬دء ب‪٥‬ٶ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٢٥‬دعٸ ‪٪٦١ :‬د صخد خ‪٪٥‬دء ظسيإ ّ‪٦٪‬ٺص خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬ـ ٳٹٮ‪ٞ‬ـ خ‪٥‬ع‪٪‬ذد خ‪٥‬شىٴزٸ ‪.‬‬
‫‪26‬‬
 ‫‪ -3‬خ‪٪٥‬ضؾ ‪ :‬٭نِ خ‪٪٥‬دء ؤٳال ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬يدط ؼ‪ ٨‬ٹندٗ ‪ٙ‬ٴ‪ ٰٝ‬خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬ٳٹ‪٪‬ضؾ ـٺذخً ‪٪٥‬ذش د‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ‪ ,‬ٳٹجر ّذ‪ ٧‬بىد‪٥‬ص‬
‫‪٩‬ذش خ‪٪٥‬ضؾ أل‪ ٫‬ر‪ ٠٥‬ٹاخش ص‪ ٬٩‬خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪٪١ ,‬د ٹجر ّذ‪ ٧‬خ‪٥‬غشّص ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥‬ضؾ دعٶ ال ظع‪٢‬ٴ‪ٞٙ ٫‬دّدض ٱٴخجٺص ‪ٙ‬ٸ‬
‫خ‪٪٥‬ضٹؿ ‪.‬‬

‫‪ -4‬دسـص دشخسش خ‪٪٥‬دء ‪٪٦١ :‬د خسظ‪ْٚ‬ط دسـص دشخسش خ‪٪٥‬دء ظغدسّط ّ‪٦٪‬ٺص ظق‪٦‬ر خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ‪.‬‬

‫‪ِٝ -5‬ذ‪ ٧‬خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ‪٪٦١ :‬د ‪١‬د٭ط خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ؤ‪ٝ‬ذ‪ ٧‬زيإ خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ ,‬ٳ‪ ٤ٝ‬ظ‪٪‬ذدٱد خ‪٥‬شىٴزٸ ‪.‬‬

‫• ‪ٙ‬ٴخجذ بد‪٪‬دء خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪:‬‬

‫‪ -1‬ظ‪ٚ‬شٹٔ خ‪٥‬عجٴٹ٘ خ‪٥‬ذخخ‪٦‬ٸ ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ٮ‪٪‬ٴرؾ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ‪.‬‬

‫‪ -2‬ظغٲٺ‪٦٪ّ ٤‬ٺص خ‪٥‬قر زة‪ٙ‬شخٓ ‪٩‬غد‪٩‬دض خ‪٪٥‬ددش خ‪٢٥‬دعٺص ‪٩ ٬٩‬دء ٳز‪ٞ‬دٹد ؽ‪ْ٪‬ٺص ‪.‬‬

‫‪ -3‬ظ‪٢٪‬ٺ‪ ٬‬خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ع‪٪‬ذد ظ‪٪‬ذدخً ٹغ‪٪‬خ زد‪٥‬عْٴٹل ّ‪ ٬‬خ‪٥‬ع‪٦ٞ‬قدض خ‪٥‬ٮدؽحص خال‪٩ ٣‬شخد‪ ٤‬خ‪. ٤٪ْ٥‬‬

‫‪ -4‬بصخ‪٥‬ص خ‪٥‬ؾ‪ -5 - . ِ٪‬فر خ‪ْ٪٥‬ذ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ٮقٲش ‪.‬‬

‫‪Dental Plate‬‬ ‫الصفائح القاعدية السنية‬

‫خ‪٥‬ق‪ٚ‬ٺذص خ‪ٞ٥‬دّذٹص خ‪٥‬غٮٺّص ‪ :‬ٱٸ ‪ٝ‬دّذش ؤٳ ؤعدط ٹٴمِ ّ‪٦‬ٺٲد خالسظ‪ٚ‬دُ خ‪٥‬ؾ‪ْ٪‬ٸ ‪٦٥‬ذقٴ‪٦ّ ٣‬ٶ ّال‪ٝ‬ص بىسد‪ٝ‬ٺص زٺ‪٬‬‬
‫خ‪٢ٚ٥‬ٺ‪ , ٬‬ؼ‪ ٨‬ظٮنّذ ّ‪٦‬ٺٲد خألعٮد‪ ٫‬خالفيٮدّٺص ‪٥‬عجشزعٲد زد‪ . ٨ٚ٥‬ٳ‪٥‬ٲد ٭ٴّد‪: ٫‬‬

‫‪ - 1‬الصفائح القاعذيت المؤقتت ‪:‬‬

‫ٱٸ ّسدسش ّ‪ ٬‬ف‪ٚ‬دجخ س‪ٝ‬ٺ‪ٞ‬ص ظذّٶ ظشٳزٺض ‪ ,‬ٳٱٸ ظٮدعر ‪١‬ال خ‪٢ٚ٥‬ٺ‪ , ٬‬ٹ‪ ٬٢٪‬ظ‪٦‬ٺٺٮٲد زد‪٥‬ذشخسش ؼ‪ ٨‬ظيسٺ‪ٞ‬ٲد ّ‪٦‬ٶ‬
‫خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬خ‪٥‬جسغٸ ‪.‬‬

‫• خ‪٥‬ؾشٳه خ‪٥‬ٴخـر ظٴخ‪ٙ‬شٱد ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ق‪ٚ‬دجخ خ‪٪٥‬ا‪ٝ‬عص ‪:‬‬

‫‪ -2 -‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عٲ‪٦‬ص خ‪٥‬عؾ‪٢‬ٺ‪. ٤‬‬ ‫‪ -1‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عٲ‪٦‬ص خ‪٥‬عذنٺش ‪.‬‬

‫‪ -3‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عٲ‪٦‬ص خإلىسد‪٦ّ ٛ‬ٶ خ‪٪٥‬ؽد‪ ٣‬خ‪٥‬جسغٸ ‪ -4 - .‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬رخض ‪ٞ٩‬دٳ‪٩‬ص ‪١‬د‪ٙ‬ٺص ‪.‬‬

‫‪27‬‬
 ‫‪ - 2‬الصفائح القاعذيت الذائمت ‪ :‬ٳٱٸ ف‪ٚ‬دجخ ظقٮِ ‪ ٬٩‬خإل‪١‬شٹ‪. ٤‬‬

‫• ؽشٳىٲد ‪:‬‬

‫‪ -1‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظٮدعر خ‪٥‬سٮٺص خ‪٥‬شخٴش ٳظ‪٦‬عق‪ ٜ‬زٲد دٳ‪ ٫‬ؤ‪ ٫‬ظارٹٲد ‪ -2 - .‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬ؼدزعص خألزْدد ‪.‬‬

‫‪ -3 -‬ٹجر ؤال ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬عد‪ّ٩‬ص ؤٳ ‪٩‬خشؽص ‪٦٥‬ٮغؿ خ‪٥‬شخٴش ‪ -4 - .‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ّ ٫‬ذٹ‪٪‬ص خال‪٩‬عقدؿ ‪٦٥‬غٴخج‪ ٤‬خ‪٥‬ذخخ‪٦‬ص ‪. ٨ٚ٦٥‬‬

‫‪ -5‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ ٫‬٭د‪٦ٝ‬ص ‪٦٥‬ذشخسش ‪٥‬عْيٸ خ‪٪٥‬شٹل بدغدعد زذشخسش خألىْ‪٪‬ص ٳخألؽشزص ‪ٙ ,‬ال ٹؾْش خ‪٪٥‬شٹل ؤ٭ٰ ٹنِ‬
‫ؽٺحدً ٕشٹسد ‪ٙ‬ٸ ‪. ٰ٪ٙ‬‬

‫‪ -6‬ؤ‪ ٫‬ظ‪٢‬ٴ‪ٞ٩ ٫‬دٳ‪٩‬عٲد ّد‪٥‬ٺص ‪٥‬ععذ‪ ٤٪‬خ‪ٞ٥‬ٴٵ خ‪ْ٪٥‬شمص ‪٥‬ٲد ‪٥ -7 - .‬ٲد ّٺدس ‪٥‬ٺٴ٭ص ّد‪٥ ٍ٣‬ٺذ‪٪‬ٺٲد ‪ ٬٩‬خ‪٥‬عؾٴٱدض‬
‫خ‪٥‬ذخج‪٪‬ص ‪.‬‬

‫‪٥ -8‬ٲد ‪٥‬ٴ‪ ٫‬ٹذد‪١‬ٸ ‪٥‬ٴ‪ ٫‬خ‪٥‬ٮغؿ خ‪٪ٚ٥‬ٴٹص ‪ -9 - .‬عٲ‪٦‬ص خ‪٥‬عذنٺش ٳخالععْ‪٪‬د‪. ٣‬‬

‫‪ٝ -10‬دز‪٦‬ص ‪٥‬إلفالح ٳخ‪٥‬عْذٹ‪ ( ٤‬ؤٷ ٹ‪ ٬٢٪‬بفالدٲد ‪٥‬ٴ ‪١‬غشض ) ‪.‬‬

‫‪: Acrylic Rating‬‬ ‫الزاتنج اإلكزيليي‬

‫• خععخذخ‪٩‬دظٰ ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٥‬ق‪ٚ‬دجخ خ‪ٞ٥‬دّذٹص خ‪٥‬غٮٺص ‪ -2 - .‬خ‪٥‬عْٴٹندض خ‪٥‬قٮدّٺص خ‪٥‬جضجٺص ٳخ‪٢٥‬د‪٦٩‬ص ‪.‬‬

‫‪ -3‬فٮِ خ‪٥‬عٺجد‪ ٫‬ٳخ‪٥‬جد‪١‬ٺط ‪ -4 - .‬دؾٴخض خألعٮد‪ ٫‬خأل‪٩‬د‪٩‬ٺص ‪ -5 - .‬فٮِ خ‪٥‬يٴخزِ خإل‪١‬شٹ‪٦‬ٺص ‪.‬‬

‫• ؤ٭ٴخّٰ ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٥‬ٮٴُ خألٳ‪ : ٣‬ٹعإ‪٩ ٬٩ ٘٥‬غذٴ‪ ٛ‬ٳعدج‪ , ٤‬ٳٱٴ خأل‪١‬ؽش خععخذخ‪٩‬د ‪.‬‬

‫ٹعإ‪ ٘٥‬خ‪٪٥‬غذٴ‪٩ ٬٩ ٛ‬ٺعٺ‪ ٤‬خ‪٪٥‬ٺعد‪١‬شٹالض ٳ‪٩‬ددش ٳعٺيص ظغدّذ ّ‪٦‬ٶ زذء خ‪٥‬ع‪٪‬دؼش ٳخ‪٦٪٥‬ٴ٭دض ‪ ,‬ٳظْيٸ خإل‪١‬شٹ‪٤‬‬
‫‪٥‬ٴ‪ ٫‬ؽسٺٰ ز‪٦‬ٴ‪ ٫‬خ‪٥‬ٮغؿ خ‪٦٥‬ؽٴٹص ‪ ,‬ٳؤخٺشخ ؤ‪٥‬ٺدٗ د‪٪‬شخء خفيٮدّٺص ‪ ٬٩‬خ‪٥‬ٮدٹ‪٦‬ٴ‪ ٫‬ظْيٸ خ‪٥‬جٲدص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ٮٲدٹص ‪َ٩‬ٲش‬
‫ىسٺْٸ ‪ ,‬دٺػ ظسذٳ ٱزٯ خأل‪٥‬ٺدٗ ‪١‬إ٭ٲد ّشٳ‪ ٛ‬د‪٩‬ٴٹص ‪.‬‬

‫ؤ‪٩‬د خ‪٥‬غدج‪ٙ ٤‬ٺعإ‪٩ ٬٩ ٘٥‬ٺعٺ‪٩ ٤‬ٺعد‪١‬شٹالض ‪ٞٙ‬و ‪.‬‬

‫‪28‬‬
 ‫‪ -2‬خ‪٥‬ٮٴُ خ‪٥‬ؽد٭ٸ ( خ‪٥‬ؾ‪ ٤٢‬خ‪٥‬ج‪٪‬ذٷ ) ‪ :‬ٳٱٴ ّسدسش ّ‪٩ ٬‬غذٴ‪ ٛ‬ٳعدج‪٪٩ ٤‬ضٳـٺ‪. ٬‬‬

‫ظش‪١‬ٺسٰ ٭‪ٚ‬ظ ظش‪١‬ٺر خ‪٥‬ٮٴُ خألٳ‪ ( ٣‬خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬غدج‪ ) ٤‬ٳ‪٢٥‬ٮٰ ‪٩‬ذنش زؾ‪ ٤٢‬ف‪ٚ‬دجخ ع‪٪‬ٺ‪٢‬ص ؤٳ زؾ‪ٝ ٤٢‬يِ ٳ‬
‫ٹ‪ٚ‬ن‪ ٤‬د‪ٙ َٰٚ‬ٸ خ‪٥‬ؽالـص أل‪ ٫‬خ‪٥‬ذشخسش ظاؼش ّ‪٦‬ٶ ٱزخ خ‪٥‬ٮٴُ ‪.‬‬

‫‪ -3‬خ‪٥‬ٮٴُ خ‪٥‬ؽد‪٥‬ػ ( خإل‪١‬شٹ‪ ٤‬خ‪٥‬جدٱض ) ‪ :‬ٳٱٴ ‪٩‬ٴـٴد زدألعٴخ‪٦ّ ٛ‬ٶ ؽ‪ٝ ٤٢‬نسد‪ ٫‬ظغعخذ‪ ٧‬زْذ ظ‪٦‬ٺٺٮٲد زد‪٥‬ذشخسش ‪.‬‬

‫‪ -4‬خ‪٥‬ٮٴُ خ‪٥‬شخزِ ( عدج‪ ٤‬ٳ عدج‪ : ) ٤‬ٳٱٴ ّسدسش ّ‪ ٬‬عدج‪٩ ٤‬ٴمٴُ م‪ ٬٪‬صـدـعٺ‪٩ ٬‬خع‪ٚ٦‬عٺ‪ ٬‬بدذخٱ‪٪‬د‬
‫خإلٹسٴ‪١‬غٺذ ٳ خألخشٵ خأل‪٩‬ٺ‪ , ٬‬ظع‪ٚ‬دّال‪ ِ٩ ٫‬زْنٲ‪٪‬د ّٮذ خ‪٪٥‬ضؾ ٳظْيٸ سخظٮؿ بٹسٴ‪١‬غٸ ٳٱٴ ‪٦ٝ‬ٺ‪ ٤‬خالععخذخ‪٧‬‬
‫دٺػ ٹغعخذ‪ّ٦٥ ٧‬ذد‪ٞٙ ٧‬و ‪.‬‬

‫• مىاصفاث إكزيل األجهزة السنيت ‪:‬‬

‫‪ -1‬ٹجر ؤ‪ ٫‬ٹْيٸ خ‪٥‬جٲدص ‪٥‬ٴ‪ ٫‬ٹع‪٪‬دؽٶ ‪٥ ِ٩‬ٴ‪ ٫‬خأل٭غجص خ‪٦٥‬ؽٴٹص ‪.‬‬

‫‪ -2‬ٹجر ظيسٺ‪ ٜ‬خإل‪١‬شٹ‪٦ّ ٤‬ٶ عيخ ؤ‪٦٩‬ظ ٳ‪٩‬ق‪ٞ‬ٴ‪ ٣‬ـٺذخ ( ‪١‬د‪٥‬جسظ ) ‪٥‬عجٮر ‪٩‬ٮدى‪ ٜ‬ظؽسٺط ال دخّٸ ‪٥‬ٲد ‪.‬‬

‫‪ -3‬ٹ‪ ٬٢٪‬ف‪ ٤ٞ‬خ‪٥‬جٲدص زْذ خ‪٥‬عق‪٦‬ر زؾ‪ ٤٢‬ـٺذ ‪ -4 - .‬ٹجر خ‪٥‬ع‪ٞ‬ٺّذ زعْ‪٦‬ٺ‪٪‬دض خ‪٥‬ؾش‪١‬ص خ‪٪٥‬قٮْص ‪.‬‬

‫‪ -5‬ؤ‪ ٫‬ال ٹجْ‪ ٤‬خ‪٥‬جٲدص ؽد‪ٝ‬دً زد‪٥‬ٮغسص ‪٪٦٥‬شٹل ‪ّ -6 - .‬ذ‪ ٧‬خدعٴخء خ‪٥‬جٲدص ّ‪٦‬ٶ ‪ٞٙ‬دّدض ‪.‬‬

‫• ىشٹ‪ٞ‬ص خ‪٪٥‬ضؾ ‪:‬‬

‫ٹٴمِ خ‪٥‬غدج‪ ٤‬ؤٳال ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬ذٮجٴس ؼ‪ ٨‬ٹُزس خ‪٪٥‬غذٴ‪ٙ ٛ‬ٴ‪ ٰٝ‬رسخ ؽٺحد ‪ٙ‬ؾٺحد دعٶ ٹع‪ ٨‬خإلؽسدُ ‪ ,‬ٳٹجر ٱض خ‪٥‬ٴّدء ‪٩‬شخض‬
‫ّذٹذش دعٶ ظشظ‪ ِٚ‬خ‪٪٢٥‬ٺص خ‪٥‬ضخجذش ‪ ٬٩‬خ‪٥‬غدج‪ ٤‬ب‪٥‬ٶ خ‪٥‬غيخ ‪ ,‬دٺػ ٹندٗ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٬٩ ٛ‬ـذٹذ ‪٥‬ٺع‪ ٨‬خإلؽسدُ ظ‪٪‬د‪٩‬دً‬
‫ؼ‪ ٨‬ٹع‪ ٨‬خ‪٪٥‬ضؾ ز‪٦٪‬ٴ‪ٝ‬ص ٭َٺ‪ٚ‬ص ‪٥‬يشد خ‪ٞٚ٥‬دّدض خ‪ٖ٥‬دصٹص ٳ‪٥‬عإ‪٩‬ٺ‪ ٬‬ظجد٭ظ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬ٳخ‪٥‬غدج‪ , ٤‬ٳٹٖ‪ ٜ٦‬خ‪٥‬ٴّدء دعٶ ال‬
‫ٹعسخش ـضء ‪ ٬٩‬خ‪٥‬غدج‪٪١ , ٤‬د ٹجر بصخ‪٥‬ص ـ‪٪‬ٺِ رسخض خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬جد‪ٙ‬ص خ‪ْ٥‬د‪ٞ٥‬ص ّ‪٦‬ٶ ـذسخ‪ ٫‬خ‪٥‬ٴّدء ؛ أل‪ ٫‬ٳـٴدٱد ‪ٝ‬ذ‬
‫ٹادٷ ب‪٥‬ٶ ٍٲٴس خيٴه ٳخمذص ٕٺش ‪٩‬ع‪ٚ‬دّ‪٦‬ص ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬جٲدص ‪.‬‬

‫‪29‬‬
 ‫• ‪٩‬شخد‪ ٤‬ظق‪٦‬ر خإل‪١‬شٹ‪: ٤‬‬

‫ٹ‪٪‬ش خإل‪١‬شٹ‪ ٤‬خال‪ ٣‬ظق‪٦‬سٰ زـ ‪٩ 5‬شخد‪ ٤‬ٱٸ ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪٥‬ش‪٦٩‬ٺص ‪ :‬ٳ‪ٙ‬ٺٲد ٹغع‪ٞ‬ش خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬م‪ ٬٪‬خ‪٥‬غدج‪. ٤‬‬

‫‪ -2‬خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪٥‬خٺيٺص ‪ :‬ٳ‪ٙ‬ٺٲد ٹسذؤ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬زدال‪٩‬عضخؾ ‪ ِ٩‬خ‪٥‬غدج‪ ٤‬ٳٹخعش‪ ٛ‬خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬غدج‪ ٤‬زؾ‪ ٤٢‬ـٺذ ‪ ,‬ٳ برخ‬
‫‪٪٥‬غٮدٯ ؤٳ عذسٮدٯ ٭الدٌ ؤ٭ٰ ؤفسخ خٺيٸ خ‪ٞ٥‬ٴخ‪. ٧‬‬

‫‪ -3‬خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪ْ٥‬جٺٮٺص ‪ :‬ٳ‪ٙ‬ٺٲد ٹع‪ ٨‬بؽسدُ خ‪٪٥‬غذٴ‪ ٛ‬زد‪٥‬غدج‪ ٤‬ٳٹ‪٢‬ٴ‪ ٫‬خ‪٪٥‬ضٹؿ ‪٥‬ٺّ‪ ٬‬ٹؾسٰ خ‪ْ٥‬جٺ‪ ٬‬ؤٷ ال ٹ‪٦‬عق‪٦ّ ٜ‬ٶ‬
‫ـذسخ‪ ٫‬خ‪٥‬ٴّدء ( ٳٱٸ ‪٩‬شد‪٦‬ص خ‪٥‬عيسٺ‪. ) ٜ‬‬

‫‪ -4‬خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪٪٥‬يدىٺص ‪ :‬ٳ‪ٙ‬ٺٲد ٹ‪ٞٚ‬ذ خإل‪١‬شٹ‪٥ ٤‬ٺٴ٭عٰ ٳٹقْر ٳمْٰ ‪ٙ‬ٸ خ‪ٞ٥‬د‪٥‬ر ‪.‬‬

‫‪٩ -5‬شد‪٦‬ص خ‪٥‬عق‪٦‬ر ‪ :‬ٳ‪ٙ‬ٺٲد ٹعق‪٦‬ر خإل‪١‬شٹ‪ ٤‬زؾ‪١ ٤٢‬د‪ ٤٩‬ٳٹقسخ ‪ٝ‬دطٍ ‪.‬‬

‫• الحشى ‪:‬‬

‫ٹع‪ ٨‬دؾٴ خإل‪١‬شٹ‪ ٤‬ٳٱٴ ‪ٙ‬ٸ خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪ْ٥‬جٺٮٺص ‪ ,‬ٳر‪ ٠٥‬ٱٴخجٺص‪ٙ .‬ٸ خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪٥‬ش‪٦٩‬ٺص ٹادٷ ب‪٥‬ٶ خألخيدء خ‪٥‬عد‪٥‬ٺص ‪:‬‬

‫‪ -1‬خدع‪٪‬د‪ ٣‬خدعٴخجٰ ّ‪٦‬ٶ عدج‪ٕ ٤‬ٺش ‪٩‬ع‪ٚ‬دّ‪ ِ٩ ٤‬رسخض خ‪٪٥‬غذٴ‪ -2 - . ٛ‬فْٴزص ‪ٙ‬ٸ دؾٸ خإل‪١‬شٹ‪. ٤‬‬

‫‪ -3‬عشّص خ٭غٺدزٰ ظذط ؤٷ مٖو ٳخدع‪٪‬د‪ ٣‬ز‪ٞ‬دء ‪ٞٙ‬دّدض ٱٴخجٺص ‪ٍ -4 - .‬ٲٴس ؼ‪ٞ‬ٴذ ‪ٙ‬ٸ خ‪٥‬جٲدص ‪.‬‬

‫خ٭يسد‪ٙ ٰٝ‬ٸ خ‪٪٥‬شد‪٦‬ص خ‪٪٥‬يدىٺص ؤٳ خ‪٥‬ق‪٦‬سص ٹادٷ ب‪٥‬ٶ خألخيدء خ‪٥‬عد‪٥‬ٺص ‪:‬‬

‫‪ٝ -1‬غدٳش ‪ٙ‬دج‪ٞ‬ص ‪ -2 - .‬ظذش‪ ٟ‬خألعٮد‪ ٫‬ٳخميشخذ ٳمْٺعٲد ‪.‬‬

‫‪ -3‬ظخشذ خ‪٥‬جٲدص خ‪٥‬غٮٸ ٳظؾٴػ خ٭يسد‪ -4 - . ٛ‬خ٭‪٢‬غدس خألعٮد‪ ٫‬ٳظؾ‪ٞٞ‬ٲد ‪.‬‬

‫‪30‬‬
 ‫• المىاد المستخذمت في الصقل ‪:‬‬

‫‪ -1‬خ‪٢٥‬دسزٴس٭ذٳ‪ : ٧‬ٳٱٴ ّ‪٦‬ٶ ؽ‪٩ ٤٢‬غذٴ‪ ٛ‬ؤٳ ؤدجدس عدد‪٦‬ص ‪ ,‬ٹغعخذ‪ٞ٥ ٧‬يِ خألـضخء خ‪ْ٪٥‬ذ٭ٺص خ‪٥‬ضخجذش ‪.‬‬

‫‪ -2‬خ‪٢٥‬ٴس٭ٺذٳ‪ : ٫‬ٳٱٴ ّ‪٦‬ٶ ؽ‪٩ ٤٢‬غذٴ‪ ٛ‬٭دّ‪ ٨‬ؤٳ ؤدجدس عدد‪٦‬ص (‪٩‬يدىٺص) ‪.‬‬

‫‪٩ -3‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬خ‪ٚ‬د‪ : ٫‬ٹغعخذ‪٥ ٧‬ق‪ ٤ٞ‬خ‪ْ٪٥‬دد‪ ٫‬زْذ ‪٩‬ضـٰ زد‪٪٥‬دء ؤٳ خ‪٥‬ضٹط ‪.‬‬

‫‪ -4‬ؤزٺل خعسد٭ٺد ‪ :‬ٹ‪٪‬ضؾ زد‪٪٥‬دء ‪٥‬ع‪٦٪٢‬ص خ‪٥‬ق‪ ٤ٞ‬زْذ ‪٩‬غذٴ‪ ٛ‬خ‪٥‬خ‪ٚ‬د‪. ٫‬‬

‫‪ -5‬ؤد‪٪‬ش خ٭‪٦٢‬عشخ ‪ :‬ٹغعْ‪ ٤٪‬زقٴسش ـد‪ٙ‬ص ‪ٙ‬ٺْيٸ خ‪ْ٪٥‬دد‪ ٫‬زشٹ‪ٞ‬دً ـٺذخً ‪.‬‬

‫‪ -6‬ؤعٴد خ‪ْ٥‬دؾ ‪ :‬ٹْيٸ خ‪ْ٪٥‬ذ‪ْ٪٥ ٫‬د٭دً ‪٪٩‬عدصخً ‪.‬‬

‫‪ -7‬ؤخنش خ‪٢٥‬شٳ‪ : ٧‬ٹغعْ‪٥ ٤٪‬ق‪ ٤ٞ‬خ‪ْ٪٥‬دد‪ ٫‬خ‪ٞ٥‬دعٺص ـذخً ‪.‬‬

‫مُقرر املواد السنية‬

‫المعهد التقاني لطب األسنان ‪ -‬التعىيضات ‪ -‬السنة األولى‬

‫الدكتورة رزان البين‬

‫® ‪Dental Prosthesis Team‬‬

‫تنسيق ‪ :‬محمود الحلبي‬

‫‪31‬‬