W zamierzchłej przeszłości ludzie znali tylko własne siedziby i najbliższe sąsiedztwo na niewielkim na ogół

terytorium, które uważali za swoje i którego bronili przed obcymi. Ich znajomość świata ograniczała się
najwyżej do kilkudziesięciu, niekiedy kilkuset km; dalej rozciągały się wielkie obszary, o których nie mieli
żadnego wyobrażenia. Ludzie pierwotni podejmowali jednak niekiedy odleglejsze wędrówki, ale nie
miały one niemal nic wspólnego z podróżami w dzisiejszym pojęciu — trwały miesiącami, latami, a nawet
przez całe pokolenia, najczęściej w związku z poszukiwaniem nowych obszarów łowieckich, wypędzeniem
z rodzinnych terenów przez silniejszych najeźdźców lub ze względu na zmiany klimatyczne. Z
okołorównikowych regionów, gdzie pojawił się przodek człowieka, ludzie rozprzestrzeniali się stopniowo
przez tysiące lat w okolice o chłodniejszym klimacie, ale gdy w epokach lodowcowych klimat się oziębiał,
byli zmuszeni, aby szukać regionów cieplejszych. Jednoczesne obniżenie się poziomu mórz i odsłonięcie
nowych fragmentów lądów ułatwiło bytowanie oraz wędrowanie. W ten sposób ludy pierwotne już w
czasach prehist. zasiedliły większość zamieszkanych obecnie obszarów Ziemi, długo jednak pozostały one
izolowane.

Starożytność.

Niektóre ludy osiadłe, tworząc pierwsze ośrodki cywilizacji, rozwinęły własny pogląd na świat,
odkrywając lub zdobywając sąsiednie kraje. Babilończycy kontaktowali się z najbliższymi sąsiadami, ale
poza tym nie znali zupełnie, jak się wydaje, dalszych krain, o czym świadczy ich mapa świata na glinianej
tabliczce z ok. 500 p.n.e., która przedstawia Ziemię jako płaską, okrągłą tarczę otoczoną szerokim
pierścieniem oceanów; jej środek przecinają 2 kreski oznaczające Eufrat, który uchodzi do morza, a kilka
kółek to gł. miasta Babilonii; z mapy wynika ponadto, iż w pojęciu Babilończyków ich kraj leżał w centrum
świata. Do najstarszych cywilizacji świata należy też Egipt, który podobnie jak Babilonia, był cywilizacją
nadrzeczną; Egipcjanie początkowo pływali łodziami trzcinowymi po Nilu, a następnie drewnianymi
statkami mor. wzdłuż brzegów M. Śródziemnego do dzisiejszego Libanu i Syrii; na M. Czerwonym
wyprawiali do Arabii oraz Puntu, krainy utożsamianej z dzisiejszą Somalią; Egipcjanie posiedli
najdawniejsze wiadomości o północno-wschodniej części Afryki na skutek podboju Nubii aż po Sudan,
nazywany przez nich „krańcem świata”; w Azji w II tysiącleciu p.n.e. żołnierze egipscy osiągnęli Eufrat
Wielkie odkrycia geograficzne – określenie odkryć geograficznych dokonanych przez europejskich
żeglarzy na przełomie XV i XVI wieku, a w szczególności: opłynięcie Przylądka Dobrej Nadziei przez
Bartolomeu Diasa (1488), odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba (12 października 1492), a
następnie jej podbój