BÀI 2: THẨM QUYỀN XÉT XỬ HÀNH CHÍNH CỦA TOÀ ÁN NHÂN DÂN

1- Á n nà o kiện theo thủ tụ c TTHC

2- Cấ p TAND nà o xử lý việc khở i kiện cụ thể
3- Tiến hà nh khở i kiện trên địa giớ i hà nh chính củ a TA nà o
4- Giả i quyết tranh chấ p HC theo phương thứ c nà o

I. THẨM QUYỀN XÉT XỬ HÀNH CHÍNH CỦA TAND

1. KHÁI NIỆM VỀ THẨM QUYỀN XÉT XỬ HC CỦA TAND

- Là phạ m vi quyền củ a TA trong việc thụ lý và giả i quyết vụ á n HC. (Phâ n biệt thẩ m quyền vớ i
quyền hạ n củ a TA).

2. Ý NGHĨA
- Cá nhâ n, cơ quan tổ chứ c khở i kiện: bả o vệ quyền khở i kiện trong thờ i hiệu khở i kiện do PL quy
định
- Hoạ t độ ng tố tụ ng: TAND xá c định đượ c đú ng thầ m quyền xét xử củ a mình, trá nh trườ ng hợ p thụ
lý sai dẫ n đến bả n á n bị huỷ, phả i xử lý lạ i.
- Hoạ t độ ng quả n lý nhà nướ c: theo dõ i kiểm tra việc thự c hiện, phá t hiện sai phạ m và điều chỉnh,
đả m bả o quyền lợ i củ a cá nhâ n, tố chứ c khở i kiện và thẩ m quyền củ a TAND thự c hiện.

3. CÁC LOẠI THẨM QUYỀN XÉT XỬ HÀNH CHÍNH CỦA TAND:

3.1 Theo loại việc bị khiếu kiện
- Giú p xá c định có thuộ c loạ i TTHC hay ko
- TQ theo loạ i việc bị khiếu kiện giú p XĐ vụ việc xả y ra có thuộ c thẩ m quyền giả i quyền củ a
TAND theo thủ tụ c TTHC hay ko
o (Loạ i việc= khiếu kiện= đố i tượ ng khở i kiện: đều chỉ đến vụ vc thuộ c tq xét xử củ a
TAND. Tuy nhiên lưu ý khiếu kiện có 2 th: 1- danh từ , chỉ vc đó có thuộ c tq xử á n hay
ko; 2- độ ng từ thì ko bằ ng nghĩa vớ i hai từ cò n lạ i = khiếu nạ i + khở i kiện.
- Cá c loạ i việc thuộ c thẩ m quyền xét xử củ a TA: Điều 30 luậ t TTHC.
❖ 1- Khiếu kiện quyết định hành chính:
- Khá i niệm: khoả n 1 điều 3 luậ t TTHC
- Đặ c điểm củ a QĐHC thuộ c thẩ m quyền xét xử củ a TA:
o Bằ ng vă n bả n? (Vă n bả n quy định rộ ng: bao gồ m cả cá c loạ i tậ p tin điện tử , vă n bả n
thô ng bá o có nộ i dung quyết định hà nh chính)
o Do cơ quan HCNN, cơ quan tổ chứ c đượ c giao thự c hiện chứ c nă ng quả n lý hoặ c
ngườ i có thẩ m quyền trong CQ tổ chứ c đó ban hà nh. (khô ng chỉ trong CQNN mà cò n
cá c CQTC đượ c giao quyền; khô ng phả i chỉ có ngườ i có thẩ m quyền mà cả CQHCNN-
giao thu hồ i đấ t- ký TM).
o QD hà nh chính thuộ c thẩ m quyền xét xử củ a TA phả i là quyết định mang tính cá biệt
(mang tính á p dụ ng phá p luậ t). Vì sao chỉ á p dụ ng khi mang tính cá biệt. (“…áp dụng
1 lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể”)
o Nộ i dung củ a QĐHC trong hoạ t độ ng quả n lý hà nh chính nhà nướ c. (tuyệt nhiên ko
bao gồ m hoạ t độ ng tư phá p,
❖ 2- Khiếu kiện hành vi hành chính:
- Khá i niệm: quy định tạ i khoả n 3 điều 3 Luậ t TTHC
- Đặ c điểm:
o Hà nh vi củ a CQHC, CQ tổ chứ c đượ c giao thự c hiện quả n lý HC hoặ c ngườ i có thẩ m
quyền trong CQ đó
o Thể hiện dướ i dạ ng hà nh độ ng hoặ c ko hà nh độ ng
 o Hà nh vi HC phả i liên quan đến vc thực hiện nhiệm vụ công vụ (tứ c nhiệm vụ
quyền hạ n) đượ c giao
o Nộ i dung củ a hà nh vi HC phả i trong hoạ t độ ng quả n lý NN, khô ng liên quan bí mậ t
NN trong 3 lĩnh vự c QP AN NG, ko lien quan hà nh vi xử lý VPHC củ a TA, ko phả i là
hà nh vi nộ i bộ .
❖ 3- Quyết định kỷ luật buộc thôi việc
- Khá i niệm: Khoả n 5 Điều 3 luậ t
- Đặ c điểm
o Là vă n bả n dướ i dạ ng quyết định
o Do ngườ i đứ ng đầ u CQNN ban hà nh
o Trong cá c hình thứ c kỷ luậ t đố i vớ i cô ng chứ c thì chỉ đượ c khở i kiện đố i vớ i hình
thứ c kỷ luậ t buộ c thô i việc
▪ (xét mứ c độ nghiêm trọ ng củ a hình thứ c buộ c thô i việc, cá c hình thứ c nhẹ
hơn mang tính chấ t nộ i bộ cơ quan,
o chỉ có cô ng chứ c giữ chứ c vụ Tổ ng cụ c trưở ng (ở trên là Bộ , chính phủ ) và tương
đương- viện trưở ng, cụ c trưở ng, đơn vị trự c thuộ c củ a Cụ c) trở xuố ng mớ i đượ c
quyền khở i kiện. Cá n bộ là do bầ u cử , viên chứ c theo HĐ là m việc do Luậ t LĐ điều
chỉnh – giả i quyết tranh chấ p dâ n sự )
▪ Trưở ng CA Xã có thể là cô ng an chính quy hoặ c khô ng chính quy (thì bị thô i
việc-> khở i kiện). Trưở ng CA phườ ng, thị trấ n luô n là chính quy nên ko thể
khơỉ kiện.

❖ 4- Quyết định GQKN về QĐXL vụ việc cạnh tranh

- Có hai nhó m hà nh vi cạ nh tranh bị PL cấ m: (Khoả n 3 điều 1 NQ 02)
o Cạ nh tranh khô ng là nh mạ nh: khiếu nạ i lên cụ c quả n lý cạ nh tranh thuộ c Sở Cô ng
thương => ra QĐ giả i quyết khiếu nạ i. Đố i vớ i nhó m hà nh vi cạ nh tranh khô ng là nh
mạ nh thì khiếu kiện thuộ c thẩ m quyền xét xử củ a Toà Á n là quyết định giả i quyết
khiếu nạ i về QĐ xử lý vụ việc cạ nh tranh => Trong cạ nh tranh chỉ khiếu kiện đố i vớ i
quyết định giả i quyết khiếu nạ i
o Hạ n chế cạ nh tranh: thuộ c Hộ i đồ ng cạ nh tranh (CQ thườ ng trự c) => HĐ xử lý vụ
việc cạ nh tranh (CQ lâ m thờ i) cho 1 vụ việc cụ thể. Đố i vớ i nhó m hà nh vi Hạ n chế CT,
thì khiếu kiện thuộ c thẩ m quyền xét xử hà nh chính củ a TA là QĐ giả i quyết khiếu nạ i
về QD xử lý vụ việc cạ nh tranh củ a HĐ cạ nh tranh.
❖ 5- Danh sách cử tri bầu cử:
- bả o vệ quyền lợ i đượ c bầ u cử củ a ngườ i dâ n. Đố i vớ i loạ i khiếu kiện nà y cô ng dâ n chỉ
đượ c quyền kiện về vc khô ng có tên hoặ c ghi tên sai trong danh sá ch cử tri mà ko đượ c
quyền kiện về quy trình bầ u cử , kết quả bầ u cử và tư cá ch ứ ng cử viên.

3.2 Thẩm quyền theo cấp toà án và theo lãnh thổ

- Thẩ m quyền theo cấ p TA giú p xá c định vụ việc xả y ra thuộ c thẩ m quyền giả i quyết theo TA
cấ p tỉnh or cấ p huyện( Đượ c qui tạ i Đ31,32………) thẩ m quyền theo lã nh thổ giú p xđ vụ việc
xả y ra thuộ c thẩ m quyền giả i quyết theo địa giớ i hà nh chính nà o( Đ31 32).
- Xá c định thẩ m quyền theo TA:
o Note: Đv QĐ hà nh chính, hà nh vi hà nh vi củ a Chủ Tịch UBND và UBND cấ p huyện thì
kiện ở TAND cấ p tỉnh. Ngoà i ra, cá c QĐ hà nh chính, hà nh vi hà nh chính trong CQNN
từ cấ p huyện trở xuố ng -> TAND cấ p huyện
o ĐV QĐ hà nh chính, hà nh vi hà nh chính củ a CQNN, ngườ i có thẩ m quyền trong CQNN
từ cấ p tỉnh, TW -> TAND cấ p tỉnh.
 - Xá c định thẩ m quyền theo lã nh thổ :
o Cá c QĐHC, HVHC củ a CQNN, ngườ i có thẩ m quyền trong CQNN cấ p địa phương bao
gồ m tỉnh, huyện, xã thì kiện tạ i TA cù ng trụ sở vớ i CQ ban hà nh QĐ đó
o Cá c QĐHC, HVHC củ a CQNN, ngườ i có thẩ m quyền trong CQNN cấ p TW thì 2 trườ ng
hợ p:
▪ Cá nhâ n khở i kiện: kiện tạ i TA nơi cá nhâ n cư trú hoặ c là m việc

▪ Tổ chứ c khở i kiện: kiện tạ i TA nơi tổ chứ c đặ t trụ sở .

▪ Quy tắ c nà y chỉ đú ng khi đi kèm vớ i cá c nguyên tắ c sau:

● 1- Đố i vớ i QĐHC, HVHC củ a CQNN cấ p TW mà ngườ i khở i kiện ko có

nơi cư trú và nơi là m việc tạ i VN, kiện tạ i TA cù ng trụ sở vớ i CQNN,
ngườ i có thẩ m quyền đã ban hà nh QĐ.
● 2- Đố i vớ i QĐHC, HVHC củ a cq đạ i diện ngoạ i giao VN ở nc ngoà i (vd
đạ i sứ quá n, tổ ng LSQ) mà ngườ i khở i kiện ko có nơi cư trú , nơi là m
việc tạ i VN thì kiện tạ i TAND TP HN hoặ c TAND TP HCM (Khoả n 5 điều
32).
● 3- Đố i vớ i QĐ kỷ luậ t buộ c thô i việc củ a CQNN cấ p tỉnh và cấ p TW thì
kiện tạ i TA nơi cô ng chứ c là m việc trướ c khi bị buộ c thô i việc. (khoả n
6 điều 32)
● 4- Có nhữ ng vụ á n thuộ c thẩ m quyền giả i quyết củ a TAND cấ p Huyện
nhưng TA cấ p tỉnh lấ y lên để xét xử , đó là cá c trườ ng hợ p quy định tạ i
điều 4 củ a NQ 02.
BÀI TẬP
Xá c định TA có thẩ m quyền giả i quyết cá c dự á n sau đâ y:
1- Hà nh vi từ chố i cấ p thị thự c nhậ p cả nh và o VN củ a đạ i sứ quá n VN trụ sở Bắ c Kinh TQ đố i
vớ i ô ng Vương Hạ o cư trú tạ i tỉnh Quả ng Đô ng TQ. => nộ p đơn khở i kiện thô ng qua đườ ng
bưu điện hoặ c thụ lý trự c tuyến đến TAND HN hoặ c HCM (k5 đ32) hoặ c thuê luậ t sư tiến
hà nh.
2- Anh A có HK thườ ng trú tạ i TP Biên Hoà tỉnh Đồ ng Nai, chị B thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương.
Đang du họ c tạ i Hà Lan. Đến đạ i sứ quá n VN trụ sở tạ i Amsterdam Hà Lan để đă ng ký kết
hô n, ĐSQ từ chố i giả i quyết (hà nh vi HC). Anh A nộ p đơn khở i kiện vụ á n hà nh chính => kiện
tạ i TAND tỉnh Đồ ng Nai (theo K5 điều 32)
3- QĐ kỷ luậ t buộ c thô i việc củ a BT Bộ tư phá p – có trụ sở tạ i Q.Ba Đình, Hà Nộ i đố i vớ i Cô ng
chứ c A cư trú tạ i Bình Dương, cô ng tá c tạ i VP 2 BỘ tư phá p trụ sở tạ i Q.3 HCM => kiện tạ i
TAND TPHCM (khoả n 6 điều 32)
4- QĐ xử phạ t VPHC củ a chi cụ c trưở ng chi cụ c quả n lý thị trườ ng – chi cụ c nà y có trụ sở Tp Vị
Thanh, Tỉnh Hậ u Giang đv doanh nghiệp Hương Trà m – TP Mỹ Tho tỉnh Tiền Giang.
⇨ chi cụ c QLTT là cơ quan cấ p tỉnh thuộ c sở Cô ng thương,=> TAND cấ p tỉnh Hậ u giang (K3
Đ32).
5- Ngà y 13/11/2011, độ i kiểm lâ m cơ độ ng thuộ c chi cụ c Kiếm lâ m tỉnh Bình Thuậ n (CCKL
tỉnh BT) phá t hiện và lậ p biên bả n đố i vớ i ô ng A là tà i xế củ a cty HL đang vậ n chuyển trá i
phép4,53 m3 gỗ . ngà y 3/12/11 CC trưở ng CCKL BT ban hà nh QĐ số 01 vv xử phạ t vphc vớ i
số tiền 19tr, tịch thu số gỗ và xe oto vi phạ m đó i vớ i cty HL. Cty HL nhậ n đượ c QĐ ngà y
5/12. Ô ng B là chủ sở hữ u chiếc xe đã khiếu nạ i (CẦ N XÁ C ĐỊNH CỤ C, CHI CỤ C thuộ c cấ p
nà o)
⇨ CC QL thị trườ ng, CC kiểm lâ m, CC quả n lý hả i quan: thuộ c cấ p tỉnh
 6- Ô ng A HKTT Biên hoà Đồ ng Nai, đk xe má y đi qua Ngã tư An sương, QL 1A. Đồ ng chí độ i
trưở ng CA tạ i An Sương xử phạ t vớ i mứ c 10tr. => trự c thuộ c thà nh phố (Rạ ch chiếc, Nam
SG, An Sương là cá c độ i CSGT thuộ c TP)
⇨ Ban tuyên giá o, ban tổ chứ c tỉnh uỷ có cá c phò ng thì thuộ c cấ p tỉnh
7- QĐ giả i quyết khiếu nạ i về QĐ xử lý Ctranh củ a BT bộ Ct có trụ sở Q Hai Bà Trung HN đố i vớ i
CTy CP Nắ ng hạ có trụ sở tạ i Q.3 HCM=> TAND HCM. (k7 điều 32)

II. TRANH CHẤP VỀ THẨM QUYỀN, CHUYỂN, NHẬP, TÁCH VỤ ÁN HÀNH CHÍNH

1. TRANH CHẤP VỀ THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT VỤ ÁN HÀNH CHÍNH

1.1 Cá c loạ i tranh chấ p về thẩ m quyền:
- Tranh chấ p giữ a TAND vớ i CQNN: 1 ngườ i vừ a đi khiếu nạ i vừ a đi khở i kiện
- Tranh chấ p giữ a TAND vớ i TAND: 1 ngườ i nộ p đơn kiện tạ i 2 nơi.

1.2 Quy định củ a phá p luậ t gỉai quyết tranh chấ p thẩ m quyền
- TAND vớ i CQNN: theo sự lự a chọ n củ a đương sự (K1 Đ34)
- TAND vớ i TAND: (K7 Đ34)
o 2 TAND cấ p huyện trong cù ng 1 tỉnh: Chá nh á n TAND tỉnh tiến hà nh giả i quyết
o 2 TAND cấ p huyện khá c tỉnh: Chá nh á n TAND cấ p cao
o 2 TAND cấ p tỉnh: chá nh á n TAND tố i cao.

Cò n lạ i: tự nghiên cứ u