1.

Na schematach 1–3 przedstawiono różne typy wulkanów, a poniżej opisano wybrane ich
cechy (A–G). Uzupełnij tabelę informacjami dotyczącymi stratowulkanu. Wpisz numer
schematu, na którym przedstawiono ten typ wulkanu, oraz litery oznaczające jego cechy
wybrane spośród podanych.

Następnie podaj przykład wulkanu tego typu.

Typ Numer schematu (1–3) Cechy wulkanu (A–G) Przykład wulkanu

Stratowulkan

Cechy wulkanu:
A. Erupcje są gwałtowne. Podczas wybuchu wydobywają się lawa, gazy oraz materiały
piroklastyczne.
B. Erupcje są łagodne. Podczas wybuchu następuje spokojny wypływ lawy.
C. Erupcje są zróżnicowane – od łagodnych wypływów lawy do gwałtownych wybuchów.
D. Wydobywa się z niego lawa zasadowa.
E. Stoki wulkanu pokrywają na przemian warstwa lawy i warstwa materiałów
piroklastycznych.
F. Wulkany tego typu występują najczęściej w strefach ryftowych.
G. Rozmieszczenie takich wulkanów jest związane z występowaniem stref subdukcji.

2. Wyjaśnij różnicę między skałą a minerałem

……………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………….………………………...
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
3. Podaj po dwa przykłady skał, które należą do poniższych rodzajów.
A. Skały magmowe głębinowe.
…………………………………………………………………………………………..
B. Skały osadowe pochodzenia chemicznego.
…………………………………………………………………………………………...
4. Plutonizmem nazywamy ogół procesów związanych z
powstawaniem magmy oraz z jej przemianami
A. we wnętrzu Ziemi.
B. na powierzchni Ziemi.
C. na powierzchni Ziemi oraz we wnętrzu naszej planety.
5. Uzupełnij tabelę. Wpisz we właściwych komórkach nazwy form ukształtowania
powierzchni wybrane spośród podanych. Następnie dopisz do każdej z form czynnik,
który ją ukształtował.
graniak, kocioł polodowcowy, wydma paraboliczna,
barchan, klif, delta, mierzeja, dolina V-
kształtna, jezioro cyrkowe

Działalność akumulacyjna Działalność erozyjna

forma czynnik forma czynnik

6. Zaznacz przyczyny zwiększania się liczby ludności na świecie.

A. Rozwój medycyny.
B. Konflikty zbrojne.
C. Epidemie.
D. Poprawa warunków bytowych.
E. Susze, powodzie i inne katastrofy klimatyczne.

7. Zaznacz wszystkie poprawne dokończenia zdania.

Większość ludzi na świecie mieszka
A. na półkuli południowej.
B. w Azji.
C. na obszarach położonych do 200 m n.p.m.
D. w odległości do 100 km od linii brzegowej.
E. między 50°N a 60°N.

8. Zaznacz literę P, jeśli informacja dotycząca faz rozwoju demograficznego jest

prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.
W I fazie współczynnik przyrostu naturalnego jest najwyższy
1. i obniża się w kolejnych fazach. P F

2. Fazy IV i V charakteryzują się niskim współczynnikiem zgonów. P F

3. Dynamiczny spadek współczynnika urodzeń odbywa się w II fazie. P F
W V fazie współczynnik przyrostu naturalnego przyjmuje wartości
4. ujemne. P F
9. Zaznacz punkty, w których podano skutki eksplozji demograficznej.
A. Rozwój medycyny.
B. Zwiększenie produkcji rolnej.
C. Odmłodzenie struktury wiekowej społeczeństwa.
D. Przeludnienie wsi i migracje do miast, rozrastanie się dzielnic nędzy.
E. Brak możliwości zaspokojenia potrzeb edukacyjnych wszystkich obywateli.
F. Powszechność modelu rodziny wielodzietnej.

10. Podaj nazwy opisanych faz urbanizacji.

A. Ludność przenosi się z dzielnic śródmiejskich do stref podmiejskich, na których
obszarach powstają obiekty przemysłowe i usługowe. Wsie podmiejskie przekształcają się w
tzw. suburbia.
B. Następuje stopniowy wzrost koncentracji ludności w miastach, a szczególnie w ich
centrach, głównie za sprawą imigrantów napływających ze wsi do pracy w przemyśle i
usługach.

11. Przyporządkuj kręgom kulturowym właściwe przykłady miejsc świętych wybrane

spośród podanych.
Lourdes, Tadż Mahal, Ganges, Mekka
A. Krąg zachodni.
B. Krąg islamski.
C. Krąg buddyjski.

12. Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Fotografia przedstawia obiekt w stylu
architektonicznym charakterystycznym dla:

A. krajów Bliskiego Wschodu.

B. Japonii.
C. Rosji.
D. północnej Afryki.