คำทับศัพท์และ

คำศัพท์บัญญัติ
 คำทับศัพท์ ✔
คำศัพท์บัญญัติ
เป็นวิธีกำรถ่ำยทอดเสียงจำกคำ
คำที่บัญญัติขึ้นเพื่อใช้แทนคำต่ำงประเทศ
ภำษำอังกฤษ ✔
 (บัญญัติ หมำยถึง ข้อควำมที่กำหนดขึ้นไว้เป็น
ภำษำไทย หลักเกณฑ์)

✔
คำทับศัพท์
 คำทับศัพท์
คำศัพท์ที่มำจำกกำรถ่ำยทอดเสียงจำกภำษำเดิมมำเป็นภำษำไทย
โดยให้มีเสียงใกล้เคียงกับภำษำเดิมมำกที่สุด เป็นกำรออกเสียงเดิมตำม
ภำษำนั้น ๆ หรือดัดแปลงให้เหมำะสมกับกำรออกเสียงของคนไทย โดยกำร
ใช้ตัวอักษรและวิธีกำรสร้ำงคำแบบไทย และจะใช้ในกรณีที่ไม่มีคำไทย หรือ
บำลีสันสกฤตที่จะแทนคำนั้นๆ เช่น
 กำรเขียนคำทับศัพท์ จะใช้วธิ กี ำรถอดเสียงจำกภำษำต้นฉบับ

❑ ส ร ะ ถ อ ด เ สี ย ง ต ำ ม พ จ น ำ นุ ก ร ม ภ ำ ษ ำ อั ง ก ฤ ษ แ ล ะ
เ ที ย บ เ สี ย ง ส ร ะ ใ น ภ ำ ษ ำ ไ ท ย
หลักเกณฑ์ ❑ พ ยั ญ ช น ะ ถ อ ด เ ป็ น พ ยั ญ ช น ะ ใ น ภ ำ ษ ำ ไ ท ย ต ำ ม
ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ ใ น ต ำ ร ำ ง เ ที ย บ พ ยั ญ ช น ะ ภ ำ ษ ำ อั ง ก ฤ ษ
กำรทับศัพท์ ❑ ก ำ ร ใ ช้ เ ค รื่ อ ง ห ม ำ ย ทั ณ ฑ ฆ ำ ต ( ตั ว ก ำ รั น ต์ ) ใ ส่ กำ กั บ
พ ยั ญ ช น ะ ที่ ไ ม่ อ อ ก เ สี ย ง เ ช่ น ฟิ ล์ ม ( f i l m ) เ วิ ล ด์
(world)
❑ ใ ช้ ไ ม้ ไ ต่ คู้ เ ช่ น Lo g ( ล็ อ ก )
❑ ไ ม่ ใ ช้ เ ค รื่ อ ง ห ม ำ ย ว ร ร ณ ยุ ก ต์ ย ก เ ว้ น ก ร ณี ที่ ก ำ ร อ อ ก
เ สี ย ง ซ้ำ กั บ คำ ใ น ภ ำ ษ ำ ไ ท ย จึ ง ต้ อ ง ใ ส่ ว ร ร ณ ยุ ก ต์ เ ช่ น
c a k e ( เ ค้ ก ) s h i r t ( เ ชิ้ ต ) C o m a ( โ ค ม่ ำ )
ตัวอย่ำงคำทับศัพท์
คำศัพท์ คำทับศัพท์ คำอธิบำยเพิม่ เติม
ภำษำอังกฤษ
Application แอปพลิเคชั่น เพรำะตัว p พยัญชนะ
Upload อัปโหลด ต้นจะใช้ พ แต่หำกเป็น
Update อัปเดต ตัวสะกดจะใช้ ป
Clinic คลินิก ตัว c เมื่อเป็นพยัญชนะ
ต้นแทนด้วย ค แต่หำก
เป็นตัวสะกดจะแทนด้วย
ก
ตัวอย่ำงคำทับศัพท์
คำศัพท์ คำทับศัพท์ คำอธิบำยเพิม่ เติม
ภำษำอังกฤษ
Facebook เฟซบุ๊ก สะกด ce แทนด้วย ซ
และตัว k เมื่อเป็น
ตัวสะกดจะแทนด้วย ก
Graphic กรำฟิก คำนี้มี p ตัวเดียว และ
เป็น ph ที่แทนด้วย ฟ
จึงไม่สะกดว่ำ กรำฟฟิก
ตัวอย่ำงคำทับศัพท์
คำศัพท์ คำทับศัพท์ คำอธิบำยเพิม่ เติม
ภำษำอังกฤษ
Digital ดิจิทัล ตัว t เมื่อเป็นพยัญชนะ
Pattern แพตเทิร์น ต้น แทนด้วย ท แต่
post โพสต์ หำกเป็นตัวสะกดจะแทน
ด้วย ต
Series ซีรีส์ คำนี้ลงท้ำยด้วย s แต่
ไม่ได้ออกเสียงจึงแทน
ด้วย ส์
ตัวอย่ำงคำทับศัพท์
คำศัพท์ คำทับศัพท์ คำอธิบำยเพิม่ เติม
ภำษำอังกฤษ
Like ไลก์ -ตัว k ถ้ำเป็นพยัญชนะ
ต้นจะแทนด้วย ก
- มีกำรันต์เพรำะไม่ได้
Link ลิงก์ ออกเสียง k (ก)
ข้อควรทรำบเกี่ยวกับคำทับศัพท์

๑. คำที่มีคำศัพท์ภำษำไทยอยู่แล้วไม่ควรใช้คำทับศัพท์
เช่น ฟรี (ได้เปล่ำ) เบอร์ (หมำยเลข) เกรด (ระดับ)
แชมป์ (ผู้ชนะ)
๒. คำที่ไม่มีใช้ในภำษำไทยสำมำรถใช้คำทับศัพท์ได้เลย
เช่น คุกกี้ เค้ก ฟุตบอล เทคโนโลยี คลินิก ไอศกรีม
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์ เ กี่ ย วกั บ อำหำร
ภำษำทั บ ศั พ ท์ คำเดิ ม
ชี ส (cheese)
เ ค้ ก (cake)
ทู น่ ำ (tuna)
ส ลั ด (salad)
ช็ อ ก โ ก แ ล ต (chocolate)
โ ด นั ท (doughnut)
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์ เ กี่ ย วกั บ กี ฬ ำ - ดนตรี
ภำษำทั บ ศั พ ท์ คำเดิ ม
ส กี (Ski)
สเกต (skate)
กี ต้ ำ ร์ (guitar)
เ ปี ย โ น (piano)
ก อ ล์ ฟ (golf)
เ ท น นิ ส (tennis)
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์ เ กี่ ย วกั บ เครื่ อ งใช้
ภำษำทั บ ศั พ ท์ คำเดิ ม
เ ชิ้ ต (shirt)
เนกไท (necktie)
คั ต เ ต อ ร์ (cutter)
ช อ ล์ ก (chalk)
โซฟำ (sofa)
เ ล น ส์ (lens)
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์
ประเภทของคำทั บ ศั พ ท์ เ กี่ ย วกั บ กริ ย ำอำกำร
ภำษำทั บ ศั พ ท์ คำเดิ ม
เ ค ลี ย ร์ (clear)
แ ค น เ ซิ ล (cancel)
ช็ อ ป (shop)
ซี เ รี ย ส (serious)
เ ท ก แ ค ร์ (take care)
ปั้ ม (pump)
คำศัพท์บัญญัติ
 คำศัพท์บัญญัติ
เป็นกำรสร้ำงคำขึ้นมำใหม่ และมีควำมหมำยตรงตำมคำศัพท์เดิม ส่วนใหญ่จะใช้
วิธีกำรประสมคำภำษำไทย หรือใช้คำบำลี สันสกฤตมำสมำสกัน เพื่อใช้ในกำรเขียน
เอกสำรรำชกำร ซึ่งกำหนดมำเป็นมำตรฐำนโดยรำชบัณฑิตยสถำน โดยทั่วไปศัพท์
บัญญัติมักมำจำกภำษำอังกฤษ
 วิ ธี ก ำรบั ญ ญั ติ ศั พ ท์
❑ ใ ช้ คำ ไ ท ย แ ท้ ป ร ะ ส ม เ ป็ น คำ ใ ห ม่ ป ร ะ ก อ บ เ ป็ น
คำ ศั พ ท์ ที่ มี ค ว ำ ม ห ม ำ ย ต ร ง กั บ ค ว ำ ม ห ม ำ ย เ ดิ ม
ข อ ง คำ ภ ำ ษ ำ อั ง ก ฤ ษ
หลักเกณฑ์ ❑ ส ร้ ำ ง คำ ด้ ว ย ภ ำ ษ ำ บ ำ ลี - สั น ส ก ฤ ต ที่ มี ค ว ำ ม ห ม ำ ย
คำศัพท์บญ
ั ญัติ ต ร ง กั บ คำ ยื ม นั้ น
❑ ถ้ ำ ไ ม่ ส ำ ม ำ ร ถ บั ญ ญั ติ ศั พ ท์ ไ ด้ ใ ห้ ใ ช้ คำ ต่ ำ ง ป ร ะ เ ท ศ
ทั บ ศั พ ท์ ไ ป ก่ อ น
น้ำแข็งแห้ง (dry ice) คำไทยประกอบเป็นศัพท์บัญญัติ
เครือข่ำย (network) ที่มีควำมหมำยตรงกับควำมหมำยเดิม
จุดยืน (stand point) ของคำภำษำอังกฤษ
น้ำค้ำงแข็ง (frost)
ดินเปรี้ยว (Acid soil)
ปีแสง (light year)
กิจกรรม (activity)
ทฤษฎี (theory)
หำกหำคำภำษำไทยทีเ่ หมำะสม
วัฒนธรรม (culture)
ไม่ได้พยำยำมสร้ำงคำด้วย
จิตรกรรม (painting) ภำษำบำลี – สันสกฤต โดยมี
ปรัชญำ (philosophy) หลักเกณฑ์ว่ำ ต้องเป็นคำทีม่ ีใช้อยู่
นิทรรศกำร (exhibition) แล้วในภำษำไทยและสำมำรถออก
อปกติ (abnormal) เสียงได้งำ่ ย
สัญญำณภำพ (video signal)
•ถ้ำเป็นภำษำระดับทำงกำร ให้ใช้ ‘คำศัพท์
บัญญัต’ิ แทน ‘คำทับศัพท์’ โดยเฉพำะกำรเขียน
ตำรำวิชำกำรสำขำต่ำง ๆ เช่น
ไร้สำย มำจำกคำศัพท์ ไวร์เลส (wireless)
รำยกำรเลือก มำจำกคำศัพท์ เมนู (menu)
•บำงคำมีศัพท์บัญญัติ แต่เรำนิยมใช้คำทับศัพท์
มำกกว่ำ เช่น
Computer มีศัพท์บัญญัตวิ ่ำ คณิตกรณ์ แต่เรำ
นิยมใช้คำทับศัพท์ว่ำ คอมพิวเตอร์
Software ที่มีศัพท์บัญญัตวิ ่ำ ส่วนชุดคำสัง่ แต่
เรำนิยมใช้คำทับศัพท์ว่ำ ซอฟต์แวร์
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ คณิ ต ศำสตร์
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
(addition) กำรบวก
(mean) ค่ ำ เ ฉ ลี่ ย
(series) อ นุ ก ร ม
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ นิ ติ ศ ำสตร์
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
(broker) น ำ ย ห น้ ำ
(calling) ก ำ ร ป ร ะ ก อ บ อ ำ ชี พ
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ รั ฐ ศำสตร์
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ

(black market) ต ล ำ ด มื ด
(concession) สั ม ป ท ำ น
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ รั ฐ ศำสตร์
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ

(black market) ต ล ำ ด มื ด
(concession) สั ม ป ท ำ น
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ สั ท ศำสตร์
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
(intonation) เ สี ย ง เ ลื่ อ น
(glide) ทำ น อ ง เ สี ย ง
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ ทั น ตแพทย์
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ

(enamel) ส ำ ร ขั ด
(abrasive) เ ค ลื อ บ ฟั น
ประเภทของคำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ
ประเภทของศั พ ท์ บั ญ ญั ติ เ กี่ ย วกั บ วรรณคดี
ภำษำอั ง กฤษ คำศั พ ท์ บั ญ ญั ติ

(f igure of speech) จิ น ต ภ ำ พ
(image) ภ ำ พ พ จ น์