‫دروس اللغة العربية‬

‫اجلزء الثاين‬
‫الدرس األول‬
‫دتبماربخںیمارعابیکدبتیلی‬ ‫‪.1‬‬
‫اِنِ‬ ‫‪.2‬‬
‫امضرئیکارعایباحںیتل‬ ‫‪.3‬‬
‫لَ َعل‬ ‫‪.4‬‬
‫ذو‬ ‫‪.5‬‬
‫ای( ٔاو‪ٔ ،‬ام)‬ ‫‪.6‬‬
‫امۃئ‪،‬افل‬ ‫‪.7‬‬
‫غال‬ ‫‪.8‬‬
 ‫دتبماربخںیمارعابیکدبتیلی‬

‫دتبمااورربخیکارعایباحتلاحتلرعفوہیتےہینعیدوونںرموفعوہےتںیہ‪،‬رگمضعباواقتھچک‬

‫اافلظیکوہجےسدوونںںیمےساکییکاحتلاحتلرعفےساحتلبصنںیمدبلاجیتےہ۔ےسیج‬

‫اکناہللُوفغرِا‬ ‫اور‬ ‫انِاہللوفغر‬ ‫ےس‬ ‫اہللُوفغر‬

 ‫ِانِ‬
‫اِنِااسیظفلےہوجہکہلمجاہیمسےکرشوعںیمآاتےہاوراسیکوہجےسہلمجںیم‪3‬مسقیکدبتایلیںروامنوہیتںیہ۔‬

‫‪ .1‬رتےمجںیمدبتیلی‪:‬۔ابتںیمیگتخپاوراتدیکدیپاوہیتےہ۔‬

‫‪ .2‬ارعابںیمدبتیلی‪:‬۔دتبماوجہکےلہپاحتلرعفںیماھت‪،‬اباِنِیکوہجےساحتلبصنںیمآای۔‬

‫‪ .3‬رتبیکںیمدبتیلی‪:‬۔ےلہپرتبیکیھتدتبمااورربخ‪،‬ابدتبماوکںیہکےگاِنِاکامساورربخوکاِنِیکربخںیہکےگ۔‬
 ‫ِانِ‬
‫‪ .1‬ہلمجاہیمسایوتیسکیھبامسےسرشوعوہاتےہایریمضےس‪،‬بجامسےسرشوعوہوتاسےکرشوعںیماِنِاگلےنےس‬
‫رصفارعابدباتلےہ‪،‬رگمبجہلمجاہیمسریمضےسرشوعوہےنواالوہےسیجااناطبل‪،‬اتنملعموریغہوترھپوچہکن‬
‫ہیریمضلصفنمےہاوراِنِاگلےنےسریمضاسےکاسھتلمرکآےئیگاسےئلمہاسریمضلصفنموکریمضلصتمںیم‬
‫م‬
‫دبلدںیےگےسیجاتنےساِنِ‪،‬اانےساِنِ‪،‬نےساِنا‪،‬انےساِنِوریغہ۔‬

‫‪ .2‬اِانےکاسھتانِاگلےنےسدورطحڑپاھاجاتکسےہانِیھباورانِیھب۔‬

‫‪ .3‬ایسرطحنےکاسھتانِاگلےنےسیھبدورطوقیںےسڑپاھاجاتکسےہانایھباوراَّایھب۔‬
 ‫ِانِ‬
‫اِنِ اتیبلدجدیٌ(دتبمایکاحتلدبلیئ)‬ ‫اتیبلُدجدیٌ‬ ‫‪ .1‬دتبماامساظرہوہوتآاسنیسدبتیلیےہےسیج‬

‫اِنِاحدمااطبلٌ(دتبمایکاحتلدبلیئ)ِ‬ ‫احدمٌاطبلٌ‬ ‫‪ .2‬دتبماامساظرہوہوتآاسنیسدبتیلیےہےسیج‬

‫اِنِ اگلےنےسویہریمضلصتموہاجےئ‬ ‫وھاطبل‬ ‫‪ .3‬دتبماامسریمضوہوتوہریمضےلہپلصفنموہیگےسیج‬

‫اِنِ ُ ُهاطبلٌ‬ ‫یگےسیج‬
 ‫امضرئیکارعایباحںیتل‬
‫‪ .1‬امضرئیکارعایباحںیتلویہںیہوجیسکیھبامسیکارعایباحںیتلوہیتںیہاورامسیکارعایباحںیتل نیںیہاحتلرعف‪،‬احتلبصناوراحتلرج۔‬

‫‪ .2‬ےسیجوکیئیھبامسدتبما‪،‬ربخایافلعےنبوترموفعوہاتےہایسرطحریمضدتبما‪،‬ربخایافلعنبریہوہوتوہیھبرموفعوہیگ‪،‬ارگہچوہینبموہیتےہ‬
‫نکیلاحتلرعفںیموہےنیکوہجےسرموفعیہامشروہیگ۔‬

‫‪ .3‬اورےسیجوکیئیھبامسوعفملوہےنیکوہجےسوصنمبوہاتےہایسرطحوجریمضوعفملنبریہوہیگوہریمضاحتلبصنںیموہیگاور‬
‫وصنمبالہکےئیگ۔‬

‫‪ .4‬اورےسیجوکیئیھبامسرحفرجاورااضتفیکوہجےسرجمورالہکاتےہایسرطحوجریمضرحفرجےکدعبآےئایوہریمضاضمفاہیلنبریہوہوہ‬
‫ریمضرجمورالہکےئیگ‬
 ‫امضرئ‬
‫رجمور‬
‫وصنمب‬ ‫رموفع‬
‫(ایسیریمضوجاضمفاہیلوہایاسےسےلہپرحفرج‬
‫وہ)‬ ‫(وعفملہبیکریمض)‬ ‫(دتبما‪،‬ربخ‪،‬افلعیکریمض)‬

‫لصتم‬ ‫لصفنم‬
‫لصتم‬ ‫لصتم‬

‫رحبفرج‬
‫لصفنم‬
‫لصفنم‬
‫اباضتف‬
‫(ہیایھبڑپیھںیہن)‬
 ‫امضرئ‬
‫‪ .1‬ریمضرجمورلصفنمںیہنوہیت۔‬

‫‪ .2‬ریمضرموفعلصفنم‪/‬ریمضرموفعلصتم‪/‬ریمضوصنمبلصفنم‪ِ:‬ہی نیااسقمیکامضرئاگلاگلولکشںںیمںیہ‪،‬بسیک‬
‫اگلاگللیصفتوشقنںںیموموجدےہ۔‬

‫‪ .3‬ریمضوصنمبلصتم‪/‬ریمضرجمورلصتمیکدوونںںیمسق(رحبفرجاوراباضتف)ِ‪ِ:‬ہی نیااسقمیکامضرئاکییہلکشںیم‬
‫ںیہسبرتبیکاگلاگلےہ‪،‬ایکسافتلیصیھباگلاگلوموجدںیہ۔‬
 ‫ریمضرموفعلصفنم‬
‫ملکتم‬ ‫احرض‪/‬اخمبط‬ ‫اغبئ‬

‫اان‬ ‫اتن‬ ‫وھ‬

‫م‬
‫نِ‬ ‫ا‬ ‫ان‬ ‫امھ‬
‫م‬
‫ِ‬
‫ان‬ ‫مھ‬

‫اتن‬ ‫یھ‬
‫م‬
‫ا‬ ‫ان‬ ‫امھ‬

‫انتن‬ ‫نھ‬
 ‫ریمضرموفعلصتم‬
‫ابرز‬ ‫رتتسم‬
‫مسعوا (و ٔاو)‬ ‫مسعا(الف)‬ ‫مسع (هو)‬
‫مسع َن(ن)‬ ‫مسعتا (الف)‬
‫مسعت(هي)‬
‫مسعتُما(ت)‬ ‫ت(ت)‬
‫مسع َ‬
‫مسعت(ت)‬ ‫مسعتُم(ت)‬
‫مسعت(ت)‬
‫ن‬ ‫مسعتما(ت)‬
‫مسعنا (ان)‬ ‫مسعت(ت)‬
‫ُ‬
 ‫ریمضرجمورلصتم‬
‫رحبفرج‬ ‫اباضتف‬ ‫‪ .1‬ریمضرجمورہشیمہلصتمیہوہیگ‬

‫م‬ ‫‪ .2‬ریمضرجمورلصتمیکدوںیمسقںیہ‬
‫لِ ُ ُهِ‬ ‫نیتِ ُِ ُه‬
‫م‬ ‫م‬
‫ب‪/‬رتبیکںیمتیبامس‬
‫‪ .3‬ریمضرجمورےسےلہپایوتامسوہاگےسیج ِ‬
‫اھل‬ ‫نیتھاا‬
‫م‬ ‫اضمفوہاگاوراسےکدعبوایلریمضاضمفاہیلرجموروہیگ‬
‫کلِ‬ ‫ِ‬
‫ب‬
‫‪ .4‬ریمضرجمورےسےلہپرحفرجوہاگےسیجہل‬
‫یل‬ ‫یتیب‬

‫انل‬ ‫انتیب‬ ‫‪ .5‬لرحفرج‪،‬اسےکدعبریمضرجمور‬

 ‫امضرئہلصتم(رموفعےکالعوہ)‬ ‫ان نیومسقںںیمریمضیکلکشاکییسیجیہرےہیگ‪،‬رصفرتبیکدبت لوہیگ۔‬ ‫‪.1‬‬

‫اسریمضےسےلہپارگرحفرجوہوترجموررحبفرجینعیریمضرجمورلصتموہیگ۔‬ ‫‪.2‬‬

‫رجمورلصتماباضتف‬ ‫رجمورلصتمرحبفرج‬ ‫وصنمب‬ ‫ارگاسےسےلہپوکیئامسےہوتوہامساضمفوہاگاورہیریمضاضمفاہیلوہیگےسیجقلمِ ُِ ُه ںیمےہ‬ ‫‪.3‬‬

‫بتہیریمضرجمورلصتماباضتفوہیگ۔‬
‫م‬
‫قلمِ ُه‬ ‫نِ ُه‬ ‫رضبلعفت انِ ُِ ُه‪/‬رضبِ ِت ُ ُهِ‬
‫ْ‬ ‫اہیں‬ ‫»ِ‬ ‫ِ‬
‫ ُه‬‫ت‬
‫م‬
‫ارگاسریمضےسےلہپلعفافلعوہوتہیریمضوعفملوہیگےسیج«رضِب ُ‬ ‫‪.4‬‬

‫م‬ ‫افلع« ُِہ»ِریمضوعفملےہ‪،‬اوروعفملاحتلبصنںیموہاتےہاسےئلہیریمضاحتلبصن‬

‫قلمک‬ ‫کب‬ ‫رضب‬
‫انِ‪ِ ُ /‬‬
‫ںیموہیگ‪،‬اےسںیہکےگریمضوصنمبلصتم۔‬
‫م‬
‫یملق‬ ‫یب‬ ‫ایسرطحبجیھبوکیئریمضاحتلبصنںیمآےئیگوہریمضوصنمبالہکےئیگےسیجرحفہبشم انِ‪ِ /‬‬
‫رضب‬ ‫‪.5‬‬
‫ابلعفلاکامساحتلبصنںیموہاتےہوتبجریمضامسےنبیگوتوہیھباحتلبصنںیموہیگ‪،‬اس‬
‫ےئلاسریمضوکریمضوصنمبلصتمںیہکےگ۔‬
 ‫لَ َعل‬
‫لَ َعلاکینعمےہادیمےہہک‬ ‫‪.1‬‬

‫‪ .2‬اسےکرتےمجےکالعوہامتمااکحامتانِیکرطحںیہینعیرتبیکاورارعاب‬
‫دوونںںیمہی لَ َعلاور انِاکیےسیجںیہ۔‬
 ‫ذو‬
‫‪ .1‬ذواکینعمواال‪،‬واالظفلےسیجاردوںیماالیکاامعتسلںیہنوہاتایسرطحہیذویھبرعیبںیماالیکاامعتسلںیہنوہاتاورہیظفلیھبہشیمہ‬
‫اضمفوہرکاامعتسلوہاتےہےسیجمہےنیلہپالکسںیمھچکاافلظڑپےھےھتہکوہاضمفوہرکاامعتسلوہےتںیہےسیجعم‪،‬دنع‬
‫‪،‬فلخوریغہ۔‬

‫‪ .2‬ذو وادحذمرکےئلیکآاتےہےسیجذوالضفلامیظعل ذوینعمابتاردوںیمیھباامعتسلوہاتےہ‬

‫‪ .3‬اورذوواعمجذمرکےئلیکےسیجذوواملعل(ملعواےل)ِایسرطحاساسیجدورساظفلاوول‪/‬اویلےہےسیجاوولااالابلب(ولقعں‬
‫واےل‪،‬لقعدنم‪،‬اویلاالابلب)‬

‫‪ .4‬ذات وادحومٔثنےئلیکاورذواتعمجومٔثنےئلیکےہ۔ھذہااطلۃبلذاتقلخاورھذہااطلابلتذواتقلخ۔‬
 ‫ای‬
‫‪ .1‬یسکیھبہگجاایتخروااختنبےئلیکمہاردوںیمظفلایاامعتسلرکےتںیہےسیجآپاطبلملعںیہایااتسذ؟ںیمایوترقآنڑپوھںاگایدحثی۔‬

‫‪ .2‬یہیوہفممرعیبزابنںیمادارکےنےئلیکدوظفلاامعتسلوہےتںیہ۔‪:1‬۔ٔا ْو‪:2،‬۔ٔا ْمِ‬

‫م‬
‫‪ .3‬ارگہلمجااہفتسہیموہوتاماامعتسلوہاگٔأا ْ ُ ْ‬
‫نٔا ْ ُ‬
‫لْعٔاماّللُ‬
‫س‬‫ی‬
‫ْ‬ ‫م ُن‬ ‫س‬ ‫ی‬
‫ْ‬ ‫ن‬
‫‪ .4‬ارگہلمجااہفتسہیمہنوہوتاواامعتسلوہاگےسیج ما خ ْنِمْآن ٍ ُهٔا ْو ھاا‬
‫م‬
‫‪ .5‬سجزیچںیمااختنبایوسالوصقمدوہاگاےسوساہیلظفلےکوفرادعبذرکرکںیےگےسیجٔأا ْ ُ ْ‬
‫نٔا ْ ُ‬
‫لْعٔاماّللُاہیںوسالہیےہہکمتزایدہ‬
‫م‬
‫انالایای۔‬
‫اجےتنوہایاہلل‪،‬ینعیمتاوراہللںیمےساکیاکااختنبرکانےہہکزایدہملعسکےکاپسےہوتاسےئلہزمہااہفتسمےکوفرادعب ِ‬
 ‫مائة و ألف‬
‫سجرطح نیےسونکتدعداکدعمودعمجرجموراھت(ۃعبسراجل)ِایسرطحاندواافلظاکدعمودیھبرجموروہاگرگموادحوہاگینعیوادح‬ ‫‪.1‬‬
‫رجمورےسیجامۃئمامٍاورافلۃنسٍ۔‬
‫امۃئاکینعم‪،1۰۰‬اورافلاکینعمزہار‪1۰۰۰‬‬ ‫‪.2‬‬
‫رتبیکںیممہںیہکےگامۃئدعداضمفاورماماکظفلدعموداضمفاہیلرجمور۔‬ ‫‪.3‬‬
‫امۃئاورافلانےکدعبواالامسوتاضمفاہیلدعمودوہےنیکوہجےسرجموروہایرگمامۃئایافلہپایکارعابوہاگ؟اناکاانپارعاب‬ ‫‪.4‬‬
‫اخصںیہناسےئلارگدتبما‪،‬ربخایافلعںینبےگوترموفعوہںےگ‪،‬وعفملںینبوتوسنمبوہںےگ‪،‬ےھچیپرحفرجآایوترجموروہ‬
‫اجںیئےگ۔‬
 ‫غال‬
‫داع اوروایلوکوالٍےتہکںیہ‪،‬ینعیہی‬
‫اقض ‪،‬دایعوک ٍِ‬
‫ہیظفلاغلٍایسرطحےہےسیجرعیبںیماقیضوک ٍِ‬
‫اغلیھبالصںیماغیلاھت‪،‬اردوںیماغیلاوررعیبںیماغلاورسب۔اغیلیسکیھبیگنہمزیچوکےتہکںیہ‬
‫ٍِ‬
‫اورایکسومثناغۃیلےسیجدایعیکومٔثنداۃیع‪،‬اقیضیکومٔثناق ۃیضےہ۔‬
‫دروس اللغة العربية‬
‫اجلزء الثاين‬
‫الدرس الثاين‬
‫سیل‬ ‫‪.1‬‬
‫سیلیکربخ‬ ‫‪.2‬‬
‫سیلےکےغیص‬ ‫‪.3‬‬
‫سیلاکامساورلعفامیضاکافلع‬ ‫‪.4‬‬
‫ظفلانباکہزمہ‬ ‫‪.5‬‬
‫نماالخ؟‬ ‫‪.6‬‬
 ‫دتبماربخںیمارعابیکدبتیلی‬

‫دتبمااورربخیکارعایباحتلاحتلرعفوہیتےہینعیدوونںرموفعوہےتںیہ‪،‬رگمضعباواقتھچک‬

‫اافلظیکوہجےسدوونںںیمےساکییکاحتلاحتلرعفےساحتلبصنںیمدبلاجیتےہ۔ےسیج‬

‫اکناہللُوفغرِا سیلادجسملُرقًابی‬ ‫اور‬ ‫انِاہلل ٌِ‬

‫وفغر‬ ‫ےس‬ ‫اہللُ ٌِ‬
‫وفغر‬
 ‫سیل‬
‫سیل ااسیظفلےہوجہکہلمجاہیمسےکرشوعںیمآاتےہاوراسیکوہجےسہلمجںیم‪3‬مسقیکدبتایلیںروامنوہیتںیہ‬

‫‪ِ:1‬رتےمجںیمدبتیلی‪:‬۔یفناکینعمدیپاوہاتےہ۔‬

‫‪:2‬ارعابںیمدبتیلی‪:‬۔ربخوجہکےلہپاحتلرعفںیمیھت‪،‬ابسیلیکوہجےساحتلبصنںیمآیئ(سیلادجسملرقًابی)‬

‫‪ِ:3‬رتبیکںیمدبتیلی‪:‬۔ےلہپرتبیکیھتدتبمااورربخ‪،‬ابدتبماوکںیہکےگسیلاکامساورربخوکسیلیکربخںیہکےگ۔‬
 ‫سیلیکربخ‬
‫َ‬
‫‪ .1‬سیلیکربخاحتلبصنںیموہیتےہ‪،‬نکیلبجایکسربخہپبرحفرجآاجےئوتربخرجموروہیگےسیجٔاناّلل َْلِبظَّ ٍِام‬
‫‪ .2‬سجرطحہلمجاہیمسربخہیںیماجررجمورےلہپآاجےئوتاجررجمورربخدقمموہےتںیہایسرطحاہیںیھباجررجمورےلہپ‬
‫آاجںیئوتسیل یکربخدقمموہےتںیہےسیجسیلیفادجسملرلجٌ اہیںیفادجسملسیلیکربخدقممےہاوررلجسیلاکامس‬
‫علَ ْي ُك ْم ُجنَاح)‬ ‫ومٔرخےہ‪،‬سیلیلاوخ ٌِۃ یکرتبیکیھبویںیہوہیگ۔(لَ ْي َ‬
‫س َ‬

‫‪ .3‬سیلیکربخہپارگےلہپےسوکیئرحفرجوموجدوہوترھپبرحفرجںیہناگلایاجےئاگ۔ےسیجسیلیفادجسملرلجںیمیف‬
‫ادجسملربخوتےہرگماسہپباکااضہفںیہنرکےتکس۔‬
 ‫سیلےکےغیص‬

‫سیلےکےغیصایسرطحوہںےگسجرطحیسکیھبلعفامیضےکوہےتںیہ‪،‬ویںںیھجمسےسیجیسکیھبلعفےس‬ ‫‪.1‬‬
‫امیضیکرگدانوہیتےہوےسییہسیلےسرگدانےنبیگ۔‬
‫اورلعفامیضںیمافلعسجرتبیتےسوہاتےہایسرتبیتےسسیلاوراسےکدرگیوغیصںںیمافلعوہاگ۔ےسیج‬ ‫‪.2‬‬
‫عمسےکدعبارگافلعامساظرہہنوہوت ُ ُِ‬
‫ھریمضافلعوہاتےہایسرطحسیلےکدعبارگسیلاکامساظرہہنوہوتسیل‬
‫ںیماتیبل‪:‬دتبما‪،‬سیل‪:‬لعفانصق‪،‬وھ‪:‬ریمضرتتسم‬ ‫ھریمضاساکامسالہکےئاگےسیجاتیبلسیلدجدیا‬ ‫ںیم ُ ُِ‬
‫َ‬
‫اساکامس‪،‬دجدیا‪ِ:‬ایکسربخ۔ٔاناّلل َْلبظَّ ٍِام یکرتبیکںیمسیلاکامس ُ ُِ‬
‫ھےہسجاکرمعجظفلاہللےہ۔‬
 ‫سیلاکامساورلعفامیضاکافلع‬

‫لیسبھی اسیطرح‬ ‫• سمع ( فاعلظاہر نہ ہوتو ُھ َوضمیرمستتر فاعل)‬

‫لیسا ( ا اسم )‬ ‫• سمعا (ا فاعل)‬

‫لیسوا( و اسم )‬ ‫• سمعوا ( و فاعل)‬

‫ْ‬
‫لیستبھی اسیطرح‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫• سمعت(فاعل ظاہر نہہوتو ِھی ضمیرمستترفاعل)‬

‫لیستا ( ا اسم )‬ ‫• سمعتا ( ا فاعل )‬

‫َ‬
‫لسن ( ن اسم )‬ ‫َ‬
‫سمعن (نفاعل )‬ ‫•‬
 ‫سیلاکامساورلعفامیضاکافلع‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اسم‬ ‫ت‬ ‫لستمیں‬ ‫فاعل‬ ‫ت‬ ‫سمعت‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫تما‬ ‫لستما میں‬ ‫فاعل‬ ‫تما‬ ‫سمعتما‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫تم‬ ‫لستم میں‬ ‫فاعل‬ ‫تم‬ ‫سمعتم‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫ِت‬ ‫لست میں‬ ‫ِ‬ ‫فاعل‬ ‫ِت‬ ‫سمعت‬ ‫ِ‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫تما‬ ‫لستما میں‬ ‫فاعل‬ ‫تما‬ ‫سمعتما‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫تن‬ ‫لستن میں‬ ‫فاعل‬ ‫تن‬ ‫سمعتن‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫ُت‬ ‫لستمیں‬‫ُ‬ ‫فاعل‬ ‫ُت‬ ‫ُ‬
‫سمعت‬ ‫•‬
‫اسم‬ ‫نا‬ ‫لسنا میں‬ ‫فاعل‬ ‫نا‬ ‫سمعنا‬ ‫•‬
 ‫ظفلانباکہزمہ‬

‫• ظفلانباکہزمہویلصےہ‪،‬بجہیظفلدووملعںےکدرایمنآےئوتاساکہزمہڑپاھاجےئ‬
‫ا‬‫ھت‬
‫اگہناھکلاجےئاگےسیجنعدبعاہللنبوعسمدریضاہلل ماا۔‬
 ‫نماالخ؟‬

‫‪ .1‬ہیرصفادنازوگتفگےہ‪،‬بجیسکایبنجےکابرےآپیسکےسوپانھچاچےتہوہںوت‬
‫ویںوپاھچاجاتےہنماالخ؟ہیتیصخشوکنےہ؟ہیوکناھبیئاصبحںیہ؟‬

‫‪ .2‬نماالتخ؟رتحمہموکنںیہ؟‬
‫دروس اللغة العربية‬
‫اجلزء الثاين‬
‫الدرس الثالث‬
‫‪ .1‬نکلاوراکنِ(ِانِیکاوخاتںیمےس)‬
‫‪ .2‬امسلیضفت‬
‫‪11 .3‬ات‪2۰‬کتدعداکدعمود‬
‫‪ .4‬دعدرتیبیت‬
‫‪ .5‬اسیلذککل‬
‫ا‬‫ی‬
‫‪ .6‬ا ِ ماا‬
‫م‬
‫ا‬ ‫میت‬
‫‪ .7‬عمج یاومجلع‬
 ‫ٰلکن‬
‫‪ٰ .1‬لکناکینعمنکیل‪/‬رگمےہ۔‬

‫‪ .2‬ہییھبانِیکاوخاتںیمےسےہ‪،‬یسیجرتبیکاناور لعیکےہویسییہرتبیکایکسوہیگ۔‬
‫ج م‬
‫‪ .3‬اوراسےکامسیکاحتلبصنوہیگےسیجانےکامسیکوہیتےہ۔البل تتھذ ٰلکندصہقیالسکن۔‬
 ‫َکأَن‬
‫‪َ .1‬کأَن اکینعم«ِوگایہک‪/‬ااسیاتگلےہ»ِےہ۔‬

‫‪ .2‬ہییھبانِیکاوخاتںیمےسےہ‪،‬یسیجرتبیکاناور لعیکےہویسییہرتبیکایکسوہیگ۔‬
‫م‬
‫‪ .3‬اوراسےکامسیکاحتلبصنوہیگےسیجانےکامسیکوہیتےہ۔نمھذاالفتی َکأَنهُ اوخک۔‬
 ‫اسم التفضيل‬
‫‪ .1‬لیضفتاکینعمےہاکیزیچوکدورسےہپتلیضفدانی‪،‬بلطمومازہنرکےتوہےئاکیزیچوکدورسےےسرتہب‪،‬ڑباایزایدہاتبان۔‬

‫‪ .2‬ہیظفل العفُےکوزنہپآاتےہاوراسںیمتفصاکینعماپایاجاتےہےسیجاہللاربک‪،‬اربکالعفُےکوزنہپےہاوراسےکینعمںیمڑبایئ‬
‫وہےنوایلتفصاکذترکہےہ۔‬

‫‪ .3‬وچہکنہیالعفُےکوزنہپوہاتےہاورتفصےکینعمےئلیکوہاتےہاسےئلہیریغرصنمفوہاتےہ۔(ِاسہپرسکہاورونتنیںیہن‬
‫آےت)‪،‬ہیاقدعہےلہپےصحےکآرخیاابسقںیمزگراکچےہ۔‬

‫‪ .4‬ہیوادحوعمجاورذمرکوومٔثنبسےئلیکاکیاسیجظفلیہاامعتسلوہاگ‪،‬ینعیبسےئلیکالعفُ اکوزنآےئاگ۔‬
 ‫اسم التفضيل کا استعمال‬
‫امسلیضفتدرجذ لرطوقیںےساامعتسلوہاتےہ۔‬

‫‪ .1‬اسےکدعبنمرحفاجرآاتےہاوردوزیچوںےکدرایمنومازےناکینعمداتیےہےسیجاتیبلادعبُنمادجسمل(ِرھگدجسمیک‬
‫تبسنزایدہدورےہ)‬

‫‪ .2‬اسےکدعبرکنہامسآاتےہےسیجاالزرھادقماجۃعمیفااعلمل(ازرھداینیکبسےسدقمیویوینریٹسےہ)ِاسےکرتےمجںیم‬
‫«بسےسزایدہ»ِاکااضہفوہاتےہاوررتبیکرکےتوتقامسلیضفتوکاضمفاوراسےکدعبواےلامسرکنہوکاضمف‬
‫اہیلےتہکںیہےسیجاہیںادقم‪ِ:‬اضمفاوراجۃعم‪:‬اضمفاہیلوہاگ۔‬
‫‪ ۱۱‬ات ‪ ۲۰‬کا معدود‬
‫‪12‬اکدعمود‬ ‫‪ 11 .1‬اور‬

‫اکدعمود‬ ‫‪13 .2‬ات‪1۹‬‬

‫‪ 2۰ .3‬اکدعمود‬
 ‫‪ ۱۱‬کا معدود‬
‫رشع=ادحرشع‬ ‫و‬ ‫ادح‬ ‫‪11=1۰+1‬‬ ‫‪ 11 .1‬ینعی‬

‫‪ .2‬ہیدووظفلںےسلمرکنبرےہںیہ‪،‬دوونں(ِادح‪+‬رشع)ِرہاحلںیموتفمحرںیہےگ۔‬

‫‪ .3‬ارگدعمودذمرکوہوتدوونںےصح(ِادح‪+‬رشع)ِذمرکوہںےگےسیجادحرشعوکابک‪،‬اورارگدعمودومٔثنوہوتدوونںےصح‬
‫(ادحی‪+‬رشعۃ)ِومٔثنوہںےگےسیجادحیرشعۃاطۃبل۔‬

‫‪ .4‬اناکدعمودوادحاوروصنمبوہاتےہ۔‬

‫وکابک‪:‬دعمودزیمتوصنمب‬ ‫‪ .5‬رتبیکویںرکںیےگادحرشع‪:‬دعدزیمم‬
 ‫‪ ۱۲‬کا معدود‬
‫رشع=اانثرشع‬ ‫و‬ ‫اانث‬ ‫‪12=1۰+2‬‬ ‫‪ 12 .1‬ینعی‬

‫‪ .2‬ہیدووظفلں(اانث‪+‬رشع)ِےسلمرکنبرےہںیہ۔‬

‫‪ .3‬ارگدعمودذمرکوہوتدوونںےصح(اانث‪+‬رشع)ِذمرکوہںےگےسیجاانثرشعوکابک‪،‬اورارگدعمودومٔثنوہوتدوونں‬
‫م‬ ‫م‬
‫اث‪+‬رشعۃ)ِومٔثنوہںےگےسیجاثارشعۃاطۃبل۔‬‫ےصح( ا‬

‫‪ .4‬اناکدعمودوادحاوروصنمبوہاتےہ۔‬

‫وکابک‪ِ:‬دعمودزیمتوصنمب۔‬ ‫اانثرشع‪ِ:‬دعدزیمم‬ ‫‪ .5‬رتبیکویںرکںیےگ‬

 ‫‪ ۱۳‬ات ‪ ۱۹‬کا معدود‬
‫‪ .1‬اناکدعمودیھبوادحاوروصنمبوہاگ۔‬

‫وفصعرۃ‪:‬دعمودزیمتوصنمب۔‬ ‫‪ .2‬ایکسرتبیکاسرطحوہیگالثثرشعۃوفصعرۃِ الثثرشعۃ‪:‬دعدزیمم‪،‬‬

‫‪13 .3‬ات‪1۹‬یکیتنگںیموجدودواافلظںیہ(ِالثثرشعۃ‪،‬ارعبرشعۃ‪،‬سمخرشعۃ‪،‬تسرشعۃ‪،‬عبسرشعۃ‪،‬امثینْرشعۃ‪،‬عسترشعۃِ)ِ‬
‫انادعادےکدوونںےصحہشیمہوتفمحرںیہےگینعیہیامتماافلظحتفرپینبمںیہ‪،‬اناکارعابب یھیھبدبو ےواالںیہن۔‬

‫الطب (ِالطب‬
‫‪ .4‬مہےنویلل‪1‬ںیمڑپاھاھتہک‪ :‬نیےسدسکتاکدعمودذتریکواتثینںیمدعمودےکاخمفلوہاگےسیجۃعبسُ ٍ ِ‬
‫‪1۹‬کتیھبویہاقوننرےہاگ‪،‬رگمےسیک؟‬ ‫ےس‬ ‫ذمرکےہوتۃعبسومٔثن)ِ‪،‬وت‪13‬‬
 ‫‪ ۱۳‬ات ‪ ۱۹‬کا معدود‬
‫=ِالثثرشعۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫الثث‬ ‫‪13=1۰+3‬‬ ‫‪.1‬‬
‫انامتمادعاد(ِ‪11‬ات‪ِ) 1۹‬ںیموج‪،3،4،5،6،7،۸،۹‬واالظفلوہاگوہ‬
‫=ِِارعبرشع ۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫ارعب‬ ‫‪13=1۰+4‬‬ ‫‪.2‬‬
‫دعمودےکاخمفلرےہاگاوررشعاکظفلدعمودےکاطمقبوہاگےسیج‬
‫=ِسمخرشع ۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫سمخ‬ ‫‪13=1۰+5‬‬ ‫‪.3‬‬
‫الثثرشعۃارماۃ اہیںہپدعمودومٔثنےہوت‪( 3‬الثث)اکظفل‬
‫=ِِتسرشع ۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫تس‬ ‫‪13=1۰+6‬‬ ‫‪.4‬‬
‫م‬
‫اور ا‬
‫ِ‬
‫الثث‬ ‫ذمرکےہاور‪( 1۰‬رشع)اکظفلدعمودےکاطمقبےہ‬
‫=ِِعبسرشع ۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫عبس‬ ‫‪13=1۰+7‬‬ ‫‪.5‬‬
‫رشعرالج‪،‬اہیںہپدعمودذمرکےہوت‪( 3‬الثث)اکظفلومٔثنالایایاور‬
‫=ِِامثینرشع ۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫امثین‬ ‫‪13=1۰+۸‬‬ ‫‪.6‬‬
‫=ِعسترشعۃ‬ ‫رشعۃ‬ ‫و‬ ‫عست‬ ‫‪13=1۰+۹ .7‬‬
‫‪( 1۰‬رشع)اکظفلدعمودےکاطمقبےہ۔‬
 ‫‪ ۲۰‬کا معدود‬
‫‪ 2۰ِ=1۰+1۰ .1‬اسےئلیکرشعوناکظفلاامعتسلوہات۔‬

‫‪ .2‬دعمودذمرکوہایومٔثناسظفلںیموکیئدبتیلیںیہنآےئیگ‪،‬ہیرشعونیہرےہاگ۔‬

‫‪ .3‬اساکدعمودیھبوادحاوروصنمبوہاگےسیجرشعوناتیب(ِسیبرھگ)‬

‫رشعون‪ ِ:‬دعدزیمم اتیب‪ِِ:‬دعمودزیمتوصنمب۔‬ ‫‪ .4‬ایکسرتبیکویںوہیگ‬

‫‪13 ، 12،11 .5‬ات‪ 1۹‬اور‪2۰‬انےکااکحامتاگلاگلںیہنکیلرتبیکرکےتوتقبساکاکییہرطہقیےہ‪،‬اورانبساک‬

‫دعمودوادحوہاگاوروصنمبوہاگ۔‬
 ‫عدد ترتيبی‬
‫دعدرتیبیت‬ ‫مامدعد‬
‫• دعدرتیبیتاکوزنافلعوہاتےہےسیجاثثل‪،‬راعباور‬
‫اول‪FIRST/‬‬ ‫وادح‪ONE/‬‬
‫اخسم‪،‬اسدس‪،‬اسعب‪،‬اثنم‪،‬اتعساورمارشےہ۔‬
‫اثن‪SECOND/‬‬ ‫اانثن‪TWO/‬‬

‫م‬
‫• اسیتنگےکاافلظاکیےسایرہکتذنہنیشنوہںوتیہی‬
‫اثثل‪THIRD/‬‬ ‫الثث‪THREE/‬‬
‫ا‬
‫اکیفںیہ‪11،‬ےئلیکااحلدیرشعاکظفلےہاسیجہکاتکبںیم‬
‫راعب‪FOURTH/‬‬ ‫ارۃعب‪FOUR/‬‬
‫ایروہاںقبس(ادلرسااحلدیرشع)ِاھکلوہاتےہ۔‬
‫اخسم‪FIFTH/‬‬ ‫ۃسمخ‪FIVE/‬‬
 ‫م‬
‫ا‬ ‫ت‬‫ی‬‫م‬
‫عمج یاومجلع‬
‫م‬
‫ا‬ ‫میت‬
‫افملیع اناکانمعمج یاومجلعےہ۔‬ ‫اور‬ ‫‪ .1‬عمجرسکمےکدواوزان‪ِ:‬افملع‬

‫‪ .2‬اورانےکابرےمہےلہپےصحںیمڑپھےکچںیہہکہیریغرصنمفوہےتںیہ۔‬
 ‫دووساہیلاافلظ‬
‫اسقبسںیمادنازوگتفگںیمدومسقےکوساہیلولمجںیکقشمےہ۔‬

‫ویکںںیہن‪،‬ااسییہےہ۔‬ ‫سجاکوجابوہاتےہ‪:‬یلب!‬ ‫‪ .1‬اسیلذککل؟ایکااسیںیہنےہ؟‬

‫ا‬‫ی‬
‫‪ .2‬ا ماا؟ اندوونںںیمےسوکن؟‬
‫دروس اللغة العربية‬
‫اجلزء الثاين‬
‫الدرس الرابع‬
‫‪ .1‬رحفایلص‬
‫‪ .2‬افلعریمضرتتسم‬
‫‪ .3‬اانسد‬
‫‪ .4‬لعفامیضںیمیفناکینعم‬
‫‪ .5‬یلباورمعنںیمرفق‬
‫‪ .6‬ألن‬
 ‫رحفایلص‬
‫‪ .1‬رعیبزابنںیملعفماموطرہپ نیاینبدیرحوفہپلمتشموہاتےہےسیجعمس(ِس‪،‬م‪،‬ع)اوررصن(ن‪،‬ص‪،‬ر)ِانرحوفوک‬
‫رحوفایلص‪،‬امدہایروٹورڈاہکاجاتےہ۔‬

‫‪ .2‬لعفںیماینبدیہغیصلعفامیضاکالہپہغیصےہ۔‬
 ‫اانسد‬
‫‪ .1‬دووظفلںےکدرایمنااسیقلعتایتبسنسجےکذرےعیہلمجاانپاغیپملمکمرکےکساانسدالہکاتےہےسیجدتبمااورربخےکدرایمناورلعفافلعےک‬
‫درایمنوجقلعتایتبسنوہیتےہاےساانسدےتہکںیہ۔‬

‫‪ .2‬ہلمجاہیمسربخہیںیمدتبمادنسماہیلوہاتےہاورربخدنسموہیتےہ‪،‬ہلمجہیلعفربخہیںیملعفدنسموہاتےہاورافلعدنسماہیلوہاتےہ۔‬
‫سم م‬
‫‪ .3‬لعفامیضےکاسھتوجامضرئمہوجڑےتںیہےسیج عتںیمتاورانعمسںیمانوریغہوتاہیںامضرئوکلعفےکاسھتوجڑےناکلمعاانسدالہکاتےہ۔‬

‫‪ .4‬امسدنسمیھبوہاتکسےہاوردنسماہیلیھب(ادجسملرقبیںیمادجسملدنسماہیلیھبامسےہاوررقبیدنسمیھبامسےہ)ِرگملعفرصفدنسموہات‬
‫ےہدنسماہیلںیہنوہاتکس۔‬
 ‫افلعریمضرتتسم‬
‫اساکیرمدےنانس‬ ‫اکرتہمجےہ‬ ‫‪ .1‬لعفامیضاکہغیصوادحذمرکاغبئ عمس‬
‫وہای‬ ‫ذبھ اکرتہمجےہ‬
‫اسےنااعنمایک‬ ‫اکرتہمجےہ‬ ‫امعن‬
‫بجاسےغیصےکدعبافلعاظرہہنوہوترتہمجرکےتںیہاسےن‪/‬وہ‬
‫‪ .2‬نکیلبجایسےغیصےکدعباساکافلعامساظرہآاجےئوت«اسےن‪/‬وہ»ِہیرتہمجںیہنرکںیےگہکلبوجامساظرہافلع‬
‫وموجدےہویہانمںیلےگےسیجعمسالبل(البلےنانس)ِذبھاحدم(احدمای)امعناہلل(ِاہللےنااعنمایک)‬
‫‪ .3‬بجافلعامساظرہہنوہوتوھریمضرتتسمافلعوہیگسجاکرتہمجوہایاسوہاگ۔‬
 ‫افلعریمضرتتسم‬
‫سم م‬
‫اساکیاخوتنےنانس‬ ‫ت اکرتہمجےہ‬‫‪ .1‬لعفامیضاکہغیصوادحومٔثناغبئ ع ْ ِ‬
‫ھ م‬
‫وہیئ‬ ‫ت اکرتہمجےہ‬‫ذ ب ِْ‬
‫بجاسےغیصےکدعبافلعاظرہہنوہوترتہمجرکےتںیہاسےن‪/‬وہ‬
‫‪ .2‬نکیلبجایسےغیصےکدعباساکافلعامساظرہآاجےئوت«اسےن‪/‬وہ»ِہیرتہمجںیہنرکںیےگہکلبوجامساظرہافلع‬
‫ھ م‬ ‫سم م‬
‫وموجدےہویہانمںیلےگےسیج ع ْتزبنی(زبنیےنانس)ِذ ب ْتافۃمط(افہمطیئ)‬
‫‪ .3‬بجافلعامساظرہہنوہوتیھریمضرتتسمافلعوہیگسجاکرتہمجوہایاسوہاگ۔‬
‫‪ .4‬لعفدنسموہاتےہاورافلعدنسماہیلوہاتےہ‪،‬اورلعفافلعےکدرایمنوجتبسنایقلعتوہاتےہاےساانسدےتہکںیہ۔‬
 ‫افلععمجیکریمض‬
‫ےہ‪،‬سجاکبلطمےہ‪ِ:‬انبسرمدوںےنانسےسیجرقآندیجمںیم‬ ‫‪ .1‬لعفامیضےسعمجذمرکاغبئاکہغیص سمعوُا‬
‫ےہ‪ِ:‬اناذلنی«رفکوا»ِوساءمہیلع۔‬
‫ع‬ ‫م‬‫س‬
‫ےہ‪،‬سجاکبلطمےہانبسوعروتںےنانسےسیجوسرۃاالزحاب‬ ‫‪ .2‬لعفامیضےسعمجومٔثناغبئاکہغیص ن‬
‫آتیربمن‪5۰‬ںیماھرجناکظفلےہ۔‬
‫‪ .3‬لعفدنسموہاتےہاورافلعدنسماہیلوہاتےہ‪،‬اورلعفافلعےکدرایمنوجتبسنایقلعتوہاتےہاےساانسدےتہکںیہ۔‬
 ‫تریمضافلع‬
‫سم م‬
‫افلعےہ‬ ‫ت‬ ‫ںیم‬ ‫‪ .1‬وادحذمرکاخمبطےئلیک ع ِ‬
‫ت‬
‫سم م‬
‫افلعےہ‬ ‫تِ‬ ‫ںیم‬ ‫‪ .2‬وادحومٔثناخمبطےئلیک ع ِ‬
‫ت‬
‫سم م‬
‫افلعےہ‬ ‫ت‬
‫ُ‬ ‫ںیم‬ ‫‪ .3‬وادحملکتم(ذمرکوومٔثن)ِےئلیک ع ُ ِ‬
‫ت‬

‫‪ .4‬لعفدنسموہاتےہاورافلعدنسماہیلوہاتےہ‪،‬اورلعفافلعےکدرایمنوجتبسنایقلعتوہاتےہاےساانسدےتہکںیہ۔‬
 ‫لعفامیضںیمیفناکینعم‬
‫ھ م‬
‫‪ .1‬لعفامیضںیمیفناکینعمالےنےئلیکرشوعںیم«ام»ِاکااضہفرکےتںیہےسیجٔاامذ بتایلادملرۃس؟(ایکآپوکسلںیہن‬
‫ےئگ؟)‬
 ‫یلباورمعنںیمرفق‬
‫‪ .1‬اسرفقوکےنھجمسےئلیکبسےسےلہپاناکاردووہفممذنہنیشنوہاناچےیہ‪،‬رھپاناافلظاکاینپزابنںیماامعتسلںیمہآاتوہبتاںیہنرعیب‬
‫ںیمانھجمسوکیئلکشماکمںیہن۔‬

‫‪ .2‬یلباکینعمےہویکںںیہن اثملےکوطرہپآپےسبجوپاھچاجےئہکایکآپےنروزہںیہنراھک؟(ِاورآپروزےےسوہں)ِوتآپایک‬
‫ںیہکےگ‪ِ:‬ویکںںیہن‪،‬ںیمےنروزہراھکےہ۔‬

‫‪)+=-‬یفنیفنعمج‪،‬ینعیوسال‬ ‫‪ .3‬ہیاسوسالےکوجابںیمآےئاگبجوسالںیمیفنوموجدوہاورآپےناسیفنیکیفنرکانوہ(ِ‪-‬‬
‫ںیموجیفنوموجدےہایکسیفنرکےکاابثتںیموجابدےنیےئلیک یلباکاامعتسلوہاتےہ۔ےسیجرقآندیجمںیمےہ‪ِ:‬اتسلُربمکب؟اقولا‪ ِ:‬ی ِ‬
‫لب۔‬
 ‫ألن‬
‫‪ .1‬یسکاکمیکوہجاتبےنےئلیکےسیجمہےتہکںیہہک«اسےئل»ِاےسرعیبںیم«ألن»ِےتہکںیہےسیجرتعجُألیننرمض۔‬
‫دروس اللغة العربية‬
‫اجلزء الثاين‬
‫الدرس اخلامس‬
‫‪ .1‬لعفاکافلع‬
‫‪ .2‬وعفملہب‬
‫‪ .3‬ونتنی‬
‫‪ .4‬رحوفایلصیکرحتک‬
 ‫افلع‬
‫افلعارگامساظرہوہوتریمضوکافلعانبےنیکرضورت شیںیہنآیت۔‬ ‫‪.1‬‬
‫افلع‬
‫بجلعفاکافلعامساظرہہنوہوتالزاموکیئہنوکیئریمضافلعوہیگ۔‬ ‫‪.2‬‬
‫سم م‬
‫امسریمض‬ ‫البل)‬
‫امساظرہ(عمس ٌِ‬ ‫ارگامسریمضاسےنمداھکیئدےریہوہےسیج ِ عتںیمتوتہیریمضابرز‬ ‫‪.3‬‬
‫ےہ۔‬
‫سم م‬
‫ریمضابرز( عتںیمتِ)‬
‫اورارگافلعیکریمضظفلیکلکشںیمداھکیئہندےریہوہےسیجعمسںیم‬ ‫‪.4‬‬
‫ُُ‬
‫ھوتاےسریمضرتتسمےتہکںیہ‬
‫ریمضرتتسم(عمسںیم ُ ُِ‬
‫ھ)‬
 ‫وعفملہب‬
‫‪ .1‬سجرطحافلعامساظرہاورامسریمضوہاتےہ‬
‫ایسرطحوعفملہبیھبامساظرہاورامسریمض‬
‫وعفملہب‬
‫وہاتےہ۔‬
‫سم م‬ ‫سم م‬ ‫‪ .2‬اسیکوہجےسینعمووہفممہپوکیئارثںیہن‬
‫امسریمض( ِعتِ ُِ ُه)‬ ‫امساظرہ( عتاالذانِ)‬
‫ڑپات۔‬
 ‫ونتنی‬
‫ناسنکےکاقمئاقمموہیتےہ‪،‬بجونتنیواےلامسوکیسکامسےسالمانوہوت«ن»ِاسنک‬ ‫‪ .1‬ونتنی‬
‫وکویںڑپاھاجاتےہ‬ ‫اگلرکےکاسےکوکسنوکرسکہںیمدبلرکآےگالمانوہاگےسیجاحدمٌ‬
‫احدمُ ْنِ اب«ن»اسنکہپرسکہاگلرکآےگالمںیئےگےسیجاحدمُنِ ْ ُ‬
‫اْساہیبالبل(احدم‪،‬اسےکاوباک‬
‫انمالبلےہ)‪،‬ےسیجرقآندیجمںیمیسکظفلےکآرخہپےچینوھچاٹاس«ن»ِاوراسےکےچینرسکہوہاتےہ۔‬
 ‫رحفایلص‬
‫‪ .1‬لعفںیمارثکوطرہپ نیرحفایلصوہےتںیہےسیجعمس‪،‬رصنٗذبھوریغہںیم نیرحوفایلصںیہ۔‬

‫‪ .2‬اہیںہپالہپاینبدیہغیصلعفامیضاکالہپہغیصیہوہاتےہ۔‬

‫ِںیمساورع‪،‬ذبھںیمذاوربےہ۔‬
‫‪ .3‬اوراسےلہپےغیصاکالہپاوررسیتارحفوتفمحراتہےہےسیجعمس‬
‫م‬‫س‬
‫‪ .4‬دورسارحفوتفمحیھبوہاتکسےہےسیجذھتںیمھاوروسکمریھبوہاتکسےہےسیج عںیممےہ۔‬
‫دروس اللغة العربية‬
‫اجلزء الثاين‬
 ‫الدرس السادس‬
‫‪11 .1‬ات‪2۰‬کتدعداکومٔثندعمود(اسیکویہالیصفتتںیہوجزگہتشقبسںیمڑپھیلںیہ)‬
‫‪ .2‬اّنظ‬
‫‪ .3‬العفنیکومٔثناورعمج‬
‫‪ .4‬دنچاافلظ‬
‫ھ م‬
‫‪ .5‬ذ بتےکےغیصاوررتہمج‬
 ‫العفنیکومٔثناورعمج‬
‫مجع‬ ‫مذکر‪/‬واحد‬ ‫ٔمونث‬ ‫• ےلہپویللںیموجاافلظمہےنڑپےھےھتنجاکینعمتفصواال‬
‫اھتاوروزنالعفناھتےسیجھطشاان‪،‬وجمانوریغہوتایکنعمجفال‬
‫جياع‬ ‫جوعان‬ ‫جو ٰعی‬ ‫ےکوزنہپآیتےہوساےئالسکنےک‪،‬ایکسعمج ُُکاٰیلےہےسیج‬
‫عطاش‬ ‫عطشان‬ ‫عطشی‬
‫ٰ‬ ‫رقآندیجمںیمےہ‪:‬واذااقوماایلاالصلۃاقومااسکیل۔‬
‫غضاب‬ ‫غضبان‬ ‫غضٰبی‬ ‫ی‬ ‫ل‬‫ْ‬ ‫ع‬ ‫ف‬
‫• اناافلظیکومٔثن یےکوزنہپآیتےہ۔‬
‫شباع‬ ‫شبعان‬ ‫شب ٰعی‬ ‫• ذمرکوومٔثندوونںیکعمجاکییہوہیگ۔‬
‫ُکسا ٰلی‬ ‫کسالن‬ ‫کس ٰلی‬
 ‫دنچاافلظ‬
‫وکناسایسکوریغہ‪،‬ہیظفلیلہپالکسںیمزگراکچےہ۔‬ ‫اکٰینعمےہ‪ِ:‬‬ ‫‪ .1‬ایِ‬

‫ںیماتھجمسوہںہک‪/‬ریماایخلےہہک۔‬ ‫اکینعمےہ‪:‬‬ ‫‪ٔ .2‬اّنظ‬

‫ہیرحوفہبشمابلعفلںیمےسےہ(ِایکسرتبیک‪،‬ارعاب‬ ‫ےبکش‪،‬انیقی‬ ‫اکینعمےہ‪ِ:‬‬ ‫‪ٔ .3‬انِ‬

‫وریغہبسواسییہوہاگےسیجانِاکےہ)۔‬

‫ل»ِاگلےنےسانبےہوت«ِلا»ِےکآرخےس‬ ‫ویکں؟ہیظفل«ام»ِےکرشوعںیم« ِ‬ ‫اکینعمےہ‪ِ:‬‬ ‫‪ .4‬مِل؟‬

‫افلوکمتخرکےکایکسہگج«ہ»ِاگلدےتیںیہےسیج«ل ِْمہ»‬
 ‫دنچاافلظ‬
‫اکینعم‪ :‬دو(الٔو)‬ ‫‪ .1‬اھت‬

‫اکینعم‪ :‬ڑکپو‪/‬ول‬ ‫‪ُ .2‬خ‬

‫م‬
‫اکینعم‪ُ :‬ت‪/‬سپ‬ ‫‪ .3‬ف‬

‫‪،‬ن(ھجتےس)‪،‬ہِبٖ(اسےس)‬
‫اکینعم‪ :‬وخشوہےئ(ھجمےس) ِ‬ ‫‪ .4‬رفح(نِ)‬
 ‫ھ م‬
‫ذب ِ‬
‫ت‬
‫رتہمج‬ ‫ہغیص‬ ‫ظفل‬
‫ھ م‬
‫وہیئ‬ ‫وادحومٔثناغبئ‬ ‫ذ ب ِْ‬
‫ت‬
‫ھ م‬
‫وت(اکیرمد)ای‬ ‫وادحذمرکاحرض‬ ‫ذ ْب ِ‬
‫ت‬
‫م‬
‫وت(اکیاخوتن)یئ‬ ‫وادحومٔثناحرض‬ ‫ذھ ْبتِ‬
‫ھ م‬
‫ںیمای‪/‬ںیمیئ‬ ‫وادحملکتم‬ ‫ذ ْب ُ ِ‬
‫ت‬
‫دروس اللغة العربية‬
‫اجلزء الثاين‬
‫الدرس السابع‬
‫‪ .1‬عمجملکتماورعمجاخمبطےکےغیص‬
‫‪ْ .2‬موکاےلگرحفےسالمےناکرطہقی‬
‫‪ .3‬اکنلعفانصق‬
‫‪« .4‬ااتکلبذواالغلفاالرفص»یکاثمل‬
‫‪ .5‬ثلثاوراسےسیجاافلظ‬
‫عمجملکتماورعمجاخمبطےکےغیص‬
‫‪ .1‬عمجملکتماورعمجاخمبطےکےغیص انیکلیصفتزگہتشاابسقںیمڑپھیلےہ‬
 ‫ْموکاےلگرحفےسالمےناکرطہقی‬
‫م‬
‫تاکظفلآاتےہانےکدعب‬ ‫ُ‬
‫‪ .1‬نجوغیصںےکآرخہپ ْ‬
‫مہپہمضاوروأواکااضہف‬ ‫ریمض‬ ‫ْمواالہغیص‬
‫م‬ ‫ت‬
‫م‬ ‫ارگوکیئریمضآاجےئوت ْمےکوکسنوکہمضےس‬
‫• ذھی ُتمُوُ ُِہ‬ ‫• ُہِ‬ ‫• ذھی ُ ِْم‬
‫م‬ ‫م‬ ‫دبںیلےگاوراسےکدعبوأواکااضہفرکںیےگ۔‬
‫ت‬
‫• ذھی ُتمُوُاھ‬ ‫• اھ‬ ‫• ذھی ُ ِْم‬
‫م‬
‫ھی ُمتم ُھ‬ ‫ُھ‬ ‫• ذھی ُت ِمْ‬
‫• ذ ُوُ م‬ ‫• م‬
‫م‬ ‫م‬
‫ت‬
‫• ذھی ُتمُوُ ُھنِ‬ ‫• ُھنِ‬ ‫• ذھی ُ ِْم‬
 ‫ْموکاےلگرحفےسالمےناکرطہقی‬
‫مہپہمض‬ ‫الواالامس‬ ‫ْمواےلاافلظ‬ ‫‪ .1‬نجاافلظےکآرخہپ« ْ ِم»ِاکظفلآاتےہانےک‬
‫م‬ ‫م‬ ‫دعبارگوکیئ«ال»واالامسآاجےئوت ْمےک‬
‫اس ُٔتل ُاہلل‬ ‫•‬ ‫• اہلل‬ ‫اس ُ ِْ‬
‫ٔتل‬ ‫•‬
‫نی م‬ ‫نی م‬ ‫وکسنوکہمضےسدبلدںیےگ۔‬
‫ُ‬ ‫تُک‬ ‫تُ ْک‬
‫ممادجلدی‬ ‫•‬ ‫• ادجلدی‬ ‫ِ م ِم‬ ‫•‬
‫ا‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫ن‬
‫ُ ُمادجلدی‬ ‫•‬ ‫• ادجلدی‬ ‫ُِ ِْم‬ ‫•‬
‫م‬ ‫م‬
‫انادجلدی‬ ‫ُُ‬ ‫•‬ ‫• ادجلدی‬ ‫ُ ِْ‬
‫ان‬ ‫•‬
 ‫اکنلعفانصق‬
‫‪ .1‬اکنلعفانصقےہسجرطحسیلاھت‪،‬وجوجااکحامتسیلےکےھتویہاکنےکںیہ‪،‬ایکسرتبیکاورارعاباکلمکمرطہقی‬
‫اکرویہوہاگوجسیلیکرتبیکاورارعابںیمڑپاھاھت۔‬

‫‪ .2‬اکناکینعمایسقوابسقےکاابتعرےسب یھ«اھت»ِآاتےہاورب یھ«ےہ»ِآاتےہ۔‬

‫م‬
‫اۃم‪:‬اکنیکربخ‬ ‫اکن‪ِ:‬لعفانصق‪ ،‬اانلس‪:‬اکناکامس‪،‬‬ ‫اس ُٔام ِ ُه‪:‬‬
‫‪ .3‬كانال ُ‬

‫‪ .4‬اکنےکےغیصاوراناکامساسںیمامتمالیصفتتویہںیہوجسیلیکالسڈیئںیمالیصفتیھکلیئںیہ۔‬
 ‫«ااتکلبذواالغلفاالرفص»یکاثمل‬
‫اساثملاکبلطمےہہک«ذو»ِےسےلہپواےلامسہپارگ«ال»ِوہوتذوےکدعبواےلامسہپیھبوہاگےسیج‪:‬ااتکلبذواالغلفاالرفص‪،‬واامسلءذاتاربلوج‪،‬ور ُن‬ ‫‪.1‬‬
‫م‬
‫الْعت ُیذُوالحْم ُه(االاعنم‪،)133:‬وا ت ُتذُوا ع ْصف(النمح‪)12:‬‬
‫ْ‬ ‫ل‬ ‫ْ‬ ‫ل‬
‫َ‬
‫ت (ارملالست‪)77:‬۔‬ ‫لذثلاث ُشع ٍ ِ‬‫اورارگذوےسےلہپواےلامسہپ«ال»ِہنوہوت«ذو»ِےکدعبواےلامسہپیھبںیہنوہاگےسیجابْظل ُقوُاإَلظ ٍِ‬ ‫‪.2‬‬

‫ہیاسےئلےہہکبجذوےسےلہپواالامسوموصفاتنبےہاورذواےنپدعبواےلامسےسلمرکاسیکتفصنبراہوہاتےہ‪،‬وتوموصفتفصںیماقوننےہہک‬ ‫‪.3‬‬
‫وموصفرعمہفوہوتتفصیھبرعمہفوہیتےہاوروموصفرکنہوہوتتفصیھبرکنہوہیتےہاورذواالیکاامعتسلںیہنوہاتاسےئلاسےکدعبواےلامسوکوموصف‬
‫ےکاطمقبرکانڑپاتےہ‪،‬رتبیکویںرکںیےگہکظفلالتتِ‪ِ:‬وموصف‪،‬ذو‪:‬اضمف‪،‬العصف‪:‬اضمفاہیل‪،‬اضمفاضمفاہیللمرکظفلالتتوموصفیکتفصنب‬
‫اجےئاگ۔‬
 ‫ُ ُثاوراسےسیجدرگیاافلظ‬
‫رعب‬ ‫ثلث‬
‫فصن‬ ‫لمکم‪/‬اکلم‬
‫‪1/4‬‬ ‫‪1/3‬‬

‫‪1/2‬‬
‫‪1‬‬

‫ث(آوھٹاںہصح)ےہ‪،‬اسظفلاکوزناکی‬‫ایسرطح ُ ُ‬ ‫ُ ُِ‬
‫س ‪1/7‬‬
‫دسس ‪1/6‬‬
‫سمخ ‪1/5‬‬
‫یہےہینعیاسےکےلہپدورحوفہپہمضآاتےہ‪،‬وساےئ‬
‫م‬
‫بُ‬
‫ع)ےکاسےکےلہپرحفہپہمض‬ ‫دووظفلں( ْسعاور ُ ْ ر‬
‫اوردورسااسنکےہاورلصفاکرشعینعیدوساںہصحہی‬
‫ظفلاردوںیمیھباامعتسلوہاتےہ۔‬