‫غ‬

‫پ ی�ام تبحم‬
‫مجموعہ کالم‬
‫ش‬
‫س بی‬
‫خ‬
‫ی‬
‫اک اک�‬
‫د�رادمح‬ ‫ی‬
‫ف نجين‬
‫� ی‬
‫ا�ر‬ ‫ڈیٹپ چ ی‬
‫�‬
‫رتسمدش رضحت ومالان دمحم ارشف اص بح سل�یم�این‬

‫�‬
‫رضحت وصیف ت ن ظدمحم اابقل اصبح دمین‬
‫حل�‬
‫�‬
‫� اقحل یمی اصبح‬ ‫س ی‬‫رضحت ی د‬
‫دم ہلظ‬
‫اصبح‬
‫ق‬ ‫رضحت ڈارٹکدفادمحم‬
‫دمہلظ‬
‫دص� اص بح‬ ‫رضحت ومالانادمح دبعارلنمح خ ی‬
‫بش‬
‫دمہلظ‬ ‫ی‬
‫ماں �ر اکاک� اص بح‬ ‫ی‬ ‫س ی‬ ‫رضحت ی د‬
‫دمہلظ‬
‫رضحت ومالان دبعاافغلر اص بح‬
‫ہبعش رشنو ااشتع ‪ :‬اخاقنہ ادماد�ی‬
‫اکمن ربمن ‪ CB-1991/1 :‬یلگ ربمن ‪ ، ۴‬ارشف ی ن‬
‫ل ‪� ،‬بلمق�الب‬
‫ی ٹ ی‬ ‫ش‬
‫و� جر� ‪ ، 3‬راوڈنپلی‬ ‫زندآ�اہن وچک ‪ ،‬اہلل آابد ‪،‬‬
‫ی‬ ‫یر‬
‫دجسمام زمح ؓہ ‪،‬‬
‫وفن ‪0321-5289274 :‬‬
 ‫‪1‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫۝‬ ‫ن َ ْح َم ُدہُ َو نُ َصل ِّی َعلٰی َر ُسول ِ ٖہ ال َ ِ‬

‫ْکیْم‬
‫اَ َّما َب ْع ُد َف َاعُوذُ ب ِ ِاﷲ ِم َن َّ‬
‫الش ْی ٰط ِن ال َّر ِج ْی ِم ۝‬
‫بِ ْس ِم ِاﷲ ال َّر ْح ٰم ِن ال َّرح ِْی ِم ۝‬
‫ين آ َمنُواْ أَ َش ُّد حُ ًّبا ِلِ ۝‬ ‫َو َّال ِذ َ‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ا� ن واولں ےک دل ی‬
‫م اہلل اعتٰیل یک دش�ی د تبحم وہین الزم ےہ۔ارگ �‬ ‫یا‬
‫ف‬ ‫ی ث‬ ‫ن‬
‫رش�‬ ‫دح� ی‬ ‫ا�‬‫د� یک تبحم ی‬
‫�دا رکان رضوری ےہ ۔دورسی رطف یا‬ ‫ےہ وت اس اک پ ی‬
‫ن‬
‫د� یک تبحم وک دل ےس اکنل رک اہلل یک‬
‫ل یا‬‫ےک اطمقب اسری اطخٔوں یک ڑج ےہ اس ی‬
‫ا� امہ رضورت ےہ۔‬ ‫مپی‬
‫�دا رکان امہری ی‬ ‫تبحم وک دل ی‬
‫ت‬
‫ا� ذجہب ےہ۔ذجابت وک ااھبرےن اور ان وک‬ ‫ا� یبلق ک� یف� ی� ےہ اور ی‬
‫تبحم ی‬
‫ن‬
‫ا� رطف‬ ‫ےہ۔� وہج ےہ ہک ارگ ی‬ ‫یہ‬ ‫م اشرعی اک تہب دلخ‬ ‫د� ی‬ ‫تبثم ی�ا یفنم رخ ی‬
‫پش پش‬ ‫ن‬
‫� ےہ وت دورسی رطف تبثم ذجابت‬ ‫� ی‬ ‫م اشرعی ی‬ ‫د� ی‬ ‫یفنم ذجابت وک رفوغ ی‬
‫ن‬
‫� ےہ۔‬ ‫م یھب اشرعی یسک ےس ےھچیپ ہ ی‬ ‫وک ااجرگ رکےن ی‬
‫ق‬
‫ا� ولسک اک وج ہک‬ ‫رط� ہ ی� ی‬ ‫ی‬ ‫ل یھب دو‬ ‫ایس رطح دل یک االصح ےک ی‬
‫ق‬
‫رط� ذجب اک رحمک الہ تبحم‬ ‫ابمل ےہ اور دورسا ذجب اک وج ہک رصتخم ےہ۔اس ی ِ‬
‫یک تبحص ےک دعب الہ تبحم اک الکم یھب وہات ےہ وج ہک ز ی�ادہ رت اشرعی رپ ینبم وہات‬
‫ا� ایھچ اثمل ونثمی ومالان روم ؒ ےہوج ی اًب‬
‫رقت� ھچ زہار ااعشر رپ لمتشم‬ ‫ےہ۔اس یک ی‬
 ‫‪2‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ق‬ ‫ش‬
‫اثمل ہ ی�۔‬
‫رط� یک ی‬‫ےہ۔احظف ی�رازی ؒ ‪ ،‬رضحت رعایق ؒ اور ومالان اجیم ؒ اک الکم اس ی‬
‫ق‬ ‫غ‬
‫م‬ ‫م بلق ی‬ ‫رط� یک دایع ےہ سج ی‬ ‫“� ِام تبحم” یھب ایس ی‬ ‫ز�ر رظن اتکب پ ی‬ ‫ی‬
‫ل یبلق ک� یف�ی�ات اک ااہظر ےہ۔وچہکن ی ا‬
‫ا� الکم‬ ‫�دا رکےن ےک ی‬ ‫اہلل اعتٰیل یک تبحم وک پ ی‬
‫دو داھری ولتار یک رطح دوونں اجبن اکٹ رکات ےہ ۔ھجمس دار ولگ اس وک ھجمس رک‬
‫م اہلل اعتٰیل یک تبحم وک رھب ےتکس ہ ی� ہکبج ہن ےنھجمس واےل اس وک ھچک اک‬‫اےنپ دل ی‬
‫ی‬
‫ا� ااعشر یک اسھت اسھت رشت� یھب‬ ‫ل وکشش یک یئگ ےہ ہک ی‬ ‫ھچک انب ےتکس ہ ی� اس ی‬
‫دی اجےئ۔‬
‫ضعب دہعف ضعب وہشمر رعشاء ےک الکم اک ولگ وج بلطم ب ی�ان رکےت ہ ی�‬
‫ک انہک اچاہ اور ولگ اس ےس ی ا‬
‫ک‬ ‫حرت وہیت ےہ ہک ان رعشاء ےن ی ا‬ ‫وت اقلب وکتف ی‬
‫ی‬
‫ل یھب رضوری ےہ۔‬ ‫بلطم ےل رےہ ہ ی� انچہچن وجمزہ رشت� اس ی‬
‫ت �ز‬ ‫وچہکن اس اتکب ی‬
‫م ضعب الکم تہب ی� ےہ ۔نکمم ےہ ہک ضعب وقال اس وک‬
‫ی‬ ‫ق‬
‫رک� اور وعام وک وچہکن ان �چ ی �زوں یک حص ھجمس‬ ‫رط� ےس اگےن یک وکشش ی‬ ‫ی‬ ‫نرموہج‬
‫م اتبان رضوری ےہ۔‬ ‫ل اس ےک ابرے ی‬ ‫� وہیت اس ی‬ ‫ہی‬
‫شت شت‬
‫ ‬ ‫اعل �چ��� یہ �ب�ہ��� یہ ےک زبرگ رضحت اطلسن االو یلا ء‬ ‫ہلسلس ی‬
‫شی خ‬
‫ادل� ؒ ےن رفام ی�ا‪:‬‬ ‫ن‬ ‫� ااشملخئ وبحمب ایہل ٰوخاہج اظنم ی‬
‫ت‬
‫مس‬ ‫مس‬ ‫مس�‬
‫دنچ� �چ ی �ز یم اب�ی د اتامسع ابمح وشد مع و مع آہل امسع‪ ،‬مع‬ ‫ی‬
‫م ت‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫س�‬ ‫� یع�ی ی‬
‫وگ�دہ‪ ،‬رمد امتم ابدش وکدک ابندش ووعرت ابندش و مع آہکن یم‬
‫ن‬
‫وگب�د شحف و رخسمیگ ابندش وآہل امسع‬ ‫ونشد از ی�اد قح اخیل ابن دش وومسمع اہچن ی‬
‫ن‬
‫�‬
‫ابندشا� چ��یں‬‫ی‬ ‫زمامر اتس وچں گنچ ورابب ولثم آں یم اب�ی د در ی‬
‫مان‬ ‫ی‬
 ‫‪3‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫امسع الحل اتس۔‬

‫ئ‬ ‫ن‬
‫اج� وت امسع الحل وہاگ‪ ،‬انسےن واےل امتم رمد ابغل وہں‬ ‫� یع�ی دنچ�چ ی ی�ز� اپیئ ی‬
‫ت‬
‫وعر� ہن وہں ےننس واےل اہلل اعتیلٰیک ی�اد ےس اخیل ہن وہں الکم شحف وذماق‬
‫ےچب اور ی‬
‫غ‬ ‫ن‬
‫م اامعتسل‬‫و�رہ اس ی‬ ‫ےس اخیل وہ اور آالت امسع � یع�ی ی ر‬
‫زمام لثم رسیگن اور ہلبط ی‬
‫ہن وہں وت یا�ا امسع الحل وہاگ ۔‬
‫ت قق‬
‫یسراالو یلاء ‪ ،‬ابب مہن ‪ ،‬رمزک ی‬
‫�ات افریس ی‬
‫ا�ران و اپاتسکن ‪ ،‬االسم آابد ‪،‬‬
‫(ص‪۰۲‬۔ ‪)۵۰۱‬‬
‫رضحت وبحمب ایہٰل ؒےک وفلماظت ی‬
‫رک� وفادئ اوفلاد وجہک رضحت ےک‬
‫ش‬
‫م‬‫م نسح العہم رجنسی دقس رسہ ےک عمج ےئک وہےئ ہ ی� ان ی‬‫ر�د ی ر‬
‫رم�ی د ی‬
‫ی‬
‫زمامررحام اتس۔ (وفادئ اوفلاد)‬ ‫یھب وضحر اک اصف اراشد ذموکر ےہ ہک‬
‫رضحت ؒ ےک خ�ل�یفہ رضحت ومالان رخف ی ن‬
‫ادل� زراوی دقس رسہ ےن رضحت ؒ ےک زامہن‬
‫مس‬
‫رع� ِم ّی ہب فشک‬
‫ا� راسہل ب ی‬
‫م ی‬ ‫م یہ رضحت ےک مکح ےس امسع ےک ابرے ی‬ ‫ی‬
‫اانقلع نع اوصل اامسلع اتل� یف رفام ی�ا‪،‬‬
‫م ےہ۔‬‫اس ی‬

‫اماسماع مشایخنا رحمھم اللہ فبرئ عن ہذ ِہ التھمۃ وھو‬

‫ٰ‬
‫مجرد صوت القوال مع الاشعارالمشعرۃ من کمال صنعۃ اللہ تعالی‬
‫زمامر ےک اتہبن ےس اپک ےہ وہ وت رصف‬‫ی‬ ‫امہرے اشمخئ رکام � اک امسع اس‬
‫ت‬
‫د� ہ ی�۔‬ ‫امکل تعنصِ ایہٰل یک ربخ ی‬
‫وقال یک آواز ےہ ان ااعشر ےک اسھت وج ِ‬
‫(فشک اانقلع نع اوصل اامسلع)‬
 ‫‪4‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وسےنچ یک ابت �ی ےہ ہک �ی رضحات ےچس ہ ی� یا� وہ وج اینپ وہاےئ سفن یک‬

‫ی ت‬
‫زمام یک تمہت درھےت ہ ی� اہلل اعتٰیل مہ بس وک‬
‫یر‬ ‫امح� یک اخرط ان زبروگں رپ‬‫ف‬
‫ی ن‬ ‫یق ی ت‬
‫وت� ودہا� ےشخب آم!‬
‫ا� دہعف وقال ےن اےنپ‬
‫م ی‬‫رضحت پ ی�ر رہم یلع اشہ رۃمح اہلل عل� یہ یک لفحم ی‬
‫رضحت تہب انراض‬
‫ؒ‬ ‫اہھت وک ھچک رحتک دی سج وک رضحت ےن ی‬
‫د� یلا ۔اس رپ‬
‫ل رضحت‬ ‫م اس رپ اپدنبی اگلدی۔تہب تنم امستج یک ی ن‬‫وہےئ اور اینپ لفحم ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫ؒؒےن اعمف � رفام ی�ا اور رفام ی�ا ہک وت ےن یمری لفحم م ڈوومں یک رطح کوں‬
‫رحتک یک۔‬
‫رضحات ان �چ ی �زوں ےس اپک ےھت ۔ان ےک اہں رعش وخاین وخ ش آوازی‬ ‫ؒ‬ ‫�ی‬
‫ن‬
‫م ک یم��ہ‬‫م وتشپ ی‬ ‫ےک اسھت رکےن وک یہ امسع اور وقایل اہک اجات اھت ۔امہرے اگٔوں ی‬
‫ن‬ ‫م ےہ ی ن‬
‫ل در ی�ا ےک دورسی رطف ک یم��ہ اخاسکر وک ےتہک‬ ‫اک بلطم ویہ ےہ وج اردو ی‬
‫ا� یہ وہات ےہ ی ن‬ ‫ہ‬
‫ل فلتخم ولگ اس ےک فلتخم ینعم‬ ‫� سپ ضعب دہعف ظفل ی‬ ‫یت‬
‫ہ�‬ ‫م ن‬
‫ل مہ ارگ یسک االطصح‬ ‫�ع�ی� رکےت ہ ی� سج ےس افم� یم اک االتخف ضوہات ےہ اس ی‬
‫� ن‬
‫اچ� وت وج اس االطصح ےک وا ع�ی� وہےت ہ ی� ان ےس اس اک وہفمم‬ ‫وک اامعتسل رکان ہ ی‬
‫م ز ی�ادہ ذرک رضحت اظنم‬ ‫وپانھچ ڑپے اگ ہن ہک دورسوں ےس۔سپ امسع ےک ابرے ی‬
‫ف‬ ‫ین‬
‫اتکوبں ےس یل ےگ وج‬ ‫ن‬ ‫یک‬ ‫ان‬ ‫رعت�‬‫ل مہ اس یک ی‬ ‫ادل� او ی‬
‫لاء ؒ اک اتلم ےہ اس ی‬
‫� وہےت ۔دورسی‬ ‫زمام ہ ی‬
‫م یر‬ ‫اورپ ذموک ر ےہ اور اس ےس اظرہ ےہ ہک ایلص امسع ی‬
‫م وپرے رمد وہےت ہ ی� نج اک اعرف وہان یھب رضوری ےہ‬ ‫ابت اس یک لفحم ی‬
‫ن‬
‫س۔ڑپےنھ واال یھب رمد‬ ‫ل ہن ی‬ ‫اتہک وہ رعش اک وہفمم اجےتن وہں ضحم زمے ےک ی‬
‫اچ�اور اعرف وہ اتہک ڑپےنھ اک قح ادا رکےکس اور الکم یھب اعرافہن وہان ہ ی‬
‫اچ�۔‬ ‫وہان ہ ی‬
 ‫‪5‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ن ضعب ولگ رصف الکم ےک اعرافہن وہےن رپ اافتک رکےت ہ ی� ابیق رشاطئ وپری‬
‫ہی‬
‫� رکےت احالہکن ان امتم رشاطئ اک وپری رکان رضوری ےہ وصبرت ی‬
‫د�ر امسع ی�ا وقایل‬ ‫ن‬ ‫یئ‬
‫� دے ےتکس اور ارگ‬ ‫ادا� یک ااجزت ہ ی‬ ‫ل مہ اےنپ الکم یک رحام‬
‫رحام وہیگ۔ اس ی‬
‫وکیئ رکات ےہ وت اس ےک الخف اقونین اچرہ وجیئ اک قح وفحمظ رےتھک ہ ی�۔‬
‫ی ن‬
‫اضمم ہ ی� ی‬
‫۔ا� اہلل اعتٰیل یک تبحم یک رطف‬ ‫م دو مسق ےک‬‫اس اتکب ی‬
‫م اظرہ رکےن ےک ۔‬ ‫�دا رکےن ےک اور دورسے اس تبحم اک ارث اامعل ی‬ ‫م�یلان پ ی‬
‫ی ن‬
‫رقت�اً ےلہپ فصن رپ مح�یط ہ ی� اور دورسے آرخی۔ اہتبل ان‬ ‫اضمم ی ب‬ ‫اول اذلرک‬
‫اضمم رپ لمتشم الکم یھب ےہ وج بحِّ ال�ٰہی اک رحمک وہاتکس ےہ‬
‫ی ن‬ ‫م ی‬
‫ا�‬ ‫ےک ب ی چ� ی‬
‫شی خ‬
‫ی‬ ‫لح� ی ن‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫� � ےک ابرے م ‪ ،‬ولسلسں ےک ابرے م یا� تبحصِ اص � ےک ابرے م۔‬ ‫جی‬
‫�ال اھت ہک اس ی‬ ‫خ‬ ‫ادتبا ی‬
‫زغل اور‬ ‫عمار یک ی‬ ‫م اھچیٹن رکےک وج ایھچ ی‬ ‫م امہرا ی‬
‫د� اجے ی ن‬ ‫ش‬
‫ل ًاعم �ی‬ ‫ی ی‬ ‫� یا‬ ‫عات ہ ی� ان وک پ ی‬
‫اجے اور ابیق الکم وک دعب م ا ٔ ن‬ ‫ک ٔ‬ ‫راب ی‬
‫� ہکلب‬ ‫م اشرعی وصقمد ہ ی‬ ‫ل اس ی‬ ‫رشح دصر وہا ہک الکم وگ ہک اشرعی ےہ ی ن‬
‫�ی‬
‫غ‬ ‫غ‬
‫عمار اک پ ی�ام اجراہ وہ وت‬
‫عمار یک اشرعی ےک اسھت یھب اٰیلع ی‬ ‫پ ی�ام وصقمد ےہ ارگ مک ی‬
‫غ‬ ‫وگ ہک عبط انزک رپ ھچک رگاں وت زگر اتکس ےہ ی ن‬
‫ل نج اک بلطم پ ی�ام ےس وہاگ وہ‬
‫وہاگ۔دنبہ ےن وہشمر‬ ‫اانپ بلطم اس ےس ےل ےل اگ۔آرخ رثن ےس وت ز ی�ادہ یہ رپ ارث ن‬
‫� اپ ی�ا ۔اثمولں‬ ‫م رعشی افلکتت اک ز ی�ادہ فلکم ہ ی‬ ‫رعشاء وک یھب اس مسق ےک الکم ی‬
‫پش‬
‫� رکےن ےس دنبہ اقرص ےہ ۔واہلل املع۔‬ ‫ل ی‬
‫وط� ےہ اس ی‬ ‫یک رہفتس تہب ی‬
‫اتک� یھکل ہ ی� ۔اس ی‬ ‫مس اچر ب ی‬‫ت‬ ‫دنبہ ےن اس ےلسلس ی‬
‫ا�‬‫م ی‬ ‫م اس اتکب ی‬
‫پش‬ ‫یج‬
‫ےہ۔ان اتکوبں ےک الکم‬ ‫گ‬
‫ا‬ ‫ی‬ ‫ک‬
‫ا‬ ‫ی‬ ‫�‬‫ذ� زغل ان اتکوبں اک اعترف ی‬ ‫دتر� ےہ درج ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ےک ورود ی‬
‫م دنبہ وک اصف وسحمس وہات اھت ہک دنبہ ھچک یھب � رکراہ ےہ ہکلب اس‬
‫ی ن‬
‫۔آم۔‬ ‫رفامے‬
‫ٔ‬ ‫ےس رکا ی�ا اجراہ ےہ اہلل اعتٰیل اےنپ لضف ےس اس وک وبقل‬
 ‫ن‬
‫‪6‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬ ‫ہ‬
‫�ی اشرہاہ ےہ تبحم یک � ےہ راہتس �ی اعم‬
‫غ‬
‫اور اس ےک دعب آےئ اگ تبحم اک امہ پ ی�ام‬

‫اچنہپےئ امہرادل وج الہ دل ہ ی� ان ےک اہں‬

‫غ‬
‫�ی دل واولں اک اک پ ی�ام ان اسرے دولں ےک انم‬

‫رھپ اس ےک دعب رکف آیہگ اک یھب ارادہ ےہ‬

‫ک رکف اور ی ا‬
‫ک اکم‬ ‫م یا‬‫املسمونں اک وہ اس دور ی‬

‫ا� وھچیٹ اتکب رجشہ رابیع یک‬‫رھپ اس ےک دعب ی‬

‫رظن آےئ یگ رظنم رپ ڑپھ�یں ےگ اس وک اخص و اعم‬

‫امہرے ےلسلس ےک او یلاء یک وتبسنں یک یھب‬

‫ش‬
‫ب‬
‫رابیع اک ی‬
‫�رؔ وہیگ ےنب وہ قشع اک اک اجم‬
‫خ‬ ‫ش‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫س �رؔ ادمح اکاک�‬‫ب‬ ‫ید‬ ‫ ‬
‫خ‬
‫�ل�یفہ اجمز رضحت وصیف دمحم اابقل دمین ؒ‬ ‫ ‬
 ‫‪7‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دمح �ب�ا�ری اعت ٰ‬

‫یل‬
‫ت‬ ‫ی‬
‫ی�ری‬ ‫م یسب ا�‬ ‫ی‬ ‫ی�اد دل‬
‫ت‬
‫م ےہ یتسہ ی�ری‬ ‫رصف رظنوں ی‬

‫رتی یتسہ ےک اسےنم چیہ ہ ی� بس‬

‫ت‬
‫ی�ری‬ ‫بس ہپ الزم ےہ دنبیگ‬

‫ھجت ہپ یا�اں وہ ھجت ےس ڈران وہ‬

‫ت‬
‫ی�ری‬ ‫ینتک آاسں ےہ دویتس‬

‫وہاگ‬ ‫یمرا‬ ‫یا‬

‫ک‬ ‫وہں‬
‫م‬ ‫ی‬ ‫یا‬
‫ک‬
‫ت‬
‫�چ ی ی�ز� یمری وج ہ ی� وہ یھب ی�ری‬

‫ت‬
‫وج یھب رم ٹم ےک ی�را نب اجےئ‬
‫ت‬
‫ی�ری‬ ‫دخایئ‬ ‫یک‬ ‫اس‬ ‫ابہگنن‬
 ‫‪8‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رہ یسک وک وخیش اینپ وبحمب‬

‫ت‬
‫ی�ری‬ ‫ھجم وک وبحمب ےہ وخیش‬

‫اپ ی�ا‬ ‫یا‬

‫ک‬ ‫وت‬ ‫ےھجت‬ ‫اپ ی�ا‬ ‫ہن‬ ‫وج‬
‫ت‬
‫ی�ری‬ ‫آیہگ‬ ‫فطل‬ ‫رپ‬ ‫ینتک‬
‫ن‬
‫ک‬ ‫�‬
‫آ ھ�یں ادنیھ ہ ی� اس یک سج ےن یھب‬
‫ت‬ ‫�یک‬
‫د� اشن ہن د ھی ی�ری‬ ‫وخد وک ی ا‬

‫اکن دوونں یہ اس ےک رہبے ہ ی�‬

‫ت‬
‫ابت نس رک یھب ہن ینس ی�ری‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫دل اس اک دل � ےہ رھتپ ےہ‬
‫ت‬
‫سج ےن یھب ابت ہن یھجمس ی�ری‬

‫ش‬ ‫ف‬
‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫املئ‬ ‫ہپ‬ ‫ی‬
‫رعت�‬ ‫یک‬ ‫اس‬
‫ت‬
‫ی‬
‫�ری‬ ‫اشرعی‬ ‫ےہ‬ ‫تمسق‪،‬‬ ‫زےہ‬
 ‫‪9‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫ن‬ ‫ف‬
‫یہ‬
‫رعت� ےسیک رکوں اس ےک رکےن وک یمری زابں یہ �‬
‫اےنپ آاق یک ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ا� رھتپ یہ ےہ اس ی‬ ‫سج یسک دل ی‬
‫م اجں یہ �‬ ‫م ان یک تبحم ہن وہ ی‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫رک� ٰےفطصم‬ ‫رب‬
‫ِّ‬ ‫ی� ِ‬
‫وبحمب‬ ‫وہ‬
‫ی ت‬
‫دہا� ےک ہ ی� ٰےبتجم‬ ‫وہ ہک رہظم‬
‫ن‬ ‫ٰیلع‬ ‫وت رمی اب زابں ہپ وہ لصِّ‬
‫م رہ ہگج رصف ی ہ�اں یہ ہ ی‬ ‫� ڑپوھں ‪،‬دل ےس ی‬ ‫ی ہ یش‬
‫�‬ ‫اب درود و السم م‬
‫ہ ی� رسااپ وہ رتمح امہرے ےئل‬
‫ی ت‬
‫دہا� امہرے ےئل‬ ‫ان اک ضرہتس‬
‫ن‬ ‫ف�ی� و تمکح امہرے ےئل‬ ‫عبنمِ‬
‫�‬ ‫گا ان ےس وت اس ےک ےنچب اک وکیئ اکمں یہ ہ ی‬ ‫وج یھبک یھب دجا وہ ی‬
‫ط‬
‫اب یھب تاتلم ےہ ان یک رظن ےک ف�یل‬
‫د� رپ ارث ےک طف�یل‬ ‫�خ‬‫� ی‬ ‫ی‬ ‫ان یک‬
‫ن‬ ‫ےہ رشب زدنہ ی ر ارشبل ےک طف�یل‬
‫�‬ ‫انم یلوا ارگ ہن رےہ ان اک وترھپ دخا یک مسق �ی اہجں یہ ہ ی‬
‫م ان یک یہ ‪ ،‬ااسنں ونبں‬ ‫ڑپھ ےک یسرت ی‬
‫مداں ونبں‬ ‫ان ےک ےھچیپ روہں رمد ی‬
‫حراں ونبں‬ ‫م وھچڑ رک ےسیک ی‬ ‫ان وک ی‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫�ی‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫رگ تبحم ہن احلص وہ ان یک �رؔوت وہکں و ں ہک رھپ وتا�اں یہ �‬
 ‫‪10‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ِ‬
‫اغیپم تبحم‬
‫غ‬
‫ل ےہ �ی پ ی� ِام تبحم‬ ‫اشعق ےک ت ی‬
‫م ےہ اک ِ‬
‫اجم تبحم‬ ‫اب� اس ی‬
‫دل یک ہ ی� ی‬
‫شی خ‬
‫ہ‬
‫وہے ی�‬
‫ٔ‬ ‫ی‬
‫اوحال � اس م ھچک ب ی�ان‬
‫ِ‬
‫ہ‬
‫مہ اجےتن ارگ ی� وت سب ِ‬
‫انم تبحم‬

‫م‬ ‫ھچک اور یھب اشعق ےک اوحال ہ ی� اس ی‬

‫ِ‬
‫السم تبحم‬ ‫ک ےہ ان وک یھب‬‫مہ ےن ی ا‬
‫ق‬
‫رط�‬‫م ےہ اک ِذجب اک ی‬ ‫ااعشر یک وصرت ی‬
‫ِ‬
‫اقمم تبحم‬ ‫م ےہ ب ی�ان یھب‬‫ھچک اس ی‬

‫م ےہ ب ی�ان‬‫دنبہ دخا اک ک�یسے ےنب اس ی‬

‫ن‬
‫ِ‬
‫ااتتخم تبحم‬ ‫د�ا اک‬
‫ی‬ ‫اور �ی ہک وہ‬
‫ش‬
‫�ر‬‫دل ےس دخا اک دنبہ ارگ وت ےنب ب ی‬
‫ِ‬
‫اظنم تبحم‬ ‫بت یہ ےلھک اگ ھجت ہپ �ی‬
 ‫‪11‬‬
‫غ‬
‫پیغام حمبت‬

‫ی‬ ‫ِ‬
‫وج پ ی�ام تبحم ےہ لمع م آےئ‬
‫غ‬
‫� ِام تبحم ےہ لمع ی‬
‫م آےئ‬ ‫اب وج پ ی‬
‫� یھب اھجمسےئ‬‫ااکحم تبحم ہ ی‬ ‫ِ‬ ‫وکیئ‬

‫ہکبج وبحمب رکےابت اور لمع اس ہپ ہن وہ‬

‫ک�یسے وہ �ی اور تبحم �ی ک�یسے الہکےئ‬

‫وج ےہ وبحمب اک وبحمب ےہ امہرا وبحمب‬

‫ک�یسے ااکنر اس ےس وہ وج ہک وہ رفامےئ‬

‫ق‬
‫رط� ٹ ان وک‬ ‫ی‬ ‫وج ہ ی� وبحمب ےک وبحمب‬
‫ُ�‬
‫بج وہں وموجد وکیئ ک�یسے ان وک ھک�راےئ‬

‫ش‬
‫�رؔ ابت رپ‬ ‫ب‬
‫اچ� ی‬‫رک� اصف لمع ت ہ ی‬ ‫ابت ی‬
‫ی �‬
‫‪1‬‬
‫م حل�یل ہن وہےن اپےئ‬ ‫قشع رتا رعنو ں‬
 ‫‪12‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تبحم یک �داین‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫د�ا رنایل‬
‫ی‬ ‫د�ا‪ ،‬ےہ‬
‫ی‬ ‫تبحم یک‬
‫ربکت دسح اور ر ی�ا ےس ےہ اخیل‬
‫ن‬
‫یہ‬ ‫وج یگنت رظن یک ےہ‪ ،‬اس ی‬
‫م � ےہ‬
‫م اجری‬ ‫واف وفع یک رہن ےہ اس ی‬

‫س ت‬
‫ہ‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ع‬
‫وکیئ و یں اجےن دل یک ی� ینتک‬
‫ہک اتشگن دبدناں ےہ �ی لقع اسری‬

‫ی ہ�اں ےہ نلج سفن یک وخاوشہں یک‬

‫‪2‬‬

‫واہں ڈنھٹی آوہں یک‪ 3‬رھبامر پ ی�اری‬

‫م وت اےنپ‬ ‫اےس ‪4‬اب اھٹبیہ دے دل ی‬

‫انِب اس ےک رمع وت ےن ےسیک زگاری‬
‫ت‬
‫م‬ ‫�‬
‫وج پ ی�ارا ےہ اس اک ہ��یں یھب وہ پ ی�ارا‬
‫ارگ مت ہپ اس یک تبحم ےہ اطری‬
 ‫‪13‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رط� یقہ ارگ اس اک اپ یا� ےہ وت ےن‬

‫‪5‬‬
‫وبحمب ابری‬
‫ِ‬ ‫ےھجت وہ وہ‬ ‫اشبرت‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫وج امےن � اس وک اس وک وتوھچڑو‬
‫‪6‬‬

‫ےہ رحمویم اس ےس زسا ایکس اھبری‬

‫وہ ھجم رپ وج ےہرہمابن ھجم ےس ز ی�ادہ‬

‫م اس ہپ واری‬ ‫رکوں زدنیگ یکوں ہن ی‬

‫� �ڑ ش‬
‫ہن چھ�ی�و ی‬
‫�رؔ دل ےک ےمغن روک ت اب‬‫ب‬
‫�‬
‫دیب یہ رےہ رتہب‪ 7‬آواز مھ�اری‬

‫�دل یک �داین‬
‫ن‬
‫رک‬ ‫د� ذرک ےس آابد‬
‫یا‬ ‫دل یک‬
‫ن‬
‫رک‬ ‫د� وھچڑ رک وت اشد‬ ‫یا‬ ‫دل وک‬
‫وہ‬ ‫بج وت اچےہ �ی ہک اس وک ی�اد‬
‫رک‬ ‫م اےنپ ی�اد‬‫وت یھب اس وک دل ی‬
 ‫‪14‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تبحم ےسیک احلص وہ؟‬

‫بج تبحم ےس ےہ بس ھچک ‪ 8‬وت ےہک اک اسلئ‬
‫� ےسیک وہےکس احلص‬ ‫�ی تبحم رھپ ہ ی‬

‫وبےل اک صخش ہک دنچ ابوتں رپ رگرک یللمع‬

‫م آپ وہں دالخ‬ ‫اش�ی د رھپ ابب تبحم ی‬
‫ِ‬

‫ن‬
‫ذرک اہلل اک ارگ آپ وک داًامئ وہ � بی�‬
‫�‬ ‫ص‬
‫ب ت‬
‫ل وکیئ لم ےکس اکلم‬ ‫رت� ےک ی‬ ‫اور ی‬

‫م اےس ڈوھڈن ارگ �ی ہن ےلم‬ ‫ان یک تبحص ی‬

‫اتک� وہں رھپ ان یک اشلم‬ ‫م بی‬ ‫اطمےعل ی‬

‫ن‬
‫د�ا یک تبحم اک دل ےس ےلکن رتا‬
‫صقن ی‬
‫رھپ �ی نکمم ےہ نب ےکس وت یھب اس اک احلم‬
‫‪9‬‬
 ‫‪15‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م اہلل یک تبحم اک ونر اپٔوارگ‬ ‫دل ی‬

‫ن‬
‫د�ا یک تبحم یک رطف وہاملئ‬ ‫رھپ ہن ی‬

‫اہں رگم سج اک دل یھب بحِّ ایہٰل اپےئ‬

‫‪10‬‬
‫م اس یک تبحم اک ےسیک وہ اقلئ‬‫وہ دل ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫�ی تبحم وہ دنمسر ےہ سج یک دح یہ �‬
‫‪11‬‬
‫اس ےک وہےت رظن آےئ یسک وک ی ا‬
‫ک اسلح‬

‫سب ڑتانپ یہ تبحم اک اقتاض رہھٹا‬

‫ش‬
‫‪12‬‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�رؔ وکیئ ےسیک ک وہ انزل‬‫ب‬
‫آےگ ی‬

‫تبحم یک ڑپ�ی�ا‬
‫اہک اتبؤں رط� یقہ ٓااسن االصح اک‬
‫ئ‬
‫� بح یک ت ڑپ یا�‬
‫اہک رضور اہک اھک ی‬
‫�م‬
‫�ی تبحم یک داکونں ےس یہ ےلم یگ ہ��یں‬
‫وج وپاھچ �ی اہکں ےس؟ اس ہپ �ی وجاب الم‬
 ‫‪16‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اانت احرض ہک وت مگ وہاجےئ‬

‫‪13‬‬
‫م وہ ہک اینپ ذات ےس مگ وہاجےئ‬ ‫ا� احرض ان ےک درابر ی‬
‫یا‬
‫ت‬
‫‪14‬‬
‫وت ااکس وہ وہ ی�را نب اجےئ رھپ ادبی زدنیگ وت �ی وںاپےئ‬

‫ن‬
‫ہ‬
‫قشع زنمل وک اجاتن یہ ی‬
‫‪15‬‬
‫زنمل یکوں ےھجت ولطمب وہں رھپ‬
‫� ی‬
‫‪17‬‬
‫ر� ےگ اسےئ‬ ‫وت وت ٹم ٹم ےک ےنب اگ ابیق‪ 16‬ےنٹم دو ےتٹم ہ ی‬

‫پش‬
‫‪19‬‬
‫�یھبوہ‬ ‫موہ ی‬‫دلےسدودلہکدلوبقلیھبوہ‪18‬اسےکدرابر ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫‪20‬‬
‫اب ہک بج اپس ھچک راہ یہ � یکا وکشہ زابن رپآےئ‬

‫‪21‬‬
‫اینپ تاچتہ وک اس یک اچتہ رپرکدو رقابن ہک ھجت وک وہ اچےہ‬
‫‪23‬‬
‫� رک دو مخ اانپ‪� 22‬ی رما یہ ےہ وہ �ی رفامےئ‬ ‫رس ی‬

‫س�یک‬
‫دقر رکان وکیئ اس ےس ھے وھپ ل دے رک وکیئ زلگار ےل ےل‬
‫‪24‬‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫�رؔ ہن وہ ھجت وک دنمش ک ہن اکہبےئ‬
‫‪26‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ب‬
‫اہں رگم گنت دل ی‬
 ‫‪17‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ک‬ ‫�‬
‫�ا� یک �د�ر�و�ا�زہ ھال �اس اک وت سب ایک �داھکی‬
‫ن‬ ‫ی‬
‫د�ا‬ ‫د� اک ی ہ�اں وخب امتاش ی‬
‫م ےن یا‬
‫ی ‪27‬‬
‫م ےن وت سب اس اک یہ رچاچ ا‬
‫د�‬ ‫رہ رطف ی‬

‫‪28‬‬
‫اس ےن سک پ ی�ار ےس دروازے ےئک دنب اسرے‬
‫ی ‪29‬‬
‫ا� دروازہ الھک اس اک وت سب ی‬
‫کا د�ا‬ ‫ی‬
‫غ‬
‫‪30‬‬ ‫قشع یک آھکن رہ اک ی‬
‫�ر ےس یکوں ادنیھ ےہ‬
‫ک اس اک وج ولجہ ی ا‬
‫د�‬ ‫اب رظن آےئ ی ا‬

‫ت‬
‫‪31‬‬
‫ااھٹد� ہ ی�‬
‫ی‬ ‫مہ اہجں رگےت ہ ی� وہ رھپ ےس‬
‫� رگات ی‬
‫د�ا‬ ‫� بج یھب ہ ی‬ ‫ےہ ااھٹ یا� ہ ی‬

‫‪32‬‬
‫م ےن اجان ہک ےہ ولطمب اس اک اپان یہ‬ ‫ی‬
‫ی ‪33‬‬
‫ا‬ ‫د�‬ ‫سک ےن اپ ی�ا ےہ اےس اس وک ہن پ ی‬
‫�دا‬
‫ش‬
‫‪34‬‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫م ےن ولخمق وک ی ا‬
‫د� ےہ رہ اک رخ ےس ی‬ ‫ی‬
‫ی ‪35‬‬
‫د� ہک سب دخا ا‬
‫د�‬ ‫د�ا وت �ی ی ا‬
‫م ےن ی‬ ‫ی‬
 ‫‪18‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وبحم� ےس وپھچ‬
‫دق�ر وٹےٹ وہےئ �دل یک رمے ب‬
‫مہ ہ ی� رکھٹاےئ وہےئ اور ہ ی� دےکھ اھکےئ‬
‫اک یہ در وت الھک ےہ اوردکرھدل اجےئ‬

‫دقر وٹےٹ وہےئ دل یک رمے وبحمب ےس وپھچ‬

‫اور اہکں رک اپےئ‬ ‫اس دقر دقر وکیئ‬

‫ا� یہ ےہ ہک وج ےب ولث ےھجت پ ی�ار رکے‬

‫ی‬
‫م العوہ رھپ اس ےک وکن آےئ‬ ‫وت رتے دل ی‬

‫امگن ےل امگن وت امےنگن ےس ہن رک رشم یھبک‬

‫ن‬
‫د� ےس رےتک ہ ی� اور وت رشامےئ‬ ‫وہ اہکں ی‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫بج ڑپی اس یک ی‬
‫�رؔ دل ہپ رظن دل مرا‬
‫‪36‬‬

‫رم اٹم اس ہپ‪ ،‬رکے اس وک وبقل اب اہےئ‬

‫‪37‬‬
 ‫ن‪19‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫ولوگں ےک ےنہک س��ے یک رپ�و�اہ ںیہن ےھجم‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫ےسیک وہکں ہک اس ےن الب ی�ا ن � ےھجم‬
‫‪38‬‬
‫� ےھجم‬ ‫اکیف ےہ اےنپ در ےس ااھٹ یا� ہ ی‬

‫‪39‬‬
‫م ھچک ی ا‬
‫ا� نہہک د یا�‬ ‫ےکپچ ےس یمرے اکن ی‬
‫� ےھجم‬ ‫ولوگں ےک ےنہک ےننس یک رپواہ ہ ی‬

‫ک‬ ‫ک ھجم وک وت ہ ی‬
‫ےب اکر ارگ ولگ ہ ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫اب اس وک وھچڑےن اک وحہلص � ےھجم‬

‫م‬ ‫اس اک وہں اس اک یہ روہں اس اک یہ ونبں ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫روےک اب اس ےس وکیئ یھب رہتش � ےھجم‬

‫ش‬
‫‪40‬‬ ‫م اس ےک اہسرے ےس یہ اقمئ روہں ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫� ےھجم‬ ‫اب دورسوں ہپ وکیئ رھبوہس ہ ی‬
 ‫‪20‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫یسک اق�بل یھب ےہ یتسہ �اینپ‬

‫م زدنیگ اینپ‬ ‫ی‬ ‫اس ہپ واروں‬
‫اس ےن یہ دی ےہ بک �ی یھت اینپ‬

‫‪41‬‬
‫م بج الےت ہ ی�‬‫وہ ےھجم وہش ی‬
‫‪42‬‬
‫م یتسم اینپ‬ ‫وھبل اجات وہں ی‬

‫م‬ ‫اس ےک ےنہک ہپ اجٔوں رقابں ی‬

‫‪43‬‬
‫یسک اقلب یھب ےہ یتسہ اینپ‬

‫م‬ ‫رس ےک لب اجٔوں اس یک دختم ی‬

‫‪44‬‬
‫رگ وکیئ �چ ی �ز امگن یل اینپ‬

‫گا‬
‫م وھبل ی‬ ‫ی‬
‫وھبل اجےن وک یھب �ن� ت‬
‫پش‬
‫‪45‬‬
‫� رکےت وہےئ یس�ی اینپ‬ ‫ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ وبقل‬ ‫ب‬ ‫اس ےن وج رک یلا‬
‫ک‬
‫�یسی وخش تخب ےہ اشرعی اینپ‬
 ‫‪21‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫قمع ایک اجںین رحبِقشع یک‬

‫‪46‬‬
‫در دوتل ہپ اس ےک وج یھب آ ی�ا ہنشت بل الکن‬
‫‪47‬‬
‫م ی ہ�اں رپ بک ےس آ ی�ا اور بک الکن‬‫م یتسم ی‬‫ی‬

‫ن‬
‫‪48‬‬
‫اج� رحبِ قشع یک اسدہ ہ ی� مہ ےنتک‬
‫کا ی‬
‫قمع ی‬ ‫نت‬
‫‪49‬‬
‫� اس یک پ ی�اشئ اک یھب وسےئ ادب الکن‬ ‫یج‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ی ہ�اں پچ ابش ھچک وپوھچ � �ی رحبِ ی‬
‫حرت ےہ‬
‫‪50‬‬
‫ی ہ�اں رپ رس اکھجان یہ وت ےنلم اک ببس الکن‬

‫�ک‬
‫‪51‬‬
‫مشچ وصتر ےس امجل اس اک وت د یھ�وان‬
‫ِ‬ ‫ذرا‬
‫ہک �ی وں وسحمس وہات ےہہک دم الکن وتاب الکن‬

‫رمے ات ِر سفن‪ 52‬وک سفن ےک اتروں‪ 53‬ےن ااھجل ی�ا‬

‫‪56‬‬
‫رمے دتسِ بلط‪54‬وکاس ےن بج ڑکپا‪55‬وت بت الکن‬

‫ن‬ ‫نش‬
‫�‪58‬ےن بت‬ ‫وبقل دروخاتس آےن یک‪57‬یک رپدہ ی‬
‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ ےب آربو انرحمم اس اک دل ےس بج الکن‬
‫‪59‬‬ ‫ب‬
 ‫‪22‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫وج �اس اک ��ام اتیل وہں‬

‫ت‬ ‫م �ٹ‬
‫ھ‬ ‫�ی‬
‫‪60‬‬
‫ل وہں‬‫یس وہیت ےہ وج اس اک انم ی ا‬
‫ق‬ ‫ق‬ ‫ی‬ ‫زابں‬
‫ت‬ ‫ح‪ 61‬اک ی‬ ‫ےئم قشعِ ی‬
‫‪62‬‬
‫م روز اک اجم یلا وہں‬

‫�پھ� ن� ت‬ ‫غ‬
‫ک‬ ‫ی‬
‫وج �ر اہلل ےہ اس وک ال اہل ےس دور ی ��ا وہں‬
‫ت‬ ‫ی‬
‫‪63‬‬
‫م اال اہلل ےس رھپ اس ےک در وک اھتم یلا وہں‬

‫م اہللُ اہلل ہہک ےک اانپٔوں‬‫رھپ اس اک رگن ی‬

‫ت‬ ‫ڑکپوارک ی‬
‫‪65‬‬
‫ل وہں‬ ‫ز� دام ی ا‬
‫م وخد‪64‬وک اسسن ِی ر‬

‫م تسموہےکبجاسوکاکپراتوہں‬ ‫ماسیک ی�اد ی‬‫ی‬

‫ت‬
‫‪66‬‬
‫رکم یک اک رظن ےک پ ی�ار اک ااعنم ی ا‬
‫ل وہں‬

‫�یک‬
‫ک ےہ ابت اس یک‬ ‫ےھجم رھپ وہ تبحم ےس وج د ھے ی ا‬
‫غ ت‬ ‫ت‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫م ی�را وہں وت یمرا ےہ م �ی پ ی�ام لا وہں‬ ‫ی‬

‫بج امسِ ذات اہلل اک زابں رپ اطری وہات ےہ‬

‫ت‬ ‫وت دل رھپ اجری وہات ےہ ی‬
‫‪67‬‬
‫م اس ےس اکم ی ا‬
‫ل وہں‬
 ‫ن‬
‫‪23‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬

‫�اروہںھچکیھب�وہںم‬ ‫�اروہں ب ی‬
‫ماہں ب ی‬
‫ت‬ ‫ن‬ ‫ی‬
‫‪68‬‬
‫د�ا اک رہاک ازلام ی ا‬
‫ل وہں‬ ‫م اےنپ رس ہپ ی‬
‫ش‬
‫رعش ارغص ےہ‬
‫ِ‬ ‫�رؔ �ی‬‫ب‬
‫ک ےہ وھجمسان ی‬
‫رما دل ی ا‬
‫ت‬
‫‪69‬‬
‫یلجت اگہ قح رپ اس ےس ھچک ااکحم ی ا‬
‫ل وہں‬

‫اخاقنہ ںیم انپہ‬

‫ن‬ ‫ن‬ ‫انپہ اخاقنہ ی‬
‫د�ا ےس رگ وت اچےہ‬‫م اج ےک یلا اامن ی‬
‫ارگ وہ روز روز ہن ی ا‬
‫ا� نکمم وت آان اجان وہ اگےہ اگےہ‬
‫ن‬
‫سفن ےک امرے‬
‫ت‬ ‫ہن‬ ‫آےئ‬ ‫آرام‬ ‫وہں‬ ‫ےس‬
‫شی خ‬ ‫وار‬ ‫ےک‬ ‫ا‬ ‫د�‬
‫ی‬ ‫وج زیمخ‬
‫م�ےسوتوہ رےھکزومخںہپ ی�رےاھپےئ‬ ‫وتلمےلاخاقنہ ی‬

‫رم�اہبق‬
‫دل یمرا اس رطف ےہ اس یک ھجم ہپ ےہ رظن‬
‫اور اس یک یہ رظن اک رمے دل ہپ ےہ ارث‬

‫�کیس�و وہں اس رطف اور اموسا ےس عطقنم‬

‫�ی یہ رماہبق ےہ وصتر وہ �ی ارگ‬
 ‫‪24‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ا� قشع یہ ایپ رکے وکیئ‬

‫ا� وت رش� ِ ب‬
‫� ب‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ک رکے وکیئ‬‫اس اک ےنب ارگ � وت ی ا‬
‫‪70‬‬
‫رھپ ےسیک زدنیگ اک قح ادا رکے وکیئ‬

‫م بج‬ ‫ولطمب ولصِ ی�ار ےہ اس زدنیگ ی‬

‫‪71‬‬
‫اس ولص ےس رھپ وخد وک یکوں دجا رکے وکیئ‬

‫ز� ی‬ ‫ی ت‬
‫م وصقمد ویہ ےہ‬ ‫ااحتمن‬
‫ِ‬ ‫اس‬
‫‪72‬‬
‫م سب اس وک یہ ی ا‬
‫د� رکے وکیئ‬ ‫رہ آن ی‬

‫ٹ‬
‫� ےہ اپٔوں ارگ اےس‬
‫بس ھچک یھب وھک غ ےک ی‬
‫‪73‬‬
‫یمری الب ےس ی ر‬
‫� وک اچاہ رکے وکیئ‬
‫ن ن‬
‫ہ‬
‫د� ی‬
‫‪74‬‬
‫� وصقمد‬ ‫وصقم ِد اکانئت اک یا‬
‫‪75‬‬
‫دےکھ یکوں اس ےک واےطس اھک یا� رکے وکیئ‬

‫گا‬
‫ک ی‬ ‫�ی غدل وج اس ےک واےطس پ ی‬
‫�دا ی ا‬
‫م ہن اب آ یا� رکے وکیئ‬ ‫� ےہ اس ی‬
‫وج ی ر‬
 ‫‪25‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ن‬
‫ی‬
‫وج در ِد دل � بی� اھت رویم وک قشع م‬
‫�‬ ‫ص‬
‫‪76‬‬
‫ڑپھ ونثمی وک یکوں ہن رھپ الج رکے وکیئ‬

‫خ‬ ‫ش‬
‫‪77‬‬
‫م‬ ‫م ِہنٗ دل ی‬ ‫ارت اب ذرا ی ا‬ ‫ب�رؔی‬
‫‪78‬‬
‫رشاب قشع یہ پ یا� رکے وکیئ‬
‫ِ‬ ‫وت‬ ‫اب‬

‫�‬
‫رطقیِ �ج� ب‬
‫ذ�‬
‫�ک‬
‫ارث د یھ�و‬ ‫اک‬ ‫اگنہِ سمش‬
‫�ک‬
‫ےہ ھچک ادرھ د یھ�و‬ ‫لمسب‬ ‫رویم‬
‫احل ےس دبانل وہ‬ ‫اقل وک رگ‬
‫�ک‬ ‫ق‬
‫وک ےط رک د یھ�و‬ ‫رط� ذجب‬‫ی ِ‬

‫ا� تبحم‬
‫رش� ب‬
‫ی‬
‫د�‬ ‫اعرافہن‬ ‫ِ‬
‫الکم‬ ‫رما‬
‫ی‬
‫د�‬ ‫اعاقشہن‬ ‫ادنا ِز‬ ‫اک‬ ‫اس‬
‫یپ‬ ‫ےہ‬ ‫تبحم‬
‫رشاب‬
‫ِ‬ ‫یپ �ی‬
‫دل یہ وت اس اک ےہ اشنہن ی‬
‫د�‬
 ‫‪26‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫کلھچ ڑپےن وک اھت وگ�ی�ا �وہ امیپہن رمے �دل اک‬

‫خ‬
‫رشاب قشع ےس رھپ وپر یماہن رمے دل اک‬
‫‪79‬‬
‫ِ‬
‫‪80‬‬
‫ووف ِر وشق ےس ابر ابر اھٹ اجان رمے دل اک‬

‫‪81‬‬
‫م وہ آےئ بج وت بت ےس تسم دل یمرا‬‫رمے دل ی‬
‫‪82‬‬
‫کلھچ ڑپےن وک اھت وگ ی�ا وہ پ ی�اہن رمے دل اک‬

‫م ےسیک وھچڑ دوں اس وک‬‫رما دل اس اک وہ یمرا ی‬

‫‪83‬‬
‫وہ اس ےس ےل ےک اپان اور اپ اجان رمے دل اک‬

‫� �ٹ‬
‫�‬
‫‪84‬‬
‫م اج ب ی �وںوہ مرے دل م آاجےئ‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ھ‬ ‫م اس ےک رھگ ی‬‫ی‬
‫‪85‬‬
‫ایھب ھچک اور ایھب ھچک اور رفامان رمے دل اک‬

‫ن‬
‫ہ‬
‫�ی دوتل تفم ی‬
‫‪86‬‬
‫� یتلم رگج وخن رکان ڑپات ےہ‬
‫‪87‬‬
‫ک ےس رہتس اپےئ رہتس اجانہن رمے دل اک‬ ‫ہی‬
 ‫‪27‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ن‬
‫د� ےس‬ ‫ہ ی� عقل�یں نس ذنہ کھت رک ےئگ اس وشر یا‬
‫‪88‬‬
‫ےنس اب وت وکیئ �ی رعنہ اتسمہن رمے دل اک‬

‫م اجٔوں اس ےک ےھچیپ ےکسج ےھچیپ اجےن وک ہہک دے‬‫ی‬

‫ش‬
‫‪89‬‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫وہ یتسم ےس �رؔ یقشع وکسں اپان رمے دل اک‬

‫�‬
‫نسحِ �ا�زل �ا�و�ر نسحِ اع�ریض‬
‫تمہ ےہ اہجں کت یھب ےہ ش ااسنن اک سب‬ ‫رکین‬
‫ےہ اجل ی�اد رھک �� یط�ان اک سب‬ ‫رپیتس‬ ‫نسح‬
‫اک د�ی دار‬ ‫رطف اخقلِ نسح و امجل‬ ‫اُس‬
‫رطف ولجہ طقف اعریض اسامن اک سب‬ ‫اِس‬

‫�دل �دانی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫اننب‬ ‫رپواہن‬ ‫آاسن‬ ‫�‬
‫اننب‬ ‫اتسمہن‬ ‫ےک‬ ‫اور لج لج ن‬
‫ن‬ ‫ہی‬ ‫ی‬
‫یا‬
‫د�‬ ‫اک‬ ‫دل‬ ‫�‬ ‫ھک امتہش‬
‫اننب‬ ‫د�ی واہن‬ ‫اک‬ ‫یسک‬ ‫رھپ‬ ‫اور‬
 ‫‪28‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫�وہ رظن �� آےئ رہب وص�ر�‬

‫ئ ئ‬
‫ی ی � یھک‬ ‫ی‬
‫‪90‬‬
‫م دا� اب� د �وں وہ رظن آےئ رہب وصرت‬
‫‪91‬‬
‫م وج یھب اھتوموجد رمث وصرت‬ ‫ےٹم یمری رظن ی‬

‫‪92‬‬
‫یلجت اس یک رہ اک �چ ی �ز رپ احوی رظن آےئ‬
‫‪93‬‬
‫� یہ واہں اپےئ ارث وصرت‬
‫ڑپے سج رپ یھب ج ی‬

‫ن‬
‫ی‬
‫رک�آیت ی�وسرجےسرےتسمہنرونشوہں‬ ‫ہ‬ ‫وج ی‬
‫‪94‬‬
‫�ی رونش وخد وک رکیت ہ ی� ےنچنہپ رپ یہ رب وصرت‬

‫ی‬ ‫ق یق ت‬
‫‪95‬‬
‫ح رپ رظن ڑپیت ےہ سج یک یھب اہجں م وت‬
‫‪96‬‬
‫حرت یہ وہ اپات ےہ وج وہیت ےہ رفم وصرت‬‫سب ی‬

‫ش‬
‫‪97‬‬
‫�رؔ وصرت ےس اظبرہ ہک‬ ‫ب‬
‫وہ ادناھ اتنب ےہ ی‬
‫�یک‬
‫‪99‬‬
‫ادرھ وہ اک وک د ھے بج‪98‬وت اغبئ وہ ادرھ وصرت‬

‫‪p‬‬
 ‫‪29‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اعقشِ وتسم�ر وہ�ا وہں‬

‫غ‬ ‫ی‬
‫م قشع ےک پ ی�ام ہپ امومر وہا وہں‬
‫م یا‬
‫ا� ےنھکل ہپ وبجمر وہا وہں‬ ‫بت ےس ی‬

‫غ‬
‫سج ےن ےھجم پ ی�ام تبحم اک د یا� ےہ‬
‫‪100‬‬

‫م وکشمر وہا وہں‬‫دل ےس یھبک ےس اس اک ی‬

‫ن‬
‫‪101‬‬ ‫د� یک اثکتف ےس وج ی‬
‫ربل��ز ےہ وہ وھچڑ‬ ‫یا‬
‫رشاب قشع ےس ومخمر وہا وہں‬ ‫م‬ ‫رک ی‬
‫ِ‬
‫‪102‬‬

‫‪103‬‬
‫اچ�وج ہ ی‬
‫اچ�اس وک‬ ‫اب ھجم وک ویہ ہ ی‬
‫اب سفن یک وخاوشہں ےس تہب دور وہا وہں‬
‫‪104‬‬

‫م‬‫گ اابسب و للع‪ 106‬ی‬‫وہ نسحِ ازل‪105‬پھچ یا‬

‫م یھب رگم اب ‪107‬اعقشِ وتسمر‪108‬وہا وہں‬‫ی‬

‫ش‬
‫ہی‬
‫اچ�‬ ‫�رؔ اس ےک در اک‬
‫‪110‬‬ ‫ب‬
‫اھپ یا�‪ 109‬ےھجم ی‬
‫ی ن‬
‫د�ا ےک‪ 111‬تہب وچر وہا وہں‬
‫م ی‬ ‫زومخں ےس‬
 ‫‪30‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫وم� یھب �اک ںیسح وصت�ر ےہ‬

‫سح وصتر ےہ دوتس وک دوتس ےس المےئ اگ‬ ‫ومت یھب اک ی‬
‫‪112‬‬
‫دل بج اس اک ےہ انتک وخش وہاگسج وتق اس ےک اپس اجےئ اگ‬

‫‪113‬‬
‫سح اامتن ےہ اےنپ وبحمب یک تبحم یک‬ ‫زدنیگ اک ی‬
‫ن‬
‫‪114‬‬
‫انتک وہ وخش � بی� وہ اگ رھپ اس ےس وج افدئہ ااھٹےئ اگ‬
‫�‬ ‫ص‬

‫لا اب ھجت وک دن ےنتج یھب ی‬ ‫ن‬

‫‪115‬‬
‫لم ی�اں رپ‬ ‫اانپ دل وخب اجس ی‬
‫‪116‬‬
‫ذرک ےس اس وک وخب رونش رک امکِلِ دل ی ہ�اں ہپ آےئ اگ‬

‫‪117‬‬
‫اینپ آوھکنں وک دنگ ےس ومڑو اس رطف سج رطف ےہ یا� ر وموجد‬
‫�ک‬
‫‪118‬‬
‫ھچکوتد یھ�ویھبدلیکآوھکنںےساسےکولجےوجوہداھکےئاگ‬

‫‪119‬‬
‫آواز� ہ ی� اےنپ اکونں وک روک یل ان ےس‬‫ی‬ ‫اس ےک دنمش یک وج‬
‫‪120‬‬
‫دل ےک اکونں وک اس رطف رکدونس ےل ھچک وہ وج وہ انسےئ اگ‬
‫ش‬ ‫ت‬
‫ت‬ ‫م‬ ‫�‬
‫‪122‬‬
‫د�وہ‬ ‫بی‬
‫ےہ�ر‪ 121‬مت یھب وھجمس ہک اےس ی‬ ‫وہ ہ��یں ی‬
‫د� وج راہ‬
‫د� ےس اخیل رکدے‪123‬وتاےنپ دل ی‬ ‫ن‬
‫‪124‬‬
‫م رھپ اس وک اپےئ اگ‬ ‫دل وک یا‬
 ‫‪31‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫�اُس اک �پ�اک ��ام �دل ہپ شقن رک‬

‫ن‬
‫ہ‬
‫اجیت ی‬
‫� ےہ یمری وج دل یک ےہ یگنشت‬
‫اس ےب رقار دل وک ےلم ےسیک یلست‬

‫رک� طقف‬‫اچ� ےہ ہک مہ وہ ی‬‫سب مہ وک ہ ی‬

‫‪125‬‬
‫م یہ زگرے �ی زدنیگ‬‫وج اچےہ وہ اور اس ی‬

‫ن‬
‫د�اےئ دل آابد ی‬
‫رک� ذرک ےس اس ےک‬ ‫ی‬
‫‪126‬‬
‫رکےل امہرے انم ےس وہ ی�اد مہ وک یھب‬

‫ن‬
‫ی ہ‬
‫م وت آےت ہ ی� ھجمس م � آےت‬
‫ی‬ ‫وہ دل ی‬
‫ی‬
‫ذات تخب‪ 127‬یک اچہپن ےہ ہ�‬
‫اھجمس ہک ِ‬

‫ش‬
‫بی‬
‫�رؔ اس اک اپک انم دل ہپ شقن رک‬
‫ن‬
‫د�ا یک تبحم وت ےہسب دل یک دنگیگ‬
‫ی‬
 ‫‪32‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫رھپ �دل وک �اس ےک �ذرک ےس �� آ�ب�ا�د رکںی مہ‬

‫رھپ دل وک اس ےک ذرک ےس آابد ی‬
‫رک� مہ‬
‫رہ ابر اس ےس ےنلم یک رف ی�اد ی‬
‫رک� مہ‬

‫وج اس ےس وہ وسنمب وہ مغ مغ اہکں رےہ‬

‫اس مغ ےس اےنپ دل وک یھب اب اشد ی‬
‫رک� مہ‬

‫ق‬
‫ی‬
‫وج ی�د م اس یک وہ وت آزاد ویہ ےہ‬
‫ق‬
‫‪128‬‬
‫رک� مہ‬ ‫رکوا ےک ی د‬
‫� وخد وک اب آزاد ی‬

‫�چ ی �زوں یک رفاواین ےن دل رکد ی�ا ی‬

‫و�راں‬
‫‪129‬‬
‫دل ربابد ی‬
‫رک� مہ‬ ‫امونس اس ےس اب ِ‬

‫ش‬
‫م بی‬
‫�رؔ‬ ‫گا وخد وک اس یک ی�اد ی‬
‫وج وھبل ی‬
‫‪130‬‬
‫اےنپ وک وھبل اجےن اک ااتسد ی‬
‫رک� مہ‬
 ‫‪33‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫سک ےیل �� آ�ی�ا اھت �ا�و�ر ایک رکایل‬

‫کا رک یلا‬‫ل آ ی�ا اھت اور ی‬
‫ی‬ ‫سک‬
‫‪131‬‬
‫م ےنرھب ی ا‬
‫ل‬ ‫دانم اانپ سک ےس ی‬

‫ٹ‬
‫�پ�ی�ھ اےنپ وبھج ےس وت یھت یکھج‬
‫‪132‬‬
‫دورسوں اک وبھج اےنپ رس ی ا‬
‫ل‬

‫وقل وت اےنپ تہب اےھچ رےہ‬

‫ک ارث یلا‬
‫م اس اک ی ا‬‫رپ لمع ی‬

‫‪133‬‬
‫وج ڑپے ےھت در ہپ کھج رک چب ےئگ‬
‫‪134‬‬
‫ےھجمس وخد وک ھچک وت اس وک درھ یلا‬

‫‪135‬‬
‫م دنمش ےہ اھٹیب دعتسم‬ ‫اتک ی‬
‫‪136‬‬
‫اسھت یمرا اسیھت یھب ادنر یلا‬
‫ت‬
‫‪137‬‬
‫م رہ وتق‬‫ی‬ ‫ی�ر ےچنیھک ےہامکن‬
‫‪138‬‬
‫یا‬
‫ل‬ ‫یمرا اشنہن رپ‬ ‫دل دامغ‬
 ‫ن‬
‫‪34‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬ ‫ہ‬
‫�‬ ‫ا� دم تلفغ یک اجنگشئ‬ ‫ی‬
‫‪139‬‬
‫کا ہن وہوے اس وک اکلہ رگ ی ا‬
‫ل‬ ‫ی‬
‫ش‬
‫�رؔ وتہب یک ےہ اب‬ ‫ب‬
‫مہ ےن یھب ی‬
‫‪140‬‬
‫اس ےس دبہل اس رطح رتہب یلا‬

‫ولطمہب احل‬
‫ت‬
‫اطتع ےک ےئل ی�ار وہ‬ ‫ت‬ ‫سفن‬
‫�دار وہ‬ ‫دل یھب ی�را ذرک ےس ب ی‬
‫روح وخش سفن نئمطم اور دل ی‬
‫لس‬
‫ن‬
‫� اکم ےس ااکنر وہ‬ ‫ک�یسے رھپ ی‬

‫ت‬
‫� احل�‬
‫ریغ انمس ب‬
‫وخاشہِ سفن ارگ مک یہ ہن وہ‬
‫د� رک بس �ی ت دل وک مغ یہ ہن وہ‬ ‫ی‬
‫م‬‫�‬
‫ہ��یں رکان ڑپے اگ‬ ‫وخد ہپ اممت‬
‫زدنیگ متخ �ی متخ یہ ہن وہ‬
 ‫‪35‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫ےنتک وطاف دنمس�ر ےن اپھچ �رےھک ںیہ‬
‫ےنتک وطافن دنمسر ےن اپھچ رےھک ہ ی�‬
‫ہ ‪141‬‬
‫ینتک رضوبں ےک ارث دل ےن داب رےھک ی�‬

‫رضب ےنگل ےس تبحم یک رہل ےن دل ےس‬

‫ہ ‪142‬‬
‫کا ےنتک اجحابت ااھٹ رےھک ی�‬
‫اجےن ی‬

‫آپ ت بج اسےنم وہےت ہ ی� یمرے رہ لپ وت‬

‫ہ ‪143‬‬ ‫رسِ ی‬
‫� ےہ مخ دنکےھ اکھج رےھک ی�‬

‫ا�‬‫م وہں وج انب وت ی‬‫وٹٹ رک وٹےنٹ ےس ی‬

‫ہ ‪144‬‬
‫وتڑ رک ےنتک یہ اشعق انب رےھک ی�‬

‫م اسھت راہ‬‫آپ ہ ی� اسھت وت اس اسھت ےک ی‬

‫ہ ‪145‬‬
‫ےنتک ےشقن رمےاس اسھت ےن اجس رےھک ی�‬

‫ش‬
‫‪146‬‬ ‫ب‬
‫�را ‪�،‬ی اعزجی ےہ ی‬
‫�رؔ‬ ‫م ہی‬‫یٹم ےہ وگد ی‬
‫ہ ‪147‬‬
‫ےنٹم ےن ےنٹم ےک اخےک �ی وں اٹمرےھک ی�‬
 ‫‪36‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وج اکذغ ہپ وصتری �اینپ یھت �دل ںیم‬

‫‪148‬‬
‫وج وساچ اھت وھچڑا ےہاب ی‬
‫کا ونبں‬
‫‪149‬‬
‫م وخد اینپ ےسیک روہں‬‫م رظنوں ی‬‫ی‬

‫م ےلہپ‬‫وصت�ر یھت دل ی‬
‫ی‬ ‫وج اکذغ ہپ‬
‫‪150‬‬
‫اےس اھپڑ رک اب وت ھجت ےس وہکں‬

‫‪151‬‬
‫وصت� یرمری وہ ھجت وک‬
‫ی‬ ‫دنسپ وج یھب‬
‫‪152‬‬
‫م وہں‬ ‫انبےل رمی وکرا اکذغ ی‬

‫م ی‬
‫و� روہں وج وہ ھجت وک دنسپ‬ ‫ی‬
‫م وہ رکوں‬ ‫وج ھجت وک وہ ولطمب ی‬

‫�دےئجی‬ ‫ولہکا‬
‫اب‬ ‫اانپ‬ ‫ےھجم‬
‫م ونسں‬‫م اب ی‬‫ی ہ� اےنپ ابرے ی‬

‫‪153‬‬
‫م‬‫رما صقن اثتب ےہ رہ �چ ی �ز ی‬
‫‪154‬‬
‫ےہ اغبئ رمی وج ہک یھت اڑک وفں‬
 ‫‪37‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫ب�رؔی‬ ‫م اطبل‬‫رکم یک اگنہ اک ی‬
‫رکم یک اگنہ ےل ےک آےگ ولچں‬

‫احلص انف‬
‫الھب ےک وخد وک ےب وخدی اپیئ‬
‫اٹم ےک اجں وک زدنیگ اپیئ‬
‫وہاجےئ‬ ‫واصل‬ ‫�ی‬ ‫ےہ‬ ‫داع‬
‫م ےن وخدی اپیئ‬ ‫ھجت وک اپرک ی‬

‫�دل �ا�و�ر �وہ‬

‫�ی دل رصف اس اک ےہاور اس اک یہ رےہ اگ‬
‫م التبم ےہ التبم یہ رےہ اگ‬ ‫�ی اس ی‬
‫غ‬
‫ی‬
‫ک اجمل ےہ رےھک اس موج دقم‬ ‫اب ی ر‬
‫� یک ی ا‬
‫ہ یش‬ ‫�غ‬
‫ا ی ار ےس � �ی اپھچ یہ رےہ اگ‬
 ‫‪38‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ر� وت تبحم �دے �دے‬

‫وبحم� یک �ی�ا � ب‬
‫�اےنپ ب‬
‫اےنپ وبحمب یک ی�ا رب وت تبحم دے دے‬
‫اس ےک تنس ہپ ولچں اس یک وت تمہ دے دے‬

‫م رسِ وم یھب اس ےک رےتس ےس یھبک ہن وٹہں‬‫ی‬

‫ت‬ ‫ی‬
‫�ی رما ذوق ےنب ا� ط� بع� ی� دے دے‬

‫م رےہ اور رما دل اس یک رطف‬‫وت رمے دل ی‬

‫وت یہ بج اچےہ وت اس رپ ااقتستم دے دے‬

‫قح ےھجم قح یہ رظن آےئاور ابلط ابلط‬

‫ن‬
‫�دار وہ �ص� بی� ون ِر رفاتس دے دے‬
‫دل ب ی‬
‫ِ‬

‫ہ یش‬
‫� وہ رتا نسحِ ازل‬ ‫اسےنم یمرے‬
‫ن‬ ‫اس ہپ ی‬
‫د�ا ےس وت رفنت دے دے‬
‫م رم وٹمں ی‬
 ‫‪39‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اےنپ وبحمب یک یسرت ےس روانشس رفام‬

‫م اس یک نسحِ یسرت دے دے‬‫رھپ اابتع ی‬

‫ن‬
‫رہ ادا ایکس � ییق���اً وج ےھجت پ ی�اری ےہ‬
‫اس ےک اپےن یک ےھجم یھب وت اعسدت دے دے‬

‫م وج اےکس رکفِ اُتم‬‫وت ےن یہ ڈایل یھت دل ی‬

‫طف�یل اس ےک ےھجم یھب در ِد اُتم دے دے‬

‫م وہں زمکور اور انوتاں ااسنں‬‫یمرے ومال ی‬

‫م ھجت وک رایض رکوں اس یک وتوقت دے دے‬ ‫ی‬

‫م ےھجت ی�اد رکوں اور وت ےھجم ی�اد رےھک‬ ‫ی‬

‫ن‬
‫ذوق التوت دے دے‬ ‫مہف رقآں وہ � ب ِ‬
‫ی�‬ ‫�‬‫ص‬ ‫ِ‬

‫س�ک‬
‫م رتے اسےنم مگ مس ڑھکا وہان یھ�وں‬ ‫ی‬
‫ی‬ ‫وت ےھجم ی‬
‫د� ےک وخش وہ ا� احتل دے دے‬
 ‫‪40‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫ھجم اس ان�چ ی �ز یھبک ی�ری انث ی‬

‫کا رکےکس‬
‫ت‬
‫وبقل دے دے‬ ‫ھچک یھب وہ یمرے دخا ی�ا ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫اب اجن و امل وتق و اوال د وہ ی‬
‫�رؔ یک وبقل‬
‫ت‬
‫�اس ےک شیپ رکےن یک ھجم وک �ااطتسع� �دے �دے‬

‫�ن‬
‫اکلم �اامی‬
‫اینپ اوالد و ی ن‬
‫وہں�ارے بج آپ‬ ‫پی‬ ‫وادل� ےس‬
‫زند� وہں امہرے بج آپ‬ ‫ہکلب بس ولوگں ےس ی‬
‫وخد ےس یھب ز ی�ادہ وہں وبحمب وت وہ یا�ان اکلم‬
‫ن‬
‫� آوھکنں ےکاترے بج آپ‬ ‫بت ےنب ابت ب ی‬

‫�د�و �ب�اںیت �اک س�اھت‬

‫آپﷺ یک ذات ےس تبحم وہ اور آپ یک وتنسں ےس یھب وہ پ ی�ار‬
‫زدنیگ آپ یک تنس ہپ زگرے اور دل وہ آپ یک تبحم ےس رساشر‬
‫ق یق ت‬ ‫ان ی‬
‫ا� ابتسدعموم وت دورسی یک ح ہن رےہ‬ ‫م وہ وکیئ ی‬
‫ھ�‬‫ج‬ ‫م�‬
‫ی‬
‫دوونں اک اسھت رضوری ں انلچ تنس ہپ وہ دل آپ ہپ اثنر‬
 ‫‪41‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وت‬
‫وت‬ ‫ےہ‬ ‫الھکےئ‬ ‫وچٹ‬ ‫رپ‬ ‫وچٹ‬
‫اور رھپ وخد یہ اچبےئ ےہ وت‬

‫ےس‬ ‫مگ ہتشگ راہِ زنمل‬ ‫وج ہ ی�‬

‫ان وک رہتس یھب داھکےئ ےہ وت‬

‫�غ‬
‫ی‬
‫رکل‬ ‫وج‬ ‫انگہ‬ ‫اور‬ ‫لط�ی�اں‬
‫وت‬ ‫ےہ‬ ‫اٹمےئ‬ ‫ےس‬ ‫وتہب‬ ‫ا�‬
‫ی‬

‫مہ ہپ ےہ مہ ےس رہمابن ز ی�ادہ‬

‫وخد ےس وخد ےس یہ المےئ ےہ وت‬

‫م اظرہ یھب وت‬‫وہےک رہ �چ ی �ز ی‬

‫سک رطح وخد وک اپھچےئ ےہ وت‬

‫دل رما ھجت ہپ رم اٹم ےہ وج‬

‫اس وک یھب چنیھک ےک الےئ ےہ وت‬
 ‫‪42‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م یسک اور اک ی‬
‫کا ذرک رکوں‬ ‫ی‬
‫م رمے آےئ ےہ وت‬‫بج ےس دل ی‬

‫یمری‬ ‫دنبیگ‬ ‫�ی‬ ‫اب‬ ‫وبقل‬ ‫رک‬

‫وت‬ ‫ےہ‬ ‫انبےئ‬ ‫وج‬ ‫اانپ‬ ‫دنبہ‬

‫دے‬ ‫دے‬ ‫اک‬ ‫بی ب‬

‫ح‬ ‫اےنپ‬ ‫رہتس‬
‫اونپں وک سج ہپ الچےئ ےہ وت‬

‫ین‬
‫ان وک وت یھبک‬ ‫ہن‬ ‫د�ا‬ ‫اجےنگ‬
‫وت‬ ‫ےہ‬ ‫السےئ‬ ‫وک‬ ‫رذالئ‬ ‫نج‬

‫اب یسک اور یک رپواہ ی ا‬

‫ک رکوں‬
‫م بج امسےئ ےہ وت‬ ‫رمےدل ی‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫وج ہ ی� ااعش ِر‬ ‫یا‬
‫ک وہکں �ی‬
‫لضف ےس ھجم وک اھکسےئ ےہ وت‬
 ‫‪43‬‬
‫خ‬
‫پیغام حمبت‬

‫ہی رم�ا ��د�ا وت ےہ‬

‫وہ رمی آھکن ےس اپھچ وت ےہ‬
‫م امس یا� وت ےہ‬‫رپ رمے دل ی‬

‫چی ن‬ ‫وہ ہن وہ دل ی‬
‫� وہ رتصخ‬ ‫م‬
‫ےہ‬ ‫اس اک آانش وت‬ ‫رما دل‬

‫م اس ےک اسھت وہں وخش‬‫بس ےس ٹک رک ی‬

‫م التبم وت ےہ‬ ‫ی‬ ‫رما دل اس‬

‫وہ‬ ‫ب ی�ار اک دارو ےہ‬ ‫دل‬

‫ےہ‬ ‫ہک قلعت اس ےس راہ وت‬

‫ی�اد رھک راہ وہاگ‬ ‫وہ ےھجم‬

‫ک وت ےہ‬‫م ےن یھب ھچک ی ا‬ ‫ذرک ی‬

‫ی ب‬
‫رق�‬ ‫ی‬
‫رک� انتک‬ ‫دور ےس مہ وک‬
‫ش‬
‫�ؔر �ی رما دخا وت ےہ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫نس‬
 ‫‪44‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�وہ رمے �دل ںیم �رےہ‬

‫ق‬
‫اےکس ودعوں ہپ ی ی‬
‫� رکےت وہےئ ی�ا د ےس اس یک وکسں اپات روہں‬
‫م اجب الات روہں‬ ‫دل رما ایکس ی�ا د ےس وہ رپ رکش اس اک ی‬

‫م انشور ونبں اور تسم روہں‬ ‫قشعِ ایہٰل ےک دنمسر اک ی‬

‫ن �‬
‫د�ا وس بھ�یس دبل ےک آےئ اس ےس دانم اانپ اچبات روہں‬‫ی‬

‫ےئل وہ وفق اہں وج ذرہ ذرہ یمرے مسج اک ےہ‬ ‫اس رب ےک ن‬

‫م آات روہں‬‫م ی‬ ‫رہ وتق اانت وخش �ص� بی� ونبں ہک اس یک ی�ا د ی‬

‫ن‬
‫دل رما تخت ےہ یلجت اک وہ ہک وج بس ےس ےب ی�از رکے‬
‫م آاثر رھپ وخد ی‬
‫ا� اشعق وک انس ات روہں‬ ‫اس یلجت ےک ی‬

‫ن‬
‫د�تملظےہاوروبھجےہاکاسےسرجہترکوںاوردورروہں‬ ‫یا‬
‫م اہنات روہں‬‫ذرک ےک ونر ےس رپ ونر روہں اور اس ونر ی‬

‫وج� واہں ےک ہ ی� ھکس اس اک ااعنم رگ اتھجمس روہں‬

‫دھک ی ہ�اں ےک ہ ی‬
‫م ابر ابر اھجمسات روہں‬ ‫لم ےگ ان رپ ‪،‬وخد وک ی‬ ‫ھکس واہںےنتک ی‬
 ‫‪45‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ض‬
‫سب رما دل وبقل وہاجےئ ابیق اع��ا ء وت اس ےک اخدم ہ ی�‬
‫مدلےساسےکااکحماجبالاتروہں‬ ‫مرےہاور ی‬ ‫وہرمےدل ی‬
‫ن‬
‫آھکن اےھٹ وت وہ اس رطف شیہ اےھٹ اکن ی‬
‫س وہ وج وہ دنسپ اس وک‬
‫اور زابن رپ وہدمح اجری ب ی‬
‫�رؔ ی‬
‫ز�رِ بل اس وک انگنگ ات روہں‬

‫�ن‬ ‫ش‬
‫وخ� بیصن املسم‬
‫اانپ ےہ رہمابن تہب‬ ‫دخا‬
‫یش‬
‫رپ�ان تہب‬ ‫رھپ ن یکوں ہ ی�‬ ‫ولگ‬
‫انگ ی� وہ دبی ی‬
‫ا� انگ‬ ‫دس‬
‫ن‬
‫وخش �ص� بی� املسمن تہب‬ ‫ےہ‬

‫االخص‬
‫ارگ‬ ‫دوتل‬ ‫یک‬ ‫االخص‬ ‫یئگ‬ ‫لم‬
‫ارث‬ ‫اامعل اےنپ رپ‬ ‫وہ‬ ‫ہی‬
‫ر�‬
‫�ز‬
‫رش�وں ےس ےہ وہ ب ی�ار بج‬
‫ی‬ ‫بس‬
‫م وہ طقف اس رپ رظن‬ ‫رہ لمع ی‬
 ‫‪46‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ریم�ا �دل ےہ اخیمہن‬

‫خ‬ ‫خ‬
‫‪156‬‬
‫یماہن‪ 155‬اجٔوں یکورکن یمرا دل ےہ یماہن‬
‫م اچےہ سب وبحمب اک آان‬ ‫اعقش وت دل ی‬

‫ن‬
‫ک رکوں‬ ‫د� یک م�یک�دوں یک اثکتف وک ی ا‬
‫یا‬
‫اچ� اس یک ی�اد ےس رہدم فطل اپان‬ ‫مہ ہ ی‬

‫�چ ی ی �یک‬
‫م د ھے‬ ‫�ی آھکن وہ اعقش وت رہ اک �ز‬
‫ودحت ےک دنمسر‪ 157‬ےک ونر اک اتان ابان‬
‫ن‬
‫س �ی‬‫�ی اکن وہں اعقش وت رہ رطف ےس ی‬
‫ش‬
‫کا اُاکن اننس انسان‬ ‫ی‬
‫وپ�دہ ی‬ ‫ےمغن وہ‬

‫م وہ قشع‬ ‫اعقش زابن رگ وہ وت رہ وبل ی‬

‫رگام رگیئمِ قشع ےس وہ دولں اک رگامان‬

‫ق‬ ‫ش‬
‫رط� رتا ی ا‬
‫ک‬ ‫ی‬ ‫وکیئ وپےھچ ےہ‬ ‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬
‫ق‬ ‫ق‬
‫‪158‬‬
‫رط� اجانہن‬
‫ِ‬ ‫ی‬ ‫ک ےہ ؟ ےہ‬ ‫ی‬
‫رط� ی ا‬ ‫یمرا‬
 ‫‪47‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫خ‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�اولں م ےہ‬ ‫� ےہ �ی وہ یمرے ی‬ ‫بجع ن‬
‫م ےہ‬‫وج وخش �ص� بی� ہ ی� ولگ وہ ان ےک دولں ی‬

‫�ی اکانئت رہ اک �چ ی �ز اس ےک دم ےس ےہ‬

‫م ےہ‬ ‫ساونں ی‬ ‫وج اس وک اجن ےل وت وہ یہ ی‬
‫نت‬
‫س�‬
‫سج وک وبحمب وہں رہ وتق ��یں اس یک‬
‫م ےہ‬ ‫وہ وہ ومٔنم دخبا رب ےک وہ پ ی�اروں ی‬

‫دل تبحم ےس وہ رپ اس یک زابں رپ وہ درود‬

‫م ےہ‬ ‫اور تنس رپ وہ لمع اکم �ی اکومں ی‬

‫اسرے وبحموبں ےک تس ےس ےہ انب �ی وبحمب‬

‫م ےہ‬ ‫وہ دنملقع ےہ وج اس ےک د�ی واونں ی‬
‫ش‬ ‫ن‬
‫ب‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫ل �ی اعسدت ھچک مک � ےہ ی‬
‫�ر‬ ‫یمرے ي‬
‫م ےہ‬ ‫ہک یمرا انم اس ےک اچےنہ واولں ی‬
 ‫‪48‬‬
‫تن‬
‫پیغام حمبت‬

‫�دل رت�ا �اُس یک �اام�� ےہ‬

‫ج تن‬ ‫�ک‬
‫وخد وکبج اہ ر ےک د یھ�و ےگمت ی� اک زمہ وت اپٔو ےگ‬
‫وہ دنلب اانت انتج وخد وک مت یا� ں اس ےک واےطس رگأو ےگ‬

‫س یھب ول‬ ‫یٹم وہ یٹم ےس ےنب وہ مت یٹم نب اجان ذرا ی‬

‫سھ�ی�اں وخد یہ ڑچےتھ اجٔوےگ‬
‫اعزجی اس ےس وہیگ بج احلص ی �ڑ‬

‫�پھ� ن ن‬ ‫غ‬
‫ی‬
‫�ر اس اک ی�ک��ا ےہدل م سب رصف وہ یہ رہ اجےئ‬ ‫دل ےس رہ ی‬
‫�أوےگ‬‫وہ یہ بج اسےنم وہاگ وت رھپ اہھت اسےنم سک ےک پ ی‬

‫�ز‬ ‫ن‬
‫ومت ےس ےلہپ رمان س�یکھ��ا ےہ واہں یمان ےک وصتر ےس‬
‫اجن و امل وتق اامعتسل رکےک اےنپ اامعل وک ڑباھٔوےگ‬

‫رہ ہگج اس اک ھجت توک ااسحس وہ اس ےس اغلف یسک ےحمل ہن روہ‬

‫رھپ ابعدت ےنب ی�ری اجدنار وخد وک وبحمب اس اک انبٔوےگ‬
‫ئ‬ ‫ت‬
‫آ� لکشم مت ارگ دل ہن اس وک دے اپےئ‬ ‫اب� رظن ی‬‫اسری ی‬
‫ش‬
‫دل وت اس یک یہ اامتن ےہ ب ی‬
‫�رؔ�ی اامتن اس وک اچنہپٔو ےگ‬
 ‫‪49‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ںیم �دوی�اہن نب ےکدسرھ ایگ‬

‫گا‬‫مٹمس ٹمس‪161‬ےکرھکب‪ 162‬ی‬ ‫گ‪ 160‬ی‬
‫مرھکبرھکب‪159‬ےکٹمس یا‬‫ی‬
‫گا‬‫رما دل اھت اس یک ا ام تن اک یھبت دل رما �ی اُدرھ ی‬
‫ق‬
‫ی‬
‫�ا ل ےہ وک یئ � اس ی‬ ‫خ‬
‫م ہن اقل ےہ‬ ‫وخاب ےہ ہن ی‬‫ہن �ی ن‬
‫�ی بجع ہ ی‬
‫�‪ ،‬اھت �ی اس اک یہ‪� ،‬ی اہجں اک اھت واہں رھپ یا‬
‫گ‬

‫‪163‬‬
‫ک یھبک انز ےس وخد ےس دجا ی‬
‫کا‬ ‫یھبک رقب اانپ اطع ی ا‬
‫گ وہ دجرھ یا‬
‫گ‬ ‫م واہں یا‬‫ک ی‬‫کا ی ا‬
‫کا رغض ےہ ہک ی‬ ‫ےھجم ی‬
‫ن‬
‫ہ‬
‫رمے اسھت اب وت ویہ ےہ سب وکیئ اور اپس ی‬
‫‪164‬‬
‫� یہ ےہاب‬
‫‪165‬‬
‫م بج الم اےس لم ےک اور رھکن یا‬
‫گ‬ ‫م دجسوں ی‬ ‫م روکع ی‬‫ی‬

‫رمی وسچ اس یک رطف رےہ اسرا دن ہن اجےن وہ بک ےلم‬

‫گا‬
‫رات اک ڑھگی ےھجم لم ےئگ رمے دل ےس وبھج ارت ی‬

‫‪167‬‬
‫موخد وکداھکےئےہ‬‫م یمرےامسےئ‪166‬ےہیھبکھجم ی‬ ‫یھبکدل ی‬
‫ش‬
‫‪168‬‬ ‫ی‬
‫�رؔ اھکسےئ ےہ م د�ی واہن نب ےکدسرھ یا‬
‫گ‬ ‫ب‬
‫بجع قشع ی‬
 ‫‪50‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اتیب� اتلھبنس یہ ںیہن‬

‫� ِدل ب‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫یہ‬
‫ن�‬ ‫یہ‬ ‫اتلھبنس‬ ‫ب ی�اب‬ ‫دل‬
‫ِ‬
‫�‬‫ہی‬ ‫یہ‬ ‫اتھجمس‬ ‫وجاھجمسٔوں‬ ‫م‬ ‫ی‬

‫ھچک اہک آپ ےن پ ی�ار ےس اس ن وک‬

‫�‬ ‫اب یسک اور یک اتنس یہ ہ ی‬

‫گا ےہ نلکن‬‫دل یمرا اہوھتں ےس ی‬

‫م اب راہ یہ ہ ی‬‫س ی‬ ‫ن‬
‫�‬ ‫یمرے ی‬

‫آپ ےن بک ےس نچ ی‬
‫لا اس ن وک‬
‫�‬ ‫ہی‬ ‫ھجم انگہ اگر وک اتپ یہ‬

‫ن‬
‫رطف‬ ‫ن‬ ‫یک‬ ‫وخاوشہں‬ ‫الےئ‬ ‫وت‬ ‫ا‬ ‫د�‬
‫ی‬
‫یہ‬
‫اس ےس اس وک زمہ اتلم یہ �‬
 ‫‪51‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م ےہ اس ےک اور ن �ی‬ ‫لقع اقوب ی‬

‫ہی‬ ‫ت‬
‫�‬ ‫وت رش� یع� ےس اتلکن یہ‬

‫سفن اس وک ی‬
‫د� ےک اہھت اتلم نےہ‬
‫�‬‫ہک اس ےک اہھت ھچک راہ یہ ہ ی‬

‫ن‬
‫ھجم وک وہ ی�ار یک آوغش �ص ن� بی�‬
‫�‬ ‫ہی‬ ‫�ی یہ ےہ اور انمت یہ‬
‫ت‬ ‫ش‬ ‫ت‬
‫ی‬
‫ناب�‬ ‫�رؔ یک دل یک‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫ی‬
‫اب�‬
‫�‬ ‫اس وک وج اور ھچک آات یہ ہ ی‬

‫ش‬ ‫ش‬
‫وج� ںیم وہ�‬
‫م وجش‬ ‫ےہ زابن پچ رگم ےہ دل ی‬
‫وہے ہ ی� �ی وں ےم نونش‬
‫ٔ‬ ‫ے‬‫رس اکھج ٔ‬
‫�‬‫ہی‬ ‫� ان رپ وکیئ ارث یہ‬ ‫جی‬
‫م وہش‬ ‫� وجش ی‬ ‫م ےہ ج ی‬‫ان یک ےم ی‬
 ‫‪52‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ا� ریت�ا یہ دیش�ایئ ےہ‬

‫�دل وت � ب‬
‫ش‬ ‫ت‬
‫ی‬
‫�دایئ ےہ‬ ‫دل وت اب ی�را یہ‬
‫راہ ھچک �ی وں اےس دالھکیئ ےہ‬

‫ی‬
‫وصت�ر ی�ار‬ ‫م ےہ‬‫دل ےک اخےن ی‬
‫وہ ےلم وج رظن اکھجیئ ےہ‬

‫رہ رطف ونر ےہ رسور ےہ سب‬

‫م وہں اور وت ےہ اور اہنتیئ ےہ‬‫ی‬

‫ن‬
‫د�ا‬
‫ی‬ ‫روقن‬ ‫ےچنیھک‬ ‫یا‬
‫ک‬ ‫ےھجم‬
‫دل وک اک ابت وج اھجمسیئ ےہ‬

‫م اسب ےہ وت بج ےس‬ ‫رمے دل ی‬

‫ن‬
‫د� اگل اسبیئ ےہ‬ ‫یا‬ ‫دل ےن‬

‫ولجت و ولخت یک اب ابت اہکں‬

‫اب وت ھجت ےس یہ انشاسیئ ےہ‬
 ‫‪53‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ض‬ ‫ت‬
‫ی‬
‫ر��ز‬ ‫دجسہ‬ ‫اع��اء‬ ‫ہ ی�‬ ‫ی�رے‬ ‫اسےنم‬
‫ی‬
‫بس یک وخاشہ ہ� وج اپیئ ےہ‬

‫رماجات‬ ‫ورگہن‬ ‫یھت‬ ‫حات‬

‫ی‬
‫ی‬
‫اب وت ھچک وچٹ ا� اھکیئ ےہ‬

‫وبھج دن رھب رمے دل رپ وت راہ‬

‫رات یتسم ہپ ارت آیئ ےہ‬
‫ش‬
‫�رؔ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫قشع اندان‪ 169‬ےک ااشروں ہپ‬
‫ِ‬
‫ہ ی� ومخش نج وک ھجمس آیئ ےہ‬

‫اقمم رکش‬
‫ت‬
‫لضف دخا یا� ےلسلس ہپ امہرا �رای‬
‫ت‬
‫ک ی�را‬ ‫تہب ز ی�ادہ ےہ رتمح یک رظن ےہ ی ا‬
‫سب مہ وت رکش اب رہ آن ن ی‬
‫رک� دخا یا� ت رتا‬
‫� ادا ی�را‬ ‫ہی‬ ‫یھبک یھب رکش وہاکس‬
 ‫‪54‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایپس یتھجب ںیہن‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫‪170‬‬
‫پ ی�اس یتھجب � ےہ اجم ڑچاھےن ےک دعب‬
‫ق‬
‫اس�ا اہھت ہن روانک اس پ ی�اےن ےک دعب‬
‫ی‬

‫خ‬
‫‪171‬‬
‫ےہ �ی ی ا‬
‫مہنِٔ اشعق حبص اشم ےلم‬
‫حبص یک حبص ےلم اوراشم آےن ےک دعب‬

‫م ہ ی�‬ ‫یپ ےک د�ی واےن ےنب ہ ی� رپ اےنت وہش ی‬

‫‪172‬‬
‫م ااشرہ اس یہ اپےن ےک دعب‬‫ےتج ہ ی� اکم ی‬

‫م‬ ‫وکن الپات ےہ ےھجم وگہشِء اہنتیئ ی‬

‫‪173‬‬
‫ڈااتل اپین یھب ےہآگ اگلسےن ےک دعب‬

‫قشع بج اور ڑبےھاگ وت زمہ آےئ اگ‬

‫‪174‬‬
‫دل ِداھکےئ اگرما دل ےک اپھچےن ےک دعب‬

‫�ی تبحم ےہ �ی اک آگ ےہ ےسیک �ی ےپھچ‬

‫‪175‬‬
‫کا وہ پ ی�اہن کلھچ اجےن ےک دعب‬
‫کا ہتپ ی‬
‫ی‬
 ‫‪55‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫بک کلت �ی وں یہ پ ی�اونں یک ابت یتلچ رےہ‬

‫دور اسرے وہں رگم اس ےک الپےن ےک دعب‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫آگ رٹپول یک بج اپین ےس یتھجب ےہ �‬
‫ک ےھجب آگ رمی اس ےک الجےن ےک دعب‬‫یا‬

‫ل‬‫اب دنمسر یھب ہن اکیف وہ اھجبےن ےک ی‬

‫اہں ےھجب �ی وت ےھجب اس ےک یہ اپےن ےک دعب‬

‫رمے دل ت یک ےھجت ولعمم وت ےہ‬

‫ےب رقاری غ‬
‫�ر وہا ی�رے اانپےن ےک دعب‬ ‫م بس اک ی‬ ‫ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫دح اس ےک پ ی�ار یک وکیئ � وہیتکس ےہ‬
‫آگ ےہ اک اور ارھبیت ےہ دابےن ےک دعب‬
‫ش‬
‫ب‬ ‫ومت وخرشگن رمے دل وک ہن ی‬
‫وہکوں اب ی‬
‫�رؔ‬
‫ودعہ ہک اس اک وج ےنلم اک ےہ رمےن ےک دعب‬
‫‪B‬‬
 ‫‪56‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫رمے �دل وک ےسیک وکس وہ‬
‫م اک وج یگل یس ےہ‬ ‫رمے دل وک ےسیک وکسں وہ آگ اس ی‬
‫� یلج یس ےہ‬ ‫رمی آہ رگم یس یگل ےھجم وکیئ وبیٹ ج ی‬

‫رمی آھکن ربےس ہن نلھک ےک یکوں اےس روک وکن ےکس اگ اب‬
‫م یسب یس ےہ‬ ‫� وہ یہ ذات دل ی‬ ‫د� ےکس ہ ی‬
‫ےسج آھکن ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫د�ا ھجم ےس وت دور وہ رمے دل ی‬
‫م وکیئ ہگج �‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫دور‬
‫ےھجم ھجت ےس واہطس ےہ اب اہکں‪ ،‬ی�ری اچہ ڑبی رُبی یس ےہ‬

‫رکوں ی�اد اس وک زابں ےس اب رکوں اس وک ی�اد ےس رت رتب‬

‫رما دل وت اس اک اکمن ےہیھبت وہک اس ےس ایھٹ یس ےہ‬
‫غ‬
‫رمے دل ےس ی‬
‫�ر لکن وت اج یھبک وھبل ےک یھب ہن آان اب‬
‫� یچم یس ےہ‬‫م آےئ وہ آےئ اب دوھم اس یک ج ی‬‫رمے دل ی‬

‫ی‬
‫دصام روہں ہن اس ےس یھبک دجا‬ ‫اےھٹ‬
‫رمے بل ےس اب �ی ش‬
‫م وہ ےہ ب ی‬
‫�رؔ اب �ی زابں ہپ ابت یلچ یس ےہ‬ ‫رمے دل ی‬
 ‫‪57‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫�‬
‫�دل م�ب�الےئ�ی�ا�روک بہال ٔ�وں ںیم ےسیک‬
‫م ےسیک‬ ‫دل التبمےئ ی�ار وکالہبٔوں ی‬
‫م ےسیک‬‫م ولصِ ی�ار اچوہں رگم اپٔوں ی‬‫ی‬

‫ی ت‬
‫ز� اک رہ ہحمل اامتن ےہ اس یک بج‬ ‫اس‬
‫م ےسیک‬‫اس ےک ےئل یہ رصف وہ اس ہپ آٔوں ی‬

‫رہ دم وہ اچےہ یمری رظن اس یک رطف وہ‬

‫�غ‬
‫م ےسیک‬‫ا ی ار ےک ااشروں ےس دل اچبٔوں ی‬

‫دل نئمطم وت اس ہپ ےہ ہک اس اک یہ رےہ‬

‫‪176‬‬
‫م ےسیک‬‫رپ سفن وک اس ہپ نئمطم رکأوں ی‬

‫�خ‬
‫‪177‬‬ ‫ی‬
‫م ر ےہ یفخم‬ ‫آوھکنں ےک اسےنم رش نےہسج ی‬
‫�ک‬ ‫�خ‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ھ�‬
‫اس ر م رش ےس آ ں اب اٹۂوں م ےسیک‬ ‫ی‬ ‫ی‬

‫ش‬ ‫شی خ‬
‫ب‬ ‫�‬‫ل‬ ‫�‬
‫وج � یک د ہ ی��ز ےہ ڑکپو اےس ی‬
‫�رؔ‬
‫م ےسیک‬‫رتہب وہاس ےس یھب وہ رگ اتبٔوں ی‬
 ‫‪58‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایخولں ںیم �وہ وموج�د‬

‫�اولں ی‬‫خ‬
‫م وہ وموجد‬ ‫دل قشع ےس ی‬
‫ربل��ز ی‬
‫م وہ وموجد‬‫م وہأوں ی‬ ‫وسرج یک روینش ی‬

‫اس ےک یہ ارادے ےس رہ اک �چ ی �ز ےہ اقمئ‬

‫م وہ وموجد‬ ‫م وموجد اتسروں ی‬‫ےہ اچدن ی‬

‫�یک‬
‫م �بص�ی�رت وہ وہ د ھے اےس رہ وتق‬‫سج دل ی‬
‫م وہ وموجد‬ ‫رہ آن رہ ہگج اشمدہوں ی‬

‫ک لعف ےہ نکمم ارگ اس اک ہن وہ افلع‬ ‫یا‬

‫م وہ وموجد‬ ‫ا� یہ وساولں ےک وجاوبں ی‬
‫ی‬

‫‪178‬‬
‫رطفت ےک اطمقب تےہ رخ اگبڑ یک رطف‬
‫م وہ وموجد‬ ‫�روں ی‬ ‫ازجاےئ رشتنمےس ی‬
‫�ت�خ‬
‫وھتڑی یس اےنپ آپ یک ل�یق وہ اسےنم‬
‫م وہ وموجد‬‫م وموجد اظنومں ی‬ ‫ااسنن ی‬

‫رگ لقع سفن زدہ ہن وہ اور قح یک بلط وہ‬

‫م وہ وموجد‬‫رس ہتسب اکانئت ےک رازوں ی‬
 ‫‪59‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫�دار وت رکول‬ ‫ب‬
‫�رؔ مت بلط دل ی‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫م وہ وموجد‬‫یچس بلط ےک اسھت داعٔوں ی‬

‫� ِدل دیب�ا�ر‬
‫ی ت‬
‫دہا� ےل ےل‬ ‫�دار یہ رقآن ےس‬ ‫دل ب ی‬
‫دل ذارک یہ وت اہلل ےس تمکح ےل ےل‬ ‫ِ‬
‫اہں وج ارد رگدن امہرے ہ ی� ی ہ�اں �چ ی ی�ز� بس‬
‫� دل رہ اعسدت ےل ےل‬ ‫وہ راکوٹ ہن ب ی‬

‫رعمتفِ �ایہٰل‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ن�‬ ‫اجےن‬ ‫وک‬ ‫اہلل‬ ‫ارگ‬ ‫دل‬
‫�‬‫ہی‬ ‫امےن‬ ‫رھپ‬ ‫ےس‬ ‫آاسین‬ ‫سفن‬
‫دل ارگ اہلل ےس امونس ن وہ‬
‫�‬ ‫لم اس سفن وک اہبےن ہ ی‬
‫رھپ ی‬
 ‫‪60‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫اج ول ہی طقف �ااعش�ر ںیہن‬
‫ن‬ ‫�ز‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ن�‬ ‫لقع ےس ب ی�ار‬ ‫دل‬ ‫رما‬
‫�‬‫ہی‬ ‫اس اک اتدعبار‬ ‫رگم‬ ‫اہں‬

‫ن‬
‫لقع ےس داب ن یلا‬ ‫وک‬ ‫سفن‬
‫�‬ ‫ہی‬ ‫دل ارگ ب ی‬
‫�دار‬ ‫وہ‬ ‫ےسیک‬

‫ا� تمعن نےہ‬

‫ی‬ ‫ذجب اخصل وت‬
‫ِ‬
‫یہ‬
‫ہک اس اک سفن ہپ دمار �‬

‫رفق قشع و نوہس‬

‫وت ِ‬ ‫اجن ےل اگ‬
‫�‬‫ہی‬ ‫رپ ارگ وسار‬ ‫وہس ھجت‬

‫سفن وک اقوب اجمدہے ےس ن رک‬

‫�‬ ‫ہی‬ ‫یکوہکن اس رپ وت اابتعر‬

‫رکےل‬‫ن‬ ‫دل وک اذاکر ےس امونس‬

‫�‬‫ہی‬ ‫دل ب ی�ار‬
‫ِ‬ ‫ےل ےک رھپان‬
 ‫‪61‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م نےہ‬‫دل یک االصح وت اس یک ی�اد ی‬

‫ہ‬ ‫خت‬
‫ی‬
‫ا�ار �‬ ‫ی‬ ‫ورہن اس رپ وت‬

‫ش‬
‫ن ب�رؔی‬ ‫رابین ےہ‬ ‫ِ‬
‫ااہلم‬ ‫وت‬ ‫�ی‬
‫�‬ ‫ہی‬ ‫طقف ااعشر‬ ‫�ی‬ ‫ول‬ ‫اجن‬

‫اقل �ا�و�ر احل‬

‫ےس احل اک رفس رکان‬ ‫اقل‬
‫وک اہلل ےس ابربخ رکان‬ ‫دل‬
‫وک ااکحم اک اپدنب رکےک‬ ‫سفن‬
‫اامعل وک رتہب رکان‬ ‫اےنپ‬

‫رکف یک رکف‬
‫ٹ‬
‫وت وظنمر‬ ‫�‬‫ی‬ ‫رکان‬ ‫ےس‬
‫قلعت بس ن‬
‫یہ‬
‫وہں شدور‬ ‫ےس‬ ‫اہلل‬ ‫رکف اس یک �‬
‫�ر‬‫بی‬ ‫�ی‬ ‫ےہ‬ ‫یک‬ ‫رخایب اسری دل‬
‫�ی وتسمر‬ ‫ےہ‬ ‫ریتہ‬ ‫رگم آوھکنں ےس‬
 ‫‪62‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫سب �اس اک نب اج��ا‬

‫اگ‬ ‫روےئ‬ ‫آوسن‬ ‫ےک‬ ‫وخن‬ ‫دل‬
‫اگ‬ ‫وھکےئ‬ ‫وت‬ ‫اقمم‬ ‫اانپ‬ ‫بج‬

‫غ‬
‫‪179‬‬
‫یک‬ ‫ےن‬ ‫دخا‬ ‫ی‬
‫�رت‬ ‫رپ‬ ‫ھجت‬
‫اگ‬ ‫وسےئ‬ ‫وت‬ ‫یھب‬ ‫رپ‬ ‫اس‬ ‫یا‬
‫ک‬

‫وک واہں رپ اکےٹ اگ‬ ‫وت اس‬

‫ی ہ�اں رپ وبےئ اگ‬ ‫وج �چ ی �ز‬

‫ئ‬
‫ی‬
‫دوھ�‬ ‫ہن‬ ‫آوسن‬ ‫ےک‬ ‫وخن‬ ‫واں‬
‫اگ‬ ‫دوھےئ‬ ‫وج‬ ‫ےس‬ ‫آوسن‬ ‫ی�اں‬

‫ش‬
‫بی‬
‫�رؔ‬ ‫اجان‬ ‫نب‬ ‫وت‬ ‫اک‬ ‫اس‬ ‫سب‬
‫ن‬
‫اگ‬ ‫وہوے‬ ‫وج‬ ‫یلا‬ ‫ی‬
‫د�‬ ‫رھپ‬
 ‫‪63‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�دوی�اہن �ی�ا ف�ر�ز�اہن‬

‫ک ولگ ارگ د�ی واہن‬ ‫دل اعقش وک ہ ی‬
‫ِ ن‬
‫� وت یہ ارگ ےھجمس اےس رفزاہن‬‫ھچک ہ ی‬

‫وھگےتم ن عمش ےک رگد ہ ی� اور لج اجےت ہ ی�‬

‫� وت یہ ارگ ےھجمس اانپ رپواہن‬ ‫ھچک ہ ی‬

‫ن‬
‫ہ‬
‫انےل آےت وت زابں رپ ہ ی� رگموکشہ �‬
‫ی‬
‫ذعر اانپ وہ وبقل انےل ہ ی� �ی اتسمہن‬
‫ن‬
‫اٹمان یلن‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫وخد وک آاسن � ےہ �ی‬
‫ےہ �ی ٹم اجان اہکں‪ ،‬ےہ �ی ابیق نب اجان‬
‫ش ت‬
‫�‬ ‫گ‬ ‫وج وخا�ہ��یں ی‬
‫� رمی دل یک وہ یٔں رتصخ‬
‫�ی وخد اک وھچڑان ےہ ی�ا �ی اس اک ےہ اپان‬

‫دل ب ی‬
‫�دار ےھجم دے‪ ،‬بلقِ اغلف ےس اچب‬
‫ت‬ ‫شِ ت‬
‫�ؔر ی�را ےہ ی�رے یہ رطف ےہ آان‬ ‫بی‬
 ‫‪64‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہک �اس اک �دل ےہ اکھٹہن سج اک‬

‫انگہ ےس انچب انگہ ت ہن رکان ارگ �ی وہوے وت وتہب رکان‬
‫دنسپ رب وک ےہ ی�ری وتہب ڑگب ےئگ بج وت رھپ دسرھان‬

‫ڑبایئ ینتج ڑبی ی‬

‫رک�مہ ‪،‬ڑبا ےہ اس ےس وہ ی�اد رانھک‬
‫ڑبے ونب ہن‪ ،‬ڑبا ویہ ےہ‪ ،‬ڑبا سب اس وک یہ مت انھجمس‬
‫ظ‬
‫ی‬
‫رکم وت اس اک ع رت ےہمت وھجیل اینپ یھب وھکےل رانھک‬
‫ی‬
‫ہن وھجمس وخد وک وت قحتسم اہں ہک ا� رجا‪٫‬ت ےس یھب ےہ ڈران‬

‫وہ اعزجوں ہپ ےہرہمابں بج وت اعزجی یکوں رکو ہن احلص‬

‫ہک امےنن اک ارادہ ےل ےک وت امےتگن امےتگن ےہ آےگ ڑبانھ‬

‫ئ‬ ‫ق‬
‫ہ‬
‫اتبد� ی�‬‫ی‬ ‫ی‬
‫رط� وخد یہ‬ ‫ایس ےن وبحمب وک اےنپ وبحمب‬
‫ق‬
‫ایہن ی‬
‫رط�وں ہپ ےتلچ اجان رگاس اک وبحمب ےہ ھجت وک اننب‬

‫ق‬
‫رط� وبحمب ےک یکوں ہن وبحمب‬ ‫ےہ اس اک سوبحمب امہرا وبحمب ی‬
‫�‬
‫ی‬ ‫ھ‬‫م� ج‬
‫ا� یکوں ےہامہرا دنمش ےک ےھچیپ انلچ‬
‫اے اکش ں ہک ی ا‬
 ‫‪65‬‬ ‫ہ� ش‬
‫پیغام حمبت‬

‫ہ‬
‫ششک ی� ریتھک تہب یہ ز ی�ادہ‬ ‫�‬
‫ی‬ ‫�‬
‫امہرے وسفنں یک وخا ں یھب ن‬
‫ہی ہ یش‬
‫ہن وہں وج اجزئ ‪،‬اجمدہے ےس ا� � داب ےک رانھک‬

‫امہرا سفن ےہ امہری اگڑی وت دل وک اس ہپ وساررکےل‬

‫ہک ی‬
‫ا� اسقئ ‪180‬وک سفن ےک واےطس یھب ہ ی‬
‫اچ�ےہ وت ھچک ونسران‬

‫م ےہ وکن‬ ‫ونسران �ی ےہ ھجمس وہ اجےئ ہک یمرا وبحمب الص ی‬

‫م سک وک وھچڑوں ےھجم ےہ سک ےس و ےسیک انچب‬‫م سک وک امونں ی‬ ‫ی‬

‫ن‬ ‫ق‬ ‫ق‬

‫ی‬ ‫ی‬
‫رط� ےط وہ رط� م رھپ آ اس ی�ا ں وہں‬ ‫ےلم وج رربہ ی‬
‫وت دل یھب رہتس ع�ج� ب‬
‫ی� اپےئ ہک ولکشمں ےس ےہ �ی وں انلکن‬

‫ئ‬
‫�ی ربوتکں ےک یہ ےلسلس ‪ 181‬ہ ی� ایہن ہپ ی‬
‫ات�د ےہ اس یک یتلم‬
‫رہِ یبن(ﷺ) ہپ ےہ دل ےس انلچ یھبک ہن مت وک ےہ اس ےس انٹہ‬

‫ش‬ ‫ت‬
‫�رؔ اک اب رواں بج‬ ‫ب‬ ‫ہ‬
‫اب� ی� ان وک وھجمس ملق ےہ ی‬ ‫�ی دل یک ی‬
‫م انسب‬‫ہک اس اک دل ےہ اکھٹہن سج اک ‪182‬وہ اچےہ اس اک یہ اس ی‬
 ‫‪66‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫قشع یک �� آگ‬
‫قشع یک آگ ےکپچ ےکپچ ےلج‬
‫اور دل دخا ےس ےکپچ ےکپچ ےلم‬
‫ت‬
‫ی‬
‫ی�ریت ریتہ یمن آھکن م وہ‬
‫رپ ادب ےس وکیئ آوسن ہن رگے‬

‫عمش یک رطح انلھگپ وت وہ‬

‫رپ ادب ےس دقم اانپ ہن ےلہ‬

‫اک آگ قشع یک رباپ وہ‬ ‫ی‬

‫دل م ئ‬
‫آ� ہن اس ےک ےلعش‬ ‫ی‬ ‫رپ رظن‬
‫ن‬
‫ک‬ ‫�‬
‫ر�‬‫ہی‬ ‫د�ی د وک رتیتس‬ ‫آ ھ�یں‬
‫ہنم ےس پچ وہ اور وکیئ اف ہن رکے‬

‫یک آگ اگلےئ وت ےگل‬ ‫قشع‬

‫ش‬
‫وت رھپ وہ ہن ےھجب‬ ‫ےگل ب ی‬
‫�رؔ‬
 ‫‪67‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�داین یک تبحم‬
‫ن‬
‫اجےئ‬ ‫لکن‬ ‫ارگ‬ ‫د�ا‬
‫ی‬ ‫ےس‬ ‫دل‬
‫رھپ دخا وخد یہ مہ وک لم اجےئ‬

‫ےہ‬ ‫وہات‬ ‫ی‬

‫کا‬ ‫ےس‬ ‫رکےن‬ ‫وتہب‬
‫ت‬
‫اجےئ‬ ‫لہ‬ ‫اہپڑ‬ ‫اک‬ ‫معص� ی�‬

‫رگم‬ ‫العج‬ ‫اک‬ ‫سفن‬ ‫ےہ‬ ‫دہج‬

‫‪183‬‬
‫ذرک ےس دل اک ابغ لھِک اجےئ‬

‫ی ن‬ ‫ن‬
‫ل‬ ‫ےہ‬ ‫الت‬ ‫ہپ‬ ‫د�‬‫ی‬ ‫وت‬ ‫وہ‬
‫‪184‬‬
‫اس ےک در ہپ وکیئ اسلئ اجےئ‬

‫ت‬ ‫ش‬
‫ی�را‬ ‫بی‬
‫�رؔ‬ ‫گ‬
‫یا‬ ‫نب‬ ‫ارگ‬ ‫دل‬
‫‪185‬‬
‫اجےئ‬ ‫دل‬ ‫ہپ‬ ‫اہجں‬ ‫اجان‬ ‫واہں‬
 ‫‪68‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫بلطِ تبحم‬
‫یک تبحم‬ ‫ہن اچوہں یم اب اعہلج‬
‫‪186‬‬

‫یم اموگنں دخا ےس دخا یک تبحم‬

‫اور ان یک یھب اس ےس تبحم وج ی‬

‫رھک‬
‫ن‬
‫لاء یک تبحم‬ ‫یب‬
‫ا�اء او ی‬ ‫وہ بس‬

‫ھجم وک وبحمب‬ ‫ذراعئ تبحم ےک وہں‬

‫یک تبحم‬ ‫ےلم دجسم و دراگسہ‬

‫رےہ‬ ‫م�یس�ر‬ ‫تبحص‬ ‫یک‬ ‫اشمخئ‬

‫ےلم ھجم وک رہ اخاقنہ یک تبحم‬

‫ش‬ ‫ن‬
‫د�ا ےہ ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫ی‬ ‫اطخٔوں یک ڑج بحِّ‬
‫یک تبحم‬ ‫‪188‬‬
‫یک یا� ابہ‬ ‫‪187‬‬
‫�ی امل یک یا� اجہ‬
 ‫‪69‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وپیلٹ یہ لج یئگ‬
‫رضب دل ینب‬
‫ِ‬ ‫تاک وچٹ دل ہپ گل یئگ وج‬
‫م ویہ یمری یھب وخیش‬ ‫ی�ری وخیش ےہ سج ی‬

‫م رکوں‬ ‫احل دل ب ی�ان نک اافلظ ی‬

‫م ِ‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫�ری رظن ڑپی وت زدنیگ دبل یئگ‬ ‫ی‬

‫اک پ ی�ار یک رظن ےن ےھجم اکٹ یہ د ی�ا‬

‫گ رہ ر�گ ہ��زر ےسیہ‬
‫ل زگر یا‬
‫سج ےک ی‬

‫م نوہں‬‫ہہک دوں ووف ِر قشع ےس اعقش رتا ی‬

‫�‬‫ک ہی‬ ‫رپ وہش ےس د�یکھ�وں رظن آؤں ہ ی‬

‫اس ونر یک ابرش ےن ےھجم رکد یا� ےب لک‬

‫ا� وچٹ بج یگل ےہ وتدل ہپ یلچ رھچی‬ ‫ی‬
‫ش‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬
‫اب رکف ےہ وکیئ ہن وکیئ مغ ےھجم ی‬
‫ن‬
‫د�ا یک وخااشہت یک وپیلٹ یہ لج یئگ‬
‫ی‬
 ‫‪70‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫جُ�ہ�د نک �د�ر وخیب�دی وخ�د �ر�ا ب‬

‫ایب�‬
‫ک ہ ی� رفامےت انجب‬ ‫م یا‬‫ونثمی ی‬
‫ب خ‬
‫دہج نک در ی�ودی وخد را ی�اب‬
‫ب‬

‫اس اک بلطم �ی ےہ ہک وخد وک اٹم‬

‫�ی آب و اتب‬ ‫رکانفاینپ وج ےہ‬

‫رک‬ ‫دور‬
‫سفن یک آالوشئں وک‬
‫ت‬
‫ہ‬
‫اھچیئ ی�رے دل ہپ وج ی� ےب اسحب‬

‫ت‬ ‫ن‬
‫ھ�‬ ‫ک‬ ‫�‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫آ ں �ری چس یھب رھپ د� ل‬ ‫ی‬
‫خ‬ ‫ن ی‬
‫�ال و وخاب‬
‫� ی‬‫د�ا ا� وہ ہک ج ی‬ ‫ی‬

‫ت‬
‫اکن ی�رے قح ےس رو رگداں ہن وہں‬
‫رخاب‬ ‫سفنِ‬ ‫طلغ‬ ‫ونساےئ‬ ‫ہن‬ ‫اور‬
 ‫‪71‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وخد ےس وت مگ وہ رصف وہ ی�اد وہ‬

‫آےئ یھب وکیئ وجاب‬ ‫رھپ واہں ےس‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫وت ھجمس اجےئ ہک وت ھچک یھب �‬
‫اور بس ھچک اس اک یہ ےہ الوجاب‬

‫م دعموم رک‬‫اےنپ وخد وک قشع ی‬

‫اگ ھجت ہپ ابب‬ ‫وت اقب اک رھپ ےلھک‬

‫م وت اس اک یہ ےہ اور وہ رتا‬‫سج ی‬
‫رہ وتق اتنس وہ وت اس اک اطخب‬

‫اےس وظنمر وہ‬ ‫وت رکے وہ وج‬

‫ہی‬
‫اچ� آانجنب‬ ‫وہ رکے اگ وج ہک‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ ہک ی ا‬
‫ک وہ مت‬ ‫ب‬ ‫وخد وک اچہپون‬
‫ابوصلاب‬ ‫املع‬ ‫واہلل‬ ‫دش‬ ‫متخ‬
 ‫‪72‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫مہ وک �دوع�اۓ تبحم ےہ‬

‫مہ وک دوعاےئ تبحم ےہ رگم ی ا‬
‫ک ےہ �ی‬
‫و� یہ سب زابن رپ الچ ےہ �ی‬ ‫انم ی‬

‫ہ‬ ‫�ش‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫�‬ ‫�‬‫ہ‬
‫وپری وہں وخا ں اینپ وت تبحم وہ �‬
‫ا� ہن وہ ےتہک ہ ی� اجےن ی‬
‫کا ےہ �ی‬ ‫اور ی ا‬

‫انامدی ےک وہں اافلظ زابں رپ اجری‬ ‫ی‬

‫م وکشہ یھب وہرہ ی‬
‫ا� اتھجمس ےہ �ی‬ ‫دل ی‬

‫قشع اک ونر وت ولعشں وک یھب اھجب یہ دے‬

‫ٹ‬
‫ب ی�ا رقابں وہ بجع �ی ہک ابپ اچےہ �ی‬

‫ےسیک وشعمق یک اچتہ وک ہن اچےہ اعقش‬

‫دوعی ےہ �ی‬
‫ٰ‬ ‫ےہ ارگ یا�ا‪ ،‬ضحم قشع اک‬
‫ن‬
‫مہ وت سب اس یک ااطتع ڑبا دصقم ی‬
‫اج�‬ ‫ش‬
‫ک‬
‫ی‬ ‫�‬ ‫س‬
‫�رؔ یا�ا یہ ھ�ا ےہ �ی‬‫ب‬
‫ڑبوں ےس مہ ےن ی‬
 ‫‪73‬‬
‫خ‬
‫پیغام حمبت‬

‫��د�ا ےک ےئل وہ‬

‫�ی انسنہ �ی روان دخا ےک ےئل وہ‬
‫�ی اجانگ �ی وسان دخا ےک ےئل وہ‬

‫ئ‬
‫وہوے‬ ‫ی‬
‫ات�د‬ ‫اور‬ ‫دمد‬ ‫یک‬ ‫دخا‬
‫ارگ اکم وہان دخا ےک ےئل وہ‬

‫�ی اپان ےہ ابلکل‬ ‫�ی اپان ےہ ابلکل‬

‫‪189‬‬
‫ارگ وخد وک وھکان دخا ےک ےئل وہ‬

‫ن‬
‫د�ا ےس دل یمرا وہ اصف‬
‫دےلھ ِبح ی‬
‫دخا ےک ےئل وہ‬
‫‪190‬‬
‫رگم اس اک دوھان‬

‫ش‬
‫وج وبےئ ی ہ�اں رپ واہں اکےٹ ب ی‬
‫�رؔ‬
‫‪191‬‬
‫رگم اس اک وبان دخا ےک ےئل وہ‬
 ‫‪74‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وترمے�دلںیم�رےہ‬
‫ا� انبان ھجم وک‬ ‫لس ی ا‬‫بلق یمرا وہ ی‬
‫نج ےک وت اسھت ےہ یا�وں ےس المان ھجم وک‬

‫م روہں‬‫م رتی رظنوں ی‬ ‫م رےہ ی‬‫وت رمے دل ی‬

‫اینپ رظنوں ےس ایہٰل ہن رگاان ھجم وک‬

‫ش�� ش‬
‫وتعس یبلق اک ی�ہ ےھجم اطع رکان‬
‫ہ یش‬
‫� وت اچبان ھجم وک‬ ‫گنت رظنی ےس‬

‫ت‬
‫سفن یمرا وہ رش� یع� ہپ نئمطم ی�ا رب‬
‫ین‬
‫انبد�ا د�ی واہن ھجم وک‬ ‫اور وت اانپ‬

‫آدم رعش ےہ اور ک� یف ےہ ‪،‬ےہ لضف رتا‬

‫آداب تبحم یھب اھکسان ھجم وک‬
‫ِ‬ ‫اےنپ‬
‫ش‬
‫ب‬
‫م اخیک وج ےہ ی‬
‫�رؔ وموسم‬ ‫رتا دنبہ وہں ی‬
‫ی‬ ‫ق یق ت‬ ‫ب‬
‫ش‬
‫رہِ ی‬
‫�رؔ ح م داھکان ھجم وک‬
 ‫‪75‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رجمم ےس وت رحمم ےنب‬

‫د�‬‫م ذرا وت اکھجےک ی‬ ‫رس قح یک رعمتف ی‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫م اےس ُ�و اٹم ےک د�‬
‫ی ‪192‬‬ ‫وج ُ�و ےہ رتے دل ی‬
‫ئ‬
‫آ�‬‫ی‬ ‫ےنتک وضفل اکم امہرے رظن‬
‫ی ‪193‬‬
‫وھتڑا اس رہشوتں ےس وصتر اٹہ ےک د�‬
‫ت‬
‫ےلئسموج ی�رےلح ہن وہےئ امل ےس ارگ‬
‫ی ‪194‬‬
‫ھچک اس ےس وت اندار وک یھب وتالھک ےک د�‬

‫م رےہ اگ‬ ‫بک کت وت ےب اہمر ذلوتں ی‬

‫ی ‪195‬‬
‫م ال ےک د�‬‫ان وک وت رش� یع ت� ےک دارئے ی‬

‫االخق ی‬
‫محدہ ےس حلسم وت وخد وک رک‬
‫د�‬‫االخق ذم�یمہ ےک رذالئ داب ےک ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ےہ رضوری رگم آاسن � ےہ‬ ‫اکم خ‬‫�ی ش‬
‫وج اکلم وہ اس ےک اپس آےک ی‬ ‫ی‬
‫د�‬ ‫اہں �‬
 ‫‪76‬‬ ‫ئ‬
‫پیغام حمبت‬

‫آ�رظن اسری ھجت وک � ہ ی��چ‬ ‫ن‬

‫د�ا یک �چ ی ی�ز� ی‬
‫ی‬
‫د�‬ ‫م اجس ےک ی‬ ‫اہلل اک وصتر ذرا دل ی‬

‫رہ ض�چ ی �ز ےک ڈر ےن ےھجت زبدل انب د ی�ا‬

‫ئ‬
‫انرا� دخا ےس وت دل وک ڈرا ےک د�ی‬ ‫ِ‬

‫م وت اناکم وہا ےہ‬ ‫ونتکں وک انمےن ی‬

‫وتہب ےس ذات تخب‪ 196‬وک ذرا وت انم ےک ی‬
‫د�‬

‫دل قشع ےس وہ ی‬
‫ربل��ز لقع اس یک وہ اخدم‬ ‫ق‬
‫م یھب دوونں وکالےک د�ی‬ ‫� رش� یع ت� ی‬
‫اور ِی د‬
‫ش‬
‫م ب�رؔی‬‫رجمم ےس وت رحمم ‪197‬ےنب اک آن ی‬
‫د�ا وک وھچڑ اس وک وت دل ی‬‫ن‬
‫د�‬ ‫م امس ےک ی‬ ‫ی‬

‫‪w‬‬
 ‫‪77‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫مہ وک سب ریتی تبحم اک اہس�ر�ا اکیف‬

‫ک وہ ااسنں ےہ وج وغشمل ابعدت ہپ ہن وہ‬ ‫یا‬
‫ت‬
‫رکش تمعن ہپ ہن وہ ربص مص ی�� ب� ہپ ہن وہ‬

‫ت‬
‫اعف� ی� امےتگن یا� رب ہ ی� ہک زمکور ہ ی� مہ‬
‫ک داغ ‪198‬دخا ی�ا �ی تبحم ہپ ہن وہ‬ ‫رپ ہ ی‬

‫ت‬
‫ی‬
‫ھجم وک سب �ری تبحم اک اہسرا اکیف‬
‫دل رما ھجت ہپ رےہ‪199‬امل ہپ ذلت ہپ ہن وہ‬

‫ت‬
‫مہ وت د�ی واےن ہ ی� ی�رے اور ی ہ� اچےتہ ہ�ی‬
‫دل اک وگہش وکیئ رموکز واجتہ ہپ ہن وہ‬

‫ت‬ ‫ت‬ ‫ت‬

‫�ی اہجں ی�را ےہ مہ ی�رے ہ ی� بس ی�را ےہ‬
‫ت‬ ‫دل ہ ی‬
‫ک یمرا �ی رساشر ملک� ی� ہپ ہن وہ‬
 ‫‪78‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫نت آاسین ہپ یمرا سفن ہن املئ وہ یھبک‬

‫سفن رشدنمہ یھبک یھب یمرا تقشم ہپ ہن وہ‬

‫وبقل یمرے دخا ی�ا رمے وہں بلق و رظن‬

‫اتر� ہن وہ بلق یھب تملظ ہپ ہن وہ‬
‫ذنہ ی‬

‫ت‬
‫اسےنم ی�رے روہں دل ےس رتا دنبہ ونبں‬
‫ت‬
‫دل وہ ااسحن ہپ یسک اور ک� یف� ی� ہپ ہن وہ‬

‫ش‬
‫�رؔ وک اینپ ی�اد ےس رکےل رونش‬ ‫ب‬
‫دل ی‬ ‫ِ‬
‫وت اےس ی�اد رےہ اِس ےس �ی تلفغ ہپ ہن وہ‬

‫ث‬
‫ےب ول� �د�ویتس‬
‫رغض نج وک ےہ ان یک دویتس دویتس رغض یک ےہ‬
‫تہب یہ ےہ‬ ‫ی‬
‫رھبوہس ان ہپ رکےن م وترھپ لکشم ن‬
‫� وہےت‬ ‫م وت �ی وں رطخے ہ ی‬ ‫رگم ےب ولث دویتس ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�ی یکوں رکےت � اس ےس ہک سج یک ا� دویتس ےہ‬
 ‫�‬
‫‪79‬‬ ‫ش‬
‫پیغام حمبت‬

‫اک� ںیم �ااسی �روہں �اس ےک ےئل �زدنہ �روہں‬

‫م یا‬
‫ا� روہں اس ےک ےئل زدنہ روہں‬ ‫اکش ی‬
‫ومت وہ اس ےک ےئل اس رپ یھب رشدنمہ روہں‬

‫دل رما اس ےک ےئل وہ اور دامغ اس ےک ےئل‬

‫ت‬
‫وہ زابن رپ ذرک اس اک اس اک انم یلا روہں‬

‫دویتس اس ےک ےئل وہ دینمش اس ےک ےئل‬

‫� رکان اس رطح رکات روہں‬
‫ھجم ےس اچےہ ج ی‬

‫وبانل اس ےک ےئل وہ پچ روہں اس ےک ےئل‬

‫وخش روہں اس ےک ےئل اس ےک ےئل روات روہں‬

‫م سب اک وہ امسےئ دورسا وکیئ ہن وہ‬ ‫دل ی‬

‫م اگلات روہں‬ ‫دل ےس اال اہلل اک رعنہ ی‬

‫اس ےساموگنںاسےسولں سباسےکدررپرسرےہ‬

‫اس ےک در رپرس وک رہ دم ابر ابر راتھک روہں‬
 ‫‪80‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫اب وت سب اس یک تبحم اک یہ آرسا ےہ ب�رؔی‬
‫م اس وک وھبل اجات روہں‬‫اس ےس وج اغلف رکے ی‬

‫ت‬
‫�ا� یک دیسیھ �ب�ا�‬
‫سدیھ یس ابت ن ےہ مہ اس ےک ہ ی�‬ ‫ی‬
‫� وت سک ےک ہ ی�‬ ‫اس ےک ارگ ہ ی‬
‫ٹ‬ ‫ئ‬
‫�‬ ‫اج� وت رھپ بس ھچک ی‬‫اس ےک نب ی‬
‫� یھب اور سج ےک ہ ی�‬ ‫اکم ج ی‬

‫�اہلل یہ �اہلل‬
‫بج وکیئ اکم مت ےن رکان وہ‬
‫ہ یش‬ ‫اس ی‬
‫� ڈران وہ‬ ‫م اس ےس‬
‫ت‬
‫سب رش� یع� ےکاطمقب وہ اکم‬
‫اور رصف اس اک یہ دم رھبان وہ‬
 ‫‪81‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ھجت وک ایک ولعمم؟‬

‫ااشرہ وج “وھ” اک وہا ےہ ھجت وک ی ا‬
‫ک ولعمم‬
‫ک ولعمم؟‬ ‫دل رما سک ےس آانش ےہ ھجت وک ی ا‬

‫م اب‬ ‫کھج یکوں اجیت ےہ رگدن رمی لفحم ی‬

‫ک ولعمم؟‬‫وکن اس وتق البات ےہ ھجت وک ی ا‬

‫ےسیک اغلف روہں اس ےس ہک رہ رطف ےہ ویہ‬

‫م اپھچات ےہ ھجت وک ی ا‬
‫ک ولعمم؟‬ ‫اینپ آوغش ی‬

‫رہ وتق اس یک رظن اینپ رظن رپ وسحمس‬

‫کا ربس راہ ےہ ھجت وک ی‬
‫کا ولعمم؟‬ ‫رعش ےس ی‬

‫الھب د یا� ےہسج ےن ھجم ےس رہ اک اکم یمرا‬

‫م اکم اس اک ےہ ھجت وک ی ا‬
‫ک ولعمم؟‬ ‫اگل وہں سج ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫� پ ی�ا ےہ وت ےنقشع اک بج اجم ایھب‬
‫وج اس ےن ھجم وک الپ یا� ےہ ھجت وک ی ا‬
‫ک ولعمم؟‬
 ‫‪82‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رات داعٔوں ےک رےتس یمری الماقت ان ےس‬

‫نلم اک وتق وہ یکا ےہ ھجت اک ی ا‬
‫ک ولعمم؟‬

‫اہک بج اس ےن ہک مت یمرے وہ وت اہں اس وتق‬

‫کا احل رھپ وہات ےہ ھجت وک ی‬
‫کا ولعمم؟‬ ‫دل اک ی‬

‫م دل وک دوھ ڈاولں‬ ‫اہب اہب ےک وجآوسن ی‬

‫م وکن آات ےہ ھجت وک ی‬
‫کا ولعمم؟‬ ‫رھپ رمے دل ی‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫م ہن روہں �رؔ ہک‬ ‫ےسیک مگ مس ومخش ی‬
‫ک ولعمم؟‬ ‫دھ�ی�ا ن احلص سک اک وہا ےہ ھجت وک ی ا‬

‫�دل ںیم �د�و �ر�اےتس‬

‫م ااہلم ایہٰل اک تااظتنم یھب ےہ‬ ‫دل ی‬
‫�ز‬ ‫ش‬
‫اور �� یط�اں ےک واسوس ش خاک ی� اگم یھب ےہ‬
‫ی‬
‫اانپ دل وھکل ذرا � اکلم یک اجبن‬
‫اتہک بس درتس ہ ی‬
‫ر� اکم وس �ی اکم یھب ےہ‬
 ‫‪83‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�دل ےس �داھکی �اےس‬

‫م ی�اد اس وک رکات روہں‬‫م ی‬‫دل ی‬
‫اور رہ دم اس اک دم رھبات روہں‬

‫وج ےہ‬ ‫ذرہ ذرہ رما اس اک‬

‫م ڈرات روہں‬‫دے ےک اس وک اس ہپ ی‬

‫ےتٹم ےتٹم رما انٹم یھب ےٹم‬

‫م ونسرات روہں‬‫اس رطح روز ی‬

‫دل ہپ اس یک وہ رظن پ ی�ار یک اک‬

‫ذرک ےس اس رطح رھکنات روہں‬

‫�غ‬
‫دور ا ی ار رمے دل ےس اب‬
‫م رچات روہں‬‫اسےنم ابغ ےہ ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫د� اےس ےہبج ےس ی‬
‫�رؔ‬ ‫دل ےس ی ا‬
‫اس ہپ رہ روز اب وت رمات روہں‬
 ‫‪84‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫وھچ��د�ی�ا رگ‬
‫ایک دح ےہ ابتیہ یک �اےس ڑ‬
‫ن‬
‫ک ی ہ�اں ےلم‬
‫د� یک تبحم اک رسا ی ا‬
‫یا‬
‫رھپ ِبح ایہٰل یک ااہتنء اہکں ےلم‬

‫بج اس یک رظن ےس وکیئ ےسیک یہ رگ ی‬

‫گا‬
‫اس وک ی ا‬
‫ک ےلم ارگ اسرا اہجں ےلم‬

‫وج اس ےک اپس ب ی ج‬
‫� د یا� وہ یہ ےہ وفحمظ‬
‫انتک ی ہ�اں ےس ڑبھ ےک وہ اسرا واہں ےلم‬

‫ک دح ےہ ابتیہ یک اےس وھچڑد ی�ا رگ‬ ‫یا‬

‫‪200‬‬
‫ِ‬
‫دوعت اتبں ےلم‬ ‫ینتک یہ اس وک ی�اں ہپ‬

‫ن‬
‫د�ا یک ذلوتں ےس وہ ذلات وہں وسحمس‬
‫ی‬
‫اور ان یک رھپ بلط وہوت رسِ اہنں ےلم‬

‫ش‬ ‫ی ت‬
‫�رؔ‬‫ب‬
‫ز� ےک اک اکم اک اطبل ونبں ی‬ ‫اس‬
‫سب اس اک یہ وہےن اک وج ذجہب وجاں ےلم‬
 ‫‪85‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اہلل �اہلل رکںی‬

‫ت‬
‫ق�‬ ‫ِ مس�‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫یم رپ اب مہ الچ‬ ‫رصاط‬
‫دل ےس یھب اور زابن ےس اہلل اہلل ی‬
‫رک�‬

‫� ت‬ ‫ق‬
‫ی‬
‫� رش یع� م اکن دوونں اےنپدنب‬ ‫ہ ی� ی دِ‬
‫رک�‬‫اجزئ ارگ ہن وہ وت اےس یکوں انس ی‬
‫ن‬
‫ک‬ ‫�‬ ‫ش‬
‫�ب غ�ی�ک امہری آ ھ�یں یھب ہ ی� اس یک اامتن‬
‫ن‬
‫د� ےس ہن رجمم انب ی‬
‫رک�‬ ‫�ر رحمم ی‬ ‫ی‬

‫م دنب‬‫اک وگتش اک ولڑھتا ےہ زابں یمرے ہنم ی‬

‫اجزئ ہن وہں وج وبل اےس یکوں ادا ی‬
‫رک�‬

‫م وج دامغ ےہ رٹنکول ہپ امومر‬ ‫اس رس ی‬

‫ک ی‬
‫رک�‬ ‫وت اس اک اامعتسل طلغ یکوں ی ا‬
‫ش‬
‫ب‬
‫�ی دل یھب اامتن ےہرمے رب یک بج ی‬
‫�رؔ‬
‫وت اس ےک العوہ ہن یسک وک د ی�ا ی‬
‫رک�‬
 ‫‪ 86‬ت ش‬
‫پیغام حمبت‬

‫ہن وہں زنمولں یک �ال� ںیم‬

‫‪201‬‬
‫م ہن یہ دروجں یک ےہ بلط ےھجم‬ ‫ہن وہں زنمولں یک التش ی‬
‫ی‬
‫سب ہ� وت دل یک ےہ آرزو ہک اب ا انپ انب یہ ےل رب ےھجم‬

‫‪202‬‬
‫ماں‬ ‫�ی د�ی وایگن یہ یک وت ابت ےہ ہک اجحب اب ہن وہ در ی‬
‫‪203‬‬
‫ک وہا ےہ �ی اب ےھجم‬ ‫رما امانگن اِس اک ع�ج� ب‬
‫ی� رت رگم ی ا‬

‫یمری ولخت و ولجت یھب اس یک وہ رما دل و دامغ یھب اس اک وہ‬

‫‪204‬‬
‫ک ولگ بس ےھجم‬ ‫ک �ی ہ ی‬‫م د�ی واہن وہں اہں د�ی واہن وہں ہ ی‬‫ی‬

‫م رکوں اگ وپرا‪ ،‬رضوری ےہ‬ ‫وج ببس ےہ اس اک ےہ مکح‪ 205‬اہں ی‬

‫‪206‬‬
‫یمرے دل یک اگنہ ےس وہ دور وہ یھبک ےچنیھک �ی وں ہن ببس ےھجم‬

‫‪207‬‬
‫ک ہتپ ہک وہاجےئ ی‬
‫کا‬ ‫ہن وہ ہحمل رھب یک یھب تلفغ اب ےھجم ی ا‬
‫�یک‬ ‫ک ےب ربخ روہں ی‬ ‫ہی‬
‫‪208‬‬
‫م �ی وں اور رکم ےس د ھے وہ بک ےھجم‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫یہ‬ ‫رمے دجسے ی‬
‫ابعد� اس اک قح ‪،‬رما قح وت اس ہپ وکیئ �‬
‫‪209‬‬

‫‪210‬‬
‫�ی رکم ےہ اس اک رکے وبقل ونس وخد ےس ےچنیھک وہ بج ےھجم‬
 ‫‪87‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫ےہ اے �رؔ ےھجم الہِ قح ےس الم د یا�‬ ‫ھجم ہپ لضف رب اک ن‬
‫‪211‬‬

‫‪212‬‬
‫ی� وہ ان یہ الہِ قح اک ادب ےھجم‬ ‫اب دخا ےک رکم ےس �ص� ب‬

‫ظ‬
‫�‬
‫�دنی اک ��ا ہ�ر �ا�و�ر �ب�انط‬
‫ےہ‬ ‫اکلھچ‬ ‫ا�‬‫ی‬ ‫ین‬
‫د�‬ ‫اظ ِ‬
‫رہ‬
‫اعمہلم وت دل اک ےہ‬ ‫الص‬
‫د� وک الستم رےھک‬ ‫اس ی ن‬ ‫اکلھچ‬
‫م یہ راہتس زنمِل اک ےہ‬ ‫ی‬ ‫دل‬

‫�اایغ�ر ےس �د�ویتس‬
‫�غ‬
‫ا ی ار یک اب دویتس ےس ےہ رمی وتہب‬
‫ہک ان یک ےب وافیئ ےن ےہ ھجم ہپ �ی وھکال‬
‫م ےھجت دل ی‬‫د�ا وہ سج ےک دل ی‬‫ن‬
‫م یا‬
‫ک ےھجمس‬ ‫ی‬
‫وج ےہ الغم سفن اک رکے ےسیک وہ واف‬
 ‫‪88‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اہلل �و�اولں وک �دھکی انیل‬

‫ن‬
‫‪213‬‬
‫د� یلا‬‫اہلل ےک وہےن ےک ےئل اہلل واولں وک ی‬
‫ن‬
‫ی ‪214‬‬
‫ن‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫د� ا‬
‫ل‬ ‫د� ےتکس � اس ےک دنبوں وک ی‬ ‫اہلل وک ی‬

‫ئ‬
‫ہ‬ ‫ی‬
‫اعش� رےتس م اغبئ وہیت ی� ابلکل وت‬ ‫ی‬ ‫وسرج یک‬
‫ن‬
‫ی ‪215‬‬
‫د� ا‬
‫ل‬ ‫ڑپ� وہ رونش وہں بت ان اعشٔوں وک ی‬
‫سج رپ ی‬

‫‪216‬‬
‫وت رونش دل ےس رونش وہ �ی روینش اہکں ےس آیئ ےہ‬
‫ن‬
‫ی ‪218‬‬
‫ن‬
‫د� ا‬
‫ل‬ ‫د� ی ا‬
‫ل‪ 217‬رونش راوتسں وک ی‬ ‫روینش ےک رفس وک ی‬

‫ن‬ ‫ن‬
‫‪219‬‬
‫د�ا یک اھچپ وہ وت ی‬
‫د�ا یہ رظن آےئ طقف‬ ‫دل رپ ی‬
‫ن‬
‫ی ‪220‬‬
‫د� ا‬
‫ل‬ ‫رگ دل وک انبان اچےتہ وہ ان ےک دولں وک ی‬

‫م ہ ی� وہ‬‫وج ٹم ٹم ےک ابیق ےنب رتمح ےک اسےئ ی‬

‫ی ‪221‬‬
‫ن‬
‫د� ا‬
‫ل‬ ‫مت یھب ذرا اطبل ونب اور ان اس�ی وں وک ی‬

‫ن‬
‫‪222‬‬
‫ک ہی‬
‫اچ� ےگ وت ان وک ی‬
‫کا دے اتکس ےہ؟‬ ‫ھجت ےس یلا ی ا‬
‫ن‬
‫ی ‪223‬‬
‫د� ا‬
‫ل‬ ‫اہلل ےک اطبل ہ ی� وہ طقف ان ےک اکومں وک ی‬
 ‫‪89‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رس وھگےل ش��آںیھکن د�ی د ےس یھب ڈنھٹی وہں‬ ‫م‬‫ابت ان یک اکن ی‬

‫ن‬ ‫ئ‬
‫د� یلا‬
‫�رؔ وت ان اجومں وک ی‬ ‫اج� ‪ 224‬ب ی‬‫آوھکنں ےس اٹلےئ ی‬

‫�‬
‫�ذرک �ا�و�ر تبحص اصنیحل‬
‫ی ن‬ ‫ت‬
‫زم‬ ‫ےس دل یک بج ی�ار وہ‬ ‫ذرک‬
‫لح� ی ن‬ ‫خت‬
‫اص �‬ ‫تبحصِ‬ ‫ی‬
‫ا�ار‬ ‫ےل‬ ‫رک‬
‫ےس اامعل ان ےک اپےئ وت‬ ‫اس‬
‫ِ بی ن‬
‫م‬ ‫ےس احلص وہ ھجت وک وفز‬ ‫اس‬

‫�الہِ �دل ےس انلم‬

‫م رخایب وہ وت ولگ وہ درتس ی‬
‫رکد� ےگ‬ ‫وج اظرہ ی‬
‫م رخایب ےہ وت سفن اور تسس ی‬
‫رکد� ےگ‬ ‫ارگ دل ی‬
‫وت الہِ دل ےس انلم اس ےئل وہات رضوری ےہ‬
‫ٹ‬
‫�رکےنےکےئلوہتسچ ی‬
‫رکد�ےگ‬ ‫ہکدلےک ی‬
 ‫‪90‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اک رطف یہ اجےئ رظن‬

‫‪225‬‬
‫رظن‬ ‫اپھچےئ‬ ‫ینتک اینپ وکیئ‬
‫‪226‬‬
‫م اس یک اپےئ رظن‬ ‫وہ رہ وص رت ی‬

‫ن‬
‫ی ‪227‬‬ ‫ہ‬
‫رس یک آوھکنں ےس رظن آےئ �‬
‫‪228‬‬
‫دل یک آوھکنں ےس رگم آےئ رظن‬

‫وج رظن اس ےک اسھت وہ انامونس‬

‫‪229‬‬
‫بضغ ڈاھےئ رظن‬ ‫ڑپے اہجںوہ‬

‫رکدے‬ ‫آانش‬ ‫ےس‬ ‫اس‬ ‫ےھجم‬ ‫وج‬

‫‪230‬‬
‫وکیئ ھجم وک یھب وہ اتبےئ رظن‬

‫ش‬
‫م وت وج یھب رکوں ب ی‬
‫�رؔ ی ہ�اں‬ ‫ی‬
‫‪231‬‬
‫سب رمی اک رطف یہ اجےئ رظن‬
 ‫‪91‬‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫ےھجم �اےنپ �ر�گ ںیم �ر�گ �دے‬

‫ن‬
‫یہ‬ ‫ےھجم اےنپ رگن ی‬
‫م رگن دے‪ 232‬رما اانپ رگن � ےہ‬
‫ی‬
‫رتا رگن اانپ یھب رگن وہ رمے دل یک آرزو ہ� ےہ‬

‫م‬ ‫رتا رگن بس ہپ ےہ اغبل اسرے رگن ذجب وہں اس ی‬

‫ی‬
‫‪233‬‬
‫ساہ �ی ےہ ہ� وج روینش ےہ‬
‫آے ی‬‫وگ رظن ٔ‬

‫‪234‬‬
‫رما رگن افین ےٹم اگ رتا رگن اس ہپ ڑچےھ اگ‬
‫‪235‬‬
‫م ےن ینس ےہ‬‫�ی انف اقب اک ےہ رہتس ی ہ� ابت ی‬

‫م وہں رگم ی‬
‫د� دنبہ وہں سک اک‬
‫‪236‬‬ ‫م وہں اخک اخک اک ی‬ ‫ی‬
‫ن‬ ‫ی‬
‫امد اس ےس وتیھب ےہ‬ ‫م اطخ اک التپ � ییق���اً رپ ی‬

‫م دبانم‬ ‫رمی الج رھک ےل دخا یا� رکوں ہلسلس ہن ی‬

‫م وگ تہب یہ یمک ےہ‬ ‫ام اب ھجم ی‬‫رتے وفع ےس ےہ ی د‬
‫ش‬
‫ی‬
‫ک م ااھٹٔوں آھکن وت ےسیک‬ ‫ق‬‫ح‬
‫�ؔر �ی�ر وہکں ی ا‬‫ب‬
‫م ی‬ ‫ی‬
‫رمے ظفل اےھچ وت وہں ےگ رگم احتل ینتک رگی ےہ‬
 ‫‪92‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایک ےہ؟‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫ل‬ ‫�‬
‫ی�را ک � یف ہپ �ی وشر اور وغاغ ی ا‬
‫ک ےہ‬
‫ک ےہ‬ ‫یا‬ ‫ارے انداں تبحم اک اقت اض‬

‫ن‬
‫د�ا ےک اقتوضں ےس ربخدار نےہ وخب‬ ‫ی‬ ‫وت ہک‬
‫کا ےہ‬ ‫د�ا ی‬
‫�ی یھب وت اجن ےل ہک قشع یک ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫ی‬ ‫َ �چ ی ہ‬ ‫ی‬
‫وک� �ز �‬ ‫ی‬ ‫وت‬ ‫ری‬
‫�‬ ‫وت بج اس اک ےہ وت‬
‫کا ےہ‬ ‫بس ھچک اس اک وج ےہ رھپ وسچ ہک رتا ی‬

‫دل وت ت ابداشہ ےہ �ی ابداشہ یھب بج اس وک ےہ د ی�ا‬

‫ک ےہ‬ ‫رھپ ی�رے اپس ذرا ی‬
‫د� ہک راتہ ی ا‬
‫پش‬
‫ہ‬ ‫ا� خ وک ی‬ ‫ل‬
‫� آیت ی�‬ ‫�ی اکت � یف چ وت خ رہ ی چ‬
‫اس ہپ وت ی� ےل رگ‪ ،‬ی� ےس وہات ی‬
‫کا ےہ‬

‫دقم دقم ہپ وتمعنں وک رکےت وہ مت ووصل‬

‫کا ی‬
‫کا ےہ؟‬ ‫ان وتمعنں ہپ یھبک رکش یھب ی‬
‫ش‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬
‫لقع ےس اکم ےل اور سفن وک دابان ےہ ی‬
‫کا ےہ‬ ‫ک ربا ی‬
‫رھپ وت اجن ےل اگ ہک ااھچ ی ا‬
 ‫‪93‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک �ااظتن�ر‬
‫ت‬ ‫البے اگ ےھجم راھک اسامن یھب ی‬
‫م ےن ےہ ی�ار‬ ‫ٔ‬ ‫رما امکل بج‬
‫�ہم��ش‬
‫م روھکں اافغتسر‬‫تھچ ےہ ےملک یک رمے رس ہپ ی اور زابن ہپ ی‬

‫ظ‬
‫ع یھب ےہ‬ ‫رح ےہ وہ اور وہ احبسن یھب ےہ ی‬ ‫ڑبا وفغر ےہ ی‬
‫م اس ےکرگن اج وہ رکے ی‬
‫کا رھپ ےھجت ابغ و اہبر‬ ‫وت ےہ ےب رگن رگن ی‬

‫ک‬
‫ارے اندان الگب ےسیک ھل�یں بج انمبس ہن وہ اموحل اس اک‬
‫دل انگوہں یک رطف املئ وہ ےسیک آےئ اس ہپ رتمح یک وھپار‬

‫اہں رگم اچےہ وت ہک اس اک ےنب دنگیگ ےس ےھجت ڑمان وہاگ‬

‫رک اج‪ ،‬رک زعم رھپ ہن رکےن اک‪ ،‬دل زگہتش ہپ وہ رھبوپر رشاسمر‬

‫ن‬ ‫رظن ااھٹ ےک د�یکھ�وں ی‬

‫د�ا ےک ےشقن وموجد‬
‫م وھتڑا اچر وس ی‬
‫یر‬
‫وصت�ِ ی�ار‬ ‫م ارگ اھجکن وکسں واہں وموجد ےہ‬ ‫اہں رگم دل ی‬

‫م ےسیک دوونں عمج وہےتکس ہ ی�‬‫ےب وافیئ اور تبحم دل ی‬

‫قشع اک یھب ےہ اک الٹ اقونن ہک �ی وہات ےہ سب رصف اک ابر‬
 ‫‪94‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م اخومش روہں‬ ‫کا؟ اس یک آوغش ی‬ ‫اب ونس دل یمرا اتہک ےہ ی‬

‫�غ‬
‫م ا ی ار ےس اب اش�ی د ہن وہےکس زم�ی د ااظتنر‬‫اور پھچ اجٔوں ی‬

‫م رےہ حبص و اشم اور اسےنم آوھکنں ےک رقآن رےہ‬‫رس رما دجسے ی‬
‫ی ش‬
‫ب‬
‫ک ہ� ی‬
‫�رؔےک ااعشر‬ ‫م ی�ار رےہ‪ ،‬ہ ی‬ ‫م‪ ،‬دل ی‬ ‫ہبعک رظنوں ی‬

‫رکفِ �داین �ا�و�ر رکفِ �� آرخ‬

‫ن‬
‫رکےل‬ ‫مک‬ ‫ذرا‬ ‫وک‬ ‫د�ا‬
‫ی‬ ‫رکفِ‬
‫رکےل‬ ‫رکفِ آرخ اک یھب ھچک مغ‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫چب‬ ‫ےس‬ ‫ی‬
‫انمغکوں‬ ‫اتہک‬
‫رکےل‬ ‫اور لبقتسم وک یھب مکحم‬

‫�‬ ‫ت‬
‫وم� یک �ی�ا�د �ا�و�ر �ذرک‬
‫ی�اد اگجےئ ھجت وک‬ ‫ومت یک‬
‫ذرک تلفغ ےس اچبےئ ھجت وک‬
‫راہِ تنس ےس وت وبحمب ےنب‬
‫م اچنہپےئ ھجت وک‬‫ی‬ ‫لضف تنج‬
 ‫‪95‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ںیم �دوی�اہن وہں‬

‫م د�ی واہن وہں د�ی واہن‬‫م د�ی واہن وہں د�ی واہن ی‬‫ی‬

‫رکوں اگ ذرک رہدم �ی رما رعنہ ےہ اتسمہن‬

‫م رکدوں‬ ‫رگ�ان اچک ی‬

‫م لج اجٔوں رھکب اجٔوں ی ب‬‫ی‬

‫م وخد وک اخک رکدوں اور ےھجم روےک وکیئ ہن ہن‬ ‫ی‬

‫مسبوہوہ‬ ‫ماسےک‪،‬رمیآوھکنں ی‬‫مولھگپںقشع ی‬ ‫ی‬

‫ہی‬ ‫ت‬
‫م ی�را وہں وت یمرا ےہ � اس اک وہ رفامان‬‫ی‬

‫م وشق ےس رکولں‬ ‫ر یا� اکری اک یل��بل یھب وبقل ی‬

‫م ھجم وک وبقل رہ ابت رہ ہنعط‬‫ک ےہ قشع ی‬ ‫�ی ی ا‬

‫‪237‬‬
‫م اس وک ےلم مسج دج�ی د رہ دم‬ ‫ےلج وج قشع ی‬

‫م زگراجان‬ ‫ی ہ� اھت تفگِ قشع اکیک اک‪ ،‬اھت سج ی‬

 ‫‪96‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اجے‬
‫م پھچ ٔ‬ ‫آے یھبک رپدوں ی‬
‫ٔ‬ ‫یھبک وہ اسےنم‬
‫م ہن لسھپ اجان‬ ‫ااحتمن قشع اس ی‬
‫ِ‬ ‫�ی ےہ اک‬

‫امکل ےہ نسحِ افین بک اقملب اس ےک رہھٹے ی�اں‬

‫ذوق اجانہن‬ ‫م امر اھکےئ اس اک ی ا‬
‫ک رھپ ِ‬ ‫وج اس ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫کا رفق ےہ ی‬
‫�رؔ رگ وپوھچ‬ ‫م ی‬‫م قشع ی‬ ‫وہس ی‬

‫م ےہ ھچک اپان‬ ‫م ےنٹم ی‬‫ی ہ�اں وخد رغیض‪ ،‬اس ی‬

‫قشع اک اجم‬
‫اسیق ےس قشع اک اجم ےئجیل‬ ‫ذرا‬
‫ل� ئ‬
‫اکم یک �ی �چ ی �ز اس ےس اکم ی�ج�ے‬ ‫ےہ‬
‫ی �ز‬
‫زع�‬ ‫اپان ولطمب ےہ آپ وک‬ ‫ارگ‬
‫اسیق ڑبجوں ےس اھتم ےئجیل‬ ‫د ِر‬
 ‫‪97‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫لھبنس ےک‬
‫دل انداں ذرا لھبنس ےک قشع ےک رےتس ہپ اجان لھبنس ےک‬ ‫ِ‬
‫ادب ی ہ�اں ہپ ےہ یلہپ یس�ڑ یھ اس ہپ وتڑچھ ےک آان لھبنس ےک‬

‫دقم دقم ہپ ہ ی� ےپھچ رزہن ےنتک ےنتک ےئن رہبوپ رھبے‬

‫اینپ زنمل وک ےط وت رکان ےہ ان ےس وخد وک اچبان لھبنس ےک‬

‫�ک‬
‫�ی قشع یک آگ ےہ اس وک د یھ�ورگم ادنر ےس �ی زلگار وھجمس‬
‫م رھبان ےہ وخد وک اس ےس الجان لھبنس ےک‬ ‫اس دنمسر وک وخد ی‬

‫ت‬ ‫ت‬
‫ُ‬ ‫ُو‬
‫روےئ� ابر ابر �وروےئ‬ ‫ی ہ�اں رپ ولصِ ن ی�ار ےک واےطس‬
‫� ےہ ابت قشع ےہ اس وک اپان لھبنس ےک‬ ‫ھک یک ہ ی‬
‫�ی وکیئ ی‬

‫ماکےٹن ہ ی�ووسوسںےکتہب‬ ‫وتہکسجراہہپاگزمنےہاباس ی‬

‫ت‬
‫زیمخ زیمخ ہ ی� وگ دقم ی�رے ان ہپ رممہ اگلان لھبنس ےک‬

‫ن‬
‫ملج ناجےئیھبکرعماج یھبوہاجےئ�ص� بی�‬‫وطریھبقشعیکآگ ی‬
‫� رس ہن اورپ ااھٹان لھبنس ےک‬ ‫قشع ےگل رپ رظن �ی آےئ ہ ی‬
 ‫ت‬
‫‪98‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫�را اس قشع م لج اجےن م اجاتن وہں م ہک �را ےہ وکسں‬ ‫ی‬
‫ت‬
‫ی�را لج اجان وہ وظنمر اےسلج ےک وخد وک داھکان لھبنس ےک‬

‫ت‬
‫دیھ ےہاب وت رےنک اک انم یھب وت ہن ےل‬ ‫اب ہک زنمل �ی ی�ری ی‬
‫س ن‬
‫� وخد وک اس اک انب ان لھبنس ےک‬ ‫در ی�ار رپ یھب اجےک رانک ہ ی‬

‫ش‬ ‫ش‬
‫وتےہ ب ی‬
‫�رؔ اک رپ ب ی‬
‫�رؔیک ہن امن‪ ،‬امن اس یک ےسج د ی�ا ےہ ےھجت‬
‫ی‬ ‫قشع ی‬
‫ا� یہ وت رھپ وہات ےہ ہ� بس وک اھکسان لھبنس ےک‬ ‫م یا‬

‫�دل یک افصیئ‬
‫اجے اصف‬ ‫ٔ‬ ‫ذرک ےس دل ارگ وہ‬
‫آے اصف‬‫ٔ‬ ‫اس وک رھپ قح یھب رظن‬
‫اور دل ذارک‬ ‫م‬‫ی‬ ‫سفن وہق اقوب‬
‫یق ت‬
‫اصف‬ ‫داھکے‬
‫ٔ‬ ‫رھپ‬ ‫وک‬ ‫ح‬ ‫دل‬
 ‫‪99‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�د�ی�د�ا�ر اک اعمل‬
‫وہاگ‬ ‫اظنرہ‬ ‫وخب‬ ‫یا‬
‫ک‬ ‫اُف‬
‫وہاگ‬ ‫امہرا‬ ‫وبحمب‬ ‫اسےنم‬

‫ن‬
‫ہی‬
‫اچ� ےگ‬ ‫مہ وت رم رم ےک ج ی ا‬
‫�‬
‫� ذ�ن‬
‫ےنیج اک وج �پ�ا�ی�ا وہاگ‬ ‫�ا�‬

‫وہاگ‬ ‫اعمل‬ ‫اک‬ ‫دموہیش‬ ‫یا‬

‫ک‬ ‫وہ‬
‫وہاگ‬ ‫اھچ یا�‬ ‫وج‬ ‫یہ‬ ‫اعمل‬ ‫اک‬ ‫ُهو‬

‫متخ‬ ‫ااسحس‬ ‫وت‬ ‫اک‬ ‫زگرےن‬ ‫وتق‬

‫وہاگ‬ ‫داھک یا�‬ ‫وج‬ ‫اانپ‬ ‫رہچہ‬

‫ش‬
‫کا رھپ اس اعمل وک ب�رؔی‬
‫ےھجمس مہ ی‬
‫بس ےسیک وہں ےگ اور ی‬
‫کا وہاگ‬
 ‫‪100‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وشق ونجں‬
‫ِ‬
‫م رکوں‬ ‫م رمے اتلچم ےہہک قح دنبیگ ادا ی‬ ‫وش ق دل ی‬
‫م رکوں‬‫ک ی‬
‫م وساتچ راتہ وہں ہک ی ا‬‫ک وہں ی‬
‫کا ےہ رمے ی ا‬
‫م ی‬‫اہھت ی‬

‫ا� آیئ ےہ �ی رما سفن سج اک ابیغ ےہ‬ ‫دل ےس ٓاواز ی‬

‫م رکوں‬ ‫م رکوں وج ےہک وہ اس ہپ الچ ی‬‫اےس اپدنبِ السلس ی‬

‫اجن و امل وتق ےھجم دے رک اس ےن اکم ان اک ےھجم اتب ی�ا ےہ‬

‫م رکوں‬ ‫نج ےس ےنچب وک اہک ےہ ان وک اجن ولں اور ان ےس اچب ی‬

‫غ‬
‫ےھجم اانپ انب ےک زور دے رک اہک ہک ی‬
‫�ر اک یھبک یھب ہن ونب‬
‫غ‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬
‫اس اک �ر وج یھب ےہ ک یھب ےہ یھبک اس ےس ہن اب الم م رکوں‬

‫ش‬
‫وشق ونجں ےہک اانپ رہ وتق ی�اد رےہ وہ یہ ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫ےھجم ِ‬
‫م رکوں‬ ‫م تسم وہوہ رک وج وہکں اس وک رھپ اھکل ی‬‫رھپ اس یک ی�اد ی‬
 ‫‪101‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ج� ب‬
‫ذ�‬
‫ذجب ھچک اس رطح ےس آات ےہ‬
‫ےہ‬ ‫داھکات‬ ‫ےئن‬ ‫رکےمش‬ ‫وہ‬

‫وہ ویہ اچےہ وج ہک اچےہ وہ‬

‫ن‬
‫� یع�ی اس اک یہ وہ نب اجات ےہ‬

‫رعش ارغص‬
‫ِ‬ ‫دل رھپ اس اک ےنب‬
‫وج وہ اچےہ اس ےس رکاات ےہ‬

‫ن‬
‫یک‬ ‫اس‬ ‫رےہ‬ ‫ہن‬ ‫وصقمد‬ ‫د�ا‬
‫ی‬
‫وہ آرخت ےک نگ یہ اگات ےہ‬

‫ریبشؔ‬ ‫َر َم ْی َت‬ ‫اِذْ‬ ‫َر َم ْی َت‬ ‫َما‬ ‫َو‬

‫اھکسات ےہ‬ ‫وہفمم ےہ �ی‬ ‫اک وج‬
 ‫‪102‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ادن�ا�زِ تبحم‬
‫د�ا‬‫یھبک رفدوس یک اجبن وخد وک ااتھٹ ی‬
‫ن‬
‫د�ا‬‫� یھبک اانپ امتاش ی‬ ‫زم ےس ی چ‬‫ی‬

‫ن‬
‫بجع ادنا ِز تبحم ےھجم اس اک ےہ � بی�‬
‫�‬ ‫ص‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫�را ی ا‬
‫د�‬ ‫د� یٹم ےس ےتنب ہ ی‬ ‫د� ی‬ ‫ی‬

‫� ٹ‬ ‫ت‬
‫یھبک ایخال� ےک رحص�ا ںیم �اےلیک بھ�ک�وں‬
‫اور یھبک اچےنہواولں اک یھب م�یلہ ی ا‬
‫د�‬

‫م لچ ڑپا وت رھپ‬‫م ادناھ ونر یک التش ی‬‫ی‬

‫د� اس ےک ونر اک ولجہ ی‬
‫د�ا‬ ‫وج وخد ہپ ی ا‬

‫م �ی وں بج اابکشر وہا‬‫ےب یسب ےس یھبک ی‬

‫ن‬
‫ہ‬
‫وبےل یکوں ھجم ی‬
‫وک� آپ ےن اانپ ی ا‬
‫د�‬
 ‫‪103‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫بج یھبک اس یک اچوتہں ہپ ےھجم انز وہا‬

‫‪238‬‬ ‫وت ًاعم فطل ہپ اس ےک وخد وک اتٹم ی‬
‫د�ا‬

‫م وہیئ مگ‬‫وج راض یمری ےہ وہ اس یک راض ی‬

‫رھپ رہ اک اکم اطمقب اینپ راض اک ی‬
‫د�ا‬

‫ش‬ ‫ن‬ ‫ی‬

‫د� ےہ الھبدے بس ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫ہ� وت قشع یک یا‬
‫د�ا رگم ھچک اس ےک ہن وسا ی ا‬
‫د�‬ ‫م ےن ی‬ ‫ی‬

‫�اافخء �ا�و�ر �ااہظ�ر‬

‫وک وخب الپ یا� ےہقشع اک اجم‬ ‫اسیق ےن ھجم‬
‫غ‬
‫پ ی�ام‬ ‫ےہوخب تبحم اک �ی‬ ‫سج ےس انب‬
‫وط� تہب اھت‬ ‫ی‬ ‫اس اک وگ‬ ‫اافخ اک دور‬
‫یہ وہا ےہاس ااہظر اک ااظتنم‬ ‫م‬ ‫رپ اس ی‬
 ‫‪104‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رفسِ قشع‬
‫وکسں اظرہ ہپ یمرے وگ ےہ اطری‬
‫رپ ادنر ارطضاب ےہ دل ہپ اجری‬

‫زابں اخومش یمری پچ وہں ی ن‬

‫ل‬ ‫ن‬
‫یہ‬
‫وکیئ اجےن � احتل امہری‬

‫ِ‬
‫وہشات سفن ےن‬ ‫داب یا� ھجم وک ےہ‬
‫ےہ گنج اجری رگم دنمش ےہ اھبری‬

‫ش‬
‫واسوس زور ہپ �� یط�ان ےک ہ ی�‬
‫م ےن ےہ الوحل یک آری‬ ‫الچیئ ی‬
‫ئ‬
‫ی‬
‫اج� ک ہن‬‫ہ‬ ‫ی‬ ‫یمرے لسھپ‬ ‫دقم‬
‫ی‬ ‫ق‬
‫م ہن وہوے رشاسمری‬ ‫ی‬
‫�اتم‬

‫اینپ‬ ‫رکف‬ ‫رکےل‬ ‫وتق وکاتہ ےہ‬

‫ہن وہ وت انری‬ ‫ہی‬
‫ک‬ ‫وت ونری نب‬
 ‫‪105‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اک‬ ‫قشع‬ ‫ےن‬ ‫نسحم‬ ‫راہتس‬ ‫داھک ی�ا‬

‫اکےہ وکشش �ی اسری‬ ‫ونبں اہلل‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫رفس ےہ قشع اک اب �رؔ اجری‬
‫م اجن رمی اس رپ وہ واری‬‫ہک سج ی‬

‫اکایمیب‬
‫وہیگ‬ ‫ےس‬ ‫اکم‬ ‫وت‬ ‫اک ی‬
‫مایب‬
‫اور نسحِ ااظتنم ےس وہیگ‬
‫اقل ےب احل الش ےب روح ےہ اس یک‬ ‫ف‬
‫ی ن‬
‫وہیگ‬ ‫ےس‬ ‫اامتہم‬ ‫دت�‬

‫میلعت �و رتتیب‬
‫وہ‬ ‫رضوری‬ ‫یھب‬ ‫ونر‬ ‫ملع اک‬
‫ب ت‬
‫وہ‬ ‫ادوھری‬ ‫ابت‬ ‫ی‬
‫رت�‬ ‫الب‬
‫دل وک اہلل یک ی�اد ےس رک رونش‬
‫سفن یک االصح یک ابت وپری وہ‬
 ‫‪106‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫ایفیک�‬
‫م‬‫م ااظتنر ی‬ ‫م اتگلس وہں رتاتس راتہ وہں ی‬ ‫رجہ یک آگ ی‬
‫ق ق‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ت‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�ی وکیئ پگ � ی‬
‫ح ےہ یا�ا یہ وہات راتہ ےہ پ ی�ار م‬

‫روہں دلرماٹھپہناجےئاسمغےس‬ ‫م ےسیک پچ‬ ‫ی‬

‫روہں ومخش ن‬
‫م یسک یھب امشر ی‬‫� وہں ی‬ ‫ق یق ت‬
‫ح اینپ ہک ہ ی‬
‫م‬ ‫وگ ہک ولعمم ےہ‬

‫�ک‬
‫ک ےہربخ اے دل یمرے نرتا وبحمب وکن ےہد یھ�و‬ ‫ھجت وک ی ا‬
‫خت‬
‫م‬ ‫ا�ار ی‬
‫�ےہ یمرے ی‬ ‫مےسیکابہکھچکیھب ہ ی‬‫ھجتوکاھبنسولں ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫پ ی�ار ی‬
‫م انلج وت وکیئ ابت � ہک الجان وت پ ی�ار اک قح ےہ‬
‫ی ‪239‬‬
‫ھجموکےہوخفہکرکوںہنیھبکاےنپڑپکوںوکاسےساتراترم‬

‫الپ ی�ا اسیق ےن ھجم وک اانت کلھچ ہن اجےئ پ ی�اہن یمرا‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫�رؔک اناکم ہن وہں اابتعر م‬ ‫ہ‬ ‫ب‬
‫اپھچان راز دوتس اک ےہ ی‬
 ‫‪107‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ی�ا�د�وں ےک �د�رےچی‬
‫م‬‫ی‬ ‫یچ‬
‫در�وں وک اٹھکٹھکؤں‬ ‫دل یک ی�ادوں یک‬
‫م‬ ‫م اجونں ھچک وک یپ اجؤں ھچک اتبؤں ی‬ ‫وج ی‬

‫م تبج اس وک ی�اد رکوں‬‫وہ ےھجم ی�اد رےھک ی‬

‫ی‬ ‫ی‬
‫م‬ ‫ی‬
‫اب� ذرا انسؤں‬ ‫اب ا� پ ی�ار یک‬

‫ی�اد ےہ ھجم وک رخف اس ےن ی ا‬

‫ک اھت مہ رپ‬
‫م‬ ‫اس ےئل وھچڑ ےک بس‪ ،‬اس یک رطف آؤں ی‬

‫پ ی�ار وت رکےت ہ ی� وہ‬ ‫کا پ ی�ار رکوں‬

‫م ی‬‫ی‬
‫م‬ ‫م وت ڑگ ڑب رکوں اس رپ یھب ہن رشامؤں ی‬ ‫ی‬

‫وہ وت اظرہ ےہ اس اک پ ی�ار یھب اظرہ ابرہ‬

‫م‬ ‫کا اپھچؤں ی‬
‫وھکل ےک رھک د یا� بس ھچک‪ ،‬ی‬

‫گ دنمش‬ ‫ھجم ےس وج پ ی�ار ہپ ی ا‬

‫د� وت لج یا‬
‫ش‬
‫ی‬
‫اس وک اور یھب الجؤں م‬ ‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫اب وت‬
 ‫‪108‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایک ےس ایک وہایگ‬

‫گ ھچک رےتک رےتک ہہک یھب د ی�ا‬‫م یا‬ ‫ھچک ےتہک ےتہک رک ی‬
‫م وہ یھب یا‬
‫گ‬ ‫م انف ی‬‫م وہ وت اس ی‬‫آے بج یمرے دل ی‬‫ٔ‬

‫غ‬
‫ی‬
‫وبحمب یک ابت وبحمب ےس وہ آاکشرا ہن وہ �ی �روں ہپ‬
‫غ‬
‫ےب ربصی ےس ھچک ہہک وج د یا� وت اس ہپ �ی پ ی�ام الم‬

‫ت‬
‫م د�یکھ��ا روہں سب اس وک یہ‬‫وہ ھجم وک رکے ےہ ااشرا �ی ی‬
‫‪240‬‬
‫م ےن اس اجبن وت روےت روےت سنہ ڑپا‬ ‫د� ی‬
‫بج ی ا‬

‫ےہ سک وک ربخ وہ اچےہ ےھجم اہں اچےہ ےھجم ےب دح ےب دح‬

‫م اکپل‬‫�ی اس یک ادا ولعمم وہیئ وت اس یک اجبن ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫اس ےن اہک اب ربص رکو ہک وتق نلم اب دور �‬
‫ا� ی ا‬
‫د�‬ ‫گ وج اس اک پ ی�ار ی ا‬
‫م رشم ےک امرے لھگپ یہ یا‬‫ی‬
 ‫‪109‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫کا اب ابت رکوں‬ ‫رہ اجبن یمرے وہ یہ ےہ وت ولص یک ی‬

‫م�� ٹ م�� ٹ‬ ‫�ک‬
‫وج مغ یھب نلم اک ےہ د یھ�و وہ یھب وت ےہ ی ھ�ا ی ھ�ا‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫�رؔ سج م وہ دل یک اتکب م اتھکل ےہ‬ ‫ب‬
‫کا یھت زابں ی‬
‫وہ ی‬
‫م دل یک آھکن ےس ڑپےنھ اگل وت اس ےس زغل �ی ےنھکل اگل‬ ‫ی‬
‫� �‬
‫�ر�ا�ز �ر�ا�ز �رےہ‬
‫ن‬
‫ہ‬
‫� رےتھک ہ ی� راز‬ ‫وج دوتس ےک راز ی‬
‫رکےت وہ دویتس ےس ہ ی� ارعاض‬
‫ین‬ ‫ی ن‬
‫ادل� ےن �ی‬ ‫اہک یتشچ عم ن‬
‫� �ی ادناز‬ ‫ہی‬ ‫اقلب دویتس‬

‫ایک انہک‬
‫ن‬
‫د�ا یک رہ اک ابت اک ےہ ی‬
‫کا انہک‬ ‫دل یک ی‬
‫ہ یش‬ ‫ی‬
‫� رانہ‬ ‫وصترم‬ ‫اےنپ وبحمب ےک‬
‫اس یک رہ پ ی�ار یک رظن ہپ وہ رقابن وہان‬
‫م ےکپچ ےکپچ �ی آوسن انہب‬‫اور اس یک ی�اد ی‬
 ‫‪110‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫قشع �� آگ ےہ‬
‫م ےلج‬‫قشع اک آگ ےہ سج دل ی‬
‫م وشعمق وہ وکیئ اور ہن رےہ‬‫دل ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫اور ارگ �ی وں � وت قشع یہ �‬
‫اس وک وگ قشع وکیئ انتک ےہک‬

‫م ہن وہ‬‫بج کلت قشع یسک دل ی‬

‫ق‬
‫� ہن رکے‬ ‫ن‬ ‫قشع ےک احل اک ی ی‬

‫م اعقش رےہ تسم‬ ‫یا� ِد وشعمق ی‬

‫� آوسن اس ےک‬ ‫ےکپچ ےکپچ ب ہ ی‬

‫رہ وتق بل ہپ وہ ذرک وشعمق‬

‫م ڈنھٹی ہ ی‬
‫آ� رھبے‬ ‫اور اس یک ی�اد ی‬

‫ا� یہ وخف دل ہپ اھچ ی�ا رےہ‬‫ی‬

‫اس ےس وبحمب یھبک انراض ہن رےہ‬
 ‫‪111‬‬ ‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫اچ� اس ےک وہں الخف‬‫سفن یک ہ ی‬

‫وت وہ ان اچوتہں ےس ےسیک دےب‬

‫وخش یتمسق ش ےس �ی اخقل ےس وہ رگ‬

‫اس وک ب ی‬
‫�رؔ یج رھپ ی ا‬
‫ک ہن ےلم‬

‫�دل �ا�و�ر سفن اک اقت�بل‬

‫دل وہ ااھچ اور سفن رپ زور وہ‬
‫رہ وتق وخاوشہں اک رھپدور وہ‬
‫دل وتروےئ اگ اور ڑتےپ اگ‬
‫سفن یک آرزو وت ‪ do more‬وہ‬

‫ث‬
‫سفن یک م��ال‬
‫سفن ارگ اگڑی ےہ دل اس اک وسار‬
‫رکدے ذرک اہلل ےس اس وک رپ اہبر‬
‫دہج ےس اس سفن وک ولغمب رک‬
‫ت‬
‫ی�ار‬ ‫اتہک اطتع ےک ےئل وہ �ی‬
 ‫‪112‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫امخ�ر �� آول�د تیفیک‬

‫م وہں‬‫ان یک رظنوں ےک بج اصحر ی‬
‫م وہں‬ ‫م اک ع�ج� بی� ےس امخر ی‬‫ی‬

‫یھبک زنمل‬ ‫ےہ ااحتمن‬ ‫یھبک‬

‫م وہں‬ ‫زلگار ی‬ ‫یھبک رحصا یھبک‬

‫حات‬
‫کا انب وخب ےہ اب ذوق ی‬ ‫ی‬
‫م وہں‬‫ان ےک در رپ یگل اطقر ی‬

‫یا� عق�ی�دت ےہ‬ ‫تبحم ےہ‬ ‫�ی‬

‫م وہں‬‫ی‬ ‫اک اعمل ارطضار‬ ‫ہک‬

‫م اس اک پ ی�ار‬ ‫ی‬ ‫وسےتچ وسےتچ‬

‫م وہں‬ ‫ی‬ ‫اےنپ ذموکر ےک اذاکر‬
‫ن‬
‫م وہ د�ی دار � بی�‬
‫�‬ ‫ص‬ ‫آپ ےک دقومں ی‬
‫م وہں‬ ‫م ایس دن ےک ااظتنر ی‬ ‫ی‬
 ‫‪113‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫ب�ری‬‫وھکےٹ وکسں وک عمج رکےک‬
‫م وہں‬‫امدوار ی‬
‫لضف اک اس ےک ی‬

‫رظن �اس ہپ �رھک‬

‫م رظن اس ہپ رھک‬‫سب وت رہ احل ی‬
‫د� اس یک کلھج‬‫دل یک آوھکنں ےس ی‬
‫ا� ےس نب اس اک وت‬‫ٹک ےک رہ ی‬
‫فطل رھپ اینپ زدنیگ اک ھکچ‬

‫�ن‬
‫ثبع اج �دانی‬
‫ت‬
‫اگ‬ ‫دے‬ ‫اےس‬ ‫دل‬ ‫ُ و�‬
‫اانپ‬ ‫ارگ‬
‫ت‬
‫ی‬
‫�رے وھکےٹ وکسں وک ےل ےل اگ‬
‫غ‬
‫آے‬
‫ٔ‬ ‫ی‬
‫م ارگ �ر‬‫اور رگم دل ی‬
‫ت‬
‫وت رھپ ثبع ُ�و اجن دے دے اگ‬
 ‫‪114‬‬
‫ٹ‬
‫پیغام حمبت‬

‫ِم��وں �اس ےک ےیل‬

‫اٹم یا� پ ی�ار ےس ےھجم �ی وں ہک وٹمں اس ےک ی‬
‫ل‬
‫ل‬
‫اور ےتٹم ےتٹم ےتٹل ےتٹپ ونبں اس ےک ی‬

‫م‬‫ومم وہں ومم یک رطح وت لھگپ اجؤں ی‬

‫م یکوں ہن ولجں اس ےک ی‬
‫ل‬ ‫ے وت ی‬
‫رھپ وہ الج ٔ‬

‫اھجبے ہن ےھجب‬
‫ٔ‬ ‫قشع آشت ےہ ےگل وت وہ‬
‫ل‬‫م یکوں ہن روہں اس ےک ی‬‫م ی‬‫ایس آشت یہ ی‬

‫رظن رکم یک یھت اس یک وجڑپی ھجم ہپ �ی وں‬

‫ل‬
‫ونر یہ ونر وہا ونر یہ وہں اس ےک ی‬

‫�ک‬ ‫ی‬
‫واف ہ� ےہ ہک د یھ�وں وہ ےہ رایض سک رپ‬
‫ل‬
‫م رکوں اس ےک ی‬‫د� ےک بس ھچک ی‬
‫اور اس وک ی‬
 ‫ن‪115‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫�ک‬
‫ل‬‫وخن رویت ہ ی� �ی آ ھ�یں رمی د�ی دار ےک ی‬
‫ن‬
‫ک‬ ‫�‬
‫ل یکوں ہن رؤوں اس ےک ی‬
‫ل‬ ‫آ ھ�یں ہ ی� اس ےک ی‬

‫اجے اسرغ رمی رظنوں ےس رگم‬

‫کلھچ ش کلھچ ٔ‬
‫ل‬ ‫دل ب ی‬
‫�رؔ اچاتہ ےہ اور رھبوں اس ےک ی‬

‫�د�ورسے ہپ رظن یسیک‬

‫ٹ‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ےنتج ٹم کس مہ ہ�اں‬ ‫ل ٔ ہی ی‬
‫آے � م مہ ت‬ ‫مہ وت ےنٹم ےک ی‬
‫اور رہ رطف ےس ااھٹ اینپ رظن ڑپی یھت ی�ری رظن اہجں ناہجں‬
‫�‬‫د� اس یک اثمل وکیئ ہ ی‬ ‫آے رظن ی‬
‫ا� یہ اب ٔ‬ ‫رصف وہ ی‬
‫ک وسچ واہں‬ ‫�ی رظن دورسے ہپ ک�یسے ڑپے وکیئ یمک ےہ ی ا‬

‫رعمہک قح �و �ب�الط �بس�یف قشع‬

‫الجات ےہ �ی‬ ‫قشع آشت ےہ‬
‫یہ الات ےہ �ی‬ ‫م وشعمق‬‫دل ی‬
‫وہ اکٹ ابلط یک‬ ‫قح اک وہ بج‬
‫اچبات ےہ �ی‬ ‫ا� ابلط ےس‬ ‫ی‬
 ‫‪116‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫سفن یک اک�رزگ�ا�ری‬
‫ن‬
‫ہی یت‬
‫رما سفن اس ےس ھجم وک وت یھبک ےنلم ن� د�ا‬
‫یت‬
‫د�ا‬ ‫�‬ ‫وج ش�� یط�اں ےہ ےھجم اہلل اک ےننب ہ ی‬

‫م ابت اس یک امن ولں وت اور نوہ امےگن‬‫ارگ ی‬

‫ہی یت‬
‫د�ا‬ ‫یسک اک ابت ہپ ھجم وک یھبک ےنکٹ �‬

‫ےس یھب �ی‬

‫م ےہ ہک امےن ربج ن‬ ‫رگم وخیب وج اس ی‬
‫ہی یت‬
‫د�ا‬ ‫ٖے وگ �ی وں ےنلہ �‬
‫الہؤ اس وک لہ اج ٔ‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫� اس اک‬‫غرط� یقہ اس یک االصح اک ےہ ہک امون ن‬
‫ہی یت‬ ‫بی‬
‫�ر اس ےک یسک یھب رطح ےنلھبنس � د�ا‬

‫وکیئ وہ رامنہ اانپ وج رگ االصح اک ناجاتن وہ‬

‫ہی یت‬
‫د�ا‬ ‫رکاے اس ےس وج مہ وک یھبک رکےن �‬ ‫ٔ‬

‫دل اانپ یھب ونمر وہ ہک راہتس اجن نےل اانپ‬

‫ہی یت‬
‫د�ا‬ ‫ہک رہ زگ قح وک دنگہ دل یھبک ڑپےنھ �‬
 ‫‪117‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ئ‬
‫ارگ وہ سفن اگڑی وت ےنب دل اس اک ن ی‬
‫ڈرا�ور رھپ‬
‫ہی ت‬ ‫م صقن یسک ی‬‫وہ ان ی‬
‫� یا‬
‫د�‬ ‫م آےگ وہ ڑبےنھ‬

‫ین‬ ‫ٹ‬
‫� اور سفن وک د�ا دہجن یک وگیل‬ ‫ذرک ےس دل وہ ی‬
‫ہی ت‬ ‫ش‬
‫� یا‬
‫د�‬ ‫وہ رربہ اسھت ہک داؤ �� یط�ان اک وہ ےنلچ‬

‫رچ� ان ی‬ ‫ی‬ ‫ہی‬

‫م‬ ‫رچااگ� وہ تنج یک لم مہ وک ی ن‬
‫ت‬
‫� یا‬
‫د�‬ ‫رگم ش�� یط�ان یھبک یھب رکم ےس رچےن ہ ی‬

‫�خ‬
‫وجرشےہڑبھراہےہوخبراکؤٹ ی رےک نواےطسےہ‬
‫ت‬ ‫دخا ےس مہ وک وہ اظمل یھبک ڈرےن ہ ی‬
‫� یا‬
‫د�‬

‫�‬
‫رک یمی اک رگم در ےہ الھک رب اک ن ی‬
‫رک� وتہب‬
‫ت‬ ‫ہک ام�ی ویس اک وکیئ ظفل وہ ےننس ہ ی‬
‫� یا‬
‫د�‬

‫ش‬
‫وہاجے‬
‫ٔ‬ ‫ی‬
‫�رؔ رھپ لضف رب اک وہ وت دصقم وپرا‬ ‫ب‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ہی یت‬
‫یھبک �� یط�اں وج دال اینپ ےہ وہ ےنلگ � ا‬
‫د�‬
 ‫‪118‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫وس��دل‬
‫زِ‬

‫ےہ‬ ‫وت‬ ‫اپھچان‬ ‫اانپ‬ ‫وس ِزدل‬

‫ےہ‬ ‫وت‬ ‫ہک قلعت وک اچبان‬

‫وہ ےھجم وج ےہک رکوں اگ ویہ‬

‫اانپ دل اس ےس المان وت ےہ‬
‫غ‬
‫ی‬
‫� ےس دل وک کوں ہن اخیل رکوں‬
‫ر‬ ‫ی‬
‫و� اس وک البان وت ےہ‬ ‫ہی‬ ‫ہک‬

‫دربل‬ ‫م اہکں اور اہکں وہ‬ ‫ی‬

‫�خ‬
‫ےہ‬ ‫ر رگم اس وک انمان وت‬ ‫ی‬
‫ن‬ ‫پش‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬
‫�‬ ‫� رکےن وک اپس ھچک یھب‬
‫ےہ‬ ‫زیمخ دل اس وک داھکان وت‬

‫م یھب‬‫م ےہ وہ یہ اور آوھکنں ی‬‫دل ی‬

‫رما دل اس اک اشنہن وت ےہ‬
 ‫‪119‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫م اےس د�یکھ�وں ب�ری‬‫اےنپ ااعشر ی‬
‫ےہ‬ ‫وت‬ ‫اہبان‬ ‫اک‬ ‫ےنلم‬ ‫یھب‬ ‫�ی‬

‫وبحم�‬
‫ب‬ ‫سفن �ا�و�ر‬
‫اک رطف سفن ےہ اور دورسے اجبن وبحمب‬
‫گ وجحمب‬‫وج الچ سفن یک اجبن وہ وہ یا‬
‫اس ےک آوھکنں ہپ یٹپ سفن یک اچوتہں یک ےہ اب‬
‫کا وخب‬‫ک ےہ ردی اور ی‬ ‫وہ ک�یسے اجن ےکس ی ا‬

‫�� آوھکنں اک وس�د�ا‬

‫دل یک آوھکنں ےس رگ وبحمب اانپ ی‬
‫د� وکس‬
‫رھپ رہ رطف ےس ٹک ےک اےنپ یہ وبحمب اک روہ‬
‫آج وت سفن یک اچوتہں ےس ورے ی‬
‫د� اےس‬
‫اتہک د�ی دار واہں وخب ان آوھکنں ےس رکو‬
 ‫‪120‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫اغف ِ �دل‬

‫�یک‬
‫ک وہکں دل ےن ک�یسے ک�یسے ےلسلس د ھے‬
‫یا‬
‫�یک‬
‫قشع ےک انم ہپ وہس ےک اظنرے د ھے‬

‫�ش‬
‫ہ‬ ‫�‬ ‫�‬‫ہ‬
‫وخا یں سفن یک وسار دل ہپ ی� رہ وتق‬
‫�یک‬ ‫ان ےک وجاز ی‬
‫م مہ ےن ےتھکل وتفے د ھے‬

‫وس ِز دل متخ وہا اجات ےہ دھ�ی�رے دھ�ی�رے‬

‫�یکھ ‪241‬‬
‫وسزش بل ےک تہب مہ ےن امتےش د ے‬ ‫ِ‬

‫ن‬
‫د�ا یک تبحم وت روز روز ڑبےھ‬
‫دنگ ی‬
‫�یک‬
‫رگم االصح یک رکفوں ےک انجزے د ھے‬

‫ش‬
‫ب‬
‫دجسم و دمرہس اخاقنہ اک وج مگنس اھت ؔ ی‬
‫�ر‬
‫�یکھ ‪242‬‬
‫اونپںےکاہوھتںےساسےکوہےتڑکٹےد ے‬
 ‫‪121‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اقت�بل‬
‫ل‬
‫ک قشعِ �یلیٰ ز ی�ادہ وہ اور قشع ومال مک رےہ‬
‫یا‬
‫افرومال وہ سج اک�ی اس ےک لقع ہپ اممت رےہ‬
‫ن‬
‫د� وج دنچ روزہ ےہ اس رپ رم انٹم ی ا‬
‫ک ےہ‬ ‫�ی یا‬
‫م وہ اکدعلم رےہ‬ ‫آرخ یک بلط وج ایلص ےہ دل ی‬

‫ق یق ت‬ ‫ن‬
‫د�ا وک ح اھجمس ےہ اور تنج وک اک ااسفہن‬ ‫ی‬
‫اب دل رپ ھچک مہ رمح ی‬
‫رک� بک کت �ی ملظ و متس رےہ‬
‫ن‬ ‫ولوگں ی‬
‫د�ا یک تبحم وخب رھبی‬
‫م امنزی اور ادنر ی‬
‫ممنصرےہ‬‫م ہ ی�رگموجدلےہاس ی‬ ‫مدجسے ی‬ ‫اظرہ ی‬

‫�خ‬ ‫ن‬
‫ی‬
‫د�ا ابیق ےہ اور ر یھب ےہ رب اتہک ےہ‬
‫آرخ یک ی‬
‫م لقع یک ریت یھب وہ اس رپ یہ مکحم رےہ‬‫سج ی‬
‫ش‬
‫�ر‬‫م ب ؔی‬‫ھکوںاگ ی‬
‫مبککت ی‬ ‫ش�� یط�اناورسفنےکاہوھتں ی‬
‫م رصف سب مغ رےہ‬ ‫اب اھٹ‪،‬ھچک رکےل بک کلت دل ی‬
 ‫‪122‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک �� آ� زر��و‬
‫آاجے‬
‫ٔ‬ ‫م وج ےہ وہ بس ملق ہپ‬‫اکش دل ی‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫دل ذجموب ذجب اک راہتس داھک‬‫ِ‬

‫ا� ادا اجونں وخب‬‫ا� ی‬‫غاےنپ وبحمب یک ی ئ‬

‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫ی‬
‫ادا� �ی ملع اھک‬ ‫� یک اسری‬ ‫یر‬

‫�ک‬
‫�دار یک آوھکنں ےس اےس د یھ�وےگ وت‬
‫دل ب ی‬
‫ِ‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫آے ارگ�ی وکیئ اھجمس‬
‫ٔ‬ ‫بس ھجمس‬

‫ین‬
‫ذارک� یک ےہ‬ ‫ا� وخااشہت یک لفحم اک‬
‫ی‬
‫اپاجے‬
‫ٔ‬ ‫یب‬
‫رگ�ان اس وک‬ ‫ابیمہ دتس و‬

‫م ی ہ�اں‬‫دل اعقش وک ااترا ےہ ااھکڑے ی‬

‫اجے‬
‫اکش قشع اک ہلعش سفن ےک زور وک الج ٔ‬

‫م الھب راتہ ےہ‬‫سفن وک ابدنھ �ی ابدنےنھ ی‬

‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫قشع اک اہر رگم دل وک وت انہپ‬
 ‫‪123‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫رہ ادا اینپ وت رساشر ِتنس رکےل ب�ری‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫رہ ادا نسحِ ازل وک رھپ رتی اھب‬

‫وبحم� یک �ا�د�اںیئ‬
‫ب‬
‫ت‬ ‫ئ‬
‫ادا� ُ�و اجن‬
‫ی‬ ‫اےنپ وبحمب ےک وبحمب یک‬
‫وت اس اک اچےنہ واال ےہ وت وخد وک اچہپن‬
‫اانپ دل اس ہپ دفا رکےل وت رھپ دل یک نس‬
‫ت‬
‫وہ ےھجت وج ےہک وہ قح ےہ ُ و� رھپ اس یک امن‬

‫سفن اک اقمہلب‬
‫ت‬
‫ارادہ ی�را اس ےک وہےن اک‪ ،‬وہا وت دے د یا� اہسرا ےھجت‬
‫انلچ اس یک رطف وہا آاسن اور �ی وں الچےن اگل پ ی�ارا ےھجت‬
‫ن‬ ‫ٹ‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫اب وت لھبنس اقمےلب اک ےہ وتق �پ�ی�ھ داھک ان � ےہ سفن وک نس‬
‫لاسااھکڑے ی‬ ‫ی ت‬
‫مےہااتراےھجت‬ ‫ز�ےہ اسےک ی‬ ‫ولطمب‬
‫ِ‬ ‫وجہک‬
 ‫‪124‬‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫ر� �دوی�اہن‬‫�د�ا��ا وصب� ِ‬

‫م وج رتا د�ی واہن نب ٔ‬
‫اجے‬ ‫وہ داان ےہ الص ی‬
‫خ‬
‫اٹلے مشچ ےس اور اس اک دل یماہن نب ٔ‬
‫اجے‬ ‫ٔ‬

‫م پ ی‬
‫�اات رےہ یا�ا‬ ‫وہ وخوبش ی�ار یک لفحم ی‬
‫اجے‬
‫ہک سج ےس تسم وہ رک وکیئ یھب اتسمہن نب ٔ‬

‫ت �پھ�ی ن‬
‫ک‬‫�‬
‫� ے �ی وں‬ ‫دل اس اک وہ امکن اور مشچ اس ےک ی ر‬
‫ت‬ ‫�یک‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫ہک وج د ھے اےس اس ی�ر اک اشنہن نب‬

‫دجا ِرقشع ےک اس اپر ےہ دلخِ ی‬

‫رب� وموجد‬
‫‪243‬‬
‫اجے‬
‫عمش رونش ےہ قشع اک وکیئ یھب رپواہن نب ٔ‬

‫ت‬ ‫ن‬ ‫ش‬

‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ؔی‬ ‫ب‬
‫رظن� یگل ی� ی�ری اسرغ رپ‬ ‫�ر رانک � ی‬
‫‪244‬‬
‫ولص ےک واےطس اش�ی د �ی زغل پ ی�اہن نب ٔ‬
‫اجے‬
 ‫‪125‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہیتشچ تبسن‬
‫د� ےک یلھگپ عمش یھب ےہ‬‫اور� ی‬‫انلج رپواےن ےن مہ ےس س�یکھ�ا ہ ی‬
‫ی‬ ‫ئ‬
‫د� ڑپکے اےنپ ہ� د�ی وایگن ےہ‬ ‫د� ےک اھپڑ ی‬‫وھپل ےن مہ وک ی‬

‫ی ن‬ ‫ن‬
‫بس حس�ی��وں ےن نسح ان نےس یلا مرا وبحمب وہ رھپ انتک سح‬
‫ی‬
‫حرایگن یہ ی‬
‫حرایگن ےہ‬ ‫� آےگ ی‬ ‫آےگ رھپ وسانچ نکمم یہ ہ ی‬

‫ن �‬
‫د�ا وس بھ�یس دبل ےک آےئ آےگ اعقش ےک وہ ذل�یل روسا‬ ‫ی‬
‫موہ یا�د ی�ار یکسباسیکآوھکنںےکاسےنم ی�اریہےہ‬‫سجےکدل ی‬

‫ملع دوتل ےہ الزوال رگم رگ اُس ےک نسح اک د�ی ن�ش‬

‫واہن ہن وہ‬
‫�‬
‫م ےل ےلابت ھچک اس یک �ی وں �یلی ےہ‬ ‫سفن اس وک یھب اجل ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫وج ابعدت ہپ اینپ انزاں ےہ قشع یک اس وک وہا یگل یہ �‬
‫اسری ےہ‬‫یکوہکن اعقش اک انز رصف اور رصف زفلِ وشعمق یک ی‬

‫ش‬
‫د� �� یط�ان اھت اعدب اعمل اور اعرف یھب رگم چب ہن اکس‬ ‫ی‬
‫گری ےہ‬ ‫د� اس قشع ےک انب سفن یک ینتک وبضمط دادا ی‬ ‫ی‬
 ‫‪126‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫سفن یک اچل تہب تخس ےہ رگم قشع ےک اسےنم اس یک ہن ےلچ‬

‫قشع ےک اسےنم وکیئ آےئ ک�یسے �ی وت وسوچ اجمل سک یک ےہ‬

‫آےئ اےس‬
‫لقع یھب سفن آولدہ شوہ ارگ سفن اک رش رظن ہن ق ق‬
‫ح ےہ‬ ‫�رؔ سج اک یھب قشع قشعِ ی‬
‫لقع اخومش اسےنم وہ ب ی‬

‫دم�رہس �ا�و�ر اخاقنہ‬

‫ت‬
‫� وموجد‬ ‫ہی‬
‫اخاقن� ت ی‬ ‫م زبروگں یک بج‬ ‫امیض ی‬
‫ب ت‬
‫� وموجد‬ ‫اگ� ی‬ ‫رت� ہ ی‬ ‫ےھت دمرےس اور اسھت ی‬
‫آج دمرہس وت ےہ رگماخاقنہ ت ےہ ایبنج‬
‫� وموجد‬ ‫را� ی‬ ‫یکوں متخ وہں االصح یک وج ہ ی‬

‫ک�‬ ‫�‬
‫ملع �و �ذرک ےک رم�ا �ز‬
‫ہ ی� دمرہس اخاقنہ ملع و ذرک ےک رمازک‬
‫تان دوونں اک مگنس البہبش وھجمس اجزئ‬
‫� دمرےس ےس وہ احلص ےہ رضوری‬ ‫ی‬
‫ت‬ ‫اخاقنہ ی‬
‫م رھپ ااسحین ک� یف� ی� ہپ وہ افزئ‬
 ‫‪127‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�دل یک �اصالح‬
‫ن‬
‫اجےئ‬ ‫د�ا ارگ دبل‬
‫ی‬ ‫یک‬ ‫دل‬
‫اجےئ‬ ‫آرخت اک اکم لچ‬ ‫رھپ‬

‫ض‬
‫دل ےہ ابداشہ اسرے اع��ا ء وکحمم‬
‫تنطلس اس یک رھپ لھبنس اجےئ‬

‫ت‬
‫رھپ مکح رش� یع� ہپ �چل�یں‬ ‫اسرے‬
‫ش‬
‫دص ِر �� یط�اں ہپ ومگن دل اجےئ‬
‫غ‬
‫ی‬
‫د� ہن ےکس‬ ‫� رحمم وک آھکن‬
‫ر‬ ‫ی‬
‫اور رش اکن اک یھب لٹ اجےئ‬

‫وبےل‬ ‫اور زابں وسچ وسچ رک‬

‫اجےئ‬ ‫اسرا دنگ ذنہ ےس لکن‬

‫ت‬
‫ل‬‫ی‬ ‫ی�ار اجمدہے ےک‬ ‫سفن وہ‬
‫اور اس ےک رش اک رپ یھب لج اجےئ‬
 ‫‪128‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬ ‫ف‬
‫ب�رؔی‬ ‫� ےہ‬‫ی‬ ‫احتلِ دل ہپ‬
‫ی‬ ‫�ز‬
‫م لمع اجےئ‬ ‫یمان‬ ‫وج یھب‬

‫سفنِ �اام�رہ �ا�و�ر �دل‬

‫سفنِ اامرہ اک بج دل یھبک ارث ےل ےل‬
‫م اسھت ربارب ےل ےل‬‫لقع رھپ ہصح اس ی‬
‫ش‬
‫واسوس �� یط�این اک �ی الغم نب رک‬
‫ِ‬ ‫رھپ‬
‫�خ‬
‫ر وک وھچڑ رک وخب رہ رطف ےس رش ےلےل‬ ‫ی‬

‫�ااہلم �رحم�این‬
‫نج ےک دل اہلل ےک اجبن یہ املئ وہےت ہ ی�‬
‫م احلئ وہےت ہ ی�‬‫ماں ی‬
‫دور وہں بج وج در ی‬
‫ان ےک دل وخد یہ رھپ اہلل ےس ووصل رکےت ہ ی�‬
‫ا� ااہلم وج ان ےک دل ہپ انزل وہےت ہ ی�‬
‫ی‬
 ‫‪129‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اص ِ‬
‫الح سفن‬
‫ا� ابت یہک‬
‫است ومسقں ےک دعباہلل ےن ی‬
‫وقتی یھب‬
‫ٰ‬ ‫سفن وک ااہلم ی ا‬
‫ک وجفر اور‬

‫اور رھپ زجم ےس دشت�ی د ےس االعن ی‬

‫کا‬
‫وج رکے سفن اانپ اپک ےہ اک ی‬
‫ماب ویہ‬

‫ن‬
‫ی‬
‫وج دب�ص� بی� زدنیگ م ی ا‬
‫ا� رک ہن ےکس‬
‫ی‬
‫وتابتہ احل ےہ اخبئ ےہ اور اخرس ےہ ہ�‬

‫سفن رفض وہیئ‬ ‫اس یک دشت�ی د ےس االصح‬

‫نہ ٹ‬ ‫غ‬
‫� وکیئ‬ ‫ی‬
‫سفن یک االصح ےک ب�ر اکم � ی‬
‫ی‬

‫ش‬
‫ی‬
‫د� �� یط�ان وک یھب سفن ےن دوھہک ےہ د ی�ا‬
‫یقطنم ثحب وج اہلل ےس اظمل ےن یک‬

‫اک رطف مکح دخا ےہ رباہ راتس اس وک‬

‫اک رطف وتلعں یک ابت اور �ی جک یثحب‬
 ‫‪130‬‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬
‫غ‬ ‫ہ‬
‫ب‬ ‫ی‬
‫سفن یک االصح � وہیت اجمدہے ےک ی ر‬
‫�‬
‫ئ‬
‫ی‬
‫ڈرا�ور اینپ زنمل اک اور سفن اگڑی‬ ‫دل ےہ‬
‫شی خ‬
‫سفن بج کت مت اےنپ � ےک نوحاےل ہن رکو‬
‫� ےہ وہیت‬ ‫اس یک االصح یسک وصرت یھب ہ ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬
‫وجت��ز اجمدہہ وہ �‬ ‫وج رتا سفن رکے‬
‫اھبیئ‬ ‫اجمدہہ اخمتفل ےہ سفن یک‬
‫شی خ‬
‫وج رتا � ےہک سفن وک وگارا وہ ہنت وہ‬
‫م ےہ االصح ی�ری‬ ‫اجمدہہ ےہ ی ہ� اس ی‬

‫رفس خ وہ ےسیک ےط‬

‫ش‬ ‫�ی اقل ےس احل اک ابمل‬
‫ی‬ ‫پش‬
‫ِ� اکلم یہ‬ ‫�‬ ‫سفن اپامل رکو ی‬

‫دخا وک پ ی� شار اس االخص ہپ آاجات ےہ‬

‫سج ےن ب ی‬
‫�رؔ ی‬
‫کا �ی ‪ ،‬الفح اس وک یلم‬

‫‪w‬‬
 ‫‪131‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رعمتفِ �ایہٰل‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ذات ی‬
‫م وغر وت نکمم یہ ک� اہں رگم اس یک ھچک افصت ںیھجمس‬
‫ی‬ ‫�‬ ‫ن‬
‫د�اےئ قلخ وک د ھ�یں اور ھچک اس یک اکانئت ںیھجمس‬
‫اس یک ی‬

‫م ےپھچ‬‫رہ رطف وہ یہ رظن آےت ہ ی� اےنپ قیلخت ےک رپدوں ی‬

‫ن‬
‫رکل اور ھچک اینپ � �ی�ات ںیھجمس‬
‫س‬ ‫ف‬ ‫اےنپ ادنر یھب ذرا وغر ی‬
‫ت‬
‫�غ‬
‫م لط�ی�اں رکےک‬ ‫ولگ � �یق تہب رکےت ہ ی� رپ اتنجئ ی‬
‫حق‬
‫کاحالت ںیھجمس‬‫ماسےسمہالص ی ا‬ ‫ڈوھڈنےنواالوہامن ی�اںاس ی‬

‫م‬ ‫وج انب ات ےہ اس اک ذرک ہن وہ ان یہ قیلخت ےک �ش�ہہ اپروں ی‬

‫خ‬ ‫ئ‬
‫�االت ںیھجمس‬ ‫ا� ی‬‫آ� ی‬ ‫سج وہج ےس ےہ �ی یطلغ نکمم ی‬

‫ذرک ےک اسھت ذرک ےہ ی�اد اس ےک اصعن یک‬ ‫رگم �غ‬

‫رکف ایھچ ےہ ئ‬
‫ہی‬
‫اج� لط�ی�اں اینپ اب انھجمس ےہ � ابت ںیھجمس‬
‫اس ےسلھک ی‬

‫اس ت‬
‫ےس�خلم اجےئ رعمتف ناس یک وہ وت احبسن تےہ اور مہ اعزج‬
‫��خ‬ ‫ہ‬
‫م ابلط یہ ی‬‫اس یک � ل�یق ی‬
‫� مہ ارگ اس یک ل� یق�ات ںیھجمس‬
‫ن‬ ‫�ت�خ‬
‫�‬ ‫آےگ ل�یق انر یک یھب ےہ اس تےک ووجد ےس ااکنر ہ ی‬
‫ی �‬
‫مہ وک اہلل اس ےس وفحمظ رکے ہ� حق�یق یک انماجت ںیھجمس‬
 ‫‪132‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رکف سج یک وہ ذرک ےس اموخذ اس ےس لم اجےئ رعمتف اس یک‬

‫ی‬
‫سب ہ� ولگ اوول الابلب یہ ہ ی� رھپآےگ ان ےک اقمامت ںیھجمس‬
‫غ‬
‫عایش ےہ ذنہ یک سب طقف‬ ‫� ذرک ےک وہ �ی ی‬‫رکف سج یک ب ر‬
‫ی‬
‫م ہ ی�رغقانےباچروںیک�ی اواقت ںیھجمس‬‫�ی رہشوتںےکدنمسر ی‬

‫ن‬
‫ل وھچڑد یا� وج اھت الافین افدئہ اس اک‬ ‫د�ا ےک ی‬ ‫افین ی‬
‫م ان یک رھپ زابون ںرپ اہےئ اوسفس اور �ہ�ی�ہ�ات ںیھجمس‬ ‫رشح ی‬
‫ش‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬
‫گ ‪،‬وہج اس یک وت وکیئ وہیگ ی‬
‫م اھت فلتخم وہ یا‬‫وت یھب ان ی‬
‫رصتخم �ی دخا اک لضف یہ ےہ اور زبروگں یک رباکت ںیھجمس‬

‫ایک وصقم�د ےہ؟‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ےہ‬ ‫ن�‬ ‫زبریگ‬ ‫وصقمد‬ ‫اانپ‬
‫ےہ‬ ‫�‬ ‫ہی‬ ‫اک ی‬
‫مایب‬ ‫وہان‬ ‫ڑبا‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫رصف �ی وہ ہک مہ انگہ نہن‬
‫� ےہ‬‫ابلکل اس یک ہ ی‬ ‫ہک ااجزت‬
 ‫‪133‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وخ�د �� آاگیہ‬
‫� مہ ملظ اس رپوہ روھٹ اجےت ہ ی�‬ ‫ہ‬
‫وخد اےنپ آپ ہپ رکےت ی ن‬
‫رھپ ارگان ےس اعمیف ام�گ�یں اعمف رکےک رھپ اانپےت ہ ی�‬

‫ل یہ امن اجان‬
‫ل رھپ امہرے ی‬ ‫روانھٹ یھب ان اک امہرے ی‬
‫اس رطح روھٹ روھٹ اجےن ےس اور رھپ امےنن ےس اچبےت ہ ی�‬
‫ت‬
‫ی‬
‫رضور� اینپ‬ ‫ےنتک ےلہپ ےس مہ ےھت ی�اد اس وک وپری ی‬
‫رکل‬
‫اوررھپسجیکرضورتوہ ہ ی‬
‫�وخدےس رھپوخدیہدےدالےت ہ ی�‬
‫ئ‬ ‫ہ‬ ‫ت‬
‫ی‬
‫� اتہک ھچک اور اس ےس دے اج�‬ ‫ی‬ ‫وھتڑی � یف ارگ دے ی‬
‫�‬ ‫ل‬‫ک‬
‫د� ئ‬
‫ک ےسیک ہنم انبےت ہ ی�‬ ‫ےب ھجمس مہ اہکں ھجمس ی‬
‫اپ� اجےن ی ا‬

‫یہ‬ ‫ہ‬ ‫�نع ت‬

‫اکش تھچک اس اک وہادراک �‬ ‫لم ن‬ ‫� وج ی‬‫اس رطح م��یں ی‬
‫�عم‬
‫وہ وت بج رکش اس ہپ رکےت ہ ی� ��یں اور یھب ڑباھےت ہ ی�‬

‫د� وہ وج رقآ ن ےس آیت ےہ ریہ‬ ‫دل وک اب وھکل روینش وک ی‬

‫م آ ی�ات وج انسےت ہ ی�‬‫دل یک اکونں ےس ذرا نس وت یہس اس ی‬
 ‫‪134‬‬ ‫ظ‬
‫پیغام حمبت‬

‫ی‬
‫ع وج روسولں م اھت وہ دے ےہ د یا�‬‫د� مہ وک لضف ےس انتک ی‬
‫ی‬
‫ق‬
‫م ان یک اپےت ہ ی�‬ ‫رط� ہ ی� اےس وج ہک تنس ی‬
‫ی‬ ‫ےنتک وبحمب‬

‫اھجمسے شانتک رب مہ ہپ رہمابن ےہ ی ہ�اں‬

‫ٔ‬ ‫اکش وکیئ وہ وج �ی‬
‫�رؔ سج وتق مہ اےس انمےت ہ ی�‬
‫انتک وخش وہات مہ ےس ےہ وہ ب ی‬

‫ت‬
‫وہش�ا� �ا�و�ر وقتی ٰ‬
‫ن‬
‫د�ا یک وخااشہت سخ و اخاشک یک رطح‬ ‫ہ ی� �ی ی‬
‫وقتی ےہ رونش ان ےس ن �ی وسچ ذرا‬ ‫ٰ‬ ‫امحم‬
‫� رکات یھبک‬ ‫م دب رظنی ہ ی‬ ‫ادناھ ہہک دے ہک ی‬
‫ک ےہ سب ان ےس یہ ولعمم وہ وھکاٹ اور رھکا‬‫یا‬

‫وت�اعض �ا�و�ر رکش‬

‫ئ‬
‫ئی‬
‫ڑپاج�‬ ‫م آےک‬‫ان ےک دقومں ی‬
‫ی‬
‫اج�‬ ‫روتعفں رپ زم�ی د ڑچھ‬

‫�نع ت‬
‫رکش بج وتمعنں ہپ احلص ئ وہ‬
‫م‬
‫ی‬
‫اج�‬ ‫��یں رھپ زم�ی د ڑبھ‬
 ‫‪135‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اسیک ےہ؟‬
‫وج ابت وہ یچس اور یکپ وت اس اک اتبان یکا ےہ‬
‫زمکور یھب وہں اتحمج یھب وہں وت اجن ڑھچاان ی ا‬
‫ک ےہ‬

‫بج ملظ وخد رپ رک یلمہ اس رپ مہ ےس وہ روےھٹ وت‬

‫ااسحس ارگ ھچک وہاجےئ روےھٹ وک انمان یکا ےہ‬
‫ن‬
‫ین‬ ‫یہ‬
‫وہ مہ ےس وت ھچک امےگن � اس رپ یھب د�ا اچاتہ وہ‬
‫ک ےہ‬ ‫وت اس ےک اسےنم وسچ ذرا رھپ وخدوک اکھجان ی ا‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫آ�دہ یک � �وں ےس مہ وک اچبان وج ی‬
‫ہ‬
‫اچ�‬ ‫یف‬ ‫�‬ ‫ل‬ ‫ک‬ ‫وہ ٔ ی‬
‫ک ےہ‬‫وت ان یک امن رک رو رو رک رھپ وخد وکاچبان ی ا‬

‫وج دنمش ےہ مہ اسروں اک وہ دور رکے اس ےس مہ وک‬

‫ک ےہ‬‫م رھپ وخد وک الان ی ا‬‫وت اھبگ رک اس ےک ولہپ ی‬

‫ئ‬
‫مہ وسٹے دنچ ی‬
‫اہب�بج اور اس رپ یھب وہ امےن بج‬
‫وت اس ےک در رپ رو رو رک آوسن اہبان یکا ےہ‬
 ‫ئ‬
‫‪136‬‬
‫ئ‬
‫پیغام حمبت‬

‫ی‬
‫اج�وت اس ےک وجاب م رت ی‬
‫اج�‬ ‫مہ اس ےک اسےنم ڑپ ی‬
‫ک ےہ‬‫وت اس ےک اسےنم ڑپاجےن ےس �ی وں رت اجان ی ا‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫دنمش وھچڑے مہ وک � ش اور سفن اانپ امےن �‬
‫بی ب ت‬
‫ک ےہ‬ ‫رت� دالان ی ا‬
‫اس ڑگبے سفن وک رھپ �ؔر ی‬

‫ون�ر �ا�و�ر تملظ‬

‫ونر آےن یہ ےس تملظ اھبےگ‬
‫اھبےگ‬ ‫اہجتل‬ ‫ےس‬ ‫آےن‬ ‫ملع‬
‫وہ‬ ‫ونر‬ ‫رپ‬ ‫ونر‬ ‫وہ ب ی‬
‫�دار‬ ‫دل‬
‫ن‬
‫اھبےگ‬ ‫تبحم‬ ‫یک‬ ‫د�ا‬
‫ی‬ ‫ےس‬ ‫دل‬

‫ت‬
‫�د�وس� �ا�و�ر �دنمش‬
‫ن‬
‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫ی�‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫اہلل یک ابت وج امےتن‬
‫� ہ ی�‬ ‫اجےتن ہ ی‬ ‫اس اک اصقنن‬
‫ت‬
‫ھک ن ہ ی� وہ‬ ‫م ی‬ ‫دنمش ےک اہھت ی‬
‫� ہ ی�‬ ‫اور اےنپ دوتس اچہپےتن ہ ی‬
 ‫�ن �‬
‫‪137‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�د�ااتس ِ �ز�و�ال‬
‫ن‬
‫د� رس راہ ٹل ریہ ےہ آج‬ ‫نسح یک یا‬
‫�ی ےب یسح یک وہا ک�یسے اب یلچ ےہ آج‬

‫ک ےہ آج وخب‬‫سفن ےن نسح اک اھگنسر ی ا‬

‫ت‬
‫لقع یا�این یک یم یھب �ی ڑپی ےہ آج‬

‫ےہقہق وھکےلھک رہ تمس ےنس اجےت ہ ی�‬

‫ن‬
‫د�ا ہپ ی‬
‫و�راین یس اھچیئ ےہ آج‬ ‫دولں یک ی‬

‫ا� ی‬
‫ذر� دخا ےک رکش اک ےہ‬ ‫تمعن رہ ی‬
‫ان وتمعنں اک اقتاض رکش اک یھب ےہ آج‬

‫ن‬
‫م ڈوےب اجےت ہ ی�‬‫د� ی‬
‫مہ وہشوتں یک یہ یا‬
‫ن‬
‫د� اس یک ذرک ےس اخیل ےہ آج‬
‫دولں یک یا‬

‫ن‬ ‫ن‬
‫س ےس اگل ی ا‬
‫ل اس یک ذرک ےک اسھت‬ ‫قشع ی‬
‫ش‬
‫�رؔ دے اگلم �ی ابیغ ےہ آج‬ ‫سفن وک ب ی‬
 ‫‪138‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�رینیگن ںیم ینیگنس‬

‫�ن ن‬
‫آواز� �ی ر گ�ی�ی �ی ابشب‬
‫ی‬ ‫�ی انمرظ �ی‬
‫م اجؤ رخاب‬‫ک وہ ہن اس ی‬ ‫اھتم ےل دل ہ ی‬

‫یت‬
‫د�ا ےہ‬ ‫ا� ہتپ اس یک ی�اد اک اتپ‬‫رہ ی‬
‫م اس یک ی�اد وہ انجب‬ ‫رشبط�یکہ رتے دل ی‬
‫ن‬
‫ن‬ ‫ک‬ ‫�‬
‫�ی اینپ آ ھ�یں ‪،‬اےنپ اکن و زابن ی‬
‫د� ی ا‬
‫ل‬
‫ین‬
‫د�ا ڑپے اگ ان اک اسحب‬ ‫ہ ی� یسک اور ےک وج‬

‫ن‬
‫د�ا ےہ ی ہ�اں‬
‫اب وت وت وحم وخاب تلفغ ی‬
‫وخد ےس یہ اجگ ورہن ھجت وک اگج ےل اگ ذعاب‬

‫ت �ز‬
‫رضوبں ےس دوکتسں اک لمع ی� رکےل‬
‫دل ہپ ن‬
‫� ےہ تخس ہک ےہ اس اک اتعب‬ ‫وسات رانہ ہ ی‬

‫ن‬
‫د�ا ےک تنج ےک زموں یک ےہ ربخ‬ ‫�ی زمے ی‬
‫ش‬
‫اجے ب ی‬
‫�رؔ ایلص زموں اک آب و اتب‬ ‫ھجت ہپ لھک ٔ‬
 ‫‪139‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫اج��ا ڑپے اگ‬

‫اگ‬ ‫ڑپے‬ ‫اجان‬ ‫اےس‬ ‫ےہ‬ ‫آ یا�‬ ‫وج‬
‫اگ‬ ‫ڑپے‬ ‫اھکسان‬ ‫�ی‬ ‫قبس وخد وک‬

‫ن‬
‫ےل‬ ‫ھجمس‬ ‫ےہ‬ ‫اجین‬ ‫آین‬ ‫د�ا‬
‫ی‬ ‫�ی‬
‫ڑپے اگ‬ ‫اھجمسان‬ ‫وک‬ ‫سفن‬ ‫اےنپ‬ ‫�ی‬

‫ی‬ ‫ن‬
‫ےہ ڑپا وت‬ ‫م‬ ‫یک دل‬ ‫د�ا‬
‫ی‬ ‫وج دنگ‬
‫اگ‬ ‫ڑپے‬ ‫ولکناان‬ ‫ےس‬ ‫دل‬ ‫اےس‬

‫ڑچاھ ی�ا وخد وک وج وت ےن ےہ اب کت‬

‫اگ‬ ‫ڑپے‬ ‫ارتواان‬ ‫وک‬ ‫وخد‬ ‫اب‬ ‫وت‬

‫ےہ اب‬ ‫ابگ‬ ‫وج‬ ‫آزاد اک‬ ‫سفن‬

‫ڑپے اگ‬ ‫دولاان‬ ‫م‬‫ی‬ ‫ےک اہھت‬ ‫یسک‬
‫ش‬
‫رپ‬ ‫واہں‬ ‫ےل‬ ‫سنہ‬ ‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫روےل‬ ‫ی ہ�اں‬
‫اگ‬ ‫ڑپے‬ ‫روان‬ ‫اہجں‬ ‫اس‬ ‫ورگہن‬
 ‫‪140‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫�د�ااتس ِ ےب یسب‬
‫آاجے اے اکش اشرعی یمری‬
‫ٔ‬ ‫م‬ ‫ھجمس ی‬
‫ورہن ےہ اسےنم اینپ وت ےب یسب یمری‬

‫ن‬
‫یہ‬ ‫سک رطح روح یک آواز ی‬
‫م اچنہپدوں ا�‬
‫سج ےن اکونں ےس وگ زغل وت ےہ ینس یمری‬

‫دل یک آواز دل ےک اکن یہ نس اپےت ہ ی�‬

‫م یمک یمری‬ ‫ک اس ی‬ ‫ہن راکؤٹ ےنب ہ ی‬

‫ش‬
‫د� ےگ‬‫سفن و �� یط�ان اہکں ان وک �ی ےننس ی‬
‫ک‬
‫وج ہن اچےہ وت ےنس ابت وہ �یسی یمری‬

‫ش‬
‫ب‬
‫سب داع ےہ ہک اب ی‬
‫�رؔ یک دمد وہ دخا‬
‫ماب ہن وہ وکشش ےہ اک یہس یمری‬
‫وگ اک ی‬
‫‪W‬‬
 ‫‪141‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ال �اہل �اال �اہلل‬

‫� �ن‬
‫اج�ری �رےہ ال الہ اال اللہ‬ ‫ن�ز�ب�ا ہپ‬
‫ا� دخا‬ ‫� یمرا وکیئ وصقمد رگم ی‬ ‫ہی‬

‫م یھب اسھت‬‫یمرا بس ھچک دخا ےک واےطس وہ ی‬

‫رگم وہ ےسیک ؟ اھکسےئ �ی دمحم ٰےفطصمﷺ‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫� ہ‬
‫بج دمحم ﷺ اک رط یقہ � وت ھچک یھب �‬
‫کا راہ‬ ‫ل ہن وہ �ی وت رھپ ی‬
‫اور دخا ےک ی‬
‫ق‬
‫اچ�ےہ طقف‬ ‫رط� دمحم ﷺ یہ ہ ی‬ ‫اےس ی ِ‬
‫ی‬
‫راےتس دنب ہ ی� یھبس رصف ہ� ےہ راہتس الھک‬

‫م ن ٰیبتجم یک رطح‬‫وہ تبحم دخا یک دل ی‬

‫ہک اابتع یہ ےس اس ےک ب ی‬
‫� ےگ مہ ٰیبتجم‬
‫ش‬ ‫ن‬
‫نابلکل یہ‬ ‫�رؔ‬‫ب‬
‫د�ا ےس ی‬
‫دل وک اخیل رکو ی‬
‫ہی‬ ‫ن‬ ‫دل ی‬
‫� آات‬ ‫د�ا یک بلط وہ وت وہ‬
‫م ی‬
 ‫‪142‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تہب‬
‫لضف اس اک ےہ ےب اسحب تہب‬
‫تہب‬ ‫رخاب‬ ‫ےہ‬ ‫وگ‬ ‫احتل‬ ‫اینپ‬

‫م ڑگ ڑب وت وہں‬ ‫ابر ابر رکات ی‬

‫پ‬
‫اس ےس وہیت ےہ ی چ� اتب تہب‬

‫ت‬
‫بج اس ےک در یک رطف د�یکھ��ا وہں‬
‫تہب‬ ‫الوجاب‬ ‫ےہ‬ ‫اک‬ ‫اس‬ ‫رکم‬

‫اہں اس یک ملح ہپ رجٔات یھب ہن وہ‬

‫یکوہکن ےہ تخس اس اک ذعاب تہب‬

‫ش‬
‫مان وہں ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫وخف اور ی د‬
‫ام ےک در ی‬
‫ق‬ ‫ی‬
‫ےہ �ی انجب تہب‬ ‫ی‬
‫رط�‬ ‫حص‬
 ‫‪143‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ذ� ِوق �اٰیلع‬

‫ن‬
‫د�ا یک ابت اور یہ ےہ‬
‫ی‬ ‫دل یک‬
‫قشعِ اٰیلع یک ابت اور یہ ےہ‬

‫ن‬
‫م ولگ رغق ہ ی� بس‬‫د�ا ی‬
‫ی‬ ‫رکفِ‬
‫رکفِ ٰیبقع یک ابت اور یہ ےہ‬

‫ذل�ی �ذ‬ ‫وہیگ‬ ‫رشاب‬ ‫وہں‬ ‫اجاتن‬

‫ن‬
‫قشع ےک یما یک ابت اور یہ ےہ‬

‫سج وک احلص وہ رقف یک اشیہ‬

‫اس اراقت یک ابت اور یہ ےہ‬

‫اجے ی�ار ےک ي�ار اک‬

‫ٔ‬ ‫دل ہپ مج‬
‫اُس شقن اپ یک ابت اور یہ ےہ‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫م آاجؤں‬‫م اس یک ی�اد ی‬‫ی‬
‫ذرکِ ومٰیل یک ابت اور یہ ےہ‬
 ‫‪144‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اشعق اک �اامتجع‬
‫م عمج وہےت ہ ی� بج‬‫وسہتخ دل اس یک تبحم ی‬
‫م وغشمل وہ ےک روےت ہ ی�بس‬ ‫ا� یہ رکف ی‬
‫ی‬

‫ت‬ ‫ن‬
‫ی‬
‫د� یک وہں اب� اوراس یک ی�اد یھب وہ‬
‫دل یک یا‬
‫ن‬
‫د�ا یک وج رفتص ےہ ان وک وہیت ےہ بک‬
‫دورسی ی‬

‫بل رگ ی�ان دل قشع ےس رساشر‬

‫رظن اس رپ ِ‬
‫� اجن بلب‬ ‫ا� ہ ی� وہےت ہ ی� ج ی‬
‫امےتگن ی‬

‫وشر اذاکر اک رپ فطل اظنرہ یھب وہ‬

‫اپس ادب‬
‫دل الج اجات ےہ وہات ےہ رگم ِ‬
‫ن‬ ‫� ی� ٹ‬
‫ہ‬ ‫�‬
‫اپس ان ےک نوج ہ ی� ب ے وہ یھب رحموم �‬
‫ی‬ ‫ھ‬
‫غ‬ ‫ہ‬ ‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫ڈوھڈن�رؔ ا� �ر یسک انم و بسن‬‫ی‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫‪W‬‬
 ‫‪145‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہی ویں یہ ےتلج �رےتہ ںیہ‬

‫م �ی �ی وں یہ ےتلج رےتہ ہ ی�‬‫انلھگپ ےہ دقمر ی‬
‫ہک اعقش اےنپ وبحموبں ہپ رہ دم رم ےت رےتہ ہ ی�‬
‫ن‬
‫ک‬ ‫�‬
‫�ی آ ھ�یں ک�یسی ان یک ہ ی� ہک ی‬
‫رہن� ان ےس اجری ہ ی�‬
‫آ� رھبےت رےتہ ہ ی�‬‫م وہ ڈنھٹی ہ ی‬ ‫یسک یک ی�اد ی‬

‫ک‬
‫�ی �یسی ابت ےہ ان یک ہک رہ لپ ان ےس ےتلم ہ ی�‬
‫یک رگم وکشہ ربارب رکےت رےتہ ہ ی�‬ ‫دجایئ‬

‫م رگم وطافن ےہ ادنر‬ ‫وکسں اطری ےہ اظرہ ی‬

‫ہک وہاتکس ےہ ھچک یھب اس ےس رہ دم ڈرےت رےتہ ہ ی�‬

‫�ی دوھےت رےتہ ہ ی� دل وک بج آوسن ےتہب ہ ی� ان یک‬

‫زابن احل ےس �ی وں قشع اک دم رھبےت رےتہ ہ ی�‬ ‫ِ‬

‫ھ‬‫ش ب ی �یک‬
‫ک وکیئ �رؔ د �وان‬ ‫اقمم اجےن اگ ان اک ی ا‬
‫�ی دوتس اک راز رےنھک ےک ےئل ےتلھبنس رےتہ ہ ی�‬
 ‫‪146‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�داین یک �ی�ا �اس یک تبحم‬

‫ن‬
‫وکیئ‬ ‫واف‬ ‫د�ا ےس ن یھب‬
‫ی‬ ‫اپےئ‬
‫وکیئ‬ ‫الم‬ ‫�‬‫ہی‬ ‫یا‬
‫ا�‬ ‫ھجم وک‬

‫ےک اہں ینتک دقرداین ےہ‬ ‫اس‬

‫ہپ وہاجےئ وت دفا وکیئ‬ ‫اس‬

‫ےہ بس ھچک اصف‬ ‫اس ےک مغ ےن ی ا‬

‫ک ن‬
‫یہ‬
‫� اب مغ � راہ وکیئ‬ ‫جی‬

‫م روھکں اانپ رس‬‫اس ےک در رپ ی‬

‫وکیئ‬ ‫یا‬
‫ک‬ ‫رکے‬ ‫اور‬ ‫وہکں‬ ‫رھپ‬

‫واےطس اس ےک یہ مہ آےئ ہ ی�‬

‫�ی یھب الھب وکیئ‬ ‫رکے ہن اکم‬

‫اس ہپ ڑپ رک یہ رظن اپک وہیئ‬

‫ارث اس اک وج ےہ دجا وکیئ‬
 ‫‪147‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م زابں رپ ہن اس اک انم ولں یکوں‬‫ی‬

‫ھچک وہ اس اک یھب قح ادا وکیئ‬
‫ش‬
‫م اس یک رطف‬ ‫ی‬ ‫دل ےس د�یکھ�وں ب�رؔی‬
‫ہن وہ رما وکیئ‬ ‫اور وت سب اکم‬

‫�داین ایک ےہ؟‬

‫ن‬
‫ےہ ےہ تنحم یک ہگج‬ ‫د�ا‬
‫�ی وج ی‬
‫یک ےہ تمہ یک ہگج‬ ‫اےھچ اکومں‬
‫اہکں! واہں ہ ی� رصف‬ ‫زمے ی ہ�اں‬
‫سب ااقتستم یک ہگج‬ ‫�ی وت ےہ‬

‫�داین یک تبحم‬
‫ن‬
‫د� یک تبحم‬
‫ےہ ڑج بس اطخؤں یک �ی یا‬
‫رہ اعسدت یک ےہ اہلل یک تبحم‬ ‫یجنک‬
‫ش‬ ‫ن‬
‫�ر‬ ‫ب‬
‫یک تبحم اک الگ وھگٹن دے ی‬ ‫د�ا‬
‫ی‬
‫ت‬
‫ی‬
‫م �رے رھپ دخا یک تبحم‬ ‫وہ دل ی‬ ‫راخس‬
 ‫‪148‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وصت�رِ خیش‬
‫شی خ‬
‫آے � بج ےھجت وساتچ وہں‬ ‫ٔ‬ ‫رظن‬
‫ی �یک ت‬
‫آے اس وک وج م د ھ��ا وہں‬ ‫ٔ‬ ‫وت ي�اد‬
‫شی خ‬
‫رما � ھجم توک یھجت ےس الم دے‬
‫م اچوہں‬ ‫م اعقش وہں ی�را ھجت یہ وک ی‬ ‫ی‬
‫شی خ‬
‫رکسماے‬
‫ٔ‬ ‫ی‬
‫د� رک‬ ‫رما � ےھجم‬
‫م یھب رتا وہں‬‫د� رک �ی ہک ی‬‫وہ وخش ی‬

‫�ی دل اک قلعت یہ ےہ اس ےکدل ےس‬

‫م یھب واہں وہں‬‫اجے وت ی‬
‫ٔ‬ ‫دجرھ یھب وہ‬

‫�ک‬
‫م انف وہ ےک ھجت یہ وک د یھ�وں‬‫م ان ی‬‫ی‬
‫م ان یک الچ وہں‬ ‫ہک شقن دقم ہپ ی‬
‫ش‬ ‫ت‬ ‫شی خ‬
‫ی‬
‫�ر‬ ‫ب‬ ‫م � ےک وہا ی�را‬ ‫تبحم ی‬
‫م ھجت رپ اٹم وہں‬‫م ی‬‫انف وہ ےک اس ی‬
 ‫‪149‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک کسچ‬
‫ہ یش‬ ‫ت‬
‫� رےہ رت‬ ‫ذرک ےس ی�ری زابں یمری‬
‫اور رتے در ہپ دخا ی�ا ڑپا رےہ رما رس‬

‫پش‬
‫� رکوں‬‫م ی‬‫م اس ی‬‫اانپ دل ھجت وک دخا یا� ی‬
‫اور اس ےک ونر ےس رونش وہ رما بلق و رظن‬

‫م ھجت وک ی�اد رکوں اور وخد وک وھبل اجؤں‬‫ی‬

‫ت‬
‫�جمگ�ا اےھٹ ی�ری ی�اد ےس رمے اشم و رحس‬

‫ت‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫وشق ےس ڑپاتھ روہں �را ایہٰل م الکم‬
‫ہ یش‬
‫� یا� ایہٰل رتا رھگ‬ ‫اور رما دل وہ‬

‫� رما‬ ‫� پی‬ ‫ہحمل ہحمل اور ابل ابل پ ی‬

‫م رتے واےطس رھپوں رگن رگن‬‫رکوں رقابں ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫حا ی‬
‫�رؔ ےک وہ‬ ‫م ی‬‫آھکن اکن اور زابں ی‬
‫بلق رپ ونر وہ رما اور زابں ہپ وہ ارث‬
 ‫‪150‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دجہت‬
‫ق� ت‬
‫م اموگن �ی وتق یم�ی ےہ‬ ‫دجہت ی‬
‫ہک اس وتق امےنگن یک دوعت وج دی ےہ‬
‫وج گنت وہ رمض ےس وہ ب ی�ار وکیئ‬
‫ک یھب ہن وہ اس یک رگ اکش نوشیئ‬ ‫ہی‬
‫دجہت ےک دعب ڑگ ڑگا ےک وت ام�گ�یں‬
‫ہک ونتکں وک راتح ایس ےس یلم ےہ‬
‫ن‬
‫اتبے‬
‫ٔ‬ ‫یہ‬ ‫وخد‬ ‫وکیئ‬ ‫اک‬ ‫د�‬‫وج وتق ی‬
‫ن‬
‫آے‬ ‫ٔ‬ ‫وت یکوں وکیئ اسلئ ہن یل ہپ‬
‫وج رفام یا� وخد ےہ ہک ےہ وکیئ اسلئ‬
‫ی‬
‫وت اس وتق امانگن رط� یقہ حص ےہ‬
‫م اجےگ‬ ‫وہےاسرے وت ان ی‬ ‫ٔ‬ ‫وسے‬
‫ٔ‬ ‫وہں‬
‫ت‬
‫مایب ےہ وہ ی�رے آےگ‬ ‫وت وج اک ی‬
‫ےھجت پ ی�ارے رب ےن اہک اےنھٹ وک ےہ‬
‫کا اسدیگ ےہ‬ ‫وت وھچڑے �ی تمعن �ی ی‬
‫م انبدو‬ ‫قلعت دخا ےس وت اس ی‬
‫منہج یک آگ ےس وت وخد وک اچب ول‬
‫م اہنپں‬ ‫امہرے اسملئ اک لح اس ی‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫اقتاض تبحم یک �رؔ یھب ےہ‬
‫ق� ت‬
‫ی ےہ‬ ‫م�‬ ‫ی‬ ‫م اموگن �ی وتق‬ ‫دجہت ی‬
‫ہک اس وتق امےنگن یک دوعت وج دی ےہ‬
 ‫‪151‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫�وق� �� آےئاگ‬
‫وتق آےئ اگ ی ہ�اں ےس ہ ی‬
‫� اجان وہاگ‬
‫ک وہاگ ی ہ�اں‪ ،‬واں ہپ وہ اپان وہاگ‬
‫وج ی ا‬

‫ا� ابت امہری ی�اں یھکل اجیت ےہ‬

‫ا� ی‬
‫ی‬
‫ف‬
‫ان ہپ بس ی� وہےن اک زامہن وہاگ‬

‫ن‬
‫د�ا یک �چ ی �زوں ی‬
‫م ہن اسھگ اانت‬ ‫اانپ دل ی‬
‫وہیگ لکشم ان ےس بج دل وک اٹہان وہاگ‬

‫ئ‬
‫عال بس ی ہ�اں رہ ی‬
‫اج� ےگ‬ ‫دوتل اور الہ ی‬
‫ا� لمع یہ ےہ وج ہک اشہن ہب اشہن وہاگ‬
‫ی‬

‫ھچک وہں ےگ ولگ نج ہپ یتخس ےک احالت وہں ےگ‬

‫ئ‬
‫اور ضعب یک رظنم اک اہسان وہاگ‬
 ‫‪152‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اےنپ وبحمب اک د�ی دار یھب نکمم ےہ واہں‬

‫واےطس اس ےک سج ےن مکح ی�اں امان وہاگ‬

‫ن‬
‫ہی‬
‫اچ� رگ مہ ہک افشتع یبن یک وہوے �ص� بی�‬
‫ان یک اُوسہ ہپ وخد وک دل ےس ی�اں الان وہاگ‬

‫ش‬ ‫ن‬
‫ب‬
‫ملعِ انعف ہپ وہ �ص� بی� نسحِ لمع اے ی‬
‫�رؔ‬
‫ےہک وبقل ےہ بج مہ وک البان وہاگ‬

‫ئ‬
‫�راٹی��رٹنم‬
‫یٹ‬ ‫ن‬
‫ر�ارئٹنماینپ‬ ‫ر�رلسےہرسوسےس�ی‬ ‫د�ےساجےنیک ی ہ‬
‫یا‬
‫ت‬
‫�ےس ی‬ ‫�خ ی ی ت‬
‫د�نشنپےہوگرٹنمناینپ‬ ‫وتقوپرارکےنہپ ر‬
‫�ی وت آرام ےس اجان ےہ ہک وت �ی اجاتن ےہ ہک بک اجان ےہ‬
‫ن‬
‫د�ا ےس ااچکن وہاگ وپری رک اس ےس ٹنمٹمک اینپ‬ ‫اجان ی‬
 ‫‪ 153‬ت‬
‫حق�یق‬
‫پیغام حمبت‬

‫ں‬‫ی‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫دنچ‬

‫وھپل ےک اسھت وت اکاٹن یھب اگل وہات ےہ‬
‫وخیش ےک ےھچیپ یھبک مغ یھب اپھچ وہات ےہ‬

‫�ک‬
‫ہن د یھ�و �ی یھبک وھبےل ےس یھب ہک ی ا‬
‫ک ہن الم‬
‫ےہ اک ی‬
‫ماب سج ےن رکش ی ا‬
‫ک وہات ےہ‬

‫�نع ت‬
‫م‬
‫رکش رک رکش ہک وہں اور ��یں ز ی�ادہ‬
‫انرکشی ےس الھب سک اک الھب وہات ےہ‬

‫ماب ےہ وہ‬ ‫وج وہ رایض رباض اس یک اک ی‬

‫‪245‬‬
‫م یلا وہات ےہ‬ ‫ان یہ وک اس ےن وت آوغش ی‬

‫زدنیگ رھب وہ رتا اکم اس وک ی�اد رکان‬

‫م راھک وہات ےہ‬‫وکسن بلق اس ےن اس ی‬
 ‫‪154‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وھچڑ دو اینپ وخااشہت ویہ اچہ وت یھب‬

‫‪246‬‬
‫ک وہات ےہ‬ ‫وج وہ اچاتہ ےہ وت رھپ ی‬
‫د� ی ا‬

‫ی‬
‫ک دنبیگ ےہ ہ�‬
‫رک رظن اےنپ لمع رپ ی ا‬
‫وج وہ دنبہ وت وہ آاقہپ اٹم وہات ےہ‬

‫االتبء اور تبحم �ی ےہ الزم زلموم‬

‫‪247‬‬
‫قشع امعرت ےہ وت دروازہ انف وہات ےہ‬

‫ن‬ ‫�ک‬
‫ولص اچےتہ وہ وت رھپ د یھ�و واصل�ی� ‪248‬ےک دل‬
‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ دل م اسب وہات ےہ‬ ‫وہ واصل� ی ن� ےک ی‬
‫ب‬
‫ت‬
‫تبیصم ںیم �رحم�‬
‫آاجےئ‬ ‫دور‬ ‫اک‬ ‫اصمبئ‬ ‫بج‬
‫اپےئ‬ ‫ہک‬ ‫یھب‬ ‫وت‬ ‫اانہلل‬
‫ڑپھ‬ ‫یھب‬ ‫راوعجن‬ ‫ال‬
‫ی‬ ‫اان‬
‫ہپ اھچ اجےئ‬ ‫رتمح اک ھجت‬ ‫اس�ی‬
 ‫‪155‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫فیکِ �ذرک‬
‫ض‬
‫ف� ی‬ ‫دل ی‬
‫‪249‬‬
‫� ذرک اک ےہ وہظر‬ ‫م ےہ وجش اپب ِ‬
‫ک ک� یف و رسور‬
‫م ےہ ی ا‬ ‫م ب ی�اں ک�یسے رکوں دل ی‬‫ی‬
‫غ‬
‫‪250‬‬
‫�ر ےس اخیل‬ ‫الاہل دل ےس وہکں دل وہ ی‬
‫‪251‬‬
‫م رمے وہ ونر یہ ونر‬ ‫اوراالاہلل ےس دل ی‬

‫‪252‬‬
‫م دل وک وہکں وہ یہ ےہ‬ ‫رھپ اال اہلل ےس ی‬
‫‪253‬‬
‫بت دل ےس اس یک ونسں وہ �ی رما وکہِ وطر‬

‫م ےن‬ ‫رضب اہللُ اہلل غ یک اگلیئ دل ہپ ی‬

‫‪254‬‬
‫م وج ی ر‬
‫� اھت ابیق وہ وہا انکچ وچر‬ ‫دل ی‬

‫‪255‬‬
‫کا ےہ ی�اداےس پ ی‬
‫‪�،‬ار الم‬ ‫م بج یھب ی‬‫دل ی‬
‫‪256‬‬
‫رسو ِر دل الم مہ ےس ےہ اس وک پ ی�ار رضور‬

‫‪257‬‬
‫امد یھب ےہ‬ ‫وخف انگہ ےہ رگم لضف یک ی‬ ‫ِ‬
‫رک� ےہ ڑبا یہ وفغر‬ ‫ہک رما رب ڑبا ی‬
‫ش‬
‫ب ي ‪258‬‬
‫اب وت اانپ �ر‬‫دل وک رک رترتب وخوبش ےس ئ‬
‫ر� لک وطعر‬ ‫درود وشق ےس ڑپھ ‪،‬ےہ ی‬
‫‪259‬‬
‫ِ‬
 ‫‪156‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫خیش اک وصت�ر‬
‫ض‬ ‫شی خ‬ ‫ی ش ی خ �یک‬
‫ی‬ ‫�‬ ‫ف‬ ‫ی‬ ‫ھ�‬
‫مہ وصتر م � وک د ں اور � ےک � ےس ےلم مہ وک دخا‬
‫ک وہےت ہ ی� دخا ےس دجا‬ ‫رشک ےسیک �ی وصتر ےہ ہک اس ےس ی ا‬

‫ئ‬
‫�ی وت اک لپ ےہسج ہپ مہ زگر ےک آےگ ی‬
‫اپاج� ِ‬
‫زنمل وصقمد‬
‫شی خ‬
‫ہ‬
‫� اک اکم ےہ المان اس ےسرفض اانپ رکےت ی� وہ اس ےس ادا‬

‫ن‬ ‫ت ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫اہں رگم سج ی‬
‫احاط �‪ � ،‬اجزئ اےس وصتر �ی‬ ‫م ی‬
‫�غ ی �غ‬
‫م �بص� ی ہ ِء احرض ھچک دنا‬ ‫نکمم ےہ اس ےک ہنم ےس ےلکن یھبک � بی�‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫یت ہ‬
‫اس ےئل اےنپ زبرگ د� � �ی وصتر وعام وک آج لک‬
‫یسک انھجمس ےک الکم ےس ہن وہ وکیئ ظفل رشک اک یھبک وہ�ی دا‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫اہں رگم وخد وخبد یسک وک ےلم اس وک روےتک یھب � اس ےس ہک‬
‫ش‬
‫اینپ تمعن یک الج رےتھک ہ ی� وہ ی‬
‫�رؔ اس یک �ی اعدت ےہ دسا‬‫ب‬
 ‫‪157‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وتہب‬
‫ن‬
‫رکلا‬ ‫ی‬ ‫ی�اایہٰل رمی وتہب وبقل‬
‫ن‬
‫رخاب احل ےہ یمرا اےس ونسر یلا‬
‫ت‬
‫ی‬
‫وہ ی�را لضف وت وتہب ہپ روہں م اقمئ‬
‫ن‬
‫رمے دانم وک اےنپ لضف ےس وترھب ی ا‬
‫ل‬
‫ن‬
‫ح اب �ص� بی� وہاجےئ‬
‫نرمی آوھکنں وک ی ا‬
‫ن‬ ‫�خ‬
‫�ص� بی� دل وک وہ رہ ی ر ےس ارث یلا‬

‫رمے اب اکن وج اجزئ وہ ےنس رصف ویہ‬

‫ن‬ ‫�غ ت‬
‫ہن ی��ب��وں‪ ،‬اکان وھپیس اک وکیئ رش ی ا‬
‫ل‬

‫اور زابن یمری رتے ذرک ےس رت ریتہ رےہ‬

‫ن‬
‫ہک دایمئ وہ رتا انم ربارب یلا‬

‫م وھچڑ دوں یتسچ ےس رکوں اکم اسرے‬ ‫یتسس ی‬

‫ن‬ ‫ش‬ ‫ن‬
‫لی‬
‫�رؔ وک وہ سفن یک ربخ ا‬ ‫ب‬
‫� � بی� ی‬ ‫ص‬
 ‫‪158‬‬
‫خ‬ ‫خ‬
‫پیغام حمبت‬

‫��د�ا ےئلیک ںیم ��د�ا اچاتہ وہں‬

‫ہن آہ اچاتہ وہں ہن واہ اچاتہ وہں‬
‫ی‬ ‫ئ‬
‫م دخا اچاتہ وہں‬ ‫یک‬ ‫دخا‬

‫م اموگنں‬‫م دنبہ ایس ےس ی‬‫ایس اک ی‬

‫ایس ےس دمد رہ ہگج اچاتہ وہں‬

‫ایس ےن اطع یک ےہ یا�اں یک دوتل‬

‫ایس ےس یہ اس یک اقبء اچاتہ وہں‬

‫ی ت‬
‫دھا� اک اطبل ی‬
‫م اےکس وضحر وہں‬
‫وج ی‬
‫سدیھ وہابلکل وہ راہ اچاتہ وہں‬

‫م عص�ی�اں یک رگد ےس ااٹ وہں‬‫ارگہچ ی‬

‫م اس ےس رکم یک اگنہ اچاتہ وہں‬ ‫ی‬

‫ک ن‬
‫�‬ ‫ھ� ی‬
‫�چ�یں ےھجم دورسی وھبل �بھل�ی�اں‬ ‫ہن‬
‫ق‬
‫وہں‬ ‫اچاتہ‬ ‫دمحمﷺافص‬ ‫ی ِ‬
‫رط�‬
 ‫‪159‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہن ہبج ہن ابق ہن داتسر دنبی‬

‫وج وبقمل وہ وہ ادا اچاتہ وہں‬

‫م اس یک تبحم یک دوتل اک اطبل‬‫ی‬

‫ایس وک ےہ ولعمم ی ا‬
‫ک اچاتہ وہں‬

‫دخا یا� ےھجم تاب وت اانپ انب دے‬

‫م ی�ری راض اچاتہ وہں‬ ‫ی‬ ‫دخا یا�‬

‫رک�وں ےک اخقل‬‫ی‬ ‫رکم رک رکم رک‬

‫م دسا اچاتہ وہں‬‫رکم یک رظن ی‬

‫ق‬
‫مع یک رفاتس‬ ‫ی‬
‫دص� ؓ اور ؓ ر‬ ‫دصق‬
‫ِ‬ ‫م‬‫ی‬
‫اور امثعںؓ یک وجد و اخساچاتہ وہں‬

‫م اپٔوں‬‫یلعؓ یک اجشتع ےس ہصح ی‬

‫ق‬
‫ی ِ‬
‫رط� واف اچاتہ وہں‬ ‫نسحؓ اک‬
‫ش‬ ‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫دجس ٴہِ �رؓ ہن وھبولں‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫م �رؔ‬ ‫ی‬
‫رتے واےطس وہان دفا اچاتہ وہں‬
 ‫‪160‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وج وساچ ہی �دل ںیم ہک ایک اچےئہ؟‬

‫�تس�خ‬
‫اچےئہ‬ ‫امس‬ ‫ارض و‬ ‫�ی�رِ‬ ‫ہن‬
‫اچےئہ‬ ‫ابق‬ ‫و ہبج‬ ‫داتسر‬ ‫ہن‬

‫م ہک ی ا‬
‫ک اچےئہ؟‬ ‫وج وساچ �ی دل ی‬
‫وجاب آ ی�ا اس یک راض اچےئہ‬

‫وج اچوہں یئ ہ�اں ایکس اچتہ ےس اچوہں‬

‫اچےئہ‬ ‫دخا‬ ‫یہ‬ ‫یک‬ ‫دخا‬

‫م اہلل اک دنبہ اہں اہلل اک دنبہ‬‫ی‬

‫وج وبقمل وہ وہ ادا اچےئہ‬

‫وہں‬ ‫اگبلطر‬ ‫اک‬ ‫رظن‬ ‫یک‬ ‫رکم‬

‫اچےئہ‬ ‫داع‬ ‫�ی‬ ‫ےلم‬ ‫�ی‬ ‫ےھجم‬

‫رکوں ی�اد اس وک روہں اس وک ی�اد‬

‫رےہ ی�اد وہ ‪� ،‬ی دسا اچےئہ‬

‫وج وبحمب یمرا ےہ اس اک یھب ےہ‬

‫وت یکوں دل ہن اس رپ دفا اچےئہ‬
 ‫‪161‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وہں الوھکں درودوالسم اس ہپ ہک‬

‫ی ہ�اں ےس یھب ھچک وت واف اچےئہ‬
‫ش‬ ‫ق‬
‫ی‬ ‫ب‬ ‫ی‬
‫�اتم ےک دن ابرے �رؔ ےک‬
‫ااشرہ رکے ےہ رما اچےئہ‬
‫ت‬
‫اچ�ہ�‬
‫ا� اس یک ےہ اک رمی اچتہ‬ ‫ی‬
‫ھجم وک ولطمب ےہ اس یک اچتہ‬
‫رہمابں ھجم ہپ ھجم ےس ز ی�ادہ ےہ بج‬
‫م اس یک یہ اچتہ‬ ‫یکوں ہن اچوہں ی‬

‫نت‬
‫اچ�ر زیچ�وں ہپ �ج��‬
‫ےہ‬ ‫پ ی‬
‫�اات‬ ‫وک‬ ‫السم‬ ‫یھب‬ ‫وج‬
‫ےہ‬ ‫الھکات‬ ‫وہ‬ ‫یھب‬ ‫اھکان‬ ‫اور‬
‫ڑپےھ‬ ‫دجہت‬ ‫رکے‬ ‫ریمح‬ ‫ہلص‬
‫ےہ‬ ‫اجات‬ ‫یا‬
‫ک‬ ‫م‬‫ی‬ ‫تنج‬ ‫دالخ‬
 ‫‪162‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�د�ہ�ر ںیم �� آےئ ںیہ مہ �ایکس تبحم ےئلیک‬

‫م رہ زگ ہن اجان اچےئہ‬ ‫لفحمِ انسنج ی‬
‫یہ‬ ‫ئ‬
‫اس ےس چب ی‬
‫اج� � �ی رگ یھب آان اچےئہ‬

‫م وج ہ ی� ان نوک یتسس ےس ہن ی‬
‫وھچڑ� مہ یھبک‬ ‫سب ی‬
‫م ہی‬
‫� ان یک ہن رپواہ اچےئہ‬ ‫اور وج سب ی‬

‫م ہن وہ ھچک اافتلت‬‫ووسےس آےن یک وصرت ی‬

‫م انچب اچےئہ‬‫ووسےس الےن ےس رہ وصرت ی‬

‫ت‬
‫� زرہ ےس‬ ‫معص� ی� ےس انچب ی ا‬
‫ا� وہ ہک ج ی‬
‫بس دبےتک ہ ی� وت اس ےس یھب دبانک اچےئہ‬

‫ہ‬
‫رھک ان وک ذراعئ یک ہگج‬‫وج ذراعئ ی� وت ن‬
‫ا� دصقم انبان اچےئہ‬‫وج اقمدص ہ ی� ہ ی‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫کا � رکان سب اس اک ملع وہ‬ ‫ک ےہ رکان ی‬
‫یا‬
‫م ہن ڑپان اچےئہ‬ ‫اور انوصقمد وصقں ی‬
 ‫‪163‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫�ہم��ش‬
‫م وغشمل وہ اینپ زابن و ِدل ی‬‫ذرک ی‬
‫اےنپ افرغ وتق وک اضعئ ہن رکان اچےئہ‬

‫ئ‬ ‫ہ‬ ‫ی‬

‫مہ ایکس تبحم یک‬ ‫درہ م آےئ ی� ش‬
‫اس د ِر ولطمب وک ب ی‬
‫�رؔ اپان اچےئہ‬

‫افممیہ یک �د�ریگتس‬
‫ہ�‬
‫اچ�ےہ ہک افم� یم ت وہں درتس‬
‫ہی‬
‫� وہ درتس‬‫اور اس ےک واےطس ی‬
‫وقتی اک ونر آاجےئ‬‫ٰ‬ ‫م‬‫ی‬ ‫دل‬
‫الب ہبش رھپ رہ اک ی‬
‫کس وہ درتس‬

‫ت‬
‫�داین �ا�و�ر �� آرخ�‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫یہ‬
‫ن�‬ ‫اگلان‬ ‫ےس‬ ‫د�‬
‫یا‬ ‫یھبک‬ ‫دل‬
‫�‬‫ہی‬ ‫اجان‬ ‫وھبل‬ ‫وک‬ ‫آرخت‬ ‫اور‬
‫آرخت ایھچ ےہ اور ابیق نیھب‬
‫ہی‬ ‫ٹ‬
‫�‬ ‫�پ�ی�ھ اس وک یھبک داھکان‬
 ‫‪164‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫یکپ �ب�اںیت‬
‫د� اک وموقف �بص�ی�رت رپ ےہ‬‫انھجمس ی ن‬
‫ب ت‬
‫اور آےگ اس اک وصحل سفن یک ی‬
‫رت� رپ ےہ‬

‫م رھپ‬‫د� یک وہ احلص وت ایس احل ی‬

‫ھجمس ہن ی‬
‫ل ن‬
‫تچب وموقف اص ح�ی� یک تبحص رپ ےہ‬

‫ی ث‬
‫دح�‬ ‫تبحصِ وسء ےس رتہب ولخت از روےئ‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫� وک وفق� ی� رنی ولخت رپ ےہ‬ ‫تبحص ی‬
‫ِ‬

‫شی خ‬
‫لح� ی ن‬
‫تبحصِ � اص � یک تبحص اک الص‬
‫ی ت‬
‫الصح رپ ےہ‬ ‫اور اس ےس اذخ رھپ اینپ‬

‫�ی وت وٹیٹن ےہ اےس وھکل انتج اچےہ وت‬

‫شی خ‬
‫م � ےس تبحم رپ ےہ‬ ‫ٖالزًام عفن اس ی‬
 ‫‪165‬‬
‫شی خ‬
‫پیغام حمبت‬
‫ی ت‬
‫اور وہ � ےس تبحم اور الصح یھب‬
‫وت ابیق اکم رصحنم اسرا تمہ رپ ےہ‬

‫ت‬
‫ن‬
‫ی� وطقنں یک وتسمی بس ےس وبضمط وت وہ‬
‫‪260‬‬

‫مش ت‬ ‫ف‬
‫ی� اس اک رھپ اہلل یک �� ی� رپ ےہ‬

‫اہمترا اکم وت اابسب عمج رکان ےہ‬

‫ت‬ ‫نت‬
‫ی‬
‫وبقل رپ ےہ‬ ‫ج‬
‫� اس اک رھپ ان یک‬ ‫ی‬

‫در ہپ ببسمُ االابسب ےک رھپ ڑپاجان‬

‫وخد وک وھچڑ‪ ،‬دل وک وت ی‬
‫د�‪� ،‬ی ہک سک احتل رپ ےہ‬

‫اابسب داع رک ہک �ی وبقل یھب وہ‬ ‫ِ‬ ‫عمج‬

‫ت‬
‫�ی وہ وبقل �ی امےنگن یک ک� یف� ی� رپ ےہ‬

‫�‬
‫ہن ھجمس وخد وک ھچک ‪،‬وہ اس یک رک یمی ہپ رظن‬
‫مسک��ن ت‬
‫رظن رکم یک وج اس یک ی � ی� رپ ےہ‬
 ‫‪166‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م الزم ےہ‬‫امد اس ی‬
‫اور اس ےس ایھچ ی‬
‫اک ی‬
‫مایب رھپ رہب احل ااقتستم رپ ےہ‬
‫ش‬
‫ل‬ ‫�رؔ رپ ی‬
‫امد یھب ان نبس ےک ی‬ ‫ب‬
‫م ی‬ ‫وہں ی‬
‫ت‬ ‫ی‬ ‫ق‬
‫م نج یک رظن ا� �ص�یح� رپ ےہ‬ ‫رط� ی‬‫ی‬

‫�ااہلم �ر�ب�این �ا�و�ر �ااہلم اطیشین‬

‫ن‬
‫ےک ےئل‬ ‫ااہلم رابین‬‫ِ‬ ‫اک‬ ‫م � یچ� ل ےہ‬
‫�‬ ‫دل ی‬
‫ش‬ ‫ن‬
‫ےک ےئل‬ ‫واسوس �� یط�این‬
‫ِ‬ ‫دورسا �چ�ی ل ےہ‬
‫�‬
‫ش‬ ‫ئ‬
‫وہ‬ ‫دنب‬ ‫ووسسِ �� یط�این‬ ‫وت‬ ‫ذارک‬ ‫وہ‬ ‫دل‬
‫ےک ےئل‬ ‫رامحین‬ ‫ِ‬
‫ااہلم‬ ‫روک وکیئ ہن وہ‬

‫ح ِ ّب‬
‫� اجہ ہن وہ‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫بحّ اجہ ن� وہ‬‫ِ‬ ‫ہی‬
‫اچ�ےہ ہک‬
‫� وہ‬‫دوعی ہ ی‬
‫ٰ‬ ‫اور یسک مسق اک‬
‫ماں ن ےہ یا�اں‬ ‫وخف اور ی‬
‫امد ےک در ی‬
‫وہ‬ ‫�‬‫ہی‬ ‫اان‬ ‫وکیئ‬ ‫ًاتجیتن‬
 ‫‪167‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫سج وک رک��ا اھت ایک �وہ اکم ایک؟‬

‫کا؟‬‫سک رطح مہ ےن حبص اشم ی‬
‫ک وہ اکم ی‬
‫کا؟‬ ‫سج وک رکان اھت ی ا‬

‫ےس �ی وپھچ وہیگ رضور‬ ‫رہ یسک‬

‫ی‬
‫کا‬ ‫م امتم‬ ‫ی‬ ‫وتق سک اکم‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫سج ےک یل ہپ اپدنبی یہ �‬
‫ن‬
‫ی‬
‫کا‬ ‫اعم‬ ‫انتک‬ ‫یلا‬ ‫انم‬ ‫اانپ‬

‫ہ ی� ولگ‬ ‫وک قسف ےتھجمس‬ ‫قشع‬

‫ی‬
‫کا‬ ‫دبانم‬ ‫ےن قشع وک‬ ‫قسف‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ےہ‬ ‫یتلم‬ ‫یہ‬ ‫ا�‬ ‫اک ی‬
‫مایب‬
‫ی‬
‫کا‬ ‫ےن سفن اانپ رام‬ ‫وہنجں‬

‫ماب ہ ی� سب‬‫م وہ یہ اک ی‬‫آرخت ی‬

‫سج ےن یھب اس اک ااظتنم ی‬
‫کا‬
 ‫‪168‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫ل‬ ‫ی‬ ‫وبقل ےک‬ ‫ی‬ ‫اس یک‬ ‫اور‬
‫یا‬
‫ک‬ ‫اامتہم‬ ‫اک‬ ‫داعٔوں‬ ‫رھپ‬

‫ن‬ ‫ش‬
‫ل‬ ‫ی‬ ‫د�ا ےس ےنچب ےک‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬
‫یا‬
‫ک‬ ‫م ےن وت دور ےس السم‬ ‫ی‬

‫ق ت‬
‫�ایھب �و � ےہ‬
‫رکےل رکان توج ےہ ےہ وتق ایھب‬
‫�م‬
‫ہن ےلم اگ ہ��یں �ی وتق رھپ یھبک‬
‫وتق زگرےن ےک دعب ےہ وہات ی‬
‫کا‬
‫اہھت ےتلم رےتہ ہ ی� رھپ ولگ یھبس‬

‫احل وک اقوب رک‬

‫رگم‬ ‫اجحب‬ ‫ہ ی�‬ ‫لبقتسم‬ ‫امیض‬
‫احل رتے اپس ےہ اس وک اقوب رک‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫م وتہب انگوہں ہپ‬‫ی‬ ‫احل‬
‫اس ےس اغلف ہن وہ وت ہحمل رھب‬
 ‫‪169‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اجنجل‬
‫د�ا اجل ےہ اس ی‬ ‫ن‬
‫م ڑبا اجنجل وہات ےہ‬ ‫�ی ی‬
‫م �ی وں یھب وکیئ وخاحشل وہات ےہ‬‫الھب اجنجل ی‬

‫ت‬ ‫وج اس اجنجل ی‬

‫م رہ رک واہں اک وسچ ی ا‬
‫ل ےہ‬
‫وت اس اک ومت ےک د�لہ�ی��ز ہپ اابقتسل وہات ےہ‬

‫ئ‬
‫رو�‬‫ڑکپ� مہ ہن مہ امیض وک رصف ی‬
‫ہن لبقتسم وک ی‬
‫ی‬ ‫ق یق ت‬
‫ح م امہرے اہھت وت سب احل وہات ےہ‬

‫م احل احلص وہ‬‫م اقل وک س�یکھ�وں ہن اس ی‬‫ارگ ی‬

‫ق‬
‫وت اخیل اہھت یمرے اہھت ی� و اقل وہات ےہ‬

‫سب اک وہ دل ی‬
‫لس اانپ امہرے اکم آےئ اگ‬
‫ٹ‬ ‫ئ‬
‫� اور ہن وہ وج امل وہات ےہ‬ ‫ہن ی‬
‫آ� اکم ب ی‬
 ‫‪170‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ٹ‬ ‫ی‬
‫� وہں اسرے‬ ‫عق�ی�دہ رگ حص وہ اور اامعل ی‬
‫م امکل وہات ےہ‬‫احلص ااسحن ےس بت اامعل ی‬

‫شی خ‬
‫شوت اس ااسحن ےک واےطس ڑکپان � وہات ےہ‬
‫بی‬
‫�رؔ سج ےس ایس تبسن اک ااقتنل وہات ےہ‬

‫�داین ایک ےہ؟‬

‫رکے‬ ‫اغلف‬ ‫ےس‬ ‫اہلل‬
‫وج ےھجت‬
‫ت‬
‫بح قح ی�را وج ےہ ابلط رکے‬
‫ن‬
‫د�ا اس ےک وت درےپ ہن وہ‬
‫وہ ےہ ی‬
‫رھپ وت وخد یہ اسھت وہ والص رکے‬

‫سفن اک �ارث �دل رپ‬

‫سفن وہ دب وہ دل رخاب رکے‬
‫م دالخ رش ےب اسحب رکے‬‫اس ی‬
‫دل واسوس اک رھپ ارث ےل ےل‬
‫رکے‬ ‫ذعاب‬ ‫ل‬
‫ی‬ ‫اےنپ‬ ‫الزم‬
 ‫‪171‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫مہ �� آےل ا� ےک اہھت ںیم ںیہ‬
‫م ہ ی� وہ اکم رکاےئ اجےت ہ ی�‬‫مہ آےل ان ےک اہھت ی‬
‫ف ق‬
‫وت� وہ بج وت ان وک ےھچیپ اپےت ہ ی�‬ ‫ھچک رکےن یک ی‬

‫اچ� وت وخد یہ بس ھچک وہات ےہ‬ ‫وہ رکواانبج ہ ی‬

‫ت‬
‫ہ‬ ‫ہ‬
‫د� رہ اجےت ی� سب اابسب وہ وخد انبےت ی�‬ ‫مہ ی‬

‫م دھجمسار رکے‬ ‫اچ� وت انوھجمسں وک اک آن ی‬‫وہ ہ ی‬

‫ک رگ اھجمسےت ہ ی�‬
‫ک یا‬‫اور اس وک اینپ اجبن ےس رھپ ی ا‬

‫ےہ رکش ندخا اک ابر ابر ےہ رکش دخا اک ابر ابر‬

‫�ع ت‬
‫ہ‬ ‫ی‬ ‫�‬ ‫�‬
‫ج‬ ‫ہ‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫م‬
‫ی� وج مہ س�وں وک دولاےت ی�‬ ‫کا یں‬ ‫ک ی‬
‫�ی ی ا‬

‫ت‬
‫‪261‬‬
‫ک� یف� ی� سک رپ اطری ےہ اور ملق سک اک اجری ےہ‬
‫�ی لضف یھب ان اک اھبری ےہ وج مہ ےس �ی رکواےت ہ ی�‬
 ‫‪172‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ولخمق ےہ ان اک ہبنک اور اس رپ رہمابں ہ ی� وہ‬

‫ی ت‬
‫دہا� ےک واےطس رےتس ان وک داھکےت ہ ی�‬ ‫ان یک‬

‫ان یک بضغ رپ اغبل ےہ رتمح یک ان یک تفص بج‬

‫ان یک بضغ یک رہلوں وک رتمح ےک رپدے اھکےت ہ ی�‬

‫ن‬
‫ا� اک رہ دم وہات ےہ‬
‫م دل رہ ی‬ ‫ان یک دو ا�گل�ی�وں ی‬
‫سج اجبن ان یک اچتہ وہ وہ دل ااکس امھگےت ہ ی�‬

‫� ی� ٹ‬
‫�‬
‫ا� الکم وہ ہہک ب ے‬
‫ھ‬ ‫ھجم اس ےب ڈبھ اشرع وکیئ اور ی ا‬
‫ش‬
‫ہ‬ ‫ب‬
‫�ی ان اک یہ وت رکم ےہ ی‬
‫�رؔ ہک وہ ھجت ےس ولہکاےت ی�‬

‫ملع �ا�و�ر لمع‬

‫ن‬
‫لحم‬ ‫ےہ‬ ‫سب ملع و لمع اک‬ ‫د�‬
‫یا‬
‫لقن‬ ‫یک‬ ‫ی‬
‫رک� ان‬ ‫وج اےھچ ہ ی�‬ ‫اور‬
‫ےہ‬ ‫رکان‬ ‫یا‬
‫ک‬ ‫ےس اجن یل‬ ‫ملع‬
‫لمع‬ ‫ےس‬ ‫ی‬
‫رک� رھپ دل‬ ‫اس رپ‬ ‫اور‬
 ‫‪173‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ا�‬
‫� ب‬
‫م اب‬ ‫اسری �چ ی �زوں یک تبحم وک سم ی��ٹ�وں ی‬
‫م اب‬‫سب اک دخا یک تبحم وک یہ روھکں ی‬

‫ان ےس وہ پ ی�ار وج وبحمب رےھک اس وک یہ‬

‫م اب‬ ‫وج اس اک پ ی�ار دالدے اس وک اچوہں ی‬

‫اس ےن ھجم ےس یھب وج ےب ولث تبحم یک ےہ‬

‫م اب‬ ‫اس ہپ ےب ولث یہ �ی زدنیگ واروں ی‬

‫ک امےگن‬‫قشع ےب ولث تبحم اک ہلص ی ا‬

‫م اب‬ ‫ک ہلص اموگنں ی‬
‫وج اس اکقح ےہ اس ہپ ی ا‬

‫م احلئ وہ وکیئ �چ ی �ز یھب اب‬‫وج اس ےک پ ی�ار ی‬

‫م اب‬ ‫رمی دنمش ےہ اک رظن یھب ہن د�یکھ�وں ی‬
 ‫‪174‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫�ک‬
‫کا د یھ�وں‬
‫نسحِ افین اک ااحتمن ےہ اےس ی‬
‫م اب‬ ‫ک اس ےک واےطس نسحِ ازل وھچڑوں ی‬
‫یا‬

‫م اےکس انم یک رہ وتق دے دوں‬ ‫دل ہپ دکتس ی‬

‫م اب‬ ‫م اور یسک وک یھب ہن الٔوں ی‬‫وت دل ی‬

‫ابدنھ ولں وخد وک ی‬

‫سح پ ی�ار یک ریس ےس ایکس‬
‫م اب‬ ‫م رصف اس وک یہ د�یکھ�وں اس وک ونسں ی‬‫ی‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫ےس�رؔ‬ ‫م وج اغلف رےہ دل اس‬ ‫رفک ےہ اس ی‬
‫م اب‬ ‫دل وک بت ذرک ےس رہ دم یہ اگجولں ی‬

‫اچےیہ‬
‫ہی‬
‫اچ�‬ ‫ےھجم‬ ‫تبحم‬ ‫یک‬ ‫دخا‬
‫ی‬
‫ہی‬
‫اچ�‬ ‫مہ ےس یھب وت اےس‬ ‫ہ�‬
‫وج اس یک وہ دل رپ رےہ‬ ‫تبحم‬
‫�غ‬
‫ہی‬
‫اچ�‬ ‫ا ی ار ےس دل رپے‬ ‫اور‬
 ‫‪175‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک رکف‬
‫نسح االخق ےس رگے ےنتک قسف ےک قشع ہپ رمےن واےل‬
‫ےنتک رحموم وہےئگ قح ےس قشع وک قسف ےنھجمس واےل‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫یہ‬ ‫یہ‬
‫وھچڑ � اورابلط ےس رہتش وجڑ �‬ ‫قح وت �ی ےہہک قح وک ن‬
‫م ےنچب واےل‬‫� قسف ےس رہ احل ی‬ ‫آگ ےس انچب وہ نج وک وہ ب ی‬

‫نسحِ افین ہپ دل ہن آےئ رتا وت ےہ بج نسحِ ازل ےک اسےنم‬

‫ت‬
‫‪262‬‬
‫وج یھب وہ اس یک ااجزت ےس وہ �ج ی اجےت ہ ی� ےنلھبنس واےل‬

‫یش‬
‫رپ�ان وہں ےگ آج ڈر ےس وج ہ ی� آزاد اس ےک‬ ‫وخف و مغ ےس وہ‬
‫م ڈرےن واےل‬ ‫وخف و مغ ےسواہں آزاد وہں ےگاس ےس رہ احل ی‬
‫ن‬
‫شی ن‬
‫اینپ آوھکنں ےک رگادے رپدے آج ےب رپدہ ہ ی� ھچک رپدہ �‬
‫م ےنکٹھب واےل‬‫دل یک آوھکنں ہپ ےہ نج اک رپدہ وادٔیِ رش ی‬

‫اکش ان وک یھب ھچک ھجمس وہیت اس یک تملظ شاک ھچک ااسحس وہات‬
‫ت‬ ‫خ‬
‫رکل دح ےس ب ی‬
‫�رؔ ےنلکن واےل‬ ‫ی‬ ‫�ال‬
‫ھچک اعتبق اک ی‬
 ‫‪176‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک وس�چ‬

‫وصت� یر� ولگ ان رپ وج رمےت ہ ی�‬

‫ک �چ ی �ز ہ ی� ی‬
‫الھب ی ا‬
‫ہک ان ےک واےطس ولگ اےنپ اورپ ملظ رکےت ہ ی�‬

‫ک �چ ی �ز وھکےت ہ ی�‬
‫ل یا‬
‫م رےنھک ےک ی‬‫�ی اےنپ رھگ ی‬
‫وہ وھکےن ےس وہ بج اصقنن وت اس رپ �ی روےت ہ ی�‬

‫ی‬
‫وصت�ر‬ ‫یک‬ ‫اجدنار‬ ‫وکیئ‬ ‫ا‬ ‫�‬
‫ی‬ ‫م‬‫وکیئ اتک وہ رھگ ی‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫ذرا د�یکھ�و ڑبی ینتک ےہ �ی �� یط�ان یک ز��جی�ر�‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫آ� ےتکس‬ ‫ہک رتمح ےک رفےتش رھپ واہں رپ ن‬
‫ےہ رتمح اسھت ان یک وج �ی رہ زگ اپ ہ ی‬
‫� ےتکس‬

‫ش‬
‫وت وجق در وجق رھپ �� یط�ان یک اوفاج آیت ہ ی�‬
‫م ڈال ےک رھپ ووسےس ان وک ڑلایت ہ ی�‬ ‫وج دل ی‬
 ‫ن‬
‫‪177‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ہ‬
‫التوت ذرک رکےت ہ ی� رگم افدئہ ن� وہات‬
‫ی‬
‫� وہات‬ ‫�دا ہ ی‬
‫وکیئ ذجہب ومعًام قح اک رھپ پ ی‬

‫ت‬ ‫ن‬
‫د� ہ ی�‬ ‫د�اےئ رتمح ےس �ی وں یہ اکٹ ی‬
‫�ی وخد وک ی‬
‫ت‬ ‫ش ن ت‬
‫�ی دنگ �� یط� یا� اک اس رطح رھپ اچٹ یل ہ ی�‬

‫ل آاسن وہےت ہ ی�‬ ‫�ی رھپ ومعمل اسرح ےک ی‬

‫ش‬
‫م ےپچ ےپچ ہپ �� یط�ان وہےت ہ ی�‬‫ہک ان ےک رھگ ی‬

‫ارگ وہ اسھت ومس�یقی یھب یکوں ہن ان یک نب آےئ‬

‫وت ش�� یط�ان ڑگنھبا ڈاےل ی‬
‫رھگم اور �ی وخد وک اسنھپےئ‬

‫م گنج وہیت ےہ وج دل رھپ گنت وہےت ہ ی�‬‫وت رھگ ی‬

‫رناےل وشق وہےت ہ ی� رناےل ڈگنھ وہےت ہ ی�‬

‫مانےکوہوکیئیٹوی‬ ‫رگاسےکاسھتوموجدرھگ ی‬
‫�ہم��ش‬
‫وت �ی ڈہب ابتیہ اک رحمک وہ ی ان یک‬
 ‫غ‬
‫‪178‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫� ان ی‬ ‫ہ یش‬
‫� رحمم‬‫م یر‬ ‫رظن آےئ ےلھک دنبوں‬
‫اور ان ےک اسھت ومس�یقی اک رش یھب راتہ ےہ رہ دم‬

‫کا اصقنن وہاگ رھپ‬ ‫وت ٹادنازہ رکو اس ےس ی‬

‫ش‬
‫ی‬
‫وجسرگن رپاہں ان ےک دل بج �� یط�ان وہ اگ رھپ‬

‫م�‬
‫وہ ان ےک سفن یک وہشات وک ہم� ی �ز� رکدے اگ‬
‫وت وخب رھپ ااقتنم آدم اک ان یک لسن ےس ےل اگ‬
‫ن‬
‫ین‬ ‫ہ‬
‫ی‬
‫�ی داجیل وج شآےل ہ ی� ا� سب وھچڑد�ا ےہ‬
‫ن‬
‫دولں اک رخ ب ی‬
‫�رؔ اب قح یک اجبن ومڑ یلا ےہ‬

‫ربخ�د�ا�ر‬
‫ا� اےس وھبل ن ہن اجان‬ ‫رہتس رصف ےہ ی‬
‫� آان‬ ‫زنمل ےہاینپ یا� ہک واسپ ہ ی‬
‫د� ےک دقم رانھک انلسھپ یھب ےہ نکمم‬ ‫وخب ی‬
‫ٹ‬
‫دنمش یھب رس ہپ �ب�ی�ھ�ا ےہ دوھہک یھب ہن اھکان‬
 ‫‪179‬‬
‫ت‬ ‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫لقع �ا�و�ر �ج�ذ�ب�ا�‬

‫ویتق ذجہب وکیئ اڑگنایئ یس ارگ ےل ےل‬
‫‪263‬‬

‫لقع زمکور ےہاس ےس ارگ ارث ےل ےل‬

‫ت‬
‫ق یق ت‬ ‫لقع ی‬
‫� رکے وخد ےس ح وکیئ‬
‫‪264‬‬
‫دو آہشت ےنب اس وک ارگ دل رپ ےل ےل‬

‫ئ‬
‫ات�د ویح ےس یھب وہ‬ ‫رھپ ایس ابت یک ی‬
‫‪265‬‬
‫اور رپزور ےنب اس وک وت اخص رک ےل ےل‬

‫نسحِ افین رنے ذجابت اور نسحِ ازل‬

‫‪266‬‬
‫لقع ےس ےہ�ی ارث ذجب ےس رگم ےل ےل‬

‫نسح افین وت ضحم ااحتمن ےہ اانپ‬ ‫ِ‬

‫�ی ےہ ی ا‬
‫ک نسحِ ازل ےس ارگ رکٹ ےل ےل‬

‫سج ےن اس نسحِ ازل ےس ی ا‬

‫ک وسدا دل اک‬
‫ا� رصتخم ےل ےل‬ ‫وہ اس ےک واےطس قبس ی‬
 ‫‪180‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہب اقتاضےئ واف وکیئ اقتاض یہ ہن وہ‬

‫وہ رظن اس ہپ انم اس اک ربارب ےل ےل‬

‫وہ دقردان شےہ وت دقر ہن اموگن اس ےس‬

‫وہ انتج دے ب ی‬
‫�رؔ وت یھب اس دقر ےل ےل‬

‫اعقش‬
‫ک ی‬ ‫ی‬
‫اتو�‬ ‫اعقش وبحمب یک ابوتں م رکے ی ا ت‬
‫�‬
‫رک� س�ہ�یل‬ ‫ہن وہ وبحمب وک اتہک ےہ ہک ی‬
‫ک ابال یہ راتھک ےہ قاقمم‬‫قشع عق�ی�دت ےس ہ ی‬
‫م اہکں ےہ اقل اور ی�‬ ‫قشع انرماد یک ھجمس ی‬

‫�‬
‫�ذ�وق �و وشق‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ین ہ‬
‫د�ا ےہ �ی‬
‫ذوق و وشق د� � ی‬
‫ین‬
‫د� اک وہ وت رھپ ااھچ ےہ ن �ی‬
‫�‬ ‫متخ وہ رگ وت �ی وصقمد ہ ی‬

‫�ی‬ ‫ےہ‬ ‫االتب‬ ‫وہ‬ ‫اجری‬ ‫اکم‬

 ‫‪181‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک وصنمہب دنبی‬

‫اہکں رجٔات رمی انگہ اےنپ امشر رکوں‬
‫م یکوں ہن اافغتسر رکوں‬‫اجبےئ اس ےک ی‬

‫�غ‬
‫ی‬
‫م ی�وں اک وہں التپ م وت ااسنن وہں ان‬‫�‬ ‫ط‬ ‫ل‬ ‫ی‬
‫اس رطح رہ ےک وخد وک اور یھب یکوں وخار رکوں‬

‫م اس اک دنبہ وہں دنبوں ہپ رہمابن ےہ وہ‬ ‫ی‬

‫م یکوں ہن اس ےس پ ی�ار رکوں‬‫اس رہمابین ہپ ی‬

‫ٹ‬
‫� وفراً‬
‫لضف اس اک وج وہبس ھچک رما وہ ی‬
‫�ی ہن وہ وت ی‬
‫کا وکشش ارگ زہار رکوں‬

‫دتس ہب داع وہں ایہٰل لضف ھجم رپ رفام‬

‫م اثنر رکوں‬ ‫سب رتا نب ےک ھجت ہپ وخد وک ی‬
 ‫‪182‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ک وخد راےئ ونبں‬ ‫ک رمگاہ ہن ونبں ہن ہ ی‬

‫ہی‬
‫م رصف اور رصف رتے وبحمب ہپ اابتعر رکوں‬ ‫ی‬

‫ھجم وک تنس رتے وبحمب یک وہ احلص رہ دم‬

‫ی ش‬
‫م �� یط�اں وک رشاسمر رکوں‬ ‫ومت ےک وتق‬

‫ن‬
‫ط وہ � بی�‬
‫�‬ ‫ص‬ ‫ومت ےک وتق ےھجم ہملک ی ب‬
‫م یکوں اداھر رکوں‬ ‫م اس ی‬ ‫ایھب یھب ڑپھ ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫د� رک ےھجم یمرا ےہ ی‬
‫�رؔ‬ ‫م ی‬ ‫وت ےہک رشح ی‬
‫م رکش اک ااہظر رکوں‬‫ابب تنج ہپ رھپ ی‬
‫ِ‬
‫�‬
‫وصنمہب �زری رظن‬
‫ت‬
‫�‬ ‫�‬ ‫ح�‬
‫وتق و اجں امل الص ی ں دحمود اسری‬
‫ی‬
‫زنمل آرخ اک وخف ےہ اطری‬ ‫ِ‬ ‫اسےنم‬
‫رکد� اامعتسل وخب ورہن‬ ‫وصنمےب ےس ی‬
‫ان وک�بھ ت‬
‫ہی گ‬
‫ک ��یں ہن مہ واہں زسا اس یک اھبری‬
 ‫‪183‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ںیم‬
‫م‬ ‫کا اچوہں ی‬
‫م وتھچک اور ی‬‫ھجت وک اچوہں ی‬
‫م‬‫ک اموگنں ی‬ ‫رتی آوغش ےک وسا اور ی ا‬

‫ل ہک وت �ی اچاتہ ےہ‬
‫اچوہں وت اس ی‬ ‫م‬ ‫ھچک ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫م‬‫� بج ی�رے رطف آٔوں ی‬ ‫اب وت روانک ہ ی‬

‫وت ےہک اس وک ہن روک �ی وت رما اعقش ےہ‬

‫م‬‫ک اور ہلص اپٔوں ی‬ ‫اس ےس رتہب الھب ی ا‬

‫م �ی دل بک ےس رظتنم ےہ رتا‬ ‫آ رمے دل ی‬

‫م‬ ‫ک اھجمسٔوں ی‬
‫م وت رھپدل وک ی ا‬‫وت ہن وہ اس ی‬

‫اس یک رتمح یک رظن اور رمے دل رپ وہ‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ رکش اس اکےسیک اجبالٔوں م‬ ‫ب‬
‫وت ی‬
 ‫‪184‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وت ےہک ریمے یہ وہ‬

‫م‬ ‫م اور وت رما �ی اچوہں ی‬‫رتا نب اجٔوں ی‬
‫م‬‫وت� اموگنں ی‬‫وجےہ وصقم ِد زدنیگ ی ہ‬

‫ڑتپ ڑتپ ےک الم ےہ ےھجم وبحمب رما‬

‫م‬ ‫ک الٔوں ی‬ ‫م اس اک ہ ی‬
‫ک اور ےس ی ا‬ ‫زمہ ی‬

‫م آاج وت رمے بک ےس رظتنمےہ رتا‬ ‫دل ی‬

‫م‬ ‫رتے آےن ےس یہ آابد وہ �ی ہہک اپٔوں ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫م ےہ آگ یگل یمری �ی ی‬ ‫دل ی‬
‫و� وت �‬
‫م‬ ‫رتی رظن ےس ےہ اب اور اس وک ڑھباکٔوں ی‬

‫م لج نھب یہ ےئگ‬‫رمے اجں دل وت رتی ی�اد ی‬

‫م‬ ‫کا ابیق ےہاب اسھت یہ لج اجٔوں ی‬ ‫اب ی‬

‫م‬ ‫روک ےئل ےنتک دنمسر ہ ی� اینپ آوھکنں ی‬

‫م‬‫و� ہن ٹھپ اجٔوں ی‬ ‫ک ی‬ ‫دل یک وطافن ےس ہ ی‬
 ‫‪185‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫موتاکنیھب ہ ی� ی�ریرطف‬‫آھکنرتےرخ ہپدل ی‬
‫م‬‫وت ےہک یمرے یہ وہ �ی ھجت ےس نس اجٔوں ی‬

‫ت‬
‫اب رصف شآس وت ی�ری یہ یلست ےس ےہ‬
‫م‬‫�رؔ اک آج اس ےس الہبٔوں ی‬
‫ےب رقار دل ب ی‬

‫� ت‬
‫�ج�ذ�ب�ا� ےب ریظن‬
‫م اہکں حق�ی�ر‬ ‫اینت ڑبی یتسہ اہکں اور ی‬
‫ش‬
‫�ر‬ ‫م اس اک ولص اموگنں ذرا وسچ ےل ب ی‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫� رکات‬ ‫رپ دل ےہ ہک نِب اس ےک زگارہ ہ ی‬
‫نظ‬
‫�ر‬ ‫وشعمق یھب امےگن ی ہ� ذجابت ےب ی‬

‫وبحم� اجےتن ںیہ‬

‫ب‬
‫م‬ ‫ک وہں ی‬
‫وبحمب اجےتن ہ ی� ےھجم وخب ہک ی ا‬
‫م‬‫د�ی وایگن ےک راہ ہپ بج دل ےس الچ وہں ی‬
‫ن‬
‫م اس اک اننب اچوہں وت وہ یمرے ب� ےگ‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ئ‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫رکداھک� ےگ وہ وگ ہک ربا وہں م‬ ‫اقدر ےہ‬
 ‫‪186‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ااہلیم �ب�اںیت‬
‫ف‬
‫ےسیک نکمم ےہ �ی اشرع ےس الھب اےنپ ااعشر یک ی‬
‫رعت� رکان‬
‫ولگ اس وک ی‬
‫رک� المتم وخب اس المتم ےس اس وک وہ ڈران‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫�ی اشرعی وج ےہ یمری وت ن � دخا اک لضف ےہ ااہلیم ےہ‬
‫� اس اشرعی اک یمرا دم رھبان‬ ‫اس ےئل ومعق المتم اک ہ ی‬

‫ف‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫یمرا وکیئ ب ی�ان اانپ � اس یک ی‬
‫رعت� م وخب رکات وہں‬
‫ی ث‬ ‫�ی ی‬
‫دحت� تمعن ےک الخف ورہن‬ ‫م ارگ ہن رکوں وہاجےئ‬

‫ف‬ ‫تق‬ ‫ئ‬

‫ی‬ ‫ہ‬
‫داع� یہ ی� رکوں � آج ن ان ےک ی�وض‬ ‫�ی زبروگں یک ی‬
‫یق ت‬ ‫ق‬
‫ح ےس ہ ی‬
‫� ھجم وک ڑلان‬ ‫اس وک وسنمب رکوں اینپ رطف‬

‫ش‬ ‫ئ‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬
‫داع� �ی رکوں ان ےک راےتس رپ الچےئ ی‬ ‫م وت اہلل ےس ی‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫وہ رامنہ ہ ی� ان ےک ےھچیپ روہں ان ےک ےھچیپ�ص� بی� وہ انلچ‬
 ‫‪187‬‬
‫ش‬
‫پیغام حمبت‬

‫امت��ا‬
‫م ہن نب اج وخد امتاش‬‫رےتس ےک امتےش ی‬
‫اچنہپے رانھک ی�اد وہ رہتس‬
‫ٔ‬ ‫وج اس کت‬

‫المے ےھجت اس رپ ےلچ ولچ‬ ‫ٔ‬ ‫وج اس ےس‬

‫ا� ہحمل یھب اضعئ ہن وہ رتا‬‫م ی‬‫اور اس ی‬

‫م مگ مت ہن وہ یھبک‬‫رےتس یک وھبل �بھل�ی�وں ی‬

‫ن‬
‫ل وج اجےن اک ےہ ہشقن‬‫وخب دل ہپ امجل ی ا‬

‫راربہ ےس رانھک ھجت وک قلعت ےہ رضوری‬

‫ہ یش‬
‫� اس ہپ رھبوہس‬ ‫وت سج اک ےہ‪ ،‬رانھک‬

‫نہ ش‬ ‫ن‬
‫ب‬
‫� ی‬
‫�رؔ‬ ‫م یھبک وہ یمک رکےت ی‬ ‫د� ی‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫بس ھچک اٹل ےک یلا ےہ اس ےس اانپ ہصح‬
 ‫‪188‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫کیھٹ‬
‫ٹ‬ ‫ت‬
‫وج وماقف وہں رش� یع� ےک وہ ااہلم ہ ی� ٹ ی‬
‫�‬
‫�‬‫اچےہ اابخر وہں ااعشر وہں بس اکم ہ ی� ی‬

‫ان ےس رقآن تنس یک اخمتفل ہن وہ ٹ اور‬

‫�‬ ‫نج اک ااہلم ےہ رگ ان ےک حبص اشم ہ ی� ی‬

‫م الم رکات ےہ اہلل اک ٹقشع‬‫ان یک تبحص ی‬

‫�‬‫وہ وجآوھکنںےساٹلےت ہ ی�قشعےکاجم ہ ی� ی‬
‫ث‬
‫ات�ر دل دبل ٹڈاےل‬ ‫ی‬ ‫ان ےک اافلظ یک‬
‫ف‬ ‫ان ی‬
‫�‬‫ساہ افم ہ ی� ی‬
‫س افم ی‬ ‫م اسرے یہ ی د‬
‫ش‬
‫ہ‬ ‫دل ےس ےتنس ہ ی� دل ےک انےل وج ی‬
‫وپ�دہ ٹ ی�‬
‫�‬ ‫حرت ہن وہ نکمم ہ ی� �ی اظنم ہ ی� ی‬
‫اس ہپ ی‬

‫ن‬
‫ی‬
‫وجڑلا‬ ‫ل ان ےک دل ےس ٹ‬ ‫شدل وک اہلل ےک ی‬
‫�‬ ‫ا� ااظتنم ہ ی� ی‬
‫رک� ی‬
‫�رؔ کش ہن ی‬ ‫بی‬
 ‫‪189‬‬
‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫�اہلل یک رظن�وں ںیم رگ��ا‬

‫وہں ااھچ وت‬
‫م ن‬ ‫م �ی آےئ ہک ی‬ ‫بج یھبک دل ی‬
‫� وہ‬ ‫ےہک وہ وخد وک ہک ےلہپ ارگ ےھت اب ہ ی‬

‫یکوہکن سج وتق وک یئ وخد وک ےھجمس ااھچ ارگ‬

‫م ےہ وہ‬ ‫وت ایس وتق رگا اہلل یک رظنوں ی‬

‫ئ‬
‫آے رظن‬
‫ٔ‬ ‫یک‬ ‫اس‬ ‫لضف‬ ‫م‬‫ی‬ ‫وں‬ ‫ی‬
‫ااھچ�‬ ‫اینپ‬
‫وت اس اک لضف اس وک وھجمس اس ہپ رکش رکو‬

‫داھکے ےھجت دنمش ااھچ‬

‫ٔ‬ ‫بج یھبک ھجت وک‬
‫ل اس ےک وعتذ یھب ڑپوھ‬ ‫وت اگھبےن ےک ی‬

‫ربایئ اینپ رظن آان فشک اٰیلع ےہ‬

‫رھپ اسری رمع رظن ان یک یہ االصح ہپ روھک‬
‫ش‬
‫�ر‬‫دنبیگ اس یک تہب اٰیلع یہ احتل ےہ ب ی‬
‫ےل ےک وت اس وک رشع رپ ااقتستم ےسولچ‬
 ‫‪190‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دمحِ �ب�ا�ری اعت ٰ‬

‫یل‬
‫م ےہ وت‬‫م وت اچدن اتسروں ی‬‫م وت رات ی‬ ‫ی‬
‫دن �ت�خ‬
‫م ےہ وت‬ ‫اینپ ل�یق ےک الزوال ااشروں ی‬

‫شت‬
‫م وج یتلچ ہ ی� ک���ی�اں اور اہجز‬‫�ی دنمسر ی‬
‫م ےہ وت‬ ‫ابرربداری ےک ااسنین اہسروں ی‬

‫ش‬
‫ی‬
‫رہن� اور در یا�‬ ‫ھ‬ ‫ی‬
‫�ی ابر� �ی آدن �ی�اں �ی‬
‫م ےہ وت‬ ‫م ومخیش ےس منبش ےک وھپاروں ی‬ ‫رات ی‬

‫ش‬
‫اےنت اوےچن اور کلف وبس اعل�ی��ان �ی اہپڑ‬
‫م ےہ وت‬‫�ی وج زبسے یک ہ ی� اوڑیھ ان اچدروں ی‬
‫ن‬
‫ہ‬ ‫�ک‬
‫ےلین آامسن وک د یھ�وں اگشف وکیئ �‬
‫ی‬
‫م ےہ وت‬ ‫ےب وتسن تھچ ےکان رپک� یف اظنروں ی‬

‫م اکانئت اک اگل‬ ‫�ی رہ اک �چ ی �ز ےک ذرات ی‬

‫ی ٹ‬
‫الران یک رحوتکں اور راتفروں ی‬
‫م ےہ وت‬ ‫ان‬
 ‫‪191‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬
‫ابر�‬ ‫اہکں االفک یک وںیتعس اہکں �ی‬
‫م ےہ وت‬ ‫ان الدعتاد ااشروں اور اشاکہروں ی‬

‫ٹ �ڑ‬ ‫ی‬
‫ےک ی�ھ ےس دن رات ڑبا وھچاٹ وہ‬ ‫ٹ‬ ‫زم‬
‫م ےہ وت‬ ‫ایس یہ ی��ڑھ ےس دبےتل ومومسں ی‬

‫ہن ادتبا یک ھجمس ےہ ہن ااہتنء یک ھجمس‬

‫م وت‬‫حرت ےک اہپڑوں ی‬ ‫امہرے ذنہ ےک ی‬
‫ش‬
‫ب‬
‫رتی اک �چ ی �ز ےک اپےن ےس یھب اقرص ےہ ی‬
‫�رؔ‬
‫م ےہ وت‬‫رق� دل یک دڑھونکں ی‬
‫رھپ یھب وہ ےنتک ی ب‬

‫وتےھجت �پ�ا�ؤں‬
‫م وتےھجت اپٔوں‬ ‫م وج وسوچں ی‬ ‫اینپ وسوچں ی‬
‫م وتےھجت اپٔوں‬‫م وج د�یکھ�وں ی‬‫اینپ رظنوں ی‬
‫بج رہ ہگج وت یہ وت ےہرمے رہ اجبن وت‬
‫م وتےھجت اپٔوں‬‫رھپ یکوں ہن وخد وک الھبٔوں ی‬
 ‫‪192‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دمحِ �ب�ا�ری اعت ٰ‬

‫یل‬
‫آاجے‬
‫ٔ‬ ‫ا� وہ ہک رہ �چ ی �ز ےس وہ ی�اد‬
‫ذرک ی ا‬
‫اجے‬
‫م اھچ ٔ‬ ‫اور اس یک ی�اد ےس ڈنھٹک یس دل ی‬

‫ا� ےتپ ہپ درتف ےہ رعمتف اک اھکل‬

‫ا� ی‬
‫ی‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫اس ےک ڑپےنھ اک ارگ رگ وکیئ اھجمس‬

‫�ی اہپڑ اور �ی نےمشچ �ی رچدن اور رپدن‬

‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫د�یکھ�ن�اوغر ےس ہ ی‬
‫ا�‪ ،‬راہتس داھک‬

‫�ی وج آامسں ہپ ہ ی� ان تنگ اتسرے رونش‬

‫اجے‬
‫م امس ٔ‬‫ان ےس اک ونر رعمتف دل ی‬

‫ش‬
‫�رؔ‬ ‫رت روھک ذرک ےس اس ےک زابں اینپ ب ی‬
‫ت‬
‫اپاجے‬
‫ٔ‬ ‫دل اس ےک اسھت وہ وت بس ھچک ُ�و اس ےس‬
 ‫‪193‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ح ِِّب‬
‫� �روسل‬
‫م بحِّ روسل(ﷺ) ےہ‬ ‫اُتم اک درد الص ی‬
‫بج اکم �ی ڑب ا ےہ اس ےس یکوں زوہل ےہ‬

‫بجکتہن ناسرےولوگںےس پ ی�ارےوہںدمحم(ﷺ)‬

‫� اتفگر اک ثبع یہ وطل ےہ‬ ‫ھچک یھب ہ ی‬

‫م رانہ‬‫ل وسےنچ اور رکف ی‬

‫اُتم ےک ی‬
‫اشنمےئ ایہلٰ ےہ دخا وک وبقل ےہ‬

‫ق‬
‫رط� ہپ ہمہ وتق مہ �چل�یں‬
‫ی‬ ‫تنس ےک‬
‫م وھجل ےہ‬ ‫رہ اکم ےہ رخاب ارگ اس ی‬

‫االصح اےنپ سفن یک رقآن ےس اثتب‬

‫ی ث‬
‫دح� ی‬
‫م اس اک الص االوصل ےہ‬ ‫اور بلق‬
‫ن‬
‫االصح سفن ےک دعب‬
‫ِ‬ ‫رکفِ اُتم �ص� بی� وہ‬
‫ش ٹ‬
‫� ےہ‪� ،‬ی رگ ہن وہ وتوھبل ےہ‬ ‫بی‬
‫�رؔ ی‬
 ‫‪194‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫م ی�اد رکوں‬‫اےنپ وبحمب ےک وبحمب وک ی‬
‫ی�اد آےن ےس اس ےک دل وک اےنپ اشد رکوں‬

‫انتک ےہ پ ی�ار اس وک مہ ےس ہ ی‬
‫� ی�اد راھک‬
‫اب اس یک ی�اد ےس اخہنِٔ دل آابد رکوں‬

‫ق‬
‫رط� ہ ی� اھکسےئ مہ وک‬ ‫ی‬ ‫ےنتک آاسن‬
‫ین‬
‫د� ی‬
‫م ان ےک العوہ یکوں ی ج‬
‫ا�اد رکوں‬

‫م وہےئگ ےھت طقف‬ ‫وجاحصہبؓ ےھت انف اس ی‬

‫م ااتسد رکوں‬‫م ان احصہبؓ وک ی‬‫وت لمع ی‬

‫اور رھپ ان ےس اہقف ؒء ےن وج احلص ےہ ی‬

‫کا‬
‫م آج زدنہ ابد رکوں‬‫ان وک االخص ےس ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫دل رما دل وہ اس ےک دل یک رطح ےسیک ی‬
‫�رؔ‬
‫م وصیف ےک دل ہپ اصد رکوں‬‫واےطس اس ےک ی‬
 ‫‪195‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫خ‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�اولں م ےہ‬ ‫� ےہ �ی وہ یمرے ی‬ ‫بجع ن‬
‫م ےہ‬‫وج وخش �ص� بی� ہ ی� ولگ وہ ان ےک دولں ی‬

‫�ی اکانئت رہ اک �چ ی �ز اس ےک دم ےس ےہ‬

‫م ےہ‬‫ساونں ی‬
‫وج اس وک اجن ےل وت وہ یہ ی‬
‫نت‬
‫�‬ ‫�‬ ‫س�‬
‫سج وک وبحمب وہں رہ وتق یں اس یک‬
‫م ےہ‬‫ےہ وہ ومٔنم دخبا رب ےک وہ پ ی�اروں ی‬

‫دل تبحم ےس وہ رپ اس یک‪ ،‬زابں رپ وہ درود‬

‫اور تنس رپ وہ لمع اکم �ی اکومں ےہ‬

‫اسرے وبحموبں ےک تس ےس ےہ انب �ی وبحمب‬

‫م ےہ‬ ‫وہ دنملقع ےہ وج اس ےک د�ی واونں ی‬

‫ش‬ ‫ن‬
‫ب‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫ل �ی اعسدت ھچک مک � ےہ ی‬
‫�رؔ‬ ‫یمرے ی‬
‫م ےہ‬ ‫ہک یمرا انم اس ےک اچےنہ واولں ی‬
 ‫‪196‬‬
‫�خ ض‬ ‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�‬
‫� ڑا��ا �دل ریم�ا �دےنھکی دبنگ�ا �ر�ا دمےنی ںیم‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫م‬‫دم� ی‬ ‫ی‬ ‫د� وک ندبنگا رضخا‬ ‫ی‬ ‫اڑا دل‬
‫ن‬
‫س ی‬ ‫م د�یکھ�وں وت رظن آات ہ ی‬‫ی‬
‫م‬ ‫� ےہ یمرے ی‬

‫م ی�اد یھب اس یک‬‫السم ان رپ ڑپوھں دل ےس وہ دل ی‬

‫�ب‬
‫م‬ ‫کاوہ فطل ےنیج ی‬ ‫درود ھ�ی�ج�وں زابں ےس اور ی‬

‫م رب ےک واےطس اابتع ان یک تبحم ےس‬ ‫رکوں ی‬

‫ن‬ ‫ق� ت‬
‫م‬‫زخ� ی‬‫ی‬ ‫ہک ےب دح یم�ی ےہ اکم �ی رب ےک‬

‫وہں‬ ‫السم ان رپ درود ان رپ رکوڑوں اروبں رہ وتق‬

‫ن‬ ‫ل‬
‫م‬‫ی‬ ‫ر� ان ےک سف�ی�ے‬
‫وج رتمح اع م�یں اک ےہ ہ ی‬

‫رکے سب اابتع ان یک ہک �ی ےہ اس یک بج اچتہ‬

‫ن‬ ‫ش‬
‫ی ‪267‬‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫� م‬ ‫رشاب قشع ےک پ ی‬
‫ِ‬ ‫�رؔ‬ ‫رےہ بت اابتع‬
 ‫‪197‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫ف‬
‫روسل اپک یک ی‬
‫رعت� سک زابں ےس رکوں‬
‫یگنتِٔ دانمِ ااعشر ےک ب ی�اں ےس رکوں‬

‫ف‬
‫ی‬
‫رعت�‬ ‫دخا ےن ی‬
‫کا ہن د یا� ان وک اقِلب‬
‫رتمدد وہں ہک ب ی�ان سک ونعاں ےس رکوں‬

‫زبرگ رت ی ن‬ ‫ن‬
‫� یتسہ‬ ‫دخا ےک دعب � ییق���اً‬
‫وہ آپ یہ ہ ی� وت رشوع ایس االعںےس رکوں‬

‫کا ہ ی�‬
‫یبن امہرا وہ یا�ا وہ اور �ی مہ ی‬
‫م ےلج دل ےس املسمں ےس رکوں‬‫اس اک وکشہ ی‬

‫آپ (ﷺ)ےک وہےت لقن اوروں یک ی‬

‫رکل ےسیک‬
‫م رہ زبرگ ےس وہکں‪ ،‬ابت رہ وجاں ےس رکوں‬‫ی‬
 ‫‪198‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رہ رط� یقہ ان اک وبحمب دخا وک ےہ بج‬

‫م اینپ اجں ےس رکوں‬‫یکوں ہن اانپےن یک رشوع ی‬

‫دخا اک ذرک بج وہ اگ وت ان اک یھب وہاگ‬

‫ی ث‬ ‫ی‬
‫دح� دقیس ےک رفامں ےس رکوں‬ ‫م ااشرہ‬

‫ظ‬
‫ع رپ افزئ‬‫ی‬ ‫م قلخ‬ ‫آپ ولخمق ی‬

‫م رگ رقآں ےس رکوں‬‫ب ی�ان آپ ےک ابرے ی‬

‫ق‬
‫ہ‬
‫رط� ہپ ےلچ آپ ےک وبحمب ی� وہ‬
‫ی‬ ‫وج‬
‫دخا ےک ےچس �ی اثتب وقل رامحں ےس رکوں‬

‫شف‬
‫ی‬
‫ابذن ایہٰل � امظع آپ‬ ‫ِ‬ ‫اور ہ ی�‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫دل اچےہ ذرک �رؔ اس اک لک اہجں ےس رکوں‬

‫‪u‬‬
 ‫‪199‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہحملِٔ رکش‬
‫ف ق‬
‫دخاےن تعن یک وت ی� یشخب آج ےھجم‬
‫یلست ِبح یبن(ﷺ) یک ےہ وج دی آج ےھجم‬

‫م آج زم�ی د‬‫زم ی‬
‫گا ی‬
‫م ڑگ ی‬‫اینپ رظنوں ی‬
‫م یلم آج ےھجم‬ ‫ہگج وج اچےنہ واولں ی‬

‫اہکں �ی اخک اہکں اعملِ اپک اک �ی ذرک‬

‫ابووجد اےکس یلم ینتک وخیش آج ےھجم‬

‫�ج‬‫ی‬ ‫�‬‫ھ‬‫�ب‬
‫�وں‬ ‫اپک ےک ےفحت‬ ‫لضفبِ رب درود‬
‫ف ق‬
‫وت� وہیئ آج ےھجم‬ ‫ہک تعن ےنھکل یک ی‬

‫ش‬
‫م ہگج اپٔوں ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫داع ےہ ان ےک یہ دقومں ی‬
‫روےک امےنگن ےس ہن وکیئ یھب یمک آج ےھجم‬
 ‫‪200‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن انھکل لکشم ویکں؟‬

‫م تعنِ روسل لکشم‬‫ےہ اکم ولکشمں ی‬
‫ولتار ہپ اہں ابلکل‬ ‫ولتار ہپ انلچ ےہ‬

‫ِ‬
‫اقمم اٰیلع ھچک اور ڑباھٔووت‬ ‫ان اک‬
‫م نکمم ےہ رک دو اشلم‬ ‫افصت ایہٰل ی‬
‫ِ‬

‫اور مک ارگ رکو ےگ وت یھب ابکڑا وہوے‬

‫وج یھب رکے اگ وہاگ اپلگ‬ ‫اانپ ابکڑا‬

‫ن ن ت‬
‫� ی� ےس وہ وبل الخف واہعق‬
‫ِ‬ ‫ےب کش ی‬
‫م ےہ آگ یک اک ددلل‬ ‫وہ آپ ےک ابرے ی‬

‫ق‬ ‫ش‬
‫دص� یک ےہ تنس‬‫م ی‬ ‫�رؔ اس ی‬
‫سپ پچ ب ی‬
‫م وہ اچےہ لچلہ‬ ‫ابرہ وت ومخیش وہ دل ی‬
 ‫‪201‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫ت‬ ‫نسح ی‬
‫م �کی��ا ےہ وت اعیل بسن‬
‫ت‬ ‫ل ن‬
‫بقل‬ ‫ی‬
‫�را‬ ‫ااعلل م�ی�‬ ‫رۃمح‬

‫ت‬
‫پ‬
‫ی�ری رہ تبسن ےہ ی�اری رب وک بج‬
‫ا� اک رکدوں ادب‬ ‫ی‬ ‫اےئلس رہ‬

‫ت‬
‫رہمابن‬ ‫ےہ‬ ‫دخا‬
‫اُتم‬ ‫رپ‬ ‫ی�ری‬
‫ن‬
‫اور � ییق���اً وت یہ ےہ اس اک ببس‬

‫ھجت رپ �د�ر�و�د �و �السالم‬

‫وجیھبں ںیم‬
‫�ی لمع یمرا رےہ اب روز و بش‬

‫ت‬ ‫شف‬
‫ل‬‫ی‬ ‫�‬ ‫ف‬‫ط‬ ‫ی‬
‫وت � ےہ دور وہ ی�رے‬
‫مہ انگاگہروں ےس اہلل اک بضغ‬

‫ن‬ ‫ش‬ ‫ت‬

‫�‬
‫�رؔ وک وہ ص� بی�‬‫ب‬
‫ی�رے اپس رمدق ی‬
‫ااھٹے یمرا رب‬
‫ٔ‬ ‫اور واہں ےس یہ‬
 ‫‪202‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫م تنس‬ ‫م وہ بحِّ روسل اور لمع ی‬‫دل ی‬
‫ن‬
‫� وکیئ احتج‬‫ل رھپ ہ ی‬
‫وہبج اہلل ےک ی‬

‫ن‬
‫بج � ییق�� ً�ا ہ ی� وہ وبحمب دخا وت اجن ول‬
‫وہ لمع ان یک وتنسں ہپ یھب وبحمب احتل‬

‫م‬‫ےہک دخا و رفعنا لک ذکرک اتکب ی‬

‫حرت‬‫ان یک رھپ اشن ہپ ک�یسے وہ اور یکوں ی‬
‫ت‬
‫ی �‬
‫بج ےہک‬ ‫آاق‬ ‫ونبں‬ ‫ارا‬
‫�‬ ‫ی‬ ‫م م ہ��یں اجن ےس پ‬
‫غ‬
‫ی‬
‫م اجن و دل �رت‬ ‫اس ہپ رقابن ہن رکوں یکوں ی‬

‫م رکوں‬‫اےنپ آاق یک پ ی�روی یکوں ہن اامعل ی‬

‫انبے ےھجم رب ازعلت‬‫ٔ‬ ‫سج ہپ وبحمب‬
‫ش‬ ‫ف‬
‫ب‬
‫ل اہکں اقلب ےہ ی‬
‫�ر‬ ‫ان یک ی‬
‫رعت� ےک ی‬
‫سب اچنہپات وہں اس ےس اےنپ دل وک راتح‬
 ‫کئ �‬
‫‪203‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫� �ز�ب�اونں ںیم تعن‬

‫م تنس‬ ‫م وہ بحِّ روسل اور لمع ی‬‫دل ی‬
‫ن‬
‫� وکیئ احتج‬‫ل رھپ ہ ی‬
‫وہبج اہلل ےک ی‬

‫ن‬
‫وبحمب دخا اتس � ییق���اً دعبازاں‬
‫ِ‬ ‫او ہک‬
‫وہ لمع ان یک وتنسں ہپ یھب وبحمب احتل‬

‫قال ربی و رفعنا لک ذرکک فی الکتاب‬

‫حرت‬ ‫ان یک رھپ اشن ہپ ک�یسے وہ اور یکوں ی‬
‫تاسو ته ځزان نه دےې نزدےې شمه آ�قا ٔ‬
‫ويیلي‬ ‫غ‬
‫ی‬
‫م اجن و دل �رت‬ ‫اس ہپ رقابن ہن رکوں یکوں ی‬

‫‪Why should not I follow path of Muhammad the Great‬‬

‫انبے ےھجم رب ازعلت‬
‫ٔ‬ ‫سج ہپ وبحمب‬
‫ش‬ ‫ف‬
‫م ےھتک اقلب ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫رعت� یلٔ ی‬
‫ی‬ ‫اانں دی‬
‫وہ ےہ ومحمد یہ‪،‬ےہ تعن رمے دل یک راتح‬
 ‫‪204‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تعن رشفی‬
‫تعن ےنھکل وک اچےہ دل رگم وھکلں ےسیک‬
‫�ی وت ولتار ہپ انلچ ےہ وت ولچں ےسیک‬

‫وسزش دل‬
‫ِ‬ ‫اپس ادب اک رطف �ی‬
‫اک رطف ِ‬
‫م دتعمل روہں ےسیک‬‫ماں دوونں ےک ی‬
‫در ی‬

‫پش‬
‫� رکوں‬‫م ی‬‫م دل اانپ اس ی‬‫دل وت اچےہ ہک ی‬
‫اےنپ اامعل ےک وہےت اسےنم آؤں ےسیک‬

‫پش‬
‫� رکوں‬‫م اےس ی‬‫ا� رسحت یہ ےہ درابر ی‬
‫ی‬
‫امانگن ےہ وت تہب ھچک رگم اموگنں ےسیک‬

‫ن‬
‫ھجم وک اہلل رمے اس در اک انب یلا الغم‬
‫ش‬
‫�رؔ دورسی الؤں ےسیک‬ ‫ب‬
‫م ی‬ ‫ابت زابں رپ ی‬
 ‫‪205‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رشتعی ہپ ولچں‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫م ےہ ی�ری تبحم وت رش� یع� ہپ ولچں‬‫دل ی‬
‫اور اسری زدنیگ عق�ی�د ٔہِ ودحت ہپ ولچں‬

‫آپ ےن زدنیگ رھب وج ی ہ�اں یک ےہ تنحم‬

‫ی‬
‫ےہم یھب اُیس تنحم ہپ ولچں‬ ‫وہ رمی اجن‬

‫یا‬
‫ک �ی نکمم ےہ ےھجت اچوہں اور امونں ہن رتا‬
‫ت‬
‫م ی�ری اخمتفل ہپ ولچں؟‬ ‫ہکلب رہوتق ی‬

‫م آپ اکیھب رط� یقہ وموجد‬ ‫وہ یسک اکم ی‬

‫م اےس وھچڑ دوں دبتخب ونبں دبتع ہپ ولچں؟‬‫ی‬

‫ن‬
‫� ولخمق ی‬‫ہ‬
‫ھجت اس وکیئ ی‬
‫م‪ ،‬عق�ی�دہ ےہ رما‬
‫ت‬
‫وت یہ وبحمب ےھجم‪ ،‬ی�ری ااطتع ہپ ولچں‬

‫زع��ز اینپ اجں ےس رتی رہ تبسن‬ ‫ی‬ ‫ےھجم‬

‫م اس یک الج روھکں اس ےس تبحم ہپ ولچں‬ ‫ی‬
 ‫‪206‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫وج الہ ب ی� ہ ی� اسرے وہ ہ ی� وبحمب آپ وک‬
‫ی ب‬
‫رق� ان ےک وہں رہ دم اور اعسدت ہپ ولچں‬

‫ئ‬
‫ام� اور ازواج رہطمات وج ہ ی�‬
‫امہری ی‬
‫واف اعشر وہں ان یک ان یک دختم ہپ ولچں‬

‫وج احصہبؓ ہ ی� آپ ﷺ ےک آپﷺ وک ےنتک ہ ی� ی‬

‫زع��ز‬
‫مقشعوعق�ی�دتہپولچں‬‫میھب ی‬‫انےکابرے ی‬

‫�ام ھجمس ےک ی‬‫غ‬

‫م اس وک پ ی‬
‫�أوں‬ ‫آپﷺ اک پ ی‬
‫ک�ن� ت �خ‬ ‫ی ت‬
‫م م ی ر اتم ہپ ولچں‬ ‫آ� ی‬ ‫دصماق‬

‫ئ‬
‫ن‬
‫آ� یمرا‬ ‫ی ہ� وشنم ِر زدنیگ ےہ اور ی‬
‫ی ت‬ ‫ارگ ی‬
‫دہا� ہپ ولچں‬ ‫م اس ہپ ولچں وت سب‬

‫ش‬
‫ب‬
‫م ارگ ِبح ایہٰل اک وہں اطبل ؔ ی‬
‫�ر‬ ‫ی‬
‫م یکوں ہن مکحِ ایہٰل ےس رھپ تنس ہپ ولچں‬ ‫ی‬
 ‫‪207‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایخل دمہنی‬
‫ِ‬
‫ن‬ ‫دل ی‬
‫م ہشقن اس ی‬
‫دم� اک ارھب اجےئ ےہ‬
‫ی خ‬ ‫ن‬
‫�ال آےئ ےہ‬
‫دم� اک رمے دل م ی‬ ‫بج ی‬

‫�ی وصتر رما آےن اک ی‬

‫اجلوں ےک اسےنم‬
‫ےھجم داھکےئ ےہ‬ ‫ی‬
‫دآلو��ز اس رظنم‬ ‫ا�‬
‫ی‬

‫ک رتھچ�ی وں ےک ےلت‬
‫اسےنم دبنگ رضخا ي‬
‫خ‬
‫ولگ ےھٹیب ہ ی� ی‬
‫�ال �ی واہں البےئ ےہ‬

‫ئ‬ ‫ئ‬
‫ی‬
‫وہا� اور وہ السم و درود‬ ‫ی‬
‫اضف� وہ‬ ‫وہ‬
‫ہ خ‬
‫�ال �ي ےھجم رالےئ ےہ‬ ‫ی�اد آیت ی� ی‬

‫ش‬ ‫�ت�خ‬
‫م ےکپچ ےکپچ ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫م �ب�ی�ٹھ ےک �یل ی‬‫دقومں ی‬
‫ڑپےھ درود و السم ی�اں یھب رس اکھجےئ ےہ‬
 ‫‪208‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫مسج �اانپ ےہ نيشم �اامعل اک‬

‫ش‬
‫م�� ی ن‬
‫� اامعل اک‬ ‫مسج اانپ ےہ‬
‫ک� یف ت‬
‫� ی� و اوحال اک‬ ‫اور دل‬
‫ن‬
‫ٹ‬ ‫ک‬ ‫�‬
‫� وت‬ ‫ی‬ ‫بس‬ ‫وہں‬ ‫اکن‬ ‫ں‬‫ی‬ ‫ھ�‬ ‫دل یک آ‬
‫‪268‬‬
‫ڈگنھ اجےن سفن ےک اامعتسل اک‬

‫‪269‬‬
‫سفن یھب امےن خ مکح وج دل رکے‬
‫‪270‬‬
‫�ال رےھک اقل اک‬
‫احل یھب وہ ی‬

‫‪271‬‬
‫اور ذنہ یھب دل اک اتعب خنب ےکس‬
‫‪272‬‬
‫�ال اک‬
‫دنبہ نب اجےئ ہن اےنپ ی‬

‫دنبیگ رب یک ےلم رھپ وخب وخب‬

‫‪273‬‬
‫یا‬
‫ک زمہ وہاگ رھپ اس ےک احل اک‬
‫ئ‬
‫ی‬
‫انمت�ضحم‬ ‫قبس‬ ‫وہں ارگ �ی‬
‫‪274‬‬
‫ھک ی� و اقل اک‬
‫رھپ ضحم ےہ ی‬

‫اہں ارادہ وہ اکپ تمہ یھب وہ‬

‫شی خ‬
‫� لم اجےئ ارگ امکل اک‬
 ‫ت‬
‫‪209‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫�رؔ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫رھپ وہ وخاب رشدنمہ � ی�ر‬
‫�‬‫ب‬ ‫�‬ ‫ع‬
‫وہ لضف رھپ رب ذو االجلل اک‬

‫م‬ ‫لع‬
‫�داین �د�ا�ر�ا ل‬
‫ویہ اکوٹ ےگ وج وت وبےئ اگ‬
‫اگ‬ ‫وسےئ‬ ‫ارگ‬ ‫رحموم‬ ‫ےگ‬ ‫وہ‬
‫ی ہ�اں وتہب رکےک‬ ‫روےل وخب وت‬
‫اگ‬ ‫روےئ‬ ‫ہپ‬ ‫واہں‬ ‫انتک‬ ‫ورہن‬

‫�دل یہ �دل‬
‫ن ت‬
‫ہ ی�‬ ‫اسرے‬ ‫�کل�ے‬ ‫رےتس‬ ‫ےس‬ ‫دل‬
‫ہ ی�‬ ‫امہرے‬ ‫اکن آھکن زابن وج‬
‫ٹ‬ ‫ٹ‬
‫� وہں بس‬ ‫�ی ی ت‬ ‫وہ‬ ‫�‬
‫دل رتا ی‬
‫�‬
‫ہ ی�‬ ‫مھ�ارے‬ ‫بی‬
‫�دار رھپ‬ ‫تخب‬
 ‫‪210‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫خیش اکلم‬
‫ن‬
‫یہ‬ ‫ا� ےہ ابت ‪ ،‬ےہ لکشم ھجمس ی‬
‫م آےئ ن�‬ ‫ی‬
‫�خ‬
‫�‬‫ےب اس ےک ےھجمس وکیئ ی ر وکیئ اپےئ ہ ی‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫وج ھجمس وہ � رےتس اک وپانھچ نالزم‬
‫�‬ ‫ا� یہ رےتس ہپ وکیئ اجےئ ہ ی‬ ‫ےب وپےھچ ی‬

‫ی‬
‫ا� رےتس ہپ وہ انلچ اور راربہ ہن وہ اسھت‬
‫�ن‬
‫یطلغ �اینپ وہ وت اصقن ہپ �چالےئ ںیہن‬

‫م‬ ‫اور رزہن وہرگم رربہی ےک اجےم ی‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫اس یک اشتم ےہ وج وخد وک اس ےس اچبےئ �‬

‫ش‬ ‫ق‬
‫رطب� یبن(ﷺ ) ےہ سب ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫وہان اہلل اک ی‬
‫ن‬ ‫شی خ‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫� اکلم وہ سج اک وہ اصقنن ااھٹےئ �‬
 ‫‪211‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایب�دِ خیش‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ھجم خ رپ � ییق���اً اہں � ییق���اً لضف احبسین‬
‫وہا ش‬
‫ی‬
‫الم وج � اکلم ھجم وک بج ارشف سل�یم�این‬

‫ک اس اک انہک ےہ‬ ‫وہ تقفش ان یک مہ بس ےک ےئل ی ا‬

‫تبحم یک وہ ےتلم وتق وہیت وجرفاواین‬
‫ئ‬ ‫ت‬ ‫ت‬
‫ہ�‬
‫� اچ �یے مہ وک‬ ‫�‬ ‫اب� وج ی‬‫اتبان ی‬
‫م ت‬ ‫وہ ابوتں ی‬
‫اب� ان اک ہنم اور اینپ ی‬
‫حراین‬ ‫وہ اےنپ دل یک ی‬
‫ین‬ ‫وساولں ےکوجاوبں ی‬
‫اڈن�ا ان اک‬ ‫م ولعم‬
‫عوب اےنپ وہظر ّرسِ اہنپین‬ ‫رظن آان ی‬

‫وج ان ےس لم ےک اتلم اھت وکسں دل وک وہ یکا اھت‬

‫یش‬
‫رپ�این‬ ‫وہ ان ےس ابت رکےت وتق متخ وہیت‬
‫ئ‬
‫�ا اھت بج رخف رلس ےن رھپ‬ ‫ل ب جی‬
‫رطع ئ ان ےک ی‬
‫وتال� مہ اہکں ےس اب ہک وہ اس اک ےنب اثین‬ ‫ی‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫�‬ ‫ل‬ ‫ک‬ ‫�‬
‫ک یا‬
‫ک‬ ‫اور� ب ی�ار ی�اں ی ا‬
‫ی‬ ‫وہ یف�یں اصمبئ‬
‫ہن مک وہیت یھت اس ےس یھب یھبک رہچے یک اتابین‬
 ‫‪212‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫یش‬ ‫یش‬
‫بج اس درو� ےن درو� دجسم رکین یھت رشوع‬
‫وت ی‬
‫حراں ااقتستم رپ اھت اس یک وج ِر اطلسین‬

‫اصمبئ رپ وہ دورسوں ےک وت ڑکاتھ اھت اور روات اھت‬

‫ش‬ ‫ہ یش‬
‫� دنخہ �پ�ی��این‬ ‫ریہ اےنپ اصمبئ رپ‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬ ‫انمبق ان اک ی‬
‫کا ےھکل ملق �رؔ اک سب �ی‬
‫ک� یف ت‬
‫ےلم مہ وک طف�یل ان ےک ویہ � ی� ااسحین‬

‫خیش ےک س�اھت قلعت‬

‫شی خ‬
‫االصح ےک ےئل � ےک اپس ےہ اجان رضوری‬
‫ب ت‬
‫اس واےطس ان ےس ےہ ی‬
‫رت� اپان ن ت رضوری‬
‫م‬‫� ی‬ ‫تیتسس ہن وہ‪ ،‬رکے وج ےہک‪ ،‬رپ ی ج‬
‫�ع‬
‫�ج�یل ےس یھب وخد وک ےہ اچبان رضوری‬
 ‫‪213‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ااھچ رم�ی�د‬
‫ی ن‬
‫زم ی‬
‫م دنف رکدے داہن امیل‬
‫یت‬
‫د�ارھپ اس وک اھکد اپین‬ ‫رےہ‬

‫وت اُگ آات ےہ اس ےس وپدا ابرہ‬

‫رہمابین‬ ‫بج‬ ‫ےہ‬ ‫وہیت‬ ‫یک‬ ‫دخا‬

‫اچبان‬ ‫ےس‬ ‫رسدی‬ ‫اور‬ ‫رگیم‬ ‫اےس‬

‫ابہگنین‬ ‫یک‬ ‫اس‬ ‫اب‬ ‫ےہ‬ ‫رضوری‬

‫یت‬
‫د�ا ےہ �ی رھپ لھپ‬ ‫ا� دن وخب‬
‫وت ی‬
‫اشنین‬ ‫رھپ‬ ‫وہیت‬ ‫ےہ‬ ‫یک‬ ‫امیل‬ ‫�ی‬

‫دخا یھب وخش اور ولوگں وک یھب افدئہ‬

‫ق یق ت‬
‫ا� ح �ی اہکین‬ ‫ی‬ ‫ھجمس ول‬
 ‫شی خ‬
‫‪214‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وج اطبل � ےک اپس آےئ وسایل‬

‫پش‬
‫� وخد وک اور وجاین‬‫وہ رکدے ی‬

‫شی خ‬
‫رپ‬ ‫انف‬
‫اےس راہ‬ ‫دے‬ ‫�‬ ‫اگل‬
‫ن‬
‫د�ا ےہ افین‬
‫ی‬ ‫اھجمس دے ہک �ی‬ ‫�ی‬

‫م وپدا‬‫تبحم اک اگل دے دل ی‬
‫ابآاسین‬ ‫�ی‬ ‫وہ‬ ‫ےس‬ ‫رکےن‬ ‫ذرک‬

‫خلت ابوتں یک اھکدیھب اس وک دے دے‬

‫اناہگین‬ ‫وک‬ ‫اس‬ ‫اھجڑ‬ ‫الپدے‬

‫اطبل رکے سج اک ےہولطمب‬ ‫ہی‬

‫رپ��ز‬
‫ہک تنحم اینپ اس وک ےہ اچبین‬

‫وت �ی وپدا ڑبےھ رھپ دن دبن وخب‬

‫شی خ‬
‫ارگ ابت � یک ےہ اس ےن امین‬
 ‫‪215‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ن‬
‫ولص وہ لضف ےس اس وک � بی� رھپ‬
‫�‬‫ص‬
‫وہ احلص ذوق اس ےس الاکمین‬
‫ش‬
‫�رؔ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫مح�یط اس یک یھب تبحص رھپوہ‬
‫ا� ی�اد داہین‬ ‫زغل �ی ےہ طقف ی‬

‫� �ن � ی �ن‬
‫خیش �ز�ب�ا رم �د اک‬
‫شی خ‬
‫ےنب‬ ‫زابن‬ ‫ہک‬ ‫وک‬ ‫اچ��‬ ‫ہی‬
‫رم�ی د وک ہک اکن ےنب‬ ‫اور رہ‬
‫وبےنل اور ےننس یک اس لفحم ےس‬
‫ےنب‬ ‫داکن‬ ‫رھپ‬ ‫یک‬ ‫رعمتف‬ ‫اک‬

‫خیش یک رم�ی�د ےک ےئل تیثیح‬

‫شن‬ ‫ن‬
‫�ی‬
‫د‬ ‫ےہ‬ ‫�ی � ییق���اً زبروگں شےس‬
‫یخ‬
‫یبن(ﷺ) اک انبئ � رباےئ رم�ی د‬
‫اک‬ ‫اہدی‬ ‫تفص‬ ‫یک‬ ‫اہلل‬ ‫رہظم‬
‫ون�ی د‬ ‫اک‬ ‫اک ی‬
‫مایب‬ ‫ارخوی‬ ‫اور‬
 ‫‪216‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫ز‬ ‫امن�‬
‫امنز ی‬
‫کا ےہ وخد وک وھکان رب اک اپان ےہ‬
‫اور رب ےک اسےنم ڑھکا وہان اعزجاہن ےہ‬

‫م انہک ےہوج ےنہک وک اہک اجےئ ہ ی‬

‫�‬ ‫اس ی‬
‫نشکنک دل اک اس ےک اسھت یھب المان ےہ‬

‫ی ت‬
‫دبع� ےک اپےئ اجےت ہ ی�‬ ‫ااعفل‬
‫م ِ‬ ‫اس ی‬
‫وت اس ےس وخد وک اس اک دنبہ یھب انبان ےہ‬

‫آھکن دجسے یک ہگج ےس ہن اجتوز رکےل‬

‫م ارگ الان ےہ‬‫م وشخع دل ی‬‫ڑھکا وہےن ی‬

‫م‬‫وسچ ول وخد وک وہ وجسمد ےک اسےنم اس ی‬

‫م رانہ ےہسن سن وک یھب اگجان ےہ‬‫وہش ی‬
 ‫‪217‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م چنہپ ہبعک وت‬‫�ی وہ لکشم وت وصتر ی‬

‫وصتر ےھجت امجان ےہ‬ ‫وہ اسےنم �ی‬

‫�ی یھب لکشم وت وسچ وسچ ےک اافلظ وہک‬

‫ےچک احظف یک رطح ان وک یہ درھاان ےہ‬

‫ن ت‬ ‫یا� رھپ رہ رنک ی‬

‫م اشلم وہ دل یک ی� ےس‬
‫ن‬
‫� یع�ی اامعل م دل وک اشلم رکاان ےہ‬
‫ی‬

‫م وشنم ِر زدنیگ اینپ‬‫ڑپھ رہرتعک ی‬

‫م دالان ےہ‬ ‫وخد وک ااسحس �ی رہاکم ی‬

‫ت‬ ‫ق‬
‫زم� وہ بس‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫�ام ی�را اعزجی ےس‬
‫ی‬
‫م رس وک اس ےکاسےنم اکھجان ےہ‬ ‫روکع ی‬

‫ن‬ ‫ی ت‬
‫م � یع�ی دجسے م‬
‫ی‬ ‫دبع� ی‬ ‫رھپ اج ِ‬
‫اقمم‬
‫ت‬
‫ُ و� وت دنبه ےہ وہ امکل ی‬
‫کا اپھچان ےہ‬
 ‫‪218‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫ا �ی�ات ےس رعماج وہ رضحتسم ھجت وک‬‫ح‬‫ل�‬
‫ان ےک ےنلم اک �ی رظنم انتک اہسان ےہ‬

‫ن‬
‫درود آپ ہپ ڑپھ یلا‬ ‫د� ےک‬ ‫وت اس وک ی‬
‫� ن‬
‫�ی مہ ےن امان ےہ‬ ‫مکحِ دخا ےہ ییق���اً‬

‫م امگن اےنپ رب رہمابن ےس اب‬ ‫داع ی‬

‫ت‬
‫انتج ُ و� اچےہ اس اک رگن دجا اگہن ےہ‬
‫ش‬ ‫ٹ‬
‫�رؔ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫� وہیئگ وت‬
‫ی‬ ‫ارگ امنز رتی‬
‫�ی الم ھجت وک آرخت اک اک زخاہن ےہ‬

‫�‬
‫ز‬ ‫امن�‬
‫کا ےہ امنز‬ ‫ی‬ ‫ذرا اتبٔو ھچک ہک‬
‫ن‬
‫رہتس ےہ امنز‬ ‫یل اک‬ ‫دخا ےس‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫ک� یف� ی� وہ �ص� بی�‬ ‫م ااسحن یک‬ ‫اس ی‬
‫ن‬
‫ز� ےہ امنز‬ ‫ی‬ ‫وخب روتعفں اک رھپ‬
 ‫‪219‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ا� یک �داع‬
‫ایہلٰ دنبہ وت اخصل اانپ انبان ےھجم‬
‫راہ وج دنسپ ےہ ےھجت اس رپ یہ الچان ےھجم‬

‫م رہ وتق ڑھپ ڑھپاات وہں‬‫م سفن ےک دام ی‬‫ی‬

‫اب اس ےک دام ےس لضف ےس وت ولکناان ےھجم‬

‫ت‬
‫ی‬
‫م دل ےس �را ونبں وت ےھجم اانپ ےھجمس‬‫ی‬
‫یمرے وبحمب اک وج راہتس ےہ اس رپ الان ےھجم‬

‫غ‬
‫ی‬
‫�ر یمرے دل م یھبک آ ہن ےکس‬ ‫اب وکیئ ی‬
‫�غ‬
‫ےہ وج ا ی ار یک تبحم اس ےس ڑھچاان ےھجم‬

‫ت‬ ‫ت‬
‫م وغشمل روہں ی�را روہں‬‫م ی�ری ی�اد ی‬‫ی‬
‫الحل رزق اےنپ لضف ےس الھکان ےھجم‬
 ‫‪220‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫یمرا اجن و امل اور اوالد وہں وبقل‬

‫ی ب‬
‫رف� دے ےھجماکمن اور ہن زامہن ےھجم‬
‫ش‬
‫� ب�رؔی‬ ‫ا� پ ی‬ ‫یمرا رہ ہحمل اب ل ن‬
‫ابل رہ ی‬
‫دفا وہ اس ہپ‪ ،‬وہ �ص� بی� اس اک اپان ےھجم‬

‫�داع‬
‫�ش‬
‫رک�‬ ‫وہ ی اری ےہ ی ہ� ہک مہ رہ وتق داع ی‬
‫رک�‬ ‫ذر� ےس مہ اس ےس الم ی‬ ‫اور اس نےک ت ی‬
‫�س� ن‬
‫ع�ی� ولہکا ےک اہک �ی‬ ‫ا ی�اک‬
‫ی‬
‫اہکرک�‬ ‫مہ اس ےس یہ رہ وتق رہ اک �چ ی �ز‬

‫االابس�‬
‫ب‬ ‫اابس� �ا�و�ر ببسم �‬
‫� ب‬
‫خت‬
‫رک� ےگ مہ ی‬
‫ا�ار‬ ‫ےہ مکح ہک اابس ب وک ی‬
‫نت‬
‫� م ہن وہ ان ہپ ااصحنر‬ ‫ی‬ ‫رپ اس ےک ی ج‬
‫م رھپ ببسم االابس ب ہپ رھبوہس‬ ‫وہ اس ی‬
‫�ڑ‬
‫رکل داع ہک ب ی�ا امہرا رکے وہ اپر‬ ‫ی‬
 ‫‪221‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ےک ےئل‬
‫ےیجی اہھت �داع ےک ےئل‬
‫�ااھٹ �د ٴ‬
‫داع امگن یل اب دخا ےک ےئل‬
‫یش‬
‫رپ�ان مہ ےنتک ہ ی� اس ےس اب‬
‫ی‬
‫انلکن وہ وت ا� راہ ےک ےئل‬

‫وہ راہتس رط� یقہ یبن(ﷺ) یہ اک ےہ‬

‫وہبس ھچک رصف اس یک راض ےک ےئل‬
‫ن‬
‫د� ہن وصقمد اب اینپ وہ‬
‫یا‬ ‫�ی‬
‫ت‬
‫ی�اری وہ اینپ واہں ےک ےئل‬

‫وہےئ پ ی‬
‫�دا مہ رصف اس ےک ےئل‬
‫زامں ےک ےئل ہن اکمں ےک ےئل‬
‫غ‬
‫�ی پ ی�ام تبحم اک وہ وے وبقل‬
‫ےچنہپ واہں‪ ،‬ےہ اہجں ےک ےئل‬
‫ش‬
‫ن ہی‬
‫ر� اس ےک یہ‪ ،‬وہں اہجں یھب ب ی‬
‫�رؔ‬
‫ت‬
‫�ص�یح� ےہ پ ی�ر و وجاں ےک ےئل‬
 ‫‪222‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫ربق یک �زدنیگ‬
‫م روینش اہلل یک رعمتف یک ےلم‬‫ربق ی‬
‫ہ یش‬
‫� یک التوت یک ےلم‬ ‫وسرۃ کلم یک‬

‫�غ‬
‫ی‬ ‫�‬
‫ی‬
‫ا� اب �چہ وہ تنج یک ربق مری واہں‬ ‫ی‬
‫ربزیخ زدنیگ �ی وں ھجم وک وہستل یک ےلم‬

‫ن‬
‫وہ وساالت بج رکنم ی‬
‫�ر یک اجبن ےس‬
‫اشبرت ھجم وک وھچڑےن یک ااجزت یک ےلم‬

‫�ک‬
‫د یھ�وں‬ ‫م روسل رعیب اک‬‫رہچہ اونر ی‬
‫لضفب قح رظن رھپاس یک تبحم یک ےلم‬

‫اک یمرا ومسن رقآن وہ اور دورسا امنز‬

‫م تچب یک ےلم‬ ‫اور روزے اک یھب اسھت ربق ی‬

‫رطف وھکل دی اجےئ رھپ واہں‬

‫ڑھکیک تنج یک ئ‬
‫وہا� اس ےس رفتح یک ےلم‬‫ی‬ ‫ی‬
‫وخوبش� ڈنھٹی‬
 ‫‪223‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ن‬
‫�‬‫ا� ب ی‬
‫م ی‬ ‫یمرے اامعل اس دار المعل ی‬
‫ت‬
‫وبقل وہہک اس ےس وگہش اعف� ی� یک ےلم‬

‫ش‬
‫ھجم وک �پ�ی��اب یک اناپیک یک رطقوں ےس اچب‬
‫م تلفغ یک ےلم‬‫ک اس یک ہن زسا ربق ی‬ ‫ہی‬

‫ہ یش‬
‫حات یک دوتل‬‫� ی‬ ‫ھجم وک احلص وہ‬
‫ن‬
‫م ےھجم ومت اہشدت یک ےلم‬‫� یع�ی ٓارخ ی‬

‫ےلم ڑکٹا �بق�یع اک وکیئ‬ ‫ک دقمر وہ‬‫یا‬

‫م ون�ی د آپ یک تبحص یک ےلم‬‫اور ربزخ ی‬

‫م اہکں اور �ی ذجابت‪ ،‬وہں وبجمر دل ےس‬ ‫ی‬

‫� اس یک رتمح یک ےلم‬ ‫در ی‬
‫رک� ہپ ےھجم ب ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫وہ ےہ اہنتیئ اک رھگ رپ ی‬
‫�رؔ وک وخف ہن وہ‬
‫ت‬
‫ھچک یلست اےسرگ اس یک مع� ی� یک ےلم‬
 ‫‪224‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫یتنج ولگ‬
‫اہک وہنجں ےن ہک اہلل رب امہر ے ہ ی�‬
‫رمع رھب اس ہپ وہ ٔ ی‬
‫اق� یھب رےنہ واےل ہ ی�‬

‫ومت ےک وتق رفےتش رھپ ان ےس ےتلم ہ ی�‬

‫ان ےس ےتہک ہ ی� ہک اہلل ےک وہ پ ی�ارے ہ ی�‬
‫ت‬
‫�م‬
‫ہ��یں ہن وخف وہ ہن مغ‪ ،‬امترے اسھت ہ ی� مہ‬
‫اہمترے اسھت ی ہ�اں دن مہ ےن زگارے ہ ی�‬

‫مت وک تنج یک اشبرت وہ سج اک ودعہ اھت‬

‫ن‬
‫ے�ارے ہ ی�‬
‫ی‬ ‫واہں رپ فطل یہ فطل اور وار‬

‫واہں نم اچیہ زدنیگ ےہ اور ہنم امیگن یھب‬

‫دخا ےن دن اہمترے ےسیک اب ونسارے ہ ی�‬
 ‫‪225‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ےہ رہمابن مت ہپ اب دخا وفغر و ی‬

‫رح‬ ‫ن‬
‫� یع�ی امہمین ےہ ان یک وج رب اہمترے ی�‬
‫ہ‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫م ہن �رؔ وک اشلم رفام‬ ‫دخا ی�ا ان ی‬
‫ش‬
‫م ہ ی��� یط�اںےکسفنےکامرے ہ ی�‬ ‫وجہکرنےغ ی‬

‫رکش اک اقمم‬
‫م‬ ‫مہ ہ ی� اک رپ نتف زامےن ی‬
‫م‬ ‫د� ہپ آےن ی‬ ‫ینتک لکشم ےہ ی ن‬
‫مہ وک الہ قح ےک اسھت‬ ‫رکد یا�‬
‫م‬ ‫وج ہک ولطمب ےہ اس ےک اپےن ی‬

‫لع‬
‫�داین �اک �د�ا�ر ا� مل‬
‫اگ‬ ‫وبےئ‬ ‫وت‬ ‫وج‬ ‫اگ‬ ‫اکےٹ‬ ‫ویہ‬
‫اگ‬ ‫وسےئ‬ ‫ارگ‬ ‫رحموم‬ ‫اگ‬ ‫وہ‬
‫روےل وخب وت ی ہ�اں وتہب رکےک‬
‫اگ‬ ‫روےئ‬ ‫واہں‬ ‫وخب‬ ‫رھپ‬ ‫ورہن‬
 ‫‪226‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ںیہن‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫یہ‬ ‫ہی‬
‫�د واف �ی وکیئ وجہمر ن�‬ ‫ےہ �ی‬
‫یہ‬
‫رضب ابلط ہپ ایس ےس وکیئ رھبوپر �‬
‫ش‬
‫�د وج ان وک ت رما وہا ہن ن وہک‬ ‫وہےئ ہ ی‬
‫�‬ ‫ہکلب زدنہ ہ ی� اہتبل �م ہ��یں وعشر ہ ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫یہ‬ ‫یہ‬
‫ک ا� رمدہ امگن رکان ن�‬ ‫انہک ےہ ی ا‬
‫یہ‬
‫رمدہ الہکان ان اک رب وک وج وظنمر �‬
‫ت‬
‫�م ہ�� ت‬
‫یں �کل� یف و الکشمت ےس آزامےئ ن اگ‬
‫�‬ ‫ربص واولں وک اشبرت دو‪ ،‬وہ دن دور ہ ی‬

‫م وفغر ی‬
‫رح‬ ‫وہں ےگ یم�ز تابن اہمترے اس ی‬
‫ن‬
‫�‬‫وہ ےلم اگ �م ہ��یں سج اک ی ہ�اں وہظر ہ ی‬

‫ت‬
‫ل دل ےس نڑپاھ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ی‬
‫سج ےن � یف م اانّ ّ ِ‬
‫�‬‫ل‬ ‫ک‬
‫�‬ ‫قح ےہ ہک رب اکانئت اس ےس وتسمر ہ ی‬
 ‫‪227‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ےلوج‬ ‫ال راوعجن یھب اسھت ڑپھ ن‬ ‫اان ی‬

‫�‬ ‫ےلم اگ اس ےس‪ ،‬یسک ےس یھب وج وبجمر ہ ی‬

‫اس ہپ رتمح دخا یک اخص ارت اجےئ ن یگ‬

‫�‬ ‫م اس وک ونر ہ ی‬‫رھپ رظن آےئ ےسیک دل ی‬

‫ش‬ ‫ی ت‬
‫ین‬
‫دتہم� ہ ی� ب ی‬
‫�رؔ‬ ‫�ی‬ ‫دہا�‬ ‫راہ‬ ‫ےہ‬ ‫�‬‫یہ‬
‫ن‬
‫یہ‬ ‫ق یق ت‬
‫ان ےس ز ی�ادہ درح وکیئ رسمور �‬

‫دیہش‬
‫ش‬
‫ےہ‬ ‫رمدہ‬ ‫ہی‬
‫�د اہکں وہ‬ ‫وہ‬ ‫وج‬
‫ہ یش‬
‫ےہ‬ ‫زدنہ‬ ‫�‬ ‫ےب کش‬ ‫وہ‬ ‫ہک‬
‫رکو‬ ‫ہن‬ ‫امگں‬ ‫یھبک‬ ‫رمدہ‬ ‫وک‬ ‫اس‬
‫ےہ‬ ‫ردنشخہ‬ ‫ےہ‬ ‫ابرماد‬ ‫وہ‬
 ‫‪228‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رک�د�وں‬
‫پش‬
‫م اب اجن یھب رکدوں‬ ‫� ی‬‫رما دل وت رتا اھت ‪ ،‬ی‬
‫ت‬
‫ی‬
‫ےہ‪،‬م �ی االعن یھب رکدوں‬ ‫م ی�را وہں‪ ،‬وت یمرا‬ ‫ی‬

‫رمی �ی اجن افین ےہ اےس ابیق انبان ےہ‬

‫م ااسحن یھب رکدوں‬ ‫اےس ابیق انب رک وخد ہپ ی‬

‫لبکےسانبیئےہ‬ ‫مہگجاسےک ی‬ ‫مےندل ی‬ ‫ی‬

‫�ز‬ ‫وت اےنپ رھگ ی‬
‫م اس وک ال ےک یمابن یھب رکدوں‬

‫رما دنمش رما احدس رما دب وخاہ اہکں امےن‬

‫یش‬
‫رپ�ان یھب رکدوں‬ ‫ڑچا رک اس اک ہنم وخب اس وک‬

‫مولںدورسی‬ ‫�ی ےہاکزدنیگافیناےسدےرک ی‬

‫م وخد وک زدنہ اجو�ی دان یھب رکدوں‬‫اہشدت ےس ی‬

‫م رکوں رقابن �ی وخد ےس‬‫اہکں �ی زدنیگ اک ی‬

‫زابن احل ےس وکشہ یگنتٔ داامن یھب رکدوں‬
 ‫‪229‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ی ت‬ ‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫اہشدت امگن ےل �رؔ رکے اس وک انع� وت‬
‫اعسدت یک ی ہ� دروخاتس ی‬
‫آو��زان یھب رکدوں‬

‫ت‬
‫اہش�د�‬
‫رگ‬ ‫ےلم‬ ‫وک‬ ‫یسک‬ ‫رہبت‬ ‫اک‬
‫اہشدت‬
‫وت یکوں رھپ ہن وہ ےب اسحب رکش اس رپ‬
‫ہک رقابن اس ےن �ی اجن اس ہپ رکدی‬
‫� تبحم ی‬ ‫ہ یش‬
‫م رم رک‬ ‫ےہ زدنہ‬

‫اکایم�‬
‫ب‬
‫ق� ت‬
‫زدنیگ اک ہحمل ہحمل یم�ی ےہ ےب اسحب‬
‫ن‬
‫اث� اس اک یھبک ہن وہ رخاب‬
‫اس ےئل اک ی‬
‫�ش ت‬
‫اہں رگم �یکم � وسدا اس اک رکان رگ ےہ وت‬
‫م وت روہ رھپ اک ی‬
‫ماب‬ ‫رس اٹل دو اس یک راہ ی‬
 ‫‪230‬‬
‫ن‬ ‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ذرک رک��ا‬
‫ن‬
‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫رہتس رھب ھچک � رکےت ی� مہ‬
‫ی‬
‫رکل دخا اک مک ےس مک‬ ‫ذرک‬
‫ن‬ ‫ی‬
‫د�ایک‬
‫ی‬ ‫م‬ ‫وتلفغں‬ ‫دل ڑپا‬
‫وہلقع اےنپ ہپ اممت‬ ‫یکوں ہن‬

‫ہک‬ ‫وتڑان ےہ‬ ‫تلفغ وک‬ ‫اانت‬

‫� پ��‬
‫ی ہم‬ ‫رک ےکس‬ ‫ی�اد‪،‬‬ ‫وہ‬ ‫ذرک‬

‫رھپ رتا دل رکے وسحمس غ تملظ‬

‫وج ہک ی‬
‫�ر رحمم‬ ‫الے‬
‫ٔ‬ ‫آھکن ےس‬

‫م رےہ‬ ‫ی‬ ‫وضحری‬ ‫وت رھپ اقمم‬

‫ت‬
‫مکحتسم‬ ‫رےہ‬ ‫ہپ‬ ‫رش� یع�‬ ‫اور‬
‫ن‬ ‫ش‬
‫بی‬
‫�رؔ �ص� بی�‬ ‫اک ورد وہ‬ ‫ہملک‬
‫آے رتا آرخ دم‬ ‫ٔ‬ ‫وتق‬ ‫سج‬
 ‫‪231‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�زدہ‬
‫وہ‬ ‫وماٹ‬ ‫ےن‬ ‫یسک‬ ‫انہپ‬ ‫ڑپکا‬
‫وہ‬ ‫وساھک‬ ‫رواھک‬ ‫یھب‬ ‫اھکان‬ ‫اور‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫اھبیئ‬ ‫ےہ‬ ‫زدہ‬ ‫‪،‬‬ ‫زدہ‬ ‫�‬ ‫�ی‬
‫وہ‬ ‫وہات‬ ‫وک‬ ‫یسک‬ ‫مک‬ ‫الچل‬ ‫ہک‬

‫مط ن‬
‫وہ دل مٔ�‬ ‫زدہ یسر یمشچ ےہ‪،‬‬
‫وہ‬ ‫اچےہ �چ ی �ز وھتڑی ی�ا ز ی�ادہ‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫اس وک �چ ی �زوں ےس رغض وہ یہ �‬
‫م سب اس اک ومٰیل وہ‬‫اس ےک دل ی‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�ر‬ ‫ب‬ ‫ک�یسے‬ ‫زدہ‬ ‫انز‬ ‫ہپ‬ ‫زدہ‬
‫وہ‬ ‫دوھاک‬ ‫اک‬ ‫زدہ‬ ‫وک‬ ‫یسک‬ ‫اہں‬
 ‫‪232‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ایح‬
‫حا یک ےہ‬‫م ی‬‫روینش رگ آھکن ی‬
‫م اپیک ےہ‬‫وت ھجمس �ی ہک دل ی‬

‫حا نب ےک وج یھب اچےہ رک‬ ‫ےب ی‬

‫اس ےس یہ یلکن وہس انیک ےہ‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫یتگل ایھچ � ےہ �ی احتل‬
‫م وج ےب ابیک ےہ‬ ‫ی‬ ‫ونوجاونں‬

‫اگےن ےتنس وہں‬ ‫ح وسز‬‫یا‬ ‫اکن‬

‫ابتہ یک ےہ‬ ‫دل‬
‫ِ‬ ‫اشنین‬ ‫�ی‬
‫ت‬
‫ی‬
‫احاط ہن وہ‬ ‫رپ یھب‬ ‫اور زابں‬
‫�ی العتم دل یک اطخ یک ےہ‬
‫ش‬
‫�رؔ‬‫م رگ اس وک اسب ولےگ ب ی‬‫دل ی‬
‫وقتی یک ےہ‬ ‫ِ‬
‫وصرت‬ ‫ین‬
‫رتہب�‬
‫ٰ‬
 ‫‪233‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ن رکش‬
‫�ع ت‬
‫�‬ ‫�‬ ‫م‬
‫ڑباھے اج‬
‫ٔ‬ ‫یں‬ ‫ےس‬ ‫رکش‬
‫اٹمے اج‬
‫ٔ‬ ‫وک اس رےتس ہپ‬ ‫وخد‬
‫ت‬
‫ن ت‬ ‫ی‬
‫اک‬ ‫ی‬
‫رواح�‬ ‫�‬ ‫ےس‬ ‫ذرک‬
‫الچے اج‬
‫ٔ‬ ‫ےک اگڑی اینپ‬ ‫ڈال‬

‫ناورت رھپ دخا یک وخان تمعن ےس‬

‫اج‬ ‫اھکے‬ ‫وت‬ ‫فلتخم‬ ‫ں‬‫ی‬ ‫�‬ ‫�عم�‬
‫ٔ‬
‫�نع ت‬
‫لم ھجت وک م��‬‫وج ی‬
‫ں‪ ،‬دورسوں وک‬ ‫ی ت‬
‫الھکے اج‬
‫ٔ‬ ‫واےطس اس ےک ُ و�‬

‫ووسوسں یک رطف دھ�ی�ان ہن وہ‬

‫الجے اج‬
‫ٔ‬ ‫اس ےس دنمش اک دل‬
‫�ک‬
‫اس ہپ رےہ‬ ‫اس وک یہ د یھ�و رظن‬
‫اج‬ ‫اچبے‬
‫ٔ‬ ‫اس رطح وخد وک وت‬
‫ش‬
‫�رؔ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫رعش دخا یک تبحم‬
‫اج‬ ‫انسے‬
‫ٔ‬ ‫واےطس‬ ‫ےک‬ ‫ذجب‬
 ‫‪234‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وت�اعض‬
‫سج ےنیھب اس ےک واےطس وخد وک رگا یلا‬
‫اس دقردان ےن اس وکوت اورپ ڑچاھ یلا‬

‫انداں ےن رس ااھٹ ےک وخد وک رکد ی�ا وتعمب‬

‫اور وج ےہ ھجمس دار اس ےن رس اکھج یلا‬

‫م‬‫وج وبےتل ےب دح ہ ی� وہ ڑکپے ےئگ‪ ،‬ان ی‬

‫اخومش ےن اخومیش ےس وخد وک اچب یلا‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫وج ہ ی� ےتھجمس وخد وکہک ھچک ہ ی� وہ ھچک �‬
‫ےھجمس ہن وخد وک ھچک یھب‪ ،‬اوہنں ےن امک یلا‬

‫ش‬
‫�ر‬ ‫ب‬
‫ک اسحب ےہ ی‬ ‫اس در یک ڑبایئ اک ی ا‬
‫م انف ےس یہ در رماد اپ ی ا‬
‫ل‬ ‫اس ی‬
 ‫‪235‬‬
‫�ی ث‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ووسہس �ا�و�ر دح � سفن‬

‫سفن اچےہ ہک وہ وخاشہ وپری اچےہ انگہ وہ ی�ا وہ �ی وثاب‬
‫ش‬
‫اور �� یط�ان یک وخاشہ ےہ �ی ہک اعتبق امہری وہ وے رخاب‬

‫ی ث‬
‫دح� سفن ےہ داب دے اےس‬ ‫وج لسلسم رےہ اور متخ ہن وہ‬
‫ئ‬ ‫خ‬
‫د�انجب‬ ‫�ال ی‬
‫آ� ووسہسےہسباےسوھچڑ ی‬ ‫دبلدبلےکربے ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ووسہس آان ربا وکیئ � اس ےس ڈران ثبع ےہ ڈران وھچڑ‬
‫اتبے �ی اتکب‬
‫اس رطف ابلکل اافتلت ہن رک العج اس اک ٔ‬

‫مت ارگ ووسےس ہپ وسےنچ وگل اور اس ےک اسھت مت یھب ےنلچ وگل‬
‫�ی وہ انگہ وت اس اک زعم رکان اےس وت وھچڑ �ی انگہ اک ےہ ابب‬

‫ن‬
‫یہ‬ ‫اقتےض سفن ی‬
‫م انگوہں ےک تہب ڑپے وہں وت وکیئ اصقنن �‬
‫ن‬ ‫ی ث‬
‫دح� دل ی‬
‫م ان اقتوضں اک وہ وت داب یلا ہ ی‬
‫اچ� �ی اتشب‬

‫ت خ‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫�ال دبل‬‫یسک ابمح یک اجبن وت وسچ اتہک ی�را ی‬
‫ن ش‬
‫�رؔ ‪،‬ےہ ان دوونں ےک ی‬
‫ل ااھچ وجاب‬ ‫ب‬
‫�ی یہ ادناز ےب ی�ازی ی‬
 ‫‪236‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وشخع‬
‫م یا‬
‫ک ےہ وشخع‬ ‫وپےھچ امنز ی‬ ‫وکیئ‬
‫ووض‬ ‫ےہ‬ ‫وہات‬ ‫ہک‬ ‫�‬
‫جی‬ ‫اتبدے‬

‫ٹ‬
‫�‬
‫ی‬ ‫رکے‬ ‫ووض امنز اک اظرہ‬
‫آے ُ و‬
‫ه‬ ‫ٔ‬ ‫م رتے‬ ‫وشخع ےس دل ی‬

‫�یک‬
‫اےس‬ ‫د ھے‬ ‫وہ‬ ‫اسےنم‬ ‫رتے‬ ‫وہ‬
‫�یک‬
‫دل یک آوھکنں ےس اس وک د ھے وت‬

‫ت‬
‫وہ ےھجت د�یکھ� ا� ےہ‬ ‫ورہن �ی وہ‬
‫اس رطح رکےل وخد وک وت �کیس�و‬

‫ش‬
‫ھجمس‬ ‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫ےہ‬ ‫وھپل‬ ‫امنز‬ ‫�ی‬
‫اور وشخع اس یک رگم ےہ وخوبش‬
 ‫‪237‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�داع‬
‫ا� صخش وک ےہ داع یک رضورت‬ ‫رہ ی‬
‫م ےہ دخا یک رضورت‬ ‫ہک رہ �چ ی �ز ی‬

‫داع ترکےن واےل ہن رانک داع ےس‬

‫داع ی�ری ارض و امسء یک رضورت‬

‫داع رکےن واےل ہن ام�ی وس وہان‬

‫م دصا یک رضورت‬ ‫لسلسم ےہ اس ی‬

‫وہ اچےہ وت دے دے ےھجت وج وت اچےہ‬

‫ہک ےہ �ی رہ اک التبم یک رضورت‬

‫ت‬
‫رکے دور ھجت ےس مص ی�� ب� وکیئ اور‬
‫م یھب وہ اطع یک رضورت‬ ‫ےھجت اس ی‬

‫یا� رکدے تعمج اس اک ارج واہں رپ‬

‫رکے وپری ی�ری واہں یک رضورت‬
 ‫‪238‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫رکان �رؔ ہک مکح دخا ےہ‬ ‫داع‬
‫ہک ھجت وک ےہ اس یک راض یک رضورت‬

‫�داع ںیم‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫داع ی‬
‫ےہ‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫م دلجی اچمان‬
‫ےہ‬ ‫�‬ ‫م ام�ی وس وہاجان ہ ی‬ ‫اس ی‬
‫ت‬
‫رانہ‬ ‫د�‬ ‫ین‬ ‫امہرا اکم دکتس‬
‫ےہ‬ ‫م یتسس داھکان ہ ی‬
‫�‬ ‫اور اس ی‬

‫�داع رکںی مہ‬

‫ی‬
‫رک� مہ‬ ‫مہ وک ےہ مکح ہک داع‬
‫رک� مہ‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫دقت�ر ہپ وساچ‬ ‫ہن ہک‬
‫مکح اس اک ثبع وہ ک�یسے �ی وہ‬
‫ی‬
‫ی‬
‫رک� مہ‬ ‫ا� ابوتں ےس وت اچب‬
 ‫‪239‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�داع‬
‫ت‬ ‫دخا ی�ا ھجم وک زدنیگ ی‬
‫م اعف� ی� دے دے‬
‫بس اکتل� یف و اصمبئ ےس وت راتح دے دے‬

‫دور رکان ان الکشمت اک آاسن ےہ ےھجت‬

‫م ھجت ےس امگن ولں رہ �چ ی �ز ااجزت دے دے‬‫ی‬

‫م رتا دنبہ وہں آداب دنبیگ یھب اھکس‬‫ی‬

‫آے ویہ احتل دے دے‬
‫دنسپ ھجت وک وج ٔ‬

‫مدبانمہنرکوں‬‫ح(ﷺ)یکاتموک ی‬
‫رتے ب ی ب‬
‫انتک پ ی�ارا ےہ دخا یا� راہ تنس دے دے‬

‫ل ےھجم وبقل رفام‬

‫اےھچ اامعل ےک ی‬
‫ت‬
‫زدنیگ یبمل اعف� ی� ایھچ تحص دے دے‬

‫ھجت وک اپےن اک وہ ذجہب ےھجم رہ وتق احلص‬

‫ھجت وک ی�اد رےنھک یک رہوتق اعسدت دے دے‬
 ‫‪240‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اب یا� یطعم‬ ‫بلق ی‬

‫لس اطع رک ےھجم‬
‫ل یھب ےھجم وقت دے دے‬
‫سفن ہپ اقوب ےک ی‬

‫مط ن‬ ‫ت‬
‫اور رش� یع� ہپ رما سفن مٔ� رکدے‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫م رتا یہ روہں ی�ا رب ا� احتل دے دے‬

‫در ہپ وج وبقل وہا‬ ‫ویہ اقلب ےہ رتے‬

‫ت‬
‫وبقل دے دے‬ ‫ی‬ ‫واےطس اس ےک ال�ٰہی‬

‫�ک‬
‫ا� آھکن رھب انگہ یک رطف ہن د یھ�وں‬
‫م ی‬‫ی‬
‫رظن وت اپک دے انگہ ےس رفنت دے دے‬

‫ھجم وک احلص رےہ رہ دم رتا اب رظن رکم‬

‫ت‬
‫ےھجت دنسپ وج ےہ وہ یہ ک� یف� ی� دے دے‬

‫روز رشحم ےھجم احلص وہ رتی فطل یک رظن‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫اماتگن �رؔ ےہ راض یک ہگج تنج دے دے‬
 ‫‪241‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫�راضم رشفی‬
‫ن‬
‫ےم‬ ‫ابرش ےہ روتمحں یک راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬
‫م ن‬
‫ی‬
‫اتہبت ےہ ارجوں یک راضمن ےک �ہ�ی�ےم‬

‫م امشر وہوے‬ ‫م رفوضں ی‬‫وج لفن ڑپےھ اس ی‬

‫ن‬ ‫ت‬
‫انع�وں یک؟ راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬
‫ےم‬ ‫ےہ دح ی‬

‫رکل االصح یک ڑسک �ی‬ ‫رکل انتج ی‬‫ےط ی‬

‫ن‬
‫م‬ ‫وقتی یک زنمولں یک راضمں ےک م�ہ�ی�ے ی‬
‫ٰ‬

‫ن‬
‫آے‬
‫کا اشن رظن ن ٔ‬ ‫رقآن اک م ہ� ی��ہ ےہ ی‬
‫اس یک التووتں یک راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬
‫ےم‬

‫م رتس انگ ڑبھ اجےئ‬ ‫رفوضں اک ارج اس ی‬

‫ن‬
‫ک دح ےہ اطعٔوں یک راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬
‫ےم‬ ‫یا‬
 ‫‪242‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ااطفر وج رکادے ےل ارج وہ روزے اک‬

‫ن‬
‫ےم‬‫ےہ دح وکیئ ااسحن یک راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬

‫وت وبےل اور ےنس وہ‪ ،‬وہ وبےل اور ےنس وت‬
‫ن‬
‫ےم‬ ‫اہبر ےہ رقآن یک راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬

‫االخص اک پ ی�ر ےہ اور قشع یک اک وصرت‬

‫ن‬
‫ااسنن یک اچہپن یک راضمن ےک م�ہ�ی� ی‬
‫ےم‬

‫پ ی�ر سفن ہپ رانھک ےہ دل ونر ےس رھبان ےہ‬

‫م ن‬
‫ی‬
‫ےہ یسر اتسلگں یک راضمن ےک �ہ�ی�ےم‬

‫ش‬
‫ب‬
‫م �ی وں ےہ ی‬
‫�رؔ وہ لم اجےئ‬ ‫اک رات اس ی‬
‫م ن‬
‫ی‬
‫دوتل ےہ لک اہجں یک راضمن ےک �ہ�ی�ےم‬

‫‪X‬‬
 ‫‪243‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫�اک قشع یک زنمل �راضم ےہ‬
‫اک قشع یک زنمل جح ےہ ارگ اک قشع یک زنمل راضمں ےہ‬
‫دوونں ےس اہلل اتلم ےہ دوونں ےک ےھچیپ رامحں ےہ‬

‫ین‬
‫د�ا اہلل وک ےہ اک سفن وک اقوب رکان ےہ‬ ‫اک دل‬
‫اک رقابین اک رظنم ےہ اور اک ےک ادنر رقآں ےہ‬

‫م ڈوب اجان ےہ‬

‫‪275‬‬ ‫م انلم ےہ اک ےنلم ی‬‫اک ڈوب اجےن ی‬
‫وہ یھب وت رب اک ااسحں ےہ �ی یھب وت رب اک ااسحں ےہ‬
‫ن‬
‫ھ‬ ‫�یک‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫�یکھ ہ‬ ‫اک ی‬
‫م وخد وک د �و � اک م وخ د م اس وک د �و‬
‫‪276‬‬
‫ِئ‬
‫ل اک ی‬ ‫اک ی‬
‫م رےنک اک رفامں ےہ‬ ‫م رکان اس ےک‬

‫ا� وبیتل اینپ دنب رانھک اک وبیل اس یک اننس ےہ‬

‫‪277‬‬
‫ی‬
‫ک اشں ےہ‬‫ک اتلم ےہ اور دورسے یک یھب ی ا‬
‫ےلہپ ہپ رھپ ی ا‬
‫ش‬ ‫ش‬
‫ب‬
‫�دا وہں ی‬
‫�رؔ ٹم ٹم ےک اس اک نب اجٔوں‬ ‫م دوونں اک ی‬‫ی‬
‫�ی دوونں یمرے رےتس ہ ی� اور زنمل یمری اجانں ےہ‬
 ‫‪244‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ک ِ‬
‫الم �ریب‬
‫�ک‬
‫الکم ریب‬ ‫اقری رقآن ذراوت د یھ�و ہک اسےنم ی‬
‫کا ےہ ِ‬ ‫ِ‬
‫کا وخش ادا ےہ ِ‬
‫الکم ریب‬ ‫الکم وبحمب ی‬ ‫الکم احمک ِ‬
‫ِ‬

‫ت‬ ‫ت‬ ‫ت ئ‬
‫ی ت‬ ‫ن‬ ‫�ی ی�را ی‬
‫ا� دوتسر‬‫آ� ‪� ،‬ی ی�را وشنمر‪ ،‬ےہ ی�ری ز� اک �ی ی‬
‫اقمےلب اک ہن وسوچ اس ےک ہک سب دجا ےہ ِ‬
‫الکم ریب‬

‫م ےہ پ ی�ار ن انتک وت مہ وہں اس رپ اثنر ےنتک‬‫ظفل ظفل ی‬

‫زابن ینتک ےہ وخش �ص� بی� وہ‪ ،‬الچ ےہ سج ہپ ِ‬
‫الکم ریب‬
‫ن‬
‫وکسن دل یھب � بی� اس ےس اَرج التوت اک اس اک ز ی�ادہ‬
‫�‬ ‫ص‬
‫غ‬
‫الکم ریب‬‫� د�یکھے یکوں راھک ےہ ِ‬ ‫م دنب ب ی ر‬‫وت اطق ی‬

‫ک رسور ےہ‬‫م اس ےس ی ا‬‫افشےئ دل ےہ دولں اک ونر ےہ دولں ی‬

‫ت‬
‫اثکف یں وہں وج دل م ز ی�ادہ وت رھپ افش ےہ ِ‬
‫الکم ریب‬ ‫ی‬ ‫�‬‫�‬

‫ن‬
‫م وہ اس ےک وحم‬‫د� ی‬‫م اور آھکن ی‬‫زابن وغشمل وہاس ی‬
‫التوت اس یک وہں ےتنس اکن ےس رمی داع ےہ ِ‬
‫الکم ریب‬
 ‫‪245‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ریب ہپ وغر رکان الکم رپ وہ اور رب ہپ یھب وہ‬ ‫ِ‬

‫الکم‬ ‫ش‬
‫دل ےس ذرا وت وپوھچ یھبک انس ےہ ِ‬
‫الکم ریب‬ ‫�رؔ‬ ‫بی‬

‫�ن‬
‫ملع �ا�و�ر تیفیک �ااسح‬
‫ٹ‬
‫وہ‬ ‫� رگم اجن یھب‬ ‫اجانن‬
‫ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫وہ‬ ‫� یع�ی‬
‫ک� یف� ی� ااسحن یھب‬
‫شی خ‬
‫ےلم‬ ‫� اکلم ےک اپس یہ �ی‬
‫ھچک ونسرےن اک وت اسامن یھب وہ‬

‫ون�رِ اخ�ریج �و �ب�اینط‬

‫ونس‬ ‫ےہ‬ ‫اخریج‬ ‫ون ِر‬ ‫اک‬ ‫ملع‬
‫ونس‬ ‫ےہ‬ ‫ویح‬ ‫احلمِ‬ ‫ہک‬ ‫وج‬ ‫وہ‬
‫م رصف اس وتق‬ ‫ڑج ڑکپات ےہ دل ی‬
‫م رگ ون ِر ابینط ےہ ونس‬‫دل ی‬
 ‫ن‬
‫‪246‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رشف �ا�س�اتین‬
‫ِ‬
‫م ارشف ےہ وج یھب ااسنں ےہ‬‫قلخ ی‬
‫م رہ املسمں ےہ‬ ‫ی‬ ‫بختنم ان‬

‫وبل ےچنہپ ہ ی� اس ےک مہ کت وج‬

‫رباہ راتس وت وہ رقآن ےہ‬

‫مکحِ احمک ےہ یا� ِد وبحمب ےہ‬

‫م ےہ رب اک ااسحں ےہ‬‫�ی وج مہ ی‬

‫ت‬
‫اس وک ےنھجمس یک ُ و� وکشش رک‬
‫ک ن‬
‫ےہ‬ ‫رفامں‬ ‫اک‬ ‫ااحل م�ی�‬ ‫امکح‬

‫ےہ رفومدہ‬ ‫اک‬ ‫وبحمب‬ ‫اےنپ‬

‫حراں ےہ‬ ‫ی‬ ‫بلق‬ ‫اابکشر‬ ‫آھکن‬
‫ی‬
‫رتوا� ی‬ ‫ی‬
‫اےس‬ ‫م اتنس اجٔوں‬ ‫م‬
‫دخا اک لضف ےہ اور راضمں ےہ‬
 ‫‪247‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م ومعمر رکوں‬‫ونر ےس دل وک ی‬
‫�ی رفتح دل یک آج امہمں ےہ‬
‫ش‬
‫�رؔ بلق اس ےک وحاےل رک‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫ِ‬
‫الکم اجانں ےہ‬ ‫ڑپھ وکسں ےس‪،‬‬

‫دل انب وہ‬ ‫ن‬

‫ی‬ ‫ہ‬
‫وہ دل � انب وکیئ ےھجمس اتکب ی ا‬
‫ک‬
‫بج لقع سفن زدہ وہ ےلم رھپ وجاب ی ا‬
‫ک‬
‫سفن نئمطم وہ بلق وہ ی‬
‫لس مہف وہ راس‬
‫لم ان ےک انجب ی ا‬
‫ک‬ ‫رھپ ھجت وک اتنجئ ی‬

‫میلعت �و رتتیب‬
‫وہ‬ ‫یھب رضوری‬ ‫ملع اک ونر‬
‫ب ت‬
‫وہ‬ ‫ابت ادوھری‬ ‫ی‬
‫رت� �ی‬ ‫ےب‬

‫ملع احلص رکو االصح یھب رکو‬

‫اےنپ سفن یک وت ابت وپری وہ‬
 ‫‪248‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫آ�ن‬
‫ق�ر�� ےس قشع‬
‫احلص‬ ‫قشع رقآن ےس رکو‬
‫والص‬ ‫اتہک وبحمب ےس وہ مت‬

‫ونر ےس رھبوپر ےہ رہ ظفل اس اک‬

‫اس ےس ومعمر رکو اانپ دل‬

‫اگزمن وہاج‬ ‫ہپ‬ ‫دل ےس رےتس‬

‫زنمل‬ ‫اینپ‬ ‫اگ‬ ‫اپےئ‬ ‫الزیم‬

‫رواین ن اس یک المکئ یک رطح‬

‫م اس یک لکشم‬‫� ارج ی‬‫مک ہ ی‬

‫ےب ریخ اس ن ےس یگنہم ےہ تہب‬

‫� اس ےس اجلہ‬ ‫ہی‬ ‫ک رانہ‬‫ہی‬
‫�ہم��ش‬
‫ی‬ ‫تاجری رانھک ےہ دور اس اک‬
‫اکلم‬ ‫احلص‬ ‫وہں‬ ‫� ل�ج�ی�ات‬
‫ن‬
‫وہ � � بی� دخِتم رقآن ےھجم‬ ‫ص‬
‫ش‬
‫اسلئ‬ ‫ےہ‬ ‫ی‬
‫�رؔ‬ ‫ب‬ ‫ایہٰل‬ ‫ی�ا‬
 ‫‪249‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫آ�ن‬
‫ق�ر�� �اانپ وتہش‬
‫ارث‬ ‫رپ‬ ‫الکم‬ ‫ایہٰل‬ ‫ِ‬
‫الکم‬
‫رثن‬ ‫ہن رعش ےہ �ی اور ہن �ی‬

‫ارگ اچےہ وت ہک دخا یک ےنس‬

‫وت ڑپھ اس وک ھجت وک یھب وہ ھچک ربخ‬

‫ف�ض ت‬
‫�یل� وج ولخمق ہپ ےہ‬ ‫دخا وک‬
‫وت اس وک الکومں ہپ ےہ اس دقر‬
‫ت‬
‫ی‬
‫م �رے �ی ت وموجد وہ‬ ‫ارگ دل ی‬
‫وت ےکٹھب دخا ےس ہن ی�ری رظن‬

‫ارگ وت لمع اس ہپ رکےل وت سب‬

‫د�ا ی‬‫ن‬
‫م رھپ در دبر‬ ‫ی‬ ‫رھپے وت ہن‬
‫ظ�ل ت‬
‫م‬
‫رتے‬ ‫��یں اچروس وہں‬ ‫ارگ‬
‫وت اس ےس ےلم یگ ون�ی د رحس‬
 ‫‪250‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ی‬
‫رتاو� ی‬
‫م ےننس ےس ی ا‬
‫ک اتلم ےہ‬
‫اتپ وہ وت اچوہ �ی وہ رمع رھب‬
‫ٹ‬ ‫ظ‬
‫�‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫�‬
‫و فہ ضعب وسروتں اک ےہ‬ ‫�‬
‫رگم اجری وکشش رےہ دور رپ‬

‫ی ت‬
‫آ� یک اس یک دجا‬ ‫یلجت رہ‬
‫ےلم ھجت وک یھب �ی وں رہ اک اک رمث‬
‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ اانپ وتہش �ی رانھک ےہ اپس‬ ‫ب‬
‫اےس ےل ےک اجان وت ےہ اےنپ رھگ‬

‫ٹ‬
‫اتجب ک��و�رہ‬
‫ےہ‬ ‫اخیل‬ ‫وٹکرہ‬ ‫ز ی�ادہ‬ ‫اتجب‬
‫وج رھبا وہ وہ وشر ےس اعری ےہ‬
‫رصف اظرہ ہپ وج ہ ی� تسم ہ ی� وہ‬
‫رگدن دل واولں ےن اکھجیل ےہ‬
 ‫‪251‬‬
‫ت� ت ق آ�ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫و� �ر��‬
‫ال� ِ‬
‫م التوت ارگ رقآن یک دھ�ی�ان ےس رکوں‬‫ی‬
‫م دخا ےس ولمں‬ ‫التوت رقآن ی‬
‫ِ‬ ‫وت اس‬

‫ی �ک‬
‫ِ‬
‫الکم ریب ےہ‬ ‫م د یھ�وں اسےنم یمرے‬
‫� ڑپوھں‬
‫م اس وک ج ی‬‫وہ مہ الکم وہ ھجم ےس ی‬

‫ک دوزخ �ی‬ ‫ک تنج داھکےئ اور ہ ی‬ ‫ہی‬

‫م ڈروں‬ ‫ک وہ وشق ےھجم اس ےس اور ہ ی‬
‫ک ی‬ ‫ہی‬

‫ک اقرون اک ہصق ےھجم ڈراےئ ےہ‬ ‫ہی‬

‫م ربعت ڑکپوں‬ ‫ہی‬
‫ک رفوعن ےک ےصق ےس ی‬

‫ئ‬ ‫ف‬ ‫ن‬

‫ی‬
‫اھب�وں اک وہا‬ ‫د�ا ےس وخن ی د‬
‫س‬ ‫بحِّ ی‬
‫ربصِ �ی وفس ےس اہتبل ےھجم لم اجےئ وکسں‬

‫ل‬
‫ز�ا ےہ املعء ےک ی‬ ‫ک ملع اک ی ب‬
‫دوعی ی ا‬
‫ٰ‬
‫م ڑپوھں‬‫ومس و رضخ اک وج واہعق ی‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫م ٰ‬ ‫اس ی‬
 ‫‪252‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�‬‫دل رقآن ےہ یٰ�‪ ،‬ےہ �ی ولعمم ہ ی‬ ‫ِ‬

‫م �ی وہکں‬‫اس یک دڑھنک ےلم دڑھنک ےس رمی ی‬

‫ا� ربعت‬ ‫ل ی‬ ‫رگدش ل�یل و اہنر یمرے ی‬ ‫ِ‬

‫غ‬ ‫وسر ِۃ سمش ےس ی‬
‫م پ ی� ِام زتک� یہ یکوں ہن ولں‬

‫االصح سفن ےک رگ وموجد‬

‫ِ‬ ‫م‬ ‫وپرے رقآن ی‬
‫م روہں‬ ‫وپرا رقآن وصتف ےہ اور اس رپ ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫م اہنپں قشعِ ایہٰل ی‬
‫�رؔ‬ ‫اس ےک اافلظ ی‬
‫م اس ےک دل و دامغ رھبوں‬‫اور اعمین ےس ی‬

‫ظ‬
‫رظف �و م��ر�وف‬
‫ظ‬
‫اظرہ و ابنط ےہ رظف و م��روف‬
‫م ےہ ابنط وفلمف‬ ‫وہات اظرہ ی‬
‫غ‬
‫ہن وہ ابنط اقمئ اظرہ ےک ب ی‬
‫�ر‬
‫غ‬
‫ب یر‬
‫� اظرہ ےک ہن وہ ابنط رعموف‬
 ‫‪253‬‬
‫ش �ب ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫� ِب‬
‫� �ر�ا�‬
‫�یک‬
‫بش ربات یک اس رات یک رباکت د ھ�یں‬
‫ِ‬
‫ک‬‫ی‬ ‫�‬
‫م وہ احالت د ھ�یں‬‫اور رھپ مشچ وصتر ی‬

‫ف‬
‫ل ارتےت وہں‬ ‫ی� رب ےک امہرے ی‬
‫ک‬
‫ی‬ ‫�‬ ‫ہ یش‬
‫� وہیت وج ہ ی� اینپ وہ احاجت د ھ�یں‬

‫م رھپ‬ ‫سک رطح مہ وہں مطمٔ ن� اس امہ رات ی‬

‫�یک‬
‫زابں ہپ الہِ ولقب یک رھپ انماجت د ھ�یں‬

‫من ےہ رپ ی د‬
‫ام رگم وخف ےک اسھت‬ ‫آھکن رپ ن‬
‫ک‬
‫ی‬ ‫�‬
‫ھچک وخش �ص ی��ب�وں اک�ی احل اسری رات د ھ�یں‬

‫اس یک ششخب و داد یک ولٹ یک آواز یھب نس‬

‫ھ�‬‫�یک‬
‫ی‬ ‫یا‬
‫ک رکم اس اک ےہ مہ رپ یھب �ی اساعت د ں‬

‫م زگرے اور دن ی‬ ‫�ام ی‬‫ق‬

‫م روزہ وہ‬ ‫رات ی‬
‫�یک‬
‫دل وہ رشدنمہ اور آوھکنں یک رباست د ھ�یں‬
 ‫‪254‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫م ُ و�‬‫رومسںم ہ ی� مگ‪ ،‬ان ی‬
‫ی‬ ‫وه ہ ی� اندان وج‬
‫�یک‬ ‫ق‬
‫اب�ات د ھ�یں‬
‫لغشِ آشت اک دنہوؤں یک ی‬

‫دل ےس یمری ےہ داع ھجم وک ےھکل وہ اانپ‬

‫�یک‬ ‫ش‬
‫ھ�‬
‫�رؔ ان ےس ان یک آج �ی وساغت د یں‬ ‫ب‬
‫اکش ی‬

‫امویس ہن وہ‬
‫ت‬
‫اب‬ ‫ی‬
‫وسوں یک اب� وھچڑان‬ ‫ام�ی ی‬
‫اب‬ ‫دل وک سب اس یک رطف ومڑان‬
‫ڑپھ‬ ‫ُسبُ َل َنا‬ ‫َل َن ْه ِدیَ َّن ُه ْم‬
‫�ن‬
‫اب‬ ‫سفن وک ایھچ رطح وھجنھج�ڑ��ا‬

‫اموییس ےک �وس�ا�وس‬
‫اک وہ وہ ام�ی وس ک�یسے‬ ‫وج وہ اس‬
‫و�‬‫م رھگے ہ ی� ن ی‬ ‫ی‬ ‫ولگ واسوس‬
‫�‬ ‫ےہ رظن آےئ ہ ی‬ ‫رہتس وموجد‬
‫�‬‫جی‬ ‫ہ ی�‬ ‫ادنےھ‬ ‫ہ ی�‬ ‫رتمدد‬
 ‫‪255‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ل�یلۃُ �ادقل�ر‬
‫ل�یل��ۃ ادقلر ےہ ارجوں یک اہبر‬
‫�ی اس اُتم ےس ےہ اہلل اک پ ی�ار‬

‫ا� رات یک ابعدت ےہ‬ ‫اس یک ی‬

‫��‬
‫ہ ز��ا�ر‬ ‫ےنیہم‬ ‫رکے‬ ‫ےسیج‬ ‫�اینت‬
‫ئ‬
‫ی‬
‫ربج� یھب ہ ی�‬ ‫م‬ ‫ارتےت اس ی‬
‫ےب امشر‬ ‫الم�‬‫ٔی‬ ‫اسھت وہےت ہ ی�‬

‫بس ےک ےئل وہ داع رکےت ہ ی�‬

‫م وہں وغشمل اس ابر‬ ‫وج ابعدت ی‬

‫م‬ ‫داد اس یک ےہ ےب اسحب اس ی‬

‫ت‬
‫ل روہ ی�ار‬ ‫ی‬ ‫مت یھب اس ےک‬

‫وک‬ ‫اس‬ ‫ےہ‬ ‫دنسپ‬ ‫رکان‬ ‫اعمف‬

‫م وخب امگن ےل ہن تمہ اہر‬‫اس ی‬
 ‫‪256‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م وہیت ےہ �ی‬ ‫آرخی رشعے ی‬

‫اابتعر‬ ‫اطق راوتں اک ز ی�ادہ‬
‫ئ‬
‫اتس�ی� � یو� م ےہ ن ااکمن ز ی�ادہ‬
‫ی‬ ‫س‬
‫� ےہ او ی�ار‬ ‫م یہ ہ ی‬‫رصف اس ی‬

‫آرخی رشعے یک رہ رات وکیئ‬

‫رگ رےہ اس ےک ےئل بش ب ی‬
‫�دار‬
‫ش‬ ‫ن‬
‫�رؔ‬‫ی‬ ‫ب‬ ‫وت � یق�ی��اً ن ےلم اس اسل‬
‫م اداھر‬ ‫دقن ولےگ ہ ی‬
‫� ےہ اس ی‬

‫�اہلل ےک دنب�وں رپ �رمح‬

‫رمح رک اس ےک دنبوں رپ وت وہاگ رمح ھجت رپ یھب‬
‫ہک دنبے اس اک ہبنک ہ ی� ربخ ےل اس ےک ہبنک یک‬
‫رگم وہ ولگ وج دنمش ہبنک ےک ہ ی� رپرمح رکان‬
‫ین‬
‫د�ا یھبک‬ ‫ےہ ملظ ولظمم رپ وت ان اک اسھت ہن‬
 ‫‪257‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دیع دیعس‬
‫عسد‬ ‫ا� راضمن یک وخیش اور رھپ �ی ی‬
‫عد ی‬ ‫ی‬
‫� دے اور اس ہپ زم�ی د‬ ‫اہلل ابر ابر ہ ی‬

‫ن‬
‫ی‬
‫� رکدے � بی� تنج م‬
‫�‬ ‫ص‬ ‫اانپ د�ی دار ہ ی‬
‫مہ ہ ی� انالقئ رگم اس ےس �ی رےتھک ہ ی� ی د‬
‫ام‬

‫ف ق‬
‫ہ‬ ‫اسرے اامعل وہےئ اس یک یہ ی‬
‫وت� ےس ی�‬
‫اب وہ رفامےئ وبقل اس یک ےلم مہ وک ون�ی د‬

‫ا� ااطفری یک ذلت ےلم روزے ےس ی ہ�اں‬ ‫ی‬

‫م وہ رفتح ےلم وبتق د�ی د‬ ‫ا� تنج ی‬ ‫ی‬

‫ن‬
‫� لم اجےئ‬ ‫وقتی ہ ی‬
‫ٰ‬ ‫تلعِ وصم � یع�ی‬
‫ی ت‬
‫وال� یک ون�ی د‬ ‫نلم ااکس‬ ‫یکوہکن یا�ان ےس‬
 ‫‪258‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م ےہ‬‫وہ وج دنمش ےہ امہرا‪ ،‬امہری اتک ی‬

‫ہلمح رکات ےہ وہ تخس بس ہپ ایس لیلۃ العید‬

‫م اہکں وھچڑے اگ‬ ‫عد ےک دونں ی‬

‫اور رھپ ی‬
‫ت‬
‫ی‬
‫زرہ�ا رتے اپس نبل ی�را رخ�ی د‬ ‫رکدے‬

‫ل‬
‫م اجری رےھک اص ح�یں یک تبحص رگ‬ ‫وت اس ی‬
‫م �چھ�ی�د‬‫وت اس وک لم ہن ےکس وکیئ رتے دل ی‬

‫ش‬ ‫ی‬
‫ب‬
‫وقتی رتا راضمن اک اکیف وہ ی‬
‫�رؔ‬ ‫ٰ‬ ‫ہ�‬
‫ش‬
‫�د‬ ‫اسل وپرا رےہ ابیق ےنب وت اس اک ہ ی‬

‫ریغ رحمم اک �ا رث‬

‫ن‬ ‫ن‬ ‫غ‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ک ان ہپ ی‬ ‫وج ہ ی‬
‫�ر رحمم اک ارث � وت وہ ےھجمس یہ ن�‬
‫ہ‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬
‫د� ےس وتےچب یہ �‬ ‫د�یکھ��ا ان اک رجم ‪،‬بج ی ا‬
‫د� وت وہ ی‬
‫ےہ �ی‬ ‫وج انگہ وہ اور انگہ ہن ےھجمس وکیئ اس وک ڑبا انگہ ن‬
‫یہ‬
‫پ ی�رویوخاشہِسفنیکےہ�ی وتوہاسےسایھبےلکنیہ�‬
 ‫‪259‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫دیع ےک �د ایک رکںی؟‬
‫وقتی ےس وت تمعن یک انشتخ رکول‬
‫ٰ‬ ‫ون ِر‬
‫مکح ےس اےکس اامعتسل وہ تمعن رکول‬

‫وقتی اک الم مت وک وج راضمن ےس ےہ‬

‫ٰ‬ ‫ونر‬
‫ئ‬
‫ابیق رےنھک یک وھتڑی یس تنحم رکول‬

‫م انسنج یک تبحص ےس وچب‬ ‫ل�یل��ۃُ الع�ی�د ی‬

‫م یھب ابعدت رکول‬‫رات ایھچ ےہ ھچک اس ی‬

‫ل�یل��ۃُ ااجلزئہ زمدوری ےک ےنلم یک ےہ رات‬

‫ن‬
‫اس ےک یل ےک ےئل وھتڑی یس رحتک رکول‬

‫عد رواحین وخیش اک ےہ ی‬

‫ذر� ی‬
‫کا وخب‬ ‫ی‬
‫اجزئ اامعل ےس احلص ایکس ذلت رکول‬

‫سفن وک سفن یک اچوتہں ےک وحاےل ہن رکو‬

‫�ی ارگ اچےہ وت اس یک اخمتفل رکول‬

‫ڑپکے اےھچ‪ ،‬اھکان ااھچ وہ ابمرک مت وک‬

‫ت‬
‫اہں یسک رطح ہن مت دصق معص� ی� رکول‬
 ‫‪260‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫بل ہپ � ی�ر وہ اور دل رکش ےس توہ ی‬
‫ربل��ز‬ ‫ن‬ ‫�‬‫ب‬ ‫�‬ ‫ک‬
‫واےطس اس ےک وبقل یمری �ص�یح� رکول‬

‫رہتش داروں ن ےس وہ انلم ہلص ریمح ےک ےئل‬

‫دل ےس ک�ی�ے وک اور ضغب وک رتصخ رکول‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫وھبل اجان � اس دن رمےن واولں وک یھب‬
‫ِ‬
‫وصرت ااکمں ان یک ز ی�ارت رکول‬ ‫وہ ارگ‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫اہں رگم وعروتں اک اجان ربقاتسں � درتس‬
‫ت‬
‫اپدنبی رش� یع� رکول‬
‫ِٔ‬ ‫الزم اےنپ ہپ‬
‫�ش‬
‫م یب‬
‫رغ�وں یک وخیش ی�اد رےہ‬ ‫اینپ وخ ی وں ی‬
‫دصہق رطفاہن ےس ھچک ان یک یھب دختم رکول‬

‫ین‬
‫د�ا وچبں وک وہ ی‬
‫عدی وت �ی دبےل ہپ ہن وہ‬
‫اس رطح وسد ےس اینپ احمتظف رک ول‬

‫مت ارگ اچوہ ہک شدل یک وخیش وک اپاجؤ‬

‫�رؔ ےک امستع رکول‬‫�ی دنچ ااعشر مت ب ی‬
 ‫‪261‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫وش�ال ےک �ر�و�زے‬
‫روزے اچےہ ہک وت ھچک اور رےھک‬
‫ےک‬ ‫ےنیہم‬ ‫ےک‬ ‫وشال‬ ‫ایس‬

‫دس ےنیہم ےنب راضمن ےک بج‬

‫ان ےک یھب دو ےنیہم وہےئ‬ ‫اور‬

‫اک ےک دس ےتلم ہ ی� دخا ےک اہں‬

‫وگ ی�ا رےھک ہ ی� اسل رھب روزے‬

‫مہ وک ا ی‬
‫ُمد اس ےس �ی یھب وہیئ‬
‫ارث اس اک رھپ اسل رھب یہ رےہ‬

‫ن‬
‫د� یک‬‫ی‬ ‫کا وکیئ دح ےہ اس ےک‬ ‫ی‬
‫ن‬
‫ل اچوہ ےگ وت زم�ی د ےلم‬ ‫یا‬

‫ن‬
‫د� ےک‬ ‫ی‬ ‫�ی اہبےن ہ ی� اس ےک‬
‫ش‬
‫ر� رھپ مہ ےھچیپ‬‫ہی‬ ‫بی‬
‫�رؔ یکوں‬
 ‫‪262‬‬
‫�‬ ‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫�ذی �اجحل ےک �ر�و�زے‬

‫روزے ذی اجحل ےک ےلہپ رشعے ےک‬
‫ن‬
‫ہ ی� امہ ےنتک‬ ‫ل ہک‬ ‫یا‬ ‫ی‬
‫د�‬

‫ا� روزے اک اسل رھب ےہ وثاب‬

‫ی‬
‫اور رعہف ےک دن یک ی‬
‫کا ابت ےہ؟‬

‫اور آدنئہ اسل‬ ‫وہ ےلھچپ اسل‬

‫ےنب‬ ‫افکرہ‬ ‫بج‬ ‫اک‬ ‫انگوہں‬ ‫ےک‬

‫ی‬
‫وھچڑ� �ی‬ ‫ولٹ یل ولٹ یل ہن‬
‫ن‬
‫د� ےک ہ ی� وج �ی رےتس‬‫اس ےک ی‬

‫اس اک ابزار ولٹ اک ےہ رگم‬

‫ت‬
‫ےل ےل ی ا‬
‫ل رےہ وکیئ ےل ےل‬

‫اب ےہ ومعق لمع اک آےگ ڑبھ‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫اتہک �رؔ رھپ رسحت ہن رےہ‬
 ‫‪263‬‬
‫�‬
‫پیغام حمبت‬

‫اعوش�رے اک �ر�و�زہ‬
‫ن‬
‫دم� چنہپ ےک یبن(ﷺ) ےن وج ی‬
‫د�ا‬ ‫ی‬
‫ہ ی� رےتھک ی ہ‬
‫�ودی رحمم اک روزہ‬

‫ک ےہ؟ ببس اس اک ی‬
‫کا ےہ؟‬ ‫وت وپاھچ �ی ی ا‬
‫ومعق‬ ‫ےہ‬ ‫اک‬ ‫وخیش‬ ‫�ی‬ ‫گا‬
‫ی‬ ‫اتب یا�‬

‫یلم ٰ‬
‫ومس اور وقم وک اس دن اجنت بج‬
‫وت اس ےس ڑبا دن امہرا ی ا‬
‫ک وہاگ‬

‫� ز ی�ادہ قح ےہ‬ ‫وت وبےل یبن (ﷺ) رھپ ہ ی‬

‫رھک �ی روزہ امہرے ہ ی� ومٰیس(عل� یہ االسلم)‬
‫ہک ی‬

‫�ود اک ہ ی‬
‫ک �ی‬ ‫رھپ ی ہ‬ ‫ہن وہ‬ ‫اشمہب‬
‫ےنب �ی وں یبن (ﷺ) ےس وسایل احصہب‬

‫رفام ی�ا اس ےس ےنلکن ےک واےطس‬ ‫�ی‬

‫روزہ رگم اک ز ی�ادہ‬ ‫مہ �ی‬ ‫ی‬
‫رھک‬
 ‫‪264‬‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫ک یھب ہن غ ی‬
‫وھچڑ� مہ اس وک‬ ‫ہ‬
‫وہ ی� ی‬
‫ا� یھب وہ ہن ی ر‬
‫� ےک اشمہب‬ ‫رگم ی‬

‫احصہب اک مہ رپ ےہ ااسحن انتک‬

‫م اافتسدہ‬‫رک� ان ےس رہ �چ ی �ز ی‬
‫ی‬

‫وت تنس انب �ی وں اعوشرے اک روزہ‬

‫رگم اک ااضیف اک وہ اسھت ارادہ‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫�رؔ ان یک در ےس ےلم وج وہ ےل ل‬ ‫ب‬
‫ہک قشع و تبحم اک ےہ �ی اقتاض‬

‫س�اھت سک اک �د�ی�ا اجےئ‬

‫ل ن‬
‫ہن اظ م�ی� ےک اسھت‬ ‫یھبک روہ‬
‫ین‬
‫دسفم� ےک اسھت‬ ‫ےہ اور‬ ‫وج ہک رش‬
‫ت‬
‫�م‬ ‫ن‬
‫ہ��یں رموغب ہن وہ‬ ‫د�‬
‫یا‬ ‫اشن‬
‫ِ‬
‫ین‬
‫اصرب� ےک اسھت‬ ‫ےہ‬ ‫ارے دخا‬
 ‫‪265‬ظ‬
‫پیغام حمبت‬

‫رفص �الم�ف�ر‬
‫اسرے‬ ‫ےنیہم‬ ‫اپک‬‫ن‬ ‫ےس‬ ‫سحن‬
‫پ ی�ارے‬ ‫ےہ‬ ‫ہی‬
‫�‬ ‫وحنمس‬ ‫وکیئ‬

‫یھب‬ ‫ارفظمل‬ ‫رفص‬ ‫رطح‬ ‫اس‬

‫ہن وسانچ اس ےک ابرے‬ ‫طلغ‬

‫وحنمس‬ ‫ےہ‬ ‫اےس‬ ‫ےہک وحنمس‬

‫امرے‬ ‫وک‬ ‫اس‬ ‫یہ‬ ‫وتامہت‬
‫ئ‬
‫ی�‬‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫الب� ایس م امےتن‬ ‫وج‬
‫اُےٹل ہ ی� ان یک لقع ےک داھرے‬

‫دخا‬ ‫ےہ‬ ‫امکل‬ ‫اک‬ ‫ی‬

‫دقت�ر‬ ‫اینپ‬
‫اترے‬ ‫ووقوف‬ ‫ےب‬ ‫یا‬
‫ک‬ ‫ی‬
‫رککس‬

‫ےہک �ی وں وہات وت رھپ �ی وں وہات‬

‫ش‬ ‫ی‬
‫م �� یط�ان ووسہس امرے‬ ‫اس‬
 ‫‪266‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫یا�ا یہ وت دقمر اھت‬ ‫انہک‬

‫ی ش‬
‫اس م �� یط�ان ےس وکیئ یکوں اہرے‬
‫ش‬
‫یک ب�رؔی‬ ‫وھجےٹ ولوگں ےک وھجٹ‬
‫وت ےن یل وخب ی ا‬
‫ک ربخ واہ رے‬

‫وخ�د رپ رھب�وہس‬
‫ت‬
‫رھبوہس ےہ وھچڑ‬ ‫�را وج وخد ہپ‬ ‫ی‬
‫اک ہشن ےہ نوھچڑ‬ ‫ھجت وک وج امل‬
‫�‬ ‫ہی‬ ‫ہ ی� وافدار‬ ‫�ی وج �چ ی ی�ز�‬
‫اک اقتہض ےہ وھچڑ‬ ‫م وج ان‬ ‫بلق ی‬

‫ر� رپ رھب�وہس‬
‫� ب‬
‫رھبوہس یہ رکان‬ ‫اےنپ رب رپ‬
‫رکان‬ ‫وہ وج اچےہ رکف ایکس‬
‫ٹ‬
‫� رگم‬
‫رکف دورسوں یک یھب ےہ ی‬
‫رکان‬ ‫اینپ‬ ‫رکف‬ ‫ےلہپ‬ ‫ےس‬ ‫ان‬
 ‫‪267‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫ریپ ےک �د‬
‫آپ یک ےہ والدت پ ی�ر ےک دن‬
‫اور رھپ آپ یک رتلح پ ی�ر ےک دن‬

‫ن‬
‫دم� ی‬
‫م یھب آدم پ ی�ر ےک دن‬ ‫ی‬
‫اور ادتباےئ رجہت پ ی�ر ےک دن‬

‫م اسرے اکم وہےئ �ی‬ ‫ر�ب�یع اول ی‬

‫تہب اپیئ ےہ تمعن پ ی�ر ےک دن‬

‫ق‬
‫دص�ؓ وک اس یک وخاشہ یھت تہب یہ‬‫ی‬
‫ہک ان یک یھب وہ رتلح پ ی�ر ےک دن‬

‫م ےہ‬‫زبریگ اس ےئل اس انم ی‬

‫یلم مہ وک اعسدت پ ی�ر ےک دن‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ ےک ےہ‬ ‫ب‬ ‫م ومزجن‬‫وت دل ی‬
‫� ےک دن‬ ‫بت آاق یک تبحم پ ی ر‬
 ‫‪268‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�رعیبُ �اال�ول‬
‫االول‬ ‫ر�ب�یع‬ ‫والدت‬ ‫امہِ‬ ‫ےہ‬
‫االول‬ ‫ر�ب�یع‬ ‫اعسدت‬ ‫اعسدت‬

‫آاق یک رجہت اک ےہ‬ ‫ہنیہم �ی‬

‫االول‬ ‫ر�ب�یع‬ ‫اشبرت‬ ‫اشبرت‬

‫م وہےئ‬‫امہ اکم آاق ےک اس ی‬

‫االول‬ ‫ر�ب�یع‬ ‫تبحم‬ ‫تبحم‬

‫دخا ےن اےس نچ یلا بج ےہ وت‬

‫تبحم یک دوعت ر�ب�یع االول‬

‫م دخا ےن الب ی�ا یھب اپس‬‫ایس ی‬

‫ہک ےہ امہِ رتلح ر�ب�یع االول‬
 ‫‪269‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م دبتع وک ےسیک رفوغ‬ ‫وہاس امہ ی‬

‫ہک ےہ امہِ تنس ر�ب�یع االول‬

‫اُتم‬ ‫رسِوم ےٹہ ہن تنس ےس‬

‫یت‬
‫د�ا ےہ دوعت ر�ب�یع االول‬ ‫�ی‬

‫ولچ‬ ‫یہ‬ ‫ولچ‬ ‫ےک ےھچیپ‬ ‫احصہب‬

‫ق یق ت‬
‫االول‬ ‫ر�ب�یع‬ ‫در ح‬ ‫ےہک‬

‫ہ‬ ‫ش‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫وتدبتع ےس �ؔر � آےئ نھگ‬
‫اھکسےئ �ی رفنت ر�ب�یع االول‬

‫ون�رِ بلق یبن (ﷺ)‬

‫ہ ی�‬ ‫ی‬
‫کا‬ ‫ےلسلس‬ ‫�ی‬ ‫وپےھچ‬ ‫وکیئ‬
‫را�‬‫ونر یک ہ ی� ونری ہ ی‬ ‫دے �ی‬ ‫ہہک‬
‫آپ ﷺ اک دل کت اچنہپ‬ ‫ےس ونر‬ ‫سج‬
‫ہی‬
‫اخاقن�‬ ‫�ی‬ ‫وہیئ‬ ‫اامعتسل‬ ‫اور‬
 ‫‪270‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�الہ تیب یک تبحم‬

‫ت‬
‫القئ وت اابتع ےک الہ ب ی� ہ ی� اسرے‬
‫آامسن وج زعت اک ےہ �ی ان ےک ہ ی� اترے‬

‫کا ع�ج� بی�‬

‫اخدنان روسل ےک ہ ی� ی‬
‫ِ‬ ‫ارفاد‬
‫�یک‬ ‫ن‬
‫ک ع�ج� بی� اظنرے‬ ‫د�ا ےن ان ےک د ھے ی ا‬
‫ی‬

‫ت‬
‫بج بحِّ الہ ب ی� بحِّ یبن(ﷺ) ےس ےہ انیش‬
‫اُتم ےک رمد و زن وک رھپ �ی یکوں ہن وہں پ ی�ارے‬

‫�غ‬
‫ہ‬ ‫�‬
‫رت بی� بج روسل یک ےہ‪ ،‬اسھت ان ےک مہ ی‬
‫ر�‬
‫اعلم ہ ی� اس ہپ ےسیک بس اامم امہرے‬

‫ی ن‬
‫سح و افہمط یلع یک تبحم‬ ‫نسح و‬
‫ش‬
‫ی‬
‫�ؔر دل م رھک ہن اگل کشخ وت رعنے‬‫ی‬ ‫ب‬
 ‫‪271‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رف �الہِ تیب‬

‫اعت� ِ‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ک تبسنِ روسل(ﷺ) اک ئ یھب اپس � وکیئ‬ ‫یا‬
‫ک‬
‫وہا� ہ ی� اب یلچ‬
‫ی‬ ‫�یسی ےب وافیئ یک‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫کا � �ی رھگاہن روسل اک‬ ‫�ی وسوچ ی‬
‫ی‬
‫ک حص‬‫ک طلغ ےہ ی ا‬
‫بت ھچک ہتپ ےلچ ہک ی ا‬

‫رقآن و رتعیت ےہ وج رفام یا� ن یبن ےن‬

‫ک وت ےن ہ ی‬ ‫ن‬ ‫ث‬
‫� ینس‬ ‫دح� س یف��ہ یھب ی ا‬
‫ی ِ‬

‫َم ْن ُک ْنت ُ ُم ْو َِلہ ےک س�اھت �� آےگ یھب وت �دوھکی‬

‫م رفام یا� ‪ ،‬ےہ یلعؓ‬ ‫ومالہ سج ےک ابرے ی‬
‫ُ‬

‫�ن‬
‫اب اَ ْہ ِل ا ْل َج َّنۃ ےک رس�د�ا�ر وک ںیہ‬
‫َش َب ِ‬
‫ت‬
‫ک وسچ وہ ی�ری‬
‫م یا‬‫رھپ ان یہ ےک ابرے ی‬

‫ش‬
‫�رؔ احصہب یک تبحم وت ےہ الزم‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫ت‬
‫�ی الہ ب ی� وت ہ ی� یہ اسھت �ی ہ ی� احصہب یھب‬
 ‫‪272‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ڑکٹے یبن ےک �دل ےک‬

‫ت‬
‫الہ ب ی� ہ ی� اہطر‬
‫ڑکٹے یبن ےک دل ےک ت‬
‫وخا� یک رسدار‬ ‫ین‬ ‫ےہ افہمط تنج یک‬

‫ڑپھ سيدا شباب اهل جنة حسنين‬

‫اور اجےنن اک ھجت وک الھب ی ا‬
‫ک ےہ ااظتنر‬

‫ش‬
‫ولطم�‬
‫ب‬ ‫َم ْن ُک ْنت ُم ْو َِلہ ےس �ا��ا�رہ ایک‬
‫م ہ وکن ؟ ہ ی� وہ ی‬
‫حد ر رکار‬ ‫ُمو َِلہُ ی‬
‫ْ‬

‫ت‬
‫رگ بحِّ الہ ب ی� وک اتہک ےہ رضف وکیئ‬
‫نس یل اامم اشیعف ےک رھپ اس ہپ ااعشر‬

‫ک اانت‬ ‫م آےگ ہن ڑبانھ ہ ی‬ ‫بحِّ ی��ز�ی د ی‬

‫ک آےئ ہن ولتار‬ ‫رس رپ اہں ونابص یک ہ ی‬

‫ش‬ ‫ش‬
‫�ر‬‫اہکں وھبل ےکس دجس ٔہِ ب ی‬ ‫بی‬
‫�رؔ‬
‫ت‬
‫ےب اسہتخ الہ ب ی� ہپ بج آےئ اس وک پ ی�ار‬
 ‫‪273‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رصف ملع اکیف ںیہن‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫رصف ملع یہ اکیف � تمہ یھب رضوری‬
‫ہ یش‬
‫� ااقتستم یھب رضوری‬ ‫اور اس ہپ‬
‫ت‬
‫� ےس مہ وک ےلم رےتس اک اتپ وت‬ ‫ی‬
‫اس رےتس ہپ ےنلچ یک ےہ رحتک یھب رضوری‬

‫ارگ راہتس روےک‬ ‫م‬ ‫ی‬ ‫رےتس‬

‫وت اس ےس اےنپ آپ یک افحتظ یھب رضوری‬

‫م وت رھپ وت‬‫اھکیئ ارگ وہ وکیئ رےتس ی‬

‫ل تنحم ےہ رضوری‬
‫اس ےس یھب ےنچب ےک ی‬
‫ہ ش‬
‫ےک� �� یط�ان ےہ ڈاوک‬ ‫ی‬ ‫اھکیئ اقتےض سفن‬
‫ی ت‬
‫ےہ ان ےس ےنچب یک الصح یھب رضوری‬
‫ش‬ ‫ت‬
‫رک� ی‬
‫کا‬ ‫ی‬ ‫�ر‪،‬‬ ‫بی‬ ‫� ےس ولعمم وہ‬ ‫ی‬
‫ب ت‬
‫رت� یھب رضوری‬ ‫وت اس ےک ےئل رھپ ےہ ی‬
 ‫‪274‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اخاقنںیہ �ا�و�ر دم�رےس‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ہی‬
‫اخاقن� ارگ درتس � اسری آج لک‬
‫ک ہ ی� اسرے الہ قح ہپ لمتشم‬
‫دمرےس ی ا‬

‫وھکےٹ وکسں اک انلچ ےہ دل�یل رھکوں یک‬

‫ن‬
‫د� وت لچ‬‫م ان وک ی‬ ‫وموجدیگ ےک اموحل ی‬

‫ت‬
‫ل ہ ی�‬
‫� ےک اپےن ےک ی‬ ‫�ی دمرےس ی‬
‫ب ت‬
‫رت� ےک اپےن اک م ٔسلہ یھب وہ وے لح‬
‫رپ ی‬

‫ن‬
‫ل ےہ‬‫ل اظنم یھب ھچک وسچ ی ا‬ ‫اس ےک ی‬
‫�ک‬
‫اےنپ ڑبوں وک د یھ�و ہک ک�یسے ےنب اکلم‬

‫بج ملع رضوری ن ےہ دمرےس یھب رضوری‬

‫ہی‬
‫اچ�لمع‬ ‫اخاقن� یکوں ہ ی‬
‫� ہ ی� ارگ‬ ‫ہی‬

‫ش‬
‫�ی یہ ڑبوں اک راہتس ےہ اس ہپ لچ ب ی‬
‫�ر‬
‫رطخے یک �ی یٹنھگ ےہ ہن �ی راہتس دبل‬
 ‫‪275‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�دل یک تلفغ‬
‫ہنم ےس دل کت رہتس ابتشل رھب‬
‫اور اجنت اس رپ ےہ اسری رصحنم‬

‫م مہ وغشمل ہ ی�‬‫رہ وتق ابوتں ی‬

‫م سک دقر‬ ‫د� ےل تلفغ ےہ دل ی‬
‫ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫دل ارگ اہلل ےس امونس �‬
‫م اہکں ےس رھپ ارث‬‫آے ابوتں ی‬
‫ٔ‬

‫اقل وت ےہ وخب رپ وہ احل یھب‬

‫م ےلم مہ وک رمث‬ ‫اتہک ےکلھچ ی‬

‫شی خ‬
‫� اکلم ڈوھڈن اور رھپ اس یک امن‬
‫مکح ےس رھپ اس یک رساتیب ہن رک‬
‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫دل انبدے اس رطح �رؔ وت‬
‫اور سفن یک اس رطح وت ےل ربخ‬
 ‫‪276‬‬
‫�خ‬
‫پیغام حمبت‬

‫ا�‬
‫وخ�د ےس ط� ب‬
‫وت نب اج دخا ےس داع رکےن واال‬
‫ہک وہ ےہ رہ اک وک اطع رکےن واال‬

‫وت ام�ی وس نب ےک داعےس رےک وت‬

‫اے دنبے دخا ےک ےہ ی ا‬
‫ک رکےن واال‬

‫ےہ نکمم ہک احتل رتی �ی دنسپ وہ‬

‫واال‬ ‫ااجتلرکےن‬ ‫دنسپ‬ ‫ےہ‬ ‫اےس‬
‫ا‬
‫ن‬
‫م اس ےک یمک وت ہ ی‬
‫� ےہ‬ ‫زخاونں ی‬

‫ےہ ابلط وک قح ےس دجا رکےن واال‬

‫�ی ھک‬ ‫قق‬

‫ح بلط سک وک ےہ د ے اور وکن‬‫ی‬

‫ےہ قح دنبیگ اک ادا رکےن واال‬

 ‫‪277‬‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬
‫ن‬ ‫یہ‬
‫سب ہگج ااحتمن یک‬ ‫د�ا �ی‬
‫ی‬ ‫�‬
‫وت نب اس ہپ بس ھچک دفا رکےن واال‬

‫ی ہ�اں دھک وج اپےئ واہں ھکس ےنب وہ‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫� �ی وں یہ وہ التبم رکےن واال‬

‫�یک‬ ‫ع��ش‬
‫رپ التبم وک وج د ھ�یں‬ ‫واہں ی‬

‫وت رحموم ےنب �ی وں دصا رکےن واال‬

‫ن‬
‫ق� ی چ�‬
‫�‬
‫اے اکش ی ےس اکیٹ اجیت دلج اس یک‬
‫وہات ی ا‬
‫ا� رکےن واال‬ ‫آج‬ ‫رگم‬

‫ش‬
‫�ی دن زدنیگ ےک ہ ی� دنچ وبےل ب ی‬
‫�رؔ‬
‫م اس ےس واف رکےن واال‬ ‫ونبں اس ی‬
 ‫‪278‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫وع�ر�‬
‫ت‬
‫� رکے‬‫اانپ وعرت وہان وعرت ارگ ی‬
‫ت‬
‫اس یک رطفت یہ تہب ھچک اس وک ی‬
‫� رکے‬

‫� تمکح ےس‬
‫دخا ےن سج وک انب ی�ا ےہ ج ی‬
‫ویہ ااھچ ےہ ‪ ،‬ےہ ااھچ وجرب ی‬
‫رک� رکے‬

‫وہوعرت وعرت‬
‫ت نظ‬ ‫رمد سب رمد رےہ اور‬
‫� رکے‬‫ی ہ� ااسحس اعمرشے یک یھب ی‬

‫رمد رمدایگن دالھکےئ اےس مک ہن رکے‬

‫قس�‬
‫یم رکے‬ ‫اےس‬ ‫یمک رمدایگن یک‬

‫ن ت ش‬
‫وسنا� ب�رؔی‬
‫ی‬ ‫اوروعرت اک ےہ امکل‬
‫لس رکے‬ ‫ی ہ� اطمہبل اس ےس بلق ی‬
 ‫‪279‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اابقل‬
‫انشتخ وقم وک اابقل ےن یھب دی ےہ ع�ج� بی�‬
‫ن‬
‫قح الھک اس ہپ ےھت ےسیک دنلب اس ےک � بی�‬
‫�‬ ‫ص‬

‫�ی یلجت یھت یسک دل یک وج اس دل ہپ ڑپی‬

‫وہ یفسلف اھت رگم قشع اک وہا ےسیک ی ب‬
‫رق�‬

‫ض‬
‫� ےک رصتف ےن دبل ڈاال اےس‬ ‫�ی دِ ب ی ا‬
‫ن‬
‫گا وہ قح اک � بی�‬
‫�‬ ‫ق‬ ‫وہ اھت وج ھچک یھب رگم نب ی‬

‫سک رطح قشع روسل اس وک وہا اھت احلص‬

‫ی ب‬
‫دنعل‬ ‫ےس انب ی رِ‬
‫م رحم اک‬ ‫رکفِ رفدا‬

‫ت‬
‫پ ی�ر رویم ےس مس� �د رم�ی دِ دنہی‬
‫ی‬ ‫�‬ ‫ف‬
‫ش‬
‫�رؔ بلق و روح ےک وساولں اک ج ی ب‬
‫م‬ ‫ب‬
‫انب ی‬
 ‫‪280‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ر�ویم‬
‫ق‬
‫ِی‬
‫رط� ذجب اک اک رتامجن رویم ےہ‬
‫اک رعمتفِ ایہٰل اک اشنن رویم ےہ‬

‫وج وخد وک ب ی چ� ےک اہلل ےک ےہ اپےن اک ی‬

‫رح�‬
‫شی خ‬
‫اےنپ � سمش ی‬
‫ربت��زی یک زابن رویم ےہ‬

‫شی خ‬
‫م رونش‬ ‫وج آگ یھت بحِّ ایہٰل یک � ےک دل ی‬
‫ت �غ‬
‫ا� �� ی ِ اسفں رویم ےہ‬‫م پت ےک ی‬‫اس آگ ی‬

‫دل اابقل ےس زابن رپ آ ی�ا‬

‫وہ وج رعنہ ِ‬
‫م یھب وت اہنں رویم ےہ‬‫وغر رکول ہک اس ی‬

‫ش‬
‫د� ےک رپھک ےل ونثمی ہپ ب�رؔی‬ ‫اانپ دل ی‬
‫� اغمں رویم ےہ‬ ‫اعملِ ذجب اک یکوہکن پ ی رِ‬
 ‫‪281‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اابقل �ا�و�ر وخ�دی‬

‫اہک اابقل ےن سج وک وخدی وہ اننب رب اک ےہ‬
‫ہک اس اک رسِاہنں وخد �ی ےتہک ہ ی� ہک ہملک ےہ‬

‫وقبلاسےکوخدیوکوجیھبرکےت ہ ی�دنلبانےس‬
‫م ان یک راض ی ا‬
‫ک ےہ‬ ‫دقت�ر ی‬
‫دخا وپےھچ ےہ رہ ی‬

‫دخا اک دنبہ ےننب ےس دخا اتنب ےہ اانپ ہک‬

‫وج اہلل اک ےنب رفام ی�ا ہک اہلل یھب ا س اک ےہ‬

‫وت رویم ےب وخدی ےک واےطس وکشش ےک اقلئ ہ ی�‬

‫ہک وجوکشش رکے اس یک وہ اےنپ آپ وک اپات ےہ‬

‫م‬‫وخدی اک ظفل اور ٰینعم دجا ےتگل ہ ی� آسپ ی‬

‫م اجات ےہ‬‫ذنہ انمہف ولوگں اک طلغ تمس ی‬

‫وت یکوں ہن ظفل یھب یل پ ی�ر رویم ےس مہ اس واےطس‬

‫ن‬
‫ا� آات ےہ‬ ‫عماو ًاظفل ی‬‫ہک ظفل �ی ےب وخدی ً‬
 ‫‪282‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬ ‫ت قق‬
‫�ات م ظفل ےب وخدی الان‬‫رم�ی د دنہی ےک ی‬
‫� رقآن و تنس ےس وہستل ےس المات ےہ‬ ‫ہ ی‬

‫وہشدےکاسھتووجداکےہدبانلدرتس‬‫بج شودحتےک ت�غ‬

‫�رؔ اس � �ی�ی�ر ہپ وشر یکوں اچمات ےہ‬
‫وکیئ ب ی‬

‫�ر�ویم یک ےب وخ�دی‬
‫ےب یسفن ےہ ولطمب ‪،‬ےہ �ی رویم یک ےب وخدی‬
‫ی‬
‫دع سفن و اعتل اک وج ےہ ااہلم نےہ ہ�‬
‫� راہ‬ ‫م افتوت ہ ی‬ ‫م ٰینعم ی‬ ‫سپ ظفل ی‬
‫ی‬ ‫ت‬
‫ا� اخص ک� یف� ی� یک یھب رشت� وہیئگ‬ ‫ی‬

‫�اابقل یک وخ�دی‬
‫ی‬
‫وتحد ےس اموخذ ارگ‬ ‫وخدی ےہ ہملکٴِ‬
‫وت وخد وک وھچڑ ےک تاس اک وہ اننب اس اک ارث‬
‫�‬
‫وخدی ےک ظفل اک ط�ب�یق ٰینعم ےس لکشم‬
‫ظ‬
‫�اس ںیم اقنع وج ےہ قیبطتِ �ب�انط �و ��ا�ہ�ر‬
 ‫‪283‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وصقم�د اک نیعت‬
‫غ‬
‫اابقل ےک ااعشر اک پ ی�ام ےہ اعیل‬
‫م اس ےن ہگج اینپ انبیل‬‫بت وت دولں ی‬

‫ت‬
‫لکشم وکیئ ت � �ب�ی�ر ارگ اس یک وکیئ وہ‬
‫ع‬
‫وصقمد وج �ع�ب�ی�ر ےہ رویم ےس وہ اپیل‬

‫ب خ‬
‫رویم یک ی�ودی ےس ےلم درس انف اک‬
‫م انپہ یل‬‫اابقل ےن ابسکعل یہ وخدی ی‬

‫ب خ‬
‫بج کت ہک ی�ودی ہن م�یس�ر وہ یسک وک‬
‫ک�یسے وخدی اقب وج ےہ اس ےن اس یک راہ یل‬

‫ش‬
‫�ر‬ ‫ب‬
‫م وخاب ی‬ ‫وج مگ وہا اافلظ یک رھجٹم ی‬
‫�غ‬ ‫ت‬
‫� �ب�ی�ر اس یک اہفت ب ی ےن اھکسیل‬
‫�‬ ‫ی‬ ‫�‬ ‫ع‬
 ‫‪284‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وع�روتں یک میلعت‬
‫ت‬
‫� وعروتں یک رضوری وت ےہ رگم‬ ‫ت ی‬
‫ی‬
‫� رصف ویہ وہ ااھچ سج اک وہ ارث‬

‫ت‬
‫ک وہ وج رش� یع� ےس یھب آزاد رکے ےہ‬ ‫یا‬
‫اجےن وہ اےنپ سفن یک رہ اک ابت ربتعم‬
‫ت‬
‫ین‬ ‫� ین‬
‫وعروتں وک د�ا رضوی‬ ‫د�‬ ‫یِ‬
‫ا� ابت رپ ےہ رضوری تہب رظن‬ ‫رپ ی‬

‫ب ت‬
‫رت� یھب اسھت ہک نب ٔ‬
‫اجے ان اک دل‬ ‫وہ ی‬
‫م اانپ وشرہ‬‫رھک مک اینپ رظن ی‬
‫ورہن ی‬

‫وج رفض ملع ےہ اس ےس وت تلفغ ہ ی‬

‫ک ہن وہ‬
‫رفض افک�ی رپ ہن رےہ زور اس دقر‬ ‫ِ‬
‫ش‬
‫رہ �چ ی �ز ادتعال ہپ رانھک ےہ اے ب�ری‬
‫اجے اتہک ھجت وک رہ اک �چ ی �ز اک رمث‬
‫ٔ‬ ‫لم‬
 ‫‪285‬‬
‫ل ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫میلعت �ا�و�ر اہج �‬

‫ت‬
‫ی‬
‫� وج اہلل ےس آزاد رکے ےہ‬
‫اور آدیم ےک دل وک وہ ربابد رکے ےہ‬
‫ت‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫� وج ا� وہ اہجتل اس ےس ایھچ‬
‫م وکیئ ااتسد رکے ےہ‬‫ش�� یط�ان وک سج ی‬

‫ت‬
‫ب �ز‬ ‫ی‬
‫� وج ذمبہ ےس یہ ی�ار رکے وہ‬
‫ش‬
‫�� یط�ان یہ ےک دل وک اس ےس اشد رکے ےہ‬

‫د� یک ہن رضورت وکیئ ےھجمس‬ ‫م ین‬‫اسسنئ ی‬

‫ن‬
‫اس� ےس وہ انعد رکے ےہ‬ ‫م ٔی‬ ‫اور ی ن‬
‫د� ی‬

‫ت‬
‫انبے یسک اک دل‬
‫ٔ‬ ‫� وج اہلل اک‬ ‫ی‬
‫ش‬
‫�رؔ اک دل اس ہپ رصف اصد رکے ےہ‬ ‫ی‬ ‫ب‬
 ‫‪286‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫اموییس اک عال�ج‬
‫ےہ‬ ‫اضف اھچیئ‬ ‫یک‬ ‫ام�ی ی‬
‫وسوں‬
‫ےہ‬ ‫ڈاگمگیئ‬ ‫یک‬ ‫ی‬
‫امد‬ ‫عمش‬

‫اچب ےنھجب ےس اےس اس وہا ےس‬

‫ےہ‬ ‫آیئ‬ ‫وج‬ ‫واےطس‬ ‫اھجبےن‬

‫دخا ےہ رصف‬ ‫آرسا‬ ‫امہرا‬

‫�ی دخایئ ےہ‬ ‫ہک اظرہیک‬ ‫ہن‬
‫ئ‬
‫ی‬
‫اج�‬ ‫ارگ اب دخا ےک نب‬ ‫مہ‬
‫ےہ‬ ‫رامنہیئ‬ ‫ی ب‬
‫رق�‬ ‫تہب‬

‫داھکے یگ‬
‫ٔ‬ ‫راہتس‬ ‫�‬ ‫وج ہ ی‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫ھجمس م آیئ ےہ‬ ‫ابت ا�‬
‫ش‬
‫ب�ری‬ ‫م رکو ہن‬ ‫ی‬ ‫یتسس اابسب‬
‫ہی‬
‫ےہ‬ ‫رھپ داع رک � داہیئ‬

‫‪T‬‬
 ‫‪287‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رظن یک افحتظ‬
‫رظن یک افحتظ تہب ےہ رضوری‬
‫دبوں اس یک وہیت دخا ےس ےہدوری‬

‫ن‬
‫یہ‬
‫د� � ےہ‬ ‫رظن آےئ وسےچ ہک ی ا‬
‫اہں دصق ًا ہن ڈاےل �ی وکشش وہ وپری‬

‫غ‬
‫� رحمم‬‫ر‬ ‫ی‬ ‫آے اسےنم وکیئ‬
‫ٔ‬ ‫ارگ‬
‫اٹہ دے رظن وت ےنب اس ےس ونری‬

‫س�ک‬
‫یھ�وےگ بت وہ‬ ‫رظن اک اکھجان �ی‬
‫د� رپہن ہک اھکان وچری‬‫انلچ ےہ ی ن‬
‫�ی‬

‫ش‬
‫ارگ دل ب ی‬
‫�رؔ اس الب ےس اچب ےل‬
‫وضحری‬ ‫اقمم‬ ‫ابآاسین‬ ‫ےلم‬
 ‫‪288‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫ر� �دنی ںیم �داین یک بلط ؟‬‫وص� ِ‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ت ہ‬ ‫د� ی‬‫ی‬
‫احاط ن�‬‫م نج وک یھب رحام ےس ی‬
‫�‬‫ی ہ� وہج ےہ ہک دخا یھب ان ےک اسھت ہ ی‬

‫م ڈوب اجان نےہ‬‫�ی رہشوتں ےک دنمسر ی‬

‫غ‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫وشق الماقت �‬‫وشق �ر م اس اک ِ‬ ‫وج ِ‬

‫ق‬
‫رط�وں ےک یہ ن ہ�ی‬
‫مہ فلکم وت رصف اجزئ ی‬
‫�‬ ‫یکوہکن ونممع یھبک ابثع اجنت ہ ی‬

‫ک‬ ‫ن ی ن‬
‫د�ا یک بلط ؟ اف ن�یسی‬
‫م ی‬ ‫وصرت ی‬
‫د�‬ ‫ِ‬
‫�‬ ‫د� ؟ وج ولطمب اس یک ذات ہ ی‬
‫ک ین‬
‫ےہ ی ا �ی‬

‫�ک‬ ‫ن‬
‫وصت�رِ ومولی د یھن�وں‬
‫ی‬ ‫م ب ی�روں ہپ وج‬ ‫ی‬
‫�‬‫م ےہ وھجمسں ہک اب وہ ابت ہ ی‬‫وج وہین ان ی‬

‫ش‬
‫�رؔ‬‫رمے ااعشر وت انراض رکے ہ ی� ن ب ی‬
‫�؟‬ ‫م رات ہ ی‬‫کا دن وک دن ہن وہکں؟ رات وک ی‬
‫ي‬
 ‫‪289‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�اایغ�ر ےک رطےقی‬
‫ق‬ ‫�غ‬
‫� امر رےہ ہ ی�‬ ‫رط� ہ ی‬
‫ی‬ ‫ا ی ار ےک‬
‫ہ ‪278‬‬
‫ل ہک دل ےک وج ب ی�ار رےہ ی�‬
‫�ی اس ی‬

‫روز ان یک اسزوشں اک ہلگ ےتنس ہ ی� رےتہ‬

‫ہ ‪279‬‬
‫�دار رےہ ی�‬ ‫ک ان یک رطح مہ یھبک ب ی‬
‫یا‬

‫رکےت ہ ی� وج زیمخ اینپ ولتار ےس مہ وک‬

‫ن‬
‫ہ ‪280‬‬
‫یل دوا ےک ان ےس وخااگتسر رےہ ی�‬

‫اے اکش ھچک ی‬

‫رک� یھب یھبک لقع اامعتسل‬
‫آاب امہرے ےنتک دھجمسار رےہ ہ ی�‬

‫نج وک افمد اےنپ وہں �غکلم ےس ی‬

‫زع��ز رت‬
‫ہ ‪281‬‬
‫رجنخ ا ی ار رےہ ی�‬ ‫اےنپ یھب وہںوہ ِ‬
‫ن‬
‫گ�‬ ‫�‬
‫‪282‬‬
‫�‬ ‫اعلق یھبک دنمش ےس ہن ام یں رمح یک ب ی‬
‫ت‬
‫ڑلےن ےک ےئل اس ےس وہ ی�ار رےہ ہ ی�‬

‫وہات ےہ ومٔونمں اک رھبوہس دخا ہپ یہ‬

‫وہ بحِّ ایہٰل ےس وج رساشر رےہ ہ ی�‬
 ‫‪290‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬ ‫ی ق‬
‫�رؔ‬‫ب‬
‫�ادت اب اےنپ واےطس ی‬ ‫ڈوھڈن ا� ی‬
‫وج قح ےک راےتس ےک وسہشار رےہ ہ ی�‬

‫�ن‬
‫�داین �ا�و�ر �ااحتم‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ن ہ‬
‫د�ا � ےہ ی‬
‫ا� ےہ �ی ااحتمن اگہ‬ ‫ی‬
‫ا� اک رپہچ ےہرگم ےہ دجادجا‬ ‫رہ ی‬
‫یسک وک د یا� تہب ےہ یسک وک تہب یہ مک‬
‫رپہچ یسک اک رکش ےہ اور ربص یسک اک‬

‫�دل یک �اصالح‬
‫ٹ‬ ‫ٹ‬
‫�رےہ‬
‫�ارگوہ ی‬
‫موگتشاکاکولڑھتاےہوہبسھچک ی‬‫مسج ی‬
‫ارگ �ی وہ رخاب اس یک رخایب ےس وکیئ یھب وضعابلکل ہن ےچب‬
‫خ‬ ‫ی‬
‫ہ� ولڑھتا مسج اک بلق یہ ےہوت اس اک ی‬
‫�ا ل تہب رانھک ےہ الزم‬
‫وہ نکمم انتج یھب دلجی ےس اس اک تہب الزم ےہ ہک االصح رکے‬
 ‫‪291‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�دوعی ٰ �ااھچیئ اک مہ ےسیک رکںی‬

‫�غ‬
‫رک�‬‫ی‬ ‫لط�ی�اں رہ آن ےپ درےپ‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫دوعی ااھچیئ اک مہ ےسیک‬
‫ٰ‬

‫ش‬
‫سفن اور �� یط�ان بج وموجد ےہ‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫مہ رھبوہس سک رطح وخد ہپ‬

‫ش‬
‫گا رمدود �� یط�اں سک وتق‬‫وہ ی‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫ک ربخ مہ الھک یھب دجسے‬‫یا‬

‫ھ�‬‫ج‬ ‫سم�‬
‫یں انمقف وخد وک وت‬ ‫رگ رمع‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫ےسیک مہ وفحمظ ےک دوعے‬
‫ن‬
‫ہ‬ ‫ن‬
‫وقا� ی� الٹ‬ ‫ی‬ ‫مہ ہ ی� اغلف اور‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫�دار وت ےلہپ‬‫دل وک مہ ب ی‬

‫ہی‬
‫ر�‬ ‫م‬‫مہ احصہبؓ ےک الغومں ی‬
‫ی‬
‫رک�‬ ‫�‬ ‫م اکم ان ج ی‬‫ی‬ ‫پ ی�روی‬
 ‫‪292‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫شخب ش دے مہ وک دخا ان ےک طف�یل‬

‫اور ب ی‬
‫�رؔ ےک اعمف انگہ اسرے ی‬
‫رک�‬

‫سفن ےک رش ےس انچب‬
‫وخد وک‬ ‫ےک رش ےس اچبان‬ ‫سفن‬
‫وخد وک‬ ‫ےک رےتس ہپ الچان‬ ‫قح‬
‫رکےل‬ ‫ابلط ےس انکرہ‬ ‫الہ‬
‫وخد وک‬ ‫قح ےس یہ المان‬ ‫الہ‬

‫ت‬
‫زجع ےک �ب�راک�‬
‫ت‬
‫اینپ � ی�ر امانن آاسن اس ےس ااکنر الکشمت یک ڑج‬
‫�‬‫ص‬ ‫ق‬

‫گ ےہ وت‪ ،‬رانک وفراً اس ےس اور آےگ ہن ڑبھ‬

‫م سنھپ یا‬‫رگ انگوہں ی‬
‫�خ‬
‫ی‬
‫وخد وک ابال ھجمس ےک وٹٹ اجان اور رہ اک ر ےس رحموم وہان‬
‫رکےکسھ�ی�اں روتعفں یک وخب وت ڑچھ‬
‫ی �ڑ‬ ‫اس ےس رتہب ےہ اعزجی‬
 ‫‪293‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رہم�ب�این‬
‫وہ‬ ‫رہمابین‬ ‫وموجد‬ ‫م‬‫ی‬ ‫دل‬
‫وہ‬ ‫م رھپ آاسین‬ ‫ی‬ ‫�ی ےنھجمس‬

‫مہ اطخ اکر بج ہ ی� بس رھپ یکوں‬

‫وج اطخاکر ہ ی� ان ہپ رگاین وہ‬

‫ی�اد دنبیگ اینپ‬ ‫وک وہ‬ ‫سج‬

‫ی‬
‫حراین وہ‬ ‫دوعے ہپ رھپ‬ ‫اےنپ‬

‫ق یق ت‬
‫وکیئ یھب اجےن ح اینپ‬
‫رشم ےس وخد یہ اپین اپین وہ‬

‫اجے اس اک دلج از دلج‬‫ٔ‬ ‫دل ےس نب‬

‫وہ‬ ‫اچبین‬ ‫اینپ‬ ‫اعتبق‬ ‫رگ‬
‫ش‬
‫دل رما سفن ہپ رمکحاں وہ ب�ری‬
‫اور دل ہپ اُس یک رمکحاین وہ‬
 ‫‪294‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہصغ‬
‫ت‬
‫وسچ ےل ھچک ُ�و ہک ینتک ےہ امحتق ہصغ‬
‫سفن ےک لہج و افستہ یک العتم ہصغ‬

‫�غ‬
‫�ی�اں دورسوں یک اور زسا ھجت وک وہ‬ ‫ط‬ ‫ل‬
‫ت‬
‫ی‬
‫انتک اصقنن رکے �ری �ی رحتک ہصغ‬

‫م اتھچپوہ وہ‬‫وتق ہپ لقع ہن وہ دعب ی‬

‫ٹ‬
‫ےہ� ہک ےہ وکےئ المتم ہصغ‬ ‫ی‬ ‫انہک‬

‫ق‬
‫ی‬
‫رط� ےس وہ اک ابت دل وک ومم رکے‬ ‫وج‬
‫اور ینتک یہ اہب ےل اجےئ تنحم ہصغ‬

‫ش‬ ‫ن‬
‫ب‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫ھجت وک دنمش یک رضورت � ھچک اور ی‬
‫�رؔ‬
‫ت‬
‫م ارگ ی�ری ےہ اعدت ہصغ‬‫ابت رکےن ی‬
 ‫‪295‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ااسحس رتمکی‬
‫� ِ‬
‫ااسحس رتمکی‬
‫ِ‬ ‫تنعل ےہ اور ذعاب ےہ‬
‫وموجد ارگ �ی وہ وت اقنع وہ رتہبی‬
‫ئ‬
‫دورسوں یک ربی �چ ی ی�ز� یھب ایھچ رظن ی‬
‫آ�‬
‫ئ‬
‫ااھچ�اں اینپ رظن آیت ہ ی� رھپ ربی‬ ‫ی‬
‫ض‬
‫رم�‬‫دنمش ےن مہ وک اس اک انب ی�ا وج ےہ ی‬
‫کس رھپ ان ےک اسےنم مہ رجی‬ ‫وت ےسیک وہ ی‬

‫م اےھچ وج بس ےس ہ ی�‬ ‫اس وپری اکانئت ی‬

‫�یک‬
‫د ھ�یں مہ ان وک وخب‪ ،‬ہن وہ �ی وں یہ رسرسی‬

‫م‬‫م ربے ی‬‫بت رفق رظن آےئ رھپ اےھچ ی‬

‫رہ اشخ رظن آےئ ہک وہ کشخ ےہ یا� رہی‬

‫ش‬
‫ااسحس رتمکی ےک وہں ب�رؔی‬
‫ِ‬ ‫وج اکن اکشر‬
‫م رھک ےک وخب انسٔو رھکی رھکی‬ ‫ہنم ان ی‬
 ‫‪296‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رحص‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫رکو‬ ‫ہن‬ ‫د�ا‬
‫ی‬ ‫رحص‬
‫ِ‬ ‫یلا‬ ‫امن‬
‫اےنپ اہوھتں وخد وک ابتہ ہن رکو‬

‫م یھبک‬‫�ی اس ی‬ ‫ُام االرماض ےہ‬

‫رکو‬ ‫ہن‬ ‫التبم‬ ‫وک‬ ‫وخد‬ ‫ل‬
‫ی‬ ‫اس‬

‫ہ ی�‬ ‫تخس‬ ‫تہب‬ ‫ب ی�ار ی�اں‬ ‫یک‬ ‫اس‬

‫ےھچیپ وہ اس رطف ڑباھ ہن رکو‬

‫الم‬ ‫وطل‬
‫ِ‬ ‫اور‬ ‫رمع‬ ‫وھتڑی‬ ‫اینت‬
‫رکو‬ ‫ہن‬ ‫انب ی�ا‬ ‫وصنمےب‬ ‫ےبمل‬

‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫�‬ ‫یتگل‬ ‫د�ر‬ ‫م‬ ‫ےنلکن‬ ‫اجن‬
‫رکو‬ ‫ہن‬ ‫ااھٹ یا�‬ ‫یھب‬ ‫اانت‬ ‫وبھج‬
 ‫‪297‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ےہ اور ابیق یھب‬ ‫آرخت ایھچ‬

‫اس وک تلفغ ےس �ی وں وھچڑا ہن رکو‬

‫ین‬ ‫ش‬
‫ایھچ‬ ‫وملع‬ ‫د�‬ ‫رحص ب�رؔی‬
‫ن‬
‫رکو‬ ‫ہن‬ ‫يا‬
‫ک‬ ‫وہ‬ ‫یک‬ ‫وجد�‬
‫یا‬ ‫اہں‬

‫خ‬
‫�اامعل �ا�و�ر�ل�وص‬
‫ن‬
‫د�ا �ی آین اجین ےہ‬
‫ی‬ ‫نس ےل‬
‫ن‬
‫د�ا واہں اسبین ےہ‬ ‫ی‬ ‫اینپ‬
‫رتے اامعل ہ ی� درتخ اس ےک‬
‫رتا ولخص اس اک اپین ےہ‬

‫�اہلل ہپ رھب�وہس‬
‫م اہلل ہپ رھبوہس‬‫رکےت ہ ی� وج رہ احل ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ان اک � مک وہات یسک وتق یھب وحہلص‬
‫ئ‬
‫سج ےک مہ فلکم ہ ی� ےئک ی‬
‫اج� مہ ویہ‬
‫م رھپ اہلل یک دمد اک وہ آرسا‬‫اور اس ی‬
 ‫‪298‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ر�ی�ا‬
‫ر ی�ا‬ ‫ےہ‬ ‫ابعرت‬ ‫ےس‬ ‫ووقیف‬ ‫ےب‬
‫ر ی�ا‬ ‫ےہ‬ ‫امحتق‬ ‫وضفل‬ ‫ینتک‬

‫ت‬
‫ےہ‬ ‫ےس‬ ‫دخا‬
‫رہ اعمہلم‬ ‫ی�را‬
‫ک‬
‫رھپ رتی �یسی �ی رحتک ےہ ر یا�‬

‫ک دے دے اگ‬ ‫وکیئ ااسنن ےھجت ی ا‬

‫ت‬
‫یتنب یکوں �ری �ی تنحم ےہ ر یا�‬
‫ی‬

‫بج‬ ‫اک‬ ‫اامعل‬ ‫ےہ‬ ‫دقردان‬

‫وہ‬
‫تف‬
‫ُ� ےہ اس رپ یھب وج اعدت ےہ ر ی�ا‬

‫ین‬ ‫غ‬
‫�ر وک اکنل د�ا‬ ‫دل ےس اب ی‬
‫غ‬
‫� یک تبحم ےہ ر یا�‬
‫ر‬ ‫ی‬ ‫یتنب �ی‬
 ‫‪299‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رد وہں اامعل اسرے اس ےک اسھت‬

‫ر ی�ا‬ ‫ےہ‬ ‫المتم‬ ‫وکہچٴِ‬ ‫یا�ا‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫اب دخا دل ےس وت �رؔ اچہپن‬
‫وج یھب اس ےس ےہ اہجتل ےہ ر ی�ا‬

‫�ر�ی�ا‬
‫م امہرا ےہ دخا ےس واہطس‬ ‫رہ احل ی‬
‫ےس واہطس‬ ‫ی‬
‫رےھک یھبت لمع م یھب اہلل ن‬
‫غ‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫یہ‬ ‫وج ی‬
‫�ر ےہ ھچک یھب � وہ دے � اتکس‬
‫م رھپ ےسیک وہ ر یا� ےس واہطس‬ ‫اامعل ی‬

‫ت‬
‫�داین �� آرخ� یک یتیھک‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫�چ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫د�ا ےس � �ی ی �ز تبحم یک‬ ‫تبحم رک ہن ی‬
‫ک ت‬
‫�ی ھ�ی�ی آرخت یک اہتبل ےہ اس یک تنحم یک‬
‫م‬ ‫� مسج اک ابل ابل اس ی‬
‫رہ اک ہحمل رہ اک پ ی‬
‫م وخب �ی ابثع ےہ تنج یک‬ ‫اگلول راہ قح ی‬
 ‫‪300‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہنیک �ا� یک ذع� ب‬

‫ا�‬
‫م وت رتی احتل رخاب ےہ‬‫ک��نہ ےہ دل ی‬
‫ی‬
‫داع وبقل وہےن ےسبج �ی اجحب ےہ‬

‫ےہ زغمِ ابعدت بج داع اور وبقل ہن وہ‬

‫رھپآپ ےک اسھت ابیق راہ ی ا‬
‫ک انجب ےہ‬

‫ی‬
‫ےہوس‬ ‫وت دل وک گنت ہن رک اہجں بج اس اک‬
‫دل اصف رانھک‪ ،‬لضف اس اک ےب اسحب ےہ‬

‫نب اب دخا اک وت اور یسک اور اک ہن نب‬

‫ش‬
‫واسوس �� یط�اں اک �ی ااھچ وجاب ےہ‬
‫ِ‬

‫ہصغ اکنانل وہ اےنپ سفن ہپ اکنل‬

‫پ‬ ‫ن ش‬
‫چ‬ ‫ب‬
‫ک��ہ ی‬
‫�رؔ اس اک یہ وت ی� و اتب ےہ‬ ‫ی‬
 ‫‪301‬‬
‫��‬
‫پیغام حمبت‬

‫ب ز��ریگ‬
‫اس وک انس تہب ےہ رگم ی ا‬
‫ک ےہ زبریگ‬
‫ےنتک یہ اسوکلں یک انمت ےہ زبریگ‬

‫چس چم ارگ ےلم وت ےہ �ی ونر اک اہہل‬

‫وج وھجٹ ےس ےھجمس وت ادنھ�ی�را ےہ زبریگ‬
‫ت‬ ‫ت‬ ‫ش‬
‫ا�‬‫� ی‬ ‫ی‬
‫زرہ�ا ی ر‬ ‫ی‬
‫�� یط�ان ےک ی�روں م �ی‬
‫اور سفن ےک ہلفس نپ یک اک ادا ےہ زبریگ‬

‫وج یھب ےنب زبرگ ےھجمس اخک وہ وخد وک‬

‫دوعی ےہ زبریگ‬
‫ٰ‬ ‫ھچک یھب ہن وہ وت اس اک یہ‬

‫اینپ یہ زبریگ اک وہ اقلئ وہ ےہ وجحمب‬

‫وبحمب ےنب سج یک یھب انف ےہ زبریگ‬

‫م وہ‬‫وخد ہپ رظن وہ ک�یسے ارگ ی�ار دل ی‬

‫اطبل ہن وہ وت دل اک امتاش ےہ زبریگ‬
 ‫‪302‬‬ ‫ت‬ ‫پیغام حمبت‬
‫شی خ‬ ‫ع‬ ‫�‬
‫�ج�یل اس وک � ےس رکے ےہ دب امگں‬
‫م سج اک دماع ےہ زبریگ‬ ‫راہِ ولسک ی‬

‫شی خ‬
‫اک � ہپ اامتعد یہ اس اک العج ےہ‬
‫ب ی�اری ارگ وکیئ اتھجمس ےہ زبریگ‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�رؔ اس اک لضف یہ ھجم وک اچبےئ اگ‬ ‫ب‬
‫کلہم رمض تہب ےہ �ی انس ےہ زبریگ‬

‫��‬
‫ب�ز�ریگ �ا� یک اجل‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫رتا وصقمد � ےہ �ی زبریگ وھچڑدے‬
‫�ی ےہ تابنط یک دنگیگ �ی دنگیگ وھچڑ دے‬
‫ن‬
‫ر� ےہ �ی اجل‬ ‫ہ‬
‫ا� �ی�اں �ری رطف ایتھٹ ی‬
‫ی‬ ‫ل‬ ‫گ‬
‫دخا ےک دنبے اےنپ سفن یک دنبیگ وھچڑدے‬
 ‫ت ‪303‬‬
‫� ُن‬
‫پیغام حمبت‬

‫ص�ّ ْع ےس انچب‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫م وہکں ہک ی‬‫ی‬
‫م رتا اعقش وہں ی ا‬
‫ا� انہک وت ےہ � انہک‬
‫ی‬
‫وت ےہک �ی ےہ رما اعقش اک ہ� انہک وت ےہ ایلص انہک‬

‫ک انہک ےہ‬ ‫م رتا دنبہ وہں اک ی ا‬

‫ا� انہک رما ی ا‬ ‫م وہکں ی‬‫ی‬
‫ی‬
‫وت ےہک �ی رما دنبہ ےہ اک چس ارگ ےہ وت ےہ ہ� انہک‬

‫�ہم��ش‬
‫م ی اس ےس اتلم وہں روز روز وت ی ا‬
‫ک‬ ‫م رماےبق ی‬‫م وہکں ی‬‫ی‬
‫ی‬
‫وتےہکلمھجمےسےہوتقاساک‪،‬قحےہحصےہسب�ی وںیہانہک‬

‫م اس ےک ےئل روز ااتھٹ وہں اےنپ رتسبےس‬‫�ی وہکں رات وک ی‬

‫ٹ‬
‫� رھپ ےہ وہ رما یھب انہک‬ ‫ابت �ی ےہ ہک وت ےہک اب اھٹ ی‬

‫وت ےہ اچس ےھجم اچس رکدے اور ےچس رمے اوحال یھب وہں‬
‫م وچبں رہ مسق عنصت ےس وہ وج وایعق وت وہ ویہ انہک‬‫ی‬

‫ش‬
‫�رؔ وھکانلاناک ےہتہبتمکحےس‬‫سفنےکاجلتہبتخس ہ ی� ی‬
‫ب‬
‫ابت وبضمط رگم رکین ےہ وہ ہن سب �ی وں یہ رسرسی انہک‬
 ‫‪304‬‬
‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫��ا�ر� یک �ر�اوہں ےک اسمف ر�‬

‫رموکز رک رظن ھچک اس اجےئ ااحتمں رپ‬
‫اور وسچ ھچک ذرا اب ی‬
‫ز�ر رظن ونعاں رپ‬

‫اتر� راوتسں ہپ‬‫اتر� زنمولں وک ن ی‬ ‫ی‬

‫� پ�ہ�‬ ‫ئ‬
‫اج� �چ�یں ےگ وہ اہکں رپ‬ ‫ےتلچ وہےئ وج ی‬

‫ش‬
‫�دایئ اور اس ےک وہں دفایئ‬ ‫وہں زرہ ےک ی‬
‫ئ‬
‫� یا� لک اہجں رپ‬ ‫اور اس وک ےل ےک رھگ رھگ پ ی‬

‫دنمش ہ ی� روینش ےک اور اچدن یک اچدنین ےک‬

‫وھپےکن اھجبےن ی‬
‫امر� وہ اچدن آامسن رپ‬

‫لقع ےک دنمش ہ ی� اور دنمش نشلگ ہ ی�‬‫�ی ن‬

‫ا� ہّصغ ےہ نشلگ ےک ابابغں رپ‬ ‫انتک ہ ی‬
 ‫‪305‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ی قح ےس ہنم ہ ی� ومڑے ابلط ےس انہط وجڑے‬

‫ان یک رظن ربی ےہ رہ قح ےک آاتسں رپ‬

‫و� ےک‬‫ک ےک اپلگ ہ ی� �ی ہ ی‬ ‫دبتخب �ی ہ ی‬

‫�ہ�ر ریخ ےک �دنمش ہی ےھٹیب �� آشت اشفں رپ‬

‫ن‬
‫د�ا ےک واسلئ رپ ےضبق ہپ �ی املئ ہ ی�‬
‫ی‬
‫دایع ہ ی� ابتیہ ےک دبتخب �ی ی ہ�اں رپ‬

‫اابس� تشیعم رپ ہضبق امجےٴ ےھٹیب‬ ‫� ِب‬

‫�خ‬
‫وحمِ رظن ہ ی� رہ وتق رہ ی ر ےک ز ی�اں رپ‬

‫ک ےک‬ ‫ح ہی‬
‫زن زر وک اسھت ےل ےک�ی ےب ی ا‬
‫احوی �ی وہان ہ ی‬
‫اچ� رہ پ ی�ر رہ وجاں رپ‬

‫ئ‬
‫ی‬
‫ڑباھ��ی‬ ‫حایئ ےک روز روز‬
‫آےل ےب ی‬
‫رموکز رظن ان یک رہوتق املسمں رپ‬
 ‫‪306‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دوتل ےس املسمں یک ملسم وک روز ی‬

‫امر�‬
‫ملسم وج اجےتن ہ ی� زگرے ی ا‬
‫ک ان یک اجں رپ‬

‫ٹ‬
‫ملسم وع�ام ےخیچ �اِس ول� ےک اعمل رپ‬
‫ن‬
‫وگش رمکحاں رپ‬
‫ر� ھچک ِ‬ ‫وجں کت رگم ہن ی‬

‫اتر� راوتسں ہپ دوزخ ےک �ی رایہ ہ ی�‬ ‫ی‬

‫�ب ت‬ ‫نت‬
‫ھگ‬ ‫�ن‬
‫�ج�� ےہ �ا یک �داین ��یں ےگ �اُس اہجں رپ‬

‫ن‬
‫ک��ہ دسح ےک امرے‬ ‫�ی اجےتن بس ھچک ہ ی� ی‬
‫ش‬ ‫تقبس یہ ےل ےئگ ہ ی� اِس ی‬
‫م وت �ی �� یط�اں رپ‬

‫�‬
‫ال َْم ْغ ُض ْو ِب َعل َْیه ِ ْم ںیہ ہی کیھٹ بھال ایک وہں ےگ‬
‫ن‬
‫وت وخد وک اچب یلارھک رک رظن رقآں رپ‬

‫ا�‬
‫� ب‬ ‫وھکیس‬ ‫اچہپانن‬
‫اَ ْن َع ْم َت َعل َْیه ِ ْم وک‬
‫ن‬
‫ھچک وتق ی‬
‫اگللا اب ان یک وت اچہپں رپ‬
 ‫‪307‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬ ‫ہ‬ ‫م�‬ ‫قس‬

‫ں ی� ان م وت ال ےک وبول‬ ‫ق‬ ‫ی‬ ‫سب اچر یہ‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫دص� اور دہشاء زابں رپ‬ ‫ی ی‬ ‫ہ ی� ب ی‬
‫ا�اء‬

‫م اشلم ہ ی� اھبیئ ملسم‬‫اور اصلح� ی ن� یھب ان ی‬

‫ی‬
‫وموجد ہ ی� ہ� سب تبحص وک اِس زامں رپ‬
‫ت‬
‫سب اِن ےک اسھت رانہ �را امکل وہاگ‬
‫ی‬
‫ن‬
‫ا� �اس ایبں رپ‬ ‫الض ٓا ِّلی ْن ہن وہاج��ا وسوچ � ب‬
‫َّ‬

‫الض ٓا ِّلی ْن ن وک اھجمسان رتے ذےم راھک ےہ‬

‫َّ‬
‫روینش ہ ی‬
‫ا� داھکاندل�یل اور رباہں رپ‬

‫م وہ دوتس ہ ی� امہرے‬‫وج امن یل ےگ ان ی‬

‫ےنتک لگ�یں ےگ پ ی�ارے رھپ قح ےک اتسلگں رپ‬
‫ئ‬ ‫ن‬
‫آ�ارگ اٹمےن‬‫ی‬ ‫وہ قح ارگ ہن ی‬
‫ام�‬
‫ن‬
‫یا‬
‫م ِر قح وک وہ رگ ‪ ،‬ی‬
‫ڑکپ�رھپ مہ واہں رپ‬
‫ف‬
‫ی‬
‫تقِ رعمہک ےہ وج قح اک � ےہ‬ ‫�ی و ش‬
‫الزم ب ی‬
‫�رؔ ےہ �ی بس رگوہ ومانمں رپ‬
 ‫‪308‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہسیپ‬
‫آج ےک دور یک دویتس اک ےہ ونعان پ ی‬
‫�‬
‫�‬ ‫یسک یک انک یسک اک پ ی ٹ‬
‫� یسک اک اجن پ ی‬

‫ت‬ ‫ین‬
‫د� ہ ی� رگم‬ ‫امطان وک ی‬ ‫م‬‫ولگ پ ی� ی‬
‫ین‬ ‫یت‬
‫�‬ ‫امطان پ ی‬ ‫د�ا ےہ یھبک دل وک‬ ‫الھب‬

‫ت‬ ‫ب‬
‫د� ہ ی� زعت یھب‬‫ل ی چ� ی‬‫ولگ پ ی� ےک ی‬
‫�‬‫اور ذلات اک ےتھجمس ہ ی� اسامن پ ی‬
‫ت‬
‫ی‬
‫ذل� اخک وہں پ ی� یک رفاوین م‬ ‫ی‬
‫م رہ آن پ ی‬
‫�‬ ‫نج وک ولطمب وہ رہاحل ی‬

‫�ت�ش‬
‫رہ رطف پ ی� یک ہ��ی�ر رظن آیت ےہ‬
‫�‬‫ےہحران پ ی‬
‫ی‬ ‫م اس ہپ وت‬‫ک ےہ وہ الص ی‬
‫یا‬

‫ل انک رڑگےت ہ ی� ولگ‬

‫پ ی� پ ی� ےک ی‬
‫�‬‫ا� ےہ ارامن پ ی‬
‫آرخت وھبل ےئگ ی‬
 ‫‪309‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رھک‬‫ا� ہخسن ذرا د�ی واےن اک یھب ی�اد ی‬

‫ی‬
‫ن‬
‫ہ‬
‫دل ےک زومخں اک یھبک یھب ی‬
‫� درامن پ ی‬
‫�‬

‫اس ےس ھچک آےگ ڑباھٔوےگ وت ھچک افدئہ وہ‬

‫�‬‫اور رصف اسھت یہ روھکےگ ےہ اصقنن پ ی‬
‫ق‬
‫ی‬
‫رطب� وجاز‬ ‫وج ہک احلص ہن وہ ھجت وک �ی‬
‫ش‬
‫�‬‫رپ�ان پ ی‬ ‫اس وک وت وھچڑ دے رکدے وہ ی‬

‫ق‬
‫رط�وں ےس ھجت وکلم اجےئ‬‫�ی بج الحل ی‬
‫ی‬
‫�‬‫رہم اب ن پ ی‬
‫رھپ حص رخچ یھب وہ بت وہ ‏‬

‫ت‬
‫یا‬
‫اٹمد� ےہ وسد‬ ‫اہلل دصےق وک ڑباھات ےہ‬
‫�‬‫ک اھجمسات ےہ رقآن پ ی‬
‫اس ےس وھجمس ہک ی ا‬

‫ی‬
‫ڑکپ�‬ ‫اقرون ےک ااجنم ےس ربعت‬ ‫ن‬ ‫ی‬
‫د�‬
‫�‬‫ا� ن پ ی‬ ‫ہک ھچک ہ ی‬
‫� اھت رگم اس اک وت اھت ی ا‬

‫الحل رزق یھب زٰوکۃ ےس وفحمظ ےنب‬

‫ش‬ ‫ت‬
‫�‬‫ورہن تلفغ ےس اکچ یلا ےہ �� یط�ان پ ی‬
 ‫‪310‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ش‬ ‫ت‬
‫ب‬ ‫ن‬
‫�رؔ‬
‫ت‬ ‫ی� ن‬
‫دہعف اس ےس رخ�ی دی تنج سج ےن ےہ ی‬
‫�‬‫کا ےتھجمس ےھت امثعن پ ی‬
‫د� ی‬ ‫یکوں ہ ی‬
‫� ی‬

‫�ن ت‬
‫ہسیپ �اک �اام �‬
‫ت‬
‫مےہ اسوکاھبنسول�ی اامتنےہ‬ ‫�وجیھب�مھ�اری�ج ی ب ی‬ ‫پی‬
‫وخد ہپ رگ رخچ رک یلا وت ےن وت ی ہ�اں یک رتی �ی راتح نےہ‬
‫�‬ ‫اےنپ آےگ واہں ہپ ب ی ج‬
‫� د ی�ا اس ےس ایھچ وت وکیئ ابت ہ ی‬
‫ش‬
‫آرخی رمع اینپ ایھچ وہ ھکس وہ �ب�ی�ک �ی بس یک اچتہ ےہ‬

‫ذبتری �ا�و�ر �ارس�اف‬

‫�‬ ‫رب ےن رگ رکد ی�ا اطع ےہےھجت اور رتے اپس ےہ وارف پ ی‬
‫غ‬
‫رک� ےب اج‬‫در� رخچ ی‬ ‫ےب کش ش�� یط�ان ےک وہ اھبیئ ہ ی�وج ےب ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫اس ی‬
‫مارسافیھبدنسپ�رب وکسجیکاطعےہ�ی رتےاپس‬
‫ت‬
‫و�ی‬
‫م ااکحم اس ےک ولعمم رک اور لمع ی�را اس ہپ وہ ا‬ ‫اس ی‬
 ‫‪311‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫وخ�د دنسپی‬
‫رکے تاامعل وج اضعئ وہ وخد دنسپی ےہ‬
‫ن‬
‫� ہپ ہک اعدت �ی ینتک دنگی ےہ‬
‫وسچ ی ج‬

‫م وہ وہ اپےن یک آرزو وہ اس یک‬‫اکش دل ی‬

‫م رھپ دنلبی ےہ‬ ‫اجبے یتسپ ےک تمسق ی‬
‫ٔ‬

‫م اینپ ی ا‬
‫ک وہا‬ ‫وت ارگ وغث یھب ےہ آوھکنں ی‬
‫ی‬
‫وھبل اج وخد ہک ہ� وت دنملقعی ےہ‬

‫ت‬ ‫ٹ‬
‫� وہ د�یکھ��ا ےہ ےھجم‬
‫م روہں ی‬‫اس یک رظنوں ی‬
‫وخددنسپی یک �ی وخاشہ تہب یہ ادنیھ ےہ‬

‫م اضعئ ہن وہ رھپ‬ ‫وج امکؤ وہ یسک احل ی‬

‫ش‬
‫ب‬
‫نس ےل ی‬
‫�رؔ ہک سب �ی یہ رنہ دنمی ےہ‬
 ‫‪312‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫سفن ایک ےہ؟‬

‫ےچب یک رطح اندان ےہ‬ ‫سفن‬
‫م �ی انرفامن ےہ‬‫اس ےئل دض ی‬

‫ب ت‬
‫وت‬ ‫وہاجےئ‬ ‫ارگ‬ ‫یک‬ ‫اس‬ ‫ی‬
‫رت�‬
‫بی‬
‫وخ�وں یک اجن ےہ‬ ‫رھپ �ی اسری‬

‫اجے وت اجونر ےس دب رت‬

‫ٔ‬ ‫ڑگب‬ ‫�ی‬
‫ٹ‬
‫� وہ رھپ ی‬
‫کا �ی وخب ااسنن ےہ‬ ‫ی‬

‫�خ‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�ی � اجاتن رمی ی ر سک م ےہ‬
‫ش‬
‫اس ہپ رطہ �ی ہک اسھت �� یط�ان ےہ‬

‫وہ اعرف ےنب‬ ‫وج ہک اجےن سفن وک‬

‫ش‬
‫ےہ‬ ‫رعافن‬ ‫ب�رؔی‬ ‫اجانن اس اک‬
 ‫‪313‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫بضغ‬
‫ےہ بضغ اطتق وج دنمش ےک اقملب وہ ےلچ‬
‫ت‬ ‫اور اس ی‬
‫م یھب رش� یع� ےک اطمقب وہ رےہ‬

‫م ےہ‬ ‫اانت ہصغ رکان اس رپ وج رتے اقوب ی‬

‫م وہ ربداتش اس یک رک ےکس‬‫سج ےک وت اقوب ی‬

‫ت‬
‫ی‬
‫اہں رگم وضغمب وہ وج اہلل اک �را یھب وہ وہ‬
‫دویتس دل یک ہن ان ےک اسھت وت وکیئ رےھک‬

‫بج بضغ ےس مہ ےن وپاھچ وت اہکں ؟ وت �ی اہک‬

‫م وہات وہں وکیئ ےصغ یک وصرت بج ےنب‬ ‫رس ی‬

‫م وہات لقع ےہ وت وت اہکں‬‫�ی اہکبج رس ی‬

‫م بج وت لقع رس وک وھچڑ دے‬ ‫وت اہک آؤں ی‬

‫ت‬
‫ی‬
‫وج العج اس اک الص ےہ وہ ےہ � ولسک‬
‫ق‬
‫اعریض ھچک ہ ی� ی‬
‫رط� سج ےس رطخے ےس ےچب‬
 ‫‪314‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی ٹ‬ ‫� ی� ٹ‬ ‫ٹ‬
‫ب�‬
‫اجے‬ ‫ھ‬
‫اجے ے وہ وت ل ٔ‬ ‫وہ ڑھکے وت �ب�ی�ھ ٔ‬
‫اجے اس وتق اپین پ ی ٔ‬
‫�‬ ‫ٔ‬ ‫اور ہصغ رھپ یھب ہن‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫آے � وضغمب ےک بج وہ ڑبا‬ ‫اسےنم ٔ‬
‫سج ہپ وہ اقوب وت اس وک اسےنم آےن ہن دے‬

‫ونماات ےہ �ی رھپ اور یھب‬ ‫سفن یک امون وت‬

‫اور دابؤ اس وک انتج وت وت �ی اانت دےب‬

‫ش‬ ‫ت‬ ‫ش‬

‫�رؔ ی‬
‫د�‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫�ی ڑبا �� یط�ان اک ہ ی‬
‫�ار ےہ‬
‫ش‬
‫وہ ہصغ ےباج وت وفراً امگن انپہ �� یط�ان ےس‬

‫ن‬
‫ہصغ انیپ �ا�و�ر اعمف رک� ا�‬
‫ودعہ ان ےس ےہ تنج اک وج ڈرا رکےت ہ ی�‬
‫رک� ہصغ پ ین�ا رکےت ہ ی�‬ ‫م رخچ ی‬ ‫رہ احل ی‬
‫حس ن‬ ‫م‬
‫رکےت اعمف ہ ی� ولوگں وک ‪�� ،‬ی� وج ہ ی�‬
‫ک رکےت ہ ی�‬ ‫اسھت ان ےک وت دخا پ ی�ار ی ا‬
 ‫‪315‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫دسح‬
‫م دسح یک وج آگ ےہ اھجبدو‬ ‫�ی دل ی‬
‫وہج اس یک وج یھب ےہ اس وک الھبدو‬
‫ن‬
‫الج دے اگ �ی � �وں اک زخاہن‬
‫ی‬ ‫�‬ ‫ک‬
‫ی‬ ‫�‬
‫ابتیہ ےس وخد وک واہں رپ اچبدو‬

‫ک قح ےہ‬ ‫ےسج اہلل دے دے رما ی ا‬

‫رکوں ارتعاض اس ہپ سفن وک اتبدو‬

‫ت‬
‫ک ےہ اجات‬‫وہ یلا ےہ اس ےس یمرا ی ا‬
‫م اب ی ا‬
‫ا� امج دو‬ ‫وصتر �ی وں دل ی‬

‫ت‬ ‫ق‬
‫ی‬
‫اجے اس ےک یہ د� رپ‬ ‫�را نب‬ ‫ی‬ ‫�ن‬‫ی ی‬
‫ٔ‬
‫�ش ت‬
‫یا�این دل وک الھکدو‬ ‫ُک �ہ‬ ‫وکیئ‬

‫ت‬
‫ہ‬
‫وج وسحمد ی�رے ی� ان ےک ی‬
‫ل وت‬
‫ہن نب دبوخاہ ہکلب وت ان وک داع دو‬
 ‫‪316‬‬‫غ‬
‫پیغام حمبت‬
‫ت‬
‫ی‬
‫گ ی�رے دل م‬ ‫یا‬ ‫� سھگ‬‫ی‬
‫اکنول وج ر‬
‫م اسب دو‬‫رکو ذرک وخب اس وک دل ی‬

‫�غ‬
‫ہ‬ ‫ی‬
‫نوہ ا ی ار ےک ےشقن رتے دل م وج ی�‬
‫ا� رکےک دل ےس اٹمدو‬
‫ا� ی‬‫ا� ی‬ ‫ہی‬

‫�یک‬
‫وج د ھے وت تمعن یسک ہپ دخا یک‬
‫وت ہہک اماش اہلل �ی وخد وک اھکس دو‬
‫ش‬ ‫ت‬
‫ی‬
‫�ر‬ ‫ب‬ ‫وت �چ ی �زوں ےس دل وک اکنول ُ و�‬
‫المدو‬ ‫ےہ سج اک �ی دل وت ایس ےس‬

‫ن‬
‫دسح ہن رک��ا‬
‫ہن دسح یسک ےس رکان ہک �ی یکوں ےہ ھجم ےس آےگ‬
‫ت‬
‫�ی اجمدہہ ےہ ی�را رکےل یکوں وت اس ےس اھبےگ‬
‫م ڈٹ اج‬ ‫د� ےک وت سک ےل رمک اینپ اکم ی‬ ‫اےس ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫رکےل �ک� یہ رب ہپ اھٹ اج ہک رتے �ص� بی� اجےگ‬
 ‫‪317‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫تبیغ‬
‫�غ ت‬
‫رکان‬ ‫ی�� ب�‬ ‫ہی‬
‫اچ�‬ ‫رگ‬ ‫وک‬ ‫ھجت‬
‫رکان‬ ‫امحتق‬ ‫ےہ‬ ‫بلطم‬ ‫اک‬ ‫اس‬

‫ین‬ ‫ن‬
‫د�ا‬ ‫یی‬
‫�اں‬ ‫وک‬ ‫دنمش‬ ‫اےنپ‬
‫ق‬
‫رکان‬ ‫ی‬
‫�اتم‬ ‫رو ِز‬ ‫گنت‬ ‫وک‬ ‫وخد‬

‫رمدہ اھبیئ اک وگتش اھکان ےہ �ی‬

‫ی‬ ‫تف‬
‫ُ� ےہ رھپ یھب ا� رحتک رکان‬

‫وہوے رشوع وت دبل دے وموضع‬

‫اس ہپ وہ وھتڑی یس تنحم رکان‬

‫ش‬
‫روانک زابن ب ی‬
‫�ر‬ ‫اس ےس ےہ‬
‫رکان‬ ‫امستع‬ ‫یک‬ ‫اس‬ ‫یھبک‬ ‫ہن‬
 ‫‪318‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ربک یک یفن‬
‫ےھجمس‬ ‫وک وج وکیئ یھب ڑبا‬ ‫وخد‬
‫ےھجمس‬ ‫م دل وک التبم‬ ‫ی‬ ‫ربک‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫دنبے وک ربک راس آات �‬
‫اس ےئل وخد وک وہ ابتہ ےھجمس‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫آے � ھجمس �ی وت‬ ‫ٔ‬ ‫سج وک‬
‫ا� اجلہ وک رھپ دخا ےھجمس‬ ‫ی‬
‫ن‬ ‫ق ق ت ی �یک‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ھ�‬ ‫مہ ی‬
‫ح م د یں ھچک یھب �‬
‫ک ےھجمس‬ ‫یا‬ ‫رب وخد طلغ �ی‬ ‫وکیئ‬
‫ن‬
‫یہ‬
‫آے �‬ ‫ٔ‬ ‫ربک بج وہ وت رظن‬
‫اور ہن وہ وت اےس الب ےھجمس‬
‫ش‬
‫ی‬
‫آے وج وخد م‬ ‫ٔ‬ ‫ی‬ ‫ب‬
‫مہ وک �رؔ رظن‬
‫وت اےس اس یک یہ اطع ےھجمس‬
 ‫‪319‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ت‬
‫�داین �د�وس� یک �د�ویتس‬
‫ن‬
‫د�ا دوتس رےتھک ہ ی�‬
‫ہن رانھک دوتس ان وک وج یھب ی‬
‫ہک نج اک دوتس وہ وکیئ وہ ان ےک اسھت ےتلچ ہ ی�‬

‫ن‬ ‫ن‬
‫د� دوتس رےتھک ہ ی� توت اچےہ ھجت ےس وہ ی‬
‫د�ا‬ ‫وج یا‬
‫زابین وگ تہب ز ی�ادہ یہ ی�را دم وہ رھبےت ہ ی�‬

‫�یک‬ ‫ت‬
‫ھ‬ ‫ی‬ ‫ج‬
‫اہکں �را ےنب اگ وہ وت رت�ات وک د �و‬‫ی‬
‫ہ‬ ‫ن‬ ‫خ‬
‫د�ا ہپ رمےت ی�‬‫�ال رےھک اگ وہ وج ی‬
‫ک ی‬ ‫رتا ی ا‬

‫م‬ ‫ےہ نکمم وچس ےل ھجت وک‪ ،‬ہن رس ابیق رےہ ھجت ی‬
‫ا� وہ رکےت ہ ی�‬
‫رگا دے وھپک ےک امدنن ےھجت‪ ،‬ی ا‬

‫وج اسرے ؤمونمں اک دوتس ےہ نب وت یھب اس اک دوتس‬

‫غ‬
‫ک ونسرےت ہ ی�‬
‫�ر اس ےک دقمر رھپ یسک ےک ی ا‬ ‫بی‬

‫ش‬ ‫ت‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫ک رپواہ �رؔ ھجت وک‬ ‫ی‬
‫رجی نب‪ ،‬وہ ارگ �را ےہ‪ ،‬ی ا‬
‫ڈرے اس ےس اہجں اسرا ہک وج یھب اس ےس ڈرےت ہ ی�‬
 ‫‪320‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ن‬
‫سفن �ا�و�ر اطیش‬
‫ےہ‬ ‫یہ انداں‬ ‫اانپ تہب‬ ‫سفن‬
‫ش‬ ‫ہی ن‬
‫ےہ‬ ‫وج �� یط�اں‬ ‫ذ� ےہ‬ ‫تہب‬
‫�ہم��ش‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫د� ہپ �ی الت ےہ‬‫ی‬ ‫دوھہک‬
‫ی �ز‬
‫اور رما سفن اس اک مابں ےہ‬

‫دوونں �ی لم ےک ھجم وک امرےت ہ ی�‬

‫اور رما روح اس ہپ ونہح انکں ےہ‬
‫ش‬ ‫سفن رما داؤ ی‬
‫آے‬
‫ٔ‬ ‫ےک‬ ‫ان‬ ‫�‬ ‫یط‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫م‬
‫ش ن ت‬ ‫سفن ی‬
‫م �� یط� یا� یھبت وجاں ےہ‬

‫ذرکرکان‬ ‫سفن ہپ پ ی ر‬
‫� رھک ےک‬
‫م یہ اہنں ےہ‬‫العج یمرا اس ی‬
‫ش‬
‫�ی دوونں اکم تہب آاسں وہ ب�ری‬
‫� اغمں ےہ‬ ‫پیر‬ ‫رگ م�یس�ر ےھجت‬
 ‫‪321‬‬
‫ٹ‬
‫پیغام حمبت‬

‫وھج� وبانل‬
‫اعدت ےہ‬ ‫وھجٹ وبانل وج ربی‬
‫اس ےک وبےنل یک ی‬
‫کا احتج ےہ‬

‫انچب ےب زعیت ےس یکوں ؟‬ ‫وھجٹ ہپ‬

‫دخا یک تنعل ےہ‬ ‫ڑپیت اس ےس‬

‫اھبیئ‬ ‫م‬‫ذماق ی‬ ‫وھجٹ وبانل‬

‫ےہ‬ ‫امحتق‬ ‫ڑبی‬ ‫وھجمس‬ ‫وت‬ ‫ھچک‬

‫ل وھجٹ وبانل‬
‫ی‬ ‫وھجیٹ زعت ےک‬
‫ساتح ےہ‬ ‫ی‬ ‫م اک‬ ‫ی‬ ‫وادی رش‬

‫ش‬
‫ی‬
‫�ر‬ ‫ب‬ ‫اچس اہلل وک بج دنسپ ےہ‬
‫ےہ‬ ‫اطتق‬ ‫ڑبی‬ ‫رھپ‬ ‫وبانل‬ ‫چس‬
 ‫‪322‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ےبربصی‬
‫ت‬
‫ک�یسے ےب ربصی ےس �کل� یف وہ دور‬
‫ےہ رگم ربص یک دروخاتس وظنمر‬

‫ین‬
‫اصرب� ےک ےہ‬ ‫اہلل بج اسھت‬
‫ت‬
‫ربص ےس اتلم مع� ی� اک ےہ ونر‬

‫وہ‬ ‫ےس‬ ‫امنز‬ ‫اور‬ ‫ربص‬

‫امانگن‬
‫یت‬
‫د�ا اہلل ےہ اس اک ےہ دوتسر‬

‫ت‬
‫وثاب‬ ‫ی‬
‫ذر�‬ ‫�کل� یف ہپ‬ ‫ربص‬
‫ت‬
‫رضور‬ ‫رگم امانگن اعف� ی� ےہ‬ ‫اہں‬

‫ش‬
‫ب‬
‫ربص واولں ےک اسھت رب ےہ ی‬
‫�ر‬
‫وہیت ان یک ےہ بت دمد رھبوپر‬
 ‫‪323‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ہنیک‬
‫ن‬ ‫رتے دل ی‬
‫م ارگ ت �ی ک�ی�ہ ےہ‬
‫ن‬
‫س��ہ ےہ‬ ‫ی‬ ‫ی�را‬ ‫اتر�‬
‫ی‬ ‫سج ےس‬

‫د� ےل اگ‬‫اتر� وک وت ی‬
‫ی‬ ‫اس یک‬
‫بن‬
‫دل یک رگ آھکن رتی ی�ا ےہ‬

‫ا�‬
‫م رمض ےہ ی‬‫دل ےک ارماض ی‬
‫ن‬
‫ز� ےہ‬ ‫ی‬ ‫اور دب یتخب اک اک‬

‫بج‬ ‫ےہ رفنوتں اک‬ ‫م راھک‬ ‫دل ی‬

‫ن‬
‫ےہ‬ ‫ی‬
‫اپر�‬ ‫ہصق‬ ‫ہتشگ‬ ‫مگ‬

‫ےک‬ ‫دبوتل اس‬ ‫ربخدار‬ ‫وہ‬

‫ن‬
‫ےہ‬ ‫س یف��ہ‬ ‫رتا‬ ‫وک‬ ‫ڈوےنب‬
‫ش‬
‫ب�ری‬ ‫وج داع آرسا ےہ اانپ‬
‫جن‬
‫�ا ےہ‬ ‫ک ی‬ ‫�ی یھب وٹےٹ وت رھپ ی ا‬
 ‫‪324‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ربکت‬
‫ھجت ےس وکیئ وپےھچ ارگ ہک ی ا‬
‫ک ےہ ربکت‬
‫وت �ی ےہک ہک آگ اک ہلعش ےہ ربکت‬

‫رگ ھچک یھب م�یس�ر ہن وہ دخا یک تبحم‬

‫وت اس ےک ہن وہےن ےک یہ زسا ےہ ربکت‬
‫ش‬
‫�� یط�ان یھب رمدود وہا اس یک دبوتل‬
‫وہ آگ ےہ اور آگ ےس پ ی‬
‫�دا ےہ ربکت‬

‫ےسیک وکیئ اےنپ وک �ی ےھجمس ہک ڑبا ےہ‬

‫سب سفن یک امحتق یک ااہتنء ےہ ربکت‬

‫ادنر امہرے مسج ےک رہ �چ ی �ز ےہ دنگی‬

‫ےہ دنگ رگ ڑبا ڑبا دنگا ےہ ربکت‬
‫ن‬
‫ہ‬
‫� ےئک وہےئ ی� رس نج وک�ش ےہ ھچک ھجمس‬
‫یچ‬
‫ہ‬
‫وج ےب ھجمس ی� ان اک یہ ی وہ ےہ ربکت‬
‫ش‬
‫�رؔ اماتگن ھجت ےس ےہ اعزجی‬ ‫ب‬
‫ی�ارب ی‬
‫ینتک ڑبی دخا یا� االتبء ےہ ربکت‬
 ‫‪325‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ُهو‬
‫ن‬
‫ن‬
‫ه ی� ی‬ ‫دل ی‬
‫م یمرے ٔ‬
‫امسے ُ و‬
‫ه‬ ‫م یمرے ٔ‬
‫آے ُ و‬
‫ک‬ ‫�‬
‫ی‬
‫آھکن سج اجبن د ھے یمری رہ رطف وہ ٔ‬
‫اپے ُ و‬
‫ه‬

‫دل یمرااباسےکاپس دل یمرااباسےکاپس‬

‫الچے ُهو‬
‫ھجم ہپ رتمح اس یک ہک اب وخد یہ اےس ٔ‬

‫ه یہ ےہ اب وت ُ و‬
‫ه ےس اس وک یہ اپؤں‬ ‫ه وت اب ُ و‬
‫ُو‬
‫رکاے ُهو‬
‫ٔ‬ ‫ه اہلل اور اہلل ُهو اک ذرک ھجم ےس‬‫ُو‬

‫اس اک دنمش یمرا دنمش وتڑان اس ےس اچےہ بج‬

‫ولکناے ُهو‬
‫ٔ‬ ‫اھچبے یمرے واےطس اس ےس‬
‫ٔ‬ ‫اجل‬

‫اسنھپے ہ ی�‬
‫ٔ‬ ‫م‬ ‫سفناور ش�� یط�اںاےنپاےنپاجولں ی‬
‫ت‬
‫اھجمسے ُهو‬
‫ٔ‬ ‫گ�ھ�ی�اں اھجلسےن م لکشم وہےھجم‬
‫ی‬

‫آے ہن‬ ‫م وبولں وبانل ھجم وک ٔ‬ ‫وکیئ اچےہ بج ی‬

‫وبولاے ُهو‬ ‫لابتوخدیہ‬ ‫کوبولں ی ن‬ ‫مپچ ہک ی ا‬ ‫ی‬
‫ٔ‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫�پ�ی�چ‬
‫آےگ ھے اجونں � امیض احل اور لبقتسم‬
‫داھکے ُهو‬
‫ٔ‬ ‫م ادناھبس ھچک وخد‬ ‫یمری رظن دحمود ی‬
 ‫‪326‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫د� ی‬ ‫ن‬
‫م بج‬ ‫اکن ڑپی انسیئ ہن دے اس وشر یا‬
‫ونساے ُهو‬
‫ٔ‬ ‫اکن رمے ےتنس ہ ی� ھچک وت اینپ ابت‬

‫م پی‬
‫�دا ی‬
‫کا‬ ‫انم دمحم نج اک ان یک اتم ی‬
‫ش‬
‫اہے ُهو‬
‫�ردل وبےل ٔ‬‫ب‬
‫ا� نم ےک پ ی�ارے ہپ ی‬
‫ی‬

‫�ااهليم کالم‬
‫غ‬
‫ُ‬
‫”ھو” اک اسرا ےہ‬ ‫الکم پ ی�ام تبحم اک‬
‫م وج ُ و‬
‫ھ یک تبحم اک یہ ااشرہ نےہ‬ ‫اس ی‬
‫�‬‫م کش یہ ہ ی‬ ‫� وہ د�یکھ�ت�ا رہ وتق ےہ اس ی‬
‫ہ ی‬
‫امہرے احل ےک اطمقب اےس ااترا ےہ‬

‫وصتف ےک ےلسلس‬
‫ےلسلس اسرے وصتف یک ونر یک ہ ی‬
‫را�‬
‫ئ‬
‫دہا� ی‬‫ی ت‬
‫اپ�‬ ‫اطابلن قح یہ‬
‫ِ‬ ‫اس ےس بس‬
‫ا� زنمل ہپ ےنچنہپ ےک ہ ی� رےتس فلتخم‬
‫ی‬
‫ئ‬
‫اج�‬ ‫ل اس رپ ی‬ ‫وج انمبس وہ یسک ےک ی‬
 ‫‪327‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ت‬ ‫ت‬
‫دصاق� �د�اعفِ ایلب�‬
‫ن‬
‫دعف البؤں وک رکےت ہ ی� � ییق���اً دصاقت‬
‫ین‬ ‫اےنپ امولں ی‬
‫د�ا رہ اسل زٰوکۃ‬ ‫م ےہ الزم‬

‫ن ہ ی� وج اصنب ےک امکل ی‬
‫رک� وہ رکش ِ دخا‬
‫ن‬ ‫ن‬ ‫ہی‬
‫د� ےک ہ ی� ان ےک احالت‬‫� ہ ی� یل ےک‪ ،‬ی‬

‫اہک دخا ےن دصاقت وک ڑباھات ےہ وہ‬

‫ن‬
‫د�یکھ��ا ان ےک ذرا وغر ےس مشچ د�ی د رباکت‬

‫م رخاب وہ وے‬ ‫اپین ڑھکے ڑھکے اتالب ی‬

‫آے وساغت‬
‫ہمشچ نب‪ ،‬آےگ رکو وج ےہ ‪ ،‬اور ٔ‬

‫رکش رک وتمعنں وک رکش ےس وفحمظ ی‬

‫رکل‬ ‫�خ‬ ‫�خ‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫یلقن رات ےس ےلم ھجت وک یھب ایلص رات‬

‫اس ےک ربسکع اٹم ات ےہ وج امل وسد اک وہ‬

‫ان ےک رہچوں ہپ رظن آےت ہ ی� دور ےس املظت‬
 ‫‪328‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫�ہم��ش‬ ‫�خ‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫م ر وخایہ‬ ‫اچاتہ رب ےہ ؤمونمں ی‬
‫اہں رگم ہنعط زین اور التجانہن وہ اسھت‬

‫اچنہپے ےھجت‬
‫ٔ‬ ‫یسک اندار ش یک داع اہکں‬
‫�رؔ رہ وتق �ی رضوری ابت‬‫ی�اد رانھک ب ی‬

‫قح یک وخیش دصہق ںیم‬

‫�ات ےہ رگم رک ہن رخاب اس وک ےنعط ےس‬‫دصہق داعفِ ب ی‬
‫ن‬
‫اٹل ید�اوہرگایھچرطحےس‪،‬ےہوہرتہبدےےکالتجےنےس‬
‫مےہوخیشقحیک‬ ‫قحاکہبنکےہ�ی ولخمقاسری‪،‬انیکدختم ی‬
‫�خ‬
‫ی‬
‫انتک وخش قح وہ ؤمونمں وک رھپ دصہق رات اچنہپےن ےس‬

‫امل یک انف �ا�و�ر اقب‬

‫رک‬ ‫رکےک‬ ‫آےگ‬ ‫وفحمظ‬ ‫امل‬
‫�اک اس ےس ڈر ےک رک‬ ‫وہ ہن ب ی ب‬
‫ت‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫ی�را ابیق نب‬ ‫افین امل‬
‫رھپ وخب زمے رم ےک رک‬ ‫اس ےس‬
 ‫‪329‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫�ااتتخیم �داع‬
‫غ‬
‫وہاجے‬
‫ٔ‬ ‫پ ی� ِام تبحم وبقل‬ ‫اانپ‬
‫غ‬
‫�ام ی‬
‫وھکاجے‬
‫ٔ‬ ‫م یہ‬ ‫وج ڑپےھ اس وک اس پ ی‬

‫ت‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫م وہ ی�ری تبحم اک �را اس ےس‬ ‫دل ی‬
‫اجے‬
‫م وب ٔ‬‫�ی رتے قشع وک رہ ؤمنم ےک دل ی‬

‫�ی ؤمونمں ےک اگجےن اک ی‬

‫ذر� یھب ےنب‬
‫اجے‬
‫اجگ اےھٹ اس ےس دل یسک اک ارگ وس ٔ‬

‫ض‬ ‫اس ےس دل ی‬
‫�اء وہ رونش وخب‬
‫م رتی بح یک ی‬
‫ن‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫د� ےک ارث وک �ی دل ےس دهو‬‫بحِّ یا‬

‫ش‬
‫ی‬ ‫ب‬
‫انبے دخا �رؔ ان اک‬
‫ٔ‬ ‫رامنہ اس وک‬
‫ن‬
‫اجے‬
‫ٔ‬ ‫یل دخا یک تبحم اک ہفخت وج‬
 ‫‪330‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫ی‬
‫لکشم اافلظ یک رشت�‬
‫م وج لکشم اافلظ‬ ‫م اس اتکب ی‬ ‫‪1‬آےن واےل دنچ احفصت ی‬ ‫‪.1‬‬
‫پش‬
‫� آیتکس ےہ‬ ‫م لکشم ی‬ ‫وہے ہ ی� اور نج ااعشر ےک ےنھجمس ی‬ ‫ٔ‬ ‫اامعتسل‬
‫ی‬ ‫ی‬
‫‪،‬ان یک رشت� دی یگٔ ےہاتہک دعب ی‬
‫م ان ااعشر یک ولگ طلغ رشت�‬
‫ی‬
‫رککس۔‬ ‫رکےک وخد یھب رمگاہ ہن وہں اور دورسوں وک یھب رمگاہ ہن‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫((‪ �(1‬يع�ی رش� یع�۔‬
‫((‪(2‬سفن یک اناجزئوخااشہت روح وک زیمخ رکیت ہ ی�۔‬
‫ن‬
‫((‪ �(3‬یع�ی اہلل اعتٰیل یک تبحم یک ڑتپ۔‬
‫ن‬
‫((‪ �(4‬یع�ی اہلل یک تبحم۔‬
‫م اراشد ابمرک ےہ۔‬ ‫الل۔۔۔۔ ی‬ ‫((‪ (5‬ج ی ا‬
‫� ہک ُق ْل ا ِ ْن ُك ْنت ُْم تُح ُِّب ْو َن ّٰ َ‬
‫ق‬
‫رط� ذجب وک ہن اماتن وہ۔‬ ‫((‪(6‬وج بحِّ ایہٰل ےک ےئل ی‬
‫ق‬
‫رط� یک اندقری اک وخف ےہ۔‬ ‫((‪ (7‬یکوہکن اس ےس ی‬
‫ن‬
‫((‪ �(8‬یع�ی بحِّ ایہٰل اسری اعسدوتں یک بج یجنک ےہ۔‬
‫ن‬ ‫ن ت‬
‫ ‬ ‫د�ا یک تبحم وک دل ےس اکنانل‬‫((‪(9‬بحِّ ایہٰل ےک وصحل یک ی� ےس ی‬
‫یت‬
‫انبد�ا ےہ۔‬ ‫ااسنن وک اکلم‬
‫(‪ (1(1‬یکوہکن سج وک اہلل اعتٰیل یک تبحم احلص وہیت ےہ وہ اس ےس یھبک یسر‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫� وہات۔‬
 ‫‪331‬‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬
‫ہ‬
‫(‪ �(1(1‬یع�ی تبحم یک ااہتنء � ےہ۔‬
‫ی‬

‫م ڑتےنپ ےس آےگ ڑتانپ یہ ےہ بسح اقمم‬ ‫(‪(1(1‬بحِّ ایہٰل ی‬

‫ت‬ ‫ن‬
‫(‪ �(1(1‬یع�ی اینت ک� یف� ی� وضحری وہ ہک انف احلص وہاجےئ‬
‫گ وج‬ ‫(‪(1(1‬نم اکن ِل اکن اہلل ہل ےک دصماق وج اہلل اک نب ی‬
‫گا اہلل اس اک وہ یا‬
‫ادبی اک ی‬
‫مایب یہ ےہ۔‬
‫ن‬
‫ل اس یک زنمل ےسیک وہ؟‬ ‫م ااہتنء ہ ی‬
‫� اس ی‬ ‫(‪(1(1‬قشع ی‬

‫(‪(1(1‬سج وک انف یف اہلل احلص وہاجیت ےہ اس وک یہ دنع اہلل اقب احلص وہیت‬
‫ےہ۔‬
‫ن‬
‫(‪(1(1‬اس�ی ےس رماد زادئ �چ ی ی�ز� ہ ی� وج وصقمد ہ ی‬
‫�۔‬
‫(‪(1(1‬وج دل ےس اہلل اک اننب اچاتہ ےہ اہلل اعتٰیل اس وک یہ وبقل رفامےت ہ ی� ۔‬
‫ن‬ ‫پش‬ ‫ن‬
‫رک� � یع�ی یلمع دقم ااھٹےئ۔‬
‫� یھب ی‬ ‫ل ی‬ ‫(‪ �(1(1‬یع�ی اےنپ آپ وک اس ےک ی‬
‫(‪(2(2‬سج وک انف یف اہلل احلص وہاجےئ وہ وکشہ سک رطح رکے اگ۔‬
‫ج یت‬
‫د�ا ےہ وہ اہلل اک وبحمب اتنب‬ ‫رت�‬
‫(‪(2(2‬وج دنبہ اینپ دنسپ رپ اہلل اعتٰیل یک دنسپ وک ی‬
‫ےہ۔‬
‫(‪(2(2‬اےنپ آپ وک اہلل اعتٰیل ےک رپسد رکول۔‬
‫انبل ےگ۔‬ ‫(‪(2(2‬اہلل اعتٰیل ھجت وک اانپ ی‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫د� ہ ی�۔‬‫(‪ �(2(2‬یع�ی توھتڑی تنحم رپ اہلل تہب ز ی�ادہ وناز ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫م التبم � وہان اچےئہ۔‬ ‫(‪ �(2(2‬یع�ی �ع�ج�یل ی‬
‫ش‬
‫(‪ ��(2(2‬یط�ان۔‬
 ‫‪332‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪(2(2‬اہلل اعتٰیل اک۔‬

‫(‪(2(2‬اہلل اعتٰیل ےن بس ےس ام�ی ویس رکادی۔‬
‫گا۔‬
‫(‪(2(2‬بج اہلل اعتٰیل یک رطف وتمہج وہےئ وت بس ھچک لم ی‬
‫(‪(3(3‬سج وک اہلل اعتٰیل ےس قشع وہاجےئ وت اس یک یلجت یک وہج ےس ابیق رظن‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ف‬ ‫� آےت۔‬
‫ت‬ ‫ق‬
‫ی‬
‫رفامد�‬ ‫(‪(3(3‬بج یھب مہ اےنپ اقمم ےس رگاجےت ہ ی� وہ وتہب یک ی‬
‫وت� اطع‬
‫ہ ی�۔‬
‫ک ےئگ۔‬ ‫ل مہ پ ی‬
‫�دا ي ٔ‬ ‫(‪(3(3‬یملع احلظ ےس اہلل وک اپےن ےک ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ل اس ےک اپےن یک‬
‫(‪(3(3‬یلمع احلظ ےس وک یئ اہلل کت � چنہپ اتکس اس ی‬
‫وکشش یہ ولطمب ےہ۔‬
‫ق‬
‫د�ا۔‬‫رط� ےس ی‬ ‫ی‬ ‫(‪(3(3‬ولخمق ی ا‬
‫ک رکیتکس ےہ وہ رہ‬
‫ق یق ت‬
‫ح �ی ےہ ہک رہ اکم اہلل اعتٰیل یہ رکات ےہ ولخمق وت رصف اامعتسل‬ ‫(‪(3(3‬‬
‫وہیت ےہ۔‬
‫(‪(3(3‬بج اہلل اعتٰیل یک رطف ےس ھجم رپ رکم یک رظن وہیئ۔‬
‫گا ۔اہلل اعتٰیل اس وک وبقل رفامےئ۔‬ ‫(‪ (3(3‬یمرادل اہلل اعتٰیل اک اعقش وہ ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫(‪ (3(3‬ی‬
‫م اس اقلب � ہک ےھجم الب ی�ا اجےئ ۔ےھجم داکتھرا � �ی اکیف ےہ۔‬
‫ن‬
‫�۔‬‫(‪(3(3‬اس ےن بج اانپ وہےن اک ااشرہ دے د ی�ا وت ولوگں یک اب وکیئ رپواہ ہ ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫(‪(4(4‬اہلل اعتیل ٰ یک ذات یہ رھبوےس ےک اقلب ےہ ابیق وکیئ �۔‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫د� ہ ی�۔‬‫(‪(4(4‬بج ےھجم اظرہ رش� یع� رپ ےنلچ اک مکح ی‬
 ‫ن‪333‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫د� وہں۔� یع�ی امہرا ذجب رش� یع� اک اپدنب وہان اچےئہ۔‬
‫(‪(4(4‬وت ذجب وھچڑ ی ا‬
‫ل ےہ۔‬ ‫ا� اجن اس رپ رقابن وہےن ےک ی‬ ‫(‪(4(4‬زےہ تمسق یمرے اپس یھب ی‬
‫(‪(4(4‬ارگ اہلل اعتٰیل ےن ےھجم اینپ وکیئ �چ ی �ز رقابن رکےن اک مکح د یا� وت وپرا رکوں اگ۔‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫(‪(4(4‬انف ءاانفل ےکاقمم ی‬
‫م ااسنن اانپ ہن وہان یھب ی�اد � راتھک ۔‬
‫م التبم وہ ا ےہ پ ی�ا اس یہ راہ ےہ۔‬ ‫(‪(4(4‬وج یھب اہلل یک تبحم ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫(‪(4(4‬ےھجم ھچک ہتپ � ہک بک وجش م آ یا� اور بک وہش م ؟‬
‫(‪(4(4‬قشع ےک دنمسر یک رہگایئ اجےنن یک وکشش رکےن واےل ےنتک اسدہ ہ ی�؟‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫(‪(4(4‬اس یک پ ی�اشئ وت وخد ےب ادیب ےہ یکوہکن اعقش اس یک پ ی�اشئ � رکےت۔‬
‫(‪(5(5‬مکح امانن اور رماہبق یہ واصل ےک ذراعئ ہ ی�۔‬
‫ی ن‬ ‫ن‬
‫سح وہں ےگ۔‬ ‫�دا رکےن واےل وخد ےنتک‬ ‫(‪(5(5‬وصتر رکو ہک امتم حس ی���وں وک پ ی‬
‫(‪(5(5‬روح۔‬
‫ِ‬
‫وخااشہت سفن۔‬‫(‪(5(5‬‬
‫(‪ (5(5‬یمرے ولسک رپ ےنلچ وک۔‬
‫ت‬
‫(‪(5(5‬ذجیب ک� یف� ی�۔‬
‫(‪(5(5‬دنبیگ احلص وہیئگ۔‬
‫م آےن یک دروخاتس۔‬ ‫(‪(5(5‬دل ی‬
‫ن‬
‫(‪(5(5‬وتسمرازل � یع�ی اہلل اعتٰیل۔‬
‫ن ن‬
‫(‪ �(5(5‬یع�ی یا‬
‫د�‬
‫(‪(6(6‬بج اہلل اعتٰیل اک ذرک رکات وہں۔‬
 ‫‪334‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪(6(6‬اہلل اعتٰیل یک تبحم۔‬

‫(‪(6(6‬ذرک اک روزاہن اک ومعمل ۔‬
‫(‪(6(6‬اال اہلل ےس اہلل یک تبحم اک احلص وہان۔‬
‫پش‬
‫� رکات وہں۔‬‫م ی‬‫م وخد وک ابراگہ ایہٰل ی‬‫(‪(6(6‬اہللُ اہلل ےس ی‬
‫ت‬
‫(‪(6(6‬رش� یع� رپ اتلچ وہں۔‬
‫(‪(6(6‬افذرکوین اذرکمک ےک دصماق ذارک وہرک اہلل اعتٰیل اک ذموکر وہاجات وہں۔‬
‫ت‬
‫(‪(6(6‬دل رھپ ذارک وہاجات ےہ اور رھپ اس ےس ک� یف� ی� ااسحن احلص رکات وہں۔‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫(‪(6(6‬وج ھچک یھب � اس وک وکیئ ہہک دے ہک وت ھچک یھب � وت ی ا‬
‫ک وہاگ۔‬
‫(‪(6(6‬اہلل اعتٰیل یک رطف ےس ااہلامت وہےت ہ ی�۔‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬ ‫(‪(7(7‬وج زدنیگ ی‬
‫کا یلا؟‬
‫م اہلل اعتٰیل اک � انب وت اس ےن زدنیگ ےس ی‬
‫(‪(7(7‬بج اہلل اعتٰیل اک وہان یہ وصقمد ےہ وت اس ےک ذراعئ ےس ارعاض یکوں؟‬
‫(‪(7(7‬بج ویہ وصقمد ےہ وت ایکس رطف یہ وتمہج رانہ اچےئہ۔‬
‫�غ‬
‫م ان ےک ےھچیپ یکوں اجٔوں وج ا ی ار ےک ےھچیپ اجرےہ ہ ی�۔‬ ‫(‪ (7(7‬ی‬
‫ن‬
‫د� ےسیک اس اک وصقمد وہ؟‬‫(‪(7(7‬ااسنن وصقم ِد اکانئت ےہ وت یا‬
‫ن‬
‫د�ا ےک ےھچیپ ڑپ رک یکوں ذل�یل وہ؟‬
‫(‪ (7(7‬ی‬
‫رش� وک ڑپھ رک یکوں قشع ی‬ ‫ف‬
‫م التبم ہن وہ؟‬ ‫(‪(7(7‬ونثمی ی‬
‫م وغشمل وہ اجٔو۔‬ ‫(‪(7(7‬دل اک وج اہلل اعتٰیل ےک اسھت راہطب ےہ اس ی‬

‫م تسم وہان اچےئہ۔‬ ‫(‪(7(7‬اب وت اہلل اعتٰیل یہ یک تبحم ی‬

‫قق‬
‫ح ےس یمرا دل رھبوپر ےہ۔‬ ‫(‪(7(7‬قشعِ ی‬
 ‫‪335‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪ (8(8‬یمرا دل وشق ےس ابر ابر اس وک ی�اد رکےن ےک ی‬

‫ل ڑتپ راہ ےہ۔‬
‫م وہں۔‬ ‫م احتل ذجب ی‬‫گا ےہ ی‬
‫(‪(8(8‬بج ےس اس اک قلعت احلص وہ ی‬
‫م وگ یا� ہک طبض ےس ابرہ وہےن وک اھت ۔‬‫(‪(8(8‬اس ےس ی‬

‫م ےسیک وھچڑ اتکس وہں یمرا دل اس ےس ےل راہ ےہ‬ ‫(‪(8(8‬اس وک اس احتل ی‬

‫اور یمرا دل اس اک وہ راہ ےہ۔‬

‫ٹ‬ ‫م دجسم ی‬ ‫(‪ (8(8‬ی‬
‫م �ب�ی�ھ رک اس وک ی�اد رکوں وت اس یک تبحم احلص وہ۔‬
‫(‪ (8(8‬یمرا دل زم�ی د اور زم�ی د اتہک رےہ۔‬
‫ن‬
‫� وہات۔‬‫و� احلص ہ ی‬ ‫(‪�(8(8‬ی رہتس وکشش اک ےہ ی‬
‫خت‬
‫ک اجےئ۔‬ ‫(‪ (8(8‬ی�ا رھپ دل یک تبحم واال رہتس ی‬
‫ا�ار ی ا‬
‫ن‬
‫د�ا رہ رطح ےس اغبل آیکچ ےہ اب وت یمرے دل یک ذجیب آواز وک وکیئ‬ ‫(‪ (8(8‬ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ی ی ہ‬
‫نس ےل ورہن ابتیہ م د�ر � ےگل یگ۔‬
‫ئ‬
‫آ� ےگ۔‬ ‫(‪(8(8‬روسل اہلل ﷺ یک اابتع ےس مہ وشق ےک اسھت لمع رپ ی‬
‫�ک‬
‫م سج رطف یھب د یھ�وں وت ےھجم اہلل رظن آےت ہ ی�۔‬ ‫(‪ (9(9‬ی‬
‫غ‬
‫�ر ےس یمرا دل رسد وہ ی‬
‫گا۔‬ ‫(‪(9(9‬اس اک افدئہ �ی وہا ہک رہ ی‬
‫(‪(9(9‬اہلل اعتٰیل یک یلجت رہ �چ ی �ز رپ احوی ےہ۔‬
‫(‪(9(9‬سج رپ یھب ڑپاجےئ وت واہں ولطمب ارث پ ی‬
‫�دا وہاجات ےہ۔‬
‫(‪(9(9‬اس اک بلطم ےہ ہک اہلل اعتیل ٰ اینپ ولخماقت ےس اچہپان اجات ےہ۔‬
‫ن ی ق یق ت‬
‫ح رپ رظن وہ۔‬ ‫د�ا م‬‫(‪(9(9‬سج یک یھب اس ی‬
‫یث ت‬ ‫ی ت‬‫ق‬ ‫ق‬
‫ح‬ ‫م ان یک ی‬‫ح ی‬ ‫(‪(9(9‬اس یک اگنہ ےس ولخماقت اکدعلم وہیت ہ ی� یکوہکن‬
 ‫‪336‬‬ ‫ن‬
‫پیغام حمبت‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ھچک یھب � وہیت۔‬
‫ت‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫(‪(9(9‬وگ یا� اس وک ولخماقت رظن � ی‬
‫آ�۔‬
‫(‪(9(9‬بج اس یک رظن اہلل اعتٰیل رپ ڑپیت ےہ۔‬
‫(‪(9(9‬وت ولخمق رظن ےس اغبئ وہاجیت ےہ۔‬
‫(‪(1(10‬سج ےن ےھجم بحِّ ایہٰل ےس امونس ی‬
‫کا ےہ۔‬
‫(‪(1(10‬دنگی وخااشہت وک وھچڑان اچےئہ۔‬
‫اپک ذجابت وک رپوان ڑچاھان اچاتہ وہں۔‬
‫(‪ (1(10‬ت‬
‫م ویہ رکان اچاتہ‬‫م آےئ ےک دصماق ی‬ ‫� مخ ےہ وج زماج ی�ار ی‬ ‫(‪(1(10‬رس ی‬
‫وہں وج وہ ھجم ےس رکواان اچاتہ ےہ۔‬
‫ی‬
‫(‪(1(10‬بحِّ ایہٰل اک ہ� اقتاض ےہ۔‬
‫(‪(1(10‬اہلل اعتٰیل۔‬
‫ت‬
‫عل‬
‫(‪(1(10‬اظرہی اابسب اور ��یں۔‬
‫ش ت‬
‫(‪(1(10‬اس یک م�� ی� ےہ۔‬
‫(‪(1(10‬ےپھچ وہےئ وشعمق یک۔‬
‫(‪(1(10‬زومخں رپ رےنھک وایل یٹپ۔‬
‫ن‬
‫(‪(1(11‬اہلل اعتٰیل ت ےک اہں ےس � یع�ی اس ےک لضف ےس۔‬
‫ن � �ڑ‬
‫د�ا ےک ھ�پ�ی�ےاھک رک۔‬ ‫(‪ (1(11‬ی‬
‫(‪(1(11‬ومت ےک وتق دل وک ینتک وخیش وہیگ۔‬
‫ل زدنیگ ڑبی اامتن ےہ۔‬
‫(‪(1(11‬اےنپ وبحمب ےک اسھت تبحم رکےن ےک ی‬
 ‫ن‬
‫‪337‬‬ ‫ی ن‬
‫پیغام حمبت‬

‫� اامعل رکے اگ وخش �ص� بی� ےہ۔‬‫م ی‬ ‫(‪(1(11‬وج اس‬

‫ف‬
‫ل دل وک ی ہ�اںوخب ونساران اچےئہ۔‬ ‫(‪(1(11‬بلق ی‬
‫لس رپ یہ ی� وہاگ اس ی‬
‫ل ےہ۔‬ ‫(‪ِ (1(11‬‬
‫رثکت ذرک ےس دل رونش وہات ےہ اور امہرا دل اہلل یہ ےک ی‬
‫(‪(1(11‬دنگی وخااشہت وک وپرا رکےن یک اجبےئ اہلل اعتٰیل ےک ااکحامت امون۔‬
‫ن‬
‫(‪(1(11‬اےنپ دل یک آوھکنں ےس اس یک رباکت اک رھپ اشمدہہ ی‬
‫رکلا۔‬
‫ت‬ ‫غ‬
‫آواز� اہلل ےک دنمش ےک ہ ی‬
‫�ار ہ ی� ان وک ہن ونس۔‬ ‫ی‬ ‫(‪(1(11‬ومس�یقی ی‬
‫و�رہ یک‬
‫�غ‬
‫�‬‫ی‬ ‫�‬
‫(‪(1(12‬رقآن یک رطف اکن قاگلٔو یا� ب ی ااہلم یک رطف۔‬
‫ی ن‬ ‫ت‬
‫� ےہ ۔‬ ‫(‪ (1(12‬ی�را اس وک رظن آان وت ی‬
‫ق‬
‫د� راہےہ۔‬ ‫� ےک اسھت وسحمس رک ہک وت اس وک ی‬ ‫(‪(1(12‬وت یھب ی ی ن‬
‫ن‬
‫د�ا یک تبحم ےس اخیل رکےکس اگ۔‬ ‫(‪(1(12‬وج یھب اےنپ دل وک ی‬
‫م اہلل یک وموجدیگ وسحمس رکے اگ۔‬ ‫(‪(1(12‬وت وہ رھپ اےنپ دل ی‬

‫م امہری زدنیگ زگر اجےئ۔‬‫رک� اس ی‬

‫(‪(1(12‬وج رب اچےہ ویہ مہ ی‬
‫(‪(1(12‬رقآن ےک اطمقب ‪،‬وج یھب اہلل وک ی�اد رکات ےہ اہلل اس وک ی�اد راتھک ےہ۔‬
‫(‪(1(12‬اہلل اعتٰیل۔‬
‫ت ق‬
‫م ےہ وہ امتم روسامت اور وغل ی�ات ےس آزاد ےہ۔‬ ‫(‪(1(12‬وج رش� یع� یک ی�د ی‬
‫ن‬
‫رک�۔‬‫و�ران دل وک امونس رکےک آابد ی‬ ‫(‪ �(1(12‬یع�ی ذرک ےس اس ی‬
‫ئ‬
‫(‪(1(13‬وج انف یف اہلل ےہ اس وک مہ اینپ انف یک ااتسد ی‬
‫انبد�۔‬
‫ئ‬ ‫(‪ (1(13‬ی‬
‫رکد�‬‫ی‬ ‫م وکےسن اامعل رکےن آ ی�ا اھت اور وکےسن اامعل‬
‫(‪(1(13‬وخد اےنپ اامعل وکےسن اےھچ ےھت ہک دورسوں ےک اامعل اک وبھج یھب اےنپ‬
 ‫‪338‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫رس ےل یلا۔‬
‫خت‬
‫(‪(1(13‬وہنجں ےن اعزجی ی‬
‫ا�اریک وہ چب ےئگ۔‬
‫م التبم وہےئ ان یک رگتف وہیئگ۔‬ ‫(‪(1(13‬وج عُ�ج ب‬
‫� ی‬
‫ٹ‬
‫م دعتسم �ب�ی�ھ�ا وہا ےہ۔‬ ‫(‪(1(13‬امہرا دنمش ش�� یط�ان امہرے اتک ی‬

‫(‪(1(13‬اور یمرا سفن وج یمرے ادنر ےہ اس وک یھب اشلم رک ی‬

‫لا۔‬
‫ت‬
‫(‪(1(13‬رہ وتق واسوس ےک ی�ر رباسراہ ےہ۔‬
‫(‪(1(13‬ان اک اشنہن یمرادل و دامغ ےہ۔‬
‫م ذرا یھب تلفغ ےھجم ابتہ رکیتکس ےہ۔‬ ‫(‪(1(13‬ان واسوس ےک ابرے ی‬
‫�‬ ‫ش‬
‫(‪(1(14‬وتہب رکےک �� یط�ان یک اسری سک�یم�وں رپ اپین پھ�ی�ر د ی�ا۔‬
‫ک ہتپ ذرک یک رضب ےک ےنتک ارثات اس دل ےن دابےئ ہ ی�۔‬ ‫(‪(1(14‬یسک وک ی ا‬
‫�ڑ‬
‫(‪(1(14‬اہتبل اس رضب ےن دل ےک ےنتک اجحابت وک ادھ�ی� ڈاال۔‬
‫ت‬ ‫نت‬ ‫ت‬
‫� اعزجی یک ک� یف� ی� وہیت ےہ۔‬‫(‪(1(14‬ک� یف� ی� ااسحن اک الزیم ی ج‬
‫(‪(1(14‬یگتسکش ےس ےھجم اانت افدئہ وہا ےنتک اشعق وک اس ےس افدئہ وہا وہاگ۔‬
‫ت‬
‫(‪�(1(14‬ی ک� یف� ی� وضحری ہن اجےن ینتک ک� یف�ی�ات یک ابثع ینب ےہ۔‬
‫�را نب‬‫م ڑپی یٹم ہ ی‬ ‫م وگد ی‬ ‫ا� وخاب یک رطف ااشرہ ےہ سج ی‬ ‫(‪�(1(14‬ی ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫اجیت ےہ۔ اس یک �ع�ب�ی�ر �ی دی یئگ ہک اس ےس رماد اعزجی ےہ� یع�ی اعزجی اہلل‬
‫اعتٰیل وک وبحمب ےہ۔‬
‫ت‬ ‫ت‬ ‫خ‬ ‫ن‬
‫(‪ �(1(14‬یع�ی بج ااسنن اعزجی ی‬
‫ا�ار ی‬
‫رکلا ےہ وت اہلل اعتٰیل اس وک وبقل رفام رک رہ‬
‫ت‬
‫انبل ہ ی�۔‬ ‫دل ی‬
‫زع��ز ی‬
 ‫‪339‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫م وج وساچ اھت ہک ی ا‬
‫ا� ونبں اگ وہ بس متخ رکد ی�ا۔‬ ‫(‪(1(14‬اےنپ ابرے ی‬

‫کا وھجمسں؟‬‫م ی‬ ‫(‪(1(14‬اب اےنپ آپ وک ی‬

‫ی خ‬
‫�ایل ہشقن اھت وہ متخ رکےک اب ھجت ےس رعض‬‫م ی‬ ‫(‪ (1(15‬یمرا وج اےنپ ابرے‬
‫رکوں۔‬
‫ن‬
‫�ا یھب ےھجم د�یکھ��ا اچےتہ ہ ی�۔‬ ‫(‪(1(15‬آپ ج ی‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫م دے د یا� وت ویہ رک وج وت اچےہ۔� یع�ی‬ ‫وک�رے اہوھتں ی‬ ‫م ےن اےنپ آپ ی‬ ‫(‪ (1(15‬ی‬
‫ض خت‬
‫ا�ار رکیل۔‬ ‫وفت� ی‬ ‫لمکم ی‬

‫م صقن رظن آرےہ ہ ی�۔‬ ‫(‪(1(15‬اب وت ےھجم رہ �چ ی �ز ی‬

‫م اےنپ آپ وک وج ھچک اتھجمس اھت اب اس یک یعلق لھک یئگ ےہ۔‬‫(‪ (1(15‬ی‬

‫(‪(1(15‬رشاب اخہن ۔‬
‫قق‬
‫ح رشاب اک رشاب اخہن ےہ۔‬ ‫(‪ (1(15‬یمرا دل ی‬

‫(‪(1(15‬ودحت اوہشلد۔‬
‫ق‬
‫رط� ذجب۔‬ ‫(‪ (1(15‬ی‬
‫گا۔‬
‫م التبم وہ ی‬ ‫(‪ (1(15‬یمرا دل فلتخم �چ ی �زوں یک تبحم ی‬
‫م ت‬
‫ح�‬
‫م دممغ وہگ ٔ�یں۔‬ ‫ا� یک تبحم ی‬‫(‪(1(16‬رھپ �ی اسری ب��یں ی‬
‫ا� یک تبحم یک وہج ےس۔‬
‫(‪ (1(16‬ی‬
‫(‪(1(16‬سج ےس یھب اچاہ اس ےن تبحم رکایئ۔‬
‫(‪(1(16‬یھبک طسب یک احتل ھجم رپ اطری رکایئ یھبک ضبق یک احتل۔‬
‫م راہ ہک بک رظن رکم وہ۔‬‫امد و ب ی� ےک احتل ی‬
‫(‪(1(16‬اسرا دن اس ی‬
 ‫‪340‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪(1(16‬رات وک اس اک لضف وہا اور اس اک رقب وسحمس وہا ۔‬

‫ن‬
‫م آاجات ےہ � یع�ی اس یک رطف یہ یمرا دل وتمہج‬ ‫(‪(1(16‬یھبک یمرے دل ی‬

‫وہات ےہ۔‬
‫(‪(1(16‬یھبک ھجم رپ وصخیص لضف رفام رک اینپ دقروتں اک وہظر رکات ےہ۔‬
‫ت‬ ‫م د�ی واہن وہرک ی‬‫(‪(1(16‬اس یک تبحم ی‬
‫م رش� یع� رپ دل ےس ےنلچ اگل۔‬
‫قق‬
‫ن ی‬
‫(‪(1(16‬وتحلصمں ےس ےب ی�از ح تبحم ےک وج رومز ہ ی� وہ نج وک یھب ھجمس ٔ‬
‫آے‬
‫ہ ی� وہ اخومش ہ ی�۔‬
‫م آےگ ڑباتھ وہں اس یک بلط اور‬‫م اہلل یک تبحم ی‬‫(‪(1(17‬انتج یھب ی‬

‫ڑبھ ریہ ےہ۔‬

‫خ‬
‫یہ‬
‫ےہ۔�اں حبص اور اشم اہلل اک ذرک وہات ےہ‬ ‫(‪�(1(17‬ی اعوقشں اک یماہن (اخاقنہ)‬
‫م وشق ےک اسھت وہش ےہ ہک وبحمب ےک ااشرے رپ یسک‬ ‫(‪(1(17‬اس قشع ی‬
‫ت‬
‫ل اعقش ی�ار ہ ی�۔‬ ‫یھب اکم ےک ی‬
‫ت‬ ‫ن‬ ‫(‪(1(17‬اس قشع ی‬
‫م س یک��ہ یک ک� یف� ی� یھب اطری رکایئ اجیت ےہ۔‬
‫ت‬ ‫(‪(1(17‬دل وت اچےہ اگ ہک قشع یفخم رےہ ی ن‬
‫ل قشع دل یک ک� یف� ی� اظرہ رکدے‬
‫اگ۔‬
‫ن‬
‫م وجش وک اانت ہ ی‬
‫� روانک ہ ی‬
‫اچ� ہک تحص وک اصقنن وہ اور آدیم‬ ‫(‪(1(17‬اس ی‬

‫اجے۔‬
‫اکم ےس رہ ٔ‬
‫ن‬ ‫ئ‬
‫ل سفن یک ایھب ہ ی‬
‫�‬ ‫(‪(1(17‬ذرک رکےن ےس دل یک االصح وت وہگ ےہ ی ن‬

‫وہیئ۔ےھجم اس یک رکف ےہ ہک �ی ک�یسے وہ؟‬

 ‫ن‬
‫ک‬ ‫�‬
‫‪341‬‬ ‫غ‬
‫پیغام حمبت‬

‫م ان ےس آ ھ�یں ومڑ ولں وت اس‬ ‫� رحمم ہ ی� ارگ ی‬

‫(‪(1(17‬آوھکنں ےک اسےنم ی ر ن‬
‫ک‬ ‫ی ن �‬
‫ل آ ھ�یں ومڑےن یک تمہ ک�یسے احلص وہ؟‬ ‫م رواحین رتیق ےہ‬ ‫ی‬

‫(‪entropy(1(17‬وج ط� بع�ی�ات اک اقونن ےہ اس ےک اطمقب �چ ی �زوں وک اگبڑ یک رطف‬

‫ل یھب یسک افلع یک رضورت ےہ رھپ رشتنم ازجاء وخد‬ ‫اجےن ےس روےنک ےک ی‬
‫ک�یس ت‬
‫اپےئگ۔‬ ‫رت�‬
‫ب‬ ‫ی‬ ‫وخبد ے‬
‫�ت�خ‬
‫م ااکشل اظرہ ی‬
‫کا وت اہلل‬ ‫(‪(1(17‬رفوتشں ےن بج ااسنن یک ل�یق ےک ابرے ی‬
‫غ‬ ‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫م اجاتن وہں مت � اجےتن �ی قح یک ی‬ ‫اعتٰیل ےن رفام یا� وج ی‬
‫�رت یھت۔‬
‫ئ‬
‫(‪ (1(18‬ی‬
‫ڈرا�ور۔‬
‫شت‬
‫(‪(1(18‬وصتف ےکےلسلس �چ��� یہ دنبشقن�ی اقدر�ی رہسورد�ی اوردورسے ےلسلس۔‬
‫(‪(1(18‬ینعی �اس ےک �دل ںیم رصف �اہلل ےک ےیل یہ ہگج ےہ �ا�و�ر �وہ �اس ےک عال�وہ‬
‫ن‬
‫یسک �ا�و�ر وک �اس ںیم ال��ا ںیہن اچےتہ۔‬
‫(‪(1(18‬ذرک ےس دل االصح وہیت ےہ۔‬
‫ق‬
‫ی‬
‫رط� رپ لمع‬ ‫(‪(1(18‬اہلل اعتٰیل وت ونازان اچےتہ ہ ی� رشبط�یکہ وکیئ دنمرہج ابال‬
‫رکے۔‬
‫م افدئہ وہات ےہ۔‬‫(‪(1(18‬اہتبل دل بج نب اجات ےہ وت رھپ دل یک ابت امےنن ی‬
‫ن ن‬
‫(‪(1(18‬وفری �چ ی ی�ز�� یع�ی ی‬
‫د�ا یک تبحم ۔‬
‫(‪(1(18‬ڑبایئ یک وخاشہ۔‬
‫(‪(1(18‬ذلوتں یک بلط۔‬
‫(‪(1(18‬اےنپ وخااشہت یک رپواہ ہن رکان۔‬
 ‫‪342‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ن‬
‫د�ا یک تبحم اک دل ےس اکنانل۔‬
‫(‪ (1(19‬ی‬
‫لاامعل رکان۔‬
‫(‪(1(19‬اہلل ےک ی‬
‫(‪(1(19‬اینپ وخد رایئ وک اٹم دے۔‬
‫خ‬
‫�ال رتک رک۔‬‫(‪(1(19‬رہشوتں اک ی‬
‫(‪(1(19‬اندار وک الھکےن ےس اسملئ لح وہےت ہ ی�۔‬
‫ت‬
‫(‪(1(19‬رش� یع� ےک اطمقب ان وک وپرا ی‬
‫رک�۔‬
‫(‪(1(19‬اہلل اعتٰیل یک ذات ۔‬
‫(‪(1(19‬اانپ۔‬
‫(‪(1(19‬اس وک تبحم یک یمک اک ابثع ہن انب۔‬
‫(‪ (1(19‬یمرا دل رصف ھجت رپ یہ دفا وہ۔‬
‫غ‬
‫(‪ (2(20‬ی ر‬
‫� رحمم رمد یا� وعرت۔‬
‫ن‬
‫(‪(2(20‬اس یک راض یک بلط ےن ےھجم دراجت یک بلط ےس ےب ی�از رکد ی�ا۔‬
‫ماں اجحب ہن رےہ �ی رنی د�ی وایگن یہ وت ےہ۔‬ ‫(‪(2(20‬ک�یسے یمرے اور اس ےک در ی‬
‫ن‬
‫� راہ۔‬ ‫(‪(2(20‬اہتبل یمرے دل اک وشق ان ک� یف�ی�ات ےک امےنگن ےس روک ہ ی‬

‫ک۔‬ ‫(‪(2(20‬ےھجم �ی وبقل ےہ ہک اسرے ولگ ےھجم اپلگ ہ ی‬

‫ق یق ت‬
‫ح ی‬
‫م اہلل اعتٰیل اک مکح ےہ۔‬ ‫(‪(2(20‬رہ ببس‬
‫ہئ‬ ‫ن‬
‫اچ�۔‬ ‫� ےننب ی‬ ‫ل اجحب ہ ی‬ ‫(‪(2(20‬اہتبل اابسب ببسم االابسب ےک ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫ا� ہحمل یھب اس ےس اغلف � وہان اچےئہ۔‬ ‫(‪ (2(20‬ی‬
‫م اغلف وہں۔‬‫(‪(2(20‬ع� ی ن� نکمم ےہ وہ رکم یک رظن رکان اچےتہ وہں اور ی‬
 ‫‪343‬‬ ‫ت‬
‫پیغام حمبت‬

‫ابعد� اس اک قح ےہ یکوہکن وہ ذباہت وبعمد ےہ۔‬

‫ی‬ ‫(‪(2(20‬اسری‬
‫ن‬
‫� ہکلب اس اک ااسحن ےہ۔‬‫(‪(2(21‬اہتبل ھجم رپ وہ رکم رفامےئ وت �ی یمرا قح ہ ی‬

‫(‪(2(21‬وج قح رپ ہ ی�۔‬
‫اچ� یکوہکن ادب یہ ےس بس ھچک اتلم ےہ۔‬
‫(‪(2(21‬الہ قح اک ادب رکان ہ ی‬
‫ل اہلل واولں یک تبحص رضوری ےہ۔‬ ‫م ےس وہےن ےک ی‬ ‫(‪(2(21‬الہ اہلل ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫� ی ن‬‫م نکمم ہ ی‬ ‫ن‬
‫ل اہلل واولں یک تبحص لم یتکس‬ ‫(‪(2(21‬اہلل وک د�یکھ��ا اس ی‬
‫د�ا ی‬

‫ےہ۔‬
‫ئ‬
‫اعش� بج یسک �چ ی �ز رپ ڑپیت ہ ی� بت رظن آیت ہ ی� ۔‬
‫� ہک وسرج یک ی‬ ‫(‪ (2(21‬ج ی ا‬
‫ت‬
‫ا� اہلل واےل یک دل ےس یہ وت آیئ ےہ‬ ‫م �ی روینش ی‬‫(‪ (2(21‬ی�رے دل ی‬

‫(‪(2(21‬آپ ﷺ ےک دل ےس ےلسلس ےس زگرےت وہےئ اےنپ دل کت یتچنہپ وہیئ‬

‫�ک‬
‫روینش ےک رفس وک د یھ�و۔‬
‫(‪(2(21‬ےلسلس یک روینش یھب وسحمس رکول۔‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫د�ا یک تبحم ی‬
‫د�ا یہ رظن آےئ یگ۔‬
‫م التبم وہ وت اس وک رہ رطف ی‬ ‫(‪(2(21‬دل ی‬
‫�ک‬
‫(‪(2(22‬ارگ اانپ دل انب ان ےہ وت ےنب وہےئ دولں یک رباکت د یھ�و۔‬
‫م ہ ی�‬‫(‪(2(22‬انف ےس زگررک رک ابیق ےننب واےل اہلل یک رتمح ےک نج اس�ی وں ی‬

‫د�۔‬ ‫ان وک ی‬
‫ن‬
‫(‪(2(22‬اہلل واےل یسک ےس ھچک ہ ی‬
‫� امےتگن اور وت ان وک ی ا‬
‫ک دے اگ۔‬
‫د�‬‫(‪�(2(22‬ی رصف اہلل اچےتہ ہ ی� ان ےک اکومں وک ی‬
‫(‪(2(22‬ان یک احتل ذجب ےس اافتسدہ وک ی‬
‫د�‬
 ‫‪344‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪(2(22‬وکیئ انتک یہ وچری ےپھچ دب رظنی رکے اگ‬

‫م وہ رظن آ اجےئ اگ۔‬ ‫(‪(2(22‬اہلل اعتٰیل وک رہ وصرت ی‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫�۔‬ ‫د� ےک اقلب ہ ی‬ ‫(‪(2(22‬اعم ااسنین آھکن اس وک ی‬
‫ت‬
‫گ وہ۔‬
‫� رظن آ یا‬
‫ک اجاتکس ےہ ج ی‬ ‫(‪(2(22‬ک� یف� ی� ااسحن ےس اس وک �ی وں وسحمس ی ا‬
‫(‪(2(22‬سج صخش اک اہلل اعتٰیل ےک اسھت قلعت مک وہ اس یک دسح یک رظن بضغ‬
‫ڈاھےئ۔‬
‫ا� اصِبح رظن ےس المدے وج یمرا قلعت اہلل اعتٰیل ےک اسھت‬
‫(‪(2(23‬وکیئ ھجم وک ی‬
‫رکادے‬
‫م وت وج یھب اکم رکوں وت رظن رصف اہلل اعتٰیل یک رطف اجےئ۔‬ ‫(‪ (2(23‬ی‬
‫ن‬
‫م رانگن اچاتہ وہں۔‬‫(‪(2(23‬ۃغبص اہلل � یع�ی اہلل ےک رگن ی‬

‫ساہ وہات ےہ سج وک ےب ریگن ےتہک ہ ی�۔‬

‫(‪(2(23‬ذات تخب اک رگن ی‬
‫(‪(2(23‬اانپ رگن بج ےٹم اگ وت دورسا اس رپ ڑچےھ اگ۔‬
‫ل انف وہات ےہ وت اہلل اعتٰیل اس وک اےنپ اسھت ابیق انبات ےہ۔‬
‫(‪(2(23‬ااسنن اہلل ےک ی‬
‫(‪(2(23‬آپ ﷺ اک ایتم وہں۔‬
‫ا� یئن اجن یتلم ےہ۔رضحت وخاہج‬ ‫م اتلج ےہ اس وک رہ وتق ی‬ ‫(‪(2(23‬وج قشع ی‬
‫ف‬ ‫ن‬ ‫ی‬ ‫��خ ت‬
‫رشت� ےل ےئگ ےھت۔‬ ‫د�ا ےس ی‬ ‫ب ��ی�ار اکیک ؒ ہ� رعش ےتنس ےتنس اس ی‬
‫‪�،‬از ی‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫گا۔‬
‫م دبل ی‬ ‫د� رک وفراً یمرا انز ی‬‫رہماب�اں ی‬
‫ی‬ ‫(‪(2(23‬اس یک‬
‫م رش� یع ت� ےس ہ ی‬
‫ک ابرہ دقم ہن ااھٹؤں ۔‬ ‫(‪(2(23‬ےھجم وخف ےہ ہک ہبلغِٔ قشع ی‬

‫گا۔‬
‫م دبل ی‬‫د� وت یمرا مغ وخیش ی‬
‫(‪(2(24‬بج اس اک اےنپ اسھت پ ی�ار واال رباتؤ ی ا‬
 ‫‪345‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪(2(24‬قشع ےک زابین دوعے۔‬

‫گا۔‬
‫(‪(2(24‬دجسم اخاقنہ اور دمرہس اک وجڑ اونپں ےک اہوھتں ابتہ وہ ی‬
‫(‪(2(24‬اہلل اعتٰیل یک تبحم ےک وماعق وموجد ہ ی� وکیئ یھب اس ےک ی‬
‫ذر� اےنپ‬
‫قق‬
‫ح یک وخونشدی اپاتکس ےہ۔‬ ‫وبحمب ی‬
‫ت‬ ‫ت‬
‫(‪ (2(24‬ی�ری اشرعی ےس ولگ مس�ف�ی�د وہان اچےتہ ہ ی� اس ی‬
‫ل اس وک ہن روک‬
‫ی‬
‫اجے۔‬
‫ذر� نب ٔ‬ ‫نکمم ےہ ہ� زغل یسک ےک ی‬
‫ل ووصل اک ی‬
‫(‪ (2(24‬راض اباضقل ےس اہلل اعتٰیل یک وخونشدی احلص وہیت ےہ۔‬
‫(‪(2(24‬ارگ وت اےنپ وخااشہت رپ اقوب اپرک وہ رکے وج وہ اچاتہ ےہ وت رھپ اس اک‬
‫ن‬
‫د� ی ا‬
‫ل‬ ‫رکم ی‬
‫(‪(2(24‬انف ء یہ قشع کت اچنہپ یتکس ےہ۔‬
‫ن‬ ‫ن‬
‫(‪ �(2(24‬یع�ی ابیق ابہلل وہ وج افین وہ رک اہلل ےک اسھت ابیق � یع�ی اہلل واےل نب ےکچ‬
‫وہں‬
‫م تبحم اک وجارث ذرک یک وہج ےس ےہ‬‫(‪(2(24‬دل ی‬
‫غ‬
‫(‪(2(25‬ال اہل ےک اسھت �ی وصتر رکوں ہک دل ی‬
‫�ر ےس اخیل وہ راہ ےہ۔‬
‫م ونر یہ ونر آےن اک رماہبق رکوں۔‬‫(‪(2(25‬رھپ اال ہلل ےس دل ی‬

‫م ایس یک رطف ااشرہ رکوں ہک‬ ‫(‪(2(25‬رھپ رصف اال اہلل یک رضب ےس وصتر ی‬

‫وہ یہ ےہ‬
‫ل وکہ وطر یک رطح نب اجےئ اگ۔‬ ‫(‪(2(25‬اس یک رطف وتہج رکوں وت یمرے ی‬
‫غ‬
‫م وج ی ر‬
‫� ابیق وہ وہ انکچوچر وہ اجےئ‬ ‫(‪(2(25‬اہللُ اہلل یک رضب ےس دل ی‬
 ‫‪346‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫(‪(2(25‬وج اس وک تبحم ےک اسھت ی�اد رکات ےہ وہ یھب اس وک تبحم ےک اسھت ی�اد‬

‫رکات ےہ۔‬
‫(‪(2(25‬ذرک ےس رسور اتلم ےہ یکوہکن اس وک ی ن‬
‫ذارک� ےک اسھت پ ی�ار ےہ۔‬
‫(‪(2(25‬اےنپ انگوہں اک وخف ےہ اور اس ےک لضف ےس ی د‬
‫ام یھب۔‬
‫(‪(2(25‬اےنپ دل وک وخوبش ےس رطعم رکول‬
‫ئ‬ ‫ف‬
‫ر� لک وطعر‬ ‫رک� یکوہکن �ی ی‬
‫رش� وشق ےس ڑپها ی‬ ‫ل درود ی‬‫(‪(2(25‬اس ےک ی‬
‫ےہ۔‬
‫ت‬
‫(‪(2(26‬ر ی�ایض اک اقونن ےہ ہک ی ن‬
‫� وطقنں ےس زگرےن واال وتسمی بس ےس ز ی�ادہ‬
‫ٔاپ�ی دار وہیت ےہ۔‬
‫ض‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫�‬ ‫ف‬
‫ی‬ ‫� سمش ی �ز‬
‫ربت� ؒ اک �‬ ‫(‪ �(2(26‬یع�ی سک تیک �ی�ات وکن ی�ان رکراہ ےہ ی ج ی‬
‫یع�‬ ‫�‬ ‫ب‬ ‫یف‬ ‫�‬ ‫ک‬
‫ق‬
‫ی‬
‫ومالان روم ؒ ےن � ی‬
‫کا۔‬
‫ن‬ ‫� ت‬ ‫ن‬
‫(‪ �(2(26‬یع�ی سج تبحم یک رش � م ااجزت ےہ ی ی�وی یک اس رپ وت ارج‬
‫ب‬ ‫یع�‬ ‫�‬ ‫ی‬ ‫یع‬
‫ےہ۔‬
‫ن‬ ‫ت‬
‫(‪(2(26‬یسک یھب وتق ارگ وکیئ ذجابیت ک� یف� ی� نب ٔ‬
‫اجے وت اس ےس ارث ی ا‬
‫ل لقع یک‬
‫زمکوری ےہ۔‬
‫(‪(2(26‬اہں ارگ یسک �چ ی �ز ےک اسھت یلقع تبحم وہ اور اس ےس یعبط تبحم نب ٔ‬
‫اجے‬
‫وت �ی تہب اٰیلع ابت وہیگ۔‬
‫وہاجے رھپ وت ونر ٰیلع ونر۔‬
‫ٔ‬ ‫(‪(2(26‬اور ارگ اس ےس یا�این تبحم یھب‬
‫ن‬
‫د�ا یک �چ ی �زوں یک ضحم وہس وہیت ےہ اور اہلل یک تبحم یلقع وہیت ےہ‬‫(‪ (2(26‬ی‬
 ‫ن‬ ‫‪347‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫ن‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬ ‫یت‬ ‫یکوہکن وہ یہ ہ ی‬
‫� وکیئ � ل رصف یلقع کت‬ ‫د�ا ےہ اور اس ج ی ا‬ ‫� بس ھچک‬
‫ت‬
‫اس وک دحمود ہن رےھک ذجیب ک� یف� ی� یھب احلص رکے۔‬
‫ق‬ ‫ن‬
‫رط� رپ رکین اچےئہ۔‬ ‫ی‬ ‫(‪ �(2(26‬یع�ی اہلل اعتٰیل ےک اسھت تبحم یھب وضحر ﷺ ےک‬
‫ی‬ ‫ٹ‬
‫� وہاجےئ وت آھکن اکن بس حص اامعتسل وہےت ہ ی�۔‬ ‫(‪(2(26‬بج دل ی‬
‫ئ ت‬
‫(‪(2(26‬سفن یھب بج دل اک مکح امےنن ےک ِل ی�ار وہ اور مکح دعویل ہن رکے۔‬
‫ت‬ ‫(‪(2(27‬دنبہ اصِبح احل نب اجےئ ی ن‬
‫ل اظرہ رش� یع� ےس ابرہ ہن ےلکن۔‬
‫(‪(2(27‬ذنہ یھب دل ےس ابیغ ہن وہ۔‬
‫خ‬
‫�ال وک اکیف ہن ےھجمس۔‬
‫ )‪(272‬اےنپ ی‬
‫ض‬
‫وفت� ےس تہب زمہ ےلم اگ۔‬ ‫(‪(2(27‬اہلل یک دنبیگ اور ی‬

‫م وتق اضعئ وہاگ۔‬ ‫حص ہن وہ وت رصف �بح�ث�ایثحب ی‬ ‫ی‬

‫(‪(2(27‬ارگ ارادہ‬
‫م اہلل ےک وبحموبں وک وج ک� یف�ی�ات اہلل اعتٰیل یک تبحم یک احلص وہ یکچ‬‫(‪(2(27‬جح ی‬
‫ت‬
‫ہ‬ ‫ی‬
‫� ان وک احلص رکان وہات ےہ اور راضمن م وج رباکت راضمن یک وہیت ی�‬ ‫ی‬
‫ان وک تبحم ےک اسھت احلص رکان وہات ےہ۔‬
‫م اہلل اعتٰیل‬‫م اےنپ آپ ی‬ ‫م اےنپ آپ وک اٹم ان وہات ےہ اور راضمن ی‬ ‫(‪(2(27‬جح ی‬
‫�دا رکین وہیت ےہ ج ی‬ ‫ب ت‬
‫�ا ہک اراشد اپک ےہ ہک روزہ دار یک ہنم یک دبوب‬ ‫وبحم� پ ی‬
‫یک ی‬
‫اہلل اعتٰیل وک کشم یک وخوبش ےس پ ی�اری وہیت ےہ۔‬
‫م‬‫م وج مکح وہ‪ ،‬اس رپ الب وچن و رچا لمع رکان وہات ےہ اور راضمن ی‬ ‫(‪(2(27‬جح ی‬
‫ی‬
‫رتاو� ی‬
‫م اننس وہات ےہ۔‬ ‫اہلل اک الکم‬
‫(‪ (2(27‬امہرے دل یک ب ی�ار�ی وں ےن ہ ی‬
‫� ان ھجمس اور زبدل انب د ی�ا ےہ۔‬
 ‫‪348‬‬ ‫�غ‬
‫پیغام حمبت‬
‫ی‬
‫(‪(2(27‬ارگ مہ ا ی ار یک اسزوشں اک ہلگ رکےت ہ ی� وت ان ےس وت ہ� وتعق یک اجیتکس‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ہ‬
‫�داری مہ م کوں‬ ‫ےہ مہ وخد وک یکوں المتم � رکےت ہک ان یک رطح ب ی‬
‫ن‬
‫ی‬ ‫ہ‬
‫�؟‬
‫(‪(2(28‬وج امہرے دنمش ہ ی� مہ ان ےس یہ اےنپ اسملئ لح رکواان اچےتہ ہ ی�۔‬
‫(‪(2(28‬نج وک اےنپ افمدات کلم ےس ز ی�ادہ ی‬
‫زع��ز وہں وہ اےنپ وہں وت دورسوں ےک‬
‫نب ےتکس ہ ی�۔‬
‫ن‬
‫ہ یش‬ ‫� ہی‬
‫�‬ ‫ل‬
‫� اماتگن اہتبل اس ےس ڑلےن ےک ی‬ ‫(‪(2(28‬اعلق دنمش ےس رمح یک ب ی‬
‫ت‬
‫ی�ار راتہ ےہ۔‬
 ‫‪349‬‬ ‫پیغام حمبت‬

‫فہرست عنوانات‬
‫�اولں ی‬ ‫خ‬
‫کا انہک‪109 ......................‬‬‫راز راز رےہ‪ /‬ی‬ ‫م وہ وموجد‪58 ........................‬‬ ‫ی‬ ‫ااستنب ‪.....................................‬‬
‫قشع آگ ےہ ‪110 ...........................‬‬ ‫�دار ‪ /‬رعمتف نایہٰل ‪59 ..................‬‬ ‫ب‬
‫دل ی‬ ‫ِ‬ ‫رطق تبحم ‪6 .................................‬‬ ‫ِ‬
‫دل اور سفن اک تاقتلب‪/‬سفن یک اثمل‪111 .....‬‬ ‫� ‪60 ..................‬‬ ‫اجن ول �ی طقف ااعشر ہ ی‬ ‫دمح ابری فاعتٰیل‪7 .................................‬‬
‫‪112 ..........................‬‬
‫ن‬ ‫امخر آولد ک� یف� ی�‬ ‫اقل او ر احل ‪/‬رکف یک رکف ‪61 .................‬‬ ‫رش�‪9 ..................................‬‬ ‫تعن ی‬
‫غ‬
‫رظن اس ہپ رھک ‪ /‬سبع اجن ید�ا‪113 ..........‬‬ ‫سب اس اک نب اجان ‪62 ..........................‬‬ ‫پ ی� ِ غام تبحم‪10 ....................................‬‬
‫ل ‪114 .......................‬‬ ‫وٹمں اس ےک ی‬ ‫د�ی واہن ی�ا رفزاہن ‪63 ...............................‬‬ ‫م آےئ‪11 ..........‬‬ ‫وج�ام تبحم ےہ لمع ی‬ ‫ی‬ ‫پ‬
‫ن‬
‫دورسے ہپ رظن ‪/‬رعمہک قح و ابقلط‪115 ....‬‬ ‫ہک اس اک دل ےہ اکھٹہن اس اک ‪64 .............‬‬ ‫د�ا ‪12 ..................................‬‬ ‫تبحم یک ن ی‬
‫سفن یک اکرزگاری‪116 .........................‬‬ ‫قشع یک آگ ‪66 ..............................‬‬ ‫ن‬ ‫د�ا‪13 ....................................‬‬ ‫دل یک ی‬
‫وسزدل ‪118 ....................................‬‬ ‫د�ا یک تبحم ‪67 ................................‬‬ ‫ی‬ ‫تبحم ک�یسے احلص وہ؟‪14 ......................‬‬
‫سفن اور وبحمب‪ /‬آوھکنں اک وسدا ‪119 .......‬‬ ‫بلطِ تبحم ‪68 .................................‬‬ ‫تبحم یک ڑپ ی�ا‪15 .................................‬‬
‫اغفن دل‪120 ....................................‬‬ ‫وپیلٹ یہ لج خیئگ ‪69 ...........................‬‬ ‫اانت احرظ ہک وت مگ وہاجےئ‪16 ...................‬‬
‫ب‬
‫اقتلب ‪121 ......................................‬‬ ‫دہج نک در ی�ودی وخد را ب ی�اب ‪70 ............‬‬ ‫د�ا‪17 ......‬‬ ‫ک ی‬‫ا� دروازہ الھک اس اک وت سب ی ا‬ ‫ی‬
‫ا� آرزو ‪122 .................................‬‬ ‫ی‬ ‫دوعاے تبحم ےہ‪72 .....................‬‬ ‫ٔ‬ ‫مہ وک‬ ‫یک‪18 .....................‬‬‫ن‬ ‫دقر وٹےٹ وہےئ دل‬
‫ہ‬
‫وبحمب یک ادا ٔ ی ی�‪/‬سفن اک اقمہلب‪123 .........‬‬ ‫دخا ےک ےئل وہ ‪73 ............................‬‬ ‫ی‬
‫ولوگں یک ےنہک ےننس یک رپواہ �‪19 ..........‬‬
‫داان توصبرت د�ی واہن ‪124 ........................‬‬ ‫م رےہ ‪74 ....................‬‬ ‫وت رمے دل ی‬ ‫یسک اقلب نیھب ےہ یتسہ اینپ‪20 ................‬‬
‫ش‬
‫�چ��� یہ تبسن ‪125 ..............................‬‬ ‫رجمم ےس توت رحمم ےنب ‪75 ......................‬‬ ‫اج� رحب قشع یک‪21 ..................‬‬ ‫ک ی‬ ‫قمع ی ا‬
‫دمرہس اور اخاقنہ ‪ /‬ملع وذرک ےک ‪126 ........‬‬ ‫مہ وک سب ی�ری تبحم اک اہسرا اکیف ‪77 .........‬‬ ‫وج اس اک انم ‪22 .................................‬‬
‫دل یک االصح ‪127 .............................‬‬ ‫ےب ولث دویتس ‪78 ............................‬‬ ‫م انپہ ‪/‬رماہبق‪23 ......................‬‬ ‫اخاقنہ ی‬
‫سفن اامرہ اوردل‪ /‬ااہلم رامحین ‪128 ...........‬‬ ‫م یا�ا روہں اس ےک ‪79 .............‬‬ ‫اکش ی‬ ‫اب قوت رشاب قشع یہ‪24 ......................‬‬
‫االصح سفن‪129 ................................‬‬ ‫سدیھ ابت‪ /‬اہلل یہ اہلل ‪80 ...........‬‬ ‫ا� ی‬ ‫ی‬ ‫رط� ذجب‪/‬رشاب تبحم‪25 ................‬‬ ‫ی‬
‫رعمتف ایہٰل ‪131 ...............................‬‬ ‫کا ولعمم؟ ‪81 ...........................‬‬ ‫ھجت وک ی‬ ‫‪26 ...............‬‬ ‫پی‬
‫دل ی‬ ‫کلھچ ڑپےن وک اھت وگ ی�ا وہ �اہن ی ن‬
‫کا وصقمد ےہ؟ ‪132 ...........................‬‬ ‫ی‬ ‫م دو راےتس ‪82 ...........................‬‬ ‫نسح ازل اور نسح اعریض‪/‬دل د�ا ‪27 .......‬‬
‫وخد آاگیہ ‪133 .................................‬‬ ‫د�ا اےس‪83 ..........................‬‬ ‫دل ےس ی‬ ‫وہ رظن آےئ رہب وصرت‪28 ....................‬‬
‫وہشات اوروقتیٰ ‪ /‬وتاعض اوررکش‪134 .........‬‬ ‫کا دح ےہ ابتیہ یک اےس وھچڑد ی�ا رگ ‪84..........‬‬ ‫ی‬ ‫اعقش وتسمر وہا وہں‪29 .......................‬‬
‫یکا ےہ؟ ‪135 ..................................‬‬ ‫رک� ‪85 ...............................‬‬ ‫اہلل اہلل ی‬ ‫سح وصتر ےہ‪30 ............‬‬ ‫ومت یھب اک ی‬
‫ونر اور تملظ ‪ /‬دوتس اور دنمش ‪136 ......‬‬ ‫م ‪86 ............‬‬ ‫ہن وہں زنمولں یک التش ی‬ ‫اس اک اپک انم دل ہپ شقن رک‪31 ..............‬‬
‫�غ‬ ‫ین‬
‫دااتسن س ن ن‬
‫زوال‪137 ................................‬‬ ‫ن ن‬ ‫ابنط‪/‬ا ی ار ےس دویتس ‪87 ....‬‬ ‫د� اک اظرہ اور ن‬ ‫رھپ دل ئوک اس یک ذرک ےس‪32 ..................‬‬
‫م �گ� ی�ی‪138 ........................‬‬ ‫ر�گ� ی�ی ی‬ ‫د� ل یلا ‪88 .......................‬‬ ‫اہلل واولں وک ی‬ ‫ک رک یلا ‪33 ................‬‬ ‫سک یل آ ی�ا اھت غاور ی ا‬
‫ن‬
‫وج آ ی�ا ےہ اےس اجان ڑپے اگ‪139 ..............‬‬ ‫ذرک اور تبحص اص ح�ی�‪/‬الہ دل ےس ‪89 ......‬‬ ‫احل‪�/‬رانمبس احتل‪34 ...........‬‬ ‫ی‬ ‫‪/‬ولطمہب‬
‫دااتسن ےب یسب ‪140 ............................‬‬ ‫اک رطف یہ اجےئ رظن ‪90 ..................‬‬ ‫ےنتک وطافن دنمسر ےن اپھچ رےھک‪35 ..........‬‬
‫الاہل اال اہلل ‪141 ...............................‬‬ ‫م رگن دے ‪91 ...........‬‬ ‫ےھجم اےنپ رگن ی‬ ‫م‪36 .........‬‬ ‫وج اکذغ ہپ وصت�ی ر اینپ یھت دل ی‬
‫تہب ‪142 ......................................‬‬ ‫کا ےہ؟‪92 .......................................‬‬ ‫ی‬ ‫احلص انف ‪/‬دل اور وہ ‪37 ......................‬‬
‫ذوق اٰیلع ‪143 .................................‬‬ ‫ا� نااظتنر ‪93 .................................‬‬ ‫ی‬ ‫اےنپ وبحمب یک ی�ا رب وت تبحم دے‪38 ........‬‬
‫اشعق اک اامتجع ‪144 ...........................‬‬ ‫د� اوررکفِ آرخ‪/‬ومت یک ی�اد اور ذرک ‪94 ...‬‬ ‫رکفِ یا‬ ‫اکلم یا�ان‪� /‬د�و �ب�اںیت �اک س�اھت‪40 ............‬‬
‫�ی ن �ی وں یہ ےتلج رےتہ ہ ی� ‪145 ................‬‬ ‫م د�ی واہن وہں ‪95 ............................‬‬ ‫ی‬ ‫وت‪41 ..............................................‬‬
‫د�ا یک ی�ا اس یک نتبحم ‪146 .. ...................‬‬ ‫نی‬ ‫قشع اک اجم ‪96 ..................................‬‬ ‫�ی رما دخا وت ےہ‪43 .............................‬‬
‫د�ا یک تبحم ‪147 ..............‬‬ ‫ک ش ی خےہ؟ ‪ /‬ی‬ ‫د� ی ا‬‫یا‬ ‫قشع ‪......................................‬‬ ‫م رےہ ‪44 ....................‬‬ ‫رمے دل ی‬ ‫وہ ن‬
‫�‬
‫وصتر � ‪148 .................................‬‬ ‫لھبنس ےک ‪97 ........ .........................‬‬ ‫املسمن ‪ /‬االخص‪45 ..............‬‬ ‫وخش ص� بی� خ‬
‫�ا� یک کسچ ‪149 .................................‬‬ ‫دل یک االصح ‪98 ...............................‬‬ ‫یمرا دل فےہ یماہن‪46 ...........................‬‬
‫دجہت ‪150 ........................................‬‬ ‫د�ی دار اک اعمل‪99 ..................................‬‬ ‫رش�‪47 .................................‬‬ ‫تعن ی‬
‫وتق آےئاگ ‪151 .............................‬‬ ‫وشق ونجں‪100 ..................................‬‬ ‫دل رتا اس یک اامتن ےہ‪48 ....................‬‬
‫یٹ‬ ‫ی‬
‫ارئٹنم ‪152 ................................‬‬ ‫ر� حق� ت‬ ‫ذجب‪101 ........................................‬‬ ‫گا‪49 ............‬‬ ‫م تد�ی واہن نب ےکدسرھ ی‬
‫ق‬
‫دنچ ی ت��یں ‪153 ..............................‬‬ ‫ادناز تبحم ‪102 ................................‬‬ ‫دل ب ی�اب اتلھبنس یہ ںیہن‪50 ................‬‬
‫م رتمح ‪154 .....................‬‬ ‫مص�ی� ب� ی‬ ‫اافخء اور ااہظر ‪103 ..............................‬‬ ‫وہش‪51 .............................‬‬ ‫مت‬ ‫وجش ی‬
‫ش‬
‫ذرک ‪155 ..................................‬‬ ‫ک� یف ش ی خ‬ ‫رفس قشع ت ‪104 ................................ .‬‬ ‫�دایئ ےہ‪52 ...............‬‬ ‫دل وت اب ی�را یہ ی‬
‫ب ت‬ ‫مایب‪ /‬ی‬
‫وصتر �‪156 ....................................‬‬ ‫رت�‪105 .....................‬‬ ‫�و ی‬ ‫اک ی‬ ‫رکش‪53 .....................................‬‬ ‫ن‬ ‫اقمم‬
‫‪157 .........................................‬‬ ‫ک� یف�ی�ات‪106 ......................................‬‬ ‫پ ی�اس یتھجب ہ ی‬
‫وتہب ئ‬ ‫ی‬
‫�‪54 .............................‬‬
‫م دخا اچاتہ وہں‪158 ..............‬‬ ‫ک ی‬ ‫دخا ی‬ ‫در�‪107 ...........................‬‬ ‫ی�ادوں ےک چ‬ ‫رمے دل وک ک�یسے وکسں‪56 ...................‬‬
‫کا اچےئہ؟ ‪160 ......‬‬ ‫ی‬
‫وج وساچ �ی دل م ہک ی‬ ‫گا ‪108 ...........................‬‬ ‫کا وہ ی‬ ‫ک ےس ی‬ ‫یا‬ ‫م ک�یسے‪57 ......‬‬ ‫دل التبمےئ ی�ار وکالہبٔوں ی‬

‫دل یک تلفغ‪275 ........................‬‬
‫وخد ےس اطخب‪276 .............................‬‬
‫وعرت‪278 ......................................‬‬
‫اابقل‪279 ........................................‬‬
‫رویم ‪280 .......................................‬‬
‫اابقل اور وخدی ‪281 ...........................‬‬
‫رویم یک تےب وخدی‪/‬اابقل یک وخدی‪282 ......‬‬
‫� ن‬
‫وصقمد اک ع� ی ت�‪283 .............................‬‬
‫توعروتں یک ی‬
‫�‪284 ...........................‬‬
‫� اور اہجتل‪285 ...........................‬‬ ‫ی‬
‫ام�ی ویس اک العج‪286 ...............................‬‬
‫افحتظ‪287 ............................‬‬
‫رظن یک ن ی ن‬
‫د�ا یک بلط ؟‪288 .........‬‬ ‫م ی‬ ‫د� ق‬ ‫�غوصرت ی‬
‫رط� ‪289 .........................‬‬ ‫ا ن ی ار ےک ی‬
‫د�ا اور ااحتمن ‪ /‬دل یک االصح‪290 ...........‬‬
‫رک� ‪291 ...........‬‬ ‫دوعیٰ ااھچیئ اک مہ ک�یسے ی‬
‫سفن یک رش ےس انچب ‪ /‬زجع ےک رباکت‪292 ..‬‬
‫ربکت ‪293 ........................................‬‬
‫ہصغ‪294 .........................................‬‬
‫ااسحس رتمکی‪295 . .............................‬‬
‫رحص ‪296 ......................................‬‬
‫اامعل اورولخص ‪ /‬اہلل ہپ رھبوہس‪297 ........‬‬
‫‪298 .........................................‬‬
‫ک ت‬ ‫ر ی�ا ن‬
‫‪/‬د� آرخت یک ھ� ی�ی‪299 .................‬‬ ‫ر یا� ن یا‬
‫ا� ذعاب‪300 ..........................‬‬ ‫ک�ی�ہ ی‬
‫زبریگ‪301 .......................................‬‬
‫ا� اجل ‪302 ..........................‬‬ ‫زبریگ ی‬
‫عنصت ےس انچب‪303 ...............................‬‬
‫اتر� راوہں ےک اسمرف‪304 .................‬‬ ‫ی‬
‫� ‪308 .......................................‬‬
‫ا� اامتن‪/‬ذبت�ی ر اور ارساف ‪310 .....‬‬ ‫� ی‬
‫وخد دنسپی‪311 ..................................‬‬
‫کا ےہ؟‪312 ..............................‬‬ ‫سفن ی‬
‫بضغ‪313 ......................................‬‬ ‫ن‬
‫ہصغ پ ی�ا اور اعمف رکان ‪214 ..................‬‬
‫دسح‪315 ........................................‬‬
‫�غدسح ت ہن رکان ‪316 ...............................‬‬
‫ی�� ب�‪317 ....... ...............................‬‬
‫ربک یک یفن‪318 ..................................‬‬
‫دوتس یک دویتس‪319 .......................‬‬
‫ی‬
‫ش‬
‫سفن اور �� یط�ان‪320 ............................‬‬
‫وھجٹ وبانل‪321 .................................‬‬
‫ےبربصی‪322 ..................................‬‬ ‫ن‬
‫ک�ی�ہ‪323 ........................................‬‬
‫ربکت‪324 ........................................‬‬
‫ُھو ‪325 .........................................‬‬
‫الکم‪/‬وصتف ےک ےلسلس ‪326 ...........‬‬ ‫ف‬ ‫ااہلیم‬
‫�ات ‪327 .....................‬‬ ‫دا� ب ی‬ ‫دصاقت ِ‬
‫قحیکوخیشدصہق ی‬
‫م‪/‬امل یک انف اور اقب ‪328 ...‬‬
‫‪329 .............................‬‬
‫ی‬ ‫ااتتخیم داع‬
‫لکشم اافلظ یک رشت� ‪330 ...................‬‬
‫‪350‬‬ ‫پیغام حمبت‬
‫امنز ‪218 ..................................‬‬ ‫اچتہ ‪ /‬اچر �چ ی �زوں ہپ تنج ‪161 ........‬‬
‫ا� داع ‪219 ..................................‬‬ ‫ی‬ ‫م آےئ ہ ی� نمہ ایکس ‪162 ..............‬‬ ‫درہ ی‬
‫� ہ�‬
‫داع ‪ /‬اابسب اور ببسم‪220 ...................‬‬ ‫‪/‬د�ا اور آرخت‪163 ........‬‬ ‫افم تیم یک دریگتس ی‬
‫ےک ےئل ‪221 ...... ............................‬‬ ‫‪164 ..................................‬‬
‫ش‬ ‫اب�‬‫ی‬ ‫یکپ‬
‫ربق یک زدنیگ‪222 ...............................‬‬ ‫ااہلمرابیناور ااہلم �� یط�این‪/‬بح اجہ ہن وہ‪166 ..‬‬
‫‪224 .................................‬‬
‫یتنج ولگ ن‬ ‫کا؟ ‪167 .............‬‬‫ک وہ اکم ی‬ ‫سج وک رکان اھت ی ا‬
‫د�ا اک دارالمعل‪225 ..........‬‬ ‫نرکش اک اقمم‪ /‬ی‬ ‫ایھب وتق ےہ ‪/‬احل وک اقوب رک‪168 ..........‬‬
‫� ‪226 ......................................‬‬ ‫ہی‬ ‫‪169 ......................................‬‬ ‫اجنجل‬
‫ش‬ ‫ن‬ ‫ن‬
‫�د‪227 ......... ..............................‬‬ ‫ہی‬ ‫ا� دارالمعل ‪170 ...........‬‬ ‫ےہ‪/‬د�ا ی‬ ‫ی‬ ‫د�ا ی ا‬
‫ک‬ ‫ی‬
‫رکدوں ‪228 ....................................‬‬ ‫ہ‬ ‫ی‬
‫مہ آےل اس ےک اہھت م ی� ‪171 .........‬‬
‫ماب ‪229 ........................‬‬ ‫اہشدت‪ /‬اک ی‬ ‫ملع اور لمع‪172 ................................‬‬
‫ذرک رکان ‪230 ..................................‬‬ ‫اب‪173 ...................... ...................‬‬
‫زدہ ‪231 .......................................‬‬ ‫اچ� ‪174 ......................................‬‬ ‫ہی‬
‫حا ‪232 .......................................‬‬ ‫ی‬ ‫ا� رکف‪175 .....................................‬‬ ‫ی‬
‫ی‬ ‫رکش ‪233 .......................................‬‬ ‫ا� وسچ ‪176 .................................‬‬ ‫ی‬
‫وتاعض‪234 ......................................‬‬ ‫ربخدار‪178 ......................................‬‬
‫ی ث‬
‫دح� سفن‪235 ...................‬‬ ‫ووسہس اور‬ ‫لقع اور ذجابت ‪179 ..........................‬‬
‫وشخع‪236 ......................................‬‬ ‫اعقش ‪/‬ذوق و وشق ‪180 .....................‬‬
‫داع ‪237 ........................................‬‬ ‫ا� وصنمہب دنبی ‪181 .........................‬‬ ‫ی‬
‫رک� مہ‪238 ....................‬‬ ‫م ‪/‬داع ی‬ ‫داع ی‬ ‫وصنمہب ز�ی ر رظن‪182 .............................‬‬
‫………………‪239 ... .........................‬‬ ‫داع‬ ‫م‪183 .........................................‬‬ ‫ی‬
‫ف‬
‫رش�‪241 ...........................‬‬ ‫راضمن ی‬ ‫رے یہ وہ ‪184 ......................‬‬ ‫وت ےہک یم ن ظ‬
‫اک قشع یک زنمل راضمن ےہ ‪243 ........‬‬ ‫�ر‪/‬وبحمب اجےتن ہ ی�‪185 .....‬‬ ‫ذجابت تےب ی‬
‫‪244 ...................................‬‬ ‫الکم ریب ت‬ ‫اب�‪186 .................................‬‬ ‫ااہلیم ی‬
‫ملع اور ک� نیف� ی� ااسحن‪ /‬ونر ج ی‬
‫اخر�و ابینط‪245 ..‬‬ ‫ٹامتاش‪187 .........................................‬‬
‫تت‬
‫ااسن� ‪246 ............................‬‬ ‫رشف ی‬ ‫�‪188 ........................................‬‬ ‫ی‬
‫ب ت‬ ‫ی‬ ‫اہلل یک رظنوں ی‬
‫رت� ‪247 ................‬‬ ‫وہ‪ �/‬و ی‬ ‫دل انب‬ ‫م رگان‪189 ...................‬‬
‫رقآن ےس قشع ‪248 ........................‬‬ ‫دمح ابری اعتٰیل ‪190 ..............................‬‬
‫رقآن اانپ وتہش ‪249 ............................‬‬ ‫وتےھجت اپٔوں ‪191 ................................‬‬
‫پی‬ ‫اتجب وٹکرہ ‪250 ..................................‬‬ ‫دمح ابری اعتٰیل‪192 ...............................‬‬
‫پی‬ ‫رقآن ‪251 ............................‬‬ ‫التوت ظ‬ ‫روسل‪193 .................................‬‬ ‫بح ف‬
‫رظف و م��روف ‪252 .......................‬‬ ‫رش� ‪194 ........... ...................‬‬ ‫تعن ی ف‬
‫بش ربات ‪253 ...............................‬‬ ‫‪195 ..............................‬‬
‫ن‬ ‫رش� ن‬ ‫تعن ی‬
‫ام�ی وس ہن وہ‪ /‬ام�ی ویس ےک واسوس‪254 ..........‬‬ ‫د� دبنگا رضخا ی‬
‫دم� ‪196 ......‬‬ ‫مرا ی‬ ‫اڑا دل ی ف‬
‫ل�یل��ۃ ادقلر ‪255 .................................‬‬ ‫رش�‪197 ...............................‬‬ ‫تعن ی‬
‫اہلل ےک دنبوں رپ رمح ‪256 ...................‬‬ ‫ہحمل ء رکش‪199 ....................................‬‬
‫عسد ‪257 .................................‬‬ ‫عد ی‬ ‫غی‬ ‫تعن انھکل فلکشم یکوں؟‪200 ....................‬‬
‫ی‬
‫�ر رحمم اک ارث ‪258 ...........................‬‬ ‫رش�‪201 ................................‬‬ ‫تعن ی ف‬
‫ن‬ ‫رک�؟ ‪259 ..................‬‬ ‫کا ی‬ ‫عد ےک دن ی‬ ‫ی‬ ‫رش�‪202 ................................‬‬ ‫تعن ی‬
‫د�ا‬
‫وشال ےک روزے ‪261 .......................‬‬ ‫م تعن‪203 .......................‬‬ ‫یکٔ زابونں ی‬
‫ف‬
‫ذی اجحل ےک روزے ‪262 .....................‬‬ ‫رش�‪204 ................................‬‬ ‫تعن ی‬
‫ت‬
‫اعوشرے اک روزہ ‪263 ... .....................‬‬ ‫خرش� یع� ہپ ولچں ‪205 ...........................‬‬
‫ن‬
‫اسھت سک اک د ی�ا اجےئ ‪264 ..................‬‬ ‫‪207 ..................................‬‬ ‫� ِال دم� ش‬ ‫ی‬ ‫ی‬
‫م ن‬
‫رفص ارفظمل ‪265 ................................‬‬ ‫مسج اانپ ےہ �� ی ن� اامعل یک ‪208 ..............‬‬
‫وخد رپ رھبوہس‪ /‬رب رپ رھبوہس‪266 .........‬‬ ‫‪/‬د�ا دارالمعل‪209 ................‬‬ ‫ی‬ ‫دل یہ دل‬ ‫شی خ‬
‫پ ی�ر ےک دن ‪267 ................................‬‬ ‫اکلم ‪210 ....................................‬‬ ‫� شی خ‬
‫ر�ب� ی ُع االول ‪268 ................................‬‬ ‫ب شی�یاد خ� ‪211 ......................................‬‬
‫ونر بلق یبن(ﷺ) ‪269 ...................‬‬ ‫� ےک اسھت قلعت ‪212 ......................‬‬
‫ت‬
‫الہ ب ی� یک تبحم ‪270 .........................‬‬ ‫‪213 ..................................‬‬ ‫ااھچ خ رم�ی د‬
‫ت‬ ‫شی خ‬ ‫ش‬
‫اعترف الہ ب ی�‪271 ...........................‬‬ ‫ی‬
‫زابن رم�ی د اکن‪ � /‬یک رم�ی د ےک‬ ‫�‬
‫ڑکٹے یبن ےک ندل ےک‪272 ...................‬‬ ‫یث ت‬
‫رصف ملع اکیف ہ ی‬ ‫ح ‪215 ..............................‬‬ ‫ےئل ی‬
‫�‪273 ......................‬‬
‫امنز ‪216 .......................................‬‬
‫اخاقن� اور دمرےس‪274 .......................‬‬ ‫ہی‬