ARALIN 4: MGA PANDAIGDIGANG

ORGANISASYON, PANGKAT, AT
ALYANSA
 Panimula

• Matapos ang mga digmaang kinaharap ng daigdig ay

nais ng mga bansa na magkaroon ng kapayapaan sa
pagtatatag ng mga samahang magsusulong ng
katahimikan at kaayusan. Sa araling ito ating tatalakayin
ang mga pandaigdigang organisasyon na naitatag
pagkatapos ng digmaan.
 Pagtatalakay
• Dahil hindi naging epektibo ang unang
pandaigdigang samahan na League of Nations
itinatag ni Franklin Delano Roosevelt pangulong ng
Estados Unidos ang United Nations (UN) o
Nagkakaisang mga Bansa noong ika-24 ng
Octobre 1945.
• Noong una ay nasa 51 mga bansa ang kasapi nito
na di naglaon ay umabot na sa 193 na mga
kasaping bansa.
• Ang samahan ay pinoponduhan ng
mga kasaping bansa na makatutulong
sa pagpapabuti ng kalagayan ng
bawat miyembrong bansa.
 Ang layunin ng samahan ay
• Mapanatili ang pandaigdigang kapayapaan at
katahimikan.
• Maipalaganap ang kahalagahan ng paglaban sa
karapatang pantao
• Mapagyaman ang lipunan at malinang ang ekonomiya
ng bawat bansa.
• • Maprotektahan ang kapaligiran mula sa pang-
aabuso at
• Makapgkaloob ng tulong sa sangkatauhan sa panahon
ng kalamidad, taggutom at digmaan.
• Sa paglipas ng panahon ay makikita ang malaking
ambag nito sa daigdig
 Mga ambag ng United Nations
• Mga tulong na pagkain mula sa World Food Program ng
samahan nang pumaok ang ika-21 siglo nanakapghatid ng
tulong mula sa mga bansang mga hidwwan, kalamidad at
mahihirap na bansa.
• Ang World Food Program ay ang sangay na
tumutulong sa pagkain ng United Nations.
• Ito ang pinakamalaking organisasyong makatao sa
buong mundo, ang pinakamalaking isa na nakatuon
sa kagutuman at seguridad sa pagkain, at ang
pinakamalaking tagapagbigay ng mga pagkain sa
paaralan.
• Itinatag noong 1961, ang punong-tanggapan nito sa
Roma at may mga tanggapan sa 80 mga bansa
• Pagkakaloob ng tulong sa mga refugee mula sa
pagkupkop ng United Nations High Commissioner
on Refugees (UNHCR) sa mga refugee at asylum
seeker.
• Ang United Nations High Commissioner for
Refugees ay isang ahensya ng UN na ipinag-
utos na tulungan at protektahan ang mga
tumakas, sapilitang lumikas ang mga
pamayanan, at mga taong walang estado, at
upang tumulong sa kanilang kusang pagpauwi,
lokal na pagsasama o muling pagpapatira sa
isang ikatlong bansa.
• Pagbibigay proteksyon sa mga kabataan na
ipinagkakaloob ng United Nations Children’s
Emergency Fund (UNICEF) sa pagsagip at
pagtataguyod sa kanilang mga buhay.
• Ang UNICEF, o ang United Nations Children’s
Emergency Fund, ay isang ahensya ng United
Nations na responsable para sa pagbibigay ng pantao
at pantulong na tulong sa mga bata sa buong
mundo.
• Ang ahensya ay kabilang sa pinakalaganap at kilalang
mga organisasyon sa kapakanan ng lipunan sa buong
mundo, na mayroong presensya sa 192 na mga
bansa at teritoryo.
• Pagpapanatili ng kapayapaan mula sa mga misyong
kanilang ipinalalaganap sa buong daigdig upang iligtas
ang buhay ng maraming tao mula sa karahasan.
• Pagsasakatuparan ng halalan mula sa pakikipaglan sa
pamumunong diktadura at mabigyan ng pantay-pantay
na karapatan ang mga tao na makaboto at magkaroon
ng kalayaan.
• Pangangasiwa sa mga hamon ng Reproductive Health
at populasyon sa pangangalaga sa buhay mula sa
pagtataguyod ng Family Planning,
• pagsagip sa buhay ng mga sanggol dulot ng abortion, at
• pag-iwas sa nakahahawang sakit dulot ng hindi mabuting
paraan ng pakikipagtalik.
• Paglaban sa HIV o Human Immuno-Defeciency
Virus mula sa pangunguna ng World Health
Organization o WHO, UNAIDS o United Nations
Program on HIV and AIDS, at The Global Fund sa
kanilang pangangalap ng pondo sa pagtataguyod ng
kaligtasan ng buhay ng mga tao mula sa epidemyang
ito.
• Ang World Health Organization ay isang
dalubhasang ahensya ng United Nations na
responsable para sa pang-internasyong kalusugan
ng publiko.
• Ang Konstitusyon ng WHO, na nagtataguyod ng
pamamahala ng istraktura at mga prinsipyo, ay
nagsasaad ng pangunahing layunin bilang "pagkamit
ng lahat ng mga tao ng pinakamataas na posibleng
antas ng kalusugan".
• Ang Joint United Nations Program on
HIV and AIDS (UNAIDS) ang pangunahing
tagapagtaguyod para sa pinabilis,
komprehensibo at koordinadong
pandaigdigang pagkilos sa pandemikong HIV
/ AIDS.
• Ang misyon ng UNAIDS ay upang pangunahan, palakasin at
suportahan ang isang pinalawak na tugon sa HIV at AIDS na
kasama ang pagpigil sa paghahatid ng HIV,
• pagbibigay ng pangangalaga at suporta sa mga nakatira na
sa virus,
• binabawasan ang kahinaan ng mga indibidwal at mga
komunidad sa HIV at pinapawi ang epekto ng epidemya.
• Hinahangad ng UNAID na pigilan ang epidemya ng HIV / AIDS
mula sa pagiging isang matinding pandemiya.
• Ang The Global Fund o Pandaigdigang
Pondo upang labanan ang AIDS,
Tuberculosis at Malaria ay isang
internasyonal na financing at samahan ng
samahan na naglalayong "akitin,
makinabang at mamuhunan ng mga
karagdagang mapagkukunan upang
wakasan ang mga epidemya
• Ang European Union o EU ay isang samahang
naitatag noong ika-1 ng Nobyembre 1993,
• ito ay upang itaguyod ang kapayapaan, magtaguyod ng
isang pinag-isang sistemang pang-ekonomiya at hinggil
sa pananalapi,
• itaguyod ang pagsasama at labanan ang
diskriminasyon, sirain ang mga hadlang sa kalakal at
hangganan,
• hikayatin ang mga pagpapaunlad ng teknolohikal at
pang-agham, kampeon ng proteksyon sa kapaligiran
• Ang Organization of American States o ang
Organisasyon ng mga Estadong Amerikano,
o ang OAS o OEA, ay isang organisasyong pang-
internasyonal na itinatag noong 30 Abril 1948
para sa mga layunin ng pagkakaisa at
kooperasyon sa mga kasaping estado nito sa loob
ng Kanlurang Hemisperyo.
• Ang Organizationo Islamic Corporation OIC o ang
Organisasyon ng Pakikipagtulungan sa Islam,
dating Organisasyon ng Islamic Conference, ay
isang organisasyong pang-internasyonal na itinatag
noong 1969,
• na binubuo ng 57 mga miyembrong estado, na may
isang sama-samang populasyon na higit sa 1.8 bilyon
noong 2015 na may 49 na mga bansa na may mga
bansang karamihan sa mga Muslim.
• Isinasaad ng samahan na ito ay "sama-sama na boses ng
mundong Muslim" at nagtatrabaho upang "bantayan at
protektahan ang mga interes ng daigdig ng mga Muslim sa
diwa ng pagtataguyod ng kapayapaang internasyonal at
pagkakaisa".
• Ang OIC ay mayroong permanenteng delegasyon sa
United Nations at European Union. Ang mga opisyal na
wika ng OIC ay Arabe, Ingles, at Pranses.
• Ang World Bank WB o Pandaigdigang
Banko ay isang pang-internasyonal na
institusyong pampinansyal na nagbibigay ng
mga pautang at gawad sa mga gobyerno ng
mga bansa na mababa at gitnang may kita
para sa hangarin na ituloy ang mga
proyektong kapital.
• Binubuo ito ng dalawang institusyon:
• ang International Bank for Reconstruction and
Development (IBRD),
• at ang International Development Association (IDA).
• Ang World Bank ay isang bahagi ng World Bank Group.
• Ang pinakahuling nakasaad na layunin ng World Bank ay ang
pagbawas ng kahirapan.
• Ang World Bank ay nakatuon sa pagbibigay ng financing,
payo, at pagsasaliksik sa mga umuunlad na bansa upang
matulungan ang kanilang pagsulong sa ekonomiya.
• Karamihan ang bangko ay kumikilos bilang isang samahan
na nagtatangkang labanan ang kahirapan sa pamamagitan
ng pag-aalok ng tulong sa pag-unlad sa mga bansang nasa
gitna at mababa ang kita.
• Ang World Trade Organization ay isang
intergovernmental na samahan na
kumokontrol at nagpapadali sa
internasyonal na kalakalan sa pagitan ng
mga bansa.
• Opisyal na sinimulan nito ang operasyon noong Enero 1995,
alinsunod sa Kasunduang Marrakesh noong 1994, kung kaya
pinalitan ang Pangkalahatang Kasunduan sa Taripa at
Kalakalan (GATT)o Global Agrrement on Tariff and Trade
na itinatag noong 1948.
• Ang WTO ang pinakamalaking pandaigdigang samahang pang-
ekonomiya sa buong mundo, na may 164 mga miyembrong
estado na kumakatawan sa higit sa 96% ng pandaigdigang
kalakalan at pandaigdigang GDP.
 Ang WTO ay may anim na pangunahing layunin:
• (1) upang magtakda at magpatupad ng mga patakaran para sa pang-
internasyonal na kalakalan,
• (2) upang magbigay ng isang forum para sa pag-uusap at pagsubaybay
sa karagdagang liberalisasyon ng kalakalan,
• (3) upang malutas ang mga hindi pagkakaunawaan sa kalakalan,
• (4) upang madagdagan ang transparency ng proseso ng paggawa ng
desisyon,
• (5) upang makipagtulungan sa iba pang pangunahing pang-ekonomiya
pang-ekonomiya
• Ang Association of Southeast Asian Nations o
ASEAN ay isang unyon pang-ekonomiya na binubuo
ng 11 miyembro ng mga estado ng Timog Silangang
Asya, na nagtataguyod ng kooperasyong
intergovernmental at pinapabilis ang pang-
ekonomiyang, pampulitika, seguridad, militar, pang-
edukasyon, at sosyo-kultural na pagsasama sa mga
kasapi nito at iba pang mga bansa sa Asya.
• Pangunahing layunin ng ASEAN na mapabilis ang paglago ng
ekonomiya at sa pamamagitan ng pag-unlad na panlipunan at
kaunlaran sa kultura.
• Ang pangalawang layunin ay upang itaguyod ang panrehiyong
kapayapaan at katatagan batay sa tuntunin ng batas at
prinsipyo ng charter ng United Nations. Sa ilan sa pinakamabilis
na lumalagong ekonomiya sa buong mundo, pinalawak ng
ASEAN ang kanyang layunin na lampas sa larangan ng
ekonomiya at panlipunan.
• Noong 2003, lumipat ang ASEAN sa landas ng EU sa
pamamagitan ng pagsang-ayon na magtatag ng isang
pamayanan sa ASEAN na binubuo ng tatlong haligi na ang
komunidad ng seguridad ng ASEAN ang pamayanan ng
ekonomiya ng ASEAN at ang pamayanang sosyo-kultural ng
ASEAN.
• Ang mga tangkay ng bigas ay kumakatawan sa mga bansa
sa Timog-Silangang Asya na pinagbuklod sa pagkakaisa.
• Sa kasalukuyan ang ASEAN ay may 11 bansang kasapi ito
ay ang: Brunei Darussalam, Cambodia, Indonesia, Lao
PDR, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thailand,
Vietnam at Temor Leste (East Temor). Ang Secretariat ng
ASEAN ay nakabase sa Jakarta, Indonesia.
• Ang Asia Pacific Economic Cooperation
APEC ay isang inter-governmental forum para sa
21 miyembro ng ekonomiya sa Pacific Rim na
nagtataguyod ng libreng kalakalan sa buong
rehiyon ng Asya-Pasipiko.
• Kasunod ng tagumpay ng serye ng mga
komperensiya pagkatapos ng ministerial ng
ASEAN na inilunsad noong kalagitnaan ng 1980s.
• Nagsimula ang APEC noong 1989, bilang tugon sa
lumalaking pagsalig ng mga ekonomiya ng Asia-Pacific at
ang pag-usbong ng mga rehiyonal na bloke ng kalakalan
sa iba pang mga bahagi ng mundo;
• naglalayong magtatag ng mga bagong pamilihan para sa
mga produktong agrikultura at hilaw na materyales sa
labas ng Europa.
• Ang APEC na ang punong-tanggapan ay sa Singapore,
ay kinikilala bilang isa sa pinakamataas na antas ng
mga multi-group sa rehiyon ng Asya-Pasipiko, at
mayroong malaking impluwensyang pandaigdigan.
• Mahalagang maunawaan na ang konsepto ng pakikisama ay
dapat magsimula sa ating mga sarili.
• Isipin kung paano magtutugma ang iyong sariling paniniwala at
prinsipyo sa iyong pagkatao.
• Sa ganitong paraan naiuugnay at naibabagay natin ang ating
mga sarili sa ating kapwa at lipunan.
• Ito ang magiging tulay sa bawat isa upang magkaroon ng
unawaan at kapayapaan.
• Gawin Natin
• A. Panuto: Punan ang hinihingi ng bawat kahon at isulat
ang iyong sagot sa kabilang kahon. Ilagay ang watawat o
logo sa mga tinutukoy sa bawat kahon.
• Gamitin ang file name sa pagpasa ng gawai. File name:
SURNAME_Pandaigdigang Organisasyon
•
• B. Panuto: Pumili ng isa sa mga layunin ng United Nations
at iguhit moa ng iyong naunawaan sa iyong napiling
layunin. Maghanda sap ag-ulat sa klase.