PANANALIKSIK SA ARALING PANLIPUNAN

ISANG PANANALIKSIK SA IBA’T-IBANG KONTEMPORARYONG

ISYU NA MAY KINALAMAN SA SULIRANING PANGKAPALIGIRAN

Isang pananaliksik na iniharap kay

G.Vergil Ybañez, LPT

Guro sa JHS Araling Panlipunan

Bilang Pagtupad sa Pangangailangan ng Aralin

sa Pananaliksik sa

Asignaturang Araling Panlipunan:

Kontemporaryong Isyu

PAGBASA AT PAGSURI NG IBA’T

IBANG TEKSTO TUNGK SA
PANANALIKSIK (ARALING
PANLIPUNAN)

1
 PAGPAPASALAMAT

Kami ay taos pusong nagpapasalamat sa lahat ng mga taong

naging bahagi ng aming pananaliksik.

Nagpapasalamat kami sa aming guro sa

Araling Panlipunan na si Ginoong Vergil Ybañez,
siya ang nag-gabay sa amin sa buong pananaliksik na ito.

Salamat sa aming magulang na nagbigay ng ilang kaalaman

tungkol sa paksa at maaaring gawin upang makakuha
ng impormasyon.

Salamat sa mga rumesponde sa aming ginawang pagtatanong

na buong pusong tinaggap at nagbigay oras
upang sagutan an gaming mga katanungan.

Salamat din sa aming mga kaklase na tumulong

sa pagsiyasat ng aming pagkakamali.
Sila ay laging nariyan nagbibigay sagot tuwing kami
ay may katanungan.

Dannice Breiana A. Canary

Jaysha Nicole C. Viray

2
 DAHON NG PAGTIBAY

Ang Pananaliksik na ito ay pinamagatang

PAGSUSUNOG NG BASURA NA
SANHI NG PAG IIBA NG KLIMA

Inihanda mula sa paaralang Neville Learning

School
Nina

Dannice Breiana A. Canary

Jaysha Nicole C. Viray

Bilang bahagi ng katuparan sa proyekto ng

Asignaturang Araling Panlipunan sa baitang 10
Ng JHS

Ang pananaliksik na ito ay tinatanggap bilan

pagtupad sa isa sa pangangailangan ng
asignaturang Araling Panlipunan
Kontemporaryong Isyu sa baitang 10 ng JHS
sa tong pang-Akademiko 2023-2024.

G. Vergil Ybañez, LPT

Guro

Gng. Janith Montalban, LPT,MA.ED

Punong Guro

3
TALAAN NG MGA NILALAMAN

PAMAGAT 1

PASASALAMAT 2

DAHON NG PAGPAPATIBAY 3

TALAAN NG MGA NILALAMAN 4

KABANATA I

INTRODUKSYON 5

KAHALAGAHAN NG PAGA-ARAL 6

PAGLALAHAD NG SULIRANIN 7

SAKLAW AT LIMITASYON NG PAGA-ARAL 8

TERMINOLOHIYA 9

KABANATA II

METODOLOHIYA 10

PRESENTASYON NG DATOS 11-12

DATOS NG SERBEY 13-16

KABANATA III

LAGOM 17

KONKLUSYON 18

REKOMENDASYON 19

TALAAN NG MGA PIGURA 20-21

TALAAN NG MGA SANGGUNIAN 22

4
INTRODUKSYON

Sa mga lugar na may hindi sapat na sistema ng pamamahala ng basura, maaaring

nagaganap ang pagsusunog ng mga basura upang magkaroon ng puwang sa mga
pambansang pamburol, para mapabilis ang paghahanap ng mga mapagkakakitaan
tulad ng metal, o para maging mapagkukunan ng init. Sa mga hindi maayos na
tinuturing na pambansang pamburol at sa mga dumpsite, ang basura ay maaaring
magkaugnay na masusunog dahil sa iba't ibang mga dahilan, kasama na ang paglalabas
ng methane gas mula sa nabubulok na basura. Ang pagsusunog ng basura ay
nagdadala ng mga masasamang kemikal tulad ng dioxin, furans, at black carbon, na
may masamang epekto sa kalusugan at nagdaragdag sa pag-init ng mundo. Ito rin ay
nagbibigay-daan sa pagtunaw ng yelo sa mga polar na rehiyon dahil sa
pagbabakasakali ng black carbon at soot sa yelo at niyebe. Ang pagsusunog ng basura
sa bakuran ay nagdudulot din ng mga mapanganib na kemikal tulad ng dioxin, isang
grupo ng mga nakalalasong sangkap na maaring maabot ang mga halaman at sistima
ng pag-iimbak ng tubig na maaaring makaapekto sa ating kalusugan.

5
KAHALAGAHAN SA PAG-AARAL

Ang kahalagahan sa sinasagawang pananaliksik ay ang mga sumusunod :

Para sa mga estudyante - Mahalagang mabasa ito ng mga estudyante nang

mamulat sila at malaman kung ano nga ba talaga ang sanhi ng sobrang init na
panahong dinaranas natin at para na rin sila’y makatulong sa pagpuksa ng problemang
ito.

Para sa mga guro – layunin ng pananaliksik na ito na matulungan ang mga guro sa
pagtuturo ng isyung ito at nang epektibong mapakalat ang impormasyong nakalakip
rito.

Para sa mga susunod na mananaliksik – Ito ay kanilang magiging batayan at

gabay patungo sa pag-gawa ng makabuluhang pananaliksik na may hangaring
makatulong sa departamento ng edukasyon ukol sa mga paksang ganito.

Para sa komunidad – Ang pag-aaral na ito ay makakatulong at maaaring

makapagsimula ng mga organisasyong may mga layuning mapapabuti sa komunidad.

6
PAGLALAHAD NG MGA SULIRANIN

Dahil sa pagbubukas ng mga basura, ito'y naglalabas ng malakas na usok na nagiging

sanhi ng pagkasira sa ating kahanginan, na nagpapalala sa pag-init ng ating planeta.
Ang usok na ito ay naglalaman ng panganib sa kalikasan at sa ating kalusugan. Ang
mga emisyon mula sa pagbubukas ng basura ay nagiging sanhi ng pagpollute ng
hangin na hinihinga ng mga tao. Ang mga abo mula dito ay nagiging sanhi ng polusyon
sa lupa kung saan tayo tumatambay. Nakakasama rin ito sa mga anyong tubig tulad ng
mga lawa at ilog.
Ang mga bahaging plastik na hindi nasusunog ay maaring maging kalat sa mga
daanan, kalsada, pampublikong lugar, at mga anyong tubig. Maaring ito'y maingested
ng mga hayop na maaring magdulot ng sakit sa kanila. Ang mga malalaking piraso ng
plastik ay maaaring maging breeding ground ng iba't ibang uri ng sakit. Pwedeng din
itong maging pook panganganak ng mga lamok kaya maaari silang dumami.

7
SAKLAW AT LIMITASYON NG PAG-AARAL

Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa mga karanasan ng tiyak na mga mag-aaral sa ika-
sampung baitang na kanilang naranasan habang nagsasagawa ng edukasyon sa
pamamagitan ng online. Ang layunin ng pag-aaral na ito ay maunawaan kung ano ang
mga benepisyo, mga limitasyon, at mga rekomendasyon na kanilang natuklasan habang
nasa online na klase. Dahil sa kasalukuyang pandemya, maraming aspeto ng ating
buhay ang nagbago, kasama na dito ang paraan ng pag-aaral. Ang pangunahing
layunin ng mga mananaliksik ay ang maunawaan ang karanasan ng mga estudyante at
kung paano nila ito nasolusyunan. Ang pag-aaral ay mayroong limitasyon sa bilang ng
mga mag-aaral na kasali, hanggang sa dalawang (2) lamang, ngunit sapat na ito upang
makuha ang mahalagang impormasyon na nais malaman ng mga mananaliksik. Ang
pagsasagawa ng pag-aaral ay mag-umpisa sa Setyembre 2023 at magtatapos sa Abril
2024.

8
DEPINISYON NG MGA TERMINOLOHIYA

DUMP SITES - Ito ay lugar kung saan itinatapon ang mga basura.

DIOXIN - Ito ay Isang lubhang nakakalason na tambalan na ginawa bilang isang

byproduct sa ilang proseso ng pagmamanupaktura. Ito ay patuloy na polusyon sa
kapaligiran.

FURANS - Isang walang kulay na volatile liquid na may planar unsaturated five-
membered ring sa molekula nito.

BLACK CARBON - Sooty black material na ibinubuga mula sa gas at diesel engine,
coal-fired power plants, at iba pang pinagmumulan na nagsusunog ng fossil fuel.

SOOT - Binubuo ito ng amorphous carbon, na ginawa ng hindi kumpletong

pagkasunog ng organikong bagay.

BACKYARD BURNING - Ang pagsunog ng mga materyales tulad ng papel, puno,

brush, dahon, damo, at iba pang mga labi sa bahay

POLLUTE - Kontaminado (tubig, hangin, o isang lugar) ng mga nakakapinsala o

nakakalason na sangkap.

BREEDING GROUND - Isang lugar kung saan ang mga ibon, isda, o iba pang mga
hayop ay karaniwang dumarami.

9
 METODOLOHIYA

Ang pag-aaral na ito ay isang kwantitatibong pagsusuri na nagtatampok ng mga

opinyon mula sa mga saksi o biktima ng epekto ng pagsusunog ng basura.

Ang mga partisipante sa pag-aaral ay binubuo ng mga taong unang nakakita ng

nasusunog na basura sa kanilang komunidad at may sariling opinyon hinggil dito.
Bagamat limitado sa apat na respondente, ang mga ito ay mula sa mga taong may
sapat na karanasan at kaalaman sa nasabing isyu.

Ang pagsusuri na ito ay ginagamitan ng interbyu bilang pamamaraan upang makuha

ang datos para sa pananaliksik. Ang mga tanong ay naglalayong maunawaan ang
opinyon, kaalaman, at mga posibleng hakbang na maaaring gawin ng isang
mamamayan para makatulong sa kalikasan. Layunin rin namin malaman kung may
kaalaman ang isang mamamayan hinggil sa tamang paraan ng pagsusunog ng basura,
pati na rin ang kanilang pag-unawa sa positibo at negatibong epekto ng nasabing
gawain. Ang mga tanong ay ipinadala sa pamamagitan ng Google Forms at inipasa sa
messenger.

10
PRESENTASYON AT INTERPRASYON NG DATOS

PRESENTASYON:

Bakit mahalagang magkaroon tayo ng kaalaman sa mga bagay na ito?

Upang maiwasan natin na magkaroon ng polusyon at para malaman na ito
ay nakakasama sa mga tao.

Sa iyong palagay sang-ayon ka ba na mag sunog ng basura?

Hindi, dahil nakakasama ito sa kalikasan at sa mga tao.

Ano ang magiging nagatibong epekto ng pagsusunog ng basura?

Ito’y nakakapagdagdag sa polusyon at nagdudulot ito ng mga sakit sa
mamayan na nakalanghap nito at makakasama ito sa kalikasan

Ano ang positibong epekto ng pagsusunog ng basura?

Ang positibong epekto nito ay nakakalinis ng basura kaya mas
nagmumukhang malinis ang lugar ngunit madami rin ang masamang epekto
nito.

Sa ti butngin mo bakit kaya nagsusunog ng basura ang ibang tao?

Upang hindi na nila ihatid ang kanilang basura sa local disposal site at upang
hindi magbayad sa regular waste collection service.

Anong ang mga maari mong makuhang sakit sa pagsusunog ng basura?

Madami ang pwedeng makuha na sakit sa pagsusunog ng basura gaya
nalang ng ubo, hirap sa paghinga, hika at iba pa…

Bakit nagsusunog ang mga industriya?

Ang ilan ay dahil sa uri ng produkto na kanilang ginagawa at ang iba naman
ay para mabawasan ang itatapon nilang basura.

Sa tingin mo ano ang pwedeng gawin upang mabawasan ang pagsusunog ng

basura sa inyong lugar?
Sa tingin ko ang tamang pagtapon ng basura ay isang paraan upang
mabawasan ang pagsusunog sa aming lugar. Pati narin pala ang ang
pagpapatupad ng mga polisiya.

11
Paano nakakaapekto ang pagsunog ng basura sa kalikasan?
Ito ay naglalabas ng mga kemikal na lubhang nakakasama sa kalusugan ng
tao na nagiging dahilan ng sakit sa puso, cancer, sakit sa balat, hika at iba
pang respiratory illnesss

Paano nakakaapekto ang pagsusunog ng basura sa mga tao?

Nakakaapekto ang pagsusunog ng basura sa tao dahil sa nilalabas nitong
usok ang usok ng pagsusunog ng basura ay merong halong chemical na
kakaapekto sa tao na pwede magsanhi ng ubo at hirap sa pag hinga.

12
PANGANGALAP NG DATOS

Bakit mahalagang magkaroon tayo ng kaalaman sa mga bagay na ito?

Sa iyong palagay sang-ayon ka ba na mag sunog ng basura?

Ano ang magiging nagatibong epekto ng pagsusunog ng basura?

13
Ano ang positibong epekto ng pagsusunog ng basura?

Sa tingin mo bakit kaya nagsusunog ng basura ang ibang tao?

Anong ang mga maari mong makuhang sakit sa pagsusunog ng basura?

14
Bakit nagsusunog ang mga industriya?

Sa tingin mo ano ang pwedeng gawin upang mabawasan ang pagsusunog ng

basura sa inyong lugar?

Paano nakakaapekto ang pagsunog ng basura sa kalikasan?

15
Paano nakakaapekto ang pagsusunog ng basura sa mga tao?

16
LAGOM, KONKLUSYON at RECOMENDASYON

Lagom:

Ang pagsusunog ng basura ay hindi magandang gawain dahil ito ay nagdudulot ng

masamang epekto sa kalikasan at sa kalusugan ng mga tao. Mahalaga ang
pagkakaroon ng kaalaman tungkol dito upang maiwasan ang polusyon at mapanatili
ang kalinisan ng kapaligiran.

17
onklusyon:

Sa pamamagitan ng pag-aaral at pag-unawa sa mga epekto ng pagsusunog ng basura,

malinaw na lumalabas na hindi ito makabubuti sa ating kalikasan at kalusugan. Ang
mga negatibong epekto nito tulad ng polusyon at mga sakit sa respiratoryo ay maaaring
magdulot ng malaking pinsala sa ating kapaligiran at sa ating mga sarili. Sa kabila ng
ilang positibong epekto nito, ang mga ito ay hindi sapat upang balansehin ang
masamang dulot nito.

18
Rekomendasyon:

Upang mabawasan ang pagsusunog ng basura, mahalaga ang pagpapatupad ng

tamang pamamaraan ng pagtatapon ng basura at ang pagbibigay ng edukasyon sa
mga mamamayan tungkol sa kahalagahan ng waste management. Dapat rin
magkaroon ng mga polisiya at programa na naglalayong mapalawak ang kaalaman at
suporta sa mga alternatibong paraan ng pagdisposa ng basura tulad ng recycling at
composting. Bukod dito, ang pagbabawas sa paggamit ng disposable na mga produkto
at ang pagtulong sa pagpapalakas ng imprastruktura para sa waste management ay
mahalaga upang mabawasan ang pangangailangan sa pagsusunog ng basura. Ang
pagtutulungan ng mga lokal na pamahalaan, mga organisasyon sa komunidad, at mga
indibidwal ay magbibigay daan sa pagtatagumpay ng mga hakbang na ito tungo sa mas
malinis at mas ligtas na kapaligiran para sa lahat.

19
TALAAN NG MGA PIGURA

Litrato na nakuha ni Dannice malapit sa Cavite

20
 Isang post sa facebook galing sa CAVITE CONNECT

Isang litrato na kinuha ni Jaysha sa bulihan

21
TALAAN NG MGA SANGGUNIAN

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Incineration

https://www.nrdc.org/bio/daniel-rosenberg/burned-why-waste-
incineration-harmful

https://criminologygroup5.wordpress.com/2009/10/08/dulot-ng-
pagsusunog-ng-mga-basura/

https://www.health.ny.gov/environmental/outdoors/air/trash.htm

https://www.nature.org/en-us/about-us/where-we-work/united-states/
delaware/stories-in-delaware/delaware-eight-ways-to-reduce-waste/

https://r8.denr.gov.ph/index.php/news-events/press-releases/1359-denr-
reminds-the-public-against-burning-of-their-garbage

https://www.facebook.com/share/eS3oXAZrKK6i21vK/?mibextid=cR73hX

22