PANIMULA

• Sa paglaganap ng impluwensyang Griyego sa Mediterranean, hindi

maiiwasan na makakasagupa ito ng iba pang rehiyonal na
kapangyarihan.
• Sa araling ito ating tatalakayin ang tunggalian sa pagitan ng Gresya
at ng pinakaunang super power ng sinaunag panahon.
• Ating natatandaan maraming mga Griyego ang naging mga
mandaragat. Ilan sa mga mandaragat na ito ang nagtatag ng kolonya
sa Asia Minor.
• Gayunpaman, ang mga kolonyang ito ay sinakop ng mga Persyano
noong panahon ng Persian expansion.
• Noong 499 BCE nagrebelyon ang mga Griyego na nasa Asia Minor
laban sa mga Persyano.
• Tinulungan ang mga nagrerebeldeng Griyego ng mga Athenians
ngunit sila ay nabigo.
• Noong 490 BCE sinalakay ng mga Persians ang Athens sa
pamumuno ni Darius The Great. Ito ang naging hudyat sa
pagsisimula ng Greco-Persian War.
 PAGTATALAKAY
• Sa pagdating ng mga Persyano sa Athens
naganap ang “Battle of Marathon” kung
saan tinalo ng 11,000 na mga sundalong
Griyego ang 25,000 na mga sundalong
Persyano.
• Nagawa ito ng mga Griyego sa
pamamagitan ng sadyang pagpapahina sa
gitnang bahagi ng kanilang formation at
pagpapalakas ng magkabilang dulo ng
formation na ito.
• Sa ganitong taktika nagawang palibutan
ng mas kaunting Griyego ang mga
Persyano.
• Ayon sa tala humigit kumulang sa 6,000
na mga Persyano ang nasawi sa labanan
at 200 lamang ang nasawi sa panig ng
mga Griyego.
• Sa Pagkamatay ni Darius The Great
ipinagpatuloy ang sumunod sa kanya ang
paghihiganti laban sa mga griyego.
• Darius I (Old Persian: c. 550 - 486 BCE), karaniwang kilala
bilang Darius The Great, ang pangatlong Hari ng Persia na
naghari mula 522 BCE hanggang sa kanyang kamatayan
noong 486 BCE.
• Pinamunuan niya ang emperyo sa rurok nito, nang isama
ang karamihan sa Kanlurang Asya, mga bahagi ng Caucasus,
mga bahagi ng Balkan (Thrace-Macedonia, at Paeonia),
karamihan sa mga rehiyon sa baybayin ng Itim na Dagat,
Gitnang Asya, hanggang sa Indus ang lambak sa dulong
Silangan at mga bahagi ng Hilaga at Hilagang-Silangan ng
Africa kabilang ang Egypt (Mudrâya), Silangang Libya, at
baybayin ng Sudan.
• Noong 486 BCE sinalakay muli ng mga
150,000 na mga sundalong Persyano sa
pamumuno ni Xerxes ang Gresya, ang
puwersang ito ay sinalubong ng 300 na
mga sundalong Spartans na
pinamumunuan ni Leonidas at 7,000 na
kaalyado nito.
• Kanilang hinarap ang mas malaking
puwersang Persyano sa makitid na lagusang
ng Thermopylae.
• Tatlong araw na nilabanan ng maliit na
puwersang Griyego ang mga Persyano.
• Sa kasamaang palad isang traydor ang
nagturo sa mga Persyano ng isang lihim na
lagusan na humantong sa pagkagapi ng
hukbo ng mga Griyego.
• Ayon sa sinaunang tala nagpaiwan ang mga
Spartans upang protektahan ang mga umaatras
nilang kaalyado.
• Dahil sa naganap na labanan sa Thermopylae,
lumikas ang mga Athenians bago pa man
dumating ang mga Persyano.
• Sinunog ng mga Persyano ang Athens bilang
paghihiganti, ang pangyayaring ito ay tinawag
na”The Sack of Athens”
• Ang Pagkawasak ng Athens ay naganap
mula 480 BC hanggang 479 BC sa
panahon ng Greco-Persian Wars.
• Matapos ang Labanan ng Thermopylae, si
Haring Xerxes I ng Persia at ang kanyang
150,000-malakas na hukbo ay nanakawan
at sinunog ang karamihan sa gitnang
Greece bago salakayin ang Attica, ang
tahanan ng Athens.
• Makalipas ang sack of Athens muling
nagtagpo ang hukbo ng mga Griyego at
Persyano sa “Battle of Salamis” sa
pangunguna ni Themestocles kanilang
nilansi ang mga Persyano sa isang makitid
na katubigan.
• Nang sumunod ang mga Persyano lumusub
ang mga Greek triremes at binunggo ang
mga barko ng mga Persyano.
• Nagwagi ang mga Griyego pagkatapos nilang mapalubog ang mga
barko ng mga Persyano.
• Ayon sa tala umabot sa 300 hanggang 400 na mga barkong
Persyano ang lumubog sa labanan sa Salamis habang 40 na
barkong Griyego ang nawala.
• Ang Labanan ng Salamis ay isang labanan
sa hukbong-dagat na nakipaglaban sa
pagitan ng isang alyansa ng mga lungsod
ng Greece sa mga estado sa ilalim ng
pamumuno ni Themestocles, at ang
Emperyo ng Persia sa ilalim ng pamumuno
ni King Xerxes noong 480 BC.
• Nagresulta ito sa isang mapagpasyang tagumpay para sa mas
maraming mga Griyego. Ang labanan ay naganap sa mga
kipot sa pagitan ng mainland at Salamis, isang isla sa Saronic
Gulf na malapit sa Athens, at minarkahan ang mataas na
punto ng ikalawang pagsalakay ng Persia sa Greece.
• Ang huling labanan ng Greco-Persian War ay ang “Battle of
Platea” sa labanang ito muling nagapi ng mas kaunting hukbo ng
mga Griyego ang mga Persyano na nagresulta sa pagkamatay ng
Persian Commander na si Mardonius.
• Ang “Labanan ng Plataea” ay ang pangwakas na labanan sa lupa sa
panahon ng ikalawang pagsalakay ng Persia sa Greece.
• Ito ay naganap noong 479 BC malapit sa lungsod ng Plataea sa
Boeotia, at ipinaglaban sa pagitan ng isang alyansa ng mga lungsod
ng Greece (kabilang ang Sparta, Athens, Corinto at Megara), at ang
Emperyo ng Persia ng Xerxes I (kaalyado ng mga Boeotian, Tessalian
, at mga Macedonian).
• Sa tag-araw ng 479 BC ang mga Greek ay
nagtipon ng isang malaking (ayon sa mga
sinaunang pamantayan) na hukbo at
nagmartsa palabas ng Peloponnesus.
Umatras ang mga Persian sa Boeotia at
nagtayo ng isang pinatibay na kampo
malapit sa Plataea.
• Gayunpaman, ang mga Griyego ay tumanggi na iguhit sa
pangunahing lupain ng mga kabalyero sa paligid ng kampo ng
Persia, na tumagal ng 11 araw.
• Habang tinatangka ang isang pag-urong pagkatapos na
magambala ang kanilang mga linya ng suplay, nagkahiwalay ang
linya ng labanan sa Greece.
• Sa pag-iisip ng mga Greek sa pag-urong, iniutos ni Mardonius
ang kanyang pwersa na ituloy nila, ngunit ang mga Greek
(partikular ang mga Spartan, Tegeans at Athenians) ay tumigil at
nagbigay ng labanan, pinapadaan ang gaanong armadong
Persian infantry at pinatay si Mardonius.
PAGTATAYA

• A.
• 1. Ano-ano ang mga salik na nagresulta sa pagwawagi ng mga
Griyego sa Greco-Persian War?
• 2. Ilarawan ang labanan sa Thermopylae. Anong labanan ang
maihalintulad nito sa kasaysayan ng Pilipinas? Paghambingin
ang dalawang labanan. Ipaliwanag kung bakit ito
magkahalintulad.
• B.
• Gumawa ng timeline na nagpapakita ng labanan sa pagitan ng
Gresya at Persia. Taon Labanan Pamamaraan(Estratehiya
)
Maraming Salamat