®¹i häc B¸ch khoa Hμ Néi

khoa c«ng nghÖ th«ng tin

Xử lý ảnh

Nguyễn Thị Hoàng Lan

Email : lannth@it-hut.edu.vn

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Chương 1

Giới thiệu chung về xử lý ảnh

(Digital Image Processing)

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 2

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các khái niệm
• ¶nh : th«ng tin vÒ vËt thÓ hay quang c¶nh ®−îc chiÕu s¸ng mµ
con ng−êi quan s¸t vµ c¶m nhËn ®−îc b»ng m¾t vµ hÖ thèng thÇn
kinh thÞ gi¸c.
• §èi t−îng cña xö lý ¶nh lµ xö lý c¸c ¶nh tù nhiªn (Natural
Image) - ¶nh chôp, d÷ liÖu ¶nh cã nguån gèc tõ tÝn hiÖu ¶nh ®Æc
tr−ng bëi biªn ®é vµ d¶i tÇn sè. Cã sù ph©n biÖt gi÷a xö lý ¶nh
víi ®å häa (graphic), môc ®Ých cña ®å häa lµ vÏ ¶nh b»ng m¸y
tÝnh víi ®èi t−îng xö lý cña ®å häa lµ ¶nh vÏ - ¶nh nh©n t¹o.
• HÖ thèng xö lý ¶nh thu nhËn (capture) khung c¶nh hoÆc ¶nh ë
®Çu vµo, thùc hiÖn c¸c phÐp xö lý ®Ó t¹o ra mét ¶nh ë ®Çu ra
tháa m·n c¸c yªu cÇu vÒ c¶m thô (hiÖu chØnh söa ch÷a, c¶i
thiÖn) vµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh ph©n tÝch rót ra c¸c ®Æc tr−ng cña
¶nh ®Ó cho phÐp hiÓu ®−îc néi dung khung c¶nh ¶nh .

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 3

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Khái niệm: ảnh tĩnh và chuỗi ảnh

Ảnh đơn (Image): biểu diễn Chuỗi ảnh (Sequence Image):

bởi hàm độ chói của các biến Hàm độ chói của các biến
tọa độ trong mặt phẳng ảnh tọa độ mặt phẳng và biến
I(x,y) thời gian I(x,y,t)
y y
t

x x

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 4

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Khái niệm ảnh tĩnh, các phép xử lý

¶nh sè
BiÓu diÔn : ma trËn sè liÖu
- ¶nh nhÞ ph©n : 1 bit/pixel
- ¶nh x¸m : 8 bits/pixel
- ¶nh mµu : 16, 24 bits/pixel
RGB, YUV, HSL, YCbCr …
Xö lý : HiÓn thÞ so¹n th¶o (Editing), c¸c phÐp to¸n ®iÓm ¶nh
(Point operations), c¸c lo¹i bé läc (Filtering), ph©n vïng ¶nh
(segmentation), xö lý h×nh häc, (Geometric transform)

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 5

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Khái niệm chuỗi ảnh động
(sequence image) và video
• Video : chuçi c¸c frame ¶nh
(khung h×nh), quan hÖ thêi gian gi÷a
c¸c frame biÓu diÔn ¶nh ®éng
• TÇn sè vµ ®é ph©n gi¶i
- NTSC ( US, Japon):
525 lines, 60 frames/s, 30 images/s
- PAL (EU):
625 lines, 50 frames/s, 25 images/s
time
- SECAM (France): 625 lines, 50 frames/s, 25 images/s
- Film : 24 images/s

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 6

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các ví dụ về tín hiệu ảnh số
và biểu diễn ảnh số
Ảnh số: Tín hiệu số 2D

pixel
or
pel

Video số: Tín hiệu ảnh số 3D

colors:
y combination
t of RGB

x
N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 7

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các ví dụ về biểu diễn ảnh số

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Sơ đồ khối hệ thống xử lý ảnh

Khung c¶nh,
®èi t−îng, TÝn hiÖu D ÷ liÖu ¶nh
¶nh quang häc Bé c¶m ¶nh Sè hãa ¶nh Xö lý ®∙ xö lý
biÕn ¶nh ph©n tÝch
(cam era) ¶ nh M iªu t¶ ¶nh,
¶nh sè ¶nh ®«i t−îng ¶nh,
Q uang häc liªn tôc
®Æc tr−ng ¶nh.

NÐn, l−u tr÷

vµ truyÒn ¶nh

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 9

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các vấn đề chủ yếu của xử lý ảnh
• Thu nhận ảnh, chụp ảnh và số hóa ảnh
- Hệ thống chụp ảnh (camera) và tín hiệu ảnh
- Hệ thống số hóa ảnh: lấy mẫu, lượng tử hóa
- Phân tích ảnh và thị giác máy
- Cải thiện nâng cấp ảnh, sửa lỗi, khôi phục ảnh
- Phân tách đặc trưng : tách biên, phân vùng ảnh
- Biểu diễn và xử lý đặc trưng hình dạng đối tượng ảnh
- Nhận dạng đối tượng ảnh, phân tích cảnh và hiểu ảnh.
- Mã hóa, nén ảnh
Các phương pháp nén và các chuẩn nén

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 10

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Phân tích ảnh và thị giác máy
• C¶i thiÖn, n©ng cÊp ¶nh
- C¶i thiÖn t¨ng c−êng ®é c¶m thô : thay ®æi ®é t−¬ng ph¶n,
hiÖu chØnh, söa ch÷a, phôc chÕ ¶nh
- C¶i thiÖn n©ng cao chÊt l−îng ¶nh : läc nhiÔu, läc t¨ng ®é nÐt
• Xö lý ph©n tÝch vµ thÞ gi¸c m¸y
- Ph¸t hiÖn vµ t¸ch biªn (c¹nh) ¶nh
- Ph©n vïng ¶nh
- øng dông trong nhËn d¹ng vµ ph©n tÝch c¶nh
• BiÓu diÔn ®èi t−îng ¶nh nhÞ ph©n vµ xö lý ¶nh nhÞ ph©n
- BiÓu diÔn vµ m· ho¸ ¶nh nhÞ ph©n
- C¸c phÐp xö lý h×nh thÓ, biÕn ®æi h×nh d¹ng
- C¸c ph−¬ng ph¸p t×m x−¬ng ®èi t−îng ¶nh vµ lµm m¶nh
- C¸c biÓu diÔn tham sè h×nh d¹ng

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 11

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các ứng dụng của xử lý ảnh
• Th«ng tin ¶nh, truyÒn th«ng ¶nh
• Xö lý ¶nh vÖ tinh, viÔn th¸m
• Thiªn v¨n, nghiªn cøu kh«ng gian, vò trô,
• §Þa chÊt th¨m dß
• Ng−êi m¸y, tù ®éng ho¸
• M¸y th«ng minh, thÞ gi¸c m¸y nh©n t¹o
• Sinh häc, y häc
• VËt lý, Ho¸ häc
• Gi¸m s¸t kiÓm so¸t, Qu©n sù
• Xö lý ¶nh phôc vô cuéc sèng

N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 12

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
 Các ứng dụng chủ yếu của
xử lý chuỗi ảnh động
• Nén video, truyền thông video, truyền hình số.
• Giám sát theo dõi phát hiện chuyển động,
• Điều khiển lưu lượng chuyển động,
• Xử lý ảnh vệ tinh, ảnh viễn thám,
• Người máy chuyển động,
• Quốc phòng an ninh,
• Y sinh học
• Vật lý …
N.T. Hoàng Lan - ĐHBK HN 13

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt