You are on page 1of 539

baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo

universiteti

vaJa veruliZe
ekaterine SainiZe

gadasaxadebi da sagadasaxado
dabegvra

saxelmZRvanelo

meoTxe gadamuSavebuli gamocema

gamomcemloba
`baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universiteti~
baTumi _ 2023
UDC(uak) 336.22(075.8)+336.221(075.8)
v-39

warmodgenil saxelmZRvaneloSi ganxilulia gadasaxadebis ar-


si, funqciebi, Teoriuli da meTodologiuri safuZvlebi, saqarTve-
los sagadasaxado sistema da misi agebis principebi, sagadasaxado
valdebulebis Sesrulebis wesi, sagadasaxado samarTaldarRvevisa
da pasuxismgeblobis zomebi, sagadasaxado davisa da misi ganxilvis
procedurebi.
saxelmZRvaneloSi gansakuTrebuli yuradReba eTmoba saqarTve-
loSi moqmedi gadasaxadebis gamoangariSebisa da gadaxdis wess, am-
denad, sagadasaxado kanonmdeblobis Sesabamisi normebi ganxilulia
praqtikuli magaliTebis gamoyenebiT.
wigni gankuTvnilia umaRlesi saswavleblebis ekonomikuri fa-
kultetis studentebis, magistrantebis, doqtorantebisa da pro-
fesor-maswavleblebisaTvis, aseve, sawarmoebisa da organizaciebis
safinanso sferoSi dasaqmebuli personalisa da sagadasaxado saq-
miT dainteresebuli pirebisaTvis.

avtorebi: baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis


profesori vaJa veruliZe (Tavebi: I-VIII; X-XXI)
baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis
asistent profesori ekaterine SainiZe (Tavebi: IX; XXII)

redaqtori: ekonomikur mecnierebaTa doqtori,


profesori murman carciZe

recenzentebi: ekonomikis akademiuri doqtori,


profesori elene xarabaZe
ekonomikis akademiuri doqtori,
profesori naTela lacabiZe

ISBN 978-9941-488-78-8
© `baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universiteti~ _ 2023

2
Batumi Shota Rustaveli State University

Vazha verulidze
Ekaterine shainidze

TAXES AND TAXATION

Textbook

Fourth revised edition

3
The textbook deals with the essence, functions, theoretical and
methodological basics of taxes, as well as taxation system in Georgia and its
principles, the rule of fulfilling tax obligations, tax transgression and
measures of responsibility, tax disputes and procedures of the discussion.
The textbook draws special attention to the assessment and payment
rules of the taxes acting in Georgia. Hence the corresponding articles of the
taxation legislation are discussed with practical examples.
The book is designed for BA, MA and PhD students and teachers of
the faculty of Economics as well as enterprise and organization personnel
employed in financial sphere and people interested in taxation.

Editor: Doctor of Economic Science


professor MURMAN TSARTSIDZE

Reviewers: Doctor of Economic Science


Professor ELENE KHARABADZE
Doctor of Economic Science
Professor NATELA LATSABIDZE

4
s a r C e v i

Tavi I. gadasaxadebis warmoSobis istoria, arsi,


funqciebi da aucilebloba 7
Tavi II. gadasaxadebis Teoriuli safuZvlebi 16
Tavi III. gadasaxadebis struqturis ZiriTadi
elementebis arsi da daxasiaTeba 26
Tavi IV. saqarTvelos Tanamedrove sagadasaxado
sistemis agebis ZiriTadi principebi.
gadasaxadis gadamxdeli da sagadasaxado agenti 37
Tavi V. saqarTvelos sagadasaxado organoebi,
maTi funqciebi, uflebebi da valdebulebebi 53

Tavi VI. sagadasaxado valdebulebis warmoSobis


safuZvlebi da misi Sesrulebis wesi. sagadasaxado
moTxovna da gadasaxadis gadamxdelis moTxovna 68
Tavi VII. gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado
angariSgebis wardgenis safuZvlebi 85
Tavi VIII. saSemosavlo gadasaxadi 93
$1. saSemosavlo gadasaxadis arsi, gadasaxadis
gadamxdeli, gadasaxadisagan gaTavisufleba 93
$2. saSemosavlo gadasaxadis specialuri
dabegvris reJimebi 117
Tavi IX. mogebis gadasaxadi 150
Tavi X. erToblivi Semosavlis Semadgeneli elementebi
da misi gaangariSebis meTodika 175
Tavi XI. erToblivi Semosavlidan xarjebis
gamoqviTvis wesi 186

5
Tavi XII. saerTaSoriso dabegvra. Semosavlebis
dabegvra gadaxdis wyarosTan 229
Tavi XIII. sagadasaxado aRricxvis wesebi 239
Tavi XIV. gadasaxadebis administrirebis wesebi 255
Tavi XV. damatebuli Rirebulebis gadasaxadi 268
Tavi XVI. aqcizi 380
Tavi XVII. adgilobrivi gadasaxadi 417
Tavi XVIII. sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis
uzrunvelyofa 438
Tavi XIX. sagadasaxado kontroli 468
Tavi XX. sagadasaxado samarTaldarRveva da
pasuxismgebloba 486
Tavi XXI. sagadasaxado dava 508

amocanebi 515

literatura 538

6
Tavi I
gadasaxadebis warmoSobis istoria,
arsi, funqciebi da aucilebloba

gadasaxadebisa da saxelmwifos warmoSoba erTmaneTTan


uSualod dakavSirebuli da droSi ganuyofeli procesebia.
saxelmwifos warmoSobasTan erTad, gadasaxadebi ekonomikuri
urTierTobebis erT-erT umniSvnelovanes rgolad iwyebs Ca-
moyalibebas. kacobriobis civilizaciis gariJraJze, gadasaxa-
debis warmoSoba dakavSirebuli iyo konkretul teritoria-
ze dasaxlebuli adamianebis, rogorc istoriuli erTobis,
sasicocxlo interesebis uzrunvelyofis mizniT, saTanado
resursebis moZiebasa da gadanawilebasTan, rac, Tavis mxriv,
SesaZlebeli gaxda sazogadoebis politikur organizaciad
Camoyalibebis pirobebSi.
Zvel saberZneTSi, Zv. w. VII-IV ss., iqmneboda ra saxel-
mwifos safuZvlebi, SemoRebuli iqna gadasaxadebi _ Semosav-
lebis erTi meaTedi nawilis odenobiT, rac saSualebas iZ-
leoda, SeenaxaT daqiravebuli jari, gaemagrebinaT qalaqis
misadgomebi, aeSenebinaT taZrebi, gzebi, wyalgayvaniloba da
sxva infrastruqturuli nagebobebi. Tumca gadasaxadebTan
dakavSirebiT arc maSin iyo erTiani Sexedulebebi. magaliTad,
aTenSi iTvleboda, rom Tavisufal moqalaqes ar unda gadae-
xada gadasaxadebi, zogierTi moqalaqe gadasaxadis gadaxdas
damamcirebladac ki aRiqvamda.
jer kidev Zv. w. XII saukuneSi CineTSi, babilonsa da
sparseTSi arsebobda e. w. suladobrivi gadasaxadebi.
gadasaxadebis akrebis formebisa da meTodebis ganviTare-
bam msoflioSi, sami ZiriTadi etapi ganvlo. ganviTarebis
sawyis etapze, Zveli msofliodan Sua saukuneebis dasawyisam-
de saxelmwifos ar gaaCnda finansuri aparati gadasaxadebis
akrebisaTvis, mas mxolod Semosavlebis saerTo sidide SeeZ-
lo ganesazRvra, romlis miRebac surda, xolo akreba evale-
boda qalaqs. meore etapze (XVI –XIX ss), warmoiSva saxel-

7
mwifo dawesebulebebi, maT Soris finansuri da saxelmwifom
dabegvrasTan dakavSirebuli funqciebis nawili sakuTar Tav-
ze aiRo: adgenda dabegvris sidides da yuradRebas aqcevda
gadasaxadebis akrebis process. mesame anu Tanamedrove etapze
saxelmwifo ukve Tavis Tavze iRebs yvela im funqcias, rac
dakavSirebulia gadasaxadis dawesebasTan, SecvlasTan, dabeg-
vris wesebis dadgenasTan, administrirebasTan da a. S.
axali istoriis sawyis etapze, evropaSi Tanamedrove sa-
xelmwifoebi gamoCnda XVI – XVII saukuneebSi, sadac ZiriTa-
di gadasaxadebidan cnobili iyo miwis gadasaxadi, suladob-
rivi gadasaxadi, aqcizi, sabaJo gadasaxadi, komunaluri da
adgilobrivi gadasaxadebi.
saxelmwifo Tavisi warmoSobidan dRemde, mWidrod aris
dakavSirebuli gadasaxadebTan da misi arseboba warmoudgene-
lia gadasaxadebis gareSe, swored am kavSiris xasiaTia gamo-
xatuli benJamin franklinis frazaSi: `cxovrebaSi gardauva-
lia ori ram: sikvdili da gadasaxadebi~.
Teoriuli TvalsazrisiT, urTierTobebi dabegvris sfero-
Si warmoadgens safinanso urTierTobebis Semadgenel nawils da
sagadasaxado sistema organulad ukavSirdeba safinanso-sabiu-
jeto sistemas. saxelmwifos sagadasaxado politika ki warmo-
adgens qveynis safinanso politikis ganuyofel nawils.
gadasaxadi _ es aris fizikuri da iuridiuli pirebis
sakuTrebis gasxvisebis erTaderTi kanoniT dadgenili forma
valdebulebiT sawyisebze, romelic ar eqvemdebareba indivi-
dualurad ukan dabrunebas an anazRaurebas, uzrunvelyofi-
lia saxelmwifo iZulebiT, ar atarebs dasjis an kontribu-
ciis xasiaTs da aucilebelia sajaro xelisuflebis subieq-
tebis gadaxdisunarianobis uzrunvelsayofad.
rogorc ganmartebidan Cans, gadasaxadis gadamxdelia me-
sakuTre da ara moqalaqe. gadasaxadis gadaxda aris socia-
luri valdebuleba, romelic gamomdinareobs kerZo sakuTre-
bis uflebidan, xolo kerZo sakuTreba emsaxureba sazogado-
ebis interesebs. saboloo jamSi ki gadasaxadebi dawesebulia

8
saxelmwifo xarjebis dafarvis uzrunvelyofis mizniT da
igi warmoadgens saxelmwifo biujetis Sevsebis erT-erT Zi-
riTad wyaros.
gadasaxadis gadaxdis valdebuleba calmxrivia anu arse-
bobs mxolod erTi valdebuli mxare – gadasaxadis gadamxde-
li. saxelmwifo ar iRebs Tavis Tavze araviTar Sesabamis
valdebulebas konkretuli gadasaxadis gadamxdelis winaSe
da ar aris valdebuli, Seasrulos raime mis sasargeblod,
imavdroulad, gadasaxadis gadamxdeli, gadasaxadis gadaxdiT
ar iZens aranair uflebas.
gadasaxadis gadaxda biujetSi xorcieldeba fuladi
formiT, Tumca calkeul qveynebSi arsebobda naturaluri ga-
dasaxadebic anu gadasaxadebi, romelTa gadaxda warmoebda sa-
qonliT an momsaxurebiT. magaliTad, laossa da vietnamSi
soflis meurneobaSi dasaqmebul pirebs gadasaxadis gadaxda
SeeZloT, aseve, soflis meurneobis produqciiT, kerZod,
brinjiT.
sabiujeto kanonmdeblobis Tanaxmad, saxelmwifo xazinaSi
gadasaxadebis garda iricxeba sxva saxis Senatanebic. magali-
Tad, nebarTvebis, licenziebis gacemisa da sxva saxis saxel-
mwifo momsaxurebis gawevidan miRebuli safasuri, saxelmwifo
qonebis ijariT gacemidan miRebuli Semosavlebi, roialti, Se-
mosavlebi saxelmwifo qonebis realizaciidan da a.S.
amrigad, saxelmwifo da adgilobrivi biujetebis Semo-
sulobebi formirდeba rogorc gadasaxadebis, grantebisa da
sxva Semosavlebis, ise arafinansuri aqtivebiს operaciebidan
miRebuli saxsrebiT (mag. privatizacia), arafinansuri aqti-
vebis operaciebidan miRebuli saxsrebiT (mag. gacemuli ses-
xebidan miRebuli procentebi) da valdebulebebis aRebis Se-
degad miRebuli saxsrebiT (sesxis aReba).
garda amisa, adgilobrivi TviTmmarTvelobisaTvis gaTva-
liswinebulia gaTanabrebiTi transferi, romelic 2023 wli-
dan Caanacvla damatebuli Rirebulebis gadasaxadis ganawi-
lebis sistemam. saWiroebis SemTxvevaSi, adgilobrivi TviT-

9
mmarTvelobisaTvis, aseve, gamoiyofa miznobrivi transferi,
specialuri transferi da kapitaluri transferi.
miznobrivi transferi – delegirebul uflebamosileba-
Ta ganxorcielebis mizniT municipalitetis biujetis mier
saxelmwifo biujetidan an/da avtonomiuri respublikis biu-
jetidan finansuri daxmarebis saxiT miRebuli saxsrebi;
specialuri transferi – stiqiuri movlenebis, ekolo-
giuri da sxva saxis katastrofebis, saomari moqmedebebis,
epidemiebisa da sxva sagangebo situaciebis Sedegebis (zianis)
salikvidaciod, agreTve, sxva RonisZiebebis gansaxorcieleb-
lad saxelmwifo, avtonomiuri respublikis respublikur da
minicipalitetebis biujetebs Soris gaweuli finansuri dax-
mareba;
kapitaluri transferi – kapitaluri proeqtis gansa-
xorcieleblad saxelmwifo, avtonomiuri respublikis res-
publikur da municipalitetebis biujetebs Soris gaweuli
finansuri daxmareba.
sagadasaxado Semosavlebs miekuTvneba sagadasaxado ko-
deqsiT gansazRvruli saerTo-saxelmwifoebrivi da adgilob-
rivi gadasaxadebi.
arasagadasaxado Semosavlebs miekuTvneba mosakreblebi,
jarimebi, saxelmwifo xelisuflebis, adgilobrivi TviTmmar-
Tvelobisa da sabiujeto dawesebulebebis mier fasiani momsa-
xurebis gawevidan miRebuli Semosavlebi, samoqalaqo-samar-
Tlebrivi, administraciuli da sisxlis samarTlebrivi iZu-
lebiTi RonisZiebebis Sedegad miRebuli Semosavlebi.
arafinansuri aqtivebis operaciebidan miRebul saxsrebs
miekuTvneba: saxelmwifo an municipalur sakuTrebaSi arsebu-
li materialuri aqtivebis realizaciidan miRebuli Semosav-
lebi, kerZod, saxelmwifos sakuTrebaSi arsebuli maragebis
gayidvidan miRebuli Semosavlebi, saxelmwifos an adgilob-
rivi TviTmmarTveli erTeulis gamgeblobaSi arsebuli Seno-
bebis, nagebobebis an sasoflo-sameurneo da arasasoflo-same-
urneo daniSnulebis miwis gayidvidan miRebuli Semosavlebi.

10
rac Seexeba grants, is aris grantis gamcemis (donoris)
mier grantis mimRebisaTvis usasyidlod gadacemuli miznob-
rivi saxsrebi fuladi an naturaluri formiT, romlebic ga-
moiyeneba konkretuli humanuri, saganmanaTleblo, samecniero-
kvleviTi, janmrTelobis dacvis, kulturuli, sportuli,
ekologiuri, sasoflo-sameurneo ganviTarebisa da socialu-
ri proeqtebis, agreTve, saxelmwifoebrivi an sazogadoebrivi
mniSvnelobis programebis ganxorcielebisaTvis.
grantad ar CaiTvleba samewarmeo miznebis misaRwevad ga-
cemuli saxsrebi (garda sasoflo-sameurneo kooperativis
statusis mqone iuridiul pirebze gacemuli saxsrebisa),
aseve, politikuri miznebis misaRwevad gacemuli saxsrebi.
gadasaxadebs gaaCnia ori ZiriTadi funqcia: fiskaluri da
mastimulirebeli. fiskaluri funqcia gulisxmobs gadasaxade-
bis Tvisebas, Seavsos biujeti, xolo mastimulirebeli fun-
qcia - sagadasaxado berketebis zemoqmedebis meSveobiT uzrun-
velyos ekonomikis ganviTarebis stimulireba.
gadasaxadebis garda, cnobilia, agreTve, baJi da mosakre-
beli, romlebsac igive finansuri datvirTva gaaCnia, rogo-
ric gadasaxadebs, maTi gadamxdelebic arian fizikuri da iu-
ridiuli pirebi, oRond garkveuli garemoebis warmoSobisas.
baJi dakavSirebulia garkveuli momsaxurebis gawevasTan
gadasaxadis gadamxdelis sasargeblod. magaliTad, saxelmwi-
fo baJi amoiReba sasamarTloSi da notariusSi. arsebobs ase-
ve baJis sxva saxeebic: saregistracio da sabaJo teritoria-
ze amosaRebi.
saregistracio baJi amoiReba, magaliTad, piris mier gan-
cxadebiT mimarTvis SemTxvevaSi, gamogonebaze patentis gasa-
cemad.
sabaJo teritoriaze baJi amoiReba saeqsporto da saim-
porto operaciebis ganxorcielebisas.
gansxvaveba baJsa da mosakrebels Soris xSirad ar war-
moiSoba, Tumca, mosakrebels ZiriTadad uwodeben gadasax-
dels specialuri uflebis mopovebisaTvis (magaliTad, mosak-

11
rebeli mSeneblobis nebarTvisaTvis, bunebrivi resursebiT
sargeblobisaTvis da a.S.)
saqarTveloSi, SemoRebis wesis mixedviT, arsebobs saer-
To saxelmwifoebrivi da adgilobrivi mosakreblebi.
saerTo-saxelmwifoebrivi mosakreblebia:
a) salicenzio da sanebarTvo mosakreblebi;
b) saxelmwifo serTifikatis mosakrebeli;
g) saregistracio mosakrebeli;
d) saxelmwifo saeqspertizo mosakrebeli;
e) saxelmwifo baJi;
v) sakonsulo mosakrebeli;
z) samxedro savaldebulo samsaxuris gadavadebis mosak-
rebeli;
T) bunebrivi resursebiT sargeblobisaTvis mosakrebeli;
i) garemoze zemoqmedebis Sefasebis mosakrebeli;
k) sajaro informaciis aslis gadaRebis mosakrebeli;
l) latariisTvis mowyobisTvis dadgenili saTamaSo
biznenis mosakrebeli;
adgilobrivi mosakreblebia:
a) mSeneblobis (garda gansakuTrebuli mniSvnelobis ra-
diaciuli an birTvuli obieqtis mSeneblobisa) nebarTvis mo-
sakrebeli;
b) dasaxlebuli teritoriis dasufTavebis mosakrebeli;
g) saTamaSo biznesis (garda latariisTvis mowyobisTvis
dadgenilisa) mosakrebeli;
d) kulturuli memkvidreobis sareabilitacio arealis
infrastruqturis mosakrebeli;
e) mSeneblobis (garda gansakuTrebuli mniSvnelobis ra-
diaciuli an birTvuli obieqtis mSeneblobisa) sanebarTvo
pirobebis Sesrulebis dadasturebis (eqsloataciaSi miRe-
bis) Taobaze aqtis gamocemis (masSi cvlilebebis Setanis)
daCqarebuli momsaxurebis mosakrebeli;
gadasaxadebi, funqcionuri niSnisa da miznobrivi daniS-
nulebis mixedviT SeiZleba, klasificirdes Semdeg jgufebad:

12
pirdapiri (anu saSemosavlo-qonebrivi) da arapirdapiri (anu
gadasaxadebi moxmarebaze); gasaSleli da raodenobrivi; mimag-
rebuli da maregulirebeli; saerTo-saxelmwifoebrivi da ad-
gilobrivi; saerTo da miznobrivi; regularuli da erTjera-
di.
pirdapiri gadasaxadebi amoiReba Semosavlebis miRebis-
Tvis da qonebis flobisaTvis, xolo arapirdapiri _ miRebu-
li Semosavlebis xarjvis procesSi. pirdapir gadasaxadebs
miekuTvneba: saSemosavlo, mogebis da qonebis gadasaxadi, xo-
lo arapirdapirs _ damatebuli Rirebulebis gadasaxadi, im-
portis gadasaxadi da aqcizi.
saSemosavlo-qonebrivi gadasaxadebi Tavis mxriv iyofa
pirad da realur gadasaxadebad.
piradi gadasaxadebi gadaixdeba namdvilad miRebuli Se-
mosavlebidan.
realuri gadasaxadebi amoiReba, savaraudod, miRebuli
saSualo Semosavlidan, magaliTad, xSir SemTxvevaSi SeuZle-
belia, ganisazRvros ama Tu im qonebidan miRebuli Semosav-
lebis sidide (magaliTad, taqsis mZRolis Semosavlebi).
gasaSleli gadasaxadebi farTod gamoiyeneboda sagadasa-
xado dabegvris ganviTarebis adreul stadiebze da misi si-
dide gamomdinareobda konkretuli xarjebis zomidan (magali-
Tad galavnis aSeneba). gadasaxadis Tanxebi Tanabrad nawilde-
boda gadasaxadis gadamxdelebze.
raodenobrivi gadasaxadebi, gansxvavebiT gasaSlelisagan,
gamomdinareobs ara xarjebis dafarvis moTxovnidan, aramed
gadasaxadis gadamxdelis SesaZleblobidan da iTvaliswinebs
mis qonebriv mdgomareobas.
mimagrebulia gadasaxadi, romelic mudmivad an xangrZ-
livi periodis ganmavlobaSi mimagrebulia konkretuli donis
biujetze, rogorc misi Semosavlebis wyaro. magaliTad, mo-
gebis gadasaxadi mimagrebulia centralur biujetze, xolo
qonebis gadasaxadi _ adgilobriv biujetze, aseve damatebu-
li Rirebulebis gadasaxadis 19% rCeba adgilobriv biujet-

13
Si, xolo 81% - miemarTeba saxelmwifo biujetSi.
maregulirebeli gadasaxadebi ki yovelwliurad gadana-
wildeba sxvadasxva donis biujetebs Soris deficitis da-
farvis mizniT.
saerTo-saxelmwifoebrivi gadasaxadebi dawesebulia saga-
dasaxado kodeqsiT centraluri sakanonmdeblo organos (par-
lamentis) mier da misi gadaxda savaldebulia qveynis mTel
teritoriaze erTnairi pirobebiT, xolo adgilobrivi gada-
saxadebi dawesebulia sagadasaxado kodeqsiT, magram misi Se-
moRebis uflebamosileba aqvs municipalitetis warmomadgen-
lobiT organos – sakrebulos sagadasaxado kodeqsiT dadge-
nili ganakveTebis zRvruli odenobis farglebSi da misi ga-
daxda savaldebuloa Sesabamisi municipalitetis administra-
ciul sazRvrebSi. amdenad, adgilobrivi gadasaxadebis ganak-
veTebi SesaZloa, gansxvavebuli iyos sxvadasxva municipali-
tetis teritoriaze.
saerToa gadasaxadebi, romlebic emsaxureba zogadad bi-
ujetis Sevsebas, xolo miznobrivia gadasaxadi, romelic em-
saxureba konkretuli miznis Sesrulebas. magaliTad, gadasa-
xadi sagzao fondSi (amJamad Cvens qveyanaSi es gadasaxadi ga-
uqmebulia).
regularulia gadasaxadebi, romlebic amoiReba garkveu-
li periodulobiT, magaliTad, saSemosavlo gadasaxadi, qone-
bis gadasaxadi.
erTjeradia gadasaxadi, romelic dakavSirebulia raime
movlenasTan, magaliTad, importis gadasaxadi, romelic da-
kavSirebulia saqonlis importTan.
gadasaxadebis dawesebisa da maTi ganakveTebis gansaz-
Rvris procesi saWiroebs mecnierul midgomas, rogorc sa-
marTlianobis, ise efeqtianobis miRwevis TvalsazrisiT, ker-
Zod, gadasaxadebis samarTlianoba gulisxmobs ara marto da-
begvris Tanabari reJimis dawesebas gadasaxadis gadamxdelebi-
saTvis, aramed imasac, Tu ramdenad didia sagadasaxado tvir-
Ti (simZime) ama Tu im pirisaTvis. magaliTad, fizikuri pi-

14
ris SemTxvevaSi, misi Semosavlebidan gadasaxadis gadaxdis
Semdeg darCenilma Tanxam unda uzrunvelyos am fizikuri pi-
ris fiziologiuri da kulturuli moTxovnilebebis dakma-
yofileba, xolo iuridiuli pirisaTvis motivaciis SenarCu-
neba, gaagrZelos ekonomikuri saqmianoba.
amrigad, kanonmdeblis amocanas warmoadgens ekonomiku-
rad dasabuTebuli winadadebebis safuZvelze dabegvris iseTi
reJimis dawesebas, romelic ar Seanelebs gadamxdelis ekono-
mikur aqtivobas da imavdroulad, uzrunvelyofs biujetSi
sagadasaxado Senatanebis saTanado dones.
sagadasaxado simZimis zRvari warmoadgens dabegvris pi-
robiT wertils, romelic optimaluria rogorc gadasaxadis
gadamxdelisaTvis, aseve saxelmwifo xazinisaTvis. pirobiTi
wertilis gadaweva ama Tu im mxares warmoSobs urTierTsa-
winaaRmdego viTarebas, rac vlindeba biujetis qronikul de-
ficitSi an politikur konfliqtebSi, sagadasaxado organoe-
bisadmi gadamxdelTa daumorCileblobaSi, gadasaxadebisagan
masobrivad Tavis aridebaSi da mosaxleobis migraciaSi.

15
Tavi II
gadasaxadebis Teoriuli safuZvlebi

gadasaxadebis dawesebis, aseve, misi akrefis formebisa


da meTodebis srulyofis sakiTxebze, sazogadoebis ganviTa-
rebis sxvadasxva etapze Camoyalibda erTmaneTisagan gansxva-
vebuli sagadasaxado Teoriebi. TiToeuli Teoria gvTavazobs
sagadasaxado sistemis agebis sxvadasxva princips, aseve, gan-
sazRvravs mis struqturas, rolsa da funqciebs ekonomikaSi.
saxelmwifos sagadasaxado politika efuZneba im mecnie-
rul koncefciebs, romlebmac moipoves ara mxolod Teoriu-
li aRiareba, aramed praqtikuli gamoyeneba. maT miekuTvneba:
✓ klasikuri Teoria;
✓ keinsuri Teoria;
✓ neoklasikuri Teoria;
✓ neokeinsuri Teoria.

dabegvris klasikuri Teoria


dabegvris klasikuri Teoriis fuZemdebeli iyo a. smiti,
romelmac pirvelad Seqmna, mecnierulad dasabuTebuli sis-
temuri swavleba gadasaxadebis Sesaxeb da aRniSna, rom saga-
dasaxado sistemis formireba xdeba saxelmwifos ganviTare-
bis SedarebiT maRal doneze da es aris damoukideblad moq-
medi sameurneo subieqtebisagan, Semosavlebis met-naklebad
mowesrigebuli da sistematizebuli amoReba saxelmwifos sa-
sargeblod. a. smitma, wina planze wamowia dabegvris oTxi
ZiriTadi principi: Tanabarzomiereba, gansazRvruloba, moxer-
xebuloba da siiafe. rogorc a. smiti, aseve u. peti, j. mili
da sxvebi Tvlidnen, rom ekonomika iyo myari da TviTregu-
lirebadi sistema, romelic miiRweoda `uxilavi xelis”
principis moqmedebis safuZvelze. Tumca, aRniSnuli princi-
pis muSaobisaTvis aucilebeli iyo, saxelmwifos Seesrulebi-
na masze dakisrebuli funqciebi: sakuTrebis uflebis dacva
da Tavisufali bazris ganviTarebis uzrunvelyofa.

16
klasikuri Teoriis mixedviT, gadasaxadebi ganixileboda
rogorc saxelmwifo Semosavlebis erT-erTi wyaro, xolo
misi maregulirebeli roli misTvis ganxilvis sagans ar war-
moadgenda.
sabazro ekonomikis ganviTarebisa da samewarmeo urTier-
Tobebis srulyofis kvaldakval, ekonomikaSi ganviTarda obi-
eqturi cikluri movlenebi (samrewvelo krizisi inglisSi
1825 wels, inglissa da aSS-Si 1836 wels, aSS-Si da evropis
bevr qveyanaSi - 1847-1848 wlebSi, aseve 1857 - wels, 1866 -
wels, 1873 - wels, 1882 - wels, 1890 - wels da 1907 -
wels). yvelaze damangreveli ekonomikuri krizisebi ganviTa-
rebuli qveynebis ekonomikebisaTvis iyo 1920-1921, 1929-
1933, 1937-1938 ww. 1929-1933 wlebi, romelTa didma depre-
siam, romelic gamorCeuli iyo warmoebis Rrma da xangrZli-
vi dacemiT, aucilebeli gaxada gadasaxadebis Sesaxeb maSin
arsebuli klasikuri Teoriis koreqtireba da saxelmwifos
adgilisa da rolis xelaxali gaazreba, romelic gulis-
xmobda imas, rom gadasaxadebi gamoyenebuliyo, rogorc efeq-
tiani instrumenti ekonomikis saxelmwifo regulirebisaTvis.
gaCnda axali mecnierulad dasabuTebuli Teoriebi, rogorc
saxelmwifos adgilisa da rolis Sesaxeb ekonomikur proce-
sebSi, ise dabegvris mniSvnelobis Sesaxeb ekonomikis saxel-
mwifo regulirebis procesSi.

dabegvris keinsuri Teoria


dabegvris Teoriebs ikvlevda aseve j. keinsi, romelic
klasikuri Teoriisagan gansxvavebiT, emijneboda saxelmwifos
Carevisagan Tavisufal bazars. j. keinsis Teoria efuZneba
efeqtiani moTxovnis aucileblobas, rogorc pirobas, rome-
lic uzrunvelyofs warmoebuli produqciis realizacias sa-
xelmwifo regulirebis sxvadasxva meTodis meSveobiT. j. ke-
insi Tvlida, rom kapitalisturi sazogadoebisaTvis sasi-
cocxlod mniSvnelovani problemebis gadawyveta unda moiZeb-
nos ara resursebis miwodebis meTodebSi, aramed efeqtiani

17
moTxovnis meTodebSi da Camoayaliba moTxovnis formirebis
komponentebi _ samomxmareblo da sainvesticio moTxovna, ma-
Ti dinamikis ganmsazRvreli faqtorebi, romelTa Soris mniS-
vnelovani adgili eWira sagadasaxado dabegvris sakiTxebs.
dabegvris sferoSi j. keinsi upiratesobas aniWebda ma-
Ral gadasaxadebs da progresul dabegvras, vinaidan Tvlida,
rom gadasaxadebi SeiZleba gamoyenebuliyo, rogorc `CaSene-
buli meqanizmebi~ bazris moqnilobis uzrunvelsayofad. Tu
Semcirdeboda sagadasaxado bazა da biujetis Semosavlebi,
romliTac gamwvavdeboda ekonomikuri aramdgradoba, progre-
suli dabegvris meTodi, j. keinsis azriT, xels Seuwyobda
am procesis Serbilebas. kerZod, progresuli dabegvra imoq-
medebda, rogorc `CaSenebuli stabilizatori~, romlis muSa-
obis principi mdgomareobs imaSi, rom ekonomikis zrdis
dros, Semosavlebis zrdasTan erTad kidev ufro metad iz-
rdeba gadasaxadis ganakveTebi, xolo krizisis dros Semosav-
lebis SemcirebasTan erTad ufro swrafad mcirdeba gadasa-
xadis ganakveTebi da amgvarad, bunebrivad, miiRweva SedarebiT
stabiluri mdgomareoba sazogadoebaSi.
j. keinsis Teoria warmaტebiT gamoiyeneboda omis Sem-
dgom periodSi, igi xels uwyobda kapitalisturi qveynebis
krizisidan gamoyvanas, warmoadgenda efeqtian saSualebas sam-
xedro mrewvelobis ganviTarebisaTvis. Tumca, samecniero-teq-
nikuri progresis mSvidobiani ganviTarebis pirobebSi, dasav-
leTis qveynebSi, TandaTanobiT Tavi iCina ekonomikebis cik-
lurma ganviTarebam. mdgomareobas arTulebda isic, rom
erovnuli ekonomikebis integraciis pirobebSi krizisi swra-
fad vrceldeboda. am viTarebaSi j. keinsis mier SemoTavaze-
bulma saxelmwifo Carevis Teoriam `efeqtiani moTxovnis~
miRwevisaTvis veRar upasuxa ekonomikis ganviTarebis maSin-
del moTxovnebs, amitom keinsuri `efeqtiani moTxovnis~ kon-
cefcia Seicvala neoklasikuri `efeqtiani miwodebis~ koncef-
ciiT. Tumca, unda aRiniSnos, rom j. keinsis Teoria avsebda
klasikur Teorias da man seriozuli koreqtireba Seitana da-

18
begvrisa da ekonomikis saxelmwifo regulirebis sakiTxebSi,
kerZod, mis mier iqna SemoTavazebuli midgoma imasTan dakavSi-
rebiT, rom gadasaxadebi gamoyenebuliyo, rogorc instrumenti
moxmarebis normis dasaregulireblad, dagrovebisa da warmoe-
bis optimaluri struqturis formirebisaTvis.
j. keinsis mimdevrebi, a. larneri, e. xanseni da sxvebi
gvTavazobdnen mkacr sagadasaxado politikas, romelic iTva-
liswinebda msxvili Semosavlebisa da memkvidreobiT miRebu-
li qonebis maRali ganakveTebiT, xolo dabali Semosavlebis
SeRavaTian dabegvras. j. keinsi da misi mimdevrebi Tvlidnen,
rom swored aseTi sagadasaxado politika uzrunvelyofda
ekonomikur ganviTarebasa da socialur samarTlianobas.

dabegvris neoklasikuri Teoria


principuli gansxvaveba neoklasikur da keinsur Teori-
ebs Soris mdgomareobs saxelmwifos mxridan ekonomikuri
procesebis regulirebis meTodebTan dakavSirebiT araerTgva-
rovan midgomaSi, kerZod, keinsuri midgomisagan gansxvavebiT,
romelic amtkicebda, rom dinamiuri ganviTareba SeuZlebelia
da amitom arsebobs saxelmwifos ekonomikaSi Carevis auci-
lebloba, dabegvris neoklasikuri mimarTuleba amtkicebs,
rom saxelmwifos mxridan maregulirebeli zemoqmedeba mimar-
Tuli unda iyos mxolod imisken, rom aRmofxvras dabrkole-
bebi, romlebic xels uSlis Tavisufali konkurenciis kano-
nebs, magram ar unda SezRudos bazris bunebrivi TviTregu-
lirebadi kanonebi. mocemuli Teoriis mixedviT, gadasaxadebi
unda yofiliyo minimaluri. neoklasikuri Teoriis fuZemde-
beli iyo j. mili, mas miaCnda, rom saxelmwifo Tavad warmo-
adgenda destabilizaciis faqtors, amitom misi ekonomikaze
zemoqmedeba unda ganxorcielebuliyo mxolod fulad-sakre-
dito politikis meSveobiT. magram fulad-sakredito poli-
tikisaTvis upiratesobis miniWebiT ugulebelyofili rCeboda
sabiujeto-sagadasaxado politika. unda aRiniSnos, rom TviT
neoklasikuri skolis mimdevrebs ar hqondaT erTnairi Sexe-

19
duleba saxelmwifos rolTan dakavSirebiT ekonomikuri pro-
cesebis regulirebis sakiTxebSi. erTi nawili Tvlida, rom
saxelmwifo regulireba da maRali gadasaxadebi aferxebs
ekonomikur zrdas, amitom aucilebelia gadasaxadebisa da sa-
xelmwifo xarjebis Semcireba. meore nawils miaCnda, rom sa-
xelmwifos roli unda SezRuduliyo mxolod im saqmiano-
biT, romelsac mis garda veravin ver ganaxorcielebda: fu-
lis masis regulireba mimoqcevaSi, bankebis saprocento ga-
nakveTebis regulireba, sagadasaxado regulireba (gadasaxade-
bis amaRleba an dadableba). amitom, neoklasikuri Teoriis
CarCoebSi Camoyalibda ori mimarTuleba: monetarizmis Teo-
ria da miwodebis Teoria.
neoklasikuri Teoriis ZiriTadi idea mdgomareobda in-
flaciis Semcirebis meTodebis ZiebaSi da sagadasaxado SeRa-
vaTebis miniWebaSi korporaciebisa da mosaxleobis im nawili-
saTvis, romlebic axdendnen samomxmareblo moTxovnis formi-
rebas bazarze.

miwodebis Teoria
a. smiti aRniSnavda, rom gadasaxadis gadamxdelebisaTvis
sagadasaxado simZimis SemcirebiT saxelmwifo igebs mets,
vidre misi gazrdiT. aRniSnuli midgoma gaxda miwodebis eko-
nomikis Teoriis safuZveli, romelic gulisxmobda gadasaxa-
debis Semcirebas da sagadasaxado SeRavaTebis dawesebas. j.
keinsisagan gansxvavebiT, aRniSnuli Teoriis mimdevrebi am-
tkicebdnen, rom maRali gadasaxadebi aferxebs samewarmeo aq-
tiurobas. garda amisa, sasurveli iyo saxelmwifo xarjebis
Semcireba.
amrigad, miwodebis ekonomikis Teoria efuZneba Tavisufa-
li bazris principebs, romelmac Tavis droze asaxva hpova a.
laferis kvlevebSi gasuli saukunis 80-iani wlebis dasaw-
yisSi aSS-Si. a. laferi ikvlevda raodenobriv damokidebule-
bas dabegvris progresulobasa da biujetis Semosavlebs So-
ris da mivida im daskvnamde, rom gadasaxadebis Semcireba da-

20
debiTad moqmedebs sameurneo subieqtis saqmianobaze da aum-
jobesebs mis gadaxdisunarianobas. sagadasaxado Semosavlebis
zrda SesaZlebelia gadasaxadebis ganakveTebis mxolod gar-
kveul donemde zrdiT, xolo Semdeg iwyeba biujetis Semo-
savlebis Semcireba.
a. laferi Tvlida, rom sagadasaxado simZimis zRvruli
odenoba unda yofiliyo Semosavlebis 30%-is farglebSi, am
SemTxvevaSi misi mtkicebiT, gaizrdeboda biujetis Semosav-
lebi. xolo rodesac sagadasaxado simZime Semosavlebis 40-
50%-s miaRwevda, Semcirdeboda kompaniebis Semosavlebi da
mosaxleobis danazogebi, romelic Seamcirebda investiciebs.
gadasaxadebis Semcireba, Tavis mxriv, gamoiwvevda biujetis
Semosavlebis zrdas sagadasaxado bazis zrdis xarjze.

monetarizmis Teoria
monetarizmis Teoria SemuSavebul iqna Cikagos universi-
tetis profesoris, m. fridmenis, mier (1912 wels), romelic
gulisxmobda saxelmwifos rolis SezRudvas mxolod fulis
masis regulirebiT mimoqcevaSi. garda amisa, monetaristebi
uSveben saxelmwifos mxridan bankebis saprocento da sagada-
saxado ganakveTebis regulirebis SesaZleblobasac (maTi Sem-
cirebis mimarTulebiT).
monetaristebis azriT, mimoqcevaSi fulis masis reguli-
reba gadasaxadebisa da saprocento ganakveTebis Semcirebas-
Tan erTad uzrunvelyofs stabilurobas rogorc makroeko-
nomikur, ise kompaniebis doneze.
monetaristebisagan gansxvavebiT miwodebis Teoriis mom-
xreebi Tvlidnen, rom gauTvaliswinebeli inflaciis mTavari
mizezebi maRali sagadasaxado ganakveTebia.

dabegvris neokeinsuri Teoria


dabegvris neokeinsuri Teoria nakarnaxevia saxelmwifo
regulirebis keinsuri koncefciis elementebisa da neoklasi-
kuri mimarTulebis koncefciis SejerebiT, romelic, ZiriTa-

21
dad, efuZneba ekonomikaSi saxelmwifos Caurevlobas.
neokeinsianelebs miuReblad miaCndaT saxelmwifos mxri-
dan ekonomikaSi Carevis formebi, მაგ., keinsuri anticikluri
regulireba, Semosavlebis biujetis meSveobiT gadanawileba,
xolo umuSevrobis mizezebs isini xedavdnen saxelmwifos
socialuri uzrunvelyofis sistemaSi.
mniSvnelovani adgili neokeinsur TeoriaSi daTmobili
aqvs sagadasaxado problemebs. ingliseli ekonomisti i. fi-
Seri da n. kaldori arian neokeinsuri Teoriis warmomadgen-
lebi. isini gvTavazoben, dasabegri obieqtebi daiyos moxmare-
bidan gamomdinare da daibegros moxmarebuli produqtis sa-
boloo Rirebuleba. swored aqedan wamovida idea moxmarebaze
gadasaxadebis dawesebis Sesaxeb, romelic maTi azriT, warmo-
adgenda danazogebis waxalisebis meTods da inflaciasTan
brZolis saSualebas. fuli, romelic gaTvaliswinebuli iyo
samomxmareblo saqonlis SesaZenad, mimarTuli iqneboda inves-
ticiisaken an danazogebisaken. grZelvadiani danazogebi ukve
TavisTavad warmoadgens momavali ekonomikuri zrdis faq-
tors. warmoebis dacemis procesSi xarjebi samomxmareblo
bazarze mcirdeba ufro neli tempiT, vidre mcirdeba Semo-
savlebi, rac imavdroulad iwvevs aJiotaJur moTxovnas, ami-
tom Senatanebi moxmarebaze gadasaxadebidan mniSvnelovnad
izrdeba, vidre saSemosavlo gadasaxadiT dabegvris dros.
ase, rom sagadasaxado sistema ver Seasrulebda `CaSenebuli
stabilizatoris~ rols, Tumca n. kaldori Tvlida, rom ga-
dasaxadebi moxmarebaze, romelic iqneboda warmodgenili
progresuli ganakveTebiT da SeRavaTebiT sxvadasxva saqonel-
ze (magaliTad, yoveldRiuri moxmarebis saqonelze), ufro
samarTliani iqneboda dabalSemosavliani adamianebisaTvis,
vidre fiqsirebuli gadasaxadi gayidvidan. garda amisa, es ga-
dasaxadi ar begravs danazogebs, romelic aucilebelia moma-
vali investirebisaTvis.

22
dabegvris Tanamedrove Teoriebi
dabegvris Teoriebis Tanamedrove mdgomareoba gviCvenebs,
rom ar arsebobs romelime erTi Teoria, romelic gamodge-
boda receptad yvela saxelmwifosaTvis maTi sagadasaxado
sistemebis asagebad. Tumca, praqtika gviCvenebs, rom bevr qve-
yanaSi dabegvris meTodologiad gamoiyeneba samive koncefciis
urTierTSexameba: keinsuri sxvadasxva variaciiT, miwodebis
ekonomikis Teoriebi da monetarizmi.
keinsuri da klasikuri Sexedulebebis Sejereba ekonomi-
kis saxelmwifo regulirebisa da dabegvris sakiTxebTan da-
kavSirebiT SeimCneva ara mxolod cnobili ekonomistebis
mxridan, aramed saxelmwifo moxeleebis mxridanac, romlebic
dakavebuli arian aRniSnuli problemebis daregulirebiT.
mTavroba awesebs ra gadasaxadebisa da mosakreblebis
sxvadasxva saxes, iyenebs dabegvris sxvadasxva meTods (Tana-
bari, proporciuli, progresuli, regresuli). dabegvris Ta-
namedrove etapze SeuZlebelia, upiratesoba mieniWos rome-
lime erTi gadasaxadis saxes, erTi dabegvris meTods an da-
sabegri obieqtebis erT jgufs, vinaidan sagadasaxado siste-
mebi Tanamedrove msoflioSi ver iarsebeben erTmaneTisagan
gancalkevebulad, gasaTvaliswinebelia sagadasaxado dabeg-
vris ganviTarebis msoflio tendenciebi, aseve, unda mogvar-
des ormag dabegvrasTan dakavSirebuli problemebi da saxel-
mwifom unda SeimuSaos gawonasworebuli sagadasaxado poli-
tika.
unda aRiniSnos, rom gadasaxadebis warmoSobis droidan
moyolebuli, yovelTvis mimdinareobda msjeloba mis rolsa
da adgilTan dakavSirebiT ekonomikaSi.
mTavrobis mier dawesebuli gadasaxadebi, kompaniebis do-
neze aisaxeba maT mier warmoebuli produqciis danaxarjebSi,
an maT mier warmoebuli produqciis fasze danamatis saxiT
(anu sabazro fasSi). pirveli pirobis mixedviT, Teoriulad
gadasaxadi dawesebulia saqonlis gamyidvelebze, xolo meore
pirobis mixedviT - myidvelebze.

23
naxazi #1
sagadasaxado simZimis gadanawileba mwarmoebelsa
da momxmarebels Soris

yvela sxva Tanabar pirobebSi, mxolod momxmareblisaT-


vis gadasaxadis dawesebisas, maTTvis produqcia Tavdapirve-
lad gaZvirdeba SemoRebuli gadasaxadis odenobiT, magram
TandaTanobiT igi gamoiwvevs myidvelis moTxovnis Semcirebas
da moTxovnis mrudis gazrdili fasis sididis Sesabamisad
gadaadgilebas marcxniv (anu qvemoT).
gadasaxadis mxolod mwarmoeblebze dawesebis SemTxveva-
Si igi uaryofiTad aisaxeba produqciis miwodebis moculo-

24
baze, vinaidan myidvelis mier gadasaxdeli fasi ucvleli
rCeba, xolo mwarmoebeli iZulebuli xdeba, gadasaxadi gada-
ixados sakuTar xarjze, es iwvevs misi (mogebis Semcirebas
zustad gadasaxadis odenobis sididiT) danaxarjebis zrdas
anu yoveli erTi erTeuli produqciis realizaciis dros
mwarmoebeli im sididiT nakleb Semosavals miiRebs, ra sidi-
dis gadasaxadic iqna dawesebuli erT erTeul produqciaze,
amitom igi amcirebs miwodebis moculobas. am SemTxvevaSi mi-
wodebis mrudi gadaadgildeba marcxniv (anu zemoT) imave
manZilze, ra sididis gadasaxadic iqna dawesebuli.
aRniSnulidan gamomdinare, bazarze yalibdeba axali wo-
nasworuli fasebi, vinaidan dawesebuli gadasaxadis mTel
simZimes Tavis Tavze ar iRebs arc mwarmoebeli da arc mom-
xmarebeli, kerZod, gamyidvelisaTvis Camoyalibdeba axali
wonasworuli fasi gadasaxadis gareSe, xolo myidvelisaTvis
Camoyalibdeba axali wonasworuli fasi gadasaxadis CaTvliT
(ix. naxazi # 1).
rogorc naxazidan Cans, axal wonasworobaSi realizebu-
li produqciis moculoba naklebia, vidre gadasaxadebis Se-
moRebamde iyo, rac imas niSnavs, rom gadasaxadebi uaryofi-
Tad moqmedebs ekonomikis zrdaze (Tumca, es ar niSnavs imas,
rom gadasaxadebi ar unda arsebobdes).
amrigad, miuxedavad imisa, Tu viszea dakisrebuli gada-
saxadi, mwarmoebelze Tu momxmarebelze, isini am gadasaxadis
simZimes inawileben, xolo, rac Seexeba, sagadasaxado simZi-
mis gadanawilebis proporciebs, igi bazris im mxares gadaix-
reba, sadac elastiuroba naklebia.

25
Tavi III
gadasaxadebis struqturis ZiriTadi
elementebis arsi da daxasiaTeba

gadasaxadi zustad unda iyos gansazRvruli da kanoni Ti-


Toeuli gadasaxadis Sesaxeb unda moicavdes amomwurav informa-
cias, rac SesaZlebels gaxdis konkretulad dadgindes:
valdebuli piri, sagadasaxado valdebulebis sidide da
misi gamoTvlis wesi;
saxelmwifos moTxovnis sazRvrebi gadasaxadis gadamxde-
lis qonebasTan mimarTebaSi.
im SemTxvevaSi, Tuki kanoni gadasaxadebis Sesaxeb iqneba
orazrovani da bundovani, aman SeiZleba gamoiwvios:
erTis mxriv, gadasaxadebis gadaxdisagan Tavis arideba
kanonieri gzebiT;
meores mxriv, sagadasaxado organoebis mxridan kanonis
debulebebis farTo ganmartebebi da kanonis borotad
gamoyeneba.
struqturulad, kanoni TiToeuli gadasaxadis Sesaxeb au-
cileblad unda Seicavdes im elementebs, romelTa gareSec ar
SeiZleba sagadasaxado valdebuleba da misi aRsrulebis wesi
CaiTvalos gansazRvrulad. gadasaxadis struqtura moicavs Sem-
deg arsebiT elementebs:
➢ gadasaxadis gadamxdeli (gadasaxadis subieqti);
➢ gadasaxadis obieqti;
➢ gadasaxadis sagani;
➢ gadasaxadis masStabi;
➢ sagadasaxado bazis aRricxvis meTodebi;
➢ sagadasaxado periodi;
➢ dabegvris erTeuli;
➢ gadasaxadis ganakveTi;
➢ gadasaxadis gadaxdis vadebi.
garda arsebiTi elementebisa arsebobs fakultaturi ele-
mentebic, romlebic gavlenas ver axdenen sagadasaxado valde-

26
bulebis gansazRvrulobis xarisxze, Tumca, mniSvnelovnad amci-
reben am valdebulebis saTanado Sesrulebas. maT miekuTvneba:
➢ zedmetad gadaxdili gadasaxadebis ukan dabrunebis wesi;
➢ pasuxismgebloba sagadasaxado kanonmdeblobis darRvevi-
saTvis;
➢ sagadasaxado SeRavaTebi.
gadasaxadis gadamxdeli (gadasaxadis subieqti) – es aris
piri, romelsac awevs gadasaxadis gadaxdis iuridiuli valde-
buleba sakuTari saSualebebis xarjze.
sakuTari saSualebebis xarjze gadasaxadis gadaxdis val-
debuleba, ar niSnavs imas, rom uSualod gadasaxadis gadamxde-
lma unda gadaixados gadasaxadi. gadasaxadis gadamxdelis saxe-
liT gadasaxadi SeiZleba gadaixados misma warmomadgenelma
(mSobeli, meurve, mzrunveli) an sxva pirma saqarTvelos erov-
nuli bankis mier dadgenili wesiT.
gadasaxadis gadamxdelsa da saxelmwifos Soris ekonomi-
kuri urTierTobebi ganisazRvreba rezidentobis principidan ga-
momdinare. sagadasaxado samarTali gadasaxadis gadamxdelebs
ajgufebs rezidentebad da ararezidentebad da aniWebs maT Se-
sabamis statuss.
fizikuri piris sagadasaxado statusis gansazRvra damoki-
debulia misi yofnis periodze mocemul qveyanaSi erTi wlis
ganmavlobaSi. magaliTad, fizikuri piri mocemuli qveynis rezi-
dentad iTvleba im SemTxvevaSi, Tu igi faqtobrivad imyofeba
am qveynaSi 183 dRiT an meti vadiT nebismieri uwyveti 12 ka-
lendaruli Tvis ganmavlobaSi da iTvleba im wlis rezidentad
romelSic Seusrulda rezidentobis statusis misaRebad dadge-
nili vada.
iuridiuli pirebisaTvis ki rezidentobis gansazRvris sa-
fuZvelia Semdegi kriteriumebi:
➢ inkorporaciis kriteriumi _ iuridiuli piri iTvleba
qveynis rezidentad, Tu igi am qveyanaSi dafuZnda;
➢ iuridiuli misamarTis kriteriumi _ iuridiuli piri
iTvleba qveynis rezidentad, Tu man am qveyanaSi daare-

27
gistrira Tavisi iuridiuli misamarTi;
➢ centraluri mmarTvelobisa da kontrolis ganxorcie-
lebis adgilis kriteriumi _ iuridiuli piri iTvleba
qveynis rezidentad, Tu am qveynis teritoriidan xor-
cieldeba kompaniis saerTo xelmZRvaneloba da misi
saqmianobis kontroli;
➢ saqmiani miznis kriteriumi _ iuridiuli piri iTvleba
qveynis rezidentad, Tu misi saqmiani operaciebis Ziri-
Tadi moculoba xorcieldeba am qveynis teritoriaze.
iuridiuli piris sagadasaxado statusi saqarTvelos ka-
nonmdeblobis mixedviT dakavSirebulia sawarmos saqmianobis an
marTvis adgilTan.
gadasaxadis obieqti _ es aris is iuridiuli faqtebi (mo-
qmedeba, movlena da mdgomareoba), (qonebiT sargeblobis ufle-
ba, qonebaze sakuTrebis ufleba, saqonlis an momsaxurebis mi-
wodeba, fasiani qaRaldebis operaciebi, qveynis teritoriaze
saqonlis Semotana/gatana), romlebic ganapirobebs subieqtis
valdebulebas, gadaixados gadasaxadi. magaliTad, miwaze gadasa-
xadis obieqtia sakuTrebis ufleba miwis nakveTze, xolo uSua-
lod miwis nakveTi aris gadasaxadis sagani. am SemTxvevaSi su-
bieqtis valdebulebas, gadaixados gadasaxadi, warmoSobs misi
mdgomareoba saganTan mimarTebaSi. es aris sakuTrebis ufleba
(anu qonebrivi mdgomareoba).
gadasaxadis sagans warmoadgens materialuri samyaros obi-
eqtebi, romelTa arsebobasac kanoni ukavSirebs sagadasaxado
valdebulebis warmoSobas (bina, miwis nakveTi, ekonomikuri
efeqti (sargebeli), saqoneli). gadasaxadiT dabegvris sagani
TavisTavad ar warmoSobs sagadasaxado Sedegebs, maSin, rodesac
subieqtis gansazRvruli iuridiuli mdgomareoba masTan damoki-
debulebaSi warmoadgens Sesabamisi sagadasaxado valdebulebis
warmoSobis safuZvels.
sagadasaxado baza warmoadgens gadasaxadis sagnis raode-
nobriv gamoxatulebas, anu es aris sidide, romlis mimarTac
gamoiyeneba gadasaxadis ganakveTi.

28
amorCeuli masStabidan gamomdinare, gadasaxadiT dasabegri
baza, SeiZleba daiyos Semdegnairad:
√ sagadasaxado baza RirebulebiTi maCveneblebiT. magaliTad,
fizikur da iuridiul pirTa qonebis gadasaxadis gamosa-
angariSeblad gamoiyeneba qonebis Rirebuleba;
√ sagadasaxado baza fizikuri maCvenebliT. magaliTad, aqci-
zis gamoangariSebisas gamoiyeneba realizebuli produqci-
is moculoba an raodenoba, misi Rirebulebis miuxedavad.
gadasaxadiT dasabegri bazis dasadgenad aucilebelia gani-
sazRvros gadasaxadis masStabi, anu gadasaxadiT dasabegri sag-
nis kanoniT gansazRvruli fizikuri maxasiaTebeli. gadasaxadis
erTeuli aris masStabis pirobiTi erTeuli, romelic gamoiye-
neba, rogorc gadasaxadiT dasabegri bazis raodenobrivi gamoxa-
tuleba. magaliTad, avtosatransporto saSualebebis
importisas aqcizis gadasaxadis masStabs warmoadgens avtomobi-
lis Zravis moculoba (ix. sqema #1).
sqema #1

gadasaxadis wyaros warmoadgens is rezervi (resursi),

29
romelic gamoiyeneba gadasaxadis gadasaxdelad. gadasaxadis
wyaro SezRudulia da arsebobs mxolod ori wyaro, ris
xarjzec SeiZleba gadasaxadis gadaxda, es aris Semosavali
da/an kapitali.
m a g a l i T i:
miwis gadasaxadis SemTxvevaSi dabegvris obieqtia miwis sa-
kuTreba (anu qonebrivi mdgomareoba, romelic asaxulia miwis
sakuTrebis an sargeblobis damadasturebel dokumentSi), sa-
gani ki - konkretuli miwis nakveTi. am gadasaxadis wyaro Se-
iZleba iyos Semosavali, romelic miRebuli iqneba am miwis
nakveTis gamoyenebidan, an Semosavlebi, miRebuli miwis nakve-
Tis gayidvidan. Tuki gadasaxadis gadaxda moxdeba kapitalis
xarjze, sabolood kapitali gaqreba da amoiwureba gadasaxa-
dis gadaxdis saSualeba. amitom gadasaxadis gadaxda mizanSe-
wonilia Semosavlebidan da ara kapitalidan.
gadasaxadis gadamxdelis Semosavlebi SeiZleba mocemuli
iyos sxvadasxva formiT _ xelfasi, mogeba, renta, procentebi.
sagadasaxado dabegvris mizniT ki Semosavlebis formas aqvs ar-
sebiTi mniSvneloba, vinaidan sameurneo saqmianobis Sedegi obi-
eqturi movlenaa. gadasaxadebiT dabegvra ki xSir SemTxvevaSi
orientirebulia realur Sedegze misi miRebis kanonierebis
(marTlzomierebis) miuxedavad. mraval qveyanaSi kriminaluri
Semosavlebi ibegreba iseve, rogorc legaluri biznesidan miRe-
buli Semosavlebi. Tumca, specialistebis umetesi nawili
Tvlis, rom gadasaxadiT dasabegri obieqtis gansazRvrisas au-
cilebelia mxedvelobaSi miviRoT Semosavalze (qonebaze) sa-
kuTrebis uflebis SeZenis faqti. Zarcvis an qurdobis SemTxve-
vaSi damnaSave ar iZens sakuTrebis uflebas datacebul nivTze,
aqedan gamomdinare, aseT pirs ar unda warmoeqmnas gadasaxadiT
dabegvris obieqti da sagadasaxado valdebuleba.
am mosazrebis sapirispiro magaliTs warmoadgens Cikagos
mafiis meTauris - al kapones ganaCeni. gamoZiebam ver SeZlo
daemtkicebina misi monawileoba kriminalur saqmianobaSi,
Tumca, SeZlo, daedgina am saqmianobidan xangrZlivi periodis

30
ganmavlobaSi miRebuli da deklaraciaSi miuTiTebeli Semo-
savlebi. Sedegad, igi gasamarTlda gadasaxadebisagan Tavis
aridebisaTvis.
gadasaxadis subieqti da gadasaxadis obieqti erTmaneT-
Tan mWidro kavSirSia. am kavSiris xasiaTidan gamomdinare,
gadasaxadebi SeiZleba daiyos or jgufad: rezidentobis
principis mixedviT agebuli gadasaxadebi da teritoriuli
principis mixedviT agebuli gadasaxadebi.
rezidentobis principis Sesabamisad dabegvris pirobebSi
saxelmwifo Tavis sagadasaxado iurisdiqcias avrcelebs im
piris yvela Semosavალze, romelic sagadasaxado kanoniT
dadgenili drois ganmavlobaSi imyofeba mocemuli qveynis
teritoriaze, maT Soris im Semosavlebzec, romelic miRebu-
lia sazRvargareTidan
teritoriuli principis Sesabamisad dabegvris pirobebSi
ki mocemul saxelmwifoSi dabegvras eqvemdebareba yvela Se-
mosavali, romelic am qveynis teritoriazea miRebuli, miuxe-
davad misi mimRebis iuridiuli statusisa, xolo aRniSnuli
qveynis moqalaqeebis mier sxva qveynebSi miRebuli Semosavle-
bi mocemul qveyanaSi gadasaxadebiT ar ibegreba.
erovnuli interesebidan gamomdinare, rezidentobis prin-
cipi misaRebia ganviTarebuli qveynebisaTvis, romelTa moqa-
laqeebi mniSvnelovan Semosavlebs Rebuloben kapitalis qvey-
nis gareT ganTavsebidan. xolo im qveynebSi, romelTa ekono-
mikaSi mniSvnelovani adgili ucxour investiciebs uWiravs,
misaRebia dabegvris teritoriuli principi.
sagadasaxado periodi es aris vada, romlis ganmavloba-
Sic sruldeba sagadasaxado bazis formirebis procesi da sa-
bolood yalibdeba sagadasaxado valdebulebis zoma (sidide).
tradiciulad, sagadasaxado bazis aRricxvis meTodebi
ganixileba, rogorc sabuRaltro aRricxvis sferos mikuTv-
nebuli sakiTxi, Tumca, mogebis gadasaxadis sagadasaxado
valdebulebis warmoSobis TvalsazrisiT, igi seriozul
datvirTvas iZens.

31
arsebobs sagadasaxado bazis aRricxvis ori meTodi _
sakaso da daricxvis. sakaso meTodis gamoyenebis SemTxvevaSi
Semosavlebis aRiareba xdeba Semosavlebis faqtobrivad miRe-
bis dros, xolo daricxvis meTodis gamoyenebiT sagadasaxado
bazis aRricxvisas _ saqonlis an momsaxurebis miwodebisas,
miuxedavad imisa, miRebulia Tu ara Semosavlebi. am SemTxve-
vaSi mTavaria qonebrivi uflebebis da movaleobebis warmoSo-
bis momenti.
gadasaxadis erTeuli aris gadasaxadis masStabis erTeu-
li, romelic gamoiyeneba sagadasaxado bazis raodenobrivi
gamosaxvisaTvis.
ama Tu im dabegvris erTeulis arCeva, xSir SemTxvevaSi,
nakarnaxevia moxerxebulobiTa da Camoyalibebuli tradicie-
biT. magaliTad, miwis dabegvris dros gamoiyeneba mocemul
qveyanaSi miRebuli zomis erTeulebi _ akri, heqtari, kvad-
ratuli metri da sxva. benzinis aqciziT dabegvris dros ga-
moiyeneba _ litri, galoni, bareli, tona da a.S.
gadasaxadis ganakveTi aris gadasaxadis zoma dabegvris
erTeulze. dawesebis meTodis mixedviT gamoiyofa myari da
procentuli ganakveTebi. myari meTodis SemTxvevaSi dabegvris
TiToeul erTeulze gansazRvrulia gadasaxadis fiqsirebuli
zoma (magaliTad, 50 lari erT heqtar saxnavze). procentuli
ganakveTebi damaxasiaTebelia mogebis dabegvris dros (magali-
Tad, dasabegri mogebis 15%).
dabegvris meTodi aris sagadasaxado bazis zrdis Sesaba-
misad gadasaxadis ganakveTis cvlilebis wesi. gamoiyofa da-
begvris oTxi meTodi: Tanabari, proporciuli, progresuli
da regresuli.
Tanabaria dabegvris meTodi, rodesac ToToeuli gadasa-
xadis gadamxdelisaTvis dadgenilia gadasaxadis Tanabari
Tanxa. sxvagvarad, es aris suladobrivi dabegvra, martivi da
uZvelesi dabegvris saxe. aRniSnuli gadasaxadi ar iTvalis-
winebs gadamxdelis qonebriv mdgomareobas, amitom gamoiyeneba
gamonaklis SemTxvevebSi.

32
proporciuli dabegvrisas TiToeuli gadamxdelisaTvis
Tanabaria gadasaxadis ganakveTi (da ara Tanxa). gadasaxadis
ganakveTi ar aris damokidebuli sagadasaxado bazis sidideze.
sagadasaxado bazis zrdasTan erTad proporciulad izrdeba
gadasaxadic (magaliTad, saSemosavlo gadasaxadi – ganakveTi
20%).
progresuli dabegvrisas sagadasaxado bazis zrdasTan
erTad izrdeba gadasaxadis ganakveTi. arsebobs progresiis
ramdenime saxe:
martivi Tanrigovani progresiis SemTxvevaSi dasabegri
baza iyofa Tanrigebad da TiToeuli TanrigisaTvis ganisaz-
Rvreba gadasaxadis absoluturi Tanxa. vTqvaT 1-li _ 1 la-
ridan 100 laramde; me-2 _ 101 laridan 500 laramde; me-3 _
501 laridan 1 000 laramde da a.S. pirveli TanrigisaTvis
dadgenilia gadasaxadi 1 laris odenobiT; meore TanrigisaT-
vis 5 laris odenobiT; mesame TanrigisaTvis 10 laris ode-
nobiT.
m a g a l i T i:
100 laris odenobiT dasabegri bazis SemTxvevaSi gadasaxadi
Seadgens 1 lars, xolo 101 laris SemTxvevaSi - 5 lars.
martivi SefardebiTi progresiis SemTxvevaSi dasabegri
baza aqac iyofa Tanrigebad, magram yoveli TanrigisaTvis gan-
sazRvrulia gansxvavebuli ganakveTi, am SemTxvevaSi aucileb-
lad unda gaviTvaliswinoT, rom gadasaxadis gamoangariSeba
ar xdeba nawil-nawil (calkeuli Tanrigebis mixedviT) da
Semdeg SejamebiT, aramed mTel dasabegr bazaze gamoiyeneba
erTi ganakveTi dasabegri bazis Sesabamisad (aRniSnuli meTo-
diT dabegvra ganviTarebul qveynebSi aRar gamoiyeneba).
m a g a l i T i:
vTqvaT, avtomobilis simZlavris mixedviT 100 cxenis Zalam-
de, TiToeul cxenis Zalaze gadasaxadis ganakveTia 2 lari,
xolo 100 cxenis Zalis zemoT - TiToeul cxenis Zalaze 4
lari. am SemTxvevaSi 100 cxenisZaliani avtomobilis mflo-
beli gadaixdis 200 lars, xolo 101 cxenisZaliani avtomo-

33
bilis mflobeli 404 lars anu orjer mets.
rTuli progresiis SemTxvevaSi sagadasaxado baza iyofa
Tanrigebad, TiToeuli Tanrigi arsebobs damoukideblad da
ibegreba calke misi ganakveTis mixedviT. dabegvris es siste-
ma yvelaze farTod aris gavrcelebuli Tanamedrove msofli-
oSi (ix. cxrili #1).
cxrili #1
dasabegri Semosavlis odenoba gadasaxadis ganakveTi
kalendaruli wlis ganmavlo-
baSi
1. 200 laris CaTvliT dasabegri Semosavlis 12%
2. 201-dan 350 laris 24 lari + 200 laris ze-
CaTvliT viT Semosavlis 15%
3. 351-dan 600 laris 46,5 lari + 350 laris ze-
CaTvliT viT Semosavlis 17%
4. 601-s lars zeviT 89 lari + 600 laris ze-
viT Semosavlis 20%

regresuli dabegvrisas sagadasaxado bazis zrdasTan er-


Tad mcirdeba gadasaxadis ganakveTis zoma.
gadasaxadis gadamxdelis mier gadasaxadis gaangariSebis
dros didi mniSvneloba eniWeba sagadasaxado valdebulebis
sididis Semcirebas, rac gamoixateba sagadasaxado SeRavaTeb-
Si. sagadasaxado SeRavaTebi SeiZleba daiyos sam kategoriad:
amoReba;
daTmoba;
sagadasaxado krediti.
amoReba _ es aris sagadasaxado SeRavaTi, romelic mi-
marTulia dasabegri brunvidan calkeuli dasabegri obieqte-
bis gamoyvanisken. magaliTad, damatebuli Rirebulebis gada-
saxadis gaangariSebis dros dasabegr brunvaSi monawileobas
ar Rebulobs bavSvTa kvebis produqtebi.
daTmoba _ es aris sagadasaxado SeRavaTi, mimarTuli sa-
gadasaxado bazis Semcirebisaken.

34
magaliTad, mogebis gadasaxadis gaangariSebis dros saga-
dasaxado baza mcirdeba saqvelmoqmedo organizaciaSi gada-
ricxuli Tanxebis sididiT kanoniT gaTvaliswinebuli norma-
tivis farglebSi.
sagadasaxado krediti - es aris sagadasaxado SeRavaTi,
romelic mimarTulia sagadasaxado ganakveTis an mTliani ga-
dasaxadis (sxvadasxva gadasaxadis saxiT warmoSobil sagada-
saxado valdebulebaTa jami) Tanxis Semcirebisaken.
am SemTxvevaSi `krediti~ ar gulisxmobs imas, rom saga-
dasaxado kreditis yvela saxe aris ukandabrunebadi an misi
gamoyeneba fasiani (procentebis gadaxdiT), rac sabanko kre-
ditisTvisaa damaxasiaTebeli. aseTi midgoma exeba mxolod
sainvesticio sagadasaxado kredits. sagadasaxado kreditis
umetesi saxeebi ar aris ukandabrunebadi da fasiani. arsebobs
sagadasaxado kreditis formebi:
o gadasaxadis ganakveTis Semcireba.
magaliTad, SeiZleba dawesdes SeRavaTi mogebis gadasaxadis
50%-is odenobiT im sawarmoebSi, sadac 50% da meti pensio-
neri an SezRuduli SesaZleblobis mqone piria;
o gadasaxadebis gadaxdisagan gaTavisufleba.
magaliTad, saxelmwifosaTvis strategiul dargSi saqmiano-
bis ganmaxorcielebeli sawarmoebi, SeiZleba garkveuli dro-
is ganmavlobaSi saerTod gaTavisufldnen gadasaxadebis ga-
daxdisagan, rac sagadasaxado ardadegebis saxelwodebiTaa
cnobili.
o gadasaxadis gadaxdis valdebulebis gadavadeba.
es SeiZleba ganxorcieldes gadasaxadis gadamxdelis weri-
lobiTi gancxadebis safuZvelze. aseTi gadavadeba SeiZleba
gagrZeldes 1 wlamde vadiT.
o sagadasaxado amnistia – garkveuli kategoriis
gadamxdelebisaTvis sagadasaxado davalianebis patieba.
o adre gadaxdili gadasaxadis CaTvla.
magaliTad, ucxoeTSi gadaxdili gadasaxadis an erTi saxis
gadasaxadis sxva gadasaxadSi CaTvla.

35
sagadasaxado krediti farTod gamoiyeneba Tanamedrove
msoflioSi rogorc gadasaxadis gadamxdelis wamaxalisebeli
RonisZieba mecnieruli gamokvlevebis, maRalteqnologiuri
warmoebis ganviTarebis da sxva sferoebSi.
gadasaxadis gamoangariSebis valdebuleba, sagadasaxado
kanonmdeblobis Sesabamisad SeiZleba daekisros Tavad gadasa-
xadis gadamxdels, sagadasaxado agents, sxva valdebul pirs
an sagadasaxado organos.
arsebobs gadasaxadis gadaxdis sami meTodi:
o gadasaxadis gadaxda deklaraciis mixedviT;
o gadasaxadis gadaxda Semosavlis wyarosTan;
o gadasaxadis gadaxda sakadastro meTodis mixedviT.
deklaraciis mixedviT gadasaxadis gadaxdis SemTxvevaSi,
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, dadgenil vadebSi saga-
dasaxado organos warudginos deklaraciebi misi sagadasaxa-
do valdebulebebis Sesaxeb.
gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado valdebuleba unda
dafiqsirdes specialur sagadasaxado-saangariSsworebo do-
kumentSi, romelsac sagadasaxado deklaracia ewodeba.
Semosavlis wyarosTan gadasaxadis gadaxdis SemTxvevaSi,
gadasaxadis gadamxdeli Rebulobs misi Semosavlebis mxolod
nawils, vinaidan ukve dakavebulia gadasaxadis saxiT gadasax-
deli Tanxa.
sakadastro meTodis mixedviT, gadasaxadis gadaxdis Sem-
TxvevaSi, xdeba tipuri obieqtebis garkveuli niSnis mixed-
viT dajgufeba. magaliTad, miwis SemTxvevaSi _ saxnavi, saTe-
si, tyeebi da sxva.
qonebis fizikuri mdgomareobisa da misi Rirebulebis
cvlilebis gamo, periodulad xorcieldeba kadastris da-
zusteba. sakadastro meTodis Tavisebureba mdgomareobs ima-
Si, rom vinaidan qoneba ibegreba garegani niSnebis mixedviT
SesaZlo Semosavlianobidan gamomdinare, gadasaxadis gadaxdis
momenti araviTar kavSirSi ar aris Semosavlis miRebis momen-
tTan.

36
Tavi IV
saqarTvelos Tanamedrove
sagadasaxado sistemis agebis
ZiriTadi principebi.
gadasaxadis gadamxdeli da sagadasaxado
agenti

sagadasaxado sistema warmoadgens drois garkveuli pe-


riodisaTvis ama Tu saxelmwifoSi moqmedi, gadasaxadebiT da-
begvrasTan dakavSirebuli elementebis mowesrigebul erTob-
liobas.
gadasaxadi ki warmoadgens savaldebulo Senatans saxel-
mwifo biujetSi. e.i. gadasaxadis gadamxdelebi kanonis Za-
liT, gansazRvruli pirobebis arsebobisas valdebulni arian
gadaixadon gadasaxadi. saqarTvelos konstituciis 67-e mux-
lis Tanaxmad, gadasaxadebis gadaxda kanoniT dadgenili ode-
nobiTa da wesiT savaldebuloa.
saqarTvelos Tanamedrove sagadasaxado sistema Camoyalib-
da 1991-1992 wlebSi, sabazro ekonomikaze gardamavali perio-
dis dasawyisSi da misi formireba,, ZiriTadad ukavSirdeboda
ganviTarebuli qveynebis gamocdilebas, amitom igi struqturi-
Ta da agebis principebiT Seesabameba ganviTarebul qveynebSi ar-
sebul dabegvris principebs.
saqarTvelos sagadasaxado kanonmdebloba Sedgeba saqar-
Tvelos konstituciis, saerTaSoriso xelSekrulebebisa da
SeTanxmebebis, sagadasaxado kodeqsisa da maT Sesabamisad mi-
Rebuli kanonqvemdebare normatiuli aqtebisagan.
saqarTvelos sagadasaxado kanonmdebloba Seicavs sagada-
saxado normebs. sagadasaxado norma warmoadgens formalu-
rad dadgenil qcevis wess, romelic aregulirebs sagadasaxa-
do sferoSi warmoSobil ama Tu im urTierTobebs.
gadasaxadebis mimarT gamoiyeneba kanonis miRebis saerTo
procedurebi. saqarTvelos kanons iRebs saqarTvelos parla-
menti damswreTa umravlesobiT, magram aranakleb parlamentis

37
sruli Semadgenlobis erTi mesamedisa.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis normebi TavianTi Si-
naarsiT araerTgvarovania. sagadasaxado kodeqsi Sedgeba saer-
To moqmedebis normebisa da konkretuli gadasaxadebis Sesaxeb
normebisagan. saerTo moqmedebis normebi aregulirebs im sa-
kiTxebs, romlebic exeba sagadasaxado organoebis statuss an
sagadasaxado warmoebis ganxorcielebas. amave dros konkretu-
li gadasaxadebis Sesaxeb normebi aregulirebs calkeuli sa-
xis gadasaxadebis gamoangariSebisa da gadaxdis wess.
saqarTvelos konstituciiT gansazRvrulia zogierTi
iseTi sakiTxi, romelic uSualod ukavSirdeba gadasaxadebsa
da sagadasaxado urTierTobebs, kerZod: konstituciis me-7
muxlis Tanaxmad, mxolod saqarTvelos umaRles saxelmwifo
organoTa gansakuTrebul gamgeblobas miekuTvneba sabaJo da
satarifo reJimebi, sagadasaxado kanonmdebloba, gansakuTre-
buli ekonomikuri zonis statusebi da misi dacva. konsti-
tuciis me-6 muxlis Tanaxmad – saxelmwifo zrunavs Tavisu-
fali mewarmeobisa da konkurenciis ganviTarebaze, rac, Tavis
mxriv, gulisxmobs imas, rom qveyanaSi arsebuli kanonmdeb-
loba, maT Soris sagadasaxado kanonmdeblobac xels unda
uwyobdes mewarmeobisa da konkurenciis ganviTarebas.
saqarTvelos konstituciis me-4 muxlis Tanaxmad, `sa-
qarTvelos konstitucia saxelmwifos uzenaesi kanonia”.
amdenad, yvela sxva samarTlebrivi aqti unda Seesabamebodes
konstitucias.
saqarTvelos konstituciuri SeTanxmeba ierarqiis meore
safexurze mdgomi normatiuli aqtia saqarTvelos konsti-
tuciisa da saqarTvelos konstituciuri kanonis Semdeg (sa-
qarTvelos konstituciuri kanoni saqarTvelos konstituci-
is ganuyofeli nawilia). konstituciur SeTanxmebas debs
prezidenti saqarTvelos samociqulo avtokefalur marTma-
didebel eklesiasTan da mas amtkicebs saqarTvelos parla-
menti. sxvanairad am SeTanxmebas konkordats uwodeben.
konstituciuri SeTanxmebis mixedviT eklesia warmoad-

38
gens sajaro samarTlis iuridiul pirs. mis mier warmoebu-
li saRvTismsaxuro produqcia, misi damzadeba, Semotana, mi-
wodeba da Semowiruloba, aseve, araekonomikuri mizniT arse-
buli qoneba da miwa gaTavisuflebulia gadasaxadisagan.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi, saqarTvelos konsti-
tuciis Sesabamisad gansazRvravs saqarTvelos sagadasaxado
sistemis formirebisa da funqcionirebis zogad principebs,
gadasaxadis gadamxdelisa da uflebamosili organos samar-
Tlebriv mdgomareobas, sagadasaxado samarTaldarRvevis sa-
xeebs, saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis darRve-
visaTvis pasuxismgeblobas, uflebamosili organosa da misi
Tanamdebobis pirebis aramarTlzomier qmedebaTa gasaCivrebis
wessa da pirobebs, sagadasaxado davis gadawyvetis wess, are-
gulirebs sagadasaxado valdebulebis SesrulebasTan dakav-
Sirebul samarTlebriv urTierTobebs.
`normatiuli aqtebis Sesaxeb~ kanonis Tanaxmad, gan-
sazRvrulia normatiuli aqtebis ierarqia. amasTan, Tanabari
iuridiuli Zalis mqone normatiul aqtebs Soris winaaRmde-
gobis SemTxvevaSi upiratesoba eniWeba ufro gvian miRebul
(gamocemul) normatiul aqts.
gadasaxadebiT dabegvrisaTvis gamoiyeneba sagadasaxado
valdebulebis warmoSobis dRisaTvis moqmedi saqarTvelos
sagadasaxado kanonmdebloba.
saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebiT SesaZlebe-
lia saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT dadgenilisagan gan-
sxvavebuli sagadasaxado reJimis SemoReba, romelic imoqme-
debs am xelSekrulebiT gansazRvrul SemTxvevebsa da far-
glebSi.
gadasaxadebiT dabegvrasTan dakavSirebul sakiTxebze, sa-
gadasaxado kodeqsis aRsrulebis mizniT kanonqvemdebare nor-
matiul aqtebs gamoscems saqarTvelos mTavroba da saqarTve-
los finansTa ministri.
saqarTvelos finansTa saministros mmarTvelobis sfero-
Si Semavali sajaro samarTlis iuridiuli piris – Semosav-

39
lebis samsaxuris ufrosi, sagadasaxado kanonis aRsrulebis
mizniT gamoscems brZanebebs, Sida instruqciebsa da meTodur
miTiTebebs sagadasaxado organoebis mier sagadasaxado kanon-
mdeblobis gamoyenebasTan dakavSirebiT. sagadasaxado organo-
ebi sagadasaxado kanonmdeblobis aRsrulebis procesSi xel-
mZRvaneloben aseTi brZanebebiT, Sida instruqciebiTa da me-
Toduri miTiTebebiT.
normatiuli aqti, romlis ZalaSi Sesvlac dakavSirebu-
lia gamoqveynebasTan, ZalaSi Sedis mxolod am kanoniT dad-
genili wesiT oficialurad gamoqveynebis Semdeg. normatiuli
aqti ZalaSi Sedis gamoqveynebisTanave – es niSnavs, rom nor-
matiuli aqti ZalaSi Sedis gamoqveynebis dRes, 24 saaTze.
Tu normatiul aqtSi miTiTebulia, rom igi ZalaSi unda Se-
vides gamoqveynebidan gansazRvruli drois Semdeg, normatiu-
li aqtis ZalaSi Sesvlis TariRis aTvlis dros gaTvaliswi-
nebul unda iqnაs misi gamoqveynebis dRe. kanonqvemdebare
normatiuli aqtis ZalaSi Sesvla, garda konkretuli kalen-
daruli dRis dadgomisa an sxva normatiuli aqtis miRebis
an gamocemis (amoqmedebis) TariRisa, ar unda ukavSirdebodes
sxva raime iuridiuli faqtis dadgomas. normatiuli aqtiT
SeiZleba dadgindes am aqtis calkeuli Tavis an muxlis
(punqtis, qvepunqtis) ZalaSi Sesvlis gansakuTrebuli Tari-
Ri.
normatiuli aqtis oficialur (iuridiuli Zalis mqone)
gamoqveynebad iTvleba misi sruli teqstis `saqarTvelos sa-
kanonmdeblo macnes~ vebgverdze pirvelad gamoqveyneba. ofi-
cialuri iuridiuli Zala aqvs agreTve `saqarTvelos saka-
nonmdeblo macnes~ vebgverdze eleqtronuli formiT ganTav-
sebul sistematizebul normatiul aqtebs.
sagadasaxado normatiuli aqtis an misi nawilis Sewyve-
ta SesaZlebelia Semdegi saSualebebiT:
➢ Tu gavida vada, romliTac igi iqna miRebuli;
➢ Tu miRebulia (gamocemulia) Sesabamisi normatiuli
aqti, romelic mas Zaladakargulad acxadebs;

40
➢ Tu uflebamosili saxelmwifo organos (Tanamdebobis
piris) mier miRebulia (gamocemulia) iseTi gadawyvetileba,
romelic saqarTvelos konstituciisa da sxva sakanonmdeblo
aqtis mixedviT iwvevs iuridiuli Zalis dakargvas.
sagadasaxado kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli normebi,
xSir SemTxvevaSi dakavSirebulia moqmedebis Sesrulebis va-
debTan, romelic ganisazRvreba zusti kalendaruli Tari-
RiT, an im garemoebaze miTiTebiT, romelic aucileblad unda
dadges, an - drois monakveTiT.
Zalian mniSvnelovania vadis aTvlis dasawyisisa da da-
sasrulis zustad gansazRvra, vinaidan amasTan aris dakavSi-
rebuli ama Tu im valdebulebis droulad Sesruleba da ama
Tu im uflebis gamoyenebis SesaZlebloba. vadis darRveva iw-
vevs sanqciis gamoyenebas an Sesabamisi uflebis dakargvas.
vadis aTvla iwyeba Sesabamisi moqmedebis ganxorcielebis
momdevno dRidan.
m a g a l i T i:
sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, qonebis gadasaxadisagan
gaTavisuflebulia fizikuri da iuridiuli pirebi, romleb-
mac miiRes axalasaTvisebeli sasoflo-sameurneo daniSnule-
bis miwebi _ miRebidan 5 wlis ganmavlobaSi. vTqvaT pirma
aseTi miwa miiRo 2020 wlis 10 Tebervals, igi qonebis ga-
dasaxadisagan gaTavisuflebuli iqneba 5 wlis vadiT, rome-
lic daiwyeba 2020 wlis 11 Tebervals da damTavrdeba 2025
wlis 10 Tebervals.
Tu vada gamoiTvleba TveebiT, igi mTavrdeba vadis bolo
Tvis Sesabamis ricxvSi, Tu am bolo Tves Sesabamisi ricxvi
ara aqvs, vada damTavrebulad CaiTvleba am Tvis bolo dRis
damTavrebisas.
m a g a l i T i:
vTqvaT, raime movlena moxda 28 dekembers da aman gamoiwvia
raRacis orTviani vadis dawyeba, es vada daiwyeba 29 dekem-
bers da damTavrdeba 28 Tebervals, xolo Tu es movlena
moxda 31 dekembers, vada daiwyeba 1 ianvars da damTavrdeba

41
28 Tebervals, an 29 Tebervals - im SemTxvevaSi Tu Sesabami-
si weli nakiania.
sagadasaxado kodeqsis miznebisaTvis, dRe SeiZleba iyos
samuSao an kalendaruli. Tu ar aris miTiTebuli, dRe aris
kalendaruli dRe.
Tu vada dReebiT gamoiTvleba, misi dasasruli damokide-
bulia imaze, es vada kalendaruli dReebiT iyo gansazRvru-
li, Tu samuSao dReebiT. kalendaruli dReebiT vadis gansaz-
Rvrisas, am vadaSi CaiTvleba yvela dRe, maT Soris SabaT-
kvira da uqme dReebi. samuSao dReebiT vadis gansazRvrisas
am vadaSi ar CaiTvleba SabaT-kvira da uqme dReebi.
moqmedeba, romlis ganxorcielebisaTvis dadgenilia vada,
SeiZleba ganxorcieldes am vadis bolo samuSao dRis dam-
Tavrebamde, xolo Tu moqmedeba xorcieldeba sabanko gada-
ricxviT, safosto gzavniliT an/da eleqtronuli formiT −
am vadis bolo dRis 24 saaTamde.
Tu vadis bolo dRe daemTxva arasamuSao dRes (SabaT
kvira da uqme dReebi), vada grZeldeba Semdegi samuSao dRis
damTavrebamde.
gadasaxadis gadamxdelisaTvis gadasaxadis Tanxis da-
ricxvis da sagadasaxado valdebulebis Sesaxeb sagadasaxado
moTxovnis wardgenis, aseve, sanqciis dakisrebis (garda sau-
ravisa) xandazmulobis vada 3 welia, igi iwyeba Sesabamisi
valdebulebis warmoSobis momdevno wlis 1 ianvars. sagadasa-
xado kodeqsiT dawesebulia xandazmulobis sxva vadac. maga-
liTad, ssk-is 181-e muxliT dadgenili normis Tanaxmad,
grantiT SeZenil saqonelze an/da momsaxurebaze dRg-s CaT-
vlis an dabrunebis moTxovnisaTvis, xandazmulobis vadaa da-
sabegri operaciis ganxorcielebis Tvis dasrulebidan 3 Tve.
sagadasaxado organosaTvis gadasaxadis gadamxdelis
moTxovnis wardgenis xandazmulobis vadaa 3 weli.
`gadasaxadi aris sagadasaxado kodeqsiT gansazRvruli
savaldebulo, upirobo fuladi Senatani biujetSi, romel-
sac ixdis gadasaxadis gadamxdeli, gadaxdis aucilebeli,

42
araekvivalenturi da usasyidlo xasiaTidan gamomdinare~.
adgilobrivi gadasaxadi aris sagadasaxado kodeqsiT da-
wesebuli da municipalitetis warmomadgenlobiTi organos
normatiuli aqtiT SemoRebuli gadasaxadi (zRvruli ganakve-
Tebis farglebSi), romlis gadaxdac savaldebuloa Sesabami-
si municipalitetis administraciul sazRvrebSi.
gadasaxadis gadaxdis savaldebulo xasiaTi uzrunvelyo-
filia saxelmwifos mier sagadasaxado, samarTaldamcavi da
sasamarTlo organoebis meSveobiT, rac imaze miuTiTebs, rom
gadasaxadebis gadaxda atarebs ara nebayoflobiT, aramed iZu-
lebiT xasiaTs.
gadasaxadis arsebiT niSans warmoadgens aseve misi gadax-
dis usasyidlo xasiaTi, romelic xasiaTdeba gadasaxadebis
calmxrivobiT, araekvivalenturobiT da daubruneblobiT. ga-
dasaxadis usasyidlo xasiaTi niSnavs imas, rom gadasaxadis
saxiT gadaxdili fuladi saxsrebi gadadis saxelmwifo biu-
jetis gankargulebaSi da saxelmwifo ar iRebs raime valde-
bulebas gadasaxadis gadaxdis sanacvlod anu gadasaxadis ga-
damxdeli uSualod ar iRebs mis mier gadaxdili gadasaxadis
ekvivalentur sargebels.
`upiroboba~ da `usasyidloba~ arsebiTad cvlis samar-
Tlebrivi saxelmwifosaTvis damaxasiaTebeli urTierTobebis
arss. magaliTad, Tu gadasaxadis gadamxdelma daagviana gada-
saxadis gadaxda, mis mimarT dauyovnebliv iwyeba finansuri
sanqciis gamoyeneba, xolo Tu saxelmwifom mas daugviana
zedmetad gadaxdili Tanxis dabruneba, am Tanxas ar daeric-
xeba finansuri sanqcia da aravis daekisreba pasuxismgebloba.
saqarTveloSi moqmedebs saerTo-saxelmwifoebrivi da ad-
gilobrivi gadasaxadebi.
saerTo saxelmwifoebrivi gadasaxadebia:
_ saSemosavlo gadasaxadi;
_ mogebis gadasaxadi;
_ damatebuli Rirebulebis gadasaxadi;
_ aqcizi;

43
_ importis gadasaxadi.
adgilobrivi gadasaxadia:
_ qonebis gadasaxadi.
municipalitetis warmomadgenlobiTi organo uflebamo-
silia, SemoiRos sagadasaxado kodeqsiT dawesebuli adgi-
lobrivi gadasaxadi municipalitetis administraciul sazRv-
rebSi erTiani ganakveTis saxiT an am municipalitetis teri-
toriaze calkeuli dargebis an/da saqmianobis saxeebis mi-
xedviT, sagadasaxado kodeqsiT dadgenili zRvruli ganakve-
Tebis farglebSi.
saerTo-saxelmwifoebrivi gadasaxadebis, aseve, adgilob-
rivi gadasaxadebis daweseba da maTi zRvruli ganakveTebis
gansazRvra SeiZleba mxolod saqarTvelos sagadasaxado ko-
deqsiT dadgenili wesiT.
municipaliteti valdebulia, adgilobrivi gadasaxadis
SemoRebis, misi gadaxdis pirobebis Secvlis an SemoRebuli
adgilobrivi gadasaxadis gauqmebis SemTxvevaSi informacia da
saTanado normatiuli aqtis asli misi gamoqveynebisTanave ga-
ugzavnos Semosavlebis samsaxursa da Sesabamis sagadasaxado
organoebs.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, gadasaxa-
dis gadamxdeli aris piri, romelsac gaaCnia kanoniT dadgeni-
li gadasaxadis gadaxdis valdebuleba. gadasaxadis gadaxdis
valdebuleba SeiZleba warmoeSvas:
a) mewarme subieqtebs, romlebic dafuZnebulia `mewarmeTa
Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Sesabamisi organizaciul-samar-
Tlebrivi formiT: solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoe-
ba, komandituri sazogadoeba, SezRuduli pasuxismgeblobis
sazogadoeba, saaqcio sazogadoeba, kooperativi, individualu-
ri sawarmo; samoqalaqo kodeqsis Sesabamisad Seqmnili organi-
zaciuli warmonaqmni _ arasamewarmeo (arakomerciuli) iuri-
diuli piri, amxanagoba da sxva.
b) pirs, romelic ar aris registrirebuli gadasaxadis
gadamxdelad, magram valdebulia, iyos registrirebuli (eseni

44
arian pirebi, romlebmac ar gaiares registracia sagadasaxado
organoSi);
g) pirs, romelic ar aris da arc aqvs imis valdebuleba,
registrirebuli iyos gadasaxadis gadamxdelad (magaliTad,
daqiravebuli piri, romelic Semosavals iRebs mxolod xel-
fasis saxiT da ara aqvs deklaraciis Sevsebis valdebuleba).
amrigad, gadasaxadis gadaxdis valdebuleba, calkeuli ga-
monaklisi SemTxvevis garda, moiTxovs gadasaxadis gadamxde-
lad aRricxvas, gadasaxadis gadamxdelisTvis saidentifikacio
nomris miniWebasa da registrirebuli monacemebis erTian kompite-
rul bazaSi (sagadasaxado aRricxvis erTian reestrSi) Setanas.
sagadasaxado organos mier gadasaxadis gadamxdelad aRric-
xvas eqvemdebareba (am SemTxvevaSi, sagadasaxado aRricxvis ganma-
xorcielebeli organoa Semosavlebis samsaxuri):
a) saqarTvelos moqalaqe fizikuri piri (garda individualuri
mewarmisa da im pirisa, romlis Semosavalic ibegreba gadaxdis wya-
rosTan an gaTavisuflebulia dabegvrisagan);
b) ucxo qveynis moqalaqe fizikuri piri;
g) gaerTianeba, amxanagoba da sxva msgavsi warmonaqmni, romel-
sac SeiZleba warmoeSvas sagadasaxado valdebuleba;
d) sajaro samarTlis iuridiuli piri;
e) sabiujeto organizacia;
v) ucxouri sawarmo/organizacia, misi mudmivi dawesebuleba,
ararezidenti fizikuri piris mudmivi dawesebuleba;
z) diplomatiuri statusis mqone organizacia.
mewarme subieqtis registracias axorcielebs saqarTve-
los iusticiis saministros mmarTvelobis sferoSi moqmedi
sajaro samarTlis iuridiuli piri – sajaro reestris erov-
nuli saagento (maregistrirebeli organo).
mewarme subieqti warmoSobilad iTvleba mewarmeTa da
arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli pirebis reestrSi
registraciis momentidan. Mmewarme subieqtis registracia mo-
icavs rogorc saxelmwifo, ise sagadasaxado registracias.

45
sawarmos/organizaciis, mewarme subieqtisa da arasamewarmeo
(arakomerciuli) iuridiuli piris sagadasaxado aRricxva xorci-
eldeba iuridiuli misamarTis (adgilsamyoflis) mixedviT, xolo
fizikuri piris – mis mier gancxadebuli sacxovrebeli/saqmiano-
bis adgilis mixedviT.
saqarTvelos moqalaqe fizikuri piri (garda mewarme fizikuri
pirisa) uflebamosilia, warmoSobili sagadasaxado valdebule-
bis deklarirebisas da sabanko dawesebulebaSi gadasaxadis gadax-
disas, sagadasaxado organoSi sagadasaxado aRricxvis procedu-
rebis gavlis gareSe, miuTiTos moqalaqis piradobis mowmobaSi
aRniSnuli piradi nomeri (saidentifikacio nomeri).
niSandoblivia, rom saxelmwifo registracia an sagadasaxa-
do aRricxva gadasaxadis gadamxdels ar aTavisuflebs saxelmwi-
fo registraciamde an sagadasaxado aRricxvamde arsebuli saga-
dasaxado valdebulebebisgan.
sagadasaxado aRricxvis Semdeg, gadasaxadis gadamxdelze gai-
cema gadasaxadis gadamxdelis mowmoba.
gadasaxadis gadamxdelis likvidaciis an reorganizaciis Sede-
gad gauqmebis damadasturebeli dokumentis, xolo fizikuri pi-
ris gardacvalebis SemTxvevaSi – saTanado wesiT damowmebuli
gardacvalebis damadasturebeli dokumentis aslis da gancxade-
bis wardgenis safuZvelze, sagadasaxado aRricxvis monacemebSi
keTdeba Canaweri – „likvidirebulia“, „ gauqmebulia reorganiza-
ciis Sedegad“ an „gardacvlilia“ da mieTiTeba likvidaciis, re-
organizaciis, gardacvalebis damadasturebeli dokumentis nome-
ri da TariRi.
sagadasaxado valdebulebis Sesruleba, xSir SemTxvevaSi
dakavSirebulia aseve sagadasaxado agentis mier sagadasaxado
kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli normebis SesrulebasTan.
sagadasaxado agenti aris piri, romelmac sagadasaxado
kodeqsiT dadgenil SemTxvevaSi da dadgenili wesiT unda Se-
asrulos gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado valdebuleba.
sagadasaxado agentis erT-erT TvalsaCino magaliTs war-

46
moadgens damqiravebeli, romelsac evaleba gadasaxadis gadam-
xdelisaTvis (daqiravebulisaTvis) saSemosavlo gadasaxadis
gaangariSeba, dakaveba da biujetSi gadaricxva. sagadasaxado
agenti uflebaTa da movaleobaTa TvalsazrisiT gaTanabrebu-
lia gadasaxadis gadamxdelTan, rac imas niSnavs, rom sagadasa-
xado agents Tavisi funqciebis Sesrulebisas SeiZleba igive
pasuxismgebloba daekisros, rac gadasaxadis gadamxdels.
gadasaxadis gadamxdeli an sagadasaxado agenti SeiZleba
iyos sawarmo, xolo sawarmod iTvleba iseTi warmonaqmnebi,
romelic axorcielebs ekonomikur saqmianobas an Seqmnili
arian ekonomikuri saqmianobis gansaxorcieleblad, kerZod:
a) saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad Seqmnili iu-
ridiuli pirebi;
b) ucxo qveynis kanonmdeblobis Sesabamisad Seqmnili
korporaciebi, kompaniebi, firmebi da sxva msgavsi warmonaqmne-
bi, miuxedavad imisa, aqvT Tu ara iuridiuli piris statusi,
agreTve ucxouri sawarmos mudmivi dawesebuleba;
g) gaerTianebebi, amxanagobebi da sxva msgavsi warmonaq-
mnebi, romlebic ar aris gaTvaliswinebuli „a“ da „b“ punqte-
biT.
sawarmos ar miekuTvneba individualuri mewarme.
sawarmos saqmianobis adgilad iTvleba sawarmos saxel-
mwifo registraciis adgili, xolo aseTis ararsebobis Sem-
TxvevaSi – iuridiuli misamarTi, romelic miTiTebulia sa-
warmos sadamfuZneblo dokumentebSi (wesdebaSi, xelSekrule-
baSi, debulebaSi).
organizacias sagadasaxado valdebuleba warmoeSoba im
SemTxvevaSi, Tu igi axorcielebs ekonomikur saqmianobas, misi
qonebisa da saqmianobis nawili, romelic uSualod aris da-
kavSirebuli mis ekonomikur saqmianobasTan, iTvleba sawarmos
qonebad da saqmianobad, xolo im nawilSi, sadac amis gamijvna
SeuZlebelia, ekonomikur saqmianobasTan dakavSirebuli qonebi-
sa da saqmianobis gamoangariSebis mizniT gamoiyeneba organiza-
ciis mier miRebul SemosavalSi ekonomikuri saqmianobiT miRe-

47
buli Semosavlis xvedriTi wili.
organizaciad iTvleba Semdegi warmonaqmnebi:
a) arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli pirebi, ag-
reTve sazogadoebrivi an religiuri organizaciebi (gaerTiane-
bebi), dawesebulebebi, romlebic arian saqarTvelos kanonmdeb-
lobis Sesabamisad Seqmnili arasamewarmeo (arakomerciuli)
iuridiuli pirebi an Seqmnili arian da moqmedeben ucxo qvey-
nis kanonmdeblobis Sesabamisad, agreTve ucxo qveynis kanon-
mdeblobis Sesabamisad Seqmnili organizaciebis saqarTveloSi
arsebuli filialebi da sxva analogiuri qvedanayofebi, ro-
melTa meSveobiTac isini mTlianad an nawilobriv axorciele-
ben saqmianobas (rwmunebuli piris saqmianobis CaTvliT), aseve
sabiujeto organizaciebi, sajaro samarTlis iuridiuli pire-
bi, korporaciebi, dawesebulebebi;
b) saerTaSoriso (saxelmwifoTaSorisi, samTavrobaTaSo-
riso, diplomatiuri) organizaciebi – saerTaSoriso samar-
TliT regulirebuli organizaciebi, saelCoebi, sakonsuloebi,
warmomadgenlobebi, ucxouri arasamewarmeo organizaciebi.
sagadasaxado valdebuleba warmoeSoba aseve fizikur pi-
rebs maTi statusis Sesabamisad.
fizikur pirebad iTvlebian:
a) saqarTvelos moqalaqeebi;
b) ucxo qveynis moqalaqeebi;
g) moqalaqeobis armqone pirebi.
rac Seexeba fizikuri piris statuss, saqarTvelos rezi-
dentad, mTeli mimdinare sagadasaxado wlis ganmavlobaSi, iT-
vleba fizikuri piri, romelic faqtobrivad imyofeba saqar-
Tvelos teritoriaze 183 dRe an met xans nebismieri uwyveti
12 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi, an fizikuri piri, rome-
lic mimdinare sagadasaxado wlis ganmavlobaSi imyofeboda
ucxo qveyanaSi saqarTvelos saxelmwifo samsaxurSi.
saqarTvelos sagadasaxado kanonmdebloba gansazRvravs
gadasaxadis gadamxdelis uflebebsa da valdebulebebs. ker-
Zod:

48
gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs:
a) kanoniT dadgenili wesiT gaecnos sagadasaxado orga-
noSi mis Sesaxeb arsebul informacias;
b) piradad an warmomadgenlis meSveobiT warmoadginos
sakuTari interesebi sagadasaxado organoSi;
g) sagadasaxado organos garda, sxva makontrolebel da
samarTaldamcav organoebs ar warudginos gadasaxadis administ-
rirebasTan dakavSirebuli dokumenti, Tu am kodeqsiT aseTi uf-
lebamosileba sxva organos ar aqvs;
d) isargeblos sagadasaxado SeRavaTiT;
e) daibrunos an/da momaval sagadasaxado valdebulebaTa
angariSSi CaiTvalos zedmetad gadaxdili gadasaxadis an/da
sanqciis Tanxa;
v) moiTxovos informacia mis mimarT sagadasaxado kontro-
lis ganxorcielebis safuZvlis Sesaxeb;
z) mis mimarT sagadasaxado kontrolis RonisZiebis gan-
xorcielebisas sagadasaxado organos warudginos Sesabamisi
ganmarteba;
T) daeswros mis mimarT Catarebul gasvliT sagadasaxado
Semowmebas, sagadasaxado organosagan miiRos masTan dakavSirebu-
li nebismieri gadawyvetilebis dedani an damowmebuli asli,
agreTve, qmedebis ganxorcielebisas moiTxovos saqarTvelos ka-
nonmdeblobis dacva;
i) kanoniT dadgenili wesiT gaasaCivros sagadasaxado or-
ganos qmedeba an gadawyvetileba;
k) ar Seasrulos sagadasaxado organos kanonsawinaaRm-
dego aqti an moTxovna;
l) kanoniT dadgenili wesiT moiTxovos sagadasaxado or-
ganos ukanono gadawyvetilebis an qmedebis Sedegad miyenebuli
zianis anazRaureba;
m) isargeblos saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswi-
nebuli sxva uflebebiT.

49
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia:
a) Seasrulos sagadasaxado valdebulebebi saqarTvelos
sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenili wesiTa da pirobebiT;
b) aRricxvaze dadges Sesabamis sagadasaxado organoSi
an daregistrirdes mewarmeTa da arasamewarmeo (arakomerciu-
li) iuridiuli pirebis reestrSi;
g) sagadasaxado organos saqarTvelos kanonmdeblobiT
dadgenili wesiT warudginos sagadasaxado deklaraciebi, gaan-
gariSebebi da saaRricxvo dokumentebi;
d) sagadasaxado Semowmebis Catarebisas an kodeqsiT
gaTvaliswinebul sxva SemTxvevebSi sagadasaxado organos da
mis uflebamosil pirs warudginos gadasaxadebis gamosaangari-
Seblad da gadasaxdelad saWiro dokumentebi (cnobebi);
e) Seasrulos sagadasaxado organos da misi uflebamo-
sili piris kanonieri moTxovnebi saqarTvelos sagadasaxado
kanonmdeblobis gamovlenili darRvevebis aRmofxvrasTan dakav-
SirebiT, agreTve xeli ar SeuSalos am uflebamosil pirs
samsaxurebrivi uflebamosilebis ganxorcielebaSi;
v) uzrunvelyos gadasaxadiT dabegvrisaTvis aucilebeli
dokumentis Senaxva 3 wlis vadiT.
z) gadasaxadis gadamxdelis mowmobis asli da sacalo
vaWrobisas fasis maCveneblebi (saqarTvelos erovnul valuta-
Si) ganaTavsos momxmarebelTaTvis TvalsaCino adgilze;
z1) Semosavlebis samsaxuris mier saqarTvelos kanon-
mdeblobiT dadgenili wesiT SerCeul pirs xeli ar SeuSalos
aqcizuri markebiT savaldebulo niSandebis an savaldebulo
markirebis momsaxurebis ganxorcielebaSi;
T) Seasrulos saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblo-
biT dadgenili sxva valdebulebebi.
saqarTvelos sawarmo, saqarTvelos organizacia da me-
warme fizikuri piri valdebuli arian sagadasaxado aRric-
xvis adgilis mixedviT sagadasaxado organos warudginon in-
formacia saqarTvelos farglebis gareT sabanko angariSebis

50
(garda saanabro (vadiani) angariSebisa) gaxsnis Sesaxeb aseTi
angariSebis gaxsnidan 5 samuSao dRis vadaSi.
saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenil val-
debulebaTa Seusruleblobis an arajerovnad Sesrulebis Sem-
TxvevaSi gadasaxadis gadamxdels ekisreba sagadasaxado kodeq-
siT an/da saqarTvelos sxva sakanonmdeblo aqtebiT gaTvalis-
winebuli pasuxismgebloba.
sagadasaxado organo dokuments pirs ugzavnis an/da wa-
rudgens werilobiTi an eleqtronuli formiT.
sagadasaxado organos mier werilobiTi formiT gagzavnil
dokuments xels unda awerdes uflebamosili piri. adresats
unda gadaeces dokumentis dedani an damowmebuli asli.
dokumentis gagzavnis an/da wardgenis formas irCevs
sagadasaxado organo.
წerilobiTi dokumenti fizikuri pirisaTvis Cabarebulad
iTvleba, Tu dokumenti Cabarda:
a) adresats piradad;
b) am piris uflebamosil an kanonier warmomadgenels;
g) mis sacxovrebel adgilze am pirTan mcxovreb ojaxis
romelime srulwlovan wevrs;
d) mewarme fizikuri piris saqmianobis adgilze kancela-
rias an aseTive daniSnulebis struqturul erTeuls;
werilobiTi dokumenti gadasaxadis gadamxdelisaTvis
(garda fizikuri pirisa) Cabarebulad iTvleba, Tu dokumenti
Cabarda:
a) uflebamosil pirs;
b) piris uflebamosil an kanonier warmomadgenels;
g) saregistracio dokumentebiT gansazRvrul iuridiul
misamarTze kancelarias an aseTive daniSnulebis struqturul
erTeuls;
d) saregistracio dokumentebiT iuridiul misamarTad
gansazRvrul sacxovrebel binaSi mcxovreb nebismier srul-
wlovan pirs.

51
sagadasaxado organos mier pirisaTvis eleqtronuli
formiT gagzavnili dokumenti Cabarebulad iTvleba adresatis
mier misi gacnobisTanave, xolo sagadasaxado kodeqsis 264-e
muxlis me-2 nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi (gasvliTi
sagadasaxado Semowmebis Sesaxeb gadamxdelisaTvis werilo-
biTi Setyobinebis gagzavnisas) – gacnobisTanave an gadasaxadis
gadamxdelis avtorizebuli momxmareblis gverdze ganTavsebidan
30-e dRes, Tu am vadaSi adresati Setyobinebas ar gascnobia.
Semosavlebis samsaxurs an aRsrulebis erovnul biuros
ufleba aqvs, dokumenti sajarod gaavrcelos, Tu Sesrulebulia
Semdegi pirobebi:
a) pirs 2-jer mainc gaegzavna/waredgina dokumenti weri-
lobiTi formiT da adresatisaTvis misi Cabareba ver moxerxda;
b) piri ar aris Semosavlebis samsaxuris oficialuri
vebgverdis avtorizebuli momxmarebeli an avtorizebuli momx-
mareblis gverdze ganTavsebidan 30 dRis ganmavlobaSi adresati
dokuments ar gascnobia.
dokumentis sajarod gavrceleba xorcieldeba misi
Semosavlebis samsaxuris an aRsrulebis erovnuli biuros
oficialur vebgverdze ganTavsebiT da Cabarebulad iTvleba
ganTavsebidan me-20 dRes.
gadasaxadis gadamxdelma sagadasaxado organos dokumenti
SeiZleba warudginos werilobiTi an eleqtronuli formiT. Gga-
dasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado organosTvis ward-
genil werilobiT dokuments xels unda awerdes uflebamosili
piri. adresats unda gadaeces dokumentis dedani an damowmebuli
asli.

52
Tavi V
saqarTvelos sagadasaxado organoebi,
maTi funqciebi, uflebebi da
valdebulebebi

saqarTveloSi sagadasaxado samsaxuri Seiqmna 1990 wlis


maisis TveSi „saxelmwifo sagadasaxado samsaxuris Sesaxeb“
saqarTvelos ministrTa sabWos 1990 wlis 31 maisis dadge-
nilebiT, xolo manamde mis funqcias asrulebda safinanso
organoebi.
saqarTvelos Tanamedrove sagadasaxado organoebi arian
Semosavlebis samsaxuri da mis SemadgenlobaSi Semavali, sa-
qarTvelos finansTa ministris mier gansazRvruli struqtu-
ruli erTeulebi.
qveyanaSi moqmed sagadasaxado kodeqsSi mimdinare perma-
nentuli cvlilebebisa da bundovani normebis arsebobis pi-
robebSi, gadasaxadis gadamxdels esaWiroeba ganmarteba sa-
qarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis gamoyenebis Sesaxeb.
am SemTxvevaSi sagadasaxado organo uflebamosilia gadasaxa-
dis gadamxdels gaugzavnos werilobiTi ganmarteba, romelic
gamoxatavs sagadasaxado organos pozicias, Tumca, aRniSnuli
ganmarteba warmoadgens rekomendacias da mas ara aqvs saval-
debulo iuridiuli Zala. unda aRiniSnos, rom kanonis nor-
mis ganmartebis ufleba aqvs mxolod sasamarTlos, konkre-
tuli davis ganxilvis dros am normis gamoyenebis kanoniere-
bis Sefasebisas.
saqarTvelos finansTa ministri uflebamosilia davis
ganmxilveli organos gadawyvetilebis an sagadasaxado organos
mier gadasaxadis gadamxdelTa dabegvris arsebuli praqtikis
analizis safuZvelze gamosces sajaro gadawyvetileba saqarT-
velos sagadasaxado kanonmdeblobis normis gamoyenebis Sesaxeb.
dokumenti sajaro gadawyvetilebad iTvleba, Tu masSi
miTiTebulia, rom igi aris sajaro gadawyvetileba.

53
sajaro gadawyvetileba (maT Soris, gadawyvetileba saja-
ro gadawyvetilebaSi cvlilebis Setanis an misi gauqmebis Sesa-
xeb) qveyndeba „saqarTvelos sakanonmdeblo macnes“ oficialur
vebgverdze.
sajaro gadawyvetileba ZalaSi Sedis masSi miTiTebuli
TariRidan, moqmedebs uvadod an masSi miTiTebuli vadiT. am
gadawyvetilebis gamoyeneba sagadasaxado organosTvis savalde-
buloa misi ZalaSi Sesvlis TariRidan.
sajaro gadawyvetileba ar gamoiyeneba, Tu Seicvala an
gauqmda saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis is norma,
romlis gamoyenebis Sesaxebac gamoica es gadawyvetileba.
saqarTvelos finansTa ministri uflebamosilia mTlianad
an nawilobriv Zaladakargulad cnos an Secvalos sajaro
gadawyvetileba.
Tu piri moqmedebs sajaro gadawyvetilebis Sesabamisad,
dauSvebelia makontrolebeli/samarTaldamcavi organos mier am
gadawyvetilebis sawinaaRmdego gadawyvetilebis miReba da
damatebiT gadasaxadis/sanqciis daricxva.
Tu erTmaneTs ewinaaRmdegeba ori sajaro gadawyvetileba
an sajaro da winaswari gadawyvetilebebi, piri uflebamosilia
imoqmedos erT-erTi gadawyvetilebis Sesabamisad, Tavisi Sexe-
dulebisamebr.
sajaro gadawyvetilebis gamocemis wesi ganisazRvreba
saqarTvelos finansTa ministris brZanebiT. magaliTad, 2018
wlis 27 agvistos, finansTa ministris mier gamocemuli iqna
sajaro gadawyvetileba #327 “fasiani qaRaldidan miRebuli
Semosavlebis dabegvris Taobaze,” 2018 wlis 27 agvistos,
gamoica sajaro gadawyvetileba #328 “saqarTvelos sagada-
saxado kodeqsis 309-e muxlis 87-e nawilis “g” qvepunqtis
gamoyenebis Taobaze,” 2019 wlis 28 ivniss gamoica sajaro
gadawyvetileba #201 “kriptoaqtivis da mis mosapoveblad
gamoTvlili siCqaris (simZlavris) miwodebis operaciebis ga-
dasaxadebiT dabegvris Taobaze,” 2020 wlis 5 maiss gamoica

54
sajaro gadawyvetileba # 107 “saijaro aqtivis gamoyenebis
uflebis qonebis gadasaxadiT dabegvris Taobaze”, 2022 wlis
28 noembers gamoica sajaro gadawyvetileba #387 “saqarT-
velos sagadasaxado kodeqsis 172-e muxlis me-4 nawilis `u~
qvepunqtis gamoyenebis Taobaze da #388 “marcvleulis
importisas daclis portsa da datvirTvis portSi saqonlis
wonebs Soris sxvaobis dabegvris Taobaze”, 2023 wlis 28
marts ki – sajaro gadawyvetileba #107 “turistuli
momsaxurebis dRg-iT dabegvris Taobaze”.
sagadasaxado kanonmdebloba iTvaliswinebs, aseve, dain-
teresebuli piris mxridan mimarTvis SesaZleblobas Semosav-
lebis samsaxurisadmi winaswari gadawyvetilebis gamocemis
moTxovniT, gansaxorcielebeli an ganxorcielebuli operaciis
mixedviT a)kodeqsiT gaTvaliswinebuli angariSgebis wesebis da
Sesasrulebeli sagadasaxado valdebulebebis Taobaze, b)im
mosakreblebTan dakavSirebuli angariSgebis wesebis da Sesas-
rulebeli valdebulebebis Taobaze, romlis administri-
rebasac axorcielebs sagadasaxado organo.
winaswari gadawyvetileba ar gamoiyeneba, Tu:
a) winaswar gadawyvetilebaSi aRniSnuli faqtebi da
garemoebebi, romlebic gavlenas moaxdenda winaswar gadawyveti-
lebaze, ar Seesabameba realurad arsebuls;
b) gauqmda an Seicvala saqarTvelos kanonmdeblobis is
norma, romlis safuZvelzedac iqna miRebuli winaswari gadawy-
vetileba.
winaswari gadawyvetileba unda gamoices moTxovnis
wardgenidan araugvianes 90 dRisa.
winaswari gadawyvetileba vrceldeba mxolod im pirze,
romlis mimarTac is iqna gamocemuli. amasTanave, winaswar
gadawyvetilebaSi unda mieTiTos saqarTvelos kanonmdeblo-
bis is norma, romlis safuZvelzedac iqna miRebuli gadaw-
yvetileba.
sxvadasxva piris mier ganxorcielebuli identuri ope-
raciebis mixedviT ar SeiZleba gamoices gansxvavebuli winas-

55
wari gadawyvetileba.
Tu piri moqmedebs winaswari gadawyvetilebis Sesabami-
sad, dauSvebelia makontrolebeli an samarTaldamcavi orga-
nos mier winaswari gadawyvetilebis sawinaaRmdego gadawyve-
tilebis miReba da gadasaxadis an sanqciis daricxva. Semosav-
lebis samsaxuris mier winaswari gadawyvetilebis gamocema
vadebidan gamomdinare, gadasaxadis gadamxdelisaTvis fasiania
(ix. cxrili №2):

cxrili №2

winaswari gadawyvetilebis zogierTi momsaxurebis saxee-


bi da tarifebi

momsaxurebis saxe momsaxurebis vada momsaxurebis ta-


rifi dRg-s CaT-
vliT
winaswari gadaw-
yvetileba saqon-
lis mimarT saga- 30 samuSao dRe ufaso
reo-ekonomikuri
saqmianobis erov- 15 samuSao dRe 250 lari
nuli sasaqonlo
nomenklaturis Se- 10 samuSao dRe 500 lari
sabamisad sasaqon-
lo kodis gansaz-
Rvris Sesaxeb
winaswari gadaw- 30 samuSao dRe Uufaso
yvetileba saqon-
lis warmoSobis 15 samuSao dRe 250 lari
qveynis gansaz-
Rvris Sesaxeb 10 samuSao dRe 500 lari

56
10 000 lari
(garda rezidenti
sagadasaxado orga- fizikuri
nos mier winaswari pirebisa);
gadawyvetilebis 90 kalendaruli
gamocema sagadasa- dRe
xado kanonmdeblo- rezidenti
bis gamoyenebasTan fizikuri pirebi-
dakavSirebiT saTvis – 5 000
lari.

winaswari gadawyvetilebis gamomcemi organo, Semosavle-


bis samsaxuri, aris saqarTvelos finansTa saministros mmar-
Tvelobis sferoSi Semavali, saxelmwifo kontrolis ganma-
xorcielebeli sajaro samarTlis iuridiuli piri, romelic
Tavis uflebamosilebas axorcielebs saqarTvelos mTel te-
ritoriaze
Semosavlebis samsaxuri Tavisi kompetenciis farglebSi:
a) uzrunvelyofs saqarTvelos kanonmdeblobis dacvisa
da Sesrulebis kontrols;
b) axorcielebs gadasaxadebis/gadasaxdelebis, agreTve
Sesabamisi mosakreblebis administrirebas;
g) axorcielebs sagadasaxado kontrols, sabaJo kon-
trols da sabaJo zedamxedvelobas, saxelmwifo fitosanita-
riul sasazRvro-sakarantino, saxelmwifo veterinarul sa-
sazRvro-sakarantino, sanitariul-sakarantino kontrols,
arasatarifo RonisZiebebs;
d) uzrunvelyofs saqarTvelos sabaJo sazRvris gadak-
veTisas samgzavro dokumentebSi Sesabamisi aRniSvnebis gan-
xorcielebas;

57
e) iRebs winaswar gadawyvetilebas deklarirebas daq-
vemdebarebuli saqonlis mimarT sagareo-ekonomikuri saqmiano-
bis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis Sesabamisad sasaqon-
lo kodis an warmoSobis qveynis gansazRvris Taobaze;
v) saqarTvelos sabaJo teritoriidan gasatan saqonel-
ze gascems saqonlis warmoSobis sertifikatebs;
z)gascems luqebis gamoyenebiT tvirTis gadazidvaze av-
tosatransporto saSualebis daSvebis sertifikats;
T) axorcielebs saqonlis raodenobis, Semadgenlobis
da ZiriTadi maxasiaTeblebis dadgenas, saqonlis sabazro Ri-
rebulebis da kanonmdeblobiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi,
saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvras;
i)monawileobs gadasaxadiT/gadasaxdeliT dabegvrasTan,
sasaqonlo operaciebis ganxorcielebasa da kompetencias mi-
kuTvnebul sxva sakiTxebTan dakavSirebuli samarTlebrivi aq-
tebis proeqtebis, agreTve, saerTaSoriso xelSekrulebebis
proeqtebis momzadebaSi;
1
i ) uzrunvelyofs „sagadasaxado sakiTxebSi informaci-
is gacvlis Sesaxeb“, „sagadasaxado sakiTxebSi administraci-
uli urTierTdaxmarebis Sesaxeb“ da „sabaJo sakiTxebSi admi-
nistraciuli urTierTdaxmarebis Sesaxeb“ saerTaSoriso Se-
TanxmebaTa proeqtebis momzadebisa da dadebis procesSi mona-
wileobis miRebas, aseve maTi implementaciis mizniT moqmede-
baTa ganxorcielebis koordinacias kanonmdeblobiT dadgeni-
li wesiT;
k) gamoscems winaswar gadawyvetilebas gansaxorciele-
beli an ganxorcielebuli operaciis mixedviT sagadasaxado
angariSgebis wesebis an/da Sesasrulebeli sagadasaxado val-
debulebebis Taobaze;
l)ganixilavs saCivrebs da monawileobs sasamarTloSi
saqmeTa ganxilvaSi;
m)TanamSromlobs ucxo saxelmwifoebis Sesabamis samsa-
xurebTan da saerTaSoriso organizaciebTan;
n)iRebs gadawyvetilebebs „licenziebisa da nebarTvebis
Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT mis qvemdebareobas mikuTvnebu-

58
li licenziebisa da nebarTvebis gacemis, maTSi cvlilebebis
Setanis, gauqmebis Taobaze da axorcielebs salicenzio/sa-
nebarTvo pirobebis Sesrulebaze kontrols;
o)ixilavs saimporto saqonlisaTvis grantis an humani-
taruli daxmarebis statusis miniWebis sakiTxs da iRebs sa-
Tanado gadawyvetilebas;
p)uzrunvelyofs samarTaldarRvevebis gamovlenas, sa-
marTaldarRvevis oqmis Sedgenas, samarTaldarRvevis saqmeebis
ganxilvas da Sesabamis reagirebas;
J)SeimuSavebs erTobliv RonisZiebebs Sesabamis samar-
Taldamcav organoebTan erTad, masze dakisrebuli amocanebis
Sesrulebis uzrunvelsayofad;
r)axorcielebs saxelmwifo saidumloebas mikuTvnebuli
korespondenciis miRebas, Sesabamis reagirebasa da Senaxvas;
s)asrulebs sagadasaxado sferoSi saerTaSoriso xel-
SekrulebiT gaTvaliswinebuli wesiT ucxo saxelmwifoebis
uflebamosili organoebis Suamdgomlobas;
t)axorcielebs gadasaxadis gadamxdelTa momsaxurebas,
aseve sasaqonlo operaciebTan dakavSirebul momsaxurebas;
u) uzrunvelyofs gzaTsargeblobis safasuris adminis-
trirebas;
f)uzrunvelyofs saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis
miznebisaTvis, danakargebis maqsimaluri zRvruli odenobebis
SemmuSavebeli komisiis mier SemuSavebuli bunebrivi danakar-
gebis maqsimaluri zRvruli odenobebis da sawarmoo proces-
Tan dakavSirebuli teqnikuri normebis sawarmoo danakargebis
maqsimaluri zRvruli odenobebis, saqonlis gamosavlianobisa
da sawarmoo procesTan dakavSirebuli sxva teqnikuri norme-
bis dadgenas;
q)axorcielebs saqarTvelos mTavrobis mier miRebuli
Sesabamisi gadawyvetilebis SemTxvevaSi wamaxalisebeli gaTa-
maSebis mowyobis organizebas;
R)axorcielebs kanonmdeblobiT dakisrebul sxva ufle-
ba-movaleobebs.

59
Semosavlebis samsaxuri uflebamosilia ganaxorcielos
damxmare samewarmeo saqmianoba, romlidan miRebuli Semosava-
lic xmardeba samsaxuris miznebis ganxorcielebas da fun-
qciebis Sesrulebas.
Semosavlebis samsaxuris struqturuli erTeulebia:
a) sazogadoebasTan urTierTobis da marketingis depar-
tamenti;
b) saerTaSoriso urTierTobaTa departamenti;
g) samsaxurebrivi monitoringis departamenti;
d) sainformacio teqnologiebis centri;
e) finansuri departamenti;
v) iuridiuli departamenti;
z) davebis departamenti;
T) auditis departamenti;
i) momsaxurebis departamenti;
k) sagadasaxado monitoringis departamenti;
l) sabaJo departamenti;
m) analitikuri departamenti;
n) adamianuri resursebis marTvisa da ganviTarebis
departamenti;
o) Sida auditis departamenti;
p) meTodologiis departamenti;
J) valis marTvis departamenti.
auditis departamenti, momsaxurebis departamenti, saga-
dasaxado monitoringis departamenti, sabaJo departamenti,
analitikuri departamenti da valis marTvis departamenti-
samsaxuris specializebuli struqturuli erTeulebia da
warmoadgens samsaxuris SemadgenlobaSi Semaval sagadasaxado
organoebs, xolo sabaJo departamenti, aseve - sabaJo
organos.
samsaxuris SemadgenlobaSi Semavali sagadasaxado da
sabaJo organoebi TavianTi funqciebis ganxorcielebisas moq-
medeben saxelmwifos saxeliT.
sagadasaxado organoebs TavianTi kompetenciis fargleb-

60
Si da saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT ufleba
aqvT:
a) Seamowmon gadasaxadis gadamxdelis ekonomikur saq-
mianobasTan dakavSirebuli finansuri dokumentebi, sabuRal-
tro wigni, angariSi, xarjTaRricxva, finansuri saxsrebi, fa-
siani qaRaldebi da sxva faseulobani, gaangariSebebi, dekla-
raciebi, gadasaxadebis gaangariSebisa da gadaxdis sxva doku-
mentebi;
b) gadasaxadis gadamxdelisagan an/da misi warmomad-
genlisagan miiRon gadasaxadebis gamoangariSebasa da gadax-
dasTan dakavSirebuli dokumentebi, agreTve werilobiTi da
sityvieri ganmartebebi sagadasaxado Semowmebis dros wamoW-
ril sakiTxebze;
g) gamoikvlion sawarmoTa, organizaciaTa da mewarme
fizikur pirTa sawarmoo, sasawyobo, savaWro da sxva saTav-
sebi, ganaxorcielon sagadasaxado monitoringi, inventariza-
ciiT aRricxon saqonlis maragebi, Caataron dakvirveba qro-
nometraJis an sxva meTodis gamoyenebiT da gansazRvron dasa-
begri obieqtebis raodenoba, Caataron sagadasaxado Semowme-
ba, uzrunvelyon gadasaxadis gadamxdelis mier sakontrolo-
salaro aparatebis gamoyenebis wesebis dacvis kontroli da
maTi darRvevis SemTxvevaSi Sesabamisi pirebis mimarT gaata-
ron saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili pasuxismgeblo-
bis zomebi;
d) gadasaxadis gadamxdeli gamoiZaxon sagadasaxado
organoSi (mis nacvlad SeiZleba mivides misi kanonieri an
uflebamosili warmomadgeneli, romelsac aqvs saaRricxvo
dokumentacia an/da gadasaxadis gadamxdelis dabegvrasTan da-
kavSirebuli informacia);
e) damoukideblad gansazRvron gadasaxadis gadamxde-
lis sagadasaxado valdebulebis moculoba sagadasaxado or-
ganoSi arsebuli informaciiT (maT Soris, gadasaxadis gadam-
xdelis danaxarjebis Sesaxeb) an Sedarebis meTodiT – sxva
amgvari gadasaxadis gadamxdelebis Sesaxeb informaciis ana-

61
lizis safuZvelze, Tu gadasaxadis gadamxdeli ar waradgens
sagadasaxado kontrolis gansaxorcieleblad saWiro saaR-
ricxvo dokumentacias an dadgenili wesis darRveviT awarmo-
ebs buRalterias;
v) gamoiyenon sanqcia im gadasaxadis gadamxdelis mi-
marT, romelmac daarRvia saqarTvelos sagadasaxado kanon-
mdebloba;
z) gadasaxadis gadamxdelisagan sagadasaxado valde-
bulebis Sesrulebis uzrunvelyofis RonisZiebebiT dadgenil
vadaSi amoiRon gadauxdeli gadasaxadi an sanqciis saxiT da-
kisrebuli Tanxa;
T) saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis darRve-
vis faqtebze samarTaldamrRvevTa mimarT Seadginon adminis-
traciul samarTaldarRvevaTa oqmebi da miiRon dadgenilebe-
bi administraciuli saxdelebis dakisrebis Sesaxeb;
i) dasabegri obieqtis srulad gansazRvris mizniT ga-
naxorcielon gadasaxadis gadamxdelisagan saqonlis an momsa-
xurebis sakontrolo Sesyidva;
k) gadasaxadebis administrirebis mizniT moiwvion
specialistebi an eqspertebi;
l) samsaxurebrivi miznebisaTvis saxelmwifo da adgi-
lobrivi TviTmmarTvelobis organoebisagan usasyidlod mii-
Ron monacemebi, cnobebi, dokumentebi da sxva saWiro infor-
macia. saWiroebis SemTxvevaSi saxelmwifo organoebs Soris
informaciis gacvlis wesi ganisazRvreba saqarTvelos mTav-
robis dadgenilebiT;
m) moiTxovon da miiRon saaRricxvo dokumentaciis
asli (saWiroebis SemTxvevaSi – gadasaxadis gadamxdelis mi-
er damowmebuli asli);
n) daayenon mricxvelebi an/da aiRon maTi maCveneble-
bi, agreTve, sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT dalu-
qon dokumentebi an sxva masalebi.
saqarTvelos sagadasaxado organoebma Tavisi saqmianobi-
sas unda daicvan saqarTvelos konstitucia, saqarTvelos

62
konstituciuri SeTanxmeba (SeTanxmeba, romelsac saqarTve-
los samociqulo avtokefalur marTlmadidebel eklesiasTan
saqarTvelos saxeliT debs saqarTvelos prezidenti), saqar-
Tvelos saerTaSoriso xelSekrulebebi, saqarTvelos organu-
li kanonebi, sagadasaxado kodeqsi da sxva sakanonmdeblo da
kanonqvemdebare normatiul aqtebi.
saqarTvelos konstituciis me-4 muxlis mexuTe nawilis
Tanaxmad, saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebas, Tu igi
ar ewinaaRmdegeba saqarTvelos konstitucias, aqvs upiratesi
iuridiuli Zala Sidasaxelmwifoebrivi normatiuli aqtebis
mimarT.
saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebaSi igulisxmeba
saqarTvelos mier ucxoeTis saxelmwifosTan (saxelmwifoeb-
Tan) an saerTaSoriso organizaciasTan (organizaciebTan) we-
rilobiTi formiT dadebuli SeTanxmeba, romelic regulirde-
ba saerTaSoriso samarTlis normebiT. es SeiZleba iyos ro-
gorc saxelmwifoTaSorisi, aseve mTavrobaTaSorisi xelSekru-
lebebi da uwyebaTaSorisi xasiaTis xelSekrulebebi.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT dadgenil uflebaTa
ganxorcielebisas da dawesebul valdebulebaTa Sesrulebisas
sagadasaxado organosTan urTierTobis xelSewyobis mizniT, ga-
dasaxadis gadamxdeli uflebamosilia isargeblos aseve piradi
sagadasaxado mrCevelis Semdegi momsaxurebiT:
a) gadasaxadis gadamxdelisTvis informaciis miwodeba sa-
gadasaxado kanonmdeblobaSi ganxorcielebuli cvlilebebisa
da damatebebis Taobaze;
b) gadasaxadis gadamxdelisTvis konsultaciis gaweva sa-
gadasaxado kanonmdeblobis gamoyenebasTan dakavSirebiT;
g) sagadasaxado angariSgebis formebis (deklaracia, gaan-
gariSeba, cnoba) sagadasaxado organosaTvis wardgenasTan da-
kavSirebiT konsultaciis gaweva, maT Soris, maTi Sevsebis
teqnikur sakiTxebze daxmarebis gaweva, garda gadasaxadis ga-
damxdelis sagadasaxado valdebulebis Tanxobrivi odenobis
gansazRvrisa;

63
d) gadasaxadis gadamxdelis mimarT Sedgenili samarTal-
darRvevis oqmebsa da Semowmebis aqtebTan dakavSirebiT kon-
sultaciis gaweva;
e) sajaro informaciis moZiebaSi daxmarebis gaweva, maT
Soris, gadasaxadis gadamxdelis Sesaxeb sagadasaxado orga-
noSi arsebuli informaciis gacnoba;
v) gadasaxadis gadamxdelis informireba kuTvnili saga-
dasaxado SeRavaTis Sesaxeb da Sesabamisi mtkicebulebebis
(dokumentebis) sagadasaxado organosaTvis wardgenis xel-
Sewyoba;
z) saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad gadavadebuli
(maT Soris, restruqturizebuli) sagadasaxado davalianebis
gadasaxadis gadamxdelis mier drouli Sesrulebis monito-
ringi;
T) gadasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado angariSge-
bis saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenil vadaSi ganxorcie-
lebis monitoringi;
i) gadasaxadis gadamxdelis mier Sesrulebuli sagadasa-
xado valdebulebis gadasaxadis gadamxdelis piradi aRric-
xvis baraTze asaxvis gakontroleba;
k) gadasaxadis gadamxdelis piradi aRricxvis baraTze sa-
gadasaxado davalianebis Camoweris proceduris ganxorciele-
bis xelSewyoba;
l) sagadasaxado organoSi gadasaxadis gadamxdelis weri-
lobiTi SekiTxvebis ganxilvisa da pasuxebis gacemis monito-
ringi;
m) sagadasaxado organodan sagadasaxado angariSgebis
formebis, aseve sagadasaxado angariSfaqturebis (maT Soris,
specialuri sagadasaxado angariSfaqturebis), CekTan gaTanab-
rebuli dokumentebis da aqcizuri markebis miRebis xelSew-
yoba;
n) sawarmos/organizaciis likvidaciis an/da reorganiza-
ciis SemTxvevaSi, gasatarebeli procedurebis ganxorciele-
bis xelSewyoba;

64
o) zedmetad gadaxdili Tanxis dabrunebis, momavali sa-
gadasaxado valdebulebebis angariSSi CaTvlis an sxva gada-
saxadebis gadaxdis angariSSi gadatanis procedurebis gan-
xorcielebis xelSewyoba;
p) biujetTan angariSsworebis Sedarebis aqtis gaforme-
bis procedurebis warmarTvis xelSewyoba.
gadasaxadis gadamxdelsa da pirad sagadasaxado mrCevels
Soris urTierToba, piradi sagadasaxado mrCevlis momsaxure-
biT sargeblobis wesi da pirobebi, momsaxurebis farglebi
ganisazRvreba gadasaxadis gadamxdelsa da sagadasaxado or-
ganos Soris dadebuli xelSekrulebiT.
sagadasaxado organoebi TavianTi kompetenciis far-
glebSi valdebuli arian:
a) daicvan saqarTvelos sagadasaxado kanonmdebloba,
imoqmedon sagadasaxado kodeqsisa da saqarTvelos sagadasa-
xado kanonmdeblobis sxva aqtebis moTxovnaTa Sesabamisad da
monawileoba miiRon saxelmwifo sagadasaxado politikis gan-
xorcielebaSi;
b) daicvan gadasaxadis gadamxdelTa uflebebi da sa-
xelmwifos interesebi;
g) gaakontrolon gadasaxadebis gamoangariSebis sis-
wore da sisrule da maTi droulad gadaxda, Caataron saga-
dasaxado Semowmebebi sagadasaxado kodeqsiT dadgenili we-
siT da am SemowmebaTa Catarebisas gaacnon gadasaxadis gadam-
xdels Tavisi uflebebi da valdebulebebi;
d) uzrunvelyon gadasaxadis gadamxdelTa droulad
aRricxva;
e) ganaxorcielon daricxuli da biujetebSi gadaxdi-
li gadasaxadebis aRricxva da Seadginon angariSgeba gadaxdi-
li gadasaxadebis Sesaxeb;
v) gadasaxadis gadamxdels daubrunon zedmetad ga-
daxdili Tanxa sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT;
z) daicvan gadasaxadis gadamxdelis Sesaxeb informa-
ciis saidumloeba da informaciis Senaxvis wesebi sagada-

65
saxado kodeqsis Sesabamisad;
T) SeimuSaon deklaraciebisa da gadasaxadebis gamoan-
gariSebasTan da gadaxdasTan dakavSirebuli sxva dokumente-
bis formebi da uzrunvelyon gadasaxadis gadamxdelisaTvis
informaciis miwodeba;
i) ganaxorcielon saqarTvelos sagadasaxado kanon-
mdeblobis darRvevis faqtebis Seswavla, analizi da Sefaseba
da dasaxon Sesabamisi RonisZiebebi sagadasaxado samarTal-
darRvevaTa gamomwvevi mizezebisa da pirobebis aRmosafxvre-
lad;
k) gamoavlinon fizikuri da iuridiuli pirebi, rom-
lebic Tavs arideben gadasaxadebis gadaxdas, da aRkveTon sa-
gadasaxado samarTaldarRvevebi, awarmoon sagadasaxado sa-
marTaldarRvevaTa saqmeebi da gamoiyenon pasuxismgeblobis
zomebi kodeqsiT dadgenili wesiT;
l) awarmoon momxmareblebTan naRdi fuliT angariS-
sworebisaTvis dasaSvebi sakontrolo-salaro aparatebis mo-
delebis saxelmwifo reestri, ganaxorcielon sakontrolo-
salaro aparatebis registracia, gaakontrolon sakontro-
lo-salaro aparatebis gamoyenebis wesebis dacva;
m) miiRon saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis
darRvevis faqtebze gancxadebebi, Setyobinebebi da sxva in-
formacia da kanoniT dadgenili wesiT Seamowmon isini;
n) dadgenili wesiT ganixilon gadasaxadis gadamxde-
lis werilebi, saCivrebi da SekiTxvebi, saWiroebis SemTxveva-
Si usasyidlod miawodon mas informacia moqmedi gadasaxade-
bis, maTi gamoangariSebisa da gadaxdis wesis Sesaxeb, agreTve
- gadasaxadis gadamxdelis uflebebisa da valdebulebebis
Taobaze;
o) Caataron ganmartebiTi muSaoba saqarTvelos saga-
dasaxado kanonmdeblobis gamoyenebasTan dakavSirebiT, gamos-
cen meToduri miTiTebebi, saxelmZRvaneloebi da broSurebi,
masobrivi informaciis saSualebebSi gamoaqveynon konsulta-
ciebi da ganmartebebi;

66
p) administraciul samarTaldarRvevebze ganaxorcie-
lon administraciuli warmoeba saqarTvelos administraci-
ul samarTaldarRvevaTa kodeqsiT dadgenili wesiT;
J) sagadasaxado kodeqsiTa da saqarTvelos sagadasa-
xado kanonmdeblobis sxva aqtebiT gaTvaliswinebuli wesiT
da dadgenil vadebSi gadascen (gaugzavnon) gadasaxadis ga-
damxdels an mis warmomadgenels sagadasaxado Semowmebis aq-
tebi, agreTve, sagadasaxado organoTa sxva gadawyvetilebebi
da Setyobinebebi;
r) gadasaxadis gadamxdels warudginon sagadasaxado
moTxovna, xolo misi Seusruleblobis an arajerovnad Ses-
rulebis SemTxvevaSi sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT
miiRon zomebi misi Sesrulebis uzrunvelsayofad;
s) dauyovnebliv daadasturon gadasaxadis gadamxde-
lis mier uSualod gadacemuli werilebisa da sagadasaxado
kodeqsiT gaTvaliswinebuli sxva dokumentebis miReba;
t) uzrunvelyon sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
gadasaxadis gadamxdelTa sagadasaxado registracia (rees-
tris warmoeba) da maTTvis saidentifikacio nomris miniWeba
(garda mewarmeTa da arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiu-
li pirebis reestrSi registracias daqvemdebarebuli pirebi-
sa).
sagadasaxado organo valdebulia gadasaxadis gadamxde-
lis moTxovnis miRebidan araugvianes 10 kalendaruli dRisa
gadasces mas amonaweri moTxovnaSi miTiTebul periodSi misi
sagadasaxado valdebulebebis cvlilebebisa da Sesrulebis
mdgomareobis Sesaxeb.

67
Tavi VI
sagadasaxado valdebulebis
warmoSobis safuZvlebi da misi
Sesrulebis wesi.
sagadasaxado moTxovna da gadasaxadis
gadamxdelis moTxovna

sagadasaxado valdebuleba aris gadasaxadis gadamxde-


lis, valdebuleba gadaixados sagadasaxado kodeqsiT dawese-
buli gadasaxadi, aseve, sagadasaxado kodeqsiT dawesebuli
da municipalitetis warmomadgenlobiTi organoebis normati-
uli aqtebiT SemoRebuli gadasaxadi.
sagadasaxado valdebulebis Sesruleba, gadasaxadis ga-
damxdelis erT-erTi ZiriTadi valdebulebaa da igi srulde-
ba gadasaxadis gadamxdelisaTvis dakisrebuli arasagadasaxa-
do xasiaTis valdebulebebisagan damoukideblad.
gadasaxadis gadamxdels sagadasaxado valdebuleba ekis-
reba sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenili iseTi garemoe-
bebis warmoqmnis momentidan, romlebic iTvaliswinebs gadasa-
xadis gadaxdas.
,,garemoebaTa warmoqmnis momenti” niSnavs dasabegri ope-
raciis ganxorcielebas an dasabegri Semosavlis miRebas (ma-
galiTad, rogoricaa xelfasis gacema), romelic warmoSobs
sagadasaxado valdebulebas. Tavis mxriv sagadasaxado valde-
bulebis warmoSobis dro gansxvavdeba sagadasaxado valdebu-
lebis Sesrulebis droisagan. magaliTad, Tu mewarme fizi-
kurma pirma dasabegri Semosavali miiRo 2021 wels, mas sa-
gadasaxado valdebuleba gauCnda Semosavlis miRebis dRes,
xolo sagadasaxado valdebulebis Sesrulebis dro damTav-
rda 2022 wlis 1 aprils.
sagadasaxado valdebulebis Sesrulebad iTvleba dadge-
nil vadaSi gadasaxadis Tanxis gadaxda.
gadasaxadis gadaxdis dRed iTvleba gadasaxadis Tanxis
biujetis Sesabamis angariSze Caricxvis dRe.

68
sagadasaxado valdebulebas asrulebs uSualod gadasa-
xadis gadamxdeli, Tumca, sagadasaxado kanonmdeblobiT gan-
sazRvrul SemTxvevaSi sagadasaxado valdebulebis Sesruleba
SeiZleba, daekisros sxva pirs.
sxva pirma gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado valde-
buleba SeiZleba, Seasrulos saqarTvelos erovnuli bankis
mier specialurad gansazRvruli formiT (romelic regu-
lirdeba erovnuli bankis prezidentis 2007 wlis 26 ivni-
sis #166 brZanebiT), magram aseT SemTxvevaSi Sesrulebuli
sagadasaxado valdebuleba ukan dabrunebas ar eqvemdebareba.
sxva piris mier gadaxdili Tanxa gadasaxadis gadamxdelma
unda CaiTvalos SemosavalSi da Sesabamisad, dabegros, magram
meore mxare, vinc gadauxada gadasaxadi gadasaxadis gadam-
xdels, aRniSnul Tanxas ver gamoqviTavs erToblivi Semosav-
lidan da ver Seamcirebs dasabegr mogebas.
sabanko dawesebuleba valdebulia, pirvel rigSi, Seas-
rulos gadasaxadis gadamxdelis sagadaxdo davaleba gadasa-
xadis gadaxdis Taobaze da sagadasaxado organos sainkaso
davaleba sabanko angariSidan gadasaxadis Tanxis Camoweris
Taobaze Semdegi TanmimdevrobiT:
a) sagadasaxado organos sainkaso davaleba;
b) gadasaxadis gadamxdelis sagadaxdo davaleba.
sagadaxdo davaleba aris angariSis mfloblis (gadamxde-
lis) mier sagadaxdo sabuTis saxiT gaformebuli gankargu-
leba misi momsaxure bankisaTvis, saxsrebis mimRebis angariS-
ze fuladi saxsrebis gadaricxvis Sesaxeb.
sainkaso davaleba aris sagadasaxado organos davaleba
Sesabamisi bankisadmi gadasaxadis gadamxdelis sabanko angari-
Sebidan gadasaxadis biujetSi mimarTvis, anu Sesabamisi Tan-
xebis Camoweris Taobaze.
piris sabanko angariSze Tanxis arsebobis SemTxvevaSi ban-
ki sagadaxdo an sainkaso davalebas asrulebs araugvianes aR-
niSnuli davalebis miRebis dRis momdevno saoperacio dRisa.
sawarmos an organizaciis likvidaciisas sagadasaxado

69
valdebulebas asrulebs da sagadasaxado davalianebas ixdis
am sawarmos an organizaciis salikvidacio komisia.
sagadasaxado davalianeba aris sxvaoba gadasaxadis ga-
damxdelis mier dadgenil vadaSi gadauxdeli gadasaxadebis
an/da sanqciebis (maT Soris, sabaJo sanqciis) Tanxasa da
zedmetad gadaxdili gadasaxadebis an/da sanqciebis (maT So-
ris, sabaJo sanqciis) Tanxas Soris.
gaerTianebebis, amxanagobebisa da sxva msgavsi warmonaq-
mnebis likvidaciisas an saqmianobis Sewyvetisas sagadasaxado
valdebulebis Sesrulebas da sagadasaxado davalianebis ga-
daxdas solidarulad axorcieleben am sawarmos partniore-
bi/monawileebi.
sawarmos an organizaciis likvidaciisas zedmetad ga-
daxdil Tanxas sagadasaxado organo ubrunebs sawarmos an
organizaciis salikvidacio komisias (sawarmos monawileebs).
likvidacia aris mewarme iuridiuli piris partniorebis
gadawyvetileba sawarmos likvidaciis dawyebis Sesaxeb.
reorganizebuli sawarmos an organizaciis sagadasaxado
valdebulebas asrulebs misi uflebamonacvle (uflebamonac-
vleebi).
reorganizacia aris piris gardaqmna, Serwyma an gayofa.
reorganizebuli sawarmos an organizaciis sagadasaxado
valdebulebisa da sagadasaxado davalianebis Sesruleba ekis-
reba mis uflebamonacvles.
ramdenime sawarmos an organizaciis Serwymisas TiToeu-
lis sagadasaxado valdebulebis Sesrulebis uflebamonac-
vled iTvleba Serwymis Sedegad Seqmnili sawarmo an organi-
zacia.
erTi sawarmos an organizaciis meore sawarmosTan an
organizaciasTan mierTebisas mierTebuli sawarmos an organi-
zaciis sagadasaxado valdebulebis Sesrulebis uflebamonac-
vled iTvleba sawarmo an organizacia, romelsac miuerTda
es sawarmo an organizacia.
sawarmos an organizaciis ramdenime sawarmod an organi-

70
zaciad gayofisas Tavdapirveli sawarmos an organizaciis sa-
gadasaxado davalianebis Sesrulebis uflebamonacvleebad iT-
vlebian aseTi gayofis Sedegad warmoqmnili sawarmoebi an
organizaciebi.
ramdenime uflebamonacvlis arsebobisas reorganizebuli
sawarmos an organizaciis sagadasaxado valdebulebis Sesru-
lebaSi TiToeuli maTganis wili ganisazRvreba gamyofi ba-
lansiT an sxva gadamcemi aqtiT. axlad warmoqmnil sawarmo-
ebs an organizaciebs ekisrebaT solidaruli pasuxismgebloba
reorganizebuli sawarmos an organizaciis sagadasaxado val-
debulebis an misi Sesabamisi nawilis SesrulebisaTvis.
sawarmos organizaciul-samarTlebrivi formis Secvli-
sas misi sagadasaxado valdebulebis Sesrulebis uflebamo-
nacvled iTvleba aseTi reorganizaciis Sedegad Seqmnili sa-
warmo.
sawarmos Semadgenlobidan erTi an ramdenime sawarmos
gamoyofisas sagadasaxado valdebulebis an/da davalianebis
Sesrulebaze pasuxs ageben gamoyofili sawarmoebi da es ma-
Sin, rodesac ZiriTadi sawarmo agrZelebs arsebobas da mas
Seswevs unari, Tavad Seasrulos Tavisi sagadasaxado valde-
bulebebi. Tumca, gamoricxuli ar aris gamoyofis aqtiT mxo-
lod ZiriTad sawarmos hqondes nakisri Tavisive sagadasaxa-
do valdebulebebis mTlianad Sesruleba da igi ar iyos ga-
danawilebuli misgan gamoyofil subieqtebze.
sawarmos reorganizaciamde zedmetad gadaxdil Tanxas
sagadasaxado organo CaTvlis am sawarmos uflebamonacvlis
reorganizebuli sawarmos momaval sagadasaxado valdebule-
baTa angariSSi saerTo Tanxis proporciulad an ubrunebs
uflebamonacvles an uflebamonacvleebs (TiToeuli maTganis
wilis Sesabamisad) kodeqsiT dadgenili wesiT.
gardacvlili piris sagadasaxado davalianebas gadaixdis
misi memkvidre samkvidro qonebaSi misi wilis proporciu-
lad, samkvidro mowmobis miRebis dRidan.
memkvidred yofnis ufleba warmoiSoba CasaxvisTanave. am

71
uflebis ganxorcieleba damokidebulia dabadebaze.
gardacvlili piris sagadasaxado davalianeba aris misi
gardacvalebis TariRis mixedviT arsebuli sagadasaxado dava-
lianeba.
gardacvlili piris memkvidre valdebulia Seatyobinos
sagadasaxado organos samkvidro mowmobis miRebis Sesaxeb, Tu
misTvis cnobilia gardacvlili piris sagadasaxado davalianebis
Taobaze.
sagadasaxado organo valdebulia pirs araugvianes 30
dRisa im dRidan, rodesac misTvis cnobili gaxda am piris mier
samkvidro mowmobis miRebis Sesaxeb, gaugzavnos Setyobineba sa-
gadasaxado davalianebis Taobaze.
gardacvlili piris sagadasaxado davalianeba Camoiwereba,
Tu:
a) gardacvlil pirs ar hyavs memkvidre;
b) memkvidrem uari Tqva samkvidroze;
g) gardacvlili piris sagadasaxado davalianebis mocu-
loba aRemateba memkvidreobiT miRebuli qonebis Rirebulebas −
sagadasaxado davalianebis darCenili Tanxis odenobiT.
memkvidre, romelic agrZelebs gardacvlili fizikuri
piris ekonomikur saqmianobas, valdebulia:
a) amis Sesaxeb acnobos sagadasaxado organos;
b) ekonomikuri saqmianobis dawyebamde daregistrirdes
gadasaxadis gadamxdelad, xolo Tu gardacvlili piri damate-
buli Rirebulebis gadasaxadis gadamxdeli iyo − damatebuli
Rirebulebis gadasaxadis gadamxdelad;
g) gadaixados gardacvlili piris sagadasaxado davalia-
neba;
memkvidres, romelic agrZelebs gardacvlili piris
ekonomikur saqmianobas, ufleba aqvs:
a) moiTxovos gardacvlili piris mier zedmetad gadax-
dili gadasaxadis/sanqciis Tanxis dabruneba an momavali gada-

72
saxadis angariSSi CaTvla;
b) gardacvlili piris pirveladi sagadasaxado dokumentebi
gamoiyenos sagadasaxado angariSgebis dros;
g) waradginos sagadasaxado deklaraciebi (maT Soris,
Sesworebuli) gardacvlili piris saqmianobis periodze;
d) kodeqsiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi gardacvlili
piris Sesabamisi dokumentebi gamoiyenos erToblivi Semosavli-
dan gamosaqviTi xarjis dasadastureblad da aqcizis/damate-
buli Rirebulebis gadasaxadis CaTvlis misaRebad;
e) gaagrZelos gardacvlili piris mier dawyebuli saga-
dasaxado dava;
sagadasaxado organo valdebulia gaaerTianos gardacvli-
li pirisa da misi memkvidris piradi aRricxvis baraTebi, Tu
memkvidre agrZelebs gardacvlili piris ekonomikur saqmianobas.
memkvidris mier gardacvlili piris zedmetad gadaxdili
gadasaxadis/sanqciis Tanxis dabrunebis an momavali gadasaxadis
angariSSi CaTvlis moTxovnis SemTxvevaSi sagadasaxado organo
araugvianes gadasaxadis gadamxdelis moTxovnis wardgenidan 3
Tvisa:
a) valdebulia gardacvlili piris zedmetad gadaxdili
gadasaxadis/sanqciis Tanxa asaxos memkvidris piradi aRricxvis
baraTze;
b) uflebamosilia daadginos piris piradi aRricxvis
baraTze arsebuli zedmetad gadaxdili Tanxis saqarTvelos
kanonmdeblobasTan Sesabamisoba, maT Soris, sagadasaxado Semow-
mebis CatarebiT;
g) uflebamosilia gardacvlili piris Seusrulebeli
sagadasaxado valdebulebebis gamovlenis SemTxvevaSi Sesabamisi
gadasaxadis daricxva ganaxorcielos:
g.a) memkvidris piradi aRricxvis baraTze, Tu memkvidre
agrZelebs gardacvlili piris ekonomikur saqmianobas;
g.b) memkvidris piradi aRricxvis baraTze, arsebuli

73
zedmetad gadaxdili Tanxis farglebSi, Tu memkvidre ar agr-
Zelebs gardacvlili piris ekonomikur saqmianobas;
d) valdebulia am nawilis „a“−„g“ qvepunqtebiT gansazRvru-
li procedurebis ganxorcielebis Semdeg gardacvlili piris
memkvidres sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenili wesiT daub-
runos an momavali gadasaxadis angariSSi CauTvalos gardacv-
lili piris zedmetad gadaxdili Tanxa.
am nawilis „g“ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi mem-
kvidris mimarT kodeqsiT gansazRvruli sanqciebi ar gamoiyeneba.
sasamarTlos mier ugzo-ukvlod dakargulad aRiarebuli
piris sagadasaxado davalianebas gadaixdis piri, romelic me-
urveobisa da mzrunvelobis organos mier uflebamosilia,
marTos ugzo-ukvlod dakarguli piris qoneba misi ugzo-uk-
vlod dakargulad aRiarebidan 3 Tvis ganmavlobaSi, ugzo-
ukvlod dakarguli piris qonebis xarjze.
meurveobisa da mzrunvelobis organo aris saqarTvelos
okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelo-
bisa da socialuri dacvis saministro an mis sistemaSi Sema-
vali uflebamosili dawesebuleba, agreTve, maTi teritoriu-
li organoebi.
sagadasaxado organo valdebulia pirs, romelic meurve-
obisa da mzrunvelobis organos mier uflebamosilia marTos
ugzo-ukvlod dakarguli fizikuri piris qoneba, gaugzavnos
Setyobineba ugzo-ukvlod dakarguli fizikuri piris sagada-
saxado davalianebis Sesaxeb, raTa man ugzo-ukvlod dakargu-
li piris magivrad dadgenili wesiT gadaixados sagadasaxado
davalianeba.
mxardaWeris mimRebis sagadasaxado valdebulebas asru-
lebs misi mxardamWeri mxardaWeris mimRebis qonebis xarjze.
sasamarTlos mier ugzo-ukvlod dakargulad an mxarda-
Weris mimRebad cnobili piris sagadasaxado davalianeba iT-
vleba uimedo sagadasaxado davalianebad da Camoiwereba im
SemTxvevaSi, Tu misi qoneba arasakmarisia sagadasaxado dava-
lianebis dasafaravad.

74
sasamarTlos mier piris ugzo-ukvlod dakargulad aRia-
rebis an mxardaWeris mimRebad cnobis gauqmebis Sesaxeb ga-
dawyvetilebis miRebis dRidan aRdgeba Camowerili sagadasa-
xado davalianeba.
ugzo-ukvlod dakarguli an mxardaWeris mimRebi pi-
ris sagadasaxado davalianeba aris misi ugzo-ukvlod dakar-
gulad aRiarebis an mxardaWeris mimRebad cnobis TariRis mi-
xedviT arsebuli sagadasaxado davalianeba.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia dabegvris obieqtis,
gadasaxadis ganakveTisa da sagadasaxado SeRavaTebis gaTva-
liswinebiT damoukideblad gamoiangariSos saangariSo perio-
disaTvis gadasaxdeli gadasaxadis Tanxa.
rogorc ukve aRvniSneT, sagadasaxado kanonmdeblobis
sxva aqtebiT dadgenil SemTxvevebSi, gadasaxdeli gadasaxadis
Tanxis gamoangariSebis valdebuleba SeiZleba daekisros saga-
dasaxado organos, sagadasaxado agents an sxva pirs (magali-
Tad, qonebis gadasaxadis SemTxvevaSi an daqiravebuli pirebi-
saTvis Sromis anazRaurebis SemTxvevaSi).
sagadasaxado valdebulebis Sesruleba dakavSirebulia
sagadasaxado periodTan, anu drois monakveTTan, romliTac
ganisazRvreba gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado valde-
buleba konkretuli gadasaxadis mixedviT.
sagadasaxado periodi aseve SeiZleba daiyos ramdenime
saangariSo periodad, romelTa mixedviTac gadasaxadis gadam-
xdels ekisreba gadasaxadis mimdinare gadasaxdelebis gadax-
dis valdebuleba.
Tu sawarmo an organizacia dafuZnda (saxelmwifo re-
gistracia gaiara) kalendaruli wlis dawyebis Semdeg, mag-
ram am wlis 1 dekembramde, misTvis pirvel sagadasaxado pe-
riods warmoadgens drois monakveTi misi dafuZnebis dRidan
am wlis bolomde. amasTan, gaerTianebebis amxanagobebis da
sxva msgavsi warmonaqmnebis dafuZnebis dRed iTvleba – er-
Toblivi saqmianobis xelSekrulebis dadebis dRe.
Tu sawarmo an organizacia dafuZnda 1 dekembridan 31

75
dekembris CaTvliT periodSi, misTvis pirvel sagadasaxado
periods warmoadgens drois monakveTi dafuZnebis dRidan
momdevno wlis bolomde.
Tu sawarmos an organizaciis likvidacia an reorganiza-
cia ganxorcielda kalendaruli wlis damTavrebamde, misTvis
ukanasknel sagadasaxado periods warmoadgens drois monakve-
Ti am wlis dasawyisidan misi likvidaciis an reorganizaciis
dasrulebamde. xolo Tu sawarmo an organizacia dafuZnda
misi likvidaciis an reorganizaciis wlis, wina wlis 30 no-
embris Semdeg, misTvis pirvel da ukanasknel sagadasaxado
periodebs warmoadgens drois monakveTi dafuZnebis dRidan
likvidaciis an reorganizaciis dasrulebis dRemde. es wese-
bi ar gamoiyeneba im sawarmoebis an organizaciebis mimarT,
romlebsac gamoeyo an SeuerTda erTi an ramdenime sawarmo
an organizacia.
Tu sagadasaxado periodis ganmavlobaSi saqarTvelos sa-
warmo an organizacia iZens ucxouri sawarmos statuss an,
piriqiT, ucxouri sawarmo – saqarTvelos sawarmos sta-
tuss, sagadasaxado periodi iyofa or nawilad. pirvel na-
wilSi sawarmo an organizacia warmoadgens gadasaxadis ga-
damxdels Tavdapirveli statusis Sesabamisad, xolo meoreSi
– SeZenili statusis Sesabamisad.
calkeuli gadasaxadebis mixedviT, ama Tu im gadasaxadis
gadamxdelis mimarT SeiZleba dawesdes sagadasaxado valde-
bulebis Sesrulebis gansxvavebuli reJimi anu isargeblos
SeRavaTiT, magram es SeiZleba ganxorcieldes mxolod saga-
dasaxado kodeqsSi cvlilebebisa da damatebebis SetaniT, xo-
lo adgilobrivi gadasaxadebis SemTxvevaSi – Sesabamis nor-
matiul aqtebSi cvlilebebis SetaniT.
sagadasaxado SeRavaTad iTvleba sxva gadasaxadis gadam-
xdelebTan SedarebiT calkeuli kategoriis gadasaxadis ga-
damxdelebisaTvis miniWebuli upiratesoba, kerZod, SesaZleb-
loba, gadaixadon gadasaxadi naklebi odenobiT an gaTavisuf-
ldnen gadasaxadis gadaxdisagan.

76
akrZalulia individualuri xasiaTis sagadasaxado SeRa-
vaTis daweseba da calkeuli pirebis ganTavisufleba gadasa-
xadisagan (anu ar SeiZleba kanonSi Caiweros konkretuli pi-
ris saxeli da gvari, romelic gaTavisuflebulia gadasaxa-
disagan).
gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs - gamoiyenos saga-
dasaxado SeRavaTebi Sesabamisi samarTlebrivi safuZvlebis
warmoSobis momentidan misi moqmedebis mTeli periodis gan-
mavlobaSi.
gadasaxadis daricxva gulisxmobs sagadasaxado organos
mier konkretuli sagadasaxado periodisaTvis gadasaxadis
Tanxis aRricxvasa da asaxvas gadasaxadis gadamxdelis pira-
di aRricxvis baraTze.
gadasaxadis gadamxdelis piradi aRricxvis eleqtronul
baraTze aisaxeba gadasaxadis gadamxdelis mier deklarirebuli
da gadaxdili Tanxebi, agreTve, sagadasaxado da sxva uflebamo-
sili organoebis mier saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswi-
nebuli gadasaxdelad daricxuli an Semcirebuli Tanxebi, zedme-
tad gadaxdili, ukan dabrunebuli an sxva gadasaxadebis gadaxdis
angariSebSi gadatanili Tanxebi, vadagadacilebuli sagadasaxa-
do davalianebebi, sagadasaxado sanqciebi (jarimebi da saurave-
bi), sasaqonlo deklarirebis ganxorcielebis dros gadaxdili
eqsportis da importis gadasaxdeli Tanxebi.
gadasaxadis daricxvis safuZvelia:
a) sagadasaxado an sabaJo deklaracia;
b) informacia sagadasaxado agentis mier gadaxdis wya-
rosTan gadasaxadis dakavebisa da gadaxdili Tanxebis Sesa-
xeb;
g) sagadasaxado Semowmebis aqti;
d) sagadasaxado organosaTvis sxva makontrolebeli an
samarTaldamcavi organoebis mier miwodebuli informacia pi-
ris sagadasaxado valdebulebis Sesaxeb.
e) sagadasaxado organosaTvis sajaro reestris erovnu-
li saagentos mier miwodebuli informacia, miwaze qonebis ga-

77
dasaxadis daricxvis miznebisaTvis.
v) informacia saqonlis realizaciis dRg-Ti dabegvris
Sesaxeb;
z) sagadasaxado/sabaJo samarTaldarRvevaTa saqmis warmo-
ebisas gamovlenili informacia.
sagadasaxado organo uflebamosilia pirs daaricxos
gadasaxadi Tavis xelT arsebuli informaciis safuZvelze, Tu
piri mas ar warudgens gadasaxadis dasaricxad saWiro informa-
cias.
gadasaxadis, agreTve, gadasaxadis mimdinare gadasaxdele-
bis gadaxdis vada dgindeba TiToeuli gadasaxadis mixedviT.
Tu sagadasaxado kodeqsiT gansazRvruli ar aris gadasa-
xadis gadaxdis vada, misi gadaxda xorcieldeba deklaraciis
wardgenisaTvis dadgenil vadaSi, xolo sxva SemTxvevaSi – sa-
gadasaxado moTxovnis miRebidan 30 dRis vadaSi.
Tu gadasaxadis gadamxdelis mier gadaxdili gadasaxade-
bis an/da sanqciebis (maT Soris, sabaJo sanqciis) gadaxdili
Tanxa aRemateba daricxuli gadasaxadebis an/da sanqciebis (maT
Soris, sabaJo sanqciis) Tanxas, sagadasaxado organo gadasaxa-
dis gadamxdelis moTxovnis wardgenis safuZvelze am moTxov-
nis wardgenidan ara ugvianes 1 Tvisa ubrunebs gadasaxadis ga-
damxdels zedmetad gadaxdil Tanxas.
Tu gadasaxadis gadamxdelis mier gadaxdili gadasaxade-
bis an/da sanqciebis (maT Soris, sabaJo sanqciis) Tanxa aRema-
teba aRiarebuli sagadasaxado davalianebis Tanxas, sagadasaxa-
do organo zedmetad gadaxdil Tanxas Semdgom daricxuli da
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis dasafaravad mimarTavs.
calkeul SemTxvevaSi, im gadasaxadis gadamxdelis mimarT,
romelic axorcielebs eleqtronul deklarirebas, SesaZle-
belia, ganxorcieldes zedmetad gadaxdili gadasaxadis Tanxis
avtomaturi dabruneba.
zedmetad gadaxdili Tanxa, romelic warmoiSva sagadasa-
xado organos sainkaso davalebiT gadasaxadis gadamxdelis sa-
banko angariSidan gadasaxadis an/da sagadasaxado sanqciis Tan-

78
xis arasworad Camoweris, maT Soris, ori an ramdenime sabanko
dawesebulebis mier sagadasaxado organos sainkaso davalebis
erTdroulad Sesrulebis Sedegad, gadasaxadis gadamxdels ub-
rundeba sagadasaxado organosTvis gancxadebis wardgenidan
araugvianes 15 dRisa.
„sagadasaxado moTxovna“ aris sagadasaxado organos mier,
dadgenili wesiT gamocemuli individualuri administraciul-
samarTlebrivi aqti, romelic Sesabamisi safuZvlebis arsebobi-
sas, waredgineba pirs, visac evaleba gadasaxadisa Tu sanqciebis
Tanxebis gadaxda.
„sagadasaxado moTxovnis“ wardgenis safuZvlebia:
a) gadasaxadis daricxva, romlis gaangariSebac akisria sa-
gadasaxado organos (magaliTad, sagadasaxado kodeqsiT gansaz-
Rvrulia, sagadasaxado organos mier gadasaxadis gadamxdeli-
saTvis sagadasaxado moTxovnis wardgenis valdebuleba qonebis
gadasaxadis mixedviT daricxuli valdebulebis Sesaxeb);
b) gadasaxadis daricxvis an/da sanqciis dakisrebis Sesaxeb
sagadasaxado organos gadawyvetileba an sagadasaxado samar-
TaldarRvevis oqmi;
g) gadasaxadis gadamxdelis aRiarebuli sagadasaxado dava-
lianebis gadaxdevinebis mizniT mesame pirze gadaxdevinebis miq-
cevis Sesaxeb gadawyvetileba;
d) pirisaTvis importis gadasaxdelis daricxvis Sesaxeb
an/da sabaJo sanqciis Sefardebis Sesaxeb sabaJo organos
gadawyvetileba an sabaJo samarTaldarRvevis oqmi.
wardgenis konkretuli safuZvliT pirs waredgineba mxo-
lod erTi sagadasaxado moTxovna.
"sagadasaxado moTxovnaSi" unda aRiniSnos:
a) sagadasaxado moTxovnis gamomcemi sagadasaxado/sabaJo orga-
no da misi misamarTi;
b) sagadasaxado moTxovnis gamocemis TariRi da nomeri;
g) piris rekvizitebi – saxeli da gvari/dasaxeleba, saidentifi-
kacio nomeri, misamarTi;

79
d) sagadasaxado moTxovnis wardgenis safuZveli, sagadasaxado
kanonmdeblobis aqtis is norma, romlis Tanaxmadac moxda gadasaxa-
dis daricxva an/da sagadasaxado/sabaJo sanqciis dakisreba;
e) sagadasaxado moTxovnis Sinaarsi – daricxuli gadasaxadis,
sauravisa da jarimis odenoba, sagadasaxado moTxovnis Sesrulebis
vada da wesi, Sefardebuli sanqciis saxe (garda jarimisa da saura-
visa);
v) piris uflebebi da valdebulebebi, maT Soris, sagadasaxado
moTxovnis gasaCivrebis vada da wesi;
z) sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebebi, romlebic piris mimarT gamoiyeneba sagadasaxado moT-
xovnis Seusruleblobis SemTxvevaSi;
T) sagadasaxado/sabaJo organos uflebamosili piris xelmowe-
ra da beWedi.
sagadasaxado/sabaJo organo gadasaxadis gadamxdels sagadasa-
xado moTxovnas ugzavnis gamovlenil sagadasaxado/sabaJo sa-
marTaldarRvevaze an sagadasaxado Semowmebis/sabaJo kontro-
lis masalebze Tanxebis daricxvis Sesaxeb sagadasaxado/sabaJo
organos ufrosis an moadgilis mier gadawyvetilebis miRebis
dRidan 5 samuSao dRis ganmavlobaSi.
"sagadasaxado moTxovna" SeiZleba gasaCivrdes misi Cabare-
bidan 30 dRis vadaSi, saqarTvelos finansTa saministros sis-
temaSi werilobiTi an eleqtronuli formiT saCivris wardge-
nis gziT. agreTve, sasamarTloSi saqarTvelos kanonmdeblobiT
dadgenili wesiT.
"gadasaxadis gadamxdelis moTxovna" aris piris mier saga-
dasaxado organosaTvis wardgenili moTxovna gadasaxadebis
an/da sanqciebis (maT Soris, sabaJo sanqciebis) zedmetad gadax-
dili Tanxis dabrunebis Sesaxeb, romlis Sesrulebac savalde-
buloa sagadasaxado organosaTvis sagadasaxado kodeqsiT gan-
sazRvrul SemTxvevebSi da dadgenili wesiT.
"gadasaxadis gadamxdelis moTxovnis" wardgenis safuZve-
lia gadasaxadebis an/da sanqciebis zedmetad gadaxdili Tanxa.

80
Tu sagadasaxado organo miiCnevs, rom gadasaxadis gadam-
xdelis moTxovna usafuZvloa, igi valdebulia moTxovnis miRe-
bidan 20 dRis vadaSi gadasaxadis gadamxdels warudginos da-
sabuTebuli Sesagebeli. pirs ufleba aqvs, sagadasaxado orga-
nos Sesagebeli gaasaCivros sagadasaxado kodeqsiT dadgenili
wesiT.
"gadasaxadis gadamxdelis moTxovnaSi" unda aRiniSnos:
a) sagadasaxado organo, romelsac waredgina gadasaxadis gadam-
xdelis moTxovna;
b) piris rekvizitebi – saxeli da gvari/dasaxeleba, saidentifi-
kacio nomeri, misamarTi;
g) gadasaxadis gadamxdelis moTxovnis wardgenis safuZveli;
d) gadasaxadis gadamxdelis moTxovnis Sinaarsi;
e) gadasaxadis gadamxdelis moTxovnis wardgenis TariRi da
xelmowera.
"gadasaxadis gadamxdelis moTxovnas" aucileblad unda daer-
Tos sabuTebi, romelTa safuZvelzedac moxda misi wardgena
(aRniSnuli wesi regulirdeba saqarTvelos finansTa ministris
#916 30.12.2009 brZanebiT, romelic awesrigebs biujetebis Se-
mosulobebis aRricxva-angariSgebis, angariSsworebis ganxorcie-
lebisa da biujetSi zedmetad an SecdomiT gadaxdili Semosulobis
Tanxis dabrunebis, aRricxvisa da angariSgebis sakiTxebs)
kerZod:
zedmetad gadaxdili gadasaxadis/sanqciis Tanxis dabruneba sa-
qarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis Sesabamisad xorcieldeba
xazinis erTiani angariSis dabrunebis qveangariSidan saxelmwifo
xazinaSi uflebamosili sagadasaxado organos mier wardgenili sa-
gadaxdo davalebis safuZvelze.
sagadaxdo davaleba mzaddeba cal-calke gadasaxadebis/sanqcie-
bis saxeebis mixedviT.
sagadaxdo davaleba mzaddeba sam egzemplarad, romelTagan meo-
re da mesame egzemplarebi xelmowerilia uflebamosili sagadasa-
xado organos Sesabamisi uflebamosili pirebis mier da dadastu-
rebulia beWdiT.

81
sagadaxdo davalebas Tan unda axldes Tanxis dabrunebis moT-
xovnis Taobaze uflebamosili sagadasaxado organosTvis wardge-
nili im gadasaxadis gadamxdelis werilis asli, romlis sasargeb-
lodac xdeba gadasaxadis/sanqciis zedmetad gadaxdili Tanxis dab-
runeba;
saxelmwifo xazinis mier zedmetad gadaxdili gadasaxadis/san-
qciis Tanxis dabruneba warmoebs uflebamosili sagadasaxado orga-
nos mier wardgenili dokumentaciis safuZvelze, saTanado rigiTo-
biT, saxelmwifo xazinaSi moTxovnis wardgenis TariRisa da drois
gaTvaliswinebiT, saxazino samsaxuris ufrosTan SeTanxmebiT.
saxelmwifo xazina ar aRasrulebs da ubrunebs moTxovnas gada-
saxadis/sanqciis zedmetad gadaxdili Tanxis dabrunebis Sesaxeb
uflebamosil sagadasaxado organos im SemTxvevaSi, Tu:
a) xazinis erTiani angariSis dabrunebis qveangariSze arsebuli
saxsrebi mocemuli periodisaTvis arasakmarisia wardgenili saga-
daxdo davalebis aRsasruleblad;
b) dokumentacia zedmetad gadaxdili gadasaxadis an/da sanqciis
Tanxebis dabrunebis Taobaze ar Seesabameba zemoT gansazRvrul
moTxovnebs da 10 dReSi ar waradgina srulyofili dokumentacia.
zedmetad gadaxdili gadasaxadis an/da sanqciis Tanxa unda dab-
rundes, Tu erTdroulad arsebobs Semdegi pirobebi:
a) gadasaxadis gadamxdelis mier biujetSi gadaxdili gadasaxa-
debisa da sanqciebis Tanxis jami aRemateba gadasaxadis gadamxdelis
piradi aRricxvis baraTze daricxuli gadasaxadebisa da sanqciebis
Tanxis jams;
b) uflebamosili sagadasaxado organo adasturebs gadasaxadis
gadamxdelis moTxovnas an gadasaxadis gadamxdelis moTxovna dakma-
yofilda saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT.
Tu gadasaxadis gadamxdelis mier gadaxdili gadasaxadebis
an/da sanqciebis (maT Soris, sabaJo sanqciis) Tanxa aRemateba
daricxuli gadasaxadebis an/da sanqciebis (maT Soris, sabaJo
sanqciis) Tanxas, sagadasaxado organo gadasaxadis gadamxdelis
moTxovnis safuZvelze, am moTxovnis wardgenidan araugvianes 1

82
Tvisa ubrunebs gadasaxadis gadamxdels zedmetad gadaxdil
Tanxas.
zedmetad gadaxdili Tanxa, romelic warmoiSva sagadasaxado
organos sainkaso davalebiT gadasaxadis gadamxdelis sabanko
angariSidan gadasaxadis an/da sagadasaxado sanqciis (maT Soris,
sabaJo sanqciis) Tanxis arasworad Camoweris, maT Soris, ori
an ramdenime sabanko dawesebulebis mier sagadasaxado organos
sainkaso davalebis erTdroulad Sesrulebis Sedegad, gada-
saxadis gadamxdels ubrundeba sagadasaxado organosaTvis ganc-
xadebis wardgenidan araugvianes 15 dRisa.
calkeul SemTxvevaSi, im gadasaxadis gadamxdelis mimarT,
romelic axorcielebs eleqtronul deklarirebas, SesaZlebe-
lia ganxorcieldes zedmetad gadaxdili gadasaxadis Tanxis av-
tomaturi dabruneba. calkeul SemTxvevaSi, Semosavlebis samsa-
xuris ufrosis gadawyvetilebiT, SesaZlebelia gadasaxadis
gadamxdels gadasaxadis gadamxdelis moTxovnis wardgenis ga-
reSe daubrundes gadasaxadis an/da sanqciis (maT Soris, sabaJo
sanqciis) zedmetad gadaxdili Tanxa. zedmetad gadaxdili gada-
saxadis an/da sanqciis (maT Soris, sabaJo sanqciis) Tanxis ga-
dasaxadis gadamxdelis moTxovnis wardgenis gareSe dabrunebis
SemTxvevebs, wessa da pirobebs gansazRvravs saqarTvelos fi-
nansTa ministri.
Tu saqarTveloSi Semosavlis gacemis wyarosTan fizikuri piris
saSemosavlo gadasaxadiT dabegvra ganxorcielda sagadasaxado Se-
RavaTebis gauTvaliswineblad, miTiTebul fizikur pirs ufleba
aqvs saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 153-e muxlis me-4 nawilis
Sesabamisad uflebamosil sagadasaxado organos warudginos dek-
laracia gadasaxadis gadaangariSebis mizniT da gadasaxadis gadam-
xdelis moTxovna zedmetad gadaxdili gadasaxadis Tanxis dabrune-
bis mizniT.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 134-e muxlis me-3 nawilis
Sesabamisad ararezidents (sawarmo, iuridiuli piri an/da mewarme
fizikuri piri), romelic iRebs saqarTvelos sagadasaxado kodeq-
sis 134-e muxlis pirveli nawilis „g“, „d” da „e“ qvepunqtebiT gan-

83
sazRvrul Semosavlebs da ibegreba gadaxdis wyarosTan, ufleba
aqvs uflebamosil sagadasaxado organos warudginos deklaracia
da gadasaxadis gadamxdelis moTxovna dakavebuli gadasaxadidan
zedmetad gadaxdili Tanxis dabrunebis moTxovniT. deklaracia un-
da waredginos saangariSo wlis momdevno wlis 1 aprilamde.
saqarTvelos finansTa ministris gadawyvetilebiT (werilobiTi
miTiTeba), gadasaxadis gadamxdelis strategiulobis gaTvaliswi-
nebiT gadamxdels SeiZleba daubrundes gadasaxadis an/da sanqciis
zedmetad gadaxdili Tanxa Semowmebis gareSe da Semcirebul vadeb-
Si.
sxva Semosulobebis zedmetad an SecdomiT gadaxdili Tanxis
dabruneba an sxva Semosulobebis saxeSi gadatana an/da biujetis
kodis araswori simboloebiT xazinis erTian angariSze mimarTvis
SemTxvevaSi Secdomis gasworeba xorcieldeba xazinis erTiani anga-
riSidan saxelmwifo xazinis mier gadamxdelis werilobiTi gancxa-
debis safuZvelze, saxsrebis mflobelis angariSze arsebuli
Tanxebis farglebSi.
SecdomiT gadaxdili gadasaxadis an/da sanqciis Tanxis dabrune-
bis moTxovniT gadasaxadis gadamxdeli gancxadebiT mimarTavs uf-
lebamosil sagadasaxado organos.
saqarTvelos moqalaqe fizikuri piri, piradobis neitra-
luri mowmobis an neitraluri samgzavro dokumentis mqone
piri, agreTve afxazeTis avtonomiur respublikasa da cxinva-
lis regionSi (yofil samxreT oseTis avtonomiur olqSi) le-
gitimurad mcxovrebi pirebi, romlebic saqarTvelos kanonmdeb-
lobiT dadgenili wesiT arian registrirebuli da romlebsac
miniWebuli aqvT piradi nomeri, garda im pirisa, romlis Semo-
savalic ibegreba wyarosTan an gaTavisuflebulia dabegvrisagan,
valdebuli arian ekonomikuri saqmianobis dawyebamde gancxa-
debiT mimarTon sagadasaxado organos maTTvis saidentifikacio
nomrebis miniWebis mizniT.

84
Tavi VII
gadasaxadis gadamxdelis
sagadasaxado angariSgebis wardgenis
safuZvlebi

„buRaltruli aRricxvis, angariSgebisa da auditis


Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT gansazRvruli subieqtebi val-
debulni arian awarmoon finansuri aRricxva da moamzadon
finansuri angariSgeba (balansi; mogebisa da zaralis angariS-
geba; angariSgeba sakuTar kapitalSi cvlilebebis Sesaxeb; an-
gariSgeba fuladi saxsrebis moZraobis Sesaxeb; ganmartebebi)
rogorc Sida, ise gare momxmareblebisaTvis. aRniSnuli in-
formaciis momzadeba da miwodeba misi uSualo Tu potenciu-
ri momxmareblebisaTvis pirvel rigSi kompaniis interesebi-
dan gamomdinareobs, vinaidan uzrunvelyofs misi saqmianobis
gamWvirvaleobis maRal xarisxs, xels uwyobs investiciebis
mozidvas da ekonomikuri aqtiurobis zrdas. magram, samewar-
meo saqmianobiT dakavebuli piri, rogorc gadasaxadis gadam-
xdeli valdebulia aseve ganaxorcielos sagadasaxado anga-
riSgeba calkeuli saxis gadasaxadebis gamoangariSebasTan da-
kavSirebiT da gansazRvruli vadis mixedviT waradginos saga-
dasaxado organoSi.
sagadasaxado deklaracia aris piris angariSgeba sagada-
saxado kodeqsiT dadgenili gadasaxadis gamoangariSebis Sesa-
xeb.
sagadasaxado deklaraciaSi jamuri sagadasaxado valde-
bulebis Tanxis gaangariSeba xorcieldeba srul larebSi. am
mizniT 1 laramde sagadasaxado valdebuleba nuldeba. maga-
liTad, Tu gadasaxadis Tanxa Seadgens 85 larsa da 95
TeTrs, maSin gadasaxdeli Tanxa iqneba 85 (da ara 86) lari.
pirs ufleba aqvs, piradad waradginos sagadasaxado
deklaracia sagadasaxado organoSi, agreTve gagzavnos igi
dazRveuli safosto gzavniliT an eleqtronuli formiT.
saqarTvelos finansTa ministris mier gansazRvruli

85
SemTxvevebis garda, Tu piri ar waradgens sagadasaxado dek-
laracias, iTvleba, rom man waradgina deklaracia, romlis
safuZvelze gadasaxdelad dasaricxi gadasaxadis Tanxa (mag.
dasabegri Semosavali) nulis tolia. am saangariSo periodze
Semdgom wardgenili sagadasaxado deklaracia dagvianebulad
wardgenilad CaiTvleba.
saqarTvelos finansTa ministris mier gansazRvruli
SemTxvevebi ki Semdegia:
a) Tu dRg-is gadamxdelad registrirebuli gadasaxadis
gadamxdeli ar waradgens mogebis gadasaxadis yovelTviur
deklaracias, ar iTvleba, rom man waradgina deklaracia, rom-
lis safuZvelze gadasaxdelad dasaricxi gadasaxadis Tanxa
nulis tolia;
b) Tu dRg-is gadamxdelad registrirebuli gadasaxadis
gadamxdeli, garda fizikuri pirisa, ar waradgens saangariSo
Tvis mixedviT gacemuli Sromis anazRaurebis Tanxebisa da
dakavebuli gadasaxadis Sesaxeb deklaracias, ar iTvleba, rom
man waradgina deklaracia, romlis safuZvelze gadasaxdelad
dasaricxi gadasaxadis Tanxa nulis tolia;
g) Tu dRg-is gadamxdeli, garda fizikuri pirisa, ar
waradgens damatebuli Rirebulebis gadasaxadis deklaracias,
ar iTvleba, rom man waradgina deklaracia, romlis safuZvel-
ze gadasaxdelad dasaricxi gadasaxadis Tanxa nulis tolia.
wliuri saSemosavlo, mogebis an qonebis gadasaxadis sa-
gadasaxado deklaraciis wardgenis vada grZeldeba 3 TviT, Tu
pirs gadaxdili aqvs dasadeklarirebeli periodis mimdinare
gadasaxdelebi (an ara aqvs mimdinare gadasaxdelebis gadaxdis
valdebuleba) da sagadasaxado deklaraciis wardgenis vadis
gasvlamde werilobiT mimarTavs sagadasaxado organos vadis
gagrZelebis Taobaze. sagadasaxado deklaraciis wardgenis va-
dis gagrZelebiT ar icvleba gadasaxadis gadaxdis vada.
magaliTad, kompaniam Sesabamisi saangariSo Tvis 1 apri-
lamde gadaixada kuTvnili mimdinare gadasaxdelebi mogebis
gadasaxadis saxiT, magram ver aswrebs mogebis gadasaxadis

86
deklaraciis wardgenas, maSin mas SeuZlia 1 aprilamde warad-
ginos gancxadeba deklarirebis gadavadebis Sesaxeb da dekla-
raciis dagvianebiT wardgenisaTvis sanqcia aRar daekisreba.
Tumca, deklaraciis dagvianebiT wardgena ar niSnavs gadasaxa-
dis gadaxdis gadavadebas, anu gadasaxadi gadaxdili unda iq-
nes 1 aprilamde.
Tu piri wardgenil sagadasaxado deklaraciaSi aRmoaCens
Secdomas, romelic iwvevs sagadasaxado valdebulebis cvli-
lebas, igi valdebulia sagadasaxado deklaraciaSi Seitanos
Sesabamisi cvlileba an/da damateba.
Sesworebuli sagadasaxado deklaracia CaiTvleba Tavda-
pirvelad wardgenilad, Tu igi sagadasaxado organoSi war-
dgenilia am sagadasaxado deklaraciis wardgenis vadis gas-
vlamde.
magaliTad, kompaniam 1 aprilamde, 23 marts waradgina
sagadasaxado deklaracia da miuTiTa, rom dasabegri mogeba
Seadgens 15 000 lars. 30 marts aRmoaCina, rom dasabegri mo-
geba yofila 21 000 lari. Sesabamisad man 30 marts waradgina
koreqtirebuli mogebis gadasaxadis deklaracia. es deklara-
cia mas eTvleba Tavdapirvel vadaSi wardgenilad da sagadasa-
xado sanqcias ar daeqvemdebareba.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, pirs mosTxovos:
a) misi saaRricxvo dokumentaciis an/da mis dabegvrasTan
dakavSirebuli informaciis (maT Soris, saqarTvelos saerTaSo-
riso xelSekrulebis safuZvelze sxva saxelmwifos kompeten-
turi (uflebamosili) organos mier moTxovnili informaciis)
wardgena;
b) misi qonebis nusxis wardgena.
sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi aRs-
rulebis erovnuli biuros uflebamosil pirs ufleba aqvs,
ganaxorcielos qonebis nusxis moTxovnis uflebamosileba.
sagadasaxado organo uflebamosilia gadasaxadis gadamx-
delis sagadasaxado Semowmebisas (am Semowmebis farglebSi) an

87
saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebis Sesabamisad sxva
saxelmwifos kompetenturi (uflebamosili) organos mimarTvis
safuZvelze komerciuli bankisgan gamoiTxovos piris Sesaxeb
„komerciuli bankebis saqmianobis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis
me-17 muxliT gaTvaliswinebuli an `mikrobankebis saqmianobis
Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 24-e muxliT gaTvaliswinebu-
li konfidencialuri informacia. am informacias sagadasaxado
organo gamoiTxovs sasamarTlo gadawyvetilebis safuZvelze,
saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsiT dadgenili
wesiT.
piri valdebulia moTxovnili informacia miTiTebul vada-
Si, sworad da srulad warudginos sagadasaxado organos/aRs-
rulebis erovnul biuros. piri, romlis qonebasac sagadasaxado
organom yadaRa daado, valdebulia axali qonebis SeZenis
SemTxvevaSi am qonebis SeZenidan araugvianes 7 samuSao dRisa
Seasworos mis mier wardgenili qonebis nusxa.
sabanko dawesebuleba valdebulia:
mewarme fizikur pirs an/da sawarmos/organizacias gaux-
snas sabanko angariSi gadasaxadis gadamxdelis saidentifika-
cio nomris miniWebis damadasturebeli dokumentis safuZvel-
ze, xolo ucxouri sawarmosaTvis sabanko angariSis pirvelad
gaxsnisas an am sawarmosaTvis bolo angariSis daxurvisas aR-
niSnulis Taobaze 3 samuSao dRis vadaSi acnobos Semosavle-
bis samsaxurs da samsaxuris mier am informaciis miRebamde
ucxouri sawarmos angariSidan ar ganaxorcielos gasavlis
operaciebi;
Semosavlebis samsaxuris moTxovnis SemTxvevaSi miawodos
mas informacia gadasaxadis gadamxdelis angariSis gaxsnis an
daxurvis Sesaxeb aRniSnuli moTxovnidan 3 samuSao dRis va-
daSi. Semosavlebis samsaxurs am informaciis moTxovnis uf-
leba aqvs xandazmulobis vadis farglebSi, romelic aiTvleba
angariSis gaxsnidan/daxurvidan, xolo sxva SemTxvevaSi infor-
macia SesaZlebelia gamoTxovil iqnas sasamarTlos gadawyve-

88
tilebis safuZvelze.
rogorc sagadasaxado angariSgebis momzadebis, ise sagada-
saxado urTierTobebSi warmoSobili sxva valdebulebebis Ses-
rulebis mizniT, gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, awarmo-
os saaRricxvo dokumentacia, maT Soris pirveladi sagadasa-
xado dokumenti.
pirveladi sagadasaxado dokumenti aris werilobiTi do-
kumenti, romliTac SesaZlebelia sameurneo operaciis monawi-
le mxareTa identificireba, aqvs TariRi da moicavs miwodebu-
li saqonlis/gaweuli momsaxurebis CamonaTvalsa da Rirebu-
lebas. saqonlis/momsaxurebis gacvlis (barterul) operaciaze
gamoweril pirvelad sagadasaxado dokumentSi saqonlis Rire-
bulebis (maT Soris, saqonlis erTeulis fasis) miTiTeba sa-
valdebulo ar aris.
pirvelad dokuments (invoisi, kontraqti, sasaqonlo zed-
nadebi da sxva) unda hqondes Semdegi aucilebeli rekvizite-
bi:
- myidvelis dasaxeleba da gamyidvelis xelmowera;
- operaciis ganxorcielebis TariRi;
- miwodebuli saqonlisa da momsaxurebis sia, raodenoba
da erTeulis Rirebuleba.
pirveladi sagadasaxado dokumenti dgeba aranakleb or
identur egzemplarad, romlebic rCeba sameurneo operaciis
monawile mxareebTan. sasaqonlo zednadebi adasturebs saqon-
lis miwodebas da ara momsaxurebis gawevas. momsaxurebis ga-
wevisaTvis, roca is calke gaiweva da ar aris miwodebuli sa-
qonlis gasayidi fasis Semadgeneli nawili, unda gamoiweros
sxva dokumenti: miReba-Cabarebis aqti, invoisi an sagadasaxado
angariSfaqtura.
piri valdebuliaკ pirveladi sagadasaxado dokumenti Se-
inaxos im kalendaruli wlis damTavrebidan, romelsac igi mi-
ekuTvneba, aranakleb 3 wlis ganmavlobaSi.
magaliTad, 2020 wlis 5 Tebervals gamowerili sasaqon-
lo zednadebi saqonlis myidvelma da saqonlis gamyidvelma

89
unda Seinaxos 2020 wlis 31 dekembris dasasrulidan 3 wlis
ganmavlobaSi anu 2023 wlis bolomde.
Semosavali gadasaxadiT ibegreba im SemTxvevaSic, rode-
sac misi kanoniereba sadavoa.
sagadasaxado samarTaldarRveviT miRebuli Semosavali
an ganxorcielebuli sxva operacia (sagadasaxado samarTal-
darRveva, administraciuli samarTaldarRveva, danaSauli)
ibegreba saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenili
wesiT.
Tu saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebul Sem-
TxvevebSi sasamarTlos gadawyvetilebiT Semosavali srulad
eqvemdebareba biujetis sasargeblod amoRebas, igi ar ibegreba.
Tu raime Tanxa gamoiyeneba konkretuli piris interese-
bisaTvis, CaiTvleba, rom es Tanxa miRebuli aqvs am pirs.
m a g a l i T i:
erTma pirma, meore pirs gadauricxa Tanxa, raTa am pirs
mesame pirisaTvis miewodebina nedleuli, rom am ukanasknels
daewyo saqonlis warmoeba. pirveli piris mier meore pirisaT-
vis mesame piris interesebis sasargeblod gadaricxuli Tanxa
warmoadgens mesame piris dasabegr Semosavals.
m a g a l i T i:
vTqvaT, R sawarmom fizikuri piris TxovniT K saswavlo
dawesebulebas gadauxada am fizikuri piris swavlebis safasu-
ri 1 500 lari. amasTan, swavleba ar gulisxmobs R sawarmos
saWiroebisaTvis fizikuri piris momzadebas da ar warmoSobs
fizikuri piris raime valdebulebas R-is winaSe. am SemTxveva-
Si CaiTvleba, rom 1 500 lari miiRo fizikurma pirma.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, piris sagadasaxado
valdebulebebi gansazRvros arapirdapiri meTodebis gamoyene-
biT (aqtivebis sididis, saoperacio Semosavlebisa da xarje-
bis, piris Sesaxeb informaciis misi saqmianobis sxva sagadasa-
xado periodTan an sxva amgvari gadasaxadis gadamxdelis Sesa-
xeb monacemebis Sedarebis, agreTve, sxva msgavsi informaciis
analizis safuZvelze):

90
a) Tu pirs ar aqvs saaRricxvo dokumentacia an saaR-
ricxvo dokumentaciiT SeuZlebelia dabegvris obieqtis dad-
gena;
b) erTze meti nebismieri Semdegi pirobis arsebobisas:
b.a.) adgili aqvs piris aqtivebis dausabuTebel zrdas;
b.b.) piris mier ekonomikuri saqmianobisaTvis an/da pira-
di moxmarebisaTvis gaweuli xarji aWarbebs deklarirebul
Semosavals;
b.g) mimdinare sagadasaxado kontrolis RonisZiebebis
Sedegad sagadasaxado Semowmebis dawyebis Sesaxeb sagadasaxado
organos Sesabamisi aqtiT gansazRvrul Sesamowmebel periodSi
gamovlenilia piris mier sagadasaxado samarTaldarRvevis Ca-
denis ori an meti SemTxveva;
b.d.) gamovlenilia arsebiTi sxvaoba piris mier sagadasa-
xado organosaTvis wardgenil/deklarirebul dabegvrasTan da-
kavSirebul monacemebsa da mimdinare sagadasaxado kontrolis
RonisZiebebis Sedegad faqtobrivad dafiqsirebul monacemebs
Soris.
piri, romelic saqonlis/momsaxurebis realizacias upi-
ratesad naRdi angariSsworebiT axorcielebs, gadasaxadis ga-
daxdisas iyenebs saqarTvelos finansTa ministris mier dadge-
nili Semosavlebisa da xarjebis aRricxvis gamartivebul we-
sebs. aRniSnuli wesebi ar vrceldeba im gadasaxadis gadam-
xdelze, romelic, mogebisa da saSemosavlo gadasaxadebis miz-
nebidan gamomdinare, valdebulia, ganaxorcielos an nebayof-
lobiT axorcielebs buRaltrul aRricxvas daricxvis meTo-
diT, agreTve, im pirze, romelic registrirebulia damatebu-
li Rirebulebis gadasaxadis gadamxdelad.
piri, romelic iyenebs aRricxvis gamartivebul wess, aR-
ricxvis wignSi asaxavs Semosavlebis miRebisa da xarjebis ga-
wevasTan dakavSirebul yvela operacias. aRricxvis wignis da-
saluqad pirma gancxadebiT unda mimarTos sagadasaxado orga-
nos. aRricxvis wigni ixsneba erT kalendarul welze, igi un-
da iyos zonargayrili da danomrili. wignis bolo gverdze

91
aRiniSneba masSi arsebuli furclebis raodenoba, rac damow-
mebul unda iqnაs gadamxdelis xelmoweriTa da beWdiT, xolo
misi ararsebobis SemTxveveSi sagadasaxado organos Tanamdebo-
bis piris xelmoweriTa da beWdiT.

92
Tavi VIII
saSemosavlo gadasaxadi

§1. saSemosavlo gadasaxadis arsi, gadasaxadis gadamxdeli,


gadasaxadisagan gaTavisufleba

saSemosavlo gadasaxadi, sxva gadasaxadebTan SedarebiT


axalgazrdaa. pirvelad igi SemoRebul iqna inglisSi 1798
wels da moqmedebda 1816 wlamde (romelic qonebis gadasa-
xads ufro hgavda). 1842 wels igi meored iqna SemoRebuli
da amjerad ukve pasuxobda saSemosavlo gadasaxadiT dabeg-
vris ZiriTad principebs. danarCen qveynebSi saSemosavlo ga-
dasaxadi SemoRebuli iqna XIX saukunis bolos da XX sau-
kunis dasawyisSi (mag. prusiaSi 1891 wlidan, safrangeTSi -
1914 wlidan, ruseTSi - 1916 wlidan da a.S.).
ganviTarebul qveynebSi saSemosavlo gadasaxads mniSvne-
lovani xvedriTi wili uWiravs biujetis sagadasaxado Semo-
savlebSi da meryeobs 30%-idan 60%-mde (garda safrangeTi-
sa, sadac biujetis Semosavlebis umetes nawils avsebs ara-
pirdapiri gadasaxadebi). saSemosavlo gadasaxads gaaCnia
bevri upiratesoba:
jer erTi _ warmoadgens pirad gadasaxads anu ibegreba
namdvilad miRebuli da ara savaraudo Semosavlebi;
meorec _ saSemosavlo gadasaxadi maqsimalurad uzrun-
velyofs dabegvris ZiriTadi principebis realizacias _ sa-
yovelTaobas da Tanabarzomierebas.
saSemosavlo gadasaxadis mTavari nakli ki mdgomareobs
imaSi, rom arsebobs masze Tavis aridebis farTo areali, ami-
tom ganviTarebul qveynebSi moqmedebs sxva pirdapiri gadasa-
xadebic: miwis, kapitalis nazardze, qonebis da a.S. romelic
uzrunvelyofs saSemosavlo gadasaxadisagan Tavis aridebiT
gamowveuli biujetis danakargebis Sevsebas.
saSemosavlo gadasaxadis gaangariSebisas, mravali qveynis
kanonmdebloba adgens, egreT wodebul, universalur daTmo-

93
bas _ Semosavlebis daubegrav minimums. dabegvras eqvemdebare-
ba mxolod is Semosavlebi, romelic aRemateba am minimums.
bevr qveyanaSi daubegravi minimumis sidide minimaluri xel-
fasis tolia. aRniSnuli SeRavaTis arsi mdgomareobs imaSi,
rom dasabegri bazidan gamovides gadasaxadis gadamxdelis Se-
mosavlebis is nawili, romelic aucilebelia adamianis mini-
maluri cxovrebiseuli moTxovnilebebis dasakmayofileblad.
daubegravi minimumi Tavisi bunebiT warmoadgens adamianis Zi-
riTadi uflebis _ sicocxlis uflebis safinanso-samarTleb-
riv gamoxatulebas. amitom daubegravi minimumis sidide ar
SeiZleba iyos cxovrebis minimaluri moTxovnilebis sidideze
naklebi.
saSemosavlo gadasaxadi, saqarTvelos mosaxleobisaTvis,
pirdapiri gadasaxadebidan ZiriTad gadasaxads warmoadgens.
aRniSnul gadasaxads ixdis is rezidenti da ararezidenti
fizikuri pirebi, romlebsac mocemuli sagadasaxado wlisaT-
vis gaaCniaT dasabegri Semosavlebi. imisaTvis, rom fizikurma
pirma miiRos rezidentis statusi aucilebelia igi imyofe-
bodes saqarTvelos teritoriaze aranakleb 183 dRisa nebis-
mier 12–Tvian periodSi, anu fizikuri piris rezidentobis
dasadgenad unda moiZebnos mimdinare wlis is Tve, romlis
wina 11 kalendaruli Tvisa da mocemuli Tvis ganmavlobaSi
es piri faqtobrivad imyofeboda saqarTveloSi 183 dRis an
meti xnis ganmavlobaSi. rezidentis an ararezidentis statu-
si dgindeba yoveli sagadasaxado periodis mimarT. amasTan,
wina sagadasaxado periodSi rezidentis statusis misaniWeb-
lad CaTvlili Tvis dReebi, momdevno sagadasaxado periodSi
rezidentis statusis dadgenisaTvis aRar gaiTvaliswineba.
m a g a l i T i:
vTqvaT, fizikuri piri saqarTveloSi ar imyofeboda 2020
wlis 15 ianvramde, Camovida 15 ianvars da 182 dRis ganmav-
lobaSi gaCerda saqarTveloSi (12 dRiT ianvarSi, 8 dRiT
TebervalSi, 31 dRiT martSi, 30 dRiT aprilSi, 30 dRiT iv-
nisSi, 31 dRiT ivlisSi, 30 dRiT seqtemberSi, 10 dRiT oq-

94
tomberSi) Tumca, ar iTvleboda saqarTvelos rezidentad.
aRniSnuli fizikuri piri 2021 wlisaTvis rezidentad CaiT-
vleba mxolod im SemTxvevaSi Tu 2021 wlis ianvarSi 13 dRe
mainc gaCerda saqarTveloSi (2020 wlis Tebervlidan 2021
wlis ianvris CaTvliT uwyveti 12 kalendaruli Tvea).
ararezidenti fizikuri piri saSemosavlo gadasaxads ix-
dis Tavisi Semosavlebis im nawilidan, romelic mas miRebu-
li aqvs saqarTveloSi arsebuli wyarodan.
fizikuri piri, romelic rogorc xelfasis saxiT, ise
momsaxurebis miwodebiT Rebulobs Semosavals diplomatiuri
statusis mqone saerTaSoriso organizaciebSi warmoadgens
saSemosavlo gadasaxadis gadamxdels, magram am SemTxvevaSi
saerTaSoriso organizacias ar ekisreba sagadasaxado kanon-
mdeblobiT gaTvaliswinebuli sagadasaxado agentis funqciis
Sesruleba, Tumca, SeuZlia man es funqciebi nebayoflobiT
Seasrulos, rasac acnobebs saqarTvelos finansTa saministros
mmarTvelobis sferoSi Semaval sajaro samarTlis iuridiul
pirs – Semosavlebis samsaxurs.
organizaciis mier Semosavlebis samsaxurisaTvis warsadgen
Setyobinebas unda erTvodes daqiravebuli fizikuri piris Tan-
xmoba, dadgenili wesiT gadasaxadis gadaxdis Sesaxeb.
daqiravebuli piris mier diplomatiuri statusis mqone sa-
erTaSoriso organizaciaSi daqiravebiT muSaobis Sedegad miRe-
buli nebismieri sazRauri (sargebeli), saSemosavlo gadasaxadis
gadaxdas eqvemdebareba yovelTviurad, araugvianes saangariSo
Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa.
gadasaxadis gadamxdelis mowmobis armqone fizikuri piris
mier diplomatiuri statusis mqone saerTaSoriso organiza-
ciisaTvis momsaxurebis miwodebiT miRebul Semosavalze sagada-
saxado valdebulebis Sesruleba ekisreba momsaxurebis mimwo-
debel pirs.
diplomatiuri statusis mqone saerTaSoriso organizacii-
s mier daqiravebuli piri valdebulia yovelwliurad, saanga-
riSo wlis momdevno wlis 1 aprilamde warudginos sagadasaxa-

95
do organos saSemosavlo gadasaxadis wliuri deklaracia. amas-
Tan, daqiravebuli piri valdebulia, sagadasaxado organos moT-
xovnisTanave warudginos organizaciis blankze gacemuli ofi-
cialuri sabuTis originali, romelic Seicavs saTanado aRniS-
vnas pirisaTvis gacemuli anazRaurebis odenobis miTiTebiT –
„xelfasi” an „momsaxurebis kompensacia”. aRniSnulis garda, sa-
buTi unda Seicavdes organizaciis uflebamosili warmomadgen-
lis xelmoweras, organizaciis beWeds (aseTis arsebobis Sem-
TxvevaSi), daqiravebuli an momsaxurebis mimwodebeli piris sa-
xels, gvars da pirad nomers piradobis mowmobis mixedviT.
fizikuri piri, romelic iRebs anazRaurebas diplomatiuri
statusis mqone saerTaSoriso organizaciidan, valdebulia
dadges sagadasaxado aRricxvaze sacxovrebeli/saqmianobis adgi-
lis mixedviT. sagadasaxado aRricxvaze asayvanad daqiravebuli
piri sagadasaxado organoSi waradgens organizaciis blankze ga-
cemuli oficialuri sabuTis originals, romelic Seicavs saTa-
nado aRniSvnas piris miTiTebiT –„daqiravebulia”. aRniSnulis
garda sabuTi unda Seicavdes organizaciis uflebamosili war-
momadgenlis xelmoweras, organizaciis beWeds (aseTis arsebobis
SemTxvevaSi), daqiravebuli piris saxels, gvars da pirad nomers
piradobis mowmobis mixedviT. saregistracio informaciaSi
cvlilebebis ganxorcielebisas gadasaxadis gadamxdeli – fizi-
kuri piri valdebulia cvlilebebis ganxorcielebidan araugvia-
nes 10 dRisa Sesabamisi cvlilebebi Seitanos sakuTar sagadasa-
xado saregistracio monacemebSi.
rezidenti fizikuri piris saSemosavlo gadasaxadiT da-
begvris obieqtia dasabegri Semosavali, romelic ganisaz-
Rvreba, rogorc sxvaoba kalendaruli wlis ganmavlobaSi mi-
Rebul erTobliv Semosavalsa da am periodisaTvis kodeqsiT
gaTvaliswinebul gamoqviTvebis Tanxebs Soris.
ararezidenti fizikur piri, romelic mudmivi dawesebu-
lebis meSveobiT axorcielebs saqmianobas saqarTveloSi, sa-
Semosavlo gadasaxads ixdis dasabegri Semosavlidan, rome-

96
lic warmoadgens sxvaobas mudmiv dawesebulebasTan dakavSi-
rebul saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRebul erToblivi
Semosavlebisa da am periodisaTvis kodeqsiT gaTvaliswine-
bul gamoqviTvebis Tanxebs Soris.
ararezidenti fizikuri piris erToblivi Semosavali,
romelic dakavSirebuli ar aris saqarTveloSi mis mudmiv
dawesebulebasTan ibegreba gadaxdis wyarosTan gamoqviTvebis
gareSe Semdegi ganakveTebiT:
a) dividendebi 5%-iT;
b) procentebi 5%-iT;
g) sawarmos, organizaciis an/da mewarme fizikuri piris
mier saerTaSoriso kavSirgabmulobis telesakomunikacio mom-
saxurebisaTvis da saerTaSoriso gadazidvebis satransporto
momsaxurebisaTvis gadaxdili Tanxebi – 10 procentiT;
d) „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT
gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis ganxorciele-
bisas ararezidenti qvekontraqtorebis mier miRebuli Semo-
savali – 4 procentiT;
d1) fizikuri pirisTvis gadaxdili saijaro momsaxu-
rebis Tanxa - 20%-iT;
e) gadaxdili sxva Tanxebi, romlebic sagadasaxado ko-
deqsiT iTvleba saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRebul
Semosavlad, – 10 procentiT;
v) xelfasis saxiT miRebuli Semosavali – 20%-iT.
ararezidenti fizikuri piris qonebis realizaciidan mi-
Rebuli Semosavali, romelic dakavSirebuli ar aris mis
mudmiv dawesebulebasTan, warmoadgens saSemosavlo gadasaxa-
diT dabegvris obieqts. gadasaxadis ganakveTi Seadgens 20%-
s, xolo dasabegri Semosavali ganisazRvreba, kalendaruli
wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRe-
bul erTobliv Semosavlebsa da am periodisaTvis aseTi Se-
mosavlebis miRebasTan dakavSirebul gamoqviTvebis Tanxebs
Soris sxvaobidan.
qonebis realizaciidan miRebuli Semosavlebia:

97
a) rezidenti iuridiuli piris Cveulebrivi aqciebis an
partnioris wilis realizaciiT miRebuli nameti; (magali-
Tad, ararezidenti fizikuri piri flobs saqarTvelos sa-
warmos wils. aseTi aqtivis realizaciiT miRebuli nameti
CaiTvleba qonebis realizaciiT miRebul Semosavlad).
b) aramaterialuri aqtivis gamoyenebis (mag. saavtoro
ufleba, patenti, savaWro niSani) uflebasTan dakavSirebuli
roialtis formiT miRebuli Semosavali;
g) saqarTveloSi gamoyenebuli moZravi qonebis ijariT
an/da sxva saxelSekrulebo sargeblobis uflebis gadacemiT
miRebuli Semosavali an saqarTveloSi arsebuli da ekonomi-
kuri saqmianobisaTvis gamoyenebuli uZravi qonebiT miRebuli
Semosavali, maT Soris, aseT qonebaSi partnioris wilis rea-
lizaciiT miRebuli Semosavali da aRniSnuli qonebis reali-
zaciiT miRebuli nameti;
d) sxva qonebis realizaciiT miRebuli nameti.
ararezidenti piris mier qonebis realizaciidan miRebu-
li dasabegri Semosavlis formirebisas mxedvelobaSi unda
miviRoT is garemoeba, romelic gansazRvravs, Tu rodis unda
CaiTvalos ararezidentis mier miRebuli Semosavali saqar-
TveloSi arsebuli wyarodan miRebulad. kerZod, aqciebis an
partnioris wilis miwodebiT miRebuli Semosavali unda
warmoadgendes im sawarmos qonebis wilis miwodebas, romlis
aqtivebis Rirebulebis 50%-ze meti pirdapir an arapirdapir
iqmneba saqarTveloSi arsebuli uZravi qonebis Rirebulebi-
dan.
m a g a l i T i:
vTqvaT, K sawarmos aqtivebis saerTo Rirebulebaa 115 000
lari, aqedan:
➢ saqarTveloSi arsebuli Senobebis Rirebulebaa
80 000 lari;
➢ debitoruli moTxovnebi Seadgens 15 000 lars;
➢ sabanko angariSebze arsebuli fuladi saxsrebi
20 000 lars Seadgens.

98
am SemTxvevaSi Tuki K kompaniis damfuZnebeli Z partni-
ori yidis Tavis wils K-Si, maSin Z–is mier miRebuli Semo-
savali warmoadgens saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRe-
bul Semosavals, vinaidan aqtivebis Rirebulebis 50%-ze me-
ti (am SemTxvevaSi 80000/115000*100=69.5%) Seqmnilia sa-
qarTveloSi arsebuli uZravi qonebis Rirebulebidan.
saSemosavlo gadasaxadis ganakveTi Seadgens dasabegri Se-
mosavlis 20%-s, Tumca, arsebobs gansxvavebuli ganakveTebic,
kerZod,
- 5%-iani ganakveTi, romliTac ibegreba:
a) sacxovrebeli farTobis organizaciaze, iuridiul
pirze an fizikur pirze sacxovrebeli mizniT gaqiravebis Se-
degad im fizikuri piris mier miRebuli Semosavali, rome-
lic am Semosavlidan gamoqviTvebs ar axorcielebs da Car-
Tulia sacxovrebeli farTobis gamqiravebel pirTa reestr-
Si;
b) fizikuri piris mier sacxovrebeli binis (saxlis)
da masze damagrebuli miwis nakveTis, agreTve, avtosatrans-
porto saSualebis miwodebiT miRebuli nameti Semosavali.
- 10%-iani ganakveTi, romliTac ibegreba fizikuri pi-
ris mier sistemur-eleqtronuli formiT azartuli TamaSo-
bebis organizebidan miRebuli dasabegri Semosavali. am
SemTxvevaSi dasabegri Semosavali aris azartul TamaSoba-
ze/TamaSobebze moTamaSeebisgan miRebul fsonebsa da moTama-
Seebze gacemul mogebas Soris sxvaoba.
- 2%-iani ganakveTi, romliTac ibegreba sistemur-
eleqtronuli formiT organizebul azartul an/da mogebian
TamaSobebSi (garda sistemur-eleqtronuli formiT mowyobi-
li wamaxalisebeli gaTamaSebisa) monawile piris dasabegri
Semosavali. am SemTxvevaSi saSemosavlo gadasaxadiT dabegv-
ris obieqtia mis mier sistemur-eleqtronuli saTamaSo anga-
riSidan gatanili Tanxa.
sistemur-eleqtronuli formiT totalizatoris TamaSo-
bebis organizebis SemTxvevaSi pirisTvis saSemosavlo gadasaxa-

99
diT dabegvris obieqti aRniSnuli saqmianobis nawilSi aris am
saqmianobis mixedviT yoveli saangariSo Tvis ganmavlobaSi mi-
Rebuli fsonebis jami, romelic ibegreba 7%-iani ganakveTiT.
am SemTxvevaSi piri valdebulia, araugvianes saangariSo Tvis
momdevno Tvis 15 ricxvisa, saqarTvelos finansTa ministris
mier dadgenili formiT waradginos deklaracia da imave va-
daSi gadaixados Sesabamisi gadasaxadi.
saSemosavlo gadasaxadiT dabegvrisagan Tavisufldeba fi-
zikuri pirebis mier miRebuli Semosavlebis Semdegi saxeebi:
a) ararezidentis mier saqarTvelos teritoriaze ucxo-
eTis diplomatiur da maTTan gaTanabrebul dawesebulebebSi
daqiravebiT muSaobiT miRebuli Semosavlebi;
b) miRebuli granti, saxelmwifo pensia, saxelmwifo
kompensacia, saxelmwifo akademiuri stipendia, magrovebadi
da dabrunebadi xasiaTis arasaxelmwifo sapensio sqemidan mi-
Rebuli pensia ganxorcielebuli Senatanebis odenobiT, sa-
xelmwifo stipendia, daxmarebebisa da erTjeradi gasacemle-
bis mizniT biujetiT gaTvaliswinebuli asignebebidan an/da
biujetis sarezervo fondebidan miRebuli Tanxebi;
magrovebadi arasaxelmwifo pensia aris meanabris mier sapen-
sio sqemaSi monawile fizikuri pirisaTvis gansazRvruli perio-
dulobiTa da Senatanis odenobiT sapensio asakamde an gansaz-
Rvrul periodamde dagrovebuli Tanxa, romelzec ericxeba pro-
centi, saqarTveloSi moqmedi sapensio sqemebis mixedviT sapensio
Senatanis odenoba ar aris fiqsirebuli. SesaZlebelia pensi-
is memkvidreobiT gadacema, aseve, nebismier dros sapensio da-
nagrovis mTlianad an nawilobriv gatana, jarimebis gadaxdis
gareSe. fondis wevris sapensio asakamde gardacvalebis Sem-
TxvevaSi, misi sapensio danagrovi mTlianad gadaecema mis mem-
kvidres.
b1) saxelmwifos mier dafuZnebuli arasamewarmeo (arako-
merciuli) iuridiuli piridan saqvelmoqmedo saqmianobis farg-
lebSi miRebuli sargebeli;

100
b2) mkurnalobis an/da samedicino momsaxurebis xarjebis
dasafinanseblad saqvelmoqmedo organizaciidan miRebuli sar-
gebeli;
b3) dagrovebiTi pensia ganxorcielebuli sapensio Senata-
nebis da Sesabamisi sargeblis odenobiT ,,dagrovebiTi pensiis
Sesaxeb‘‘ saqarTvelos kanonis Sesabamisad, garda im SemTxve-
visa, roca sapensio sqemis monawile gadawyvets saqarTvelos
samudamod datovebas da sapensio aqtivebis srulad gatanas.
saqarTveloSi 2018 wlis 21 ivliss miRebul iqna kanoni
“dagrovebiTi pensiis Sesaxeb”, romelic ZalaSi Sevida 2018
wlis 6 agvistos. aRniSnuli kanonis Tanaxmadac 2019 wlis
1 ianvridan dasaqmebuli, garda im dasaqmebulisa, romelsac
kanonis amoqmedebamde Seusrulda 60 weli (qalis SemTx-
vevaSi – 55 weli) aris sapensio sqemis monawile. dagrove-
biT sapensio sqemaSi savaldebulo wesiT CaerTo, 2018 wlis
6 agvistos mdgomareobiT yvela 40 wlamde asakis piri.
TviTdasaqmebulebi ki sapensio sqemis monawileebi xdebian ne-
bayoflobiT. kanoniT gaTvaliswinebuli savaldebulo sapen-
sio Senatanebis administrirebis mizniT damsaqmebeli valde-
bulia dasaqmebuls xelfasis gacemisas daukavos sapensio Se-
natani Sromis anazRaurebis 2%-is odenobiT da gadaricxos
sapensio saagentos angariSze. garda aRniSnulisa, damsaqmebe-
li valdebulia, sapensio sqemaSi CarTuli dasaqmebulis
sasargeblod ganaxorcielos damatebiT Sromis anazRaurebis
2%-is odenobis Senatani, aseve, saxelmwifo, Tavis mxriv,
dasaqmebulis Sromis anazRaurebis 2%-is odenobis Senatans
axorcielebs dasaqmebulis sasargeblod, Tu dasaqmebulis
wliuri dasabegri Sromis anazRaureba (TviTdasaqmebulis
SemTxvevaSi wliuri dasabegri Semosavali) ar aRemateba 24
00 lars. 24 000 laridan 60 000 laramde dasaqmebulis
wliuri dasabegri Sromis anazRaurebisa da TviTdasaqmebu-
lis wliuri dasabegri Semosavlis SemTxvevaSi saxelmwifo
axorcielebs 1%-is odenobis Senatans, xolo 60 000 larze
meti odenobis wliuri dasabegri Sromis anazRaurebisa da

101
TviTdasaqmebulis wliuri dasabegri Semosavlis SemTxvevaSi
saxelmwifo ar axorcielebs sapensio Senatans. TviTdasaqme-
buli axorcielebs wliuri Semosavlis 4%-is odenobis sa-
pensio Senatans. sapensio sqemaSi CarTul pirze Sromis anaz-
Raurebis daricxvisas (gaangariSebisas) jer daricxuli xel-
fasi mravldeba sapensio anaricxis gamoangariSebis mizniT
2%-ze, xolo Semdeg ki daricxul xelfassa da sapensio
anaricxs Soris sxvobas ericxeba saSemosavlo gadasaxadi
20%-is odenobiT. magaliTad, vTqvaT, dasaqmebulis daric-
xuli (gadasaxadebis CaTvliT) xelfasi Seadgens 1000 lars.
maSin, gasacem xelfasze dasakavebeli dasaqmebulis sapensio
anaricxi da saSemosavlo gadasaxadi gamoiangariSeba Semdeg-
nairad:
sapensio anaricxi = 1000 X 2% = 20 (lari);
saSemosavlo gadasaxadi = (1000-20) X 20% = 196
(lari);
dasaqmebulis mier misaRebi Sromis anazRaureba – 1000
– 20 – 196 = 784 (lari).
aRniSnulidan gamomdinare, daricxuli xelfasidan dasaq-
mebulis mier misaRebi Sromis anazRaurebis gamoTvla SeiZ-
leba ufro mokle gziT Semdegi formuliT:
dasaqmebulis mier misaRebi Sromis anazRaureba =
daricxuli xelfasi X 0,98 (an 98%) X 0,8 (an 80%), anu
Cvens mier ganxiluli magaliTis mixedviT 784=1000
X0,98X0,8.
garda amisa, xelfasis gamcemi anu damsaqmebeli aRniSnu-
li dasaqmebulis sasargeblod ricxavs 20 lars damsaqmeb-
lis wili 2%-iani sapensio anaricxis saxiT.
dasaqmebulis xelfasidan dasakavebeli sapensio anaricxi
(mocemul magaliTSi 20 lari) ar ibegreba saSemosavlo ga-
dasaxadiT, amitomac, saSemosavlo gadasaxadis gaangariSebisas
dasabegri Semosavlis gansazRvris mizniT igi akldeba da-
ricxul xelfass.

102
g) olimpiur TamaSebSi, saWadrako olimpiadebSi, msof-
lio an/da evropis CempionatebSi, evropis TamaSebSi, msof-
lios axalgazrdul olimpiur TamaSebSi an/da evropis axal-
gazrdul olimpiur festivalebSi gamarjvebisaTvis an/da
saprizo adgilebis dakavebisaTvis sportsmenebisa da maTi
mwvrTnelebis, agreTve saqarTvelos nakrebi gundebis saeqimo
personalis mier miRebuli fuladi da sxva saxis jildoebi,
agreTve saqarTvelos mTavrobis Sesabamisi dadgenilebiT
sportis individualur olimpiur, araolimpiur da calkeul
saTamaSo saxeobebSi sportsmenebisa da maTi mwvrTnelebisaT-
vis, agreTve saeqimo personalisaTvis dawesebuli sxva fu-
ladi prizebi;
d) alimenti;
e) ganqorwinebis safuZvelze miRebuli qonebis Rirebu-
leba (Semosavali);
v) fizikuri piris mier:
v.a) 2 welze meti vadiT sakuTrebaSi arsebuli sacxov-
rebeli binis (saxlis) masze damagrebuli miwiT realizaciiT
miRebuli nameti;
v.b) sakuTrebis uflebis registraciidan 6 Tveze meti
vadiT sakuTrebaSi arsebuli avtosatransporto saSualebis
realizaciiT miRebuli nameti;
v.g) 2 welze meti vadiT sakuTrebaSi arsebuli aqtive-
bis miwodebiT miRebuli nameti, garda gamsxviseblis mier aq-
tivebis miwodebamde ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebis an/da
am qvepunqtis „v.a“ da „v.b“ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli
SemTxvevebisa. amasTanave, ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebad
ar ganixileba fasiani qaRaldis/wilis mxolod floba divi-
dendis/procentis miRebis mizniT. amasTanave, aqtivis ekono-
mikur saqmianobaSi gamoyeneba mxedvelobaSi ar miiReba, Tu
misi ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebis dasrulebis momen-
tidan mis miwodebamde gasulia 2 weli;
vTqvaT, 2019 wlis 10 oqtombers fizikurma pirma 40
000 larad SeiZina bina, xolo 2021 wlis 5 seqtembers _

103
msubuqi avtomobili 25 000 larad. aRniSnuli aqtivebi fi-
zikurma pirma gayida 2022 wlis 14 aprils, kerZod, bina _
50 000 larad, xolo avtomobili 26 000 larad. am Sem-
TxvevaSi piris nameti Semosavali 11 000 lari (10 000 + 1
000) ar daibegreba., radgan bina sakuTrebaSi iyo 2 welze
meti (2009 wlis 10 oqtombridan 2012 wlis 14 aprilamde),
xolo avtomobili – 6 Tveze meti (2021 wlis 5 seqtemb-
ridan 2022 wlis 14 aprilamde) vadis ganmavlobaSi.
aqtivis sakuTrebaSi flobis 2-wliani vada aiTvleba:
a) maregistrirebel organoSi sakuTrebis uflebis re-
gistraciis mizniT sakuTrebis uflebis damadasturebeli
dokumentis Sedgenis TariRidan;
b) maregistrirebel organoSi uflebrivad erT sagnad
registrirebuli aqtivis gayofis SemTxvevaSi miRebuli aqti-
vis sakuTrebaSi flobis 2-wliani vada aiTvleba gayofamde
arsebuli aqtivis sakuTrebaSi flobis TariRidan.
g) Tu ar xdeba sakuTrebis uflebis maregistrirebel
organoSi registracia, – sakuTrebis uflebis warmoSobis
momentidan.
aqtivis sakuTrebaSi flobis 2-wliani vadis miznebisTvis
gaiTvaliswineba fizikuri piris mier da im mamkvidreb-
lis/mCuqeblis sakuTrebaSi flobis vada jamurad, romlis I
rigis memkvidrec aris es fizikuri piri;
m a g a l i T i:
2019 wlis 1 noembers meuRleebma SeiZines bina 35 000
larad, romelic sajaro reestrSi orive meuRlis Tanasa-
kuTrebad daregistrirda Tanabarwilad. 2022 wlis 3 Teber-
vals gardaicvala erT-erTi meuRle, Sesabamisad, sajaro re-
estrSi aRniSnuli binis sakuTrebis uflebaSi Sevida cvli-
leba, ris Sedegadac meore meuRle gaxda binis sruli mesa-
kuTre memkvidreobis safuZvelze. meore meuRlem es bina ga-
yida 2022 wlis 5 maiss 40 000 larad. miuxedavad imisa,
rom mas aRniSnuli binis naxevari sakuTrebaSi hqonda 3 Tvis
ganmavlobaSi, mis mier miRebuli nameti Semosavali mainc ar

104
daibegreba saSemosavlo gadasaxadiT, vinaidan meuRle aris
pirveli rigis memkvidre da jamurad maT es qoneba sakuTre-
baSi hqondaT 2 welze meti vadiT.
aqtivis „realizaciiT miRebuli nameti“ iangariSeba, ro-
gorc:
a) sxvaoba aqtivis miwodebis fassa da masze sakuTrebis
uflebis warmoSobisas misi SeZenis fass Soris;
b) sxvaoba aqtivis miwodebis fassa da usasyidlod miRe-
bis momentSi mis sabazro fass Soris, Tu aqtivze sakuTre-
bis ufleba usasyidlod iyo miRebuli.
m a g a l i T i:
X fizikurma pirma Z pirisagan 2019 wlis 11 Tebervals
iyida bina 70 000 larad da imave dRes gaformda binis SeZe-
nis nasyidobis xelSekruleba notariusis damowmebiT. X fi-
zikurma pirma binaze sakuTrebis uflebis registraciisaTvis
sajaro reestris samsaxurs mimarTa 2022 wlis 18 Teber-
vals, xolo aRniSnuli bina gayida 77 000 larad 2022
wlis 24 Tebervals. miuxedavad amisa, 2-wliani vadis aTvla
iwyeba 2019 wlis 11 Tebervlidan da Sesabamisad X fizikuri
piri gaTavisuflebulia saSemosavlo gadasaxadis gadaxdisa-
gan.
z) sagadasaxado wlis ganmavlobaSi, I da II rigis mem-
kvidreebis mier memkvidreobiT an CuqebiT miRebuli qonebis
Rirebuleba;
qonebis Cuqebisas an/da anderZiT memkvidreobisas I, II, III
da IV rigis memkvidreebad iTvlebian Semdegi pirebi:
I rigis memkvidreebad: meuRle, Svili, naSvilebi, Svi-
liSvili, SviliSvilis Svili da misi Svili, mSobeli da
mSvilebeli;
II rigis memkvidreebad: da, Zma, diswuli, Zmiswuli da
maTi Svilebi;
III rigis memkvidreebad: bebia da papa, bebiis ded-mama da
papis ded-mama, rogorc dedis, ise mamis mxridan;

105
IV rigis memkvidreebad: biZa (dedis Zma da mamis Zma), de-
ida da mamida;
T) sagadasaxado wlis ganmavlobaSi 1000 laramde Cuqe-
biT miRebuli qonebis Rirebuleba, garda daqiravebulis mier
damqiraveblisagan CuqebiT miRebuli qonebis Rirebulebisa;
i) sagadasaxado wlis ganmavlobaSi, III da IV rigis mem-
kvidreebis mier, memkvidreobiT an CuqebiT miRebuli 150 000
laramde qonebis Rirebuleba;
k) fizikuri pirisaTvis (donorisaTvis) gaRebuli sis-
xlis sakompensacio kvebisaTvis gacemuli Tanxa (aRniSnuli
SeRavaTi uqmdeba 2025 wlis 1 ianvridan);
l) 2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo warmoe-
baSi dasaqmebuli piris mier saqarTveloSi warmoebuli sof-
lis meurneobis produqciis pirveladi miwodebiT miRebuli
dasabegri Semosavali, Tu kalendaruli wlis ganmavlobaSi
aseTi miwodebiT miRebuli erToblivi Semosavali 200 000
lars ar aRemateba;
bass-is mixedviT sasoflo-sameurneo saqmianoba aris
sawarmos mier gayidvis mizniT biologiuri aqtivebis tran-
sformacia soflis meurneobis produqciad an damatebiT bio-
logiur aqtivad. soflis meurneobis produqcia aris bio-
logiuri aqtivebidan miRebuli produqtebi. amasTan, pirvela-
di miwodeba niSnavs, uSualod soflis meurneobaSi dasaqme-
buli piris mier Tavisi moyvanili produqtebis gayidvas.
m) privatizebis wesiT (maT Soris, usasyidlod), aseve
miwisZvriTa da sxva stiqiuri movlenebis Sedegad dazarale-
bulTa mier dazianebuli binebis sanacvlod imave dasaxle-
bul punqtSi an ekomigrantebis mier sxva dasaxlebul pun-
qtSi binebis usasyidlod miRebis Sedegad warmoSobili sar-
gebeli;
m1) `fizikuri da kerZo samarTlis iuridiuli pirebis
mflobelobaSi (sargeblobaSi) arsebul miwis nakveTebze sa-
kuTrebis uflebis aRiarebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis

106
Sesabamisad sakuTrebis uflebis aRiarebis Sedegad warmoSo-
bili sargebeli;
n) droebiTi sacxovrebeli adgilis sanacvlod ltol-
vilis an humanitaruli statusis mqone piris, iZulebiT ga-
daadgilebuli fizikuri piris mier privatizebis programis
farglebSi miRebuli kompensaciebi; aseve iZulebiT gadaadgi-
lebul pirTaTvis – devnilTaTvis saxelmwifos mier gadace-
muli qonebis Rirebuleba da am qonebis Tavdapirveli reali-
zaciiT miRebuli Semosavali;
ltolvilad iTvleba saqarTvelos teritoriaze Semo-
suli saqarTvelos moqalaqeobis armqone piri, romlisTvisac
saqarTvelo ar aris misi warmoSobis qveyana da romelic
iZulebuli gaxda, daetovebina Tavisi moqalaqeobis an mudmi-
vad sacxovrebeli qveyana, radganac idevneboda rasis, reli-
giis, erovnuli kuTvnilebis, an politikuri Sexedulebebis
gamo da ar SeuZlia an ar surs isargeblos im qveynis mfar-
velobiT aseTi saSiSroebis gamo.
iZulebiT gadaadgilebul fizikur pirad, anu devnilad
CaiTvleba saqarTvelos moqalaqe an saqarTveloSi mudmivad
mcxovrebi moqalaqeobis armqone piri, romelic iZulebuli
gaxda, daetovebina Tavisi mudmivi sacxovrebeli adgili da
gadaadgilebuliyo saqarTvelos teritoriis farglebSi im
mizeziT, rom safrTxe Seeqmna mis an masTan mcxovrebi oja-
xis wevris sicocxles, janmrTelobas an Tavisuflebas ucxo
qveynis agresiis, Sidakonfliqtis an adamianis uflebebis ma-
sobrivi darRvevebis gamo.
o) p) da J) punqtebi amoRebulia.
r) ararezidentis mier saqarTveloSi arsebuli wyaro-
dan miRebuli Semosavali sawarmos, organizaciis an/da me-
warme fizikuri piris mier riskis dazRvevisa da gadazRvevis
safuZvelze;
s) ararezidentis mier qonebis lizingiT gacemidan mi-
Rebuli Semosavali, romelic ar miekuTvneba saqarTveloSi
ararezidentis mudmiv dawesebulebas;

107
t) saxelmwifos, saqarTvelos erovnuli bankis, sajaro
samarTlis iuridiuli piris – depozitebis dazRvevis saa-
gentos, agreTve, saerTaSoriso finansuri institutis sases-
xo fasiani qaRaldebidan procentis saxiT miRebuli Semosa-
vali. saerTaSoriso finansuri institutebis sia ganisazRv-
reba saqarTvelos mTavrobis dadgenilebiT;
u) saxelmwifos, saqarTvelos erovnuli bankis, sajaro
samarTlis iuridiuli piris – depozitebis dazRvevis saa-
gentos, agreTve, saerTaSoriso finansuri institutis sases-
xo fasiani qaRaldebis realizaciiT miRebuli nameti Semosa-
vali da saqarTvelos erovnul bankSi angariSebze ganTavse-
bul saxsrebze daricxuli procentebidan miRebuli Semosava-
li. saerTaSoriso finansuri institutebis sia ganisazRvreba
saqarTvelos mTavrobis dadgenilebiT;
u1) rezidenti iuridiuli piris mier saqarTveloSi
sajaro SeTavazebis gziT gamoSvebuli da saqarTvelos erov-
nuli bankis mier aRiarebul organizebul bazarze savaWrod
daSvebuli sasesxo fasiani qaRaldis miwodebiT miRebuli Se-
mosavali;
u2) rezidenti iuridiuli piris mier 2026 wlis 1
ianvramde saqarTveloSi sajaro SeTavazebis gziT gamoSvebu-
li da saqarTvelos erovnuli bankis mier aRiarebul orga-
nizebul bazarze savaWrod daSvebuli sasesxo fasiani qa-
Raldidan procentis saxiT miRebuli Semosavali;
u3) rezidenti iuridiuli piris mier saqarTveloSi
sajaro SeTavazebis gziT gamoSvebuli da saqarTvelos erov-
nuli bankis mier aRiarebul organizebul bazarze savaWrod
daSvebuli wilobrivi fasiani qaRaldis miwodebiT miRebuli
Semosavali;
f) rezidenti fizikuri piris mier miRebuli Semosava-
li (maT Soris, sargebeli), romelic ar ganekuTvneba saqar-
TveloSi arsebuli wyarodan miRebul Semosavals;
q) samsaxurebrivi movaleobis Sesrulebisas dasaxiCre-
buli an/da dainvalidebuli saqarTvelos Sinagan saqmeTa

108
saministros mosamsaxurisaTvis, saqarTvelos saxelmwifo
usafrTxoebis samsaxuris mosamsaxurisaTvis an samxedro mo-
samsaxurisaTvis, agreTve misi daRupvis SemTxvevaSi mis
ojaxze (memkvidreze) damqiraveblis mier gacemuli daxmareba;
R) latariidan miRebuli mogeba, romlis Rirebuleba
ar aRemateba 1000 lars;
y) amxanagobis mier Tavisi wevrisTvis (Tanamflobelis-
Tvis) qonebis gadacemiT miRebuli Semosavali, Tu amxanago-
bis wevrebi mxolod fizikuri pirebi arian, amxanagobis wev-
rTa Semadgenloba ar Secvlila amxanagobis dafuZnebidan qo-
nebis gadacemis (ganawilebis) momentamde da amxanagoba gana-
wilebis momentisaTvis ar aris damatebuli Rirebulebis ga-
dasaxadis gadamxdeli. amxanagobis wevris gardacvalebisas
amxanagobis wevris wilis memkvidreze gadasvla an „saaRsru-
lebo warmoebaTa Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT dadgenili
wesiT amxanagobis wevris wilis realizacia ar ganixileba
amxanagobis wevrTa Semadgenlobis cvlilebad;
S) ararezidenti fizikuri piris mier xelfasis saxiT
miRebuli Semosavali, Tu daqiravebiT muSaoba xorcieldeba
saqarTvelos teritoriaze sagadasaxado wlis ganmavlobaSi
ara umetes 30 kalendaruli dRisa da Semosavlis (xelfa-
sis) gadamxdeli aris ararezidenti damqiravebeli, garda im
SemTxvevisa, rodesac aseTi xarji miekuTvneba ararezidentis
mudmivi dawesebulebis xarjebs, miuxedavad imisa, es xarji
am mudmivi dawesebulebis mier aris gadaxdili Tu ara;
m a g a l i T i:
ararezidenti sawarmo, romelic gadamxdelad ar aris regis-
trirebuli saqarTveloSi, rezident sawarmos xelSekrule-
bis safuZvelze usrulebs saamSeneblo momsaxurebas ararezi-
denti fizikuri pirebis meSveobiT da uxdis maT xelfass 3
Tvis ganmavlobaSi.
mocemul pirobebSi:
radgan ararezidenti fizikuri pirebi saqarTveloSi muSaoben
30 kalendarul dReze meti xniT, maTze SeRavaTi ar gav-

109
rceldeba, amitom maT Tavad unda Seasrulon saSemosavlo
gadasaxadis deklarirebisa da gadaxdis valdebuleba, saqar-
Tvelos sagadasaxado kodeqsis 153 muxlis 1-li nawilis “g”
punqtis Sesabamisad.
C) sawarmos likvidaciis an kapitalis Semcirebis gziT
am sawarmos partnior fizikur pirze wilis sanacvlod uZ-
ravi qonebis sakuTrebaSi gadacemiT miRebuli nameti, Tu sa-
warmos wilze fizikuri piris sakuTrebis uflebis warmoSo-
bidan gasulia 2 welze meti.
c) 2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo warmoe-
baSi dasaqmebuli piris mier, am saqmianobis farglebSi gace-
muli xelfasi, Tu damqiraveblis mier am saqmianobidan miRe-
buli erToblivi Semosavali ar aRemateba 200 000 lars.
Z) azartuli klubis, saTamaSo aparatebis salonis,
totalizatoris momwyobi pirebis mier aRniSnuli saqmiano-
bidan miRebuli Semosavali, garda sistemur-eleqtronuli
formiT azartuli an/da mogebiani TamaSobebis organizebidan
miRebuli Semosavlisa;
w) socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian
bazaSi dadgenili wesiT registrirebuli piris (romelic
iRebs saarsebo Semweobas, rac dasturdeba Sesabamisi doku-
mentaciiT), saqarTvelos teritoriuli mTlianobisaTvis
brZolaSi dasaxiCrebuli piris, aseve teritoriuli mTlia-
nobisaTvis brZolaSi daRupuli piris ojaxis wevris mier
saqvelmoqmedo organizaciisgan usasyidlod miRebuli qonebis
Rirebuleba;
W) administraciuli organos (damqiraveblis) mier Ta-
namSromlisTvis (daqiravebulisTvis) uZravi qonebis sasyid-
liT an usasyidlod sakuTrebaSi gadacemiT miRebuli sarge-
beli;
W1 administraciuli organos mier TanamSromlisTvis
samsaxurebrivi movaleobebis Sesrulebisas pirad mflobelo-
baSi arsebuli avtomobilisaTvis gankuTvnili sawvavis usas-
yidlod gadacemiT miRebuli sargebeli;

110
x) sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli Tavdebobis,
saqarTvelos samoqalaqo kodeqsiT gaTvaliswinebuli Tavde-
bobis, agreTve servitutis usasyidlo momsaxurebis gamwevis
mier am momsaxurebidan misaRebi kompensacia da usasyidlo
momsaxurebis mimRebis mier miRebuli sargebeli;
j) turistuli sawarmos mier an/da mis mier xelSekru-
lebis safuZvelze sastumros funqcionirebisTvis/operire-
bisTvis mowveuli piris/pirebis mier sastumro nomris mesa-
kuTrisaTvis kalendaruli wlis ganmavlobaSi araumetes 60
dRis vadiT sastumros momsaxurebis (sastumroSi cxovrebis)
usasyidlod gawevis Sedegad sastumro nomris mesakuTris
mier miRebuli sargebeli;
j1) maRalmTian dasaxlebaSi an iseT dasaxlebaSi, sadac
notariusis Tanamdebobaze daniSvnis momentisaTvis sanotaro
momsaxureba saTanadod xelmisawvdomi ar iyo, `notariatis
Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebuli, notariusis
mier ssip – saqarTvelos notariusTa palatisagan finansuri
daxmarebis saxiT miRebuli Semosavali;
h) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakma-
yofilebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT
gakotrebis reJimis dawyebis Semdeg gakotrebis reJimSi myo-
fi piris mier miRebuli Semosavali;
h1) fizikuri piris mier gakotrebis reJimSi myofi pi-
risgan daqiravebiT muSaobiT miRebuli Semosavali;
h2) saqarTvelos konstituciis me-19 muxlis Sesaba-
misad CamorTmeuli sakuTrebis sanacvlo anazRaureba.
saqarTvelos konstituciis me-19 muxlis Tanaxmad, auci-
lebeli sazogadoebrivi saWiroebisaTvis sakuTrebis CamorT-
meva dasaSvebia kanoniT pirdapir gaTvaliswinebul SemTxve-
vebSi, sasamarTlos gadawyvetilebiT an organuli kanoniT
dadgenili gadaudebeli aucileblobisas, winaswari, sruli
da samarTliani anazRaurebiT. anazRaureba Tavisufldeba yo-
velgvari gadasaxadisa da mosakreblisagan.

111
h3) maRalmTiani dasaxlebis sawarmos statusis mqone
mewarme fizikuri piris mier maRalmTiani dasaxlebis sawar-
mos statusis farglebSi ganxorcielebuli saqmianobiT miRe-
buli Semosavali – Sesabamisi statusis miniWebidan 10 ka-
lendaruli wlis ganmavlobaSi (statusis miniWebis kalen-
daruli wlis CaTvliT);
h4) mikrosimZlavris eleqtrosadguris mflobeli sa-
calo momxmareblis mier warmoebuli Warbi eleqtroenergiis
ganawilebis licenziatisaTvis miwodebiT miRebuli Semosa-
vali;
h5) specialuri sawarmos statusis mqone piris mier
sagadasaxado kodeqsis 242 muxlis me-2 nawilis `a~ da `b~
qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saqmianobidan miRebuli Semo-
savali. aRniSnul saqmianobebs miekuTvneba: a) saqarTvelos
okupirebul teritoriaze warmoSobili an warmoebuli sa-
qonlis aRniSnuli teritoriidan saqarTvelos sxva terito-
riaze miwodeba an/da saqarTvelos teritoriidan (garda sa-
qarTvelos okupirebuli teritoriisa) kanonis Sesabamisad
eqsportis proceduraSi moqceva. am SemTxvevaSi akrZalulia
aqcizuri saqonlis (garda alkoholiani sasmelisa da Tamba-
qos nawarmisa) miwodeba; b) saqarTvelos saqonlis (garda sa-
qarTvelos okupirebul teritoriaze warmoSobilisa an war-
moebulisa) saqarTvelos okupirebul teritoriaze miwodeba.
saSemosavlo gadasaxadiT ar ibegreba:
a) Semdeg fizikur pirTa mier kalendaruli wlis
ganmavlobaSi miRebuli dasabegri Semosavali 3000 laramde:
a.a) meore msoflio omis veterani, saqarTvelos teri-
toriuli mTlianobis, Tavisuflebisa da damoukideblobisaT-
vis sabrZolo moqmedebis veterani da sxva saxelmwifoTa te-
ritoriaze sabrZolo moqmedebis veterani saqarTvelos moqa-
laqeebis;
a.b) piris, romelsac miniWebuli aqvs „qarTvlis de-
dis“ sapatio wodeba;
a.g) martoxela mSoblis;

112
martoxela mSobeli aris martoxela dedis an marto-
xela mamis statusis mqone piri.
martoxela deda aris piri, romelsac hyavs qorwinebis
gareSe dabadebuli 18 wlamde asakis Svili, Tu bavSvis
dabadebis aqtis CanawerSi ar aris Setanili Canaweri bavSvis
mamis Sesaxeb, agreTve piri, romelsac hyavs Svilad ayvanili
18 wlamde asakis bavSvi da romelic bavSvis Svilad ayvanis
momentSi ar imyofeboda registrirebul qorwinebaSi.
martoxela mama aris piri, romelsac hyavs qorwinebis
gareSe dabadebuli 18 wlamde asakis Svili, Tu bavSvis da-
badebis aqtis CanawerSi ar aris Setanili Canaweri bavSvis
dedis Sesaxeb, agreTve piri, romelsac hyavs Svilad ayvani-
li 18 wlamde asakis bavSvi da romelic bavSvis Svilad ayva-
nis momentSi ar imyofeboda registrirebul qorwinebaSi.
a.d) piris, romelmac iSvila bavSvi (Svilad ayvanidan 1
wlis ganmavlobaSi);
a.e) piris, romelmac mindobiT aRsazrdelad aiyvana bav-
Svi;
a.v) maRalmTian dasaxlebaSi mudmivad mcxovrebi sam an
metSviliani piris (romlis kmayofazea 18 wlamde asakis sami
an samze meti Svili) mier maRalmTian dasaxlebaSi sabiuje-
to organizaciidan kalendaruli wlis ganmavlobaSi xelfa-
sis saxiT miRebuli dasabegri Semosavali. maRalmTian dasax-
lebaSi mudmivad mcxovreb erT an orSvilian pirs (romlis
kmayofazea 18 wlamde asakis erTi an ori Svili) maRalmTian
dasaxlebaSi sabiujeto organizaciidan kalendaruli wlis
ganmavlobaSi xelfasis saxiT miRebul 3 000 laramde dasa-
begr Semosavalze gadasaxdeli saSemosavlo gadasaxadi 50
procentiT umcirdeba;
hifsometriuli simaRlis mixedviT maRalmTian regione-
bad iTvleba dasaxlebuli teritoria, romelic mdebareobs
zRvis donidan 1500 metris simaRleze da mis zeviT, Tumca
sxvadasxva parametrebis (geografiuli mdebareoba, bunebrivi
garemo, eTnografiuli da ekonomikuri Taviseburebebi, sasof-

113
lo-sameurneo miwis simwire, demografiuli mdgomareoba, mig-
raciuli procesebi dasxva) gaTvaliswinebiT, misi qveda
zRvari SeiZleba Semcirdes 1000 metramde, xolo gamonaklis
SemTxvevaSi 800 metramde. hifsometriuli simaRlis miuxeda-
vad, maRalmTian regionad iTvleba mTiuleTi, gudamayris sxe-
oba, fSav-xevsureTi da duSeTi, romlebic demografiuli re-
abilitaciis mwvave zonebs warmoadgenen.
b) bavSvobidan SezRuduli SesaZleblobis mqone piris,
agreTve mkveTrad da mniSvnelovnad gamoxatuli SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirebis mier kalendaruli wlis ganmav-
lobaSi miRebuli dasabegri Semosavali 6 000 laramde);
b1) im piris mier, romelmac `saqarTvelos Tavdacvis
Zalebis samSvidobo operaciebSi monawileobis Sesaxeb~ sa-
qarTvelos kanonis Sesabamisad, saerTaSoriso mSvidobisa da
usafrTxoebis SenarCunebisa da aRdgenis operaciebSi an sxva
saxis samSvidobo saqmianobaSi monawileobasTan dakavSirebiT
janmrTelobis mZime dazianeba miiRo, kalendaruli wlis
ganmavlobaSi miRebuli 6 000 laramde dasabegri Semosavali;
g) maRalmTian dasaxlebaSi mudmivad mcxovrebi piris
statusis mqone piris mier maRalmTian dasaxlebaSi saqmiano-
biT kalendaruli wlis ganmavlobaSi miRebuli 6 000 la-
ramde dasabegri Semosavali, garda sabiujeto organizaciidan
da saxelmwifos mier an municipalitetis mier dafuZnebuli
samedicino dawesebulebidan xelfasis saxiT miRebuli Semo-
savlisa.
Tu am nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi saSemosav-
lo gadasaxadis gadamxdels warmoeqmneba erTze meti sagada-
saxado SeRavaTis ufleba, masze gavrceldeba maTgan erTi,
umaRlesi SeRavaTi.
m a g a l i T i:
vTqvaT martoxela dedis dasabegri Semosavali TveSi Sead-
gens 300 lars, maSin me-11 TveSi misi Semosavlebi miaRwevs
3 300 lars, aqedan daibegreba mxolod 300 lari (3 300 _
3 000), vinaidan misTvis 3 000 laramde dasabegri Semosava-

114
li gaTavisuflebuli iyo gadasaxadisagan. me-12 TveSi ki da-
ibegreba mxolod mocemuli Tvis dasabegri Semosavali, vinai-
dan wina Tvis ukve daibegra. Tuki aRniSnuli piri amave
dros aris maRalmTian regionSi mudmivad mcxovrebi piris
statusis mqone da Semosavals Rebulobs maRalmTian dasax-
lebSi saqmianobiT, igi isargeblebs umaRlesi anu 6 000 la-
ramde dasabegri Semosavlis gadasaxadisagan gaTavisuflebis
uflebiT.
sagadasaxado wlis mixedviT gadaxdis wyarodan miRebul
Semosavlebze SeRavaTis gamoyenebis mizniT daqiravebuli piri
valdebulia saqarTvelos finansTa ministris mier dadgenili
wesiT warudginos damqiravebels SeRavaTiT sargeblobis Se-
saxeb sagadasaxado organos mier gacemuli cnoba. cnoba ga-
moiyeneba mxolod xelfasis saxiT miRebul Semosavlebze
gansazRvruli SeRavaTebis gavrcelebisas. amasTan, igi ar
warmoadgens saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobiT gaT-
valiswinebuli SeRavaTis uflebis damadasturebel doku-
ments. Sesabamisad, SeRavaTis gamoyenebis mizniT daqiravebul-
ma pirebma damqiravebels (sagadasaxado agents) cnobasTan er-
Tad unda warudginon SeRavaTiT sargeblobis uflebis dama-
dasturebeli dokumenti. es pirebi arian:
a) bavSvobidan SezRuduli SesaZleblobis mqone, agreTve
mkveTrad da mniSvnelovnad gamoxatuli SezRuduli SesaZ-
leblobis mqone piri;
b) meore msoflio omisa da saqarTvelos teritoriuli
mTlianobisaTvis brZolebis monawile saqarTvelos moqalaqe;
g) piri, romelsac miniWebuli aqvs `qarTvlis dedis~
sapatio wodeba;
d) martoxela mSobeli;
e) piri, romelmac iSvila bavSvi (Svilad ayvanidan 1
wlis ganmavlobaSi);
v) piri, romelmac mindobiT aRsazrdelad aiyvana bavSvi;
z) maRalmTian dasaxlebaSi mudmivad mcxovrebi sam an
metSviliani piri (romlis kmayofazea 18 wlamde asakis sami

115
an samze meti Svili), agreTve erT- an orSviliani (romlis
kmayofazea 18 wlamde asakis erTi an ori Svili) piri.
T) piri, romelmac `saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis
samSvidobo operaciebSi monawileobis Sesaxeb~ saqarTvelos
kanonis Sesabamisad, saerTaSoriso mSvidobisa da usafrTxoe-
bis SenarCunebisa da aRdgenis operaciebSi an sxva saxis
samSvidobo saqmianobaSi monawileobasTan dakavSirebiT janmr-
Telobis mZime dazianeba miiRo;
i) maRalmTian dasaxlebaSi mudmivad mcxovrebi piris
statusis mqone piri, romelic maRalmTian dasaxlebaSi
saqmianobiT iRebs Semosavals.
cnoba daqiravebuls uflebas aZlevs, sagadasaxado wlis
mixedviT isargeblos kuTvnili sagadasaxado SeRavaTiT mxo-
lod erTi damqiraveblidan (sagadasaxado agentidan) miRebu-
li Semosavlebis mixedviT. erTze meti samuSao adgilis
SemTxvevaSi gadaxdis wyaros, sadac unda gavrceldes kuTv-
nili sagadasaxado SeRavaTi, gansazRvravs daqiravebuli.
daqiravebulma pirma cnobis misaRebad werilobiTi
gancxadebiT unda mimarTos sagadasaxado organos. amasTan,
Tu fizikuri piri (daqiravebuli) icvlis samuSao adgils an
survili aqvs sxva damqiravebelTan (sagadasaxado agentTan)
gamoiyenos sagadasaxado kanonmdeblobiT miniWebuli SeRava-
Ti, axali cnobis asaRebad sagadasaxado organos wina damqi-
raveblis mier unda waredginos Sesabamisi Setyobineba) ga-
daxdis wyarodan miRebul Semosavlebze SeRavaTis gamoyenebis
uflebis Sewyvetis Taobaze. sagadasaxado organo valdebu-
lia gancxadebis miRebidan sami dRis vadaSi gasces cnoba ga-
daxdis wyarodan miRebul Semosavlebze SeRavaTis gamoyenebis
Sesaxeb.
daqiravebulis Tanxmobis SemTxvevaSi, sagadasaxado or-
ganos cnobis misaRebad SesaZlebelia mimarTos damqiravebel-
ma (sagadasaxado agentma). SeRavaTis gamoyenebis mizniT, daqi-
ravebulma pirma damqiravebels (sagadasaxado agents) unda
warudginos SeRavaTis sargeblobis uflebis damadasturebe-

116
li dokumenti, ris safuZvelze damqiravebelma (sagadasaxado
agentma) cnobis misaRebad werilobiTi gancxadebiT unda
mimarTos sagadasaxado organos. sagadasaxado organo valde-
bulia, gancxadebis miRebidan sami dRis vadaSi gasces cnoba
gadaxdis wyarodan miRebul Semosavlebze SeRavaTis gamo-
yenebis Sesaxeb.

§2. saSemosavlo gadasaxadis


specialuri dabegvris reJimebi

saSemosavlo gadasaxadis specialuri dabegvris reJimebi


vrceldeba: mikrobiznesis statusis mqone fizikur pirebze,
mcire biznesis statusis mqone mewarme fizikur pirebze da
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis mqone pirebze.
mikrobiznesis statusi SeiZleba mieniWos fizikur pirs,
romelic ar iyenebs daqiravebul pirTa Sromas da damoukideb-
lad eweva ekonomikur saqmianobas, romlidanac mis mier misaRe-
bi jamuri erToblivi Semosavali kalendaruli wlis ganmavlo-
baSi ar aRemateba 30 000 lars.
magaliTi: giorgi aris fizikuri piri, romelic axorcielebs
ekonomikur saqmianobas – individualurad rZisgan amzadebs rZis
produqts (mawons) da ukeTebs realizacias. mocemuli momentisaT-
vis igi ar axorcielebs sxva raime saxis saqmianobas da ar iyenebs da-
qiravebuli piris Sromas. giorgis azriT (winaswari varaudiT), mim-
dinare saangariSo wlis ganmavlobaSi rZis produqtis (mawvnis) re-
alizaciis Sedegad mosalodneli dasabegri Semosavali ver gadaa-
Warbebs 30 000 lars.
iqidan gamomdinare, rom giorgi ar iyenebs daqiravebuli piris
Sromas, agreTve, misi varaudiT misaRebi mosalodneli dasabegri
Semosavali ver gadaaWarbebs 30 000 lars da mocemuli momentisaT-
vis igi ar axorcielebs sxva raime saxis saqmianobas, igi akmayofi-
lebs saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 84-e muxlis pirveli na-

117
wiliT dadgenil mikrobiznesis statusis moTxovnebs, Sesabamisad,
mas ufleba aqvs mimarTos sagadasaxado organos da miiRos mikro-
biznesis statusi.
giorgis mier damatebiT, sxva saxis saqmianobis ganxorcieleba
da, Sesabamisad, Semosavlis miReba ar aris sagadasaxado organos mi-
er mikrobiznesis statusis miniWebaze uaris Tqmis, an statusis qo-
nis SemTxvevaSi statusis gauqmebis safuZveli, Tu aRniSnuli saqmi-
anoba ar ganekuTvneba „mikro da mcire biznesis statusis mqone pire-
bisaTvis akrZaluli saqmianobebis CamonaTvals.
30 000-lariani zRvari ar vrceldeba mikro biznesis
statusis mqone fizikuri pirebisaTvis saqarTvelos parlamentis
safinanso-sabiujeto komitetTan SeTanxmebiT saqarTvelos
mTavrobis mier gansazRvrul saqmianobis Semdeg saxeebze:
1. sasoflo-sameurneo produqciis moyvana, romelic
xorcieldeba traqtorebiT an kombainebiT.
2. xaliCebisa da orxovisebri nawarmis warmoeba.
3. puloverebisa da analogiuri nawarmis warmoeba.
4. zeda tansacmlis warmoeba, garda modelebis demonstri-
rebisa da Cvenebisa.
5. sacvlebis warmoeba.
6. Tavsaburavebis warmoeba.
7. danarCeni tansacmlisa da aqsesuarebis warmoeba.
8. xis sxvadasxva nawarmis warmoeba.
9. tansacmlisa da Tavsaburavebis xis sakidebis warmoeba.
10. xis saojaxo nivTebisa da samzareulos sakuTnoebis war-
moeba.
11. faifurisa da qaSanuris sameurneo-sayofacxovrebo nake-
Tobebis warmoeba.
12. sameurneo-sayofacxovrebo WurWlisa da inventaris war-
moeba.
13. musikaluri instrumentebis warmoeba.
14. akordeonebisa da analogiuri sakravebis, maT Soris, tu-

118
Cis garmonikebis warmoeba.
15 .sasule musikaluri instrumentebis warmoeba.
16. cocxebisa da jagrisebis warmoeba.
17. sayofacxovrebo saqonlisa da piradi moxmarebis sagnebis
remonti.
18. sayofacxovrebo saqonlisa da piradi moxmarebis sagnebis
remonti, Tu is xorcieldeba am sagnebis warmoebis, sabiTumo da sa-
calo vaWrobisagan damoukideblad, Tu remonti xorcieldeba saq-
mianobis sxva saxeobebTan erTad, maSin igi ganekuTvneba sacalo da
sabiTumo vaWrobis an am saqonlis warmoebis Sesabamis dajgufebebs.
19. fexsacmlisa da tyavis nawarmis remonti.
20. sayofacxovrebo eleqtronuli nawarmis remonti.
21. saaTebisa da saiuveliro nawarmis remonti.
22. tansacmlis gadakeTeba da remonti.
23. sayofacxovrebo saqonlisa da piradi moxmarebis sagnebis
remonti.
24. TeTreulisa da sxva safeiqro nawarmis recxva da damuSa-
veba.
25. Sinameurneobis gaZRolasTan dakavSirebuli momsaxureba.
amrigad, aRniSnuli saqmianobebis CamonaTvalze ar gavr-
celdeba mikrobiznesis statusis mqone fizikuri pirebisaTvis
dadgenili kalendaruli wlis ganmavlobaSi misaRebi jamuri er-
Toblivi Semosavlis 30 000-lariani zRvari, Tu fizikuri piri
damoukideblad axorcielebs ekonomikur saqmianobas, ar iyenebs
daqiravebul pirTa Sromas da Tavadve axorcielebs CamonaTval-
Si mocemuli saqonlis an/da momsaxurebis warmoebas da sacalo
wesiT miwodebas saboloo momxmarebelze.
magaliTi: giorgim, rZis produqtis (mawvnis) realizaciis
Sedegad miiRo erToblivi Semosavali 27 000 lari wlis ganmav-
lobaSi, igi Tavisufal dros rZis produqtis (mawvnis) warmoebas-
Tan da realizaciasTan erTad axorcielebda sayofacxovrebo
eleqtronuli nawarmis remonts (mTavrobis dadgenilebiT sayo-

119
facxovrebo eleqtronuli nawarmis remontze ar vrceldeba 30
000-lariani zRvari), ris Sedegadac man miiRo damatebiT 10 000
lari. amrigad, giorgis erToblivma Semosavalma mimdinare sagada-
saxado wlis ganmavlobaSi Seadgina 37 000 (27 000+10 000) lari.
sayofacxovrebo eleqtronuli nawarmis remonti ganekuT-
vneba im saqmianobidan erT-erTs, romlisgan miRebuli Semosavali
ar ibegreba da romelzec ar vrceldeba mikrobiznesisTvis dad-
genili erToblivi Semosavlis 30 000-lariani zRvari, Sesabami-
sad, giorgis mier sayofacxovrebo eleqtronuli nawarmis re-
montidan 10 000 laris odenobiT miRebuli Semosavali mxedve-
lobaSi ar miiReba da am Semosavlis gareSe misi sxva Semosavali
kvlav Seadgens 27 000 lars, romelic ar aWarbebs 30 000 lars.
giorgis mikrobiznesis statusi ar gauuqmdeba.
rogorc rZis produqtis (mawvnis) realizaciidan miRebu-
li 27 000 lari, aseve sayofacxovrebo eleqtronuli nawarmis
remontidan miRebuli 10 000 lari daeqvemdebareba specialuri
reJimiT dabegvras, Sesabamisad, gaTavisufldeba saSemosavlo ga-
dasaxadisagan.
saqarTvelos parlamentis safinanso-sabiujeto komi-
tetTan SeTanxmebiT, saqarTvelos mTavrobas ufleba aqvs, ak-
rZalos calkeuli saqmianobis ganxorcieleba, romlis far-
glebSic mikro biznesis statusi ar SeiZleba mieniWos fizi-
kur pirs. aseT saqmianobebs ganekuTvneba:
1. saqmianobebi, romlebic saWiroebს licenzirebas an ne-
barTvas, garda `licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb~ saqarT-
velos kanonis 24-e muxlis 261 punqtiT gaTvaliswinebuli
(`saqarTvelos dedaqalaqSi msubuqi avtomobiliT – taqsiT
(1 kategoria) gadayvanis nebarTva~) saqmianobisa.
2. saqmianobebi, romlebidanac miRebulma Semosavlebma ka-
lendaruli wlis ganmavlobaSi SesaZloa, gadaaWarbos 30 000
lars.
3. savaluto operaciebis ganxorcieleba.

120
4. samedicino (garda saxelmwifo programaSi CarTuli
soflis eqimisa da eqTnis/ferSlis mier gaweuli samedicino
saqmianobisa), arqiteqturuli, saadvokato an sanotaro,
saaudito, sakonsultacio (maT Soris, sagadasaxado konsul-
tantTa) saqmianoba.
5. saTamaSo biznesi.
6. vaWroba.
SeniSvna: me-6 punqti ar exeba im SemTxvevas, rodesac xor-
cieldeba Sesyiduli saqonlis gadamuSaveba da miwodeba.
magaliTi: giorgi eweva ekonomikur saqmianobas saTamaSo
aparatebiT. igi elodeba, rom misi erToblivi Semosavali wlis
bolos ar gadaaWarbebs 30 aTas lars. aqedan gamomdinare, is ga-
dawyvets mimarTos sagadasaxado organos mikrobiznesis statu-
sis miniWebis Taobaze, Tumca sagadasaxado organo mas ar aZlevs
statuss, vinaidan zemoaRniSnuli saqmianoba mikrobiznesisTvis ak-
rZaluli saqmianobaa.
Tu mikrobiznesis statusis mqone fizikuri piri ganaxor-
cielebs mikrobiznesisaTvis akrZalul saqmianobas, sagadasaxado
organo uuqmebs mas mikrobiznesis statuss da fizikuri piri
gamodis specialuri dabegvris reJimidan. amasTan, aRniSnuli
iwvevs piris dajarimebas 500 laris odenobiT.
saqarTvelos parlamentis safinanso-sabiujeto komitet-
Tan SeTanxmebiT, saqarTvelos mTavrobas ufleba aqvs, gansaz-
Rvros Semosavlis saxeebi, romlebic ar daibegreba specialuri
dabegvris reJimiT da ar gaiTvaliswineba erTobliv SemosavalSi
mikro biznesis statusis mqone fizikuri pirebisaTvis dadgenili
kalendaruli wlis ganmavlobaSi misaRebi jamuri erToblivi Semo-
savlis 30 000-lariani zRvris gaangariSebisas. aseT Semosavlebs
ganekuTvneba:
1. qonebis ijariT/uZravi qonebis qiriT gacemidan miRebu-
li Semosavali.
2. sesxis gacemidan miRebuli Semosavali.
3. saTamaSo biznesidan miRebuli mogebebi.

121
4. CuqebiT miRebuli Semosavali.
5. nameti Semosavali, romelic miRebulia Semdegi qonebis re-
alizaciiT:
a) uZravi qoneba;
b) avtosatransporto saSualeba;
g) fasiani qaRaldebi.
6. memkvidreobiT miRebuli qonebis saxiT miRebuli Semosava-
li.
7. dividendis saxiT miRebuli Semosavali.
8. procentis saxiT miRebuli Semosavali.
9. roialtis saxiT miRebuli Semosavali.
10. valis patiebiT miRebuli Semosavali.
amrigad, mikrobiznesis mier kalendaruli wlis ganmavloba-
Si misaRebi jamuri erToblivi Semosavlis 30 000-lariani zRvris
gansazRvrisas mxedvelobaSi ar miiReba aseTi Semosavlebi, miuxeda-
vad am Semosavlebis odenobisa;
aseTi Semosavlebi ibegreba Cveulebrivi wesiT, rogorc dai-
begreboda mikrobiznesis statusis ararsebobis SemTxvevaSi.
magaliTi: giorgis gasesxebuli hqonda fizikur pirze fu-
li, ris Sedegad procentis saxiT miiRo Semosavali 3 500 laris
odenobiT da aseve giorgis aCuqes 7000 lari (arc erTi Semosavali
wyarosTan dabegvras ar eqvemdebareboda da ar dabegrila). giorgis
erToblivma Semosavalma mimdinare wels 47 500 (27 000+10 000+3
500+7 000) lari Seadgina.
procentis saxiT da CuqebiT miRebuli Semosavlebi ganekuT-
vneba im Semosavlebs, romlebic ibegreba Cveulebrivi reJimiT (er-
Tobliv SemosavalTan masTan dakavSirebuli xarjebis Sepirispire-
biT) da romlebic mikrobiznesisTvis dadgenili erToblivi Semo-
savlis 30 000-lariani zRvris gansazRvris miznebisaTvis ar gaiT-
valiswineba erTobliv SemosavalSi. Sesabamisad, giorgis mier pro-
centis saxiT 3 500 laris odenobiT da Cuqebis Sedegad 7 000 laris
odenobiT miRebuli Semosavali mxedvelobaSi ar miiReba da am Semo-

122
savlis gareSe misi sxva Semosavali Seadgens 27 000 lars, romelic
ar aWarbebs 30 000 lars.
giorgis mikrobiznesis statusi ar gauuqmdeba.
rogorc rZis produqtis (mawvnis) realizaciidan miRebuli
27 000 lari, aseve sayofacxovrebo eleqtronuli nawarmis remon-
tidan miRebuli 10 000 lari, daeqvemdebareba specialuri reJimiT
dabegvras, Sesabamisad, gaTavisufldeba saSemosavlo gadasaxadisa-
gan.
giorgi valdebulia, procentis saxiT miRebuli 3 500 lari
da Cuqebis Sedegad miRebuli 7 000 lari mikrobiznesis specialuri
reJimiT dabegvras daqvemdebarebuli Semosavlisgan gancalkevebu-
lad asaxos erTobliv SemosavalSi da dabegros Cveulebrivi wesiT.
fizikuri piri, romelic akmayofilebs sagadasaxado ko-
deqsiT dadgenil pirobebs, uflebamosilia mikrobiznesis sta-
tusis miniWebis mizniT mimarTos sagadasaxado organos, rome-
lic gascems mikrobiznesis sertifikats.
mikrobiznesis statusi mimdinare sagadasaxado wels uq-
mdeba, Tu:
a) fizikurma pirma sagadasaxado organos mimarTa mik-
robiznesis statusis gauqmebis an mcire biznesis statusis mi-
niWebis moTxovniT;
b) sagadasaxado organos mier Catarebuli inventarizaci-
is Sedegad dadginda, rom mikro biznesis statusis mqone fizi-
kuri piris sasaqonlo-materialuri maragebis naSTi aRemateba
45 000 lars.
g) fizikuri piri daregistrirda damatebuli Rirebule-
bis gadasaxadis gadamxdelad.
Tu mikro biznesis statusis mqone fizikuri piri sagada-
saxado kodeqsis 84-e muxlis pirveli nawiliT dadgenili moT-
xovnis (erToblivi Semosavlis odenobis SezRudva) darRvevi-
dan 15 dRis vadaSi ar mimarTavs sagadasaxado organos mcire
biznesis statusis miniWebis mizniT, mas gauuqmdeba mikro biz-
nesis statusi da gamova specialuri dabegvris reJimidan.

123
sagadasaxado organos mier mikrobiznesis statusis gauq-
mebis da specialuri dabegvris reJimidan gamosvlis safuZvelia
fizikuri piris mier sagadasaxado kodeqsis 84-e muxlis me-3
nawilis moTxovnis darRveva (akrZaluli saqmianobis ganxorcie-
leba).
fizikuri pirisaTvis miniWebuli mikro biznesis statusis
gauqmebis SemTxvevaSi am momentisTvis fizikuri piris Semosava-
li eqvemdebareba dabegvras:
a) mcire biznesis statusis miRebis SemTxvevaSi –
mikrobiznesisTvis dadgenili wesis Sesabamisad;
b) sxva SemTxvevaSi – saSemosavlo gadasaxadisaTvis dad-
genili wesis Sesabamisad.
fizikuri piri, romelsac gauuqmda mikrobiznesis statu-
si, uflebamosilia momdevno sagadasaxado wlidan am statusis
xelaxali miniWebis moTxovniT mimarTos sagadasaxado organos.
mikrobiznesis statusis mqone fizikuri piri ar ixdis
saSemosavlo gadasaxads da mimdinare gadasaxdelebs.
Tu fizikuri piri mimdinare saangariSo wels gadawyvets
mikrobiznesis statusis miRebas da dabegvris sxva reJimidan
mikrobiznesis dabegvris reJimze gadasvlas, mis mier saangariSo
periodSi mikrobiznesis statusis miniWebamde miRebuli Semo-
savlebi eqvemdebareba mikro-biznesisaTvis dadgenili specialu-
ri reJimiT dabegvras.
m a g a l i T i:
giorgim 2021 wlis 25 oqtombridan miiRo mikrobiznesis
statusi. mocemuli momentisaTvis misi erToblivi Semosavali
Seadgenda 15 000 lars, biujetSi ki mimdinare gadasaxdelebis
saxiT gadaxdili hqonda 1 000 lari. saangariSo wlis dasru-
lebamde man kidev miiRo Semosavali 7 000 laris odenobiT.
2022 wlis 1 aprilamde man unda waradginos deklaracia, ro-
melSic aisaxeba 2021 wlis erToblivi Semosavali 22 000 la-
ri (15 000 + 7 000), xolo 1 000 lari CaiTvleba zedmetad
gadaxdilad da dadgenili wesiT daeqvemdebareba CaTvlas an
dabrunebas.

124
mikrobiznesis statusis mqone fizikur pirs, miRebuli
momsaxurebis anazRaurebis SemTxvevaSi, ar evaleba gadaxdis
wyarosTan gadasaxadis dakaveba (sagadasaxado agentis funqciis
Sesruleba). amasTan ararezidenti pirisagan miRebuli momsaxu-
rebis anazRaurebis SemTxvevaSi igi valdebulia operacia dabeg-
ros dRg-iT saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswine-
buli ukudabegvris wesiT.
mikrobiznesis statusis mqone fizikuri piri valdebulia,
saangariSo wlis momdevno wlis 1 aprilamde sagadasaxado or-
ganoSi waradginos gamartivebuli saSemosavlo gadasaxadis
wliuri deklaracia.
Tu mimdinare wlis ganmavlobaSi fizikur pirs gauuqmda
mikrobiznesis statusi da mas ar miuRia mcire biznesis sta-
tusi, mis mier saangariSo wlis ganmavlobaSi miRebuli Semosa-
vali eqvemdebareba saSemosavlo gadasaxadiT dabegvras saerTo
wesiT. aRniSnuli valdebuleba ar vrceldeba mimdinare gada-
saxdelebis mimarT.
Tu mimdinare wlis ganmavlobaSi fizikur pirs gauuqmda
mikrobiznesis statusi da mieniWa mcire biznesis statusi, mis
mier mcire biznesis statusis miniWebamde periodSi miRebuli
Semosavali eqvemdebareba dabegvras mikrobiznesisTvis dadge-
nili wesis Sesabamisad.
mikrobiznesis statusis mqone fizikuri piri saqarTve-
loSi ekonomikuri saqmianobis Sewyvetisas sagadasaxado orga-
nos 30 samuSao dRis vadaSi warudgens deklaracias. amasTan,
Tu mikrobiznesis statusis mqone fizikuri piri SemdgomSi
mimdinare sagadasaxado wlis dasrulebamde ar ganaaxlebs eko-
nomikur saqmianobas, saangariSo wlis mixedviT momdevno wlis
1 aprilamde sagadasaxado organoSi ganmeorebiT deklaraciis
wardgena savaldebulo ar aris.
mikrobiznesis statusis mqone piri pirveladi sagadasaxa-
do dokumentis gamowerisas valdebulia, dokumentSi miuTiTos
Tavisi statusis Sesaxeb da statusis sertifikatis nomeri.
mikro biznesis statusis mqone piri misTvis an mis mier
pirveladi sagadasaxado dokumentis gamoweris SemTxvevaSi val-

125
debulia, Seinaxos aRniSnuli dokumenti. mikrobiznesis statu-
sis mqone fizikuri piri, garda mTavrobis mier gansazRvruli
calkeuli saqmianobis ganmaxorcielebeli an calkeuli adgi-
lobrivi TviTmmarTveli erTeulis teritoriaze saqmianobis
ganmaxorcielebeli mikrobiznesis statusis mqone fizikuri pi-
rebisa, Tavisufldeba sakontrolo-salaro aparatebis gamoyene-
bis valdebulebisagan.
sagadasaxado organos ufleba aqvs mikrobiznesis statu-
sis mqone piris Semosavlebi gansazRvros arapirdapiri meTode-
biT – aqtivebis sididis, sxva amgvari gadamxdelis Sesaxeb in-
formaciis analizis da mimdinare sagadasaxado kontrolis Ro-
nisZiebebis farglebSi mopovebuli informaciis safuZvelze.
sagadasaxado organoebma mikrobiznesis statusis mqone pi-
rebis mimarT SeiZleba ganaxorcielon mimdinare sagadasaxado
kontrolis Semdegi RonisZiebebi:
a) saqonlis/momsaxurebis sakontrolo Sesyidva;
b) daTvaliereba;
g) Sesabamis SemTxvevaSi, sakontrolo-salaro aparatebis
gamoyenebis wesebis dacva;
d) qronometraJi;
e) inventarizacia.
mcire biznesis statusi SeiZleba mieniWos mewarme fi-
zikur pirs.
saqarTvelos parlamentis safinanso-sabiujeto komi-
tetTan SeTanxmebiT, saqarTvelos mTavrobas ufleba aqvs,
akrZalos calkeuli saqmianobis ganxorcieleba, romlis
farglebSic mcire biznesis statusi ar SeiZleba mieniWos
mewarme fizikur pirs. akrZalul saqmianobebs miekuTvneba:
1. saqmianobebi, romlebic saWiroebs licenzirebas an
nebarTvas, garda `licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb~ sa-
qarTvelos kanonis 24-e muxlis 261 punqtiT gaTvaliswine-
buli (`saqarTvelos dedaqalaqSi msubuqi avtomobiliT –
taqsiT (1 kategoria) gadayvanis nebarTva~) saqmianobisa.

126
2. saqmianobebi, romelTa ganxorcieleba moiTxovs mniSvne-
lovan investicias (aqcizuri saqonlis warmoeba)..
3. savaluto operaciebis ganxorcieleba.
4. samedicino, arqiteqturuli, saadvokato an sanotaro,
saaudito, sakonsultacio (maT Soris, sagadasaxado konsul-
tantTa) saqmianoba.
5.saTamaSo biznesi.
6. personaliT uzrunvelyofa.
7. aqcizuri saqonlis warmoeba.
m a g a l i T i:
giorgi eweva ekonomikur saqmianobas saTamaSo aparatebiT.
igi elodeba, rom misi erToblivi Semosavali wlis bolos ar ga-
daaWarbebs 500 000 aTas lars. aqedan gamomdinare, is gadawyvets
mimarTos, sagadasaxado organos mcire biznesis statusis miniWe-
bis Taobaze. Tumca, sagadasaxado organo mas ar aZlevs statuss,
vinaidan zemoaRniSnuli saqmianoba saqarTvelos mTavrobis dad-
genilebis mixedviT mcire biznesisTvis akrZaluli saqmianobaa.
Tu mcire biznesis statusis mqone fizikuri piri gana-
xorcielebs mcire biznesisaTvis akrZalul saqmianobas saga-
dasaxado organo uuqmebs mas mcire biznesis statuss, aRniS-
nuli iwvevs piris dajarimebas 500 laris odenobiT.
m a g a l i T i:
fizikuri piri, romelic registrirebulia individua-
lur mewarmed, axorcielebs sursaTiT sacalo vaWrobas.
aRniSnuli saqmianobis farglebSi mis mier 2018 da 2019
wlebis ganmavlobaSi miRebulma erToblivma Semosavalma Ti-
Toeuli wlis mixedviT Seadgina 600 000 lari. pirma mcire
biznesis statusis miniWebis moTxovniT sagadasaxado orga-
nos mimarTa gancxadebiT 2020 wlis 10 marts.
miuxedavad imisa, rom giorgis mier 2018 da 2019 wle-
bis ganmavlobaSi miRebuli erToblivi Semosavali TiToeuli
wlis mixedviT aRemateba 500 000 lars, aRniSnuli ar aris
mcire biznesis statusis miniWebisaTvis SemzRudavi piroba.

127
amasTan, vaWroba ar warmoadgens saqarTvelos mTavrobis dad-
genilebis mixedviT mcire biznesisTvis akrZalul saqmianobas.
giorgi akmayofilebs saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis
dadgenil mcirebiznesis statusis moTxovnebs. Sesabamisad,
mas ufleba aqvs, mimarTos sagadasaxado organos da miiRos
mcire biznesis statusi.
sagadasaxado organo giorgis aniWebs mcire biznesis
statuss da gadascems statusis damadasturebel sertifi-
kats. giorgi mcire biznesis statusis mqoned CaiTvleba
2020 wlis 1 aprilidan. mis mier 1 aprilidan miRebuli Se-
mosavali eqvemdebareba dabegvras specialuri dabegvris reJi-
miT.
mcire biznesis statusis mqone fizikuri pirisaTvis
wliurad dasaSvebi Semosavlis zRvari 500 000 laramdea
(amasTan, mxolod ori kalendaruli wlis ganmavlobaSi Ti-
Toeuli wlis mixedviT aRniSnul zRvarze gadaWarbeba iTv-
leba statusis gauqmebis safuZvlad), amdenad, igi Sesabamisi
garemoebebis dadgomisas valdebulia daregistrirdes dRg-s
gadamxdelad.
saqarTvelos parlamentis safinanso-sabiujeto komi-
tetTan SeTanxmebiT, saqarTvelos mTavrobas ufleba aqvs,
gansazRvros Semosavlis saxeebi, romlebic ar daibegreba
specialuri reJimiT da ar gaiTvaliswineba erTobliv Semo-
savalSi mcire biznesis statusis mqone fizikuri pirisaTvis
dadgenili kalendaruli wlis ganmavlobaSi miRebuli erTob-
livi Semosavlis 500000-lariani zRvris gaangariSebisas.
aseTi saqmianobis saxeebia:
1. qonebis ijariT/uZravi qonebis qiriT gacema.
2. sesxis gacemidan miRebuli Semosavali.
3. saTamaSo biznesidan miRebuli mogebebi.
4. Cuqeba.
5. nameti Semosavali, romelic miRebulia Semdegi qonebis
realizaciiT:
a) uZravi qoneba;

128
b) avtosatransporto saSualeba;
g) fasiani qaRaldebi.
6. memkvidreobiT miRebuli qonebis saxiT miRebuli Semosava-
li.
7. dividendis saxiT miRebuli Semosavali.
8. procentis saxiT miRebuli Semosavali.
9. roialtis saxiT miRebuli Semosavali.
10. valis patiebiT miRebuli Semosavali.
11. partnioris wilis realizaciiT miRebuli nameti.
m a g a l i T i:
mcire biznesis statusis mqone fizikuri piri axorcielebs
vaWrobas. amasTan, man 2019 wels gayida uZravi qoneba (ko-
merciuli farTi) 120 000 larad, romelic wina wels SeZe-
nili hqonda 90 000 larad.
mocemul SemTxvevaSi, mis mier, vaWrobidan miRebuli dasa-
begri Semosavali eqvemdebareba specialuri reJimiT dabegv-
ras, ris Taobazec igi ganaxorcielebs yovelTviur angariS-
gebas mcire biznesisaTvis dadgenili wesiT.
qonebis realizaciiT miRebuli Semosavali, saqarTvelos
mTavrobis dadgenilebiT gansazRvrulia, rogorc Cveulebrivi
reJimiT dasabegri Semosavali. amasTan, aseTi tipis Semosa-
vali, mcire biznesis mier kalendaruli wlis ganmavlobaSi
misaRebi jamuri erToblivi Semosavlis 500 000-lariani
zRvaris gansazRvrisas, ar gaiTvaliswineba. qonebis realiza-
ciiT miRebuli nameti Semosavali 30 000 lari (120 000-
90 000) daibegreba 20%-iani ganakveTiT. saqmianobis am na-
wilSi, piri, 2020 wlis 1 aprilamde waradgens saSemosavlo
gadasaxadis 2019 wlis wliur deklaracias.
amrigad, mcire biznesis erToblivi Semosavali Sedgeba:
a) Semosavlisgan, romelic eqvemdebareba specialuri
reJimiT dabegvras da moicavs saqarTveloSi arsebuli wyaro-
dan miRebul Semosavals, garda am muxlis `b~ da `g~ qve-
punqtebSi aRniSnuli Semosavlebisa da xelfasis saxiT mi-
Rebuli Semosavlebisa;

129
b) Semosavlisgan, romelic ibegreba Cveulebrivi reJi-
miT da gavlenas ar axdens erTobliv SemosavalSi mcire biz-
nesis statusis mqone fizikuri pirisaTvis dadgenili kalen-
daruli wlis ganmavlobaSi miRebuli erToblivi Semosavlis
500000-lariani zRvris gaangariSebaze
g) sxva Semosavlebisgan, romelic ibegreba Cveulebrivi
reJimiT, garda `b~ qvepunqtSi aRniSnuli Semosavlebisa.
mcire biznesis dasabegri Semosavali, romelic eqvemde-
bareba specialuri reJimiT dabegvras, Sedgeba am muxlis
pirveli punqtis `a~ qvepunqtis Sesabamisad saqarTveloSi
arsebuli wyarodan miRebuli Semosavlebisagan da ibegreba:
a) 1 procentiT, garda am punqtis `b~ qvepunqtSi
gaTvaliswinebuli SemTxvevisa;
b) 3 procentiT, Tu misma ekonomikuri saqmianobidan mi-
Rebulma erToblivma Semosavalma 500 000 lars gadaaWarba.
amasTan, mcire biznesis statusis mqone piri 3%-iani ganakve-
TiT ibegreba Sesabamisi Tvis (erToblivi Semosavlis 500
000-lariani zRvris gadaWarbebis dafiqsirebis Tve) dasaw-
yisidan kalendaruli wlis dasrulebamde.
m a g a l i T i:
giorgis miniWebuli aqvs mcire biznesis statusi da
axorcielebs ekonomikur saqmianobas, kerZod, flobs `mini-
markets~, sadac eweva sursaTis sacalo vaWrobas. am saqmia-
nobidan miRebulma dasabegrma Semosavalma 2019 wlis 20
oqtombers gadaaWarba 500 000 lars.
mcire biznesis mier saqarTveloSi vaWrobidan miRebuli
dasabegri Semosavali eqvemdebareba specialuri reJimiT
dabegvras.
2019 wlis 1 ianvridan amave wlis 30 seqtembris CaTv-
liT saqarTveloSi vaWrobidan miRebuli dasabegri Semosava-
li daibegreba mcire biznesisTvis dadgenili 1%-iani ganakve-
TiT, xolo 1 oqtombridan kalendaruli wlis dasrulebamde
miRebuli Semosavali – 3%-iani ganakveTiT.

130
mcire biznesis dasabegri Semosavali, romelic ar eq-
vemdebareba specialuri reJimiT dabegvras:
a) gaiangariSeba saSemosavlo gadasaxadiT dasabegri Se-
mosavlis gaangariSebis Cveulebrivi wesiT (erToblivi Semo-
savlebisa da mis miRebasTan dakavSirebuli gamoqviTvebs So-
ris sxvaobiT);
b) ibegreba Cveulebrivi wesiT, rogorc daibegreboda
mcire biznesis statusis ararsebobis SemTxvevaSi.
m a g a l i T i:
giorgis miniWebuli aqvs mcire biznesis statusi da
axorcielebs ekonomikur saqmianobas, kerZod, flobs `mini-
markets~, sadac axorcielebs sursaTis sacalo vaWrobas. am
saqmianobis nawilSi 2019 wlis ganmavlobaSi miRebulma da-
sabegrma Semosavalma Seadgina 200 000 lari. giorgi aseve
eweva sasoflo-sameurneo saqmianobas, saidanac soflis meur-
neobis produqciis pirveladi miwodebiT miRebulma erTob-
livma Semosavalma 2019 wlis ganmavlobaSi Seadgina 50 000
lari. amasTan, amave wels man:
– fizikuri pirisgan procentis saxiT miiRo Semosa-
vali 6000 laris odenobiT;
– gayida sacxovrebeli saxli 62000 larad, romelic
wina wels SeZenili hqonda 50000 larad;
– ucxouri sawarmodan dividendis saxiT miiRo 13000
lari;
– rezidenti sawarmosgan xelfasis saxiT miiRo Semosa-
vali 15000 lari.
am SemTxvevaSi giorgis mier saqarTveloSi vaWrobidan
miRebuli dasabegri Semosavali eqvemdebareba specialuri re-
JimiT dabegvras.
procentis saxiT miRebuli Semosavali, qonebis reali-
zaciiT miRebuli Semosavali da dividendis saxiT miRebuli
Semosavali aris gansazRvruli saqarTvelos mTavrobis mier,
rogorc Cveulebrivi reJimiT dasabegri Semosavali. amasTan,
aseTi tipis Semosavlebi mcire biznesis mier kalendaruli

131
wlis ganmavlobaSi misaRebi jamuri erToblivi Semosavlis
500000-lariani zRvris gansazRvrisas mxedvelobaSi ar mii-
Reba.
imis gaTvaliswinebiT, rom soflis meurneobis produq-
ciis pirveladi miwodebiT miRebuli Semosavlis tipi, ar
aris gansazRvruli saqarTvelos mTavrobis mier, rogorc Se-
mosavali, romelic ar iTvleba mcire biznesis ganxorciele-
bis farglebSi miRebul erTobliv SemosavalSi, igi gaiTva-
liswineba mcire biznesisaTvis dadgenili 500 000-lariani
zRvris gaangariSebisas.
xelfasis saxiT miRebuli Semosavali nebismier SemTx-
vevaSi eqvemdebareba Cveulebrivi reJimiT dabegvras.
amrigad, mcire biznesis statusis mqone fizikuri pi-
ris mier 2019 wlis ganmavlobaSi miRebuli erToblivi Se-
mosavali, romelic gaiTvaliswineba mcire biznesisaTvis dad-
genili 500 000-lariani zRvris gaangariSebisas, Seadgens
250 000 lars (200 000+50 000).
procentis saxiT miRebuli Semosavali 6000 lari, qo-
nebis realizaciiT miRebuli nameti Semosavali 12000 lari
(62000-50000) da miRebuli dividendi 13000 lari ar mii-
Reba mxedvelobaSi wlis ganmavlobaSi misaRebi jamuri er-
Toblivi Semosavlis 500000-lariani zRvris gansazRvrisas.
xelfasis saxiT miRebuli Semosavlebi aseve ibegreba Cveu-
lebrivi reJimiT.
zemoaRniSnulidan gamomdinare:
– mcire biznesis mier saqarTveloSi vaWrobidan miRe-
buli Semosavali eqvemdebareba specialuri reJimiT dabegvras
mcire biznesisTvis dadgenili 1%-iani ganakveTiT yovelTviu-
rad, ris Taobazec piri Sesabamis saangariSo periodebze ara-
ugvianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa saga-
dasaxado organoSi waradgens mcire biznesis statusis mqone
piris saSemosavlo gadasaxadis yovelTviur deklaracias;
– procentis saxiT miRebuli Semosavali CairTveba gi-
orgis erTobliv SemosavalSi da daibegreba 20%-iani ganakve-

132
TiT, qonebis realizaciiT miRebuli nameti Semosavali dai-
begreba 5%-iani ganakveTiT. saqmianobis am nawilSi giorgi
2020 wlis 1 aprilamde waradgens saSemosavlo gadasaxadis
2019 wlis wliur deklaracias;
– soflis meurneobis produqciis pirveladi miwodebiT
miRebuli dasabegri Semosavali gaTavisuflebulia saSemosav-
lo gadasaxadiT dabegvrisagan, vinaidan 2019 wels aseTi mi-
wodebiT miRebuli erToblivi Semosavali 200 000 lars ar
aRemateba;
– dividendis saxiT miRebuli Semosavali, romelic ar
ganixileba saqarTvelos wyarodan miRebul Semosavlad, gaTa-
visuflebulia saSemosavlo gadasaxadisgan;
– xelfasis saxiT miRebuli Semosavali nebismier
SemTxvevaSi eqvemdebareba Cveulebrivi reJimiT dabegvras da
daibegreba gadaxdis wyarosTan.
m a g a l i T i:
giorgis miniWebuli aqvs mcire biznesis statusi da
axorcielebs ekonomikur saqmianobas, kerZod, flobs `mini-
markets~, sadac axorcielebs sursaTis sacalo vaWrobas.
giorgi aseve eweva sasoflo-sameurneo saqmianobas. 2019
wlis dasawyisidan oqtombris CaTvliT mis mier miRebulma
dasabegrma Semosavalma gadaaWarba 500 000 lars. kerZod,
vaWrobidan miRebulma dasabegrma Semosavalma wlis dasawyi-
sidan oqtombris CaTvliT Seadgina 300 000 lari. xolo
soflis meurneobis produqciis pirveladi miwodebiT miRe-
bulma erToblivma Semosavalma – 250 000 lari.
am SemTxvevaSi giorgis mier saqarTveloSi vaWrobidan
miRebuli dasabegri Semosavali eqvemdebareba specialuri re-
JimiT dabegvras.
imis gaTvaliswinebiT, rom soflis meurneobis produq-
ciis pirveladi miwodebiT miRebuli Semosavali ar aris gan-
sazRvruli saqarTvelos mTavrobis mier, rogorc Semosava-
li, romelic ar iTvleba mcire biznesis ganxorcielebis
farglebSi miRebul erTobliv SemosavalSi, igi gaiTvaliswi-

133
neba mcire biznesisaTvis dadgenili 500 000-lariani zRvris
gaangariSebisas.
mcire biznesis statusis mqone fizikuri piris mier
2019 wlis dasawyisidan oqtombris CaTvliT miRebuli er-
Toblivi Semosavali, romelic gaiTvaliswineba mcire bizne-
sisaTvis dadgenili 500 000-lariani zRvris gaangariSebisas,
Seadgens 550 000 lars (300 000+250 000).
imis gaTvaliswinebiT, rom soflis meurneobis pro-
duqciis pirveladi miwodebiT miRebulma erToblivma Semosa-
valma gadaaWarba 200 000 lars, xolo jamurma erToblivma
Semosavalma 500 000 lars, mcire biznesis mier rogorc
vaWrobidan, aseve sasoflo-sameurneo saqmianobidan miRebuli
Semosavali eqvemdebareba specialuri reJimiT dabegvras mci-
re biznesisTvis dadgenili 1%-iani ganakveTiT yovelTviurad
oqtombris Tvemde, xolo oqtombris Tvis dasawyisidan wlis
bolomde miRebuli Semosavali – 3%-iani ganakveTiT. piri
Sesabamis saangariSo periodebze sagadasaxado organoSi
waradgens mcire biznesis statusis mqone piris saSemosavlo
gadasaxadis yovelTviur deklaracias.
mcire biznesis statusi uqmdeba, Tu:
a) piris ekonomikuri saqmianobidan miRebulma erTob-
livma Semosavalma 2 kalendaruli wlis mixedviT, TiToeu-
li kalendaruli wlis ganmavlobaSi 500 000 lars gadaa-
Warba;
b) pirma am moTxovniT sagadasaxado organos kalenda-
ruli wlis dasrulebamde mimarTa;
g) piri axorcielebs mcire biznesis statusis mqone
pirisTvis akrZalul saqmianobas;
d) piri kalendaruli wlis ganmavlobaSi aranakleb 3-
jer dajarimda sakontrolo-salaro aparatis gamoyenebis
wesebis darRvevisaTvis;
e) piri ar akmayofilebs sagadasaxado kodeqsis 88-e
muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebul moTxovnas (mewar-
me fizikur pirad registraciis valdebulebas).

134
`a~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi mcire biz-
nesis statusi gauqmebulad miiCneva kalendaruli wlis mom-
devno wlis dasawyisidan.
b~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi mcire biz-
nesis statusi gauqmebulad miiCneva piris mier sagadasaxado
organosTvis mimarTvis Tvis momdevno Tvis pirveli ricxvi-
dan.
`g~ an `d~ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli safuZvliT
mcire biznesis statusis gauqmebis SemTxvevaSi mcire bizne-
sis statusi gauqmebulad iTvleba mimdinare kalendaruli
wlis dasawyisidan.
`e~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi, mcire
biznesis statusi gauqmebulad miiCneva Sesabamisi safuZvlis
warmoSobis TariRidan.
Tu fizikuri piri mimdinare saangariSo wels gadawy-
vets mcire biznesis statusis miRebas an/da dabegvris sxva
reJimidan mcire biznesis dabegvris reJimze gadasvlas, mis
mier mcire biznesis statusis miniWebamde periodSi miRebuli
Semosavali eqvemdebareba dabegvras im reJimiT an/da wesiT,
romliTac ibegreboda statusis miniWebamde saqmianobis gan-
xorcielebisas. xolo mcire biznesis statusis miniWebidan
miRebuli Semosavlebi eqvemdebareba dabegvras mcire bizne-
sisTvis dadgenili specialuri reJimiT.
fizikuri piris mier saangariSo wlis ganmavlobaSi
Cveulebrivi dabegvris reJimidan mcire biznesis dabegvris
reJimze gadasvlisas, igi arasrul sagadasaxado periodSi
(Sesabamisi wlis dasawyisidan statusis miniWebis Tvemde) mi-
Rebul Semosavlebze sagadasaxado deklaracias sagadasaxado
organos warudgens saangariSo wlis momdevno wlis 1 apri-
lamde. pirs, aRniSnuli deklaraciis mixedviT, mimdinare ga-
dasaxdelebi ar daericxeba.
m a g a l i T i:
giorgis mcire biznesis statusi mieniWa 2017 wels.
mis mier miRebulma Semosavalma 2019 wlis 5 oqtombers ga-

135
daaWarba 500 000 lars, xolo 2020 wels miRebulma Semo-
savalma 500 000-s gadaaWarba 25 seqtembers.
imis gaTvaliswinebiT, rom giorgis mier ekonomikuri
saqmianobidan miRebulma erToblivma Semosavalma 2019 da
2020 wlis mixedviT, TiToeuli wlis ganmavlobaSi 500 000
lars gadaaWarba, mas gauuqmdeba mcire biznesis statusi
2021 wlis dasawyisidan. giorgis mier 2019 wlis 1 ianv-
ridan amave wlis 30 seqtembris CaTvliT miRebuli dasabegri
Semosavali daibegreba mcire biznesisTvis dadgenili 1%-iani
ganakveTiT, xolo 1 oqtombridan 2019 wlis dasrulebamde
miRebuli Semosavali - 3%-iani ganakveTiT. amasTan, igi 2020
wlis dasawyisidan 31 agvistos CaTvliT miRebul Semosav-
lebs dabegravs mcire biznesisTvis dadgenili 1%-iani ganak-
veTiT, xolo 1 seqtembridan 2020 wlis dasrulebamde miRe-
bul Semosavlebs - 3%-iani ganakveTiT. 2021 wlidan miRebu-
li Semosavlebi daeqvemdebareba saSemosavlo gadasaxadiT da-
begvras saerTo wesiT.
m a g a l i T i:
giorgim 2019 wlis 15 seqtembers mimarTa sagadasaxado
organos da moiTxova mcire biznesis statusis gauqmeba. sa-
qarTvelos sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, mcire bizne-
sis statusi gauqmebulad CaiTvleba 2020 wlis dasawyisi-
dan. 2019 wlis bolomde giorgis mier miRebuli Semosavali
eqvemdebareba dabegvras mcire biznesisaTvis dadgenili spe-
cialuri reJimiT. xolo 2020 wlidan miRebuli Semosavle-
bi eqvemdebareba saSemosavlo gadasaxadiT dabegvras saerTo
wesiT.
Tu mimdinare wlis ganmavlobaSi fizikur pirs gauuqm-
da mcire biznesis statusi, akrZaluli saqmianobis gan-
xorcielebis an kalendaruli wlis ganmavlobaSi aranakleb
3-jer sakontrolo-salaro aparatis gamoyenebis wesebis
darRvevisaTvis dajarimebis gamo, mis mier saangariSo wlis
ganmavlobaSi (kalendaruli wlis dasawyisidan wlis bolom-
de) miRebuli Semosavali eqvemdebareba saSemosavlo gadasa-
xadiT dabegvras saerTo wesiT.

136
m a g a l i T i:
giorgi 2020 wlis seqtembris TveSi amave wlis ganmav-
lobaSi mesamed dajarimda sakontrolo-salaro aparatebis
gamoyenebis wesebis darRvevisaTvis. mocemul SemTxvevaSi mas
mcire biznesis statusi gauuqmdeba 2020 wlis dasawyisidan
da 2020 wlis ganmavlobaSi miRebuli Semosavali daibegreba
saSemosavlo gadasaxadiT saerTo wesis Sesabamisad, xolo
mis mier amave wlis ganmavlobaSi wardgenili mcire biznesis
statusis mqone fizikuri piris saSemosavlo gadasaxadis
yovelTviuri deklaraciebis daricxvebi gauqmdeba.
Tu mcire biznesis statusis mqone fizikuri piri moT-
xovniT mimarTavs ssip sajaro reestris erovnul saagentos
individualur mewarmed registraciis gauqmebis moTxovniT,
mas uuqmdeba mcire biznesis statusi individualur
mewarmed registraciis gauqmebis TariRidan.
m a g a l i T i:
2021 wels sagadasaxado SemowmebiT gamovlinda, rom
giorgim, romelsac hqonda mcire biznesis statusi, indivi-
dualur mewarmed registraciis gauqmebis moTxovniT 2020
wlis martSi mimarTa ssip sajaro reestris erovnul saa-
gentos. amasTan, dgindeba, rom mcire biznesis statusis ga-
uqmebis moTxovniT mas sagadasaxado organosTvis ar moumar-
Tavs.
imis gaTvaliswinebiT, rom giorgis gauqmebuli aqvs
individualur mewarmed registracia, igi aRar akmayofilebs
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT dadgenil mcire biz-
nesis statusis moTxovnebs. giorgis mcire biznesis statusi
uqmdeba individualur mewarmed registraciis gauqmebis
TariRidan.
mcire biznesis statusis mqone piri ar ixdis mimdina-
re gadasaxdelebs specialuri reJimiT dasabegri saqmianobi-
dan miRebuli Semosavlis nawilSi. igi valdebulia araug-
vianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa sagadasa-
xado organoSi waradginos dadgenili formis mcire bizne-

137
sis statusis mqone fizikuri piris saSemosavlo gadasaxa-
dis yovelTviuri deklaracia.
daqiravebuli pirebisTvis mcire biznesis statusis
mqone piris mier kalendaruli wlis ganmavlobaSi jamurad
gadaxdili 6000 laramde xelfasi, gadaxdis wyarosTan ar
ibegreba, Tu arsebobs erT-erTi Semdegi piroba:
a) igi individualur mewarmed daregistrirda da mas
mcire biznesis statusi mieniWa imave kalendaruli wlis
ganmavlobaSi;
b) mis mier, wina kalendaruli wlis ganmavlobaSi mi-
Rebuli erToblivi Semosavali 50 000 lars ar aWarbebs.
mcire biznesis statusis mqone piri valdebulia xel-
fasis gacemisa da miRebuli momsaxurebis anazRaurebis Sem-
TxvevaSi (saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT gansazRvruli
valdebulebis arsebobisas) gadaxdis wyarosTan daakavos ga-
dasaxadi.
m a g a l i T i:
giorgis mcire biznesis statusi miniWebuli aqvs 2017
wlidan. mis mier 2019 wlis ganmavlobaSi miRebuli erTob-
livi Semosavali Seadgens 30 000 lars. giorgim 2020
wlis 25 aprils daqiravebul TanamSromlebze gasca xelfa-
si 5 000 laris odenobiT. aseve, amave TariRSi fizikur
pirs aunazRaura momsaxurebis Rirebuleba, romelzedac sa-
qarTvelos sagadasaxado kodeqsis debulebebis gaTvalis-
winebiT warmoeSva gadaxdis wyarosTan gadasaxadis dakavebis
valdebuleba.
imis gaTvaliswinebiT, rom giorgis mier 2019 wlis
ganmavlobaSi miRebuli erToblivi Semosavali ar aRemateba
50 000 lars, xolo 2020 wlis 25 aprils daqiravebul
TanamSromlebze gacemuli xelfasi – 6000 lars, mis mier
gacemuli xelfasi gadaxdis wyarosTan ar daibegreba. aseve,
mcire biznesis statusis piris mier daqiravebulisTvis ga-
daxdili xelfasi, romelic gadaxdis wyarosTan ar ibegreba,
Sesabamisi pirebis mier, erTobliv SemosavalSi asaxvas ar

138
eqvemdebareba. amasTan, giorgi valdebulia momsaxurebis Ri-
rebulebis anazRaurebisTanave gadaixados biujetSi saSemo-
savlo gadasaxadi da araugvianes 2020 wlis 15 maisisa wa-
radginos gadaxdis wyarosTan dakavebuli gadasaxadis
deklaracia.
m a g a l i T i:
giorgi 2019 wlis 10 marts daregistrirda individua-
lur mewarmed, amave wlis 5 aprils mimarTa sagadasaxado
organos mcire biznesis statusis miniWebis moTxovniT.
giorgis mier 3 daqiravebulisaTvis 2019 wlis aprilis da
maisis TveebSi gacemulma xelfasma TiToeul TveSi TiTo-
eul TanamSromelze Seadgina 1600-1600 lari, anu jamurma
ganacemma 2 TveSi Seadgina 9600 lari.
imis gaTvaliswinebiT, rom daqiravebulebze jamurad
gacemulma xelfasma 6000 lars gadaaWarba, giorgis maisis
TveSi gacemuli xelfasis nawilze, kerZod 3600 larze
warmoeSoba gadaxdis wyarosTan gadasaxadis dakavebisa da
saangariSo Tvis mixedviT Sesabamisi deklaraciis wardgenis
valdebuleba. amasTan, igi valdebulia Semdeg periodebSi ga-
cemuli xelfasi srulad dabegros gadaxdis wyarosTan.
mcire biznesis statusis mqone fizikuri piri ara-
ugvianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa, saga-
dasaxado organos warudgens gadaxdis wyarosTan dakavebuli
gadasaxadis deklaracias.
m a g a l i T i:
giorgi individualur mewarmed daregistrirda 2019
wlis ianvarSi, xolo mcire biznesis statusi mieniWa amave
wlis 1 oqtombridan. statusis miniWebamde mas daqira-
vebulebze gacemuli aqvs xelfasi 7 000 laris odenobiT,
romelic dadgenili wesiT dabegrilia gadaxdis wyarosTan.
miuxedavad imisa, rom giorgis statusis miniWebamde
ukve aqvs gacemuli 7000 laris odenobiT xelfasi, igi uf-
lebamosilia statusis miniWebis Semdgom periodebSi (2019
wlis bolomde) 6000 laramde gacemuli xelfasi ar dabeg-

139
ros gadaxdis wyarosTan. amasTan, giorgis mier statusis
miniWebamde gacemuli da gadaxdis wyarosTan dabegrili
xelfasi gadaangariSebas ar eqvemdebareba.
Tu mcire biznesis statusis mqone piri specialuri
reJimiT dasabegri saqmianobidan miRebuli Semosavlis garda
axorcielebs misTvis nebadarTul saqmianobas, romelic
gavlenas ar axdens mcire biznesis statusis mqone pirisT-
vis dadgenil 500 000 larian wliuri Semosavlis zRvarze
(qonebis ijariT gacema, sesxis gacema da sxva), aRniSnuli
saqmianobidan miRebuli Semosavlebi ibegreba Cveulebrivi
wesiT da igi am Semosavlebze saangariSo wlis momdevno
wlis 1 aprilamde sagadasaxado organoSi waradgens saSemo-
savlo gadasaxadis wliur deklaracias.
mcire biznesis statusis mqone fizikuri piri saqarT-
veloSi ekonomikuri saqmianobis Sewyvetisas sagadasaxado
organos 30 samuSao dRis vadaSi warudgens deklaracias.
mcire biznesis statusis mqone piri valdebulia awar-
moos aRricxvis specialuri Jurnali finansTa ministris mi-
er dadgenili formis Sesabamisad.
mcire biznesis statusis mqone piri valdebulia sa-
qonlis/momsaxurebis miwodebis dros momxmareblebTan naRdi
fuliT angariSsworebisas Semosavlebi aRricxos sakontro-
lo-salaro aparatis gamoyenebiT.
mcire biznesis statusis mqone piri valdebulia saqon-
lis transportirebisas an/da miwodebisas, saqarTvelos saga-
dasaxado kodeqsiT dadgenil SemTxvevebSi gamoiyenos sasa-
qonlo zednadebi.
m a g a l i T i:
giorgi, romelic aris mcire biznesis statusis mqone
mewarme fizikuri piri, eweva vaWrobas. sagadasaxado organos
mier mimdinare sagadasaxado kontrolis RonisZiebis farg-
lebSi ganxorcielda inventarizacia, romlis Sedegadac gada-
saxadis gadamxdelTan gamovlinda sasaqonlo-materialuri
faseulobebi, romelic dadgenili wesiT ar hqonda aRric-

140
xuli aRricxvis specialur JurnalSi. amasTan, mcire bizness
ar gaaCnia sasaqonlo-materialuri faseulobebis SeZenis da-
madasturebeli pirveladi sagadasaxado dokumentebi.
mcire biznesis statusis mqone piri valdebulia awar-
moos aRricxvis specialuri Jurnali, sadac man xarjis ga-
wevis Sesaxeb informacia unda asaxos qronologiuri Tanmim-
devrobiT, romelSic daculi unda iyos maCveneblebis uwyve-
toba da utyuaroba.
giorgis sasaqonlo-materialuri faseulobebi CaeTvleba
aRuricxvelad da dajarimdeba saqarTvelos sagadasaxado ko-
deqsis 286-e muxliT dadgenili wesis Sesabamisad.
mcire biznesi valdebulia, uzrunvelyos 3 wlis vadiT
sagadasaxado dokumentebis Senaxva. aRniSnuli vada aiTvleba
Sesabamisi sagadasaxado valdebulebis warmoSobis kalenda-
ruli wlis dasrulebidan.
mcire biznesis mier wlis ganmavlobaSi miRebuli za-
rali momdevno sagadasaxado wels ar gadaitaneba, Tu ar
xdeba specialuri dabegvris reJimidan misi gamosvla.
mcire bizness statusis gauqmebis SemTxvevaSi ufleba
aqvs am momentisTvis arsebuli sasaqonlo naSTebi aRricxos
saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenili wesiT.
amasTan, igi uflebamosilia statusis gauqmebis momentisTvis
arsebul sasaqonlo maragebis naSTebze gaweuli xarji, ro-
melzedac gaaCnia xarjis damadasturebeli dokumenti, gamoq-
viTos erToblivi Semosavlidan.
m a g a l i T i:
giorgis miniWebuli aqvs mcire biznesis statusi da
eweva vaWrobas. 2020 wlis 15 dekembers man mimarTa sagada-
saxado organos statusis gauqmebis moTxovniT. giorgis
2020 wlis 31 dekembris mdgomareobiT Sesyidvebis mixedviT
maragebis saxiT aqvs 120 000 laris Rirebulebis sasaqonlo
naSTi. pirs xarjis damadasturebeli pirveladi sagadasaxado
dokumenti gaaCnia mxolod 30 000 laris Rirebulebis
sasaqonlo naSTze.

141
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis safuZvelze gior-
gis mcire biznesis statusi gauqmebulad CaeTvleba 2021
wlis dasawyisidan. giorgi uflebamosilia ganaxorcielos
sasaqonlo naSTebis aRricxva buRaltruli aRricxvis re-
gistrebSi.
mcire biznesis statusis gauqmebis momentSi arsebuli
120 000 laris Rirebulebis sasaqonlo naSTi aRuricxvelad
ar CaiTvleba. amasTan, giorgi uflebamosilia mxolod 30
000 laris Rirebulebis sasaqonlo naSTze gaweuli xarji
gamoqviTos erToblivi Semosavlidan.
mcire biznesis statusis mqone mewarme fizikuri piri,
romelsac daudga dRg-is gadamxdelad registraciis valde-
buleba, valdebulia gatardes dRg-s gadamxdelad registra-
ciaSi saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad. amas-
Tan, igi dRg-is gadamxdelad registraciis valdebulebis
dadgomisas valdebulia aRricxos am momentisTvis sasaqon-
lo-materialuri maragebis naSTi, romelzec ufleba aqvs
CaiTvalos dRg dadgenili wesis Sesabamisad, Tu gaaCnia Se-
sabamisi dokumentacia.
mcire biznesis statusis mqone pirebis mimarT SeiZleba
ganxorcieldes mimdinare sagadasaxado kontrolis Semdegi
RonisZiebebi:
a) saqonlis/momsaxurebis sakontrolo Sesyidva;
b) daTvaliereba;
g) sakontrolo-salaro aparatebis gamoyenebis wesebis
dacva;
d) qronometraJi;
e) inventarizacia.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusi SeiZleba
mieniWos pirs, romelic ar aris damatebuli Rirebulebis ga-
dasaxadis gadamxdeli da axorcielebs fiqsirebuli gadasaxa-
diT dasabegr erT an erTze met saqmianobas.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdeli uflebamosilia, ga-
naxorcielos nebismieri saqmianoba, rac ara aris kanoniT akrZa-

142
luli, garda fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobidan
miRebuli saqonlis an momsaxurebis gamoyenebisa mis mier sxva
reJimiT dasabegr saqmianobaSi.
m a g a l i T i:
Sps-s, romelic eweva sarestorno momsaxurebas, gaaCnia
sakuTari Tone, romlis saSualebiTac xorcieldeba puris ga-
mocxoba, sawarmo axdens amgvari wesiT gamocxobili puris ro-
gorc calke saqonlis miwodebas (realizacias), ise iyenebs sa-
restorno momsaxurebis gawevaSi da misi fasi CarTulia klien-
tisaTvis gaweuli momsaxurebis saboloo RirebulebaSi. Sps-m
gancxadebiT mimarTa sagadasaxado organos fiqsirebuli gadasa-
xadis gadamxdelis statusis miniWebis mizniT. vinaidan sawarmo
fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobidan miRebul sa-
qonels iyenebs mis mier sxva reJimiT dasabegr saqmianobaSi, mas
ar eniWeba fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusi.
fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobidan miRebu-
li Semosavali ar gaiTvaliswineba dRg-is savaldebulo regis-
traciis valdebulebis gansazRvrisas.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis mqone
piris mier damatebiTi (nebadarTuli) saqmianobis nawilSi miRe-
buli Semosavali eqvemdebareba saerTo wesiT dabegvras.
fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobidan miRebu-
li Semosavali ar CairTveba fiqsirebuli gadasaxadis gadamxde-
lis erTobliv SemosavalSi da Semdgom dabegvras ar eqvemdeba-
reba.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdeli Tavisufldeba fiq-
sirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis nawilSi sakontro-
lo-salaro aparatebis gamoyenebis valdebulebisagan.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis mqone pi-
risgan fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis far-
glebSi SeZenil saqonelze an momsaxurebaze gaweuli xarji er-
Toblivi Semosavlidan ar gamoiqviTeba.
im SemTxvevaSi, Tu fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis
statusis mqone piri damatebiT axorcielebs sxva saxis saqmia-

143
nobas, aseT SemTxvevaSi fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegr saq-
mianobasa da damatebiT ganxorcielebul saqmianobas Soris gau-
mijnavi xarjebi damatebiT ganxorcielebuli saqmianobis far-
glebSi miRebuli erToblivi Semosavlidan ar gamoiqviTeba.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis miniWebis
moTxovniT gadasaxadis gadamxdeli gancxadebiT mimarTavs saga-
dasaxado organos. gancxadebaSi miTiTebuli unda iyos saqmia-
nobis is saxe, romelzec gavrceldeba fiqsirebuli gadasaxadiT
dabegvris reJimi da fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmia-
nobis misamarTi. pirs ufleba aqvs fiqsirebuli gadasaxadis
gadamxdelis statusis miniWebis moTxovniT sagadasaxado orga-
nos mimarTos saangariSo wlis nebismier Tves. Tu piri akmayo-
filebs saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT dadgenil dRg-is
gadamxdelad registraciis gauqmebis pirobebs, mas SeuZlia, mi-
marTos sagadasaxado organos dRg-is gadamxdelad registraci-
is gauqmebisa da fiqsirebul gadasaxadze gadasvlis moTxovniT.
aRniSnul SemTxvevaSi, miuxedavad fiqsirebul gadasaxadze ga-
dasvlisa, piri valdebulia, Seasrulos dRg-is gadamxdelad
registraciis gauqmebasTan dakavSirebuli sagadasaxado valde-
bulebebi saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad. saga-
dasaxado organo ganixilavs gancxadebas da Tu piri akmayofi-
lebs dadgenil moTxovnebs da gancxadeba srulyofiladaa
Sevsebuli, gonivrul vadaSi gascems fiqsirebuli gadasaxadis
gadamxdelis sertifikats. piri fiqsirebuli gadasaxadis
gadamxdelis statusis mqoned da Sesabamisad, fiqsirebuli
gadasaxadis gadamxdelad iTvleba fiqsirebuli gadasaxadis
gadamxdelis statusis miniWebis Tvis momdevno Tvis pirveli
ricxvidan.
saqarTvelos mTavrobis mier gansazRvrul fiqsirebuli
gadasaxadiT dasabegri saqmianobis ganmaxorcielebel pirebze ar
gaicema mikro da mcire biznesis statusi.
Tu fizikuri piri, damatebiT axorcielebs sxva saqmiano-
bas da akmayofilebs sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenil
moTxovnebs, ufleba aqvs fiqsirebuli gadasaxadiT dabegvris
reJimTan erTad damatebiT ganxorcielebuli saqmianobis nawil-

144
Si isargeblos specialuri dabegvris sxva reJimiT (mikro an
mcire biznesis specialuri dabegvris reJimebiT).
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis mier damatebiT gan-
xorcielebuli saqmianobis nawilSi mikro an mcire biznesis
statusis miRebis SemTxvevaSi, mikro/mcire biznesisaTvis dadge-
nili wliuri erToblivi Semosavlis zRvruli odenobis gan-
sazRvrisas gaiTvaliswineba fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri
saqmianobidan miRebuli erToblivi Semosavali.
m a g a l i T i:
fizikuri piri axorcielebs fiqsirebuli gadasaxadiT da-
sabegr saqmianobas da damatebiT eweva mawvnis warmoebas. pirs
surs, miiRos fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusi
ZiriTad saqmianobaze, xolo damatebiT gansaxorcielebeli saq-
mianobis nawilSi isargeblos mikro biznesis statusiT. piri
ar aris dRg-s gadamxdeli. aseT SemTxvevaSi pirma gancxadebiT
unda mimarTos sagadasaxado organos fiqsirebul gadasaxadze
gadasvlis moTxovniT da damatebiT ganxorcielebuli (mawvnis
warmoebis) saqmianobis nawilSi mikro biznesis statusis mini-
Webis Taobaze. amasTan, fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saq-
mianobidan miRebuli Semosavali gaTvaliswinebuli iqneba
mikrobiznesis 30 000 laramde erToblivi Semosavlis odeno-
bis daTvlisas.
fiqsirebuli gadasaxadis ganakveTi saqarTvelos mTavro-
bis mier gansazRvruli saqmianobis saxeebis mixedviT SeiZleba
iyos:
a) dabegvris obieqtze 1 laridan 2000 laris farglebSi;
b) dasabegri saqmianobidan miRebuli Semosavlis 3 pro-
centi.
„a“ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi fiqsirebuli
gadasaxadis ganakveTs saqmianobis saxeebis mixedviT gansaz-
Rvravs saqarTvelos mTavroba aRniSnuli qvepunqtiT dadgenili
odenobis farglebSi. amasTanave, saqarTvelos mTavroba ufle-
bamosilia fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri erTi da imave
saqmianobis saxisaTvis adgilobrivi TviTmmarTveli erTeulebis

145
mixedviT gansazRvros gansxvavebuli fiqsirebuli gadasaxadis
ganakveTi.
saqarTvelos mTavrobis 2010 wlis 29 dekembris N415
dadgenilebiT “specialuri dabegvris reJimebis Sesaxeb” gan-
sazRvrulia fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis sa-
xeebi da gadasaxadis ganakveTebi (cxrili N3).

cxrili #3

fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis saxeebi da


gadasaxadis ganakveTi
fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis is saxe,
dabegvris obieqti da gadasaxadis ganakveTi, romelic
ibegreba 1 laridan 2 000 laramde odenobis farglebSi
dabeg- saanga-
gadasaxa-
dasabegri saqmianobis sa- vris riSo
№ dis ga-
xe obieq- perio-
nakveTi
ti di
ToneSi warmoebuli/sa-
kalen-
warmoebeli (naxevarfab- 50 lari
daru-
1 rikati) saqonlis miwo- Tone (erT To-
li
deba an/da ToneTi gaweu- neze)
Tve
li momsaxureba
Tmis SeWris Sesworebis,
dawyobis (maT Soris,
erT sa-
Tmis dagrZelebis, SeReb- samu-
muSao
vis, daxvevis, gaswore- Sao
kalen- adgilze
bis, gaparsvis, wveris adgili
daru- (skami/
2 Sesworebis, makiaJis (skami/
li magida/
(maT Soris wamwamebis magida/
Tve savarZe-
dagrZelebis), masaJis savar-
li) –
(samedicino masaJis gar- Zeli)
50 lari
da), warbebis koreqciis,
epilaciis (lazeruli

146
epilaciis garda), depi-
laciis, kosmetologis
momsaxureba

erT sa-
samu-
muSao
Sao
manikiuris da pedikiu- kalen- adgilze
adgili
ris (maT Soris, frCxi- daru- (skami/
3 (skami/
lebis dagrZelebis) mom- li magida/
magida/
saxureba Tve savarZe-
savar-
li) –
Zeli)
30 lari
erT sa-
samu-
muSao
Sao kalen-
adgilze
adgili daru-
4 solariumis momsaxureba (solari-
(sola- li
umis ka-
riumis Tve
bina) –
kabina)
70 lari
1 avto-
mobilis
momsaxu-
avtomobilebis teqniku-
momsa- rebisaT-
ri momsaxureba da re-
xure- vis gan-
monti, maT Soris sal-
bis ga- kuTvnili
teebis, saburavebis aR- kalen-
sawevad samuSao
dgena da regeneracia, daru-
5 gamoye- adgili –
aRniSnuli momsaxurebi- li
nebuli 100 la-
saTvis gankuTvnil far- Tve
samu- ri; im
Tobze gaweuli sxva
Sao SemTxve-
momsaxureba (xaliCerbis
adgili vaSi Tu
recxva)
erTmniS-
vnelov-
nad ver

147
dgindeba,
ramdeni
avtomo-
bilis
momsaxu-
rebisaT-
visaa gan-
kuTvnili
samuSao
adgili –
yovel
40 kv.m-
farTob-
ze – 100
lari.

fiqsirebuli gadasaxadis saangariSo periodia kalenda-


ruli Tve.
fiqsirebuli gadasaxadis gadaxda xorcieldeba saanga-
riSo Tvis dawyebamde, gadaxdis momentisaTvis arsebuli ga-
nakveTis Sesabamisad.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdeli ar ixdis mimdina-
re gadasaxdelebs da aRniSnuli saqmianobidan miRebul Semo-
savalze sagadasaxado organos ar warudgens saSemosavlo an
mogebis gadasaxdis Sesaxeb deklaracias.
1-dan 2000 laris farglebSi dasabegr obieqtze, saqmia-
nobis fiqsirebuli gadasaxadiT dabegvrisas, saSemosavlo da
mogebis gadasaxadebze saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT
dadgenili sagadasaxado SeRavaTebi ar gaiTvaliswineba.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdeli ar Tavisufldeba
gadaxdis wyarosTan gadasaxadis dakavebis valdebulebisagan.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusi uqmdeba,
Tu:

148
a) piri wyvets fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegr saq-
mianobas;
b) piri sagadasaxado organos mimarTavs fiqsirebuli
gadasaxadis gadamxdelis statusis gauqmebis moTxovniT;
g) piri axorcielebs saqarTvelos mTavrobis mier fiq-
sirebuli gadasaxadis gadamxdelisTvis nebadarTuli damate-
biTi saqmianobisgan gansxvavebul saqmianobas;
d) saqarTvelos mTavrobis mier fiqsirebuli gadasaxa-
dis gadamxdelisTvis nebadarTuli damatebiTi saqmianobis na-
wilSi pirs warmoeSva damatebuli Rirebulebis gadasaxadis
gadamxdelad registraciis valdebuleba an nebayoflobiT ga-
tarda damatebuli Rirebulebis gadasaxadis gadamxdelad re-
gistraciaSi.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis gauqme-
bis erT-erTi pirobis (garda „b“ qvepunqtisa) dadgomisas pi-
ri valdebulia, fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis sta-
tusis gauqmebis mizniT gancxadebiT mimarTos sagadasaxado
organos Sesabamisi pirobis dadgomidan araugvianes 10 samu-
Sao dRisa. fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusi
gauqmebulad iTvleba fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis
statusis gauqmebis pirobis dadgomis dRidan.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, pir-
veladi sagadasaxado dokumentis gamowerisas dokumentSi
miuTiTos fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis
Sesaxeb da fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis sertifika-
tis nomeri. fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdeli valdebu-
lia misTvis an mis mier pirveladi sagadasaxado dokumentis
gamoweris SemTxvevaSi Seinaxos aRniSnuli dokumenti.

149
Tavi IX
mogebis gadasaxadi

mogebis gadasaxadi, pirdapiri gadasaxadebidan rigiT me-


ore gadasaxadia saqarTveloSi. mogebis gadasaxads ixdis ro-
gorc rezidenti sawarmoebi, ise is ararezidenti sawarmoebi,
romlebic saqarTveloSi saqmianobas axorcieleben mudmivi
dawesebulebis meSveobiT an/da Semosavals iReben saqarTve-
loSi arsebuli wyarodan.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, sawar-
mod iTvleba iseTi warmonaqmnebi, romlebic axorcieleben
ekonomikur saqmianobas an Seqmnilni arian ekonomikuri saqmi-
anobis gansaxorcieleblad, kerZod:
a) saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad Seqmnili
iuridiuli pirebi;
b) ucxo qveynis kanonmdeblobis Sesabamisad Seqmnili
korporaciebi, kompaniebi, firmebi da sxva msgavsi warmonaq-
mnebi, miuxedavad imisa, aqvT Tu ara iuridiuli piris sta-
tusi, agreTve ucxouri sawarmos mudmivi dawesebuleba;
g) gaerTianebebi, amxanagobebi da sxva msgavsi warmonaq-
mnebi, romlebic ar aris gaTvaliswinebuli "a" da "b" qvepun-
qtebiT.
sawarmos ar ganekuTvneba individualuri mewarme.
saqarTvelos sawarmod iTvleba sawarmo, romlis saqmia-
nobis an/da marTvis adgili saqarTveloSia.
sawarmos saqmianobis adgilad iTvleba sawarmos saxel-
mwifo registraciis adgili, xolo aseTis ararsebobis Sem-
TxvevaSi – iuridiuli misamarTi, romelic miTiTebulia sa-
warmos sadamfuZneblo dokumentebSi (wesdebaSi, xelSekru-
lebaSi, debulebaSi).
Tu sawarmo saqmianobas axorcielebs saxelmwifo regis-
traciis gareSe da mis sadamfuZneblo dokumentebSi ar aris
miTiTebuli sawarmos saqmianobis adgili, sawarmos saqmiano-
bis adgilad iTvleba misi ZiriTadi saqmianobis ganxorciele-

150
bis adgili. sawarmos ZiriTadi saqmianobis ganxorcielebis
adgils gansazRvravs sagadasaxado organo sawarmos mier
wardgenili monacemebis safuZvelze, xolo aseTi monacemebis
warudgenlobis an saeWvo monacemebis wardgenis SemTxvevaSi
– arsebuli informaciis safuZvelze.
saTanado informaciis ararsebobisa da sawarmos ZiriTa-
di saqmianobis adgilis gansazRvris SeuZleblobis SemTxveva-
Si sawarmos saqmianobis adgilad iTvleba sawarmos marTvis
adgili.
sagadasaxado kodeqsis 21-e muxlis pirveli nawilis
„g“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli sawarmos (gaerTianebebis,
amxanagobebisa da sxva msgavsi warmonaqmnebis) saqmianobis ad-
gilad iTvleba xelSekrulebis monawile im piris saqmiano-
bis adgili, romelsac erToblivi saqmianobis xelSekrule-
biT akisria saqmeebis marTva.
sawarmos marTvis adgilad iTvleba sawarmos faqtobrivi
marTvis adgili, anu adgili, sadac sawarmos sadamfuZneblo
dokumentebis (wesdebis, xelSekrulebis, debulebis) Sesabami-
sad sawarmos direqtorati (mmarTvelobis sxva organo) asru-
lebs mmarTvelobis funqcias, am sawarmos umaRlesi makontro-
lebeli organoebis saqmianobis adgilisa da saqmianobis gan-
xorcielebiT Semosavlebis miRebis adgilis miuxedavad.
gaerTianebebis, amxanagobebisa da sxva msgavsi warmonaq-
mnebis marTvis adgilad iTvleba misi saqmianobis adgili.
rezidenti sawarmosTvis mogebis gadasaxadiT dabegvris
obieqtia:
a) ganawilebuli mogeba;
b) gaweuli xarji an sxva gadaxda, romelic ekonomi-
kur saqmianobasTan dakavSirebuli ar aris;
g) usasyidlod saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva
an/da fuladi saxsrebis gadacema;
d) sagadasaxado kodeqsiT dadgenil zRvrul odenobaze
meti odenobiT gaweuli warmomadgenlobiTi xarji.
am nawilis miznebisaTvis, mogebis gadasaxadiT dasabegri

151
Tanxa miiReba CamoTvlili dabegvris obieqtis mixedviT gan-
xorcielebuli ganacemis/gaweuli xarjis odenobis 0.85-ze
gayofis Sedegad.
organizaciis, romelic axorcielebs ekonomikur saqmia-
nobas, mogebis gadasaxadiT dasabegri Tanxa miiReba CamoTv-
lili dabegvris obieqtis mixedviT ganxorcielebuli ganace-
mis/gaweuli xarjis odenobis 0.85-ze gayofis Sedegad, xolo
mogebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia:
a) gaweuli xarji an sxva gadaxda, romelic ar aris
dakavSirebuli ekonomikur saqmianobasTan an/da ar gamomdina-
reobs am organizaciis saqmianobis miznidan (maT Soris, ar
aris dakavSirebuli saqvelmoqmedo saqmianobasTan an ar ga-
momdinareobs grantis xelSekrulebis miznidan);
b) usasyidlod saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva
an/da fuladi saxsrebis gadacema, Tu es ar gamomdinareobs
am organizaciis saqmianobis miznidan;
g) sagadasaxado kodeqsiT dadgenil zRvrul odenobaze
meti odenobiT gaweuli warmomadgenlobiTi xarji.
ararezidenti sawarmos, romelic saqarTveloSi saqmia-
nobas mudmivi dawesebulebis meSveobiT axorcielebs, mogebis
gadasaxadiT dabegvris obieqtia misi mudmivi dawesebulebis
saqmianobidan gamomdinare, am ararezidenti sawarmos an mud-
mivi dawesebulebis mier ganxorcielebuli ganacemi/gaweuli
xarji, xolo mogebis gadasaxadiT dasabegri Tanxa miiReba,
dabegvris obieqtis mixedviT ganxorcielebuli ganacemis/ga-
weuli xarjis odenobis 0.85-ze gayofis Sedegad.
ararezidenti sawarmos mier saqarTveloSi arsebuli
wyarodan miRebuli Semosavali, romelic saqarTveloSi mis
mudmiv dawesebulebas ar miekuTvneba, ibegreba gadaxdis wya-
rosTan gamoqviTvebis gareSe, ararezidentis Semosavlebis da-
begvrisTvis sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesis Sesaba-
misad.
ararezidenti sawarmos, romelic qonebis realizaciiT
iRebs iseT Semosavals, romelic dakavSirebuli ar aris sa-

152
qarTveloSi misi mudmivi dawesebulebis saqmianobasTan, moge-
bis gadasaxadiT dabegvris obieqtia sxvaoba kalendaruli
wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRe-
bul erTobliv Semosavalsa da am Semosavlis miRebasTan da-
kavSirebuli gamoqviTvebis Tanxebs Soris. qonebis realiza-
ciiT miRebul Semosavals ganekuTvneba:
a) rezidenti iuridiuli piris Cveulebrivi aqciebis an
partnioris wilis realizaciiT miRebuli Semosavali;
b) sasargeblo wiaRiseuliT sargeblobis uflebis, sa-
avtoro uflebis, programuli uzrunvelyofis, patentis, na-
xazis, modelis, savaWro niSnis da sxva msgavsi uflebebis,
nou haus, kinofilmis, videofilmis, xmis Canaweris an Cawe-
ris sxva saSualebis gamoyenebisaTvis an gamoyenebis uflebis
realizaciiT miRebuli Semosavali;
g) sagadasaxado kodeqsis 104-e muxlis pirveli nawi-
lis `l~ an `m~ qvepunqtiT (ijariT gacemuli moZravi qone-
bis, ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebuli uZravi qonebis,
partnioris wilis) gaTvaliswinebuli qonebis realizaciiT
miRebuli Semosavali;
d) sxva qonebis realizaciiT miRebuli Semosavali.
mogebis gadasaxadiT dasabegri gadaxdebis/ganacemis ara-
fuladi formiT ganxorcielebis SemTxvevaSi dabegvris obi-
eqti ganisazRvreba miwodebuli saqonlis/gaweuli momsaxure-
bis sabazro fasiT, xolo Tu miwodebuli saqonlis/gaweuli
momsaxurebis sabazro fasi damatebuli Rirebulebis gadasa-
xads moicavs− sabazro fasiT, damatebuli Rirebulebis gada-
saxadis gareSe.
kalendaruli wlis ganmavlobaSi miRebul erTobliv
Semosavalsa da sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli
gamoqviTvebis Tanxebs Soris sxvaoba (anu dasabegri mogeba)
mogebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia:
a) pirisaTvis, romelic mogebas iRebs `navTobisa da ga-
zis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gansazRvruli `arsebuli
xelSekrulebebidan~ gamomdinare, navTobisa da gazis opera-

153
ciebis Sedegad, am mogebis nawilSi;
b) `saqarTvelos, azerbaijanis respublikasa da Turqe-
Tis respublikas Soris azerbaijanis respublikis, saqarTve-
losa da TurqeTis respublikis teritoriebis gavliT baqo-
Tbilisi-jeihanis ZiriTadi saeqsporto milsadeniT navTobis
transportirebis Sesaxeb~ xelSekrulebiT gansazRvruli Zi-
riTadi saeqsporto milsadenis proeqtis monawilisaTvis, am
proeqtis farglebSi miRebuli mogebis nawilSi;
g) `saqarTvelosa da azerbaijanis respublikas Soris
samxreTkavkasiuri milsadenis sistemis saSualebiT saqarTve-
losa da azerbaijanis respublikis teritoriebze da am te-
ritoriis farglebs gareT bunebrivi gazis tranzitis,
transportirebisa da realizaciis Sesaxeb~ xelSekrulebiT
gansazRvruli samxreTkavkasiuri milsadenis proeqtis mona-
wilisaTvis, am proeqtis farglebSi miRebuli mogebis na-
wilSi.
sistemur-eleqtronuli formiT totalizatoris Tama-
Sobebis organizebis SemTxvevaSi pirisTvis mogebis gadasaxa-
diT dabegvris obieqti aRniSnuli saqmianobis nawilSi aris
am saqmianobis mixedviT yoveli saangariSo Tvis ganmavlobaSi
miRebuli fsonebis jami, romelic ibegreba 7%-iani ganakve-
TiT. am SemTxvevaSi piri valdebulia, araugvianes saangariSo
Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa, saqarTvelos finansTa mi-
nistris mier dadgenili formiT waradginos deklaracia da
imave vadaSi gadaixados Sesabamisi gadasaxadi.
sistemur-eleqtronuli formiT azartuli TamaSobebis
organizebis nawilSi piris mogebis gadasaxadiT dabegvris
obieqtia moTamaSeebisgan miRebul fsonebsa da moTamaSeebze
gacemul mogebas Soris sxvaoba.
ararezident sawarmos, romelic qonebis ijarisTvis/
gaqiravebisTvis anazRaurebas iRebs pirisgan, romelic ar
aris sagadasaxado agenti (iuridiuli piri, sawarmo/organi-
zacia an mewarme fizikuri piri), mogebis gadasaxadiT dabegv-
ris obieqtia sxvaoba kalendaruli wlis ganmavlobaSi sa-

154
qarTveloSi arsebuli wyarodan miRebul erTobliv Semosa-
valsa da am Semosavlis miRebasTan dakavSirebuli gamoqviTve-
bis Tanxebs Soris.
sabanko dawesebulebis, sakredito kavSiris, mikrosafi-
nanso organizaciis, sesxis gamcemi subieqtis mogebis gada-
saxadiT dabegvris obieqtia sxvaoba kalendaruli wlis gan-
mavlobaSi miRebul erTobliv Semosavalsa da am kodeqsiT
gaTvaliswinebuli gamoqviTvebis Tanxebs Soris.
“dasabegri mogebis” gamoangariSebis meTodika aris “da-
sabegri Semosavlebis” gaangariSebis meTodikis identuri, ke-
rZod, dasabegri mogeba ganisazRvreba, rogorc sxvaoba gada-
saxadis gadamxdelis erTobliv Semosavalsa da sagadasaxado
kodeqsiT gaTvaliswinebul gamoqviTvebis Tanxebs Soris.
mogebis gadasaxadis ganakveTia 15%, garda CamoTvlili
SemTxvevebisa:
- `navTobisa da gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT
gansazRvruli `arsebuli xelSekrulebebis~ ganxorcielebis
Sedegad navTobisa da gazis operaciebiT miRebuli mogeba
ibegreba 10%-iT, Tu es xelSekrulebebi dadebulia 1998
wlis 1 ianvramde.
arsebuli xelSekruleba aris saqarTvelos prezidentis
gankargulebis safuZvelze saxelmwifos an/da saxelmwifos
saxeliT navTobis erovnul kompaniasa da investors Soris
sagadasaxado kodeqsis amoqmedebamde dadebuli produqciis
wilobrivi ganawilebis xelSekruleba, an/da saxelmwifos sa-
xeliT gacemuli navTobisa da gazis resursebiT sargeblobis
generaluri licenzia.
- piris mier sistemur-eleqtronuli formiT azartuli
TamaSobebis organizebidan miRebuli dasabegri mogeba ibeg-
reba 10 procentiT;
- sabanko dawesebulebis, sakredito kavSiris, mikrosa-
finanso organizaciis, sesxis gamcemi subieqtis dasabegri
mogeba ibegreba 20 procentiT.
ganawilebuli mogeba aris mogeba, romelic sawarmos

155
mier mis partniorze dividendis saxiT, fuladi an arafu-
ladi formiT nawildeba.
ganawilebul mogebad ar iTvleba:
a) sawarmos likvidaciisas an aqciis/wilis gamosyidvi-
sas fuladi an naturaluri formiT ganxorcielebuli gadax-
da/ganacemi, romelic kapitalSi (ganTavsebulsa da saemisio-
Si) partnioris mier ganxorcielebuli Senatanis odenobas
ar aRemateba.
b) sawarmos partniorze ganxorcielebuli gadaxda ama-
ve sawarmos aqciis/wilis sakuTrebaSi gadacemiT, garda re-
zidenti iuridiuli piris mier saqarTveloSi sajaro Se-
Tavazebis gziT gamoSvebuli da saqarTvelos erovnuli ban-
kis mier aRiarebul organizebul bazarze savaWrod daSvebu-
li wilobrivi fasiani qaRaldis gadacemisa;
g) `mewarmeTa Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis me-2 mux-
lis me-3 punqtiT gaTvaliswinebul pirebze (garda indivi-
dualuri sawarmosi da sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
mogebis gadasaxadisgan gaTavisuflebuli pirisa) dividende-
bis ganawileba. aRniSnuli pirebia solidaruli pasuxismgeb-
lobis sazogadoeba, komandituri sazogadoeba, SezRuduli
pasuxismgeblobis sazogadoeba, saaqcio sazogadoeba, koope-
rativi;
d) sawarmos mier kapitalis SemcirebiT saxelmwifo-
saTvis an/da municipalitetisaTvis aqtivebis gadacema, Tu am
sawarmos aqciebis/wilis 50 procentze meti saxelmwifos
an/da municipalitetis sakuTrebaSia;
e) sawarmos mier ucxouri sawarmosgan (garda SeRava-
Tiani dabegvris mqone qveyanaSi registrirebuli pirisa) mi-
Rebuli dividendis ganawileba;
v) miRebuli dividendis Semdgomi ganawileba ucxo
qveynis kanonmdeblobis Sesabamisad Seqmnili korporaciebis,
kompaniebis, firmebis da sxva msgavsi warmonaqmnebis (garda
ucxouri sawarmos mudmivi dawesebulebisa) mier, romelsac
marTvis adgili gadmotanili aqvs saqarTveloSi.

156
m a g a l i T i:
sawarmom 2017 wels miRebuli wminda mogebidan (60
000 lari) moaxdina partniorze gadaxda sawarmos wilis sa-
kuTrebaSi gadacemiT (gazarda am partnioris wilis Rirebu-
leba, kapitali iyo 20000 lari da gaxda 80 000 lari).
sawarmom 2018 wlis ivnisSi partnior fizikur pirze gasca
90 000 lari – 40 000 lari wminda mogebis xarjze, xolo
50 000 lariT Seamcira kapitali. wminda mogebidan sawarmos
mier partniorze misi wilis Rirebulebis gazrdis mizniT
ganxorcielebuli gadaxda ar warmoadgens dividendis ganawi-
lebas da Sesabamisad 2017 wels aseTi gadaxda (60 000
lari) ar daibegra mogebis gadasaxadiT. ganawilebul mogebad
ar iTvleba partnioris mier Senatanis odenobis farglebSi
ganxorcielebuli gatana, Sesabamisad, 2018 wlis ivnisis
saangariSo periodis mixedviT mogebis gadasaxadiT dabegvras
daeqvemdebareba 30 000 lari ((50 000 – 20 000), vinaidan
20000 lari warmoadgens partnioris mier ganxorcielebul
Senatans), aseve amave saangariSo periodis mixedviT daeqvem-
debareba dabegvras wminda mogebis xarjze gacemuli 40 000
lari. 2018 wlis ivnisis saangariSo periodis mixedviT di-
videndis saxiT dabegvras daeqvemdebareba 70 000 lari (30
000 + 40 000).
ararezidenti sawarmos mudmivi dawesebulebisaTvis ga-
nawilebul mogebad iTvleba ararezidenti sawarmos mier misi
mudmivi dawesebulebisTvis mikuTvnebuli mogebis gatana. mud-
miv dawesebulebas miekuTvneba mogeba, romelic mas SeiZlebo-
da mieRo, rogorc imave an analogiuri saqmianobiT dakave-
bul, imave an analogiur pirobebSi myof damoukidebel sa-
warmos.
mogebis ganawilebad iTvleba:
a) sawarmos mier urTierTdamokidebul pirTan (rome-
lic mogebis gadasaxadiT ar ibegreba zemoTCamoTvlili ga-
nacemebis/gadaxdebis Sesabamisad) ganxorcielebuli operacia,
Tu maT Soris dadebuli garigebis fasi gansxvavdeba misi sa-

157
bazro fasisagan da maTi urTierTdamokidebuleba gavlenas
axdens garigebis Sedegze. aseT SemTxvevaSi ganawilebuli mo-
gebis odenoba Seadgens:
a.a) garigebis sabazro fassa da miRebul/misaReb Semo-
savals Soris sxvaobas, Tu garigebis sabazro fasi aRemateba
miRebul/misaReb Semosavals;
a.b) garigebis Sedegad gaweul xarjsa da garigebis sa-
bazro fass Soris sxvaobas, Tu garigebis Sedegad gaweuli
xarji aRemateba garigebis sabazro fass.
urTierTdamokidebul pirebad iTvlebian is pirebi, ro-
melTa Soris gansakuTrebul urTierTobaTa arsebobam SeiZ-
leba gavlena moaxdinos maTi an maT mier warmodgenili pire-
bis saqmianobis pirobebze an ekonomikur Sedegebze.
gansakuTrebul urTierTobebs miekuTvneba urTierTobe-
bi, romelTa drosac:
a) pirebi arian erTi sawarmos damfuZneblebi (monawi-
leebi), Tu maTi jamuri wili aranakleb 20 procentia;
b) erTi piri pirdapir an arapirdapir monawileobs
meore pir sawarmoSi, Tu aseTi monawileobis wili aranakleb
20 procentia;
g) piri axorcielebs sawarmos kontrols;
d) fizikuri piri Tanamdebobrivad eqvemdebareba sxva
fizikur pirs;
e) erTi piri pirdapir an arapirdapir akontrolebs
meore pirs;
v) pirebs pirdapir an arapirdapir akontrolebs mesame
piri;
z) pirebi erTad, pirdapir an arapirdapir akontrole-
ben mesame pirs;
T) pirebi naTesavebi arian;
i) pirebi amxanagobis wevrebi arian.
saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeblobis miznebisaTvis
fizikuri piris naTesavebad iTvlebian:
a) naTesavebis pirveli Sto: meuRle, mSobeli, Svili,

158
da, Zma;
b) naTesavebis meore Sto: pirveli Stos TiToeuli na-
Tesavis meuRle, mSobeli, Svili, da, Zma, garda im fizikuri
pirisa, romelic ukve miekuTvna pirvel Stos;
g) pirebi, romlebic xangrZlivi meurveobis Sedegad
erTmaneTTan dakavSirebuli arian, rogorc mSoblebi da Svi-
lebi.
naTesaobis gansazRvrisas geri debi (Zmebi) gaTanabre-
buli arian RviZl debTan (ZmebTan), xolo Svilad ayvanilebi
– RviZl SvilebTan. amasTanave, sameurveo urTierTobebi gaTa-
nabrebulia saojaxo erTobasTan (romlis drosac pirebi
erTmaneTTan dakavSirebuli arian, rogorc mSoblebi da Svi-
lebi), romelic, Tavis mxriv, uTanabrdeba naTesaur urTier-
Tobas.
b) kontrolirebuli operaciis ganxorcieleba, Tu am
operaciis dadgenili pirobebi ar Seesabameba sabazro prin-
cips. urTierTdamokidebul pirebs Soris nebismieri operacia
kontrolirebulia. aRniSnul SemTxvevaSi ori piri urTi-
erTdamokidebulia, Tu erTi piri pirdapir an arapirdapir
monawileobs meore piris marTvaSi, kontrolSi an kapitalSi,
aseve, Tu erTi da igive pirebi pirdapir an arapirdapir mo-
nawileoben ori piris marTvaSi, kontrolSi an kapitalSi.
g) sawarmos mier saSemosavlo gadasaxadisagan/mogebis
gadasaxadisagan gaTavisuflebul pirTan (garda sabiujeto
organizaciisa, sajaro samarTlis iuridiuli pirisa – de-
pozitebis dazRvevis saagentosi da saqarTvelos erovnuli
bankisa) ganxorcielebuli operacia, Tu maT Soris dadebuli
garigebis fasi gansxvavdeba misi sabazro fasisagan. aseT
SemTxvevaSi ganawilebuli mogebis odenoba Seadgens:
g.a) garigebis sabazro fassa da miRebul/misaReb Semo-
savals Soris sxvaobas, Tu garigebis sabazro fasi aRemateba
miRebul/misaReb Semosavals;
g.b) garigebis Sedegad gaweul xarjsa da garigebis sa-
bazro fass Soris sxvaobas, Tu garigebis Sedegad gaweuli

159
xarji aRemateba garigebis sabazro fass.
m a g a l i T i:
2017 wlis agvistos TveSi gadasaxadis gadamxdelma sa-
warmom saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT mogebis gadasa-
xadisgan gaTavisuflebul pirTan dado garigeba, romlis
Sesabamisadac, imave TveSi pirma miawoda 8 000 laris sabaz-
ro Rirebulebis saqoneli, xolo sawarmom momwodebels ga-
dauxada garigebiT gaTvaliswinebuli fasi - 10 000 laris
odenobiT. sawarmom aRniSnuli Semosavali ar CaTvala moge-
bis ganawilebad da ar dabegra mogebis gadasaxadiT. vinaidan
garigebis erT-erT mxares warmoadgens mogebis gadasaxadisa-
gan gaTavisuflebuli piri, mogebis gadasaxadiT dabegvris
miznebisaTvis, mxedvelobaSi unda iqnas miRebuli mxareTa So-
ris dadebuli garigebis faqtobrivi fasi gansxvavdeba Tu
ara sabazro fasisgan. vinaidan magaliTSi sabazro fasi nak-
lebia garigebis fasze, sawarmos warmoeSoba mogebis gadasa-
xadiT dabegvris obieqti. sawarmo valdebulia, mogebis gada-
saxadiT dabegros 2000 lari (sxvaoba sawarmos mier gaweul
xarjsa da garigebis sabazro fass Soris).
gaweuli xarji an sxva gadaxda, romelic ekonomikur
saqmianobasTan dakavSirebuli ar aris, miekuTvneba:
a) xarji, romelic dokumenturad dadasturebuli ar
aris, Tu es valdebuleba dadgenilia sagadasaxado kodeqsis
Sesabamisad;
b) xarji, romlis gawevis mizani ar aris mogebis, Se-
mosavlis an kompensaciis miReba;
g) mikro biznesis statusis mqone fizikuri pirisagan
SeZenil saqonelze/momsaxurebaze gaweuli xarji, garda im
SemTxvevisa, rodesac am statusis mqone piris mier saqonlis
miwodebiT/momsaxurebis gaweviT miRebuli Semosavali saerTo
wesiT ibegreba an saqonlis miwodebisas/SeZenisas gamoweri-
lia sasaqonlo zednadebi/saqarTvelos finansTa ministris
mier dadgenili formis dokumenti;
d) fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis

160
mqone pirisagan fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmiano-
bis (garda im SemTxvevisa, roca fiqsirebuli gadasaxadis ga-
damxdelis saqmianobaze dawesebulia ganakveTi dasabegri saq-
mianobidan miRebuli Semosavlis 3 procenti.) farglebSi Se-
Zenil saqonelze/momsaxurebaze gaweuli xarji;
e) saqarTvelos finansTa ministris mier dadgenili
wliuri procentis farglebis zemoT kreditisaTvis (ses-
xisaTvis) gadaxdili procenti;
v) piris (garda specialuri savaWro kompaniisa) mier
specialuri savaWro kompaniisagan ucxouri saqonlis SesaZe-
nad am saqonlis sabaJo Rirebulebaze meti odenobiT gaweu-
li xarji, garda im xarjisa, romelic aRniSnuli specia-
luri savaWro kompaniisaTvis gadaxdebs ar ukavSirdeba.
CamoTvlil xarjebSi ar Seitaneba ganawilebul moge-
basa da usasyidlod saqonlis miwodebas/momsaxurebis gawevas
an/da fuladi saxsrebis gadacemas mikuTvnebuli ganacemebis,
(maT Soris, ganacemisa, romelic mogebis gadasaxadiT ar
ibegreba), agreTve, gadaxdis wyarosTan dabegrili ganacemis
gansaxorcieleblad gaweuli xarji.
m a g a l i T i:
sawarmom 2020 wlis martSi mikro biznesis statusis
mqone fizikuri pirisgan SeiZina 500 laris Rirebulebis saqo-
neli, romelzec ar aris gamowerili sasaqonlo zednadebi.
Tanxis anazRaureba ganxorcielda amave wlis aprilSi. sawarmo
valdebulia aRniSnuli ganacemi dabegros mogebis gadasaxadiT
aprilis saangariSo periodSi. mogebis gadasaxadis Tanxa =
500/0,85X15%=88 lari.
mogebis gadasaxadiT ibegreba:
a) SeRavaTiani dabegvris mqone qveyanaSi registrirebu-
li piris, agreTve, sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad mogebis
gadasaxadisagan gaTavisuflebuli piris (garda sabiujeto
organizaciisa, sajaro samarTlis iuridiuli pirisa – depo-
zitebis dazRvevis saagentosi da saqarTvelos erovnuli ban-
kisa) mier gamoSvebuli sasesxo fasiani qaRaldis SesaZenad

161
ganxorcielebuli gadaxda;
b) SeRavaTiani dabegvris mqone qveyanaSi registrire-
buli pirisaTvis, agreTve sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
mogebis gadasaxadisagan gaTavisuflebuli pirisaTvis (garda
sabiujeto organizaciisa, sajaro samarTlis iuridiuli pi-
risa – depozitebis dazRvevis saagentosi da saqarTvelos
erovnuli bankisa) gadaxdili, saxelSekrulebo urTierTobi-
dan warmoSobili pirgasamtexlo an/da sxva jarima;
g) SeRavaTiani dabegvris mqone qveyanaSi registrirebu-
li pirisaTvis, agreTve sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
mogebis gadasaxadisagan gaTavisuflebuli pirisaTvis (garda
sabiujeto organizaciisa, sajaro samarTlis iuridiuli
pirisa – depozitebis dazRvevis saagentosi da saqarTvelos
erovnuli bankisa) avansis gadaxda;
d) SeRavaTiani dabegvris mqone qveyanaSi registrirebu-
li pirisTvis, agreTve sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad mo-
gebis gadasaxadisgan gaTavisuflebuli pirisTvis (garda sa-
jaro samarTlis iuridiuli pirisa – depozitebis dazRvevis
saagentosi da saqarTvelos erovnuli bankisa) sesxis gacema
an/da am piris mimarT arsebuli moTxovnis SesaZenad ganxor-
cielebuli gadaxda. es qvepunqti ar vrceldeba sabanko dawe-
sebulebis, sakredito kavSiris, mikrosafinanso organizacii-
sa da sesxis gamcemi subieqtis mier sagadasaxado kodeqsis-
Sesabamisad mogebis gadasaxadisgan gaTavisuflebul pirTan
ganxorcielebul operaciebze;
e) zarali, romelic warmoSobilia SeRavaTiani dabegv-
ris mqone qveyanaSi registrirebuli pirisaTvis, agreTve, sa-
gadasaxado kodeqsis Sesabamisad mogebis gadasaxadisagan ga-
Tavisuflebuli pirisaTvis (garda sajaro samarTlis iuri-
diuli pirisa – depozitebis dazRvevis saagentosi da sa-
qarTvelos erovnuli bankisa) moTxovnis uflebis gadacemiT
an moTxovnis uflebaze uaris TqmiT;
m a g a l i T i:
Sps “X”-s sameurneo operaciebis farglebSi gaaCnia moTxovna

162
100 000 laris odenobiT (debitoruli davalianeba). 2021
wlis aprilis TveSi, sawarmom SeRavaTiani dabegvris mqone
qveyanaSi registrirebul sawarmos 40 000 larad gadasca
aRniSnuli moTxovna.
Sefaseba:
am SemTxvevaSi, sawarmo valdebulia 2021 wlis aprilis Tve-
Si moTxovnis uflebis gadacemiT warmoSobili zarali,
60 000 lari, dabegros mogebis gadasaxadiT.
(60 000/0.85*15%)= 10 588
v) ararezidentis, agreTve sagadasaxado kodeqsis Sesa-
bamisad mogebis gadasaxadisagan gaTavisuflebuli piris ka-
pitalSi Senatani an aqciis/wilis (garda ucxo qveynis aRia-
rebul safondo birJaze ganTavsebuli aqciisa/wilisa) Sesa-
Zenad ganxorcielebuli gadaxda;
z) fizikur pirze an ararezidentze sesxis gacema
(garda ucxo qveynis aRiarebul safondo birJaze ganTavsebu-
li sasesxo fasiani qaRaldis SeZenisa). es qvepunqti ar
vrceldeba sabanko dawesebulebis, sakredito kavSiris, mik-
rosafinanso organizaciisa da sesxis gamcemi subieqtis mier
ganxorcielebul operaciebze;
z1) partniori fizikuri piris an partniori ararezi-
dentis mier mesame pirisgan aRebuli sesxis sabanko angariS-
ze ganTavsebuli fuladi saxsrebiT uzrunvelyofa. am SemTx-
vevaSi mogebis gadasaxadiT dabegvris obieqtis Tanxa Seadgens
sesxis uzrunvelsayofad sabanko angariSze ganTavsebuli fu-
ladi saxsrebis odenobas. es qvepunqti ar vrceldeba sabanko
dawesebulebis, sakredito kavSiris, mikrosafinanso organi-
zaciisa da sesxis gamcemi subieqtis mier ganxorcielebul
operaciebze;
T) sabanko dawesebulebis, sakredito kavSiris, mik-
rosafinanso organizaciis an sesxis gamcemi subieqtis mier
partnior ararezidentze, sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
mogebis gadasaxadisgan gaTavisuflebul partniorze an kapi-
talSi aranakleb 1 procentiT monawileobis uflebis mqone

163
partnior fizikur pirze sesxis gacema an/da partnioris
mier mesame pirisgan aRebuli sesxis sabanko angariSze gan-
Tavsebuli fuladi saxsrebiT uzrunvelyofa. am SemTxvevaSi
mogebis gadasaxadiT dabegvris obieqtis Tanxa Seadgens ses-
xis uzrunvelsayofad sabanko angariSze ganTavsebuli fu-
ladi saxsrebis odenobas.
wilobrivi fasiani qaRaldebis an/da saerTaSoriso de-
pozitaruli xelwerilebis safondo birJaze (maT Soris,
ucxo qveynis aRiarebul safondo birJaze) ganTavsebasTan da
gamoSvebasTan, agreTve listingis kategoriis/reJimis cvli-
lebasTan dakavSirebuli danaxarjebi iTvleba ekonomikur
saqmianobasTan dakavSirebul xarjad.
SeRavaTiani dabegvris mqone qveynad iTvleba qveyana
an/da qveynis calkeuli teritoriebi, romlis/romelTa saga-
dasaxado kanonmdeblobiT:
a) iuridiuli piri Tavisufldeba mogebis gadasaxadis-
gan;
b) iuridiuli piris mier miRebul an/da ganawilebul
mogebaze dawesebuli ar aris mogebis gadasaxadi an mogebis
gadasaxadis ganakveTi saqarTveloSi arsebuli mogebis gada-
saxadis ganakveTis 1/3-s ar aRemateba.
Tu, ucxo qveynis an ucxo qveynis calkeuli terito-
riebis sagadasaxado kanonmdeblobis Sesabamisad, romelime
iuridiuli piris mimarT adgili aqvs erT-erT SemTxvevas,
aRniSnuli qveyana an/da qveynis calkeuli teritoriebi am na-
wilSi iTvleba SeRavaTiani dabegvris mqone qveynad.
Tu SeZenili sasesxo fasiani qaRaldis, kapitalSi mo-
nawileobis uflebis (aqciis/wilis) an moTxovnis miwodebis
Sedegad ganxorcielda anazRaureba (Tanxis faqtobrivad mi-
Reba), piri uflebamosilia Tanxis faqtobrivad miRebis saan-
gariSo periodSi anazRaurebuli Tanxis Sesabamisad gamoanga-
riSebuli mogebis gadasaxadis odenobiT CaiTvalos da saga-
dasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT daibrunos adre gadax-
dili mogebis gadasaxadis Tanxa.

164
Tu moxda gacemuli sesxis/gadaxdili avansis Tanxis
dabruneba an gadaxdili avansis sanacvlod saqonlis/momsaxu-
rebis miReba, piri uflebamosilia sesxis/avansis Tanxis dab-
runebis an saqonlis/momsaxurebis faqtobrivad miRebis saan-
gariSo periodSi dabrunebuli Tanxis an miRebuli saqon-
lis/momsaxurebis sakompensacio Tanxis Sesabamisad gamoanga-
riSebuli mogebis gadasaxadis odenobiT CaiTvalos da saga-
dasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT daibrunos adre gadax-
dili mogebis gadasaxadis Tanxa.
Tu gauqmda sesxis sabanko angariSze ganTavsebuli fu-
ladi saxsrebiT uzrunvelyofa, piri uflebamosilia uzrun-
velyofis gauqmebis saangariSo periodSi gauqmebuli sabanko
angariSze ganTavsebuli fuladi saxsrebiT uzrunvelyofis
Sesabamisad gamoangariSebuli mogebis gadasaxadis odenobiT
CaiTvalos da sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT daib-
runos adre gadaxdili mogebis gadasaxadis Tanxa.
im qveynebis an/da qveynebis calkeuli teritoriebis
CamonaTvali, romlebic sagadasaxado kodeqsis miznebisaTvis
SeRavaTiani dabegvris mqone qveynad iTvleba, zemoTCamoTvli-
li kriteriumebis gaTvaliswinebiT ganisazRvreba saqarTve-
los mTavrobis dadgenilebiT.
m a g a l i T i:
Sps `X"-ma 2022 wlis maisis TveSi fizikur pirze gas-
ca sesxi 100 000 laris odenobiT. sawarmom maisis saanga-
riSo periodis deklaraciiT dabegra gacemuli sesxi da
daaricxa mogebis gadasaxadi 17 647 laris odenobiT
(100000/0.85*15%=17 647).
2022 wlis agvistos TveSi fizikurma pirma daabruna
sesxis ZiriTadi Tanxis nawili 40 000 lari, xolo dekemb-
ris TveSi meore nawili - 60 000 lari. sawarmom agvistosa
da dekembris TveebSi gacemuli sesxis dabrunebuli ZiriTadi
Tanxebis proporciulad moaxdina mogebis gadasaxadis CaTvla
agvistos TveSi 7 058 lari (40000/0.85*15%=)7 058 da de-
kembris TveSi 10 588 lari (60000/0.85*15%)=10 588.

165
m a g a l i T i:
Sps `X~-ma 2022 wlis aprilis TveSi 60 000 larad
SeiZina SeRavaTiani dabegvris qveyanaSi registrirebuli kom-
paniis mimarT arsebuli 100 000-lariani moTxovna. Tanxa ga-
daxdili iqna maisis TveSi. Sps `X~-ma 2022 wlis dekembris
TveSi uari Tqva moTxovnaze da 100 000 lari apatia kompa-
nias.
sawarmo valdebulia, 2022 wlis maisis TveSi moTxov-
nis uflebis SesaZenad gadaxdili Tanxa 60 000 lari (ro-
gorc SeRavaTiani dabegvris mqone qveyanaSi registrirebuli
piris mimarT arsebuli moTxovnis SesaZenad ganxorcielebu-
li gadaxda) dabegros mogebis gadasaxadiT da biujetSi ga-
daixados 10 588 lari (60 000/0,85*15%)=10588. garda ami-
sa, igi valdebulia, 2022 wlis dekembris TveSi, maSin ro-
desac moTxovnaze sawarmom uari Tqva, mogebis gadasaxadiT
dabegros napatiebi moTxovnis Sedegad warmoSobili zarali
60 000 lari (rogorc SeRavaTiani dabegvris mqone qveyanaSi
registrirebuli piris mimarT moTxovnis uflebaze uaris
TqmiT gamowveuli zarali) da biujetSi gadaexados 10 588
lari (60 000/0,85*15%)=10 588.
usasyidlod saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva
an/da fuladi saxsrebis gadacema - saqonlis miwodeba an
momsaxurebis gaweva, romlis mizani ar aris mogebis, Semosav-
lis an kompensaciis miReba, usasyidlod miwodebad iTvleba.
sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli sasaqonlo-materia-
luri faseulobis an/da ZiriTadi saSualebis danaklisi iTv-
leba misi gamovlenis momentSi am saqonlis usasyidlod
miwodebad.
mogebis gadasaxadiT ar ibegreba usasyidlod saqonlis
miwodebis/momsaxurebis gawevis an/da fuladi saxsrebis ga-
dacemis Semdegi SemTxvevebi:
a) kalendaruli wlis ganmavlobaSi saqvelmoqmedo or-
ganizaciaze gacemuli Semowiruleba, romelic mis mier wina
kalendaruli wlis ganmavlobaSi miRebuli wminda mogebis 10

166
procents ar aRemateba;
b) usasyidlod saqonlis miwodeba, momsaxurebis gaweva
an fuladi saxsrebis gadacema, romelic sagadasaxado kodeq-
sis Sesabamisad dabegrilia gadaxdis wyarosTan;
g) turistuli sawarmos mier an/da turistuli sawar-
mos mier xelSekrulebis safuZvelze sastumros funqcioni-
rebisaTvis/operirebisaTvis mowveuli piris/pirebis mier sas-
tumro nomris mesakuTrisaTvis kalendaruli wlis ganmavlo-
baSi araumetes 60 dRis vadiT sastumro momsaxurebis (sas-
tumroSi cxovrebis) usasyidlod gaweva;
d) saxelmwifosaTvis, municipalitetisaTvis an sajaro
samarTlis iuridiuli pirisaTvis usasyidlod saqonlis mi-
wodeba, momsaxurebis gaweva an/da fuladi saxsrebis gadace-
ma;
e) saqvelmoqmedo organizaciisaTvis uZravi qonebis
usasyidlod miwodeba, Tu am qonebis mimRebi organizacia
qvelmoqmedebas axorcielebs bavSvobidan SezRuduli SesaZ-
leblobis mqone pirTa an/da mkveTrad da mniSvnelovnad gamo-
xatuli SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mimarT ara-
nakleb bolo 3 kalendaruli wlis ganmavlobaSi;
v) sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli Tavdebo-
bis, saqarTvelos samoqalaqo kodeqsiT gaTvaliswinebuli
Tavdebobis, agreTve servitutis momsaxurebis usasyidlod
gaweva;
z) usasyidlod saqonlis miwodeba, momsaxurebis gaweva
an/da fuladi saxsrebis gadacema im pirisTvis, romelic mo-
gebis gadasaxadiT ibegreba, rogorc rezidenti sawarmo da
ararezidenti sawarmo (zemoTCamoTvlili dabegvris obieqte-
bis Sesabamisad).
m a g a l i T i:
2022 wlis agvistos TveSi gadasaxadis gadamxdelma
sawarmom sareklamo aqciis farglebSi momxmareblebs gadasca
qudebi, romelzec gamosaxuli iyo sawarmos emblema. aqciis
farglebSi gaweul iqna dokumenturad dadasturebuli xarji

167
- 10 000 laris odenobiT. gadasaxadis gadamxdelma aRniSnu-
li xarji CaTvala ekonomikur saqmianobasTan dakavSirebul
xarjad da ar dabegra mogebis gadasaxadiT. imis gaTvaliswi-
nebiT, rom gadasaxadis gadamxdelis mier sareklamo aqciis
mizans warmoadgens SemdgomSi mogebis, Semosavlis an kompen-
saciis miReba, igi ar miiCneva usasyidlod saqonlis miwo-
debad da aseve ar warmoadgens xarjs, romelic ekonomikur
saqmianobasTan dakavSirebuli ar aris. Sesabamisad, igi ar
warmoadgens mogebis gadasaxadiT dabegvris obieqts.
m a g a l i T i:
sawarmos mier 2022 wels miRebuli wminda mogeba Se-
adgens 100 000 lars. 2023 wlis 5 ianvars saqvelmoqmedo
organizaciaze gasca Semowiruloba 5 000 lari, xolo ag-
vistos TveSi - 7 500 lari.
sawarmos mier 2023 wlis ganmavlobaSi gacemulma Se-
mowirulobam (5000+7500) gadaaWarba wina kalendaruli
wlis ganmavlobaSi miRebuli wminda mogebis 10%-s
(12500>(100 000*10%). sawarmos 2023 wlis agvistos saan-
gariSo periodis mixedviT warmoeSveba 2500 (12500-10000)
laris dabegvris valdebuleba da mogebis gadasaxadis Tanxa
Seadgens 441 lars (2500/0.85X15%).
m a g a l i T i:
Sps `X"-s sagadasaxado organos mier Catarebuli
inventarizaciis Sedegad gamouvlinda sasaqonlomaterialur
faseulobaTa danaklisi, romlis sabazro Rirebuleba, dRg-is
gareSe Seadgens 100 000 lars. materialuri faseulobis
an/da ZiriTadi saSualebis danaklisi iTvleba misi gamov-
lenis momentSi am saqonlis usasyidlod miwodebad. mogebis
gadasaxadiT dasabegri gadaxdebis/ganacemebis arafuladi
formiT ganxorcielebis SemTxvevaSi mogebis gadasaxadiT da-
begvris obieqti ganisazRvreba miwodebuli saqonlis/gaweuli
momsaxurebis sabazro fasiT, xolo Tu miwodebuli saqon-
lis/gaweuli momsaxurebis sabazro fasi damatebuli Rirebu-
lebis gadasaxads moicavs,−sabazro fasiT, damatebuli Rire-

168
bulebis gadasaxadis gareSe. piri valdebulia mogebis gadasa-
xadiT dabegros sasaqonlo-materialuri faseulobebis danak-
lisi 100 000 laris odenobiT da gadaixados mogebis gada-
saxadi 17647 lari (100000/0.85X15%).
warmomadgenlobiTi xarjebis dabegvra – mogebis gada-
saxadis miznebisaTvis kalendaruli wlis ganmavlobaSi ga-
weuli warmomadgenlobiTi xarjebis zRvruli odenobaa wina
kalendaruli wlis ganmavlobaSi miRebuli Semosavlis 1
procenti, xolo, Tu gaweuli xarji aRemateba miRebul Se-
mosavals −- gaweuli xarjis 1 procenti.
sawarmos dafuZnebis kalendarul wels gaweuli warmo-
madgenlobiTi xarjis zRvruli odenobaa mimdinare kalenda-
ruli wlis dasrulebamde gaweuli xarjis 1 procenti.
m a g a l i T i:
sawarmos mier 2022 wels miRebuli Semosavali Sead-
gens 1 000 000 lars, xolo gaweuli xarji `bass~-is mi-
xedviT - 1 200 000 lars. 2023 wlis 5 ianvars gaweulma
warmomadgenlobiTma xarjma Seadgina 5000 lari, xolo ag-
vistos TveSi – 6000 lari, noemberis TveSi ki – 4000 la-
ri.
2022 wels gaweuli xarji aRemateba amave periodis
Semosavals, Sesabamisad, warmomadgenlobiTi xarjis zRvruli
odenoba ganisazRvreba gaweuli xarjis 1%–iT (1200000*1%)
– 12 000 lari.
sawarmos 2023 wlis ianvrisa (5000<12 000) da agvis-
tos ((5000+6000)<12 000) TveebSi gaweulma warmomadgen-
lobiTma xarjma jamurad ar gadaaWarba zRvrul odenobas,
amdenad, Sesabamis saangariSo periodebze sawarmos ar war-
moeSveba mogebis gasaxadiT dabegvris valdebuleba.
noembris TveSi warmomadgenlobiTma jamurma xarjma
Seadgina 15 000 (5000+6000+4000) lari, rac aRemateba
zRvrul odenobas. Sesabamisad, sawarmos noembris saangariSo
periodis mixedviT warmoeSveba mogebis gadasaxadiT dabegvris
valdebuleba zRvrul odenobaze meti odenobiT gawe,ul

169
warmomadgenlobiT xarjze anu 3000 larze (15 000-12 000).
Sesabamisad, mogebis gadasaxadis Tanxa Seadgens 529 lars
(3000/0.85X15%).
m a g a l i T i:
sawarmo dafuZnda 2023 wlis 3 Tebervals. mis mier
bass-is mixedviT gaweuli jamuri xarji 2023 wlis agvis-
tos TveSi Seadgens 100 000 lars, maT Soris, warmomadgen-
lobiTi xarji – 1 200 lars. sawarmos 2023 wlis bolomde
damatebiTi xarji ar gauwevia.
sawarmos dafuZnebis kalendarul wels gaweuli warmo-
madgenlobiTi xarjis zRvruli odenobaa mimdinare kalen-
daruli wlis dasrulebamde gaweuli xarjis 1%.
vinaidan sawarmom agvistos TveSi ar icoda kalendaru-
li wlis WrilSi mis mier gaweuli xarjis odenoba, miuxe-
davad imisa, rom agvistos saangariSo periodis mixedviT ga-
weulma warmomadgenlobiTma xarjma gadaaWarba amave pe-
riodisTvis gaweuli xarjis 1%-s, sawarmos ufleba aqvs,
agvistos Tvis saangariSo periodis deklaraciaSi ar asaxos
aRniSnuli dabegvris obieqti. xolo vinaidan 2023 wels sa-
warmos damatebiTi xarji ar gauwevia da warmomadgenlobiTma
xarjma kalendaruli wlis WrilSi gadaaWarba zRvrul ode-
nobas, sawarmos warmoeSoba mogebis gadasaxadiT dabegvris
valdebuleba. amasTan, imis gaTvaliswinebiT, rom sawarmos
mier im sakiTxis Sefaseba, kalendaruli wlis WrilSi gadaa-
Warba Tu ara warmomadgenlobiTma xarjma zRvrul odenobas,
SesaZlebeli iyo mxolod kalendaruli wlis bolos, sawar-
mos mogebis gadasaxadiT dabegvris valdebuleba warmoeSoba
dekembris Tvis saangariSo periodSi.
sawarmos 2023 wlis dekembris Tvis saangariSo perio-
dis mixedviT warmoeSoba 200 (1 200-(100 000*1%)) laris
dabegvris valdebuleba da mogebis gadasaxadi Seadgens 35
lars (200/0.85X15%).
mogebis gadasaxadiT dabegvrisagan Tavisufldeba:
a)-g1) (amoRebulia);

170
d) saqarTvelos sapatriarqos mier religiuri daniSnu-
lebiT gamoyenebuli jvrebis, sanTlebis, xatebis, wignebisa
da kalendrebis realizaciiT miRebuli mogeba;
e) 2018 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo warmoe-
baSi dasaqmebuli piris mier saqarTveloSi warmoebuli
soflis meurneobis produqciis samrewvelo gadamuSavebamde
(sasaqonlo kodis Secvlamde) pirveladi miwodebiT miRebuli
mogeba an mogebis ganawileba da amave saqmianobis farglebSi
gaweuli xarjebi/ganxorcielebuli ganacemebi, romlebic gaT-
valiswinebulia sagadasaxado kodeqsis 97-e muxlis pirveli
nawilis `b~−`d~ qvepunqtebiT, Tu kalendaruli wlis ganmav-
lobaSi aseTi miwodebiT miRebuli Semosavali 200 000
lars ar aRemateba;
v) 2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo koopera-
tivis mier saqarTveloSi warmoebuli soflis meurneobis
produqciis samrewvelo gadamuSavebamde (sasaqonlo kodis
Secvlamde) pirveladi miwodebiT miRebuli mogebis ganawile-
ba da amave saqmianobis farglebSi gaweuli xarjebi/ganxor-
cielebuli ganacemebi, romlebic gaTvaliswinebulia sagadasa-
xado kodeqsis 97-e muxlis pirveli nawilis `b~−`d~ qve-
punqtebiT;
z)- T) (amoRebulia);
k) ararezidentis mier saqarTveloSi arsebuli wyaro-
dan miRebuli Semosavali sawarmos, organizaciis an/da me-
warme fizikuri piris mier riskis dazRvevisa da gadazRvevis
safuZvelze;
l) ararezidentis mier qonebis lizingiT gacemidan mi-
Rebuli Semosavali, romelic saqarTveloSi ararezidentis
mudmiv dawesebulebas ar miekuTvneba;
m) saxelmwifos, saqarTvelos erovnuli bankis, sajaro
samarTlis iuridiuli piris – depozitebis dazRvevis saa-
gentos, agreTve saerTaSoriso finansuri institutis sases-
xo fasiani qaRaldebis realizaciiT da am fasiani qaRalde-
bidan procentis saxiT miRebuli mogeba an mogebis ganawile-

171
ba da saqarTvelos erovnul bankSi angariSebze ganTavsebul
saxsrebze daricxuli procentebidan miRebuli mogeba an mo-
gebis ganawileba. saerTaSoriso finansuri institutebis sia
ganisazRvreba saqarTvelos mTavrobis dadgenilebiT;
m1) ararezidentis mier rezidenti iuridiuli piris
mier saqarTveloSi sajaro SeTavazebis gziT gamoSvebuli da
saqarTvelos erovnuli bankis mier aRiarebul organizebul
bazarze savaWrod daSvebuli sasesxo fasiani qaRaldis miwo-
debiT miRebuli Semosavali, romelic ar miekuTvneba saqarT-
veloSi am ararezidentis mudmiv dawesebulebas;
m2) ararezidentis mier rezidenti iuridiuli piris
mier 2026 wlis 1 ianvramde saqarTveloSi sajaro SeTavaze-
bis gziT gamoSvebuli da saqarTvelos erovnuli bankis mier
aRiarebul organizebul bazarze savaWrod daSvebuli sases-
xo fasiani qaRaldidan procentis saxiT miRebuli Semosava-
li, romelic ar miekuTvneba saqarTveloSi am ararezidentis
mudmiv dawesebulebas;
m3) ararezidentis mier rezidenti iuridiuli piris
mier saqarTveloSi sajaro SeTavazebis gziT gamoSvebuli da
saqarTvelos erovnuli bankis mier aRiarebul organizebul
bazarze savaWrod daSvebuli wilobrivi fasiani qaRaldis
miwodebiT miRebuli Semosavali, romelic ar miekuTvneba sa-
qarTveloSi am ararezidentis mudmiv dawesebulebas;
n) Tiz-is sawarmos mier Tavisufal industriul zo-
naSi nebadarTuli saqmianobidan miRebuli mogebis ganawileba
da amave saqmianobis farglebSi gaweuli xarjebi/ganxorcie-
lebuli ganacemebi, romlebic gaTvaliswinebulia sagadasaxa-
do kodeqsis 97-e muxlis pirveli nawilis `b~−`d~ qvepunq-
tebiT;
o)-p) (amoRebulia);
J) virtualuri zonis iuridiuli piris mier Seqmnili
sainformacio teqnologiebis saqarTvelos farglebis gareT
miwodebiT miRebuli mogeba (mogebis ganawileba);
r) 2026 wlis 1 ianvramde turistuli zonis mewarme

172
subieqtis mier sastumro momsaxurebis gaweviT miRebuli mo-
gebis ganawileba da amave saqmianobis farglebSi gaweuli
xarjebi/ganxorcielebuli ganacemebi, romlebic gaTvaliswi-
nebulia sagadasaxado kodeqsis 97-e muxlis pirveli nawilis
`b~−`d~ qvepunqtebiT;
s) azartuli klubis, saTamaSo aparatebis salonis,
totalizatoris momwyobi pirebis mier aRniSnuli saqmiano-
bidan miRebuli mogebis (garda maT mier sistemur-eleqtro-
nuli formiT TamaSobis mowyobidan miRebuli mogebisa) gana-
wileba;
[s) azartuli klubis, saTamaSo aparatebis salonis,
totalizatoris momwyobi pirebis mier aRniSnuli saqmiano-
bidan miRebuli mogebis (garda sistemur-eleqtronuli for-
miT saTamaSo aparatebis TamaSobebis organizebidan da sis-
temur-eleqtronuli formiT totalizatoris TamaSobebis
organizebidan miRebuli mogebisa) ganawileba; (amoqmeddes
2024 wlis 1 ivnisidan)]
t) specialuri savaWro kompaniis mier nebadarTuli
saqmianobidan miRebuli mogebis (garda mis mier ekonomikur
saqmianobaSi 2 welze meti vadiT gamoyenebuli ZiriTadi sa-
Sualebis miwodebiT miRebuli mogebisa) ganawileba;
u) (amoRebulia);
f) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakma-
yofilebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT
gakotrebis reJimis dawyebis Semdeg gakotrebis reJimSi myo-
fi piris mier miRebuli mogebis ganawileba;
q) saqarTvelos konstituciis me-19 muxlis Sesabamisad
CamorTmeuli sakuTrebis sanacvlo anazRaurebiT miRebuli
mogebis ganawileba;
R) maRalmTiani dasaxlebis sawarmos mier amave maRalm-
Tian dasaxlebaSi saqmianobidan miRebuli mogebis ganawileba
da amave saqmianobis farglebSi gaweuli xarjebi/ganxorcie-
lebuli ganacemebi, romlebic gaTvaliswinebulia sagadasaxa-
do kodeqsis 97-e muxlis pirveli nawilis `b~−`d~ qvepunq-

173
tebiT, – Sesabamisi statusis miniWebidan 10 kalendaruli
wlis ganmavlobaSi (statusis miniWebis kalendaruli wlis
CaTvliT);
y) saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad licenzire-
buli finansuri institutisgan miRebuli procentebidan mi-
Rebuli mogebis ganawileba;
S) specialuri sawarmos statusis mqone piris mier
sagadasaxado kodeqsis 242 muxlis me-2 nawilis `a~ da `b~
qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saqmianobidan miRebuli moge-
bis ganawileba.
SeniSvna: `m1~–`m3~ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saga-
dasaxado SeRavaTi gamoiyeneba im SemTxvevaSic, Tu sases-
xo/wilobrivi fasiani qaRaldi saqarTvelos erovnuli bankis
mier aRiarebamdea savaWrod daSvebuli organizebul bazarze.
amasTanave, aRniSnuli SeRavaTi moqmedebs saqarTvelos erov-
nuli bankis mier organizebuli bazris aRiarebis TariRidan.

174
Tavi X
erToblivi Semosavlis Semadgeneli
elementebi da misi gaangariSebis
meTodika

rezidentis (fizikuri piris an iuridiuli piris – sa-


qarTvelos sawarmo an saqarTvelos organizacia) erTobliv Se-
mosavals warmoadgens mis mier saqarTveloSi da saqarTvelos
farglebs gareT miRebuli Semosavlebi, xolo ararezidentis
erToblivi Semosavali Sedgeba mxolod saqarTveloSi arsebu-
li wyarodan miRebuli Semosavlebisagan.
erTobliv Semosavals ganekuTvneba nebismieri (rogorc
fuladi ise naturaluri) formiT an saqmianobiT miRebuli Se-
mosavlebi, maT Soris:
a) xelfasis saxiT miRebuli Semosavlebi;
b) ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavlebi, romle-
bic dakavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan;
g) sxva Semosavlebi, romlebic dakavSirebuli ar aris
daqiravebiT muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan.
erTobliv SemosavalSi asaxvas ar eqvemdebareba zogierTi
iseTi saxis Semosavali rogoricaa, magaliTad:
- saxelmwifosTvis an/da municipalitetebisaTvis saqon-
lis usasyidlod gadacema an/da momsaxurebis usasyidlod gawe-
va;
- mcire biznesis statusis mqone piris mier daqiravebu-
lisTvis gadaxdili xelfasi, romelic gadaxdis wyarosTan ar
ibegreba (Sesabamisi pirobebis arsebobis SemTxvevaSi daqirave-
bulebze wliurad 6000 laramde jamurad gacemuli xelfasi);
- ZiriTadi saSualebis meijarisTvis dabruneba (roca
moijarem gaaremonta ijariT aRebuli ZiriTadi saSualeba da
saijaro urTierTobebis Sewyvetisas remontis xarjebi srulad
ar aris gamoqviTuli erToblivi Semosavlidan amortizaciis
saxiT);
- gadasaxadis gadamxdelTan gaformebuli sagadasaxado

175
SeTanxmebis safuZvelze gadasaxadebis an/da sanqciebis (maT
Soris, sabaJo sanqciis) SemcirebiT, sagadasaxado davalianebis
CamoweriT, agreTve, sagadasaxado sanqciisagan gaTavisuflebiT
an sabaJo sanqciisagan gaTavisuflebiT miRebuli sargebeli;
- sagadasaxado SeTanxmebis safuZvelze mosakreblis Tan-
xis da masTan dakavSirebuli jarimisa da sauravis SemcirebiT
miRebuli sargebeli;
- 2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo koopera-
tivsa da mis wevrTa (mepaieTa) Soris sasoflo-sameurneo saq-
mianobis Sedegad miRebuli, saqarTveloSi warmoebuli soflis
meurneobis produqciis miwodeba an/da am saqmianobasTan da-
kavSirebuli momsaxurebis gaweva;
- saqvelmoqmedo organizaciisTvis usasyidlod miwode-
buli uZravi qonebis (maT Soris, miwis nakveTis) sabazro Rire-
buleba, Tu qonebis mimRebi organizacia qvelmoqmedebas axor-
cielebs bavSvobidan SezRuduli SesaZleblobis an/da mkveTrad
da mniSvnelovnad gamoxatuli SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa mimarT aranakleb bolo 3 kalendaruli wlis ganmavlo-
baSi.
xelfasis saxiT miRebul SemosavlebSi igulisxmeba mxo-
lod daqiravebiT muSaobis Sedegad, nebismieri formiT miRebu-
li Semosavlebi, romelic moicavs rogorc sazRaurs, ise sar-
gebels. maT Soris, wina samuSao adgilidan pensiis an sxva sa-
xiT miRebuli Semosavali, an Semosavali momavali samuSao ad-
gilidan. sazRauri aris xelfasis saxe, romelsac Rebulobs
daqiravebuli piri damqiraveblisagan misi fizikuri an gonebri-
vi Sromis anazRaurebis sanacvlod.
fizikuri piri, romelTanac dadebulia SromiTi xelSek-
ruleba saqarTvelos SromiTi kodeqsis mixedviT, iTvleba da-
qiravebulad, xolo Tu fizikur pirTan dadebulia samoqalaqo-
samarTlebrivi xelSekruleba saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis
mixedviT, maSin fizikuri piri ar iTvleba daqiravebul Tana-
mSromlad, aseTi pirisTvis ar SeiZleba mivlinebis Tanxebis ga-
mowera, aseve, am SemTxvevaSi aucilebelia miReba-Cabarebis aq-

176
tis Sedgena samuSaos faqtobrivi Sesrulebisas an momsaxure-
bis gawevis dasrulebisas.
sargebeli ki aris xelfasis saxe, romelic miRebuli aqvs
daqiravebul pirs damqiraveblisagan, xolo sargeblis Rirebu-
lebad iTvleba Tanxa, romelic warmoadgens sxvaobas gansaz-
Rvruli odenobiT miRebul sargebelsa da mis misaRebad gadax-
dil Tanxebs Soris (Tu aseTi arsebobs). e.i. sargeblis Rire-
bulebis gansazRvrisas miRebul sargebels akldeba am sargeb-
lis miRebisTvis daqiravebulis mier damqiraveblisaTvis gadax-
dili Tanxa (aseTis arsebobis SemTxvevaSi). aRniSnuli Tanxa
unda CairTos daqiravebulis erTobliv SemosavalSi da daibeg-
ros saSemosavlo gadasaxadiT.
daqiravebulis mier miRebuli sargebeli SesaZlebelia
ganxorcieldes Semdegi formebiT:
a) Tu daqiravebulma aiRo sesxi damqiraveblisagan finan-
sTa ministris mier gansazRvrul saprocento ganakveTze daba-
li saprocento ganakveTiT, gansazRvruli sargeblis odenoba
gamoiTvleba finansTa ministris mier gansazRvrul saprocento
ganakveTiT gadasaxdeli procentis Sesabamisi Tanxidan (wliuri
saprocento ganakveTi finansTa ministris mier am droisaTvis,
daqiravebulis mier miRebul sargebelTan mimarTebaSi gansaz-
Rvrulia 20%-is odenobiT. amasTan, aranairi sargebeli ar mii-
Reba mxedvelobaSi rezidenti komerciuli bankis mier sakuTari
daqiravebulisaTvis 20%-ze dabali saprocento ganakveTiT ses-
xis gacemisas.).
m a g a l i T i:
a) damqiravebelma daqiravebuls asesxa 3 000 lari erTi
wliT, wliur 4 procentad, daqiravebulis mier miRebuli sar-
geblis Rirebuleba tolia (3 000 * 20% _ 3 000 * 4%) =
480 laris. amasTan, sargebeli gadaangariSdeba Sesabamisi Tvee-
bis proporciulad da daibegreba yovelTviurad sazRaurTan
erTad.
b) Tu damqiravebelma daqiravebuls miawoda saqoneli an
momsaxureba, maT Soris kompensaciis gareSe, gansazRvruli sar-

177
geblis odenoba gamoiTvleba aseTi momsaxurebis an saqonlis
sabazro fasis mixedviT.
m a g a l i T i:
damqiravebelma daqiravebuls usasyidlod gadasca erTi tomara
Saqris fxvnili, romlis sabazro Rirebulebaa 70 lari. aRniS-
nuli Tanxa mTlianad warmoadgens daqiravebulis mier miRebul
sargeblis Rirebulebas.
g) Tu damqiravebelma daqiravebuls sargeblobaSi gadasca
mis sakuTrebaSi arsebuli sacxovrebeli, gansazRvruli sargeb-
lis odenoba gamoiTvleba saijaro qiris wliuri sabazro Ri-
rebulebis mixedviT Sesabamisi periodis proporciulad.
m a g a l i T i:
damqiravebelma daqiravebuls miaqirava bina TveSi 70 larad 5
Tvis ganmavlobaSi. imave ubanSi msgavsi binis sabazro Rirebu-
lebaa 90 lari TveSi. daqiravebulis mier sul miRebuli sar-
geblis Rirebuleba tolia (90 * 5 _ 70 * 5) =100 laris,
xolo TveSi miRebuli sargeblis Tanxa Seadgens 20 lars (90-
70).
d) Tu damqiravebelma daqiravebuls an mis kmayofaze myofs
gauwia daxmareba ganaTlebis misaRebad, gansazRvruli sargeb-
lis odenoba gamoiTvleba ganaTlebis misaRebad gaweuli daxma-
rebis Rirebulebis mixedviT.
m a g a l i T i:
damqiravebelma daqiravebulis Svils swavlebisaTvis gadauricxa
5 000 lari. daqiravebulma damqiravebels daufara 1 000 la-
ri. daqiravebulis mier miRebuli sargeblis Rirebuleba to-
lia (5 000 _ 1 000) = 4 000 laris.
e) Tu damqiravebelma daqiravebuls aunazRaura xarjebi,
gansazRvruli sargeblis odenoba gamoiTvleba anazRaurebuli
Tanxis mixedviT.
m a g a l i T i:
damqiravebelma daqiravebuls aunazRaura mkurnalobis
xarji 800 laris odenobiT. aRniSnuli Tanxa mTlianad warmo-
adgens daqiravebulis mier miRebuli sargeblis Rirebulebas.

178
v) Tu damqiravebelma daqiravebuls apatia vali an valde-
buleba, gansazRvruli sargeblis odenoba gamoiTvleba valis an
valdebulebis Tanxis odenobiT.
m a g a l i T i:
damqiravebelma daqiravebuls asesxa 3 000 lari erTi wliT,
wliur 4 procentad, wliuri saprocento ganakveTi finansTa
ministris mier am droisaTvis gansazRvrulia 20%-is odeno-
biT.
vadis gasvlis Semdeg, damqiravebelma daqiravebuls mTeli
vali apatia. daqiravebulis mier miRebuli sargeblis Rirebu-
leba tolia:
(3 000 + 3 000 * 4%) = 3 120 laris.
z) Tu damqiravebelma daqiravebuls sicocxlis an jamrTe-
lobis dazRvevis SemTxvevaSi gadauxada sadazRvevo premia an
sxva Tanxa, ,,Tavdacvis sferos SemTxvevaSi).
m a g a l i T i:
damqiravebelma daqiravebuls gadauxada sadazRvevo premia 960
laris odenobiT. aRniSnuli Tanxa mTlianad warmoadgens daqi-
ravebulis mier miRebuli sargeblis Rirebulebas.
T) sxva SemTxvevaSi daqiravebulis mier miRebuli sargeb-
lis sabazro fasi ganisazRvreba saqarTvelos sagadasaxado ko-
deqsis me-18 muxliT dadgenili wesiT.
daqiravebulis mier damqiraveblis avtomobilis piradi
sargeblobisaTvis gamoyenebiT miRebuli sargebeli xelfasad
miiCneva da ibegreba saSemosavlo gadasaxadiT, Semdegi odeno-
biT:

avtomobilis Zravis moculoba saSemosavlo


# gadasaxadis odenoba
(larSi)
1 3500 sm3-ze meti 300
2 2500 sm3-3500 sm3 200
3 2500 sm3-ze naklebi 100
4 hibriduli avtomobilis SemTxvevaSi - 60
nebismieri Zravis moculoba

179
saSemosavlo gadasaxadis saangariSo periodia kalendaru-
li Tve da mas sagadasaxado agenti (damqiravebeli) ixdis ara-
ugvianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa.
daqiravebulis mier damqiraveblis eleqtroZraviani avto-
mobilis piradi sargeblobisaTvis gamoyeneba saSemosavlo gada-
saxadiT ar ibegreba.
xelfasis saxiT miRebul SemosavlebSi ar Sedis:
a) daqiravebulisaTvis gadaxdili samivlinebo xarjebis
anazRaureba, finansTa saministros mier gansazRvruli normis
farglebSi;
b) warmomadgenlobiTi xarjebis anazRaureba;
g) damqiraveblis mier sacxovrebeli adgilidan samuSao
adgilamde an samuSao adgilidan sacxovrebel adgilamde da-
qiravebulis organizebulad gadayvana, Tu amis sazogadoebrivi
transportis gamoyenebiT ganxorcieleba SeuZlebelia an Tu
mgzavroba daqiravebulis mier aragonivruli xarjebis gawevas
an/da aragonivruli drois daxarjvas saWiroebs;
d) `dagrovebiTi pensiis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis
Sesabamisad damsaqmeblis mier dasaqmebulis saxeliT da mis sa-
sargeblod sapensio angariSze ganxorcielebuli sapensio Sena-
tanebis moculoba, garda `dagrovebiTi pensiis Sesaxeb~ saqarT-
velos kanonis 32-e muxlis me-4 punqtiT (roca sapensio sqemis
monawile sapensio asaks miaRwevs da gadawyvets miiRos sapen-
sio aqtivebis sruli moculoba, Tu sapensio Senatanebis gan-
xorcielebis dawyebis TariRidan gasulia aranakleb 5 weli)
da 34-e muxlis me-2 punqtiT (Tu sapensio sqemis monawile
gardaicvala da misi memkvidre gadawyvets memkvdidreobiT mi-
Rebuli sapensio aqtivebis erTianad gatanas) gaTvaliswinebuli
SemTxvevebisa. mocemuli garemoebebis arsebobis SemTxvevaSi sa-
pensio aqtivebis sruli moculoba daibegreba saSemosavlo ga-
dasaxadiT;
e) saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad savaldebulo
dazRvevis farglebSi damqiraveblis mier daqiravebulis sasar-

180
geblod sadazRvevo premiis gadaxdiT miRebuli sargebeli. maga-
liTad, “policiis Sesaxeb” saqarTvelos kanoniT uzrunvelyo-
filia policielis savaldebulo janmrTelobisa da sicocx-
lis dazRveva. amdenad, Sinagan saqmeTa saministros mier poli-
cielTa janmrTelobisa da sicocxlis dazRvevis mizniT maT
sasargeblod gadaxdili sadazRvevo premia ar ganixileba xel-
fasad (sargeblad) da Sesabamisad, ar ibegreba saSemosavlo ga-
dasaxadiT;
v) damqiraveblis mier daqiravebulisTvis sacxovreblis
sargeblobaSi gadacema an/da kvebis momsaxurebis gaweva an/da
amave momsaxurebebTan dakavSirebuli xarjebis anazRaureba, Tu
kmayofildeba yvela Semdegi piroba:
v.a) sacxovrebliT/sakvebiT uzrunvelyofa xorcieldeba
damqiraveblis saqmianobis Taviseburebidan gamomdinare da war-
moadgens daqiravebuli piris mier SromiTi xelSekrulebiT na-
kisri valdebulebebis jerovnad SesrulebisTvis aucilebel
pirobas an/da daqiravebuli piris sacxovrebeli adgiliT/sakve-
biT uzrunvelyofa, damqiraveblis uzrunvelyofis gareSe, saWi-
roebs daqiravebulis mier aragonivruli xarjebis gawevas an/da
aragonivruli drois xarjvas;
v.b) sacxovreblis sargeblobaSi gadacema an/da kvebis
momsaxurebis gaweva an/da amave momsaxurebebTan dakavSirebuli
xarjebis anazRaureba ar warmoadgens damqiravebelsa da daqi-
ravebul pirebs Soris arsebuli SromiTi xelSekrulebiT gaT-
valiswinebuli Sromis anazRaurebis nawils.
Tu daqiravebulis mier miRebuli sargeblis Rirebuleba
moicavs aqcizs, dRg-s an sxva gadasaxads, igi unda gadaixados
daqiravebulma.
ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavlebi, romlebic
dakavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan ganekuTvneba:
a) saqonlis an momsaxurebis miwodebiT miRebuli Semo-
savlebi;
b) aqtivebis realizaciiT miRebuli nameti Semosavali.

181
aqtivebis realizaciiT miRebuli nameti Semosavali warmoad-
gens dadebiT sxvaobas miRebul (an misaReb) Tanxasa da am aqti-
vis SeZenaze (an Seqmnaze) gaweuli danaxarjis Tanxas Soris.
aRniSnuli wesi ar vrceldeba ZiriTadi saSualebebis mimarT,
romlebic aRiricxeba jgufebis mixedviT, xolo cveTa gamoian-
gariSeba narCeni Rirebulebis mixedviT.
g) ekonomikuri saqmianobis SezRudvis an sawarmos daxur-
vis Sedegad miRebuli Semosavlebi.
m a g a l i T i:
Tu A da B kompania awarmoebs msgavs saqonels, xolo A
kompaniam konkurenciis Semcirebis mizniT xelSekruleba gaa-
forma B kompaniasTan, raTa am ukanasknelma erTi wliT SeaCe-
ros Tavisi warmoeba da amisaTvis gadauxada 1 000 000 lari,
aseT SemTxvevaSi es Tanxa CairTveba B kompaniis erTobliv Se-
mosavalSi.
d) ZiriTad saSualebaTa realizaciiT miRebuli nameti
Tanxa (romelic warmoadgens sxvaobas sagadasaxado wlis gan-
mavlobaSi jgufis ZiriTad saSualebaTa realizaciis Tanxasa
da jgufis RirebulebiT balanss Soris wlis bolosaTvis) xo-
lo, ZiriTad saSualebaTa usasyidlod miwodebisas sabazro Ri-
rebuleba;
e) kompensirebuli gamoqviTvebi, anu Tu wina wels sawar-
mom erToblivi Semosavlidan gamoqviTa uimedo moTxovnis Tanxa
da Semdeg wels anazRaurda uimedod aRiarebuli moTxovna, sa-
warmom igi unda asaxos im wlis erTobliv SemosavalSi, ro-
melSic anazRaurda.
v) procentebis saxiT miRebuli Semosavlebi, garda fizi-
kuri piris mier sabanko dawesebulebebsa da sxva sakredito
dawesebulebebSi depozitebsa da anabrebzze fuladi saxsrebis
ganTavsebidan procentis saxiT miRebuli Semosavlisa;
z) dividendi;
T) roialti;
i) pirisTvis valis CamoweriT miRebuli sargebeli;

182
k) lizingiT, uzurfruqtiT, ijariT, qiriT an sxva amgva-
ri formiT gacemuli qonebidan miRebuli Semosavlebi;
l) sxva ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavlebi.
saqonlis/momsaxurebis usasyidlod miwodebisas erTobliv
SemosavalSi asaxvas eqvemdebareba am saqonlis/momsaxurebis sa-
bazro fasi. es ar exeba im sareklamo saqonlis usasyidlod
gavrcelebas, maT Soris, sacalo realizatoris meSveobiT, ro-
melsac damoukidebeli samomxmareblo maxasiaTeblebi ar gaaCnia
da ZiriTadi saqonlis/momsaxurebis miwodebis ganuyofeli nawi-
lia (magaliTad, sareklamo broSurebi).
sxva Semosavlebi, romlebic dakavSirebuli ar aris daqi-
ravebiT muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan miekuTvneba
nebismieri Semosavali an sargebeli, garda:
a) partniorTa Senatanebisa, romlebic zrdian im sawar-
mos wminda aqtivs, romelTa partniorebic arian Senatanebis
ganmaxorcielebeli pirebi;
b) dazRvevis xelSekrulebis mixedviT:
b.a) janmrTelobis dazRvevis xelSekrulebis safuZvelze
sadazRvevo SemTxvevis dadgomisas mzRvevelis mier dazRveuli
fizikuri pirisaTvis gadaxdili sadazRvevo anazRaurebisa;
b.b) dazRvevis xelSekrulebis safuZvelze sadazRvevo
SemTxvevis dadgomisas mzRvevelis mier dazRveuli fizikuri
pirisaTvis gadaxdili sadazRvevo anazRaurebisa, romelic ar
aRemateba damdgari zianis odenobas;
b1) `saqarTvelos teritoriaze moZravi ucxo saxelmwi-
foSi registrirebuli avtosatransporto saSualebis mflobe-
lis samoqalaqo pasuxismgeblobis savaldebulo dazRvevis Se-
saxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebuli arasamewarmeo
(arakomerciuli) iuridiuli piris – savaldebulo dazRvevis
centris mier mzRvevelisgan delegirebuli uflebamosilebis
farglebSi dauzRveveli avtosatransporto saSualebis mflo-
belis mier dazaralebulisTvis (mesame pirisTvis) avtosat-

183
ransporto saSualebiT miyenebuli zianis iseTi anazRaureba,
romelic damdgari zianis odenobas ar aRemateba;
g) sagadasaxado kodeqsis da saqarTvelos kanonmdeblobis
Sesabamisad sakontrolo Sesyidvis mizniT SeZenili saqonlisa
da momsaxurebis Rirebulebisa, agreTve im piris mier farulad
miRebuli Semosavali an sargebeli, romelic farulad uwevs
daxmarebas sisxlis samarTlis gamoZiebis organoebs;
d) `dagrovebiTi pensiis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis
Sesabamisad damsaqmeblis mier dasaqmebulis saxeliT da mis sa-
sargeblod sapensio angariSze ganxorcielebuli sapensio Sena-
tanebis moculoba;
e) saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad savaldebulo
dazRvevis farglebSi damqiraveblis mier daqiravebulis sasar-
geblod sadazRvevo premiis gadaxdiT miRebuli sargeblisa.
rac Seexeba sargebels, romelic ar aris dakavSirebuli
daqiravebiT muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan, SeiZleba
iyos, magaliTad, megobris mier gacemuli uprocento sesxi,
aseve piris mier sxva pirisagan qonebis an sargeblis miReba.
erTobliv SemosavlebSi Sesatani qonebis an sargeblis Rirebu-
leba ki ganisazRvreba igive wesiT, rogorc es iyo xelfasis
saxiT miRebuli sargeblis SemTxvevaSi.
m a g a l i T i:
sawarmom xelSekrulebis Sesabamisad uprocentod aiRo
sesxi 30 000 laris odenobiT, rac Sesabamisad xarjebSi ar
gamoqviTa. Tuki am droisaTvis saSualo wliuri sabazro ganak-
veTi Seadgens 18 procents, sawarmo valdebulia 5400 lari
(30 000 * 18%) CarTos erTobliv SemosavalSi.
m a g a l i T i:
kompaniis damfuZnebelma fizikurma pirma, romelic imav-
droulad direqtoria, amave kompaniaSi Seitana uprocento ses-
xi.
mocemul pirobebSi: uprocento sesxis gamcemma fizikurma
pirma sesxiT sargeblobis sabazro ganakveTiT gansazRvruli

184
procenti unda CarTos Tavisi wliuri saSemosavlo gadasaxadis
deklaraciaSi da dabegros Sesabamisad. Mmas es valdebuleba
ekisreba ssk 153-e muxlis 1-li nawilis mixedviT, rogorc ise-
Ti Semosavlis mimReb fizikur pirs, romelic ar ibegreba sa-
qarTveloSi arsebul gadasaxadis wyarosTan. Kkompania, erTis
mxriv, aRiarebs uprocento sesxiT miRebul sargebels erTob-
liv SemosavalSi, meore mxriv ki, imavdroulad mas SeuZlia,
gamoqviTos es sargebeli sabazro procentis mixedviT (araume-
tes 24%-isa).

185
Tavi XI

erToblivi Semosavlidan
xarjebis gamoqviTvis wesi

saSemosavlo da mogebis gadasaxadis gaangariSebis (im


gadamxdelebisTvis, romlebic mogebis gadasaxadiT ibegrebian
dasabegri mogebis anu erTobliv Semosavlebsa da kodeqsiT
nebadarTul gamoqviTvebis Tanxas Soris sxvaobis mixedviT)
dros, erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba yvela xarji, ro-
melic dadasturebulia dokumenturad da dakavSirebulia mis
miRebasTan, garda im xarjebisa, romlebic sagadasaxado
kodeqsis Sesabamisad gamoqviTvas ar eqvemdebareba.
ZiriTadi saSualebebis SeZenis, dadgmis da sxva kapita-
lizebadi (remontis zenormatiuli) xarji, vinaidan aRniSnu-
li xarjebis nawili Sedis aqtivebis RirebulebaSi, nawili ki
zrdis jgufis RirebulebiT balanss, gamoiqviTeba etapobrivad
ZiriTad saSualebebze daricxuli cveTis saxiT, garda gadasa-
xadis gadamxdelis mier saamortizacio anaricxebis sruli ga-
moqviTvis uflebis gamoyenebis SemTxvevisa.
gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, erToblivi Semo-
savlidan gamoqviTos:
a) misTvis saqonlis/momsaxurebis miwodebis (maT Soris
usasyidlod) Sedegad warmoSobili sargebeli kodeqsiT gan-
sazRvruli SezRudvebis gaTvaliswinebiT, im saangariSo wels,
rodesac es saqoneli an momsaxureba gamoyenebuli iqneba eko-
nomikur saqmianobaSi;
m a g a l i T i:
fizikurma pirma mis sakuTrebaSi arsebuli aqtivi usas-
yidlod gadasca sawarmos, romelic ar Caido sawarmos sawes-
debo kapitalSi.
mocemul pirobebSi:
aqtivis Rirebuleba gamoiqviTeba sawarmos dasabegri Se-
mosavlidan gamoqviTvis zogadi wesebis mixedviT: saqoneli -

186
gayidvis SemTxvevaSi, ZiriTadi saSualeba- sagadasaxado amor-
tizaciis daricxvis gziT. aseve, daibegreba saSemosavlo gada-
saxadiT fizikuri piri sagadasaxado kodeqsis 102-e muxlis
me-2 nawilis Tanaxmad.
b) reklamis mizniT usasyidlod gavrcelebul, damouki-
debeli samomxmareblo maxasiaTeblebis mqone saqonelze da-
ricxuli dRg-is Tanxa, Tu am operaciaze ar aris gamowerili
sagadasaxado angariSfaqtura.
m a g a l i T i:
kompania atarebs aqciebs da saqonels saCuqris saxiT
urigebs klientebs.
mocemul pirobebSi: gamosaqviTi xarjia miwodebaze daricxuli
dRg.
g) wilobrivi fasiani qaRaldebis an/da saerTaSoriso
depozitaruli xelwerilebis safondo birJaze (maT Soris,
ucxo qveynis aRiarebul safondo birJaze) ganTavsebasTan da
gamoSvebasTan, agreTve, listingis kategoriis/reJimis
cvlilebasTan dakavSirebuli danaxarjebi.
d) sagadasaxado kodeqsis 99-e muxlis pirveli nawilis
`m~ qvepunqtis Sesabamisad mogebis gadasaxadisagan gaTavisuf-
lebul SemosavalTan (mogebasTan) dakavSirebuli xarji (sa-
xelmwifos, saqarTvelos erovnuli bankis, sajaro samarTlis
iuridiuli piris – depozitebis dazRvevis saagentos, agreT-
ve, saerTaSoriso finansuri institutis sasesxo fasiani qa-
Raldebis realizaciiT da am fasiani qaRaldebidan procentis
saxiT mogebis miRebasTan da saqarTvelos erovnul bankSi an-
gariSebze ganTavsebul saxsrebze daricxuli procentebidan
mogebis miRebasTan dakavSirebuli xarji).
saqarTvelos finansTa ministrs ufleba aqvs, gansaz-
Rvros:
a) calkeuli SemTxvevebi, rodesac xarjis dokumentu-
rad dadastureba savaldebulo ar aris:
magaliTad, sazogadoebriv kvebis obieqtSi kvebis momsa-
xurebis („saqarTvelos erovnuli klasifikatoris „sek 001-

187
2004 „ekonomikuri saqmianobis saxeebis“ damtkicebis Sesaxeb“
saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis ministris 2004 wlis
21 dekembris №1-1/282 brZanebiT damtkicebuli „saqarTvelos
erovnuli klasifikatori ekonomikuri saqmianobis saxeebi sek
001-2004“-is 55.3 – 55.5 jgufebiT gaTvaliswinebuli saqmia-
noba) gamwevi piris mier, am momsaxurebisaTvis gankuTvnili
kvebis produqtis Sesyidvaze gaweuli jamuri xarji, miuxeda-
vad xarjis damadasturebeli dokumentis ararsebobisa, SesaZ-
lebelia, gamoiqviTos erToblivi Semosavlidan, araumetes ase-
Ti saqmianobidan miRebuli Semosavlis 20%-isa.
zemoaRniSnul SemTxvevaSi:
a) Tu piris mier produqciis Sesyidvaze gaweuli da
dokumenturad dadasturebuli xarji aRemateba aseTi saqmia-
nobidan miRebuli Semosavlis 20%-s, erToblivi Semosavlidan
gamoqviTvas eqvemdebareba mxolod dokumenturad dadasture-
buli xarji;
b) Tu piris mier produqciis Sesyidvaze gaweuli da
dokumenturad dadasturebuli xarji ar aRemateba aseTi saq-
mianobidan miRebuli Semosavlis 20%-s da mas aseve gaaCnia
dokumenturad daudasturebeli xarjebi, erToblivi Semosav-
lidan gamoqviTvas eqvemdebareba rogorc dokumenturad dadas-
turebuli, aseve dokumenturad daudasturebeli xarjebi, mag-
ram araumetes aseTi saqmianobidan miRebuli Semosavlis 20%-
isa.
m a g a l i T i:
piri restornis meSveobiT uwevs kvebis momsaxurebas
momxmareblebs. 2021 wlis ganmavlobaSi mis mier aseTi momsa-
xurebis gawevidan miRebulma Semosavalma Seadgina 150 000
lari. kvebis momsaxurebis gasawevad wlis ganmavlobaSi sxva-
dasxva pirebisagan SeiZina 45 000 laris Rirebulebis kvebis
produqtebi (Tevzi, kartofili, pomidori da sxva), magram aR-
niSnulTan dakavSirebiT ar gaaCnia xarjis gawevis damadastu-
rebeli dokumenti.
mocemul SemTxvevaSi:

188
piri uflebamosilia, erToblivi Semosavlidan gamoqvi-
Tos kvebis produqtebis SeZenaze gaweuli xarji mxolod 30
000 (150 000 * 20%) laris odenobiT, xolo danarCeni 15
000 lari erToblivi Semosavlidan gamoqviTvas ar eqvemdeba-
reba.
m a g a l i T i:
piri restornis meSveobiT uwevs kvebis momsaxurebas
momxmareblebs. 2021 wlis ganmavlobaSi mis mier aseTi momsa-
xurebis gawevidan miRebulma Semosavalma Seadgina 150 000
lari. kvebis momsaxurebis gasawevad wlis ganmavlobaSi sxva-
dasxva pirebisagan SeiZina 45 000 laris Rirebulebis kvebis
produqtebi. saidanac mas mxolod 35 000 larze gaaCnia xar-
jis gawevis damadasturebeli dokumenti.
mocemul SemTxvevaSi:
piri uflebamosilia erToblivi Semosavlidan gamoqvi-
Tos mxolod kvebis produqtebis SeZenaze gaweuli da doku-
menturad dadasturebuli xarji 35 000 laris odenobiT, xo-
lo danarCeni 10 000 laris odenobis xarji erToblivi Se-
mosavlidan gamoqviTvas ar eqvemdebareba.
m a g a l i T i:
piri restornis meSveobiT uwevs kvebis momsaxurebas
momxmareblebs. 2021 wlis ganmavlobaSi mis mier aseTi momsa-
xurebis gawevidan miRebulma Semosavalma Seadgina 150 000
lari. kvebis momsaxurebis gasawevad wlis ganmavlobaSi sxva-
dasxva pirebisagan SeiZina 29 000 laris Rirebulebis kvebis
produqtebi, saidanac mas mxolod 15 000 larze gaaCnia xar-
jis gawevis damadasturebeli dokumenti.
mocemul SemTxvevaSi:
piri uflebamosilia erToblivi Semosavlidan srulad
gamoqviTos 29 000 lari, maT Soris, rogorc dokumenturad
dadasturebuli xarji 15 000 lari, aseve danarCeni 14 000
lari, romelic dokumenturad ar aris dadasturebuli. vinai-
dan mocemul SemTxvevaSi nebadarTuli gamoqviTvadi xarjebis
odenoba ar aRemateba 30 000 lars – 150 000 laris 20%-s.

189
g) samedicino dawesebulebas, romlis erToblivi Semosa-
vali ar aris naklebi 1 000 000 larze, ufleba aqvs, erTob-
livi Semosavlidan xarjis dokumentis dadasturebis gareSe,
damatebiT gamoqviTos, ucxo qveynis moqalaqeTa samedicino
momsaxurebidan miRebuli Semosavlis ara umetes 20 procenti.
b) dokumentebis CamonaTvali, romlebic kodeqsis moT-
xovnebis gauTvaliswineblad CaiTvleba xarjis damadasture-
bel dokumentebad:
- moijaris mier ijaris saganze meijaris saxeliT gaweu-
li xarjis dokumenti (magaliTad, komunaluri xarjis dama-
dasturebeli dokumentebi);
- angariSvaldebuli piris mier saqarTvelos farglebs
gareT avtostransporto saSualebis sawvavis SeZenisaTvis Se-
sabamisi qveynis mier dadgenili wesiT gacemuli Ceki (dokumen-
ti), Tu es sawvavi gamoyenebulia Sesabamisi ekonomikuri saq-
mianobisaTvis da xarji saxezea.
erToblivi Semosavlidan ar gamoiqviTeba:
a) is xarjebi, romlebic ar aris dakavSirebuli
ekonomikur saqmianobasTan, garda:
a.a) garda saqvelmoqmedo organizaciebze gacemuli Se-
wirulobis Tanxisa dadgenili limitis farglebSi;
a.b) sajaro samarTlis iuridiuli piris mier saxel-
mwifosaTvis an/da municipalitetisaTvis saqonlis usasyid-
lod miwodebis an/da momsaxurebis usasyidlod gawevis
SemTxvevisa;
b) garTobaze gaweuli xarjebi, garda im SemTxvevisa,
rodesac gadasaxadis gadamxdeli axorcielebs garTobiTi xa-
siaTis ekonomikur saqmianobas da xarjebi gaweulia aseTi
saqmianobis farglebSi;
g) fizikuri piris mier piradi moxmarebisaTvis ga-
weuli xarjebi, latariebidan, kazinoebidan (samorineebidan),
azartuli an sxva mogebiani TamaSobebidan miRebul mogebeb-
Tan dakavSirebuli xarjebi an xelfasis saxiT Semosavlis
miRebasTan dakavSirebuli xarjebi;

190
m a g a l i T i:
fizikurma pirma _ mRebavma gaaforma xelSekruleba Se-
nobis SeRebvaze. aRniSnuli samuSaos Sesasruleblad fizikur-
ma pirma SeiZina instrumentebi da spectansacmeli, romelSic
gadaixada 127 lari. aRniSnuli Tanxa ar gamoiqviTeba fiziku-
ri pirisaTvis daricxuli xelfasidan, vinaidan igi miekuTvne-
ba xelfasis saxiT Semosavlis miRebasTan dakavSirebul xar-
jebs.
rac Seexeba piradi moxmarebisaTvis gaweul xarjebs,
pirvel rigSi es aris gadaudebeli samedicino Tu sxva analo-
giuri xarjebi.
d) mogebis gadasaxadis an saSemosavlo gadasaxadis ga-
daxdisagan gaTavisuflebuli Semosavlebis miRebasTan dakav-
Sirebuli xarjebi, garda am nawilis SeniSvniT gaTvaliswi-
nebuli SemTxvevisa;
(magaliTad, mewarme fizikuri piris mier grantiT mi-
Rebul saqonelTan dakavSirebuli xarji).
e) im saqonelze/momsaxurebaze gaweuli xarji, romelic
mogebis gadasaxadis miznebisaTvis ar iTvleba miwodebad an
romlis miwodebisas Sesabamisi Semosavali/sabazro fasi saga-
dasaxado kodeqsis Sesabamisad ar eqvemdebareba erTobliv Se-
mosavalSi asaxvas, garda im SemTxvevisa, roca xdeba saxelmwi-
fosTvis an/da municipalitetebisaTvis saqonlis usasyidlod
gadacema an/da momsaxurebis usasyidlod gaweva;
v) mikro biznesis statusis mqone fizikuri pirisagan
SeZenil saqonelze/momsaxurebaze gaweuli xarji, garda im
SemTxvevisa, rodesac am statusis mqone piris mier saqonlis
miwodebiT/momsaxurebis gaweviT miRebuli Semosavali saerTo
wesiT ibegreba an saqonlis miwodebisas/SeZenisas gamowerilia
sasaqonlo zednadebi/saqarTvelos finansTa ministris mier
dadgenili formis dokumenti;
z) fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis
mqone pirisgan fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis
(garda dasabegri saqmianobidan miRebuli Semosavlis 3 pro-

191
centiT dasabegri saqmianobis) farglebSi SeZenil saqonel-
ze/momsaxurebaze gaweuli xarji;
T) fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis mqo-
ne piris mier fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegr saqmianobasa
da damatebiT ganxorcielebul saqmianobas Soris gaumijnavi
xarjebi.
SeniSvna:
sagadasaxado kodeqsis 82-e muxlis pirveli nawilis
`v~ (2 welze meti vadiT sakuTrebaSi arsebuli sacxovrebe-
li binis (saxlis) masze damagrebuli miwiT realizaciis, sa-
kuTrebis uflebis registraciidan 6 Tveze meti vadiT
sakuTrebaSi arsebuli avtosatransporto saSualebis reali-
zaciis, 2 welze meti vadiT sakuTrebaSi arsebuli aqtivis
miwodebis) da `l~ (2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameur-
neo warmoebaSi dasaqmebuli piris mier saqarTveloSi war-
moebuli soflis meurneobis produqciis pirveladi miwode-
biT 200 000 laris CaTvliT dasabegri Semosavlis miRebi-
sas) qvepunqtebiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi pirs ufle-
ba aqvs, gamoqviTos gaTavisuflebuli Semosavlis miRebasTan
dakavSirebuli xarjebi. am uflebis gamoyenebis SemTxvevaSi
piri valdebulia saSemosavlo gadasaxadiT dabegros saSemo-
savlo gadasaxadisgan gaTavisuflebuli aRniSnuli Semosava-
li.
erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba saqarTvelos ka-
nonmdeblobis Sesabamisad licenzirebuli komerciuli bankis
da registrirebuli mikrosafinanso organizaciis mier gace-
mul sesxebze gadaxdili/gadasaxdeli procentebi (daricxvis
meTodis gamoyenebis mixedviT) xelSekrulebiT gaTvaliswine-
buli saprocento ganakveTis odenobiT, xolo sxva pirebis mi-
er gacemuli sesxis SemTxvevaSi - araumetes wliuri 24 pro-
centisa, Sesabamisi periodis proporciulad
m a g a l i T i:
pirma 2021 wlis 1 noembers aiRo 30 000 laris kredi-
ti Sps-sgan wliur 21 procentad, Sesabamisi procentis yo-

192
velTviuri gadaxdiT. 2021 wels mas SeuZlia gamoqviTos 1052
lari (30 000 * 0,21 : 365 * 61) 1 noembridan 31 dekembris
CaTvliT arsebuli 61 dRisaTvis.
erToblivi Semosavlidan kreditisaTvis gadasaxdeli pro-
centis gamoqviTvis gansxvavebuli meTodika arsebobs maSin,
rodesac sawarmoSi wilis 20%-ze meti ekuTvnis mogebis ga-
dasaxadisagan gaTavisuflebul iuridiul pirs, kerZod,
vTqvaT, K sawarmoSi wilis 30% ekuTvnis Y arasamewarmeo
(arakomerciul) iuridiul pirs, romelic ar aris mogebis ga-
dasaxadis gadamxdeli, vinaidan ar eweva ekonomikur saqmiano-
bas. Tu sagadasaxado wlis ganmavlobaSi K sawarmos mier mi-
Rebuli Semosavali (procentebis saxiT miRebuli Semosavlis
CaTvliT) 110 000 laria, kodeqsiT gaTvaliswinebuli gamoq-
viTvebi (kreditisaTvis gadasaxdeli procentebis gareSe 80
000 lari), procentebis saxiT miRebuli Semosavali ki 10
000 lari, am SemTxvevaSi K sawarmos kreditisaTvis gadasax-
deli procentebis saxiT SeuZlia gamoqviTos 10 000 lari
(110 000 _ 10 000 _ 80 000) * 50%.
erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba uimedo valebi (anu
uimedo moTxovnebi), Tu igi gasul sagadasaxado periodSi Se-
tanili iyo erTobliv SemosavalSi da amave dros Camowerilia
da asaxulia gadamxdelis sabuRaltro angariSgebaSi.
finansur aRricxvaSi uimedo moTxovnebi jer aRiardeba
xarjad gatarebiT:
d. 7461
k. 1410
da Semdeg saangariSgebo periodis bolos Camoiwereba mo-
geba-zaralis angariSze gatarebiT:
d. 5330
k. 7461
erToblivi Semosavlebidan gamoiqviTeba gadaricxvebi sa-
rezervo fondebSi.
sabanko dawesebuleba, sakredito kavSiri, mikrosafinan-
so organizacia erToblivi Semosavlidan sesxebis SesaZlo da-

193
nakargebis rezervebis gamoqviTvas axorcielebs finansuri an-
gariSgebis saerTaSoriso standartebis (IFRS) mixedviT. Ses-
xad iTvleba krediti (sesxi), overdrafti, akreditivi, sakre-
dito xazi, garantia an/da savalo fasiani qaRaldebi, faqto-
ringi, agreTve am instrumentebidan miRebuli/misaRebi (maT So-
ris, diskontis, sakomisios an/da sargeblis saxiT miRebu-
li/misaRebi) nebismieri saxis winaswar gancxadebuli (dadgeni-
li) Semosavali.
erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba samecniero-kvlevi-
Ti, saproeqto da sacdel-sakonstruqtoro momsaxurebis is
xarjebi, romlebic ar warmoadgens ZiriTad saSualebaTa SeZe-
nis, dadgmisa da sxva kapitalizebad xarjebs.
erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba ekonomikuri saqmi-
anobisaTvis gamoyenebuli ZiriTadi saSualebebis saamortiza-
cio anaricxebi.
amortizacia ar ericxeba miwas, xelovnebis nimuSebs, sa-
muzeumo eqsponatebs, istoriuli mniSvnelobis mqone obieq-
tebs (garda Senoba-nagebobebisa) da sxva araamortizebad aqti-
vebs. amasTanave, amortizacia ar ericxeba 1000 laramde Rire-
bulebis ZiriTad saSualebas da biologiur aqtivs. 1000 la-
ramde Rirebulebis ZiriTadi saSualeba mTlianad gamoiqviTeba
erToblivi Semosavlidan im saangariSo wels, rodesac igi eq-
spluataciaSi gadaeca, xolo biologiur aqtivze gaweuli
xarji gamoiqviTeba im saangariSo wels, rodesac igi faqtob-
rivad iqna gaweuli.
ZiriTadi saSualebebi, romlebic amortizacias eqvemde-
bareba, jgufdeba amortizaciis Semdegi normebis mixedviT
(ix. cxrili #4):

194
cxrili #4
amortiza-
jgufis
ZiriTadi saSualebebi ciis nor-
nomeri
ma,%
msubuqi avtomobilebi; avtosatraqto-
ro teqnika gzebze gamosayeneblad;
aveji ofisisaTvis; saavtomobilo
transportis moZravi Semadgenloba;
satvirTo avtomobilebi, avtobusebi,
specialuri avtomobilebi da avtomi-
1 20
sabmelebi; manqanebi da mowyobiloba
mrewvelobis yvela dargisaTvis, sam-
sxmelo warmoebisaTvis; samWedlo-saw-
nexi mowyobiloba; samSeneblo mowyo-
biloba; sasoflo-sameurneo manqanebi
da mowyobiloba.
specialuri instrumentebi, inventari
da mowyobiloba; kompiuterebi, mona-
2 cemTa damuSavebis periferiuli mow- 20
yobilobebi da aRWurviloba; eleq-
tronuli mowyobiloba.
sarkinigzo, sazRvao da samdinaro sat-
ransporto saSualebebi; Zalovani manqa-
nebi da mowyobiloba; Tboteqnikuri
3 mowyobiloba, turbinuli mowyobiloba, 8
eleqtroZravebi da dizel-generatore-
bi, eleqtrogadacemisa da kavSirgabmu-
lobis mowyobilobebi; milsadenebi.
4 Senobebi, nagebobebi. 5

amortizebadi aqtivebi, romlebic Seta-


5 15
nili ar aris sxva jgufebSi.

195
ZiriTad saSualebebSi ganivTebulia ekonomikuri sargebe-
li, romelic miiReba maTi gamoyenebis periodSi. periods, ro-
melSic ZiriTad saSualebas SeuZlia moitanos sargebeli, ewo-
deba sasargeblo momsaxurebis vada. ZiriTadi saSualebis eq-
sploataciiT miRebuli ekonomikuri sargeblis aRiarebiT, aRia-
rebul unda iqnas masze gaweuli xarjic _ ZiriTadi saSuale-
bebis Rirebuleba. am mizniT ZiriTad saSualebebs daericxeba
cveTa.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis mixedviT ZiriTadi sa-
Sualeba aris materialuri aqtivi, romelsac piri erT welze
meti xniT iyenebs saqonlis warmoebis, saqonlis miwodebis,
momsaxurebis gawevis, ijariT gacemis (m.S. lizingiT) an admi-
nistraciuli miznebisaTvis.
cveTa aris fizikuri formis mqone identificirebadi mate-
rialuri aqtivis Rirebulebis TandaTanobiTi gadatana gamoSve-
buli produqciis an gaweuli momsaxurebis TviTRirebulebaSi.
finansur aRricxvaSi cnobilia cveTis daricxvis ramdenime me-
Todi: wrfivi cveTis meTodi, Semcirebadi naSTis (daCqarebuli
cveTis) da warmoebis erTeulTa jamis meTodi. am meTodebidan
sagadasaxado aRricxva iyenebs mxolod `wrfiv~ da `narCeni Ri-
rebulebis~ meTodebs.
wrfivi meTodi gulisxmobs cveTis Tanabar daricxvas sa-
sargeblo momsaxurebis mTeli vadis ganmavlobaSi. am meTodiT
cveTis Tanxa gamoiangariSeba aqtivis Rirebulebis gayofiT aR-
niSnuli vadis welTa ricxvze. amdenad, daricxuli cveTis Tan-
xa ucvlelia.
narCeni Rirebulebis meTodiT gamoTvlisas, cveTa ericxeba
aqtivis narCen Rirebulebas, anu Tanxas, romelic miiReba aqti-
vis sawyisi Rirebulebidan gasul wlebSi daricxuli cveTis
gamoklebiT, aseT SemTxvevaSi ucvlelia mxolod cveTis norma,
xolo cveTis Tanxa yovelwliurad mcirdeba aqtivis narCeni
Rirebulebis Semcirebis gamo.
ekonomikuri saqmianobisaTvis gamoyenebul ZiriTad saSua-
lebaTa SesaZenad (Sesaqmnelad) gaweuli xarjebi erToblivi Se-

196
mosavlidan gamoiqviTeba saamortizacio anaricxebis an cveTis
saxiT.
saamortizacio anaricxebi gamoiyeneba ekonomikuri saqmia-
nobisaTvis gamoyenebuli aqtivebis gaxarjvis, cveTisa da daZve-
lebis gonivruli kompensaciis mizniT. finansur aRricxvaSi Zi-
riTad saSualebaTa cveTis meTods da saamortizacio anaricxe-
bis normas, sameurneo politikis gaTvaliswinebiT, damoukideb-
lad irCevs gadasaxadis gadamxdeli. amasTan, pirs moeTxoveba,
TiToeuli ZiriTadi saSualebis mixedviT cveTis daricxva da-
iwyos maSin, rodesac igi xelmisawvdomia eqspluataciisaTvis
da ganagrZos cveTis daricxva misi ZiriTad saSualebad aRiare-
bis Sewyvetamde, Tundac am periodSi aqtivi ar funqcionireb-
des. anu aqtivis cveTa iwyeba, rodesac SesaZlebelia misi gamo-
yeneba, e.i, rodesac aqtivi aris im adgilas an iseT samuSao
mdgomareobaSi, rac aucilebelia aqtivis gamosayeneblad dasa-
xuli miznebis Sesasruleblad.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsiT dadgenili ZiriTad
saSualebaTa cveTis normebi gamoiyeneba mxolod sagadasaxado
miznebisaTvis.
sagadasaxado kodeqsis mixedviT ZiriTadi saSualebebis
cveTis daricxvis meTodad e. w. `jgufuri narCeni Rirebule-
bis” meTodia dadgenili da rogorc ukve aRvniSneT, gansaz-
Rvrulia xuTi jgufi, romlebSic erTiandebian ZiriTadi saSua-
lebebi.
saamortizacio anaricxebis daricxvis “jgufuri narCeni
Rirebulebis” meTodi ar moiTxovs, rom aqtivis mimarT cveTa
gaangariSebul iqnas sagadasaxado wlis ganmavlobaSi ZiriTadi
saSualebebis faqtobrivad gamoyenebis periodis proporciulad.
anu saamortizacio anaricxebis norma srulad gamoiyeneba, ro-
gorc saangariSo wlis pirvel ianvars, aseve 30 dekembers eq-
spluataciSi Sesul aqtivTa mimarT, miuxedavad imisa, rom pir-
vel ianvars eqspluataciaSi Sesuli aqtivi gamoiyeneba sruli
erTi weli, xolo 30 dekembers eqspluataciSi Sesuli aqtivi
ekonomikur saqmianobaSi (saangariSo wels) gamoyenebuli arse-
biTad ver iqneba.

197
rogorc ukve aRvniSneT, saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi
ganasxvavebs cveTad da aracveTad aqtivebs. is aqtivebi, romle-
bic eqsploataciis ganmavlobaSi ar kargavs pirvandel Rirebu-
lebas amortizacia ar ericxeba. xolo am aqtivebis SeZenis an
Seqmnis xarjebi sagadasaxado miznebisaTvis maTi gamoyenebis pe-
riodSi erToblivi Semosavlidan ar gamoiqviTeba. aseTi aqtive-
bis miwodebis (gasxvisebis) SemTxvevaSi mogeba da zarali gani-
sazRvreba sxvaobiT maTi miwodebiT miRebul Semosavlebsa da am
aqtivebis Rirebulebas Soris.
m a g a l i T i:
gadamxdelma, ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebis mizniT 2021
wels SeiZina 100 heqtari miwis nakveTi, romelSic gadaixada
30 000 lari.
mocemul pirobebSi:
vinaidan miwis nakveTi ar warmoadgens amortizirebad aq-
tivs, misi gamoyenebis procesSi gadamxdels sagadasaxado mizne-
bisaTvis ara aqvs ufleba miwis farTobis SeZenaze gadaxdili
30 000 lari gamoqviTos erToblivi Semosavlidan, Tuki gadam-
xdelma aRniSnuli miwis nakveTi gayida 2022 wels 50 000
larad, maSin man 2022 wlis erTobliv SemosavalSi unda Sei-
tanos miwis gayidvidan miRebuli nameti Semosavali 20 000
lari (50 000 - 30 000).
rogorc zemoT aRiniSna, amortizacia ar ericxeba 1000
laramde Rirebulebis amortizacia daqvemdebarebul ZiriTad
saSualebebs, magram araamortizebadi ZiriTadi saSualebebisagan
gansxvavebiT maTi Rirebuleba mTlianad gamoiqviTeba erToblivi
Semosavlidan.
m a g a l i T i:
gadamxdelma, romelic ar aris dRg-is gadamxdeli saangariSo
wels 4000 larad SeiZina da ofisSi ganaTavsa (eqspluataciaSi
Seiyvana) 10 saofise magida, erTeulis Rirebulebam dRg-s CaT-
vliT Seadgina 400 lari.
mocemul pirobebSi:
gadamxdelma 4 000 lari mTlianad unda gamoqviTos am sa-
angariSo wlis erToblivi Semosavlidan, miuxedavad imisa, rom

198
miRebuli ZiriTadi saSualebebis jamuri Rirebuleba aRemateba
1000 lars.
gansxvavebuli midgomaa biologiur aqtivTan mimarTebaSi.
biologiur aqtivze gaweuli xarji gamoiqviTeba im wels
rodesac igi faqtobrivad iqna gaweuli.
m a g a l i T i:
gadasaxadis gadamxdelma 2022 wels SeiZina 200 000 la-
ris Rirebulebis sajiSe pirutyvi, aqedan 150 000 lari ga-
daixada amave wels. amasTan, 2022 welsve Sesyiduli da anaz-
Raurebuli iqna 5000 laris sakvebis Rirebuleba.
2023 wels garkveuli raodenoba sajiSe pirutyvisa gayida
10 000 larad.
miuxedavad imisa, rom piri Semosavlebis aRricxvas awar-
moebs daricxvis meTodis gamoyenebiT, gadasaxadis gadamxdelma
2022 wlis erToblivi Semosavlidan unda gamoqviTos faqtob-
rivad gaweuli xarji 155 000 (150 000 + 5000) laris ode-
nobiT, xolo 2023 welSi 10 000 lari aiRos erTobliv Semo-
savalSi.
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi adgens aqtivebze amor-
tizaciis daricxvis saerTo wesidan gamonakliss Senobebisa da
nagebobebisaTvis. am wesis mixedviT, isini erTiandebian me-4
jgufSi, magram saamortizacio anaricxebi ericxeba ara jgufu-
rad, aramed TiToeul Senoba-nagebobaze cal-calke. amiT am aq-
tivebisaTvis SenarCunebulia maTi individualuri Rirebuleba.
m a g a l i T i:
dRg-is gadamxdelma saangariSo wels ekonomikuri saqmianobis
ganxorcielebis mizniT SeiZina da eqsploataciaSi Seiyvana 200
000 larad (dRg-s gareSe) Rirebuli sawarmoo farTi (Senoba),
100 000 larad Rirebuli saofise Senoba.
mocemul pirobebSi:
miuxedavad imisa, rom aRniSnul Senoba-nagebobebze dadgeni-
lia erTi da igive amortizaciis norma, saamortizacio anaric-
xebi maTze gaiangariSeba cal-calke da igi Seadgens:
_ qarxnis Senobaze 10 000 lars (200 000 * 5 %),
_ saofise Senobaze 5 000 lars (100 000 * 5 %),

199
gamosaqviTi saamortizacio anaricxi aRniSnul aqtivebze
jamurad Seadgens 15 000 lars (10 000 + 5 000).
TiToeuli jgufis saamortizacio anaricxebis odenoba ga-
moiangariSeba sagadasaxado wlis bolos jgufis RirebulebiTi
balansidan gamomdinare, kodeqsiT gaTvaliswinebuli amortiza-
ciis normebis gaTvaliswinebiT.
sagadasaxado wlis bolosaTvis jgufis RirebulebiT ba-
lanss warmoadgens Semdegi wesiT gansazRvruli Tanxa:
saangariSos wina sagadasaxado wlis bolosaTvis jgufis
RirebulebiTi balansi mcirdeba saangariSos wina sagadasaxado
wels daricxuli amortizaciis TanxiT, garda amisa Tu jgufis
RirebulebiTi balansi wlis bolosaTvis 1000 larze naklebia
an jgufis yvela ZiriTadi saSualeba realizebuli an likvidi-
rebulia _ aRniSnulis Sesabamisad warmoebuli gamoqviTvebiT,
romelsac emateba saangariSo sagadasaxado wlis ganmavlobaSi
jgufisaTvis damatebul ZiriTad saSualebaTa (garda araamor-
tizirebadi ZiriTadi saSualebebisa) Rirebuleba (romelic ian-
gariSeba kodeqsis 148-e muxliT dadgenili wesis Sesabamisad),
agreTve, saangariSo sagadasaxado wlis ganmavlobaSi ZiriTad
saSualebebze gaweuli remontis xarjebi zRvruli donis ze-
moT (wina wlis bolosaTvis jgufis RirebulebiTi balansis 5
procentis zemoT gaweuli remontis xarjebi) da akldeba saan-
gariSo sagadasaxado wlis ganmavlobaSi jgufis ZiriTad saSua-
lebaTa realizaciis Tanxebi, xolo usasyidlod miwodebisas
sabazro Rirebuleba.
jgufis RirebulebiTi balansis gansazRvrisas mxedveloba-
Si ar miiReba:
_ araamortizebadi ZiriTadi saSualebebi,
_ ijariT aRebuli ZiriTadi saSualebebi,
_ ZiriTadi saSualebebis gadafasebiT miRebuli sxvaoba
(gazrda an Semcireba),
_ 1000 laramde Rirebulebis ZiriTadi saSualebebi,
_ is aqtivebi, romelTa mimarT gadamxdelis mier gamoiye-
neba sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad saamortizacio anaricxe-
bis dadgenili 100 %-iani (srulad gamoqviTvis) norma.

200
_ ZiriTadi saSualebebi, romlebic ar arian eqsploatacia-
Si gadacemuli da a. S.
ZiriTadi saSualebis eqsploataciaSi Sesvlamde arsebiTad
SeuZlebelia im Rirebulebis srulad gansazRvra, romliTac
aqtivi asaxul unda iqnas jgufis RirebulebiT balansSi. Sesa-
bamisad, ZiriTadi saSualebis eqsploataciaSi Sesvlamde, masze
gaweuli saWiro xarjebi emateba mis Rirebulebas (kapitali-
zirdeba) da jgufis RirebulebiT balansSi calke ar aisaxeba.
m a g a l i T i:
2021 wlis bolos pirveli jgufis mixedviT Rirebulebi-
Ti balansi Seadgens 350 000 lars, am jgufis ZiriTad saSua-
lebebze gaangariSebuli saamortizacio anaricxebi 70 000
lars. 2022 wels SeZenilia xuTi satvirTo avtomanqana, rom-
lis Rirebuleba kodeqsiT gansazRvruli wesis Sesabamisad, Se-
adgens 100 000 lars. amave wels am jgufSi ricxuli sami av-
tomobili gaiyida 12 000 larad (TiToeuli 4 000 larad).
mocemul pirobebSi:
2022 wlis bolos jgufis RirebulebiTi balansis da saa-
mortizacio anaricxebis odenobis gansazRvris TvalsaCinoebi-
saTvis SeiZleba gamoyenebul iqnas qvemoT moyvanili cxrili
(ix. cxrili #5):

cxrili #5

dasaxeleba jgufis nomeri jami


1 2 3 4 5
1 2021 wlis bolos jgu- 350 0 0 0 0 350
fis RirebulebiTi ba- 000 000
lansi
2 2021 welSi daricxuli 70 000 0 0 0 0 70
amortizaciis Tanxa 000
3 2022 welSi damatebuli 100 0 0 0 0 100
(SeZenili) ZiriTadi sa- 000 000
Sualebebis Rirebuleba

201
4 2022 welSi realizebu- 12 000 0 0 0 0 12
li ZiriTadi saSualebe- 000
bis Rirebuleba
5 2022 wels ZiriTadi sa- 0 0 0 0 0 0
Sualebebis zRvruli
odenobis zemoT gaweu-
li remontis xarjebi
6 jgufis RirebulebiTi 368 0 0 0 0 368
balansi mimdinare saan- 000 000
gariSo wlis bolos
7 amortizaciis norma (%) 20% 20% 8% 5% 15%
8 erToblivi Semosavlidan 73 600 0 0 0 0 73
gamosaqviTi amortizaci- 600
is Tanxa

Sesabamisad, gadasaxadis gadamxdelma 2022 wlis erTob-


livi Semosavlidan pirveli jgufis mixedviT saamortizacio
anaricxebis saxiT unda gamoqviTos 73 600 lari, romelic
miiReba Semdegi gaangariSebiT: 2021 wlis bolos pirveli
jgufis RirebulebiTi balansi 350 000 lari mcirdeba amave
wels am jgufze daricxuli amortizaciiT 70 000 lariT,
aseve 1 000 larze naklebi jgufis RirebulebiTi balansis
pirobebSi da jgufis yvela ZiriTadi saSualebis realizaci-
is an likvidaciis SemTxvevaSi Sesabamisad, gamosaqviTi Tan-
xiT (romelic Cvens SemTxvevaSi 0 laris tolia), da 2022
wlis am jgufis ZiriTadi saSualebebis gayidvidan miRebuli
SemosavliT 12 000 lariT. miRebul sxvaobas emateba 2022
wels am jgufSi Sesatani ZiriTadi saSualebebis Rirebuleba
100 000 lari da 2022 wels am jgufis ZiriTad saSuale-
bebze zRvrul dones zeviT gaweuli saremonto xarji 0 la-
ri (350 000 _ 70 000 – 0 _ 12 000) + (100 000 + 0).
Rirebuleba, romliTac ZiriTadi saSualeba unda aisaxos
(Setanil iqnes) jgufis RirebulebiT balansSi, ganisazRvre-
ba sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesis Sesabamisad. anu

202
aqtivebis RirebulebaSi Seitaneba misi Sesyidvis, warmoebis,
mSeneblobis, montaJis, dadgmis xarjebi, agreTve, sxva xarje-
bi, romlebic zrdis maT Rirebulebas, garda iseTi xarjebisa
romelTa pirdapiri gamoqviTvis ufleba aqvs gadasaxadis ga-
damxdels, xolo aqtivebis usasyidlod miRebisas – am aqti-
vebis sabazro fasi.
m a g a l i T i:
vTqvaT, zemoT ganxiluli magaliTis pirobebi ucvlelia im
gansxvavebiT, rom 2022 wels gadamxdelma, rogorc ZiriTadi
saSualeba, usasyidlod miiRo 5 satvirTo avtomanqana, ro-
melTa sabazro Rirebuleba Seadgens 100 000 lars.
mocemul pirobebSi:
usasyidlod miRebuli avtomanqanebis Rirebuleba, sabaz-
ro RirebulebiT unda daematos zemoaRniSnuli cxrilis me-
3 striqonis monacems. amasTan, usasyidlod miRebuli avto-
manqanebis sabazro Rirebuleba aseve unda daematos 2022
wlis erTobliv Semosavals.
jgufis RirebulebiT balansSi Setanil (eqspluataciaSi
gadacemul) ZiriTad saSualebebze cveTis daricxva (gamoq-
viTva) SesaZlebelia ganxorcieldes maSinac, rodesac am Zi-
riTad saSualebas saangariSo wlis ganmavlobaSi fizikuri
cveTa ar ganucdia, saerTod ar umuSavia.
m a g a l i T i:
gadamxdels 2022 wels ar umuSavia da saqonlis an momsaxu-
rebis miwodebac ar ganuxorcielebia, amdenad, misi erTobli-
vi Semosavali sagadasaxado wlis mixedviT nulis tolia.
mocemul pirobebSi:
ekonomikuri sargeblis gasvlis xarjad aRiarebisaTvis
dadgenili wesebis dacviT gamosaqviTi sxva arapirdapiri
xarjebis (magaliTad: eleqtroenergiis, wylis, dacvis, admi-
nistraciuli danaxarjebi, qonebis gadasaxadebi da a. S.) ana-
logiurad, mimdinare saangariSo wlis gamoqviTvas daqvemde-
barebul xarjad unda iqnes aRiarebuli wlis bolos jgufis
RirebulebiTi balansis mixedviT daricxuli saamortizacio

203
anaricxebi. Sesabamisad, adgili eqneba gamoqviTvebis gadamete-
bas erTobliv Semosavalze (zarals), romelsac aregulirebs
sagadasaxado kodeqsis Sesabamisi muxli (zaralis gadatana).
sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, jgufis Rirebulebi-
Ti balansis gaangariSebis dadgenili norma “damatebuli Zi-
riTadi saSualebebi” moicavs, rogorc SeZenil, warmoebul
(Seqmnil), aseve, usasyidlod (uzurfruqtiT) miRebul da
partnioris mier kapitalSi Setanil amortizacias daqvemde-
barebul ZiriTad saSualebebs.
m a g a l i T i:
2022 wels sawarmos partnioris mier sawesdebo kapitalSi
arafuladi Sesatanis saxiT sawarmos gadaeca 5 satvirTo av-
tomanqana, romelTa sabazro fasi 150 000 lars Seadgens.
Sesabamisad, partniorma miiRo 150 000 laris eqvivalentis
wili. mocemul pirobebSi:
sawesdebo kapitalSi Sesatanis saxiT sawarmosaTvis ga-
dacemuli 5 satvirTo avtomanqanis sabazro Rirebuleba unda
daematos Tavdapirvel magaliTSi mocemuli cxrilis me-3
striqonis monacems. amasTan, miRebuli avtomanqanebis sabazro
Rirebuleba ar Seitaneba 2022 wlis erTobliv SemosavalSi,
rogorc partniorTa Senatanebi.
Tu saangariSo wlis ganmavlobaSi romelime jgufSi
ricxuli ZiriTadi saSuleba (saSualebebi) gaiyida (an usas-
yidlod miwodebisas – maTi sabazro Rirebuleba aRemateba
jgufis RirebulebiT balanss) am jgufis RirebulebiT ba-
lansze met Tanxad, maSin jgufis Rirebuleba nuls gautol-
deba, xolo nameti Tanxa sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
CairTveba Sesabamisi wlis erTobliv SemosavalSi.
m a g a l i T i:
2021 wlis bolos pirveli jgufis mixedviT RirebulebiTi
balansi Seadgens 350 000 lars, am jgufis ZiriTad saSua-
lebebze gaangariSebuli saamortizacio anaricxebi 70 000
lars. 2022 wels SeZenilia xuTi satvirTo avtomanqana,
romlis Rirebuleba kodeqsiT gansazRvruli wesis Sesabami-

204
sad Seadgens 100 000 lars. amave wels am jgufSi ricxuli
sami avtomobili gaiyida jamurad 400 000 larad.
(igulisxmeba gayidvidan miRebuli Semosavali dRg-s gareSe).
mocemul pirobebSi:
2022 wels pirveli jgufis ZiriTadi saSualebebis ga-
yidvidan miRebuli Tanxa 400 000 lari aRemateba am wlis
bolosaTvis am jgufis RirebulebiT balanss 20 000 lariT
(350000 - 70000 + 100000 - 400000), romelic unda Cair-
Tos 2022 wlis erTobliv SemosavalSi da am jgufis Rire-
bulebiTi balansi nuls gautoldes.
Sesabamisad saamortizacio anaricxis cxrils eqneba Sem-
degi saxe (ix. cxrili #6):

cxrili #6
dasaxeleba jgufis nomeri jami
1 2 3 4 5
1 2021 wlis bolos jgu- 350 000 0 0 0 0 350
fis RirebulebiTi balan- 000
si
2 2021 welSi daricxuli 70 000 0 0 0 0 70
amortizaciis Tanxa 000
3 2022 welSi damatebuli 100 000 0 0 0 0 100
(SeZenili) ZiriTadi sa- 000
Sualebebis Rirebuleba
4 2022 welSi realizebu- 400 0 0 0 0 400
li ZiriTadi saSualebe- 000 000
bis Rirebuleba.
5 2022 wels ZiriTadi sa- 0 0 0 0 0 0
Sualebebis zRvruli
odenobis zemoT gaweuli
remontis xarjebi
6 jgufis RirebulebiTi ba- 0 0 0 0 0 0
lansi mimdinare saangari-
So wlis bolos

205
7 amortizaciis norma (%) 20% 20% 8% 5% 15%
8 amortizaciis Tanxa 0 0 0 0 0 0
9 erTobliv Semosavalze 20 000 0 0 0 0 20
dasamatebeli Tanxa 000

Tu jgufis RirebulebiTi balansi wlis bolosaTvis


1000 larze naklebia masze saamortizacio anaricxebi ar ga-
iangariSeba da mTlianad gamoiqviTeba erToblivi Semosavle-
bidan, miuxedvad am jgufSi Semavali ZiriTadi aqtivis fizi-
kurad arsebobisa.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im gansxvavebiT, rom ga-
damxdelma pirvel jgufSi ricxuli sami avtomobili jamu-
rad gayida 379 200 larad. mocemul pirobebSi:
saamortizacio anaricxebis cxrils eqneba Semdegi saxe (ix.
cxrili #7):

cxrili #7
dasaxeleba jgufis nomeri jami
1 2 3 4 5
1 2021 wlis bolos jgufis 350 0 0 0 0 350
RirebulebiTi balansi 000 000
2 2021 welSi daricxuli 70 000 0 0 0 0 70 000
amortizaciis Tanxa
3 2022 welSi damatebuli 100 0 0 0 0 100
(SeZenili) ZiriTadi saSua- 000 000
lebebis Rirebuleba
4 2022 welSi realizebuli 379 0 0 0 0 379
ZiriTadi saSualebebidan 200 200
miRebuli Semosavali
5 2022 wels ZiriTadi saSu- 0 0 0 0 0 0
alebebis zRvruli odeno-
bis zemoT gaweuli remon-
tis xarjebi

206
6 jgufis RirebulebiTi ba- 0 0 0 0 0 0
lansi mimdinare saangariSo
wlis bolos
7 amortizaciis norma (%) 20% 20% 8% 5% 15%
8 amortizaciis Tanxa 0 0 0 0 0 0
9 erToblivi Semosavlidan 800 0 0 0 0 800
gamosaqviTi Tanxa

2022 wlis bolos pirveli jgufis RirebulebiTi balansi


(800 lari) radgan 1000 larze naklebia, Sesabamisad, igi
unda gamoiqviTos am wlis erToblivi Semosavlidan da am
jgufis RirebulebiTi balansi nuls gautoldes.
m a g a l i T i:
sawarmom, romelmac funqcionireba daiwyo 2022 wels amave
wels, rogorc ZiriTadi saSualeba SeiZina sami satvirTo av-
tomanqana 45 000 larad, TiToeuli 15 000 larad. amave
wels erTi satvirTo avtomanqana gayida 44 200 larad, xo-
lo meore dazianda sagzao SemTxvevis gamo da jarTis saxiT
Caabara 300 larad.
mocemul pirobebSi, saamortizacio anaricxebis cxrils eqne-
ba Semdegi saxe (ix. cxrili #8):
cxrili #8
dasaxeleba jgufis nomeri jami
1 2 3 4 5
1 2021 wlis bolos 0 0 0 0 0 0
jgufis Rirebulebi-
Ti balansi
2 2021 welSi daric- 0 0 0 0 0 0
xuli amortizaciis
Tanxa
3 2022 welSi damate- 45 000 0 0 0 0 45 000
buli (SeZenili) Zi-
riTadi saSualebebis
Rirebuleba

207
4 2022 welSi reali- 44 500 0 0 0 0 44500
zebuli ZiriTadi (44200+300)
saSualebebidan miRe-
buli Semosavali
5 2022 wels ZiriTa- 0 0 0 0 0 0
di saSualebebis
zRvruli odenobis
zemoT gawuli re-
montis xarjebi
6 jgufis Rirebulebi- 0 0 0 0 0 0
Ti balansi mimdina-
re saangariSo wlis
bolos
7 amortizaciis norma 20% 20% 8% 5% 15%
(%)
8 amortizaciis Tanxa 0 0 0 0 0 0
9 erToblivi Semosav- 500 0 0 0 0 500
lidan gamosaqviTi
Tanxa

2022 wlis bolos pirveli jgufis RirebulebiTi ba-


lansi (500 lari) radgan 1000 larze naklebia igi unda ga-
moiqviTos am wlis erToblivi Semosavlidan da pirveli
jgufis RirebulebiTi balansi nuls gautoldes.
fizikurad darCenili erTi satvirTo avtomanqanis Rire-
buleba momaval wlebSi amortizaciis gaangariSebaSi (gamoq-
viTvebSi) monawileobas aRar miiRebs. amasTan, Semdgom perio-
debSi misi realizaciis SemTxvevaSi, realizaciis Tanxa
mTlianad Seitaneba erTobliv SemosavalSi.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im damatebiT, rom 2023
wels sawarmom gayida mesame satvirTo avtomanqanac 35 000
larad.
mocemul pirobebSi:

208
sawarmom 2023 wlis erTobliv SemosavalSi unda CarTos
satvirTo avtomanqanis realizaciidan miRebuli Semosavali
35 000 lari.
Tu jgufSi ricxuli yvela ZiriTadi saSualeba reali-
zebulia an likvidirebulia da saangariSo wlis bolos am
jgufis RirebulebiTi balansi nulze metia, igi eqvemdebare-
ba erToblivi Semosavlidan gamoqviTvas.
m a g a l i T i:
2021 wlis bolos pirveli jgufis mixedviT RirebulebiTi
balansi Seadgens 350 000 lars, am jgufis ZiriTad saSua-
lebebze gaangariSebuli saamortizacio anaricxebi 70 000
lars. 2022 wels SeZenilia xuTi satvirTo avtomanqana,
romlis Rirebuleba kodeqsiT gansazRvruli wesis Sesabami-
sad Seadgens 100 000 lars. amave wels am jgufis yvela Zi-
riTadi saSualeba gaiyida 300 000 larad.
mocemul pirobebSi:
am jgufis Rirebulebis balansi 2022 wlis bolosaTvis iq-
neba 80 000 lari (350 000 _ 70 000 + 100 000 _ 300
000), romelic gamoqviTul unda iqnas am wlis erToblivi
Semosavlebidan, radgan am jgufis yvela ZiriTadi saSualeba
realizebulia.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im gansxvavebiT, rom pir-
vel jgufSi ricxuli yvela ZiriTadi saSualeba likvidire-
bulia.
mocemul pirobebSi:
am jgufis Rirebulebis balansi 2022 wlis bolosaTvis iq-
neba ucvleli 380 000 lari (350 000 _ 70 000 + 100
000), romelic gamoqviTul unda iqnas am wlis erToblivi
Semosavlebidan, radgan am jgufis yvela ZiriTadi saSualeba
likvidirebulia.
ZiriTadi saSualebebis likvidaciisas (Camowerisas) Se-
saZlebelia warmoiSvas garkveuli gamoyenebadi sasaqonlo-ma-
terialuri faseuloba, romelic dadgenili wesis (sasaqon-

209
lo-materialuri faseuloba fasdeba mis TviTRirebulebasa
da neto sarealizacio Rirebulebas Soris umciresi TanxiT.
– bass-i) Sesabamisad aRricxuli unda iqnes sasaqonlo-mate-
rialur faseulobaTa SemadgenlobaSi.
m a g a l i T i:
sawarmom 2021 wels SeiZina 5 satvirTo avtomanqana TiToeu-
li 10 000 larad, romlebic jamuri SeZenis RirebulebiT
(50 000 lari) Seitana Sesabamisad, pirveli jgufis Rirebu-
lebiT balansSi. 2022 wels, aqedan sagzao SemTxvevis gamo
likvidirebuli (Camowerili) iqna erTi satvirTo avtomanqa-
na, romelsac gaaCnda calkeuli gamoyenebadi nawilebi (sabu-
ravebi, Zravi, marTvis sistema da sxva), romlis sabazro Ri-
rebuleba am periodisaTvis 12 000 lars Seadgenda. aRniSnu-
li nawilebis miwodeba ganaxorciela 2023 wels 13 000 la-
rad.
mocemul pirobebSi:
aRniSnuli nawilebi 2022 wels sasaqonlo-materialuri fa-
seulobaTa SemadgenlobaSi aisaxeba TviTRirebulebasa da ne-
to sarealizacio Rirebulebas Soris umciresi TanxiT (10
000 lari). Sesabamisad, sasaqonlo-materialur faseulobaTa
SemadgenlobaSi Setanili am nawilebis Rirebuleba (10000
lari) monawileobas miiRebs 2022 wlis erToblivi Semosav-
lis koreqtirebisas. amasTan, 2023 wlis erTobliv Semosa-
valSi Seitaneba aRniSnuli nawilebis miwodebiT miRebuli
Semosavali 13 000 lari, xolo gamosaqviT xarjebSi 10 000
lari.
im SemTxvevaSi, rodesac me-4 jgufis mixedviT (Senobebi,
nagebobebi) amortizacias daqvemdebarebuli ZiriTadi saSua-
lebebis mimarT viyenebT jgufis RirebulebiTi balansidan
Tanxebis gamoqviTvis wess, kerZod, 1 000 larze naklebi
jgufis RirebulebiTi balansis SemTxvevaSi wlis bolos
Tanxebis mTlianad gamoqviTvas, aseve jgufis yvela ZiriTadi
saSualebis realizaciis an likvidaciisas jgufis Rirebule-
biTi balansidan Tanxebis srulad gamoqviTvas wlis bolo-

210
saTvis, am jgufis aqtivebTan mimarTebaSi aRniSnuli wesi ga-
moyenebul unda iqnas cal-calke Senobebisa da nagebobebis
mixedviT, rac warmoSobs imis SesaZleblobas, rom am jgufSi
saangariSgebo periodis bolos SesaZlebelia, erTdroulad
warmoiSvas rogorc erTobliv SemosavalSi Sesatani, ise er-
Toblivi Semosavlidan gamosaqviTi Tanxebi (ix. cxrili #9).
m a g a l i T i:
sawarmos mimdinare saangariSo wels me-4 jgufSi ericxeba
Semdegi Senoba-nagebobebi.

cxrili #9

dasaxeleba me-4 jgufi


nagebo- nage- nagebo- me4
ba 1 boba ba 3 jgu-
2 fis
naerTi
1 2021 wlis bo-
losaTvis jgu- 10000 5000 15000 30000
fis Rirebulebi-
Ti balansi
2 2021 welSi da- 500 250 750 1500
ricxulia amor-
tizaciis Tanxa
3 2022 welSi Zi- 12000 0 14000 26000
riTadi saSuale-
bebis realizaci-
idan miRebuli
Semosavali
4 amortizaciis 5% 5% 5%
norma
5 amortizaciis 0 237 0
Tanxa

211
6 erTobliv Semo- 2500 0 0 2500
savalze dasama-
tebeli Tanxa
7 erToblivi Semo- 0 0 250 250
savlidan gamosaq-
viTi Tanxa

mocemul pirobebSi:
imis gamo, rom me-4 jgufSi Semavali cal-calke nagebobebis
mimarT ganxorcielda sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wese-
bi, 2022 wlis bolos erTdroulad warmoiSva erTobliv Se-
mosavalSi Sesatani da erToblivi Semosavlidan gamosaqviTi
Tanxebi (2500 da 250 lari).
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis mixedviT amortiza-
cias daqvemdebarebuli ZiriTadi saSualebebis me-2 da me-3
jgufis mimarT gadamxdels ufleba aqvs, gamoiyenos daCqare-
buli amortizaciis norma. amortizaciis am normis gamoyene-
bis SemTxvevaSi, saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi gadam-
xdels ar avaldebulebs aRniSnuli jgufebis mimarT gamoiye-
nos daCqarebuli amortizaciis konkretuli (gaormagebuli)
norma. Tumca, igi ar SeiZleba iyos dawesebul normaze nak-
lebi. amasTan, gadamxdeli ar aris valdebuli momaval saga-
dasaxado periodebSic savaldebuli wesiT gamoiyenos daCqa-
rebuli amortizaciis norma.
m a g a l i T i:
vTqvaT kompaniis me-2 da me-3 jgufis RirebulebiTi balansi
mimdinare saangariSo wlis bolos Seadgens Sesabamisad 400
000 da 200 000 lars. gadamxdelma gadawyvita momdevno sa-
angariSo wels gamoiyenos daCqarebuli amortizaciis gaorma-
gebuli norma.
mocemul pirobebSi:
aRniSnuli jgufebis mimarT saamortizacio anaricxebi Sead-
gens Sesabamisad 160 000 (400 000 * 40 %) lars da 32
000 lars (200 000 * 16 %).

212
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im gansxvavebiT, rom ga-
damxdelma gadawyvita meore jgufis mimarT daCqarebuli
amortizaciis normad gamoiyenos 25%, nacvlad dawesebuli
ZiriTadi 20 procentisa da me-3 jgufis mimarT 10%, nac-
vlad 8 procentisa.
mocemul pirobebSi:
aRniSnuli jgufebis mimarT saamortizacio anaricxebis sa-
xiT erToblivi Semosavlebidan gamosaqviTi Tanxa Seadgens
Sesabamisad 100 000 (400 000 * 25%) da 20 000 lars
(200 000 * 10 %).
sagadasaxado kodeqsis mixedviT ekonomikuri saqmianobi-
saTvis gamoyenebul ZiriTad saSualebaTa saamortizacio ana-
ricxebis gamoqviTvis ufleba ara aqvs aramewarme fizikur
pirs.
lizingis gamcemis mier lizingiT gacemuli TiToeuli
ZiriTadi saSualeba calke jgufad aRiricxeba. masze saamor-
tizacio anaricxebi gamoiqviTeba salizingo gadasaxdelebis
diskontirebuli Rirebulebis odenobiT, romelic ganisaz-
Rvreba lizingis pirobebisa da am ZiriTadi saSualebis jgu-
fis RirebulebiTi balansis gaTvaliswinebiT.
lizingis xelSekrulebis vadis gasvlisas an vadaze ad-
re Sewyvetisas lizingiT gacemuli ZiriTadi saSualebis li-
zingis gamcemisaTvis dabrunebis SemTxvevaSi es ZiriTadi sa-
Sualeba rCeba imave jgufSi da Semdgom lizingiT gacemamde
masze saamortizacio anaricxebis daricxva Cerdeba.
1000 laramde Rirebulebis lizingiT gacemuli ZiriTadi
saSualeba calke ar jgufdeba da misi mixedviT jgufis Ri-
rebulebiTi balansi ar dgeba, vinaidan saqarTvelos sagadasa-
xado kodeqsis 111-e muxlis me-2 nawilis Sesabamisad amor-
tizacia ar ericxeba 1000 laramde Rirebulebis ZiriTad sa-
Sualebas da mTlianad gamoiqviTeba erToblivi Semosavlidan
im saangariSo wels, rodesac igi eqspluataciaSi gadaeca.

213
lizingis sagnis pirvelad gacemisas lizingis gamcemisaT-
vis ZiriTadi saSualebis jgufis RirebulebiTi balansi gani-
sazRvreba im danaxarjebis mixedviT, romelic gaweulia aR-
niSnuli aqtivis mimwodeblisgan Sesyidvaze, agreTve sxva
xarjebis mixedviT, romlebic zrdis aqtivis Rirebulebas.
m a g a l i T i:
sawarmom 2022 wlis ianvarSi 90 000 larad SeiZina da
5 wliT lizingiT gasca 2 satvirTo avtomobili, erTi av-
tomobilis Sesyidvis Rirebuleba Seadgens 50000 lars, meo-
re avtomobilis 40000 lars, aRniSnuli aqtivebis Rirebu-
lebaze misakuTvnebeli sxva danaxarjebi sawarmos ar gaaCnia.
mocemul pirobebSi:
sawarmos mier aRniSnul avtomobilebze Seiqmneba cal-
calke jgufebi da pirveli avtomobilis jgufis Rirebule-
biTi balansi ganisazRvreba 50000 lariT, meore avtomobi-
lis 40000 lariT.
lizingiT gacemul ZiriTad saSualebas amortizacia dae-
ricxeba salizingo gadasaxdelebis diskontirebuli Rirebu-
lebis odenobiT, romelic ganisazRvreba lizingis pirobebisa
da am ZiriTadi saSualebis jgufis RirebulebiTi balansis
gaTvaliswinebiT.
m a g a l i T i:
sawarmom 2022 wlis ianvarSi 5 wlis vadiT lizingiT
gasca avtomobili, aRniSnuli avtomobilis saqarTvelos sa-
gadasaxado kodeqsis 148-e muxlis me-2 nawiliT gansazRvru-
li Rirebuleba gadacemis momentisaTvis Seadgenda 23040
lars. sawarmom salizingo xelSekrulebiT yoveli wlis bo-
los unda miiRos salizingo gadasaxdeli 7000 laris ode-
nobiT, xolo bolo gadasaxdelis gadaxdisas xelSekrulebiT
gaTvaliswinebulia lizingis mimRebis mier lizingis sagnis
(avtomobilis) gamosyidva 2630 laris odenobiT. mocemuli
periodisaTvis lizingis gamcemi iyenebs 18%-iani diskontire-
bis ganakveTs.

214
salizingo gadasaxdelebis (maT Soris, lizingis xelSek-
rulebis Sesabamisad gamosyidvis Rirebulebis) diskontire-
biT miiReba aqtivis Rirebuleba misi lizingiT gacemisas.
mocemul pirobebSi:
momaval periodSi misaRebi salizingo gadasaxdelebis
(maT Soris, lizingis xelSekrulebis Sesabamisad gamosyidvis
Rirebulebis, aseTis arsebobis SemTxvevaSi) mTliani Tanxi-
dan (37630 lari anu 5*7000 +2630) ZiriTadi (diskontire-
buli) Rirebuleba iqneba 23040 lari, xolo saprocento
Semosavali 14590 lari (37630–23040).
Sedegi:
pirveli wlis salizingo gadasaxdelidan (7000 lari)
mimdinare diskontirebuli Rirebulebis ZiriTadi (diskonti-
rebuli) nawili iqneba 2853 lari (7000–(23040X18%), xo-
lo saprocento Semosavali 4147 lari [rac miiReba Semdegi
wesiT (23040X18%) an (7000-2853)]. Sesabamisad, sawarmom
(lizingis gamcemma) lizingiT gacemul ZiriTad saSualebas,
romelic calke jgufad aqvs aRricxuli, unda daaricxos
amortizacia mimdinare diskontirebuli Rirebulebis ZiriTa-
di nawiliT 2853 lariT (Sesabamisad, aRniSnuli TanxiT Sem-
cirdeba jgufis RirebulebiTi balansi), da aRniSnuli Tanxa
gamoqviTos erToblivi Semosavlidan saamortizacio anaric-
xebis saxiT, xolo salizingo Semosavali 7000 lari Car-
Tos erTobliv SemosavalSi.
meore wlis salizingo gadasaxdelidan (7000 lari) mim-
dinare diskontirebuli Rirebulebis ZiriTadi (diskontire-
buli) nawili iqneba 3366 lari (7000–(23040–2853)X18%),
xolo saprocento Semosavali 3634 lari (23040–2853)
X18%. Sesabamisad, sawarmom (lizingis gamcemma) lizingiT
gacemul ZiriTad saSualebas, romelic calke jgufad aqvs
aRricxuli), unda daaricxos amortizacia mimdinare diskon-
tirebuli Rirebulebis ZiriTadi nawiliT 3366 lariT (Se-
sabamisad, aRniSnuli TanxiT Semcirdeba jgufis Rirebulebi-
Ti balansi), da aRniSnuli Tanxa gamoqviTos erToblivi Se-

215
mosavlidan saamortizacio anaricxebis saxiT, xolo sali-
zingo Semosavali 7 000 lari CarTos erTobliv Semosaval-
Si.
momdevno periodebSi salizingo gadasaxdelidan (7000
lari) diskontirebuli Rirebulebis gamoyofa, lizingiT ga-
cemul ZiriTad saSualebaze amortizaciis daricxva da miRe-
buli an misaRebi salizingo gadasaxdelis erTobliv Semosa-
valSi CarTva moxdeba analogiuri wesiT.
Tu lizingis xelSekrulebis vadaze adre Sewyvetisas an
lizingis vadis dasrulebisas, lizingis mimRebis mier xdeba
ZiriTadi saSualebis gamosyidva, lizingis gamcemi valdebu-
lia aRniSnuli ZiriTadi saSualebis lizingiT mimRebisTvis
miwodebisas, miRebuli an/da misaRebi Tanxa CarTos erTobliv
SemosavalSi, xolo aRniSnuli jgufis RirebulebiTi balansi
nuls gautolos da jgufis Rirebuleba gamoiqviTos erTob-
livi Semosavlidan.
ZiriTadi saSualebebis mimarT, garda sawarmos kapi-
talSi Setanilisa, gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs,
srulad gamoqviTos am aqtivebis Rirebuleba im sagadasaxado
wels, rodesac ZiriTadi saSualebebi eqspluataciaSi Sevida.
ZiriTadi saSualebebis Rirebulebis srulad gamoq-
viTvis uflebis gamoyenebis SemTxvevaSi gadasaxadis gadamxde-
li valdebulia igive meTodi gamoiyenos yvela Semdgomi Ses-
yiduli (warmoebuli) ZiriTadi saSualebis mimarT.
ZiriTadi saSualebebis Rirebulebis srulad gamoq-
viTvis SemTxvevaSi:
a) aRniSnuli ZiriTadi saSualebebi ar Seitaneba saga-
dasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli jgufis RirebulebiT
balansSi;
b) SemdgomSi aseTi aqtivebis miwodebisas miRebuli
an/da misaRebi Tanxebi, xolo aseTis ararsebobisas – sabazro
Rirebuleba damatebuli Rirebulebis gadasaxadis gareSe eq-
vemdebareba erTobliv SemosavalSi CarTvas.

216
ZiriTadi saSualebebis Rirebulebis srulad gamoq-
viTvis SemTxvevaSi gadasaxadis gadamxdels ufleba ar aqvs,
arCeuli gamoqviTvis norma Secvalos 5 wlis ganmavlobaSi.
amasTanave, gamoqviTvis aseTi normis arCeva unda moxdes im
sagadasaxado wels, rodesac ZiriTadi saSualebebi eqsplua-
taciaSi Sevida. ZiriTadi saSualebebis Rirebulebis srulad
gamoqviTvis ufleba ar vrceldeba iseT ZiriTad saSualebeb-
ze, romlebic ar eqvemdebareba amortizacias.
unda aRiniSnos, rom am nawiliT dadgenili norma prog-
resulia, radgan kidev ufro afarToebs gadasaxadis gadam-
xdelis cveTis gaangariSebis da gamoqviTvis arCevanis SesaZ-
leblobas. aRniSnuli muxlis mixedviT, gadasaxadis gadam-
xdels amortizaciis daricxvis ramdenime SesaZlo varianti
aqvs, a) daaricxos cveTa Cveulebrivi dadgenili normiT; b)
daaricxos cveTa (me-2 an me-3 jgufis ZiriTadi saSualebebis
mimarT) gaormagebuli normiT an dadgenili normidan gaorma-
gebuli normamde nebismieri ganakveTis odenobiT, g) gamoiye-
nos “100 %-iani cveTis daricxvis” SesaZlebloba.
m a g a l i T i:
gadamxdelma 2021 wlis ianvarSi 200 000 larad SeiZina
ludis Camosasxmeli xazi, romelic eqsploataciaSi (ekono-
mikuri saqmianobisaTvis gamoyeneba daiwyo) Sevida amave wlis
martSi.
mocemul pirobebSi:
gadamxdels ufleba aqvs Sesyiduli 200 000 laris ZiriTa-
di saSualeba ar Seitanos jgufis RirebulebiT balansSi da
igi mTlianad gamoqviTos 2021 wlis erToblivi Semosavli-
dan, im pirobiT, rom man aRniSnuli meTodi unda gamoiyenos
am periodis Semdgom miRebul yvela ZiriTadi saSualebebis
mimarT momdevno 5 wlis ganmavlobaSi.
calkeul SemTxvevebSi, miRebuli ZiriTadi saSualebe-
bi ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebamde saWiroebs rekon-
struqcias, funqcionuri daniSnulebis Secvlas da a. S. aseT
SemTxvevaSi 100%-iani gamoqviTvis ufleba gadamxdels war-

217
moeSoba im sagadasaxado wels, rodesac aqtivi xelmisawvdo-
mi iqneba eqspluataciisaTvis anu daiwyeba ekonomikuri saqmi-
anobisaTvis misi gamoyeneba.
m a g a l i T i:
sawarmom, 2021 wels 180 000 larad SeiZina farTi, romel-
Sic sasadilo funqcionirebda. sawarmom gadawyvita Seecvala
obieqtis saqmianobis profili da masSi momdevno wels regi-
onuli ofisi gaxsna. aRniSnuli mizniT sawarmom damatebiT
saangariSo wels 40 000 lari daxarja. sawarmo ZiriTadi
saSualebebis amortizaciis (gamoqviTvebis) 100%-iani normis
gamoyenebis wess iyenebs.
mocemul pirobebSi:
sawarmo 2021 wels erToblivi Semosavlidan ver gamoqviTavs
verc uZravi qonebis SeZenis (180000 lari) da verc rekon-
struqciasTan dakavSirebul xarjebs (40000 lari). amasTan,
aRniSnuli Tanxa mTlianad gamoiqviTeba 2022 wlis erTob-
livi Semosavlidan.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im damatebiT, rom gadam-
xdelma ludis Camosasxmeli xazis SeZenis Tanxebi imave
wels gamoqviTa erToblivi Semosavlidan da gayida momdevno
saangariSo wels 250 000 larad. mocemul pirobebSi:
ZiriTadi saSualebebis miwodebiT miRebuli (misaRebi) Semo-
savali 250 000 lari srulad unda CairTos am wlis er-
Tobliv SemosavalSi.
sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli ZiriTad saSua-
lebebze gaweuli xarjebis erTbaSad gamoqviTvasTan (100%-
iani cveTa) dakavSirebuli debulebebi ar vrceldeba araa-
mortizebadi ZiriTadi saSualebebis mimarT.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im damatebiT, rom gadam-
xdelma, garda ludis Camosasxmeli xazisa, ekonomikuri saq-
mianobisaTvis 70 000 larad SeiZina 2 heqtari arasasoflo-
sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi.

218
mocemul pirobebSi:
sagadasaxado miznebisaTvis miwis nakveTis Rirebuleba
70 000 lari ar gamoiqviTeba erToblivi Semosavlidan misi
gamoyenebis periodSi da arc jgufis RirebulebiT balans-
Si Seitaneba.
aramaterialuri aqtivebis xarjebi gamoiqviTeba saamor-
tizacio anaricxebis saxiT, maTi sasargeblo gamoyenebis va-
dis ganmavlobaSi, saangariSo periodis proporciulad. amas-
Tanave, gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, 1000 laramde
Rirebulebis aramaterialuri aqtivi mTlianad gamoqviTos
erToblivi Semosavlidan im saangariSo wels, rodesac Se-
sabamisi xarji iqna gaweuli.
Tu SeuZlebelia aramaterialuri aqtivebis sasargeblo
gamoyenebis vadis gansazRvra, amortizaciis norma Seadgens 15
procents.
TiToeuli aramaterialuri aqtivi calke jgufad aRi-
ricxeba.
amortizacias daqvemdebarebuli aramaterialuri aqti-
vebis RirebulebaSi ar Seitaneba maTi SeZenis an warmoebis
xarjebi, Tu isini ukve gamoqviTuli iyo gadasaxadis gadamx-
delis dasabegri mogebis (Semosavlis) gamoangariSebisas.
Tu aramaterialuri aqtivebis jgufis RirebulebiTi
balansis Tanxa wlis bolosTvis 1000 larze naklebia, jgu-
fis RirebulebiTi balansis Tanxa gamoiqviTeba.
rogorc aRvniSneT, sagadasaxado kodeqsis miznebisaTvis
aramaterialuri aqtivebi pirobiTad SeiZleba daiyos or na-
wilad:
_ aramaterialuri aqtivi, romelsac gaaCnia sasargeblo
gamoyenebis vada;
_ aramaterialuri aqtivi, romlis sasargeblo gamoyene-
bis vada ar aris gansazRvruli.
aramaterialuri aqtivebis Rirebuleba, romelsac gaaCnia
sasargeblo gamoyenebis vada, gamoiqviTeba amortizaciis da-
ricxviT, sasargeblo gamoyenebis vadis ganmavlobaSi saangari-

219
So periodebis proporciulad.
m a g a l i T i:
gadamxdelma 2022 wlis 1 ianvars 50 000 larad SeiZina sa-
vaWro niSnis gamoyenebis ufleba 5 wliT. mocemul pirobebSi:
vinaidan aramaterialur aqtivs gansazRvruli aqvs sasargeb-
lo gamoyenebis vada (5 weli), gadamxdelma masze saamorti-
zacio anaricxebi unda gaiangariSos saangariSo periodSi mi-
si sasargeblo vadis proporciulad anu yovel saangariSo
periodSi (5 wlis ganmavlobaSi) erToblivi Semosavlidan
unda gamoqviTos 10 000 lari (50 000 : 5).
TvalsaCinoebisaTvis SeiZleba gamoyenebul iqnas qvemoT
moyvanili cxrili (ix. cxrili #10):
cxrili #10
aramateria- SeZenis an warmoe- sasargeb- gamoqvi- saamor
luri aqti- bis lo gamo- Tulia tizacio
vis dasaxe- TariRi Tanxa yenebis wina pe- anaricxi
leba da aR- (lari) vada riodebis
weriloba (weli) mixedviT
(lari)
1 2 3 4 5 6
savaWro ni- 01. 01. 50 000 5 0 10 000
Sani 22

sul: 10 000

aramaterialuri aqtivis xarji, romelzedac SeuZlebe-


lia sasargeblo gamoyenebis vadis dadgena, amortizaciis
norma Seadgens 15%-s.
m a g a l i T i:
gadamxdelma 2022 wlis 1 ianvars 50 000 larad SeiZina sa-
vaWro niSnis gamoyenebis uvado sargeblobis ufleba.
mocemul pirobebSi:
gadamxdelma SeZenili aramaterialuri aqtivi unda asaxos

220
calke jgufSi da saangariSo wels daaricxos amortizacia 7
500 lari (50 000 * 15%).
TvalsaCinoebisaTvis SeiZleba gamoyenebul iqnas qvemoT
moyvanili cxrili (ix. cxrili #11):
cxrili #11
dasaxeleba lari
1 jgufis RirebulebiTi balansi 2011 wlis bo- 0
los
2 2021 wels daricxuli amortizaciis Tanxa 0
3 2022 wels damatebuli (SeZenili, warmoebu- 50 000
li) aramaterialuri aqtivis Rirebuleba
4 2022 wels realizebuli aramaterialuri aq- 0
tivebis Rirebuleba
5 jgufis RirebulebiTi balansi saangariSo 50 000
wlis bolos
6 amortizaciis Tanxa (str.5*15%) 7 500
amortizacias daqvemdebarebuli ZiriTadi saSualebebis
TiToeul jgufSi Semaval, ZiriTad saSualebaTa remontis
xarjebis gamoqviTva daiSveba yovelwliurad, saangariSo
wlis wina wlis bolosaTvis jgufis RirebulebiTi balansis
5 procentamde odenobiT. Tanxa, romelic aRemateba am nawi-
liT dadgenil zRvrul dones, zrdis jgufis RirebulebiT
balanss.
dabegvris miznebisaTvis remontad iTvleba xarjebi, rom-
lebic amaRlebs ZiriTadi saSualebebis amosaval (Tavdapir-
vel, normatiul) mwarmoeblurobas (maT Soris, Senoba-nage-
bobebis elementebis modifikacia, rekonstruqcia maTi sasar-
geblo momsaxurebis vadis gaxangrZlivebis mizniT da maTi
mwarmoeblurobis amaRlebis uzrunvelsayofad. manqana-danad-
garebis nawilebis gaumjobeseba maTi mwarmoeblurobis amaR-
lebis uzrunvelsayofad da axali sawarmoo procesebis da-
nergva), garda mimdinare saeqspluatacio xarjebisa, romle-
bic gaiweva ZiriTadi saSualebebis amosavali mwarmoebluro-

221
bis aRdgenis an SenarCunebis mizniT.
m a g a l i T i:
ZiriTadi saSualebebis pirveli jgufis mixedviT 2021 wlis
bolos jgufis RirebulebiTma balansma Seadgina 300 000
lari. gadamxdelma 2022 wels am jgufis ZiriTadi saSuale-
bebis mixedviT 18 000 laris xarji gawia, maT Soris 10
000 laris saremonto da 8 000 laris mimdinare saeqsplo-
tacio.
mocemul pirobebSi:
gadamxdels 2022 wels ufleba aqvs srulad gamoqviTos 18
000 lari, maT Soris 10 000 lari, rogorc ZiriTadi saSu-
alebebis remontis xarji, radgan aRniSnuli Tanxa naklebia
15 000 larze - anu gamosaqviTi xarjis zRvrul odenobaze
(300000 * 5%) da 8 000 lari, rogorc mimdinare saeq-
splotacio xarji, razedac ar aris dadgenili SezRudva.
remontis xarjis nawili, romelic aRemateba sagadasaxa-
do kodeqsiT dadgenil zRrul odenobas zrdis jgufis Ri-
rebulebiT balanss.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvlelia im gansxvavebiT, rom gadam-
xdelma 2022 wels gawia mxolod ZiriTadi saSualebebis re-
montis xarjebi 25 000 laris odenobiT. mocemul pirobebSi:
2022 wlis erToblivi Semosavlebidan saremonto xarjis sa-
xiT unda gamoiqviTos 15 000 lari (300 000 * 5%), xolo
10 000 lariT unda gaizardos am wlis pirveli jgufis Ri-
rebulebiTi balansi.
buRaltruli aRricxvis saerTaSoriso standartebis mi-
xedviT moijares (garda safinanso ijarisa) ar gadaecema aq-
tivTan dakavSirebuli yvela mniSvnelovani riski da isini
aRiricxebian meijaresTan, Tumca, finansuri aRricxva grZel-
vadian aqtivad aRiarebs ijariT aRebuli qonebis keTilmow-
yobas anu keTilmowyobasTan dakavSirebul xarjebs.
sagadasaxado kodeqsis mixedviT ki, ijariT aRebul Zi-
riTad saSualebaTa remontis xarjebi, Tu misi Catareba xel-
Sekrulebis Sesabamisad gaTvaliswinebuli ar aris saijaro

222
gadasaxdelebis Semcirebis xarjze, eqvemdebareba ZiriTad sa-
SualebaTa mimRebTan kapitalizebas da saangariSo periodis
bolosTvis qmnis calke jgufs, romlis drosac:
a) gaweuli xarjebi erToblivi Semosavlidan gamoiq-
viTeba sagadasaxado kodeqsiT ZiriTad saSualebaTa mimarT
dadgenili amortizaciis normebis mixedviT, 15 procentis
odenobiT;
b) xelSekrulebis vadis gasvlis an vadaze adre Sew-
yvetis SemTxvevaSi, Tu xorcieldeba ZiriTadi saSualebis me-
ijarisTvis dabruneba, aRniSnuli jgufis RirebulebiTi ba-
lansi nuls gautoldeba da darCenili Tanxa erToblivi Se-
mosavlidan ar gamoiqviTeba. amasTanave, ZiriTadi saSualebis
meijarisTvis dabruneba ar iTvleba miwodebad.
remontis xarjebis gamoqviTvasTan dakavSirebuli Sez-
Rudvebi ar vrceldeba, eqsploataciaSi Sesvlis sagadasaxa-
do wels srulad gamoqviTvas (100%-iani cveTa) daqvemdeba-
rebuli da samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli ZiriTa-
di saSualebebis saremonto xarjebis mimarT.
m a g a l i T i:
gadamxdelma 2021 wels 300 000 larad SeZenil da eqsplu-
ataciaSi Sesul samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebul Zi-
riTad saSualebebs, romlis mixedviTac gaweuli xarji sru-
lad gamoqviTa am wlis erToblivi Semosavlidan, 2022 wels
Cautara 25 000 laris saremonto samuSaoebi.
mocemul pirobebSi:
miuxedavad imisa, rom kodeqsiT gansazRvruli SezRudva aR-
niSnuli ZiriTadi saSualebebis mimarT Seadgens 15 000
lars (300 000 * 5%), gadamxdeli 2022 wlis erToblivi
Semosavlebidan mTlianad gamoqviTavs masze gaweul saremon-
to xarjebs 25 000 lars.
ekonomikuri saqmianobis ganmaxorcielebel pirebs ufle-
ba aqvT gamoqviTon warmomadgenlobiTi xarjebi araumetes sa-
gadasaxado wlis ganmavlobaSi miRebuli erToblivi Semosav-
lis 1 procentisa.
warmomadgenlobiT xarjebs miekuTvneba piris mier eko-

223
nomikuri saqmianobis farglebSi gaweuli xarji, romelic
moicavs:
✓ piris saxeliT gamarTuli RonisZiebebisaTvis (prezen-
taciebi, miRebebi) protokoliT gaTvaliswinebul
(wvenebi, mineraluri wylebi, Cai, yava, sauzme, sadili,
vaxSami, banketi) xarjebs;
✓ saeqskursio da kulturul-sanaxaobiTi RonisZiebebis
xarjebs;
✓ suvenirebis SeZenis xarjebs;
✓ stumrebis momsaxurebis uzrunvelyofis xarjebs, maT
Soris:
➢ sakonsulo momsaxurebis (vizebis gaformeba, gagrZe-
leba) xarjebs;
➢ aeroportSi daxvedrisa da gacilebis (@«vip»- is
darbazis momsaxureba) xarjebs;
➢ satransporto momsaxurebis xarjebs;
➢ sastumro momsaxurebis (adgilebis dajavSna, cxovre-
bis Rirebuleba) xarjebs;
➢ protokoliT gaTvaliswinebuli miRebebis, wveulebe-
bis (wvenebi, mineraluri wylebi, Cai, yava, sauzme, sa-
dili, vaxSami, banketi) xarjebs.
erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba sawarmos an mewar-
me fizikuri piris mier saqvelmoqmedo organizaciebze ga-
cemuli Sewirulobis Tanxa, agreTve erTobliv SemosavalSi
asaxuli usasyidlod miwodebuli saqonlis (garda uZravi
qonebisa)/ gaweuli momsaxurebis sabazro fasi, magram ara
umetes erToblivi Semosavlidan kodeqsiT gaTvaliswinebuli
gamoqviTvebis (am nawiliT gaTvaliswinebuli gamoqviTvebis
gareSe) Semdeg darCenili Tanxis 10 procentisa.
m a g a l i T i:
kompaniam saqvelmoqmedo mizniT, daxmareba gadauricxa
saqvelmoqmedo fonds, romelsac ar gaaCnia saqvelmoqmedo
organizaciis statusi.
mocemul pirobebSi: gadaricxuli Tanxa erToblivi Semo-
savlidan ar gamoiqviTeba da aRniSnul Tanxas arc saSemosav-

224
lo gadasaxadi daericxeba, radgan saSemosavlo gadasaxadiT
ibegreba mxolod fizikur pirTa mier miRebuli Semosavlebi,
saqvelmoqmedo fondi ki – iuridiuli piria.
erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba dazRvevis xelSek-
rulebis safuZvelze damzRvevTa an dazRveulTa mier gadax-
dili an gadasaxdeli (daricxvis meTodis gamoyenebis mixed-
viT) ekonomikur saqmianobasTan dakavSirebuli sadazRvevo
Senatanebi, garda dazRveulis mier sapensio dazRvevis xel-
Sekrulebis mixedviT gadaxdili sadazRvevo Senatanebisa.
geologiuri kvlevebisa da bunebrivi resursebis mopove-
bis mosamzadebeli momsaxurebis xarjebi gamoiqviTeba erTob-
livi Semosavlidan saamortizacio anaricxebis saxiT 20
procentis odenobiT, jgufis RirebulebiTi balansis mixed-
viT da aRiricxeba calke jgufad. es moTxovna vrceldeba im
aramaterialuri aqtivebis xarjebzedac, romlebic gaweulia
gadasaxadis gadamxdelis mier bunebrivi resursebis geolo-
giuri kvlevis, damuSavebis an eqspluataciis uflebis SeZe-
nasTan dakavSirebiT, garda im aramaterialuri aqtivebisa,
romelTa sasargeblo gamoyenebis vadis dadgena da saangariSo
periodis proporciulad gamoqviTva SesaZlebelia.
„navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis Sesabami-
sad, produqciis wilobrivi ganawilebis xelSekrulebis mixed-
viT ganxorcielebuli geologiuri kvlevebis, bunebrivi resur-
sebis mopovebis mosamzadebeli momsaxurebisa da burRvis xar-
jebi gamoiqviTeba xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli normebis
Sesabamisad.
m a g a l i T i:
sawarmom, sasmeli wylis mosapoveblad mosamzadebeli samuSa-
oebisaTvis (Wis burRviT samuSaoebze) saangariSo welSi da-
xarja 150 000 lari.
mocemul pirobebSi:
sawarmom 150 000 lari unda asaxos calke jgufad, rogorc
bunebrivi resursebis mopovebis mosamzadebeli momsaxurebis
xarji da sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad pirveli jgufis
Rirebulebis balansis normis gamoyenebiT daaricxos amorti-

225
zacia 30 000 laris odenobiT (150 000 * 20%).
rogorc aRiniSna es norma vrceldeba im aramaterialu-
ri aqtivebis xarjebis mimarTac, romelic gaweulia bunebri-
vi resursebis, geologiuri kvlevebis, damuSavebis an eq-
spluataciis uflebis SeZenasTan dakavSirebiT. garda im ara-
materialuri aqtivebisa, romlis gamoyenebis vadis dadgena
SeuZlebelia.
m a g a l i T i:
gadamxdelma saangariSo periodSi 5 wlis vadiT SeiZina bu-
nebrivi resursebis mopovebis ufleba 5 000 larad. mocemul
pirobebSi:
aRniSnuli aramaterialuri aqtivis SeZenis xarjebis mimarT
amortizaciis daricxvis am nawiliT gaTvaliswinebuli norma
ar gamoiyeneba, radgan dadgenilia am aqtivis gamoyenebis vada.
mas amortizacia unda daericxos saangariSo periodebis pro-
porciulad anu saangariSo periodSi 1000 lari (5000: 5)
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi igivea, im gansxvavebiT, rom bunebri-
vi resursebis mopovebis ufleba SeZenilia uvadod.
mocemul pirobebSi:
aRniSnuli SeZenili aqtivis mimarT gamoyenebul unda iq-
nas amortizaciis daricxvis am nawiliT dadgenili norma anu
mas amortizacia unda daericxos pirveli jgufis ZiriTadi
saSualebebis amortizaciis normis mixedviT 1000 lari
(5000 * 20%)
dasabegri mogebisa da dasabegri Semosavlis (fizikuri pirisaT-
vis) gaangariSebisas ar gamoiqviTeba:
a) mogebis gadasaxadi da saSemosavlo gadasaxadi, romlebic ga-
daxdilia an gadasaxdelia saqarTveloSi an sxva saxelmwifoSi
(Tumca, erToblivi Semosavlidan gamoiqviTeba yvela sxva gada-
saxadi, garda ukandabrunebadi gadasaxadebisa), magram gamoiqvi-
Teba fizikuri piris mier gadaxdili saSemosavlo gadasaxadi,
romelic man gadaixada Semosavlebze, romlebic ar iyo dakavSi-
rebuli daqiravebiT muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan,
am SemTxvevaSi qonebis realizaciiT miRebuli Semosavlebis Se-

226
sabamisad, gadasaxdeli saSemosavlo gadasaxadis Tanxa mcirdeba
am qonebis mixedviT gadaxdili (maT Soris, wina sagadasaxado
periodebSi) saSemosavlo gadasaxadis TanxiT;
m a g a l i T i:
vTqvaT, fizikurma pirma (romelic ar Tavisufldeboda saSemo-
savlo gadasaxadis gadaxdis valdebulebisagan) saCuqrad miiRo
150 000 laris Rirebulebis qoneba da Sesabamisad gadaixada
saSemosavlo gadasaxadi 30 000 lari (150 000 * 20%). erTi
wlis Semdeg man es qoneba gayida 350 000 larad. vinaidan aR-
niSnulma pirma es qoneba usasyidlod miiRo, nameti Tanxa Sead-
gens 200 000 lars (350 000 _ 150 000), Tumca, gadasaxdeli
gadasaxadi 10 000 lars anu (200 000 * 20%) _ 30 000, vi-
naidan mas CaeTvleba qonebis miRebisas gadaxdili saSemosavlo
gadasaxadi.
b) saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili da gadasaxadis ga-
damxdelis mier biujetSi gadaxdili an gadasaxdeli sanqci-
is/jarimis Tanxebi.
mewarme fizikuri piris mier aqtivis (garda ekonomikur
saqmianobaSi gamoyenebuli aqtivisa) realizaciiT miRebuli za-
ralis kompensacia xdeba imave saxis aqtivis realizaciiT miRe-
buli Rirebulebis nametiT. Tu zaralis kompensacia SeuZlebe-
lia imave wels, zarali momdevno wels ar gadaitaneba.
sagadasaxado wlis ganmavlobaSi fizikuri piris (garda
mewarme fizikuri pirisa) mier aqtivis realizaciiT miRebuli
zaralis kompensacia xdeba imave saxis aqtivis realizaciiT mi-
Rebuli nametiT. amasTanave, Tu zaralis kompensacia imave wels
SeuZlebelia, zarali momdevno wels ar gadaitaneba.
mewarme fizikuri piris mimarT sagadasaxado kodeqsiT gaT-
valiswinebuli daqviTvebis gadameteba ekonomikuri saqmianobiT
miRebul erTobliv Semosavalze, romelic ar aris dakavSirebu-
li daqiravebiT muSaobasTan, ar gamoiqviTeba am piris mier mi-
Rebuli xelfasis xarjze. igi gadaitaneba 5 wlamde vadiT da
daifareba momavali periodebis saqmianobiT miRebuli erTobli-
vi Semosavlis gamoqviTvebze gadametebis xarjze, romelic da-
kavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan.

227
m a g a l i T i:
rezidenti fizikuri piri daqiravebiT muSaobis garda eweva
ekonomikur saqmianobas da Sesabamisad aris mewarme fizikuri
piric. gasul sagadasaxado wels aRniSnulma pirma xelfasis
saxiT miiRo 4 000 lari, xolo ekonomikuri saqmianobidan 8
000 lari zarali. miuxedavad misi zaralis faqtobrivi odeno-
bisa (8 000 _ 4 000), zaralis gadatanis mizniT xelfasis sa-
xiT miRebuli Semosavlebi mxedvelobaSi ar miiReba da 5 wlam-
de vadiT gadaitaneba zarali 8 000 laris odenobiT.
iuridiuli piris mimarT sagadasaxado kodeqsiT gaTvalis-
winebuli gamoqviTvebis gadameteba erTobliv Semosavalze gada-
itaneba 5 wlamde vadiT da daifareba momavali periodebis er-
Toblivi Semosavlebis gamoqviTvebze gadametebis xarjze.
pirs ufleba aqvs, zaralis gadatanis 5-wliani vada Sec-
valos zaralis gadatanis 10-wliani vadiT. aRniSnulis Taobaze
pirma zaralis gadatanis 5-wliani vadis gasvlamde gancxadebiT
unda mimarTos sagadasaxado organos.
pirs, zaralis dafarvis SemTxvevaSi ufleba aqvs, arCeu-
li zaralis gadatanis 10-wliani vada kvlav Secvalos zara-
lis gadatanis 5-wliani vadiT, risTvisac man zaralis dafarvi-
dan nebismier Semdgom sagadasaxado wels sagadasaxado organos
unda acnobos isev 5-wlian vadaze gadasvlis Sesaxeb.

228
Tavi XII

saerTaSoriso dabegvra.
Semosavlebis dabegvra gadaxdis
wyarosTan

sawarmo (romelic mogebis gadasaxads dasabegri mogebis


mixedviT ixdis) uflebamosilia CaiTvalos saqarTvelos
farglebis gareT gadaxdili mogebis gadasaxadi Sesabamisi
sagadasaxado wlisaTvis am mogebaze saqarTveloSi gadasaxa-
dis gadaxdisas im Semosavalze, romelic miRebuli ar aris
saqarTveloSi arsebuli wyarodan.
sawarmo, romelic mogebis gadasaxadiT mogebis ganawi-
lebisas ibegreba, uflebamosilia, gacemuli dividendis mi-
xedviT mogebis gadasaxadis gadaxdisas Sesabamisi sagadasaxa-
do periodisaTvis CaiTvalos saqarTvelos farglebis gareT
gadaxdili mogebis gadasaxadi im Semosavalze, romelic miRe-
buli ar aris saqarTveloSi arsebuli wyarodan.
orive SemTxvevaSi CaTvlili Tanxebis odenoba ar unda
aRematebodes gadasaxadebis im Tanxebis odenobas, romlebic am
mogebaze saqarTveloSi iqneboda daricxuli saqarTveloSi ar-
sebuli wesiTa da ganakveTebiT.
m a g a l i T i:
saqarTvelos sawarmo ekonomikur saqmianobas eweva R qveyanaSi,
sadac mis mier miRebulma Semosavalma 2022 wlisaTvis Seadgi-
na 500 000 laris eqvivalenturi Tanxa, xolo gamosaqviTma
xarjebma Seadgina 350 000 lari (maT Soris kompiuteruli
teqnikis 25%-iani cveTa _ 20 000 lari). miRebuli mogeba _
150 000 lari, am qveyanaSi daibegra 30%-iani ganakveTiT da ga-
dasaxadis odenobam Seadgina 45 000 lari.
2022 wlisaTvis sawarmos saqarTvelos wyarodan Semosava-
li ar miuRia.
saqarTveloSi deklaraciis wardgenisas sawarmom Semosav-
lebi da xarjebi unda Seusabamos saqarTvelos sagadasaxado

229
kodeqsis moTxovnebs. vinaidan sagadasaxado kodeqsis mixedviT
kompiuteruli teqnikis cveTis norma aris 20%. kompiuteruli
teqnikis Rirebuleba, romelsac daericxa cveTa, Seadgens 80
000 lars (80 000 * 25% = 20 000) xolo masze daricxuli
cveTa, saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis mixedviT tolia 16
000 laris (80 000 * 20%), rac imas niSnavs, rom dasabegri
mogebis gansazRvrisas kompaniam xarjebSi unda Seiyvanos ara 20
000 aramed 16 000 lari. amdenad saqarTveloSi misi dasabegri
mogeba (sxva Tanabar pirobebSi) iqneboda 154 000 lari, moge-
bis gadasaxadi 23 100 lari (154 000 * 15%).
saqarTvelos sawarmos R qveyanaSi gadaxdili (45 000 la-
ri) mogebis gadasaxadidan CaeTvleba 23 100 lari, romelic ga-
moiqviTeba mogebis gadasaxadis gaangariSebis dros (aRniSnul
gamoqviTvas iTvaliswinebs mogebis gadasaxadis wliuri dekla-
raciis forma), xolo sxvaoba ukan ar daubrundeba.
saerTaSoriso samarTali ar iTvaliswinebs saerTaSoriso
ormagi dabegvris amkrZalav saerTo wesebs. saxelmwifos ufle-
ba aqvs akrifos gadasaxadi Tavis teritoriaze erovnuli saga-
dasaxado kanonmdeblobis Sesabamisad. amitom praqtikaSi saerTa-
Soriso ormagi dabegvris Tavidan acilebis mizniT gamoiyeneba
rogorc calmxrivi RonisZiebebi, romlebic dakavSirebulia Si-
dasaxelmwifoebrivi sagadasaxado kanonmdeblobis Sesabamis
normebTan, aseve mravalmxrivi RonisZiebebi, romlebic dakavSi-
rebulia ormagi dabegvris Tavidan acilebis Sesaxeb saerTaSo-
riso SeTanxmebebTan da konvenciebTan (ix. sqema #2).

230
sqema #2

saerTaSoriso ormagi dabegvris Tavidan acilebis forme-


bia:
➢ ganTavisuflebis meTodi;
➢ CaTvlis meTodi;
➢ gamoqviTvis meTodi.

ganTavisuflebis meTodis SemTxvevaSi saxelmwifo uars acxa-


debs im gadasaxadiT dasabegri obieqtis dabegvraze, romelic
ibegreba sxva saxelmwifoSi. SeTanxmebebi, romlebSic gamoye-
nebulia mocemuli meTodi, gansazRvravs im Semosavlebisa da
dabegvris obieqtebis calkeul saxeebs, romlebic ibegreba
erT qveyanaSi da Tavisufldeba meoreSi.
CaTvlis meTodis SemTxvevaSi gadamxdelis dasabegri baza ya-
libdeba im Semosavlebis gaTvaliswinebiT, romlebic miRebu-
lia sazRvargareT, xolo Semdeg gadasaxadebis gamoangariSe-

231
buli Tanxebidan gamoiqviTeba sazRvargareT gadaxdili gada-
saxadebi.
gamoqviTvis meTodis SemTxvevaSi sazRvargareT gadaxdili ga-
dasaxadi ganixileba xarjis saxiT, romelic gamoiqviTeba da-
begvras daqvemdebarebuli Semosavlebis Tanxidan. vinaidan ga-
moqviTvis meTodi sazRvargareT gadaxdili gadasaxadis Tan-
xiT amcirebs mxolod dasabegr bazas da ara TviTon gadasa-
xads, misi gamoyeneba naklebad xelsayrelia, vidre sagadasa-
xado CaTvlis gamoyeneba.
rezidenti sawarmos mier mier fizikuri pirisTvis ara-
samewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli pirisTvis an arare-
zidenti sawarmosaTvis gadaxdili dividendebi ibegreba ga-
daxdis wyarosTan gadasaxdeli Tanxis 5-procentiani ganakve-
TiT.
`mewarmeTa Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis me-2 muxlis
mesame punqtiT gansazRvruli pirebis (solidaruli pasuxis-
mgeblobis sazogadoeba, komandituri sazogadoeba, SezRudu-
li pasuxismgeblobis sazogadoeba, saaqcio sazogadoeba da
kooperativi), mier miRebuli dividendebi gadaxdis wyarosTan
ar ibegreba da dividendis mimRebi sawarmos mier erTobliv
SemosavalSi ar CairTveba.
gadaxdis wyarosTan ibegreba mxolod rezidenti da ara-
rezidenti fizikuri piris (maT Soris individualuri sawar-
mosi) an ararezidenti sawarmos mier miRebuli dividendebi.
rezidenti fizikuri piris mier miRebuli dividendebi,
romlebic daibegra gadaxdis wyarosTan, ar CairTveba am pi-
ris erTobliv SemosavalSi da Semdgom dabegvras ar eqvemde-
bareba.
arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli piris mier
miRebuli dividendebi, romlebic daibegra gadaxdis wyaros-
Tan, ar CairTveba am piris erTobliv SemosavalSi da Semdgom
dabegvras ar eqvemdebareba.
2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo kooperati-
vis wevris mier am kooperativisagan miRebuli dividendebi

232
gadaxdis wyarosTan ar ibegreba da dividendis mimRebi piris
mier erTobliv SemosavalSi ar CairTveba.
rezidenti sawarmos mier saxelmwifosTvis gadaxdili
dividendebi gadaxdis wyarosTan ar ibegreba.
Tavisufal industriul zonaSi Tzi-s sawarmodan miRe-
buli dividendebi gadaxdis wyarosTan ar ibegreba da am di-
videndebis mimRebi piris mier erTobliv SemosavalSi ar Ca-
irTveba.
sabanko dawesebulebis, sakredito kavSiris, mikrosafi-
nanso organizaciis, sesxis gamcemi subieqtis mier 2023
wlisa da Semdgomi periodebis kuTvnili mogebidan gacemuli
dividendi gadaxdis wyarosTan ar ibegreba da dividendis mim-
Rebi piris mier erTobliv SemosavalSi ar CairTveba.
ararezidentis mudmivi dawesebulebis an rezidentis mi-
er an maTi saxeliT fizikuri pirisTvis an saqarTveloSi
mudmivi dawesebulebis armqone ararezidentisTvis gadaxdili
procenti ibegreba gadaxdis wyarosTan gadasaxdeli Tanxis
5-procentiani ganakveTiT.
fizikuri piris mier miRebuli procentebi, romlebic
daibegra gadaxdis wyarosTan, ar CairTveba am piris erTob-
liv SemosavalSi da Semdgom dabegvras ar eqvemdebareba.
saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad licenzirebuli
finansuri institutidan miRebuli procentebi gadaxdis wya-
rosTan ar ibegreba. amasTanave, aRniSnuli procentebi mimRebi
piris mier erTobliv SemosavalSi ar CairTveba, Tu am pro-
centebis mimRebi ar aris aseve licenzirebuli finansuri
instituti.
rezidenti sawarmos mier saxelmwifosTvis gadaxdili
procentebi gadaxdis wyarosTan ar ibegreba.
saqarTvelos sawarmos mier gamoSvebuli da ucxo qvey-
nis aRiarebul safondo birJis listingSi savaWrod daSvebu-
li sasesxo fasiani qaRaldidan miRebuli procentebi gadax-

233
dis wyarosTan ar ibegreba da am procentebis mimRebi piris
mier erTobliv SemosavalSi ar CairTveba.
Tavisufal industriul zonaSi Tzi-s sawarmodan mi-
Rebuli procentebi gadaxdis wyarosTan ar ibegreba da am
procentebis mimRebi piris mier erTobliv SemosavalSi ar
CairTveba.
ararezidentis mudmivi dawesebulebis an rezidentis
mier an maTi saxeliT rezidenti fizikuri pirisaTvis (garda
dRg-is gadamxdelad registrirebuli fizikuri pirisa) ga-
daxdili roialti ibegreba gadaxdis wyarosTan gadasaxdeli
Tanxis 20-procentiani ganakveTiT.
fizikuri piris mier (garda mewarme fizikuri pirisa)
miRebuli roialti, romelic daibegra gadaxdis wyarosTan,
ar CairTveba am piris erTobliv SemosavalSi da Semdgom da-
begvras ar eqvemdebareba.
mewarme fizikur pirs, romelmac miiRo saqarTveloSi
gadaxdis wyarosTan dabegrili roialti, ufleba aqvs, CaiT-
valos gadaxdis wyarosTan biujetSi gadaxdili gadasaxadis
Tanxa.
saxelmwifosaTvis gadaxdili roialti gadaxdis wya-
rosTan ar ibegreba.
specialuri savaWro zonis (ssz-is) teritoriaze sa-
vaWro obieqtis an/da savaWro adgilis damqiravebeli piris
mier (garda iuridiuli pirebisa, romlebic damoukideblad
asruleben sagadasaxado valdebulebebsa da angariSgebebs)
saqonlis realizaciidan miRebuli/misaRebi kompensacia (dama-
tebuli Rirebulebis gadasaxadis gadamxdelis SemTxvevaSi −
damatebuli Rirebulebis gadasaxadis gareSe) ssz-is statu-
sis mqone piris mier ibegreba 3-procentiani ganakveTiT. Pi-
ris mier ssz-is teritoriaze miRebuli Semosavali, rome-
lic daibegra am muxlis Sesabamisad, ar CairTveba am piris
erTobliv SemosavalSi da Semdgom dabegvras ar eqvemdeba-
reba. ssz-is statusi sakuTari iniciativiT SeiZleba mieni-

234
Wos iuridiul pirs, romelic saqarTveloSi bazrobis (vaW-
robis) organizebas eweva. vaWrobis organizeba aris piris
an/da pirTa jgufis sakuTrebaSi/mflobelobaSi arsebuli
bazris an/da Senoba-nagebobis teritoriaze ganlagebuli sa-
vaWro obieqtis an/da savaWro adgilis gaqiraveba.
turistuli sawarmos mier fizikur pirze Sesabamisi
xelSekrulebis safuZvelze gacemuli anazRaureba ibegreba
gadaxdis wyarosTan gadasaxdeli Tanxis 5-procentiani ganak-
veTiT. mocemul SemTxvevaSi fizikuri piris mier miRebuli
Semosavali, romelic daibegra gadaxdis wyarosTan, ar Ca-
irTveba mimRebi piris erTobliv SemosavalSi da Semdgom ar
daibegreba. turistuli sawarmo aris iuridiuli piri, rome-
lic aSenebs sastumros, axorcielebs sastumros aqtive-
bis/maTi nawilis miwodebas (gamosyidvis uflebiT an uami-
sod) da am qonebis SemZenTan gaformebuli sasyidliani xel-
Sekrulebis (maT Soris, ijaris, sargeblobis uflebis, marT-
vis uflebis, sakuTrebis mindobis, saSuamavlo an/da sxva
msgavsi saxelSekrulebo pirobiT) safuZvelze uzrunvelyofs
sastumros aqtivebis/maTi nawilis sastumro nomrebad/apar-
tamentebad gamoyenebas.
saqarTvelos finansTa ministri uflebamosilia gan-
sazRvros im saqonlis CamonaTvali, romlis miwodebiT fizi-
kuri piris mier miRebuli Semosavali ibegreba gadaxdis wya-
rosTan 3-procentiani ganakveTiT, saqonlis SemZeni piris
mier. gadaxdis wyarosTan dabegvris aRniSnuli wesi gamoiye-
neba im SemTxvevaSi, Tu saqonlis miwodebisas sasaqonlo
zednadebi gamowerili ar aris. fizikuri piris mier miRebu-
li Semosavali, romelic mocemuli wesiT daibegra, am piris
erTobliv SemosavalSi ar CairTveba da Semdgom dabegvras ar
eqvemdebareba. finansTa ministris brZanebiT, aRniSnuli wesiT
ibegreba Savi an/da feradi liTonebis jarTis miwodebis Se-
degad miRebuli Semosavali da Savi an/da feradi liTonebis
narCenebis miwodebis Sedegad miRebuli Semosavali.

235
ararezidentis mier saqarTveloSi arsebuli wyarodan
miRebuli Semosavali, romelic ar miekuTvneba saqarTveloSi
sagadasaxado aRricxvaze myof ararezidentis mudmiv dawese-
bulebas saqarTveloSi, ibegreba gadaxdis wyarosTan gamoq-
viTvebis gareSe, Semdegi ganakveTebiT:
a) dividendebi – 5 procentiT;
b) procentebi – 5 procentiT;
b1) roialti – 5 procentiT;
g) sawarmos, organizaciis an/da mewarme fizikuri pi-
ris mier saerTaSoriso kavSirgabmulobis telesakomunikacio
momsaxurebisaTvis da saerTaSoriso gadazidvebis satran-
sporto momsaxurebisaTvis gadaxdili Tanxebi – 10 procen-
tiT;
d) „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT
gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis ganxorciele-
bisas ararezidenti qvekontraqtorebis mier miRebuli Semo-
savali – 4 procentiT;
d1)fizikuri pirisTvis gadaxdili saijaro momsaxure-
bis Tanxa - 20 procentiT;
e) gadaxdili sxva Tanxebi, romlebic sagadasaxado ko-
deqsiT iTvleba saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRebul
Semosavlad, – 10 procentiT;
kompania ekonomikuri saqmianobis ganxorcielebisas iye-
nebs www.facebook.com da www.google.com –is momsaxurebas.
kerZod, maTi qselis saSualebiT xdeba kompaniis produqciis
reklamireba (magaliTad, sainformacio teqstis gamoCena aR-
niSnuli internetgverdis momxmareblebisaTvis)
mocemul pirobebSi: ssk 104-e muxlis 1-li nawilis
„g“ punqtis Tanaxmad, momsaxureba saqarTveloSi gaweulad
iTvleba Tu: g.T) momsaxurebis gamwevi da momsaxurebis mim-
Rebi sxvadasxva saxelmwifoSi arian da momsaxurebis gamwevis
mier momsaxurebis gaweva xorcieldeba saqarTveloSi misi
mudmivi dawesebulebis, daqiravebulis meSveobiT an sxvagva-

236
rad..., rac adasturebs, rom momsaxurebis gamwevma saqarTve-
loSi gaswia momsaxureba“.
marTalia, zemoT aRniSnul kompaniebs saqarTveloSi ar
gaaCniaT arc mudmivi dawesebuleba da arc daqiravebuli Ta-
namSromlebi, magram maTi vebgverdebis meSveobiT informacia-
ze wvdoma SesaZlebelia msoflios nebismieri adgilidan, maT
Soris saqarTvelodan, amitom savaraudod, ararezidentma
swored „sxvagvarad“, kerZod ki vebgverdis saSualebiT gana-
xorciela momsaxureba saqarTveloSi, Sesabamisad miiRo Semo-
savali saqarTveloSi arsebuli wyarodan, rac unda daibeg-
ros 10%-iani ganakveTiT.
aRniSnuli operacia ibegreba aseve dRg-iT.
v) xelfasis saxiT miRebuli Semosavali – 20 procen-
tiT;
SeRavaTiani dabegvris mqone ofSorul qveyanaSi regis-
trirebuli piris mier „b“, „b1“ da „e“ qvepunqtebiT gansaz-
Rvrul SemTxvevebSi miRebuli Semosavali ibegreba gadaxdis
wyarosTan gamoqviTvebis gareSe 15 procentiT.
gadasaxdelebi, romlebic gadaixdeba saqarTveloSi ara-
rezidentis mudmivi dawesebulebis mier an misi saxeliT, iT-
vleba rezidenti sawarmos mier gadaxdilad.
m a g a l i T i:
ararezidenti fizikuri piri, saqarTvelos rezident
iuridiul pirs uwevs yovelTviur momsaxurebas da iRebs
momsaxurebis safasurs.
mocemul pirobebSi:
Tu ararezident fizikur pirTan gaformebulia xelSekruleba,
romlis mixedviTac dgindeba, rom is daqiravebuli TanamSrome-
lia, maSin igi wyarosTan daibegreba saSemosavlo gadasaxadis
20%-iani ganakveTiT, sxva SemTxvevaSi Semosavlebis saxeebidan
gamomdinare zemoT moyvanili ganakveTebis mixedviT.
ararezidents, romelic iRebs „g“–„e“ qvepunqtebiT gan-
sazRvrul Semosavlebs da ibegreba gadaxdis wyarosTan, ufle-

237
ba aqvs, saangariSo wlis momdevno wlis 1 aprilamde waradgi-
nos deklaracia dakavebuli gadasaxadis gadaangariSebis da dab-
runebis moTxovniT. am uflebis gamoyenebis SemTxvevaSi:
a) ararezidentis dasabegri Semosavali/mogeba ganisazR-
vreba, rogorc sxvaoba saqarTveloSi arsebuli wyarodan mi-
Rebul erTobliv Semosavalsa da am kodeqsiT gaTvaliswine-
bul gamosaqviT Tanxebs Soris;
b) ararezidentis mier gadaxdili gadasaxadi ar unda
aRematebodes „g“–„e“ qvepunqtebiT gansazRvrul, gadaxdis
wyarosTan dabegril Tanxas.

238
Tavi XIII
sagadasaxado aRricxvis wesebi

gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, sworad da drou-


lad aRricxos Semosavlebi da xarjebi dokumenturad dadas-
turebul monacemTa safuZvelze da miakuTvnos im saangariSo
periods, romelSic moxda maTi miReba da gaweva. gadasaxadis
gadamxdeli Semosavlebisa da xarjebis aRsaricxavad iyenebs
igive meTods, romelsac iyenebs buRaltruli aRricxvisaTvis
kerZod, sakaso an daricxvis meTods.
pirisTvis saangariSo periodia kalendaruli weli,
garda CamoTvlili SemTxvevebisa:
a) rezidenti sawarmosTvis, organizaciisa da saqarTve-
loSi ararezidentis mudmivi dawesebulebisTvis, romlebic
ibegrebian mogebis gadasaxadiT ganawilebuli mogebis mixed-
viT, saangariSo periodia kalendaruli Tve, xolo im iuri-
diuli pirebisaTvis, romlebic mogebis gadasaxadiT ibegrebian
dasabegri mogebis (erTobliv Semosavlebsa da gamoqviTvebs
Soris sxvaobis) mixedviT – kalendaruli weli;
b) sistemur-eleqtronuli formiT totalizatoris Ta-
maSobebis organizebis SemTxvevaSi pirisTvis saSemosavlo/moge-
bis gadasaxadiT dabegvris obieqti aRniSnuli saqmianobis na-
wilSi aris am saqmianobis mixedviT yoveli saangariSo Tvis
ganmavlobaSi miRebuli fsonebis jami, romelic ibegreba 7%-
iani ganakveTiT, xolo saangariSo periodia kalendaruli Tve;
g) pirisTvis, romelic aris sistemur-eleqtronuli
formiT azartuli TamaSobebis organizatori, saangariSo pe-
riodia kalendaruli Tve;
d) 2024 wlis 1 ianvridan arasamewarmeo saqmianobis
farglebSi qonebis/aqtivis miwodebiT,
fizikuri piris mier miRebuli nametis saSemosavlo
gadasaxadiT dabegvris saangariSo periodia kalendaruli Tve.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia srulad aRricxos
mis saqmianobasTan dakavSirebuli yvela operacia, raTa garan-

239
tirebuli iyos kontroli maT dawyebaze, mimdinareobasa da
dasrulebaze.
samewarmeo saqmianobisaTvis qveynis SigniT saqonlis
transportirebisas, xolo saqonlis miwodebisas − myidvelis
moTxovnis SemTxvevaSi (garda specialuri damatebuli Rirebu-
lebis gadasaxadis angariS-faqturebis mixedviT ganxorciele-
buli miwodebisa, romlebic moicavs sasaqonlo zednadebiT
gaTvaliswinebul rekvizitebs) sasaqonlo zednadebi unda ga-
moiweros saqarTvelos finansTa ministris mier dadgenili
formiTa da wesiT. amasTanave, saqonlis miwodebisas myidvelis
moTxovnis SemTxvevaSi sasaqonlo zednadebis gamowerisas akr-
Zalulia saqonlis sasaqonlo zednadebis gareSe Senaxva.
saqarTvelos finansTa ministrs ufleba aqvs, gansazRv-
ros SemTxvevebi, rodesac sasaqonlo zednadebi ar gamoiwe-
reba. aseT SemTxvevas miekuTvneba saqarTveloSi warmoebuli
soflis meurneobis pirveladi (samrewvelo gadamuSavebamde -
sasaqonlo kodis Secvlamde) produqciis dafasoeba, romelic
ar warmoSobs sasaqonlo zednadebis gamoweris valdebulebas
am saqonlis transportirebisas an/da miwodebisas.
dasabegri Semosavali (mogeba) unda ganisazRvros imave
meTodiT, romelsac gadasaxadis gadamxdeli iyenebs buRalt-
ruli aRricxvisaTvis. amasTanave, Semosavlis (mogebis) koreq-
tireba xdeba mxolod sagadasaxado kodeqsis moTxovnebis
Sesabamisad. Tu sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli ga-
moqviTvebis mixedviT gadasaxadis gadamxdelis buRaltruli
aRricxvis monacemebi da kodeqsiT dadgenili zRvruli norme-
bi gansxvavdeba erTmaneTisagan, dasabegri obieqtis gansazRvri-
saTvis man unda gamoiyenos kodeqsiT dadgenili normebi.
gadasaxadis gadamxdelma aRricxva unda awarmoos saga-
dasaxado miznebisaTvis aRricxvis sakaso an daricxvis meTo-
diT, im pirobiT, rom igi sagadasaxado wlis ganmavlobaSi
erT meTods gamoiyenebs.
fizikur pirs ufleba aqvs, Semosavlebi da xarjebi aR-
ricxos sakaso meTodiT.

240
Tu gadasaxadis gadamxdeli arafuladi formiT iRebs
Semosavlebs an eweva xarjebs, aseTi Semosavlebis miRebis an
xarjebis gawevis momenti ganisazRvreba igive wesiT, ra wesi-
Tac ganisazRvreba fuladi formiT Semosavlebis miRebis an
xarjebis gawevis momenti.
xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli pirgasamtexlo da
sxva jarimebi aRiricxeba sakaso meTodiT.
mogebis gadasaxadiT ganawilebuli mogebis mixedviT
dabegvris obieqtebis gansazRvrisas xarjebis gawevis da sxva
gadaxdebis/ganacemebis ganxorcielebis momentad iTvleba maTi
faqtobrivad gawevis/ganxorcielebis momenti.
gadasaxadis gadamxdelma, romelic iyenebs aRricxvis sa-
kaso meTods, Semosavlebi unda aRricxos maTi miRebis an ga-
moyenebis da gankargvis uflebis mopovebis momentidan da xar-
jebi gamoqviTos ganaRdebis Semdeg (aRniSnuli ar exeba saga-
dasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebul amortizacias daqvemdeba-
rebul ZiriTad saSualebebs).
naRdi fuliT angariSsworebisas Semosavlebis miRebis
momentad iTvleba naRdi fulis miRebis momenti, xolo unaR-
do wesiT angariSsworebisas - fuladi saxsrebis Caricxva sa-
banko dawesebulebaSi gadasaxadis gadamxdelis mimdinare anga-
riSze an sxva angariSze, romlis gankargvis an romlidanac am
saxsrebis miRebis ufleba aqvs.
urTierTCaTvlis dros, rodesac xdeba gadasaxadis ga-
damxdelis finansur valdebulebaTa gauqmeba an dafarva, xar-
jebis gawevis momentad momentad iTvleba am valdebulebaTa
gauqmebis an dafarvis momenti.
aRricxvis sakaso meTodis gamoyenebisas xarjebis gawevis
momentad iTvleba gadasaxadis gadamxdelis mier xarjebis faq-
tobrivad gawevis momenti.
gadasaxadis gadamxdelis mier aRricxvaSi daricxvis me-
Todis gamoyenebisas Semosavlebi da xarjebi aRiricxeba gada-
saxadis gadamxdelis mier am Semosavlebis miRebis uflebis
mopovebis da aseTi xarjebis aRiarebis momentis mixedviT, Se-

241
mosavlebis faqtobrivad miRebisa da xarjebis gawevis momen-
tis miuxedavad, anu Semosavlebis miRebis momentad iTvleba
saqonlis an momsaxurebis miwodebis momenti.
gadasaxadis gadamxdelis mier Semosavlebis miRebis uf-
leba mopovebulad iTvleba, Tu Sesabamisi Tanxa eqvemdebareba
gadasaxadis gadamxdelisaTvis gadaxdas, an Tu man Seasrula
garigebiT (xelSekrulebiT) gaTvaliswinebuli yvela valdebu-
leba.
Tu gadasaxadis gadamxdeli eweva momsaxurebas, Semosav-
lebis miRebis ufleba mopovebulad iTvleba mis mier garige-
biT (xelSekrulebiT) gaTvaliswinebuli momsaxurebis gawevis
damTavrebis momentSi.
Tu gadasaxadis gadamxdeli iRebs an ufleba aqvs miiRos
Semosavali procentis saxiT an qonebis ijariT gadacemiT, Se-
mosavlis miRebis ufleba mopovebulad iTvleba savalo val-
debulebis an ijaris xelSekrulebis vadis gasvlis momentSi.
Tu savalo valdebulebis an ijaris xelSekrulebis vada ga-
dasaxadis gadaxdis TvalsazrisiT moicavs ramdenime saangari-
So periods maSin Semosavali saangariSo periodebs Soris na-
wildeba TiToeul saangariSo periodSi daricxuli an dasa-
ricxi Tanxis mixedviT.
gadasaxadis gadamxdelis mier aRricxvaSi daricxvis me-
Todis gamoyenebisas garigebasTan (xelSekrulebasTan) dakavSi-
rebuli xarjebis gawevis momentad iTvleba momenti, roca
Sesrulebulia yvela Semdegi piroba:
a) SesaZlebelia gadasaxadis gadamxdelis mier finansuri
valdebulebis aRebis calsaxad miCneva;
b) finansuri valdebulebis odenoba SeiZleba Sefasdes
sakmarisi sizustiT;
g) garigebis (xelSekrulebis) yvela monawilem faqtob-
rivad Seasrula Tavisi valdebuleba am garigebis (xelSekru-
lebis) mixedviT da saTanado anazRaureba eqvemdebareba auci-
lebel gadaxdas.
finansur valdebulebaSi igulisxmeba garigebis (xelSek-

242
rulebis) Sedegad aRebuli valdebuleba, romlis Sesrulebis
ZaliTac garigebis (xelSekrulebis) meore monawilem unda mi-
uTiTos valdebulebis Sesabamisi Semosavali fuladi an sxva
formiT.
savalo valdebulebis procentis an ijariT gacemuli
qonebidan gadasaxdelis gadaxdisas xarjebis gawevis momentad
iTvleba savalo valdebulebis an ijaris xelSekrulebis va-
dis gasvlis momenti. Tu savalo valdebulebis an ijaris
xelSekrulebis vada gadasaxadis gadaxdis TvalsazrisiT moi-
cavs ramdenime saangariSo periods, xarjebi saangariSo perio-
debs Soris nawildeba maTi daricxvebis Sesabamisad.
miuxedavad imisa, Tu piri iyenebs daricxvis meTods,
xarjebis gawevis momentad iTvleba Tanxis gadaxdis momenti,
rodesac:
a) gadaxda ukavSirdeba fizikur pirs, garda dRg-is
gadamxdelad registrirebuli fizikuri pirisa;
b) miRebuli momsaxurebisaTvis sakompensacio Tanxis ga-
daxda ukavSirdeba ararezident sawarmos, romelic ar mie-
kuTvneba ararezidentis mudmiv dawesebulebas saqarTveloSi.
Tu gadasaxadis gadamxdeli aRricxvas axdens daricxvis
meTodiT, maSin gaTvaliswinebuli unda iqnes Semosavlebi da
gamoqviTvebi grZelvadiani kontraqtebis mixedviT, sagadasaxa-
do wlis ganmavlobaSi proporciulad, maTi faqtobrivi Ses-
rulebis Sesabamisad. Tu, magaliTad, kompania avansis saxiT
Rebulobs Tanxebs, maSin mis mier miRebuli Tanxidan Semosav-
lad aRiardeba is Tanxa, romelic kontraqtis (an misi nawi-
lis) faqtobrivi Sesrulebis proporciulia (miRebuli praq-
tikiT kontraqtis calkeuli etapi Sesrulebulad iTvleba
mxareebis mier miReba-Cabarebis aqtiT dadasturebis Semdeg).
grZelvadiani kontraqtis mixedviT Sesrulebis moculo-
ba ganisazRvreba sagadasaxado wlis bolomde gaweuli xarje-
bis SepirispirebiT kontraqtiT gaTvaliswinebul erTobliv
xarjebTan.
grZelvadian kontraqtSi igulisxmeba kontraqti warmoe-

243
baze, dadgmaze, mSeneblobaze an Sesabamisi momsaxurebis gaweva-
ze, romelic ar damTavrebula im sagadasaxado wels, romel-
Sic daiwyo kontraqtiT (garda im kontraqtisa, romlis das-
rulebac mosalodnelia kontraqtiT gaTvaliswinebuli momsa-
xurebis dawyebidan 6 Tvis ganmavlobaSi) gaTvaliswinebuli
momsaxureba.
dasabegri Semosavlis (mogebis) gansazRvris mizniT er-
Tobliv Semosavals unda gamoakldes saangariSo periodis da-
sawyisisaTvis arsebuli sasaqonlo-materialuri faseulobis
Rirebuleba, aseve unda gamoakldes SeZenili sasaqonlo-mate-
rialuri faseulobis Rirebuleba da daematos saangariSo pe-
riodis bolosaTvis arsebuli sasaqonlo-materialuri faseu-
lobis Rirebuleba. es wesi uzrunvelyofs realurad gaxar-
juli sasaqonlo-materialuri faseulobebis asaxvas danaxar-
jebSi, rasac Tavis mxriv iTvaliswinebs mogebis/saSemosavlo
gadasaxadis deklaraciis Sevsebis meTodika.
sagadasaxado kodeqsi sasaqonlo-materialuri faseulo-
bebis gansazRvrisas eyrdnoba buRaltruli aRricxvis saerTa-
Soriso standartebs da ganmartavs, rom _ es aris piris mier
Cveulebrivi sameurneo saqmianobis procesSi gamoyenebuli ned-
leuli, masalebi, naxevarfabrikatebi, marag-nawilebi, tara da
mza produqcia (saqoneli).
bass-is mixedviT ki sasaqonlo-materialuri faseulobebi
iseTi aqtivebia, romlebic:
a) gaTvaliswinebulia gasayidad Cveulebrivi sameurneo
saqmianobis procesSi;
b) monawileobs warmoebis procesSi da aseve gaTvalis-
winebulia gasayidad;
g) warmodgenilia nedleulisa da masalebis saxiT da
gankuTvnilia sawarmoo moxmarebisaTvis an momsaxurebis gasa-
wevad.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia sasaqonlo-materia-
luri faseulobis SemadgenlobaSi Seitanos Tavis sakuTrebaSi
arsebuli damuSavebuli an nawilobriv damuSavebuli saqone-

244
li, misi adgilmdebareobis miuxedavad, kerZod, nedleuli
an/da masalebi (garda kapitalizebadi xarjebisa), romlebic
SeZenilia Semdgomi realizaciisaTvis an saqonlis warmoebi-
saTvis, aseve momsaxurebis gawevisaTvis.
sasaqonlo-materialuri faseulobis aRricxvisas gadasa-
xadis gadamxdeli valdebulia warmoebuli an SeZenili saqon-
lis Rirebuleba aRricxvaSi asaxos am saqonlis warmoebaze
gaweuli xarjebis (garda saamortizacio anaricxebisa an SeZe-
nis fasis mixedviT, amasTan saqonlis RirebulebaSi Seitaneba
misi Senaxvisa da transportirebis xarjebi.
sasaqonlo-materialuri faseulobis aRricxvisas gadasa-
xadis gadamxdels ufleba aqvs defeqturi an moZvelebuli da
modidan gamosuli saqoneli, romlis realizaciac SeuZlebe-
lia mis warmoebaze gaweul xarjebze an SeZenis fassze met
fasad, Seafasos am saqonlis SesaZlo sarealizacio fasiT.
m a g a l i T i: sawarmos wlis dasawyisSi hqonda 500 aTasi
laris sasaqonlo-materialuri maragi, romelic wlis ganmav-
lobaSi ar gayidula. samxaraulis saxelobis eqspertizis
biurom es maragebi Seafasa 100 aTas larad da sawarmom is
Camowera, Tumca ar gauyidia.
mocemul pirobebSi: ssk 145-e muxliT dadgenili wesis
Tanaxmad sasaqonlo-materialuri faseulobis Camofasebis
Tanxa amcirebs saangariSo periodis bolos arsebul sasaqon-
lo-materialuri maragis naSTs da TiTqos unda Seamciros
saangariSo wlis dasabegri Semosavali, magram Tu Camofase-
buli saqoneli jer ar gayidula, maSin es ver moxerxdeba ssk
106-e muxlis “e” nawilis Tanaxmad, igi gamoiqviTeba im saan-
gariSo periodSi, romelSic saqoneli gaiyideba an gaixarjeba.
saqonlis realizaciisas gadasaxadis gadamxdels ufleba
aqvs sasaqonlo-materialuri faseulobis aRsaricxad gamoiye-
nos erT-erTi meTodi:
a) individualuri aRricxvis meTodi;
b) meTodi Fifo, romlis mixedviTac saangariSo periodSi
pirvel rigSi realizebulad iTvleba is saqoneli, romelic

245
saangariSo periodis dasawyisisaTvis mikuTvnebulia sasaqon-
lo-materialur faseulobas, xolo Semdeg realizebulad -
is saqoneli, romelic warmoebulia (SeZenilia) saangariSo pe-
riodis manZilze (ganmavlobaSi) misi warmoebis (SeZenis) dro-
is mixedviT;
g) saSualo Sewonili Sefasebis meTodi.
m a g a l i T i:
kompaniam 2021 wlis 1 maiss, Semdgomi realizaciis miz-
niT SeiZina saqoneli 7 000 erTeulis odenobiT, erTeuli 2
larad, sul 14 000 larad; imave wlis 5 ivniss SeiZina imave
saxis saqoneli 1 000 erTeuli, erTeuli 2,5 larad, sul 2
500 larad; imave wlis 3 ivliss SeiZina imave saxis saqoneli
4 000 erTeuli, erTeuli 3 larad, sul 12 000 larad. 4
agvistos man gayida saqonlis 5 000 erTeuli, erTeuli 4
larad, sul 20 000 larad.
`b~ meTodiT pirvel rigSi gasulad iTvleba pirvelad
Semosuli saqoneli, e.i. realizebuli saqonlis TviTRirebu-
leba Seadgens 10 000 lars (5 000 * 2);
`g~ meTodiT xdeba arsebuli saqonlis erTeulis Sewo-
nili Rirebulebis gamoyvana da mxolod amis semdeg xdeba mi-
si mikuTvneba realizebuli saqonlis TviTrirebulebisaTvis.
Cvens SemTxvevaSi saSualo Sewonili Rirebuleba iqneba (7
000 * 2 + 1 000 * 2,5 + 4 000 * 3) : 12 000 = 2,38 lari,
xolo miwodebuli saqonlis TviTRirebuleba 11 900 lari (5
000 * 2,38).
vadagasuli an/da gamosayeneblad an Semdgomi miwodebis-
Tvis uvargisi sasaqonlo-materialuri faseulobis Camoweri-
sas gadasaxadis gadamxdeli valdebulia sagadasaxado organos
Seatyobinos sasaqonlo-materialuri faseulobis Camoweris
(sasaqonlo-materialuri faseulobis saxeobis, raodenobisa
da Rirebulebis miTiTebiT) Sesaxeb da Camowera ganaxorcie-
los mxolod sagadasaxado organos mier Sesabamisi dadastu-
rebis SemTxvevaSi. sagadasaxado organo gadamxdelis mimarTvi-
dan 10 samuSao dRis vadaSi valdebulia sasaqonlo-materia-

246
luri faseulobis Camoweris SemTxvevaSi pirdapir daudastu-
ros an adgilze gasvliT moaxdinos sasaqonlo-materialuri
faseulobis fizikuri gadamowmeba da daudasturos gadasaxa-
dis gadamxdels Camoweris dokumenti.
gadasaxadis gadamxdeli uflebamosilia sagadasaxado
organosTvis mimarTvisa da misi dadasturebis gareSe Camowe-
ros dauZleveli Zalis (miwisZvra, wyaldidoba, mewyeri, zvavi,
xanZari, avaria an sxva sagangebo an gansakuTrebuli garemoeba,
romlis Sedegadac gadasaxadis gadamxdelisagan damoukidebeli
mizeziT ganadgurda/daikarga sasaqonlo-materialuri faseu-
lobebi) zemoqmedebis Sedegad ganadgurebuli/dakarguli sasa-
qonlo-materialuri faseulobebi.
adre gamoqviTuli xarjebis, zaralisa da uimedo vale-
bis anazRaurebiT miRebuli Tanxa im wlis Semosavlad iTvle-
ba, romelSic moxda misi anazRaureba.
Tu xdeba winaswar gamoqviTuli rezervebis Semcireba,
Semcirebuli Tanxa Seitaneba erTobliv SemosavalSi (exeba
sadazRvevo kompaniebs)
m a g a l i T i:
saqarTvelos sawarmom, 2021 wlis sagadasaxado mogebis
gaangariSebisas, erToblivi Semosavlidan gamoqviTa uimedo
moTxovna 5 000 laris odenobiT. 2022 wels sawarmos au-
nazRaurda 2021 wels uimedod aRiarebuli moTxovna, amitom
sawarmo valdebulia uimedo moTxovnis anazRaurebiT miRebu-
li Tanxa 5 000 lari asaxos 2022 wlis erTobliv Semosa-
valSi.
aqtivebis miwodebisas miRebuli mogeba aris dadebiTi
sxvaoba maTi miwodebiT miRebul Semosavlebsa da am aqtivebis
Rirebulebas Soris, romelic ganisazRvreba sagadasaxado ko-
deqsis 148 muxlis Sesabamisad, romlis Tanaxmadac aqtivebis
RirebulebaSi Seitaneba maTi Sesyidvis, warmoebis, mSeneblo-
bis, montaJisa da dadgmis xarjebi (danaxarjebi), agreTve
sxva xarjebi (danaxarjebi), romlebic zrdis maT Rirebule-
bas, garda iseTi xarjebisa (danaxarjebisa), romelTa pirda-

247
pir gamoqviTvis ufleba aqvs gadasaxadis gadamxdels, xolo
aqtivebis usasyidlod miRebisas – am aqtivebis sabazro fasi.
bass-iT _ `aqtivi aris sawarmos gankargulebaSi arse-
buli materialuri an aramaterialuri resursi, romelic
warsulSi momxdari sameurneo movlenebis Sedegia da ris sa-
fuZvelzec sawarmo moelis momavalSi ekonomikuri sargeb-
lis miRebas~.
bass-iT _ `aqtivi ar iqneba aRiarebuli balansSi, Tu
igulisxmeba, rom gaweuli danaxarjebis Sedegad sawarmoSi
ekonomikuri sargeblis Semosvla ar moxdeba mimdinare saan-
gariSgebo periodis Semdgom. samagierod igi aisaxeba mogebisa
da zaralis angariSgebaSi xarjebis saxiT~.
aqtivebis miwodebiT miRebuli zarali aris uaryofiTi
sxvaoba maTi miwodebiT miRebul Semosavlebsa da am aqtive-
bis Rirebulebas Soris.
zemoaRniSnuli debulebebi ar gamoiyeneba im aqtivebis
mimarT, romlebic eqvemdebareba jgufuri meTodiT amortiza-
cias da aseve ar vrceldeba sasaqonlo-materialuri faseu-
lobebis mimarT.
aqtivebis usasyidlod an TviTRirebulebaze naklebi fa-
siT miwodebisas mimwodebeli piris mogeba ganisazRvreba,
rogorc dadebiTi sxvaoba miwodebuli aqtivebis sabazro
fassa da sagadasaxado kodeqsis 148 muxlis mixedviT gansaz-
Rvrul aqtivebis Rirebulebas Soris.
dasabegri Semosavlis gansazRvrisas aranairi mogeba an
zarali mxedvelobaSi ar miiReba, Tu xdeba:
a). aqtivebis gadacema meuRleebs Soris;
m a g a l i T i:
meuRleebi ganqorwindnen. saqorwino xelSekrulebis Tanaxmad
unda gaiyos maTi qoneba. ganayofi qonebidan msubuqi da sat-
virTo avtomobilebi cveTadi aqtivebia da orive maTgani pir-
vel jgufSi Sedis. vTqvaT, meuRleebs Soris qonebis ganawi-
lebis dRes qonebis erTiani RirebulebiTi balansi iyo 15
000 lari (msubuqi avtomobilis sawyiss fass, 10 000 lars,

248
damatebuli satvirTo avtomobilis fasi, 35 000 lari da
gamoklebuli daricxuli cveTa _ 30 000 lari).
Tu erT-erTi meuRle iRebs satvirTo avtomobils, xo-
lo meore msubuqs, maSin maT erTobliv SemosavalSi unda Se-
itanon: pirvelma, sxvaoba satvirTo avtomobilis sabazro
fassa da jgufuri meTodiT am aqtivis wilad daricxul
cveTas Soris. meorem, Sesabamisad sxvaoba msubuqi avtomobi-
lis sabazro fassa da jgufuri meTodiT am aqtivis wilad
daricxul cveTas Soris. vTqvaT satvirTo avtomobilis sa-
bazro fasi gadacemis dRes aris 27 000 lari, msubuqi av-
tomobilis 7 000 lari. am SemTxvevaSi Semosavali, romelic
aRiarebuli unda iqnes satvirTo avtomobilis mflobeli me-
uRlis mier, Seadgens:  27 000 _ 23 333 lari cveTa (35
000 : (35 000 + 10 000) * 30 000)  3667 lars. xolo
Semosavali, romelic aRiarebuli unda iqnes msubuqi avtomo-
bilis mflobeli meuRlis mier, Seadgens: 333 lars (7 000
_ 6667).
magram Tu meuRleebi SeTanxmdebian, rom es aqtivebi gan-
qorwinebis Sedegad mxolod erT-erT maTgans darCes, maSin
aranairi mogeba an zarali ar unda iqnes aRiarebuli. aseT
SemTxvevaSi aqtivis mimRebi meuRlisaTvis maTi Rirebuleba
toli iqneba 34 000 laris.
b) aqtivebis gadacema yofil meuRleebs Soris ganqorwi-
nebis dros;
g) aqtivis aranebayoflobiTi ganadgureba/CamorTmeva da
ganadgurebis/CamorTmevis wlis momdevno 2 wlis dasrulebam-
de:
g.a) ganadgurebis/CamorTmevis Sedegad miRebuli kompen-
saciis Tanxis reinvestireba xorcieldeba msgavsi saxisa da
maxasiaTeblis mqone aqtivSi;
g.b) ganadgurebuli/CamorTmeuli aqtivis Canacvleba xde-
ba kompensaciis Sedegad miRebuli msgavsi saxisa da maxasia-
Teblis mqone aqtiviT.

249
"g" qvepunqtSi aRniSnuli Sesacvleli aqtivis Rirebuleba
ganisazRvreba Semcvleli aqtivis sabalanso Rirebulebis gaTva-
liswinebiT ganadgurebis an CamorTmevis momentisaTvis.
"a" an "b" qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi gada-
cemuli aqtivebis Rirebulebad iTvleba garigebis momentSi
mocemuli aqtivis Rirebuleba gadamcemi mxarisaTvis.
zemoaRniSnuli moTxovnebi ar vrceldeba im aqtivebze,
romlebic sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad eqvemdebareba
amortizacias jgufuri meTodiT, garda im SemTxvevebisa, ro-
desac "a" an "b" qvepunqtis Tanaxmad erTdroulad xdeba
jgufis yvela aqtivis gadacema.
Tu xdeba iuridiuli piris likvidacia da partnior iu-
ridiul pirs gadaecema misi wilis proporciuli (Sesabami-
si) aqtivi da amasTan, partniori iuridiuli piri likvida-
ciamde flobda 50 procents an mets am iuridiul pirSi, ma-
Sin:
a) aseTi gadacema ar iTvleba aqtivebis realizaciad (mi-
wodebad) likvidirebuli iuridiuli piris mier;
b) partniorisaTvis misi wilis proporciiT (wilis Se-
sabamisi) gadacemuli aqtivis Rirebuleba igivea, rac am aq-
tivis Rirebuleba likvidirebuli iuridiuli pirisaTvis ga-
dacemamde;
g) aqtivebis ganawileba ar warmoadgens dividends;
d) mogeba da zarali ar miiReba mxedvelobaSi likvidi-
rebul iuridiul pirSi partnioris wilis gauqmebisas.
m a g a l i T i:
vTqvaT, ganxorcielda kompaniis likvidacia. likvidaciis mo-
mentisaTvis misi aqtivebis Rirebuleba Seadgenda 500 000
lars. am sawarmos partniorma Sps X-ma romlis wilic kom-
paniaSi iyo 60%, miiRo aqtivebi misi wilis proporciulad
_ 300 000 laris odenobiT. am SemTxvevaSi:
a) kompaniis mier aqtivebis gadacema ar CaiTvleba rea-
lizaciad;
b) X-isaTvis miRebuli aqtivebis Rirebuleba tolia

250
300 000 laris;
g) X-isaTvis miRebuli aqtivebis Rirebuleba ar warmo-
adgens dividends.
am nawilis moTxovnebi ar vrceldeba im aqtivebze, rome-
lic eqvemdebareba amortizacias jgufuri meTodiT, garda im
SemTxvevisa, roca erTdroulad xdeba amortizaciis erTi
normis mixedviT dajgufebuli jgufis yvela aqtivis er-
Tdroulad gadacema.
amortizaciis erTi normis mixedviT dajgufebuli jgu-
fis yvela aqtivis gadacemis SemTxvevaSi maTi mimRebisaTvis
aqtivebis Rirebulebad iTvleba gadacemis momentisaTvis
jgufis RirebulebiTi balansi, romliTac es jgufi aRric-
xuli iyo gadamcemis mier (da ara aqtivebis sabazro Rirebu-
leba) aqtivebis gadacemis momentSi;
aRniSnuli debulebebi ar gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu
sagadasaxado organo daamtkicebs, rom likvidaciis mizani
gadasaxadebis gadaxdisagan Tavis aridebaa.
aRniSnuli debulebebi ar gamoiyeneba, Tu operaciis mo-
nawile romelime mxare mogebis gadasaxadiT ibegreba gana-
wilebuli mogebisa da gaweuli xarjebiT gaTvaliswinebuli
dabegvris obieqtebis mixedviT.
piris (pirTa) mier iuridiuli pirisaTvis masSi 50 pro-
centi an meti wilis (aqciebis) sanacvlod aqtivebis gadace-
ma (davalianebiT an mis gareSe) ar warmoadgens aqtivebis mi-
wodebas.
vTqvaT, Z piri afuZnebs K iuridiul pirs da mis sawes-
debo kapitalSi Seaqvs aqtivebi (arafuladi SenataniT), iT-
vleba, rom es aqtivebi sxvisdeba, e. i. Z kargavs sakuTrebis
uflebas am aqtivebze K piris sasargeblod, miuxedavad imi-
sa, Tu ramdeni procenti wilis mflobeli iqneba Z piri K-
Si. ramdenadac sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad aseTi gas-
xviseba aris saqonlis miwodeba, winamdebare SemTxvevaSi daS-
vebulia gamonaklisi im pirobiT, Tu Z, K-s sawesdebo kapi-
talSi Setanili aqtivebis sanacvlod 50%-is an metis

251
mflobeli gaxdeba K –Si. sxva SemTxvevaSi (Tu K sanacvlod
50%-ze naklebs iRebs) aRniSnuli operacia CaiTvleba saqon-
lis miwodebad.
mimRebi mxarisaTvis aqtivebis Rirebuleba igivea, rac
mimwodebeli mxarisaTvis maTi Rirebuleba gadacemis momenti-
saTvis.
aRniSnuli gacvlis Sedegad miRebuli partnioris wilis
Rirebuleba tolia gadacemuli aqtivebis Rirebulebisa, ga-
dacemuli (Sesabamisi) davalianebis gamoklebiT.
aRniSnuli debulebebi ar vrceldeba im aqtivebze, rom-
lebic sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad eqvemdebareba amor-
tizacias jgufuri meTodiT, garda im SemTxvevisa, roca er-
Tdroulad xdeba amortizaciis erTi normis mixedviT daj-
gufebuli jgufis yvela aqtivis erTdroulad gadacema.
amortizaciis erTi normis mixedviT dajgufebuli jgu-
febis yvela aqtivis gadacemis SemTxvevaSi, maTi mimRebi aqti-
vebis Rirebulebad Tvlis gadacemis momentisaTvis jgufis
RirebulebiT balanss.
zemoaRniSnuli debulebebi ar vrceldeba uflebrivi nak-
lis mqone aqtivebis gadamcemze, Tu davalianeba aRemateba ga-
dacemuli aqtivebis Rirebulebas.
aRniSnuli debulebebi ar gamoiyeneba, Tu operaciis mo-
nawile romelime mxare mogebis gadasaxadiT ibegreba ganawi-
lebuli mogebisa da gaweuli xarjebiT gaTvaliswinebuli
dabegvris obieqtebis mixedviT, garda im SemTxvevisa, rode-
sac iuridiul pirs masSi 50 procentis an meti wilis/aq-
ciebis sanacvlod aqtivebs gadascems fizikuri piri.
reorganizaciis mxare iuridiuli piris an iuridiul
pirTa mflobelobaSi arsebuli qonebisa da wilis (aqciebis)
Rirebuleba tolia am qonebisa da wilis (aqciebis) Rirebu-
lebisa reorganizaciis ganxorcielebis win.
magaliTad, Tu moxda A da B iuridiuli pirebis Serwyma,
axlad Seqmnili X piris qonebis Rirebuleba iqneba A da B pi-
rebis qonebis RirebulebaTa jamis toli, romelic dgindeba

252
ara sabazro fasiT, aramed im RirebulebiT, romliTac es qone-
ba an/da wili aRricxuli iyo A –sa da B-sTan maTi gadacemis
momentSi. aseTi gadacema A –sa da B-saTvis ar warmoadgens qo-
nebis an/da wilis realizacias, vinaidan A da B iuridiuli
pirebi iyvnen.
qonebis an wilis (aqciebis) gadacema reorganizaciis mxare
iuridiul pirebs Soris, ar iTvleba qonebis realizaciad.
vTqvaT, ganxorcielda Sps X-is reorganizacia da gaiyo
or iuridiul pirad, romlis Sedegadac erT-erTi K damfuZ-
nebeli Rebulobs wils am daSlis Sedegad Seqmnil sxva iu-
ridiul pirSi Sps Y-Si. amasTan X-Si, K damfuZneblis wili
iyo 60%, reorganizaciis Sedegad Sps Y-Si ki Rebulobs
80%-s, rac imas niSnavs, rom wili gaizarda 1.3-jer (80 :
60), magram wilis raodenobrivi zrda ar warmoadgens divi-
dends da ar daibegreba kanonmdeblobis Sesabamisad. unda
aRiniSnos, rom procenti ar warmoadgens wilis Rirebule-
bas. wilis Rirebuleba aris Tanxa (an misi Sesatyvisi qone-
ba), romelic gadaixada partniorma wilis SeZenisas. Cvens
SemTxvevaSi K damfuZneblisaTvis 80% da 60% wilis Sesaba-
misi Rirebuleba erTmaneTis tolia.
reorganizaciis mxare rezident iuridiul pirSi wilis
(aqciebis) nebismieri gacvla wilze (aqciebze) sxva msgavs
iuridiul pirSi, romelic agreTve warmoadgens mocemuli
operaciis mxares, ar iTvleba wilis (aqciebis) realizaciad.
wilis (aqciebis) Rirebuleba, romelTa gacvlac xdeba am
SemTxvevaSi, tolia wilis (aqciebis) Tavdapirveli Rirebu-
lebisa.
Tu sagadasaxado organo ar daamtkicebs, rom Serwymis,
SeZenis, mierTebis an gayofis operaciebis mizani aris gadasa-
xadebis gadaxdisagan Tavis arideba, reorganizacia moicavs:
a) ori an meti iuridiuli piris Serwymas;
b) xmis uflebis mqone 50 procentis an meti wilisa da
rezidenti iuridiuli piris partnioris wilis saerTo mo-
culobis Rirebulebis 50 procentis an metis SeZenas an mi-

253
erTebas mxolod SeZenis an mierTebis operaciaSi partnior
mxareTa msgavsi uflebebiT, wilis (aqciebis) sanacvlod;
g) rezidenti iuridiuli piris aqtivebis 50 procentis
da metis SeZenas sxva rezidenti iuridiuli piris mier xmis
uflebis mqone wilis (aqciebis) sanacvlod, dividendebTan
mimarTebiT privilegirebuli uflebis gareSe.
d) rezidenti iuridiuli piris gayofas or an met re-
zident iuridiul pirad.
reorganizaciis mxared miiCneva nebismieri rezidenti
iuridiuli piri:
a) romelic pirdapir aris CarTuli reorganizaciaSi;
b) romelic uSualod flobs reorganizaciaSi pirda-
pir CarTul rezident iuridiul pirs, romelic gulisxmobs
am iuridiul pirSi xmis uflebis mqone wilis (aqciebis) 50
procentis an metis da yvela sxva darCenili wilis (aqcie-
bis) Rirebulebis 50 procentis an metis flobas.
g) romelsac flobs reorganizaciaSi pirdapir CarTu-
li rezidenti iuridiuli piri.
aRniSnuli moTxovnebi ar vrceldeba im aqtivebze, rom-
lebic eqvemdebareba amortizacias jgufuri meTodiT, garda
im SemTxvevisa, rodesac amortizaciis erTi normis mixedviT
dajgufebuli jgufis yvela aqtivi erTdroulad gadaicema.
maTi mimRebisaTvis aqtivebis Rirebulebad iTvleba gadacemis
momentisaTvis jgufis RirebulebiTi balansi.
aRniSnuli debulebebi ar gamoiyeneba, Tu operaciis
monawile romelime mxare mogebis gadasaxadiT ibegreba gana-
wilebuli mogebisa da gaweuli xarjebiT gaTvaliswinebuli
dabegvris obieqtebis mixedviT.

254
Tavi XIV
gadasaxadebis administrirebis wesebi

piri, romelic valdebulia gamoiangariSos saSemosavlo


an mogebis gadasaxadi, sagadasaxado organos, sagadasaxado
aRricxvis adgilis mixedviT, saangariSo wlis momdevno
wlis 1 aprilamde unda warudginos deklaracia, kerZod, ese-
ni arian:
a) rezidenti fizikuri pirebi, romelTa Semosavlebic
ar eqvemdebareba dabegvras saqarTveloSi arsebul gadaxdis
wyarosTan (garda fizikuri pirisa, romelic sistemur-
eleqtronuli formiT azartuli TamaSobebis organizebidan
iRebs Semosavals da aRniSnuli saqmianobis nawilSi saSemo-
savlo gadasaxadiT dabegvris obieqtia azartul TamaSoba-
ze/TamaSobebze moTamaSeebisgan miRebul fsonebsa da moTama-
Seebze gacemul mogebas Soris sxvaoba);
b) sawarmoebi, garda im sawarmoebisa, romlebic mogebis
gadasaxadiT ibegrebian sagadasaxado kodeqsis 97-e muxlis
pirveli-me-3 nawilebiT gaTvaliswinebuli dabegvris obieqte-
bis mixedviT (e.w. ganawilebuli mogebis principiT);
g) ararezidenti fizikuri pirebi da ararezidenti sa-
warmoebi, romlebic Semosavlebs iReben saqarTveloSi arse-
buli wyarodan da ar ibegrebian gadaxdis wyarosTan.
mewarme fizikuri piri saqarTveloSi ekonomikuri saqmi-
anobis Sewyvetisas sagadasaxado organos 30 samuSao dRis
vadaSi warudgens deklaracias erToblivi Semosavlebisa da
gamoqviTvebis Sesaxeb. amasTanave, Semdgom periodSi gadasaxa-
dis gadamxdels ekonomikuri saqmianobis ganaxlebamde ar eva-
leba sagadasaxado deklaraciis wardgena.
daSlis procesSi myofi piri (daSlili sazogadoeba)
valdebulia sagadasaxado organos likvidaciis procesis
dawyebis registraciidan 5 samuSao dRis vadaSi werilobiT
acnobos daSlis Sesaxeb da imave vadaSi warudginos dekla-
racia.

255
fizikur pirs, romelic ar aris valdebuli, waradgi-
nos deklaracia, SeuZlia, waradginos igi gadasaxadis gadaan-
gariSebisa da dabrunebis moTxovniT.
mewarme fizikuri piri, sawarmo da organizacia val-
debuli arian, araugvianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15
ricxvisa sagadasaxado organos warudginon deklaracia saan-
gariSo Tvis mixedviT gacemuli Sromis anazRaurebis Tanxe-
bis da dakavebuli gadasaxadis Sesaxeb.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, `reabilitaciisa
da kreditorTa koleqtiuri dakmayofilebis Sesaxeb~ saqarT-
velos kanoniT dadgenili wesiT sasamarTlos mier gamota-
nili gakotrebis reJimis dawyebis Sesaxeb ganCinebis kanonier
ZalaSi Sesvlidan 15 dRis vadaSi sagadasaxado organos wa-
rudginos:
a) gakotrebis reJimis dawyebamde sruli/arasruli sa-
gadasaxado periodis (periodebis) Sesabamisi, warudgeneli
wliuri deklaraciebi. amasTanave, gadasaxadis gadamxdeli ga-
kotrebis reJimis dawyebis Semdeg sruli/arasruli sagada-
saxado periodis (periodebis) Sesabamisad saSemosavlo/moge-
bis gadasaxadis deklaracias ar waradgens;
b) gakotrebis reJimis dawyebamde sruli/arasruli sa-
gadasaxado periodis (periodebis) Sesabamisi, warudgeneli
saangariSo Tvis mixedviT gacemuli Sromis anazRaurebis Tan-
xebisa da dakavebuli gadasaxadis Sesaxeb yovelTviuri dek-
laraciebi. amasTanave, gadasaxadis gadamxdeli gakotrebis
reJimis dawyebis Semdeg sruli/arasruli sagadasaxado pe-
riodis (periodebis) Sesabamisad gacemuli Sromis anazRau-
rebis Tanxebisa da dakavebuli gadasaxadis Sesaxeb dekla-
racias ar waradgens.
momavali mesakuTris sakuTrebis uflebis registraciam-
de maregistrirebeli organo valdebulia fizikur pirs ac-
nobos sagadasaxado angariSgebisa da gadasaxadis gadaxdis
valdebulebis Sesaxeb, agreTve misi Seusruleblobisas saga-

256
dasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli pasuxismgeblobis Tao-
baze:
a) fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli aqtivis rea-
lizaciis SemTxvevaSi;
b) fizikuri piris mier qonebis saCuqrad miRebis (gar-
da I da II rigis memkvidreebis mier qonebis CuqebiT miRebisa
da III da IV rigis memkvidreebis mier sagadasaxado wlis
ganmavlobaSi 150 000 laramde Rirebulebis qonebis CuqebiT
an/da memkvidreobiT miRebisa) SemTxvevaSi;
g) III da IV rigis memkvidreebis mier sagadasaxado
wlis ganmavlobaSi 150 000 laris an meti Rirebulebis qo-
nebis CuqebiT an/da memkvidreobiT miRebis SemTxvevaSi.
III da IV rigis memkvidreebis mier sagadasaxado wlis
ganmavlobaSi 150 000 laris an meti Rirebulebis qonebis
CuqebiT an/da memkvidreobiT miRebis SemTxvevaSi saSemosavlo
gadasaxadi eqvemdebareba gadaxdas 2 kalendaruli wlis gan-
mavlobaSi, romlis drosac deklaraciis wardgenisa da gada-
saxadis gadaxdis vadebs gansazRvravs saqarTvelos finansTa
ministri.
saqarTveloSi arsebuli diplomatiuri statusis mqone
saerTaSoriso organizaciebis mier saqarTvelos moqalaqee-
bisTvis gadaxdili anazRaurebis dabegvris wess gansazRvravs
saqarTvelos finansTa ministri.
sawarmo, organizacia da ararezidenti sawarmos mudmivi
dawesebuleba (sawarmoebi, romlebic mogebis gadasaxadiT
ibegrebian sagadasaxado kodeqsis 97-e muxlis pirveli-me-3
da 91 nawilebiT gaTvaliswinebuli dabegvris obieqtebis mi-
xedviT anu ganawilebuli mogebis principiT da sistemur-
eleqtronuli formiT azartuli TamaSobebis organizebis
nawilSi moTamaSeebisgan miRebul fsonebsa da moTamaSeebze
gacemul mogebas Soris sxvaobiT) valdebuli arian, yovel-
Tviurad, araugvianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15
ricxvisa sagadasaxado organos warudginon deklaracia moge-
bis gadasaxadis Sesaxeb.

257
fizikuri piri, romelic saSemosavlo gadasaxadiT
ibegreba sagadasaxado kodeqsis me-80 muxlis me-7 nawiliT
gaTvaliswinebuli dabegvris obieqtis mixedviT (sistemur-
eleqtronuli formiT azartuli TamaSobebis organizebidan
miRebul Semosavalze da aRniSnuli saqmianobis nawilSi
saSemosavlo gadasaxadiT dabegvris obieqtia azartul
TamaSobaze/TamaSobebze moTamaSeebisgan miRebul fsonebsa da
moTamaSeebze gacemul mogebas Soris sxvaoba), valdebulia
yovelTviurad, araugvianes saangariSo Tvis momdevno Tvis 15
ricxvisa sagadasaxado organos warudginos deklaracia
saSemosavlo gadasaxadis Sesaxeb.
2024 wlis 1 ianvridan arasamewarmeo saqmianobis farg-
lebSi qonebis/aqtivis miwodebiT nameti Semosavlis miRebis
SemTxvevaSi fizikuri piri valdebulia, araugvianes saanga-
riSo Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa sagadasaxado organos
warudginos deklaracia saSemosavlo gadasaxadis Sesaxeb.
gadaxdis wyarosTan gadasaxadis dakaveba evaleba saga-
dasaxado agents, romelic aris iuridiuli piri, sawar-
mo/organizacia an mewarme fizikuri piri, kerZod:
a) piri, romelic daqiravebuls uxdis xelfass, garda:
a.a) Tavisufali industriuli zonis sawarmos mier sa-
qarTvelos rezidenti daqiravebulisaTvis gadaxdili xelfa-
sisa;
a.b) ararezidentis mier daqiravebulisaTvis gadaxdili
xelfasisa, rodesac aseTi xarji ar miekuTvneba ararezidentis
mudmivi dawesebulebis xarjebs;
m a g a l i T i:
fizikuri piri, romelic ar aris mewarme, aSenebs saxls.
amisaTvis man daiqirava fizikuri pirebi da unazRaurebs maT
momsaxurebis Tanxas Sesrulebuli samuSaos mixedviT. daqirave-
bul pirebs ara aqvT gadasaxadis gadamxdelis mowmoba.
mocemul pirobebSi:
aramewarme damqiravebel fizikur pirs ara aqvs valdebu-
leba, daakavos saSemosavlo gadasaxadi daqiravebuli fizikuri

258
pirebisaTvis gadaxdili sazRauridan. Tumca, Semosavlis mimReb
fizikur pirebs (daqiravebulebs) Tavad evalebaT, gadaixadon
saSemosavlo gadasaxadi 153-e muxlis 1-li nawilis “a” punqtis
Sesabamisad.
b) piri, romelic pirs uxdis pensias, garda im pensiisa,
romelic gaicema saxelmwifo socialuri uzrunvelyofis sis-
temaSi;
g) piri, romelic ixdis sagadasaxado kodeqsis 134-e mux-
lis pirveli nawiliT gansazRvrul gadasaxdelebs (arareziden-
tebze ganacemebs);
d) sawarmo/organizacia an mewarme fizikuri piri, rome-
lic gaweuli momsaxurebis Rirebulebas unazRaurebs fizikur
pirs (garda dRg-is gadamxdelad registrirebuli fizikuri pi-
risa, notariusisa, kerZo aRmasruleblisa, mikro biznesis sta-
tusis mqone fizikuri pirisa da fiqsirebuli gadasaxadis ga-
damxdelis statusis mqone fizikuri pirisa, Sesabamisi saqmia-
nobis nawilSi), romelic individualur mewarmed daregistri-
rebuli ar aris;
e) wamaxalisebeli gaTamaSebis, samorines (azartuli tur-
niris mowyobis nawilSi), azartuli klubis (azartuli turni-
ris mowyobis nawilSi), lotos, bingosa da latariis momwyobi
piri, romelic fizikur pirs uxdis mogebas.
SeniSvna:
fizikuri piris mier miRebuli mogebisas, misi moTxovnis
SemTxvevaSi, samorines, azartuli klubis, totalizatoris, sa-
TamaSo aparatebis salonis momwyobi piri aRniSnuli saqmiano-
bis nawilSi valdebulia, Seasrulos sagadasaxado agentisaTvis
gaTvaliswinebuli valdebulebebi;
e1) piri, romelic aris sistemur-eleqtronuli formiT
azartuli an/da momgebiani TamaSobebis (garda wamaxalisebeli
gaTamaSebisa) organizatori da moTamaSeze sistemur-eleqtro-
nuli saTamaSo angariSidan gascems Tanxas;
v) piri, romelic pirs uxdis stipendias, garda saxelmwi-
fo stipendiisa;

259
z) rezidenti sawarmo, romelic pirs uxdis dividends;
T) piri, romelic pirs uxdis procents (ssk-s 131-e
muxliT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi);
i) piri, romelic fizikur pirs uxdis roialts;
k) „fasiani qaRaldebis bazris Sesaxeb“ saqarTvelos kano-
nis me-2 muxlis 26-e punqtiT gaTvaliswinebuli sabrokero
kompania, gadasaxadis gadamxdelad araregistrirebuli piris
fasiani qaRaldebis realizaciis SemTxvevaSi, aseTi realizaci-
iT miRebuli nameti Semosavlis gacemisas;
l) piri, romelic qonebas usasyidlod gadascems fizikur
pirs, romelic individualur mewarmed registrirebuli ar
aris, garda am piris mier amave fizikuri pirisTvis sagadasa-
xado wlis ganmavlobaSi 1000 laramde Rirebulebis qonebis
usasyidlod gadacemisa, anu wyarosTan dabegvras eqvemdebareba
mxolod is Tanxa, ra TanxiTac (wlis ganmavlobaSi jamurad)
qonebis sabazro Rirebuleba aRemateba 1 000 lars;
m) ssz-is statusis mqone iuridiuli piri – sagadasaxa-
1
do kodeqsis 133 muxliT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi;
2
n) turistuli sawarmo – sagadasaxado kodeqsis 133
muxliT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi;
o) piri, romelic am kodeqsis 1333 muxliT gaTvalis-
winebul SemTxvevaSi fizikur pirs unazRaurebs misgan SeZenili
saqonlis Rirebulebas.
gadaxdis wyarosTan gadasaxadis dakavebisas:
a) gadasaxadis dakavebisa da biujetSi misi gadaricxvi-
saTvis pasuxismgebloba ekisreba Semosavlis gadamxdels;
b) gadasaxadis Tanxis daukaveblobis SemTxvevaSi Semosav-
lis gadamxdeli valdebulia biujetSi Seitanos daukavebeli
gadasaxadis Tanxa faqtobrivad gadaxdili anazRaurebis Sesaba-
misad da masTan dakavSirebuli sanqciebi;
g) Semosavlis gadamxdelis saxeliT gadasaxadisa da san-
qciebis Tanxa SeiZleba gadaixados Semosavlis mimRebma.

260
piri, romelic gadaxdis wyarosTan akavebs gadasaxads,
valdebulia:
a) biujetSi gadaricxos gadasaxadi pirisaTvis Tanxis ga-
daxdisTanave, xolo ganacemis arafuladi formiT ganxorciele-
bis SemTxvevaSi – Sesabamisi Tvis bolo ricxvSi;
b) xelfasis gadaxdisas Semosavlis mimReb fizikur pirs
misi moTxovnis SemTxvevaSi misces cnoba am piris gvarisa da
saxelis, Semosavlis Tanxisa da saxeobis, agreTve, dakavebuli
gadasaxadis (Tu gadasaxadi dakavebuli iyo) Tanxis miTiTebiT;
g) cnoba Semosavlis mimRebi piris saregistracio nomris,
gvarisa da saxelis, sacxovrebeli adgilis misamarTis, saanga-
riSo periodisaTvis Semosavlis saerTo Tanxisa da dakavebuli
gadasaxadis saerTo Tanxis miTiTebiT:
g.a) warudginos sagadasaxado organos ara ugvianes gada-
saxadis dakavebis Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisa;
g.b) gadasces Semosavlis mimReb pirs misi moTxovnis Sem-
TxvevaSi.
sawarmo da mewarme fizikuri piri, romelTa saangariSo
periodia kalendaruli weli (saqmianobis im nawilSi, rom-
lisTvisac dabegvris obieqti kalendaruli wlis mixedviT ga-
nisazRvreba), valdebuli arian, mimdinare gadasaxdelebis Tan-
xebi biujetSi Seitanon wina saangariSo periodis wliuri ga-
dasaxadis mixedviT, Semdegi odenobiT:
a) araugvianes 15 maisisa _ 25%;
b) araugvianes 15 ivlisisa _ 25%;
g) araugvianes 15 seqtemberisa _ 25%;
d) araugvianes 15 dekemberisa _ 25%.
gadasaxadis gadamxdeli, romelsac gasuli sagadasaxado
wlis ganmavlobaSi ar gaaCnda dasabegri Semosavali (mogeba),
aseve piri, romelsac mimdinare wels gauuqmda mikro biznesis
an fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusi da gasuli
sagadasaxado wlis mixedviT hqonda dasabegri Semosavali mim-
dinare gadasaxadebs ar ixdis.
Tu gadasaxadis gadamxdelis mimdinare sagadasaxado wlis

261
mosalodneli dasabegri Semosavali (mogeba), maT Soris sagada-
saxado SeRavaTebis gaTvaliswinebiT, aranakleb 50%-iT mcirde-
ba gasuli sagadasaxado wlis SemosavalTan (mogebasTan) Seda-
rebiT da aRniSnulis Sesaxeb igi mimdinare gadasaxdelebis ga-
daxdis vadis dadgomamde acnobebs Sesabamis sagadasaxado orga-
nos, gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, Seamciros an saer-
Tod ar gadaixados mimdinare gadasaxdelebis Tanxebi. amasTan,
im SemTxvevaSi, Tu warmodgenili faqtobrivi wliuri Sedegebis
mixedviT ar dasturdeba mosalodneli dasabegri Semosavlis
(mogebis) aranakleb 50%-iT Semcireba da gadasaxadis gadam-
xdels saangariSo wlis ganmavlobaSi sruli odenobiT ar ga-
dauxdia mimdinare gadasaxdelebi, maSin man unda gadaixados sa-
uravi _ mimdinare gadasaxdelebis gadaxdis vadebis dadgenili
TariRebidan sagadasaxado deklaraciis wardgenis TariRamde
arsebul drois monakveTSi.
Tu wina sagadasaxado periodTan SedarebiT icvleba gada-
saxadis ganakveTi, gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, mimdi-
nare gadasaxdelebi gadaixados wina sagadasaxado wlis dasabeg-
ri Semosavlidan (mogebidan) mimdinare sagadasaxado wlisTvis
moqmedi ganakveTis mixedviT gadaangariSebuli Tanxebidan.
mimdinare gadasaxdelTa biujetSi Caricxuli Tanxebi ga-
dasaxadis gadamxdels CaeTvleba sagadasaxado wlis mixedviT
daricxul gadasaxadSi.
yvela zemoaRniSnuli gadasaxadis mixedviT, sagadasaxado
valdebulebis gansazRvris periodad anu sagadasaxado periodad
dadgenilia kalendaruli weli, romelic moicavs drois monak-
veTs saangariSo wlis pirveli ianvridan 31 dekembris CaTvliT.
amasTan, 1 dekembridan 31 dekembris CaTvliT dafuZnebuli sa-
warmoebisaTvis _ drois monakveTs dafuZnebis dRidan momdevno
wlis 31 dekembris CaTvliT.
rogorc ukve aRvniSneT, sawarmoebi da mewarme fizikuri
pirebi, valdebulni arian, mimdinare gadasaxdelebis Tanxebi bi-
ujetSi Seitanon gasuli sagadasaxado wlis wliuri gadasaxa-
dis mixedviT sagadasaxado kodeqsiT dadgenil vadebSi da pro-

262
porciiT.
m a g a l i T i:
sawarmom 2021 wels mogebis gadasaxadis wliur deklaracia-
Si aCvena dasabegri mogeba 1 000 000 laris odenobiT, Sesa-
bamisad mogebis gadasaxadi (pirobiTad) 150 000 lari
(1 000 000 * 15%).
2022 wels sawarmo ar elodeba dasabegri mogebis mniSvne-
lovan cvlilebas gasul 2021 welTan SedarebiT.
mocemul pirobebSi:
sawarmo valdebulia 2022 wlis ganmavlobaSi gadaixados
(sagadasaxado organo valdebulia sagadasaxado kodeqsiT dawe-
sebul vadebSi daaricxos) mogebis gadasaxadis mimdinare gada-
saxdelebi Semdegi odenobiT:
araugvianes 15 maisisa _ 37 500 lari,
araugvianes 15 ivlisisa_ 37 500 lari,
araugvianes 15 seqtembrisa _ 37 500 lri,
araugvianes 15 dekembrisa _ 37 500 lari.
gadamxdels sagadasaxado wlis ganmavlobaSi gadaxdili
mimdinare gadasaxdelebis Tanxebi eTvleba sagadasaxado wlis
mixedviT daricxul gadasaxadSi.
m a g a l i T i:
wina magaliTis pirobebi ucvleli rCeba im gansxvavebiT, rom
sawarmom 2022 wlis wliur deklaraciaSi aCvena dasabegri mo-
geba 1 200 000 lari da Sesabamisad mogebis gadasaxadi 180
000 lari.
mocemul pirobebSi:
sawarmos mimdinare wlis 1 aprilisaTvis mogebis gadasaxa-
dis damatebiT gadaxdis valdebuleba warmoeSveba 30 000 lar-
ze (180 000 - 150 000).
gadamxdeli, pirveli sagadasaxado periodis mixedviT (sa-
warmo dafuZnda saangariSo welSi, fizikurma pirma daiwyo same-
warmeo saqmianoba) mimdinare gadasaxdelebs ar ixdis. aseve Tu
gadamxdelma gasuli sagadasaxado weli daamTavra zaraliT (ar
gaaCnda dasabegri Semosavali (mogeba), mas saangariSo wels mim-

263
dinare gadasaxdelebis gadaxdis valdebuleba ar warmoeSveba.
m a g a l i T i:
sawarmom 2021 wels mogebis gadasaxdis wliur deklaraciaSi
aCvena zarali (gamoqviTebis gadameteba erTobliv Semosavalze)
100 000 laris odenobiT.
mocemul pirobebSi:
sawarmos 2022 wels mimdinare gadasaxdelebis gadaxdis
valdebuleba ar warmoeSveba.
sawarmo, romelic dafuZndeba kalendaruli wlis 1 dekem-
bridan 31 dekembris CaTvliT, momdevno sagadasaxado wels mim-
dinare gadasaxdelebs ar gadaixdis, radgan is misTvis pirveli
sagadasaxado periodia.
m a g a l i T i:
sawarmo dafuZnda da funqcinireba daiwyo 2021 wlis 3 dekem-
bers, am wlis 31 dekembramde (28 dReSi) man miiRo mogeba 15
000 lari.
mocemul pirobebSi:
sawarmo 2022 wels mimdinare gadasaxdelebs ar gadaixdis,
vinaidan misTvis mogebis gadasaxadis miznebisaTvis pirvel saga-
dasaxado periods warmoadgens drois monakveTi, dafuZnebis
dRidan momdevno wlis bolomde anu 2021 wlis 3 dekembridan
2022 wlis 31 dekembris CaTvliT.
gadamxdels ufleba aqvs, Semcirebuli odenobiT an saer-
Tod ar gadaixados mimdinare gadasaxdelebi Tu gasuli wlis
SemosavalTan (mogebasTan) SedarebiT misi mosalodneli dasa-
begri Semosavali (mogeba) mcirdeba aranakleb 50%-iT da amis
Sesaxeb mimdinare gadasaxdelis vadis dadgomamde acnobebs saga-
dasaxado organos.
m a g a l i T i:
sawarmom 2021 wels mogebis gadasaxdais wliur deklaraciaSi
aCvena dasabegri mogeba 1 000 000 laris odenobiT, Sesabamisad
mogebis gadasaxadi (pirobiTad) 150 000 lari
(1 000 000 * 15%). gadamxdelma 2022 wlis 10 ivniss sagada-
saxado organos werilobiT acnoba imis Sesaxeb, rom mas 2022

264
wels mosalodneli dasabegri mogeba wina wlis mogebasTan Se-
darebiT umcirdeba ara nakleb 50%-iT. iyenebs kanoniT miniWe-
bul uflebas (Seamciros an saerTod ar gadaixados) da ar ix-
dis mimdinare gadasaxadelebs.
mocemul pirobebSi:
sagadasaxado organo valdebulia, Seasrulos sawarmos
moTxovna da momavali sami vadis mixedviT aRar ganaxorcielos
mimdinare gadasaxdelebis daricxva. rac Seexeba 2022 wlis 15
maisis savados mixedviT daricxul mimdinare gadasaxdels
(37500 lari), is ar Semcirdeba, radgan sawarmom mosalodneli
Semcirebis Sesaxeb pirveli savados dadgomamde ar acnoba saga-
dasaxado organos.
m a g a l i T i:
wina magaliTSi aRniSnulma sawarmom 2023 wlis 15 Tebervals
sagadasaxado inspeqciaSi waradgina 2022 wlis mogebis gadasax-
dis deklaracia da masSi dasabegri mogeba aCvena 550 000 la-
ris odenobiT, anu 2022 welTan SedarebiT 45 %-iT Semcirebu-
li.
mocemul pirobebSi:
vinaidan sawarmos dasabegri mogeba Seumcirda 50%-ze nak-
lebi odenobiT, rac imas niSnavs, rom daculi ar aris sagada-
saxado kodeqsis 155 muxlis me-3 nawiliT gaTvaliswinebuli
piroba, gadamxdels gadaxdeba sauravi mimdinare gadasaxdelebis
gadaxdis vadebis dadgenili TariRebidan wliuri deklaraciis
wardgenis TariRamde arsebuli drois monakveTSi. kerZod, sa-
warmos gadasaxdelis gadauxdelobis SemTxvevaSi 2022 wlis 15
Tebervlamde periodze sauravi daericxeba 2021 wlis 16 maisi-
dan 37500 larze, 16 ivlisidan 75000 larze, 16 seqtembridan
112500 larze da 16 dekembridan 2022 wlis 15 Tebervlamde
150000 larze.
m a g a l i T i:
sawarmom 2021 wels mogebis gadasaxadis wliur deklara-
ciaSi aCvena dasabegri mogeba 1 000 000 laris odenobiT, Se-
sabamisad mogebis gadasaxadi (pirobiTad) 150 000 lari (1 000

265
000 * 15%). gadamxdelma 2022 wlis 10 ivniss sagadasaxado
organos werilobiT acnoba imis Sesaxeb, rom mas 2022 wels
mosalodneli dasabegri mogeba wina wlis mogebasTan SedarebiT
umcirdeba ara nakleb 50%-iT. iyenebs kanoniT miniWebul ufle-
bas (Seamciros an saerTod ar gadaixados) gadaixados mimdina-
re gadasaxdelebi Semcirebuli odenobiT, Sesabamisad 60 000
lari, nacvlad 150 000 larisa. m.S. momaval sam savado gada-
saxdelze (15 ivlisi, 15 seqtemberi, 15 dekemberi) 22500 lari
(60 000 – 37 500) (vinaidan maisis Tvis ukve gadaxdilia) anu
TiToeul savadoze 7500 lari.
mocemul pirobebSi:
sagadasaxado organo valdebulia Seasrulos sawarmos
moTxovna da 2022 wlis 15 ivlisis, 15 seqtembris da 15 dekem-
bris savadoebis mixedviT sawarmos daaricxos 7500 lari, xo-
lo 15 maisis savados mixedviT daricxuli mimdinare gadasax-
deli (37500 lari) datovos ucvleli, radgan sawarmom mosa-
lodneli Semcirebis Sesaxeb pirveli savados dadgomamde ar
acnoba sagadasaxado organos.
m a g a l i T i:
wina magaliTSi aRniSnulma sawarmom 2023 wlis 15 Tebervals
sagadasaxado inspeqciaSi waradgina 2022 wlis mogebis gadasax-
dis deklaracia da masSi dasabegri mogeba aCvena 550 000 la-
ris odenobiT, anu 2022 welTan SedarebiT 45 %-iT Semcirebu-
li. am sawarmos 2022 welSi daricxuli mimdinare gadasaxde-
lebi 60 000 lari (22500 + 37500) mTlianad gadaxdili aqvs.
mocemul pirobebSi:
vinaidan sawarmos dasabegri mogeba Seumcirda 50%-ze nak-
lebi odenobiT, gadamxdels gadaxdeba sauravi mimdinare gada-
saxdelebis gadaxdis vadebis dadgenili TariRebidan wliuri
deklaraciis wardgenis TariRamde arsebul drois monakveTSi.
kerZod, sawarmos sauravi daericxeba: 2022 wlis 16 ivlisidan
30 000 larze (37500-7500); 16 seqtembridan 60 000 larze
(30 000+30 000) da 16 dekembridan 2023 wlis 15 Tebervlam-
de periodSi 90 000 larze (60 000+30 000).

266
sagadasaxado kanonmdebloba gadamxdels ar uwesebs raime
saxis SezRudvas imis Taobaze, Tu romel savadomde aqvs mas
ufleba miiRos gadawyvetileba sagadasaxado kodeqsis 155 mux-
lis me-3 nawiliT gaTvaliswinebuli uflebis gamoyenebis Tao-
baze. faqtobrivad, aRniSnulis Taobaze gadamxdels ufleba
aqvs sagadasaxado organos mimarTos mimdinare gadasaxdelebis
dawesebuli savadoebis gasvlamde.
m a g a l i T i:
sawarmom 2021 wels mogebis gadasaxdis wliur deklaraciaSi
aCvena dasabegri mogeba 1 000 000 laris odenobiT, Sesabamisad
mogebis gadasaxadi (pirobiTad) 150 000 lari (1 000 000 *
15%). gadamxdelma sagadasaxado inspeqcias 2022 wlis 20 iv-
liss acnoba saangariSo wlis mosalodneli dasabegri mogebis
gasuli wlis mogebasTan SedarebiT ara nakleb 50%-iT Semci-
rebis Sesaxeb da moiTxova ukve gadaxdili 75 000 laris
(37500 lari gadaixada 15 maisamde da 37500 lari _ 15 ivli-
samde) dabruneba.
mocemul pirobebSi:
sagadasaxado inspeqcia valdebulia, gadamxdelis mier war-
modgenili informaciis safuZvelze sawarmos ar daaricxos 15
seqtembrisa da 15 dekembris savado gadasaxdelebi. magram sa-
warmos moTxovnas, rom moaxdinos gasul savadoebze daricxu-
li 75 000 laris dabruneba, sagadasaxado organo ver daakma-
yofilebs, radgan sawarmom Semosavlebis mosalodneli Semcire-
bis Sesaxeb pirveli da meore savadoebis dadgomamde ar acnoba
mas.

267
Tavi XV
damatebuli Rirebulebis gadasaxadi

damatebuli Rirebulebis gadasaxadi yvelaze axalgazrda


gadasaxadia. misi amoRebis sqema SemuSavebul iqna gasul sau-
kuneSi, 1954 wels, frangi ekonomistis, m. lores, mier.
dReisaTvis dRg ikribeba msoflios 170-ze met qveyana-
Si, zogierT qveyanaSi igi SemoRebul iqna gacilebiT gvian,
vidre evropis ekonomikuri TanamSromlobis wevr qveynebSi.
magaliTad, iaponiaSi aRniSnuli gadasaxadi SemoRebul iqna
1989 wlidan, xolo kanadaSi - 1990 wlidan. aSS-Si igi sa-
erTod ar ikribeba.
saqarTveloSi dRg SemoRebul iqna 1992 wlis 15 mar-
tidan da igi warmoadgens biujetis sagadasaxado Semosavle-
bis erT-erT ZiriTad wyaros.
damatebuli Rirebulebis gadasaxadis arsis gasarkvevad
mizanSewonilia, ganisazRvros uSualod “damatebuli Rirebu-
leba”, romelic warmoadgens saqonlis an momsaxurebis Rire-
bulebis im nawils, romelsac mwarmoebeli amatebs nedleu-
lis, masalebis an momsaxurebis Rirebulebas da iyenebs war-
moebis an momsaxurebis procesSi.
damatebuli Rirebulebis gadasaxadi (dRg) _ es aris
mravalsafexuriani gadasaxadi moxmarebaze, romelic amoiReba
saqonelbrunvis yvela etapze (ix. cxrili #12).

268
dRg-s amoRebis meqanizmi (18%-iani ganakveTis pirobebSi)
cxrili #12

qonlis Rirebuleba

saqonlis SeZenisas
SeZenili saqonlis

biujetSi gadasax-
CasaTvleli dRg)
realizebuli sa-

deli (anu dari-


zacisas gadasax-
saqonlis reli-
gadaxdili (anu
(dRg-s gareSe)

(dRg-s gareSe)
saqonlis

cxuli dRg)
Rirebuleba

deli dRg
moZraobis
etapi

nedleulis
pirveladi 10 000 1 800 1 800
mwarmoebeli
gadamamuSave- 10 000 20 000 1 800 3 600 1 800
beli sawarmo
sabiTumo 20 000 25 000 3 600 4 500 900
realizatori
sacalo 25 000 40 000 4 500 7 200 2 700
realizatori
saboloo 40 000 7 200
momxmarebeli

sagadasaxado kanonmdeblobis mixedviT, dRg aris saqon-


lis an momsaxurebis moxmarebaze dadgenili gadasaxadi, ro-
melic am saqonlis an momsaxurebis fasis pirdapirpropor-
ciulia.
dRg-is gadaxdis valdebuleba warmoiSoba saqonlis mi-
wodebis an momsaxurebis gawevis yvela etapze, sacalo miwo-
debis CaTvliT.
dRg-s miznebisaTvis:
a) mcire Rirebulebis saCuqari aris− saqoneli an
momsaxureba, romlis gadacema xorcieldeba usasyidlod da
romlis Rirebuleba, dRg-is gareSe, erT fizikur pirze ar
aRemateba kalendaruli wlis ganmavlobaSi 50 lars. mcire
Rirebulebis saCuqrad ar ganixileba sareklamo da warmomad-

269
genlobiTi xarji;
b) savaWro Suamavali −aris dasabegri piri, romlis
ZiriTad saqmianobas warmoadgens Sesyiduli bunebrivi gazis
an eleqtroenergiis gadayidva da romlis mier aRniSnuli sa-
qonlis piradi miznisTvis moxmarebis moculoba umniSvneloa;
g) vauCeri aris− instrumenti, romelic warmoSobs da-
sabegri piris valdebulebas, miiRos igi, rogorc anazRau-
reba an anazRaurebis nawili saqonlis/momsaxurebis miwode-
bis sanacvlod da masSi an masTan dakavSirebul dokumentSi
identificirebadia misawodebeli saqoneli/momsaxureba an
potenciuri mimwodebeli, agreTve, am instrumentis gamoyene-
bis pirobebi;
d) erTjeradi vauCeri −aris vauCeri, romlis gamoSve-
bisas identificirebadia masTan dakavSirebuli saqonlis mi-
wodebis an momsaxurebis gawevis adgili da am operaciasTan
dakavSirebiT dasaricxi dRg;
e) mravaljeradi vauCeri −aris vauCeri, romlis gamoS-
vebisas ar aris identificirebadi masTan dakavSirebuli
saqonlis miwodebis an momsaxurebis gawevis adgili da am
operaciasTan dakavSirebiT dasaricxi dRg;
v) meoradi nivTi aris gamoyenebuli moZravi nivTi, ro-
melic gamoyenebisTvis kvlav vargisia arsebuli saxiT an
SekeTebis Semdeg, garda xelovnebis nimuSisa, sakoleqcio
nivTisa da antikvariatisa, agreTve Zvirfasi liTonis an
Zvirfasi qvisa, saqarTvelos kanonmdeblobiT gansazRvruli
mniSvnelobiT;
z) dasabegri dileri aris nebismieri dasabegri piri,
romelic ekonomikuri saqmianobis farglebSi, Semdgomi rea-
lizaciis mizniT yidulobs an sakuTari ekonomikuri saqmia-
nobisTvis iyenebs meorad nivTs, xelovnebis nimuSs, sakoleq-
cio nivTs an antikvariats an axorcielebs am saqonlis im-
ports, miuxedavad imisa, moqmedebs igi sakuTari Tu sxva
piris saxeliT, masTan xelSekrulebis safuZvelze, romlis
mixedviT sakomisios gadaxda xorcieldeba saqonlis SeZe-

270
nisas an gayidvisas;
T) fiqsirebuli dawesebuleba - nebismieri adgili,
romelic ar aris dasabegri piris dafuZnebis adgili, magram
xasiaTdeba mudmivobis sakmarisi xarisxiT, agreTve saTanado
struqturiT adamianuri da teqnikuri resursebis Tvalsaz-
risiT, rac aZlevs mas SesaZleblobas gaswios an miiRos
momsaxureba da gamoiyenos igi sakuTari saWiroebisTvis;
m a g a l i T i
germaniaSi dafuZnebuli kompania saqarTveloSi yidis manqana-
danadgarebs, am mizniT mas: sakuTrebaSi an droebiT sargeb-
lobaSi aqvs sasawyobe farTi, sadac inaxavs sarealizacio
produqcias; TbilisSi gaxsnili aqvs ofisi (ijariT an sa-
kuTrebaSi), sadac formdeba yidva/gayidvis xelSekrulebebi;
daqiravebuli hyavs personali an pirdapir akontrolebs
(moqmedeben misi miTiTebebis Sesabamisad) sxva kompaniis per-
sonals, romlebic uzrunvelyofen produqciis realizacii-
saTvis momzadebas, reklamirebas, produqciis Sesaxeb kon-
sultacias da a.S.
Sefaseba:
mocemul SemTxvevaSi germanul kompanias saqarTveloSi gaaC-
nia sakmarisi mudmivobiT damaxasiaTebeli struqtura adamia-
nuri da teqnikuri resursis TvalsazrisiT, rac saSualebas
aZlevs mas, saqarTveloSi damoukideblad ganaxorcielos sa-
qonlis miwodeba an/da momsaxurebis gaweva, aseve miiRos mom-
saxureba da gamoiyenos sakuTari saWiroebebisaTvis, Sesaba-
misad, mas warmoeSveba fiqsirebuli dawesebuleba saqarTve-
loSi.
dRg-iT dasabegr pirad (SemdgomSi −dasabegri piri)
ganixileba nebismieri piri, romelic nebismier adgilze da-
moukideblad axorcielebs nebismieri saxis ekonomikur saq-
mianobas, miuxedavad am saqmianobis miznisa da Sedegisa.
ekonomikur saqmianobad ganixileba:
a) `mewarmeTa Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis me-2 muxlis me-2
punqtiTa da me-3 muxlis pirveli da me-2 punqtebiT gaTva-

271
liswinebuli saqmianoba, romlis mixedviTac samewarmeo saq-
mianobad miiCneva marTlzomieri da araerTjeradi saqmianoba,
romelic xorcieldeba mogebis miRebis mizniT, damoukideb-
lad da organizebulad; samewarmeo saqmianobad ar iTvleba
fizikuri pirebis saxelovnebo, samecniero, samedicino, arqi-
teqturuli, saadvokato an sanotaro, saaudito, sakonsul-
tacio (maT Soris, sagadasaxado konsultantTa), sasoflo-
sameurneo an satyeo-sameurneo saqmianoba.
b) saqonlis miwodebis/momsaxurebis gawevis operaciebis gan-
maxorcielebeli pirebis saqmianoba, garda erTjeradi/arare-
gularuli xasiaTis saqmianobisa.
erTjeradi/araregularuli xasiaTis miuxedavad, nebismier
SemTxvevaSi, ekonomikur saqmianobad ganixileba arasacxovre-
beli daniSnulebis Senobis/nagebobis miwodeba.
m a g a l i T i
fizikurma pirma 2021 wlis 15 marts erTjeradad ganaxor-
ciela Semdegi saxis operaciebi:
✓ moaxdina sacxovrebeli farTis miwodeba 150 000 la-
rad - aRniSnuli operacia, dRg-is miznebisTvis ar ga-
nixileba ekonomikur saqmianobad;

✓ moaxdina arasacxovrebeli farTis miwodeba 150 000


larad - aRniSnuli operacia, dRg-is miznebisTvis ga-
nixileba ekonomikur saqmianobad da pirs warmoeqmneba
dRg-is gadaxdis valdebuleba 150000*18/118=22 881
laris odenobiT.

g) qonebis gamoyeneba regularuli Semosavlis miRebis miz-


niT.
m a g a l i T i
fizikurma pirma, romelic axorcielebs ekonomikur saqmiano-
bas da Sesabamisad, warmoadgens dasabegr pirs, 2021 wlis
ganmavlobaSi Tavisi piradi miznidan gamomdinare (vinaidan igi
apirebda sacxovreblad gadasvlas saqarTvelos farglebs ga-

272
reT), gayida mis sakuTrebaSi arsebuli 5 sacxovrebeli sax-
li/bina,
kerZod:
• agaraki qalaqgareT – 350 000 larad;
• sofel vardisubanSi da sofel SromaSi (Sesabamisad dedis
da mamis mxridan) memkvidreobiT miRebuli sakarmidamo sax-
lebi – 120 000 larad; ori sacxovrebeli bina – 500 000
larad (maT Soris erTi bina realizaciamde gaqiravebuli
hqonda iuridiul pirze).
SeniSvna: fizikur pirs aRniSnuli qonebis SeZenisas ar usar-
geblia dRg-is CaTvlis uflebiT.
Sefaseba:
• ssk-is 158-e muxlis debulebebidan gamomdinare, ekonomikur
saqmianobad ar ganixileba erTjeradi/araregularuli xasia-
Tis saqonlis miwodeba an/da momsaxurebis gaweva, garda ara-
sacxovrebeli daniSnulebis Senobis/nagebobis miwodebisa; mo-
cemuli muxlis miznisaTvis araerTjeradi/regularuli xa-
siaTis saqmianobad ganixileba saqmianoba, romelic xorciel-
deba sistematurad da organizebulad; mocemul SemTxvevaSi
fizikuri piris mier uZravi qonebis (sacxovrebeli saxle-
bis/binebis) realizacia, ganxorcielebulia piradi miznidan
gamomdinare, da ar atarebs sistematiur da organizebul xa-
siaTs (piri ar aris dakavebuli uZravi qonebiT vaWrobiT)
miuxedavad imisa, rom realizebulia 5 saxli/bina, ver CaiTv-
leba araerTjerad/regularul miwodebad. aRniSnulis gaTva-
liswinebiT xsenebul nawilSi fizikuri piris saqmianoba ar
ganixileba ekonomikur saqmianobad da Sesabamisad, mis mier
ganxorcielebuli uZravi qonebis miwodeba (mis sakuTrebaSi
arsebuli 5 sacxovrebeli saxlis/binis miwodeba) ar ganixi-
leba dRg-iT dasabegr operaciad.
m a g a l i T i
dasabegri fizikuri piris saqmianobas warmoadgens uZravi qo-
nebiT uzrunvelyofili sesxebis gacema. imis gamo, rom ses-
xis mimRebma ver SeZlo davalianebis dafarva, sesxis uzrun-

273
velsayofad sesxis gamcemis mier realizebul iqna ipoTekiT
datvirTuli komerciuli farTi 2021 wlis 20 ianvars 250
000 larad, sacxovrebeli bina 2021 wlis 1 Tebervals 150
000 larad da sacxovrebeli saxli 2021 wlis 5 oqtombers
120 000 larad.
Sefaseba:
gansaxilvel SemTxvevaSi sesxis gamcemi dasabegri piris mier
ekonomikuri saqmianobis farglebSi dasakuTrebuli aqtivebis
(sacxovrebeli da arasacxovrebeli daniSnulebis uZravi qo-
nebis) miwodeba xorcieldeba misi ZiriTadi ekonomikuri saq-
mianobidan gamomdinare (saqonlis miwodeba xorcieldeba re-
gularuli/araerTjeradi saqmianobis farglebSi). Sesabamisad,
aRniSnuli miwodebebi (rogorc sacxovrebeli, ise arasacxov-
rebeli daniSnulebis
uZravi qonebis miwodeba) ganixileba dRg-iT dasabegr ope-
raciad.
ekonomikur saqmianobad ar ganixileba:
a) sagadasaxado kodeqsis me-9 muxlis me-2 nawilis `b−v~
qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saqmianobebi: saqvelmoqmedo
saqmianoba; religiuri saqmianoba; daqiravebiT muSaoba; fizi-
kuri piris mier fuladi saxsrebis sabanko dawesebulebebsa
da sxva sakredito dawesebulebebSi depozitebsa da anabrebze
ganTavseba; saqmianobis an/da operaciebis saxeebi an/da ope-
raciebis erToblioba, romlebic ganisazRvreba saqarTvelos
finansTa ministris brZanebiT, saqarTvelos parlamentis sa-
finanso-sabiujeto komitetTan SeTanxmebiT.
m a g a l i T i:
organizacia eweva mxolod saqvelmoqmedo saqmianobas, yidu-
lobs sakvebs da am saqonels awvdis bavSvTa saxlebs. Teber-
valSi organizaciam bavSvTa saxlebs miawoda 200 000 laris
Rirebulebis bavSvis sakvebi. vinaidan organizacia ar aris
dakavebuli ekonomikuri saqmianobiT, mas am SemTxvevaSi ar
warmoeSva dRg-s gadamxdelad registraciis valdebuleba.
b) saxelmwifo xelisuflebis/municipalitetis organos an

274
sajaro samarTlis iuridiuli piris saqmianoba, Tu is saq-
mianobis ganxorcielebisas moqmedebs, rogorc saxelmwifo
organo (axorcielebs saxelmwifos mier misTvis delegire-
bul uflebamosilebas), im SemTxvevaSic ki, rodesac am saq-
mianobisTvis dadgenilia sawevro, mosakrebeli, safasuri an
sxva gadasaxdeli, garda:
b.a) telesakomunikacio momsaxurebisa;
b.b) wylis, gazis, eleqtroenergiis an Tboenergiis miwode-
bisa;
b.g) saqonlis transportirebisa;
b.d) portis an aeroportis momsaxurebisa;
b.e) mgzavris transportirebisa;
b.v) realizaciis mizniT warmoebuli saqonlis miwodebisa;
b.z) saSuamavlo saagentos meSveobiT sasoflo-sameurneo
produqciis miwodebisa da momsaxurebis gawevisa;
b.T) gamofena-gayidvis organizebisa;
b.i) dasawyobebisa;
b.k) sareklamo saqmianobisa;
b.l) turistuli agentis saqmianobisa;
b.m) sazogadoebrivi kvebisa;
b.n) radio da telesamauwyeblo saqmianobisa.
dRg-iT dasabegri operaciebia:
a) dasabegri piris mier saqarTvelos teritoriaze ekonomi-
kuri saqmianobis farglebSi anazRaurebis sanacvlod saqon-
lis miwodeba;
b) dasabegri piris mier saqarTvelos teritoriaze ekonomi-
kuri saqmianobis farglebSi anazRaurebis sanacvlod momsa-
xurebis gaweva;
g) saqonlis importi.
dasabegr operaciad aRar ganixileba droebiTi Semotana.
saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva, romelic sxva
saxis saqonlis miwodebasTan an momsaxurebis gawevasTan uSu-
alodaa dakavSirebuli an sxva saxis saqonlis miwodebisTvis
an momsaxurebis gawevisTvis damxmare xasiaTisaa, ganixileba

275
am momsaxurebis gawevis/saqonlis miwodebis nawilad.
saqonlis miwodeba aris materialuri qonebis gankarg-
vaze mesakuTris uflebis gadacema. saqonlis miwodebad aseve
ganixileba:
a) anazRaurebis sanacvlod, saxelmwifo xelisuflebis/ muni-
ci palitetis organos gadawyvetilebiT an/da kanoniT gaTva-
liswinebul SemTxvevaSi, qonebaze sakuTrebis uflebis gada-
cema;
b) saqonlis faqtobrivi gadacema ijaris, lizingis an msgavsi
xelSekrulebiT, gamosyidvis pirobiT;
m a g a l i T i:
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis 1
marts saqarTvelos teritoriaze ganaxorciela Semdegi sa-
xis operacia, miawoda dRg-is dasabegri saqoneli 2000 la-
rad dRg-is CaTvliT, winaswar sakompensacio Tanxa ar miuRia
- piri valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is deklara-
cia da dabegros 2000*18/118=305 lari.
m a g a l i T i:
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis 1
marts gaaforma salizingo xelSekruleba saqonlis Semdgomi
gamosyidvis pirobiT, 1 wliT, salizingo momsaxurebis sarge-
beli Seadgens 20%, salizingo sagani aris kompiuteruli
teqnika. saqonlis faqtobrivi gadacema ganxorcielda 20
marts 20000 larad (fasi dRg-is gareSe)
20000 lari daibegreba saqonlis faqtobrivad gadacemis mo-
mentSi - piri valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is
deklaracia da dabegros momsaxureba 20000*18%=3600 lari.
salizingo momsaxurebis sargebeli dRg-iT ar daibegreba.
g) saqonlis gadacema xelSekrulebis safuZvelze, romlis mi-
xedviT sakomisio anazRaureba xorcieldeba saqonlis SeZenis
an gayidvis SemTxvevaSi.
eleqtroenergia, gazi, wyali, Tboenergia, gagrilebis
energia da sxva msgavsi qoneba ganixileba materialur qone-
bad. fuli (garda sakoleqcio nimuSis an/da numizmaturi da-

276
niSnulebis monetisa), agreTve, kri ptografiuli valuta
(kri ptoaqtivi), saqonlad ar ganixileba.
m a ga l i T i
dasabegrma pirma 2021 wlis 15 marts ganaxorciela 20000
larad kri ptoaqtivis miwodeba rezident sawarmoze.
Sefaseba:
kri ptoaqtivis miwodeba (kri ptoaqtivis gacvla erovnul an
ucxour valutaze) da masze sakuTrebis uflebis gadacema
ar warmoadgens dRg-iT dasabegr operacias, vinaidan kri pto-
aqtivi ar ganixileba saqonlad.
anazRaurebis sanacvlod saqonlis miwodebad, aseve, ganixi-
leba:
a) dasabegri piris mier saqonlis usasyidlod miwodeba, Tu
mas am saqonelze an masze gaweul xarjze dRg srulad an na-
wilobriv aqvs CaTvlili. amasTanave, saqonlis gadacema/gamo-
yeneba nimuSis an mcire Rirebulebis saCuqris saxiT, ar gani-
xileba anazRaurebis sanacvlod saqonlis miwodebad;
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis 5
marts ganaxorciela Semdegi saxis operaciebi:
• bavSvTa saxls usasyidlod miawoda 10000 larad SeZeni-
li saqoneli (CaTvla ar miuRia) - aRniSnuli saqonlis
miwodebad ar ganixileba;

• moxucTa TavSesafars usasyidlod miawoda 5000 larad


dRg-is gareSe SeZenili saqoneli (CaTvla miRebulia) -
aRniSnuli iTvleba saqonlis miwodebad - piri val-
debulia waradginos martis Tvis dRg-is deklaracia da
dabegros 5000*18%=900 lari;

• bavSvTa saxls usasyidlod miawoda mis mier warmoebuli


10000 laris dRg-is gareSe saqoneli, warmoebisas dRg-
is CaTvla miRebulia - aRniSnuli iTvleba saqonlis mi-

277
wodebad - piri valdebulia waradginos martis Tvis
dRg-is deklaracia da dabegros 10000*18%=1800 lari
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma mewarmem 2021 wlis
10 marts ganaxorciela Semdegi saxis operaciebi:
• momxmarebels usasyidlod miawoda (aCuqa) 50 larad
(dRg-is gareSe) SeZenili/warmoebuli saqoneli /momsaxu-
reba (CaTvla miRebulia) wlis ganmavlobaSi aRniSnul
pirze meti sxva Cuqeba ar ganuxorcielebia - aRniSnuli
saqonlis miwodebad ar ganixileba;

• momxmarebels usasyidlod miawoda (aCuqa) 1500 larad


(dRg-is gareSe) SeZenili/warmoebuli saqoneli/momsaxu-
reba (CaTvla miRebulia) - aRniSnuli iTvleba saqonlis
miwodeba - piri valdebulia, waradginos martis Tvis
dRg-is deklaracia da dabegros 1500*18%=270 lari;

• momxmarebels usasyidlod miawoda 200 larad (dRg-is


gareSe) SeZenili/warmoebuli saqoneli (nimuSi) saqonlis
Semdgomi realizaciis mizniT (CaTvla miRebulia) – aR-
niSnuli saqonlis miwodebad ar ganixileba;
b) dasabegri piris mier sakuTari warmoebis Senobis/nagebobis
ZiriTad saSualebad gamoyeneba, Tu igi srulad ver miiRebda
dRg-is CaTvlas am Senobis/nagebobis sxva pirisgan SeZenis
SemTxvevaSi.
SeniSvna: am qvepunqtis miznisTvis sakuTar warmoebad ganixi-
leba dasabegri piris sakuTrebaSi/mflobelobaSi arsebul
miwis nakveTze Senobis/nagebobis mSenebloba sakuTari Zale-
biT an/da samSeneblo-samontaJo momsaxurebis SeZenis gziT;
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis
15 marts ekonomikuri saqmianobis nawilSi gamoiyena mis mier

278
warmoebuli Senoba, romlis warmoebis Rirebuleba Seadgens
100000 lars, Tu:
✓ aRniSnuli Senoba gamoyenebul iqna mxolod dRg-iT dasa-
begr operaciebSi – is saqonlis miwodebad ar ganixileba;

✓ aRniSnuli Senoba gamoyenebul iqna mxolod dRg-gan CaTv-


lis uflebis gareSe gaTavisuflebul operaciaSi - is
iTvleba saqonlis miwodebad - piri valdebulia warad-
ginos martis Tvis dRg-is deklaracia da dabegros
100000*18%=18000lari;

✓ aRniSnuli Senoba gamoyenebul iqna dRg-gan CaTvlis uf-


lebiT da CaTvlis uflebis gareSe gaTavisuflebul ope-
raciaSi, romelic ar imijneba (wina wels CaTvlis ufle-
bis gareSe gaTavisuflebuli brunvis wili Seadgens 15%)
- is ar iTvleba saqonlis miwodebad - 18000 laris mea-
Tedi dekembris TveSi daeqvemdebareba dRg-s daricxvas ka-
lendaruli wlis saerTo brunvis TanxaSi im dasabegri
operaciebis Tanxis xvedriTi wilis proporciulad, ro-
melzec mas ar aqvs dRg-is CaTvlis miRebis ufleba.

✓ aRniSnuli Senoba gamoyenebuli iqna dRg-gan CaTvlis uf-


lebiT da CaTvlis uflebis gareSe gaTavisuflebul ope-
raciaSi, romelic ar imijneba (wina wels CaTvlis ufle-
bis gareSe gaTavisuflebuli brunvis wili Seadgens 22%)
- is iTvleba saqonlis miwodebad - piri valdebulia wa-
radginos martis Tvis dRg-is deklaracia da dabegros
100000*18%=18000 lari (dekembris TveSi CaiTvlis
18000 l. meaTeds wilis Sesabamisad).

SeniSvna: gamoyenebulia dRg-s proporciuli CaTvlebis we-


si, romlis Sesaxebac detaluri informacia ganxilulia
qvemoT.
m a ga l i T i

279
samedicino momsaxurebis profilis saqarTveloSi dafuZne-
bulma sawarmom daiwyo sakuTari ZalebiT administraciuli
Senobis mSenebloba. 2021 wlis 24 noembers sawarmom daasru-
la aRniSnuli mSenebloba, aRricxa ZiriTad saSualebad da
daiwyo misi gamoyeneba. aRniSnuli Senobis warmoebis fasi
aWarbebs 100 000 lars.
varianti I. 2020 wlis periodSi sawarmos operaciebis Tanxa,
romelzec ar hqonda dRg-s CaTvlis miRebis ufleba, saerTo
brunvis 20%-ze naklebi iyo;
varianti II. 2020 wlis periodSi sawarmos operaciebis Tan-
xa, romelzec ar hqonda dRg-s CaTvlis miRebis ufleba, sa-
erTo brunvis 20%-ze meti iyo.
Sefaseba:
ssk-is 160-e muxlis me-3 nawilis b) qvepunqtis mixedviT,
dasabegri piris mier anazRaurebis sanacvlod saqonlis miwo-
debad ganixileba sakuTari warmoebis Senobis/nagebobis Ziri-
Tad saSualebad gamoyeneba, Tu igi srulad ver miiRebda
dRg-is CaTvlas am Senobis/nagebobis sxva pirisgan SeZenis
SemTxvevaSi.
meore variantis mixedviT sawarmos ssk-is 160-e muxlis me-3
nawilis b) qvepunqtis Tanaxmad warmoeSveba dRg-iT dasabegri
operacia Sesabamisad, vinaidan dasabegri operaciis Tanxa
aWarbebs registraciisTvis dadgenil zRvars (100 000
lars), sawarmom dRg-is gadamxdelad registraciis mizniT
sagadasaxado organos unda mimarTos araugvianes 26 noembri-
sa. vinaidan dRg-iT dasabegrma Tanxam erTi operaciis farg-
lebSi gadaaWarba 100 000-larian zRvars, aRniSnuli mTlia-
nad eqvemdebareba dRg-iT dabegvras.
g) dasabegri piris mier saqonlis miwodeba misi daqiravebu-
li piris piradi sargeblobisTvis an miwodeba/gamoyeneba sa-
kuTari saqmianobis miznisgan gansxvavebuli mizniT, Tu mas am
saqonelze an masze gaweul xarjze dRg srulad an nawilob-
riv aqvs CaTvlili;

280
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma mewarmem 2021 wlis
10 marts ganaxorciela Semdegi saxis operaciebi:
✓ piradi sargeblobisTvis gamoiyena 1000 larad SeZenili
saqoneli (CaTvla ar miuRia) - aRniSnuli saqonlis miwo-
debad ar ganixileba;
✓ piradi sargeblobisTvis gamoiyena 2000 larad dRg-s ga-
reSe SeZenili saqoneli (CaTvla miRebulia)- aRniSnuli
iTvleba saqonlis miwodebad - piri valdebulia waradgi-
nos martis Tvis dRg-is deklaracia da dabegros
2000*18%=360 lari;
✓ Tavis daqiravebuls piradi moxmarebis mizniT gadasca
1500 larad SeZenili/warmoebuli saqoneli (CaTvla ar
miuRia) - aRniSnuli saqonlis miwodebad ar ganixileba;
✓ Tavis daqiravebuls piradi moxarebis mizniT gadasca
4000 larad dRg-s gareSe SeZenili/warmoebuli saqoneli
(CaTvla miRebulia) - aRniSnuli iTvleba saqonlis miwo-
debad - piri valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is
deklaracia da dabegros 4000*18%=720 lari.
d) dasabegri piris an misi uflebamonacvlis mier ekonomi-
kuri saqmianobis Sewyvetis Semdeg saqonlis sakuTar mflo-
belobaSi datoveba, Tu mas am saqonelze an masze gaweul
xarjze dRg srulad an nawilobriv aqvs CaTvlili;
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom (romelic
aris sawarmo X-is uflebamonacvle) 2021 wlis 15 marts
Sewyvita ekonomikuri saqmianoba, romlis Semdgom sakuTrebaSi
darCa:
✓ 10000 larad dRg-is gareSe SeZenili sasaqonlo-mate-
rialuri faseuloba (CaTvla ar miuRia) - aRniSnuli sa-
qonlis miwodebad ar ganixileba;

281
✓ 20000 larad dRg-is gareSe SeZenili sasaqonlo-mate-
rialuri faseuloba (CaTvla miRebulia) - aRniSnuli
iTvleba saqonlis miwodebad - piri valdebulia warad-
ginos martis Tvis dRg-is deklaracia da dabegros
20000*18%=3600 lari;

✓ 100000 larad dRg-is gareSe SeZenili ZiriTadi saSua-


leba (CaTvla miRebulia) - aRniSnuli iTvleba saqonlis
miwodebad - piri valdebulia, waradginos martis Tvis
dRg-is deklaracia da dabegros 100000*18%=18000
lari;

✓ sawarmo X -gan miRebuli ZiriTadi saSualeba, romlis


SeZenis Rirebuleba dRg-is gareSe aris 200000 lari,
CaTvla miRebulia sawarmo X -is mier. - aRniSnuli iTv-
leba saqonlis miwodebad - piri valdebulia waradginos
martis Tvis dRg-is deklaracia da dabegros
200000*18%=36000 lari.

e) dasabegri piris dRg-is gadamxdelis registraciis gauq-


meba, Tu mas dRg-is gadamxdelad registraciis gauqmebis mo-
mentSi naSTad darCenil saqonelze an masze gaweul xarjze
dRg srulad an nawilobriv aqvs CaTvlili;
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis
15 marts mimarTa sagadasaxado organos dRg-s gadamxdelad
registraciis gauqmebis Taobaze, romlis drosac naSTad
ericxeba Semdegi saqoneli:
✓ 10000 larad dRg-is gareSe SeZenili sasaqonlo-materia-
luri faseuloba (CaTvla ar miuRia) - aRniSnuli saqon-
lis miwodebad ar ganixileba;

✓ 20000 larad dRg-is gareSe SeZenili sasaqonlo-materia-


luri faseuloba (CaTvla miRebulia), aseve, 100000 la-

282
rad dRg-is gareSe SeZenili ZiriTadi saSualeba (CaTvla
miRebulia) - aRniSnuli iTvleba saqonlis miwodebad -
piri valdebulia, waradginos martis Tvis dRg-is dekla-
racia da dabegros 120000*18%=21600 lari.

v) sawarmos an amxanagobis mier, Sesabamisad, partniorisTvis


an amxanagobis wevrisTvis, wilis sanacvlod saqonlis sakuT-
rebaSi gadacema;
m a ga l i T i :
dRg-is gadamxdelad registrirebul sawarmos hyavs sami
partniori (damfuZnebeli), erT-erTma partniorma, romlis wi-
li sawarmos kapitalSi Seadgenda 35%, wilis sanacvlod sa-
warmosgan 25 marts miiRo:
✓ 20000 laris (sabazro fasi) miwis nakveTi - aRniSnuli
operacia gaTavisuflebulia dRg-sgan;

✓ 20000 laris (sabazro fasi dRg-is gareSe) samSeneblo


masala - aRniSnuli iTvleba saqonlis miwodebad – sa-
warmo valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is dek-
laracia da dabegros 20000*18%=3600 lari.

z) turistuli sawarmos statusis moqmedebis vadis gasvla


an vadaze adre Sewyveta;
T) sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli danaklisi.
m a ga l i T i :
✓ 2021 wlis 25 maiss dRg-is gadamxdelad registrirebul
sawarmoSi Catarebuli Sida inventarizaciis Sedegad ga-
movlinda 20000 laris (sabazro fasi dRg-is gareSe) sa-
saqonlo materialuri faseulobebis da 30000 laris (sa-
bazro fasi dRg-is gareSe) ZiriTadi saSualebebis danak-
lisi - aRniSnuli iTvleba saqonlis miwodebad - piri
valdebulia, waradginos maisis Tvis dRg-is deklaracia
da dabegros 50000*18%=9000 lari

283
uZravi nivTis TanamesakuTris mier TanasakuTrebaSi misi wi-
lis miwodeba uZravi nivTis miwodebad ganixileba.
m a g a l i T i:
Sps X da Y-sY TanasakuTrebaSi aqvT uZravi qoneba (arasac-
xovrebeli farTi), X TanamesakuTrem misi wili miyida meore
Y TanamesakuTres 120000 larad 2021 wlis 25 marts, rom-
lis safuZvelzec Sesabamis maregistrirebel orgamoSi uZra-
vi qonebis erTpirovnuli mesakuTre gaxda Y - aRniSnuli ga-
nixileba saqonlis miwodebad - X valdebulia 120000 dabeg-
ros dRg-iT
Tu uZravi nivTis SemZenze sakuTrebis ufleba mare-
gistrirebel organoSi mSenebare obieqtze daregistrirda, am
nivTis miwodebasTan dakavSirebiT misi mimwodeblis mier ga-
weuli samSeneblo, samontaJo an/da saremonto momsaxureba
uZravi nivTis miwodebis nawilad ganixileba. amasTan, Tu Tan-
xa srulad an nawilobriv anazRaurebulia saqonlis miwode-
bamde/momsaxurebis gawevamde, anazRaurebuli Tanxis Sesabamisi
dRg-is gadaxda xorcieldeba anazRaurebis Tanxis gadaxdis
saangariSo periodis mixedviT, xolo Tu es piroba ar dadga
- uZravi nivTis eqspluataciaSi miRebis momentSi.
m a ga l i T i :
kompaniam 2021 wlis ianvarSi daiwyo mSenebloba da amave
wlis 15 agvistos sajaro reestrSi myidvelis saxelze ga-
daaforma bina, saerTo RirebulebiT 200 000 lari. Reali-
zaciis momentSi korpusis mSenebloba dasrulebuli iyo
60%-iT, 31 dekembers 80% iyo aSenebuli. mSenebloba 100%-
iT dasrulda da Senoba eqspluataciaSi Sevida 2022 wlis
30 ivliss.
myidvelma Tanxa gadaixada Semdegi grafikiT:
2021 w. 30 ianvari 80,000 lari; 2021 w. 30 noemberi
50,000 lari.
mocemul magaliTSi dRg-iT dabegvris 3 droa mocemuli, dRg-
iT dabegvra ganxorcieldeba Semdeg TariRebSi Semdegi ode-
nobiT:

284
2021 w. ianvari (avansis miReba) – daibegreba 80 000 lari -
80 000/1,18*0,18
2021 w. noemberi (avansis miReba) – daibegreba 50 000 lari
- 50 000/1,18*0,18
2022 w. ivlisi (eqspluataciaSi gadacema) - daibegreba
70000 lari - 70 000 /1,18*0,18
m a ga l i T i :
samSeneblo kompania Sesabamisi xelSekrulebidan gamomdinare,
axdens uZravi qonebis miwodebas, romlis Rirebuleba 60000
laria da aseve, iRebs valdebulebas, amave qonebis saremonto
samuSaoebis Catarebaze, romlis Rirebuleba calke Seadgens
10000 lars, sawarmos 2021 wlis 5 marts winaswar aunaz-
Raures sakompensacio Tanxis nawili 20000 lari. sawarmom
2021 wlis 15 dekembers sakuTrebis ufleba maregistrirebel
organoSi daaregistrira axal mesakuTreze.
Sefaseba:
samontaJo an/da saremonto momsaxureba uZravi nivTis
miwodebis nawilad ganixileba.
20000 lari daibegreba 2021 wlis martis Tvis dRg-
is deklaraciiT (avansi) - 20000*18/118=3050
40000 lari daibegreba 2021 wlis dekembris Tvis
dRg-is deklaraciiT - 40000*18/118=6101
miwis nakveTis da masze damagrebuli Senobis/nagebobis
erToblivad miwodeba Senobis/nagebobis miwodebad ganixileba.
m a ga l i T i
sawarmo xelSekrulebidan gamomdinare axdens uZravi qonebis,
kerZod, miwis nakveTis da masze damagrebuli Senobis/nagebo-
bis miwodebas, miwis Rirebuleba 20000 laria, xolo Seno-
ba/nagebobis - 39000 lari, sawarmos 2021 wlis 5 Tebervals
winaswar aunazRaures sakompensacio Tanxis nawili 10000
lari. sawarmom 2021 wlis 20 aprils sakuTrebis ufleba
maregistrirebel organoSi daaregistrira axal mesakuTreze.
miwis nakveTis da masze damagrebuli Senobis/nagebobis
erToblivad miwodeba Senobis/nagebobis miwodebad ganixileba.

285
10000 lari daibegreba 2021 wlis Tebervlis Tvis
dRg-is deklaraciiT (avansi) - 10000*18/118=1525;
49000 lari daibegreba 2021 wlis aprilis Tvis
dRg-is deklaraciiT - 49000*18/118=7474
saqonlis miwodebad ar ganixileba:
a) dasabegri piris mier yvela aqtivis an misi nawilis (da-
moukideblad funqcionirebadi qvedanayofis) sxva dasabegri
pirisTvis miwodeba;
m a g a l i T i:
kompaniam C-m 2022 wlis 15 aprils gaaforma xelSekruleba
kompania S-Tan mis sakuTrebaSi arsebuli, quTaisSi ganlage-
buli wisqvilis miyidvis Taobaze. wisqvils SeuZlia damou-
kideblad funqcionireba. aRniSnuli wisqvilis miReba-Cabare-
bis aqti Sedga 2022 wlis 3 maiss. wisqvilis miwodeba ar
iqneba dRg-iT dasabegri operacia.
b) sawarmos kapitalSi an amxanagobaSi aqtivis Setana;
m a g a l i T i:
kompaniam sxva fizikur pirebTan erTad daafuZna axali kompa-
nia da am axali kompaniis sawesdebo kapitalSi Seitana 5
000 laris Rirebulebis kompiuteruli teqnika. Cveulebriv
kompiuteruli teqnikis miwodeba dRg-iT dasabegri operaci-
aa, magram radgan misi gadacema xdeba sawesdebo kapitalSi
Senatanis saxiT, igi aRar iqneba dasabegri operacia.
g) aqtivis gadacema sawarmos reorganizaciis mxare pirebs
Soris.
m a g a l i T i:
moxda ori kompaniis Serwyma da Camoyalibda axali K kompa-
nia. Serwymisas orive kompaniam axlad Camoyalibebuli kompa-
nias gadasca Tavisi aqtivebi. Cveulebriv aqtivebis miwodeba
dRg-iT dasabegri operaciaa, magram radgan misi gadacema xde-
ba reorganizaciisas, es operacia aRar iTvleba dasabegr ope-
raciad.
m a g a l i T i:

286
Sps `A~ aris dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegri
piri, romlis erTaderT saqmianobas warmoadgens avejis
warmoeba. am saqmianobis miznebisaTvis, Sps `A~-s sakuTrebaSi
gaaCnia Senoba-nageboba, sadac xorcieldeba avejis warmoeba
da Sesabamisi manqana-danadgarebi da xelsawyoebi. Sps `AA~-s
gaformebuli aqvs xelSekrulebebi nedleulis mimwodebleb-
Tan da SromiTi xelSekrulebebi daqiravebulebTan.
Sps `А~ gegmavs sawarmos yvela aqtivis miwodebas Sps `BB~-
sTvis, romelic aseve warmoadgens dRg-is gadamxdelad re-
gistrirebul dasabegr pirs. kerZod, mxareebi gegmaven weri-
lobiTi xelSekrulebis gaformebas, romlis safuZvelzec,
Sps `AA~ Sps `B~-s sakuTrebaSi gadascems Senoba-nagebobas,
manqana-danadgarebs da xelsawyoebs, romlebic gamoiyeneba mo-
cemul saqmianobaSi. aRniSnuli aqtivebis meSveobiT Sps `B~
gegmavs avejis warmoebis gagrZelebas.
Sefaseba:
gansaxilvel SemTxvevaSi, Sps `А~-s mier SemZenisaTvis (Sps
`B~) erTiani garigebis farglebSi xdeba avejis warmoebis
saqmianobasTan dakavSirebuli yvela aqtivis miwodeba. kerZod,
SemZenis sakuTrebaSi gadadis Sesabamisi ZiriTadi saSualebebi
(Senoba-nageboba, manqana-danadgarebi da xelsawyoebi). amdenad,
Sps `А~-s mier xorcieldeba im aqtivTa erTobliobis miwo-
deba, romlebic warmoadgenen avejis warmoebisaTvis aucile-
bel da sakmaris aqtivebs. Sesabamisad, saqarTvelos sagadasa-
xado kodeqsis 160-e muxlis me-7 nawilis `a~ qvepunqtis mi-
xedviT, mocemuli operacia ar iqneba ganxiluli saqonlis
miwodebad an/da momsaxurebis gawevad dRg-is miznebisaTvis.
momsaxurebis gaweva aris nebismieri saqmianoba, rome-
lic ar aris saqonlis miwodeba. momsaxurebis gawevad aseve
ganixileba:
a) aramaterialuri qonebis gadacema;

287
b) qmedebisgan Tavis Sekavebis an gansazRvruli qmedebis/si-
tuaciis daSvebis valdebuleba;
g) momsaxurebis gaweva saxelmwifo xelisuflebis/munici pa-
litetis organos gadawyvetilebis an/da kanoniT gaTvalis-
winebul SemTxvevaSi.
anazRaurebis sanacvlod, momsaxurebis gawevad aseve ganixi-
leba:
a) dasabegri piris mier momsaxurebis usasyidlod gaweva mi-
si daqiravebuli piris piradi sargeblobisTvis an sakuTari
saqmianobis miznisgan gansxvavebuli mizniT;
m a ga l i T i
taqsebis kompaniis damfuZneblis meuRle usasyidlod sargeb-
lobs am kompaniis taqsis momsaxurebiT, kerZod, erT-erTi
taqsi mas emsaxureba saxlidan samsaxurSi da piriqiT, trans-
portirebiT erTi Tvis ganmavlobaSi (22 samuSao dRe). am
dros, mocemuli davalebis SesrulebisaTvis 1 dRis ganmav-
lobaSi:
jamuri manZili Seadgens 30 kilometrs;
saWiro dro Seadgens saSualod 1,5 saaTs;
avtomobilis xarji Seadgens 0,4 lars 1 km-ze;
taqsis mZRolis anazRaureba Seadgens saaTSi 15 lars.
Sefaseba:
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 1601 muxlis me-2 nawi-
lis `a~ qvepunqtis da 164-e muxlis me-3 nawilis `a~ qve-
punqtis Tanaxmad:
anazRaurebis sanacvlod momsaxurebis gawevad ganixileba
dasabegri piris mier momsaxurebis usasyidlod gaweva saku-
Tari saqmianobis miznisgan gansxvavebuli mizniT, xolo da-
sabegri Tanxa aris momsaxurebis gawevasTan dakavSirebuli
yvela danaxarjis Rirebuleba, miuxedavad imisa miRebul mom-
saxurebaze miRebulia Tu ara CaTvla.

288
mocemul SemTxvevaSi, saangariSo periodSi dRg-iT dasabegri
Tanxa ganisazRvreba avtomobilsa da mZRolis anazRaurebaze
gaweuli danaxarjebis jamiT, rac Seadgens:
22 * (30 * 0.4 + 15 * 1.5) = 759 lari
m a ga l i T i
dRg-s gadamxdelma piradi sargeblobisTvis gamoiyena 1000
larad dRg-is gareSe SeZenili momsaxureba (CaTvla ar miu-
Ria)- aRniSnuli iTvleba momsaxurebis miwodebad - piri
valdebulia waradginos Sesabamisi Tvis dRg-is deklaracia
da dabegros 1000*18%=180 lari
m a ga l i T i
dRg-s gadamxdelma piradi sargeblobisTvis gamoiyena 2000
larad dRg-s gareSe SeZenili momsaxureba (CaTvla miRebu-
lia)- aRniSnuli iTvleba momsaxurebis miwodebad, amitom
piri valdebulia, waradginos Sesabamisi Tvis dRg-is dek-
laracia da dabegros 2000*18%=360 lari
m a ga l i T i
dRg-s gadamxdelma Tavis daqiravebuls piradi moxarebis
mizniT gauwia 1500 laris dRg-is gareSe momsaxureba (CaTv-
la ar miuRia)- aRniSnuli iTvleba momsaxurebis miwodebad -
piri valdebulia waradginos Sesabamisi Tvis dRg-is dekla-
racia da dabegros 1500*18%=360 lari
m a ga l i T i
dRg-s gadamxdelma Tavis daqiravebuls piradi moxarebis miz-
niT gauwia 4000 larad dRg-s gareSe momsaxureba (CaTvla
miRebulia)- aRniSnuli iTvleba momsaxurebis miwodebad -
piri valdebulia, waradginos Sesabamisi Tvis dRg-is dekla-
racia da dabegros 4000*18%=720 lari
b) dasabegri piris mier ganxorcielebuli sakuTari ZiriTadi
saSualebis (Senobis/nagebobis) remonti misi saqmianobis miz-
nisTvis, Tu igi dRg-is CaTvlas srulad ver miiRebda, am
momsaxurebis sxva pirisgan SeZenis SemTxvevaSi.
SeniSvna: am qvepunqtis miznisTvis dasabegri piris mier gan-
xorcielebulad ganixileba ZiriTadi saSualebis (Senobis/na-

289
gebobis) remonti, sakuTari ZalebiT an/da saremonto momsaxu-
rebis/samuSaoebis im pirisgan SeZenis gziT, romelic ar aris
registrirebuli dRg-is gadamxdelad;
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis
15 marts daasrula sakuTrebaSi registrirebuli Senobis re-
monti, romlis Rirebulebam dRg-is gareSe Seadgina 10000
lari. Tu:
✓ aRniSnuli momsaxureba gamoyenebuli iqna dRg-iT da-
sabegr operaciebSi – is momsaxurebis miwodebad ar
ganixileba;

✓ aRniSnuli momsaxureba gamoiyena mxolod dRg-gan


CaTvlis uflebis gareSe gaTavisuflebul operaciaSi
- is iTvleba momsaxurebis miwodebad - piri valdebu-
lia waradginos martis Tvis dRg-is deklaracia da
dabegros 10000*18%=1800lari;

✓ aRniSnuli momsaxureba gamoiyena dRg-sgan CaTvlis


uflebiT da CaTvlis uflebis gareSe gaTavisufle-
bul operaciaSi, romelic ar imijneba (pirobiTad wi-
na wels CaTvlis uflebis gareSe gaTavisuflebuli
brunvis wili Seadgens 40%) - aRniSnuli iTvleba
momsaxurebis miwodebad - piri valdebulia waradgi-
nos martis Tvis dRg-is deklaracia da dabegros
10000*18%=1800 lari.

g) sawarmos an amxanagobis mier, Sesabamisad, partniorisTvis


an amxanagobis wevrisTvis wilis sanacvlod momsaxurebis
gaweva.
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebul sawarmos hyavs sami
partniori (damfuZnebeli), erT-erTma partniorma, romlis
wili sawarmos kapitalSi Seadgenda 35%-s, sxva partniore-

290
bis sasargeblod wilis sanacvlod sawarmosgan 25 marts
miiRo 20000 laris (sabazro fasi dRg-is gareSe) saremonto
momsaxureba - aRniSnuli iTvleba momsaxurebis miwodebad –
sawarmo valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is dekla-
racia da dabegros 20000*18%=3600 lari
piri, romelic Tavisi saxeliT, magram sxva piris
davalebiT monawileobs momsaxurebis gawevaSi, ganixileba am
momsaxurebis mimRebad da momsaxurebis gamwevad.
saqonlis importi aris saqarTvelos sabaJo kodeqsis
Sesabamisad saqonlis Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebis proce-
duraSi moqceva.
vauCeris meSveobiT ganxorcielebuli operaciebi:
1. sakuTari saxeliT moqmedi dasabegri piris mier erTje-
radi vauCeris sxva pirisTvis gadacema ganixileba am vauCer-
Tan dakavSirebuli saqonlis miwodebad an momsaxurebis gawe-
vad, magram erTjeradi vauCeris sanacvlod, saqonlis/momsaxu-
rebis faqtobrivi miwodeba ar ganixileba damoukidebel dasa-
begr operaciad.
2. sxva dasabegri piris saxeliT moqmedi dasabegri piris mi-
er erTjeradi vauCeris gadacema ganixileba im dasabegri pi-
ris mier ganxorcielebul, am vauCerTan dakavSirebul saqon-
lis miwodebad/ momsaxurebis gawevad, romlis saxeliTac es
piri moqmedebs.
3. Tu dasabegri piri, romelic axorcielebs saqonlis miwo-
debas/momsaxurebis gawevas, ar warmoadgens erTjeradi vauCe-
ris gamomcem sakuTari saxeliT moqmed dasabegr pirs, miiCne-
va, rom man miawoda vauCerTan dakavSirebuli saqoneli/momsa-
xureba am vauCeris gamomcem dasabegr pirs.
4. mimwodeblis mier mravaljeradi vauCeris sanacvlod sa-
qonlis/momsaxurebis faqtobrivi miwodeba ganixileba dRg-iT
dasabegr operaciad. amasTanave, am mravaljeradi vauCeris yve-
la wina gadacema dRg-iT dasabegr operaciad ar ganixileba.
vauCeris sanacvlod, uwyvetad an regularulad saqon-
lis/ momsaxurebis miwodebis SemTxvevaSi, dRg-iT dabegvra

291
xorcieldeba Sesabamisi uwyveti/regularuli miwodebis da-
begvrisTvis, sagadasaxado kodeqsis 163-e muxlis Sesabamisad
gansazRvrul momentSi (saangariSo Tvis bolo ricxvis an
aRricxvis ciklis Sesabamisi ricxvis mixedviT).
m a ga l i T i
maRazia, romelic aris vauCeris gamomcemi da am vauCerTan
dakavSirebuli saqonlis/momsaxurebis mimwodebeli, 100 la-
ris nominaluri fasis mqone erTjerad vauCers awvdis agent
#1-s 80 larad. agenti #1 vauCers yidis agent #2-ze 90
larad, xolo agenti #2 aRniSnul vauCers yidis saboloo
momxmarebelze 100 larad.
fasebi mocemulia dRg-is CaTvliT.
Sefaseba:
• maRaziis mier vauCeris agent #1-isTvis miwodeba iTvleba
am vauCerTan dakavSirebuli saqonlis/momsaxurebis miwodebad
da,Sesabamisad, dRg-iT dasabegri Tanxa iqneba 67,8 (80/1,18)
lari, xolo daricxuli dRg - 12,2 lari;
• agenti #1-is mier vauCeris agenti N2-sTvis miwodeba,
iTvleba am vauCerTan dakavSirebuli saqonlis/momsaxurebis
miwodebad da, Sesabamisad, dRg-iT dasabegri Tanxa iqneba 76,3
(90/1,18) lari, xolo daricxuli dRg - 13,7 lari;
• agenti #2-is mier vauCeris saboloo momxmareblisTvis mi-
wodeba, aseve, ganixileba am vauCerTan dakavSirebuli saqon-
lis/momsaxurebis miwodebad. Sesabamisad, dRgiT dasabegri
Tanxa iqneba 84,75 (100/1,18) lari, xolo daricxuli dRg -
15,25 lari;
• saboloo momxmareblis mier vauCeris sanacvlod saqon-
lis/momsaxurebis SeZena maRaziisgan aRar ganixileba damou-
kidebel dasabegr operaciad, ramdenadac, maRaziam ukve miawo-
da saqoneli/gauwia momsaxureba agenti #1-s.
m a ga l i T i
maRaziam 100 laris nominaluri fasis mqone erTjeradi vau-
Ceri, miawoda saboloo momxmarebels 100 larad. SemdgomSi,
saboloo momxmarebelma maRaziisgan SeiZina 120 laris Rire-

292
bulebis saaTi, ra drosac anazRaureba ganxorcielda kombini-
rebulad – 100 lariani vauCeriT da 20 laris naRdi/unaR-
do angariSsworebis gziT.
fasebi mocemulia dRg-is CaTvliT.
Sefaseba:
• maRaziis mier vauCeris saboloo momxmareblisTvis miwode-
ba iTvleba am vauCerTan dakavSirebuli saqonlis/momsaxure-
bis miwodebad. Sesabamisad, dRg-iT dasabegri Tanxa iqneba
84,75 (100/1,18) lari, xolo daricxuli dRg - 15,25 lari;
• saboloo momxmareblis mier vauCeris sanacvlod maRa-
ziisgan saqonlis faqtobrivi miReba aRar ganixileba damou-
kidebel dasabegr operaciad.
• saboloo momxmareblis mier saaTis SesaZenad gadaxdil 20
lars maRazia dabegravs saerTo wesis Sesabamisad.
m a ga l i T i
savaWro centri, romlis teritoriaze funqcionireben sxva-
dasxva brendis maRaziebi, gamoscems da yidis sxvadasxva nomi-
nalis mqone sasaCuqre baraTebs. aRniSnul maRaziebSi sasa-
Cuqre baraTebi miiReba rogorc anazRaureba an anazRaurebis
nawili saqonlis miwodebis sanacvlod.
Sefaseba:
vauCeri mravaljeradia, vinaidan misi gamoSvebis momentSi ar
aris identificirebadi am vauCerTan dakavSirebuli saqonlis
miwodebis/momsaxurebis gawevis adgili an/da am operaciasTan
dakavSirebiT dasaricxi dRg.
zemoxsenebuli debulebis gaTvaliswinebiT, mocemul SemTxve-
vaSi, sasaCuqre baraTi warmoadgens mravaljerad vauCers,
radgan identificirebadi ar aris am vauCerTan dakavSirebiT
dasaricxi dRg. kerZod, vauCeris miwodebis momentSi ar aris
cnobili vauCeris sanacvlod misawodebeli saqonlis dabegv-
ris reJimi (dasabegri operaciis kategoria).
m a ga l i T i :
maRazia, romelic warmoadgens 100 laris nominaluri fasis
mqone mravaljeradi vauCeris gamomcems da am vauCerTan da-

293
kavSirebuli saqonlis mimwodebels/momsaxurebis gamwevs, am
vauCers awvdis saboloo momxmarebels 100 larad, xolo sa-
boloo momxmarebeli Semdgom aRniSnuli vauCeriT iZens sa-
qonels.
fasebi mocemulia dRg-is CaTvliT
Sefaseba:
maRaziis mier vauCeris saboloo momxmarebelze miwodeba ar
ganixileba dasabegr operaciad;
saboloo momxmareblis mier mravaljeradi vauCeris sanacv-
lod saqonlis/momsaxurebis SeZena dRg-iT dasabegri ope-
raciaa da Tu SeZenili saqoneli/momsaxureba ar aris gaTavi-
suflebuli dRg-sgan, maRazia vauCerTan dakavSirebuli saqon-
lis/ momsaxurebis faqtobriv miwodebas/ gawevas dabegravs
dRg-iT. kerZod, dRg-iT dasabegri Tanxa iqneba 84,75(100/1,18)
lari
m a ga l i T i :
maRazia gamoscems mravaljerad vauCers, romlis nominaluri
fasia 100 lari da gadasca mas sakuTari saxeliT moqmed
agent #1-s 80 larad (maRazia agent N1 unazRaurebs gaweul
momsaxurebaSi 20 lars), agenti #1 mocemul vauCers gadasca
agent #2-s 90 larad (agenti N1 agent N2-s unazRaurebs
gaweul momsaxurebaSi 10 lars), xolo agenti #2, Tavis
mxriv, vauCers yidis saboloo momxmarebelze 100 larad.
Sesabamisad maRaziasa da agent #1-s Soris, iseve rogorc
agent #1 da agent #2-s Soris gaformebulia xelSekrule-
bebi vauCerebis gavrcelebis xelSewyobasTan dakavSirebuli
momsaxurebis gawevis Sesaxeb.
saboloo momxmarebeli aRniSnuli vauCeris sanacvlod iZens
saqonels/momsaxurebas maRaziisgan.
Sefaseba:
vauCeris gadacema (maRazia - agenti N1 - agenti N2- saboloo
momxmarebeli (80 -90 -100)) am SemTxvevaSi ar ibegreba dRg-
iT.

294
saboloo momxmareblisTvis mravaljeradi vauCeris sanacv-
lod saqonlis/momsaxurebis miwodeba/gaweva dRg-iT dasabegri
operaciaa da maRazia mas begravs dRg-iT. kerZod, mocemul
SemTxvevaSi, dRg-iT dasabegri Tanxa aris 84,75 (100/1,18)
lari. fasebi mocemulia dRg-is CaTvliT.
momsaxurebis Rirebuleba TiToeuli realizebuli vauCeris
mixedviT ganisazRvreba : agenti #1-sTvis - 20 lari; agenti
#2-sTvis - 10 lari. fasebi mocemulia dRg-is CaTvliT: agen-
ti #1-sTvis, iseve rogorc agenti #2-sTvis, dRg-iT dasa-
begr operacias warmoadgens momsaxurebis gaweva. Sesabamisad,
dRg-iT dasabegri Tanxa agenti #1 - 16,95 (20/1,18) laria;
xolo agenti #2-sTvis - (10/1,18) 8,47 lari.
dRg-iT ukudabegvris wesiT ibegreba:
a) sagadasaxado agentisTvis saqarTvelos teritoriaze mom-
saxurebis gaweva dasabegri piris mier, romelic ar aris da-
fuZnebuli an Cveulebriv ar cxovrobs saqarTveloSi, an sa-
qarTveloSi ar gaaCnia fiqsirebuli dawesebuleba, romelic
monawileobs am momsaxurebis gawevaSi;
m a ga l i T i :
dasabegri piris mier, romelsac ar gaaCnia fiqsirebuli da-
wesebuleba saqarTveloSi, saqarTvelos teritoriaze:
1. dRg-is gadamxdelad registrirebul pirs, gauwia momsa-
xureba, romelic ibegreba dRg-iT, momsaxureba gaweuli iqna
2021 wlis 15 marts, Rirebuleba Seadgens 10000 lars -
10000*18%=1800 martis Tvis dRg-is deklaracia (CaiTvlis
dadgenili wesis Sesabamisad);
2. ara dRg-is gadamxdel pirs (sawarmo, ind. mewarme), gauwia
momsaxureba, romelic ibegreba dRg-iT, momsaxureba gaweuli
iqna 2021 wlis 15 marts, Rirebuleba Seadgens 20000 lars
- 20000*18%=3600 martis Tvis ukudabegvris gaangariSebis
formas.
m a g a l i T i
2021 wlis martSi qarTul sawarmos momsaxureba gauwia da-
sabegr pirma, romelic ar aris dafuZnebuli saqarTveloSi.

295
xelSekrulebiT gansazRvrulia, rom momsaxurebis gawevisaT-
vis "xelze" gasacemi Tanxa Seadgens 100 lars, aRniSnuli
momsaxureba ibegreba wyarosTan 10 %. - 100 / 0,9 =111 la-
ridan, 111*10% =11,1 lari (martis Tvis gadaxdis wyarosTan
deklaracia) - (100+11)X18% martis Tvis dRg-is deklaracia
(CaiTvlis dadgenili wesis Sesabamisad (ukudabegvris dRg).
b) saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrunvelyo-
fis RonisZiebis farglebSi moTxovnis uzrunvelyofis sagnis
(saqonlis) kreditorisTvis sakuTrebaSi gadacema;
m a ga l i T i
sawarmom saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrun-
velyofis RonisZiebis farglebSi moTxovnis uzrunvelyofi-
li Senoba (arasacxovrebeli), sabazro fasiT 20000 lari
dRg-is gareSe, kreditor-sawarmos sakuTrebaSi gadaca 2021
wlis 15 marts:
• kreditori sawarmo dRg-is gadamxdelia da aRniSnuli Se-
noba gamoiyena dasabegr (maT Soris CaTvlis uflebiT ga-
Tavisuflebul) operaciaSi - dasaricxi dRg aris `0~,
martis Tvis dRg-is deklaraciaSi ar aisaxeba;
• kreditori sawarmo dRg-is gadamxdelia da aRniSnuli
Senoba 2021 wlis maisis TveSi gamoiyena CaTvlis ufle-
bis gareSe gaTavisuflebul operaciaSi - dasaricxi dRg
aris `0~, martis Tvis dRg-is deklaraciaSi ar aisaxeba,
igi waradgens maisis Tvis dRg-is deklaracias da aRsad-
geni dRg iqneba 20000*18%=3600 lari;
• kreditori sawarmo dRg-is gadamxdelad ar aris regist-
rirebuli - waradgens martis Tvis ukudabegvis gaangari-
Sebis formas da gadasaxdeli dRg-is Tanxa iqneba
20000*18%=3600 lari.
SeniSvna: fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli miwis nakve-
Tis da masze damagrebuli sacxovrebeli binis/saxlis amdag-
vari formiT gadacema ukudabegvriT ar ibegreba.
m a ga l i T i

296
dRg-is gadamxdel sawarmosa da mikrosafinanso organizacias
Soris dadebulia sasesxo xelSekruleba, uzrunvelyofis
(i poTekis) sagans warmoadgens komerciuli farTi.
xelSekrulebiT nakisri valdebulebis Seusruleblobis gamo
2021 wlis martis TveSi komerciuli farTze sakuTrebis
ufleba gadaeca mikrosafinanso organizacias. man gadawyvita
am farTSi filialis ganTavseba. komerciuli farTis sabazro
Rirebuleba dRg-is gareSe Seadgens 150000 lars.
Sefaseba:
imis gaTvaliswinebiT, rom mikrosafinanso organizaciis mier
wina, 2020 wels, ganxorcielebuli dRg-iT dasabegri brun-
vebis wili saerTo brunvis TanxaSi 20 procentze naklebia,
amave TveSi 27 000 (150 000 X 18%) lari unda aRiaros ga-
dasaxdelad. 2700 lari (27000-is 1/10) yoveli kalendaru-
li wlis bolos (10 wlis ganmavlobaSi) monawileobas mii-
Rebs CasaTvleli dRg-is Tanxis gansazRvraSi.
g) sabaJo sawyobSi pirisgan SeZenili ucxouri saqoneli,
romelic Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebis sabaJo proceduraSi
eqceva, xolo saqonlis importi da miwodeba ar aris dRg-
isgan gaTavisuflebuli, importisas gadasaxdeli dRg-is
Tanxis gadaxda xorcieldeba importis Tanxidan gamomdinare,
xolo importioris mier sabaJo sawyobSi ucxouri saqonlis
Sesyidvis Rirebulebasa da saqonlis importis Tanxas Soris
dadebiTi sxvaobis Tanxa dRg-iT ibegreba ukudabegvris wesiT.
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis
15 marts sabaJo sawyobSi SeiZina saqoneli 15000 larad, sa-
dac 10000 lari aris importis Tanxa, xolo 5000 lari
sxvaoba Sesyidvis Rirebulebasa da importis Tanxas Soris.
sawarmom aRniSnuli saqoneli ganabaJa 20 marts. pirobiTad:
• Tu, saqonlis importi da miwodeba ar aris dRg-isgan ga-
Tavisuflebuli, maSin - importis dRg Seadgens
10000*18%=1800 lars (sabaJo deklaraciiT), xolo uku-

297
dabegvris dRg - 5000*18%=900 lars martis Tvis dRg-is
deklaraciiT;
• Tu saqonlis importi gaTavisublebulia dRg-gan da miwo-
deba ar aris dRg-isgan gaTavisuflebuli, maSin (mag. pes-
ticidebi) – importis dRg Seadgens 0-s (sabaJo deklara-
ciiT), xolo ukudabegvris dRg - 15000*18%=2700 lars
martis Tvis dRg-is deklaraciiT;
• Tu saqonlis importi ibegreba dRg-iT da miwodeba aris
dRg-isgan gaTavisuflebuli, maSin (4820 20 kodSi miTi-
Tebuli rveulebi) - importis dRg Seadgens
10000*18%=1800 lars (sabaJo deklaraciiT), xolo
ukudabegvris dRg – 0-s martis Tvis dRg-is deklaraciiT.
d) Tiz-is sawarmosgan SeZenili ucxouri saqoneli, romelic
Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebis sabaJo proceduraSi eqceva,
xolo saqonlis importi da miwodeba ar aris dRg-isgan ga-
Tavisuflebuli, importisas gadasaxdeli dRg-is Tanxis ga-
daxda xorcieldeba importis Tanxidan gamomdinare, xolo im-
portioris mier Tiz-is sawarmosgan ucxouri saqonlis Ses-
yidvis Rirebulebasa da saqonlis importis Tanxas Soris
dadebiTi sxvaobis Tanxa dRg-iT ibegreba ukudabegvris we-
siT;
m a ga l i T i :
Sps warmoadgens Tiz-Si registrirebul sawarmos, romlis
saqmianobas warmoadgens mzis panelebis damzadeba. Produqci-
is miwodeba xdeba, rogorc msoflios sxvadasxva qveyanaSi,
aseve, saqarTveloSi im sawarmoebisTvis, romlebic ar war-
moadgenen Tiz-is sawarmos. dRg-is gadamxdelad registri-
rebulma sawarmom 2021 wlis 15 marts Tiz-is sawarmosagan
SeiZina saqoneli 15000 larad, sadac 10000 lari aris im-
portis Tanxa, xolo 5000 lari sxvaoba Sesyidvis Rirebu-
lebasa da importis Tanxas Soris. sawarmom saqonlis ganba-
Jeba moaxdina 20 marts
• Tu, saqonlis importi da miwodeba ar aris dRg-isgan
gaTavisuflebuli, maSin – importis dRg Seadgens -

298
10000*18%=1800 lars (sabaJo deklaracia), ukudabegv-
ris dRg - 5000*18%=900 lars (martis Tvis dRg-is
deklaracia);

• Tu saqonlis importi gaTavisuflebulia dRg-gan da mi-


wodeba ar aris dRg-isgan gaTavisuflebuli, maSin – im-
portis dRg Seadgens 0-s (sabaJo deklaraciiT), ukuda-
begvris dRg - 15000*18%=2700 lars (martis Tvis dRg-
is deklaraciiT);

• Tu saqonlis importi ibegreba dRg-iT da miwodeba aris


dRg-isgan gaTavisuflebuli, maSin - importis dRg Sead-
gens 10000*18%=1800 lars (sabaJo deklaraciiT), uku-
dabegvris dRg – 0-s (martis Tvis dRg-is deklaraciiT);
dRg-s miznebisaTvis sagadasaxado agentad ganixileba zemoT-
aRniSnuli:
a) `a~ qvepunqtis miznisTvis nebismieri piri, romelic dafuZ-
nebulia saqarTveloSi (garda aramewarme fizikuri pirisa da
Tiz-is sawarmosi) an saqarTveloSi aqvs fiqsirebuli dawese-
buleba, romlis meSveobiT ganxorcielda am momsaxurebis Se-
Zena;
b) `b~ qvepunqtis miznisTvis piri (kreditori), romelic sa-
xelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrunvelyofis
RonisZiebis farglebSi sakuTrebaSi iRebs moTxovnis uz-
runvelyofis sagans (saqonels);
g) `g~ da `d~ qvepunqtebis miznisTvis piri, romelic saqo-
nels Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebis sabaJo proceduraSi
aqcevs.
sagadasaxado agenti awarmoebs dRg-is daricxvas:
a) `a~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi – momsaxu-
rebisTvis gasacem Tanxaze;
b) `b~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi -−sakuTrebaSi
miRebuli moTxovnis uzrunvelyofis sagnis (saqonlis) sa-
bazro fasze, dRg-is gareSe;

299
g) `g~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi:
g.a) Tu saqonlis importi da miwodeba ar aris dRg-isgan ga-
Tavisuflebuli sabaJo sawyobSi ucxouri saqonlis Sesyid-
vis Rirebulebasa da saqonlis importis Tanxas Soris dade-
biTi sxvaobis Tanxaze;
g.b) Tu saqonlis importi gaTavisuflebulia dRg-isgan, xo-
lo saqonlis miwodeba dRg-iT ibegreba -− sabaJo sawyobSi
ucxouri saqonlis Sesyidvis Rirebulebaze;
d) `d~ qvepunqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi:
d.a) Tu saqonlis importi da miwodeba ar aris dRg-isgan
gaTavisuflebuli - Tiz-is sawarmosgan ucxouri saqonlis
Sesyidvis Rirebulebasa da saqonlis importis Tanxas Soris
dadebiTi sxvaobis Tanxaze;
d.b) Tu saqonlis importi gaTavisuflebulia dRg-isgan, xo-
lo saqonlis miwodeba dRg-iT ibegreba - Tiz-is sawarmosgan
ucxouri saqonlis Sesyidvis Rirebulebaze.
sakuTrebaSi miRebuli moTxovnis uzrunvelyofis sag-
nis (saqonlis) SemTxvevaSi, −dRg-is daricxvis valdebuleba
ar ekisreba dRg-is gadamxdelad registrirebul pirs. amas-
Tanave, miiCneva, rom am saqonelze man ganaxorciela Sesabamisi
odenobis dRg-is CaTvla.
dRg-iT ukudabegvris wesiT ar ibegreba:
a) saqonlis miwodeba an momsaxurebis gaweva, romelic kodeq-
sis Sesabamisad gaTavisuflebulia dRg-isgan;
b) saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrunvelyo-
fis RonisZiebis farglebSi moTxovnis uzrunvelyofis sagnis
(saqonlis), fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli miwis nak-
veTis da masze damagrebuli sacxovrebeli binis/saxlis kre-
ditorisTvis sakuTrebaSi gadacema.
calkeul SemTxvevebSi dRg-iT dabegvra
1. sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebis farglebSi an sxva fuladi valdebulebis (garda
sisxlis samarTlis da administraciuli wesiT dakisrebuli
sanqciebisa) gadaxdevinebis mizniT saqonlis auqcionis, pirda-

300
piri miyidvis an sxva wesiT realizacia (miwodeba) ibegreba
dRg-iT. xolo am operaciaze daricxuli dRg-is Tanxis pi-
ris (saqonlis mesakuTris) saxeliT biujetSi gadaxdas uz-
runvelyofs saqonlis realizaciis ganmaxorcielebeli uf-
lebamosili piri. amasTanave, am SemTxvevaSi dRg-iT ar ibeg-
reba:
a) sacxovrebeli binis/saxlis miwodeba;
b) miwis nakveTis miwodeba;
g) ses esn-is 8703 kodSi aRniSnuli msubuqi avtomobilis
an/da ses esn-is 8711 kodSi aRniSnuli motociklis (mopedis
CaTvliT) miwodeba;
d) fizikuri piris (garda individualuri mewarmisa) sakuT-
rebaSi arsebuli qonebis miwodeba.
2. `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakmayofi-
lebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT gadax-
disuunarobis masis auqcionis, pirdapiri miyidvis an sxva we-
siT realizacia ibegreba dRg-iT, xolo am operaciaze daric-
xuli dRg-is Tanxis piris (gadaxdisuunarobis masis mesakuT-
ris) saxeliT biujetSi gadaxdas uzrunvelyofs saqonlis
realizaciis ganmaxorcielebeli uflebamosili piri. AmasTa-
nave, garda gadaxdisuunarobis masis erTiani kompleqsis sa-
xiT realizaciis SemTxvevisa, dRg-iT ar ibegreba:
a) individualuri mewarmis sakuTrebaSi arsebuli sacxovre-
beli binis/saxlis miwodeba;
b) miwis nakveTis miwodeba;
g) avtosatransporto saSualebis miwodeba;
d) sasoflo-sameurneo teqnikis miwodeba.
am nawiliT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi:
a) saqonlis sarealizacio fasi (myidvelis mier gadaxdili/
gadasaxdeli anazRaureba) moicavs dRg-is Tanxas;
b) saqonlis miwodebis dRg-iT dabegvrisas ar vrceldeba sa-
gadasaxado kodeqsis 170-e−172-e muxlebis, aseve sxva saka-
nonmdeblo normebis moqmedeba, romelic iTvaliswinebs saqon-
lis miwodebis dRg-isgan gaTavisuflebas.

301
calkeuli saqonlis miwodebis dabegvris specialuri sqema
1. meoradi nivTis, xelovnebis nimuSis, sakoleqcio an antik-
varuli nivTis miwodeba SesaZlebelia dRg-iT daibegros da-
begvris specialuri sqemis (Semdgom −specialuri sqema) mi-
xedviT.
2. dasabegri dileris mogebis marJa aris sxvaoba saqonlis
miwodebis fassa da mis Sesyidvis fass Soris.
3. dasabegri dileris mier importirebuli saqonlis Sesyid-
vis fasi, romelic gaTvaliswinebul unda iqnes mogebis mar-
Jis gaangariSebisas, aris am saqonlis importisas dRg-iT
dasabegri Tanxisa da Sesabamisi dRg-is Tanxis jami.
4. saqonlis miwodebis Sedegad dRg-iT dasabegri Tanxa mii-
Reba dasabegri dileris mier miRebuli mogebis marJis ode-
nobis 1.18-ze gayofis Sedegad.
5. dasabegr dilers ar aqvs ufleba, miiRos dRg-is CaTvla im
saqonelze, romlis miwodeba ibegreba specialuri sqemiT.
6. dasabegr pirs ar aqvs ufleba, miiRos dRg-is CaTvla
misTvis dasabegri dileris mier miwodebul an misawodebel
saqonelTan dakavSirebiT, Tu am saqonlis miwodeba specialu-
ri sqemiT ibegreba.
7. dasabegri dileri valdebulia ganaxorcielos sagadasaxa-
do organos informireba specialuri sqemis gamoyenebis Se-
saxeb, sadac mieTiTeba am sqemis gamoyenebis periodi, romelic
ar SeiZleba iyos 24 Tveze naklebi. aRniSnuli vada aiTvleba
sagadasaxado organoSi am nawiliT gaTvaliswinebuli infor-
maciis wardgenis Tvis dasawyisidan.
Sesabamisad, gadamxdelma unda mimarTos Semosavlebis samsa-
xurs Semdegi gancxadebiT:
gacnobebT, rom vaxorcieleb:
meoradi nivT(eb)is miwodebas;
xelovnebis nimuS(eb)is miwodebas;
sakoleqcio nivT(eb)is miwodebas;
antikvaruli nivT(eb)is miwodebas.

302
gTxovT, saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 1612 muxlis Se-
sabamisad damaregistriroT dRg-iT dabegvris specialuri
sqemis gamoyenebis uflebis mqone dasabegri dilerebis re-
estrSi da momceT ufleba, registraciis Tvis dasawyisidan
aranakleb 24 Tvis ganmavlobaSi gamoviyeno dRg-iT dabegvris
specialuri sqema.
m a ga l i T i :
dasabegri piri, romelic Semosavlebis samsaxurSi registri-
rebulia specialuri sqemiT mosargeble dasabegri dilerebis
reestrSi da Sesabamisad, warmoadgens dasabegr dilers,
aradasabegri fizikuri pirisgan 2021 wlis martis TveSi yi-
dulobs eqspluataciaSi namyof satvirTo avtomobils 20
000 larad, romlis realizaciasac axdens 22 000 larad
2021 wlis maisSi. aRniSnul operaciaze gavrceldeba specia-
luri sqemis wesebi.
Sefaseba:
dasabegri piri valdebulia araugvianes 2021 wlis 15 ivni-
sisa maisis saangariSo periodis dRg-is deklaraciasTan er-
Tad sagadasaxado organos warudginos informacia mis mier
specialuri sqemiT dabegrili operaciebis Sesaxeb, sadac asa-
xavs satvirTo avtomobilis Sesyidvis da gayidvis fass,
romlis mixedviTac gamoiTvleba:
• dRg-iT dasabegri Tanxa dRg-is CaTvliT (22 000-20 000)
= 2 000;
• gadasaxdeli dRg – 2 000/1,18X0.18 = 305.08 lari
gaangariSebuli dRg informaciidan avtomaturad gadava dek-
laraciis dasabegri operaciebis danarTis Sesabamis grafaSi
da monawileobas miiRebs dRg-is gaangariSebaSi, rogorc
daricxuli dRg-is Tanxis nawili.
saqonlis miwodebis adgili

303
1. saqonlis miwodebis adgilad ganixileba adgili, sadac
mdebareobs saqoneli miwodebis ganxorcielebis momentSi, Tu
ar xorcieldeba saqonlis gagzavna an transportireba.
2. Tu xorcieldeba saqonlis gagzavna an transportireba, sa-
qonlis miwodebis adgilad ganixileba adgili, sadac mdeba-
reobs saqoneli misi SemZenTan gagzavnis an transportirebis
dawyebis momentSi.
3. gamanawilebeli qselis meSveobiT bunebrivi gazis an
eleqtroenergiis savaWro SuamavlisTvis miwodebis SemTxve-
vaSi, miwodebis adgilad ganixileba adgili, sadac savaWro
Suamavals dafuZnebuli aqvs Tavisi saqmianoba an, sadac mas
aqvs fiqsirebuli dawesebuleba, romlisTvisac xorcieldeba
am saqonlis miwodeba, xolo, Tu ar arsebobs saqmianobis da-
fuZnebis adgili an fiqsirebuli dawesebuleba -− adgili,
sadac mas aqvs mudmivi misamarTi, an, sadac is Cveulebriv
cxovrobs.
m a ga l i T i :
saqarTveloSi dafuZnebulma dRg-is gadamxdelad registri-
rebulma sawarmom 2021 wlis 20 marts ganaxorciela
Semdegi saxis operacia:
a) miawoda komerciuli farTi 100 000 larad (dRg-s gare-
Se) meore dRg-s gadamxdelad registrirebul sawarmos. aR-
niSnuli iTvleba saqonlis miwodebad saqarTvelos terito-
riaze, sawarmo valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is
deklaracia da dabegros - 100 000X 18%=18000 lariT;
b) safrangeTSi dafuZnebul sawarmos miawoda 50 000 larad
(dRg-s gareSe) danadgari, romelic gaigzavna safrangeTSi. aR-
niSnuli iTvleba saqonlis miwodebad saqarTvelos terito-
riaze, sawarmo valdebulia waradginos martis Tvis dRg-is
deklaracia da dabegros 100 000X18%=18000 lariT.
momsaxurebis gawevis adgili
1. Tu momsaxureba saqarTvelos teritoriazea gaweuli, miiC-
neva, rom igi ar gaweula sxva qveynis teritoriaze, xolo

304
Tu momsaxureba ar aris gaweuli saqarTvelos teritoriaze,
igi ganixileba sxva qveynis teritoriaze gaweulad.
m a ga l i T i :
saqarTveloSi dafuZnebuli sawarmo iuridiul momsaxurebas
uwevs germaniaSi dafuZnebul kompanias, saqarTvelos sawarmos
fiqsirebuli dawesebuleba germaniaSi ar gaaCnia. ssk-is 1621
muxlis me-3 nawilis a) qvepunqtis Tanaxmad iuridiuli mom-
saxurebis gawevis adgilia momsaxurebis mimRebis dafuZnebis
adgili - germania;
mocemul SeTxvevaSi germanuli kompania valdebulia iuri-
diuli momsaxureba dabegros ukudabegvris wesiT, vinaidan
aRniSnul momsaxurebas qarTuli iuridiuli kompania germa-
niaSi ar axorcielebs fiqsirebuli dawesebulebis meSveobiT.
m a ga l i T i
germaniaSi dafuZnebuli dasabegri piri satreningo momsaxu-
rebas uwevs momxmarebels (aradasabegr pirs) TbilisSi, am
ukanasknelis piradi miznebisaTvis.
piroba I: dasabegr pirs ar aqvs fiqsirebuli dawesebuleba
saqarTveloSi - momsaxurebis gawevis adgilia germania ssk-is
1621 muxlis me-3 nawilis b) qvepunqtis mixedviT;
piroba II: - aqvs fiqsirebuli dawesebuleba saqarTveloSi.
meore variantSi ssk-is 1621 muxlis me-3 nawilis b) qvepunq-
tis mixedviT momsaxurebis gawevis adgilia saqarTvelo, rad-
gan germaneli dasabegri piri aRniSul momsaxurebas eweva sa-
qarTveloSi mdebare fiqsirebuli dawesebulebis meSveobiT.
2. momsaxurebis gawevis adgilis gansazRvris miznisTvis, piri
(garda aramewarme fizikuri pirisa) dasabegr pirad ganixi-
leba misTvis gaweul nebismier momsaxurebasTan dakavSirebiT.
3. Tu sagadasaxdo kodeqsiT sxva ram ar aris dadgenili:
a) momsaxurebis gawevis adgilad ganixileba adgili, sadac
momsaxurebis mimRebi aris dafuZnebuli, Tu momsaxurebis mim-
Rebi aris dasabegri piri. amasTanave, Tu momsaxurebis gaweva
xorcieldeba momsaxurebis mimRebis fiqsirebuli dawesebu-
lebisTvis, romelic ar mdebareobs iq, sadac momsaxurebis

305
mimRebia dafuZnebuli, momsaxurebis gawevis adgilad ganixi-
leba fiqsirebuli dawesebulebis mdebareobis adgili. dafuZ-
nebis adgilis an fiqsirebuli dawesebulebis ararsebobis
SemTxvevaSi, momsaxurebis gawevis adgilad ganixileba adgili,
sadac momsaxurebis mimRebs aqvs mudmivi misamarTi, an, sadac
is Cveulebriv cxovrobs;
b) momsaxurebis gawevis adgilad ganixileba adgili, sadac
momsaxurebis gamwevi (dasabegri piri) aris dafuZnebuli, Tu
momsaxurebis mimRebi ar aris dasabegri piri. amasTanave, Tu
momsaxurebis gaweva xorcieldeba momsaxurebis gamwevis fiq-
sirebuli dawesebulebis mier, romelic ar mdebareobs iq, sa-
dac momsaxurebis gamwevia dafuZnebuli, momsaxurebis gawevis
adgilad ganixileba fiqsirebuli dawesebulebis mdebareobis
adgili. dafuZnebis adgilis an fiqsirebuli dawesebulebis
ararsebobis SemTxvevaSi, momsaxurebis gawevis adgilad gani-
xileba adgili, sadac momsaxurebis gamwevs aqvs mudmivi misa-
marTi, an, sadac is Cveulebriv cxovrobs.
uZrav nivTTan dakavSirebuli momsaxurebis gawevis adgilad
ganixileba adgili, sadac mdebareobs uZravi nivTi, maT Soris:
a) uZravi nivTis eqspertis da agentis momsaxureba;
b) samSeneblo samuSaoebis momzadebisa da koordinaciis mom-
saxureba (samSeneblo moedanze kontrolis da zedamxedvelo-
bis ganxorcieleba).
5. sxva piris saxeliT da davalebiT moqmedi Suamavlis mier
aradasabegri pirisTvis gaweuli momsaxurebis gawevis adgi-
lad ganixileba im operaciis ganxorcielebis adgili, risT-
visac aris gaweuli es saSuamavlo momsaxureba.
6. aradasabegri pirisTvis, kulturuli, saxelovnebo, samecnie-
ro, ganaTlebis, gasarTobi, fizikuri kulturisa da spor-
tuli an msgavsi RonisZiebebis, rogorebicaa warmodgena, pre-
zentacia an gamofena, aseve am RonisZiebebis organizebis mom-
saxurebis (maT Soris, damxmare momsaxurebis) gawevis adgi-
lad ganixileba adgili, sadac es RonisZiebebi faqtobrivad
xorcieldeba.

306
m a ga l i T i :
germanuli kompania moqmedebs damkveTis davalebiT, rom moi-
Zios frangi leqtori, romelic Caatarebs:
piroba I: TbilisSi Ria leqcias aradasabegri pirebisaTvis -
germanuli kompaniis mier momsaxurebis gawevis adgilia sa-
qarTvelo, radgan ZiriTadi momsaxurebis (samecniero Ronis-
Zieba) ganxorcielebis adgili ssk-is 1621 muxlis me-6 nawi-
lis mixedviT aris misi faqtobrivad ganxorcielebis adgili,
anu mocemul SemTxvevaSi saqarTvelo;
piroba II:
leqcias TelavSi - italiaSi dafuZnebuli sawarmosaTvis, mi-
si TanamSromlebis kvalifikaciis amaRlebis mizniT – germa-
nuli kompaniis momsaxurebis gawevis adgilia italia, radgan
ZiriTadi momsaxurebis (samecniero RonisZiebis) gawevis ad-
gili ssk-is 1621 muxlis me-3 nawilis a) qvepunqtis mixed-
viT aris momsaxurebis mimRebis dafuZnebis adgili, anu mo-
cemul SemTxvevaSi – italia.
7. dasabegri pirisTvis, kulturul, saxelovnebo, samecniero,
ganaTlebis, gasarTob, fizikuri kulturisa da sportul an
msgavs RonisZiebebze, rogorebicaa warmodgena, prezentacia an
gamofena Sesvlis/daSvebis uflebis an/da aseT Sesvlis/daSve-
bis uflebasTan dakavSirebuli damxmare momsaxurebis gawevis
adgilad ganixileba adgili, sadac es RonisZiebebi faqtob-
rivad xorcieldeba.
m a ga l i T i :
italiaSi dafuZnebuli avejis sawarmo baTumSi atarebs axa-
li xazis Cvenebas sawarmoebisTvis, Cvenebaze daswrebis Rire-
buleba Seadgens 2000 lars, romelic moicavs lanCis Rire-
bulebas:
sawarmoebisaTvis RonisZiebaze Sesvlis/daSvebis uflebis da
masTan dakavSirebuli damxmare momsaxurebis gawevis adgilia
am RonisZiebis faqtobrivad ganxorcielebis adgili - sa-
qarTvelo, ssk-is 1621 muxlis me-7 nawilis Tanaxmad. Sesa-

307
bamisad, sawarmoebi valdebulni arian, ukudabegvriT dabegron
miRebuli momsaxureba.
8. momsaxurebis gawevis adgilad ganixileba misi faqtob-
rivad ganxorcielebis adgili, Tu aradasabegri pirisTvis
gaweulia romelime Semdegi momsaxureba:
a) transportirebasTan dakavSirebuli momsaxureba, rac moi-
cavs CatvirTvas, gadmotvirTvas, gadafuTvas, dasawyobebas da
saqonlis Senaxvas gadazidvisas, saqonlis SefuTvas trans-
portirebis mizniT, dokumentaciis momzadebas sabaJo forma-
lobebis dasrulebamde, inspeqtirebas, SemowmebasTan dakavSi-
rebul momsaxurebas da sxva msgavs momsaxurebebs;
b) moZravi nivTis Sefaseba an aseT qonebasTan dakavSirebuli
samuSao/momsaxureba.
9. mgzavrisTvis transportirebis momsaxurebis gawevis ad-
gilad ganixileba adgili, sadac xorcieldeba transporti-
reba, gavlili manZilis proporciulad.
m a ga l i T i
mgzavrTa gadayvanis momsaxurebis ganmaxorcielebeli kompania
axorcielebs mgzavrTa gadayvanas saqarTvelodan TurqeTis
mimarTulebiT, manZili Seadgens saqarTveloSi 200 km, xolo
TurqeTSi daniSnulebis adgilamde manZili 150 km-ia. mgzavri
ixdis 300 lars aRniSnuli momsaxurebisTvis - ssk-is 1621
muxlis me-9 nawilis Sesabamisad 200 km-is proporciuli
Tanxa daibegreba saqarTveloSi, xolo 150 km-is kuTvnili
proporciiT gaangariSebuli Tanxa TurqeTSi.
10. aradasabegri pirisTvis saqonlis transportirebis momsa-
xurebis gawevis adgilad ganixileba adgili, sadac xorciel-
deba transportireba, gavlili manZilis proporciulad.
11. sarestorne an/da kvebis momsaxurebis gawevis adgilad
ganixileba adgili, sadac es momsaxureba faqtobrivad xor-
cieldeba.
12. satransporto saSualebis moklevadiani ijaris momsaxu-
rebis gawevis adgilad ganixileba adgili, sadac es satrans-

308
porto saSualeba faqtobrivad gadadis momxmareblis gankar-
gulebaSi.
13. aradasabegr pirze satransporto saSualebis gaqirave-
bis/ijaris adgili, garda moklevadiani ijarisa, aris adgili,
sadac momxmarebeli aris dafuZnebuli, aqvs mudmivi misamarTi
an Cveulebriv cxovrobs. amasTanave, aradasabegr pirze sa-
seirno kateris gaqiravebis (garda moklevadiani ijarisa) ad-
gili aris adgili, sadac saseirno kateri faqtobrivad gada-
dis momxmareblis gankargulebaSi.
14. aradasabegri pirisTvis momsaxurebis gawevis adgilad ga-
nixileba adgili, sadac igi aris dafuZnebuli, aqvs mudmivi
misamarTi an Cveulebriv cxovrobs, Tu misTvis gaweulia ro-
melime Semdegi momsaxureba:
a) telesakomunikacio momsaxureba;
b) radio da telesamauwyeblo momsaxureba;
g) eleqtronulad gaweuli momsaxureba;
d) saavtoro uflebis, patentis, licenziis, savaWro niSnis an
sxva msgavsi uflebis gadacema an daTmoba;
e) sareklamo momsaxureba;
v) sakonsultacio, sainJinro, iuridiuli, sabuRaltro da
sxva msgavsi momsaxureba, agreTve, monacemTa damuSaveba da
informaciis miwodebis momsaxureba;
z) am nawiliT gaTvaliswinebuli ekonomikuri saqmianobis an
uflebis mTlianad an nawilobriv Sesrulebisgan an ganxor-
cielebisgan Tavis Sekavebis valdebuleba;
T) sabanko, finansuri da sadazRvevo operaciebi, maT Soris,
gadazRveva, garda seifis ijarisa;
i) personaliT uzrunvelyofa;
k) moZravi nivTis ijariT gadacema, garda nebismieri saxis
satransporto saSualebis ijarisa.
m a ga l i T i
avstriaSi dafuZnebuli dasabegri piri AAUU ukveTavs sa-
qarTveloSi dafuZnebul dasabegr pir GE-s tvirTis gada-
zidvas marSutiT malmio (SvedeTi)-kiSis kunZulebi (irani)

309
(anazRaurebis Tanxa – 100 000 aSS dolari). Tavis mxriv
aRniSnul gadazidvis momsaxurebas GEEavalebs aseve saqarT-
veloSi dafuZnebul GE1-s, raSic unazRaurebs 90 000 aSS
dolars.
varianti I: GEEmoqmedebs Tavisi saxeliT da AUA-s dava-
lebiT da ise axdens tvirTis gadazidvas;
varianti II: GGEE moqmedebs, rogorc Suamavali da AAUU-s
saxeliT da davalebiT aformebs kontraqts GEGE1-Tan, raSic
itovebs sakomisio anazRaurebis saxiT 10 000 aSS dolars;
Sefaseba:
pirveli variantis mixedviT ssk-is 1601-e muxlis me-3 na-
wilis Tanaxmad GGEEganixileba gadazidvis momsaxurebis mim-
Rebad da am momsaxurebis gamwevad, Sesabamisad GEGE1-is mier
GEEsTvis gaweuli momsaxurebis adgils ssk-is 1621 muxlis
me-3 nawilis Tanaxmad warmoadgens (mimRebis adgili) saqarT-
velo, xolo GGEE-s mier AAUU-sTvis gaweuli momsaxurebis
adgils (aseve mimRebis adgili) - avstria.
meore variantis mixedviTEGE1-is mier AAUU-sTvis momsaxu-
rebis gawevis adgili ssk-is 1621 muxlis me-3 nawilis mi-
xedviT iqneba avstria, aseve GE-s mier saSuamavlo momsaxu-
rebis gawevis adgili amave nawilis mixedviT avstriaa.
m a ga l i T i :
baTumSi sazafxulo agarakis mflobeli aradasabegri fizi-
kuri piri Suamavals sakomisio anazRaurebis sanacvlod ava-
lebs, rom man moiZos kompania, romelic uzrunvelyofs misi
piradi nivTebis gadazidvas/transportirebas mis sakuTar
saxlSi, romelic mdebareobs:
varianti I: TbilisSi, an
varianti II: erevanSi.
SeniSvna: saqarTvelos teritoriaze gasavleli manZili Sead-
gens - 400 km-s, xolo somxeTis teritoriaze - 200 km-s.
Sefaseba:

310
pirvel variantSi ssk-is 1621 muxlis me-5 da me-10 nawi-
lebis mixedviT dafuZnebis adgilis miuxedavad, Suamavlis
mier gaweuli saSuamavlo momsaxurebis gawevis adgili aris
saqarTvelo, radgan saqonlis gadazidvis/transportirebis
momsaxurebis (ZiriTadi operaciis) gawevis adgili aris ad-
gili manZilis proporciulad, romelic mTlianad saqarTve-
los teritoriazea ganxorcielebuli;
meore variantSi vinaidan ssk-is 1621 muxlis me-10 nawilis
mixedviT saqonlis gadazidvis/transportirebis ZiriTadi
operacia ibegreba saqarTvelosa da somxeTSi manZilis pro-
porciulad, saSuamavlo momsaxurebis gawevis adgilic ssk-is
1621 muxlis me-5 nawilis mixedviT iqneba rogorc saqarT-
velos, ise somxeTis teritoriaze, gadazidvis/transporti-
rebis manZilis proporciulad, anu, sakomisios 2/3 eqvemdeba-
reba saqarTveloSi dabegvras.
m a ga l i T i :
saqarTveloSi dafuZnebul dasabegr pirs qalaq foTSi gaaC-
nia uZravi qoneba, romelic gankuTvnilia tvirTis (saqon-
lis) dasawyobebis da Senaxvis momsaxurebisaTvis. aRniSnul
farTebSi xorcieldeba Semdegi saxis momsaxurebis gaweva:
1. Ria da daxuruli sasawyobe farTebis meSveobiT dasabegri
piri axorcielebs tvirTebis Senaxvis da movlis momsaxure-
bas, aseve sxva damxmare momsaxurebas, rogoricaa datvirTva,
CamotvirTva, awonva, dafasoeba da a.S.;
2. saqonlis dasawyobebisa da Senaxvis mizniT, dasabegri piri
momxmarebels gamouyofs izolirebul farTebs, romlebic
gankuTvnilia am momxmareblis mier eqskluziuri gamoyenebi-
saTvis.
Sefaseba:
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 1621 muxlis miznebisaT-
vis, uZrav nivTTan dakavSirebul momsaxurebad miiCneva saqon-
lis Senaxvis momsaxureba, romlis drosac uZravi qonebis

311
gansazRvruli nawili gamoyofilia momxmareblis eqskluziu-
ri gamoyenebisaTvis.
aqedan gamomdinare:
1) pirvel SemTxvevaSi, dasawyobebis da Senaxvis, aseve sxva
damxmare momsaxurebis nawilSi, momsaxurebis gawevis adgili
ganisazRvreba saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 1621 mux-
lis me-3 nawilis Sesabamisad. Aamdenad, Tu momsaxurebis mim-
Rebi warmoadgens dasabegr pirs, momsaxurebis gawevis adgi-
lad ganixileba adgili, sadac momsaxurebis mimRebi aris da-
fuZnebuli. amasTanave, Tu momsaxurebis gaweva xorcieldeba
momsaxurebis mimRebis fiqsirebuli dawesebulebisTvis, rome-
lic ar mdebareobs iq, sadac momsaxurebis mimRebia dafuZne-
buli, momsaxurebis gawevis adgilad ganixileba fiqsirebuli
dawesebulebis mdebareobis adgili; Tu momsaxurebis mimRebi
ar aris dasabegri piri, momsaxurebis gawevis adgilad gani-
xileba adgili, sadac momsaxurebis gamwevi (dasabegri piri)
aris dafuZnebuli, kerZod - saqarTvelo.
2) imis gaTvaliswinebiT, rom meore SemTxvevaSi, dasabegri
piris mier gaweuli momsaxureba ganixileba uZrav nivTTan
dakavSirebul momsaxurebad, saqarTvelos sagadasaxado ko-
deqsis 1621 muxlis me-4 nawilis gaTvaliswinebiT, momsaxu-
rebis gawevis adgilad nebismier SemTxvevaSi ganixileba uZ-
ravi nivTis adgilsamyofeli - am SemTxvevaSi, saqarTvelo.
m a ga l i T i
dasabegri piri mowveuli profesoris meSveobiT saqarTvelos
teritoriaze atarebs samecniero xasiaTis seminars, anazRau-
rebis sanacvlod, am mizniT Sesabamisi aRWurvilobis mqone
darbazSi. RonisZiebaze gaTvaliswinebulia, rogorc fizikuri
daswreba, sadac Sesabamisi safasuris sanacvlod daswreba
SeuZliaT, rogorc dasabegr, ise aradasabegr pirebs, ise in-
ternetis meSveobiT - onlain.
Sefaseba:

312
RonisZiebaze fizikuri daswrebis nawilSi momsaxurebis gawe-
vis adgilad ganixileba saqarTvelo, anu adgili, sadac es
RonisZieba faqtobrivad xorcieldeba, miuxedavad imisa,
momsaxurebis mimRebs warmoadgens dasabegri piri, Tu ara,
ssk-is 1621 muxlis me-6 da me-7 nawilebis Sesabamisad, xolo
onlain gaweuli momsaxurebis nawilSi:
Tu momsaxurebis mimRebi aradasabegri piria, momsaxurebis ga-
wevis adgilad ganixileba, saqarTvelo anu adgili, sadac es
RonisZiebebi faqtobrivad xorcieldeba, ssk-is 1621 muxlis
me-6 nawilis Sesabamisad, xolo Tu momsaxurebis mimRebi
dasabegri piria, momsaxurebis gawevis adgilad ganixileba
adgili, sadac momsaxurebis mimRebi aris dafuZnebuli, amas-
Tanave, Tu momsaxurebis gaweva xorcieldeba momsaxurebis
mimRebis fiqsirebuli dawesebulebisTvis, romelic ar mdeba-
reobs iq, sadac momsaxurebis mimRebia dafuZnebuli, momsaxu-
rebis gawevis adgilad ganixileba fiqsirebuli dawesebule-
bis mdebareobis adgili, ssk-is 1621 muxlis me-3 nawilis a)
qvepunqtis Sesabamisad.
SeniSvna: dasabegr pirze onlain gaweul momsaxurebasTan mi-
marTebaSi ssk-is 1621 muxlis me-7 nawili ar gamoiyeneba,
radgan adgili ar aqvs RonisZiebaze Sesvlis/daSvebis (fizi-
kuri daswreba) uflebis gadacemas.
saqonlis miwodebis/momsaxurebis gawevis dRg-Ti da-
begvra xorcieldeba saqonlis miwodebis/momsaxurebis gawevis
momentSi.
Tu Tanxa srulad an nawilobriv anazRaurebulia
saqonlis miwodebamde/momsaxurebis gawevamde, anazRaurebuli
Tanxis Sesabamisi dRg-is gadaxda xorcieldeba anazRaurebis
Tanxis gadaxdis saangariSo periodis mixedviT.
dasabegri piris mier sakuTari warmoebis Senobis/nage-
bobis ZiriTad saSualebad gamoyeneba, Tu igi srulad ver
miiRebda dRg-is CaTvlas am Senobis/nagebobis sxva pirisgan

313
SeZenis SemTxvevaSi, dRg-iT dabegvra xorcieldeba dasabegri
piris mier misi warmoebuli Senobis/nagebobis (ZiriTadi sa-
Sualebis) ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebis dawyebis mo-
mentSi;
dasabegri piris an misi uflebamonacvlis mier ekono-
mikuri saqmianobis Sewyvetis Semdeg saqonlis sakuTar mflo-
belobaSi datoveba, Tu mas am saqonelze an masze gaweul
xarjze dRg srulad an nawilobriv aqvs CaTvlili aseve da-
sabegri piris dRg-is gadamxdelis registraciis gauqmeba, Tu
mas dRg-is gadamxdelad registraciis gauqmebis momentSi
naSTad darCenil saqonelze an masze gaweul xarjze dRg
srulad an nawilobriv aqvs CaTvlili SemtxvevaSi, operacie-
bis dRg-iT dabegvra xorcieldeba Sesabamisi piris mier eko-
nomikuri saqmianobis Sewyvetis/dRg-is registraciis gauqme-
bis momentSi;
turistuli sawarmos statusis moqmedebis vadis
gasvlais an vadaze adre Sewyvetis SemTxvevaSi, dRg-iT da-
begvra xorcieldeba turistuli sawarmos statusis gauqme-
bis momentSi;
danaklisis SemTxvevaSi, dRg-iT dabegvra xorcieldeba
danaklisis gamovlenis momentSi.
dasabegri piris mier ganxorcielebuli sakuTari Zi-
riTadi saSualebis (Senobis/nagebobis) remonti misi saqmiano-
bis miznisTvis, Tu igi dRg-is CaTvlas srulad ver miiRebda,
am momsaxurebis sxva pirisgan SeZenis SemTxvevaSi, dRg-iT
dabegvra xorcieldeba Senobis/nagebobis (ZiriTadi saSuale-
bis) remontis dasrulebis momentSi (momentSi, rodesac sa-
remonto momsaxurebis/samuSaoebis gaweva dRg-iT daibegrebo-
da misi dRg-is gadamxdelad registrirebuli piris mier gan-
xorcielebis SemTxvevaSi).
dRg-iT dabegvra xorcieldeba araugvianes yoveli sa-
angariSo periodis bolo dRisa, Tu telesakomunikacio/kav-
Sirgabmulobis momsaxurebis gaweva an saqonlis (garantire-
buli simZlavris, eleqtroenergiis, gazis, wylis, Tboenergiis,

314
gagrilebis energiis an sxva msgavsi saqonlis) miwodeba xor-
cieldeba regularulad an uwyvetad.
Tu Tanxa srulad an nawilobriv anazRaurebuli ar
aris saqonlis miwodebamde/momsaxurebis gawevamde dRg-iT da-
begvra xorcieldeba:
a) araugvianes yoveli saangariSo periodis bolo dRisa, Tu
momsaxurebis gaweva xorcieldeba regularulad an uwyvetad;
b) uZravi nivTis miwodebisas, sakuTrebis uflebis registra-
ciisTvis maregistrirebel organoSi warsadgeni sakuTrebis
uflebis damadasturebeli dokumentis Sedgenis momentSi, xo-
lo, Tu sakuTrebis uflebis registracia (gadacema) damoki-
debulia am dokumentis mxaris (mxareebis) mier garkveuli
valdebulebis Sesrulebaze an/da pirobis dadgomaze − aseTi
valdebulebis Sesrulebis/pirobis dadgomis momentSi;
g) saqonlis faqtobrivad gadacemis momentSi;
d) uZravi nivTis eqspluataciaSi miRebis momentSi.
Tu dasabegri piri saqonlis/momsaxurebis miwodebas
aRricxavs saangariSo periodis sxvadasxva dRes ara kalenda-
ruli Tvis, aramed garkveuli periodis (ciklis) ganmavlo-
baSi miwodebuli saqonlis/momsaxurebis odenobis mixedviT,
romelic SeiZleba moicavdes rogorc saangariSo periods,
ise saangariSos wina periods, saangariSo periodSi miwodebu-
lad miiCneva saangariSo periodis sxvadasxva dRis mixedviT
aRricxuli (garkveuli periodis (ciklis) ganmavlobaSi mi-
wodebuli saqonlis/momsaxurebis odenobis mixedviT aRric-
xuli) saqonlis/momsaxurebis odenoba, miuxedavad saangariSo
periodSi faqtobrivad miwodebulisa.
m a ga l i T i
fizikurma pirma parfiumerul maRaziaSi SeiZina sasaCuqre ba-
raTi, romliTac igi uflebamosilia, 1 Tvis vadaSi miiRos
300 laris Rirebulebis nebismieri saqoneli.
Sefaseba:
mocemul SemTxvevaSi, sakompensacio Tanxis miRebis momentSi
ar aris gansazRvruli misawodebeli saqonlis raodenoba. Se-

315
sabamisad, dRg-iT dasabegri operaciis ganxorcielebis dros
warmoadgens saqonlis miwodebis da ara sakompensacio Tanxis
miRebis momenti.
m a ga l i T i :
wvenebis mwarmoebeli sawarmo sxvadasxva savaWro obieqtebs
amaragebs produqciiT. mxareTa Soris angariSsworebisas
gadaixdeba rogorc misawodebeli saqonlis sakompensacio
Tanxa winaswar, aseve miwodebul saqonelze arsebuli
davalianebebi. saboloo angariSsworeba mxareTa Soris xdeba
garkveuli periodulobiT, urTierTSedarebis safuZvelze.
Sefaseba:
mocemul SemTxvevaSi, Tanxis miRebisas ar aris gansazRvruli,
igi warmoadgens misawodebeli saqonlis Tu miwodebul sa-
qonelze arsebuli davalianebis sakompensacio Tanxas. Sesaba-
misad, dRg-iT dasabegri operaciis ganxorcielebis dros
warmoadgens saqonlis miwodebis da ara sakompensacio Tanxis
miRebis momenti.
m a ga l i T i :
sawarmos saqmianobis sagania gadazidvis momsaxurebis ganxor-
cieleba. mxareebis mier gansazRvrulia gasawevi momsaxureba,
momsaxurebis moculoba da Rirebuleba. momsaxurebis mimRe-
bma winaswar aanazRaura gadazidvis momsaxurebis sakompensa-
cio Tanxa, Tumca, winaswar ar aris gansazRvruli, gadasazidi
tvirTi moqceul iqneba Tu ara eqsportis, reeqsportis, gare
.gadamuSavebis an tranzitis reJimSi
Sefaseba:
mocemul SemTxvevaSi, sakompensacio Tanxis miRebis momentSi,
gansazRvrulia gasawevi momsaxureba, misi moculoba da Rire-
buleba, Tumca ar aris gansazRvruli gasawevi momsaxureba
warmoadgens dRg-iT dasabegr Tu gaTavisuflebul operacias,
vinaidan, saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 172-e muxlis
pirveli nawilis Sesabamisad, gadazidvis momsaxureba CaTvlis
uflebiT dRg-isagan Tavisufldeba im SemTxvevaSi, Tu xor-
cieldeba eqsportis, reeqsportis, gare gadamuSavebis an

316
tranzitis reJimSi moqceuli tvirTis gadazidva. Sesabamisad,
dRg-iT dasabegri operaciis ganxorcielebis dros warmoad-
gens momsaxurebis gawevis da ara sakompensacio Tanxis miRe-
bis momenti.
m a ga l i T i :
fizikur pirs gaformebuli aqvs nasyidobis xelSekruleba
samSeneblo kompaniasTan, romlis safuZvelzec, samSeneblo
kompania valdebulia, fizikur pirs miawodos 80 m2 sacxov-
rebeli farTi, xolo fizikuri piri valdebulia, sacxovre-
beli farTis miwodebamde etapobrivad aanazRauros misi
Rirebuleba 120 000 lari.
Sefaseba:
mocemul SemTxvevaSi, sakompensacio Tanxis miRebis momentSi
gansazRvrulia misawodebeli saqoneli, misi raodenoba da Ri-
rebuleba, cnobilia, rom mocemul SemTxvevaSi, sacxovrebeli
farTis miwodeba warmoadgens dRg-iT dasabegr operacias. Se-
sabamisad, dRg-iT dasabegri operaciis ganxorcielebis dros
warmoadgens sakompensacio Tanxis miRebis momenti.
m a ga l i T i :
Sps `X~-isa da navTobproduqtebiT movaWre Sps `YY~-is Se-
TaxmebiT, Sps `Y~ 2017 wlis ganmavlobaSi Sps `X~-isgan Sei-
Zens aranakleb 10 tona sawvavs. misawodebeli saqonlis Ri-
rebuleba damokidebulia SeZenili saqonlis raodenobaze, mag-
ram 1 litris fasi Seadgens araumetes 2 lars. Sps `Y~-ma
Sps `X~-s winaswar, saqonlis miwodebamde aunazRaura sa-
kompensacio Tanxa – 20 000 lari.
Sefaseba:
mocemul SemTxvevaSi, vinaidan gansazRvrulia misawodebeli
saqoneli, misi raodenoba da Rirebuleba, winaswar gadaxdili
Tanxa (20 000 lari) ganixileba sakompensacio Tanxis saxiT
gadaxdilad da Sps `X~-is mier dRg-iT daibegreba misi miRe-
bis saangariSo periodSi.
m a ga l i T i :

317
dRg-is gadamxdelad registrirebulma pirma 24 Tebervals
gaaforma xelSekruleba saofise Senobis saremonto samu-
Saoebis miwodebaze. xelSekrulebis xelmowerisTanave ganx-
orcielda 40 000 laris winaswar anazRaureba, romelzec
gamoweril iqna sagadasaxado angariS-faqtura da Tebervlis
Tvis dRg-is deklaraciiT ganxorcielda dRg-is deklarireba,
xolo meore mxaris mier dRg-is CaTvla. amave wlis martis
Tvis saangariSo periodSi stiqiis Sedegad miyenebuli zianiT
saofise Senoba daeqvemdebara demontaJs. mxareebi SeTanxmdnen
xelSekrulebis Sewyvetaze, xolo 40 000 lari daeqvemdeba-
ra ukan dabrunebas.
Sefaseba:
saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 179-e muxlis mixedviT,
dasabegri operaciis Tanxa eqvemdebareba koreqtirebas, radgan
Seicvala is garemoebebi/faqtorebi, romelTa safuZvelzec da-
sabegri operaciis ganxorcielebis dros ganisazRvra dRg-iT
dasabegri Tanxa, kerZod, mocemul SemTxvevaSi – operacia
gauqmda. am operaciaze martis Tvis saangariSo periodSi un-
da gamoiweros koreqtirebis sagadasaxado angariS-faqtura
da martis Tvis dRg-is deklaraciaSi ganxorcieldes Sesaba-
misi monacemebis asaxva.
saqonlis importis dRg-iT dabegvra xorcieldeba sa-
qarTvelos sabaJo kanonmdeblobis Sesabamisad sabaJo valde-
bulebis warmoSobis momentSi, xolo, Tu saqoneli ar ibeg-
reba importis gadasaxadiT an gaTavisuflebulia importis
gadasaxadisgan − momentSi, rodesac es saqoneli daibegreboda,
am gadasaxadisgan gaTavisuflebuli rom ar yofiliyo.
dRg-iT dasabegri Tanxa aris saqonlis miwodebis/mom-
saxurebis gawevis sanacvlod miRebuli/misaRebi anazRaureba
dRg-is gareSe, saqonlis/momsaxurebis fasTan pirdapir dakav-
Sirebuli subsidiis CaTvliT. aRniSnuli debuleba gamoiye-
neba saqonlis/momsaxurebis gacvlis operaciis (barteruli
operaciis) SemTxvevaSic.
m a ga l i T i :

318
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis 1
marts meore dRg-s gadamxdelad registrirebul sawarmos
miawoda 100 tona fqvili (erTi tona fqvilis sabazro fasia
200 lari dRg-is gareSe) da sanacvlod 15 maiss miiRo 100
tona dizelis sawvavi (erTi tona dizelis sabazro fasia
250 lari dRg-is gareSe).
Sefaseba:
pirveli sawarmosTvis dRg-iT dasabegri Tanxa Sead-
gens 25000 lars - piri valdebulia waradginos martis
Tvis dRg-is deklaracia da dabegros momsaxureba
25000*18%=4500 lariT;
meore sawarmosTvis dRg-iT dasabegri Tanxa Seadgens
20000 lars - piri valdebulia waradginos maisis Tvis
dRg-is deklaracia da dabegros momsaxureba
20000*18%=3600 lariT.
saqonlis/momsaxurebis gacvlis (barteruli) opera-
ciis SemTxvevaSi, rodesac saqonlis miwodeba/momsaxurebis
gaweva ganxorcielebulia 2021 wlis 1 ianvramde, xolo sa-
nacvlo saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva xorcieldeba
2021 wlis 1 ianvars an Semdgom periodebSi, am operaciis Ti-
Toeuli mxarisaTvis dRg-iT dasabegri operaciis Tanxa gani-
sazRvreba am operaciis farglebSi miwodebuli saqonlis/ga-
weuli momsaxurebis sabazro fasiT, dRg-is gareSe, xolo
dRg-iT dabegvris dros warmoadgens saqonlis miwodebis/mom-
saxurebis gawevis momenti. am SemTxvevaSi, Tu saqonlis/mom-
saxurebis gacvlis (barteruli) operaciis orive mxare war-
moadgens dRg-is gadamxdelad registrirebul dasabegr pirs
da es operacia ibegreba dRg-iT, am operaciis TiToeul mxa-
res ufleba aqvs, CaiTvalos mis mier miwodebul saqonel-
ze/gaweul momsaxurebaze daricxuli da Sesabamis dRg-is
deklaraciaSi asaxuli dRg-is Tanxa sanacvlo saqon-
lis/momsaxurebis miRebis momentSi. am SemTxvevaSi, saqarTve-
los sagadasaxado kodeqsis 176-e muxlis me-2 nawilis gaT-
valiswinebiT, dRg-is CaTvlis miRebis safuZvelia am opera-

319
ciaze daricxuli da Sesabamisi periodis dRg-is deklara-
ciaSi asaxuli dRg-is Tanxa, ra drosac, dasabegr pirebs
Soris sagadasaxado angariSfaqtura ar gamoiwereba.
dasabegri piris mier saqonlis usasyidlod miwodeba,
Tu mas am saqonelze an masze gaweul xarjze dRg srulad an
nawilobriv aqvs CaTvlili aseve dasabegri piris dRg-is ga-
damxdelis registraciis gauqmeba, Tu mas dRg-is gadamxdelad
registraciis gauqmebis momentSi naSTad darCenil saqonelze
an masze gaweul xarjze dRg srulad an nawilobriv aqvs
CaTvlili, SemTxvevebSi, dRg-iT dasabegri Tanxa aris sa-
qonlis Sesyidvis fasi am an analogiur saqonelze, an Tu
aseTi ar arsebobs misi warmoebis fasi, romelic Sesabamis
SemTxvevebSi dgindeba saqonlis gamoyenebis, gasxvisebis, dasa-
kuTrebis (mflobelobaSi darCenis) an dRg-is gadamxdelad
registraciis gauqmebis momentSi;
sawarmos an amxanagobis mier, Sesabamisad, partnio-
risTvis an amxanagobis wevrisTvis, wilis sanacvlod saqon-
lis sakuTrebaSi gadacema, aseve danaklisis SemTxvevebSi, dRg-
iT dasabegri Tanxa aris saqonlis sabazro fasi, dRg-is gare-
Se;
dasabegri piris mier momsaxurebis usasyidlod gaweva
misi daqiravebuli piris piradi sargeblobisTvis an sakuTa-
ri saqmianobis miznisgan gansxvavebuli mizniT, aseve dasabeg-
ri piris mier ganxorcielebuli sakuTari ZiriTadi saSuale-
bis (Senobis/nagebobis) remonti misi saqmianobis miznisTvis,
Tu igi dRg-is CaTvlas srulad ver miiRebda, am momsaxure-
bis sxva pirisgan SeZenis SemTxvevebSi, dRg-iT dasabegri
Tanxa aris momsaxurebis gawevasTan dakavSirebuli yvela
danaxarjis Rirebuleba;
sawarmos an amxanagobis mier, Sesabamisad, partnioris-
Tvis an amxanagobis wevrisTvis wilis sanacvlod momsaxure-
bis gawevis SemTxvevebSi, dRg-iT dasabegri Tanxa aris momsa-
xurebis sabazro fasi, dRg-is gareSe.
dRg-iT dasabegri Tanxa unda moicavdes:

320
a) gadasaxadebs, mosakreblebs, safasurebs da gadasaxdelebs,
garda dRg-isa;
b) Tanmdev xarjebs, rogorebicaa, sakomisio, SefuTvis, trans-
portirebis, dazRvevis xarjebi, romlebsac mimwodebeli akis-
rebs SemZens.
dRg-iT dasabegr TanxaSi ar Seitaneba:
a) fasdakleba winaswari gadaxdisTvis;
b) saqonlis/momsaxurebis SemZenisTvis miniWebuli da mis
mier miwodebis momentisTvis miRebuli fasdakleba an sxva
daTmoba; CaTvlis SemTxvevaSi xorcieldeba CaTvlili dRg-s
koreqtireba.
g) dasabegri piris mier saqonlis/momsaxurebis SemZenisgan
miRebuli Tanxa, rogorc SemZenis saxeliTa da davalebiT ga-
weuli xarjebis anazRaureba. amasTanave, dasabegri piri val-
debulia daasabuTos am qvepunqtSi miTiTebuli xarjebis faq-
tobrivi moculoba da mas ar aqvs ufleba, CaiTvalos aRniS-
nulTan dakavSirebiT gadaxdili dRg;
d) lizingis xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli sargebeli
saqonlis lizingiT miwodebisas;
e) saxelSekrulebo valdebulebis darRvevasTan dakavSirebiT
miRebuli/misaRebi pirgasamtexlo an sxva saxis fuladi anaz-
Raureba.
mravaljeradi vauCeriT gaTvaliswinebuli saqonlis
miwodebisas/momsaxurebis gawevisas dRg-iT dasabegri Tanxa
aris am vauCerisTvis gadaxdili anazRaureba, dRg-is gareSe.
xolo anazRaurebis Sesaxeb informaciis ararsebobis SemTx-
vevaSi, dRg-iT dasabegri Tanxa miiReba mravaljerad vauCerSi
an masTan dakavSirebul dokumentaciaSi miTiTebuli Rirebu-
lebis 1.18-ze gayofis Sedegad.
urTierTdamokidebul pirebs Soris ganxorcielebuli
dasabegri operaciis dros dRg-iT dasabegri Tanxa aris sa-
qonlis/momsaxurebis sabazro fasi, dRg-is gareSe, Tu:
a) dasabegri operaciis anazRaurebis Tanxa dabalia mis sa-
bazro fasze da saqonlis/momsaxurebis SemZens sagadasaxado

321
kodeqsis Sesabamisad, am operaciaze ar aqvs dRg-is srulad
CaTvlis ufleba;
b) dasabegri operaciis anazRaurebis Tanxa dabalia mis sa-
bazro fasze da saqonlis/momsaxurebis mimwodebels sagadasa-
xado kodeqsis Sesabamisad, ar aqvs dRg-is srulad CaTvlis
ufleba da miwodeba gaTavisuflebulia dRg-isgan CaTvlis
uflebis gareSe;
g) dasabegri operaciis anazRaurebis Tanxa maRalia mis sa-
bazro fasze da saqonlis/momsaxurebis mimwodebels ar aqvs
dRg-is srulad CaTvlis ufleba.
mravaljeradi (dabrunebadi) saqonlis/taris xarjebi
ar Seitaneba dRg-iT dasabegr TanxaSi. amasTanave, Tu aRniSnu-
li saqoneli ar dabrunda, dRg-iT dasabegri Tanxa koreqtir-
deba. am nawilis gamoyenebis wesi ganisazRvreba saqarTvelos
finansTa ministris brZanebiT.
finansTa ministris N996 brZaneba, muxli 733. me-6 na-
wili: `dRg-iT dasabegri Tanxa aseve koreqtirdeba mravalje-
radi (dabrunebadi) saqonlis/taris daubruneblobis SemTxve-
vaSi, rodesac dRg-iT dasabegr TanxaSi ar Seitaneba mraval-
jeradi (dabrunebadi) saqonlis/taris xarjebi, amasTan, miwo-
debis saangariSo periodis dasrulebidan sami saangariSo pe-
riodis gasvlis Semdeg dabrunebadi saqoneli/tara ar iqna
dabrunebuli. am SemTxvevaSi, meoTxe saangariSo periodSi
dgeba dasabegri Tanxis koreqtirebis garemoeba da damatebiT
dabegvras eqvemdebareba aRniSnul saqonelze/taraze gaweuli
xarjis Rirebuleba~.
m a ga l i T i :
dRg-is gadamxdelad registrirebulma sawarmom 2021 wlis
15 marts miawoda 10000 laris (dRg-is gareSe) saqoneli
Sesabamisi dasabrunebeli tariT (taris xarjis Rirebuleba
Seadgens 200 lars) mewarmes, romelic aseve dRg-is gadamx-
delia. aRniSnuli tara ar dabrunebula miwodebis saangari-
So periodis dasrulebidan sami saangariSo periodis ganmav-
lobaSi, aRniSnul SeTxvevaSi, sawarmo valdebulia meoTxe

322
saangariSo periodSi 2021 wlis ivlisSi ganaxorcielos
brunvis koreqtireba da damatebiT unda dabegros
200*18%=36 lariT.
dasabegri Tanxa sabaJo procedurebis dros
dasabegri TanxaSi Seitaneba:
a) saqonlis importidan gamomdinare, ucxo qveyanaSi an/da
saqarTveloSi kuTvnili gadasaxadi, mosakrebeli, safasuri an
sxva gadasaxdeli, garda dRg-isa;
b) Tanmdevi xarjebi, rogorebicaa sakomisio, SefuTvis, sat-
ransporto da sadazRvevo xarjebi, romlebic gaiweva saqon-
lis daniSnulebis pirvel adgilamde, agreTve, xarjebi, rom-
lebic gaiweva saqarTvelos teritoriaze, daniSnulebis sxva
adgilze transportirebisTvis, Tu es sxva adgili cnobilia
sagadasaxado valdebulebis warmoSobis momentSi.
SeniSvna: am nawilis `b~ qvepunqtis miznisTvis daniSnulebis
pirveli adgili aris adgili, romelic miTiTebulia im do-
kumentSi, romliTac xorcieldeba saqonlis importi. amasTa-
nave, Tu Sesabamis dokumentSi es adgili miTiTebuli ar aris,
daniSnulebis pirvel adgilad ganixileba saqonlis saqarT-
velos teritoriaze pirveli transportirebis/gadacemis ad-
gili.
dasabegr TanxaSi ar Seitaneba:
a) fasdakleba winaswari gadaxdisTvis;
b) SemZenisTvis miniWebuli da mis mier importis momentis-
Tvis miRebuli fasdakleba an sxva daTmoba.
saqonlis eqsporti/reeqsporti ganxorcielebulad mi-
iCneva, Tu xdeba am saqonlis eqsportis proceduraSi dekla-
rireba an misi reeqsporti, romlis drosac, eqsportis/reeqs-
portis Tanxa aris saqonlis sabaJo Rirebuleba.
dRg-is gadamxdelad registracia
1. dasabegri piri, Tu sagadasaxado kodeqsiT sxva ram ar
aris gaTvaliswinebuli, valdebulia mis mier nebismieri uw-
yveti 12 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi ganxorcielebuli
dRg-iT dasabegri saqonlis miwodebis/momsaxurebis gawevis

323
operaciebis jamuri Tanxis 100 000 larisTvis gadaWarbebis
dRidan, araugvianes 2 samuSao dReSi dRg-is gadamxdelad re-
gistraciis mizniT, mimarTos sagadasaxado organos. dasabegr
pirs dRg-is gamoangariSebis da gadaxdis valdebuleba war-
moeSoba dasabegri operaciis ganxorcielebis momentidan (am
operaciis CaTvliT), romlis mixedviTac dasabegri operacie-
bis jamurma Tanxam 100 000 lars gadaaWarba.
m a ga l i T i
saqarTveloSi 2020 wlis pirvel aprils dafuZnebuli dasa-
begri piris (sawarmos) saqmianobas warmoadgens parfiumeru-
li saqonliT sabiTumo vaWroba.
savaWro obieqtidan 2020 wlis 7 aprils ganaxorciela 10
000 laris Rirebulebis saqonlis realizacia, xolo Semd-
gom 2021 wlis Tebervlis bolomde ki moaxdina 65 000 la-
ris, saqonlis miwodeba, 2021 wlis 14 marts sawarmom mia-
woda 16 000 laris saqoneli, xolo 25 marts ki erTi ope-
raciis farglebSi – 10 000 laris saqoneli. martis TveSi
sawarmos sxva operacia ar ganuxorcielebia.
Sefaseba:
dasabegri piri valdebulia, araugvianes 2021 wlis 29 mar-
tisa (radgan 27 marti SabaTia) mimarTos sagadasaxado orga-
nos dRg-is gadamxdelad savaldebulo registraciis mizniT,
vinaidan 25 martis operaciiT piri aWarbebs 100 000 larian
zRvars, uwyveti 12 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi reali-
zaciiT miRebuli Semosavlebidan gamomdinare (wina 11 sruli
Tve da me-12 Tve arasruli, mocemul magaliTSi 2020 wlis
pirveli aprilidan 2021 wlis 25 martis CaTvliT). aRniS-
nul SemTxvevaSi martis saangariSo periodis mixedviT dRg-
iT dasabegri Tanxa Seadgens 8 474,57 (10 000X100/118)
lars.
m a ga l i T i :

324
saqarTveloSi 2021 wlis 7 aprils dafuZnebuli dasabegri
piris (sawarmos), saqmianobas warmoadgens parfiumeruli sa-
qonliT sabiTumo da sacalo vaWroba. 2021 wlis 7 aprili-
dan 2021 wlis 29 dekembris CaTvliT sawarmos mier ganxor-
cielebulma dRg-iT dasabegri operaciebis jamurma Tanxam
Seadgina 98 000 lari. sawarmom gamouSva erTjeradi vauCe-
rebi jamSi 5 000 laris Rirebulebis, romelic Seisyida
aseve saqarTveloSi dafuZnebulma dasabegrma pirma 2021
wlis 30 dekembers saaxalwlod TanamSromlebis waxalisebis
mizniT.
Sefaseba:
vinaidan ssk-is 1603 pirveli nawilis Tanaxmad, sakuTari sa-
xeliT moqmedi dasabegri piris mier erTjeradi vauCeris
sxva pirisTvis gadacema ganixileba damoukidebel dasabegr
operaciad, vauCerebis sanacvlo anazRaurebis Tanxa gaiT-
valiswineba dRg-iT dasabegri operaciebis jamuri Tanxis 100
000 lariani zRvaris gansazRvrisas, Sesabamisad, mocemul
SemTxvevaSi imis gaTvaliswinebiT, rom sawarmos dRg-iT dasa-
begri operaciebis jami 30 dekembris mdgomareobiT gadaaWar-
bebs 100 000 lars (98 000 + 5 000), igi valdebulia,
dRg-is gadamxdelad registraciis mizniT mimarTos sagadasa-
xado organos araugvianes 2022 wlis 3 ianvrisa.
m a ga l i T i
saqarTveloSi 2020 wlis dekembris TveSi dafuZnebuli dasa-
begri piris (sawarmo) saqmianobas warmoadgens avejis damza-
deba. sawarmo ar warmoadgens dRg-is gadamxdelad registri-
rebul pirs. 2021 wlis 30 ianvars sawarmom miiRo pirveli
dakveTa 135 00 laris Rirebulebis ofisisTvis gankuTvnili
avejis damzadebaze, kerZod:
• magidebis damzadeba – 55 000 lari;
• karadebis damzadeba – 80 000 lari.

325
amasTan, imave TariRSi miiRo avansis Tanxa 110 000 lari,
xolo 2021 wlis 23 marts moxda darCenili Tanxis 25 000
laris anazRaureba da mxolod magidebis miwodeba, xolo ka-
radebis miwodeba ganxorcielda 2021 wlis 23 aprils.
Sefaseba:
ssk-is 165-e muxlis pirveli nawilis mixedviT dRg-is sa-
valdebulo registracia dasabegr pirs uwevs nebismieri uwy-
veti 12 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi ganxorcielebuli
dRg-iT dasabegri saqonlis/momsaxurebis miwodebis operacie-
bis jamuri Tanxis 100 000 larze gadaWarbebis SemTxvevaSi.
vinaidan, Tanxis srulad an nawilobriv anazRaureba saqon-
lis miwodebamde/momsaxurebis gawevamde (avansi) warmoadgens
dRg-iT dabegvris dros da ara ganxorcielebuli saqon-
lis/momsaxurebis miwodebis operaciebs, mocemul SemTxvevaSi
miuxedevad imisa rom anazRaurebuli Tanxa 110 000 lars
Seadgens, pirs am Tanxis miRebiT dRg-is gadamxdelad re-
gistraciis valdebuleba ar warmoeSveba.
aseve miuxedavad imisa, rom zemoaRniSnuli aveji damzadda
erTi xelSekrulebis farglebSi, romlis jamuri Rirebuleba
aWarbebda 100 000 lars, imis gaTvaliswinebiT, rom dasa-
begr operacias warmoadgens anazRaurebis sanacvlod saqon-
lis miwodeba, sawarmos dRg-is gadamxdelad registraciis
valdebuleba warmoeSoba karadebis miwodebis operaciaze. Se-
sabamisad sawarmo valdebulia, dRg-is gadamxdelad regist-
raciis mizniT mimarTos sagadasaxado organos araugvianes
2021 wlis 27 aprilisa (arasamuSao dReebis gaTvaliswine-
biT, radgan 2021 wlis 23 aprili paraskevia).
m a ga l i T i
saqarTveloSi 2020 wlis dekemberSi dafuZnebuli dasabegri
piri (sawarmo) 2021 wlis ianvridan warmoadgens sesxis gam-
cem subieqts (an sxva garemoebebiT dgindeba, rom mis Ziri-
Tad saqmianobas warmoadgens sesxebis gacema). sawarmo ar

326
warmoadgens dRg-is gadamxdelad registrirebul pirs. 2021
wlis 31 agvistos mdgomareobiT, sawarmos mier miRebulma
Semosavalma, mis mier gacemul sesxze daricxuli procentis
saxiT Seadgina 90 000 lari. amasTan, 2021 wlis agvistos
TveSi sawarmom ijariT gasca qoneba, romlis asanazRaurebe-
li Tanxa 15 000 laria.
Sefaseba:
miuxedavad imisa, rom ssk-is 171-e muxlis Sesabamisad finan-
suri operaciebi gaTavisuflebulia dRg-isgan, igi gaiTva-
liswineba dRg-iT dasabegri operaciebis jamuri Tanxis 100
000-lariani zRvaris gansazRvrisas, vinaidan aRniSnuli saq-
mianoba piris ZiriTadi saqmianobaa.
Sesabamisad, mocemul SemTxvevaSi imis gaTvaliswinebiT, rom
sawarmos dRg-iT dasabegri operaciebis jamma 31 agvistos
mdgomareobiT gadaaWarba 100 000 lars (90 000 + 15 000),
ssk-is 165-e muxlis pirveli da me-2 nawilebis Tanaxmad, igi
valdebulia:
- dRg-is gadamxdelad registraciis mizniT mimarTos saga-
dasaxado organos araugvianes 2021 wlis 2 seqtembrisa;
- araugvianes 2021 wlis 15 seqtembrisa sagadasaxado orga-
noSi waradginos agvistos Tvis dRg-is deklaracia da 15000
lari dabegros dRg-iT (daricxuli dRg – 15000/1,18X0,18=2
288 lari), radgan dRg-s gadamxdelad iTvleba 31 agvisto-
dan.
m a ga l i T i :
dasabegri piris ZiriTadi saqmianobaa Rvinis eqsporti,
Tumca, amavdroulad axorcielebs Rvinis adgilobriv bazarze
miwodebas.
2021 wlis martSi sawarmos brunvam bolo uwyveti 12
Tvis ganmavlobaSi martis TveSi ganxorcielebuli 15 000
laris sabaJo Rirebulebis Rvinis eqsportiT gadaaWarba 100

327
000 lars da mimarTa sagadasaxado organos dRg-is gadamx-
delad savaldebulo registraciisTvis.
dRg-is gadamxdelad registraciis Semdeg 2021 wlis
ivnisamde sawarmos mier xorcieldeboda mxolod Rvinis eqs-
porti.
2021 wlis 12 ivniss sawarmom ganaxorciela adgilobriv
bazarze 20 000 larad (dRg-is gareSe) Rvinis miwodeba.
Sefaseba:
miuxedavad imisa, rom sawarmos dRg-is gadamxdelad re-
gistraciis valdebuleba warmoeSva 2021 wlis martis TveSi,
vinaidan mis mier 100 000 larze gadaWarbeba gamoiwvia eqs-
portis operaciam, romelic gaTavisuflebulia dRg-sgan, sa-
warmos dRg-is gaangariSebisa da gadaxdis valdebuleba war-
moeSoba 12 ivniss, rodesac man ganaxorciela dRg-iT dasa-
begri operacia.
dRg-iT dasabegri saqonlis miwodebis/momsaxurebis gawe-
vis operaciebis jamuri Tanxis 100 000 larze gadaWarbebis
miuxedavad, dasabegr pirs, romelsac aqvs fiqsirebuli dawe-
sebuleba saqarTveloSi, (fiqsirebuli dawesebuleba aris−
nebismieri adgili, romelic ar aris dasabegri piris dafuZ-
nebis adgili, magram xasiaTdeba mudmivobis sakmarisi xaris-
xiT, agreTve saTanado struqturiT adamianuri da teqnikuri
resursebis TvalsazrisiT, rac aZlevs mas SesaZleblobas
gaswios an miiRos momsaxureba da gamoiyenos igi sakuTari
saWiroebisTvis) dRg-is gamoangariSebis da gadaxdis valde-
buleba warmoeSoba momsaxurebis gawevis/saqonlis miwodebis
ganxorcielebis momentidan (am operaciis CaTvliT) da igi
valdebulia dRg-is gadamxdelad registraciisaTvis mimarTos
sagadasaxado organos araugvianes am operaciis ganxorcie-
lebis saangariSo periodis bolo dRisa.
m a ga l i T i :
2021 wlis 10 marts saqarTveloSi daregistrirda Tur-
quli dasabegri piris fiqsirebuli dawesebuleba. amave wlis
15 aprils fiqsirebulma dawesebulebam saqarTvelos teri-

328
toriaze ganaxorciela 10 000 laris (dRg-is gareSe) mom-
saxureba, aseve 20 aprils miawoda 20 000 laris (dRg-is
gareSe) saqoneli. fiqsirebuli dawesebuleba araugvianes
2021 wlis 30 aprilisa valdebulia, sagadasaxado organos
mimarTos dRg-is savaldebulo registraciasTan dakavSirebiT,
aseve, fiqsirebuli dawesebuleba valdebulia 2021 wlis ap-
rilis Tvis saangariSo periodze araugvianes 15 maisisa wa-
radginos dRg-is deklaracia da masSi asaxos rogorc 10000
laris momsaxurebis gaweva, aseve 20 000 laris saqonlis
miwodeba da Sesabamisad ganaxorcielos dRg-is daricxva am
operaciebze.
m a g a l i T i:
Sps Z daregistrirda 2022 wlis 1 marts. imave TveSi
man ganaxorciela 10 000 laris dasabegri operaciebi. 2023
wlis 1 martamde dasabegrma operaciebma sul Seadgina 95
000 lari. 2023 wlis 1 martidan 2023 wlis 1 aprilamde
Z- ma awarmoa 9 000 laris saqonlis realizacia, romelic
warmoadgens dasabegr operacias. am SemTxvevaSi Z-s ar daud-
ga gadasaxadis gadaxdis valdebuleba, vinaidan misi Seqmnis
dRidan, arc erTi uwyveti 12 kalendaruli Tvis ganmavloba-
Si, dRg-iT dasabegrma realizaciam ver gadaaWarba 100 000
lars. vinaidan, 2022 wlis 1 martidan 2023 wlis 1 martam-
de dRg-Ti dasabegri operaciebis jamma Seadgina 95 000 la-
ri, xolo 2022 wlis 1 aprilidan 2023 wlis 1 aprilamde
– 94 000 lari (95 000 – 10 000 + 9 000).
dRg-is gadamxdelad registraciis an registraciidan
moxsnis mizniT 12-Tvian periodad iTvleba yoveli Tvis pir-
veli ricxvidan bolo 12-Tviani periodi (ix. cxrili #13).
m a g a l i T i:
Sps „piramidam“ Tavisi ekonomikuri saqmianoba daiwyo 2022
wlis aprilSi, misi yovelTviuri dasabegri brunva Seadgens:
Sps „piramidas“ dasabegri operaciebis saerTo Tanxam
100000 lars gadaaWarba 2023 wlis 15 Tebervals.
cxrili #13

329
12 - Tviani peri- dasabegri dasabegri brunvebis
odi brunva jami
2022 weli
aprili 11500 11500
maisi 11700 23200
ivnisi 20000 43200
ivlisi 15000 58200
agvisto 17000 75200
seqtemberi 1500 77000
oqtomberi 1800 78800
noemberi 2000 80800
dekemberi 9000 89800

2023 weli
ianvari 1010 90 810
15 TebervlisaT- 9240 100 050
vis

m a g a l i T i:
Sps Z - ma 2022 wlis aprilidan 2023 wlis 4 martam-
de ganaxorciela 92 000 laris dRg-Ti dasabegri operacie-
bi. 2023 wlis 5 marts damatebiT ganaxorciela 20 000 la-
ris dasabegri operacia. Tu 6 da 7 marti samuSao dReebia
pirma araugvianes 7 martisa unda waradginos gancxadeba
dRg-s gadamxdelad registraciisaTvis. Tu 5 marti aris pa-
raskevi, maSin gancxadebis wardgenis bolo vadaa 9 marti,
xolo dasabegri operaciis Tanxa Seadgens 20 000 lars.
2. dasabegri piri, romelic saqarTveloSi awarmoebs aqcizur
saqonels, valdebulia aqcizuri saqonlis miwodebamde dRg-is
gadamxdelad registraciisTvis mimarTos sagadasaxado orga-
nos.
m a ga l i T i

330
saqarTveloSi dafuZnebuli dasabegri piri (sawarmo), rome-
lic ar aris dRg-is gadamxdelad registrirebuli piri,
awarmoebs aqcizur saqonels (liqiori), romelsac iyenebs
Sokoladis sawarmoeblad. 2021 wlis 5 ivniss sawarmom 10
000 laris Rirebulebis aqcizuri saqoneli (liqiori) gadas-
ca Sokoladis mwarmoebel saamqros. 2021 wlis 25 agvistos
sawarmom ganaxorciela 15 000 laris Rirebulebis Sokola-
dis miwodeba. miwodebis momentisTvis, sawarmos mier ganxor-
cielebuli 12 Tvis dRg-iT dasabegri operaciebis jamuri
Tanxa ar aWarbebs 100 000 lars.
Sefaseba:
miuxedavad imisa, rom sawarmo warmoadgens aqcizuri saqon-
lis mwarmoebels, mas ssk-is 165-e muxlis me-3 nawilis sa-
fuZvelze dRg-is gadamxdelad registraciis valdebuleba ar
warmoeSoba, vinaidan mis mier warmoebuli aqcizuri saqonlis
miwodebas ar aqvs adgili (adgili aqvs, mxolod mis mierve
araaqcizuri saqonlis (Sokoladi) sawarmoeblad gamoyenebas).
m a g a l i T i:
piri awarmoebs koniaks. man 2020 wlis oqtomberSi yurZnis
spirti Caasxa kasrebSi da gaaCera 2023 wlis oqtombramde.
aRniSnuli piri gegmavs koniakis spirits Camosxmas boTlebSi
da 1 noembers maRaziebSi sarealizaciod miwodebas. Tu piri
sxva ekonomikur saqmianobas ar eweva da ar aris dRg-s ga-
damxdeli, igi valdebulia 2023 wlis 1 noembramde gatardes
registraciaSi dRg-s gadamxdelad.
3. reorganizaciis Sedegad Seqmnili piri, Tu reorganizaciis
romelime mxare dRg-is gadamxdelad registrirebuli piria,
valdebulia dRg-is gadamxdelad registraciisTvis mimarTos
sagadasaxado organos dRg-iT dasabegri operaciis ganxor-
cielebamde, magram reorganizaciis dasrulebidan araugvianes
10 dRisa.
m a ga l i T i :

331
dRg-is gadamxdelad registrirebuli Sps X-is reorganiza-
cia dasrulda 2021 wlis 5 Tebervals, ris Sedegadac, aR-
niSnuli piri gaiyo or sawarmod: Sps YY-ad da Sps Z-ad. Sps
YY-ma 2021 wlis 8 Tebervals ganaxorciela 25 000 laris
Rirebulebis sakonditro nawarmis miwodeba, xolo Sps Z-s
amave saangariSo TveSi sameurneo operaciebi ar ganuxorcie-
lebia.
Sefaseba:
Sps YY valdebulia dRg-is gadamxdelad registraciis Tao-
baze sagadasaxado organos gancxadebiT mimarTos reorgani-
zaciis dasrulebidan pirvelive dRg-iT dasabegri operaciis
ganxorcielebamde. Sesabamisad, Sps Y valdebulia mimarTos
sagadasaxado organos dRg-is gadamxdelad savaldebulo re-
gistraciis mizniT araugvianes 8 Tebervlisa. amasTan, miu-
xedavad imisa, rom Sps Z-s aranairi dRg-iT dasabegri opera-
ciebi ar ganuxorcielebia, igi valdebulia dRg-is gadamxde-
lad registraciis Taobaze sagadasaxado organos gancxadebiT
mimarTos reorganizaciis dasrulebidan 10 dReSi, araugvianes
2021 wlis 15 Tebervlisa.
m a g a l i T i:
Sps Z gaiyo or kompaniad: Sps Y-ad da R-ad. Z–i iyo dRg-s
gadamxdeli, axlad Seqmnili orive kompania valdebulia re-
organizaciis dasrulebidan ara ugvianes 10 dRisa sagadasa-
xado organoSi waradginos gancxadeba dRg-is gadamxdelad
registraciis Taobaze. Tu Sps Y-s surs awarmoos dRg-Ti
dasabegri aqcizuri saqonlis realizacia registraciidan me-
3 dRes, aseT SemTxvevaSi man gancxadeba dRg-is gadamxdelad
registraciis Taobaze sagadasaxado organoSi unda waradgi-
nos am realizaciis ganxorcielebamde.
4. dRg-is gadamxdelad registrirebuli partniorisgan/wev-
risgan Senatanis saxiT saqonlis/momsaxurebis miRebis SemTx-
vevaSi sawarmo/amxanagoba valdebulia dRg-is gadamxdelad
registraciisTvis mimarTos sagadasaxado organos dRg-iT

332
dasabegri operaciis ganxorcielebamde, magram Senatanis gan-
xorcielebidan araugvianes 10 dRisa.
m a g a l i T i:
dRg-is gadamxdelad registrirebulma pirma - Sps X-ma da
fizikurma pirma, romelic ar iyo dRg-is gadamxdelad re-
gistrirebuli piri, 2021 wlis 5 Tebervals daafuZnes Sps
Y. fizikurma pirma dafuZnebisas kapitalSi Seitana 110 000
laris Rirebulebis saofise farTi, xolo Sps X-ma 2021
wlis 15 marts Sps YY-is sawesdebo kapitalSi Seitana 25
000 laris Rirebulebis saofise aveji. Sps Y-s 2021 wlis
martis saangariSo TveSi sameurneo operaciebi ar ganuxor-
cielebia.
Sefaseba:
Sps valdebulia mis sawesdebo kapitalSi dRg-is gadamxde-
lad registrirebuli piris (Sps X-is) mier Senatanis gan-
xorcielebidan 10 dRis vadaSi (araugvianes 2021 wlis 25
martisa) mimarTos sagadasaxado organos gancxadebiT dRg-is
gadamxdelad registraciis Taobaze.
m a ga l i T i
Sps R-ma da ramdenime fizikurma pirma daafuZnes Sps Y, Sps
R aris dRg-s gadamxdeli, man Y-is sawesdebo kapitalSi Sei-
tana 20 000 laris manqana-danadgarebi. Y valdebulia, Sena-
tanis ganxorcielebidan ara ugvianes 10 dRisa sagadasaxado
organoSi waradginos gancxadeba dRg-is gadamxdelad regis-
traciis Taobaze. vTqvaT, Tu Y-s surs dasabegri aqcizuri
operaciebi ganaxorcielos ufro adre, man gancxadeba dRg-is
gadamxdelad registraciis Taobaze unda waradginos am rea-
lizaciis ganxorcielebamde.
5. pirs SeuZlia, dRg-is gadamxdelad nebayoflobiT dare-
gistrirdes. am SemTxvevaSi igi dRg-is gadamxdelad ganixi-
leba sagadasaxado organosTvis mimarTvis dRidan, magram ara-
ugvianes savaldebulo registraciisTvis gaTvaliswinebuli
vadisa.

333
m a ga l i T i :
Sps X-ma 2021 wlis 10 ianvars sagadasaxado organos mimar-
Ta gancxadebiT dRg-is gadamxdelad nebayoflobiT registra-
ciis Taobaze. amave wlis 25 ianvars ganaxorciela 70 000
laris Rirebulebis, xolo 30 ianvars – 80 000 laris Ri-
rebulebis samSeneblo masalebis miwodeba. dRg-iT dasabegri
sxva operaciebi sawarmos ar hqonia.
Sefaseba:
igi dRg-is gadamxdelad iTvleba sagadasaxado organosTvis
dRg-is gadamxdelad nebayoflobiT registraciis Taobaze mo-
marTvis dRidan (2021 wlis 10 ianvridan), miuxedavad imisa,
rom sawarmos 2021 wlis 30 ianvars ganxorcielebuli ope-
raciidan dRg-is gadamxdelad savaldebulo registraciis
valdebuleba warmoeSoba.
m a g a l i T i:
pirma sagadasaxado organos mimarTa dRg-s gadamxdelad neba-
yoflobiTi registraciisaTvis 7 oqtombers e.i. gadasaxadis
gadamxdelad igi iTvleba 7 oqtombridan, magram Tu kompania
manamde axorcielebda dasabegr operaciebs da 25 seqtembri-
saTvis dasabegri operaciebis Tanxam gadaaWarba 100 000
lars, xolo 26 da 27 seqtemberi samuSao dReebia, man, ara-
ugvianes 27 seqtembrisa, unda mimarTos sagadasaxado orga-
nos dRg-s gadamxdelad registraciisaTvis.
dRg-iT dasabegri operaciebis jamuri Tanxis gansazRv-
risas ar gaiTvaliswineba sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad
dRg-isgan gaTavisuflebuli dasabegri operaciebi, garda:
a) dRg-isgan gaTavisuflebuli finansur an uZrav nivTTan
dakavSirebuli operaciebisa, Tu maTi ganxorcieleba dasabeg-
ri piris ZiriTadi saqmianobaa;
m a ga l i T i :
dasabegri piris mier, romelic warmoadgens finansur insti-
tuts 2020 wlis 1 maisidan 2021 wlis 1 Tebervlamde gan-
xorcielebulma dRg-iT dasabegrma brunvam Seadgina 145 000
lari, maT Soris:

334
• 2020 wlis 1 maisidan 31 dekembris CaTvliT 105 000 lari,
xolo
• 2021 wlis 1 ianvridan 1 Tebervlamde 40 000 lari.
aRniSnuli brunva mTlianad warmoadgens finansuri momsaxu-
rebidan miRebul anazRaurebis Tanxas.
Sefaseba:
aRniSnulidan gamomdinare, dasabegri piri 2021 wlis 1 ianv-
ridan (rodesac ZalaSi Sevida aRniSnuli normebi) valdebu-
lia nebismieri, maT Soris wina uwyveti 12 kalendaruli
Tvis ganmavlobaSi ganxorcielebuli dRg-iT dasabegri ope-
raciebis jamuri Tanxis gansazRvrisas gaiTvaliswinos, aseve,
mis mier ganxorcielebuli finansuri operaciebis brunvebi,
radgan aRniSnuli warmoadgens mis ZiriTad saqmianobas. mo-
cemul SemTxvevaSi 2021 wlis 1 ianvridan finansuri insti-
tuts warmoeSveba dRg-is gadamxdelad registraciis valde-
buleba da araugvianes 20 ianvrisa (uqme dReebis gaTvaliswi-
nebiT) valdebulia dRg-is gadamxdelad registraciis mizniT,
mimarTos sagadasaxado organos.
b) saqonlis eqsportis operaciebisa;
g) CaTvlis uflebiT gaTavisuflebuli saqonlis miwode-
bis/momsaxurebis gawevis operaciebisa;
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis mqone
pirisTvis dRg-is gadamxdelad registraciis valdebulebis
gansazRvrisas fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobi-
dan miRebuli Semosavali ar gaiTvaliswineba.
reorganizaciis Sedegad Seqmnili piris, dRg-iT dasa-
begri operaciebis jamuri Tanxis gansazRvrisas gaiTvaliswi-
neba reorganizaciis mxareebis dRg-iT dasabegri operaciebi.
dasabegr pirs, romelsac aqvs fiqsirebuli dawesebu-
leba saqarTveloSi, dRg-is gamoangariSebis da gadaxdis val-
debuleba warmoeSoba momsaxurebis gawevis/saqonlis miwode-
bis ganxorcielebis momentidan (am operaciis CaTvliT) da
igi valdebulia, dRg-is gadamxdelad registraciisaTvis mi-

335
marTos sagadasaxado organos araugvianes am operaciis gan-
xorcielebis saangariSo periodis bolo dRisa.
m a g a l i T i :a
dasabegri piri, romlis dafuZnebis adgili ar aris saqarT-
velo, saqarTveloSi flobs uZrav qonebas.
varianti I: mas saqarTveloSi gaaCnia fiqsirebuli dawesebu-
leba, romliTac marTavs aRniSnul uZrav qonebas (maT Soris
gascems ijariT an qiriT);
varianti II: mas saqarTveloSi ar gaaCnia fiqsirebuli dawe-
sebuleba da aRniSnuli uZravi qoneba ijariT gacemuli aqvs
saqarTveloSi dafuZnebul an/da mcxovreb dasabegr pirebze;
varianti III: mas saqarTveloSi ar gaaCnia fiqsirebuli da-
wesebuleba da aRniSnuli uZravi qoneba, romelic sacxovre-
beli daniSnulebisaa, gaqiravebuli aqvs aradasabegrav pireb-
ze;
Sefaseba:
pirvel variantSi dasabegravi piri valdebulia, saqarTve-
loSi daregistrirdes dRg-is gadamxdelad da momsaxurebis
gawevidan miRebuli Semosavali dabegros dRg-iT miuxedavad
100 000-lariani zRvarisa;
meore variantSi ucxoeli dasabegri piris mier saqarTve-
loSi gaweuli momsaxureba ibegreba ukudabegvris wesiT Se-
sabamisad, mas ar warmoeSveba aRniSnuli momsaxurebis nawil-
Si saqarTveloSi dRg-is gadamxdelad registraciis valdebu-
leba;
mesame variantSi ucxoel dasabegr pirs warmoeSveba saqarT-
veloSi dRg-is gadamxdelad registraciis valdebuleba ssk-
is 165-e muxlis pirveli nawiliT dadgenili zRvaris gada-
Warbebis SemTxvevaSi.
dRg-is gadamxdelad registraciis gauqmeba
1. Tu piris mier bolo 12 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi
ganxorcielebuli dasabegri operaciebis (garda operaciebisa,

336
romelic gaTavisuflebulia dRg-isgan) jamuri Tanxa dRg-is
gareSe 100 000 lars ar aRemateba da misi dRg-is gadamxde-
lad ukanaskneli registraciis TariRidan 1 welia gasuli,
mas SeuZlia dRg-is gadamxdelad registraciis gauqmebis
moTxovniT mimarTos sagadasaxado organos.
m a ga l i T i :
piri dRg-is gadamxdelad daregistrirda 2020 wlis
15 aprils. 2022 wlis 10 maiss, vinaidan bolo uwyveti 12
Tvis ganmavlobaSi mis mier ganxorcielebuli dasabegri ope-
raciebis jami naklebi iyo 100 000 larze da amasTan, misi
dRg-is gadamxdelad registraciidan gasuli iyo 1 weli, sa-
gadasaxado organos mimarTa dRg-is gadamxdelad registra-
ciis gauqmebasTan dakavSirebiT - aRniSnuli pirs dRg-is re-
gistracia gauuqmdeba 2022 wlis 1-eli ivnisidan.
m a ga l i T i
saqarTveloSi dafuZnebulma dasabegravma pirma (sawarmom)
2021 wlis 22 maiss sagadasaxado organos mimarTa dRg-is
gadamxdelad registraciis gauqmebis moTxovniT. sawarmos mi-
er bolo uwyveti 12 kalendaruli Tvis ganmavlobaSi gan-
xorcielebuli dRg-iT dasabegravi saqonlis miwodebis ope-
raciebis jamuri Tanxa Seadgenda 60 000 lars. amasTan, dRg-
is gadamxdelad registraciis gauqmebis momentSi sawarmos
naSTad darCenil aqvs 120 000 laris Rirebulebis sasaqon-
lo-materialuri faseulobebi, romelzec srulad hqonda mi-
Rebuli dRg-is CaTvla.
Sefaseba:
ssk-is 160-e muxlis me-3 nawilis e)qvepunqtis Tanaxmad, anaz-
Raurebis sanacvlod, saqonlis miwodebad ganixileba, dasa-
begravi piris dRg-is gadamxdelis registraciis gauqmeba, Tu
mas dRg-is gadamxdelad registraciis gauqmebis momentSi
naSTad darCenil saqonelze an masze gaweul xarjze dRg
srulad an nawilobriv aqvs CaTvlili. Sesabamisad, sawarmo
valdebulia araugvianes 2021 wlis 15 ivnisisa dRg-is dek-
laraciaSi dasabegr operaciad asaxos naSTad ricxuli sasa-

337
qonlo-materialuri faseulobebis Rirebuleba 120 000 la-
ri. miuxedavad imisa, rom sawarmos dRg-is gadamxdelad re-
gistraciis gauqmebis momentSi naSTad aqvs 120 000 laris
Rirebulebis saqoneli, romelzec srulad miRebuli aqvs
CaTvla, rac gauqmebis momentSi ganixileba anazRaurebis sa-
nacvlod, saqonlis miwodebad, aRniSnuli ar warmoadgens
registraciis gauqmebaze uaris Tqmis safuZvels da amasTan,
pirs amiT ar warmoSveba dRg-is gadamxdelad registraciis
valdebuleba. Sesabamisad pirs gauuqmdeba dRg-is gadamxde-
lad registracia 1 ivnisidan.
m a g a l i T i:
kompania dRg-s gadamxdelad registraciaSi gatarda 2022
wlis 10 ianvars. Tu misi dasabegri operaciebis jami 2022
wlis Tebervlidan 2012 wlis Tebervlamde ar aRemateba 100
000 lars, mas ufleba aqvs 2023 wlis TebervalSi, mimar-
Tos sagadasaxado organos dRg-s gadamxdelad registraciis
gauqmebis Sesaxeb.
piris Tanxmobis SemTxvevaSi sagadasaxado organos
ufleba aqvs, moTxovnebis miuxedavad, sakuTari iniciativiT
gaauqmos am piris dRg-is gadamxdelad registracia.
dRg-is gadamxdelad registracia uqmdeba:
a) sawarmos/organizaciis likvidaciisas – saxelmwifo/same-
warmeo reestrSi registraciis gauqmebis TariRidan;
b) piris gardacvalebisas gardacvalebis TariRidan;
dRg-s gadamxdelad registrirebuli piris gardacvalebis
SemTxvevaSi, piri, romelic faqtobrivad flobs gardacvli-
li piris qonebas, valdebulia, acnobos sagadasaxado orga-
nos aRniSnulis Sesaxeb gardacvalebidan araugvianes 2 samu-
Sao dRisa da iTxovos dRg-s gadamxdelad registracia. Mmo-
cemul SemTxvevaSi piri dRg-s gadamxdelad iTvleba mewarme
fizikuri piris gardacvalebis TariRidan.
m a ga l i T i :
dRg-is gadamxdelad registrirebuli gardacvlili indivi-
dualuri mewarmis i.v. saqmianobas warmoadgenda metalo-

338
plastmasis kar-fanjrebis warmoeba, piri gardaicvala 2020
wlis 3 seqtembers, xolo 2021 wlis 3 Tebervals indivi-
dualur mewarmed daregistrirda da misi saqmianoba gaagrZe-
la misma Svilma (samkvidros mmarTveli) g.v., romelmac 4
Tebervals ganaxorciela saqonlis realizacia.
Sefaseba:
piri (samkvidro mmarTveli) valdebulia, dRg-is gadamxdelad
registraciis Taobaze gancxadebiT mimarTos sagadasaxado
organos araugvianes 2021 wlis 4 Tebervlisa. miuxedavad
imisa, rom aRniSnuli individualuri mewarmis (g.v.) mier 12
uwyveti kalendaruli Tvis ganmavlobaSi ganxorcielebuli
dRg-iT dasabegri operaciebis jamuri Tanxa ar aRemateba 100
000 lars. amasTan, mas dRg-is gamoangariSebis da gadaxdis
valdebuleba warmoeSoba 2021 wlis 4 Tebervals ekonomiku-
ri saqmianobis farglebSi ganxorcielebuli pirvelive dasa-
begravi operaciidan.
g) dRg-is registraciis gauqmebis Taobaze piris gancxadebi-
sas an Tanxmobisas piris werilobiTi mimarTvis/Tanxmobis
momdevno Tvis pirveli ricxvidan;
m a g a l i T i:
pirma sagadasaxado organos dRg-s gadamxdelad registraci-
is gauqmebis moTxovniT mimarTa 2023 wlis 10 marts (igu-
lisxmeba, rom bolo registraciidan gasulia 1 weli), igi
dRg-s gadamxdelad aRar iTvleba 2023 wlis 1 aprilidan.
d) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakmayofi-
lebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT gakot-
rebis reJimis dawyebisas sasamarTlos mier gamotanili ga-
kotrebis reJimis dawyebis Sesaxeb ganCinebis gamoqveynebidan.
dRg-is gadaxdaze valdebuli pirebi:
dRg-is gamoangariSebis da gadaxdis valdebuleba war-
moeSoba dRg-is gadamxdelad registrirebul an registracia-
ze valdebul pirs.

339
dRg-is gadamxdelad registraciis valdebulebis ga-
reSe, dRg-is gamoangariSebis da gadaxdis valdebuleba war-
moeSoba:
a) saqonlis importis ganmaxorcielebel pirs;
b) sagadasaxado agents, operaciaze, romelic sagadasaxado
kodeqsis Sesabamisad ukudabegvris wesiT ibegreba;
g) saqonlis realizaciis ganmaxorcielebel uflebamosil
pirs, am saqonlis realizaciisas sagadasaxado davalianebis
gadaxdevinebis uzrunvelyofis RonisZiebis farglebSi an
sxva fuladi valdebulebis (garda sisxlis samarTlis da
administraciuli wesiT dakisrebuli sanqciisa) gadaxdevine-
bis mizniT, auqcionis, pirdapiri miyidvis an sxva wesiT;
d) saqonlis realizaciis ganmaxorcielebel pirs, `reabili-
taciisa da kreditorTa koleqtiuri dakmayofilebis Sesa-
xeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT gadaxdisuunaro-
bis masis realizaciisas;
e) dasabegr pirs, romelic ar aris dafuZnebuli an Cveuleb-
riv ar cxovrobs saqarTveloSi an saqarTveloSi ar aqvs
fiqsirebuli dawesebuleba, romelic monawileobs momsaxu-
rebis gawevaSi, Tu mis mier ganxorcielebuli momsaxurebis
gawevis adgili sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad saqarTve-
loa da es operacia ar ibegreba ukudabegvris wesiT.
dRg-is ganakveTia 18 procenti.
dRg-is saangariSo periodia kalendaruli Tve.
dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegri piri
valdebulia sagadasaxado organos warudginos dRg-is dek-
laracia araugvianes saangariSo periodis momdevno Tvis 15
ricxvisa da amave vadaSi gadaixados gadasaxadi.
saqonlis importisas dRg-is Tanxis gadaxda xorci-
eldeba importis gadasaxadis gadaxdisTvis dadgenili wesis
Sesabamisad.
saqarTvelos mTavrobis mier gansazRvruli nusxis mi-
xedviT gaTvaliswinebuli, ses esn 8401-9033 kodebSi miTiTe-
buli saqonlis importisas daricxuli dRg-is gadaxda xor-

340
cieldeba am saqonlis Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebidan ara-
ugvianes 45 dRisa.
operaciis ukudabegvris wesiT dabegvrisas, sagadasaxa-
do agenti (garda dRg-is gadamxdelad registrirebuli piri-
sa) valdebulia daricxuli dRg-is Tanxa gadaixados saqarT-
velos finansTa ministris mier dadgenili wesiT, araugvianes
saangariSo periodis momdevno Tvis 15 ricxvisa.
dRg-is gadamxdelad registrirebuli piri valdebu-
lia `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakmayofi-
lebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT sasa-
marTlos mier gamotanili gakotrebis reJimis dawyebis Sesa-
xeb ganCinebis kanonier ZalaSi Sesvlidan 15 dRis vadaSi sa-
gadasaxado organos warudginos gakotrebis reJimis dawye-
bamde sruli/arasruli sagadasaxado periodis (periodebis)
Sesabamisi warudgeneli deklaraciebi.
dRg-isgan gaTavisufleba
samedicino, ganaTlebis, kulturis, sportisa da so-
cialur sferoebSi gaweulis momsaxureba, aseve, calkeuli ka-
tegoriis operaciebi, dRg-isgan gaTavisuflebulia dRg-is
CaTvlis uflebis gareSe, rac niSnavs, rom am operaciebis gan-
xorcielebis SemTxvevaSi dasabegr pirebs ufleba ar aqvT
CaiTvalon dRg, am operaciebze gaweul xarjebTan dakavSire-
biT.
m a ga l i T i :
kompaniam iyida 118 000 larad aqtivi (18000 dRg–ia)
TebervalSi da imave TveSi gamoiyena samedicino momsaxurebi-
saTvis (stacionari), saidanac Semosavali iyo 150 000 lari
- 150 000 lari dRg–Ti ar ibegreba, magram kompania SeZeni-
sas daxarjul 18000 laris dRg–s ver CaiTvlis (ver daib-
runebs).
saqonlis miwodebis/momsaxurebis gawevis dasabegri
operaciebi dRg-isgan gaTavisuflebulia dRg-is CaTvlis uf-
lebiT, rac niSnavs, rom am operaciebis ganxorcielebis Sem-
TxvevaSi dasabegr pirebs, ufleba aqvT, sagadasaxado kodeqsiT

341
dadgenili wesiT CaiTvalon am operaciebze gaweul xarjeb-
Tan dakavSirebuli dRg.
m a ga l i T i
kompaniam iyida 118000 larad aqtivi (18000 dRg) Te-
bervalSi da imave TveSi ganaxorciela eqsporti (ucxoeTSi
gaitana) 150 000 larad - 150000 lari dRg–Ti ar ibegreba
da kompania SeZenisas daxarjul 18000 larian dRg–s
CaiTvlis (daibrunebs).
erToblivad dRg-iT dasabegri da dRg-isgan gaTavi-
suflebuli saqonlis miwodeba an/da momsaxurebis gaweva ga-
nixileba dRg-iT dasabegri da dRg-isgan gaTavisuflebuli
saqonlis miwodebis an/da momsaxurebis gawevis calke ope-
raciebad, garda ZiriTadi saqonlis miwodebasTan/momsaxurebis
gawevasTan erTad masTan uSualod dakavSirebuli saqonlis
miwodebis/momsaxurebis gawevis SemTxvevisa.
dasabegr pirs ufleba aqvs, ar gamoiyenos sagadasaxa-
do kodeqsiT gaTvaliswinebuli sagadasaxado SeRavaTi da
dRg-iT dabegros sagadasaxado kodeqsis 171-e muxlis pirve-
li nawilis `a~ da `g~ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli ope-
raciebi (finansuri operaciebi/finansuri momsaxureba; miwis
nakveTis miwodeba). am SemTxvevaSi igi gancxadebiT mimarTavs
Semosavlebis samsaxurs dRg-isagan gaTavisuflebuli opera-
ciebis dabegvris uflebis gamoyenebisaTvis.
gancxadebaSi mieTiTeba:
dRg-isagan gaTavisuflebul operaciebze dabegvris uflebis
gamoyenebaze gacnobebT, rom vaxorcieleb saqarTvelos saga-
dasaxado kodeqsis 171-e muxlis pirveli nawilis Sesabamisad
CaTvlis uflebis gareSe dRg-isagan gaTavisuflebul opera-
ciebs, kerZod:
finansur operaciebis/finansur momsaxurebas;
miwis nakveTis miwodebis operaciebs.
gTxovT, momceT saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis 169-e
muxlis me-5 nawilis normis gamoyenebis ufleba.
m a ga l i T i :

342
dasabegravi piris ZiriTadi saqmianobis sagans warmoadgens
uZravi qonebis (m.S. miwis nakveTebis) yidva-gayidva, 2021
wlis martidan sawarmom gadawyvita ar gamoiyenos sagadasa-
xado SeRavaTi da dRg-Ti dabegros miwis nakveTis miwodebis
operaciebi da TebervalSive mimarTa sagadasaxado organos
Sesabamisi gancxadebiT.
sawarmos 2021 wlis Tebervlis Tvis operaciebia: sastumros
ti pis apartamentis miwodeba: 100 000 l; binis miwodeba: -
70 000 l; miwis nakveTis miwodeba - 200 000 l.
miRebulia buRaltruli momsaxureba - 2000 l. Senobis ija-
ra - 5000 l komunaluri xarjebi/interneti - 3000
dacvis momsaxureba - 1000 lari
sul 11 000 lari
2021 wlis Tebervlis TveSi dRg-iT daibegreba mxolod sas-
tumros ti pis apartamentis da binis miwodeba
170 000/1,18*0,18;
miwis nakveTis miwodeba gaTavisuflebulia CaTvlis uflebis
gareSe;
administraciul xarjebze CaTvlas miiRebs proporciuli we-
siT (wina wlis % maCveneblebis safuZvelze an mimdinare
Tvis % maCveneblebi);
sawarmos 2021 wlis martis Tvis operaciebia: sastumros
ti pis apartamentis miwodeba: 90000 l; miwis nakveTis miwo-
deba - 120 000 l. administraciuli xarjebi - igive - 11000
lari.
2021 wlis martis TveSi dRg-iT daibegreba yvela operacia
210 000/1,18*0,18, vinaidan sawarmo martis Tvidan iyenebs ga-
Tavisuflebuli operaciebis dabegvris uflebas.
administraciul xarjebze CaTvlas miiRebs srulad
11000/1,18*0,18.=1678 lari
SeRavaTebi samedicino, ganaTlebis, kulturis, sportisa da
socialur sferoebSi
dRg-isgan CaTvlis uflebis gareSe gaTavisuflebulia:

343
a) stacionaruli/ambulatoriuli samedicino momsaxureba/
mkurnalobis momsaxureba, agreTve maTTan uSualod dakavSi-
rebuli an/da damxmare momsaxurebis gaweva/saqonlis miwodeba
im piris mier, romelsac saqarTvelos kanonmdeblobis Sesaba-
misad aqvs samedicino saqmianobis ufleba;
b) samedicino momsaxurebis gaweva im piris mier, romelsac
saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad aqvs samedicino
an/da parasamedicino saqmianobis ufleba;
g) kbilis teqnikosis mier profesiuli saqmianobis fargleb-
Si momsaxurebis gaweva, agreTve stomatologis an/da kbilis
teqnikosis mier kbilis proTezirebis momsaxurebis gaweva;
d) avadmyofisTvis an daSavebuli pirisTvis transportirebis
momsaxurebis gaweva specialurad am miznisTvis Seqmnili
satransporto saSualebiT;
e) saganmanaTleblo dawesebulebis mier ganaTlebis momsaxu-
rebis gaweva, agreTve masTan uSualod dakavSirebuli an/da
damxmare momsaxurebis gaweva/saqonlis miwodeba;
magaliTi:
umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis statusis mqone
pirs gavlili aqvs avtorizacia, axorcielebs akreditirebul
saganmanaTleblo programas da aseve, damatebiT iseT saqmiano-
bas, romelic ar saWiroebs akreditacias.
Sefaseba:
"umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis 121 mux-
lis mixedviT, umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis sta-
tusis mopoveba da Sesabamisi saganmanaTleblo saqmianobis
ganxorcieleba SesaZlebelia mxolod avtorizaciis gavlis
SemTxvevaSi. amasTan, pirisTvis aRniSnuli statusis miniWeba
xorcieldeba im SemTxvevaSi, Tu igi axorcielebs akredite-
bul saganmanaTleblo programas.
ssk-is miznebisaTvis, umaRlesi saganmanaTleblo dawesebule-
bis mier ganxorcielebul ganaTlebis momsaxurebas warmoad-
gens avtorizaciis farglebSi ganxorcielebuli akreditire-
buli saganmanaTleblo programiT moculi ganaTlebis momsa-

344
xureba, vinaidan swored am saqmianobis nawilSi piri iTvleba
umaRles saganmanaTleblo dawesebulebad.
Sesabamisad, aRniSnuli muxli ar aTavisuflebs gadamxdels
dRg-is gadaxdis valdebulebisagan saqmianobis im nawilSi,
romelic ar saWiroebs avtorizacias.
v) kerZo maswavleblis mier saskolo da sauniversiteto ga-
naTlebis momsaxurebebis gaweva, romlebic saganmanaTleblo
dawesebulebis meSveobiT xorcieldeba;
z) 18 wlamde asakis fizikuri pirisTvis saxelovnebo da
sasporto swavlebis momsaxurebis gaweva, agreTve organiza-
ciis mier sasporto an/da fizikur aRzrdasTan/ganaTlebasTan
uSualod dakavSirebuli momsaxurebis gaweva im pirisTvis,
romelic aRniSnul saqmianobas axorcielebs;
T) saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva, romelic uSualod
aris dakavSirebuli mosaxleobis socialur uzrunvelyofas-
Tan, maT Soris, saaRmzrdelo dawesebulebebSi an/da adreuli
da skolamdeli aRzrdisa da ganaTlebis dawesebulebebSi
bavSvTa movla-patronobis momsaxurebis gaweva an/da avad-
myofTa, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa, 60 welze me-
ti asakis pirTa movla-patronobis momsaxurebis gaweva da
moxucebulTa TavSesafrisTvis saqonlis miwodeba/momsaxure-
bis gaweva;
i) bavSvisa da mozardis uflebebis dacvasTan uSualod da-
kavSirebuli momsaxurebis gaweva an/da saqonlis miwodeba sa-
qarTvelos kanonmdeblobiT gansazRvruli meurveobisa da
mzrunvelobis organos mier;
k) organizaciis mier misi saqmianobis miznidan gamomdinare,
sakuTari wevrebisTvis dadgenili sawevroebis sanacvlod
momsaxurebis gaweva da masTan uSualod dakavSirebuli sa-
qonlis miwodeba;
l) saqarTvelos kulturis, sportisa da axalgazrdobis sa-
ministrosTan SeTanxmebiT msoflio memkvidreobis nusxaSi
Setanili, erovnuli mniSvnelobis kategoriis an/da sakulto-
religiuri daniSnulebis kulturuli memkvidreobis Zegle-

345
bis sarestavracio, sareabilitacio, saproeqto da kvleviTi
samuSaoebis Sesruleba;
m) religiuri organizaciis mier am nawilis `a~, `e~, `T~ da
`i~ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli romelime saqmianobis gan-
xorcielebis mizniT personaliT uzrunvelyofis momsaxure-
bis gaweva;
n) im organizaciis mier momsaxurebis gaweva/saqonlis miwo-
deba, romlis saqmianoba gaTavisuflebulia am nawilis `a~,
`e~ da `z~–`l~ qvepunqtebidan romelime qvepunqtis safu-
Zvelze, mxolod sakuTari saqmianobis mizniT saxsrebis mo-
zidvisTvis organizebuli RonisZiebebis farglebSi;
o) saxelmwifos mier delegirebuli uflebamosilebis farg-
lebSi ganxorcielebuli universaluri safosto momsaxureba,
garda mgzavris gadayvanis/transportirebis momsaxurebisa da
masTan dakavSirebiT saqonlis miwodebisa. universaluri sa-
fosto momsaxurebebis nusxa ganisazRvreba saqarTvelos
mTavrobis dadgenilebiT;
p) saxelmwifos daniSnuli safosto operatoris mier sa-
qarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli erovnuli sa-
fosto sagadaxdo niSnis (safosto markis) nominaluri Rire-
bulebiT miwodeba;
J) dakrZalvasTan dakavSirebuli saritualo momsaxurebis
(maT Soris, avtotransportiT momsaxurebis) gaweva;
r) diabeturi puris miwodeba, romelic miwodebisas marki-
rebulia aseTad;
s) saqarTvelos sapatriarqos mier jvris, sanTlis, xatis,
wignis, kalendrisa da sxva saRvTismsaxuro sagnis miwodeba,
romlebic mxolod religiuri mizniT gamoiyeneba;
t) taZris an saeklesio nagebobis restavracia an/da moxatva.
calkeuli kategoriis operaciebis gaTavisufleba dRg-isgan
CaTvlis uflebis gareSe
dRg-isgan CaTvlis uflebis gareSe gaTavisuflebulia:
a) finansuri operaciebi/finansuri momsaxureba;

346
b) latariebiT, azartuli da momgebiani TamaSobebiT momsaxu-
rebis gaweva, garda sagadasaxado kodeqsis 172-e muxlis me-4
nawilis `s~ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli momsaxurebisa;
g) miwis nakveTis miwodeba;
m a g a l i T i:
piris saqmianobas warmoadgens miwebis yidva-gayidva. man
SeiZina miwis nakveTi 80 000 larad da ori Tvis Semdeg ga-
yida 200 000 larad. miuxedavad imisa, rom kompaniam miiRo
Semosavali, romelic aRemateba 100 000 lars, igi ar aris
valdebuli gaiaros registracia dRg-s gadamxdelad.
d) fizikuri pirisTvis miwis nakveTis da masze damagrebuli
sacxovrebeli binis/saxlis miwodeba, Tu mimwodebeli am qo-
nebas awvdis im fizikur pirs an im fizikuri piris pirveli
rigis memkvidres:
d.a) romlisganac es qoneba miiRo misi an/da sxva fizikuri
piris saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrunvel-
yofis RonisZiebis farglebSi;
d.b) romlis qonebac auqcionis an sxva wesiT SeiZina misi
an/da sxva fizikuri piris fuladi valdebulebis gadaxdevi-
nebis mizniT;
e) eleqtronuli matareblebis (diskebis) saSualebiT saleq-
cio kursebis miwodeba, romlebic saganmanaTleblo xasiaTisaa
da SeiZleba wignis formiTac gamoices;
v) ses esn 4901, 4902 da 4904 00 000 00 kodebiT gaTva-
liswinebuli saqonlis (Jurnalebis, gazeTebis, notebis) rea-
lizaciis momsaxurebis, beWdvis momsaxurebis an/da Jurnal-
gazeTebis mier sareklamo momsaxurebis gaweva;
z) saxelmwifo sakuTrebaSi miqceuli qonebis miwodeba, ag-
reTve `saxelmwifo qonebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Se-
sabamisad qonebis lizingiT gadacema (miwodeba);
T) saxelmwifo qonebis miwodeba privatizaciis programis
mixedviT;
i) amxanagobis wilis (qonebaze winaswari registraciis uf-
lebis) miwodeba, Tu am wilze (uflebaze) ar aris mimagrebu-

347
li/ganpirovnebuli qoneba, garda wilis (uflebis) sanacvlod
qonebis sakuTrebaSi gadacemis SemTxvevisa;
k) im saqonlis lizingi, romlis miwodeba sagadasaxado ko-
deqsis Sesabamisad dRg-isgan CaTvlis uflebis gareSea gaTa-
visuflebuli;
l) regulirebadi fasebiTa da tarifebiT saqalaqo da Siga-
raionul marSrutebze samgzavro transportiT (garda taq-
sisa) momsaxurebis gaweva;
m) munici palitetisTvis dasaxlebul teritoriaze dagva-da-
sufTavebisa da narCenebis marTvis momsaxurebis gaweva;
n) Semosavlebis samsaxuris mier saqarTvelos kanonmdeblo-
biT dadgenili wesiT SerCeuli piris mier aqcizuri an/da
araaqcizuri saqonlis savaldebulo niSandebis/markirebis
momsaxurebis gaweva;
o) fizikuri piris mier mis sakuTrebaSi arsebuli sagadasa-
xado kodeqsis 261 muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswine-
buli sastumros aqtivebis/maTi nawilis miwodeba, Tu axali
mesakuTre (fizikuri piri) ikavebs Zveli mesakuTris adgils
Zvel mesakuTresa da turistul sawarmos Soris arsebul
saxelSekrulebo urTierTobaSi;
p) amxanagobis mier Tavisi wevrisTvis (TanamflobelisTvis)
qonebis miwodeba (ganawileba), Tu amxanagobis wevrebi arian
mxolod fizikuri pirebi, amxanagobis wevrTa Semadgenloba
ar Secvlila amxanagobis dafuZnebidan qonebis gadacemis (ga-
nawilebis) momentamde da amxanagoba ganawilebis momentisT-
vis dRg-is gadamxdeli ar aris. am qvepunqtis miznisTvis am-
xanagobis wevris gardacvalebisas amxanagobis wilis mem-
kvidreze gadasvla an `saaRsrulebo warmoebaTa Sesaxeb~ sa-
qarTvelos kanoniT dadgenili wesiT amxanagobis wevris wi-
lis realizacia amxanagobis wevrTa Semadgenlobis cvlile-
bad ar ganixileba;
J) ses esn-is 4820 20 000 00 kodSi miTiTebuli saqonlis
miwodeba;

348
r) Tiz-is sawarmos mier Tiz-is sxva sawarmosTvis saqonlis
miwodeba;
s) Tiz-is sawarmos mier imave Tiz-is sxva sawarmosTvis mom-
saxurebis gaweva;
t) saqarTvelos okupirebul teritoriaze warmoSobili an
warmoebuli saqonlis saqarTvelos okupirebuli teritorii-
dan specialuri sawarmos statusis mqone pirisTvis miwode-
ba;
u) eleqtroenergetikuli seqtoris reabilitaciisTvis sa-
qarTvelos parlamentis mier ratificirebuli saqarTvelos
saerTaSoriso xelSekrulebebiT ucxoeTis saxelmwifoebis
an/da saerTaSoriso organizaciebis mier gacemuli SeRavaTia-
ni kreditiT dafinansebuli samSeneblo-samontaJo, saremonto,
sarestavracio, sacdel-sakonstruqtoro an/da geologiur-
saZiebo momsaxurebis gaweva;
f) momsaxurebis gaweva xelSekrulebis safuZvelze, romel-
sac stiqiuri ubedurebis, avariisa da katastrofis likvida-
ciisTvis, humanitaruli daxmarebis mizniT afinansebs ucxou-
ri organizacia da romlis monawile mxarea saqarTvelos aR-
masrulebeli xelisuflebis Sesabamisi organo;
q) `navTobisa da gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTva-
liswinebuli navTobisa da gazis operaciebis warmoebisTvis
gankuTvnili mowyobiloba-danadgarebis, satransporto saSua-
lebebis, saTadarigo nawilebisa da masalebis, agreTve zemo-
aRniSnuli kanoniT gansazRvruli xelSekrulebebis an/da nav-
Tobisa da gazis operaciebis sawarmoeblad gacemuli licen-
ziebis Sesabamisad investorebisa da saoperacio kompaniebisT-
vis navTobisa da gazis operaciebis gansaxorcieleblad sa-
qonlis miwodeba an/da momsaxurebis gaweva;
R) sagadasaxado kodeqsis 173-e muxlis `a~−`o~ qvepunqtebiT
gaTvaliswinebuli saqonlis miwodeba;
y) servitutis momsaxurebis usasyidlod gaweva.
dRg-isgan CaTvlis uflebiT gaTavisufleba

349
1. dRg-isgan CaTvlis uflebiT gaTavisuflebulia Semdegi
saqonlis miwodeba/momsaxurebis gaweva:
a) saqonlis miwodeba Ria zRvaSi an mgzavrebis fasiani ga-
dayvanisTvis an komerciuli, sawarmoo an TevzWeris saqmia-
nobisTvis, an samaSvelo an zRvaSi daxmarebis operaciisTvis,
an napirTan TevzaobisTvis gankuTvnili xomaldis sawvaviT an
sursaTiT mosamarageblad;
b) saqonlis miwodeba ses esn-is 8906 10 00 kodiT gaTva-
liswinebuli sabrZolo xomaldis sawvaviT an sursaTiT mo-
samarageblad, romelic tovebs saqarTvelos teritorias;
g) pirveli nawilis `a~ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli xo-
maldis miwodeba, gadakeTeba, SekeTeba, teqnikuri momsaxureba,
fraxti an ijara da aseT xomaldze damontaJebuli an gamo-
yenebuli mowyobilobis miwodeba, ijara, SekeTeba an teqni-
kuri momsaxureba;
d) pirveli nawilis `g~ qvepunqtiT gaTvaliswinebulis gar-
da, sxva momsaxurebis gaweva pirveli nawilis `a~ qvepunqtiT
gaTvaliswinebuli xomaldis an misi tvirTis uSualo saWi-
roebisTvis;
e) sahaero xomaldis sawvaviT an sursaTiT momarageba;
v) sahaero xomaldis miwodeba, gadakeTeba, SekeTeba, teqnikuri
momsaxureba an ijara, agreTve aseT xomaldze damontaJebuli
an gamoyenebuli aRWurvilobis miwodeba, ijara, SekeTeba an
teqnikuri momsaxureba;
z) pirveli nawilis `e~ qvepunqtiT gaTvaliswinebulis gar-
da, sxva momsaxurebis gaweva pirveli nawilis `v~ qvepunqtiT
gaTvaliswinebuli xomaldis an misi tvirTis uSualo saWi-
roebisTvis;
T) eqsportSi, reeqsportSi, gare gadamuSavebaSi an tranzitSi
moqceuli an tranzitisTvis gankuTvnili (rac dasturdeba
saqonlis Tanmxlebi dokumentebiT) saqonlis gadazidva da am
gadazidvasTan uSualod dakavSirebuli momsaxurebis gaweva.
aseT gadazidvasTan uSualod dakavSirebuli momsaxurebebia:

350
T.a) gadazidvisas tvirTis an/da satransporto da gadazid-
vis saSualebis gagzavnasTan/miRebasTan dakavSirebuli momsa-
xureba, agreTve aeroportis, navsadguris, sarkinigzo an saav-
tomobilo sadguris/vagzlis mier gaweuli momsaxureba;
T.b) aero- an sazRvao sanavigacio, sadispetCero an/da sain-
formacio momsaxureba;
T.g) saeqspeditoro momsaxureba;
T.d) tvirTis dokumentaciis momzadebis, inspeqtirebis, daTva-
lierebis, satransporto damuSavebis (maT Soris, datvirTvisa
da gadmotvirTvis), transportirebisTvis SefuTvisa da Se-
naxvis momsaxureba;
T.e) navsadgurebSi agentirebis momsaxureba;
i) mgzavrTa da bargis gadazidvis momsaxurebisa da am gada-
zidvasTan uSualod dakavSirebuli momsaxurebis gaweva im
pirobiT, rom gagzavnis an daniSnulebis punqti mdebareobs
saqarTvelos farglebis gareT da aseT gadazidvaze gaforme-
bulia erTiani satransporto dokumenti. aseT gadazidvasTan
uSualod dakavSirebuli momsaxurebebia:
i.a) mgzavris an/da satransporto saSualebis gagzavnasTan/
miRebasTan dakavSirebuli momsaxureba, agreTve aeroportebis,
navsadgurebis, sarkinigzo da saavtomobilo vagzlebis mier
gaweuli momsaxureba;
i.b) aero- an sazRvao sanavigacio, sadispetCero an/da sain-
formacio momsaxureba, agreTve, sahaernaosno momsaxurebaze
zedamxedveloba;
i.g) inspeqtirebis, daTvalierebis, satransporto damuSavebis
(maT Soris, datvirTvisa da gadmotvirTvis), transportire-
bisTvis SefuTvisa da Senaxvis momsaxureba;
i.d) mgzavrTa saerTaSoriso gadayvanis samgzavro bileTebis
realizaciis momsaxureba;
i.e) aeroportebisa da navsadgurebis sabaJo kontrolis zo-
naSi mgzavrTa momsaxureba, romlis Rirebuleba Sedis saerTa-
Soriso gadayvanis samgzavro bileTis fasSi;
i.v) navsadgurebSi agentirebis momsaxureba.

351
dRg-isgan CaTvlis uflebiT gaTavisuflebulia saqon-
lis miwodeba an/da momsaxurebis gaweva, romelic gankuTvni-
lia ucxoeTis di plomatiur an masTan gaTanabrebuli warmo-
madgenlobis oficialuri sargeblobisTvis, agreTve am warmo-
madgenlobis an di plomatiuri misiis wevris (masTan mcxov-
reb ojaxis wevrTa CaTvliT) piradi sargeblobisTvis.
m a g a l i T i:
kompania R-ma gaaforma turistuli momsaxurebis xelSekru-
leba Z saelCosTan, misi TanamSromlebis turistul momsa-
xurebasTan dakavSirebiT. momsaxureba gulisxmobs 20 kaciani
jgufis mogzaurobas aWaris turistul marSrutebze. 20 ka-
cian jgufSi aris 5 diplomatiuri rangis wevri, 8 wevrs
aqvs maTi ojaxis wevris statusi, xolo jgufis 7 wevri sa-
qarTvelos moqalaqea, romlebsac ar gaaCniaT diplomatiuri
rangi. erTi adamianis momsaxurebis fasia 500 lari (dRg-s
gareSe) aRniSnuli momsaxurebis gaweva 13 wevrisaTvis gaTa-
visuflebulia CaTvlis uflebiT, xolo 7 wevris momsaxure-
ba (saqarTvelos moqalaqeebis) daibegreba 18%-iani ganakve-
TiT.
dRg-isgan CaTvlis uflebiT, aseve gaTavisuflebulia:
a) TboeleqtrosadgurebisTvis bunebrivi airis miwodeba;
b) sawarmos mier, romlis wilis/aqciebis 50 procentze meti
saxelmwifos an/da munici palitetis sakuTrebaSia, saxelmwi-
fosTvis an/da munici palitetisTvis aqtivebis miwodeba sa-
warmos kapitalidan gatanis gziT;
g) saxelmwifosTvis an/da munici palitetisTvis saqonlis
usasyidlod gadacema an/da momsaxurebis usasyidlod gaweva;
d) saqarTvelos parlamentis mier ratificirebuli saerTa-
Soriso xelSekrulebebiT gansazRvruli proeqtebis (maT So-
ris, mosamzadebeli etapis) ganmaxorcielebeli sajaro sa-
marTlis iuridiuli pirebis mier, romlebTanac saqarTvelos
finansTa saministros gaformebuli aqvs proeqtis ganxor-
cielebis uflebamosilebis Sesaxeb xelSekruleba, am proeq-
tebis farglebSi saqonlis sxva pirebisTvis gadacema;

352
e) saqonlis miwodeba saqarTvelos farglebs gareT (saqon-
lis eqsporti/reeqsporti). amasTanave, Tu mgzavris mier sa-
qoneli saqarTvelos farglebs gareT piradi bargiT unda iq-
nas gadatanili, am qvepunqtiT gaTvaliswinebuli sagadasaxado
SeRavaTi gamoiyeneba mxolod im SemTxvevaSi, Tu mgzavri ar
cxovrobs saqarTveloSi (pasportSi an saqarTvelos kanon-
mdeblobiT gaTvaliswinebul sxva piradobis damadasturebel
dokumentSi dafiqsirebuli adgili ar aris saqarTvelo), sa-
qonlis saqarTvelodan transportireba xorcieldeba misi
miwodebidan 90 dRis ganmavlobaSi da saqonlis fasi, dRg-is
CaTvliT, aRemateba 600 lars.
SeniSvna: mgzavris mier saqonlis saqarTvelos farglebis ga-
reT piradi bargiT gadatanis SemTxvevaSi, am qvepunqtiT gaT-
valiswinebuli sagadasaxado SeRavaTis gamoyenebis wesi gani-
sazRvreba saqarTvelos finansTa ministris brZanebiT;
v) saqonlis importis, sabaJo sawyobis, droebiTi Semotanis,
Sida gadamuSavebis an Tavisufali zonis proceduraSi moq-
cevamde saqarTvelos teritoriaze mdebare punqtebs Soris
saqonlis gadazidva da am gadazidvasTan uSualod dakavSi-
rebuli, pirveli nawilis `T~ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli
momsaxurebis gaweva, garda tvirTis Senaxvis momsaxurebisa;
z) saqarTvelos teritoriaze Semotanamde importis, sabaJo
sawyobis, droebiTi Semotanis, Sida gadamuSavebis an Tavisu-
fali zonis proceduraSi moqceuli saqonlis saqarTvelos
sabaJo sazRvridan sabaJo deklaraciaSi miTiTebul daniSnu-
lebis punqtamde gadazidva da am gadazidvasTan uSualod da-
kavSirebuli, pirveli nawilis `T~ qvepunqtiT gaTvaliswine-
buli momsaxurebis gaweva, garda tvirTis Senaxvis momsaxure-
bisa;
T) saqarTvelos saxelmwifo sazRvris farglebSi samoqalaqo
saaviacio reisebisa da saaviacio samuSaoebis gansaxorcie-
leblad bortze miwodebisTvis gankuTvnili sawvavis, sapoxi
da sxva damxmare saSualebebis miwodeba;

353
i) satransporto gadazidvisas gamoyenebuli carieli sat-
ransporto saSualebebis (maT Soris, konteinerebisa da vago-
nebis) mimarT gaweuli satransporto, datvirTvis, gadmot-
virTvisa da Senaxvis momsaxurebis gaweva;
k) saqarTvelos teritoriaze ararezidentis kuTvnili vago-
niT/konteineriT sarkinigzo gadazidvis ganxorcielebisas
ararezidentis mier vagoniT/konteineriT sargeblobis momsa-
xurebis gaweva, garda vagonis/konteineris saijaro xelSek-
rulebiT gadacemis SemTxvevisa;
l) saqarTvelos teritoriis farglebis gareT saqarTvelos
rezidentis kuTvnili vagoniT/konteineriT sarkinigzo gada-
zidvis ganxorcielebisas saqarTvelos rezidentis mier va-
goniT/konteineriT sargeblobis momsaxurebis gaweva;
m) specialuri sawarmos statusis mqone piris mier saqon-
lis saqarTvelos okupirebul teritoriaze miwodeba;
n) Tavisufali vaWrobis punqtSi saqarTvelos saqonlis mi-
wodeba realizaciisTvis da am punqtSi saqonlis realizacia
an/da kvebis momsaxurebis gaweva;
o) saqarTvelos erovnuli bankisTvis oqros miwodeba;
p) turoperatoris mier saqarTvelos teritoriaze ucxoeli
turistis organizebuli Semoyvana da misTvis saqarTvelos
teritoriaze turistuli produqtis miwodeba;
J) saqarTvelos sabaJo teritoriaze tvirTis Semotanisas
gemisTvis momsaxurebis gaweva (kerZod, portis, sazRvao-sa-
locmano samsaxurisa da sajaro samarTlis iuridiuli piris
− saqarTvelos saxelmwifo hidrografiuli samsaxuris mier
momsaxurebebis gaweva);
r) sabaJo sawyobSi ucxouri saqonlis miwodeba, garda saga-
dasaxado kodeqsis 1641 muxlis me-4 nawiliT gaTvaliswine-
buli SemTxvevisa;
s) latariebiT, azartuli da momgebiani TamaSobebiT momsaxu-
rebis gaweva `latariebis, azartuli da momgebiani TamaSobe-
bis mowyobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebu-

354
li im latariis organizatoris mier, romlis wilis 50
procentze mets saxelmwifo flobs;
t) saxelmwifo, avtonomiuri respublikis respublikuri an
munici palitetis biujetis sasargeblod gadaxdevinebis, maT
Soris, sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvel-
yofis RonisZiebis farglebSi piris qonebis (garda fulisa)
saxelmwifos, avtonomiuri respublikis an munici palitetis
sakuTrebaSi gadacema, agreTve sisxlis samarTlis da admi-
nistraciuli wesiT dakisrebuli sanqciebis gadaxdevinebis
mizniT piris qonebis realizacia/gadacema;
u) saqarTveloSi warmoebuli soflis meurneobis produqci-
is (garda ses esn-is 0407 11 000 00 da 0407 21 000 00
kodebiT gaTvaliswinebuli saqonlisa (kvercxisa) da 0207 11
subpoziciaSi miTiTebuli saqonlisa (Sinauri qaTami auqneli,
axali an gacivebuli)) miwodeba mis samrewvelo gadamuSave-
bamde (sasaqonlo kodis Secvlamde);
f) saqarTveloSi mTlianad warmoebuli saqonlisagan miRe-
buli ses esn-is 0201, 0203 11–0203 19, 0204 10 000 00–
0204 23 000 00, 0204 50 110 00–0204 50 390 00 kodebiT
gaTvaliswinebuli saqonlis (maT Soris, gatarebuli/dakepili
formiT arsebulis (farSis)), saqarTvelos binadari cxove-
lisgan miRebuli produqtis samrewvelo gadamuSavebis Sede-
gad warmoebuli yvelis, agreTve ses esn-is 0802 22 000 00
kodiT gaTvaliswinebuli saqonlis (naWuWgaclili Txili)
miwodeba;
q) turistuli sawarmos mier sastumros aqtivebis an am aq-
tivebis nawilis sxva piris-Tvis miwodeba am qonebis ukan
miRebis mizniT. Tu turistuli sawarmo sastumros aqtivebis
an am aqtivebis nawilis sxva pirisTvis miwodebidan 2 wlis
ganmavlobaSi sasyidliani xelSekrulebiT ukan miiRebs imave
aqtivebs, operacia aseve Tavisufldeba dRg-isgan CaTvlis uf-
lebiT da es aris dasabegri operaciis Tanxis koreqtirebis
safuZveli. am SemTxvevaSi turistul sawarmos ufleba aqvs,

355
ganaxorcielos dasabegri operaciis koreqtireba sagadasaxa-
do kodeqsis 179-e muxliT dadgenili wesiT;
R) turistuli sawarmos mier an/da Sesabamisi xelSekrule-
bis safuZvelze obieqtis an am obieqtis nawilis sastumrod
funqcionirebisTvis/operirebisTvis mowveuli piris/pirebis
mier sastumros aqtivebis an am aqtivebis nawilis mesakuT-
risTvis kalendaruli wlis ganmavlobaSi araumetes 60 dRis
vadiT sastumro momsaxurebis (sastumroSi cxovrebis) usas-
yidlod gaweva;
y) saqarTveloSi mobilur an fiqsirebul qselSi saerTaSo-
riso zaris dasrulebis momsaxureba;
S) Sida gadamuSavebis proceduraSi moqceuli saqonlis gada-
muSavebis mizniT aRniSnuli proceduris ganmaxorcielebeli
piris mier saqarTvelos sabaJo kodeqsis me-6 muxlis pir-
veli nawilis `c.a~, `c.b~, `c.d~ da `c.e~ qvepunqtebiT gaTva-
liswinebuli momsaxurebebis gaweva (garda im SemTxvevisa, Tu
Semdgom ganxorcielda gadamuSavebuli saqonlis importi);
C) eleqtroenergiisa da garantirebuli simZlavris miwodeba,
garda eleqtroenergiis `energetikisa da wyalmomaragebis Se-
saxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebuli im momxmareb-
lisTvis miwodebisa, romelic eleqtroenergias yidulobs sa-
kuTari moxmarebisTvis, agreTve gadacemis an/da dispetCeriza-
ciis momsaxurebis gaweva;
c) saqarTvelos saxelmwifo sazRvris farglebSi sahaero
gadayvana-gadazidvis da saaviacio samuSaoebis momsaxurebis
gaweva;
Z) Savi an/da feradi liTonebis jarTis da Savi an/da feradi
liTonebis narCenebis miwodeba, Tu SesaZlebelia saqonlis
mimRebi mxaris identificireba. amasTanave, miiCneva, rom saqon-
lis miwodebis saangariSo periodis mixedviT saqonlis mim-
Rebma pirma Sesabamis saqonelze miiRo dRg-is CaTvla.
SeniSvna: am qvepunqtSi miTiTebuli saqoneli ar moicavs Savi
liTonis sxmulebs, zodebs, naglins, sxva pirveladi gadamuSa-
vebis nedleuls da naxevarfabrikatebs, romlebic klasifici-

356
rebulia ses esn-is 7201, 7202, 7203, 7205, 7206, 7207 sasa-
qonlo poziciebsa da 7204 50 000 00 sasaqonlo qvesubpo-
ziciaSi;
w) ses esn-is 4901 da 4903 00 000 00 kodebiT gaTvalis-
winebuli saqonlis (wignis) an eleqtronuli wignis miwode-
ba, agreTve am saqonlis realizaciisa da beWdvis momsaxu-
rebebis gaweva;
W) ses esn-is 8702 90 90 kodSi miTiTebuli eleqtroZra-
viani avtobusis (maT Soris, eleqtroZraviani mikroavtobu-
sis) miwodeba;
x) importirebul saqonelTan dakavSirebiT gaweuli momsaxu-
reba, Tu am momsaxurebis Rirebulebas moicavs sagadasaxado
kodeqsis 1641 muxlis me-2 nawilis `b~ qvepunqtis Sesabami-
sad gansazRvruli dasabegri Tanxa;
j) saqarTveloSi warmoebuli samkurnalo/samedicino miznis-
Tvis gankuTvnili saqonlis an farmacevtuli sawarmos mier,
misive warmoebuli farmacevtuli produqciis miwodeba. am
qvepunqtis miznisTvis samkurnalo/samedicino miznisTvis gan-
kuTvnili saqonlisa da farmacevtuli produqciis nusxa ga-
nisazRvreba saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan dev-
nilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis minit-
risa da saqarTvelos finansTa ministris erToblivi brZane-
biT.
5. dRg-isgan CaTvlis uflebiT gaTavisuflebulia saqonlis
miwodeba an/da momsaxurebis gaweva an/da saqonlis importi,
Tu aRniSnuli xorcieldeba saqarTvelos parlamentis mier
ratificirebuli da ZalaSi Sesuli saerTaSoriso xelSekru-
lebebis farglebSi da am xelSekrulebebis Sesabamisad aseTi
saqonlis miwodeba an/da momsaxurebis gaweva an/da saqonlis
importi gaTavisuflebulia dRg-isgan.
saqonlis importis dRg-isgan gaTavisufleba
dRg-isgan gaTavisuflebulia:
a) saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan devnilTa, Sro-
mis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrisa da sa-

357
qarTvelos finansTa ministris erToblivi brZanebiT dadgeni-
li nusxis mixedviT:
a.a) samkurnalo/farmacevtuli miznisTvis gankuTvnili ses
esn-is 28-e da 29-e jgufebiT gaTvaliswinebuli nedleulis
an/da substanciebis importi;
a.b) samkurnalo/samedicino miznisTvis gankuTvnili saqon-
lis importi;
a.g) bavSvobidan SezRuduli SesaZleblobis mqone piris, ag-
reTve mkveTrad da mniSvnelovnad gamoxatuli SezRuduli
SesaZleblobis mqone piris gadaadgilebisTvis aucilebeli
saqonlis importi;
a.d) Cvil bavSvTa kvebis produqtebis an/da bavSvTa higienis
nawarmis importi;
a.e) ses esn-is 9619 00 000 00 kodiT gaTvaliswinebuli sa-
qonlis importi;
b) ses esn-is 30-e jgufiT gaTvaliswinebuli saqonlis im-
porti;
g) saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan devnilTa,
Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros
mier registrirebuli ses esn-is 2844 kodiT gaTvaliswine-
buli radiofarmpreparatebis, ses esn-is 8419 20 000 00,
9001 30 000 00, 9001 40 da 9001 50 kodebiT, ses esn-is
9018–9022 kodebiT (garda 9022 29 000 00 kodisa), 9025
11 200 00 da 9402 90 000 00 kodebiT gaTvaliswinebuli
saqonlis, ses esn-is 8713 da 8714 20 000 00 kodebiT gaT-
valiswinebuli etlebisa da maTi nawilebisa da sakuTnoebis,
samedicino daniSnulebis rentgenis firebis, samedicino da-
niSnulebis sadiagnostiko test-sistemebis, glukometrebis
(romelTa test-sistemebi saqarTvelos okupirebuli teri-
toriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri
dacvis saministros mieraa registrirebuli) importi;
d) ses esn-is 4801, 4802 55, 4802 61 100 00 da 4810 22 ko-
debiT gaTvaliswinebuli saqonlis importi;

358
e) ses esn-is 1211 90 980 00 sasaqonlo qvesubpoziciiT
gaTvaliswinebuli Zirtkbilas fesvebis, 1211 20 000 00, 1301
20 000 00 da 1301 90 000 00 sasaqonlo qvesubpoziciebiT
gaTvaliswinebuli bunebrivi gausufTavebeli Selaqis, ses
esn-is 1504 20, 1515 30, 1520 00 000 00, 1702 11 000 00,
3912 12 000 00, 3912 31 000 00, 7010 10 000 00, 7010 90
790 00 da 9602 00 000 00 (Jelatinis kafsulebi) kode-
biT gaTvaliswinebuli saqonlis importi;
v) ses esn-is 0102 21, 0103 10 000 00, 0104 10 100 00, 0104
20 100 00, 0105 11, 0511 10 000 00, 0602 10, 2503 00, 2803
00, 3101 00 000, 3103–3105 (garda meqanikuri narevisa), 3808
91, 3808 92 da 3808 93 kodebiT gaTvaliswinebuli saqonlis
importi;
z) ses esn-is 8703 kodiT gaTvaliswinebuli msubuqi avtomo-
bilis an/da 8711 kodiT gaTvaliswinebuli motociklis (mo-
pedis CaTvliT) importi;
T) ses esn-is 8903 sasaqonlo poziciiT gaTvaliswinebuli
saqonlis importi;
i) Semosavlebis samsaxuris an/da Semosavlebis samsaxuris
mier saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT SerCeu-
li piris mier aqcizuri markebis importi;
k) ganZeulobis an/da saxelmwifo sakuTrebaSi miqceuli moZ-
ravi nivTis importi;
l) diabeturi puris importi, romelic markirebulia aseTad;
m) ses esn-is 4901, 4902 da 4904 00 000 00 kodebiT gaT-
valiswinebuli saqonlis (Jurnalebi, gazeTebi, notebi) impor-
ti;
n) ses esn-is 8703 10 110 00 kodiT gaTvaliswinebuli sat-
ransporto saSualebis importi;
o) fulis (garda sakoleqcio nimuSis an/da numizmaturi da-
niSnulebis monetisa), agreTve fasiani qaRaldebis importi;
p) ses esn-is 8701 90 110 00 – 8701 90 500 00 kodebSi
aRniSnuli traqtorebisTvis gankuTvnili, ses esn-is 8706 00
190 00, 8706 00 990 00, 8707 90 100 00, 8707 90 900 00,

359
8708 10 900 00, 8708 29 100 00 – 8708 40 900 00, 8708
50 900 00 – 8708 70 100 00, 8708 80, 8708 91, 8708 92,
8708 93, 8708 94 da 8708 99 kodebSi aRniSnuli Sasis, Za-
ris, nawilebisa da mowyobilobebis, agreTve ses esn-is 8432
90 000 00 da 8433 90 000 00 kodebiT gaTvaliswinebuli
saqonlis importi;
J) eleqtroenergiis warmoebisTvis (TboeleqtrosadgurebisT-
vis) bunebrivi airis importi;
r) saqarTvelos mTavrobis dadgenilebiT damtkicebuli nus-
xis mixedviT sasoflo-sameurneo pesticidebisa da agroqimi-
katebis, sasoflo-sameurneo kulturebis saTesi da sargavi
masalebis importi;
s) saqarTveloSi avtosatransporto saSualebiT Semomsvle-
li piris avtosatransporto saSualebis Zravis kvebis sis-
temasTan konstruqciulad da teqnologiurad dakavSirebul
standartul avzSi arsebuli sawvavis importi;
t) ses esn-is 8802 11 100 00, 8802 12 100 00, 8802 20 100
00, 8802 30 100 00 da 8802 40 100 00 Sesabamisi kodebiT
gaTvaliswinebuli saqonlis an/da ses esn-iT misTvis (samoqa-
laqo aviaciisTvis) gankuTvnili saqonlis importi;
u) saqarTvelos erovnuli bankisTvis gadasacemi oqros im-
porti;
f) saqarTvelos sabaJo kodeqsis:
f.a) 107-e muxliT gaTvaliswinebuli dabrunebuli saqonlis
importi, Tu aRniSnuli saqoneli akmayofilebs importis ga-
dasaxadisgan gaTavisuflebisTvis imave muxliT gansazRvrul
pirobebs, miuxedavad imisa, ibegreba Tu ara es saqoneli im-
portis gadasaxadiT;
f.b) 152-e muxlis Sesabamisad gare gadamuSavebis procedura-
Si moqceuli saqonlis gadamuSavebiT miRebuli gadamuSavebu-
li produqtis importi, Tu aRniSnuli saqoneli akmayofi-
lebs importis gadasaxadisgan gaTavisuflebisTvis imave mux-
liT gansazRvrul pirobebs, miuxedavad imisa, ibegreba Tu ara
es saqoneli importis gadasaxadiT;

360
q) stiqiuri ubedurebis, avariisa da katastrofis likvida-
ciisTvis, humanitaruli daxmarebis mizniT saqarTvelos sa-
xelmwifo an/da sazogadoebrivi organizaciebisTvis gadasace-
mi saqonlis importi;
R) sazRvargareT saqarTvelos di plomatiuri warmomadgen-
lobis an sakonsulo dawesebulebis qonebis importi;
y) saqonlis importi saerTaSoriso di plomatiuri da sakon-
sulo SeTanxmebis Sesabamisad, Tu es saqoneli gaTavisuflda
importis gadasaxadisgan;
S) saqarTvelos sabaJo kodeqsis me-10 wignis Sesabamisad im-
portis gadasaxadisagan gaTavisuflebuli saqonlis importi,
garda Tiz-idan saqonlis importisa;
C) Semosavlebis samsaxuris mier saqarTvelos kanonmdeblo-
biT dadgenili wesiT SerCeuli piris mier im saqonlis im-
porti, romelic gankuTvnilia aqcizuri an/da araaqcizuri
saqonlis savaldebulo niSandebis/markirebis gansaxorcieleb-
lad;
c) grantis Sesaxeb xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli saqon-
lis importi grantis gamcemi an mimRebi piris mier;
Z) piradi moxmarebis sagnebisa da sayofacxovrebo nivTebis
importi, romlebic gankuTvnilia navTobisa da gazis Zebna-
Ziebisa da mopovebis samuSaoebSi dasaqmebuli ucxo qveynis
moqalaqeebis (maTTan mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) pi-
radi sargeblobisTvis;
w) im saqonlis importi, romelic gankuTvnilia ucxoeTis
di plomatiuri an masTan gaTanabrebuli warmomadgenlobis
oficialuri sargeblobisTvis, agreTve am warmomadgenlobis
di plomatiuri da administraciul-teqnikuri personalis
(maTTan mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) piradi sargeb-
lobisTvis, im saxiT, ra saxiTac aseTi gaTavisufleba gaTva-
liswinebulia Sesabamisi saerTaSoriso SeTanxmebebiT, romel-
Ta monawilec aris saqarTvelo;
W) `navTobisa da gazis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTva-
liswinebuli navTobisa da gazis operaciebis warmoebisTvis

361
gankuTvnili mowyobiloba-danadgarebis, satransporto saSua-
lebebis, saTadarigo nawilebisa da masalebis, agreTve zemoaR-
niSnuli kanoniT gansazRvruli xelSekrulebebis an/da nav-
Tobisa da gazis operaciebis sawarmoeblad gacemuli licen-
ziebis Sesabamisad investorebisa da saoperacio kompaniebisT-
vis navTobisa da gazis operaciebis gansaxorcieleblad sa-
qonlis importi;
x) saqonlis importi Sesabamisi uflebamosili organos mier
aRiarebuli saerTaSoriso warmomadgenlobis mier saerTaSo-
riso konvenciiT gaTvaliswinebuli pirobebiT da limitis
farglebSi;
j) TevzWeris ganmaxorcielebeli piris mier daWerili im
saqonlis portSi importi, romelic ar aris damuSavebuli an
gayidvis win damuSavda;
h) saerTaSoriso saaviacio reisebisa da saerTaSoriso sazR-
vao reisebis gansaxorcieleblad bortze miwodebisTvis gan-
kuTvnili saqonlis importi an/da miwodeba, agreTve saqarTve-
los saxelmwifo sazRvris farglebSi samoqalaqo saaviacio
reisebisa da saaviacio samuSaoebis gansaxorcieleblad
bortze miwodebisTvis gankuTvnili sawvavis, sapoxi da sxva
damxmare saSualebebis importi;
h1) ses esn-is 4901 da 4903 00 000 00 kodebiT gaTvalis-
winebuli saqonlis (wignis) importi;
h2) ses esn-is 8702 90 90 kodiT gaTvaliswinebuli eleqt-
roZraviani avtobusis (maT Soris, eleqtroZraviani mikroav-
tobusis) importi;
h3) eleqtroenergetikuli seqtoris reabilitaciisTvis sa-
qarTvelos parlamentis mier ratificirebuli saqarTvelos
saerTaSoriso xelSekrulebis Sesabamisad ucxo saxelmwifos
an/da saerTaSoriso organizaciis mier gacemuli SeRavaTiani
kreditiT dafinansebuli saqonlis importi.
dRg-is CaTvla aris dasabegri piris ufleba, Seimci-
ros gadasaxdeli dRg-is Tanxa saqonlis miwodebasTan/momsa-

362
xurebis gawevasTan dakavSirebuli xarjis sxvadasxva kompo-
nentis Rirebulebaze pirdapir mikuTvnebuli dRg-is TanxiT.
dRg-is CaTvlis ufleba warmoiSoba CasaTvleli dRg-
is Tanxis daricxvis valdebulebis warmoSobis (Sesabamisi
operaciis dRg-iT dabegvris) momentidan.
dRg-is CaTvlis ufleba aqvs mxolod dRg-is gadamx-
delad registrirebul dasabegr pirs.
dRg-is CaTvlis ufleba
Tu saqoneli/momsaxureba gamiznulia an gamoiyeneba
dRg-iT dasabegri operaciis ganxorcielebisTvis, dasabegr
pirs ufleba aqvs CaiTvalos:
a) saqarTvelos teritoriaze sxva dasabegri pirisgan am sa-
qonlis/momsaxurebis SeZenisTvis gadaxdili/gadasaxdeli dRg;
b) am karis Sesabamisad saqonlis miwodebad an momsaxurebis
gawevad ganxilul operaciebTan dakavSirebiT gadasaxdeli
dRg;
g) saqonlis importisas gadaxdili/gadasaxdeli dRg;
d) ukudabegvris wesiT dabegvris SemTxvevaSi daricxuli
dRg.
dasabegrav pirs, garda pirveli nawiliT gaTvaliswine-
buli SemTxvevebisa, ufleba aqvs, CaiTvalos saqonlis/momsaxu-
rebis SeZenisTvis gaweul xarjTan dakavSirebuli dRg-is
Tanxa, Tu saqoneli an momsaxureba gamoiyeneba:
a) saqarTvelos teritoriis gareT momsaxurebis gawevisTvis/
saqonlis miwodebisTvis;
b) dRg-isgan CaTvlis uflebiT gaTavisuflebul operaciebSi;
g) finansuri momsaxurebisTvis/operaciisTvis, Tu momxmare-
beli saqarTvelos farglebis gareTaa dafuZnebuli an Tu es
operaciebi uSualod aris dakavSirebuli saqonelTan,
romelic saqarTvelodan unda iqnes eqsportirebuli.
dRg-is CaTvlis miRebis safuZvelia:
a) saqonlis/momsaxurebis SeZenasTan dakavSirebiT sagadasaxa-
do kodeqsiT dadgenili wesiT gamowerili sagadasaxado anga-
riS-faqtura;

363
b) saqonlis importTan dakavSirebiT, importis deklaracia;
g) dRg-is gadamxdelad registrirebuli piris mier ukuda-
begvris SemTxvevaSi daricxuli da dRg-is deklaraciaSi asa-
xuli ukudabegvris dRg-is Tanxa, romelic imavdroulad
CaTvlis miRebis safuZvelia;
d) sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebis farglebSi, myidvelis mier saqonlis SeZenis
damadasturebeli Sesabamisi dokumenti, romelSic miTiTebuli
unda iyos saqonlis SesaZenad gadaxdili Tanxis (maT Soris,
dRg-is Tanxis) odenoba;
e) sagadasaxado organos gadawyvetilebis safuZvelze saqon-
lis importTan dakavSirebiT dRg-is daricxvisas – daricxu-
li dRg-is biujetSi gadaxdis damadasturebeli dokumenti.
dRg-is proporciuli CaTvla
Tu dasabegri piri saqonels an momsaxurebas iyenebs,
iseTi operaciebisTvis romelzec aqvs dRg-is CaTvlis mi-
Rebis ufleba, aseve operaciebisTvis, romelzec es ufleba ar
aqvs, xorcieldeba dRg-is Tanxis mxolod im nawilis CaTvla,
romelic miekuTvneba operaciebs, romelzec mas aqvs dRg-is
CaTvlis miRebis ufleba.
dRg-is CasaTvleli nawili gamoiTvleba wiladis mi-
xedviT da fiqsirdeba procentad, sadac:
a) mricxveli aris im operaciebis wliuri brunvis Tanxa,
dRg-is gareSe, romelTan dakavSirebiTac dRg eqvemdebareba
CaTvlas;
b) mniSvneli aris im operaciebis wliuri brunvis Tanxa,
dRg-is gareSe, romelic mricxvelSia asaxuli da operacie-
bisa, romlebzec dRg ar eqvemdebareba CaTvlas.
dRg-is CaTvlisadmi daqvemdebarebuli proporciuli
wilis gamoTvlisas ar gaiTvaliswineba brunvis Tanxa, rome-
lic ukavSirdeba:
a) dasabegri piris mier sakuTari saqmianobisTvis gamoyenebu-
li ZiriTadi saSualebis miwodebas;

364
b) uZrav nivTTan dakavSirebul an finansur operaciebs, Tu es
operaciebi ar aris dasabegri piris ZiriTadi saqmianoba.
m a ga l i T i :
sawarmos saqmianobaa puris warmoeba. is awarmoebs rogorc
Cveulebriv, aseve diabetur purs saerTo qarxanaSi, sadac iye-
nebs gazs, eleqtro energias da wyals. Tebervlis TveSi mi-
Rebuli CaTvlis dokumentebis mixedviT, CasaTvleli dRg-is
mTliani Tanxa 1000 laria.
wina wlis procenti -35
Tebervlis Tvis procenti- 40
Tebervlis TveSi CasaTvleli Tanxa - 350 (1000X35%)
Tu wina weli ara aqvs xolo Tebervlis Tvis procenti aris
40, maSin Tebervlis TveSi CasaTvleli Tanxa -400
(1000X40%)
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegri piri, mier
2021 wlis Tebervlis TveSi SeZenilia sawvavi. (CasaTvleli
dRg – 1 500 lari). aRniSnuli sawvavi mis mier gamoiyeneba
rogorc operaciebSi romlis mixedviTac mas gaaCnia CaTvlis
ufleba, aseve operaciebSi romelTan dakavSirebiT es ufleba
ar aqvs.
aRniSnuli dasabegri piris mier 2021 wlis Tebervlis TveSi
ganxorcielebuli operaciebis da dasabegri Tanxebis wili,
romelTa mimarTebaSic gaaCnda CaTvlis miRebis ufleba, mTli-
an brunvaSi iyo 50%, xolo wlis bolos wliur brunvasTan
mimarTebiT 35%.
varianti I: - aRniSnul pirs wina wlis brunva ar gaaCnia;
varianti II: - aRniSnuli piri ekonomikur saqmianobas eweva
2021 wlis ianvridan.
Sefaseba:
orive variantSi - 2021 wlis Tebervalis saangariSo perio-
dis mixedviT sawvavze CasaTvleli Tanxa Seadgens (1’500 x
50%) 750 lars, xolo 2021 wlis dekembris saangariSo pe-
riodis mixedviT, CasaTvleli Tanxis dazustebis Sedegad ga-

365
uqmebas daeqvemdebareba (damatebiT daibegreba) 750 - (1’500 X
35%) = 225 lari
saangariSo periodis mixedviT, CasaTvleli dRg-is
Tanxa ganisazRvreba:
a) wina sagadasaxado wels dafiqsirebuli wliuri procen-
tuli maCveneblis mixedviT, romelic zustdeba mimdinare sa-
gadasaxado wlis wliuri procentuli maCveneblis mixedviT,
amave wlis bolo saangariSo periodSi;
b) yovel saangariSo periodSi, dafiqsirebuli Tvis procen-
tuli maCveneblis mixedviT, romelic zustdeba mimdinare
sagadasaxado wlis bolo saangariSo periodSi, wliuri pro-
centuli maCveneblis mixedviT, Tu wina sagadasaxado wlis
Sesabamisi wliuri procentuli maCvenebeli dafiqsirebuli
ar aris.
Tu ZiriTadi saSualeba dasabegri piris mier gamoiye-
neba an gamiznulia gamosayeneblad iseTi operaciebisTvis, ro-
melzec aqvs dRg-is CaTvlis miRebis ufleba, aseve operacie-
bisTvis, romelzec es ufleba ar aqvs da am operaciebis ga-
mijvna SeuZlebelia, dRg-is CaTvla xorcieldeba Semdegi we-
siT:
a) Tu dasabegravi piris mier wina sagadasaxado wlis
mixedviT operaciebis Tanxa, romelzec mas ar aqvs dRg-s
CaTvlis miRebis ufleba, saerTo brunvis (saqonlis miwo-
debis/momsaxurebis gawevis jamuri Tanxa, dRg-is gareSe) 20
procentze naklebia, pirs ufleba aqvs, ZiriTad saSualebaze
pirvelive saangariSo periodSi srulad miiRos dRg-is CaTv-
la, amasTanave, yoveli kalendaruli wlis bolos gasa-
uqmebeli dRg-is Tanxa gansazRvros kalendaruli wlis saer-
To brunvis TanxaSi im dasabegri operaciebis Tanxis xved-
riTi wilis proporciulad, romelzec mas ar aqvs dRg-is
CaTvlis miRebis ufleba;
b) dasabegrav pirs, garda am nawilis `a~ qvepunqtiT
gaTvaliswinebuli SemTxvevisa, ufleba aqvs ZiriTad saSua-
lebaze miiRos dRg-is CaTvla mxolod yoveli kalendaruli

366
wlis bolo saangariSo periodis deklaraciaSi wlis ganmav-
lobaSi saerTo brunvaSi im dasabegri operaciebis Tanxis
xvedriTi wilis proporciulad, romelzec mas aqvs dRg-is
CaTvlis miRebis ufleba.
yovelwliurad gasauqmebeli an CasaTvleli dRg-is
Tanxa gaiangariSeba:
a) uZrav nivTze – eqspluataciaSi miRebis wlidan 10
kalendaruli wlis ganmavlobaSi, dRg-is Tanxis erTi mea-
Tedis odenobiT;
b) sxva ZiriTad saSualebebze – eqspluataciaSi mi-
Rebis wlidan 5 kalendaruli wlis ganmavlobaSi, dRg-is
Tanxis erTi mexuTedis odenobiT.
operaciebis Tanxa, romelzec pirs ar aqvs dRg-is
CaTvlis miRebis ufleba, saerTo brunvis Tanxis 5 procentze
naklebia. aseT SemTxvevaSi dasabegr pirs ufleba aqvs
srulad miiRos dRg-is CaTvla.
dRg-is gadamxdelad registraciis/registraciis gauq-
mebis an ZiriTadi saSualebebis miwodebis dros, ZiriTad sa-
Sualebebze CasaTvleli/gasauqmebeli dRg-is Tanxa ganisazRv-
reba sagadasaxado wlebis mixedviT am ZiriTadi saSualebebis
dRg-iT dasabegr operaciebSi gamoyenebis proporciulad.
m a ga l i T i
dasabegri piris ZiriTad saqmianobis sagans warmoadgens ave-
jis warmoeba, romlis farglebSic miRebulma Semosavalma
2021 wels mTlian brunvasTan mimarTebaSi Seadgina 45%.
danarCeni 55% Sedgeba Semdegi saxis Semosavlebisagan:
• sadepozito angariSidan miRebuli procentis saxiT miRe-
buli Semosavlebi - 10%;
• sakuTrebaSi arsebuli miwis nakveTis realizaciidan miRe-
buli Semosavali - 30%;
• erT-erTi filialis daxurvasTan dakavSirebiT mis mier man-
qana-danadgarebis
realizaciidan miRebuli Semosavali - 15%.

367
Sefaseba:
gamomdinare iqidan, rom miwodebul ZiriTad saSualebebs
dasabegri piri iyenebda sakuTari saqmianobis miznebisaTvis,
aseve finansuri da uZrav nivTTan dakavSirebuli operaciebi
ar warmoadgens dasabegri piris ZiriTad saqmianobis sagans,
dasabegri piris dRg-is CaTvlas daqvemdebarebuli propor-
ciuli wilis gamoTvlisas saerTo brunvis TanxaSi ar gaiT-
valiswineba, procentebis saxiT, miwis nakveTis da manqana-
danadgarebis realizaciidan miRebuli Semosavlebi.
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegravi piriს mier
2021 wlis Tebervlis TveSi SeZenilia sawvavi. (CasaTvleli
dRg - 1’500 lari). aRniSnuli sawvavi mis mier gamoiyeneba
rogorc operaciebSi romlis mixedviTac mas gaaCnia CaTvlis
miRebis ufleba, aseve operaciebSi romelTan dakavSirebiT es
ufleba ar aqvs. aRniSnul dasabegris piris mier ganxorcie-
lebuli operaciebis da dasabegri Tanxebis wili, romelTa
mimarTebaSic gaaCnia CaTvlis ufleba, mTlian brunvaSi aris:
• 2020 wels - 40%;
• 2021 wels - 60%.
Sefaseba:
2021 wlis Tebervlis saangariSo periodis mixedviT sawvavze
CasaTvleli Tanxa Seadgens (1’500 X 40%) 600 lars, xolo
2021 wlis dekembris saangariSo periodis mixedviT, CasaTv-
leli Tanxis dazustebis Sedegad damatebiT CaTvlas daeqvem-
debareba (1’500 X 60%) – 600 = 300 lari.
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegri piris mier
2021 wlis Tebervlis TveSi SeZenilia sawvavi. (CasaTvleli
dRg – 1 500 lari).
aRniSnuli sawvavi mis mier gamoiyeneba rogorc operaciebSi,
romlis mixedviTac mas gaaCnia CaTvlis ufleba, aseve opera-

368
ciebSi romelTan dakavSirebiT es ufleba ar aqvs. aRniSnuli
dasabegri piris mier 2021 wlis Tebervlis TveSi ganxorcie-
lebuli operaciebisa da dasabegri Tanxebis wili, romelTa
mimarTebaSic gaaCnda CaTvlis miRebis ufleba, mTlian brun-
vaSi iyo 50%, xolo wlis bolos wliur brunvasTan mimar-
TebiT 35%.
varianti I: - aRniSnul pirs wina wlis brunva ar gaaCnia;
varianti II: - aRniSnuli piri ekonomikur saqmianobas eweva
2021 wlis ianvridan.
Sefaseba:
orive variantSi - 2021 wlis Tebervalis saangariSo perio-
dis mixedviT sawvavze CasaTvleli Tanxa Seadgens (1 500 X
50%) 750 lars, xolo 2021 wlis dekembris Tvis saanga-
riSo periodis mixedviT, CasaTvleli Tanxis dazustebis Se-
degad gauqmebas daeqvemdebareba (damatebiT daibegreba) 750 -
(1’500 X 35%) = 225 lari.
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad araregistrirebulma dasabegrma pirma
2021 wels SeiZina komerciuli farTi (Senoba) 1 180 000
larad (maT Soris, dRg - 180 000 lari). 2026 wlis 1 Te-
bervlidan dasabegri piri daregistrirda dRg-is gadamx-
delad.
Sefaseba
varianti I: dasabegri piris mier aRniSnuli farTi mTlianad
gamoiyeneba iseTi operaciebisTvis, romelzec mas aqvs dRg-is
CaTvlis miRebis ufleba;
varianti II: dasabegri piris mier aRniSnuli farTi gamoiye-
neba rogorc iseTi operaciebisTvis, romelzec mas aqvs dRg-
is CaTvlis miRebis ufleba, aseve, operaciebisTvis, romel-
zec es ufleba ar aqvs da am operaciebis gamijvna SeuZlebe-
lia.

369
CaTvlis uflebis gareSe operaciebi wlebis mixedviT
Seadgens:
weli 2026 2027 2028 2029 2030
1 2 3 4 5
% 25% 45% 56% 64% 81%

Sefaseba:
varianti I:
dasabegri piri uflebamosilia 2026 wels dRg-is gadamxde-
lad registraciis momentidan araugvianes dekembris Tvis
saangariSo periodisa CaiTvalos darCenili wlebis mixedviT
CasaTvleli dRg-is Tanxa - 90 000 lari (180 000 / 10 X
5) srulad;
varianti II:
dasabegravi piri uflebamosilia, CaiTvalos dRg-is Tanxa
2026 – 2030 sagadasaxado wlebis dekembris saangariSo
periodebSi 90 000 laris 1/5 nawilidan, (ანუ 18000* (100-
N%) სადაც N-CaTvlis uflebis gareSe operaciebis xvedriTi
wilia
dasabegr operaciebSi gamoyenebis proporciulad, kerZod:
weli 2026 2027 2028 2029 2030 jami
1 2 3 4 5
CasaTvle 13 500 9 900 7 920 6 480 3 420 41 220
li dRg

m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad araregistrirebulma dasabegravma pirma
2018 wels SeiZina komerciuli farTi (Senoba) 1 180 000
larad (maT Soris, dRg - 180 000 lari). 2021 wlis 1 Te-
bervlidan dasabegravi piri daregistrirda dRg-is gadamxde-
lad.

370
varianti I: dasabegravi piris mier aRniSnuli farTi
mTlianad gamoiyeneba iseTi operaciebisTvis, romelzec mas
aqvs dRg-is CaTvlis miRebis ufleba;
varianti II: dasabegri piris mier aRniSnuli farTi gamoiye-
neba rogorc iseTi operaciebisTvis, romelzec mas aqvs dRg-
is CaTvlis miRebis ufleba, aseve operaciebisTvis, romelzec
es ufleba ar aqvs da am operaciebis gamijvna SeuZlebelia.
kerZod, CaTvlis uflebis gareSe operaciebi wlebis mixed-
viT Seadgens:
weli 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027
1 2 3 4 5 6 7
% 81% 36% 48% 75% 20% 15 10
Sefaseba:
varianti I:
dasabegravi piri uflebamosilia, 2021 wels dRg-is gadamx-
delad registraciis momentidan araugvianes dekembris saanga-
riSo periodisa CaiTvalos darCenili wlebis mixedviT Ca-
saTvleli dRg-is Tanxa - 126 000 lari (180 000 / 10 X 7)
srulad;
varianti II:
dasabegravi piri uflebamosilia, CaiTvalos dRg-is Tanxa
2021 – 2027 sagadasaxado wlebis dekembris saangariSo
periodebSi 126 000 laris 1/7 nawilidan,
dasabegr operaciebSi gamoyenebis proporciulad, kerZod:
weli 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 jami
1 2 3 4 5 6 7
CasaTvle 3420 11520 9360 4500 14400 15300 16200 74700
li dRg
dRg-is CaTvla ar xorcieldeba:
a) socialuri mizniT an gasarTob RonisZiebebze gaweuli
xarjis an warmomadgenlobiTi xarjis RirebulebisaTvis mi-
kuTvnebul dRg-is Tanxaze, garda im SemTxvevisa, rodesac

371
aseTi RonisZiebebis farglebSi ganxorcielebuli saqonlis
miwodeba/momsaxurebis gaweva ibegreba dRg-iT;
b) im dasabegrav operaciaSi gamoyenebul an gamosayeneblad
gamiznul saqonelze/ momsaxurebaze gaweuli xarjis Rirebu-
lebisTvis mikuTvnebul dRg-is Tanxebze, romlebzec pirs
dRg-is CaTvlis ufleba ar aqvs;
g) im sagadasaxado angariS-faqturiT, romelic ar iZleva sa-
qonlis/momsaxurebis gamyidvelis identificirebis saSuale-
bas an ar aris gamowerili saqarTvelos sagadasaxado kanon-
mdeblobiT dadgenili wesiT;
d) im sagadasaxado angariS-faqturiT, romelSic asaxuli da-
sabegri operaciis ganxorcielebis kalendaruli wlis das-
rulebidan 3 welia gasuli. Tu dRg-is CaTvla dasabegri
operaciis ganxorcielebidan me-3 wels ganxorcielda, da-
sabegrav operaciaSi monawile mxareebis mimarT (am operaciis
farglebSi) gansazRvruli xandazmulobis vada 1 wliT
grZeldeba. amasTanave, dRg-is CaTvla xorcieldeba araugvia-
nes am uflebis warmoSobis wlis bolo saangariSo periodis
Sesabamisi deklaraciiT (maT Soris, Sesworebuli deklara-
ciiT);
e) im sagadasaxado angariS-faqturiT, romelic fiqtiur ga-
rigebas an usaqonlo operacias asaxavs.
m a ga l i T i :
Sps X-ma Sps `Y”-sgan (orive dRg-is gadamxdelia) 01.01.2021
wels SeiZina 118000 laris (18000 dRg) saqoneli, gamowe-
rilia sagadasaxado angariS-faqtura:
varianti I.
saqoneli SeZenilia realizaciis mizniT (dRg-iT dasabegri
operacia) - aqvs CaTvlis ufleba.
varianti II.
saqoneli SeZenilia ssk-is 172-e muxliT gaTvalisiwinebuli
CaTvlis uflebis mqone operaciaSi gamosayeneblad - aqvs
CaTvlis ufleba.
varianti III.

372
SeZenili saqoneli gamiznulia qvelmoqmedebisaTvis - radgan
saqoneli gamiznuli ar aris dasabegravi operaciis gansaxor-
cieleblad, pirs CaTvlis miRebis ufleba ar aqvs.
CaTvlis miRebis SemTxvevaSi usasyidlo miwodeba dasabegravi
eqneba ssk-is 160-e muxlis mixedviT.
dRg-is Tanxis koreqtireba
1. dRg-iT dasabegravi Tanxa da, Sesabamisad, dRg-is CasaTv-
leli Tanxa koreqtirdeba, Tu Seicvala is garemoebebi/faq-
torebi, romelTa safuZvelzec dasabegri operaciis ganxor-
cielebis dros ganisazRvra dRg-iT dasabegravi Tanxa.
2. dasabegravi operaciis Tanxis koreqtireba xorcieldeba
koreqtirebis gamomwvevi garemoebis dadgomis saangariSo pe-
riodSi.
3. dRg-is CasaTvleli Tanxa ar uqmdeba da ar koreqtirdeba
sagadasaxado kodeqsiT dadgenili wesiT sasaqonlo-materia-
luri faseulobis Camoweris an saqonlis danakargis arse-
bobis SemTxvevaSi.
m a ga l i T i
dRg-is gadamxdelad registrirebulma pirma 24 Tebervals
gaaforma xelSekruleba saofise Senobis saremonto samu-
Saoebis miwodebaze. xelSekrulebis xelmowerisTanave gan-
xorcielda 40 000 laris winaswar anazRaureba, romelzec
gamoweril iqna sagadasaxado angariS-faqtura da Tebervlis
Tvis dRg-is deklaraciiT ganxorcielda dRg-is deklarireba,
xolo meore mxaris mier dRg-is CaTvla. amave wlis martis
Tvis saangariSo periodSi stiqiis Sedegad miyenebuli zianiT
saofise Senoba daeqvemdebara demontaJs. mxareebi SeTanxmdnen
xelSekrulebis Sewyvetaze, xolo 40 000 lari daeqvemdeba-
ra ukan dabrunebas.
Sefaseba:
dasabegravi operaciis Tanxa eqvemdebareba koreqtirebas, rad-
gan Seicvala is garemoebebi/faqtorebi, romelTa safuZvelzec
dasabegravi operaciis ganxorcielebis dros ganisazRvra
dRg-iT dasabegravi Tanxa, kerZod, mocemul SemTxvevaSi – ope-

373
racia gauqmda. am operaciaze martis Tvis saangariSo period-
Si unda gamoiweros koreqtirebis sagadasaxado angariS-
faqtura da martis Tvis dRg-is deklaraciaSi ganxorciel-
des Sesabamisi monacemebis asaxva.
m a ga l i T i
SeTanxmebis Tanaxmad, mimwodebeli dasabegri piri `A~ (sa-
biTumo mimwodebeli) miwodebul dRg-is 18%-iT dasabegr
produqciaze myidvel, aseve dasabegrav pir `B~-s (distri-
butori) sTavazobs 20%-ian fasdaklebas, Tu BB-s mxridan
am produqciis Semdgomi realizaciis maCvenebeli miaRwevs
garkveul raodenobas, an Tu B-s mxridan ganxorcieldeba
sxvadasxva aqtivoba (mag. AA-s produqciis TvalsaCino adgi-
las ganTavseba da a.S.)AA-s produqciis realizaciis waxa-
lisebis mizniT.
A-s mier BB-ze gamowerilia sagadasaxado angariS-faqtura
118’000 larze, xolo Tu -B daakmayofilebs xelSekrulebiT
gansazRvrul fasdaklebis pirobebs:
fasdaklebul Tanxas 23 600 lars A`bonusis saxiT~ uric-
xavs BB-s angariSze, an aRniSnuli
TanxiT imcirebs moTxovnas BB-s mimarT;
varianti I: AA - s mier fasdaklebul TanxasTan mimarTebaSi
gamoiwereba koreqtirebis angariS-faqturebi da Sesabamisad,
bonusis anazRaurebis an moTxovnis Semcirebis saangariSo
periodSi/periodebSi 20’000 lariT Semcirebulia dasabeg-
ravi operaciis Tanxa, Sesabamisad B-sTvis 3 600 lariT –
CasaTvleli dRg-is Tanxa.
varianti II: mxareebis mier BB-s aqtivobebi - produqciis
realizaciis gazrdis mizniT dakvalificirebulia momsaxure-
bis gawevad AA-s mimarT da bonusis Tanxis anazRaurebis an
moTxovnis Semcirebis saangariSo periodSi/periodebSi B-s
mier A-s mimarT gamowerilia momsaxurebis gawevis damadas-
tureblad angariS-faqtura, romlis safuZvelze dasabegravi

374
operaciis Tanxa Seadgens 20 000 lars, xolo daricxuli
dRg-is Tanxa - 3 600 lars.
Sefaseba:
ssk-is 160-e muxlis pirveli nawilis g) qvepunqtis mixedviT
saqonlis miwodebad ganixileba saqonlis gadacema xelSekru-
lebis safuZvelze, romlis mixedviT sakomisio anazRaureba
xorcieldeba saqonlis SeZenis an gayidvis SemTxvevaSi.
ssk-is 1601 muxlis pirveli nawilis mixedviT, momsaxurebis
gaweva aris nebismieri saqmianoba, romelic ar aris saqonlis
miwodeba.
zemoaRniSnuli samarTlebrivi normebis gaTvaliswinebiT, sa-
kuTari saxeliT moqmed dasabegrav pirze anazRaurebis sa-
nacvlod realizaciis mizniT saqonlis gadacema, miuxedavad
imisa, am pirze gadadis Tu ara am saqonlis sakuTrebis uf-
leba, ganixileba saqonlis miwodebad da ara saqonlis mim-
Rebis mier mimwodeblisTvis momsaxurebis gawevad, Sesabami-
sad, mocemul SemTxvevaSi, BB-s mier miRebuli saqonlis rea-
lizaciis mizniT ganxorcielebuli qmedebebi warmoadgens A-
s mier BB-sTvis saqonlis miwodebis operaciis Semadgenel
nawils da Sesabamisad Tu am qmedebisaTvis AA anazRaurebs
Tanxas, an imcirebs moTxovnas, aRniSnuli warmoadgens anaz-
Raurebis SemcirebiT gamowveul koreqtirebis garemoebas.
zemoaRniSnulidan gamomdinare:
pirvel variantSi mxareebis qmedeba marTlzomieria;
meore variantSi, miuxedavad imisa, rom mxareebs koreqti-
rebis garemoeba Sefasebuli aqvT anazRaurebis sanacvlod ga-
weul momsaxurebis operaciad, imis gaTvaliswinebiT, rom
ganxorcielebuli saqonlis miwodebis operacia srulad
ibegreba dRg-iT da aseve mxareebis mier momsaxurebis gawevac
warmoadgens dRg-is 18%-iT dasabegrav operacias, aRniSnuli
operaciis momsaxurebis gawevad dakvalificireba, pirvel
variantTan SedarebiT ar cvlis mxareebis sagadasaxado val-

375
debulebas, Sesabamisad ssk-is 73-e muxlis me-9 nawilis mi-
xedviT operacia gadakvalificirebas ar eqvemdebareba.
sagadasaxado angariS-faqtura
1. dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegravi piris
mier sxva dasabegravi pirisTvis saqonlis miwodebis an mom-
saxurebis gawevis SemTxvevaSi, gamoiwereba sagadasaxado anga-
riS-faqtura. saqarTvelos finansTa ministris mier gansazRv-
rul SemTxvevebSi SesaZlebelia, gamoiweros gamartivebuli
formis sagadasaxado angariS-faqtura.
2. sagadasaxado angariS-faqtura gamoiwereba werilobiTi an
eleqtronuli formiT.
3. dRg-is gadamxdelad registrirebuli dasabegravi piris
mier saboloo momxmareblisTvis saqonlis miwodebis an mom-
saxurebis gawevisas, sagadasaxado angariS-faqtura gamoiwe-
reba momxmareblis moTxovnis SemTxvevaSi.
4. Tu piri momsaxurebis gawevas an saqonlis (garantirebuli
simZlavris, eleqtroenergiis, gazis, wylis, Tboenergiis, gag-
rilebis energiis an sxva msgavsi saqonlis) miwodebas aR-
ricxavs cikluri daricxvebiT, rodesac momxmarebelTan anga-
riSsworeba xorcieldeba ara kalendaruli Tvis, aramed gar-
kveuli periodis (ciklis) ganmavlobaSi miwodebuli saqon-
lis/gaweuli momsaxurebis odenobis mixedviT, romelic SeiZ-
leba moicavdes, rogorc saangariSo periods, ise saangariSos
wina periods, sagadasaxado angariS-faqtura SeiZleba gamoi-
weros aseTi periodis (ciklis) mixedviT.
dRg-is Tanxis dabruneba
1. dasabegrav pirs warmoeSoba dRg-is Tanxis dabrunebis uf-
leba, Tu saangariSo periodSi dRg-is CasaTvleli Tanxa dRg-
is dasaricx Tanxas aRemateba.
2. grantis mimReb pirs, romelmac grantis xelSekrulebis
farglebSi SeiZina saqoneli an/da momsaxureba, ufleba aqvs
CaiTvalos an daibrunos am saqonlisTvis/momsaxurebisTvis
gadaxdili dRg, sagadasaxado organoSi sagadasaxado angariS-
faqturis an ukudabegvrisas biujetSi dRg-is gadaxdis dama-

376
dasturebeli dokumentis wardgenis safuZvelze. dRg-is
CaTvla an dabruneba xorcieldeba, Tu grantis mimRebma pirma
Sesabamisi dokumenti sagadasaxado organos warudgina dasa-
begravi operaciis ganxorcielebisTvis dasrulebidan 3 Tvis
vadaSi. dRg-is Tanxis dabruneba xorcieldeba sagadasaxado
kodeqsis 63-e muxliT dadgenili wesiT.
3. ucxo qveynis moqalaqes saqarTveloSi SeZenili saqonlis
saqarTvelos teritoriidan gatanisas ufleba aqvs, daibrunos
am saqonelze gadaxdili dRg-is Tanxa. aseT dRg-is Tanxis
dabruneba xorcieldeba:
a) saqonlis uflebamosili gamyidvelis mier gamowerili
specialuri qviTris safuZvelze;
b) Tu saqarTvelos teritoriidan saqonlis gatana xdeba mi-
si SeZenidan 3 Tvis ganmavlobaSi da SeZenili saqonlis Ri-
rebuleba erTi qviTris mixedviT aRemateba 200 lars (dRg-
is gareSe).
damatebuli Rirebulebis gadasaxadis gadamxdelad
registrirebuli im gadasaxadis gadamxdelis mimarT, romelic
axorcielebs eleqtronul deklarirebas, dRg-is deklarire-
biT warmoSobili zedmetad gadaxdili Tanxis dabruneba Se-
saZlebelia ganxorcieldes avtomaturi dabrunebis pirobiT.
avtomaturad dasabrunebeli, xelmisawvdomi dRg-is
odenobis Sesaxeb informacia SesaZlebelia warmodgenili iq-
nas gadamxdelis avtorizebuli eleqtronuli gverdis mo-
dulSi ,,aRricxva angariSgeba/dRg-is dabruneba~ <<gaangari-
Sebis forma - dRg-is dabruneba NEW.
gaangariSebaSi aisaxeba dRg-is zedmetoba, romelic
warmoSobilia 2019 wlis ianvris da mis Semdgom saanagariSo
periodebis mixedviT warmodgenili damatebuli Rirebulebis
gadasaxadis deklaraciebiT (maT Soris, aRniSnul saangariSo
periodebze dazustebuli deklaraciiT, aseve, dadgenili vadis
darRveviT (dagvianebiT) warmodgenili pirveladi deklara-
ciiT).

377
gaangariSebaSi pirveladi sagadasaxado deklaraciiT
(dRg-is deklaraciiT) dasabrunebeli dRg-s Tanxa aisaxeba
kanonmdeblobiT dadgenil vadaSi, anu vadis dadgomis TariRi-
saTvis avtomatur reJimSi. deklaraciis gaangariSebaSi asaxva
xorcieldeba qronologiuri wesiT, kuTvnili savado TariRis
mixedviT.
m a g a l i T i:
Sps X-ma 2019 wlis 11 Tebervals warmoadgina 2019 wlis
ianvris Tvis saangariSo periodis deklaracia, romlis sava-
do TariRic aris 2019 wlis 15 Tebervali.
mocemul pirobebSi:
vinaidan ianvris Tvis saangariSo periodis savado TariRs
warmoadgens 15 Tebervali, aRniSnuli deklaraciiT monacemebi
gaangariSebaSi aisaxeba 15 Tebervals.
gadasaxadis gadamxdeli gaangariSebis formaSi arsebu-
li zedmetobis dabrunebis mizniT, sagadasaxado organos
warudgens moTxovnas, moTxovnis wardgena aseve SesaZlebelia
eleqtronulad gancxadebis - ,,zedmetad gadaxdili dRg-s
Tanxis dabruneba (avtomaturi+)~ registraciiT.
gaangariSebis formaSi arsebuli zedmetobis gadasaxadis
gadamxdelisaTvis dabrunebis mizniT, gadasaxadis gadamxdelis
moTxovnaze, gamoiwereba sagadaxdo davaleba moTxovnis
warmodgenisTanave, rac avtomatur reJimSi egzavneba saqarT-
velos finansTa saministros mmarTvelobis sferoSi Semaval
saxelmwifo saqveuwyebo dawesebulebas - saxazino samsaxurs,
romelic axorcielebs Tanxis dabrunebis Sesabamis RonisZie-
bebs.
zedmetad gadaxdili dRg-s Tanxis dabruneba warmoebs
gancxadebis wardgenidan 1 samuSao dReSi.
dRg-is Tanxis dabruneba evrokavSiris wevri saxel-
mwifos dasabegri pirisTvis
1. evrokavSiris wevri saxelmwifos dasabegrav pirs ufleba
aqvs, daibrunos saqarTveloSi saqonlis (garda uZravi niv-
Tisa)/momsaxurebis SeZenisas an saqonlis importisas gadax-

378
dili dRg-is Tanxa, Tu aRniSnuli piri akmayofilebs yvela
Semdeg pirobas:
a) pirs saqarTveloSi ar aqvs fiqsirebuli dawesebuleba an
misi saqmianobis an/da mudmivi sacxovrebeli adgili saqarT-
veloSi ar aris;
b) piris mier saqarTveloSi SeZenili saqoneli/momsaxureba
an importirebuli saqoneli dRg-iT dasabegr operaciebSi ga-
moiyeneba;
g) msgavsi operaciis ganxorcielebis SemTxvevaSi saqarTve-
loSi dRg-is gadamxdelad registrirebuli piri, sagada-
saxado kodeqsis Sesabamisad, uflebamosili iqneboda, CaeT-
vala gadaxdili dRg.
2. evrokavSiris wevri saxelmwifos dasabegri piri valde-
bulia dRg-is Tanxis dabrunebis mizniT, daniSnos uflebamo-
sili warmomadgeneli, romelsac dRg-is Tanxis dabrunebis
farglebSi ekisreba gadasaxadis gadamxdelisTvis sagadasaxa-
do kodeqsiT gaTvaliswinebuli valdebulebebi.

379
Tavi XVI
aqcizi

aqcizi, damatebuli Rirebulebis gadasaxadis msgavsad,


arapirdapiri gadasaxadia igi Sedis saqonlis fasSi da Ziri-
Tadad dawesebulia masobrivi moxmarebis saqonelze. mravalsa-
fexuriani dRg-sagan gansxvavebiT, aqcizi erTsafexuriania da
misi biujetSi gadaxda, umetes SemTxvevaSi warmoebs aqcizuri
saqonlis mwarmoeblis an importioris mier.
aqcizis gadamxdelia piri, romelic:
a) awarmoebs aqcizur saqonels saqarTveloSi;
m a g a l i T i:
kompania A-m SeiZina yurZeni, misgan daamzada 1 000 litri
arayi da 200-litrian kasrebSi dafasoebuli mihyida kompania
B-s. am ukanasknelma 800 litri arayi mihyida kompania C-s,
romelmac 0,5 litrian boTlebSi Camoasxa igi da miawoda sa-
calo vaWrobis qsels. A da C arian aqcizuri saqonlis mwar-
moeblebi da aqcizis gadamxdelebi im SemTxvevaSi, Tu aryis
damzadeba da Camosxma cal-calke miekuTvneba warmoebas. magram
Tu vixelmZRvanelebT `ekonomikuri saqmianobis saxeebis~ sa-
qarTvelos erovnuli klasifikatoriT, maSin aqcizis gadam-
xdeli iqneba mxolod A.
aqve unda aRiniSnos, rom sagadasaxado kodeqsis 192-e
muxlis mixedviT, boTlze dasakravi aqcizuri marka unda Sei-
Zinos aqcizuri saqonlis mwarmoebelma, Cvens SemTxvevaSi C-m.
e.i. C-c mwarmoebelia.
b) axorcielebs aqcizuri saqonlis imports saqarTvelo-
Si - (anu Tu aqcizuri saqonlis importiori imavdroulad
yidis sxvis mier warmoebul an importirebul aqcizur saqo-
nels, igi aqcizis gadamxdeli mxolod mis mier importire-
bul aqcizur saqonelzea).
g) axorcielebs aqcizuri saqonlis eqsports;
d) axorcielebs bunebrivi airis (airisebr mdgomareoba-
Si) avtosatransporto saSualebebisaTvis miwodebas;

380
e) axorcielebs mobilur an fiqsirebul qselSi ararezi-
denti an rezidenti pirisagan miRebuli saerTaSoriso zaris
dasrulebis momsaxurebas;
v) axorcielebs Tavis mier importirebuli, sagareo-eko-
nomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis
2401 (Tambaqos nedleuli, Tambaqos narCenebi), 2403 11 000
00 (CilimiT mosawevi Tambaqo), 2403 19 000 00 (Tambaqo
pirvelad safuTavebSi neto masiT araumetes 500 g-isa) da
2403 91 000 00 (`homogenizebuli~ an `aRdgenili~ Tambaqo)
kodebSi miTiTebuli saqonlis miwodebas.
damkveTis nedleuliT saqarTveloSi warmoebul saqonel-
ze aqcizis gadamxdelad iTvleba saqonlis mwarmoebeli.
m a g a l i T i:
kompania A-m fizikuri pirisagan iyida yurZeni da xelSekru-
leba daudo kompania B-s, romelmac daamzada 1 500 litri
arayi. xelSekrulebis mixedviT B-m 1 400 litri arayi gadas-
ca A-s, xolo 100 litri arayi daitova warmoebis momsaxu-
rebis anazRaurebis angariSSi. miRebuli 1 400 litri arayi
A-m gadasca kompania C-s, romelmac aryis mesakuTre A-sTan
dadebuli xelSekrulebis safuZvelze es arayi Camoasxa 0,5
litrian sakuTar boTlebSi da ukan daubruna. A-m aryis Ca-
momsxmels gaweuli warmoebis momsaxurebis Rirebuleba gadau-
xada 1 300 laris odenobiT (dRg-s gareSe). boTlebSi Camos-
xmuli arayi A-m miawoda sacalo vaWrobis qsels.
am SemTxvevaSi aqcizis gadamxdelia B, Tumca miuxedavad
imisa, rom C ar aris mwarmoebeli, mas evaleba aqcizuri mar-
kebis SeZena da Sesabamisad igi gamodis gadasaxadis gadamxde-
li.
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebis farglebSi an sxva fuladi valdebulebis (garda
sisxlis samarTlis da administraciuli wesiT dakisrebuli
sanqciebisa) gadaxdevinebis mizniT aqcizuri saqonlis auqcio-
nis, pirdapiri miyidvis an sxva wesiT realizaciisas, agreTve
saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrunvelyofis

381
RonisZiebis farglebSi moTxovnis uzrunvelyofis sagnis (aq-
cizuri saqonlis) kreditorisaTvis sakuTrebaSi gadacemisas
am operaciaze aqcizis gadamxdelad iTvleba aqcizuri saqon-
lis SemZeni an/da mimRebi piri, Tu aRniSnuli operacia eqvem-
1
debareba aqciziT dabegvras sagadasaxado kodeqsis 190 mux-
lis Sesabamisad.
saxelmwifo sakuTrebaSi moqceuli aqcizuri saqonlis
realizaciisas am operaciaze aqcizis gadamxdelad iTvleba
aqcizuri saqonlis SemZeni piri.
aqciziT dabegvris obieqtia:
a) dasabegri operacia;
b) aqcizuri saqonlis importi.
g) aqcizuri saqonlis eqsporti.
aqciziT dasabegri operaciebi da dasabegri operaciebis
ganxorcielebis momentia:
a) mwarmoeblis mier saqarTveloSi warmoebuli aqcizuri
saqonlis miwodebis an/da sawarmos sawyobidan sarealizaciod
gatanis momenti (da ara erTi sawyobidan meore sawyobSi gada-
tana);
m a g a l i T i:
kompaniam A-m SeiZina yurZeni, misgan daamzada 1 000 litri
arayi da 200-litrian kasrebSi dafasoebuli mihyida kompania
B-s. am ukanasknelma 800 litri arayi mihyida kompania C-s,
romelmac 0,5 litrian boTlebSi Camoasxa igi da miawoda sa-
calo vaWrobis qsels.
am SemTxvevaSi B-s mier ganxorcielebuli miwodeba ar
aris dasabegri operacia, vinaidan is ar aris mwarmoebeli,
rac Seexeba A-sa da C-s isini aseve axorcieleben maT mier
warmoebuli aqcizuri saqonlis miwodebas da, Sesabamisad, aq-
ciziT dasabegr operacias, amitom arian aqcizis gadamxdelebi.
m a g a l i T i:
kompaniam xelSekruleba gaaforma baTumSi arsebul erT-erT
restoranTan 30 000 boTli aryis miwodebaze. aryis gadacema
formdeba miReba-Cabarebis aqtiT. kompaniis sawyobidan, aryiT

382
datvirTuli avtomanqana gavida 2022 wlis 5 maiss da baTum-
Si Cavida 6 maiss diliT. imave dRes Cabarda arayi. am Sem-
TxvevaSi dasabegravi operaciis ganxorcielebis momentia 5 ma-
isi, vinaidan es dro ufro adre dadga.
m a g a l i T i:
kompania K (romelic aris ludis mwarmoebeli) aqvs sadis-
tribucio sawyobebi saqarTvelos sxvadasxva qalaqSi. K-s sa-
warmos sawyobidan periodulad gaaqvs mza produqcia (ludi)
da igi gadaaqvs Tavis sadistribucio sawyobebSi. es operacia
(sawyobidan sawyobSi ludis gadatana) aRar aris aqciziT da-
sabegri operacia. Tu sawyobidan ludis gatanis mizani misi
miwodebaa, maSin es operacia iqneba aqciziT dabegvris obieqti.
es operacia ar iqneboda aqciziT dasabegri, K am saqonlis
mwarmoebeli rom ar iyos.
b) mwarmoeblis mier damkveTis nedleuliT saqarTveloSi
warmoebuli aqcizuri saqonlis damkveTisaTvis gadacemis mo-
menti;
m a g a l i T i:
kompania A-m kompania B-s dakveTiT misgan miRebuli nedleu-
lisagan daamzada arayi. dafasoebuli arayi A-m Tavisi sawar-
mos sawyobSi 2022 wlis 5 maiss gadasca B-s, romelmac arayi
sawyobidan unda gaitanos erTi Tvis ganmavlobaSi, xolo am
periodisaTvis kompania B kompania A-s uxdis saijaro qiras
sawyobis gamoyenebisaTvis. dasabegri operaciis momenti am Sem-
TxvevaSi aris 5 maisi, sawarmos sawyobSi arayis gadacemis mo-
menti.
g) sakuTari warmoebis aqcizuri saqonlis araaqcizuri
saqonlis warmoebisaTvis gamoyenebis dawyebis momenti;
m a g a l i T i:
kompania A Tavis mier warmoebul sakonditro nawarmSi gamo-
yenebisaTvis awarmoebs xilis liqiorebsa da tkbil nayenebs.
A-s mier liqiorebisa da tkbili nayenebis gamoyeneba sakon-
ditro (araqcizuri) saqonlis sawarmoeblad aris aqciziT da-
sabegri operacia.

383
m a g a l i T i:
kompaniam 2022 wlis 1 dekembers gaxsna mis mier warmoebuli
xilis liqioris erTi boTli da daiwyo misi gamoyeneba sakon-
ditro nawarmSi. am SemTxvevaSi dasabegri operaciis ganxorci-
elebis momentad iTvleba liqioris boTlis gaxsnisa da misi
gamoyenebis dawyebis momenti _ 1 dekemberi.
d) bunebrivi airis (airisebr mdgomareobaSi) avtosat-
ransporto saSualebebisaTvis miwodebis momenti;
aRniSnuli momenti dadgeba gazgasamarT sadgurSi avto-
satransporto saSualebis gamarTvis dawyebisas.
e) saqarTveloSi mobilur an fiqsirebul qselSi saer-
TaSoriso zaris dasrulebis momsaxurebis gawevis momenti;
v) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 2401 (Tambaqos nedleuli, Tambaqos narCenebi),
2403 11 000 00 (CilimiT mosawevi Tambaqo), 2403 19 000 00
(Tambaqo pirvelad safuTavebSi neto masiT araumetes 500 g-
isa) da 2403 91 000 00 (`homogenizebuli~ an `aRdgenili~
Tambaqo) kodebSi miTiTebuli saqonlis miwodebis momenti.
aqciziT dasabegri operaciis, aqcizuri saqonlis im-
portisa da aqcizuri saqonlis eqsportis Tanxa ganisazRvre-
ba:
a) alkoholiani sasmelisaTvis – alkoholiani sasmelis
moculobiT an alkoholian sasmelSi sufTa alkoholis mocu-
lobiT an alkoholis Semcvelobis procentuli maCveneblis
mixedviT;
b) Tambaqos nawarmisaTvis – Tambaqos nawarmis raodeno-
biT an woniT an/da sacalo sarealizacio fasis mixedviT, xo-
lo Tambaqos nedleulisaTvis, Tambaqos narCenebisaTvis – Tam-
baqos nedleulis, Tambaqos narCenebis woniT;
g) navTobproduqtisaTvis – navTobproduqtis woniT (mo-
culobiT);
d) msubuqi avtomobilisaTvis (garda sportuli daniSnu-
lebis avtomobilisa) da motociklisaTvis (mopedis CaTvliT)
– maTi wlovanebiTa da Zravis moculobiT;

384
e) bunebrivi airisaTvis (airisebr mdgomareobaSi) – airis
moculobiT, xolo bunebrivi airis kondensatisaTvis an/da
gaTxevadebuli bunebrivi airisaTvis – woniT;
v) saqarTveloSi mobilur an fiqsirebul qselSi saerTa-
Soriso zaris dasrulebis momsaxurebis gawevis SemTxvevaSi -
zaris xangrZlivobis mixedviT;
z) eleqtronuli sigaretis siTxisaTvis - siTxis mo-
culobiT.
saerTaSoriso mobiluri sakomunikacio momsaxurebis
(garda saqarTveloSi mobilur an fiqsirebul qselSi saerTa-
Soriso zaris dasrulebis momsaxurebisa) gawevisas dasabegri
operaciis TanxaSi ar gaiTvaliswineba ararezidenti sawarmo-
saTvis gaweuli aseTi momsaxurebidan miRebuli Tanxa.
qvemoT moyvanil cxrilSi aRniSnuli aqcizuri saqoneli
ibegreba Semdegi ganakveTebiT:

cxrili #14

kodi aqcizis
zomis
ses esn- ganak-
№ saqonlis dasaxeleba erTe-
is Sesa- veTi
uli
bamisad (lari)
Tambaqos nawarmi (maT Soris, Tambaqos nedleuli, Tambaqos
narCenebi)
2401* Tambaqos nedleuli, Tambaqos 1 kg 60
narCenebi
2402 10 – sigarebi, sigarebi waWrili bo- 1 Re- 1,9
000 01 loebiT, Tambaqos SemcvelobiT ri
2402 10 – sigarilebi (wvrili sigarebi), 20 2,2
000 02 Tambaqos SemcvelobiT Reri
1 2402 20 – sigaretebi, Tambaqos 20 1,7
SemcvelobiT Reri
2403 11 – yalioniT mosawevi Tambaqo, am 1 kg 60
000 00 * jgufis subpoziciisaTvis 1-li
SeniSvnis Sesabamisad

385
2403 19 – danarCeni 1 kg 60
000 00 *
2403 91 homogenizebuli an aRdgenili 1 kg 60
000 00* Tambaqo
2403 – saReWi an saynosi (burnuTi) 1 kg 60
99 100 Tambaqo
00
2403 kafsulebi da msgavsi saxis 20 1.7
99 900 produqtebi, Tambaqos cali
01 SemcvelobiT
2403 Tambaqos nawarmi, wvis procesis 20 1.7
99 900 gareSe, aerozolis misaRebad Reri
02 gamosayenebeli
msubuqi avtomobili (garda sportuli daniSnulebis
avtomobilisa da klasikuri avtomobilisa) (dasabegri
operaciis ganxorcielebis welsa da msubuqi avtomobilis
gamoSvebis wels Soris sxvaobis mixedviT, xolo importis
SemTxvevaSi – sabaJo deklaraciis registraciis welsa da
msubuqi avtomobilis gamoSvebis wels Soris sxvaobis
mixedviT), Zravis moculobis 1 sm3
a) 1 wlamde 1 sm³ 1.5
b) 1 wlis 1 sm³ 1.5
g) 2 wlis 1 sm³ 1.5
d) 3 wlis 1 sm³ 1.4
e) 4 wlis 1 sm³ 1.2
v) 5 wlis 1 sm³ 1
2 z) 6 wlis 1 sm³ 0.8
T) 7 wlis 1 sm³ 0.8
8703 i) 8 wlis 1 sm³ 0.8
k) 9 wlis 1 sm³ 0.9
l) 10 wlis 1 sm³ 1.1
m) 11 wlis 1 sm³ 1.3
n) 12 wlis 1 sm³ 1.5
o) 13 wlis 1 sm³ 1.8
p) 14 wlis 1 sm³ 2.1

386
J) 14 welze metis 1 sm³ 2.4
motocikli (mopedis CaTvliT) (dasabegri operaciis
ganxorcielebis welsa da motociklis (mopedis CaTvliT)
gamoSvebis wels Soris sxvaobis mixedviT, xolo importis
SemTxvevaSi – sabaJo deklaraciis registraciis welsa da
motociklis (mopedis CaTvliT) gamoSvebis wels Soris
sxvaobis mixedviT), Zravis moculobis 1 sm3
8711 a) 1 wlamde 1 sm³ 1.5
(garda b) 1 wlis 1 sm³ 1.3
8711 g) 2 wlis 1 sm³ 0.7
sasaqon d) 3 wlis 1 sm³ 0.7
3 lo
e) 4 wlis 1 sm³ 0.7
pozicii
T v) 5 wlis 1 sm³ 0.7
gaTvali z) 6 wlis 1 sm³ 0.8
swinebu T) 7 wlis 1 sm³ 0.8
li i) 8 wlis 1 sm³ 0.8
etlisa) k) 9 wlis 1 sm³ 0.8
l) 10 wlis 1 sm³ 1
m) 11 wlis 1 sm³ 1.3
n) 12 wlis 1 sm³ 1.5
o) 13 wlis 1 sm³ 1.8
p) 14 wlis 1 sm³ 2.1
J) 14 welze metis 1 sm³ 2.4
navTobproduqtebis airebi da bunebrivi airi (garda milsadeniT
gadaadgilebulisa)
2709 00 – airis kondensati bunebrivi 1 t 300
100 00
2711 11 – bunebrivi airi (gaTxevadebuli) 1 t 300
000 00
4 2711 12 – propani 1t 300
2711 13 – butanebi 1t 300
2711 14 – eTileni, propileni, butileni 1t 300
000 00 da butadieni
2711 19 – danarCeni 1t 300

387
000 00
2711 21 – bunebrivi airi (airisebr 1000 200
000 00 mdgomareobaSi) m3
2901 10 – gajerebulebi 1t 300
000 00
2901 23 - buteni ( butileni ) da misi 1t 300
izomerebi

navTobproduqtebi, navTobis distilatebi da namuSevari nav-


Tobproduqtebi

2710 12 – msubuqi distilatebi da pro- 1t 500


duqtebi
2710 19 – gadamuSavebis specifikuri pro- 1t 440
110 00 cesebisaTvis
2710 19 – qimiuri gardaqmnebisaTvis pro- 1t 440
5 150 00 cesebSi, 2710 19 110 00 qvesubpo-
ziciaSi miTiTebulis garda
2710 19 – reaqtiuli saTbobi 1t 440
210 00
2710 19 – danarCeni 1t 440
250 00
2710 19 – danarCeni 1t 440
290 00
2710 19 – gadamuSavebis specifikuri pro- 1t 400
310 00 cesebisaTvis
2710 19 – qimiuri gardaqmnebisaTvis pro- 1t 400
350 00 cesebSi, 2710 19 310 00 qvesubpo-
ziciaSi miTiTebulis garda
2710 19 – gogirdis SemcvelobiT ara ume- 1t 400
410 00 tes 0,05 mas.%-isa

2710 19 – gogirdis SemcvelobiT 0,05 1t 400


450 00 mas.%-ze meti, magram ara umetes
0,2 mas.%-isa

388
2710 19 – gogirdis SemcvelobiT 0,2 1t 400
490 00 mas.%-ze meti
2710 19 – gadamuSavebis specifikuri pro- 1t 800
710 00 cesebisaTvis
2710 19 – qimiuri gardaqmnebisaTvis pro- 1t 800
750 00 cesebSi, 2710 19 710 qvesubpozi-
ciaSi miTiTebulis garda
2710 19 – Zravas zeTebi, kompresoris sa- 1t 800
810 00 poxi zeTi, turbinis sapoxi zeTi
2710 19 – siTxeebi hidravlikuri miznebi- 1t 800
830 00 saTvis
2710 19 – Ria feris zeTebi, vazelinis ze- 1t 800
850 00 Ti
2710 19 – zeTi kbilanebisaTvis da zeTi 1t 800
870 00 reduqtorebisaTvis
2710 19 – liTonebis dasamuSavebeli Sed- 1t 800
910 00 genilobebi, formebis gasapoxi ze-
Tebi, antikoroziuli zeTebi
2710 19 – eleqtruli saizolacio zeTebi 1t 800
930 00
2710 19 – danarCeni sapoxi zeTebi da ze- 1t 800
990 00 Tebi danarCeni
2710 20 – gogirdis SemcvelobiT ara ume- 1t 400
110 00 tes 0,05 mas.%-isa
2710 20 – gogirdis SemcvelobiT 0,05 1t 400
150 00 mas.%-ze meti, magram ara umetes
0,2 mas.%-isa
2710 20 – gogirdis SemcvelobiT 0,2 1t 400
190 00 mas.%-ze meti
2710 20 – danarCeni 1t 800
390 00
2710 91 – poliqlorbifenilebis, poliq- 1t 800
000 00 lortrifenilebis an polibrom-
bifenilebis SemcvelobiT

389
namuSevari navTobproduqtebi – 1t 100
lialuri wyali (navTobiT dabin-
2710 99 Zurebuli wyali), tankis (navTob-
000 00 produqtebis bak-sacavebis) narec-
xi
namuSevari navTobproduqtebi da- 1t 800
narCeni
biodizeli
3826 00 biodizeli da misi narevebi, rom- 1t 150
6 000 00 lebic Seicavs an ar Seicavs masis
70 mas.%-ze naklebi odenobiT bi-
tumovani qanebisagan miRebul nav-
Tobs an navTobproduqtebs
pirolizis Txevadi produqti
7 3911 90 pirolizis Txevadi produqti 1t 400
zeTebi da qvanaxSiris fisebisagan maRal temperaturaze gamox-
dili sxva produqtebi
2707 99 — gauwmendavi msubuqi zeTebi, 1t 350
110 00 romelTa 90 moc.% an 90 moc.%-ze
meti gamoixdeba 200° C tempera-
turamde
2707 99 –– danarCeni 1t 350
8 190 00
2707 99 – dagogirdebuli msubuqi zeTebi 1t 350
300 00
2707 99 – ZiriTadi produqtebi 1t 350
500 00
2707 99 – anTraceni 1t 350
700 00
2707 99 – danarCeni 1t 350
990 00
misarTi, gamxsneli, antidetonatori
2707 10 – saTbobad gamosayenebeli 1t 400
100 00
2707 10 – sxva miznebisaTvis 1t 400

390
900 00
2707 20 – saTbobad gamosayenebeli 1t 400
9 100 00
2707 20 – sxva miznebisaTvis 1t 400
900 00
2707 30 – saTbobad gamosayenebeli 1t 400
100 00
2707 30 – sxva miznebisaTvis 1t 400
900 00
2707 50 – saTbobad gamosayenebeli 1t 400
100 00
2707 50 – sxva miznebisaTvis 1t 400
900 00
2707 99 – fenolebi 1t 400
800 00
2712 20 – sinTezuri parafini molekulu- 1t 400
100 00 ri masiT 460 an 460-ze meti, magram
ara umetes 1560-isa
2712 20 – danarCeni 1t 400
900 00
2902 – saTbobad gamosayenebeli 1t 400
11 100
00
2902 – sxva miznebisaTvis 1t 400
11 900
00
2902 19 – cikloterpenebi 1t 400
100 00
2902 19 – danarCeni 1t 400
800 00
2902 20 – benzoli 1t 400
000 00
2902 – saTbobad gamosayenebeli 1t 400
30 100

391
00
2902 – sxva miznebisaTvis 1t 400
30 900
00
2905 11 – meTanoli (meTilis spirti) 1t 400
000 00
2905 12 – propan-1-oli (propilis spir- 1t 400
000 00 ti) da propan-2-oli (izopropi-
lis spirti)
2905 13 – butan-1-oli (n-buTilis spir- 1t 400
000 00 ti)
2905 14 – 2-meTilpropan-2-oli (tret- 1t 400
100 00 butilis spirti)
2905 14 – danarCeni 1t 400
900 00
2905 16 – 2-eTilheqsan-1-oli 1t 400
100 00
2905 16 – oqtan-2-oli 1t 400
200 00
2905 16 – danarCeni 1t 400
800 00
3811 – tetraeTiltyviis fuZeze 1t 400
11 100
00
3811 – danarCeni 1t 400
11 900
00
3811 – danarCeni 1t 400
19 000
00
3811 – bitumovani qanebisagan miRebu- 1t 400
21 000 li, navTobis an navTobproduqte-
00 bis SemcvelobiT
3811 – danarCeni 1t 400

392
29 000
00
3811 90 – danarCeni 1t 400
000 00
3814 – butilacetatis fuZeze 1t 400
00 100
00
3814 – danarCeni 1t 400
00 900
00
sapoxi masalebi da saSualebebi
3403 11 – teqstilis masalebis, tyavis, 1t 800
000 00 bewveulis an danarCeni masalebis
damamuSavebeli saSualebebi
3403 19 – navTobisagan an bitumovani qane- 1t 800
100 00 bisagan miRebuli navTobproduq-
tebis araZiriTadi komponentis
saxiT SemcvelobiT 70 mas.% an 70
mas.%-ze meti
3403 19 – manqanebis, meqanizmebisa da sat- 1t 800
910 00 ransporto saSualebebis sapoxi
saSualebebi
10 3403 19 – danarCeni 1t 800
990 00
3403 91 – teqstilis masalebis, tyavis, 1t 800
000 00 bewveulis an danarCeni masalebis
damamuSavebeli saSualebebi
3403 99 – manqanebis, meqanizmebisa da sat- 1t 800
100 00 ransporto saSualebebis sapoxi
saSualebebi
3403 – danarCeni 1t 800
99 900
00

siTxeebi eleqtronuli sigaretiT moxmarebisTvis

393
11
3824 90 siTxeebi nikotinis SemcvelobiT
980 01 an nikotinis Semcvelobis 1 ml 1
gareSe, gankuTvnili
eleqtronuli sigaretiT
moxmarebisTvis
eTerebi martivi, acikluri aldehidebi
2909 19 tert-butileTilis martivi 1 t 400
12 eTeri (ethyl-tertio-butyl-ether,
100 00
ETBE)
2909 19 danarCeni 1 t 400
900 00
2912 11 meTanali (formaldehidi) 1 t 400
000 00

SeniSvna: am cxrilSi aRniSnuli, sagareo-ekonomikuri


saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2401, 2403
11 000 00, 2403 19 000 00 an 2403 91 000 00 kodSi mi-
TiTebuli saqonlis miwodeba dasaSvebia mxolod im SemTx-
vevaSi, Tu igi dafasoebulia 50 an 100 grami neto-masis
pirvelad safuTavebSi, garda Tambaqos nawarmis damzadebis
mizniT miwodebis saqarTvelos finansTa ministris brZanebiT
gansazRvruli SemTxvevisa. sagadasaxado kodeqsis miznebisaT-
vis saqonlis pirvelad safuTavebSi dafasoeba aqcizuri sa-
qonlis warmoeba ar aris.
am cxrilSi aRniSnuli sagareo-ekonomikuri saqmiano-
bis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 8703 sasaqonlo po-
ziciiT gaTvaliswinebuli, imave grafis me-3 svetis (saqon-
lis dasaxeleba) `a~−`z~ qvepunqtebSi miTiTebuli 0-dan 6
wlis CaTvliT msubuqi avtomobilebisaTvis imave qvepunq-
tebiT gansazRvruli aqcizis ganakveTebi marcxenasaWiani hib-
riduli msubuqi avtomobilebis SemTxvevaSi mcirdeba 60
procentiT.

394
am cxrilSi aRniSnuli sagareo-ekonomikuri saqmiano-
bis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 8703 sasaqonlo po-
ziciiT gaTvaliswinebuli msubuqi avtomobilebisaTvis, rom-
lebsac saWe marjvena mxares aqvs an gadatanili aqvs, aqci-
zis ganakveTi Seadgens Sesabamisi kategoriis msubuqi avto-
mobilisTvis gansazRvruli aqcizis ganakveTis sammag odeno-
bas.
am cxrilSi aRniSnuli sagareo-ekonomikuri saqmiano-
bis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 8703 sasaqonlo po-
ziciiT gaTvaliswinebuli, imave grafikis me-3 svetis (saqon-
lis dasaxeleba) `a~−`J~ qvepunqtebSi miTiTebuli eleqt-
roZraviani msubuqi avtomobilebisaTvis, romlebsac saWe
marjvena mxares aqvs an gadatanili aqvs, aqcizis ganakveTi
Seadgens imave qvepunqtebiT gansazRvruli aqcizis ganakveTis
2000-ze namravls.
aqcizis Tanxis gamoangariSebis miznisTvis:
a) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqon-
lo nomenklaturis 2402 20 kodSi miTiTebuli filtriani
sigaretebisaTvis/ufiltro sigaretebisaTvis, Tambaqos Semc-
velobiT, 20 Rerze aqcizis ganakveTia cxriliT gansazRvru-
li aqcizis ganakveTisa da am saqonlis sacalo sarealizacio
fasis 30 procentis jami;
b) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasa-
qonlo nomenklaturis 2403 99 900 01 kodSi miTiTebuli
saqonlisTvis 20 calze, agreTve sagareo-ekonomikuri saqmia-
nobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2403 99 900 02
kodSi miTiTebuli saqonlisTvis 20 Rerze aqcizis ganakve-
Tia cxriliT gansazRvruli aqcizis ganakveTisa da am sa-
qonlis sacalo sarealizacio fasis 30 procentis jami;
g) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqon-
lo nomenklaturis 2402 10 000 02 kodSi miTiTebuli sa-
qonlis 20 Rerze aqcizis ganakveTia cxriliT gansazRvruli
aqcizis ganakveTisa da am saqonlis sacalo sarealizacio
fasis 30 procentis jami.

395
SeniSvna: aqcizis Tanxis gamoangariSebis miznisTvis
saqonlis sacalo sarealizacio fasi dgindeba am saqonlis
mwarmoeblis/importioris mier sagadasaxado organoSi ward-
genili sacalo sarealizacio fasebisa da sagadasaxado orga-
noSi arsebuli sxva informaciis safuZvelze araugvianes yo-
veli wlis 1 dekembrisa da gamoiyeneba momdevno wlis 1 ianv-
ridan 1 wlis ganmavlobaSi.
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 2402 20 kodSi miTiTebul sigaretebze, ag-
reTve sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 2402 10 000 02, 2403 99 900 01 da 2403
99 900 02 kodebSi miTiTebul saqonelze aqcizis Tanxis
gamoangariSebis miznisTvis sacalo sarealizacio fass da
misi dadgenis wess gansazRvravs saqarTvelos finansTa
ministri.
eleqtronuli sakomunikacio momsaxurebis ganakveTia:
a) saerTaSoriso zaris saqarTveloSi mobilur qsel-
Si dasrulebis momsaxurebisaTvis − erT wuTze 15 TeTri;
b) saerTaSoriso zaris saqarTveloSi fiqsirebul
qselSi dasrulebis momsaxurebisaTvis erT wuTze 8 TeTri.
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 8703 sasaqonlo poziciiT gaTvaliswinebuli
sportuli daniSnulebis msubuqi avtomobilisaTvis aqcizis
ganakveTia 100 lari.
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 8703 sasaqonlo poziciiT gaTvaliswinebuli
klasikuri avtomobilisTvis aqcizis ganakveTia 1.0 lari Zra-
vis moculobis 1 sm3-ze. “saavtomobilo transportis Sesa-
xeb” saqarTvelos kanonis Sesabamisad, klasikuria avtomobi-
li, romlis wlovanebac 40 wels aRemateba.
alkoholiani sasmelebi ibegreba aqcizis Semdegi ga-
nakveTebiT:

396
cxrili #15

saqonlis zomis ganakveTi


dasaxeleba/aRweriloba erTeuli
1 ludi 1 0.12
litri/1%Vol
2 sxva daduRebuli sasmeli
5%-ze meti alkoholis 1 litri 5
SemcvelobiT
3 sxva daduRebuli sasmeli
5% an 5%-ze naklebi 1 litri 0.6
alkoholis SemcvelobiT
4 Sualeduri alkoholiani 5
sasmeli 1 litri
5 sasmeli eTilis spirtis
maRali koncentraciiT
(garda sagareo-ekonomi- 1 litri 22.5
kuri saqmianobis erovnu- sufTa spirti
li sasaqonlo nomenkla-
turis 2208 20, 2208
60, 2208 90 330 00,
2208 90 380 00, 2208
90 480 00 da 2208 90
710 00 kodebiT gaTva-
liswinebuli saqonlisa)
6 sagareo-ekonomikuri
saqmianobis erovnuli sa- 1 litri
saqonlo nomenklaturis sufTa spirti 7.5
2207 kodiT gaTvaliswi-
nebuli saqoneli
7 sagareo-ekonomikuri
saqmianobis erovnuli sa-
saqonlo nomenklaturis 1 litri 15
2208 20, 2208 60, 2208 sufTa spirti
90 330 00, 2208 90 380

397
00 00, 2208 90 480 00
da 2208 90 710 00 ko-
debiT gaTvaliswinebuli
saqoneli

SeniSvna: am cxrilSi miTiTebuli:


a) `ludi~ moicavs sagareo-ekonomikuri saqmianobis
erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2203 kodSi miTiTebul
saqonels, agreTve 2206 00 590 01 da 2206 00 890 01
kodebiT gaTvaliswinebul saqonels (sagareo-ekonomikuri
saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2206 kodSi
aRniSnuli erTi an erTze meti ualkoholo sasmelisa da
ludis nazavs), romlebSic alkoholis Semcveloba 0.5%-s
aRemateba;
b) `sxva daduRebuli sasmeli~ moicavs sagareo-eko-
nomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis
2205 da 2206 kodebSi miTiTebul saqonels (garda ludisa
da Rvinisa):
b.a) romelSic alkoholis Semcveloba aRemateba 1.2%-
s da ar aRemateba 10%-s;
b.b) romelSic alkoholis Semcveloba aRemateba 10%-
s da ar aRemateba 15%-s, im pirobiT, rom produqtSi
arsebuli alkoholi mTlianad daduRebis gziTaa miRebuli;
g) `Sualeduri alkoholiani sasmeli~ moicavs saga-
reo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenkla-
turis 2205 da 2206 kodebSi miTiTebul saqonels (garda
ludisa, Rvinisa da sxva daduRebuli sasmelebisa), romel-
Sic alkoholis Semcveloba aRemateba 1.2%-s da ar aRemateba
22%-s;
d) `sasmeli eTilis spirtis maRali koncentraciiT~
moicavs:
d.a) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasa-
qonlo nomenklaturis 2208 kodSi miTiTebul saqonels, ro-
melSic alkoholis Semcveloba 1.2%-s aRemateba;

398
d.b) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasa-
qonlo nomenklaturis 2205 da 2206 kodebSi miTiTebul sa-
qonels, romelSic alkoholis Semcveloba 22%-s aRemateba.
Rvino moicavs yurZnis gamoyenebiT warmoebul saga-
reo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenkla-
turis 2204 da 2205 kodebSi miTiTebul saqonels, romel-
Sic alkoholis Semcveloba aRemateba 1.2%-s da ar aRemateba
18%-s, im pirobiT, rom saboloo produqtSi arsebuli al-
koholi mTlianad daduRebis gziT da danamatebis gareSea
miRebuli.
#15 cxrilis pirveli grafiT gaTvaliswinebul saqo-
nelze gadasaxdeli aqcizis Tanxa Seadgens Sesabamisi aqcizis
ganakveTis, saqonlis moculobis raodenobrivi maCveneblis da
aRniSnul saqonelSi alkoholis Semcvelobis procentuli
maCveneblis namravls.
#15 cxrilis me-2–me-4 grafebiT gaTvaliswinebul
saqonelze gadasaxdeli aqcizis Tanxa Seadgens Sesabamisi aq-
cizis ganakveTisa da aRniSnuli saqonlis moculobis raode-
nobrivi maCveneblis namravls.
#15 cxrilis me-5–me-7 grafebiT gaTvaliswinebul
saqonelze gadasaxdeli aqcizis Tanxa Seadgens Sesabamisi aq-
cizis ganakveTisa da aRniSnul saqonelSi sufTa spirtis mo-
culobis raodenobrivi maCveneblis namravls.
pirs, romelic axorcielebs dasabegr operacias an aqci-
zuri saqonlis eqsports, ufleba aqvs, miiRos sagadasaxado
CaTvla miwodebuli (maT Soris, gadacemuli, sawyobidan sa-
realizaciod gatanili, eqsportirebuli) aqcizuri saqonlis
sawarmoeblad gamoyenebul sxva aqcizur saqonelze (nedle-
ulze) gadaxdili an gadasaxdeli aqcizis odenobiT an daib-
runos aqcizi zedmetad gadaxdili Tanxis dabrunebisaTvis
dadgenili wesis Sesabamisad, magram araumetes misgan warmoe-
bul aqcizur saqonelze gamoangariSebuli aqcizisa.
mwarmoebels ufleba aqvs, CaiTvalos aqcizi importi-
rebul nedleulze mxolod im SemTxvevaSi, Tu aqcizuri sa-

399
qonlis mwarmoebeli TviTon axorcielebs am aqcizuri saqon-
lis (nedleulis) imports sxva aqcizuri saqonlis warmoe-
bisaTvis.
m a g a l i T i:
aqcizuri saqonlis mwarmoebelma saqarTveloSi spirtis
mwarmoeblisagan iyida spirti da misgan awarmoa arayi. arayis
realizaciis dros is CaiTvlis spirtis yidvis dros gadax-
dil aqcizs. vTqvaT, spirtis yidvis dros gadaixada aqcizi
100 000 lari, xolo misgan warmoebuli aryis miwodebis
dros daaricxa 150 000 lari aqcizis saxiT. mas gadasaxde-
li eqneba 50 000 lari, vinaidan 100 000 lars CaiTvlis.
m a g a l i T i:
aqcizuri saqonlis mwarmoebelma saqarTveloSi spirtis
mwarmoeblisagan iyida spirti da misgan awarmoa arayi. aryis
realizaciis dros is CaiTvlis spirtis yidvis dros gadax-
dil aqcizs. vTqvaT, spirtis yidvis dros gadaixada aqcizi
100 000 lari, xolo misgan warmoebuli aryis miwodebis
dros daaricxa 90 000 lari aqcizis saxiT. mas gadasaxde-
li aqcizi ar eqneba, magram sxvaobasac (100 000-90
0000)=10 000 ver daibrunebs.
m a g a l i T i:
aqcizuri saqonlis mwarmoebelma saqarTveloSi iyida spirti
am spirtis importiorisagan da misgan awarmoa arayi. aryis
realizaciis dros is ver CaiTvlis spirtis yidvis dros
realurad gadaxdil aqcizs, vinaidan importioris mier
spirtis miwodeba ar aris aqciziT dasabegri operacia.
m a g a l i T i:
aqcizuri saqonlis mwarmoebelma saqarTveloSi iyida spirti
spirtis gadamyidvelisagan da misgan awarmoa arayi. aryis re-
alizaciis dros is ver CaiTvlis spirtis yidvis dros rea-
lurad gadaxdil aqcizs, vinaidan gadamyidvelis mier spir-
tis miwodeba ar aris aqciziT dasabegri operacia.
aqcizis CaTvla an dabruneba xorcieldeba mwarmoeblis
mier angariSfaqturis an/da sabaJo deklaraciis wardgenis

400
SemTxvevaSi, romelic adasturebs mis mier aqcizis gadaxdas
aqcizuri saqonlis (nedleulis) mwarmoeblisaTvis an/da aq-
cizuri saqonlis (nedleulis) importisas.
Tu aqcizuri saqonlidan (nedleulidan) erTdroulad
iwarmoeba sxva aqcizuri da araaqcizuri saqoneli, CaTvla
xorcieldeba warmoebuli aqcizuri saqonlis raodenobis
proporciulad, magram ara umetes aseT aqcizur saqonelze
gamoangariSebuli aqcizisa.
m a g a l i T i:
100 litri spirtisgan xorcieldeba 50 litri aryisa
da 50 litri odekolonis warmoeba. 100 litr spirtze
mwarmoebelma gadaixada aqcizi 520 lari. 50 litr arayze
daixarja 25 litri spirti, romelzec gadaxdilia 130 lari
aqcizi. mwarmoebeli CaiTvlis mxolod 130 lars, radgan
odekoloni ar aris aqcizuri saqoneli.
dasavargebeli aqcizuri saqonlis importis an SeZenis
SemTxvevaSi pirs ufleba aqvs, miiRos sagadasaxado CaTvla
am aqcizur saqonelze (nedleulze) gadaxdili an gadasaxde-
li aqcizis odenobiT an daibrunos aqcizi zedmetad gadax-
dili Tanxis dabrunebisaTvis dadgenili wesis Sesabamisad.
dasavargebeli aqcizuri saqoneli aris magaliTad, sab-
rende spirtebi, romlebic eqvemdebareba davargebas, anu xa-
risxis gaumjobesebis xangrZliv teqnologiur process.
m a g a l i T i:
damvargebelma pirma mwarmoeblisagan SeiZina an TviTon im-
portiT Semoitana Rvinis spirti, romlis muxis kasrebSi da-
vargebiT miiReba brendi (koniakismagvari sasmeli). am spir-
tze mas SeuZlia miiRos CaTvla. Tu dasavargebeli saqoneli
ar iqna gamoyenebuli aqciziT dasabegr operaciebze, maSin
CaTvlili aqcizi eqvemdebareba aRdgenas.
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 8703 kodSi miTiTebuli msubuqi avtomobilis
an 8711 kodSi miTiTebuli motociklis (mopedis CaTvliT)
Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebis proceduraSi moqcevidan, Tu

401
es satransporto saSualeba 180 kalendaruli dRis ganmav-
lobaSi gaformdeba eqsportis proceduraSi da datovebs
saqarTvelos teritorias, importiori uflebamosilia dad-
genili wesis Sesabamisad daibrunos am satransporto saSua-
lebaze gadaxdili aqcizi 100 procentis odenobiT.
aqcizis saangariSo periodia: kalendaruli Tve. −
aqcizi gadaxdas eqvemdebareba araugvianes dasabegri ope-
raciis ganxorcielebis saangariSo periodis momdevno Tvis
15 ricxvisa, xolo saqonlis importisas aqcizi gadaixdeba
importis gadasaxdelisaTvis dadgenili wesis Sesabamisad.
m a g a l i T i:
kompaniam B-m 2022 wlis 1 seqtembers kompania C-sagan
(mwarmoeblisagan) SeiZina 1 000 litri spirti. kompania C-m
B-s gamouwera sagadasaxado angariSfaqtura, romlis mixed-
viTac aqcizis Tanxam Seadgina 5200 lari (5.2 * 1 000). B-m
awarmoa 1 800 litri arayi, romelic 200 litriani kasre-
biT miawoda kompania R-s. B-m aRniSnul operacias daaricxa
aqcizi 10800 laris odenobiT (1 800 * 6). B-m 15 oqtom-
brisaTvis unda gadaixados aqcizi 5600 laris odenobiT
(10800 _ 5200).
m a g a l i T i:
kompania K axorcielebs benzinis imports da realizacias
saqarTvelos teritoriaze. aRniSnulma kompaniam 1 noembers
ganaxorciela 5 000 tona benzinis importi, romelic moa-
Tavsa jer ZiriTad sacavSi, Semdeg ki sakuTari benzingasa-
marTi sadgurebis qselis saSualebiT moaxdina misi realiza-
cia. kompaniam benzinis importisas aqcizis saxiT gadaixada 2
000 000 lari (5 000 * 400), rac asaxulia sabaJo dekla-
raciaSi. sagadasaxado kodeqsis mixedviT dasabegr operacias
ar miekuTvneba importioris sawyobidan aqcizuri saqonlis
gatana sarealizaciod an sxva miznebisaTvis da Sesabamisad
aqciziT ar ibegreba.
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvel-
yofis RonisZiebis farglebSi an sxva fuladi valdebulebis

402
(garda sisxlis samarTlis da administraciuli wesiT dakis-
rebuli sanqciebisa) gadaxdevinebis mizniT aqcizuri saqon-
lis auqcionis, pirdapiri miyidvis an sxva wesiT realizacia,
agreTve saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrun-
velyofis RonisZiebis farglebSi moTxovnis uzrunvelyofis
sagnis (aqcizuri saqonlis) kreditorisaTvis sakuTrebaSi
gadacema ibegreba aqciziT. saxelmwifo sakuTrebaSi miqceuli
aqcizuri saqonlis realizacia aseve ibegreba aqciziT.
aRniSnuli norma ar vrceldeba:
a) realizebul/gadacemul aqcizur saqonelze, Tu igi
ar aris warmoebuli am saqonlis mesakuTris mier;
b) aqcizuri markebiT niSandebul saqonelze, Tu aqci-
zi gadaxdilia aqcizuri markebis SeZenisas;
g) fizikuri piris mier sakuTrebaSi miRebul aqci-
zur saqonelze, Tu am piris mier ar xdeba am saqonlis Sem-
dgomi miwodeba an/da sxva saqonlis warmoebaSi gamoyeneba.
aqcizis deklaracias, ganxorcielebuli dasabegri
operaciebis aRniSvniT, sagadasaxado organos yoveli saanga-
riSo periodis mixedviT, ara ugvianes saangariSo periodis
momdevno Tvis 15 ricxvisa warudgenen:
a) aqcizuri saqonlis mwarmoebeli;
b) piri, romelic axorcielebs bunebrivi airis (airi-
sebr mdgomareobaSi) avtosatransporto saSualebebisaTvis
miwodebas, piri romelic, axorcielebs mobiluri sakomunika-
cio momsaxurebis gawevas da piri, romelic axorcielebs Ta-
vis mier importirebuli, sagareo-ekonomikuri saqmianobis
erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2401 (Tambaqos nedleu-
li, Tambaqos narCenebi), 2403 11 000 00 (CilimiT mosawevi
Tambaqo), 2403 19 000 00 (Tambaqo pirvelad safuTavebSi
neto masiT araumetes 500 g-isa) da 2403 91 000 00 (`ho-
mogenizebuli~ an `aRdgenili~ Tambaqo) kodebSi miTiTebuli
saqonlis miwodebas;
g) gadasaxadis gadamxdelis mimarT, aqcizuri markebis
danaklisis SemTxvevaSi, aseve importiorebis mier aqcizuri

403
markebis miRebidan saqonlis importis ganuxorcieleblobis
SemTxvevaSi aqciziT dabegvris valdebulebis warmoSobisas.
aqcizis gadamxdeli “misarTis, gamxsnelisa da antide-
tonatoris”, aseve “eTerebi martivi, acikluri aldehidebis”
importis SemTxvevaSi, Tu mas ar gamoiyenebs aqcizuri saqon-
lis warmoebisaTvis, importisas gadaxdili aqcizi ukan ub-
rundeba Tuki sagadasaxado organos warudgens aqcizis dek-
laracias yoveli saangariSo periodis mixedviT, ara ugvianes
saangariSo periodis momdevno Tvis 15 ricxvisa.
aqciziT dasabegri operaciis an/da saqonlis importis
ganxorcielebamde aqcizuri markebiT savaldebulo niSandebas
eqvemdebareba:
a) aqciziT dasabegri alkoholiani sasmelebi;
b) Tambaqos nawarmi, (maT Soris, Tambaqos nedleuli,
Tambaqos narCenebi);
g) siTxeebi nikotinis SemcvelobiT an nikotinis
Semcvelobis gareSe, gankuTvnili eleqtronuli sigaretiT
moxmarebisTvis.
saxelmwifo sakuTrebaSi miqceuli alkoholiani sas-
melis realizaciis SemTxvevaSi aqcizuri saqonlis aqcizuri
markebiT savaldebulo niSandebas axorcielebs saqonlis Sem-
Zeni an/da mimRebi piri am saqonlis Sesabamisi organodan da-
sawyobebis adgilamde transportirebis dasrulebisTanave.
aqcizuri markebiT savaldebulo niSandebisagan, garda
saqarTvelos finansTa ministris mier dadgenili SemTxvevebi-
sa, Tavisufldeba:
a) eqsportisTvis gankuTvnili adgilobrivi warmoebis
saqoneli;
b) Tavisufali vaWrobis punqtSi misawodebeli saqo-
neli;
g) ucxoeTis diplomatiur da maTTan gaTanabrebul
warmomadgenlobaTa oficialuri sargeblobisaTvis, am warmo-
madgenlobaTa diplomatiuri da administraciul-teqnikuri
personalis (maTTan mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) pira-

404
di sargeblobisaTvis gankuTvnili importSi moqceuli saqo-
neli;
d) saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebebiT gaT-
valiswinebuli valdebulebebis (baqo-Tbilisi-jeihanis da ba-
qo-Tbilisi-erzrumis milsadenebis mSeneblobaSi) Sesrulebis
uzrunvelsayofad dasaqmebuli ucxo qveynis moqalaqeebis
(maTTan mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) piradi sargeblo-
bisaTvis gankuTvnili importSi moqceuli saqoneli;
e) saqarTvelos sabaJo kodeqsis Sesabamisad dabrune-
buli, aqcizuri markebiT savaldebulo niSandebisadmi daqvem-
debarebuli saqoneli;
v) 50 gramis an masze naklebi tevadobis WurWelSi
an 10 litrze meti (garda ludisa) moculobis WurWelSi
Casxmuli alkoholiani sasmeli;
z) importirebuli 4 litramde alkoholiani sasmeli
– safosto gzavnilis SemTxvevaSi;
T) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqon-
lo nomenklaturis 2401 (Tambaqos nedleuli, Tambaqos narCe-
nebi), 2403 11 000 00 (CilimiT mosawevi Tambaqo), 2403 19
000 00 (Tambaqo pirvelad safuTavebSi neto masiT araumetes
500 g-isa) da 2403 91 000 00 (`homogenizebuli~ an `aRd-
genili~ Tambaqo) kodebSi miTiTebuli saqonlis importi;
i) importirebuli (maT Soris, safosto gzavnilis Sem-
TxvevaSi) 200 Reri sigareti an 50 sigara an 50 sigarila
an sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo no-
menklaturis 2403 99 900 02 kodiT gaTvaliswinebuli 200
Reri Tambaqos nawarmi an sagareo-ekonomikuri saqmianobis
erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2403 99 900 01 kodiT
gaTvaliswinebuli 10 cali kafsula da msgavsi saxis pro-
duqti an 250 grami Tambaqos sxva nawarmi, an am qvepunqtSi
miTiTebuli Tambaqos nawarmis saxeobaTa nakrebi, Tu masSi
Semavali TiToeuli saxeobis Tambaqos nawarmis wilis pro-
centul maCvenebelTa (procentuli maCvenebeli Sesabamis
zRvrul odenobasTan mimarTebiT) jami 100-s ar aRemateba.

405
akrZalulia:
a) aqcizuri markiT niSandebis gareSe, markirebas daq-
vemdebarebuli saqonliT dasabegri operaciis an/da importis
ganxorcieleba;
b) Camosasxmeli an/da 10 litrze meti moculobis
WurWelSi Camosxmuli aqcizuri alkoholiani sasmelis (gar-
da ludisa) sacalo qselSi miwodeba.
aqcizuri marka SesaZlebelia iyos materialuri da arama-
terialuri formis. saqarTvelos finansTa ministris mier
dadgenil SemTxvevebSi aqcizuri markebiT savaldebulo ni-
Sandebis momsaxurebas axorcielebs Semosavlebis samsaxuris
mier saqarTvelos mTavrobis dadgenilebiT gansazRvruli we-
siT SerCeuli piri.
materialuri an aramaterialuri formiT savaldebu-
lo markirebas eqvemdebareba araalkoholuri sasmelebi (maT
Soris, mineraluri da mtknari wylebi). savaldebulo marki-
rebas daqvemdebarebuli araalkoholuri sasmelebis nusxa da
TiToeuli sasmelis saxeobaze savaldebulo markirebis daw-
yebis TariRi ganisazRvreba saqarTvelos finansTa ministris
individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiT.
aramaterialuri formis aqcizuri markebiT savalde-
bulo niSandebas eqvemdebareba mwarmoeblis mier eqsporti-
saTvis gankuTvnili da Tavisufali vaWrobis punqtSi misawo-
debeli adgilobrivi warmoebis is saqoneli, romlis aqcizu-
ri markiT savaldebulo niSandeba SerCeuli piris mier xor-
cieldeba aramaterialuri formis aqcizuri markiT.
saqarTvelos teritoriaze aqcizuri markebiT saval-
debulo niSandebas daqvemdebarebuli saqonlis mwarmoeblebi
da importiorebi (deklarantebi), agreTve sagadasaxado ko-
deqsis 182-e muxlis me-4 da me-5 nawilebiT gaTvaliswinebu-
li aqcizis gadamxdelebi ixdian aqcizuri markis nominalur
Rirebulebas. nominalis Rirebuleba, misi gadaxdisa da sa-
qonlis niSandebis wesi ganisazRvreba saqarTvelos finansTa
ministris brZanebiT.

406
aqcizuri markis nominaluri Rirebulebis gaangariSeba
unda moxdes erovnul valutaSi an angariSsworebis momenti-
saTvis saqarTvelos erovnuli bankis mier dadgenili ofici-
aluri gacvliTi kursis Sesabamisad larebSi.
Semosavlebis samsaxuris mier miwodebuli aqcizuri mar-
kis nominaluri Rirebuleba ganisazRvreba:
a) produqtis saxeobis mixedviT gansazRvruli alkoho-
luri sasmelisaTvis (iisferi – aqcizuri marka, romelzec
arsebobs sityvieri aRniSvna produqtis saxeobis Sesaxeb
(arayi) da wiTeli aqcizuri marka, romelzec ar arsebobs
sityvieri aRniSvna produqtis saxeobis Sesaxeb) gankuTvnil
1 000 cal aqcizur markaze – 6,6 evros ekvivalenti lareb-
Si;
b) produqtis warmomavlobis mixedviT gansazRvruli al-
koholuri sasmelisaTvis (mwvane feri, warweriT „adgilob-
rivi” – adgilobrivi warmoSobis alkoholuri sasmelis aq-
cizuri marka da cisferi feri, warweriT „importi” – im-
portuli warmoSobis alkoholuri sasmelis aqcizuri marka)
gankuTvnil 1 000 cal aqcizur markaze – 6.595 evros ekvi-
valenti larebSi;
g) adgilobrivi warmoebis filtriani Tambaqos nawarmi-
saTvis (cisferi – adgilobrivi Tambaqo (filtriani), sigara,
sigarila) gankuTvnil 1 000 cal aqcizur markaze – 4,3 la-
ris odenobiT;
d) adgilobrivi ufiltro Tambaqos nawarmisaTvis (muqi
wiTeli – adgilobrivi Tambaqo (ufiltro)) gankuTvnil
1000 cal aqcizur markaze – 9.5 laris odenobiT;
e) importuli filtriani Tambaqos nawarmisaTvis (cisfe-
ri – narinjisferi – importuli Tambaqo (filtriani), siga-
ra, sigarila) gankuTvnil 1 000 cal aqcizur markaze –
4,85 laris odenobiT;
v) importuli ufiltro Tambaqos nawarmisaTvis (lurji
– importuli Tambaqo (ufiltro)) gankuTvnil 1 000 cal
aqcizur markaze – 2.47 evros ekvivalenti larebSi;

407
z) ludis nawarmisaTvis (mwvane – adgilobrivi, lurji
– importuli) gankuTvnil 1 000 cal aqcizur markaze –
4.03 evros ekvivalenti larebSi.
araaqcizuri saqonlis savaldebulo markireba xorciel-
deba materialuri da aramaterialuri formiT. savaldebulo
markirebis momsaxurebas axorcielebs SerCeuli piri.
SerCeuli piris mier araaqcizuri saqonlis savaldebulo
markirebis nominaluri Rirebuleba ganisazRvreba:
a) araalkoholuri sasmelisTvis (garda mineraluri da
mtknari wylisa) – 1000 cal erTeulze – 5,5 evros ekviva-
lenti larebSi;
b) mineraluri da mtknari wylisaTvis – 1000 cal erTe-
ulze – 4,63 evros ekvivalenti larebSi.
saqonlis savaldebulo markireba unda ganxorcieldes:
a) mwarmoeblis mier saqarTveloSi warmoebuli saqonlis
miwodebis an/da sawarmos sawyobidan sarealizaciod gatanis
momentamde;
b) mwarmoeblis mier damkveTis nedleuliT saqarTveloSi
warmoebuli saqonlis damkveTisaTvis gadacemis momentamde;
g) saqonlis importis ganxorcielebamde;
d) saqonlis eqsportis ganxorcielebamde.
savaldebulo markirebisagan Tavisufldeba:
a) ucxoeTis diplomatiur da maTTan gaTanabrebul war-
momadgenlobaTa oficialuri sargeblobisaTvis, am warmomad-
genlobaTa diplomatiuri da administraciul-teqnikuri per-
sonalis (maTTan mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) piradi
sargeblobisaTvis gankuTvnili importSi moqceuli saqoneli;
b) saqarTvelos saerTaSoriso xelSekrulebebiT gaTva-
liswinebuli valdebulebebis (baqo−Tbilisi−jeihanis da ba-
qo−Tbilisi−erzrumis milsadenebis mSeneblobaSi) Sesru-le-
bis uzrunvelsayofad dasaqmebuli ucxo qveynis moqalaqeebis
(maTTan mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) piradi sargeblo-
bisaTvis gankuTvnili importSi moqceuli saqoneli.

408
savaldebulo markireba xorcieldeba boTlis, qilis an
kasris Tavsaxurze an taris Zirze. materialuri formiT sa-
valdebulo markireba unda ganxorcieldes iseTi saxiT da
imgvarad, rom materialuri formis markis moxsnam an/da sa-
qonlis gamoyenebam gamoiwvios markis dazianeba.
sagadasaxado organoebi dadgenili wesiT CamoarTmeven
aqcizuri markis gareSe, wesebis darRveviT Semotanil an ga-
sayidad miRebuli aqcizuri markebiT savaldebulo niSandebas
daqvemdebarebul saqonels. CamorTmevis momentidan saqoneli
saxelmwifo sakuTrebad iTvleba da misi realizacia an ga-
nadgureba xorcieldeba saqarTvelos finansTa ministris mi-
er dadgenili wesiT.
aqcizuri markebis danaklisi nebismieri formiT (dakar-
gva, ganadgureba da sxva SemTxvevebi, forsmaJoruli SemTxve-
vebis garda) iTvleba importioris mier aqcizuri markis Se-
sabamisi saxeobis saqonlis importad da miwodebad, xolo
adgilobrivi mwarmoeblis mxridan – mis mier aqcizuri mar-
kis Sesabamisi saxeobis saqonlis miwodebad da ibegreba pi-
ris mier 1 cali/litri warmoebuli an importirebuli aqci-
zuri markis Sesabamisi saxeobis saqonlisaTvis dadgenili aq-
cizis umaRlesi ganakveTiT.
importiorebis mier aqcizuri markebis miRebidan 6
TveSi saqonlis importis ganuxorcieleblobis SemTxvevaSi
aqcizuri markebi eqvemdebareba dabrunebas. 6-Tviani periodis
gasvlidan meore dResve aqcizuri markebis daubrunebloba
iTvleba aqcizuri markebis savaldebulo niSandebas daqvemde-
barebuli saqonlis qveynis SigniT miwodebad da Sesabamisad
daibegreba aqciziT, xolo Semdgom periodSi, daubrunebeli
aqcizuri markebiT niSandebuli saqonlis importisas, moxde-
ba gadasaxdelad daricxuli aqcizis gadaangariSeba faqtob-
rivad ganxorcielebuli importis odenobis proporciulad.
m a g a l i T i:
importiorma ar daabruna 100 erTeuli aqcizuri marka 6
TveSi da arc importi ganaxorciela. 6 Tve Sesrulda 1 ian-

409
vars. 2 ianvars iTvleba, rom pirma miawoda aqcizuri saqone-
li 100 erTeuli aqcizuri markis Sesabamisad. 1 wlis Semdeg
pirma am aqcizuri markebiT (100 erTeuliT) importis sasa-
qonlo operaciiT Semoitana markirebuli saqoneli. im Sem-
TxvevaSi, Tu piri Semoitanda 50 aqcizuri markiT niSande-
bul saqonels, maSin 50 miwodebad CaeTvleboda, xolo 50
importad.
dauSvebelia aqcizuri markebis sxva pirisaTvis gada-
cema, garda im SemTxvevisa, rodesac aqcizuri markebiT sa-
valdebulo niSandebas daqvemdebarebuli saqonlis importio-
ri aqcizur markebs saqonelze dasatanad gadascems aqcizuri
saqonlis ucxour mwarmoebels.
aqcizuri saqonlis realizaciisas aqcizis gadamxdeli
valdebulia saqonlis mimRebs, moTxovnis SemTxvevaSi, gamou-
weros da gadasces sagadasaxado angariSfaqtura.
aqcizisagan gaTavisufleba arsebobs CaTvlis uflebiT
da CaTvlis uflebis gareSe.
operaciis gaTavisufleba CaTvlis uflebiT niSnavs,
rom operacia ar eqvemdebareba aqcizis daricxvas (ar ibegre-
ba) da gamoiyeneba CaTvlis ufleba.
operaciis gaTavisufleba CaTvlis uflebis gareSe
niSnavs, rom operacia ar eqvemdebareba aqcizis daricxvas (ar
ibegreba) da ar gamoiyeneba CaTvlis ufleba.
CaTvlis uflebis gareSe aqcizisagan gaTavisuflebu-
lia:
a) fizikuri piris mier sakuTari moxmarebisaTvis war-
moebuli alkoholiani sasmelebi;
b) mgzavris mier 200 Reri sigaretis an 50 sigaris an
50 sigarilas an sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli
sasaqonlo nomenklaturis 2403 99 900 02 kodiT gaTva-
liswinebuli 200 Reri Tambaqos nawarmis an sagareo-eko-
nomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis
2403 99 900 01 kodiT gaTvaliswinebuli 10 cali kafsu-
lis da msgavsi saxis produqtis an 250 grami Tambaqos sxva

410
nawarmis importi, an am qvepunqtSi miTiTebuli Tambaqos na-
warmis saxeobaTa nakrebis importi, Tu masSi Semavali Ti-
Toeuli saxeobis Tambaqos nawarmis wilis procentul maCve-
nebelTa (procentuli maCvenebeli Sesabamis zRvrul odeno-
basTan mimarTebiT) jami 100-s ar aRemateba, an sagareo-eko-
nomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis
3824 90 980 01 kodiT gaTvaliswinebuli 50 ml saqonlis
importi, romelic mgzavris gadayvanisas bargiT an/da xel-
bargiT gadaizideba da romelic ekonomikuri saqmianobisaTvis
ar aris gankuTvnili;
1
b ) safosto gzavnilis SemTxvevaSi 200 Reri sigaretis
an 50 sigaris an 50 sigarilas an sagareo-ekonomikuri saq-
mianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis 2403 99 900
02 kodiT gaTvaliswinebuli 200 Reri Tambaqos nawarmis an
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenk-
laturis 2403 99 900 01 kodiT gaTvaliswinebuli 10 ca-
li kafsulis da msgavsi saxis produqtis an 250 grami Tam-
baqos sxva nawarmis importi, an am qvepunqtSi miTiTebuli
Tambaqos nawarmis saxeobaTa nakrebis importi, Tu masSi Se-
mavali TiToeuli saxeobis Tambaqos nawarmis wilis procen-
tul maCvenebelTa (procentuli maCvenebeli Sesabamis
zRvrul odenobasTan mimarTebiT) jami 100-s ar aRemateba, an
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenk-
laturis 3824 90 980 01 kodiT gaTvaliswinebuli 50 ml
saqonlis importi, agreTve 4 litri alkoholiani sasmelis
importi;
b2) mgzavris mier jamurad 1 litri 22% da 22%-ze
meti alkoholis Semcvelobis alkoholiani sasmelis an 80%
da 80%-ze meti alkoholis Semcvelobis aradenaturirebuli
eTilis spirtis an 2 litri 22%-ze naklebi alkoholis
Semcvelobis alkoholiani sasmelis importi, an am qvepunqt-
Si miTiTebuli alkoholiani sasmelis (garda ludisa da
Rvinisa) saxeobaTa nakrebis importi, Tu masSi Semavali Ti-
Toeuli saxeobis alkoholiani sasmelis (garda ludisa da

411
Rvinisa) wilis procentul maCvenebelTa (procentuli maCve-
nebeli Sesabamis zRvrul odenobasTan mimarTebiT) jami 100-
s ar aRemateba, agreTve 16 litri ludis importi, romelic
mgzavris gadayvanisas bargiT an/da xelbargiT gadaizideba da
romelic ekonomikuri saqmianobisaTvis ar aris gankuTvnili;
g) saqarTveloSi avtosatransporto saSualebiT Semom-
svleli piris avtosatransporto saSualebis im standar-
tul avzSi arsebuli sawvavi, romelic Zravis kvebis siste-
masTan konstruqciulad da teqnologiurad aris dakavSire-
buli;
d) piradi moxmarebis sagnebisa da ucxoeTis diplomati-
ur da maTTan gaTanabrebul warmomadgenlobaTa oficialuri
sargeblobisaTvis gankuTvnili saqonlis importi;
e) saerTaSoriso saaviacio reisebisa da saerTaSoriso
sazRvao reisebis gansaxorcieleblad bortze miwodebisTvis
gankuTvnili saqonlis importi an/da miwodeba, agreTve sa-
qarTvelos saxelmwifo sazRvris farglebSi samoqalaqo saa-
viacio reisebisa da saaviacio samuSaoebis gansaxorcieleb-
lad bortze miwodebisTvis gankuTvnili sawvavis, sapoxi da
sxva damxmare saSualebebis importi an/da miwodeba;
v) „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT
gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis gansaxorcie-
leblad navTobproduqtebis importi an/da miwodeba;
z) “misarTis, gamxsnelisa da antidetonatoris”, aseve
“eTerebi martivi, acikluri aldehidebis” importi, Tu igi
ar gamoiyeneba aqcizuri saqonlis warmoebisaTvis.
SeniSvna: aRniSnuli saqonlis importisas gadaixdevi-
neba aqcizi, xolo aqcizis deklaraciis wardgenis SemTxveva-
Si gadasaxadis gadamxdeli uflebamosilia daibrunos an/da
momavali gadasaxadebis valdebulebaTa angariSSi CaiTvalos
aqcizis gadaxdili Tanxa;
T) msubuqi avtomobilis importi sagadasaxado kodeq-
sis 199-e muxlis „d.d“ da „d.e“ qvepunqtebis Sesabamisad;
i) saqarTvelos sabaJo kodeqsis:

412
i.a) 107-e muxliT gaTvaliswinebuli dabrunebuli sa-
qonlis importi, Tu aRniSnuli saqoneli akmayofilebs im-
portis gadasaxadisgan gaTavisuflebisTvis imave muxliT
gansazRvrul pirobebs, miuxedavad imisa, ibegreba Tu ara es
saqoneli importis gadasaxadiT;
i.b) 152-e muxlis Sesabamisad gare gadamuSavebis pro-
ceduraSi moqceuli aqcizuri saqonlis gadamuSavebiT miRe-
buli aqcizuri saqonlis importi, Tu aRniSnuli saqoneli
akmayofilebs importis gadasaxadisgan gaTavisuflebisTvis
imave muxliT gansazRvrul pirobebs, miuxedavad imisa, ibeg-
reba Tu ara es saqoneli importis gadasaxadiT;
k) sazRvargareT saqarTvelos diplomatiur warmomad-
genlobaTa da sakonsulo dawesebulebaTa qonebis importi;
l) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasa-
qonlo nomenklaturis 8703 sasaqonlo poziciiT gaTvalis-
winebuli marcxenasaWiani eleqtroZraviani satransporto sa-
Sualebebi da 8711 sasaqonlo poziciiT gaTvaliswinebuli
eleqtroZraviani satransporto saSualebebi;
l1) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasa-
qonlo nomenklaturis 8703 sasaqonlo poziciiT gaTvalis-
winebuli satransporto saSualeba, romelic qarxnulad
adaptirebulia SezRuduli SesaZleblobis mqone piris mier
gamoyenebisaTvis, Tu satransporto saSualebis importis gan-
maxorcielebeli aris SezRuduli SesaZleblobis mqone piri,
romelic savarZel-etliT gadaadgilebas saWiroebs. am qve-
punqtiT gaTvaliswinebuli SeRavaTis gamoyenebis wesi gani-
sazRvreba saqarTvelos finansTa ministris brZanebiT.
SeniSvna: am qvepunqtiT gaTvaliswinebuli SeRavaTi
Sesabamisma pirma SeiZleba gamoiyenos 3 weliwadSi erTxel;
m) farmacevtuli produqciis sawarmoeblad gamoyene-
buli alkoholiani sasmeli (siTxe);
n) alkoholiani sasmeli, gamoyenebuli sasmelis da-
samzadeblad, romelSic alkoholis Semcveloba 1.2%-s ar
aRemateba.

413
SeniSvna:
1. Tu alkoholiani sasmelis an/da Tambaqos nawarmis
an/da sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 3824 90 980 01 kodiT gaTvaliswinebuli
saqonlis odenoba aRemateba `b~, `b1~ an `b2~ qvepunqtiT gaT-
valiswinebul zRvrul odenobas, aqcizisagan gaTavisufleba
gamoiyeneba saqonlis zemoaRniSnuli zRvruli odenobis
farglebSi.
2. `b~-`b2~ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli sagadasaxa-
do SeRavaTebiT sargeblobis ufleba fizikur pirs 18 wlis
asakidan warmoeSoba.
3. `m~ da `n~ qvepunqtebiT gaTvaliswinebuli saqon-
lis importirebisas/warmoebisas gadaixdevineba aqcizi, xolo
aqcizis deklaraciis wardgenis SemTxvevaSi am saqonlis
importiorisagan/mwarmoeblisagan SemZeni piri uflebamosilia
daibrunos an/da momavali gadasaxadebis valdebulebaTa
angariSSi CaiTvalos aqcizis gadaxdili Tanxa.
4. `b~ da `b2~ qvepunqtebis miznebisTvis CaiTvleba,
rom saqoneli ekonomikuri saqmianobisaTvis ar aris gan-
kuTvnili, Tu misi importi erTjeradia da igi gankuTvnilia
mgzavris piradi an misi ojaxis wevrebis mier moxmarebisTvis
an/da CuqebisTvis. amasTanave, saqonlis importi erTjeradia,
Tu adgili aqvs sahaero transportiT Semotanis SemTxvevaSi
1 kalendaruli dRis ganmavlobaSi, xolo sxva SemTxvevaSi
30 kalendaruli dRis ganmavlobaSi am saqonlis importis
araumetes 1 SemTxvevas.
CaTvlis uflebiT aqcizisagan gaTavisuflebulia:
a) aqcizuri saqonlis eqsporti mxolod im saangari-
So periodisaTvis, romlisTvisac gadasaxadis gadamxdeli sa-
gadasaxado organos warudgens Semdeg dokumentebs:
a.a) sagadasaxado angariSfaqturas da sagadasaxado an-
gariSfaqturaSi aRniSnuli aqcizis Tanxis momwodeblisaTvis
gadaxdis damadasturebel dokuments (im SemTxvevaSi, Tu eq-
sportirebuli aqcizuri saqonlis warmoebisaTvis gamoyene-

414
bul iqna sxva piris mier warmoebuli sxva aqcizuri saqone-
li (nedleuli));
a.b) sabaJo deklaracias saqonlis eqsportSi gaSvebis
Sesaxeb;
b) saqarTvelos saqonlis miwodeba Tavisufali vaWro-
bis punqtSi realizaciisaTvis.
g) saxelmwifo, avtonomiuri respublikis respubliku-
ri an municipalitetis biujetis sasargeblod gadaxdevine-
bis, maT Soris, sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uz-
runvelyofis RonisZiebis farglebSi piris qonebis (aqcizuri
saqonlis) saxelmwifos, avtonomiuri respublikis an muni-
cipalitetis sakuTrebaSi gadacema, agreTve, sisxlis samar-
Tlis da administraciuli wesiT dakisrebuli sanqciebis ga-
daxdevinebis mizniT piris qonebis (aqcizuri saqonlis) rea-
lizacia/gadacema.
d) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 2208 20 sasaqonlo subpoziciiT gaTvaliswi-
nebuli yurZnis Rvinis distilaciiT miRebuli spirtis miwo-
deba mwarmoeblis mier amave sasaqonlo subpoziciiT gaTva-
liswinebuli saqonlis mwarmoeblisaTvis, saqonlis sawarmo-
eblad.
e) mwarmoeblis mier damkveTis nedleuliT sagareo-eko-
nomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis
2208 20 sasaqonlo subpoziciiT gaTvaliswinebuli yurZnis
Rvinis distilaciiT miRebuli spirtis warmoeba da damkve-
TisaTvis gadacema, Tu damkveTi am saqonels imave sasaqonlo
subpoziciiT gaTvaliswinebuli saqonlis sawarmoeblad
iyenebs.
SeniSvna: `d~ an `e~ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli saga-
dasaxado SeRavaTiT sargeblobis SemTxvevaSi, Tu sagareo-
ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenklaturis
2208 20 sasaqonlo subpoziciiT gaTvaliswinebuli yurZnis
Rvinis distilaciiT miRebuli spirtis SemZeni/damkveTi am
saqonels imave sasaqonlo subpoziciiT gaTvaliswinebuli

415
saqonlis sawarmoeblad ar iyenebs, SeZenil/gadmocemul saqo-
nelTan mimarTebiT aqcizis gadamxdelad ganixileba saqonlis
SemZeni/damkveTi. am SemTxvevaSi dasabegri operaciis ganxor-
cielebis drod ganixileba SemZenis/damkveTis mier saqonlis
sxva saqmianobaSi gamoyenebis dawyebis momenti.
CaTvlis uflebiT aqcizisagan gaTavisuflebulia sa-
qonlis importi an/da saqonlis miwodeba an/da momsaxurebis
gaweva, Tu aRniSnuli xorcieldeba saqarTvelos parlamentis
mier ratificirebuli da ZalaSi Sesuli saerTaSoriso xel-
Sekrulebebis farglebSi da am xelSekrulebebis Sesabamisad
aseTi saqonlis importi an/da saqonlis miwodeba an/da momsa-
xurebis gaweva gaTavisuflebulia aqcizisagan.

416
Tavi XVII
adgilobrivi gadasaxadi

qonebis gadasaxadi warmoadgens adgilobriv gadasaxads,


romlis SemoRebis (gadaxdis pirobebis Secvlis an SemoRebu-
li gadasaxadis gauqmebis) uflebamosileba miniWebuli aqvT
municipalitetis warmomadgenlobiT organoebs.
qonebis gadasaxadis gadamxdelia:
a) rezidenti sawarmo/organizacia:
a.a) mis balansze ZiriTad saSualebad an/da sainvesticio
qonebad aRricxul aqtivebze, daumontaJebel mowyobilobebze,
daumTavrebel mSeneblobaze, agreTve mis mier lizingiT gace-
mul qonebaze;
m a g a l i T i:
sawarmos, romlis ekonomikuri saqmianobis saxes warmoadgens
samSeneblo saqmianoba (sacxovrebeli binebis mSenebloba-miwo-
deba), 2019 wels sacxovrebeli binis paralelurad sakuTari
saWiroebisaTvis aSenebs saofise Senobas. aRniSnuli wlis mi-
xedviT sawarmos daumTavrebeli darCa rogorc sacxovrebeli
binis, aseve saofise Senobis mSenebloba.
mocemul SemTxvevaSi, imis gaTvaliswinebiT, rom miwode-
bisaTvis gankuTvnili mSenebare sacxovrebeli saxlis Rirebu-
leba ganekuTvneba sabrunav saSualebebs da ara ZiriTad saSua-
lebas, 2019 wels sawarmosaTvis qonebis gadasaxadiT dabeg-
vris obieqti iqneba mxolod mSenebare saofise Senobis Rire-
buleba.
a.b) saxelSekrulebo valdebulebis Sesrulebis uzrun-
velyofis RonisZiebis farglebSi miRebul (dasakuTrebul)
uZrav qonebaze, iaxtaze (katarRaze), Sveulmfrenze, TviTmfri-
navsa da sxva satransporto saSualebaze;
a.g) fuladi valdebulebis (garda sisxlis samarTlis
da administraciuli wesiT dakisrebuli sanqciebisa) gadaxde-
vinebis farglebSi auqcionis, pirdapiri miyidvis an sxva we-
siT SeZenil uZrav qonebaze, iaxtaze (katarRaze), Sveul-

417
mfrenze, TviTmfrinavze da sxva satransporto saSualebaze;
b) ararezidenti sawarmo – saqarTvelos teritoriaze
arsebul, “a” punqtiT gansazRvrul qonebaze (maT Soris, ija-
ris, qiris, uzufruqtis an sxva amgvari saxis xelSekrulebis
safuZvelze gacemul, saqarTvelos teritoriaze arsebul qo-
nebaze);
m a g a l i T i:
ucxourma aviakompaniam saqarTvelos teritoriaze arsebuli
(registrirebuli) sahaero xomaldi ijariT gadasca saqarTve-
los aviakompanias.
mocemul SemTxvevaSi, rezident sawarmoze (aviakompania-
ze) ucxouri sawarmos mier ijariT gadacemuli qoneba (sahae-
ro xomaldi) qonebis gadasaxadiT daibegreba.
g) fizikuri piri:
g.a) sakuTrebaSi arsebul uZrav qonebaze (maT Soris, da-
umTavrebel mSeneblobaze, Senoba-nagebobaze an maT nawilze),
iaxtebze (katarRebze), Sveulmfrenebze, TviTmfrinavebze da
sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo nomenk-
laturis 8703 kodiT gansazRvrul msubuq avtomobilebze;
g.b) ararezidentisagan lizingiT miRebul qonebaze;
g.g) ekonomikuri saqmianobis ganxorcielebis SemTxvevaSi,
mis balansze ZiriTad saSualebad aRricxul aqtivebze, dau-
montaJebel mowyobilobebze, agreTve mis mier lizingiT gace-
mul qonebaze.
piri qonebis gadasaxadis gadamxdelia mis mflobelobaSi
an/da sargeblobaSi arsebul, gardacvlili piris saxelze re-
gistrirebul qonebis gadasaxadiT dabegvris obieqtze, garda
im SemTxvevisa, rodesac qonebiT sargebloba xorcieldeba
ijaris, qiris, uzufruqtis an sxva amgvari saxis xelSekru-
lebis safuZvelze.
m a g a l i T i:
fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli bina gaqiravebuli iyo
mis disSvilze. 2020 wels piri gardaicvala, amasTan misma
Svilma bina sakuTrebaSi ar dairegistrira. disSvilma binis

418
qiris gadaxda ganagrZo gardacvlilis Svilis sasargeblod.
mocemul SemTxvevaSi, imis gaTvaliswinebiT, rom disSvilis
mier qonebiT sargebloba xorcieldeba qiriT, igi aRniSnul
binaze qonebis gadasaxadis gadamxdelad ar ganixileba, aseTad,
aRniSnuli binis mixedviT, ganixileba gardacvlilis Svili.
sawarmosTvis/organizaciisTvis qonebis gadasaxadis wli-
uri ganakveTi ganisazRvreba dasabegri qonebis Rirebulebis
araumetes 1 procentis odenobiT, xolo dasabegravi qonebis
Rirebuleba aris saSualo wliuri sabalanso narCeni Rirebu-
leba (gamoiangariSeba kalendaruli wlis dasawyisisa da bo-
losTvis aqtivebis saSualo Rirebulebis mixedviT), romelic
qvemoT CamoTvlil SemTxvevebSi mxolod uZrav qonebasTan mi-
marTebiT unda gaizardos:
a) 2000 wlamde miRebul aqtivebze – 3-jer;
b) 2000 wlidan 2004 wlamde miRebul aqtivebze – 2-
jer;
g) 2004 wels miRebul aqtivebze – 1.5-jer;
d) im aqtivebze, romelTa miRebis Sesaxeb informacia ar
arsebobs, –„a“ qvepunqtiT gansazRvruli odenobiT.
sabalanso Rirebuleba aris Tanxa, romliTac aqtivi aRi-
arebulia dagrovili cveTisa da dagrovili gaufasurebis za-
ralis Tanxebis gamoklebis Semdeg, xolo gaufasurebis zara-
li aris Tanxa, romliTac aqtivis sabalanso Rirebuleba aRe-
mateba mis anazRaurebad Rirebulebas.
m a g a l i T i:
2019 wlis 1 ianvars sawarmos balansze ericxeba: 50000 la-
ris ZiriTadi saSualebebi (narCeni RirebulebiT); 5000 laris
daumontaJebeli mowyobiloba, 10000 laris daumTavrebeli
mSenebloba, xolo saangariSo wlis 31 dekembers igive aqtive-
bi - Sesabamisad Seadgens: 55000 laris, 4000 laris da 3000
laris odenobiT.
mocemul SemTxvevaSi, wlis dasawyisisaTvis dasabegri
qonebis Rirebuleba Seadgens (50000 + 5000 + 10000) 65000
lars, wlis bolosaTvis _ (55000 + 4000 + 3000) 62000

419
lars. xolo saSualo wliuri sabalanso narCeni Rirebuleba
Seadgens - [(65000+62000) : 2] 63500 lars.
m a g a l i T i:
Sps-m ijariT aiRo qoneba da Cautara remonti. remontis xar-
ji Seadgenda 4700 lars. Sps-m moaxdina 4700 laris kapita-
lizeba da Seqmna calke sagadasaxado jgufi, rasac Sesabami-
sad daericxeboda amortizacia. aqvs Tu ara raime damatebiTi
valdebuleba am kompanias?
mocemul SemTxvevaSi, ijariT aRebul qonebaze gaweuli
da kapitalizebuli remontis xarji kompaniam unda asaxos
rogorc ZiriTadi saSualeba da aseve gadaixados masze qone-
bis gadasaxadi. SeniSvna: radgan kapitalizebuli remontis
xarji qmnis calke sagadasaxado jgufs, is ganuldeba, Tu am
jgufis RirebulebiTi balansi 1000 larze naklebi gaxdeba.
Tumca, qonebis gadasaxadiT dabegvris miznebisaTvis es mis
Camoweras ar niSnavs, radgan finansuri aRricxvis Tvalsaz-
risiT misi cveTa gagrZeldeba Sps-is saaRricxvo politikis
Sesabamisad.
m a g a l i T i:
2020 wlis 1 ianvars qonebis sabalanso Rirebuleba aris
12000 lari, xolo 2020 wlis bolos 10000 lari. saSualo
Rirebuleba iqneba 11000 lari. Sesabamisad, ”a” da “d” Sem-
TxvevaSi aqtivebis Rirebuleba iqneba 33000 lari, “b” Sem-
TxvevaSi 22000 lari, xolo “g” SemTxvevaSi 16500 lari
aRniSnuli afaseba ar vrceldeba:
a) sawarmoze, Tu igi mis balansze ricxul uZrav qone-
bas aRricxavs gadafasebis meTodis gamoyenebiT da aqvs saqar-
Tvelos mTavrobis dadgenilebiT gansazRvruli pirebis mier
auditirebuli finansuri angariSgeba. mis mier auditirebuli
finansuri angariSgeba SeiZleba gamoyenebul iqnes mxolod 4
wlis vadiT;
b) saqarTvelos mTavrobis mier gansazRvrul saxelmwi-
fo sawarmoebze.

420
sawarmosTvis/organizaciisTvis, lizingiT gacemul dasa-
begr qonebaze gadasaxadis wliuri ganakveTi ganisazRvreba da-
sabegri qonebis saSualo wliuri sabalanso narCeni Rirebu-
lebis (gamoiangariSeba kalendaruli wlis dasawyisisa da bo-
losTvis aqtivebis saSualo Rirebulebis mixedviT) ara ume-
tes 1 procentis odenobiT. lizingiT gacemuli dasabegri qo-
nebis sabalanso Rirebuleba aris qonebis gacemis momentisaT-
vis arsebuli Rirebuleba, xolo yoveli momdevno wlisaTvis
qonebis Rirebulebad iTvleba aRniSnuli qonebis narCeni saba-
lanso Rirebuleba, romelic am qonebas eqneboda lizingiT ar-
gacemis SemTxvevaSi.
salizingo kompaniisTvis lizingiT gacemul dasabegr qo-
nebaze wliuri gadasaxadi lizingis mTeli periodis ganmav-
lobaSi ganisazRvreba mis mier dasabegri qonebis lizingiT
pirvelad gacemis momentisaTvis arsebuli sabalanso sawyisi
Rirebulebis ara umetes 0.6 procentis odenobiT.
saqarTvelos finansTa ministris brZanebiT damtkicebuli
wesiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi sagadasaxado organo uf-
lebamosilia gadasaxadis gadamxdels sagadasaxado Semowmebi-
sas dasabegri qonebis Rirebuleba ganusazRvros sabazro fa-
siT. Tu dasabegri qonebis sabazro fasi aRemateba mis saba-
lanso Rirebulebas:
a) pirs dasabegri qonebis Rirebulebis sxvaobaze dae-
ricxeba qonebis gadasaxadis ZiriTadi Tanxa. amasTanave, aR-
niSnul Tanxaze sauravi daekisreba mxolod sagadasaxado moT-
xovnis Cabarebis dRis Semdeg 30-e dRidan, xolo aRniSnuli
sxvaoba gadasaxadis Semcirebad ar CaiTvleba;
b) piri valdebulia Sesabamisi dasabegri qonebis mimarT
aRniSnuli sabazro fasi gamoiyenos Semdgomi 3 sagadasaxado
wlis ganmavlobaSi.
fizikuri piris dasabegr qonebaze gadasaxadis wliuri
ganakveTi diferencirebulia gadasaxadis gadamxdelis ojaxis
mier sagadasaxado wlis ganmavlobaSi miRebuli Semosavlebis
mixedviT da ganisazRvreba Semdegi odenobiT:

421
a) 100 000 laramde Semosavlis mqone ojaxebisaTvis –
sagadasaxado periodis bolosTvis dasabegri qonebis sabazro
Rirebulebis aranakleb 0.05 procentisa da araumetes 0.2
procentisa;
b) 100 000 laris an meti Semosavlis mqone ojaxebisaT-
vis – sagadasaxado periodis bolosTvis dasabegri qonebis sa-
bazro Rirebulebis aranakleb 0.8 procentisa da ara umetes 1
procentisa.
fizikuri piris ojaxis mier sagadasaxado wlis ganmav-
lobaSi miRebul SemosavlebSi Seitaneba yvela Semosavali,
maT Soris, sargebeli sagadasaxado SeRavaTebis gauTvaliswi-
neblad, kerZod:
a) ekonomikuri saqmianobiT miRebuli dasabegri Semosava-
li, xolo mcire biznesis statusis mqone pirisTvis ekonomi-
kuri saqmianobiT miRebuli, specialuri reJimiT dabegvras
daqvemdebarebuli dasabegri Semosavlis mxolod 25%, xolo
sxva dasabegri Semosavali sruli odenobiT. aseve, bazrobis
teritoriaze vaWrobis ganmaxorcielebeli fizikuri pirisaT-
vis bazrobis teritoriaze saqonlis realizaciiT miRebuli
Semosavlis 15%, xolo sxva dasabegri Semosavali sruli
odenobiT.
b) nebismieri Semosavali, maT Soris, sargebeli, rome-
lic dakavSirebuli ar aris ekonomikur saqmianobasTan;
g) daricxuli xelfasi.
m a g a l i T i:
giorgis, romelic cxovrobs q. gorSi, sakuTrebaSi aqvs sac-
xovrebeli saxli da agaraki. giorgis ojaxi Sedgeba 5 wevri-
sagan: pensioneri deda, meuRle da 2 Svili. 2022 wlis ganmav-
lobaSi giorgis meuRles, romelic pedagogia, xelfasis saxiT
daericxa 1500 lari; dedam pensiis saxiT miiRo 960 lari;
Tavad giorgim, romelic advokatia, saadvokato saqmianobidan
miiRo dasabegri Semosavali (erToblivi Semosavali Semcire-
buli sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli gamoqviTvebiT
SeRavaTebis gareSe) 31000 lari; amave wels giorgim 30000

422
larad gayida agaraki, romelic 2021 wels nayidi hqonda
20000 larad (sxvaoba 10000 lari).
mocemul SemTxvevaSi, qonebis gadasaxadiT dabegvris miz-
nebisaTvis giorgis ojaxis Semosavali 2022 wlisaTvis iqneba
43460 lari (1500+960+31000+10000). Sesabamisad, vinaidan
ojaxis wliurma Semosavalma gadaaWarba 40 000 lars, aRniS-
nuli piri, rogorc qonebis mesakuTre, valdebulia, araugvia-
nes 2023 wlis 1 noembrisa, qonebis gadasaxadis deklaracia
waradginos q. goris sagadasaxado inspeqciaSi.
fizikuri piris ojaxis mier sagadasaxado wlis ganmav-
lobaSi miRebul SemosavlebSi ar Seitaneba:
a) ojaxis wevrebisagan memkvidreobiT, CuqebiT an ganqor-
winebis safuZvelze miRebuli qonebis Rirebuleba;
b) fizikuri piris mier (maT Soris, I rigis memkvidris
mier jamurad Tavisi da mamkvidreblis) 2 welze meti vadiT
mis sakuTrebaSi arsebuli sacxovrebeli binis (saxlis) rea-
lizaciiT miRebuli Semosavali;
g) sagadasaxado kodeqsis kodeqsis 82-e muxlis pirveli
nawilis „n“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli qonebis Tavdapirve-
li realizaciiT miRebuli Semosavali. es aris Semosavali
droebiTi sacxovrebeli adgilis sanacvlod ltolvilis an
humanitaruli statusis mqone piris, iZulebiT gadaadgilebu-
li fizikuri piris mier privatizebis programis farglebSi
miRebuli kompensaciebi da aseve iZulebiT gadaadgilebul
pirTaTvis – devnilTaTvis saxelmwifos mier gacemuli qone-
bis Rirebuleba da am qonebis Tavdapirveli realizaciiT mi-
Rebuli Semosavali.
d) fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelisa da mikro biz-
nesis statusis mqone piris mier aRniSnuli ekonomikuri saq-
mianobidan miRebuli Semosavali;
e)sagadasaxado kodeqsis 82-e muxlis pirveli nawilis
„b1 “ da „b2“ qvepunqtebis Sesabamisad saSemosavlo gadasa-
xadiT dabegvrisagan ganTavisuflebuli Semosavali;
v) daqiravebulis mier damqiraveblis avtomobilis
piradi sargeblobisaTvis gamoyenebiT miRebuli sargebeli.

423
saqarTvelos moqalaqe ararezident fizikur pirTan mi-
marTebiT Semosavlebi ganisazRvreba saqarTveloSi arsebuli
wyarodan miRebuli Semosavlebis mixedviT.
dasabegr qonebaze sagadasaxado valdebuleba ganisaz-
Rvreba sagadasaxado wlis 31 dekembrisaTvis moqmedi ganakve-
TiT.
dasabegr qonebaze fizikuri piris qonebis gadasaxadis
gaangariSeba xorcieldeba sagadasaxado periodis ganmavlobaSi
am qonebis mis sakuTrebaSi arsebobis drois proporciulad.
miwaze qonebis gadasaxadis gadamxdelia piri sagadasaxa-
do wlis 1 aprilis mdgomareobiT:
a) mis sakuTrebaSi arsebul miwaze;
b) saxelmwifo sakuTrebaSi arsebul miwaze, romliTac
sargeblobs an romelsac flobs igi;
m a g a l i T i:
mravalbiniani sacxovrebeli saxlis mobinadreebma, saxlis mim-
debare auTvisebeli miwis farTobi (garda maT TanasakuTrebaSi
ricxuli miwis nakveTisa) sabostne nakveTebad dainawiles da
misi damuSaveba daiwyes.
mocemul SemTxvevaSi, aRniSnuli mobinadreebi saxelmwi-
fo sakuTrebaSi arsebuli miwis faqtobriv mflobelebad Ca-
iTvlebian.
g) mis mflobelobaSi an/da sargeblobaSi arsebul, gar-
dacvlili piris saxelze registrirebul miwis nakveTze, gar-
da im SemTxvevisa, rodesac miwis nakveTiT sargebloba xorci-
eldeba ijaris, qiris, uzufruqtis an sxva amgvari saxis xel-
Sekrulebis safuZvelze.
m a g a l i T i:
piris gardacvalebis Semdeg, soflad mis sakuTrebaSi arsebu-
li privatizebuli miwis nakveTis damuSaveba da mosavlis (na-
yofis) miReba daiwyo gardacvlili piris Svilma. amasTan, man
miwis nakveTi sakuTrebaSi ar dairegistrira.
mocemul SemTxvevaSi, Svili aRniSnuli miwis nakveTis
mixedviT ganixileba qonebis gadasaxadis gadamxdelad.

424
sasoflo-sameurneo daniSnulebisa da tyis miwebze qone-
bis gadasaxadis wliuri sabaziso ganakveTebi diferencirebu-
lia administraciul-teritoriuli erTeulebisa da miwis ka-
tegoriebis mixedviT da dgindeba erT heqtarze gaangariSebiT
larSi:
a) saxnavisaTvis (maT Soris mravalwliani nargavebiT
dakavebuli miwa, sabaRe, sabostne) da sakarmidamosaTvis:

sabaziso
ganakveTi (lari/ha)
saxnavi da
administraciuli erTeulis dasaxeleba
sakarmidamo
1. Tbilisi (garda Tbilisis dasaxlebebisa
(soflebisa), marneuli 100
2. bolnisi, gardabani, Tbilisis dasaxle-
bebi (soflebi): wavkisi, kojori, tabaxme-
la, Sindisi, dideba, kveseTi, samadlo, ki- 95
keTi, nasagurali, axaldaba, didi lilo,
varkeTili
3. rusTavi, baTumi, gagra, gali, gudauTa,
gulrifSi, oCamCire, soxumi, tyvarCeli 94
4. qobuleTi, xelvaCauri, gurjaani, 87
dedofliswyaro
5. Telavi, lagodexi, siRnaRi 86
6. yvareli, gori, mcxeTa, axmeta, dmanisi,
eredvi, TiRvi, Tbilisis dasaxlebebi
(soflebi): diRomi, mSralxevi, daba zahe-
si, gldani, didgori, zurgovana, Telovana,
Zveli veZisi, agaraki, Txinvali, sofel
gldanidan avWalis dasaxlebamde – sabaRe
nakveTebi, giorgiwminda – sabaRe nakveTebi,
muxianis mimdebare sabaRe nakveTebi, xevZma-
ris mimdebare „avSianis“ dasaxleba, lot-
kinis dasaxleba – sanerge meurneoba, re- 82
sis mimdebare dasaxleba, Tbilisis zRvis
arsebuli dasaxleba

425
7. kaspi, TeTri wyaro, samtredia 81
8. sagarejo, qareli, xaSuri 79
9. qurTa, walka 77
10. abaSa, zugdidi 77
11. axalqalaqi, axalcixe 77
12. martvili, senaki, xobi, foTi 76
13. ninowminda 76

14. axalgori, vani, zestafoni, lanCxuTi, 73


ozurgeTi
15. baRdaTi, Terjola, xoni, quTaisi 71

16. walenjixa, wyaltubo, Cxorowyu 67


17. saCxere, cageri, cxinvali 65

18. ambrolauri, duSeTi, TianeTi, adigeni, 61


borjomi
19. aspinZa, tyibuli, xulo, qeda 60
20. Suaxevi, xaragauli, WiaTura, lentexi,
oni, Coxatauri, mestia, stefanwminda, java 56

b) saTibebisa da saZovrebisaTvis:

sabaziso ganakveTi
administraciuli erTeulis dasaxeleba (lari/ha)
saTibebi saZovrebi
1. abaSa, axalqalaqi, gori, baTumi, bol-
nisi, gagra, gali, gardabani, gudauTa,
gulrifSi, gurjaani, dmanisi, zugdidi,
Tbilisi, TeTri wyaro, Telavi, lagodexi,
lanCxuTi, marneuli, mcxeTa, ninowminda, 20 16
ozurgeTi, oCamCire, rusTavi, samtredia,
senaki, siRnaRi, soxumi, quTaisi, qobule-
Ti, yvareli, walka, wyaltubo, xelvaCau-
ri, xobi, foTi
2. dedofliswyaro 20 7

426
3. adigeni, aspinZa, axalgori, baRdaTi,
borjomi, vani, zestafoni, Terjola, Tia-
neTi, kaspi, martvili, sagarejo, saCxere,
19 15
tyibuli, qareli, qeda, Suaxevi, Coxatau-
ri, Cxorowyu, walenjixa, xaragauli,
xaSuri, xoni, xulo, axalcixe
4. ambrolauri, duSeTi, lentexi, mestia,
oni, yazbegi, cageri, cxinvali, WiaTura, 16 10
java
5. axmeta 16 5

g) sasoflo-sameurneo saqmianobaSi gamoyenebuli tyis


miwebisaTvis „a“ da „b“ qvepunqtebiT dadgenili Sesabamisi
odenobiT;
d) municipalitetis warmomadgenlobiTi organos gadaw-
yvetilebiT ganisazRvreba gadasaxadis ganakveTi, romlis ode-
noba ar unda aRematebodes am nawiliT dadgenili wliuri sa-
baziso ganakveTis 150 procents.
arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze qonebis gada-
saxadis ganakveTebi konkretuli miwis nakveTisaTvis, miwis
nakveTis adgilmdebareobis gaTvaliswinebiT, gaiangariSeba Sem-
degi wesiT:
a) gadasaxadis sabaziso ganakveTi dgindeba weliwadSi
miwis erT kvadratul metrze 0.24 laris odenobiT;
b) municipalitetis warmomadgenlobiTi organos -sakre-
bulos gadawyvetilebiT, Sesabamisi sabaziso ganakveTi mrav-
ldeba teritoriul koeficientze. amasTanave, teritoriuli
koeficienti ar SeiZleba iyos 1,5-ze meti.
bunebrivi resursebiT mosargeble pirisaTvis Sesabamisi
licenziis gacemis safuZvelze gamoyofili miwa ibegreba erT
heqtarze ara umetes 3 lariT.
miwaze sagadasaxado valdebuleba ganisazRvreba sagadasa-
xado wlis 1 aprilisaTvis moqmedi ganakveTebis mixedviT.
qonebis gadasaxadis sagadasaxado periodad iTvleba ka-
lendaruli weli.

427
sawarmo/organizacia qonebis gadasaxadis deklaracias Se-
sabamis sagadasaxado organos warudgens ara ugvianes kalenda-
ruli wlis 1 aprilisa da amave vadaSi ixdis qonebis gadasa-
xads (garda miwisa), deklaraciaSi monacemebi dasabegri qone-
bis Sesaxeb Seitaneba gasuli sagadasaxado wlis mixedviT,
xolo dasabegri miwis Sesaxeb – mimdinare sagadasaxado wlis
mixedviT.
sawarmo/organizacia qonebaze gadasaxads ixdis mimdinare
gadasaxdelis saxiT, gasuli sagadasaxado wlis wliuri gada-
saxadis odenobiT, ara ugvianes sagadasaxado wlis 15 ivnisisa.
Tu qonebaze qonebis gadasaxadSi mimdinare sagadasaxado
wlis mosalodneli sagadasaxado valdebulebis odenoba, maT
Soris, sagadasaxado SeRavaTebis gaTvaliswinebiT, aranakleb
50 procentiT mcirdeba gasul sagadasaxado welTan Sedare-
biT da aRniSnulis Sesaxeb gadasaxadis gadamxdeli ara ugvia-
nes mimdinare wlis 1 ivnisisa acnobebs Sesabamis sagadasaxado
organos, gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, Seamciros an
saerTod ar gadaixados mimdinare gadasaxdelis Tanxa.
Tu warmodgenili faqtobrivi wliuri Sedegebis mixed-
viT ar dasturdeba mosalodneli sagadasaxado valdebulebis
odenobis aranakleb 50 procentiT Semcireba da gadasaxadis
gadamxdels saangariSo wlis ganmavlobaSi sruli odenobiT
ar gadauxdia mimdinare gadasaxdeli, man unda gadaixados sau-
ravi sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, mimdinare gadasaxde-
lis gadaxdis vadis dadgenili TariRidan sagadasaxado dek-
laraciis wardgenis TariRamde arsebul drois monakveTSi.
Tu wina sagadasaxado periodTan SedarebiT icvleba
gadasaxadis ganakveTi, gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs,
mimdinare gadasaxdeli gadaixados mimdinare wlisTvis moqmedi
ganakveTis mixedviT.
sawarmo/organizacia miwaze qonebis gadasaxads ixdis ara
ugvianes kalendaruli wlis 15 noembrisa.
Tu gadasaxadis gadamxdeli sawarmo/organizacia mxolod
arasruli kalendaruli wlis ganmavlobaSi arsebobs, igi qo-
nebaze gadasaxads ixdis am periodis proporciulad.

428
m a g a l i T i :
pirma 2012 wlis 12 maiss ekonomikuri saqmianobisaTvis 1700
larad SeiZina kompiuteri.
mocemul SemTxvevaSi, kompiuteris SeZenis Tve (maisi) Ca-
iTvleba rogorc sruli Tve da Sesabamisad, pirs 2012 wli-
saTvis qonebis gadasaxadi kompiuterTan mimarTebaSi ganesaz-
Rvreba 8-Tvian periodze.
Tu iuridiuli piri kalendaruli wlis dawyebis Semdeg
dafuZnda, mas Sesabamisi sagadasaxado periodis mixedviT mim-
dinare gadasaxdelis gadaxdis valdebuleba ar ekisreba. amas-
Tanave, momdevno sagadasaxado periodis mixedviT mimdinare ga-
dasaxdelis odenoba ganisazRvreba gasuli sagadasaxado wlis
wliuri gadasaxadis sruli odenobiT.
daSlis procesSi myofi piri (daSlili sazogadoeba)
valdebulia sagadasaxado organos likvidaciis procesis daw-
yebis registraciidan 5 samuSao dRis vadaSi werilobiT acno-
bos daSlis Sesaxeb da imave vadaSi warudginos qonebis gada-
saxadis deklaracia.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia `reabilitaciisa da
kreditorTa koleqtiuri dakmayofilebis Sesaxeb~ saqarTve-
los kanoniT dadgenili wesiT sasamarTlos mier gamotanili
gakotrebis reJimis dawyebis Sesaxeb ganCinebis kanonier Zala-
Si Sesvlidan 15 dRis vadaSi sagadasaxado organos warudgi-
nos gakotrebis reJimis dawyebamde sruli/arasruli sagada-
saxado periodis (periodebis) Sesabamisi warudgeneli dekla-
raciebi. amasTanave, gadasaxadis gadamxdeli gakotrebis reJi-
mis dawyebis Semdeg sruli/arasruli sagadasaxado periodis
(periodebis) Sesabamisad qonebis gadasaxadis deklaraciebs ar
waradgens.
fizikuri piris qonebis gadasaxads gamoiangariSebs saga-
dasaxado organo wardgenili deklaraciis safuZvelze.
fizikuri piri qonebis gadasaxadis deklaracias sagada-
saxado organos warudgens araugvianes kalendaruli wlis 1
noembrisa. deklaraciaSi monacemebi dasabegri qonebis Sesaxeb

429
Seitaneba gasuli sagadasaxado wlis mixedviT, xolo dasabeg-
ri miwis Sesaxeb – mimdinare sagadasaxado wlis mixedviT.
fizikur pirs ufleba aqvs, ar waradginos qonebis gada-
saxadis deklaracia, Tu:
a) dadgenili SeRavaTebis gaTvaliswinebiT mas sagadasa-
xado periodis mixedviT sagadasaxado valdebuleba ar warmoe-
Soba. amasTanave, Tu fizikuri piri gasuli sagadasaxado wlis
mixedviT iyo qonebis gadasaxadis mixedviT deklaranti, igi
deklaraciis arwardgenis Sesaxeb gadawyvetilebas sagadasaxa-
do organos acnobebs saqarTvelos finansTa ministris mier
dadgenili formiT, ara ugvianes sagadasaxado wlis 1 noembri-
sa;
b) saangariSo wlis wina periodis mixedviT qonebis ga-
dasaxadis deklaracia wardgenilia an daricxulia qonebis ga-
dasaxadi sagadasaxado organos mier. wina saangariSo wlis
monacemebis mixedviT sagadasaxado organo gadasaxadis gadam-
xdels programulad aricxavs qonebis gadasaxads. am SemTxve-
vaSi iTvleba, rom gadasaxadis gadamxdelma ganaxorciela sa-
gadasaxado angariSgeba, xolo sagadasaxado organom mas wa-
rudgina sagadasaxado moTxovna, romlis mixedviTac, sagadasa-
xado valdebuleba Sesabamisi periodis mixedviT bolo dekla-
rirebulis (daricxulis) tolia. amasTanave, Tu deklarireba
Semdgom ganxorcieldeba aRniSnuli periodebis mixedviT, igi
CaiTvleba Sesworebul deklaraciad.
sajaro reestris erovnuli saagentos, sxva maregist-
rirebeli organos, agreTve municipalitetis organos mier mi-
wodebuli informaciis (monacemebis) safuZvelze sagadasaxado
organos mier miwaze qonebis gadasaxadis daricxvisas piri
Tavisufldeba miwaze qonebis gadasaxadis deklaraciis wardge-
nis valdebulebisgan. am SemTxvevaSi aRniSnuli informaciis
(monacemebis) safuZvelze pirs waredgineba sagadasaxado moT-
xovna saqarTvelos finansTa ministris mier dadgenili wesiT.
fizikuri piri qonebaze da miwaze qonebis gadasaxads ix-
dis ara ugvianes kalendaruli wlis 15 noembrisa.

430
Sesabamisi dabegvris obieqtis mixedviT qonebis gadasaxa-
disagan gaTavisuflebulia:
a) fizikuri piris dasabegri qoneba (garda miwisa), Tu
am piris ojaxis mier mimdinare kalendaruli wlis wina wlis
ganmavlobaSi miRebuli Semosavlebi ar aRemateba 40 000
lars;
b) mimosvlis gzebi, eleqtrogadamcemi xazebi, agreTve
eleqtronuli sakomunikacio qselebis sakabelo xazebi;
g) organizaciis qoneba, agreTve organizaciaze lizingiT
gacemuli qoneba, garda miwisa da organizaciis mier ekonomi-
kuri saqmianobisaTvis gamoyenebuli qonebisa;
m a g a l i T i:
organizaciis Senobidan, romlis saerTo farTia 2000 kv.m da
sabalanso Rirebuleba - 1000000 lari, ijariT gacemuli, anu
ekonomikuri saqmianobisaTvis gamoyenebuli aqvs Senobis nawi-
li, 450 kv.m farTiT.
mocemul SemTxvevaSi, dasabegri qonebis (Senobis) Rirebu-
leba Seadgens [(450 / 2000) * 1000000] 225000 lars.
m a g a l i T i:
Teatrs, romelic warmoadgens sajaro samarTlis iuridiul
pirs da sagadasaxado kodeqsis mixedviT ganixileba rogorc
organizacia, balansze ericxeba 2 milioni laris qoneba. saga-
dasaxado wlis ganmavlobaSi Teatris Semosavalma Seadgina
250 aTasi lari, maT Soris bileTebis realizaciidan 50 aTa-
si lari, xolo sabiujeto asignebis saxiT dafinansebam 200
aTasi lari.
mocemul SemTxvevaSi dasabegri qonebis Rirebuleba Sead-
gens
[(50.0 / 250.0) * 100] = 20%, (2000000 * 20%) 400
aTas lars.
d) „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT
gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis (saqmianobis)
sawarmoeblad gamoyenebuli qoneba;

431
e) saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli miwis nakveTis is
nawili, romelic gadacemuli aqvs sabiujeto organizacias,
garda ekonomikuri saqmianobisaTvis gamoyenebuli miwisa;
m a g a l i T i:
sabiujeto organizaciis Senobidan, romlis saerTo farTia
2500 kv.m da ganTavsebulia 8000 kv.m arasasoflo-sameurneo
daniSnulebis miwis farTobze, ekonomikuri saqmianobisaTvis
gamoyenebulia Senobis nawili, farTobiT 500kv.m.
mocemul SemTxvevaSi, dasabegri miwis farTobi Seadgens
[(500 / 2500) * 100] = 20%, (8000 * 20%) 1600kv.m.
v) bunebisa da istoriuli Zeglebis dacvis organizacie-
bis miwis farTobebi, romlebzedac ganlagebulia saxelmwifos
mier istoriul, kulturul an/da arqiteqturul Zeglebad
miCneuli nagebobebi, Tu isini ar gamoiyeneba ekonomikuri saq-
mianobisaTvis, romelSic ar igulisxmeba Sesasvleli bileTe-
bis realizacia;
z) bunebrivi parkebiT, botanikuri da dendrologiuri
baRebiT, kulturisa da dasvenebis municipaluri parkebiT, sa-
saflaoebiT, zoologiuri baRebiT an/da parkebiT, okeanariume-
biT, skverebiT, xeivnebiT, daculi teritoriebiT, satyeo or-
ganizaciebiT, agreTve Ria sauwyebo parkebiT, baRebiTa da tye-
baRebiT dakavebuli miwebi, garda am teritoriaze ekonomikuri
saqmianobisaTvis gamoyenebuli nakveTebisa;
T) qarsafari (mindordacviTi) zolis statusis mqone
miwis nakveTi an misi nawili;
i) qalaqis wyalsacavebi da maTi akvatoriebi; is miwebi,
romlebic gamoiyeneba satransporto da miwisqveSa komunikaci-
ebisaTvis, Tu isini ar gamoiyeneba sasoflo-sameurneo pro-
duqciis warmoebisa da ekonomikuri saqmianobisaTvis;
k) sasmeli wyliT mosaxleobis momaragebisaTvis, eleq-
trosadgurebisa da samelioracio sistemebisa da maTi funqci-
onirebisaTvis gankuTvnili wyalsacavebiT dakavebuli miwebi
da am obieqtebis sanitariul-dacviTi da teqnikuri zonebi;

432
l) „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT
gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis (saqmianobis)
sawarmoeblad gamoyenebuli miwis nakveTebi, Tu isini sxva
mizniT ar gamoiyeneba;
m) sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi, rom-
lis nayofieri fenac sanaxevrod an metadaa dazianebuli
stiqiis (qariSxlis, setyvis, gvalvis, wyaldidobis, mewyris
da sxva) Sedegad, rac dasturdeba municipalitetis warmomad-
genlobiTi organos mier gacemuli cnobiT;
n) „okupirebuli teritoriebis Sesaxeb“ saqarTvelos
kanoniT dadgenil teritoriebze arsebuli qoneba – droebiT,
konfliqtis mogvarebamde da ekonomikuri situaciis mowesri-
gebamde;
o1) piris mflobelobaSi/sakuTrebaSi arsebuli miwa,
romelic mdebareobs `okupirebuli teritoriebis Sesaxeb~
saqarTvelos kanoniT dadgenili teritoriebis mimdebared,
ris gamoc piri ver sargeblobs mocemuli miwis nakveTiT,
rac dasturdeba municipalitetis aRmasrulebeli organos an
mis mier uflebamosili piris mier gacemuli cnobiT;
o2) piris mflobelobaSi/sakuTrebaSi arsebuli qoneba
da masze damagrebuli miwa, Tu igi am qonebiT ver sargeb-
lobs iZulebiT gadaadgilebul pirTa devnilTa mier sacxov-
reblad gamoyenebis gamo da es qoneba registrirebulia, ro-
gorc devnilTa kompaqturad (organizebulad) gansaxlebis
obieqti, rac dasturdeba saqarTvelos okupirebuli teri-
toriebidan devnilTa, Sromis, janmrTelobisa da socialuri
dacvis saministros mier gacemuli cnobiT;
p) saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli gamouyenebeli sa-
Tibebi, saZovrebi, sarekultivacio da samarago sasoflo-same-
urneo daniSnulebis miwebi;
J) is miwebi, romlebic gamoiyeneba aerodromebis, aero-
portebis, vertodromebisa da aeronavigaciis usafrTxoebis
zonebad da miwisqveSa komunikaciebisaTvis, agreTve navsadgu-
rebisaTvis perspeqtiuli ganviTarebis mizniT damagrebuli mi-

433
wis nakveTebi, Tu isini ar gamoiyeneba ekonomikuri saqmianobi-
saTvis;
r) fizikuri da iuridiuli pirebi, romlebmac miiRes
axalasaTvisebeli sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwebi, –
miRebidan 5 wlis ganmavlobaSi;
s) nasoflaris teritoriaze, agreTve gansaxlebis sa-
xelmwifo RonisZiebaTa Sesabamisad dasaxlebul moqalaqeTa
ojaxebi am teritoriaze arsebul sasoflo-sameurneo daniS-
nulebis miwis nakveTze – dasaxlebidan 5 wlis ganmavlobaSi;
t) 2004 wlis 1 martis mdgomareobiT fizikuri piris
sakuTrebaSi arsebuli 5 heqtaramde farTobis sasoflo-same-
urneo daniSnulebis miwis nakveTebi.
SeniSvna: am qvepunqtiT gaTvaliswinebuli SeRavaTi
vrceldeba komlis wevris an pirveli/meore rigis memkvidris
mier aRniSnuli qonebis CuqebiT/memkvidreobiT miRebis Sem-
TxvevaSic, agreTve sasoflo-sameurneo kooperativis mier wev-
rebisagan (mepaieebisagan) am qonebis Senatanis (pais) saxiT
miRebis SemTxvevaSic;
t1) 2011 wlis 1 ianvris mdgomareobiT iZulebiT gadaad-
gilebuli fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli 5 heqtaramde
farTobis sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi;
u) pirveladi wyalmosargeblisaTvis kerZo samarTlis
iuridiuli pirisaTvis saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgeni-
li wesiT gadacemuli samelioracio infrastruqtura da mi-
wis nakveTis is nawili, romelzedac samelioracio infra-
struqturaa damagrebuli;
f) meore msoflio omis invalidebi da maTTan gaTanabre-
buli pirebi privatizebis wesiT miRebul miwis nakveTebze;
q) maRalmTian dasaxlebaSi mudmivad mcxovrebi piris
statusis mqone piris sakuTrebaSi arsebuli, maRalmTiani da-
saxlebis teritoriaze mdebare miwis nakveTi;
R) samecniero-kvleviTi, saswavlo, sacdel-saseleqcio,
eqsperimentuli, jiSTa gamocdis miwis nakveTebi, romlebic
gamoiyeneba samecniero da saswavlo miznebisaTvis da romleb-
zedac samuSaoebi biujetidan finansdeba;

434
y) miwis nakveTebi, romlebic gamoiyeneba biujetidan da-
finansebuli 60 wlis da meti asakis pirTa an/da SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa pansionatebis/TavSesafrebis, Sez-
Ruduli SesaZleblobis mqone pirTa (maT Soris, bavSvTa)
an/da mzrunvelobamoklebul bavSvTa/mozardTa saaRmzrdelo
dawesebulebebis an dRis centrebis, sajaro samarTlis iuri-
diuli pirebis – zogadsaganmanaTleblo dawesebulebebis (sko-
lebis) mier TavianTi ZiriTadi funqciebis SesrulebisaTvis;
miwis nakveTebi, gamoyenebuli bavSvTa saaRmzrdelo dawesebu-
lebebis, specialuri skola-internatebis, bavSvTa soflebisa
da sabavSvo baRebis mier, romlebic usasyidlod ewevian bav-
SvTa movla-aRzrdas da maTTvis ganaTlebis micemas, Tu isini
ar gamoiyeneba ekonomikuri saqmianobisaTvis;
S) sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi, ro-
melzedac misaRebi mosavlis naxevarze meti ganadgurda sti-
qiis (qariSxlis, setyvis, gvalvis, wyaldidobis, mewyris da
sxva) an sxva forsmaJoruli garemoebis Sedegad, rac dastur-
deba municipalitetis aRmasrulebeli organos mier ufleba-
mosili piris (pirebis) mier gacemuli cnobiT;
C) Tavisufal industriul zonaSi arsebuli qoneba;
c) biologiuri aqtivi;
Z) saqarTvelos rezidentisgan lizingiT miRebuli qone-
ba;
w) samedicino saqmianobisaTvis gamoyenebuli qoneba, gar-
da miwisa, romelic samedicino dawesebulebaTa sakuTrebaSia
an aseT dawesebulebebze lizingiT aris gacemuli;
W) samedicino saqmianobisaTvis gamoyenebuli, samedicino
dawesebulebebze damagrebuli miwis nakveTebi.
x) 2026 wlis 1 ianvramde turistuli zonis mewarme
subieqtis sastumro momsaxurebasTan dakavSirebuli qoneba.
j) „ekonomikuri saqmianobis saxeebis saqarTvelos erov-
nuli klasifikatoris“ 01 kodiT gaTvaliswinebul saqmianobaSi
(soflis meurneobaSi) dasaqmebuli piris sakuTrebaSi arsebuli
moZravi qoneba, agreTve, aseT pirze lizingiT gacemuli moZravi
qoneba, romlebsac es piri amave saqmianobaSi iyenebs.

435
j1) 2026 wlis 1 ianvramde sasoflo-sameurneo koopera-
tivis sakuTrebaSi arsebuli, sasoflo-sameurneo saqmianobaSi
gamoyenebuli qoneba (garda miwisa) da amave saqmianobisTvis
masze lizingiT gacemuli moZravi qoneba;
h) saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis ministris
mier dadgenili wesiT avtorizebuli sajaro samarTlis iuri-
diuli piris sajaro skolis mier zogadsaganmanaTleblo saq-
mianobaSi gamoyenebuli qoneba (maT Soris, miwis nakveTebi).
h1) mravalbinian saxlSi mcxovrebi fizikuri piris Tana-
sakuTrebaSi arsebuli farTobis proporciulad gansazRvruli
dabegvris obieqti (miwis nakveTi);
2
h ) municipalitetis administraciul sazRvrebSi mdeba-
re sacxovrebel saxlebze an/da avtofarexebze mimagrebuli
miwis nakveTebi municipalitetis warmomadgenlobiTi organos
− sakrebulos mier dadgenili farTobis zRvruli odenobis
farglebSi;
h3) sagareo-ekonomikuri saqmianobis erovnuli sasaqonlo
nomenklaturis 8903 sasaqonlo poziciiT gaTvaliswinebuli
saqoneli (iaxtebi da danarCeni mocurave saSualebebi dasvene-
bisa an sportisaTvis; niCbiani navebi da kanoe);
h4) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakma-
yofilebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT
gakotrebis reJimSi myofi piris qoneba;.
h5) saxelmwifos mier dafuZnebuli umaRlesi saganmanaT-
leblo dawesebulebis sakuTrebaSi/sargeblobaSi arsebuli,
saxelmwifo organos an/da municipalitetis mier usasyid-
lod gadacemuli uZravi qoneba, romelic gamoiyeneba sagan-
manaTleblo saqmianobaSi an/da saganmanaTleblo saqmianobas-
Tan dakavSirebuli momsaxurebis gasawevad;
h6) maRalmTiani dasaxlebis sawarmos sakuTrebaSi arse-
buli, amave maRalmTiani dasaxlebis teritoriaze mdebare qo-
neba – Sesabamisi statusis miniWebidan 10 kalendaruli wlis
ganmavlobaSi (statusis miniWebis kalendaruli wlis CaTv-
liT).

436
dadgenili sagadasaxado SeRavaTi ar vrceldeba piris
mier ijariT, uzufruqtiT, qiriT an sxva amgvari formiT sxva
pirisTvis gadacemul miwis nakveTze (an mis nawilze) an/da
sawarmos/organizaciis mier amave formiT gadacemul Senoba-
nagebobebze (an maT nawilze), garda im SemTxvevisa, rodesac
uZrav qonebas gadascems saxelmwifos mier dafuZnebuli umaR-
lesi saganmanaTleblo dawesebuleba da gadacemuli uZravi
qoneba gamoiyeneba umaRles saganmanaTleblo saqmianobaSi an/da
umaRles saganmanaTleblo saqmianobasTan dakavSirebuli momsa-
xurebis gasawevad.
Tu deklaraciis wardgenis vadis gasvlis Semdeg pirma
ijariT, uzufruqtiT, qiriT an sxva amgvari formiT gasca mi-
wis nakveTi, am pirze sagadasaxado SeRavaTi aRar gavrcelde-
ba. amasTanave, piri valdebulia sagadasaxado organos saanga-
riSo wlis bolomde warudginos deklaracia da gadaixados
gadasaxadi sagadasaxado moTxovnis Sesabamisad.

437
Tavi XVIII

sagadasaxado davalianebis
gadaxdevinebis uzrunvelyofa

gadasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado davalianebis


dadgenil vadaSi Seusruleblobis SemTxvevaSi, sagadasaxado
organos ufleba aqvs, aRniSnuli davalianebis Sesruleba uz-
runvelyos Semdegi RonisZiebebis ganxorcielebiT:
a) sagadasaxado giravnoba/ipoTeka;
b) mesame pirze gadaxdevinebis miqceva;
g) qonebaze yadaRis dadeba;
d) yadaRadadebuli qonebis realizacia;
e) sabanko angariSze sainkaso davalebis wardgena;
v) gadasaxadis gadamxdelis salarodan naRdi fulis
amoReba;
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebebis ganxorcielebis rigiTobas irCevs sagadasaxado
organo (rac misi diskreciuli uflebamosilebaa).
im SemTxvevaSi, Tu srulad ver ganxorcielda sagadasaxado
davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofa, Semdgomi RonisZie-
bebis gatarebis mizanSewonilobis sakiTxs gansazRvravs Sesaba-
misi sagadasaxado organo.
Tu Semosavlebis samsaxursa da maregistrirebel orga-
nos an/da sabanko dawesebulebas Soris dadebulia xelSekru-
leba informaciis (maT Soris, sagadasaxado davalianebis ga-
daxdevinebis uzrunvelyofis RonisZiebebis Taobaze informa-
ciis) eleqtronulad gacvlis Sesaxeb, dasaSvebia am TaviT
gaTvaliswinebuli RonisZiebebi ganxorcieldes eleqtronul-
teqnologiuri saSualebebis gamoyenebiT, xelSekrulebiT
gansazRvruli pirobebiT.
`reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakmayofi-
lebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Sesabamisad saqmis war-
moebisas am muxliT gaTvaliswinebuli RonisZiebebi sawarmos

438
mimarT gamoiyeneba mxolod gadaxdisuunarobis Sesaxeb ganc-
xadebis dasaSvebad cnobis Taobaze sasamarTlo gadawyveti-
lebis kanonier ZalaSi Sesvlis Semdeg warmoSobili sagada-
saxado davalianebis gadaxdevinebis mizniT.
sagadasaxado davalianebis gauqmebasTan erTad uqmdeba mi-
si gadaxdevinebis uzrunvelsayofad dawyebuli nebismieri
RonisZieba.
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyo-
fis RonisZiebebi SeiZleba gauqmdes saqarTvelos finansTa
ministris, Semosavlebis samsaxuris ufrosis an sagadasaxado
organos ufrosis gadawyvetilebiT, garda im SemTxvevisa,
rodesac sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvel-
sayofad gadasaxadis gadamxdelis qoneba datvirTulia saga-
dasaxado giravnobiT an ipoTekiT.
sagadasaxado organos ufrosis gadawyvetilebiT, aRia-
rebuli sagadasaxado davalianebis gadaxdevineba SeiZleba ga-
davaddes ara umetes 3 wliT, Tu gadasaxadis gadamxdelis
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrun-
velsayofad gaformebulia Tavdebobis xelSekruleba, ward-
genilia sabanko garantia an saqarTvelos mTavrobis dadgeni-
lebiT gansazRvruli pirebis mier gacemuli dazRvevis po-
lisi, an Tu sagadasaxado giravnobiT/ipoTekiT datvirTulia
piris qoneba, romlis Rirebuleba uzrunvelyofs aRiarebuli
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebas. aRiarebuli sagada-
saxado davalianebis gadaxdevinebis gadavadebiT ar Cerdeba
sauravis daricxva.
sagadasaxado organos gadawyvetilebiT, zemoaRniSnu-
li nawiliT gaTvaliswinebuli uzrunvelyofis saSualebebis
wardgenis gareSe aRiarebuli sagadasaxado davalianebis ga-
daxdevineba SeiZleba gadavaddes araumetes 1 wliT, Tu aRia-
rebuli sagadasaxado davalianebis Tanxa ar aRemateba 50
000 lars.
gadasaxadis gadamxdelTan formdeba aRiarebuli sagada-
saxado davalianebis gadaxdevinebis gadavadebis Sesaxeb xel-

439
Sekruleba, romelSic aisaxeba aRiarebuli sagadasaxado da-
valianebis gadaxdis vadebi da pirobebi.
piri sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis gadavadebis
mizniT waradgens gancxadebas, romelic unda Seicavdes Semdeg
monacemebs:
a) piris dasaxelebas/saxels da gvars, saidentifikacio/pi-
rad nomers;
b) sagadasaxado davalianebis Tanxis odenobas;
g) sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis gadavadebis pe-
riods.
gancxadebas unda daerTos:
a) sagadasaxdo davalianebis gadaxdis pirobiTi grafiki dasa-
ricxi sauravis Tanxis CaTvliT mis srul gadaxdamde;
b) sabanko garantia an saqarTvelos mTavrobis dadgenilebiT
gansazRvruli pirebis mier gacemuli dazRvevis polisi an in-
formacia Tavdebi piris Sesaxeb da Tavdebi piris Tanxmoba Tavde-
bobaze.
Tavdebis qoneba unda iyos uflebrivad unaklo da misi sabaz-
ro Rirebuleba toli an meti gadasaxadis gadamxdelis sagadasa-
xado davalianebisa.
sagadasaxado organo ganixilavs piris mier sagadasaxado da-
valianebis gadavadebis mizniT wardgenil gancxadebas, gancxade-
baze TandarTul dokumentacias da adgens mis Sesabamisobas kano-
niT gaTvaliswinebul moTxovnebTan.
Tu gancxadeba pasuxobs dadgenil moTxovnebs, sagadasaxado
organos ufrosi uflebamosilia miiRos gadawyvetileba sagada-
saxado davalianebis gadavadebis Sesaxeb, romelic formdeba in-
dividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiT.
sagadasaxado organos ufrosis mier miRebuli gadawyveti-
leba, sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis gadavadebis Sesa-
xeb, egzavneba gadasaxadis gadamxdels.
sagadasaxado davalianebis gadavadebis Sesaxeb miRebuli ga-
dawyvetilebis safuZvelze, sagadasaxado organosa da gadasaxa-

440
dis gadamxdels Soris ideba xelSekruleba, romelSic aisaxeba
sagadasaxado davalianebis gadaxdis pirobebi, vadebi da gadaxdis
grafiki, agreTve sagadasaxado davalianebis gadavadebasTan da-
kavSirebuli sxva sakiTxebi.
gadawyvetileba sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis ga-
davadebis Sesaxeb uqmdeba, Tu:
a) pirma daarRvia sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis
gadavadebis Sesaxeb xelSekrulebiT an/da misi grafikiT gaTva-
liswinebuli pirobebi;
b) piri xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli vadis amowurvam-
de srulad gadaixdis sagadasaxado davalianebis Tanxebs da Sesa-
bamis sauravs.
xelSekrulebis gauqmeba warmoadgens sagadasaxado organos
mier sagarantio/dazRvevis Tanxis moTxovnis safuZvels, xolo
Tavdebobis xelSekrulebis arsebobis SemTxvevaSi, Tavdebis mi-
marT sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebebis dawyebis safuZvels. aRniSnuli garemoebis arse-
bobisas sagadasaxado organos ufleba aqvs, garantiis/dazRvevis
polisis vadis amowurvamde, garantors/mzRvevels, xolo Tavde-
bobis xelSekrulebis arsebobis SemTxvevaSi Tavdebs mosTxovos
ara ugvianes 3 samuSao dRis ganmavlobaSi sagarantio/sadazRve-
vo/Tavdebobis Tanxis biujetis Sesabamis angariSze ganTavseba.
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis restruqturiza-
cia xorcieldeba saqarTvelos mTavrobis gadawyvetilebiT,
„sagadasaxado davalianebebisa da saxelmwifo sesxebis res-
truqturizaciis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT gansazRvru-
li wesiT.
vadagadacilebuli sagadasaxado davalianebis restruq-
turizacia aris vadagadacilebuli sagadasaxado davalianebis
(maT Soris jarimebi, sauravebi) gayinva an gadavadeba kanoniT
dadgenili wesiT. davalianebis gayinva aris vadagadacilebu-
li sagadasaxado davalianebis gadaxdis valdebulebis SeCe-
reba gansazRvruli vadiT, xolo davalianebis gadavadeba -

441
vadagadacilebuli sagadasaxado davalianebis gadaxdis val-
debulebis ganvadeba.
licenzirebuli fasiani qaRaldebis centraluri depo-
zitaris, fasiani qaRaldebis bazris Suamavlis, sabanko dawe-
sebulebi, rogorc fasiani qaRaldebis bazris Suamavlis, sab-
rokero kompaniis, notariusis an sagadaxdo momsaxurebis
mniSvnelovani provaideris, rogorc gadamxdelis, mimarT sa-
gadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis Ro-
nisZiebebis gamoyenebisas dauSvebelia aRniSnul RonisZiebaTa
mimarTva im aqtivebze, romlebic ganTavsebulia nominaluri
mflobelobis angariSze an/da romlebic ar aris misi sakuT-
reba da miekuTvneba misi klientis aqtivebs (kerZod, nomina-
lur mflobelobaSi arsebul fasian qaRaldebsa da fulad
saxsrebze, agreTve notariusis sadepozito angariSze deponi-
rebul fulsa da fasian qaRaldebze, sagadaxdo momsaxurebis
mniSvnelovani provaideris angariSze ganTavsebul momxmareb-
lis fulad saxsrebze). klientis aseTi aqtivebi unda iric-
xebodes sakuTari aqtivebisagan gancalkevebulad, saqarTve-
los kanonmdeblobis Sesabamisad.
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebebi ar vrceldeba `finansuri giravnobis, urTierT-
gaqviTvisa da derivativebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT
gaTvaliswinebul finansur giravnobaze (finansuri giravnobis
saganze).
finansuri girao aris finansuri instrumentebi an angariS-
ze ricxuli fuladi saxsrebi, romlebic Sesabamisad gamoyenebu-
lia moTxovnis uzrunvelyofis saSualebad;
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebebi, garda sabanko angariSze sainkaso davalebis
wardgenis RonisZiebisa, ar vrceldeba aseve „sagadaxdo sis-
temisa da sagadaxdo momsaxurebis Sesaxeb“ saqarTvelos ka-
noniT gaTvaliswinebuli mniSvnelovani sistemis monawilis
angariSsworebis angariSze.
sazogadoebis ndobis da sagadaxdo sistemis an finansuri
sistemis stabilurobis SesanarCuneblad, saqarTvelos erovnu-

442
li banki uflebamosilia gansazRvros mniSvnelovani sistema da
am sistemis an misi operatoris mimarT daawesos damatebiTi moT-
xovnebi Tavis mier dadgenili wesis Sesabamisad.
mniSvnelovani sistema aris saqarTvelos erovnuli bankis mi-
er registrirebuli operatoris sistema, romelsac hyavs sami an me-
ti monawile da romelic miCneulia mniSvnelovan sistemad.
sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZieba - sagadasaxado giravnoba/ipoTeka aris saxelmwi-
fos ufleba, sagadasaxado davalianebis gadaxdevineba uzrun-
velyos gadasaxadis gadamxdelis an sxva valdebuli piris
qonebidan.
sagadasaxado organo sagadasaxado giravnobis an ipoTekis
uflebis gamoyenebis Sesaxeb gamoscems Setyobinebas. Setyobineba
egzavneba gadasaxadis gadamxdels/valdebul pirs da Sesabamis
maregistrirebel organos. Setyobineba aseve igzavneba sagadasa-
xado giravnobis/ipoTekis gauqmebis SemTxvevaSic.
SetyobinebaSi unda mieTiTos:
a) gamocemis TariRi da nomeri;
b) sagadasaxado organos dasaxeleba;
g) piris dasaxeleba/saxeli da gvari, saidentifi-kacio/pira-
di nomeri, iuridiuli misamarTi;
d) gamocemis safuZveli;
e) maregistrirebeli organos valdebuleba sagadasaxado gi-
ravnobis an ipoTekis registraciis an misi gauqmebis Taobaze;
v) gasaCivrebis wesi da vada.
gadasaxadis gadamxdelis mier Setyobinebis miRebaze uaris
SemTxvevaSi, warmdgeni piri masze akeTebs Sesabamis aRniSvnas da
aseT SemTxvevaSi Setyobineba Cabarebulad iTvleba.
sagadasaxado giravnobis/ipoTekis uflebis gamoyeneba Se-
saZlebelia, miuxedavad imisa, aRiarebulia Tu ara sagadasaxado
davalianeba.
sagadasaxado giravnobis/ipoTekis registraciis ufleba
warmoiSoba sagadasaxado davalianebis warmoSobasTan erTad

443
da maregistrirebel organoSi registraciis momentidan
vrceldeba sagadasaxado davalianebis farglebSi, piris sa-
kuTrebaSi arsebul an/da mis balansze ricxul qonebaze
(garda lizingiT miRebulisa), sagadasaxado davalianebis
warmoqmnis Semdeg SeZenili qonebis CaTvliT. sagadasaxado
giravnobis/ipoTekis uflebis gamoyeneba SesaZlebelia gadau-
debeli gasvliTi sagadasaxado Semowmebis SemTxvevaSic, miu-
xedavad imisa aqvs Tu ara gadasaxadis gadamxdels sagadasa-
xado davalianeba.
sagadasaxado giravnobiT/ipoTekiT datvirTuli qonebis
saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT realizaciis
Sedegad uqmdeba sagadasaxado giravnobis/ipoTekis registra-
ciis Semdeg warmoSobili yvela sanivTo ufleba, xolo saga-
dasaxado giravnobis/ipoTekis registraciamde registrirebu-
li sxva giravnobis/ipoTekis uflebebi ZalaSi rCeba.
Tu sagadasaxado giravnobiT/ipoTekiT datvirTuli qone-
ba gaiyideba an raime gziT gadaecema sxva mflobels sagada-
saxado giravnobis/ipoTekis uflebis gauqmebis gareSe, sagada-
saxado giravnobis/ipoTekis ufleba kvlav gavrceldeba am
qonebaze misi axali mflobelis mimarT. aRniSnul qonebaze
yadaRis dadeba da misi realizacia xorcieldeba sagadasaxa-
do kodeqsiT dadgenili wesis Sesabamisad.
Tu sagadasaxado giravnobis/ipoTekis registraciamde pi-
ris qonebis mimarT registrirebulia sabanko dawesebule-
bebis, mikrosafinanso organizaciebis, sadazRvevo organizaci-
ebis, saerTaSoriso da „komerciuli bankebis saqmianobis Se-
saxeb“ saqarTvelos kanonis pirveli muxlis „e“ qvepunqtis
Sesabamisad gansazRvruli ganviTarebuli qveynebis safinanso
institutebis giravnobis/ipoTekis ufleba da xdeba am qone-
bis realizacia, amoRebuli TanxiT pirvel rigSi dakmayo-
fildeba zemoT aRniSnuli finansuri institutebis moTxov-
nebi sagadasaxado giravnobis/ipoTekis registraciamde warmo-
Sobili valdebulebis nawilSi, xolo Semdeg xdeba sagadasa-
xado davalianebis moTxovnis dakmayofileba. am qonebis axa-

444
li mflobelis mimarT sagadasaxado giravnoba/ipoTeka ar
gavrceldeba. Tu darCenili TanxiT srulad ar ifareba saga-
dasaxado davalianeba, Seusrulebeli sagadasaxado davaliane-
ba ZalaSi rCeba im piris mimarT, romlis qonebac datvirTu-
li iyo sagadasaxado giravnobiT/ipoTekiT.
sagadasaxado giravnobis/ipoTekis ufleba uqmdeba:
a) uflebamosili organos mier, sagadasaxado giravno-
biT/ipoTekiT datvirTuli qonebis sagadasaxado davalianebis
dafarvis mizniT realizaciis SemTxvevaSi;
b) Tu gadasaxadis gadamxdelma sagadasaxado organos
werilobiTi TanxmobiT ganaxorciela qonebis an misi nawilis
realizacia da amonagebi Tanxa srulad mimarTa sagadasaxado
davalianebis dasafaravad;
g) saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT qone-
bis saxelmwifo sakuTrebaSi miqcevis SemTxvevaSi;
d) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakma-
yofilebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Sesabamisad sagada-
saxado giravnobiT/ipoTekiT datvirTuli qonebis realiza-
ciis SemTxvevaSi;
d1) „saaRsrulebo warmoebaTa Sesaxeb“ saqarTvelos ka-
nonis 401 muxlis me-5 punqtiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi,
romelic gulisxmobs movalis moZravi qonebis yadaRisagan
gaTavisuflebis SesaZleblobas realizaciis aRsrulebis miz-
niT, Tu am qonebaze ar aris registrirebuli sxva mogirav-
nis giravnobis ufleba da movale dafaravs moZravi qonebis
sabazro Rirebulebas auqcionis gamoxcadebamde;
e) Tu gadaudebeli gasvliTi sagadasaxado SemowmebiT
gaTvaliswinebuli procedurebis ganxorcielebiT ar warmoi-
Soba sagadasaxado davalianeba.
gadasaxadis gadamxdelis aRiarebuli sagadasaxado dava-
lianebis gadaxdevinebis mizniT sagadasaxado organos ufleba
aqvs, mesame pirs warudginos sagadasaxado moTxovna da misi
qonebidan uzrunvelyos gadasaxadis gadaxdevineba, Tu gadasa-
xadis gadamxdelis qoneba imdenad mcirea, rom sagadasaxado

445
organos mier sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uz-
runvelyofis sxva RonisZiebebis ganxorcielebam ver uzrun-
velyo aRiarebuli sagadasaxado davalianebis dafarva da sa-
samarTlos gadawyvetilebiT an sxva mtkicebulebebis safuZ-
velze dadgenilia, rom mesame pirs aqvs gadasaxadis gadam-
xdelis davalianeba, romlis gadaxdis vadac damdgaria. moT-
xovnis srulad an nawilobriv SesrulebisTanave gadasaxadis
gadamxdelis sagadasaxado davalianeba Sesabamisad uqmdeba an
mcirdeba.
mesame piris mier sagadasaxado moTxovnis miRebidan 30
dRis vadaSi Seusruleblobis SemTxvevaSi, sagadasaxado or-
ganos ufleba aqvs, am piris mimarT ganaxorcielos sagadasa-
xado giravnobis an ipoTekis, qonebaze yadaRis dadebis, yada-
Radadebuli qonebis realizaciis, sabanko angariSebze sainka-
so davalebis wardgenis an salarodan naRdi fulis amoRebis
RonisZiebebi.
m a g a l i T i:
vTqvaT, X gadamxdels aqvs aRiarebuli sagadasaxado davali-
aneba, xolo Y pirs aqvs X-is davalianeba, romlis gadaxdis
vadac damdgaria, aseT SemTxvevaSi sagadasaxado organos, uf-
leba aqvs Y pirs mosTxovos, rom man dafaros X gadamxde-
lis aRiarebuli sagadasaxado davalianeba (ara umetes X-is
mimarT misi valisa).
sagadasaxado organos ufleba aqvs, sasamarTlos gadaw-
yvetilebis gareSe daados yadaRa piris sakuTrebaSi arsebul
an/da mis balansze ricxul (garda lizingiT miRebuli qone-
bisa) nebismier qonebas, aRiarebuli sagadasaxado davaliane-
bis gadaxdevinebis uzrunvelyofis moculobis farglebSi.
qonebaze yadaRis dadeba aris piris qonebis aRwera am
qonebis gankargvis (piris mier qonebis nebismieri formiT
gasxvisebis, dagiravebis, ipoTekis, uzufruqtis, servitutis
an aRnagobiT datvirTvis, Txovebis, qiravnobisa da ijaris
xelSekrulebebis dadebis, sxvisTvis droebiT an mudmiv
mflobelobaSi gadacemis) akrZalva. sagadasaxado organos

446
warmomadgeneli yadaRadadebul nivTebs aRnusxavs qonebaze
yadaRis dadebis aqtSi.
qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb sagadasaxado organos
uflebamosili piri gamoscems individualur administraci-
ul-samarTlebriv aqts.
sagadasaxado organosa da aRsrulebis erovnul biuros
Soris dadebuli xelSekrulebis safuZvelze gadasaxadis ga-
damxdelis qonebaze yadaRis dadebis procedurebis ganxor-
cieleba sagadasaxado organom SeiZleba daavalos aRsrule-
bis erovnul biuros.
gadasaxadis gadamxdelisTvis individualuri administra-
ciul-samarTlebrivi aqtis kanonmdeblobiT dadgenili wesiT
gacnobisTanave, baTilia qonebaze yadaRis dadebis Semdeg saqar-
Tvelos sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli nebismieri
formis garigeba (gasxviseba, dagiraveba, ipoTeka da a.S.)
Semosavlebis samsaxuris ufrosi uflebamosilia miiRos
gadawyvetileba:
a) sabanko angariSze dadebuli yadaRa ar gavrceldes
im sabanko angariSze, sadac sajaro samarTlis iuridiuli
piris – socialuri momsaxurebis saagentos mier iricxeba
saxelmwifo biujetidan gamoyofili saxsrebi `saxelmwifo
pensiis Sesaxeb~, `socialuri daxmarebis Sesaxeb~, `saxel-
mwifo kompensaciisa da saxelmwifo akademiuri stipendiis
Sesaxeb” da `saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZu-
lebiT gadaadgilebul pirTa – devnilTa Sesaxeb~ saqarTve-
los kanonis safuZvelze Sesabamis pirTa yovelTviuri fula-
di uzrunvelyofis mizniT;
b) fizikuri piris moTxovnis SemTxvevaSi, sabanko anga-
riSze dadebuli yadaRa gavrceldes, mis sabanko angariS-
ze/angariSebze arsebuli Tanxidan, TveSi mxolod 300 laris
odenobis zemoT arsebul fulad saxsrebze.
gadasaxadis gadamxdeli an/da misi warmomadgeneli qoneba-
ze yadaRis dadebis Sesaxeb individualuri administraciul-sa-

447
marTlebrivi aqtis Cabarebis Semdeg valdebulia srulad warmo-
adginos mis sakuTrebaSi arsebuli an/da balansze ricxuli qone-
bis nusxa (qonebis dasaxelebisa da adgilmdebareobis zusti mi-
samarTis CvenebiT), romelSic unda miuTiTos is qonebac, rome-
lic mas sxvebisagan ekuTvnis.
sagadasaxado organos uflebamosili piri gadasaxadis ga-
damxdelis mier warmodgenili, maregistrirebeli organoebidan
miRebuli da sagadasaxado organoSi arsebuli monacemebis Ses-
wavlis safuZvelze axorcielebs qonebaze yadaRis dadebas.
sagadasaxado organos warmomadgeneli yadaRadadebul niv-
Tebs aRnusxavs qonebaze yadaRis dadebis aqtSi
qonebaze yadaRis (aRweris) dadebis dros igulisxmeba,
rom nivTebi, romlebic gadasaxadis gadamxdelTanaa, mas ekuT-
vnis. Tu mesame piri ganacxadebs yadaRadadebul qonebaze sakuT-
rebis uflebas, igi mainc Seitaneba qonebaze yadaRis dadebis aq-
tSi da keTdeba Sesabamisi aRniSvna. sagadasaxado organo an saga-
dasaxado organosa da aRsrulebis erovnul biuros Soris xel-
Sekrulebis arsebobis SemTxvevaSi, aRsrulebis erovnuli biuro
uflebamosilia mesame piris Suamdgomlobis safuZvelze, ro-
melsac daerTvis sakuTrebis uflebis damadasturebeli mtkice-
bulebebi, amoricxos mesame piris qoneba, qonebaze yadaRis dade-
bis aqtidan.
piris qonebaze yadaRis dadebis procedura Sewydeba, Tu ga-
dasaxadis gadamxdeli sagadasaxado organos uflebamosil pirs
warudgens aRiarebuli sagadasaxado davalianebis gadaxdis dama-
dasturebel dokuments.
“qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb” aqti dgeba sam egzem-
plarad, erTi egzemplari waredgineba gadasaxadis gadamxdels
(mis warmomadgenels), meore rCeba sagadasaxado organos ufle-
bamosil pirs, xolo mesame – dauyovnebliv egzavneba Sesabamis ma-
registrirebel organos registraciisTvis.
sagadasaxado organos werilobiTi TanxmobiT dasaSvebia
pirma gankargos yadaRadadebuli qoneba, Tu amonagebi Tanxa sru-

448
lad iqneba mimarTuli sagadasaxado davalianebis dasafarad da,
amasTan, gadaixdis am qonebis gankargvasTan dakavSirebul xar-
jebs.
Tu sagadasaxado organos TanxmobiT ganxorcielda qonebis
an misi nawilis realizacia da amonagebi srulad iqna mimarTuli
sagadasaxado davalianebis dasafarad, qonebaze dadebuli yadaRa
uqmdeba.
qonebis nawilis gankargvis Sesaxeb sagadasaxado organos
werilobiTi Tanxmobis gacemisas, SeZlebisdagvarad unda iqnes
gaTvaliswinebuli, rom SenarCundes darCenili yadaRadadebuli
qonebis likviduroba.
qonebaze yadaRis dadebis aqts xels aweren sagadasaxa-
do organos/aRsrulebis erovnuli biuros warmomadgeneli,
qonebis Semnaxveli, gadasaxadis gadamxdeli/valdebuli piri
da sxva pirebi, romlebic eswrebodnen qonebaze yadaRis da-
debas. Tu am pirebma uari ganacxades xelmoweraze, aqtSi
keTdeba Sesabamisi aRniSvna. qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb
aqts sagadasaxado organo/aRsrulebis erovnuli biuro dau-
yovnebliv ugzavnis Sesabamis maregistrirebel organos.
qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb aqtSi Setanili qoneba Se-
saZlebelia Sefasdes qonebaze yadaRis dadebis proceduris gan-
maxorcielebeli uflebamosili pirebis mier sabazro fasebiT.
yadaRadadebuli qonebis Sefasebisas, Tu calkeuli sagnebis
Sefaseba ver xerxdeba, SesaZlebelia qonebis Sefaseba ganxorci-
eldes eqspertis, auditoris an sxva kompetenturi piris mier.
qonebis Sefasebis Sesaxeb daskvnaSi miTiTebuli unda iyos Ti-
Toeuli yadaRadadebuli qonebis sabazro Rirebuleba, aseve ya-
daRadadebuli qonebis saerTo Rirebuleba.
daskvna qonebis Sefasebis Sesaxeb daerTveba qonebaze yadaRis
dadebis Sesaxeb aqts.
Tu arsebobs piris mier qonebis gasxvisebis saSiSroeba,
rac gaaZnelebs an SeuZlebels gaxdis sagadasaxado davalia-
nebis gadaxdevinebas, sagadasaxado organos (aRsrulebis

449
erovnul biuros) ufleba aqvs, dauyovnebliv daados yadaRa
qonebas (maT Soris, sabanko angariSebs), miuxedavad imisa,
aRiarebulia Tu ara sagadasaxado davalianeba. am SemTxvevaSi
yadaRis dadeba SesaZlebelia ganxorcieldes daluqviT. am
SemTxvevaSi sagadasaxado organom an aRsrulebis erovnulma
biurom qonebaze yadaRis dadebis procedurebis ganxorciele-
bis SemTxvevaSi yadaRis dadebidan 48 saaTSi sasamarTlos
unda warudginos Suamdgomloba piris qonebaze (maT Soris,
sabanko angariSebze) yadaRis dadebis dadasturebis Sesaxeb.
sasamarTlo valdebulia, momdevno 48 saaTis ganmavlobaSi
gamoitanos ganCineba Suamdgomlobis srulad an nawilobriv
dakmayofilebis Taobaze an uaryofis Sesaxeb. Tu aRniSnul
vadaSi sagadasaxado organo an aRsrulebis erovnuli biuro
sasamarTloSi ar waradgens Suamdgomlobas an sasamarTlo
ar gamoitans ganCinebas piris qonebaze (maT Soris, sabanko
angariSebze) yadaRis dadebis dadasturebis Sesaxeb, yadaRa
gauqmebulad CaiTvleba, xolo qonebaze dadebuli luqi ix-
sneba.
qonebaze dadebuli yadaRa uqmdeba igive pirobebis arse-
bobisas, rac gaTvaliswinebuli iyo giravnobis an ipoTekis
uflebis gauqmebisaTvis.
sabanko angariSze yadaRis dadeba gulisxmobs sagadasaxa-
do organos mier piris uflebis SezRudvas, gankargos Tavis
sabanko angariSze arsebuli an Caricxuli fuladi saxsrebi
yadaRis moculobis farglebSi, garda im SemTxvevisa, roca
piri biujetSi ixdis kodeqsiT gaTvaliswinebuli gadasaxa-
dis, sauravisa da jarimis Tanxebs an ixdis saxelmwifo ba-
Jis Tanxas saqarTvelos sakonstitucio sasamarTloSi an sa-
erTo sasamarTloebSi gansaxilvel saqmeze.
sagadasaxado organos an aRsrulebis erovnuli biuros
(aRsrulebis erovnuli biuros mier qonebaze yadaRis dade-
bis procedurebis ganxorcielebis SemTxvevaSi) Suamdgomlo-
bas piris yadaRadadebuli qonebis realizaciis an pirdapir
saxelmwifos sakuTrebaSi gadacemis Sesaxeb sasamarTlo gani-

450
xilavs saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsiT
dadgenili wesiT. sagadasaxado organo/aRsrulebis erovnuli
biuro uflebamosilia moiTxovos movalis yadaRadadebuli
qonebis pirdapir saxelmwifos sakuTrebaSi gadacema mxolod
im SemTxvevaSi, Tu aRiarebuli sagadasaxado davalianeba qo-
nebis sabazro Rirebulebis tolia an aRemateba mas.
sagadasaxado organo/aRsrulebis erovnuli biuro, piris
yadaRadadebuli qonebis realizaciis an pirdapir saxelmwifos
sakuTrebaSi gadacemis Taobaze SuamdgomlobiT mimarTavs raio-
nul (saqalaqo) sasamarTlos gadasaxadis gadamxdelis sagadasa-
xado aRricxvis mixedviT, qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb aqtis
Sedgenidan erTi Tvis vadaSi.
sajaro Setyobinebis Sedegad aRiarebuli sagadasaxado da-
valianebis SemTxvevaSi, sagadasaxado organo/aRsrulebis erov-
nuli biuro piris yadaRadadebuli qonebis realizaciis Taobaze
sasamarTlos SuamdgomlobiT mimarTavs sagadasaxado moTxovnis
gasaCivrebis vadis gasvlidan 10 kalendaruli dRis Semdeg.
yadaRadadebuli qonebis realizaciis Sesaxeb, mosamarTlis
brZanebis safuZvelze gacemuli saaRsrulebo furclis miRebi-
dan 3 samuSao dRis vadaSi, sagadasaxado organo dokumentebs we-
rilobiTi mimarTviT ugzavnis aRsrulebis erovnul biuros.
aRsrulebis erovnuli biuros unda gaegzavnos Semdegi do-
kumentebi:
a) amonaweri mewarmeTa da arasamewarmeo (arakomerciuli)
iuridiul pirTa reestridan;
b) sagadasaxado giravnobis/ipoTekis uflebis warmoSobis
Sesaxeb Setyobineba;
g) piris qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb brZaneba;
d) aqti “qonebaze yadaRis dadebis Sesaxeb”;
e) sasamarTlo gadawyvetileba an/da mosamarTlis brZaneba
yadaRadadebuli qonebis realizaciis Sesaxeb;
v) saaRsrulebo furceli yadaRadadebuli qonebis reali-
zaciis Sesaxeb (dedani);

451
z) daskvna qonebis Sefasebis Sesaxeb (arsebobis SemTxveva-
Si);
T) sxva masalebi, romlebsac SesaZloa mniSvneloba hqondes
qonebis realizaciis procesis Seuferxeblad warmarTvisTvis.
aRsrulebis erovnuli biuro yadaRadadebuli qonebis auq-
cionis wesiT realizacias axorcielebs “saaRsrulebo warmoe-
baTa Sesaxeb” saqarTvelos kanoniT dadgenili wesiT, romlis Se-
sabamisad acnobebs sagadasaxado organos yadaRadadebuli qone-
bis realizaciis dawyebis Taobaze, xolo realizaciis procesis
dasrulebis Semdgom dauyovnebliv warudgens gankargulebas
auqcionze SeZenil qonebaze sakuTrebis uflebis Sesaxeb.
sagadasaxado organo qonebis pirdapir saxelmwifo sakuT-
rebaSi miqcevis Sesaxeb acnobebs saxelmwifo qonebis gankargvi-
saTvis uflebamosil saxelmwifo organos.
saxelmwifo qonebis gankargvisaTvis uflebamosili saxel-
mwifo organosaTvis qonebis saxelmwifo sakuTrebaSi miqcevis
Sesaxeb werilobiTi informaciis gagzavnas da, saWiroebis Sem-
TxvevaSi, damatebiTi informaciis miwodebas uzrunvelyofs sa-
gadasaxado organo.
aRsrulebis erovnuli biuros mier qonebis naturiT sa-
xelmwifos sakuTrebaSi gadacemis SemTxvevaSi qonebis Rirebu-
leba ganisazRvreba saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad
pirveli an pirveli ganmeorebiTi (imis mixedviT, Tu romeli auq-
cionis Semdeg ganxorcielda qonebis naturiT gadacema) auqcio-
nisaTvis dadgenili sawyisi fasiT da sagadasaxado organo axor-
cielebs gadasaxadis gadamxdelis davalianebis gansazRvruli
rigiTobiT Camoweras saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad
pirveli an pirveli ganmeorebiTi (imis mixedviT, Tu romeli auq-
cionis Semdeg ganxorcielda qonebis naturiT gadacema) auqcio-
nisaTvis dadgenili sawyisi fasiT qonebis naturiT saxelmwifos
sakuTrebaSi gadacemis Sesaxeb Sesabamisi gadawyvetilebis Tari-
RiT.
malfuWebad saqonelze yadaRis dadeba da misi realiza-

452
cia xorcieldeba sasamarTlo gadawyvetilebis gareSe.
malfuWebad saqonlad iTvleba is saqoneli, romlis Senax-
vis vadis gasvlamde darCenilia 30 kalendarul dReze naklebi.
malfuWebad saqonelze yadaRis dadeba mizanSewonilia gan-
xorcieldes, Tu misi Senaxvis vadis gaTvaliswinebiT, SesaZlebe-
lia miTiTebul vadaSi realizaciisaTvis aucilebeli procedu-
rebis Catarebis organizeba.
yadaRadadebuli malfuWebadi saqonlis realizacia SeiZ-
leba ganxorcieldes dauyovnebliv, aRiarebuli sagadasaxado
davalianebis farglebSi.
malfuWebadi saqonlis realizacias axorcielebs ufleba-
mosili sagadasaxado organo.
malfuWebadi saqonlis realizacia xorcieldeba
internetauqcionis an pirdapiri miyidvis gziT. malfuWebadi
saqonlis realizacia internetauqcionis gziT xorcieldeba
vebgverdis – www.eauction.ge-is meSveobiT.
yadaRadadebuli malfuWebadi saqonlis realizaciis Sesa-
xeb gadawyvetileba formdeba sagadasaxado organos ufrosis/mo-
adgilis individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiT.
yadaRadadebuli malfuWebadi saqonlis internetauqcio-
nis gziT realizaciisTvis, savaldebuloa internetauqcionis
Sesaxeb sajaro gancxadebis ganTavseba vebgverdze
www.eauction.ge და www.rs.ge.
internetauqcionis Sesaxeb sajaro gancxadebaSi miTi-
Tebuli unda iqnes Semdegi monacemebi:
a) internetauqcionis dawyebis da dasrulebis dro,
romelic ar unda aRematebodes monacemebis vebgverdze –
www.eauction.ge ganTavsebidan anu internetauqcionis daw-
yebidan 7 kalendarul dRes;
b) malfuWebadi saqonlis dasaxeleba (saqonlis mniSv-
nelovani maxasiaTeblebi) da mdebareoba;
g) saqonlis Senaxvis vadis amowurvis TariRi (aseTi
informaciis arsebobis SemTxvevaSi);

453
d) qonebis sawyisi fasi;
e) internetauqcionis Catarebis pirobebi da wesi (de-
pozitze Sesatani Tanxis odenoba, bijis sidide da sxv.).
damatebiTi informaciis ganTavsebis saWiroebis sakiTxs
gansazRvravs Sesabamisi sagadasaxado organo.
malfuWebadi saqonlis realizaciis mizniT pirveli
internetauqcioni unda daiwyos vebgverdze –
www.eauction.ge sajaro gancxadebis ganTavsebisTanave, dau-
yovnebliv.
Tu pirvel internetauqcionze ver ganxorcielda mal-
fuWebadi saqonlis realizacia, uflebamosili sagasasaxado
organo atarebs ganmeorebiT internetauqcions.
internetauqcionSi monawileobis misaRebad savaldebu-
loa:
a) Sesabamis vebgverdze registracia;
b) registraciis dros internetauqcionis wesebis
gacnoba da masze Tanxmobis gacxadeba.
internetauqcionis gamocxadebidan (dawyebidan) mis
dasrulebamde monawile ixdis sagarantio Tanxas, romelic
aris sarealizaciod gamotanili malfuWebadi saqonlis
sawyisi Rirebulebis aranakleb 10% da romelic ga-
marjvebis SemTxvevaSi CaiTvleba malfuWebadi saqonlis Se-
saZenad gadaxdili Tanxis angariSSi. sagarantio Tanxis ga-
daxda SesaZlebelia sabanko plastikuri baraTis gamoyene-
biT an vebgverdis – www.eauction.ge erTiani angariSswo-
rebis sistemis saSualebiT.
internetauqcionis dros fasis matulobs vaWrobis
bijiT, rac Cans onlainreJimSi. fasis matebis biji Sead-
gens sarealizaciod gamotanili malfuWebadi saqonlis
sawyisi Rirebulebis 1%-s.
internetauqcionSi gamarjvebulad iTvleba monawile,
romlis mier internetauqcionis dasrulebamde SemoTava-
zebuli iqneba yvelaze maRali fasi.

454
internetauqcioni cxaddeba dasrulebulad auqcionis
vadis amowurvisTanave. Tu nebismieri monawilis mier `fa-
sis dadeba~ moxda auqcionis vadis amowurvamde darCenili
ori wuTis ganmavlobaSi, auqcionis vada xangrZlivdeba
ori wuTiT.
internetauqcionSi gamarjvebulma (qonebis SemZenma)
Sesyidvis fasi srulad unda dafaros internetauqcionis
Sesaxeb gancxadebaSi miTiTebul angariSsworebis angariS-
ze, auqcionis dasrulebidan araugvianes momdevno samuSao
dRisa.
Tu auqcionSi gamarjvebuli piris mier gadaxdili sa-
garantio Tanxis odenoba qonebis Sesyidvis fasze maRalia
an misi tolia, sagadasaxado organo internetauqcionSi
gamarjvebuli piris mier Setanil sagarantio Tanxas war-
marTavs qonebis Sesyidvis fasis srulad dasafaravad, xo-
lo namet Tanxas, arsebobis SemTxvevaSi, ubrunebs auqcion-
Si gamarjvebul pirs.
internetauqcionze malfuWebadi saqonlis sawyisi
fasi ganisazRvreba misi sabazro Rirebulebidan.
pirvelad gamocxadebul internetauqcionze qonebis
sawyisi fasi aris malfuWebadi saqonlis sabazro Rirebu-
lebis 50 procenti, xolo ganmeorebiT internetauqcionze
malfuWebadi saqonlis sabazro Rirebulebis 25 procenti.
pirs, romelic ver gaimarjvebs internetauqcionSi, sa-
garantio Tanxa daubrundeba internetauqcionis dasrule-
bidan 5 samuSao dRis vadaSi.
Tanxis srulad dafarvamde internetauqcionSi gamarj-
vebul pirs ara aqvs malfuWebadi saqonlis gankargvis uf-
leba.
Tu internetauqcionSi gamarjvebuli piri dadgenil
vadaSi srulad ar gadaixdis Sesabamis Tanxas, is kargavs
yovelgvar uflebas SeZenil malfuWebad saqonelze da sa-
garantio Tanxaze.

455
Tu ganmeorebiT internetauqcionze ver ganxorcielda
malfuWebadi saqonlis realizacia, SesaZlebelia igi daub-
rundes gadasaxadis gadamxdels.
sagadasaxado organo uflebamosilia yadaRadadebuli
malfuWebadi saqonlis realizacia ganaxorcielos pirdapiri
miyidvis gziT.
Tu yadaRadadebuli malfuWebadi saqonlis realizacia
pirdapiri miyidvis gziT xorcieldeba internetauqcionis Ca-
tarebamde, maSin sarealizacio fasi ganisazRvreba sabazro
Rirebulebis odenobiT.
Tu internetauqcionze ar moxda yadaRadadebuli mal-
fuWebadi saqonlis realizacia, pirdapiri miyidvis gziT
realizaciisas misi fasi ganisazRvreba am internetauqcionze
miTiTebuli sawyisi fasis odenobiT.
sagadasaxado organo yadaRadadebuli malfuWebadi saqon-
lis pirdapiri miyidvis gziT SeZenis msurvel pirs aZlevs
werilobiT Tanxmobas am saqonlis realizaciis Taobaze, ro-
melic valdebulia Tanxmobis miRebidan araugvianes momdevno
samuSao dRisa xazinis sadepozito angariSze Seitanos Sesa-
bamisi Tanxa.
malfuWebad saqonelze yadaRa moxsnilad iTvleba:
a) internetauqcionze an pirdapiri miyidvis gziT mal-
fuWebadi saqonlis realizaciisa da realizaciis Tanxis
srulad dafarvisTanave;
b) Tu internetauqcionze an pirdapiri miyidvis gziT
ver ganxorcielda malfuWebadi saqonlis realizacia da igi
daubrunda gadasaxadis gadamxdels;
g) Tu gadasaxadis gadamxdelma sagadasaxado organos
werilobiTi TanxmobiT ganaxorciela yadaRadadebuli malfu-
Webadi saqonlis gayidva da amonagebi Tanxa srulad mimarTa
sagadasaxado davalianebis dasafaravad.
Tanxis sruli gadaxdisTanave myidvels eZleva malfu-
Webadi saqonlis sakuTrebis damadasturebeli serTifikati.

456
qonebis gayidvis Sedegad miRebuli SemosavliT pirvel
rigSi daifareba:
a) aRsrulebis safasuri da aRsrulebis xarji – aRs-
rulebis erovnuli biuros mier qonebis realizaciis SemTx-
vevaSi;
b) qonebis amoRebasTan da SenaxvasTan dakavSirebuli
xarjebi, xolo malfuWebadi saqonlis realizaciis Sedegad
miRebuli TanxebiT – agreTve mis realizaciasTan dakavSire-
buli Tanxebi;
g) gadasaxadis Tanxebi;
d) jarimisa da sauravis Tanxebi.
aRsrulebis erovnuli biuros mier qonebis, xolo saga-
dasaxado organos mier malfuWebadi saqonlis realizaciis
Sedegad miRebuli Tanxebi, garda aRsrulebis safasuris da
aRsrulebis xarjisa, iricxeba Semosavlebis samsaxuris sade-
pozito qveangariSze, saidanac igi iricxeba biujetis Semo-
sulobaTa Sesabamis saxazino kodebze gadasaxadis gadamxde-
lis aRiarebuli sagadasaxado davalianebis dafarvis mizniT.
qonebis gayidvis Sedegad miRebuli SemosavliT pirvel
rigSi dafaruli Tanxebis Semdeg darCenili saxsrebi 5 samu-
Sao dRis vadaSi ubrundeba gadasaxadis gadamxdels.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, aRiarebuli sagada-
saxado davalianebis farglebSi piris sabanko angariSebidan
(garda saanabro (vadiani) angariSisa) sainkaso davalebiT Camo-
weros gadasaxadis, sauravisa da jarimis Tanxebi da Caricxos
isini Sesabamis biujetSi.
sabanko angariSze sainkaso davalebis wardgenis Sesaxeb ga-
dawyvetileba formdeba sagadasaxado organos ufrosis/moadgi-
lis individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtiT.
piris sabanko angariSidan gadasaxadisa da sanqciis (maT
Soris, sabaJo sanqciis) Tanxis Camoweris Sesaxeb sagadasaxa-
do organos gadawyvetileba am pirs eleqtronulad egzavne-
ba.

457
sagadasaxado organos sainkaso davalebaSi mieTiTeba
piris saidentifikacio nomeri da Camosaweri Tanxis odenoba.
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis gazrdis an Sem-
cirebis SemTxvevaSi sagadasaxado organos ufleba aqvs, sa-
banko dawesebulebaSi wardgenil sainkaso davalebaSi gana-
xorcielos Tanxis Sesabamisi koreqtireba.
sainkaso davaleba gadasaxadis, sauravisa da jarimis Tanxe-
bis Sesabamis biujetSi Caricxvis Sesaxeb waredgineba im sabanko
dawesebulebas, romelSic gadasaxadis gadamxdels gaxsnili aqvs
sabanko angariSi.
Semosavlebis samsaxuris ufrosi uflebamosilia, miiRos
gadawyvetileba:
a) sainkaso davaleba ar gavrceldes im sabanko anga-
riSebze, sadac sajaro samarTlis iuridiuli piris – so-
cialuri momsaxurebis saagentos mier iricxeba saxelmwifo
biujetidan gamoyofili saxsrebi `saxelmwifo pensiis Sesa-
xeb~, ,,socialuri daxmarebis Sesaxeb~, `saxelmwifo kompen-
saciisa da saxelmwifo akademiuri stipendiis Sesaxeb” da
`saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT ga-
daadgilebul pirTa – devnilTa Sesaxeb~ saqarTvelos kano-
nis safuZvelze Sesabamis pirTa yovelTviuri fuladi uz-
runvelyofis mizniT;
b) fizikuri piris moTxovnis SemTxvevaSi, sainkaso da-
valeba gavrceldes, mis sabanko angariSze/angariSebze arsebu-
li Tanxidan, TveSi mxolod 300 laris odenobis zemoT arse-
bul fulad saxsrebze.
sabanko dawesebulebis uflebamosili piri adasturebs in-
dividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis da sainkaso
davalebebis miRebas sainkaso davalebebis aslebze xelmoweriT da
beWdis dasmiT, TariRisa da drois (saaTi, wuTi) miTiTebiT.
Semosavlebis samsaxursa da sabanko dawesebulebas So-
ris dadebuli xelSekrulebiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi,
sabanko dawesebuleba sainkaso davalebis miRebis Semdeg saga-
dasaxado organos eleqtronuli SetyobinebiT acnobebs misi

458
Sesrulebis SesaZleblobis Sesaxeb da sagadasaxado organo-
dan miRebuli sapasuxo Setyobinebis mixedviT srulad an na-
wilobriv asrulebs sainkaso davalebas, ris Sesaxebac acno-
bebs sagadasaxado organos, xelSekrulebiT gansazRvruli
wesisa da pirobebis Sesabamisad.
sabanko dawesebuleba valdebulia, upirobod Seasrulos sa-
gadasaxado organos sainkaso davaleba.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, mosamarTlis brZane-
bis gareSe ganaxorcielos gadasaxadis gadamxdelis/sxva val-
debuli piris salarodan (naRdi fulis Senaxvis adgilidan)
naRdi fulis amoReba aRiarebuli sagadasaxado davalianebis
dasafaravad aucilebeli odenobiT Tu arasakmarisia sabanko
angariSze sainkaso davalebis wardgeniT amoRebuli Tanxebi.
sagadasaxado organos uflebamosili piri, gadasaxadis ga-
damxdels an/da mis warmomadgenels individualuri administraci-
ul-samarTlebrivi aqtis Cabarebis Semdeg aZlevs winadadebas neba-
yoflobiT warmoadginos masTan arsebuli naRdi fuladi saxsrebi.
arsebuli fulis odenobis realobis dadgenis mizniT saga-
dasaxado organos warmomadgeneli uflebamosilia mosTxovos ga-
dasaxadis gadamxdels an/da mis warmomadgenels sabuRaltro aR-
ricxvis maCveneblebis warmodgena, aseve Sesabamisi werilobiTi
ganmarteba fuladi saxsrebis warmomavlobis Sesaxeb.
gadasaxadis gadamxdelis an/da misi warmomadgenlis mier
naRdi fulis sagadasaxado davalianebis moculobis farglebSi
arasrulad warmodgenis an nebayofilobiT warmoudgenlobis Sem-
TxvevaSi, sagadasaxado organos warmomadgeneli uflebamosilia,
uSualod daaTvalieros saTavsebi da amoiRos naRdi fuli.
salarodan naRdi fulis amoReba moicavs seifis, karadis,
ujris da yvela sxva msgavsi saTavsis daTvalierebas (garda fizi-
kuri piris sacxovrebeli binisa) da fuladi saxsrebis amoRebas.
amoRebuli naRdi fulis raodenoba ganisazRvrებa sagadasa-
xado organos uflebamosili piris mier gadasaxadis gadamxdelis
an/da misi warmomadgenlis da damswreebis (maTi arsebobis SemTxve-
vaSi) TandaswrebiT.

459
sagadasaxado organos warmomadgeneli uflebamosilia, naR-
di fulis saxiT amoiRos rogorc erovnuli, aseve ucxouri valu-
ta.
salarodan naRdi fulis amoRebisTanave sagadasaxado orga-
nos warmomadgeneli adgens oqms “salarodan naRdi fulis amoRe-
bis Sesaxeb”.
Tu sagadasaxado organos brZanebiT gansazRvrul periodSi
srulad ver ganxorcielda sagadasaxado davalianebis gadaxdevi-
nebis uzrunvelyofa, naRdi fulis amoReba axali individualuri
administraciul-samarTlebrivi aqtis safuZvelze, SesaZlebelia,
gagrZeldes aRiarebuli sagadasaxado davalianebis srulad da-
farvamde.
salarodan amoRebuli naRdi fuli biujetSi Caricxvis miz-
niT, imave dRes unda iqnas Setanili sabanko dawesebulebaSi gada-
saxadis gadamxdelis angariSsworebis angariSze, saidanac sainka-
so davalebis meSveobiT uzrunvelyofili iqneba gadasaxadis, sau-
ravisa da jarimis Tanxebis Camowera da maTi Sesabamis biujetSi Ca-
ricxva.
Tu imave dRes fulis Setana sabanko dawesebulebaSi SeuZ-
lebelia, igi Setanil unda iqnas momdevno samuSao dRes.
fulis Setana sabanko dawesebulebaSi xorcieldeba gadasa-
xadis gadamxdelis an/da misi warmomadgenlis mier sagadasaxado
organos uflebamosili piris TandaswrebiT
am RonisZiebis ganxorcieleba fizikuri piris sacxovre-
bel binaSi dauSvebelia mosamarTlis brZanebis gareSe.
Tu sasamarTlo daadgens, rom praqtikulad SeuZlebelia
gadasaxadis gadamxdelis gansxvaveba sxva pirisgan da es piri
gamoyenebulia gadasaxadis gadaxdevinebis uzrunvelyofis Ro-
nisZiebebisTvis Tavis aridebis mizniT, iTvleba, rom aRniSnu-
li pirebi arian erTimeoris crumagieri pirebi.
gadasaxadis gadamxdelis aRiarebuli sagadasaxado dava-
lianebis gadaxdevinebis mizniT, sagadasaxado organos ufleba

460
aqvs, crumagieri piris mimarT ganaxorcielos sagadasaxado
davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis RonisZiebebi.
m a g a l i T i:
vTqvaT, kompania, romelsac aqvs soliduri sagadasaxado dava-
lianeba da sakmarisi qoneba, sagadasaxado davalianebisagan Ta-
vis aridebis mizniT, formalurad, dabali fasiT sxva Z pirze
gaasxvisebs am qonebas da gamoacxadebs sakuTari kompaniis
likvidacias. Tu sagadasaxado organos sakmarisi safuZveli
gauCnda imis dasamtkiceblad, rom es pirebi erTmaneTis cru-
magieri pirebi arian, man saTanado sarCeliT unda mimarTos
sasamarTlos da Tu sasamarTlom daadgina maTi crumagieroba,
sagadasaxado organos ufleba eqneba sxva Z piris mimarT gaa-
taros sagadasaxado valdebulebis Sesrulebis uzrunvelyo-
fis RonisZiebebi.
Tu piri iRebs Semosavals qonebidan, romelic mas ofici-
alurad ar ekuTvnis (Semosavlis beneficiuri mflobeli), da
am Semosavalze dawesebuli gadasaxadebisagan Tavis aridebis
mizniT iyenebs fiqtiur pirs an pirebs, sagadasaxado organos
ufleba aqvs, nebismieri aseTi piris sagadasaxado davalianebis
gadaxdevineba uzrunvelyos solidarulad maTi qonebidan.
am SemTxvevaSi gadasaxadebisagan Tavis aridebis mizniT Se-
mosavals piri unda iRebdes iseTi meore pirisagan, romelic
Tavis mxriv kanoniT gaTavisuflebuli iqneba gadasaxadebisagan,
winaaRmdeg SemTxvevaSi azrs kargavs qonebis sxvisTvis forma-
lurad gadacema, radgan Semosavlis formaluri mimRebi mainc
daibegreba. magaliTad, giorgim Tavisi aqciebi formalurad ga-
dasca martoxela dedas, romlis wliuri Semosavali 3000
laris farglebSi ar ibegreba.
gadasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado davalianebis
Sesrulebis uzrunvelyofis saSualebebia:
a) Tavdeboba;
b) sabanko garantia;
g) dazRvevis polisi.

461
saqarTvelos finansTa ministrs ufleba aqvs, importis an
eqsportis gadasaxdelebis gadaxdis uzrunvelyofis mizniT
gansazRvros garantiis sxva saxeebi.
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis ga-
davadebis, aseve, sagadasaxado davis periodSi piris sagadasa-
xado davalianebis uzrunvelsayofad Tavdebobis xelSekrule-
bis gaformebis mizanSewonilobas, gansazRvravs sagadasaxado
organo.
Tavdebobis xelSekrulebiT Tavdebi solidarulad kisru-
lobs valdebulebas, sruli moculobiT dafaros gadasaxadis
gadamxdelis aRiarebuli sagadasaxado davalianeba, Tu gadasa-
xadis gadamxdeli dadgenil vadaSi ar gadaixdis gadasaxadis
kuTvnil Tanxas da Sesabamis sanqcias. Tavdeboba formdeba
Tavdebsa da sagadasaxado organos Soris dadebuli xelSekru-
lebiT.
Tavdebi SeiZleba iyos rogorc iuridiuli, ise fizikuri
piri. erTi da imave valdebulebis Tavdebi SeiZleba iyos ram-
denime piri. aseT SemTxvevaSi isini pasuxs ageben, rogorc so-
lidaruli movaleebi, maSinac ki, Tu maT Tavdeboba erTobli-
vad ar ukisriaT.
Tavdebis mier Tavisi movaleobebis Seusruleblobis Sem-
TxvevaSi sagadasaxado organos ufleba aqvs, mosTxovos Tav-
debobis xelSekrulebis nebismier monawiles gadasaxadis kuT-
vnili Tanxisa da Sesabamisi sanqciis gadaxda da gadaxdevine-
bis mizniT gamoiyenos sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebu-
li sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyofis
RonisZiebebi.
sabanko garantiis ZaliT sabanko dawesebuleba (garanti)
gadasaxadis gadamxdelis TxovniT kisrulobs werilobiT val-
debulebas, rom nakisri valdebulebis farglebSi sagadasaxado
organos werilobiTi mimarTvis safuZvelze dafaravs gadasaxa-
dis gadamxdelis sagadasaxado davalianebas.
ar SeiZleba sabanko garantia garantma ukan gamoiTxovos.

462
garantis mier Tavisi movaleobebis Seusruleblobis Sem-
TxvevaSi sagadasaxado organos ufleba aqvs, mosTxovos saban-
ko garantiis xelSekrulebis nebismier monawiles gadasaxadis
kuTvnili Tanxisa da Sesabamisi sanqciis gadaxda da gadaxdevi-
nebis mizniT gamoiyenos sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswine-
buli sagadasaxado davalianebis gadaxdevinebis uzrunvelyo-
fis RonisZiebebi.
dadgenil vadaSi gadasaxadis gadauxdelobis SemTxvevaSi
sagadasaxado organos ufleba aqvs, sasamarTlos gadawyveti-
lebis gareSe mosTxovos pirs wardgenili garantiis Sesru-
leba.
sagadasaxado davalianeba saqarTvelos finansTa ministris
mier dadgenili wesiT Camoiwereba:
a) Tu dadgenilia, rom pirs ar aqvs qoneba an/da aqti-
vebi;
b) piris gardacvalebis an ugzo-ukvlod dakargvis
SemTxvevebSi;
g) Tu pirs ar ganuxorcielebia sagadasaxado angariS-
geba bolo 6 kalendaruli wlis ganmavlobaSi da saqarTve-
los kanonmdebloba aRar iTvaliswinebs mis samarTlebriv
formas;
d) sabiujeto organizaciis likvidaciis SemTxvevaSi;
e) Tu iuridiuli piri saqarTvelos kanonmdeblobiT
dadgenili wesiT amoiSala mewarmeTa da arasamewarmeo (arako-
merciul) iuridiul pirTa reestridan da moqalaqeTa poli-
tikuri gaerTianebebis (partiebis) reestridan;
v) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakma-
yofilebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebul
SemTxvevaSi, rodesac kerZo samarTlis samewarmeo iuridiuli
piris gadaxdisuunarobis masis erTiani qonebrivi kompleqsis
saxiT SemZeni (SemZenebi) registrirdeba (registrirdebian) am
sawarmos erTaderT partniorad (partniorebad).
zemoT aRniSnuli SemTxvevebis garda, sabiujeto organi-
zacias sagadasaxado davalianeba saqarTvelos mTavrobis mier

463
dadgenili wesiT SeiZleba Camoeweros saqarTvelos mTavrobis
gadawyvetilebiT.
Tu piri, romelsac Camoewera sagadasaxado davalianeba,
agrZelebs ekonomikur saqmianobas, mis mimarT ganaxldeba adre
Camowerili sagadasaxado valdebulebis daricxva an/da sanqci-
is dakisreba.
sagadasaxdo davalianebis Camoweris sakiTxs ganixilavs
uflebamosili sagadasaxado organo, romelic sagadasaxado
davalianebis Camoweris mizanSewonilobis Sesaxeb amzadebs
daskvnas.
daskvnis mosamzadeblad Seswavlili unda iqnes gadasaxa-
dis gadamxdelis Sesaxeb Semdegi saxis informacia:
a) Tu dadgenilia, rom pirs ar gaaCnia qoneba an/da aq-
tivebi:
a.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
a.b) amonaweri samewarmeo reestridan;
a.g) amonaweri maregistrirebeli organoebidan piris qo-
nebrivi mdgomareobis Sesaxeb;
a.d) piris mimarT gatarebuli sagadasaxado davalianebis
gadaxdevinebis uzrunvelyofis RonisZiebebis Sesaxeb;
a.e) sxva mtkicebulebebi, riTac dasturdeba, rom pirs ar
gaaCnia qoneba da aqtivebi.
b) piris gardacvalebisas memkvidris ararsebobis an mem-
kvidris mier samkvidros miRebaze uaris Tqmis SemTxvevaSi an
Tu gardacvlili piris sagadasaxado davalianebis moculoba
aRemateba memkvidreobiT miRebuli qonebis Rirebulebas:
b.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
b.b) piris gardacvalebis Sesaxeb;
b.g) gardacvlili piris memkvidris arsebobisas, samkvid-
ro mowmobis miRebis Sesaxeb;
b.d) gardacvlili piris memkvidris arsebobisas, sagada-
saxado organos Setyobineba gardacvlili piris sagadasaxado
davalianebis Taobaze;
b.e) gardacvlili piris memkvidris (memkvidreebis) arar-

464
sebobis an memkvidris mier samkvidros miRebaze uaris Tqmis
Sesaxeb;
b.v) sagadasaxado organos an/da auditoris daskvna gar-
dacvlili piris qonebis Rirebulebis Sesaxeb.
g) sasamarTlos mier ugzo-ukvlod dakargulad piris
aRiarebis an mxardaWeris mimRebad piris cnobis SemTxvevaSi:
g.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
g.b) ugzo-ukvlod dakargulad an mxardaWeris mimRebad
piris cnobis dadasturebis Sesaxeb;
g.g) meurveobis, mzrunvelobis an mxardamWerad cnobis
uflebamosilebis dadasturebis Sesaxeb;
g.d) sagadasaxado organos Setyobineba ugzo-ukvlod da-
karguli an mxardaWeris mimRebi piris sagadasaxado davalia-
nebis dafarvis Sesaxeb;
g.e) sagadasaxado organos an/da auditis daskvna ugzo-
ukvlod dakarguli an mxardaWeris mimRebad cnobili piris
qonebis Rirebulebis Sesaxeb.
d) Tu saqarTvelos kanonmdebloba aRar iTvaliswinebs
piris samarTlebriv formas, amasTanave, am pirs ar ganuxor-
cielebia sagadasaxado angariSgeba (deklaraciebis an/da gaan-
gariSebebis wardgena) Sesruleba bolo 6 kalendaruli wlis
ganmavlobaSi:
d.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
d.b) piris samarTlebrivi formis, saxelmwifo registra-
ciisa an/da sagadasaxado aRricxvis Sesaxeb;
d.g) piris mier sagadasaxado angariSgebis (deklaraciebisa
an/da gaangariSebebis wardgena) bolo 6 kalendaruli wlis
ganmavlobaSi ganuxorcieleblobis Taobaze.
e) sabiujeto organizaciis likvidaciis SemTxvevaSi:
e.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
e.b) piris saxelmwifo registraciisa da sagadasaxado aR-
ricxvis Sesaxeb;
e.g) sabiujeto organizaciis likvidaciis Taobaze uf-
lebamosili organos mier miRebuli gadawyvetilebis (dedani

465
an saTanado wesiT damowmebuli asli) Sesaxeb.
v) Tu iuridiuli piri kanonmdeblobiT dadgenili wesiT
amoiSala mewarmeTa da arasamewarmeo (arakomerciul) iuri-
diul pirTa reestridan:
v.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
v.b) uflebamosili organos gadawyvetileba (dedani an sa-
Tanado wesiT damowmebuli asli) iuridiuli piris likvida-
ciis Sesaxeb;
v.g) piris mewarmeTa da arasamewarmeo (arakomerciul)
iuridiul pirTa reestridan amoSlis Sesaxeb.
z) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dakmayo-
filebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebul
SemTxvevaSi, rodesac qoneba moqmedi sawarmos saxiT gaiyida
da SemZeni (SemZenebi) registrirdeba am sawarmos partniorad:
z.a) sagadasaxado davalianebis Sesaxeb;
z.b) piris samarTlebrivi formis, saxelmwifo regist-
raciisa da sagadasaxado aRricxvis Sesaxeb;
z.g) `reabilitaciisa da kreditorTa koleqtiuri dak-
mayofilebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 106-e muxlis me-4
punqtiT gaTvaliswinebuli SemTxvevis Sesaxeb.
sagadasaxado davalianebis Camoweris Sesaxeb uflebamo-
sili sagadasaxado organos mier momzadebuli dadebiTi daskv-
nis safuZvelze, sagadasaxado davalianebis Camoweris Sesaxeb
gadawyvetilebas iRebs Semosavlebis samsaxuris ufrosi, rome-
lic gamoscems individualur administraciul - samarTlebriv
aqts (brZanebas) sagadasaxado davalianebis Camoweris Sesaxeb.
sagadasaxado davalianeba Camowerilad iTvleba Semosav-
lebis samsaxuris ufrosis individualur administraciul-
samarTlebriv aqtSi (brZanebaSi) miTiTebuli TariRidan.
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis dafarva xorciel-
deba Semdegi TanamimdevrobiT:
a) gadasaxadis Tanxa;
b) jarima;
g) sauravi.

466
sagadasaxado davis periodSi gadasaxadis gadamxdelis
sagadasaxado davalianebis uzrunvelsayofad SesaZlebelia, ga-
moyenebul iqnas qonebaze an/da sabanko angariSebze yadaRis da-
deba. sadavo sagadasaxado davalianeba aris piris mimarT da-
ricxuli gadasaxadis an/da sanqciis (maT Soris, sabaJo sanq-
ciis) Tanxa, romelic aRiarebuli ar aris da sagadasaxado
kodeqsiT dadgenili wesiT aris gasaCivrebuli.
aRniSnuli RonisZiebebi ar gamoiyeneba da ukve gamoyene-
buli uqmdeba, Tu:
a) sagadasaxado davis periodSi piris sagadasaxado da-
valianebis uzrunvelsayofad sagadasaxado kodeqsis moTxovne-
bis Sesabamisad gaformebulia Tavdebobis xelSekruleba, war-
dgenilia sabanko garantia an dazRvevis polisi;
b) sagadasaxado giravnobiT/ipoTekiT datvirTulia pi-
ris qoneba, romlis Rirebuleba uzrunvelyofs sadavo sagada-
saxado davalianebis gadaxdevinebas.
sadavo sagadasaxado davalianebis gadaxdis valdebule-
ba SeCerebulad iTvleba sagadasaxado davis dawyebis dRidan
mis dasrulebamde.
sagadasaxado davis periodSi sagadasaxado davalianebis
uzrunvelsayofad dawyebuli yvela RonisZieba da wardgenili
uzrunvelyofis saSualeba gauqmebulad iTvleba, Tu dava ga-
dasaxadis gadamxdelis sasargeblod gadawyda.

467
Tavi XIX
sagadasaxado kontroli

gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado kontrols axor-


cielebs mxolod sagadasaxado organo.
sagadasaxado kontrolis procedurebma gonivrul farg-
lebSi ar unda daarRvios piris saqmianobis Cveuli ritmi da
ar unda gaaCeros misi saqmianoba.
sagadasaxado organos uflebamosili piri valdebulia,
gadasaxadis gadamxdels warudginos Tavisi piradobis dama-
dasturebeli (samsaxurebrivi) mowmoba da sagadasaxado or-
ganos uflebamosili piris individualuri administraciul-
samarTlebrivi aqti kontrolis ganxorcielebis Taobaze.
gadasaxadis gadamxdelis mier, individualuri adminis-
traciul-samarTlebrivi aqtis miRebaze uaris gacxadebis
SemTxvevaSi, warmdgeni piri individualur administraciul-
samarTlebriv aqtze akeTebs Sesabamis aRniSvnas. aseT Sem-
TxvevaSi individualuri administraciul-samarTlebrivi aqti
Cabarebulad iTvleba.
individualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis ga-
mocema da gadasaxadis gadamxdelisTvis wardgena dadgenili
wesiT SesaZlebelia ganxorcieldes eleqtronuli formiT.
sagadasaxado kontrolis saxeebia mimdinare kontroli
da sagadasaxado Semowmeba.
sagadasaxado kontroli xorcieldeba mosamarTlis brZa-
nebis gareSe.
mosamarTlis brZanebis gareSe akrZalulia piris saqmia-
nobis ukve Semowmebuli sakiTxis imave periodis xelaxali
Semowmeba, garda im sakiTxebisa, romelTa mixedviTac piri
ukve Semowmebul periodze Sesworebul sagadasaxado dekla-
racias waradgens.
m a g a l i T i:
Tu sagadasaxado organom gadasaxadis gadamxdelTan dRg-
sTan dakavSirebiT Seamowma 2022 wlis seqtembris angariSge-

468
ba, es ar niSnavs, rom momavalSi mas ar eqneba ufleba, mosa-
marTlis brZanebis gareSe Seamowmos imave 2022 wlis seqtem-
bris angariSgeba saSemosavlo an mogebis gadasaxadebTan da-
kavSirebiT. garda amisa, Tu gadasaxadis gadamxdeli imave pe-
riodze waradgens dRg-s dazustebul (Sesworebul) dekla-
racias, sagadasaxado inspeqcias ufleba eZleva, mosamarTlis
brZanebis gareSe Seamowmos imave periodis angariSgeba.
saWiroebis SemTxvevaSi, sagadasaxado kontrolis konkre-
tuli moqmedebis ganxorcielebis mizniT SesaZlebelia, mow-
veul iqnas specialisti/eqsperti (specialisti, eqsperti
aris piri, romelsac aqvs specialuri codna da romelic mo-
iwveva specialuri gamokvlevebis Catarebis mizniT, auditi-
saTvis saWiro garemoebaTa Sesaxeb saTanado aqtis Sesadge-
nad).
gadasaxadis gadamxdelis iniciativiT sagadasaxado Se-
mowmebis Catarebisas sagadasaxado kontroli xorcieldeba
mosamarTlis brZanebis gareSe.
piris saqmianobis mimdinare kontrolis procedurebi
xorcieldeba winaswari Setyobinebis gareSe, sagadasaxado
organos uflebamosili piris brZanebis safuZvelze.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, mimdinare kontrolis
procedurebis dafiqsirebis mizniT gamoiyenos teqnikuri sa-
Sualebebi.
mimdinare kontrolis procedura SesaZlebelia Catardes,
rogorc damoukidebeli procedura, aseve sagadasaxado kontro-
lis sxva procedurebTan erTad.
mimdinare kontrolis Catareba moicavs sam etaps:
a) momzadeba;
b) Catareba;
g) Sedegebis gaformeba da Sejameba.
mimdinare kontrolis procedurebis momzadeba moicavs ga-
dasaxadis gadamxdelis obieqtis Sesaxeb saTanado monacemebis
Segrovebas da maT winaswar gacnobas.

469
Seiswavleba mimdinare kontrolis procedurebiTa da ga-
sul periodSi gadasaxadis gadamxdelis mier dafiqsirebul mo-
nacemTa Soris SesaZlo arsebiTi sxvaobis gamomwvevi subieqturi
Tu obieqturi garemoebebi, kerZod:
a) Sesaswavli obieqtis gasuli periodis saSualo dRiuri
brunvebis winaswari analizi;
b) masalebiT da energoresursebiT araritmuli uzrun-
velyofa;
g) gasaRebis bazris sezonuri xasiaTi;
d) samuSao reJimis Secvla;
e) saqonlis/momsaxurebis fasebis cvlileba;
v) ekonomikuri saqmianobis profilis Secvla;
z) gasul periodebSi dafiqsirebuli TanamSromelTa rao-
denoba;
T) sagadasaxado organos mier gamovlenili samarTaldar-
Rvevebi;
i) sxva saTanado informacia.
piris saqmianobis mimdinare kontroli xorcieldeba am
piris samuSao saaTebSi an/da faqtobrivi muSaobis dros.
piri uflebamosilia daeswros mis mimarT ganxorciele-
bul mimdinare kontrolis procedurebs.
mimdinare kontrolis procedurebis Sedegebis Sesaxeb
dgeba oqmi, romelsac xels aweren mimdinare kontrolis proce-
durebis ganmaxorcielebeli sagadasaxado organos uflebamosi-
li piri da gadasaxadis gadamxdeli/misi warmomadgeneli, agreT-
ve procedurebSi monawile sxva piri, romlebsac ufleba aqvT
oqmis SeniSvnis grafaSi daafiqsiron gamovlenili gansakuTrebu-
li faqtebi da garemoebebi.
piris mier oqmze xelis moweraze uaris Tqmis SemTxvevaSi,
oqmSi keTdeba Sesabamisi Canaweri.
oqmi dgeba or egzemplarad. erTi egzemplari waredgineba ga-
dasaxadis gadamxdels/mis warmomadgenels, xolo meore – rCeba
sagadasaxado organos uflebamosil pirs.

470
gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, warudginos sagadasa-
xado organos mtkicebulebebi, xolo sagadasaxado organo sakma-
risi safuZvlis arsebobisas valdebuleba aqvs, gaiTvaliswinos
warmodgenili mtkicebulebebi.
mimdinare kontrolis procedurebis ganxorcielebis dros,
samarTaldarRvevis gamovlenis SemTxvevaSi, sagadasaxado orga-
nos uflebamosili piri kompetenciis farglebSi adgens oqms Se-
sabamisi samarTaldarRvevis Sesaxeb.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, ganaxorcielos gada-
saxadis gadamxdelis ekonomikur saqmianobaze dakvirveba da
qronometraJis Catarebis gziT am saqmianobis gamokvleva.
qronometraJis mizania sagadasaxado organoebma daadginon
drois garkveul periodSi gadasaxadis gadamxdelis mier:
a) miRebuli an/da misaRebi Semosavlebis odenoba;
b) saqonlis/momsaxurebis miwodebis moculoba;
g) daqiravebul fizikur pirTa raodenoba.
qronometraJi tardeba dRe-Ramis ganmavlobaSi gadasaxa-
dis gadamxdelis mier warmoebuli an/da miwodebuli saqon-
lis/momsaxurebis moculobis Sesaxeb uwyveti Canawerebis
warmoebiT. saWiroebis SemTxvevaSi sagadasaxado organos uf-
lebamosil pirs ufleba aqvs, daayenos mricxvelebi da sxva
teqnikuri saSualebebi da qronometraJis Catarebis yoveli
dRis bolos ganaxorcielos maTi monacemebis registracia.
qronometraJi tardeba aranakleb 7 dRis ganmavlobaSi.
QronometraJis dawyebisa da dasrulebis vadebi ganisazRvreba
konkretuli kalendaruli TariRiT an/da kontrols daqvem-
debarebuli operaciis Sesrulebis vadiT.
sagadasaxado organos uflebamosili piri valdebulia,
qronometraJis ganxorcielebamde gadasaxadis gadamxdels wa-
rudginos Tavisi piradobis damadasturebeli (samsaxurebrivi)
mowmoba da sagadasaxado organos ufrosis an moadgilis indi-
vidualuri administraciul-samarTlebrivi aqti qronometra-
Jis Catarebis Taobaze, ris Semdegac ufleba aqvs, gadasaxadis ga-

471
damxdelisgan cnobis saxiT miiRos informacia ekonomikuri saq-
mianobisaTvis gankuTvnili adgilebis mdebareobis, farTis
mflobelis, agreTve sakontrolo-salaro aparatebis, mricxve-
lebis an sxva teqnikuri saSualebebis ganTavsebis adgilebis Se-
saxeb, aseve sxva informacia, romelic saWiroa qronometraJis
proceduris ganxorcielebisaTvis.
qronometraJis Catarebis dReebs Soris intervals gansaz-
Rvravs sagadasaxado organo.
saWiroebis SemTxvevaSi, qronometraJis mimdinareobis peri-
odSi, obieqtis samuSao dRis dasrulebis Semdeg, obieqtis ara-
samuSao dros sagadasaxado organos ufleba aqvs daluqos qro-
nometraJis Catarebis obieqti an/da obieqtze arsebuli saTavso-
ebi.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, ekonomikuri saqmianobis
ganmaxorcielebeli gadasaxadis gadamxdelis ekonomikuri saqmi-
anobis adgilze uflebamosili piris/pirebis 6 Tvemde vadiT
mimagrebiT ganaxorcielos sagadasaxado monitoringi da mopove-
buli informacia gamoiyenos sagadasaxado Semowmebisas piris sa-
gadasaxado valdebulebis gansazRvris mizniT.
sagadasaxado monitoringis mizania gadasaxadis gadamxde-
lis mier ekonomikur saqmianobaSi gamoyenebuli ZiriTadi saxis
sasaqonlo-materialuri faseulobis SeZenis, gaxarjvis, dana-
kargebis, agreTve mza produqciis (saxeobebis mixedviT) miwode-
bis damoukidebeli raodenobrivi aRricxva da aseTi aRricxvis
Sesaxeb monacemebis mopoveba an/da dabegvris obieqtis an masTan
dakavSirebuli informaciis dafarvis/damalvis SesaZlo riske-
bis gamovlena.
sagadasaxado monitoringi SeiZleba ganxorcieldes 6 Tvem-
de vadiT. sagadasaxado monitoringis 6 Tveze metxans gagrZeleba
SesaZlebelia Semosavlebis samsaxuris ufrosTan SeTanxmebiT.
sagadasaxado monitoringi xorcieldeba gadasaxadis gadam-
xdelis ekonomikuri saqmianobis konkretul obieqtze an/da obi-
eqtis gareT (Tu sagadasaxado monitorings daqvemdebarebuli

472
operacia ar xorcieldeba gadasaxadis gadamxdelis ekonomikuri
saqmianobis konkretul obieqtze).
sagadasaxado monitoringis ganxorcielebisas SeiZleba ga-
moyenebul iqnas monacemTa aRricxvisa da Canawerebis ganxorcie-
lebis teqnikuri saSualebebi (mag., mricxveli meqanizmebi, video-
dakvirvebis sistema da sxva).
sagadasaxado monitoringi SeiZleba ganxorcieldes gadasa-
xadis gadamxdelis ekonomikuri saqmianobis erT an met obieqtze.
saqonlis/momsaxurebis sakontrolo Sesyidvis mizania gada-
saxadis gadamxdelis mier:
a) saqonlis miwodebiT an/da momsaxurebis gaweviT miRebuli
Semosavlebis realuri moculobis dadgena;
b) saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvris sisworis kon-
trolis mizniT saqonlis realuri sarealizacio fasis gansaz-
Rvris aucilebloba;
g) saqarTvelos kanonmdeblobis darRvevis faqtis gamovlena
(maT Soris: momxmareblebTan naRdi fuliT angariSsworebisas sa-
kontrolo-salaro aparatebis gamoyenebis wesebis darRveva; sa-
qarTvelos teritoriaze erovnuli valutis gamoyenebis wesebis
darRvevis gamovlena; sagadasaxado organoSi gadasaxdis gadam-
xdelad aRricxvis wesis darRvevis faqtis dadgena da sxv.).
sakontrolo Sesyidvisas gadaxdis saSualebad gamoiyeneba
erovnuli valuta. im SemTxvevaSi, rodesac realuri Semosavle-
bis dadgenasTan erTad, sakontrolo Sesyidvis mizania samarTal-
darRvevis (saqarTvelos teritoriaze erovnuli valutis gamo-
yenebis wesebis darRvevis) gamovlena daSvebulia ucxouri valu-
tis gamoyeneba.
sagadasaxado organos mier winaswar unda ganisazRvros sa-
kontrolo Sesyidvis ganxorcielebisTvis savaraudod saWiro
fuladi saxsrebis odenoba da misi dafinansebis wyaro.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, ganaxorcielos gada-
saxadis gadamxdelisagan saqonlis/momsaxurebis sakontrolo
Sesyidva an/da daadginos saqonlis/momsaxurebis fasi sakon-

473
trolo Sesyidvis SeTavazebiT an/da saqarTvelos sagadasaxa-
do kanonmdeblobis darRvevis faqtis gamovlenis mizniT ga-
dasaxadis gadamxdels SesaZenad SesTavazos saqoneli/momsa-
xureba.
sakontrolo Sesyidvis ganxorcielebisas SesaZlebelia
proceduris ganxorcieleba Sewydes SeTavazebiT, Tu am etapze
saqonlis/momsaxurebis fasi dadgenilia an/da mopovebulia Sesa-
bamisi mtkicebulebebi.
sakontrolo Sesyidva SeiZleba dasruldes SeTavazebiT,
Tu:
a) miRebulia be (avansi);
b) gamowerilia angariSi, sagadasaxado angariSfaqtura an
sasaqonlo zednadebi;
g) gaformebulia xelSekruleba an sxva dokumenti saqon-
lis ganvadebiT, nasyidobiT an sxva saxiT gasxvisebis Sesaxeb;
d) proceduris ganxorcielebaze uflebamosili piris Tan-
daswrebiT ganxorcielda sxva pirisaTvis saqonlis/momsaxure-
bis miwodeba (fasis dafiqsirebiT) da SesaZlebelia am faqtze oq-
mis Sedgena saTanado formiT.
sagadasaxado organos uflebamosili piri sakontrolo
Sesyidvis an/da sakontrolo Sesyidvis SeTavazebis procedu-
ris ganxorcielebisas SesaZlebelia, gamovides, rogorc
fsevdomomxmarebeli. sagadasaxado organos ufrosi ufleba-
mosilia am mizniT mimdinare kontrolis ganmaxorcielebel
pirze gasces fsevdodokumentebi.
sagadasaxado organos ufleba aqvs, gadasaxadis gadamxde-
lisagan saqonlis/momsaxurebis sakontrolo Sesyidvis an/da
sakontrolo Sesyidvis SeTavazebis proceduris ganxorcie-
lebisas mosamarTlis brZanebis gareSe gamoiyenos procedu-
ris dafiqsirebis teqnikuri saSualebebi.
Tu sakontrolo SesyidviT Sesyiduli saqoneli ar to-
vebs savaWro obieqtis teritorias da misi saxe da SefuTva
ar dazianebula, maSin sakontrolo Sesyidvis oqmis safuZ-

474
velze operacia eqvemdebareba gauqmebas (Sesyiduli saqoneli
ubrundeba gamyidvels, xolo gadaxdili fuli – myidvels).
sagadasaxado organos uflebamosil pirebs ufleba aqvT,
sasamarTlos gadawyvetilebis gareSe, saqarTvelos finansTa
ministris mier dadgenili wesiT ganaxorcielon sakontro-
lo-salaro aparatebis gamoyenebis wesebis dacvis kontroli.
ekonomikuri saqmianobis ganmaxorcielebeli piris mier
saqonlis/momsaxurebis miwodebis dros momxmareblebTan naR-
di fuliT angariSsworebisas Sesabamisi monacemebi aRiricxe-
ba sakontrolo-salaro aparatis gamoyenebiT. momxmareblad
CaiTvleba piri, romelic naRdi fuliT axorcielebs anga-
riSsworebas misTvis miwodebul an misawodebel saqonelze
an momsaxurebaze.
m a g a l i T i:
fizikuri piri daregistrirebulia individualur mewarmed,
romelic eweva mTargmnelobiT momsaxurebas. igi momsaxurebis
safasurs Rebulobs naRdi fuliT.
mocemul pirobebSi: mTargmnelobiTi momsaxurebidan naR-
di fuliT Semosavlis miRebisas, igi valdebulia gamoiyenos
sakontrolo-salaro aparati.
sakontrolo salaro aparati (ssa) aris fiskaluri mex-
sierebisa da Sesabamisi programuli uzrunvelyofis mqone,
rogorc damoukideblad momuSave, ise programul-teqnikur
kompleqsSi CarTuli eleqtronuli mowyobiloba, romelic ga-
miznulia momxmareblebis mier naRdi fuliT ganxorcielebeli
gadaxdebis Sesaxeb monacemebis registraciisaTvis, Senaxvisa
da Sesabamisi angariSgebiTi dokumentebis formirebisaTvis.
sakontrolo-salaro aparats gaaCnia oTxi ZiriTadi funqcia:
➢ fiskaluri funqcia, rac vlindeba imaSi, rom misi meSveo-
biT sagadasaxado organoebi axdenen gadasaxadis gadamxde-
lis mxridan sagadasaxado valdebulebebis jerovnad Ses-
rulebis mdgomareobis Semowmebas;
➢ misi meSveobiT gadasaxadis gadamxdeli uzrunvelyofs
naRdi fuliT ganxorcielebuli gadaxdebis aRricxvas

475
(romelic warmoadgens misi sagadasaxado da sabuRaltro
aRricxva-angariSgebis warmoebis aucilebel komponents)
da amasTan akontrolebs sakuTari TanamSromlebis (mola-
re-operatorebis) mxridan maTze dakisrebuli funqciebis
keTilsindisierad Sesrulebis moments;
➢ momxmareblis uflebebis dacva, rac vlindeba imaSi, rom
gamyidvelis mier masze gacemuli salaros qviTari warmo-
adgens rogorc maT Soris yidva-gayidvis zepiri xelSek-
rulebis damadasturebel dokuments, aseve im ZiriTad sa-
marTlebriv dokuments, romlis safuZvelzec, myidvels
fizikuri kanonmdeblobiT dadgenili wesiT da vadebSi
SeuZlia, mosTxovos gamyidvels masTan SeZenili saqonlis
ukan daubruneba an Secvla;
➢ xarjis gawevis (mag. samivlinebo, warmomadgenlobiTi da
a.S.) faqtis dadastureba.
sakontrolo-salaro aparatebis gamoyenebis valdebu-
lebisagan Tavisufldeba:
a) piri momxmarebelTan angariSsworebis im nawilSi,
sadac:
a.a) gamoiyeneba naRdi fuliT angariSsworebis faqtis
damadasturebeli, saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili
wesiT damtkicebuli mkacri aRricxvis dokumenti;
a.b) saqonlis miwodebisaTvis an/da momsaxurebis gawe-
visaTvis gamoiwereba sagadasaxado angariSfaqtura;
b) fizikuri piri, romelic ar iyenebs daqiravebul
pirTa Sromas da axdens pirad an saojaxo meurneobaSi miRe-
buli soflis meurneobis produqciis an misgan warmoebuli
(gadamuSavebuli) saqonlis realizacias, – saqmianobis am na-
wilSi;
aRniSnul pirTa kategoriis qveS moiazrebian is fizi-
kuri pirebi, romlebic ar iyeneben daqiravebul pirTa Sro-
mas da axdenen pirad an saojaxo meurneobaSi miRebuli sof-
lis meurneobis produqciis (xili, bostneuli, Tafli, rZe
da a.S) an misgan warmoebuli (gadamuSavebuli) saqonlis

476
(yveli, xorci, muraba da a.S.) realizacias uSualod Tvi-
Ton, miuxedavad imisa sad (bazarSi, fardulSi, jixurSi, qu-
CaSi da a.S.) xdeba maTi realizacia.
g) mikrobiznesis statusis mqone fizikuri piri, gar-
da saqarTvelos mTavrobis mier gansazRvruli calkeuli
saqmianobis ganmaxorcielebeli an calkeuli adgilobrivi
TviTmmarTveli erTeulis teritoriaze saqmianobis ganmaxor-
cielebeli mikro biznesis statusis mqone fizikuri pirebi-
sa;
g1) fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis
mqone piri fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis
nawilSi (garda im SemTxvevisa, roca fiqsirebuli gadasaxa-
diT dasabegri saqmianobis nawilSi dadgenilia gadasaxadis
ganakveTi dasabegri saqmianobidan miRebuli Semosavlis 3
procenti);
d) ekonomikuri saqmianobis ganmaxorcielebeli fizi-
kuri piri, romelsac ar aqvs mewarme fizikur pirad regis-
traciis valdebuleba;
am kategoriaSi xvdebian is fizikuri pirebi, romle-
bic marTalia axorcieleben ekonomikur saqmianobas (arasame-
warmeos), magram maT sagadasaxado kanonmdebloba ar avalde-
bulebebs mewarme fizikur pirad registracias, Tumca, isini
warmoadgenen gadasaxadis gadamxdelebs da maregistrirebeli
organos mier maT mieniWebaT saidentifikacio nomeri im Sem-
TxvevaSi, Tu maT mier damoukideblad xdeba gadasaxadis Tan-
xis gadaxda an deklarireba. praqtikaSi am kategoriaze mi-
kuTvnebul fizikur pirTa magaliTad SeiZleba moyvanil iqnen
is fizikuri pirebi:
- romlebic axdenen maT sakuTrebaSi arsebuli sacxovre-
beli saxlebis, an manqanebis gaqiravebas;
- romlebic axdenen maT sakuTrebaSi arsebuli materia-
luri aqtivis gadacemas misi miRebidan 2 wlis ganmavlobaSi
da aseTi gadacema iwvevs nameti Semosavlis warmoqmnas.

477
e) piri, romelic saqonlis/momsaxurebis miwodebas da
naRdi fulis miRebas axorcielebs momxmareblebis terito-
riaze (saxlebSi, organizaciebSi, sawarmoebSi), – saqmianobis
am nawilSi, CekTan gaTanabrebuli dokumentis gacemis piro-
biT;
am kategoriaSi moiazrebian is fizikuri da iuridiuli
pirebi, romelTa saqmianobis specifika iTvaliswinebs saqon-
lis an momsaxurebis miwodebas da fulis miRebas momxmareb-
lebis teritoriaze. mag: saavario samsaxurebi, saswrafo sa-
medicino daxmareba, sayofacxovrebo nivTebis remonti saxlSi
gamoZaxebiT, saxlSi gaTbobis, wyalgayvanilobis, eleqtrogay-
vanilobis da a.S. dayeneba, saxlSi sakvebi produqtebis mita-
na, sadistribucio saqmianoba da a.S. aseT SemTxvevaSi, saqon-
lis an momsaxurebis mimRebze unda gaices CekTan gaTanabre-
bul dokumenti (romelic registrirebul unda iqnაs sagada-
saxado organoSi finansTa ministris brZanebis Sesabamisad).
e1) piri -− saqarTvelos finansTa ministris mier gan-
sazRvrul SemTxvevebSi. am SemTxvevebSi piri uflebamosilia
saqmianobis am nawilSi gasces CekTan gaTanabrebuli dokumen-
ti;
v) piri, romelic saqonlis/momsaxurebis miwodebas da
naRdi fulis miRebas axorcielebs avtomatizebuli an meqani-
kuri mowyobilobebis meSveobiT, – saqmianobis am nawilSi;
magaliTad, aseT mowyobilobebs miekuTvneba sigaretis,
ualkoholo sasmelebis (yava, Cai, gaziani sasmelebi, wvenebi)
sarealizacio agregatebi, romlebic fulis miRebis da sa-
qonlis gacemis procesSi ar saWiroeben adamianis daxmarebas,
quCebSi dadgmuli xurdaze momuSave telefonebi da a.S.
z) mewarme fizikuri piri, romelic axorcielebs qu-
CaSi datarebis formiT sacalo vaWrobas, aseve piri, rome-
lic yidis gazeTebsa da Jurnalebs, – saqmianobis am nawil-
Si;

478
T) piri – saqarTvelos sapatriarqos mier religiuri
daniSnulebiT gamoyenebuli jvrebis, sanTlebis, xatebis,wig-
nebisa da kalendrebis realizaciisas.
i) sabanko dawesebuleba da mikrosafinanso organiza-
cia;
i1) `sagadaxdo sistemisa da sagadaxdo momsaxurebis
Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebuli sagadaxdo
momsaxurebis provaideri da misi agenti – `sagadaxdo siste-
misa da sagadaxdo momsaxurebis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT
gaTvaliswinebuli saqmianobis farglebSi;
k) azartuli klubis, saTamaSo aparatebis salonis,
totalizatoris momwyobi pirebi – saqmianobis am nawilSi,
garda sistemur-eleqtronuli formiT saTamaSo aparatebis
TamaSobebis organizebisa da sistemur-eleqtronuli formiT
totalizatoris TamaSobebis organizebis nawilSi ganxorcie-
lebuli saqmianobisa.
sagadasaxado organos uflebamosil pirs ufleba aqvs,
sagadasaxado kontrolis ganxorcielebis mizniT Caataros pi-
ris kuTvnili teritoriebis, Senoba-nagebobebis, ZiriTadi sa-
Sualebebisa da sasaqonlo-materialuri faseulobebis vizua-
luri daTvaliereba.
fizikuri piris sacxovrebeli binis daTvaliereba dasaS-
vebia mxolod sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze.
daTvalierebisas akrZalulia gadasaxadis gadamxdelis
dokumentaciis Semowmeba.
daTvalierebis procedura ar moicavs seifis, karadis,
ujrisa da sxva msgavsi saTavsis SigTavsis vizualur daTva-
lierebasa da Semowmebas.
sagadasaxado organos ufross ufleba aqvs, sasamarT-
los gadawyvetilebis gareSe gamosces aqcizuri saqonlis
mflobeli piris sasaqonlo-materialuri faseulobis an/da
ZiriTadi saSualebebis inventarizaciis Catarebis brZaneba
(sagadasaxado organos ufross ufleba aqvs, araaqcizuri sa-
qonlis mflobeli piris sasaqonlo-materialuri faseulobis

479
an/da ZiriTadi saSualebebis inventarizaciis Catarebis brZa-
neba gamosces kalendaruli wlis ganmavlobaSi ara umetes 2-
jer, xolo me-3-jer inventarizacia SesaZlebelia Catardes
Semosavlebis samsaxuris ufrosis/misi moadgilis brZanebiT).
gadasaxadis gadamxdelis xelmZRvanelma (direqtorma) inven-
tarizaciis gonivrul vadaSi Catarebis mizniT, brZanebis Ca-
barebidan 2 samuSao dRis vadaSi unda Seqmnas sainventariza-
cio komisia. sainventarizacio komisiaSi Seyvanil unda iqnen
is pirebi, romlebic kargad icnoben sainventarizacio qone-
bas, ician misi fasi da pirveladi aRricxva, agreTve, sagada-
saxado organos moTxovnis SemTxvevaSi – sagadasaxado orga-
nos TanamSromlebi an/da mis mier mowveuli specialistebi.
sainventarizacio komisia valdebulia srulad da droulad
aRricxos sasaqonlo-materialuri faseulobebi an/da ZiriTa-
di saSualebebi warmoebisa da Senaxvis adgilze, Seudaros
aRricxvis Sedegebi buRaltruli aRricxvis Sesabamis mona-
cemebs da yovelive es Seitanos sasaqonlo-materialuri fa-
seulobebis an/da ZiriTadi saSualebebis aRweris oqmSi.
sagadasaxado organos ufross ufleba aqvs, inventariza-
ciis Catarebis brZanebiT Tavad Seqmnas sainventarizacio ko-
misia da gansazRvros misi Semadgenloba, agreTve, aucileb-
lobis SemTxvevaSi, maT Soris, dadgenil vadaSi sainventari-
zacio komisiis Seqmnis Taobaze gadasaxadis gadamxdelis
xelmZRvanelis (direqtoris) mier brZanebis gamoucemlobi-
sas, gamosces sainventarizacio komisiis Seqmnis brZaneba. sa-
inventarizacio komisiis Semadgenlobis gansazRvrisas gaTva-
liswinebuli unda iqnes masSi gadamxdelis warmomadgen-
lis/warmomadgenlebis Seyvana.
sagadasaxado organos ufross ufleba aqvs, sasamarTlos
gadawyvetilebis gareSe gamosces brZaneba sasaqonlo-materia-
luri faseulobebis an/da ZiriTadi saSualebebis calkeul
saxeobaTa mixedviT SerCeviTi inventarizaciis Taobaze. saga-
dasaxado organo uflebamosilia sainventarizacio komisiis
Seqmnis gareSe moaxdinos sasaqonlo-materialuri faseulobe-

480
bis an/da ZiriTadi saSualebebis faqtobrivi mdgomareobis
aRwera gadasaxadis gadamxdelis an misi warmomadgenlis Tan-
daswrebiT. gadasaxadis gadamxdeli valdebulia 2 samuSao
dRis vadaSi warmoadginos calkeul saxeobaTa mixedviT sasa-
qonlo-materialuri faseulobebis an/da ZiriTadi saSualebe-
bis naSTebis saaRricxvo (sabuRaltro) monacemebi, ris Sem-
degac sagadasaxado organos uflebamosili piri axdens sasa-
qonlo-materialuri faseulobebis an/da ZiriTadi saSualebe-
bis faqtobrivi da buRaltruli aRricxvis Sesabamisi monace-
mebis Sedarebas da yovelive es Seaqvs sasaqonlo-materialuri
faseulobebis an/da ZiriTadi saSualebebis aRweris oqmSi.
sagadasaxado Semowmeba SeiZleba iyos kameraluri da
gasvliTi.
kameraluri sagadasaxado Semowmeba tardeba sagadasaxado
organos uflebamosili piris brZanebis safuZvelze, am brZa-
nebiT gansazRvrul konkretul sakiTxze.
kameraluri sagadasaxado Semowmebis Catarebisas sagada-
saxado organos ufleba aqvs, moiTxovos saaRricxvo doku-
mentaciis an/da dabegvrasTan dakavSirebuli informaciis
wardgena.
kameraluri sagadasaxado Semowmeba tardeba piris saqmia-
nobis adgilze gausvlelad, sagadasaxado organoSi arsebuli
piris dabegvrasTan dakavSirebuli informaciis, agreTve gada-
saxadis gadamxdelisagan miRebuli axsna-ganmartebisa da sa-
aRricxvo dokumentaciis safuZvelze.
Tu kameraluri sagadasaxado Semowmebis Sedegad gamov-
lenili Secdomebi iwvevs gadasaxadis Tanxis cvlilebas, ka-
meraluri sagadasaxado Semowmebis ganmaxorcielebeli ufle-
bamosili piri adgens sagadasaxado Semowmebis aqts.
gasvliTi sagadasaxado Semowmeba tardeba sagadasaxado
organos uflebamosili piris gadawyvetilebis safuZvelze.
gadasaxadis gadamxdels Semowmebis dawyebamde aranakleb
10 samuSao dRisa egzavneba Setyobineba werilobiTi an eleq-
tronuli formiT.

481
Semowmeba unda daiwyos gadasaxadis gadamxdelisaTvis
Setyobinebis Cabarebidan araugvianes 30 dRisa. Tu aRniSnul
vadaSi Semowmeba ver daiwyo, Setyobineba Zaladakargulad
iTvleba.
gasvliTi sagadasaxado SemowmebiT SesaZlebelia gadasa-
xadis gadamxdelis saqmianobis sruli an Tematuri Semowmeba
da igi SeiZleba gagrZeldes araumetes 3 Tvisa. saWiroebis
SemTxvevaSi, Semosavlebis samsaxuris ufrosTan SeTanxmebiT
SesaZlebelia Semowmebis vadis damatebiT gagrZeleba araume-
tes 2 Tvisa.
gasvliTi sagadasaxado Semowmeba SeiZleba moicavdes ga-
dasaxadis gadamxdelis saqmianobis mimdinare kontrolis
procedurebsac.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia gasvliTi sagadasa-
xado Semowmebis Catarebisas Semmowmeblebs Seuqmnas iseTive
samuSao pirobebi, rogoric, Cveulebriv, arsebobs gadasaxa-
dis gadamxdelTan.
sagadasaxado organos uflebamosil pirs ufleba aqvs,
moiTxovos sagadasaxado valdebulebasTan dakavSirebuli sa-
aRricxvo dokumentaciis an/da dabegvrasTan dakavSirebuli
informaciis saTanado wesiT damowmebuli asli, xolo gada-
saxadis gadamxdelis mier aRniSnuli moTxovnis Seusruleb-
lobis SemTxvevaSi amoiRos aRniSnuli dokumentis dedani,
romelic gasvliTi sagadasaxado Semowmebis dasrulebisTanave
ubrundeba gadasaxadis gadamxdels. dokumentaciis amoRebis
SemTxvevaSi formdeba amoRebis oqmi.
Tu dawyebuli sagadasaxado Semowmebis gagrZeleba ver
xerxdeba dauZleveli Zalis an sxva garemoebis gamo, sagada-
saxado organos uflebamosili piri iRebs gadawyvetilebas
sagadasaxado Semowmebis SeCerebis Sesaxeb. sagadasaxado Se-
mowmeba ganaxldeba dauZleveli Zalis an sxva garemoebis aR-
mofxvrisTanave.
Tu sagadasaxado Semowmebis specifika moiTxovs Semowme-
bis ramdenime etapad Catarebas, yoveli etapis Semdeg dgeba

482
Sualeduri aqti.
gadaudebeli gasvliTi sagadasaxado Semowmeba tardeba
werilobiTi Setyobinebis gareSe, sasamarTlos nebarTviT,
Tu:
a) bolo sagadasaxado Semowmebisas gamovlinda gada-
saxadis gadamxdelis mier sagadasaxado valdebulebaTa mniS-
vnelovani darRvevis faqtebi;
b) arsebobs sando informacia, romelic saeWvos xdis
piris finansuri da materialuri saSualebebis warmoSobas;
g) arsebobs sando informacia qonebis an gadasaxadiT
dasabegri sxva obieqtis dokumenturad daudasturebeli ma-
tebis Sesaxeb;
d) sagadasaxado organoSi wardgenili sagadasaxado
deklaraciebiT da sxva dokumentebiT ar dasturdeba dabeg-
vris obieqtebisa da gamoangariSebuli gadasaxadebis realu-
roba;
e) wardgenili ar aris sagadasaxado deklaracia an
gadasaxadis gamosaangariSeblad an/da gadasaxdelad saWiro
dokumentebi;
v) sagadasaxado organos aqvs informacia, rom piri
gegmavs, Tavi aaridos sagadasaxado valdebulebaTa Sesrule-
bas saqarTvelodan gasvliT, aqtivebis sxva pirisaTvis gada-
cemiT, sagadasaxado samarTaldarRvevis damadasturebeli do-
kumentebis ganadgurebiT, damalviT, SesworebiT an SecvliT
an sxva RonisZiebebis gatarebiT.
sagadasaxado organo valdebulia, gadaudebeli gasvliTi
sagadasaxado Semowmebis dawyebidan 48 saaTSi mimarTos sasa-
marTlos da miiRos misgan nebarTva gasvliTi sagadasaxado
Semowmebis Catarebis Sesaxeb. amasTanave, Tu gadaudebeli
gasvliTi sagadasaxado Semowmebis Catarebis moTxovniT sasa-
marTlosTvis mimarTvis safuZvelia winapiroba - sagadasaxa-
do organos aqvs informacia, rom piri gegmavs, Tavi aaridos
sagadasaxado valdebulebaTa Sesrulebas aqtivebis sxva pi-
risaTvis gadacemiT, sagadasaxado organos ufleba aqvs, gada-

483
saxadis gadamxdelis qonebaze, kerZod, miTiTebuli winapiro-
biT gaTvaliswinebul aqtivebze imave aqtivebis Rirebulebis
farglebSi gaavrcelos sagadasaxado giravnoba/ipoTeka, miu-
xedavad imisa, aqvs Tu ara gadasaxadis gadamxdels sagadasa-
xado davalianeba. Tu sasamarTlo sagadasaxado organos ar
miscems nebarTvas gadaudebeli gasvliTi sagadasaxado Se-
mowmebis Catarebis Sesaxeb, sagadasaxado giravnoba/ipoTeka
uqmdeba. garda amisa, sagadasaxado organo valdebulia gadau-
debeli gasvliTi sagadasaxado Semowmebis dasrulebis Semdeg
Seusabamos gamoyenebuli sagadasaxado giravnobis/ipoTekis
moculoba daricxul sagadasaxado davalianebas am davalia-
nebis odenobis Tanazomierad (proporciulad), im aqtivis/aq-
tivis nawilis miTiTebiT, romelzedac vrceldeba sagadasaxa-
do giravnobis/ipoTekis ufleba.
sasamarTlos nebarTvis miRebamde sagadasaxado organos
ar aqvs ufleba, daiwyos gadaudebeli gasvliTi sagadasaxado
Semowmeba. sagadasaxado organos warmomadgenlebs ufleba
aqvT, daluqon gadasaxadis gadamxdelis mxolod is sagadasa-
xado dokumentebi da sasaqonlo-materialuri faseulobebi,
romlebic aucilebelia gadaudebeli gasvliTi sagadasaxado
Semowmebis Casatareblad.
Tu sasamarTlo sagadasaxado organos dadgenil vadaSi
ar miscems nebarTvas gadaudebeli gasvliTi sagadasaxado Se-
mowmebis Catarebis Sesaxeb, sagadasaxado organo valdebulia,
axsnas gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado dokumentebze
an/da sasaqonlo-materialur faseulobebze dadebuli luqi.
sagadasaxado Semowmebis Sedegebis Sesaxeb dgeba aqti,
romelSic unda mieTiTos:
a) yvela is faqtobrivi garemoeba, mtkicebuleba da
argumenti, romelsac arsebiTi mniSvneloba hqonda gadasaxa-
dis gadamxdelis sagadasaxado valdebulebis gansazRvrisas.
Tu Semowmeba eqspertis daskvnas daeyrdno, aqtSi mieTiTeba
am daskvnis Sinaarsi;
b) saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis an saqarTve-
los sagadasaxado kanonmdeblobis aqtis is norma, romliTac

484
ixelmZRvaneles Semmowmeblebma gadasaxadis gadamxdelis saga-
dasaxado valdebulebis gansazRvrisas;
g) gadasaxadis gadamxdelis sagadasaxado valdebule-
bebis warmoSobis zusti TariRebi (Tu maTi dadgena SesaZle-
belia), gadasaxadisa da jarimis gaangariSeba, jamurad gada-
saxdeli an misaRebi Tanxa, im dokumentebis rekvizitebi (sa-
Wiroebis SemTxvevaSi – aslebi), romlebiTac dasturdeba am
moTxovnebisa da valdebulebebis warmoSoba, aseve sagadasaxa-
do Semowmebis aqtis danarTebis Sinaarsi.
sagadasaxado organos uflebamosili piri iRebs sagada-
saxado Semowmebis aqtis safuZvelze gadasaxadebis an/da san-
qciebis daricxvis an ardaricxvis Sesaxeb gadawyvetilebas,
romlis asli waredgineba gadasaxadis gadamxdels Sesabamis
sagadasaxado moTxovnasTan erTad.
administraciuli samarTaldarRvevis gamovlenis SemTxve-
vaSi sagadasaxado Semowmebis ganmaxorcielebeli sagadasaxa-
do organos uflebamosili piri adgens oqms administraciu-
li samarTaldarRvevis Sesaxeb.
sagadasaxado Semowmebis Sedegad danaSaulis niSnebis aR-
moCenis SemTxvevaSi saTanado masalebi dauyovnebliv egzavneba
Sesabamis sagamoZiebo organos qvemdebareobis mixedviT.
Tu sagadasaxado Semowmebis Sedegebis Sesaxeb gadawyve-
tilebis miReba ayalibebs dabegvris an/da samarTaldarRvevis-
Tvis sanqciis gamoyenebis arsebulisagan gansxvavebul prin-
cips/meTods, sagadasaxado organos ufleba aqvs, mimarTos
auditorTa sabWos, romelic iqmneba saqarTvelos finansTa
ministris gadawyvetilebiT da romelSic Sedian saqarTvelos
finansTa saministros da Semosavlebis samsaxuris TanamSrom-
lebi, aseve mowveuli specialistebi. sabWo uflebamosilia,
mimarTvidan araugvianes 20 dRisa, miiRos gadawyvetileba aR-
niSnuli principis/meTodis gamoyenebis an argamoyenebis Tao-
baze. auditorTa sabWos gadawyvetilebis Sesruleba savalde-
buloa sagadasaxado organosTvis.

485
Tavi XX
sagadasaxado samarTaldarRveva da
pasuxismgebloba

sagadasaxado samarTaldarRveva aris gadasaxadis gadam-


xdelis an sxva valdebuli piris marTlsawinaaRmdego qmede-
ba (moqmedeba an umoqmedoba), romlisTvisac sagadasaxado ko-
deqsiT gaTvaliswinebulia pasuxismgebloba.
marTlsawinaaRmdego qmedeba niSnavs kanonmdeblobiT
dadgenili wesis an akrZalvis darRvevas moqmedebiT an umoq-
medobiT, anu marTlsawinaaRmdego qmedebaa isic, Tu pirma Ta-
visi moqmedebiT daarRvia kanonmdeblobiT dadgenili wesi an
akrZalva da isic, Tu man ar Seasrula is, ris Sesrulebasac
avalebda kanonmdebloba.
pasuxismgebloba sagadasaxado kanonmdeblobis darRvevi-
saTvis warmoadgens iuridiuli pasuxismgeblobis sxvadasxva
saxis erTobliobas. samarTlebriv mecnierebasa da praqtikaSi
tradiciulad gamoyofen samoqalaqo-samarTlebriv, discipli-
nur, materialur, administraciul da sisxlis samarTlebriv
pasuxismgeblobas.
samoqalaqo-samarTlebrivi pasuxismgebloba damaxasiaTe-
belia subieqtTa Tanasworobis principze damyarebuli urTi-
erTobebisaTvis. sagadasaxado urTierTobebs gaaCnia saxelmwi-
fo-saxelisuflo xasiaTi: mxare, romelic warmoadgens sa-
xelmwifos, uflebamosilia, savaldebulod Sesasrulebeli
miTiTebebi misces meore mxares.
saxelmwifo organo, romelic Tavisi aramarTlzomieri
qmedebiT zians ayenebs piris interesebs, valdebulia, aanaz-
Rauros miyenebuli ziani. aseT SemTxvevaSi ar arsebobs saxe-
lisuflo urTierTobebi da Sesabamisad zianis anazRaureba
regulirdeba samoqalaqo samarTlis normebiT.
samoqalaqo pasuxismgeblobis RonisZiebebi uSualod mi-
marTuli ar aris sagadasaxado kanonmdeblobis dacvis uz-
runvelsayofad, Tumca arapirdapir zegavlenas axdens kanoni-

486
erebis dacvaze gadasaxadebiT dabegvris sferoSi.
disciplinuri pasuxismgeblobis RonisZiebebi gamoiyeneba
SromiTi da samsaxurebrivi disciplinis darRvevis SemTxveva-
Si. isini dadgenilia Sromis kodeqsiTa da sxva sakanonmdeb-
lo aqtebiT. im SemTxvevaSi, Tu daqiravebulis mier Tavisi
SromiTi valdebulebebis arasaTanadod Sesrulebis Sedegad
ziani miadga sawarmos, maSin igi materialurad pasuxismgebe-
lia am zianisaTvis.
disciplinuri da materialuri pasuxismgeblobis Ronis-
Ziebebis gamoyeneba SeiZleba, dakavSirebuli iyos sagadasaxa-
do kanonmdeblobis darRvevasTan, magram mas ar gaaCnia aRniS-
nuli kanonmdeblobis dacvis uSualo mizani. magaliTad, Tu
sawarmos mTavarma buRalterma daarRvia gadasaxadebiT dabeg-
vris wesebi, mas sagadasaxado organos xelmZRvanelis gadaw-
yvetilebiT SeiZleba daekisros administraciuli jarima sa-
qarTvelos administraciul_samarTaldarRvevaTa kodeqsis
Sesabamisad. amavdroulad, sawarmos xelmZRvanels SeuZlia
miiRos gadawyvetileba buRaltris mimarT disciplinuri pa-
suxismgeblobis RonisZiebebis gamoyenebis Sesaxeb (gamoucxa-
dos sayveduri da a.S.). buRalters disciplinuri pasuxis-
mgebloba ekisreba ara saxelmwifos, aramed sawarmos winaSe.
qmedebis saxidan da simZimidan gamomdinare, sagadasaxado
kanonis darRvevisaTvis SeiZleba gamoyenebuli iqnes an admi-
nistraciuli, an sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobis
RonisZiebebi. saqarTveloSi sisxlissamarTlebrivi pasuxis-
mgebloba sagadasaxado kanonmdeblobis darRvevisaTvis Semo-
Rebuli iqna 1994 wlis Tebervlidan.
sisxlis samarTlebrivi pasuxismgeblobis mniSvnelovan
pirobas warmoadgens gadasaxadis gadauxdeli Tanxis odenoba.
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis Sesabamisad, sis-
xlis samarTlebrivi pasuxismgebloba dgeba im SemTxvevaSi,
Tu Semcirebuli (damaluli) gadasaxadis Tanxa aRemateba asi
aTas lars.
sazRvargareTis qveynebis kanonmdebloba samarTaldar-

487
Rvevebs yofs danaSaulebebad da gadacdomebad. aseTi dayofis
safuZvels warmoadgens, gamosayenebeli sanqciebis simkacre.
danaSauli gadacdomisagan gansxvavebiT, iwvevs pasuxismgeblo-
bis ufro mkacr RonisZiebebs (Tavisuflebis aRkveTa). gadac-
doma ar warmoadgens saSiS marTlsawinaaRmdego qmedebas da
amitom misTvis gaTvaliswinebulia umniSvnelo sanqciebi, mci-
redrouli patimrobis an jarimis saxiT.
sazRvargareTis qveynebSi sisxlis samarTlis kanonis
gamoyenebis politikas gaaCnia ori mimarTuleba: amerikuli
da evropuli. aSS-Si gadasaxadis gadamxdelTa mimarT gamoi-
yeneba sakmaod mkacri midgoma, mciremniSvnelovan danaSaulad
iTvleba deklaraciis araTavisdrouli wardgena. deklaracia-
Si winaswari ganzraxviT yalbi monacemebis Setana warmoad-
gens seriozul danaSauls da isjeba jarimiT 100 aTas do-
laramde (an 500 aTas dolaramde korporaciaTa SemTxvevaSi)
da Tavisuflebis aRkveTiT xuT wlamde vadiT.
yuradRebis gareSe ar aris darCenili sagadasaxado ad-
ministraciebis muSakTa mier Cadenili danaSaulic. aSS-is ka-
nonmdebloba iTvaliswinebs sasjels jarimis saxiT 10 aTasi
dolaris odenobiT da Tavisuflebis aRkveTas xuT wlamde
vadiT sagadasaxado organoebis im muSakebisaTvis, romlebmac
ganzrax arasworad gamoiangariSes an ar akrifes gadasaxade-
bi, agreTve romlebic ewevian gamoZalvas an SantaJs samsaxu-
reobrivi mdgomareobis gamoyenebiT.
sagadasaxado samarTaldarRvevisaTvis sanqciis Sefarde-
bis dros, Tu kanoniT gauqmebulia an Semsubuqebulia pasu-
xismgebloba aseTi qmedebis CadenisaTvis, moqmedebs axali ka-
noniT dadgenili norma, xolo Tu SemoRebulia an damZimebu-
lia pasuxismgebloba, gamoiyeneba qmedebis Cadenis momenti-
saTvis arsebuli norma, xolo Tu sagadasaxado davis gan-
xilvis dasrulebamde kanoniT gauqmebulia an Semsubuqebulia
pasuxismgebloba aseTi qmedebis CadenisaTvis, davis ganmxil-
veli organo valdebulia, gamoiyenos axali kanoniT dadgeni-
li norma.

488
sagadasaxado samarTaldarRvevis CadenisaTvis pasuxi-
smgebloba ekisreba sawarmos/organizacias da fizikur pirs,
Tumca, sagadasaxado sanqciis gamoyeneba ar aTavisuflebs mas
kuTvnili gadasaxadebis gadaxdis valdebulebisagan.
sagadasaxado samarTaldarRvevisaTvis sawarmos, organi-
zaciis mimarT sagadasaxado sanqciis gamoyeneba Sesabamisi sa-
fuZvlebis arsebobisas ar aTavisuflebs mis Tanamdebobis pi-
rebs saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili administraciu-
li, sisxlissamarTlebrivi an sxva saxis pasuxismgeblobisa-
gan.
pirs pasuxismgebloba ar daekisreba, Tu sagadasaxado sa-
marTaldarRveva gamowveulia dauZleveli Zalis moqmedebis
Sedegad. dauZlevel Zalad iTvleba iseTi sagangebo an gansa-
kuTrebuli garemoeba, romelic SeuZlebels xdis valdebu-
lebaTa Sesrulebas da romlis dadgoma ar aris damokidebu-
li piris nebaze, maT Soris:
a) stiqiuri ubedureba (miwisZvra, wyaldidoba, mewye-
ri, zvavi, xanZari da sxva);
b) sagareo vaWrobis SezRudva, sagangebo/saomari
mdgomareobis gamocxadeba, agreTve saxelmwifo organos sxva
gadawyvetileba;
g) masobrivi areuloba, gaficva.
deklaraciis/gaangariSebis mixedviT, arasworad naCvenebi
informaciis gamo jarima ar daekisreba pirs, romelmac saga-
dasaxado organos warudgina Sesworebuli deklaracia an ga-
angariSeba sagadasaxado Semowmebis Catarebis Sesaxeb sasamar-
Tlos an sagadasaxado organos Sesabamisi gadawyvetilebis
Cabarebamde an sagadasaxado samarTaldarRvevis oqmis Sedge-
namde.
sagadasaxado organos/davis ganmxilvel organos an sasa-
marTlos ufleba aqvs, gaaTavisuflos keTilsindisieri gada-
saxadis gadamxdeli sanqciebisagan, Tu samarTaldarRveva ga-
mowveulia gadasaxadis gadamxdelis SecdomiT an arcodniT.

489
sagadasaxado samarTaldarRveva ganmeorebiT Cadenilad
CaiTvleba, Tu igive qmedeba Cadenilia wina samarTaldarRve-
vis gamovlenidan 12 Tvis ganmavlobaSi. amasTanave, sakontro-
lo-salaro aparatis gamoyenebis wesebis darRvevasTan dakav-
Sirebuli samarTaldarRveva ganmeorebiT Cadenilad ar CaiT-
vleba, Tu pirma aRniSnuli samarTaldarRvevebi Caidina er-
Tsa da imave dRes, teritoriulad gancalkevebul obieqteb-
ze.
sagadasaxado organos uflebamosil pirs ufleba aqvs,
saqarTvelos finansTa ministris mier dadgenili wesiT da
dadgenil SemTxvevebSi, sagadasaxado samarTaldarRvevis oq-
mis Sedgenis gareSe, pirs ganusazRvros vada sagadasaxado
samarTaldarRvevis aRmosafxvrelad. aRniSnuli vadis moqme-
debis periodSi pirs imave samarTaldarRvevisaTvis pasuxis-
mgebloba ar daekisreba.
sagadasaxado Semowmebis Sedegad daricxuli jarimebis
Tanxebis 50 procenti uqmdeba, Tu gadasaxadis gadamxdels am
sagadasaxado Semowmebis Sedegad gamocemuli sagadasaxado
moTxovnis Cabarebidan 30 dRis vadaSi biujetSi srulad
aqvs gadaxdili sagadasaxado moTxovniT gaTvaliswinebuli
gadasaxadebis, agreTve jarimebis 50 procentis tolfasi
Tanxa da piris mier amave vadaSi aRiarebulia Sesabamisi sa-
gadasaxado moTxovniT gaTvaliswinebuli Tanxa.
sagadasaxado sanqcia aris pasuxismgeblobis zoma Cadeni-
li sagadasaxado samarTaldarRvevisaTvis, igi gamoiyeneba
gafrTxilebis, sauravis, fuladi jarimis, samarTaldarRvevis
saqonlis an satransporto saSualebis usasyidlod Camor-
Tmevis saxiT, sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebul Sem-
TxvevebSi.
erTi da imave sagadasaxado samarTaldarRvevisaTvis
pirs ar SeiZleba daekisros sxvadasxva pasuxismgebloba an
ganmeorebiT daekisros pasuxismgebloba.
ramdenime sagadasaxado samarTaldarRvevis gamovlenisas
sagadasaxado sanqcia gamoiyeneba TiToeuli samarTaldarRve-

490
visaTvis cal-calke. amasTanave, ufro mkacri sanqcia ar
STanTqavs naklebad mkacr sanqcias.
sagadasaxado sanqcias sauravi ar ericxeba.
gadasaxadis gadamxdelis mier gadasaxadis gadamxdelad
aRricxvis wesis darRvevis, sakontrolo-salaro aparatis
gamoyenebis wesebis darRvevis, samewarmeo saqmianobisaTvis sa-
qonlis sasaqonlo zednadebis gareSe transportirebis, myid-
velis moTxovnisas sasaqonlo zednadebis gaucemlobis an sa-
qonlis SeZenisas sasaqonlo zednadebis miRebaze uaris
Tqmis, gadasaxadis gadamxdelTan saaRricxvo dokumentaciaSi
aRuricxveli da pirveladi sagadasaxado dokumentis gareSe
1000 laramde sabazro Rirebulebis sasaqonlo-materialuri
faseulobebis gamovlenis, daqiravebul pirTa reestrSi daqi-
ravebul pirTa Sesaxeb informaciis warudgenlobis SemTxve-
vebSi (garda im SemTxvevisa, rodesac es qmedebebi Cadenilia
ganmeorebiT) fuladi jarimis nacvlad SesaZlebelia gamoye-
nebul iqnes gafrTxileba.
sagadasaxado samarTaldarRvevis oqmis Sedgenaze ufle-
bamosili piri, samarTaldarRvevis adgilze ganixilavs saga-
dasaxado samarTaldarRvevis saqmes da samarTaldamrRvev
pirs adgilzeve ufardebs sagadasaxado sanqcias. am SemTxve-
vaSi pirs Sesabamisi pasuxismgebloba daekisreba sagadasaxado
samarTaldarRvevis oqmis safuZvelze, romelic iTvleba saga-
dasaxado moTxovnad.
danaSaulis niSnebis aRmoCenis SemTxvevaSi masalebi dau-
yovnebliv egzavneba Sesabamis sagamoZiebo organos qvemdebare-
obis mixedviT. sagamoZiebo organos an sasamarTlos mier Se-
sabamisi gadawyvetilebis miRebidan 30 dRis vadaSi sagadasa-
xado organos uflebamosili piri sagadasaxado samarTal-
darRvevis saqmeze gamoscems brZanebas. sagadasaxado sanqciis
dakisrebis Sesaxeb gamocemuli brZaneba iTvleba sagadasaxado
moTxovnad. zemoaRniSnuli vadis darRveviT gamocemuli brZa-
neba baTilia.

491
sauravi aris sagadasaxado sanqcia, romelic pirs ekis-
reba sagadasaxado kanonmdeblobiT dadgenil vadaSi gadasaxa-
dis gadasaxdeli Tanxis gadauxdelobisaTvis.
sauravis daricxva xorcieldeba gadasaxadis Tanxaze da
igi aris sxvaoba gadasaxadis gadamxdelis Seusrulebel sa-
gadasaxado valdebulebebsa da zedmetad gadaxdili gadasaxa-
debis jams Soris. sauravis daricxva xorcieldeba TiToeu-
li vadagadacilebuli dRisaTvis, gadasaxadis gadaxdis vadis
amowurvis dRis momdevno dRidan.
sauravis daricxva wydeba misi daricxvis valdebulebis
warmoSobis dRidan 3 wlis gasvlis TariRidan.
piris gadaxdisuunarobis Sesaxeb gancxadebis dasaSvebad
cnobis Taobaze sasamarTlo gadawyvetilebis, agreTve gakot-
rebis reJimis dawyebis Sesaxeb ganCinebis an reabilitaciis
reJimis dawyebis Sesaxeb ganCinebis kanonier ZalaSi Sesvli-
dan, mzRvevelis Sesabamisi saqmianobis licenziis CamorTmevi-
dan an saqarTvelos erovnuli bankis mier sabanko dawesebu-
lebis, mikrosafinanso organizaciis, arasabanko sadepozito
dawesebulebis sakredito kavSiris, sagadaxdo momsaxurebis
provaideris, sainvesticio fondis an aqtivebis mmarTveli
kompaniis likvidaciis dawyebidan Sesabamisi reJimis dasru-
lebamde aRniSnuli reJimis dawyebamde arsebul sagadasaxado
davalianebebze sauravis daricxva wydeba.
sasamarTlos mier gamotanili gakotrebis reJimis daw-
yebis Sesaxeb ganCinebis kanonier ZalaSi Sesvlidan gakotre-
bis reJimis dawyebis Semdeg warmoSobil sagadasaxado dava-
lianebas sauravi ar ericxeba.
sauravi Seadgens gadauxdeli gadasaxadis Tanxis 0,05
procents yoveli vadagadacilebuli dRisTvis. gadasaxadis
gadaxdis vadis gadacilebis SemTxvevaSi gadasaxadis gadaxdis
dRe iTvleba vadagadacilebul dRed.
m a g a l i T i:
vTqvaT, gadasaxdeli dRg-s odenoba iyo 500 lari da igi
unda gadaxdiliyo ara ugvianes 15 seqtembrisa, gadasaxadis

492
gadamxdelma ki es Tanxa gadaixada 6 oqtombers. am SemTxve-
vaSi vadagadacilebuli dReebis raodenoba Seadgens 21 dRes
(16 seqtembridan 6 oqtombris CaTvliT), gadasaxdeli saura-
vis odenoba ki (500 * 0.05% * 21).
m a g a l i T i:
vTqvaT, gadasaxdeli dRg-s odenoba iyo 500 lari da igi un-
da gadaxdiliyo ara ugvianes 15 seqtembrisa, gadasaxadis ga-
damxdelma ki am Tanxis nawili 300 lari gadaixada 6 oqtom-
bers, xolo darCenili 200 lari 30 oqtombers. am SemTxveva-
Si vadagadacilebuli dReebis raodenoba Seadgens _ 500 la-
risTvis 21 dRes, xolo 200 larisTvis 24 dRes (7 oqtom-
bridan 30 oqtombramde). am SemTxvevaSi gadasaxdeli sauravis
odenoba toli iqneba [(500 * 0.05% * 21) + (200 * 0.05% *
24)].
m a g a l i T i:
Sps „alfam“ kanoniT dadgenil vadaSi ar gadaixada mogebis
gadasaxadi, romelic Seadgenda 1000 lars. amasTan, mas zed-
metad gadaxdili hqonda dRg-is gadasaxadi 1500 lari. am
SemTxvevaSi mas ar daericxeba sauravi, vinaidan mis mier
zedmetad gadaxdili gadasaxadis odenoba aRemateba gadaux-
deli gadasaxadebis odenobas.
m a g a l i T i:
Sps „alfam“ kanoniT dadgenil vadaSi ar gadaixada dRg, ro-
melic Seadgenda 1000 lars, xolo mis mier saSemosavlo ga-
dasaxadSi zedmetad gadaxdili Tanxa amave periodisaTvis Se-
adgenda 800 lars. am SemTxvevaSi piris sagadasaxado dava-
lianeba iqneba 200 lari (1000-800=200) da Sesabamisad, sau-
ravi daericxeba aRniSnul Tanxaze.
Tu pirs sagadasaxado moTxovna Cabarda gadasaxadis ga-
daxdis vadis dadgomis Semdeg, sauravis daricxva ganxorci-
eldeba sagadasaxado moTxovnis Cabarebis dRis Semdeg 30-e
dRidan.
sauravi ar daekisrebaT (im gadasaxadebis garda, romel-
Ta mimarTac pirs ekisreba sagadasaxado agentis funqcia):

493
a) saqonlis/momsaxurebis mimwodeblebs – saqarTve-
los saxelmwifo biujetis Sesaxeb Sesabamisi wlis saqarTve-
los kanoniT da municipalitetebis erTeulebis biujetebiT
gaTvaliswinebuli asignebebis safuZvelze miwodebuli saqon-
lis/gaweuli momsaxurebis Rirebulebis Semsyidveli organi-
zaciis mier aunazRaureblobis gamo warmoqmnil sabiujeto
valdebulebebze, maTi Rirebulebis faqtobrivi dafinansebis
odenobisa da miwodebuli saqonlis/gaweuli momsaxurebis sa-
erTo moculobaSi xvedriTi wilis proporciulad;
b) saqarTvelos parlamentis mier ratificirebuli
saerTaSoriso xelSekrulebebiT gansazRvruli proeqtebis
(maT Soris, proeqtis mosamzadebeli etapis) ganmaxorciele-
bel sajaro samarTlis iuridiul pirebs, romlebTanac sa-
qarTvelos finansTa saministros dadebuli aqvs „proeqtis
ganxorcielebis uflebamosilebis Sesaxeb“ xelSekruleba, –
am proeqtebis farglebSi warmoSobil sagadasaxado valdebu-
lebebze. zemoaRniSnuli proeqtebis ganmaxorcielebeli saja-
ro samarTlis iuridiuli pirebis nusxas amtkicebs saqar-
Tvelos finansTa ministri (aseTad ganisazRvra sajaro sa-
marTlis iuridiuli piri – saqarTvelos municipaluri gan-
viTarebis fondi).
piris mier gadasaxadis gadamxdelad aRricxvis saqar-
Tvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesis darRveva iwvevs pi-
ris dajarimebas 500 laris odenobiT.
piris mier sagadasaxado organoSi sagadasaxado dekla-
raciis/gaangariSebis wardgenisaTvis saqarTvelos sagadasaxa-
do kanonmdeblobiT dadgenili vadis darRveva – Tu vadis
gadacilebis periodi 2 Tves ar aRemateba, iwvevs piris da-
jarimebas am deklaraciis/gaangariSebis safuZvelze gadasax-
delad dasaricxi gadasaxadis Tanxis 5 procentis odenobiT.
sagadasaxado organoSi sagadasaxado deklaraciis/gaanga-
riSebis wardgenisTvis saqarTvelos sagadasaxado kanonmdeb-
lobiT dadgenili vadis darRveva, Tu vadis gadacilebis pe-
riodi 2 Tves aRemateba, −iwvevs dajarimebas am deklaraci-

494
is/gaangariSebis safuZvelze gadasaxdelad dasaricxi gadasa-
xadis Tanxis 10 procentis odenobiT.
Tu sagadasaxado deklaraciis/gaangariSebis safuZvelze
gadasaxdelad dasaricxi gadasaxadis Tanxa nulis tolia,
pirs jarima ar daekisreba.
m a g a l i T i:
vTqvaT, ianvris Tvis dRg‑is deklaracia mewarmes unda wa-
redgina 15 Tebervlis CaTvliT, magram is waradgina 25
marts. deklaraciaSi miTiTebuli iyo gadasaxdeli 200 lari
dRg. SemowmebiT dadginda da aRiarebul iqna, rom ianvris
Tvis saangariSo periodisaTvis gadasaxdeli dRg unda yofi-
liyo 500 lari.
mocemul pirobebSi - deklaraciis wardgena dagvianebu-
lia 1 TviTa da 10 dRiT anu vadis gadacilebis periodi 2
Tves ar aRemateba, Sesabamisad, deklaraciis dagvianebiT
wardgenis jarima iqneba 500X5%=25 lari.
m a g a l i T i:
magaliTi igivea, oRond im gansxvavebiT, rom deklaracia war-
dgenil iqna 25 noembers da masSi naCvenebi dRg unda yofi-
liyo 1 500 l.
mocemul pirobebSi - deklaraciis wardgena dagvianebulia 9
TviTa da 10 dRiT. Sesabamisad, dagvianebis periodi 2 Tves
aRemateba, Sesabamisad, deklaraciis dagvianebiT wardgenis
jarima iqneba 1500×10%=150 lari.
piris mier sagadasaxado deklaraciaSi an gaangariSebaSi
gadasaxadis Tanxis Semcireba, Tu igi gamowveulia sagadasa-
xado kontrolis ganmaxorcielebeli organos mier piris sa-
gadasaxado valdebulebis warmoSobis momentis (periodis)
SecvliT, iwvevs piris dajarimebas Semcirebuli gadasaxadis
Tanxis 10 procentis odenobiT.
piris mier sagadasaxado deklaraciaSi/gaangariSebaSi ga-
dasaxadis Tanxis Semcireba:
a) Tu Semcirebuli gadasaxadis Tanxa am deklaracia-
Si/gaangariSebaSi aRniSnuli gadasaxadis Tanxis 5 procents

495
ar aRemateba, −iwvevs dajarimebas Semcirebuli gadasaxadis
Tanxis 10 procentis odenobiT;
b) Tu Semcirebuli gadasaxadis Tanxa am deklaracia-
Si/gaangariSebaSi aRniSnuli gadasaxadis Tanxis 5 procentze
metia da 20 procents ar aRemateba, −iwvevs dajarimebas Sem-
cirebuli gadasaxadis Tanxis 25 procentis odenobiT;
g) sxva SemTxvevaSi - iwvevs dajarimebas Semcirebuli
gadasaxadis Tanxis 50 procentis odenobiT.
piris mier sagadasaxado deklaraciaSi Sesamcireblad ga-
moangariSebuli Tanxis/dabrunebas daqvemdebarebuli Tanxis
gazrda iTvleba deklaraciaSi gadasaxadis Semcirebad da iw-
vevs zemoTCamoTvlil sanqciebs.
piris mier sagadasaxado deklaraciaSi gadasaxadis Tan-
xis 100 000 larze metiT Semcireba miiCneva gadasaxadisgan
Tavis aridebad da iwvevs pasuxismgeblobas saqarTvelos
sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT dadgenili wesiT.
sagadasaxado Semowmebis Sedegad sagadasaxado deklara-
ciaSi/gaangariSebaSi gadasaxadis Tanxis SemcirebisTvis Se-
fardebuli jarimebis jamuri odenoba ar unda aRematebodes
am sagadasaxado Semowmebis Sedegad gadasaxdelad daricxuli
gadasaxadebis Tanxebis odenobas.
piris saqmianoba saTamaSo biznesis mosakreblis gadax-
dis niSnis gareSe an saTamaSo biznesis mosakreblis gadaxdis
obieqtis daluqvis gareSe, Tu aseTi valdebuleba dadgeni-
lia kanoniT, – iwvevs piris dajarimebas am obieqtis mixed-
viT kuTvnili saTamaSo biznesis mosakreblis gadasaxdeli
Tanxis 100 procentis odenobiT.
sagadasaxado organos an aRsrulebis erovnuli biuros
uflebamosili pirisaTvis winaaRmdegobis gaweva, misi kanoni-
eri moTxovnis ugulebelyofa, ramac Seaferxa saqarTvelos
sagadasaxado kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli RonisZiebis
ganxorcieleba, – iwvevs piris dajarimebas 800 laris ode-
nobiT.

496
igive qmedeba, Cadenili ganmeorebiT, – iwvevs piris da-
jarimebas yovel Semdgom ganmeorebaze 2 000 laris odeno-
biT.
sagadasaxado organosTan SeTanxmebis gareSe, yadaRadade-
buli qonebis piris mier gankargva an sagadasaxado organos
an aRsrulebis erovnuli biuros mier dadebuli luqis ax-
sna – iwvevs piris dajarimebas 4 000 laris odenobiT.
sagadasaxado organos mier moTxovnis SemTxvevaSi saaR-
ricxvo dokumentaciis an/da dabegvrasTan dakavSirebuli in-
formaciis, agreTve sagadasaxado organos an aRsrulebis
erovnuli biuros mier miTiTebul vadaSi qonebis nusxis wa-
rudgenloba – iwvevs piris dajarimebas 400 laris odenobiT.
igive qmedeba, Cadenili ganmeorebiT, – iwvevs piris da-
jarimebas yovel Semdgom ganmeorebaze 1 000 laris odeno-
biT.
sagadasaxado organosaTvis araswori informaciis miwo-
deba sasaqonlo-materialuri faseulobis Camoweris Taobaze
iwvevs dajarimebas wardgenili informaciis Sedegad daudas-
turebeli sasaqonlo-materialuri faseulobis saaRricxvo
RirebulebiT.
usaqonlo operaciis an fiqtiuri garigebis Sedegad an
yalbi dRg-is CaTvlis dokumentiT CaTvlis ganxorcieleba –
iwvevs piris dajarimebas CaTvlili gadasaxadis Tanxis 200
procentis odenobiT.
SemTxvevebs da garemoebebs, rodesac operacia SeiZleba
CaiTvalos usaqonlod an/da garigeba – fiqtiurad, gansazRv-
ravs saqarTvelos finansTa ministri.
momxmarebelTan naRdi fuliT angariSsworebisas sakon-
trolo-salaro aparatis gareSe muSaoba – iwvevs gadasaxa-
dis gadamxdelis (garda bazrobis teritoriaze ganlagebuli
arastacionaruli savaWro adgilis damqiravebeli fizikuri
pirisa) dajarimebas 200 laris odenobiT.

497
momxmarebelTan naRdi fuliT angariSsworebisas sakon-
trolo-salaro aparatis gamouyenebloba – iwvevs gadasaxa-
dis gadamxdelis dajarimebas 200 laris odenobiT.
qviTarSi faqtobrivad gadaxdilze naklebi Tanxis Cveneba
– iwvevs gadasaxadis gadamxdelis dajarimebas 200 laris
odenobiT.
gadasaxadis gadamxdelis mier sakontrolo-salaro apa-
ratis (garda GPRS-is da CRYPTOO-s modulis fiskaluri
sakontrolo-salaro aparatebisa) dakargva, Tu dadgenili ar
aris, rom es gamowveulia sxva piris mier Cadenili marTlsa-
winaaRmdego qmedebiT, – iwvevs gadasaxadis gadamxdelis daja-
rimebas 3 000 laris odenobiT.
igive qmedeba, Cadenili ganmeorebiT, sagadasaxado samar-
TaldarRvevis gamovlenidan 60 dRis ganmavlobaSi, –iwvevs ga-
dasaxadis gadamxdelis dajarimebas 6 000 laris odenobiT.
avtogasamarT an/da airgasamarT an/da airsavseb sakompre-
soro sadgurSi madozirebel an/da mricxvel meqanizmze saga-
dasaxado organos luqis arqona an dazianebuli luqis qona –
iwvevs gadasaxadis gadamxdelis dajarimebas 1 500 laris
odenobiT.
igive qmedeba, Cadenili ganmeorebiT, – iwvevs gadasaxadis
gadamxdelis dajarimebas yovel Semdgom ganmeorebaze 15 000
laris odenobiT.
saqarTvelos mTavroba uflebamosilia adgilobrivi TviT-
mmarTveli erTeulis teritoriaze am muxliT gaTvaliswinebu-
li sagadasaxado samarTaldarRvevis CadenisaTvis daadginos
jarimis gansxvavebuli odenobebi, magram aranakleb am nawiliT
dadgenili jarimebis 5 procentisa.
dRg-is gadamxdelad registraciis gareSe saqmianoba – iw-
vevs piris dajarimebas registraciis gareSe saqmianobis peri-
odSi ganxorcielebuli dRg-iT dasabegri operaciebis (garda
gaTavisuflebuli operaciebisa) Tanxis 5 procentis odeno-
biT.
saqonlis/momsaxurebis mimwodeblis mier myidvelis moT-
xovnisas masze sagadasaxado angariSfaqturis gaucemloba –

498
iwvevs piris dajarimebas dasabegri operaciis mixedviT dRg-is
Tanxis 100 procentis odenobiT.
piris mier fiqtiuri garigebis/usaqonlo operaciis amsax-
veli an yalbi sagadasaxado angariSfaqturis gamowera – iw-
vevs sagadasaxado angariSfaqturis gamomweri/gamcemi piris da-
jarimebas sagadasaxado angariSfaqturaSi miTiTebuli dRg-is
Tanxis 200 procentis odenobiT.
dRg-is gadamxdelad registraciis gareSe saqmianobis gamo
jarimis gamoyenebis SemTxvevaSi, deklaraciis dagvianebiT war-
dgenisaTvis da gadasaxadis Tanxis SemcirebisTvis gaTvaliswi-
nebuli jarimebi ar gamoiyeneba.
piris sabanko angariSze fulis arsebobisas sabanko
dawesebulebis mier biujetSi gadasaxadis gadaricxvis Taoba-
ze am piris sagadaxdo davalebis an sagadasaxado organos sa-
inkaso davalebis dadgenil vadaSi Seusrulebloba, iwvevs da-
jarimebas angariSze arsebuli fuladi saxsrebis im nawilis
0,15 procentis odenobiT yoveli dagvianebuli dRisaTvis, ro-
melic eqvemdebareboda sainkaso/sagadaxdo davalebiT mTlianad
an nawilobriv Sesrulebas. Tu aRniSnul qmedebas Tan axlavs
fuladi saxsrebis sxva mimarTulebiT gadaricxva, iwvevs da-
jarimebas sxva mimarTulebiT gadaricxuli Tanxis 10 procen-
tis odenobiT, magram aranakleb 500 larisa da ara umetes
sainkaso/sagadaxdo davalebaSi miTiTebuli Tanxis odenobisa.
sabanko dawesebulebis mier gadasaxadis gadamxdelisaTvis
sabanko angariSis gaxsna im dokumentis wardgenis gareSe, rom-
liTac dasturdeba gadasaxadis gadamxdelisaTvis saidentifi-
kacio nomris miniWeba (garda ucxouri sawarmosi da fizikuri
pirisa, romlebic ar ewevian ekonomikur saqmianobas), agreTve,
sabanko angariSze yadaRis dadebis an sainkaso davalebis war-
dgenis Sesaxeb sagadasaxado organos gadawyvetilebis arsebo-
bisas am gadasaxadis gadamxdelisaTvis sxva angariSis gaxsna –
iwvevs dajarimebas gadasaxadis gadamxdelis angariSebze Ses-
rulebuli gasavlis operaciebis Tanxis 10 procentis odeno-
biT, magram aranakleb 500 larisa.

499
m a g a l i T i:
Tu gadasaxadis gadamxdelis sabanko angariSze wardgenili sa-
gadasaxado organos sainkaso davalebis miuxedavad bankma am
gadasaxadis gadamxdels gauxsna sxva sabanko angariSi da am
angariSidan ganaxorciela gasavlis operaciebi 4 500 laris
odenobiT, mas daekisreba jarima 450 laris odenobiT (4
500*10%). amasTan, vinaidan 450 lari naklebia 500 larze,
banks saboloo jarimis saxiT, nacvlad 450 larisa, gadaxdeba
500 lari.
samewarmeo saqmianobisaTvis saqonlis sasaqonlo zednade-
bis gareSe transportireba, myidvelis moTxovnisas sasaqonlo
zednadebis gaucemloba an saqonlis SeZenisas sasaqonlo zed-
nadebis miRebaze uaris Tqma, iwvevs piris dajarimebas 500
laris odenobiT, xolo aRniSnuli qmedebis ganmeorebiT Cadena
iwvevs piris dajarimebas 5 000 laris odenobiT.
m a g a l i T i:
mewarmem zednadebis gareSe ganaxorciela im saqonlis tran-
sportireba, romlis sabazro fasia 9 500 l. mas jarima See-
fardeba 500 laris odenobiT.
samewarmeo saqmianobisaTvis mrgvali xe-tyis (moris), xe-
mcenaris an maTi pirveladi gadamuSavebis produqtebis sasa-
qonlo zednadebis gareSe transportireba, myidvelis moT-
xovnisas sasaqonlo zednadebis gaucemloba an saqonlis Se-
Zenisas sasaqonlo zednadebis miRebaze uaris Tqma, Tu sasa-
qonlo zednadebis gareSe transportirebuli an miwodebu-
li/misawodebeli mrgvali xetyis (moris), xe-mcenaris an maTi
pirveladi gadamuSavebis produqtebis sabazro Rirebuleba ar
aRemateba 1 000 lars, −iwvevs piris dajarimebas 500 laris
odenobiT da saqonlis CamorTmevas. samewarmeo saqmianobisaTvis
mrgvali xe-tyis (moris), xe-mcenaris an maTi pirveladi gada-
muSavebis produqtebis sasaqonlo zednadebis gareSe trans-
portireba, myidvelis moTxovnisas sasaqonlo zednadebis gau-
cemloba an saqonlis SeZenisas sasaqonlo zednadebis miRebaze
uaris Tqma, Tu sasaqonlo zednadebis gareSe transporti-

500
rebuli an miwodebuli/misawodebeli mrgvali xetyis (moris),
xe-mcenaris an maTi pirveladi gadamuSavebis produqtebis sa-
bazro Rirebuleba aRemateba 1 000 lars, magram ar aRemateba
10 000 lars, −iwvevs piris dajarimebas 5 000 laris odeno-
biT da saqonlis CamorTmevas. aRniSnuli qmedeba, Tu sasaqon-
lo zednadebis gareSe transportirebuli an miwodebuli/mi-
sawodebeli saqonlis sabazro Rirebuleba 10 000 lars aRe-
mateba, −iwvevs piris dajarimebas 10 000 laris odenobiT da
saqonlis CamorTmevas.
samewarmeo saqmianobisTvis referentuli fasisadmi daq-
vemdebarebuli farmacevtuli produqtis sasaqonlo zedna-
debis gareSe transportireba, myidvelis mier sasaqonlo zed-
nadebis moTxovnisas misi gaucemloba an saqonlis SeZenisas
sasaqonlo zednadebis miRebaze uaris Tqma −iwvevs piris da-
jarimebas 1 000 laris odenobiT. aRniSnuli qmedebis ganmeo-
rebiT Cadena −iwvevs piris dajarimebas 15 000 laris odeno-
biT, xolo mesamed da mis Semdeg yoveli momdevno Cadena iw-
vevs piris dajarimebas 30 000 laris odenobiT.
gadasaxadis gadamxdelTan saaRricxvo dokumentaciaSi
aRuricxveli da pirveladi sagadasaxado dokumentis gareSe
sasaqonlo-materialuri faseulobebis gamovlena – iwvevs pi-
ris dajarimebas gamovlenis momentSi am sasaqonlo-materia-
luri faseulobebis sabazro Rirebulebis 50 procentis ode-
nobiT. Tu sasaqonlo-materialuri faseulobebis sabazro
Rirebuleba 1000 lars ar aRemateba, −iwvevs piris dajari-
mebas 200 laris odenobiT, xolo aRniSnuli qmedeba, Cade-
nili ganmeorebiT, – iwvevs piris dajarimebas yovel Semdgom
ganmeorebaze 400 laris odenobiT. sanqcia gamoiyeneba, Tu sa-
saqonlo zednadebSi ar aris miTiTebuli an arasworad aris
miTiTebuli (garda im SemTxvevisa, rodesac daSvebulia teqni-
kuri Secdoma, romelmac ar SeiZleba arsebiTi gavlena iqoni-
os Sedegze):
a) dokumentis Sedgenis TariRi an/da nomeri;

501
b) sameurneo operaciis monawile mxaris dasaxeleba,
saidentifikacio nomeri an saxeli da gvari, piradi nomeri;
g) saqonlis dasaxeleba an/da raodenoba;
d) referentuli fasisadmi daqvemdebarebuli farmacev-
tuli produqtis SemTxvevaSi, agreTve, farmacevtuli pro-
duqtis registraciis nomeri, farmacevtuli produqtis
erTeulis fasi an/da sameurneo operaciis monawile mxaris
faqtobrivi misamarTi;
e) mrgvali xe-tyis (moris) an xe-mcenaris an maTi pir-
veladi gadamuSavebis produqtis warmoSobis, SeZenis an im-
portis damadasturebeli Sesabamisi dokumentis dasaxeleba,
TariRi da nomeri;
v) TiToeuli mrgvali xe-tyis (moris) an xe-mcenaris
an maTi pirveladi gadamuSavebis produqtis specialuri fir-
niSis nomeri (garda saqarTvelos finansTa ministris mier
gansazRvruli SemTxvevebisa, rodesac specialuri firniSis
nomris miTiTeba savaldebulo ar aris).
pirs sasaqonlo zednadebis gareSe saqonlis transporti-
rebisaTvis pasuxismgebloba ar daekisreba:
a) saqarTveloSi warmoebuli soflis meurneobis pir-
veladi (samrewvelo gadamuSavebamde – sasaqonlo kodis Sec-
vlamde) produqciis, agreTve, regularuli an uwyveti wesiT
saqonlis (eleqtro- an Tboenergia, gazi, wyali) transporti-
rebis an miwodebis SemTxvevaSi;
b) saqonlis saqarTvelos sabaJo sazRvris gadakveTas-
Tan dakavSirebuli Sesabamisi dokumentebiT transportirebis
SemTxvevaSi;
g) specialuri dRg-is angariSfaqturis arsebobisas;
d) Tu xorcieldeba mxolod im sareklamo saqonlis
usasyidlod gavrceleba, maT Soris, sacalo realizatoris
meSveobiT, romelsac damoukidebeli samomxmareblo maxasiaTeb-
lebi ar aqvs da ZiriTadi saqonlis/momsaxurebis miwodebis
ganuyofeli nawilia.

502
e) gazeTebis, Jurnalebisa da maTi gamomcemlebis mier
maTTan erTian SefuTvaSi moqceuli saqonlis transportirebi-
sas, garda gamomcemlis mier pirveladi miwodebis SemTxvevisa.
v) sagangebo situaciebSi da gadaudebeli daxmarebis
gawevis (saxanZro, samaSvelo, gadaudebeli saswrafo samedici-
no daxmarebis gawevis, bunebrivi gaziT, wyliT, eleqtroener-
giiT momaragebis an sakanalizacio sistemebis avariuli dazia-
nebis aRmofxvris) aucileblobis mizniT, Sesabamisi saqonlis
transportirebisas;
z) Tu saqarTvelos finansTa ministris brZanebis Sesa-
bamisad, mocemul SemTxvevaSi sasaqonlo zednadebi ar gamoiwe-
reba;
samewarmeo saqmianobisaTvis saqonlis sasaqonlo zednade-
bis gareSe transportirebis SemTxvevaSi da gadasaxadis gadam-
xdelTan saaRricxvo dokumentaciaSi aRuricxveli da pirve-
ladi sagadasaxado dokumentis gareSe sasaqonlo-materialuri
faseulobebis gamovlenisaTvis gaTvaliswinebuli sanqciebi ar
daekisreba mikrobiznesis, agreTve, fiqsirebuli gadasaxadis
gadamxdelis statusis mqone pirebs specialuri reJimiT da-
begvras daqvemdebarebuli saqmianobis farglebSi. amasTan, fu-
li da sabanko plastikuri baraTebi ar aris saqoneli. Zvir-
fasi liTonebisa da qvebis, agreTve, numizmatikuri faseulo-
bis transportirebisas sasaqonlo zednadebis gamowera saval-
debulo ar aris, Tu aRniSnuli xorcieldeba saqarTvelos
erovnuli bankis an sabanko dawesebulebis mier, agreTve uf-
lebamosili sajaro samarTlis iuridiuli piris mier, specia-
lurad daculi an kontrolirebuli satransporto saSuale-
biT. referentuli fasisadmi daqvemdebarebuli farmacevtuli
produqti aris `wamlisa da farmacevtuli saqmianobis Sesa-
xeb~ saqarTvelos kanonis Sesabamisad aseTad gansazRvruli
farmacevtuli produqti.
gadasaxadis gadamxdelTan danaklisis gamovlena iTvleba
misi aRmoCenis momentSi sabazro fasiT ganxorcielebul mi-
wodebad. amasTanave, Tu sasaqonlo-materialuri faseulobebis

503
danaklisi sagadasaxado organos mier inventarizaciis Sedegad
gamovlinda, piri damatebiT jarimdeba am sasaqonlo-materia-
luri faseulobebis sabazro Rirebulebis 10 procentis ode-
nobiT. CamoTvlili sanqciebi ar gamoiyeneba, Tu:
a) saaRricxvo dokumentaciaSi aRuricxveli sasaqonlo-mate-
rialuri faseulobebis zedmetobis an/da danaklisis odenoba
amave saxis aRricxuli sasaqonlo-materialuri faseulobebis
2 procents ar aRemateba;
b) gadasaxadis gadamxdelma zedmetobis an/da danaklisis Sesa-
xeb informacia asaxa sagadasaxado angariSgebaSi an/da miawoda
sagadasaxado organos inventarizaciis an sagadasaxado Semow-
mebis dawyebamde da, am informaciis Tanaxmad, zedmetoba aRia-
rebulia sargeblad, xolo danaklisi - miwodebad.
CamoTvlili samarTaldarRvevebis gamovlenisa da aRkve-
Tis mizniT sagadasaxado organos uflebamosil TanamSromels
ufleba aqvs, gaaCeros piri da satransporto saSualeba,
mosTxovos mas piradobis damadasturebeli sabuTi, satrans-
porto saSualebisa da saqonlis Tanmxlebi sabuTebi, vizua-
lurad daaTvalieros satransporto saSualebა, agreTve, sa-
qonlis daTvla Tanmxleb sabuTebTan Sesabamisobis dasadgenad
da aRniSnuli procedurebis dasafiqsireblad gamoiyenos teq-
nikuri saSualebebi. Sesabamisi pirisa da satransporto saSua-
lebis mZRolis daumorCileblobis SemTxvevaSi sagadasaxado
organos uflebamosil TanamSromels ufleba aqvs, gamoiyenos
saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli RonisZiebebi.
qmedeba, ramac Sesabamisi safuZvlebis gamo gamoiwvia saga-
dasaxado organos mier pirisaTvis mikro an mcire biznesis
statusis gauqmeba, – iwvevs piris dajarimebas 500 laris
odenobiT.
fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis SeCerebis
periodSi fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis
mqone piris mier am saqmianobis ganxorcieleba −iwvevs piris
dajarimebas 200 laris odenobiT.

504
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis mqone pi-
ris mier fiqsirebuli gadasaxadiT dasabegri saqmianobis da-
begvris obieqtis damateba sagadasaxado organosTvis Setyobi-
nebis gareSe −iwvevs piris dajarimebas 200 laris odenobiT.
savaldebulo markirebas daqvemdebarebuli araaqcizuri
saqonlis markirebis gareSe miwodeba, transportireba, - iw-
vevs mwarmoeblis dajarimebas markirebis gareSe gamovlenili
savaldebulo markirebas daqvemdebarebuli araaqcizuri saqon-
lis sabazro Rirebulebis odenobiT, magram aranakleb 500
larisa.
piris mier daqiravebul pirTa reestrSi daqiravebul
pirTa Sesaxeb informaciis warudgenloba iwvevs piris daja-
rimebas yovel daqiravebul pirze 200 laris odenobiT.
ssz-is statusis mqone piris mier saqarTvelos sagadasa-
xado kanonmdeblobiT dadgenili moTxovnebis Seusrulebloba
iwvevs piris dajarimebas 4 000 laris odenobiT, xolo igive
qmedeba (imave moTxovnebis darRveva), Cadenili ganmeorebiT, -
iwvevs jarimis odenobis gasammagebas.
bazrobis teritoriaze ganlagebuli arastacionaruli sa-
vaWro adgilis gamovlena, romelic ar aris uzrunvelyofili
sakontrolo-salaro aparatiT, – iwvevs bazrobis organiza-
toris statusis mqone piris dajarimebas 1 000 laris ode-
nobiT TiToeuli iseTi arastacionaruli savaWro adgilisaT-
vis, romelic ar aris uzrunvelyofili sakontrolo-salaro
aparatiT.
bazrobis organizatoris statusis mqone piris mier baz-
robis teritoriaze ganlagebuli savaWro obieqtis an/da sa-
vaWro adgilis ijariT gacema im pirze, romelic mewarmeTa da
arasamewarmeo (arakomerciuli) iuridiuli pirebis reestrSi
registrirebuli ar aris, – iwvevs bazrobis organizatoris
statusis mqone piris dajarimebas 1 000 laris odenobiT.
bazrobis organizatoris statusis mqone piris mier sa-
gadasaxado organosTvis bazrobis teritoriaze ganlagebuli
savaWro obieqtis an/da savaWro adgilis damqiravebeli pire-

505
bis Sesaxeb informaciis warudgenloba an/da araswori/aras-
ruli informaciis wardgena – iwvevs bazrobis organizatoris
statusis mqone piris dajarimebas 4 000 laris odenobiT.
piris mier sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebuli val-
debulebis Seusrulebloba, risTvisac gaTvaliswinebulia pa-
suxismgebloba, magram ar aris gansazRvruli jarimis odenoba,
– iwvevs dajarimebas 100 laris odenobiT.
Semosavlebis samsaxursa da gadasaxadis gadamxdels So-
ris sagadasaxado SeTanxmeba SesaZlebelia, gaformdes gadasa-
xadis gadamxdelis sagadasaxado davalianebis an sagadasaxado
davalianebis nawilis Semcirebis mizniT, aseve im mosakreblis
Tanxis an/da masTan dakavSirebuli jarimisa da sauravis Sem-
cirebis mizniT, romlis administrirebasac sagadasaxado or-
gano axorcielebs.
gadasaxadis gadamxdeli sagadasaxado SeTanxmebis gaforme-
bis Sesaxeb gancxadebiT mimarTavs Semosavlebis samsaxurs. Se-
mosavlebis samsaxuris ufrosi uflebamosilia:
a) uari Tqvas gadasaxadis gadamxdelTan sagadasaxado
SeTanxmebis gaformebaze;
b) aRniSnuli gancxadeba TandarTul masalebTan erTad
warudginos saqarTvelos finansTa ministrs saqarTvelos
mTavrobis sxdomaze gansaxilvelad.
sagadasaxado SeTanxmebis gaformebis Sesaxeb gadawyveti-
lebas iRebs saqarTvelos mTavroba, romelic gansazRvravs ga-
dasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado SeTanxmebis Sesabami-
sad gadasaxdeli Tanxis odenobasa da gadaxdis vadas.
gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, sagadasaxado SeTanx-
mebiT gaTvaliswinebuli valdebuleba Seasrulos SeTanxmebiT
gansazRvrul vadaSi.
sagadasaxado SeTanxmebis gaformebis Semdeg Semosavlebis
samsaxuris ufrosi uflebamosilia, miiRos gadawyvetileba ga-
dasaxadis gadamxdelis mimarT sagadasaxado davalianebis ga-
daxdevinebis uzrunvelyofis RonisZiebaTa nawilobriv an sru-
lad gauqmebis/argamoyenebis Sesaxeb.

506
sagadasaxado SeTanxmebis pirobebis Sesrulebis Semdeg ga-
dasaxadis gadamxdelis sagadasaxado davalianeba mcirdeba Se-
mosavlebis samsaxuris ufrosis individualuri administraci-
ul-samarTlebrivi aqtiT.
sagadasaxado SeTanxmebiT gaTvaliswinebuli valdebulebis
dadgenil vadaSi Seusruleblobis SemTxvevaSi sagadasaxado
SeTanxmeba gauqmebulad iTvleba da gadasaxadis gadamxdels
daekisreba jarima gadauxdeli Tanxis 10 procentis odenobiT.
sagadasaxado SeTanxmebis gaformebis Semdeg dauSvebelia
Sesabamis sagadasaxado periodze deklaraciiT daricxuli Tan-
xis Semcireba Sesworebuli sagadasaxado deklaraciis wardge-
niT.
sagadasaxado kontrolis Sedegad damatebiT daricxuli
Tanxis (sagadasaxado davalianebis) Semcirebis Sesaxeb sagada-
saxado SeTanxmebis gaformebis Semdeg dauSvebelia:
a) makontrolebeli/samarTaldamcavi organos mier Semow-
mebuli sagadasaxado periodis an sakiTxis gadamowmeba an/da
gadasaxadis gadamxdelisaTvis gadasaxadis/sanqciis daricxva,
garda im pirTan dakavSirebuli sagadasaxado periodisa an sa-
kiTxisa, romelic gadasaxadis gadamxdels masTan sagadasaxado
SeTanxmebis gaformebis Semdeg Seerwya;
b) gadasaxadis gadamxdelis mier davis dawyeba an ganax-
leba axlad aRmoCenili/axlad gamovlenili garemoebebis an
mtkicebulebebis safuZvliT.
sagadasaxado SeTanxmebis gauqmebis SemTxvevaSi uqmdeba sa-
gadasaxado organosa da gadasaxadis gadamxdelis am SeTanx-
mebis Sedegad warmoSobili uflebebi da valdebulebebi.

507
Tavi XXI
sagadasaxado dava

sagadasaxado urTierTobisas xSirad iqmneba iseTi


mdgomareoba, rodesac erT-erTi mxare _ sagadasaxado organo
an gadasaxadis gadamxdeli, miiCnevs, rom meore mxarem daar-
Rvia sagadasaxado kodeqsiT dadgenili valdebuleba da mis-
gan moiTxovs am valdebulebis Sesrulebas. Tu meore mxare
ar daeTanxma aRniSnul moTxovnas, iqmneba imis safuZveli,
rom daiwyos sagadasaxado dava, romlis dawyebis, mimdinare-
obisa da gadawyvetis wesi gansazRvrulia sagadasaxado ko-
deqsiT.
aRsaniSnavia, rom imis miuxedavad, Tu vin ityvis uars
moTxovnis Sesrulebaze, sagadasaxado dava mainc gadasaxadis
gadamxdelma unda daiwyos, rac imas niSnavs, rom sasamarT-
loSi sarCelis Setanis SemTxvevaSi saxelmwifo baJis gadax-
da yovelTvis gadasaxadis gadamxdels mouwevs.
sagadasaxado davis ganxilva SesaZlebelia saqarTvelos
finansTa saministros sistemasa da sasamarTloSi.
saqarTvelos finansTa saministros sistemaSi sagadasaxa-
do davis ganxilvisas nebismier etapze momCivans ufleba
aqvs, mimarTos sasamarTlos.
saqarTvelos finansTa saministros sistemaSi sagadasaxa-
do davis ganmxilveli organoebi arian Semosavlebis samsaxu-
ri da saqarTvelos finansTa saministrosTan arsebuli dave-
bis ganxilvis sabWo (ix. sqema #3).
saqarTvelos finansTa saministros sistemaSi sagadasaxa-
do dava oretapiania da iwyeba saCivris Semosavlebis samsa-
xurSi wardgeniT. magram winaswari gadawyvetileba Semosav-
lebis samsaxurSi ar saCivrdeba. pirs ufleba aqvs, igi gaasa-
Civros saqarTvelos finansTa saministrosTan arsebul dave-
bis ganxilvis sabWoSi.
davebis ganxilvis sabWos Semadgenlobas gansazRvravs sa-
qarTvelos mTavroba. davis ganmxilvel organoebs aqvT sa-

508
qarTvelos mTavrobis mier damtkicebuli reglamenti, rome-
lic gansazRvravs saCivris ganxilvisa da momCivnebTan urTi-
erTobis wess. davebis ganxilvis sabWos hyavs aparati, rome-
lic uzrunvelyofs sabWoSi Sesuli saCivrebis gansaxilve-
lad momzadebas, momCivnebisTvis samarTalwarmoebasTan dakav-
Sirebuli informaciis miwodebas da sabWos mier miRebuli
gadawyvetilebis gaformebas. davebis ganxilvis sabWos apa-
rats ufleba aqvs, Tavisi xelmZRvanelis gadawyvetilebiT
davis mxareebTan Caataros mosamzadebeli Sexvedra saCivarTan
dakavSirebuli garemoebebis dasazusteblad.

sqema #3

saqarTvelos finansTa saministros sistemaSi sagadasaxa-


do davis Sedegad dauSvebelia momCivnis sagadasaxado valde-
bulebebis damZimeba, garda gadamxdelis TanxmobiT amave davis
farglebSi Catarebuli Semowmebis SemTxvevisa.

509
sagadasaxado Semowmebis aqti da mis safuZvelze miRebu-
li gadawyvetileba saCivrdeba am dokumentebis safuZvelze
gamocemul sagadasaxado moTxovnasTan erTad.
gasaCivrebas eqvemdebareba aseve sagadasaxado samarTal-
darRvevis oqmi/brZaneba, rogorc sagadasaxado organos ga-
dawyvetileba.
calkeul sagadasaxado samarTaldarRvevebTan dakavSire-
biT gadasaxadis gadamxdelis saCivarze Semosavlebis samsaxu-
ris mier miRebuli gadawyvetileba saCivrdeba sasamarTloSi.
pirs ufleba aqvs, gaasaCivros sagadasaxado organos ga-
dawyvetileba misi Cabarebidan 30 dRis vadaSi.
gadasaxadis gadamxdels ufleba aqvs, sagadasaxado an da-
vis ganmxilveli organos mier gadawyvetilebis miRebisaTvis
dadgenili vadis darRveva miiCnios misi mimarTvis dakmayofi-
lebaze uaris Tqmad da gaasaCivros igi dadgenili wesiT,
xolo vadis darRveviT gamocemuli gadawyvetilebis gasaCiv-
rebis vada aiTvleba pirisTvis misi Cabarebidan.
30-dRiani vadis gasvlis Semdeg davis dawyeba dasaSvebia
axlad aRmoCenili an axlad gamovlenili garemoebebis an
mtkicebulebebis safuZvliT, romlebic momCivanma ar icoda
da ar SeeZlo scodnoda misTvis arasasurveli gadawyvetile-
bis miRebamde da romelTa droulad wardgena gamoiwvevda
momCivnisaTvis xelsayreli gadawyvetilebis miRebas.
davis dawyeba aseve dasaSvebia, Tu dadgindeba, rom gasa-
Civrebuli gadawyvetileba ar gagzavnia momCivans. aseT Sem-
TxvevaSi gasaCivrebis vada aiTvleba im dRidan, rodesac gasa-
Civrebuli gadawyvetileba cnobili gaxda momCivnisaTvis.
saCivari davis ganmxilvel organos, rogorc wesi, eleq-
tronuli formiT waredgineba. saCivris forma ganisazRvreba
saqarTvelos mTavrobis mier damtkicebuli reglamentiT.
sagadasaxado organos gadawyvetileba SeiZleba gasaCiv-
rdes saCivris wardgenis vadis gasvlis Semdegac, Tu momCiva-
ni daamtkicebs, rom gasaCivrebis vadis darRveva misgan damo-
ukidebeli mizeziT iyo gamowveuli.

510
sagadasaxado organos gadawyvetilebis gasaCivreba ar
aCerebs mis moqmedebas.
davis ganmxilveli organo saCivars warmoebaSi ar iRebs,
Tu igi ar akmayofilebs procedurul moTxovnebs. aseT Sem-
TxvevaSi momCivans werilobiT ecnobeba amis Sesaxeb da miece-
ma aranakleb 5 dRe saCivarSi arsebuli xarvezis gamosaswo-
reblad. davis ganmxilvel organos ufleba aqvs, momCivnis
motivirebuli moTxovnis SemTxvevaSi gaagrZelos xarvezis
gamosasworeblad micemuli vada.
davis ganmxilveli organo uflebamosilia xarvezis ar-
sebobis miuxedavad miiRos saCivari warmoebaSi, Tu igi arse-
biTad ar uSlis xels saCivris ganxilvas.
davis ganmxilveli organo saCivars ar ganixilavs, Tu:
a) momCivani uars acxadebs davis gagrZelebaze;
b) moTxovnis sagani scildeba davis ganmxilveli or-
ganos gansjad sakiTxebs;
g) saCivari wardgenilia arauflebamosili piris mier;
d) ar arsebobs davis sagani;
e) gasulia saCivris wardgenis vada;
v) saCivari ar akmayofilebs procedurul moTxovnebs
da momCivanma xarvezi ar gamoaswora davis ganmxilveli or-
ganos mier dadgenil vadaSi;
z) arsebobs imave momCivnis mimarT imave davis saganze
imave organos mier miRebuli gadawyvetileba;
T) momCivanma imave davis saganze mimarTa sasamarT-
los;
i) momCivani gardaicvala;
k) gasaCivrebul sagadasaxado moTxovnaSi asaxulia
aRiarebuli sagadasaxado davalianeba. saCivari ar ganixileba
aRiarebuli sagadasaxado davalianebis nawilSi;
l) momCivnis moZieba SeuZlebelia;
m) saCivari anonimuria;
n) gasaCivrebul sagadasaxado davalianebaze gaformda
sagadasaxado SeTanxmeba.

511
davis ganmxilveli organo saCivars ganixilavs 20 dRis
vadaSi.
davis ganmxilvel organos an mis aparats ufleba aqvs,
mosTxovos momCivans an sagadasaxado organos saCivris Sesa-
xeb damatebiTi informaciis/dokumentaciis warmodgena, ra
drosac Cerdeba saCivris ganxilva.
saCivari ganixileba momCivnis monawileobiT Tumca, davis
ganmxilvel organoebs ufleba aqvT, saCivari ganixilon dis-
tanciurad, teqnikur saSualebaTa gamoyenebiT. maT aseve uf-
leba aqvT, saCivari ganixilon momCivnis dauswreblad, Tu
saqmeSi arsebuli masalebidan srulad dgindeba davis sagan-
Tan dakavSirebuli faqtobrivi garemoebebi.
momCivanTan dakavSirebis SeuZleblobis, misi mouZieblo-
bis an saCivris zepir ganxilvaze momCivnis gamoucxadeblo-
bis SemTxvevaSi saCivari mis dauswreblad ganixileba.
sxdomis mimdinareobisas momCivans an/da mis warmomadge-
nels ufleba aqvs, sxdomas daeswros piradad an distanciu-
rad, teqnikur saSualebaTa gamoyenebiT.
davis ganmxilveli organo uflebamosilia sakuTari ini-
ciativiT an mxaris motivirebuli SuamdgomlobiT SeaCeros
saCivris ganxilva damatebiTi informaciis an/da dokumentaci-
is mosapoveblad.
damatebiTi informaciis an/da dokumentaciis mopovebis
safuZvliT saCivris ganxilvis SeCerebis saerTo xangrZlivo-
ba ar unda aRematebodes 45 dRes.
davis ganmxilveli organo uflebamosilia:
a) daakmayofilos saCivari;
b) nawilobriv daakmayofilos saCivari;
g) ar daakmayofilos saCivari;
d) ganuxilvelad datovos saCivari;
e) miiRos Sualeduri gadawyvetileba da SeaCeros sa-
Civris ganxilva;
davis ganmxilveli organos gadawyvetileba mxareebs, ro-
gorc wesi, eleqtronulad egzavnebaT. Tu sagadasaxado or-

512
ganos gasaCivrebuli gadawyvetilebis gauqmebis safuZveli
gaxda am organos TanamSromlis disciplinuri gadacdoma, aR-
niSnul faqtze saTanado reagirebis mizniT davis ganmxil-
veli organo Sesabamis organos miawvdis informacias am pi-
ris pasuxismgeblobis sakiTxis gadasawyvetad.
Tu davebis ganxilvis sabWos mier saCivris srulad an
nawilobriv dakmayofilebis safuZvelia saqarTvelos sagada-
saxado kanonmdeblobaSi arsebuli Canaweri, romelic sxvada-
sxvagvari ganmartebis safuZvels iZleva, sabWos gadawyveti-
lebaSi aRiniSneba normatiul aqtSi cvlilebis Setanis Sesa-
xeb rekomendacia, romelic reagirebisTvis egzavneba Sesabamis
organos..
Semosavlebis samsaxuris mier momCivnisTvis arasasurve-
li gadawyvetilebis miRebis SemTxvevaSi am momCivans ufleba
aqvs, gadawyvetileba misi Cabarebidan 20 dRis vadaSi gaasa-
Civros davebis ganxilvis sabWoSi an sasamarTloSi.
momCivans ufleba aqvs aseve davebis ganxilvis sabWos
gadawyvetileba misi Cabarebidan 20 dRis vadaSi gaasaCivros
sasamarTloSi.
momCivnis mier gasaCivrebis vadis darRvevis Sesaxeb
mtkicebis tvirTi ekisreba sagadasaxado organos.
momCivnis mier sagadasaxado davis dadgenil vadaSi gaug-
rZelebloba iTvleba gasaCivrebuli sagadasaxado davaliane-
bis aRiarebad.
davis ganmxilveli organos gadawyvetileba ZalaSi Sedis
momCivnisTvis Cabarebidan 21-e dRes, misi gausaCivreblobis
SemTxvevaSi.
momCivansa da sagadasaxado organos ufleba aqvT, mimar-
Ton davis ganmxilvel organos mis mier miRebuli gadawyve-
tilebis ganmartebis mizniT.
ganmarteba gadawyvetilebis ganuyofeli nawilia da igi
egzavneba davaSi monawile pirebsa da organoebs.
gadawyvetilebis aRsrulebis Semdeg misi ganmarteba da-
uSvebelia.

513
saqarTvelos finansTa saministros sistemaSi davis ga-
naxleba dasaSvebia mxolod axlad aRmoCenili an axlad ga-
movlenili garemoebis SemTxvevaSi, gadawyvetilebis miRebidan
6 wlis vadaSi.
momCivani axlad aRmoCenili an axlad gamovlenili gare-
moebiT mimarTavs davis ganmxilvel bolo organos, romelmac
arsebiTad imsjela momCivnis mier miTiTebul davis saganze.

514
amocanebi
saSemosavlo gadasaxadi
1. fizikurma pirma 2021 wlis maisis TveSi miiRo ali-
menti 500 lari, aseve, samecniero granti 1200 lari da
xelfasi (daricxuli-gadasaxadebis CaTvliT) 1600 lari.
gansazRvreT aRniSnuli piris sagadasaxado valdebulebebi
mocemuli Tvis mixedviT;
2. fizikur pirs Caericxa Sromis anazRaureba 1200 la-
ri. gansazRvreT misi daricxuli xelfasi, Tu piri CarTu-
lia sapensio dazRvevis sqemaSi;
3. fizikur pirs Caericxa Sromis anazRaureba 960 la-
ri. gansazRvreT misi daricxuli xelfasi, Tu piri CarTuli
ar aris sapensio dazRvevis sqemaSi;
4. fizikuri piris daricxuli xelfasi Seadgens 1350
lars, gansazRvreT masze gasacemi xelfasi, Tu piri Car-
Tuli ar aris sapensio dazRvevis sqemaSi;
5. fizikuri piris daricxuli xelfasi Seadgens 1800
lars. gansazRvreT gadaxdis wyarosTan dasakavebeli saSemo-
savlo gadasaxadi, Tu piri CarTulia sapensio dazRvevis sqe-
maSi;
6. fizikuri piris daricxuli xelfasi Seadgens 1500
lars. gansazRvreT gadaxdis wyarosTan dasakavebeli saSemo-
savlo gadasaxadi, Tu piri CarTuli ar aris sapensio dazR-
vevis sqemaSi;
7. fizikurma pirma 2021 wlis 1 Tebervlidan ijariT
gasca mis sakuTrebaSi arsebuli sacxovrebeli farTi sac-
xovrebeli mizniT sxva fizikur pirze, saijaro qira TveSi
Seadgens 600 lars. gamqiravebeli fizikuri piri farTis
ijariT gacemisTanave CaerTo sacxovrebeli farTis gamqirave-
bel pirTa reestrSi. saijaro xelSekruleba ZalaSia amave
wlis dekembris Tvis CaTvliT.
gansazRvreT gamqiravebeli fizikuri piris saSemosavlo
gadasaxadi saijaro SemosavalTan mimarTebaSi;
8. fizikurma pirma 2022 wlis 1 aprilidan ijariT gas-

515
ca sacxovrebeli farTi sacxovrebeli mizniT TveSi 300 la-
rad. piri ar aris CarTuli sacx. farTis gamqiravebel pirTa
reestSi. saijaro xelSekruleba ZalaSia amave wlis dekemb-
ris CaTvliT.
gansazRvreT gamqiravebeli fizikuri piris saSemosavlo
gadasaxadi saijaro SemosavalTan mimarTebaSi;
9. fizikurma pirma 2022 wlis ganmavlobaSi komerciuli
farTis ijaridan miiRo Semosavali 15 000 lari, xolo
sacxov. farTis sacx. mizniT gaqiravebidan - 9 000 lari. pi-
ri CarTulia sacx. farTis gamqiravebel pirTa reestrSi.
gansazRvreT gamqiravebeli fizikuri piris saSemosavlo
gadasaxadi saijaro SemosavlebTan mimarTebaSi;
10. fizikurma pirma 2019 wlis 18 seqtembers nasyidobis
xelSekrulebiT SeiZina sacxovrebeli bina 90 000 larad.
sakuTrebis uflebis daregistrireba sajaro reestrSi moxda
2020 wlis 28 maiss. aRniSnuli bina man gayida 2022 wlis
10 ianvars 130 000 larad.
gansazRvreT mocemuli piris valdebuleba saSemosavlo
gadasaxadSi aRniSnuli operaciis mixedviT;
11. fizikurma pirma 2019 wlis 3 seqtembers mamisagan
Cuqebis xelSekrulebiT miiRo sacxovrebeli bina, romlis
sabazro Rirebuleba Seadgenda 57 000 lars. sakuTrebis uf-
leba maregistrirebel organoSi daregistrirda 2020 wlis
20 Tebervals. aRniSnuli bina fizikurma pirma gayida 2022
wlis 10 ianvars 65 000 larad. gansazRvreT piris valdebu-
leba saSemosavlo gadasaxadSi;
12. fizikurma pirma 2020 wlis 7 maiss SeiZina nasyido-
bis xelSekrulebiT sacxovrebeli saxli masze damagrebuli
miwis nakveTiT 120 000 larad. sakuTrebis ufleba maregist-
rirebel organoSi daaregistrira 2020 wlis 12 dekembers.
man aRniSnuli qoneba gaasxvisa 2022 wlis 20 ianvars 150
000 larad. gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo ga-
dasaxadSi.
13. fizikurma pirma 2021 wlis 15 aprils nasyidobis

516
xelSekrulebiT SeiZina sacxovrebeli bina 60 000 larad,
romelic sajaro reestrSi daaregistrira amave wlis 10
agvistos. aRniSnuli bina man gayida 2022 wlis 20 oqtom-
bers 58 000 larad. gansazRvreT piris valdebuleba saSemo-
savlo gadasaxadSi.
14. fizikurma pirma 2020 wlis 18 ivniss nasyidobis
xelSekrulebiT SeiZina miwis nakveTi 100 000 larad, rome-
lic sajaro reestrSi daaregistrira amave wlis 10 seqtem-
bers. aRniSnuli qoneba man gayida 2022 wlis 20 marts 120
000 larad. gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo
gadasaxadSi.
15. fizikurma pirma mamisagan memkvidreobiT 2022 wlis
7 aprils gaformebuli samkvidro mowmobiT miiRo miwis nak-
veTi, romlis sabazro Rirebuleba Seadgenda 80 000 lars.
aRniSnuli qoneba man gayida 2022 wlis 17 oqtombers 100
000 larad. gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo ga-
dasaxadSi, Tu mamis anu mamkvidreblis sakuTrebaSi aRniSnu-
li miwis nakveTi iricxeboda 2020 wlis 3 martidan.
16. fizikurma pirma babuasagan saCuqrad miiRo avtomobi-
li, romlis sabazro Rirebuleba Seadgens 120 000 lars.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi.
17. fizikurma pirma diswulisagan saCuqrad miiRo sac-
xovrebeli bina, romlis sabazro Rirebuleba Seadgens 180
000 lars. gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo ga-
dasaxadSi.
18. fizikurma pirma SviliSvilisgan memkvidreobiT miiRo
miwis nakveTi, romlis Rirebuleba Seadgens 120 000 lars.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi.
19. fizikurma pirma 2022 wlis 20 maiss SeiZina avto-
mobili 12 000 larad, romelic imave dRes daaregistrira
maregistrirebel organoSi. man aRniSnuli avtomobili gayida
amave wlis 7 oqtombers 13 000 larad. gansazRvreT piris
valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi.
20. fizikurma pirma 2018 wels miiRo Semdegi Semosav-

517
lebi:
alimenti - 3600 lari
ganqorwinebis safuZvelze miRebuli qoneba - 120000
lari;
gayida miwis nakveTi 2018 wlis 5 aprils 35 000 la-
rad, romelic SeZenili hqonda 2016 wlis 10 agvistos 32
000 larad;
saxelmwifo biujetiT gaTvaliswinebuli daxmareba - 7
000 lari;
gayida avtomobili 2018 wlis 14 ivniss 6000 larad,
romelic SeZenili hqonda 2018 wlis 4 aprils 6400 larad.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxad-
Si 2018 wlis mixedviT.
mikro biznesis statusi
1. mikro biznesis statusis mqone pirma 2020 wlis
ganmavlobaSi miiRo Semdegi Semosavlebi:
daricxuli xelfasi - 11 000 lari;
sacxovrebeli binis gaqiravebidan - 8000 lari;
sayofacxovrebo nivTebis remontidan - 3000 lari;
orcxobilebis warmoebidan - 28 000 lari.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi
2020 wlis mixedviT, Tu igi CarTulia sacxovrebeli far-
Tis gamqiravebel pirTa reestrSi.
2. 2019 wels mikro biznesis statusis mqone pirma miiRo
Semdegi Semosavlebi:
mawvnis warmoeba-realizaciidan - 24 000 lari; sacxovrebe-
li farTis ijaridan - 8 000 lari (piri CarTulia sacxov-
rebeli farTis gamqiravebel pirTa reestrSi);
sayofacxovrebo eleqtro nawarmis remontidan - 10 000 la-
ri.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi
2019 wlis mixedviT.
3. 2019 wels mikro biznesis statusis mqone pirma miiRo
Semdegi Semosavlebi:

518
funTuSebis warmoebidan - 26 000 lari;
dividendebis saxiT - 10 000 lari;
biZiasagan saCuqrad miiRo avtomobili RirebulebiT 22 000
lari;
2019 wlis 17 oqtombers 120 000 larad gayida sacxovre-
beli bina, romelic SeZenili hqonda 2016 wlis 22 marts
gaformebuli nasyidobis xelSekrulebiT 95 000 larad, mag-
ram sajaro reestSi sakuTreba daregistrirda 2018 wlis
20 maiss;
sacxovrebeli farTis ijaridan - 6 000 lari (piri CarTu-
li ar aris sacxovrebeli farTis gamqiravebel pirTa
reestSi).
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi
2019 wlis mixedviT.
4. 2020 wels mikro biznesis statusis mqone pirma miiRo
Semdegi Semosavlebi:
komerciuli farTis ijaridan - 19 000 lari;
2020 wlis 7 noembers gayida avtomobili 13 000 larad,
romelic SeZenili hqonda 2020 wlis 2 Tebervals 12 000
larad;
SviliSvilisgan saCuqrad miiRo sacxovrebeli bina, romlis
sabazro Rirebuleba Seadgens 180 000 lars;
mezoblisagan saCuqrad miiRo mobiluri telefoni, romlis
Rirebuleba Seadgens 800 lars;
musikaluri instrumentebis warmoebidan - 33 000 lari;
yavis warmoebidan (yavis moduReba da realizacia) – 5 000
lari;
saaTebis SekeTebidan - 3 000 lari.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi
2020 wlis mixedviT.
5. 2019 wels mikro biznesis statusis mqone pirma miiRo
Semdegi Semosavlebi:
miwis nakveTis ijaridan - 8 000 lari;
2019 wlis 10 maiss gayida avtomobili 8000 larad, rome-

519
lic SeZenili hqonda amave wlis 21 ianvars 7000 larad;
2019 wlis 19 seqtembers gayida sacxovrebeli saxli 150
000 larad, romelic saCuqrad miiRo mamisagan 2018 wlis 10
agvistos, roca misi sabazro fasi iyo 135 000 lari, mamis
sakuTrebaSi aRniSnuli qoneba iricxeboda 2015 wlidan; be-
biasagan saCuqrad miiRo komerciuli farTi, romlis sabazro
Rirebulebac Sedgens 75 000 lars;
megobrisagan saCuqrad miiRo televizori, romlis Rirebule-
bac Seadgens 1500 lars;
faifuris sayofacxovrebo nakeTobebis warmoebidan - 36 000
lari;
jagrisebis warmoebidan - 4 000 lari;
naduRis warmoeba-realizaciidan - 11 000 lari;
granti - 3000 lari.
gansazRvreT piris valdebuleba saSemosavlo gadasaxadSi
2019 wlis mixedviT.

mcire biznesis statusi


1. mcire biznesis statusis mqone pirma 2020 wlis 1 ianvri-
dan 31 ivlisis CaTvliT miiRo erToblivi Semosavali 488
000 lari. agvistos TveSi realizaciidan amonagebma Seadgina
53 000 lari.
gansazRvreT aRniSnuli piris saSemosavlo gadasaxadi 2020
wlis agvistos TveSi.
2. mcire biznesis statusis mqone fizikuri piri flobs mi-
nimarkets, sadac axdens sursaTis realizacias, aRniSnuli
saqmianobidan 2019 wlis ganmavlobaSi misma dasabegrma Semo-
savalma (erT. Semosavali) Seadgina 270 000 lari. piri ase-
ve eweva sasoflo-sameurneo saqmianobas, saidanac soflis
meurneobis produqciis pirveladi miwodebiT miiRo Semosava-
li amave wels 67 000 lari.
amave wels man:
fizikuri pirisagan procentis saxiT miiRo Semosavali 6000
lari;

520
gayida sacxovrebeli saxli 67 000 larad, romelic wina
wels SeZenili hqonda 50 000 larad;
rezidenti sawarmosgan dividendis saxiT miiRo 15 000 lari;
rezidenti sawarmosgan xelfasis saxiT miiRo 19 000 lari.
gansazRvreT piris sagadasaxado valdebulebebi saSemosavlo
gadasaxadSi 2019 wlis mixedviT.
3. ind. mewarmes mcire biznesis statusi mieniWa 2017 wels.
2019 wlis ganmavlobaSi man miiRo erToblivi Semosavali 38
000 lari. 2020 wlis 28 aprils man daqiravebul Tana-
mSromlebze gasca xelfasi 5 600 lari; amave dRes man fizi-
kur pirs aunazRaura gaweuli momsaxurebis Rirebuleba
3000 lari;
gansazRvreT aRniSnuli gadamxdelis valdebuleba wyarosTan
dasakavebeli saSemosavlo gadasaxadis nawilSi 2020 wlis
aprilis Tvis mixedviT.
4. giorgi 2019 wlis 10 marts daregistrirda individua-
lur mewarmed, amave wlis 5 aprils mimarTa sagadasaxado
organos mcire biznesis statusis miniWebis moTxovniT.
giorgis mier 3 daqiravebulisaTvis 2019 wlis aprilisა da
maisis TveebSi gacemulma xelfasma TiToeul TveSi TiToeul
TanamSromelze Seadgina 1500-1500 lari, anu jamurma gana-
cemma 2 TveSi Seadgina 9000 lari.
gansazRvreT aRniSnuli gadamxdelis valdebuleba wyarosTan
dasakavebeli saSemosavlo gadasaxadis nawilSi 2020 wlis
aprilisa da maisis Tveebis mixedviT.
5. fizikuri piri, romelic registrirebulia individualur
mewarmed, axorcielebs sursaTiT sacalo vaWrobas. aRniSnu-
li saqmianobis farglebSi mis mier 2018 wlis ganmavlobaSi
miRebulma erToblivma Semosavalma Seadgina 700 000 lari.
pirma mcire biznesis statusis miniWebis moTxovniT sagada-
saxado organos mimarTa gancxadebiT 2019 wlis ianvris Tve-
Si da moiTxova mcire biznesis statusis miniWeba. mis mier
2019 wlis ganmavlobaSi miRebulma erToblivma Semosavalma
gadaaWarba 500 000 lars.

521
gansazRvreT, warmoiSva Tu ara statusis gauqmebis safuZve-
li.
6. giorgi individualur mewarmed registrirebulia 2015
wlidan. mas mcire biznesis statusi mieniWa 2020 wlis 1
ianvridan. 2020 wlis 15 seqtembers giorgis sakontrolo-
salaro aparatis gamoyenebis wesebis darRvevisTvis daekisra
mesame jarima. mas sagadasaxado organoSi wardgenili aqvs
Sesabamisi saangariSo periodis mcire biznesis statusis
mqone fizikuri piris saSemosavlo gadasaxadis yovelTviuri
deklaraciebi.
gansazRvreT, warmoiSva Tu ara statusis gauqmebis safu-
Zveli.

mogebis gadasaxadi
1. sawarmos 2017 wlis manZilze miRebuli aqvs 500 000 la-
ris Semosavali. amave wels gaweulma finansurma xarjebma
Seadgina 400 000 lari. dividendis saxiT sawarmom damfuZ-
nebel fizikur pirs gaunawila 50 000 lari.
gansazRvreT sawarmos sagadasaxado valdebulebebi gacemul
dividendTan mimarTebaSi.
2. sawarmo dafuZnda 2017 wlis maisis TveSi. amave wlis
oqtombris TveSi man gaswia warmomadgenlobiTi xarji 800
laris odenobiT. sawarmos dafuZnebidan 2017 wlis oqtomb-
ris Tvemde gaweuli hqonda 48 000 laris xarji, xolo oq-
tombridan dekembris CaTvliT, warmomadgenlobiTi xarjis
(800 laris) garda, kidev gaswia 27 000 laris odenobiT
xarji.
gansazRvreT sawarmos valdebuleba mogebis gadasaxadSi war-
momadgenlobiT xarjTan mimarTebaSi.
3. 2021 wlis maisSi sawarmom saqvelmoqmedo organizacias
gadauricxa 3000 lari, xolo agvistos TveSi - 7 000 la-
ri. sawarmos wina wlis Semosavlebi Seadgens 160 000 lars,
xolo xarjebi - 120 000 lars. gansazRvreT 2021 wlis mai-
sisa da agvistos TveSi sawarmos mier gadasaxdeli mogebis

522
gadasaxadi aRniSnul xarjebTan mimarTebaSi.
4. sawarmom 2021 wlis aprilSi gaswia warmomadgenlobiTi
xarji 6000 lari, xolo ivnisis TveSi 4000 lari. Gan-
sazRvreT, mogebis gadasaxadi, Tu wina wlis Semosavlebi
Seadgens 280 000 lars, xolo xarjebi - 310 000 lars.
5. sawarmom 2020 wlis maisis TveSi gaswia Semdegi xarjebi:
- SeiZina dokumenturad dadasturebuli sasaqonlo-mate-
rialuri faseulobebi - 10000 laris;
- gadaixada xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli ofisis saija-
ro qira 500 lari, razedac meijarem gamouwera angariSfaq-
tura;
- TanamSromelze gasca xelfasi daricxviT 2000 lari;
- TanamSromels saCuqrad gadasca televizori, RirebulebiT
900 lari;
- municipalitets saCuqrad gadasca avtomobili, Rirebule-
biT 12 000 lari;
- socialurad daucvel ojaxs saCuqrad gadasca 2 tomara
fqvili, RirebulebiT 200 lari;
- saqvelmoqmedo organizacias gadauricxa 18 000 lari;
- gadaixada ofisis komunaluri gadasaxadebi warmodgenili
angariSfaqturebis safuZvelze - 600 lari;
- mikrobiznesis statusis mqone fizikuri pirisagan SeiZina
ofisis xaliCa, RirebulebiT 300 lari, razedac momwode-
belma gamouwera sasaqonlo zednadebi;
- fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelisgan SeiZina avto-
mobilis teqnikuri momsaxureba RirebulebiT 700 lari -
warmomadgenlobiTi xarji - 4000 lari.
gansazRvreT, sawarmos mogebis gadasaxadi mocemuli Tvis mi-
xedviT.
2019 wlis erToblivi Semosavlebi Seadgenda 280 000 lars,
xarjebi ki - 220 000 lars.

gamoqviTvebi erToblivi Semosavlidan


1. ind.mewarmem 2018 wels ekon.saqmianobaSi gamoyenebis mizniT

523
SeiZina miwis nakveTi 25 000 larad. amave wels man SeiZina
5 kompiuteri, TiTo 800 larad, romelTaganac 3 daasawyoba,
xolo 2 - gadasca eqsploataciaSi.
gansazRvreT aRniSnul xarjebTan mimarTebaSi 2018 wlis er-
Toblivi Semosavlidan gamosaqviTi xarjebi sagadasaxado ko-
deqsis miznebisaTvis.
2. mewarmem 2017 wels SeiZina 80 000 laris sajiSe pi-
rutyvi, romlis Rirebulebidan amave wels gadaixada 50 000
lari. amave wels SeZenilia pirutyvis sakvebi 6000 larad.
2018 wels gayidulia 40000 laris sajiSe pirutyvi da
Tanxa anazRaurebulia amave wels.
gansazRvreT, mocemuli operaciebis mixedviT 2017 da 2018
wlebis gamoqviTvebi da erTobliv SemosavalSi CasarTavi
Tanxa.
3. 2018 wels mewarmem SeiZina 3 satransporto saSualeba,
TiTo 15 000 larad. 2018 wels eqsploataciaSi gadasca
mxolod 2 maTgani. piri iyenebs ZiriTadi saSualebebis sru-
lad gamoqviTvis meTods.
gansazRvreT, 2018 wels erToblivi Semosavlidan gamosaqviTi
Tanxa aRniSnuli operaciis mixedviT.
4. mewarmem 2019 wlis 25 dekembers SeiZina saofise farTi
50000 larad ekon.saqmianobaSi gamoyenebis mizniT, romelic
amave dRes gadasca eqsploataciaSi.
gadamxdeli ar iyenebs ZiriTadi saSualebebis srulad gamoq-
viTvis meTods.
gansazRvreT, aRniSnuli aqtivis amortizaciis Tanxa 2019
wlis mixedviT.
5. mewarmem ekon. saqmianobaSi gamoyenebis mizniT 2018 wels
SeiZina miwis nakveTi 30 000 larad. 2019 wels aRniSnuli
miwis nakveTi gayida 33 000 larad.
gansazRvreT, 2018 da 2019 wlebis mixedviT erToblivi Se-
mosavlidan aRniSnuli operaciebis mixedviT gamosaqviTi
an/da erTobliv SemosavalSi CasarTavi Tanxa.
6. mewarmem 2017 wels 50 000 larad SeZenili miwis nakveTi

524
2018 wels gayida 45 000 larad.
gansazRvreT, aRniSnuli operaciebis mixedviT erTobliv Se-
mosavalSi CasarTavi an gamosaqviTi Tanxebi.
2017 wels gamosaqviTi Tanxa 0-is toli iqneba,
2018 wels 5000 lari anu gayidviT miRebuli zarali
gamoiqviTeba erToblivi Semosavlidan.
7. 2018 wlis bolos pirveli jgufis RirebulebiTi balansi,
romelSic iricxeba avtomobilebi, Seadgens 200 000 lars.
2019 wels aRniSnuli jgufidan gaiyida 3 avtomobili, TiTo
12 000 larad, aseve SeZenil iqna 5 avtomobili, TiTo - 16
000 larad. amave jgufSi 7 avtomobils Cautarda remonti,
RirebulebiT 21 000 lari.
gansazRvreT, 2019 wlis bolos aRniSnuli jgufis Rirebu-
lebiTi balansi da 2019 wlis amortizaciis Tanxa.
8. 2017 wlis bolos me-2 jgufis RirebulebiTi balansi,
romelSic iricxeba kompiuterebi, Seadgens 150 000 lars.
2018 wels aRniSnuli jgufidan yvela saSualeba gaiyida 80
000 larad.
gansazRvreT, Sesabamisi Sedegi.
9. 2018 wlis bolos mesame jgufis RirebulebiTi balansi,
romelSic iricxeba dizelgeneratorebi (9 erTeuli), Sead-
gens 120 000 lars. 2019 wels aRniSnuli jgufidan 6 di-
zelgeneratori gaiyida 118 000 larad.
gansazRvreT Sesabamisi Sedegi.
10. 2018 wlis bolos me-2 jgufis RirebulebiTi balansi,
romelSic iricxeba inventari, Seadgens 180 000 lars. 2019
wels aRniSnuli jgufidan yvela saSualeba gaiyida 170 000
larad.
gansazRvreT Sesabamisi Sedegi.
11. mewarmem 2016 wels SeiZina saqmianobis ganxorcielebis 5-
wliani nebarTva 150 000 larad.
gansazRvreT, aRniSnul xarjTan mimarTebaSi erToblivi Semo-
savlidan gamosaqviTi Tanxa wlebis Sesabamisad.
12. mewarmem 2017 wels SeiZina 100 000 larad savaWro ni-

525
Sani uvadod.
gansazRvreT, amortizaciis Tanxa 2017 da Semdgomi wlebi-
saTvis.
13. pirveli jgufis RirebulebiTi balansi 2018 wlis bo-
los Seadgens 300 000 lars. 2019 wels aRniSnuli jgufi-
dan 4 avtomobils Cautarda remonti RirebulebiT 33 000
lari.
gansazRvreT, 2019 wels remontis xarjis saxiT gamosaqviTi
Tanxa sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad.
14. mewarmem 2018 wels 160 000 larad SeiZina ludis Camo-
sasxmeli danadgari. 2020 wels aRniSnul danadgars Cautara
saremonto samuSaoebi RirebulebiT 35 000 lari. gadamxde-
li 2017 wlidan iyenebs ZiriTadi saSualebebis srulad ga-
moqviTvis meTods.
gansazRvreT 2020 wels remontis xarjis saxiT erToblivi
Semosavlidan gamosaqviTi Tanxa.
15. mewarmem 2018 wels ijariT aRebul ofiss Cautara sa-
remonto samuSaoebi RirebulebiT 20 000 lari. remontis
xarjebi ar gamoiqviTeba saijaro gadasaxdelebis Semcirebis
xarjze.
gansazRvreT, 2018 da 2019 wlebis mixedviT aRniSnuli ope-
raciis Sesabamisad remontis xarjis saxiT erToblivi Semo-
savlidan gamosaqviTi Tanxa.
16. mewarmem 2019 wels miiRo erToblivi Semosavlebi 250
000 lari. amave wels man gaswia warmomadgenlobiTi xarji
14 000 laris odenobiT.
gansazRvreT, 2019 wels warmomadgenlobiTi xarjis saxiT
erToblivi Semosavlidan gamosaqviTi Tanxa.

dasabegri Semosavlisa da saSemosavlo gadasaxadis gamoTvla


1. ind. mewarmem 2018 wlis ganmavlobaSi saqonlis realiza-
ciidan miiRo 180 000 lari, momsaxurebis gawevidan - 58
000 lari.
amave wels mis mier gaweulia Semdegi xarjebi:

526
- daricxuli xelfasi - 22 000 lari, saidanac wlis bo-
lomde gacemulia 18 000 lari;
- komunaluri xarji - 19 000 lari, saidanac sagadasaxado
dokumenti gamowerilia 16 000 larze;
- SeZenili sasaqonlo-materialuri faseulobebi - 87 000
lari, dokumenturad dadasturebulia srulad;
- ofisis ijara - 9 000 lari, rac gaTvaliswinebulia sai-
jaro xelSekrulebiT da Sesabamisi dokumentebiT;
- ofisisTvis SeZenilia 6 savarZeli, erTeulis Rirebuleba
500 lari, eqsploataciaSi gadacemulia amave wels 4 cali;
- SeZenilia saofise kompiuteri 3 erTeuli, erTeulis Rire-
buleba Seadgens 1 300 lars. eqsploataciaSi gadacemulia
yvela. gadamxdeli ar iyenebs ZiriTadi saSualebebis srulad
gamoqviTvis meTods. amave jgufSi mas sxva saSualebebi ar
gaaCnia;
- remonti Cautara ijariT aRebul ofiss, romlis Rirebu-
lebam Seadgina 7 000 lari, rac ar gamoiqviTeba saijaro
gadasaxdelebis Semcirebis xarjze.
wlis dasawyisSi sasaqonlo-materialuri faseulobebis saw-
yisi naSTi Seadgenda 27 000 lars, wlis bolos ki - 38000
lars.
gamoTvaleT, saSemosavlo gadasaxadi 2018 wlis mixedviT.
2. ind. mewarmem 2019 wlis ganmavlobaSi saqonlis realiza-
ciiT miiRo 211 000 lari, komerciuli farTis ijariT - 36
000 lari.
mis mier gaweulia xarjebi:
- SeZenilia 120 000 laris Rirebulebis sasaqonlo-materia-
luri faseulobebi, romelic srulad dadasturebulia do-
kumenturad;
- remonti Cautara sakuTar sawyobs RirebulebiT 22 000
lari. sawyobis RirebulebiTi balansi 2018 wlis bolos iyo
80 000 lari. xarjebi dasturdeba dokumentebiT;
- SeZenilia ofisis kompiuterebi 4 erTeuli, erTeulis fa-
sia 1600 lari, eqsploataciaSi gadacemulia yvela maTgani.

527
aRniSnul meore jgufSi gadamxdels wina wlis bolos eric-
xeboda 11 kompiuteri, jgufis RirebulebiTi balansiT 13500
lari;
- warmomadgenlobiTi xarji - 6000 lari, dasturdeba doku-
mentebiT;
- kerZo skolas saCuqrad gadasca sportuli inventari, Ri-
rebulebiT 13000 lari;
- TanamSromelTa xelfasi - 36000 lari, anazRaurebulia
srulad;
- komunaluri xarji - 7000 lari, dadasturebulia srulad
dokumenturad.
- ofisis satelekomunikacio momsaxureba, dasturdeba do-
kumentebiT - 11 000 lari;
- SeZenilia saqmianobis uvado nebarTva RirebulebiT 8000
lari;
- qalTa dResTan dakavSirebiT banketis xarji 16000 lari,
dadasturebulia dokumenturad;
sasaqonlo-materialuri faseulobebi wlis dasawyisSi Sead-
gens 23000 lars, wlis bolos - 19 000 lars.
gamoTvaleT, saSemosavlo gadasaxadi 2019 wlis mixedviT.
3. 2019 wlis ganmavlobaSi individualurma mewarmem miiRo
Semdegi Semosavlebi:
saqonlis realizaciidan amonagebi - 180000 lari;
momsaxurebis gawevidan Semosavali - 37 000 lari;
amave wels gaweulia Semdegi xarjebi:
- SeZenilia dokumenturad dadasturebuli sasaqonlo-ma-
terialuri faseulobebi - 75000 laris;
- daricxulia xelfasi 30 000 lari, wlis bolomde ki
anazRaurebulia mxolod 27000 lari;
- biujetSi gadaxdilia deklaraciis dagvianebiT
wardgenisTvis dakisrebuli jarima 300 lari;
- bavSvTa saxls saCuqrad gadasca dokumenturad dadasture-
buli 4000 laris Rirebulebis sakvebi produqti;
- komunaluri xarji - 6000 lari, dadasturebulia doku-

528
menturad;
- SeZenilia manqana-danadgari RirebulebiT 8000 lari, rom-
lebic gadacemulia eqsploataciaSi. gadamxdeli ar iyenebs
ZiriTadi saSualebebis srulad gamoqviTvis meTods. am
jgufSi mas sxva saSualebebi ar gaaCnia.
- SeZenilia 3 cali kompiuteri, romlebic gadacemulia eqsp-
loataciaSi, erTeulis Rirebulebaa 600 lari;
- ijariT aRebul farTs Cautarda saremonto samuSaoebi,
romlis Rirebulebam Seadgina - 3500 lari. misi Rirebuleba
ar gamoiqviTeba saijaro gadasaxdelebis Semcirebis xarjze,
amasTan, xarji dadasturebulia dokumenturad.
- gaweulia warmomadgenlobiTi xarji 2500 lari; xarji da-
dasturebulia dokumenturad;
- SeZenilia 4 karada ofisisTvis, erTeulis Rirebulebaa
300 lari. gadacemulia srulad eqsploataciaSi, SeZena da-
dasturebulia dokumenturad;
- sakuTar saofise farTs Cautara saremonto samuSaoebi,
romlis Rirebulebam Seadgina 4500 lari, xarjebi dadastu-
rebulia dokumenturad. farTis RirebulebiTi balansi wina
wlis bolos Seadgenda 60000 lars. sasaqonlo-materialuri
faseulobebis sawyisi naSTi Seadgens 41 000 lars, saboloo
ki - 32 000 lars.
gansazRvreT, aRniSnuli mewarmis wliuri sagadasaxado val-
debuleba saSemosavlo gadasaxadSi 2019 wlis mixedviT.
damatebuli Rirebulebis gadasaxadi
1. saqarTveloSi 2020 wlis dekembris TveSi dafuZnebuli
dasabegri piris (sawarmo) saqmianobas warmoadgens avejis
damzadeba. sawarmo ar warmoadgens dRg-is gadamxdelad
registrirebul pirs. 2021 wlis 30 ianvars sawarmom miiRo
pirveli dakveTa ofisisTvis gankuTvnili avejis damzadebaze,
amasTan miiRo avansis Tanxa 110 000 lari. pirebs Soris
dadebuli xelSekrulebis Tanaxmad, aveji unda miewodos da
srulad anazRaurdes misi safasuri 2021 wlis 23 marts.

529
warmoeSoba Tu ara pirs dRg-s gadamxdelad registraciis
valdebuleba?
dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi romeli ricxvidan?
2. dasabegri piris mier, romelic warmoadgens finansur ins-
tituts 2020 wlis 1 maisidan 2021 wlis 1 Tebervlamde
ganxorcielebulma dRg-iT dasabegrma brunvam Seadgina 145
000 lari, maT Soris:
• 2020 wlis 1 maisidan 31 dekembris CaTvliT 105 000
lari, xolo
• 2021 wlis 1 ianvridan 1 Tebervlamde 40 000 lari.
aRniSnuli brunva mTlianad warmoadgens finansuri momsaxu-
rebidan miRebul anazRaurebis Tanxas.
warmoeSoba Tu ara pirs dRg-s gadamxdelad registraciis
valdebuleba?
dadebiTi pasuxis შemTxvevaSi romeli ricxvidan?
3. mimwodeblis mier momxmarebelze 2022 wlis 1 ianvars
gadacemulia satvirTo avtomobili lizingis xelSekrulebis
safuZvelze, romelic ar iTvaliswinebs am avtomobilis
Sesyidvis uflebas mimRebis mier. xelSekruleba dadebulia 6
wlis vadiT, romlis ganmavlobaSic mimRebi valdebulia,
lizingis sazRauris saxiT winaswar gansazRvruli grafikiT
dafaros jamSi 200 000 lari, saidanac lizingis
dafinansebis Tanxa Seadgens 177 000 lars, xolo lizingis
xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli sargebeli 23 000 lars.
satvirTos gadacemis momentSi aRniSnuli/msgavsi satvirTo
avtomobilis sabazro fasi arsebiTad ar gansxvavdeba
lizingis dafinansebis jamuri Tanxisagan. 2028 wlis 1
Tebervals - xelSekrulebis vadis amowurvis safuZvelze
satvirTo avtomobili daubrunda lizingis gamcems.
ra Tanxa eqvemdebareba lizingis gamcemis mier dRg-iT
dabegvras?

530
4. gadasaxadis gadamxdelis mier saqonlis realizaciidan
2019 wlis seqtembridan 2020 wlis 1 martamde miRebulia
89000 lari. 2020 wlis 1 marts man gayida 16 000 laris
Rirebulebis saqoneli (dRg-s gareSe).
GansazRvreT, dRg-s gadamxdelad registraciis TariRi,
dasabegri operaciis Tanxa da dRg-s Tanxa.
5. gadasaxadis gadamxdeli 2020 wlis 5 maiss nebayoflobiT
daregistrirda dRg-s gadamxdelad. 5 maisidan 31 maisis
CaTvliT man saqonეls realizacia uyo 27 000 larad dRg-s
CaTvliT da gaswia momsaxureba 11 000 larad dRg-s
CaTvliT.
gansazRvreT, dasabegri operaciis Tanxa da dRg-s Tanxa.
6. dRg-s gadamxdelma 2019 wlis oqtomberSi moaxdina 158
000 laris Rirebulebis (dRg-s CaTvliT) saqonlis
realizacia, maT Soris 72 000 laris SemdgomSi gadaxdis
pirobiT. amave gadamxdels Caericxa wina TveSi myidvelis
mier asanazRaurebeli Tanxis dagvianebiT gadmoricxvis gamo
dakisrebuli pirgasamtexlo 3 200 lari.
gansazRvreT, dasabegri operaciis Tanxa dRg-s gareSe da
dRg-s Tanxa.
7. dRg-s gadamxdelma 2020 wlis maisis TveSi ganaxorciela
Semdegi operaciebi:
saqonlis realizacia RirebulebiT 124 000 dRg-s gareSe;
municipalitets saCuqrad gadasca 16 000 laris
Rirebulebis atraqcioni;
kerZo skolas saCuqrad gadasca sportuli inventari,
romlis sabazro Rirebuleba dRg-s gareSe Seadgens 23 000
lars.
gansazRvreT, dasabegri operaciis Tanxa jamurad da dRg-s
Tanxa.
8. gadasaxadis gadamxdelma 2019 wlis agvistos TveSi
ganaxorciela 80 000 laris sabaJo Rirebulebis saqonlis

531
importi (80 000 lari aris importis Tanxa dRg-s gareSe).
aRniSnuli piri 2019 wlis 1 oqtombridan nebayoflobiT
daregistrirda dRg-s gadamxdelad. Registraciis
momentisaTvis mas ericxeba agvistoSi importirebuli
saqonlis naSTi 30 000 laris (dRg-s gareSe). oqtombris
TveSi man moaxdina 27 000 laris Rirebulebis (dRg-s
gareSe) saqonlis realizacia.
gansazRvreT, oqtombris TveSi dasaricxi, CasaTvleli da
gadasaxdeli dRg.

9. gadasaxadis gadamxdeli 2020 wlis 20 seqtembridan


savaldebulo wesiT daregistrirda dRg-s gadamxdelad.
registracis dRisTvis mas ericxeba qveynis SigniT
Sesyiduli saqonlis naSTi 60 000 laris SiRebulebis dRg-s
gareSe, saidanac sagadasaxado angariSfaqtura aqvs mxolod
35 000 larze (dRg-s gareSe). aseve amave droisTvis
ericxeba importirebuli saqonlis naSTi 16 000 laris
(importis Tanxa dRg-s gareSe). seqtembris TveSi mis mier
sul realizebulia 130 000 laris Rirebulebis (dRg-s
gareSe) saqoneli, maT Soris 20 seqtembridan 30 seqtembris
CaTvliT - 95 000 laris Rirebulebis (dRg-s gareSe).
gansazRvreT, 2020 wlis seqtembris TveSi mocemuli
gadamxdelis mier dasaricxi, CasaTvleli da gadasaxdeli
dRg.
10. dRg-s gadamxdelad registrirebulma pirma 2020 wlis
oqtombris TveSi moaxdina 120 000 laris Rirebulebis
(dRg-s gareSe) saqonlis realizacia, aseve, 80 000 laris
(dRg-s gareSe) Rirebulebis momsaxurebis gaweva. mas aseve
aqvs lombardi, romlis Semosavlebma amave TveSi Seadgina 8
000 lari. amave TveSi mis mier SeZenili sasaqonlo-
materialuri faseulobebis Rirebulebaa 97 000 lari (dRg-
s gareSe), romlebzec srulad aris gamowerili

532
angariSfaqtura. garda amisa, man sawyobisTvis SeiZina
kondincionerebi 23000 larad (dRg-s gareSe)
angariSfaqturiT, xolo lombardisTvis SeiZina kompiuterebi
RirebulebiT 6 000 lari (dRg-s gareSe) angariSfaqturiT.
gansazRvreT,
2020 wlis oqtombris Tvis mixedviT aRniSnuli gadamxdelis
mier dasaricxi, CasaTvleli da gadasaxdeli dRg.
11. dRg-s gadamxdelma 2019 wlis noembris TveSi moaxdina
80 000 laris Rirebulebis (dRg-s gareSe) sasaqonlo-
materialuri faseulobebis SeZena angariSfaqturiT, aseve,
man ganaxorciela 30 000 laris Rirebulebis (dRg-s gareSe)
saqonlis importi. amave TveSi ekon. saqmianobis farglebSi
moxmarebuli el. energiis Rirebuleba dRg-s CaTvliT
Seadgens 7000 lars (energo-gamanawilebeli kompaniis mier
gamowerilia angariSfaqtura). saofise farTis ijaris
Rirebuleba amave TveSi Seadgens 3000 lars dRg-s CaTvliT,
razedac aseve gamowerilia angariSfaqtura. amave TveSi
gadamxdelma dRg-s argadamxdeli fizikuri pirisagan SeiZina
ofisis gayvanilobis montaJis samuSaoebi 2000 larad.
amave TveSi aRniSnuli gadamxdelis mier realizebulia 58
000 laris (dRg-s gareSe) Rirebulebis saqoneli, moaxdina
saqonlis eqsporti, romlis eqsportis Rirebuleba Seadgens
70 000 lars da miiRo saprocento Semosavali gacemuli
sesxidan 4 000 lari.
gansazRvreT, mocemuli gadamxdelis mier 2019 wlis
noembris Tvis mixedviT daricxuli, CasaTvleli da
gadasaxdeli dRg.
12. dRg-s gadamxdelis mier 2020 wlis dekembris TveSi
ganxorcielebuli Semdegi operaciebi:
eqsportirebulia 10000 laris saeqsporto Rirebulebis
saqoneli; qveynis SigniT moaxdina 150000 laris
Rirebulebis dRg-s gareSe produqciis miwodeba, saidanac

533
amave TveSi aunazRaures mxolod 100 000 lari (dRg-s
gareSe). municipalitets saCuqrad gadasca amave TveSi
importirebuli atraqcioni, romlis importis Rirebuleba
sabaJo deklaraciis Sesabamisad Seadgens 20 000 lars.
ekon. saqmianobisTvis moxmarebuli bunebrivi airis
Rirebuleba angariSfaqturiT dRg-s gareSe Seadgens 2000
lars; ofisisTvis SeZenilia aveji angariSfaqturiT
RirebulebiT 6 000 lari (dRg-s gareSe); importirebulia
sasaqonlo-materialuri faseulobebi importis RirebulebiT
80000 lari (dRg-s gareSe).
ganvsazRvroT, daricxuli, CasaTvleli da gadasaxdeli dRg.
aqcizi
1. aqcizis gadamxdelma sawarmom 2020 wlis martis TveSi
moaxdina 1000 litri spirtis importi. misi sabaJo Rirebu-
leba Seadgens 5000 lars. sabaJo gadasaxadi Seadgens 600
lars, sabaJo mosakreblis Tanxa - 200 lars. 1 litr sufTa
spirtze aqcizis ganakveTi 7,5 lari.
gadamxdelma importirebuli 700 litri spirtiT amave TveSi
awarmoa 1200 litri koniaki (Sualeduri alkoholuri sas-
meli) da moaxdina misi realizacia, 1 litri koniakis sarea-
lizacio fasma dRg-s gareSe Seadgina 20 lari. aqcizis
ganakveTi 1 litr koniakze Seadgens 5 lars.
gamoTvaleT aRniSnuli gadamxdelis mier sabaJoze gadasaxde-
li aqcizi da dRg, aseve, amave TveSi koniakis realizaciaze
dasaricxi, CasaTvleli da gadasaxdeli dRg da aqcizi.
qonebis gadasaxadi
1. 2019 wlis 1 ianvars sawarmos balansze ericxeba Semdegi
ZiriTadi saSualebebi:
Senoba-nagebobebi - 180 000 laris, maT Soris 50000 laris
sabalanso Rirebulebis Senoba SeZenilia 2003 wels.
manqana-danadgarebi - 80 000 laris;
satransporto saSualebebi - 24 000 laris;
aramaterialuri aqtivebi - 11 000 laris.

534
arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi 1500 kv.m.
sabalanso RirebulebiT 1 000 000 lari.
2019 wlis 31 dekembrisTvis ki imave sawarmos balanze
ericxeba Semdegi ZiriTadi saSualebebi:
Senoba-nagebobebi - 171100 laris, maT Soris 47500 laris
sabalanso Rirebulebis Senoba SeZenilia 2003 wels.
manqana-danadgarebi - 110 000 lari;
satransporto saSualebebi - 86 000 lari;
aramaterialuri aqtivebi - 9 500 lari.
arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi 1500 kv.m.
sabalanso RirebulebiT 1 000 000 lari.
adgilobrivi TviTmmarTvelobis mier 1 kv.m. miwaze dadgenili
teritoriuli koeficienti Seadgens 0,8-s, xolo dasabegr
qonebaze gadasaxadis ganakveTi Seadgens 1%-s.
2020 wlis 1 aprilis mdgomareobiT sawarmos ericxeba 2300
kv.m. arasasoflo-sameurneo miwis nakveTi.
gansazRvreT aRniSnuli gadamxdelis mier 2019 wlis qonebis
deklaraciis wardgenis vada, gamoiangariSeT qonebaze (garda
miwisa) qonebis gadasaxadi da miwaze qonebis gadasaxadi.
2. fizikurma pirma 2019 wlis ganmavlobaSi miiRo Semdegi
Semosavlebi:
ekon. saqmianobiT miRebuli dasabegri Semosavali - 18 000
lari;
daricxuli xelfasi - 22 000 lari;
latariaSi mogebuli Tanxa - 4 000 lari;
ojaxis wevrisagan saCuqrad miRebuli avtomobili sabazro
RirebulebiT 20 000 lari - 2019 wlis 27 maiss. regist-
raciis adgili baTumi.
2 welze meti vadiT sakuTrebaSi arsebuli sacxovrebeli
saxlis realizaciiT miRebuli nameti Semosavali 29 000
lari (realizebulia 120 000 larad), romelic mdebareobda
TbilisSi; - 2019 wlis 3 ivniss.
sacxovrebeli binis realizaciidan miRebuli nameti Semosava-
li - 10 000 lari (realizebulia 80 000 larad), romelic

535
SeZenili hqonda wina wels, romelic mdebareobda foTSi. –
2019 wlis 31 agvistos.
fiqsirebuli gadasaxadis gadamxdelis statusis farglebSi
ToneTi momsaxurebidan miRebuli Semosavlebi 8 000 lari.
aRniSnul fizikur pirs 2019 wlis mdgomareobiT ericxeba
Semdegi qoneba:
maT Soris mTeli wlis ganmavlobaSi:
baTumSi sacxovrebeli bina- sabazro RirebulebiT 200 000
lari;
sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi 5 600 kv.m.,
romelic mdebareobs xelvaCaurSi;
arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTi 2400 kv.m.
, romelic mdebareobs qedaSi;
Sveulmfreni, romelic registrirebulia baTumSi da misi
sabazro Rirebuleba Seadgens 28 000 lars.
gadamxdels aRniSnuli miwis nakveTebi ericxeboda 2020
wlis 1 aprilsac.
gansazRvreT, warmoeSoba Tu ara aRniSnul gadamxdels qone-
bis gadasaxadis deklarirebis valdebuleba da gansazRvreT
valdebulebis Tanxa, Tu qonebis gadasaxadis ganakveTebi Sem-
degnairia:
2019 wlis 31 dekembris mdgomareobiT:
baTumSi 100 000 laramde ojaxis Semosavlebze - 0,2%, 100
000 larze meti ojaxis Semosavlebze - 0,8%;
TbilisSi 100 000 laramde ojaxis Semosavlebze - 0,2%,
100 000 larze meti ojaxis Semosavlebze - 1 %;
foTSi 100 000 laramde ojaxis Semosavlebze - 0,1%, 100
000 larze meti ojaxis Semosavlebze - 0,9 %;
xelvaCaurSi 1 ha. sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze -
65 lari;
qedaSi 1 kv.m. arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze
dadgenili teritoriuli koeficienti Seadgens 0,7-s.
2020 wlis 1 aprilis mdgomareobiT:
baTumSi 100 000 laramde ojaxis Semosavlebze - 0,18%, 100

536
000 larze meti ojaxis Semosavlebze - 1%;
TbilisSi 100 000 laramde ojaxis Semosavlebze - 0,15%,
100 000 larze meti ojaxis Semosavlebze - 0,95 %;
foTSi 100 000 laramde ojaxis Semosavlebze - 0,05%, 100
000 larze meti ojaxis Semosavlebze - 0,8 %;
xelvaCaurSi 1 ha. sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze -
80 lari;
qedaSi 1 kv.m. arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze
dadgenili teritoriuli koeficienti Seadgens 0,9-s

537
l i t e r a t u r a

1. saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi;


2. saqarTvelos sabiujeto kodeqsi;
3. kanoni grantebis Sesaxeb;
4. saqarTvelos kanoni mewarmeTa Sesaxeb;
5. saqarTvelos kanoni mosakreblebis sistemis safuZvlebis
Sesaxeb;
6. saqarTvelos kanoni Tavisufali industriuli zonebis
Sesaxeb;
7. saqarTvelos kanoni saaRsrulebo warmoebaTa Sesaxeb;
8. saqarTvelos finansTa ministris brZaneba #34, „saqarTvelos
sagadasaxado kodeqsis miznebisaTvis saprocento ganakveTe-
bis damtkicebis Taobaze“.
9. saqarTvelos finansTa ministris brZaneba # 994 „mimdinare
kontrolis procedurebis Catarebis, sasaqonlo-materia-
lur faseulobaTa Camoweris, aRiarebuli sagadasaxado da-
valianebis dafarvis, sagadasaxado davalianebis gadaxdevi-
nebis uzrunvelyofis RonisZiebebis ganxorcielebis, samar-
TaldarRvevaTa saqmiswarmoebis wesis damtkicebis Taobaze“.
10. saqarTvelos finansTa ministris brZaneba # 996, „gadasaxade-
bis administrirebis Sesaxeb“.
11. saqarTvelos finansTa ministris brZaneba #999, „saSemosav-
lo gadasaxadis specialuri dabegvris reJimebis gamoyenebis
Sesaxeb“.
12. saqarTvelos mTavrobis dadgenileba # 415, „specialuri da-
begvris reJimebis Sesaxeb“.
13. avtorTa jgufi profesor l. sabauris redaqtorobiT
finansuri aRricxva, Tbilisi, 2022 w.
14. Marjaana Helminen., EU Tax Law – Direct Taxation 2021
15. European commission, Taxation and Customs Union 2020
16. Крохина, Ю. А. Налоговое право.– М.: 2019

538
gamomcemlobis direqtori _ nana xaxutaiSvili
gamomcemlobis redaqtori _ guna samniZe
teqnikuri redaqtori _ eduard ananiZe

xelmowerilia dasabeWdad 29.09.2023


qaRaldis zoma 60X84 1/16
fizikuri Tabaxi 33,8

539

You might also like