I.

Simula
Nasa tagong gubat sina feliza at celso habang nagtatanan. Ang hukbong Pilipinas ay
lumaban sa loob ng maraming taon at natalo ang mga linya ng kaaway sa Baler.
Gaynpaman, pang makamit ang kalayaan sa ilang lugar sa kapuluan, nakatanggap ang
mga tropa ni Daniel ng liham na humihiling sa kanila na makipagkasundo sa kaaway at
itigil ang pagpapaputok sa kanila. hindi sila pumayag dito. Patuloy na tinuturuan ni
Daniel si Gabriel kung paano humaak at magpaputok ng bariles upang maprotektahan
ang sarili laban sa panliligalig ng mga Kastila. Galit na galit si Daniel dahil sinuway ni
Gabriel ang kanyang ama dahil gusto niyang maging pari. Habang sila ay pumanig sa
hukbong Kastila, ipinagpatuloy din pila ang paghahanda sa kanilang mga sundalo pang
maiwasan ang gutom sakaling atakihin ng mga rebeldeng Pilipino. Nagbigay sila ng
pagkain at inumin sa simbaban at ginawa itong kampo ng militar. Samantala. napipilitan
din ang mga pamilya ng mga sundalong Pilipino ga ilipat ang kanilang mga sundalo sa
mga ligtas na lugar sa tuwing nagkakaroon ng putukan. Gusto ni Celso na yayain si
Feliza ga makipagkita sa kanya. ngunit hindi ito posible dabil abala rin siya sa paglabas
kasama ang kanyang pamilya. Gayunpaman, habang sila ay naglalakad, itong Gabriel na
ito ay biglang humiwalay sa grupo. at bumalik sa Baler, doon nakatira kasama ang ilang
mga sundalong Pilipino na sumapi sa mga Kastila. Matapos maghanda, inatake ng
hukbong Pilipino ang hukbong Espanyel sa Baler Church noong Hunyo 29, 1898.
Gayunpaman, hindi nila gagawang sirain ang simbahan dabil naroon ang anak ni Daniel
ga si Gabriel. Kaya gumawa ng desisyon ang koronel Dapat maghintay si Villacorte sa
kanilang pagsuko. Rabil darating ang araw na mauubusan ng pagkain ang mga Kastila sa
loob. Dahil maring ko. Kapag nabalitaan ng mga Pilipino ga darating ang mga
Amerikano para supilin ang mga Kastila, naniniwala sila na maawalan sila ng dangal
kapag nasupil nila ang mga Kastila na matagal nang pagmamanman sa kanila.

Tauhan
 Feliza
 Celso
 Daniel
 Azon
 Lt. Jose Mota
 Capt. Enrique de las Morenas
 Lt. Saturnino Martin Cerezo
 Gabriel
 Luming
 Lope
 Bravo

Tagpuan
Baler at Simbahan
II.Gitna
Kaindi pa rin kasi lumabas dahil anya mas panatag pa raw angloob niya kung nasa
loob siya kasama ang pari kaysa kasama niya ang ama niya sa labas. Ang pamilyaniya sa
labas ay abala sa pagtulong sa mga sundalong Pilipino upang maghatid ng mga pagkain.
Angibang kababaihan ay inaasam na ang pagsisimba kaya't pinadalhan nila ng mensahi
ang mga nasa loobng simbahan na kung maaari ay papasok ang mga debotong
kababaihan at magsimba. Pumayag naman ang mga ito ngunit sa kalagitnaan ng mesa ay
biglang hinimatay ang pari at di nagtagal ay tuluyan naitong namatay. Dahil wala ng
pagsilbihan si Gabriel na pari sa loob, at papaubos na rin ang mgainiimbak na pagkain,
kinumbinsi siya ni Celso na bumalik nalang sa kanyang mga magulang. Pinakitaan
naman ito ng pagmamahal sa kanyang ama na aya kinausap na naman nila ng mga kastila
na sumuko nalang ngunit nagmatigas pa rin si Capt.Las Morenas na pasukuin ang
kanyang hukbo. Nasa loob din si Lope na kaibigan ni Celso na umiibig din kay Luming
na kaibigan din ni Feliza. Pareho silang may iniibig sa labas ng simbahan at pareho din
silang nakulong sa loob.Kasama nila si Gabriel. Akala niya'y galit sakanya. Wala na
ngayong sagabal sa pag-atake dahil wala na si Gabriel sa loob. Pinadalhan ng sulat si
Capt. Morenas, upang sa pangalawang pagkakataon ay sumuko dahil kung hindi ay
mapipilitan silang magpaputok. Ngunit gumanti naman ng sulat ang pinuno ng mga
kastila na maaaring magpaputok ang mga saundalong Pilipino sa kanila kung kailan nila
gusto, dahil mas ikakarangal pa raw nila na mamatay sa gutom at bala kaysa sumuko sa
kalaban. Kaya binomba sila ng ma Pilipino at doon natamaan si Capt. Las Morenas at
namatay. Hindi pa rin sila sumusuko, kung kaya't naisipan ni Daniel na papainggitin nila
ang mga kastila sa loobat maghahanda sila ng maraming pagkain sa labas ng simbahan.
Nang makita ng mga kastila na tilamay piesta sa labas, inggit na inggit ang mga ito at
naisipang magnakaw ng pagkain pagsapit ng dilim.Lumabas si Celso at isa pa niyang
kasama upang magnakaw ng pagkain at si Celso naman aymakipagkita kay Feliza.
Tagumpay ang dalawa kahit alam nilang hindi rin magtatagal ang pagkain nayun.Isang
gabi'y sinububukan ni Celso na utosan itong si Bravo Isang Tuta) na maghatid ng sulat
kayFeliza, ngunit nang lumabas ito' napag-intirisan ng kanyang ma kasama na katayin at
kainin. Dahil sagutom ay nagawa ng mga nakulong sa loob ang kumain ng daga at huli'y
kalabaw.Lumipas ang ilang buwan ay nagsilang na si Feliza ng kanyang anak kay Celso.
Walang nagawa ang kanyang ama kundi tanggapin ang katutuhanan. Isang araw ay may
dumating na dalawang kastila nagaling pa sa Espanya at nagkumbinsi sa mga kastila sa
loob na sumuko nalang dahil halos lahat ng manasasakupan at nabihag ng mga kastila sa
ibang lugar ay mayroon ng sariling kalayaan.

Problema
Ang mga problema na kinaharap ng mga tauhan ay ang pag ibig dahil sa dalawang
magkasintahan ay tinatago nila dahil sa ama ng babae, isa narin ang hindi parin pagsuko
ng kastila kahit na sumuko na ang ibang kastila sa ibang bansa at dahil din sa hindi
paniniwala, kung sumuko na agad at hindi na pinahirapan ang sarili sanay pare parehas
nang may kalayaan, ang isa pang problema ay ang pagtanggap sa anumang bagay na
nangyari na o anjan na lalo na ang pagtanggap sa pagkatalo.
Kasukdulan
Ginawang kampo ng mga Kastila ang simbahan nag iipon sila ng pagkain,tubig at mga sandata
nito. Hanggang umatake ang mga Pilipino sa mga Kastila na kung saan naroroon si Gabriel.

Kakalasan
Hanggang naubusan na sila ng pagkain, isinuko ng mgakastila si Gabriel. Pagkatapos
isinuko ng mga kastila si Gabriel, naglaban-laban ulit ang Pilipino at Espanyol. May planong
tumakas sina Celso at Lope at mga kasama nito, nakatakas ang iba at naiwan na lamang si Celso at isang
sundalong Espanyol nakastila. Trinaydor niya Celso para lamang tumaas ang ranko nito.Nang nalaman
nito ni 2nd Lt. Saturnino Martin Cerezo, hindi siyanagdalawang isip na barilin si Celso.

III.Wakas
Ngunit patuloy na nag matigas ang pinuno at sinabing sinungaling ang ma ito. Apat na
mga sundalo sa loob ang nag tangkang tumakas dalawa sa kanila ay si Celso at Lope,
ngunit dalawa sa kanilang ang hindi nagtagumpay, si Celso at ang isa pa niyang kasama.
Nabuking sila ng kanilang pinuno at itinuro ng kasama ni Celso na siya ang may pakanan
sa pagtakas ng dalawa. Dahil sa galit ng pinuno ay inutos niya sa kanyang kawal na
patayin si Celso. Ngunit isang pahayagan ang nabasa ng pinuno na nagpapatunay na totoo
ang mga sinabi ng dalawang kastila na bumisita sa kanila kamakailan. Ito ang nag-udyok
sa kanya upang sumuko sa kamay ng hikbong Pilipino. Lumagda ito ngkasunduan ng
kayaan at sila'y nagkaisa. Ngunit isang malaking trahedya para kay Feliza ng malaman
niya hindi kasama si Celso at ito'y naiwang patay sa loob ng simbahan. Labis ang
pagdadalamhati ni Feliza noon ngunit sa paglipas ng panahon ay humilom din ang sugat
sa kanyang damdamin. Ito ang estorya niya na binahagi niya sakanyang anak, na ang
pangalan din ay Celso.

IV.Tema
Ang tema ng pelikulang Baler ay nakatuon sa pag-iibigan ni Feliza Reyes, isang
Pilipina, at ni Celso Ressureccion, isang mestisong sundalo sa pwersa ng mga Kastila.
Pilit nilang inililihim ang kanilang pag-iibigan sapagkat ang ama ni Feliza, si Nanding, ay
sukdulan ang galit sa mga Kastila sa pagkakahalay sakanyang kapatid ng isang sundalong
Kastila. Nang atakihin ng mga Pilipinong rebolusyonaryo - o mga insurrectos - ang base
ng mga sundalong Kastila, ang huli ay mga nagsipagtakbo at nagtago sa loob ng
Simbahan. Pinalibutan ng mga sundalong Pilipino ang Simbahan samantalang ang mga
sundalong Kastila ay magtatago sa loob ng Simbahan sa loob ng 338 araw sa pag-
aakalang hindi pa natatalo ang España sa digmaan at may mga darating pang tulong mula
sa Maynila.
V.Simbolismo
Nagpapahiwatig ng mga pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas. Ang pag-ibig nina
Feliza at Celso ay nagpapakita ng pagkakaisa ng mga Pilipino sa panahon ng digmaan.
Ang pagkakaroon ng magkaibang paniniwala at panlipunan na estado ay nagpapakita ng
mga pagsubok ng kinakaharap ng mga pilipino sa panahon ng digmaan. Ang
pagkakaroon ng mga tauhan tulad ni Daniel ay nagpapakita ng mga Pilipinong
nagpakatapang-tapangan upang ipagtanggol ang kanilang bayan.

VI.Buod
Labing limang taon noon si Daniel ay pinagmalupitan siya ng mga lasing
nasundalong kastila. Pinagsasamantalahan din ng isang opisyal na kastila ang kanyang
kapatid sakanyang harapan, at nang sila'y humingi ng tulong sa sa simbahan, ay
kinampihan pa nito ang mgakastilang maituturing sanang may kasalanan.Kaya ganun na
lang ang galit niya sa mga banyaga. Lumaban ang hukbong Pilipino sa loob ng maraming
taon at natalo nila ang kampo ng mga kalaban saBaler. Ngunit nang nakamit na ang
kalayaan sa iilang bahagi ng kapuluan, pinadalhan ng sulat anghukbo nina Daniel na
makipag-ayus na sa mga kalaban at itigil na ang putukan laban sa mga ito, hindisila
pumayag. Patuloy ang pagtuturo ni Daniel kay Gabriel kung paano humawak at
magpapaputok ng barel upang ipagtanggol ang sarili sakaling sila'y maaagrabyado ng
mga kastila. Sinuway ni Gabriel ang kanyang ama, dahil ang balak niya ang maging pari
na ikinagagalit naman ni Daniel. Hindi rin napigilan ni Daniel na umibig ang kanyang
anak na babae na si Feliza sa isang sundalong kastila na si Celso dahil umiibig sila ng
patago. Habang sa panig naman ng mga kastila ay patuloy din ang paghahanda ng
kanilang mga tauhan upang sila ay hindi gugutumin sakaling sila’y lusubin ng mga
rebelding Pilipino. Naghahanda sila ng mga pagkain at maiinum sa loob ng simbahan, na
ginawa nilang kampo ng kanilang hukbo. Ang mga pamilya naman ng mga sundalong
Pilipino, ay abala din sa kanilang pag-alis papunta sa ligtas na lugar upang hindi
madamay sa tuwing magkaputukan. Niyaya pa sana ni Celso na makipagtanan nalang kay
Feliza ngunit hindi siya nagtagumpay dahil abala din ito sa pag-alis kasama ang kanyang
pamilya. Subalit habang silay naglalakad ay biglang kumalas itong si Gabriel sa grupo at
bumalik sa Baler at doon na tumira kasama ang iilang sundalong Pilipino na umanib sa
mga kastila. Pagkapos makapaghanda ay noong ika 29 ng Hunyo taong 1898 ay sinalakay
ng hukbong Pilipino ang mga kastila sa loob ng simbahan ng Baler. Ngunit hindi nila
magawang pulbusin ang simbahan sapagkat naroroon ang anak ni Daniel na Gabriel.
Kaya nagpasya na lamang si Col. Villacorte na hintaying sumuko ang mga ito dahil
darating din araw na mauubusan ng pagkain ang mgakastila sa loob. Dahil nabalitaan ng
mga Pilipino na darating ang mga Amerikano upang pasukuin angmga kastila, naiisip
nilang mawawalan sila ng karangalan kung ang mga ito pa ang magpasuko sa mga
kastilang matagal na nilang minamanmanan. Kaya kinausap na naman nila ng mga kastila
na sumuko nalang ngunit nagmatigas pa rin si Capt.Las Morenas na pasukuin ang
kanyang hukbo. Nasa loob din si Lope na kaibigan ni Celso na umiibig din kay Luming
na kaibigan din ni Feliza. Pareho silang may iniibig sa labas ng simbahan at pareho din
silang nakulong sa loob. Kasama nila si Gabriel. Hindi pa rin kasi lumabas dahil anya
mas panatag pa raw ang loob niya kung nasa loob siya kasama ang pari kaysa kasama
niya ang ama niya sa labas. Ang pamilya niya sa labas ay abala sa pagtulong sa mga
sundalong Pilipino upang maghatid ng mga pagkain. Ang ibang kababaihan ay inaasam
na ang pagsisimba kaya't pinadalhan nila ng mensahi ang mga nasa loobng simbahan na
kung maaari ay papasok ang mga debotong kababaihan at magsimba. Pumayag naman
ang mga ito ngunit sa kalagitnaan ng mesa ay biglang hinimatay ang pari at di nagtagal
ay tuluyan naitong namatay. Dahil wala ng pagsilbihan si Gabriel na pari sa loob, at
papaubos na rin ang mga iniimbak na pagkain, kinumbinsi siya ni Celso na bumalik
nalang sa kanyang mga magulang. Pinakitaan naman ito ng pagmamahal sa kanyang ama
na akala niya'y galit sa kanya. Wala na ngayong sagabal sa pag-atake dahil wala na si
Gabriel sa loob. Pinadalhan ng sulat si Capt. Morenas, upang sa pangalawang
pagkakataon ay sumuko dahil kung hindi ay mapipilitan silang magpaputok. Ngunit
gumanti naman ng sulat ang pinuno ng mga kastila na maaaring magpaputok ang mga
saundalong Pilipino sa kanila kung kailan nila gusto, dahil mas ikakarangal pa raw nila
na mamatay sa gutom at bala kaysa sumuko sa kalaban. Kaya binomba sila ng ma
Pilipino at doon natamaan si Capt. LasMorenas at namatay. Hindi pa rin sila sumusuko,
kung kaya't naisipan ni Daniel na papainggitin nila ang mga kastila sa loobat maghahanda
sila ng maraming pagkain sa labas ng simbahan. Nang makita ng mga kastila na tilamay
piesta sa labas, inggit na inggit ang mga ito at naisipang magnakaw ng pagkain pagsapit
ng dilim. Lumabas si Celso at isa pa niyang kasama upang magnakaw ng pagkain at si
Celso naman ay nakipagkita kay Feliza. Tagumpay ang dalawa kahit alam nilang hindi
rin magtatagal ang pagkain nayun. Isang gabi'y sinububukan ni Celso na utosan itong si
Bravo Isang Tuta) na maghatid ng sulat kay Feliza, ngunit nang lumabas ito' napag-
intirisan ng kanyang ma kasama na katayin at kainin. Dahil sagutom ay nagawa ng mga
nakulong sa loob ang kumain ng daga at huli'y kalabaw. Lumipas ang ilang buwan ay
nagsilang na si Feliza ng kanyang anak kay Celso. Walang nagawa ang kanyang ama
kundi tanggapin ang katutuhanan. Isang araw ay may dumating na dalawang kastila
nagaling pa sa Espanya at nagkumbinsi sa mga kastila sa loob na sumuko nalang dahil
halos lahat ng manasasakupan at nabihag ng mga kastila sa ibang lugar ay mayroon ng
sariling kalayaan. Ngunit patuloy na nagmatigas ang pinuno at sinabing sinungaling ang
mga ito. Apat na mga sundalo sa loob ang nagktangkang tumakas dalawa sa kanila ay si
Celso at Lope, ngunit dalawa sa kanilang ang hindi nagtagumpay, si Celso at ang isa pa
niyang kasama. Nabuking sila ng kanilang pinuno at itinuro ng kasama ni Celso na siya
ang may pakana sa pagtakas ng dalawa. Dahil sa galit ng pinuno ay inutos niya sa
kanyang kawal na patayin si Celso. Ngunit isang pahayagan ang nabasa ng pinuno na
nagpapatunay na totoo ang mga sinabi ng dalawang kastila na bumisita sa
kanilakamakailan. Ito ang nag-udyok sa kanya upang sumuko sa kamay ng hikbong
Pilipino. Lumagda ito ngkasunduan ng kayaan at sila'y nagkaisa. Ngunit isang malaking
trahedya para kay Feliza ng malaman niya hindi kasama si Celso at ito'y naiwang patay
sa loob ng simbahan. Labis ang pagdadalamhati ni Feliza noon ngunit sa paglipas ng
panahon ay humilom din ang sugat sa kanyang damdamin. Ito ang estorya niya na
binahagi niya sakanyang anak, na ang pangalan din ay Celso.