26798.

pdf

Θέμα 4ο
4.1 Αν το στίγμα αναμέτρησης (DR) στις 12:00 είναι φ=32ο 20΄ Β, λ=095ο 10΄ Α, αληθές
αζιμούθ Αζλ=095ο , ΔΗ=+15΄, να χαράξετε την ευθεία θέσεως του ηλίου και να περιγράψετε
τον τρόπο χάραξής της.
Μονάδες 15

4.2 Αν ένας τόπος έχει μήκος λ=140 ֯ 10΄ Δ, να υπολογίσετε το χαρακτηριστικό ζώνης ZD (Zone
Description) του τόπου.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.

DR

4.2 Ισχύει: Για την εύρεση του χαρακτηριστικού ζώνης (ZT) ενός τόπου θα πρέπει να
αυξήσουμε το μήκος του κατά 7֯,5 και το άθροισμα να το διαιρέσουμε με 15֯ . Τότε το ακέραιο
πηλίκο δίνει το ζητούμενο χαρακτηριστικό ζώνης (ZD)
(140֯ 10΄ +7֯,5) : 15֯ = (140֯ 10΄ +7֯ 30΄ ) : 15֯ = 147֯ 40΄ : 15֯ = 9 ώρες Δ/W
 26799.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Σήμερα ο Α/Φ μέτρησε το ύψος του απλανούς (ΗρSirius) 20o 00΄, με σφάλμα εξάντα (σφ)
-1΄ από ύψος οφθαλμού παρατηρητή (h) 45 πόδια. Χρησιμοποιώντας τον ειδικό πίνακα του
almanac, να υπολογίσετε το αληθές ύψος του αστεριού (ΗλSirius).

Μονάδες 15

4.2 Σε μέσο τοπικό χρόνο (LMT) 22ω 30λ την 28/10/2022, το πλοίο βρισκόταν σε γεωγραφικό
μήκος (λ) 090⁰ 00′Α. Ποιος είναι ο αντίστοιχος μέσος χρόνος Greenwich (GMT);
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1
Ισχύει : Ηλ Sirius = Ηρ Sirius – σφ – total cor.
Ηλ Sirius = 20o 00’ – 1’ – 9’,0
Ηλ Sirius = 19o 59’ – 9’,0
Ηλ Sirius = 19o 50’,0

Η εισαγωγή στον πίνακα γίνεται ως εξής. Μπαίνουμε οριζόντια στη στήλη “Obs. Alt.”
και κάθετα στη στήλη “Subractive, Height of Eye above the Sea in Feet”

4.2
Ισχύει: GMT = LMT +/- λ (-Α, +Δ) και 15O = 1ω δηλαδή 90O =6ω
Άρα, GMT = 22ω 30λ – 6ω
GMT = 16ω 30λ στις 28/10/2022
 26806.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Αν το στίγμα αναμέτρησης (DR) στις 12:30 είναι φ=28ο 25΄ Β, λ=045ο 40΄ Α, Αζλ=100ο ,
ΔΗ=+10΄, να χαράξετε την ευθεία θέσεως του ηλίου και να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής
της.
Μονάδες 15

4.2 Αν ένας τόπος έχει μήκος λ=040 ֯ 20΄ Α, να υπολογίσετε το χαρακτηριστικό ζώνης ZD (Zone
Description) του τόπου.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.

DR

4.2 Ισχύει: Για την εύρεση του χαρακτηριστικού ζώνης (ZT) ενός τόπου θα πρέπει να
αυξήσουμε το μήκος του κατά 7֯,5 και το άθροισμα να το διαιρέσουμε με 15֯ . Τότε το ακέραιο
πηλίκο δίνει το ζητούμενο χαρακτηριστικό ζώνης (ZD)
(040֯ 20΄ +7֯,5) : 15֯ = (040֯ 20΄ +7֯ 30΄ ) : 15֯ = 047֯ 50΄ : 15֯ = 3 ώρες Α/Ε
 26807.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Αν το στίγμα αναμέτρησης (DR) στις 12:30 είναι φ=28ο 25΄ Β, λ=045ο 40΄ Α, Αζλ=100ο ,
ΔΗ=+10΄, να χαράξετε την ευθεία θέσεως του ηλίου και να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής
της.
Μονάδες 15

4.2 Αν ένας τόπος έχει μήκος λ=040 ֯ 20΄ Α, να υπολογίσετε το χαρακτηριστικό ζώνης ZD (Zone
Description) του τόπου.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.

DR

4.2 Ισχύει: Για την εύρεση του χαρακτηριστικού ζώνης (ZD) ενός τόπου θα πρέπει να
αυξήσουμε το μήκος του κατά 7֯,5 και το άθροισμα να το διαιρέσουμε με 15֯ . Τότε το ακέραιο
πηλίκο δίνει το ζητούμενο χαρακτηριστικό ζώνης (ZD)
ZD = (040֯ 20΄ + 7֯ 30΄ ) : 15֯ = 047֯,83 : 15֯ = 3 ώρες Α/Ε
 29346.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Να χαράξετε την ευθεία θέσεως με σχήμα στο τετράδιό σας, αν το στίγμα αναμέτρησης
(DR) είναι φ=38ο 05΄Ν, λ=0100 40΄Δ, αληθές αζιμούθ (Αζλ) = 150ο και ΔΗ=+11΄.
Να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής της. (Δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης).
Μονάδες 15

4.2 Από τις αστρονομικές εφημερίδες βρήκαμε για μία συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα,
ωρικη γωνία Greenwich (GHA) ηλίου=39ο 24΄, για τόπο με λ=36ο 54΄Δ. Να βρεθεί η τοπική
ωρικη γωνία (LHA) ηλίου.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.

DR

4.2
Ισχύει: Για την εύρεση LHA Ηλίου = GHA +/- λ (+Α., -Δ.)
Άρα : LHA Ηλίου = 39ο 24’ - 36ο 54’
LHA Ηλίου = 02ο 30’
 29362.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Να χαράξετε την ευθεία θέσεως με σχήμα στο τετράδιό σας, αν το στίγμα αναμέτρησης
(DR) είναι φ=12ο 44΄Ν, λ=0700 30΄Δ, αληθές αζιμούθ (Αζλ) = 250ο και ΔΗ=-08΄.
Να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής της. (Δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης).
Μονάδες 15

4.2 Από τις αστρονομικές εφημερίδες βρήκαμε ωρικη γωνία Greenwich του εαρινού
σημείου (Aries), GHA = 110⁰ 10′ και αστρική ωρική γωνία απλανούς,
SHA = 135⁰ 50′ για τόπο με γεωγραφικό μήκος, λ = 080⁰ 10′ Α.
Να βρεθεί η τοπική ωρικη γωνία LHA του απλανούς.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.
Ε.Θ.

ΔΗ=-08’
DR

4.2 Ισχύει: LHA = GHA + SHA +/- λ (+ Α, -Δ)

Άρα, LHA = 110o 10’ + 135o 50’ + 080o 10’
LHA = 245o 60’ + 080o 10’
LHA = 246o + 080o 10’
LHA = 326o 10’
 31517.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Να χαράξετε την ευθεία θέσεως με σχήμα στο τετράδιό σας, αν το στίγμα αναμέτρησης
(DR) είναι φ=68ο 05΄Ν, λ=1100 40΄Δ, αληθές αζιμούθ (Αζλ) = 170ο και ΔΗ=+9΄.
Να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής της. (Δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης).
Μονάδες 15

4.2 Από τις αστρονομικές εφημερίδες βρήκαμε για μία συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα,
ωρικη γωνία Greenwich (GHA) ηλίου=239ο 44΄, για τόπο με λ=139ο 51΄Δ. Να βρεθεί η τοπική
ωρικη γωνία (LHA) ηλίου.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.

DR

4.2
Ισχύει: Για την εύρεση LHA Ηλίου = GHA +/- λ (+Α., -Δ.)
Άρα : LHA Ηλίου = 239ο 44’ - 139ο 51’
LHA Ηλίου = 099ο 53’
 31518.pdf

Θέμα 4ο
4.1 Να χαράξετε την ευθεία θέσεως με σχήμα στο τετράδιό σας, αν το στίγμα αναμέτρησης
(DR) είναι φ=43ο 44΄Ν, λ=1700 20΄Δ, αληθές αζιμούθ (Αζλ) = 310ο και ΔΗ=-12΄.
Να περιγράψετε τον τρόπο χάραξής της. (Δεν απαιτούνται όργανα σχεδίασης).
Μονάδες 15

4.2 Από τις αστρονομικές εφημερίδες βρήκαμε ωρικη γωνία Greenwich του εαρινού
σημείου (Aries), GHA = 090⁰ 20′ και αστρική ωρική γωνία απλανούς,
SHA = 164⁰ 10′ για τόπο με γεωγραφικό μήκος, λ = 160⁰ 50′ Δ .
Να βρεθεί η τοπική ωρικη γωνία LHA του απλανούς.
Μονάδες 10
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θέμα 4ο
4.1 Για τη χάραξη της ευθείας θέσεως, υποτυπώνουμε το στίγμα αναμετρήσεως DR που είχε
το πλοίο κατά τη στιγμή της παρατηρήσεως. Με το διπαράλληλο κανόνα μεταφέρουμε την
κατεύθυνση του Αζλ που βρήκαμε από το ανεμολόγιο του χάρτη μέχρι το DR που
υποτυπώσαμε πριν. Με το ναυτικό διαβήτη παίρνουμε στην απέναντι κλίμακα πλάτους
απόσταση σε ναυτικά μίλια ίση με τα πρώτα μοίρας της ΔΗ που βρήκαμε στον υπολογισμό.
Το άνυσμα αυτό το τοποθετούμε από το DR προς την κατεύθυνση του αζιμούθ ή αντίθετα
από αυτή ανάλογα με το χαρακτηριστικό της ΔΗ (+ ή -). Υπενθυμίζεται ότι η ΔΗ χαράζεται +
ή – ανάλογα με τον αν το Ηλ είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το Ηα. Το άκρο του δεύτερου
σκέλους του διαβήτη επάνω στο χάρτη υποτυπώνει το προσδιοριστικό σημείο της ΕΘ. Με
ορθογώνιο τρίγωνο φέρομε γραμμή κάθετη προς την κατεύθυνση του Αζλ, η οποία διέρχεται
από το προσδιοριστικό σημείο. Αν δε διαθέτουμε ορθογώνιο τρίγωνο, προσθέτουμε 90֯ στο
Αζλ και χαράσσουμε την κατεύθυνση αυτή από το προσδιοριστικό σημείο. Την ευθεία αυτή
μπορούμε να την προεκτείνουμε μόνο κατά 30 ν.μ. εκατέρωθεν του προσδιοριστικού
σημείου της.

Ε.Θ.
DR ΔΗ=-12’

4.2 Ισχύει: LHA = GHA + SHA +/- λ (+ Α, -Δ)

Άρα, LHA = 090o 20’ + 164o 10’ - 160o 50’
LHA = 254o 30’ - 160o 50’
LHA = 253o 90’ - 160o 50’
LHA = 093o 40’