663-Fuzulinin Turkce Farsca Erebce Divanlari M Sadiq Shahruz Nexee Kerim Esedi Ebced Urmu Turuz 2013

‫‪m‬‬ ‫‪i‬‬
‫‪ø ĘĻÿѦ Ęř øÿǠ óáĖńr ä‬‬

‫‪ƽ‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪m ȲǓ‬‬
‫‪ę Ėɒƙ Ąˮ ЎǑ đȅr ʅŊ‬‬
‫ﺗﺼﺤﻴﺢ اﻧﺘﻘﺎدي‪:‬‬
‫دﻛﺘﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺤﻤﺪزاده ﺻﺪﻳﻖ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ‪:‬‬
‫ﺷﺎﻫﺮخ ﻧﺨﻌﻲ‬
‫ﻛﺮﻳﻢ اﺳﺪي‬
‫ﺳﺮﺷﻨﺎﺳﻪ‪ :‬ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻐﺪادي‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺳﻠﻴﻤﺎن‪913 ،‬؟‪976-‬؟ق‪.‬‬
‫ﻋﻨﻮان و ﻧﺎم ﭘﺪﻳﺪآور‪ :‬دﻳﻮانﻫﺎي ﺳﻪﮔﺎﻧﻪي ﺣﻜﻴﻢ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﻀﻮﻟﻲ‪/‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﺮﻳﻢ اﺳﺪي ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺰخ ﻧﺨﻌﻲ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻧﺸﺮ‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ :‬ﺗﻜﺪرﺧﺖ‪.1392 ،‬‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻇﺎﻫﺮي‪ 824 :‬ص‪.‬‬
‫وﺿﻌﻴﺖ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻮﻳﺴﻲ‪ :‬ﻓﻴﭙﺎ‬
‫ﻣﻮﺿﻮع‪ :‬ﺷﻌﺮ ﻓﺎرﺳﻲ ‪ --‬ﻗﺮن ‪10‬ق‪.‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮع‪ :‬ﺷﻌﺮ ﺗﺮﻛﻲ ‪ --‬اﻳﺮان ‪ --‬ﻗﺮن ‪10‬ق‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع‪ :‬ﺷﻌﺮ ﻋﺮﺑﻲ ‪ --‬ﻗﺮن ‪10‬ق‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ اﻓﺰوده‪ :‬ﻣﺤﻤﺪزاده ﺻﺪﻳﻖ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ‪ ، -1324 ،‬ﻣﺼﺤﺢ‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ اﻓﺰوده‪ :‬ﻧﺨﻌﻲ‪ ،‬ﺷﺎﻫﺮخ‪ ،- 1336 ،‬ﮔﺮدآورﻧﺪه‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻪ اﻓﺰوده‪ :‬اﺳﺪي‪ ،‬ﻛﺮﻳﻢ‪ ،- 1328 ،‬ﮔﺮدآورﻧﺪه‬
‫رده ﺑﻨﺪي ﻛﻨﮕﺮه‪/ 6062PIR :‬ن‪3‬د‪1392 9‬‬
‫رده ﺑﻨﺪي دﻳﻮﻳﻲ‪8 :‬ﻓﺎ‪1/4‬‬
‫ﺷﻤﺎره ﻛﺘﺎﺑﺸﻨﺎﺳﻲ ﻣﻠﻲ‪3233746 :‬‬
‫دﻳﻮانﻫﺎي ﺳﻪﮔﺎﻧﻪي ﺣﻜﻴﻢ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﻀﻮﻟﻲ‬

‫ﺗﺼﺤﻴﺢ اﻧﺘﻘﺎدي‪ :‬دﻛﺘﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺤﻤﺪزاده ﺻﺪﻳﻖ‬
‫ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ‪ :‬ﻛﺮﻳﻢ اﺳﺪي‪ ،‬ﺷﺎﻫﺮخ ﻧﺨﻌﻲ‬
‫ﻣﺤﻞ ﻧﺸﺮ‪ :‬ﺗﻬﺮان‪ /‬ﺳﺎل ﻧﺸﺮ‪ /1392 :‬ﺷﻤﺎرﮔﺎن‪ / 1000 :‬ﻧﻮﺑﺖ ﭼﺎپ‪ :‬اول‬
‫ﻗﻴﻤﺖ‪ 25000 :‬ﺗﻮﻣﺎن ‪ -‬ﺷﺎﺑﻚ‪978 -600 -6646 -35 -0 :‬‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻲ‪ :‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﺟﻤﻬﻮري‪ ،‬ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻧﻮﻓﻼح‪ ،‬ﭘﻼك ‪.1‬‬
‫ﺗﻠﻔﻦ‪66565132 :‬‬
‫ﺳﺨﻦ ﻧﺎﺷﺮ‬
‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩو ﺟﻠﺪ ﻣﺠﺰﺍ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ‬

‫ﺗﺮﮐﯽ و ﻓﺎﺭﺳﯽ؛ و »ﺭﺳﺎﻟﻪی ﻣﻌﻤﺎ«‪» ،‬ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪی ﺭوﺡ« و »ﺭﻧﺪ و‬
‫ﺯﺍﻫﺪ« ﺑﻪ ﺍﻧﻀﻤﺎﻡ »ﻗﯿﺮﺥ ﺣﺪﯾﺚ«‪ ،‬ﺍﯾﻨﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪی ﺩﯾﻮﺍﻥﻫﺎی‬
‫ﺳﻪﮔﺎﻧﻪی ﻓﺎﺭﺳﯽ‪ ،‬ﺗﺮﮐﯽ و ﻋﺮﺑﯽ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ ﺷﺎﻫﺮﺥ‬
‫ﻧﺨﻌﯽ و ﮐﺮﯾﻢ ﺍﺳﺪی ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ ﺗﺮﮐﯽ‬
‫و ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺩﺭ ﺟﻠﺪ ﺍوﻝ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪی ﻣﺒﺴﻮﻁ ﺩﮐﺘﺮ ﺡ‪ .‬ﻡ‪.‬‬
‫ﺻﺪﯾﻖ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻠّﺪ‪ ،‬ﮐﻞ ﺩﯾﻮﺍﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ و ﺗﺮﮐﯽ ﺭﺍ‪-‬‬
‫ﻣﻨﻬﺎی ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ‪ -‬ﺩﺭﺝ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﯾﻮﺍﻥ ﻋﺮﺑﯽ وی ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪی ﻣﻨﻈﻮﻡ ﺗﺮﮐﯽ ﺍﺯ ﺩﮐﺘﺮ ﺡ‪ .‬ﻡ‪ .‬ﺻﺪﯾﻖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺍﻃﻼﻉ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻣﯽﺭﺳﺎﻧﻢ ﺟﻠﺪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﺁﯾﻨﺪﻩی‬
‫ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺍﯾﻦ ﺩو ﻓﺮﻫﯿﺨﺘﻪی ﮔﺮﺍﻣﯽ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ‬
‫ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻠﯿﻪی ﺁﺛﺎﺭ »ﻓﻀﻮﻟﯽ« ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﭼﺎپ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩی ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﮐﺘﺮ ﺡ‪ .‬ﻡ‪.‬‬
‫ﺻﺪﯾﻖ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﻧﻔﯿﺲ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺍﻣﯿﺪوﺍﺭﯾﻢ ﻣﻘﺒﻮﻝ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﺳﻴﺪ اﺣﺴﺎن ﺷﻜﺮﺧﺪاﻳﻲ‬

‫ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺌﻮل ﻧﺸﺮ ﺗﻜﺪرﺧﺖ‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﺑﺨﺶ ﻳﻜﻢ‪ .‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ ‪19................................................................................‬‬

‫‪ .١‬دﻳﺒﺎﭼﻪ ‪٢١ .............................................................................................‬‬
‫‪ .٢‬ﻗﺼﻴﺪﻩهﺎ ‪٣٥ ..........................................................................................‬‬
‫اﻟﺴﻼم! اﯼ ﺳﺎآﻦ ﻣﺤﻨﺖ ﺳﺮاﯼ آﺮﺑﻼ! ‪٣٥ .............................................................................‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ اهﻞ درد را ﺟﺰ درﮔﻬﺖ داراﻟﺸّﻔﺎ! ‪٣٧ ............................................................................‬‬
‫ﻣﻨﻢ ﻧﺪﻳﺪﻩ ز اﺑﻨﺎﯼ روزﮔﺎر‪ ،‬وﻓﺎ‪٤١ ....................................................................................... ،‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ درد ﭘﺮور دﻧﻴﺎﯼ ﺑﯽ وﻓﺎ‪٤٥ ......................................................................................... ،‬‬
‫آﺸﻴﺪ ﺷﺎهﺪ ﮔﻞ را ﺻﺒﺎ ز ﭼﻬﺮﻩ ﻧﻘﺎب‪٥٢ .............................................................................. ،‬‬
‫روﯼ اﻟﻢ ﺑﺎز ﺳﻮﯼ آﺮﺑﻼﺳﺖ‪٥٥ .......................................................................................... ،‬‬
‫ﻃﺎﻋﺘﯽ آﺎن در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺮب ﺧﺪاﺳﺖ‪٥٨ .....................................................................،‬‬
‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﯽ! آﻪ ﺑﻬﺎر اﻧﺠﻤﻦ ﺑﺰم ﺁراﺳﺖ‪٦١ ........................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺎز اﻳﻦﻟﻄﻒ‪،‬ﭼﻪ ﻟﻄﻒاﺳﺖآﻪ در ﻃﺒﻊ هﻮاﺳﺖ؟ ‪٦٣ ...................................................................‬‬
‫هﻮاﯼ ﺷﻤﻊ رﺧﺖ ﺁﺗﺸﻢ ﺑﻪ ﺟﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪٦٥ .......................................................................... ،‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﺮا ﻣﻬﺮ ﺗﻮ در دل‪ ،‬رخ ﺗﻮ در ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪٦٨ ........................................................................ ،‬‬
‫ﻣﺪارِ هﻔﺘﻪﯼ دوران آﻪ ﻧﻔﻊ او ﺿﺮر اﺳﺖ‪٧١ .......................................................................... ،‬‬
‫هﺮ آﺮا از ﻟﻮح دل ﻧﻘﺶ ﺗﻌﻠﻖ زاﻳﻞ اﺳﺖ‪٧٨ .......................................................................... ،‬‬
‫ﺳﺠﺪﻩﯼ ﺧﺎك ﻧﺠﻒ ﻣﺮﻏﻮب اهﻞ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪٨٠ .....................................................................،‬‬
‫ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻣﻠﻚ را ﺣﻖ ﻧﻌﻤﺘﯽ از ﻏﻴﺐ داد‪٨٤ ......................................................................... ،‬‬
‫ﻧﻮﺑﻬﺎر اﺳﺖ ﺟﻬﺎن روﻧﻖ دﻳﮕﺮ دارد‪٨٦ ................................................................................. .‬‬
‫ﮔﻞ ﺁﻣﺪ ﺑﺎز ﮔﻠﺸﻦ ﻓﻜﺮ ﻟﻄﻔﯽ از ﺟﻨﺎن دارد‪٨٩ ........................................................................ ،‬‬
‫ﺑﺎز ﮔﻠﺰار‪ ،‬ﺻﻔﺎﯼ رخ ﺟﺎﻧﺎن دارد‪٩٢ ..................................................................................... .‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ هﻮا ﺑﺮگ رزان در ﺑﺎغ رﻳﺰان ﺷﺪ‪٩٨ ..................................................................... ،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ز دور ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﮕﺮ ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﺪ‪١٠١ ............................................................................. ،‬‬
‫رﺳﻴﺪ ﻋﻴﺪ آﻪ ﻋﻘﺪ ﻣﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪١٠٤ ................................................................................... ،‬‬
‫هﺮآﻪ در ﺑﺰم ﺑﻼ ﺟﺎم ﺗﻮآﻞ درآﺸﻴﺪ‪١٠٧ .............................................................................. ،‬‬
‫ﺳﭙﻴﺪﻩ دم آﻪ ﺷﺪ از اﺧﺘﻼط ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪١١٠ .......................................................................... ،‬‬
‫ﺳﺤﺮ آﻪ ﻋﺎﻣﻞ دﻳﻦ را ﻓﺰود روﻧﻖ آﺎر‪١١٥ ............................................................................ ،‬‬
‫دﻳﻮانﻫﺎي ﺳﻪﮔﺎﻧﻪي ﻓﻀﻮﻟﻲ ‪5................................................................................................................‬‬
‫ﺳﭙﻴﺪﻩ دم ز ﻣﯽ ﻟﻌﻞ ﺟﻮﯼ ﺟﺎم ﺑﻠﻮر‪١٢٦ .............................................................................. ،‬‬

‫ﺑﺴﺎن ﭼﻨﮓ ﺑﻪ ﺻﺪ ﭘﺮدﻩ ﻣﯽﻧﻬﻔﺘﻢ راز‪١٣٤ ........................................................................... ،‬‬
‫هﺰار ﺷﻜﺮ! آﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺷﺪ زﻣﺎﻧﻪ ﻧﻮاز‪١٣٧ .............................................................................. ،‬‬
‫ﺳﺮم ﻓﺪاﯼ ﺗﻮ اﯼ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺧﺼﺎل! ‪١٤٣ .......................................................................‬‬
‫روﺷﻦاﺳﺖ از ﺳﺮﺧﯽ روﯼ ﺷﻔﻖ ﺑﺮ اهﻞ ﺣﺎل‪١٤٧ ................................................................. ،‬‬
‫ﻣﺮﺣﺒﺎ! اﯼ ﻗﻠﻢ ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺧﻴﺎل‪١٥١ .............................................................................. ،‬‬
‫آﻪ ﻳﺎرب اﻳﻦ روش ﺁﻣﻮﺧﺖ در ﺷﻔﻖ ﺑﻪ هﻼل؟‪١٥٣ ..................................................................‬‬
‫ﺑﺮ ﺁﻧﻢ آﻪ از دﻟﺒﺮان ﺑﺮآﻨﻢ دل‪١٥٧ ...................................................................................... ،‬‬
‫ﺷﺪ از ﺷﻜﻮﻓﻪ ﭼﻤﻦ را ﻟﻄﺎﻓﺘﯽ ﺣﺎﺻﻞ‪١٦٢ ............................................................................ ،‬‬
‫اﯼ دل از ﻏﻢ ﻣﻔﻜﻦ رﺧﻨﻪ ﺑﻪ دﻳﻮار اﻣﻞ‪١٦٥ .......................................................................... ،‬‬
‫ﻣﻨﻢ! ﺑﻪ ﺑﺎدﻳﻪﯼ ﻧﻴﺴﺘﯽ ﻧﻬﺎدﻩ ﻗﺪم‪١٦٨ .................................................................................،‬‬
‫دﻻ! ﺗﺎ آﯽ ﭼﻨﻴﻦ در ﻗﻴﺪ ﺁن زﻟﻒ دو ﺗﺎ ﺑﺎﺷﻢ؟‪١٧٢ ....................................................................‬‬
‫دﻟﯽ دارم ﭘﺮ از ﺧﻮن ﭼﻮن ﺻﺮاﺣﯽ از ﻏﻢ ﻋﺎﻟﻢ‪١٧٧ ................................................................ ،‬‬
‫ﺑﺎز در ﻣﻠﻚ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻋﺪل ﺑﺮ اﻓﺮاﺧﺖ ﻋﻠﻢ‪١٨٠ ........................................................................ ،‬‬
‫ﺑﮕﺸﺎدﻩ ﮔﻮش ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﭼﺸﻢ اﻣﺘﺤﺎن‪١٨٣ ........................................................................... ،‬‬
‫در ﺁرزوﯼ ﻧﺎوك او ﻣُﺮدم اﯼ آﻤﺎن! ‪١٨٧ .................................................................................‬‬
‫اﯼ ﺑﻪ ﻗﺪ و ﻋﺎرض و ﺧﻂ و ﻟﺐ‪ ،‬ﺁﺷﻮب ﺟﻬﺎن! ‪١٩١ .................................................................‬‬
‫زﺑﺎن ﺧﻮشاﺳﺖ آﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺣﻖ آﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎن‪١٩٦ ....................................................................،‬‬
‫ﺧﻴﺰ اﯼ ﻧﺎﻗﻪﯼ دورانْ روش ﮔﺮدونْ ﺗﻦ! ‪٢٠٣ ..........................................................................‬‬
‫اﯼ دل! آﺪام ﻗﻮم ﺑﻪ ﻣﻠﻜﯽ در ﺁﻣﺪﻩ‪٢٠٨ ............................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺎز ﺷﺪ ﻏﺎﻟﻴﻪﺳﺎ ﻋﻄﺮ ﻧﺴﻴﻢ ﺳﺤﺮﯼ‪٢١١ .............................................................................. ،‬‬
‫ﻣﻨﻢ اﻓﺘﺎدﻩ ﭼﻮ ﭘﺮﮔﺎر ﺑﻪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ‪٢١٣ ................................................................................ ،‬‬
‫‪ .٣‬ﭼﮑﺎﻣﻪﯼ اﻧﻴﺲ اﻟﻘﻠﺐ ‪٢١٨ ........................................................................‬‬
‫‪ .٤‬ﻗﻄﻌﻪهﺎ ‪٢٣١ ..........................................................................................‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﻣﺼﻄﻔﺎ ﺑﻪ ﺳﻌﯽ ﺗﻤﺎم‪٢٣١ ...................................................................................... ،‬‬
‫ﻳﺎد دارم آﻪ ﭼﻮ ﺁدم ﺷﺮف ﺧﻠﻘﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪٢٣٢ .......................................................................... ،‬‬
‫ﺣﻤﺪ ﺑﯽﺣﺪ اﺣﺪﯼ را آﻪ آﻤﺎل آﺮﻣﺶ‪٢٣٤ ............................................................................ ،‬‬
‫اﯼ ﺳﺨﻦﭘﺮور ز ﻧﻈﻢ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺸﻮ! ‪٢٣٥ ......................................................................‬‬
‫اﯼ ﻇﺮﻳﻔﺎن روم! ﺷﻜﺮ آﻨﻴﺪ‪٢٣٦ ......................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ آﻪ راﯼ روﺷﻨﺖ ﺁﺋﻴﻨﻪﯼ ﮔﻴﺘﯽ ﻧﻤﺎﺳﺖ! ‪٢٣٦ ........................................................................‬‬
‫اﯼ ﻏﺮّﻩ ﺑﺮ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺣﺴﻦ و ﺟﻤﺎل ﺧﻮد! ‪٢٣٩ ............................................................................‬‬
‫ﺑﺮ اﻣﻴﺪ راﺣﺖ دﻧﻴﺎ ﻣﻜﺶ ﺑﺴﻴﺎر رﻧﺞ‪٢٣٩ .............................................................................. ،‬‬
‫ﮔﻔﺖاﺣﻤﺪ‪»:‬ﺣﻴﺪر اﺳﺖاز ﻣﻦ ﭼﻮ هﺎرون ‪٢٤٠ ..........................................................................‬‬
‫‪ ............................................................................................................................................ 6‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫اﯼ دل! ﻣﻼل ﮔﻮﺷﻪﯼ ﻋﺰﻟﺖ هﺰار ﺑﺎر‪٢٤٠ ............................................................................ ،‬‬

‫اﯼ آﻪ دارﯼ ﺧﺮد! ﺑﺪان آﻪ ﺗﻮ را‪٢٤١ ................................................................................... ،‬‬
‫ﺁﻓﺮﻳﻦ! ﺑﺮ ﻣﻨﻌﻤﯽ آﺰ ﺑﻬﺮ اﻇﻬﺎر ﺛﻨﺎ‪٢٤١ ................................................................................ ،‬‬
‫اﯼ آﻪ از ﺟﻬﻞ‪ ،‬ﻣﻘﻴﺪ ﺷﺪﻩاﯼ ﺑﺮ ﺻﻮرت!‪٢٤٢ ..........................................................................‬‬
‫اول ﻋﻤﺮم آﻪ هﻨﮕﺎم ﺳﺮور و ذوق ﺑﻮد‪٢٤٢ ........................................................................... ،‬‬
‫دام درد اﺳﺖ و ﺑﻼ داﻳﺮﻩﯼ ﻗﻴﺪ ﺟﻬﺎن‪٢٤٣ ........................................................................... ،‬‬
‫ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺴﯽ اﺳﺖ در ﻋﺎﻟﻢ‪٢٤٣ ..................................................................................... ،‬‬
‫ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن را ﺧﺪا در اول ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ‪٢٤٣ ................................................................................ ،‬‬
‫ﺻﺎﻧﻌﯽ آﺰ ﺁب و ﮔﻞ ﻓﻴﺾ آﻤﺎل ﻗﺪرﺗﺶ‪٢٤٤ ....................................................................... ،‬‬
‫ﺑﻬﺮ دﻓﻊ دﺷﻤﻦ و ﻓﺘﺢ ﺑﻼد و ﺣﻔﻆ ﻧﻔﺲ‪٢٤٥ ........................................................................ ،‬‬
‫ﺁدﻣﯽ را ﻓﻀﻞ ﺻﻮرﯼ و آﻤﺎل ﻣﻌﻨﻮﯼ اﺳﺖ‪٢٤٥ ...................................................................... ،‬‬
‫درّ ﺻﺪف ﺻﺪق ﺟﻨﺎب ﻣﺘﻮﻟّﯽ‪٢٤٦ ........................................................................................ ،‬‬
‫ﻋﺎدت اﻳﻦ اﺳﺖ ﻓﻴﺾ ﻓﻄﺮت را‪٢٤٨ ...................................................................................،‬‬
‫دوش ﻃﻔﻠﯽ ﭘﺮﯼ رﺧﯽ دﻳﺪم‪٢٤٩ ....................................................................................... ،‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻪﯼ ﺳﮓ و ﮔﺮﺑﻪ ﺷﺒﯽ ﻧﺰاع اﻓﺘﺎد‪٢٥٠ ..............................................................................،‬‬
‫ﻣﺮدﻩاﯼ دﻳﺪم ﭘﺮﻳﺸﺎن ﮔﺸﺘﻪ اﺟﺰاﯼ ﺗﻨﺶ‪٢٥١ ..................................................................... ،‬‬
‫دو ﮔﺮوهﻨﺪ ﺧﻠﻖ اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪٢٥٣ ........................................................................................... ،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﺻﺎف ﻃﺒﻊ و ﭘﺎك دﻟﻢ‪٢٥٣ ....................................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺴﺎن ﺻﻔﺤﻪﯼ رﺧﺴﺎر ﻟﻮح ﺧﺎﻃﺮ ﻃﻔﻞ‪٢٥٤ .......................................................................... ،‬‬
‫از ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﯽ آﺸﻴﺪم ﭘﻴﺶ اهﻞ روزﮔﺎر‪٢٥٥ ..................................................................... ،‬‬
‫ﺗﻌﺮّﺿﯽ ﺑﻪ ﻓﻠﻚ دوش آﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ‪٢٥٥ ............................................................................. :‬‬
‫ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻧﺴﺐ و اﺻﻞ ﺧﺎرج ذات اﺳﺖ‪٢٥٦ ........................................................................... ،‬‬
‫وﻗﺖ ﺳﺤﺮ ﺳﻮﯼ ﭼﻤﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﮔﺬر‪٢٥٧ .............................................................................. ،‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ داﺷﺖ ز آﻴﻔﻴﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﻟﻐﺖ‪٢٥٧ ................................................................................ ،‬‬
‫‪ .٥‬ﺗﺮآﻴﺐ ﺑﻨﺪ ‪٢٥٩ ......................................................................................‬‬
‫‪ .٦‬ﻣﺜﻨﻮﯼ‪٢٦٩ ............................................................................................‬‬
‫‪٢٦٩ ............................................................................................................................ ١‬‬
‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﯽ ﺑﺴﺎط ﻣﯽ ﺑﺮﭼﻴﻦ! ‪٢٩٩ ........................................................................................‬‬
‫‪ .٧‬ﻣﺴﺒّﻊ ‪٣٠١ ............................................................................................‬‬
‫وﻗﺖ اﺳﺖ آﻪ ﺷﺎم ﻏﻢ هﺠﺮان ﺑﻪ ﺳﺮ ﺁﻳﺪ‪٣٠١ ..................................................................... ،‬‬
‫‪ .٨‬ﻣﺴﺪّس ‪٣٠٦ .........................................................................................‬‬
‫ﻣﻨﻢ ﺑﻠﺒﻞ ﮔﻠﺸﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﯽ! ‪٣٠٦ ..............................................................................................‬‬
‫‪ .٩‬دوﺑﻴﺘﯽهﺎ ‪٣١١ ........................................................................................‬‬

‫ﻣﻦ از اﻗﻠﻴﻢ ﻋﺮب‪ ،‬ﺣﻴﺮﺗﯽ از ﻣﻠﻚ ﻋﺠﻢ‪٣١١ ......................................................................... ،‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم از ﺑﻴﺘﯽ آﻪ‪»:‬ﺗﻮ را در ﺟﻬﺎن ﭼﺮا‪٣١١ ........................................................................ ،‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺒﻮد ﭘﺎدﺷﺎﻩ را ﻟﻄﻔﯽ‪٣١١ .................................................................................... ،‬‬
‫ﻣﺮدم اﻳﻦ دﻳﺎر را ﺑﺎ ﻣﻦ‪٣١٢ .............................................................................................. ،‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اﯼ ﭼﺮخ! ﺗﻮ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪﯼ ﻣﻦ ﺳﻮﺧﺘﻪاﯼ‪٣١٢ .................................................................. ،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﺪﯼ ﻟﻴﻚ ﻧﻤﯽرﻧﺠﻢ از او‪٣١٢ ............................................................................ ،‬‬
‫در دﻳﺎر ﻣﺎ ﻧﺪارد هﻴﭻ ﻗﺪر‪٣١٣ ............................................................................................ ،‬‬
‫ﺑﺮ هﺮﭼﻪ دل ﻧﻬﺎدم و ﮔﺸﺘﻢ اﺳﻴﺮ ﺁن‪٣١٣ ............................................................................. ،‬‬
‫در ﻣﻘﺎﻣﯽ ﮔﺮ ﺷﻮد ﺟﺎن ﻋﺰﻳﺰت ﻣﻨﺰﺟﺮ‪٣١٣ ........................................................................... ،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اﯼ ﻇﺎﻟﻢ ﭼﺮا ﻣﺸﻐﻮل ﺧﻮد آﺮدﯼ‪٣١٤ .............................................................. ،‬‬
‫دﯼ آﺮد اﻟﺘﻤﺎس ز ﻣﻦ ﭘﺎك ﮔﻮهﺮﯼ‪٣١٤ ...............................................................................،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد از اﻳﻦ ﺳﭙﻬﺮ ﺳﺘﻤﮕﺮ آﻪ در ﺟﻬﺎن‪٣١٥ ......................................................................... ،‬‬
‫‪ .١٠‬رﺑﺎﻋﻴﺎت ‪٣١٦ .......................................................................................‬‬
‫اﯼ آﺮدﻩ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺧﻮد ﻣﻜﺮّم ﻣﺎ را‪٣١٦ ................................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﻣﻌﺮﻓﺘﺖ وﺳﻴﻠﻪﯼ ﺧﻠﻘﺖ ﻣﺎ‪٣١٦ ..................................................................................... ،‬‬
‫ﮔﺮ اهﻞ دﻟﯽ ﺑﺪﻩ رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻗﻀﺎ‪٣١٦ ................................................................................... ،‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﺗﻮ آﻪ ﺁزرد دل زار ﻣﺮا‪٣١٧ ........................................................................................ ،‬‬
‫اﯼ ﺷﻴﻔﺘﻪﯼ ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﺟﺎن و دل ﻣﺎ‪٣١٧ ............................................................................... ،‬‬
‫اﯼ زﻟﻒ ﺗﻮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﯼ رﺳﻮاﻳﯽ ﻣﺎ‪٣١٧ .................................................................................. ،‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ آﻪ ﻧﻴﺴﺖ هﻴﭻ آﺲ هﻤﺪم ﻣﺎ‪٣١٧ .............................................................................. ،‬‬
‫ﻋﻤﺮﯼ اﺳﺖ آﻪ ﺑﺎز ﻋﺸﻖ ﻳﺎر اﺳﺖ ﻣﺮا‪٣١٨ .......................................................................... ،‬‬
‫در ﺟﺎن ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻧﻬﺎن اﺳﺖ ﻣﺮا‪٣١٨ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺗﺎ ﮔﺸﺖ دل زار ز دﻟﺪار ﺟﺪا‪٣١٨ ........................................................................................ ،‬‬
‫ﺑﺨﺮام آﻪ ﺑﻴﻨﻢ ﻗﺪ رﻋﻨﺎﯼ ﺗﻮ را‪٣١٨ ..................................................................................... ،‬‬
‫ﺳﻮداﯼ ﺳﺮ زﻟﻒ ﺗﻮ دارم هﻤﻪ ﺷﺐ‪٣١٩ ............................................................................... ،‬‬
‫آﺎم دل زار ﻣﺎ روا آﻦ ﻳﺎرب! ‪٣١٩ .........................................................................................‬‬
‫ﺁن راهﻨﻤﺎﯼ ﻋﺠﻢ و ﺗﺮك و ﻋﺮب‪٣١٩ .................................................................................. ،‬‬
‫ﻧﮕﺸﺎد ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻦ ﺁن دﻟﺒﺮ ﻟﺐ‪٣٢٠ ................................................................................ ،‬‬
‫ﺁﺋﻴﻦ وﻓﺎ ز ﻣﺎهﺮوﻳﺎن ﻣﻄﻠﺐ‪٣٢٠ ......................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ دل! اﮔﺮت هﻮاﯼ اﻳﻦ درﮔﺎﻩ اﺳﺖ‪٣٢٠ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺣﺴﻨﺖ آﻪ ز آﺎآﻞ ﻋﻠﻢ اﻓﺮاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪٣٢٠ ............................................................................ ،‬‬
‫ﺁن ﺷﻮخ آﻪ دل‪ ،‬ﺧﺮابِ ﻧﻈّﺎرﻩﯼ اوﺳﺖ‪٣٢١ ..........................................................................،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................................ 8‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﻣﺸﺘﺎق وﺻﺎل ﺗﻮ آﺴﯽ ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪٣٢١ ........................................................................ ،‬‬

‫ﺁﺳﻮدﻩﯼ آﺮﺑﻼ ﺑﻪ هﺮ ﻓﻌﻞ آﻪ هﺴﺖ‪٣٢١ .............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﻣﺸﻚ اﺳﻴﺮ ﮔﻴﺴﻮﯼ ﺧﻢ ﺑﻪ ﺧﻤﺖ‪٣٢١ ............................................................................ ،‬‬
‫اﯼ ﻧﺨﻞ رﻳﺎض آﺎﻣﺮاﻧﯽ ﻗﻠﻤﺖ‪٣٢٢ ..................................................................................... ،‬‬
‫ﻋﻤﺮم ﺑﻪ ﻃﻠﺒﻜﺎرﯼ ﺻﺎﻧﻊ ﺑﮕﺬﺷﺖ‪٣٢٢ ................................................................................. ،‬‬
‫ﮔﺮ ﻳﺎر ﺟﻔﺎآﺎر و ﮔﺮ ﻋﺮﺑﺪﻩ ﺟﻮﺳﺖ‪٣٢٢ ................................................................................ ،‬‬
‫هﺮ دﻟﺒﺮ ﭘﺮ ﺟﻔﺎ آﻪ در ﻋﺎﻟﻢ هﺴﺖ‪٣٢٣ ................................................................................. ،‬‬
‫ﺗﺎ ﺳﻠﺴﻠﻪﯼ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻣﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺖ‪٣٢٣ .................................................................................. ،‬‬
‫اﻧﺠﺎم وﺟﻮد اهﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺪم اﺳﺖ‪٣٢٣ ..................................................................................،‬‬
‫آﺎر دﻟﻢ از ﻋﺸﻖ ﺗﻮ اﻧﺠﺎم ﻧﻴﺎﻓﺖ‪٣٢٣ .................................................................................. ،‬‬
‫دﻧﻴﺎ ﻧﻪ ﻣﻘﺎم ذوق و ﻋﻴﺶ و ﻃﺮب اﺳﺖ‪٣٢٤ ......................................................................... ،‬‬
‫ﺁن ﻣﺎﻩ آﻪ ﻧﻮر ﭼﺸﻢ اهﻞ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪٣٢٤ ............................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻣﻠﻚ ﺗﻮ ﻓﺎرغ از ﺷﺮﻳﻚ و وارث‪٣٢٤ ............................................................................... ،‬‬
‫اﯼ اﻣﺮ ﺗﻮ ﻋﻘﺪﺑﻨﺪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﺰاج‪٣٢٤ .......................................................................................،‬‬
‫هﺴﺘﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﺗﻮ دﻟﻴﻠﯽ اﺳﺖ ﺻﺮﻳﺢ‪٣٢٥ .............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ دل ﺑﮕﺬر ز ﺗﻨﮕﻨﺎﯼ اﻳﻦ آﺎخ! ‪٣٢٥ ....................................................................................‬‬
‫ﺗﺎ دل ز ﻏﻢ هﺠﺮ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻧﺸﻮد‪٣٢٥ ................................................................................... ،‬‬
‫هﺮدم ﺑﻪ دﻟﻢ ﻓﺮخ ﺑﺘﯽ ﻣﯽﺁرد‪٣٢٦ .......................................................................................،‬‬
‫ﻳﺎرم ﮔﺮﻩ از آﺎر ﺑﻪ اﻓﻐﺎن ﻧﮕﺸﺎد‪٣٢٦ ................................................................................... ،‬‬
‫ﺣﻜﻢ ازﻟﻢ اﺳﻴﺮ رﻓﺘﺎر ﺗﻮ آﺮد‪٣٢٦ ....................................................................................... ،‬‬
‫روزﯼ آﻪ ز هﺮﭼﻪ هﺴﺖ ﺁﺛﺎر ﻧﺒﻮد‪٣٢٦ ................................................................................. ،‬‬
‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ ﭘﺮﻳﺮم ﺁﺗﺸﯽ در دل ﺑﻮد‪٣٢٧ ................................................................................. ،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ هﻤﻪ دم زار و ﺣﺰﻳﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪٣٢٧ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺳﺎدات آﻪ ﻧﻮر دﻳﺪﻩ و ﺗﺎج ﺳﺮﻧﺪ‪٣٢٧ .................................................................................. ،‬‬
‫ﺳﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن آﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪٣٢٧ ....................................................................................... ،‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺎ در اﻃﻮار وﺟﻮد‪٣٢٨ ..................................................................................،‬‬
‫ﻧﻘّﺎش ازل آﻪ ﺻﻮرت ﻳﺎر آﺸﻴﺪ‪٣٢٨ .................................................................................... ،‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺮا ﺁﺗﺶ دل ﺗﺎب دهﺪ؟ ‪٣٢٨ ......................................................................................‬‬
‫هﺮﭼﻨﺪ آﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ از دوﺳﺖ ﻣﺮاد‪٣٢٩ ............................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺑﺮ دل زارم از ﺗﻮ ﺁزار‪ ،‬ﻟﺬﻳﺬ‪٣٢٩ .................................................................................... ،‬‬
‫ﺁﻣﺪ دم ﺁنآﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎد ﺑﻬﺎر‪٣٢٩ ....................................................................................... ،‬‬
‫ﮔﻞ ﺧﺮﮔﻪ ﺳﺒﺰ ﻏﻨﭽﻪ زد در ﮔﻠﺰار‪٣٢٩ .................................................................................. ،‬‬
‫ﭼﻮن آﻠﻚ ازل زد رﻗﻢ ﻧﻘﺶ ﻧﮕﺎر‪٣٣٠ ................................................................................. ،‬‬
‫ﺑﻨﻤﻮد رﺧﺖ‪ ،‬ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺑﺎﻏﯽ اﺳﺖ ﻣﮕﺮ‪٣٣٠ .............................................................................. ،‬‬

‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻓﻠﻚ ﺑﻪ اِﻗﺘﺮان اﺧﺘﺮ‪٣٣٠ ........................................................................................ ،‬‬
‫ﺷﻤﺸﺎد آﻪ ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺪّ ﺗﻮ اﺳﻴﺮ‪٣٣٠ ........................................................................... ،‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﻃﻠﺐ ﻣﯽآﻨﯽ از ﺟﺎن ﺑﮕﺬر‪٣٣١ ..................................................................................،‬‬
‫اﯼ ﺑﺮ هﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ درِ اﺣﺴﺎن ﺗﻮ ﺑﺎز‪٣٣١ ................................................................................. ،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد آﻪ دور ﻓﻠﻚ ﺷﻌﺒﺪﻩﺑﺎز‪٣٣١ ........................................................................................ ،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد ز دﺳﺖ ﻓﻠﻚ ﺳﻔﻠﻪ ﻧﻮاز‪٣٣٢ ...................................................................................... ،‬‬
‫از ﺳﻴﻤﺒﺮان وﻓﺎ ﻧﺪﻳﺪم هﺮﮔﺰ‪٣٣٢ ........................................................................................،‬‬
‫اﯼ رﻳﺨﺘﻪ ﺧﻮﻧﻢ ﺑﻪ دو ﭼﺸﻢ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰ‪٣٣٢ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺗﻦ ﺳﻮﺧﺖ‪ ،‬دﻟﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﻳﺎر اﺳﺖ هﻨﻮز‪٣٣٢ ............................................................................ ،‬‬
‫ز اﺷﻜﻢ ﻏﻢ ﻳﺎر ﻣﯽﺗﻮان آﺮد ﻗﻴﺎس‪٣٣٣ ...............................................................................،‬‬
‫اﯼ ﺣﻠﻢ ﺗﻮ ﻃﺎﻟﺐ رﺿﺎﯼ هﻤﻪ آﺲ‪٣٣٣ ................................................................................ ،‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮگ ﮔﻞ اﺳﺖ روﯼ ﻧﻴﻜﻮﯼ ﺗﻮ ﺧﻮش‪٣٣٣ ..................................................................... ،‬‬
‫ﺳﺮوﯼ آﻪ ﺷﺪم رﺑﻮدﻩﯼ رﻓﺘﺎرش‪٣٣٣ ................................................................................. ،‬‬
‫از ﺳﺨﺖ دﻟﯽ ﺑﺮ دل اﻳﻦ ﻣﺤﻨﺖآﺶ‪٣٣٤ ............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﻗﺼﺮ وﺟﻮدم ﺑﻪ اﺳﺎس اﺧﻼص‪٣٣٤ ............................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺑﺮ هﻤﻪ اﺗﺒﺎع ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ ﻓﺮض‪٣٣٤ .................................................................................. ،‬‬
‫اﯼ در دل ﻣﺎ ز ذوق ﻗﺮب ﺗﻮ ﻧﺸﺎط‪٣٣٥ ................................................................................ ،‬‬
‫اﯼ ﺳﺮّ ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ در ﺟﺎن ﻣﺤﻔﻮظ‪٣٣٥ ................................................................................. ،‬‬
‫ﺳﻮز دل ﺧﻮد ﻣﯽآﻨﯽ اﻇﻬﺎر‪ ،‬اﯼ ﺷﻤﻊ!‪٣٣٥ ............................................................................‬‬
‫دارﯼ هﻤﻪ ﺷﺐ دﻳﺪﻩﯼ ﺑﻴﺪار‪ ،‬اﯼ ﺷﻤﻊ! ‪٣٣٥ ..........................................................................‬‬
‫اﯼ آﺮدﻩ ﺑﻪ ﺻﺪ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﺘﺎع! ‪٣٣٦ ............................................................................‬‬
‫ﻋﻤﺮﯼ اﺳﺖ آﻪ از ﺑﻨﻔﺸﻪ و ﺳﻨﺒﻞ ﺑﺎغ‪٣٣٦ ............................................................................ ،‬‬
‫دور از رخ او ﻧﻤﯽآﻨﻢ رﻏﺒﺖ ﺑﺎغ‪٣٣٦ ................................................................................... ،‬‬
‫ﺻﺪ ﺷﻜﺮ آﻪ ﺧﺎك ﻃﻴﻨﺘﻢ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺮف‪٣٣٦ ............................................................................ ،‬‬
‫ﻋﻠﻢ و ادب اﺳﺖ ﻣﺎﻳﻪﯼ ﻋﺰّ و ﺷﺮف‪٣٣٧ .............................................................................. ،‬‬
‫ﻋﻤﺮﯼ اﺳﺖ ﺗﻮ را ﻋﺰﻳﺰ ﻃﺒﻌﯽ اﺳﺖ ﻟﻄﻴﻒ‪٣٣٧ ..................................................................... ،‬‬
‫آﺎر دو ﺟﻬﺎن ز ﻋﺸﻖ دارد روﻧﻖ‪٣٣٧ ................................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺎ دﻳﺪﻩﯼ اﺷﻜﺒﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺎﺷﻖ‪٣٣٨ ....................................................................................... ،‬‬
‫هﺮ ﺳﺒﺰﻩﯼ ﺗﺮ آﻪ ﺳﺮ زدﻩ اﺳﺖ از دل ﺧﺎك‪٣٣٨ ....................................................................،‬‬
‫ﻣﺎ را هﺪف ﺗﻴﺮ ﺑﻼ آﺮد ﻓﻠﻚ‪٣٣٨ ......................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻣﺎﻩ رﺧﺖ ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺧﻴﺎل‪٣٣٨ ................................................................................ ،‬‬
‫ﭼﻮن دﻳﺪ ﻣﺮا ﻣﺎﻳﻞ زﻟﻒ و ﺧﻂ و ﺧﺎل‪٣٣٩ ............................................................................. ،‬‬
‫‪ .......................................................................................................................................... 10‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫در ﭘﺮدﻩ ﺷﺪﯼ ﭘﺮدﻩ ﻓﺘﺎد از آﺎرم‪٣٣٩ .................................................................................. ،‬‬

‫در ﺻﻮرت اﮔﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﻣﻌﺸﻮق و ﻣِﯽاﻳﻢ‪٣٣٩ ........................................................................... ،‬‬
‫ﺻﺪ ﺷﻜﺮ آﻪ زهّﺎد ﺑﺪاﻧﺪﻳﺶ ﻧﻪاﻳﻢ‪٣٣٩ ................................................................................ ،‬‬
‫در دل ﻏﻢ ﻳﺎرﯼ اﺳﺖ آﻪ ﻣﻦ ﻣﯽداﻧﻢ‪٣٤٠ ............................................................................ ،‬‬
‫داغ ﻏﻢ هﺠﺮان ﺗﻮ در ﺟﺎن دارم‪٣٤٠ ................................................................................... ،‬‬
‫ﻳﺎرب دل ﺗﻴﺮﻩام ﻣﻨﻮر ﮔﺮدان! ‪٣٤٠ ........................................................................................‬‬
‫ﭼﺸﻤﯽ ﺑﮕﺸﺎ ﺣﺎل دل زارم ﺑﻴﻦ‪٣٤١ ................................................................................... ،‬‬
‫ﺧﻮش ﺁنآﻪ دﻣﯽ ﺑﺎ ﺗﻮ آﻨﻢ ﺳﻴﺮ ﭼﻤﻦ‪٣٤١ ........................................................................... ،‬‬
‫ﻣﺎهﯽ آﻪ ﺷﺪم واﻟﻪﯼ رﺧﺴﺎرﻩﯼ او‪٣٤١ ............................................................................... ،‬‬
‫دارد دل زارم ﺁرزوﯼ رخ او‪٣٤١ .......................................................................................... ،‬‬
‫هﺮ دل آﻪ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﻧﻬﺎن اﺳﺖ در او‪٣٤٢ ............................................................................،‬‬
‫ﮔﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﺁرام دﻟﯽ آﺎم ﻣﺠﻮ‪٣٤٢ ........................................................................................ ،‬‬
‫اﯼ ﻓﻴﺾ هﺪاﻳﺘﺖ ﻣﺮا هﺎدﯼ راﻩ! ‪٣٤٢ ....................................................................................‬‬
‫اﺑﻨﺎﯼ زﻣﺎن آﻪ در ﺟﻬﺎﻧﻨﺪ هﻤﻪ‪٣٤٢ ..................................................................................... ،‬‬
‫ﺟﻤﻌﯽ آﻪ در اﻳﻦ ﺑﺴﺎط هﺴﺘﻨﺪ هﻤﻪ‪٣٤٣ ............................................................................. ،‬‬
‫ﻳﺎرب ﭼﻮ ﻣﺮا ﺧﻠﻌﺖ ﺧﻠﻘﺖ دادﯼ‪٣٤٣ .................................................................................. ،‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ اﯼ ﺷﻤﻊ ﻋﺸﻖ! ﺑﯽﻗﺮارم ﺳﺎزﯼ؟ ‪٣٤٣ .........................................................................‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬ﺻﻨﻤﺎ ﺑﻬﺮ ﭼﻪ در هﺮ ﻧﻈﺮﯼ‪٣٤٤ .................................................................................،‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬ﺻﻨﻤﺎ ﻣﺮا ﭘﺮﻳﺸﺎن آﺮدﯼ‪٣٤٤ ................................................................................... ،‬‬
‫ﻳﺎرب! ﺑﻪ رﺳﺎﻟﺖ رﺳﻮل ﻋﺮﺑﯽ‪٣٤٤ ...................................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺨﺶ دوم‪ .‬ﺗﻮرﻛﺠﻪ دﻳﻮاﻧﻲ ‪345..........................................................................‬‬
‫‪ .١‬دﻳﺒﺎﭼﻪ ‪٣٤٧ ...........................................................................................‬‬
‫‪ .٢‬ﻗﺼﻴﺪﻩﻟﺮ ‪٣٦٠ ........................................................................................‬‬
‫ﻳ‪‬ﺎ ﻣ‪‬ﻨْﺒ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻜﺎرِمِ و‪ ‬ﻳ‪‬ﺎ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪‬نَ اﻟﻮ‪‬ﻓَﺎ! ‪٣٦٠ ........................................................................................‬‬
‫هﻮا‪ ،‬ﻋﺮاﻳﺲِ ﮔﻠﺰارﻩ اۏﻟﺪو ﭼﻬﺮﻩ ﮔﺸﺎ‪٣٦٢ ............................................................................ ،‬‬
‫ﺁب ﻟﻮﺣﯽ اۆزرﻩ ﭼﮑﻤﻴﺶ ﻣﻮﺟﺪان ﻣﺴﻄﺮ ﺻﺒﺎ‪٣٧١ ................................................................. ،‬‬
‫اَﻟﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬ﷲِ اﻟﱠﺬي ﺧَﻠْﻖ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎوات‪ ‬اﻟﻌ‪‬ﻠﻲ‪٣٧٤ ................................................................................... ،‬‬
‫ﺻﻨﻊ ﺣﻖ ﮐﻴﻢ ﻳۏخ اﻳﮑﻦ ﻋﺎﻟﻤﯽ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﭘﻴﺪا‪٣٧٧ .................................................................. ،‬‬
‫ﺑﻦ ﮐﻴﻤﻢ؟ ﺑﻴﺮ ﻓﻘﻴﺮ ﺑﯽ ﺳﺮ و ﭘﺎ‪٣٧٩ .....................................................................................،‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ وﻗﺖ ﮐﯽ ﻓﺼﻞ ﺧﺰان ﻧﺎهﻤﻮار‪٣٨٣ ......................................................................... ،‬‬
‫ﻣﻨﺸﯽ ﻗﺪرت‪ ،‬ﮐﯽ ﭼﮑﻤﻴﺶ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺣﮑﻤﺖْ ﻧﮕﺎر‪٣٨٨ .............................................................. ،‬‬
‫ﻧﻪ ﻟﻄﻒ دور ﻳﺌﻨﻪ ﮐﻴﻢ ﺑﻮﻟﺪو ﺳﺒﺰﻩدن ﮔﻠﺰار‪٣٩٥ ......................................................................،‬‬
‫دﻳﻮانﻫﺎي ﺳﻪﮔﺎﻧﻪي ﻓﻀﻮﻟﻲ ‪11 .............................................................................................................‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪﯼ دﻓﻊِ ﻏﻢ دل‪ ،‬ﻋﺸّﺎﻗﺪان ذُوق ﺑﻬﺎر‪٣٩٨ ........................................................................ ،‬‬

‫اﯼ ﺳﻨﺎ اﻗﺒﺎل روز اﻓﺰون‪ ،‬ﻋﻄﺎﯼ ﮐﺮدﮔﺎر‪٤٠١ ......................................................................... ،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ ﭼﻬﺮﻩﯼ ﺁل اۆزرﻩ‪ ،‬ﺳﻮادِ ﺧﻂِ ﻳﺎر‪٤٠٤ ...................................................................... ،‬‬
‫اﯼ هﻼل ﻋﻴﺪ ﻏﺎﻟﺐ دﻳﺮ ﺳﻨﺎ اﺑﺮوﯼ ﻳﺎر‪٤٠٧ ...........................................................................،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﮔﯚن ﮐﯽ دﯼ ﻋﻼﻣﺘﻴﻦ اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﺁﺷﮑﺎر‪٤٠٩ .................................................................... ،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺑﻴﺮ ﺳﺤﺮ ﮐﻴﻢ‪ ،‬دلِ زار و ﻣﻀﻄﺮ‪٤١٤ .............................................................................. ،‬‬
‫ﺻﺒﺮ‪ ،‬هﺮ دردﻩ ﻣﺮور اﻳﻠﻪ ﻣﺪاوا اﺋﻴﻠﻪر‪٤١٦ ............................................................................. ،‬‬
‫ﻓﻠﮏ هﺮ دُوردﻩ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻓﻴﺾِ ﺣﮑﻤﺖ ﺁﺷﮑﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪٤٢١ ................................................................ ،‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﺤﺮ ﻧﻴﻠﮕﻮن‪ ،‬ﺑﻴﻦ ﻣﻮج هﺮ ﺳﺎﻋﺖ ﻋﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪٤٢٤ .............................................................. ،‬‬
‫ﺑﺎغ ﻟۏﺣﻮﻧۏ ﺧﺰان ﺑﺮﮔﯽ زراﻓﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪٤٢٧ .......................................................................... ،‬‬
‫وﻩ ﻧﻪ دﻳﺮ اۏل ﻃﺎﻳﺮ ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ ﺑﺎل و ﺗﻴﺰ ﭘﺮ‪٤٣٢ ........................................................................ ،‬‬
‫ﭼﻜﺮ ﺑﯽرﺣﻢﻟﺮ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا هﺮ ﺳﺎﻋﺖ زﺑﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪٤٣٥ ................................................................... ،‬‬
‫ﻧﻪ آﻴﻢ ﺻﺤﻴﻔﻪﯼ ﺗﺪﺑﻴﺮﻩ ﻋﻘﻞ اﺋﺪﻩر ﻣﺴﻄﻮر‪٤٣٨ .................................................................... ،‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺎﻏﺮې دهﺮ ﺑﻴﺪادﻳﻠﻪ اوّل ﻗﺎن اۏﻟﻮر‪٤٤١ ........................................................................،‬‬
‫زهﯽآﺎﻣﻞ آﯽ ﻋﻘﻞ ﻧﻜﺘﻪدان‪ ،‬درآﻴﻨﺪﻩ ﺣﻴﺮان دﻳﺮ‪٤٤٤ ............................................................. ،‬‬
‫ﺳﻮادِ ﺑُﻘﻌﻪﯼ ﺑﻐﺪاد‪ ،‬ﭼﺸﻢِ هﻔﺖ آﺸﻮردﻳﺮ‪٤٤٧ ....................................................................... ،‬‬
‫ﺑﻮ ﺻُﺮاﺣﯽ ﻣﺜﻼ ﺑﻴﺮ ﺻﻨﻢ رﻋﻨﺎدﯦﺮ‪٤٥٠ .................................................................................. ،‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل ﻋﻴﺴﯽ آﻴﻢ ﺁﻧﺪاﻧﺪﯦﺮ ﺣﻴﺎت اهﻞ ﺣﺎل‪٤٥٢ ................................................................ ،‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﺸﮑﻞ اۏﻟﺴﺎ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﭼﺮخ روزﮔﺎر اﻳﻠﻪ ﺣﻞ‪٤٥٥ ..................................................................... ،‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد اۏﻟﻤﺎﺳﺎ اﺳﺒﺎب دﻧﻴﺎدان‪ ،‬دڲﻴﻞ ﻣﺸﮑﻞ‪٤٥٨ ............................................................... ،‬‬
‫ﭼﯧﺨﺪې ﻳﺎﺷﯧﻞ ﭘﺮدﻩدن ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪدﯼ رُﺧﺴﺎر ﮔﯚل‪٤٦٠ ......................................................... ،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ اۏﻟﻤﻮش ﺣُﺴﻨﻮﻧﻪ اﯼ ﺳﺮو ﺧﻮش رﻓﺘﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪٤٦٢ ......................................................... ،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ دﺷﺖ هﺮ ﺳﺒﺰﻩدن ﻓﺼﻞ ﺧﺮم‪٤٦٧ ................................................................................،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﺁﭼﯧﻠﺪې ﮔﯚل و ﻗﯧﻠﺪې ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺧﺮّم‪٤٧٠ ..........................................................................،‬‬
‫اﯼ ﺻﻔﺎﯼ ﺷﻴﺸﻪﯼ ﺟﻮﻻﻧﯽِ ﻓﻴﺮوزﻩ ﻓﺎم‪٤٧٤ ..........................................................................،‬‬
‫ﭼﻬﺮﻩﯼ ﺧﻄّﻴﻦ ﺧﻴﺎﻟﯽ‪ ،‬ﭼﺸﻤﻴﻤﯽ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻣﻘﺎم‪٤٧٧ ............................................................... ،‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ وﻗﺖ آﯽ ﮔﯚل ﺑﺎﺳﺎ ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﺎ ﻗﺪم‪٤٨٠ ..................................................................... ،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻗﯧﻠﯧﺮ رﻗﻢ وﺻﻒ ﺧﻂ ﻳﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪٤٨٤ ................................................................................ ،‬‬
‫اﻳ‪‬ﺪ اﻟﻠﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻓﻲ اﻻﻓﺎقِ اَﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻤ‪‬ﺴﻠ‪‬ﻤﻴﻦَ‪٤٨٨ ...................................................................................... ،‬‬
‫ﺁﻓﺮﻳﻦ اﯼ ﺻﺎﻧﻊِ ﺗﻦﭘﺮور و ﺟﺎن ﺁﻓﺮﻳﻦ! ‪٤٩٢ ...........................................................................‬‬
‫ﺑﻴﺮ دون آﯽ ﺟُﻨﺪ ﺷﺎم اﻳﻠﻪ ﺟﻨﮓ اﺋﺘﺪﯼ ﺁﺳﻤﺎن‪٤٩٤ ................................................................،‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻓﻴﺾِ ﺑﻬﺎر رﺷﻚِ ﺟﻨﺎن‪٤٩٧ .......................................................................... ،‬‬
‫ﮔﺆﺗﯚردۆ ﺑﺎد‪ ،‬ﺑﺮﻗﻊ ﭼﻬﺮﻩﯼ ﮔﻠﺒﺮگ ﺧﻨﺪاﻧﺪان‪٤٩٩ ................................................................... ،‬‬
‫‪ .......................................................................................................................................... 12‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﻇُﻠﻤﺖِ ﺣﻴﺮﺗﺪﻩ ذآﺮﻳﻦدﻳﺮ ﺑﻨﺎ وردِ زﺑﺎن‪٥٠٢ ........................................................................... ،‬‬

‫ﺳﺎﭼﻤﺎ اﯼ ﮔﺆز اﺷﻜﺪن آﺆﻧﻠﯚﻣﺪﻩ آﯽ اۏدﻻرﻩ‪ ،‬ﺳﻮ‪٥٠٥ ............................................................ ،‬‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ واﻟﻤﻨّﻪ آﯽ ﺗﻮﻓﻴﻘﺎت رﺑّﺎﻧﯽ‪٥٠٨ ................................................................................. ،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﻗﯧﻠﺪې ﺻﺒﺎ ﮔﻠﺰارا دﻋﻮت ﺑﯚﻟﺒﯚل زارﯼ‪٥١١ ...................................................................... ،‬‬
‫‪ .٣‬ﻗﻄﻌﻪﻟﺮ ‪٥١٧ ..........................................................................................‬‬
‫ﻳ‪‬ﻮم‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﺆال ﺣﻀﺮﺗﻪ ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﻢ اﮔﺮ‪٥١٧ ........................................................................... ،‬‬
‫اۏﻟﺪور ﻏﺰل آﯽ ﻓﻴﻀﯽ ﺁﻧﯧﻦ ﻋﺎم اۏﻟﻮب ﻣﺪام‪٥١٧ .................................................................. ،‬‬
‫ﺳﻌﺪ و ﻧﺤﺲ اﺣﻮاﻟﯧﻨﯥ ﻗﯧﻠﺴﺎن ﻣﻨﺠّﻤﺪن ﺳﺆال‪٥١٨ ............................................................... ،‬‬
‫اۏﻟﺴﺎ ﻣﻘﺼﻮدوﻧﺠﺎ دُوران ﻓﻠﻚ ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﮔﯚن‪٥١٨ ...................................................................،‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ اۏﻟﻤﺎز آﻴﺸﯽ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻠﻪ‪٥١٨ ....................................................................................،‬‬
‫ﺑﻦ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم‪ ،‬درد دلِ ﺳﻮزﻧﺎك اﻳﻠﻪ‪٥١٩ ...........................................................................،‬‬
‫ﭘﺮدﻩ ﭼﻚ ﻋﻴﺒﻴﻨﻪ ﻇُﻠﻤﺖ ﮔﻴﺒﯽ ﺧﻠﻘﻴﻦ داﺋﻢ‪٥١٩ ...................................................................... ،‬‬
‫دۏﻏﺮوﻟﻮق اﻳﻠﻪ اﻳﺴﺘﻪ ﻋﻠﻮّ ﻣﻘﺎم آﻴﻢ‪٥٢٠ .............................................................................. ،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﻧﺎداﻧﻪ ﻋﺮض ﻓﻀﻞ و اﻇﻬﺎر هﻨﺮ‪٥٢٠ ........................................................................ ،‬‬
‫ﻣُﺪّﻋﯽ اﺋﻴﻠﻪر ﺑﻨﺎ ﺗﻘﻠﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮدﻩ‪٥٢١ ............................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻣﻌﻠﻢ! ﺁﻟﺖ ﺗﺰوﻳﺮدﻳﺮ اﺷﺮارﻩ ﻋﻠﻢ‪٥٢١ .............................................................................. ،‬‬
‫ﺣﻤﺪ ﺑﯽﺣﺪّ دم ﺑﻪ دم اۏل ﻣﺒﺪع اﺷﻴﺎﻳﺎ آﻴﻢ‪٥٢٢ ..................................................................... ،‬‬
‫ﺳﺌﻮﻩرم اۏل ﻧﮕﺎر ﺳﻴﻤﺒﺮﯼ‪٥٢٢ .......................................................................................... ،‬‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪﯼ آﯽ داﺋﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺸﻖ اﻳﭽﺮﻩ ﺳِﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪر‪٥٢٣ ............................................................. ،‬‬
‫اۏل ﺳﺒﺒﺪن ﻓﺎرﺳﯽ ﻟﻔﻈﻴﻠﻪ ﭼۏخدور ﻧﻈﻢ آﻴﻢ‪٥٢٣ .................................................................. ،‬‬
‫اۏل ﺗﻮاﻧﮕﺮ دڲﻴﻞ آﯽ ﻧﻘﺶ هﻮا‪٥٢٤ ..................................................................................... ،‬‬
‫هﺮ آﻴﻤﻴﻦ وار اﻳﺴﻪ ذاﺗﯧﻨﺪا ﺷﺮارت آُﻔﺮﯼ‪٥٢٤ ...................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺨﻴﻞ ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ ﺟﻤﻊ اﺋﺘﺪﻳڲﯽ درم ﺻﺮﻓﻴﻦ‪٥٢٤ ....................................................................... ،‬‬
‫دهﺮ ﺑﻴﺮ ﺳﻴﻼبدﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻠﺤﻖ ﻓﻨﺎ درﻳﺎﺳﯧﻨﺎ‪٥٢٥ ......................................................................... ،‬‬
‫ﺳﻦ ﻧﻪ ﺁﻓﺘﺴﻦ ﺑﻨﺎ‪ ،‬اﯼ ﻋﻘﻞ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم! آﻴﻢ‪٥٢٥ ...................................................................... ،‬‬
‫ﺑﻴﻦ ﺳﻦ اﻳﻜﻦ ﻗﺪر و ﻗﻴﻤﺘﻴﻦ ﺑﻴﺮ اۏﻟﻮر‪٥٢٦ ........................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل ﻣﻄﻠﻖ ﻋﺒﺎدت ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﯧﺐ ﻋُﻤﺮۆن ﺗﻤﺎم‪٥٢٦ ............................................................... ،‬‬
‫ﻋﻠﻢ آﺴﺒﻴﻠﻪ رﺗﺒﻪﯼ رﻓﻌﺖ‪٥٢٧ ........................................................................................... ،‬‬
‫آﻒ ﺣﺮص اﻳﻠﻪ داﺋﻢ داﻣﻦ دﻧﻴﺎﯼِ دون ﺗﻮﺗﺴﺎن‪٥٢٧ ................................................................ ،‬‬
‫ﺻﺮف ﻧﻘﺪ ﻋﻤﺮ اﺋﺪﻳﺐ ﺑﻦ آﺴﺐ ﻋﺮﻓﺎن اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ‪٥٢٧ ............................................................. ،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ دۏﺳﺘﻮم اۏﻟﺪور دﺋﺮم آﯽ ﻣﺎل وﺋﺮﻳﺐ‪٥٢٨ .................................................................. ،‬‬
‫اهﻞ آﻤﺎﻟﻪ ﺟﺎهﻞ اﮔﺮ ﻗﺪر ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ‪٥٢٩ ..................................................................................،‬‬
‫ﻳﺎﺧﺎﻣﯥ ﭘﻨﺠﻪﯼ ﺗﺨﻮﻳﻒ رﻩِ ﺷﺮع ﺗﻮﺗﺎر‪٥٢٩ ........................................................................... ،‬‬

‫ﮔﻠﻴﻦ اﯼ اهﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﯧﺨﺎﻟﯧﻢ دﻧﻴﺎدان‪٥٢٩ ...........................................................................،‬‬
‫اﯼ ﮔﺆزل! ذاﺗﯧﻦ ﻣﻌﺎرف ﺑﻴﺮﻟﻪ رﻧﮕﻴﻦ اﺋﺪﻩ ﮔﻮر‪٥٣٠ ................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﺧﻄﺎﯼ ﻟﻔﻆ اﻳﻠﻪ ﻗﺮﺁن ﺷﻜﻮهﻮن ﺳﯧﻨﺪﯦﺮان‪٥٣٠ ................................................................. ،‬‬
‫اﻟﻴﻨﺪن دادﻻر اﯼ اﺧﺘﺮ ﺑﺨﺖ ﺳﻴﺎهﻴﻢ! آﯧﻢ‪٥٣١ ....................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺻﻔﺎﯼ ﺻﻮرﺗﻴﻦ ﻗﻴﺪﻳﻦ ﭼﻜﻦ! ﺑﻴﻠﻜﻴﻢ هﻨﻮز! ‪٥٣١ ..................................................................‬‬
‫اﯼ وﺟﻮد آﺎﻣﻠﻴﻦ ﺁﺋﻴﻨﻪدار ﻓﻴﺾ ﺣﻖ‪٥٣٢ ...............................................................................،‬‬
‫اﯼ آﯽ اﻧﺪﻳﺸﻪﯼ ﻣﺎل اﻳﻠﻪ ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ اۏﻟﻮب‪٥٣٣ .................................................................... ،‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ ﻧَﻔْﺲ ﺗﻤﻨّﺎﺳﻴﻠﻪ‪٥٣٤ ............................................................................................. ،‬‬
‫زﻳﻨﻬﺎر اۏﻟﻤﺎ اهﻞ ﻋﺎﻟﻢ اﻳﻠﻪ‪٥٣٤ ........................................................................................... ،‬‬
‫»ﺻﺪاﯼ ﻧِﯽ ﺣﺮام اۏﻟﻤﺎز!« دﺋﺪﻳﻦ‪ ،‬اﯼ ﺻﻮﻓﯽ ﺳﺎﻟﻮس! ‪٥٣٥ .......................................................‬‬
‫ﻇﻠﻢ اﻳﻠﻪ ﺁﻗﭽﺎﻻر ﺁﻟﯧﺐ ﻇﺎﻟِﻢ‪٥٣٥ ......................................................................................... ،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻣُﻠﻚ دﻳﻨﺎر و درم رﺷﻮت وﺋﺮﻳﺐ‪٥٣٥ ......................................................................... ،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻌﺮﻓﺖ اهﻠﻴﻨﯽ ﺁﻳﺎﻗﻼرا ﺳﺎﻟﯧﺐ‪٥٣٦ ............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ آﯽ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻣﺤﺒﺖ ﺁدﯦﻨﯥ ﻣﺬﻣﻮم اﺋﺪﻳﺐ‪٥٣٧ ..................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺧﻮاﺟﻪ! ﮔﺮ ﻗﻮﻟﻮﻧﺪان اوﻏﻮﻟﻠﻮق ﻣُﺮاد اﻳﺴﻪ‪٥٣٧ .................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﻗﺎﺿﯽ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻟﻘﺎ! آﻴﻢ ﺣﻖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪٥٣٨ ...................................................................... ،‬‬
‫ﭼۏخ ﺗﻔﺎﺧﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎ ﺟﻤﻊ ﻣﺎل اﻳﻠﻪ‪ ،‬اﯼ ﺧﻮاﺟﻪ! آﻴﻢ‪٥٣٨ ..............................................................،‬‬
‫اﯼ وزﻳﺮ ﻣُﻠﻚﭘﺮور‪ ،‬آﻴﻢ ﻧﻈﺎم ﻣُﻠﻚ اۆﭼﯚن‪٥٣٩ ...................................................................... ،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن وﻟﯽ‪٥٣٩ ............................................................................ ،‬‬
‫‪ .٤‬ﺗﺮﺟﻴﻊﺑﻨﺪﻟﺮ ‪٥٤٠ .....................................................................................‬‬
‫ﺑﻦ آﻴﻤﻢ ﺑﻴﺮ ﺑﯽآﺲ و ﺑﻴﭽﺎرﻩ و ﺑﯽﺧﺎﻧﻤﺎن‪٥٤٠ ..................................................................... ،‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮ ﺳﺎﻗﯽ ﻗﺪح آﻴﻢ ﻧﻮﺑﻬﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺁرادﯦﺮ‪٥٤٤ ......................................................................... ،‬‬
‫ﺷُﻜﺮ آﻴﻢ ﭼﺮخ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ اۆزرﻩ دُوران اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪٥٤٨ ................................................................ ،‬‬
‫واﯼ ﻳﯚز ﺑﻴﻦ واﯼ آﻴﻢ‪ ،‬دﻟﺪاردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪٥٥٧ .................................................................. ،‬‬
‫‪ .٥‬ﺗﺮﮐﻴﺐﺑﻨﺪﻟﺮ ‪٥٦٠ ....................................................................................‬‬
‫ﻧﻪ ﺧﻮشدور اﻟﺪﻩ ﮔﯚﻟﮕﯚن ﺟﺎم‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪا ﻋﺸﻖ ﺳﺌﻮداﺳﯽ‪٥٦٠ .................................................... ،‬‬
‫ﻣﺎﻩ ﻣﺤﺮم اۏﻟﺪو‪ ،‬ﺷﻔﻘﺪن ﭼﯧﺨﯧﺐ هﻼل‪٥٦٥ ......................................................................... ،‬‬
‫ﻣﻨﻢ آﻪ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺳﺎﻻرِ آﺎروانِ ﻏﻤﻢ‪٥٦٨ ................................................................................... ،‬‬
‫‪ .٦‬دؤردﻟﻮﮐﻠﺮ ‪٥٧٢ .......................................................................................‬‬
‫ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺣﺎﻟﯧﻦ اۏﻟﺪوم‪ ،‬ﺳۏرﻣﺎدﯦﻦ ﺣﺎلِ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﯧﻢ‪٥٧٢ ........................................................... ،‬‬
‫ﺣﺎﺻﻠﻢ ﺑﺮق ﺣﻮادﺛﺪن ﻣﻼﻣﺖ داﻏﯥدﯦﺮ‪٥٧٤ .......................................................................... ،‬‬
‫‪ .......................................................................................................................................... 14‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ وﺳﻮﺳﻪﯼ ﻋﻘﻞ اﻳﻠﻪ ﻏﻤﻨﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪٥٧٥ ................................................................... ،‬‬

‫ﻏِﻴﺮ اﻳﻠﻪ هﺮ دَم ﻧﻪدﻳﺮ ﺳِﻴﺮ ﮔﯚﻟﯚﺳﺘﺎن اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ؟ ‪٥٧٧ ...............................................................‬‬
‫ﮔﺮﻳﺒﺎن اۏﻟﺪو رﺳﻮاﻟﯧﻖ اﻟﯽﻟﻪ ﭼﺎك‪ ،‬داﻣﻦ هﻢ‪٥٧٩ .................................................................. ،‬‬
‫‪ .٧‬ﺑﺌﺸﻠﻴﮏﻟﺮ ‪٥٨١ .......................................................................................‬‬
‫اﯼ ﺣﺮﻳﺮ اﻳﭽﺮﻩ ﺗﻨﻴﻦ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻠﻮر اﻳﭽﺮﻩ ﮔُﻼب‪٥٨١ .................................................................. ،‬‬
‫ﺗﻦ ﭘُﻮزوﻟﺪو اﺷﻚ ﭼﺸﻢِ ﺧﻮنﻓﺸﺎﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪٥٨٣ ................................................................. .‬‬
‫ﺟﺎﻧﺪادﯦﺮ ﺻﺒﺢ ازﻟﺪن ﻣﻬﺮ رُﺧﺴﺎرﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪٥٨٤ .................................................................... ،‬‬
‫ﺗﺎ ﺟﻨﻮن رﺧﺘﻴﻦ ﮔﺌﻴﻴﺐ ﺗﻮﺗﺪوم ﻓﻨﺎ ﻣُﻠﻜﯚن وﻃﻦ‪٥٨٦ ............................................................... ،‬‬
‫‪ .٨‬ﻣﺴﺪس ﺗﺮﮐﻴﺐ ‪٥٨٨ ...............................................................................‬‬
‫دۆن ﺳﺎﻳﻪ ﺳﺎﻟﺪې ﺑﺎﺷﯧﻤﺎ ﺑﻴﺮ ﺳﺮوِ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ‪٥٨٨ ..................................................................... ،‬‬
‫‪ .٩‬ﻣﻠﻤﻊﻟﺮ ‪٥٩١ ...........................................................................................‬‬
‫وﺻﻠﻴﻦ ﺑﻨﺎ ﺣﻴﺎت وﺋﺮﻳﺮ‪ ،‬ﻓﺮﻗﺘﻴﻦ ﻣﻤﺎت‪٥٩١ ........................................................................... ،‬‬
‫اۏل ﻣﺸﻚﺑﻮ ﻏﺰاﻟﻪ‪ ،‬اﺧﻼﺻﯧﻢ اﺋﻴﻠﻪ واﺿﺢ‪٥٩٢ ....................................................................... ،‬‬
‫ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺮ راﻳﺤﻪﯼ ﺗﺮﺑﺖِ ﭘﺎآﻴﻦ‪ ،‬اﯼ ﺗﺎك! ‪٥٩٢ ......................................................................‬‬
‫ﻳﻚ دم ﺑﻴﺎ و ﺑﻨﺸﻴﻦ‪ ،‬اﯼ ﺗﺮك روﯼ ﺳﻮﺳﻦ! ‪٥٩٣ ....................................................................‬‬
‫ﺻﺒﺤﺪم ﮔﻠﺰار اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﭼﺎﻟﺪې ﺑﯚﻟﺒﯚل ارﻏﻨﻮن‪٥٩٤ .................................................................. ،‬‬
‫اﯼ دل ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺷﻜﺴﺘﻪﯼ واﻟﻪ‪٥٩٤ ................................................................................ ،‬‬
‫‪ .١٠‬رﺑﺎﻋﯽﻟﺮ ‪٥٩٦ .......................................................................................‬‬
‫اﯼ ﻓﻴﺾ وﺟﻮد ﺷﺎهﺪِ ﺟﻮد ﺳﻨﺎ‪٥٩٦ .................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ذاﺗﯧﻨﺎ ﻣﻤﮑﻨﺎت ﺑﺮهﺎن وﺟﻮب‪٥٩٦ ................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻋﻘﺪﻩﮔﺸﺎﯼ ﻋﺠﻢ و ﺗﺮك و ﻋﺮب‪٥٩٦ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺧﻮش اۏل آﯽ دم اﺟﻞ ﭼﻜﻴﺐ ﺑﺎدﻩﯼ ﻧﺎب‪٥٩٧ ...................................................................... ،‬‬
‫ﺳﺎﻗﯽ! آﺮم اﺋﺖ ﺷﺮاب ﮔﯚﻟﻔﺎم ﻳﯚرۆت‪٥٩٧ .......................................................................... ،‬‬
‫ﺟﺎﻧﯧﻤﺪا اۏﻻن ذﺧﻴﺮﻩﯼ ﻧﻄﻖ و ﺣﻴﺎت‪٥٩٧ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺑﻘﺎع و ﺟﻤﻊ ﻣﺎل اﺋﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬اﺋﺖ‪٥٩٧ .............................................................................. ،‬‬
‫دﺋﺮﻟﺮآﯽ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻏﻨﭽﻪ‪ ،‬ﻟﺐ ﻳﺎر اﻳﻠﻪ ﺑﺤﺚ‪٥٩٨ ......................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻣﻬﺮ رُﺧﻮن ﻗﺪﻳﻢ و ﻋﺎﻟﻢ ﺣﺎدث‪٥٩٨ ................................................................................ ،‬‬
‫ﺧﻴﻞِ ﻏﻤﻴﻦ اﺋﺘﺪﯼ ﻧﻘﺪ ﻋُﻤﺮۆم ﺗﺎراج‪٥٩٨ .............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﻓﺎﻳﺪﻩﯼ ﻋﻠﻤﻴﻨﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﺘﺎج‪٥٩٩ .................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺷﺮﺑﺖ وﺻﻠﻴﻦ اﻟﻢ هﺠﺮﻩ ﻋﻼج‪٥٩٩ ................................................................................ ،‬‬
‫اﯼ ذآﺮ ﻟﺒﻴﻦ ﻧﺎﺳﺦ اﻧﻔﺎس ﻣﺴﻴﺢ‪٥٩٩ ..................................................................................،‬‬
‫ﺁﻟﺪﯦﻘﺠﺎ اَﻟﻪ ﺳﺎﻏﺮِ ﺻﻬﺒﺎﯼ ﺻﺒﻮح‪٥٩٩ .................................................................................. ،‬‬
‫ﮔﯚل دُورۆ ﺧﻮش اۏل آﻴﻢ ﺗﻮﺗﺎ ﮔﯚﻟﻔﺎم ﻗﺪح‪٦٠٠ ..................................................................... ،‬‬
‫ﻣِﯽ ﺷُﻮﻗﻮ اۏﻟﻮﺑﺪور ﻣﻨﻪ ﻋﺎدت‪ ،‬اﯼ ﺷﻴﺦ! ‪٦٠٠ ..........................................................................‬‬
‫ﮔﺮ آﯚﻳﯚﻧﺎ اﺷﻜﻴﻢ ﮔﺬر اﺋﻴﻠﻪر ﮔﺴﺘﺎخ‪٦٠٠ .............................................................................. ،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁب و هﻮادﻳﺮ اﺷﻚ ﮔﺮم و دم ﺳﺮد‪٦٠١ ...........................................................................،‬‬
‫ﺗﺎ دوردﻩدﻳﺮ داﻳﺮﻩﯼ آﻮن و ﻓﺴﺎد‪٦٠١ ................................................................................. ،‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﺤﻤﻞ ﻣﻬﺮدﻳﺮ ﺑﻮ زﻧﮕﺎرﯼ ﻣﻬﺪ‪٦٠١ .................................................................................. ،‬‬
‫هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ آﻴﻢ اۏل ﺳﻴﻤﺒﺮ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﺧﺪ‪٦٠١ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑۏﻳﻨﻮﻣﺎ ﺳﺎﻟﺪې اۏل ﺧﻢ زُﻟﻒ آﻤﻨﺪ‪٦٠٢ ............................................................................. ،‬‬
‫دﻓﻊ ﻏﻢ روزﮔﺎرﻩدﻳﺮ ﺑﺎدﻩ ﻣﻔﻴﺪ‪٦٠٢ ...................................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺷﻬﺪ ﻟﺒﻴﻦ ﺳﺆزۆ ﺷﻜﺮوار ﻟﺬﻳﺬ‪٦٠٢ ................................................................................ ،‬‬
‫ﮔﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﻳﺴﺮدور و ﮔﺮ ﻣﺤﻨﺖ ﺻﺒﺮ‪٦٠٣ .............................................................................. ،‬‬
‫هﺮ دم ﺑﻨﺎ ﻳﺎر ﻋﺮضِ رُﺧﺴﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪٦٠٣ ................................................................................ ،‬‬
‫هﺠﺮﻳﻦ ﺟﮕﺮﻳﻨﯽ هﺮ آﻴﻤﻴﻦ ﻗﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪٦٠٣ ........................................................................... ،‬‬
‫ﻣﻬﻮﺷﻠﺮ اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﻧﮕﺎرﯦﻢ واردﯦﺮ‪٦٠٣ ............................................................................... ،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﮐﺆﻧﯚل اﮔﺮ ﭼﻪ ﻗﺎن اﻳﺴﻪ ﻳﺌﺘﺮ‪٦٠٤ .......................................................................... ،‬‬
‫هﺮ دل آﯽ اﺳﻴﺮ ﻏﻢ هﺠﺮان اۏﻟﻤﺎز‪٦٠٤ ................................................................................،‬‬
‫ﺑﻴﺰ ﻋﺎﻟﻢِ ﻋﺸﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﺁراﻻرﯦﻴﯧﺰ‪٦٠٤ ..................................................................................... ،‬‬
‫آﻴﻤﺪﻳﺮ آﯽ ﻏﻤﻴﻨﺪﻩ ﻧﺎﻟﻪﯼ زار اﺋﺘﻤﺰ‪٦٠٥ ............................................................................... ،‬‬
‫ﭼﯧﺨﺪې ﻓﻠﻜﻪ ﺁﻩ و ﻓﻐﺎﻧﯧﻢ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪٦٠٥ ................................................................................. ،‬‬
‫رﻧﮕﻴﻢ ﮔﯚل زﻋﻔﺮاﻧﺎ دؤﻧﺪۆ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪٦٠٥ ................................................................................. ،‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎن اﻳﺴﻪ ﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﻃﻤﻊ ﺟﺎﻧﺪان آﺲ‪٦٠٥ ......................................................................... ،‬‬
‫ﺳﻮز دﻟﻴﻢ اﺷﻚِ ﺁﻟﺪان اﺋﻴﻠﻪ ﻗﻴﺎس‪٦٠٦ .................................................................................،‬‬
‫ادوار زﻣﺎن داﻳﺮﻩﯼ ﺣﻴﺮت اﻳﻤﻴﺶ‪٦٠٦ ................................................................................. ،‬‬
‫آﻮﻳﻮﻧﺪا ﺳﻨﻴﻦ ﻧﻪ داﺷﺎ آﻴﻢ اوردوم ﺑﺎش‪٦٠٦ ........................................................................ ،‬‬
‫ﺁﯼ آﺴﺐ آﻤﺎﻻ اﻋﺘﻘﺎدﯦﻦ ﻧﺎﻗﺺ‪٦٠٧ ...................................................................................،‬‬
‫ﺧﻮش اۏلآﯽ ﻗﯧﻠﯧﺐ رهﺒﺮ ﺻﺪﻗﻴﻦ اﺧﻼص‪٦٠٧ ..................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﺑﺎد ﻗﯧﻞ اﺣﻮاﻟﯧﻤﯥ ﺟﺎﻧﺎﻧﯧﻤﺎ ﻋﺮض‪٦٠٧ .............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﺟﻮهﺮ ﻋﺸﻘﻴﻦ اﺛﺮﯼ ﺟﺴﻢ و ﻋَﺮَض‪٦٠٧ .......................................................................... ،‬‬
‫زاهﺪ ﻣِﯽ ﻧﺎﺑﺪاﻧﺪﯦﺮ اآﺮاﻩ‪ ،‬ﻏﻠﻂ‪٦٠٨ ...................................................................................... ،‬‬
‫داغ اورﻣﺎ دلِ ﺣﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬اﯼ ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺧﻂ! ‪٦٠٨ ............................................................................‬‬
‫ﻣِﯽ ﻣﻨﻌﻴﻨﯽ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﺷﻌﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ! ‪٦٠٨ .............................................................................‬‬
‫ﺗﻬﺪﻳﺪ اﻳﻠﻪ آﺌﭽﺪﯼ روزﮔﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ! ‪٦٠٩ ............................................................................‬‬
‫اﯼ وﺻﻒ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺎ ﺗﺤﻴﺮ ﻣﺎﻧﻊ‪٦٠٩ ........................................................................................ ،‬‬
‫‪ .......................................................................................................................................... 16‬ﻓﻬﺮﺳﺖ‬
‫ﭘﺮواﻧﻪﻳﻪ ﻇُﻠﻢ ﺑﯽﺣﺴﺎب اﺋﻴﻠﻪر ﺷﻤﻊ‪٦٠٩ .............................................................................. ،‬‬

‫هﺮ ﺷﺎم ﻳﺌﺘﺮ وﺻﺎل ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﭼﺮاغ‪٦٠٩ ................................................................................... ،‬‬
‫هﺮ ﮔﻪ آﯽ‪ ،‬ﺑﻬﺎر ﻗﯧﻠﺪې ﺁراﻳﺶ ﺑﺎغ‪٦١٠ ............................................................................... ،‬‬
‫ﻳۏخ دهﺮدﻩ ﺑﻴﺮ ﻣﻮاﻓﻖِ ﻃﺒﻊ ﺣﺮﻳﻒ‪٦١٠ ................................................................................. ،‬‬
‫ﺑﻦ زهﺪ و ورﻋﺪن اورﻣﺎزام ﻻف ﺧﻼف‪٦١٠ ........................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻧﺎوكِ ﺑﻴﺪادﯦﻨﺎ هﺮ ﺳﻴﻨﻪ هﺪف! ‪٦١١ ...................................................................................‬‬
‫اﯼ ﺳﺎﻟﻚ راﻩ ﺣﻖ ﺳﻨﺎ ﻗﻄﻊ ﻃﺮﻳﻖ‪٦١١ ................................................................................ ،‬‬
‫ﺳﺮ ﻣﻨﺰل هﺮ ﻣُﺮادا رهﺒﺮدﻳﺮ ﻋﺸﻖ‪٦١١ ................................................................................. ،‬‬
‫ﻋﺸّﺎﻗﻪ دڲﻴﻞ ﻗﻴﺪ ﻋﻼﻳﻖ ﻻﻳﻖ‪٦١١ ...................................................................................... ،‬‬
‫ﻣﺠﻨﻮن اودا ﻳﺎﻧﺪې ﺷﻌﻠﻪﯼ ﺁﻩ اﻳﻠﻪ ﭘﺎك‪٦١٢ ............................................................................ ،‬‬
‫ﺗﺎ ﺣﻠﻘﻪﯼ زُﻟﻒ ﻳﺎرا دۆﺷﺪۆن‪ ،‬اﯼ دل! ‪٦١٢ .............................................................................‬‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ آﯽ ﻗﯧﻠﺪې ﺻﺒﺤﺪم ﻋﺮضِ ﺟﻤﺎل‪٦١٢ ...................................................................... ،‬‬
‫ﻣﻪ دوردو ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻨﻪ ﺑﻮﻟﺪوﻗﺪا آﻤﺎل‪٦١٣ .............................................................................. ،‬‬
‫اﯼ ﻋﻘﺪﻩ ﮔﺸﺎﯼ رﺷﺘﻪﯼ ﺗﺪﺑﻴﺮﻳﻢ‪٦١٣ ................................................................................. ،‬‬
‫هﻤﺪم ﮔﺆر ﺁﺧﺎن ﺳﺮﺷﻚ ﺁﻟﯧﻤﯥ ﺑﻨﻴﻢ‪٦١٣ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺑﺴﺪﻳﺮ ﻣﻨﻪ ﻻ ا‪‬ﻻه اﻟّﺎ اﷲ ـﻴﻢ‪٦١٣ ......................................................................................... ،‬‬
‫داﺋﻢ اؤزۆﻣﯚ ﺑﯽ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن ﮔﺆردۆم‪٦١٤ ............................................................................ ،‬‬
‫اﻓﻐﺎندﯦﺮ اﻳﺸﻴﻢ ﺳﺮو ﺧﺮاﻣﺎﻧﯧﻦ اۆﭼﯚن‪٦١٤ .......................................................................... ،‬‬
‫اﯼ ﻏﺎﻳﺐ اۏﻻن دﻳﺪﻩﯼ ﺧﻮﻧﺒﺎرﯦﻤﺪان‪٦١٤ ............................................................................. ،‬‬
‫ﺧﻮﻧﺎﺑﻪ ﺗﺆآﯚب دﻳﺪﻩﯼ ﮔﺮﻳﺎﻧﯧﻤﺪان‪٦١٥ ................................................................................ ،‬‬
‫ﻗﺪﻳﻨﻪ دﺋﺪﻳﻢ آﯽ‪ »:‬ﺳﺮو ﺑﺴﺘﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ!«‪٦١٥ ............................................................................‬‬
‫دﺋﺪﻳﻢ ﻟﺒﻴﻨﻪ‪ :‬ﻟﻌﻞ ﺑﺪﺧﺸﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ‪٦١٥ ................................................................................... ،‬‬
‫ﻳﺎﻧﺪﯦﺮدې ﺑﻨﯽ ﺷُﻮق ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ‪ ،‬اﯼ ﻣﺎﻩ! ‪٦١٥ .............................................................................‬‬
‫رُﺧﺴﺎرا ﺳﺮ زُﻟﻔﯽ ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪ‪٦١٦ .................................................................................... ،‬‬
‫ﻣﮋﮔﺎﻧﯧﻤﯥ‪ ،‬اﯼ ﺷﻤﻊ! ﮔﻬﺮﺑﺎر اﺋﺘﻤﻪ‪٦١٦ ................................................................................ ،‬‬
‫رُﺧﺴﺎرﯦﻨﺎ ﻋﻴﺐ اﺋﺘﻤﻪ ﻧﮕﺎﻩ اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻤﯽ‪٦١٦ ............................................................................ ،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد آﯽ ﻋﺸﻖ ﺑﯽﻗﺮار اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻨﯽ‪٦١٧ ................................................................................،‬‬
‫ﮔﺆردۆم ﺳﻨﯽ اﻟﺪن اﺧﺘﻴﺎرﯦﻢ ﮔﺌﺘﺪﯼ‪٦١٧ .............................................................................. ،‬‬
‫ﮔﯚل ﻓﺼﻠﯽ ﺑﻮ اﻳﻞ ﻋﺠﺐ ﺑﺎهﺎرﯦﻢ آﺌﭽﺪﯼ‪٦١٧ ....................................................................... ،‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﺳﻮم‪ .‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ ‪619 ..............................................................................‬‬
‫‪ .١‬اﻟﻘﺼﺎﺋﺪُ اﻟْﻌَﺮَﺑِﻴﺔ ‪٦٢١ ................................................................................‬‬
‫‪ .٢‬ﻗﺼﻴﺪﻩﻟﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪﻟﺮﯼ‪٦٧٢ ......................................................................‬‬
‫‪ .٣‬اﻻﺑﻴﺎتُ اﻟﻤﻮﺟﻮدةُ ﻓﯽ اﻟﺪّﻳﻮانِ اﻟﺘﱡﺮﮐﯽّ ‪٧٩١ .....................................................‬‬

‫‪ .٤‬ﺗﻮرﮐﺠﻪ دﻳﻮاﻧﺪاﮐﯽ ﻋﺮﺑﺠﻪ ﺑﻴﺘﻠﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪﻟﺮﯼ ‪٨٠٥ ........................................‬‬
‫‪ .٥‬اﻻﺑﻴﺎتُ اﻟﻤﻮﺟﻮدةُ ﻓﯽ اﻟﺪّﻳﻮانِ اﻟﻔﺎرﺳﯽّ ‪٨١٤ ..................................................‬‬
‫‪ .٦‬ﻓﺎرﺳﺠﺎ دﻳﻮاﻧﺪاﮐﯽ ﻋﺮﺑﺠﻪ ﺑﻴﺘﻠﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪﻟﺮﯼ ‪٨١٧ ........................................‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻳﻜﻢ‪ .‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫• ﺩﯾﺒﺎﭼﻪ‬
‫• ﻗﺼﺎﯾﺪ‬
‫• ﭼﮑﺎﻣﻪی ﺍﻧﯿﺲ ﺍﻟﻘﻠﺐ‬
‫• ﻗﻄﻌﻪﻫﺎ‬
‫• ﺗﺮﮐﯿﺐﺑﻨﺪ‬
‫• ﻣﺜﻨﻮی‬
‫• ﻣﺴﺒﻊ‬
‫• ﻣﺴﺪﺱ‬
‫• ﺩوﺑﯿﺘﯽﻫﺎ‬
‫• ﺭﺑﺎﻋﯿﺎﺕ‬
‫‪ .1‬دﻳﺒﺎﭼﻪ‬
‫بسم ﷲ الرحمن الرحيم‬
‫اﷲ اﷲ! ﭼﻪ ﺧﺰاﻧﻪاي اﺳﺖ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻛﻪ از اﺑﺘﺪاء ﺧﻠﻘﺖ اﺷﻴﺎء‪ ،‬اﺻﺤﺎب ﺷﺮاﻳﻊ و اﻫﻮا ﺑﻪ‬
‫اﺧﺘﻼف ﻣﺬاﻫﺐ و آرا‪ ،‬در اﺣﻜﺎم ﺻﻮاب و ﺧﻄﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮاد و ﻣﺪﻋﺎ از آن ﺻﺮف‬
‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻪ ﺳﻠﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻼم ﻛﻪ د‪‬رﻫﺎي آن ﺧﺰاﻧﻪ را داﻧﻪ داﻧﻪ ﭼﻨﺎن ﺑﻪ‬
‫ﺳﻠﺴﻠﻪي ﺿﺒﻂ ﻛﺸﻴﺪه ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻲ آن ﺻﻮرﺗﻲ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد و اﺗﻤﺎم ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮد؟‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺴﺘﻐﻨﻲ ﺑﻪ ﺳﺎن ﺟﺎن و ﺗﻦ‪،‬‬
‫از ﺳﺨﻦ ﻣﻌﻨﻲ و از ﻣﻌﻨﻲ ﺳﺨﻦ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺎﻟﻲ اﷲ ﭼﻪ در‪‬اﻛﻲ اﺳﺖ دل ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ از آن ﺧﺰاﻧﻪي ﺟﻮاﻫﺮ ﻣﻌﺎرف ﺑﻴﺮون آورده‬

‫ﺑﻪ رﺷﺘﻪي ﻋﺒﺎرت ﻣﻲﻛﺸﺪ و ﭼﻪ ﻣﺸﺎﻃﻪاي اﺳﺖ زﺑﺎن ﻛﻪ آن ﺟﻮاﻫﺮ ﻣﻨﻈﻮﻣﻪ را‬
‫ﮔﺮدنﺑﻨﺪ ﺷﺎﻫﺪ روزﮔﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺟﻮاﻫﺮ را ﻗﻴﻤﺖ و ﻫﻢ ﺷﺎﻫﺪ را زﻳﻨﺖ ﻣﻲاﻓﺰاﻳﺪ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﻘﺎرت ﻧﺘﻮان ﻛﺮد ﻧﻈﺮ ﺳﻮي ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻦ آن اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻋﺮش ﺑﺮﻳﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫دل ﻣﺎ ﻣﻴﻞ ﺳﺨﻦ ﭼﻮن ﻧﻜﻨﺪ ﻛﺎن ﮔﻮﻫﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺎص از ﺑﻬﺮ دل ﻣﺎ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 22‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﻃﻮﻃﻲ ﻧﺎﻃﻘﻪ را در ﺷﻜﺮﺳﺘﺎن ﺷﻮق و ذوق آن‪ ،‬رﻏﺒﺖ‬
‫ﺗﻜﻠﻢ ﻣﻲاﻓﺰاﻳﺪ‪ ،‬زﻣﺰﻣﻪي ذﻛﺮ ﻣﺘﻜﻠﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﻇﻢ ﻗﺪرﺗﺶ از ﻋﺒﺎرت ﺻﻮر ﻣﻠﻚ‬
‫و ﻣﻀﻤﻮن ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻣﻠﻜﻮت‪ ،‬ﺳﻠﺴﻠﻪي آﻓﺮﻳﻨﺶ را ﺑﻪ ﻟﻄﺎﻓﺘﻲ و ﻧﺰاﻛﺘﻲ ﻧﻈﻢ داده ﻛﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﺎزان ﻋﺎﻟﻢ ﺻﻮرت در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﺣﺴﻦ ﻋﺒﺎرﺗﺶ ﺑﻪ ﺑﺤﺮ ﺗﺤﻴﺮ ﻓﺘﺎدهاﻧﺪ‪ .‬و‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺬاﻗﺎن ﺧﻠﻮت ﺳﺮاي ﻣﻌﻨﻲ در ﻣﻼﺣﻈﻪي ﺗﺪﻗﻴﻖ ﻣﻀﻤﻮن آن‪ ،‬ﻣﻬﺮ‬
‫ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﺑﺮ ﻟﺐ ﻧﻬﺎدهاﻧﺪ‪:‬‬
‫ﭼﻪ ﻃﺮﻓﻪ ﻧﻈﻢ ﻟﻄﻴﻒ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ اﺳﺘﺎدش‪،‬‬
‫ﻧﻈﺎم داده ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﻋﺒﺎرت و ﻣﻀﻤﻮن؟‬
‫اﺳﻴﺮ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻗﻴﺪ او ﺷﺪه ﻫﻤﻪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﺑﺮوﻧﻴﺎن ز ﺑﺮون و دروﻧﻴﺎن ز درون!‬
‫و ﻧﻴﻜﻮﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮودي ﻛﻪ ﻧﺴﻴﻢ ﺗﺮﻧﻢ آن ﻏﻨﭽﻪي دﻟﺮﺑﺎ را ﻟﺐ ﺑﻪ ﺗﺒﺴﻢ ﮔﺸﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻳﺮ‬

‫ﺛﻨﺎي ﺳﺨﻦ آﻓﺮﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻬﺎﻧﺨﺎﻧﻪي ﻏﻴﺐ از ﺟﻮاﻫﺮ ﻣﻌﺎرف‪ ،‬ﺧﺰاﻳﻦ ﻏﻴﺮ‬
‫ﻣﺤﺼﻮره اﺑﺪاع ﻧﻤﻮده و از اﻧﻘﻼب ﺣﺮوف ﺑﻪ ﻫﺮ ﺧﺰاﻧﻪاي ﻛﻠﻴﺪي اﺧﺘﺮاع ﻓﺮﻣﻮده ﻛﻪ‬
‫ﻣﺘﺼﻞ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﻠﻴﺪي ﺧﺰاﻧﻪاي را در ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ و ﺻﺤﺎﻳﻒ ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ را ﺑﻪ ﺟﻮاﻫﺮ‬
‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻴﺎراﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻨﺠﻴﻨﻪي ﻓﻴﺾ اﻟﻬﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﮔﺮدد ﻛﻢ از ﺻﺮف دﻣﺎدم‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﮔﻨﺞ ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻣﺠﺎزي اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺰو ﮔﺮ ﺣﺒﻪاي ﮔﻴﺮي‪ ،‬ﺷﻮد ﻛﻢ!‬
‫اﻟﺤﻖ ﺷﺎه ﺑﻴﺖ ﻣﺤﻤﺪت ﺳﺒﺤﺎﻧﻲ را ﻗﺎﻓﻴﻪ از ﻣﺪﺣﺖ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ﺳﺰد ﻛﻪ ﻛﻠﻚ اﻧﮕﺸﺖ‬
‫ﻧﻤﺎي اﻧﮕﺸﺖ ﻣﻌﺠﺰش در ﺻﻔﺤﻪي ﻓﻠﻚ ﭘﻨﺠﻪي ﻣﺎه را ﺑﻪ ﺗﻘﻄﻴﻊ دو ﻣﺼﺮاع ﻣﻄﻠﻊ‬
‫ﻧﻈﻢ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻣﻌﺠﺰات ﻛﺮده‪:‬‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻧﻬﺎده روي ﺑﺮ ﺧﺎك‪،‬‬
‫در ﻣﻌﺮض ﭘﺮﺗﻮ ﺟﻤﺎﻟﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻪ ﻛﺮده ز ﺷﻮق‪ ،‬ﺳﻴﻨﻪ را ﭼﺎك‪،‬‬
‫از ﺣﺴﺮت ﺷﻌﻠﻪي ﻛﻤﺎﻟﺶ‪.‬‬
‫و ﻣﻨﻈﻮﻣﻪي ﺳﺘﺎﻳﺶ رﺑﺎﻧﻲ را ردﻳﻒ از درود ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ زﻳﺒﺪ ﻛﻪ در ﻧﻈﻢ ﻛﻠﻤﺎت‬

‫ﺗﺸﻬ‪‬ﺪ ﻛﻪ اﺻﻞ اﻳﻤﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻬﺎدت رﺳﺎﻟﺘﺶ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪي ﻣﺼﺮاع ﺛﺎﻧﻲ اﺑﻴﺎت ﺷﻌﺮ ﻛﻪ‬
‫ﻣﻜﻤﻞ ﻣﺼﺮاع اول ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻤﻢ ﺷﻬﺎدت ﺗﻮﺣﻴﺪ ﮔﺸﺘﻪ‪:‬‬
‫ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻣﺠﺮد اﺳﺖ ﺿﺎﻳﻊ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻴﺶ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻫﺴﺖ ﺛﺒﻮت ﻓﻀﻞ اﻳﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻣﻮﻗﻮف ﺷﻬﺎدت رﺳﺎﻟﺖ‪.‬‬
‫صلّ اللھم علی صاحب الرسالة و سلم علی آله العظام و اصحابه الكرام الذين ھم‬
‫حملة اعالم الدين و نقلة شرح احكام الشرع المبين رضوان ﷲ تعالی عليھم‬
‫اجمعين‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﻌﺪ‪ ،‬ﻓﻘﻴﺮ ﻣﺴﺘﻬﺎم ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﭽﺎرهي ﺑﻲﺳﺮاﻧﺠﺎم‪ ،‬ﺷﻤﻪاي از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺣﺎل ﺑﻲ‬
‫ﺗﻜﻠﻒ‪ ،‬ﺳﺆال ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻮال ﺑﻪ زﺑﺎن ﻣﻲآورد و ﭼﻨﻴﻦ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲدارد ﻛﻪ‪ :‬ﭼﻮن در‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺒﺎوت ﻧﻈﺮ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻪ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪي ﻋﺎﻟﻢ اﻧﺪاﺧﺘﻢ و ﺷﺎﻫﺪ اﻛﺘﺴﺎب ﻣﻌﺎرف را‬
‫ﻣﻨﻈﻮر و ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ ،‬در اﺛﻨﺎي آن ﻋﺸﻘﺒﺎزي‪ ،‬ﮔﺎﻫﻲ ﻣﺤﺮك ﺷﻮق ﻓﻄﺮي‬
‫‪ .................................................................................................................................. 24‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﺮ روي اﺳﺘﻌﺪادم‪ ،‬اﺑﻮاب ﻣﺤﺒﺖ ﻧﻈﻢ ﻣﻲﮔﺸﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻏﻴﺮت ﻫﻤﺖ اﻛﺘﺴﺎب ﻣﻌﺎرف‪،‬‬
‫ﻣﻨﻌﻢ ﻣﻲﻧﻤﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﻴﻠﻪ اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﺮﻏﻮب اﺳﺖ ﭼﻮن ﻣﺎﻧﻊ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﻤﺎل و ﻋﻠﻢ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﺧﻮب اﺳﺖ؛ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺪت ﻣﻨﻊ ﺳﺨﻦ ﺳﺮآﻣﺪ‪ ،‬روزي ﻧﺎﺻﺢ ﻣﺸﻔﻖ‬
‫ﺗﻜﻠﻢ ﺑﻪ ﺧﻠﻮﺗﺴﺮاي ﻋﺰﻟﺘﻢ در آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﻣﺸﻮ زان ﻛﻪ در ﻃﻠﺐ‪،‬‬
‫ﺣﺮص ﺗﻮ‪ ،‬ﻗﺪر و ﻣﺮﺗﺒﻪ اﻓﺰون ﻛﻨﺪ ﺗﻮ را‪.‬‬
‫ﻛﺎري ﻣﻜﻦ ﻛﻪ در ﻃﻠﺐ رﺗﺒﻪي ﻛﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺗﻘﺼﻴﺮ اﻫﺘﻤﺎم ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﻐﺒﻮن ﻛﻨﺪ ﺗﻮ را!‬
‫ﺑﺪان ﻛﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺷﻌﺮ ﻧﻴﺰ ﻋﻠﻤﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﻼل و ﻧﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻣﻌﺘﺒﺮ از اﻧﻮاع‬
‫ﻛﻤﺎل ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻛﻪ اﻧﻜﺎر اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬از ذوﻗﺶ واﻗﻒ و ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻓﺶ ﻗﺎدر‬
‫ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ‪:‬‬
‫ﮔﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪي ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺮﻣﻪ ﺳﺎزد ﺧﺎك را‪،‬‬
‫ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻋﻴﺐ در ﭼﺸﻢ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ ،‬آن ﻫﻨﺮ‪.‬‬
‫ور ﺷﻜﺮ را ﺗﻠﺦ داﻧﺪ ﻃﺒﻊ ﺻﻔﺮاوي ﻣﺰاج‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻋﻴﺐ از ﻃﺒﻊ ﺻﻔﺮاوي‪ ،‬ﻧﻪ از ﻃﺒﻊ ﺷﻜﺮ!‬
‫ﻣﻦ ﭼﻮن اﻳﻦ ﺗﺮﻏﻴﺐ و ﺗﺤﺮﻳﺾ ﺷﻨﻮدم ﺑﻪ اداي ﻣﻌﺬرت ﻟﺐ ﮔﺸﻮدم ﻛﻪ‪ :‬اي ﻣﺸﻔﻖ‬
‫روﺷﻦ دل! ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪» :‬اولالفكر آخرالعمل«‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮ ﻛﺎري ﻛﻪ ﺷﺮوع را ﺷﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻔﻜﺮ ﻏﺎﻳﺘﺶ ﻣﻘﺪم ﺑﺮ ﺷﺮوع ﺑﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﺒﺎدا ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﻏﻠﺒﻪي اﺷﺘﻬﺎر‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﻧﻔﺲاﻻﻣﺮ ﻣﺬﻣﻮم ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺮﺗﻜﺐ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن از ﺗﻮﻗﻊ اﺳﺘﺤﺴﺎن ﻣﺤﺮوم‬
‫ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺳﻌﻲ در ﻛﺎر ﺑﺪ ﻧﻜﻮ ﻧﺒﻮد!‬
‫ﻛﺎر ﺧﻮد را ﻧﻜﻮ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻦ‪،‬‬
‫ﻧﺰد اﻫﻞ ﺧﺮد ﻧﻜﻮ ﻧﺒﻮد!‬
‫ﺟﻮاب داد ﻛﻪ‪ :‬اي ﻓﻘﻴﺮ ﺣﻘﻴﺮ! ﻓﺼﺤﺎي ﻣﻬﺎرت ﭘﻴﺸﻪ و ﻓﻀﻼي ﺻﻮاب اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻪ‬
‫ﻏﻴﺮ از ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻴﻔﻴﺖ اﻳﻦ ﻛﺎر‪ ،‬ﻛﺎري ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬در ﻣﺤﺎﺳﻦ و ﻣﺤﺎﻣﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﻓﻦ را ﺑﻪ‬
‫اﺳﺘﺪﻻل آﻳﺎت و ﺣﺪﻳﺚ رﺳﺎﻟﺖﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺒﻪاي ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و ﺣﻀﺮت‬
‫رﺳﺎﻟﺖ ‪ -‬ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺼﻼة و اﻟﺴﻼم ‪ -‬ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪:‬‬
‫اﻟﺸﻌﺮ ﻛﻼم ﺣﺴﻨﻪ ﺣﺴﻦ و ﻗﺒﻴﺤﻪ ﻗﺒﻴﺢ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺷﻌﺮ ﺧﻮب ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻲ‬
‫ﺗﻜﻠﻒ ﻛﺴﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﺄﻣﻞ در آرد‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﺧﻮب ﺧﺎﺻﻴﺖﻫﺎي ﺧﻮب دارد‪ .‬اول‬
‫آنﻛﻪ‪ ،‬ﻗﺎﻳﻞ را ﺑﻲ ﺗﺄﺳﻒ ﺻﺮف زر و ﺗﺄﻟﻢ ﺧﺴﺎرت ﻣﺎل ﻓﺮحﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ دل‬
‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ‪ .‬دوم آنﻛﻪ‪ ،‬ﺑﻪ واﺳﻄﻪي آن ﻧﺎم ﻗﺎﻳﻞ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪي ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻴﻮم آنﻛﻪ‪ ،‬ﻧﻈﻢ او ﻏﻴﺮ را ﻧﻴﺰ ﺷﻬﺪ ﻃﺮب ﻣﻲﭼﺸﺎﻧﺪ‪:‬‬
‫ﻣﻲ ذوق و ﺳﺮور را ﺑﺎﻗﻲ‪،‬‬
‫ﺟﺰ ﺳﺨﻦ ﻧﻴﺴﺖ در ﺟﻬﺎن ﺳﺎﻗﻲ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ در ﺑﻘﺎي ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫اوﺳﺖ ﺑﺎﻗﻲ و ﺑﻲ ﺑﻘﺎ ﺑﺎﻗﻲ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اي ﻳﺎر دﻟﭙﺬﻳﺮ! ﻓﻦ ﺷﻌﺮ را ادوات و آﻻت ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻲ آﻟﺖ ﺷﺮوع در‬
‫ﺻﻨﻌﺖ دﺷﻮار اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻌﺮاي ﺳﺎﺑﻖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎدﻳﻪ را ﻃﻲ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﻓﻦ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺮاﻋﺎت ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺣﻤﻴﺪه اﺧﻼق و اﺧﺘﻼط اﻛﺎﺑﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺬاق و‬
‫‪ .................................................................................................................................. 26‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﻴﺮ ﺑﺎغﻫﺎي ﺑﻬﺸﺖ آﺛﺎر و ﻧﺸﺎط ﺷﺮابﻫﺎي ﺧﻮﺷﮕﻮار و اﺳﺘﻤﺎع ﻧﻐﻤﻪﻫﺎي دﻟﻜﺶ و‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪهي ﺷﺎﻫﺪان ﻣﻬﻮش‪ ،‬اوﻗﺎت ﮔﺬراﻧﻴﺪهاﻧﺪ و ﻓﻨﻮن ﻛﻤﺎل را ﺑﻪ ﺻﺪ ﻛﺎﻣﺮاﻧﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻛﻤﺎل رﺳﺎﻧﻴﺪهاﻧﺪ‪:‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد در ﻧﺸﺌﻪاي ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺒﺎب ﻓﺎش‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻪ در دل از رﻣﻮز ﻣﻌﺮﻓﺖ ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻮد!‬
‫ﻧﻄﻖ را ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺒﺎب ﮔﻮﻳﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﻌﺎﻧﻲ ﺟﻤﻊ ﮔﺮدد‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮي آﺳﺎن ﺑﻮد!‬
‫از ﻣﻦ ﺳﻮدا زده ﺗﻮﻗﻊ اﻳﻦ ﻓﻦ ﻋﺠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﻟﺪ و ﻣﻘﺎﻣﻢ ﻋﺮاق ﻋﺮب اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا‬
‫ﺑﻘﻌﻪاي اﺳﺖ از ﺳﺎﻳﻪي ﺳﻼﻃﻴﻦ دور و ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﺳﮕﺎن ﺑﻲﺷﻌﻮر‪ ،‬ﻧﺎﻣﻌﻤﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﺳﺮوﻫﺎي ﺧﺮاﻣﺎﻧﺶ ﮔﺮدﺑﺎدﻫﺎي ﺻﺮﺻﺮ ﺳﻤﻮم و ﻏﻨﭽﻪﻫﺎي‬
‫ﻧﺎﺷﻜﻮﻓﻪاش ﻗﺒﻪﻫﺎي ﻣﺰار ﺷﻬﻴﺪان ﻣﻈﻠﻮم‪ .‬ﺑﺰﻣﮕﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﺷﺮاﺑﺶ ﺧﻮﻧﺎب ﺟﮕﺮﻫﺎي‬
‫ﭘﺎره ﭘﺎره و ﻧﻐﻤﻪاش ﻧﺎﻟﻪﻫﺎي ﻏﺮﻳﺒﺎن آواره‪ .‬ﻧﻪ ﻧﺴﻴﻢ راﺣﺘﻲ را ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﻣﺤﻨﺖ‬
‫ﻓﺰاﻳﺶ ﮔﺬاري و ﻧﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎن ﭘﺮ ﺑﻼﻳﺶ را از ﺳﺤﺎب رأﻓﺖ اﻣﻴﺪ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﻏﺒﺎري‪ .‬در‬
‫ﭼﻨﻴﻦ رﻳﺎض رﻳﺎﺿﺖ ﻏﻨﭽﻪي دل ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮔﺸﺎﻳﺪ و ﺑﻠﺒﻞ زﺑﺎن ﭼﻪ ﺳﺮاﻳﺪ؟‬
‫ﻣﻠﻜﻲ ﻛﻪ درو‪ ،‬ﻧﻲ اﺳﺖ راﺣﺖ اﺛﺮي‪،‬‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮﺣﻲ ﻧﻜﺮده ﺑﺮ وي ﮔﺬري‪.‬‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻪ ﻣﻘﻴﻤﺎن و اﺳﻴﺮاﻧﺶ را‪،‬‬
‫ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ دم زﻧﻨﺪ از ﻫﻨﺮي!‬
‫ﺟﻮاب داد ﻛﻪ‪ :‬اي دردﻣﻨﺪ! ﺻﺤﺒﺖ ﺳﻼﻃﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي ﺣﺴﺪ اﺳﺖ و ﻧﺸﺌﻪي ﺷﺮاب‬
‫ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺬاب اﺑﺪ اﺳﺖ و ﻣﺼﺎﺣﺒﺖ ﻧﺪﻣﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﺧﻠﻮت ﺧﻴﺎل اﺳﺖ و ﻛﺜﺮت ﻣﺎل‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻏﻔﻠﺖ اﻫﻞ ﺣﺎل‪ .‬اﻟﻤﻨﺔﷲ دﻳﺎري داري از اﻳﻦ آﻓﺖﻫﺎ دور و ﻣﻘﺎﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪاي اﺳﺒﺎب‬
‫ﻓﻮاﺣﺶ در او ﻧﺎﻣﻘﺪور‪ .‬ﺑﺪان ﻛﻪ اﻛﺜﺮ اوﻟﻴﺎ و ﺻﻠﺤﺎ و ﻣﺸﺎﻳﺦ و ﻋﻠﻤﺎ ﻛﻪ ﺳﺮﻣﺴﺘﺎن‬
‫ﺑﺎدهي ﺷﻮق اﻟﻬﻲ و ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺟﻤﺎل ﻣﺤﺒﻮب ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺑﻮدهاﻧﺪ و ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺮك ﻟﺬات‬
‫دﻧﻴﺎ و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻫﻮا ﻣﻲﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﻪ ﺗﻴﻎ ﻣﺤﺒﺖ ﻫﻼك ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ در اﻳﻦ‬
‫دﻳﺎر‪ ،‬ﺧﺎك ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺧﺎك اﻳﻦ دﻳﺎر ﺑﻪ ﺧﺎك آن ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن آﻣﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ و ﺧﻮن‬
‫آن ﺷﻬﻴﺪان ﺑﺮ اﻳﻦ ﺧﺎك رﻳﺨﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬و ﻗﻀﺎ ﻃﻴﻨﺖ ﺗﻮ را ﺑﺪﻳﻦ ﺧﺎك ﺳﺮﺷﺘﻪ و‬
‫ﻧﺼﻴﺐ ﻣﻘﺪرات را ﺑﺮ اﻳﻦ ﺧﺎك ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ .‬ﭼﻮن در اﻳﻦ ﻣﻬﺪ ﻣﺤﻨﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﺮ ﻣﺸﻘﺖ‬
‫ﭘﺮوردهاي و در اﻳﻦ آب و ﻫﻮا ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ ﻛﺮدهاي‪ ،‬ﻣﻲداﻧﻢ ﻛﻪ در ﺟﺒﻠﺖ‪ ،‬اﺛﺮ درد‬
‫داري و اﺛﺮ درد اﺳﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي ﺳﺨﻦ ﮔﺬاري‪ .‬ﻣﮕﻮ ﻛﻪ اﺳﺒﺎب ﻋﻴﺶ و ﻋﺸﺮت‪،‬‬
‫ﺳﺨﻦﺳﺮاﻳﻲ را ﺑﻪ ﻛﺎر آﻳﺪ‪ .‬از درد ﺳﺨﻦ ﮔﻮي ﻛﻪ ﮔﻮي ﺳﺨﻦ را درد ﻣﻲرﺑﺎﻳﺪ‪:‬‬
‫ﻧﻪ ﭘﻨﺪاري ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ذوق در ﮔﻔﺘﺎر ﺑﻲدردي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﻲ دردي درون دل‪ ،‬ﻧﻪ داﻏﻲ ﺑﺮ ﺟﮕﺮ دارد‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲﺑﺨﺸﺪ ﺳﺨﻦ را ذوق ﻋﻴﺶ و ﻋﺸﺮت و راﺣﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻦ ﻛﺰ ﻣﺤﻨﺖ و اﻧﺪوه و ﻏﻢ ﺧﻴﺰد‪ ،‬اﺛﺮ دارد‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﻌﺬرت را ﻣﺠﺎل ﻧﻤﺎﻧﺪ و ﻣﺠﺎذﺑﻪي ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ رﻏﺒﺖ رﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻛﻤﺮ‬
‫اﻫﺘﻤﺎم ﺑﺮ ﻣﻴﺎن ﺟﺎن ﺑﺴﺘﻢ و ﭘﺲ زاﻧﻮي ﺗﻔﻜﺮ ﻧﺸﺴﺘﻢ‪ .‬ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ اﺷﻌﺎر ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻢ و ﻓﺼﺤﺎي ﻋﺮب را ﺑﻪ ﻓﻨﻮن ﺗﺎزي ﻓﻲاﻟﺠﻤﻠﻪ ﻣﺤﻈﻮظ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬و آن ﺑﺮ ﻣﻦ‬
‫آﺳﺎن ﻧﻤﻮد‪ ،‬زﻳﺮا زﺑﺎن ﻣﺒﺎﺣﺜﻪي ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬و ﮔﺎﻫﻲ در ﻣﻴﺪان ﺗﺮﻛﻲ ﺳﻤﻨﺪ‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺖ دواﻧﺪم و ﻇﺮﻳﻔﺎن ﺗﺮك را ﺑﻪ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﮔﻔﺘﺎر ﺗﺮﻛﻲ ﺗﻤﺘﻌﻲ رﺳﺎﻧﻴﺪم‪ .‬آن ﻧﻴﺰ‬
‫ﭼﻨﺪان ﺗﺸﻮﻳﺸﻢ ﻧﺪاد‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﻪي اﺻﻠﻲ ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻖ اﻓﺘﺎد‪ .‬و ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ رﺷﺘﻪي‬
‫ﻋﺒﺎرت ﻓﺎرﺳﻲ ﮔﻬﺮ ﻛﺸﻴﺪم و از آن ﺷﺎﺧﺴﺎر‪ ،‬ﻣﻴﻮهي ﻛﺎم دل ﭼﻴﺪم‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪي‬
‫‪ .................................................................................................................................. 28‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫رﻏﺒﺖ اﻏﻼق ﻋﺒﺎرت و ﻣﻮدت دﻗﺖ ﻣﻀﻤﻮن ﻛﻪ در ﺟﺒﻠﺖ داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻃﺒﻴﻌﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻤﺎ و ﻗﺼﻴﺪه ﻣﻴﻞ ﻣﻲﻧﻤﻮد‪ .‬ﺧﻴﺎل ﻏﺰل ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮم ﻧﻤﻲﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬و ﺳﻴﺎح ﻓﻜﺮم ﺣﻮاﻟﻲ‬
‫ﺗﺼﺮف آن ﻧﻤﻲﮔﺸﺖ‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ ﻏﺰل‪ ،‬ﻋﺒﺎرت از ﺷﺮح درد دل ﻋﺎﺷﻖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﺸﻮق‬
‫ﻣﺸﻔﻖ و ﺑﻴﺎن ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻌﺸﻮق اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺻﺎدق‪ .‬و اﻳﻦ ﭘﻴﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﻪي ﺟﻮاﻧﺎن‬
‫ﻧﻮ رﺳﻴﺪه ﺻﻮرت ﻣﻲﺑﻨﺪد و ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﺼﺎﺣﺒﺖ ﻧﻮرﺳﺎن ﺳﺎده دل ﺑﻪ ﻇﻬﻮر‬
‫ﻣﻲﭘﻴﻮﻧﺪد‪.‬‬
‫ﻣﻀﻤﻮنﻫﺎي ﻣﺒﻬﻢ و ﻟﻔﻆﻫﺎي ﻣﻐﻠﻖ‪ ،‬در اﻳﻦ اﺳﻠﻮب ﻛﺴﻲ را از ﺟﺎ ﺑﺮ ﻧﻤﻲآرد‪ .‬زﺑﺎن‬
‫ﻣﺨﺼﻮص و ﻋﺒﺎرت ﻣﻌﻴﻨﻲ دارد‪ .‬ﺷﺎﻋﺮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪت ﺗﻘﺪﻳﻢ زﻣﺎﻧﻲ‪ ،‬دم از‬
‫ﺳﺒﻘﺖ زدهاﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺳﺒﻘﺖ‪ ،‬اﺗﻔﺎﻗﺎً ﭘﻴﺶ از ﻣﻦ آﻣﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ادراك ﺑﻠﻨﺪ و‬
‫ﻃﺒﻊ دوراﻧﺪﻳﺶ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و ﻫﺮ ﻋﺒﺎرت ﻟﻄﻴﻒ و ﻣﻀﻤﻮن ﻧﺎزك ﻛﻪ ﻏﺰل را ﺑﻪ ﻛﺎر‬
‫آﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺎن ﺑﺮداﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎً در ﻇﺎﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻛﺲ را ﺑﺮ ﺟﻤﻴﻊ ﮔﻔﺘﺎر‬
‫اﻳﺸﺎن اﻃﻼع ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺳﻌﻴﺶ را ﺷﺎﺋﺒﻪي ﺗﻮارد ﺿﺎﻳﻊ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺖﻫﺎ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺷﺐ ﺗﺎ ﺳﺤﺮ زﻫﺮ ﺑﻴﺪاري ﭼﺸﻴﺪهام و ﺑﻪ ﺻﺪ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ ﻣﻀﻤﻮﻧﻲ را‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت ﻛﺸﻴﺪهام‪ .‬و ﭼﻮن روز ﺷﺪه‪ ،‬آن را ﺑﻪ ﻋﻴﺐ ﺗﻮارد ﻗﻠﻢ زدهام و از ﺗﺼﺮف‬
‫آن ﺑﺎز آﻣﺪهام‪ .‬و وﻗﺖﻫﺎ ﺷﺪه ﻛﻪ روز ﺗﺎ ﺷﺐ ﺑﻪ درﻳﺎي ﻓﻜﺮت ﻓﺮو رﻓﺘﻪام و ﮔﻮﻫﺮ‬
‫ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ اﻟﻤﺎس ﺳﺨﻦ ﺳﻔﺘﻪام‪ .‬ﭼﻮن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮن از ﻓﻬﻢ دور اﺳﺖ و‬
‫اﻳﻦ ﻟﻔﻆ در ﻣﻴﺎن ﻗﻮم ﻧﺎﻣﻌﻤﻮل و ﻧﺎﻣﺸﻜﻮر اﺳﺖ‪ .‬از ﻧﻈﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪام و ﺑﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪي‬
‫ﺗﺴﻮﻳﺪ ﻣﻘﻴﺪ ﻧﺴﺎﺧﺘﻪام‪ .‬ﻋﺠﺐ ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ را ﺟﻬﺖ آنﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﺼﺮف ﻧﻤﻮد و ﻧﮕﻔﺘﻪ را ﺟﻬﺖ آنﻛﻪ ﻧﮕﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﺼﺮف ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻮد‪:‬‬
‫ﻳﺎران ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﺲ ﻛﻪ ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺎراج ﻋﺒﺎرت و ﻣﻌﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺷﺪ ﺗﻨﮓ ﻓﻀﺎي ﻧﻈﻢ ﺑﺮ ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد ز ﺳﺒﻘﺖ زﻣﺎﻧﻲ!‬
‫ﺣﻘﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺣﺘﺮاز ﻋﻠﺖ اﺧﺘﻴﺎر ﺗﺨﻠّﺺ واﻗﻊ ﺷﺪه‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ در اﺑﺘﺪاي ﺷﺮوع‬
‫ﻧﻈﻢ‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ روزي دل ﺑﺮ ﺗﺨﻠﺼﻲ ﻣﻲﻧﻬﺎدم‪ .‬و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ﺑﻪ واﺳﻄﻪي ﻇﻬﻮر‬
‫ﺷﺮﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺨﻠﺺ دﻳﮕﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲدادم‪ .‬آﺧﺮاﻻﻣﺮ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از‬
‫ﻣﻦ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺨﻠﺺﻫﺎ را ﺑﻴﺶ از ﻣﻌﺎﻧﻲ رﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺧﻴﺎل ﻛﺮدم ﻛﻪ اﮔﺮ ﺗﺨﻠﺺ‬
‫ﻣﺸﺘﺮك اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻤﺎﻳﻢ در اﻧﺘﺴﺎب ﻧﻈﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺣﻴﻒ رود‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻐﻠﻮب ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬و ﺑﺮ‬
‫ﺷﺮﻳﻚ ﻇﻠﻢ ﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﻏﺎﻟﺐ آﻳﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ رﻓﻊ ﻣﻼﺑﺴﺖ اﻟﺘﺒﺎس »ﻓﻀﻮﻟﻲ« ﺗﺨﻠﺺ‬
‫ﻛﺮدم‪ .‬و از ﺗﺸﻮﻳﺶ ﺳﺘﻢ ﺷﺮﻳﻜﺎن ﭘﻨﺎه ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺗﺨﻠﺺ ﺑﺮدم‪ .‬و داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻟﻘﺐ‪ ،‬ﻣﻘﺒﻮل ﻛﺴﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﺑﻴﻢ ﺷﺮﻛﺖ او ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺸﻮﻳﺸﻲ ﻧﺘﻮاﻧﺪ داد‪ .‬اﻟﺤﻖ‬
‫اﺑﻮاب آزار ﺷﺮﻛﺖ را ﺑﺪﻳﻦ ﻟﻘﺐ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺑﺴﺘﻢ و از دﻏﺪﻏﻪي اﻧﺘﻘﺎل و اﺧﺘﻼل رﺳﺘﻢ‪:‬‬
‫ﻛﺮد ﺑﺪ ﻧﺎﻣﻲ ﻣﺮا از اﺧﺘﻼط ﺧﻠﻖ دور‪،‬‬
‫ﻋﺰﻟﺘﻢ ﺷﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺸﻐﻮﻟﻲ ﻛﺴﺐ ﻫﻨﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺖ اﻳﺰد را ﻛﻪ ﺷﺪ ﻧﻴﻚ آﻧﭽﻪ ﺑﺪ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺧﺎر ﻣﻦ ﮔﻞ‪ ،‬ﺧﺎك ﻣﻦ زر ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﺳﻨﮓ ﻣﻦ ﮔﻬﺮ‪.‬‬
‫ﻓﻲاﻟﻮاﻗﻊ ﺗﺨﻠﺼﻲ واﻗﻊ ﺷﺪ ﻣﻮاﻓﻖ ﻫﻮاي ﻣﻦ و ﻟﻘﺒﻲ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد ﻣﻄﺎﺑﻖ دﻋﻮاي ﻣﻦ‬
‫ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ وﺟﻮه‪:‬‬
‫اول آنﻛﻪ ﻣﻦ ﺧﻮد را ﻳﮕﺎﻧﻪي روزﮔﺎر ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ .‬و اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ در اﻳﻦ ﺗﺨﻠﺺ ﺑﻪ‬
‫ﻇﻬﻮر ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ ،‬و داﻣﻦ ﻓﺮدﻳﺘﻢ از دﺳﺖ ﻗﻴﺪ ﺷﺮﻛﺖ رﺳﺖ‪ .‬دﻳﮕﺮ آنﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻫﻤﺖ‪ ،‬اﺳﺘﺪﻋﺎي ﺟﺎﻣﻌﻴﺖ ﺟﻤﻊ ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺗﺨﻠﺼﻲ ﻳﺎﻓﺘﻢ ﻣﺘﻀﻤﻦ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮن‪ .‬ﭼﺮا ﻛﻪ در ﻟﻐﺖ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﻓﻀﻞ اﺳﺖ ﺑﺮ وزن ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن‪ .‬دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻔﻬﻮم‬
‫‪ .................................................................................................................................. 30‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻋﻮام‪ ،‬ﺧﻼف ادب اﺳﺖ و ﭼﻪ ﺧﻼف ادب از اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮد ﻗﻠﺖ ﻣﻌﺎﺷﺮت ﻋﻠﻤﺎء ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻘﺪار و ﻋﺪم ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻧﺎﻣﺪار ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺷﻌﺎر و‬
‫ﻧﻔﺮت ﺳﻴﺎﺣﺖ اﻗﺎﻟﻴﻢ و اﻣﺼﺎر‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﻣﺒﺎﺣﺜﻪي ﻋﻘﻠﻴﻪ‪ ،‬دﺳﺖ ﺗﻌﺮض در ﮔﺮﻳﺒﺎن‬
‫اﺣﻜﺎم ﻣﺨﺘﻠﻔﻪي ﺣﻜﻤﺎﺳﺖ و در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ‪ ،‬داﻋﻴﻪي اﻋﺘﺒﺎر اﺻﻮل اﺧﺘﻼف‬
‫ﻓﻘﻬﺎﺳﺖ‪ .‬و در اﻳﻦ ﻓﻨﻮن ﺳﺨﻦ ﺑﻪ اﺳﺘﺎد ﻳﻚ ﻓﻨﻪي ﻫﺮ ﻓﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪي ﺣﺴﻦ ﻋﺒﺎرت‬
‫و ﻣﻨﺎﻗﺸﻪي ﻟﻄﻒ اداﺳﺖ اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ روش ﻧﺸﺎﻧﻪي ﻛﻤﺎل ﻓﻀﻮﻟﻲ اﺳﺖ اﻣﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪي‬
‫ﻛﺎل ﻓﻀﻮﻟﻲ اﺳﺖ‪:‬‬
‫دﻳﺪ دوران در ﺣﺼﻮل ﻋﻠﻢ و ﻋﺮﻓﺎن و ادب‪،‬‬
‫اﻫﺘﻤﺎم و اﺟﺘﻬﺎد و ﺳﻌﻲ و اﻗﺪام ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻼف اﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺖ ﻋﺰم ﻫﻤﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺮد در ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻀﻮﻟﻲ زﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻧﺎم ﻣﺮا!‬
‫اﻟﻤﻨﺔﷲ ﻛﻪ اﻳﺎم ارﺗﻜﺎب اﻳﻦ ﻓﻦ ﮔﺮاﻣﻲ و اوﻗﺎت ﺗﻌﻠﻖ اﻳﻦ ﻧﺎم ﻧﺎﻣﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻴﺮ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬و از ﻣﻴﺎن ﺧﺎك اوﻟﻴﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻫﺮ رﺳﺎﻟﻪاي ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮدم‪ ،‬اﺗﻤﺎم آن‬
‫ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﻣﻴﺴﺮ ﮔﺸﺖ‪ .‬ﻏﻴﺮ از ﻏﺰلﻫﺎي ﻓﺎرﺳﻲ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﺗﺘﻤﻴﻢ آن در ﭘﺮدهي‬
‫ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد و ﺷﺮوع در آن‪ ،‬ﺑﻮاﺳﻄﻪي ﻣﻮاﻧﻌﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﻣﺬﻛﻮر ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲﻧﻤﻮد‪ ،‬ﺗﺎ آنﻛﻪ روزي ﮔﺬارم ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺒﻲ اﻓﺘﺎد‪ .‬ﭘﺮﻳﭽﻬﺮهاي دﻳﺪم ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﮋاد‪ .‬ﺳﻬﻲ ﺳﺮوي ﻛﻪ ﺣﻴﺮت ﻧﻈﺎرهي رﻓﺘﺎرش اﻟﻒ را از ﺣﺮﻛﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد و ﺷﻮق‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﻣﺼﺤﻒ رﺧﺴﺎرش‪ ،‬دﻳﺪهي ﻧﺎﺑﻴﻨﺎي ﺻﺎد را ﻋﻴﻦ ﺑﺼﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪:‬‬
‫ﺳﺮو ﭼﻤﻦ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﻗﺪ دﻟﻜﺶ او‪،‬‬
‫ﺷﻤﻊ ﺷﺐ ﻗﺪر‪ ،‬ﻋﺎرض ﻣﻬﻮش او‪.‬‬
‫ﺳﺮوي ﻛﻪ ز دﻳﺪه ﻣﻲﺧﻮرد آب ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺷﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ از دل اﺳﺖ آﺗﺶ او‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻦ دﻳﺪ‪ ،‬از ﮔﻔﺖﻫﺎي ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﻴﺘﻲ ﻃﻠﺒﻴﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪ ﺑﻴﺘﻲ از ﻋﺮﺑﻲ و‬
‫ﺗﺮﻛﻲ ﺑﻪ او ادا ﻧﻤﻮدم‪ .‬و ﻟﻄﺎﻳﻒ ﭼﻨﺪ ﻧﻴﺰ از ﻗﺼﻴﺪه و ﻣﻌﻤﺎ ﺑﺮ او ﻓﺰودم‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪:‬‬
‫اﻳﻦﻫﺎ زﺑﺎن ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻦ ﻧﻤﻲآﻳﺪ‪ .‬ﻣﺮا ﻏﺰلﻫﺎي ﺟﮕﺮﺳﻮز ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪي‬
‫ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ!‬
‫اﺑﻬﺎم در ﻣﻌﺎﻧﻲ و اﻏﻼق در ﻛﻼم‪،‬‬
‫ﻛﺎر اﻛﺎﺑﺮ ﻋﻠﻤﺎي زﻣﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎب ﻋﺬاب ﻓﻜﺮ ﻧﺪارﻧﺪ دﻟﺒﺮان‪،‬‬
‫ﻣﺮﻏﻮب دﻟﺒﺮان‪ ،‬ﻏﺰل ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ اﺳﺖ!‬
‫ﺑﻲ ﺗﻜﻠﻒ از اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﺧﺠﺎﻟﺘﻲ دﺳﺖ داد و آﺗﺸﻲ در دل اﻓﺘﺎد ﻛﻪ ﺧﺮﻣﻦ‬
‫اﻧﺪوﺧﺘﻪي ﻣﺮا ﻫﻤﻪ ﺳﻮﺧﺖ و در ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺧﻴﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺷﻤﻊ ﺷﻮق ﻏﺰل ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺮ‬
‫اﻓﺮوﺧﺖ‪ .‬ﺷﺒﻲ ﭼﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد را در آﺗﺶ ﺗﻔﻜﺮ ﮔﺪاﺧﺘﻢ و در ﻏﺰﻟﻴﺎت ﻓﺎرﺳﻲ دﻳﻮاﻧﻲ‬
‫ﻣﺮﺗﺐ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﺪﻗﻘﺎن ﻛﺎﻣﻞ را ﻣﻀﻤﻮنﻫﺎي ﻣﺒﻬﻤﺶ دل ﻓﺮﻳﺐ اﺳﺖ و ﻫﻢ‬
‫ﻇﺮﻳﻔﺎن ﺳﺎده دل را از ﻣﺎﺋﺪهي ﻣﺬاﻗﺶ ﻧﺼﻴﺐ‪.‬‬
‫اﻟﻬﻲ ﺑﻪ ﺣﺮﻣﺖ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎن اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﻴﺖ ﭘﺮاﻛﻨﺪه را ﺟﻬﺖ اﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮد از‬
‫ﮔﻞ رﺳﻮاﻳﻲ و ﺳﻨﮓ ﻧﺪاﻣﺖ ﺑﺮآورده ﺑﻨﺎ ﻛﺮدم و در اﻧﺪود و آراﻳﺶ آن ﺧﻮﻧﺎبﻫﺎ‬
‫ﺧﻮردم‪ ،‬ﻧﻈﺮﮔﺎه ﺟﻤﻌﻲ ﺳﺎز ﻛﻪ روزﻫﺎ در اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻣﻌﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺐ رﺳﺎﻧﻴﺪه و ﺷﺐﻫﺎ‬
‫در ﻓﻜﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻋﺒﺎرت ﺑﻪ روز آورده ﺑﺎﺷﻨﺪ و داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻣﺸﻘﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‬
‫ﺗﺎ ﮔﻮﻫﺮ ﺧﺎﺻﻲ از ﻛﺎن ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻴﺮون آﻳﺪ‪:‬‬
‫از ﻣﻘﻴﻤﺎن ﻛﻨﺎر ﭼﺸﻤﻪي ﺣﻴﻮان ﻣﭙﺮس‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 32‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻣﺤﻨﺖ و اﻧﺪوه ﻣﺠﻨﻮن ﺑﻴﺎﺑﺎن ﮔﺮد را؟‬

‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻲدردان ﻋﺎﻟﻢ را ز درد ﻣﺎ ﺧﺒﺮ‪،‬‬
‫دردﻣﻨﺪان ﻧﻴﻚ ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﻗﺪر درد را!‬
‫ﻧﻪ ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﻴﺖ رﻛﻴﻚ ﻛﻪ آﻟﺖ ﺟﺮاري ﺧﻮد ﻧﻤﻮده و ﻣﻬﺰل‬
‫ﻣﺠﺎﻟﺲ و ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬اﻓﺘﺨﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮ اﺳﺘﺪﻋﺎي اﻇﻬﺎر ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺑﻪ دﻗﺎﻳﻖ‬
‫اﻟﻔﺎظ و ﻣﻌﺎﻧﻲ اﺑﻮاب اﻋﺘﺮاضﻫﺎي ﻧﺎﻣﻮﺟﻪ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫ﻋﻴﺒﻨﺎ ﻛﺎن ز ﺑﺲ ﻛﻪ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬

‫ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﻋﻴﺐ دﻳﮕﺮان دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﻛﻤﺎلِ ﺧﻮد ﺑﻴﻨﻲ‪،‬‬
‫ﺧﻮﻳﺶ را در ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲآرﻧﺪ!‬
‫ﺗﻮﻗﻊ ﭼﻨﺎن اﺳﺖ و ﺗﺮﻗﺐ آن از ﻓﻀﻼي ﻛﺎﻣﻞ ﻫﺮ دﻳﺎر و ﻓﺼﺤﺎي روﺷﻦ دل روزﮔﺎر‬
‫ﻛﻪ اﮔﺮ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻳﺎ در ﻣﻀﻤﻮن ﺑﻌﻀﻲ زﻟّﺘﻲ ﻳﺎ ﺧﺸﻮﻧﺘﻲ ﻛﻪ ﺧﻼف اﻳﻦ ﻓﻦ اﺳﺖ‬
‫واﻗﻊ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ذﻳﻞ ﻋﻔﻮ ﻣﺴﺘﻮر ﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ .‬و اﻳﻦ ﻧﻮ رﺳﻴﺪﮔﺎن روزﮔﺎر ﻧﺪﻳﺪه و اﻳﻦ‬
‫ﻳﺘﻴﻤﺎن ﻏﺮﺑﺖ ﻧﻜﺸﻴﺪه ﻛﻪ از ﺧﺎك ﻧﺠﻒ و ﺧﻄﻪي ﻛﺮﺑﻼ ﺳﺮ ﺑﺮ آوردهاﻧﺪ و در آب و‬
‫ﻫﻮاي ﺑﺮج اوﻟﻴﺎ ﭘﺮوردهاﻧﺪ‪ ،‬در اﺛﻨﺎي ﻣﺴﺎﻓﺮت ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ اﻋﺘﺒﺎر‬
‫در آﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﺧﺎك ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﻘﺎم ﻣﻦ‪،‬‬

‫ﻧﻈﻤﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ رﺳﺪ‪ ،‬ﺣﺮﻣﺘﺶ رواﺳﺖ‪.‬‬
‫زر ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻴﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﮔﻬﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻟﻌﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬

‫ﺧﺎكاﺳﺖ ﺷﻌﺮ ﺑﻨﺪه‪ ،‬وﻟﻲ ﺧﺎك ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ!‬
‫***‬
‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﻲ ﻛﻪ وﻗﺖ ﻛﺎر آﻣﺪ‪،‬‬

‫دور ﮔﻞ‪ ،‬ﻣﻮﺳﻢ ﺑﻬﺎر آﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻳﻜﻲ‪ ،‬ﻫﺮ ﻃﺮف ﻫﺰار ﻫﺰار‪.‬‬
‫ﮔﻞ ﺗﺎزه ﺷﻜﻔﺖ در ﮔﻠﺰار‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﮔﻠﻲ ﺟﻠﻮهﮔﺮ ﺑﻪ رﻧﮓ دﮔﺮ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻳﻜﻲ از ﻳﻜﻲ دﮔﺮ ﺑﻬﺘﺮ!‬
‫وﻗﺖ ﺷﺪ ﻛﺎﻫﻞ ذوق ﺟﺎم ﻛﺸﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺟﺎم ﮔﻠﺮﻧﮓ ﻻﻟﻪ ﻓﺎم ﻛﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻏﺮ ﻻﻟﻪ ﮔﻮن ز دﺳﺖ ﻣﻨﻪ ‪،‬‬
‫اﻧﺘﻈﺎري ﺑﻪ اﻫﻞ ﺑﺰم ﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺑﺰم را ﮔﺮم ﻛﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﺠﻮ‪،‬‬
‫ﻣﻜﻦ اﻣﺴﺎك ﭼﻮن ﭘﺮﺳﺖ ﺳﺒﻮ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻛﻨﻲ اﻫﻞ ﺑﺰم را ﺳﺮﻣﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮ دل ﻣﻲﻛﺸﺎن ﺑﺎده ﭘﺮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑِﻪ ﻛﻪ ذوق دﮔﺮ ﺑﻴﻔﺰاﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻄﺮب ﺑﺰم را ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪ :‬دﻣﻲ ﮔﻮﺷﻤﺎل ﻋﻮد دﻫﺪ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 34‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﺰم را ذوق از ﺳﺮود دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ زﺑﺎن ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﻣﻘﺎل‪،‬‬
‫در ﺛﻨﺎي ﻣﻬﻴﻤﻦ ﻣﺘﻌﺎل‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻗﺼﻴﺪهﻫﺎ‬
‫‪-1 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﺎﻋﻠﻦ‪.‬‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﺳﺎﻛﻦ ﻣﺤﻨﺖ ﺳﺮاي ﻛﺮﺑﻼ!‬

‫اﻟﺴﻼم! اي ﻣﺴﺘﻤﻨﺪ و ﻣﺒﺘﻼي ﻛﺮﺑﻼ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﻫﺮ ﺑﻼي ﻛﺮﺑﻼ را ﻛﺮده ﺻﺒﺮ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﻣﺒﺘﻼي ﻫﺮ ﺑﻼي ﻛﺮﺑﻼ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﺑﺮ ﺗﻮ ﺧﺎر ﻛﺮﺑﻼ ﺗﻴﻎ ﺟﻔﺎ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﻛﺸﺘﻪي ﺗﻴﻎ ﺟﻔﺎي ﻛﺮﺑﻼ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎ آب ﭼﺸﻢ و آه دل!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﺧﺴﺘﻪي آب و ﻫﻮاي ﻛﺮﺑﻼ!‬
‫‪ 5‬اﻟﺴﻼم! اي ﻏﻨﭽﻪي ﻧﺸﻜﻔﺘﻪي ﮔﻠﺰار ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻧﺪه از ﻏﻢ ﺗﻨﮕﺪل در ﺗﻨﮕﻨﺎي ﻛﺮﺑﻼ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﻛﺮده ﺟﺎ در ﻛﺮﺑﻼ وز ﻓﻴﺾ ﺧﻮد‪،‬‬
‫در دل اﻫﻞ ﻣﺤﺒﺖ ﻛﺮده ﺟﺎي ﻛﺮﺑﻼ!‬
‫اﻟﺴﻼم! اي رﺷﻚ ﺑﺮده زﻧﺪهﻫﺎي ﻫﺮ دﻳﺎر‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 36‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫در ﺟﻮار ﻣﺮﻗﺪت ﺑﺮ ﻣﺮدهﻫﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬

‫ﻳﺎ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮﺑﻼ! ﻛﺮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﺮد ﻃﻮف ﺗﻮ‪،‬‬
‫رﻏﺒﺖ ﺳﻴﺮ ﻓﻀﺎي ﻏﻢ ﻓﺰاي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻳﺎد اﻧﺪوه و ﻏﻤﺖ ﻛﺮدم ﺷﺪ از اﻧﺪوه و ﻏﻢ‪،‬‬
‫از دل ﻣﻦ ﺗﻨﮕﺘﺮ ﺑﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻓﻀﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫‪ 10‬رﻳﺨﺖ ﺧﻮن در ﻛﺮﺑﻼ از ﻣﺮدم ﭼﺸﻢ ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫از ازل اﻳﻦ اﺳﺖ ﮔﻮﻳﺎ ﻣﻘﺘﻀﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ اﻧﺪر ﻛﺮﺑﻼ از دﻳﺪه ﺧﻮن دل ﻧﺮﻳﺨﺖ‪،‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً آﮔﻪ ﻧﺸﺪ از ﻣﺎﺟﺮاي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﭼﺮخ‪ ،‬ﺧﺎك ﻛﺮﺑﻼ را ﺳﺎﺧﺖ از ﺧﻮن ﺗﻮ ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﻛﺮد ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻧﻴﺎز‪ ،‬آن ﮔﻞ ﺑﺮاي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﺟﺎي آن ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﮔﺮ ﺑﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬آﻳﺪ ﺑﻮي ﺧﻮن‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻨﺎي دﻫﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از ﺑﻨﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﺑﺎ ﻳﺎد ﻟﺐﻫﺎي ﺑﻪ ﺧﻮن آﻟﻮدهات‪،‬‬
‫ﺧﻮردنﺧﻮناﺳﺖﻛﺎرم‪ ،‬ﭼﻮن ﮔﻴﺎيﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫‪ 15‬اﺟﺮ ﻣﻦ اﻳﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﮔﺮ ﻣﻴﺮم‪ ،‬ﺷﻮد ﺳﺮ ﻣﻨﺰﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﭘﺎك ﺟﺎﻧﻔﺰاي دﻟﮕﺸﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻛﺮﺑﻼ ﺧﻮان ﻋﻄﺎي ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺮدون دم ﺑﻪ دم‪،‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺻﻼي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﻣﻲآﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﺪر ﺳﻌﻲ و اﺳﺘﻌﺪاد ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮهاي ﻣﻲﮔﻴﺮد از ﺑﺤﺮ ﻋﻄﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺳﺒﺤﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ اﺳﺖ ﻣﺎ را‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫داﻧﻪي ﭼﻨﺪي ز در‪ ‬ﺑﻲ ﺑﻬﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬

‫ﻳﺎ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮﺑﻼ! از ﻣﻦ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻛﻢ ﻣﻜﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺗﻮ ﺷﺎه ﻛﺮﺑﻼﻳﻲ‪ ،‬ﻣﻦ ﮔﺪاي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫‪ 20‬در دﻟﻢ درديﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻴﻼي ﺑﻴﻢ ﻣﻌﺼﻴﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺮﺑﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ از داراﻟﺸّﻔﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫روزﮔﺎري ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺄواي ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ او را ﻣﻴﻞ ﻣﺄواﻳﻲ‪ ،‬وراي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪم ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮ ﻧﮕﺮدد ﺗﺎ اﺑﺪ‪،‬‬
‫روي ﻣﺎ از ﻛﻌﺒﻪي ﺣﺎﺟﺖ رواي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺳﻌﻲ ﻣ‪‬ﺮوه‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﺣﻖ ﻧﺒﺨﺸﺪ اﺟﺮﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻌﻲ ﻣﺎ را در زﻣﻴﻦ ﭘﺮ ﺻﻔﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫‪-2 -‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ اﻫﻞ درد را ﺟﺰ درﮔﻬﺖ داراﻟﺸّﻔﺎ!‬

‫ﺑﻲدوا دردي ﻛﺰ اﻳﻦ درﮔﻪ ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﺪ دوا‪.‬‬
‫ﺑﻮد ﺑﻲدردي ﻣﺮا ﻣﺎﻧﻊ ز ذوق وﺻﻞ او‪،‬‬
‫ﺑﻨﺪهي دردم‪ ،‬ﻛﻪ ﺷﺪ ﺳﻮي ﺗﻮ دردم رﻫﻨﻤﺎ!‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻣﺎ دردﻣﻨﺪي ﻛﺰ ﺗﻮ درﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً واﻗﻒ ﻧﻪاي از دردﻣﻨﺪيﻫﺎي ﻣﺎ‪.‬‬
‫درد ﻣﺎ را ﻣﻲدﻫﺪ درﻣﺎن‪ ،‬ﻟﺐ ﻟﻌﻠﺖ ﻣﮕﺮ‪،‬‬
‫ﻛﺮده در ﺣﻜﻤﺖ ارﺳﻄﻮي زﻣﺎن را اﻗﺘﺪا‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 38‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪ 5‬آنﻛﻪ ﮔﺮ در آﻓﺮﻳﻨﺶ دﺧﻞ ﺳﺎزد ﺣﻜﻤﺘﺶ‪،‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ از ﻟﻘﻮه و ﻓﺎﻟﺞ ﺑﺮي ارض و ﺳﻤﺎ‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﺧﻮد را ﮔﺮ ﻛﻨﺪ در دأب ﺣﻜﻤﺖ اﻣﺘﺤﺎن‪،‬‬
‫وآنﻛﻪ در ﻋﻠﻢ ﻃﺒﺎﺑﺖ ﮔﺮ ﺷﻮد ﻃﺒﻊ آزﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺮد زاﺋﻞ ﺿﻌﻒ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﺎه‪،‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑ‪‬ﺮد ﺻﻔﺮا را ز ﻃﺒﻊ ﻛﻬﺮﺑﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺎوي ﻗﺎﻧﻮن ﻓﻦ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺨﺮج ﺗﻘﻮﻳﻢ ﻃﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻋﻠﻲ راي و ارﺳﻄﻮ ﺳﻴﺮت و ﻟﻘﻤﺎن ﻟﻘﺎ‪.‬‬
‫اي ﺿﻤﻴﺮ اﻧﻮرت آﺋﻴﻨﻪاي از ﻓﻴﺾ ﺣﻖ!‬
‫ذات ﭘﺎﻛﺖ ﻣﻮدع آﺛﺎر ﻗﺪرت را ﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫‪ 10‬در ﻃﺮﻳﻖ ﻋﻠﻢ ﻣﻲﮔﻔﺘﻲ ﺗﻮ را ﻟﻘﻤﺎن اﮔﺮ‪،‬‬
‫ﭼﺎرهاي ﻣﻲﻛﺮد ﻟﻘﻤﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻓﻮت ﻓﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻧﻤﻲآﻳﺪ ز ﻋﻴﺴﺎ ﻛﺎر ﻓﻴﺾ ﺣﻜﻤﺘﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺎرﻋﻴﺴﺎﭼﻴﺴﺖ ﭘﻴﺶﺣﻜﻤﺘﺖ‪،‬ﻏﻴﺮ از دﻋﺎ؟‬
‫ﺿﺒﻂ ﺻﺤﺖ آنﭼﻨﺎن ﻛﺮدي ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺧﺴﺘﻪاي ﺟﺰ ﭼﺸﻢ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺘﺎن دﻟﺮﺑﺎ!‬
‫ﮔﺮ ﻧﻤﻲﺷﺪ ﻇﺎﻟﻢ و ﻣﻲداﺷﺖ اﻧﺪك ﻣﺮدﻣﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ از ﺳﺮﻣﻪدان ﻓﻴﻀﺖ آنﻫﻢ ﺗﻮﺗﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻤﻪاي در اﻋﺘﺪال درد ارﻛﺎن‪ ،‬ﻓﻲاﻟﻤﺜﻞ‪-‬‬
‫ﮔﺮ ﺿﻤﻴﺮ ﺣﻜﻤﺖ‪ ،‬آﺋﻴﻦ ﺗﻮ را ﺑﺎﺷﺪ رﺿﺎ‪،‬‬
‫‪ 15‬ﺣﺪت ﺧﺸﻜﻲ ﺷﻮد از ﺧﺎك و آﺗﺶ ﺑﺮ ﻃﺮف‪،‬‬
‫ﮔﺮدد اﻓﺮاد رﻃﻮﺑﺖ زاﺋﻞ از آب و ﻫﻮا‪.‬‬
‫در ﺳﻠﻮك ار از ﺗﻮ ﮔﻴﺮد ﺧﻀﺮ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ‪،‬‬

‫ﻛﻲ ﻛﺸﺪ ﻣﻨّﺖ ز آب زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﺑﻘﺎ؟‬
‫ﺧﺎك داﻧﺎﻳﺎن ﻳﻮﻧﺎن را ﻓﻠﻚ ﺗﺨﻤﻴﺮ داد‪،‬‬
‫ﻳﺎﻓﺖ زانﮔﻞ ﺑﻨﻴﻪيﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻌﻤﻮرت ﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ از اﻳﺠﺎد ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﻃﺎﻋﺖ اﻳﺰد ﻣﺮاد‪،‬‬
‫ﻃﺎﻋﺖ اﻳﺰد ﺑﻪ ﺷﺮط ﺻﺤﺖ ﻧﻔﺲ و ﻗﻮا‪.‬‬
‫ﺻﺤﺖ ﻧﻔﺲ و ﻗﻮا واﺑﺴﺘﻪي ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻴﺴﺖ ﻏﻤﺨﻮار ﺧﻼﻳﻖ ﺟﺰ ﺗﻮ‪ ،‬از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا؟‬
‫‪ 20‬ﭘﺎدﺷﺎ را دﺧﻞ در ﻛﺎر ﻧﻈﺎم ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻤﺘﺖ را دﺧﻞ در ذات ﺷﺮﻳﻒ ﭘﺎدﺷﺎ‪.‬‬
‫زان ﺳﺒﺐ ﻓﺮضاﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻢ دﻋﺎي دوﻟﺘﺖ‪،‬‬
‫دوﻟﺘﺖ ﺑﺎﻗﻲ‪ ،‬ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ را ﺗﻮ ﻣﻲداري ﺑﻪ ﭘﺎ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺣﻜﻴﻢ رأي ﺗﻮ دارد ﺗﺼﺮف در ﻋﻠﻮم‪،‬‬
‫ﻟﻔﻆ و ﻣﻌﻨﻲ از ﺗﻮﺧﻮاﻫﺪﻳﺎﻓﺖ اﺻﻼح ﺧﻄﺎ‪.‬‬
‫ﺟﺎي آن دارد رود ﺳﺴﺘﻲ ز ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻛﻼم‪،‬‬
‫ﺣﺮف ﻋﻠﺖ را ﻧﻤﺎﻧﺪ در دل ﺗﺼﺮﻳﻒ ﺟﺎ‪.‬‬
‫اﻻﻗﺒﺎل واﻟﺪﻳﻦ ﻧﺎم ﺗﻮ‪،‬‬
‫ُ‬ ‫ﻫﺴﺖ رﻛﻦاﻟﻌ ﱡﺰ و‬
‫ﺑﻬﺘﺮ از ﺗﻮ ﺳﻠﻄﻨﺖ رﻛﻨﻲ ﻧﺪارد ﻣﺠﻤﻼ!‬
‫‪ 25‬ﻫﻴﭻ ﺳﺮّي ﻧﻴﺴﺖ ﭘﻨﻬﺎن از ﺻﻔﺎي ﺑﺎﻃﻨﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻫﺮ درد را ﺗﺸﺨﻴﺺ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﺑﺘﻼ‪،‬‬
‫ﻓﺎرﻏﻨﺪ از ﻛﻠﺒﻪي ﻋﻄﺎر‪ ،‬ﺑﻴﻤﺎران ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻴﻤﺎر را از ﻧﺴﺨﻪات ﺑﻮي ﺷﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 40‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﺮورا! ﻧﺎﮔﻪ ز ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﻮاي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬

‫روزﮔﺎرم ﻛﺮد در دام ﺑﻼﻳﻲ ﻣﺒﺘﻼ‪.‬‬
‫زد ﺑﻪﺟﺎن ﻋﺸﻖ‪،‬آﺗﺸﻢ زاﻧﺴﺎنﻛﻪ ﺷﺪ در ﻋﻨﺼﺮم‪،‬‬
‫ﺧﻠﻂ ﺳﻮداﻳﻲ ﻓﺰون و اﻧﺸﺮاق ﻣﺎﻋﺪا‪.‬‬
‫از ﺑﺨﺎر ﺧﻮن دل ﺳﻮدا ﺑﻪ ﻣﻐﺰ ﻣﺎ رﺳﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻮي ﺳﺮﺳﺎم و ﺻﺪاع و ﺻﺪع ﻣﺎﻟﻴﺨﻮﻟﻴﺎ!‬
‫‪ 30‬ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪ در ﻫﺮ رﮔﻢ از ﺧﻮن ﻓﺎﺳﺪ ﺻﺪ ﮔﺮه‪،‬‬
‫زد ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﺗﻨﻢ ﺻﺪ ﺧﻴﻤﻪ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺮض در ﻧﺒﺾ‪ ،‬ﻛﺲ دﺳﺘﻢ ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻛﻪ از ﻗﺎرورهام ﺷﺪ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺮ ﻣﺎﺟﺮا‪.‬‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﭘﺮﻫﻴﺰم‪ ،‬ﮔﺮوﻫﻲ در ﺑﺪن اﻓﺰود ﺿﻌﻒ‪،‬‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻏﺬاﻳﻢ داد ﺑﻌﻀﻲ اﻣﺘﻼ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻲداﻧﻢ‪ .‬ﻣﺮا اﻣﻜﺎن ﺑﻬﺒﻮدي ﻧﻤﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻃﺒﺎﺑﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻧﺎﻣﻲ‪ ،‬ﭼﻮ ﻋﻠﻢ ﻛﻴﻤﻴﺎ؟‬
‫ﺿﻌﻒ‪ ،‬ﻗﻮت ﻳﺎﻓﺖ؛ ﻗﻮت‪ ،‬ﺿﻌﻒ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻦ‪،‬‬
‫دوري روح از ﺑﺪن ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ‪ ،‬دور از ﺷﻤﺎ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺑﺨﺖ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻧﺎاﻣﻴﺪيﻫﺎ ﻧﻮﻳﺪم از ﺗﻮ داد‪،‬‬
‫ازﻣﺮضﺧﻮﻓﻲﻛﻪﺑﻮد اﻛﻨﻮنﺑﻪﺻﺤﺖﺷﺪ رﺟﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺮﺑﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ از داراﻟﺸّﻔﺎي ﺣﻜﻤﺘﺖ‪،‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮاً درﻣﻦ دﻟﻴﻞ ﺻﺤﺖاﺳﺖ اﻳﻦ اﺷﺘﻬﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭘﺮﻫﻴﺰ‪ ،‬اﮔﺮ ﻓﺮﻣﺎﻳﻲ از آب ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ﺑﻲاﺟﻞ اﻋﻀﺎي ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﺮا از ﻫﻢ ﺟﺪا‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮان‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﻣﮕﺬار ﺗﺎ ﺳﺎزد ﻣﺮض‪،‬‬

‫ﻣﻲﺧﻮرم از زﻫﺮ ﻗﺎﺗﻞ‪ ،‬ﮔﺮ ﻛﻨﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻏﺬا‪.‬‬
‫ﺳﻌﻲ در ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻛﻢ ﻣﻜﻦ‪،‬‬
‫در ﻋﻼج درد او ﺳﻌﻲ از ﺗﻮ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد از ﺧﺪا‪.‬‬
‫‪ 40‬ﺗﺎ ﻣﺰاج دﻫﺮ را ﻫﺴﺖ اﻧﺤﺮاﻓﻲ از ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻨﺎي درد دارد رﺧﻨﻪ زآﺳﻴﺐ دوا‪،‬‬
‫ﺑﺎد ﻣﻤﻜﻦ ﻓﻴﺾ را ﺻﺤﺖ ﺑﻪ ﻓﻴﺾ ﺣﻜﻤﺘﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎد ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻠﻖ را از ﺣﻜﻤﺘﺖ ﻫﺮ ﻣﺪﻋﺎ‪.‬‬
‫‪-3 -‬‬
‫ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻌﻠﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻢ ﻧﺪﻳﺪه ز اﺑﻨﺎي روزﮔﺎر‪ ،‬وﻓﺎ‪،‬‬

‫وﻟﻲ ﻛﺸﻴﺪه ز ﻫﺮ ﻳﻚ‪ ،‬ﻫﺰار ﮔﻮﻧﻪ ﺟﻔﺎ!‬
‫ﻣﻨﻢ ﭼﺸﻴﺪه ﺑﺴﻲ زﻫﺮ ﻏﻢ ز ﺑﻲدردان‪،‬‬
‫ﺑﻪ درد ﻣﺮده و ﻟﺐ ﻧﺎﮔﺸﻮده ﺑﻬﺮ دوا!‬
‫ﻣﻨﻢ ﻛﺸﻴﺪه ﻗﺪم از ﺑﺴﺎط آزادي‪،‬‬
‫اﺳﻴﺮ دام ﻏﻢ و ﻣﺒﺘﻼي ﺑﻨﺪ و ﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻧﺒﻮد روز ﻏﻤﻢ ﻫﻤﺪﻣﻲ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﺎﻟﻪ‪،‬‬
‫ز ﺿﻌﻒ ﻗﺎﻟﺒﻢ‪ ،‬آن ﻧﻴﺰ ﮔﺸﺖ ﻧﺎﭘﻴﺪا‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻧﺒﻮد ﻫﻤﻨﻔﺴﻢ ﻏﻴﺮ ﻧﺎﻟﻪاي‪ ،‬ﭼﻮن ﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻗﺪم ﺷﻜﺴﺖ وز آنﻫﻢ ﻣﺮا ﻓﻜﻨﺪ ﺟﺪا!‬
‫ﻧﻪ ﻣﻮﻧﺴﻲ‪ ،‬ﻧﻪ اﻧﻴﺴﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺸﻔﻘﻲ‪ ،‬ﻧﻪ ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 42‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﭘﻴﺶ او ﻧﻔﺴﻲ درد دل رﺳﺪ ﻣﺎرا‪.‬‬

‫ﻧﻜﺮده ﺟﺰ ﺑﺪن ﺧﺎﻛﻲ ﻣﺮا آﻣﺎج‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺗﻴﺮ ﺑﻼ ﮔﺮ ﻓﻜﻨﺪه دﺳﺖ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻧﺒﺴﺘﻪ ﻓﻠﻚ‪ ،‬راه ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺮاد ﺑﺮآﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﺪ ﻫﺰار دﻋﺎ‪.‬‬
‫ﻃﺒﻴﺐ ﻣﻦ ﺷﺪه ادﺑﺎر‪ ،‬در ﻋﻼج وﻟﻲ‪،‬‬
‫درون ﺣﻘﻪي اﻗﺒﺎل‪ ،‬ﻣﺎﻧﺪه ﺷﻬﺪ ﺷﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻣﻴﺎن اﺷﻚ‪ ،‬ﻣﺮا ﺿﻌﻒ ﻛﺮده ﻗﺼﺪ ﻫﻼك‪،‬‬
‫ﺑﻼ و ﻏﻢ ﺷﺪه ﻣﺎﻧﻊ ﻛﻪ ﺑﺎش ﻫﻤﺪم ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎﺑﻊ اﻛﺜﺮ‪ ،‬اﻗﻞ اﻋﺪاﻳﻢ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻦ ز ﻛﺠﺎ و دم از اﻣﻴﺪ ﺑﻘﺎ!‬
‫ﺷﻜﻮﻓﻪﻫﺎي اﻣﻴﺪم ﻧﺪاده ﻣﻴﻮهي ﻛﺎم‪،‬‬
‫ز داغﻫﺎي دﻟﻢ ﺣﺎﺟﺘﻲ ﻧﮕﺸﺘﻪ روا‪.‬‬
‫دل ﻓﺴﺮدهي ﻣﻦ ﺳﻮﺧﺘﻪ در آﺗﺶ ﻓﻘﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺮاد دل زده ﺑﺮ ﻣﻦ ﻫﺰار اﺳﺘﻐﻨﺎ‪.‬‬
‫ز ﮔﺮﻳﻪ ﺳﻴﻢ ﺳﺮﺷﻜﻢ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻨﻢ؟‬
‫دﮔﺮﭼﻪ ﺻﺮف ﻛﻨﻢ ﺑﺮ ﺑﺘﺎن ﻣﺎه ﻟﻘﺎ؟‬
‫‪ 15‬ز ﻫﺮ ﺑﻼ ﺑﺘﺮ اﺳﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﺳﻴﻤﺒﺮان‪،‬‬
‫ﺑﻼي ﻧﻴﺴﺘﻲ از اﻧﻔﻌﺎل ﻛﺸﺖ ﻣﺮا!‬
‫ﻧﻪ اﺧﺘﻴﺎر اﻗﺎﻣﺖ‪ ،‬ﻧﻪ اﻗﺘﺪار ﺳﻔﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺗﺠﺮّد‪ ،‬ﻧﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﻏﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺒﻲ دراﻳﻦ ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻲﻛﺮدم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻪ از ﻃﺮﻓﻲ ﻫﺎﺗﻔﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻧﺪا‪-‬‬

‫ﻛﻪ‪»:‬اي ﺳﺘﻢ زده! در ﺑﻲﻛﺴﻲ ﻣﺸﻮ ﻧﻮﻣﻴﺪ!‬
‫ﺑﻪ ﺷﻜﺮ ﻛﻮش ﻛﻪ آﻣﺪ ﻣﺮﺑﻲ ﻓﻘﺮا‪.‬‬
‫رﺳﻴﺪ آنﻛﻪ ﺗﻮ را ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ز ﺧﺎك‪.‬‬
‫رﺳﻴﺪ آنﻛﻪ از او دﻳﺪهاي ﻫﺰار ﻋﻄﺎ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﮔﻞ ﺣﺪﻳﻘﻪي دوﻟﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺎر ﮔﻠﺸﻦ ﺑﺨﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎل ﺑﺎغ ادب‪ ،‬ﻏﻨﭽﻪي رﻳﺎض ﺣﻴﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ اﻟﻮﻧﺪ ﺑﻴﮓ روﺷﻦ دل‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﻃﺮﻳﻖ ادب ﻣﺮﺷﺪ اﺳﺖ ]و[ راﻫﻨﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎي دوﻟﺖ او را ﻣﺨﻠّﺪ اﺳﺖ اﺳﺎس‪.‬‬
‫ﻋﻠﻮ‪ ‬رﻓﻌﺖ او را ﻣﺸﻴﺪ اﺳﺖ ﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺟﻮد ﻋﺰﻳﺰ‪ ،‬ﻳﻮﺳﻒ ﻣﺼﺮ‪.‬‬
‫ﻋﻼوهي ﺷﺮف از اﻣﻬﺎت و از آﺑﺎ‪.‬‬
‫ﺧﻼف ﻏﻴﺮ‪ ،‬ﺷﻜﻮه ﺳﻌﺎدﺗﺶ را ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ دﻟﻴﻞ ره ﻗﺮب ﻳﺜﺮب و ﺑﻄﺤﺎ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻧﻪ ﻋﺎرﺿﻲ اﺳﺖ در او ارﺗﻜﺎب راه ﺻﻮاب‪،‬‬
‫ﻣﻘﺮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻜﺮده اﺻﻞ ﺧﻄﺎ«‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻈﺮ آﻓﺘﺎب اوج ﻫﻨﺮ!‬
‫ﻛﻪ ﻣﮋدهي ﺷﺮف ﻗﺮب ﺗﻮﺳﺖ ذوقﻓﺰا‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ ﻛﻪ ﺑﺎر دﮔﺮ ز ﻧﻮر رﺧﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺖ دﻳﺪهي ارﺑﺎب اﺷﺘﻴﺎق‪ ،‬ﺿﻴﺎ‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ ﻛﻪ ﺑﺎر دﮔﺮ ز ﻧﺨﻞ ﻗﺪت‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 44‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﺘﺎد ﺳﺎﻳﻪ ﺑﺮ اﻓﺘﺎدﮔﺎن ﻓﻘﺮ و ﻓﻨﺎ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺣﻖ آنﻛﻪ ﻣﺮا ﻛﺮدهاﺳﺖ ﻣﻨﺸﺄ ﺻﺪق‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﻖ آنﻛﻪ ﺗﻮ را ﻛﺮدهاﺳﺖ ﻣﺤﺾ ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫‪ 30‬ﺑﻪ ﺣﻖ آنﻛﻪ ﻣﺮا ﻛﺮدهاﺳﺖ زار و ﻓﻘﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﻖ آنﻛﻪ ﺗﻮ را ﻛﺮده اﺳﺖ ﻋﺰّ و ﻋﻼ‪،‬‬
‫ﻛﺰ آن زﻣﺎن ﻛﻪ ز ﭼﺸﻤﻢ ﻧﻬﻔﺘﻪاي ﭼﻮ ﭘﺮي‪،‬‬
‫ﻧﺪﻳﺪهام ز ﻛﺴﻲ روي ﻣﺮدﻣﻲ اﺑﺪا‪.‬‬
‫ز رﻓﺘﻦ ﺗﻮ ﻣﺮا رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻋﻘﻞ ز ﺳﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﻛﻪ آﻣﺪهاي‪ ،‬ﺑﺎز آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎ‪.‬‬
‫اﻧﻴﺲ و ﻣﻮﻧﺲ ﻣﻦ در ﻣﻘﺎم ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ذﻛﺮ ﺗﻮ ﺑﻮد اﺳﺖ در ﺻﺒﺎح و ﻣﺴﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﻮدهاي ﻫﻤﻪ دم در دﻟﻢ ﻛﻪ در ﻫﻤﻪ وﻗﺖ‪،‬‬
‫ﺗﻮ راﺳﺖ راه ﺗﻘﺮب ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي ﺧﺪا‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﺪل ﺟﺪا ز ﺧﺎك درت‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه ﺑﻮد از ﺗﻤﺎﻣﻲ دﻧﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻮ آﻣﺪي‪ ،‬ز دﻟﺶ رﻓﺖ ﻏﺼﻪي ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ﺷﺎﻫﺪ ﻏﻢ ﭼﻬﺮه در ﻧﻘﺎب ﺧﻔﺎ‪.‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺮ ﻧﻜﺸﺪ ﺑﺮ ﻓﻠﻚ ﻛﻪ از ﭘﻴﺸﺶ‪،‬‬
‫ﻓﺘﺎد ﺑﺎر اﻟﻢ‪ ،‬راﺳﺖ ﮔﺸﺖ ﻗﺪ‪ ‬دوﺗﺎ‪.‬‬
‫ﺧﺰان ﮔﻠﺸﻦ ﺑﺨﺸﺶ ﮔﺮﻓﺖ رﻧﮓ ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ز ﮔﻞ ﻣﮋدهاي رﺳﺎﻧﺪ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺪار داﻳﺮهي دور آﺳﻤﺎن ﺑﺮ ﭘﺎ‪،‬‬

‫‪ 40‬ﺳﺮاي ﺟﺎه ﺗﻮ ﻣﻌﻤﻮر ﮔﺮدد و ﮔﺮدد‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﺑﻪ ﻛﺎم ﺗﻮ در ﻛﺎرﻫﺎي ﻫﺮ دو ﺳﺮا‪.‬‬
‫‪-4 -‬‬
‫ﻣﻔﻌﻮل ﻓﺎﻋﻼت ﻣﻔﺎﻋﻴﻞ ﻓﺎﻋﻠﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ درد ﭘﺮور دﻧﻴﺎي ﺑﻲ وﻓﺎ‪،‬‬

‫ﺑﺎ درد ﻛﺮده ﺧﻮ‪ ،‬ﺷﺪه ﻣﺴﺘﻐﻨﻲ از دوا‪.‬‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻜﺮده درد دل اﻇﻬﺎر ﻣﺎ ﻃﻠﺐ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ دﻳﺪه ﺧﻂ زده ﺑﺮ ﻧﺴﺨﻪي ﺷﻔﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻖ وﻓﺎ ﻧﺪﻳﺪه ز اﺑﻨﺎي روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻮد در آرزوي وﻓﺎ ﻛﺮده ﺻﺪ ﺟﻔﺎ‪.‬‬
‫وﺣﺸﺖ ﮔﺰﻳﺪه از ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻪ ﺟﺎي ﻏﻴﺮ!‬
‫ﺑﺎ ﺧﻮﻳﺶ ﻫﻢ ﻧﮕﺸﺘﻪ در اﻳﻦ وﺣﺸﺖ آﺷﻨﺎ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻓﺮﻗﻪاي ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺪار ﭼﺮخ‪،‬‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﻔﺮﻗﻪاي در ﻣﻴﺎن ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﺳﻴﻞ دﻣﺎدم از ﻣﮋه ﻫﺮ ﺳﻮ ﮔﺸﻮده ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪ زﺑﺎن ﭼﻮ ﺷﻤﻊ‪ ،‬در اﻓﺸﺎي ﻣﺎﺟﺮا‪.‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ آن ﮔﺮوه ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻛﻪ ﭼﻮن ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﺻﻮرت ﻧﺒﺴﺘﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺟﺎ‪.‬‬
‫از ﮔﺮدﺑﺎد ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺮ ﺑﺎد داده ﺑﺎز‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 46‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﻛﺮده ﺑﻪ ﻫﺮ اﻣﻞ ﺧﺎﻧﻪاي ﺑﻨﺎ‪.‬‬

‫ﺟﺴﺘﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻬﺮ ز دور ﻓﻠﻚ وﻟﻲ‪،‬‬
‫زان آﻳﻨﻪ ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻪ ﺟﺰ ﻋﻜﺲ ﻣﺪﻋﺎ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﭘﺮﮔﺎر ﺳﺎن دوﻳﺪه در اﻳﻦ داﻳﺮه ﺑﺴﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﻋﻠﻮ‪ ‬ﻣﻨﺰﻟﺖ از ﺳﺮ ﻧﻤﻮده ﭘﺎ‪.‬‬
‫ﻟﻴﻜﻦ در اﻧﺘﻬﺎي ﺗﺮدد ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ‪،‬‬
‫ﻏﻴﺮ از ﻫﻤﺎن ﻣﻘﺎم ﻛﻪ ﺑﻮده در اﺑﺘﺪا‪.‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﻗﻄﺮهي ﺑﺎران ز ﺟﺮم ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﻋﻤﺮي ﺑﺮﻳﺪه ﻣﻴﻞ‪ ،‬ﺷﺪه ﭘﻴﺮو ﻫﻮا‪.‬‬
‫اول ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻠﻮي ﻧﻬﺎده روي‪.‬‬
‫آﺧﺮ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ ﺳﻔﻠﻲ ﺧﻮد ﻛﺮده اﻗﺘﺪا‪.‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﻋﻜﺲ ﺑﺮ آﺋﻴﻨﻪي وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ ز ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﺴﺎن ﻏﻠﻂ ﻧﻤﺎ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﻪ آﮔﻪ از ﻓﺴﺎد‪ ،‬ﻧﻪ واﻗﻒ ز ﺣﺎل ﻛَﻮ‪‬ن‪،‬‬
‫ﻧﻪ در ﻏﻢ ﻓﻨﺎ‪ ،‬ﻧﻪ در اﻧﺪﻳﺸﻪي ﺑﻘﺎ‪.‬‬
‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻘﺎﺳﺖ وﻟﻴﻜﻦ ﻛﻤﺎل ذات‪،‬‬
‫ﻛﻲ ذات ﻣﺎ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ رﺗﺒﻪ اﻗﺘﻀﺎ؟‬
‫در ﻣﻤﻜﻨﺎت‪ ،‬ﺷﺮط ﻓﻨﺎ ﺟﺰ وﺟﻮد ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺎ را وﺟﻮد ﻛﻮ ﻛﻪ ﺑﻮد ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻨﺎ؟‬
‫ﻣﻦ آن ﻧﻲامﻛﻪ ﻣﻲرﺳﺪ از ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻮش ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫در ﻫﺮ ﻧﻔﺲ‪ ،‬ﻫﺰار ﺻﺪاي ﻓﺮح ﻓﺰا‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﭼﻨﺎن ﻧﻲام ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺳﻢ ﻣﺬاق درد‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺮا ﻫﻢ آرزوي ذوق آن ﺻﺪا‪.‬‬

‫‪ 20‬از روي ﻛﻔﺮ‪ ،‬ﺻﻮرت ﺑﻲﻣﻌﻨﻴﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ زﻳﻮر ﺑﺘﺨﺎﻧﻪي رﻳﺎ‪.‬‬
‫ﺧﻠﻘﻲ ﺑﻪ ﻃﻌﻨﻪي ﻣﻦ و ﻣﻦ ﺑﻲﺧﺒﺮ ز ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺣﻴﺮت ﮔﺮﻓﺘﻪ راه دﻟﻢ را ره ادا‪.‬‬
‫ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻃﻌﻦ ﺧﻠﻖ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻛﺎر ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺎ آن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﺑﺮ رﺧﺖ اﻋﺘﺒﺎر ﺧﻮد آﺗﺶ زدم‪ ،‬ﻫﻨﻮز‪،‬‬
‫از دﺳﺖ ﻗﻴﺪ‪ ‬ﭼﺮخ ﻧﺸﺪ داﻣﻨﻢ رﻫﺎ‪.‬‬
‫ﭼﻮن رﺷﺘﻪي ]اﻣﻮر[ ﻓﺘﺎده اﺳﺖ ﺻﺪ ﮔﺮه‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﻛﺎرم از ﺳﭙﻬﺮ و ﻧﺪارم ﮔﺮه ﮔﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻟﻴﻜﻦ اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻓﺮوغ ﺻﺒﺢ‪،‬‬
‫ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﮔﺮه‪ ،‬اﺛﺮ ﻣﻬﺮ ﻣﺮﺗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ از او ﻧﺰﻧﺪ دم‪ ،‬ﻧﻤﻲﺷﻮد‪-‬‬
‫آﺳﺎن ﮔﺸﻮدن ﮔﺮه ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻲارادت او ﻣﺸﻜﻞ او ﻛﺸﺪ‪،‬‬
‫از ﭼﻬﺮهي ﺻﺒﺎح ﻓﻠﻚ ﭘﺮدهي ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﮔﻠﺒﻦ ﻛﺮم او ﺑﻪ اﻫﻞ ﻓﻘﺮ‪،‬‬
‫در ﻫﺮ ﻧﻔﺲ رﺳﺎﻧﺪه ز ﻫﺮ ﺑﺮگ ﺻﺪ ﻧﻮا‪.‬‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪه ﺳﻨﮓ را ﻧﻈﺮش ﻗﻴﻤﺖ ﮔﻬﺮ‪.‬‬
‫ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻓﻘﺮ را ﻛﺮﻣﺶ ﻛﺴﻮت ﻏﻨﺎ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺷﺎﻫﻨﺸﻪ ﺳﺮﻳﺮ وﻻﻳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﺣﻖ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 48‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﻠﻄﺎن دﻳﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺒﻴﻦ‪ ،‬ﺷﺎه اوﻟﻴﺎ‪.‬‬

‫اﺻﻞ ﺗﻤﻴﺰ ﺷﺮع ﻧﺒﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻔﺮ‪،‬‬
‫وﺟﻪ ﺗﻔﻮق ﻧﺒﻲ ﻣﺎ ﺑﺮ اﻧﺒﻴﺎ‪.‬‬
‫از ذات ﭘﺎك او ﺻﺪف ﻛﻌﺒﻪ ﭘﺮ ﮔﻬﺮ‪.‬‬
‫وز ﻓﻴﺾ ﺧﺎك او ﺷﺮف ارض ﺑﺮ ﺳﻤﺎ‪.‬‬
‫از ﻧﺴﺨﻪي ﻛﺮاﻣﺖ ﻋﺎﻣﺶ ﺳﻴﺎﻫﻪايﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺮح ﺷﺐ ﻣﺒﺎرك ﻣﻌﺮاج ﻣﺼﻄﻔﺎ‪.‬‬
‫وز ﻻﻟﻪزار ﺣﺮﻣﺖ آﺑﺶ ﺣﺪﻳﻘﻪاي‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﺑﻪ ﺧﻮن ﺳﺮﺷﺘﻪي ﺻﺤﺮاي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫‪ 35‬رﻳﮓ ﻧﺠﻒ ز ﭘﺮﺗﻮ ﻣﻴﻞ ﻣﺰار او‪،‬‬
‫در ﭼﺸﻢ ﻣﺮدم اﺳﺖ ﻣﻜﺮّم ﭼﻮ ﺗﻮﺗﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﻫﻞ دوﻟﺘﻲ اﮔﺮ از آﺳﻤﺎن ﻓﻴﺾ‪،‬‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻣﻬﺮ او ﻓﻜﻨﺪ ذرهاي ﺿﻴﺎ‪،‬‬
‫ﺣﺎﻳﻞ ﺑﺮ آن ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺑﻲدوﻟﺘﻲ ﺑﻮد‪،‬‬
‫آن ﺣﺎﻳﻞ ار ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﻪي ﻫﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺎﺟﺘﮕﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻌﺒﻪي درﮔﺎه او ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫آﻧﺠﺎ ﺑﺮاي ﺣﺎﺟﺖ او ﺣﺎﺟﺖ دﻋﺎ‪.‬‬
‫اي درﮔﻪ ﺗﻮ ﻛﻌﺒﻪي ﺣﺎﺟﺖ رواي ﺧﻠﻖ!‬
‫وي ﮔﺸﺘﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﻫﻤﻪ از درﮔﻬﺖ روا!‬
‫‪ 40‬ﻫﺮ ﺣﻜﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻮده ﻧﻬﺎن در ﺣﺠﺎب ﻏﻴﺐ‪،‬‬
‫راﻳﺖ ﻛﺸﻴﺪه از رخ آن ﭘﺮدهي ﺧﻔﺎ‪.‬‬
‫راﻳﻲ اﮔﺮ ﺑﺮاي وﻗﻮع ﻗﻀﻴﻪاي‪،‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺰار ﺳﺎل ﮔﺮه در دل ﻗﻀﺎ‪.‬‬

‫ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺒﻮد اﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺪ وﻗﻮع ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺎ راي اﻧﻮر ﺗﻮ ﻧﺪارد ﺑﺪان رﺿﺎ‪.‬‬
‫آدم ﻛﺰ آﻓﺮﻳﻨﺶ او ﻣﺪﻋﺎ ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫ﺟﺰ اﺗّﺒﺎع اﻣﺮ ﺣﻖ و ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪا‪.‬‬
‫در اﺑﺘﺪاي ﺣﺎل اﻣﺎﻣﻲ ﭼﻮ ﺗﻮ ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻟﻲ ﻧﺒﻮد ﻃﺎﻋﺘﺶ از ﺷﺒﻬﻪي ﺧﻄﺎ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺣﺎﻻ ﺑﻪ اﻗﺘﺪاي ﺗﻮ ﻋﻤﺮياﺳﺖ در ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫ﻃﺎﻋﺎت ﻓﻮت ﻛﺮدهي ﺧﻮد ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻴﻎ ﺗﻮ ﺻﻴﻘﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ داده ﻫﺮ آﻳﻨﻪ‪،‬‬
‫از زﻧﮓ ﺷﺮك‪،‬آﻳﻨﻪي ﺷﺮع را ﺟﻼ‪.‬‬
‫از دﻳﻦ ﻋﺒﺎدﺗﻲاﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺗﻮ اﺗّﺒﺎع‪.‬‬
‫وز ﻛﻔﺮ ﺷﺒﻬﻪاي اﺳﺖ ز ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ اﺑﺎ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ دﻧﻴﺎ و ﻋﻘﺒﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ارادﺗﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻮد ﮔﺪا‪.‬‬
‫از ﺑﻲﻧﻴﺎزﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ را ﻫﺴﺖ در دو ﻛَﻮن‪،‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺗﻮ ﭘﺎدﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 50‬در ﻟﺸﻜﺮي ﻛﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﭼﺮاﻏﻲاﺳﺖ ﭘﻴﺶ رو‪،‬‬
‫ﻧﺼﺮت ﭼﻮ ﺳﺎﻳﻪ ﻣﻲرﺳﺪ اﻟﺒﺘّﻪ از ﻗﻔﺎ‪.‬‬
‫در زﻳﺮ ﻫﺮ ﻟﻮا ﻛﻪ ﺑﻮد ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﻮر ﭘﺎك‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﻬﺮ و ﻣﺎه ﻣﻲﻓﻜﻨﺪ ﺳﺎﻳﻪي ﻟﻮا‪.‬‬
‫ﺧﻮف از ﭼﻪ دارد آنﻛﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﺖ دﻟﺶ دﻫﺪ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 50‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺣﺒﻞاﻟﻤﺘﻴﻦ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ ﺳﺮ رﺷﺘﻪي رﺟﺎ‪.‬‬

‫ﻳﺎ ﻣﺮﺗﻀﺎ وراي ﺗﻮ ﻣﺎ را ﻣﻼذ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﻮﻳﻲ ﻣﻠﺠﺎء ورا‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ اﻋﺘﻤﺎد‪،‬‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺑﺮﻳﻢ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ اﻟﺘﺠﺎ‪.‬‬
‫‪ 55‬ورزﻳﺪهاﻳﻢ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ ‪ . . . . . . . .‬ﻣﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫روزي ﻛﻪ ﺣﻖ ﺑﻪ ﺣﺴﻦﻋﻤﻞﻣﻲدﻫﺪ ﺟﺰا‪.‬‬
‫دارﻳﻢ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻋﻤﻞ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺻﺪ اﻣﻴﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺳﻨﮓ آﺳﺘﺎن ﺗﻮ ﻣﺎراﺳﺖ ﻣﺘﻜﺎ‪.‬‬
‫رﺧﺴﺎر ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳ‪‬ﺪ‪‬هي زرﻳﻦ درﮔﻬﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺎﻫﻲاﺳﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻛﻬﺮﺑﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﺎك درﮔﻪ ﺗﻮ ﻧﻬﺎدﻳﻢ روي زرد‪.‬‬
‫آن ﺧﺎك را ز ﻗﺪر ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ در ﻃﻼ‪.‬‬
‫ﻛﺮدﻳﻢ ﮔﺮﭼﻪ ﺻﺮف ﺟﻮاﻧﻲ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻮش ﻧﻴﺴﺖ ﮔﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺪﻳﻦ ﺧﺪﻣﺖ اﻛﺘﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ 60‬ﭘﻴﺮاﻧﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ درﮔﻬﺖ آن ﺑﻪ ﻛﻪ اﻓﻜﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗﺪ ﺧﻢ‪ ،‬اﺳﺘﺨﻮان ﺷﻜﺴﺘﻪ ﭼﻮ ﺑﻮرﻳﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﻴﺖ دوام اﻗﺎﻣﺖ ﺑﺮ آورﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻃﺎق دﮔﺮ ﺑﻪ درﮔﻬﺖ از ﻗﺎﻣﺖ دوﺗﺎ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﺮﺗﻀﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﭽﺎره ﺑﻲﻛﺲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻮده ز اﻗﺮان و اﻗﺮﺑﺎ‪،‬‬
‫آن راﺳﺖ رو ﻣﻴﺎﻧﻪي ﺟﻤﻌﻲاﺳﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮد ﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﻂ اﺳﺘﻮا‪.‬‬

‫وﻗﺖاﺳﺖ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ اﺣﻮال او ﻛﻨﻲ‪،‬‬
‫وان دردﻣﻨﺪ را ﺑﺮﻫﺎﻧﻲ از اﻳﻦ ﺑﻼ‪.‬‬
‫‪ 65‬او ﻃﻮﻃﻲاﺳﺖ در ﺻﻔﺖ ﺗﻮ ﺷﻜﺮ ﺷﻜﻦ‪،‬‬
‫او از ﻛﺠﺎ و ﺻﺤﺒﺖ زاغ و زﻏﻦ ﻛﺠﺎ؟‬
‫او ﺑﻠﺒﻞاﺳﺖ از ﭼﻤﻦ ﻗﺪس ﺑﺎغ اﻧﺲ‪،‬‬
‫او از ﻛﺠﺎ و ﻗﻴﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻴﺮه ﺗﺮك را؟‬
‫ﻓﺮﻋﻮن ﭼﻨﺪ رﺷﺘﻪي ﻣﻜﺮ از ﻛﻤﺎل ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻛﻲ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ او ﺑﻨﻤﺎﻳﻨﺪ اژدﻫﺎ؟‬
‫وﻗﺖ اﺳﺖ ز آﺳﺘﻴﻦ‪ ،‬ﻳﺪ ﺑﻴﻀﺎ ﺑﺮون ﻛﻨﻲ‪،‬‬
‫ﺑﺎز اﻓﻜﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻛﻪي ﺳﺎﺣﺮان ﻋﺼﺎ!‬
‫ﻣﻴﻠﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ اﻋﺠﺎز ﻣﻮﺳﻮي‪،‬‬
‫ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ ﻣﻲﭘﺮﺳﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﻗﻮم ﺑﻲﺣﻴﺎ‪.‬‬
‫‪ 70‬وﻗﺖ اﺳﺖ دل ﺑﻪ ﺗﻔﺮﻗﻪي ﻛﺎﻓﺮان ﻧﻬﻲ‪.‬‬
‫ﺗﻴﻎ دو ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪه ﻛﻨﻲ ﻧﻴﺖ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻋﺎدﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﻮ را ﺑﺮ ﻃﺮﻳﻖ دﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺣﻖ را ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﺳﻌﻲ‪ ،‬ز ﺑﺎﻃﻞ ﻛﻨﻲ ﺟﺪا‪.‬‬
‫ﺗﺎ در رﻳﺎض ﺣﺴﻦ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﺑﻪ ﻛﺎم دل‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ زﺑﺎن ﻃﻮﻃﻲ ﻃﺒﻌﻢ ﺳﺨﻦ ﺳﺮا‪،‬‬
‫روزي ﻣﺒﺎد اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻌﻲ‪،‬‬
‫از ﻣﻦ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ آل ﻋﻠﻲ ﺳﺮ زﻧﺪ ﺛﻨﺎ!‬
‫در ﻋﻤﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﻏﻴﺮ ﺛﻨﺎي ﻋﻠﻲ و آل‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 52‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫از ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﺮدهاﻳﻢ ﺑﻴﺎن‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ رﺑّﻨﺎ!‬
‫‪-5 -‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻞ را ﺻﺒﺎ ز ﭼﻬﺮه ﻧﻘﺎب‪،‬‬

‫ﻧﻘﺎب روي زﻣﻴﻦ ﮔﺸﺖ ﺳﺒﺰهي ﺳﻴﺮاب‪.‬‬
‫ﻣﺨﺪ‪‬رات ﺳﺮاﭘﺮدهي ﺑﻄﻮن ﻏﺼﻮن‪،‬‬
‫زدﻧﺪ آﺗﺶ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﻪ ﭘﺮدهﻫﺎي ﺣﺠﺎب‪.‬‬
‫ز ﺧﺎر‪ ،‬ﮔﻞ ﻧﻜﺸﺪ ﻣﻨﺖ از ﭘﻲ ﺗﻤﻜﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﻗﺒﻮل ﻧﻈﺎرهي اﺣﺒﺎب‪.‬‬
‫ﺑﺲاﺳﺖ ﺧﻴﻤﻪي ﮔﻞ را ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ از ﻫﺮ ﺳﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻤﻨﺪ ﻣﺪ‪ ‬ﺷﻌﺎع ﺑﺼﺮ ﺷﺪهاﺳﺖ ﻃﻨﺎب‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺳﺆال ﺣﺎل ﺑﻨﻔﺸﻪ ز ﺑﺎﻏﺒﺎن ﻛﺮدم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪ ﺧﻢ ﺷﺪه ﭘﻴﺮ ﺷﻜﺴﺘﻪ داد ﺟﻮاب‪-‬‬
‫ﻛﻪ‪ :‬ﺳﺎﻛﻨﺎن درون ﺳﺮاﭼﻪي دل ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﻓﻜﻨﺪهاﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺬب ﺑﺮوﻧﻴﺎن ﻗﻼب‪.‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﻛﻪ ﺑﻲﺟﻬﺖ اﻓﻜﻨﺪهاﺳﺖ ﻫﺮ ﺟﺎﻧﺐ‪،‬‬
‫ﺷﻜﺎفﻫﺎ ﺑﻪ دل دﺷﺖ دﺷﻨﻪي ﺳﻴﻼب‪.‬‬
‫ﺻﻼي روي زﻣﻴﻦ ﻣﻲدﻫﺪ ﺑﻪ اﻫﻞ زﻣﺎن‪،‬‬
‫زﻣﺎن ‪ -‬زﻣﺎن اﺛﺮ اﻓﺘﺘﺎح اﻳﻦ اﺑﻮاب‪.‬‬
‫درﻳﺪ ﺑﺮ ﺑﺪن ﺳﺒﺰه ﺳﻴﻞ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻪي ﺑﺮف‪،‬‬
‫رﺑﻮد ﺻﻮت ﻋﻨﺎدل زﭼﺸﻢ ﻧﺮﮔﺲ ﺧﻮاب‪.‬‬

‫‪ 10‬ﭘﻲ ﺗﻮﻟﺪ اﻃﻬﺎر‪ ،‬ﮔﻮﻧﻪ ‪ -‬ﮔﻮﻧﻪ ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻋﺮوق ﻧﺎﻣﻴﻪ رﻧﮓ ﻣﺠﺎري اﺻﻼب‪.‬‬
‫ﭘﻲ ﺗﻌﻠﻢ اﻃﻔﺎل‪ ،‬ﻗﻤﺮي و ﺑﻠﺒﻞ‪،‬‬
‫ﮔﺸﻮد دور ز اوراق ﮔﻞ ﻫﺰار ﻛﺘﺎب‪.‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ز ﻟﻄﻒ ﺑﻬﺎر و ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎد‪،‬‬
‫ﻓﺘﺎده ﺳﺒﺰهيﺗﺮ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺮ آب ﺣﺒﺎب‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﺳﻴﻠﻲ ﺳﻴﻠﻲاﺳﺖ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺷﺪهاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺒﻮد روي زﻣﻴﻦ ﭘﺮ ز آﺑﻠﻪ ﻛﻒ آب‪.‬‬
‫ﻟﻄﺎﻓﺘﻲاﺳﺖ ﻫﻮا را ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﮔﺬرد‪،‬‬
‫رﻃﻮﺑﺘﺶ ﮔﻞ و ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ آورد ز ﺳﺮاب‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﻤﻮد ﻗﻄﺮهي ﺷﺒﻨﻢ ﺑﻪ ﺑﺮگ ﻧﺮﮔﺲ ﺗﺮ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺑﻴﻤﺎر رﺷﺤﻪي ﺟﻼب‪.‬‬
‫ﻃﺮاوﺗﻲاﺳﺖ زﻣﻴﻦ را اﮔﺮ ﭼﻪ ﺧﻴﺰد ﮔﺮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ذرهﻫﺎش ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻗﻄﺮهﻫﺎي ﮔﻼب‪.‬‬
‫رﻃﻮﺑﺘﻲ ز ﻫﻮا ﺷﺐ ﻣﮕﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ روز‪،‬‬
‫ﺑﺮآﻓﺘﺎب ﻓﻜﻨﺪهاﺳﺖ رﺧﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺳﺤﺎب‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻔﻠﺴﺎن ﭼﻤﻦ ﺗﺎ دﻫﺪ ﺑﻪ رﺳﻢ زﻛﺎت‪،‬‬
‫ﭘﺮ اﺳﺖ داﻣﻦ ﮔﻞ از ﻗﺮاﺿﻪي زرﻧﺎب‪.‬‬
‫زر ذﺧﻴﺮهي ﮔﻠﺒﻦ ﺑﻪ ﺷﺮط اﺳﺘﻨﻤﺎ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪاﺳﺖ از ﻣﺪار ﺣﻮل ﻧﺼﺎب‪.‬‬
‫‪ 20‬ﮔﺮﻓﺖ ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻦ روﻧﻖ از ﻧﺴﻴﻢ ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 54‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﺳﺮور ﺑﻠﻨﺪ ﺟﻨﺎب‪.‬‬

‫زﻫﻲ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺧﺼﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﻌﻴﻦ او‪،‬‬
‫ﻧﻴﺎﻓﺘﻪاﺳﺖ ﺗﺴﻠﻂ‪ ،‬ﺗﺼﺮف اﻟﻘﺎب‪.‬‬
‫ز ﺑﺎم ﻋﺮش ﻛﻪ ﺑﺎران ﻓﻴﺾ راﺳﺖ ﻏﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺴﻠﻂاﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻠﺰار ﻋﻠﻢ او ﻣﻴﺰاب‪.‬‬
‫ز ﭼﺘﺮ ﻋﻠﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻢاﺳﺖ ﺳﺎﻳﻪ ﻓﻜﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻴﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ اوﺗﺎد ﺣﻠﻢ او اﻃﻨﺎب‪.‬‬
‫ﻣﻪ ﺳﭙﻬﺮ ﻓﻀﻴﻠﺖ‪ ،‬ﻓﻀﻴﻞ درﻳﺎ دل‪،‬‬
‫ﻛﻪ روﺷﻦاﺳﺖ ﺑﻪ اودﻳﺪهي اوﻟﻮاﻻﻟﺒﺎب‪،‬‬
‫‪ 25‬ﻣﻬﻲاﺳﺖ دﻳﺪه ﺗﻤﺎﻣﻲ در اﺑﺘﺪاي ﻃﻠﻮع‪،‬‬
‫ﮔﻞ ﺷﻜﻔﺘﻪ در آﻏﺎز ﻧﻮ ﺑﻬﺎر ﺷﺒﺎب‪.‬‬
‫زﻫﻲ وﺟﻮد ﺗﻮ‪ ،‬آﺋﻴﻨﻪدار ﻓﻴﺾ ازل!‬
‫ﺧﻼف راي ﺗﻮ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﻋﺬاب و ﻋﻘﺎب‪.‬‬
‫ﺷﺪه ﻋﻘﺎب ﺳﺘﻢ دﻳﺮ دور را ﺧﻔﺎش‪،‬‬
‫ﺑﻪ دور ﻋﺪل ﺗﻮ اي آﻓﺘﺎب ﻋﺎﻟﻤﺘﺎب!‬
‫ﭘﻨﺎه ﻋﺪل ﺗﻮ ﺷﺪ ﺣﺎﻣﻲ ﻋﺮاق ﻋﺮب‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﺗﻄﺎول دﺳﺖ ﺳﺘﻢ ﻧﮕﺸﺖ ﺧﺮاب‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ راﻳﺾ اﻗﺒﺎل ﻛﺮده در ﻫﺮ ﻛﺎر‪،‬‬
‫ﻋﻨﺎن ﻋﺰم ﺗﻮ را ﻣﻨﻌﻄﻒ ﺑﻪ ﺻﻮب ﺻﻮاب‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻟﻄﻒ ازل ﻗﺎﻣﺖ ﻗﺒﻮل ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻧﻜﺮده اﺳﺖ ﻣﺰﻳﻦ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺛﻮب ﺛﻮاب‪.‬‬
‫ﺗﺼﺮف ﺗﻮ در اﺣﻜﺎم ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪي دﻫﺮ‪،‬‬
‫ﻓﺰونﺗﺮ از اﺛﺮ ﻋﺎﻣﻞاﺳﺖ در اﻋﺮاب‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎن ﻗﺒﻪي ﻋﺮشاﺳﺖ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻗﺪ ﺗﻮ ﺗﻴﺮ ﻛﻤﺎﻧﺨﺎﻧﻪي ﺧﻢ ﻣﺤﺮاب‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺷﻬﺪ ﺻﻔﺖ در ﻣﺬاق ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺘﻀﻤﻦ‪ ،‬ﺑﺮون ز ﺣﺼﺮ و ﺣﺴﺎب‪،‬‬
‫ﺣﺮارت ﻏﻀﺒﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻲﻧﻔﻌﻲ‪،‬‬
‫ﺳﺮور ﺳﻴﻨﻪي ﺑﻲﺳﻮز دلدﻫﺪ ﭼﻮ ﺷﺮاب‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم ﻛﻪ ﮔﺮدش ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﻓﻜﻨﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ رﺷﺘﻪي اﻣﻴﺪم ﺗﺎب‪.‬‬
‫ﻫﻮاي وﺻﻞ ﺗﻮام ﭘﻴﺮ ﻛﺮد ﺑﺲ ﻛﻪ رﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺳﻤﻨﺪ ﻋﻤﺮ ز دﺳﺘﻢ‪ ،‬ﻋﻨﺎن ﺑﻪ رﺳﻢ ﺷﺘﺎب‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ دراﻳﻦ ﻧﺸﻴﻤﻦ ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻨﺪ ﻟﻘﺎي ﺗﻮ ﺳﻠﺐ ﻛﺪورﺗﻢ اﻳﺠﺎب‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﻧﻮﺑﻬﺎر و ﺧﺰان‪،‬‬
‫دراﻳﻦ ﺳﺮاﭼﻪي ﺣﻴﺮت ﻣﻬﻴﻤﻦ وﻫﺎب‪،‬‬
‫ﻋﻤﻮم ﻓﻴﺾ رﺳﺎﻧﺪ ﺗﻮرا و در ﻫﺮ دم‪،‬‬
‫دري ﺑﻪ روي رﺿﺎﻳﺖ ﮔﺸﺎﻳﺪ از ﻫﺮ ﺑﺎب‪.‬‬
‫‪-6 -‬‬
‫ﻣﻔﺘﻌﻠﻦ ﻣﻔﺘﻌﻠﻦ ﻓﺎﻋﻠﻦ‪.‬‬
‫روي اﻟﻢ ﺑﺎز ﺳﻮي ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ‪،‬‬

‫‪ .................................................................................................................................. 56‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫رﻏﺒﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ داراﻟﺸّﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﺮد ره ﺑﺎدﻳﻪي ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺒﺮ ﻣﻈﻠﻮﻣﻲ آل ﻋﺒﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫زﻳﻦ ﺳﺒﺐ از دﻳﺪهي اﻫﻞ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫اﺷﻚ ﻓﺸﺎﻧﻨﺪهﺗﺮ از ﺗﻮﺗﻴﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ذﻛﺮ ﻟﺐ ﺗﺸﻨﻪي ﺷﺎه ﺷﻬﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺪ ﺷﻔﺎي دل ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬آنﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺧﺴﺘﻪي ﺑﻲ دﺳﺖ و ﭘﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺖ ﻃﻮف‪ ‬درِ او ﻫﻢ‪ ،‬دواﺳﺖ‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﭘﺲ از واﻗﻌﻪي ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬
‫آرزوي ﻧﺼﺮت او ﻫﻢ ﻏﺰاﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺷﺮف اﺷﺮاف ﺑﻨﻲ ﻓﺎﻃﻤﻪ‪،‬‬
‫ﺳﻴﺪ آل ﻋﻠﻲ اﻟﻤﺮﺗﻀﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮدهي آراﻳﺶ درﮔﺎه او‪،‬‬
‫ﭘﺮدهﻛﺶ ﭼﻬﺮهي ﺟﺮم و ﺧﻄﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻨﮕﺮهي ﻗﺼﺮ ﻣﻌﻼي او‪،‬‬
‫ار‪‬هي ﻧﺨﻞ ﺑ‪‬ﻦ ﺧﺼﻢ دﻏﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬آنﻛﻪ ﺑﻪ درﮔﺎه ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ‪،‬‬
‫روي ﻧﻬﺎده ﺑﻪ اﻣﻴﺪ ﺟﺰاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺘﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺮدم ﻃﻮاف‪،‬‬
‫روﺿﻪ‪ ،‬ﺟﺰاي ﻋﻤﻞ ﻣﻦ ﺳﺰاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد اﻟﺒﺘﻪ ﺧﺠﻞ ﮔﺮ ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ﭘﺮﺳﺪ ازاو روﺿﻪي دﻳﮕﺮ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟‬

‫در ﻫﻤﻪ ﻃﺎﻋﺖ ﻏﺮض آدﻣﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻪي دوﻟﺖ ﻗﺮب ﺧﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﻃﻮاف در آن ﺷﺎه ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﺪرك اﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬دﻏﺪﻏﻪ دارم ﻛﻪ در آن ﻧﻴﺴﺖ راي‪،‬‬
‫دﻏﺪﻏﻪي ﻃﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮ ﭼﺮاﺳﺖ؟‬
‫اي ﺑﻪ رﺿﺎي ﺗﻮ ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر!‬
‫وي ﻫﻤﻪ ﻛﺎر ﺗﻮ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮ راﺳﺖ!‬
‫ﺑﻮد دﻟﺖ را ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت رﺿﺎ‪،‬‬
‫ﻧﺼﺮت دﺷﻤﻦ اﺛﺮ آن رﺿﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ورﻧﻪ ﻛﺠﺎ دﺷﻤﻦ ﺑﺪ ﻛﻴﺶ را‪،‬‬
‫ﺗﺎب ﻣﺼﺎف ﺧﻠﻒ ﻣﺼﻄﻔﺎﺳﺖ؟‬
‫ﺧﺼﻢ ز ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻇﻬﻮر ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺛﺒﺎت ﺧﻮد و ﻧﻔﻲ ﺧﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻣﻌﺠﺰت اﻳﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﻛﻨﻮن ﺑﻲ اﺛﺮ‪،‬‬
‫آن ﺷﺪه ﻣﺤﺠﻮب ﺣﺠﺎب ﻓﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫داﺧﻞ آﺛﺎر ﻋﻼﻣﺎت ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ اﺑﺪ آﻧﭽﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﻘﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻫﻤﻪي ﻣﺬﻫﺐ ﺣﻖ ﻣﺠﻤﻼ‪،‬‬
‫ﻗﺎﺗﻞ ﺗﻮ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻌﻦ ﺧﺪاﺳﺖ!‬
‫ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﺴﻲ در ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 58‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﻴﭻ دﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ دور از ﺑﻼﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﻣﺎﺗﻤﻜﺪهاي ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻧﻪي دل ﻛﺰ ﻏﻢ و رﻧﺞ و ﻋﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨﺎن ﻣﺮدم ﭼﺸﻢ ﻫﻤﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺳﻴﻪ در ﻋﺰاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم دﻳﺪه ﻫﻤﻪ ﻣﺎﺗﻤﺰده‪،‬‬
‫دﻳﺪهي ﻣﺮدم ﻫﻤﻪ ﻣﺎﺗﻤﺴﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫دوﺳﺖ ﭼﻪ ﺳﺎن از ﺗﻮ ﺷﻮد ﻧﺎاﻣﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺟﺖ دﺷﻤﻦ ﭼﻮ ﺑﻪ ﻟﻄﻔﺖ رواﺳﺖ؟‬
‫ﻛﺎر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﺎرهي او ﻛﻦ ﻛﻪ ﺑﺴﻲ ﺑﻲﻧﻮاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-7 -‬‬
‫ﻃﺎﻋﺘﻲ ﻛﺎن در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺮب ﺧﺪاﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻃﻮف ﺧﺎك درﮔﻪ ﻣﻈﻠﻮم دﺷﺖ ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ‪.‬‬
‫اي ﺧﻮش آن ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﻗﻮت ﻧﻮر ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫در ﻧﻈﺮ او را ﻣﺪام آن ﻗﺒﻠﻪي ﺣﺎﺟﺖ رواﺳﺖ‪.‬‬
‫ايﺧﻮشآنﻃﺎﻟﺐ ﻛﻪدرﻫﻨﮕﺎمﺣﺎﺟﺖﺧﻮاﺳﺘﻦ‪،‬‬
‫ﺧﺎك راه ﻛﺮﺑﻼ در ﭼﺸﻢ او ﭼﻮن ﺗﻮﺗﻴﺎﺳﺖ!‬
‫اي ﺧﻮش آن زاﺋﺮ ﻛﻪ اورا در ﭼﻨﺎنﺣﺎﺟﺘﮕﻬﻲ‪،‬‬
‫ﮔﻪ ﻧﻤﺎز ﺑﻲرﻋﻮﻧﺖ‪ ،‬ﮔﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻲ رﻳﺎﺳﺖ!‬

‫‪ 5‬ﮔﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺗﺸﻨﻪي آن ﺑﺎدﻳﻪ‪ ،‬اﺷﻜﺶ روان‪،‬‬
‫ﮔﻪ ﺑﺮاي ﺳﺠﺪهي آن ﺧﺎك‪ ‬در‪ ،‬ﻗﺪش دوﺗﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺎهﭼﻮن ﭘﺮﮔﺎر‪ ،‬ﮔﺮد ﻧﻘﻄﻪي ﻣﺮﻗﺪ‪ ،‬دوان‪،‬‬
‫ﮔﺎه ﭼﻮن ﻧﻘﻄﻪ ﭘﻲ اﺣﺮام ﻃﺎﻋﺖ ﭘﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺮﺑﻼ ﮔﻨﺠﻲاﺳﺖ در وﻳﺮاﻧﻪي دﻳﺮﻳﻦ دﻫﺮ‪،‬‬
‫ﻟﻴﻚ آن ﮔﻨﺠﻲ ﻛﻪ ﻧﻘﺪش ﻧﻘﺪ ﺷﺎه اوﻟﻴﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺎزن ﺣﻜﻤﺖ ﻧﻬﺎده در ﭼﻨﺎن ﮔﻨﺞ ﺷﺮﻳﻒ‪،‬‬
‫ﻃﺮﻓﻪ ﺻﻨﺪوﻗﻲ ﻛﻪ ﭘﺮ از در‪ ‬درج ﻻﻓﺘﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﻲاﺳﺖ آن روﺿﻪ ﻛﻪ ﮔﺮ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﺑﺎز‪،‬‬
‫رﻧﮓ ﮔﻠﻬﺎﻳﺶ ز ﺧﻮن رﻧﮓ آل ﻣﺼﻄﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺣﺪ‪‬ت ار دارد ﻫﻮاي ﺑﻘﻌﻪاش‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻋﺠﺐ‪،‬‬
‫آﺗﺶ دلﻫﺎي ﺳﻮزان در ﻣﺰاج آن ﻫﻮاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻮر اﮔﺮ ﺧﻴﺰد ز ﺧﺎﻛﺶ آب دارد ﺟﺎي آن‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻫﻤﻴﺸﻪﭼﺸﻤﻪي آن آب‪ ،‬آبﭼﺸﻢﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻴﺎن روﺿﻪ و آن ﺑﻘﻌﻪ ﺗﺎ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻓﺮق‪،‬‬
‫در ﻣﻴﺎن ﺟﺎن و دل‪ ،‬اﻧﻮاع ﺑﺤﺚ و ﻣﺎﺟﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺤﺚدارد ﺟﺎنﻛﻪ آن روﺿﻪ ﺷﺒﻴﻪ روﺿﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫دلﻣﻌﺎرضﻣﻲﺷﻮدﻛﺎنﻫﺮ دو از ﻫﻢﻛﻲﺟﺪاﺳﺖ؟‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد آن ﻫﻤﻪ دﻓﻌﺖ ﻛﻪ دارد آﺳﻤﺎن‪،‬‬
‫ﮔﺮ زﻣﻴﻦاز آﺳﻤﺎنﺧﻮد را ﻓﺰونﮔﻴﺮد‪،‬رواﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬از زﻣﻴﻦ ﺟﺰءاﺳﺖ ﺻﺤﺮاي ﺷﺮﻳﻒ ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 60‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﺮﺑﻼ ﺟﺎي ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﺮﺗﻀﺎﺳﺖ!‬

‫آن اﻣﺎم ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﺎﻃﻦ ﻛﻪ از ﻣﺤﺾ ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻇﺎﻫﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻃﻨﺶ آﺋﻴﻨﻪي ﮔﻴﺘﻲ ﻧﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻲ رود ﻧﺎﻛﺎم‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛ‪Ĥ‬ورد رو ﺳﻮي او؟‬
‫ﻛﻲ ﺷﻮد ﻣﺤﺮوم‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ را ﻛﻪ ﺑﺎ او اﻟﺘﺠﺎﺳﺖ؟‬
‫رﺗﺒﻪي ﮔﺮدي ﻛﻪ ﺧﻴﺰد از ره زوار او‪،‬‬
‫از ره رﻓﻌﺖ ﻗﺮار ﺑﺎرﮔﺎه ﻛﺒﺮﻳﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺴﻮار ﻳﺜﺮب و ﺑﻄﺤﺎ‪ ،‬اﻣﺎم اﻧﺲ و ﺟﺎن‪،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﺻﻮرت و ﻣﻌﻨﻲ‪ ،‬ﺷﻪ ﻫﺮ دو ﺳﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺨﺶ دل ارﺑﺎب ﺻﺪق اﻋﺘﻘﺎد‪،‬‬
‫ﻛﺸﺘﻪي ﺗﻴﻎ ﺟﻔﺎي ﻧﺎﻛﺴﺎن ﺑﻲوﻓﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺎﺻﻴﺎن ﺧﻴﺮ را از ﻗﺘﻞ آن ﻣﻌﺼﻮم ﭘﺎك‪،‬‬
‫ﺻﺪ ﺧﺠﺎﻟﺖ روز ﺣﺸﺮ از ﺣﻀﺮت ﺧﻴﺮاﻟﻨّﺴﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﺛﺮ دارد ﺟﻬﺎن در دﻋﻮي ﺧﻮن ﺣﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺻﺪ ﻫﺰاران ﺑﻲادب در ﻣﻌﺮض ﻓﻮت و ﻓﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎد ﻧﺼﺮت ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ را ﻛﻪ داﻳﻢ در ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫از ره اﺧﻼص دارد ﻧﻴﺖ اﻳﻦ ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﺴﻼم! اي ﻧﻮر ﺑﺨﺶ دﻳﺪهي اﻫﻞ ﻧﻈﺮ! اﻟﺴﻼم!‬
‫اي آنﻛﻪ درﮔﺎه ﺗﻮ ﺣﺎﺟﺘﮕﺎه ﻣﺎﺳﺖ!‬
‫‪ 25‬دردﻣﻨﺪي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺰ ﻟﻄﻒ ﺗﻮ درﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎك درﮔﺎه ﺗﻮ اﻫﻞ درد را دار اﻟﺸّﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻳﻪي ﻟﻄﻒ ﺧﻮد از ﻓﺮق ﻓﻀﻮﻟﻲ وا ﻣﮕﻴﺮ‪،‬‬
‫زان ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻴﭽﺎره و ﻫﻢ ﺑﻲﻛﺲ و ﻫﻢ ﺑﻲﻧﻮاﺳﺖ‪.‬‬

‫از ﻏﺮﻳﺒﻲ ره ﻧﺪارد ﺑﺮ ﺳﻠﻮك ﺧﻮد ﻫﻨﻮز‪،‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻨﺪ در ﺧﺎﻃﺮش ﺑﻴﻢ ﺧﻄﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﺸﻢ دارم آن ﻋﻤﻞ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣﻖ روزي ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻛﺎن ﭘﺮﻳﺸﺎن را در او ﻧﻔﻊ و ﺗﻮ را در وي رﺿﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-8 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻌﻠﻦ‪.‬‬
‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﻲ! ﻛﻪ ﺑﻬﺎر اﻧﺠﻤﻦ ﺑﺰم آراﺳﺖ‪،‬‬

‫ز ﭼﻤﻦ ﺑﻮي ﮔﻞ و ﻧﺎﻟﻪي ﺑﻠﺒﻞ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎﺳﻤﻴﻦ و ﺳﻤﻦ و ﻳﺎﺳﻤﻦ و ﺳﻮﺳﻦ وﮔﻞ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه در ﺑﺰم ﭼﻤﻦ‪ ،‬ﺟﺎم ﻛﺠﺎﺳﺖ؟‬
‫ﻧﻴﺴﺖ زﺧﻤﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻴﺎﺑﺪ ﻣﺮﻫﻢ‪،‬‬
‫ﺳﺒﺰهي ﻃﺮف ﭼﻤﻦ ﻧﺴﺨﻪي ﺟﻠّﺎب ﺷﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺻﺪاﻋﻲ ﻧﻜﺸﺪ ﻛﻮه ز ﻧﺎﻟﻴﺪن ﺳﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺻﺒﺢ ﺑﺮ ﺻﺤﻦ ﻓﻠﻚ ﺑﻬﺮ ﻫﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺻﻨﺪلﺳﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺑﺲﻛﻪ ﺻﺤﺮا ﺷﺪه از ﺑﺎغ ﺑﻪ زﻳﻨﺖ ﺑﻬﺘﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻏﺒﺎن ﻧﻴﺰ ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪي ﺳﻴﺮ ﺻﺤﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﭼﻤﻦ ﻣﻦ ﻧﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻤﺪم ذوﻗﻢ اﻣﺮوز‪،‬‬
‫ﻛﺎﻳﻦ ﻫﻮس در ﻫﻤﻪﻛﺲ‪ ،‬در ﻫﻤﻪ دم‪ ،‬در ﻫﻤﻪ ﺟﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ره ﺑﺘﺨﺎﻧﻪ و ﺑﺖ ﺑﺴﺖ ﻫﻮا ﺑﺮ راﻫﺐ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 62‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺗﺎ رﻳﺎﺣﻴﻦ‪ ،‬ﻓﺮحاﻧﮕﻴﺰ و ﭼﻤﻦ روح ﻓﺰاﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻫﺴﺖ ﺗﺸﺒﻴﻪ رﻳﺎﺣﻴﻦ ﺑﻪ ﺑﺘﺎن‪ ،‬ﻣﺤﺾ ﻏﻠﻂ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﭼﻤﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺘﺨﺎﻧﻪي ﭼﻴﻦ ﻋﻴﻦ ﺧﻄﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺖ ﺟﻤﺎدياﺳﺖ ﭼﻪ داﻧﺪ روش دﻟﺠﻮﻳﻲ؟‬
‫رﺳﻢ دﻟﺠﻮﻳﻲ از آن ﺟﻮي ﻛﻪ در ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎﺳﺖ!‬
‫‪ 10‬ﺷﺴﺖ ﺣﻴﺮت ﺧﻂ اﻓﺴﻮن ﻋﺰاﻳﻢ ﺧﻮان را‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮ اﻃﺮاف ﭼﻤﻦ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻞ ﺟﻠﻮه ﻧﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻈﺎرهي ﮔﻞ ﻛﻢ ز ﺗﻤﺎﺷﺎي ﭘﺮي‪،‬‬
‫ﻓﺮق اﻳﻦ ﻫﺮ دو ﺑﺮ دﻳﺪهي داﻧﺶ ﭘﻴﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﭼﻨﻴﻦ روز ﻛﻪ ﻫﻤﺮﻧﮓ ﺑﻬﺸﺖ اﺳﺖ ﭼﻤﻦ‪،‬‬
‫در ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺼﻞ ﻛﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻮا ﻏﻢ ﻓﺮﺳﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺎ ازآن رو ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎي ﭼﻤﻦ ﺧﻮش دارﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮ ﺑﺰم ﻃﺮب اﻓﺰاي وﻟﻲ ﻧﻌﻤﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫آن زﻛﻲ ﻃﺒﻊ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﻪي ﺟﻤﻌﻴﺖ او‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﭼﻤﻦ اﻫﻞ ﻧﻈﺮ را ﻧﻈﺮ اﺳﺘﻐﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺟﻮﻳﺒﺎر ﻗﻠﻤﺶ ﭼﺸﻤﻪي ﺗﻨﻔﻴﺬ اﻣﻮر‪،‬‬
‫ﺳﺒﺰهزار رﻗﻤﺶ ﺻﻔﺤﻪي ﺗﺼﻮﻳﺮ ذﻛﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻫﻤﺘﺶ از ﻫﺮ ﮔﺬري ﻓﻴﺾ رﺳﺎن‪،‬‬
‫اﺛﺮ دوﻟﺘﺶ از ﻫﺮ ﮔﺮﻫﻲ ﻋﻘﺪه ﮔﺸﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻠﻚ اﻧﺪﻳﺸﻪي او ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺻﻮرت ﺟﺎري‪،‬‬
‫دﻳﺪهي داﻧﺶ او ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻴﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻠَﻚ ادراك‪ ،‬ﻓﻠﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﻬﺎل ﻗﻠﻤﺶ ﺳﺮو ﮔﻠﺴﺘﺎن ذﻛﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-9 -‬‬
‫ﺑﺎز اﻳﻦ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﭼﻪ ﻟﻄﻒ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻃﺒﻊ ﻫﻮاﺳﺖ؟‬

‫وﻳﻦ ﭼﻪ ﻓﻴﺾ ﻓﺮح اﻓﺰاﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﻴﺮ ﺻﺒﺎﺳﺖ؟‬
‫آﻧﭽﻪ ﻓﺼﻞاﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﺴﻴﻢ ﺳﺤﺮي‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻓﻴﺾ رﺳﺎن و ﻫﻤﻪ را روح ﻓﺰاﺳﺖ؟‬
‫روش اﺑﺮ ﺑﺮ اوراق ﺷﺠﺮ ﮔﻮﻫﺮ رﻳﺰ‪،‬‬
‫ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎد ﺑﺮ اﻃﺮاف ﭼﻤﻦ ﻏﺎﻟﻴﻪ ﺳﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮت دﻳﺪهي دل ﻫﺴﺖ ﻗﺪم ﻧﻪ در ﺑﺎغ‪،‬‬
‫ﺣﻘﻪي ﻏﻨﭽﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ آر ﻛﻪ ﭘﺮ ﺷﻬﺪ ﺷﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺳﻴﺮ ﺻﺤﺮاﺳﺖ ﻛﻨﻮن ﺳﻠﻄﻨﺖ روي زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻳﻪي اﺑﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﺮ ﻛﻪ ﻓﺘﺪ ﻇﻞّ ﻫﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ را ﻧﻄﻖ ﻓﺮو ﺑﺴﺘﻪ و راﻫﻲ دارد‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﺮاﻧﻪي ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻃﺮاوت ﮔﻮﻳﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰه ﺑﺎ آنﻛﻪ ﺧﻤﻮش اﺳﺖ‪ ،‬زﺑﺎﻧﻲ دارد‪،‬‬
‫ﻛﻪ ز ﻛﻴﻔﻴﺖ آﺛﺎر ﻧﻌﻢ ﻧﻜﺘﻪ ﺳﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫دوش رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﭼﻤﻦ ﺑﻬﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎ‪ ،‬دﻳﺪم‪-‬‬
‫اﺛﺮ ﺑﻬﺠﺘﻲ از رﻧﮓ رﻳﺎﺣﻴﻦ ﭘﻴﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﻣﻲﻛﺮد ﭘﺮ از ﺑﺎدهي ﺷﺒﻨﻢ ﻣﻴﻨﺎ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 64‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻻﻟﻪ ﻣﻲﺷﺴﺖ ﻗﺪح‪ ،‬ﺑﺰم ﻃﺮب ﻣﻲآراﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 10‬آﺗﺶ ﮔﻞ ز دل ﻣﺮغ ﭼﻤﻦ داﺷﺖ ﻛﺒﺎب‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻃﺮف ﻧﻐﻤﻪاي از ﻓﺎﺧﺘﻪاي ﺑﺮ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺷﺪم ﻣﺎﻳﻞ آن ﺑﺰم وﻟﻲ دل ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺷﺪم ﻃﺎﻟﺐ آن ﺟﻤﻊ وﻟﻲ ﻃﺒﻊ ﻧﺨﻮاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻪ‪ :‬ﭼﺮا ]دﻟﺸﺪهي[ ﺑﺰم ﻓﻨﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻪ ﺑﺰم ﻓﺮحاﻓﺰاي وﻟﻲ ﻧﻌﻤﺖ ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫آن وﻟﻲ ﻧﻌﻤﺖ‪ ‬واﻓﻲ ﻗﻠﻢِ ﺻﺎﻓﻲ دل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲ ﻣﺠﻠﺴﺶ از ﻣﻴﻜﺪهي ﻓﻴﺾ ﺑﻘﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫اوﺳﺖ اﻣﺮوز ﻛﻪ روي ﺳﺨﻦ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫اوﺳﺖ اﻣﺮوز ﻛﻪ ﻣﻴﺰان ﻓﻨﻮن ﻓﺼﺤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻫﻤﭽﻮ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻪ را ﻗﺪ‪ ،‬ﭘﻲ ﺗﻌﻈﻴﻤﺶ ﺧﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺎﻣﻪ ﻫﻤﻪ را ﻛﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮش راﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻈﻬﺮ رﺣﻤﺖ ﺣﻖ‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﻞ ﻓﻄﺮﺗﺶ از ﮔﻠﺸﻦ ﺗﻮﻗﻴﺮ وﻓﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫اي ﮔﺮاﻧﻤﺎﻳﻪ د‪‬رِ ﺑﺤﺮ ﺳﻌﺎدت‪ ،‬ﻛﻪ ﺗﻮ را‪-‬‬
‫ﻛﺎر ﺳﺎز ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻋﺖ اﺛﺮ ﻓﻴﺾ ﺳﺨﺎﺳﺖ!‬
‫ﻻﻟﻪي ﻏﺮﻗﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﻧﻢ ﻣﻦ و ﺑﺰم ﻃﺮﺑﺖ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺸﻦ ﻋﻴﺶ ﻧﺸﺎط و ﭼﻤﻦ ذوق و ﺻﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫آﻣﺪم‪ ،‬داغدل و ﭼﺎك ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﻢ ﺑﻴﻦ‪،‬‬
‫ﭼﺎرهاي ﻛﻦ ﻛﻪ ز ﺑﺮق ﺳﺘﻢ و دﺳﺖ ﺟﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬دو ﺳﻪ روزم ﺑﻪ ﻧﻢ و ﻓﻴﺾ ﻧﻈﺮ ﺧﺮم دار‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﺎل‪ ،‬دو ﺳﻪ روز ﻣﺮا ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﺮورا! ﺑﻲﻏﻢ و اﻧﺪوه ﻧﺒﻮده اﺳﺖ دﻣﻲ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻓﻀﻮﻟﻲ ز درت ﭼﻮن ﻏﻢ و اﻧﺪوه ﺟﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﻴﺎﻳﺪ ﺳﻮي ﺑﺰم ﻃﺮﺑﺖ ﭼﻮن او را‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﻌﻠﻮم ﻛﻪ درد ﻫﻤﻪ را از ﺗﻮ دواﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻬﺮ ﭼﻤﻦ آراﻳﻲ‪ ،‬اﺑﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﻨﺒﻞ و ﻧﺴﺮﻳﻦ و ﺳﻤﻦ ﻏﺎﻟﻴﻪ ﺳﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ از اﺛﺮ ﻓﻴﺾ دﻋﺎﻳﺖ ﻳﺎﺑﺪ‪ -‬ﻛﺎم دل‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﻪ ﺗﻮ را ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻦ از اﻫﻞ دﻋﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-10 -‬‬
‫ﻫﻮاي ﺷﻤﻊ رﺧﺖ آﺗﺸﻢ ﺑﻪ ﺟﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪،‬‬

‫ﺣﺪﻳﺚ ﺳﻮز ﻧﻬﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ زﺑﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻃﻤﻊ ز ﺷﻜّﺮ ﻟﻌﻠﺖ ﺑﺮﻳﺪه ﺑﻮدم ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫ﺗﺒﺴﻢ ﺗﻮ ﻣﺮا ﺑﺎز در ﮔﻤﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻦ و ﺗﻮ را ز ﺣﺴﺪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻧﺨﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﻛﻪ ﺗﻔﺮﻗﻪي ﻫﺠﺮ در ﻣﻴﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻛﻪ وﺻﻞ ﺗﻮ ﺟﺴﺘﻢ ﻫﺰار ﺧﺎر ﺑﻼ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﺑﻪ راه ﻣﻦ زار ﻧﺎﺗﻮان اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻗﺪ ﻣﺮا ﻛﻪ ﻛﻤﺎﻧﻲاﺳﺖ ﺑﻬﺮ ﻧﺎوك آه‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 66‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺷﻜﺴﺖ ﭼﺮخ و ﺑﻪ ﺧﺎك ره ﺑﺘﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﮔﻤﺎن ﺿﺮر از آن ﻧﺎوك‪،‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﻪ زور‪ ،‬ﺷﻜﺴﺘﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻛﻤﺎن اﻧﺪاﺧﺖ؟‬
‫زﻣﻦ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻧﺸﺎﻧﻲ و ﭼﺮخ در ﻫﺮ دم‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺗﻴﺮ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺧﺎك ﺑﻲﻧﺸﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮ آﺳﻤﺎن ﺷﺪه اﻋﻀﺎي ﻣﻦ ﭘﺮ از ﭘﻴﻜﺎن‪،‬‬
‫ز ﺗﻴﺮﻫﺎي ﺣﻮادث ﻛﻪ آﺳﻤﺎن اﻧﺪاﺧﺖ!‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ در ﻧﻈﺮ ﻣﻦ زﻣﺎﻧﻪ را ﻗﺪري‪،‬‬
‫ﻣﺮا ز ﭼﺸﻢ ﻋﻨﺎﻳﺖ ز ﺑﻬﺮ آن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺳﺘﻤﮕﺮا! ﻓﻠﻜﺎ! ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺧﺪﻧﮓ ﻇﻠﻢ و اﻫﺎﻧﺖ ﻧﻤﻲﺗﻮان اﻧﺪاﺧﺖ!‬
‫ﭼﺮاﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻦ ﺳﺎﻳﻪي اﻓﺎﺿﻪي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻟﻮاي ﻣﻌﺪﻟﺖ ﺳﺮور زﻣﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫زﻫﻲ ﺳﭙﻬﺮْ ﺟﻨﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪي ﺣﻜﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻧﺒﺴﺎط ﺑﺴﺎط ﻋﻠﻮ ﺷﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺷﻔﻘﺖ او وﻋﺪهي اﻋﺎﻧﺖ داد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻠﻚ‪ ،‬رأﻓﺖ او ﭘﺮﺗﻮ اﻣﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ داﺷﺖ ﺑﻪ ﻛﻒ‪ ،‬ﺗﻴﻎ ﻇﻠﻢ و ﺧﻨﺠﺮ ﺟﻮر‪،‬‬
‫ﭼﻮ دﻳﺪ ﺻﻮﻟﺖ او را‪ ،‬ز ﻛﻒ روان اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬ز ﺳﻨﮓ ﻛﻮه وﻗﺎرش اﺳﺎس ﻛﺮد درﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﻛﻪ ﻃﺮح ﻃﺮﺑﺨﺎﻧﻪي ﺟﻬﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺎر ﮔﻠﺸﻦ ﺟﺎه ﺟﻼل ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻋﺪل او ﺑﻪ ﺟﻬﺎن روﻧﻖ ﺟﻨﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! آن ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﺎزن دﻫﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك‪ ،‬راه ﺗﻮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺤﺮ و ﻛﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻮال ﻟﻄﻒ ﻋﻤﻴﻤﺖ ز ﺑﻬﺮ وﺟﻪ ﻣﻌﺎش‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺟﻤﻠﻪي ارﺑﺎب ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﺧﻮان اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺪوي ﺟﺎه ﺗﻮ را ﺑﺮق ﺧﺎﻧﻪ ﺳﻮز ﺣﺴﺪ‪،‬‬
‫دم ﻣﺸﺎﻫﺪه‪ ،‬آﺗﺶ ﺑﻪ ﺧﺎن و ﻣﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻓﻀﻮﻟﻲ از ﺳﺮ اﺧﻼص ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ دﻣﻲ‪،‬‬
‫درِ ﺛﻨﺎي ﺗﻮ در ﻋﺮﺻﻪي ﺑﻴﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻮق ﭘﻲ دوﻟﺖ ﻣﻼزﻣﺘﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎن ﻧﻜﺘﻪ ﮔﺬاران ﺧﺮدهدان اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺎن ﺳﻴﻞ ﻛﻪ از ﭼﺸﻤﻪاي ﺟﺪا ﮔﺮدد‪،‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺠﺮ ﺗﻮ او را ﺑﻪ ﺻﺪ ﻓﻐﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﭼﻮ ﺧﺎك ﺗﺴﻜﻴﻨﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﺪ اﻣﻴﺪ ﭼﻮ ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺳﺘﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ز اﻟﻄﺎف آنﻛﻪ ﻗﺪرت او‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎط ﺳﺒﺰه ز ﺳﺒﺰه ﺑﻪ ﺑﻮﺳﺘﺎن اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺑﻪ ﺑﺮگﻫﺎي ﻧﻬﺎل ﺳﻌﺎدت ﺗﻮ دﻫﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﺛﺒﺎت ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪش ﺧﺰان اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 68‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-11 -‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﺮا ﻣﻬﺮ ﺗﻮ در دل‪ ،‬رخ ﺗﻮ در ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪،‬‬

‫دل ز ﻏﻢ ﻣﻀﻄﺮب و دﻳﺪه ﺑﻪ ﺧﻮﻧﺎﺑﻪ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫آب ﭼﺸﻤﻢ ﻧﮕﺮ و ﺧﻮن دﻟﻢ‪ ،‬وه ﻛﻪ ﻣﺮا‪،‬‬
‫دل ﺑﻼي دﮔﺮ و دﻳﺪه ﺑﻼي دﮔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﺮا ﺳﻮﺧﺖ ﻏﻤﺖ‪ ،‬ﭘﺎك ز ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ﻣﻦ‪،‬‬
‫دﻳﺪهي اﻫﻞ ﻧﻈﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﻛﺤﻞ ﺑﺼﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺛﺮ آﺗﺶ ﻋﺸﻖ اﺳﺖ در اﻳﻦ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺷﻮد ﻛﺤﻞ‪ ،‬دﻫﺪ ﻧﻮر ﺑﺼﺮ زان اﺛﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬در ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺗﻤﻨﺎي ﺧﻄﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﻫﺮ ﻣﮋه ﺻﺪ ﻗﻄﺮه ز ﺧﻮن ﺟﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﺳﻮز ﺟﮕﺮم ﻳﻚ ﺷﺮر از آﺗﺶ دل‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺷﻤﻊ ﺑﺮاﻓﺮوﺧﺘﻪ‪ ،‬زان ﻳﻚ ﺷﺮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻃﺮف ﺗﻴﺮ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪ ﮔﺸﺎدهﺳﺖ دري‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺄواي دل در ﺑﻪ در اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻓﻠﻚ دل ﻫﻤﻪ دم ﻧﺎوك آه!‬
‫ﺳﺒﺐ اﻳﻦاﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ از او در ﺣﺬر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﺗﻮان ﻳﺎﻓﺖ ز آزار ﻓﻠﻚ ﺟﺰ آزار‪،‬‬
‫ﺷﻴﺸﻪاي را ﻛﻪ ﺷﻜﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻪاش ﻧﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻛﺲ ﻧﻤﻲﻛﺮد ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ رخ ﻛﺎﻫﻲ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﺎك درت اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﭼﻮ زر ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﻴﻤﻴﺎﮔﺮ ﻋﻤﻞ از ﺧﺎك رﻫﺖ ﮔﻴﺮد ﻳﺎد‪،‬‬
‫زان ﻛﻪ در ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺧﺎك ﻛﻤﺎل ﻫﻨﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻢ آن ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻣﻼﻣﺖ ﻛﻪ ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻏﻢ از ﺳﻮﺧﺘﻦ و ﻧﻪ اﻟﻢ از ﻗﻄﻊ ﺳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻴﻮهي ﻋﺎﺷﻘﻲ از ﺷﻤﻊ ﺑﺒﺎﻳﺪ آﻣﻮﺧﺖ‪،‬‬
‫زان ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺒﺮّﻧﺪ ﺳﺮش زﻧﺪهﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫آه از اﻳﻦ ﻏﻢ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺳﻮد دﻟﻢ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫زﻳﺮ اﻳﻦ ﮔﻨﺒﺪ دﻳﺮﻳﻨﻪ ﻛﻪ ﺟﺎي ﺧﻄﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻛﻨﺪ ﺷﺪ ﺗﻴﻎ زﺑﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻮد ﻛﻨﻮن‪،‬‬
‫ﻧﺎوك ﻃﻌﻨﻪي ﻫﺮ ﺑﻲﻫﻨﺮي را ﺳﭙﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻬﺮ اﺷﻚ ﻣﺮا ﭘﻴﺶ ﻛﺴﻲ ﻗﺪر ﻧﻤﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺮدم ﭼﺸﻤﻢ از اﻳﻦ واﺳﻄﻪ ﺑﺴﻴﺎر‪ ،‬ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ره ﻧﺪارم ﺑﻪ ﺳﺮاﭘﺮدهي ﻣﻘﺒﻮل ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﻼ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺎﻣﻮس ﻣﺮا ﭘﺮده در اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﺸﻢ ﺑﺴﺘﻢ ز ﺗﻤﺎﺷﺎ‪ ،‬ﭼﻪ ﻛﻨﻢ؟ ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮ ﻃﺒﻌﻲ ﭘﻲ ﻫﺮ ﺳﺮو ﻗﺪ ﺳﻴﻢﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻧﻊ ﻓﺎﻳﺪهي اﻫﻞ دﻟﻨﺪ از ﺧﻮﺑﺎن‪،‬‬
‫آه از اﻳﻦ ﻗﻮم! ﻛﺰ اﻳﻦ ﻗﻮم ﻣﺮا ﺻﺪ ﺿﺮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻃﻠﺐ ﻛﺎم در اﻳﻦ وادي ﺣﺮﻣﺎن ﺟﻬﻞ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺨﻞ اﻣﻴﺪ در اﻳﻦ ﺧﺎك ﺳﻴﻪ ﺑﻲﺛﻤﺮ اﺳﺖ!‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻳﺎري ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻏﻢ اﻏﻴﺎر ﺑﻪ او‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 70‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫زﻳﻦ دﻳﺎرم‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ واﺳﻄﻪ ﻣﻴﻞ ﺳﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻢ ﻏﻢ دل؟ ﭘﻴﺶ ﻛﻪ ﺑﮕﺸﺎﻳﻢ راز!‬
‫ﻳﺎر ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﺷﺪم‪ ،‬از ﻏﻢ ﻣﻦ ﺑﻲﺧﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻧﻤﺎﻳﻢ ﻫﻤﻪ را‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﺑﺼﻴﺮت ﻛﻮر اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺳﺮاﻳﻢ ﻫﻤﻪ را‪ ،‬ﮔﻮش ﻧﻴﻮﺷﻨﺪه ﻛﺮ اﺳﺖ!‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ آن ﺳﺮور ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ ﺻﺎﺋﺐ راي‪،‬‬
‫ﻛﻪ دل روﺷﻦ او ﺟﺎﻣﻊ ﺣﺴﻦ ﺳﻴﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 25‬آن زﻛﻲ ﻃﺒﻊ ﻛﻪ در ﺣﺴﻦ ﻟﻄﺎﻓﺖ او را‪،‬‬
‫ﻛﺲ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﻛﻪ از ﺟﻨﺲ ﻣﻠﻚ ﻳﺎ ﺑﺸﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮهي ﺷﺎﻫﺪ ﻟﻄﻔﺶ ﻫﻤﻪ را ذوق رﺳﺎن‪،‬‬
‫ﻃﺎﻳﺮ ﻗﻮ‪‬ت ﻃﺒﻌﺶ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺗﻴﺰ ﭘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻠَﻚ اﻃﻮار‪ ،‬ﻓﻠﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ ،‬ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ در رﻓﻌﺖ او ﺳﺠﺪهﮔﻪ ﻣﺎه و ﺧﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﻪي ﻗﺪر ﺳﺨﻦ از ﻧﻈﺮ اوﺳﺖ ﺑﻠﻨﺪ‪،‬‬
‫آنﻛﻪ ﺻﺮاف ﺑﻮد ﻋﺎرف ﻗﺪر ﮔﻬﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اي ﻛﻪ در داﻳﺮهي درك ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻄﺐ ﺗﻮﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﮔﺮد ﺗﻮ ﻛﻨﺪ دور ز ﺗﻮ ﺑﻬﺮهﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﮔﺎه ﭘﺮواز ﺑﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻫﻮا داري ﺑﺨﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺮغ ادراك ﺗﻮ را ﭼﺮخ ﺑﺮﻳﻦ زﻳﺮ ﭘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺸﻮ از ﺣﺎل دل زار ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻏﺎﻓﻞ‪،‬‬
‫ز ره ﻟﻄﻒ و ﻛﺮم‪ ،‬زان ﻛﻪ ز ﺧﺪ‪‬ام در اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺮده اﻳﻦ ﻋﻬﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﻗﺪر اﻣﻜﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻜﺸﺪﺧﻮان ﺳﺨﻦ ﭘﻴﺶ ﺗﻮ‪ ،‬وﻳﻦ ﻣﺎﺣﻀﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻪ وﻻي ﺗﻮ ﻛﺰ اﻳﻦ رﻓﻊ ﻟﻮاي ﻛﻠﻤﺎت‪،‬‬
‫رﻓﻊ ﺣﺎل دل زار اﺳﺖ ﻧﻪ ﻣﻘﺼﻮد‪ ،‬ﺟﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺧﺎدم دوران ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻣﺠﻠﺲ آراي ﺷﺐ و ﺷﻤﻊ‪ ،‬ﻓﺮوز ﺳﺤﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫‪ 35‬ره اﺣﺴﺎن ﺗﻮ ﻣﺴﺪود ﻧﮕﺮدد ﻫﺮﮔﺰ!‬
‫ﻛﻪ ﻣﻦ و ﺻﺪ ﭼﻮ ﻣﺮا ﻓﺎﻳﺪه زﻳﻦ رﻫﮕﺬر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-12 -‬‬
‫ﻣﺪارِ ﻫﻔﺘﻪي دوران ﻛﻪ ﻧﻔﻊ او ﺿﺮر اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻧﻪ ﮔﻨﺞ ﻫﻔﺖ د‪‬رﺳﺖ‪ ،‬اژدﻫﺎي ﻫﻔﺖ ﺳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ز ﻃﻮل اﻣﻞ دل ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺷﺐ و روز‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮغ ﻋﻤﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻴﺰ ﭘﺮ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ دو ﭘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮت د‪‬ر و ﮔﻬﺮ آﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﻒ‪ ،‬ﻣﻜﻦ ﻃﻐﻴﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺤﺮ را ﺻﺪ از اﻳﻦ ﻗﻄﺮه در ﻛﻨﺎر و ﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﻛﻪ ﺟﻤﻊ ﮔﻬﺮ ﺗﻠﺦ ﻛﺎﻣﻴﻢ ﺑﺒﺮد‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﻠﺦ ﻛﺎﻣﻴﻢ از ﮔ‪‬ﺮد ﻛﺮدن ﮔﻬﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺑﻜﺶ ز ﻗﻴﺪ ﻣﻮاﻟﻴﺪ ﺳﺮ‪ ،‬ﭼﻮ ﻣﻲداﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻴﻦ ﺳﺮ ﭼﻮ ﺷﻮد ﻧﻘﻄﻪدار‪ ،‬ﺷﻴﻦ ﺷﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻗﻢ ﻣﻜﻦ ﻃﻤﻊ ﺳﻴﻢ و زر ﺑﻪ ﻟﻮح ﺿﻤﻴﺮ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 72‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺳﻜّﻪي زر و ﺳﻴﻢ ﻃﻤﻊ ﺧﻂ ﺧﻄﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻮ ﺳﻴﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻲ ﻓﻴﺾ آن ﺑﻪ ﺧﻠﻖ رﺳﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺳﻮد زان ﻛﻪ ﺷﺠﺮ را ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﻲﺛﻤﺮ اﺳﺖ!‬
‫در ﻛﺮم ﺑﮕﺸﺎ ﺗﺎ ﺷﻮي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻘﺎم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﺎي ﻓﺘﺤﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ز ﻓﺘﺢ ﺑﺮ زﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ز ﻛﺲ ﻣﻜﻦ ﻃﻤﻊ ﻧﻔﻊ‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﮕﺮدي ﭘﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺴﺮه زﻳﺮﻧﺸﻴﻦ ﺻﻔﻮف ﺧﻂ ﺧﻄﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻏﺮض ز ﺟﻤﻊ زر و ﺳﻴﻢ ﭼﻴﺴﺖ ﻣﻤﺴﻚ را‪،‬‬
‫ﭼﻮ در ﺣﺼﻮلﻏﺮضﺷﺮط‪ ،‬ﺗﺮكﺳﻴﻢ و زر اﺳﺖ‪.‬‬
‫دراﻳﻦ ﻧﻈﺮﮔﻪ ﭘﺮ ﻓﻴﺾ ﻛﺰ ﻃﺮﻳﻖ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪر ﺑﻴﻨﺶﺧﻮد ﻫﺮﻛﻪﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻜﻮ اﮔﺮ ﻧﮕﺮي ﻫﻴﭻ ﺧﻠﻘﺘﻲ ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ!‬
‫ﺗﻔﺎوت ﺑﺪ و ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ در ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪي ﻫﻨﺮ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻣﻜﺶ ﺧﻂ ﻋﻴﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻴﺐ ﻛﺶ‪ ،‬ﺧﻂ اﮔﺮ ﻣﺪﻋﺎي ﺗﻮ ﻫﻨﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﻛﻮش ﻛﻪ در ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪي ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪر ﺣﺎﺻﻞ ﻫﺮ ﻛﺎر‪ ،‬ﻣﺰد ﻛﺎرﮔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬ز ﻫﺮزه ﻛﺎري ﺗﻮ‪ ،‬ﭼﺮخ ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻬﺮ ﭘﺴﺮ رﺳﻢ ﻓﻄﺮي ﭘﺪر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻻف ﻫﻨﺮ زد‪ ،‬ﻫﻨﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﺻﺪاﺳﺖ ﺗﻬﻲ ﻫﺮ ﻧﻲﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺮ ﺷﻜﺮ اﺳﺖ!‬
‫ﮔﺮ اﻫﻞ درﻛﻲ از آن ﻋﻠﻢ و ﻋﻘﻞ ﻻف ﻣﺰن‪،‬‬
‫ﻛﻪ رزق را ﺳﺒﺐ اﺳﺖ و ﻣﻌﺎش را ﻣﻤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫وراي ﻋﺎﻟﻤﻲ و ﻋﺎﻗﻠﻲاﺳﺖ داﻧﺶ ﺣﻖ‪،‬‬
‫ز ﻗﻮل و ﻓﻌﻞ ﺧﺪا ﻋﻠﻢ و ﻋﻘﻞ‪ ،‬ﻛﻮر و ﻛﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺪام ﻋﻘﻞ ﻛﻤﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻛﻨﻪ ﻛﺎر رﺳﻴﺪ؟‬
‫ﻛﺪام ﻋﺎﻟﻢ از اﻧﺠﺎم ﺣﺎل ﺑﺎﺧﺒﺮ اﺳﺖ؟‬
‫‪ 20‬ﻣﻜﺶ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﺪهي ﻗﻴﺪ ﻋﻘﻞ درد دل اﺳﺖ!‬
‫ﻣﻜﻦ ﻛﻪ ﻣﺎﺣﺼﻞ ﺑﺤﺚ ﻋﻠﻢ‪ ،‬دردﺳﺮ اﺳﺖ!‬
‫ﻛﻤﺎل ﮔﺮ ﻃﻠﺒﻲ در ﻣﻘﺎم ﻋﺸﻖ ﻃﻠﺐ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻓﻴﺾ ﻋﺸﻖ ز ﻋﻠﻢ و ز ﻋﻘﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺬاق ﻋﻴﺶ ﻣﺠﻮ ﻣﻄﻠﻖ از ﻣﻘﻴﺪ ﻋﻘﻞ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺴﺖ ﺧﻮاب ﻧﻪ آﮔﻪ ز ﻧﺸﺌﻪي ﺳﺤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻳﺐ ﻋﻘﻞ ﻣﺨﻮر آن ﻣﺒﻴﻦ ﻛﻪ در ره ﻗﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﻘﻞ‪ ،‬اﻗﺎﻟﻴﻢ ﺳﺒﻌﻪ‪ ،‬ﮔﻨﺞ زر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ز ﻧﺨﻞ ﻋﺸﻖ ﻃﻠﺐ ﺑﺮ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻼ ﺑﺮ او‪،‬‬
‫ﻣﺤﻘﺮاﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﻘﻞ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 25‬ز ﻋﺸﻖ ﻣﮕﺬر اﮔﺮ ﺑﺮ ﻣﺠﺎز ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮد را ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻣﺠﺎز راﻫﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻪاي ﻛﻪ ﺑﻮد ﻣﺤﺾ ﻓﻴﺾ ﻣﻀﻤﻮﻧﺶ‪،‬‬
‫ﺧﻂ ﻋﺬار ﺻﻨﻮﺑﺮ ﻗﺪان ﺳﻴﻤﺒﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻧﺪارد ﺑﺮ آﻓﺘﺎب وﺷﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺷﺐ ﻫﺰارش اﮔﺮ دﻳﺪه ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻲﺑﺼﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻤﺎن ﻣﺒﺮ ﻛﻪ در آب و ﮔﻞ اﺳﺖ ﻧﺸﺌﻪي ﺣﺴﻦ‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 74‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در روي ﺧﻮب‪ ،‬ﺟﻠﻮهﮔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺸﻌﺒﺪي اﺳﺖ در اﻳﻦ ﭘﺮده‪ ،‬ورﻧﻪ ﻛﺲ ﺑﻪ ﺧﻮدي‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭘﺮدهدار‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﺮده ﻧﺸﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﺮده در اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 30‬ز ﺻﻮرتاﺳﺖ رﻫﻲ ﮔﺮ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﺮد‪،‬‬
‫ﻣﻈﺎﻫﺮ ﮔﻞ ﻣﻌﻨﻲ ﺣﺪاﻳﻖ ﺻﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻮد ﺻﻔﺎي ﻓﻀﺎي ﻓﺮح ﻓﺰاي ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫دﻟﻴﻞ آنﻛﻪ در او ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﻣﻔﺘﺮضاﻟﻄﺎﻋﻪ ﺣﻴﺪر ﺻﻔﺪر‪،‬‬
‫ﻛﻪ درك او ز ﺣﺪ داﻧﺶ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ در اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﻣﺤﻜﻤﻪي او رﺟﻮع ﻛﺮده ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫اﺣﺎﻃﻪي ﺑﺸﺮ او ﻛﺠﺎ ﺣﺪ ﺑﺸﺮ اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﻪ ﺟﻮﻫﺮش ﺣﺠﺮاﻻﺳﻮد آﻣﺪه ﻣﻈﻬﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻪ آب زﻧﺪﮔﻲاﺳﺖ آن ﻛﻪ ﻇﻠﻤﺘﺶ ﺣﺠﺮ اﺳﺖ؟‬
‫‪ 35‬ﺑﺮ آن ﺷﺠﺮ ﻛﻪ دﻫﺪ ﺟﻮﻳﺒﺎر ﻗﺪرش آب‪،‬‬
‫ﻫﺮ آﺳﻤﺎن ﻳﻜﻲ از ﺑﺮگ ﺳﺒﺰ آن ﺷﺠﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ز ﺷﻌﻠﻪاي ﻛﻪ زﻧﺪ ﺳﺮ ز آﺗﺶ ﻣﻬﺮش‪،‬‬
‫ﺑﺮ اوج ﻋﺰ و ﺷﺮف‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﺘﺎره ﻳﻚ ﺷﺮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺪاي درﮔﻪ اﻗﺒﺎل او ﻫﻤﺎﻳﻮن ﻓﺎل‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎي اوج ﺗﻤﻨﺎي او ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻓﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺘﺎرهي ﺷﺮف ﻣﻬﺮ راﺣﺖ اﻓﺰاﻳﺶ‪،‬‬
‫ﺷﺐ دراز اﻣﻞ را ﻧﺸﺎﻧﻪي ﺳﺤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻃﻠﻴﻌﻪي ﻋﻠَﻢ ﻓﻴﺾ ﻋﺎﻟﻢ آراﻳﺶ‪،‬‬
‫ﺳﭙﺎه ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ را ﻋﻼﻣﻪي ﻇﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 40‬ﻫﻤﻴﻦ ز ﺟﻤﺠﻤﻪ اﻗﺒﺎل ﻛﺮده ﺣﻜﻤﺶ را‪،‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه از ﺧﻂ ﻓﺮﻣﺎن او ﻛﺪام ﺳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻣﻮز داﻧﻪي ﺧﺮﻣﺎ از او ﻣﺪار ﻋﺠﺐ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺨﻞ ﻣﻌﺠﺰ او را ﭼﻨﻴﻦ ﻫﺰار ﺑﺮ اﺳﺖ!‬
‫ﺑﻪ ﺑﻮي آن ﮔﻞ ﺗﺎزه ﻛﻪ داد ﺳﻠﻤﺎن را‪،‬‬
‫د‪‬ﻣﺎغ اﻫﻞ ﻳﻘﻴﻦ ﺗﺎ ﺑﻬﺎر ﺣﺸﺮ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻬﻴﺐ ]ﻣﻬﻴﺒﺶ[ دو ﺷﻴﺮ ﻧﺮ ﺷﺪ ﺳﻨﮓ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اوج ﭘﻨﺠﻪ زﻧﺪ ﺧﺼﻢ اﮔﺮﭼﻪ ﺷﻴﺮ ﻧﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻜﺴﺘﻦ ﻣﻪ و ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ ﺧﻮر از ﻣﻐﺮب‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﺧﻠﻖ ﭼﻮ روﺷﻦ ﺑﺴﺎن ﻣﺎه ]و[ ﺧﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﻧﻪ در ﺧﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻢ ﺑﺮ آﺳﻤﺎن وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻧﺒﻲ ز ﻛﻮﻛﺒﻪي ﺷﻤﺲ آﻣﺪ و وﻟﻲ ﻗﻤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﻠﻲﻛﺴﻲاﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﺰم ﻗﺮب ﺣﻖ‪ ،‬ﺟﺒﺮﻳﻞ‪-‬‬
‫ﺑﻪ راه ﻣﺎﻧﺪه از او ﻫﻤﭽﻮ ﺧﺎك رﻫﮕﺬر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﺳﺎن ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺒﺮﻳﻞ دارم و ﮔﻮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻲ ﻣﻴﺎن ﺧﺪا و ﻧﺒﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻋﻠﻢ ﻧﺒﻲﭼﻮن ﻋﻠﻲاﺳﺖ در‪ ،‬ﭼﻪ ﻋﺠﺐ!‬
‫ز ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﮔﺮ او را ز ﺣﺎﺟﺒﺎن در اﺳﺖ؟‬
‫زﻫﻲ ﺳﭙﻬﺮ وﻻﻳﺖ ﻛﻪ در وﻻﻳﺖﻫﺎ‪،‬‬
‫وﻻﻳﺖ ﺗﻮ ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻣﺎه ﻣﺸﺘﻬﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻋﻠﻢ ﻧﺒﻲ از ﺑﺮاي ﻣﻌﻤﻮري‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 76‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ز ﻣﻌﺠﺰات ﺗﻮ ﻫﺮ ﻳﻚ وﻻﻳﺖ دﮔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺸﺎن داغ وﻓﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪي اﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﻓﻊ ﺗﻴﺮ ﺣﻮادث ﻧﻤﻮﻧﻪي ﺳﭙﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺮِ ﺳﺮاﻓﻜﻦ ﺗﻴﻎ ﺗﻮ در ﺗﻦ ﺑﺪ رگ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮن ﻓﺎﺳﺪ ﻃﻐﻴﺎن ﻛﻔﺮ‪ ،‬ﻧﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ز ذواﻟﻔﻘﺎر ﺗﻮ و د‪‬ﻟﺪل ﺗﻮ‪ ،‬دﺷﻤﻦ و دوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﻢ ﭘﻴﺮوي و ﺳﺮﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺿﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﻟﺪﻟﺖ ﺑﻮد آن دال‪ ،‬دال ﺳﻮي ﻧﺠﺎت‪،‬‬
‫ﺑﻪ ذواﻟﻔﻘﺎر ﺗﻮ آن ذال‪ ،‬ذالِ اﻟﺤﺬر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 55‬ز ﺗﻴﻎ ﺗﻮ ﺟﮕﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﻫﻤﻪ ﺷﺪه ﺧﻮن‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺰم دﺷﻤﻨﻲ ﺗﻴﻎ ﺗﻮ‪ ،‬ﻛﻪ را ﺟﮕﺮ اﺳﺖ؟‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻬﺎن دل ﻧﺪادهاي‪ ،‬ﭼﻪ ﻋﺠﺐ!‬
‫ﺗﻮ ﺷﺎﻫﺒﺎزي و اﻳﻦ ﺻﻴﺪ‪ ،‬ﺻﻴﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎي ﻣﻠﻚ ﻋﺒﻮدﻳﺖ ﺗﻮ ﺻﺤﺮاﻳﻲاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﻃﺎﻳﺮ ﻗﺪﺳﺶ ﻫﺰار ﺟﺎﻧﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻮاي ﺑﻨﺪﮔﻲ درﮔﻪ ﺗﻮ ﻓﺎﻳﺪهاي اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺻﺪ ﺧﻠﻴﻞ ﺑﻪ ادرار از او وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮر اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻗﺪر ﺗﻮ در ﺻﻒ ﻋﺰت‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﻛﻪ اﻧﺠﻤﻦ آراي ﻣﺤﻔﻞ ﻗﺪر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 60‬ﮔﻠﻲ ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻪ رﻧﮓ ﺗﻮ در ﺑﻬﺎر وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺻﺒﺎ ﻛﻪ ﭼﻬﺮهﮔﺸﺎي ﻋﺮاﻳﺲ زﻫﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ ﻛﻪ در ﺳﻠﻚ ﺧﺎدﻣﺎن ﺗﻮام‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻌﺎدت ﻣﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﻗﺪرم اﻳﻦ ﻗﺪ‪‬ر اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎ! ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﻧﻈﺮ ﻛﻦ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﺎن‪،‬‬
‫ﻣﺮا ﺑﻪ ﻗﻮت ﻣﺪح ﺗﻮ دﺳﺖ‪ ،‬در ﻛﻤﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮﻓﺖ ﻛﺎﺗﺒﻲ اﻳﻦ راه‪ ،‬ﺣﻴﺮﺗﻲ از ﭘﻲ‪،‬‬
‫ﻗﺪم ﺑﻪ رﺳﻢ ﺗﺘﺒﻊ ﻧﻬﺎده‪ ،‬ﺑﻲ ﺳﭙﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺎن اﻳﻦ دو ﺳﺨﻦ ﻫﺴﺖ ﮔﻔﺘﻪي ﻣﻦ ﺣﺸﻮ‪:‬‬
‫ﭼﺮا ﻛﺰ آن دو ﻳﻜﻲ رو‪ ،‬ﻳﻜﻲ ﭼﻮ آﺳﺘﺮ اﺳﺖ؟‬
‫‪ 65‬در اﻳﻦ ﻟﺒﺎس‪ ،‬ﺣﺪ ﻧﻈﻢ ﻣﻦ ﻣﻌﻴﻦ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﺮ ﺑﻮد ز ﻳﻜﻲ زﻳﺮ‪ ،‬از ﻳﻜﻲ زﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲام ﻣﻦ و ﻛﺎرم ﮔﻨﻪ اﮔﺮ زﻳﻦ ﻛﺎر‪،‬‬
‫ﻛﺸﻢ ﺑﻪ ﻋﺬر‪ ،‬زﺑﺎن‪ ،‬ﻋﺬرم از ﮔﻨﻪ ﺑﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺪﮔﻮ ﻣﺮا ﻣﻌﺎف ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺣﺮز ﻣﺪح ﺗﻮ از ﻫﺮ ﻣﻼﻣﺘﻢ ﻣﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻓﺎت ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ و ﺑﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺪ و ﻧﻴﻚ ﺟﻨﺖ و ﺳﻘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﻢ ﺑﺪﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ز ﻗﺮب ﺗﻮ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻃﻮاف ﻛﻌﺒﻪ ﻣﺮا ﺑﻲ ﻣﺸﻘﺖ ﺳﻔﺮ اﺳﺖ!‬
‫‪ 70‬ﻣﺮا ﺟﺪا ﻧﻜﻨﺪ ﺣﻖ ز ﺟﻨﺖ در ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﻛﻪ ﻫﺴﺖ ز ﺟﻨﺖ ﺑﺮون‪ ،‬ﺳﻘﺮ ﻣﻘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 78‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-13 -‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﺮا از ﻟﻮح دل ﻧﻘﺶ ﺗﻌﻠﻖ زاﻳﻞ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻘﺶ ﺟﻤﺎل دوﺳﺖ ﺑﺮ ﻟﻮح دل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻃﺎﻟﺐ و ﻣﻄﻠﻮب را از ﻫﻢ ﺟﺪاﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫در ﻃﺮﻳﻖ دوﺳﺖ‪ ،‬آﺛﺎر ﺗﻌﻠﻖ ﺣﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺮﻣﺎن را در اﻳﻦ ره ﻣﻄﻠﻘﺎ!‬
‫ﻃﺎﻟﺐ ﻣﺤﺮوم‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ در ﺗﺮدد ﻛﺎﻫﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫روح را ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻣﺎﻧﻊ از ﻋﺮوج ﻋﺮش ﻗﺮب‪،‬‬
‫ورﻧﻪ اﻳﻦﻋﻠﻮي ﺑﻪ اﺻﻞﺧﻮد ﺟﺒﻠّﻲ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺟﺴﻢ را از ﻣﺎﺳﺖ اﺳﺘﻌﺪاد ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻋﺬاب‪،‬‬
‫ورﻧﻪ ﺑﺮﺧﻠﻖ ازﺧﺪا رﺣﻤﺖ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺮك ﺟﺎن ﺑﻲﺷﻚ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺎن ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﻣﺮده را‪،‬‬
‫اي ﻣﺮﻳﺪ وﺻﻞ‪ ،‬ﻓﺎﻧﻲ ﺷﻮ ﻛﻪ ﻓﺎﻧﻲ واﺻﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻓﺮدي را ﻣﺪان ﺑﻴﻬﻮده در ﺳﻠﻚ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻛﺎﻳﻦ ﮔﻤﺎن‪ ،‬اﻃﻼق اﻓﻌﺎل ﻋﺒﺚ ﺑﺮ ﻓﺎﻋﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻲﻫﻨﺮ ﮔﺮ ﺳﻌﻲ در اﻇﻬﺎر ﻋﻴﺐ ﻛﺲ ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮ ﻣﻌﻴﻮب‪ ،‬ﻋﻴﺐ او ﺑﻪ ﺟﻌﻞ ﺟﺎﻋﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﺤﺾ ﻓﻴﺾ ﻣﻮﺟﻮدات را ﻋﻴﻦ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ از ﻓﻴﺾ ﺣﻖ اﺳﺖ آن ﻛﺲ ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻏﺎﻓﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬از اﺳﻴﺮ ﺧﺎك ﺳﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻠﻮي ﻣﺠﻮي‪،‬‬
‫اﻗﺘﺪاي ﻃﻴﻨﺖ ﺳﻔﻠﻲ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ ﺳﺎﻓﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺳﺮﺣﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻴﺴﺖ راﻫﻲ ﻋﻘﻞ را‪،‬‬
‫زﻳﻦ ﺗﺮدد ﻫﺮﻛﻪ آﺳﺎﻳﺶ ﮔﺰﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺎﻗﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻲوﺟﻪاﺳﺖ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻧﺎﻗﺺ اﻃﻼق ﻛﻤﺎل‪،‬‬
‫ﻧﺎﻗﺼﻲ ﮔﺮ ﻧﻘﺺ ﺧﻮد داﻧﺪ ﺑﻪ وﺟﻬﻲ ﻛﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻛﻪ ﭘﺮﺳﻢ ره ﺳﻮي ﻋﺮﻓﺎن ﻛﻪ در ﺑﺰم وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﻪ را دﻳﺪم ز ﺟﺎم ﺑﻴﺨﻮدي ﻻﻳﻌﻘﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫زﻳﻦ ره ﻣﺸﻜﻞ ﻣﮕﺮ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻨﺰل ﺑﺮد‪،‬‬
‫اﻗﺘﺪاي آنﻛﻪ ﺣﻠّﺎل ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬آنﻛﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻟﻮﻫﻴﺖ ز ﺳﻠﻚ ﺑﻨﺪﮔﻲ‪،‬‬
‫ذات ﭘﺎﻛﺶ را ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﺄﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﻮد او ﺑﺤﺮياﺳﺖ ﺑﻲﺳﺎﺣﻞ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎﻳﻨﺎت‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﺑﺮ ﻓﺮﻗﻲ ﻛﻪ از ﺑﺤﺮ ﭼﻨﺎن ﺑﺮ ﺳﺎﺣﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻗﺒﻮل او ﺑﻪ ﺷﺮع اﺛﺒﺎت ﺣﻘﻴﺖ ﻧﻤﻮد‪،‬‬
‫ﺟﺰ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻫﺮﻛﻪ ﻫﺮ دﻳﻨﻲ ﻛﻪ دارد‪ ،‬ﺑﺎﻃﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻧﻤﺎز ار داد‪ ،‬ﺳﺎﺋﻞ را ﻧﮕﻴﻦ ﻧﺒﻮد ﻋﺠﺐ!‬
‫اﻫﻞ ﺣﻖ را ﻫﺮﭼﻪ در دﺳﺖاﺳﺖ ﻧﺬر ﺳﺎﺋﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ از ﻫﺮﻛﺎرِ ﺧﻴﺮ اﻓﻀﻞ‪ ،‬ﻃﻮاف روﺿﻪاش‪،‬‬
‫روﺿﻪاي ﺟﺰ آنﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻴ ُﺮاﻟﻌﻤﻞ را ﻋﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬در ﻧﺒﻮت ﺑﻮد ﻣﻮﺳﺎ را ﺑﻪ ﻫﺎرون از ﻛﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺒﺮ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﻟﻬﻲ ﻧﺎزل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖاﺣﻤﺪ‪»:‬ﺣﻴﺪر اﺳﺖ از ﻣﻦ ﭼﻮ ﻫﺎرون از ﻛﻠﻴﻢ«‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 80‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺮﻛﻪ را دﻳﺪم ﺑﺪﻳﻦ ﻧﻘﻞ ﻣﺼﺤﺢ ﻧﺎﻗﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻲﺷﻮد ﻣﻌﻠﻮم از اﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮن ﻃﺮﻳﻖ اﺗﺤﺎد‪،‬‬
‫در اداي ﻟﺤﻤﻚ ﻟﺤﻤﯽ ﻧﺒﻲ ﻫﻢ ﻗﺎﻳﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اول و آﺧﺮ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻲ ﻣﻬﺮ ﻋﻠﻲ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻢ و ﻓﻀﻞ اوﻟﻴﻦ و آﺧﺮﻳﻦ ﺑﻲﺣﺎﺻﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﺧﻠﻘﺖ اﻧﺴﻲ ﻣﻠﻚ ﻣﺤﺘﺎج اوﺳﺖ‪،‬‬
‫درﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﻦ‪ ،‬ﻣﮕﻮﻛﺎﻳﻦ ﻧﺸﺌﻪدر آب و ﮔﻞاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻣﺒﻐﺾ او را ز ﻃﺒﻊ ﺑﺪ ﮔﻤﺎن ﺗﺮك ﺑﻐﺾ‪،‬‬
‫اﺣﺘﻤﺎل رﻓﻊ ﺳﻤﻴﺖ ز زﻫﺮ ﻗﺎﺗﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻓﻀﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن ﺣﺐ‪ ‬اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻮنﻓﻀﻮﻟﻲ ﻫﺮﻛﻪ را اﻳﻦ ﻓﻀﻞﺑﺎﺷﺪ ﻓﺎﺿﻞاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻜﺮﷲ ز اﺑﺘﺪاي ﻋﻤﺮ ﺗﺎ ﻏﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻣﺮا‪-‬‬
‫روﺿﻪي ﺧﺎك در ﺷﺎه وﻻﻳﺖ ﻣﻨﺰل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺣﻠﻲ دارم ﭼﻮ درﻳﺎي ﻧﺠﻒ ﺑﻬﺮ ﻧﺠﺎت‪،‬‬
‫ﻏﻢ ﻧﺪارم زان ﻛﻪ ﮔﺮداب ﺣﻮادث ﺣﺎﺋﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎرﺑﻢ در ﺧﺎك اﻳﻦ درﮔﺎه روزي ﻛﻦ ﺛﺒﺎت‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺛﻮاب ﺛﺎﺑﺖ و دور ﻓﻠﻚ ﻣﺴﺘﻌﺠﻞ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-14 -‬‬
‫ﺳﺠﺪهي ﺧﺎك ﻧﺠﻒ ﻣﺮﻏﻮب اﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺳﺠﺪهﮔﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻛﺶ آدم اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻗﺪر ﺧﻮاﻫﻲ ﺳﻴﺮ ﺻﺤﺮاي ﻧﺠﻒ ﻛﻦ ﻛﺰ ﺷﺮف‪،‬‬
‫ﺑﺎم رﻓﻌﺖ را ﺻﻔﻮف ﻧﻘﺶ رﻳﮕﺶ ﺳﻠّﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﺟﻮﻳﻲ روي ﻧﻪ ﺑﺮ رﻳﮓ درﻳﺎي ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﺻﻔﺎ ﻫﺮ ذرهاش ﺳﺮﭼﺸﻤﻪي ﺻﺪ زﻣﺰم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ زﻳﻨﺖﺑﺨﺶ ﺻﺤﺮاي ﻧﺠﻒ ﺧﻂﻫﺎي رﻳﮓ‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻃﺮاز ﻣﻬﺪ ﺣﻴﺪر ﮔﺸﺘﻪ ﻧﻘﺶ ارﻗﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺣﻴﺪر اﺳﺖ آﺳﻮده در دﺷﺖ ﺻﻔﺎ ﺑﺨﺶ ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﺴﻴﺤﺎ ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺮ داﻣﺎن ﭘﺎك ﻣﺮﻳﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻛﻦ ﺧﺎك ﻧﺠﻒ را ﻫﺴﺖ ﻋﺎر از ﺳﻠﻄﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﭘﺎي ﺳﺎﻗﻲ ﻛﻮﺛﺮ ﺑﻪ از ﻣﻠﻚ ﺟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺮّ ﺗﻦ آدم ﺷﺪه اﺳﺖ آن ﺧﺎك ﭘﺎك‪،‬‬
‫ﻧﻮح را ﻫﻢ ﺗﻮﺗﻴﺎي دﻳﺪهﻫﺎي ﭘﺮ ﻧﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺧﻮﺷﺘﺮ از ﺧﺎك ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫آري! آري! آن ﻣﻘﺎم ﻣﻘﺘﺪاي ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻴﺮ ﻳﺰدان ﺣﻴﺪر ﻛﺮّار ﺑﺎ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻓﻀﻞ‪،‬‬
‫در ﺣﺮﻳﻢ ﻗﺪر ﻣﻌﺮاج رﺳﺎﻟﺖ ﻣﺤﺮم اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 10‬آن اﻣﺎم ﻣﺸﺮق و ﻣﻐﺮب ﻛﻪ در اﺣﻜﺎم دﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻢ او ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻻﺣﻖ ﺷﺪ‪ ،‬ﻗﻀﺎي ﻣﺒﺮم اﺳﺖ‪.‬‬
‫آن ﻛﺮمﭘﻴﺸﻪ ﻛﻪ دارد اﺣﺘﻤﺎل ﻋﻔﻮ او‪،‬‬
‫ﺟﺮم ﻗﺼﺪ ﻗﺘﻞ او ﻣﺠﺮم‪ ،‬ﻛﻪ اﺑﻦ ﻣﻠﺠﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﺟﻮد آن رﺳ‪‬ﺎم ﻗﺎﻧﻮن ﻛﺮم‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 82‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫دﻋﻮي ﺟﻮد و ﺳﺨﺎ ﻛﻔﺮاﺳﺖ ﮔﺮ از ﺣﺎﺗﻢ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻛﻲ ﺑﻮد ﺟﻮﻻن ﮔﺮد د‪‬ﻟﺪل او رﺧﺶ را؟‬
‫ﻛﻤﺘﺮ از زاﻟﻲاﺳﺖ در ﻣﻴﺪان او ﮔﺮ رﺳﺘﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻮر او ﻛﺰ ﺑﻄﻦ ﻏﻴﺐ اﻓﺘﺎده در ﻣﻬﺪ ﻇﻬﻮر‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻌﺎع ﻟﻤﻌﻪي ﻧﻮر ﻧﺒﻮت ﺗﻮأم اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﻮر وﺣﺪت ﻣﻨﻘﺴﻢ ﮔﺸﺘﻪاﺳﺖ در ﺻﻮرت وﻟﻲ‪،‬‬
‫ﺻﻮرت اﻟﻔﺖ‪ ،‬دﻟﻴﻞ اﺗﺤﺎد ﻣﻘﺴﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺗﻀﺎ را ﻛﺲ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪاﺳﺖ ﻏﻴﺮ از ﻣﺼﻄﻔﺎ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻧﻔﺲ او ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ‪ ،‬ﮔﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﻦ ﻋﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﺑﺮ داﻣﺎن آﻧﻜﺲ ﻣﻲزﻧﺪ دﺳﺖ ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﻛﺶﺑﻪ داﻣﺎن ﻋﻠﻲدﺳﺖ ارادت ﻣﺤﻜﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﻣﻦ ﭘﺎك ﻋﻠﻲ ﻣﻮﺟﻲاﺳﺖ از درﻳﺎي ﻓﻴﺾ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾ درﻳﺎي ﻋﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺎي ﻣﺪﻏﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻛﺲ را ﻧﻴﺴﺖ درك رﻓﻌﺖ درﮔﺎه او‪،‬‬
‫رﻓﻌﺖ درﮔﺎه او ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻧﻪ ﻃﺎرم اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻋﺮش اﻋﻈﻢ زﻳﺮ دﺳﺖ ﻫﻤﺖ واﻻي اوﺳﺖ‪،‬‬
‫آﻓﺘﺎب رﻓﻌﺖ او ﻋﻴﻦ ﻋﺮش اﻋﻈﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻨﮓﺑﺎد آن ﺳﻨﮕﺪلﻛﺎن را ﻛﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﻌﻞ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ اﻧﮕﺸﺖ رﺳﺎﻟﺖ را ﻧﮕﻴﻦِ ﺧﺎﺗﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از رﻣﻮز ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ ادراك ﺳﺮّ او ﺑﻠﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺳﺮّ‪ ،‬ﺣﻠّﺎل رﻣﻮز ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد آنﻛﻪ دارد دوﺳﺖ در ذﻛﺮش ﺟﺬر‪،‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد آنﻛﻪ دﺷﻤﻦ در ﺛﻨﺎﻳﺶ اﺑﻜﻢ اﺳﺖ‪،‬‬

‫در ﻣﻴﺎن دوﺳﺘﺎن و دﺷﻤﻨﺎن‪ ،‬اوﺻﺎف او‪،‬‬
‫ﺧﺎرجاز ﺣﺼﺮ و ﺑﺮون از ﺣﻴﻄﻪي ﻛﻴﻒ و ﻛﻢاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 25‬ذﻛﺮ او را ﻧﻘﺶ ﻛﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮ ﻟﻮح زﺑﺎن‪،‬‬
‫اي ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ دﻟﺖ از ﻛﺜﺮت ﻏﻢ درﻫﻢاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎ دﻟﻲ ﻛﺰ ذﻛﺮ او دارد ﺻﻔﺎ ﻋﻤﺮ اﺑﺪ‪،‬‬
‫ذﻛﺮ او ﻣﺮآت دل را ﺻﻴﻘﻞ ژﻧﮓ ﻏﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺟﻬﺎنﮔﺮ ﻫﺴﺖ ﮔﻤﺮه دﺷﻤﻦ او‪ ،‬دور ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫دﺷﻤﻦ او را ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻣﺤﻨﺖﺳﺮاي ﻣﻈﻠﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺧﺼﻢ او در ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻴﺮه ﺣﺰﻳﻦ؟‬
‫ﺧﺼﻢ او را ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻴﺮه ﻟﺒﺎس ﻣﺎﺗﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺖ اﻳﺰد را ﻛﻪ ﺑﺮ رﻏﻢ ﻋﺪو ﺑﺎ ﻣﻬﺮ او‪،‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ ﺷﺎد در ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬دل ﻣﻦ ﺧﺮم اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪30‬ﭼﻴﺪهام ﻣﻦ ﻫﻢ ز ﻧﺨﻞ ﻣﻬﺮ او ﺑﻮﻳﻲ ﻫﻤﻴﻦ‪،‬‬
‫اﻳﻦ رﻃﺐ روزي ﺳﻠﻤﺎن و ﻧﺼﻴﺐ ‪ . . . . .‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻢ از ﻫﻴﭻ ﻛﺲ اﺧﻼص ﻣﻦ در راه او‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢﻛﻪ او را ﻣﺨﻠﺼﻲ ﭼﻮن ﻣﻦ ﻛﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ! ﺷﺪ ﻣﺪ‪‬ت ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﺟﻨﺎب ﺣﻖ ﺑﻪ ﻣﺪح ﺗﻮ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﻠﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻟﻴﻚ ﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪاﺣﺎن دﻳﮕﺮ ﻫﺴﺖ دور‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﺧﺎك درت او را ﻣﻄﺎف و ﻣﻠﺜﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻣﺘﺶ ﺑﺸﻜﺴﺖ ﭘﻴﺮي ﻟﻴﻚ دارد ﺷﻜﺮﻫﺎ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 84‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫زان ﻛﻪ ﻓﺮق او در اﻳﻦ درﮔﺎه ﺧﺎك ﻣﻘﺪم اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ 35‬داﻳﻢ از ﺧﻮان ﺗﻮ ادرار ﻣﻘﺮر ﻣﻲﺑﺮد‪،‬‬
‫روز وﺷﺐ ﺑﺎ ﭼﺎﻛﺮان آﺳﺘﺎﻧﺖ ﻫﻤﺪم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺮ ﺷﺪ در ﺧﺎك درﮔﺎه ﺗﻮ و ﺑﻬﺮ ﻫﻤﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻣﺖ او زﻳﺮ ﺑﺎر ﻣﻨﺖ دوران ﺧﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﻮد اﻧﺼﺎفدر ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﭘﻴﺶ او در دﻋﻮي اﺛﺒﺎت ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻠﺰم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻮد دل را ﺗﻤﻴﺰ اﻋﺘﺒﺎر ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺎ زﺑﺎن را ﻗﺪرت ﮔﻔﺘﺎر در ﻣﺪح و ذم اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎد وردش ﻫﺮ زﻣﺎن ذﻛﺮ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫زان ﻛﻪ ذﻛﺮ او ﺟﺮاﺣﺖﻫﺎي دل را ﻣﺮﻫﻢ اﺳﺖ!‬
‫‪-15 -‬‬
‫ﻣﺮدم اﻳﻦ ﻣﻠﻚ را ﺣﻖ ﻧﻌﻤﺘﻲ از ﻏﻴﺐ داد‪،‬‬

‫ﺷﻜﺮ اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﺎ ﮔﺮدد زﻳﺎد‪.‬‬
‫ﺷﻜﺮﷲ ﻛﺰ ﻓﺮوغ آﻓﺘﺎب اوج دﻳﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺳﻮاد دﻳﺪه ﻛﺴﺐ روﺷﻨﻲ ﻛﺮد اﻳﻦ ﺳﻮاد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ ارﺑﺎب ﻧﻈﺮ زﻳﺒﺪ اﮔﺮ زﻳﻦ روﺷﻨﻲ‪،‬‬
‫ﻧﺎم ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻘﻌﻪي ﺑﻐﺪاد را ﻋﻴﻦاﻟﺒﻼد‪.‬‬
‫ﺷﺮع را ﺗﺠﺪﻳﺪ روﻧﻖ داد رأﻓﺖ ﭘﻴﺸﻪاي‪،‬‬
‫ﺑﺎز ﺑﺮ رﺧﺴﺎر ﻣﻠﻚ‪ ،‬اﻳﺰد در رﺣﻤﺖ ﮔﺸﺎد‪.‬‬

‫‪ 5‬ﺳﺮ ﺑﺮون آورد ﺻﺪري از ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎز ﺑﺮ دﺳﺖ اﻣﻞ اﻓﺘﺎد داﻣﺎن ﻣﺮاد‪.‬‬
‫ﻣﺪرﻛﻲ آﻣﺪ ﻛﻪ ادراﻛﺶ ﺑﻪ ﻓﻴﺾ اﻧﻜﺸﺎف‪،‬‬
‫راه اﺳﺘﺪﻻل را ﺳﺪ‪‬ي اﺳﺖ در ﺣﺴﻦ ﺳﻮاد‪.‬‬
‫اﻣﻬﺎت ﺳﻔﻠﻲ و آﺑﺎي ﻋﻠﻮي را ﭼﻮ او‪،‬‬
‫در ﻣﺮور ﻣﺪت ﺗﺰوﻳﺞ ﻓﺮزﻧﺪي ﻧﺰاد‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ درﻛَﺶ ﻋﻠﻢ ﺑﺮ ﻗﺴﻢ ﺑﺪﻳﻬﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺮ دﻟﺶ ﻧﻪ ﻓﻜﺮ ﻫﺮ ﻣﻀﻤﻮن ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺴﺘﻔﺎد‪.‬‬
‫ﻓﺘﺢ ﺗﺰوﻳﺞ ار دﻫﺪ ﻧﻬﻴﺶ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ اﻓﺘﺮاق‪،‬‬
‫رﻏﺒﺖ اﻟﻔﺖ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ ﺻﻮر را ﺑﺎ ﺳﻮاد‪.‬‬
‫‪ 10‬در ﻣﻴﺎن آب و آﺗﺶ ﻋﻘﺪ ﺑﻨﺪد اﻣﺮ او‪،‬‬
‫از ﻣﻴﺎن اﻳﻦ و آن ﺧﻴﺰد ﺣﺠﺎب ﺧﺎك و ﺑﺎد‪.‬‬
‫ﻣﺮﺟﻊ ارﺑﺎب ﺣﺎﺟﺖ ﺑﻘﻌﻪي ﺑﺮّ و ﺗﻘﻲ‪،‬‬
‫آنﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﻧﺎم ﻟﻘﻤﺎن را ﺑﻪ ﻳﺎد‪.‬‬
‫ﻣﺮﺣﺒﺎ! اي ﻧﺴﺨﻪات ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﻓﻀﻞ و ﻫﻨﺮ!‬
‫ﻣﺮﺣﺒﺎ اي ﺧﺎﻣﻪات ﺳﺮو رﻳﺎض ﻋﺪل و داد!‬
‫ﺻﺒﺢ آﺧﺮ ﻣﺤﻀﺮت ﺑﻬﺮ ﻃﻠﻮع ﻣﻬﺮ ﺟﻮد‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﻪي اول ز ﻣﻌﺮاج ﻛﻤﺎﻟﺖ اﺟﺘﻬﺎد‪.‬‬
‫ﻛﺸﺘﻪي ﺗﻴﻎ زﺑﺎن اوﺳﺖ ﻫﺮ دم ﻛﺎﻓﺮي‪،‬‬
‫آﻓﺮﻳﻦ! اي ﻗﺎﺿﻲ ﻏﺎﺿﻲ! ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﻬﺎد‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻫﺴﺖ راي ﭘﺮ ﻫﺪاﻳﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ رﺳﻢ اﻗﺘﺪا‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 86‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻧﻮﻋﻲ از ﻋﺒﺎدت ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﺴﻦ اﻋﺘﻘﺎد‪.‬‬

‫در ﺻﻼح ﻛﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺰم راي روﺷﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫آنﭼﻨﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎً ﻛَﻮ‪‬ن را ﻧﺒﻮد ﻓﺴﺎد‪.‬‬
‫ﺷﻜﺮﷲ ﻓﻴﺾ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻧﺸﺎط اﻓﺰاي او‪،‬‬
‫دﺷﻤﻨﺎن را ﻛﺮد ﻣﺤﺰون‪ ،‬دوﺳﺘﺎن را ﻛﺮد ﺷﺎد‪.‬‬
‫ﻗﻄﻊ ره ﺗﺎ ﻛﺮده ﻃﻮف ﻛﻌﺒﻪي وﺻﻞ ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﻴﻔﺰاﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺨﺖ ﺧﻮد ﻓﻀﻮﻟﻲ اﻋﺘﻤﺎد؟‬
‫ﺗﺎ ﺑﻨﺎي دﻫﺮ را ﺑﺎﺷﺪ اﺳﺎس اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ اﻫﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﺎﻳﻪات ﻣﻤﺪود ﺑﺎد!‬
‫‪-16 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻊﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻮﺑﻬﺎر اﺳﺖ ﺟﻬﺎن روﻧﻖ دﻳﮕﺮ دارد‪.‬‬

‫ﺑﺎغ را ﺷﻤﻊ رخ ﻻﻟﻪ ﻣﻨﻮر دارد‪.‬‬
‫ز ﮔﻞ و ﺳﺒﺰه‪ ،‬ﭼﻤﻦ راﺳﺖ ﺻﻔﺎﻳﻲ ﻫﺮ دم‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﻨﺎزد؟ ﻧ‪‬ﻌﻢ ﻏﻴﺮ ﻣﻜﺮّر دارد‪.‬‬
‫ﺷﺎخ را ﺑﺮده ﺳﺮ از ذوق ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺗﻔﺎﺧﺮ ﻧﻜﻨﺪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ زﻳﻮر دارد؟‬
‫ﻣﻲزﻧﺪ ﺧﻨﺪه ﮔﻞ و ﺑﺎد ﺑﺮ او ﻃﻌﻨﻪ زﻧﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﺮا ﺧﻨﺪه ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺰﻧﺪ زر دارد؟‬
‫‪ 5‬ﺷﺪه ﻣﻘﺒﻮل ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺣﺮﻛﺎت ﮔﻠﺒﻦ‪،‬‬
‫ﺷﺎﻫﺪ آن ﺧﻠﻌﺖ ﺳﺒﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺮ دارد‪.‬‬

‫ﻣﻲﻛﻨﺪ دﻋﻮي داراﻳﻲ ﮔﻠﺸﻦ‪ ،‬ﻧﺮﮔﺲ‪،‬‬
‫ورﻧﻪ آن اﻓﺴﺮ زر ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ دارد؟‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ اﻣﻮات رﻳﺎﺣﻴﻦ اﺣﻴﺎ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪي ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻦ ﺻﻮرت ﻣﺤﺸﺮ دارد‪.‬‬
‫ﺳﺒﺐ ﺳﺒﺰه ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫ﭼﺮخ را آﻳﻨﻪي ﺑﺎغ ﺑﺮاﺑﺮ دارد‪.‬‬
‫ﺑﺎز از ﺳﺒﺰه و ﺷﺒﻨﻢ ورق روي زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺻﻮرت اﻧﺠﻢ و اﻓﻼك ﻣﺼﻮر دارد‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺷﺪه ﻇﺎﻫﺮ ز ﺧﺲ ﺧﺸﻚ‪ ،‬ﮔﻞ ﺗﺎزه و ﺗﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺮّ ﺣﻖ را ﻧﻈﺮي ﻛﻦ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻈﻬﺮ دارد!‬
‫وه! ﭼﻪ ﻓﻴﺾ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎز از اﺛﺮ ﻟﻄﻒ ﻫﻮا‪،‬‬
‫ﺑﺎغ‪ ،‬ﻟﻄﻒ ﻧﺴﻖ ﺷﺮع ﻣﻄﻬﺮ دارد‪.‬‬
‫ﺧﺎص در ﻋﻬﺪ ﻧﺴﻖ ﺑﺨﺸﻲ آن واﻟﻲ ﺷﺮع‪،‬‬
‫ﻛﻪ دﻟﺶ ﭘﺮﺗﻮي از ﻧﻮر ﭘﻴﻤﺒﺮ دارد‪.‬‬
‫ﻗﺎﺿﻲ ﻏﺎﺿﻲ ﻓﺮﺧﻨﺪه رخ و درﻳﺎ دل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﻫﻤﻪ روي ﻣﻨﻮ‪‬ر دارد‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ز ﻧﻜﻮﻛﺎري و ﺧﻴﺮاﻧﺪﻳﺸﻲ‪،‬‬
‫دارد و از ﻫﻤﻪ ﺻﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﻬﺘﺮ دارد‪.‬‬
‫ﻧﻌﻤﺔاﷲ وﻟﻲ ﻃﺒﻊ ﻛﻪ در ﻣﻠﻚ ﻗﻀﺎ‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫‪15‬‬
‫ﺑﺤﺮ ﻋﻠﻤﻲاﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺴﺌﻠﻪ از ﺑﺮ دارد‪.‬‬
‫ﮔُﻬﺮ ﻋﻠﻢ ﻳﻘﻴﻦ را ﻋﻠﻤﺎي ﺳﺎﺑﻖ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 88‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﻤﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﺮ ﺧﺎك ﻛﻪ او ﺑﺮ دارد‪.‬‬

‫اي ﻗﻀﺎ ﻗﺪر‪ ‬ﻛﻪ ﺑﺮ ﭼﺮخ ﻧﻬﺪ ﭘﺎي ﺷﺮف‪،‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ از ﺳﺪ‪‬هي درﮔﺎه ﺗﻮ ﺑﺴﺘﺮ دارد‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ از دوﻟﺖ درك ﺗﻮ‪ ،‬ﭘﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻲﺗﻜﻠﻒ ﻫﻤﻪ اﺳﺒﺎب ﻣﻴﺴﺮ دارد‪.‬‬
‫آﺳﻤﺎن ﺷﺮف و اوج ﺳﻌﺎدت در ﺗﻮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫اي ﺧﻮش آﻧﻜﺲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﺻﺪق ﺑﺮ آن در دارد‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺗﺎ در اﺟﺰاي ﺷﺮﻳﻔﺖ ﻗﻠﻤﺖ ﮔﺸﺘﻪ روان‪،‬‬
‫دﻫﺮ را راﻳﺤﻪي ﻋﺪل‪ ،‬ﻣﻌﻄﺮ دارد‪.‬‬
‫در ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻬﺪ ﻛﻪ ﻋﺪل ﺗﻮ ﺷﺪه ﺷﻬﺮهي دﻫﺮ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﺎ را ﻏﻢ و اﻧﺪوه‪ ،‬ﻣﻜﺪر دارد؟‬
‫روش ﭼﺮخ ﺗﺮدد ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﺑﻪ ادب‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﻋﺎﻓﻴﺖ از ﻣﺎ ﺑﺮود‪ ،‬درد آرد‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﺳﻮي ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻧﮕﺮ از ﻋﻴﻦ ﻛﺮم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺴﻲ ﺣﺎل ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ و ﻣﻀﻄﺮ دارد‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ در ﻛﺎرﮔﻪ ﻓﻴﺾ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪي ﺳﻄﺢ ﻓﻠﻚ ﺗﺎ ﺧﻂ اﺧﺘﺮ دارد‪،‬‬
‫‪ 25‬ﭼﺮخ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻂ ﺣﻜﻢ ﺗﻮ ﻧﻬﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺑﺨﺖ ﺣﻜﻢ اﺑﺪي ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﻘﺮر دارد‪.‬‬
‫‪-17 -‬‬
‫ﻣﻔﺎﻋﻴﻠﻦ ﻣﻔﺎﻋﻴﻠﻦ ﻣﻔﺎﻋﻴﻠﻦ ﻣﻔﺎﻋﻴﻠﻦ‪.‬‬
‫ﮔﻞ آﻣﺪ ﺑﺎز ﮔﻠﺸﻦ ﻓﻜﺮ ﻟﻄﻔﻲ از ﺟﻨﺎن دارد‪،‬‬

‫زﻣﻴﻦ از ﺳﺒﺰهي ﻧﻮﺧﻴﺰ‪ ،‬رﻧﮓ آﺳﻤﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻓﻜﻨﺪه در ﭼﻤﻦ آب روان ﭘﺮ ﭘﻴﭻ و ﺧﻢ راﻫﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦ ﺑﺎ آب ﺣﻜﻢ آﺳﻤﺎن و ﻛﻬﻜﺸﺎن دارد‪.‬‬
‫ز ﺑﺮگ ﻻﻟﻪ ﻫﺮ دم ﻗﻄﺮه‪ -‬ﻗﻄﺮه ﻣﻲﭼﻜﺪ ﺷﺒﻨﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎن ﮔﻠﺮخ‪ ،‬ﻻﻟﻪ ﻟﻌﻞ در ﻓﺸﺎن دارد‪.‬‬
‫رﺑﻮده آب ﭼﻮن آﺋﻴﻨﻪ ﻋﻜﺲ ﻏﻨﭽﻪ از ﮔﻠﺒﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺧﻮﺑﺎن ﺳﻤﻨﺒﺮ آب‪ ،‬ﺷﻜﻞ دﻟﺴﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻧﻤﻲداﻧﻢﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺻﺒﺎ در ﮔﻮش ﮔﻞ ﻫﺮ دم‪،‬‬
‫ﭘﻴﺎﻣﻲ ﻏﺎﻟﺒﺎً از ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﻧﺎﺗﻮان دارد‪.‬‬
‫ﺻﺒﺎ ﭘﻴﻐﺎم ﺑﻠﺒﻞ ﻣﻲﮔﺬارد ﭘﻴﺶ ﮔﻞ اﻣﺎ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﻮش ﮔﻞ را ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺒﻨﻢ ﮔﺮان دارد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﻞ ﻋﺮض ﻧﻴﺎزي ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻠﺒﻞ‪ ،‬ﻧﻤﻲداﻧﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺎزك ﻣﺰاﺟﺎن ﺷﺮح درد دل زﻳﺎن دارد‪.‬‬
‫ز ﺧﻮد ﺑﺮدهاﺳﺖ ﮔﻞ را ذوق اﺳﺘﻐﻨﺎيﻣﺤﺒﻮﺑﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﻣﻲداﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻠﺒﻞ از ﭼﻪ ﻓﺮﻳﺎد و ﻓﻐﺎن دارد؟‬
‫ﻏﺮور ﮔﻞ ﻧﮕﺮ ﮔﻞ راز ﺑﻠﺒﻞ ﻧﻴﻚ ﻣﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻢ آزار‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﺟﺎودان دارد‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻫﻮا از ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺮ ﺑﺎزوي ﮔﻠﺒﻦ ﺑﺴﺖ ﺗﻌﻮﻳﺬي‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 90‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ از ﻫﺮ آﻓﺖ‪ ،‬آن ﺗﻌﻮﻳﺬ او را در اﻣﺎن دارد‪.‬‬

‫ز ﺗﺸﺮﻳﻒ ﺑﻬﺎر آﻣﺪ ﺧﺒﺮ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ از ﻏﻨﭽﻪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻬﻨﻴﺖ ﻫﺮ ﺷﺎخ ﮔﻠﺒﻦ ﺻﺪ دﻫﺎن دارد‪.‬‬
‫درون ﺑﺎغ ﺳﻴﺮ آب ﺷﺒﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻴﻬﻮده‪،‬‬
‫ﻣﺘﺎع ﺣﺴﻦ ﮔﻞ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﺑﻘﺎ زﻳﻦ ﭘﺎﺳﺒﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺳﻮي ﮔﻠﺸﻦ ﺑﺮو ﻫﻢ اﺑﺮ ﻧﻴﺴﺎن را ﻏﻨﻴﻤﺖ دان‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮ ﺟﻮﻫﺮ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ دﻟﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﺎروان دارد‪.‬‬
‫ز ﺑﺮق و اﺑﺮ و آوازي ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ‪ ،‬ﺳﺨﻦ ﺑﺸﻨﻮ!‬
‫ﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﻏﺎﻓﻼن ﺣﺮف ﻧﺼﻴﺤﺖ در زﺑﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺳﭙﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪ از ﭘﻴﻜﺮ ﮔﻞ در ﭼﻤﻦ ﮔﻠﺒﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻢ ﻗﻮس ﻗﺰح ﭘﻨﺪاﺷﺖ ﺗﻴﺮي در ﻛﻤﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺻﻼﻳﻲ ﻣﻲزﻧﺪ ﻫﺮ دم ﺻﺪاي آب ﻣﺮﻏﺎن را‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﺑﺴﻢاﷲ در آﻳﺪ ﻫﺮﻛﻪ ذوق ﺑﻮﺳﺘﺎن دارد!«‬
‫ﺑﻪ زﻳﻨﺖﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دل ﺷﺎدي ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺪون داﺷﺖ ﻳﺎ ﺟﻤﺸﻴﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻏﺒﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﻟﻄﻔﻲ ﻛﻪ ﭘﻨﻬﺎن داﺷﺖ‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮ ﻛﺮد ﭼﻮن ﻏﻨﭽﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪ ز ﭘﻨﻬﺎن داﺷﺘﻦ‪ ،‬ﺗﺎ ﻛﻲ ﻧﻬﺎن دارد؟‬
‫ﺑﻪ ﻣﻠﻚآراﻳﻲ و ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺮوزي ﻓﺼﻞ ﮔﻞ ﻣﻄﻠﻖ‪،‬‬
‫ﺧﻮاص ﺣﺴﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ اﻣﻴﺮ ﻛﺎردان دارد‪.‬‬
‫‪ 20‬زﻫﻲﻓﺮﺧﻨﺪه راﻳﻲ‪ ،‬آﺳﻤﺎن ﻗﺪري‪ ،‬ﻣﻠﻚﺷﺄﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﻫﺮ ﺑﺮﺗﺮي ﺑﺮﺗﺮ ﻋﻠﻮ‪ ‬ﻗﺪر و ﺷﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻓﺮﻳﺪ ﻋﺼﺮ‪ ،‬ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ ﺑﻲﻫﻤﺘﺎ! ﻛﻪ در ﺧﻠﻘﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺮف ﺑﺮ ﺟﻤﻠﻪي اﻓﺮاد اﺑﻨﺎي زﻣﺎن دارد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻮﻫﺶ ﺧﺎك را ﭼﻮن ﮔﺮدﺑﺎد از ﻏﺎﻳﺖ ﻫﻤﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮدون ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮد‪ ،‬ﮔﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮ آن دارد‪.‬‬
‫اﻗﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺳﻨﮓ را در آﺳﺘﺎﻧﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﮔﻮﻫﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻮان در آﺳﺘﺎﻧﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻫﺮ ﻓﻴﻀﻲ ﻛﻪ ﻛﺎن دارد‪.‬‬
‫ز ﻋﺪل اﺳﺖ اﻳﻦﻛﻪ در ﻣﻌﻤﻮرهي ﻣﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﻘﻼل و ﺣﺸﻤﺖ ﻣﺴﻨﺪ ﻧﻮﺷﻴﺮوان دارد‪.‬‬
‫ز ﺻﺪق اﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﻨﻘﺎر ﺷﻜﺎر اﻧﺪاز اﻗﺒﺎﻟﺶ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺷﻬﺒﺎزان ﺑﺮج اوﻟﻴﺎ ﻫﻢ آﺷﻴﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 25‬اﻳﺎ ﺳﺮدار ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺪل و ﺻﺎﺋﺐ راي و ﺻﺎﻓﻲ دل!‬
‫ﻛﻪ درﻳﺎي ﺻﻔﺎﺗﺖ ﻣﻮجﻫﺎي ﺑﻴﻜﺮان دارد‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﻟﺐ ﻓﺮو ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ از اوﺻﺎف ﺗﻮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ‪ ،‬ﭼﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن دارد!«‬
‫ﺗﻮ را زﻳﺒﺪ ﺛﻨﺎ از ﺟﻤﻠﻪي ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎن زﻳﺮا‪،‬‬
‫ﺗﻮ داري از ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺮﻛﺲ در ﺟﻬﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺗﻮ را ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ دارد داﻧﺸﻲ ﻣﻤﺘﺎز‪ ،‬ﻣﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﺧﺮده دان‪ ،‬از ﻫﺮﻛﻪ ﻋﻘﻞ ﺧﺮدهدان دارد‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚ در ﺻﻮرت اﻧﺴﺎن ﻧﺪارد ﺻﻮرﺗﻲ اﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺷﺄن ﺗﻮ ﻫﺮﻛﺲ اﻳﻦ ﮔﻤﺎندارد‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺧﺪاوﻧﺪا! ﻓﻀﻮﻟﻲ روزﮔﺎري ﺷﺪ ﻛﻪ دور از ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻓﺮاغ از داﻧﺶ و ﺑﻴﻨﺶ‪ ،‬ﻣﻼل از ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻲﺗﺮدد در ﻣﻘﺎﻣﻲ ﺳﺎﻛﻦ اﺳﺖ اﻣﺎ‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 92‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻳﺎد ﺧﺎك ﭘﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻣﺘﺼﻞ اﺷﻚ روان دارد‪.‬‬

‫ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﭼﺎره ﺟﺴﺘﻦ ﻣﻲﺑﺮد ره ﺳﻮي ﻫﻤﺪردي‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻬﺮ راز ﮔﻔﺘﻦ‪ ،‬ﻫﻤﺰﺑﺎن ﻣﻬﺮﺑﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻧﻪ در ﺳﻠﻚ ﻓﻘﻴﺮان ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﺗﻤﻜﻴﻨﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭘﻴﺶ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻣﺴﻨﺪ و ﻣﻨﺼﺐ‪ ،‬دﻛﺎن دارد‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ در ﻓﻘﺮ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻧﻘﺶ ﻋﺰم روم ﻣﻲﺑﻨﺪد‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ از ﻓﺎﻗﻪ ﺳﻮداي ره ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 35‬ره ﺑﻬﺒﻮد ﺧﻮد ﻛﺮده اﺳﺖ ﮔﻢ ﺣﺎﻻ ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮن ﺑﺮ ﺣﺎل ﺧﻮد ﭘﺮدازد و ﺧﻮد را ﭼﻪﺳﺎن دارد؟‬
‫ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺤﻨﺖ و ﻏﻢ ﺑﺎز دارد ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺎدي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪي ﺟﺎن و ﺟﻨﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺗﺪارك ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺻﺪ درد را ﺗﻮﻓﻴﻖ اﻳﻦ دوﻟﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ دﺳﺘﺮس ﺑﺮ ﺧﺎﻛﺒﻮس آﺳﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫اﻟﻬﻲ! از ﮔﻞ و ﻧﺴﺮﻳﻦ و ﺳﻨﺒﻞ ﺗﺎ اﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫اﻟﻬﻲ! ﺗﺎ ﺑﻬﺎر اﻧﺪر ﺟﻬﺎن ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن دارد‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦﭘﻴﺮاي ﮔﻠﺰار ﻓﺮحﺑﺨﺶ ﺟﻬﺎن داﺋﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺎر دوﻟﺘﺖ را ﻓﺎرغ از ﺑﻴﻢ ﺧﺰان دارد‪.‬‬
‫‪-18 -‬‬
‫ﺑﺎز ﮔﻠﺰار‪ ،‬ﺻﻔﺎي رخ ﺟﺎﻧﺎن دارد‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﻃﺮف زﻳﻨﺘﻲ از ﺳﻨﺒﻞ و رﻳﺤﺎن دارد‪.‬‬

‫دارد آن ﻟﻄﻒ ﻛﻨﻮن ﺑﺎغ ﻛﻪ از دﻳﺪن آن‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ دل را ﻧﺮﺳﺪ ذوق‪ ،‬ﭼﻪ اﻣﻜﺎن دارد؟‬
‫ﺑﺸﻨﻮ زﻣﺰﻣﻪي ﻣﺮغ ﺧﻮش اﻟﺤﺎن و ﻣﮕﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﭼﺮا ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻞ‪ ،‬ﭼﺎك ﮔﺮﻳﺒﺎن دارد؟«‬
‫ﭼﻪ ﻛﻨﺪ ﮔﺮ ﻧﻜﻨﺪ ﭼﺎك ﮔﺮﻳﺒﺎن از ﺷﻮق؟‬
‫ﮔﻮش ﺑﺮ زﻣﺰﻣﻪي ﻣﺮغ ﺧﻮشاﻟﺤﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺟﻠﻮهي ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻞ ﺑﻴﻦ ﺑﻪ ﻟﺐ ﺟﻮي و ﻣﮕﻮي‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪ »:‬ﭼﺮا آب روان اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﻮﻻن دارد؟«‬
‫ﻧﻴﺴﺖ از ﺳﻨﮓ‪ ،‬ﭼﺴﺎن اﻳﻦ ﻫﻤﻪ اﻓﻐﺎن ﻧﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺷﺎﻫﺪي در ﻧﻈﺮش اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﻮﻻن دارد!‬
‫ﺑﺎ ﺧﻂ ﻣﻮج ﻣﮕﻮ ﺟﺪول آب اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻟﻮح ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﭼﻤﻦ ﻃﺮز دﺑﺴﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﻂ ﻣﻮج ﻣﮕﻮ ﺟﺪول آب اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻟﻮح ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﭼﻤﻦ ﻃﺮز دﺑﺴﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻓﺼﻞ ﺳﻴﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻗﺪم ﻧﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎن اﻣﺮوز‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎن‪ ،‬ﺻﻔﺖ روﺿﻪي رﺿﻮان دارد‪.‬‬
‫‪ 10‬از رﻳﺎﺣﻴﻦ روش آﻣﻮز ﻛﻪ از ﺣﺠﺮهي ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺳﺮ ﻛﺮد ﺑﺮون‪ ،‬رو ﺑﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻛﺮده از ﻫﻴﺌﺖ ﻣﻨﻘﺎر ﻣﻬﻴﺎ اﻧﺒﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻠﺒﻞ ﺧﺴﺘﻪ ﺗﺮدد ﭼﻮ ﻃﺒﻴﺒﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺧﺎر را دﻳﺪه و داﻧﺴﺘﻪ ﻛﻪ ﺷﺎخ ﮔﻞ را‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 94‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫در ﺑﺪن ﺗﻴﺮ ﺑﺮون آﻣﺪه ﭘﻴﻜﺎن دارد‪.‬‬

‫ﻣﺤﺸﺮ اﺳﺖ اﻳﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻬﺎر اﺳﺖﻛﻪ ﻧﺮﮔﺲ از ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﺧﺎﺳﺘﻪ دﻳﺪهي ﺣﻴﺮان‪ ،‬ﺗﻦ ﻋﺮﻳﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺣﺠﺮه ﻗﺒﺮ اﺳﺖ دراﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﭼﻤﻦ ﺑﺎغ ﺟﻨﺎن‪،‬‬
‫ﻋﺎرف زﻧﺪه دل آن ﻣﺮده ﻛﻪ اﻳﻤﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 15‬ﮔﻞ ﺑﺮون آﻣﺪه از ﺣﺠﺮهي ﺗﻨﮓ ﻏﻨﭽﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻴﻞ ﻧﻈّﺎرهي اﻃﺮاف ﮔﻠﺴﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫رﺧﺖ از ﺣﺠﺮه در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﮔﻠﺰار ﻛﺸﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ در ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﻣﺰاج ﮔﻞ ﺧﻨﺪان دارد‪.‬‬
‫ﮔﺬري ﻛﻦ ﺑﻪ ﭼﻤﻦ ﺑﻬﺮ ﻓﺮح‪ ،‬ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫از ﺧﺰان اي ﻛﻪ دﻟﺖ ﺷﺪ‪‬ت اﺣﺰان دارد!‬
‫ﭘﻲ ﻫﺮ ﻏﻢ ﻓﺮﺣﻲ را ﻧﮕﺮان ﺑﺎش و ﻣﮕﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﻧﺪارد ﻓﻠﻚ اﻳﻦ ﻧﻴﺰ اﮔﺮ آن دارد!«‬
‫ﺟﺪول آب ﻛﻪ از ﻣﻮج ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺗﺎرياﺳﺖ ﻛﻪ د‪‬رﻫﺎي درﺧﺸﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 20‬دﻫﺮ ﺣﻜﺎك ﺷﺪه آﻟﺖ ﺣﻜﺎﻛﻲ اوﺳﺖ‪-‬‬
‫ﺳﺒﺰه ﻛﺰ ﻗﻄﺮهي ﺷﺒﻨﻢ د‪‬ر دﻧﺪان دارد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎ اﻳﻦ ﺷﺪه ﺷﺎﻳﻊ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻮا‪،‬‬
‫آب در دور ﺷﻪ ﮔﻞ ﺳﺮ ﻃﻐﻴﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺟﻬﺖ دﻓﻊ ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺘﻨﻪ ﺳﺘﺎده ﺻﻒ ‪ -‬ﺻﻒ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺪ ﻛﺰ ﺑﺮگ ﺑﻪ ﻛﻒ ﺧﻨﺠﺮ ﺑﺮّان دارد‪.‬‬
‫ﻣﻲﻧﻬﺪ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻻﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺮون ﻣﻲآرد‪،‬‬
‫ﻛﻮه‪ ،‬ﻫﺮ ﻟﻌﻞ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻛﻪ در ﻛﺎن دارد‪.‬‬

‫دم ﻋﺮضاﺳﺖ ﭼﺮا ﻋﺮض ﺗﺠﻤﻞ ﻧﻜﻨﺪ؟‬
‫ﻓﻴﺾ را وﻗﺖ ﻇﻬﻮر اﺳﺖ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن دارد؟‬
‫‪ 25‬ﻣﻲﻛﻨﺪ ﮔﻠﺒﻦ ﺳﺮ ﺳﺒﺰ ﻧﺜﺎر ﺳﺒﺰه‪،‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﻫﺮ داﻧﻪ ﻛﻪ از ﻗﻄﺮهي ﺑﺎران دارد‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰه ﻃﻔﻞاﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن داﻧﻪي ﻣﺸﻔﻖ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺒﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﭘﺮوردن او ﺷﻴﺮ ﺑﻪ ﭘﺴﺘﺎن دارد‪.‬‬
‫داده ﺳﺒﺰه ﻧﺴﻖ ﺑﺎغ‪ ،‬ﻣﮕﺮ ﻛﺎﻳﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫در ﻧﻈﺎم از ﻗﻠﻢ آﺻﻒ دوران دارد‪.‬‬
‫آﺻﻔﻲ ﻛﺰ ﻗﻠﻢ اوﺳﺖ ﭼﻮ از ﺳﺒﺰه ﭼﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ از ﻧﻈﻢ و ﻧﺴﻖ ﻣﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎن دارد‪.‬‬
‫ﭼﻤﻦ آراي ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺷﺪهاي‪ ،‬و اﻳﻦ ﭘﺮﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻞ از اﺛﺮ ﭘﺎﻛﻲ داﻣﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻣﻲدﻫﺪ روز و ﻏﺒﺎر از در او ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫آﺳﻤﺎن را ﻋﻤﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان دارد‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﻃﺮز رﻗﻤﺶ ﺑﺎ روش ﻛﻠﻜﺶ دﻳﺪ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ »:‬ﻛﺎﻳﻦ ﺑﺎغ ﭼﻪ ﺧﻮش ﺳﺮو ﺧﺮاﻣﺎن دارد!«‬
‫آن ﺳﺨﻲ ﻃﺒﻊ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺎﻟﻢ داري‪،‬‬
‫رأﻓﺖ او روش اﺑﺮ در اﻓﺸﺎن دارد‪.‬‬
‫از ﺑﺪ و ﻧﻴﻚ ﻧﻮال ﻧﻌﻤﺶ ﻧﻴﺴﺖ درﻳﻎ!‬
‫ﻓﻴﺾ او از ﻫﻤﻪ رو ﺑﺮ ﻫﻤﻪ اﺣﺴﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻫﻤﻴﻦ در ﻋﻮض ﻧﻴﻜﻲ ارﺑﺎب ﺻﻼح‪،‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 96‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺷﻔﻘﺖ او اﺛﺮ رﺣﻤﺖ رﺣﻤﺎن دارد‪.‬‬

‫‪ 35‬در ﺟﺰاي ﻋﻤﻞ ﺑﺪ ﻋﻤﻼن ﻧﻴﺰ ﻣﺪام‪،‬‬
‫اﺛﺮ رﺣﻤﺖ او رﺗﺒﻪي ﻏﻔﺮان دارد‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺤﺮوم‪ ،‬ﻛﺴﻲ از ﻛﻒ ﺟﻮدش ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻠﻚ ﻗﻔﻠﻲاﺳﺖ ﻛﻪ او ﺑﺮ در ﺣﺮﻣﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺑﺨﺖ و اﻗﺒﺎل ﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮﻳﺶ‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻨﺘﻈﺮ آنﻛﻪ ﭼﻪ ﻓﺮﻣﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺧﻂ او اﺑﺮ ﺑﻬﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺟﺎ ﮔﺬرد‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ اﻧﺪك اﺛﺮش‪ ،‬ﻓﻴﺾ ﻓﺮاوان دارد‪.‬‬
‫ﻛﻠﻚ او ﻃﺮﻓﻪ ﻧﻬﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﺟﻨﺒﺶ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺑﻲﺣﺪ و ﭘﺎﻳﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻧﻮ ﺑﻬﺎر ﮔﻞ اﻧﻮاع ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﻤﺎل ﺷﺮف و رﺗﺒﻪي ﻋﺮﻓﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻣﺮده را ﻣﻲرﺳﺪ از ﻧﻘﺶ ﺧﻄﺶ ﻓﻴﺾ ﺣﻴﺎت‪.‬‬
‫ﻇﻠﻤﺖ ﻧﻘﺶ ﺧﻄﺶ ﭼﺸﻤﻪي ﺣﻴﻮان دارد‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ از ﻓﻴﺾ ﺧﻂ دﻟﻜﺶ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ اﻣﺮوز ز اﺑﻨﺎي زﻣﺎن ﺟﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺳﺮﻓﺮازا! ﺗﻮﻳﻲ آن ﻗﻄﺐ ﻛﻪ در رﺧﺼﺖ ﻗﺪر‪،‬‬
‫ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﻨﺪهي ﺗﻮ رﺗﺒﻪي ﻛﻴﻮان دارد‪.‬‬
‫دور ﻣﺎ ﭼﻮن ﻧﻜﻨﺪ ﻧﺎز ﺑﻪ ادوار ﺳﻠﻒ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺗﻮ اﻧﺴﺎن ﻓﻠﻚ ﻗﺪر و ﻣﻠﻚ ﺷﺎن دارد؟‬
‫‪ 45‬ﻣﻠﻚ ﻣﺎ ﭼﻮن ﻧﺰﻧﺪ ﻃﻌﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ دﮔﺮان‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﻚ ﻫﻤﭽﻮ ﺗﻮ در ﺻﻮرت اﻧﺴﺎن دارد؟‬

‫اي ﻓﻠﻚ ﻗﺪرِ ﻣﻠﻚ ﺧﻮي ﺻﻼح اﻧﺪﻳﺸﻪ!‬
‫ﻛﻪ ز ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺗﻮ درد ﻫﻤﻪ درﻣﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ از وﺻﻞ ﺗﻮ ﺷﺎدﻧﺪ ﭼﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻓﻀﻮﻟﻲ اﻟﻢ ﻣﺤﻨﺖ ﻫﺠﺮان دارد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ از ﻓﻴﺾ ﺗﻮ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﺎﻃﺮ دارﻧﺪ‪،‬‬
‫او ﭼﺮا ﺣﺎل ﺑﺪ و روز ﭘﺮﻳﺸﺎن دارد‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎري ﻋﺪﻟﺖ ﻣﻌﻤﻮر‪،‬‬
‫او ﭼﺮا ﺣﺎل ﺧﺮاب و دل وﻳﺮان دارد؟‬
‫‪ 50‬ﮔﺮﭼﻪ دور از ﺗﻮ ﻫﻤﻪ ﺷﺐ ﺑﻪ ﻫﺰاران دﻳﺪه‪،‬‬
‫آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﮔﺮﻳﻪ ﺑﻪ آن ﺧﺴﺘﻪي ﺣﻴﺮان دارد‪،‬‬
‫ﻟﻴﻚﺷﺎد اﺳﺖﺑﺪانﺣﺎل ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﻪي ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻣﻪي ﻧﺴﺒﺘﺶ از ﻣﻠﻚ ﺗﻮ ﻋﻨﻮان دارد‪.‬‬
‫درد‪ ،‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺷﻮد ﺑﺮ دل او‪،‬‬
‫او ﺑﻪ اﻟﻄﺎف ﺗﻮ اﻣﻴﺪ دو ﭼﻨﺪان دارد‪.‬‬
‫ﭼﺸﻢ دارم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎم ﺗﻮ ﺷﻮد ﻫﺮ دوري‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ زﻣﺎن ﮔﻨﺒﺪ دوران دارد‪.‬‬
‫اﻋﺘﻤﺎد ﺗﻮ ﻓﺰون ﮔﺮدد و ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ روي‪،‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ از دور ﺑﻪ اﻗﺒﺎل ﺗﻮ ﻧﻘﺼﺎن دارد‪.‬‬
‫‪ .................................................................................................................................. 98‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-19 -‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻮا ﺑﺮگ رزان در ﺑﺎغ رﻳﺰان ﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮ ﺻﻔﺤﻪاي ﺑﻬﺮ ﺧﻂ ﺳﺒﺰه زراﻓﺸﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮج ﮔﻠﺸﻦ و ﺑﺮگ درﺧﺖ از ﮔﺮدﺑﺎد ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﮔﺮدي‪ ،‬ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺷﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎران ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺑﺎد از ﺑﻬﺎر آورد ﭘﻴﻐﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺎخ ﮔﻞ‪،‬‬
‫ز ﺑﺮگ آن رﺧﺖ زر ﺑﻔﺖ ﻛﻪ ‪. . . . . . . . . . .‬‬
‫ز وي ﺳﻴﻢ ﻓﺮاوان ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺷﺪ ﻧﻬﺎن ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫ﺧﺰان ﺑﮕﺸﺎد ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺰاﻧﻪ زر ﻓﺮاوان ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 5‬ز ﺻﺤﺮا ﻧﺎزﻧﻴﻨﺎن‪ ،‬ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻠﻮت ﻫﻮس ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻠﻮت‪ ،‬ﻣﻮﺳﻢ ﺑﻮس و ﻛﻨﺎر ﻧﺎزﻧﻴﻨﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻳﺎﻓﺖ زﻳﻨﺖ از ﭼﺮاغ ﺳﺎﻏﺮ و ﺳﺎﻗﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮو و ﻻﻟﻪ و ﮔﻞ‪ ،‬ﺑﻲﺗﻜﻠﻒ ﺑﻪ ز ﺑﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮش آن ﻋﺎرف ﻛﻪ در ﻛﻨﺞ ﻓﺮاﻏﺖ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺼﻠﻲ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ دﺷﻮارﻫﺎي ﺷﺪت دي ﺑﺮ وي آﺳﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺰان او را ﺑﺮاي ﻋﻴﺶ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺘﺮ از ﺑﻬﺎر آﻣﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻜﺮد اﻧﺪﻳﺸﻪايدر ﺧﺎﻃﺮش ره‪ ،‬ﻛﺎﻳﻦ ﻧﺸﺪ‪ ،‬آن ﺷﺪ‪.‬‬
‫درون ﺧﻠﻮﺗﻲ ﺑﺎ ﺷﻤﻊ و ﻣﻲ‪ ،‬ﺑﺮ دﺳﺖ ﻛﺎم دل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻴﻨﻪ ﺑﺮ ﻣﺜﺎل ﻟﻌﻞ ﻛﺎن ﭘﺮوردهاي‪ ،‬ﻛﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﻴﺎﻣﺪ ﭼﻮن ﮔﻞ از ﺧﻠﻮت‪ ،‬ﺳﺮ از ﺑﻴﺮون ﻧﻜﺮد آن دم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪»:‬اﺑﺮ ﻧﻴﺴﺎن ﺑﺎز ﺑﺮ ﮔﻠﺸﻦ در اﻓﺸﺎن ﺷﺪ!«‬

‫ﺑﻬﺎر آﻣﺪ رﻳﺎض دﻫﺮ‪ ،‬رﺷﻚ ﺑﺎغ رﺿﻮان ﺷﺪ‪،‬‬
‫رﻳﺎﺣﻴﻦ ﺳﺮ زد از ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪاي ﻋﺎﻟﻢ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻜﻴﺪ از ﺑﺮگ ﮔﻞ ﺷﺒﻨﻢ‪ ،‬ز دلﻫﺎ ﺷﺴﺖ ﮔﺮد ﻏﻢ‪،‬‬
‫درﺧﺖ ﮔﻞ ﭼﻮ ﺧﻮﺑﺎن درﻓﺸﺎن از ﻟﻌﻞ ﺧﻨﺪان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺰان دﺳﺖ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮﻛﺸﻴﺪ از ﻏﺎرت ﮔﻠﺸﻦ‪،‬‬
‫ﮔﻞ از روي ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﺮ ﺳﺮﻳﺮ ﻋﺪل ﺳﻠﻄﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻮا از ﺷﺎخ ﮔﻞ ﻫﺮ ﺣﻘﻪي ﺳﺮﺑﺴﺘﻪي ﻏﻨﭽﻪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎز آورد‪ ،‬از ﻛﺮده ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﺪ!‬
‫‪ 15‬ﻟﺒﺎس ﮔﻮﻧﻪﮔﻮن ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻋﺎﻟﻢ از ﮔﻞ و ﺳﺒﺰه‪،‬‬
‫ﺑﺮ آﺋﻴﻨﻲ ﻛﻪ‪ :‬ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻬﻨﻪ ﮔﺒﺮي ﻧﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪ!‬
‫ﺻﺒﺎ آﺋﻴﻦ ﺳﺒﺰه‪ ،‬ﺳﺒﺰه آﺋﻴﻦ ﮔﻠﺴﺘﺎن اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺳﻤﻦ ﺑﺮ ﺟﻠﻮهيﮔﻞ‪ ،‬ﮔﻞ ﺑﻪ رﻗﺺ ﺳﺮو‪ ،‬ﺣﻴﺮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﻞ را ﻫﺴﺖ ﭘﺎ ﺑﺮ ﺧﺎر و دارد ﺳﺮو ﭘﺎ در ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺷﺪ آن ﻳﻚ ﭼﻨﺎن ﺟﻨﺒﻴﺪ و اﻳﻦ ﻳﻚ ﭼﻮن ﺧﺮاﻣﺎن ﺷﺪ؟‬
‫ﻓﺮوزان ﮔﺸﺖ ﻫﺮ ﺳﻮ از ﺷﻘﺎﻳﻖ ﻣﻨﻘﻞ آﺗﺶ‪،‬‬
‫ﺑﺪان آﺗﺶ ز ﻋﺎﻟﻢ دﻓﻊ ﺳﺮﻣﺎي زﻣﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﺤﺮا ﺧﻴﻤﻪ زد‪ ،‬وز ﺧﺮﮔﻪ ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺮون ﺷﺪ ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﮔﺬﺷﺖ اﻳﺎم ﺧﻠﻮت‪ ،‬ﻣﻮﺳﻢ ﺳﻴﺮ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺳﻬﻲ ﻗﺪي ﻛﻪ از ﺑﻴﻢ ﻫﻮا ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺧﺮاﻣﺎن ﻫﻤﭽﻮ ﺳﺮوي ﺳﻮي ﺑﺴﺘﺎن از ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ روي ﺳﺒﺰهي ﺗﺮ داﻧﻪ داﻧﻪ ﻗﻄﺮهي ﺷﺒﻨﻢ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 100‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﺘﺎد و زﻳﺐ ﻓﻴﺮوزه ﻫﻤﻪ د‪‬رﻫﺎي ﻏﻠﻄﺎن ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺮآﻣﺪ ﺑﻠﺒﻞ ﺷﻴﺮﻳﻦ زﺑﺎن ﺑﺮ ﻣﻨﺒﺮ ﮔﻠﺒﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻄﻴﺐ ﺧﻄﺒﻪي اﻳﺎم ﺷﺎﻫﻨﺸﺎه دوران ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﻪ ذﻛﺮش ﻣﻮﻧﺲ اﻫﻞ ﺟﻬﺎن آﻣﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺴﻴﻢ روﺿﻪي ﻣﻬﺮش ﺑﻬﺎر ﮔﻠﺸﻦ ﺟﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎي ﻫﻤﺘﺶ ﺳﺪي ﻣﻴﺎن ﺣﻖ و ﺑﺎﻃﻞ ﺑﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻃﺎﻋﺘﺶ ﺣﺪ‪‬ي ﻣﻴﺎن ﻛﻔﺮ و اﻳﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻫﻤﻪ وﻳﺮاﻧﻪي ﻣﻌﻤﻮر ﮔﺸﺖ از ﻓﻴﺾ ﻋﺪل او‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ از دﺳﺖ ﺟﻮد ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﺶ ﮔﻨﺞ وﻳﺮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﺮد از او ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦﮔﻴﺴﻮي ﺟﻤﻌﻲ ﻣﻬﻮﺷﺎن‪ ،‬ﺑﺮ رخ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﻓﺘﺎد آن ﭼﻨﺎن در دور او ﺑﻴﺪاد از ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻴﺰ ﻓﺎرغ ]از[ ﺟﻔﺎ و ﺟﻮر ﺟﺎﻧﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺎس از دوﻟﺖ او ﻛﺮد ﻣﻌﻤﺎر ﻗﻀﺎ‪ ،‬روزي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻲ ﺑﻨﺎي ﺷﺶ ﺟﻬﺎت و ﭼﺎر ارﻛﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ روز رزم آن ﺷﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺗﻴﻎ و ﺗﻴﺮ دﻟﺪوزش‪،‬‬
‫ﭼﻮ آب و ﭼﻮن ﺻﺒﺎ ﻫﺮﮔﻪ ﭼﻤﻦ آراي ﻣﻴﺪان ﺷﺪ‪،‬‬
‫‪ 30‬دل ﺑﺪﺧﻮاه ﭘﺮ ﺧﻮن ﮔﺸﺖ و ﺟﺴﻢ ﺧﺼﻢ ﭘﺮ ﭘﻴﻜﺎن‪،‬‬
‫ﮔﻠﻲ در ﻏﻨﭽﻪاي و ﻏﻨﭽﻪاي در ﺧﺎر ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫زﻣﺎن ﺑﺰم ﺑﺰﻣﺶ را ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺘﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﺎﻣﺶ ﺳﻠﺴﺒﻴﻞ و ﺳﺎﻗﻴﺎن ﺑﺲﺣﻮر و ﻏﻠﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺷﺎه ﻓﺮﻳﺪون ﺑﺨﺖ‪ ‬ﻧﻮر اﻗﺒﺎلِ ﺳﻠﻢ آﺋﻴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانﻫﺎي ﺳﻪﮔﺎﻧﻪي ﻓﻀﻮﻟﻲ ‪101 ...........................................................................................................‬‬
‫ﻛﻪ اوﺻﺎف ﺗﻮ ﭼﻮن رﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﻫﺮﺟﺎ رﻓﺖ دﺳﺘﺎن ﺷﺪ!‬

‫ﺗﻮ را ﺷﺪ راﺳﺖﻛﺎر از راﺳﺘﻲ و ﺻﺪق‪ ،‬ﺧﺼﻤﺖ را‪،‬‬
‫ﺳﺒﺐ ﺑﺮ ﺳﺴﺘﻲ اﻗﺒﺎل‪ ،‬ﺳﺴﺘﻲﻫﺎي ﭘﻴﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺎن ﭘﺮﺗﻮ ﺧﻮرﺷﻴﺪ‪ ،‬ﻫﺮ ﺟﺎﻧﺐ ﻛﻪ رو ﻛﺮدي‪،‬‬
‫ﻋﺪويﺗﻴﺮهﺑﺨﺖ از ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﭼﻮن ﺳﺎﻳﻪ‪ ،‬ﮔﺮﻳﺰان ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺗﻮ را از اﻗﺘﺪاي ﺷﺮع‪ ،‬ﻓﻴﺾ دوﻟﺖ ﺑﺎﻗﻲاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺼﻴﺐ ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﻴﺮ و ﺧﻀﺮ آب ﺣﻴﻮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻓﻠﻚ را رﻓﺖ از ﺣﻴﺮت ﻋﻨﺎن اﺧﺘﻴﺎر از ﻛﻒ‪،‬‬
‫ﺗﻮ را ﻫﺮﮔﻪ ﻛﻪ رﺧﺶ دﺷﺖ ﭘﻴﻤﺎ ﮔﺮم ﺟﻮﻻن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪا! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻠﺒﻠﻲ ﺑﻮد از ﺳﺨﻦ ﻣﺎﻧﺪه‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﻴﺾ ﻧﻮﺑﻬﺎر ﻋﺰّ و اﻗﺒﺎﻟﺖ ﺧﻮش اﻟﺤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ درﮔﺎه ﺗﻮ رو آورد‪ ،‬ﺷﺪ از ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻐﻨﻲ‪،‬‬
‫ﻓﻘﻴﺮي ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮان ﺧﻠﻴﻞ اﷲ ﻣﻬﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﻣﻴﺪ دارم ﻛﺎنﭼﻨﺎن ﻣﻦ ﻫﻢ ﺷﻮم از ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪاز ﻣﺤﻤﻮد ﻓﺮدوﺳﻲ و ﺳﻠﻄﺎنوﻳﺲ ﺳﻠﻤﺎن ﺷﺪ!‬
‫‪ 40‬دﻫﺪ ﻣﺪح ﺗﻮ ﻧﻈﻤﻢ را و ﻧﻈﻢ ﻣﻦ ﺗﻮ را ﺷﻬﺮت‪،‬‬
‫ﻛﻪﻫﺮﻛﺲﻫﺴﺖ از ﻓﻴﺾﺳﺨﻦ‪،‬ﻣﺸﻬﻮر دوران ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-20 -‬‬
‫ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻊﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻓﻠﻚ ز دور ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﮕﺮ ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﺪ‪،‬‬

‫‪ ............................................................................................................................... 102‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ در دل ﻣﺎ ﺑﻮد ﻋﺎﻗﺒﺖ آن ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﻴﻢ زاوﻳﻪي ﻣﺤﻨﺖ و ﺑﻼ ﻧﺸﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺎم راﺣﺖ ﻣﺎ ﺧﺎك درﮔﻪ ﺧﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫اي آﻓﺘﺎب ﻓﻠﻚ ﺳﺎﻳﻪ‪ ،‬ﺧﺎن ﻓﺮخ رخ!‬
‫ﻛﻪ از ﻗﻀﺎ ﻫﻤﻪ دﺷﻮار ﺑﺮ ﺗﻮ آﺳﺎن ﺷﺪ!‬
‫دﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﻴﻤﻪ ﺑﺮون زد ﺳﭙﺎﻫﺖ از ﺑﻐﺪاد‪،‬‬
‫دل ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻫﻞ ﻋﺮاق ﻟﺮزان ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﭼﻮ آﻓﺘﺎب ﺑﺮون آﻣﺪي‪ ،‬ﻓﻜﻨﺪي ﻧﻮر‪ ،‬ﻋﺪو‪،‬‬
‫ﺳﺘﺎره ﺻﻔﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮد ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺪم ﺑﻪ ﺣﻠّﻪ ﻧﻬﺎدي‪ ،‬ﭼﺮاغ دوﻟﺖ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ز ﻧﻮر ﻗﺒﻪي ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن‪ ،‬ﻓﺮوزان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻋﺮض ﻛﺸﻴﺪي در آن ﻓﻀﺎي ﺷﺮﻳﻒ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﺳﭙﺎه ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ دﻳﺪ‪ ،‬ﺣﻴﺮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ز ﺑﻴﺪراز ﺑﺪي ﻛﺮد وﻫﻢ ﺗﻴﻎ ﺗﻮ دور‪،‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺗﻮ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﻪ اﻫﻞ ﻋﺼﻴﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ زدي ﺑﻪ رﻣﺎﻫﻴﻪ و ز ﻣﻘﺪم ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻓﻀﺎي راﺑﻌﻪ رﺷﻚ رﻳﺎض رﺿﻮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻮد ﮔﺮﻳﺰان ز ﺗﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻧﻪ در ﺣﺼﺎر‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﻨﺪ و زﻧﺪان ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎن‪ ،‬دل ﺗﻮ را ﺟﻤﻌﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ ﻛﻪ آن ﺟﻤﻊ‪ ،‬ﺧﻮد ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎغ ﻣﻠﻚ ﻋﺮب از ﺑﻬﺎر ﻣﻘﺪم ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﮔﻠﻲ ﺷﻜﻔﺖ دﮔﺮ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻲ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﺗﻮ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ آب ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﺪ راه ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﺪ راه اﻳﺸﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ز ﺻﺪق ﭘﺎك ﺗﻮ آﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﻮد اﺻﻞ ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﻓﻊ دﺷﻤﻦ ﺟﺎه ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻴﻎ ﺑﺮّان ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻫﻮاي ﺳﺮﻛﺸﻲ و ﻛﺒﺮ ﻫﺮﻛﻪ در ﺳﺮ داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺬﺷﺖ از ﺳﺮ ﺗﻘﻠﻴﺪ و ﺑﻨﺪه ﻓﺮﻣﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﻣﻄﻴﻊ ﺗﻮ آن اﻫﻞ ﻛﻔﺮ را ﻣﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﺻﻼﺑﺖ اﻫﻞ ﻏﺰا ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻮد ﺗﻤﺮّد ﺑﺪﺧﻮاه ﺟﺎﻫﺖ آن ﻛﻔﺮي‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﻇﻬﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺪل ﺑﻪ اﻳﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﻔﺮ ﻛﻪ در او ﺣﺮم دو ﻗﻠﻌﻪ ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺷﻜﻮه و دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل ﺗﻮ دو ﭼﻨﺪان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺮر اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﺘﺢﻫﺎي ﺑﻲزﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫ز ﻳﻤﻦ ﺻﺪق‪ ،‬درﺳﺘﻲ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻣﻌﻴﻦاﺳﺖ ﻛﻪ دارد ﻫﻤﻴﺸﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺘﺢ‪،‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺪهي درﮔﺎه ﺷﺎه ﻣﺮدان ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺮ ﺗﺨﺖ ﻧﺠﻒ‪ ،‬ﭘﺎدﺷﺎه اﻧﺲ و ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﺎﻛﺮ در او ﻫﻢ ﻣﻠﻚ ﻫﻢ اﻧﺴﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﻣﻔﺘﺮضاﻟﻄﺎﻋﺘﯽ ﻛﻪ ﻃﺎﻋﺖ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪاي ﻛﻪ ز ﺣﻖ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻏﻔﺮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻜﺮ ﻛﻮش ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﺣﺐ ﺷﺎه ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 104‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺗﻮ را ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﻼم و اﺻﻞ اﻳﻤﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-21 -‬‬
‫رﺳﻴﺪ ﻋﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻘﺪ ﻣﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪،‬‬

‫در ﻓﺮح ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺪ ﻫﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫رﺳﻴﺪ وﻗﺖ‪ ،‬ﻛﻪ دوران ز وﻗﺖ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ‪،‬‬
‫دري ﺑﻪ روي دل اﻫﻞ ﺣﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺸﻨﮕﺎن ﺑﻴﺎﺑﺎن ﺷﻮق‪ ،‬ﺧﻀﺮ اﻣﻞ‪،‬‬
‫ره ﺗﻼﻗﻲ ﻋﺬب زﻻل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮﺳﻨﮕﺎن ره ﻛﻌﺒﻪي ﺗﻮﻛﻞ را‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﺧﻮان ﻋﻤﻮم ﻧﻮال ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻓﻠﻚ ﺑﻪ ﻛﺎم رﺳﺎﻧﺪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪان را‪،‬‬
‫ﻧﻘﺎب ﻫﺠﺮ ز روي وﺻﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻼﻟﺖ ﻣﺘﺮدد ﻛﺸﺪ ﺑﻪ داﻣﻦ ﭘﺎي‪،‬‬
‫ﻏﻢ ﻣﻘﻴﻢ در اﻧﺘﻘﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮش آنﻛﻪ دور ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ وﻟﻲ ﻧﻪ ﻣﻴﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻋﻘﻞ را ره ﺿﻌﻒ و زوال ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﻲ ﻛﻪ ﻗﻄﺮهي ﭘﺎﻛﺶ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﭼﻜﺪ‪،‬‬
‫دري ز ﻣﺮﺣﻤﺖ ذواﻟﺠﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮش آنﻛﻪ روز ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻲﻣﺘﺮﺟﻤﻲ ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫وﻟﻲ زﺑﺎن ﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﻴﻞ و ﻗﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ 10‬ﺧﻄﻴﺐ ﻣﻨﺒﺮ ﻣﻌﺮاج ﻣﻌﺮﻓﺖ ﮔﺮدد‪،‬‬
‫زﺑﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻘﺒﺖ ﺧﻴﺮ آل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻴﻂ ﺣﻠﻢ ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ او‪،‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﺰ او دل اﻫﻞ ﻛﻤﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻲ ﻛﻪ ﮔﺮ ﻏﻀﺐ او رﺳﺪ ﻃﺒﺎﻳﻊ را‪،‬‬
‫ﮔﺮه ز راﺑﻄﻪي اﻋﺘﺪال ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫وﮔﺮ ﻧﻬﻴﺐ دﻫﺪ دور را ﺳﺰد ﻛﻪ ز ﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻋﻘﻮد ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻣﺎه و ﺳﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺠﺎت ﺧﻠﻖ ﻣﺤﺎلاﺳﺖ ﺑﻲﻣﺤﺒﺖ او‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻛﺎر ﺧﺼﻢ ز ﻓﻜﺮ ﻣﺤﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺑﻪ روي دﺷﻤﻦ او در ﮔﺸﺎد ﻛﺎر دو ﻛَﻮ‪‬ن‪،‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ در اﺣﺘﻤﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ؟‬
‫ﻫﮋﺑﺮ ﺻﻮﻟﺖ او در ﺷﻜﺎرﮔﺎه ﻏﻀﺐ‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻛﻪ ﭘﻨﺠﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻗﺘﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫ز ﭼﺎك ﺳﻴﻨﻪ ‪ . . . . . . . .‬ﺳﺎزد ﺧﻮن‪،‬‬
‫ﺳﺒﺎع را در رزق ﺣﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﺑﻪ ﺳﺒﺤﻪي او ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﺨﺎره ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﺧﻴﺮ ﭼﻮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﻓﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ز ﺧﺎدم در او رﺷﻚ ﻣﻲﺑﺮد رﺿﻮان‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻛﻪ آن در ﺟﻨﺖ ﻣﺜﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 20‬در آﺳﺘﺎﻧﻪي او آﺳﻤﺎن ﻣﻼﻳﻚ را‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 106‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺟﺎي ﺑﻪ ﺻﻒ‪ ‬ﻧﻌﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻧﻪ واﺳﻄﻪي ﺧﺪﻣﺘﺶ ﺑﻮد ﻫﻤﻪ ﻋﻤﺮ‪،‬‬
‫ﻓﺮﺷﺘﻪاي ﻧﺒﻮد ]او[ ﻛﻪ ﺑﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ز ﺧﻮن ﻧﺎﺣﻖ او دم اﮔﺮ زﻧﻢ‪ ،‬ﺗﺮﺳﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻴﻞﻫﺎ ﻣﮋهام‪ ،‬ز اﺷﻚ آل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﻌﺎدت ﭘﻴﻮﻧﺪ او رﺳﺪ ﺑﻪ ﻧﺠﻮم‪،‬‬
‫ز ﮔﺮدن ﻫﻤﻪ ﺑﻨﺪ وﺑﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮ درﻓﺸﺎن ﻛﻨﺪ اﺑﺮ ﺳﺨﺎ ز ﻫﺮ ﺳﻮ ﺑﺤﺮ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﻛﻒ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺆال ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﭼﻮ ﮔﺮدي از ره او ﺧﻴﺰد آﺳﻤﺎن ز ﻧﺠﻮم‪،‬‬
‫ﻫﺰار دﻳﺪه ﭘﻲ اﻛﺘﺤﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺪارد زﻣﺎﻧﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ رﺧﺶ در ﺣﺴﻦ ﺧﺼﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﻛﻤﺎﻟﺖ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﺷﺎﻳﺒﻪي اﺧﺘﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻲﺻﺒﺮ و دل ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻮي ﻏﻴﺮ ﺗﻮ ﭼﺸﻢ ﺧﻴﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫ز ﻣﺪح ﻏﻴﺮ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﻪ ﻟﺐ ﻓﺮو ﺑﻨﺪد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮزه ﭼﻨﺪ درِ ﻫﺮ ﻣﻘﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ؟‬
‫‪ 30‬رﺟﻮع ﻛﺎر ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﺑِﻪ‪ ،‬ﭼﻮ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﺘﻪ ز اﻫﻞ ﺿﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭼﺘﺮ اﺑﺮ را ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﺮق ارض و ﺑﺤﺎر ﺧﻴﺎل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫رﺿﺎي ﺗﻮ ﭘﻲ دﻓﻊ ﻓﺴﺎد ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭼﺘﺮ ﺧﻠﻮد ﻇﻼل ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪-22 -‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ در ﺑﺰم ﺑﻼ ﺟﺎم ﺗﻮﻛﻞ درﻛﺸﻴﺪ‪،‬‬

‫از ﺧﻤﺎر ﻣﺤﻨﺖ و ﻏﻢ‪ ،‬دردﺳﺮ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪ و ذوق ﻇﻔﺮ در ﺳﺎﻏﺮ ﺑﺰم ﺑﻼﺳﺖ‪،‬‬
‫ايﺧﻮشآن ﻣﺴﺘﻲﻛﻪ ﻣﻲ ﻣﺮداﻧﻪ ﺗﻦ ﺳﺎﻏﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺎﻟﺐ ﻧﺎم ﻧﻜﻮ را ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎﻛﻲ از ﺑﻼ‪،‬‬
‫ﮔﻨﺞ ﮔﺮ ﺑﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﻤﻲ از اژدر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﺟﺎﻳﺰ دﻳﺪ ﺑﻬﺮ ﻣﻬﺮ‪ ،‬ﺻﺮف ﻧﻘﺪ ﺟﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻲﺗﺮدد ﻧﻮ ﻋﺮوس ﻣﻠﻚ را در ﺑﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 5‬زان ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﭘﺎﻳﻪي رﻓﻌﺖ ﻣﺴﻠﻢ اﺑﺮ را‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﺷﻌﺎع ﺑﺮق‪ ،‬ﺷﻤﺸﻴﺮي ﺑﻪ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫زان ﺟﻬﺖ ﺑﮕﺮﻓﺖ ﻋﺎﻟﻢ را ﺳﺮاﺳﺮ آﻓﺘﺎب‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﻓﺮوغ ﺧﻮﻳﺶ‪ ،‬ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ ﺧﻨﺠﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫دوش در ﺑﺮﺑﻮد ﮔﺮدون را ز ره ﺗﺎ ﺻﺒﺤﺪم‪،‬‬
‫ﺻﺒﺤﺪم ﭼﻮن ﺷﺪ ز ﺑﻴﻢ ﺳﺮﺑﻪ ﺳﺮ در ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺗﺮﺳﻨﺪه از ﺗﻴﻐﻲ ﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﻓﺘﺢ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 108‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺷﺎه دارا ﻗﺪر ﺟﻢ ﺟﺎه ﻓﺮﻳﺪون ﻓﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫آنﺑﻠﻨﺪ اﺧﺘﺮﻛﻪ در ﭘﻴﺶ ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻣﺮﻗﻮم ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺶ ﻫﺮ ﻛﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻟﻮح دل اﻧﻮر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 10‬آﺳﻤﺎنْ ﻗﺪري ﻛﻪ در ﺻﺪر ﻋﻠﻮ اﻗﺘﺪار‪،‬‬
‫ﭘﻨﺠﻪي اﻗﺒﺎﻟﺶ از ﻓﺮق ﻓﻠﻚ‪ ،‬اﻓﺴﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻏﻴﺮ از ﻧﺎم او ذﻛﺮ زﺑﺎن روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ذﻛﺮ او ﺑﺮ رﺷﺘﻪي ﻧﻈﻢ زﺑﺎن ﮔﻮﻫﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎه‪ ‬ﺟﻢ ﺟﺎه‪ ‬ﻓﻠﻚ رﻓﻌﺖ ﻛﻪ از ﺧﺎك درش‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻏﺒﺎري ﺧﺎﺳﺖ ﺳﺮ ﺑﺮ ﻃﺎرم اﺧﻀﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻜﻮه ﺳﻠﻄﻨﺖ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﻗﺮان ﻋﺎﻟﻢاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﻓﺘﺢ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ او ﻟﺸﻜﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺳﻨﺶ را آﺳﻤﺎن از ﻧﻘﺮهي ﻣﻪ ﻧﻌﻞ ﺑﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻤﻠﺶ را ﭼﻮن ﻗﻄﺎر ﻧﺎﻗﻪ‪ ،‬ﻫﻔﺖ اﺧﺘﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﻘﺶ ﺑﻨﺪ رﻏﺒﺘﺶ ﺑﻬﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻣﻠﻮك‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺑﺴﺎط ﺣﻜﻢ ﻛﺴﺮي ﺻﻮرت ﻗﻴﺼﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻠﻚ ﻧﻘﺎش رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻬﺮ ﺗﺰﺋﻴﻦ دﻳﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮﻳﺮ ﻣﻠﻚ دارا ﻧﻘﺶ اﺳﻜﻨﺪر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺒﺎز ﻧﺼﺮﺗﺶ ﻣﺤﺮوﺳﻪي آﻓﺎق را‪،‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﺻﻴﺪ ﻛﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﻃﻌﻤﻪ زﻳﺮ ﭘﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫رﻏﺒﺘﺶ ﺑﺮ ﻫﺮﭼﻪ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﺪ ﺗﻤﺘﻊ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺘﺶ از ﻫﺮﭼﻪ ﻧﻔﺮت ﻛﺮد‪ ،‬داﻣﻦ ﺑﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮوري ﻛﺰ ﺑﻬﺮ ﺑﺰم اﻓﺮوزي ﻣﻠﻚ‪ ،‬از ازل‪،‬‬
‫ﺳﺎﻏﺮ ﻫﻤﺖ ز دﺳﺖ ﺳﺎﻗﻲ ﻛﻮﺛﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫‪ 20‬در ﮔﻠﺴﺘﺎن وﻻﻳﺖ ﺗﺎ دﻫﺪ ﮔﻞﻫﺎي ﻓﺘﺢ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺒﻦ ﻗﺪرش ﻧﻢ از ﺳﺮﭼﺸﻤﻪي ﺣﻴﺪر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮدﺑﺎد ﻋﺮﺻﻪي ﺟﻮﻻن او‪ ،‬روز ﻣﺼﺎف‪،‬‬
‫ﻣﻴﻞ اﺛﺒﺎت ﻫﻨﺮ در ﭼﺸﻢ ﻫﺮ ﺻﻔﺪر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻘﺪور ﺑﺸﺮ ﺑﺮ روي اﻫﻞ روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ﺧﻮان اﺣﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ آن ﺷﺎه ﻣﻠَﻚﻣﻨﻈﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺎه اﻇﻬﺎر ﻛﺮم از ﺧﺮﻣﻦ اﺣﺴﺎن او‪،‬‬
‫ﻣﻮر ﺟﺎي ﺟﻮ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮕﺎه ﺧﻮد‪ ،‬ﺟﻮﻫﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫از ﻋﻄﺎﻳﺶ دﻫﺮ ﺑ‪‬ﺨﺘﻲ زﻣﻴﻦ را ﺑﺎر ﻛﺮد‪.‬‬
‫وز ﮔﺮاﻧﻲ ﺗﺎ ﻧﻴﺎﻧﺪازد ﺑﻨﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺒﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 25‬در ﺣﺼﻮل ﻣﻘﺼﺪ از دوران ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺪد‪،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ را ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺖ از ﭼﺎﻛﺮ ﻛﺸﻴﺪ؟‬
‫در ﺗﻤﻨﺎي دل از ﮔﺮدون ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد ﺣﺴﺎب‪،‬‬
‫ﺑﻲﻧﻴﺎزي را ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎز ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮ ﻛﺸﻴﺪ؟‬
‫اي ﻓﻠﻚ ﻗﺪرِ ﻣﻠَﻚ رﻓﻌﺖ ﻛﻪ دﺳﺖ ﻫﻤﺘﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺮدهي ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺑﺮ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻫﺮ ﺳﺮور ﻛﺸﻴﺪ!‬
‫ﺑﻴﻢ ﺗﻴﻐﺖ رﺳﻢ ﻏﻔﻠﺖ را ز ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮ ﻓﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫ﭘﻨﺒﻪ از ﮔﻮش ﺟﮕﺮ داران ﻫﺮ ﻛﺸﻮر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮﮔﺮان را ﺑﻬﺮ دﻓﻊ ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ﻧﻘﺶ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﻴﻦ و ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺑﺲ! ﻛﻪ اﻗﺒﺎل ﺗﻮ ﭘﻲ در ﭘﻲ ﺳﭙﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺑﺮ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 110‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﮔﻪ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺑﺎﺧﺘﺮ‪ ،‬ﮔﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺎور ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫از اﺛﺮﻫﺎي ﺳﭙﻪ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪي روي زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﺗﺤﺮﻳﺮ ﺧﻂ ﻓﺘﺢ ﻇﻔﺮ‪ ،‬ﻣﺴﻄﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮدي از درﮔﺎه ﻗﺪرت ﺳﻮي درﻳﺎ ﺑﺮد ﺑﺎد‪،‬‬
‫ﺳﺮﻣﻪ ﻛﺮد آن ﮔﺮد را درﻳﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺗﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺮﻓﻲ از ﺧﻠﻖ ﻋﻈﻴﻤﺖ ﺧﻮاﻧﺪ در ﮔﺮدون‪ ،‬ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫داغ ﺷﻮﻗﺖ ﺑﺮ دل ﺑﺮﺟﻴﺲ و ﻣﺎه و ﺧﻮر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺨﺖ و ﺗﺎج ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﻘﺶ ﺗﻮ دارد ﻛﺰ ازل‪،‬‬
‫ﻃﺮح اﻳﻦ ﻣﻨﺼﺐ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺖ‪ ،‬اﻳﺰد داور ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺳﺮورا! ﺣﺎﺟﺘﮕﻪ ﺧﻠﻖاﺳﺖ در ﻋﺎﻟﻢ درت‪،‬‬
‫زﻳﻦ ﺳﺒﺐ دوﻟﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ را ﺳﻮي اﻳﻦ در ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪم ﻛﻪ اﺣﻜﺎم ﺗﻮ را اﺟﺮا دﻫﺪ‪،‬‬
‫آنﻛﻪ ﺑﺮ رﺧﺴﺎر ﺧﻮﺑﺎن ﺧﻄّﻲ از ﻋﻨﺒﺮ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪-23 -‬‬
‫ﺳﭙﻴﺪه دم ﻛﻪ ﺷﺪ از اﺧﺘﻼط ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪،‬‬

‫ره ﻣﺨﺎﻟﻄﻪي ﻣﻴﺶ‪ ،‬ﮔﺮگ را دﺷﻮار‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﺳﺒﺰهي ﺗﺮ ﺑﻮد در ﭼﺮا رﻣﻪاي‪،‬‬
‫رﺳﻴﺪ ﮔﺮﮔﻲ و ﻧﮕﺬﺷﺖ زان رﻣﻪ آﺛﺎر‪.‬‬
‫ز ﻣﻬﺪ ﺧﺎك ﮔﺸﻮده ﺑﻪ ﮔﺮم ﻣﻬﺮي ﭼﺮخ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺖ داﻳﻪ ﺻﻔﺖ ﻃﻔﻞ ﻣﻬﺮ را ﺑﻪ ﻛﻨﺎر‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮد ﻃﻠﻌﺖ ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﺷﺪ ﺳﺘﺎره ﻧﻬﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎنﻛﻪ از اﺛﺮ ﺧﺎن ﻋﺮب ﻧﻤﻮد ﻓﺮار‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺑﻪ ﻋﺰم ﺻﻴﺪ ﻋﺮب ﺧﺎن آﺳﻤﺎن رﻓﻌﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎد ﭘﺎي ﺑﻴﺎﺑﺎن ﻧﻮرد ﮔﺸﺖ ﺳﻮار‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ ﻛﺸﻴﺪه روان‪ ،‬ﺳﺎﻳﻪي ﻇﻔﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﭙﻪ ﻛﺸﻴﺪ ﺻﻒ ﻧﺼﺮت از ﻳﻤﻴﻦ و ﻳﺴﺎر‪.‬‬
‫ﻏﺒﺎر راه ﺳﭙﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﭼﻮن ﺻﻴﻘﻞ‪،‬‬
‫زدود ز آﻳﻨﻪي ﻃﺒﻊ روزﮔﺎر ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫رﺳﻴﺪ از ﻗﺪم ﻣﺮﻛﺒﺶ ﺷﺮف ﺑﻪ زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك ﻟﻄﻒ ﭼﻤﻦ داد از ﮔﻞ رﺧﺴﺎر‪.‬‬
‫ز راه ﻣﺮﺣﻤﺖ‪ ،‬اﺑﻮاب ﻋﺪل و اﻧﺼﺎﻓﺶ‪،‬‬
‫ﮔﺸﻮده ﺑﻮد ﭘﻲ رﺣﻤﺖ ﺻﻐﺎر و ﻛﺒﺎر‪،‬‬
‫‪ 10‬ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﻪ ره آﻣﺪ ﻏﺮﻳﺐ ﺟﺎﻧﻮري‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺟﺎﻧﻮر‪ ،‬ﺑﺮهي ﺧﻮب رﻧﮓ ﺧﻮش رﻓﺘﺎر‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺑﺮه ﻛﻪ ﺣﻤ‪‬ﻞ ﻧﺎم دارد و ﺧﻮرﺷﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻬﻲ ﻛﻪ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻲرﺳﺪ زﻣﺎن ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ز ﮔﻮﺳﻔﻨﺪي زاده ﻛﻪ ﺑﻬﺮ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻪ رﺳﻢ ﻫﺪﻳﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎد اﻳﺰد ﺟﺒ‪‬ﺎر‪.‬‬
‫ﺷﺒﻴﻪ ﻣﺸﻚ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺻﺤﺮا‪،‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪي ﮔﻞ ﺗﺎزه ﺷﻜﻔﺘﻪ در ﺑﻦ ﺧﺎر‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﺎن ﻫﺮ ﻣﺨﻠﻮق‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 112‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫در او ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ‪ ،‬ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺑﺴﻴﺎر‪.‬‬

‫‪ 15‬ز ﻣﻐﺰ و ﭘﻮﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺎه و ﮔﺪا ﭘﻴﺎم رﺳﺎن‪،‬‬
‫ز ﭘﺸﻢ و ﮔﻮﺷﺖ ﺑﻪ ﺻﻮﻓﻲ و ﺑﺎدهﻛﺶ‪ ،‬ﻏﻤﺨﻮار‪.‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ﺗﻴﻎ ﻫﻤﻪ ﺑﻬﺮ ﻛﺸﺘﻦ او ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺘﺶ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻓﻴﺾ ﺧﺴﺘﻪ ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫ﭼﻮ دﻟﺒﺮان ﻫﻤﻪ دل ﺑﺴﺘﻪي ﻣﺤﺒﺖ او‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻫﻤﻪ دم ﻛﺮده ﺧﻮ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪي زار‪.‬‬
‫زﺑﺎن ﺣﺎل ﻛﺸﻴﺪ و ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪي دﻟﺴﻮز‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪»:‬اي ﺟﺎن آﺳﻤﺎن ﻣﻘﺪار!‬
‫ﻣﻦ ﺿﻌﻴﻒ ﻛﻪ روزي ﺑﺰادم از ﻣﺎدر‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﻏﺼﻪ ﻧﺪﻳﺪم ز ﭼﺮخ ﻛﺞ رﻓﺘﺎر‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻓﻜﻨﺪ راﻋﻲ ﺣﻜﻤﺖ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺟﺴﻢ ﺿﻌﻴﻒ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻪي ﻋﺮﺑﺎنِ درﺷﺖ ﻧﺎﻫﻤﻮار‪.‬‬
‫ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻧﺠﺲِ ﻧﺤﺲ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻓﻌﺎل‪،‬‬
‫ﮔﺮوه ﺑﺪ روش و ﺑﺪ ﻣﺰاج و ﺑﺪ اﻃﻮار‪.‬‬
‫ﻗﺮار داد ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﺗﻤﺮّد و ﻋﺼﻴﺎن‪،‬‬
‫ﻧﻔﺎق در دل ﻧﺎﭘﺎﻛﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻗﺮار‪.‬‬
‫ز ﻣﺪﺑﺮي ﻫﻤﻪ را در ﺧﻄﺎ و ﺧﺒﻂ ﺷﻌﻮر‪،‬‬
‫ز ﮔﻤﺮﻫﻲ ﻫﻤﻪ را ﻓﺘﻨﻪ و ﻓﺴﺎد و ﺷﻌﺎر‪.‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ذﻣﺘﺸﺎن را ﺣﻘﻮق ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن‪،‬‬
‫وﻟﻴﻚ ﺻﻌﺐ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن اداي ﻳﻚ دﻳﻨﺎر‪.‬‬
‫‪ 25‬ﮔﻬﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﺼﺮه ﮔﺰﻳﺪه راه ﮔﺮﻳﺰ‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺟﺰاﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪه رﺧﺖ ﻗﺮار‪.‬‬

‫ز ﻧﺎاﻣﻴﺪﻳﺸﺎن ﮔﺎو ﻛﺮده ﺗﺮك ﻓﺪات‪،‬‬
‫ﭘﻲ ﮔﺮﻳﺰ ﺳﺘﺎده ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺗﻪ ﺑﺎر‪.‬‬
‫ز ﻓﻜﺮ ﺗﻔﺮﻗﻪﺷﺎن ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪه ﻣﻠﻮل‪،‬‬
‫ز ﺑﺎر دﻧﺒﻪ و آوردن ﺑﺮه ﺑﻴﺰار‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﺣﺬر آنﻛﻪ ﻛﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺧﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺪام از آن ﻣﺘﻮﻫﻢ ﻛﻪ ﻛﻲ رﺳﺪ اﻟﻐﺎر‪.‬‬
‫در آن ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻛﺸﻴﺪم ﻋﺬاب ﺗﺎ وﻗﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻢ اﺛﺮ ﻟﺸﻜﺮ ﻇﻔﺮ آﺛﺎر‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻛﻨﻮن ﻫﻢ از اﺛﺮ ﺷﻮﻣﻲ ﻫﻤﺎن ﻣﺮدم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ رﺳﻴﺪ ز ﺧﻴﻞ و ﺣﺸﻢ ﺑﺴﻲ آزار‪.‬‬
‫رﺳﻴﺪ ﻏﺎرت ﻟﺸﻜﺮ‪ ،‬ﻓﺮاﻏﺘﻢ ﻧﮕﺬاﺷﺖ‪،‬‬
‫ز ﻣﺎدر و ﭘﺪرم دور ﻛﺮد و ﻳﺎر و دﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮﻛﻪ روي ﻧﻬﺎدم‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻦ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺸﻨﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﻧﻢ‪ ،‬ﺳﭙﺎﻫﻲ ﺧﻮﻧﺨﻮار‪.‬‬
‫ﺑﻪ راه ﺣﻀﺮت ﺧﺎن آﻣﺪم ﻛﻪ ﺷﻔﻘﺖ او‪،‬‬
‫ز ﭘﻮﺳﺖ ﻛﻨﺪن و ﻛﺸﺘﻦ ﻣﺮا دﻫﺪ زﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﮔﻨﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﺑﻮدن‪،‬‬
‫ز آن ﮔﻨﺎه ﺑﻪ ﺻﺪ ﻋﺬر ﻛﺮدم اﺳﺘﻐﻔﺎر!‬
‫‪ 35‬ز اﺧﺘﻼط ﺳﮕﺎن ﺣﺸﻢ ﺑﺮﻳﺪم ﻣﻴﻞ‪،‬‬
‫ز ﺷﻜﻞ ﺑﺰ ﻗﺪﻣﺎن ﻋﺮب ﺷﺪم ﺑﻴﺰار‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ داﺷﺘﻢ اﻗﺮار ﺑﺮ ﻣﺤﺒﺘﺸﺎن‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 114‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﭼﻮ رﻓﺖ ﺗﺮس ﻣﻦ اﻣﺮوز ﻛﻲ ﻛﻨﻢ اﻧﻜﺎر؟«‬

‫ﻫﺰار ﻟﻌﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﻮر ﺑﺎد و ﺑﺮ ﺣﺎﻓﻆ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﻟﻌﻦ دﮔﺮ ﺑﺮ رﺑﻴﻌﻪي ﻏﺪ‪‬ار‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﻟﻌﻦ ﺑﺮ اﻫﻞ ﻣﺸﻌﺸﻊ ﻛﺎﻓﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻓﺘﻮي اﻳﺸﺎن رﺑﻴﻌﻪ ﻫﻢ ﻛﻔﺎر‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ ﻛﻪ ﻋﻔﻮ و ﻋﻄﺎي ﺣﻀﺮت ﺧﺎن‪،‬‬
‫ﻣﺮا ﺧﻼﺻﻲ داد از ﺗﻐﻠﺐ ﻓﺠ‪‬ﺎر‪.‬‬
‫‪ 40‬اﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﺎن ﻣﻌﺪﻟﺖ ﭘﻴﺸﻪ!‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻋﺪل ﺗﻮ اﻗﺮار!‬
‫ﺑﺪان رﺳﻴﺪ ﻛﻪ از ﭘﺮﺗﻮ ﻋﺪاﻟﺖ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺷﻮد ﮔﺮگ ﺑﻲﻣﺮوت ﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻣﻼذ ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻋﺎﺟﺰ‪،‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻃﺒﻴﺐ ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻴﻤﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺘﺢ ﭼﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ دارد آن ﻟﺸﻜﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺷﺎهﺳﻮاري در او ﺑﻮد ﺳﺮدار‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﺘﺢﻫﺎي ﭘﻴﺎﭘﻲ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺨﺖ ﺗﻮ زﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ز ﮔﻞﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫‪ 45‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ داﺷﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﺒﻪ ﺻﺪﻫﺰار ﻧﺰاع‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺨﺖ ﺗﻮ ﻳﻐﻤﺎ از او ﻫﺰار ‪ -‬ﻫﺰار‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﻮت اﻗﺒﺎل ﺗﻮ ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫درِ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﺖ ﻣﻲزﻧﺪ در اول ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﻣﺸﻘﺖ ﺑﻲﻧﻔﻊ‪ ،‬ﺳﻌﻲ ﺑﻴﻬﻮده‪،‬‬
‫ره ﻣﺘﺎﺑﻌﺘﺖ ﻣﻲﮔﺰﻳﻨﺪ آﺧﺮ ﻛﺎر‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﻃﺒﻞ ﺗﻮ ﻛﺰ ﻋﺮﺻﻪي ﺟﻮازر ﺧﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ اﻫﻞ ﺟﺰاﻳﺮ ز ﺧﻮاب ﺷﺪ ﺑﻴﺪار‪.‬‬
‫ﭼﺸﻴﺪ ﺟﺮﻋﻪاي از ﺟﺎم ﻣﻬﺮ ﺗﻮ ﺣﺎﻓﻆ‪،‬‬
‫ﺑﺮون ﺷﺪ از ﺳﺮ او ﻓﻜﺮ ﻓﺎﺳﺪ اﺷﺮار‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻓﻜﻨﺪ ﺷﻌﺸﻌﻪي ﻋﻜﺲ ﻣﻬﺠﻪي ﻋﻠﻤﺖ‪،‬‬
‫درون ﺟﺎن ﻣﺸﻌﺸﻊ ﻫﺰار ﺷﻌﻠﻪي ﻧﺎر‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﺟﺎي ﺧﻄﻪي واﺳﻂ‪ ،‬ﭼﻪ ﺟﺎي ﺳﺮﺣﺪ ﺑﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷُﺸﺘﺮ و ﺑﻪ ﻫﻮﻳﺰه رﺳﻴﺪ اﻳﻦ اﺧﺒﺎر‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! ﺑﺎ ﺟﻤﻴﻊ ﺧﺴﺘﻪ دﻻن‪،‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﭘﻨﺎه‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺎﺷﻲ ز ﻋﻤﺮ ﺑﺮﺧﻮردار‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻫﺴﺖ ﻛﺎر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺛﻨﺎي اﻫﻞ ﻛﺮم‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺛﻨﺎي ﺗﻮ ﮔﻮﻳﺪ‪ ،‬از او ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺪار‪.‬‬
‫ﻣﺪام ﺗﺎ ﺣﺸﻢ و ﺑﺎدﻳﻪ اﺛﺮ دارد‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺎ ﺑﻮد از ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ آﺛﺎر‪.‬‬
‫‪ 55‬ﻣﺒﺎد دور ز ﻓﺮق ﺳﺮ ﺗﻮ ﺳﺎﻳﻪي ﺣﻖ‪،‬‬
‫ز ﻓﻴﺾ ﺑﺨﺖ رﺳﺪ ﻣﺘﺼﻞ ﺗﻮ را ادرار‪.‬‬
‫‪-24 -‬‬
‫ﺳﺤﺮ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ دﻳﻦ را ﻓﺰود روﻧﻖ ﻛﺎر‪،‬‬

‫‪ ............................................................................................................................... 116‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﻜﻨﺪ ﺑﻴﻢ ﻫﻮا ﻟﺮزه در ﺗﻦ اﺷﺠﺎر‪.‬‬

‫ﻣﮕﻮ ﺟﻤﻴﻠﻪي ﻣﻬﺮ اﺳﺖ در ﻛﻨﺎر زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﺳﻔﻴﺪي ﺑﺮفاﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﻬﺴﺎر‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ ﻛﺸﻴﺪه ﻫﻤﻪ ﺷﺐ ﻣﺸﻘﺖ ﺳﺮﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻨﺎر ﻣﻨﻘﻞ آﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ روز‪ ،‬ﻗﺮار‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﺷﺐ ﻣﻴﺎﻧﻪي ﺑﺎران‪،‬‬
‫ﺑﺮ آﻓﺘﺎب ﻓﻜﻨﺪه اﺳﺖ ﺻﺒﺤﺪم دﺳﺘﺎر‪.‬‬
‫ز ﻓﻴﺾ ﺑﺎد ﺳﺤﺮ درﮔﺬر ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻢ دي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻴﺖ ﻇﻠﻢاﺳﺖ در دل اﺷﺮار‪.‬‬
‫ﺑﻪ آب ﺟﻮ ﻣﺮﺳﺎن دﺳﺖ در ﻣﻪ ﺑﻬﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺜﺎﺑﻪي زﻫﺮ اﺳﺖ در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﺎر‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ز ﺗﻨﺪي دي ﺑﺴﺖ در ﻫﻮا ﺑﺎران‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻗﻄﺮه ﺑﻲﺻﺪﻓﻲ ﮔﺸﺖ ﻟﺆﻟﺆ ﺷﻬﻮار‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ داد رﺿﺎ ﺑﺎرﻫﺎ ﻛﻪ ﭘﻨﺒﻪي اﺑﺮ‪،‬‬
‫ﺑﮕﻴﺮد آﺗﺶ و از ﺑﺮق ﮔﺮدد آﺗﺶ ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻜﺮد ﻓﺎﻳﺪه ﺳﻨﺠﺎﺑﻲ ﺳﺤﺎب ﺑﻪ رﻋﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺑﺎر ز ﺳﺮﻣﺎ ﻛﺸﻴﺪه ﻧﺎﻟﻪي زار‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻣﻴﺎن ﻣﺎﻟﻚ و رﺿﻮان ز ﺑﻬﺮ ﻟﻄﻒ ﻣﻘﺎم‪،‬‬
‫ﺷﺒﻲ ﻓﺘﺎد در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ دﻋﻮي ﺑﺴﻴﺎر‪.‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ آنﻛﻪ ﻛﻨﺪ ﻣﺪﻋﺎي ﺧﻮد ﺛﺎﺑﺖ‪،‬‬
‫دﻟﻴﻞ ﺻﺪق ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﻛﺮد ﻫﺮ ﻳﻜﻲ اﻇﻬﺎر‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ ز روﺿﻪ ﮔﻠﻲ ﭼﻨﺪ در ﻣﻴﺎن آورد‪،‬‬
‫ﻳﻜﻲ ز آﺗﺶ دوزخ ﻧﻤﻮد ﭼﻨﺪ ﺷﺮار‪.‬‬

‫ﺟﻬﺎن ﮔﺮﻓﺖ در اﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎﻟﻚ‪،‬‬
‫ﻛﻪ آﺗﺶ از ﮔﻞ و دوزخ ز روﺿﻪ ﺑﻪ ﺻﺪﺑﺎر‪.‬‬
‫ز ﺣﺎل ﻣﺮدم ﺻﺤﺮاﻧﺸﻴﻦ در اﻳﻦ ﻣﻮﺳﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﺳﺖ ﺣﺎل ﻣﻘﻴﻤﺎن ﺣﺠﺮهﻫﺎي ﻣﺰار‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻛﻨﻮن در آي در آﺗﺶ ﺑﺴﺎن اﺑﺮاﻫﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮت ﻫﻮاﺳﺖ ﻛﻪ آﺗﺶ ﺗﻮ را ﺷﻮد ﮔﻠﺰار‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﻫﻮا ﻧﻈﺮي ﺳﻮي ﻧﺎر ﻛﻦ ﭼﻮ ﻛﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻧﻮر ﺗﻮ را در ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻧﺎر‪.‬‬
‫ره ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي آﻓﺘﺎب ﺑﺮ ﻣﺎﻫﻲ‪،‬‬
‫ز ﺑﺲ ﻛﻪ آب ز ﻳﺦ ﺑﺴﺖ ﺑﺮ ﻳﻤﻴﻦ و ﻳﺴﺎر‪،‬‬
‫ز داغ آرزوي آﻓﺘﺎب و ﻏﺼﻪ ﺧﺮاب‪،‬‬
‫ﺑﺮ آﺗﺶاﺳﺖ دل ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻗﻌﺮ ﺑﺤﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻜﺮده ﻓﺮق ]ﺑﺮِ [ ﻧﺎﻣﻴﻪ در اﻳﻦ ﻣﻮﺳﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻮاي ﺑﺎدﻳﻪ را آب ﺗﻴﺸﻪي ﻧﺠﺎر‪.‬‬
‫‪ 20‬ز ﺑﺲ ﻛﻪ آب ز ﭘﺎي اوﻓﺘﺎد و آﺗﺶ ﺳﻮﺧﺖ‪،‬‬
‫ز ﺑﺲ ﻛﻪ آب ﻓﺴﺮد و ﻫﻮا ﮔﺮﻓﺖ ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫ﻟﺒﺎس ﻟﻄﻒ ﺑﻪ ﻣﻘﺮاض اﺧﺘﻼف ﻫﻮا‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎد ﻣﻮﺳﻢ ﮔﻞ دﻳﺪهي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭼﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺸﺖ ﺑﺎغ ز ﺳﺮﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮان رﻓﺘﻦ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ دﻣﻲ ﻛﻪ ز ﮔﻞ آﺗﺸﻲ ﻓﺘﺪ در ﺧﺎر‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ! ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﮔﻮﺷﻪاي ﮔﻴﺮد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 118‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫دﻫﺪ ﺑﻪ ﻛﻨﺞ ﻓﺮاﻏﺖ ﻓﺮار را ﺑﻪ ﻗﺮار‪.‬‬

‫درون ﺧﺎﻧﻪ درآﻳﺪ در اﺑﺘﺪاي ﺧﺰان‪،‬‬
‫رﻫﻲ ﺑﺮون ﻧﺒﺮد ﺗﺎ ﺑﻪ اﺑﺘﺪاي ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺻﺮاﺣﻲ اﺳﺖ و ﻛﺘﺎﺑﻲ و ﺳﺎزي و ﺻﻨﻤﻲ‪،‬‬
‫ﺟﺰ اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ او را ﻳﺎر‪.‬‬
‫ﮔﻪ از ﻛﺘﺎب رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ دﻳﺪه ﻧﻮر ﺳﺮور‪،‬‬
‫ﮔﻪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﺻﻔﺤﻪي رخ دﻟﺪار‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ دﻫﺪ ﺑﻪ دﻣﺎغ از ﺑﺨﺎر ﺑﺎده‪ ،‬ﺑﺨﻮر‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻛﺸﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﺎم از ﺑﺨﻮر ﻋﻮد‪ ،‬ﺑﺨﺎر‪.‬‬
‫در او درﻳﭽﻪي ﺧﻠﻮﺗﺴﺮا ﻓﺮو ﺑﻨﺪد‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎن دﻳﺪهي اﺣﺒﺎب ﺑﺮ رخ اﻏﻴﺎر‪.‬‬
‫در اﻧﺘﻈﺎر ﺷﺪ از ﺑﻬﺮ اﻋﺘﺪال ﻫﻮا‪،‬‬
‫ﺑﺮﻳﺪه ﮔﺸﺖ و ز ﻫﻢ رﻳﺨﺖ دور را ﭘﺮﮔﺎر‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻧﻴﺎﺑﺪ از اﻟﻢ دﻫﺮ آﻓﺘﻲ زاﻧﺴﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ز اﻫﻞ ﺷﺮك ﻣﺤﺒ‪‬ﺎن ﺣﻴﺪر ﻛﺮار‪.‬‬
‫ﻣﻪ ﺳﭙﻬﺮ وﻻﻳﺖ‪ ،‬ﺷﻪ وﻻﻳﺖ دﻳﻦ‪،‬‬
‫اﻣﺎم اﻧﺲ و ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﻣﻠﺠﺄ ﺻﻐﺎر و ﻛﺒﺎر‪.‬‬
‫ﻣﺪام در ﻫﻤﻪ اﻓﻌﺎل ﻣﺪرك اﺣﻮال‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﻫﻤﻪ اﺣﻮال واﻗﻒ اﺳﺮار‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ واﻗﻒ او از وﺟﻮد ﻓﺎﻳﺪهﻣﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ واﻗﻒ او از ﺣﻴﺎت ﺑﺮﺧﻮردار‪.‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺖ او ﻫﺮﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺴﺖ ﻛﻤﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻤﺮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﻣﺎﻋﺪا زﻧﺎر‪.‬‬

‫‪ 35‬ﻧﺒﻮده روز ﻏﺰا از ﻛﻤﺎل ﻓﻴﺾ ﻫﻨﺮ‪،‬‬
‫ﺟﺰ او ﻣﻌﻴﻦ ز ﻣﻬﺎﺟﺮ‪ ،‬ﻣﻌﺎون اﻧﺼﺎر‪.‬‬
‫ز ذواﻟﻔﻘﺎر ﭼﺸﺎﻧﺪه ﺑﻪ ذواﻟﺨﻤﺎر ﻣﻴﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺻﺒﺢ روز ﺟﺮاﻳﻢ ﻫﻤﻲ ﺷﻮد ﻫﺸﻴﺎر‪.‬‬
‫ﻗﻄﺎر ﻧﺎﻗﻪ و ﺑﺎر ﮔﻬﺮ اﮔﺮ ﺑﺨﺸﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ز اﺣﺴﺎن‪ ،‬از او ﻋﺠﺐ ﻣﻲدار‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻤﺘﺶ دم ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ داد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﮔﺪاﻳﺎن ﻗﻄﺎر‪ ،‬ﻫﻤﺮه ﺑﺎر‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺜﻞ آن ﻗﻄﺎر ﻫﻔﺖ اﺧﺘﺮ‪،‬‬
‫وﮔﺮ ﺑﻮد ز ﺻﻨﺎدﻳﻖ ﭼﺮخ ﺑﺎر ﻗﻄﺎر‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻗﻄﺎر ﻫﻔﺘﻪي اﻳﺎم را ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﺳﻠﺴﻠﻪي آل او ﺳﭙﺮده ﻣﻬﺎر‪.‬‬
‫ﻣﺪار ﻋﺎﻟﻢ ﻛَﻮ‪‬ن و ﻓﺴﺎد ﺑﻲﺑﻨﻴﺎد‪،‬‬
‫ﻧﻘﻴﺾ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺷﺐ اﺳﺖ ﻛﻮﺗﻪ ﺑﺎر‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺷﺒﻨﺪ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﺴﺖ ﺧﻮاب ﻏﺮور‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﻲاﺳﺖ ﭘﻲ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪا ﺑﻴﺪار‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﻴﺎﻣﺪن ﭼﺸﻢ او ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻋﻴﻦ اﺳﻢ ﻋﻴﺎناﺳﺖ ﺑﺮ اوﻟﻮاﻻﺑﺼﺎر‪.‬‬
‫ز ﺑﻐﺾ اﻫﻞ زﻣﺎﻧﻪ ﭼﻪ ﺑﺎك ذاﺗﺶ را‪،‬‬
‫ز ﺧﻮاب ﻛﺮده ﺑﻪ ﺑﻴﺪار ﻛﻲ رﺳﺪ آزار‪.‬‬
‫‪ 45‬اﻣﻴﻦ ﮔﻨﺞ وﻓﺎ‪ ،‬ﻣﻘﺘﺪاي راه ﻧﺠﺎت‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 120‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻣﻼذ و ﻣﺮﺟﻊ و اﻣﻴﺪﮔﺎه اﺳﺘﻈﻬﺎر‪.‬‬

‫ز ﻓﻴﺾ ﻣﺮﺣﻤﺘﺶ زﻧﺪه ﺻﺪﻫﺰار ﻣﺴﻴﺢ‪،‬‬
‫ز درﮔﻪ ﻛﺮﻣﺶ ﺻﺪ ﺧﻠﻴﻞ راﺗﺒﻪ ﺧﻮار‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك درﮔﻪ او ﻛﺮده ﻋﺮض ﺗﻮﺑﻪي ﻋﺬر‪،‬‬
‫زﻣﺎن ‪ -‬زﻣﺎن ﺑﻪ ﺗﻀﺮع زﻣﺎﻧﻪي ﻏﺪار‪.‬‬
‫ﻗﻠﻢ ﻛﺸﻴﺪه زﺑﺎن ﻟﻴﻚ ﻧﻲ در اوﺻﺎﻓﺶ‪،‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ آنﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﺠﺰ ﺧﻮد اﻗﺮار‪.‬‬
‫ﻗﺪم ‪ -‬ﻗﺪم ﺑﻪ ره ﺳﺎﻟﻜﺎن ﻃﻮف رﻫﺶ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻖ ‪ -‬ﻃﺒﻖ در اﻧﺠﻢ ﻧﻤﻮده ﭼﺮخ‪ ،‬ﻧﺜﺎر‪.‬‬
‫‪ 50‬اﻳﺎ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺧﺼﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﻨّﺖ ﻛﺮﻣﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎد ﻃﻮق ﻏﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﮔﺮدن اﺣﺮار!‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺣﺐ ﺗﻮ را ﻧﻌﻤﺘﻲ ﻧﺪاﻧﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺰاي ﻧﻌﻤﺖ اﻟﻄﺎف اﻳﺰد ﺟﺒﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻲﻛﺴﺎنِ ﻃﺮﻳﻖ وﻓﺎ ﺗﻮﻳﻲ ﻣﻠﺠﺄ‪،‬‬
‫ﺑﻪ رﻫﺮوان ره‪ ‬اﻟﺘﺠﺎ ﺗﻮﻳﻲ ﻏﻤﺨﻮار‪.‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! آن ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫زﺑﺎن ﻛﺸﻴﺪه ﺛﻨﺎي ﺗﻮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﻜﺮار‪.‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ آنﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﻴﺾ ﺗﻮ رﺳﻴﺪه و ﺑﺲ‪،‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ آنﻛﻪ ﺗﻮ را ﻫﺴﺖ ﻟﻄﻒ ﻋﺎم ﺷﻌﺎر‪،‬‬
‫‪ 55‬ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻬﺮه ز ﺧﻮان ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻋﺎﻣﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺑﻲ ﺳﺮ و ﭘﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﻀﻮﻟﻲ زار‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ در زﻣﻴﻦ ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮ ﻧﻬﺞ اﻋﺘﺒﺎر ﻳﻜﻴﺶ ﻣﺪار‪،‬‬

‫ﺑﻬﺎر ﺟﺎه ﻣﺤﺒﺖ ﺑﻮد ﺑﺮي ز ﺧﺰان‪،‬‬
‫ﺧﺰان ﻋﺸﺮت اﻋﺪاي ﺗﻮ ﺑﺮي ز ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫‪-25 -‬‬
‫ﻣﻔﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻼﺗﻦ‪.‬‬
‫زﻫﻲ دﻣﺎدم ﺑﻪ ﺑﻮي زﻟﻔﺖ ﻣﺬاق ﻣﻦ ﺧﻮش‪ ،‬دﻣﺎغ ﻣﻦ ﺗﺮ‪،‬‬

‫ﻣﺮا زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺒﺎد ﺑﻴﺮون‪ ،‬ﺧﻴﺎﻟﺖ از دل‪ ،‬ﻫﻮاﻳﺖ از ﺳﺮ‪.‬‬
‫زﻻل وﺻﻠﺖ ﺷﺮاب ﻛﻮﺛﺮ‪ ،‬ﺣﺮﻳﻢ ﻛﻮﻳﺖ ﻓﻀﺎي ﺟﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻼي ﻫﺠﺮت ﻋﺬاب دوزخ‪ ،‬ﺷﺐ ﻓﺮاﻗﺖ ﺻﺒﺎح ﻣﺤﺸﺮ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﺑﺘﺎن را ﺷﻜﺴﺘﻪ روﻧﻖ‪ ،‬ﮔﻞ از ﺗﻮ ﺑﺮده ﻫﺰار ﺧﺠﻠﺖ‪،‬‬
‫ﮔﻠﻲ ﺗﻮ اﻣﺎ ﮔﻞ ﺳﺨﻨﮕﻮ‪ ،‬ﺑﺘﻲ ﺗﻮ اﻣﺎ ﺑﺖ ﺳﻤﻨﺒﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دور ﺣﺴﻨﺖ ﺷﺪه ﻓﺴﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﻲ‪ ،‬ﻫﺰار ﻣﺆﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻴﻎ ﻋﺸﻘﺖ‪ ،‬ﺑﺮﻳﺪه اﻟﻔﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﺎﻋﺖ ﺑﺖ‪ ،‬ﻫﺰار ﻛﺎﻓﺮ‪.‬‬
‫‪ 5‬دلاز ﺗﻮ ﺑﻴﺨﻮد‪ ،‬ﺗﻮ ﻓﺎرغ از ﻣﻦ‪ ،‬ز ﻫﺠﺮ ﻣﺮدم‪ ،‬ﭼﻪ ﭼﺎره ﺳﺎزم؟‬
‫ﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ اﻟﻔﺖ‪ ،‬ﺗﻮ را ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻲ ﺗﻮ ﻃﺎﻗﺖ‪ ،‬ﻣﺮا ﻣﻴﺴﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻜﺮده رﺣﻤﻲ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﭘﺮﺧﻮن‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﺤﺰون‪ ،‬ز ﻣﺎ ﻧﻬﻔﺘﻲ‪:‬‬
‫دو ﻟﻌﻞ ﺧﻨﺪان‪ ،‬دو زﻟﻒ ﭘﻴﭽﺎن‪ ،‬دو ﭼﺸﻢ ﻓﺘﺎن‪ ،‬دو روي زﻳﻮر‪.‬‬
‫ﺑﺪان اﻣﻴﺪي ﻛﻪ ﺑﺎزآﻳﻲ‪ ،‬ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻣﺎ را در اﻧﺘﻈﺎرت‪:‬‬
‫دو دﺳﺖ در دل‪ ،‬دو ﭘﺎي در ﮔﻞ‪ ،‬دو ﭼﺸﻢ در ره‪ ،‬دو ﮔﻮش ﺑﺮ در‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ رﺑﻮده ز ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﺖ ﺑﻪ دﻟﺮﺑﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮده ﻫﺮدم‪:‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 122‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻟﺐ د‪‬راﻓﺸﺎن‪ ،‬د‪‬ر درﺧﺸﺎن‪ ،‬ﻗﺪ ﺧﺮاﻣﺎن‪ ،‬ﺧﻂ ﻣﻌﻨﺒﺮ‪.‬‬

‫ﻣﻨﻢ ﮔﺰﻳﺪه ره ﻣﻼﻣﺖ‪ ،‬ﺑﻪ دور ﺣﺴﻨﺖ ﺷﺪه ﻓﺴﺎﻧﻪ‪:‬‬
‫ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﮔﺮﻳﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺴﻢ ﻋﺮﻳﺎن‪ ،‬ﺑﻪ ﺟﺎن ﺳﻮزان‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﻀﻄﺮ‪.‬‬
‫‪ 10‬ز روي ﺳﺮﻋﺖ ﺳﺮﺷﻚ ﮔﻠﮕﻮن‪ ،‬ﺑﻪ روي زردم ﺑﺮﻳﺪه ﺻﺪ ﺟﻮ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﺑﻴﺎن ﺣﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺻﺤﻴﻔﻪاي را ﻛﺸﻴﺪه ﻣﺴﻄﺮ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﻪ ﺻﻴﺪ ﻫﺮ دل‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻫﺮ ﺳﺮ ﺑﻪ زﺟﺮ ﻫﺮ ﺗﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻲوﻓﺎﻳﻲ‪ ،‬ز ﻏﻤﺰه ﺗﻴﺮي‪ ،‬ز ﻋﺸﻮه ﺗﻴﻎ و ز ﻧﺎز ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺮا ﻓﺘﺎده ﺑﻪ ﻓﻜﺮ آنرخ‪ ،‬ﺑﻪ ﻳﺎد آن ﻗﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻮي آن ﺧﻂ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻲﻗﺮاري‪ ،‬دﻟﻲ ﭘﺮ آﺗﺶ‪ ،‬ﺳﺮي ﺑﻪ ﺑﺎﻟﻴﻦ‪ ،‬ﺗﻨﻲ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻮﺧﺖ اﺧﺘﺮ ز آﺗﺸﻲ ﻛﺎن‪ ،‬ﺑﺮآﻣﺪ از دل‪ ،‬ﺷﺐ ﻓﺮاﻗﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﻓﻠﻚرا ﺷﺪهاﺳﺖ زﻳﻨﺖ‪ ،‬ﺷﺮارهي آن ﺑﻪ ﺟﺎي اﺧﺘﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦﻛﻪ درﻣﻦ زﺷﻤﻊ روﻳﺖ‪ ،‬ﻓﺘﺎد آﺗﺶ‪ ،‬ﻛﺸﻴﺪ ﺷﻌﻠﻪ‪،‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻪ اﺷﻜﻢ ز ﺷﺪت ﻏﻢ‪ ،‬ﻧﻤﻮد ﻃﻐﻴﺎن‪ ،‬ﮔﺬﺷﺖ از ﺳﺮ‪.‬‬
‫‪ 15‬اﮔﺮ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻧﻢ ﺳﺮﺷﻜﻢ‪ ،‬ﻣﺪام ﻧﻘﺼﺎن‪ ،‬ز آﺗﺶ دل‪،‬‬
‫وﮔﺮ ﻧﺮﻳﺰد ﻫﻤﻴﺸﻪ آﺑﻲ‪ ،‬ﺑﺮ آﺗﺶ دل‪ ،‬ز دﻳﺪهي ﺗﺮ‪،‬‬
‫ز ﺳﻴﻞ اﺷﻜﻢ ﺑﻪ ﻧﻴﻢ ﻗﻄﺮه‪ ،‬ﺑﺮآﻳﺪ ازﺟﺎ‪ ،‬ﺑﺴﻴﻂ ﻏﺒﺮا‪،‬‬
‫ز ﺑﺮق آﻫﻢ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﺮاره‪ ،‬ﺑﺮﻳﺰد از ﻫﻢ‪ ،‬ﺳﭙﻬﺮ اﺧﻀﺮ‪.‬‬
‫ز ﺑﺮق آه ﺟﻬﺎنﻓﺮوزم‪ ،‬ﺗﻮ راﺳﺖ ﺷﺎﻣﻲ‪ ،‬ﭼﻮ ﺻﺒﺢ روﺷﻦ‪،‬‬
‫ز ﻫﺠﺮ زﻟﻒ ﺳﻴﺎهﻛﺎرت‪ ،‬ﻣﺮاﺳﺖ روزي‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺐ ﺑﺮاﺑﺮ‪.‬‬
‫ز درد ﻋﺸﻘﺖ ﺿﻌﻴﻒ و زارم‪ ،‬ﺑﻪ ﭼﺎرهﺳﺎزيﻛﺴﻲ ﻧﺪارم‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪوارم ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺸﺎﻳﺪ‪ ،‬ﮔﺮه ز ﻛﺎرم‪ ،‬اﻣﺎم اﻇﻬﺮ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺑﺮ ﺣﻖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬اﻣﻴﻦ ﻗﺮآن‪ ،‬ﮔﺰﻳﻦ اﻧﺴﺎن‪،‬‬
‫اﻣﻴﺮ ﻣﺮدان‪ ،‬ﺷﻪ ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﻣﻮﺳﻲ رﺿﺎي ﺟﻌﻔﺮ‪.‬‬

‫‪ 20‬ﺧﺠﺴﺘﻪ ذاﺗﻲ ﻛﻪ ﮔﺮ ﻧﺒﻮدي اﺳﺎس ﻫﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺑﻨﺎي ذاﺗﺶ‪،‬‬
‫ﻧﺒﻮدي اﻟﻔﺖ ﭘﻲ ﺗﻨﺎﺳﻞ ز ﻫﻔﺖ آﺑﺎ ﺑﻪ ﭼﺎر ﻣﺎدر‪.‬‬
‫اﻣﺎﻧﺖ دﻳﻦ ز ﺑﻬﺮ ﺗﻤﻜﻴﻦ ﺑﺪو ﺳﭙﺮده ﺷﻪ وﻻﻳﺖ‪،‬‬
‫وﻻﻳﺖ ﺣﻖ ﺑﻪ ارث ﺷﺮﻋﻲ‪ ،‬ﺑﺪو رﺳﻴﺪه ز ﺷﺎه ﻗﻨﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻋﻠﻤﺶ ﻛﺸﻴﺪه راﻫﻲ ز ﻫﻔﺖ درﻳﺎ ﺑﻪ ﭼﺎر ﻣﻨﺒﻊ‪،‬‬
‫ﻧﺴﻴﻢ ﺧﻠﻘﺶ ﮔﺸﻮده ﻋﻄﺮي ز ﻫﺸﺖ ﮔﻠﺸﻦ ﺑﻪ ﻫﻔﺖ ﻛﺸﻮر‪.‬‬
‫ز اﻧﺘﺴﺎب ﺑﻪ ارﺗﻔﺎﻋﺶ‪ ،‬ﻋﺮب ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺧﻂ اوﻓﻲ‪،‬‬
‫ز ﻓﻴﺾ ﻃﻮف ﺣﺮﻳﻢ ﻛﻮﻳﺶ‪ ،‬ﻋﺠﻢ ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﺣﺞ اﻛﺒﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﺎه اﻧﺠﻢ اﮔﺮ ﻧﺪادي ﻗﺒﻮل ﻣﻬﺮش‪ ،‬ﻟﻮاي ﻧﺼﺮت‪،‬‬
‫ﻧﮕﺸﺘﻲ او را ﺧﻼف ﻋﺎدت ﺑﻪ ﺑﻲﺳﭙﺎﻫﻲ ﺟﻬﺎن ﻣﺴﺨﺮ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻫﺰار ﺑﺎره ﺑﻪ ﻗﺪر‪ ،‬ﺑﺮﺗﺮ ﻏﻼﻣﻲ او ز ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ‪،‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻗﺒﻮلﮔﺮدد ﺑﻪ درﮔﻪ او ﻛﻤﻴﻨﻪ ﭼﺎﻛﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲﻧﺸﻴﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺎك ذﻟﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻲدﻫﺪ دل ﺑﻪ ﺗﺨﺖ ﺧﺎﻗﺎن‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﮔﺰﻳﻨﺪ ره ﻣﺬﻟﺖ‪ ،‬ﻧﻤﻲﻧﻬﺪ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺗﺎج ﻗﻴﺼﺮ‪.‬‬
‫ز ﻣﻌﺠﺰاﺗﺶ ﻏﺮﻳﺐ ﻧﻘﻠﻲ ﺑﻪ ﻳﺎد دارم ادا ﻧﻤﺎﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺰ اﺳﺘﻤﺎﻋﺶ دل و دﻣﺎﻏﺖ‪ ،‬ﺳﺮور ﻳﺎﺑﺪ ﺷﻮد ﻣﻌﻄﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ﺑﻮد روزي ﻛﻨﺎر ﺑﺤﺮي ﭘﻲ ﻣﻌﻴﺸﺖ‪،‬‬
‫ز ﻣﺨﻠﺼﺎن رﺿﺎ ﺟﻮاﻧﻲ ﻓﻘﻴﺮ ﺣﺎﻟﻲ ﺑﺴﻲ ﻣﺤﻘﺮ‪.‬‬
‫ارادت ﺣﻖ ﺑﻪ ﭼﻬﺮهي او درِ ﺳﻌﺎدت ﮔﺸﻮد ﻧﺎﮔﻪ‪،‬‬
‫ز ﺧﻠﻖ آﺑﻲ ﻳﻜﻲ ﺑﺮون ﺷﺪ ز ﺑﺤﺮ آﻣﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﺮ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﮔﺮﻓﺖ او را ﺟﻮان ﻣﺴﻜﻴﻦ ﺑﻪ اﺣﺘﻴﺎﻃﺶ ﺑﺒﺴﺖ ﻣﺤﻜﻢ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 124‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫اﺳﻴﺮ آﺑﻲ درآن ﻋﻘﻮﺑﺖ‪ ،‬ﺑﻜﺮد زاري ﻛﻪ‪»:‬اي ﺑﺮادر!‬

‫ز ﺑﺴﺘﻦ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻧﻔﻊ ﺟﻮﻳﻲ‪ ،‬ﻣﺮا رﻫﺎ ﻛﻦ روم ﺑﻪ درﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺮِ ﺗﻮ آرم ز ﻗﻌﺮ درﻳﺎ ﺑﻪ رﺳﻢ ﺗﺤﻔﻪ ﻫﺰار ﮔﻮﻫﺮ«‪.‬‬
‫ﺟﻮاب دادش ﻛﻪ‪»:‬ﺣﺎشﷲ ﺑﺪﻳﻦ ﻓﺮﻳﺒﺖ ﻛﺠﺎ ﮔﺬارم؟‬
‫وﮔﺮ ﮔﺬارم ﻣﺤﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻢ آﻳﻲ ﺗﻮ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ«‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮ‪ ،‬آﺑﻲ ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺷﻪ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺨﻮرد و ﮔﻔﺘﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﻧﻴﺴﺖ در ﻣﻦ ﺧﻼف ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺪﻳﻦ ﻳﻤﻴﻨﻢ ﺑﺪار ﺑﺎور«‪.‬‬
‫ز روي ﺣﻴﺮت ﺳﺆال ﻛﺮدش ﻛﻪ‪»:‬اي ﻧﺒﻮده ﻣﻴﺎن اﻧﺴﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﻛﻴﺴﺖ آن ﺷﻪ‪ ،‬ﺗﻮ را ﺳﻮي او ﻛﻪ ﮔﺸﺖ رﻫﺒﺮ؟«‬
‫‪ 35‬ﺑﮕﻔﺖ‪»:‬ﺣﺎﺷﺎ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﺪاﻧﻢ ﺷﻬﻨﺸﻬﻲ را ﻛﻪ داد ﺗﻴﻐﺶ‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ﺳﻮاﺣﻞ‪ ،‬ﻧﺠﺎت ﻣﺎ را ز دام اﻓﻌﻲ زﻛﺎم اژدر‪.‬‬
‫ز اﻗﺘﻀﺎي ﺷﻘﺎوت ﻣﺎ زﻣﺎن ﭼﻨﺪي از اﻳﻦ ﻣﻘﺪ‪‬م‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﻮاﻟﻲﮔﺮﻓﺖ ﻣﺴﻜﻦ‪ ،‬ﻋﻈﻴﻢ ﻣﺎري‪ ،‬ﻣﻬﻴﺐ ﻣﻨﻜﺮ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﺮدي ﭼﻮ ﮔﺮدﺑﺎدي ﻛﻨﺎر درﻳﺎ ﺑﻪ ﻛﺎم ﺳﻴﺮي‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪر ﺻﻴﺪي ز ﻣﺎ رﺑﻮدي‪ ،‬ﻏﺬاش ﺑﻮدي ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺮر‪.‬‬
‫ز ﻏﺼﻪي اوﻛﻪ ﺑﻮد ﻣﻬﻠﻚ‪ ،‬ﺑﺮآﺳﻤﺎن ﺷﺪ ﺗﻀﺮع ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﺷﻜﻔﺖ ﻧﺎﮔﻪ ﮔﻞ ﺗﻤﻨﺎ ز ﻏﻴﺐ‪ ،‬ﺷﺎﻫﻲ ﻧﻤﻮد ﺑﻨﮕﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﻴﻐﻲ ﭼﻮ ﺑﺮق رﺧﺸﺎن‪ ،‬ﺑﻪ زﻳﺮ رﺧﺸﻲ ﭼﻮ رﻋﺪ ﻏﺮان‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺎه ﺟﻮﻻن ز ﻫﻴﺒﺖ او دل ﻫﮋﺑﺮان ﻃﭙﻴﺪه در ﺑﺮ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻓﺸﺎﻧﺪ آﺑﻲ ﺑﺮ آﺗﺶ ﻣﺎ‪ ،‬ﻛﺸﻴﺪ ﺗﻴﻐﻲ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ اﻓﻌﻲ‪،‬‬
‫رﺳﻴﺪ اﻓﻌﻲ ز ﺑﺮق ﺗﻴﻐﺶ ﺑﺪاﻧﭽﻪ ﺧﺲ را رﺳﺪ ز آذر‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ اﺷﺎرت دو ﻧﻴﻢ ﻛﺮدش‪ ،‬ﺗﺒﺎركاﷲ ﭼﻪ ﻗﺪرت اﺳﺖ اﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ اﺷﺎرت ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ را رﻫﺎﻧﺪن از ﺷﺮ‪.‬‬

‫ﭼﻮ ﻓﻴﺾ او ﺷﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪ ﻣﺎ‪ ،‬زدﻳﻢ ﺑﻮﺳﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎﻳﺶ‪،‬‬
‫ﺷﺪﻳﻢ ﺳﺎﻳﻞ ﻛﻪ‪»:‬ازﻛﺠﺎﻳﻲ؟« ﺑﮕﻔﺖ‪»:‬ﻫﺴﺘﻢ ز ﻧﺴﻞ ﺣﻴﺪر‪.‬‬
‫ﻧﻘﻴﺐ ﻫﻔﺘﻢ ﺷﻪ ﺧﺮاﺳﺎن اﻣﺎم ﻋﺎﻟﻢ رﺿﺎي ﻛﺎﻇﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ اﻫﻞ دل را ز ﺧﺎك ﭘﺎﻳﻢ رﻫﻲ اﺳﺖ روﺷﻦ ﺑﻪ آب ﻛﻮﺛﺮ«‪.‬‬
‫اﺷﺎرت او ﻛﺸﻴﺪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻃﻮق ﻃﺎﻋﺖ ﺳﺮ اﻃﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺮاﻣﺖ او ﺑﻪ ذﻛﺮ ﺷﺎﻳﻊ‪ ،‬وﻻﻳﺖ ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺖ ﻳﻜﺴﺮ‪.‬‬
‫‪ 45‬وﺳﻴﻠﻪ اﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﮔﺸﺖ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎﻳﺶ ﻋﻘﻴﺪه ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﺳﺰد ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺮاﺗﺐ ﻣﺎ ز ﭼﺮخ ﺑﺮﺗﺮ‪.‬‬
‫ﺟﻮان ﻣﺨﻠﺺ ﭼﻮ اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ‪ ،‬ﭼﻮ دﻳﺪ ﻳﻚ‪ -‬ﻳﻚ ﮔﺸﻮد ﺑﻨﺪش‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﺳﻬﻮ ﻛﺮدم‪ ،‬ﻣﺤﺐ آن ﺷﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪ ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺠﺎﺳﺖ در ﺧﻮر؟«‬
‫ز ﺑﻨﺪ رﺳﺘﻪ‪ ،‬اﺳﻴﺮ آﺑﻲ ﺑﻪ ﺑﺤﺮ در ﺷﺪ ﭘﺲ از زﻣﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻜﺮد ﺑﻴﺮون ﻫﺰار ﮔﻮﻫﺮ‪ ،‬ﺑﻬﺎي ﻫﺮ ﻳﻚ ﺧﺰاﻧﻪي زر‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻛﻪ ﻳﺎﺑﺪ ز ﻣﻌﺠﺰ او ﻣﺮاد ﻫﺮﻛﺲ‪،‬‬
‫اﺳﻴﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﻧﺠﺎت دردم‪ ،‬ﻓﻘﻴﺮ ﮔﺮدد روان ﺗﻮاﻧﮕﺮ‪.‬‬
‫اﻳﺎ اﻣﺎﻣﻲﻛﻪ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ را ﮔﺮﻓﺖ ﺻﻴﺖ ﺻﻼي ﺟﻮدت!‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻲ ﻧﻈﺎم ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﭼﺮاغ ﻣﺴﺠﺪ‪ ،‬رواج ﻣﻨﺒﺮ‪.‬‬
‫‪ 50‬دو ﻣﺎه روﻳﺖ ز ﺣﺴﻦ ﻃﻠﻌﺖ‪ ،‬ﻓﻜﻨﺪه ﻧﻮري ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻬﺎر ﺣﺪ‪ ‬ﺳﺮاي ﻗﺪرت‪ ،‬ﺷﺪه ﻣﺴﺠ‪‬ﻞ ﺑﻪ ﭼﺎر دﻓﺘﺮ‪.‬‬
‫ز ﺑﺤﺮ ﻋﻠﻤﺖ زﻻل رﺣﻤﺖ ﻫﻤﻪ زﻣﺎﻧﻲ دو دﻳﺪه ﻫﺮﺳﻮ‪،‬‬
‫ز ﺧﻮان ﻟﻄﻔﺖ ﻧﻮال ﻧﻌﻤﺖ ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن را ﺷﺪه ﻣﻘﺮر‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻪ روي‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻪ‪ ،‬ﭼﺮاغ ﻣﺸﺮق وﻟﻲ ﺑﮕﻮﻳﻢ‪:‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 126‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺻﻮرت ﻧﻤﻲﻧﻤﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﻫﻞ ﻣﻐﺮب رخ ﻣﻨﻮر؟‬

‫ﻓﻠﻚ ز ﻣﺸﺮق‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﺧﻮر را ﻫﻤﻴﺸﻪ آرد‪ ،‬از آن ﺑﻪ ﻣﻐﺮب‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ رخ ﺗﻮ ﺑﻴﻨﺪ‪ ،‬در آن ﺻﺤﻴﻔﻪ ﺗﻮﻳﻲ ﻣﺼﻮر‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ز روي رﻏﺒﺖ ﺳﺮ ﻃﻮاف درِ ﺗﻮ دارد‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ در اﻳﻦ ﻋﺰﻳﻤﺖ‪ ،‬ﺑﺴﺎن ﻣﺮﻏﻲ ﺑﺮ آورد ﭘﺮ‪.‬‬
‫‪ 55‬اﻣﻴﺪوارم ﺧﻼف واﻗﻊ‪ ،‬ﺣﺠﺎب ﻣﺎﻧﻊ ز راه ﺧﻴﺰد‪،‬‬
‫ﻣﺮاد ﺧﺎﻃﺮ ز ﻟﻄﻒ اﻳﺰد ﺑﻪ وﺟﻪ اﺣﺴﻦ ﺷﻮد ﻣﻴﺴﺮ‪.‬‬
‫‪-26 -‬‬
‫ﺳﭙﻴﺪه دم ز ﻣﻲ ﻟﻌﻞ ﺟﻮي ﺟﺎم ﺑﻠﻮر‪،‬‬

‫ﺧﻮاص ﻛﻮﺛﺮ ﻛﺎس و ﻣﺰاجﻫﺎ ﻛﺎﻓﻮر‪.‬‬
‫ز ﻋﻘﺪ ﺳﺒﺤﻪ ﻣﺠﻮ ﻧﺸﺌﻪي ﺻﻔﺎي درون‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻣﻨﺸﺄ آن ذوق داﻧﻪي اﻧﮕﻮر‪.‬‬
‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﺴﺘﻲ ﻛﻪ از ﺳﺮ ﻋﺠﺰ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ از ﻧﻤﺎز ﻓﻘﻴﻬﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﻧﻬﺪ ﺑﻪ ﻏﺮور‪.‬‬
‫رﻳﺎضﻣﻴﻜﺪهﺧﻮش روﺿﻪاي اﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ زﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﻗﻴﺎنِ ﭼﻮ ﻏﻠﻤﺎن و ﺷﺎﻫﺪان ﭼﻮ ﺣﻮر‪.‬‬
‫‪ 5‬ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ار ﻧﻜﻨﺪ ﻣﻴﻞ ﻣﻴﻜﺪه زاﻫﺪ؟‬
‫ز روﺿﻪ دوري ﻛﺎﻓﺮ ﻧﻤﻲﻧﻤﺎﻳﺪ دور‪.‬‬
‫ﺑﻪ دور ﺳﺎﻏﺮ ﻣﻲ‪ ،‬ﻧﺎزﻧﻴﻦ ﺧﻄﻲ دﻳﺪم‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻋﺒﺎرت رﻧﮕﻴﻦ و دﻟﮕﺸﺎ ﻣﺴﻄﻮر‪،‬‬

‫ﻛﻪ‪»:‬اي ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﻛﻴﻔﻴﺘﻲ ز ﻫﺸﻴﺎري‪،‬‬
‫ﻓﺘﺎده ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪ ،‬ﮔﺎه ﻣﺴﺖ و ﮔﻪ ﻣﺨﻤﻮر!‬
‫ﭼﻪ راه ﻣﻲﺳﭙﺮي در ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺎﻣﺤﻤﻮد؟‬
‫ﭼﻪ ﻋﻤﺮ ﻣﻲﮔﺬراﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻌﻲ ﻧﺎﻣﺸﻜﻮر؟‬
‫ﻣﺮو ﻣﺮو! ﻛﻪ از اﻳﻦ ره ﻧﻤﻲرﺳﻲ ﺑﻪ ﺛﻮاب‪،‬‬
‫ﻣﻜﻦ ﻣﻜﻦ! ﻛﻪ ﻧﺪارد ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﺄﺟﻮر‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺑﻪ ﺑﺰم ﻣﻲ دﻫﻲ آراﻳﺸﻲ ز ﺳﺎﻏﺮ و ﺳﺎز‪،‬‬
‫ﻛﻪ آن ﻧﻬﺎﻳﺖ ذوق اﺳﺖ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﻤﺎل ﺳﺮور‪.‬‬
‫وﻟﻲ ز ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻫﺮ دو ﻧﻴﺴﺘﻲ آﮔﻪ‪،‬‬
‫ز ﺑﺲ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻲ ذوﻗﺖ رﺑﻮده اﺳﺖ ﺷﻌﻮر‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺣﺪ ﺗﻮﺳﺖ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻛﻪ در ﻣﺰاج ﻣﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻧﻐﻤﻪ آنﻛﻪ ز ﻃﻨﺒﻮر ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻪ ﻇﻬﻮر‪.‬‬
‫دل ﺷﺮاب ﺑﻪ ﻣﺤﺮوﻣﻲ ﺗﻮ ﻣﻲﺳﻮزد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻲ ﻧﻮاﻳﻲ ﺗﻮ ﻧﻮﺣﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻃﻨﺒﻮر!‬
‫ﭘﺮ ﻫﻤﺎ زدهاي ﺑﺮ ﺳﺮ از ﭘﻲ زﻳﻮر‪،‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ ﺣﻠﻴﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ‪ ،‬ﺣﻠّﻪ دادهاي ز ﺳﻤﻮر‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﺸﺎن ﻣﺮدﻣﻲ از ﺗﻮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﻮﻳﺪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺳﻴﺮ ﺗﻮ در ﻛﺴﻮت وﺣﻮش و ﻃﻴﻮر؟‬
‫ﺗﻮ را وﺣﻮش و ﻃﻴﻮرﻧﺪ ﺗﺎﺑﻊ از ﺳﺮ ﻋﺠﺰ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﻛﺮدهاي ﻫﻤﻪ را ﺧﺼﻢ ﺟﺎن ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ زور‪.‬‬
‫ز ﺑﻨﺪﮔﻴﺖ زده ﻛ‪‬ﺮم ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ دم‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 128‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﺖ ﺷﺪه زﻧﺒﻮر ﻋﺎﺟﺰي‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮر‪.‬‬

‫ز ﺑﺮگ ﺳﺎده ﻧﻤﻮده ﻳﻜﻲ ﻫﺰار اﻟﻮان‪،‬‬
‫ز زﻫﺮ ﻧﺎب ﻳﻜﻲ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺮاب ﻃﻬﻮر‪.‬‬
‫ﻛﻤﺎل آن دو ﻫﻨﺮ از ﺗﻮ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد ﻧﻘﺺ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ از آنﻫﺎ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ ﻧﻔﻮر‪.‬‬
‫‪ 20‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛ‪‬ﺮم ﺑﻪ ﺧﻮﻧﺨﻮارﻳﺖ ﻧﺒﻨﺪد دل؟‬
‫ز ﻧﻴﺶ ﺧﻮﻳﺶ‪ ،‬ﻣﻌﺎﻓﺖ ﭼﻪ ﺳﺎن ﻛﻨﺪ زﻧﺒﻮر؟‬
‫ﻗﺪم ﺑﻪ ﻣﻘﺒﺮه ﻧﻪ! ﮔﻮش ﻛﻦ ﻛﻪ ﻧﻜﺘﻪ ﺳﺮاﺳﺖ‪،‬‬
‫زﺑﺎن ﻟﻮح ﻣﺰار از دﻫﺎن ﺣﺠﺮهي ﮔﻮر‪.‬‬
‫ﻣﺰن ﺑﻪ اﻫﻞ ﻗﺒﻮر از ﻏﺮور اﺳﺘﻐﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎن وﺻﺎل ﺗﻮ اﻧﺪ اﻫﻞ ﻗﺒﻮر‪.‬‬
‫رﻫﻲاﺳﺖ ﻃﻮل اﻣﻞ از وﺟﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﺪم‪،‬‬
‫ﻣﻨﺎزﻟﻨﺪ ﺻﺒﺎح و ﻣﺴﺎ در اﻳﻦ ره دور‪.‬‬
‫ﺗﺮدد ﺗﻮ در اﻳﻦ راه اﮔﺮ ﺑﻮد ﺻﺪ ﺳﺎل‪،‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﻛﻪ ﻗﻄﻊ ﻣﻨﺎزل ﻧﻤﻲﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﺮور‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺷﺒﻴﻪ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ داﻧﻪﻫﺎي ﺗﺴﺒﻴﺢ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﻈﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ در رﺷﺘﻪي ﺳﻨﻴﻦ و ﺷﻬﻮر‪.‬‬
‫روا ﻣﺒﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻮد ﮔﺮدش ‪ . . .‬ﺳﺒﺤﻪ‪،‬‬
‫ﺧﻼف ﻗﺎﻋﺪه ﺑﻲ ذﻛﺮ ﻛﺮدﮔﺎر ﺷﻜﻮر‪.‬‬
‫دل از ﺗﺨﻴﻞ دوزخ دﻣﻲ ﻣﻜﻦ ﻓﺎرغ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﻤﻊ از اﺛﺮ ﻧﺎر دارد آن ﻫﻤﻪ ﻧﻮر‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎط ﺷﺎﻫﺪ و ﻣﻴﺨﺎﻧﻪ ﻫﺮﻛﻪ دﻳﺪ اﻣﺮوز‪،‬‬
‫ﺑﻪ روز ﺣﺸﺮ ﻧﺪارد ﻗﺒﻮل‪ ،‬ﺣﻮر و ﻗﺼﻮر‪.‬‬

‫ﻣﻲ ﻣﻐﺎن ﻣﺨﻮر اﻣﺸﺐ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺧﻮري ﻓﺮدا‪،‬‬
‫ﺳﭙﻴﺪه دم ز ﻛﻒ ﺳﺎﻗﻴﺎن ﺷﺮاب ﻃﻬﻮر‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺷﻨﻴﺪهام ﻛﻪ‪ :‬ﭼﻮ ﺣﻜﻢ ﺧﺪا ﻛﺴﻲ ﻧﺸﻨﻴﺪ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻼف ﻛﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ در ﮔﻨﻪ ﻣﻌﺬور!‬
‫ﻓﺮﻳﺐ ﻧﻔﺲ ﻣﺪه در ﺧﻄﺎ ﻛﻪ راه ﻫﻮا‪،‬‬
‫ﺑﮕﻴﺮ و ﺑﺎك ﻣﺪار ا ّن رﺑﻨﺎ ﻟﻐﻔﻮر‪.‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ آنﻛﻪ ﻣﺆاﺧﺬ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﺑﺪ ﻧﺸﻮي‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎغ روﺿﻪ در آﻳﻲ ﻣﻄﻬﺮ و ﻣﻐﻔﻮر‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺷﺮ‪،‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻮاﻳﻲ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﺷﻮر‪،‬‬
‫ﻋﺠﺐ ﮔﺮ از ﺗﻮ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻣﻼل‪ ،‬رﺿﻮان ﻫﻢ!‬
‫ﻋﺠﺐ ﮔﺮ از ﺗﻮ ﻧﺒﻴﻨﺪ ﻗﺼﻮر روﺿﻪ‪ ،‬ﻗﺼﻮر!‬
‫‪ 35‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺗﻮ اﻧﺪ ﺑﻬﺮ ﻣﻌﺎش‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺟﻨﻮب و ﺷﻤﺎلاﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺮ ﺻﺒﺎ و دﺑﻮر‪.‬‬
‫وﻟﻲ ز ﻧﻘﺪ ﺣﻴﺎت ﺗﻮ ﻣﻲرﺳﺪ داﺋﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪر آﻧﭽﻪ ﻛﻨﻨﺪ اﺟﺮﺗﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﺰدور‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﺟﻤﻊ ﻓﺎﺋﺪه ﺟﺰ ﻣﺼﺮف ﺧﺴﺎرت ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺰدور ﺑﻴﺸﺘﺮ ز اﺟﻮر‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎد رﻓﺘﻪ ﺷﻤﺮ ﭼﻮن ﺣﺒﺎب ﺧﺎﻧﻪي ﺑﺎد‪،‬‬
‫ﺧﺮاب ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻛﺰ آﻧﭽﻪ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻣﻌﻤﻮر!‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺴﻲ ﭘﻲ ﺣﺴﻦ ﻣﻌﺎش روي ﻣﻨﻪ!‬
‫‪ ............................................................................................................................... 130‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺗﺮﺟﻊ اﻟﻴﻪ اﻣﻮر‪.‬‬

‫ﻓﻮل وﺟﻪ ﻟﻤﻦ ُ‬
‫ّ‬
‫‪ 40‬ﻋﻠﻲ ﻋﺎﻟﻲ اﻋﻠﻲ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻋﻤﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺎدي از ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺸﻮر‪.‬‬
‫ﺷﻬﻲ ﻛﻪ ﻧﺎم ﺧﻮﺷﺶ ورد ﺑﻮد و دور ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫ﻫﻨﻮز ﻣﻌﺠﺰ داود و ﮔﻔﺖ و ﮔﻮي زﺑﻮر‪.‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺠﻤﻊ ارواح داﺷﺖ ذﻛﺮ‪ ،‬ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺒﺮ ﻫﻨﻮز ز اﺷﺒﺎح ﻣﺠﻤﻊ ﻣﺬﻛﻮر‪.‬‬
‫ﻣﻜﺎرم ﻣﻠﻜﻲ در ﺻﻔﺎت او ﻣﻮﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻨﺎﻗﺐ ﺑﺸﺮي در وﺟﻮد او ﻣﺤﺼﻮر‪.‬‬
‫ﺣﺼﻮل ﻫﺮﭼﻪ ز اﻣﻜﺎن ﻛﺲ‪ ،‬از او ﻣﻤﻜﻦ‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎي ﻫﺮﭼﻪ ز ﻣﻘﺪور ﻛﺲ‪ ،‬ﺑﻪ او ﻣﻘﺪور‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻮر‪ ،‬ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺳﺰد ﻛﻤﺮ ﺑﻨﺪد‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻴﺎن ﺑﻪ ﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﮕﻴﺶ ﺑﻨﺪد دور‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷﺮﻋﺶ رﺳﺪ ﺑﻪ ﺧﻄﻪي ﭼﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺠﺐ اﮔﺮ ﻧﺸﻮد ﺑﺖ ز ﺑﺮﻫﻤﻦ ﻣﺴﺘﻮر!‬
‫وﮔﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﮔﺬرد ذﻛﺮ دﺳﺖ ﭘﺮ ﺷﻜﻨﺶ‪،‬‬
‫ز ﻫﻮش ﻣﻲرود از ﺑﻴﻢ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮ ﺑﺖ‪ ،‬ﻓﻐﻔﻮر‪.‬‬
‫زﻫﻲ ﻓﻜﻨﺪه ﻧﻬﻴﺐ ﻋﻘﺎب ﻓﺮﻣﺎﻧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎز ﭼﺮخ ﻣﻬﺎﺑﺖ ﭼﻮ ﺑﺎز ﺑﺮ ﻋﺼﻔﻮر‪.‬‬
‫دو ﻛَﻮ‪‬ن را ﭼﻮ ﻧﻘﻂ ﻛﺮده ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺗﻮ ﺣﻖ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻛﺮده ﻧﺎم ﺗﻮ ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪي ازل ﻣﺴﻄﻮر‪.‬‬
‫‪ 50‬ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻲرﺳﺪ از ﻧﺎم دﻟﮕﺸﺎت ﺑﻪ ﺧﺼﻢ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻲ ﺑﻪ ﻫﺮﭼﻪ رﺳﺪ ﺟﺒﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﻜﺴﻮر‪.‬‬

‫دو ﭼﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ از دﻟﻴﻞ ﻣﺴﺘﻐﻨﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻫﻢ روﺷﻦاﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﺸﻬﻮر‪:‬‬
‫ﻳﻜﻲ‪ :‬ﻃﻠﻮع ﺧﻮر از ﺑﻬﺮ روﺷﻨﺎﻳﻲ دﻫﺮ‪،‬‬
‫دوم‪ :‬ﺗﺴﻠﺴﻞ آﻟﺖ ﺑﺮاي دور دﻫﻮر‪.‬‬
‫ﭘﻲ ﻧﻤﻮدن آﺛﺎر ﻣﻬﺮ ﻛﻨﻴﻪي ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ دور ﺑﻌﺪ ﻓﻨﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻨﺎي ﻧﺸﻮر‪.‬‬
‫ز ﺻﻮر ﻣﻲرﺳﺪ اﻣﻮات را ﺣﻴﺎت ﻣﮕﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺮده ﻣﮋدهي ﻓﻴﺾ ﺗﻮ ﻣﻲدﻫﺪ دم‪ ،‬ﺻﻮر‪.‬‬
‫‪ 55‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺷﺮع ﺗﻮ دﻳﺪ‪ ،‬از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻔﺮ ﮔﺬﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻗﺘﺪاي ﺗﻮ ﻛﺮد از ﭘﻞ ﺻﺮاط ﻋﺒﻮر‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﺟﻤﻴﻠﻪي اﻳﻦ ﻛَﻮ‪‬ن را ﺑﻪ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ داد‪،‬‬
‫ﺣﺮﻳﻢ ﻗﺪﺳﻲ از آن ﻋﻘﺪ ﺷﺪ ﺳﺮاﭼﻪي ﺳﻮر‪.‬‬
‫اﮔﺮﻧﻪ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ ﺑﻮدي ﺳﺒﺐ‪ ،‬ﻧﺒﻮدي ﻣﻬﺮ‪،‬‬
‫ذﻛﻮر را ﺑﻪ اﻧﺎث و اﻧﺎث را ﺑﻪ ذﻛﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻪ دوﺳﺘﻲ ﺗﻮ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺖ ﭘﻴﻜﺮ ﻫﺴﺘﻲ‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ را ﺗﻮﻳﻲ از ﻋﻴﻦ دوﺳﺘﻲ ﻣﻨﻈﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻪ دوﺳﺘﺎن ﺗﻮ ﺟﻮر از زﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻴﺴﺖ ﻋﺠﺐ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﻋﻴﺐ‪ ،‬ﻗﺼﺪ رﻗﻴﺒﺎن ز ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻏﻴﻮر؟‬
‫‪ 60‬ﺧﻄﺮ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﻣﻄﻠﻖ ز آﺗﺶ دوزخ‪،‬‬
‫دﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺮده در او ﻓﻜﺮ رﺣﻤﺖ ﺗﻮ ﻇﻬﻮر‪.‬‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻪاي اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﺎق ﺧﻮرﻧﻖ از ﺑﻬﺮام‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 132‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﻓﻀﺎي ﻧﺠﻒ ﻣﺮدهاي ﻛﻪ دارد ﮔﻮر‪.‬‬

‫ز ﻓﻴﺾ ﺷﺎه ﻧﺠﻒ ﻋﻔﻮ ﻣﻲﺷﻮد ﮔﻨﻬﺶ‪،‬‬
‫ﻧﺠﺎت ﻣﻲدﻫﺪش اﻳﺰد از ﻇﻠﻮم ﻛﻔﻮر‪.‬‬
‫اﮔﺮ ]ﻛﻪ[ ﻫﺴﺖ ز ﻛﻔﺎر ]و[ ﻧﻴﺴﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺸﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎن زﻣﺮهي اﺳﻼم ﻣﻲﺷﻮد ﻣﺤﺸﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻗﺪر ﺷﻬﺎ! ﭼﺎرهاي ﻛﻦ و ﻣﮕﺬار‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺤﻨﺖ اﻳﺎﻣﻢ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﻬﻮر‪.‬‬
‫‪ 65‬ﻣﻨﻢ ز ﻣﺤﻨﺖ اﻳﺎم ﺑﺎ دل ﻣﺤﺰون‪،‬‬
‫ﻣﻨﻢ ز ﻛﺜﺮت آﻻم ﺑﺎ دل ﻣﻬﺠﻮر‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ دوﻳﺪه ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪ واﻟﻪ و ﺣﻴﺮان‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻛﻨﺠﻲ ﻣﻜﺪ‪‬ر و ﻣﻬﺠﻮر‪.‬‬
‫ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﻣﺰهي ﺟﺎم وﺻﻞ و ﺑﺰم ﻧﺸﺎط‪،‬‬
‫ﻧﺪﻳﺪه اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻚ اﻣﻦ و ﮔﻨﺞ ﺣﻀﻮر‪.‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﻗﻮﻣﻴﻢ اﻓﺘﺎده‪ ،‬ﻛﺰ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻘﺺ‪،‬‬
‫ره ﻛﻤﺎل در اﻳﺸﺎن ﺑﻮد دﻟﻴﻞ ﻗﺼﻮر‪.‬‬
‫ﻧﻲاﻧﺪ ﻃﺎﻟﺐ ﺳﻮز درون ]و[ ذوق ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻫﻤﻴﻦ ﭘﻲ ﻧﺎن ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ دل ﺑﻪ ﺗﻨﻮر‪.‬‬
‫‪ 70‬ﻧﻤﺎﻳﺪ از ﻗﻠﻢ ﺗﻴﺮه ﻧﻈﻢ دﻟﺴﻮزم‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫ﻛﺎر ﻋﺼﺎي ﻛﻠﻴﻢ و آﺗﺶ ﻃﻮر‪.‬‬
‫ﻳﻜﻲ ﺑﻪ ﺧﻨﺪه زﻧﺪ ﻃﻌﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﺠﻨﻮن!«‬
‫ﻳﻜﻲ ﺑﻪ ﻋﻴﺐ ﻛﻨﺪ ﻃﻌﻦ آنﻛﻪ‪»:‬ﺷﺪ ﻣﺴﺤﻮر!«‬
‫ز ﺑﺲ ﻛﻪ آب دﻫﺎﻧﻢ زدﻧﺪ از ﻫﺮ ﺳﻮ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺷﻌﻠﻪي ذوﻗﻢ ز ﺳﻴﻨﻪي ﻣﺤﺮور‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﺰرع دل ﺗﻴﺮه ﭼﻮ ﺧﺎك ﻫﻨﺪ ﻛﻨﻮن‪،‬‬
‫ز ﻓﻠﻔﻞ ار ﻓﻜﻨﻢ ﺗﺨﻢ‪ ،‬ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﺎﻓﻮر‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ رﻫﻲ ﺳﻮي ﺑﺤﺮ ﺳﺨﻦ اﮔﺮ ﺟﻮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﻧﻈﻢ ﺑﺮ آرم ﻵﻟﻲ ﻣﻨﺜﻮر‪.‬‬
‫‪ 75‬ﻫﺰار ﺑﺎر ﺳﺮﺷﻜﻢ ز دﻳﺪه ﻣﻲرﻳﺰد‪،‬‬
‫ز ﻏﺼﻪي ﻓﻠﻚ ﺑﺤﺮﮔﻮن ﭘﺮ ﺷﺮ و ﺷﻮر‪.‬‬
‫دري ﻛﻪ ﻻﻳﻖ ﻧﻈﻢاﺳﺖ و ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺪﺣﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻛﻒ آورد ز اﺧﺘﻼف ﺑﺤﻮر‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ درﻣﺎﻧﺪه را ز راه ﻛﺮم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻠﻲ ﻛﺶ از اﻳﻦ ورﻃﻪي ﻓﺴﺎد ]و[ ﻓﻄﻮر‪،‬‬
‫ﺑﻪ روزِ ﭼﻮن ﺷﺐ او‪ ،‬آﻓﺘﺎب رﻓﺘﻪ ﺑﺮ آر!‬
‫ﻓﺮوغ ﺻﺒﺢ رﺳﺎن در دلِ ﺷﺐ دﻳﺠﻮر!‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ آنﻛﻪ ﺗﻮ را ﺻﺒﺮ ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺑﻴﺪاد‪،‬‬
‫ﺗﺪارك ﻏﻢ ﻣﺎ ﻛﻦ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺻﺒﻮر‪.‬‬
‫‪ 80‬اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ‪ :‬ﺗﺎ ﺑﺤﺮ ﻏﻴﺮت ﻛﺮﻣﺖ‪،‬‬
‫اﺣﺎﻃﻪي ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎن ﻛﻨﺪ ﺟﻤﻬﻮر‪،‬‬
‫ز ﻟﻄﻒ ﺑﻲﻋﺪد و اﻟﺘﻔﺎت ﺑﻲﺣﺪ ﺗﻮ‪،‬‬
‫رﺳﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪي دل را ﻣﺴﺮّت ﻣﻮﻓﻮر‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 134‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-27 -‬‬
‫ﺑﺴﺎن ﭼﻨﮓ ﺑﻪ ﺻﺪ ﭘﺮده ﻣﻲﻧﻬﻔﺘﻢ راز‪،‬‬

‫ﻓﻐﺎن! ﻛﻪ ﻧﺎﻟﻪي ﺑﻲاﺧﺘﻴﺎر ﺷﺪ ﻏﻤﺎز‪.‬‬
‫ﻣﺮا ﭼﻮ ﻧﻲ ﻏﻢ ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻲآرد‪،‬‬
‫ﻛﺠﺎﺳﺖ ﻫﻤﺪم و ﻏﻤﺨﻮاري ﻏﺮﻳﺐ ﻧﻮاز؟‬
‫ﻣﺮاﺳﺖ ﺳﻴﻨﻪ ﭼﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﭘﺮ از ﻫﻮاي ﺑﺘﺎن‪،‬‬
‫دﻟﻲ ﻧﻬﻔﺘﻪ ز ﺑﻴﺪاد ﻣﺮدم ﻧﺎﺳﺎز‪.‬‬
‫ﺳﺰد ﻛﻪ ﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﻮازش ﻛﻨﻨﺪ ﭘﺮﺳﺶ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮح راز ﺑﺮآﻳﺪ ز ﻫﺮ رﮔﻢ آواز‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺑﻪ ﻳﺎد ﺑﺰم ﺑﺘﺎن در ﻣﻘﺎم ﺑﻲﺻﺒﺮي‪،‬‬
‫ﻣﺮاﺳﺖ دﻳﺪه ز ﮔﺮداب اﺷﻚ داﻳﺮهﺳﺎز‪.‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ آنﻛﻪ ﺟﻬﺎن را ﻛﻨﺪ ﺳﻴﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻮاد ﭼﺸﻤﻢ ﻣﺮا داد ﺳﻮز ﮔﺮﻳﻪ ﮔﺪاز‪،‬‬
‫ﺑﻼ و درد ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ در ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎد ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺮ رﺷﺘﻪي ﺣﻴﺎﺗﻢ ﮔﺎز‪.‬‬
‫ﺑﺪان رﺳﻴﺪ ﻛﻪ از ﻫﺎي و ﻫﻮي ﮔﺮﻳﻪي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ز آﺷﻴﺎﻧﻪي ﺗﻦ‪ ،‬ﻣﺮغ ﺟﺎن ﻛﻨﺪ ﭘﺮواز‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻤﺎل ﺟﻔﺎي ﻓﻠﻚ ﭼﻮ ﻋﻮد ﺧﻮﺷﻢ‪،‬‬
‫ﺑﺪان اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮا ﻧﻮازد ﺑﺎز‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪم و ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺧﻮرم ﻏﻢ آن‪،‬‬
‫ﻛﻪ در رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻦ روزﮔﺎر دارد ﻧﺎز‪.‬‬

‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﻦ ﻣﺎﻳﻪي ﻧﺸﺎط ﻣﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻫﺴﺖ آﺻﻒ دوران‪ ،‬ﻣﺤﺐ اﻫﻞ ﻧﻴﺎز‪.‬‬
‫ﺧﺠﺴﺘﻪ راي ﻋﺰﻳﺰي ﻛﻪ در ﻃﺮﻳﻖ ادب‪،‬‬
‫از اوﺳﺖ وﺿﻊ ﺑﻨﺎي ﻣﺮاﺳﻢ اﻋﺰاز‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎن ﻃﺎﻋﺖ او ﺷﺮط در ﻧﻮال ﻧﻌﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻮال ﻧﻌﻤﺖ او ﺣﻜﻢ ﺑﺮ ازاﻟﻪي آز‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎي ﺣﺎﺟﺖ او ﺧﺘﻢ ﭼﻮن اداي دﻳﻮن‪،‬‬
‫اداي ﺧﺪﻣﺖ او ﻓﺮض ﭼﻮن اداي ﻧﻤﺎز‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺛﻨﺎي رﻓﻌﺖ او از ﺣﺪ ﻗﻴﺎس اﻓﺰون‪،‬‬
‫ﻟﺒﺎس ﻧﻌﻤﺖ او ﺑﺮ ﻗﺪ زﻣﺎﻧﻪ دراز‪.‬‬
‫ﻣﻪ ﺳﭙﻬﺮ ﻟﻄﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺟﻨﺎب ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺮده ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻟﻄﻔﺶ درِ ﺗﺮﺣﻢ ﺑﺎز‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ آوازه آﻓﺮﻳﻨﺶ را‪،‬‬
‫ﻛﻪ در دﻫﻮر ﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﺎﻧﺪه ﻧﻪ آﻏﺎز‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻋ‪‬ﻘﺎب ﻋ‪‬ﻘﺎب را ﭘﺮ و ﺑﺎل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﻠﻮهﮔﺎه ﻛﺒﻮﺗﺮ ﺷﺪه ﻧﺸﻴﻤﻦ ﺑﺎز‪.‬‬
‫ز ﺳﻌﻲ ﺧﺎﻣﻪي او ﮔﺸﺘﻪ ﻛﺎر ﻋﺎﻟﻢ راﺳﺖ‪،‬‬
‫ز ﻧﻘﺶ ﻧﺎﻣﻪي او دﻳﺪه ﻟﻮح ﻣﻠﻚ ﻃﺮاز‪.‬‬
‫‪ 20‬ز ﭘﺮﺗﻮ ﻧﻈﺮش ﻣﻠﻚ ﻏﻴﺮت ﺟﻨّﺖ‪،‬‬
‫ز ﻓﻴﺾ درﮔﻪ ﻗﺪرش ﻋﺮاق رﺷﻚ ﻃﺮاز‪.‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ﭘﻨﺠﻪي اﻧﺼﺎف‪ ،‬دﺳﺖ ﻣﻌﺪﻟﺘﺶ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 136‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﺮاز را ﺑﻪ ﻧﺸﻴﺐ و ﻧﺸﻴﺐ را ﺑﻪ ﻓﺮاز‪.‬‬

‫اﮔﺮ ﻣﻬﺎﺑﺖ او اﻟﻔﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ را‪،‬‬
‫ﺑﺮد ﻋﻼﻗﻪ‪ ،‬ﻣﺰاج از ﻋﻤﻞ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺑﺎز‪.‬‬
‫وﮔﺮ ارادهي او را رﺿﺎ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺧﻠﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻓﺴﺎد ﻛَﻮن ﻃﺒﺎﻳﻊ ﻛﻨﺪ ﻗﺒﻮل ﺟﻮاز‪.‬‬
‫زﻫﻲ! ﻫﻤﻴﺸﻪ در اﺣﻴﺎي ﻣﻠﻚ ﭼﻮن ﻋﻴﺴﺎ‪،‬‬
‫زده ﺻﺮﻳﺮ ﻧﻲ ﺧﺎﻣﻪات دم از اﻋﺠﺎز‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻋﺪاﻟﺖ ﺗﻮ ﺟﻬﺎن ﭘﺮور اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻠﻚ ﭘﻨﺎه‪،‬‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻮ ﻋﺪو اﻓﻜﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺼﻢ اﻧﺪاز‪.‬‬
‫ﺣﺼﺎر ﻋﺪل ﺗﻮ دارد اﺳﺎس ﺣﺮس ﺑﻘﺎ‪،‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ﺟﺎه ﺗﻮ را در اﺣﺎﻃﻪي اﺣﺮاز‪.‬‬
‫ﺛﻨﺎي ﻗﺪرت ﺗﻮ‪ ،‬ﻛﺎر ﺣﺸﻤﺖ ﻣﺤﻤﻮد‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎي ﻃﺒﻊ ﺗﻮ آﺋﻴﻨﻪدار ﺣﻠﻢ اﻳﺎز‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻈﻴﺮ ﺗﻮ در ﺧﺮدﻣﻨﺪي‪،‬‬
‫ﺗﻮ راﺳﺖ ﻣ‪‬ﻠﻚ ﺧﺮد ﺑﻲﺷﺮﻳﻚ و ﺑﻲاﻧﺒﺎز‪.‬‬
‫ﭼﻮ راﺳﺖ ﺑﺎزي ﻛﻠﻚ ﺗﻮ دﻳﺪ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎط ﺣﻴﻠﻪ ﻓﺮو ﭼﻴﺪ ﭼﺮخ ﺷﻌﺒﺪه ﺑﺎز‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺳﭙﻬﺮ ﺧﻮاﻧﻤﺖ اﻣﺎ ز اﺳﺘﻌﺎره ﺑﺮي‪،‬‬
‫ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮔﻮﻳﻤﺖ اﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺮط ﻧﻔﻲ ﻣﺠﺎز‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم ﻛﻪ در ﻃﺮﻳﻖ وﻓﺎ‪،‬‬
‫ز ﺳﺎﻳﺮ ﻓﻘﺮاي در ﺗﻮام ﻣﻤﺘﺎز‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲﺑﺮم ز ﺗﻮ ﻋﻘﺪ ﻋﻼﻗﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺠﺎ روم؟ ﺗﻮ ﺳﺨﻦ ﻓﻬﻢ و ﻣﻦ ﺳﺨﻦﭘﺮداز‪.‬‬

‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ آﻓﺘﺎب ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺜﺎل روز‪ ،‬ﭘﻲ دﻓﻊ ﺷﺐ ﻛﻨﺪ آﻏﺎز‪.‬‬
‫دﺑﻴﺮ ﺣﻜﻢ ﻗﻀﺎ‪ ،‬ﻣﻠﻚ اﻋﺘﺒﺎر ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻛﻨﺪ ز ﺟﻤﻊ وﻻﻳﺎت ﻣﻨﻘﻠﺐ اﻓﺮاز‪.‬‬
‫‪-28 -‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ! ﻛﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺷﺪ زﻣﺎﻧﻪ ﻧﻮاز‪،‬‬

‫زﻣﺎﻧﻪ را ﺑﻪ ﺻﻼح‪ ،‬ﺧﻠﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ آنﻛﻪ زﻧﺪ ﻣﻘﺼﺪ از ﺗﻌﻠﻞ دم‪،‬‬
‫ﻧﻤﺎﻧﺪ آنﻛﻪ ﻛﻨﺪ ﻛﺎم ﺑﺮ ﺗﻮﻗﻊ ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﮔﺬﺷﺖ داﻣﻦ اﻗﺒﺎل را ﻛﻒ ﺣﺮﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﻴﻞ ﻧﻴﻞ اﻣﺎﻧﻲ ﻧﺸﺴﺖ آﺗﺶ آز‪.‬‬
‫ﮔﺬﺷﺖ آنﻛﻪ ﮔﺸﺎﻳﺪ زﻣﺎن ‪ -‬زﻣﺎن ز ﺣﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻌﺒﺪه را در ﺳﭙﻬﺮ ﺷﻌﺒﺪه ﺑﺎز‪.‬‬
‫‪ 5‬ﭼﻨﺎن ﻧﮕﺸﺖ در اﻧﻘﻼب ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﺪ ﺗﻘﺎﺿﺎي دور ﮔﺮدد ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻧﺒﺴﺖ ﺳﺮ ﺣﻠﻘﻪي ﺣﻴﻞ را ﭼﺮخ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻟﻐﻪي ﺣﺎدﺛﻪ ﮔﺸﺎﻳﺪ ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﻏﺒﺎر ﻓﺘﻨﻪ ز آﺋﻴﻨﻪي ﺟﻬﺎن ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 138‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫در ﻓﺴﺎد ﺑﻪ روي زﻣﺎﻧﻪ ﮔﺸﺖ ﻓﺮاز‪.‬‬

‫ﺑﺪان رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﻮﺷﺪ ﻟﺒﺎس ﺧﻠﺪ ﺟﻨﺎن‪،‬‬
‫ﺑﺪان رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﺑﻘﺎي دﻫﺮ ﺟﻮاز‪.‬‬
‫ﺳﺆال ﺻﻮرت ﺣﺎل از زﻣﺎﻧﻪ ﻛﺮدم دوش‪،‬‬
‫ﺑﻪ رﻓﻊ ﺷﺒﻬﻪ ﮔﺸﻮدم ﮔﺮه ز رﺷﺘﻪي راز‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻛﻪ‪»:‬اي زﻣﺎﻧﻪ ﺗﻮ را ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻧﺒﻮد رواج‪،‬‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ ﻧﺎي ﻧﻈﺎم ﺗﻮ ﻧﻐﻤﻪي اﻳﻦ ﺳﺎز‪.‬‬
‫ﻧﻈﺎم دور ﺑﺪﻳﻦ دور ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﺑﺴﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﻴﺾ ﻛﻴﺴﺖ رﺟﻮع ﻇﻬﻮر اﻳﻦ اﻋﺠﺎز؟‬
‫ز ﻧﻮر راي ﻛﻪ دارد ﭼﺮاغ ﻋﺪل‪ ،‬ﻓﺮوغ؟‬
‫ز ﻧﻘﺶ ﻋﺪل ﻛﻪ دارد ﺑﺴﺎط ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﻃﺮاز؟«‬
‫ﺟﻮاب داد ﻛﻪ‪»:‬اﻳﻦ ﻣﻘﺘﻀﺎي ﻋﺪل ﻛﺴﻲاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ از ﻫﻤﻪ در ﻫﺮ ﻓﻀﻴﻠﺘﻲ ﻣﻤﺘﺎز‪.‬‬
‫ﺧﺪا وﺟﻮد ﺷﺮﻳﻒ اﻳﺎس ﭘﺎﺷﺎ را‪،‬‬
‫ﺑﻘﺎ دﻫﺪ ﻛﻪ‪ ،‬ﺟﻬﺎﻧﭙﺮور اﺳﺖ و ﺧﻠﻖ ﻧﻮاز‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺟﻤﺎل دوﻟﺖ او داده ﻣﻠﻚ را روﻧﻖ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎنﻛﻪ دوﻟﺖ ﻣﺤﻤﻮد را ﺟﻤﺎل اﻳﺎز‪.‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻗﺪر ﺟﻨﺎﺑﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻛﺒﻮس درش‪،‬‬
‫ﻧﻤﻮده راه اﻗﺎﻣﺖ ﺑﻪ رﻫﺮوان ﺣﺠﺎز‪.‬‬
‫ﻋﺒﺎدﺗﻲاﺳﺖ زﻣﻴﻦ ]ﺑﻮس[ آﺳﺘﺎﻧﻪي او‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻧﺎﻣﻲ آن ﻣﺴﺘﺤﻞ ﺗﺮك ﻧﻤﺎز‪.‬‬
‫ﻣﺰﻳﻦاﺳﺖ ﮔﺮﻳﺒﺎن درﮔﻪ ﻗﺪرش‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗ‪‬ﻜﻤﻪ ﻫﺎي زرش ﺑﺮ اﻫﺎﻟﻲ اﻋﺰاز‪.‬‬

‫ﻣﻨﺰهاﺳﺖ ﺑﻴﺎن ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻟﺶ‪،‬‬
‫ز رايﻫﺎي ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺳﺎﻟﻜﺎن ﻣﺠﺎز‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻛﻔﻴﻞ رزق ﭼﻨﺎن ﮔﺸﺖ ﻟﻄﻒ او ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ ﻛﺴﺐ‪ ،‬ﻛﺴﻲ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻴﺎز‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ز ﺑﻬﺮ دﻋﺎ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم ﺑﺮ دارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي او ﻃﻠﺒﻨﺪ از ﺧﺪاي‪ ،‬ﻋﻤﺮ دراز«‪.‬‬
‫زﻫﻲ! ﻣﻼزم ﻋﺰم ﺗﻮ ﻓﺘﺢ ﺑﻲاﻧﺠﺎم‪،‬‬
‫زﻫﻲ! ﻣﻮاﻓﻖ ﺣﻜﻢ ﺗﻮ ﻟﻄﻒ ﺑﻲآﻏﺎز‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ دﻳﺪهي دل ﺧﺼﻢ ز آﺗﺶ ﻫﻤﺖ‪،‬‬
‫درون ﺳﻴﻨﻪ ﭼﻮ در ﺑﻮﺗﻪ‪ ،‬ﻧﻘﺪ ﻗﻠﺐ ﮔﺪاز‪.‬‬
‫ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺣﺎﻟﻲ دﺷﻤﻦ ز ﭼﻴﻦ ﺟﻮﺷﻦ ﺗﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻂ ﻫﻼك ﺗﺬرو اﺳﺖ ﻧﻘﺶ ﺳﻴﻨﻪي ﺑﺎز‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺑﻪ ﻫﺮ دﻳﺎر ﻛﻪ رأﻳﺖ ﻛﺸﻴﺪه راﻳﺖ ﻋﺰم‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﻛﺮده ز ﻣﻠﻚ ﻣﺨﺎﻟﻔﺶ اﻓﺮاز‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﺮده ﻣﻌﺎرض ﻣﻀﻤﻮن‪،‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﺣﻜﻢ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﺑﺮاز؟‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮ ﺳﻤﻨﺪ ﺳﻔﺮ‪ ،‬زﻳﻦ ﻋﺰم ﺑﺮﺑﺴﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮع دﺷﻤﻨﺎن آواز‪.‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬اي ﮔﺮوه ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎم دل‪ ،‬ﭼﻮ وﺣﻮش و ﻃﻴﻮر در ﺗﻚ و ﺗﺎز‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎن ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﻤﺮغ ﻣﻲﮔﺸﺎﻳﺪ ﺑﺎل!‬
‫‪ ............................................................................................................................... 140‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺣﺬر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﻬﺒﺎز ﻣﻲﻛﻨﺪ ﭘﺮواز!‬

‫‪ 30‬ﻋﺪوت ﻣﺮغ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺑﺎل ﺳﻮﺧﺘﻪ ﭘﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﺷﺎﻫﺒﺎز ﺷﻜﺎر اﻓﻜﻨﻲ و ﺻﻴﺪ اﻧﺪاز«‪.‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! آن ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﺛﻨﺎي ﺗﻮام روز و ﺷﺐ ﺳﺨﻦ ﭘﺮداز‪.‬‬
‫ﻏﻢ ﻧﻬﺎن ﻣﺮا ﻧﻴﺴﺖ اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻴﺎن‪،‬‬
‫ﺑﺲ اﺳﺖ اﺷﻚ ﺑﻪ ﻣﻀﻤﻮن ﺣﺎل ﻣﻦ ﻏﻤﺎز‪.‬‬
‫درﻳﻎ ﻧﻴﺴﺖ ز ﻣﻦ ﺷﻔﻘﺖ ﺗﻮ‪ ،‬ﻟﻴﻚ ﭼﻪ ﺳﻮد؟‬
‫ﻣﺮاﺳﺖ ﺑﺨﺖ ﭘﺮﻳﺸﺎن و ﻃﺎﻟﻊ ﻧﺎﺳﺎز‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ‪ :‬ﺗﺎ ارﺗﺒﺎط ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻄﻊ رﺷﺘﻪي اﻳﺎم ﻋﻤﺮ ﮔﺮدد ﮔﺎز‪،‬‬
‫‪ 35‬ﺑﻮد ز ﺻﺒﺢ ﻛﻤﺎل ﺗﻮ دور ﺷﺎم زوال‪،‬‬
‫ﺑﻘﺎي ﻋﻤﺮ ﺗﻮ ﺑﺎ دوﻟﺖ اﺑﺪ دﻣﺴﺎز‪.‬‬
‫‪-29 -‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﻦ ﻋﻠّﺖ ﺑﺘﺮﺑﺘﻪ رﺗﺒﺔ اﻟﻨﺠﻒ‪،‬‬
‫ﺗﻮ در‪ ‬ﺷﺎﻫﻮاري و ﺧﺎك ﻧﺠﻒ ﺻﺪف‪.‬‬
‫ﺑﺪراﻟ ّﺪﺟﯽ ﺗﻮﻳﻲ ز ﻃﻠﻮع و ﻏﺮوب ﺗﻮ‪،‬‬
‫ُ‬
‫ﺑﻄﺤﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻮر‪ ،‬ﻧﺠﻒ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﺮف‪.‬‬
‫ﮔﺮدﻳﺪ ﺑﻬﺮ ﺧﺎﻃﺮت از دﻳﺪه آﻓﺘﺎب‪،‬‬
‫وز ﺻﺪق ﮔﺸﺘﻪ ﺗﻴﺮ دﻋﺎي ﺗﻮ را ﻫﺪف‪.‬‬

‫ﻗﻨﺪﻳﻞ ﻧﻴﺴﺖ ﮔﺮد ﺣﺮﻳﻢ ﺗﻮ ﺑﻬﺮ ﻃﻮف‪،‬‬
‫دلﻫﺎي روﺷﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮ ﻛﺸﻴﺪه ﺻﻒ‪.‬‬
‫‪ 5‬ز ادراك ]ﺟﻤﻊ[ ﺳﻔﻠﻪ رﻣﻮز ﺗﻮ ﻫﺴﺖ دور‪.‬‬
‫د‪‬ر از ﻛﺠﺎ و رﺗﺒﻪي ﻏﻮاﺻﻲ ﻛﺸﻒ!‬
‫ﮔﺮ آب ﻛﻮﺛﺮ اﺳﺖ و ﮔﺮ ﺳﺒﺰهي ﺑﻬﺸﺖ‪،‬‬
‫آﻣﺪ ﻃﻔﻴﻞ د‪‬ﻟﺪﻟﺖ اﻳﻦ آب و آن ﻋﻠﻒ‪.‬‬
‫از ﻧﻮﺑﻬﺎر ﺷﻔﻘﺖ و ﻧﻴﺮان ﻗﻬﺮ ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺟﻨﺖ ﺑﻪ آب و ﺗﺎب‪ ،‬ﺟﻬﻨﻢ ﺑﻪ ﺗﺎب و ﺗﻒ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﺑﻬﺎر ﻧﺼﺮت از آن ﺑﻪ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻛ‪Ĥ‬رد ﮔﻪ ﻋﺰا‪ ،‬ﻳﺪ‪ ‬ﻣﻦ دﻟﺪل ﺗﻮ ﻛﻒ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﻣﻪ ﺑﻪ درﮔﻪ ﺗﻮ ﻧﻬﺪ رو ﭼﻮ آﻓﺘﺎب‪،‬‬
‫ﺧﺎك درت ز ﭼﻬﺮهي او ﻣﻲﺑﺮد ﻛﻠﻒ‪.‬‬
‫‪ 10‬آدم ز ﻧﺴﻞ ﺧﻮﻳﺶ ﺗﻮ را اﺧﺘﻴﺎر ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ز ﻣﻬﺮ ﭘﺪر ﻧﻄﻔﻪي ﺧﻠﻒ‪.‬‬
‫ﻛﻲ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺳﺮّ ذات ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻋﺎرف ﻣﻀﻤﻮن ﻣﻦ ﻋﺮف؟‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ رﺳﻢ ﺑﻪ ﻃﻮف ﺗﻮ روزي ﻫﺰار ﺑﺎر‪،‬‬
‫ﻫﺮﺑﺎر از آن ﭼﻮ ﺑﺎر ﮔﻨﻪ ﻣﻲﺷﻮد اﺧﻒ‪.‬‬
‫ﻣﻐﺰم در اﺳﺘﺨﻮان ﺑﻪ ﻫﻮاﻳﺖ ﺳﺮﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫در ﺳﻴﻨﻪام دل اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﺎد ﺗﻮ ﭘﺮ ﺷﻌﻒ‪.‬‬
‫ﺣﺎﺷﺎ! ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻮا رود از اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺮون‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 142‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺣﺎﺷﺎ! ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻐﻒ ﺷﻮد از ﺳﻴﻨﻪ ﺑﺮﻃﺮف‪.‬‬

‫‪ 15‬ﮔﺮ ﺑﻨﺪ ﺑﻨﺪ ﻣﻦ ﭼﻮ ﻧﻲ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ور ﭘﻮﺳﺘﻢ ز ﺳﻴﻨﻪ ﺷﻜﺎﻓﻨﺪ ﻫﻤﭽﻮ دف‪،‬‬
‫از ﺗﺎب آﻓﺘﺎب ﺣﻮادث ﻣﺮا ﭼﻪ ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻮن داردم ﻟﻮاي وﻻي ﺗﻮ در ﻛﻨﻒ؟‬
‫ﻫﺮﮔﻪ ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺖ ره‪ ،‬ﺳﻮي ﻣﻦ ﺑﻴﻢ ﻣﻌﺼﻴﺖ‪،‬‬
‫آﻣﺪ ﻧﺪا ز ﻣﻨﻬﻲ ﻋﻔﻮت ﻛﻪ ﻻ ﺗﺨﻒ!‬
‫ﺷﻜﺮ ﺧﺪا ﻛﻪ ﻧﻘﺪ ﺣﻴﺎت ﻣﻦ از ﻧﺨﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺻﺮف ره ﺗﻮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ زﺧﺎرف ﻧﺸﺪ ﺗﻠﻒ‪.‬‬
‫ﭼﻮن دﻳﮕﺮان ﻧﻲام ﻛﻪ ﻛﺸﻢ روز واﭘﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻲﻓﺎﻳﺪه ﺗﺄﺳﻒ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﻣﺎ ﺳﻠﻒ‪.‬‬
‫‪ 20‬از ﻣﻦ ﺳﻮاي ﺷﻜﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﻨﻴﺪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫روزي ﻛﻪ ﺧﻴﺰد از ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻳﺎد وااﺳﻒ!‬
‫از آب ﭼﺸﻢ و ﭼﺎك ﮔﺮﻳﺒﺎن ﭼﻪ ﻓﺎﻳﺪه‪،‬‬
‫ﺗﺎ داﻣﻦ رﺿﺎي ﺗﻮ ﻧﺎرد ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﻛﻒ؟‬
‫درﻳﺎ دﻻ! ﭼﻮ ﻧﻈﻢ ﻓﻀﻮﻟﻲ اﺳﺖ ﻧﺬر ﺗﻮ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻛﺰ ﺗﻮ ﻗﺪر ﮔﻬﺮ ﮔﻴﺮد اﻳﻦ ﺧﺰف‪.‬‬
‫ﺗﺎ روح راﺳﺖ رﻓﻖ ﺑﺪن ﻛﻴﻒ ﻣﺎ اﺗﻔﻖ؟‬
‫ﺗﺎ ﺷﺎم راﺳﺖ ﺧﻠﻒ ﺳﺤﺮ ﻛﻴﻒ ﻣﺎ اﺧﻠﻒ؟‬
‫ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ ﻣﺪاوﻣﺖ ﺟﺴﻢ و روح ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺎدا ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺠﺎورت روﺿﻪي ﻧﺠﻒ!‬
‫‪-30 -‬‬
‫ﺳﺮم ﻓﺪاي ﺗﻮ اي ﺧﺎﻣﻪي ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺧﺼﺎل!‬

‫ﻏﺰال ﻣﺸﻚ ﻓﺸﺎن ﻃﺎﻳﺮ ﻣﻌﻨﺒﺮ ﺑﺎل‪.‬‬
‫ﻛﻠﻴﺪ ﮔﻨﺞ ﺳﻌﺎدت‪ ،‬ﺳﺘﻮن ﺧﺎﻧﻪي ﻋﻠﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺼﺎي ﻣﻮﺳﻲ ﻓﻜﺮت‪ ،‬زﺑﺎن ﻃﻮﻃﻲ ﺣﺎل‪.‬‬
‫ﺳﺮاي دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل را ﻓﺮوزان ﺷﻤﻊ‪،‬‬
‫رﻳﺎض ﻣﻌﺮﻓﺖ و ﻓﻀﻞ را ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺧﺼﺎل‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ! ﻣﻘﺪم اﺳﺒﺎب آﻓﺮﻳﻨﺶ ﻛَﻮن‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ! ﻣﻘﺪﻣﻪي ﺻﻨﻊ اﻳﺰد ﻣﺘﻌﺎل‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺗﻮﻳﻲ! ﻣﺤﺮر اﺣﻜﺎم ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪي ﻋﻘﻞ‪،‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ! ﻣﺼﻮر اﺷﻜﺎل ﻛﺎرﮔﺎه ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫ﺗﻮ راﺳﺖ راﺑﻄﻪاي ﺑﺎ ﺗﺼﺮف ادراك‪،‬‬
‫ﺗﻮ راﺳﺖ ﺿﺎﺑﻄﻪاي در ﺗﺼﻮر اﺷﻜﺎل‪.‬‬
‫ﻧﮕﻴﻦ ﺣﻜﻢ ز ﻳﺎﻗﻮت ﺗﻮﺳﺖ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ‪،‬‬
‫رﻳﺎض ﻣﻠﻚ ز رﻳﺤﺎن ﺗﻮﺳﺖ ﻣﺎﻻﻣﺎل‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮ]ﻫﺎي[ ﺳﺨﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﺗﻮ ﻣﻲآري‪،‬‬
‫ز ﺣﺒﺲ ﺧﺎﻧﻪي ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻪ ﺟﻠﻮهﮔﺎه ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫وﻟﻴﻚ ﺗﺎ ﻧﮕﺮﻳﺰد ﻣﺪام ﻣﻲداري‪،‬‬
‫ز ﺳﻄﺮﻫﺎي ﺧﻄﺶ در ﺳﻼﺳﻞ و اﻏﻼل‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻋﺮوس ﺣﺴﻦ ﻋﺒﺎرت‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 144‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻃﺮف ﻛﻪ ﺧﺮاﻣﻲ‪ ،‬ﻓﺘﺎده در دﻧﺒﺎل‪.‬‬

‫ﺗﻮ دادهاي ﭘﻲ زﻳﻮر ﺑﻪ ﭘﺎي و ﮔﺮدن او‪،‬‬
‫ز ﺣﺮفﻫﺎي ﻣﻘﻮ‪‬س‪ ،‬ﻗ‪‬ﻼده و ﺧﻠﺨﺎل‪.‬‬
‫ﺻﺪاي ﺻﻴﺖ ﺗﻮ ﻓﻴﻀﻲ اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﻴﻚ ﻓﻴﺾ ﻋﻤﻴﻢ‪،‬‬
‫اداي ﻛﺎر ﺗﻮ ﺳﺤﺮياﺳﺖ‪ ،‬ﻟﻴﻚ ﺳﺤﺮ ﺣﻼل‪.‬‬
‫ﻋﺬار ﺑﻜﺮ ﻋﺒﺎرت ز ﺗﻮ ﻣﻌﻨﺒﺮ ﺧﻂ‪،‬‬
‫رخ ﻣﺨﺪ‪‬رهي ﻣﻌﻨﻲ از ﺗﻮ ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺧﺎل‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﻃﺒﻊ ﺗﻮ ﻣﻨﺴﻮب‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻫﺮ ﻗﺎﻧﻮن‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﺳﻌﻲ ﺗﻮ ﻣﺮﺑﻮط‪ ،‬ﺣﻞ ﻫﺮ اﺷﻜﺎل‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺗﻮﻳﻲ! ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺮي از ﻟﻮح دل ﻏﺒﺎر اﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ! ﻛﻪ ﻣﻲﻛﻨﻲ از اﻫﻞ درد‪ ،‬دﻓﻊ ﻣﻼل‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻛﻪ ﺗﻮ از واﺳﻄﻲ‪ ،‬ﻣﻦ از ﺑﻐﺪاد‪،‬‬
‫ﻣﻦ و ﺗﻮﺋﻴﻢ ز ﻳﻚ ﻣﻠﻚ‪ ،‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎل‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﺑﺴﺎط ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﺸﺘﻪاﻳﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ دور‪،‬‬
‫در اﻳﻦ دﻳﺎر ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﻮدهاﻳﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎل‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﻮدهاي ﻫﻤﻪ دم دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻣﻦ در ﻫﺠﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﻛﺮدهاي ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﺤﺮﻣﻢ ﺑﻪ ﺑﺰم و وﺻﺎل‪.‬‬
‫اراك ﻟﺴﺖ ﻛﻤﺎ ﻛﻨﺖ ﻣﺸﻔﻖ ﺑﺤﻘﯽ‪،‬‬
‫ودادك اﻟﻤﺘﻌﺎرف ﺑﺮاي ذﻧﺐ و وﺑﺎل‪.‬‬
‫‪ 20‬ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻢ از ﻣﻦ ﺑﻴﺪل ﻣﺒﺎش ﺑﻲﭘﺮوا!‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻢ از ﻣﻦ ﺑﻲﻛﺲ ﻣﮕﺮد ﻓﺎرغ ﺑﺎل!‬
‫ﻣﺒﺮ ﻋﻼﻗﻪ ز ﻫﻤﺼﺤﺒﺘﺎن ﺑﺪﻳﻦ اﺳﻠﻮب!‬
‫ﻣ‪‬ﻮ‪‬رز ﻧﻔﺮت ﻫﻤﺸﻬﺮﻳﺎن ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻮال!‬

‫ﺷﻨﻴﺪهام ﻛﻪ ز ﺑﺎﺑﻞ ﺳﺮ ﺳﻔﺮ داري‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺰم روم‪ ،‬ﭘﻲ اﻛﺘﺴﺎب ﻓﻀﻞ و ﻛﻤﺎل‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻫﻢدﻳﺎر ﻣﻨﻲ‪ ،‬ﺣﺎل ﻣﻦ ﺗﻮ ﻣﻲداﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﺧﻮد ﺑﺎ ﺗﻮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ارﺳﺎل‪.‬‬
‫ﺧﺪايرا! ﭼﻮن ﺑﺪان ﺑﻘﻌﻪي ﺷﺮﻳﻒ رﺳﻲ‪،‬‬
‫ﺷﻮي ﻣﻘﺮب ارﺑﺎب دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل‪،‬‬
‫‪ 25‬در آن ﻣﺤﺎل ﻛﻪ ﺧﻮان ﺳﺨﻦ ﻛﺸﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﺮ ﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﻗﺪر ﻣﺠﺎل‪،‬‬
‫ﺳﻴﺎه ﺑﺨﺘﻲ ﻣﻦ ﺷﺮح ده ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ!‬
‫ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺣﺎﻟﻲ ﻣﻦ ﻋﺮض ﻛﻦ‪ ،‬ﻣﻜﻦ اﻫﻤﺎل!‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎي ﻓﻠﻚ رﻓﻌﺘﻲ‪ ،‬ﻣﻠﻚ ﻗﺪري‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﻓﻠﻚ‪ ،‬ﻣ‪‬ﻠﻚ او را ﻧﺪﻳﺪهاﺳﺖ ﻣﺜﺎل‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻣﻠﻚ از ذﻛﺮ اوﺳﺖ ذوق ﺳﻤﺎع‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮدن ﻓﻠﻚ از ﻃﻮع اوﺳﺖ ﻃﻮق ﻫﻼل‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺘﺶ از ﺳﺎﻟﻜﺎن راه رﺿﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﺑﻪ درﮔﻬﺶ از ﺳﺎﻛﻨﺎن ﺻﻒ‪ ‬ﻧﻌﺎل‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻛﻤﺎل ﺑﻨﺪﮔﻲ درﮔﻬﺶ ﺑﻌﻴﺪ ز ﻧﻘﺺ‪،‬‬
‫ﺳﺘﺎرهي ﺷﺮف ﺧﺪﻣﺘﺶ ﺑﺮي ز زوال‪.‬‬
‫ﻗﺪر ﺑﻪ ﻓﻴﺾ رﺳﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺪو ﺳﭙﺮده ﻋﻤﻞ‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺬاري‪ ،‬از او ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﺜﺎل‪.‬‬
‫زﻻل ﻓﻴﺾ ﻋﻤﻴﻤﺶ‪ ،‬روان ﺻﺒﺎح و ﻣﺴﺎ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 146‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﺴﻴﻢ ﺧﻠﻖ ﻋﻈﻴﻤﺶ‪ ،‬روان ﻳﻤﻴﻦ و ﺷﻤﺎل‪.‬‬

‫وز آن زﻻل ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻟﻌﺎب‪ ،‬ﻓﻴﺾ ﺳﺤﺎب‪،‬‬
‫وز آن ﻧﺴﻴﻢ رﺑﻮده ﻋﺒﻴﺮ‪ ،‬ﻋﻄﺮ ﺷﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺳﻤﻲ اﺣﻤﺪ ﻣﺨﺘﺎر‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﺎ ﭼﻠﭙﻲ‪،‬‬
‫ﮔﻞ رﻳﺎض ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﺳﺮو ﺑﺎغ ﺟﺎه و ﺟﻼل‪،‬‬
‫‪ 35‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﺎري ﻛﻠﻚ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه ﻣﺎﺋﺪهي وﺳﻌﺖ ﻧﻮا و ﻧﻮال‪.‬‬
‫در اﻋﺘﻼي ﺗﻮ ﺗﺎ آﻓﺘﺎب‪ ،‬اﻳﻦ ﻓﺮق اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ در ﺗﻮ ﻛﻤﺎل و در آﻓﺘﺎب‪ ،‬زوال‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ! ﺑﻪ ﺗﺎج ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮي ﺑﻪ اﺳﺘﻌﺪاد‪،‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ! ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﻫﻨﺮ‪ ،‬واﻟﻲﻳﻲ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﻼل‪.‬‬
‫ﺳﺨﻦ ز ﻓﻴﺾ ﺗﻮﻛﺮد آن ﭼﻨﺎن ﻋﺮوج ﻛﻪ ﻣﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫زﺑﺎن ﻧﺎﻃﻘﻪ در وﺻﻒ آن ز ﺣﻴﺮت‪ ،‬ﻻل‪.‬‬
‫ﺑﻪ رﻧﮓ وﺣﻲ‪ ،‬ﺳﺨﻦ ز آﺳﻤﺎن ﻓﺮود آﻣﺪ‪،‬‬
‫دﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺮده ﺑﺮاﻓﻜﻨﺪ و ﻛﺮد ﻋﺮض ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫‪ 40‬ز ﺗﻮ ﺑﻪ رﻧﮓ دﮔﺮ ﺑﺎز اﮔﺮ رود ﺑﻪ ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺰول ﺻﻌﻮدياﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫ز ﺑﺲﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﻮ را ﻏﺎﻳﺖ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫ز ﺑﺲﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﻮ را ﻣﻨﺘﻬﺎي ﺣﺴﻦ ﻓﻌﺎل‪،‬‬
‫ﻓﻜﻨﺪ ﻧﺎم ﺗﻮ در ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺷﺒﻬﻪاي اﻣﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻂ ﺗﻮ ﺑﺎز ﺑﺪان ﺷﺒﻬﻪ زد ﺧﻂ اﺑﻄﺎل‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎي ﻃﺒﻊ ﺗﻮ را رﺗﺒﻪاي اﺳﺖ در داﻧﺶ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺴﺘﻪاﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ اﺣﺘﻴﺎج راه ﺳﺆال‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم در اﻳﻦ دﻳﺎر ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ داﻋﻲ ﺣﺴﻦ ﻋﻮاﻗﺐ آﻣﺎل‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺛﻨﺎي ﺗﻮ ﺳﺨﻨﻢ ﺑﺎﻟﻌﺸﯽ و اﻻﺑﻜﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺎﻟﻐﺪو و اﻵﺻﺎل‪.‬‬
‫ّ‬ ‫دﻋﺎي ﺗﻮ ﻋﻤﻠﻢ‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻳﻦ دﻋﺎ و ﺛﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺗﻮ را ﻧﺼﻴﺐ ﺷﻮد از دم ﻣﺤﻤﺪ و آل‪.‬‬
‫‪-31 -‬‬
‫روﺷﻦاﺳﺖ از ﺳﺮﺧﻲ روي ﺷﻔﻖ ﺑﺮ اﻫﻞ ﺣﺎل‪،‬‬

‫اﻳﻦﻛﻪ او را ﻫﺴﺖ در دل‪ ،‬ذرهاي از ﻣﻬﺮ ﺣﺎل‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﻣﻬﺮ ﭼﺎرده ﻣﻌﺼﻮم دارد‪ ،‬ﻛﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﺎه ﭼﺎرده را ﻫﻢ از آن ﻣﻬﺮ‪ ،‬اﻳﻦ ﻛﻤﺎل‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ دور ﭼﺮخ ﺟﺰ ﺑﺮ ﻣﻨﻬﺞ اﺛﻨﺎ ﻋﺸﺮ‪،‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ از وﻓﻖ ﺣﺴﺎب ﻣﺎه و ﺳﺎل‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﻪ دارد ﺻﺪق ﺑﺎ آل ﻋﻠﻲ‪،‬‬
‫در ﻧﻈﺎم ﻣﻠﻚ او راﻫﻲ ﻧﺪارد اﺧﺘﻼل‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻫﺮ ﺳﺮاﻓﺮازي ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺪهي اﻳﻦ ﺧﺎﻧﺪان‪،‬‬
‫آﻓﺘﺎب دوﻟﺖ او را ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ زوال‪.‬‬
‫زﻳﻦ ﺳﻌﺎدت ﺑﺮ ﺟﻤﻴﻊ ﺳﺮوران دارد ﺷﺮف‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 148‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺧﺴﺮو ﻋﺎدل دلِ ﻓﺮخ رخِ ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻓﺎل‪.‬‬

‫آن ﺷﻬﻨﺸﺎه ﺑﻠﻨﺪاﺧﺘﺮ ﻛﻪ در اوج ﺷﺮف‪،‬‬
‫اﺧﺘﺮ اﻗﺒﺎل او ﻋﺎرياﺳﺖ از ﻋﻴﺐ وﺑﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ از رأﻓﺖ ﺳﻮاد ﻫﻨﺪ در اﻳﺎم او‪،‬‬
‫آن ﺻﻔﺎ دارد ﻛﻪ در رﺧﺴﺎرهي ﻣﺤﺒﻮب‪ ،‬ﺧﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﻛﺮده ﭘﺮﺗﻮ ﺟﺎه و ﺟﻼﻟﺶ ﻫﻨﺪ را‪،‬‬
‫ﺧﻮشﻧﻤﺎﺗﺮ از ﺳﻮاد ﻧﻘﻄﻪي ﺟﺎه و ﺟﻼل‪.‬‬
‫‪ 10‬آنﻛﻪ در ﻫﻨﺪ اﺳﺖ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺑﺼﻴﺮت در ﺳﻮاد‪.‬‬
‫ﻣﻠﺘﻔﺖ ﺑﺮ ﺣﺎل ﻫﺮﻛﺲ از ﻳﻤﻴﻦ و از ﺷﻤﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﻃﺎووس ﺻﻔﺎي راﻳﺶ از ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﻜّﺎن ﺻﺤﻦ ﻛﺮﺑﻼ ﮔﺴﺘﺮد ﺑﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﻃﻮﻃﻲ ﻃﺮاز ﻧﺎﻣﻪاش آﻣﺪ ز ﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﺑﻪ دﻟﺪاري ﺳﻜّﺎن ﻧﺠﻒ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﻫﻢ در ﻛﺮﺑﻼ‪ ،‬ﻫﻢ در ﻧﺠﻒ ﺧﺪام را‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻧﺒﻮدي ﻟﻄﻒ او‪ ،‬ﺑﻮدي رﻓﺎﻫﻴﺖ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﺻﻴﺖ ﺟﻮد ﻋﺎﻟﻢﮔﻴﺮ او ﭼﻮن ﺧﺎك ﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﮔﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ را ﺳﻴﺎه از اﻧﻔﻌﺎل‪.‬‬
‫‪ 15‬آنﻛﻪ در ﺗﻌﻈﻴﻢ اﻫﻞ اﻟﺒﻴﺖ‪ ،‬دﺳﺖ ﻫﻤﺘﺶ‪،‬‬
‫داد ﺷﺎﻫﺎن ﻫﻤﻪ روي زﻣﻴﻦ را ﮔﻮﺷﻤﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﺮد اﺧﺮاج ﺗﺼﺮف ﺑﺮ ﻣﻠﻮك‪،‬‬
‫در ﻋﺮاق اﺣﺴﺎن او ﻧﮕﺬاﺷﺖ ارﺑﺎب ﺳﺆال‪.‬‬
‫ﻗﻄﺐدﻳﻦ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﻧﻈﺎماﻟﻤﻠﻚ درﻳﺎ دل ﻛﻪ ﭼﺮخ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ او را ﺑﻨﺪهاي در ﮔﺮدﻧﺶ ﻃﻮق ﻫﻼل‪.‬‬

‫آنﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺎك در ﺷﺎه وﻻﻳﺖ ﻣﺘﺼﻞ‪،‬‬
‫از ﺻﻔﺎي ﺻﺪق او ﺧﺎﻧﻲ اﺳﺖ او را اﺗﺼﺎل‪.‬‬
‫آنﻛﻪ او را ﻗﺒﻪ]ي[ ﭘﺮ ﻧﻮر ﺷﺎه ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ‪،‬‬
‫در ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺳﻌﺎدت‪ ،‬ﺷﻤﻊ ﻓﺎﻧﻮس ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺗﺎﺑﻌﺎن را داده ﻓﻴﺾ رأﻓﺖ او ﺳﺮوري‪،‬‬
‫ﺳﺮﻛﺸﺎن را ﻛﺮده دﺳﺖ ﺻﻮﻟﺖ او ﭘﺎﻳﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺷﺪ زر اﻓﺸﺎن آﻓﺘﺎب ﻫﻤ‪‬ﺘﺶ در ﺧﺎك ﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫داد رﻧﮓ زﻋﻔﺮان ﺑﺮ ﺻﺤﻔﻪي ﻋﻨﺒﺮ ﻣﺜﺎل‪.‬‬
‫ﮔﺸﺖ ﺧﺎك ﻫﻨﺪ زر ﺣﺎﻻ ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ذرهاي ﺧﺎك ﺳﻴﻪ در ﻫﻨﺪ ﺑﻬﺮ اﻛﺘﺤﺎل‪.‬‬
‫زر ز ﻫﻨﺪ آورد ﻫﺮﻛﺲ‪ ،‬ﺑﺮد ﺧﺎك از ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬
‫ﺧﻠﻖ را ﻟﻄﻔﺶ ﻧﻤﻮد اﻳﻦ راه دارد اﺣﺘﻤﺎل‪.‬‬
‫ﻛﺰ ﭘﻲ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻗﺪر او ﺑﻪ ﻫﻨﺪﺳﺘﺎن ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻧﺪك اﻧﺪك ﻛﺮﺑﻼ را ارض ﺑﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل‪.‬‬
‫‪ 25‬اي دﻟﺖ آﺋﻴﻨﻪدار ﺻﻮرت ﻓﻴﺾ ازل!‬
‫وي ﺿﻤﻴﺮت ﻣﻈﻬﺮ آﺛﺎر ﻟﻄﻒ ﻻﻳﺰال!‬
‫ﺑﺲ ﻛﻪ از درﻳﺎ ﮔﺮﻓﺘﻲ ﮔﻮﻫﺮ و ﭘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻲ‪،‬‬
‫رﻓﺖ از دﺳﺖ ﻛﺮم داﻣﺎن ﺣﻔﻆ اﻋﺘﺪال‪.‬‬
‫ﺗﻠﺦ ﻛﺎﻣﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ درﻳﺎ ﻛﻨﻮن در ﻣﻠﻚ ﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﺗﻮ در آﺋﻴﻨﻪي ﻃﺒﻌﺶ ﺑﻮد ﮔﺮد ﻣﻼل‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺷﻮد ﻫﺮ ﻗﻄﺮهاي از آب درﻳﺎ ﮔﻮﻫﺮي‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 150‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮ ﻋﻄﺎي آن ﻛﻒ درﻳﺎ ﻧﻮال‪.‬‬

‫ﺳﺮورا! ﻣﺪاح ﺷﺎه اوﻟﻴﺎﻳﻢ‪ ،‬ﻣﺪﺗﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫در ﻣﻨﺎﻗﺐ ﻛﺮدهام ﺻﺮف ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺑﺮ ﺛﺒﺎت ﻣﻦ در اﻳﻦ درﮔﺎه ﻋﺎﻟﻲ ﻫﻤﭽﻮ ﻃﺎق‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺷﺎﻫﺪي ﻗﺪ دوﺗﺎ ﻛﺎﻓﻲاﺳﺖ دال‪.‬‬
‫داﺷﺘﻢ ﻋﻬﺪ از ﺛﻨﺎي ﺧﺴﺮوان روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ﻋﻬﺪ ﻣﻦ ﺑﺸﻜﺴﺖ اﻗﺪام ﺗﻮ ﺑﺮ ﺣﺴﻦ ﺧﺼﺎل‪.‬‬
‫ﻓﺮض ﺷﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺛﻨﺎﻳﺖ ﻟﻴﻚ ﺑﻲﺑﻬﺮ ﻃﻤﻊ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﻛﺎن اﻓﺘﺎده اﻇﻬﺎر ﺗﻜﻠﻢ را ﻣﺠﺎل‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ داري ﺑﺮ ﻣﺤﺒﺎن ﻋﻠﻲ‪ ،‬وه! ﭼﻮن ﻛﻨﻢ؟‬
‫ﮔﺮ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻢ ﺛﻨﺎﻳﺖ‪ ،‬ﻣﻲﺷﻮم اﻟﺒﺘﻪ ﻻل‪.‬‬
‫ﻧﻘﺪ ﮔﻔﺘﺎر ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻧﻘﺪ ﻣﺪح ﭼﻮن ﺗﻮﻳﻲاﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﻧﮕﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺴﺖ ذوق ﮔﻔﺖ ]و[ ﮔﻮ ﺑﺮ وي ﺣﻼل‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺗﺎ ﺑﻮد ﻫﺮ ﻣﺎه ﻳﻚ ﻧﻮﺑﺖ در اﻳﻮان اﻓﻖ‪،‬‬
‫آﺳﻤﺎن ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﻣﻪ را ﻋﻘﺪ ﭘﻴﻮﻧﺪ وﺻﺎل‪،‬‬
‫از ﺣﺠﺎب ﻏﻴﺐ در ﺧﻠﻮتﺳﺮاي ﺳﻠﻄﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺗﻮ ﻫﺮدم ﺷﺎﻫﺪ ﻓﺘﺤﻲ ﻛﻨﺪ ﻋﺮض ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫ﭼﺸﻢآندارم ﻛﻪ ﭼﻮن ﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺸﺪ ﺑﺮ اﻫﻞ ﻓﻘﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺎدم ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﺑﺸﻤﺎرد ﻣﺮا ﻫﻢ از ﻋﻴﺎل‪.‬‬
‫‪-32 -‬‬
‫ﻣﺮﺣﺒﺎ! اي ﻗﻠﻢ ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺧﻴﺎل‪،‬‬

‫ﻧﺎﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﻪ‪ ،‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﻣﻌﺮاج ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻓﻘﺮاي ادب آﻣﻮز ﻣﻠﻮك‪،‬‬
‫ﻣﺮﺟﻊ اﻫﻞ دل و ﻣﻠﺠﺄ ارﺑﺎب ﻛﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺣﺴﻦ ﻣﻌﺸﻮﻗﻪي ﺻﻮرت ز ﺗﻮ ﻋﻨﺒﺮ ﮔﻴﺴﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻬﺮهي ﺷﺎﻫﺪ زﻳﺒﺎ ز ﺗﻮ ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺧﻂ و ﺧﺎل‪.‬‬
‫ﻗﺪ‪ ،‬ﺑﺮاﻓﺮاﺧﺘﻪي ﺳﺎﺧﺘﻪي زﻳﻮر ﺣﺴﻦ‪،‬‬
‫ﻃﺮّه ﺑﺮ ﺗﺎﻓﺘﻪي ﻳﺎﻓﺘﻪي زﻳﺐ ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫‪ 5‬اي ز رﻳﺤﺎنِ ﺗﻮ ﮔﻠﺰار ﺻﺤﺎﻳﻒ ﻣﻤﻠﻮ!‬
‫وي ز ﻳﺎﻗﻮت‪ ‬ﺗﻮ داﻣﺎن ﻧﺴﺦ ﻣﺎﻻﻣﺎل!‬
‫ﺿﺎﻋﻒ اﷲ ﻟﻚ اﻟﻘﺪر ﻟﻨﺎ ﻓﯽ اﻻﻳﺎم‪،‬‬
‫ﻓﺘﺢ اﷲ ﺑﻚ اﻟﺒﺎب ﻟﻨﺎ ﻓﯽ اﻻﻣﺎل‪.‬‬
‫ﻳﺎر ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﺷﺪي ﻣﮋدهي دوﻟﺖ دادي‪،‬‬
‫اي ﺻﺮﻳﺮ ﻧﻲ ﺗﻮ روﻧﻖ ﺑﺰم اﻗﺒﺎل!‬
‫ﭼﻪ ﺳﺒﻚ روح ﻛﺴﻲ ﻛﺰ ﭘﻲ اﻧﺠﺎم اﻣﻮر‪،‬‬
‫ﻣﻲدوي ﭘﺎي ز ﺳﺮ ﻛﺮده ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻪ و ﺳﺎل‪.‬‬
‫ﻻزم ﻃﺒﻊ ﺗﻮ ﻓﻴﻀﻲاﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﻓﻴﺾ ﻋﻤﻴﻢ‪،‬‬
‫روش ﻛﺎر ﺗﻮ ﺳﺤﺮياﺳﺖ‪ ،‬وﻟﻲ ﺳﺤﺮ ﺣﻼل‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺑﺲ ﺑﻮد ﺷﺎﻫﺪ اﻗﺒﺎل ﺗﻮ اﻳﻦ ﺣﺴﻦ ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 152‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺷﺪي ﻣﺤﺮم ﺳﺮو ﭼﻤﻦ ﺟﺎه و ﺟﻼل‪.‬‬

‫ﻳﻮﺳﻒ ﻣﺼﺮ وﻓﺎ ﺧﻀﺮ ره اﻫﻞ ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫آﺻﻒ ﭘﺎك ﮔﻬﺮ‪ ،‬ﺳﺮور ﭘﺎﻛﻴﺰه ﺧﺼﺎل‪.‬‬
‫وﻗﺖ آن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺠﻠﺲ آن ﻋﺎﻟﻲ ﻗﺪر‪،‬‬
‫ﻛﻨﻲ از راه ﻛﺮم ﻳﺎد ﻣﻦ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﺣﺎل‪.‬‬
‫ﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﻴﻪ ﺑﺮ ورﻗﻲ‪،‬‬ ‫راز ﭘﻨﻬﺎن ﻣ ِ‬
‫ﺑﻨﻮﻳﺴﻲ و ﺑﺮ او ﻋﺮض ﻛﻨﻲ ﺑﻲاﻫﻤﺎل‪.‬‬
‫دﻳﺪهﺑﻮديﻛﻪﭼﻪ ﺳﺎن ]ﺑﻮد[ ﺳﻠﻮﻛﻢ زﻳﻦ ﭘﻴﺶ؟‬
‫ﭼﻪ روش داﺷﺖ ﻓﻠﻚ ﺑﺎ ﻣﻦ و ﭼﻮن ﺑﻮد اﺣﻮال؟‬
‫‪ 15‬زﻟﻒ ﻣﺤﺒﻮب ﺑﻪ ﻛﻒ داﺷﺘﻢ و ﺟﺎم ﻃﺮب‪،‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم ﻃﺮب داﺷﺘﻢ و ذوق وﺻﺎل‪.‬‬
‫ﺑﻨﮕﺮ ﺑﺮ ﻣﻦ و ﺑﺮ ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﻢ ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫ﻛﻪ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﺑﺮ آﺋﻴﻨﻪي ﻣﻦ ﮔﺮد زوال‪.‬‬
‫از ﻛﻪ ﭘﺮﺳﻢ ره اﻳﻦ ﺑﺎدﻳﻪ ﻛﻪ ﮔﺮداﻧﻢ؟‬
‫ﺑﻪ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻢ ﻏﻢ دل؟ ﻣﺎﻧﺪهام از ﺣﻴﺮت ﻻل‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ اﻣﻴﺪﮔﻬﻢ ﺑﻬﺮ ﻣﺮادي ﺟﺰ ﺧﻮان‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻢ ﻣﺸﻮرﺗﻢ از ﭘﻲ ﻓﺘﺤﻲ ﺟﺰ ﻓﺎل‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ زﻳﻦ واﻗﻌﻪ آزار ﻣﻌﺒ‪‬ﺮ ﻛﺎرم‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ زﻳﻦ واﺳﻄﻪي ﺷﻴﻮه ﺟﻔﺎي رﻣ‪‬ﺎل‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻣﻦ ﻧﺪاﻧﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ درد و ﺑﻼ اﺳﺘﺤﻘﺎق‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﺪارم ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺤﻨﺖ و ﻏﻢ اﺳﺘﻬﻤﺎل‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ﺑﺮ اﻳﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺰ آﺻﻒ ﻋﻬﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻃﻲ ﮔﺮدد از او اﻳﻦ اﺷﻜﺎل‪.‬‬

‫ﺑﺴﺘﻪام دل ﭼﻮ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻧﻲ ﻗﻠﻤﺶ‪،‬‬
‫ﭼﺸﻢ دارم ﻛﻪ ﺷﻮد ﺑﺎر‪ ،‬در آن ﻃﺮﻓﻪ ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫آه! اﮔﺮ ﺑﺨﺖ ﻛﻨﺪ ﺳﺴﺘﻲ آن ﻃﺎﻳﺮ ﻗﺪس‪،‬‬
‫ﮔﺮدد از ﺣﺎل ]دل[ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺎرغ ﺑﺎل‪.‬‬
‫دارم اﻣﻴﺪ ﻛﻪ آن ﻛﺎمده ﻫﺮ ﺳﺎﺋﻞ‪،‬‬
‫ﺳﻮي ﻏﻴﺮي ﻧﺪﻫﺪ راه ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻬﺮ ﺳﺆال‪.‬‬
‫‪-33 -‬‬
‫ﻛﻪ ﻳﺎرب اﻳﻦ روش آﻣﻮﺧﺖ در ﺷﻔﻖ ﺑﻪ ﻫﻼل؟‬

‫ﻛﻪ ﻛﺮد ﻳﻚ ﺟﻬﺘﻲ و ﮔﺮﻓﺖ داﻣﻦ آل؟‬
‫در اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪي اﺣﺴﻦ ﺑﻪ اﻧﺪك اﻳﺎﻣﻲ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎن دوﻟﺖ آل ﻋﻠﻲ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻤﺎل‪.‬‬
‫زﻫﻲ اﻣﺎم ﻣﺒﻴﻦ! ﻣﻘﺘﺪاي اﻧﺲ و ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻛﻪ درﮔﻬﺶ ﻫﻤﻪ را ﻫﺴﺖ ﻗﺒﻠﻪي آﻣﺎل‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻳﻪي آل ﻋﻠﻲ ﭘﻨﺎﻫﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺮ آﻓﺘﺎب ﺑﻮد‪ ،‬روي ﻣﻲﻧﻬﺪ ﺑﻪ زوال‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺷﻬﻲ ﻛﻪ ﻃﻮق ﻏﻼﻣﻴﺶ ﻣﻲدﻫﺪ ﻫﻤﻪ را‪،‬‬
‫اﻣﺎن ﺑﻪ روز ﺟﺰا از ﺳﻼﺳﻞ و اﻏﻼل‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻇﻞ ﻋﺎﻟﻲ او ﻫﺮﻛﻪ اﻟﺘﺠﺎ ﻧﺒﺮد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 154‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﭼﻮ ﺳﺎﻳﻪ ﻣﻲﺷﻮد از ﭘﺴﺖ ﻫﻤﺘﻲ ﭘﺎﻣﺎل‪.‬‬

‫ﺣﻤﺎﻳﺘﺶ ز ره ﻋﺪل ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﺖ‪،‬‬
‫ره ﻣﺰاﺣﻤﺖ ﺷﻤﻊ ﺑﺮ ﻧﺴﻴﻢ ﺷﻤﺎل‪.‬‬
‫ﻣﻬﺎﺑﺘﺶ ز ﺳﺮ ﻗﻬﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺮد‪،‬‬
‫رﺳﻦ ﺑﻪ ﮔﺮدن رﺳﺘﻢ ز ﺗﺎر ﻣﻌﺠﺮ زال‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﻠﻮهﮔﻪ ﺟﻤﻴﻠﻪي ﻛَﻮن‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻋﻘﺪ وﻻي ﺗﻮ ﻛﺮد ﻋﺮض ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺟﻤﺎل ﺷﺎﻫﺪ اﻗﺒﺎل را ﭘﻲ زﻳﻮر‪،‬‬
‫ز داغ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺗﻮ ﻧﻬﺎد ﮔﺮدون ﺧﺎل‪.‬‬
‫ز ﺑﺎﻃﻦ ﺗﻮ ﻫﺮ آﺋﻴﻨﻪ ﻛﺲ ﻧﻴﺎﻓﺖ وﻗﻮف‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺗﻮ ﺟﺰ آﺋﻴﻨﻪ ﻛﺲ ﻧﺪﻳﺪ ﻣﺜﺎل‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﺮ ﻣﺪد از ﻫﻤﺖ ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ راي روﻧﻖ ﻫﺮﻛﺎر‪ ،‬ﺣﻞ ﻫﺮ اﺷﻜﺎل‪،‬‬
‫ﮔﺮه ﮔﺸﺎﻳﻲ ﻫﺮ ﻛﺎر ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎن ﻏﻨﭽﻪي ﮔﻠﺰار دوﻟﺖ اﻗﺒﺎل‪.‬‬
‫اﻣﻴﺮزاده ﻋﻠﻲ وﻟﻲ ﺷﻌﺎر ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫وﻗﻮف او ﻫﻤﻪي ﻣﺸﻜﻼت را اﺣﻼل‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻣﻪ ﺳﭙﻬﺮ اﺻﺎﻟﺖ‪ ،‬ﺳﭙﻬﺮ ﻓﻀﻞ و ﻫﻨﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺮآﻣﺪ ﻫﻤﻪي ﻣﺮدم ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺧﺼﺎل‪.‬‬
‫ﻳﮕﺎﻧﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر دو ﻛَﻮن داده رواج‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻫﺘﻤﺎم ﺻﻔﺎي ﺿﻤﻴﺮ و ﺣﺴﻦ ﻓﻌﺎل‪.‬‬
‫ﺳﻠﻮك او ﺷﺪه اﺣﻜﺎم ﺷﺮع را ﻗﺎﻧﻮن‪،‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺاﺳﺖ ز اﻃﻮار او ﺣﺮام و ﺣﻼل‪.‬‬

‫ز روي راي ﺑﻪ ﻛﺎري ﻛﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ رﻏﺒﺖ‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﻛﻴﺴﺖ در اﻧﺠﺎم آن ﻛﻨﺪ اﻫﻤﺎل؟‬
‫ﺑﻪ ﻧﺰد راي ﻣﻨﻴﺮش ﻛﻪ واﻗﻒ ﺣﺎل اﺳﺖ‪،‬‬
‫در اﺣﺘﻴﺎج‪ ،‬ﻛﺴﻲ را ﭼﻪ اﺣﺘﻴﺎجِ ﺳﺆال؟‬
‫‪ 20‬زﺑﺎن ﺧﺎﻣﻪي ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻮاب او ﻛﺮده‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﻬﻢ ﺣﺎل دل‪ ،‬اﻫﻞ ﺳﺆال را ﻫﻤﻪ ﻻل‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺳﭙﻬﺮ ﺳﺨﺎوت‪ ،‬ﻫﻤﺎي اوج ﺷﺮف!‬
‫ﻛﻪ ذﻛﺮ ﻧﺎم ﺷﺮﻳﻔﺖ ﻣﺒﺎرك اﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺎل‪.‬‬
‫ز ﺑﻮﺳﺘﺎن ﻫﻨﺮ ﺗﺎ ﺑﻨﺎي آب و ﮔﻞاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪ ﭼﻮ ﺗﻮ ﮔﻠﺒﻦ‪ ،‬ﻧﺮﺳﺘﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﻧﻬﺎل‪.‬‬
‫د‪‬ري ﻧﺪاده ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﺑﺤﺮ اﺻﻞ ﻧﺴﺐ‪،‬‬
‫ﮔﻠﻲ ﻧﺪﻳﺪه ﺑﻪ رﻧﮓ ﺗﻮ ﺑﺎغ ﺟﺎه و ﺟﻼل‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻪ از اﺛﺮ ﻟﻄﻒ ﻃﺒﻊ ﺣﺴﻦ ﻣﺰاج‪،‬‬
‫ﺧﻄﻮر ﻧﻴﺖ ﺑﺪ ﺑﺮ ﺿﻤﻴﺮ ﺗﻮﺳﺖ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺗﻮ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﮔﺬراﻧﻲ ﺑﻪ دل ﺳﺰد ﻛﻪ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺛﻮاب‪ ،‬ﺛﺒﺖ ﻛﻨﺪ ﺑﺮ ﺟﺮﻳﺪهي اﻋﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ دﻋﺎ ﻛﻪ ﻛﻨﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ز ﻧﻴﺖ ﭘﺎك‪،‬‬
‫ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﻧﺮﺳﻴﺪه‪ ،‬اﺟﺎﺑﺖ اﺳﺘﻘﺒﺎل‪.‬‬
‫رﺿﺎي ﺧﺎﻟﻖ و ﻣﺨﻠﻮق داردت داﺋﻢ‪،‬‬
‫ﭘﻲ ﺗﻮاﺿﻊ و ﻃﺎﻋﺖ ﺧﻤﻴﺪه ﻗﺪ‪ ،‬ﭼﻮ ﻫﻼل‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻛﻪ ﺗﻮﻳﻲ‪ ،‬ﻛﻢ ﻛﺴﻲاﺳﺖ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 156‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﺪﻳﻦ روش ﻛﻪ ﺗﻮﻳﻲ‪ ،‬زود ﻣﻲرﺳﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﺎل‪.‬‬

‫رﻓﻴﻊ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! آن ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺎه ﻧﺠﻒ‪،‬‬
‫ﮔﺰﻳﺪ ذات ﺗﻮ را از ﻧﻈﺎﻳﺮ و اﻣﺜﺎل‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺗﻤﻴﺰ اﻫﻞ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺑﻪ ﻋﻬﺪهي ﺗﻮ ﻓﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻛﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻋﺮض اﺳﺘﻬﻼل‪.‬‬
‫ﻣﻨﻢ! ﻛﻪ ﺑﻠﺒﻞ ﺑﺴﺘﺎن ﻣﺪح ﻣﻨﻘﺒﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺧﺰاﻧﻪي دﻟﻢ از ﻧﻘﺪ ﻣﺪح ﻣﺎﻻﻣﺎل‪.‬‬
‫ﺟﺰ اﻳﻦ ﺷﻌﺎر ﻧﺪارم ﻛﻪ درﻣﻨﺎﻗﺐ ﺷﺎه‪،‬‬
‫ﻛﻨﻢ ﻧﺜﺎر‪ ،‬د‪‬ر ﻧﻈﻢ و ﺻﺮف‪ ،‬ﻧﻘﺪ ﻣﻘﺎل‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺮا ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﺎه ‪ -‬ﮔﺎه ﻓﺘﺪ ﺑﻬﺮ ﻋﺮض ﺣﺎل ﻣﺠﺎل‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪوار ﺑﺮ آﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﻣﺪح ﻋﻠﻲ‪،‬‬
‫دﻫﻲ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﻓﺮاﻏﻢ ز ﺳﺎﻳﺮ اﺷﻐﺎل‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻳﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﺎه ﻧﺠﻒ ﻳﺎد ﻛﺮدهام ﺻﺪﺑﺎر‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﻧﺠﻒ ﻧﺸﻮم ﻣﺎﻳﻞ ﻳﻤﻴﻦ و ﺷﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺑﺪان اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺮور ﻣﺪت ﻋﻤﺮ‪،‬‬
‫رﺳﺪ ﭼﻮ ﻣﺮگ‪ ،‬دﻫﻢ ﺧﺎك را ﺑﻪ ﺧﺎك وﺻﺎل‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﻪ ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﻳﺎري ﻛﻨﺪ در اﻳﻦ ﻣﻨﺰل‪،‬‬
‫اﻗﺎﻣﺖ ﻣﻦِ آواره ﻫﺴﺖ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫روا ﻣﺪار! ﻛﻪ ﻣﺮغ روان ﻣﻦ زﻳﻦ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺰم ﺳﻴﺮ دﻳﺎر دﮔﺮ ﮔﺸﺎﻳﺪ ﺑﺎل‪.‬‬
‫در آن دﻳﺎر ﻛﺸﺪ آرزو ﻣﺮا و ﻛ‪‬ﺸﺪ‪-‬‬
‫ﻣﺸﻘﺖ از ﭘﻲ ﻧﻘﻠﻢ ﻣﻼﺋﻚ ﻧﻘّﺎل‪.‬‬

‫‪ 40‬اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ از ﺷﺮح ﺧﺎﻛﺴﺎري ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺎﺑﺪ آﻳﻨﻪي ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮ ﮔﺮد ﻣﻼل‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ در ﻓﻀﺎي وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻣﺪار داﻳﺮهي ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻮال‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ از ﺗﻮ ﻫﻤﻪ ﻣﮋدهي ﻋﻄﺎ ﺷﻨﻮد‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﻫﻢ از او ﻫﻤﻪ ﻣﺪح ﺛﻨﺎي ﺣﻴﺪر و آل‪.‬‬
‫‪-34 -‬‬
‫ﻓﻌﻮﻟﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ‪.‬‬
‫ﺑﺮ آﻧﻢ ﻛﻪ از دﻟﺒﺮان ﺑﺮﻛﻨﻢ دل‪،‬‬

‫ﺳﻬﻞ‪.‬‬
‫رب ّ‬‫ﻧﻪ ﺳﻬﻞاﺳﺖ ﻛﺎر]ي[ ﭼﻨﻴﻦ‪ّ ،‬‬
‫ﺗﻮ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺗﺮك ﻫﻮا ﺑﺨﺶ‪ ،‬ﻳﺎرب!‬
‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻴﻮه آﺳﺎن ﻧﻤﺎﻳﻲاﺳﺖ ﻣﺸﻜﻞ‪.‬‬
‫دﻻ! ﺗﺎ ﺑﻪ ﻛﻲ ﺳﺎزد از ﺳﺎده ﻟﻮﺣﻲ‪،‬‬
‫ﺗﻮ را ﺻﻮرت از ﻣﻌﻨﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻏﺎﻓﻞ؟‬
‫ﻛﻨﺪ ﻫﻤﭽﻮ آﺋﻴﻨﻪ ﺻﻮرت ﭘﺮﺳﺘﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻧﻈّﺎرهي ﻫﺮ ﺷﻤﺎﻳﻞ‪،‬‬
‫‪ 5‬ﭼﻮ ﺑﺘﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﻛﻌﺒﻪي ﺧﺎﻃﺮت را‪،‬‬
‫دﻣﻲ زﻳﻮر ﻓﺎﻧﻲ از ﻧﻘﺶ زاﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺷﻮي ﺑﺴﺘﻪي آب و ﮔﻞ ﭼﻮن رﻳﺎﺣﻴﻦ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 158‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪي رﻧﮓ و ﺑﻮ ﭼﻮن ﻋﻨﺎدل‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪروﻳﺎن ﺑﺪ ﻣﻬﺮ‪ ،‬راﻏﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﻴﻤﻴﻦﺑﺮان ﺟﻔﺎﭘﻴﺸﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺷﻜﺎر ﺑﺘﺎن ﻣﻘﻮس ﺣﻮاﺟﺐ‪،‬‬
‫اﺳﻴﺮ ﻏﺰاﻻن ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺳﻼﺳﻞ‪.‬‬
‫ز ﻃﻐﻴﺎن ﺣﻴﺮﺗﮕﻬﻲ دﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ‪،‬‬
‫ز اﺷﻚ ﻧﺪاﻣﺘﮕﻬﻲ ﭘﺎي در ﮔﻞ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺷﺐ و روز آﻣﺎج ﺗﻴﺮ ﻣﻼﻣﺖ‪،‬‬
‫ﮔﻪ از ﻃﻌﻦ ﻧﺎدان‪ ،‬ﮔﻪ از ﭘﻨﺪ ﻋﺎﻗﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻮ را در ره ﻋﺸﻖ اﻳﻦ ﺳﺴﺖ ﻋﻬﺪان‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﺤﻨﺖ داﻳﻤﻲ ﭼﻴﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ؟‬
‫ﺣﺴﺎﺑﻲ دﮔﺮ ﻧﻴﺴﺖ در دﻓﺘﺮ ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ رﻧﺞ ﺑﺎﻗﻲ و اﻧﺪوه ﻓﺎﺿﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻜﻦ ﻧﻘﺶ ﺑﺮ ﻟﻮح دل‪ ،‬ﻋﺸﻖ ﻓﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﺣﺠﺖ ﺑﺎﻃﻠﻲ را ﻣﺴﺠ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺨﻮر ﻣﻲ ﺑﻪ اﻣ‪‬ﻴﺪ ﻧﻔﻌﻲ ﻛﺰ او ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺲ از ﺗﻠﺨﻲ دردﺳﺮ ﻃﺒﻊ ﺟﺎﻫﻞ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻓﺮﻳﺒﻲ ﻣﺨﻮر زان ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻓﻌﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻤﺪ ﺣﻴﺎت اﺳﺖ زﻫﺮ ﻫﻼﻫﻞ‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﻣﻜﻦ ﻋﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲاﺳﺖ ﺻﻮرت‪،‬‬
‫ﺻﻮر ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﺑﺮ ﻣﻌﺎﻧﻲ دﻻﻳﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻮ ره ﺑﻪ ﻛﺸﻒ رﻣﻮز ﺣﻘﺎﻳﻖ‪،‬‬
‫ز ﺑﺤﺚ ﻣﺴﺎﺋﻞ‪ ،‬ز ﺟﻤﻊ رﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬

‫ﻛﻪ ﮔﻤﺮاﻫﻲ رﻫﺮوان ﺣﻘﻴﻘﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮد ﺑﻲﺷﻚ از اﺧﺘﻼف ﻣﺴﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﺣﻖ ﺷﻨﺎﺳﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻘﻴﺾ ﺗﻮ ﮔﻮﻳﺪ‪»:‬زﻫﻲ دﻳﻦ ﺑﺎﻃﻞ!«‬
‫‪ 20‬ﺗﻮ را ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺪ ﻧﻔﺲ و ﻇﺎﻟﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮ دﺷﻤﻨﺖ ﻧﻴﻚ ﻧﻔﺲاﺳﺖ و ﻋﺎدل‪.‬‬
‫ﭼﻮ از ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻴﺴﺖ واﻗﻒ‪،‬‬
‫ﻛﻪ داﻧﺪ ﻛﻪ ﻣ‪‬ﺪﺑﺮ ﻛﻪ و ﻛﻴﺴﺖ ﻣﻘﺒﻞ؟‬
‫ﻣﻨﻪ اﻋﺘﻤﺎدي ﺑﻪ ﻋﺰّ اﻋﺎﻟﻲ!‬
‫ﻣﻜﻦ اﻋﺘﺒﺎري ﺑﻪ ذلّ اراذل!‬
‫ﺑﻮد ﺷﺮط اﻧﺼﺎف ﺗﺮك ﻓﻀﻮﻟﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻻف ﻛﻤﺎﻻت و ﺑﺤﺚ اﻓﺎﺿﻞ‪.‬‬
‫ز ﻧﺨﻮت ﭼﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺧﺒﺮ ﭼﻮن ﻧﺪاري‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﺴﻜﻴﻦ و ﺗﺤﺮﻳﻚ را ﻛﻴﺴﺖ ﻋﺎﻣﻞ؟‬
‫‪ 25‬ﭼﻮ ﺻﺮﻓﺖ ﻫﻮاﻳﻲاﺳﺖ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻪ ﻳﺎﺑﻲ‪،‬‬
‫وﻗﻮﻓﻲ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﻓﻌﺎل ﻓﺎﻋﻞ؟‬
‫ﻣﺒﻨﺪ اﻓﺘﺮا ﺑﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭼﻮ رﻣ‪‬ﺎل!‬
‫ﻣﮕﻮ ﻧﻜﺘﻪي ﺧﺎرج از ﺣﻜﻢ داﺧﻞ!‬
‫ﻣﻨﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮ ﻛﻮاﻛﺐ!‬
‫ﻛﻪ آن از ﭼﻪ ﺑﺎزغ ﺷﺪ‪ ،‬اﻳﻦ از ﭼﻪ آﻓﻞ؟‬
‫ﻣﻜﻦ دأب ﺗﻘﻮﻳﻢ را آﻟﺖ ﻛﺬب‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 160‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺧﻼف از ﺣﺴﺎب ﺑﺮوج و ﻣﻨﺎزل!‬

‫زﺑﺎن ﻣﻨﻄﻖ ﻧﻜﺘﻪي ﻣﻌﻨﻮي ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﺷﻮ از ﻧﻮع ﻧﺎﻃﻖ‪ ،‬ﻧﻪ از ﺟﻨﺲ ﺻﺎﻫﻞ‪.‬‬
‫‪ 30‬اﮔﺮ ﺑﺎﻳﺪت راﺣﺖ ﭘﻨﺞ روزه‪،‬‬
‫ز ﻧُﻪ ﭼﻨﺒﺮ ﭼﺮخ‪ ،‬ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﮕﺴﻞ‪.‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﺗﻮ را اﺿﻄﺮاب اﺳﺖ و اﻓﻐﺎن‪،‬‬
‫در اﻳﻦ داﻳﺮه ﻣﺘﺼﻞ ﭼﻮن ﺟﻼﺟﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻜﺶ ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺑﻴﻢ زواﻟﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻨﺠﻲ ﻓﻜﻦ ﺑﺴﺘﺮ اﻣﻦ ﭼﻮن ﻇﻞ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪت ﻳﺎﻓﺖ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮔﺮدد‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﮔﺮد ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺸﺎﻋﻞ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻋﻨﻘﺎ ز ﻋﺎﻟﻢ ﮔﺰﻳﻦ ﻗﺎف ﻋﺰﻟﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﺳﺒﺎب ﻣﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣﻨﻪ دل‪.‬‬
‫‪ 35‬ﭼﻪ ارواح ﻗﺪﺳﻲ ﻧﻬﺎن از ﻧﻈﺮ ﺷﻮ‪،‬‬
‫ﻣﺠﺮد ز اﺟﺮام اﺟﺴﺎم ﻫﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﺑﻪ زان ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ آن ﻫﺮ دو ﺑﺎﺷﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻗﺒﺎل ﺗﻨﺰﻳﻪ و ﺗﺠﺮﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﻣﺨﻔﻲ و ﻋﺎﻟﻢ ز آوازهات ﭘﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﭘﻨﻬﺎن و ﻓﻴﺾ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﺷﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﻴﺖ ﻛﻌﺒﻪي وﺻﻞ داري‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺑﻨﺪي ﺑﻪ ﻋﺰم ره دور ﻣﺤﻤﻞ؟‬
‫ﭼﻪ ﺧﻴﺰد ز ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻃﻲ ﺑ‪‬ﻮادي؟‬
‫ﭼﻪ آﻳﺪ ز ﺳﻮداي ﻗﻄﻊ ﻣﺮاﺣﻞ؟‬

‫‪ 40‬ﻗﺪم ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﺎم ﺧﻮد ﻧﻪ‪ ،‬ﻛﺰ اﻳﻦ ره‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻲ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻨﺰل‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﻳﻚ ﻗﺪم راه ﺗﺎ ﻛﻌﺒﻪ از ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺗﻮ در ﻗﻄﻊ اﻳﻦ ﻳﻚ ﻗﺪم راه‪ ،‬ﻛﺎﻫﻞ‪.‬‬
‫وﻓﺎ ﻛﻦ ﺟﻔﺎﻛﺎر را وز ﺑﺮاﺑﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻜﻮ ﺧﻮاه ﺑﺪﺧﻮاه را در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ار ﻛﺴﻲ از ﺗﻮ ﺧﺸﻨﻮد ﮔﺮدد‪،‬‬
‫رﺿﺎ ﺟﻮي و ﻣﻨّﺖ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻧ‪‬ﻪ ز ﻗﺎﺗﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻜﻦ در ﺳﺆال ﻛﺲ اﻧﺪﻳﺸﻪي ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﺳﺆال ار ﺑﻮد ﺟﺎن و ﺑﺪﺧﻮاه ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺑﻪ ﺧﻴﺮاﻟﻌﻤﻞ ﻛﻮش! ﻳﺎد آر از آن دم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺨﺸﺪ ﺟﺰا ﺣﻖ ﺑﻪ اﻋﻤﺎل ﻋﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫زﻫﻲ ﺿﺎﻳﻊ آﻧﻜﺲ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ او را‪،‬‬
‫ﺑﻮد دﻋﻮي ﻋﺎﻟﻲ از ﻃﺒﻊ ﺳﺎﻓﻞ‪.‬‬
‫ز اﻓﻼك در ﺷﺄن ﺟﻨﺖ ﻧﺸﺎﻧﺶ‪،‬‬
‫ﻓﺮود آﻣﺪه آﻳﺖ ﻗﺪر‪ ،‬ﻧﺎزل‪.‬‬
‫ﻧﻪ داﻧﺶ ز اﺣﻮال آﻏﺎز‪ ،‬واﻗﻒ‪،‬‬
‫ﻧﻪ راﻳﺶ ﺑﻪ ﺗﺼﺪﻳﻖ اﻧﺠﺎم‪ ،‬ﻗﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫اﻟﻬﻲ! ﺑﻪ ﺑﺤﺮ ﻋﻄﺎي ﻋﻤﻴﻤﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ آن ﺑﺤﺮ را ﻛﺲ ﻧﺪﻳﺪه اﺳﺖ ﺳﺎﺣﻞ‪،‬‬
‫‪ 50‬اﻟﻬﻲ! ﺑﻪ ﻧﻮر ﻧﺒﻲ ﺷﻤﻊ ﻛَﻮ‪‬ﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 162‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ از آن ﭼﺮاغ اﺳﺖ روﺷﻦ دو ﻣﺤﻔﻞ‪،‬‬

‫در اﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﭼﻨﺪآنﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﺗﺮدد‪،‬‬
‫ﺑﻮد روح را ﻣﺮﻛﺐِ ﺟﺴﻢ ﺣﺎﻣﻞ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻦ ﻧﺼﻴﺒﻢ ﻛﻪ ﮔﺮدم ﺑﻪ ﻳﺎدت‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺴﺒ‪‬ﺢ‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻣ‪‬ﻬﻠﱢﻞ‪.‬‬
‫ﭼﻮ اﻳﻦ ﻋﺰت ﻋﺎﺟﻞ آﻳﺪ ﺑﻪ آﺧﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻜﻦ ﻧﺎاﻣﻴﺪم ز ﻣﺄﻣﻮل آﺟﻞ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪم ﭼﻨﺎناﺳﺖ ﻛ‪Ĥ‬ﺧﺮ ﺑﺮآﻳﺪ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪي ﻛﻪ دارم ز ﻓﻀﻞ ﻣ‪‬ﻔﻀﱢﻞ‪.‬‬
‫‪ 55‬ﺳﺮور ﻗﺒﻮل از رواﻧﻢ ﺑﺮ ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﻟﻮاي ﻋﻄﺎ ﺑﺮ ﺳﺮم اﻓﻜﻨﺪ ﻇﻞ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ در اﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﮔﻔﺘﻲ ﺳﺨﻦﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻼف ﻣﺴﻤﻲ ز ﺣﺴﻦ ﺧﺼﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻛﻪ ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺟﺎﻣﻲ‪،‬‬
‫اﻳﺎ ﺧﻴﺮ ﻗﻮﻟﯽ ﻓﻴﺎﺷﺮ ﻗﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪-35 -‬‬
‫ﺷﺪ از ﺷﻜﻮﻓﻪ ﭼﻤﻦ را ﻟﻄﺎﻓﺘﻲ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬

‫ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻧﺎﻣﻴﻪ را از ﺧﺰان‪ ،‬ﮔﺮه در دل‪.‬‬
‫ﺑﻪ روزﮔﺎر ﺧﺰان ﭼﺸﻢ زﺧﻢ دﻫﺮ رﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻃﻠﺴﻢ ﺳﻠﻄﻨﺖ زﻣﻬﺮﻳﺮ ﺷﺪ ﺑﺎﻃﻞ‪.‬‬

‫ﻧﻬﻔﺖ از ﻧﻈﺮ دﻫﺮ ﭼﻬﺮهي اﻧﺪوه‪،‬‬
‫ﺻﺤﻴﻔﻪي ﮔﻞِ ﺗﺮ در ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺷﺪ ﺣﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫ﻓﺸﺎﻧﺪ ﺳﻴﻢ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﻪ آب ﺟﻮي‪ ،‬درﺧﺖ‪،‬‬
‫درﺧﺖ ﮔﺸﺖ ﻏﻨﻲ‪ ،‬آب ﺟﻮي ﺷﺪ ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻧﻬﺎد روي ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﺣﺪﻳﻘﻪ ﻳﻮﺳﻒ ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪه اﺑﺮ ﺳﻮي ﮔﻮﺷﻪي ﭼﻤﻦ ﻣﺤﻤﻞ‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﻛﺪورت ز رﻧﮓ‪ ،‬آﻳﻨﻪ را‪،‬‬
‫ﻛﺪورت دل ﻋﺎﻟﻢ ز ﺳﺒﺰه ﺷﺪ زاﻳﻞ‪.‬‬
‫ﻛﻤﺎل ﺳﺤﺮ ﻫﻮا ﺑﻴﻦ ﻛﻪ از ﺗﺼﺮف او‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﻳﺪه رﻧﮓ زﻣﺮد ﻧﻤﻮده ﻣﻬﺮهي ﮔﻞ‪.‬‬
‫ﻛﺸﻴﺪ ﺳﺮو ﻗﺪان را ﻫﻮاي ﮔﻞ ﺳﻮﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺠﻨﺲ ﺧﻮد ﺑﻮد ﻣﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﮔﺮﻓﺖ ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻦ روﻧﻖ از ﻟﻄﺎﻓﺖ ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺳﺮور ﻛﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﮔﻞ رﻳﺎض ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﻬﺎر ﮔﻠﺸﻦ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻛﻔﻴﻞ ﻧﻈﻢ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺑﻪ ﺟﻮﻫﺮي ﻗﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻴﻂ داﻳﺮهي ﻣﻌﺪﻟﺖ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻟﻄﻒ ﺑﻲﺣﺪ او ﻫﺴﺖ ﺑﺤﺮ ﺑﻲﺳﺎﺣﻞ‪.‬‬
‫ز ﺟﺰم ﻏﺎﻟﺐ او ﺟﺴﺘﻪ روزﮔﺎر ﻣﺪد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺰم ﺻﺎﻳﺐ او ﮔﺸﺘﻪ ﺣﻞ ﻫﺮ ﻣﺸﻜﻞ‪.‬‬
‫ﺳﻤﻮم ﻧﺎﻳﺒﻪ را ارﺗﺒﺎط او ﻣﺎﻧﻊ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 164‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﻜﻮن ﺣﺎدﺛﻪ را اﻟﺘﻔﺎت او ﻛﺎﻓﻞ‪.‬‬

‫ﺣﺬاﻗﺘﺶ ﻫﻤﻪي ﻛﻞّ و ﺟﺰء را ﺣﺎوي‪،‬‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺘﺶ ﻫﻤﻪي ﺧﺎص و ﻋﺎم را ﺷﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫‪ 15‬زﻫﻲ! وﺟﻮد ﺗﻮ ﭼﻮن آﻓﺘﺎب ﻋﺎﻟﻢﺗﺎب‪،‬‬
‫رﺳﺎﻧﺪه ﭘﺮﺗﻮ رأﻓﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻲ و ﺳﺎﻓﻞ‪.‬‬
‫رﺳﻮم ﻋﺮف ﺗﻮ اﺣﻜﺎم ﺷﺮع را ﻣﺤﻴﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺠﻮم رﺷﻚ ﺗﻮ اﻋﺪاي ﻣﻠﻚ را ﻗﺎﺗﻞ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﻣﺘﻀﻤ‪‬ﻦ اﻋﺎﻧﺖ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻬﺮ ﺗﻮ ﻣﺘﺤﺘّﻢ اﻫﺎﻧﺖ ﺟﺎﻫﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺪام‪ ،‬دﺷﻤﻦ ﺟﺎﻧﺖ ز ﻓﻴﺾ راﺣﺖ دور‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺎﻟﻚ راﻫﺖ ﺑﻪ ﻛﺎم دل واﺻﻞ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از ره ﻃﻮع و رﺿﺎي ﺗﻮ ﺧﺎرج‪،‬‬
‫اﺣﺎﻃﻪي ﻏﻀﺐ ﻛﺮدﮔﺎر را داﺧﻞ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﮔﺸﺘﻪ ز ﻧﺰدﻳﻚ و دور ﺑﻨﺪهي ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﺎم ز ﻣﺄﻣﻮل ﻋﺎﺟﻞ و آﺟﻞ‪.‬‬
‫ز ﻓﻴﺾ ﻋﺪل ﺗﻮ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻲﺑﺮد ﺑﻬﺮه‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦِ ﻋﻤﻞ ﻫﺮﻛﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻋﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫ﻏﻨﻴﻤﺖاﺳﺖ وﺟﻮد ﺗﻮ در رﻳﺎﺳﺖ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﻟﻄﻒ اﻟﻬﻲاﺳﺖ ﺣﺎﻛﻢ ﻋﺎدل‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﭽﺎره ﺧﺎك درﮔﻪ ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻬﻲ ﻧﻈﺮي ﻛﻦ‪ ،‬از او ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺐ ﺗﻮﺳﺖ اﮔﺮ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﻏﺎﻳﺐ‪،‬‬
‫ﻏﻼم ﺗﻮﺳﺖ اﮔﺮ ﻣﺪﺑﺮ اﺳﺖ و ﮔﺮ ﻣﻘﺒﻞ‪.‬‬

‫‪ 25‬اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ دور ﮔﺮدون را‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺮﻛﺰ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺪار ﻣﺴﺘﻌﺠﻞ‪،‬‬
‫ﺳﻌﺎدت اﺑﺪي ﺧﺎك آﺳﺘﺎن ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻛﻨﺪ ﭼﻮ ﺳﺎﻳﺮ ﺧﺪ‪‬ام درﮔﻬﺖ ﻣﻨﺰل‪.‬‬
‫‪-36 -‬‬
‫اي دل از ﻏﻢ ﻣﻔﻜﻦ رﺧﻨﻪ ﺑﻪ دﻳﻮار اﻣﻞ‪،‬‬

‫ﺻﺒﺮ ﻛﻦ‪ ،‬ﻛ‪Ĥ‬ﺧﺮ ﻫﺮ ﻛﺎر ﺑﻪ اﺳﺖ از اول‪.‬‬
‫ﻧﺎاﻣﻴﺪي ﻣﻜﻦ از ﺑﺪ ﺷﺪن ﻛﺎر‪ ،‬ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻋﻘﻞ را ﻗﺎﻋﺪهي ﺣﺴﻦ اﻣﻞ‪ ،‬ﺣﺴﻦ ﻋﻤﻞ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﺪن ﻛﺎر ز دور اﺳﺖ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ از دور ﻧﻤﻲﮔﺮدد ﺣﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ دم از ﻓﻴﺾ ﻗﻨﺎﻋﺖ زدهاي‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺪاري ﮔﺬر از ﺣﻜﻢ ازل‪.‬‬
‫‪ 5‬ﭼﻪ ﺷﺪ آﻳﺎ ﻛﻪ ﺧﻼف ره و رﺳﻢ ﻣﻌﻬﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻗﻀﺎ ﻫﺴﺖ ﺗﻮ را دم ﺑﻪ دم آﻫﻨﮓ ﺟﺪل؟‬
‫ﺑﺎ ﻓﻠﻚ دﺳﺖ و ﮔﺮﻳﺒﺎن ﺷﺪه دﻋﻮي داري‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﺮا ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺮا ﻫﻤﭽﻮ ﺗﻮ ﭘ‪‬ﺮ ﺳﻴﻢ ﺑﻐﻞ؟‬
‫ﭼﻴﺴﺖ اﻳﻦ راي ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ ﻛﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪاي‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 166‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺑﻨﺎي ورع از دﻏﺪﻏﻪي ﺳﻴﻞ ﺧﻠﻞ؟‬

‫ﮔﺮ ﺗﻮ را ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺼﻴﺒﻲ ز ﻧﻬﺎﻧﺨﺎﻧﻪي ﻏﻴﺐ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺷﻮد ﺣﺎﺻﻞ ﺗﺰوﻳﺮ ﭼﻪ ﺧﻴﺰد ز ﺣﻴﻞ؟‬
‫ور ز ﮔﻨﺠﻴﻨﻪي ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻧﺼﻴﺐ اﺳﺖ ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﺳﺒﺒﻲ ﺣﻀﺮت ﺣﻖ ﻋﺰوﺟﻞ‪.‬‬
‫‪ 10‬راﺳﺖ زاﻧﮕﻮﻧﻪ در ﻣﻬﻠﻜﻪي ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ‪،‬‬
‫ﺳﺒﺐ ﻛﺎم ﺗﻮ ﺷﺪ آﺻﻒ دوران ﻣﺤﻞ‪.‬‬
‫د‪‬ر‪ ‬درﻳﺎي ﻛﺮم‪ ،‬ﺣﻀﺮت ﻗﺎﺿﻲ ﭼﻠﺒﻲ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻇﻢ ﺳﻠﺴﻠﻪي راﺑﻄﻪي دﻳﻦ و دول‪.‬‬
‫ﻧﻴﻚ ﺑﺨﺘﻲ ﻛﻪ زﺣﻞ ﮔﺮ ﺷﻮد از ﺧﺪ‪‬اﻣﺶ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺘﺮي ﻣﻲﻃﻠﺒﺪ ﻓﻴﺾ ﺳﻌﺎدت ز زﺣﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻪ دﻫﺪ ﻧﻈﻢ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺟﻬﺎن را ﺷﻮد اﺟﺰاي ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﺨﺘﻞ‪.‬‬
‫آﻳﺘﻲ آﻣﺪه در ﺷﺄن رﻓﺎﻫﻴﺖ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫رﺣﻤﺘﻲ ﺑﺮ ﻫﻤﻪي ﺧﻠﻖ ز ﺧﺎﻟﻖ ﻣ‪‬ﻨﺰل‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﺴﻖ داﻧﺶ او آﻣﺪه از ﻣﺎ در ﻏﻴﺐ‪،‬‬
‫ﺗﻮأﻣﺎن ﺑﺎ روش ﺷﺮع ﻧﺒﻲ ﻣ‪‬ﺮﺳﻞ‪.‬‬
‫ﻗﻠﻢ اوﺳﺖ ﭘﻲ روﺷﻨﻲ ﻇﻠﻤﺖ ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫آﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﻊ ﻛﻪ اﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻋﻘﻞ اول‪.‬‬
‫اي ز آﺋﻴﻨﻪي ﺻﺪق ﺳﺨﻨﺎﻧﺖ دﻳﺪه‪،‬‬
‫ﻋﻜﺲ ﺧﻮد را ﻫﻤﻪ ارﺑﺎب ﺧﻄﺎ اﻫﻞ زﻟﻞ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ در ﺷﺮﺑﺖ ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﺧﻮاﺻﻲاﺳﺖ ﻣﻔﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻃﺒﻊ ﺑﻪ آن ﻣﻴﻞ ﺟﺒﻠّﻲ ﭼﻮ ﻋﺴﻞ‪.‬‬

‫زﻫﺮ ﻗﻬﺮ ﺗﻮ ﻫﻢ از ﻓﺎﻳﺪهاي ﺧﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺾ ﻓﻴﺾاﺳﺖ ﭼﻮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﺨﻢ ﺣﻨﻈﻞ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻫﻤﻪ اﺳﻔﻞ ﺷﺪه از ﻓﻴﺾ ﻧﻮاﻟﺖ اﻋﻼ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ اﻋﻼ ﺷﺪه در ﺟﻨﺐ ﺟﻼﻟﺖ اﺳﻔﻞ‪.‬‬
‫ﺑﻮد در ﺟﺴﻢ وﻻﻳﺖ ز ﺟﻔﺎ ﻛﺴﺮ ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫ﻛﺮد ﺟﺒ‪‬ﺎرﻳﺶ ادراك ﺗﻮ ﻣﻔﺼﻞ ‪ -‬ﻣﻔﺼﻞ‪.‬‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺗﻮ را ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻮاﻓﻖ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﻤﺎرد ﺧﺮد از ﻗﺎﻋﺪهي ﻣﺴﺘﻌﻤﻞ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﭘﺮﺳﺪ ز ﻣﻦ از ﻫﺴﺘﻲ ﻋﺮش اﻋﻈﻢ‪،‬‬
‫ﺟﺎي دارد ﻛﻪ ﺗﻮ را ﮔﻮﻳﻢ و آرم ﺑﻪ ﻣﺜﻞ‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻨﺎن ﺳﻬﻞ ﻣﺮا ﻣﺤﻨﺖ دل‪،‬‬
‫ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ دﻫﻢ ﺷﺮح ﺑﻪ وﺟﻪ اﺳﻬﻞ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻔﺼﻴﻞ اﻟﻢﻫﺎي ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﻣﺘﺄﻣﻞ ﺷﺪه‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻲ زﻳﻦ ﻣﺠﻤﻞ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﺟﻞ را ﮔﺬري ﻫﺴﺖ ﺳﻮي ﻣﻠﻚ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺟﻬﺎن را ﺳﺒﺐ ﻧﻈﻢ ﻧﻤﻮد اﺳﺖ و ﻋﻠﻞ‪،‬‬
‫ﺑﺎد ﻋﺪل ﺗﻮ ﻣﻮاد و ﻋﻠﻞ ﻧﻈﻢ ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫دور از داﻣﻦ اﻧﺪﻳﺸﻪي ﺗﻮ دﺳﺖ اﺟﻞ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 168‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-37 -‬‬
‫ﻣﻨﻢ! ﺑﻪ ﺑﺎدﻳﻪي ﻧﻴﺴﺘﻲ ﻧﻬﺎده ﻗﺪم‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﺣﺮف ﻗﻴﺪ ز ﻛﻠﻚ ﻓﻨﺎ ﻛﺸﻴﺪه رﻗﻢ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻴﻢ ﻋﻘﻞ ز درك ﺗﺸﺨّﺼﻢ ﻋﺎﺟﺰ‪،‬‬
‫دﺑﻴﺮ درك‪ ،‬در اﺛﺒﺎت ﻫﺴﺘﻲام ﻣﻠﺰم‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎن ﺳﺴﺖ ﻧﺪارد ﺣﺪ اﺣﺎﻃﻪي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰء ﻻﻳﺘﺠﺰاﺳﺖ ﺟﻮﻫﺮم ﺗﻮأم‪.‬‬
‫در آرزوي ﺳﺮ زﻟﻒ ﻣﻬﻮﺷﺎن ﻋﻤﺮياﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺴﻢ ﺿﻌﻴﻒ و ﻗﺎﻣﺖ ﺧﻢ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻣﻴﺎن ﺷﺪت اﻳﺎم ﮔﺸﺘﻪام ﻧﺎﭼﻴﺰ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎن دال ﻛﻪ در او ﺷﺪه اﺳﺖ آن ﻣﺪﻏﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻲام ﻣﻘﻴﺪ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺣﻜﻴﻢ! ﺑﻬﺮ ﺧﺪا‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﮕﻮي ﺣﺪﻳﺚ ﺣﺪوث و ﺣﺮف ﻗ‪‬ﺪم‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﺣﺎل ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻮن و ﻓﺴﺎد ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ؟‬
‫ز ﻣﻦ ﻣﭙﺮس ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ از آن ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮا ز ﻧﺸﺌﻪي ﻋﺸﻖاﺳﺖ ﻋﺎﻟﻤﻲ ﻛﻪ در او‪،‬‬
‫ﻧﻪ راﺣﺘﻲاﺳﺖ ز ﻟﺬت‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﺤﻨﺘﻲ ز اﻟﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻋﺸﻖ؟ﻋﺸﻖﺣﻘﻴﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺻﺤﻴﻔﻪي ﻛﻮن‪،‬‬
‫ﻃﻔﻴﻞ او ﺷﺪه ﻧﻘﺶ ﻣﻜﻮﻧﺎت رﻗﻢ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﺒﻲ اﻣ‪‬ﻲ ﻣﻜﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺮﺷﻲ‪،‬‬
‫ﺻﻼح ﻣﻠﻚ ﻋﺮب‪ ،‬ﻓﺘﻨﻪي ﻣﻠﻮك ﻋﺠﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻪ ﺳﭙﻬﺮ وﻓﺎ آﻓﺘﺎب اوج ﺳﺨﺎ‪،‬‬
‫ﺷﻪ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺳﺮِ ﺳﺮور ﺣﻤﻴﺪه ﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺎه دوﻟﺖ و دﻳﻦ را ﺳﻮار ﺧﺼﻢاﻓﻜﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺮﻳﺮ ﺷﺮع ﻣﺒﻴﻦ را ﺷﻬﻨﺸﻪ اﻋﻈﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻤﻴﺰ داده ﺣﺮام و ﺣﻼل را ﺑﻪ ﺳﻠﻮك‪،‬‬
‫ﻧﻤﻮده راه ﻧﻌﻴﻢ و ﺳﻘﺮ ﺑﻼ و ﻧﻌﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻤﻨﺒﺮي ﻛﻪ ﭼﻮ ﺑﺸﻜﻔﺘﻪ از رﻳﺎض ﺣﺠﺎز‪،‬‬
‫ﺳﻬﻲ ﻗﺪي ﻛﻪ ﭼﻮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ز ﺧﺎك ﺣﺮم‪،‬‬
‫‪ 15‬ﺑﻪ ﻋﺰم دﻓﻊ ﻣﻌﺎرض ﺑﺮون زده ﺧﻴﻤﻪ‪،‬‬
‫ﭘﻲ ﺷﻜﺴﺘﻦ اﺻﻨﺎم ﺑﺮﻛﺸﻴﺪه ﻋﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﻛﺎﻓﺮ را از ﺻﻨﻢ ﺑﺮآورده‪ ،‬ﺑﻪ زﻳﺐ ﺣﺴﻦ‪،‬‬
‫ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺻﻒ ﻫﺰار ﺻﻨﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮ او ﺑﻪ ﻛﻌﺒﻪ درون آﻣﺪه‪ ،‬ﺑﺮون ﺷﺪه ﺑﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﻌﻲ او ﺷﺪه ﺧﺎﻟﻲ ﺣﺮم ز ﻧﺎﻣﺤﺮم‪.‬‬
‫ﺷﻨﻴﺪهام ﺑﺮهي زﻫﺮ ﻛﺮده‪ ،‬ﻛﺮده ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﺠﺰش ﭘﻲ اﻇﻬﺎر ﻣﻜﺮ اﻫﻞ ﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻛﻤﺎل ﻓﻴﺾ ﻧﮕﻪ ﻛﻦ ﻛﻪ در ﺗﻦ ﻣﺮده‪،‬‬
‫از او ﻃﺒﻴﻌﺖ‪ ‬آب ﺣﻴﺎت ﻳﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺳﻢ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﭼﻮ ﻛﻮس ﻋﺪل زده در ﺣﺠﺎز و در ﺑﻐﺪاد‪،‬‬
‫ﻧﻤﻮده ﻃﺎﻳﺮ دوﻟﺖ ز ﻃﺎق ﻛﺴﺮي ﺳﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮ در ﻳﻤﻦ زده ﺳﺮﭼﺸﻤﻪاي از اﻧﮕﺸﺘﺶ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 170‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻓﺎرس ﻳﺎﻓﺘﻪ آﺗﺸﮕﻪ ﻣﻌﺎرض ﻧﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺎن ﻣﻮﺳﻲ و او ﻓﺮق ز ﻣﺎه ﺗﺎ ﻣﺎﻫﻲاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺠﺎ ﺷﻜﺴﺘﻦ ﻣﺎه و ﻛﺠﺎ ﺑﺮﻳﺪن ﻳﻢ؟‬
‫دﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﺸﺌﻪي روزي ﮔﺮﻓﺖ ﻫﺮ ﻗﻮﻣﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺪر ﺣﻮﺻﻠﻪ در ﺑﺰم ﻣﻨﺸﺄ و ﻣﻘﺴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎط دوﻟﺖ اﺳﻼم ﻳﺎﻓﺖ اﻣﺖ را‪،‬‬
‫ﻣﺬاق ﻣﺴﺘﻲ ﻣﻲ‪ ،‬ﻗﻮم ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺲاﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﻈﻴﻢ اﻣﺖ او ﻣﺪح‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺲاﺳﺖ ﺑﻪ اﻟﺰام ﻗﻮم ذﻣﻲ ذم‪.‬‬
‫ﺟﺰ او ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ز اﺑﻨﺎي روزﮔﺎر ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺮادر‪ ،‬ﭼﻮ ﻣﺮﺗﻀﺎ ﺑﻦ ﻋﻢ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﻟﻮح و ﻗﻠﻢ دﺳﺖ ﺑﻬﺮ ﺧﻂ ﻧﻨﻬﺪ‪،‬‬
‫ز ﺑﺤﺮ ﻓﻀﻞ ﭼﻨﺎن ﻛﺎﻣﻠﻲ ﻧﮕﺮدد ﻛﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﺣﺎﺟﺖاﺳﺖ ]ﻛﻪ در[ آرزوي ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻂ‪،‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭘﺎي ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻬﺪ ﺑﻪ ﻟﻮح و ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫زﻫﻲ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ روان‪ ،‬راح روح ﭘﺮور را‪،‬‬
‫ﺣﺮام ﻛﺮده ﺑﻪ ﺟﻤﺸﻴﺪ و ﺗﻠﺦ ﻛﺮده ﺑﻪ ﺟﻢ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻗﺒﻮل ﺷﺮع ﺗﻮ و رد‪ ‬ﻣﺬﻫﺐ ﺣﻜﻤﺎ‪،‬‬
‫ﻋﻴﺎن ﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﮔﺸﺘﻪ ﭼﻮن زﻣﺎﻧﻪ ﺣﻜﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎي دﻋﻮي ﺑﺎﻃﻞ ﻧﻬﺎده رو ﺑﻪ زوال‪،‬‬
‫اﺳﺎس ﺑﻨﻴﻪي ﺣﻖ ﻣﺎﻧﺪه اﻳﻦﭼﻨﻴﻦ ﻣﺤﻜﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺪﻳﻘﻪاي ز رﻳﺎض رﺿﺎي ﺗﻮﺳﺖ ﺑﻬﺸﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻨﺎﻳﻪاي ز ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻛﻮي ﺗﻮﺳﺖ ارم‪.‬‬

‫دﻣﻲ ﻛﻪ ﻛﺮدهاي از ﻟﻌﻞ‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮاﻓﺸﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﮔﺸﻮدهاي در ﮔﻨﺞ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻣﺒﻬﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﻗﺎﻓﻠﻪي ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎده روي ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﺧﺪا ز ﻣﻠﻚ ﻋﺪم‪.‬‬
‫‪ 35‬ﮔﻬﻲ ﻛﻪ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺗﺒﺴﻢ ﮔﺸﻮدهاي و ﺑﻪ ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﺑﺮگ ﮔﻞ ﺗﺮ ﻧﻤﻮدهاي ﺷﺒﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺰار روﺿﻪي روح و رﻳﺎض دلﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ز ﻓﻴﺾ ﺷﺒﻨﻢ و ﮔﻠﺒﺮگ ﻧﺎزﻛﺖ ﺧﺮّم‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﺗﺎج اﻫﻞ دﻟﻲ‪ ،‬ﺗﺮك ﻛﺮدهاي دﻧﻴﺎ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﺧﺎﺗﻢ رﺳﻠﻲ‪ ،‬ﺳﻨﮓ ﺑﺴﺘﻪاي ﺑﻪ ﺷﻜﻢ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮگ ﺗﺮك ﺑﺮ آرﻧﺪهاﺳﺖ در ﮔﻞ ﺗﺎج‪،‬‬
‫ﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﮓ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪهاﺳﺖ در ﺧﺎﺗﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﺳﺠﺪهي آدم ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺮ ﻧﻨﻬﺪ؟‬
‫ز ﺧﺎك ﭘﺎي ﺗﻮ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻃﻴﻨﺖ آدم‪.‬‬
‫‪ 40‬ﺣﻴﺎت ﭼﻮن ﻧﺪﻫﺪ ﻣﺮده را دم ﻋﻴﺴﺎ؟‬
‫ز ﻓﻴﺾ ﻟﻌﻞ ﻟﺒﺖ ﻣﻲزده اﺳﺖ ﻋﻴﺴﺎ دم‪.‬‬
‫ﺳﺮ از ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ ﺧﻀﺮ ﭼﻮن ﻛﺸﺪ ﻣﻮﺳﺎ؟‬
‫ﺑﻪ راه ﭘﻴﺮوﻳﺖ ﻣﻲﻧﻬﺎده ﺧﻀﺮ ﻗﺪم‪.‬‬
‫ﭘﻲ ﻋﺮوج ﺗﻮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎم ﻋﺮش ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ز ﭼﺎر ﻋﻨﺼﺮ و ﻧﻪ ﭘﺎﻳﻪي ﻓﻠﻚ ﺳﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺘﺎره ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ وﻗﺖ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻣﻌﺮاج‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 172‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﭙﺎه ﺟﺎه ﺗﻮ ﻛﺮده ﺳﭙﻬﺮ را ﻣﺨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻓﻠﻚ ﻧﺪاﺷﺖ ﺳﺘﺎره‪ ،‬زﻣﻴﻦ ﮔﻞ و ﺳﺒﺰه‪،‬‬
‫وﻟﻴﻚ در ﺷﺐ ﻣﻌﺮاج از ﻧﺜﺎر ﻗﺪم‪.‬‬
‫‪ 45‬ﻫﻤﻴﻦ ﻃﺒﻖ‪ -‬ﻃﺒﻖ اﻧﺪاﺧﺖ ﻟﻌﻞ و ﻓﻴﺮوزه‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺧﺰاﻧﻪ ﺧﺰاﻧﻪ ﮔﻬﺮ رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ‪.‬‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮم ﺣﺎﺗﻢ اﺳﺖ ﻏﺎﻳﺖ ﻛﻔﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دور ﭼﻮن ﺗﻮ ﻛﺮﻳﻤﻲ و در ﻣﺠﺎل ﻛﺮم‪.‬‬
‫ز ﻧﻴﻢ ﺷﻤ‪‬ﻪي ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻫﺰار ﭼﻮن ﻛﺮم ﺧﻮد ﻫﺰار ﭼﻮن ﺣﺎﺗﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﺎ ﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﻣﺤﺾ ﺧﻄﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻄﺎﺳﺖ ﮔﺮ ﺑﻪ دل آرﻳﻢ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻮ ﻏﻢ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ از ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﭘﺬﻳﺮد ﻋﻔﻮ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺎﺻﻲ ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ و ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﺎ ﻫﻢ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ روز ﺟﺰا ﭼﻮن ﺷﻔﻴﻊ ﺧﻠﻖ ﺷﻮي‪،‬‬
‫ﺟﺮاﺣﺖ ﻫﻤﻪ را از ﺗﻮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻣﺮﻫﻢ‪.‬‬
‫‪-38 -‬‬
‫دﻻ! ﺗﺎ ﻛﻲ ﭼﻨﻴﻦ در ﻗﻴﺪ آن زﻟﻒ دو ﺗﺎ ﺑﺎﺷﻢ؟‬

‫اﺳﻴﺮ دام ﻣﺤﻨﺖ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮ دام ﺑﻼ ﺑﺎﺷﻢ؟‬
‫ﮔﻬﻲ ﺑﺮ ﻳﺎد آن ﻟﺐﻫﺎ ﺳﺮﺷﻚ ﻻﻟﻪﮔﻮن رﻳﺰم؟‬
‫ﮔﻪ از ﺑﺎر ﻏﻢ آن اﺑﺮوان ﺧﻢ‪ ،‬دو ﺗﺎ ﺑﺎﺷﻢ؟‬

‫ﻣﺮان از ﻛﻮيﺧﻮﻳﺸﻢ‪ ،‬اي ﭘﺮي! ﻫﺮدم ﺑﻪ رﺳﻮاﻳﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻦ دﻳﻮاﻧﻪام‪ ،‬ﺑﮕﺬار در داراﻟﺸّﻔﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺪارم ﺗﺎب دوري‪ ،‬اﻳﻦ ﻗﺪر از ﺑﺨﺖ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻢ ﺑﻲﺗﻮ ﻳﻚدم‪ ،‬ﺑﺎﺗﻮ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﻫﺮﻛﺠﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺑﻪ راﻫﺖ در ﻃﻠﺐ ﻋﺎﺟﺰ ﻧﻲام ﻛﺰ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲﻫﺎ‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ره ﻣﻲﺗﻮاﻧﻢ ﻫﻤﺮه ﺑﺎد ﺻﺒﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻮاﻳﺖ را ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﺑﻴﺮون ﭼﻮن ﺣﺒﺎب از ﺳﺮ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ روزيﻛﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﺑﺎد داده زﻳﻦ ﻫﻮا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ از رﻧﺞ و ﻋﻨﺎي ﻋﺸﻖ دارم ﻧﺸﺌﻪي راﺣﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺪارم راﺣﺘﻲ ﻫﺮﮔﻪ ﻛﻪ ﺑﻲرﻧﺞ و ﻋﻨﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻜﺶ اي ﻫﺠﺮ در ﻛﻨﺞ ﻏﻤﻢ‪ ،‬ﺑﮕﺬار ﺗﺎ زﻳﻦﺳﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮز و ﮔﺮﻳﻪ ﺷﺐﻫﺎ ﺷﻤﻊ اﻳﻦ ﻇﻠﻤﺖﺳﺮا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺮاﻣﻢ ﺑﺎد ﻟﺬتﻫﺎي درد ﻋﺎﻓﻴﺖ ﺑﺨﺸﺖ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺎ ﻟﺬت درد ﺗﻮ ﻣﺸﺘﺎق دوا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻦ از ﺗﻮ ﺑﻲﺧﻮد و ﺗﻮ ﺑﻲﺧﺒﺮ ﺑﺎﺷﻲ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﻣﺤﺠﻮب از ﻣﻦ و ﻣﻦ آرزوﻣﻨﺪ ﻟﻘﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ و ﻋﺸﻖ ﺑﺘﺎن ﺗﺎ زﻧﺪهام ﺣﺎﺷﺎ ﻛﻪ ﺑﮕﺬارم‪،‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺎﺷﻘﺎن و زاﻫﺪان ﺧﻮدﻧﻤﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻪرﺳﻢ و راه زاﻫﺪ‪ ،‬رﻧﮓ و ﺑﻮي ﻋﻘﻞ و دﻳﻦ ﺟﻮﻳﻢ‪،‬‬
‫ز ﻗﻮل و ﻓﻌﻞ واﻋﻆ‪ ،‬ﻃﺎﻟﺐ ﺻﺪق و ﺻﻔﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺠﺎده ﺑﺴﺎط آراي اﻃﻮار ﺣﻴﻞ ﮔﺮدم‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 174‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺒﺤﻪ ﺳﻠﺴﻠﻪﺟﻨﺒﺎن آﺋﻴﻦ رﻳﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻌﻴﻦ ﺧﻮش ﻧﺪارم ﺗﺎ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻛﺲ ﻧﺸﺎن از ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﻛﻪ ﮔﻢ در وادي ﻓﻘﺮ و ﻓﻨﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻣﻠﻮل از اﺧﺘﻼط ﻧﺎﻛﺴﺎﻧﻢ‪ ،‬اي ﺧﻮش آن روزي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﻦﻛﺴﻲ ﻧﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﻲﻣﻦ آﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﺪ ﻣﺮا در ﺳﺮ‪ ،‬ﻛﻪ از دون ﻫﻤﺘﻲ ﭼﻮن ﻣﻮر‪،‬‬
‫ﺑﺮاي داﻧﻪاي آزرده در ﻫﺮ زﻳﺮ ﭘﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮ آن ﻣﻲداردم ﻫﻤﺖ ﻛﻪ ﻛﺎم از ﺣﺮص‪ ،‬ﻛﻢ ﺟﻮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎده ﺑﺮ ﺳﺮ ﻫﺮ ﮔﻨﺞ ﭘﺎ‪ ،‬ﭼﻮن اژدﻫﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻛﻨﺪ ﻫﻤﺖ ﻣﺮا از ﺟﻤﻠﻪي آﻓﺎق ﻣﺴﺘﻐﻨﻲ‪،‬‬
‫ﻓﻘﻴﺮ ﻣﺤﺘﺸﻢ ﺳﻴﺮت‪ ،‬ﮔﺪاي ﭘﺎدﺷﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻧﮕﺮداﻧﻢ ﺳﮓ ﻛﻮي و ﮔﺪاي ﺧﻮان ﻛﺲ ﺧﻮد را‪،‬‬
‫ﺳﮓ ﻛﻮي و ﮔﺪاي ﺧﻮان ﺷﺎه اوﻟﻴﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 20‬زﺑﺎن ﺑﺮ ﺑﻨﺪم از ذﻛﺮ ﺛﻨﺎي ﻏﻴﺮ‪ ،‬ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺸﺎﻳﻢ ﻧﻄﻖ ]و[ ﻣﺪاح ﻋﻠﻲ اﻟﻤﺮﺗﻀﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻨﺸﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺎﻳﺎن ﺛﻨﺎي او‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻳﺎﺑﻢ دوام ﻋﻤﺮ و ﻣﺸﻐﻮل ﺛﻨﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ داده اﻳﺰد ﺣﺴﻦ ﮔﻔﺘﺎرم ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺎن ﻣﻨﺎﻗﺐ‪ ،‬ﺑﻠﺒﻞ دﺳﺘﺎنﺳﺮا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ داﻣﺎن وﺻﻒ ﭘﻨﺠﻪي ﻋﻨﺘﺮﻓﻜﻦ ﮔﻴﺮم‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﻣﻔﺘﺎح ﺑﺎب ﻣﻌﺠﺰ ﺧﻴﺒﺮﮔﺸﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ ﭘﺮدهﻛﺶ ﮔﻞﻫﺎي ﺑﺎغ اﻧّﻤﺎ ﮔﺮدم‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ رﺷﺘﻪﻛﺶ درﻫﺎي درج ﻫﻞاﺗﯽ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫‪ 25‬ﮔﻬﻲ زﻧﮓ ﺷﻚ از آﺋﻴﻨﻪي ﻻﺳﻴﻒ ﺑﺰداﻳﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ آﺋﻴﻨﻪدار ﻧﻮر ﻓﻴﺾ ﻻﻓﺘﯽ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫دم از اوﺻﺎف آن ﺷﻪ ﻣﻲزﻧﻢ ﺻﺪ ﻏﻨﭽﻪ را در دم‪،‬‬
‫ﺳﺰد ﮔﺮ ﭼﻮن ﺻﺒﺎ از ﻧﻜﻬﺖ آن دﻟﮕﺸﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎي او ﭘﻲ ﺑﺮدهام ﻛﻮ ﺧﻀﺮ ﻓﺮخﭘﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ او را ﺳﻮي آب زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ رﻫﻨﻤﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻢ ﺟﺎ ﻛﺮده در ﺳﻠﻚ ﺳﮕﺎن آﺷﻴﺎن او‪،‬‬
‫ﻣﺮا ﻣﻲزﻳﺒﺪ ار ﺳﺮ ﺣﻠﻘﻪي اﻫﻞ وﻓﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻲام در ﻣﻬﺮ او از ﻣﺎﻟﻚ و ﻋﻤ‪‬ﺎر و ﺑﻮذر‪ ،‬ﻛﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺻﺪﻗﻢ از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺶ اﺳﺖ‪ ،‬ﻛﻢ از ﻛﺲ ﭼﺮا ﺑﺎﺷﻢ؟‬
‫‪ 30‬ﺷﻬﺎ! ﺷﻔﻘﺖ ﺷﻌﺎرا! ﭼﺸﻢ آن دارم ﻛﻪ در راﻫﺖ‪،‬‬
‫ز ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻧﺒﺎﺷﻢ اﻫﻞ ﺧﻮف‪ ،‬اﻫﻞ رﺟﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮا ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ از ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺮ ﻛﻮي ﺗﻮ ﺳﺮ ﻣﻨﺰل‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﻳﻚدم از ﺳﺮ ﻛﻮﻳﺖ ﺟﺪا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻴﻚ و ﺑﺪي ﺑﺨﺖ از ﺗﻮ ﻧﻮﻣﻴﺪم ﻧﮕﺮداﻧﺪ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﻴﻜﻢ اﮔﺮ ﺑﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﻋﻔﻮ و ﻋﻄﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺲ اﻋﺘﻘﺎد ﻣﻦ ﻛﻪ در ﻣﻌﻤﻮرهي ﻫﺴﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦﺣﺎﻛﻢ ﺗﻮرا داﻧﻢ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮ را ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻴﺮ ﻛﺴﺮ اﺣﻜﺎﻣﺖ ﺳﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﭘﻴﺶ آرم‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ ﻓﺮﻣﺎﻧﺖ ﺳﮓ ﻃﻮق رﺿﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 35‬ز ﻟﻄﻔﺖ ﮔﻮﻳﻢ ار ﻛﻴﻔﻴﺖ ذوق و ﺻﻔﺎ ﻳﺎﺑﻢ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 176‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ز ﻗﻬﺮت داﻧﻢ ار ﺷﺎﻳﺴﺘﻪي ﺟﻮر و ﺟﻔﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫ﻧﻪ وﻗﺖ اﻧﻜﺴﺎر ﻋﺠﺰ دل رﻧﺠﺎﻧﻢ از ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﻧﻪ در ﺧﻴﺮ و ﺗﺪارك ﻧﻴﺰ ﻣﻤﻨﻮن ﻗﻀﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ﻋﺎﻟﻢ دﻫﻨﺪم ﻛﻲ ﭘﺴﻨﺪ اﻓﺘﺪ‪،‬‬
‫ﭘﺴﻨﺪ اﺳﺖ اﻳﻨﻜﻪ درﮔﺎه ﺗﻮ را ﻛﻤﺘﺮ ﮔﺪا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺪ‪‬ام درﮔﺎﻫﺖ ﺷﻮم ﻫﻤﺪم‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺎ ﻗﺪﺳﻴﺎن در ﺑﺎرﮔﺎه ﻛﺒﺮﻳﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! اﻳﻦ ﻣﻘﺼﺪ و اﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎ دارم ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ز ﻟﻄﻔﺖ واﺻﻞ ﻫﺮ ﻣﻘﺼﺪ و ﻫﺮ ﻣﺪﻋﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 40‬ز ﺑﺤﺮ ﻓﻴﺾ درﻳﺎي ﻧﺠﻒ ﻣﻮﺟﻲ رﺳﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻨﻢ ﻏﺴﻞ ﻃﺮﻳﻘﺖ‪ ،‬ﭘﺎك از رﺟﺲ ﺧﻄﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ از ﺳﺎﻳﺮان ﺟﻠﻮهﮔﺎه ﻣﺼﻄﻔﺎ ﮔﺮدم‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ از زاﺋﺮان روﺿﻪي ﺧﻴﺮاﻟﻨﺴﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ز راه ﺻﺪق ﺑﺎﺷﻢ ﻗﺎﺻﺪ ﻃﻮف ﺣﺴﻦ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ‪:‬‬
‫ﺑﺪان ﺷﻪ ﻗﺎﺻﺪ درﮔﺎه ﺷﺎه ﻛﺮﺑﻼ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ز زﻳﻦاﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻦ و ﺑﺎﻗﺮ و ﺻﺎدق رﺳﻢ ﺟﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ارﺷﺎد اﺋﻤﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺮب ﺧﺪا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ز ﺧﺎك ﺧﻄﻪي ﺑﻐﺪاد ﻳﺎﺑﻢ‪ ،‬ﻧﻜﻬﺖ ﻣﻮﺳﺎ‪،‬‬
‫ز اﻗﻠﻴﻢ ﺧﺮاﺳﺎن‪ ،‬ﻃﺎﻟﺐ ﻧﻮر رﺿﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺟﻮاد از ﺟﻮد ﻫﺎدي از ﺳﺨﺎ ﺑﺨﺸﺪ ﻣﺮا ﺑﻬﺮه‪،‬‬
‫ز ﻟﻄﻒ ﻋﺴﮕﺮي ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﺟﻮد و ﺳﺨﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫دﻣﻲ ﻛﺰ ﻣﻠﻚ ﻣﻌﻨﻲ ﺳﻮي ﺻﻮرت‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﻫﺎدي‪،‬‬
‫ﺑﺮ اﻓﺮازد ﻟﻮاي ﻣﻌﺪﻟﺖ‪ ،‬زﻳﺮ ﻟﻮا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫اﻟﻬﻲ ﭼﻮن ﻓﻀﻮﻟﻲ روزيام ﻛﺮد آن ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‪،‬‬
‫ز اﻟﻄﺎف ﻋﻠﻲ و آل ﺑﺎ ﺑﺮگ و ﻧﻮا ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻦ در اﺑﺘﺪا از ﺷﺎه ﻣﺮدان ﺑﺮدهام ﻓﻴﻀﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻦ ﻛﺎﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ از اﺑﺘﺪا ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎ ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬
‫‪-39 -‬‬
‫دﻟﻲ دارم ﭘﺮ از ﺧﻮن ﭼﻮن ﺻﺮاﺣﻲ از ﻏﻢ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬

‫ﺣﺮﻳﻔﻲ ﻛﻮ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ او دﻟﻲ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﻢ ﻳﻚدم‪.‬‬
‫ﻏﻤﻲ دارم ﻛﻪ ﮔﺮ ﻣﻴﺮم ز ﺧﺎﻛﻢ ﺳﺮ زﻧﺪ ﺳﺒﺰه‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﺪ ﻓﻴﺾ ﺑﻬﺎران ﺳﺒﺰه ﻣﺸﻜﻞ ﮔﺮ ﺷﻮد ﺧﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻼل ﺧﺎﻃﺮم زاﻳﻞ ﻧﻤﻲﮔﺮدد اﮔﺮ ﺟﻤﺸﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺷﻮد ﺳﺎﻗﻲ‪ ،‬دﻫﺪ ﻣﻲ ﺑﻬﺮ دﻓﻊ آن ز ﺟﺎم ﺟﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺰاج ﺷﻤﻊ دارم‪ ،‬ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺑﻲﮔﺮﻳﻪ و ﺳﻮزي‪،‬‬
‫ﺣﻴﺎت ﻣﻦ دﻟﻲ ﭘﺮ آﺗﺶاﺳﺖ و دﻳﺪهي ﭘﺮ ﻧﻢ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻧﭙﺮﺳﺪ ﻛﺲ ز درد ﺑﻲﺣﺪ و ﺣﺎل ﺑﺪم ﭼﻮن ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎن ﺣﺎل و ﺷﺮح درد ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻴﺮون ز ﻛﻴﻒ و ﻛﻢ‪.‬‬
‫ز ﺳﻮداي ﺳﺮ زﻟﻒ ﺑﺘﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺮم ﺧﺎﻟﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺮا ﺣﺎﻟﻲاﺳﺖ در ﻗﻴﺪ ﺧﺮد‪ ،‬آﺷﻔﺘﻪ و درﻫﻢ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎ در ﻋﺎﺷﻘﺎن زﻧﺪه دل ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ اي ﻋﺎرف!‬
‫‪ ............................................................................................................................... 178‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻮ ﻣﺮدهاي در ﺧﺎﻧﻪ دارد‪ ،‬ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻲﻣﺎﺗﻢ‪.‬‬

‫دﻟﻲ ﻣﺠﺮوح دارم ﻟﻴﻚ ﺑﺎﻛﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن دارد‪،‬‬
‫ﺟﺮاﺣﺖﻫﺎي دل از ذﻛﺮ ﺷﺎه اوﻟﻴﺎ ﻣﺮﻫﻢ‪.‬‬
‫زﻫﻲ! ﺳﻠﻄﺎن ﻋﺎﻟﻲ ﻗﺪر ﻋﺎدل دلﻛﻪ در ﺧﻠﻘﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ذات اوﺳﺖ ﻓﺨﺮ ﻓﺮﻗﻪي ﻧﺴﻞ ﺑﻨﻲآدم‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻇﻬﻮر ﻧﻮر ﭘﺎﻛﺶ ﻧﺎﺳﺦ دﻳﻦ ﻣﺴﻴﺤﺎ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دور ﻓﻴﺾ ﺑﺨﺶ او ﻧﺰد ﻛﺲ از ﻣﺴﻴﺤﺎ دم‪.‬‬
‫دمﺟﺎﻧﺒﺨﺶ او ﺟﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﺻﺪ ﭼﻮن ﻣﺴﻴﺤﺎ را‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ اﻗﺮار دارد زﻧﺪه ﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺴﻴﺤﺎ ﻫﻢ‪.‬‬
‫دو دم را ﺗﻴﻎ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰش دﻣﺎدم ﻛﺎر ﻓﺮﻣﻮده‪،‬‬
‫وﻟﻲ از روي ﻣﻌﺠﺰ ﻛﺮده رﻧﮕﻲ ﻛﺎر‪ ،‬در ﻫﺮ دم‪.‬‬
‫در اﻓﺸﺎي ﺣﻘﻴﻘﺖ رﻳﺨﺘﻪ ﺧﻮن ﻣﻨﺎﻓﻖ را‪،‬‬
‫در اﺣﻴﺎي ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻛﺮده ﻛﺎر ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﻨﺎه آورد ﺑﺮ ﻗﺮب ﺟﻮارش ﺗﺎ ﻃﻔﻴﻞ او‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﻨﺖ ﺑﺎر ﻳﺎﺑﺪ راﻧﺪهي ﭼﻮب ﻋﺼﺎ آدم‪.‬‬
‫‪ 15‬ﭼﻮ ﺻﻨﺪوق ﻣﺰارش زورﻗﻲ ﺑﺎ ﻧﻮح ﭘﻴﺪا ﻛﺮد‪،‬‬
‫ز ﻃﻮﻓﺎن ﺣﻮادث ﺑﺮ دﻟﺶ ﺑﻨﺸﺴﺖ ﮔﺮد ﻏﻢ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺣﻴﺪر ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ‪،‬‬
‫ز ﻫﺮ ﻓﺎﺿﻞ ﺑﻪ ﻓﻀﻞ اﻓﻀﻞ‪ ،‬ز ﻫﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ اﻋﻠﻢ‪.‬‬
‫زﻫﻲ! ﻓﻴﺾ وﺟﻮدت ﻣﺪﻋﺎ از ﺧﻠﻘﺖ ﻫﺴﺘﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎي ﻫﺴﺘﻴﺶ را رﺗﺒﻪي ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺑﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﺮ رﺷﺘﻪي ﻣﻬﺮت ﻧﺒﻮدي در ﻛﻒ دوران‪،‬‬
‫ﻓﺮو ﻣﻲرﻳﺨﺖ ﻧﻈﻢ ﻫﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ از ﻫﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻮ ﺑﻮدي ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻌﺮاج را ﻣﻮﻧﺲ‪ ،‬ﭼﻪ ﻏﻢ دارد‪،‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﻮ را ﭼﺮاغ ره ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻲ در ﺷﺐ ﻣﻈﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺗﻮﻳﻲ ﺑﺮ اﻧﺲ و ﺟﻦ از ﻳﻤﻦ ﻗﺮب ﻣﺼﻄﻔﺎ ﺣﺎﻛﻢ‪،‬‬
‫ﺗﻮ را زﻳﺒﺪ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ داري آنﭼﻨﺎن ﺧﺎﺗﻢ‪.‬‬
‫ﭘﻴﻤﺒﺮ ﭘﺎﻳﻪي ﻣﻌﺮاج ﻓﻀﻞ وﺣﻲ ﻗﺮب ﺣﻖ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ دارد ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮد ﻛﻪ دارد ﭼﻮن ﺗﻮﻳﻲ ﺑﻦ ﻋﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺪارا از ﻇﻬﻮر ﺧﻠﻘﺖ اﺷﻴﺎ ﺗﻮﻳﻲ ﻣﻘﺼﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺒﻲ را در ﺣﺮﻳﻢ ﻗﺮب او ادﻧﯽ ﺗﻮﻳﻲ ﻣﺤﺮم‪.‬‬
‫ﻧﺸﻴﻤﻦ ﻃﺎﻳﺮ ﻗﺪر ﺗﻮ را ﺟﺎﻳﻲاﺳﺖ ﻛﺰ ﻗﺮﺑﺶ‪،‬‬
‫ادب داده اﺳﺖ ﻣﺮغ روح ﺟﺒﺮﻳﻞ اﻣﻴﻦ ﺧﺎﺗﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻋﺠﺎز ﻧﺒﻮت ﻣﻲﺷﻜﺎﻓﺪ ﺑﺤﺮ را ﻣﻮﺳﺎ‪،‬‬
‫وﻟﻲ ﭘﻴﺶ ﺗﻮ ﺣﻜﻢ ﻗﻄﺮه دارد ﺑﺎ وﺟﻮد ﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺗﻮﻳﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ داﻧﺶ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻧﻘﺼﻲ ﻧﻴﺴﺖ ذاﺗﺖ را‪،‬‬
‫ﻛﻪ در وﺻﻒ ﻛﻤﺎﻟﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﮔﻔﺖ ﻟﻔﻆ ﻛﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻴﺪان وﻻﻳﺖ ﭼﻮن ﺑﻪ ﺟﻮﻻن آوري د‪‬ﻟﺪل‪،‬‬
‫ﺑﮕﺮدت ﻛﻲ رﺳﺪ ﺻﺪ ﻫﻤﭽﻮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ را ادﻫﻢ؟‬
‫ﺷﻬﺎ! ﺷﻔﻘﺖ ﺷﻌﺎرا! ﺑﺎ وﺟﻮد ﻫﻤﺘﺖ ﺣﺎﺷﺎ!‬
‫ﻛﻪ ﻗﺪ ﻫﻤﺘﻢ ﮔﺮدد ز ﺑﺎر ﻣﺤﻨﺖ ﻛﺲ ﺧﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻮ را ﻣﺪاﺣﻢ و ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻣﻦ اﻟﺘﻔﺎت از ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺛﻨﺎي ﻛﺲ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻄﺎي ﻛﺲ ﻧﻤﻲﺟﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫اﮔﺮ از ﻏﻴﺮ ﺗﻮ رﺳﻢ ﺳﺨﺎ ﺟﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻲام ﻣﺆﻣﻦ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 180‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻮد ﮔﺮ آن ﺳﺨﺎ اﻣﻮال ﻗﺎرون‪ ،‬آن ﺳﺨﻲ ﺣﺎﺗﻢ‪.‬‬

‫‪ 30‬اﻟﻬﻲ! آن ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺑﺨﺶ و ﻃﺎﻗﺖ ده ﻛﻪ ﻧﺰد ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ را ﻧﮕﺮداﻧﺪ در اﻳﻦ دﻋﻮي ﻫﻮا ﻣﻠﺰم‪.‬‬
‫اﺳﺎس ﺑﻲﻧﻴﺎزي و ﺑﻨﺎي ﻫﻤﺘﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺑﻨﻴﺎد وﻓﺎ از ﺣﺐ ﺷﺎه اوﻟﻴﺎ ﻣﺤﻜﻢ‪.‬‬
‫‪-40 -‬‬
‫ﺑﺎز در ﻣﻠﻚ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻋﺪل ﺑﺮ اﻓﺮاﺧﺖ ﻋﻠﻢ‪،‬‬

‫ﻓﻠﻚ اﻓﺸﺎﻧﺪ ز داﻣﺎنِ زﻣﻴﻦ ﮔﺮد ﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫آﻓﺘﺎب ﻃﺮب از اوج اﻣﻞ ﻛﺮد ﻃﻠﻮع‪،‬‬
‫ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺎم ﻏﻢ از ﺻﺒﺢ ﺳﻌﺎدت زده دم‪.‬‬
‫وﻗﺖ آن ﺷﺪ ﻛﻪ اﻣﻞ ﺧﻨﺪه زﻧﺪ ﺑﺮ ﺣﺮﻣﺎن‪،‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎﻣﻲ ﻛﺸﺪ اﻳﺎم ﺑﻪ ﺷﺎدي از ﻏﻢ‪.‬‬
‫ﻛﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﻧﻈﺎم و ﻧﺴﻖ ﻓﻄﺮت داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد از ﺳﺘﻢ ﻇﻠﻢ ﺣﻮادث در ﻫﻢ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻋﺪل را زﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖﻫﺎ رگ ﻏﻴﺮت ﺟﻨﺒﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻠﺘﻔﺖ ﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻣﻮر ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬
‫ﻛﺮد ﻓﻜﺮ ﻧﺴﻖ ﻣﻠﻚ و زد از ﺑﻬﺮ ﻣﺪد‪،‬‬
‫دﺳﺖ در داﻣﻦ ﺳﺮ دﻓﺘﺮ اﻋﻴﺎن اﻣﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ﻓﻴﺾ ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﻣﻈﻬﺮ آﺛﺎر ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫آﺻﻒ ﺛﺎﻧﻲ درﮔﺎه ﺳﻠﻴﻤﺎن دوم‪.‬‬

‫ﻧﻘﻄﻪي داﻳﺮهي دوﻟﺖ دﻳﻦ ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ اﻳﻦ ﭘﺎﻳﻪ ﭼﻮ او ﻛﺲ ﻧﻨﻬﺎده اﺳﺖ ﻗﺪم‪.‬‬
‫آن ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﻠﺖ و ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻧﺴﻖ اوﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺗﻮأم‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﻧﺴﻖ ﻣﻌﺪﻟﺘﺶ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ دﻫﺪ دور ﺣﺪوﺛﻲ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻗﺪم‪.‬‬
‫ذات او در ﺻﺪد ﺣﻔﻆ ﺑﻘﺎي ﻗﺎﻧﻮن‪،‬‬
‫دارد آن رﺗﺒﻪ ﻛﻪ در ﺷﺮع‪ ،‬اﻣﺎم اﻋﻈﻢ‪.‬‬
‫در ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻮد ﻛﺎر ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﺶ راﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻨﮓ را ﺷﺮم ﺑﻮد از ﻛﺠﻲ ﻗﺎﻣﺖ ﺧﻢ‪.‬‬
‫آدﻣﻲ زاده وﻟﻲ ﺑﺎ ﻣﻠﻜﺎت ﻣﻠﻜﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦِ ﻫﻤﻪي ﻓﺮﻗﻪي ﻧﺴﻞ آدم‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻤﻲﻳﺎﻓﺖ ﻛﺲ از ﻛﺲ ﻣﺪدي‪،‬‬
‫ﺑﻮد دﻳﻮان ﻗﻀﺎ رزق ﺑﺸﺮ را ﻣﻘﺴﻢ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻗﺪر ﺑﻴﻦ ﻛﺰ ﺟﻬﺖ رزق ﺑﻪ دﻳﻮان ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ از ﺧﺎﻣﻪي او ﻣﻲﺑﺮد اﻣﺮوز رﻗﻢ‪.‬‬
‫اي ﺑﻪ از ﺗﻴﻎ در اﺟﺰاي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﻠﻤﺖ!‬
‫آﻓﺮﻳﻦ ﺧﻮان ﺗﻮ در دأب ﺷﺠﺎﻋﺖ رﺳﺘﻢ!‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ را در ﺷﺮف ﺟﻮد ﺑﺮ آﻣﺪ ﻧﺎﻣﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺮدهاﺳﺖ از ﺣﺴﺪ ﺷﻬﺮت ﻧﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺣﺎﺗﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮغ ﺟﺎه ﺗﻮ ﻛﻪ در ﻋﺮش‪ ،‬ﻧﺸﻴﻤﻦ دارد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 182‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺴﺖ ﺻﻴﺎد ﻏﻢ ﺣﺎدﺛﻪ را ﻣﺮغ ﺣﺮم‪.‬‬

‫ﺧﻠﻖ را ﭼﻮن ﻗﻠﻢ ﻓﻴﺾ دواﺗﺖ روزي‪،‬‬
‫ﺧﺼﻢ را ﻫﻤﭽﻮ دوات از ﻗﻠﻤﺖ ﭘﻴﭻ ﺷﻜﻢ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻣﻲدﻫﺪ ﻣﺎدر اﻳﺎم ﭘﻲ ﺑﺮدن ﻓﻴﺾ‪،‬‬
‫دم ﺑﻪ دم در ﻛﻒ اﻗﺒﺎل ﺗﻮ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫راﺳﺖ زاﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﺑﻲﻛﺴﻲ از ﺑﻬﺮ ﻏﺬا‪،‬‬
‫رﻃﺐ از ﻧﺨﻞ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻓﺸﺎﻧﺪ ﻣﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻴﻎ در ﻛﺎر ﺟﻬﺎن ﺑﺎ ﻗﻠﻤﺖ ﻛﺮد ﻧﺰاع‪،‬‬
‫ﻛﻪ در اﻧﺠﺎم ﻣﺼﺎﻟﺢ ﭼﻮ ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ ﻫﻢ‪.‬‬
‫ﻗﻠﻢ آﻣﺪ ﺑﻪ زﺑﺎن‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪»:‬ﺧﺎﻣ‪‬ﺶ ﺧﺎﻣ‪‬ﺶ!‬
‫ﻛﻲ ﺑﻮد آﻟﺖ ﻟﺬات‪ ،‬ﭼﻮ اﺳﺒﺎب اﻟﻢ؟‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮ آﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ رﺳﻲ زﺧﻢ زﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺮآﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺧﻢ ﺗﻮ رﺳﺎﻧﻢ ﻣﺮﻫﻢ‪«.‬‬
‫‪ 25‬ز ﺧﺮد ﺳﺮ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﺮ ﻗﻠﻤﺖ ﭘﺮﺳﻴﺪم‪،‬‬
‫ﻗﺎل‪ :‬ﻣﻦ اﻧﺸﺄﻩ ﻋﻠﻢ ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻌﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻛﺮدم از ﭼﺮخ‪ ،‬ﺳﺆال ﺳﺒﺐ ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻗﺎل‪ :‬ﻣﺎ اوﺟﺒﻪ اﷲ ﻋﻠﻴﻨﺎ و ﺣﻜﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ آن ﺳﺮو ﺧﺮاﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻠﺰار وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻧﺨﺮاﻣﻴﺪ ﻧﻬﺎﻟﻲ ﭼﻮ ﺗﻮ از ﺑﺎغ ﻋﺪم‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﻛﻨﺪ ﻋﻬﺪ ﺗﻮ زﻳﻦﺳﺎن ﭼﻤﻦآراﻳﻲ ﻣ‪‬ﻠﻚ‪،‬‬
‫زود ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﻮد ﻣﻠﻚ‪ ،‬ﭼﻮ ﮔﻠﺰار ارم‪.‬‬
‫ﺑﺲ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻟﻐﺘﻲ ﺣﺴﻦ ﻓﺼﺎﺣﺖ داري‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﺮ ﺧﻠﻖ ﻋﺒﺎرات وﻗﻮف اﺣﻜﻢ‪.‬‬

‫‪ 30‬ﻧﻴﺴﺘﻲ ﻓﺘﻨﻪ وﻟﻲ زﻳﻦ ﺳﺒﺐ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫اﻧﺘﺴﺎب ﺗﻮ ﺟﺪل در ﻋﺮب و ﺗﺮك و ﻋﺠﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﻛﻲ ﺑﻮد اﻧﺼﺎف ﻛﻪ در دور ﭼﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻜﻨﺪ ﭼﺮخ دﻟﻢ را ﺑﻪ ﻣﺮادي ﺧﺮم‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺮاق ﻋﺮب از روم رﺳﺪ درﻳﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻧﺮﺳﺪ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺧﺸﻚ ﻣﻦ از آن درﻳﺎ ﻧﻢ‪.‬‬
‫از ﻓﻀﻮﻟﻲ ﭼﻪ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺻﺎدر‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺸﺪ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻟﻄﻒ و ﺳﺰاوار ﻛﺮم؟‬
‫ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ز ﻋﺎﻟﻢ اﺛﺮي‪،‬‬
‫ﻧﺸﻮد از اﺛﺮ ﻓﻴﺾ ﺗﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬
‫‪-41 -‬‬
‫ﺑﮕﺸﺎده ﮔﻮش ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﭼﺸﻢ اﻣﺘﺤﺎن‪،‬‬

‫ﻛﺮدم ﭼﻮ ﻋﺰم ﺳﻴﺮ در اﻳﻦ ﺗﻴﺮه ﺧﺎﻛﺪان‪.‬‬
‫در اﺑﺘﺪاي ﺣﺎل‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺎﻏﻲ رﻫﻢ ﻓﺘﺎد‪،‬‬
‫دﻳﺪم در او ﻋﺠﺎﻳﺐ ﺑﻲﺣﺪ و ﺑﻴﻜﺮان!‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ دﻳﺪم اﻳﻦ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺑﺎﻏﺒﺎن ﭘﻴﺮ‪،‬‬
‫ﭘﺮورده ﺑﻬﺮ ﻣﻴﻮه درﺧﺘﻲ‪ ،‬ﺑﺴﻲ زﻣﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻲﻛﺮد ﺳﻌﻲ ﺗﺎ ﺑﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ آن درﺧﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 184‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻨﻤﻮد ﺷﺎخ و ﺑﺮگ و ﺷﻜﻮﻓﻪ‪ ،‬وز آن ﻣﻴﺎن‪،‬‬

‫‪ 5‬ﻣﻴﻮه ﻛﻪ ﺑﻮد ﻣﻘﺼﺪ اﺻﻠﻲ‪ ،‬ﻇﻬﻮر ﻛﺮد‪،‬‬
‫در اﺑﺘﺪا ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﻪ او ﺷﺪ ﻏﺬا رﺳﺎن‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ‪ ،‬ز ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺟﺪا ﻓﺘﺎد‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺷﺎخ و ﺑﺮگ ﮔﺸﺖ ﻣﻘﺮر‪ ،‬ﻏﺬاي آن‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪانﻛﻪ ﻧﺎرﺳﻴﺪه و ﺑﺮ ﻃﻌﻢ ﺧﺎم ﺑﻮد‪،‬‬
‫آب از درﺧﺖ ﺑﻮد ﺑﺮ اﻋﻀﺎي آن روان‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪانﻛﻪ از ﻛﻤﺎل ﻃﺒﻴﻌﺖ ز ﺗﻮ ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻻي آن درﺧﺖ ﻫﻤﻲ ﺑﺴﺖ ﻛﺎﻣﺮان‪.‬‬
‫ﻛﺎﻣﻞ ﭼﻮ ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﮔﺸﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻪ آن درﺧﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻴﻮه ﻟﻄﻴﻒﺗﺮ ز درﺧﺖ اﺳﺖ ﺑﻲﮔﻤﺎن‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻧﺎﭼﺎر ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ دو ز ﻫﻢ دورﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﻘﺘﻀﺎي ﻋﺎدت دوران ﺑﻲاﻣﺎن‪.‬‬
‫ﮔﺮ از درﺧﺖ‪ ،‬دور ﻧﺴﺎزﻧﺪ ﻣﻴﻮه را‪،‬‬
‫از دور ﭼﺮخ ﻣﻲرﺳﺪ آن ﻫﺮ دو را زﻳﺎن‪.‬‬
‫ﻫﻢ ﻣﻴﻮه از ﮔﺰﻧﺪ ﻫﻮا ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺒﺎه‪،‬‬
‫ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮرد درﺧﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ‪ ،‬ﺳﻨﮓ ﺟﺎﻫﻼن‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﻴﻮه را ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺗﻤﻨﺎي آن درﺧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻬﻮده ﺑﺮ درﺧﺖ ﭼﺮا ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﻜﺎن؟‬
‫ﺑﺸﻨﻮ ﻛﻨﻮن ﻛﻪ ﭼﻴﺴﺖ در اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﺪﻋﺎ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻄﻔﻪي ﺧﺒﻴﺮ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﺧﺮدهدان؟‬
‫‪ 15‬در ﻋﺎﻟﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﮔﺮ ﻧﻴﻚ ﺑﻨﮕﺮي‪،‬‬
‫ﻣﻴﻮه ﺗﻮﻳﻲ‪ ،‬درﺧﺖ ﻣﻨﻢ‪ ،‬دﻫﺮ ﺑﻮﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫در ﺑﻮﺳﺘﺎن دﻫﺮ ﺑﻪ ﭘﺮوردن درﺧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻗﺎﻣﺖ دوﺗﺎﺳﺖ ﻓﻠﻚ‪ ،‬ﭘﻴﺮ ﺑﺎﻏﺒﺎن‪.‬‬
‫واﻗﻒ ز ﺷﺎخ و ﺑﺮگ و ﺷﻜﻮﻓﻪ اﮔﺮ ﻧﻪاي‪،‬‬
‫ﻣﻠﻚ اﺳﺖ و ﻣﺎل و زن ﻛﻪ ﻋﺰﻳﺰﻧﺪ در ﺟﻬﺎن‪.‬‬
‫روزي ﻛﻪ آﻣﺪي ز ﻋﺪم ﺟﺎﻧﺐ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﺮد زن رﻋﺎﻳﺖ ﺗﻮ از درون ﺟﺎن‪.‬‬
‫از ﺷﻴﺮ ﭼﻮن ﺑﺮﻳﺪ ﺗﻮ را داﻳﻪي ﺳﭙﻬﺮ‪،‬‬
‫داﻳﻢ ز ﻣﻠﻚ و ﻣﺎل ﻣﻨﺖ ﺑﻮد آب و ﻧﺎن‪.‬‬
‫‪ 20‬ﭼﻨﺪان ﻛﻪ در ﻣﻌﻴﺸﺖ ﺧﻮد ﻋﺠﺰ داﺷﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺖ ﻧﺒﻮد ﻫﻮادار و ﻣﻬﺮﺑﺎن‪.‬‬
‫ﺻﺮف ﺗﻮ ﺷﺪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻘﺪ ﺣﻴﺎت ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺳﺮ ز ﻛﺒﺮ ﻛﺸﻴﺪه ﺑﺮ آﺳﻤﺎن‪.‬‬
‫در ﻣﻦ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻃﺎﻗﺖ ﺑﺎر ﺑﻼي ﺗﻮ‪،‬‬
‫زان رو ﻛﻪ ﻣﻦ ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪم‪ ،‬ﺑﺎر ﺗﻮ ﮔﺮان‪.‬‬
‫زﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﻛﻪ ﻻزم ﻋﻬﺪ ﺷﺒﺎب ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻛﻲ ﻣﻼﻣﺘﻢ رﺳﺪ از ﭘﻴﺮ و از ﺟﻮان؟‬
‫ﻣﻲﺗﺮﺳﻢ از ﻫﻼك اﮔﺮ ﻏﻢ ﻓﺮو ﺧﻮرم‪،‬‬
‫ﺑﻴﻢ ﻓﻀﻴﺤﺖاﺳﺖ اﮔﺮ ﺑﺮﻛﺸﻢ ﻓﻐﺎن!‬
‫‪ 25‬اي ﻣﻨﺘﻬﺎي ﻛﺎر ﺗﻮ ﻓﻴﺾ ﻛﻤﺎل ﻗﺪر!‬
‫وي ﻣﻘﺘﻀﺎي ذات ﺗﻮ ﻣﺤﺾ ﻋﻠﻮﺷﺎن!‬
‫ﺑﺎ آنﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ ﻣﻘﺒﻮل ﻃﺒﻊ ﻣﻦ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 186‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻋﻀﻮي ز ﺟﺴﻢ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮﻳﺪن ﻧﻤﻲﺗﻮان‪.‬‬

‫از ﻣﻦ ﻗﺒﻮل ﻛﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﻴﻮه و درﺧﺖ‪،‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺸﻮ ز ﻧﻜﺘﻪي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﻪ ﺷﺪ ﺑﻴﺎن‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﻨﺖ ﺳﺮ ﻳﺎري و ﻫﻤﺪﻣﻲ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﻪاي ﻣﻮاﻓﻖ و ﻫﻤﺮاز و ﻫﻤﺰﺑﺎن‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻛﻲ ﻛﺸﻲ ﺗﻮ از ﭘﻲ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻣﻦ‪ ،‬اﻟﻢ؟‬
‫ﺗﺎ ﻛﻲ ﮔﺸﺎﻳﻢ از ﭘﻲ ذم ﺗﻮ ﻣﻦ دﻫﺎن؟‬
‫‪ 30‬ﻣﻦ از ﻛﺠﺎ و ﻗﺮب ﺗﻮ و ﻋﺮﺻﻪي وﺟﻮد؟‬
‫ﻫﺴﺘﻲ ﺗﻮ دﺳﺘﻪي ﮔﻞ و ﻣﻦ ﻣﺸﺘﻲ اﺳﺘﺨﻮان‪.‬‬
‫ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻛﺠﺎ ﻣﻲرﺳﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ؟‬
‫ﻣﻦ ﭘﻴﺮ ﺳﺴﺖ رو‪ ،‬ﺗﻮ ﺟﻮان ﺳﺒﻚ ﻋﻨﺎن‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﺮاد ﺗﻮ ﻫﻤﭽﻮ ﺗﻴﻎ‪،‬‬
‫در ﭘﺮدهي ﻏﻼف ﭼﺮا ﻣﺎﻧﺪهاي ﻧﻬﺎن؟‬
‫ﺑﻲ ﻣﻦ ﺑﺰي‪ ،‬ﻛﻪ روي ﻧﻬﺪ در ﺗﻮ اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﻨﻲ ﻧﻪ ﻧﺎم‪ ،‬ﺗﻮ را ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﻗﺪرت ﭼﻮ ﻳﺎﻓﺖ ﺑﭽﻪي ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﺻﻴﺪ ﺧﻮش‪،‬‬
‫ﺑﻬﺘﺮ ﻫﻤﺎن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﭙﺮّد ز آﺷﻴﺎن‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻛﺎﻣﻞ ﭼﻮ ﮔﺸﺖ ﻟﻌﻞ درﺧﺸﺎن ﺑﻪ آب و رﻧﮓ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻢ ﻃﺒﻴﻌﺖاﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺮون ﻓﺘﺪ ز ﻛﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﻧﻈﺎم ﻣﻠﻚ ﺟﻬﺎن ﻋﻴﻦ ﺣﻜﻤﺖاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻧﻜﺘﻪاي ﻛﻪ ﮔﻔﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻧﺎﺗﻮان‪.‬‬
‫‪-42 -‬‬
‫در آرزوي ﻧﺎوك او ﻣ‪‬ﺮدم اي ﻛﻤﺎن!‬

‫ﺳﺴﺘﻲ ﻣﻜﻦ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻢ از او ﻧﺎوﻛﻲ رﺳﺎن‪.‬‬
‫در ﺟﺎن ﻣﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﻴﺎل ﺧﺪﻧﮓ او‪،‬‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ آن اﻟﻒ ﻛﻪ ﺑﻮد در ﻣﻴﺎن ﺟﺎن‪.‬‬
‫اي ﭼﺸﻢ و ﻏﻤﺰهات زده ﺻﺪ ﻧﺎوك ﺟﻔﺎ‪،‬‬
‫ﮔﻪ آﺷﻜﺎر ﺑﺮ دل و ﺟﺎﻧﻢ‪ ،‬ﮔﻬﻲ ﻧﻬﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻃﺒﻊ ﺗﻴﺰ ﺗﻴﺮ ﺗﻮ ﺗﻌﻠﻴﻢﻫﺎ ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫زان ﻗﺪ‪ ‬دﻟﺮﺑﺎ و از آن ﭼﺸﻢ دﻟﺴﺘﺎن‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺑﺴﺘﺪ ﺑﻪﺳﺎن ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﺟﺎن ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻓﺘﺎد‪،‬‬
‫ﺑﺮﺑﻮد دل ﭼﻮ ﻗﺪ‪ ‬ﺗﻮ ﻫﺮ ﺳﻮ ﻛﻪ ﺷﺪ روان‪.‬‬
‫ﺗﻴﺮ ﺗﻮ ﻗﺎﺑﻞ دل ﺳﺨﺖ رﻗﻴﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺳﻨﮓ‪ ،‬ﻣﻜﻦ ﺗﻴﺮ ﺧﻮد زﻳﺎن‪.‬‬
‫ﮔﺎﻫﻲ اﮔﺮ ﻫﻮاي ﻛﻤﺎﻧﺪارﻳﺖ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺗﻴﺮ ﺗﻮ را ﺑﺲ اﺳﺖ ﺗﻦ ﺧﺎﻛﻲام ﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻗﺪ دﻟﺮﺑﺎي ﺗﻮ اﻟﻔﺖ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﻴﺮ‪،‬‬
‫در راﺳﺘﻲ ﭼﻮ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ ﺑﻮد در ﻣﻴﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻨﻴﺎد ﻛﺮد رﺳﻢ رﻗﺎﺑﺖ ﻛﻤﺎن ﻛﺞ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ذوق وﺻﻞ ﺗﻴﺮ ﭼﻮ ﭘﻲ ﺑﺮد ﻧﺎﮔﻬﺎن‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺑﻨﻬﺎد ﺳﺮ ﺑﻪ ﮔﻮش ﺗﻮ و ﻛﺮد ﻣﻮ ﺑﻪ ﻣﻮ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 188‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫از ﻋﺸﻖ ﺑﻲﻗﺮاري او ﻧﻜﺘﻪﻫﺎ ﻧﻬﺎن‪.‬‬

‫اﻧﺪاﺧﺖ از ﺗﻮ دور و ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﻴﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎﷲ ﻛﻪ زور ﻛﺮد ﺑﺮ آن زار و ﻧﺎﺗﻮان‪.‬‬
‫ﺑﺮداﺷﺖ اﻟﺘﻔﺎت ﺗﻮ از ﺧﺎك ﺗﻴﺮ را‪،‬‬
‫زﻳﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﭼﺮا ﻧﻜﺸﺪ ﺳﺮ ﺑﺮ آﺳﻤﺎن‪.‬‬
‫دارد ﺑﻪ دﺳﺘﺒﻮس ﺗﻮ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ دﺳﺘﺮس‪،‬‬
‫از ﺑﻬﺮ ﺷﻜﺮ ﭼﻮن ﻧﮕﺸﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ دﻫﺎن؟‬
‫در ﺧﺎﻧﻪي ﻛﻤﺎن ﭼﻮ ﻣﻪ ﻣﻦ در آﻣﺪي‪،‬‬
‫ﺷﺪ روز ﻋﻤﺮ‪ ،‬ﻛﻮﺗﻪ از اﻳﻦ ﻏﻢ ﺑﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎن‪.‬‬
‫‪ 15‬آري! دﻟﻴﻞ ﻛﻮﺗﻬﻲ روز روﺷﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺎﻫﻲ ﻛﻪ آﻓﺘﺎب ﻛﻨﺪ ﻗﻮس را ﻣﻜﺎن‪.‬‬
‫در آرزوي ﻳﺎﻓﺘﻦ دوﻟﺖ وﺻﺎل‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﻦ ﻛﻤﺎن ﻛﺞ ﺷﺪه ﻗﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺴﻲ زﻣﺎن‪،‬‬
‫در ﭼﻠﻪﻫﺎ ﻧﺸﺴﺖ رﻳﺎﺿﺖ ﭼﻨﺎن ﻛﺸﺪ‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﺿﻌﻒ ﭘﻮﺳﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﻛﺸﻴﺪه ﺑﺮ اﺳﺘﺨﻮان‪.‬‬
‫آﺧﺮ ﺑﻪ ﺣﺴﻦ ﺳﻌﻲ‪ ،‬ﭼﻮ اﻗﺒﺎل ﻗﺮب ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺮدي ﺗﻮ در ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻴﺪادش اﻣﺘﺤﺎن‪.‬‬
‫ﺟﺬب ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ ﻛﺸﺎﻛﺶ ﺑﺮو ﻓﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺎورد ﺗﺎب آن و ﺑﺮآورد ﺻﺪ ﻓﻐﺎن‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺟﺰ ﻣﻦ ﻛﻪ راﺳﺖ ﻃﺎﻗﺖ ﺟﻮر و ﺟﻔﺎي ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺼﻮص ﻣﻦ ﻛﺲ آﻧﭽﻪ ز ﺑﻴﺪاد ﻣﻲﺗﻮان؟‬
‫اي ﺳﺮو! از ﻛﺪام ﭼﻤﻦ ﺳﺮ ﻛﺸﻴﺪهاي‪،‬‬
‫ﺳﺮوي ﭼﻮ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻤﭽﻮ ﺗﻮ در ﻫﻴﭻ ﺑﻮﺳﺘﺎن؟‬

‫ﮔﻮﻳﺎ ﻧﻬﺎل ﻧﻮرس ﺑﺎغ ﺳﻴﺎدﺗﻲ‪،‬‬
‫ز اوﻻد ﭘﺎك ﺷﺎه ﻧﺠﻒ‪ ،‬ﻣﻴﺮ اﻧﺲ و ﺟﺎن‪.‬‬
‫آن ﺳﻴﺪاﻟﺒﺸﺮ ﻛﻪ ﻃﻔﻴﻞ وﺟﻮد او‪،‬‬
‫ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻳﺎﻓﺖ ﺑﻨﻴﻪي ﻣﻌﻤﻮرهي ﺟﻬﺎن‪.‬‬
‫آن ﻣﻈﻬﺮ ﺳﺨﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮر ﻣﻤﻜﻨﺎت‪،‬‬
‫اﻟﻄﺎف ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ او ﮔﺸﺘﻪ ﻣﻴﺰﺑﺎن‪.‬‬
‫‪ 25‬در ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺴﺮاي وﺟﻮد از ﻛﻤﺎل ﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻓﻴﻀﺶ ﺑﻪ ﺧﺎص و ﻋﺎم رﺳﺎﻧﺪ ﺻﻼي ﺧﻮان‪.‬‬
‫ﺑﻨﻬﺎد ﭘﺎ ﺑﻪ ﻛﺘﻒ رﺳﻮل از ﻛﻤﺎل ﻗﺪر‪،‬‬
‫ﺑﻔﺮاﺷﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ ذروهي ﻋﺮش از ﻋﻠﻮﺷﺎن‪.‬‬
‫آن ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺮاﻣﺖ و ﺳﺎﻗﻲ ﻛﻮﺛﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻮ را ز ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺟﻬﺎن را ز آب و ﻧﺎن‪،‬‬
‫در ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻨﺎ و ﺑﻘﺎ ﻟﻄﻒ ﻋﺎم او‪،‬‬
‫ﺿﺎﻣﻦ ﺷﺪه ﺑﺮآﻣﺪه از ﻋﻬﺪي ﺿﻤﺎن‪.‬‬
‫آدم ﭼﻮ ﺑﺮ ﺑﻬﺎر ﺗﻘﺮب ز ﺟﺮم ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫در ﺑﺎغ ﺑﻲﺧﺰان ﺑﻬﺸﺖ آﻓﺖ ﺧﺰان‪،‬‬
‫‪ 30‬آورد ﺟﺎﻧﺐ ﻧﺠﻒ ﻣﺮﺗﻀﺎ ﭘﻨﺎه‪،‬‬
‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻘﻌﻪ داد ز ﻫﺮ ﻣﺤﻨﺘﺶ اﻣﺎن‪.‬‬
‫ﺗﺮك ﺑﻬﺸﺖ ﻛﺮد و ﻧﺠﻒ را ﻣﻘﺎم ﺳﺎﺧﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮن دﻳﺪ ﻛﺎﻳﻦ ﻣﻘﺎم ﻣﺒﺎركﺗﺮ اﺳﺖ از آن‪.‬‬
‫ﻧﻮﻣﻴﺪ ﭼﻮن ﺷﻮد ﺑﻨﻲآدم ز ﺳﺮوري‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 190‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﺎدم ﺑﻪ ﺧﻮان ﻣﺮﺣﻤﺖ اوﺳﺖ ﻣﻴﻬﻤﺎن؟‬

‫اي دﻟﺪل ﺗﻮ از ﮔﺮه ﺗﻨﮕﻨﺎي دﻫﺮ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻋﺮش ﺑﺎ ﺑﺮاق ﻧﺒﻲ رﻓﺘﻪ ﻫﻤﻌﻨﺎن!‬
‫از ﺑﻄﻦ ﻗﺪرت آﻣﺪه داﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﻬﺪ ﻓﻌﻞ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻢ ﺗﻮ و رﺿﺎي ﺧﺪا ﻫﺮ دو ﺗﻮأﻣﺎن‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻗﻮل ﺗﻮ را اﮔﺮ ﻧﻜﻨﺪ ﻓﻬﻢ‪ ،‬ﺧﺼﻢ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺗﻴﻎ ﺗﻮ ﺑﺲ ﻣﻴﺎن ﺗﻮ و ﺧﺼﻢ‪ ،‬ﺗﺮﺟﻤﺎن‪.‬‬
‫در ﺣﻜﻤﺘﻲ ﻛﻪ ﻛﺮد ﻋﻴﺎن‪ ،‬ﻫﺴﺘﻲ ﺗﻮ را‪،‬‬
‫از ﻛﺘﻢ ﻏﻴﺐ ﻣﻘﺼﺪ اﺻﻠﻲ ﻏﻴﺒﺪان‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﺰ رﻣﻮز ﺧﻔﻲ ﭘﺮده ﺑﺮ ﻛﺸﻲ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺟﻤﻠﻪي ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﺗﻮ ﻫﻤﺎن را ﻛﻨﻲ ﻋﻴﺎن‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ اﮔﺮﭼﻪ داﺷﺖ ﮔﻤﺎن در وﺟﻮد ﺣﻖ‪،‬‬
‫ﺣﻘﺎ ﻛﻪ ﺷﺪ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﻮ آن ﮔﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺗﺸﺒﻴﻪ ﺑﺤﺮ و ﻛﺎن ﺑﻪ دل و دﺳﺖ ﺗﻮﺳﺖ ﻛﻔﺮ‪،‬‬
‫آن ﻫﺮ دو ﮔﺮﭼﻪ آﻣﺪه زرﺑﺨﺶ و د‪‬رﻓﺸﺎن‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻛﻲ ﭼﻮن ﻛﻒ ﺗﻮ د‪‬ر ﺑﻪ ارادت ﻓﺸﺎﻧﺪ ﺑﺤﺮ؟‬
‫ﻛﻲ ﭼﻮن دل ﺗﻮ زر ﺑﻪ رﺿﺎ ﺑﺨﺶ ﻛﺮد ﻛﺎن؟‬
‫ﺑﻬﺮ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺳﻮي ﺑﺎزار آﺧﺮت‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻛﺲ ﺑﺮد ﻣﺘﺎع وﻻي ﺗﻮ زﻳﻦ دﻛﺎن‪،‬‬
‫ﺟﻨﺖ ﺑﺪان ﻣﺘﺎع ﺑﻮد ﻗﻴﻤﺖ ﺣﻘﻴﺮ‪،‬‬
‫راﺿﻲ اﮔﺮ ﺷﻮد دﻫﺪ از دﺳﺖ راﻳﮕﺎن‪.‬‬
‫از ﺑﻬﺮ ﻧﻈﻢ‪ ،‬ﮔﻮﻫﺮ اﻧﺠﻢ ﺳﭙﻬﺮ را‪،‬‬
‫داده ﻗﻀﺎ ز ﺣﺒﻞ وﻻي ﺗﻮ رﻳﺴﻤﺎن‪.‬‬

‫داﺋﻢ ﺟﺰاي دﺷﻤﻨﻴﺖ ﻣﺤﻨﺖ ﺟﺤﻴﻢ‪،‬‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ وﻓﻖ دوﺳﺘﻴﺖ روﺿﻪي ﺟﻨﺎن‪.‬‬
‫‪ 45‬از ﺑﺎغ ﻣﻌﺠﺰت ﮔﻞ ﺳﻠﻤﺎن ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪهاﺳﺖ ﻛﺎر ﺗﻮ ﺑﺮ ﭘﻴﺮ و ﺑﺮ ﺟﻮان‪.‬‬
‫ادراك را ز ﺑﺎز و ﻛﺒﻮﺗﺮ ﻧﻤﻮدهاي‪،‬‬
‫ﺟﺎري اﺳﺖ از ﺗﻮ ذﻛﺮ وﻻﻳﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ زﺑﺎن‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻲ درِ ﻣﺪﻳﻨﻪي ﻋﻠﻢ ﻧﺒﻲ وﻟﻲ‪،‬‬
‫آن در ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﻧُﻪ ﻓﻠﻜﺶ ﺧﺎك آﺳﺘﺎن‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺎ! ﻣﻨﻢ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﮓ آﺳﺘﺎن ﺗﻮ‪،‬‬
‫از ﭼﺎﻛﺮان آل و ﻣﺤﺒﺎن ﺧﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫از ﺑﻴﻜﺮاﻧﻲ ﮔﻨﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻴﭻ ﺑﺎك‪،‬‬
‫دارم ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺑﻲﺣﺪت اﻣﻴﺪ ﺑﻴﻜﺮان‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻳﺎرب اﻣﻴﺪوار ﺑﺮ آﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺨﺸﻲ ﻣﺮا ﺻﻔﺎي دل و ﻗﻮت زﺑﺎن‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ز ﺑﺮاي رﺿﺎي ﺗﻮ‪،‬‬
‫راﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺪح آل ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﺪح ﺧﻮان‪.‬‬
‫‪-43 -‬‬
‫اي ﺑﻪ ﻗﺪ و ﻋﺎرض و ﺧﻂ و ﻟﺐ‪ ،‬آﺷﻮب ﺟﻬﺎن!‬

‫‪ ............................................................................................................................... 192‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﺮو ﻗﺪ‪ ‬و ﻻﻟﻪ رخ‪ ،‬رﻳﺤﺎن ﺧﻂ و ﻏﻨﭽﻪ دﻫﺎن!‬

‫ﭘﺮ ز ﻧﻘﺶ ﺧﻂ و ﺧﺎل و ﻧﻘﺪ ﺷﻮق ذوق ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻟﻮح دﻳﺪه‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪي دل‪ ،‬درج ﺗﻦ‪ ،‬ﮔﻨﺞ دﻫﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺟﻤﺎل و ﺣﺴﻦ و زﻳﺐ و زﻳﻨﺘﺖ ﻧﺎﻳﺪ ﺑﺮون‪،‬‬
‫ﮔﻞ ز ﮔﻠﺸﻦ‪ ،‬د‪‬ر ز درﻳﺎ‪ ،‬ﺑﺖ ز ﭼﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻪ ز آﺳﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻲﺑﺮد ﻧﺎز و ﻋﺘﺎب و ﺷﻴﻮه و رﻓﺘﺎر ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻋﻘﻞ از ﺳﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺮ ازدل‪ ،‬ﺟﺎن ز ﺗﻦ‪ ،‬ﻃﺎﻗﺖ ز ﺟﺎن‪.‬‬
‫‪ 5‬دارد از ﮔﻴﺴﻮ و زﻟﻒ و رﻧﮓ و روﻳﺖ ﻋﺎرﻳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﻨﻔﺸﻪ‪ ،‬ﺗﺎب ﺳﻨﺒﻞ‪ ،‬آب ﮔﻞ‪ ،‬رﻧﮓ ارﻏﻮان‪.‬‬
‫رﺷﻚ دارﻧﺪ از ﺧﻂ و رﻓﺘﺎر و دﻧﺪان و ﻟﺒﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻚ ﭼﻴﻦ و ﺳﺮو ﺑﺎغ و در‪ ‬ﺑﺤﺮ و ﻟﻌﻞ ﻛﺎن‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻟﺐ ﻟﻌﻞ و دﻫﺎن و زﻟﻒ و ﻗﺪ‪‬ت ﻛﺲ ﻧﺪﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻟﻌﻞ ﺷﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬درج ﺧﻨﺪان‪ ،‬ﻣﺸﻚ ﺗﺮ‪ ،‬ﺳﺮو روان‪.‬‬
‫رﺣﻢ ﻛﻦ ﻛﺰ درد و داغ و ﺟﻮر و ﺑﻴﺪاد ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺎر ﻣﻦ ﺟﺰ ﻧﺎﻟﻪ و ﻓﺮﻳﺎد و زاري و ﻓﻐﺎن‪.‬‬
‫ﺟﺎن ﺑﺮآﻣﺪ ﻟﻴﻚ در ﺟﺴﻢ و ﺳﺮ و ﭼﺸﻢ و دﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻏﻢﻫﻤﺎن‪ ،‬ﺳﻮدا ﻫﻤﺎن‪ ،‬ﮔﺮﻳﻪ ﻫﻤﺎن‪ ،‬ﺣﺴﺮت ﻫﻤﺎن‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺑﺎ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻢ؟ ﭼﻮن ﻛﻨﻢ؟ ﭼﺎره ﭼﻪ ﺳﺎزم؟ ﭼﻮن زيام؟‬
‫ﺧﻠﻖ ﺑﺪ‪ ،‬دل زار و ﺗﻮ ﻏﺎﻓﻞ‪ ،‬ﻓﻠﻚ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎن‪.‬‬
‫ﻛﻮ ﺛﺒﺎت و ﻃﺎﻗﺖ و ﺗﺎب و ﺗﻮاﻧﻢ ﺗﺎ ﻛﺸﻢ‪،‬‬
‫از ﺗﻮ ﻧﺎز‪ ،‬از ﭼﺮخ ﺟﻮر‪ ،‬از ﺧﻠﻖ ﻃﻌﻦ‪ ،‬از دل ﻓﻐﺎن؟‬
‫از ﺧﻂ و ﺧﺎل و رخ و ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻣﺪام‪،‬‬
‫دﻳﺪه ﻧﻮر و دل ﺳﺮور و روح ذوق و ﺗﻦ ﺗﻮان‪.‬‬

‫ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺧﺎل و ﺧﻂ و ﭼﺸﻢ و رخ ﺧﻮد ﺳﻮدهاي‪،‬‬
‫ﺑﺮ ره ﺑﺎم و در و دﻳﻮار آن ﺻﺎﺣﺐ ﻗﺮان‪.‬‬
‫ﻛﺰ ﻇﻬﻮرش ﮔﺸﺖ در ﭼﻴﻦ و ﻋﺮاق و روم و ﻓﺎرس‪،‬‬
‫ﭘ‪‬ﺴﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻗﺎن و ﻗﺒﺎد و ﻗﻴﺼﺮ و ﻧﻮﺷﻴﺮوان‪.‬‬
‫‪ 15‬اﺣﻤﺪ ﻣﺮﺳﻞ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ از ﻟﻄﻒ و ﺟﻮد و ﻋﻠﻢ و ﺣﻠﻢ‪،‬‬
‫رام ﺳﺎز وﺣﺶ و ﻃﻴﺮ‪ ،‬آرام ﺑﺨﺶ اﻧﺲ و ﺟﺎن‪.‬‬
‫ﺳﺮو ﻓﺮﻗﺎن‪ ،‬ﻧﺎﺳﺦ ﺗﻮرات و اﻧﺠﻴﻞ و زﺑﻮر‪،‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪي ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﺎه و ﺟﻼل و ﻗﺪر و ﺷﺄن‪.‬‬
‫ﺳﺮور ﺳﺮدار ﺻﺪر و ﺳﻴﺪ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺮﻛﺰ ﻗﻄﺐ و ﻣﺪار ﻧﻘﻄﻪي دور زﻣﺎن‪.‬‬
‫آنﻛﻪﺷﺪذاتوﺻﻔﺎت و اﺳﻢ و رﺳﻤﺶرا ﻃﻔﻴﻞ‪،‬‬
‫اول و آﺧﺮ ﻧﻬﺎن و آﺷﻜﺎر و ﺑﻲﮔﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺳﻪ ﻣﻮاﻟﻴﺪ و دوﻛﻮن و ﻫﺸﺖ ﺧﻠﺪ و ده ﻋﻘﻮل‪،‬‬
‫ﭼﺎر ﻃﺒﻊ و ﺷﺶ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﻫﻔﺖ اﺧﺘﺮ و ﻧﻪ آﺳﻤﺎن‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻗﺒﻞ ﻋﻘﻞ و ﻋﻨﺼﺮ و ﻧﻔﺲ ﻓﻠﻚ اورا وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻓﻮق ﻋﺮش و ﻛﺮﺳﻲ و ﻟﻮح و ﻗﻠﻢ او را ﻣﻜﺎن‪.‬‬
‫رﻓﺮف و ﺟﺒﺮﻳﻞ و ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ و اﺳﺮاﻓﻴﻞ را‪،‬‬
‫ﻛﺮده ﻣﻴﻞ و ﻣﻬﺮ ﺷﻮق و ذوق در راﻫﺶ دوان‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻻﻫﻮت و ﻧﺎﺳﻮت و ﻣﺜﺎل و ﻣﻠﻚ را‪،‬‬
‫ﺳﻴﺮﻛﺮده‪ ،‬دﻳﺪه داﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻧﻤﻮده اﻣﺘﺤﺎن‪.‬‬
‫رﻋﺪ و ﺑﺮق و اﺑﺮ و ﺑﺎران را ﺑﻪ ﺣ‪‬ﻜﻤﺶ اﻧﻘﻴﺎد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 194‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫آب و ﺧﺎك و ﺑﺎد و آﺗﺶ را ز ﺑﻬﺮش اﻗﺘﺮان‪.‬‬

‫ﺷﺮﻗﻲ و ﻏﺮﺑﻲ‪ ،‬ﺟﻨﻮﺑﻲ و ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺎل و ﻣﺎه و روز و ﺷﺐ در ﺧﺪﻣﺘﺶ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻴﺎن‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺧﻮاﻫﺪ از ﻣﻴﻞ و ﻣﺰاج و راي و ﻃﺒﻌﺶ اﻋﺘﺪال‪،‬‬
‫در ﺗﻤﻮز و در دي و در ﻧﻮ ﺑﻬﺎر و در ﺧﺰان‪.‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﻓﻴﺾ ﻟﻄﻒ و ﺧﻴﺮ و ﺧﻮﺑﻲ ﺟﻤﻊ ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻣﻲ و ﺳﺮدي و ﺧﺸﻜﻲ و ﺗﺮي در ﻳﻚ زﻣﺎن‪.‬‬
‫ﮔﺮ رﺳﺎﻧﺪ ﺑﻬﺮ دﻓﻊ ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر و ﺑﻐﺾ و ﻛﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺑﻬﺎﻳﻢ ﺻﻴﺖ ﻋﺪل و رأﻓﺖ و اﻣﻦ و اﻣﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ در ﭼﺸﻢ ﻣﺎر و ﭘﻴﻞ و ﺷﻴﺮ و ﺷﺎﻫﺒﺎز‪،‬‬
‫ﻣﻮر ﻣﻨﺰل‪ ،‬ﭘﺸّﻪ ﺟﺎ‪ ،‬آﻫﻮ وﻃﻦ‪ ،‬ﺟﻐﺪ آﺷﻴﺎن‪.‬‬
‫در ﻣﻴﺎن ﻣﺴﻠﻢ و ﮔﺒﺮ و ﻣﺠﻮﺳﻲ و ﺟﻬﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻌﺠﺰ او ﺷﻬﺮهي ﻣﺮد و زن و ﭘﻴﺮ و ﺟﻮان‪.‬‬
‫‪ 30‬اﻫﻞ اﻳﻤﺎن را ﺧﻴﺎل و ذﻛﺮ و ﻓﻜﺮ و ﻣﺪح او‪،‬‬
‫روحﭘﺮور‪ ،‬راﺣﺖاﻓﺰا‪ ،‬ﻛﺎمده‪ ،‬ﻧﺸﺌﻪرﺳﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻨﺤﺼﺮ در ﻃﻠﻌﺖ و ﺧﻠﻖ و ﺿﻤﻴﺮ و ﻧﻄﻖ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺣﺴﻦ ﺻﻮرت‪ ،‬ﻟﻄﻒﺳﻴﺮت‪ ،‬ﻣﻬﺮدل‪ ،‬ﻋﺬبﻟﺴﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﻮان ﻋﻄﺎ و ﻟﻄﻒ و اﺣﺴﺎن و ﻛﺮم‪،‬‬
‫ﻣﻮﺳﻲ و ﻋﻴﺴﺎ و داود و ﺧﻠﻴﻠﺶ ﻣﻴﻬﻤﺎن‪.‬‬
‫در ﺿﻴﺎﻓﺘﮕﺎه ﻗﺮب و ﻗﺪر و ﻋﺬر و اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫آدم و ادرﻳﺲ و ﻧﻮح و ﺧﻀﺮ را ﮔﺴﺘﺮده ﺧﻮان‪.‬‬
‫ﺣﺐ و رﻓﻖ و اﻟﻔﺖ و ﺗﻌﻈﻴﻢ او دل را ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻐﺾ و ﻧﻔﻲ و ﻧﻔﺮت و اﻛﺮاه دﻳﻦ را ]ﻫﻢ[ زﻳﺎن‪.‬‬

‫‪ 35‬اي ﻣﻨﺰه ﻣﺪﺣﺖ و ذات و ﺻﻔﺎت ﺷﺄن ﺗﻮ‪،‬‬
‫از ﺷﻤﺎر و از ﻗﻴﺎس و از ﺣﺴﺎب و از ﻛﺮان!‬
‫دﻳﺪه ﺧﻠﻖ از ﻋﺪل و داد و ﻟﻄﻒ و ﺟﻮدت آﻧﭽﻪ دﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺮدﻣﻚ از ﭼﺸﻢ‪ ،‬ﭼﺸﻢ از ﺳﺮ‪ ،‬ﺳﺮ از ﺗﻦ‪ ،‬ﺗﻦ ز ﺟﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺎم ﻗﺼﺮ ﻗﺪر و ﺟﺎه و دوﻟﺖ و ﺑﺨﺖ ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻋﻘﻞ و ﻧﻔﺲ و ﻋﻨﺼﺮ اﻓﻼك زﻳﺒﺪ ﻧﺮدﺑﺎن‪.‬‬
‫اﻫﻞ ﻛﻔﺮ و ﺷﺮك و ﻣﻜﺮ و ﻏﺪر اﮔﺮ در رزم ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺪاد از ﻛﻤﻨﺪ و ﮔﺮز و ﭘﻴﻜﺎن و ﻛﻤﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ دﻓﻊ ﺗﻴﻎ و رﻓﻊ دﺷﻤﻨﺎن‪ ،‬ﻣﺤﻜﻮم ﺗﻮ‪،‬‬
‫آﻓﺘﺎب اﺳﺖ و ﻣﻪ ﻧﻮ‪ ،‬اﺧﺘﺮ اﺳﺖ و ﻛﻬﻜﺸﺎن‪.‬‬
‫‪ 40‬ﺷﻜﺮﷲ ﺣﺐ و ﺷﻮق و ذوق و ﻣﻬﺮت در دﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺘﺪام اﺳﺖ و ﻣﺨﻠّﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻗﻲاﺳﺖ و ﺟﺎودان‪.‬‬
‫داﺋﻢ از ﻳﻤﻦ ﻋﻄﺎ و ﻟﻄﻒ و ﺟﻮد و ﺷﻔﻘﺘﺖ‪،‬‬
‫ﻛﺎم ﻳﺎﺑﻢ‪ ،‬ﻛﺎﻣﻜﺎرم‪ ،‬ﻛﺎم ﺑﻴﻨﻢ‪ ،‬ﻛﺎﻣﺮان‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻓﻀﻮﻟﻲ را ﺑﻮد ﺳﺎل و ﻣﻪ و ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫از زﺑﺎن‪ ،‬رﺳﻢ از دل‪ ،‬اﺳﻢ از ﺟﺎن‪ ،‬اﺛﺮ از ﺗﻦ‪ ،‬ﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺎد او را ﺷﻮق و ﺳﻮدا و ﺧﻴﺎل و ﻣﺪح ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺣﺮز ﺟﺎن‪ ،‬ﺗﻌﻮﻳﺬ ﺳﺮ‪ ،‬آرام ﺟﺎن‪ ،‬ورد زﺑﺎن‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 196‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-44 -‬‬
‫زﺑﺎن ﺧﻮشاﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺣﻖ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﻴﺎن‪،‬‬

‫اﮔﺮ ﭼﻨﺎن ﻧﺒﻮد‪ ،‬در دﻫﺎن ﻣﺒﺎد زﺑﺎن!‬
‫زﻫﻲ ﻣﻜﻮ‪‬ن ﻛﺎﻣﻞ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ در ﻛﻮﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫رﻗﻢ ﻛﺸﻴﺪهي او ﻧﻘﺶ ﻛﺎﻳﻨﺎً ﻣﺎ ﻛﺎن‪.‬‬
‫ﻛﻤﺎل ﺻﻨﻊ ﻗﺪﻳﻤﺶ ﺧﺠﺴﺘﻪ دﻫﻘﺎﻧﻲاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﺣﺪﻳﻘﻪي ﺗﻦ ﻛﺮده ﺟﺎري آب روان‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎي ﻗﺪرت ﺑﻲﻋﻠﺘﺶ ﭼﻮ درﻳﺎﻳﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﻘﻞ در او‪ ،‬زورﻗﻲاﺳﺖ ﺳﺮﮔﺮدان‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻫﺰار ﺗﺤﻔﻪي ﺻﻠﻮات ﺑﺮ روان ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪهي آن ﺣﻀﺮت اﺳﺖ از اﻧﺴﺎن‪،‬‬
‫ﻧﺒﻲ اﻣ‪‬ﻲ ﻣﻜّﻲ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺮﺷﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻼذ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﻣﻘﺘﺪاي ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺲ اﺳﺖ در ﺻﻔﺖ ذات او ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻦ ﻋﻢ او ﺣﻀﺮت ﺷﻪ ﻣﺮدان‪،‬‬
‫وﻟﻲ واﻟﻲ واﻻ‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﻋﺎدل دل‪،‬‬
‫ﻧﻈﺎم دور ﻓﻠﻚ‪ ،‬ﻧﺎﻇﻢ زﻣﻴﻦ و زﻣﺎن‪.‬‬
‫ﺷﻪ ﺳﺮﻳﺮ َﺳﻠﻮﻧﯽ‪ ،‬اﻣﺎم اﻧﺲ و ﻣﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻛﻪ وﺻﻒ او ﭼﻮ ﺻﻔﺎت ﺧﺪاﺳﺖ ﺑﻲ ﺑﺮﻫﺎن‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻛﻨﻮن رواﻳﺘﻲ از ﻣﻌﺠﺰات او ﺑﺸﻨﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﺎزه ﻣﻲﺷﻮد از اﺳﺘﻤﺎع او دل و ﺟﺎن‪.‬‬

‫رواﻳﺘﻲاﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن آن اﻣﺎم ﻛﺎﻓﻲ راي‪،‬‬
‫ﺷﺪ از ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﺮون‪ ،‬ﻛﻮﻓﻪ را ﮔﺮﻓﺖ ﻣﻜﺎن‪.‬‬
‫ز ﻫﺮ دﻳﺎر ﻧﻬﺎدﻧﺪ روي ﺟﺎﻧﺐ او‪،‬‬
‫ﺑﻪ درد ﺧﻮﻳﺶ از او ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪ درﻣﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﺼﺮه در آن زﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺐ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺷﺎه اوﻟﻴﺎ دل و ﺟﺎن‪،‬‬
‫دو ﻧﻮ رﺳﻴﺪهي ﻛﺎﻣﻞ‪ ،‬دو ﻧﻄﻔﻪي ﻃﺎﻫﺮ‪،‬‬
‫دو ﻣﺨﻠﺺ ﻣﺘﺸﺮع‪ ،‬دو ﻃﺎﻟﺐ اﻳﻤﺎن‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺑﻪ اﺻﻞ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺑﺮادر‪ ،‬دو ﮔﻮﻫﺮ از ﻳﻚ ﺑﺤﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﺼﻞ‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺑﺮآورده ﮔﻞ ز ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺰم دوﻟﺖ ﭘﺎﺑﻮس آن ﺳﺮآﻣﺪ دﻫﺮ‪،‬‬
‫ﺷﺪﻧﺪ ﺟﺎﻧﺐ ﻛﻮﻓﻪ ز ﺷﻬﺮ ﺑﺼﺮه روان‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎ رﺳﻴﺪ در اﺛﻨﺎي ره ز رﻧﺞ ﺳﻔﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻦ ﺑﺮادر ﻣ‪‬ﻪ را ﻧﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎب و ﺗﻮان‪.‬‬
‫ﺑﺪان رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺟﺎن از ﺗﻦ ﻓﺴﺮدهي او‪،‬‬
‫ﺑﺮون رود ﭼﻮ ﺧﺪﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﮕﺬرد ز ﻣﻜﺎن‪.‬‬
‫ﮔﺸﻮد ﻟﺐ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﺮادر وﺻﻴﺘﻲ ﻓﺮﻣﻮد‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬اي ﻣﺮاد دل و ﻛﺎم دﻳﺪهي ﻧﮕﺮان!‬
‫‪ 20‬دو ﻏﻨﭽﻪ ﺑﻮدﻳﻢ از ﮔﻠﺒﻦ وﻓﺎ زده ﺳﺮ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺷﺪ ﮔﻞ ﺧﻨﺪان‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﻬﺮ ﺗﺤﻔﻪي درﮔﺎه ﺷﺎه ﺑﺎﻗﻲ ﺑﺎش‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 198‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻧﺎﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﻬﺎر ﻣﺮا رﺳﻴﺪه ﺧﺰان‪.‬‬

‫دو ﻟﻌﻞ ﺑﻮدﻳﻢ در رﻧﮓ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪاي‪،‬‬
‫ﺳﻮي ﺧﺰاﻧﻪي ﺷﺎﻫﻲ ﻧﻬﺎده روي از ﻛﺎن‪.‬‬
‫ز ﺳﻨﮓ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻜﺴﺖ رﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﻬﺮ ﻫﺪﻳﻪي آن ﮔﻨﺞ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺪام ﺑﻤﺎن‪.‬‬
‫وﻟﻲ وﺻﻴﺘﻢ اﻳﻦاﺳﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ‪ ،‬اي ﻫﻤﺰاد!‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮن رﺳﻲ ﺗﻮ ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﻮاﺟﻪي ﺳﻠﻤﺎن‪،‬‬
‫‪ 25‬ﻣﺮا ز ﮔﻮﺷﻪي ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺴﻲ ﻓﺮو ﻣﮕﺬار‪،‬‬
‫ﻧﻴﺎز ﻣﻦ ﺑﮕﺬار و ﺳﻼم ﻣﻦ ﺑﺮﺳﺎن‪.‬‬
‫ﻣﺸﻮ ز ﻟﻮح دل ﺧﻮﻳﺶ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻧﺎم ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻦِ ﮔﻢ ﮔﺸﺘﻪ ﭘﻴﺶ او ﺑﺮﺧﻮان‪.‬‬
‫ﺑﮕﻮ ﻛﻪ‪» :‬اي ﺷﻪ ﻓﺮﺧﻨﺪه راي ﻓﺮّخ رخ!‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك آرزوي درﮔﻪ ﺗﻮ ﺑ‪‬ﺮد ﻓﻼن‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﺎد ﺧﺎك درت داد زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮ ﺑﺎد‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎنﻛﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻳﺎد ﺗﻮ زﻧﺪه‪ ،‬ﻣﺮده ﺑﻪ آن‪.‬‬
‫ﺑﻤﺮد و آرزوي دﻳﺪن ﺗﻮ در ﺟﺎﻧﺶ‪،‬‬
‫ﺑﺮﻓﺖ و ﺟﺎن و دﻟﺶ ﺳﻮي وﺻﻞ ﺗﻮ ﻧﮕﺮان«‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻫﻨﻮز درد دل ﺧﻮد ﻧﻜﺮده ﺑﻮد ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺮد ﻣﺮغ رواﻧﺶ ز دام ﺗﻦ ﻃﻴﺮان‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎي اوج وﻓﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﺮد ﭘﺮوازي‪،‬‬
‫ز دﺷﺖ ﻣﺤﻨﺖ ﻏﻢ ﺳﻮي روﺿﻪي رﺿﻮان‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﺷﺪ ﺑﺮادر ﻣﻬﺘﺮ اﺳﻴﺮ دام اﺟﻞ‪،‬‬
‫دل ﺑﺮادر ﻛﻬﺘﺮ ﺑﺴﻮﺧﺖ در ﻫﺠﺮان‪.‬‬

‫ﺑﺴﻲ ز ﮔﺮدش اﻳﺎم ﺑﺮﻓﺸﺎﻧﺪ ﺳﺮﺷﻚ‪،‬‬
‫ﺑﺴﻲ ز ﺑﻲﻛﺴﻲ ﻫﺠﺮ ﺑﺮﻛﺸﻴﺪه ﻓﻐﺎن‪.‬‬
‫ز ﻫﻮل ﻏﺮﺑﺖ و رﻧﺞ ره و ﻣﻬﺎﺑﺖ ﻣﺮگ‪،‬‬
‫ﺟﻮان ﺳﻮﺧﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﺑﺲ ﺣﻴﺮان‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻛﻪ ﺷﺮط دﻓﻦ ﺑﺮادر ﭼﻪ ﺳﺎن ﺑﻪ ﺟﺎي آرد؟‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮔﻨﺞ ﺟﻬﺎن را ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﻧﻬﺎن؟‬
‫ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻪ از ﻃﺮﻓﻲ ﻃﺮﻓﻪ راﻛﺒﻲ ﭼﻮن ﺧﻀﺮ‪،‬‬
‫رﺳﻴﺪ ﺗﻴﺰﺗﺮ از آب ﭼﺸﻤﻪي ﺣﻴﻮان‪.‬‬
‫ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻧﺎﻗﻪ ﺳﻮاري ﻛﻪ ﭘﺎي ﻧﺎﻗﻪي او‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ﺑﺎدﻳﻪي ﻓﻴﺾ داﺷﺖ ﻃﻲ ﻣﻜﺎن‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﺻﺎﻟﺢ و وﻳﺲ ﻗﺮن ﻧﻬﺎده ﺟﺒﻴﻦ‪،‬‬
‫ز ﭘﺎي ﻧﺎﻗﻪي او ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﺪه ﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﻧﻘﺎب ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رخ ﻟﻴﻚ از ﻣﻬﺎﺑﺖ او‪،‬‬
‫در آﺳﻤﺎن ﺷﺪه ﺧﻮرﺷﻴﺪ‪ ،‬ذرهﺳﺎن ﻟﺮزان‪.‬‬
‫‪ 40‬زﺑﺎن ﮔﺸﻮده ﺑﻪ او ﻟﻔﻆ ﺧﻮب و ﻟﻔﻆ ﻓﺼﻴﺢ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﮔﻔﺖ؟ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ‪»:‬اي رﻧﺞ دﻳﺪهي دوران!‬
‫ﻣﺮو! ﻣﺮو! ز ﺧﻮد از ﻏﺎﻳﺖ ﻏﻢ و اﻧﺪوه‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎ! ﺑﻴﺎ! ز ﻣﻦ اﻳﻦ ﻟﻮح ﭘﺎك را ﺑﺴﺘﺎن‪.‬‬
‫دﻣﻲ ﺑﺪار ﺑﻪ ﭘﻴﺶ دﻣﺎغ ﻣﺮدهي ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﻛﻪ از رواﻳﺢ آن‪ ،‬ﻣﺮدهي ﺗﻮ ﻳﺎﺑﺪ ﺟﺎن«‪.‬‬
‫ﺟﻮان ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺮﻣﻮده‪ ،‬ﻟﻮح را ﺑﺴﺘﺪ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 200‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﺪاﺷﺖ ﭘﻴﺶ دﻣﺎغ ﺟﻮان ﻣﺮده روان‪.‬‬

‫ﺟﻮان ﻣﺮده از آن ﻟﻮح‪ ،‬ﻳﺎﻓﺖ ﻓﻴﺾ ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ز ﺟﺎي ﺟﺴﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﻪ ﻛﺲ ز ﺧﻮاب ﮔﺮان‪.‬‬
‫‪ 45‬ﭼﻮ در ﺑﺮادر ﻣﻬﺘﺮ ﺑﺮادر ﻛﻬﺘﺮ‪،‬‬
‫ﺣﻴﺎت دﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺸﺪ ﻏﺮق ﺑﺤﺮ ذوق‪ ،‬ﭼﻨﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ رﻓﺖ از ﺳﺮ او ﻫﻮش و ﺑﻲﺧﺒﺮ اﻓﺘﺎد‪،‬‬
‫ﺑﻪ روي ﺧﺎك ﺑﺴﺎن ﺳﺮﺷﻚ ﺧﻮد ﻏﻠﻄﺎن‪.‬‬
‫ﻏﺮﻳﺐ واﻗﻌﻪاي دﺳﺖ داده در ﻳﻚدم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮد زﻧﺪه و از ﻣﺮگ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﺮده اﻣﺎن‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻫﺮ دو ﭼﺸﻢ ﮔﺸﻮدﻧﺪ ﺑﻌﺪ از آن اﺣﻮال‪،‬‬
‫ز ﻟﻮح و ﻧﺎﻗﻪ و ﻧﺎﻗﻪ ﻧﺸﻴﻦ‪ ،‬ﻧﺒﻮد ﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﺟﻮان‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺣﻮال ﺑﺎ ﺑﺮادر ﮔﻔﺖ‪،‬‬
‫ز ﻣﺮدن از اﺛﺮ ﻟﻮح و ﺷﺨﺺ ﻓﻴﺾ رﺳﺎن‪.‬‬
‫‪ 50‬دﻣﻲ ﺑﻪ ﺣﻴﺮت آن واﻗﻌﻪ ﻓﺮو رﻓﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪي ﺧﻮاب اﺳﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺎل ]و[ ﮔﻤﺎن؟‬
‫زدﻧﺪ ﺑﺎز‪ ،‬ﺗﺤﻴﺮ ﻛﻨﺎن ﻗﺪم در ره‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻛﻮﻓﻪ رﺳﻴﺪﻧﺪ ﺧﺮم و ﺧﻨﺪان‪.‬‬
‫ﻗﺪم ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻮﻓﻪ ﻧﻬﺎده ﺑﺎ ﺻﺪ ذوق‪،‬‬
‫ﺑﻪ روي ﺷﺎه ﮔﺸﻮدﻧﺪ ﭼﺸﻢ اﺷﻚﻓﺸﺎن‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ! ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭘﻲ آرزوي ﺑﻲﻏﺎﻳﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ! ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﺷﺘﻴﺎق ﺑﻲﭘﺎﻳﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻪ روي دوﺳﺖ ﮔﺸﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻛﺎم دل دﻳﺪه‪،‬‬
‫ﻛﻨﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي ﺻﻔﺤﻪي رخ ﺟﺎﻧﺎن‪.‬‬

‫‪ 55‬اﻣﺎم اﻧﺲ و ﻣﻼﻳﻚ ﻋﻠﻲ ﺑﻮ ﻃﺎﻟﺐ‪،‬‬
‫ﭘﺲ از ﻧﻤﻮدن رﺳﻢ ﻧﻮازش و اﺣﺴﺎن‪،‬‬
‫ﺧﺒﺮ ز ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ره ﭘﺮﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻏﺮض ﻛﻪ راه ﻧﻬﺎن را ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﻋﻴﺎن‪.‬‬
‫رﻣﻮز ﻣﺮدن و آن ﻟﻮح و ﺷﺨﺺ ﻧﺎﻗﻪ ﻧﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺣﺪﻳﺚ ﻳﺎﻓﺘﻦ درد و دﻳﺪن درﻣﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻮ از ﺑﺮادر ﻛﻬﺘﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻋﺮض رﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺮ ﺟﻤﻠﻪي ﻣﺮدان ﻋﻠﻲ ﻋﺎﻟﻲ ﺷﺎن‪،‬‬
‫ﻣﻴﺎن ﺧﻠﻖ‪ ،‬ﺑﺪان ﻧﻮﺟﻮان ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮد‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬اي ﻧﻤﻮده ﺧﺪا ﻣﺸﻜﻞ ﺗﻮ را آﺳﺎن!‬
‫‪ 60‬ﮔﺮت ﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ]ﻣﺮد[ ﭼﺸﻢ ﺑﺎر دﮔﺮ‪،‬‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﺘﻮاﻧﻲ ز ﻏﺎﻳﺖ ﻋﺮﻓﺎن؟«‬
‫ﺟﻮاب داد ﻛﻪ‪»:‬ﺑﺎﷲ ﺗﺼﻮر آن ﻟﻮح‪،‬‬
‫ﻣﺮاﺳﺖ ﻧﻘﺶ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ ﺻﺤﻴﻔﻪي ﺟﺎن‪.‬‬
‫ﺑﮕﻮ ﭼﻪﺳﺎن ﻧﺸﻨﺎﺳﻢ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻟﻮﺣﻲ را‪،‬‬
‫ﻛﻪ داده اﺳﺖ ﻣﺮا از ﻏﻢ زﻣﺎﻧﻪ اﻣﺎن؟«‬
‫روان ز ﺟﻴﺐ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻟﻮح را ﺑﺮون آورد‪،‬‬
‫اﻣﻴﻦ ﺗﺨﺖ ﻧﺠﻒ‪ ،‬ﺳﺮو ﺳﺎﻳﻪي ﺳﺒﺤﺎن‪.‬‬
‫ﺟﻮان ﭼﻮ دﻳﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎن ﻃﺮﻓﻪ ﻟﻮح را ﺑﺸﻨﺎﺧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎك ﭘﺎي ﺷﻪ اﻓﺘﺎد اﺿﻄﺮاب ﻛﻨﺎن‪.‬‬
‫‪ 65‬ﻛﻪ‪»:‬ﻳﺎ اﻣﺎم زﻣﺎن! اﻋﺘﻘﺎد ﻣﺎﺳﺖ درﺳﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 202‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺻﻔﺎت ﺗﻮ ﺑﺮﺗﺮ از اﻣﻜﺎن‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻮ ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻏﺎﻳﺐ؟‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻮ ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺳﺮور اﺳﺖ و ﻫﻢ ﺳﻠﻄﺎن؟‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ روح رﺳﻮلاﻟﻠّﻬﻲ ]و[ ﺳﺮّ ﺧﺪا!‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ اﺻﻞ ﺣﺪﻳﺜﻲ و ﻣﻌﻨﻲ ﻗﺮآن!‬
‫ﻣﻌﺎون دم ﺟﺎنﺑﺨﺶ ﻋﻴﺴﻲ ﻣﺮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻘﻮي ﻳﺪ ﺑﻴﻀﺎي ﻣﻮﺳﻲ ﻋﻤﺮان‪.‬‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ ﻣﻈﻬﺮ ﻋﻠﻢ ﺗﻮ و ﺗﻮ ﻣﻈﻬﺮ او‪،‬‬
‫ﺗﻮ را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺪا از ﺧﺪا ﻛﻨﺪ ﻧﺎدان؟«‬
‫‪ 70‬رواﻳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺲ ﺑﻪ آن ﻣﻌﺠﺰ‪،‬‬
‫ز ﺟﺎم ﺻﺪق ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﺷﺮﺑﺖ اﻳﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻋﻠﻲ اﺳﺖ آنﻛﻪ ﺟﻬﺎن را ﻫﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺳﺎﺧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺿﺮب ﺗﻴﻎ و ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺣﺠﺖ و ﺑﺮﻫﺎن‪.‬‬
‫ﻋﻠﻲاﺳﺖ آنﻛﻪ دل دﻳﺪهي ﻣﺤﺒﺎﻧﺶ‪،‬‬
‫ﻣﻨﺰه اﺳﺖ ز ﺧﺒﺚ و ﺷﺮارت ﺷﻴﻄﺎن‪.‬‬
‫دﻻ! ز ﺳﺮ ﺑﮕﺬر در ره وﻓﺎي ﻋﻠﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮدناﺳﺖ در اﻳﻦ ره‪ ،‬ﺣﻴﺎت ﺟﺎوﻳﺪان‪.‬‬
‫ﻫﺰار ﺷﻜﺮ ﻛﻪ از ﺟﺎن و دل‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ زار‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﺴﺖ ﻋﻠﻲ را ﻛﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﻗﺐ ﺧﻮان‪.‬‬
‫‪ 75‬ﻧﻬﺎده روي ﺑﻪ درﮔﺎه آل ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﻮي ﺑﻪ ﻧﻔﺮﻳﻦ آل ﺑﻮ ﻣﺮوان‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﮔﺮدش ﮔﺮدون‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﮔﻨﺒﺪ ﮔﺮدان‪،‬‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ از ﻛﺮم ﻣﺮﺗﻀﺎ ﺷﻮد ﻣﻤﺪود‪،‬‬
‫ﻇﻼل ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﺟﺎه ﭘﺎدﺷﺎه زﻣﺎن‪.‬‬
‫‪-45 -‬‬
‫ﺧﻴﺰ اي ﻧﺎﻗﻪي دورانْ روش ﮔﺮدونْ ﺗﻦ!‬

‫ﻛﻪ ﭼﻮ ﺑﺪرت ﻛﻒ ﭘﺎ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻼﻟﺖ ﮔﺮدن‪.‬‬
‫اي ﭼﻮ دوران ر‪‬وﺷﺖ ﻟﻴﻚ ﻧﻪ ﺑﻲرﺣﻢ ﭼﻮ او!‬
‫ﻫﺮ ﻛﻪ را دﻳﺪ ﻏﺮﻳﺐ اﺳﺖ‪ ،‬رﺳﺎﻧﺪه ﺑﻪ وﻃﻦ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ آن ﺑﺎدﻳﻪﭘﻴﻤﺎي ﺑﻴﺎﺑﺎن ﭘﺮورد‪،‬‬
‫ﻛﻪ ز ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﺑﻴﺎﺑﺎن ﻫﻤﻪ دم رﺷﻚ ﭼﻤﻦ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﺠﺎ ﺑﻮده دﻣﻲ ﺟﺎي ﺗﻮ دﻧﺪان و ﻛَﻔﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎرﻫﺎ را ﻫﻤﻪ ر‪‬ﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻜﻔﺎﻧﻴﺪه ﺳﻤﻦ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺣﻴﺮﺗﻲ داده ﻣﺮا دﺳﺖ ﻛﻪ در ﺧﻮردن ﺧﺎر‪،‬‬
‫ﺑﻮد ﻛﻒ آنﻛﻪ ﭼﻮ ﺳﻴﻤﺎب ﻓﺸﺎﻧﺪي ز دﻫﻦ‪.‬‬
‫ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺘﻲ ز زﻣﻴﻦ ﺧﺎر و ﺑﺮاي ﺣﻠّﺖ‪،‬‬
‫دادي از درج ﺑﻪ او د‪‬ر‪ ‬ﺛﻤﻴﻦ ﺑﻬﺮ ﺛﻤﻦ‪.‬‬
‫از ﺗﻮ آﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﻨﻲ رﻫﺒﺮي اﻫﻞ ﻃﺮﻳﻖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻗﺪم ﺑﺮ ﻗﺪم ﺻﺎﻟﺤﻲ و وﻳﺲ ﻗﺮن‪.‬‬
‫ﺳﺰد از اﻃﻠﺲ زرﺑﻔﺖ ﺧﻮرت ﺟﻞ ﭼﻮن ﻛﻮه‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 204‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫زﻳﺒﺪت ﻫﻤﭽﻮ ﺧﻮر از ﺷﻌﺸﻌﻪي ﻧﻮر‪ ،‬رﺳﻦ‪.‬‬

‫ﭼﻨﺪ آﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ زاﻧﻮ و ﻓﺮﻳﺎد زﻧﻲ‪،‬‬
‫دادﺧﻮاﻫﻲ ﻣﮕﺮ از ﺟﻮر ﺳﭙﻬﺮ ﭘﺮ ﻓﻦ؟‬
‫‪ 10‬ﻧﻴﺴﺘﻲ ﻇﺎﻟﻢ و اﻳﻦ ﻃﺮﻓﻪ ﻛﻪ ﭼﻮن ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‪،‬‬
‫دارد از دﺳﺖ ﺗﻮ زﻧﮓ ﺗﻮ دﻣﺎدم ﺷﻴﻮن‪.‬‬
‫در ﺟﻮاب ﺧﺒﺮ راه ﺑﻪ آﻫﻨﮓ ﺣﺪي‪،‬‬
‫ﺟﺮس آن دم ﻛﻪ ز ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺗﻮ آﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ز ره ذوق‪ ،‬دﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ از ﺟﺎ ﻧﺮود‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ آن دل ﻛﻪ ﺑﻮد ﭼﻮن ﺟﺮﺳﺖ از آﻫﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻮرﺳﻲ ﻟﻴﻚ ز ﺑﺎر ﻏﻢ ﭼﺮخ ﻛﺞ رو‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ در ﺳﻴﻨﻪ ﭼﻮ ﻋﺸﺎق ﺗﻮ را داغ ﻛﻬﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻮي ﻣﻮي ﺗﻮ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﻦ ﺷﺪه ﻫﻤﭽﻮن ﻧﺎﻓﻪ‪،‬‬
‫ﺧﻮﺷﺘﺮ از راﻳﺤﻪي ﻧﺎﻓﻪي آﻫﻮي ﺧﺘﻦ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﮔﺎه ﻓﺮد آﻣﺪه ﭼﻮن ﺟﻮﻫﺮ ﻓﺮد ﺧﺮدي‪،‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﻢ ﮔﺎه ﺑﻪ ﺳﻠﻜﻲ ﺷﺪه ﭼﻮن در‪ ‬ﻋﺪن‪.‬‬
‫ﮔﺎه ﺳﺮ ﺗﺎﻓﺘﻪ از ﭼﺮخ ﺑﻪﺳﺎن رﺷﺘﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺎه ﭘﺎ ﺑﺴﺘﻪي ﻳﻚ رﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﭼﻮن ﺳﻮزن‪.‬‬
‫ﻣﻲﻛﺸﻲ از ره ﻏﻤﺨﻮاري و ﺑﻲﭘﺮواﻳﻲ‪،‬‬
‫ﮔﺎه ﺑﺎر ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﮔﺎه از ﻫﻤﻪ ﺑﺎري داﻣﻦ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ اﻓﺘﺎده ﭼﻮ ﺑﺮداﺷﺘﻪي ﺗﻮﺳﺖ ز ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ آواره ﭼﻮ از ﻟﻄﻒ ﺗﻮ دارد ﻣﺴﻜﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ اﻓﺘﺎده]ام[‪ ،‬از ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﺳﻮي ﻣﻦ ﺑﺨﺮام‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ آوارهام‪ ،‬از ﻧﺎز ﻣﻜﺶ ﺳﺮ از ﻣﻦ‪.‬‬

‫‪ 20‬دي ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ز آﻫﻨﮓ ﺣﺠﺎزي ﺑﻪ ﻋﺮاق‪،‬‬
‫ﻣﻲﺑﺮي ﻗﺎﻓﻠﻪاي ﺑﺎز ز ﺑﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﻳﻤﻦ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺷﻮي زاﺋﺮ ﻳﺜﺮب ﺑﻪ زﻣﺎن اﺳﻌﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻛﺸﻲ رﺧﺖ ﺑﻪ ﺑﻄﺤﺎ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻤﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﭼﻮ در ﻗﻴﺪ ﻣﻌﺎش و ﻏﻢ آﻧﺠﺎ زارم‪،‬‬
‫ﻗﺪﻣﻲ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬دﻟﻲ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﭼﻮن ﺷﻤﻊ ﻟﻜﻦ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﻬﻲ ﭘﺎي در آن ﻣﻠﻚ ﺑﻪ ﺷﻜﺮاﻧﻪي آن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮ را داده ﻗﻀﺎ‪ ،‬ﻗﺪرت آﻧﺠﺎ رﻓﺘﻦ‪،‬‬
‫ﭼﺸﻢ دارم ﻛﻪ ﭘﻴﺎم ﻣﻦ دل ﺳﻮﺧﺘﻪ را‪،‬‬
‫ﺑﮕﺬاري ﭼﻮ ﻓﺮاﺋﺾ‪ ،‬ﻧﮕﺬاري ﭼﻮ ﺳﻨﻦ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﮔﻮﻳﻲ اﻧﺪوه دل ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﻴﻤﺎن ﺑﻘﻴﻊ‪،‬‬
‫ز ﻣﻦ ﺧﺴﺘﻪ ﻧﻬﻲ روي ﺑﻪ درﮔﺎه ﺣﺴﻦ‪.‬‬
‫آن وﻟﻴﻌﻬﺪ ﻋﻠﻲ ﻛﺰ ره اﺣﺴﺎن‪ ،‬ﻧﻄﻘﺶ‪-‬‬
‫ﺷﻬﺪ داده ﻋﻮض زﻫﺮ‪ ،‬ﺟﻔﺎي دﺷﻤﻦ‪.‬‬
‫ﻫﺮ دﻟﻲ ﻛﺎن ﻧﻪ ﭘﺮ از دوﺳﺘﻴﺶ‪ ،‬دﺷﻤﻦ ﺟﺎن‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﺳﺮي ﻛﺎن ﻧﻪ ﻓﺪاي ره او‪ ،‬ﺑﺎر ﺑﺪن‪.‬‬
‫ﻗﺪﺳﻴﺎن آرزوي ﻃﻮف ﻣﺰارش ﻛﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﻮد ﻣﻜﺘﺴﺐ آن ﻓﺎﻳﺪه در ﺳﺮّ و ﻋﻠﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮ آﻣﺪ‪ -‬ﺷﺪ آن ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺑﮕﺸﺎد ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻃﺮف ﺑﺎم ﻓﻠﻚ را ز ﻛﻮاﻛﺐ روزن‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺧﻠﻮت ﻗﺪس ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮِ آن روزنﻫﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 206‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺷﺐ ﻣﻲﺷﻮد از ﺷﻤﻊ ﻣﺰارش روﺷﻦ‪.‬‬

‫اي ﻣﺼﻔّﺎ ﮔﻬﺮ ﻣﻌﺪن زﻫﺮا! ﻛﻪ ز ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﭘﻴﺸﺘﺮ ﻧﺎﻣﺪه ﺑﻴﺮون ﮔﻬﺮي زان ﻣﻌﺪن‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ اﺑﺮام ﺗﻮ ﻻزم ﭼﻮ ﻗﻀﺎي ﻣﺒﺮم‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ اﺣﻜﺎم ﺗﻮ ﻣﺤﻜﻢ ﭼﻮ ﻓﻌﺎل ﻣﺘﻘﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺮﻗﺪت ﮔﻮﻫﺮ درﻳﺎي اﻣﻞ را ﺻﻨﺪوق‪،‬‬
‫ﻗﺒ‪‬ﻪات ﻣﺰرﻋﻪي ﺣﺴﻦ ﻋﻤﻞ را ﺧﺮﻣﻦ‪.‬‬
‫آﻓﺘﺎب از ﭘﻲ ﺗﻌﻈﻴﻢ و ﺗﻮاﺿﻊ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻗﺒ‪‬ﻪي ﭘﺮ ﻧﻮر ﺗﻮ ﺷﺪ ﺳﺎﻳﻪ ﻓﻜﻦ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺑﺲ ﻛﻪ از ﻓﻴﺾ ﻣﺰار ﺗﻮ ﺷﺮف ﻳﺎﻓﺖ ﺑﻘﻴﻊ‪،‬‬
‫ﮔﺮ دم ﻣﺮگ ﻛﺴﻲ را ﺷﻮد آﻧﺠﺎ ﻣﺪﻓﻦ‪،‬‬
‫ز ﭘﻲ دوﺧﺘﻦ ﺣﻠّﻪي ﺣﻮر از رﺿﻮان‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺒﺮك ﻃﻠﺒﻨﺪ ﻫﺮ دم از اوﺗﺎر ﻛﻔﻦ‪.‬‬
‫ﻛﺮﻣﺖ ﺳﺪ ﺳﺪﻳﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ اﺣﺪاث ﻓﺘﻮر‪،‬‬
‫ﺣﺮﻣﺖ ﺣﺼﻦ ﺣﺼﻴﻦ اﺳﺖ ز آﺳﻴﺐ ﻓﺘﻦ‪.‬‬
‫ﺗﻦ ﭘﺎﻛﻴﺰهي ﺗﻮ ﻣﻨﺰل آﻳﺎت ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫دل ﺑﺸﻜﻔﺘﻪي ﺗﻮ ﻏﻨﭽﻪي ﻋﻠﻮي ﮔﻠﺸﻦ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻟﻚ راه‪ ،‬رﺿﺎي ﺗﻮ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﻛﻪ ﭼﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫در ﻋﻤﻞ ﺗﻮﺑﻪده و ﺗﻮﺑﻪﻛﻦ و ﺗﻮﺑﻪﺷﻜﻦ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻗﺎﺑﻞ ﺧﺪﻣﺖ درﮔﺎه ﺗﻮ در ﻋﻴﻦ ﻋﻤﻞ‪،‬‬
‫اﺷﺮف روي زﻣﻴﻦ اﺟﻤﻞ ارﺑﺎب زﻣﻦ‪.‬‬
‫اي ز ﺗﻮﻓﻴﻖ وﻻﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﺪدﻛﺎري ﺣﻖ‪،‬‬
‫ﻛﺮده آزاد ز اﻏﻼل ﻋﻼﻳﻖ‪ ،‬ﮔﺮدن‪.‬‬

‫ﺑﺲ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﮔﻨﻬﻲ در ﺗﻮ ﻧﮕﺸﺘﻪ اﺳﺖ ﻳﻘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺲﻛﻪ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺗﻮ را ﻓﻜﺮ ﺧﻄﺎﻳﻲ در ﻇﻦ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺑﻪ در ذﻣﺖ ﺗﻮ ﻫﻴﭻ ﻧﺪارد ﻣﻨّﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﻣﻨّﺖ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺧﺪاي ذیاﻟﻤﻦ‪.‬‬
‫دﻫﺮ را ﻃﻌﻦزﻧﻲ ﮔﻔﺖ‪»:‬زن ﻋﺸﻮهﮔﺮي اﺳﺖ«‪،‬‬
‫ﺗﻨﺪ ﺷﺪ دﻫﺮ ﻛﻪ‪»:‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ زﻧﻲ ﻃﻌﻨﻪ ﻣﺰن!‬
‫‪ 45‬آنﻛﻪ ﻣﺮد اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺖ ﺗﻌﺮض ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻜﺮ را ﭼﻮن ﻧﺮﺳﺪ ﻣﺮد ﭼﺮا ﺑﺎﺷﺪ زن؟«‬
‫اي ﻛﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪي اﺣﺮام ﺑﻪ ﻃﻮف ﺣﺮﻣﺶ‪،‬‬
‫رو ﻣﮕﺮدان ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦاﺳﺖ ﻃﺮﻳﻖ اﺣﺴﻦ‪.‬‬
‫اﻻﻣﺎﻧﺖ ﭼﻮ در اﻳﻦ ﻃﺮﻓﻪ ﺗﺠﺎرت ﻳﺎﺑﻲ‪،‬‬
‫ﮔﻬﺮ ﺳﻮد در او ﻓﺎﻳﺪه ﻣﺨﺰن ﻣﺨﺰن‪.‬‬
‫ﻳﺎد ﻛﻦ از اﻟﻢ ﻓﻘﺮ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺣﺰﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ اﺳﻴﺮ ﻏﻢ درد اﺳﺖ و ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﺤﻦ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮ ﻳﻮﺳﻒ ﭼﻮ ﺷﻮي ﭘﺎدﺷﻪ ﻣﺼﺮ ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﻬﻲ ﻳﺎد ﻛﻦ از ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺑﻴﺖ ﺣﺰن‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ارﺑﺎب ﻧﻴﺎز‪،‬‬
‫ﺑﻨﻴﻪي ﻛﻌﺒﻪ ز آﺳﻴﺐ ﻣﻌﺎﺻﻲ ﻣﺄﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺑﻲ آﺳﺎﻳﺶ ﻛَﻮﻧﻴﻦ ز ﺣﺞ ﺣﺮﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺑﻢ از ﻃﻮف ﺣﺴﻦ ﻛﺎم ﺑﻪ وﺟﻪ اﺣﺴﻦ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 208‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-46 -‬‬
‫اي دل! ﻛﺪام ﻗﻮم ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻲ در آﻣﺪه‪،‬‬

‫ﻛﺎن ﻗﻮم را ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﮔﻪ ﻣﺮده‪ ،‬ﮔﺎه زﻧﺪه ﺷﺪه ﻫﺮ ﻳﻜﻲ از آن‪،‬‬
‫ﻫﺮ دم ﭼﻮ اﻫﻞ ﺳﺤﺮ ﺑﻪ رﻧﮕﻲ در آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﻓﺮدي از آن ﻣﻴﺎن ﻛﻢ و ﻓﺮدي زﻳﺎد ﻧﻪ‪،‬‬
‫در ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻗﺮﻳﻨﻪي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ ﻓﺘﺎده ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺎور ز ﻣﻠﻚ ﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻌﺾ]ي[ ز ﻣﻠﻚ ﻫﻨﺪ ﺳﻮي ﺧﺎور آﻣﺪه‪.‬‬
‫‪ 5‬از روم و زﻧﮕﺒﺎر رﺳﻴﺪه دو ﻓﺮﻗﻪاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻓﺮﻗﻪاي ﺑﻪ ﭼﺎر ﺻﻒ ﻟﺸﻜﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫وﻗﺖ ﻧﺒﺮد آن ﻫﻤﻪ در ﺑﻨﺪ دﻓﻊ ﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاب آن ﻫﻤﻪ ﻫﻤﺒﺴﺘﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ درون ﺧﺎﻧﻪي ﺧﻮد ﻛﺮده ﺣﺒﺲ ﺧﺼﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ ﺑﻪ ﺣﺒﺲ ﺧﺎﻧﻪي دﺷﻤﻦ در آﻣﺪه‪.‬‬
‫از ﻏﺎﻳﺖ ﻣﻼﻋﺒﻪ و ﻧﻘﺶﻫﺎي ﻧﻐﺰ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺒﻮل ﻃﺒﻊ ﻫﺮ ﺑﺖ ﻣﻪ ﭘﻴﻜﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫دوزخ ﺑﻪ ﻫﻔﺖ در ﺷﺪه ﻣﺸﻬﻮر در ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻗﻮم ﺑﻴﻦ ﻛﻪ دوزﺧﺸﺎن ﺷﺶدر آﻣﺪه‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺟﺎري ﺣﺴﺎب ﺑﺮ ﻫﻤﻪ اﺑﻮاب آن ﮔﺮوه‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﺣﺴﺎب‪ ،‬ﻣﻌﺮﻛﻪﺷﺎن ﻣﺤﺸﺮ آﻣﺪه‪.‬‬

‫ﺷﻬﺮياﺳﺖ ﭘﺮ ز ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﺼﺎﻓﺸﺎن‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪاي ﭼﻮ ﮔﻨﺞ ﺑﻪ ﺻﺪ زﻳﻮر آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻫﺮ ﮔﺮوه ﮔﺸﺘﻪ ﻣﻘﺮر ده و دو ﺑﺮج‪،‬‬
‫در ﺳﻴﺮ ﻫﺮ ﻳﻜﻲ ﭼﻮ ﻳﻜﻲ اﺧﺘﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺣﺎﻛﻢ ﺳﻪ ﺗﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن ز ﻏﻴﺮ ﻧﻮع‪،‬‬
‫ﺳﻲﺗﻦ ﺑﺮ آن ﺳﻪﺗﻦ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫وآن ﻫﺮ ﺳﻪ ﺗﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻي ﻫﺮ ﻳﻜﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺮﻛﺐ ﻣﻴﺎن ﻣﻌﺮﻛﻪ ﺑﺎزﻳﮕﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻫﻢ راﻛﺐ از ﺗﺤﺮّك ﻣﺮﻛﺐ در اﺿﻄﺮاب‪،‬‬
‫ﻫﻢ ﻣﺮﻛﺐ از دﮔﺮ اﺛﺮي ﻣﻀﻄﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫زان ﻫﺮ دو ﺳﺮ زده ﺣﺮﻛﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ اﻧﺠﻢ و ﻓﻠﻜﺶ در ﺧﻮر آﻣﺪه‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻃﺮﻓﻪﺗﺮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ز ﺧﺎرج ﻣﺤﺮﻛﻲ‪،‬‬
‫ذاﺗﺶ ﻓﻌﺎل واﻗﻌﻪ را ﻣﻀﻄﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺑﺎ آنﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ اﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺰ ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫اﺣﻮال ﻛﻮن را ﺑﻪ ﻣﺜﺎل ﻣﻈﻬﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻛﻪ در ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫ﻏﻴﺮ ره ﺷﺮﻳﻌﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫‪ 20‬آن ﺳﻴﺪي ﻛﻪ ﺳﺮور ﺳﺮ ﺧﻴﻞ اﻧﺒﻴﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻛﻴﺰه ﺟﻮﻫﺮياﺳﺖ ز اﻗﺮان‪ ،‬ﺳﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫آن ﺑﺤﺮ دل ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻛﻤﺎل ﻋﺪاﻟﺘﺶ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 210‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺗﺰﺋﻴﻦ ﻫﺮ وﻻﻳﺖ و ﻫﺮ ﻟﺸﻜﺮ آﻣﺪه‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﻓﻴﺾ ﺟﻮد‪ ،‬ﻣﺸﻔﻖ ﻫﺮ ﭘﺎك دﻳﻦ ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺿﺮب ﺗﻴﻎ‪ ،‬ﻗﺎﺗﻞ ﻫﺮ ﻛﺎﻓﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺳﻴﻨﻪاي ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺮ از ﻧﻘﺶ ﻣﻬﺮ او‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻟﻮح ﻧﺮد ﻣﺴﺘﺤﻖ آذر آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺳﻌﻴﺶ ز ﺑﻬﺮ ﻗﻮت دﻳﻦ آﻣﺪه ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺎزي ﭼﻮ ﻧﺮد ﺑﺮاي زر آﻣﺪه‪.‬‬
‫‪ 25‬در ﻣﺤﻀﺮ ﻧﻜﻮ ﻫﻤﻪ ﻣﻐﻠﻮب او ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﺑﺮ ده ﮔﺮو ز ﻫﺮ ﻛﻪ ﻧﻜﻮ ﻣﺤﻀﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫اي ﻓﺎش در زﻣﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ دوﻟﺖ زﻳﺎد‪،‬‬
‫اﻧﺪﻳﺸﻪي ﺗﻮ ﻧﺎﻇﻢ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻧﻘﺶ ﻛﺰ ﺳﻪ ﺗﺎي ﻣﻮاﻟﻴﺪ ﺳﺮ زده‪،‬‬
‫در ﻣﺪت ﻃﻮﻳﻞ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﺖ ﺑﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﻮي ﺗﻮ ﺧﺎﻧﻪﮔﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎ دهﻫﺰار زﻳﺐ و ﺗﺠﻤﻞ ﺑﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﻃﺒﻊ ﺗﻮ ﻫﺴﺖ ﻣﻄﺮح ﻣﻨﺼﻮﺑﻪي ﻫﻨﺮ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺘﻲ در اﻳﻦ ﺑﺴﺎط ﻫﻨﺮﭘﺮور آﻣﺪه‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺷﺎﻫﺎ! ﻣﻨﻢ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﺴﻜﻴﻦ ﻛﻪ ﺣﺎل ﻣﻦ‪،‬‬
‫از ﻣﻬﺮهﻫﺎي ﻧﺮد ﭘﺮﻳﺸﺎنﺗﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫ﺟﺴﺘﻪ ز ﻛﻌﺒﺘﻴﻦ ﻗﻀﺎ ﻧﻘﺶ ﻛﺎم ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺸﻲ ﻧﺪاردم ز ﻗﻀﺎ اﻛﺜﺮ آﻣﺪه‪.‬‬
‫دارم ز ﺧﺎك ﭘﺎي ﺗﻮ اﻣﻴﺪ ﻣﺮﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺘﻢ ﺑﻪ درﮔﻪ ﺗﻮ ﺛﻨﺎ ﮔﺴﺘﺮ آﻣﺪه‪.‬‬

‫ﻳﺎرب ﻣﺒﺎد ﻧﻘﺶ ﺗﻮ ﺧﺎﻟﻲ ز ﻟﻮح دل‪،‬‬
‫ﻛﺎن ﻧﻘﺶ ﻟﻮح‪ ،‬ﺟﺎن ﻣﺮا زﻳﻮر آﻣﺪه!‬
‫‪-47 -‬‬
‫ﺑﺎز ﺷﺪ ﻏﺎﻟﻴﻪﺳﺎ ﻋﻄﺮ ﻧﺴﻴﻢ ﺳﺤﺮي‪،‬‬

‫ﻛﺮد در ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻦ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻞ ﭘﺮدهدري‪.‬‬
‫ﻧﺎﻟﻪي ﻣﺮغ ﺳﺤﺮ ﻣﻲﺷﻨﻮم ﺑﺎز ﻣﮕﺮ‪،‬‬
‫ﭘﺮده اﻓﻜﻨﺪ ﺑﻬﺎر از رخ ﮔﻠﺒﺮگ ﻃﺮي‪.‬‬
‫ﺻﻮت ﺑﻠﺒﻞ ﺳﺒﺐ ﺟﻠﻮهي ﮔﻞ ﺷﺪ در ﺑﺎغ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﺜﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻋﺰاﻳﻢ ﻛﻨﺪ اﺣﻀﺎر ﭘﺮي‪.‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﻴﺪ ﺿﺮر دﻳﺪه ﻣﻜﺎﻓﺎت ﻋﻤﻞ‪،‬‬
‫ﻧﺮﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﺴﻲ را ﺿﺮر از ﺑﻲﺿﺮري‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺧﺎﻧﻪاي ﺳﺎﺧﺖ ﻫﻮا ﺑﻬﺮ ﺗﻮﻃّﻦ ز ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫در ﭼﻤﻦ ﺑﺮ ﻟﺐ ﺟﻮ ﺗﺎ رﺳﺪ از در ﺑﻪ دري‪.‬‬
‫ژاﻟﻪ را ﺑﺎش ﻛﻪ دارد ﺳﺮ وﻳﺮاﻧﻲ آن‪،‬‬
‫ﺳﺨﺖ روي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎرد از او ﺑﺮ ﮔﻬﺮي‪.‬‬
‫آب اﮔﺮ ﺣﺒﺲ ﻫﻮا ﻛﺮد ﺑﻪ زﻧﺪان ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﺳﺒﺐ آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻲﻛﺮد ﻫﻮا ﭘﺮدهدري‪.‬‬
‫در ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺼﻞ ﻛﻪ ﮔﻞ ﭘﺮده ﺑﻪ رﺧﺴﺎر ﻛﺸﻴﺪ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 212‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺴﺖ ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ از ﺳﻴﺮ ﭼﻤﻦ ﺑﻲﺑﺼﺮي‪.‬‬

‫واي ﺑﺮ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻧﺪارم ﺧﺒﺮ از ﺳﺒﺰه و ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻧﺪهام ﻣﻌﺘﻜﻒ زاوﻳﻪي ﺑﻲﺧﺒﺮي‪.‬‬
‫‪ 10‬ﭼﻨﺪ ﭼﻮن ﻏﻨﭽﻪ ﻛﺸﻢ ﺳﺮ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن و ز ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﺑﮕﺬراﻧﻢ ﻫﻤﻪ اوﻗﺎت ﺑﻪ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺟﮕﺮي؟‬
‫ﺑﻪ از آن ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ ﭼﻮ ﺻﺒﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻪ رﻳﺎﺣﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻬﺎرش ز ﺧﺰاناﺳﺖ ﻃﺮي؟‬
‫روﺿﻪي ﺑﺰم ﻛﺮﻳﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻫﻨﺮ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻓﺨﺮ ﻫﻤﻪي ﻓﺮﻗﻪي ﻧﻮع ﺑﺸﺮي‪.‬‬
‫آن زﻛﻲ ﻃﺒﻊ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﺑﻴﻨﺎﻳﻲ او‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ اﺣﻜﺎم ﺑﺪﻳﻬﻲاﺳﺖ ﻓﻨﻮن ﻧﻈﺮي‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚ آﺋﻴﻦ ﻓﻠﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﻈﻴﺮش ﻧﺘﻮان ﻳﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮي‪.‬‬
‫‪ 15‬اي ﺷﺪه ﭘﻴﺶ ﻛﻤﺎل ﻫﻨﺮت در ﻫﻤﻪ ﻓﻦ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪي اﻫﻞ ﻫﻨﺮ ﻣﻌﺘﺮف ﺑﻲﻫﻨﺮي!‬
‫ﻫﺴﺖ اﻳﻦ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ روﺷﻦ ﻛﻪ ﻧﺪﻳﺪه اﺳﺖ ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫آﻓﺘﺎﺑﻲ ﭼﻮ ﺗﻮ در ﻋﺮﺻﻪي دور ﻗﻤﺮي‪.‬‬
‫ﻃﺎﻋﺘﻢ ﺑﻮد ﺛﻨﺎي ﺗﻮ‪ ،‬ﻋﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ اﮔﺮ‪،‬‬
‫ﻳﺎﻓﺖ در ﻃﻲ ﻛﻼﻣﻢ ﺻﻔﺖ ﻣﺨﺘﺼﺮي‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪم ﻋﺎزم درﮔﺎه ﺗﻮ آن ﻃﺎﻋﺖ را‪،‬‬
‫ﻓﺮض ﺷﺪ ﻗﺼﺮ ﻛﻨﻢ ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻤﺎز ﺳﻔﺮي‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! داﺷﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻫﻮس ﻃﻮف درت‪،‬‬
‫ﺷﻜﺮﷲ ﻛﻪ ﻗﻀﺎ ﻛﺮد ﺑﻪ او راﻫﺒﺮي‪.‬‬

‫‪ 20‬ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺣﺸﺮ ﻧﻬﺎل ﻗﻠﻤﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ در ﭼﻤﻦ ﻟﻄﻒ ﻛﻨﺪ ﺑﺎروري‪.‬‬
‫ﺗﻮ ز ﺣﻖ ﻓﻴﺾ ﺑﺮي ﻣﺎ ز ﺗﻮ ﺗﺎ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫اﺛﺮ ﻓﻴﺾ رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻮد و ﻓﻴﺾ ﺑﺮي‪.‬‬
‫‪-48 -‬‬
‫ﻣﻨﻢ اﻓﺘﺎده ﭼﻮ ﭘﺮﮔﺎر ﺑﻪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ‪،‬‬

‫ﻣﺘﺼﻞ از ﺣﺮﻛﺎت ﻓﻠﻚ ﭼﻮﮔﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﮔﺎه در وادي ادﺑﺎر ز ﺑﻲاﻗﺒﺎﻟﻲ‪،‬‬
‫ﮔﺎه در ﺑﺎدﻳﻪي ﻓﻘﺮ ز ﺑﻲﺳﺎﻣﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﮔﺎه در ﻛﻮي ﺑﻼ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ رﺳﻮاﻳﻲ‪،‬‬
‫ﮔﺎه در ﮔﻮﺷﻪي ﻣﺤﻨﺖ ﺑﻪ ﻏﻢ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺖ را ﺑﺎ اﻟﻢ ﺳﺎﺑﻘﻪي ﺑﺪ‪ ،‬ﻋﻬﺪي اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﺮخ را ﺑﺎ دﻟﻢ اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ 5‬دﻳﺪه در ﮔﺮﻳﻪ ﭼﻮ اﺑﺮ اﺳﺖ ﻣﺮا‪ ،‬در ﻏﻠﻄﻢ‪،‬‬
‫اﺑﺮ را ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮ ﭼﺸﻢ ﺗﺮ ﻣﻦ ﮔﺮﻳﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻣﺮدم دﻳﺪهي ﻣﻦ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ ﺧﻮرده ﺑﺴﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﺮآﻣﺪ ﺷﺪه در ﻋﺎﻟﻢ اﺷﻚ اﻓﺸﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻣﺪﺗﻲ ﺑﻬﺮ ﻳﻘﻴﻦ در ﭘﻲ ﻛﺴﺐ ﻋﺮﻓﺎن‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 214‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻋﻤﺮ ﻛﺮدم ﺗﻠﻒ از ﻏﺎﻳﺖ ﺑﻲ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ‪.‬‬

‫ﭼﻮن ﮔﺸﻮدم ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ دﻳﺪهي ﻋﺮﻓﺎن‪ ،‬دﻳﺪم‪،‬‬
‫ﻛﺎﻳﻦ ﻣﺘﺎﻋﻲاﺳﺖ ﻛﻪ دارد ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ارزاﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻗﻲ ﻋﻤﺮ ﺑﺮ اﻳﻨﻢ ﻛﻪ ﻛﻨﻢ ﺑﻬﺮ ﻣﻌﺎش‪،‬‬
‫ﻋﻤﺮ ﺻﺮف ﺗﻠﻒ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻧﺎداﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ 10‬ذاﺗﻲ ﻗﺪس ﻣﺮا ﻣﺮﺗﺒﻪ و ﻣﻨﺰل ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻠﻜﻲ‪ ،‬ﭘﻴﺸﺘﺮ از اﻧﺴﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻟﻴﺎ از اﺛﺮ ﺗﻴﺮه دﻻن رﺗﺒﻪي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺖ ﺑﺴﺘﺮ ز ﺟﻤﺎدي ﺷﺪهي ﺣﻴﻮاﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻃﻮﻃﻲ ﻃﺒﻊ ﻣﺮا ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮد در ﻃﺮز ادا ﻛﻴﻔﻴﺖ روﺣﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫دور از ﻓﻬﻢ ﺧﺴﻴﺴﺎن ﺷﺪه ﻧﺰدﻳﻚ در آن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﻮد ﻣﻀﺤﻜﻪ ﭼﻮن ﻟﻬﺠﻪي ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫آه! اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪم از ﻣﺒﺪأ ﺗﻘﺪﻳﺮ رﻗﻢ‪،‬‬
‫ﺴﺮاﻟﺪﻧﻴﺎ و اﻵﺧﺮة در ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫َﺧ َ‬
‫‪ 15‬ﺗﺮك دﻧﻴﺎ ﺟﻬﺖ راﺣﺖ ﻋﻘﺒﺎ ﻛﺮدم‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻪ ﻣﻴﺴﺮ ﺷﻮد آن ﻫﻢ ﻳﺎ ﻧﻲ؟‬
‫ﻣﺪد از ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻃﻠﺒﻴﺪم ﻋﻤﺮي‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺷﻮم ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻣﺮﺣﻤﺖ رﺑﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻋﻠﻤﻢ اﻓﺴﻮس ﻛﻪ ﺟﺰ ﺷﻴﻮهي ﺗﺰوﻳﺮ ﻧﺸﺪ‪،‬‬
‫ﻋﻤﻠﻢ ﻧﻴﺰ ﺳﻮا وﺳﻮﺳﻪي ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻣﻴﺪي ﻋﻤﻞ و ﻋﻠﻢ ﻧﻤﺎﻧﺪ آن اﻣﻠﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺸﻢ رﺧﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﻨﺰل ﺑﻲ ﻋﺼﻴﺎﻧﻲ‪.‬‬

‫دارم اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻲﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ ﺣﺐ ﻋﻠﻲ‪،‬‬
‫ﮔﻴﺮدم دﺳﺖ در اﻳﻦ وادي ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ 20‬آن اﻣﺎم ﻫﻤﻪ ﻛﺰ روي رﺿﺎ ﻃﺎﻋﺖ او‪،‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮ اﻧﺴﻲ ﻣﺘﻨﺤ‪‬ﻢ ﺷﺪه‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫راي او راﻓﻊ راﻳﺎت ﺟﻬﺎن آراﻳﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺄن او ﻣﻨﺰل آﻳﺎت ﻋﻈﻴﻢاﻟﺸﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻧﻔﺮت از ﻃﺎﻋﺘﺶ‪ ،‬اﻧﻜﺎر ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪاﺳﺖ‪،‬‬
‫اﻧﺤﺮاف از رﻫﺶ اﻗﺮار ﺑﻪ ﺑﻲاﻳﻤﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻤﺖ از دوﺳﺘﻴﺶ ﻛﺮده اﺳﺎس ﺧﻠﻘﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺪان ﺑﻨﻴﻪ دﮔﺮ رو ﻧﻨﻬﺪ وﻳﺮاﻧﻲ‪.‬‬
‫اﻫﻞ ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ واﺳﻄﻪ دﻋﻮي دارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﻬﺎن ﻗﺎﺑﻞ آن ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﮔﺮدد ﻓﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﮔﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺟﻬﺖ ﻗﻮت ارﻛﺎن وﺟﻮد‪،‬‬
‫در ﻛﻒ رﻏﺒﺖ او رﺷﺘﻪي ﻋﺎﻟﻢﺑﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﺎدﺛﻪ از ﻫﻢ رﻳﺰد‪،‬‬
‫ﺑﻨﻴﻪي ﺷﺶ ﺟﻬﺘﻲ‪ ،‬ﻃﺮح ﭼﻬﺎر ارﻛﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻛﺮم او ﺑﻪ ﺳﺮ ﺧﻮان ﺑﻬﺸﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻠﻖ را ﺧﻮاﻧﺪه ﻋﻤﻮﻣﺎً ز ﭘﻲ ﻣﻬﻤﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻋﺰم اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻤﻴﺎن را ﺳﻮي آن ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺟﺰ ﺻﻼي ﺳﺮ ﺧﻮان ﻛﺮم او‪ ،‬ﺑﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺖ از ﭘﺮﺗﻮ ﺻﻴﺖ ﺻﻔﺘﺶ در ﺑﻐﺪاد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 216‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫اﻧﻄﻔﺎ ﻧﺎﻳﺮهي ﺷﻬﺮهي ﻧﻮﺷﺮواﻧﻲ‪.‬‬

‫‪ 30‬آري آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﺮ آﻳﺪ ﺳﺨﻦ از ﺷﻴﺮ ﺧﺪا‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺳﮓ اﺳﺖ آنﻛﻪ زﻧﺪ دم ز ﺳﮓ ﺳﻠﻤﺎﻧﻲ؟‬
‫اي ﺷﻬﻨﺸﺎه ﻗﻀﺎ راي ﻗﺪر ﻗﺪر ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫درك را داﻧﺶ ﺗﻮ داﻳﺮهي ﺣﻴﺮاﻧﻲ!‬
‫در ﻣﺠﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﺪ ﻣﻮﻛﺐ اوﺻﺎف ﺗﻮ ﺻﻒ‪،‬‬
‫وﻫﻢ را وﺳﻌﺖ آن ﻛﻮ ﻛﻪ ﻛﻨﺪ ﻣﻴﺪاﻧﻲ؟‬
‫ﺑﺮﺗﺮ از ﺑﻨﺪﮔﻴﺖ ﻣﺮﺗﺒﻪاي ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪا ﺑﻨﺪﮔﻴﺖ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ از ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﻛﻴﻮان رﺳﺪ از دور ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ ﺧﻠﻞ‪،‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺪ ﻫﻨﺪوي ﻫﻨﺪوي ﺗﻮ را ﻛﻴﻮاﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ 35‬ور ﺑﺮد ﺣﻜﻢ ﻗﻀﺎ ﺷﻴﺮ ﻓﻠﻚ را از ﺟﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﺶ ﺳﮓ ﺧﻮد ﺑﻨﺸﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻛﺎن ﻛﻔﺎ! ﺑﺤﺮ دﻻ! ﻫﺴﺖ ز ﻳﻤﻦ ﻣﺪﺣﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻨﻢ ﺑﻪ ز د‪‬ر ﺑﺤﺮي و ﻟﻌﻞ ﻛﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ از ﺑﺨﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺻﺮف ﻧﺜﺎر ﺗﻮ ﺷﻮد‪،‬‬
‫در‪ ‬و ﻟﻌﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ داﺷﺘﻪاي ارزاﻧﻲ‪.‬‬
‫در ﻋﺮاق ﻋﺮب اﻣﺮوز ﻣﻨﻢ ﺳﻠﻤﺎن را‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻔﺎي ﺳﺨﻦ و ﺣﺴﻦ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﺛﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ در ﻟﻄﻒ ادا رﺗﺒﻪي ﺳﻠﻤﺎﻧﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻗﻄﺮهاي را ﻧﺒﻮد ﺣﻮﺻﻠﻪي ﻋﻤ‪‬ﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻟﻴﻚ ﺳﻠﻤﺎن ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ ﺗﻠﻒ ﻛﺮد ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫در ﺛﻨﺎي ﻧﺴﺐ ﻓﺮﻗﻪي ﭼﻨﮕﻴﺰ ﺧﺎﻧﻲ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﻛﻤﻴﻦ ﻣﺎدح و ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ اﻫﻞاﻟﺒﻴﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺎر ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﺪح و ﻣﻨﺎﻗﺐ ﺧﻮاﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺤﺮﻣﻲ ارﺑﺎب ﻓﺮاﺳﺖ داﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﻪ را ﻣﻲرﺳﺪ ار دم زﻧﺪ از ﺳﻠﻤﺎﻧﻲ؟‬
‫دارم اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﮔﻠﺰار ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻠﺒﻞ ﻧﺎﻃﻘﻪ را ﻓﺮﺻﺖ ﺧﻮش اﻟﺤﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻓﻀﻞ ﻣﺪ‪‬اﺣﻲ اوﻻد ﻧﺒﻲ را داﺋﻢ‪،‬‬
‫دارد اﻳﺰد ﺑﻪ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺣﺰﻳﻦ ارزاﻧﻲ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﭼﻜﺎﻣﻪي اﻧﻴﺲ اﻟﻘﻠﺐ‬
‫دﻟﻢ درﺟﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺮار ﺳﺨﻦ د‪‬رﻫﺎي ﻏﻠﻄﺎﻧﺶ‪،‬‬

‫ﻓﻀﺎي ﻋﻠﻢ‪ ،‬درﻳﺎ ﻓﻴﺾ ﺣﻖ‪ ،‬ﺑﺎران ﻧﻴﺴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺎﻟﻲاﷲ! ﭼﻪ د‪‬رﻫﺎي ﻟﻄﻴﻒ و آﺑﺪار اﺳﺖ اﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ زﻳﺐ ﮔﻮش و ﮔﺮدن ﻣﻲﻛﻨﺪ اﺑﻜﺎر ﻋﺮﻓﺎﻧﺶ!‬
‫رﻫﻲ دارد زﺑﺎن ﮔﻮﻳﺎ ﺳﻮي اﻳﻦ درج و آن درﻳﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻲاﻣﺴﺎك ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ د‪‬ر اﻓﺸﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫زﺑﺎن اﺳﺖ آنﻛﻪ اﻧﺴﺎﻧﻴﺶ ﻣﻲﺧﻮاﻧﻨﺪ اﻫﻞ دل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺣﻴﻮان ﺗﺎ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻨﺪ اﻧﺴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻛﺴﻲ ﻗﺪر زﺑﺎن ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲداﻧﻢ ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﭼﻨﺪان ﻧﺪارد ﻟﻌﻞ د‪‬ر ﻛﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺳﺨﻦ را رﺗﺒﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ‪‬ي اﺳﺖ ﻛﺰ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻠﻢ‪ ،‬ﮔﻪ دﻋﺎ و ﮔﺎه وﺣﻲ و ﮔﺎه ﻗﺮآﻧﺶ‪.‬‬
‫اﻻ اي آنﻛﻪ زﻳﺐ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻔﺘﺎر ﻣﻲﺑﻨﺪي!‬
‫ﺧﺪارا! از ﻟﺒﺎس ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﮕﺬار ﻋﺮﻳﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﻗﺎﻧﻊ ﺑﻪ ﺻﻮت و ﺣﺮف! ﻛﺴﺐ ﻓﻴﺾِ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ داود از ﻧﺒﻮت ﻣﻲﻛﻨﺪ دﻋﻮي‪ ،‬ﻧﻪ ز اﻟﺤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﺗﻦ ﻣﭙﺴﻨﺪ ﺟﺎن ﺑﻴﺮون رود ﺑﻲﻛﺴﺐ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﺎن ﻃﻔﻞ اﺳﺖ ﺑﻬﺮ ﻛﺴﺐ ﻋﺮﻓﺎن‪ ،‬ﺗﻦ دﺑﺴﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫‪ 10‬ﻣﮕﻮ‪ »:‬ﺗﻦ ذرهي ﺧﺎﻛﻲ اﺳﺖ«‪ ،‬ﭘﺎ در ﻛُﻨﻪ ﻛﺎرش ﻧﻪ!‬
‫ﻛﻪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ ﺻﺪ ﺧﻀﺮ ﺑﻴﻨﻲ در ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﺟﺎن ﻧﻔﺨﻪي ﺑﺎدي اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻋﻴﻦ ذاﺗﺶ ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻴﻨﻲ ﺻﻮرت و ﭼﺸﻢ اوﻟﻮ اﻻَﺑﺼﺎر ﺣﻴﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺮﻓﺎن ﻛﻮش ﺗﺎ داري ﺣﻮاس و ﻋﻘﻞ در ﻓﺮﻣﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﻛﺎر آﻳﺪ ز اﺳﺘﺎدي ﻛﻪ ﺑﺮﭼﻴﻨﻨﺪ دﻛﺎﻧﺶ؟‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ داري اﻋﺘﺮاﻓﻲ ﻛﻦ ﺑﻪ ﻧﺎداﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ داﻧﺎ ﭼﻮن ﺷﻮد ﻣﻐﺮور‪ ،‬ﻣﻲﺧﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺎداﻧﺶ‪.‬‬
‫ز زﻫﺪ ار زرقﺧﻮاﻫﺪﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﻧﻔﺮت ﺑِﻪ ز ﺗﻘﻠﻴﺪش‪،‬‬
‫ز ﻋﻠﻢ ار ﻋ‪‬ﺠﺐ ﺧﻴﺰد ﺑﻬﺘﺮ از ﺣﻔﻆ اﺳﺖ ﻧ‪‬ﺴﻴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻧﻪ از ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ زاﻫﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﺧﻮدﻓﺮوﺷﻲﻫﺎﺳﺖ اﻳﻦ ﺗﺰﻳﻴﻦ دﻛّﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﺗﺴﺒﻴﺢ ﮔﺮدان اﺳﺖ اﻧﮕﺸﺖ رﻳﺎﭘﻴﺸﻪ‪،‬‬
‫ﭘﻲ دﻧﻴﺎ ﺧﺮﻳﺪن ﻣﻲﺷﻤﺎرد ﻧﻘﺪ اﻳﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﭘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ز ﻣﻲ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪي رﻧﺪي‪،‬‬
‫ز ﺷﻴﺨﻲ ﺑِﻪﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﺒﻮد ﺧﻮد ﺳﺴﺖ اﺳﺖ ﭘﻴﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﮔﺮ از ﺟﻬﺎﻟﺖ ﻻف داﻧﺶ زد‪ ،‬ﻣﻜﻦ ﺑﺎور‪،‬‬
‫ﻛﻪ دارد ره ﺑﻪ اﺻﻞ ﺣﻜﻤﺖ و اﺳﺮار ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ز اﻧﺴﺎناﺳﺖ ﭘﻨﻬﺎن ﺳﺮّ ﻛﺎر از دﻳﺪهي داﻧﺶ‪،‬‬
‫ﻛﻪ اﻫﻞ ﻋﻘﻞ و ﺣﻜﻤﺖ ﭘﺮده ﺑﺮدارد ز ﻛﺘﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻧﻪ ﭘﻨﺪاري ﻛﻪ ﺑﺮ ﺻﺎﺣﺒﺪﻻن ﻫﻨﺪ روﺷﻦ ﺷﺪ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 220‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﻪ ﭘﻨﺪاري ﻛﻪ داﻧﺴﺘﻨﺪ داﻧﺎﻳﺎن ﻳﻮﻧﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻪي آن را ﻣﺪان ﺣﻜﻤﺖ ﻛﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪه اﺳﺖ اﻓﻼﻃﻮن‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪي آن را ﻣﺨﻮان داﻧﺶﻛﻪ داﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻟﻘﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻋﺼﺎي ﻣﻮﺳﻮي ﺑﺸﻜﺎﻓﺖ درﻳﺎ را ﭼﻪ داﻧﺪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ ﻓﺮﻋﻮن ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ ﭼﺮا ﻧﻨﺸﺎﻧﺪ ﻃﻐﻴﺎﻧﺶ؟‬
‫ز ﺳﻌﺪ و ﻧﺤﺲ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﺑﺴﺖ در ﻓﻄﺮت‪،‬‬
‫ﻣﺤﺎل اﺳﺖ آن ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي دﻫﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ دوراﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﻣﺤﺾ ﺟﺎﻫﻠﻲ رﻣ‪‬ﺎل را اﻳﻦ اﺳﺖ در ﺧﺎﻃﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺣﻜﻤﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻫﺮﺟﺎ ﻧﺸﺴﺖ اﻧﮕﻴﺲ و ﻟﺤﻴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻣﻨﺠ‪‬ﻢ از ﻛﻤﺎل ﻧﺎﻗﺼﻲ اﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎ دارد‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﻫﺮ ﺳﻴﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮي اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺮﺟﻴﺲ و ﻛﻴﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ز زﺷﺖ و ﺧﻮب ﻫﺮﺣﻜﻤﻲﻛﻪ رﻓﺖ از ﻣﺒﺪأ ﺧﻠﻘﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲاﻓﺘﺪ ﺧﻠﻞ از اﻧﻘﻼب ﭼﺮخ ﮔﺮداﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺣﺮﻳﺺ از اﺑﻠﻬﻲ دارد ﮔﻤﺎن آنﻛﻪ ﻣﻲﮔﺮدد‪،‬‬
‫ﻓﻘﻴﺮ از ﻛﺎﻫﻠﻲﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻨﻌﻢ از ﺳﻌﻲ ﻓﺮاواﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻃﺒﻴﺐ از ﺑﻲوﻗﻮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ دﻋﻮي اﮔﺮ دردي‪،‬‬
‫ز ﻧﺎﭘﺮﻫﻴﺰي اﺳﺖ و ﺻﺤ‪‬ﺖ از ﺗﻌﻴﻴﻦ درﻣﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻏﻲ ﻧﻴﺴﺖ اﻫﻞ ﺣﺮص را زﻳﺮا اﮔﺮ ﺷﺨﺼﻲ‪،‬‬
‫ﺷﻪ اﻳﺮان ﺷﻮد اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻠﻚ ﺗﻮراﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 30‬دﻟﻲﻛﺰآﺗﺶﺣﺮصاﺳﺖﺳﻮزانﻫﺴﺖ ﻣﺤﻤﻮﻣﻲ‪،‬‬
‫دﻣﺎدم اﺿﻄﺮاب از ﺑﻬﺮ زر اوﻗﺎت ﻫﺠﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮﻛﺲ را ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻜﻤﻴﻞ اﺳﺒﺎب ﺟﻬﺎن ﻗﺪرت‪،‬‬
‫ره ﺣﺮص اﺳﺖ آن راﻫﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺪا ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺎﻳﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫ﻛﺴﻲﻛﺰ ﻣﺎلﻣﺮدم اﻳﻦ ﮔﻤﺎن دارد ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫دﻣﺎدم ﻗﻠﻴﻪ و ﺑﺮﻳﺎن ﺷﻮد آراﻳﺶ ﺧﻮاﻧﺶ‪،‬‬
‫ﻛﺠﺎ آرد ﺗﺮﺣﻢ ﺑﺮ ﺟﮕﺮﻫﺎي دوﺻﺪ ﭘﺎره؟‬
‫ﻛﺠﺎ ﺳﻮزد دﻟﻲ ﺑﻲرﺣﻢ ﺑﺮ دلﻫﺎي ﺑﺮﻳﺎﻧﺶ؟‬
‫ﺧﻼﻳﻖ را ﻓﺮاﻏﻲ ﻧﻴﺴﺖ در دور ﺷﻪ ﻇﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻼي ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ اﺳﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮگ ﭼﻮﭘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻣﺰن ار‪‬ه ﭘﻲ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺨﺖ‪ ،‬اي ﺣﺎﻛﻢ ﻇﺎﻟﻢ!‬
‫ﺑﻪ ﻧﺨﻠﻲ ﻛﺰ ﭘﻲ ﻧﻔﻊ ﺗﻮ ﭘﺮورده اﺳﺖ دﻫﻘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﮔﻞ اﻧﺪاﻣﻲ ﻛﻪ از ﻟﺐ ﻣﺮﻫﻢ رﻳﺶ دﻟﺖ ﺑﺨﺸﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺮو‪‬ت ﻧﻴﺴﺖ آزردن ﻟﺐ از آﺳﻴﺐ دﻧﺪاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻣﻲﺳﺎزي ﭼﻨﺎن ﺗﺨﺘﻲ ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ رﻓﺖ ﭼﻮن ﻛﺸﺘﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ آن آﺑﻲ ﻛﻪ ﻣﻲرﻳﺰد ﻓﻘﻴﺮ از ﻧﻮك ﻣﮋﮔﺎﻧﺶ؟‬
‫ﺗﻮ در اﻣﻮال دﻫﻘﺎن ﭼﻮن ﺷﺮﻳﻜﺎن ﺑﻬﺮهاي داري‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮط آنﻛﻪ از ﻫﺮ آﻓﺘﻲ ﺑﺎﺷﻲ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺗﻮ را ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪن وﻗﺖ ﻓﻮت ﻣﺎل او ﺗﺎوان‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﭼﻮن آﻓﺖ ﺷﺪي ﺑﺮ ﻣﺎل او ﺑﺮ ﻛﻴﺴﺖ ﺗﺎواﻧﺶ؟‬
‫‪ 40‬ﮔﻞ ﻗﺮب ﺳﻼﻃﻴﻦ راﺳﺖ ﺧﺎر از ﭼﻮب درﺑﺎﻧﺎن‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲارزد اﻣﻴﺪ ﮔﻨﺞ‪ ،‬ﺑﻴﻢ زﻫﺮ ﺛﻌﺒﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮ دارد ﻗﺮب ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻴﻢ ﺻﺪ آﻓﺖ‪ ،‬ﮔﺪا آن ﺑِﻪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﺎزد ﺗﺨﺘﻪي ﺗﻌﻠﻴﻢ‪ ،‬ﺗﺮك از ﭼﻮب درﺑﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﮔﺪا را ﺑﻮﺳﻪ ﺑﺎﻳﺪ زد ﺑﻪ ﭼﻮب ﺣﺎﺟﺒﺎن زانرو‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 222‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ داﻳﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ دور از ﺑﻼي ﻗﺮب ﺳﻠﻄﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫ره دﻳﻮان ﺳﻠﻄﺎن ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﻣﺨﻮان ﻣﺮدم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺮدم را ﻧﻪ رﺳﻢ اﺳﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﺷﺪ رﻓﻖ دﻳﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﻛﺰ ﺣﺎل ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻧﻴﺴﺘﻲ آﮔﻪ‪ ،‬ﻧﭙﻨﺪاري‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﻜﺮم و ﻣﺮﺳﻮم اﻋﻴﺎن اﺳﺖ اﺣﺴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺑﻪ اﺣﺴﺎن ﺿﺮوري ﻛﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺘﻦ ﻛﺮم ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺠﺮم و ﺗﺤﺼﻴﻠﺪاراﻧﻨﺪ اﻋﻴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻛﺮﻳﻢ ﺑﻲرﻳﺎ آن اﻫﻞ دل را ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺘﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻓﺮق از دوﺳﺘﺎن دﺷﻤﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭘﻴﺶ اﺣﺴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺗﻴﺮي ﺑﻪ دﺷﻤﻦ ﻣﻲزﻧﺪ ﻣﺮدي ﻛﺮمﭘﻴﺸﻪ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺮﻫﻢ زﺧﻢ از زر و ﺳﻴﻢ اﺳﺖ ﭘﻴﻜﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻓﻘﻴﺮي ﮔﺮ ﺑﻪ اﺳﺘﻌﺪاد داﻧﺶ اﻳﻦ ﻗﺪر داﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﺎ دارد ﺣﻴﺎت از ﻟﻄﻒ اﻳﺰد‪ ،‬ﻣﻲرﺳﺪ ﻧﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻬﺎدن ﺳﺮ ﺑﻪ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻛ‪‬ﻲ و ﻛﺴﺮي؟‬
‫ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪن ﻣﻨّﺖ از ﻓﻐﻔﻮر و ﺧﺎﻗﺎﻧﺶ؟‬
‫‪ 50‬ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺖ ﺧﺎﻟﻲ از ﻏﻴﺮ ﺧﺪا ﻛﻦ ﺧﺎﻧﻪي دل را‪،‬‬
‫اﻣﻴﻦ ﻛﻌﺒﻪات ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺘﺨﺎﻧﻪ ﻣﮕﺮداﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻮ از ﻏﺎﻓﻠﻲ‪ ،‬ارﺷﺎد از ﻫﺮ ﻏﺎﻓﻠﻲ ﭼﻮن ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﭼﻪ آﮔﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﺑﺖ را زان ﻛﻪ آرد ﺳﺠﺪه رﻫﺒﺎﻧﺶ؟‬
‫ﻣﺰن اي دوﺳﺖ دﺳﺖ ﺻﺪق ﺟﺰ ﺑﺮ داﻣﻦ ﺷﺨﺼﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ دور دﺳﺖ ﻫﺮ ﺗﻌﻠّﻖ از ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﺳﻮزن در ﮔﺬر از ﻫﺮﭼﻪ ﭘﻴﺶ آﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﻴﺴﺎ را‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻋﺰم آﺳﻤﺎن ﺷﺪ ﺳﻮزﻧﻲ ﺑﮕﺮﻓﺖ داﻣﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫ز ﻋﺎﻟﻢ رﻏﺒﺖ ار ﺑﺮداﺷﺖ ﻋﺎرف ﺟﺎي آن دارد‪،‬‬
‫ﺳﻤﻨﺪ ﻫﻤ‪‬ﺘﺶ ﺗﻨﺪ و ﺑﺴﻲ ﺗﻨﮓ اﺳﺖ ﻣﻴﺪاﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 55‬ﭼﻪﺳﺎن ﻣﺎﻧﺪ ﻣﻘﻴﺪ در ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺴﺘﻲ ﺳﺒﻚ ﺳﻴﺮي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻻي ﻧُﻪ ﭼﺮخ اﺳﺖ ﺟﻮﻻﻧﺶ؟‬
‫اﺳﺎس ﺑﻨﻴﻪي دﻫﺮ اﺳﺖ ﻏﻔﻠﺖ‪ ،‬ورﻧﻪ ﻛﻲ ﺳﺎزد‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﻳﻲ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻴﺮ ﭼﺮخ وﻳﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺳﺮ اﻳﻮان ﺑﻪ ﻛﻴﻮان ﻣﻲﻛﺸﺪ ﻛﺴﺮي ﻧﻤﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪﺧﺎكﻛﺴﺮيﻋﺼﺮي اﺳﺖ ﻫﺮﺧﺸﺘﻲ در اﻳﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺒﻨﺪ اﻣﻴﺪ ﺑﺮ اﺳﺒﺎب دﻧﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ اﺳﺖ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ زواﻟﺶ‪ ،‬ﮔﺮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ داغِ ﺣﺮﻣﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﻛﺜﺮت رو ﺑﻪ ﻋﺰﻟﺖ ﻧ‪‬ﻪ ﻛﻪ ﮔﺮ ﻣﺎﻧﺪ ﻛﺴﻲ ﺑﻲﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻳﻚ در ﻣﻬﺎﻟﻚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻧﺼﺎر و اﻋﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 60‬ﻧﺮﺳﺖ از ﻓﺘﻨﻪي دور زﻣﺎن‪ ،‬ﻫﺮ ﻛﺲ ﻧﺸﺪ ﻓﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻓﻨﺎ ﻣﻠﻜﻲ اﺳﺖ از ﻫﺮ آﻓﺘﻲ آﺳﻮده ﺳﻜّﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﻛﺰ ﺑﻬﺮ دﻧﻴﺎﻳﻲ ﻧﺪارد ﻏﻢ ﭼﻪ ﻏﻢ دارد‪،‬‬
‫ز ﻫﻮل ﻣﺤﺸﺮ و ﻧﺼﺐ ﺻﺮاط و وﺿﻊ ﻣﻴﺰاﻧﺶ؟‬
‫اﮔﺮ ﻣﺎﻟﻲﻛﻪ داري ﺻﺮف ﻛﺮدي‪ ،‬ﻛﺎﻣﻞ ﻋﺼﺮي‪،‬‬
‫ﺑﺪان ﻣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﺳﺒﺎب ﻛﻤﺎل ﺗﻮﺳﺖ ﻧﻘﺼﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﺧﻮد ﺑﮕﺬر ﻛﻪ ﻳﺎﺑﻲ وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎن‪ ،‬ﻛﻢ ﻣﺒﺎش از ﻣﻪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺎﭼﻴﺰي اﺳﺖ وﺟﻪ وﺻﻞ ﺑﺎ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺗﺎﺑﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﻘﺮ آﻣﻮز و ﺧﻨﺪان زي ﻛﻪ ﺷﻤﻊ از ﺷﻌﻠﻪي آﺗﺶ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 224‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﭼﻮ دارد زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬آﺗﺶ ﺑﻪ اﺳﺖ از آب ﺣﻴﻮاﻧﺶ‪.‬‬

‫‪ 65‬ﻓﻨﺎ ﭼﻮن ﻫﺴﺖ‪ ،‬در ﻋﺴﺮت ﺑﻤﻴﺮي ﺑِﻪ ﻛﻪ در ﻧﻌﻤﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮن ﻣ‪‬ﻌﺴ‪‬ﺮ ز ﻋﺴﺮت رﺳﺖ ﻧﻮﻋﻲ ﻧﻌﻤﺖ اﺳﺖ آﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دردي ﻫﺮ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﺎد اﺳﺖ از درﻣﺎن ﻧﻤﻲﭘﺮﺳﺪ‪،‬‬
‫ز رﺿﻮان ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﻈّﻲاﺳﺖ ﻣﺎﻟﻚ را ﺑﻪ ﻧﻴﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺸﺖ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ذوﻗﻲ اﺳﺖ زﻳﺮا ﺟﻨﺖ ﻃﻔﻼن‪،‬‬
‫ﻛﻨﺎر ﻣﺎدر اﺳﺖ و ﺟﻮي ﺷﻬﺪ و ﺷﻴﺮ ﭘﺴﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ را ﻣﻲرﺳﺪ ﻻف از ﻛﻤﺎل ﻋﺸﻖ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﺎ ﺟﺎﻧﺶ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﺬر ﻏﻢ ﺟﺎﻧﺎن ﺑﻮد ﺟﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﻋﺎﺷﻖ‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ ﺟﺎن ﺧﻮد اﺳﺖ آنﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻬﺮ راﺣﺖ ﺟﺎن اﺳﺖ ﺷﻮق وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 70‬ز ﺑﻬﺮ آنﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻓﺮق ﺳﺎزد ﻧﻴﻚ را از ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺼﻴﺤﺖﻧﺎﻣﻪاي آﻣﺪ ز اﻳﺰد ﻧﺎم‪ :‬ﻓﺮﻗﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﺗﺎ ﺧﻠﻖ داﻧﺪ رﺗﺒﻪي درد از دوا ﺑﺮﺗﺮ‪،‬‬
‫دﺑﻴﺮ ﺣﻜﻤﺖ از ﺣﺮف اﻟﻢ ﺑﻨﻮﺷﺖ ﻋﻨﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻛﺴﻲ ﺗﺎ ﻏﻢ ﻧﺪارد ﻳﺎدي از اﻳﺰد ﻧﻤﻲآرد‪،‬‬
‫ﺧﺪاﺟﻮي ار ﺑﻮدﻛﺲ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺮ از ﺷﺎدي اﺳﺖ اﺣﺰاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﻴﺶ ﻳﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﻛﻢ‪ ،‬از ﺧﻮد ﻛﻢ ﺗﻜﺒﺮ ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪدر اﻧﺪك زﻣﺎن ﺑﺎ ﺧﻮﻳﺶ ﺧﻮاﻫﻲ دﻳﺪ ﻳﻜﺴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﺒﺎر از دﻳﺪه آﺑﻲ ﺗﺎ ﺷﻮد ﻛﺎم دﻟﺖ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺧﺎك آرد ﮔﻞ ﺗﺮ ﭼﻮن رﺳﺎﻧﺪ ﻓﻴﺾ ﺑﺎراﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 75‬ﺑﻪدﻧﻴﺎ ﻛﺎرﻋﻘﺒﻲﻛﻦﻛﻪ ﺷﺪت ﻣﻲﻛﺸﺪ آنﻛﺲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻏﺼﻪي ﺑﺮگ زﻣﺴﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫ﺑﻪ اﺑﻨﺎي زﻣﺎن ﮔﺮ ﻧﻴﻚ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻲ ﻣﺸﻮ اﻳﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮ ﻧﻴﻜﻮﻳﻲ ﻳﻮﺳﻒ ﺣﺴﺪ ﺑﺮدﻧﺪ اﺧﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﻣﻜﺮ اﻳﻤﻦ ﻣﺸﻮ ﺑﺮ ﻗﻮ‪‬ت ﺑﺎزو ﻣﻜﻦ ﺗﻜﻴﻪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺻﻴﺪ ﺻﺪ ﭼﻮ رﺳﺘﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ زاﻟﻲ ﺑﻪ دﺳﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺒﺎدا ﺑﺎ وﺟﻮد ﻋﻘﻞ ﺑﺎﺷﻲ ﻏﺎﻓﻞ از ﺣﻴﻠﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ آدم ﮔﺮﭼﻪ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮد از ره ﺑﺮد ﺷﻴﻄﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻠﻮ‪‬ن ذرهي ﺧﺎﻛﻲ اﺳﺖ ﻫﺮ داﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻘﻮ‪‬م ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺎج ﺷﻬﺎن ﻟﻌﻞ ﺑﺪﺧﺸﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 80‬ﺷﻬﺎن را ذره ذره ﺧﺎك ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ دوران‪،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺒﻲ ﻣﻲدﻫﺪ ﭼﻮن ﻃﻔﻞ ﺑﺎ اﺷﻜﺎل و اﻟﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮ دﻳﺪي ﭼﺮخ را ﻛﺞرو‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻔﻊ او ﻣﺸﻮ ﻣﺎﻳﻞ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻗﺎﺗﻞ‪ ،‬ﻧﺒﺎﻳﺪ ﮔﺸﺖ ﻣﻬﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮ ﮔﺮ ﻧﺸﺌﻪاي داري ﻣﻜﻦ ﺿﺎﻳﻊ ﺑﻪ ﻫﺮ ذوﻗﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻒ ﮔﺮ ﺟﻮﻫﺮي داري ﻣﺪه از دﺳﺖ ارزاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﻫﺮ ﻻﻟﻪرﺧﺴﺎري ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ﺑﻪ دل داﻏﺶ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﻫﺮ ﻋﻨﺒﺮﻳﻦ ﺧﻄﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺧﺎك ﺳﻴﻪ ﺗﺨﻢ وﻓﺎداري ﻣﻜﻦﺿﺎﻳﻊ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ دو روزه ﮔﻪ ﻣﺨﻮان ﮔﻞ‪ ،‬ﮔﺎه رﻳﺤﺎﻧﺶ!‬
‫‪ 85‬ﺑﺴﺎ ﺑﻴﺪل ﻛﻪ زد ﻫﻢﭼﻮن ﺗﻮ ﻻف از ﻋﺸﻖ ﻣﺤﺒﻮﺑﻲ‪،‬‬
‫ﭘﺲ از ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺻﻮرت زان ﻫﻮس دﻳﺪم ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮ دارد زﻫﺮ ﻫﺠﺮي در ﻋﻘﺐ ﻫﺮ ﺷﺮﺑﺖ وﺻﻠﻲ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 226‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﻤﻲارزد وﺻﺎل ﻫﺮ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻲ ﺑﻪ ﻫﺠﺮاﻧﺶ‪.‬‬

‫ﻓﻘﻴﻪ از ﻣﺎﺳ‪‬ﻮياﷲ راه ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺳﻮي اﻳﺰد‪،‬‬
‫زﻫﻲ ﻧﺎﻗﺺ ﻛﻪ رﻫﺒﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻣﺜﺎل و اﻗﺮاﻧﺶ!‬
‫ﺧﺪا را! اﻫﻞ ﺣﻖ از ﺣﺸﻤﺖ ﻓﺮﻋﻮن ﻣﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭼﻮن ﻓﺮﻋﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻌﺠﺰ ﻣﻮﺳﻲ ﻋﻤﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻲ ﺧﺪا ﺑﺮﻫﺎن ﻃﻠﺐ دارد‪،‬‬
‫در اﻳﻦ دﻋﻮي ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻲ ﺧﺪا‪ ،‬ﻫﺴﺘﻲ اﺳﺖ ﺑﺮﻫﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 90‬ﭼﻮ اﻧﺴﺎن ﺑﺴﺖ ﺻﻮرت در رﺣﻢ ﺗﺎ وﻗﺖ داﻧﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻲﺳﻌﻲ رزق از ﻟﻄﻒ ﺳﺒﺤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ز داﻧﺎﻳﻲ ﭼﻮ دم زد رزق را از ﻣﺤﺾ داﻧﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ز ﺳﻌﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲداﻧﺪ‪ ،‬زﻫﻲ اﻧﺴﺎن و ﻛﻔﺮاﻧﺶ!‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﻢ ﭼﺮا دارد ﺗﻜﺒﺮ ﻧﻔﺲ ﻧﻤﺮودي‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺷﺮّ ﭘﺸّﻪاي را دﻓﻊ ﻛﺮدن ﻧﻴﺴﺖ اﻣﻜﺎﻧﺶ؟‬
‫ﻗﻴﺎس ﻋﺠﺰ ﻏﻴﺮ ﺧﺎﻟﻖ از ﺣﻜﻢ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ آﺧﺮ ﺑﺮد ﺧﺎﻛﺶ آﻧﭽﻪ اول ﺑﺮد ﻓﺮﻣﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﮔﺮ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ ﻛﺲ او را ز ﻳﺰدان اﺳﺖ ﺗﺮس و ﺑﺲ‪،‬‬
‫وﮔﺮ دﻳﻮ اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ داﺷﺖ ﺻﺪ ﺑﻴﻢ از ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ 95‬ﺻﻼﺣﻲ در ﻓﺴﺎد ﻛﻔﺮ دارد ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻜﻤﺖ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﺪ ﺑﺮ او ﺳﻬﻞ اﺳﺖ ﺑﻄﻼﻧﺶ‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﮔﻞ ﻣﻘﺼﻮد دﻫﻘﺎن ﺑﻬﺮ ﺣﻔﻆ آن‪،‬‬
‫ز ﮔﻞ ﺑِﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﺧﺎر دﻳﻮار ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻇﺎﻟﻢ دﻓﻊ ﻇﺎﻟﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ دوران ﻛﻪ ﮔﺮ ﭼﻮﺑﻲ‪،‬‬
‫درﺷﺖ اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﻣﻲﺳﺎزد درﺷﺘﻲﻫﺎي ﺳﻮﻫﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫ﺑﺴﺎ اﻳﻤﺎنﻛﻪ آن از ﻛﻔﺮ ﻣﻲﺧﻴﺰد ﺑﻪ ﻳﻮﺳﻒ ﺑﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﻋﺰم ﮔﻨﻪ ﺑﺖ ﮔﺸﺖ ﺳﺪ راه ﻋﺼﻴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺗﻮ اي ﻏﺎﻓﻞ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮي!‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻧﻴﺴﺘﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪي ﻓﺮدوس رﺿﻮاﻧﺶ‪،‬‬
‫‪100‬ﻣﺸﻮ ﭼﻨﺪان ﺳﻴﻪرو ﻫﻢ ﻛﻪ ﭼﻮن دوزخ ﺷﻮد ﺟﺎﻳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻨﺪ از ﺗﻴﺮهﮔﻲﻫﺎﻳﺖ ﺗﻨﻔّﺮ ﻗﻴﺮ و ﻗﻄﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﻛﺎﻓﺮ ﻣﻲﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣﺎل و ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ‪ :‬ﺣﻼلاﺳﺖ اﻳﻦ!‬
‫ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻲﺳﺘﺎﻧﻲ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺶ؟‬
‫ﺟﻬﺎنﺷﻮرﻳﺪه درﻳﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﺰ اﻣﻮاج آن ﻣﻮﺟﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دور ﻧﻮح ﭘﻴﺪا ﺷﺪ ﻟﻘﺐ ﻛﺮدﻧﺪ ﻃﻮﻓﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﺑﻴﻢ ﻏﺮﻗﻪ ﻫﺮ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪاي ﺑﺮ روي اﻳﻦ درﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﭼﻨﺪآنﻛﻪ ﭘﺮ ﺑﺎدﺳﺖ اﻧﺒﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﭼﻮ واﺻﻞ ﮔﺸﺖ ﻃﺎﻟﺐ ز اﻧﻘﻼب دﻫﺮ ﻛﻲ ﺗﺮﺳﺪ؟‬
‫ﭼﻮ ﺑﻂ از ﻏﺮﻗﻪ ﻫﺴﺖ اﻳﻤﻦ‪ ،‬ﭼﻪ ﺑﺎك از ﻣﻮج ﻋﻤ‪‬ﺎﻧﺶ؟‬
‫‪ 105‬ﻣﺸﻮ ﻧﻮﻣﻴﺪ در اﻳﺰدﺷﻨﺎﺳﻲ ﮔﺮ ﻧﻪاي ﻛﺎذب!‬
‫اﻣﻴﺪيﻛﺎن ﺑﻪ ﻋﻔﻮ اوﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺮﻣﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺾ ﺣﻖ اﻓﺘﺪ ﻫﺴﺖ اﻣﻴﺪي‪،‬‬ ‫ﭼﻮ ﻣ‪‬ﻘﺒﻞ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞِ ﻓﻴ ِ‬
‫ﻛﻪ ﻣ‪‬ﺪﺑِﺮ ﻧﻴﺰ ﮔﺮدد ﻣ‪‬ﻈﻬﺮِ آﺛﺎر ﻏﻔﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺧﺪا ﮔﺮ در ﺧﻮر اﻋﻤﺎل ﺧﻮاﻫﺪ دﻳﺪ در ﻣﺮدم‪،‬‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ دﻳﺪ ﭼﺸﻢ ﻛﺲ ﺟﻤﺎل ﺣﻮر و ﻏﻠﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫وﮔﺮ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺳﻬﻮي ﻛﺮد ﻣﺤﺮوم اﺳﺖ از ﺟﻨﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 228‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺮد از ﺟﻨﺖ ﺗﻤﺘّﻊ ﻏﻴﺮ رﺿﻮاﻧﺶ‪.‬‬

‫رﺳﺎن ﻓﻴﻀﻲ ﻛﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﻗﺪر‪ ،‬زﻧﺒﻮر ﻋﺴﻞ را ﺑﻴﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻮ دارد ﻧﻔﻊ‪ ،‬ﺑﺮﺗﺮ ﺷﺪ ز زﻧﺒﻮر دﮔﺮ ﺷﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪110‬ﺑﻪ ﻛﺴﻮتﻫﺎي رﻧﮕﻴﻦ ﭼﻨﺪ آراﻳﺶ دﻫﻲ ﺗﻦ را؟‬
‫ﭼﻮ ﻣﺮگ آورد ﻋﺮﻳﺎن‪ ،‬ﺑﺎز ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﺮد ﻋﺮﻳﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺮاد از ﻫﺮ دو ﻛَﻮﻧﺖ ﺣﺎﺻﻞ آﻳﺪ ﮔﺮ ورع داري‪،‬‬
‫ورع ﻧﺨﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﺎم ﻫﺮ دو ﻛَﻮن اوراق و اﻏﺼﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﺑﺲ ﻋﺎﺟﺰ و ﻛﺎر دو ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻳﺪت ﻛﺮدن‪،‬‬
‫ﻋﺠﺐ ﻛﺎري ﺗﻮ را اﻓﺘﺎده‪ ،‬آﺳﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻣﺪد از ﻓﻴﺾ روح ﭘﺎك ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﺎﻣﺎن ﻣﻬﻢ ﻫﺮ دوﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺖ آﺳﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻧﺒﻲ ﻫﺎﺷﻤﻲ اﺑﻄﺤﻲ اﻣ‪‬ﻲ ﻣﻜّﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻔﺘﺎح در ﮔﻨﺠﻴﻨﻪي دﻳﻦ ﻛﺮده دﻳﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪115‬ﻗﺪ او ﺷﻤﻊ اﻧﻮر‪ ،‬ﺻﺪ ﭼﻮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ‪ ،‬ﭘﺮواﻧﻪ‪،‬‬
‫رخ او ﻋﻴﺪ اﻛﺒﺮ‪ ،‬ﺻﺪ ﭼﻮ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﻗﺮﺑﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫اﻣﻴﻦ ﺧﺎﺗﻢ ﻣﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎن‪ ،‬ﺧﻮاﺟﻪي ﺳﻠﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲزﻳﺒﺪ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺧﺎدم درﮔﺎه ﺳﻠﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﻮﺳﺎ ﻫﺴﺖ ﭼﻮن او ﻧﻲ ﭼﻮ ﺑﻄﺤﺎ وادي اﻳﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻳﻮﺳﻒ ﻫﺴﺖ ﻫﻤﭽﻮن او ﻧﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻛﻌﺒﻪ ﻛﻨﻌﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﺤﻤﺪ اﷲ! ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻢ از ﺑﻬﺮ آﺳﺎﻳﺶ‪،‬‬
‫ز ﺳﻨﮓ ﺻﺒﺮ و آب ﺣﻠﻢ و ﺧﺎك ﻋﻠﻢ‪ ،‬ﺑﻨﻴﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺪم ﺑﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﺰ اول ﺑﻮد‪،‬‬
‫اﺳﺎس از ﻛﺎﻣﻼن ﻫﻨﺪ و ﺷﺮوان و ﺧﺮاﺳﺎﻧﺶ‪.‬‬

‫‪120‬ﺳﻪ رﻛﻦ از ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮد از ﺧﺴﺮو و ﺧﺎﻗﺎﻧﻲ و ﺟﺎﻣﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻦ از ﺑﻐﺪاد ﻛﺮدم ﺳﻌﻲ در ﺗﻜﻤﻴﻞ ارﻛﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ را ﺑﻪ ﺳﻌﻲ ﺧﻮد ﻧﺸﺪ ﺗﻮﻓﻴﻖ اﻳﻦ ﺟﺮأت‪،‬‬
‫ﻣﺪد ﻛﺮدﻧﺪ وﻗﺖ ﻛﺎر ﻫﻢ ارواح اﻳﺸﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫اﻟﻬﻲ! رﺣﻢ ﺑﺮ ﺑﻴﻬﻮده ﻛﺎري ﻛﻦ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻪ در ﻛﺴﺐ ﻣﻌﺎرف ﻋﻤﺮ ﺿﺎﻳﻊ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﺬﻳﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻏﻠﻂ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ ﻫﺬﻳﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺷﻌﺮم ﻗﻴﻤﺘﻲ دارد‪،‬‬
‫ﭼﻮدرﺑﺤﺮياﺳﺖ ﻣﻨﺰل ﻫﻤﭽﻮ ﻣﺮوارﻳﺪ و ﻣﺮﺟﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺮم ﺷﻌﺮ روز ﻧﺼﺐ ﻣﻴﺰان ﻛﻲ ﺧﻄﺮ دارم؟‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﮔﺮان ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﺎد اﺳﺖ اوزاﻧﺶ‪.‬‬
‫‪125‬ز ﻫﺮﻋﻠﻤﻲدﻟﻢ را ﺑﻬﺮهده ﻳﺎرب! ﭼﻮ ﻣﻲداﻧﻲ‪،‬‬
‫دل ﻣﻦ ﭘﻴﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ اﺳﺖ و ﻣﻦ ﻃﻔﻞ ﺳﺒﻖ ﺧﻮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ز ﻛﺎن ﻃﺒﻊ‪ ،‬ﭘﻮﻻدي ﺑﺮون آورد ﺧﺎﻗﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺳﻮي درﻳﺎي ﻫﻨﺪ ارﺳﺎل ﻛﺮد از ﺳﻮي ﺷﺮواﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﺳﺘﺎدي از آن ﭘﻮﻻد‪ ،‬ﺧﺴﺮو ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺮآﺗﻲ‪،‬‬
‫روان ﺳﻮي ﺧﺮاﺳﺎن ﻛﺮد از دﻫﻠﻲ و ﻣﻠﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺟﻼﻳﻲ داد آن را ﺟﺎﻣﻲ آﻧﮕﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﻐﺪاد‪،‬‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎد از ﺑﺮاي ﺧﺎدﻣﺎن ﺷﺎه ﻣﺮداﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺮا از ﻛﻮر ﻃﺒﻌﻲ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﺑﺎ آن ﻧﺒﻮد اﻣﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺎﺧﻲ رﺑﻮدم از ﻛﻒ روﺷﻦ ﺿﻤﻴﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫‪130‬ﺑﺮ آن آﺋﻴﻨﻪ زﻳﺒﻲ ﺑﺴﺖ ﺑﺮ ﺧﻮد ﺑﻜﺮ ﻧﻈﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 230‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺲ دﻳﺪ ﺣﺴﻦ ﺻﻮرت او‪ ،‬ﻣﺎﻧﺪ ﺣﻴﺮاﻧﺶ‪.‬‬

‫»اﻧﻴﺲ اﻟﻘﻠﺐ« ﻛﺮدم ﻧﺎم اﻳﻦ ﻣﺤﺒﻮب و ﻣﻲﺧﻮاﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ دﻫﻢ در ﺑﺰم اﻫﻞ ﻓﻬﻢ‪ ،‬ﺟﻮﻻﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺴﺮ ﻛﻦ ﻛﻪ ﺷﻤﻊ ﻣﺤﻔﻞ اﻫﻞ ﻧﻈﺮ ﮔﺮدد‪،‬‬
‫ﻧﺪارم ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ در ﭘﺮدهي ﺗﻀﻴﻴﻊ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﭘﺎﻛﺒﺎزان اﻣﺎﻧﺖﭘﻴﺸﻪ ﺑﺴﭙﺎرم‪،‬‬
‫ﻓﺮﺳﺘﻢ ﺳﻮي داراﻟﻌﺪل روم از ﻣﻠﻚ اﻳﺮاﻧﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﻣﻴﺪي ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢﺳﺘﺎﻧﻲ و ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮي‪،‬‬
‫رﺳﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓﺘﺢ از دوﻟﺖ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻗﻄﻌﻪﻫﺎ‬
‫‪-1 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻊ ﻟﻦ‪.‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﻣﺼﻄﻔﺎ ﺑﻪ ﺳﻌﻲ ﺗﻤﺎم‪،‬‬

‫ﺧﺎﻧﻪي ﺷﺮع را ﻧﻬﺎد ﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫در ﻛﻤﺎل ﺛﺒﺎت و اﺳﺘﺤﻜﺎم‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺮي ز ﺑﻴﻢ ﻓﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺣﻔﻆ آن ﻓﺮض ﺑﺮ وﺿﻴﻊ و ﺷﺮﻳﻒ‪،‬‬
‫ﺿﺒﻂ آن ﺣﺘﻢ ﺑﺮ ﻏﻨﻲ و ﮔﺪا‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﺛﺮ از ﺑﻨﺎي ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻳﺎرب آن ﺑﻨﻴﻪي ﻣﺒﺎرك را‪،‬‬
‫دورﺳﺎز و ﻧﮕﺎه دار ﻣﺪام‪،‬‬
‫از ﻓﺴﺎد دو ﻓﺮﻗﻪي ﺳﻔﻬﺎ‪:‬‬
‫اول از ﻗﻮل و ﻓﻌﻞ ﻃﺎﻳﻔﻪاي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺪارﻧﺪ ﺷﻤﻪاي ز ﺣﻴﺎ‪.‬‬
‫در دل ﺳﺨﺘﺸﺎن ﻧﻜﺮده ﮔﺬر‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 232‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫اﺛﺮ ﻋﻠﻢ و ﻃﺎﻋﺖ و ﺗﻘﻮا‪.‬‬

‫ﺧﻮﻳﺶ را ﻛﺮدهاﻧﺪ داﺧﻞ آل‪،‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد ﻫﺰار ﺧﺒﻂ و ﺧﻄﺎ‪.‬‬
‫رﺧﻨﻪﻫﺎ ﻣﻲزﻧﻨﺪ ﺑﺮ اﺳﻼم‪،‬‬
‫ز ﺧﺪا و ز ﺧﻠﻖ ﺑﻲﺳﺮ و ﭘﺎ‪.‬‬
‫دوم آن ﺟﺎﻫﻼن ﺑﻲﻣﻌﻨﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ ﺑﺮ ﺳﺮﻳﺮ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﺧﻠﻖ را ﻣﺮﺟﻊ اﻣﻮر ﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻢ راﻧﻨﺪ ﻣﻘﺘﻀﺎي ﻫﻮا‪.‬‬
‫ﺣﻜﻢﻫﺎي ﺧﻼف ﺷﺮع ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫در ﻫﻮاي زﺧﺎرف دﻧﻴﺎ‪.‬‬
‫روز ﻣﺤﺸﺮ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺷﻮد ﻗﺎﺿﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺣﻖ ﺧﻮد ﻛﻨﺪ دﻋﻮا‪.‬‬
‫اﻳﻦ دو ﻗﻮم ﺳﻔﻴﻪ ﺑﺪ اﻓﻌﺎل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ اﺳﻼم ﻛﺮدهاﻧﺪ ﺟﻔﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﻳﺪ در دوزخ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺮدهاﻧﺪ ﺟﺰا؟‬
‫‪-2 -‬‬
‫ﻳﺎد دارم ﻛﻪ ﭼﻮ آدم ﺷﺮف ﺧﻠﻘﺖ ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬

‫ﺷﺪ ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﻗﺒﻮل َوﻟََﻘﺪ َﻛ ﱠﺮﻣﻨﺎ‪.‬‬

‫ﮔﺸﺖ ﻣﺴﺠﻮد ﻣﻼﻳﻚ ز ﻛﻤﺎل ﻋﺰت‪،‬‬
‫ﻛﺮد در روﺿﻪي ﺟﻨّﺖ ﺑﻪ ﻓﺮاﻏﺖ ﻣﺄوا‪.‬‬
‫ﺑﻲﺗﻌﺐ ﺑﻮد ﻣﻴﺴﺮ ﻫﻤﻪي ﻣﻘﺼﻮدش‪،‬‬
‫ره ﻧﻤﻲﻳﺎﻓﺖ ﻣﻼﻟﻲ ﺑﻪ دل او ﻗﻄﻌﺎ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ره ﺗﻘﻮي او زد اﺑﻠﻴﺲ‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﺑﻪ ﺻﺪ ﻣﻜﺮ ﺳﻮي ﻣﻌﺼﻴﺘﺶ راﻫﻨﻤﺎ‪.‬‬
‫دل آدم اﺛﺮ ﺣﻴﻠﻪ و ﺗﺰوﻳﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻲﮔﻤﺎن در ﻧﻈﺮش ﺻﺪق ﻧﻤﻮد آن اﻏﻮا‪.‬‬
‫اﻗﺘﻀﺎي ﻛﺮﻣﺶ داد ﻣﺮاد دﺷﻤﻦ‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﺑﻪ اﻏﻮاي ﻟﻌﻴﻦ ﻣﺮﺗﻜﺐ اﻣﺮ ﺧﻄﺎ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻟﻘﺶ ﻛﺮد ﺑﺪﻳﻦ ﺟﺮم ﺑﺮون از ﺟﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ او را ز ﺳﺮ ﻗﻬﺮ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺑﻼ‪.‬‬
‫اﺷﻚ ﻣﻲرﻳﺨﺖ ﺑﻪ ﺻﺪ ﺳﻮز‪ ،‬ﻧﻤﻲﻳﺎﻓﺖ ﻣﺮاد‪،‬‬
‫ﻧﺎﻟﻪ ﻣﻲﻛﺮد ﺑﻪ ﺻﺪ درد‪ ،‬ﻧﻤﻲدﻳﺪ دوا‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﮔﺮه‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ ﮔﺸﺎد از ﻛﺎرش‪،‬‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻋﺬر ﮔﻨﻪ ﺧﻮﻳﺶ ز درﮔﺎه ﺧﺪا‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي اﻛﺮام ز اول ﺑﻬﺘﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺸﺖ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪي ﻗﺪري ز ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ اﻋﻼ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻣﺨﺼﻮص ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺮ آدم‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﺗﺎ روز اﺑﺪ ﺳﺮّ ﭘﺪر در اﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻃﻔﻞ ﻛ‪Ĥ‬ﻣﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻫﺴﺖ ز آﻏﺎز وﺟﻮد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 234‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻠﻮغ از ﻫﻤﻪ ﻏﻢ ﺑﻲﭘﺮوا‪.‬‬

‫ﻛﺎم او ﺑﻲﻋﻤﻞ اوﺳﺖ ﻣﻬﻴﺎ ﻫﻤﻪ وﻗﺖ‪،‬‬
‫رزق او ﺑﻲﺗﻌﺐ اوﺳﺖ ﻣﻴﺴﺮ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻛﻦ ﺟﻨّﺖ ﻋﺪن اﺳﺖ و ﭼﻪ ﺟﻨّﺖ ﺑﻪ از اﻳﻦ؟‬
‫ﻛﻪ ز ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﺪارد دل او ﺑﺎر ﻋﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد وﻗﺖ ﺑﻠﻮﻏﺶ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺮوﻣﻲ‪،‬‬
‫ذوق دﻧﻴﺎ ﺷﺠﺮ ﻣﻨﻬﻲ و اﺑﻠﻴﺲ ﻫﻮا‪.‬‬
‫ﮔﺮ از اﻳﻦ راز ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﺸﺪ آﮔﻪ دل او‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ آدم ﺣﻴﻮان اﺳﺖ‪ ،‬از آن ﻫﻢ اَدﻧﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ در آن وﻗﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد ﭘﺮدازد‪،‬‬
‫آدم آن اﺳﺖ در آن ﺣﺎل ﻛﻪ داﻧﺪ ﺧﻮد را‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻫﻮا رﻏﺒﺖ دﻧﻴﺎش ﻛﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫دور از آن ﻋﻴﺶ و ﻃﺮب ﻗﺎﺑﻞ ﺑﻴﺪاد و ﺟﻔﺎ‪.‬‬
‫ﮔﺮ از آن رﻏﺒﺖ ﺑﺎﻃﻞ دل ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺖ ﺗﻬﻲ‪،‬‬
‫ز ﻫﻮا رﺳﺖ ﺷﺪ از اﻫﻞ ﺻﻼح و ﺗﻘﻮا‪.‬‬
‫ﻻﺟﺮم ﻣﻨﺰل او ﺧﻠﺪ ﺑﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺧﻠﻌﺘﺶ ﺳﻨﺪس و ﺧﺪ‪‬ام ﺣﺮﻳﻤﺶ ﺣﻮرا‪.‬‬
‫‪-3 -‬‬
‫ﺣﻤﺪ ﺑﻲﺣﺪ اﺣﺪي را ﻛﻪ ﻛﻤﺎل ﻛﺮﻣﺶ‪،‬‬

‫داد ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺧﺮد اﻧﺴﺎن را‪.‬‬

‫داد ﺳﺮرﺷﺘﻪي اﻗﺒﺎل ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﺮدش‪،‬‬
‫ﻛﺮد ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻪ او ﻗﺎﻋﺪهي اﻳﻤﺎن را‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﻤﻞ ﻓﺮق ﺑﺪ و ﻧﻴﻚ ﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻟﻄﻒ ﻛﺮد و ﺑﻔﺮﺳﺘﺎد ﺑﻪ او ﻗﺮآن را‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻛﻨﺪ ﻛﺎم دل از ﻣﻌﻨﻲ ﻗﺮآن ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻛﺮد ﻣﺼﺒﺎح ﻃﺮﻳﻖ ﻃﻠﺒﺶ ﻋﺮﻓﺎن را‪.‬‬
‫اي ﺧﻮش آن ﻋﺎﻗﺒﺖاﻧﺪﻳﺶ ﻛﻪ ﺿﺎﻳﻊ ﻧﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺣﻤﺖ و ﻣﻜﺮﻣﺖ و اﺣﺴﺎن را!‬
‫در ﻫﻤﻪ ﻛﺎر ﺷﻮد ﺗﺎﺑﻊ آﺛﺎر ﻧﺒﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺘﺪاي ﻋﻤﻞ ﺧﻮد ﻧﻜﻨﺪ ﺷﻴﻄﺎن را‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ در اﻳﻦ ﻗﻮل ﻛﻪ ﻏﻔﺮان آﺧﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ رﻓﻊ ﺧﻄﺎ و ﺧﻠﻞ ﻋﺼﻴﺎن را‪.‬‬
‫اول ﺣﺎل اﮔﺮ ﻣﻴﻞ ﻣﻌﺎﺻﻲ ﻧﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑِﻪ از آناﺳﺖ ﻛﻪ آﺧﺮ ﻃﻠﺒﺪ ﻏﻔﺮان را‪.‬‬
‫‪-4 -‬‬
‫اي ﺳﺨﻦﭘﺮور ز ﻧﻈﻢ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺸﻮ!‬

‫ﻧﻴﺴﺖ ﻓﺮزﻧﺪي در اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ از اﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻮ را‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﻮد در وي ﻓﺴﺎدي ﻗﺎﺑﻞ اﺻﻼح ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 236‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﺮ ﻧﻤﻲﭘﻴﭽﺪ ز ﺣﻜﻤﺖ ﻫﺴﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮ ﺗﻮ را‪.‬‬

‫ﻧﻴﺴﺖ آن ﺧﻮدﻛﺎم ﻓﺮزﻧﺪي ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻋﺖ دﻫﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎي رﻧﮕﺎﻧﮓ دردﺳﺮ ﺗﻮ را‪.‬‬
‫ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﺲ ﺑﺎﺷﺪش ﻛﺴﻮت ز ﻛﺎﻏﺬ ﭘﺎرهاي‪،‬‬
‫وز ﺧَﺰ و اﻃﻠﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد ﺻﺮف زر ﺗﻮ را‪.‬‬
‫ﻣﻲﺧﻮرد داﻳﻢ ﻏﺬاي ﺧﻮد ز ﺑﺴﺘﺎن دوات‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻄﻠﻖ ﻏﺼﻪي ﺷﻴﺮ و ﻏﻢ ﺷﻜّﺮ ﺗﻮ را‪.‬‬
‫ﻣﻲرود ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻲﻣﺘﺎع و ﺑﻲﻣﻼل‪،‬‬
‫رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﺸﻬﻮر ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ ﺗﻮ را‪.‬‬
‫‪-5 -‬‬
‫اي ﻇﺮﻳﻔﺎن روم! ﺷﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ‪،‬‬

‫ﻛﻪ ﻓﻠﻚ داده اﺳﺖ ﻛﺎم ﺷﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﻣﺎ را‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﺑﺮﺗﺮ ز ﻣﺎ ﻣﻘﺎم ﺷﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﻏﻼﻣﺎن ﻣﺎﻫﺮوﻳﺎﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻫﺮوﻳﺎن ﻫﻤﻪ ﻏﻼم ﺷﻤﺎ‪.‬‬
‫‪-6 -‬‬
‫اي ﻛﻪ راي روﺷﻨﺖ آﺋﻴﻨﻪي ﮔﻴﺘﻲ ﻧﻤﺎﺳﺖ!‬

‫ﻫﻴﭻ ﺳﺮّي ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺰ راي ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺠﺎب‪.‬‬

‫در ﻧﻘﺎب ﻋﻨﺒﺮﻳﻦ ﻫﺮدم ﻋﺮوس ﺧﺎﻣﻪات‪،‬‬
‫ﺷﺎﻫﺪ ﺻﺪ راز را از ﭼﻬﺮه ﻣﻲﮔﻴﺮد ﻧﻘﺎب‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚ داﻧﺶ راﺳﺖ از ﻃﺮز ﻣﺜﺎﻟﺖ اﻧﺘﻈﺎم‪،‬‬
‫ﮔﻨﺞ ﻣﻌﻨﻲ راﺳﺖ از ﻣﻔﺘﺎح ﻛﻠﻜﺖ ﻓﺘﺢ ﺑﺎب‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﻋﻤﺮي اﺳﺖ در ﺗﻦ ﺟﺎن ﺑﺮ ﻟﺐ آﻣﺪه‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ در آرزوي ﭘﺎﻳﺒﻮﺳﺖ اﺿﻄﺮاب‪.‬‬
‫آرزوي دوﻟﺖ ﭘﺎﺑﻮس ﺧﺪ‪‬ام درت‪،‬‬
‫ﻣﻲرﺑﺎﻳﺪ روز و ﺷﺐ از دل ﻗﺮار‪ ،‬از دﻳﺪه ﺧﻮاب‪.‬‬
‫در ﺑﻼي دورﻳﺖ ﻣﻌﺬورم از ﺿﻌﻒ ﺑﺪن‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻛﻨﻢ؟ ﻧﺎﭼﺎر ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪن اﻳﻦ ﻋﺬاب‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ دورم ﻏﺎﻓﻞ از ﻋﺮض ﻧﻴﺎزي ﻧﻴﺴﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﻧﻴﺎز ﻣﻦ ﺑﻪ درﮔﺎه ﺗﻮ ﺑﻴﺮون از ﺣﺴﺎب‪.‬‬
‫ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻢ ﺣﺎل دل اﻣﺎ ﻧﻤﻲﺑﺨﺸﺪ اﺛﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﻢ ﺷﺮح ﻏﻢ اﻣﺎ ﻧﻤﻲآﻳﺪ ﺟﻮاب‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪ از ﺧﺎك درت ﺑﻮي رﻋﺎﻳﺖ ﻧﺸﻨﻮم؟‬
‫ﭘﻴﺶ ﺗﻮ ﺗﺎ ﻛﻲ دﻋﺎي ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻣﺴﺘﺠﺎب؟‬
‫وه! ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮ ﻛﻨﺪ ﻧﺎم ﻣﺮا ﻛﻠﻜﺖ رﻗﻢ‪،‬‬
‫وه! ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮ ﻛﻨﻲ در ذﻛﺮ ﻣﻦ ﻛﺴﺐ ﺛﻮاب؟‬
‫ﻫﺴﺖ درﻳﺎ را ﭼﻨﺎن ﻋﺎدت ﻛﻪ از ﻧﺰدﻳﻚ و دور‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ارﺑﺎب ﺣﺎﺟﺖ را ﺑﻪ ﻓﻴﻀﻲ ﻛﺎﻣﻴﺎب‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ او را ﻣﻲدﻫﺪ د‪‬ر از ﺻﺪف‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 238‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻬﺮ دوران ﻧﻴﺰ آﺑﻲ ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺪ ﺑﺎ ﺳﺤﺎب‪.‬‬

‫ﭼﺸﻤﻪي ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻫﻢ در ﻃﺒﻊ دارد ﺣﺎﻟﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻫﻢ دور و ﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﺧﻮد را آب و ﺗﺎب‪.‬‬
‫ﻧﻲ ﻫﻤﻴﻦ در آﺳﻤﺎن ﻣﻪ ﻣﻲﺳﺘﺎﻧﺪ ﻧﻮر از او‪،‬‬
‫در زﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﻣﻲﺑﺮد از آﺗﺶ او ﻟﻌﻞ‪ ،‬آب؟‬
‫اي ﻛﻪ ﻫﻢ از آﻓﺘﺎب اﻓﺰون ﻫﻢ از درﻳﺎ ﺑِﻬﻲ!‬
‫ﺑﺎش در اﺣﺴﺎن ﺑِﻪ از درﻳﺎ‪ ،‬ﻓﺰون از آﻓﺘﺎب‪.‬‬
‫ﺑﻪ ز ﻧﺰدﻳﻜﺎن ﺧﻮد ﺑﺮ ﻣﻦ ﻛﻪ دورم رﺣﻢ ﻛﻦ!‬
‫ﺑﺮ ﮔﻨﺎه دورﻳﻢ ﻣﻨﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻜﻦ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻋﺘﺎب‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ دورم از ﺗﻮ دارم ﺑﻴﺶﺗﺮ ﭼﺸﻢ ﻛﺮم‪،‬‬
‫ﻣﻪ ز ﻣﻬﺮ از دور ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﻮر اﻛﺘﺴﺎب‪.‬‬
‫از ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﮔﺮ رﺳﺪ ﺗﻮﻗﻴﻊ ﻟﻄﻔﻲ دور ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮ زﻣﻴﻦ از آﺳﻤﺎن رﺳﻢ اﺳﺖ ﺗﻨﺰﻳﻞ ﻛﺘﺎب‪.‬‬
‫ﺗﺎ زﻣﻴﻦ را در ﺟﺒﻠّﺖ ﻫﺴﺖ اﻣﻜﺎن ﺛﻮاب‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻓﻠﻚ را ﻫﺴﺖ ﻋﺎدت در ﻃﺒﻴﻌﺖ اﻧﻘﻼب‪،‬‬
‫روي دوﻟﺖ را ز درﮔﺎﻫﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ اﻧﺤﺮاف‪،‬‬
‫راي رﻓﻌﺖ را ز ﻓﺮﻣﺎﻧﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ اﺟﺘﻨﺎب‪.‬‬
‫ﺟﺰ دﻋﺎﻳﺖ ﻧﻴﺴﺖ اوراد ﻓﻀﻮﻟﻲ روز و ﺷﺐ‪،‬‬
‫ﻛﺎر او اﻳﻦ اﺳﺖ و ﺑﺲ واﷲ اﻋﻠﻢ ﺑﺎﻟﺼﻮاب‪.‬‬
‫‪-7 -‬‬
‫ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻣﻔﺎﻋﻞ ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻓﻌ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫اي ﻏﺮّه ﺑﺮ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺣﺴﻦ و ﺟﻤﺎل ﺧﻮد!‬

‫آﻳﺎ ﭼﺮا ﺟﻨﻮن ﺗﻮ ﺑﺮ ﻋﻘﻞ ﻏﺎﻟﺐ اﺳﺖ؟‬
‫ﺷﺄن ﺗﻮ ﻣﺴﺘﻌﺪ‪ ‬ﻛﻤﺎﻻت ﻣﻌﻨﻮي‪،‬‬
‫ذات ﺗﻮ ﻣﺴﺘﺤﻖّ ﻋﻠﻮ‪ ‬ﻣﺮاﺗﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻗﻴﺪ ﺣﺴﻦ ﺻﻮرت ﻓﺎﻧﻲ ﭼﻪ ﻓﺎﻳﺪه؟‬
‫ﻛﺴﺐ ﻛﻤﺎل ﻛﻦ ﻛﻪ ﺗﻮ را آن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻴﺮم ﻛﻪ ﺻﺒﺢ روز ﺟﻮاﻧﻲ اﺳﺖ ﺣﺴﻦ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻧﻮر ﺑﻘﺎ ﻣﺠﻮي ز ﺻﺒﺤﻲ ﻛﻪ ﻛﺎذب اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-8-‬‬
‫ﺑﺮ اﻣﻴﺪ راﺣﺖ دﻧﻴﺎ ﻣﻜﺶ ﺑﺴﻴﺎر رﻧﺞ‪،‬‬

‫زان ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻘﺼﺪ ﺑﺮون از ﻛﺎرﮔﺎه ﺧﻠﻘﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻧﺒﻲ ﺷﺪ ﻋﺮض ﻫﺮ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﺑﺴﺘﻪاي‪،‬‬
‫ﻣﻌﻨﻲ راﺣﺖ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻲﺻﻮرت اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻘﺮر ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻴﺴﺖ راﺣﺖ در ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫راﺣﺘﻲ ﮔﺮ ﻫﺴﺖ‪ ،‬در ﺗﺮك اﻣﻴﺪ راﺣﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 240‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-9 -‬‬
‫ﮔﻔﺖ اﺣﻤﺪ‪ »:‬ﺣﻴﺪر اﺳﺖ از ﻣﻦ ﭼﻮ ﻫﺎرون از ﻛﻠﻴﻢ«‪،‬‬

‫اﻳﻦ ﺑﻴﺎن ﺷﺮﻛﺖ اﻣﺮ و ﻛﻤﺎل ﻋﺰت اﺳﺖ‪.‬‬
‫اي ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ‪»:‬ﻋﻠﻲ را در ﻧﺒﻮ‪‬ت ﻧﻴﺴﺖ دﺧﻞ‪«.‬‬
‫ﻣﺸﺮك اﻣﺮ ﻧﺒﻮت ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﻣﻠﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺮﺗﻲ دارد ﻛﻪ ﭼﻮن ﻣﻲرﻓﺖ از دﻧﻴﺎ رﺳﻮل‪،‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺮ ﺣﻔﻆ دﻳﻦ ﻣﺴﺘﺨﻠﻒ ﻣﻦ ﻋﺘﺮت اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺘﺮت اﺳﺖ آن ﻓﺮﻗﻪي اﺷﺮف ﻛﻪ ﺗﺎ روز اﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻮﺟﺐ اﺑﻘﺎي دﻳﻦ و ﻣﻈﻬﺮ ﻫﺮ ﺣﻜﻤﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ را ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ از آل ﻧﺒﻲ‪ ،‬آل ﻋﻠﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫آن دو ﻋﺎﻟﻲ ﻗﺪر را ﻋﺘﺮت‪ ،‬ﻣﺤﻞ ﺷﺮﻛﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-10 -‬‬
‫اي دل! ﻣﻼل ﮔﻮﺷﻪي ﻋﺰﻟﺖ ﻫﺰار ﺑﺎر‪،‬‬

‫ﺑﻬﺘﺮ ز ﻫﻤﻨﺸﻴﻨﻲ ﻫﺮ ﻳﺎر آﺷﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻳﺎر و آﺷﻨﺎ ﻛﻪ ﺷﻮد ﻫﻤﺪم ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ﻳﺎ از ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻓﻘﺮا ﻳﺎ ز اﻏﻨﻴﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﻣﻨﻌﻢ اﺳﺖ و ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺮ آﻳﻨﻪ‪،‬‬
‫داﻳﻢ ز ﻣﻠﻚ و ﻣﺎل و ﺗﺠﻤ‪‬ﻞ ﺳﺨﻦ ﺳﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫ور ﻣﺒﺘﻼي ﻓﺎﻗﻪ و ﻓﻘﺮ اﺳﺖ ﭘﻴﺶ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻛﺎرش ﻫﻤﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ دﻧﻴﺎي ﺑﻲوﻓﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫اوﻗﺎت ﺿﺎﻳﻊ اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻫﺮ دو ﻣﺎﺟﺮا‪،‬‬
‫ﻛﻮ ﻫﻤﺪﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻲ از اﻳﻦ ﻫﺮدو ﻣﺎﺟﺮاﺳﺖ؟‬
‫‪-11 -‬‬
‫اي ﻛﻪ داري ﺧﺮد! ﺑﺪان ﻛﻪ ﺗﻮ را‪،‬‬

‫ﺑﺎ دو ﻛﺲ اﺧﺘﻼط دﺷﻮار اﺳﺖ‪:‬‬
‫اول آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻃﺎﻟﺐ ﺗﻮ‪،‬‬
‫از ﺗﻮ و دﻳﺪن ﺗﻮ ﺑﻴﺰار اﺳﺖ‪.‬‬
‫دوم آن ﻛﺲ ﻛﻪ دﻳﺪن او ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫دل ﭘﺴﻨﺪ ﺗﻮ ﻟﻴﻚ ﻧﺎﭼﺎر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-12 -‬‬
‫آﻓﺮﻳﻦ! ﺑﺮ ﻣﻨﻌﻤﻲ ﻛﺰ ﺑﻬﺮ اﻇﻬﺎر ﺛﻨﺎ‪،‬‬

‫ﻓﻴﺾ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺳﺨﻦ ﻣﺎ را ﻣﻴﺴﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻠﻚﻫﺎي ﺑﻲﺣﺪ اﺻﻨﺎف ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ را‪،‬‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺮ ﺗﻴﻎ زﺑﺎن ﻣﺎ ﻣﺴﺨﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ از ﺗﻜﺮار اﻟﻔﺎظ ﺳﺨﻦ ﻣﺎ را ﻣﻼل‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻳﻜﻲ را ﻧﻌﻤﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﻜﺮّر ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 242‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-13 -‬‬
‫اي ﻛﻪ از ﺟﻬﻞ‪ ،‬ﻣﻘﻴﺪ ﺷﺪهاي ﺑﺮ ﺻﻮرت!‬

‫اﻳﻦ ﺻﻔﺖ در روش اﻫﻞ ﺧﺮد ﺑﻲﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﺷﺪ واﻟﻪي ﺻﻮرت ﺑﻪ ﻫﻮاي دل ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﮔﻪ ﻣﻠﺘﻔﺖ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻃﻔﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻌﻠﻢ ز ﻛﺘﺎب‪،‬‬
‫ﺧﻮاﻧﺪ ﺧﻂ ﻟﻴﻚ‪ ،‬ﻧﺪاﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻀﻤﻮﻧﺶ ﭼﻴﺴﺖ!‬
‫‪-14 -‬‬
‫اول ﻋﻤﺮم ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺳﺮور و ذوق ﺑﻮد‪،‬‬

‫ﻋﺎري از ﻋﻠﻢ و ﻋﻤﻞ‪ ،‬در ﺟﻬﻞ و ﻧﺎداﻧﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫از ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﭼﻮ ﺑﮕﺬﺷﺘﻢ‪ ،‬اﺳﻴﺮ ﻏﻢ ﺷﺪم‪،‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ آن ﻫﻢ در ﺧﻴﺎل ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎﻧﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫آﺧﺮ ﻋﻤﺮم ﻛﻪ اﻳﺎم ﺻﻼح اﺳﺖ و ورع‪،‬‬
‫در ﻧﺪاﻣﺖ ﺻﺮف ﮔﺸﺖ و در ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫آه! از اﻳﻦ ﻋﻤﺮي ﻛﺰ او ذوﻗﻲ ﻧﺪﻳﺪم ﻫﻴﭻ ﮔﻪ‪،‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ از ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻟﺬّات روﺣﺎﻧﻲ ﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫‪-15 -‬‬
‫دام درد اﺳﺖ و ﺑﻼ داﻳﺮهي ﻗﻴﺪ ﺟﻬﺎن‪،‬‬

‫ﻋﺎرف آن اﺳﺖ ﻛﺰ اﻳﻦ داﻳﺮه ﺑﻴﺮون ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﻋﻤﺮ ﺑﻪ راﺣﺖ ﮔﺬراﻧﺪ اوﻗﺎت‪،‬‬
‫ﻓﺎرغ از دﻏﺪﻏﻪي ﮔﺮدش ﮔﺮدون ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻪ در آن ﻓﻜﺮ ﻛﻪ آﻳﺎ ﭼﻪ ﻛﻨﻢ؟ ﭼﻮن ﺳﺎزم؟‬
‫ﻧﻪ در آن ﻗﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﺎرب ﭼﻪ ﺷﻮد؟ ﭼﻮن ﺑﺎﺷﺪ؟‬
‫‪-16 -‬‬
‫ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﺑﺴﻲ اﺳﺖ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬

‫ﺟﺰ ﺑﺪ او ﻋﺪو ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻧﻜﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ در ﻧﻈﻤﻢ‪،‬‬
‫دوﺳﺖ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ او ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻲﺗﻜﻠّﻒ ﻋﺪوي ﻣﻦ ﻛﻮر اﺳﺖ‪،‬‬
‫دﻳﺪهي او ﻧﻜﻮ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﺪ‪.‬‬
‫‪-17 -‬‬
‫ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن را ﺧﺪا در اول ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ‪،‬‬

‫‪ ............................................................................................................................... 244‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﭼﻮن ﻣﻠﻚ از ﻫﺮ ﺧﻠﻞ ﭘﺎك و ﻣﻄﻬﺮ آﻓﺮﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺪ‪‬ت ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻃﺎﻋﺖ را از اﻳﺸﺎن رﻓﻊ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﺑﺮ دل اﺣﺒﺎب ﻧﻘﺶ ﻃﺎﻋﺖ اﻳﺸﺎن ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻲﺗﺮدد ﻧﻌﻤﺖ ﺟﻨﺖ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن وﻗﻒ ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻲﺗﻌﺐ از ﺧﻮان ﻗﺴﻤﺖ روزي اﻳﺸﺎن رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ زﻣﺎن و اﻣﺘﺪاد روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ﻋﺎﺑﺪان ﻣﺘﻘﻲ ﮔﺮدﻧﺪ و ﭘﻴﺮان رﺷﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ زر و زور و ﺣﻴﻞ اﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪي ﻣﻌﺼﻮم را‪،‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ از ﻋﺼﻤﺖ ﺑﻴﺎﻧﺪازد‪ ،‬ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺧﻴﺮ دﻳﺪ‪.‬‬
‫‪-18 -‬‬
‫ﺻﺎﻧﻌﻲ ﻛﺰ آب و ﮔﻞ ﻓﻴﺾ ﻛﻤﺎل ﻗﺪرﺗﺶ‪،‬‬

‫دﻟﺒﺮان ﻻﻟﻪرﺧﺴﺎر ﺳﻤﻨﺒﺮ آﻓﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺻﻨﻊ او ﺿﺎﻳﻊ ز ﺑﻬﺮ ﻋﺎﺷﻘﻲ‪،‬‬
‫دل درون ﻋﺎﺷﻘﺎن دردﭘﺮور آﻓﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎن را ﺑﺮ ﺟﻔﺎي ﻣﺎﻫﺮوﻳﺎن ﺻﺒﺮ داد‪،‬‬
‫ﻣﺎﻫﺮوﻳﺎن را ﺟﻔﺎﻛﺎر و ﺳﺘﻤﮕﺮ آﻓﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﻪ ﺟﺮم ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ را ﻧﮕﻴﺮد دور ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ز ﺑﻬﺮ ﻋﺎﺷﻘﻲ دل داد و دﻟﺒﺮ آﻓﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫‪-19 -‬‬
‫ﺑﻬﺮ دﻓﻊ دﺷﻤﻦ و ﻓﺘﺢ ﺑﻼد و ﺣﻔﻆ ﻧﻔﺲ‪،‬‬

‫ﭘﺎدﺷﻪ را ﻣﻨّﺖ ﺧﻴﻞ و ﺣﺸﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺮﻣﺎن ﭘﺎدﺷﻪ را از ﺑﺮاي ﻋﺰّ و ﺟﺎه‪،‬‬
‫رﻧﺞ ﺑﺎﻳﺪ دﻳﺪ در ﺧﺪﻣﺖ‪ ،‬اﻟﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻌﻤﺎن ﻣﻠﻚ را از ﻣﺤﺮﻣﺎن ﭘﺎدﺷﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ در ﻛﺴﺐ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﺘﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻔﻠﺴﺎن ﻛﻢ ﻗﻨﺎﻋﺖ را ز ﺑﻬﺮ ﻟﻘﻤﻪاي‪،‬‬
‫از ﺳﮕﺎنِ ﻣﻨﻌﻤﺎن ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻏﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻮﺷﻪﮔﻴﺮان ﻗﻨﺎﻋﺖورز را در ﻛﻨﺞ ﻓﻘﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻨﺖ ﺳﻴﺮِ ﺗﻦ و ﻗﻮت‪ ‬ﺷﻜﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﻪ را ﻣﻴﻞ اﻗﺎﻣﺖ ﻫﺴﺖ در دﻧﻴﺎي دون‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻂ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﺎﻃﺮ ﻗﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﺑﺒﺎﻳﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎ ﻣﺤﻨﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻳﺎ از اﻳﻦ ﺳﺮﻣﻨﺰل ﻣﺤﻨﺖ ﻗﺪم ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪-20 -‬‬
‫آدﻣﻲ را ﻓﻀﻞ ﺻﻮري و ﻛﻤﺎل ﻣﻌﻨﻮي اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﻧﻴﺴﺖ ﻫﺮ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻲاﺛﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺎه ﻋﺮض ﺣﺴﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺮ اﻫﻞ ﺣﺎل‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 246‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﻣﺤﺒﻮب ﻣﻪﭘﻴﻜﺮ ﺣﺒﻴﺐ ﺳﻴﻤﺒﺮ‪.‬‬

‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻧﻈﺎرهي رﻓﺘﺎر او آرام دل‪،‬‬
‫ﻣﻲﻓﺰاﻳﺪ ﭼﻬﺮهي زﻳﺒﺎي او ﻧﻮر ﺑﺼﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﻓﻘﻴﻪ و ﻋﺎﺑﺪ و ﺷﻴﺦ و ﻣﻌﻠﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ و ﻓﻀﻞ و ﻫﻨﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﻓﻴﺾ او دل را ﺑﻪ ﺳﺮﺣﺪ ﻛﻤﺎل‪،‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ارﺷﺎد او اﻫﻞ ﻃﻠﺐ را راﻫﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻋﻘﻞ ﺣﻴﺮان اﺳﺖ در ﻛﻴﻔﻴﺖ اﻃﻮار او‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﮔﻠﺰار ﻃﺒﻴﻌﺖ را ﻧﻬﺎل ﺑﺎرور‪.‬‬
‫ﻫﻢ ﺳﺮور دﻳﺪه ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ از او‪ ،‬ﻫﻢ ﻛﺎم دل‪،‬‬
‫ﮔﻪ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﮔﺎه ﻣﻲﺑﺨﺸﺪ ﺛﻤﺮ‪.‬‬
‫‪-21 -‬‬
‫ﻣﺴﺘﻔﻌﻞ ﻣﺴﺘﻔﻌﻞ ﻣﺴﺘﻔﻌﻞ ﻓﻊ ﻟﻦ‪.‬‬
‫در‪ ‬ﺻﺪف ﺻﺪق ﺟﻨﺎب ﻣﺘﻮﻟّﻲ‪،‬‬

‫ﻛﺰ راي ﻣﻨﻴﺮش ﻋﺘﺒﺎت اﺳﺖ ﻣﻨﻮر‪،‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ دﻣﺎغ دل ﺳﻜﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪ‪،‬‬
‫از راﻳﺤﻪي ﻣﻜﺮﻣﺖ اوﺳﺖ ﻣﻌﻄﺮ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻛﻴﺰه ﻧﻬﺎدي ﻛﻪ ﻣﺮاد دو ﺟﻬﺎﻧﺶ‪،‬‬
‫از ﺧﺪﻣﺖ اوﻻد رﺳﻮل اﺳﺖ ﻣﻴﺴﺮ‪.‬‬
‫ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻣ‪Ĥ‬ﻟﻲ ﻛﻪ دﻟﺶ راﺳﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ‪،‬‬
‫اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻏﻤﺨﻮاري اوﻻد ﭘﻴﻤﺒﺮ‪.‬‬

‫آراﻳﺶ ﻣﻌﻤﻮري ﻫﺮ ﻣﺮﻗﺪ ﻋﺎﻟﻲ‪،‬‬
‫ﺷﺪ رﺗﺒﻪي او را ﺳﺒﺐ رﻓﻌﺖ دﻳﮕﺮ‪.‬‬
‫اي ﺑﺎد! اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﮔﻔﺘﺎر ﺑﻴﺎﺑﻲ‪،‬‬
‫در ﺧﺪﻣﺖ آن ذات ﻣﺼﻔّﺎي ﻣﻄﻬﺮ‪،‬‬
‫از ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺎن ﺑﻨﺪﮔﻲ و ﻋﺮض ﻛﻦ اﻳﻦ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻛﺎي در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ‪ ،‬در ﻫﻤﻪ ﻓﻦ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺳﺮور!‬
‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ در ﻓﻀﻞ و ﻫﻨﺮ ﻣﺜﻞ ﻧﺪاري‪،‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺸﻮ از ﻧﻜﺘﻪﮔﺬاران ﺳﺨﻨﻮر‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﺧﺎك ﻧﺸﻴﻨﺎن ﺳﺮ ﻛﻮي ﺑﻼﻳﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺎ را ﻧﺘﻮان داﺷﺖ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻔﻠﻪ ﺑﺮاﺑﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺎ آﻳﻨﻪداران ﺑﺪ و ﻧﻴﻚ ﺟﻬﺎﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻧﻴﺴﺘﻲ آﮔﻪ ﺑﮕﺸﺎ دﻳﺪه و ﺑﻨﮕﺮ‪:‬‬
‫ﺧﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺎ ﻗﺎﻣﺖ ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﭘﺮ ﮔﺸﺘﻪ ز آوازهي ﻣﺎ دﻫﺮ ﺳﺮاﺳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺎ راﺗﺒﻪﺧﻮاران در آل رﺳﻮﻟﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ راﺗﺒﻪ دارﻳﻢ ﻣﻘﺮر‪.‬‬
‫ﻣﺴﺪود ﻧﮕﺸﺘﻪ درِ اﻳﻦ راﺗﺒﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ‪،‬‬
‫زان روي ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺑﺪﻳﻦ راﺗﺒﻪ در ﺧﻮر‪.‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪهي دوران ﺑﻪ ﻗﻨﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫ﭘﻴﺮان ﺟﻮان ﺑﺨﺖ و ﻓﻘﻴﺮان ﺗﻮاﻧﮕﺮ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 248‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-22 -‬‬
‫ﻋﺎدت اﻳﻦ اﺳﺖ ﻓﻴﺾ ﻓﻄﺮت را‪،‬‬

‫در ﺑﻨﺎي وﺟﻮد ﻧﻮع ﺑﺸﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ رﺳﺪ ﺗﺎ زﻣﺎن رﺷﺪ و ﺑﻠﻮغ‪،‬‬
‫ﻃﻔﻞ را ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ از ﻣﺎدر‪.‬‬
‫دﻫﺪ او را ﻛﻤﺎل ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺎدر ﻣﻬﺮﺑﺎن ﺑﻪ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻮن رﺳﺪ وﻗﺖ آنﻛﻪ در ﺟﺴﺪش‪،‬‬
‫ﺑﺪﻣﺪ روح‪ ،‬ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻫﻨﺮ‪.‬‬
‫دﺧﺘﺮ از ﻣﺎدرش ﺟﺪا ﻧﺸﻮد‪،‬‬
‫زان ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺟﻨﺲ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ‪.‬‬
‫ﭘﺴﺮ از اﻗﺘﻀﺎي ﺟﻨﺴﻴﺖ‪،‬‬
‫ﻃﻠﺒﺪ ﻗﺮب و اﻧﺘﺴﺎب ﭘﺪر‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﻫﻤﺎن ﻃﻔﻠﻲ‪ ،‬اي دل ﻏﺎﻓﻞ!‬
‫ﻛﻪ ﻧﺪاري ز ﺣﺎل ﺧﻮﻳﺶ ﺧﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻣﺎدر ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻮاﺧﻮاه ﺗﻮﺳﺖ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪.‬‬
‫ﭘﺪرت ﻓﻴﺾ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻠﻮي اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ در اﻳﺠﺎد ﺗﻮ از اوﺳﺖ اﺛﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻧﻲ ﻣﻘﻴﺪ ﺻﻮرت‪،‬‬
‫ﺑﻄﻠﺐ رﺗﺒﻪاي از اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮ‪.‬‬

‫ﭼﻨﺪ ﮔﺮدي ﺑﻪ ﮔﺮد ﻣﺎدر ﺧﻮد؟‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻲ دﺧﺘﺮ‪ ،‬اي ﻧﻜﻮ ﻣﺤﻀﺮ!‬
‫ﻣﺮد ﺷﻮ‪ ،‬ﻣﺮد! ﻛﺰ ﭘﺪر ﻳﺎﺑﻲ‪،‬‬
‫اﺛﺮ اﻟﺘﻔﺎت ﻓﻴﺾ ﻧﻈﺮ‪.‬‬
‫‪-23 -‬‬
‫دوش ﻃﻔﻠﻲ ﭘﺮي رﺧﻲ دﻳﺪم‪،‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﺷﻮخ ﺷﻜّﺮﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎر!‬
‫ﺗﻮ ﭼﺮا از ﻛﻤﺎل اﺳﺘﻐﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻓﺎرﻏﻲ از ﻣﺸﻘّﺖ ﻫﻤﻪ ﻛﺎر؟‬
‫ﭘﺪر و ﻣﺎدرﻧﺪ در ﺗﻚ و دو‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ را ﭘﺮورﻧﺪ ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬ﻣﺎ ﻛﺎﻣﻼن دوراﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻗﺼﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻛﺒﺎر‪.‬‬
‫زان ﻛﻪ ﻃﻔﻠﻴﻢ ﻣﺎ و ﺑﺮ ﻃﻔﻼن‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ واﺟﺐ رﻋﺎﻳﺖ اﻃﻮار‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﻮﻳﻢ از ﺧﻼف آن ﻋﺎدت‪،‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ رد‪ ‬اﻳﺰد ﺟﺒﺎر‪.‬‬
‫ﻟﻴﻚ اﻳﻦ ﺑﺎﻟﻐﺎن ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 250‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ دم از ﻋﻘﻞ ﻣﻲزﻧﻨﺪ و وﻗﺎر‪،‬‬

‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ آنﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻗﺼﺎﻧﻨﺪ و ﻧﺎﺗﻤﺎم ﻋﻴﺎر‪.‬‬
‫ﻧﺎﻗﺼﺎن ﮔﺮ ﻛﻨﻨﺪ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺎﻣﻼن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻋﺎر‪«.‬‬
‫‪-24 -‬‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻪي ﺳﮓ و ﮔﺮﺑﻪ ﺷﺒﻲ ﻧﺰاع اﻓﺘﺎد‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﮔﺮﺑﻪ ﮔﻔﺖ ﺳﮓ‪»:‬اي ﻛﺎﺳﻪﻟﻴﺲ ﻟﻘﻤﻪ ﺷﻤﺎر!‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﻮ را ﺑﻮﻳﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ادب‪،‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺗﻮ را ﺟﺰ ﻃﺮﻳﻖ دزدي‪ ،‬ﻛﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻟﻘﻤﻪاي ﺑﺮد ﺑﻪ دﻫﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﻃﻤﻊ ﻧﺒﺮي راﺣﺘﺶ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪي زار‪.‬‬
‫ﭼﺮاﺳﺖ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﺰت ﺗﻮ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﻴﺐ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ ﺗﻮ را ﺧﻠﻖ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻛﻨﺎر؟‬
‫ﺷﺮﻳﻚ‪ ‬ﺧﻮاﻧﻲ و ﻫﻤﺨﻮاب ﺑﺴﺘﺮ و ﺑﺎﻟﻴﻦ‪،‬‬
‫رﻓﻴﻖ ﻣﺠﻠﺲ و ﻣﻘﺒﻮل ﻫﺮ ﭘﺮيرﺧﺴﺎر‪.‬‬
‫ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﻓﺎﻳﺪهﻫﺎ ﻣﻲرﺳﺪ ز ﻣﻦ ﺷﺐ و روز‪،‬‬
‫ﺣﺮاﺳﺖ اﺳﺖ ﻣﺮا ﺷﺐ‪ ،‬ﺷﻌﺎر و روز ﺷﻜﺎر‪.‬‬
‫وﻓﺎ ﺷﻌﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ و ادب ﻃﺮﻳﻘﻪي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺮ آﺳﺘﺎﻧﻪ ﻣﺮا ﻣﻨﺰل اﺳﺖ ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬

‫وﺳﻴﻠﻪ ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ داﺧﻠﻲ و ﻣﻦ ﺧﺎرج‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﮔﻮﺷﺖ ﻣﻲﺧﻮري و اﺳﺘﺨﻮان‪ ،‬ﻣﻦِ اﻓﮕﺎر؟‬
‫ﮔﻨﺎه ﻣﻦ ﭼﻪ ﺷﺪ و وز ﻫﻨﺮ ﭼﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﻮ را‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﺗﻮ را ﻃﺎﻫﺮ و ﻣﺮا ﻣﺮدار؟‬
‫ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻠﻤﺎ ﺗﻮ اﻧﻴﺲ و ﻣﻦ از دور‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻓﻀﻼ ﺗﻮ ﻋﺰﻳﺰي و ﻣﻦ ﺧﻮار؟«‬
‫ز روي ﻃﻌﻨﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ﮔﺮﺑﻪي ﺧﺎﻣﻮش‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬اي درﻧﺪهي ﺑﻲزﻳﻨﻬﺎرِ ﺑﺪ ﻛﺮدار!‬
‫ﺑﻪ ﻣﻴﻬﻤﺎن و ﮔﺪا ﻣﺘﺼﻞ ﺟﺪل داري‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻏﺮﻳﺐ ﻣﺪام از ﺗﻮ ﻣﻲرﺳﺪ آزار‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻴﺮ اﻫﻞ ﺳﻌﺎدت ﺗﻮ ﻣﻲﺷﻮي ﻣﺎﻧﻊ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ روش ﻛﻪ ﺗﻮﻳﻲ ﻛﺎم دل اﻣﻴﺪ ﻣﺪار‪.‬‬
‫ﮔﻤﺎن ﻣﺒﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻨﺰل ﻣﺮاد رﺳﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻜﻦ ﺧﻴﺎل ﻛﻪ ﮔﺮدي ز ﻋﻤﺮ ﺑﺮﺧﻮردار‪«.‬‬
‫‪-25 -‬‬
‫ﻣﺮدهاي دﻳﺪم ﭘﺮﻳﺸﺎن ﮔﺸﺘﻪ اﺟﺰاي ﺗﻨﺶ‪،‬‬

‫ﻛﺮده ﻣﻨﺰل اﺳﺘﺨﻮان ﻛﻠﻪاش از ﻣﺎر و ﻣﻮر‪.‬‬
‫ﻃﺒﻊ را از ﻓﻜﺮ اوﺻﺎف ﻏﻢ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻼل‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 252‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫دﻳﺪه را از دﻳﺪن ﺣﺎل ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﺶ ﻧﻔﻮر‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ »:‬اي دوران ﭼﺮا اﻳﻦ ﻧﻄﻔﻪي ﭘﺎﻛﻴﺰه را‪،‬‬
‫از ﺳﺮﻳﺮ دوﻟﺖ آوردي ﺑﻪ ﻣﺤﻨﺘﮕﺎه ﮔﻮر؟‬
‫ﭼﻴﺴﺖﺟﺮم‪ ،‬اﻳﻦ‪،‬ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺰاي ﺧﻮﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ؟‬
‫ﻓﻄﺮت او را ﭼﻪ ﺷﺪ واﻗﻊ ﻛﻪ واﻗﻊ ﺷﺪ ﻓﺘﻮر؟«‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬اي از ﺣﻜﻤﺖ اﺣﻮال دوران ﺑﻲﺧﺒﺮ!‬
‫ﻏﺮّه ﺑﻮد اﻳﻦ ﺑﻲادب‪ ،‬اﻳﻦ اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﻏﺮور‪.‬‬
‫ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﺧﻠﻘﺖ‪ ،‬وﺟﻮدش را ﻧﺒﻮد اﻳﻦ اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫ره ﻧﻤﻮدم ﻫﺴﺘﻲ او را ﺑﻪ ﺻﺤﺮاي ﻇﻬﻮر‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺷﺪم ﻣﺸّﺎﻃﻪي ﺣﺴﻨﺶ ﺑﻪ زﻟﻒ و ﺧﻂ و ﺧﺎل‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺷﺪم اﺳﺘﺎد ﺗﻌﻠﻴﻤﺶ ﺑﻪ ادراك و ﺷﻌﻮر‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺖ ﭼﻮن ﺗﻤﻜﻴﻦ اﺳﺘﻘﻼل ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺸﺖ ﭼﻮن ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺟﺎم ﻋﺸﺮت ﻋﻴﺶ و ﺳﺮور‪.‬‬
‫دﻳﺪ ﺧﺎك و اﻧﺠﻢ و اﻓﻼك را ﻣﺤﻜﻮم ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﻛﺮد دﻋﻮاي اَﻧﺎﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ و ﻣﺮور‪.‬‬
‫ﺷﺪ ﭼﻨﺎن ﺳﺮﻣﺴﺖ ﻛﺰ ﻣﺴﺘﻲ ﻧﺪاﻧﺴﺖ از ﻛﺠﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫در ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻴﻞ‪ ،‬در دل ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ ،‬در دﻳﺪه ﻧﻮر‪.‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد آنﻛﻪ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ داﻳﻢ ﺧﺪﻣﺘﺶ‪،‬‬
‫ﻃﻌﻨﻪ ﻣﻲزد ﺑﺮ ﻣﺪار ﭼﺮخ و دوران و دﻫﻮر‪.‬‬
‫در ﺟﻤﻴﻊ ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﻫﺮﮔﺰ ز ﻣﻦ راﺿﻲ ﻧﺸﺪ‪،‬‬
‫ﮔﺸﺖ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﻴﺰ اﺳﺘﺮداد ﻧﻌﻤﺖﻫﺎ ﺿﺮور‪.‬‬
‫ﻣﺴﺘﻌﺎر ﭼﻨﺪ ﻛﺰ ﻣﻦ داﺷﺖ ﺑﮕﺮﻓﺘﻢ از او‪،‬‬
‫ﻣﻦ از او ﭼﻴﺰي ﻛﻪ از وي ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﮕﺮﻓﺘﻢ ﺑﻪ زور‪.‬‬

‫ﺣﺎل او اﻳﻦ اﺳﺖ ﺣﺎﻻ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺑﻴﻨﺪ ﻋﺎﻗﺒﺖ‪،‬‬
‫از ﺟﺰاي اﻳﻦ ﻋﻤﻞ در ﻣﻮﻗﻒ ﻋﺮض اﻣﻮر‪.‬‬
‫‪-26 -‬‬
‫ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻊ ﻟﻦ‪.‬‬
‫دو ﮔﺮوﻫﻨﺪ ﺧﻠﻖ اﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬

‫ﻋﻠﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻣﺮدم ﺟﺎﻫﻞ‪.‬‬
‫ﺟﺎﻫﻼن ﺷﻌﺮ را ﻧﻤﻲداﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫زان ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ از ﻫﻨﺮ ﻏﺎﻓﻞ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻄﺎﺳﺖ ﮔﻔﺘﻦ ﺷﻌﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺎﺷﺮع ﻫﺮزه و ﺑﺎﻃﻞ‪.‬‬
‫آه! از اﻳﻦ ﻏﻢ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫اﻣﺮ ﻣﻦ ﺻﻌﺐ‪ ،‬ﻛﺎر ﻣﻦ ﻣﺸﻜﻞ‪.‬‬
‫ﻛﺮدهام ﺻﺮف ﻋﻤﺮ در ﻛﺎري‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻪ او ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻣﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫‪-27 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻌﻠﻦ‪.‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﺻﺎف ﻃﺒﻊ و ﭘﺎك دﻟﻢ‪،‬‬

‫واﻟﻪي ﺣﻜﻤﺖ ﺟﻼل و ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﻂ ﺣﺴﻦ دﻟﺒﺮان در ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 254‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻣﺸﻖ ﺗﺎ رﺳﻢ ﺑﻪ ﻛﻤﺎل‪.‬‬

‫ﻓﺎرﻏﻢ از ﺣﻈﻮظ ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺣﻆّ ﻧﻔﺴﻢ ﻧﻤﻲرﺳﺪ ﺑﻪ ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫ﻟﻴﻚ از ﻣﻬﻮﺷﺎن ﺷﻬﺮ‪ ،‬ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻗﻄﻊِ ﻋﻼﻗﻪ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫روش و رﺳﻢ ﺳﺎﻳﻪ دارم ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻬﻮﺷﺎن را ﻓﺘﺎده در دﻧﺒﺎل‪.‬‬
‫در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ آن ﭘﺮي ﺻﻔﺘﺎن‪،‬‬
‫ﻣﻲﮔﺮﻳﺰﻧﺪ از ﻣﻦ ﺑﺪ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻣﻲدوم ﺑﻲﻗﺮار و ﺻﺒﺮ ز ﭘﻲ‪،‬‬
‫در ﺗﺮدد ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ اﻫﻤﺎل‪.‬‬
‫روي ﭼﻮن ﻣﻲﻧﻬﻨﺪ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﺮ آرﻧﺪ ﻛﺎم ﻣﻦ ﺑﻪ وﺻﺎل‪،‬‬
‫ﻣﻲﮔﺮﻳﺰم ز ﺻﺤﺒﺖ اﻳﺸﺎن‪،‬‬
‫ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ را ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﭘﺎﻣﺎل‪.‬‬
‫ﻏﻴﺮ از اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻋﺎدﺗﻢ ﻫﻤﻪ ﻋﻤﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪاي ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﻴﻤﻦ ﻣﺘﻌﺎل‪.‬‬
‫‪-28 -‬‬
‫ﺑﺴﺎن ﺻﻔﺤﻪي رﺧﺴﺎر ﻟﻮح ﺧﺎﻃﺮ ﻃﻔﻞ‪،‬‬

‫ﻟﻄﻴﻒ و ﺳﺎده و ﭘﺎك اﺳﺖ در ﺑﺪاﻳﺖ ﺣﺎل‪.‬‬

‫ز ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﺒﺚ ﻣﻨﻊ ﻛﻦ‪ ،‬ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ!‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻋﻠﻢ و ادب ﻳﺎد ده‪ ،‬ﻣﻜﻦ اﻫﻤﺎل!‬
‫ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﮔﺸﺖ رﻗﻢ ﺑﺮ ﺻﺤﻴﻔﻪي دل او‪،‬‬
‫دﮔﺮ ﺗﻐﻴﺮ آن ﻫﺴﺖ ﭘﻴﺶ ﻋﻘﻞ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫ﮔﻤﺎن ﻣﺒﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻲ دﮔﺮ ﺷﻮد ﻗﺎﺑﻞ‪،‬‬
‫ﺻﺤﻴﻔﻪاي ﻛﻪ ز ﻧﻘﺸﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﺎﻻﻣﺎل‪.‬‬
‫‪-29 -‬‬
‫از ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﻲ ﻛﺸﻴﺪم ﭘﻴﺶ اﻫﻞ روزﮔﺎر‪،‬‬

‫ذوقﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪﮔﻮن در وي ز اﻧﻮاع ﻧﻌﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺷﺮﻣﻨﺪه ﻫﺮ ﻣﻬﻤﺎن ﻛﻪ آﻳﺪ ﺳﻮي ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻮاه از ﺗﺮك آﻳﺪ و ﺧﻮاه از ﻋﺮب‪ ،‬ﺧﻮاه از ﻋﺠﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺮﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻮ ﺑﻴﺎ و ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻮ ﺑﺒﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺎﻗﻲ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺸﺖ ﻛﻢ‪.‬‬
‫‪-30 -‬‬
‫ﺗﻌﺮّﺿﻲ ﺑﻪ ﻓﻠﻚ دوش ﻛﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬

‫ﻛﻪ »اي ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﻛﺲ از ﺗﻌﺮض ﺗﻮ اﻣﺎن!‬
‫ﻛﺪام ﺷﻴﻮه ﮔﺰﻳﻨﻢ ﭼﻪ ﻛﺎر ﮔﻴﺮم ﭘﻴﺶ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 256‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻧﺮﺳﺎﻧﻲ ﻣﺮا زﻳﺎﻧﻲ از آن؟«‬

‫ﻓﻠﻚ ز روي ﻏﻀﺐ ﺗﻨﺪ ﮔﺸﺖ و داد ﺟﻮاب‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﺑﻲﮔﻨﺎه ﺗﻌﺮّض ﺑﻪ ﺣﺎل ﻣﻦ ﻣﺮﺳﺎن!‬
‫ﻣﻦ آن ﻧﻲام ﻛﻪ ز ﻣﻦ ﺑﻲﺟﻬﺖ ﻛﺴﻲ رﻧﺠﺪ‪،‬‬
‫ﺗﻌﺮّﺿﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﻫﺴﺖ ﺑﻲوﺳﻴﻠﻪ ﻣﺪان‪.‬‬
‫ﮔﺮ از ﻣﻴﺎﻧﻪ ﭼﻮ ﺧﻂ داﻳﺮه ﻛﻨﺎر ﮔﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﻛﻨﺎر ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﺸﻴﺪﻣﺶ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن‪.‬‬
‫ﮔﺮ از ﺗﻌﺮض ﺑﻴﺪاد ﻣﻦ ﺣﺬر داري‪،‬‬
‫ﺗﻮﻛّﻠﻲ ﻛﻦ و ﺑﺮدار دل ز ﻛﺎر ﺟﻬﺎن‪.‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﻣﻘﻴﺪ ﻣﻨﺼﺐ‪ ،‬ﻣﺒﻴﻦ ﻣﻼﻟﺖ ﻋﺰل‪،‬‬
‫ﻣﺨﻮاه ﻓﺎﻳﺪهاي در ﻋﻤﻞ‪ ،‬ﻣﻜﺶ ﻧﻘﺼﺎن‪.‬‬
‫ﺗﻮ را ﻧﻈﺎﻳﺮ و اﻗﺮان ﮔﺮوه ﭘﺎﻛﺎﻧﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﮕﺎﻫﺪار ﺣﺪود ﻧﻈﺎﻳﺮ و اﻗﺮان‪«.‬‬
‫‪-31 -‬‬
‫ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻧﺴﺐ و اﺻﻞ ﺧﺎرج ذات اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﻓﻀﻞ ﻏﻴﺮ ﺧﻮد اي ﺳﻔﻠﻪ‪ ،‬اﻓﺘﺨﺎر ﻣﻜﻦ!‬
‫ﺑﻪ اﻧﺘﺴﺎب ﺳﻼﻃﻴﻦ و ﺧﺪﻣﺖ اﻣﺮا‪،‬‬
‫ﻛﻪ زاﻳﻞ اﺳﺖ ﻣﺰن ﺗﻜﻴﻪ‪ ،‬اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻜﻦ!‬
‫ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻛﻪ در او ﻫﺴﺖ ﺷﺮط ﺻﺤﺖ دﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﻣﻘﻴﺪ و ﺧﻮد را اﻣﻴﺪوار ﻣﻜﻦ!‬

‫ﺑﻪ ﻣﻠﻚ و ﻣﺎل ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ زاﻳﻞ و ذاﻫﺐ‪،‬‬
‫اﺳﺎس ﺑﻨﻴﻪي اﻣﻴﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻮار ﻣﻜﻦ!‬
‫اﮔﺮ ﺗﻮراﺳﺖ ﻫﻮاي ﻓﻀﻴﻠﺖ‪ ‬ﺑﺎﻗﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﻛﻮش و ز ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﻋﺎر ﻣﻜﻦ!‬
‫‪-32 -‬‬
‫وﻗﺖ ﺳﺤﺮ ﺳﻮي ﭼﻤﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﮔﺬر‪،‬‬

‫ﺗﺎ رﻓﻊ ﮔﺮدد از ﮔﻞ و ﺳﺒﺰه ﻣﻼل ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﭘﺎ ﺑﻪ روي ﺳﺒﺰه ﻧﻬﺎدم ﺑﻪ ﻃﻌﻨﻪ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»ﻛﺎي ﺑﻲﺧﺒﺮ ﻧﻪاي ﻣﮕﺮ آﮔﻪ ز ﺣﺎل ﻣﻦ؟‬
‫ﮔﺮ ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺗﻮ ﺷﺪهام ﻛﻢ ﻣﺒﻴﻦ ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﺑﻨﮕﺮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺻﺪ ﭼﻮ ﺗﻮﻳﻲ ﭘﺎﻳﻤﺎل ﻣﻦ!«‬
‫‪-33 -‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ داﺷﺖ ز ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺟﻤﻴﻊ ﻟﻐﺖ‪،‬‬

‫ﺧﺒﺮ ز ﻏﺎﻳﺖ ﻋﺮﻓﺎن ﺻﻔﺎي ﻃﺒﻊ ﻧﺒﻲ‪،‬‬
‫ﺷﺮف ﻧﮕﺮ ﻛﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺣﻀﺮت اﻳﺰد‪،‬‬
‫ز ﺑﻬﺮ ﻧﺴﺒﺖ ذاﺗﺶ ﻛﻼم را ﻋﺮﺑﻲ!‬
‫ﺑﻪ ﻋﻠﻢ اوﺳﺖ ﻣﻌﺎﺻﻲ ﺟﻬﺎﻟﺖ ﺑﻮﺟﻬﻞ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 258‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻮر اوﺳﺖ ﻣﻘﺎرن ﺷﺮار ﺑﻮﻟﻬﺒﻲ‪.‬‬

‫ﻛﻤﺎل ﻣﻌﺠﺰش اﻳﻦ ﺑﺲ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ و ﺣﻜﻤﺖ او‪،‬‬
‫ز ﻋﻠﻢ و ﺣﻜﻤﺖ اﻧﺴﺎن ﻧﺒﻮد ﻣﻜﺘﺴﺒﻲ‪.‬‬
‫ﻇﻬﻮر ﻛﺮد وﺟﻮدش ﻛﻪ ﺑﻮد ﻣﺤﺾ ادب‪،‬‬
‫از آن ﮔﺮوه ﻛﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺤﺾ ﺑﻲادﺑﻲ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﻨﺪ‬
‫اي ﺧﻮش آندم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻴﻚ و ﺑﺪم ﻛﺎر ﻧﺒﻮد!‬

‫ﺑﻴﻤﻢ از ﻃﻌﻨﻪي اﻏﻴﺎر و ﻏﻢ ﻳﺎر ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫روش ﻋﺎﺷﻘﻲ و ﻋﺸﻖ ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ‪،‬‬
‫دل ﺑﻲدرد ﻣﻦ از درد ﺧﺒﺮدار ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺮدهي دﻳﺪهام آﻻﻳﺶ ﺧﻮﻧﺎﺑﻪ ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎر ﺧﺎرم ز ﮔﻠﻲ در دل اﻓﮕﺎر ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫در ﻧﻈﺮ ﺟﻠﻮه ﻧﻤﻲﻛﺮد ﻣﺮا ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺴﻦ‪،‬‬
‫ﺻﻮرت ﻋﺸﻖ در آﺋﻴﻨﻪي اﻇﻬﺎر ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻏﻔﻠﺘﻢ داﺷﺖ ز دام ﻏﻢ ﻫﺮ ﻗﻴﺪ ﺑﺮون‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ ﺣﺮم ﻗﻴﺪ ﻣﺮا ﺑﺎر ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ رﺷﻚ ﺑﺮ آﺳﺎﻳﺶ ﻣﻦ ﺑﺮد ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ دردم ﺑﻪ وﺟﻮد از ﻋﺪم آورد ﻓﻠﻚ‪.‬‬
‫ﺟﺎن آﺷﻔﺘﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر دل ﺷﻴﺪا ﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺗﻦ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ اﺳﻴﺮ اﻟﻢ دﻧﻴﺎ ﺷﺪ‪.‬‬
‫روح را وﺳﻮﺳﻪي ﺷﻮق ﺑﺪن ﺑﺮد ز ﺟﺎ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 260‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫دﻳﺪه را دﻏﺪﻏﻪي ذوق ﻧﻈﺮ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻴﻨﻪي ﺧﺎﻟﻴﻢ آﺗﺸﻜﺪهي ﻣﺤﻨﺖ ﮔﺸﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﺑﻲدردﺳﺮم ﺟﻠﻮهﮔﻪ ﺳﻮدا ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺪ ﭘﺮده ﻧﺸﻴﻦ اﺛﺮ ﻓﻄﺮت ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﭘﺮده اﻧﺪاﺧﺖ ز راز و ﺑﻪ ﺟﻬﺎن رﺳﻮا ﺷﺪ‪.‬‬
‫دل و ﺟﺎن و ﺗﻦ ﻣﻦ ﻣﺎﻳﻞ دﻧﻴﺎ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫در ﻣﻴﺎن ﻣﻦ و ﺟﺎن و دل و ﺗﻦ ﻏﻮﻏﺎ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﺎﺟﺰ و ﺑﻲﻛﺲ و ﻣﻐﻠﻮب ﭼﻮ دﻳﺪﻧﺪ ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﺳﻪ در ﺳﻠﺴﻠﻪي ﺿﺒﻂ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻣﺮا‪.‬‬
‫اﻗﺘﺪاي ﺗﻦ و ﺟﺎن و دل ﺷﻴﺪا ﻛﺮدم‪،‬‬

‫ﻣﺪﺗﻲ ﻋﺎﺷﻘﻲ ﺷﺎﻫﺪ دﻧﻴﺎ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﺑﻮدم آﺳﻮده‪ ،‬ﮔﺮﻓﺘﻢ ره ﺗﺸﻮﻳﺶ و ﺗﻌﺐ‪،‬‬
‫داﺷﺘﻢ راﺣﺖ دل‪ ،‬دﻏﺪﻏﻪ ﭘﻴﺪا ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮ آرام ﺗﻦ و ﻛﺎم دل و راﺣﺖ ﺟﺎن‪،‬‬
‫رﻧﺞﻫﺎ ﺑﺮدم و اﺳﺒﺎب ﻣﻬﻴﺎ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﮔﺸﺖ اﺳﺒﺎب ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﻣﻦ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﻮد ﻫﺮﭼﻪ ﺗﻤﻨﺎ ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﺳﻮدا ﮔﺮه از ﻛﺎر دل ﻣﻦ ﻧﮕﺸﻮد‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺷﺪم ﻋﺎﺟﺰ و ﺗﺮك ﻫﻤﻪ ﺳﻮدا ﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ و ﮔﻔﺘﺎ‪»:‬ﻛﻪ رﻓﻴﻖ ﺗﻮ ﻣﻨﻢ«‪،‬‬
‫آﺗﺶ اﻓﻜﻨﺪ ز ﻏﻴﺮت ﺑﻪ دل و ﺟﺎن و ﺗﻨﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٦١ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻪ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﮔﻠﻲ ﻛﺮد ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﺮا‪،‬‬

‫در ﻋﺠﺐ آﺗﺸﻲ اﻧﺪاﺧﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺒﺎر ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﮔﺎه در ﺟﻠﻮه در آورد ﻗﺪ رﻋﻨﺎ را‪،‬‬
‫ﮔﺎه ﺑﻨﻤﻮد ﺧﻢ ﻃﺮّهي ﻃﺮّار ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﮔﺎه ﺳﻮﻳﻢ ﻧﻈﺮ از ﻧﺮﮔﺲ ﺷﻬﻼ اﻓﻜﻨﺪ‪،‬‬
‫ﮔﺎه ﺑﺎ زﻟﻒ ﺳﻴﻪ ﻛﺮد ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﺳﻮﺧﺖ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪام از آﺗﺶ ﻣﺤﻨﺖ ﺻﺪ داغ‪،‬‬
‫رﻳﺨﺖ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ از دﻳﺪهي ﺧﻮﻧﺒﺎر ﻣﺮا‪.‬‬
‫آه از آن ﺳﻴﻤﺒﺮ ﺳﺮو ﻗﺪ ﻻﻟﻪﻋﺬار!‬
‫ﻛﻪ دﻣﺎدم ﺑﻪ ﺟﻔﺎ ﻣﻲدﻫﺪ آزار ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد ﺷﺎد دلِ او ﺑﻪ دلآزاري ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻫﻴﭻ ﮔﻪ رﺣﻢ ﻧﺪارد ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﺒﻮدم ﺳﺮ آزار ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬

‫ﺳﺮ آزار ﻣﻦ زار ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﺮدﻣﻲ از ﻧﺮﮔﺲ او ﻣﻲدﻳﺪم‪،‬‬
‫ﻏﻤﺰهي ﺧﻮﻧﻲ ﻣﺮدمﻛﺶ ﺧﻮﻧﺨﻮار ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎد ﻣﻲﻛﺮد ز ﻣﻦ ﺣﺎل دﻟﻢ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﻮد ﺗﻐﺎﻓﻞ ز ﻣﻦ زار ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫روش ﺟﻮر ز اﻏﻴﺎر ﻧﻴﺎﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 262‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﺮح ﺑﺰم وﺻﺎﻟﺶ ﻏﻢ اﻏﻴﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻫﺮدم از ﺻﺤﺒﺖ او ذوق دﻟﻢ ﻣﻲاﻓﺰود‪،‬‬
‫ﻣﻲ او رﻧﺞ ﺧﻤﺎر و ﮔﻞ او ﺧﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ او ﻋﻴﻦ ﺳﺘﻢ ﺑﻮد ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻗﺼﺪ او ﺻﻴﺪ دﻟﻢ ﺑﻮد ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﺒﻮدم ﺳﺮ آزار ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬

‫ﺳﺮ آزار ﻣﻦ زار ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﺮدﻣﻲ از ﻧﺮﮔﺲ او ﻣﻲدﻳﺪم‪،‬‬
‫ﻏﻤﺰهي ﺧﻮﻧﻲ ﻣﺮدمﻛﺶ ﺧﻮﻧﺨﻮار ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎد ﻣﻲﻛﺮد ز ﻣﻦ ﺣﺎل دﻟﻢ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﻮد ﺗﻐﺎﻓﻞ ز ﻣﻦ زار ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫روش ﺟﻮر ز اﻏﻴﺎر ﻧﻴﺎﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻓﺮح ﺑﺰم وﺻﺎﻟﺶ ﻏﻢ اﻏﻴﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮدم از ﺻﺤﺒﺖ او ذوق دﻟﻢ ﻣﻲاﻓﺰود‪،‬‬
‫ﻣﻲ او رﻧﺞ ﺧﻤﺎر و ﮔﻞ او ﺧﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ او ﻋﻴﻦ ﺳﺘﻢ ﺑﻮد ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻗﺼﺪ او ﺻﻴﺪ دﻟﻢ ﺑﻮد ﻧﻤﻲداﻧﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻛﺎي دل زار ﻣﻦ آزردهي آزار ﻏﻤﺖ!‬

‫ﻗﺎﻣﺘﻢ ﺧﻢ ﺷﺪهي ﺑﺎر ﺑﻼي ﺳﺘﻤﺖ!‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻳﻜﺪم ﻛﻪ دﻟﻢ از ﺗﻮ ﻧﺒﻴﻨﺪ ﺳﺘﻤﻲ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٦٣ ..........................................................‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺑﻴﻨﻢ ﻣﻦ ﺑﻴﺪل ﺳﺘﻢ دم ﺑﻪ دﻣﺖ؟‬

‫ﭘﻴﺶ از اﻳﻨﺖ ﻧﻈﺮ ﻣﺮﺣﻤﺘﻲ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮد‪،‬‬
‫داﺷﺖ ﭼﺸﻢ ﺗﺮ ﻣﻦ ﺳﺮﻣﻪ ز ﺧﺎك ﻗﺪﻣﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻴﺴﺖ ﺟﺮﻣﻢ؟ ﭼﻪ ﺷﺪ آﻳﺎ ﻛﻪ ﺧﻼف ره و رﺳﻢ؟‬
‫دور ﺷﺪ از ﺳﺮ ﻣﻦ ﺳﺎﻳﻪي ﻟﻄﻒ و ﻛﺮﻣﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺑﺎر اﻟﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻲﺗﺎب ﻣﻨﻪ!‬
‫ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﻣﺮا ﻃﺎﻗﺖ ﺑﺎر اﻟﻤﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬ﻣﺎ ﺳﻴﻤﺒﺮاﻧﻴﻢ ز ﻣﺎ ﻣﻬﺮ ﻣﺠﻮ‪،‬‬
‫ﺳﺨﻨﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻧﺘﻮان ﮔﻔﺖ ﻣﮕﻮ‪«.‬‬
‫ﮔﻘﺘﻢ‪»:‬اي ﺳﻴﻤﺒﺮ ﺳﺮو ﻗﺪ ﻻﻟﻪﻋﺬار!‬

‫ﻣﺎﻳﻞ ﻇﻠﻢ ﻣﺸﻮ‪ ،‬ﺟﻮر ﻣﻜﻦ ﺑﺮ ﻣﻦ زار«‪.‬‬
‫اﺛﺮ ﺧﻮب ﻧﺪارد روش ﺑﻲرﺣﻤﻲ‪،‬‬
‫رﺣﻢ ﻛﻦ‪ ،‬رﺣﻢ ﻛﻪ از ﻋﻤﺮ ﺷﻮي ﺑﺮﺧﻮردار‪.‬‬
‫ﻣﺮدم ﭼﺸﻢ ﻣﺮا ﻏﺮﻗﻪي ﺧﻮﻧﺎب ﻣﻜﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻦ‪ ،‬ﻣﺸﻮ از ﻣﺮدمِ ﻣﺮدمآزار!‬
‫ﺳﺨﻦ ﺑﺎﻃﻞ اﻏﻴﺎر ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺸﻨﻮ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻧﺐ ﻳﺎري ﻳﺎران ﻣﻮاﻓﻖ ﻣﮕﺬار‪.‬‬
‫ﻏﺮّه ﺑﺮ ﺧﻮﺑﻲ ﺻﻮرت ﻣﺸﻮ از راه ﻣﺮو‪،‬‬
‫زود ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ز ﺣﺴﻦ ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ آﺛﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺪ‪‬ﻣﺪ ﺳﺒﺰهي ﺗﺮ ﮔﺮد ﮔﻞ رﺧﺴﺎرت‪،‬‬
‫آﺗﺸﺖ دود ﻛﻨﺪ ﺳﺮد ﺷﻮد ﺑﺎزارت‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 264‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻋﺰم ﺳﻴﺮ ﺳﺮ ﻛﻮي ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﺲ را‪،‬‬

‫ﻣﻴﻞ ﻧﻈﺎرهي روي ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﺲ را‪.‬‬
‫ﻧﻜﻨﺪ ﻣﻴﻞ ﺗﻮ ﺧﺎﻃﺮ‪ ،‬ﻧﻜﺸﺪ ﺳﻮي ﺗﻮ دل‪،‬‬
‫ﺗﺎب ﺑﺮ ﺗﻨﺪي ﺧﻮي ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﺲ را‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺳﺮ ﻣﻮي ﺗﻮ ﺧﺎري ﭘﻲ آزار ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﻣﻮﻳﻲ ﻏﻢ ﻣﻮي ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﺲ را‪.‬‬
‫ﺳﻮي ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ روي از ﺗﻮ ﺑﮕﺮداﻧﺪ روي‪،‬‬
‫اﺛﺮ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﺲ را‪.‬‬
‫رﻫﺪ از ﻗﻴﺪ ﺗﻮ ﺟﺎن در دل ﺷﻴﺪا ﻫﻮﺳﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻂ ﻏﺎﻟﻴﻪ ﻣﻮي ﺗﻮ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﺲ را‪.‬‬
‫آنﭼﻨﺎن زي ﻛﻪ در آن روز ﻣﻼﻟﻲ ﻧﻜﺸﻲ‬
‫اﻟﻢ ﻃﻌﻨﻪي ﻫﺮ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﺣﺎﻟﻲ ﻧﻜﺸﻲ‪.‬‬
‫ﭘﻨﺪ ﺑﻲﺣﺎﺻﻞ ﻣﻦ در دل او ﻛﺎر ﻧﻜﺮد‪،‬‬

‫ﻛﺮد آزار دل‪ ،‬اﻧﺪﻳﺸﻪ ز آزار ﻧﻜﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻣﻦ رﺣﻢ ﻧﻴﺎﻣﺪ او را‪،‬‬
‫ﺗﺮك آزار ﻣﻦ زار ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﻜﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮ ﻣﺤﻨﺖ دل ﻣﻦ ﭼﻮن دل او ﺳﺨﺖ ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫ﺻﺒﺮ ﺑﺮ ﻣﺤﻨﺖ آن ﺷﻮخ ﺳﺘﻤﻜﺎر ﻧﻜﺮد‪.‬‬
‫ﻛﺮدم آﻫﻨﮓ ﺳﻔﺮ از ﺳﺮ ﻛﻮﻳﺶ ﻧﺎﭼﺎر‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٦٥ ..........................................................‬‬
‫ﭼﻪ ﻛﻨﻢ؟ ﭼﺎرهي درد ﻣﻦ اﻓﮕﺎر ﻧﻜﺮد‪.‬‬

‫ﭼﻨﺪ روزي ﻛﻪ ﺷﺪم ﺑﺴﺘﻪي دام ﻏﺮﺑﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﺟﻔﺎﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺣﺴﺮت دﻳﺪار ﻧﻜﺮد!‬
‫دم ﺑﻪ دم ﺧﻮن دل از دﻳﺪه روان ﻣﻲﻛﺮدم‪،‬‬
‫اﺷﻚ ﻣﻲرﻳﺨﺘﻢ و آه و ﻓﻐﺎن ﻣﻲﻛﺮدم‪.‬‬
‫ﮔﺮه از ﻛﺎر دل زار ﺑﻪ ﻏﺮﺑﺖ ﻧﮕﺸﺎد‪،‬‬

‫ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ز ﻳﺎدش ﻏﻢ دل ﮔﺸﺖ زﻳﺎد‪.‬‬
‫اﺷﻚ ﻣﻲراﻧﺪم و ﻣﻲﺑﺮد ﺛﺒﺎﺗﻢ را ﺳﻴﻞ‪،‬‬
‫آه ﻣﻲﻛﺮدم و ﻣﻲرﻓﺖ ﻗﺮارم ﺑﺮ ﺑﺎد‪.‬‬
‫درد ﻣﻲﮔﺸﺖ ﻓﺰون‪ ،‬ﻣﺤﻨﺖ دل ﻣﻲاﻓﺰود‪،‬‬
‫ﻟﺬت دوﻟﺖ دﻳﺪار ﻧﻤﻲرﻓﺖ ز ﻳﺎد‪.‬‬
‫ﺑﺎز از ﻏﺎﻳﺖ ﺑﻲﺻﺒﺮي و ﺑﻲآراﻣﻲ‪،‬‬
‫آرزوي وﻃﻨﻢ در دل آواره ﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫ﭼﻮ رﺳﻴﺪم ﺑﻪ وﻃﻦ ﺑﻬﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎ رﻓﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻮي آن ﺷﻤﻊ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺟﺎن ﻣﻦ اﻳﻦ داغ ﻧﻬﺎد‪.‬‬
‫دﻳﺪﻣﺶ ﺳﺒﺰه ﺑﺮ اﻃﺮاف ﮔﻠﺴﺘﺎن دارد‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪي ﻣﺼﺤﻒ روﻳﺶ ﺧﻂ رﻳﺤﺎن دارد‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰهاش ﭘﺮدهي ﺣﺴﻦ ﮔﻞ رﺧﺴﺎر ﺷﺪه‪،‬‬

‫ﺧﻂ آزادي دلﻫﺎي ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻛﺮده ﻫﻤﻪ ﺗﺮك ﻃﻠﺒﻜﺎري او‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 266‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﻤﻪ را او ز ﺳﺮ ﺷﻮق ﻃﻠﺒﻜﺎر ﺷﺪه‪.‬‬

‫ﻫﻤﻪي ﻣﻨﺘﻈﺮان ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ ﻛﺮده ز او‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪي ﻣﻌﺘﻘﺪان ﻣﻨﻜﺮ اﻃﻮار ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺑﺎدهي ﻏﻔﻠﺖ ز ﺳﺮش رﻓﺘﻪ ﺑﺮون‪،‬‬
‫ﻣﺴﺘﻴﻲ داﺷﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد آﻣﺪه ﻫﺸﻴﺎر ﺷﺪه‪.‬‬
‫راﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺪاﭘﻴﺸﻪ ﻛﻪ ﺧﻮد را در ﺧﻮاب‪،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﻪ دﻳﺪه وز آن واﻗﻌﻪ ﺑﻴﺪار ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺑﺮ دل او آﺗﺶ ﺣﺴﺮت ﺻﺪ داغ‪،‬‬
‫ز ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﺟﻤﻌﻴﺘﺶ آﺷﻔﺘﻪ دﻣﺎغ‪.‬‬
‫ﺳﻮزش داغ دل ﻣﻦ ز ﺧﻂ او ﻛﻢ ﺷﺪ‪،‬‬

‫ﺑﻲﺗﻜﻠّﻒ ﺧﻂ او داغ ﻣﺮا ﻣﺮﻫﻢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺪك اﻧﺪك ﻏﻢ ﻋﺸﻘﻢ ﺑﻪ ﻛﻤﻲ روي ﻧﻬﺎد‪،‬‬
‫رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ دل ﻏﻢﭘﺮور ﻣﻦ ﺧﺮم ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ او ﺷﻴﻔﺘﻪ دل ﮔﺸﺖ و ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺧﺎﻃﺮ‪،‬‬
‫دل ﻣﻦ ﺑﻲاﻟﻢ و ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ ﺑﻲﻏﻢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺎن ﻛﻪ از ﻋﻴﺶ و ﻃﺮب ﻣﺤﻨﺖ ﻣﺤﺮوﻣﻲ داﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ ﺣﺮم ﻋﻴﺶ و ﻃﺮب ﻣﺤﺮم ﺷﺪ‪.‬‬
‫دل ﻛﻪ ﻏﺎﻓﻞ ز ﻫﻮا و ﻫﻮس ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺎز ﻣﺸﻐﻮل ﻫﻮا و ﻫﻮس ﻋﺎﻟﻢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻛﻪ ﺑﻲدردي ﺧﻮﻳﺶ و ﻏﻢ آن را دﻳﺪم‪،‬‬
‫ﺻﺒﺮ ﻧﺎﻛﺮده ﺑﻪ آن ﺣﺎل ﺳﺒﺐ ﭘﺮﺳﻴﺪم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٦٧ ..........................................................‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﺳﺮو! روان ﺷﻴﻮهي رﻓﺘﺎر ﺗﻮ ﻛﻮ؟‬

‫ﺧﻮﺑﻲ ﻃﻠﻌﺖ و ﺷﻴﺮﻳﻨﻲ ﮔﻔﺘﺎر ﺗﻮ ﻛﻮ؟‬
‫ﺳﺎﻟﻜﺎن ره ﺳﻮداي ﺗﻮ آﻳﺎ ﭼﻪ ﺷﺪﻧﺪ؟‬
‫ﻋﺸﻘﺒﺎزان دلاﻓﮕﺎر ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺗﻮ ﻛﻮ؟‬
‫ﭼﻪ ﺷﺪ آﻳﺎ ﻛﻪ اﺳﻴﺮان ﺗﻮ درﺑﻨﺪ ﻧﻲاﻧﺪ؟‬
‫اﺛﺮ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻃﺮّهي ﻃﺮار ﺗﻮ ﻛﻮ؟«‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﭼﻪ زﻧﻲ ﻃﻌﻨﻪ ﺗﻮ را ﻧﻴﺰ ﭼﻪ ﺷﺪ؟‬
‫دل ﺳﻮدا زده و دﻳﺪهي ﺧﻮﻧﺒﺎر ﺗﻮ ﻛﻮ؟‬
‫ﺳﺒﺐ ﺗﻔﺮﻗﻪي ﻣﺠﻤﻊ اﺣﺒﺎب ﺗﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
‫ﻣﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻟﺐﻫﺎي ﺷﻜﺮﺑﺎر ﺗﻮ ﻛﻮ؟‬
‫ﻛﺎر ﺻﻮرت ﻫﻤﻪ ﻓﺎﻧﻲ اﺳﺖ از او دل ﺑﺮدار‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﻘﺎ ﻣﻲﻃﻠﺒﻲ داﻣﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﻒ آر‪«.‬‬
‫ﻛﺮد ذوق ﻣﻲ اﻳﻦ ﭘﻨﺪ‪ ‬ﻣﻮاﻓﻖ ﻣﺴﺘﻢ‪،‬‬

‫ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﻫﻢ زدم از ﻗﻴﺪ ﻋﻼﻳﻖ رﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻏﺮﻗﻪي ﺑﺤﺮ ﺷﺪم وز ﻧﻈﺮم رﻓﺖ ﺳﺮاب‪،‬‬
‫ﺑﺖ ﻣﻦ ﺑﻮد ﺑﺖ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺖ ﺧﻮد ﺑﺸﻜﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻢ راه ﺑﻪ ﺳﺮﺣﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ز ﻣﺠﺎز‪،‬‬
‫ﻣﺮده ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻪ ﺣﻴﺎت اﺑﺪي ﭘﻴﻮﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮ داﻣﻦ آن ﻋﺸﻖ زدم ﺑﻬﺮ ﺑﻘﺎ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 268‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ ز دﺳﺘﻢ ﻧﺮود ﮔﺮ رود از ﻫﻢ دﺳﺘﻢ‪.‬‬

‫ﺷﺪ ﻳﻘﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻛﺪورت ﻫﻤﻪ در ﻣﻠﻚ ﻓﻨﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻃﺎﻟﺐ ﻣﻠﻚ ﺑﻘﺎﻳﻢ ﭘﺲ از اﻳﻦ ﺗﺎ ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻳﺎرب از ﻛﺎر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﮔﺮه ﻏﻢ ﺑﮕﺸﺎ!‬
‫ز ﻣﺠﺎزش ﺑﺮﻫﺎن‪ ،‬راه ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻨﻤﺎ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻣﺜﻨﻮي‬
‫‪–1-‬‬
‫ﻫﻔﺖ ﺟﺎم‬
‫ﺳﺮ از ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﭼﻮ ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪،‬‬ ‫‪1‬‬

‫ﻟﻮاي ﻓﺮاﺳﺖ ﺑﺮ اﻓﺮاﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻓﻜﻨﺪم ﺑﻪ آﺛﺎر ﺣﻜﻤﺖ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﻤﻮرهي ﺻ‪‬ﻨﻊ ﻛﺮدم ﮔﺬر‪.‬‬
‫ﻧﺪﻳﺪم ﺑﻪ از ﻣﻴﻜﺪه ﻣﻨﺰﻟﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﭘﻴﺮ ﻣﻐﺎن‪ ،‬ﻣﺮﺷﺪ ﻛﺎﻣﻠﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او دوش ﻧﺎﻟﻴﺪم از ﺟﻮر دور‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪» :‬ﺑﺮ ﻣﻦ ﭼﺮا ﻣﻲﻛﻨﺪ دور ﺟﻮر؟«‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﭘﻴﺮ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه رأي‪،‬‬ ‫‪5‬‬
‫ز ﻛﺎرم ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺸﺖ ﻣﺸﻜﻞﮔﺸﺎي‪:‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬در رﺷﺘﻪي روزﮔﺎرت ﮔﺮه‪،‬‬
‫ز ﻋﻘﻞ اﺳﺖ ﺑﺮ دور ﺗﻬﻤﺖ ﻣﻨﻪ!‬
‫ﺧﺮد را ﺧﻴﺎﻻت ﺑﻴﻬﻮده ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻼف ﻗﻀﺎ ﻫﺮ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﺖ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 270‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ آن ﻫﺴﺖ ﺗﻮام اﻟﻢ‪،‬‬

‫اﮔﺮ رﺳﺘﻲ از ﻋﻘﻞ رﺳﺘﻲ ز ﻏﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دار‪‬اﻟﺸّﻔﺎي ﻣﻐﺎن آر روي‪،‬‬
‫ﻣﺪاواي اﻳﻦ ﻋﻠّﺖ از ﺑﺎده ﺟﻮي‪.‬‬
‫ﻣﻄﻴﻊ اﺳﺖ دوران ﺑﻪ دور ﻗﺪح‪،‬‬ ‫‪10‬‬
‫ز دور ﻗﺪح ﺟﻮي داﺋﻢ ﻓﺮح‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﺮ دل از دﻳﺮ دﻳﺮﻳﻨﻪ داغ‪،‬‬
‫ﻣﭽﻴﻦ ﺟﺰ ﮔﻞ ﺟﺎم از اﻳﻦ ﻫﻔﺖ ﺑﺎغ‪.‬‬
‫ز ﺳﻴﺮ ﻛﻮاﻛﺐ ﻣﺸﻮ ﺗﻠﺦﻛﺎم‪،‬‬
‫ﻣﺨﻮر ﺟﺰ ﻣﻲ ﻛﺎم از اﻳﻦ ﻫﻔﺖ ﺟﺎم‪.‬‬
‫ﻃﺮب ﻛﻦ ﭼﻮ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﮔﻴﺘﻲﻓﺮوز‪،‬‬
‫ﺑﻪ زرﻳ‪‬ﻦ ﻗﺪح ﻫﻔﺘﻪاي ﻫﻔﺖ روز‪.‬‬
‫***‬
‫ﭼﻮ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ آﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﻣﻲ ﺑﻨﻮش‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪي دﻳﮕﺮ آﻳﻲ ﺑﻪ ﻫﻮش‪.‬‬
‫وﮔﺮ ﺑﻬﺮ ﺻ‪‬ﺮف ﻣﻲاَت ﻧﻴﺴﺖ زر‪،‬‬ ‫‪15‬‬
‫ﺑﮕﻮ ﺑﺸﻜﻨﺪ ﻣﻬﺮ ﻗﺮص ﻛﻤﺮ!‬
‫دوﺷﻨﺒﻪ ﺑﺨﻮر ﺗﺎ دوﺷﻨﺒﻪ ﺷﺮاب‪،‬‬
‫ز ﻣﻲ رﻳﺰ ﺑﺮ آﺗﺶِ ﻏﺼﻪ‪ ،‬آب‪.‬‬
‫ﮔﺮت ﻧﻘﻞ ﺑﺎﻳﺪ ز ﮔﺮدون ﺑﺨﻮاه‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﺑﺸﻜﻨﺪ ﻗﺮص ﻣﺎه‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻧﻮﺷﻲ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﻣﻲ ارﻏﻮان‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٧١ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ رﺳﺎن ذوق آن‪.‬‬

‫وﮔﺮ زاﻫﺪ از ﻣﻨﻊ ﮔﻮﻳﺪ ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫ﺣﻮاﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﻳﺦ ﺑﺪ ﻣﺴﺖ ﻛﻦ‪.‬‬
‫ز ﻣﻲ ﭼﺎرﺷﻨﺒﻪ ﭼﻮ ﻳﺎﺑﻲ ﻧﺸﺎط‪،‬‬ ‫‪20‬‬
‫ﻣﭽﻴﻦ ﺗﺎ دﮔﺮ ﭼﺎرﺷﻨﺒﻪ ﺑﺴﺎط‪.‬‬
‫ﻃﻠﺐ ﻛﻦ ﻛﻪ ﮔﺮدد ﺑﻪ ﺑﺰﻣﺖ ﻧﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻋﻄﺎرد ﺑﻪ ﺗﺎرﻳﺦﻫﺎي ﻗﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﻒ ﭘﻨﺞﺷﻨﺒﻪ ﮔﺮت ﺟﺎم ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺗﺎ دﮔﺮ ﭘﻨﺞﺷﻨﺒﻪ ز دﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻲ ﺗﻮ را ﻫﺮﭼﻪ رﻓﺖ از ﺧﻴﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺮﺟﻴﺲ ﻫﺸﻴﺎر دل ﻛﻦ ﺳﺆال‪.‬‬
‫ز ﻣﻲ ﺟﻤﻌﻪ ﺗﺎ ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺮدار ﻛﺎم‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻦ ﻛﻪ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺑﺎﺷﻲ ﻣﺪام‪.‬‬
‫ورت ﺳﺎز ﺑﺎﻳﺪ اﺷﺎرت ﻧﻤﺎي‪،‬‬ ‫‪25‬‬
‫ﻛﻪ ﺧﻨﻴﺎﮔﺮي زﻫﺮه آﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﺷﻨﺒﻪ رﺳﺪ ﺑﻲﺧﻮد از ﺑﺎده ﺑﺎش‪،‬‬
‫وز آن ﺗﺎ دﮔﺮ ﺷﻨﺒﻪ اﻓﺘﺎده ﺑﺎش!‬
‫وﮔﺮ ﺑﺎﻳﺪ از ﻫﺮ ﺑﺪت ﭘﺎﺳﺒﺎن‪،‬‬
‫زﺣﻞ را ﺑﻪ درﺑﺎﻧﻲ ﺧﻮد ﻧﺸﺎن!«‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ و ﮔﻨﺞ اﻓﺎدت ﮔﺸﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﻗﻲ ﮔﻠﺮخ اﺷﺎرت ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮدار ﺑﺎر از دل اﻳﻦ ﻓﻘﻴﺮ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 272‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﻣ‪‬ﻲ دﺳﺘﮕﻴﺮ!‬

‫ﻣﻲاي ده ﻛﻪ ﮔﻴﺮد ﺧﺮد ﻧﻮر از او‪،‬‬ ‫‪30‬‬
‫ﻧﻪ آن ﻣﻲ ﻛﻪ ﮔﺮدد ﺧﺮد دور از او‪.‬‬
‫ﻣﻲاي ده ﻛﺰ او ﺷﺮع ﮔﻴﺮد ﻧﻈﺎم‪،‬‬
‫ﻧﻪ آن ﻣﻲ ﻛﻪ در ﺷﺮع ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺮام‪.‬‬
‫ز ﺳﺎﻗﻲ ﺑﻪ ارﺷﺎد ﭘﻴﺮ ﻣﻐﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺟﺎﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮان‪.‬‬
‫از آن ﺟﺎم‪ ،‬دل ﻧﺸﺌﻪي ﺷﻮق ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻓﺮح ﺑﺮ ﻓﺮح ذوق ﺑﺮ ذوق ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﺮ رﺧﻢ ﺑﺎز ﺷﺪ‪،‬‬
‫دل ﺧﺎﻟﻴﻢ ﻣﺨﺰن راز ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋ‪‬ﻔَﺎك‪ ‬اﷲ! اي ﺳﺎﻗﻲ ﺗﻴﺰﻫﻮش‪،‬‬ ‫‪35‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺮدي ﻧﻈﺮ ﺑﺮ ﻣﻦ د‪‬ردﻧﻮش!‬
‫ﺑﻪ ﻣﻲ ﺑﻨﺪ ﺑﮕﺸﺎدﻳﻢ از زﺑﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻨﻢ ﺑﺮ ﺗﻮ راز ﻧﻬﺎن‪.‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﻏﺎﻓﻞ از ﻣﻲ ﻣﺸﻮ ﻣﻲ ﺑﺪه‪،‬‬
‫ﻟﺒﺎﻟﺐ ﺑﺪار و ﭘﻴﺎﭘﻲ ﺑﺪه!‬
‫ﺑﻪ ﺳ‪‬ﺒﻊاﻟْﻤ‪‬ﺜﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﺟﺎم‪،‬‬
‫ﭘﻴﺎﭘﻲ ﺑﺪه ﺟﺎم و ﭘﺮ ﻛﻦ ﺗﻤﺎم‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم اول‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن آب آﺗﺶ ﻣﺰاج‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٧٣ ..........................................................‬‬
‫ﻛﺰ او ﺟﻤﻠﻪي درد دارد ﻋﻼج‬

‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻣﺪه ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ اﻧﺘﻈﺎر‪،‬‬ ‫‪40‬‬
‫ﻛﻪ دارم ﺑﺴﻲ دردﺳﺮ از ﺧﻤﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن آﺗﺶ آبوش‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ آرزوي ﻣﻦ د‪‬ردﻛﺶ‪،‬‬
‫ﺑﺪه ﺗﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ او‪،‬‬
‫ﮔﺸﺎﻳﺪ در ﮔﻨﺞ ﺻﺪ آرزو‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن راح راﺣﺖ ﻓﺰاي‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ از ﻫﻤﻪ ﻛﺎر ﻣﺸﻜﻞﮔﺸﺎي!‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ز ﻣﻦ ﺳﺎز ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻏﻢ ﻛﺎر ﻣﮕﺬار ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺮا!‬
‫ﭼﻮ ﻳﻚ ﺟﺎم دادي ﻣﻦ ﺧﺴﺘﻪ را‪،‬‬ ‫‪45‬‬
‫ﮔﺸﻮدي زﺑﺎن ﻓﺮوﺑﺴﺘﻪ را‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮ ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم اول دوﻳﺪ‪،‬‬
‫زﺑﺎن را زﻣﺎن ﺗﻜﻠﻢ رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﺑﺸﻨﻮ از ﻣﻦ ﻛﻪ از ﮔﻨﺞ راز‪،‬‬
‫ﺑﻪ روي ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﻢ دري ﻛﺮد ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ ﻧﻲ‬
‫ﺷﺒﻲ ﺑﻮد در ﺳﺮ ﻣﺮا ذوق ﻣﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺬاق ﻣﻲام ﻛﺮد دﻣﺴﺎز ﻧﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﻫﻤﺪم اﻫﻞ درد!‬
‫‪ ............................................................................................................................... 274‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﭼﺮا ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻦ ﮔﺸﺘﻪاي زار و زرد؟‬

‫ﺑﮕﻮ وﺟﻪ زرديِ رﺧﺴﺎر ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫‪50‬‬
‫ﺗﻮ را ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎﻟﻪي زار ﭼﻴﺴﺖ؟«‬
‫ﻣﺮا ﻣﺤﺮم راز ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻲ‪،‬‬
‫ز راز ﻧﻬﺎن ﭘﺮده اﻧﺪاﺧﺖ ﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﻣﻦ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ در ﻓﻀﺎي ﻋﺪم‪،‬‬
‫دﻟﻲ داﺷﺘﻢ ﺧﺎﻟﻲ از ﻗﻴﺪ ﻏﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺮ آﺳﺎﻳﺶِ ﻣﻦ ﻗﻀﺎ رﺷﻚ ﺑﺮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﻼي ﺣﻮادث ﺳﭙﺮد‪.‬‬
‫ﻛﻪ از ﺑﺎد ﺷﺪ ﺟﻨﺒﺶ ﺧﻠﻘﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ آﺗﺶ ﮔﻬﻲ ﮔﺮم ﺷﺪ اﻟﻔﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻛﻪ از ﺧﺎك ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ ﻳﺎﻓﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از آب ذوق و ﺻﻔﺎ ﻳﺎﻓﺘﻢ‪.‬‬ ‫‪55‬‬
‫ﺑﺮ اﻓﺮاﺧﺘﻢ راﻳﺖ ﺳﺮﻛﺸﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮﺳﺒﺰي و ﺧﺮﻣﻲ‪ ‬و ﺧﻮﺷﻲ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻤﺴﻚ ﮔﺮهﻫﺎ زدم ﺑﺮ درم‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﺗﺠ‪‬ﺎر ﺑﺴﺘﻢ ﻗﺼﺐﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮا ﻛﺮد ﻣﻐﺮور ﺑﺮگ و ﻧﻮا‪،‬‬
‫ﺷﺪم ﻏﺎﻓﻞ از ﺣﺎدﺛﺎت ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎﮔﻪ ﻗﻀﺎ ﭼﺸﻢ زﺧﻤﻲ رﺳﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺒ‪‬ﺎﻧﻢ اﻋﺪاي ﺟﺎﻧﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪60‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٧٥ ..........................................................‬‬
‫ﻫﻤﻪ دوﺳﺘﺎن‪ ،‬دﺷﻤﻨﺎﻧﻢ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻧﺴﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﻴﻜﺮم ﺣ‪‬ﻠّﻪ ﺑﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ وزﻳﺪ و ﻗﺪم را ﺷﻜﺴﺖ‪.‬‬
‫ز ﻣﻦ آب داﻣﺎن اﻟﻔﺖ ﻛﺸﻴﺪ‪،‬‬
‫ز آﺗﺶ ﻣﺮا ﺻﺪ ﻣﻀﺮّت رﺳﻴﺪ‪.‬‬
‫ز دل ﺧﺎك ﺑﺮﺑﻮد آرام ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ اي رﻓﺘﻨﻲ! ﺑﺎز ده وام ﻣﻦ!‬
‫دﻟﻢ زﻳﻦ اﻟﻢﻫﺎ ﭘﺮ از درد ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ رﺧﺴﺎرهام زرد ﺷﺪ‪.‬‬
‫وﻟﻲ دوش دﻳﺪم در اﻳﻦ ﺑﻮﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫‪65‬‬
‫ﻋﺠﺐ رﻣﺰي از ﺗﺎك و از ﺑﺎﻏﺒﺎن‪.‬‬
‫ز ﺗﺎﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﮕﺮﻓﺖ دﻫﻘﺎن ﺷﺮاب‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎندم ﺑﻪ او در ﻋﻮض داد آب‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺗﺎك ﻛﺰ ﺑﺎﻏﺒﺎن آب ﺧﻮرد‪،‬‬
‫ﺑﻪ او در ﻋﻮض ﺷﻬﺪ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺳﭙﺮد‪.‬‬
‫ﻛﺲ از اﻧﻘﻼب ﺣﻮادث ﻧﺮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻲﺳﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬دﮔﺮ ﻣﻲدﻫﺪ‪،‬‬
‫دﮔﺮ ﻣﻲﺳﺘﺎﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮ وام ﻫﻤﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻣﺴﺘﺮد‪،‬‬ ‫‪70‬‬
‫در اﻳﺎم رﺳﻢ اﺳﺖ داد و ﺳﺘﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ آﻧﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺮض ﻧﻴﺎز‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 276‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫دﻫﻨﺪ آﻧﭽﻪ از ﻣﻦ ﺳﺘﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎز‪.‬‬

‫ﺳﺮودي ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻣﺤﻞ ﻣﻲﻛﺸﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻜﺮاﻧﻪي اﻳﻦ اﻣﻞ ﻣﻲﻛﺸﻢ‪.‬‬
‫وﮔﺮ رو ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺧﻼف ﻗﻴﺎس‪،‬‬
‫از آن ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪان ﻧﺪارم ﻫﺮاس‪.‬‬
‫ﻣﻦ از آﺗﺶ و آب و ﺧﺎك و ﻫﻮا‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ دو ﺳﻪ روز ﺑﺮگ و ﻧﻮا‪.‬‬
‫ز ﻣﻦ ﻫﺮ ﻳﻜﻲ دادهي ﺧﻮد رﺑﻮد‪،‬‬ ‫‪75‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻣﺎﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻛﻪ در اﺻﻞ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ز ﻓﻮت ﻋﻼﻳﻖ ﭼﺮا ﻏﻢ ﺧﻮرم؟‬
‫ﭼﻪ آورده ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺮم؟«‬
‫ﻣﻐﻨﻲ ﺑﺒﻴﻦ اﻗﺘﻀﺎي زﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻲ ﺑﺎد ده وز ﻧﻲ آﺗﺶ ﺳﺘﺎن‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﺧﺎﺷﺎﻛﻢ اول ﺑﻪ آﺗﺶ ﺑﺴﻮز‪،‬‬
‫وز آن ﭘﺲ ﭼﻮ ﺷﻤﻌﻢ روان ﺑﺮ ﻓﺮوز‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﻓﻀﻮﻟﯽ ﻣﻴﻔﻜﻦ ﮔﺮه‪،‬‬
‫ﻗﺮاري ﻛﺰ او ﺑﺮدهاي ﺑﺎز ده!‬
‫ﺧﻮش آن رﻧﺪ ﺑﻲﻗﻴﺪ رﺳﻮايِ ﻣﺴﺖ‪،‬‬ ‫‪80‬‬
‫ﻛﻪ وﻗﻒ ره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ز ﻏﻮﻏﺎي داد و ﺳﺘﺪ وا رﻫﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭼﻴﺰي ﺳﺘﺎﻧﺪ ﻧﻪ ﭼﻴﺰي دﻫﺪ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٧٧ ..........................................................‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم دوم‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن راﺣﺖاﻓﺰاي روح‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻃﻮﻓﺎن ﻏﻢ راﺳﺖ ﻛﺸﺘﻲ ﻧﻮح‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ از ﻏﻢ ﻧﺠﺎﺗﻢ دﻫﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺠﺎت از ﻫﻤﻪ ﻣﺸﻜﻼﺗﻢ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻣﻈﻬﺮ ﺳﺮّ ذات‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺧﻀﺮ ﺧﺮد راﺳﺖ آبِ ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ﺑﺪه‪ ،‬زﻧﺪه ﮔﺮدان ﻣﻦِ ﻣﺮده را‪،‬‬ ‫‪85‬‬
‫ﺗﺮ و ﺗﺎزه ﻛﻦ ﻧﺨﻞ ﭘﮋﻣﺮده را!‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺟﺎم آﺋﻴﻨﻪﻓﺎم‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ در او ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ دل ﻛﻢ ﻛﻨﻢ‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻛﺮدي ﻣﺮا آﮔﻪ از ﻓﻴﺾ ﺟﺎم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎم دوم ﻧﺸﺌﻪام ﻛﻦ ﺗﻤﺎم‪.‬‬
‫ﻛﻪ دل از دوم ﻧﺸﺌﻪ ﮔﺮدد دﻟﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ اﻇﻬﺎر ﻣﺎ ﻓ‪‬ﻲاﻟﻀﱠﻤ‪‬ﻴ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ دف‬
‫ﻣﻌﻨﺒﺮ ﺷﺒﻲ ﻣﺤﻔﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪،‬‬ ‫‪90‬‬
‫ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻃﺮب ﻃﺮﺣﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 278‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻣﺰﻳﻦ ﺑﺴﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﺳﺎز و ﻛﺘﺎب‪،‬‬

‫ﻣﻨﻮ‪‬ر رﻳﺎﺿﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﻊ و ﺷﺮاب‪.‬‬
‫در آن داﻳﺮه رﻗﺺ ﻣﻲﻛﺮد دف‪،‬‬
‫ﭼﻮ دﻳﻮاﻧﻪاي ﺑﺮ ﻟﺐ آورده ﻛﻒ‪،‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﭘﻴﺮ ﺧﻢ ﮔﺸﺘﻪ ﻗﺪ!‬
‫ﺑﺴﻲ دﻳﺪهاي در ﺟﻬﺎن ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮ از دوﺳﺘﻲﻫﺎ ﺗﻮ را ﭘﻮﺳﺘﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻫﺮ ﭘﻮﺳﺘﻲ دوﺳﺘﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮ آن ﺑﺮﮔﻲ از ﮔﻠﺸﻦ وﺟﺪ و ﺣﺎل‪،‬‬ ‫‪95‬‬
‫ﻛﻪ از ﺻﺮﺻﺮ ﻏﻢ ﻧﺪاري زوال‪.‬‬
‫ز دﻳﻮان ﺣﻜﻤﺖ ﺗﻮﻳﻲ آن ورق‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻧﺪ از ﺗﻮ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺒﻖ‪.‬‬
‫ﻣﺠﺎل اﺳﺖ ﻃﺮﻓﻪ اداﻳﻲ ﻛﻨﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮ آﺋﻴﻨﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ راز ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﻧﻐﺰ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎن ﻛﻦ ﺑﺮون آر از ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻐﺰ‪.‬‬
‫ز ﺑﺰم ﻓﺮﻳﺪون و اﺳﻔﻨﺪﻳﺎر‪،‬‬
‫در اﻳﻦ دور ﺣﺎﻻ ﺗﻮﻳﯽ ﻳﺎدﮔﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻬﯽ آﻦ ز راز درون ﺳﻴﻨﻪ را‪،‬‬ ‫‪١٠٠‬‬
‫ﺑﮕﻮ ﺣﺎل ﺷﺎهﺎن دﻳﺮﻳﻨﻪ را‪.‬‬
‫آﻪ ﭼﻮن ﺷﺪ ﻓﺮﻳﺪون؟ ﭼﻪ ﺷﺪ ﺣﺎلِ آِﯽ؟‬
‫ﭼﺮا رﻓﺖ ﺟﻢ را ز آﻒ ﺟﺎم ﻣﯽ؟‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٧٩ ..........................................................‬‬
‫ﺳﻮاران ﻣﻴﺪان در آن ﺟﺎي ﺗﻨﮓ‪،‬‬

‫ﻛﻨﻮن ﺻﻠﺢ دارﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎز ﺟﻨﮓ؟‬
‫ﻣﻴﺎن ﭼﻨﺎن ﻓﺮﻗﻪي ﺑﺎ ﻧﺰاع‪،‬‬
‫ﻫﻨﻮز اﻓﺘﺮاق اﺳﺖ ﻳﺎ اﺟﺘﻤﺎع؟‬
‫ﺑﮕﻔﺘﺎ ﻛﻪ‪»:‬در ﺑﺎرﮔﺎه ﻛﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺷﺨﺎص و ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻛﻦ ﻣﻬﺪ آﺳﺎﻳﺶاﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪105‬‬
‫ﻣﻨﺰّه ز آﻻم آﻻﻳﺶاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺟﻔﺎ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻓﻮت و ﻓﻨﺎ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻳﺪه دل از ﻫﺮ ﻫﻮا و ﻫﻮس‪،‬‬
‫ﻫﻤﻴﻦ اﻧﺘﻈﺎر ﺗﻮ دارﻧﺪ و ﺑﺲ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﮕﺬاري اﻳﻦ ﻛﺎخ ﻓﺮﺳﻮده را‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎي ﺧﻴﺎﻻت ﺑﻴﻬﻮده را‪.‬‬
‫زﻧﻲ از ﻟﺤﺪ رﺧﻨﻪ در اﻳﻦ ﺣﺼﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺮون آري آن ﺟﻤﻊ را ز اﻧﺘﻈﺎر‪.‬‬
‫ﺳﻮي ﺗﻮ رﻫﻢ ﺑﻬﺮ آن دادهاﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪110‬‬
‫ﻛﻪ از ﻣﻦ ﻓﺮﻳﺒﻲ ﺧﻮري ﻫﺮ زﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﻨﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﻴﺪ ﻧﻤﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻠﻚ ﺟﻬﺎن‪.‬‬
‫زدﻧﺪ ار‪‬ه ﺑﺮ ﺷﺎخ ﺑﺎر آوري‪،‬‬
‫ﺑﺮﻳﺪﻧﺪ از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ ﭼﻨﺒﺮي‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 280‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ آﺗﺶ دل ﺳﻨﮓ ﺑﮕﺪاﺧﺘﻨﺪ‪،‬‬

‫ﺟﻼﺟﻞ ﭘﻲ زﻳﻮرم ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮ ﺑﻲزﺑﺎﻧﻲ ﺟﺪا ﺷﺪ ز ﺗﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﺪ ﭘﻮﺳﺘﻲ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻬﺮ ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﺳﻪ ﻧﻮع ﺷﺮﻳﻒ و ﺳﻪ ﺟﻨﺲ رﺷﻴﺪ‪،‬‬ ‫‪115‬‬
‫ﻏﻢ ﺗﻴﺸﻪ و ار‪‬ه و ﺗﻴﻎ دﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻣﻦ ﺣﺴﻦ اﺗﻤﺎم ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫دم از ﻓﻴﺾ ﻫﺴﺘﻲ زد و ﻧﺎم ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻨﻮن ﻣﻦ ﻫﻢ از دﺳﺖ ﻫﺮ ﺑﻲادب‪،‬‬
‫ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ ﺑﻪ رو ﻣﻲﺧﻮرم روز و ﺷﺐ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺳﻮي ﻣﻦ ﺗﻮ ﻣﺎﻳﻞ ﺷﻮي‪،‬‬
‫دﻣﻲ از ﻏﻢ دﻫﺮ ﻏﺎﻓﻞ ﺷﻮي‪«.‬‬
‫ﭼﻪ ذاﺗﻲ ﺗﻮ اي ﮔﻮﻫﺮ ﮔﻨﺞ ﻣﺎ!‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺖ از ﭘﻲ راﺣﺘﺖ رﻧﺞ ﻣﺎ؟‬
‫دل از دﻫﺮ ﺑﺮﻛﻦ ﻣﺪه ز اﻧﻘﻼب‪،‬‬ ‫‪120‬‬
‫از اﻳﻦ ﺑﻴﺶ ﻣﺎ را و ﺧﻮد را ﻋﺬاب‪.‬‬
‫ﻣﻐﻨﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻘﺮﻳﺮ دف‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎن ﺳﺎز ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺎ َﺳﻠَﻒ‪.‬‬
‫ﻛﻪ دﺳﺖ ﻓﻠﻚ ﭼﻮن دف از ﺻﻴﺪ ﭼﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺿﺮب ﻃﭙﺎﻧﭽﻪ ﭼﻪ ﺳﺎن ﭘﻮﺳﺖ ﻛﻨﺪ؟‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻛﻪ دارد ﺑﻪ ﮔﻴﺘﻲ ﻣ‪Ĥ‬ل‪،‬‬
‫ﺧﺒﺮﻛﻦ ﻛﻪ دل ﺑﺮﻛﻨﺪ از ﻣﺤﺎل!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٨١ ..........................................................‬‬
‫ﺧﻮش آن رﻧﺪ ﻛﺰ ﻣﺴﺘﻲ ﺟﺎم ﻣﻲ‪،‬‬

‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﺷﺐ ﻛﻲ ﺷﺪه‪ ،‬روز ﻛﻲ!‬
‫ﺷﺐ و روز در ﻋﺎﻟﻢ اﻓﺘﺎده ﻣﺴﺖ‪،‬‬ ‫‪125‬‬
‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻪ ﺳﺎن ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ!‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم ﺳﻮم‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺟﻮﻫﺮ ﺻﺎف و ﭘﺎك‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺑﺮد آرزوﻳﺶ ﺑﻪ ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﺟﻤﺸﻴﺪﻳﻢ آرزوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﻠﻚ ﺟﻤﺸﻴﺪﻳﻢ ﻣﻦ ﺑﻪ اوﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺳﺎﻏﺮ ﺳﻴﻨﻪﺳﻮز‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺳﻮزد از ﺷﻮق آن ﺟﻢ ﻫﻨﻮز‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ آﺗﺶ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻲ زﻧﻢ‪،‬‬
‫در دﻳﻦ آﺗﺶﭘﺮﺳﺘﻲ زﻧﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن راح رﻳﺤﺎن ﺷﻤﻴﻢ‪،‬‬ ‫‪130‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ اوﺳﺖ ﺧُﻠﻖ ﻛﺮﻳﻢ!‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده دﻟﻢ را ﮔﺮه ﺑﺮﮔﺸﺎي‪،‬‬
‫ﺑﻪ روﻳﻢ در راز دﻳﮕﺮ ﮔﺸﺎي‪.‬‬
‫از اﻳﻦ ﺑﻴﺶ ﻓﻜﺮ دل رﻳﺶ ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎم ﺳ‪‬ﻴﻢ ﻧﺸﺌﻪام ﺑﻴﺶ ﻛﻦ!‬
‫ﻛﻪ ﻧﻄﻖ از ﺳ‪‬ﻴﻢ ﻧﺸﺌﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻨﻢ‪،‬‬
‫رﻣﻮز دﮔﺮ ﺑﺮ ﺗﻮ اﻓﺸﺎ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 282‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ ﭼﻨﮓ‬
‫ﺷﺒﻲ ﻣﺤﻔﻠﻲ داﺷﺘﻢ ﭘﺮ ﺳﺮور‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﺰم ﭼﺮاغ ﻣ‪‬ﻲ اﻓﻜﻨﺪه ﻧﻮر‪.‬‬
‫ﺳﺮم ﮔﺮم ﺑﻮد از ﻣﻲ ﻻﻟﻪ رﻧﮓ‪،‬‬ ‫‪135‬‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﺷﺪم ﻫﻤﺪم ﺗﺎر ﭼﻨﮓ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﮔﺸﺘﻪ زار و زﺑﻮن‪،‬‬
‫ﭼﺮا ﻧﺎﻟﻪاي داري از ﺣﺪ ﺑﺮون؟«‬
‫ﺑﭙﻴﭽﻴﺪ ﺑﺮ ﺧﻮﻳﺶ و ﺑﮕﺸﺎد راز‪،‬‬
‫ﮔﺮه ﻛﺮد از رﺷﺘﻪي راز ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﻣﻦ ﻣﻨﻌﻤﻲ داﺷﺘﻢ در ازل‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﺣﺴﺎن او ﺑﺴﺘﻪ ﻃﻮل اﻣﻞ‪.‬‬
‫زده دﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻤﺮي ﺑﻪ داﻣﺎن او‪،‬‬
‫ﺷﺪه ﻏﺮﻗﻪي ﺑﺤﺮ اﺣﺴﺎن او‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ره ﻣﺮا ذوق ﻫﺴﺘﻲ ﻧﺒﻮد‪،‬‬ ‫‪140‬‬
‫ﺳﻮي ﻫﺴﺘﻲام ﻟﻄﻒ او ره ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫از آن ﻣﻨﻌﻤﻢ دور اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫اﺳﻴﺮ ﻏﻢ دورﻳﻢ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮاز ﺑﻮدم ﺷﺪم ﭘﺎﻳﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺠﺮان ﺑﺪل ﺷﺪ زﻣﺎن وﺻﺎل‪.‬‬
‫ﺑﺴﻲ داﺷﺖ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪام ﻛﺎر ﭼﺮخ‪،‬‬
‫ﺑﺴﻲ ﺗﺎب دﻳﺪم ز آزار ﭼﺮخ‪.‬‬
‫ﻏﻢ ﭼﺮخ دوﻻﺑﻲ واژﮔﻮن‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٨٣ ..........................................................‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرﺗﻢ ﻛﺮد زار و زﺑﻮن‪.‬‬

‫ﭼﻨﺎن ﻛﺮد اﻧﺪﻳﺸﻪي اﻧﻘﻼب‪،‬‬ ‫‪145‬‬
‫ﻣﺮا ﻏﺎﻓﻞ از ﺧﻮد ﭼﻮ ذوق ﺷﺮاب‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺳﺎﺑﻖ از ﻳﺎد رﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻫﻮاﻫﺎي ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺑﺮ ﺑﺎد رﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮدم از آن ﺣﺎل ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﮔﻴﺮم ﺳﺮ رﺷﺘﻪ ﺑﺎر دﮔﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد اﺻﻠﻲ ﺷﻮم ﻣﺘﺼﻞ‪،‬‬
‫ﻛﻨﻢ ﺣﺎﺻﻞ از دور ﻣﻘﺼﻮد دل‪.‬‬
‫ﭘﺲ از وﻓﻖ ﺣﺮﻣﺎن و ﻗﻄﻊ رﺟﺎ‪،‬‬
‫ﻛﻪ دل داده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻓﻮت و ﻓﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻋﺰﻳﺰي ﺑﻪ ﺻﺪ ﺧﻮارﻳﻢ ﺑﺮد دوش‪،‬‬ ‫‪150‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻨﺪد ﺑﻪ ﻛﺎري‪ ،‬ز ﻣﻦ رﻓﺖ ﻫﻮش‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎزم ﺑﺮاي ﺟﻔﺎ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﻢ آﻳﺎ ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ!‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮕﻪ ﺧﻮد ﻣﺮا ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﻴﺶ دﺑﻴﺮي ﺳﭙﺮد‪.‬‬
‫ﺟﻮانﺑﺨﺖ ﭘﻴﺮ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪهاي‪،‬‬
‫ﺧﻤﻴﺪه ﻗﺪ و ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ دﻳﺪهاي‪،‬‬
‫ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪه ز اﻧﺪﻳﺸﻪي دﻫﺮ ﭘﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺣﻴﺮت در اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻛﺎر ﺧﻮﻳﺶ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻦ دﻳﺪه ﺻﺪ ﻣﺤﻨﺖ از روزﮔﺎر‪،‬‬ ‫‪155‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 284‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺷﺪه روزﮔﺎرش ﭼﻮ ﺷﺐﻫﺎي ﺗﺎر‪.‬‬

‫ﭘﺲ از ﭘﺮﺳﺶ ﺣﺎل اﻳﺎم ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻛﺮدﻳﻢ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺣﻮال ﻫﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺷﺨﺺ ﺑﻮده ﻛﻪ روز ﻧﺨﺴﺖ‪،‬‬
‫از او ﺑﻨﻴﻪي ﺧﻠﻘﺘﻢ ﺷﺪ درﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﻲ ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ ره‪ ‬ﺟﺴﺖ و ﺟﻮ‪،‬‬
‫دﮔﺮﮔﻮن ﺷﺪه ﺻﻮرت ﺣﺎل او‪.‬‬
‫در اﻳﻦ دور‪ ،‬ﻏﺎﻓﻞ ز ﻫﻢ ﻋﻤﺮﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻦ او را ﻃﻠﺐ ﻛﺮدهام‪ ،‬او ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﻣﻨﻌﻢ ﭘﻴﺶ را ﻳﺎﻓﺘﻢ‪،‬‬ ‫‪160‬‬
‫وﻟﻲ ﻧﻌﻤﺖ‪ ‬ﺧﻮﻳﺶ را ﻳﺎﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از ﻣﺤﻨﺖ راه دور و دراز‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﺷﻜﺮﷲ! رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﻣﭙﻨﺪار ﺑﻴﻬﻮده دم ﻣﻲزﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫دم از ﭘﺮﺳﺶ ﺣﺎل ﻫﻢ ﻣﻲزﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮده آﺋﻴﻦ ﻛﻮن و ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫ﻳﻜﻲ ﺑﻮده ﻫﻢ ﻣﻨﺸﺄ و ﻫﻢ ﻣﻌﺎد‪.‬‬
‫ﻣﻘﺮر ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﺮ اﻫﻞ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻴﺰد از ﻫﻢ ﻓﺮاق و وﺻﺎل‪.‬‬
‫دو ﻛﺲ را ز ﻫﻢ ﮔﺮ ﻓﻠﻚ ﺑﺎ ﺳﺘﻢ‪،‬‬ ‫‪165‬‬
‫ﺟﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻐﻨﻲ ﺟﺪا ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻧﻲ ز ﭼﻨﮓ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٨٥ ..........................................................‬‬
‫ﺟﺪاﻳﻲ ﻣﻜﻦ! در ﺑﻐﻞ ﮔﻴﺮ ﺗﻨﮓ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﺗﻨﮕﻢ ﻣﻦ از دوري وﺟﺪ و ﺣﺎل‪،‬‬
‫در اﻳﻦ دوري اﻧﺪاز ﻃﺮح وﺻﺎل‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ‬ﻧﺎﻛﺎم را در ﻓﺮاق‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﮋدهي وﺻﻞ‪ ،‬ﺧﻮش ﻛﻦ ﻣﺬاق‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ آن ﺧﺮاﺑﺎﺗﻲ ﺑﺎدهﻧﻮش‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮﺑﺎﻳﺪ از ﻣﻐﺰ او ﺑﺎده ﻫﻮش!‬
‫ﻧﻪ از ﻣﺤﻨﺖ وﺻﻞ ﻳﺎﺑﺪ اﺛﺮ‪،‬‬ ‫‪170‬‬
‫ﻧﻪ از راﺣﺖ وﺻﻞ ﭘﺮﺳﺪ ﺧﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم ﭼﻬﺎرم‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻻﻟﻪي ﺑﺎغ ذوق‪،‬‬
‫ﻛﻪ دارم از او ﺑﺮ ﺟﮕﺮ داغ ﺷﻮق‪،‬‬
‫ﺑﺪه ﭘﻴﺸﺘﺮ زان ﻛﻪ از روزﮔﺎر‪،‬‬
‫ﺷﻮد ﺑﻘﻌﻪي ﺗﺮﺑﺘﻢ ﻻﻟﻪزار‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺻﻴﻘﻞ ژﻧﮓ ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﻛﺰ آن ﻣﻲﺷﻮد ﻫﺮ ﻏﻢ ﺑﻴﺶ ﻛﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻢ ﻣﻲﻛﺸﻢ‪،‬‬
‫ز ﺑﺴﻴﺎري ﻏﻢ ﺳﺘﻢ ﻣﻲﻛﺸﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻣﺮﻫﻢ رﻳﺶ دل‪،‬‬ ‫‪175‬‬
‫ﻛﺰ آن ﻣﻲﺷﻮد رﻓﻊ ﺗﺸﻮﻳﺶ دل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ دارم ﺑﺴﻲ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 286‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ز ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ آﮔﻪ ﻛﺴﻲ‪.‬‬

‫ﭼﻮ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻲ ﻣﺮاد اﺳﺖ داد‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﭼﺎرم ﻗﺪح ﻧﺸﺌﻪام ﻛﻦ زﻳﺎد‪.‬‬
‫ﻛﻪ در ﭼﺎرﻣﻴﻦ ﻧﺸﺌﻪ ﺷﻴﺪا ﺷﻮم‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﻇﻬﺎر اﺳﺮار‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ ﺷﻮم‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ ﻋﻮد‬
‫ﺷﺒﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺰﻣﻲ آراﺳﺘﻢ‪،‬‬
‫ﺳﺮودي ز ﺑﻬﺮ ﻃﺮب ﺧﻮاﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪ ﻋﻮد‪،‬‬ ‫‪180‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﺧﺎزن ﮔﻨﺞ راز‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻫﻢ اﻫﻞ ﺳﻮزي و ﻫﻢ اﻫﻞ ﺳﺎز!‬
‫ﺑﮕﻮ اﻳﻦ ﻧﻮا از ﻛﻪ آﻣﻮﺧﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮگ ﻧﺸﺎط ﻣﺮا ﺳﻮﺧﺘﻲ؟‬
‫ﭼﻪ ﺳ‪‬ﺮ اﺳﺖ ﻣﻀﻤﻮن ﮔﻔﺘﺎر ﺗﻮ؟‬
‫ﭼﻪ رﻣﺰ اﺳﺖ در ﭘﺮدهي ﻛﺎر ﺗﻮ؟‬
‫ﻛﻪ ﺳﻮزﻧﺪهاي ﺑﺎ ﻧﻮاﻫﺎي ﺗﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻮ را ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺎن داري از ﺟﺎن اﺛﺮ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﻳﻚ ﻣﺸﺖ ﭼﻮﺑﻲ‪ ،‬ﻧﻮاي ﺗﻮ ﻧﺎر‪،‬‬ ‫‪185‬‬
‫ز ﻧﺎر اﺳﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﻮ را ﻳﻚ ﺷﺮار‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮن ﻋﻮدم از ﺳﺮ ﺑﺮون رﻓﺖ دود‪.‬‬
‫ﺑﺮ آﻧﻢ ﻛﻪ ﮔﺮ در ﺗﻮ ﻣﻲﺑﻮد درد‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٨٧ ..........................................................‬‬
‫ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ زﻣﺎن از ﺗﻮ ﮔﺮد‪.‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺗﻮ از ﺣﺎل ﺧﻮد ﻏﺎﻓﻠﻲ‪،‬‬
‫از آن رو ﺑﺪﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻓﺎرغ دﻟﻲ‪.‬‬
‫ﻧﺪاري ﺑﻪ آواز ﺧﻮد آرزو‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻲ ار ﻛﺲ ﻧﮕﻮﻳﺪ ﺑﮕﻮ‪«.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﻋﻮد ﻣﺴﺮت اﺛﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﻣﻦ زاﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻲ ﻧﺪارم ﺧﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺮا روز اول ﻛﻪ ﻣﻲﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫‪190‬‬
‫درون دﻟﻢ ذوﻗﻲ اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻪ آن ذوق از ﻣﻦ ﻣﺮا در رﺑﻮد‪،‬‬
‫ﭼﺮا ﺳﻌﻲ ﻛﺮد و ﺑﺮاي ﭼﻪ ﺳﺎﺧﺖ؟‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﻢ اﻳﻦ ﭘﻴﻜﺮ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺖ؟‬
‫در ﺑﻲﺧﻮديﻫﺎ ﺑﻪ روﻳﻢ ﮔﺸﻮد‪.‬‬
‫ز ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ ﻧﺎﻟﻪي زار ﻣﻦ‪،‬‬
‫ز اﺳﺘﺎد دان ﺟﻨﺒﺶ ﻛﺎر ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺪان از ﻣﻦ اﻳﻦ ﻧﺎﻟﻪﻫﺎي ﺣﺰﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﺮ اﺳﺘﺎد ﻛﻦ آﻓﺮﻳﻦ!‬
‫ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮا داده اﻳﻦ ﺣﺎل دﺳﺖ‪،‬‬ ‫‪195‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﺤﻔﻞ ﺑﻲﺧﻮدي ﻫﺮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻦ ﻏﻔﻠﺘﻲ دارد از ﺣﺎل ﺧﻮﻳﺶ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﺪ اﻧﺠﺎم اﻋﻤﺎل ﺧﻮﻳﺶ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﻫﺴﺖ ﺳﺎزﻧﺪهاي در ازل‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 288‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ او ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ اﺳﺖ در ﻫﺮ ﻋﻤﻞ‪.‬‬

‫ﻣﻦ و ﺗﻮ در اﻳﻦ ﻛﺎرﮔﻪ آﻟﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮي‪ ،‬آﻟﺖ ﺻﻨﻌﺘﻴﻢ‪«.‬‬
‫ﻣﻐﻨﻲ ﺑﺪه ﻋﻮد را ﮔﻮﺷﻤﺎل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻨﺪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎل‪.‬‬
‫ﺑﺰن ﺗﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﺑﻠﻨﺪ‪،‬‬ ‫‪200‬‬
‫ﻛﻪ ذات اﺳﺖ ﭼﻮن و ﺻﻔﺎت اﺳﺖ ﭼﻨﺪ؟‬
‫ﻇﻬﻮر ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻤﺎي از ﻣﺠﺎز‪،‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﻛﺰ ﻓﻀﻮﻟﻲ اﺳﺖ اﻓﺸﺎي راز‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ آنﻛﻪ ﺳﺮﻣﺴﺖ اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﺎﻗﻲ ﻛﺪام اﺳﺖ و ﺳﺎﻏﺮ ﻛﺪام؟‬
‫ﻧﻤﻲداﻧﺪ از ﻣﺴﺘﻲ ﻣﻲ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ارادت ﺑﻪ ﭘﻴﺮ ﻣﻐﺎن داده اﺳﺖ!‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم ﭘﻨﺠﻢ‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن آب ﻛﻮﺛﺮ ﺳﺮﺷﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻟﺐ ﺗﺸﻨﻪي اوﺳﺖ ﺣﻮر ﺑﻬﺸﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﻣﺪ‪‬اح ﭘﻴﻐﻤﺒﺮم‪،‬‬ ‫‪205‬‬
‫ﻧﺼﻴﺐ اﺳﺖ اﻟﺒﺘﻪ در ﻛﻮﺛﺮم‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻟﻌﻞ ﻋﺎﻟﻲ ﺛﻤﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﺑﻬﺎ‪ ،‬ﻋﻘﻞ ﺑﺴﺘﺎن ز ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻪ دﻳﻮاﻧﻪام ﻛﺮد رﺳﻮاي ﻋﻘﻞ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٨٩ ..........................................................‬‬
‫ﻣﺮا ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﭘﺮواي ﻋﻘﻞ‪.‬‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺟﺎم ﻣﺨﻠﺺ ﻧﻮاز‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﻧﺸﺌﻪي اوﺳﺖ اﻓﺸﺎي راز‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻣﺮا ﻣﺴﺖ و ﻣﺪﻫﻮش ﻛﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻔﻞ در ﮔﻨﺞ رازي ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻮ از ﺑﺎده ﻛﺮدي رﺧﻢ ﻻﻟﻪﮔﻮن‪،‬‬ ‫‪210‬‬
‫ﺑﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻗﺪح ﻣﺴﺘﻴﻢ ﻛﻦ ﻓﺰون‪.‬‬
‫ﻛﻪ در ﻧﺸﺌﻪي ﭘﻨﺠﻢ آرم ﺷﻜﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺸﺌﻪاي ﻧﻜﺘﻪاي ﮔﻮش ﻛﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ ﺗﻨﺒﻮر‬
‫ﺷﺒﻲ رﻗّﺘﻲ داﺷﺘﻢ در ﻧﻤﺎز‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻌﺒﻮد ﻣﻲﻛﺮدم اﻓﺸﺎي راز‪.‬‬
‫ﮔﻬﻲ در ﻗﻴﺎم و ﮔﻬﻲ در ﻗﻌﻮد‪،‬‬
‫ﮔﻬﻲ در رﻛﻮع و ﮔﻬﻲ در ﺳﺠﻮد‪.‬‬
‫در اﺛﻨﺎي ﻃﺎﻋﺖ ﻣﻦ ﺑﻲﻗﺮار‪،‬‬
‫ﺷﻨﻴﺪم ز ﺟﺎﻳﻲ ﺻﺪاﻳﻲ ﺳﻪﺑﺎر‪.‬‬
‫ز دل رﻓﺖ اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻃﺎﻋﺘﻢ‪،‬‬ ‫‪215‬‬
‫درﻳﺪ از ﻫﻮا ﭘﺮدهي ﻋﺼﻤﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺮ ﺧﻄﺎ‪،‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﻫﻴﻤﻪي آﺗﺶ ﻛﻔﺮ ﻣﺎ!‬
‫ﭼﺮا رﺳﻢ و راﻫﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻤﺮﻫﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 290‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺳﺮت از ﺧﻴﺎل ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺗﻬﻲ اﺳﺖ؟‬

‫ﻛﻠﻴﺪ در ﮔﻨﺞ ﻫﺮ آﻓﺘﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ اﺑﻠﻴﺲ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي ﺣﻴﻠﺘﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﻮ ﻫﺮ رﺷﺘﻪاي ﻫﺴﺖ دام‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺻﻴﺪ دل ﺧﻠﻖ ﺳﺎزي ﻣﺪام‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﺪ ﺟﺎ ﻣﻴﺎن ﺑﺴﺘﻪاي ﻣﺘﺼﻞ‪،‬‬ ‫‪220‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺮﺑﺎﻳﻲ آﺛﺎر ﻃﺎﻋﺖ ز دل‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﻴﻨﻪاي را وﻃﻦ ﺳﺎﺧﺘﻲ‪،‬‬
‫از او رﺳﻢ ﺗﻘﻮا ﺑﺮاﻧﺪاﺧﺘﻲ‪.‬‬
‫ور اﻧﮕﺸﺘﻲ از ﺗﻮ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ رﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ز ﺗﺤﺮﻳﻚ‪ ،‬ﺗﺴﺒﻴﺢ رﻏﺒﺖ ﺑﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﭼﻮن ﻣﻦ از آﺗﺶ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻦ‪،‬‬
‫ره ﺗﻮﺑﻪ ﮔﻴﺮ و ورع ﭘﻴﺸﻪ ﻛﻦ‪«.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ﻃﻨﺒﻮر ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺒﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ‪»:‬ﺑﺮ ﭘﺮدهداري ﻣﺸﻮ ﭘﺮده در!‬
‫ﻣﭙﻨﺪار ﺑﺮ ﺧﻮد ﻫﻨﺮ ﻋﻴﺐ ﻣﻦ‪،‬‬ ‫‪225‬‬
‫اﮔﺮ ﻋﻴﺐ دارم ﺑﻪ روﻳﻢ ﻣﺰن!‬
‫ز ﻏﻴﺐ آﻣﺪه ﺳﻮي ﻣﻠﻚ ﻇﻬﻮر‪.‬‬
‫ﻧﺨﻮرده ﻏﻢ از اﻋﺘﺮاض ﻛﺴﻲ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻢ ﻛﺮده ﻗﻄﻊ ﺑﻴﺎﺑﺎن دور‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ره ﺷﺪم ﻫﻤﻨﺸﻴﻦ ﺑﺴﻲ‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪام ﻣﻲزﻧﻲ دﺳﺖ رد‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٩١ ..........................................................‬‬
‫ﭼﻨﻴﻨﻢ ﻣﻜﻦ ﮔﺮ ﻧﺪاري ﻣﺪد‪.‬‬

‫ﭼﻪ آﮔﺎﻫﻲ از ﻛﺎرﮔﺎه ﺟﻬﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﻘﺒﻞ ﻛﻪ و ﻛﻴﺴﺖ ﻣﺪﺑﺮ در آن؟‬
‫ﺑﻪ درﻳﺎي اﺣﺴﺎن ﭘﺮوردﮔﺎر‪،‬‬ ‫‪230‬‬
‫ز ﭼﻮن ﻣﻦ ﺧﺴﻲ ﻛﻲ ﻧﺸﻴﻨﺪ ﻏﺒﺎر؟‬
‫در آﻧﺠﺎ ﻛﻪ دﻳﻮان ﻋﻔﻮ و ﻋﻄﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻏﻢ ﻣﻌﺼﻴﺖ‪ ،‬ﻻف ﻃﺎﻋﺖ ﺧﻄﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻏﺎﻓﻠﻲ در ﺑﺴﺎط ﺑﺴﻴﻂ‪،‬‬
‫ز ﺳﺮّ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛُﻞِ ﺷَﻲء‪ ‬ﻣ‪‬ﺤﻴﻂ‪«.‬‬
‫ﻣﻐﻨﻲ ﺑﻪ ﻃﻨﺒﻮر رﻏﺒﺖ ﻧﻤﺎي‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻔﺘﺎح رﻏﺒﺖ دري ﺑﺮﮔﺸﺎي‪.‬‬
‫ﻛﺰ آن در رواﺣﻞ رواﺣﻞ ﻧﺸﺎط‪،‬‬
‫ﺑﺮون آﻳﺪ و ﭘﺮ ﺷﻮد اﻳﻦ ﺑﺴﺎط‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺮك ﺑﻴﻢ ﻋﺬاب‪،‬‬ ‫‪235‬‬
‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻪ او ﻗﻄﺮهﻫﺎي ﺷﺮاب‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ آنﻛﻪ او ﻣﺴﺖ ﺧﻴﺰد ز ﮔﻮر‪،‬‬
‫ﺑﺮﻧﺪش ﺑﻪ دوزخ ز ﺧﻮد ﺑﻲﺷﻌﻮر!‬
‫ﺷﺮرﻫﺎي آﺗﺶ ﺑﻪ وﻗﺖ ﻋﺬاب‪،‬‬
‫ﻧﺸﺎﻃﻲ ﻛﻨﺪ زﻳﻦ ﺑﺴﺎط اﻛﺘﺴﺎب‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم ﺷﺸﻢ‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺟﻮﻫﺮ ﺑﻲ ﺑﺪل‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 292‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ در ﻧﺸﺌﻪي اوﺳﺖ ﻓﻴﺾ ازل‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﻓﻴﻀﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻣﺮا‪،‬‬
‫دﻫﺪ ذوﻗﻲ‪ ،‬از ﻣﻦ ﺳﺘﺎﻧﺪ ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺳﺎﻏﺮ ﭘﺮ ﺷﺮاب‪،‬‬ ‫‪240‬‬
‫ﻧﮕﻴﻦ ﻣﺮﺻ‪‬ﻊ ﺑﻪ ﻳﺎﻗﻮت ﻧﺎب‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ آن ﻟﻌﻞ ﺗﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺻ‪‬ﻊ ﻛﻨﻢ ﭼﻬﺮهي ﻫﻤﭽﻮ زر‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻣﺎﻳﻪي ﻋﺰّ و ﺟﺎه‪،‬‬
‫ﻛﻪ دروﻳﺶ را ﻣﻲﻛﻨﺪ ﭘﺎدﺷﺎه‪،‬‬
‫ﺑﺪه ﺗﺎ ﻧﺪاﻧﻢ ﻣﻦ ﺑﻲﻧﻮا‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻓﺮق از ﮔﺪا ﭼﻴﺴﺖ ﺗﺎ ﭘﺎدﺷﺎه؟‬
‫ﭼﻮ ذوﻗﻲ رﺳﺎﻧﺪي ز ﻣﻲ ﺑﺮ دﻟﻢ‪،‬‬
‫دﻟﻴﺮي ﻛﻨﺪ دل ﺑﻪ اﻇﻬﺎر ﺣﺎل‪.‬‬
‫ﻛﻪ ذوق از ﺷﺸﻢ ﻧﺸﺌﻪ ﮔﻴﺮد ﻛﻤﺎل‪،‬‬ ‫‪245‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎم ﺷﺸﻢ ﮔﺮم ﻛﻦ ﻣﺤﻔﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ ﻗﺎﻧﻮن‬
‫ﺷﺒﻲ داﺷﺘﻢ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﭼﻮن ارم‪،‬‬
‫ﻧﻪ اﻧﺪوه ره داﺷﺖ آﻧﺠﺎ ﻧﻪ ﻏﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺮي ﭼﻬﺮهاي ﺑﻮد ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﻲ ﻧﻐﻤﻪاش ﺧﻠﻖ را ﻛﺮده ﻣﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻗﺎﻧﻮن؟ ﻳﻜﻲ ﻃﺮﻓﻪ ﺻﻨﺪوق راز‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٩٣ ..........................................................‬‬
‫درش ﺧﺎزن ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻛﺮده ﺑﺎز‪.‬‬

‫ﭼﻮ ﻛﺸﺘﻲ ﻛﻪ او را ﺑﻮد ﺳﻴﻢ ﺑﺎر‪،‬‬
‫ز درﻳﺎش ﻣﻮج اﻓﻜﻨﺪ ﺑﺮ ﻛﻨﺎر‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻟﻮﺣﻲ ﻛﻪ ﻧﻘﺎش ﮔﻴﺮد ﺑﻪ ﭘﻴﺶ‪،‬‬ ‫‪250‬‬
‫ﻛﻨﺪ ورزش ﻧﻘﺸﻪ ﺗﺎ ﻛﺎر ﺧﻮﻳﺶ‪.‬‬
‫از او ﭼﻮن ﺷﻨﻴﺪم ﻧﻮاي ﺣﺰﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﻟﻌﺒﺖ ﻧﺎزﻧﻴﻦ!‬
‫ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ﭼﻮن ﻣﻦ ﺗﻮ ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻘﻲ‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﺑﺮ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻓﺎﺋﻘﻲ‪.‬‬
‫وﻟﻲ ﺣﻴﺮﺗﻲ دارم از ﻛﺎر ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﻋﺸﻖ دور اﺳﺖ اﻃﻮار ﺗﻮ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﻋﺎﺷﻘﺎن راﺳﺖ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫ﭘﺮ از اﺷﻚ ﭼﻮن ﺳﻴﻤﺮوي ﭼﻮ زر‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺪﻻن راﺳﺖ از دﺳﺖ ﻏﻢ‪،‬‬ ‫‪255‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﭘﻬﻠﻮﻳﻲ ﺻﺪ ﺧﺪﻧﮓ ﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺧﺴﺘﻪاﻧﺪ از ﺷﻔﺎ ﺑﻲﻧﺼﻴﺐ‪،‬‬
‫رگ ﺟﺎن ﺳﭙﺮده ﺑﻪ دﺳﺖ ﻃﺒﻴﺐ‪.‬‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ در ﻫﺠﺮﺷﺎن ﻣﺎه و ﺳﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﻫﻤﺮاز و ﻫﻤﺨﺎﻧﻪاي‪.‬‬
‫ﺗﻮ را رﺗﺒﻪ از ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺷﻴﻮه و ﺷﻴﻤﻪات دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺴﻨﺪﻳﺪهي ﻃﺒﻊ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪاي‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 294‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﺎم ﻧﺸﻨﻴﺪهاﻧﺪ از وﺻﺎل‪.‬‬

‫ﺳﺮت راﺳﺖ ﺑﺎﻟﻴﻦ زاﻧﻮي دوﺳﺖ‪،‬‬ ‫‪260‬‬
‫ﺗﻮ را ﻣﺘﺼﻞ روي ﺑﺮ روي دوﺳﺖ‪.‬‬
‫در آﻏﻮش ﻳﺎر اﺳﺖ ﻣﺄواي ﺗﻮ‪،‬‬
‫وز او ﮔﺸﺘﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻤﻨﺎي ﺗﻮ‪.‬‬
‫ﺷﺐ و روزت از ﻏﺎﻳﺖ ﻗﺮب ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺑﻮﺳﻴﺪن دﺳﺖ دﻟﺪار دﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻛﺮدي؟ ﺗﻮ را اﻳﻦ ﻣﻘﺎم از ﻛﺠﺎﺳﺖ؟‬
‫ﺑﮕﻮ راز ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﺸﺎق راﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻟﻴﻞ ره وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﺎش!‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﺎري آﻣﻮز و ﻣﺮداﻧﻪ ﺑﺎش!«‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻪ‪»:‬اي ﺳﺴﺖ راي!‬ ‫‪265‬‬
‫ﻫﻤﻪ آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻲ رﺳﺎﻧﺪم ﺑﻪ ﺟﺎي‪.‬‬
‫ﻧﺸﺪ راﺿﻲ از ﻣﻦ ﺑﺪانﻫﺎ ﺣﺒﻴﺐ‪،‬‬
‫ﻧﺨﻮرد از ﭼﻨﻴﻦ رﻧﮓ و زﻳﻮر ﻓﺮﻳﺐ‪.‬‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻢ ز ﺧﻮد وز ﻫﻤﻪ ﻛﺎر ﺧﻮد‪،‬‬
‫ﻧﺪادم ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ آزار ﺧﻮد‪.‬‬
‫ﮔﺰﻳﺪم ﻃﺮﻳﻖ رﺿﺎي ﻫﻤﻪ‪،‬‬
‫زدم ﺑﻮﺳﻪ ﺑﺮ دﺳﺖ آﻧﻜﺲ ﻛﻪ زد‪.‬‬
‫ﺳﺮاﭘﺎي ﺟﺴﻤﻢ ﻫﻤﻪ ﮔﺸﺖ ﮔﻮش‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﭘﻨﺪي ﻛﻨﻢ ﮔﻮش از اﻫﻞ ﻫﻮش‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻣﺮا ﺑﻮد ﭼﻨﺪﻳﻦ دﻫﻦ‪،‬‬ ‫‪270‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٩٥ ..........................................................‬‬
‫ﻧﮕﻔﺘﻢ ز ﺧﻮد ﭘﻴﺶ ﻛﺲ ﻳﻚ ﺳﺨﻦ‪.‬‬

‫ﺑﻪ روﻳﻢ ﻛﺴﻲ ﮔﺮ زد و ﻛﺮد ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎدم ﺳﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ ﭘﺎي ﻫﻤﻪ‪.‬‬
‫رﮔﻲ را ز ﺟﺴﻤﻢ ﻛﺴﻲ ﮔﺮ ﺑﺮﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ آﻫﻲ ﺑﺮآﻣﺪ ﻧﻪ ﺧﻮﻧﻲ ﭼﻜﻴﺪ‪.‬‬
‫زدم دﺳﺖ ﺑﺮ داﻣﻦ اﻫﻞ دل‪،‬‬
‫رﺿﺎ ﺟﻮي دلﻫﺎ ﺷﺪم ﻣﺘﺼﻞ‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﻣﻘﺒﻮل ﺟﺎﻧﺎن ﺷﺪم‪،‬‬
‫ﺳﺰاوار ﺗﺸﺮﻳﻒ اﺣﺴﺎن ﺷﺪم‪.‬‬
‫ﻣﺸﻮ ﺧﻮدﻧﻤﺎ ﺗﺎ ﺷﻮد دوﺳﺖ رام‪،‬‬ ‫‪275‬‬
‫ﻛﻪ رﺳﻮاﺳﺖ ﻣﺤﺒﻮب رﺳﻮا ﻣﺪام‪«.‬‬
‫ﻣﻐﻨﻲ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﮔﺮﻓﺘﻲ ﺑﮕﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻴﻤﺖ ﭼﺮا ﻛﺮده زﻳﻦﺳﺎن اﺳﻴﺮ؟‬
‫ﻛﺠﺎ ﻋﺎﺷﻘﻲ و ﻛﺠﺎ ﺟﻤﻊ ﺳﻴﻢ؟‬
‫ﺑﻜﺶ ﺳﺮ ز ﺳﻴﻢ و ﻣﻜﺶ ﻫﻴﭻ ﺑﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻮ ﺑﺎ ﺳﻴﻢ رازي ﺑﻴﺎﻣﻮز ﻛﺎر‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺻﻔﺖ ﺑﺎش ﺑﻲ ﺳﻴﻢ زار‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ آنﻛﻪ رﻓﺖ از ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺪر‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﭘﺎي ﺧﻢ ﻣﻲ ﭼﻮ دردي ﻧﺸﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ دردي ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺪ ﭼﻮ ﻣﻲ ﭘﺎي ﺑﺴﺖ‪،‬‬ ‫‪280‬‬
‫ﻧﺸﺪ ﻫﺮ ﻃﺮف ﭼﻮن ﻗﺪح ﺟﻠﻮهﮔﺮ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 296‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﺸﺌﻪي ﺟﺎم ﻫﻔﺘﻢ‬

‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﺷﻬﺪ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﺬاق‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ او ﻫﺴﺖ ﺻﺪ اﺷﺘﻴﺎق‪،‬‬
‫ﺑﺪه ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ ﺗﻠﺦ ﻛﺎﻣﻢ ﻣﺪار‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﺗﻠﺦﻛﺎﻣﻲ ﭼﻮ ﺟﺎﻣﻢ ﻣﺪار‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻣﻨﺸﺄ ﻫﺮ ﻛﻤﺎل‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻞ از او ﻣﻲﺷﻮد اﻫﻞ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ دﻓﻊ ﻣﻼﻟﻲ ﻛﻨﻢ‪،‬‬
‫در اﻳﻦ ﺟﻬﻞ ﻛﺴﺐ ﻛﻤﺎﻟﻲ ﻛﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎ ﺳﺎﻗﻲ آن ﻟﻌﻞ ﻳﺎﻗﻮت رﻧﮓ‪،‬‬ ‫‪285‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ده ﻛﻪ ﺑﺨﺸﺪ ﺻﻔﺎي ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫ﻛﻨﻢ ﺷﻤ‪‬ﻪاي ﺷﺮح ﺣﺎل ﺧﺮاب‪.‬‬
‫ﺑﺒﻴﻦ ﻣﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺴﺖﺗﺮ ﻛﻦ ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻔﺘﻢ ﻗﺪح ﺑﻲﺧﺒﺮ ﻛﻦ ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﻛﻪ در ﻧﺸﺌﻪي ﻫﻔﺘﻤﻴﻦ ﺑﻲﺣﺠﺎب‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﻨﮓ اﺳﺖ ﺑﺮ ﺷﻴﺸﻪي ﻧﺎم و ﻧﻨﮓ‪.‬‬
‫دﻟﻢ را ز اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻧﻨﮓ و ﻧﺎم‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ ﻣﻄﺮب‬
‫ﺷﺒﻲ داﺷﺘﻢ ﻣﻄﺮﺑﻲ ﻫﻤﻨﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫وز او ﺑﻮد ﺑﺰﻣﻢ ﭼﻮ ﺧﻠﺪ ﺑﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﻫﻤﺪم دﻟﭙﺬﻳﺮ!‬ ‫‪290‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٩٧ ..........................................................‬‬
‫ﻧﺸﺎﻃﻲ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰ و ﺳﺎزي ﺑﮕﻴﺮ‪«.‬‬

‫ادا ﻛﺮد ﻛﺎري ﺑﻪ دﺳﺖ زﺑﺎن‪.‬‬
‫ﻧﺰد دﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﺎز و ﻟﻴﻜﻦ روان‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﻮ‪‬ت ﻧﻄﻖ و ﺗﺤﺮﻳﻚ دﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﺎز را دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اﻳﻦ ﻓﻴﺾ را رﺗﺒﻪ ﭼﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻏﻴﺮ ﻧﺎداﻧﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻛﺎﻳﻦ ﻓﻴﺾ روﺣﺎﻧﻲ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ذاﺗﺶ آﻻﻳﺶ ﻏﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ؟«‬
‫ﻣﺸﻮ ﻣﺎﻳﻞ ﻏﻴﺮ‪ ،‬ﻛﺎﺳﺮار دوﺳﺖ‪،‬‬ ‫‪295‬‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﻮد از ﺧﻮد ﺷﻨﻴﺪن ﻧﻜﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻲ راز ﻣﮕﺸﺎ ﻛﻪ آن ﺳﺴﺖ راي‪،‬‬
‫ﮔﺸﺎده دﻫﺎن اﺳﺖ و ﻫﺮزه دراي‪.‬‬
‫ﺑﻪ دف ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻴﺴﺖ اﻇﻬﺎر درد‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺿﺮب اﻗﺮار ﻛﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻜﻦ ﭼﻨﮓ را ﻣﺤﺮم ﻫﻴﭻ راز‬
‫ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ آن را ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﻮش ﺑﺎز‪.‬‬
‫ز ﻋﻮد ار ﺗﻮ را ﻫﺴﺖ رازي ﺑﭙﻮش!‬
‫ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻲ اﺳﺖ او را ﺳﺮ از ﻋﻘﻞ و ﻫﻮش‪.‬‬
‫ﻧﻬﺎن ﻛﻦ ز ﻃﻨﺒﻮر راز درون‪،‬‬ ‫‪300‬‬
‫ﻛﻪ از ﭘﺮده رازت ﻧﻴﺎﻓﺘﺪ ﺑﺮون‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻜﻦ راز دل را ﻋﻴﺎن‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 298‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻛﻪ دارد ﺑﻪ اﻇﻬﺎر آن ﺻﺪ زﺑﺎن‪.‬‬

‫ﻣﻼﻗﺎت اﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ زان ﺷﺪ ﺣﺮام‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻏﻤ‪‬ﺎز رازﻧﺪ در ﻫﺮ ﻣﻘﺎم‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻧﻪاي واﻗﻒ از ﻣﺎﻣﻀﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﺳﭙﺎرﻧﺪه ﺑﺴﭙﺎرﻳﺶ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺪ ﻣﺴﺘﻌﺪ اﻣﺎﻧﺖ ﺟﻤﺎد‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ آن اﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﻮ داد‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺨﻔﻲ ز ﻧﺎﻣﺤﺮﻣﺎن دارﻳﺶ‪،‬‬ ‫‪305‬‬
‫ﻛﻪ ﭼﻮن ﻛﺮد ﻋﺮض اﻣﺎﻧﺖ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫***‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮ ﻫﺮ ﺟﻤﺎدي ﻣﻜﻦ آﺷﻜﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺘﺮس از ﺧﻼف ﻗﻀﺎ زﻳﻨﻬﺎر!‬
‫ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ از ﻧﻄﻖ ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻴﺎن‪،‬‬
‫ﻛﻪ در ﺟﺴﻢ اﻧﺴﺎن ﺟﺰ او ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺎن‪.‬‬
‫ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺮ ارﺑﺎب ﻫﻮش‪،‬‬
‫ﻛﻪ زﻧﺪه اﺳﺖ ﮔﻮﻳﺎ و ﻣﺮده ﺧﻤﻮش‪.‬‬
‫ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ از ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻏﻴﺮ ﻧﺎم‪،‬‬
‫ﺳﺨﻦ ﮔﻮي ﺗﺎ زﻧﺪه ﺑﺎﺷﻲ ﻣﺪام‪.‬‬
‫وﻟﻲ آن ﺳﺨﻦ ﮔﻮي ﻛﺎﻧﺠﺎم ﻛﺎر‪،‬‬ ‫‪310‬‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻲ ز ﺗﻜﺮار آن ﺷﺮﻣﺴﺎر‪.‬‬
‫ﭼﻨﺎن ﻛﻦ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﺗﻮ ﺳﺮ ﺑﺴﺮ‪،‬‬
‫دﻫﺪ از ﻧﻜﺎت ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺧﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻣﮕﻮ ﺳﺮّ ﺑﺎﻃﻦ ﺑﺮِ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٢٩٩ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﺎﻫﺮ ز ﻇﺎﻫﺮ ﺳﺨﻦ ﮔﻮي و ﺑﺲ‪«.‬‬

‫ﻣﻐﻨﻲ ﭼﻮ ﺑﺎ ﺿﺮب ﻧﻄﻖ و اﺻﻮل‪،‬‬
‫ﺷﻮي ﻣﺠﻠﺲآراي اﻫﻞ ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﻣﺨﻮان وﺻﻒ ﺣﺎل ﻛﺴﺎن دﮔﺮ‪،‬‬
‫ﺑﮕﻮ ﺣﺮﻓﻲ از ﺣﺎل ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺨﺘﺼﺮ‪،‬‬
‫***‬
‫ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻢ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺻﻔﺖ ﻣﺎﻧﺪه ﻻل‪،‬‬ ‫‪315‬‬
‫ز دﺳﺘﻢ ﻧﻤﻲآﻳﺪ اﻇﻬﺎر ﺣﺎل‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ آنﻛﻪ ﻫﺮﺟﺎ ﻧﺸﻴﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ز ﺗﻘﻮا ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻧﻪ از ﻣ‪‬ﻲ ﺳﺨﻦ!‬
‫از آن وﺻﻒ ﺑﺎده ﻧﻪ ﻛﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﻴﻔﻴﺘﺶ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ روﺷﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪–2-‬‬
‫ﺳﺎﻗﻴﻨﺎﻣﻪ‬
‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﻲ ﺑﺴﺎط ﻣﻲ ﺑﺮﭼﻴﻦ!‬

‫ﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﺎن ﻣﺪه زﻳﺎده از اﻳﻦ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﻣ‪‬ﻲ دﻟﮕﺸﺎ و روحﻓﺰاﺳﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺬراﻧﻴﺪﻧﺶ ز ﺣﺪ ﻧﻪ رواﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﺎر ﺑﻲذوق و ﺑﻲﻣﻼل ﺧﻮش اﺳﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 300‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﻋﺘﺪال ﺧﻮش اﺳﺖ‪.‬‬

‫اي دل! از ﺧﺎزن ﺧﺰاﻧﻪي راز‪،‬‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻊ را ز ﺧﻮد ﻣﻠﻮل ﻣﺴﺎز‪.‬‬
‫زﻳﻦ د‪‬ر ﺗﺮ ﺑﺲ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار‪،‬‬
‫ﻣﻜﻦ ارزان و زﻳﻦ زﻳﺎده ﻣﻴﺎر‪.‬‬
‫ور ﻫﻨﻮزت ﻫﻮاي ﮔﻔﺘﺎر اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﮔﻨﺞ ﺑﻲﺣﺪ ﻣﺘﺎع ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﮔﻨﺠﻴﻨﻪي دﮔﺮ ﺑﮕﺸﺎي‪،‬‬
‫ﺑِﻪ از اﻳﻦ ﺟﻮﻫﺮي دﮔﺮ ﺑﻨﻤﺎي‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺷﻮد در ﺗﻔﻨّﻦ ﺗﻮ ﭘﺪﻳﺪ‪،‬‬
‫ت ﻟِ ُﻜ ﱢﻞ َﺟﺪﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻨﻲ ﻟ ّﺬ ٌ‬
‫ﺷﻜﺮ ﻛﺰ رﺳﻢ اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺪهي درد‪،‬‬
‫ﻛﻠﻚ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪي ﭘﺮﻳﺸﺎن ﮔﺮد‪.‬‬
‫ﻛﺮد ﻓﺎرغ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺘﻢ اﷲ اﻣﺮﻧﺎ ﺑﺎﻟﺨﻴﺮ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﺴﺒ‪‬ﻊ‬
‫ﻣﺴﺘﻔﻌﻞ ﻣﺴﺘﻔﻌﻞ ﻣﺴﺘﻔﻌﻞ ﻓﻊ ﻟﻦ‪.‬‬
‫وﻗﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎم ﻏﻢ ﻫﺠﺮان ﺑﻪ ﺳﺮ آﻳﺪ‪،‬‬

‫در ﺑﺎغ اﻣﻞ ﻧﺨﻞ ﺗﻤﻨّﺎ ﺑﻪ ﺑﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎه ﻏﺮض از ﻣﻄﻠﻊ اﻣﻴﺪ ﺑﺮ آﻳﺪ‪،‬‬
‫در ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺐ ﻣﮋدهي ﻓﻴﺾ ﺳﺤﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫از ﺑﺮج وﺑﺎل‪ ،‬اﺧﺘﺮ ﻃﺎﻟﻊ ﺑﻪ در آﻳﺪ‪،‬‬
‫در آرزوي وﺻﻞ‪ ،‬دﻋﺎ ﻛﺎرﮔﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫دﻟﺪار ﺳﻔﺮ ﻛﺮدهي ﻣﺎ از ﺳﻔﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫اي درد و ﺑﻼ دورﻳﺖ ارﺑﺎب وﻓﺎ را!‬

‫ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮ و دور ﻛﻦ اﻳﻦ درد و ﺑﻼ را‪.‬‬
‫دارﻳﻢ ﺗﻤﻨّﺎي ﻟﻘﺎي ﺗﻮ‪ ،‬ﺧﺪا را!‬
‫ﺑﺮدار ز رخ ﭘﺮده و ﺑﻨﻤﺎي ﻟﻘﺎ را‪.‬‬
‫اي ﻛﺮده ﻓﺮاﻣﻮش در اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻣﺎ را!‬
‫رﺣﻤﻲ ﻛﻦ و ﻣﮕﺬار دﮔﺮ ﭘﻴﻚ ﺻﺒﺎ را‪.‬‬
‫ﻛ‪Ĥ‬ن ﺑﻲﺧﺒﺮ از ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻲﺧﺒﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ .......................................................................................... ٣٠٢‬ﻣﺴﺒّﻊ‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻮق رخ ﻧﻴﻜﻮي ﺗﻮ دارﻳﻢ‪،‬‬

‫در ﺟﺎن ﺣﺰﻳﻦ آرزوي روي ﺗﻮ دارﻳﻢ‪.‬‬
‫در دل ﺷﻜﻦِ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻣﻮي ﺗﻮ دارﻳﻢ‪،‬‬
‫در ﺳﻴﻨﻪ ﻫﻮاي ﻗﺪ دﻟﺠﻮي ﺗﻮ دارﻳﻢ‪.‬‬
‫در ﺳﺮ ﻫﻮس ﺧﺎك ﺳﺮ ﻛﻮي ﺗﻮ دارﻳﻢ‪،‬‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺧﻴﺎل ﺧﻢ اﺑﺮوي ﺗﻮ دارﻳﻢ‪.‬‬
‫اي ﺧﻮﺑﺘﺮ از ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻈﺮ آﻳﺪ!‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ در دوﺳﺘﻴﺖ ﻳﻚ ﺟﻬﺘﺎﻧﻴﻢ!‬

‫در راه ﺗﻮ ﻫﺮ ﻋﻬﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﺘﻴﻢ ﺑﺮ آﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻏﺎﻳﺒﻲ و ﻣﺎ ﻧﮕﺮاﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫در آرزوي روي ﺗﻮ ﺑﺎ آه و ﻓﻐﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫دور از ﺗﻮ ﺑﺴﻲ ﺧﺴﺘﻪي دل ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺟﺎﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﭙﺴﻨﺪ ﻛﺰ اﻳﻦ ﺑﻴﺶ در اﻳﻦ ﻏﺼﻪ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺬار ﻛﻪ ﺟﺎن از ﺗﻦ ﻓﺮﺳﻮده ﺑﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺤﻨﺖ ﻫﺠﺮان ﺗﻮ‪ ،‬اي ﺳﺮو ﺳﻤﻨﺒﺮ!‬

‫دارﻳﻢ دل ﻣﻀﻄﺮب و ﺟﺎن ﻣﻜﺪر‪.‬‬
‫ﻛﻮ ﻣﮋدهي وﺻﻠﺖ؟ ﻛﻪ دﻣﺎغ دل ﻣﻀﻄﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺮدد ز ﻧﺴﻴﻢ اﺛﺮش ﺑﺎز ﻣﻌﻄﺮ‪.‬‬
‫زانﺳﺎن ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺪ ﻇﻔﺮ از اﻳﺰد داور‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٠٣ ..........................................................‬‬
‫در دﺷﺖ اﺣﺪ وﻗﺖ ﻫﺠﻮم ﺻﻒ ﻛﺎﻓﺮ‪،‬‬

‫ﺑﻬﺮ ﻣﺪد ﻟﺸﻜﺮ ﺧَﻴﺮُاﻟﺒ‪‬ﺸَﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﭼﺮخِ ﺑﺮﻳﻦ ﺧﺎك در اوﺳﺖ‪،‬‬

‫در ﺗﻤﺸﻴﺖ ﻛﺎر ﻗﻀﺎ ﻛﺎرﮔﺮ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫اوراق ﻓﻠﻚ دﻓﺘﺮ ﻓﻀﻞ و ﻫﻨﺮ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫اﻳﺠﺎد ﺑﺸﺮ ﭘﺮﺗﻮ ﻓﻴﺾ ﻧﻈﺮ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ارواح اﺋﻤﻪ ﮔﻬﺮ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺨﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ وﻻﻳﺖ ﺛﻤﺮ اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﻴﻬﺎت ﻛﻪ از ﻧﺨﻞ دﮔﺮ اﻳﻦ ﺛﻤﺮ آﻳﺪ!‬
‫اي ذرهاي از ﺧﺎك درت ﻃﻴﻨﺖ آدم‪،‬‬

‫وز دوﻟﺖ ﭘﺎﺑﻮس ﺗﻮ آن ﺧﺎك‪ ،‬ﻣﻜﺮم!‬
‫ﺗﺸﺮﻳﻒ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺗﻮ ﻣﺴﻠّﻢ‪،‬‬
‫ذات ﺗﻮ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪي ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻘﺪم‪.‬‬
‫اي ﺑﻨﻴﻪي ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺗﻮﻻي ﺗﻮ ﻣﺤﻜﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ز ﻋﺎﻟﻢ اﺛﺮ ﺑﻨﻴﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ!‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻪ وﺟﻮدي ز ﺗﻮ ﭘﺎﻛﻴﺰهﺗﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺎ! ﺗﻮ ﻫﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪي اﻳﺎم‪،‬‬

‫‪ .......................................................................................... ٣٠٤‬ﻣﺴﺒّﻊ‬
‫در اول ﺣﺎل از ﺗﻮ رﻗﻢ ﺷﺪ ﺧﻂ اﺳﻼم‪.‬‬

‫ﭘﻴﺶ از ﺗﻮ ز اﺳﻼم ﻧﻤﻲﺑﺮد ﻛﺴﻲ ﻧﺎم‪،‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺟﻬﺎن ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺷﺮع ﺗﻮ آرام‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺟﻤﻊ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺳﻴﻪ ﻧﺎﻣﻪي ﺑﺪ ﻧﺎم‪،‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺻﺒﺢ ﺑﻪ ﺗﺰوﻳﺮ ﺷﻮد ﺷﺎم‪،‬‬
‫ﻣﭙﺴﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺰوﻳﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻌﺘﺒﺮ آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻴﻎ دو ﺳﺮ ﻗﺼﺪ ﺳﺮ اﻫﻞ ﺧﻄﺎ ﻛﻦ!‬

‫ﺳﺮ ﻣﺘﺼﻞ از ﺗﻦ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺗﻴﻎ ﺟﺪا ﻛﻦ!‬
‫درد دل ﺷﻮرﻳﺪهي ﻣﺎ ﺑﻴﻦ و دوا ﻛﻦ!‬
‫از ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﻫﺮ ﻛﺎم ﻛﻪ دارﻳﻢ روا ﻛﻦ!‬
‫در ﻛﺎر ﻋﺪو ﻗﺎﻋﺪهي ﺻﺒﺮ رﻫﺎ ﻛﻦ!‬
‫در رﻫﮕﺬر ﺷﺮع ﺧﻮد اﻧﺪﻳﺸﻪي ﻣﺎ ﻛﻦ!‬
‫ﻣﮕﺬار ﻛﻪ ﺧﺎري ﺑﻪ ﺳﺮ رﻫﮕﺬر آﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺎ! اﺛﺮ دوﺳﺘﻴﺖ روﻧﻖ دﻳﻦ اﺳﺖ‪،‬‬

‫ﺧﻮش آنﻛﻪ در اﻳﻦ دوﺳﺘﻲ از اﻫﻞ ﻳﻘﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ درت را ز ﻏﻼﻣﺎنِ ﻛﻤﻴﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫در اﻧﺠﻤﻦ اﻫﻞ وﻓﺎ ﺻﺪر ﻧﺸﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺪاﺣﻲ ﺗﻮ ﻛﺎر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺣﺰﻳﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺣﻘﺎ! ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮده و آﻏﺎز ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٠٥ ..........................................................‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻠﺒﻞ ﻃﺒﻌﺶ ﺑﻪ ﻓﺼﺎﺣﺖ ﺑﻪ ﺳﺮ آﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ .8‬ﻣﺴﺪ‪‬س‬
‫ﻣﻨﻢ ﺑﻠﺒﻞ ﮔﻠﺸﻦ آﺷﻨﺎﻳﻲ!‬

‫ﺑﻪ ﻏﺮﺑﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎر دام ﺟﺪاﻳﻲ‪.‬‬
‫ﻧﻮاﻳﻢ ﻫﻤﻪ ﻧﻐﻤﻪي ﺑﻲﻧﻮاﻳﻲ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﺎريام ﻧﺎاﻣﻴﺪ از رﻫﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﻋﻤﺮ اﺳﺖ ﻋﻤﺮم؟ زﻫﻲ ﺳﺨﺖ ﺟﺎﻧﻲ!‬
‫ﭼﻪ ﻛﺎر اﺳﺖ ﻛﺎرم؟ زﻫﻲ ﺳﺴﺖ راﻳﻲ!‬
‫ﭼﻮ ﺷﻤﻊ از هﻮاﯼ ﺑﺘﺎن ﺑﯽﻗﺮارم‪،‬‬

‫ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺤﺮﺧﻴﺰ و ﺷﺐ زﻧﺪهدارم‪.‬‬
‫ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ ﺣﺎل و ﺳﻴﻪ روزﮔﺎرم‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮز دل و دﻳﺪهي اﺷﻜﺒﺎرم‪.‬‬
‫ﺑﻪ آه ﺟﮕﺮﺳﻮز در ﻫﻤﺰﺑﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ز ﺳﻮز ﺟﮕﺮ ﻃﺎﻟﺐ روﺷﻨﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﮔﺮان آﻣﺪه ﻛﺎر و ﺑﺎرم ﺟﻬﺎن را‪،‬‬

‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٠٧ ..........................................................‬‬
‫ﺳﺒﻚ اﻋﺘﺒﺎر وﺟﻮدم زﻣﺎن را‪.‬‬

‫ﻧﺪﻳﺪه وﻓﺎ ﻋﻬﺪ ﻣﻦ آﺳﻤﺎن را‪،‬‬
‫ﻧﻤﻮده ﻣﻦ ﺧﺴﺘﻪي ﻧﺎﺗﻮان را‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﺳﺒﻚ ﺳﻴﺮ ﺻﺪ ﺳﺮﮔﺮاﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻛﻪ از ﺳﺴﺖ ﻋﻬﺪي و از ﺑﻲوﻓﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﺟﺪا زان دو اﺑﺮو ﭼﻪ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻮﻧﻢ؟‬

‫ﺳﻴﻪ روزﮔﺎر و ﺿﻌﻴﻒ و زﺑﻮﻧﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﻣﺎه ﻧﻮ اﻧﺪر ﺷﻔﻖ ﻏﺮق ﺧﻮﻧﻢ‪،‬‬
‫ﺧﻤﻴﺪه ﻗﺪ و ﻧﺎﺗﻮان ﻫﻤﭽﻮ ﻧﻮﻧﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻨﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻗﺪم را رﺳﻴﺪه ﻛﻤﺎل دوﺗﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ز ﺑﺴﻴﺎري درد دارم ﺷﻜﺎﻳﺖ‪،‬‬

‫ﻣﺮا ﻫﺴﺖ دردي ﺑﺮون از ﺣﻜﺎﻳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ او را ﻛﺴﻲ ﺣﺪ و ﻏﺎﻳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺧﺎﻣﻪي ﻛﺎﺗﺐ اﻳﻦ وﻻﻳﺖ‪.‬‬
‫ﻛﻪ اﻣﺮ ﺧﻴﺎﻟﻲ و ﺷﻐﻞ ﮔﻤﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﺪ از دﻗﺖ او رﻫﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﻣﻼذ اﻣﻢ زﺑﺪهي ﻧﺴﻞ آدم‪،‬‬

‫‪ ........................................................................................ ٣٠٨‬ﻣﺴﺪس‬
‫ﻧﺴﻖ ﺑﺨﺶِ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻠﻚ ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬

‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ و داﻧﺶ ﻣﺴﻠﻢ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻫﻤﺖ ﻣﻘﺪم‪.‬‬
‫ﻣﻬﻴﻦ ﮔﻮﻫﺮ رﺷﺘﻪي ﻛﺎرداﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻬﻴﻦ اﺧﺘﺮ اوج ﭘﺎﻛﻴﺰه راﻳﻲ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي ﺳﺮﺑﻠﻨﺪي‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﺗﺄدﻳﺐ ﭘﺴﺘﻲ ده ﻫﺮ ﺑﻠﻨﺪي‪.‬‬
‫ﻧﻬﻢ آﺳﻤﺎن را دﻫﻢ در ﺑﻠﻨﺪي‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎن آﻣﺪه ﻗﺪر او ﺑﺮ ﺑﻠﻨﺪي‪.‬‬
‫ﻛﻪ در ﺟﻨﺐ او آﺳﻤﺎن ز آﺳﻤﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫دم ار ﻣﻲزﻧﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻲﺣﻴﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫زﻫﻲ ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺗﻮ را ﺳﺮﻓﺮازي‪،‬‬

‫اﻣﻮر ﻗﻀﺎ ﻧﺰد راي ﺗﻮ ﺑﺎزي‪.‬‬
‫ﺗﻮﻳﻲ اﻋﻠﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﺎرﺳﺎزي‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺸﻴﺮ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻗﺎﺿﻲ ﻏﺎزي‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﻛﻠﻚ ﺗﻮ را ﺗﻴﺮو‪‬ش ﺧﻮن ﻓﺸﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺖ ﺑﺎ اﻫﻞ ﻋﺼﻴﺎن ﺧﻄﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! در دﻟﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ آزروﻳﺖ‪،‬‬

‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٠٩ ..........................................................‬‬
‫ﺳﺮي دارم و ﻧﺸﺌﻪي ﺷﻮق روﻳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺮا ﺑﻮد ﻗﺒﻞ از ﻫﻤﻪ ﻣﻴﻞ ﺳﻮﻳﺖ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﺗﻴﺰﺗﺮ ﻧ‪Ĥ‬ﻣﺪم ﺳﻮي ﻛﻮﻳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺒﺐ داﺷﺖ ﺗﺮك ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﻣﺮاﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻣﻜﻦ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﺳﺴﺘﻲ و ﺑﻲوﻓﺎﻳﻲ!‬
‫ز ﻣﻦ ﺗﺎ درت ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻮد زاﺋﺮ‪،‬‬

‫ز ﻫﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد ازدﺣﺎم ﻣﺴﺎﻓﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻮ ﺷﻮق ﺟﻤﺎل ﺗﻮ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﺪ آﺧﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎدم ﻗﺪم ﺑﺮ رﺋﻮس اﻛﺎﺑﺮ‪.‬‬
‫ﺷﺮف ﺑﻴﻦ ﻛﻪ از ﻓﻴﺾ رﺣﻤﺖ رﺳﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫زده رﻫﺮواﻧﺖ دم از رﻫﻨﻤﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻮد اﻋﺘﺒﺎر وﺟﻮدم‪،‬‬

‫ﻫﻤﻪ روز در ﺳﺎﻳﻪات ﻣﻲﻏﻨﻮدم‪.‬‬
‫ز ﺑﻴﻢ ﻓﺮاق ﺗﻮ واﻗﻒ ﻧﺒﻮدم‪،‬‬
‫ز اﻓﻮاه ﻧﺎﮔﺎه ﺣﺮﻓﻲ ﺷﻨﻮدم‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﺳﺎﻳﻪ ز ﻓﺮق ﺳﺮم ﻣﻲﺳﺘﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻗﺮار از دل ﺧﺴﺘﻪام ﻣﻲرﺑﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫ﺧﺪاﻳﺎ! ﺑﮕﻮ ﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﺰم داري‪،‬‬

‫‪ ........................................................................................ ٣١٠‬ﻣﺴﺪس‬
‫ﻏﺮﻳﺒﺎن ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻛﻪ ﻣﻲﺳﭙﺎري؟‬

‫ﻛﺮا ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﻬﺮ ﻣﺎ ﻣﻲﮔﺬاري‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮ ﮔﺸﺎﻳﺪ درِ ﻏﻤﮕﺴﺎري؟‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻛﻪ دارد ز ﺗﻮ زﻧﺪﮔﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺗﺎ ﭘﻲاش زﻧﺪه ﭼﻮن ﺑﺎزﻣﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫اﻟﻬﻲ ﺑﻪ آﮔﺎﻫﻲ رﻫﺮواﻧﺖ!‬

‫ﻛﻪ اﻳﻦ راﻫﺮو ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺪر اﻣﺎﻧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻓﺮﻗﺖ ﭼﻮ اﻓﺘﺪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ رواﻧﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮان ﻣﻜﺎرم ﺷﻮد ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ او ﻓﻴﺾﻫﺎي دﻣﺎدم رﺳﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﺑﻪ او ﻟﻄﻒﻫﺎي ﭘﻴﺎﭘﻲ ﻧﻤﺎﻳﻲ‪.‬‬
‫‪ .9‬دوﺑﻴﺘﻲﻫﺎ‬
‫‪-1 -‬‬
‫ﻣﻦ از اﻗﻠﻴﻢ ﻋﺮب‪ ،‬ﺣﻴﺮﺗﻲ از ﻣﻠﻚ ﻋﺠﻢ‪،‬‬

‫ﻫﺮ دو ﻛﺮدﻳﻢ ﺑﻪ اﻇﻬﺎر ﺳﺨﻦ ﻛﺎم ﻃﻠﺐ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ از دو ﻛﺮم ﭘﻴﺸﻪ ﻣﺮاد دل ﺧﻮﻳﺶ‪،‬‬
‫او زر از ﺷﺎه ﻋﺠﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻈﺮ از ﺷﺎه ﻋﺮب‪.‬‬
‫‪-2 -‬‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪم از ﺑﻴﺘﻲ ﻛﻪ‪»:‬ﺗﻮ را در ﺟﻬﺎن ﭼﺮا‪،‬‬

‫ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ ﺗﻌﺮض ﻋﺸﺎق ﻋﺎدت اﺳﺖ؟«‬
‫ﮔﻔﺘﺎ ﻛﻪ‪»:‬ﻫﺴﺖ رﻏﺒﺖ ﻋﺸﻖ ﺑﺘﺎن ﺧﻄﺎ‪،‬‬
‫آزار اﻫﻞ ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﺑﺘﺎن را ﻋﺒﺎدت اﺳﺖ‪«.‬‬
‫‪-3 -‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺒﻮد ﭘﺎدﺷﺎه را ﻟﻄﻔﻲ‪،‬‬

‫‪ ............................................................................................................................... 312‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﮔﻠﻪ ﻛﺎن ﻫﻢ ﻧﺸﺎن ﺷﻔﻘﺖ اوﺳﺖ‪.‬‬

‫ز ﺿﻌﻒ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻦ واﻗﻊ اﺳﺖ ﻣﻲداﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻛﻪ ﺑﺎر ﻓﺎﻗﻪ ﺳﺒﻚﺗﺮ ز ﺑﺎر ﻣﻨّﺖ اوﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-4 -‬‬
‫ﻣﺮدم اﻳﻦ دﻳﺎر را ﺑﺎ ﻣﻦ‪،‬‬

‫اﺛﺮ ﺷﻔﻘﺖ و ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻳﺎ در اﻳﻦ ﻗﻮم ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﺮا ﻫﻴﭻ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪-5 -‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﭼﺮخ! ﺗﻮ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪي ﻣﻦ ﺳﻮﺧﺘﻪاي‪،‬‬

‫اﻳﻦ ﻫﻤﻪ داغ ﻛﻪ ﺣﺼﺮ و ﺣﺪ و ﭘﺎﻳﺎﻧﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪ ﺗﻮ را ﮔﺮ ز ﻣﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ داغ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻫﻤﻪ داغ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪي ﻣﻦﻫﺴﺖ ز ﻛﻴﺴﺖ؟«‬
‫‪-6 -‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﺪي ﻟﻴﻚ ﻧﻤﻲرﻧﺠﻢ از او‪،‬‬

‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣١٣ ..........................................................‬‬
‫ﷲ اﻟﺤﻤﺪ! ﻣﺮا ﺧﻠﻖ ﻧﻜﻮ ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫در ﺣﻖ ﻣﻦ ﺳﺨﻦ او ﭼﻪ اﺛﺮ ﺧﻮاﻫﺪ داد‪،‬‬
‫ﭘﻴﺶ ﻗﻮﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺑﻬﺘﺮ از او ﻣﻲداﻧﻨﺪ؟‬
‫‪-7 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﺎﻋﻠﻦ‪.‬‬
‫در دﻳﺎر ﻣﺎ ﻧﺪارد ﻫﻴﭻ ﻗﺪر‪،‬‬

‫ﻧﻈﻢ ﺟﺎﻧﺒﺨﺶ ﻟﻄﻴﻒ آﺑﺪار‪.‬‬
‫ﻫﺴﺖ ﻧﻈﻢ ﻣﻦ ﻟﻄﻴﻒ اﻣﺎ ﭼﻪ ﺳﻮد؟‬
‫ﻫﺮزه ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ اﻫﻞ اﻳﻦ دﻳﺎر‪.‬‬
‫‪-8 -‬‬
‫ﺑﺮ ﻫﺮﭼﻪ دل ﻧﻬﺎدم و ﮔﺸﺘﻢ اﺳﻴﺮ آن‪،‬‬

‫ﭼﻮن اﺷﺘﺪاد اﻟﻔﺖ ﻣﻦ دﻳﺪ روزﮔﺎر‪.‬‬
‫از ﻣﻦ رﺑﻮد و ﺳﻮﺧﺖ دﻟﻢ را ﺑﻪ داغ ﻫﺠﺮ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬اﻳﻦ ﺳﺰاي آنﻛﻪ ﻧﻬﺪ دل ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻌﺎر‪«.‬‬
‫‪-9 -‬‬
‫در ﻣﻘﺎﻣﻲ ﮔﺮ ﺷﻮد ﺟﺎن ﻋﺰﻳﺰت ﻣﻨﺰﺟﺮ‪،‬‬

‫‪ ............................................................................................................................... 314‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫رﺣﻢ ﺑﺮ ﺟﺎن ﻋﺰﻳﺰت ﻛﻦ ﺑﺮو ﺟﺎي دﮔﺮ‪.‬‬

‫ﺑﺮ ﺗﻮ آﺳﺎن اﺳﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻜﺎن ﻛﺮدن وﻟﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ آﺳﺎن ﺑﻲ ﺗﻮ ﺟﺎن را ﻋﺰم ﻣﺄواي دﮔﺮ‪.‬‬
‫‪-10 -‬‬
‫در اﻳﻦ ﺣﺪﻳﻘﻪي ﺣﺮﻣﺎن ز ﻛﺜﺮت اﻧﺪوه‪،‬‬

‫اﮔﺮ ﺷﻮد ﭼﻪ ﻋﺠﺐ ﻋﻨﺪﻟﻴﺐِ ﻧﺎﻃﻘﻪ‪ ،‬ﻻل؟‬
‫ﻛﺴﻲ ﻧﻤﻲﺷﻨﻮد زﻳﻦ ﺣﺪﻳﻘﻪ ﺑﻮي ﮔﻠﻲ‪،‬‬
‫ﮔﻠﻲ ﻧﻤﻲﺷﻜﻔﺪ از ﺑﻬﺎر ﻓﻀﻞ و ﻛﻤﺎل‪.‬‬
‫‪-11 -‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬اي ﻇﺎﻟﻢ ﭼﺮا ﻣﺸﻐﻮل ﺧﻮد ﻛﺮدي‪،‬‬

‫ﺑﺰرﮔﻲ را ﻛﻪ ﻣﻦ از ﻣﺨﻠﺼﺎن ﺻﺎدق اوﻳﻢ؟«‬
‫ﺑﮕﻔﺘﺎ‪»:‬ﻣﺎ رﻗﻴﺒﺎن ﻫﻤﻴﻢ از ﻣﻦ ﻣﺸﻮ ﻏﺎﻓﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺮا ﻫﻢ روي دل ﺑﺎ اوﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ اوﻳﻢ‪«.‬‬
‫‪-12 -‬‬
‫دي ﻛﺮد اﻟﺘﻤﺎس ز ﻣﻦ ﭘﺎك ﮔﻮﻫﺮي‪،‬‬

‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣١٥ ..........................................................‬‬
‫ﻛﺎي رﻧﺪ ﺑﻬﺮ ﻣﺎ ﺻﻔﺖ زاﻫﺪان ﺑﮕﻮ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬ﻣﺠﻮي ﻣﻌﺮﻓﺖ زاﻫﺪان ز ﻣﻦ‪،‬‬
‫زﻳﺮا ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﺪﻳﺪهام آن ﻗﻮم را ﻧﻜﻮ‪«.‬‬
‫‪-13 -‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد از اﻳﻦ ﺳﭙﻬﺮ ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻛﻪ در ﺟﻬﺎن‪،‬‬

‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﮕﺸﺘﻪ ﺷﺎد ز دوران او دﻟﻲ‪.‬‬
‫از ﻫﺮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺮده ﻓﺮاﻏﺖ ﻣﺪار او‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻋﺎﻟﻤﻲ از او ﺷﺪه راﺿﻲ ﻧﻪ ﺟﺎﻫﻠﻲ‪.‬‬
‫‪ .10‬رﺑﺎﻋﻴﺎت‬
‫‪-1 -‬‬
‫اي ﻛﺮده ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺧﻮد ﻣﻜﺮّم ﻣﺎ را‪،‬‬
‫وز ﺧﺎك ﺳﻴﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ آدم ﻣﺎ را!‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻪ ﻋﻠﻢﻫﺎي ﻣﺒﻬﻢ ﻣﺎ را‪،‬‬
‫اﻓﺮاﺧﺘﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎ را‪.‬‬
‫‪-2 -‬‬
‫اي ﻣﻌﺮﻓﺘﺖ وﺳﻴﻠﻪي ﺧﻠﻘﺖ ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻟﻄﻒ ﺗﻮ ﺧﻤﻴﺮﻣﺎﻳﻪي ﻃﻴﻨﺖ ﻣﺎ!‬
‫ﻻزم ﺷﺪه ﻃﺎﻋﺖ ﺗﻮ ﺑﺮ ذﻣ‪‬ﺖ ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎ آنﻛﻪ ﺗﻮ ﺑﻲﻧﻴﺎزي از ﻃﺎﻋﺖ ﻣﺎ‪.‬‬
‫‪-3 -‬‬
‫ﮔﺮ اﻫﻞ دﻟﻲ ﺑﺪه رﺿﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫از داﻳﺮهي رﺿﺎ ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮون ﭘﺎ‪.‬‬
‫درﻳﺎب ﻛﻪ دارد ﻋﺪد ﻟﻔﻆ رﺿﺎ‪،‬‬
‫ﻳﻤﻦ و ﺷﺮف ﻫﺰار و ﻳﻚ ﻧﺎم ﺧﺪا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣١٧ ..........................................................‬‬
‫‪-4 -‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻛﻪ آزرد دل زار ﻣﺮا‪،‬‬
‫ﭘﺮ ﺳﺎﺧﺖ ز ﺧﻮن‪ ،‬دﻳﺪهي ﺧﻮﻧﺒﺎر ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺴﻮزد دل ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺮا‪،‬‬
‫آزاد ﻛﻨﺪ ﺟﺎن ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﺮا‪.‬‬
‫‪-5 -‬‬
‫اي ﺷﻴﻔﺘﻪي ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﺟﺎن و دل ﻣﺎ‪،‬‬
‫آﻣﻴﺨﺘﻪي ﺷﻮق ﺗﻮ آب و ﮔﻞ ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﺧﺎك ﺳﺮ ﻛﻮﻳﺖ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﻨﺰل ﻣﺎ‪،‬‬
‫ذوق ﻏﻢ ﻋﺸﻘﺖ ﻫﻤﻪ دم ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺎ‪.‬‬
‫‪-6 -‬‬
‫اي زﻟﻒ ﺗﻮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪي رﺳﻮاﻳﻲ ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﺑﻬﺎر ﮔﻞ ﺷﻴﺪاﻳﻲ ﻣﺎ!‬
‫رﺧﺴﺎر ﺗﻮ ﺷﻤﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲاﻓﺮوزد‪،‬‬
‫از ﭘﺮﺗﻮ او ﭼﺮاغ ﺑﻴﻨﺎﻳﻲ ﻣﺎ‪.‬‬
‫‪-7 -‬‬
‫ﻣﺎﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻫﻤﺪم ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﻣﺎ در ﻏﻢ ﻛﺲ ﻧﻪاﻳﻢ و ﻛﺲ در ﻏﻢ ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﻧﻲ ﻣﺎ ﺧﺒﺮ از ﻣﺮدم ﻋﺎﻟﻢ دارﻳﻢ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 318‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻧﻲ ﻣﺮدم ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺒﺮ از ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎ‪.‬‬
‫‪-8 -‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎز ﻋﺸﻖ ﻳﺎر اﺳﺖ ﻣﺮا‪،‬‬
‫دل در ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﺑﻲﻗﺮار اﺳﺖ ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ ﮔﺮهﮔﺸﺎي ﻛﺎرم ﻏﻢ ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻏﻴﺮ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﭼﻪ ﻛﺎر اﺳﺖ ﻣﺮا؟‬
‫‪-9 -‬‬
‫در ﺟﺎن ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻧﻬﺎن اﺳﺖ ﻣﺮا‪،‬‬
‫آرام دل و راﺣﺖ ﺟﺎن اﺳﺖ ﻣﺮا‪.‬‬
‫ﺟﺎ ﻛﺮده ﺑﺴﺎن ﺧﻮن درون رگ و ﭘﻲ‪،‬‬
‫اﻳﻦ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ از آن اﺳﺖ ﻣﺮا‪.‬‬
‫‪-10 -‬‬
‫ﺗﺎ ﮔﺸﺖ دل زار ز دﻟﺪار ﺟﺪا‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﻃﺎﻗﺖ و راﺣﺖ از دل زار ﺟﺪا‪.‬‬
‫از ﻳﺎر ﺟﺪا ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻮد دﻣﻲ‪،‬‬
‫ﭼﻮن زﻧﺪه ﻛﺴﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ از ﻳﺎر ﺟﺪا‪.‬‬
‫‪-11 -‬‬
‫ﺑﺨﺮام ﻛﻪ ﺑﻴﻨﻢ ﻗﺪ رﻋﻨﺎي ﺗﻮ را‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣١٩ ..........................................................‬‬
‫ﻧﻈﺎره ﻛﻨﻢ ﭼﻬﺮهي زﻳﺒﺎي ﺗﻮ را‪.‬‬

‫ﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎي ﺗﻮ ﻧﻬﻢ ﻫﺮ دم ﺳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺮ دﻳﺪه ﻛﺸﻢ ﺧﺎك ﻛﻒ ﭘﺎي ﺗﻮ را‪.‬‬
‫‪-12 -‬‬
‫ﺳﻮداي ﺳﺮ زﻟﻒ ﺗﻮ دارم ﻫﻤﻪ ﺷﺐ‪،‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻲﻗﺮارم ﻫﻤﻪ ﺷﺐ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺷﻤﻊ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻬﺮ روﻳﺖ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ‪،‬‬
‫ﻣﻲﺳﻮزد دل در اﻧﺘﻈﺎرم ﻫﻤﻪ ﺷﺐ‪.‬‬
‫‪-13 -‬‬
‫ﻛﺎم دل زار ﻣﺎ روا ﻛﻦ ﻳﺎرب!‬
‫ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﻧﺼﻴﺐ ﻣﺎ ﻛﻦ ﻳﺎرب!‬
‫ﻣﺎ را ﺑﻪ از اﻳﻦ ﺳﺨﻦﺳﺮا ﻛﻦ ﻳﺎرب!‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻪ ﺛﻨﺎي ﻣﺼﻄﻔﺎ ﻛﻦ ﻳﺎرب!‬
‫‪-14 -‬‬
‫آن راﻫﻨﻤﺎي ﻋﺠﻢ و ﺗﺮك و ﻋﺮب‪،‬‬
‫ﻛﺰ ﻣﺸﺮب اوﺳﺖ دﻋﻮي ﻫﺮ ﻣﺬﻫﺐ‪،‬‬
‫ﻗﺪر ﻫﻤﻪ را ﮔﺮﭼﻪ ادب ﻧﻴﺴﺖ ﺳﺒﺐ‪،‬‬
‫از رؤﻳﺖ اوﺳﺖ رﻓﻌﺖ ﻗﺪر ادب‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 320‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-15 -‬‬
‫ﻧﮕﺸﺎد ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻦ آن دﻟﺒﺮ ﻟﺐ‪،‬‬
‫ﻛﺎم دل ﻣﻦ ﻧﺪاد آن ﺷﻜّﺮﻟﺐ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺼﻮد ﻧﺸﺪ ﻣﻴﺴﺮ از دوﻟﺖ وﺻﻞ‪،‬‬
‫وز ﺷﻮق رﺳﻴﺪ دل ﺑﻪ ﺟﺎن‪ ،‬ﺟﺎن ﺑﺮ ﻟﺐ‪.‬‬
‫‪-16 -‬‬
‫آﺋﻴﻦ وﻓﺎ ز ﻣﺎﻫﺮوﻳﺎن ﻣﻄﻠﺐ‪،‬‬
‫آﺳﻮدﮔﻲ از ﻋﺮﺑﺪهﺟﻮﻳﺎن ﻣﻄﻠﺐ‪.‬‬
‫رﺳﻢ ﺑﺪي از ﺑﺪان ﻃﻤﻊ دار وﻟﻲ‪،‬‬
‫آﺛﺎر ﻧﻜﻮﻳﻲ ز ﻧﻜﻮﻳﺎن ﻣﻄﻠﺐ‪.‬‬
‫‪-17 -‬‬
‫اي دل! اﮔﺮت ﻫﻮاي اﻳﻦ درﮔﺎه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﮕﺬر ز وﺟﻮد ﺧﻮد ﻛﻪ ﺳﺪ راه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻔﻲ ﺧﻮد و اﺛﺒﺎت ﺧﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮد‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻻ اِﻟﻪَ اِﻻ اﷲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-18 -‬‬
‫ﺣﺴﻨﺖ ﻛﻪ ز ﻛﺎﻛﻞ ﻋﻠﻢ اﻓﺮاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻮﻳﻲ ز ﻛﻤﺎل ﻟﻄﻒ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ اي ﻣﺎه! ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺣﺴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٢١ ..........................................................‬‬
‫ﻗﺴ‪‬ﺎم ازل ﺑﺎ ﺗﻮ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-19 -‬‬
‫آن ﺷﻮخ ﻛﻪ دل‪ ،‬ﺧﺮابِ ﻧﻈّﺎرهي اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﺸﻤﻢ ﺣﻴﺮان ﻣﺎه رﺧﺴﺎرهي اوﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﻪ ﻣﻜﻨﻴﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺎه‪ ‬رﺧﺶ‪،‬‬
‫ﻣﻪ ﻧﻴﺰ ز ﻋﺎﺷﻘﺎن آوارهي اوﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-20 -‬‬
‫ﻣﺸﺘﺎق وﺻﺎل ﺗﻮ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺣﻴﺮان ﺟﻤﺎل ﺗﻮ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺪ ﺣﺎل ز ﺣﺎل ﺗﻮ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻟﻲ و ﺧﻴﺎل ﺗﻮ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫‪-21 -‬‬
‫آﺳﻮدهي ﻛﺮﺑﻼ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻓﻌﻞ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺧﺎك ﺷﻮد ﻧﻤﻲﺷﻮد ﻗﺪرش ﭘﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﻲدارﻧﺪ و ﺳﺒﺤﻪاش ﻣﻲﺳﺎزﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻲﮔﺮداﻧﻨﺪ از ﺷﺮف دﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-22 -‬‬
‫اي ﻣﺸﻚ اﺳﻴﺮ ﮔﻴﺴﻮي ﺧﻢ ﺑﻪ ﺧﻤﺖ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 322‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻋﻨﺒﺮ ﻣﺴﻜﻴﻦ ﺧﻂ ﻣﺸﻜﻴﻦ رﻗﻤﺖ!‬

‫ﺳﺮ ﺗﺎ ﻗﺪﻣﺖ ﺗﻤﺎم ﺣﺴﻦ اﺳﺖ و ﺟﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﺗﺎ ﻗﺪﻣﻢ ﻓﺪاي ﺳﺮ ﺗﺎ ﻗﺪﻣﺖ‪.‬‬
‫‪-23 -‬‬
‫اي ﻧﺨﻞ رﻳﺎض ﻛﺎﻣﺮاﻧﻲ ﻗﻠﻤﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻀﺮ ره روﺷﻨﻲ ﺳﻮاد رﻗﻤﺖ!‬
‫اﻣﻴﺪ ﻛﻪ دﻳﺪهاي رﻣﺪ دﻳﺪهي ﻣﺎ‪،‬‬
‫روﺷﻦ ﺷﻮد از ﺳﺮﻣﻪي ﺧﺎك ﻗﺪﻣﺖ‪.‬‬
‫‪-24 -‬‬
‫ﻋﻤﺮم ﺑﻪ ﻃﻠﺒﻜﺎري ﺻﺎﻧﻊ ﺑﮕﺬﺷﺖ‪،‬‬
‫در ﺣﻴﺮت آﺛﺎر ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﮕﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﻋﻤﺮ ﮔﺬﺷﺖ ﻧﻴﺴﺖ اﻓﺴﻮس ﻣﺮا‪،‬‬
‫اﻓﺴﻮس ز ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺿﺎﻳﻊ ﺑﮕﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫‪-25 -‬‬
‫ﮔﺮ ﻳﺎر ﺟﻔﺎﻛﺎر و ﮔﺮ ﻋﺮﺑﺪه ﺟﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻮش ﺑﺎش ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ آﻳﺪ از ﻳﺎر ﻧﻜﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮔﺮ درد دﻟﻲ رﺳﺪ ﺑﻪ ﻋﺎﺷﻖ از دوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺳﻬﻞ اﺳﺖ ﭼﻮ درﻣﺎن دل آﺧﺮ ﻫﻢ از اوﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٢٣ ..........................................................‬‬
‫‪-26 -‬‬
‫ﻫﺮ دﻟﺒﺮ ﭘﺮ ﺟﻔﺎ ﻛﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫از روي وﻓﺎﺳﺖ ﻧﺎﺻﺢ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺴﺖ‪،‬‬
‫در ﻣﻨﻊ ﻫﻮا رﺳﻢ ﺟﻔﺎ ﻋﺎﺷﻖ را‪،‬‬
‫ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ز دﻟﺒﺮان ﻧﺼﻴﺤﺖ ﭘﻴﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-27 -‬‬
‫ﺗﺎ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻋﺎﺷﻘﻲ ﻣﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺖ‪،‬‬
‫دام دل ﻣﺎ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻨﺪ ﺑﻼﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻳﻜﺪم ز ﺑﻼي ﻋﺎﺷﻘﻲ دور ﻧﻪاﻳﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ ﺑﻼي ﻋﺎﺷﻘﻲ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-28 -‬‬
‫اﻧﺠﺎم وﺟﻮد اﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺪم اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺮور و راﺣﺖ و ذوق‪ ،‬ﻏﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻜﺶ در ﻃﻠﺐ راﺣﺖ‪ ،‬رﻧﺞ‪،‬‬
‫ﻛﺎﻳﻦ ﺟﻨﺲ ﺑﺴﻲ ﻋﺰﻳﺰ و ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-29 -‬‬
‫ﻛﺎر دﻟﻢ از ﻋﺸﻖ ﺗﻮ اﻧﺠﺎم ﻧﻴﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﻟﺐ آﻣﺪ از ﻟﺒﺖ ﻛﺎم ﻧﻴﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫در ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺒﺘﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﭼﻮ ﻣﻦ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 324‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻫﺮﮔﺰ راﺣﺖ ﻧﺪﻳﺪ و آرام ﻧﻴﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫‪-30 -‬‬
‫دﻧﻴﺎ ﻧﻪ ﻣﻘﺎم ذوق و ﻋﻴﺶ و ﻃﺮب اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻋﻴﺶ و ﻃﺮب و ذوق در او ﺑﺲ ﻋﺠﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺮﺳﻴﺪهاﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﻛﺴﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ در اوﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﻘﺎم ﻃﻠﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-31 -‬‬
‫آن ﻣﺎه ﻛﻪ ﻧﻮر ﭼﺸﻢ اﻫﻞ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﮔﺮ ﺟﻠﻮهﮔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺣﺎل ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻋﺎﺷﻖ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺸﻮق ﻛﻪ ﻫﺮ زﻣﺎن ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ دﮔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪-32 -‬‬
‫اي ﻣﻠﻚ ﺗﻮ ﻓﺎرغ از ﺷﺮﻳﻚ و وارث‪،‬‬
‫وآن ﻣﻠﻚ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪﻳﻢ و ﺑﺎﻗﻲ ﺣﺎدث!‬
‫ﺟﺰ ذات ﻗﺪﻳﻢ ﺗﻮ ﻧﺪارد ﻣﻄﻠﻖ‪،‬‬
‫ﺗﻜﻮﻳﻦ ﻣﻜﻮ‪‬ﻧﺎت ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎﻋﺚ‪.‬‬
‫‪-33 -‬‬
‫اي اﻣﺮ ﺗﻮ ﻋﻘﺪﺑﻨﺪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﺰاج‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٢٥ ..........................................................‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺗﻮ در ﻓﻄﺮت و ﺧﻠﻘﺖ ﻣﺤﺘﺎج!‬

‫اﻣﺮاض ﻣﺸﺎﻛﻞ اﻣﻮر اﻣﻜﺎن‪،‬‬
‫از ﻓﻴﺾ وﺟﻮب ﺗﻮ ﻃﻠﺒﻜﺎر ﻋﻼج‪.‬‬
‫‪-34 -‬‬
‫ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻮﺟﻮد ﺗﻮ دﻟﻴﻠﻲ اﺳﺖ ﺻﺮﻳﺢ‪،‬‬
‫ﻫﺮ ذر‪‬ه ﺑﻪ ذﻛﺮ ﺗﻮ زﺑﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻓﺼﻴﺢ‪.‬‬
‫ﻓﻌﻠﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺑﺮ رﺿﺎي ﺗﻮ‪ ،‬ﻧﻴﺴﺖ روا‪،‬‬
‫ﻗﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ از ﻛﻼم ﺗﻮ‪ ،‬ﻧﻴﺴﺖ ﺻﺤﻴﺢ‪.‬‬
‫‪-35 -‬‬
‫اي دل ﺑﮕﺬر ز ﺗﻨﮕﻨﺎي اﻳﻦ ﻛﺎخ!‬
‫آﻫﻨﮓ ﻓﻨﺎ ﻛﻦ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻓﺮاخ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺬار ﻛﻪ در ﺣﺪﻳﻘﻪاي ﺗﻨﮓ ﭼﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻧﺨﻞ اﻣﻠﺖ ﻫﺮ ﻃﺮف اﻧﺪازد ﺷﺎخ‪.‬‬
‫‪-36 -‬‬
‫ﺗﺎ دل ز ﻏﻢ ﻫﺠﺮ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻧﺸﻮد‪،‬‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪي ذوق وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎن ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺴﺖ راﺣﺖ ﺑﻲﻣﺤﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺮط اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻧﺸﻮد آن ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 326‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-37 -‬‬
‫ﻫﺮدم ﺑﻪ دﻟﻢ ﻓﺮخ ﺑﺘﻲ ﻣﻲآرد‪،‬‬
‫ﻛﺎرم ز ﺑﺘﺎن رواج و روﻧﻖ دارد‪.‬‬
‫ﺟﺰ ﻋﺎﺷﻘﻲ ﺑﺘﺎن ﻧﺨﻮاﻫﻢ ورزﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻓﻜﺮم اﻳﻦ اﺳﺖ ﮔﺮ ﺧﺪا ﺑﮕﺬارد‪.‬‬
‫‪-38 -‬‬
‫ﻳﺎرم ﮔﺮه از ﻛﺎر ﺑﻪ اﻓﻐﺎن ﻧﮕﺸﺎد‪،‬‬
‫دﻟﺪار ﻣﺮاد ﻣﻦ ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﻧﺪاد‪.‬‬
‫اﻓﻐﺎن! ﻛﻪ ﺑﻪ او ﻧﻜﺮد اﻓﻐﺎن اﺛﺮي‪،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد! ﻛﻪ ﻛﺎرﮔﺮ ﻧﻴﺎﻣﺪ ﻓﺮﻳﺎد‪.‬‬
‫‪-39 -‬‬
‫ﺣﻜﻢ ازﻟﻢ اﺳﻴﺮ رﻓﺘﺎر ﺗﻮ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﺣﻴﺮان ﻟﺐ و واﻟﻪ ﮔﻔﺘﺎر ﺗﻮ ﻛﺮد‪.‬‬
‫آﻳﺎ ﭼﻪ دﻫﺪ ﺟﻮاب ﻣﻦ روز ﺟﺰا‪،‬‬
‫آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻣﺮا ﭼﻨﻴﻦ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺗﻮ ﻛﺮد؟‬
‫‪-40 -‬‬
‫روزي ﻛﻪ ز ﻫﺮﭼﻪ ﻫﺴﺖ آﺛﺎر ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫وز ﺧﻮاب ﻋﺪم زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻴﺪار ﻧﺒﻮد‪،‬‬
‫ﻧﻮرم ﺷﺮر ﻧﺎر و ﮔﻠﻢ ﺧﺎر ﻧﺪاﺷﺖ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٢٧ ..........................................................‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻮدم و ﻳﺎر ﺑﻮد و اﻏﻴﺎر ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫‪-41 -‬‬
‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ ﭘﺮﻳﺮم آﺗﺸﻲ در دل ﺑﻮد‪،‬‬
‫دي داد ﻧﻮﻳﺪ ﺳﻨﺒﻠﺖ ﺑﺎد درود‪.‬‬
‫اﻣﺮوز ﺑﺮ او آب زن اي ﮔﻞ! ﻣﮕﺬار‪،‬‬
‫ﻓﺮدا ﭼﻮ ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺧﻴﺰد از ﺧﺎﻛﻢ دود‪.‬‬
‫‪-42 -‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﻫﻤﻪ دم زار و ﺣﺰﻳﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺳﻮدا زده و ﺑﻴﺪل و دﻳﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اي دل ﻣﻜﺶ اﻧﺪوه ز ﺑﺴﻴﺎري ﻏﻢ‪،‬‬
‫ﺧﻮش ﺑﺎش ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻘﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪-43 -‬‬
‫ﺳﺎدات ﻛﻪ ﻧﻮر دﻳﺪه و ﺗﺎج ﺳﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻓﻀﻞ و ﻧﺴﺐ زﺑﺪهي ﻧﻮع ﺑﺸﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ ز راه راﺳﺖ ﺑﻴﺮون ﻧﺮوﻧﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻮن اﻣ‪‬ﺖ ﺟﺪ‪ ‬ﺧﻮﻳﺶ را راﻫﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪-44 -‬‬
‫ﺳﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 328‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫در ﺳﻴﺮت و ﺻﻮرت‪ ‬اَب و ﺟﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﺑﺪ ﻓﻌﻠﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﻞ او ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺷﺎ ﻛﻪ ز اوﻻد ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﺷﺪ!‬
‫‪-45 -‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺎ در اﻃﻮار وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﮔﺮ ﺟﻠﻮه ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫در ﭘﺮدهي اﺷﻜﺎل و ﺻﻮر ﭘﺮدهﻧﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﭼﻮ ﻛﺮدﻳﻢ ﻳﻜﻲ ﺑﻴﺶ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫‪-46 -‬‬
‫ﻧﻘّﺎش ازل ﻛﻪ ﺻﻮرت ﻳﺎر ﻛﺸﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺶ ﺧﻂ و ﺧﺎل و زﻟﻒ و رﺧﺴﺎر ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫از ﺑﻬﺮ ﻇﻬﻮر ﻣﻌﻨﻲ آن ﺻﻮرت را‪،‬‬
‫ﺑﺮ دﻳﺪهي ﻃﺎﻟﺒﺎن دﻳﺪار ﻛﺸﻴﺪ‪.‬‬
‫‪-47 -‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺮا آﺗﺶ دل ﺗﺎب دﻫﺪ؟‬
‫رﺧﺖ ﻃﺮﺑﻢ ﺑﻪ ﺳﻴﻞ ﺧﻮﻧﺎب دﻫﺪ؟‬
‫ﺳﺎﻗﻲ ﭼﻪ ﺷﻮد ﺑﺮ آﺗﺸﻢ رﻳﺰد آب‪،‬‬
‫ﻳﻚ ﺟﺮﻋﻪ ﻣﺮا ز ﺑﺎدهي ﻧﺎب دﻫﺪ؟‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٢٩ ..........................................................‬‬
‫‪-48 -‬‬
‫ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ از دوﺳﺖ ﻣﺮاد‪،‬‬
‫ﺑﺮ وﻋﺪه درِ اﻣﻴﺪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻧﮕﺸﺎد‪.‬‬
‫در دﻫﺮ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻨﺖ اﻣﺮوز‪،‬‬
‫ﭼﻮن وﻋﺪهي راﺣﺖ ﺑﻪ ﻗﻴﺎﻣﺖ اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫‪-49 -‬‬
‫اي ﺑﺮ دل زارم از ﺗﻮ آزار‪ ،‬ﻟﺬﻳﺬ‪،‬‬
‫وز ﻟﻌﻞ ﻟﺒﺖ ﺗﻠﺨﻲ ﮔﻔﺘﺎر ﻟﺬﻳﺬ!‬
‫زﻫﺮي اﺳﺖ ﻧﮕﺎه ﺗﻮ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺖ ﻣﻬﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺪي اﺳﺖ ﺗﻜﻠﻢ ﺗﻮ ﺑﺴﻴﺎر ﻟﺬﻳﺬ‪.‬‬
‫‪-50 -‬‬
‫آﻣﺪ دم آنﻛﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺎد ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫ﮔﻞ را ﻓﻜﻨﺪ ﭘﺮدهي ﺳﺒﺰ از رﺧﺴﺎر‪.‬‬
‫در ﺑﺰم ﭼﻤﻦ ﺷﻤﻊ ﺑﺮ اﻓﺮوزد ﮔﻞ‪،‬‬
‫ﭘﺮواﻧﻪي ﺷﻤﻊ ﮔﻞ ﺷﻮد ﺑﻠﺒﻞ زار‪.‬‬
‫‪-51 -‬‬
‫ﮔﻞ ﺧﺮﮔﻪ ﺳﺒﺰ ﻏﻨﭽﻪ زد در ﮔﻠﺰار‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﺳﻴﻢ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﺒﺰه ﻧﺜﺎر‪.‬‬
‫ﺳﺮ از ﻟﺐ ﺟﻮﻳﺒﺎر زد ﺳﺒﺰهي ﺗﺮ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 330‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ز آﺋﻴﻨﻪي آب ﺑﺮ ﻃﺮف ﺷﺪ زﻧﮕﺎر‪.‬‬
‫‪-52 -‬‬
‫ﭼﻮن ﻛﻠﻚ ازل زد رﻗﻢ ﻧﻘﺶ ﻧﮕﺎر‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﭘﺮدهي ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ز ﻟﻮح رخ ﻳﺎر‪،‬‬
‫ﺧﺎل رخ ﻳﺎر و ﻣﺮدم ﭼﺸﻢ ﻣﺮا‪،‬‬
‫اﻧﮕﻴﺨﺖ ز ﻳﻚ ﺳﻴﺎﻫﻲ و ﻳﻚ ﭘﺮﮔﺎر‪.‬‬
‫‪-53 -‬‬
‫ﺑﻨﻤﻮد رﺧﺖ‪ ،‬ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺑﺎﻏﻲ اﺳﺖ ﻣﮕﺮ‪،‬‬
‫ﺷﺪ اﻧﺠﻤﻦ اﻓﺮوز‪ ،‬ﭼﺮاﻏﻲ اﺳﺖ ﻣﮕﺮ‪.‬‬
‫ﺟﺎ ﻛﺮد ﺧﻴﺎل ﺧﺎل ﺗﻮ در دل و ﺟﺎن‪،‬‬
‫ﺟﺎن و دل ﻣﻦ ﺑﺴﻮﺧﺖ‪ ،‬داﻏﻲ اﺳﺖ ﻣﮕﺮ‪.‬‬
‫‪-54 -‬‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻓﻠﻚ ﺑﻪ ا‪‬ﻗﺘﺮان اﺧﺘﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻲﺳﻮزد داغ ﺑﺮ دل اﻫﻞ ﻧﻈﺮ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ را ﺑﻪ ﻣﺪار آورده اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﻣﺮاد ﻛﺲ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ ﺳﺤﺮ‪.‬‬
‫‪-55 -‬‬
‫ﺷﻤﺸﺎد ﻛﻪ ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺪ‪ ‬ﺗﻮ اﺳﻴﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٣١ ..........................................................‬‬
‫ﻣﻲرﻓﺖ ﭘﻲات ﭼﻮ ﺳﺎﻳﻪ‪ ،‬اي ﻣﺎه ﻣﻨﻴﺮ!‬

‫ﺧﺎك ﭼﻤﻨﺶ ﮔﺮ ﻧﺸﺪي داﻣﻨﮕﻴﺮ‪،‬‬
‫در آب ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺶ ﻧﻨﻬﺎدي زﻧﺠﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-56 -‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﻃﻠﺐ ﻣﻲﻛﻨﻲ از ﺟﺎن ﺑﮕﺬر‪،‬‬
‫وز ﺻﺤﺒﺖ ﺟﺎن ز وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎن ﺑﮕﺬر‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻟﺬت ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﺎﻃﺮ ﻳﺎﺑﻲ‪،‬‬
‫از ﻗﻴﺪ ﺗﺮدد ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺑﮕﺬر‪.‬‬
‫‪-57 -‬‬
‫اي ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ درِ اﺣﺴﺎن ﺗﻮ ﺑﺎز‪،‬‬
‫اوﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻋﺮض راز و اﻇﻬﺎر ﻧﻴﺎز!‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮ ﻧﻨﻮازي ﻛﻪ ﻧﻮازد ﻣﺎ را؟‬
‫ﻣﺎ ﺑﻨﺪه‪ ،‬ﺗﻮﻳﻲ ﭘﺎدﺷﻪ ﺑﻨﺪه ﻧﻮاز‪.‬‬
‫‪-58 -‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد ﻛﻪ دور ﻓﻠﻚ ﺷﻌﺒﺪهﺑﺎز‪،‬‬
‫ﻛﺮده اﺳﺖ ﺑﻪ روي ﻣﺎ درِ ﺷﻌﺒﺪه ﺑﺎز‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﺷﻌﺒﺪهاش ز ﺣﻴﻠﻪاي ﺧﺎﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻴﺴﺖ ﻣﺮاد او در اﻳﻦ ﺷﻌﺒﺪه ﺑﺎز‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 332‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-59 -‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد ز دﺳﺖ ﻓﻠﻚ ﺳﻔﻠﻪ ﻧﻮاز‪،‬‬
‫ﺷﻬﺰاده ﺑﻪ ﻣﻨّﺖ و ﮔﺪازاده ﺑﻪ ﻧﺎز‪.‬‬
‫ﻧﺮﮔﺲ ز ﺑﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪه ﺑﻪ ﭘﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺻﺪ ﭘﻴﺮﻫﻦ ﺣﺮﻳﺮ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﭘﻴﺎز‪.‬‬
‫‪-60 -‬‬
‫از ﺳﻴﻤﺒﺮان وﻓﺎ ﻧﺪﻳﺪم ﻫﺮﮔﺰ‪،‬‬
‫وز ﺑﺎغ وﻓﺎ ﮔﻠﻲ ﻧﭽﻴﺪم ﻫﺮﮔﺰ‪.‬‬
‫ﺑﺎ آنﻛﻪ ﻛﺸﻴﺪهام ﻫﻤﻪ ﻋﻤﺮ ﺟﻔﺎ‪،‬‬
‫از ﻛﻮي وﻓﺎ ﭘﺎ ﻧﻜﺸﻴﺪم ﻫﺮﮔﺰ‪.‬‬
‫‪-61 -‬‬
‫اي رﻳﺨﺘﻪ ﺧﻮﻧﻢ ﺑﻪ دو ﭼﺸﻢ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻛﺮده ز ﺧﻮنِ ﻧﺎﺣﻖ ﻣﻦ ﭘﺮﻫﻴﺰ!‬
‫ﺗﻴﺰ از دل ﺳﺨﺖ ﮔﺸﺘﻪ ﺗﻴﻎ ﻣﮋهات‪،‬‬
‫ﺗﻴﻐﻲ اﺳﺖ؟ ﺑﻠﻲ! ز ﺳﻨﮓ ﻣﻲﮔﺮدد ﺗﻴﺰ‪.‬‬
‫‪-62 -‬‬
‫ﺗﻦ ﺳﻮﺧﺖ‪ ،‬دﻟﻢ ﻣﺎﻳﻞ ﻳﺎر اﺳﺖ ﻫﻨﻮز‪،‬‬
‫ﺑﻨﻴﺎد ﻣﺤﺒﺖ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﻫﻨﻮز‪.‬‬
‫در ﻛﺎر ﻏﻢ ﻋﺎﺷﻘﻲ آﺧﺮ ﺷﺪ ﻋﻤﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٣٣ ..........................................................‬‬
‫اﻳﻦ ﻃﺮﻓﻪ ﻛﻪ اﺑﺘﺪاي ﻛﺎر اﺳﺖ ﻫﻨﻮز‪.‬‬
‫‪-63 -‬‬
‫ز اﺷﻜﻢ ﻏﻢ ﻳﺎر ﻣﻲﺗﻮان ﻛﺮد ﻗﻴﺎس‪،‬‬
‫آﺗﺶ ز ﺷﺮار ﻣﻲﺗﻮان ﻛﺮد ﻗﻴﺎس‪.‬‬
‫داغ دل ﭘﻨﻬﺎن ﺟﮕﺮﺳﻮز ﻣﺮا‪،‬‬
‫از ﻧﺎﻟﻪي زار ﻣﻲﺗﻮان ﻛﺮد ﻗﻴﺎس‪.‬‬
‫‪-64 -‬‬
‫اي ﺣﻠﻢ ﺗﻮ ﻃﺎﻟﺐ رﺿﺎي ﻫﻤﻪ ﻛﺲ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪه از ﺗﻮ ﻣﺪﻋﺎي ﻫﻤﻪ ﻛﺲ!‬
‫ﺷﺪ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻛﺲ ﻓﺮض دﻋﺎي ﺗﻮ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫در ﺿﻤﻦ دﻋﺎي ﺗﻮ دﻋﺎي ﻫﻤﻪ ﻛﺲ‪.‬‬
‫‪-65 -‬‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮگ ﮔﻞ اﺳﺖ روي ﻧﻴﻜﻮي ﺗﻮ ﺧﻮش‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺳﻨﺒﻞ ﺗﺮ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﻣﻮي ﺗﻮ ﺧﻮش‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﺧُﻠﻖ ﻓﺮﺷﺘﻪ و ﭘﺮي ﺧﻮي ﺗﻮ ﺧﻮش‪،‬‬
‫ايﺧﻮيﺗﻮ ﺧﻮش‪ ،‬ﻣﻮي ﺗﻮ ﺧﻮش‪ ،‬روي ﺗﻮ ﺧﻮش!‬
‫‪-66 -‬‬
‫ﺳﺮوي ﻛﻪ ﺷﺪم رﺑﻮدهي رﻓﺘﺎرش‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 334‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫آﺷﻔﺘﻪي ﺧﻂ و ﻃﺮّهي ﻃﺮّارش‪،‬‬

‫ﻧﺨﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻨﺒﻞ اﺳﺖ و رﻳﺤﺎن ﺑﺮﮔﺶ‪،‬‬
‫ﻟﻌﻠﻲ اﺳﺖ ﮔﻞ و ﻏﻨﭽﻪي ﺧﻨﺪان ﺑﺎرش‪.‬‬
‫‪-67 -‬‬
‫از ﺳﺨﺖ دﻟﻲ ﺑﺮ دل اﻳﻦ ﻣﺤﻨﺖﻛﺶ‪،‬‬
‫آﺗﺶ زده ﺑﺎ ﻗﻮل رﻗﻴﺐ آن ﻣﻬﻮش‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ رﻗﻴﺐ اﺳﺖ ﭘﻲ ﺳﻮﺧﺘﻨﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺮآورد ز آﻫﻦ آﺗﺶ‪.‬‬
‫‪-68 -‬‬
‫اي ﻗﺼﺮ وﺟﻮدم ﺑﻪ اﺳﺎس اﺧﻼص‪،‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ را ﺧﻠﻮت ﺧﺎص!‬
‫ﻧﻔﻲ روﺷﺖ راه ﺿﻼل اﺳﺖ و ﻇﻼم‪،‬‬
‫ﺗﻘﻠﻴﺪ رﻫﺖ ﻃﺮﻳﻖ ﺧﻴﺮ اﺳﺖ و ﺧﻼص‪.‬‬
‫‪-69 -‬‬
‫اي ﺑﺮ ﻫﻤﻪ اﺗﺒﺎع ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ ﻓﺮض‪،‬‬
‫در ذﻣ‪‬ﺖ اﺣﺴﺎن ﺗﻮ رزق ﻫﻤﻪ ﻗﺮض!‬
‫ﻛﺎر ﻫﻤﻪ ﺧﻠﻖ را ﻣﻴﺴﺮ ﺳﺎﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﺮ آﺳﺘﺎﻧﻪي ﻗﺪر ﺗﻮ ﻋﺮض‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٣٥ ..........................................................‬‬
‫‪-70 -‬‬
‫اي در دل ﻣﺎ ز ذوق ﻗﺮب ﺗﻮ ﻧﺸﺎط‪،‬‬
‫ﻋﻠﻢ ﺗﻮ ﻣﺤﻴﻂ‪ ،‬ﻫﺴﺘﻲ ﻣﺎﺳﺖ ﻣﺤﺎط!‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪي ﻓﻄﺮت را‪،‬‬
‫ﻫﺮﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ رﻧﮕﻲ دﮔﺮ اﻓﻜﻨﺪ ﺑﺴﺎط‪.‬‬
‫‪-71 -‬‬
‫اي ﺳﺮّ ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ در ﺟﺎن ﻣﺤﻔﻮظ‪،‬‬
‫ﻫﻢ دل ز ﻣﺤﺒﺖ ﺗﻮ ﻫﻢ ﺟﺎن ﻣﺤﻈﻮظ!‬
‫ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺎ را ﻧﺸﻮد‪،‬‬
‫از ﺗﻮ ﻧﻈﺮ ﻋﻴﻦ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻣﻠﺤﻮظ‪.‬‬
‫‪-72 -‬‬
‫ﺳﻮز دل ﺧﻮد ﻣﻲﻛﻨﻲ اﻇﻬﺎر‪ ،‬اي ﺷﻤﻊ!‬
‫زﻳﻦ ﺟﺮم ﺑﻪ ﻛﺸﺘﻨﻲ ﺳﺰاوار‪ ،‬اي ﺷﻤﻊ!‬
‫ﻣﻲﺳﻮزي و ﻣﻲﮔﺪازي و ﻣﻲﮔﺮﻳﻲ‪،‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ ﭼﻮ ﻣﻦ ﺟﺪاﻳﻲ از ﻳﺎر‪ ،‬اي ﺷﻤﻊ!‬
‫‪- 73 -‬‬
‫داري ﻫﻤﻪ ﺷﺐ دﻳﺪهي ﺑﻴﺪار‪ ،‬اي ﺷﻤﻊ!‬
‫وز ﺳﻮز ﺟﮕﺮ ﭼﺸﻢ ﮔﻬﺮﺑﺎر‪ ،‬اي ﺷﻤﻊ!‬
‫ﻣﻲﺳﻮزي و ﻣﻲﮔﺪازي و ﻣﻲﮔﺮﻳﻲ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 336‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ ﭼﻮ ﻣﻦ ﺟﺪاﻳﻲ از ﻳﺎر‪ ،‬اي ﺷﻤﻊ!‬
‫‪-74 -‬‬
‫اي ﻛﺮده ﺑﻪ ﺻﺪ ﺧﻮن ﺟﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﺘﺎع!‬
‫آﻳﺎ ﭼﻪ ﺷﻮد ﺣﺎل ﺗﻮ ﻫﻨﮕﺎم وداع؟‬
‫ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﻧﺰاع از ﭘﻲ دﻧﻴﺎ ﻛﻢ ﻛﻦ‪،‬‬
‫دﻧﻴﺎ ﻧﻪ ﻣﺘﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ارزد ﺑﻪ ﻧﺰاع‪.‬‬
‫‪-75 -‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺑﻨﻔﺸﻪ و ﺳﻨﺒﻞ ﺑﺎغ‪،‬‬
‫داده اﺳﺖ ﻣﺮا دوﻟﺖ وﺻﻞ ﺗﻮ ﻓﺮاغ‪.‬‬
‫روﺷﻦ ﺷﺪه از ﻧﻈﺎرهي ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﭼﺸﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺮ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻮي ﭼﻴﻦ زﻟﻒ ﺗﻮ دﻣﺎغ‪.‬‬
‫‪-76 -‬‬
‫دور از رخ او ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ رﻏﺒﺖ ﺑﺎغ‪،‬‬
‫دارم ز ﺗﻤﺎﺷﺎي ﮔﻞ و ﻻﻟﻪ ﻓﺮاغ‪.‬‬
‫ﺗﺮﺳﻢ ﻛﻪ ﺧﻠﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪام از ﮔﻞ ﺧﺎر‪،‬‬
‫آﺗﺶ ﻓﻜﻨﺪ ﺑﺮ ﺟﮕﺮم ﻻﻟﻪ ز داغ‪.‬‬
‫‪-77 -‬‬
‫ﺻﺪ ﺷﻜﺮ ﻛﻪ ﺧﺎك ﻃﻴﻨﺘﻢ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﺮف‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٣٧ ..........................................................‬‬
‫اﻓﺘﺎد ﻣﺮا داﻣﻦ اﻗﺒﺎل ﺑﻪ ﻛﻒ‪.‬‬

‫ﻫﺮﻛﺲ ﻧﻈﺮي ز ﺷﺎه اﻗﻠﻴﻤﻲ ﻳﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﻓﻴﺾ ﻧﻈﺮ ﻳﺎﻓﺘﻢ از ﺷﺎه ﻧﺠﻒ‪.‬‬
‫‪-78 -‬‬
‫ﻋﻠﻢ و ادب اﺳﺖ ﻣﺎﻳﻪي ﻋﺰّ و ﺷﺮف‪،‬‬
‫ﮔﻮﻫﺮ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﮔﺸﺎﻳﺪ ز ﺻﺪف؟‬
‫ﺗﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎر ﻫﺴﺖ ﺑﻲﻛﺎر ﻣﺒﺎش!‬
‫ﻣﭙﺴﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻬﻮده ﺷﻮد ﻋﻤﺮ ﺗﻠﻒ‪.‬‬
‫‪-79 -‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﺗﻮ را ﻋﺰﻳﺰ ﻃﺒﻌﻲ اﺳﺖ ﻟﻄﻴﻒ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻮد ﻣﻨﻤﺎ ﻗﻴﺪ ﺟﻬﺎن را ﺗﻜﻠﻴﻒ!‬
‫آن ﻛﻦ ﻛﻪ رﺿﺎﻳﻲ اﺳﺖ در او اﻳﺰد را‪،‬‬
‫ﻣﮕﺬار ﻛﻪ ﺿﺎﻳﻊ ﺷﻮد اوﻗﺎت ﺷﺮﻳﻒ‪.‬‬
‫‪-80 -‬‬
‫ﻛﺎر دو ﺟﻬﺎن ز ﻋﺸﻖ دارد روﻧﻖ‪،‬‬
‫در ﻋﺸﻖ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﻧﺴﻖ‪.‬‬
‫ﺑﻲﻋﺸﻖ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد رﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ اﺳﺖ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ره ﺣﻖ‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 338‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-81 -‬‬
‫ﺑﺎ دﻳﺪهي اﺷﻜﺒﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺎﺷﻖ‪،‬‬
‫ﺳﺮﮔﺸﺘﻪي روزﮔﺎر ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺎﺷﻖ‪.‬‬
‫آﺳﻮده دﻟﻲ ﻃﺮﻳﻘﻪي ﻣﻌﺸﻮق اﺳﺖ‪،‬‬
‫آﺷﻔﺘﻪ و ﺑﻲﻗﺮار ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺎﺷﻖ‪.‬‬
‫‪-82 -‬‬
‫ﻫﺮ ﺳﺒﺰهي ﺗﺮ ﻛﻪ ﺳﺮ زده اﺳﺖ از دل ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﻧﻮك ﻣﮋهاي اﺳﺖ از ﺗﺤﺴ‪‬ﺮ ﻧﻤﻨﺎك‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﻛﻪ ﺷﺪه ﺧﺎك اﺳﻴﺮان زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻳﺎن ز ﻏﻤﻲ ﻛﻪ دﻳﺪهاﻧﺪ از اﻓﻼك‪.‬‬
‫‪-83 -‬‬
‫ﻣﺎ را ﻫﺪف ﺗﻴﺮ ﺑﻼ ﻛﺮد ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻣﺤﻨﺖ و درد‪ ،‬ﻣﺒﺘﻼ ﻛﺮد ﻓﻠﻚ‪.‬‬
‫از ﻳﺎر و دﻳﺎر ﺧﻮد ﺟﺪا ﻛﺮد ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد ز ﻇﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﺮد ﻓﻠﻚ‪.‬‬
‫‪-84 -‬‬
‫اي ﻣﺎه رﺧﺖ ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺧﻴﺎل‪،‬‬
‫ﺧﺎﻟﻲ ﺷﺪن ﻣﻦ ز ﺧﻴﺎل ﺗﻮ ﻣﺤﺎل!‬
‫دي ﻛﺮده ﺧﻴﺎل ﺗﻮ ﻣﺮا در ﻫﻤﻪ ﺣﺎل‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٣٩ ..........................................................‬‬
‫ﻓﺎرغ ز ﻏﻢ ﻓﺮاق و اﻣﻴﺪ وﺻﺎل‪.‬‬
‫‪-85 -‬‬
‫ﭼﻮن دﻳﺪ ﻣﺮا ﻣﺎﻳﻞ زﻟﻒ و ﺧﻂ و ﺧﺎل‪،‬‬
‫اﻓﻜﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺳﻮي ﻣﻦ آن ﻃﺮﻓﻪ ﻏﺰال‪.‬‬
‫ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺣﺎل داﺷﺘﻢ ﭼﺸﻢ رﺳﻴﺪ‪،‬‬
‫دﻳﻮاﻧﻪ ﺷﺪم‪ ،‬ﻣﺮا ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺷﺪ ﺣﺎل‪.‬‬
‫‪-86 -‬‬
‫در ﭘﺮده ﺷﺪي ﭘﺮده ﻓﺘﺎد از ﻛﺎرم‪،‬‬
‫ﺧﻮن ﮔﺸﺖ روان ز ﭼﺸﻢ ﮔﻮﻫﺮ ﺑﺎرم‪.‬‬
‫ﺑﮕﺪاﺧﺖ ﺗﻨﻢ‪ ،‬ﺳﻮﺧﺖ دلِ اﻓﮕﺎرم‪،‬‬
‫درﻳﺎب وﮔﺮﻧﻪ ﻣﻲﻛﺸﺪ ﻏﻢ زارم‪.‬‬
‫‪-87 -‬‬
‫در ﺻﻮرت اﮔﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﻣﻌﺸﻮق و ﻣ‪‬ﻲاﻳﻢ‪،‬‬
‫در ﻣﻌﻨﻲ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺤﻈﻮظ ﻛﻪاﻳﻢ؟‬
‫زﻫ‪‬ﺎد ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻧﻲاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻧﻲاﻳﻢ‪.‬‬
‫‪-88 -‬‬
‫ﺻﺪ ﺷﻜﺮ ﻛﻪ زﻫ‪‬ﺎد ﺑﺪاﻧﺪﻳﺶ ﻧﻪاﻳﻢ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 340‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﺷﻴﺨﺎن ﺳﻔﻴﻪ ﺣﻴﻠﻪاﻧﺪﻳﺶ ﻧﻪاﻳﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻮن زاﻫﺪﻛﺎن و ﺷﻴﺨﻜﺎن ﺳﺎﻟﻮس‪،‬‬
‫ﻣﺪاح ﺧﻮد و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻪاﻳﻢ‪.‬‬
‫‪-89 -‬‬
‫در دل ﻏﻢ ﻳﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ‪،‬‬
‫اﻧﺪوه ﻧﮕﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻋﻤﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺰ ﻋﺸﻖ ﻧﺪارد ﻛﺎري‪،‬‬
‫دل ﻋﺎﺷﻖ ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻲداﻧﻢ‪.‬‬
‫‪-90 -‬‬
‫داغ ﻏﻢ ﻫﺠﺮان ﺗﻮ در ﺟﺎن دارم‪،‬‬
‫ﺻﺪ ﻧﺎﻟﻪ ز داغ ﻏﻢ ﻫﺠﺮان دارم‪.‬‬
‫اي ﻋﻤﺮ ﻛﻪ ﺑﻲ ﺗﻮ زﻧﺪﮔﻲ دﺷﻮار اﺳﺖ!‬
‫ﻏﻢ ﻛﺸﺖ ﻣﺮا از ﺗﻮ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن دارم؟‬
‫‪-91 -‬‬
‫ﻳﺎرب دل ﺗﻴﺮهام ﻣﻨﻮر ﮔﺮدان!‬
‫ﻫﺮ ﻛﺎر ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪم ﻣﻴﺴﺮ ﮔﺮدان!‬
‫روي دﻟﻢ از ﻏﻴﺮ درت ﺑﺮﮔﺮدان!‬
‫ﺗﺎ ﻫﺴﺖ ﻣﻘﻴﻢ ﺧﺎك اﻳﻦ در ﮔﺮدان!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٤١ ..........................................................‬‬
‫‪-92 -‬‬
‫ﭼﺸﻤﻲ ﺑﮕﺸﺎ ﺣﺎل دل زارم ﺑﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻮن رﻳﺨﺘﻦ دﻳﺪهي ﺧﻮﻧﺒﺎرم ﺑﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺧﻨﺠﺮ ﻏﻤﺰه ﺳﻴﻨﻪام را ﺑﺸﻜﺎف‪،‬‬
‫داغ ﻏﻢ ﺧﻮد ﺑﺮ دل اﻓﮕﺎرم ﺑﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-93 -‬‬
‫ﺧﻮش آنﻛﻪ دﻣﻲ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻛﻨﻢ ﺳﻴﺮ ﭼﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﭘﺮﻛﻨﻢ از اﺷﻚ و ﺗﻮ از ﮔﻞ داﻣﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺎ را ﻧﺒﻮد رﻗﻴﺐ در ﭘﻴﺮاﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻢ و ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻲ و ﺗﻮ ﺑﺎﺷﻲ و ﻣﻦ‪.‬‬
‫‪-94 -‬‬
‫ﻣﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺷﺪم واﻟﻪي رﺧﺴﺎرهي او‪،‬‬
‫ﺑﺮﺑﻮد دﻟﻢ ﻧﺮﮔﺲ ﺧﻮﻧﺨﻮارهي او‪.‬‬
‫آن ﺑِﻪ ﻛﻪ ز ﻣﻦ ﻣﺪام ﮔﺮدد ﭘﻨﻬﺎن‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺮا ﻃﺎﻗﺖ ﻧﻈّﺎرهي او‪.‬‬
‫‪-95 -‬‬
‫دارد دل زارم آرزوي رخ او‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ وﺻﺎﻟﺶ ﺑﺮﺳﻢ ﻃﺎﻟﻊ ﻛﻮ‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ ﺳﺨﻦ ﻟﻌﻞ ﻟﺒﺶ ﻫﺴﺖ ﻧﻜﻮ‪،‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 342‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫ﻋﺸﻘﺶ ﻳﻚ ﺳﻮ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻊ ﻫﺴﺘﻲ ﻳﻚ ﺳﻮ‪.‬‬
‫‪-96 -‬‬
‫ﻫﺮ دل ﻛﻪ ﻏﻢ ﻋﺸﻖ ﻧﻬﺎن اﺳﺖ در او‪،‬‬
‫ﻟﺬتﻫﺎي ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ در او‪.‬‬
‫ﺟﺴﻤﻲ ﻛﻪ در او ﻧﻴﺴﺖ دل ﻏﻤﺰدهاي‪،‬‬
‫ﻗﺒﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدهاي ﻧﻬﺎن اﺳﺖ در او‪.‬‬
‫‪-97 -‬‬
‫ﮔﺮ ﻃﺎﻟﺐ آرام دﻟﻲ ﻛﺎم ﻣﺠﻮ‪،‬‬
‫ور ﻛﺎم ﻃﻠﺐ ﻣﻲﻛﻨﻲ‪ ،‬آرام ﻣﺠﻮ‪.‬‬
‫داﻣﻲ اﺳﺖ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﺗﻮ ﻣﺮﻏﻲ اﻓﺘﺎده ﺑﻪ دام‪،‬‬
‫آرام دل و ﻛﺎم در اﻳﻦ دام ﻣﺠﻮ‪.‬‬
‫‪-98 -‬‬
‫اي ﻓﻴﺾ ﻫﺪاﻳﺘﺖ ﻣﺮا ﻫﺎدي راه!‬
‫داﻳﻢ ﺗﻮ ز ﺣﺎل ﻣﻦ ﺑِﻪ از ﻣﻦ آﮔﺎه!‬
‫ﺷﺎدم ﻛﻪ دم ﺳﺆال و ﺗﻘﺮﻳﺮ ﮔﻨﺎه‪،‬‬
‫ﺗﻮ ﺻﺎﺣﺐ دﻋﻮﻳﻲ‪ ،‬ﺗﻮ ﻗﺎﺿﻲ‪ ،‬ﺗﻮ ﮔﻮاه‪.‬‬
‫‪-99 -‬‬
‫اﺑﻨﺎي زﻣﺎن ﻛﻪ در ﺟﻬﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٤٣ ..........................................................‬‬
‫از ﺟﻮر زﻣﺎﻧﻪ در ﻓﻐﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻪ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻮس ﻋﺎﺷﻖ ﻛﺎري ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻲ ﻋﺸﻖ ﻧﻲاﻧﺪ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻪ‪.‬‬
‫‪-100 -‬‬
‫ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺑﺴﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪ‪،‬‬
‫از ﺑﺎدهي ﺟﺎم ﺟﻬﻞ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪ‪.‬‬
‫ﻫﺮ ﻳﻚ ﻏﺮﺿﻲ را ﺑﺖ ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‪،‬‬
‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﺳﺨﻦ ﻛﻪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﻨﺪ ﻫﻤﻪ‪.‬‬
‫‪-101 -‬‬
‫ﻳﺎرب ﭼﻮ ﻣﺮا ﺧﻠﻌﺖ ﺧﻠﻘﺖ دادي‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﻛﺴﺐ ﻛﻤﺎﻟﻢ ﺑﺪه اﺳﺘﻌﺪادي‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﺧﻮد اﺳﺘﺎد ﻛﺎرﻓﺮﻣﺎﻳﻢ ﺑﺎش‪،‬‬
‫ﻳﺎ راه ﻧﻤﺎ ﻣﺮا ﺳﻮي اﺳﺘﺎدي‪.‬‬
‫‪-102 -‬‬
‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ اي ﺷﻤﻊ ﻋﺸﻖ! ﺑﻲﻗﺮارم ﺳﺎزي؟‬
‫ﺳﺮﮔﺸﺘﻪي دور روزﮔﺎرم ﺳﺎزي؟‬
‫ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻲ دﻟﻢ ﺑﺮﺑﺎﻳﻲ‪،‬‬
‫ﻫﺮدم ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪاي ﻧﺰارم ﺳﺎزي‪.‬‬
‫‪ ............................................................................................................................... 344‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ‬
‫‪-103 -‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬ﺻﻨﻤﺎ ﺑﻬﺮ ﭼﻪ در ﻫﺮ ﻧﻈﺮي‪،‬‬
‫از ﻏﻤﺰه ﺧﺪﻧﮓ ﻣﻲزﻧﻲ ﺑﺮ ﺟﮕﺮي؟«‬
‫ﮔﻔﺘﺎ‪»:‬ﻛﻪ ز ﺟﺎي دﮔﺮ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﷲ! ﻛﻪ ﻣﺮا ﻧﻴﺴﺖ ز ﺧﻮد ﻫﻢ اﺛﺮي‪«.‬‬
‫‪-104 -‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪»:‬ﺻﻨﻤﺎ ﻣﺮا ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻛﺮدي‪،‬‬
‫ﻗﺼﺪ دل و دﻳﻦ‪ ،‬ﻏﺎرت اﻳﻤﺎن ﻛﺮدي‪«.‬‬
‫ﮔﻔﺘﺎ‪»:‬ز ﻣﻦ اﺳﺖ ﻣﺴﺘﻲ‪ ،‬از ﺳﺎﻏﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﻤﺎنِ ﻇﻠﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺎن ﻛﺮدي‪«.‬‬
‫‪-105 -‬‬
‫ﻳﺎرب! ﺑﻪ رﺳﺎﻟﺖ رﺳﻮل ﻋﺮﺑﻲ‪،‬‬
‫ﻳﺎرب! ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ روﺿﻪي ﭘﺎك ﻧﺒﻲ‪،‬‬
‫ﻋﻔﻮي ﻛﻦ و درﮔﺬر ز ﻫﺮ ﺟﺮم ﻛﻪ ﻛﺮد‪،‬‬
‫ﺑﻴﭽﺎره ﻓﻀﻮﻟﻲ از ره ﺑﻲادﺑﻲ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ دوم‪ .‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫• ﺩﯾﺒﺎﭼﻪ‬
‫• ﻗﺼﯿﺪﻩﻟﺮ‬
‫• ﻗﻄﻌﻪﻟﺮ‬
‫• ﺗﺮﺟﯿﻊﺑﻨﺪﻟﺮ‬
‫• ﺗﺮﮐﯿﺐﺑﻨﺪﻟﺮ‬
‫• ﺩﺅﺭﺩﻟﻮﮐﻠﺮ‬
‫• ﺑﺌﺸﻠﯿﮑﻠﺮ‬
‫• ﻣﺴﺪﺱ ﺗﺮﮐﯿﺐ‬
‫• ﻣﻠﻤﻊﻟﺮ‬
‫• ﺭﺑﺎﻋﯽﻟﺮ‬
‫ﺟﺪول آﺳﺎنﺧﻮاﻧﻲ ﻣﺘﻮن ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﺮاﯼ ﺁﺳﺎنﺧﻮاﻧﯽ ﻣﺘﻮن ﺗﺮﮐﯽ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻐﻴﻴـﺮات در ﻧﮕـﺎرش ﮐﻠﻤـﺎت ﺗﺮﮐـﯽ در اﻳـﻦ‬
‫ﮐﺘﺎب اﻋﻤﺎل ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ در ﺟﺪولهﺎﯼ زﻳﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدهﻴﻢ؛ و هﻢﭼﻨﻴﻦ ﺳﻌﯽ ﮐﺮدﻳﻢ‬
‫ﺷﮑﻞ ﻧﮕﺎرش ﮐﻠﻤﺎت دﺧﻴﻞ ﻋﺮﺑﯽ و ﻓﺎرﺳﯽ را ﻧﻴـﺰ ﺣﺘـﯽاﻻﻣﮑـﺎن ﻣﻄـﺎﺑﻖ ﻣﺒـﺪأ و‬
‫اﺻﻞ ﺁنهﺎ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ .١‬ﺟﺪول واﮎﻧﮕﺎرﯼ‬
‫ﻣﻌﺎدل ﺣﺮوف ﻻﺗﻴﻦ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪهﺎﯼواآﻪهﺎﯼﺗﺮآﯽ‬
‫‪almaq‬‬ ‫‪A,a‬‬ ‫ﺁﻟﻤﺎق )ﮔﺮﻓﺘﻦ(‬ ‫ﺁ ‪ ،‬ـﺎ‬
‫‪əl‬‬ ‫‪Ə, ə‬‬ ‫ال )دﺳﺖ(‬ ‫ا‪ ، َ ،‬ـﻪ‪ ،‬ﻩ‬
‫‪ilan‬‬ ‫‪İ, i‬‬ ‫اﻳﻼن )ﻣﺎر(‬ ‫اﯼ‪ ،‬ـﻴـ ‪،‬ﯼ‬
‫‪qızıl‬‬ ‫‪I, ı‬‬ ‫ﻗﯧﺰﯦﻞ )ﻃﻼ(‬ ‫اې‪ ،‬ـﯧـ ‪ ،‬ې‬
‫‪sol‬‬ ‫‪O, o‬‬ ‫ﺳۏل )ﭼﭗ(‬ ‫اۏ‪ ،‬ـۏ‪ ،‬ۏ‬
‫‪söz‬‬ ‫‪Ö, ö‬‬ ‫ﺳﺆز )ﺳﺨﻦ(‬ ‫اؤ‪ ،‬ـﺆ‪ ،‬ؤ‬
‫‪ulduz‬‬ ‫‪U, u‬‬ ‫اوﻟﺪوز )ﺳﺘﺎرﻩ(‬ ‫او‪ ،‬ـﻮ‪ ،‬و‬
‫‪düzmək‬‬ ‫‪Ü, ü‬‬ ‫دۆزﻣﮏ )ﭼﻴﺪن(‬ ‫اۆ‪ ،‬ـﯚ‪ ،‬ۆ‬
‫‪yel‬‬ ‫‪E, e‬‬ ‫ﻳﺌﻞ )ﺑﺎد(‬ ‫اﺋـ ‪ ،‬ـﺌـ ‪ ،‬ۀ‬
‫‪ .٢‬ﺟﺪول ﺁواﮎﻧﮕﺎرﯼ‬
‫ﻣﻌﺎدل ﺣﺮوف ﻻﺗﻴﻦ‬ ‫ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪهﺎﯼﺁواﮎهﺎﯼ ﺗﺮﮐﯽ‬
‫‪diləyim‬‬ ‫‪Y, y‬‬ ‫دﻳﻠﻪڲﻴﻢ )ﺁرزوﻳﻢ(‬ ‫ڲ‪ /‬ڲـ‪ /‬ـڲـ‪ /‬ـڲ‬
‫‪ .1‬دﻳﺒﺎﭼﻪ‬
‫ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ‬
‫ﺣﻤﺪ ﺑﯽﺣَﺪّ و ﺛﻨﺎﯼ ﺑﯽﻋﺪّ اول ﻣﺘﻜﻠّﻢِ ﻧﻄﻖ ﺁﻓﺮﻳﻨﻪ آﯽ ﺳﻔﻴﻨﻪﯼ اﻣّﻴـﺪ ﺳـﻜّﺎنِ ﺑﺤـﺎر‬
‫ﺑﺤﻮرِ ﻧﻈﻤﯽ‪ ،‬ﺗﻤﻮّجِ اﺳﺘﻐﺮاق واﻟﺸﱡﻌﺮاء ﻳﺘﱠﺒِﻌ‪‬ﻬ‪‬ﻢ‪ ‬اﻟﻐـﺎوو‪‬نَ ﻣـﺴﺘﻐﺮق ﮔـﺮداب ﺣﺮﻣـﺎن‬
‫اﺋﺘﻤﻴﺶ اﻳﻜﻦ‪ ،‬ﺳﻠـﺴﻠﻪﯼ اﺳـﺘﺜﻨﺎﯼ اﻻّ اﻟﱠـﺬﻳﻦَ اﻣﻨُـﻮا ﺑﻮراﺧﯧـﺐ‪ ،‬ﺷـﻌﺮاﯼ اﺳـﻼﻣﯽ‬
‫ﺻﺤﻴﺢ و ﺳﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺳﺎﺣﻞ ﻧﺠﺎﺗﻪ ﭼﻜﻤﻴﺶ‪ .‬و ﺳﭙﺎسِ ﺑـﯽﻗﻴـﺎس اۏل ﻧـﺎﻇﻢ ﺁﺳـﻤﺎن و‬
‫زﻣﻴﻨﻪ آﯽ ﺑﺴﻤﻠﻪﯼ ﻧﻈﻤﻴﻦ اﻓﺴﺮ ﻓﺮق ﻓﺮﻗﺎن اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻣﺰرﻋﻪﯼ ﻗﻠﻮبِ اهﻞِ ﻋﺮﻓـﺎن و‬
‫ادراﮐﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎل ﻣﻮدّتِ آﻼم ﻣﻮزون دﻳﻜﻤﻴﺶ وﻣﺨﺰن اﺳﺮار ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫زهﯽ ﺻﺎﻧﻊ آﯽ ﻟﻮح ﺟﺎﻧﺎ آﻠﻚِ ﺣُﺴﻦ ﺗﻮﻓﻴﻘﯽ‪،‬‬
‫ازﻟﺪن اﻗﺘﻀﺎﯼ ﻧﻈﻢ ﺟﺎنﭘﺮور رﻗﻢ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ!‬
‫آﻤﺎلِ ﺷﻌﺮ آﺴﺒﯽ ﻣﻤﻜﻦ اوﻟﻤﺎز اوﻟﻤﺎدان اوﻧﺪان‪،‬‬
‫اوﻧﺎ ﻣﻨﺖ آﯽ‪ ،‬ﻃﺒﻊِ ﻧﻈﻢ ﻟﻄﻒ اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬آﺮم ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ!‬
‫]ﻓﺎرﺳﯽ[‬
‫ﻣﺒﺪﻋﯽ آﺰ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺗﻮﻓﻴﻖ او دارد رﻗﻢ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ ادراك ارﺑﺎب ﺳﺨﻦ ﻧﻘﺶ ﺧﻴﺎل!‬
‫ﻃﺒﻊ ﻣﻮزون از ﻋﻼﻣﺖهﺎﯼ ﻟﻄﻒ ﺧﺎص اوﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن ﻋﻠﻢ دﮔﺮ ﻣﻘﺪور آﺴﺐ اﻳﻦ آﻤﺎل!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 348‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫]ﻋﺮﺑﯽ[‬
‫ﻧُﺴﺒ‪‬ﺢ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ اَﻫ‪‬ﺪي اﻟﻨُﻔﻮس‪ ‬ا‪‬ﻟﻲ اﻟﻤ‪‬ﻨﻲ‬
‫و‪ ‬ﻗَﺪ‪‬ر‪ ‬ا‪‬ﺷﻜﺎلَ اﻻُﻣﻮرِ و ﺣ‪‬ﻠﱠﻬﺎ‬
‫ﻧُﻘَﺪ‪‬س‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﻟَﻮﻻ ﻋﻨﺎﻳﻪ ﻓَﻀﻠ‪‬ﻪ‬
‫ﻟَﻤﺎ ﻋ‪‬ﻠﱠﻢ‪ ‬اﻻَﺳﻤ‪Ĥ‬ء‪ ‬آد‪‬م‪ ‬ﻛُﻠﱠﻬﺎ‬
‫و درود ﻧﺎﻣﻌﺪود اۏل ﻣﺨﺎﻃﺐ آﻼم ﻣﻌﺠﺰ ﻧﻈﺎﻣﻪ آـﯽ ﻓﻨـﻮن ﺷـﻌﺮﯼ‪ ،‬ﻣـﻀﻤﻮن ﻣـﺎ‬
‫ﻋ‪‬ﻠﱠﻤ‪‬ﻨﺎه‪ ‬اﻟﺸﱢﻌﺮ‪،‬اﻳﻠﻪ ﻣﺮدود ﻃﺒﺎﻳﻊ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ اﻳﻜﻦ‪ ،‬ﻟﺴﺎنِ ﺣﻜﻤﺖْ ﺑﻴـﺎﻧﯽ ا‪‬نﱠ ﻣ‪‬ـﻦَ اﻟـﺸ‪‬ﻌﺮِ‬
‫ﻟَﺤ‪‬ﻜﻤ‪‬ﺔٌ ﺗﻘﺮﻳﺮ دﻟﭙﺬﻳﺮ اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺒﻮل ﻗﻠﻮب اهﻞِ ﺣﺎل اﺋﺘﻤﻴﺶ‪ .‬ﺛﻨﺎﯼ ﺑﯽﭘﺎﻳﺎن و ﺑـﯽرﻳـﺎ‬
‫اۏل ﻗﺎﻓﻴﻪﯼ ﻧﻈﻢ اﻧﺒﻴﺎﻳﺎ آﯽ ﻋـﺪم اﻟﺘﻔـﺎﺗﻼرﯼ اﻳﻠـﻪ‪ ،‬رﺗﺒـﻪﯼ ﺷـﻌﺮ ﭘﺎﻳـﻪﯼ اهﺎﻧﺘـﺪﻩ‬
‫ﻗﺎﻟﻤﯧﺶ اﻳﻜﻦ‪،‬ﺳﻠﺴﻠﻪﯼ ﺳﻌﺎدت اﻧﺘﺴﺎب ﺷﺮﻳﻔﻠﺮﯼ اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻓﯽ اﻟﺠﻤﻠﻪ درﺟﻪﯼ اﻋﺘﺒـﺎرا‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫اول دُرِ دُرجِ اﻧﺎ اﻓﺼﺢ آﯽ ﺣﻜﻤﺖ داﻳﻪﺳﯽ‪،‬‬
‫ﺷﻌﺮ ﺷﻬﺪﻳﻠﻪ ﻟﺐ ﺟﺎن ﭘﺮورﻳﻦ ﺗﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎﻣﯧﺶ‪.‬‬
‫ﺷﻌﺮ ﺑﻴﺮ زﻳﻮر دﻳﺮ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻴﺰ ﮔﻴﺘﯽ ﻧﺎﻗﺼﻠﺮﻩ‪،‬‬
‫اۏل آﯽ آﺎﻣﻞدﻳﺮ‪ ،‬اوﻧﻮ ﻣﺤﺘﺎج زﻳﻮر ﻗﯧﻠﻤﺎﻣﯧﺶ!‬
‫اﺣﻤﺪ ﻣﺮﺳﻞ ﺁن آﻪ در ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫هﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻃﻔﻴﻞِ ﺧﻠﻘﺖ اوﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٤٩ ..........................................................‬‬
‫رُﺗﺒﻪﯼ ﺷﻌﺮ هﻢ ازوﺳﺖ ﺑﻠﻨﺪ‪،‬‬

‫ﻣﺤﻚ ﺟﻮهﺮِ ﻧﺒﻮّت اوﺳﺖ‪.‬‬
‫اَﺛﻨﻲ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﺧَﻴﺮِ اﻻَﻧﺎمِ ﻣ‪‬ﺤﻤ‪‬ﺪ‪‬‬
‫ﻛَﺸَﻒ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﺟﺎ ﺑِﻀﻴﺎء‪ ‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬رِ ﺟﻤ‪‬ﺎﻟﻪ‬
‫ﺑ‪‬ﺜﻨ‪Ĥ‬ﺋﻪ ر‪‬ﻓ‪‬ﻌ‪‬ﺖ ﻣ‪‬ﺪارِج‪ ‬ﻗَﺪر‪‬ﻧﺎ‬
‫ﺧُﺼ‪‬ﺖ‪ ‬ﺗَﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺘُﻨﺎ ﻋ‪‬ﻠَﻴﻪ و‪ ‬آﻟﻪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﻌﺪ‪ ،‬راﻗﻢ ﺗﺴﻮﻳﺪات ﺻﺤﺎﻳﻒ ﻋﺼﻴﺎن‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻧﺎﺗﻮان‪ ،‬ﺑﻮ ﻃﺮزﻳﻠﻪ ﺑﻴﺎن ﺣـﺎل و ﺑـﻮ‬
‫ﻧﻬﺞ اﻳﻠﻪ ﺷﺮح ﻣﺎ ﻓﯽ اﻟﺒﺎل اﺋـﺪرآﯽ‪ :‬ﭼـﻮن زورق وﺟـﻮدوم ﺑﺎدﺑـﺎن ﻃﺒﻴﻌـﺖ ﺑﻴﺮﻟـﻪ‪،‬‬
‫درﻳﺎﯼ ﻏﻔﻠﺖ ﻃﻔﻮﻟﻴﺘﺪن ﺳﺎﺣﻞِ ادراك و اﺣﺴﺎﺳﻪ ﻳﺌﺘﺪﯼ؛ و ﺗﺤﺮﻳـﻚ هـﻮا و هـﻮس‬
‫ﺑﻴﺮﻟﻪ‪ ،‬ﺁﺗﺶِ اﺷﺘﻌﺎل ﺑﻮﻟﻮب‪ ،‬ﺣﺮارﺗﯽ ﺟﺎن و ﺟﻨﺎﻧﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺋﺘﺪﯼ؛ راﻳﺾ اﻗﺘﻀﺎﯼ آﻤﺎل‬
‫ﻣﻌﻨﻮﯼ‪ ،‬ﻋﻨﺎن ﺗﻮﺳﻦ اﻗﺒﺎﻟﯧﻤﯥ ﺟﺎﻧﺐِ اآﺘﺴﺎب ﺁداﺑﻪ ﻣﻨﻌﻄﻒ ﻗﯧﻠﯧﺐ؛ و ﺁﻓﺘﺎب ﺣﻜﻤﺖ‪،‬‬
‫ﺟﻮهﺮِ ﻃﺒﻌﻴﻤﻪ اﺛﺮ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻌـﺎرف ﺳـﺎﻟﯧﺐ‪ ،‬رﻏﺒـﺖ آـﺴﺐ ادب ﻗﯧﻠﺪﯦﻘـﺪا؛ و ﮔـﻮلِ‬
‫ﺑﺨﺘﻴﻢ‪ ،‬آﺴﺐ هﻨﺮ هﻮاﺳﻴﻠﻪ ﺁﭼﯧﻠﺪﯦﻘﺪا؛ ﻣﻌﺪن ﺟﻮاهﺮ اآﺘﺴﺎب آﻤـﺎﻟﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻴـﺮ دﺑـﺴﺘﺎنِ‬
‫ﺟﻨﺖ ﻧﺸﺎن اﻳﺪﯼ آـﯽ ﺻـﺤﻦِ ﻟﻄﻴﻔـﯽ‪ ،‬ﺻـﻔﻮفِ ﻏﻠﻤـﺎن اﻳﻠـﻪ ﺧُﻠـﺪِ ﺑﺮﻳﻨـﺪن ﺧﺒـﺮ‬
‫وﺋﺮﻳﺮدﯼ‪ .‬و ﻣﻄﻠﻊ اﺧﺘﺮ ﺣُﺼﻮل اﻗﺒـﺎﻟﯧﻢ‪ ،‬ﺑﻴـﺮ ﻣﻜﺘـﺐ ﻣﻬـﺬّب اﻳـﺪﯼ آـﯽ‪ ،‬ﻓـﻀﺎﯼ‬
‫ﺷﺮﻳﻔﯽ‪ ،‬ﺳﺮو ﻗﺪ ﺻﻤﻨﻠﺮ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﺟﺎﻧﻪ ﺟﻨﺎن ﻣﮋدﻩﺳﻴﻦ ﻳﺌﺘﻴﺮﻳﺮدﯼ‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﺻﺤﻦ ﻟﻄﻴﻒ‪ ،‬در وﯼ ﺧﻮﺑﺎن ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺻﻒ ﺻﻒ‪،‬‬
‫دﻳﺪارﺷﺎن ﻣﺒﺎرك هﻤﭽﻮن ﺳﻄﻮر ﻣﺼﺤﻒ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 350‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻟﻮح ﭼﻮن ﻣﻪ‪ ،‬هﺮ ﻳﻚ ﻧﻬﺎدﻩ در ﭘﻴﺶ‪،‬‬

‫ﺑﺮگِ آﺘﺎب ﭼﻮن ﮔُﻞ‪ ،‬هﺮ ﻳﻚ ﮔﺮﻓﺘﻪ در آﻒ!‬
‫اﻣﺎ هﻨﻮز اۏل ﻧﻮرﺳﻠﺮﻩ‪ ،‬ﻧﺰاآﺖ ﻃﺒﻌﺪن ﺗﺎب اآﺘﺴﺎبِ دﻗﺎﻳﻖ ﻋﻠـﻮم؛ و ﻃﺎﻗـﺖ ﻣـﺸﻘﺖ‬
‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺣﺪود و رﺳﻮم اوﻟﻤﺎﻣﺎﻏﯧﻦ‪ ،‬ﻣﺤﻔﻞ ﺑﻬـﺸﺖ ﺁﺳـﺎﻻرﯦﻨﺪا هﻤﻴـﺸﻪ اﺷـﻌﺎر‬
‫ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪدن ﻏﻴﺮﯼ ﻧﺴﻨﻪ اوﺧﻮﻧﻤـﺎزدﯼ‪ .‬و ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ اﺋﺘـﺪﻳﻜﻠﺮﯼ اوراﻗـﺪا‪ ،‬ﺟﮕـﺮ ﺳـﻮز‬
‫ﻏﺰﻟﻠﺮدن ﻏﻴﺮﯼ ﺑﻴﺮ ﺧﻂ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎزدې‪.‬‬
‫]ﺑﻴﺖ[‬
‫ﺷﻌﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻣﻌﺸﻮﻗﺪور‪ ،‬ﺣُﺴﻦِ ﻋﺒﺎرت زﻳﻮرﯼ‪،‬‬
‫ﺟﺎن و دﻟﺪن ﻧﺎزﻧﻴﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﻼر‪ ،‬ﻋﺎﺷﻘﻠﺮﯼ‪.‬‬
‫اۏل ﻃﺎﻳﻔﻪﯼ ﮔﺮاﻣﯽ‪ ،‬ﻣﺪاوﻣﺖ ﺻﻨﺎﻳﻊ اﺷﻌﺎر اﻳﻠﻪ و ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﻟﻄﺎﻳﻒ ﮔﻔﺘﺎر اﻳﻠـﻪ‪ ،‬هـﻢ‬
‫ﺣُــﺴﻦِ ﺣﺎﻻﺗﯧﻨــﺪان وﻗــﻮف ﺑﻮﻟﻤﻮﺷــﻼردې و هــﻢ ﻋــﺸﻖ آﻼﻣﯧﻨــﺪان ﺧﺒــﺮدار‬
‫اوﻟﻤﻮﺷﻼردې‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫اﯼﺧﻮشاۏلآﻴﻢ‪ ،‬ﻃﺒﻊﻣﻮزوناﻳﻠﻪ ﺑﺤﺚ ﺷﻌﺮ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺧﻮﺑﺮوﻻر‪ ،‬واﻗﻒِ ﻣﻀﻤﻮنِ اﺷﻌﺎر اوﻻﻻر‪.‬‬
‫دﺋﻤﻪدن ﻓﻬﻢ اﺋﺪﻩﻟﺮ آﻴﻔﻴﺖ اﺳﺮار ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻴﭽﺎرﻩ ﺣﺎﻟﯧﻨﺪان ﺧﺒﺮدار اوﻻﻻر!‬
‫ﺑــﻦ آـﯽ ﺻــﺤﻴﻔﻪﯼ ﺟﺒﻠّﺘﻴﻤــﺪﻩ روز ازﻟــﺪن‪،‬آﻠﻚ ﻗــﻀﺎ ﺣــﺮف ﻣﺤﺒــﺖ ﻧﻈــﻢ رﻗــﻢ‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧــﺸﺪې؛ و ﺣﺪﻳﻘــﻪﯼ ﺧﻠﻘﺘﻴﻤــﺪﻩ‪ ،‬ﺑــﺪاﻳﺖِ ﻓﻄﺮﺗــﺪن‪ ،‬ﺗﺨــﻢ ﻣــﻮدّت ﻣﻮزوﻧﻴــﺖ‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٥١ ..........................................................‬‬
‫اآﻴﻠﻤﻴﺸﺪﯼ؛ اۏل ﻣﺠﻤﻌﻴﻦ ﺳﺤﺎب اﻣﺘﺰاﺟﯧﻨﺪان ﻧﻬﺎلِ ﻃﺒﻴﻌﺘﻴﻢ ﻧـﻢ ﭼﻜﻴـﺐ‪ ،‬اﻇﻬـﺎر‬
‫ازهﺎر اﺳﺘﻌﺪاد ﻧﻈﻢ اﺋﺘﺪﯼ‪ .‬و اول ﻣﺤﻔﻠﻴﻦ هﻮاﯼ اﺧﺘﻼﻃﯧﻨﺪان ﮔﯚلﺑُﻦ ﺟﺒﻠّﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺳـﺮ‬
‫ﺳﺒﺰ اوﻟﻮب‪ ،‬ﻣﺰرﻋﻪﯼ ﻣﺰاﺟﯧﻤﺪا ﮔﯚلِ ﻣﺬاقِ ﺷﻌﺮ ﺑﻴﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﺷﺎهﺪِ ﻧﻈﻢ‪ ،‬ﺳﺮاﭘﺮدﻩﯼ ﻗﻮّﺗﺪﻩ اﻳﻜﻦ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې اۏل ﺑﺰﻣﯽ ﮔﺆرۆب ﻓﻌﻞ ﻓﻀﺎﺳﯧﻨﺎ ﺧﺮام!‬
‫ﻏﻨﭽﻪﻟﺮ آﺆﻧﻠﯚﻧﯚ ﺁﭼﻤﺎﻏﺎ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺑﻴﺮﻟﻪ‪،‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﻪ وﺋﺮدﯼ ﺻﺒﺎ‪ ،‬رُﺧﺼﺖِ ﺗﻘﺮﻳﺮ آﻼم!‬
‫ﻻﺟﺮم‪ ،‬ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ ﺷﻴﺪا ﮔﻴﺒﯽ ﺳﺮﻣﺴﺖ اۏﻟﺪوم و اۏل ﮔـﯚﻟﻠﺮﻩ ﻗﺎرﺷـﯥ ﺗـﺮﻧّﻢ اﺋﺘﻤڲـﻪ‪،‬‬
‫اﺳﺘﻌﺪادِ ﻓﻄﺮﺗﺪن رُﺧﺼﺖ ﺑﻮﻟﺪوم‪ .‬و اُﻓﻖ ﻃﺒﻌﻴﻤﺪﻩ هﻼل ﻣﻮزوﻧﻴـﺖ ﻃﻠـﻮع اﺋـﺪﻳﺐ و‬
‫اۏل ﺧﻮرﺷﻴﺪوﺷﻠﺮدن اﻗﺘﺒﺎسِ ﻧﻮر ﺷۏق اﺋﺘﻤڲﻴﻢ‪ ،‬ﮔﯚن‪-‬ﮔﯚﻧـﺪن ﺑﻴـﺮ ﻏﺎﻳﺘـﺪﻩ ﻣﺘﺰاﻳـﺪ‬
‫اۏﻟﺪو آﯽ‪ ،‬ﺁز ﻣﺪﺗﺪﻩ اﺷﻌﻪﯼ اﻧﻮار ﻧﻈﻤﻴﻢ اﻳﻠﻪ ﭼﻮخ ﺷﻬﺮﻟﺮ و وﻻﻳﺘﻠﺮ وﻟﺪو‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﺻﻴﺖ ﻓﺼﺎﺣﺖ اﻳﻠﻪ ﺳﺆزۆم ﺗﻮﺗﺪو ﻋﺎﻟﻤﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻦ ﻣﻬﺪِ اﻋﺘﺒﺎردا ﻃﻔﻞ زﺑﻮن‪ ،‬هﻨﻮز!‬
‫ﺑﻮﯼ ﺧۏﺷﻮﻣﻼ‪ ،‬اۏﻟﺪو ﻣﻌﻄّﺮ دﻣﺎﻏﻼر‪،‬‬
‫ﻧﺎﻓﻪﯼ وُﺟﻮددا ﺑﻴﺮ ﻗﻄﺮﻩ ﺧﻮن‪ ،‬هﻨﻮز!‬
‫زﻣﺎن ‪ -‬زﻣﺎن ﺳﻮداﯼ ﺷﻌﺮ ﺳﺎﻳﺮ اﻓﻌﺎﻟﯧﻤﺎ ﻏﺎﻟﺐ دۆﺷﯚب و ﮔﺮوﻩ ‪ -‬ﮔﺮوﻩ ﻟﻴﻠـﻲ وﺷـﻠﺮ‬
‫ﻣﺠﻨﻮن ﮔﻴﺒﯽ اﺳﺘﻤﺎع ﺷﻌﺮ اۆﭼﯚن ﺑﺎﺷﯧﻤﺎ اۆﺷﯚب‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮﻟﻴڲﻴﻢ ﻣﻘـﺮّر اۏﻟـﺪو و ﺁوازﻩﯼ‬
‫ﻧﻈﻤﻴﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻤﻠﺮ دۏﻟﺪو و ﺷﻬﺮت ﺗﺎم ﺑﻮﻟﺪو‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 352‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫]ﺑﻴﺖ[‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺷﻬﺮﻩﯼ ﺷﻬﺮ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﻣِﻴﻞ ﺗﻤﺎم اﺋﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭘﻨﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﻢ‪ ،‬ﺳﻮدا ﻣﻨﯽ رﺳﻮاﯼ ﻋﺎم اﺋﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺣﺎﻟﻪ ﻣﻘﺎرن‪ ،‬ﻣﺸّﺎﻃﻪﯼ هﻤﺖ‪ ،‬روا ﮔﺆرﻣﻪدﯼ آﯽ ﻣﺨّﺪرﻩﯼ ﺣُﺴﻦ ﻧﻈﻤﻴﻢ ﭘﻴﺮاﻳﻪﯼ‬
‫ﻣﻌﺎرﻓﺪن ﺧﺎﻟﯽ‪ ،‬ﻣﻨﺼﻪﯼ دهﺮدﻩ ﺟﻠﻮﻩ ﻗـﻴﻼ‪ .‬و ﺻـﺮّاف اﺳـﺘﻌﺪاد ﻋﻠـﻮّ رﻓﻌـﺖ‪ ،‬رﺿـﺎ‬
‫وﺋﺮﻣﻪدﯼ آﯽ رﺷﺘﻪﯼ ﺳﻠﻚ ﺷﻌﺮﻳﻢ ﺟﻮاهﺮ ﻋﻠﻤﺪن ﻋﺎرﯼ‪ ،‬ﮔﺮدنﺑﻨﺪ ﻋﺎﻟﻢ اۏﻻ‪ .‬زﻳﺮا‬
‫آﻴﻢ ﻋﻠﻢﺳﻴﺰ ﺷﻌﺮ اﺳﺎﺳﺴﯧﺰ دﻳﻮار ﮔﻴﺒﯽ اۏﻟﻮر‪ ،‬و اﺳﺎﺳﺴﯧﺰ دﻳـﻮار ﻏﺎﻳﺘـﺪﻩ ﺑـﯽاﻋﺘﺒـﺎر‬
‫اۏﻟﻮر‪ .‬ﭘﺎﻳﻪﯼ ﺷﻌﺮﻳﻤﯽ ﺣﻠﻴﻪﯼ ﻋﻠﻤﺪن ﻣﻌﺮّا ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﯥ ﻣﻮﺟﺐ اهﺎﻧﺖ ﺑﻴﻠﻴﺐ و ﻋﻠﻤﺴﻴﺰ‬
‫ﺷﻌﺮدن ﻗﺎﻟﺐ ﺑﯽروح ﮔﻴﺒﯽ ﺗﻨﻔﺮ ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻣﺪت ﻧﻘﺪ ﺣﻴﺎﺗﯧﻢ ﺻﺮف اآﺘﺴﺎب ﻓﻨـﻮن‬
‫ﻋﻠﻮم ﻋﻘﻠـﯽ و ﻧﻘﻠـﯽ‪ ،‬و ﺣﺎﺻـﻞ ﻋﻤـﺮۆم ﺑـﺬل اﻗﺘﻨـﺎﯼ ﻗﻮاﻋـﺪ ﺣﻜﻤـﯽ و هﻨﺪﺳـﯽ‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﯧﻦ؛ ﻣﺮور اﻳﻠﻪ ﻵﻟﯽ اﺻﻨﺎفِ هﻨﺮدن ﺷﺎهﺪ ﻧﻈﻤﻴﻤﻪ ﭘﻴﺮاﻳﻪﻟـﺮ ﻣﺮﺗّـﺐ ﻗﯧﻠـﺪﯦﻢ و‬
‫ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ ﺗﺘﺒﻊ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ و اﺣﺎدﻳﺚ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻓـﻀﻴﻠﺖ ﺷـﻌﺮﻩ ﻣـﺬﻣّﺖ اﺳـﻨﺎدﯼ ﺗﻬﻤـﺖ‬
‫اوﻟﺪوﻏﻮﻧﻮن ﺣﻘﻴﻘﺘﻴﻦ ﺑﻴﻠﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﺷﻌﺮ ذُوﻗﻮﻧﺪان اۏﻟﻤﺎﻳﺎن واﻗﻒ‪،‬‬
‫اهﻞ ﻧﻈﻤﯽ‪ ،‬ﻣﺬﻣّﺖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪﺳﻴﻦ!‬
‫آﻨﺪﯼ ﺟﻬﻠﻴﻨﻪ اﻋﺘﺮاف اﺋﺘﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫هﺮ آﺮاﻣﺎﺗﺎ ﺳِﺤﺮ ﺳﺆﻳﻠﻪﻣﻪﺳﻴﻦ!‬
‫اﻟﻘﺼﻪ‪ ،‬اﺳﺒﺎب اﺧﺘﺮاع ﻓﻨﻮنِ ﻧﻈﻢ‪ ،‬ﺟﻤﻊ اوﻟﻮب‪ ،‬ﻣﻘﺘﻀﯽ ﻇﻬﻮر ﺁﺛﺎر اوﻟﺪوﻏﻮ زﻣـﺎﻧﻼردا‬
‫آﯽ‪ ،‬هﺮ دم دﺳـﺖِ ﻗـﺪرﺗﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺨﺘﺮﻋـﺎت ﻣـﺼﻨﻮﻋﻪدن ﮔـﺮدن آﺎﺋﻨﺎﺗـﻪ ﺑﻴـﺮ ﺣﻤﺎﻳـﻞ‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٥٣ ..........................................................‬‬
‫ﺁﺳﺎردې‪ ،‬و هﺮ ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺳﻴﺎح ﻃﺒﻴﻌﺘﻴﻢ ﺣﺪاﺋﻖ ﻣﺆﻟّﻔﺎت ﺑﺪﻳﻌـﻪدن ﺑﻴـﺮ ﮔﻠـﺴﺘﺎﻧﻪ ﻗـﺪم‬
‫ﺑﺎﺳﺎردﯼ؛ ﺑﻴﺮ ﮔﻮن‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻧﮕﺎر ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺧﻂ آﯽ داﻧﻪﯼ ﺧﺎﻟﯧﻨـﺎ ﻣـﺸﻚ ﺧـﺘﻦ دﺋﻤـﻚ‬
‫ﺧﻄﺎ اﻳﺪﯼ و زُﻟﻔﯚ ﻣﺸﻜﻴﻨﺪن ﻧﺎﻓﻪﯼ ﺗﺎﺗﺎرﯦﻦ روزﮔﺎرﯼ ﻗـﺎرا اﻳـﺪﯼ‪ ،‬ﺳـﺮو ﻧـﺎز ﮔﻴﺒـﯽ‬
‫ﺧﺮاﻣﺎن ‪ -‬ﺧﺮاﻣﺎن‪ ،‬ﻣﻦ اﻓﺘﺎدﻩﺳﻴﻨﻪ ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻣﺮﺣﻤـﺖ ﺳـﺎﻟﺪې و ﺷـﻴﺮﻳﻦ ‪ -‬ﺷـﻴﺮﻳﻦ‬
‫آﻠﻤﺎﺗﻠﻪ ﺧﺎﻃﺮﻳﻢ ﺳۏروب آﺆﻧﻠﯚم ﺁﻟﺪې‪ .‬اﺛﻨﺎء ﻣﺤﺎورت و ﺣﻴﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﺘﺪﻩ دﺋﺪﯼ آﯽ‪:‬‬
‫»اﯼ ﺷﻜﻮﻓﻪﯼ ﺑﻮﺳﺘﺎنِ ﻓﺼﺎﺣﺖ و اﯼ ﺳﺒﺰﻩﯼ ﻧﻮﺑﻬﺎر ﺣُـﺴﻦِ ﻋﺒـﺎرت! ﻟﻠّـﻪ اﻟﺤﻤـﺪ؛‬
‫ارادﻩﯼ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺳﺒﺤﺎﻧﯽ و ﻣﺸﻴﺖ ﺗﺄﻳﻴﺪ رﺑّﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻓﻨﻮن ﻧﻈـﻢ و ﻧﺜـﺮ ﺗـﺴﺨﻴﺮﻳﻦ‬
‫ﺳﻨﻪ ﻣﻴﺴﺮ اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﻳﺮ و ﻧﻮﺑﺖ رﻳﺎﺳﺖ اﻗﺎﻟﻴﻢ ﺳﺨﻦ‪ ،‬ﺗﺪرﻳﺠﻠﻪ ﺳﻨﻪ ﻳﺌﺘﻤﻴـﺸﺪﻳﺮ‪ .‬اﮔـﺮ‬
‫ﭼﯽ ﻋﺮﺑﺪﻩ و ﻋﺠﻤﺪﻩ و ﺗﯚرآﺪﻩ ﻳﮕﺎﻧﻪ آﺎﻣﻠﻠﺮ ﭼۏﺧﺪور‪ ،‬اﻣّﺎ ﺳﻦ ﮔﻴﺒـﯽ ﺟﻤﻴـﻊ ﻟـﺴﺎﻧﻪ‬
‫ﻗﺎدر‪ ،‬ﺟﺎﻣﻊِ ﺟﻤﻴﻊ ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ ﻳﻮﺧﺪور‪ .‬ﺣﺎﻻ آﯽ ﻣﻔﺘﺎحِ زﺑـﺎﻧﯧﻦ روﯼ روزﮔـﺎرﻩ اﺑـﻮاب‬
‫ﻓﻴﺾ ﺁﭼﻤﺎﻗﺪادﯦﺮ و ﻏـﻮاصِ ﻃﺒﻌـﻴﻦ ﺧـﻮاص و ﻋﻮاﻣـﻪ درﻳـﺎﯼ ﻓـﺼﺎﺣﺘﺪن ﺟـﻮاهﺮ‬
‫ﭼﯧﺨﺎرﯦﺐ ﺳﺎﭼﻤﺎﻗﺪادﯦﺮ؛ اهﺎﻟﯽ ﻋﺎﻟﻤﺪن‪ ،‬ﺑﻌﻀﯽ ﻷﻟﯽ ﻣﻨﺸﺂت و ﻣﻌﻤّﺎﻳﺎﺗﯧﻨﺪان ﺑﻬﺮﻩ ﯼ‬
‫ﻓﻴﺾ ﺁﻟﻤﯧﺸﻼردﯦﺮ‪ ،‬ﺑﻌﻀﯽ ﻣﺜﻨﻮﯼ و ﻗﺼﺎﻳﺪﻳﻨﺪن ﺗﻤﺘّﻊ ﺑﻮﻟﻤﻮﺷﻼر‪ ،‬و ﺑﻌﻀﯽ ﻓﺎرﺳـﯽ‬
‫ﻏﺰﻟﻠﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶِ ﺿﻤﻴﺮ اﺋﺘﻤﻴﺸﻠﺮ‪ ،‬و ﺑﻌﻀﯽ ﻋﺮﺑﯽ رﺟﺰﻟﺮﻳﻨﺪن ذوﻗﻪ ﻳﺌﺘﻤﻴﺸﻠﺮ‪ .‬ﺣﺎﺷﺎآﯽ‬
‫ﺗﯚرك زادﻩ ﻣﺤﺒﻮﺑﻼر ﻓﻴﺾ ﻧﻈﻤﻴﻨﺪن ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ اۏﻟﻤﺎﻳﺎﻻر و ﻃﺎﻳﻔﻪﯼ اﺗـﺮاك ﺻـﺎﺣﺐ‬
‫ﻣﺬاﻗﻼرې‪ ،‬ﺑﻮﺳﺘﺎن آﻼﻣﯧﻨﺪان‪ ،‬ﺷﻜﻮﻓﻪﯼ دﻳﻮان ﻏﺰل ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺎﻻر‪ .‬ﺑـﻮ ﺳـﺒﺒﺪن ﻃـﺮح‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﻃﺒﻴﻌﺘﻴﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺼﻮر اۏﻻ؛ و ﺑﻮ واﺳﻄﻪدن‪ ،‬ﺑﻨﻴﻪﯼ اﺳﺘﻌﺪاد آﻤﺎﻟﯧﻦ رﺧﻨﻪ ﺑﻮﻻ‪.‬‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﻏﺰﻟﺪﻳﺮ ﺻﻔﺎﺑﺨﺶ اهﻞ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﻏﺰﻟﺪﻳﺮ ﮔﯚلِ ﺑﻮﺳﺘﺎن هﻨﺮ!‬
‫ﻏﺰالِ ﻏﺰل ﺻﻴﺪﯼ‪ ،‬ﺁﺳﺎن دڲﻴﻞ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 354‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻏﺰل ﻣُﻨﻜﺮﯼ اهﻞ ﻋﺮﻓﺎن دڲﻴﻞ!‬

‫ﻏﺰل‪ ،‬ﺑﻴﻠﺪﻳﺮﻳﺮ ﺷﺎﻋﺮﻳﻦ ﻗﺪرﺗﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻏﺰل‪ ،‬ﺁرﺗﯧﺮﯦﺮ ﻧﺎﻇﻤﻴﻦ ﺷﻬﺮﺗﻴﻦ!‬
‫آﺆﻧﻮل! ﮔﺮ ﭼﯽ اﺷﻌﺎرﻩ ﭼﻮخ رﺳﻢوار‪،‬‬
‫ﻏﺰل رﺳﻤﻴﻦ اﺋﺖ ﺟﻤﻠﻪدن اﺧﺘﻴﺎر!‬
‫آﯽ هﺮ ﻣﺤﻔﻠﻴﻦ زﻳﻨﺘﯽدﻳﺮ ﻏﺰل‪،‬‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪﻟﺮ ﺻﻨﻌﺘﯽدﻳﺮ‪ ،‬ﻏﺰل!‬
‫ﻏﺰل دۀ آﯽ ﻣﺸﻬﻮرِ دوران اۏﻻ‪،‬‬
‫اۏﺧﻮﻣﺎﻗﺪا‪ ،‬ﻳﺎزﻣﺎﻗﺪا ﺁﺳﺎن اۏﻻ‪.‬‬
‫اﻟﺤﻖ‪ ،‬ﺑﻮ آﻠﻤﺎت دﻟﭙﺬﻳﺮﯼ آﯽ اۏل ﺑﯽﻧﻈﻴﺮدن اﺋﺸﻴﺘﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻀﻤﻮن آﻼﻣﯧﻦ‪ ،‬ﻣﺤـﺾ‬
‫ﻧﺼﻴﺤﺖ ﮔـﺆرۆب‪ ،‬اﻳﺠـﺎبِ اﻟﺘﻤﺎﺳـﯧﻨﺎ اﻗـﺪام اﺋﺘـﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣـﺎ اﻗﺘـﻀﺎﯼ زﻣـﺎن و آﻤـﺎل‬
‫اﺳﺘﻐﻨﺎﺳﯽ رﺧﺼﺖ وﺋﺮﻣﻪدﯼ آﯽ‪ ،‬ﺻﺮّاف ﺧِﺮَد‪ ،‬ﻧﻘﺪ اوﻗـﺎﺗﯽ ﺻـﺮف ﺗـﺼﺎﻧﻴﻒِ ﻣﻌﺘﺒـﺮ‬
‫اﺋﺘﻤﻜﺪﻩ اﻳﻜﻦ‪ ،‬ﺑﻮ ﺟﺰوﻳﺎﺗﺎ ﺿﺎﻳﻊ اﺋﺪﻩ‪ .‬و ﺷﻬﺒﺎز ﻃﺒﻴﻌﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻈﻢ ﺻﻴﺪﻟﺮ ﮔـﺆزﻩدﻳـﺮآﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺷﻜﺎر ﺁردﯦﻨﺠﺎ ﮔﺌﺪﻩ‪ .‬ﻧﺎﭼﺎر ﻣﺤﻤﻞ اﻋﺘﺒﺎرﯦﻤﺪا ﺑﻮ ﻋﻼوﻩ ﻻزم دﻳـﺮ دﺋﻴـﻮ‪،‬‬
‫زﻣﺎن ﻃﻔﻮﻟﻴﺘﻴﻤﺪﻩ ﺻﺎدر اۏﻟﻮب ﻣﺘﻔﺮق اۏﻻن ﻏﺰﻟﻠـﺮدن‪ ،‬ﺑﻴـﺮ ﻣﺨﺘـﺼﺮ دﻳـﻮان ﺟﻤـﻊ‬
‫اﺋﺘﻤﻚ ﺻﻼﺣﯧﻦ ﮔﺆردۆم‪ .‬و اۏل وﻗﺘﺪﻩ‪ ،‬ﻣﻨﺪن اﻟﺘﻤﺎﺳﻼ ﺁﻻﻧـﻼردان ﻳﺌﻨـﻪ اﻟﺘﻤﺎﺳـﻼ‬
‫ﺁﻟﯧﺐ ﺻﻮرت ﺟﻤﻌﻴﺘﻴﻦ اﺧﺘﺼﺎر اۆزرﻩ اﺗﻤﺎﻣﻪ ﻳﺌﺘﻴﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪآﯽ ارﺑﺎب ﻓﺼﺎﺣﺖ و اﺻﺤﺎب ﺑﻼﻏـﺖ ﻣـﺸﺎهﺪﻩ و ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻗﯧﻠﺪﯦﻘـﺪا‪ ،‬ﻣﻨـﺸﺎء و‬
‫ﻣﻮﻟﺪﻳﻢ ﻋﺮاق ﻋﺮب اوﻟﻮب‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻋُﻤﺮۆدﻩ ﻏﻴﺮﯼ ﻣﻤﻠﻜﺘﻠﺮدﻩ ﺳﻴﺎﺣﺖ ﻗﯧﻠﻤﺎدﯦﻐﯧﻤﺪان‬
‫واﻗﻒ اوﻟﺪوﻗﺪا‪ ،‬ﺑﻮ ﻋﻠّﺘﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﻘﻮط اﻋﺘﺒﺎر ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻪﻟﺮ‪ .‬و ﻣﺤـﻞ و ﻣﻘﺎﻣﯧﻤـﺎ ﮔـﺆرﻩ‪،‬‬
‫رُﺗﺒﻪﯼ اﺳﺘﻌﺪادﯦﻤﺎ ﺣﻘﺎرﺗﻠﻪ ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎﯦﺎﻻر‪ .‬زﻳﺮا اﻋﺘﺒﺎر وﻃﻦ اﺳﺘﻌﺪاد ذاﺗﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺋﺘﻤﺰ؛‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٥٥ ..........................................................‬‬
‫و ﺗﻮﭘﺮاﻗﺪا ﻗﺎﻟﻤﺎﻗﻼ‪ ،‬ﻃﻼدان ﺟﻼ ﮔﺌﺘﻤﺰ‪ .‬ﻧﻪ اهﻞ ﺑﻼد اوﻟﻤﺎﻗﻼ ﻧﺎدان ﺻـﺎﺣﺐ ﻗﺒـﻮل‬
‫اوﻟﻮر و ﻧﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻼردا دورﻣﺎﻗﻼ داﻧﺎ ﻗﺒﻮل وﺣﺸﺖ ﻗﯧﻠﯧﺮ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺳﺎلهﺎ ﻣﺮدم ﺑﺪ ﺳﺮﺷﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮد هﻤﺪم ﺣﻮرﻳﺎن در ﺑﻬﺸﺖ‪،‬‬
‫در ﺁن ﻣﺤﻔﻞ ﭘﺮ ﺻﻔﺎ روز و ﺷﺐ‪،‬‬
‫ز ﺟﺒﺮﻳﻞ ﺧﻮاﻧﺪ ﻓﻨﻮنِ ادب‪،‬‬
‫ﺑﺪان اﻋﺘﻘﺎدم آﻪ اﻧﺠﺎم آﺎر‪،‬‬
‫ﻧﮕﺮدد از او ﺟﺰ ﺑﺪﯼ ﺁﺷﻜﺎر!‬
‫وﮔﺮ ﺳﺎلهﺎ ﮔﻮهﺮ ﺗﺎﺑﻨﺎك‪،‬‬
‫ﻓﺘﺪ ﺧﻮار و ﺑﯽﻗﺪر ﺑﺮ روﯼ ﺧﺎك‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺁﻧﻢ آﻪ آﻤﺘﺮ ﻧﺸﻴﻨﺪ ﻏﺒﺎر‪،‬‬
‫ز ﺧﺎآﺶ ﺑﺮ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ اﻋﺘﺒﺎر!‬
‫ﭼﻮ از ﺧﺎك ﺧﻴﺰد‪ ،‬هﻤﺎن ﮔﻮهﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺎن را ﺑﺮازﻧﺪﻩﯼ اﻓﺴﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻗﻊ ﺑﻮدور ﻋﻤﻮﻣﺂ اهﺎﻟﯽ ﻋﺰّ و اﻋﺘﺒﺎردان‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺂ ﺑُﻠﻐـﺎﯼ روم و ﻓُـﺼﺤﺎﯼ ﺗﺎﺗـﺎردان‬
‫آﯽ‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﺎهﺪ ﺣُﺴﻦ ﻋﺒﺎرﺗﻴﻤﺪﻩ‪ ،‬اُول دﻳﺎرﯦﻦ اﻟﻔﺎظ و ﻋﺒﺎرﺗﻠﺮﻳﻨﺪن زﻳـﻮر اوﻟﻤﺎﺳـﺎ؛ و‬
‫ﻣﺨﺪرﻩﯼ ﻧﻈﻤﻴﻢ‪ ،‬اُول ﻣُﻠﻜﻠـﺮﻳﻦ ﻟﻄـﺎﻳﻒ و ﺿـﺮباﻟﻤﺜـﻞ ﻟﺮﻳﻨـﺪن زﻳﻨـﺖ ﺑﻮﻟﻤﺎﺳـﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻮداﻋﯽﻳﯽ ﻣﻌﺬور ﺑﻮﻳﻮراﻻر‪ .‬زﻳـﺮا هـﺮ ﻣﻤﻠﻜﺘـﻴﻦ اهﻠﻴﻨـﻪ ﻋﺎرﻳﺘـﺪن ﻋـﺎرﮔﻠﻴﺮ‪ ،‬و هـﺮ‬
‫ﻃﺎﻳﻔــﻪدﻩ هــﺮ آــﻴﻢ وار اﻳــﺴﻪ‪ ،‬ﺗﺘﺒــﻊ اﻏﻴــﺎرﯼ ﻣﻮﺟــﺐ ﻏﺌﻴــﺮت ﺑﻴﻠﻴــﺮ‪ .‬ﺑــﻮ دﻳــﺎرﯦﻦ‬
‫اﺻﻄﻼﺣﺎﺗﯽ ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻘﺪور اوﻟﻤﺎق ﻋﺬر ﺧﻮاهﯧﻤﯧﺰ ﻳﺌﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﺗﻌﺮﺿﺪن ﻧﻪ ﺑﻴﺘـﺮ؟ ﻟﻠّـﻪ‬
‫‪ ................................................................................................................................ 356‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﻟﺤﻤﺪ و اﻟﻤﻨﻪ‪ ،‬ﺧﺎك آﺮﺑﻼ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺟﻮاهﺮﻳﻨﺪن اﺷـﺮف اۏﻟـﺪوﻏﻮ ﻣﻌﻠﻮﻣـﺪور و‬
‫رﺗﺒﻪﯼ ﺷﻌﺮﻳﻤﯽ هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ ﺑﻠﻨﺪ اﺋﺪن ﺣﻘﻴﻘﺘﺪﻩ ﺑﻮ ﻣﻔﻬﻮﻣﺪور‪.‬‬
‫اﻟﻬﯽ! ﺑﻮ ﻣﺤﻨﺖ ﻧﺎﻣﻪﯼ ﻧﺎﻣﯽ و ﺑﻮ ﻓﺮزﻧﺪ دﻟﺒﻨﺪ ﮔﺮاﻣﯽ آﯽ زادﻩﯼ ﻃﺒـﻊ ﻓﺴﻮﻧـﺴﺎز و‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪﯼ ادراك ﺳﺤﺮ ﭘﺮدازﯦﻤﺪﯦﺮ‪ ،‬اﻣﺘﻌـﻪﯼ ﻋﺠـﺰ و ﻧﻴـﺎز‪ ،‬و ﺑﺪرﻗـﻪﯼ ﺳـﻮز و ﮔُـﺪاز‬
‫ﺑﻴﺮﻟﻪ‪ ،‬ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻏُﺮﺑﺖ اﺋﺘﺪﯼ و ﺟﻮاهﺮ ﻣﻌﻨﯽ وﺋﺮﻳﺐ اﻗﻤﺸﻪﯼ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺁﻟﻤﺎﻏﺎ ﻓـﻀﺎﯼ‬
‫ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻣﺤﻤﻞ ﺗﺠﺎرت ﻳﯚرۆﺗﺪۆ‪ .‬ﻧﺌﺘـﻪ آـﻴﻢ ﺗﻮﻓﻴـﻖ ﻋﻨﺎﻳـﺖ هﻤـﺮاﻩ اﺋـﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻣـﻀﻴﻖ‬
‫ﻋﺪﻣﺪن ﻧﺰهﺘﮕﺎﻩِ وﺟﻮدا ﮔﺘﻴﺮدﻳﻦ‪ ،‬و ﺗﺄﻳﻴـﺪ ﻣﺮﺣﻤـﺖ ﻣﻌـﺎون اﺋـﺪﻳﺐ‪ ،‬وادﯼ ﻏﻴﺒـﺪن‬
‫ﺑﺎدﻳﻪﯼ ﺷﻬﻮدا ﻳﺌﺘﻴﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻧﻪ دﻳﺎرا ﮔﺌﺘﺴﻪ و ﻧﻪ وﻻﻳﺘﻪ ﻳﺌﺘﺴﻪ‪ ،‬ﻣﻘﺪم ﺷﺮﻳﻔﻴﻦ ﻣﺒﺎرك و‬
‫ﻣﻴﻤﻮن‪ ،‬و ﻣﺸﺎهﺪﻩﯼ ﻟﻄﻴﻔﻴﻦ ﺧﺠﺴﺘﻪ و هﻤﺎﻳﻮن اﺋﺪﻩﺳﻦ‪.‬‬
‫اﻟﻬﯽ! ﺑﻮ ﻣﺤﺒﻮب زﻳﺒﺎﻳﯽ و ﺑﻮ ﺷﺎهﺪ رﻋﻨﺎﻳﯽ آﯽ ﻣﺸﺎﻃﻪﯼ ﻟﻄﻔﻮن رﺧـﺴﺎرﯦﻨﺎ زﻳﻨـﺖ‬
‫وﺋﺮﻣﻴﺸﺪﻳﺮ و ﺣﻠﻴﻪﯼ ﺗﻮﻓﻴﻘﻴﻦ ﭘﻴﺮاﻳﻪﯼ ﺣﺴﻨﻮن رﺗﺒﻪﯼ آﻤﺎﻟﻪ ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﻴـﺸﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻋﻤﻮﻣـﺎ‬
‫ﺟﻤﻴﻊ اهﻞِ ﻓﺴﺎددان‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎ ﻃﺎﻳﻔﻪﯼ ﺑﺪ ﻧﻬـﺎددان ﺣـﺼﻦِ ﺣﻤﺎﻳﺘﻴﻨـﺪﻩ ﻣﺤـﺮوس و‬
‫ﻣﺼﻮن اﺋﺪﻩﺳﻦ‪:‬‬
‫ﺑﻴﺮﯼ اۏل آﺎﺗﺐ ﻧﺎﻗﺎﺑﻞ و ﻣُﻤﻠﯽ ﺟﺎهﻞ آﯽ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﺤﺮﻳﺮﯼ ﺗﻴﺸﻪﯼ ﺑﻨﻴـﺎنِ‬
‫ﻣﻌﺎرﻓﺪﻳﺮ و آﻠﻚ آﺪورت ﺗﺄﺛﻴﺮﯼ ﻣﻌﻤﺎر ﺑﻨﺎﯼ زﺧﺎرﻓﺪﻳﺮ‪ .‬ﮔﺎﻩ ﺑﻴﺮ ﻧﻘﻄﻪ اﻳﻠﻪ ﻣﺤﺒﺘـﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻨﺖ ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺮ و ﮔﺎﻩ ﺑﻴﺮ ﺣﺮف اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻧﻌﻤﺘﯽ ﻧﻘﻤﺖ اوﺧﻮدور!‬
‫ﺗَﺒ‪‬ﺖ ﻳﺪا ﻛﺎﺗﺐِ ﻟَﻮﻻه‪ ‬ﻣﺎ ﺧَﺮﺑ‪‬ﺖ‬
‫ﻣﻌﻤﻮرةٌ اُﺳ‪‬ﺴ‪‬ﺖ ﺑِﺎﻟﻌﻠﻢِ و اﻻَدبِ‬
‫ار‪‬دي ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺨَﻤﺮِ ﻓﻲاﻻ‪‬ﻓﺴﺎد‪ ‬ﻧُﺴﺨَﺘﻪ‪‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٥٧ ..........................................................‬‬
‫ﺗَﺴﺘَﻈْﻬِﺮُ اﻟﻌ‪‬ﻴﺐ‪ ‬ﻃﺎﻳﺮاً ﻣ‪‬ﻦ اﻟﻌ‪‬ﻨَﺐ‬

‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﻗﻠﻢ اۏﻟﺴﻮن اﻟﯽ اُول آﺎﺗﺐ ﺑﺪ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫آﯽ ﺳﻮاد رﻗﻤﯽ ﺳﻮروﻣﻮزو ﺷﻮر اﺋﻴﻠﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺎﻩ ﺑﻴﺮ ﺣﺮف ﺳﻘﻮﻃﻴﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻧﺎدرﯼ ﻧﺎر‪،‬‬
‫ﮔﺎﻩ ﺑﻴﺮ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﺼﻮرﻳﻠﻪ ﮔﺆزۆ آﻮر اﺋﻴﻠﺮ!‬
‫ﺑﺎد ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ! ﺑﺴﺎن ﻗﻠﻢ‪ ،‬ﺁن ﺑﯽ ﺳﺮ و ﭘﺎ‪،‬‬
‫آﻪ ﺑﻮد ﺗﻴﺸﻪﯼ ﺑﻨﻴﺎد ﻣﻌﺎرف‪ ،‬ﻗﻠﻤﺶ‪.‬‬
‫زﻳﻨﺖ ﺻﻮرت ﻟﻔﻆ اﺳﺖ ﺧﻄﺶ‪ ،‬ﻟﻴﻚ ﭼﻪ ﺳﻮد‪،‬‬
‫ﭘﺮدﻩﯼ ﺷﺎهﺪ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﺳﻮاد رﻗﻤﺶ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮﯼ اۏل ﻧﺎﻗﺺِ ﺑﺪ ﺳﻮاد آﯽ ﻃﺒﻊِ ﻧـﺎﻣﻮزوﻧﻮ اﻳﻠـﻪ‪ ،‬ﻣﺠـﺎﻟﺲ و ﻣﺤﺎﻓﻠـﺪﻩ اﺳـﺘﺪﻋﺎﯼ‬
‫اﺳﺘﻌﺪاد ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬ﺷﻌﺮ اوﺧﻮدوﻗﺪا‪ ،‬ﻧﻈﻤﯽ ﻧﺜﺮﻳﻨﺪن ﺳـﺌﭽﻴﻠﻤﻪﻳـﻪ‪ ،‬و اداﯼ ﺳـﺴﺖ اﻳﻠـﻪ‬
‫ﺷﺎهﺪِ ﻣﻌﻨﯽ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان ﻧﻘﺎب ﺁﭼﯧﻠﻤﺎﻳﺎ‪.‬‬
‫ﻛَﻢ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻟ‪‬ﺴﺎنٍ ﺳ‪‬ﻘﻴﻢٍ ﻣ‪‬ﻦْ ﺗَﺼ‪‬ﺮﱡﻓ‪‬ﻪ‪‬‬
‫و ﺻﺎر‪‬ت ﻷﻟﻲ ﻋ‪‬ﻘُﻮد اﻟﻨﱠﻈﻢِ ﻣ‪‬ﻨْﺜﻮراً‬
‫اَﻋ‪‬ﻮي اﻟﻘَﻀﺎﻳﺎ ﻋ‪‬ﻦِ اﻻ‪‬ﻧﺘﺎجِ ﻣ‪‬ﻨﻄ‪‬ﻘُﻪ‬
‫ﺗَﺼ‪‬ﺮﻳﻔُﻪ ﻗَﻠﱠﺐ اﻟﻤ‪‬ﻀْﻤﻮم ﻣ‪‬ﻜْﺴﻮراً‬
‫‪ ................................................................................................................................ 358‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﺮﻳﺪﻩ ﺑﺎد زﺑﺎﻧﯽ آﻪ در ﻓﻀﺎﯼ ﺳﺨﻦ‪،‬‬

‫ازو ﻣﺒﺎﻧﯽ اﻓﻜﺎر ﻣﻨﻬﺪم ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ز اﻧﻘﻼب ﺗﺼﺎرﻳﻒِ ﻟﻬﺠﻪﯼ ﺑﺪ او‪،‬‬
‫وﺟﻮد ﺣُﺴﻦ ﻋﺒﺎرات ﻣﻨﻌﺪم ﮔﺮدد!‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﺑﯽ ﻧﺼﻴﺐ اوﻟﺴﻮن ﻧﻌﻴﻢ ﺧُﻠﺪدان اۏل زﺷﺖ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻣﻼﻳﻢ ﻟﻬﺠﻪﺳﯽ‪ ،‬ﻣﻮزوﻧﻮ ﻧﺎﻣﻮزون اﺋﺪر‪.‬‬
‫ﺗﻴﺸﻪﯼ ﻟﻔﻈﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺎﯼ ﻧﻈﻤﯽ وﻳﺮان اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ‪،‬‬
‫ﺳُﺴﺖ ﮔﻔﺘﺎرﯼ ﻓﺼﺎﺣﺖ اهﻠﻴﻨﯽ ﻣﻐﺒﻮن اﺋﺪر!‬
‫و ﺑﻴﺮﯼ اۏل ﺣﺎﺳﺪ ﺟﻔﺎ ﭘﻴﺸﻪ و ﻣﻌﺎﻧﺪ ﺧﻄﺎ اﻧﺪﻳﺸﻪ آﯽ‪ ،‬ﻃﺒﻊ ﻧﺎﻣﻮزوﻧﯽ اﻳﻠـﻪ دﻋـﻮاﯼ‬
‫ﺷﻌﺮ اﺋﺪﻩ‪ ،‬اﻣﺎ دﻗﺎﻳﻖ اﺷﻌﺎرﻩ ﺻﺎﺣﺐِ وﻗﻮف اوﻟﻤﺎﻳﺎ؛ و ادراك رآﻴﻜﯽ اﻳﻠـﻪ ﻻف ﻧﻈـﻢ‬
‫اورا‪ ،‬اﻣﺎ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﮔﻔﺘﺎرﻩ راﻩ ﺗﺼﺮف ﺑﻮﻟﻤﺎﻳـﺎ‪ .‬ﻻﺟـﺮم‪ ،‬ﺣـﺴﺪ‪ ،‬دﻳـﺪﻩﯼ اﻧـﺼﺎﻓﻴﻦ آـﻮر‬
‫اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ادراآﯧﻨﺎ اﻋﺘﻤﺎد اﺋﺪن ﺟﺎهﻠﻠﺮ ﺣﻀﻮروﻧﺪا ﺑﻴﻬﻮدﻩ ‪ -‬ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﺗﻌﺮّﺿﻠﺮ اﺋﺪﻩ و هﺮزﻩ‬
‫‪ -‬هﺮزﻩ دﺧﻠﻠﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪ ،‬ﺗﺎ آﻴﻢ ﺷﻌﺮدن ذوق اﺳﺘﻤﺎع ﮔﺌﺪﻩ‪.‬‬
‫ﻣﺄﺛ‪‬ﻢ‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﺎد‪ ‬اﻟَﻜﻼمِ ﻋ‪‬ﻈﻴﻤﺔُ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﺼﻴﺮﺗُﻬ‪‬ﻢ ﻣ‪‬ﺤﺾ اﻟﻀﱠﻼﻟﻪ ﻓﻲ اﻟﻤ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫ﺗﺼﻨﻴﻊ‪ ‬ﻣﺮاﻋﺎت اﻟﺼ‪‬ﻨﺎﻳﻊِ ﺑ‪‬ﻴﻨﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﺗَﺴ‪‬ﺪ ﻣ‪‬ﻨﻬﺎج‪ ‬اﻟﻮِﺻﺎلِ ا‪‬ﻟﻲ اﻟﻌ‪‬ﻠﻲ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٥٩ ..........................................................‬‬
‫ﺁﻩ از ﺁن ﺑﺎدﻳﻪ ﭘﻴﻤﺎﯼ ﺑﻴﺎﺑﺎنِ ﺣﺴﺪ‪،‬‬

‫آﻪ ﻧﺪارد دل ﻇﻠﻤﺎﻧﯽاش از ﻋﺮﻓﺎن‪ ،‬ﻧﻮر‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻋﻨﺎآﺐ ﺑﻪ دو ﺑﻴﺘﯽ آﻪ ﺑﻪ هﻢ ﻣﯽﺑﺎﻓﺪ‪،‬‬
‫ﺧﻮﻳﺶ را دﻳﺪﻩ ﺑﻪ از ﺑﺎﻧﯽﯼ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻌﻤﻮر‬
‫ﻋﻴﺐ ﺑﺎﺷﺪ هﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﻄﺮح ﻣﺪّ ﻧﻈﺮش‪،‬‬
‫ﮔﺮدد از ﮔﺮد ﺣﺴﺪ دﻳﺪﻩﯼ اﻧﺼﺎﻓﺶ آﻮر!‬
‫]ﺷﻌﺮ[‬
‫ﺧﺰاﻧﺪﯦﺮ ﮔﻠﺸﻦ ﻋﺮﻓﺎﻧﻪ ﺣﺎﺳﺪ‪،‬‬
‫اﻟﻬﯽ! ﺣﺎﺳﺪﯼ ﺧﻮار اﺋﻴﻠﻪ داﺋﻢ!‬
‫اﻳﺸﯽدﻳﺮ ﻣﻌﺮﻓﺖ اهﻠﻴﻨﻪ ﺁزار‪،‬‬
‫اﻟﻬﯽ! ﺣﺎﺳﺪﯼ زار اﺋﻴﻠﻪ داﺋﻢ!‬
‫رﺣﻤﺖ اﻳﺰد اول ﺣـﻼلزادﻩﯼ ﭘـﺎك اﻋﺘﻘـﺎدا آـﯽ ﺑـﻮ ﻧـﻮرس ﺷـﺎهﺪﻟﺮﯼ ﻣـﺸﺎهﺪﻩ‬
‫ﻗﯧﻠــﺪﯦﻘﺠﺎ‪ ،‬اﻋﻼﺳـﯥﻧـﯧﻦ ﺣﻠﻴــﻪﯼ ﺗﺤــﺴﻴﻦ اﻳﻠــﻪ ﺟﻤــﺎل آﻤﺎﻟﻴﻨــﺎ زﻳﻨــﺖ ﻳﺌﺘﻴــﺮﻩ‪ ،‬و‬
‫ادﻧﺎﺳﯥﻧﯧﻦ ﺷﺎﻧﻪﯼ ﻣﺮوّت ﺑﻴﺮﻟﻪ‪ ،‬زُﻟﻒ ﺧﻄﺎﺳﯧﻨﺪان ﻋﻘﺪ ﻋﻴﻮﺑﻮن ﭼﯧﺨﺎرﯦـﺐ‪ ،‬ﺁﻳﻴﻨـﻪﯼ‬
‫ﻗُﺪرﺗﺪن ﺻﻴﻘﻞ اﺣﺴﺎن اﻳﻠﻪ ﻧﻘﺼﺎنِ ﻏﺒﺎرﯦﻦ ﮔﺆﺗﯚرﻩ‪.‬‬
‫واﷲ اﻟﻤﺴﺘﻌﺎن و ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺘّﻜﻼن‪.‬‬

‫ﺑِﻤ‪‬ﻨّﻪ و ﻛَﺮَﻣ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻗﺼﻴﺪهﻟﺮ‬
‫‪-1-‬‬
‫ﻳ‪‬ﺎ ﻣ‪‬ﻨْﺒ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻜﺎرِمِ و‪ ‬ﻳ‪‬ﺎ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪‬نَ اﻟﻮ‪‬ﻓَﺎ!‬

‫ﻳ‪‬ﺎ ﻣ‪‬ﺠ‪‬ﻤ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺎﺳ‪‬ﻦِ و‪ ‬ﻳ‪‬ﺎ ﻣ‪‬ﻈْﻬ‪‬ﺮَ اﻟﻌ‪‬ﻄﺎ!‬
‫أﻧْﺖ‪ ‬اﻟﺬّي ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﺜْﺖ‪ ‬إﻟَﻴ‪‬ﻨَﺎ ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﺸﱢﺮاً‪،‬‬
‫و‪ ‬إﺧْﺘَﺎرك‪ ‬إﻟَﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦِ اﻟﺨَﻠْﻖِ ‪‬و اﺻ‪‬ﻄَﻔﻲ‪!‬‬
‫أﻧْﺖ‪ ‬اﻟّﺬي ﺗَﻔَﻀﱠﻠَﻪ‪ ‬اﻟﻘُﺮْب‪ ‬و‪ ‬اﻟْﻘَﺒ‪‬ﻮل‪،‬‬
‫و‪ ‬أﻧْﺖ‪ ‬اﻟّﺬي ﺗَﻔَﺮﱠد‪‬ه‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺰﱡ و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ إر‪‬ﺗَﺠ‪‬ﺎ ﺑِﻠُﻄْﻔ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﺎ ﺧَﺎب‪ ‬و‪ ‬اﻧْﺘَﻔَﻊ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦِ اﻗْﺘَﺪي‪ ‬ﺑِﺸَ ْﺮﻋ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﺎﺿَﺎع‪ ‬و‪ ‬اﻫ‪‬ﺘَﺪا‪.‬‬
‫ﻳ‪‬ﺎ ﻋ‪‬ﻮ‪‬نَ ﻣ‪‬ﻦْ ﺗَﻔَﻘﱠﺪ‪‬ه‪ ‬ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬ﺷ‪‬ﺪ‪‬ةِ!‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻳ‪‬ﺎ ﻛَﻬ‪‬ﻒ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺗَﺤ‪‬ﺼ‪‬ﻦَ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻀَﺮﱢ و‪ ‬اﻟﺘَﺠ‪‬ﺎ‪.‬‬
‫ﻋﻴﺴﻲ ﻧﻤﻲرﺳﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ در ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺖ‪،‬‬

‫ﺑﺮ ﭼﺮخ اﮔﺮ ﻧﻬﺪ ز ﺳﺮ اﻗﺘﺪار ﭘﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺮاج ﻳﺎﻓﺘﻲ ﺗﻮ و ﺑﺮ ﻃﻮر ﺷﺪ ﻛﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٦١ ..........................................................‬‬
‫ﻓﺮق از ﺗﻮ ﺗﺎ ﻛﻠﻴﻢ ز ارض اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻤﺎ‪.‬‬

‫آب ﺗﻮ ﺑﻮد ﻛﺎﺗﺶ ﻧﻤﺮود را ﻧﺸﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫روزي ﻛﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد در آﺗﺶ ﺧﻠﻴﻞ ﺟﺎ‪.‬‬
‫اﻗﺮار ﻛﺎﻓﺮي اﺳﺖ ز ﺷﺮع ﺗﻮ اﻧﺤﺮاف‪،‬‬
‫ﺑﺮﻫﺎن ﮔﻤﺮﻫﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ اﻗﺘﺪا‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺗﺎ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﻧﮕﺮدد از آﺳﻴﺐ اﺧﺘﻼف‪،‬‬
‫ﺷﺪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺳﻠﺴﻠﻪي ﺳﻠﻚ اﻧﺒﻴﺎء‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻧﺒﻴﺎ اﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ذات ﺗﻮ ﭼﻮن اﻟﻒ‪،‬‬
‫ﻫﻢ اﺑﺘﺪا ﺗﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬ﻫﻢ اﻧﺘﻬﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺟﺰ رﺿﺎي ﺗﻮ ﻛﺎري ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ‪،‬‬
‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻃﺎﻋﺖ ﺗﻮ ادا ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫اﯼ ﺁﻓﺘﺎب ذاﺗﯧﻨﺎ هﺮ ذرّﻩ ﺑﻴﺮ ﻧﺒﯽ!‬

‫ﺑﻴﻦ ﺷﺮع و دﻳﻦ دﻳﺎرﯦﻨﺎ هﺮ ذرّﻩدن ﺿﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺳﻦ ﻏﺎﻳﺖ وﺟﻮدﺳﺎن و اؤزﮔﻪﻟﺮ ﻃﻔﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻣُﻠﮏﺳﻦ و اؤزﮔﻪﻟﺮ ﮔﺪا‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺟﺎروبﮐﺮدِ رهﮕﺬرﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺎل ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻃﺎق و رواق درﮔﻬﻴﻦ اﻳﻮان ﮐﺒﺮﻳﺎ‪.‬‬
‫دار‪ ‬اﻟﺸﱠﻔﺎﯼ ﺣﺸﺮدﻩ ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻌﺼﻴﺖ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺪ ﺷﻔﺎﻋﺘﻴﻨﺪن اوﻣﺎر ﺷﺮﺑﺖ ﺷﻔﺎ‪.‬‬
‫اﯼ ﭘﻴﺮ ﻳﺎر ﮐﺎﻣﻠﻴﻦ اﻋﻴﺎن ﻣُﻠﮏ دﻳﻦ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 362‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ارﺑﺎب ﺻﺪق و ﻣﻌﺪﻟﺖ و رأﻓﺖ و ﺣﻴﺎ‪.‬‬

‫دُورۆن ﺑﻮ دؤرد ﻓﺼﻞ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﻌﺘﺪل زﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺷﺮﻋﻴﻦ ﺑﻮ دؤرد رُﮐﻦ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﺼﻄﻔﯽ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﺤﺘﺎﺟﻪ رﺣﻢ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫اﻇﻬﺎر اﻟﺘﻔﺎت اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻞ ﺣﺎﺟﺘﯧﻦ روا‪.‬‬
‫‪-2-‬‬
‫هﻮا‪ ،‬ﻋﺮاﻳﺲِ ﮔﻠﺰارﻩ اۏﻟﺪو ﭼﻬﺮﻩ ﮔﺸﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺎر‪ ،‬ﮔُﻠﺸﻨﻪ ﮔﺌﻴﺪﻳﺮدﯼ ﺣﻠّﻪﯼ ﺧﻀﺮا‪.‬‬
‫ﭼﻤﻦ اﻳﺎﻟﺘﻴﻨﻪ اۏﻟﺪو ﻧﺼﺐ ﺧﺴﺮوِ ﮔﻞ‪،‬‬
‫هﻮاﻳﺎ اﺑﺮ ﺻﻔﺖ ﺣُﮑﻤﯚن اﺋﺘﻤﻪڲﻪ اﺟﺮا‪.‬‬
‫ﻳﺎزﯦﻠﺪې ﺳﺒﺰﻩﯼ ﻧﻮﺧﻴﺰدن ﺧﻂ اﺣﮑﺎم‪،‬‬
‫ﭼﮑﻴﻠﺪﯼ ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻣﻄﺒﻮعِ ﺳﺮودن ﻃﻮﻏﺮا‪.‬‬
‫ﺻﺮﻳﺮ ﺁبِ روان و ﺻﻔﻴﺮ ﻣﺮغِ ﭼﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻧﮑﺎت ﺗﻬﻨﻴﻪﯼ ﻣﻘﺪم اﺋﺘﺪﻳﻠﺮ اﻧﺸﺎ‪.‬‬
‫زﺑﺎن ﺳﻮﺳﻦِ ﺁزاد و ﺳﺒﺰﻩﯼ ﻧﻮﺧﻴﺰ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺛﻨﺎﯼ رﻓﻌﺖ و اﺟﻼﻟﻪ اۏﻟﺪوﻻر ﮔﻮﻳﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻘﺎﻳﻖ ﺁﻟﻨﯥ زﻣﻴﻦ ﺑﻮﺳﺪان اۏﻟﻮب ﻣﺠﺮوح‪،‬‬
‫ﺑﻨﻔﺸﻪ ﻗﺎﻣﺘﯽ اۏﻟﺪو ﺗﻮاﺿﻊ اﻳﻠﻪ دوﺗﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺮﺗﺐ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺑﻴﺮ ﺑﺰم‪ ،‬ﮔُﻠﺸﻦ اﻳﭽﺮﻩ ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٦٣ ..........................................................‬‬
‫ﮐﯽ وﺋﺮدﯼ ذُوق ﺗﻤﺎﺷﺎﺳﯥ‪ ،‬ﻧﺸﺌﻪﯼ ﺻﻬﺒﺎ‪.‬‬

‫ﻋﻨﺎدل اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻴﺎن ﻣﺮاﺗﺐِ ﻧﻐﻤﺎت‪،‬‬
‫ﻗﻨﺎرﯼ اۏﻟﺪو ﺗﺮاﻧﻪ ﮐﺶ و ﺳﺮود ﺳﺮا‪.‬‬
‫ﺻﺪاﯼ ﻣﺮغ ﺑﻮراﺧﺪې ﺑﺰرگ و ﮐﻮﭼﮑﻪ ﺷُﻮق‪،‬‬
‫ﺳﺮود ﻧﺎﯼ اﻳﻠﻪ ﻋﺸّﺎﻗﺎ ﺣﺎﺻﻞ اۏﻟﺪو ﻧﻮا‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻴﻠﻴﻨﺪﯼ ﻏﻨﭽﻪدﻩ ﮔﯚل ﺑﺮﮔﯽ ﻇﺎهﺮ اۏﻟﻤﺎق اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺎﺷﯧﻨﺎ ﻳﺎﻏﺪﯦﺮدې ژاﻟﻪ‪ ،‬ﺳﻨﮓ ﺟﻔﺎ‪.‬‬
‫ﺟﺮاﺣﺖ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ‪ ،‬اﻋﻀﺎدا ﻇﺎهﺮ اۏﻟﻤﺎز ﻗﺎن‪،‬‬
‫ﺗﺮﺷّﺢ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ اﻟﺒﺘﻪ ﺳﯧﻨﻤﺎدان ﻣﻴﻨﺎ‪.‬‬
‫هُﻤﺎﯼوش ورق ﻳﺎﺳﻤﻴﻦ و ﺑﺮگِ ﺳﻤﻦ‪،‬‬
‫اوﭼﻮب هﻮاﻳﺎ‪ ،‬ﮔﯚﻟﯚﺳﺘﺎﻧﺎ دۆﺷﺪۆ ﻇﻞﱢ هﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺎر ﺗﺎﺟﺮﯼ‪ ،‬ﻣﺼﺮ ﭼﻤﻦ ﻋﺰﻳﻤﺘﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻮراﺧﺪې ﻳﻮﺳﻒِ ﮔﯚل‪ ،‬ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﻏﻮﻏﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ذُوق ﺳﺎﻟﺪې زﻟﻴﺨﺎﯼ ﻻﻟﻪﻳﻪ ﺑﻴﺮ ﺷُﻮق‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻟﻌﻞ و ﻣﺸﮏ ﺗﺆﮐﯚب وﺋﺮدﯼ ﺁﻏﯧﺮﯦﻨﺠﺎ ﺑﻬﺎ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺣﺪﻳﻘﻪ‪ ،‬ﺗﺨﺘﻪﯼ ﺗﻌﻠﻴﻢ اۏﻟﻮب رﻳﺎﺣﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﻳﺎزﯦﻠﺪې ﻣﻬﻤﻞ و ﻣﻌﺠﻢ اۏﻧﺎ ﺣﺮوف هﺠﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺰﻳّﻦ اﺋﻴﻠﻪدﯼ اوراق ﻻﻟﻪﻳﯽ ﺷﺒﻨﻢ‪،‬‬
‫ﺣﺮوف ﻻﻟﻪدﻩ اۏﻟﻤﺎز اﮔﺮﭼﯽ ﻧﻘﻄﻪ‪ ،‬روا‪.‬‬
‫ﮔﺆﺗﯚردۆ ﺷﺒﻨﻤﯽ‪ ،‬ازهﺎردان ﺣﺮارت ﻣﻬﺮ‪،‬‬
‫ﺷﮑﻮﻓﻪ ﻧﻘﻄﻪﻟﺮﻳﻦ ﮔﺮﭼﯽ ﮐﻴﻢ اﺋﺪﻩر اﻣﻼ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 364‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫دﺑﻴﺮ ﺑﺎد‪ ،‬وﺋﺮﻳﺐ ﻃﻔﻞ ﻋﻨﺪﻟﻴﺒﻪ ﺳَﺒَﻖ‪،‬‬

‫ﮔﺆﺗﯚردۆ ﭼﻬﺮﻩﯼ ازهﺎردان ﻧﻘﺎبِ ﺧﻔﺎ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻣﯥ درﺧﺖ ﺑﻮﻟﻮب رﻓﻊ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖِ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺷﮑﻮﻓﻪ ﺣﻤﻠﯽ اﻳﻠﻪ ﮐﺴﺮ ﺑﻮﻟﺪوﻻر اﻻّ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻧﻬﺎل ﺑﯽﺑﺪل ﺳﺮو ﮐﻴﻢ ﻗﺎﻟﯧﺐ ﻣﻨﺼﻮب‪،‬‬
‫ﺛﺒﺎت ﺣﺎل اﻳﻠﻪ اۏﻧﻼردان اۏﻟﺪو ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺻﺪاﯼ ﺳﻴﻞ ﭼﮑﺮ ﻣﺪّ ﻣﺘﺼﻞ‪ ،‬ﻳﻌﻨﯽ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻣﺪﱢ ﻣﺘﺼﻞ اﻳﻠﻪ اۏﻟﻮر ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﮔﺆرۆﻧﺪۆ هﻴﺌﺖِ ﺁب رواﻧﺪا ﺷﮑﻞِ ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﺛﺒﻮﺗﺎ ﻳﺌﺘﺪﯼ ﺛﺒﺎت ﻧﺠﻮم و ﺳِﻴﺮ ﺳﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﯽ اﻧﻬﺎرﻳﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻤﻨﺪﻩ ﺳﺎﻟﺪې زواﻳﺎﯼ ﮔﻮﻧﻪ‪ -‬ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻨﺎ‪.‬‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﻃُﺮُقِ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺪن ﻧﺌﺠﻪ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر ﺣﺼﻮل ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺟ‪‬ﻨﱠﺖ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﺄوا‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬هﻮاﯼ ﺑﺎﻏﺪان اﺋﺘﺪﻳﻢ ﺑﻮ ﺣﮑﻤﺘﯽ ﻣﻌﻠﻮم‪،‬‬
‫ﮐﯽ اﻋﺘﺪاﻟﺪادﯦﺮ ﺣﺠّﺖ ﺣﻮاس و ﻗﻮا‪.‬‬
‫ﺑﻬﺎر ﮔُﻠﺸﻨﯽ ازهﺎر اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻣﻤﻠﻮ‪،‬‬
‫ﻳﻘﻴﻨﻴﻢ اۏﻟﺪو ﮐﯽ ﻣﻤﮑﻦ دڲﻴﻞ وﺟﻮد ﺧﻼ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮدﻩ اۏﻟﻤﺎق اﻳﻠﻪ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم ﻏﻨﭽﻪ و ﮔﯚل‪،‬‬
‫ﺑﺪﻳﻬﯽ اۏﻟﺪو ﮐﻤﺎل اهﻠﻴﻨﻪ ﺣﺼﻮل ﺻﻔﺎ‪.‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﺎﻟﺒﻪ اۏﻟﻤﺎق ﺧﻼف ﻋﺎدتدﻳﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٦٥ ..........................................................‬‬
‫اۏﻟﻮﻧﺠﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺻﻐﺮاﻳﺎ ﻣﺘّﻔﻖ ﮐﺒﺮا‪.‬‬

‫ﺿﻤﻴﺮ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﻪ ﮔﯚلرﻧﮕﯽ ﺳﺎﻟﺪې ﺁﺗﺶ ﺑﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﺣﻤﺮﻩ ﻗﺎﻧﺎ اۏﻟﻮر ﻧﻔﺲ اﺋﻮﻳﻨﺪﻩ راهﻨﻤﺎ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﮔﯚل ﺁﺗﺶ اۆزرﻩ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻋﻘﺪ زهﺮﻩﯼ ﺷﺒﻨﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺪارﮎ ﻗﻤﺮ و ﺷﻤﺲ اﺋﺪﻩر ﺻﺒﺎح و ﻣﺴﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﮐﻴﻤﻴﺎ ﺳﺒﺒﻴﻨﺪن ﻋﺠﺒﻤﯽدﻳﺮ اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫اﻟﻴﻨﺪﻩ داﻧﻪﯼ ارزن ﻣﺜﺎﺑﻪﺳﻴﻨﺪﻩ ﻃﻼ؟‬
‫ﺷﮑﻮﻓﻪ ﺳﻴﻤﻴﻨﻪ ﻓﺮض اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺧﺮوج زﮐﺎت‪،‬‬
‫ﻣﺪار ﺣﻮل و ﺑﻠﻮغ ﻧﺼﺎب و اﺳﺘﻐﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺣﻘﻮق دﻓﻌﯽ اۆﭼﯚن اﻏﻨﻴﺎﯼ اﺷﺠﺎرﻩ‪،‬‬
‫ﺻﺤﺎﻳﻒ ﭼﻤﻦ اۏﻟﺪو اﻳﺎدﯼِ ﻓﻘﺮا‪.‬‬
‫ﺑﻬﺎردان ﺗﻦ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﺪﻩ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ هﻴﺠﺎن‪،‬‬
‫ﺣﺮارت دَﻣَﻮﯼ ﻗﯧﻠﺪې ﻋﻘﺪﻩﻟﺮ ﭘﻴﺪا‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﺑۏﻳﺎﻧﺪې ﻗﺎﻧﯥ اﻳﻠﻪ ﺻﻔﺤﻪﯼ ﭼﻤﻦ ﮔﯚل‪ -‬ﮔﯚل‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﮐﯽ ﻓﺼﺪﻳﻨﻪ ﺣُﮑﻢ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﻃﺒﻴﺐ هﻮا‪.‬‬
‫ﺣﺒﺎل ﺳﺤﺮﻩ دؤﻧﯚب ﺟﻨﺒﺶ ﺟﺪاول ﺁب‪،‬‬
‫ﮐﻠﻴﻢ ﺳﺮو ﺁﻧﺎ ﻋﮑﺴﺪن ﺑﻮراﺧﺪې ﻋﺼﺎ‪.‬‬
‫اۏﻟﻮب ﺗﺮﻧّﻢ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﻋﺰاﻳﻢ ﺗﺴﺨﻴﺮ‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦ ﭘﺮﻳﻠﺮﻳﻨﻪ ﻻزم اۏﻟﺪو ﻋﺮضِ ﻟﻘﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺎط ﮔُﻠﺸﻨﻪ دۆن اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﮔﺬر ﮐﯽ دﻣﯽ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻼم ﻧﻈﺎرﻩﯼ ﺁﺛﺎر ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻮﻻ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 366‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻋﺠﺐ ﻧﺰاﻋﺪا ﮔﺆردۆم ﭼﻤﻦ ﻇﺮﻳﻔﻠﺮﻳﻦ‪،‬‬

‫ﺗﻌﺠﺐ اﻳﻠﻪ ﻗﺎﻣﯥ ﺳﺎﻟﮏ ﻃﺮﻳﻖِ ﺧﻄﺎ‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﻗﺎﻣﯥ ﮔﻤﺎن اﻳﻠﻪ ﻣﺴﺘﺪﻋﯽِ ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺠﺎت‪،‬‬
‫وﻟﯽ ﻗﺎﻣﻮﺳﻮﻧﺎ ﺑﺎﻃﻞ دﻟﻴﻞِ اﺳﺘﺪﻋﺎ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﯧﺐ ﺷﮑﻮﻓﻪ ﻣﺒﺎدﯼ ﺻﻔﻮف اﺷﺠﺎرﯼ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮدې ﺟﻬﻞ ﮐﯽ ﺟﺎﻳﺰ ﺗﻌﺪّد ﻗﺪﻣﺎ‪.‬‬
‫وﺋﺮﻳﺐ ﺗﺴﻠﺴﻠﻪ ﻗﻮّت ﻃﺒﻴﻌﺖ ﮐﺞِ ﺁب‪،‬‬
‫اۏﻟﻮردو ﻧﺎﻓﯽِ اﺛﺒﺎتِ ﻋﻠّﺖ اوﻟﯽ‪.‬‬
‫ﺧﻴﺎل ﻣﺤﺾ ﺳﺎﻧﯧﺐ ﮐﺎﺋﻨﺎﺗﯽ ﻧﺮﮔﺲ ﻣﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮدې ﺟﻬﻞ اﻳﻠﻪ ﻧﻔﯽِ ﺣﻘﺎﻳﻖ اﺷﻴﺎ‪.‬‬
‫اﺋﺪردﯼ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﮐﺎﻓﺮ ﻧﻬﺎد ﺳﺠﺪﻩﯼ ﮔﯚل‪،‬‬
‫ﺗﻌﺒّﺪ ﺻﻨﻢ اﻳﻠﻪ ﺗﻮﺗﻮب ﻧﺠﺎﺗﻪ رﺟﺎ‪.‬‬
‫‪ ٤٥‬ﻧﺴﻴﻢ‪ ،‬واﻗﻒ اۏﻟﻮب ﺑﻮ ﻓﺴﺎدﯼ ﻣﻨﻊ اﺋﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫ﮐﯽ اﯼ ﮔﺮوﻩ ﭘﺮﻳﺸﺎن! ﺗﻮﺗﻮن ﻃﺮﻳﻖ هُﺪا‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺮ اوﺳﺘﺎددان دڲﻴﻞ ﺧﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻩﮎ ﺑﻮ ﻗﺪرﺗﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺎدر و داﻧﺎ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ دﻻﻟﺖ ﻋﻠّﺖ‪ ،‬وﺟﻮد هﺮ ﻣﻮﺟﻮد‪،‬‬
‫وﻟﯽ ﻧﻪ ﺳﻮد ﮐﯽ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ دڲﻴﻞ اﻋﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻣﮑﻮّﻧﺎﺗﺎ ﺣﺪوث اۏل ﻗﺪﻳﻤﺪن دﻳﺮ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺎل ذاﺗﯧﻨﺎ ﻣﻤﮑﻦ دڲﻴﻞ ﻗﺒﻮل ﻓﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻗﺪﻳﺮ و ﻣﻘﺘﺪر و ﻗﺎدر و ﻣﻘﺪّر و ﺣﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٦٧ ..........................................................‬‬
‫ﻋﻠﻴﻢ و ﻋﺎﻟﻢ و ﻋﻼّم و اﻋﻠﻢ و اﻋﻼ‪.‬‬

‫‪ ٥٠‬زهﯽ ﺗﮑﻮّن ﮐﺎﻣﻞ ﮐﯽ ﻗﺪرﺗﻴﻨﺪندﻳﺮ‪،‬‬
‫ﭘﺮﯼ ﻟﻘﺎﻻرا ﻟﻄﻒ ﺗﻨﺎﺳﺐ اﻋﻀﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻼﺣﺖ ﻟﺐ ﻣﻴﮕﻮن و ﻟﻬﺠﻪﯼ ﺷﻴﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻧﺰاﮐﺖِ ﻗﺪِ ﻣﻮزون و ﭼﻬﺮﻩﯼ زﻳﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ﺟﺴﻢ ﻟﻄﻴﻒ و ﻗﺒﻮل ﺟﻮهﺮ ﭘﺎﮎ‪،‬‬
‫ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺧﻂ ﻣﺸﮑﻴﻦ و زُﻟﻒ ﻋﻨﺒﺮﺳﺎ‪.‬‬
‫ﮐﻤﺎل ﻗﺪرت و ﻋِﻠﻤﻴﻨﻪدﻳﺮ ﺷﻮاهﺪ ﻋﺪل‪،‬‬
‫ﻋﻘﻮد ﺳﻠﺴﻠﻪﯼ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﯼ دﻧﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺴﺎﺋﻂ ﺷﺮف و ﻣﺤﺮﻣﻴّﺖِ وﺣﺪت‪،‬‬
‫ﻣﺮﮐّﺒﺎﺗﺎ ﻗﺒﻮلِ ﺗﺮﮐّﺐ اﺟﺰا‪.‬‬
‫‪ ٥٥‬هﻮاﯼ ﻣﮑﺮﻣﺘﻴﻨﺪن ﻗﺒﻮلِ ﻓﻴﺾ ﻗﯧﻠﯧﺐ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺑّﯽ ﭼﻤﻦ اۏﻟﻤﻮش ﺑﻬﺎرِ روح اﻓﺰا‪.‬‬
‫ﻧﺴﻴﻢ ﻣﺮﺣﻤﺘﻴﻨﺪن ﺁﻟﯧﺐ اﻓﺎﺿﻪ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ رﺷﮏِ ﺟﻨﺎن اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﻧﺴﻴﻢ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ﻟﻄﻒ ﻋﻤﻴﻤﯽ ﻧﻔﻮذ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﻣﺰاج ﻧﺎﻣﻴﻪﻧﯽ ﻣﺴﺘﻌﺪّ ﻧﺸﻮ ﻧﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎﯼ ﮔُﻠﺸﻦ ﻟﻄﻔﯽ‪ ،‬ﻣﺮاﻋﯽِ اﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﻣﻀﺎﻳﻖ رﻩ ﻗﻬﺮﯼ ﻣﻬﺎﻟﮏ اﻋﺪا‪.‬‬
‫ﺳُﻬﺎﻳﺎ ﻟﻄﻔﯽ اﮔﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎ ذرّﻩﭘﺮورﻟﻴﮏ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﺮ ﻣﻘﺎم ﻣﺴﺎوات ﺁﻓﺘﺎﺑﺎ ﺳُﻬﺎ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 368‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٦٠‬ﮔﺮ اۏﻟﺴﺎ ﻗﻬﺮﻳﻨﻪ ﻣﻈﻬﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ و اﻓﻼﮎ‪،‬‬

‫ﻧﮑﺎح ﻋﻘﺪﻳﻦ اۆزﻩر اﻣّﻬﺎﺗﺪان ﺁﺑﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺴﺎبِ رزﻗﻴﻨﯽ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺸﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫هﻨﻮز ﭘﺮدﻩﻳﻪ اﻋﻴﺎﻧﯽ ﭼﮑﻤﻪدن اﺳﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎنِ ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ ﻳﺌﺘﻤﻴﺶ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺨﻠﻮﻗﻮن‪،‬‬
‫هﻨﻮز ﺁدﻣﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻗﯧﻠﻤﺎدان‪ ،‬ﺣﻮّا‪.‬‬
‫ﮐﻤﺎل ﺗﺮﺑﻴﺘﯽ‪ ،‬ﻧﻮﮎ ﺧﺎرﻩ وﺋﺮﻣﻴﺶ رﻧﮓ‪،‬‬
‫ﻟﻄﻴﻒ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻟﻘﺒﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﮔﯚلِ رﻋﻨﺎ‪.‬‬
‫ﮔﯚل‪ ،‬ﺁﺗﺸﻴﻦ ﺑﻴﺮ ﺁووج ﺧﺎﮎ رهﮕﺬارﻩ ﺳﺎﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫ﮐﻮل اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﻗۏﻣﻮش ﺁدﯦﻨﯥ ﺑﯚﻟﺒﯚلِ ﺷﻴﺪا‪.‬‬
‫‪ ٦٥‬ﺗُﺮاب درﮔﻬﻴﻨﻪ اﺗّﺼﺎل ﺷُﻮﻗﯚ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮐﻒ ﺗﻀﺮّع درﻳﺎدا‪ ،‬داﻣﻦ ﺻﺤﺮا‪.‬‬
‫زﻳﺎرت ﺣﺮﻣﻴﻦ ﻗﯧﻠﻤﺎﻣﺎق ﺟﺰاﺳﯥ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺣﻮال ﺧﻨﺠﺮ ﺳﻴﻼﺑﺎ ﺳﻴﻨﻪﯼ درﻳﺎ‪.‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊِ وﻗﺖ‪ ،‬ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪﯼ ﻋﻄﺎﺳﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ ﺧﻠﻘﻪ ﻣﻴﺴّﺮ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻊِ دردﻩ دوا‪.‬‬
‫رﻣﻮز ﺣﮑﻤﺘﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪر ﺑﻴﺎن‪ ،‬ﻣﺮاﺗﺐ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊِ ﺣﺎل ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﺧﻮاﻩ ﻓﻘﺮ و ﺧﻮاﻩ ﻏﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺮﻳﺾ ﻋﺎرﺿﻪﯼ ﻧﻘﺺدﻳﺮ ﻧﻔﻮس ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫ﮐﻴﻤﻴﻨﻪ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﭘﺮهﻴﺰ اﺋﺪﻩر‪ ،‬ﮐﻴﻤﻴﻨﻪ ﻏﺪا‪.‬‬
‫‪ ٧٠‬ﺷﺮﻳﻒْ ذاﺗﻼرا اوج اﻣﺘﺤﺎﻧﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٦٩ ..........................................................‬‬
‫وﺳﻴﻠﻪﯼ ﺷﺮف ﻗُﺮب‪ ،‬اۏﻟﻮر ﻧﺰول ﺑﻼ‪.‬‬

‫ﺧﺴﻴﺲْ ﻧﻔﺴﻠﺮﻩ ﮔﻨﺞ اﻟﺘﻔﺎﺗﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫ﻣﺰﻳﺪ ﻋﻠّﺖِ ادﺑﺎر‪ ،‬اۏﻟﻮر وﻓﻮر ﻋﻄﺎ‪.‬‬
‫دﻟﻴﻞ ذﻟّﺖ و ﻋﺼﻴﺎن دﻳﺮ‪ ،‬ﺗﻌﺮّض ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﺣُﺴﻦ رﺿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻊِ ﺣﺎﻟﻪ رﺿﺎ‪.‬‬
‫زهﯽ ﮐﺮم! ﮐﯽ ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﯧﺐ ﻋﺪاوﺗﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺴّﺮ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ اﺑﻠﻴﺴﻪ اﻋﺘﺒﺎرِ ﺑﻘﺎ‪.‬‬
‫زهﯽ ﮐﺮﻳﻢ! ﮐﯽ اﻓﺮاطِ ﻟﻄﻒ و اﺣﺴﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺴﻴﺤﯽ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻣﺤﺮاب ﺳﺠﺪﻩﯼ ﺗﺮﺳﺎ‪،‬‬
‫‪ ٧٥‬ﻓﻘﻴﺮ درﮔﻬﻴﻨﻪ ﻟﺬت رﺿﺎﺳﯽ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻌﻠّﻘﺎت ﻃﺮﻳﻖِ ﻓﻨﺎدان اﺳﺘﻐﻨﺎ‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮ ﻣﺤﻨﺖ ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ ذُوق و ﺷُﻮق اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺧﻼف ﻗﺎﻋﺪﻩ‪ ،‬ﻣِﻴﻞ ﻃﺒﻴﺐ‪ ،‬ذﮐﺮ ﺷﻔﺎ‪.‬‬
‫زهﯽ ﺣﻘﻴﻘﺖ ذاﺗﯧﻨﺪا ﻻف ﻋﻘﻞ و ﺟﻨﻮن‪،‬‬
‫ﻗﺎﭘﯧﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺎم ﻣﺴﺎواتِ ﭘﺎدﺷﺎﻩ و ﮔﺪا‪.‬‬
‫ﻧﻌﻴﻢ ﻟَﻢ ﻳ‪‬ﺰَﻟﻲ‪ ،‬اۏﻧﺪا ﮐﻴﻢ ﺳﻨﺎ واﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺬّب اﺑﺪﯼ‪ ،‬اۏل ﮐﯽ ﺳﻨﺪن اۏﻻ ﺟﺪا‪.‬‬
‫ﻃﻮاف ﮐﻌﺒﻪﯼ وﺻﻠﻴﻦ ﺗﺤﺴّﺮﻳﻠﻪ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺳﺮود ﺳﺌﻴﻠﻪ ﺻﻔﻴﺮ و ﺧﺮوش رﻋﺪﻩ ﺻﺪا‪.‬‬
‫‪ ٨٠‬ﻣُﻬﻴﻤﻨﺎ‪ ،‬ﺻﻤﺪا! ﺑﻨﺪﻩﯼ ﺳﻴﻪروﻳﻢ‪،‬‬
‫ﺻﺤﻴﻔﻪﯼ ﻋﻤﻠﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻌﺼﻴﺖ ﺧﻄﻴﻠﻪ ﻗﺎرا!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 370‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺗﺮﺣّﻢ اﺋﺖ ﮐﯽ ﺑﻨﯽ ﻗﺎﻣﺖ ﺷﮑﺴﺘﻪ اﻳﻠﻪ‪،‬‬

‫ﺑﻨﻔﺸﻪﯼ ﭼﻤﻦ درد‪ ،‬ﻗﯧﻠﺪې ﺑﺎرِ ﻋﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻧﻬﺎلِ ﮔُﻠﺸﻦ دردم ﮐﯽ ﺳﻮ ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ وﺋﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎ هﻤﻴﺸﻪ ﺟﮕﺮ ﻗﺎﻧﯥ‪ ،‬ﺑﺎﻏﺒﺎن ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫درﻳﻎ و درد ﮐﯽ اﻧﺠﺎﻣﺎ ﻳﺌﺘﺪﯼ ﻋُﻤﺮ‪ ،‬هﻨﻮز‪،‬‬
‫ﺧﺮاب ﺑﺎدﻩﯼ زرﻗﻢ‪ ،‬اﺳﻴﺮ دامِ رﻳﺎ‪.‬‬
‫ﻋﺬاب روز ﺟﺰا وهﻤﯽ اﻳﻠﻪ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ اﺿﻄﺮاب و ﻋﺬاب اﻳﭽﺮﻩﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻦِ رﺳﻮا‪.‬‬
‫‪ ٨٥‬ﮐﻴﻢ اۏل ﻋﺬاﺑﯽ ﻣﮕﺮ اﻗﺘﻀﺎﯼ ﻋﺪل وﺋﺮﻩ‪،‬‬
‫ﻋﺬاب روز ﺟﺰا ﻣﻨﮑﺮﻳﻨﻪ روز ﺟﺰا‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﯽ ﻏﺼّﻪ ﺗﻮﺗﺎر روز و ﺷﺐ ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﻴﻢ‪،‬‬
‫اﻟﻴﻤﺪن اﺋﻴﻠﻪﻣﻦ اُﻣﻴﺪ داﻣﻨﻴﻨﯽ رهﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻘﻴﻢ ﺣﺠﺮﻩﯼ ﺷُﻮﻗﻢ ﻓﻀﺎﯼ ﻗُﺮﺑﻮﻧﺪا‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﺳﻤﻊ اُﻣﻴﺪﻳﻤﺪﻩ‪ ،‬اﺷﺘﻴﺎقِ ﺻﺪا‪.‬‬
‫ﮐﯽ اﯼ ﻓﻘﻴﺮ! ﺣﺮﻳﻢ وﺻﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺴﻢ اﷲ!‬
‫ﺗﻌﻠّﻞ اﺋﺘﻤﻪ ﮐﯽ دﻣﺪﻳﺮ اﻣﺎﻧﺖ اوﻻ ادا‪.‬‬
‫ﺳﺤﺎب ﻓﻴﺾ اَﻣﻞ ﮔُﻠﺸﻨﻴﻦ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺳﻴﺮاب‪،‬‬
‫ﮔﯚل ﻣُﺮادﯦﻦ ﺁﭼﯧﺐ‪ ،‬اۏﻻ ﻣﺴﺘﺠﺎب دﻋﺎ‪.‬‬
‫‪ ٩٠‬اﻣﻴﺪ وار ﮐﯽ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﺿﻤﻴﺮﻳﻤﺪن‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﺻﻴﻘﻞِ اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ اۏﻻ زﻧﮓزدا‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ وار ﮐﯽ ﻟﻄﻔﯚﻧﺪن اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﻧﻮﻣﻴﺪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٧١ ..........................................................‬‬
‫دل ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺣﺎل و ﺑﯽ ﺳﺮ و ﭘﺎ‪.‬‬

‫ﻣﻴﺴّﺮ اوﻻ ﺁﻧﺎ ﺷﺎهﺮاﻩ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫دوام ﺣُﺴﻦ ﻗﺒﻮل و ﺛﺒﺎت رﺳﻢِ وﻓﺎ‪.‬‬
‫‪-3-‬‬
‫ﺁب ﻟﻮﺣﯽ اۆزرﻩ ﭼﮑﻤﻴﺶ ﻣﻮﺟﺪان ﻣﺴﻄﺮ ﺻﺒﺎ‪،‬‬
‫ﺳﺒﺰﻩدن ﻧﻘﻞ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‪ ،‬وﺻﻒ ﺧﻂِ دﻟﺒﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﻟﻤﺎق اۆﭼﯚن ﻗﻴﻤﺘﻴﻠﻪ ﺳﺒﺰﻩدن ﺷﺒﻨﻢ درون‪،‬‬
‫ﻳﺎﺳﻤﻴﻨﺪن ﺳﻴﻢ ﺗﺆﮐﻤﯚش‪ ،‬ﻳﺎﺳﻤﻨﺪن زر ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﻏﺰﯦﻦ اﺳﺮارﯼ دﻳﻠﺮ ﻓﺎش اﺋﺪﻩ ﺁﭼﯧﺐ ﻏﻨﭽﻪﻧﯽ‪،‬‬
‫ﮔﺆر ﻧﻪ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ اﻇﻬﺎر هﺮ ﻣﻀﻤﺮ ﺻﺒﺎ؟‬
‫اﻧﺠﻤﻨﻠﺮ ﺳِﻴﺮ اﺋﺪﻳﺐ ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺑﻴﺎﺿﯧﻦ ﮔﺰدﻳﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺣُﺴﻦ ﺧﻠﻘﻮﻧﻮ درﺳﺖ اﺋﺘﻤﮏ دﻳﻠﺮ ﻣﺤﻀﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اﻧﻔﻌﺎل اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻣﮕﺮ ﺳﺮﻋﺘﺪﻩ رﺧﺸﻴﻨﺪن ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﮔﺰر ﻣﺨﻔﯽ‪ ،‬ﮔﺆرۆﻧﻤﺰ ﮐﻴﻤﺴﻪﻳﻪ ﻣﺠﻬﺮ ﺻﺒﺎ!‬
‫ﺁﺧﺘﺎرﯦﺐ ﺑﻮﻟﻤﺎق دﻳﻠﺮ وﺻﻒ رُﺧﻮن‪ ،‬ﮐﻴﻢ ﻣﺘﺼﻞ‪،‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪﯼ ﮔﻠﺒﺮگ اۏراﻗﻴﻦ ﻗﯧﻠﯧﺮ از ﺑﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﺑﮕﻮن ﺗﻴﻐﻴﻨﺠﻪ اۏﻟﻤﺎز ﺑﻮﻧﺠﺎ ﮐﻴﻢ داﺋﻢ وﺋﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻴﻎ ﺁبِ ﺟﻮﻳﺒﺎرا ﻣﻮﺟﺪان ﺟﻮهﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﻳﺎﻏﯧﻦ ﺗۏﭘﺮاﻏﯧﻨﯥ ﻳﺌﺮدن ﺁﻟﯧﺮ ﺗﻌﻈﻴﻢ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 372‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎ دۆزﻣﮏ دﻳﻠﺮ ﺑﺎﺷﯧﻨﺎ ﺑﻴﺮ اﻓﺴﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬

‫اﺋﺸﻴﺪﻳﺒﺪﻳﺮ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻗﺪّﻳﻨﻠﻪ ﺷﻤﻌﻴﻦ ﺑﺤﺜﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫هﺮ ﻗﺎﭼﺎن ﮔﺆردۆﻳﺴﻪ اﺋﻴﻠﻪر ﺷﻤﻌﻪ ﻗﺼﺪ ﺳﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺁﺳﺘﺎﻧﯧﻨﺪا ﻣﻘﻴﻢ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﺑﻮﻟﺴﺎﻳﺪې ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﺣﻖ ﺑﻴﻠﻴﺮ اۏﻟﻤﺎزدې ﺳﺮﮔﺮدان ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﺳﻤﺎﻧﺎ ﻗﺪر اﻳﻠﻪ ﭼﯧﺨﺴﺎ ﻧﻪ ﺣﺎﺻﯧﻞ‪ ،‬ﭼﻮن دڲﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﮐﻴﻢ اۏﻻ ﻗﺎﭘﯧﻨﺪا ﺧﺎﮎِ در ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﺗﺶ ﺑﻴﺪادا ﮐﺆﻳﻤﯚﺷﺪۆر‪ ،‬اۏﻟﻮﺑﺪور دادﺧﻮاﻩ‪،‬‬
‫ﮔﺆردۆڲﯚ ﻳﺌﺮدﻩ ﺳﺎﭼﺎر ﺑﺎﺷﯧﻨﺎ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁب درﻳﺎ اۆزرﻩ‪ ،‬ﮔﻪ اﻟﻴﺎسوش ﺳِﻴﺮان اﺋﺪر‪،‬‬
‫ﮔﺎﻩ اﺋﻴﻠﻪر ﻣﺴﮑﻦ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺗﮏ آزر ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اۏددان ﺁﻓﺖ ﮔﺆرﻣﺰ و ﺳﻮدان ﺿﺮر‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ ﻗﯧﻠﯧﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا اۏﻟﺴﺎ اﻗﺘﺪاﯼ ﺷﺮعِ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬اﺣﻤﺪ ﻣُﺮﺳﻞ ﮐﯽ ﻓﺮﻣﺎنﺑﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎن دﻳﺮ اۏﻧﺎ‪،‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ ﮐﻴﻢ ﮔﺆردۆ ﺳﻠﻴﻤﺎن‪ ،‬اۏﻟﺪو ﻓﺮﻣﺎنﺑﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اۏل ﺷﻬﻨﺸﻪ ﮐﻴﻢ رﺿﺎﺳﻴﻠﻪ ﮔﺰر هﺮ ﻗﺎﻧﺪا وار‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺷﻤﺎل و ﮔﺮ ﺟﻨﻮب و ﮔﺮ دﺑﻮر و ﮔﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اﯼ ﮔﯚلِ ﺑﺎغ رﺳﻞ! ﺑﻴﺮ ﺗﺎزﻩ ﮔُﻠﺸﻦ دﻳﺮ ﻗﺎﭘﯧﻦ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ دم ﺟﺒﺮﻳﻠﻪ اۏل ﮔُﻠﺸﻨﺪﻩ ﻃﻌﻦ اﺋﻴﻠﻪر ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺐ ﺑﻮﻟﻤﺎز ﻗﺎﭘﯧﻦ ﻓﻴﺾ ﺁﻟﻤﺎق اۆﭼﯚن ﻣﺘّﺼﻞ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﺴﯥ ﮔُﻠﺸﻦ ﺳِﻴﺮﻳﻨﻪ ﮔﻴﺮﺳﻪ‪ ،‬ﭼﯧﺨﺎر ﻣﻀﻄﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٧٣ ..........................................................‬‬
‫اﻳﻠﻪدﻳﺮ ﺧﺎﮎ درﻳﻨﯽ ذرﻩ‪ -‬ذرﻩ ﮔُﻠﺸﻨﻪ‪،‬‬

‫ﻗﯧﻠﻤﺎق اۆﭼﯚن ﺗﻮﺗﻴﺎﯼ دﻳﺪﻩﯼ ﻋﺒﻬﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺁﺗﺶ ﺑﻴﺪاد اﻳﻠﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻳﺎﻧﺎر ﮔﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ‪،‬‬
‫ﻋﺪﻟﻴﻨﯽ ﺷﺎﻳﻊ ﮔﺰﻳﺐ هﺮ دم ﻳﺌﺪﯼ ﮐﺸﻮر ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اۏﻟﺪوﻏﯽ ﭼﻴﻦ ذرﻩ ﺗﮏ‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن ﮔﻴﺮر ﮔُﻠﺸﻨﻠﺮﻩ‪،‬‬
‫ﺑﯽﺳﺒﺐ رﺧﺖِ ﮔﯚل و ﻧﺴﺮﻳﻨﻪ ﻏﺎرﺗﮕﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اؤز ﮔﻨﺎهﻴﻨﺎ ﺷﻔﺎﻋﺖ اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺐ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎد اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﭼﻴﺰﮔﻴﻨﻴﺮ ﺧﺎﮎ ﻣﺰارﻳﻦ اۆزرﻩ ﺗﺎ ﻣﺤﺸﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اﺋﺘﻤﺮم ﺗﺮﮎ ﺗﻤﻨّﺎﯼ ﻃﻮاﻓﻴﻦ‪ ،‬ﭼﯧﺨﺴﺎ ﺟﺎن‪،‬‬
‫ﺧﺎﮎ هﻢ اۏﻟﺴﺎم‪ ،‬ﻏﺒﺎرﻳﻤﯽ ﺳﻨﺎ اﻳﻠﺘﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﺁﭼﻤﯧﺶ اُﻣﻴﺪ رﻩ وﺻﻠﻴﻦ دل ﭘُﺮ ﺧﻮﻧﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ ﮐﻴﻢ ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر ﺁﭼﺎر ﮔﯚلِ اﺣﻤﺮ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬اؤﻳﻠﻪ اﻳﻨﺠَﻠﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺿﻌﻴﻒ اۏﻟﺪوم ﮐﯽ ﺧﺎﮎ ﮐﻮﻳﻮﻧﺎ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻳﻠﻢ ﺧﺎﺷﺎﮐﯽ ﺗﮏ اۏﻟﺴﺎ ﺑﻨﺎ رهﺒﺮ‪ ،‬ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اﻟﺘﻤﺎﺳﻴﻢ ﺑﺨﺘﺪن اۏﻟﺪور ﮐﯽ ﺣُﮑﻤﯚن ﻋﺎﻟﻤﻪ‪،‬‬
‫اۏﻻ ﺟﺎرﯼ ﺗﺎ ﭼﻤﻦ ﻣُﻠﮑﯚﻧﺪﻩدﻳﺮ ﺳﺮور ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫اۏﻻ ﻧﻌﺘﻴﻨﺪﻩ ﻓﻀﻮﻟﻲﻧﻴﻦ ﮐﻼﻣﯽ دﻟﭙﺬﻳﺮ‪،‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ ﮐﻴﻢ ﮔﯚﻟﺪن ﺑﻮﻟﻮب اﻧﻔﺎس ﺟﺎنﭘﺮور ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 374‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-4 -‬‬
‫ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ‪.‬‬
‫اَﻟﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬ﷲِ اﻟﱠﺬي ﺧَﻠْﻖ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎوات‪ ‬اﻟﻌ‪‬ﻠﻲ‪،‬‬

‫ﮐﻪ ﺁﻧﺪان ﺗﺎﭘﺎر ﺧﺎﮎ زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻓﻴﺾ ﺑﻬﺎرِ دﻟﮕﺸﺎ‪.‬‬
‫ﺑُﺮهﺎن ﺣﻖ دﻳﺮ اﯼ ﮐﺆﻧﯚل! هﺮ ﻧﺴﺘﺮن ﻧﺴﺒﺘﻠﯽ ﮔﯚل‪،‬‬
‫ﺻﺎﻧﻊ اۏﻻن ﻣﻤﮑﻦ دڲﻴﻞ ﻣﺼﻨﻮﻋﺪان اۏﻟﻤﺎق ﺟﺪا‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺧﺘﻢِ اﺣﻮال درون‪ ،‬ﻋﺮض اﺋﺘﺪﯼ ﻋﻘﻞ ذوﻓﻨﻮن‪،‬‬
‫ﻣﻌﺒﻮدا اۏﻟﺪو رهﻨﻤﻮن‪ ،‬ﺗﺎﭘﺪې ﻃﺮﻳﻖ اهﺘﺪا‪.‬‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺣﻘﯽ ﮔﯚﻟﻨﺎر اﺋﺪر‪ ،‬ﺧﻠﻘﯽ ﮐﯽ ﻳۏﺧﺪان وار اﺋﺪر‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﮐﺎﻧﺪان اﻇﻬﺎر اﺋﺪر‪ ،‬ﻣﻴﻦ ﻃُﺮﻓﻪ ﻟﻌﻞ ﺧﻮش ﻧﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﮐﻴﻢ اﻳﺘﺮ‪ ،‬رهﺒﺮﻟﺮﯼ ﺳﯚﻧﺒﯚل ﻳﺌﺘﺮ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﺗﻴﺮﻩ ﺗۏﭘﺮاﻗﺪان ﺑﻴﺘﺮ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪر ﮐﺆﻧﯚﻟﻠﺮ ﻣﺒﺘﻼ‪.‬‬
‫ﺣﻖ ﻣﻈﻬﺮﯼدﻳﺮ هﺮ ﭼﻴﭽﮏ‪ ،‬ﮔﺮ ﺗﻮﺗﺴﺎن اﯼ ﻧﻘﺎش ﺷﮏ!‬
‫ﺑﻴﺮ ﻧﺎرون ﺷﮑﻠﻴﻨﯽ ﭼﮏ‪ ،‬وﺋﺮﮔﻴﻞ اۏﻧﺎ ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺧﻂ وﺋﺮدﯼ رﻳﺤﺎن ﮐﻴﻢ ﻳﻘﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﺗﺎﻧﺮې وار‪ ،‬اﯼ اهﻞ دﻳﻦ!‬
‫ﻋﻮذُوا ﺑِﺮَب‪ ‬اﻟﻌﺎﻟَﻤﻴﻦ ا‪‬ﻧْﺘَﻬ‪‬ﻮا ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﺎ ﻧﻬﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﻤﻮش ﺣﻘﻪ ﻧﺮﮔﺲ اۆزۆن‪ ،‬ﺁﭼﻤﯧﺶ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻴﻦ ﮔﺆزۆن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﮔﺆرﻣﯚش اؤزۆن‪ ،‬ﺳﺮّ ﺣﻖ اﻳﻠﻦ ﺁﺷﻨﺎ‪.‬‬
‫ذات ﻣﻨﺰّﻩ ﭘﺮﺗﻮﯼ ﻗﺪّاﺣﯽ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺣﻖ اﺋﻮﯼ‪،‬‬
‫هﻢ ﺻﻮرﯼ و هﻢ ﻣﻌﻨﻮﯼ ﮔﺆر اۏﻧﺪا اﺳﺮار ﺧﺪا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٧٥ ..........................................................‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑُﺴﺘﺎﻧﺪا ﮔﺆر ﻧﻴﻠﻮﻓﺮﯼ‪ ،‬ﺗﻮﺗﻤﻮش ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﺗﺮﯼ‪،‬‬

‫ازهﺎرﯦﻦ اۏﻟﻤﻮش رهﺒﺮﯼ‪ ،‬اﺳﺮارا اۏﻟﻤﻮش ﺁﺷﻨﺎ‪.‬‬
‫راﻩ ﻃﻠﺐ دﻳﺮ ﺑﯽﻋﺪد ﻣﻌﺒﻮدا اﯼ اهﻞ ﺧﺮد!‬
‫ﮔﺮ اﻳﺴﺘﻪﺳﻦ ﻗُﺮب ﺻﻤﺪ‪ ،‬ﺻﺪ ﺑﺮگ اۏﻟﻮر رهﺒﺮ ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫زﻧﻬﺎر ﻣﺤﻮ اۏل ﺣﮑﻤﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎﺧﻐﯧﻞ ﮐﻤﺎل ﻗﺪرﺗﻪ‪،‬‬
‫ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ ﺧﻮش ﺻﻮرﺗﻪ‪ ،‬ﮔﺆر ﮐﻴﻢ وﺋﺮﻳﺮ ﺁب و هﻮا؟‬
‫ﺳﻦ اۏﻟﻤﺎﺳﺎن ﻣﺪهﻮش ﺗﮏ‪ ،‬ﺑﺎﺧﺴﺎن ﺑﻴﺮ اهﻞ هﻮش ﺗﮏ‪،‬‬
‫ﺣﻘّﺎ ﮐﯽ ﺑﺮزﻧﮕﻮش ﺗﮏ ﺗﺴﺒﻴﺢ ﺧﻮان دﻳﺮ هﺮ ﮔﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺷﺎخ اۏﻟﺪو ﻣﻨﺒﺮ ﻳﮑﺴﺮﻩ‪ ،‬ﭼﯧﺨﺪې ﺷﮑﻮﻓﻪ ﻣﻨﺒﺮﻩ‪،‬‬
‫ﺻﻠﻮات اﺋﺪﻩر ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﻩ ﺻ‪‬ﻠّﻮ‪‬ا ﻋ‪‬ﻠﻲ ﺧَﻴ‪‬ﺮُ اﻟﻮ‪‬ري‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻨﺪﻩ ارﻏﻮان هﺮ ﺑﺮﮔﯽ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺑﻴﺮ زﺑﺎن‪،‬‬
‫ﺗﮑﺮار اﺋﻴﻠﻪر هﺮ زﻣﺎن‪ ،‬ﻣﺪحِ ﻋﻠﻲ اﻟﻤﺮﺗﻀﻲ‪.‬‬
‫ﺿﺎﻳﻊ ﮐﺌﭽﻴﺮﻣﺰ ﻳﺎﺳﻤﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻤﺮ ﻟﻄﻴﻒ و ﻧﺎزﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫اﺧﻼص اﻳﻠﻪ اﺋﻴﻠﻪر اؤزۆن ﺧﺎﮎ رﻩ ﺧَﻴﺮُ اﻟﻨﱢﺴﺎ‪.‬‬
‫ﻃُﺮﻓﻪ رﻳﺎﺣﻴﻦ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ‪ ،‬ﮐﺴﺐ اﺋﺘﺪﯼ ﻋﻄﺮ ﻣﺸﮏِ ﺗﺮ‪،‬‬
‫ﺧُﻠﻖ ﺣﺴﻨﺪن ﺑﻴﺮ اﺛﺮ‪ ،‬ﮔﻠﺰارﻩ ﮔﺆﺳﺘﺮﮔﺞ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﻇﺎهﺮ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﮐﻔﻦ ﻻﻟﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻳﯚز ﭘﺎرﻩ ﺗﻦ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﺎر دؤﻧﯚب ﺗﺎر ﭼﻤﻦ‪ ،‬ﺷﺎه ﺷﻬﻴﺪ اۆﭼﯚن ﻋﺰا‪.‬‬
‫ﻋﺎﺑﺪ ﺻﻔﺖ ﭼﮑﻤﮑﺪﻩ ﻏﻢ‪ ،‬اۏﻟﻤﻮش ﺑﻨﻔﺸﻪ ﻗﺪّﯼ ﺧﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ ﻗﯧﻼر اۏل ﭘﺎﮎ هﻢ زﻳﻦ اﻟﻌﺒﺎده اﻗﺘﺪا‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 376‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٢٠‬ﻏﻢ دﻓﻌﯽ اۆﭼﯚن هﺮ ﻃﺮف‪ ،‬ﮔُﻠﺸﻨﺪﻩ ﭼﮑﻤﻴﺶ ﺳﺒﺰﻩ ﺻﻒ‪،‬‬

‫ﺑﺎﻗﺮ ﺛﻨﺎﺳﯧﻨﺪا ﺷﻌﻒ ﺑﻮﻟﻤﻮش ﻗﯧﻼر ورد ﺛﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﺣﻖ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺁرزو‪ ،‬ﭼﯧﺨﻤﯧﺶ ﺷﻘﺎﻳﻖ ﺳﺮخرو‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺑﻪ اﻣﺮ ﺣﻖ ﻗُﻞ ـﻮ‪ ،‬ﺻﺎدقﻧﯽ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﭘﻴﺸﻮا‪.‬‬
‫ﻗﻬﺮ اﻳﻠﻪ ﭼﺮخ ﻻﺟﻮرد‪ ،‬ﮔﺮ ﻳﺎﺳﻤﻴﻨﯽ ﻗﯧﻠﺴﺎ زرد‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻏﻢ ﭼﻮ ﮔﺆرﮔﭻ اهﻞ درد‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪر اۏﻧﺎ ﻛﺎﻇﻢ دوا‪.‬‬
‫ﮐﺸﻒ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ اﺳﺮار ﺣﻖ‪ ،‬ﺁﭼﻤﯧﺶ ﺳﻤﻦ ﺳﻴﻤﻴﻦ ورق‪،‬‬
‫وﺋﺮﻣﻴﺶ اۏﻧﺎ ﮔﻮﻳﺎ ﺳﺒﻖ‪ ،‬ﻋﻠﻢ اﻳﭽﺮﻩ ﺷﺎﻩ دﻳﻦ رﺿﺎ‪.‬‬
‫ﻟﻌﺒﺖ ﺻﻔﺖ ﮔﺆر زﻧﺒﻘﯽ‪ ،‬ﮔﻠﺰار وﺋﺮﻣﻴﺶ روﻧﻘﯽ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮش هﻮاﺧﻮاﻩ ﺗﻘﻲ‪ ،‬ﮐﺴﺐ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﺁﻧﺪان ﺻﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻣﺪاح ﺗﮏ ﺳﻮﺳﻦ دﻳﻠﯽ اۏﻟﻤﻮش ﻣﺪاﻳﺢ ﻧﺎﻗﻠﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺪﺣﯽﻧﻴﻦ اۏﻟﻤﻮش ﻗﺎﺋﻠﯽ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﻧﻘﻲ‪ ،‬ﺑﺤﺮ ﻋﻄﺎ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺮﻳﻨﻴﻦ ﺁﭼﯧﻖ دﻓﺘﺮﯼ اۏﻟﻤﻮش ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻈﻬﺮﯼ‪،‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺻﻔﺎت ﻋﺴﻜﺮي ﻓﻬﻢ اﺋﺘﻤﻴﺶ ارﺑﺎب ذﮐﺎ‪.‬‬
‫وﻗﺖ اۏﻟﺪو ﻏﻨﭽﻪ ﺁﭼﯧﻼ‪ ،‬ﮔﯚل ﺧﺮدﻩﺳﻴﻦ ﻇﺎهﺮ ﻗﯧﻼ‪،‬‬
‫ﻣﻬﺪي ﻇﻬﻮرﻳﻨﯽ ﺑﻴﻠﻪ‪ ،‬ﻓﺎش اﺋﺪﻩ ﺳﺮّﻳﻨﯽ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ ﺗﺎ ﻧﻮروز اۏﻻ‪ ،‬ﮔﯚل ﺑﻮﺳﺘﺎن اﻓﺮوز اۏﻻ‪،‬‬
‫ﻧﻮروز ﺗﮏ ﻓﻴﺮوز اۏﻻ‪ ،‬اﻳّﺎم ﺷﺎﻩ اوﻟﻴﺎ‪.‬‬
‫ﻳﻌﻨﯽ ﮔﯚل ﮔﻠﺰار ﺟﺎن ﺣﻴﺪر‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺆﻣﻨﺎن‪،‬‬
‫اۏل ﮐﻴﻢ اۏﻧﺎدﯦﺮ ﺑﯽﮔﻤﺎن ﻣﺴﮑﻴﻦ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﺮ ﮔﺪا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٧٧ ..........................................................‬‬
‫‪-5 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻊ ﻟﻦ‪.‬‬
‫ﺻﻨﻊ ﺣﻖ ﮐﻴﻢ ﻳۏخ اﻳﮑﻦ ﻋﺎﻟﻤﯽ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﭘﻴﺪا‪،‬‬
‫ﺁﻧﺪان ﺁﻟﻤﯧﺶ اﺛﺮِ ﻧﻈﻢ ﻧﻈﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬اﺷﻴﺎ‪.‬‬
‫اﻗﺘﻀﺎﯼ ﻧﺴﻖ ﻣُﻠﮏ و ﻧﻈﺎم ﻣﻠّﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺎص و ﻋﺎﻣﻴﻦ ﮐﻴﻤﻴﻦ اﻋﻼ‪ ،‬ﮐﻴﻤﻴﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶ اَد‪‬ﻧﺎ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺿﺮر ﻳﺌﺘﻤﻪﻳﻪ ادﻧﺎﻻرا اﻋﻼﻻردان‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻼﻓﺖ اﺟﺮا‪.‬‬
‫اﻧﺒﻴﺎ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﺳﻼﻃﻴﻨﯽ ﻣﻔﻮّض ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﻧﻴّﺖ ﻋﺪل اﻳﻠﻪ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺁرا‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺣﮑﻢدور ﺣﮑﻢ ﮐﯽ دﻧﻴﺎﻳﺎ وﺋﺮﻳﺮ زﻳﺐ و ﻧﻈﺎم‪،‬‬
‫ﺣﮑﻢدور ﺣﮑﻢ ﮐﯽ دﻳﻦ رﺳﻤﻴﻨﯽ اﺋﻴﻠﻪر اﺣﻴﺎ‪.‬‬
‫ﺣﮑﻢ اﮔﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ دﻧﻴﺎﻳﺎﺳﺎﻻر ﻇُﻠﻢ ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫ﺣﮑﻢ اﮔﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﺑﻮﻟﻤﺎز ﻧﺴﻖ ﻣﻠﮏ ﺑﻘﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺎﮐﻢ اۏﻟﺪور ﮐﯽ ﻣﻮاﻓﻖ اۏﻻ ﺣﮑﻤﻴﻨﻪ ﻗﺪر‪،‬‬
‫ﺣﺎﮐﻢ اۏﻟﺪور ﮐﯽ ﻣﻄﺎﺑﻖ اۏﻻ اﻣﺮﻳﻨﻪ ﻗﻀﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺎﮐﻢ اۏلدور ﮐﯽ اۏﻧﻮن اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ذاﺗﯧﻨﺪا ﻃﻤﻊ‪،‬‬
‫ﺣﺎﮐﻢ اۏلدور ﮐﯽ اۏﻧﻮن اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﻓﻌﻠﻴﻨﺪﻩ رﻳﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻤﻌﺪن ﮔﺆرﺳﻪ ﮐﯽ ﭘﺮواﻧﻪﻳﻪ ﺑﻴﺮ ﻇُﻠﻢ ﻳﺌﺘﺮ‪،‬‬
‫ﮐﺴﻪ ﺑﺎﺷﯧﻦ‪ ،‬دﺋﻤﻴﻪ‪» :‬ﺿﺎﻳﻊ اۏﻟﻮر ﻧﻔﻊ ﺿﻴﺎ!«‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺎن دوﻟﺖ و ﺗﻮﻓﻴﻖ و ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺣﻘﺪن‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 378‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻧﻪ روا ﮐﻴﻢ ﻗﯧﻼ اﺟﺮاﯼ ﺣﮑﻮﻣﺖ دﻋﻮا‪.‬‬

‫روشِ ﻋﺪﻟﺪﻩدﻳﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪﯼ ﻗﺮب و ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﻋﺪﻟﺴﻴﺰ ﺣﺎﮐﻤﻪ دﻋﻮاﯼ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻪ روا؟‬
‫ﺑﻴﺮ ورع اهﻠﯽ اﮔﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﻋﺒﺎدت ﻳﯚز اﻳﻞ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖِ ﻋﺪﻟﺠﻪ وﺋﺮﻣﺰ اﺛﺮِ ﻗﺮب ﺧﺪا‪.‬‬
‫ﺣُﮑﻢ دور واﺳﻄﻪﯼ ﻣﻮت و ﺣﻴﺎﺗﯽ ﺧﻠﻘﻴﻦ‪،‬‬
‫واﯼ اۏل ﺣﺎﮐﻤﻪ ﮐﻴﻢ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﺣُﮑﻤﯚﻧﺪﻩ ﺧﻄﺎ!‬
‫ﻗﯧﻼ ﻣﻈﻠﻮﻣﻼرې ﻣﺮﺣﻤﺘﻴﻨﺪن ﻣﺤﺮوم‪،‬‬
‫وﺋﺮﻩ ﻇﺎﻟﻤﻠﺮﻩ اؤز ﻧﻔﻌﯽ اۆﭼﯚن اﺳﺘﻴﻼ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬رﺣﻤﺖ اۏل ﺣﺎﮐﻤﻪ ﮐﻴﻢ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ اﺋﻠﺪن ﻏﺎﻓﻞ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺪ اوﻗﺎﺗﯧﻦ اﺋﺪﻩ ﺑﺬلِ ﻧﻴﺎز ﻓُﻘﺮا‪.‬‬
‫ﻧﻴﺘﻪ ﮐﻴﻢ ﺧﻄّﻪﯼ ﺑﻐﺪادﯼ ﻣﺸﺮّف ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﻣﻈﻬﺮ ﻣﺮﺣﻤﺖ و ﻋﺪل‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﭘﺎﺷﺎ‪.‬‬
‫اۏل ﺳﺮاﻓﺮاز ﮐﯽ ﻳُﻤﻦِ ﻗﺪم ﻣﺤﺘﺮﻣﯽ‪،‬‬
‫اۏﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﻮﻧﻪ اۏﻟﻤﻮش ﺳﺒﺐ دﻓﻊ ﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻧﻴّﺘﯽ ﺧﻴﺮ اۏﻟﻮب‪ ،‬اﻓﻌﺎﻟﯽ ﺻﻼح اۏﻟﻤﺎق اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫هﻴﭻ ﮐﺲ ﻳۏخ ﮐﻴﻢ اۏﻧﺎ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪﻳﻪ ﺧِﻴﺮ دﻋﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺆﻳﻠﻪ ﺣﺎﮐﻢ‪ ،‬اﺛﺮ رﺣﻤﺘﯽدﻳﺮ ﻳﺰداﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﺴﯥ اﻗﻠﻴﻤﻪ ﻗﺪم ﺑﺎﺳﺴﺎ‪ ،‬وﺋﺮﻩر ذُوق و ﺻﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﮐﻴﻢ ﺁﻧﯥ ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﺎ ﺷﺮﻣﻨﺪﻩ ﻋﻤﻞ‪،‬‬
‫اۏل زﻣﺎن ﮐﻴﻢ ﻗﻮروﻟﻮر ﻣﺤﮑﻤﻪﯼ روز ﺟﺰا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٧٩ ..........................................................‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﮐﯽ ﺑﻮﻻ ﻓﻴﺾ اﺟﺎﺑﺖ ﺣﻘﺪن‪،‬‬

‫هﺮ دﻋﺎ ﮐﻴﻢ ﻗﯧﻼ ﺻﺪق اﻳﻠﻪ ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ‬ﮔﺪا‪.‬‬
‫‪-6-‬‬
‫ﺑﻦ ﮐﻴﻤﻢ؟ ﺑﻴﺮ ﻓﻘﻴﺮ ﺑﯽ ﺳﺮ و ﭘﺎ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﻨﺪﻩ و ﮐﻤﻴﻨﻪ ﮔﺪا‪.‬‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﮐﺎرﮔﺎﻩ ﺻﺒﺮ و ﺳﮑﻮن‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﮏِ ﺷﺎهﺮاﻩِ ﻓﻘﺮ و ﻓﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﺰاﺟﯧﻤﺪا ارﺗﮑﺎب ﻏﺮور‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟِﯧﻤﺪا اﺣﺘﻤﺎل رﻳﺎ‪.‬‬
‫ﮐُﻨﺞ ﻋﺰﻟﺘﺪﻩ ﻓﻘﺮ و ﻓﺎﻗﻪ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮﺷﺎم اؤﻳﻠﻪ ﻣﺤﻮ ﮐﻴﻢ ﻣﺜﻼ‪.‬‬
‫ﻣﺮﮐﺰ ﺧﺎﮐﯽ اﺋﺘﺴﻪ زﻳﺮ و زﺑﺮ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑﻮﻻﻣﺎز ﮔﺮدﻳﻤﯽ ﻧﺴﻴﻢ ﺻﺒﺎ‪.‬‬
‫ﻋﺰل ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺑﻨﯽ ﻋﻤﻠﻠﺮدن‪،‬‬
‫ﻋﺎﻣﻞ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﯼ دﻧﻴﺎ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎزام ﮐﺎر و ﺑﺎر ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻣِﻴﻞ‪،‬‬
‫ﭼﮑﻤﻪزم ﻋﺰل و ﻧﺼﺐ اۆﭼﯚن ﻏﻮﻏﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻨﻪ وﺋﺮﻣﻴﺶ ﺟﻬﺎن ﻗﺎﻣﯥ ﻓﻘﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻮﻻ اﺋﺘﺴﻢ ﺟﻬﺎﻧﺎ اﺳﺘﻐﻨﺎ؟‬
‫‪ ................................................................................................................................ 380‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺰﻟﺘﻴﻦ ﻳﮕﺎﻧﻪﺳﯽﻳﻢ‪،‬‬

‫ﻗﺎﻓﺪان ﻗﺎﻓﺎ ﻳۏخ ﺑﻨﺎ هﻤﺘﺎ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺻﻮرﺗﻴﻢ ﻓﻘﺮ و ﺳﻴﺮﺗﻴﻢ ﻣﻨﻌﻢ‪،‬‬
‫هﻴﺌﺘﻴﻢ ﻣﻮر و هﻤّﺘﻴﻢ ﻋﻨﻘﺎ‪.‬‬
‫رﻓﻌﺖ ﻗﺪرﻳﻢ اﻟﺘﻔﺎت اﺋﺘﻤﺰ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻗﯧﻠﯧﺮﺳﺎ ﻋﺮض ﻋﻄﺎ‪.‬‬
‫ﻓﺎﻧﯽ ﻣﻄﻠﻘﻢ‪ ،‬ﻗﺒﻮل اﺋﺘﻤﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻨّﺖ ﺧﻀﺮ اﻳﻠﻪ زﻻلِ ﺑﻘﺎ‪.‬‬
‫دﺋﻤﻪزم وﺣﺸﯽﻳﻢ ﻃﺒﻴﻌﺖ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻃﺎﻟﺐ ذُوق ﺻﺤﺒﺘﻢ اﻣّﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ دﻳﺎر اﻳﭽﺮﻩﻳﻢ ﮐﯽ ﺧﻠﻘﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ هﻴﭻ ﮐﻴﻢ ﺑﻨﺎ ﭘﺮوا‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﮐﻴﻤﺴﻪ ﻳۏخ دردﻳﻢ اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ اﻇﻬﺎر‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ ﺁﻧﺪان اﻟﺘﻤﺎس دوا‪.‬‬
‫ﻟﻌﻞوش داش اﻳﭽﻴﻨﺪﻩدﻳﺮ وﻃﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﯚل ﮔﻴﺒﯽ ﺧﺎرﯼ ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﻣﺄوا‪.‬‬
‫دۆن ﺑﻮ ﺣﺎل اﻳﭽﺮﻩ ﻣﺤﻮ ﺣﻴﺮت اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ ﺑﻴﺮ ﻗﺎﺻﺪ و ﮔﺘﻴﺮدﯼ ﺑﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻋﺠﺐ ﻧﺎﻣﻪﯼ ﻓﺮح ﺗﺄﺛﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺾ ﺣُﺴﻦ ﻋﺒﺎرت و اﻣﻼ‪،‬‬
‫ﻇﺎهﺮﯼ دلﭘﺬﻳﺮ و ﻓﻴﺾ رﺳﺎن‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٨١ ..........................................................‬‬
‫ﺑﺎﻃﻨﯽ ذُوقﺑﺨﺶ و روحﻓﺰا‪،‬‬

‫‪ ٢٠‬ﻧﻘﺶ ﺧﻄّﻨﻴﺪﻩ اﻟﻄﻒِ ﺻﻮرت‪،‬‬
‫ﻃﺮز ﻟﻔﻈﻴﻨﺪﻩ اﺷﺮف ﻣﻌﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮﻩﮔﺎﻩِ ﻧﻈﺮدﻩ هﺮ ﻟﻔﻈﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﭘﺮﯼ ﭘﻴﮑﺮ و ﻣﻠَﮏ ﺳﻴﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻮﻩ و ﺷﻴﻮﻩ و ﮐﺮﺷﻤﻪ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫دل اﺋﺪﻩر ﺻﻴﺪ و ﻋﻘﻞ اﺋﺪﻩر ﻳﻐﻤﺎ‪.‬‬
‫ﻓﻬﻢ ﻗﯧﻠﺪﯦﻘﺠﺎ ﺣُﺴﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﻮن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪﯦﻢ ﺁﻧﺪا ﺳُﺮورﻻر ﭘﻴﺪا‪.‬‬
‫ﺑﻨﺪﻩﻳﯽ ﻟﻄﻒ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﻳﺎد اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﺳﻴّﺪ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻟﻘﺎ‪،‬‬
‫‪ ٢٥‬اۏل ﻓﻠﮏ ﻗﺪر ﮐﻴﻢ ﺁﻧﺎ وﺋﺮﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﺣﻖ ﮐﻤﺎل ﺻﺪق و ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫ذات ﭘﺎﮐﯽ ﺟﻤﻴﻊ ﻋﺎﻟﻤﺪن‪،‬‬
‫ﺷﺮف رﺗﺒﻪ اﻳﻠﻪ ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻏِﻴﺮ ﻋﻠﻢِ اﻓﺎدﻩﯼ ﺑﺸﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ارواح ﻗُﺪﺳﺪن اﻟﻘﺎ‪،‬‬
‫اﺻﻠﯽدﻳﺮ ﻧﻮر ﭘﺎﮎ ﻣﺼﻄﻔﻮي‪،‬‬
‫ﺣُﮑﻤﯚدۆر روﻧﻖ ﺳﺮﻳﺮ ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻤﯽدﻳﺮ ﺑﺎﻋﺚ رﻓﺎهﺖ ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫ﻓﻌﻠﯽدﻳﺮ ﻣﻮﺟﺐ رﺿﺎﯼ ﺧﺪا‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 382‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٣٠‬ﺁز اۏﻟﻮر ﺑﻴﺮ ﺁرادا ﺟﻤﻊ اۏﻟﻤﺎق‪،‬‬

‫ﻋﻠﻢ و ﺣﮑﻢ و ﺳﻴﺎدت و ﺗﻘﻮا‪.‬‬
‫ﻣﻴﺮ ﺳﻴّﺪ ﻣﺤﻤّﺪ ﻏﺎزﯼ‪،‬‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ﻋﻠﻢ و ﺣﻠﻢ و ﺟﻮد و ﺳﺨﺎ‪.‬‬
‫ﻋ‪‬ﻈﱠﻢ‪ ‬اﷲُ ﻗَﺪ‪‬ر‪‬ه‪ ‬اﻟﻌﺎﻟﻲ‪،‬‬
‫ر‪‬ﻓَﻊ‪ ‬اﷲُ ﺷَﺄﻧَﻪ‪ ‬اﻻَﻋﻠﻲ‪.‬‬
‫زﻳ‪‬ﺪ اﷲ ﻋﺰّ و ر‪‬ﻓْﻌ‪‬ﺘَﻪ‪،‬‬
‫ﻧَﻔﱠﺬ اﷲ ﺣ‪‬ﻜْﻤ‪‬ﻪ‪ ‬اَﺑﺪا‪.‬‬
‫اﯼ ﻗﻀﺎ ﺣﮑﻢ ﮐﻴﻢ ﻣﻴﺴّﺮ دﻳﺮ!‬
‫ذاﺗﯧﻨﺎ اﻗﺘﺪار ﻋﺰّ و ﻋﻼ‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﮔﻞ ﮔﻠﺰار ﻋﺘﺮت ﻧﺒﻮي‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦ اﻓﺮوز ﻣﻠّﺖ زﻫﺮا‪.‬‬
‫ﻧﻮر ﭼﺸﻢ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺳﺎدات‪،‬‬
‫ﻣﻘﺘﺪاﯼ ﺟﻤﻴﻊ اهﻞ ذﮐﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻨﻪ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﺣُﮑﻤﯚن اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺳﻦ‪،‬‬
‫دﺋﻤﮏ اۏﻟﻤﺎز ﺑﻮ ﺣﮑﻤﻪ‪ ،‬ﺣﮑﻢِ ﺧﻄﺎ‪.‬‬
‫ﻟﻴﮏ ﺑﻴﺮ ﺑﻨﺪﻩﯼ ﺣﻘﻴﺮم ﺑﻦ‪،‬‬
‫ﻋﻤﻠﻴﻢ اهﻞ ﺧِﻴﺮﻩ‪ ،‬ﺧِﻴﺮ دﻋﺎ‪.‬‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻋُﺴﺮﺗﻢ ﺑﻨﺎ ﻧﻪ دۆﺷﺮ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ اۏﻻم هﻤﻨﺸﻴﻦ اهﻞ ﻏﻨﺎ؟‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٨٣ ..........................................................‬‬
‫‪ ٤٠‬ﻣﺤﺾ ﺟﻬﻠﻢ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ دﻳﺮ‪،‬‬

‫ﮐﯽ ﻗﯧﻼم ﻣِﻴﻞ ﺻﺤﺒﺖ ﻓﻀﻼ؟‬
‫ﮔﺮﭼﯽ اﻓﻼﮐﻪ رﻏﺒﺖ اﺋﻴﻠﻪر ﺧﺎﮎ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻤﺰ اﻋﺪاﻳﺎ رﺗﺒﻪﯼ ادﻧﺎ‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﺳﻨﺪن ﺑﻨﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺪن اﺋﺘﻤﮏ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ‪ ،‬ﻧﻪ روا؟‬
‫اﯼ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻮ ﻧﻮع دﻋﻮادا‪،‬‬
‫ﻣﺼﺤﻠﺖ دﻳﺮ ﺗﻮﺗﺎم ﻃﺮﻳﻖ رﺿﺎ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﻣﺸﮑﻞدور ﺁﻧﺪا ﮐﻴﻢ ﺑﻴﺮ اۏﻻ‪،‬‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﺣُﮑﻢ و ﺻﺎﺣﺐ دﻋﻮا‪.‬‬
‫‪ ٤٥‬وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﮐﯽ ﺗﺎ ﻣﺆﺛﺮ اۏﻻ‪،‬‬
‫ﺛﺎﺑﺖ و ﺳﺎﻳﺮ اﻳﻠﻪ ارض و ﺳﻤﺎ‪.‬‬
‫اۏﻻ ﺣُﮑﻢ ﻗﻀﺎ اﻳﻠﻪ ﺑﺎﻗﯽ‪،‬‬
‫ﻗﺎﺿﯽ ﻏﺎزﯼِ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻟﻘﺎ‪.‬‬
‫‪-7-‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ وﻗﺖ ﮐﯽ ﻓﺼﻞ ﺧﺰان ﻧﺎهﻤﻮار‪،‬‬
‫ﻗﯧﻼ ﺳﻮرﺗﮏ ﺣﺮﮐﺎﺗﯧﻦ ﻣﺰاﺣﻢ اﺷﺠﺎر‪.‬‬
‫ﺳﭙﺎﻩِ ﺑﻬﻤﻦ و دﯼ‪ ،‬ﻻﻟﻪ و ﮔﯚل اﺳﺒﺎﺑﯧﻦ‪،‬‬
‫هﺠﻮم اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺒﻦ‪ ،‬ﻏﺎرت اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﻧﻪ ﮐﯽ وار‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 384‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﭼﻤﻦ ﻇﺮﻳﻔﻠﺮﻳﻦ رﻧﺠﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﺋﻴﻠﻪﻣڲﻪ‪،‬‬

‫ﻧﺴﻴﻤﺪن اۏﻻ ﻇﺎهﺮ‪ ،‬ﺳﻠﻮﮎ ﻧﺎهﻤﻮار‪.‬‬
‫هﻮا ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻴﻨﺪن ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎﻳﺎ ﻣﻄﻠﻖ‪،‬‬
‫ﻣﺰاج ﻧﺎﻣﻴﻪدﻩ اﻋﺘﺪاﻟﺪان ﺁﺛﺎر‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺻﺒﺎ ﻟﻄﺎﻓﺖ اﻳﻠﻪ ﮔُﻠﺸﻦ اﻳﭽﺮﻩ ﺳﺎﻳﺮ اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻻ زﻣﺎﻧﻪ ﺻﺒﺎ ﺗﮏ ﺗﻐﻴّﺮ اﻃﻮار‪.‬‬
‫ﺁﭼﯧﺐ ﺗﻌﺮّض اﻟﻴﻦ زﻣﻬﺮﻳﺮ ﮔﻠﺰارﻩ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺮگ ﻗﺎﻻ ﺑﻮ ﻏﺎرﺗﺪﻩ ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﺧۏش اۏل ﮐﯽ ﺗﻮﺗﺎ ﺑﻮ ﻣﻮﺳﻤﺪﻩ ﮔﻮﺷﻪﯼ ﻋﺰﻟﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺮدد اﺋﺘﻤﻪﻳﻪ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬ﻗﺮار وﺋﺮﻩ ﻗﺮار‪.‬‬
‫ﺣﻀﻮر اﻳﻠﻦ ﮔﻴﺮﻩ ﺑﻴﺮ ﮐﯚﻧﺠﻪ اﺑﺘﺪاﯼ ﺧﺰان‪،‬‬
‫ﺳﺮور اﻳﻠﻦ ﭼﯧﺨﺎ ﺑﻴﺮ ﺑﺎﻏﺎ اﺑﺘﺪاﯼ ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺁرادا ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻪ ﺑﺎران و ﺑﺮف و ﺑﺎد ﻧﻪ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﻪﻳﻪ اﺛﺮ دور ﺧﺎﻃﺮﻳﻨﻪ ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺁﻧﺎ رﻓﻴﻖ هﻤﺎن ﺑﻴﺮ ﮐﺘﺎب اۏﻻ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﺳﺎز‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﻧﺪﻳﻢ هﻤﻴﻦ ﺑﻴﺮ ﻗﺪح اۏﻻ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻨﻢ ﺑﻮﻧﻮن ﮔﻴﺒﯽ اﻳّﺎﻣﺪﻩ ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ‪،‬‬
‫اﺳﻴﺮ دام ﺑﻼ و ﺳﺘﻢ‪ ،‬ﻏﺮﻳﺐ دﻳﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺳِﻴﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ ﭘﺮﮔﺎر ﺗﮏ ﺗﻨﻴﻤﺪﻩ ﺗﻮان‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺗﮏ ﺑﻴﺮ ﺁرادا اۏﺗﻮرﻣﺎﻏﺎ ﻳﺌﺮ وار‪.‬‬
‫هﺰار ﻏﻢ ﻣﺘﻮﺟّﻪ ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺑﻮ هﻢ ﺑﻴﺮ ﻏﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٨٥ ..........................................................‬‬
‫ﮐﯽ ﻳۏﺧﺪورور ﻏﻢ دل ﻇﺎهﺮ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ ﻏﻢﺧﻮار‪.‬‬

‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ رﻓﻴﻖ ﮐﯽ هﻢدرد اۏﻻم ﻣﻦ ﻣﺴﮑﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ ﻃﺒﻴﺐ ﮐﯽ درد دل اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ اﻇﻬﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺧﺰان اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﻗﺎﻻن ﮔﯚل ﺑﻮداﻏﯧﻴﺎم‪ ،‬ﮐﯽ هﻮا‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎ ﺷﮑﺴﺖ وﺋﺮﻳﺐ ﻗﺎﻟﻤﯧﺸﺎم ﺑﺮهﻨﻪ و ﺧﻮار‪.‬‬
‫ﮐﻴﻤﯽ ﮐﯽ دۏﺳﺖ دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬ﭼﯧﺨﺪې دﺷﻤﻦ ﺟﺎﻧﯧﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻴﺒﯽ ﮐﯽ ﻳﺎر دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬اۏﻟﺪو ﻋﺎﻗﺒﺖ اﻏﻴﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﻓﻘﺮ اﻳﻠﻦ ﮐﯽ ﺑﻨﻢ‪ ،‬راﺣﺘﻴﻢ دﻳﺮﻳﺮ ﻣﺸﮑﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺣﺎل اﻳﻠﻦ ﮐﯽ ﺑﻨﻢ‪ ،‬دﻳﺮﻟﻴڲﻴﻢ دﻳﺮﻳﺮ دﺷﻮار‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻣﺪد ﻗﯧﻼ اۏل ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﮐﺸﻮر ﻋﻠﻢ‪،‬‬
‫ﮐﯽﻋﻠﻢ دﻳﺮ ﻗﺎﻣﯥ اﺷﻴﺎﻳﻪ واﻗﻒ اﺳﺮار‪.‬‬
‫ﺷﻪ ﺳﺮﻳﺮ ﻧﺠﻒ‪ ،‬ﺁﻓﺘﺎب اوج ﺷﺮف‪،‬‬
‫ﻋﻠﻲ ﻋﺎﻟﯽ اﻋﻼ‪ ،‬ﻗﺴﻴﻢ ﺟﻨّﺖ و ﻧﺎر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اﻣﻴﺪ وار ﮐﯽ ﺑﻴﺮ ﺷﻤّﻪاﯼ ﻋﻨﺎﻳﺖ اﻳﻠﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺠﺪداً وﺋﺮﻩ ﻟﻄﻔﯽ ﺗﺴﻠّﯽ ﻣﻦ زار‪.‬‬
‫رﻋﺎﻳﺘﻴﻤﯽ رﺟﻮع اﺋﺪﻩ ﭘﺎﮎ ﻧﻄﻔﻪﺳﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻳﮕﺎﻧﻪ ﺳﻴّﺪ ﻋﺮش ﺁﺳﺘﺎن و ﮐﻮﻩ وﻗﺎر‪.‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺠﻔﯽ و ﻳﮕﺎﻧﻪﯼ ﺛﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﺻﻮرت ﺣﻘﻪ دﻳﺮ ذات ﭘﺎﮐﯽ ﺁﻳﻴﻨﻪدار‪.‬‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪاﯼ ﮐﻴﻢ ﻋﻠﻮّ ﻗﺪرﻳﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺣﺮﻳﻢ درﮔﻬﻴﻨﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﻮﻟﻤﺎز ﺑﺎر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 386‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎﻩ ﺁﻓﺘﺎب اﺛﺮ‪،‬‬

‫ﮐﯽ رأﯼ ﭘﺎﮐﻴﻦ اﻳﻠﻦدﻳﺮ ﻣﺮور دهﺮﻩ ﻣﺪار‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﺻﻔﺎﯼ ﻣﺸﺮﺑﻴﻨﻪ اﻋﺘﻤﺎد اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺒﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ اﻳﮑﯽ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ ﺑﻦِ اﻓﮕﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻨﻔّﺮ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪ ﮐﻴﻢ ﺑﯽﮐﺴﻢ ﺑﻦ و ﺑﯽﮐﺲ‪،‬‬
‫اؤزۆدۆر اؤز ﺳﺆزۆﻧﯚ ﻋﺮﺿﻪ اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ ﻧﺎﭼﺎر‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻣﻦ اﻳﺴﺘﺮ اﻳﺪﻳﻢ ﺑﻴﺮ زواﻟﺴﻴﺰ ﺳﺎﻳﻪ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﺁﻧﺪان اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﻣﻄﻠﻖ ﻣﻀﺮّت اﺷﺮار‪.‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﻳﺌﺘﻴﺮدﯼ ﺑﻨﯽ هﺎدﯼ رﻩ ﺗﺤﻘﻴﻖ‪،‬‬
‫دﺋﺪﯼ ﺑﻮدور ﮐﯽ دﻳﻠﺮﺳﻦ‪ ،‬اﻳﺘﻴﺮﻣﻪﮔﻴﻞ زﻧﻬﺎر!‬
‫ﺑﻮﮔﯚن اُﻣﻴﺪ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻋُﻤﺮدۆر ﮐﯽ درﮔﻬﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻮراﺧﻤﯧﺸﺎم ﺳﺮ اﺧﻼص و ﺻﺪق‪ ،‬ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬اﻣﻴﺪ وار ﮐﯽ اُﻣﻴﺪ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﺣﺮﻣﺎن‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ وار ﮐﯽ اﻗﺒﺎﻟﻴﻢ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ادﺑﺎر‪.‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ اهﻞ ﺟﻬﺎﻧﺎ ﺑﻮ ﻧﮑﺘﻪ روﺷﻦدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻣﺴﻠﻢ اهﻞ ﺳﻌﺎدت اۏﻟﻮر‪ ،‬ﺷﻘﯽ ﮐﻔّﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم زﻣﺮﻩﯼ اﺳﻼﻣﺎ هﻢ ﻣﻘﺮر دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﺟﻤﻠﻪدن ﻳﺌﯽ اۏﻟﻮر ﺁل اﺣﻤﺪ ﻣﺨﺘﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮ هﻢ ﻣﺤﻘﻖ اۏﻟﻮﺑﺪور ﺟﻤﻴﻊ ﺳﺎداﺗﻪ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﺳﻨﺴﻦ اﺣﻤﺪ ﻣﺨﺘﺎر ﻧﺴﻠﻴﻨﻪ ﺳﺮدار‪.‬‬
‫دﻟﻴﻞ واﺿﺢ اﻳﻠﻦ‪ ،‬واﺿﺢ اۏﻟﺪو ﮐﻴﻢ ﺳﻨﺴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٨٧ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺰﻳﻦ اهﻞ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻣﻠﺠﺄ ﺻﻐﺎر و ﮐﺒﺎر‪.‬‬

‫‪ ٣٥‬ﮔﺮﻩﮎ ﮐﯽ ﺳﻦ اۏﻻﺳﺎن ﺟﻤﻠﻪﯼ ﺟﻬﺎﻧﺎ ﭘﻨﺎﻩ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻩﮎ ﮐﯽ ﺳﻦ اۏﻻﺳﺎن اهﻞ ﻓﻘﺮﻩ اﺳﺘﻈﻬﺎر‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮوّت ﺳﻨﺎ هﻢ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ رﺳﻢ‪،‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺘﻴﻨﺪﻩ وﻓﺎدان ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎﻳﺎ ﺁﺛﺎر‪.‬‬
‫ﻋﺠﺐ ﻳۏخ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﺳﻢ اﮐﺮاﻩ اهﻞ اﻳﻤﺎﻧﺪان‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ زﻣﺮﻩﯼ اﺳﻼﻣﺪان اۏﻟﻮب ﺑﻴﺰار‪.‬‬
‫ﻧﺠﻒدﻩ ﺑﺎﻏﻠﻤﺎﻳﺎم ﺣﻖّ ﺧﺪﻣﺘﻴﻨﻪ ﮐﻤﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺌﺪﻳﺐ ﻓﺮﻧﮓ دﻳﺎرﻳﻨﺎ ﺑﺎﻏﻼﻳﺎم زﻧّﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻼﻻرﯦﻦ ﭼﮑﻴﺒﻦ دؤﻧﻤﻪﻳﻴﺐ ﻃﺮﻳﻘﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﻮب ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻠﻮﮎِ ﻣﻬﺎﺟﺮ و اﻧﺼﺎر‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﺑﻨﯽ ﻃﺮﻳﻘﻴﻨﻪ اﺧﻼص ﭘﺎﮎ و ﺻﺪق درﺳﺖ‪،‬‬
‫ﭼﮑﻴﺒﺪﻳﺮﻳﺮ ﮐﯽ ﺳﻨﺎ ﺟﺎﻧﺪان اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ اﻗﺮار‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﮔﻨﺎﻩ اﻳﺴﻪ اﺧﻼﺻﯧﻢ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ ﺗﻮﺑﻪ‪،‬‬
‫وﮔﺮ ﺧﻄﺎ اﻳﺴﻪ ﺻﺪﻗﻴﻢ‪ ،‬ﻗﯧﻼﻳﯧﻢ اﺳﺘﻐﻔﺎر‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻗﺒﻮل‪ ،‬وﮔﺮ ﻧﺎﻗﺒﻮل ﺧﺪﻣﺘﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫اؤزۆﻣﯚ ﻣﻦ ﺳﺎﻧﯧﺮام ﺑﻴﺮ ﮐﻤﻴﻨﻪ ﺧﺪﻣﺘﮑﺎر‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻃﺮﻳﻘﻪﯼ ﺧﺪﻣﺘﺪﻩ ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﺗﻘﺼﻴﺮ‪،‬‬
‫وﮔﺮ ﻗﺎﭘﯧﻨﺪا ﺗﺎﭘﯧﺐ ﺑﻬﺮﻩ‪ ،‬اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ اﻧﮑﺎر‪،‬‬
‫ﺑﻨﻪ ﺣﺮام اۏﻻ راﺣﺖ ﮐﯽ ﺗﺎﭘﻤﯧﺸﺎم ﺳﻨﺪن‪،‬‬
‫وﮔﺮ ﻧﻪ ﺧﺼﻤﻪ ﻣﻮﮐّﻞ ﻣُﻬﻴﻤﻦ ﺟﺒّﺎر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 388‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٤٥‬ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ دلﺧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺧﺎﮎ راهﻴﻦ دﻳﺮ‪،‬‬

‫هﻤﻴﺸﻪ ﻧﻘﺪ ﺣﻴﺎﺗﯽ ﺳﻨﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺪا ﻧﺜﺎر‪.‬‬
‫دﺋﻤﻪ ﮐﯽ ﻣُﻠﮑﻪ هﻮس اﺋﺪﻩ‪ ،‬ﻳۏﺧﺴﺎ ﻣﺎﻻ ﻃﻤﻊ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻣُﻠﮏ و ﻣﺎﻻ ﺑﺎﺧﺎر دﻳﺪﻩﯼ اوﻟﻮاﻻﺑﺼﺎر‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮ دام ﺑﻼدﻳﺮ وﮔﺮ ﻧﻪ زﻳﻮر اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ اﺋﺘﺴﻪ دڲﻴﻞ ﺁﻧﺎ دار دﻧﻴﺎ دار‪.‬‬
‫ﻣﺪام ﺗﺎ ﻓﻠﮏ ﺗﻴﺰﮔﺮد داﻳﺮدﻳﺮ‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﺗﺎ ﮐﯽ ﺗﺎﭘﺎ اﻣﺮ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺘﻤﺮار‪،‬‬
‫ﺳﻨﯽ ﮐﯽ ﺟﻤﻠﻪﯼ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻓﺮد ﮐﺎﻣﻠﺴﻦ‪،‬‬
‫ﭘﻨﺎﻩ اﻣﻦ و اﻣﺎﻧﯧﻨﺪا ﺳﺎﺧﻼﺳﯧﻦ ﺳﺘّﺎر‪.‬‬
‫‪-8 -‬‬
‫ﻣﻨﺸﯽ ﻗﺪرت‪ ،‬ﮐﯽ ﭼﮑﻤﻴﺶ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺣﮑﻤﺖْ ﻧﮕﺎر‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ اﻳّﺎﻣﻪ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺛﺒﺖ‪ ،‬وﺻﻒِ هﺮ دﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻘﻌﻪﯼ ﺑﻐﺪادﻳﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶ وﺻﻔﻴﻨﯽ دار اﻟﺴ‪‬ﻼم‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﺁﻧﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺗﺤﺴﻴﻦ اﺋﺪﻩ هﺮ ﮐﺸﻮر ﮐﯽ وار‪.‬‬
‫اۏﻟﻴﺎ ﺑﺮﺟﯽ دﺋﻤﻴﺶ‪ ،‬زﻳﺮا ﮐﯽ ﺧﺎﮎ اﺷﺮﻓﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻘﻌﻪ‪ -‬ﺑﻘﻌﻪ اوﻟﻴﺎء اﷲ ـﻪ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور ﻣﺰار‪.‬‬
‫ﺣﺒّﺬا ﺑﻐﺪاد ﺧﻴﺮ اﻧﺠﺎم ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺛﺮ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ اۏﻟﻮﺑﺪور ﻣﻈﻬﺮ ﺁﺛﺎر ﻟﻄﻒ ﮐﺮدﮔﺎر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٨٩ ..........................................................‬‬
‫هﻢ ﺧﻼف ﺣُﮑﻤﯚﻧﯚ‪ ،‬هﻢ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﯧﻨﯥ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫ﺑﻮﻧﺪان اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﺟﺎرﯼ‪ ،‬ﻣﺮور روزﮔﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا دﻳﺮ ﺑﺎﻗﯽ ﻧﺸﺎنِ ﻣﻌﺠﺰ ﺧَﻴﺮُ اﻟﺒ‪‬ﺸَﺮ‪،‬‬
‫ﻃﺎق ﮐﺴﺮﯼ ﻧﺴﺨﻪﯼ ﻣُﻠﮏ ﻣﻠﻮﮎ ﮐﺎﻣﮕﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا اۏﻟﻤﻮش ﺣﺠّﺖ ﺣﮑﻢ ﺧﻼﻓﺖ ﻣُﻨﻄﻮﯼ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪادﻳﺮ ﺧﺎﮎ ﺧﻼﻓﺖﺧﻴﺰ ﺧﺘﻢ ﭼﺎرﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا ﺑﺎﻏﻼﻧﻤﯧﺶ ﻏﺰا ﺷﻤﺸﻴﺮﻳﻨﯽ ﺳﻠﻄﺎن روم‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ ﺳﺎﻳﻪﯼ اﻗﺒﺎل‪ ،‬ﺷﺎﻩ ذواﻟﻔﻘﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺳﺮﱢ ﺣﻖ ﻇﺎهﺮ ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا دﻳﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺻﺪق و ﮐﺬب اۆﭼﯚن دار‪ ‬اﻟﻌﻴﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻮﻧﺪا اۏﻟﻤﻮش ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻓﻴﻀﯽ اﻣﺎم اﻋﻈﻤﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا اۏﻟﻤﻮش ﺑﻬﺮﻩﯼ ﻋﻠﻢ ﺷﺮﻳﻌﺖ اﻧﺘﺸﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪادﯦﺮ ﻣﻌﺮوﻓﺎ ﺳﺮﻣﻨﺰل‪ ،‬ﺟُﻨﻴﺪﻩ ﺟﻠﻮﻩﮔﺎﻩ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا دﻳﺮ ﺑ‪‬ﻬﻠﻮل ـﺎ زﻧﺠﻴﺮ ﺟﻨﻮن‪ ،‬ﻣﻨﺼﻮرا دار‪.‬‬
‫دﺷﺘﻴﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺳِﻴﺮ ﻣﻴﻦ ﺣﺎﺗﻢ ﮔﻴﺒﯽ ﺻﺤﺮاﻧﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺮﻳﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺗﺨﺖ ﻣﻴﻦ ﻧﻮﺷﻴﺮوان ﺗﮏ ﺷﻬﺮﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪا اۏﻟﻤﻮش ﺻﻴﺖ اﺣﺴﺎن و ﮐﺮم ﺁﻓﺎق ﮔﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺪان ﺁﻟﻤﯧﺶ ﻣﻌﺪﻟﺖ رﺳﻤﻴﻦ ﺷﻴﺎع و اﺷﺘﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺻﺤﻦ ﺻﺤﺮاﺳﯧﻨﺪا ﻣﻴﻦ ﻟﻴﻠﻲ و ﻣﺠﻨﻮن ﺟﻠﻮﻩﮔﺮ‪،‬‬
‫ﮐﻮهﺴﺎرﯼ اۆزرﻩ ﻣﻴﻦ ﻓﺮﻫﺎد و ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﺎدﻩﺧﻮار‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 390‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ١٥‬هﺮ ﻏﺮﻳﺒﻪ‪ ،‬ﻧﺎزﻧﻴﻦ ﺷﻬﺮ و وﻻﻳﺎﺗﯽ وﻃﻦ‪،‬‬

‫هﺮ ﻣﺰاﺟﻪ‪ ،‬ﻣﻌﺘﺪل ﺁب و هﻮاﺳﯽ ﺳﺎزﮔﺎر‪.‬‬
‫ﺗﺮﺑﺖ ﻣﻘﺒﻮل ﺑِﺮّ و ﻓﺎﺟﺮﻩ ﺗﺄﺛﻴﺮﺑﺨﺶ‪،‬‬
‫ﺧﺎﮎ ﭘﺎﮐﯽ ﺻﻮرت هﺮ ﻧﻴّﺘﻪ ﺁﻳﻴﻨﻪدار‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﻣﺠﺮّب دﻳﺮ ﮐﯽ ﺑﻮﻟﻤﺎز ﻇُﻠﻢ ﺑﻮﻧﺪا اﻣﺘﺪاد‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻣﻘﺮّر دﻳﺮ ﮐﯽ ﻇﺎﻟﻢ ﺑﻮﻧﺪا اۏﻟﻤﺎز ﭘﺎﻳﺪار‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺑﻴﺮ ﻗﺎچ ﮔﯚن ﻓﻠﮏ ﺧﻴﻞ ﺑﻼ ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎق اﻳﺴﺘﺮدﯼ ﺑﻮ ﻣُﻠﮑﯚن رﺧﺖ ﻋِﻴﺸﻴﻦ ﺗﺎر و ﻣﺎر‪،‬‬
‫ﮐﻔﺮ ﻣﺴﺘﻮﻟﯽ اۏﻟﻮب ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺪې اﺳﻼﻣﯽ زﺑﻮن‪،‬‬
‫ﺟﻬﻞ اﺳﺘﻴﻼ ﺑﻮﻟﻮب اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﻋﻠﻢ اهﻠﻴﻨﯽ ﺧﻮار‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺗﻮﺗﺪو دﺳﺖ ﻧﺎﻟﻪﯼ ﻣﻈﻠﻮم دوران داﻣﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﺪې دود ﺁﻩ دل ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﭼﺮﺧﻪ ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫ﭼﺮخ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺤﺎل اۏﻟﺪو اۏل رأﯼِ ﻏﻠﻄﺪن ﻣﻨﻔﻌﻞ‪،‬‬
‫دُور ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻔﻮر اۏﻟﺪو اۏل ﻓﮑﺮِ ﺧﻄﺎدان ﺷﺮﻣﺴﺎر‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ اﻳﺰد ﺷﺎﻣﻞ اﺣﻮال اهﻞ ﻓﻘﺮ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﻓﻴﺾ ﻋﺪل اﻳﻠﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻋﺠﺰ و اﻧﮑﺴﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺎﻳﺮ اۏﻟﻤﻮش ﻣُﻠﮑﻪ‪ ،‬ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺋﺘﺪﯼ ﻣﻌﻤﺎر ﺧﺮد‪،‬‬
‫ﺳﻮﺳﺎﻣﯧﺶ ﮔﻠﺰارﻩ‪ ،‬ارﺳﺎل اﺋﺘﺪﯼ اﺑﺮ ﻧﻮﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺎدﭘﺎﯼ ﻋﺰم ﮐﺸﻮرﮔﻴﺮِ ﻋﺎﻟﻢ ﮔﺮد اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮐﺤﻞ اﻋﻴﺎن ﻋﺠﻢ ﻗﯧﻠﺪﯦﻘﺪا ﺧﺎﮎ رهﮕﺬار‪،‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻗﯧﻠﺪې ﻣﺸﻬﻮر ﻋﺮب ﻓﺘﺢ ﻋﺠﻢ ﺗﺎرﻳﺨﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٩١ ..........................................................‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ ﺑﺮج اوﻟﻴﺎﻳﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻧﺎﻣﺪار‪.‬‬

‫روﺷﻦ اﺋﺘﺪﯼ ﻋﺪﻟﺪن هﺮ ﮔﻮﺷﻪﺳﻴﻨﺪﻩ ﻣﻴﻦ ﭼﺮاغ‪،‬‬
‫ﺟﺎرﯼ اﺋﺘﺪﯼ ﻓﻴﻀﺪن هﺮ ﻣُﻠﮑﯚﻧﻪ ﻣﻴﻦ ﺟﻮﻳﺒﺎر‪.‬‬
‫ﺧَﻠﱢﺪ اﻟﻠﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﺳ‪‬ﻠﻄﺎﻧﺎً ﺳ‪‬ﻘﻲ اﻻرض‪ ‬اﻟﻌﺮاق‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻴﻨﻤ‪‬ﺎ اْﺿْﻄَﺮﱠت‪ ‬ﺑِﺎ‪‬رﺳﺎلِ اﻟﺴ‪‬ﺤﺎبِ ﻛﺎﻟﺒِﺤﺎر‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻘﺘﺪ‪ ‬ﻟَﻮﻻه ﻣﺎ ﺳ‪‬ﺮﻧﺎ ا‪‬ﻟﻲ ﺻ‪‬ﺤﻦِ اﻟﺴ‪‬ﺮور‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺘَﺪ‪ ‬ﻟَﻮﻻه‪ ‬ﻣﺎ ﻧ‪‬ﻤﻨﺎ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻣﻬ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟﻘَﺮار‪.‬‬
‫ﻋﺪﻟُﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦ ﻧﺎﺋ‪‬ﺒﺎت‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻫﺮِ ﻛَﻬ‪‬ﻒ‪ ‬ﻟ‪‬ﻼﻧﺎم‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﻟَﻬ‪‬ﻢ ا‪‬ﻻّ ﺑِﻪ‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﻜّﻴﻦُ ﻋ‪‬ﻨﺪ‪ ‬اﻻ‪‬ﺿْﻄ‪‬ﺮار‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﺳ‪‬ﻴ‪‬ﻔُﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺣﺎد‪‬ﺛﺎت‪ ‬اﻟﺪ‪‬ورِ ﺣ‪‬ﺼ‪‬ﻦٌ ﻟ‪‬ﻠﻌﺪا‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﻟَﻬ‪‬ﻢ ا‪‬ﻻّ ﻗ‪‬ﺮاء ﻓﻴﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﻫ‪‬ﻮلِ اﻟﻔ‪‬ﺮار‪.‬‬
‫ﺻﻴﺘُﻪ‪ ‬ﺑِﺎﻟﻌ‪‬ﺪلِ ﻟ‪‬ﻼ‪‬ﺳ‪‬ﻼمِ اَﺻﻞُ اﻻ‪‬ﻧﺘ‪‬ﻈﺎر‪،‬‬
‫ذ‪‬ﻛﺮُه‪ ‬ﺑِﺎﻟﻤ‪‬ﺠﺪ‪ ‬اَﻻَﺳ‪‬ﻼف‪ ‬وﺟ‪‬ﻪ‪ ‬اﻻ‪‬ﻓْﺘ‪‬ﺨﺎر‪.‬‬
‫ﺁن ﺑﻠﻨﺪاﺧﺘﺮ ﮐﻪ ﻓﻀﻞ اوّﻟﻴﻦ و ﺁﺧﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﺟﻮهﺮ ذات ﺷﺮﻳﻔﺶ اﻧﺤﺼﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻮر ﻣﻠﮏ ﺁراﯼ ﻣﺎﻩ‪ ،‬از ﺷﻤﻊ ﺟﻮدش ﻣﺴﺘﻔﺎد‪،‬‬
‫ﺗﻴﻎ ﻋﺎﻟﻢﮔﻴﺮ ﻣﻬﺮ‪ ،‬از دﺳﺖ ﻓﺘﺤﺶ ﻣﺴﺘﻌﺎر‪.‬‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ دﻳﻮانِ ﺣﮑﻤﺶ ﻧﺴﺨﻪﯼ دﻳﻮان ﺣﺸﺮ‪،‬‬
‫ﮐﺎﻓﺮ ﺁن ﺟﺎ ﻣﻀﻄﺮ و ﻣﻘﻬﻮر‪ ،‬ﻣُﺴﻠﻢ رﺳﺘﮕﺎر‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﮐﺎرﮔﺎﻩ ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮش ﻣﻈﻬﺮ ﻧﺎز و ﻧﻌﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 392‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺁن ﺟﺎ ﻣﻨﻌﻢ و ﺧﻮشوﻗﺖ‪ ،‬ﻣﻨﮑﺮ ﺧﻮار و زار‪.‬‬

‫درﮔﻬﺶ ﻋﺮﺷﯽ اﺳﺖ در رﻓﻌﺖ ﮐﻪ از ﭼﺮخ ﺑﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻣﯽﻧﻤﺎﻳﺪ دور ﺑﺎ ﺳﮑّﺎن ﺁن ﻗﺮب ﺟﻮار‪.‬‬
‫ﺣﺸﻤﺘﺶ ﺑﺤﺮﯼ اﺳﺖ در وﺳﻌﺖ ﮐﻪ هﺴﺖ از وﯼ ﻣﺤﻴﻂ‪،‬‬
‫ﻗﻄﺮﻩاﯼ اﻓﮑﻨﺪﻩ ﺗﺤﺮﻳﮏ ﺗﻼﻃﻢ ﺑﺮ ﮐﻨﺎر‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﮐﻨﺪ از ﺻﺪهﺰار اﻓﺰونﺗﺮ اوﺻﺎﻓﺶ رﻗﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻤﮑﻦ دادن ﺷﺮح ﻳﮑﯽ از ﺻﺪهﺰار‪.‬‬
‫اۏل ﺷﻬﻨﺸﺎﻩ ﻓﻠﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﮐﯽ وﺋﺮﻣﻴﺶ دوﻟﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ ﺣُﮑﻤﯚﻧﺪﻩ ﺧﻮرﺷﻴﺪِ ﻟﻮاﯼ زرﻧﮕﺎر‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﺣﺪّ ذاﺗﯽ ﻣﺎوراﯼ اﻗﺘﺪار و وهﻢ و ﻋﻘﻞ‪،‬‬
‫رﺳﻢ ﻓﻴﺾ ﻓﻄﺮﺗﯽ‪ ،‬ﻣﺎﻓﻮق ﺣﺪّ اﻗﺘﺪار‪.‬‬
‫ﻓﻮز ﮔﻠﺰارﯦﻨﺪا ﺑﻴﺮ ﺳﺮﺳﺒﺰ ﻧﺨﻞ ﺑﺎرور‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾ درﻳﺎﺳﯧﻨﺪا ﺑﻴﺮ ﭘﺎﮐﻴﺰﻩ درّ ﺷﺎهﻮار‪.‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﮐﻴﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﺁﻧﺎ ﻣﺤﺘﺎج‪ ،‬اۏل ﺁﻧﺪان ﻏﻨﯽ‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﺁﻧﯧﻨﻼ ﺗﻔﺎﺧﺮ ﺧﻠﻘﻪ‪ ،‬ﺁﻧﺪان ﺁﻧﺎ ﻋﺎر‪.‬‬
‫ﻣُﻠﮏ اﺳﺘﻐﻨﺎدا ﻓﻴﺾ ﻧﻌﻤﺘﻴﻨﺪن ﻻﻳﺰال‪،‬‬
‫ﺧﺎزن ﮔﺮدوﻧﺎ ﺣُﮑﻢ ﺳﺪّ ﺑﺎب اﻓﺘﻘﺎر‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮﻩﮔﺎﻩ اوج اﺳﺘﻌﻼدا وهﻤﻴﻨﺪن ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺑﺎدﭘﺎﯼ ﺧﻮش ﺧﺮام ﭼﺮﺧﻪ‪ ،‬ﺑﻴﻢِ اﻋﺘﺒﺎر‪.‬‬
‫‪ ٤٥‬ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن وﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺮور ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺷﺎهﻨﺸﻪ ﺷﻔﻘﺖ ﺷﻌﺎر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٩٣ ..........................................................‬‬
‫اۏل ﻧﻬﺎل ﮔُﻠﺸﻦ دوﻟﺖ ﮐﯽ ﺷﺎخِ ﮔﯚل ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬

‫ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮﻳﻨﺪن وﺋﺮﻩر اﺣﺒﺎﺑﺎ ﮔﯚل‪ ،‬اﻋﺪاﻳﻪ ﺧﺎر‪.‬‬
‫هﺮ ﺟﻬﺘﺪن ذات ﭘﺎﮐﯽ ﻧﻘﻄﻪﯼ ﭘﺮﮔﺎر ﺗﮏ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺁﻧﺪان هﺮ ﻃﺮف ﻳﻤﻦ ﻳﻤﻴﻦ‪ ،‬ﻳﺴﺮ ﻳﺴﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺎﻧﯽِ ﺣﮑﻤﺖ ﮐﯽ ارﮐﺎن ﻋﻨﺎﺻﺮدن ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﭼﺎر دﻳﻮارِ ﺳﺮاﯼ ﺻﻨﻌﺖ اﺋﻴﻠﻪر اﺳﺘﻮار‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﻤﺎدان ﮐﻮﻩ ﺷﮑﻮهﻮﻧﺪان ﺁﻧﯧﻦ ﺳﻨﮓ اﺳﺎس‪،‬‬
‫هﺮ ﺑﻨﺎ ﺿﻤﻨﻴﻨﺪﻩ اﺳﺘﺤﮑﺎﻣﺎ ﻗﯧﻠﻤﺎز اﻋﺘﺒﺎر‪.‬‬
‫‪ ٥٠‬هﻔﺖ اﺧﺘﺮ ﮐﻴﻢ ﻗﻀﺎ اﻣﺮﻳﻦ ﺳﺮاﻧﺠﺎم اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻗﻪ ﺗﮏ ﻗﺪرت ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﯧﻨﺪا ﭼﮑﻤﻴﺸﺪﻳﺮ ﻗﻄﺎر‪.‬‬
‫ﻗﻄﻊ راﻩ ﮐﻌﺒﻪﯼ ﻣﻘﺼﻮد اﺋﺪرﻟﺮﺳﻪ ﻧﻮﻻ‪،‬‬
‫اۏل ﻗﻀﺎ ﺣُﮑﻢ و ﻗﺪر ﻓﺮﻣﺎﻧﺎ وﺋﺮﻣﻴﺸﻠﺮ ﻣﻬﺎر‪.‬‬
‫ﻣﻨﻘﻄﻊ دﻳﺮ دهﺮدن ﻋﺼﺮﻳﻨﺪﻩ ﺗﺪﺑﻴﺮِ اﻣﻮر‪،‬‬
‫ﻣﺮﺗﻔﻊ دﻳﺮ ﭼﺮﺧﺪن دُورۆﻧﺪﻩ ﺗﮑﻠﻴﻒ ﻣﺪار‪.‬‬
‫ﻓﺎش ﺳﺆﻳﻠﻪرﻟﺮ ﮐﯽ ﺑﻴﺰ ﻣﻌﺰوﻟﻮز اﻣﺮ و ﻧﻬﯽدن‪،‬‬
‫ﺣﺎﮐﻢ اۏل دور‪ ،‬ﺁﻧﺪا دﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎن‪ ،‬ﺁﻧﯧﻦدﯦﺮ اﺧﺘﻴﺎر‪.‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﺳﻪ ﮔﺮدون ﮔﺰﻳﺐ روﯼ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﺼﺮت اﺳﻼم اۆﭼﯚن ﺑﻮﻟﻤﺎز ﺁﻧﯧﻦ ﺗﮏ ﺷﻬﺮﻳﺎر‪.‬‬
‫‪ ٥٥‬ﺷﺮعْ ﺣﻔﻈﻴﻨﺪﻩ اَﺗﻢﱢ ﻣﻌﺠﺰات ﻣﺼﻄﻔﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻦ ﻇﻬﻮروﻧﺪا ﺷﺮﻳﮏ اﺟﺮ اﺻﺤﺎب ﮐﺒﺎر‪.‬‬
‫اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﻣﻤﮑﻦ ﻓﻀﺎﯼ ﻋﺮﺻﻪﯼ ﻋﺪﻟﻴﻨﺪﻩ ﺳِﻴﺮ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 394‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻇُﻠﻢ اﺋﺪردﯼ دار دﻧﻴﺎ اهﻠﻴﻨﻪ دﻧﻴﺎﻧﯥ دار‪.‬‬

‫ﺣﻖ اﻳﮑﻦ ﻋﺎدل ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺣﺎﮐﻢ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻋﺎﻟﻤﻪ‪،‬‬
‫اوّل و ﺁﺧﺮ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺳﺮّ ﻋﺪاﻟﺖ ﺁﺷﮑﺎر‪.‬‬
‫اۏل ﺳﻠﻴﻤﺎنﯦﻦ ﺷﮑﻮهﯽ دﻳﻮﻩ ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ رﺳﺘﺨﻴﺰ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺻﻮﻟﺘﯽ ﮐﻔّﺎرﯼ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺗﺎر و ﻣﺎر‪.‬‬
‫اۏل ﺳﻠﻴﻤﺎنا ﻣﺠﺎل ﻋﺰﻣﺪﻩ ﻣﺤﻤﻞ هﻮا‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺳﻠﻴﻤﺎنا زﻣﺎن رزﻣﺪﻩ ﻣﺤﮑﻮم‪ ،‬ﻧﺎر‪.‬‬
‫‪ ٦٠‬ﻋﺎﻟﻤﻴﻦ وﺻﻔﻴﻦ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣُﻠﮑﯽ دﺋﺮﻟﺮﺳﻪ ﻧﻮﻻ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﺳﻠﻴﻤﺎندا ﺳﻠﻴﻤﺎن ـﺎ ﻗﺎﻟﯧﺒﺪﯦﺮ ﻳﺎدﮔﺎر‪.‬‬
‫ﺁﻟﻤﺎﻏﺎ ﻗﻴﻤﺖ وﺋﺮﻳﺐ ﻳﺌﺮدن ﻏﺒﺎر درﮔﻬﻴﻦ‪،‬‬
‫ﭼﺮخ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺗﺠﺎرت اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺁﯼ و ﮔﯚﻧﺪن ﮐﻴﻞ اﺋﺪﻳﺐ ﺷﺎهﺪ ﺗﻮﺗﻮب ﺧﻠﻘﻪ وﺋﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻮروﻧﻮ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ‪ -‬ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﺁﻟﯧﺮ ﺁﻧﺪان ﻋﻴﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺎﷲ اﯼ دوﻟﺖ ﮐﯽ درﮔﺎهﯧﻨﺪا ﻣﺤﺮﻣﺴﻦ ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫دۆﺷﺴﻪ ﻓﺮﺻﺖ ﺣﺎﻟﯧﻢ اۏل درﮔﺎهﺎ ﻋﺮض اﺋﺖ‪ ،‬زﻳﻨﻬﺎر!‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺻﺤﻦ ﺻﺪﻗﻪ ﺑﻴﻦ دُرّ ﺛﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﻤﺎزام ﻓﺮﺻﺖ ﮐﯽ درﮔﺎهﺎ ﻗﯧﻼم ﺑﻴﺮ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﻧﺜﺎر‪.‬‬
‫‪ ٦٥‬ﺑﻨﺪن اۏل ﻏﺎﻓﻞ‪ ،‬ﺁﻧﺎ ﺑﻦ روز و ﺷﺐ اهﻞ دﻋﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺪن اۏل ﻓﺎرغ‪ ،‬ﺁﻧﺎ ﺑﻦ ﻣﺘّﺼﻞ اُﻣﻴﺪوار‪.‬‬
‫ﻳﺎرب! اۏﻟﻤﺎزﻣﯥ اۏﻻ ﺁﺧﺮ ﺑﻮ دردِ اﺷﺘﻴﺎق‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٩٥ ..........................................................‬‬
‫ﻳﺎرب اۏﻟﻤﺎزﻣﯥ اۏﻻ زاﻳﻞ ﺑﻮ رﻧﺞ اﻧﺘﻈﺎر؟‬

‫ﺑﻮﻟﺪو ﻋﺎﻟﻢ ﻓﻴﺾ ﻋﺎﻣﯧﻨﺪان ﻋﻼج درد دل‪،‬‬
‫ﺣﺎش ﷲ ﮐﻴﻢ ﻗﺎﻻ ﺁﻧﺠﺎق ﻓﻀﻮﻟﻲ دلﻓﮕﺎر‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﮐﻴﻢ اۏﻻ هﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﺁﻧﺎ ﻣﺮﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫ﻋﺎم اۏﻟﻮر اﻟﺒﺘﻪ ﻓﻴﺾ ﺳﺎﻳﻪﯼ ﭘﺮوردﮔﺎر‪.‬‬
‫ﻧﺎﻣﺪارا ﮔﺮدش ﮔﺮدون ﺑﻮﻟﻮب اﻣﮑﺎن دور‪،‬‬
‫دﻓﺘﺮ دوران اﺋﺪﻩ ﺣﻔﻆ ﺣﺴﺎب هﻔﺖ و ﭼﺎر‪.‬‬
‫‪ ٧٠‬هﻔﺖ اﺧﺘﺮ اﺋﺪﻩ اﻣﺮ ﭘﺎدﺷﺎهﺎ اﻧﻘﻴﺎد‪،‬‬
‫ﭼﺎر ﻋﻨﺼﺮ اۏﻻ ﻃﺒﻊ ﭘﺎدﺷﺎهﺎ ﺳﺎزﮔﺎر‪.‬‬
‫‪-9-‬‬
‫ﻧﻪ ﻟﻄﻒ دور ﻳﺌﻨﻪ ﮐﻴﻢ ﺑﻮﻟﺪو ﺳﺒﺰﻩدن ﮔﻠﺰار‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻓﻴﺾ دﻳﺮ ﻳﺌﻨﻪ ﮐﻴﻢ‪ ،‬ﺳﺎﻟﺪې ﺑﺎﻏﺎ ﺑﺎد ﺑﻬﺎر؟‬
‫ﻣﺰﻳّﻦ اۏﻟﺪو ﺧﻂ ﺳﺒﺰﻩ اﻳﻠﻪ روﯼ زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺧﻂ ﺳﺒﺰ اﻳﻠﻪ‪ ،‬اؤﻳﻠﻪ ﮐﻴﻢ رُخ ﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺣﺠﺎب ﻏﻴﺒﺪﻩ هﺮ ﻓﻴﺾ ﺣﻖ ﮐﯽ ﻣﺨﻔﯽ اﻳﺪﯼ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺎ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻟﻄﻒ ﻧﺴﻴﻢِ ﮔﯚل‪ ،‬اﻇﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ﻋﺎﻟﻢ اۆﭼﯚن ﺷﺎهﺪِ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺣﻖ‪،‬‬
‫رﻳﺎض دهﺮدﻩ ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﮔﯚلِ رُﺧﺴﺎر‪.‬‬
‫ﺻﺤﻴﻔﻪﯼ ﭼﻤﻨﻪ ﻳﺎزدې ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺳﺒﺰﻩ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 396‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺧﻂِ دﻻﻳﻞ اﺛﺒﺎت اﻳﺰد ﺟﺒّﺎر‪.‬‬

‫ﻣﻈﺎهﺮ اﺛﺮ رﺣﻤﺖ اﺋﺘﺪﯼ هﺮ ﻃﺮﻓﯽ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺎل ﻗﺪرت ﺣﻖ‪ ،‬ﻓَﺎﻧْﻈُﺮوا اوﻟﻮاﻻَﺑﺼﺎر!‬
‫ﮔﺆرۆﻧﺴﻪ ﺧﻠﻖ رﺿﺎﯼ زﻣﺎﻧﻪدن ﻧﻪ ﻋﺠﺐ؟‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﺻﻮرت اﻗﺒﺎﻟﻪ اۏﻟﺪو ﺁﻳﻨﻪدار‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻣﻨّﺘﯽ ﺁﻟﺘﯧﻨﺪا اۏﻟﺴﺎ دهﺮ‪ ،‬ﻧﻮﻻ؟‬
‫ﮔﺆﺗﯚردۆ ﺁﻳﻨﻪﯼ دهﺮدن ﺳﭙﻬﺮ‪ ،‬ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫ﭼﺮاغ ﺑﺮق ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺷﻤﻊ ﻻﻟﻪﻳﯽ روﺷﻦ‪،‬‬
‫ﺻﺪاﯼ رﻋﺪ ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬ﭼﺸﻢ ﻧﺮﮔﺲ ﺑﻴﺪار‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺗﻮﺗﻮﺷﺪو ﺣﻴﺮت اﻳﻠﻪ ﺳﻴﻨﻪﯼ ذوي اﻻﻓﻬﺎم‪،‬‬
‫ﺁﭼﯧﻠﺪې ﻋﺒﺮت اﻳﻠﻪ دﻳﺪﻩﯼ او‪‬ﻟﻮ اﻻَﺑﺼﺎر‪.‬‬
‫دﻣﺎﻏﯽ اﺋﺘﺪﯼ ﻣﻌﻄّﺮ هﻮاﯼ ﻏﺎﻟﻴﻪ ﺑﻮ‪،‬‬
‫هﻮاﻳﯽ ﻗﯧﻠﺪې ﻣﻌﻨﺒﺮ‪ ،‬ﺳﺤﺎب ﮔﻮهﺮﺑﺎر‪.‬‬
‫ﺿﻤﻴﺮﻩ ذُوق وﺋﺮﻳﺐ ﻣﮋدﻩﯼ ﺗﻤﻮّج ﮔﯚل‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺎ ﺳﺎﻟﺪې ﺻﻔﺎ‪ ،‬ﻣَﻘﺪمِ ﻧﺴﻴﻢ ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﻴﺒﯽ ﮐﯽ ﺑﻮ اﻗﻠﻴﻤﻪ ﻳُﻤﻦ ﻣﻘﺪم اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻮراﺧﺪې ذُوق و ﺻﻔﺎ‪ ،‬ﺳﺮور ﺳﭙﻬﺮ وﻗﺎر‪.‬‬
‫ﮔﯚل ﺣﺪﻳﻘﻪﯼ اﻗﺒﺎل و ﺳﺮوِ ﺑﺎغ هﻨﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻪِ ﺳﭙﻬﺮ ادب‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻧﻌﺖ ﺷﻌﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺮﮐﺰ دوﻟﺖ اﻳﺎس ﭘﺎﺷﺎ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺪار ﻣُﻠﮑﻪ دﻳﺮ اﻗﺒﺎﻟﯽ ﻧﻘﻄﻪﯼ ﭘﺮﮔﺎر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٩٧ ..........................................................‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻣﻨﺰﻟﺘﯽ ﮐﻴﻢ ﺑﻮراﺧﺴﺎ ﺧﺎﮐﻪ ﻧﻈﺮ‪،‬‬

‫ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺧﻮاص اﻳﻠﻪ ﺧﺎﮐﯽ‪ ،‬زرِ ﺗﻤﺎم ﻋﻴﺎر‪.‬‬
‫ﻣﺤﻴﻂ ﺣﻮﺻﻠﻪاﯼ ﮐﻴﻢ ﮔﺮ اﺋﺘﺴﻪ ﻗﻄﺮﻩﻳﻪ ﻣِﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻗﻄﺮﻩﻳﯽ دُر ﺷﻬﻮار‪.‬‬
‫ﺻﺪاﻗﺘﻴﻨﺪﻩ ﺛﺒﺎت ﺳﻌﺎدت و اﻗﺒﺎل‪،‬‬
‫ﺳﻴﺎﺳﺘﻴﻨﺪﻩ ﺛﻮاب ﻣﻬﺎﺟﺮ و اﻧﺼﺎر‪.‬‬
‫ﺻﻼح اهﻠﻴﻨﻪ ﺣِﻠﻤﻴﻠﻪ واﻟﯽ ﻣﺸﻔﻖ‪،‬‬
‫ﻓﺴﺎد دﻓﻌﻴﻨﻪ ﻋﺪﻟﻴﻠﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﻗﻬّﺎر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬وﺟﻮد ﮐﺎﻣﻠﻴﻨﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻋﺎﻟﻤﺪن‪،‬‬
‫ﺳﺮاﻳﺖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﺁﺛﺎر ﺳﻠﻄﻨﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﮐﯽ وار‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎر ﻓﺮوزﯼ ﮔﺆرن اۏل ﻣﻪِ ﺗﻤﺎﻣﯽ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﺁﻓﺘﺎب ﺟﻬﺎﻧﺘﺎﺑﺪاندﯦﺮ اۏل اﻧﻮار‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺁﻓﺘﺎب اوجِ هﻨﺮ!‬
‫ﮐﯽ رﺳﻢ دﻳﺮ ﺳﻨﻪ ﺣُﺴﻦ ﺧﺼﺎﻳﻞ و اﻃﻮار‪.‬‬
‫ﮐﻤﺎل ﻣﻌﺪﻟﺘﻴﻦ وﺋﺮدﯼ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻣُﻠﮏ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻴﺐ ﺣﺎذﻗﻪ ﺳﺎﻧﮑﻴﻢ اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ ﺑﻴﺮ ﺑﻴﻤﺎر‪.‬‬
‫ﻣﻨﻮّر اﺋﻴﻠﻪدﯼ اﻗﺒﺎﻟﻴﻦ اوﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﻮن‪،‬‬
‫ﻟﻮاﯼ ﻋﺪﻟﻴﻦ اۏﻟﻮب اوﻟﻴﺎﻳﺎ ﺷﻤﻊ ﻣﺰار‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬رواج ﺑﺨﺶ ﻃﺮﻳﻖ اﻣﺎم اﻋﻈﻢ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﺷﺮع اﻳﻠﻪ وﺋﺮدﻳﻦ اﻣﻮر ﻣُﻠﮑﻪ ﻗﺮار‪.‬‬
‫ﭼﺮاغ ﻃﻠﻌﺖ اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻛﺮﺑﻼﻳﻪ ﺳﺎﻟﺪﯦﻦ ﻧﻮر‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 398‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﻧﺴﺐ و ﺷﺮعِ اﺣﻤﺪ ﻣﺨﺘﺎر‪.‬‬

‫ﻳﺌﺘﺮ ﺑﻮ اﺟﺮ ﺳﻨﺎ اۏل زﻣﺎن ﮐﯽ ﻋﺮض اۏﻟﻮﻧﻮر‪،‬‬
‫ﺟﺰا اۆﭼﯚن ﺣﻘﻪ ﺑﻴﺮ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﻋﺒﺎدت اﺑﺮار‪.‬‬
‫ﺧﻼفِ ﻏِﻴﺮ ﻧﺼﻴﺐ اۏﻟﺪو ﺣﻴﻦ ﺣُﮑﻢ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫زﻳﺎرتِ ﺣﺮم ﭘﺎﮎِ ﺣﻴﺪر ﻛﺮّار‪.‬‬
‫ﮐﻴﻢ اۏل ﺧﻠﻴﻔﻪﯼ راﺑﻊدﻳﺮ و ﻣﻨﺎﺳﺐ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﮐﯽ ﺣﺎﮐﻢِ راﺑﻌﺴﻦ ﺁﻧﺎ ﻗﺮب ﺟﻮار‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﺷﻬﺎ! ﺳﻌﺎدت و اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﺎ دﻋﺎﮔﻮ دور‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ اهﻞ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﮐﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﻀﻮﻟﻲ زار‪.‬‬
‫‪- 10 -‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪﯼ دﻓﻊِ ﻏﻢ دل‪ ،‬ﻋﺸّﺎﻗﺪان ذُوق ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫ﺁﻩ ﮐﻴﻢ ﮔﺆﺳﺘﺮدﯼ ﻋﺸﻖ اهﻠﻴﻨﻪ دُوران‪ ،‬هﺠﺮ ﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺳﺎﮐﻦ ﺧُﻤﺨﺎﻧﻪ ﭘﻴﺪا ﻗﯧﻠﺪې ﺷُﻮق ﺳِﻴﺮ ﺑﺎغ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل دم ﮐﻴﻢ ﻗﯧﻼ ﺑﻴﭽﺎرﻩﻟﺮ ﺗﺮﮎِ دﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺳﺎﻟﺪې ﮔﺆز ﮔﺮداﺑﯧﻨﺎ ﻧﻈّﺎرﻩﯼ ﮔﯚل ﻣﻮجِ ﺧﻮن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې دل ﺁﻳﻴﻨﻪﺳﻴﻦ ﭘُﺮ ژﻧﮓ‪ ،‬ذُوق ﺳﺒﺰﻩزار‪.‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﺗﮏ ﭼﺎﮎ اۏﻟﺪو ﺟﻴﺐ ﺳﺮّ ارﺑﺎب ﻋﻔﺎف‪،‬‬
‫ﺁﻟﺪې ﻣِﻴﻞ ﺳِﻴﺮ ﮔﻠﺰار‪ ،‬اهﻞ ﺗﻤﮑﻴﻨﺪن وﻗﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﺪو ﺟﺎم ﻻﻟﻪﮔﻮن ارﺑﺎبِ ﻋﺸﺮت ﮔﯚل ﮔﺆرۆب‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٣٩٩ ..........................................................‬‬
‫ﻗﺎن اﻳﭽﻴﺮدﯼ ﺧﻠﻘﻪ ﻧﻴﺮﻧﮓ اﻳﻠﻪ ﭼﺮخ ﺣﻴﻠﻪﮐﺎر‪.‬‬

‫دۏﺳﺘﻼر اﻳّﺎم ﮔﯚل اۏﻟﺴﺎﻳﺪې اﻳّﺎم ﺳﺮور‪،‬‬
‫رﻋﺪ ﻧﺎﻻن دم ﺑﻪ دم ﻗﯧﻠﻤﺎزدې اﺑﺮﯼ اﺷﮑﺒﺎر‪.‬‬
‫ﻓﺼﻞِ ﮔﯚل ﻃﺒﻌﻴﻨﺪﻩ اﻣﻨﻴّﺘﺪن اۏﻟﺴﺎﻳﺪې اﺛﺮ‪،‬‬
‫ﻏﺮقِ ﺧﻮن ﻻﻟﻪزار اۏﻟﻤﺎزدې ﺗﻴﻎ ﮐﻮهﺴﺎر‪.‬‬
‫ﺳﻴﻨﻪﯼ ﺻﺤﺮاﻳﺎ ﺗﻴﻎ ﺳﻴﻠﺪن دۆﺷﻤﺰدﯼ ﭼﺎﮎ‪،‬‬
‫ﻧﻮﻋﺮوس ﻏﻨﭽﻪﻧﻴﻦ داﻣﺎﻧﯧﻨﯥ ﺗﻮﺗﻤﺎزدې ﺧﺎر‪.‬‬
‫ژاﻟﻪ داﺷﯧﻨﺪان ﮔﺆﻳﺮﻣﺰدﯼ ﺗﻨﯽ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﻠﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﮔُﻠﺸﻨﯽ زﻧﺠﻴﺮﻩ اﺋﺘﻤﺰدﯼ ﻣﻘﻴّﺪ ﺟﻮﻳﺒﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻮ ﻋﻼﻣﺘﻠﺮدن ﺁﮔﺎﻩ اۏﻟﻤﺎﻳﺎندﻳﺮ ﺑﯽﺧﺒﺮ‪،‬‬
‫ﺑﯽﺧﺒﺮ دﻳﺮ اۏل ﮐﯽ ﻋﻴﺶ اﺋﻴﻠﻪر ﺑﻮ ﻣﻮﺳﻢ‪ ،‬اﺧﺘﻴﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﮔﺮ ﺣﻴﺮت ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺳﻮﺳﻦ زﺑﺎﻧﯽ اۏﻟﺴﺎ ﻻل‪،‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﮔﺮ ﺣﺴﺮت ﭼﮑﻴﺐ ﺁﻏﻼرﺳﺎ ﺑﯚﻟﺒﯚل‪ ،‬زار‪ -‬زار‪.‬‬
‫اﯼ دلِ ﻏﺎﻓﻞ دڲﻴﻞ ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﺗﺸﺮﻳﻒ رﺑﻴﻊ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺪادﯦﺮ ﻣﻀﻤﺮ ﮐﻤﺎلِ ﻗﺪرت ﭘﺮوردﮔﺎر‪.‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺗﻘﺪﻳﺮدﻩ ﺳُﮑّﺎن ﺧﻠﻮﺗﮕﺎﻩِ ﺧﺎﮎ‪،‬‬
‫رﺧﺼﺖ ﺁﻟﻤﯧﺸﺪﯦﺮ ﮐﻴﻢ اﺋﺪﻳﺐ ﺳﺮّ ﺣﮑﻤﺖ ﺁﺷﮑﺎر‪.‬‬
‫ﺟﻤﻠﻪﯼ ازهﺎر ﺧﻠﻮﺗﺪﻩ ﮔﺌﻴﻴﺐ رﻧﮕﻴﻦ ﻟﺒﺎس‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ هﺮ اﻳﻠﺪﻩ ﺑﻮ دﻧﻴﺎﻳﺎ ﺑﻴﺮ ﻧﻮﺑﺖ ﮔُﺬار‪.‬‬
‫‪ ١٥‬اﺋﺪﻩﻟﺮ ﻏﺎﻓﻠﻠﺮﻩ ﺗﮑﻤﻴﻞ اﺳﺒﺎب ﻏﺮور‪،‬‬
‫اۏﻻﻻر ﻋﺎرﻓﻠﺮﻩ ﻣﻨﻈﻮر ﻋﻴﻦ اﻋﺘﺒﺎر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 400‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺗﻮﺗﺎﻻر ﺑﻴﺮ دم ﻗﺮار اﻣّﺎ ﻳﺌﻨﻪ دلﮔﻴﺮ اۏﻟﻮب‪،‬‬

‫اﺋﺪﻩﻟﺮ ﺳﺮﻣﻨﺰلِ ﻣﻌﻬﻮدا دﻧﻴﺎدان ﻓﺮار‪.‬‬
‫دارِ دﻧﻴﺎ اؤﻳﻠﻪ ﺳﺮﻣﻨﺰل دڲﻴﻠﺪﻳﺮ ﮐﻴﻢ اۏﻻ‪،‬‬
‫ﻧﺎزﻧﻴﻨﻠﺮ ﻃﺒﻌﻴﻨﻪ ﺁب و هﻮاﺳﯽ ﺳﺎزﮔﺎر‪.‬‬
‫ﺗﻨﮕﻨﺎﯼ ﻋﺎﻟﻢِ ﻓﺎﻧﯽ دڲﻴﻠﺪﻳﺮ اۏل ﻣﻘﺎم‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ اۏﻻ ﺑﻨﻴﺎدﯼ ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ‪ ،‬اﺳﺎﺳﯽ اﺳﺘﻮار‪.‬‬
‫اﯼ ﻗﻀﺎ ﮔﺮ ﺁرزوﻣﻨﺪ ﺛﺒﺎت دهﺮ اﻳﺴﻦ‪،‬‬
‫اﻣﺮﻳﻦ اﺋﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺧُﺪّام اﻣﻴﺮ ﻧﺎﻣﺪار‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اۏل ﻓﻠﮏ رﻓﻌﺖ ﮐﯽ راﻳﻴﻨﺪان دﻳﺮ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻣُﻠﮏ‪،‬‬
‫اۏل ﻣَﻠﮏ ﺳﻴﺮت ﮐﻴﻢ ﺁﻧﺪان دﻳﺮ رواج روزﮔﺎر‪.‬‬
‫ﭼﺸﻤﻪﯼ ﻟﻄﻔﯚﻧﺪن اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺑﺤﺮ‪ ،‬ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺳﺨﺎ‪،‬‬
‫ﺛﺎﺑﺖِ ﻗﺪرﻳﻨﺪن ﺁﻟﻤﯧﺶ ﭼﺮخ‪ ،‬رﻓﻊ اﻗﺘﺪار‪.‬‬
‫دور ﻃﻮرِ دلﮔﺸﺎ ﮐﻠﮑﻴﻨﺪن اﺋﺘﻤﻴﺶ اﮐﺘﺴﺎب‪،‬‬
‫ﭼﺮخ ﻣﻬﺮِ ﺑﯽرﻳﺎ ﺧُﻠﻘﻮﻧﺪان اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻣﺴﺘﻌﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻘﺶ ﻟﻮح اﻋﺘﺒﺎرﯦﻦ ﺳﺮﺧﻂِ اﺣﮑﺎمِ ﻋﺪل‪،‬‬
‫ﺻﻮرت اﺣﮑﺎﻣﯽ ﺳﺮّ ﺣﮑﻤﺘﻪ ﺁﻳﻴﻨﻪدار‪.‬‬
‫ﮐﺎر ﺳﺎز ﻣُﻠﮏ‪ :‬ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪ ،‬اۏ روﺷﻦ راﯼ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺴﺨﻪﯼ ﺣُﮑﻤﯚﻧﺪﻩ دﻳﺮ ﻣﻀﻤﻮن‪ ،‬رﺿﺎﯼ ﮐﺮدﮔﺎر‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬اهﻞ ﺣُﮑﻤﻪ ﺗﺎ اﺑﺪ اﻓﻌﺎﻟﯽ دﺳﺘﻮر اﻟﻌﻤﻞ‪،‬‬
‫ﻧﻈﻢ ﻣُﻠﮑﻪ وﺿﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﻮ‪ ،‬اﺳﺎس ﭘﺎﻳﺪار‪.‬‬
‫اﯼ ازﻟﺪن ﻣﺴﻨﺪ رأﻓﺘﺪﻩ ذات ﮐﺎﻣﻠﻴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٠١ ..........................................................‬‬
‫ﮐﺎمﺑﺨﺶ و ﮐﺎﻣﺮان و ﮐﺎﻣﺒﻴﻦ و ﮐﺎﻣﮕﺎر‪.‬‬

‫ﻧﻮﺑﻬﺎر ذُوق وﺻﻠﻴﻨﺪن ﺟﺪا ﮔﻠﺰار ﻣُﻠﮏ‪،‬‬
‫ﺧﺎر زارِ درددﻳﺮ‪ ،‬زﻧﺪان ذلّ و اﻧﮑﺴﺎر‪.‬‬
‫ﺣﻖ ﺑﻴﻠﻴﺮ ﮐﻴﻢ ﮔُﻠﺸﻦ وﺻﻠﻴﻨﺪن ﺁﻳﺮې ﻣﺮغ دل‪،‬‬
‫ﭘﺎﯼﺑﻨﺪ رﺷﺘﻪﯼ ﺗﺸﻮﻳﺶ دﻳﺮ ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫اۏﻟﻤﺎزام ﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﯽرﻋﺪِ ﻓﻐﺎن و ﺑﺮقِ ﺁﻩ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا ﮐﻴﻢ ﺳِﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪﺳﻢ ﮔﺮﻳﺎن و ﺳﻮزان اﺑﺮوار‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮔﻠﺰارِ ﺷُﻮﻗﯚﻧﺪان ﻧﻬﺎلِ ﻣﺤﻨﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺁب ﭼﺸﻢ و داغ دﻟﺪن ﻗﯧﻠﺪې ﻇﺎهﺮ‪ ،‬ﺑﺮگ و ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﻣﮋدﻩﯼ ﺗﺸﺮﻳﻒ وﺻﻠﻴﻦ ﮔﻠﺪﯼ ﭼﺮخ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻪ ﺳﻮد‪،‬‬
‫ﺳﻮز هﺠﺮاﻧﯽ زﻳﺎد اﺋﻴﻠﻪردﯼ داغ اﻧﺘﻈﺎر‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﮔﻠﺒﺮگ رُﺧﺴﺎر ﻟﻄﻴﻔﻴﻦ ﮔﺆرﻣﻪڲﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻨﺘﻈﺮ دﻳﺮ زار و ﺳﺮﮔﺮدان ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺗﮏ‪ ،‬هﺰار‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﻣﺸﺘﺎق اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻨﻼر دوﻟﺖ دﻳﺪارﯦﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻐﺘﻨﻢدﻳﺮ ﺑﯽﺗﮑﻠّﻒ ﺣﺎﮐﻢِ رأﻓﺖ ﺷﻌﺎر‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﮐﻴﻢ ﺑﻬﺎر اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ ﺑﺰم ﺁراﯼ ﻣُﻠﮏ‪،‬‬
‫ﮔﺆرﻣﻴﻪ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﻃﺒﻌﻴﻦ ﺣﻮادﺛﺪن ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫‪-11 -‬‬
‫اﯼ ﺳﻨﺎ اﻗﺒﺎل روز اﻓﺰون‪ ،‬ﻋﻄﺎﯼ ﮐﺮدﮔﺎر‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 402‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﺗﻌﻈﻴﻤﻴﻨﻪ ﻣﺄﻣﻮر‪ ،‬دُور روزﮔﺎر!‬

‫ﺁﻓﺘﺎب ﺁﺳﻤﺎنِ ﻋﺪﻟﺴﻦ‪ ،‬اۏﻟﻤﺎز ﻋﺠﺐ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺴﺎ اﻗﺒﺎﻟﯧﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎﯼ ﻋﻠﻮﱢ اﻗﺘﺪار‪.‬‬
‫ﻗُﺮب درﮔﺎﻩ ﺧﻼﻓﺖ ﺷُﻮﻗﯽ ﺟﺎذبدﻳﺮ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪر اﻳﺴﻦ ﻧﻮﻻ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﮑﺎن‪ ،‬ﺑﯽاﺧﺘﻴﺎر‪.‬‬
‫ﻋﺪل ﺑﻴﺮ ﻣﻘﺒﻮل ﻃﺎﻋﺖدﻳﺮ ﮐﯽ ﻗﺎﻟﻤﺎز اﺟﺮﺳﻴﺰ‪،‬‬
‫ﻋﺎدﻟﻴﻦ اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺪرﻳﻦ ﺁرﺗﯧﺮﯦﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﮔﺮﭼﯽ ﺗﺤﺮﻳﮑﻴﻦ ﺳﻨﻴﻦ ﺣﮑﻤﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎﺳﻴﻠﻪدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻪن‪ ،‬اۏﻟﻮر ﺳﻨﺪن ﻣﻨﻮّر اۏل دﻳﺎر‪.‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮ اﻗﺒﺎل اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﺷﻤﻊ ﺟﻬﺎن اﻓﺮوزﺳﺎن‪،‬‬
‫ذُوق دﻳﺪارﯦﻨﺪادﯦﺮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺑﺎد ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﻐﯥ ﺧﺎر ﺧُﺸﮑﻪ ﻟﻄﻔﯚن ﻳﺌﺘﺴﻪ اﺋﻴﻠﻪر ﺑﺎرور‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﻐﯥ ﺻﺤﺮاﻳﺎ ﮔﺬار اﺋﺘﺴﻪن‪ ،‬ﻗﯧﻼرﺳﺎن ﻻﻟﻪزار‪.‬‬
‫اﺑﺮ ﻧﻴﺴﺎﻧﺴﺎن‪ ،‬دڲﻴﻞ ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﺗﺤﺮﻳﮑﻴﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫هﺮﮔﯚن اﺋﻴﻠﻪر ﮐﺴﺐ ﺳﻨﺪن ﺑﺤﺮ دُرّ ﺷﺎهﻮار‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا اۏﻟﺴﺎن اۏﻟﺪوﻏﻮن ﮐﺸﻮردﻩ اۏﻟﻤﺎز اﻧﻘﻼب‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﻐﯥ ﻏﻢ اهﻠﻴﻨﻪ ﮐﻴﻢ ﻳﺌﺘﺴﻴﻦ‪ ،‬اۏﻟﻮرﺳﺎن ﻏﻢﮔﺴﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻟﻴﮏ ﺳﻨﺪن ﺁﻳﺮﯦﻼن ﺧﻠﻘﻴﻦ اﻳﺸﯽ دﺷﻮاردﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺷﺒﺴﺘﺎﻧﯧﻦ ﭼﻴﺮاﻏﯧﻦ ﺁﻟﺴﺎﻻر‪ ،‬اۏﻟﻤﺎزﻣﯥ ﺗﺎر؟‬
‫ﺗﻴﺮﻩ اۏﻟﻤﺎزﻣﯥ ﺟﻬﺎن ﭘﻨﻬﺎن اۏﻟﻮﺟﺎق ﺁﻓﺘﺎب؟‬
‫ﮔﺌﺪﻳﺠﮏ ﮔﯚل دُورۆ‪ ،‬ﺑﺎﻏﯧﻦ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﯽ اۏﻟﻤﺎزﻣﯥ ﺧﺎر؟‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٠٣ ..........................................................‬‬
‫ﺧﺴﺘﻪ ﮐﺴﻤﺰﻣﯽ ﺣﻴﺎﺗﯧﻨﺪان ﻃﻤﻊ‪ ،‬ﮔﺌﺘﺴﻪ ﻃﺒﻴﺐ؟‬

‫ﮔﺌﺘﺴﻪ ﺟﺎن‪ ،‬اۏﻟﻤﺎزﻣﯥ ﺟﺴﻢ دردﭘﺮور ﺧﺎﮐﺴﺎر؟‬
‫اﯼ ﻓﻠﮏ! ﺑﺎﷲ ﻧﻪدﻳﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﯽ ﺑﻮ ﻣُﻠﮏ اهﻠﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺟُﻮر ﺑﯽﺣﺪ اﺋﺘﺪﻳﻦ و ﺑﻴﺪادﯼ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ ﺑﯽﺷﻤﺎر؟‬
‫ﻧﺌﺸﻪ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣُﻠﮑﯚﻧﯚ وﻳﺮان ﻇُﻠﻢ اﻳﻠﻪ؟‬
‫ﻧﺌﺸﻪ ﺳﺎﻟﺪﯦﻦ ذُوق ﻣﺮﺁﺗﻴﻨﻪ ﻣﺤﻨﺘﺪن ﻏﺒﺎر؟‬
‫‪ ١٥‬ﺳﻦ ﺑﻴﻠﻴﺮﺳﻦ ﮐﻴﻢ ﺑﻮ ﻣُﻠﮏ اهﻠﻴﻨﻪ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور ﺷﻔﻴﻖ‪،‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﭘﺎﺷﺎﯼ ﺻﺎﺣﺐ رﻓﻌﺖ و ﮔﺮدون وﻗﺎر‪.‬‬
‫اۏل ﺳﺎﻟﯧﺒﺪﯦﺮ ﺑﻮﻧﺪا ﺁﺛﺎر ﮐﺮَم ﺁوازﻩﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫اۏل ﻗﯧﻠﯧﺒﺪﯦﺮ ﺑﻮﻧﺪا ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺎﺳﯧﻦ اﺳﺘﻮار‪.‬‬
‫ﻧﺌﺸﻪ ﺁﻟﺪﯦﻦ ﺑﺎﺷﯧﻤﯧﺰدان ﺳﺎﻳﻪﯼ اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻧﺌﺸﻪ اﺋﺘﺪﻳﻦ اهﻞ ادراﮐﻪ ﺑﻮ ﻇُﻠﻤﯽ ﺁﺷﮑﺎر؟‬
‫اﺋﺘﻤﻪدﻳﻨﻤﯽ وهﻢ ﺁﻧﺪان ﮐﻴﻢ ﻗﯧﻼم ﺑﻴﺮ ﺁﻩ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫هﻔﺖ ﻃﺎق و ﻧُﻪ رواﻗﯧﻦ‪ ،‬ﺗﺨﺖ و ﺑﺨﺘﻴﻦ ﺗﺎر و ﻣﺎر؟‬
‫ﻋﺬر اﻳﻠﻪ ﮔﺮدون دؤﻧﯚب وﺋﺮدﯼ ﺟﻮاﺑﯧﻦ ﮐﯽ ﻓﻘﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﯽﺗﮑﻠّﻒ اۏﻟﻤﻮﺷﺎم ﺑﻦ هﻢ ﺑﻮ اﻳﺸﺪن ﺷﺮﻣﺴﺎر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻟﻴﮏ ﻣﻌﻠﻮم اﺋﻴﻠﻪ ﮐﻴﻢ ﺑﻮ ﻣﺎﺟﺮا ﺑﻨﺪن دڲﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﻗﯧﻠﯧﺮدﯦﻦ اﻟﺘﻤﺎﺳﯧﻦ ﺑﻮ اﻳﺸﻴﻦ‪ ،‬ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﻋﺠﺰ و ﻧﻴﺎز اﻳﻠﻪ دﻋﺎﯼ ﺑﯽرﻳﺎ‪،‬‬
‫اۏل ﺳﺮاﻓﺮازا ﺳﻦ اﻳﺴﺘﺮدﻳﻦ ﻋﻠﻮﱢ اﻋﺘﺒﺎر‪.‬‬
‫ﻻﺟَﺮم اۏﻟﻤﺎز ﺗﻀﺎﻋﻒ ﻣﺴﻨﺪﯼ ﺗﻐﻴﻴﺮﺳﻴﺰ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 404‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻪﻳﻴﻨﺠﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺑﻮﻟﻤﺎز ﻃﻠﺐ اهﻠﯽ‪ ،‬ﻗﺮار‪.‬‬

‫ﻧﺌﺸﻪ ﻗﯧﻠﺴﯧﻦ ﺁرزوﯼ اﺧﺘﻼﻃﯧﻦ اهﻞ ﻗﺮب‪،‬‬
‫ﻧﺌﺸﻪ ﭼﮑﺴﻴﻦ اهﻞ رﻓﻌﺖ ﻣﻘﺪﻣﻴﻨﻪ اﻧﺘﻈﺎر؟‬
‫ﻧۏﻻ ﮔﺮ ﺧﻮرﺷﻴﺪوَش دُور اﺋﺘﺴﻪ اۏل ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺮ اﻳﺮاق دﻳﺮ‪ ،‬ﮔﺮ ﻳﺎﺧﯧﻦ‪ ،‬اﺣﺴﺎﻧﯧﻨﺎ اُﻣﻴﺪوار‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻗﺎﻧﺪا اۏﻟﺴﺎ ﮔﺆرﻣﻪﺳﻴﻦ ﺗﺎب ﺣﻮادﺛﺪن ﺿﺮر‪،‬‬
‫ذات ﭘﺎﮐﯧﻦ ﺳﺎﺧﻼﺳﯧﻦ هﺮ ﻓﺘﻨﻪدن ﭘﺮوردﮔﺎر‪.‬‬
‫اﯼ ﮐﯽ هﺠﺮاﻧﯧﻦ‪ ،‬دلِ اﻓﮕﺎرا ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ اﺿﻄﺮاب‪،‬‬
‫ﻓﺮﻗﺘﻴﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮﯼ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺟﺎﻧﯥ ﻣﺤﺰون‪ ،‬ﺟﺴﻤﯽ زار‪.‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪرم داﺋﻢ ﮔﺆرم دﻳﺪارﯦﻦ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﺌﻴﻠﻪﻳﻴﻢ‪،‬‬
‫اﺧﺘﻴﺎرﯦﻢ ﻳۏخ ﺑﻨﻴﻢ‪ ،‬رأﻳﻴﻤﺠﻪ ﭼﺮخ اﺋﺘﻤﺰ ﻣﺪار‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﻗﺎﻧﺪا اۏﻟﺴﺎن دوﻟﺖ اﻗﺒﺎل اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫اۏﻻ ﺑﺨﺘﻴﻦ ﮐﺎﻣﻴﺎب و ﮐﺎﻣﺮان و ﮐﺎﻣﮕﺎر‪.‬‬
‫اۏﻻ واﺻﻞ ﻗﺎﻧﺪا اۏﻟﺴﺎن دوﻟﺖ اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫هﺮ دﻋﺎ ﮐﻴﻢ ﺻﺪق اﻳﻠﻪ اﺋﻴﻠﻪر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺧﺎﮐﺴﺎر‪.‬‬
‫‪- 12 -‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ ﭼﻬﺮﻩﯼ ﺁل اۆزرﻩ‪ ،‬ﺳﻮادِ ﺧﻂِ ﻳﺎر‪،‬‬
‫دل ﭘُﺮ ﺧﻮﻧﻮﻣﻮن ﺁﻳﻴﻨﻪﺳﻴﻨﻪ ﺳﺎﻟﺪې ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫اﯼ ﻋﺬار و ﺧﻄﻴﻨﻪ ﻋﻨﺒﺮ و ﮐﺎﻓﻮر ﻏﻼم‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٠٥ ..........................................................‬‬
‫دم ﺑﻪ دم ﺻﻔﺤﻪﯼ ﮐﺎﻓﻮرا ﺧﻄﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻨﺒﺮ ﺑﺎر‪.‬‬

‫ﺧﻂ ﺳﺒﺰ اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻓﺰون اۏﻟﺪو ﻟﻄﺎﻓﺖ رﺧﻮﻧﺎ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﮔﺆرۆﺑﺪۆر وﺋﺮﻩ ﺁﻳﻴﻨﻪﻳﻪ روﻧﻖ‪ ،‬ژﻧﮕﺎر؟‬
‫ﺻﻒِ ﻋﺸّﺎﻗﻪ هﺠﻮم اﺋﺘﺪﯼ ﻣﮕﺮ؟ ﮐﻴﻢ ﺣُﺴﻨﯚن‪،‬‬
‫ﻟﻌﻞ ﮔﻨﺠﻴﻨﻪﺳﻴﻨﻪ‪ ،‬ﻏﺎﻟﻴﻪدن ﭼﮑﺪﯼ ﺣﺼﺎر‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺑﻴﻦ ﺑﻼ اۏﺧﻮﻧﺎ ﺳﺎﻧﺠﯧﻠﺪې رﺧﻮن ﻋﮑﺴﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫اۏﻻﻟﯥ ﺳﺎدﻩ‪ ،‬ﮐﺆﻧﯚل ﻋﺎرﺿﻴﻨﻪ ﺁﻳﻴﻨﻪدار‪.‬‬
‫ﺁﭼﺪې ﮐﺆﻧﻠﯚم ﭼﻴﭽڲﻴﻦ ذُوق ﺧﻂ رُﺧﺴﺎرﻳﻦ‪،‬‬
‫دۆن و ﮔﯚن اۏﻟﺪو ﺑﺮاﺑﺮ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺠﺐ اۏﻟﺴﺎ ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺧﻂ و ﮔﯚل ﻇﺎهﺮ اۏﻻن ﺁهﻮﯼ ﭼﻴﻦدﻳﺮ ﭼﺸﻤﻴﻢ‪،‬‬
‫هﺮ ﻃﺮف ﺟُﻨﺒﺸﻪ ﮔﻠﺪﻳﮑﺠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻣﺸﮏ‪ ،‬ﻧﺜﺎر‪.‬‬
‫اﯼ ﺑﺖ ﺳﻨﮓدل و ﺳﻴﻢﺗﻦ و ﻣﺸﮑﻴﻦ ﺧﺎل!‬
‫وﯼ ﻣﻪِ ﺳﺮو ﻗﺪ و ﺳﺒﺰ ﺧﻂ و ﻻﻟﻪﻋﺬار!‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚم ﺁﻟﺪﯦﻦ ﮐﯽ ﺑﻬﺎﺳﻴﻦ وﺋﺮﻩﺳﻦ ﻧﻘﺪ وﻓﺎ‪،‬‬
‫اﺋﺘﻤﻪدﻳﻦ ﻋﻬﺪﻩ وﻓﺎ‪ ،‬ﻗُﻮﻟﻮﻧﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ اﻧﮑﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻧﻪ روا اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﺁﺛﺎر ﻣﺮوّت ﺳﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺗﻐﺎﻓﻞ ﻗﯧﻼﺳﺎن‪ ،‬ﻣﻦ اۏﻻم ﺁﺷﻔﺘﻪ و زار؟‬
‫ﺗﻮﺗﺎﻟﯧﻢ ﮐﻴﻢ ﺳﻨﻪ ﺳﻠﻄﺎن‪ ،‬ﺑﻨﻪ ﭼﺎﮐﺮ دﺋﺮﻟﺮ‪،‬‬
‫اﺗﺼﺎل اﺋﻴﻠﻪ ﺑﻨﻴﻤﻠﻪ‪ ،‬وﮔﺮ اﺋﻴﻠﻪرﺳﻦ ﻋﺎر‪،‬‬
‫ﮐﺮَم اﺋﺖ‪ ،‬ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚ وﺋﺮ‪ ،‬ﻏِﻴﺮ اﻳﻠﻪ ﺑﺎزار اﺋﺪﻩرم‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺳﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻦ ﺑﻨﻪ ﺁزار اﻳﻠﻪ اۏﻟﻤﺎز ﺑﺎزار‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 406‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﺎﷲ اﻳﻨﺠﻴﺘﻤﻪ ﺑﻨﯽ ﻳۏﺧﺴﺎ ﺷﮑﺎﻳﺖ ﻗﯧﻼرام‪،‬‬

‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ ﺻﺒﺮ اﺋﺪﻩﻳﻴﻢ‪ ،‬ﻗﺎﻟﻤﺎدې ﺟﺎﻧﯧﻤﺪا ﻗﺮار‪.‬‬
‫واﺿﻊِ ﻣﻌﺪﻟﺖ و رأﻓﺖ و اﻧﺼﺎف و ادب‪،‬‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺮﺣﻤﺖ و ﺷﻔﻘﺖ و ﺗﻤﮑﻴﻦ و وﻗﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬اۏل ﻧﮑﻮ ﻃﺒﻊ ﮐﯽ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺻﻔﺎﺗﯧﻨﺪا ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻃﻠﺐ ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ ،‬اﻓﮑﺎرﯼ اﺋﺪﻳﺒﺪﻳﺮ اﻓﮕﺎر‪.‬‬
‫ذاﺗﯽ ﮔﻮهﺮ ﺻﺪف ﺣﮑﻤﺘﻪ‪ ،‬ﻟﻴﮑﻦ ﻳﮑﺘﺎ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻌﯽ ﮐﻮﮐﺐ ﻓﻠﮏ دﻗّﺘﻪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺳﻴّﺎر‪.‬‬
‫درﮐﻴﻨﻪ ﻗﺴﻢ ﺑﺪﻳﻬﻴﺪﻩ ﺗﺼﻮّر ﻣﺤﺼﻮر‪،‬‬
‫ﻋﻠﻤﻴﻨﻪ ﺣﺎﺟﺐ اﺳﺮار وﻗﻮع اﻇﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺰﻣﯽ‪ ،‬ارﺑﺎب ﺗﻤﻨّﺎﻳﺎ ﻣﻘﺎمِ ﻣﻘﺼﺪ‪،‬‬
‫ﮐﻠﮑﯽ اهﻞ ﺣﻘﻪ ﻣﻔﺘﺎحِ ﮐﻨﻮز اﺳﺮار‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ ﻣﻨﻬﺎﺟﯧﻨﺎ‪ ،‬اﻃﻮارﯼ اﺻﻮل ﺗﻮﺿﻴﺢ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﻣﺼﺒﺎﺣﯧﻨﺎ‪ ،‬ﺁﺛﺎرﯼ ﺳﻠﻮﮎِ اﻧﻮار‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻓﻘﻬﺎ ﻓﺮﻗﻪﺳﻴﻨﻪ‪ ،‬ﺻﻮرت ﻓﻌﻠﯽ ﻓﺘﻮا‪،‬‬
‫ﺟﻤﻠﻪدن ﺟﻤﻠﻪﻳﻪ اۏل ﺻﺪر ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻣﺨﺘﺎر‪.‬‬
‫اﯼ وﺟﻮدون‪ ،‬ﺳﺒﺐ ﺗﻮﻗﻴَﺖ ﺷﺮع ﺷﺮﻳﻒ‪،‬‬
‫ﺑﻨﻴﻪﯼ ﻋﻠّﺖ زﻫﺮاﻳﺎ ﺳِﺪادﻳﻦ ﻣﻌﻤﺎر!‬
‫ﺧﺪﻣﺘﻴﻦ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﻣﻘﺼﻮد‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﮐﯽ وﺋﺮﻩ‪،‬‬
‫ﻧﻈﻢ اﺻﻨﺎفِ ﺛﻼﺛﻪ اﺛﺮ هﻔﺖ و ﭼﻬﺎر؟‬
‫ﻧﻘﻄﻪﯼ داﻳﺮﻩ ﮔﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ذاﺗﯧﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺠﺐ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٠٧ ..........................................................‬‬
‫اۏﻟﺴﺎ ﻧُﻪ داﻳﺮﻩﯼ ﭼﺮخ ﻣﻌﻄّﻞ ﭘﺮﮔﺎر‪.‬‬

‫ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺰﻣﻴﻨﻪ ﻣﺄﻣﻮر ﻣﻼﻳﮏ‪ ،‬ﺻﻒ‪ -‬ﺻﻒ‪،‬‬
‫ﻇﺎهﺮاً ﺻﻮرت اﻧﺴﺎﻧﺎ ﮔﻴﺮﻳﺐ ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪،‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻣﺎﻩ ﺳﻴﻤﺎﻻر اﻳﻠﻪ ﻋﺮﺻﻪﯼ ﺑﺰﻣﻴﻦ‪ ،‬ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﺳﺮو ﺑﺎﻻﻻر اﻳﻠﻪ ﺧﺎﮎ ﺣﺮﻳﻤﻴﻦ ﮔﻠﺰار‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! اﺟﺮ ﻋﻤﻞ ﻋﺎﺟﻞ و ﺁﺟﻞ ﺣﻘﺪن‪،‬‬
‫ﺟﻨّﺖ اۏﻟﻤﻮش ﺳﻨﻪ ﺑﻮ ﻣﻌﻨﯽ ﺷﺎهﺪ‪ ،‬ﺁﺛﺎر‪.‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﮔﺆردۆﮐﺠﻪ ﺳﻨﯽ اۏﻟﺴﺎ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺑﻴﺮ ﺁﻳﻴﻨﻪﺳﻦ‪ ،‬اۏل ﻃﻮﻃﯽِ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎر‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﻧﺌﺠﻪ ﮐﻴﻢ ﮐﺎرﮔﻪِ ﺣﮑﻤﺘﺪن‪،‬‬
‫ﺧﺎﮎ و اﻓﻼﮐﻪ ﻣﻘﺪّر اۏﻻ ﻣﮑﺚ اﻳﻠﻪ ﻣﺪار‪.‬‬
‫ﺳِﻴﺮ اﻓﻼﮎ اۏﻻ ﺧﺎﮎ اۆزرﻩ ﺳﻨﻴﻦ رأﻳﻴﻨﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺮ ﺧﺪﻣﺘﻴﻨﯽ اﺋﺪﻩ دواﻳﺮ اﻗﻄﺎر‪.‬‬
‫‪- 13 -‬‬
‫اﯼ هﻼل ﻋﻴﺪ ﻏﺎﻟﺐ دﻳﺮ ﺳﻨﺎ اﺑﺮوﯼ ﻳﺎر‪،‬‬
‫ﺣُﺴﻦ ﺻﻮرت ﺳﻨﺪﻩ ﺑﻴﺮ وار اﻳﺴﻪ‪ ،‬ﺁﻧﺪا اﻳﮑﯽ وار!‬
‫ﻳﺎر اﺑﺮوﺳﻮﻧﺎ ﺑﻨﺰﺗﻤﻦ ﺳﻨﯽ‪ ،‬اﯼ ﻣﺎﻩ ﻧﻮ!‬
‫ﺳﻦ ﮔﯚﻧﺶ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﮔﺆرۆﻧﻤﺰﺳﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺎ ﻧﻪ اﻋﺘﺒﺎر؟‬
‫ﻗﺎﺷﻼرﯦﻨﺪان دﻳﺮ ﺧﺠﻞ ﮔﻮﻳﺎ هﻼل ﻋﻴﺪ‪ ،‬ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 408‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﮔﺌﺠﻪ اﺳﮕﻴﮏ ﮔﺆرۆﻧﯚر‪ ،‬ﮔﯚﻧﺪۆز ﭼﯚخ اۏﻟﻤﺎز ﺁﺷﮑﺎر‪.‬‬

‫ﺟﻠﻮﻩ اﺋﻴﻠﻪر ﻣﺎﻩ ﻧﻮ‪ ،‬اﺋﻞ ﻗﺎرﺷﯧﺴﯧﻨﺪا ﺷﺎم ﻋﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﮔﻴﺮﻳﺐ اۏرﺗﺎﻳﺎ ﻗﺎﺷﯧﻦ ﮔﺆﺳﺘﺮ‪ ،‬اۏل ﺗﻮﺗﺴﻮن ﮐﻨﺎر‪،‬‬
‫‪ ٥‬ﻧﺎﺗﻮان ﮔﺆردۆم هﻼل ﻋﻴﺪﯼ دۆن ﻳﺎرﻳﻢ ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫اۏل دﺧﯽ ﮔﻮﻳﺎ ﮐﯽ ﺿﻌﻒ روزﻩدن اۏﻟﻤﻮش ﻧﺰار‪.‬‬
‫ﻳﺌﻨﯽ ﺁﻳﯥ‪ ،‬ﻗﺎﺷﻼرﯦﻦ ﺳﺌﻮداﺳﯥ رﺳﻮا اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫ﮔﺆﺳﺘﻪرﻳﺮﻟﺮ ﺑﻴﺮﯼ‪ -‬ﺑﻴﺮﻳﻨﻪ ﺁﻧﯥ اهﻞ روزﮔﺎر‪.‬‬
‫ﻣﺎﻩِ ﻧﻮدور ﺑﻴﻠﻤﺰم ﺗﺎﺑﺎن ﺷﻔﻘﺪن‪ ،‬ﻳۏﺧﺴﺎ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﺎ ﺑﺎﺗﻤﯧﺶ ﻧﻮﮎ ﺷﻤﺸﻴﺮ اﻣﻴﺮِ ﻧﺎﻣﺪار؟‬
‫اۏل ﺳﺮاﻓﺮاز ﻓﻠﮏ رﻓﻌﺖ ﮐﯽ رأﯼِ روﺷﻨﯽ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺸﺪﻳﺮ رﻓﻊ‪ ،‬ﻣﺮﺁتِ ﺣﻘﺎﻳﻘﺪن ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫ﺟﻮهﺮ ﭘﺎﮐﻴﺰﻩﯼ ذات ﺷﺮﻳﻒ ﮐﺎﻣﻠﯽ‪،‬‬
‫ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻟﻄﻒ و ﻣﺮوّت ﻣﻌﺪﻧﻴﻨﺪن ﻳﺎدﮔﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺷﻔﻘﺖ و ﻗﻬﺮ اﻳﻠﻪدﻳﺮ ﺑﻴﺮ ﺳﺎﻳﻪ ﮔﺴﺘﺮ ﻧﺨﻞ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺎﮎدﻳﺮ اﺻﻠﯽ‪ ،‬وﺋﺮﻳﺮ هﻢ ﻏﻮرﻩ‪ ،‬هﻢ اﻧﮕﻮر‪ ،‬ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﻗﻬﺮﯼ اۏل رﻧﮓ اﻳﻠﻪ ﮐﻴﻢ درﻳﺎ ﻣﺰاﺟﯧﻦ ﺧُﺸﮏ اﺋﺪﻩر‪،‬‬
‫ﭼﺎﻟﺴﺎ ﮔﺮ ﻣﻮﺳﻲ ﺻﻔﺖ درﻳﺎﻳﺎ ﺗﻴﻎ ﺁﺑﺪار‪.‬‬
‫ﺷﻔﻘﺘﯽ اۏل رﺳﻤﻪ ﮐﻴﻢ‪ ،‬ﺁﺗﺶ ﻃﺒﻴﻌﺘﺪن ﭼﯧﺨﺎر‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﺴﺎ اﺑﺮاﻫﻴﻢوَش اۏد اۆزرﻩ ﻟﻄﻒ اﻳﻠﻪ ﮔﺬار‪.‬‬
‫هﻢ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻌﺪﻟﺖ‪ ،‬رأﻳﻴﻨﺪن ﺁﻧﯧﻦ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪،‬‬
‫هﻢ اﺳﺎس ﻋﺎﻓﻴﺖ‪ ،‬ﻋﺪﻟﻴﻨﺪن ﺁﻧﯧﻦ اﺳﺘﻮار‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٠٩ ..........................................................‬‬
‫اﯼ ﺻﻔﺎﯼ ﻣﺸﺮﺑﻴﻦ ﻣُﻠﮏ ازل ﺗﮏ ﺑﯽﮐﺮان!‬

‫وﯼ ﻣﺤﻴﻂ هﻤّﺘﻴﻦ ﺑﺤﺮ اﺑﺪ ﺗﮏ ﺑﯽﮐﻨﺎر!‬
‫‪ ١٥‬ﮔﺮ ﺳﻦ اۏﻟﺴﺎﻳﺪﯦﻦ اﻣﻴﺮ ﺷﻮﮐﺖ اﺳﮑﻨﺪرﯼ‪،‬‬
‫وادﯼ ﺣﮑﻤﺘﺪﻩ ﺑﻮﻟﻤﺎزدې ارﺳﻄﻮ اﺷﺘﻬﺎر‪.‬‬
‫ور ﺳﻦ اﺋﺘﺴﻪﻳﺪﻳﻦ ﻗﺒﻮل ﻣﻨّﺖِ ﻧﻮﺷﻴﺮوان‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﺰدﯼ هﻴﭻ ﮐﻴﻢ ﺑﻮذرﺟﻤﻬﺮه اﻋﺘﺒﺎر‪.‬‬
‫ﻣﺤﺾِ ﺷﺮع اۏﻟﻤﻮش‪ ،‬ﻋ‪‬ﻔﺎك‪ ‬اﷲ‪ ،‬وﺟﻮد ﮐﺎﻣﻠﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾِ ﺗﻔﺴﻴﺮ و ﺣﺪﻳﺚ و ﻓﻘﻬﺪن ﻟﻴﻞ و ﻧﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ ﻣﻬﺮ رُﺧﻮندور ﻣﻮﺿﻊ ﻧﻮر ﻧﺒﯽ‪،‬‬
‫ﭼﺎر ﻃﺒﻊِ ﮐﺎﻣﻠﻴﻦ ﻣﺄواﯼ ﻣﻬﺮِ ﭼﺎرﻳﺎر‪.‬‬
‫‪- 14 -‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﮔﯚن ﮐﯽ دﯼ ﻋﻼﻣﺘﻴﻦ اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﺁﺷﮑﺎر‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﻤﻮﺷﺪو اۆز ﻓُﺴﺮدﻩﻟﻴڲﻪ ﻃﺒﻊ روزﮔﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺎد ﺧﺰان ﻳﺌﺘﻴﺐ‪ ،‬ﺣﺮﮐﺎت ﺷﻨﻴﻊ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫هﺮﻳﺎن درﺧﺖ رﺧﺘﻴﻨﯽ اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﺗﺎر و ﻣﺎر‪.‬‬
‫ﺻﺮﺻﺮ‪ ،‬هﺠﻮم ﻏﺎرت ﺑُﺴﺘﺎﻧﺎ ﻋﺰم اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫اﺻﻠﻴﻠﻪ ﻗۏﻳﻤﺎﻣﯧﺸﺪې ﺁﻏﺎﺟﻼردا ﺑﺮگ و ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﺑﺮﮔﻴﻨﯽ ﺷﺎخِ ﮔﯚل ﺑﺌﻠﻪ وﺋﺮﻣﻴﺸﺪﯼ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﯽ‪ :‬ﺗﺠﻤّﻠﻴﻨﻪ ﺟﻬﺎﻧﯧﻦ ﻧﻪ اﻋﺘﺒﺎر؟‬
‫‪ ................................................................................................................................ 410‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٥‬ﻃﯽ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ اﻳﺪﯼ ﺳﺒﺰﻩ ﺑﺴﺎﻃﯧﻨﯥ ﺑﻮﺳﺘﺎن‪،‬‬

‫ﻳﻌﻨﯽ ﮐﯽ‪ :‬ﻣﻌﺘﺒﺮ دڲﻴﻞ اﺳﺒﺎب ﻣُﺴﺘﻌﺎر‪.‬‬
‫اﺋﻞ‪ ،‬ﺑﺆﻳﻠﻪ ﻓﺼﻠﻠﺮدﻩ ﺗﻤﻨّﺎﯼ ﮐﻨﺞ اﺋﻠﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻦ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﺻﺒﺎ ﮐﻴﻤﯽ ﮔُﻠﺸﻦ ﻳﺎﻧﺎ ﮔﺬار‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺑﺎﻏﺎ دۆﺷﺪۆ رهﮕﺬرﻳﻢ‪ ،‬ﮔﺆردۆم ﺁﻧﺪا ﺟﻤﻊ‪،‬‬
‫ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﻴﺶ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اﺳﺒﺎب‪ ،‬هﺮﻧﻪ وار‪.‬‬
‫دۏﻟﻤﻮش ﻗﺪح ﺷﺮاب اﻳﻠﻪ ﮔﻠﻤﻴﺶ ﺁﻳﺎﻏﺎ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻻﻟﻪ ﺑﻴﺘﺪﯼ اﻳﺴﻪ‪ ،‬ﺑﻨﻢ ﺷﻤﻊ ﻻﻟﻪزار‪.‬‬
‫ﻣﻴﻨﺎﯼ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﻟﻄﻒ اﻳﻠﻪ دورﻣﻮش ﺁﻳﺎﻏﺎ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻏﻨﭽﻪ ﻓﺎﻧﯽ اۏﻟﺪو‪ ،‬ﺑﻨﻢ ﻋُﻤﺮ ﭘﺎﻳﺪار‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﮔﻠﻤﻴﺶ ﮐﺒﺎب دُورﻩ و ﺳﺆﻳﻠﻪر ﮐﯽ‪» :‬اﯼ ﻗﺪح!‬
‫هﺮﮔﺰ ﺗﻮﺗﺎرﻣﯥ ﺧﺪﻣﺖ ﻳﺎران اﺋﺪن ﻗﺮار؟«‬
‫هﺮ ﻃُﺮﻓﻪ ﻧﺨﻞ ﺑﺮگ ﺧﺰان اﻳﻠﻪ ﺑﺎﻏﻼﻣﯧﺶ‪،‬‬
‫ﻣِﻴﻞ ﻋﻤﺎرت اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺒﻦ ﻃﺎق زرﻧﮕﺎر‪.‬‬
‫ﻳﯧﻐﻤﯧﺶ ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺎﻏﺎ ﺧﺰان ﺑﺮﮔﯽ ﺧﺸﺘﻠﺮ‪،‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ هﻮا هﺠﻮﻣﻮﻧﺎ ﺗﻮﺗﻤﺎق دﻳﻠﺮ ﺣﺼﺎر‪.‬‬
‫اﻟﻘﺼ‪‬ﻪ! اۏل ﺑﺴﺎﻃﺪا ﻣﻦ ﮔﺮمِ ﺷُﻮق اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﺁﻟﺪﯦﻢ ﻣﺘﺎع ذُوق‪ ،‬وﺋﺮﻳﺐ ﻧﻘﺪ اﺧﺘﻴﺎر‪.‬‬
‫اۏﻟﺪوم ﺗﻤﺎم ﻏﺮﻗﻪﯼ درﻳﺎﯼ ﺷُﻮق و ذُوق‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﺪوم ﻃﺮﻳﻖ راﺑﻄﻪﯼ ﻋﻘﻠﺪن ﮐﻨﺎر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬هﺮ دم ﺑﻴﺮ اﻟﺘﻔﺎﺗﺎ ﻓﺪا اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﺧﺮد‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤١١ ..........................................................‬‬
‫هﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻴﺮ هﻮﺳﺪﻩ ﻧﺜﺎر اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ وﻗﺎر‪.‬‬

‫هﺮ ﮐﻴﻢ ﺁﻳﺎق ﺳﻮﻧﺪو ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺑﻦ ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻨﺲ ﺣﻮاس و ﻧﻘﺪِ ﺧﺮد اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﻧﺜﺎر‪.‬‬
‫ارواح ﻗﺪس ﺑﺰﻣﯽ اﻳﻤﻴﺶ‪ ،‬ﺁﻧﯥ ﺑﻴﻠﻤﻪدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﻣﺴﺖ ﺑﯽﺧﻮد اۏﻟﺪوم‪ ،‬اۏﻻر ﻗﺎﻟﺪې هﻮﺷﻴﺎر‪.‬‬
‫ﺑﯽهﻮش دۆﺷﻤﯚﺷﻢ ﻣﺘﻐﻴّﺮ ﻣﺰاج اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻏﺎﻓﻞ ﮐﯽ ﻟﻴﻞدﻳﺮﻣﯽ ﮐﺌﭽﻦ دُور‪ ،‬ﻳﺎ ﻧﻬﺎر؟‬
‫اۏﻟﻤﻮش هﺠﻮم ﺣﺎدﺛﻪدن هﻮش ﻣﻨﻬﺰم‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺻﻔﺎﯼ ﻋﻘﻞ دلِ ﺗﻴﺮﻩدن‪ ،‬ﻓﺮار‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪاﯼ ﮐﯽ ﺻﻴﻘﻞ ادراﮎ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺎﮔﻪ ﮔﺆﺗﯚردۆ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﻃﺒﻌﺪن ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫ﺁﭼﺪﯦﻢ ﮔﺆزۆﻣﯚ‪ ،‬ﮔﺆرﻣﻪدﻳﻢ اۏل ﺑﺰﻣﺪن اﺛﺮ‪،‬‬
‫ﺣﻘّﺎ ﺑﻮدور ﻃﺒﻴﻌﺖِ دﻧﻴﺎﯼ ﺑﯽﻣﺪار‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎز ﻗﺎﻣﯥ ﻗﻀﻴﻪدﻩ اﻣﺮﻳﻨﯽ ﻣﺴﺘﺪام‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎز ﺟﻤﻴﻊ اﻣﺮدﻩ ﺑﻨﻴﺎدﯼ اﺳﺘﻮار‪.‬‬
‫ﮔﺆردۆم ﻳﺌﺮﻳﻢ ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺴﺎط ﺳﺮور اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮش ﻣﻀﻴﻖ ﻣﺰﺑﻠﻪﯼ ﻋﺠﺰ و اﻧﮑﺴﺎر‪.‬‬
‫هﻢ ﺻﺤﺒﺘﻴﻢ ﺟﻤﺎﻋﺖ اهﻞ ﻗﺒﻮل اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮش ﻧﺪﻳﻢ و هﻢ ﻧﻔَﺴﻴﻢ‪ ،‬ﻧﺌﭽﻪ ﻣﻮر و ﻣﺎر‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﺟﺴﻤﻴﻢ‪ ،‬ﺟﻔﺎﯼِ ﺷﺪّت ﺑﺮد اﻳﻠﻪ ﻧﺎﺗﻮان‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﯧﻢ‪ ،‬ﺑﻼﯼ ﺣﺎدﺛﻪ داﺷﻴﻠﻪ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺴﺎر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 412‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اهﻞ ﺟﻔﺎ‪ ،‬ﺗﻨﻴﻤﺪﻩ اۏﻻن ﮐﺴﻮﺗﻴﻢ ﺁﻟﯧﺐ‪،‬‬

‫ﻗۏﻳﻤﻮش ﺑﻨﯽ ﺑﺮهﻨﻪ و ﻟﺮزان و ﺧﻮار و زار‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ رﻓﻴﻖ ﮐﻴﻢ‪ ،‬اۏﻻ اۏل دﻣﺪﻩ دﺳﺘﮕﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ ﺷﻔﻴﻖ ﮐﻴﻢ‪ ،‬اۏﻻ اۏل ﻏﻤﺪﻩ ﻏﻤﮕﺴﺎر‪.‬‬
‫اﻳﺰد اۆزۆﻣﻪ ﺑﺎﻏﻼﻣﯧﺶ اﺑﻮابِ رﺣﻤﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﯽ‪» :‬ﺑﻮدور ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻋﺼﻴﺎنِ ﺑﺎدﻩﺧﻮار!«‬
‫ﭼۏخ ﺑﺎدﻩ ﺑﺰم دُوردﻩ ﻧﻮش اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ‪ ،‬وﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻣﻦ هﻴﭻ ﻣِﻴﺪﻩ ﮔﺆرﻣﻪﻣﻴﺸﻢ ﺑﻮ ﺻﻔﺖ ﺧُﻤﺎر‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬هﻢ ذﻟّﺖ اﻳﻠﻪ درﮔﻪِ ﺧﺎﻟﻘﺪﻩ ﻣﻨﻔﻌﻞ‪،‬‬
‫هﻢ ﺣﻴﺮت اﻳﻠﻪ ﺧﻠﻖ ﺁراﺳﯧﻨﺪا‪ ،‬ﺷﺮﻣﺴﺎر‪.‬‬
‫دُوراﻧﺎ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﺑﻮ ﻣﺼﻴﺒﺘﺪﻩ اﻋﺘﺮاض‪،‬‬
‫ﮐـِ ‪»:‬اﯼ ﭼﺮخ ﺑﯽﻣﺮوّت و ﺑﺪ ﻋﻬﺪِ ﻧﺎﺑﮑﺎر!‬
‫ﺑﻴﺮ ﻋُﻤﺮدۆر ﮐﯽ ﻣﺠﻤﻊِ اهﻞ ﮐﻤﺎﻟﺪا‪،‬‬
‫ﻋﻴﺶ و ﻧﺸﺎﻃﻴﻠﻪ اﻳﭽﻪرم ﺟﺎم ﺧﻮش ﮔﻮار‪،‬‬
‫هﺮﮔﺰ اؤزۆﻣﯚ ﮔﺆرﻣﻪﻣﻴﺸﻢ ﺑﺆﻳﻠﻪ ﺑﯽﺷﻌﻮر‪،‬‬
‫هﺮﮔﺰ اۆزۆﻣﯚ ﮔﺆرﻣﻪﻣﻴﺸﻢ ﺑﺆﻳﻠﻪ ﺧﺎﮐﺴﺎر‪.‬‬
‫ﻣِﻴﺨﻮارﻩﻟﺮ ﻣﺠﺎﻟﺴﺘﻴﻨﺪن ﺁﻟﯧﺐ ﺳﺮور‪،‬‬
‫ﻣِﯽ‪ ،‬ﻃﺒﻌﻴﻤﻪ اۏﻟﻮردو ﻓﺮحﺑﺨﺶ و ﺳﺎزﮔﺎر‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﺣﺎﻻ ﻧﻪ واﻗﻊ اۏﻟﺪو ﮐﯽ اﺋﺘﺪﻳﻦ ﺑﻮﮔﯚن ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺆﻳﻠﻪ زﺑﻮن و زار و ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺗﻦ و ﻓﮕﺎر؟«‬
‫دُوران ﺟﻮاب وﺋﺮدﯼ ﺑﻦِ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎ ﮐﻴﻢ‪:‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤١٣ ..........................................................‬‬
‫»اﯼ ﺧﺴﺘﻪ! ﺑﻮ ﻣﺼﻴﺒﺘﻪ ﺻﺒﺮ اﺋﻴﻠﻪﮔﻴﻞ ﺷﻌﺎر‪.‬‬

‫اﻳﺬاﯼ ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن‪ ،‬ﻧﺼﻴﺤﺖدﻳﺮﻳﺮ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ادراﮎ اهﻠﻴﺴﻦ‪ ،‬ﺑﻮ ﻧﺼﻴﺤﺘﺪن اﺋﺘﻤﻪ ﻋﺎر‪.‬‬
‫ﺁﻟﺪاﻧﻤﺎ ﻣِﯽ ﻧﺸﺎﻃﯧﻨﺎ و دﺋﻤﻪ دم ﺑﻪ دم‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﺁﻧﯥ ﺑﺆﻳﻠﻪ اﻳﻠﻪ ﺣﺮام اﺋﺘﺪﯼ ﮐﺮدﮔﺎر‪.‬‬
‫هﺮ اﻣﺮ و ﻧﻬﻴﻪ ﻋﺒﺮت اﻳﻠﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫هﺮ اﻳﺸﺪﻩ اﻋﺘﺒﺎرﯼ ﺷﻌﺎر اﺋﻴﻠﻪ‪ ،‬زﻳﻨﻬﺎر!‬
‫‪ ٤٠‬رﻓﻊ اۏﻟﺪو ﺑﻮ ﻣﺼﻴﺒﺖ و اۏﻧﺪان ﻋﻴﺎن اۏﻻن‪،‬‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺳﺮّ ﺣﮑﻤﺖ ﺣﻖ ﻗﺎﻟﺪې ﺁﺷﮑﺎر‪.‬‬
‫ور ﮔﺌﺘﺪﯼ رﺧﺖ هﻢ ﻏﻢ اﻳﻠﻦ‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﺎ اﺿﻄﺮاب‪،‬‬
‫ﺻﺒﺮ اﺋﺖ ﮐﻴﻢ اۏل ﮐﺪورﺗﻪ هﻢ ﻳۏﺧﺪور اﻋﺘﺒﺎر‪.‬‬
‫ﺑﻮ رﺳﻢ دﻳﺮ ﺑﺮهﻨﻪ اۏﻟﻮب ﻗﯧﺸﺪا هﺮ درﺧﺖ‪،‬‬
‫ﺗﺠﺪﻳﺪ ﮐﺴﻮت اﺋﻴﻠﻪﻣﮏ اﻳّﺎمِ ﻧﻮﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺳﻦ هﻢ ﻧﻬﺎلِ ﻧﻮرسِ ﮔﻠﺰار ﻋﺸﻖﺳﻦ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﮔﺌﺘﺪﯼ ﺑﺮگ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮﻳﻨﻪ ﻳﺌﺘﻤﻪﺳﻴﻦ ﻏﺒﺎر‪.‬‬
‫ﮐﺴﻤﻪ ﺑﻬﺎر ﻟﻄﻒ و ﮐﺮَﻣﺪن اُﻣﻴﺪﻳﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺗﺠﺪﻳﺪ رﺧﺖ ﺗﺎزﻩﻳﻪ اۏﻟﮕﻴﻞ اُﻣﻴﺪوار‪.‬‬
‫‪ ٤٥‬ﺟﺰﻳﯽ ﺧﺴﺎرت اﻳﻠﻪ ﻣﻠﻮل اۏﻟﻤﺎ‪ ،‬ﺷُﮑﺮ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫ﻳﺌﯽ ﺧﺎﮎ درﮔﻬﻴﻨﻪ ﻓﺪا ﺑﺆﻳﻠﻪ‪ ،‬ﺻﺪهﺰار!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 414‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪- 15 -‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺑﻴﺮ ﺳﺤﺮ ﮐﻴﻢ‪ ،‬دلِ زار و ﻣﻀﻄﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺲ و ﺧﺎرې ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺪې ﺑﺎﻟﺶ‪ ،‬وَ ﺑﺴﺘﺮ‪.‬‬
‫رگ دﻳﺪﻩدن دَم روان اﻳﺪﯼ دم‪ -‬دم‪،‬‬
‫وﺟﻮدوﻣﺪا اۏﻟﻤﻮﺷﺪو هﺮ ﻣﻮﯼ‪ ،‬ﻧﺸﺘﺮ‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﺗﻴﺮﻳﻦ ﺁﺗﺪﯦﻘﺪا ﻗُﻮسِ ﻗﺪَردن‪،‬‬
‫وﺟﻮدوم ازﻟﺪن ﻧﺸﺎن اﺋﺘﻤﮏ اﻳﺴﺘﺮ‪.‬‬
‫ﺗﻨﻴﻢ ﺷﺮﺣﻪ‪ -‬ﺷﺮﺣﻪ ﭼﻮ ﮐﻮﻩ ﻣﻼﻣﺖ‪،‬‬
‫دﻳﻠﻴﻢ ﭘﺎرﻩ‪ -‬ﭘﺎرﻩ ﭼﻮ ﺷﮑﻞ ﺻﻨﻮﺑﺮ‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺳۏروﺷﻤﺎ‪ ،‬ﻳﺎﺧﯧﺒﺪﯦﺮ ﺑﻨﯽ ﻧﺎرِ ﺣﺴﺮت‪،‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮﻣﻪﻳﻪ ﻃﺎﻗﺖ ﺑﻮ ﻧﺎرﻩ ﺳﻤﻨﺪر‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺪا ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز رﻓﻴﻖ اۏﻟﻤﺎق اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﺮدِ ﺻﺎدق‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻴﺮ ﻳﺎر و ﻳﺎور‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎن ﺧﻠﻘﯽ ﺑﺪ ﻋﻬﺪ و ﮔﺮدون اﻳﺴﻪ دون‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ دﻧﻴﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻓﻠﮏ ﺳﻔﻠﻪ ﭘﺮور‪.‬‬
‫اداﻧﯽ ‪ -‬اراذل‪ ،‬ﻣﻌﺰّز ﺟﻬﺎﻧﺪا‪،‬‬
‫اﻋﺎﻟﯽ اهﺎﻟﯽ اۏﻟﻮﺑﺪور ﻣﺤﻘّﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮﯼ ﻧﻮعِ ﺳﺎﻓﻞ ﻣﺜﺎﻟﻴﺪﻳﺮ اﺳﻔﻞ‪،‬‬
‫ﺷﻮ ﮐﻴﻢ ﺟﻨﺲ ﻋﺎﻟﻴﺪورور ﻣﺜﻞِ ﺟﻮهﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻟﮕﺪﮐﻮب دهﺮِ ﺳﺘﻤﮑﺎر اۏﻟﻮﺑﺎن‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤١٥ ..........................................................‬‬
‫ﺷﮑﺴﺖ اۏﻟﻤﺎدﯦﻖ‪ ،‬ﻗﺎﻧﯥ ﻋﻤّﺎر ﻳﺎﺳﺮ‪.‬‬

‫ﺑﻮ ﺣﺎﻟﯧﻨﯥ ﮔﺆردۆﮐﺪﻩ دل دهﺮِ دوﻧﻮن‪،‬‬
‫اﺋﺪﻳﻨﻤﻴﺸﺪﯼ ﺑﻴﺮ ﻏﺎر ﮐﯚﻧﺠﯚن ﻣﻘﺮّر‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺪا ﻓﻨﺎ اﺧﺘﻴﺎر اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺒَﻦ‪،‬‬
‫ﮐﻬﺎن و ﻣﻬﺎﻧﻴﺪ ﻣﺎﺗﻤﺪﻩ ﻳﮑﺴﺮ‪.‬‬
‫ﻧﺪا اﻳﺮدﯼ ﺑﻴﺮ ﺻﺒﺤﺪم ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫دﺋﺪﯼ‪»:‬اﯼ ﺧﺴﻮف ﻗﻤﺮ ﮔﻴﺒﯽ ﺑﯽﻓﺮ!‬
‫ﻋﺮﺑﺪن ﺳﻔﺮ ﻗﯧﻞ ﻳﯚرۆ ﻣُﻠﮏ روﻣﻪ‪،‬‬
‫ﺷﻨﺎور اۏﻟﻮب ﺳﺎل ﺑﻮ ﺑﺤﺮ اﻳﭽﺮﻩ ﻟﻨﮕﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬زﻣﺎﻧﻪ ﻏﻤﻴﻨﺪن دﻳﻠﺮﺳﻦ رهﺎﻳﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ اوﻟﻮ ﺣﺮﻳﻤﻪ اۆزۆن ﺳﯚر ﺳﺮاﺳﺮ‪.‬‬
‫ﻏﻤﻮﻣﯽ‪ -‬هﻤﻮﻣﯽ ﻳﯚرۆ رﻓﻊ ﻗﯧﻞ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫دﺋﻴﻴﻢ ﺳﻨﻪ ﮐﻴﻤﺪﻳﺮ اۏ ﻣﺮد هُﻨﺮور‪.‬‬
‫ﻓﺮﻳﺪون هﻴﺌﺖ‪ ،‬ﺗﻬﻤﺘﻦ ﺻﻼﺑﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺮﻳﻤﺎن و رﺳﺘﻢ ﻣﺜﺎﻟﯽ‪ ،‬دﻻور‪.‬‬
‫ﺻﺪاﻗﺘﻠﻪ ﺑﻮﺑﻜﺮ و ﻋﺜﻤﺎن ﺣﻴﺎدﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ )ص( ﻧﺴﺒﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺳﺨﺎﻳﻴﻠﻪ ﺣﻴﺪر‪.‬‬
‫ﺧﺪﻳﻮِ ﺳﻌﺎدت‪ ،‬ﺳﻠﻴﻤﺎنِ ﻋﺎدل‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ اﻧﺲ و ﺟﻦﻟﺮ‪ ،‬اۏﻟﻮﺑﺪور ﻣﺴﺨّﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺟﻬﺎن ﻣُﻠﮑﯽ ﺗﻴﻐﻴﻨﻠﻪ ﻗﺎﻳﻢ اۏﻟﻮﺑﺪور‪،‬‬
‫ﻋﺮﺿﻠﻪ ﻧﻴﺘﻪ ﮐﻴﻢ‪ ،‬هﻴﻮﻻﯼ ﺟﻮهﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 416‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-16-‬‬
‫ﺻﺒﺮ‪ ،‬هﺮ دردﻩ ﻣﺮور اﻳﻠﻪ ﻣﺪاوا اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﺻﺎﺣﺐِ ﺻﺒﺮ ﺑﻮﻟﻮر هﺮ ﻧﻪ ﺗﻤﻨّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫دُوردن‪ ،‬دهﺮدﻩ هﺮ ﻣﻘﺼﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﻣﻮﻋﺪ وار‪،‬‬
‫وﻗﺘﺴﻴﺰ ﮔﺮﭼﯽ ﺁﻧﺎ ﻃﺒﻊ‪ ،‬ﺗﻘﺎﺿﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻪدن وﻗﺖ‪ ،‬ﻣُﺮادﯦﻨﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻗﯧﻠﻤﺎز‪،‬‬
‫هﺮ ﻣﺤﻘﻖ ﮐﯽ‪»:‬ﺧﺒﻴﺮم!« دﺋﻴﯚ‪ ،‬دﻋﻮا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫رﺳﻢ دُوران ﻓﻠﮏ دﻳﺮ ﺑﻮ ﮐﯽ اهﻞ ﻃﻠﺒﯽ‪،‬‬
‫ﻧﺌﭽﻪ ﮔﯚن ﺣﻴﺮت ﺣﺮﻣﺎن اﻳﻠﻪ اﻳﺬا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺻﻮرت ﺷﺎهﺪِ اﻗﺒﺎﻟﯽ ﻗﺒﻮل اﺋﺘﻤﮏ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﻃﺒﻌﯽ ﻣﺠﻼّ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻃﺎﻟﺒﻴﻦ دُور ﺳﭙﻬﺮ اﻳﻠﻪ ﺧﻼف روﺷﯽ‪،‬‬
‫ﻋﻘﺪﻩﻟﺮ رﺷﺘﻪﯼ اﺣﻮاﻟﯧﻨﺎ ﭘﻴﺪا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺿﺎﻳﻊ اۏﻟﻤﺎز‪ ،‬اﻳﺮﻳﺸﻴﺮ ﻣﻘﺼﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺻﺒﺮ ﻗﯧﻠﯧﺐ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﮐﯽ دهﺮ اﻳﻠﻪ ﻣَﺪارﯦﻨﺎ ﻣُﺪارا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫دُور ﺑﻴﻬﻮدﻩ دڲﻴﻞ هﺮ ﻧﻪ ﻣﻘﺪّر اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ اﺳﺒﺎب‪ ،‬ﻣﻬﻴّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫هﻴﭻ ﻣﺨﻠﻮﻗﺪا ﻳۏخ ﻗﺪرت اﻳﺠﺎدِ اﻣﻮر‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ اﺋﻴﻠﻪر‪ ،‬اﺛﺮ ﻗﺪرت ﻣﻮﻻ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ ﻟﻄﻒ ﺣﻖ و دوﻟﺖ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻣﺪد‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤١٧ ..........................................................‬‬
‫زهﺮﯼ زﻧﺒﻮر ﻗﺎﭼﺎن ﺷﻬﺪِ ﻣﺼﻔّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫ﺑﻦ ﮔﻴﺒﯽ زارﻩ ﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺷﺮف ﻧﻴﻞِ ﻣُﺮاد‪،‬‬
‫ﻟﻄﻒ ﺣﻖ دﻳﺮ ﮐﯽ ﺑﻨﯽ ﻣﻘﺼﺪﻩ اهﺪا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل ﮐﺴﻤﻪ ﻃﻠﺐ ﺑﺎدﻳﻪﺳﻴﻨﺪن ﻗﺪﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻃﻠﺐ‪ ،‬رﺗﺒﻪﯼ اﻗﺒﺎﻟﯽ ﻣﻌﻼّ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻟﻴﮏ ﺣﺎل اهﻠﻴﻨﻪ اﻇﻬﺎر اﺋﺪﻩ ﮔﺆر دردِ درون‪،‬‬
‫ﺧﺴﺘﻪ اﺣﻮاﻟﯧﻨﯥ ﻣﻌﻠﻮمِ اﻃﺒّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﮐﻤﻞِ ﺧﻠﻘﺪن اﻳﺴﺘﻪ ﺷﺮف و رﻓﻌﺖ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗُﺮب اَدﻧﺎ هﻮﺳﯽ‪ ،‬رﺗﺒﻪﻳﯽ ادﻧﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﮔﺮﭼﯽ ﺻﻮرﺗﺪﻩ ﺷﺮﻳﮏ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﭼۏخ اۏﻟﻮر‪،‬‬
‫درﮎ اﺳﺮار ﺣﻘﻴﻘﺖ‪ ،‬دلِ داﻧﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺁز اۏﻟﻮر ﻗﺎﺑﻞ ادراﮎِ رﻣﻮزِ ﻣﻌﻘﻮل‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎ هﺮ ﺧﺎﮐﯽ ﻗﻀﺎ ﻋﺎﻟﻢ اﺳﻤﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﺴﺘﻌﺪّ ﺷﺮفِ رﻓﻌﺖ اۏﻻن ﻧﺎدر اۏﻟﻮر‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎ هﺮ ﺁﺑﯽ هﻮا‪ ،‬ﻟﺆﻟﺆ ﻻﻻ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﭼۏخ اۏﻟﻮر ﮔﺮﭼﯽ ﻣﻌﺎدﻧﺪﻩ ﺟﻮاهﺮ ﺻﻨﻔﯽ‪،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﻪ زﻳﻮر اﻓﺴﺮ‪ ،‬دُر ﻳﮑﺘﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﺎﻋﺪ ﻋﺪﻟﺪﻩ دﻳﺮ ﻗﻮّتِ اﻳﺠﺎد ﻧﻈﺎم‪،‬‬
‫ﻋﺮض اﻋﺠﺎز ﻧﺒﻮّت‪ ،‬ﻳﺪ ﺑﻴﻀﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻧﻈﻢ دﻧﻴﺎ ﺳﺒﺒﯽ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻋﺎدلدﻳﺮ‪،‬‬
‫اﻋﺪل ﺣُﮑﻤﯚﻧﯚ ﺣﻖ‪ ،‬ﻧﺎﻇﻢ اﺷﻴﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 418‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺁرﺗﯧﺮﯦﺐ ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ ﮐﻤﺎل ﻣﻌﻨﯽ‪،‬‬

‫ﺻﻮرت و ﻣﻌﻨﯽ اﻳﻠﻪ ﺟﻤﻠﻪدن اﻋﻼ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻼً ﺣﻀﺮت ﭘﺎﺷﺎﯼ ﻓﻠﮏ ﻗﺪر ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ اﻓﺮوز ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺁرا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اۏل ذﮐﯽ ﻃﺒﻊ ﮐﯽ دﻳﻮان ﺧﻼﻓﺖ ﺣُﮑﻤﯚن‪،‬‬
‫رُﺑﻊ ﻣَﺴﮑﻮﻧﻪ اۏﻧﻮن دﻗّﺘﯽ اﺟﺮا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اۏل ﺳﺨﺎﭘﻴﺸﻪ ﮐﯽ ﺑﻴﺮ دﻣﺪﻩ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺻﺮف ﮔﺪا‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﻳﯚز اﻳﻠﺪﻩ ﻋﻴﺎن ﻣﻌﺪن و درﻳﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﺳﺎﻳﻪﯼ راﻳﺖ اﻗﺒﺎﻟﯽ ﻳﺌﺘﻦ ﻳﺌﺮﻟﺮدﻩ‪،‬‬
‫روزﮔﺎرﯦﻨﯥ ﻋﺪوﻧﻮن ﺷﺐ ﻳﻠﺪا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ رزﻣﺪﻩ هﺮدم ﮐﯽ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻣِﻴﻞ ﻏﺰا‪،‬‬
‫ﺟﻤﻠﻪﺳﯽ ﻋُﻘﺪﻩﮔﺸﺎﯼ ﺻﻒ هﺠﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫داﻏﯧﺪﯦﺮ ﺗﻴﻎ اﻳﻠﻪ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻋﺪو اﺟﺰاﺳﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻟﻴﮏ هﺮ ﺟﺰﺋﻮن ﺁﻧﯧﻦ ﻻﻳ‪‬ﺘَﺠ‪‬ﺰّا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺷﺐ هﺠﺎدا ﮐﯽ ﺳﻴّﺎرﻩﯼ ﭘﻴﮑﺎﻧﯽ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﺧﺼﻤﻴﻨﯽ ﻗﻀﺎ‪ ،‬اوج ﺛﺮﻳّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫زﺧﻢ ﺗﻨﺪن ﺁﭼﯧﺒﺎن روح ﻣﺨﺎﻟﻒ روزن‪،‬‬
‫ﭼﯧﺨﯧﺐ اۏل اوج ﺛﺮﻳّﺎﻳﺎ ﺗﻤﺎﺷﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻣﺪد رأﯼ ﺿﻤﻴﺮﻳﻠﻪ ﮔﻠﻴﺮ ﻓﻌﻠﻪ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﻟﻮح ﻗﺪرﺗﺪﻩ ﻗﻀﺎ هﺮ ﻧﻪ ﮐﯽ اﻧﺸﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻟﻔﻆِ ﭘﺎﮐﯧﻨﺪان اﺋﺪﻩر ﺣُﺴﻦ ﻋﺒﺎدت ﮐﺴﺒﻴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤١٩ ..........................................................‬‬
‫ﻓُﻠﮏ اﺣﮑﺎم ﻗﺪَردن ﻧﻪ ﮐﻴﻢ اﻣﻼ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫ﻋﺎﻟﻤﯽ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ ﺑﻴﺮ ذات ﻣﺸﺨّﺺ ﺗﻘﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺎﮎ ﭘﺎﻳﻴﻨﯽ ﺁﻧﯧﻦ دﻳﺪﻩﯼ ﺑﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺷﻬﺮت اﺳﻤﯽ ﻳﺌﺘﺮ ﺷﺎهﺪِ ﺣُﺴﻦ ﻋﻤﻠﯽ‪،‬‬
‫اهﻞ ﺣﻖ‪ ،‬اﺳﻤﺪن ادراﮎِ ﻣﺴﻤّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﯼ ﮐﯽ اهﻞ ﻧﻈﺮﻩ ﻧﺎﺻﻴﻪﯼ اﻗﺒﺎﻟﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﻮروﻧﻮ هﺮ ﻟﺤﻈﻪ هﻮﻳﺪا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﺳﻨﺪﻩدﻳﺮ ﺳﻨﺪﻩ ﭼﻮ اﺳﺮار ﺧﻼﻓﺖ ﮔﻨﺠﯽ‪،‬‬
‫اهﻞ ادراﮐﯽ ﺳﺌﻮﻩر‪ ،‬واﻗﻒ ﻣﻌﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اۏﻟﻤﺎز ﮐﯽ اۏﻻ ﻧﻈﻢ ﺟﻬﺎن راﻳﻴﻦ ﺳﻴﺰ‪،‬‬
‫ﺻﻮت ﮐَﻮﻧﯽ ﮐﯽ ﻗﺎﭼﺎن ﺗﺮﮎ هﻴﻮﻻ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫روﺿﻪﯼ ﺧﺎﮎ درﻳﻦ ﺑﺎغ ﮔﯚلِ ﺟﻨّﺖدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﮐﯽ ﺟﻨّﺖ دﻳﻠﺮ‪ ،‬اۏل روﺿﻪدﻩ ﻣﺄوا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﮔﺮﭼﯽ ﻧﻴﺎز اﻳﻠﻪ ﺗﻮﺗﺎر داﻣﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺗﻴﻎ ﺳﻨﺪن ﻃﻠﺐ ﮐﺜﺮت اﻋﺪا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮﻩﮔﺎﻩ ﻋﻤﻠﻴﻦ ﻣﺴﻨﺪ اﻣﻨﻴﺖ دﻳﺮ‪،‬‬
‫اﺛﺮ رأﻓﺘﻴﻦ‪ ،‬اﻋﺪاﻳﯽ اﺣﺒّﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﻣﺎرﯼ‪ ،‬ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻋﺬاب ﻏﻀﺒﻴﻦ ﻣﻮر ﻗﯧﻼر‪،‬‬
‫ﭘﺸّﻪﻳﯽ ﺗﺮﺑﻴﺘﻴﻦ ﻋﺰّ اﻳﻠﻪ ﻋﻨﻘﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اوﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﻮﻧﺎ ﻳﺌﺘﺪﯼ ﻗﺪﻣﻴﻦ ﺷﮏ ﻳۏخ ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺧﺎﮎ ﭘﺎﮐﯧﻨﺪاﮐﯽ اﻣﻮاﺗﯧﻨﯥ اﺣﻴﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 420‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﯼ ﺧﻮش اۏل ﻣﻘﺒﺮﻩ ﮐﻴﻢ ﺑﻮﻟﻤﺎﻏﺎ اﻣﻮاﺗﯽ ﺣﻴﺎت‪،‬‬

‫ﺁﻧﯥ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﮔﺬرﮔﺎﻩِ ﻣﺴﻴﺤﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﺮورا! ﺻﺎﻣﺖ اﻳﮑﻦ ﻟﺬّتِ ﻣﺪﺣﻴﻦ ذُوﻗﯽ‪،‬‬
‫ﻃﻮﻃﯽ ﻧﻄﻖ ﻓﻀﻮﻟﻲﻧﯽ ﺷﮑﺮﺧﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ ﮐﻴﻢ ﻓﺼﻞ ﺧﺰان ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚ ﻻل اﺋﺘﻤﻴﺶ اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫ﺷُﻮق ﻧﻈّﺎرﻩﯼ ﮔﯚل ذُوق اﻳﻠﻪ ﮔﻮﻳﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٤٥‬ﺟﺎن ﻣﻬﺠﻮروﻧﺎ راﺣﺖ ﻳﺌﺘﻴﺮﻳﺮ دﻳﺪارﯦﻦ‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦ ﺳﺒﺰ ﺑﻬﺎرﯼ ﻓﺮحاﻓﺰا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫زﻳﺐ ﻣﺪﺣﻴﻨﺪن ﺁﻟﯧﺐ ﻟﻬﺠﻪﯼ ﻧﺎهﻤﻮارﯼ‪،‬‬
‫ﺧﺎرﯼ ﻣﺮﻏﻮب ﺟﻤﺎلِ ﮔﯚل رﻋﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺳﺎﺧﻼردې ﻧﻬﺎن‪ ،‬ﻧﻈﻤﻴﻨﯽ ﺑﺨﺖ ﺳﻴَﻬﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻳﺌﺘﺪﻳﮑﺪﻩ ﻧﻪ ﮐﻴﻢ وار اﻳﺴﻪ‪ ،‬اﻓﺸﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﺎﻟﯧﻢ ﺳﺮور اﻋﻴﺎﻧﺎ ﺣﺠﺎب ﻇﻠﻤﺎت‪،‬‬
‫ﺧﻀﺮدن ﺁب ﺣﻴﺎﺗﯽ ﻧﺌﺠﻪ اﺧﻔﺎ اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫داورا! ﺑﺆﻳﻠﻪ زﻣﺎﻧﻼردا ﮐﯽ ﻋﺪﻟﻴﻦ اﺛﺮﯼ‪،‬‬
‫ﭼﺎرﻩﯼ دﻓﻊ ﻏﻢِ هﺮ دل ﺷﻴﺪا اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫‪ ٥٠‬اهﻞ ﻋﺮﻓﺎﻧﺎ ﮐﻤﺎل ﮐﺮﻣﻴﻦ هﺮ ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫ﻟﻄﻒﻟﺮ ﻇﺎهﺮ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻣﻴﻞ ﻣﺤﺎﺑﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻧﻪ روادﯦﺮ ﺑﻮ ﮐﯽ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺳﭙﺎﻩ ﻏﻢ و درد‪،‬‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚن ﻣُﻠﮑﯚﻧﯚ ﺑﯽواﺳﻄﻪ ﻳﻐﻤﺎ اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫ﺑﻦ ﻧﻬﺎنﺧﺎﻧﻪﯼ ﻋﺰﻟﺘﺪﻩ اﻳﮑﻦ‪ ،‬ﻓﻘﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٢١ ..........................................................‬‬
‫ﮐﺸﻒ اﺳﺮارﯦﻢ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﻪ رﺳﻮا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫هﺮ زﻣﺎن ﺧﻠﻖ ﺑﻨﺎ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اﻃﻼقِ ﺟﻨﻮن‪،‬‬
‫ﺑﻨﯽ اﻧﺪوﻩ‪ ،‬ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪﯼ ﺳﺌﻮدا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﻼدان ﺳﻨﻪ اﻇﻬﺎر ﺷﮑﺎﻳﺖ ﻗﯧﻼﻳﯧﻢ‪،‬‬
‫هﺮ ﮐﻴﻤﻪ ﻇُﻠﻢ ﮐﺌﭽﻴﺒﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺳﻨﻪ ﺷﮑﻮا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٥٥‬واﻗﻒ ﺳﺮّ ﺳﺨﻦ ﮐﻴﻤﺴﻪﻧﻪ ﻳۏخ ﺳﻨﺪن ﻏِﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻦ اﮔﺮ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪﺳﻦ ﮐﻴﻢ ﻣﻨﻪ ﭘﺮوا اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﻧﺌﺠﻪ ﮐﻴﻢ ﻣُﺒﺪع ﺁﺛﺎر وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺻﺮف ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬ﺧﻠﻘﺖِ اﺷﻴﺎ اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫اۏﻻ ﺑﺎﻗﯽ اﺛﺮِ ﻣﻌﺪﻟﺘﻴﻦ ﮐﻴﻢ داﺋﻢ‪،‬‬
‫اﺛﺮ ﻇُﻠﻤﺪن ﺁﻓﺎﻗﯽ ﻣﺒﺮّا اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪- 17 -‬‬
‫ﻓﻠﮏ هﺮ دُوردﻩ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻓﻴﺾِ ﺣﮑﻤﺖ ﺁﺷﮑﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﺗﻘﺎﻟﻴﺐِ زﻣﺎن‪ ،‬اﻇﻬﺎرِ ﺻﻨﻊ ﮐﺮدﮔﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻗﺎرادان ﺁﻏﯥ ﻓﺮق اﺋﺘﻤﺰ ﺑﻮ رﻣﺰﻳﻦ ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻦ دهﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻧﺌﭽﯚن ﮔﻪ ﻧﻬﺎرﯼ ﻟﻴﻞ و ﮔﻪ ﻟﻴﻠﯽ ﻧﻬﺎر اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫ﺑﻴﺎض اۆزرﻩ ﺳﻮاد ﻧﺴﺨﻪ ﮐﻴﻢ اﺳﺮار ﺣﮑﻤﺖ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺮد هﺮ ﺣﺮﻓﻴﻨﯽ ﻣﻨﻈﻮر ﻋﻴﻦ اﻋﺘﺒﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮ درد اۏﻻﻧﻼر روزﮔﺎرﯦﻦ اﻧﻘﻼﺑﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 422‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﮔﺮ ﺻﺒﺮ اﺋﺘﺴﻪﻟﺮ‪ ،‬درﻣﺎﻧﻼرﯦﻦ هﻢ روزﮔﺎر اﺋﻴﻠﻪر!‬

‫‪ ٥‬ﻓﻠﮏ دُور اﺋﺘﻤﻪڲﯽ اﺣﻮاﻟﯧﻨﺎ واﻗﻒ اۏﻻن ﻋﺎرف‪،‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﺻﺒﺮ و ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺗﻮﮐّﻞ اﺧﺘﻴﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎرن اۏﻟﺴﺎ ﺁﺛﺎر ﺳﻌﺎدت ﺗﻴﺮﻩ ﺗۏﭘﺮاﻏﺎ‪،‬‬
‫ﻧﺴﻴﻢ ﻧﻮﺑﻬﺎر اۏل ﺗﻴﺮﻩ ﺗۏﭘﺮاﻏﺎ ﮔُﺬار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﺠﻼّ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﻃﺒﻌﻴﻦ ﮐﺪورﺗﺪن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺧﺮّم وﺋﺮﻳﺐ ﻟﻄﻒ ﻃﺒﻴﻌﺖ‪ ،‬ﻻﻟﻪزار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫وﺋﺮﻳﺮ هﺮ ﺧﺴﺘﻪﻳﻪ اﻟﺒﺘﻪ دُوران ﻓﻠﮏ درﻣﺎن‪،‬‬
‫وﻟﯽ ﺑﻴﺮ ﻗﺎچ زﻣﺎن ﺑﻴﻤﺎر دردﯼ اﻧﺘﻈﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ هﺮ ﻧﺎﻣُﺮادﯼ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﻘﺼﻮدوﻧﺎ واﺻﻞ‪،‬‬
‫وﻟﯽ ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﻣﺪّت ذلﱢ ﺣﺮﻣﺎن اﻳﻠﻪ زار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬زﻣﺎﻧﻪ هﺮ دﻳﺎرا اﻳﺴﺘﻪﺳﻪ ﺁﺛﺎر اﻣﻨﻴّﺖ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﺻﺎﺣﺐ ﻟﻮا ﺑﻴﺮ ﺳﺮور رأﻓﺖ ﺷﻌﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻗﻀﺎ هﺮ ﮐﺸﻮرﻳﻦ اهﻠﻴﻨﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣُﺮاد اﺋﺘﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻴﺮ داﻧﺎﯼ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﻬﺮﻳﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﻤﺪ‪ ‬اﷲ ﺑﻮﮔﯚن ﺑﻮ ﻣُﻠﮑﻪ ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ ﺳﺎﻳﻪ ﺑﻴﺮ ﻋﺎدل‪،‬‬
‫ﮐﻴﻢ ﺁﻧﯧﻦ ﻧﺴﺒﺘﻴﻠﻪ ﻋﺰّ و رﻓﻌﺖ اﻓﺘﺨﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮازﯼ ﮐﯽ ﻓﻴﺾ ﺧﺎﮎﺑﻮس ﺁﺳﺘﺎﻧﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫اﺋﻨﻴﺐ هﺮ دم ﮔﯚﻧﺶ‪ ،‬ﮐﺴﺐ ﻋﻠﻮّ اﻗﺘﺪار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ذﮐﺮ ﺧﺎﮎ ﭘﺎﻳﯽدﻳﺮ اۏل ﺻﻴﻘﻞ رﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻣﺮﺁت دل اﺣﺒﺎﺑﺪان رﻓﻊ ﻏﺒﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٢٣ ..........................................................‬‬
‫‪ ١٥‬ﻓﻠﮏ ﻣﺸّﺎﻃﻪﺳﯽ وﺋﺮدﻳﮑﺪﻩ زﻳﺐّ ﺷﺎهﺪ دوﻟﺖ‪،‬‬

‫ﺁﻧﯧﻦ ﻣﻌﻤﻮرﻩﯼ اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﯥ ﺣﺼﻦ ﺣﺼﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﻤﯽّ اﺣﻤﺪ ﻣﺮﺳﻞ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﮓ اۏ درﻳﺎ دل‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻋﺪﻟﯽ‪ ،‬ﺧﻠﻘﻪ ﻋﺮضِ رﺣﻤﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺳﺮدار روﺷﻦ راﯼِ ﻣُﻠﮏ ﺁراﯼ ﻓﺮّخ رخ!‬
‫ﮐﯽ هﺮ ﻣﻨﺼﺒﺪﻩ اﺳﻤﻴﻦ‪ ،‬اﻗﺘﻀﺎﯼ اﺷﺘﻬﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﮐﻤﺎل ﻣﻌﺮﻓﺖ هﺮ ﻗﺎﻧﺪا و هﺮ دُوردﻩ اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻨﯽ ﺳﺮدﻓﺘﺮ ارﺑﺎب ﺗﻤﮑﻴﻦ و وﻗﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﻣُﻠﮑﻪ ﺳﺎﻳﻪﯼ دوﻟﺖ ﺑﻮراﺧﻤﯧﺸﺴﺎن ﺑِﺤ‪‬ﻤﺪ‪ ‬اﷲ!‬
‫ﻳﺌﺮﯼدﻳﺮ ﮔﺮ ﺳﻨﺎ ﻣُﻠﮏ اهﻠﯽ‪ ،‬ﺟﺎن ﻧﻘﺪﻳﻦ ﻧﺜﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻧﺌﭽﯚن ﮐﻴﻢ ذات ﭘﺎﮐﯧﻦ ﻣﻈﻬﺮ ﻓﻴﺾ ﻋﺪاﻟﺖ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻣُﻠﮑﯚن هﺮ ﮔﯚﻧﯚن ﻧﻮروز و هﺮ ﻓﺼﻠﻴﻦ ﺑﻬﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻣﺸﺎهﺪ روﻧﻘﻴﻨﻪ ﻋﺰم ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺴﺎن‪ ،‬زهﯽ هﻤﺖ!‬
‫ﺑﻮ هﻤّﺘﻠﻪ‪ ،‬ﺳﻨﯽ ﺧﻼّق ﻋﺎﻟﻢ ﮐﺎﻣﮕﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺮﺑﻼﻳﻪ ﺳﻮ ﮔﺘﻴﺮﻣﮏ ﻗﺼﺪﻳﻦ اﺋﺘﻤﻴﺸﺴﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻨﯽ اﻟﺒﺘﻪ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﺑﻮ ﻧﻴّﺖ ﭘﺎﻳﺪار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮازا! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺧﺴﺘﻪﻳﻪ ﺑﻮ ﻣُﻠﮏ ﻏﺮﺑﺘﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻧﺎﻣﻮاﻓﻖ دُورﯼ ﺟﻮر ﺑﯽﺷﻤﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﯽ ﺑﯽﻗﺮار اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﻳﺮ اۏل ﺑﯽﭼﺎرﻩﻳﯽ ﻣﺤﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﻮب ﺗﻤﮑﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ذُوق وﺻﺎﻟﯧﻨﻼ ﻗﺮار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﺟﻤﻴﻊ ﺧﻠﻘﺪن ﻗﻄﻊ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﺳﺮرﺷﺘﻪﯼ اﻟﻔﺖ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 424‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﮔﺮ ﺳﻦ هﻢ ﺗﺮﺣّﻢ ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎن‪ ،‬ﺗﺮﮎ دﻳﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫ﺳﻦ اۏل ﭘﺎﮐﻴﺰﻩ ﻃﻠﻌﺖ ﺁﻓﺘﺎبِ ﻋﺎﻟﻢ ﺁراﺳﺎن‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﻟﻄﻔﯚن ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚ ﻳﯚز ﻣﻘﺼﺪﻩ اُﻣﻴﺪوار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫وﺋﺮﻳﺮ ﻣﺪح ﺷﺮﻳﻔﻴﻦ ﺟﻮهﺮ ﮔﻔﺘﺎرﯦﻤﺎ روﻧﻖ‪،‬‬
‫ﺻﺪﻓﺪﻳﺮ ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺑﺎراﻧﯽ دُرّ ﺷﺎهﻮار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺷﻤﻊ ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ ﻧﻮرو ﻃﺒﻊ ﺗﻴﺮﻩﻣﯽ روﺷﻦ‪،‬‬
‫ﮔﯚﻧﺶدﻳﺮ ﺳﻨﮓ ﺑﯽﻣﻘﺪارﯼ ﻟﻌﻞ ﺁﺑﺪار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪﻳﻢ وار ﮐﻴﻢ وار اۏﻻﺳﺎن ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻗﺪر اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ هﺮ ﻧﺌﺠﻪ ﮐﻴﻢ ﻳۏﺧﺪان ﺟﻬﺎن اهﻠﻴﻨﯽ وار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪- 18 -‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﺤﺮ ﻧﻴﻠﮕﻮن‪ ،‬ﺑﻴﻦ ﻣﻮج هﺮ ﺳﺎﻋﺖ ﻋﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫اوﻟﻮ‪ ‬اﻻَﺑ‪‬ﺼﺎرا ﺑﻴﺮ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﮐﺸﻒ اﺳﺮار ﻧﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﮐﺜﺮت اﺷﻴﺎ‪ ،‬دﻣﺎدم اهﻞِ ﺗﻘﻠﻴﺪﻩ‪،‬‬
‫رﻣﻮز ﻧﮑﺘﻪﯼ ﺗﻮﺣﻴﺪِ ﺣﻖ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﻴﺎن ﻣﺎﺟﺮاﯼ ﻣﺎﺳ‪‬ﻠَﻒ ﺣﺎل اهﻠﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ‪ -‬ﺑﻴﺮ‪،‬‬
‫زﺑﺎن ﺣﺎل اﻳﻠﻪ ﮐﻴﻔﻴﺖ ﻗﺪرت ﺑﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺗﻨﻌّﻤﺪﻩ ﻏﺮور و ﻓﻘﺮدﻩ ﺣﺮﻣﺎن ﺷﻌﺎر اﺋﺘﻤﻪ‪،‬‬
‫ﮐﯽ ﺣﮑﻤﺖ ﺑﻮ اﻳﮑﯽ ﺣﺎﻟﺘﺪﻩ‪ ،‬ﺧﻠﻘﯽ اﻣﺘﺤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫وﺋﺮﻳﺮ ﻓﻘﺮ اﻳﭽﺮﻩ ﺷُﮑﺮ اهﻠﻴﻨﻪ ﻗﺪرِ ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻤﺮان‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٢٥ ..........................................................‬‬
‫ﺗﻨﻌّﻢ اﻳﭽﺮﻩ ﺗﺮﮎ اهﻠﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻠﻴﻤﺎنِ زﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫ﺧﻮﺷﺎ اۏل ﮐﻴﻢ ﺑﻴﻠﻴﺐ ﻓﻘﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺗﻨّﻌﻢ‪ ،‬ﻣُﻠﮏ دﻧﻴﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻳۏﺧﻮن اﺋﻴﻠﻪر ﺗﺼﻮّر وار‪ ،‬وارﯦﻨﯥ ﻳۏخ ﮔﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫زﻳﺎن و ﺳﻮدوﻧﻮ دهﺮﻳﻦ‪ ،‬ﻓﻨﺎ ﻓﻬﻢ اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ ﻋﺎرف‪،‬‬
‫ﺣﻴﺎﺗﯧﻦ ﺳﻮد ﺳﻮداﺳﻴﻠﻪ ﺻﺮف اﺋﺘﺴﻪ‪ ،‬زﻳﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻳﺎﻣﺎﻧﻠﯧﻖ ﻳﺎﺧﺸﯧﻠﯧﻖ ﮐﻴﻔﻴﺘﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮم اﺋﺪن ﻋﺎﻗﻞ‪،‬‬
‫ﻳﺎﻣﺎﻧﻠﯧﻖ اﺋﺪﻩﻧﻪ ﻳﺎﺧﺸﯧﻠﯧﻖ اﺋﺘﻤﺰﺳﻪ‪ ،‬ﻳﺎﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﮔﻮﻳﺎ دڲﻴﻞ اهﻞِ ﻓﺮاﺳﺖ آﻴﻢ وﻓﺎ اهﻠﯽ‪،‬‬
‫ﺟﻔﺎﺳﯧﻨﺪان ﺁﻧﯧﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻓﺮﻳﺎد و ﻓﻐﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻦ ﺁﻧﺪان اﻳﺴﺘﻪرم ﺗﻌﻈﻴﻢ و ﺗﻜﺮﻳﻢ و ﺗﻮاﻧﺎﻟﯧﻖ‪،‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﮔﯚن‪ -‬ﮔﯚﻧﺪن اۏل زار و ﺿﻌﻴﻒ و ﻧﺎﺗﻮان اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺗﻨﻴﻤﺪﻩ ﺿﻌﻔﺪن ﺑﻴﺮ اﺳﺘﺨﻮان ﻗﺎﻟﻤﯧﺶدﯦﺮﯦﺮ‪،‬ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﻣُﺪام اۏل اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻏﻢ ﺧﺪﻧﮕﻴﻨﻪ ﻧﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻧﺌﭽﯚن آﻴﻢ‪ ،‬ﺧﺎآﺪانِ ﻋﺎﻟﻢ ﺳُﻔﻼدا ﻋﺎدت دﻳﺮ‪،‬‬
‫آﻤﺎﻧﺪار اوخ ﺁﺗﺎن ﺳﺎﻋﺖ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﯧﻦ اﺳﺘﺨﻮان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﻤﺰ آﻴﻤﺴﻪدن اﺣﻮاﻟﯧﻤﺎ ﻓﻴﺾ ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﺑﺲ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﺿﻌﻒ ﺑﺪن‪ ،‬داﺋﻢ ﻧﻈﺮﻟﺮدن ﻧﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﮐﺆﻧﯚل وﻳﺮاﻧﻪﺳﻴﻦ ﻣﻌﻤﻮر ﻗﯧﻠﻤﺎق ﻗﺼﺪﻳﻨﻪ ﭼﺸﻤﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺬارﻳﻢ اۆﺳﺘﯚﻧﻪ ﺟﺪول ﭼﻜﻴﺐ‪ ،‬ﺳﻮﻻر روان اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫‪ ١٥‬ﺑﻌﻴﻨﻪ اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﺟﺪول ﭼﻜﻴﺐ ﺳﻮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﺟﺎرﯼ‪،‬‬
‫اﻣﻴﺮ آﺎروان وﻳﺮاﻧﻪ ﻳﺌﺮﻟﺮ ﺁﺑﺪان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 426‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺳﺮاﻓﺮاز زﻣﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻴﺮ وﻳﺲ ﻣﻌﺪﻟﺖﭘﻴﺸﻪ‪،‬‬

‫آﯽ ﻋﺪﻟﯽ هﺮ زﻣﺎن روح رﺳﻮﻟﻮ ﺷﺎدﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫زهﯽ ﺻﺎﻟﺢ آﯽ داﺋﻢ اﻗﺘﺪاﯼ اﻣﺮ ﻣﻌﺮوﻓﻮ‪،‬‬
‫اﻃﺎﻋﺖ اهﻠﻴﻨﯽ ﺁﺳﻴﺐ دوزﺧﺪن رهﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻗﯧﻠﺴﻴﻦ اﻃﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺑﻮﻳﺮوق اﻳﻠﻦ اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ ﻃﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫ﻗﻴﺎﻣﺖ وﻗﺘﯽ هﺮ آﻴﻢ ﻣﻴﻞ ﮔﻠﺰار ﺟﻨﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫وﺋﺮﻳﺮ ﻗﺮﺁن ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ ﺻﺤّﺖ ﻃﺎﻋﺖ اﮔﺮ زاهﺪ‪،‬‬
‫ﻧﻤﺎز اﻳﭽﺮﻩ دﻋﺎﯼ دوﻟﺘﻴﻦ ورد زﺑﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اﮔﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺋﺮﺳﻪ ﺻﻮرت دﻳﻮارا ﮔﺮ ﻣﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺐ آﺎﻣﻞ ﻗﺎﻣﯥ ﻣﻌﻨﻴﺪﻩ ﺁﻧﯥ ﻧُﻜﺘﻪدان اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫اﻳﺎ ﭘﺎآﻴﺰﻩ اﺧﻼق و ﻓﻠﻚ ﻗﺪر و ﻣَﻠَﻚ ﺳﻴﺮت‪،‬‬
‫آﯽ هﺮ ﻧﺎآﺎﻣﺎ ﻳﺌﺘﺴﻪ اﻟﺘﻔﺎﺗﯧﻦ‪ ،‬آﺎﻣﺮان اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺑﻬﺎر اﻳﺎﻣﯧﻨﺎ ﮔﺮ ﻓﻴﺾ اﺧﻼﻗﯧﻦ اﺛﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎ‪،‬‬
‫هﻮاﺳﯧﻨﯥ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺟﺎنﺑﺨﺶ اﺑﺮﻳﻦ‪ ،‬دُر ﻓﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﺧﺰان ﻓﺼﻠﻴﻨﯽ ﮔﺮ ﻃﺒﻊ ﻟﻄﻴﻔﻴﻦ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻗﯧﻠﺴﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺆآﺮ ﺁﻟﺘﯧﻦ ورﻗﻠﺮ‪ ،‬ﺁدﯦﻨﯥ ﺑﺮگ ﺧﺰان اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫آﻤﺎل هﻤّﺘﻴﻦ ﭼﻮن ﻣُﻠﻚ ﺗﻌﻤﻴﺮﻳﻨﻪ ﺳﺎﻋﯽدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻣﯥ ﺻﺤﺮاﻻرې اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎغ و ﺑﻮﺳﺘﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫‪ ٢٥‬ﺑﻮﮔﯚﻧﺪن ﺳۏﻧﺮا ﺻﺤﺮاﻻر اۏﻟﻮر ﻣﺮدمﻧﺸﻴﻦ‪ ،‬ﻳﺎرب!‬
‫اﮔﺮ وﺣﺸﯽ ﮔﻠﻴﺐ رام اۏﻟﻤﺎﺳﺎ‪ ،‬ﻗﺎﻧﺪا ﻣﻜﺎن اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫وﺋﺮﻳﺮ ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻣُﻠﮑﯚ ﺑﺎﻳﺮﻩ ﺑﺎرانِ اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٢٧ ..........................................................‬‬
‫ﻧﺌﺠﯚك آﻴﻢ ﺁبِ ﺧﻀﺮ‪ ،‬اﻣﻮاﺗﯽ ﺣﯽّ و ﺟﺎودان اﺋﻴﻠﻪر!‬

‫ﺑﻮﮔﯚﻧﺪن ﺳۏﻧﺮا ﻗﺎﻟﻤﺎز هﻴﭻ وﻳﺮان ﻣُﻠﮏ‪ ،‬ﺣﻴﺮاﻧﺎم‪،‬‬
‫آﯽ ﺟُﻐﺪ‪ ،‬ﺁﺑﺎد ﻳﺌﺮدن ﻗﺎﭼﺴﺎ‪ ،‬ﻗﺎﻧﺪا ﺁﺷﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫ﺳﻨﺎ ﻃﺎﻋﺖ ﻳﺌﺘﺮ ﺁﻧﺠﺎق ﺑﻮ آﻴﻢ داﺋﻢ ﺣﻮادﺛﺪن‪،‬‬
‫ﺧﻼﻳﻖ ﺣﻔﻈﻴﻨﯽ ﻣﺤﺮوﺳﻪﯼ اﻣﻦ و اﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪا ﺳﻨﺎ ﻣﻨﺴﻮب دور اﺣﻜﺎم ﺷﺮﻋﻴﻪ‪،‬‬
‫ﻧﺌﭽﯚن ﮔﺮدون ﺑﻨﺎ دُورۆﻧﺪﻩ ﺟﻮر ﺑﯽآﺮان اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫‪ ٣٠‬ﻧﻪ ﺣﻴﻒ اﺋﺘﺪﻳﻢ ﺁﻧﺎ آﻴﻢ دؤﻧﻪ‪ -‬دؤﻧﻪ ﺣﻴﻒ ﺁﻟﯧﺮ ﺑﻨﺪن‪،‬‬
‫ﻧﻪﺳﻴﻦ اؤﻟﺪۆرﻣﯚﺷﻢ آﻴﻢ‪ ،‬ﻟﺤﻈﻪ‪ -‬ﻟﺤﻈﻪ ﻗﺼﺪ ﺟﺎن اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫ﮔﻨﺎﻩ ﺳﯧﺰ ﺑﺎﻏﺮﯦﻤﯥ ﻗﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺟﺎﺋﺰﻣﯽدﻳﺮ ﺑﺆﻳﻠﻪ؟‬
‫رﺿﺎﯼﺣﻖ اۆﭼﯚن ﺑﻴﺮ ﺳۏرآﯽ ﻧﺎﺣﻖ ﻧﺌﭽﻪ ﻗﺎن اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲدن ﮔﺆﺗﯚرﻣﻪ ﺳﺎﻳﻪﯼ اﻟﻄﺎف و اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫آﻤﺎل ﻋﺪﻟﻴﻨﯽ ذآﺮ اﻳﻠﻪ ﻣﺸﻬﻮر ﺟﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪﻳﻢ وار آﻴﻢ ﺗﺎ ﺁﺳﻤﺎندﻳﺮ دُور اﻳﻠﻦ داﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ رأﻳﻴﻨﺠﻪ اۏﻟﺴﻮن دُورﻟﺮ آﻴﻢ ﺁﺳﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫‪- 19 -‬‬
‫ﺑﺎغ ﻟۏﺣﻮﻧۏ ﺧﺰان ﺑﺮﮔﯽ زراﻓﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﺁب اۏل ﻟۏﺣﺪا ﻣﺸﻚِ ﺧﻂ رﻳﺤﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل! ﮔﻠﺪﯼ ﺑﻬﺎر‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪ ﭼﻤﻦ ﺳِﻴﺮاﻧﯽ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 428‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﮔﺆر آﯽ ﺣﺎﻻ ﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﻋﺎﻣﻞِ دُوران اﺋﻴﻠﻪر؟‬

‫ﻳﺌﻨﻪ ﭘﻴﺮ ﻓﻠﻚ‪ ،‬اﻃﻔﺎل رﻳﺎﺣﻴﻨﯽ ﻳﯧﻐﯧﺐ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾِ ﺗﻌﻠﻴﻢ اﻳﻠﻪ ﺑُﺴﺘﺎﻧﯽ دﺑﺴﺘﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺳﻮ‪ ،‬ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﯥ آﺴﻴﺐ ﺑﻴﻬُﺪﻩ ﮔﺰﻣﻜﻠﺮدن‪،‬‬
‫ﺳﺒﺰﻩﻳﯽ هﻢ ﺳَﺒَﻖ درسِ ﮔﯚﻟﯚﺳﺘﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﻏﻨﭽﻪﻳﯽ ﻣﺘﻦ ﻣﻄﺎﻟِﻌﺪﻩ اﺋﺪﻳﺐ ﻋﻘﺪﻩﮔﺸﺎﯼ‪،‬‬
‫ﻻﻟﻪﻳﯽ ﺷﺮحِ ﻃﻮاﻟﻌﺪﻩ ﺳَﺒﻖﺧﻮان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﯚﻧﺒﯚﻟﯚ ﻋﻠﻢ اﻻهﻴﺪﻩ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻣﻮﯼ ﺷﻜﺎف‪،‬‬
‫ﺳﻮﺳﻨﯽ ﺑﺤﺚ رﻳﺎﺿﻴﺪﻩ ﺳﺨﻦدان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫درس ﻣﻨﻄﻖ اۏﺧﻮر اﻳﻜﻦ دل اﻳﻠﻦ ﻣﺮغ ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﻮﻟﻮب اۏﺧﻮدوﻏﻮ ﮔﯚﻟﻠﺮﯼ ﺧﻨﺪان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚ هﺮ ﻧﺌﭽﻪ آﻴﻢ ﺣﺎﻓﻆ ﺧﻮش ﻟﻬﺠﻪﯼ ﺁب‪،‬‬
‫اؤﻳﺮﻩدﻳﺐ ﺣُﺴﻦ ادا‪ ،‬ﻗﺎرﯼ ﻗﺮﺁن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﮔﺆز‪ ،‬ﻧﺰاآﺖ آﯽ ﮔﻠﻴﺐ ﺻﺒﺢ ﺻﺤﻒﺧﻮاﻧﯽ ﺁﻧﺎ‪،‬‬
‫ﻋﻴﺐ ﺗﻘﺮﻳﺮ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻃﻌﻨﻪﯼ اﻟﺤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻓﺼﻞ آﻴﻔﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﻃﺐ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﺑﺤﺚِ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺮض‪ ،‬دﻋﻮﯼ درﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺷﺮﺑﺖ ﺑﺎدﻩ اﻳﻠﻪ ﭼۏخ ﺳﯧﻨﺎدﯦﻢ ﺧﺴﺘﻪﻟﺮﻩ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪر ﺁﻧﯥ آﯽ ﻧﻪ ﺑ‪‬ﻘﺮاط و ﻧﻪ ﻟﻘﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﺰم ﺳﺤﺮﻣﯽ‪ ،‬ﻣﻌﺠﺰﻣﻮ ﻧﺴﻴﻤﻴﻦ اﻳﺸﯽ‪ ،‬آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺣﺮآﺎﺗﯽ ﺧﺮدﯼ ﺧﻴﺮﻩ و ﺣﻴﺮان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٢٩ ..........................................................‬‬
‫هﺮ ﻣﺰاﺟﺎ آﯽ دﻳﻠﺮ اؤﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻣﺪﺧﻞ آﻴﻢ‪،‬‬

‫ﺁﻧﯥ ادراك ﻧﻪ ارواح‪ ،‬ﻧﻪ اﺑﺪان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺣﺒّﺬا دهﺮ آﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺳﺤﺎب ﻓﻴﻀﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺎغ و ﺑﻴﺎﺑﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﻏﻨﭽﻪﻧﻴﻦ ﮔﺆرﺳﻪ ﺁﭼﺎر رﺷﺘﻪﯼ ﻃﺒﻌﻴﻨﺪﻩ ﮔﺮﻩ‪،‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚن ﺑﻴﻠﺴﻪ اﻳﺸﻴﻦ‪ ،‬ﻣُﺸﻜﻠﻮن ﺁﺳﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫اﻧﺘﻈﺎر اﻳﻠﻪ داﺷﯥ‪ ،‬ﻟﻌﻞ ﻗﯧﻠﯧﺐ رﻧﮓ وﺋﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫روزﮔﺎر اﻳﻠﻪ ﺳﻮﻳﻮ‪ ،‬ﻟﺆﻟﺆﯼ ﻏﻠﻄﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﻗﻄﺮﻩﻳﯽ ﻣﺪّت اﻳﻠﻦ ﻣﺘﺼﻞِ ﺑﺤﺮ ﻗﯧﻼر‪،‬‬
‫ذرّﻩﻳﯽ واﺻﻞ ﺧﻮرﺷﻴﺪِ درﺧﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﻟﻴﻚ ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ ﺗﻌﺠّﺐ ﻗﯧﻠﯧﺮام آﻴﻢ ﻧﻪ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺑﻦِ ﻣﺤﺮوﻣﻮ هﻤﻴﻦ ﺧﺴﺘﻪﯼ ﺣﺮﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻏِﻴﺮﻩ اﺣﺴﺎﻧﯽ ﭼۏخ و ﻟﻄﻔﯚ اؤآﯚش‪ ،‬ﻟﻴﻚ ﺑﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺳﺘﻤﯽ واﻓﺮ و ﺑﻴﺪادﯼ ﻓﺮاوان اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫‪ ٢٠‬آﺎش ﺑﺎﻏﺮﯦﻤﯥ ﻗﻀﺎ ﺳﻮ اﺋﺪﻩ ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯥ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﭼﺸﻤﻪ ﺗﻚ دورﻣﺎﻳﯧﺒﺎن ﭼﻮن ﺑﻨﯽ ﮔﺮﻳﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫آﺎش ﺟﺴﻤﻴﻤﯽ ﻓﻠﻚ داش اﺋﺪﻩ ﺑﻴﺪادﻩ دؤزم‪،‬‬
‫ﻣﻌﺪنِ ﻟﻌﻞ ﮔﻴﺒﯽ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﮕﺮﻳﻢ ﻗﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻳﺌﺮ اۆزۆﻧﺪن ﮔﺆﺗﯚرﻟﻤﻜﺪﻩ ﮔﻤﺎﻧﯧﻢ دﺧﯽ ﻳۏخ‪،‬‬
‫ﺑﺆﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﺗﻦ ﭼﯚرۆﻳﯚب‪ ،‬ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯥ ﻃﻐﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺑﯽﺧﺒﺮﻟﺮ ﺑﻴﻠﻪﻣﺰ اﺷﻚِ رواﻧﻴﻢ ﻧﻪ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 430‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺗﻨﺒﻴﻬﻴﻨﻪ دل ﻧﺎﻟﻪ و اﻓﻐﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫اهﻞ ﻃﻐﻴﺎﻧﺎ اﺛﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪﻣﺰ ﮔﺮﻳﻪﯼ ﻧﻮح‪،‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ هﺮ دم اۏﻻرې واﻗﻒ ﺗﻮﻓﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫‪ ٢٥‬اﯼ ﻓﻠﻚ ﺑﻮ ﻧﻪ روادﯦﺮ آﯽ ﺳﭙﺎﻩِ ﺳﺘﻤﻴﻦ‪،‬‬
‫دلِ ﻣﻌﻤﻮروﻣﻮ ﻳﻐﻤﺎ اﻳﻠﻪ وﻳﺮان اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫ﺑﻴﺮ دﺋﻤﺰ ﺳﻨﻤﯽ آﯽ ﻧﺎﮔﻪ ﺳﺘﻤﻴﻨﺪﻩ ﺑﻮ ﻓﻘﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺎﺿﻲ ﻋﺴﻜﺮه ﺷﺮحِ ﻏﻢ ﭘﻨﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫اۏل ﻗﻀﺎ ﺣﻜﻢ آﯽ ﭼۏخ اﺋﺘﺴﻪ ﺧﻼف رﻩِ ﺷﺮع‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪﯦﻐﯧﻨﺪان اۏﻧﻮ زﺟﺮ اﻳﻠﻪ ﭘﺸﻴﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫اۏل ﻗَﺪَرﻧﺎﻣﻪ آﯽ ﻣﻮر ﺧﻄﯽﻧﻴﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﻮ‪،‬‬
‫ﻧﻪﻳﻪ آﻴﻢ ﻇﺎهﺮ اۏﻟﻮر‪ ،‬ﺣُﮑﻢ ﺳﻠﻴﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻋﺮشْ ﺗﻤﻜﻴﻦ‪ ،‬ﻓﻠﻚْ ﻣﺮﺗﺒﻪ‪ ،‬ﻗﺎدرْ ﭼﻠﺒﯽ‪،‬‬
‫آﯽ ﻓﻠﻚ ﺗﺎﺑﻌﯽدﻳﺮ‪ ،‬هﺮ ﻧﻪﻳﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫‪ ٣٠‬ﭼﺮخ ﺑﻴﺮ ﺗﻴﻎ ﭼﻜﻴﺒﺪﻳﺮ ﻳﺌﻨﯽ ﺁﻳﺪان آﯽ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﮐﻴﻤﯽ ﮔﺆردۆﻳﺴﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ‪ ،‬ﺁﻧﺎ ﻗﺮﺑﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﻴﻦ اﻳﻠﻴﻦ ﺑﺮهﻤﻨﻴﻦ ﻣﻮﻋﻈﻪﯼ ﻣﻌﺮﻓﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ دﻳﻦ ﻗﯧﻼر‪ ،‬ﻣﺎﻳﻞِ اﻳﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻋﺮضِ اﻳﻤﺎن ﺑُﺘﻪ ﮔﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎ دم ﺟﺎﻧﺒﺨﺸﯽ‪،‬‬
‫ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺐ ﻣُﻌﺠﺰ اﻳﻠﻦ ﺁﻧﯥ ﻣُﺴﻠﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﻟﻔﻆ ﺟﺎنﭘﺮور اﻳﻠﻦ رﺷﺤﻪﯼ آﻠﻚ هُﻨﺮﯼ‪،‬‬
‫ﻧﻪ دم ﻋﻴﺴﻲ و ﻧﻪ ﭼﺸﻤﻪﯼ ﺣﻴﻮان اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٣١ ..........................................................‬‬
‫اﯼ ورع ﭘﻴﺸﻪ آﯽ داﺋﻢ ﻗﺪمِ ﺛﺎﺑﺘﻴﻨﯽ‪،‬‬

‫رﺳﻢ اﺳﻼﻣﺎ ﻗﻀﺎ ﻗﺎﺋﻢِ ارآﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫‪ ٣٥‬راﻳﺾِ ﺗُﻨﺪرو ﻃﺒﻊ ﻟﻄﻴﻔﻴﻦ دۆن و ﮔﯚن‪،‬‬
‫ﺗﻮﺳﻦِ ﻓﻜﺮت اﻳﻠﻦ ﭼﺮﺧﺪﻩ ﺟﻮﻻن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﻣِﻴﻞ اﺋﺪﻩر ﺧﺪﻣﺘﻴﻨﻪ دوﻟﺖ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺗﺎﭘﯧﺐ‪،‬‬
‫آﻴﻢ آﯽ ﺣﻘﺪن ﻃﻠﺐ رﺗﺒﻪﯼ ﻋﺮﻓﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺳﻦ ﻣُﻘﺎم اﺋﺘﻤﻪدﻳڲﻴﻦ ﻣﻌﺒﺪﻩ ﻋﺎﺑﺪﻟﺮدن‪،‬‬
‫آﻴﻢ آﯽ ﻣﺄواﯼ ﻣﻼﻳﻚ دﺋﺴﻪ‪ ،‬ﺑﻬﺘﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺳﺎﻟﻤﺎﺳﺎ ﺳُﺒﺤﻪ اؤزۆن داﻳﺮﻩﯼ ﻣﺠﻠﺴﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫رﺷﺘﻪﯼ ﻋِﻘﺪﻳﻦ اۆزۆب ﭼﺮخ ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﮔﺮ دورﻣﺎﺳﺎ ﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺤﺮاب‪،‬‬
‫داﺷﻼرا ﺑﺎﺷﯧﻦ اوروب‪ ،‬ﭼﺎك ﮔﺮﻳﺒﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﺳﻨﺪن ﺁﻳﺮﯦﻠﺴﺎ‪ ،‬ﻣﺼﻠّﺎﻳﯽ ﺁﻳﺎﻗﻼرا ﺳﺎﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫ﺿﻌﻒِ ﻃﺎﻟﻊ ﻗﺎرا ﺗۏﭘﺮاق اﻳﻠﻪ ﻳﻜﺴﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫هﺮ ﺳﻴﻪدل آﯽ ﻗﻮﻣﺎز ﺑﺎش ﺧﻄﻴﻨﻪ ﺧﺎﻣﻪ ﺻﻔﺖ‪،‬‬
‫ﻗﺎرا ﺟﺎهﻞ دﻳﺮ اﮔﺮ دﻋﻮﯼ ﻋﺮﻓﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺳﻠﻄﺎﻧﺎدﻳﺮ اﺳﻼم ﻗﻴﺎﻣﯽ ﻣﻨﺴﻮب‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻣﻨﺴﻮﺑﺪور اۏل ﺳﻌﯽ آﯽ ﺳﻠﻄﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫ﺳﺮورا! ﺑﻨﺪﻩ ﻓﻀﻮﻟﻲﻧﯽ آﻤﺎنِ ﮔﺮدون‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ درد و ﺑﻼ اۏﺧﻮﻧﺎ ﻗﺎﻟﺨﺎن اﺋﻴﻠﻪر!‬
‫اﺋﺸﻴﺪﻳﺐ ﻃﻌﻨﻪﯼ دم ﺳﺮدﻟﺮﯼ هﺮ دم آﻴﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 432‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺷﻤﻊ ﺗﻚ ﺷﺮح ﻏﻢِ آﻠﺒﻪﯼ اﺣﺰان اﺋﻴﻠﻪر!‬

‫‪ ٤٥‬اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﺟﺎن و دﻟﻴﻦ ﻓﻬﻢ ﻗﯧﻼن ﺳﻨﺴﻦ و ﺑﺲ‪،‬‬
‫ﺳﻦ اﮔﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎز اﻳﺴﻦ‪ ،‬آﻴﻢ ﺁﻧﺎ اﺣﺴﺎن اﺋﻴﻠﻪر؟‬
‫‪- 20 -‬‬
‫وﻩ ﻧﻪ دﻳﺮ اۏل ﻃﺎﻳﺮ ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ ﺑﺎل و ﺗﻴﺰ ﭘﺮ‪،‬‬
‫آﻴﻢ اۏﻟﻮر ﺑﻴﺮ ﻃُﺮﻓﻪﯼ ﻋﻴﻦ اﻳﭽﺮﻩ هﺮ دم ﺟﻠﻮﻩﮔﺮ‪.‬‬
‫ﺁﻏﺰې ﺁﭼﯧﻖ ﭼﯧﺨﻤﺎز ﺁوازﯼ‪ ،‬ﺁﻳﺎﻏﯥ ﻳۏخ ﻳﯚرۆر‪،‬‬
‫ﺟﺎن اﻳﻠﻪدﻳﺮ ﺳِﻴﺮﯼ‪ ،‬اﻣّﺎ دﺋﻤﻚ اۏﻟﻤﺎز ﺟﺎﻧﻮر!‬
‫ﺑﻴﺮ دﻣﻴﺮدن داﺷﻠﯥ دﻳﻮار اﻳﻠﻪ ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ ﺣﺼﺎر‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ اﺳﺎﺳﯽ ﻗﻴﺮ اﻳﻠﻦ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻨﺎﯼ ﻣﻌﺘﺒﺮ!‬
‫ﻳﺌﻨﮕﯽ ﺁﯼ دﻳﺮ هﻴﺌﺘﯽ‪ ،‬اﻣّﺎ ﻳﺌﻨﯽ ﺁﻳﻼر ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺪر اۏﻟﻤﺎز ﻧﺌﺠﻪ آﻴﻢ ﮔﺆﯼ اۆزرﻩ ﺳﺮﮔﺮدان ﮔﺰر!‬
‫ﻋﺎدﺗﯽ اوﭼﻤﺎقدﯦﺮ‪ ،‬اﻣّﺎ ﻗﻮﺷﻼرﯦﻦ ﻋﻜﺴﯽ ﻣﺪام‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اوﭼﺎ ﺑﻴﻠﻤﺰ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎل و ﭘﺮﯼ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﺗﺮ!‬
‫ﮔﻪ زﻛﺮﻳﺎ ﮔﻴﺒﯽ ﭼﻜﻤﻴﺶ ﺟﻔﺎﻻر ﺑﻮﭼﻐﻮدان‪،‬‬
‫ﮔﻪ ﺑُﺖ آزر ﮔﻴﺒﯽ اۏﻟﻤﻮش ﮔﺮﻓﺘﺎرِ ﺗَﺒَﺮ!‬
‫ﺑۏﻳﻨﻮ ﺑﺎﻏﻠﯥ ﺑﻴﺮ ﻗﺎراﻗﻮﻟﺪور‪ ،‬هﻮاﺳﯥ ﻗﺎﭼﻤﺎﻏﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﺪوﻏﻮن ﺁﻟﯧﺐ ﻗﺎﭼﺎر ﺳﺎﺧﻼﻣﺎﺳﺎن ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻣﺒﺼّﺮدﻳﺮ آﯽ داﺋﻢ دﻳﺪﻩﯼ ﺣﻴﺮت ﺁﭼﯧﺐ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٣٣ ..........................................................‬‬
‫ﺁﺳﻤﺎن ﺗﺤﻘﻴﻖ اﺣﻮاﻟﯧﻨﺎ ﺳﺎﻟﻤﯧﺸﺪﯦﺮ ﻧﻈﺮ‪.‬‬

‫ﺳﺎﻳﯧﻠﯧﺮ ﭘﻬﻠﻮﻻرېﻧﯧﻦ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﺿﻌﻔﺪن‪،‬‬
‫ﺑﺆﻳﻠﻪ ﺿﻌﻒ اﻳﻠﻪ ﺁﻏﯧﺮ ﻳﯚآﻠﺮ ﭼﻜﺮ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪر هُﻨﺮ!‬
‫‪ ١٠‬ﻳﺌﺮدﻩ ﮔﺰﻣﺰ وﺣﺶ ﺗﻚ‪ ،‬اﻣّﺎ ﻳﯚرۆر ﺁﻧﺪان روان‪،‬‬
‫ﮔﺆﻳﺪﻩ اوﭼﻤﺎز ﻃَﻴﺮ ﺗﻚ‪ ،‬اﻣّﺎ اوﭼﺎر ﺁﻧﺪان ﺑَﺘَﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺑﯚآﯚﻟﻤﯚﺷﺪۆر ﻗﺪﯼ‪ ،‬ﻋِﻴﺐ اﺋﻴﻠﻪﻣﻦ ﺑﻴﺮ ﭘﻴﺮدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻮح دُورۆﻧﺪن وﺋﺮﻳﺮ ﺑﻴﺮ ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﺳﺆال اﺋﺘﺴﻪن‪ ،‬ﺧﺒﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺎش ﺁﭼﯧﺐ ﻳﺎﻏﻤﻮرﻻرا‪ ،‬ﺳﻮﻳﺎ ﺑﺎﺗﯧﺮﻣﯧﺶ آِﺴﻮﺗﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺎش اوﺷﺎقدﻳﺮ ﻟﻮﺣﯽ ﺳﺎدﻩ‪ ،‬هﻴﭻ ﺑﻴﻠﻤﺰ ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ‪.‬‬
‫ﺟﺎﻧﯥ ﻳۏخ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻦ رﺿﺎﯼ ﺧﻠﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ‪،‬‬
‫ﮔﻪ ﺁﺷﺎﻏﯥ‪ ،‬ﮔﻪ ﻳﻮﺧﺎرې ﺳَڲﺮﻳﺪﻳﺐ ﺟﺎﻧﻼر ﭼﻜﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮﻩ ﺑﻨﺰﻩر‪ ،‬ﮔﺰدﻳﺮﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪا ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺗﺨﺘﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻳﻮﺧﺴﺎ آﺎن دﯦﺮ ﺳﺎﺧﻼﻧﯧﺮ آﺆآﺴﯚﻧﺪﻩ ﻗﻴﻤﺘﻠﯽ ﮔُﻬﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﻳﻮﺧﺴﺎ زورق دﻳﺮ اۏﻧﻮ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻣﺮﺗﺐ ﺳِﻴﺮ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫وﻳﺲ ﺑﻴﮓ ﺣﻀﺮﺗﻠﺮﯼ‪ ،‬اۏل ﺷﻬﺮﻳﺎرِ ﻧﺎﻣﻮر!‬
‫اﯼ ﺑﻘﺎﯼ ﻋﺰّ و ﺟﺎهﻴﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻤﻜﻴﻦِ ﻣُﻠﮏ‪،‬‬
‫وﯼ ﺛﻨﺎﯼ ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮﻳﻦ ﻣﻨﺸﺄ ﻧﻔﻊ و ﺿﺮر!‬
‫ﺧﺎك ﭘﺎﻳﯧﻨﺪان اﮔﺮ ﺑﻴﺮ ذرّﻩ ﺗﺎﭘﺴﺎﻳﺪې ﺻﺪف‪،‬‬
‫ﺑﺴﻠﻪﻣﺰدﯼ ارﺗﻔﺎع ﻗﺪر اۆﭼﯚن ﻣﻄﻠﻖ دُرَر‪.‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ اﻣﻨﻴﺖ دﻳﺮ اﻳﺎﻣّﻴﻨﺪا آﻴﻢ ﻣﺆﻣﻨﻠﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺸﺮت اﺳﺮاﻓﯧﻨﺪان اؤزﮔﻪ ﻣﺎﻟﯧﻨﺎ ﻳۏﺧﺪور ﺧﻄﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 434‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺗﻴﺸﻪﻳﯽ ﺑﻨّﺎﻳﻪ وﺋﺮدﯼ ارّﻩﻳﯽ ﻧﺠﺎرّﻩ دون‪،‬‬

‫ﻇُﻠﻤﯚﻣﯚزدن هﻢ ﺣﺠﺮ ﺁﺳﻮدﻩ اۏﻟﺪو‪ ،‬هﻢ ﺷﺠﺮ!‬
‫‪ ٢٠‬اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﻋﺪﻟﻴﻦ ﺿﺮر رﺳﻤﻴﻦ ﮔﺆﺗﯚردۆ ﻣُﻠﮑﺪن‪،‬‬
‫اﺣﺘﻴﺎط اۆﭼﯚن ﮔﺮآﻤﺰ آﻴﻤﺴﻪﻳﻪ دﻳﻮار و در‪.‬‬
‫دﺷﻤﻨﻴﻦ ﻣﻐﻠﻮب اۏﻟﻮب داﺋﻢ‪ ،‬ﻇﻔﺮ ﺑﻴﻠﻤﺰ ﻧﻪ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﻗﺎﭼﺎن آﻴﻢ ﻋﻔﻮ ﻗﯧﻠﺴﺎن اۏل ﺳﺎﻧﯧﺮ ﺁﻧﯥ ﻇﻔﺮ‪.‬‬
‫ﻳۏل ﺁﭘﺎرﺳﺎﻳﺪې ﺳﻨﻴﻦ اﺣﺴﺎﻧﯧﻨﺎ ﺑﻴﺮ ذرّﻩﺟﻪ‪،‬‬
‫ﺁﻓﺘﺎﺑﯧﻦ ﻣﻨّﺘﻴﻦ ﭼﻜﻤﺰدﯼ ﻧﻮر اۆﭼﯚن ﻗﻤﺮ‪.‬‬
‫ذُوق اۆﭼﯚن ﺷُﻮﻗﯚن ﺗﺎﭘﯧﺐ ﺳﺮﻣﺴﺖ اۏﻻن ﻋﺎرﻓﻠﺮﻩ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺟﺖ اۏﻟﻤﺎز ﺟﺎم ﻣِﯽ اﻳﭽﻤﻚ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ﺷُﻮﻗﯚن ﻳﺌﺘﺮ!‬
‫ﺷﺎم ﺑﺰﻣﻴﻦ اؤﻳﻠﻪ روﺷﻦ دﻳﺮ آﯽ هﺮ آﻴﻢ ﺷﻤﻊ ﺗﻚ‪،‬‬
‫ﺗﺎﭘﺴﺎ ﺁﻧﯧﻦ ذُوﻗﻮﻧﻮ‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﺎز ﺗﻤﻨّﺎﯼ ﺳﺤﺮ!‬
‫‪ ٢٥‬وﺻﻒ ذاﺗﯧﻦ ﺣﺪدن اﻓﺰوﻧﺪور‪ ،‬ﺷﻬﺎ! ﻣﻌﺬور ﺗﻮت‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﻗﯧﻠﯧﺮ اﺑﺮام ﺧﻮﻓﻮﻧﺪان ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺨﺘﺼﺮ‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﻮ درﻳﺎ اۆزرﻩ آﺸﺘﯽ هﻼل‪،‬‬
‫ﮔﺎﻩ ﺳِﻴﺮ ﺧﺎور اﺋﻴﻠﻪر‪ ،‬ﮔﺎﻩ ﮔﺸﺖِ ﺑﺎﺧﺘﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺧﺘﺮدن ﺧﺎورﻩ اۏﻟﺴﻮن ﺻﻼﯼ ﺻﻮﻟﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺷُﻬﺮﺗﻴﻨﺪن اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ ﺧﺎﻟﯽ ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٣٥ ..........................................................‬‬
‫‪-21 -‬‬
‫ﭼﻜﺮ ﺑﯽرﺣﻢﻟﺮ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا هﺮ ﺳﺎﻋﺖ زﺑﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪،‬‬
‫ﮔﻨﺎهﯧﻢ ﺛﺎﺑﺖ اﺋﻴﻠﻪر‪ ،‬اؤﻟﻤﻪڲﻴﻢ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫زﻻل وﺻﻠﻴﻨﻪ ﻟﺐ ﺗﺸﻨﻪﻳﻢ ﺑﻴﺮ ﺗﯚرك ﺑﺪ ﺧﻮﻳﻮن‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻧﺪان ﻗﻄﺮﻩاﯼ ﺁب اﻳﺴﺘﻪﺳﻢ دارﺗﺎر روان ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫وﺋﺮر ﭘﺮواﻧﻪ اؤز ﺟﺎﻧﯧﻦ ﺳﻨﺎ ﭼﻮن اﺧﺘﻴﺎر اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺣﺎﺟﺖ ﺷﻌﻠﻪدن اﯼ ﺷﻤﻊ! ﭼﻜﻤﻚ هﺮ زﻣﺎن ﺧﻨﺠﺰ؟‬
‫ﺣﺬر ﻗﯧﻞ ﮔﺰﻣﻪ ﭼۏخ ﭘﺮواﺳﯧﺰ‪ ،‬اﯼ ﺑﯚﻟﺒﯚل! آﯽ ﻗﺘﻠﻴﻦﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺗﻴﻜﺎﻧﺪان داﻣﻨﯽ ﺁﻟﺘﯧﻨﺪا ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﮔﯚل‪ ،‬ﻧﻬﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﻣُﮋﻩن ﻗﺎﻧﯧﻢ ﺗﺆآﯚب‪،‬ﻏﻤﺰﻩن ﺁﻟﯧﺮ ﺟﺎﻧﯧﻢ‪ ،‬ﻋﺠﺐ ﺳﺎﻧﻤﺎ‪،‬‬
‫اﻳﺸﯽدﻳﺮ ﺗﺆآﺴﻪ ﻗﺎن اۏخ‪ ،‬ﻋﺎدﺗﯽدﻳﺮ ﺁﻟﺴﺎ ﺟﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻗﺎﺷﯧﻨﻼ ﮔﺆزﻟﺮﻳﻦ دﻳﺮ هﺮ ﻃﺮف ﻳﺎﺗﺎر ﻧﺰاع اۆزرﻩ‪،‬‬
‫ﭼﻜﻴﺒﺪﻳﺮ ﺑﻴﺮ‪ -‬ﺑﻴﺮﻳﻨﻪ اﻳﻜﯽ ﺳﺮﺧﻮش ﺗﯚرآﻤﺎن‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﺧﻴﺎل ﻏﻤﺰﻩن اﻳﻠﻪ ﺑﺲ آﯽ راﺣﺖ ﮔﺌﺘﺪﯼ ﺟﺴﻤﻴﻤﺪن‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﺎرﺳﺎن ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺟﺎﻧﯧﻤﺪادﯦﺮ هﺮ اﺳﺘﺨﻮان ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫اﻳﻠَﺘﺴﻢ ﺧﻨﺠﺮﻳﻦ ﺷُﻮﻗﻮﻧﻮ ﻗﺒﺮﻩ هﺮ ﺑﻬﺎر‪ ،‬اوﻟﻘﺎج‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر ﺳﺒﺰﻩ ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ ﺧﺎكِ ﻗﺒﺮﻳﻤﺪن ﻋﻴﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻗﻮﺟﺎر زرﻳﻦ آﻤﺮﻟﻪ ﺑﺌﻠﻴﻨﯽ‪ ،‬وﻩ! ﺑﻮ ﻧﻪ ﻃﻠﻌﺖ دﻳﺮ‪،‬‬
‫آﯽ ﺁﻟﺘﯧﻦ ﻗﻮّت اﻳﻠﻪ ﺑﺆﻳﻠﻪ اۏﻟﻤﻮش آﺎﻣﺮان ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺧﻴﺎﻟﯽ ﮔﺆزدﻩ دﻳﺮ آﻴﭙﺮﻳﻜﻠﺮﻳﻦ ﺗﭙﺮﺗﻤﻪ‪ ،‬اﯼ ﻣﺮدم!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 436‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ادب ﺷﺮﻃﯽ دڲﻴﻞ ﻣﻬﻤﺎﻧﺎ ﭼﻜﻤﻚ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺧﻨﺠﺮ!‬

‫ﮔﺆز ﺁﭼﯧﺐ ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﻪ ﺧﻂّ ﺳﺒﺰﻳﻨﺴﻴﺰ ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎم‪،‬‬
‫ﮔﺆرۆﻧﯚر ﮔﺆزﻟﺮﻳﻤﻪ ﺳﺒﺰﻩﯼ هﺮ ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪،‬‬
‫دهﺎﻧﯧﻦ ﻳۏخ دﺋﻤﻴﺸﻠﺮ‪ ،‬ﺳﺆﻳﻠﻪ ﺑﻮ ﮔﻔﺘﺎر ﻗﺎﻧﺪاﻧﺪﯦﺮ؟‬
‫ﺑﺌﻠﻴﻦ ﭘﻴﺪا دڲﻴﻠﺪﯼ ﻗﺎﻧﺪا ﺗﻮﺗﻤﻮﺷﺪور ﻣﻜﺎن ﺧﻨﺠﺮ؟‬
‫ﻣﺤﺎل ﻋﻘﻞ دﻳﺮ آﻴﻢ اۏﻻ ﻣﮋﮔﺎﻧﯧﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﺧﻮﻧﯽ‪،‬‬
‫اﮔﺮ اوﺳﺘﺎد اﻟﻴﻨﺪن ﺳﻮ ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ اﻳﭽﺴﻪ ﻗﺎن‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫رخِ زردﻳﻢ ﺳﺎﻟﯧﺒﺪﯦﺮ ﺧﻨﺠﺮﻳﻦ ﮔﯚزﮔﯚﺳﯚﻧﻪ ﻋﻜﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫و ﻳﺎ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﺑﻴﻠﻜﺪﻩ ﺗﻮﺗﺪوﻏﻮﻧﺪور زر ﻧﺸﺎنْ ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬زﺑﺎن ﺗﻴﺰ اﻳﻠﻪ اۏرﺗﺎﻳﺎ ﮔﻴﺮﻣﻴﺶ ﻣﺘﺼّﻞ ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫اۏﻻم دﺋﺮ‪ ،‬ﻣﺎدح ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺁﺧﺮ زﻣﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻨﺸﺎهﯽ آﯽ ﺗﻴﻎ ﺁﺑﺪارﯼ ﻇﺎهﺮ اۏﻟﺪوﻗﺪا‪،‬‬
‫اﻟﻴﻨﺪن ﺳﺎﻟﺪې ﺧﺴﺮو ﻧﻴﺰﻩ و ﻧﻮﺷﻴﺮوان‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻳﻤﻦدن ﺑﺎش ﭼﻜﻨﺪﻩ ﻣﻬﺠﻪﯼ راﻳﺎت اﻗﺒﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻮراﺧﺪې ﺗﻴﺮﻩ ﺗۏﭘﺮاﻏﺎ ﺷﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﺻﻒ ﺁراﯼ ﻣﺼﺎف ﺑﺪردﻳﺮ اﻇﻬﺎر ﻣﻌﺠﺰدﻩ‪،‬‬
‫ﺷﻜﺎف ﭘﺮﻧﻴﺎن ﺑﺪر اۆﭼﯚن ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻧﺸﺎن‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺪوﯼ ﺟﺎهﻴﯥﻧﯧﻦ ﻗﻄﻊ ﺣﻴﺎﺗﻴﭽﯚن ﭼﻜﺮ هﺮ ﺁﯼ‪،‬‬
‫ﻏﻼف ﻻﺟﻮردﻳﻨﺪن هﻼل ﺁﺳﻤﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺳﺤﺮ ﻓﻴﻀﯽ آﯽ دۆن ﺗﻚ ﺗﻴﺮﻩ ﻗﯧﻠﻤﺎزدې دل ﺻﺎﻓﻴﻦ‪،‬‬
‫ﮔﯚﻧﺶ ﺗﻚ ﻗﺼﺪﻳﻨﻪ ﭼﻜﺴﻪﻳﺪﯼ ﺑﻴﻦ ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎن‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٣٧ ..........................................................‬‬
‫ﺳﺨﻦﻃﺒﻌﯽ آﯽ رُﺧﺴﺎرﯼ ﺳﭙﺮ ﺗﻚ ﭼﻴﻦ ﺑﻮراﺧﻤﺎزدې‪،‬‬

‫اﮔﺮ ﻗﺼﺪﻳﻨﻪ ﭼﻜﺴﻪﻳﺪﯼ ﻗﺎﻣﯥ اهﻞ ﺟﻬﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫اۏﻟﻮردو دﻳﺪﻩﯼ ﺑﺪﺑﻴﻨﻪ اﻇﻬﺎر ﻧﺒﻮّﺗﺪﻩ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆﻧﺪردﻳڲﯽ هﺮ ﻧﺎﻣﻪﯼ ﻣﻌﺠﺰ ﺑﻴﺎن‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻏﺰاﻻردا دﻋﺎﯼ ﺟﻮﺷﻨﻴﻨﻪ ﭼﺎرﻩ ﻗﯧﻠﻤﺎزدې‪،‬‬
‫اؤزۆن هﺮ ﻧﺌﺠﻪ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺗﻴﺮ‪ ،‬اﻣﺘﺤﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺷﺎهﯽ آﯽ داﺋﻢ ﺧﻨﺠﺮ ﺷﺮﻋﻴﻦ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﭼﯚن‪،‬‬
‫ﭼﻜﻴﺒﺪﻳﺮ ﻣﻴﻦ ﺷﻬﻨﺸﻪ ﺗﻴﻎ و ﻣﻴﻦ ﺻﺎﺣﺒﻘﺮان ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬اﮔﺮ ﻧﺎﻣﻮس ﺷﺮﻋﻴﻦ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې ﺧﻠﻘﻪ ﻣﺴﺘﻮﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ ﭘﺮ دل ﭼﻜﺮدﯼ ﺗﻴﻎ و ﻧﻪ ﺑﻴﺮ ﭘﻬﻠﻮان‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻴﺾ ﺣُﻜﻤﯚﻧﯚن ﻗﻄﻊ ﻓﺴﺎدﻳﭽﯚن اﻟﻔﻠﺮدن‪،‬‬
‫ﻛَﻼم‪ ‬اﷲ ﺑﯽﺣﺪ ﺗﻴﻎ ﭼﻜﻤﻴﺶ‪ ،‬ﺑﯽآﺮان ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﻓﻖ اﺋﺪﻩﺑﻴﻠﻤﺰ ﺷﺮﻋﻴﻨﻪ ﻣﺪﺧﻞ آﯽ ﭼﺌﻮرﻩﻧﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻳﻚ ﭘﺮّ و ﺑﺎﻟﻴﻦ ﮔﺆرﺳﻪ اﺋﻴﻠﻪردﯼ آﻤﺎن‪ ،‬ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ آﯽ ﺣﺎﻻ دﻳﺪﻩﯼ ﺑﺪﺧﻮاهﻪ ﺗﻴﻐﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻧﻈﻤﯽﻧﻴﻦ هﺮ ﺳﻄﺮﯼدﻳﺮ ﺑﻴﺮ ﺟﺎنﺳﺘﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫زﺑﺎن ﺧﺎﻣﻪﺳﯽ اﺛﺒﺎت اﻋﺠﺎزﯦﻨﺪا آﻔّﺎرﻩ‪،‬‬
‫ﮔﻬﯽ دﻟﺪوز ﻧﺎوك ﮔﺆﺳﺘﻪرﻳﺮ‪ ،‬ﮔﻪ ﺧﻮنﻓﺸﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺷَﻔﻴﻖُ اﻟﻤ‪‬ﺬْﻧ‪‬ﺒﻴﻦـﺎ! ﻣﺤﺸﺮ اﻳّﺎﻣﯽ آﯽ دوزﺧﺪن‪،‬‬
‫ﭼﻜﺮ هﺮ ﺷﻌﻠﻪ ﻣﺠﺮم ﻗﺼﺪﻳﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﺑﯽاﻣﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻮدور اُﻣﻴﺪ آﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺤﻔﻮظ اۏﻻم ﺣﺼﻦ ﭘﻨﺎهﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 438‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻏﻼف اﻳﭽﺮﻩ ﻧﺌﺘﻪ آﻴﻢ ﺳﺎﺧﻼﻧﯧﺮ ﮔﺆرﻣﺰ زﻳﺎن ﺧﻨﺠﺮ‪.‬‬
‫‪- 22 -‬‬
‫ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻊ ﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻪ آﻴﻢ ﺻﺤﻴﻔﻪﯼ ﺗﺪﺑﻴﺮﻩ ﻋﻘﻞ اﺋﺪﻩر ﻣﺴﻄﻮر‪،‬‬
‫ﺳﺎﻏﯧﻨﻤﺎق اۏﻧﻮ اۏﻟﻮر‪ ،‬اۏﻟﻤﺎز اۏﻟﻤﺎﻳﺎن ﻣﻘﺪور!‬
‫هﻮاﯼ دار وﻓﺎ اوﻣﻤﺎ هﺮ هﻮاﻳﻴﺪن‪،‬‬
‫آﻴﻢ اۏل ﻣﻘﺎﻣﺪادﯦﺮ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ اۏﻻن‪ ،‬ﻣﻨﺼﻮر!‬
‫ﺣﺮﻳﻒ ارّﻩﯼ ﻏﻢ‪ ،‬ﺳﺎﻧﻤﺎ هﺮ ﻗﻮرو ﺁﻏﺎﺟﯥ‪،‬‬
‫آﯽ ﻳﺎزﯦﻠﯧﺮ زﻛﺮﻳ‪‬ﺎ ﺁدﯦﻨﺎ اۏل ﻣﻨﺸﻮر!‬
‫دل ﭘﺮ ﺁﺗﺶ ﻋﺎﺷﻖدﻳﺮ ﺁﻩ ﺳﺮد اﻳﻠﻪ ﺧۏش‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر ﺑﺮودﺗﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﻃﺒﺎﻳﻊِ ﻣﺤﺮور‪.‬‬
‫ﻓﺴﺮدﻩ زاهﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﻋﺎﺷﻖ ﺟﮕﺮ ﺳﻮزﻩ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫رﻓﺎﻗﺖ اﺋﺘﺴﻪ ﻳﯚز اﻳﻞ‪ ،‬ﻇُﻠﻤﺘﻴﻨﻪ دۆﺷﻤﺰ ﻧﻮر!‬
‫ﺳﺎﻏﯧﻨﻤﺎ ﺑﻴﺮ ﺁرادا اﺧﺘﻼط ﻗﯧﻠﻤﺎق اﻳﻠﻦ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﺎر ﻣﺰاجِ ﻗﺮﻧﻔﻴﻞ‪ ،‬ﻃﺒﻴﻌﺖ آﺎﻓﻮر‪.‬‬
‫ﺧۏﺷﺎم آﯽ ﻋﺸﻖ اﻳﻠﻪ رﺳﻮاﯼ ﺧﺎص و ﻋﺎﻣﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﺑﻮ ﺷﻴﻮﻩ اﻳﻠﻪ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﺑﻨﯽ ﻣﺸﻬﻮر‪.‬‬
‫ﻣُﺪام‪ ،‬ﻧﻘﺪ هﻮا ﺧﺎﻃﺮﻳﻤﺪﻩدﻳﺮ ﻣﻜﻨﻮن‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﺤﺒﺖ دﻳﻠﻴﻤﺪﻩدﻳﺮ ﻣﺬآﻮر‪.‬‬
‫ﻧﺌﭽﯚن آﯽ ﺧﻮان ﻣﺤﺒﺖ ﻣﻮدّت ﺷﺎهﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٣٩ ..........................................................‬‬
‫آﯽ ﺧﻠﻘﻪدﻳﺮ ﺳﺒﺐ ﻓﻴﺾ آﺮدﮔﺎر ﻏﻔﻮر‪،‬‬

‫‪ ١٠‬ﻣﻪ ﺳﭙﻬﺮ ﻧﺒﻮّت‪ :‬ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ ﻗﺮﺷﻲ )ص(‪،‬‬
‫ﭼﺮاغ ﺷﺎم اﺑﺪ‪ ،‬ﺁﻓﺘﺎب ﺻﺒﺢ ﻧﺸﻮر‪.‬‬
‫ﺷﻬﻨﺸﻬﯽ آﯽ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣُﻠﻚ ﻣﻌﻨﯽ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﻣﻄﻴﻊ اۏﻟﺪو ﺁﻧﺎ اﻧﺲ و ﺟﻦّ و وﺣﺶ و ﻃﻴﻮر‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺁﭼﻤﺎق اۆﭼﯚن ﺗﺎﭘﺸﯧﺮﯦﻨﺪې ﺣﻀﺮﺗﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫آﻠﻴﺪ ﻣﺨﺰن ﻣﺤﺮوﺳﻪﯼ وﻗﻮف و ﺷﻌﻮر‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﻴﺮدﯼ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺗﺎرِ ﺣﺴﺎب هﺠﺮﺗﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫اۆزۆﻟﻤﻪﺳﻴﻦ دﺋﻴﻴﺒﻦ رﺷﺘﻪﯼ ﺳﻨﻴﻦ و ﺷُﻬﻮر‪.‬‬
‫ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻘﺮﻩﯼ ﺧﺎﻟﺺ ﻋﻴﺎرﯦﻤﺎ ﻗۏﻳﺪو‪،‬‬
‫ﻋﻴﺎر ﻧﻘﺮﻩﯼ ذاﺗﯧﻨﺪا اﺣﺘﻤﺎل آﺴﻮر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬رخ و ﻗﺪﯼدﻳﺮ اۏﻻن ﺧﻠﻮت ﺟﻨﺎن اﻳﭽﺮﻩ‪،‬‬
‫ﭼﺮاغ ﻣﺠﻠﺲ ﻏﻠﻤﺎن و ﺷﻤﻊ ﻣﺤﻔﻞ ﺣﻮر‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺷﻚ آﻴﻢ ﺁﺧﺪې ﺑﻮ وادﻳﺪﻩ ﺑﺎرﻣﺎﻏﯧﻨﺪان ﺳﻮ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺷﺮﺣﻪدﻳﺮ ﻣﺘﻀﻤّﻦ‪ ،‬ﺧﻄﻮط ﻣﻮج ﺑﺤﻮر‪.‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ اﻣﺮﻳﻨﻪدﻳﺮ ﺑﺎدﻩ آﻴﻢ ﺁﻳﺎﻏﺎ دۆﺷﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻘﻴﺾ دﻳﺮ ﺁﻧﺎ آﻴﻢ ﮔﻮﺷﻤﺎل ﺁﻟﯧﺮ ﻃﻨﺒﻮر‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺷﻬﯽ آﯽ ﮔﺮوﻩ ﭘﻴﻤﺒﺮ ﻣﺮﺳﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺸﺘﻪ ﺑﺎﺳﻤﺎز ﺁﻳﺎق ﺳﻨﺪن ﺁﻟﻤﺎدان دﺳﺘﻮر!‬
‫اﮔﺮﭼﯽ ﺧﺎﻣﻪﻳﻪ ال اورﻣﺎدﯦﻦ‪ ،‬اﻟﻴﻨﺪﻩ اﻳﺪﯼ‪،‬‬
‫ﺧﻂ ﺑﻄﺎﻟﺖ اﻧﺠﻴﻞ و ﻧﺴﺦ ﺣﺮفِ زﺑﻮر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 440‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٢٠‬ﻧﻪ ﺳﺆز آﯽ ﺁﻧﺪا ﺳﻨﻴﻦ ﻳۏخ رﺿﺎﯼ ﺧﺪّاﻣﻴﻦ‪،‬‬

‫ﻗﺎﻟﯧﺮ ﺳﺮاﯼ ﻃﺒﻴﻌﺘﺪﻩ ﺗﺎ اﺑﺪ ﻣﺤﺼﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻮراخ ﺣﺠﺎب ﻧﻘﺎﺑﯧﻦ ﮔﺆزل ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫آﯽ ﺗﺎ ﮔﺆرﻩ ﺳﻨﯽ اۏرﺗﺎدا ﮔﺆرﻣﻪﻳﻦ ﻧﺌﭽﻪ آﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﻣﺴﻨﺪ اﻳﭽﺮﻩ ﻧﺌﺠﻪ ﻣﺴﺖ ﺧﻮاب ﻧﺎز اۏﻻﺳﺎن‪،‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﺪې ﺻﺒﺢ‪ ،‬ﮔﻞ ﺁچ اﻳﻤﺪﯼ ﻧﺮﮔﺲ ﻣﺨﻤﻮر!‬
‫ﻓﺴﺎد اهﻠﯽ ﺟﻬﺎﻧﺎ ﺑﻮراﺧﺪﯦﻼر ﻓﺘﺮات‪،‬‬
‫ﻗﻴﺎﻣﺖ اۏﻟﺪو ﻧﻪ ﻳﺎﺗﻤﺎق ﻣﺠﺎﻟﯽدﻳﺮ‪ ،‬دور اۏﺗﻮر!‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ اﻗﺘﺪاﯼ اﻣﺮﻳﻦدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺆزۆن ﻧﻪ اﻳﺴﻪ ﻳﯚرۆت‪ ،‬ﺑﻮﻳﺮوﻏﻮن ﻧﻪ اﻳﺴﻪ‪ ،‬ﺑﻮﻳﻮر!‬
‫‪ ٢٥‬ﻓَﺘَﺤ‪‬ﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻴﻦَ ر‪‬ﺟﺎﺋﻲ ﺑِﺴ‪‬ﻴﻔ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟﻘﺎﻫ‪‬ﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺪ ا‪‬ﺳ‪‬ﺘَﻌ‪‬ﻨْﺖ‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻋ‪‬ﺪ‪‬و‪‬ك‪ ‬اﻟﻤﻘﻬﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻚ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﻼذُ و اَﻧﺖ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﻌﺎذُ ﻓﻲاﻟﺪ‪‬ارﻳﻦِ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻟﺼ‪‬ﺮاط‪ ‬ا‪‬ذا ﺣﺎنَ ﻟ‪‬ﻸﻧﺎمِ ﻋ‪‬ﺒﻮر‪.‬‬
‫ر‪‬ﺟ‪‬ﻮت‪ ‬اَﻧّﻚ ﺗَﻘﻀﻲ اﻻُﻣﻮر‪ ‬ﻓﻲ ﻳﻮمٍ‪،‬‬
‫ﺑِﺎﻣﺮِ ر‪‬ﺑ‪‬ﻚ‪ ‬ﻗَﺪ‪ ‬ﺗَﺮﺟ‪‬ﻊ‪ ‬ا‪‬ﻟَﻴﻚ‪ ‬اﻣﻮر‪.‬‬
‫ﻟَﺰِﻣﺖ‪ ‬ذَﻳﻠَﻚ اَرﺟﻮ‪ ‬رِﺿﺎك‪ ‬ﻓﻲ اﻟﺪ‪‬ار‪‬ﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻛﻔﻲ و‪‬ﺛﻮقُ رﺟﺎﺋﻲ ﺑِﻠُﻄﻔ‪‬ﻚ اﻟﻤﻮﻓﻮر‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ دلﺧﺴﺘﻪﻳﻢ‪ ،‬ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ‪،‬‬
‫رﻩ ﺷﺮﻳﻌﺘﻴﻨﻪ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬اﻣﺮﻳﻨﻪ ﻣﺄﻣﻮر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٤١ ..........................................................‬‬
‫‪ ٣٠‬اۏﻟﻮﺑﺪورور ﺳﺆزۆﻣﯚن ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮﯼ ﻧﻌﺘﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬

‫هﻤﻴﺸﻪ ﮔﻮهﺮ ﻣﻨﻈﻮم و ﻟﺆﻟﺆﯼ ﻣﻨﺜﻮر‪.‬‬
‫ﻓﺼﺎﺣﺖ اهﻠﯽ ﺁراﺳﯧﻨﺪا اﻋﺘﺒﺎرﯦﻢ وار‪،‬‬
‫ﻧﻪ اﻋﺘﺒﺎر ﮔﺮ اۏﻟﺪوﻳﺴﺎ هﻴﺄﺗﻴﻢ ﻣﺤﻘﻮر!‬
‫اؤزۆم ﺣﻘﻴﺮ ﺑﻐﺎﻳﺖ‪ ،‬ﺳﺆزۆم ﻣﻔﻴﺪ وﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻧﺌﭽﯚن آﯽ ﺣﻜﻢ ﻣﺜﺎﻟﯧﻨﺪﻩ ﺳﻄﺮ ﺑﻴﻦِ ﺳﻄﻮر‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ وار آﯽ ﺗﻮﺗﺪوﻗﺠﺎ ﻣُﻠﻚ راﻩ ﻧﻈﺎم‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ وار آﯽ ﺗﺎﭘﺪﯦﻘﺠﺎ ﻋﻬﺪ‪ ،‬ﻋُﻤﺮ ﻣﺮور‪.‬‬
‫ﻣﺮورِ ﻋُﻤﺮۆ ﺛﻨﺎﯼ رﺳﻮل اﻳﻠﻪ آﺌﭽﻴﺮم‪،‬‬
‫اؤﻟﻨﺪﻩ اﺋﺪم ﺁﻧﯥ ارﻣﻐﺎن اهﻞ ﻗﺒﻮر‪.‬‬
‫‪-23-‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﺑﺎﻏﺮې دهﺮ ﺑﻴﺪادﻳﻠﻪ اوّل ﻗﺎن اۏﻟﻮر‪،‬‬
‫ﺳۏﻧﺮا ﻳﯚز ﻟﻄﻒ اﻳﻠﻪ ﮐﺆﻧﻠﯚ ﺁﭼﯧﻠﯧﺮ‪ ،‬ﺧﻨﺪان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺑﺎران آﯽ ﺑﻴﺮ ﻣﺪت ﺻﺪف ﺣﺒﺴﻴﻦ ﭼﻜﺮ‪،‬‬
‫ﻳۏخ اﻳﻜﻦ ﻗﺪرﯼ‪ ،‬ﺗﺎﭘﯧﺐ ﻗﻴﻤﺖ‪ ،‬دُرِ ﻏﻠﻄﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫داﻧﻪ ﺗۏﭘﺮاق اﻳﭽﺮﻩ ﺷﺪت ﭼﻜﺪﻳڲﻴﭽﻮن ﻧﺌﭽﻪ ﮔﯚن‪،‬‬
‫ﺑﺎش ﭼﻜﻴﺐ ﺧﺮﻣﻨﻠﻪﻧﻴﺮ‪ ،‬ﺁراﻳﺶِ ﺑﺴﺘﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻗﻬﺮدن اآﺮاﻩ اﺋﺪﻧﻠﺮ‪ ،‬ﻟﻄﻔﻪ اۏﻟﻤﺎز ﻣﺴﺘﺤﻖ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺘﻌﺪﱢ درد اۏﻻﻧﻼر‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ درﻣﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 442‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻣﺤﻨﺘﻪ ﺻﺒﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ راﺣﺖ ﺗﺎﭘﺎر‪ ،‬ﭼﻮن ﻳﻮﺳﻒ ـﻪ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﺨﺘﯽﻧﻴﻦ اوّل ﭘﺎﻳﻪﺳﯽ زﻧﺪان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﮔﺮ رﺿﺎ اۏﻟﺴﺎ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﻣﺸﮑﻞ اۏﻟﻤﺎز هﻴﭻ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻋﺎرﻓﻪ ﺻﺒﺮ اﻳﻠﻪ هﺮ ﻣﺸﮑﻞ آﯽ وار‪ ،‬ﺁﺳﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻓﻌﻞ دﻳﺮ اﺻﻞ رﺿﺎﯼ ﺣﻖ ﻧﻪ آﻴﻢ اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﻓﺮﻣﺎنﺑﺮ‪ ،‬ﺑﺸﺮ ﻋﺎﺻﯽ‪ ،‬ﻣﻠَﻚ ﺷﻴﻄﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺨﻠﻮﻗﺪان ﺑﻴﺮ آﻴﻤﺴﻪ اۏﻟﺴﺎ ﭘﺎآﺪل‪،‬‬
‫اهﻞ ﺑﻴﺘﻴﻦ ﻓﺮﻗﻪﺳﻴﻨﺪن ﺳﺎﻳﯧﻠﯧﺮ‪ ،‬ﺳﻠﻤﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻩ ﺳﻴّﺪ‪ ،‬ﺧﻮاﻩ ﻋﺎﻣﯽ‪ ،‬آﺎم ﺑﻮﻟﻤﺎز ﺑﯽادب‪،‬‬
‫ﻓﻌﻠﯽ ﻣﺴﺘﺤﺴﻦ اۏﻻن‪ ،‬ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ اﺣﺴﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻳﯚز ﻣﺸﻘﺖ ﭼﻜﺴﻪ‪ ،‬آﺎم دل ﺗﺎﭘﺎر اﻧﺠﺎم آﺎر‪،‬‬
‫هﺮ آﻴﻤﻴﻦ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻣﻮﻻﺳﯽ ﺷﻪ ﻣﺮدان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﺗﺎﻳﻊ ﻓﺮﻣﺎن اﺋﺪﻩر ﺣُﮑﻤﯚﻧﯚ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻤﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺣُﮑﻤﯚﻧﻪ هﺮ آﻴﻢ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﻣﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﺗﻴﺮﻩ اۏﻟﻤﺎز راﺳﺖرو ﮔﺮ ﭼﻜﺴﻪ ﺑﻨﺪ ﺁهﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫راﺳﺖرو ﺗﻴﺮ ﺧﺪﻧﮕﻴﻦ زﻳﻮرﯼ ﭘﻴﻜﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫اۏل ﺷﻬﻨﺸﻪ آﻴﻢ اﮔﺮ ﺑﻴﺮ ﻣﻮرا ﻗﯧﻠﺴﺎ اﻟﺘﻔﺎت‪،‬‬
‫ﻣﻮر ﺣﻜﻢ اﺋﻴﻠﻪر ﺳﻠﻴﻤﺎن اۆﺳﺘﯚﻧﻪ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫اۏل اﻣﺎم دﻳﻦ و دﻧﻴﺎ آﻴﻢ ﺁﻧﯧﻦ دﺷﻤﻨﻠﻴڲﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺸﺮآﻴﻦ دﻳﻨﻴﻨﻪ وُ دﻧﻴﺎﺳﻴﻨﺎ ﻧﻘﺼﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ١٥‬داش اۏﻟﻮر ﺁﺳﻼن اﮔﺮ ﻗﻬﺮ اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺑﻴﺮ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٤٣ ..........................................................‬‬
‫ﺣﻜﻢ ﻗﯧﻠﺴﺎ دﺷﻤﻨﯽ ﻗﺼﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬داش ﺁﺳﻼن اۏﻟﻮر‪.‬‬

‫ذرﻩاﯼ ﻣﻬﺮ رﺧﻮﻧﺪان ﺗﺎﭘﺴﺎ ﭘﺮﺗﻮ ﺁﺳﻤﺎن‪،‬‬
‫ﺁﺳﻤﺎن اۆزرﻩ ﺗﻤﺎم اﻧﺠﻢ‪ ،‬ﻣﻪ ﺗﺎﺑﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﻟﻄﻔﻴﻠﯽ اﮔﺮ اﻧﺴﺎﻧﺎ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺗﺮﺑﻴﺖ‪،‬‬
‫ﻗﺪر اﻳﻠﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﻠَﻚ ﻧﺴﺒﺖ‪ ،‬ﻋﻈﻴﻢ اﻟﺸّﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫وَر ﻣﻠَﻚ هﻢ ﺗﺎﭘﺴﺎ ﻋﻴﻦ اﻟﺘﻔﺎﺗﯧﻨﺪان ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﻋﻘﻞ آﺎﻣﻞ آﺴﺐ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬اﻟﺒﺘّﻪ ﺑﻴﺮ اﻧﺴﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮﻳﻨﺪن ﺗﺎﭘﺎر ﻣﻘﺒﻞ ﻋﻄﺎ‪ ،‬ﻣﺪﺑﺮ ﺟﺰا‪،‬‬
‫ﻗﻄﻊ و ﻓﺼﻞ ﺣﺼﺮ اۆﭼﯚن اۏل ﻟﺤﻈﻪ آﻴﻢ دﻳﻮان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬آﻮﺛﺮ ﺟﻨّﺖ اۏﻧﻮن ﺣُﮑﻤﯚﻧﺪﻩدﻳﺮ ﺑﻮ وﺟﻪ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺠﺎ ﻧﺴﻠﻴﻨﺪن هﻤﻴﻦ ﺁدم ﺁﻧﺎ ﻣﻬﻤﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻧﻮح ﺻﻨﺪوﻗﻮﻧﺎ آﺸﺘﯽ ﺗﻚ ﺁﭘﺎرﻣﯧﺸﺪﯦﺮ ﭘﻨﺎﻩ‪،‬‬
‫اﺣﺘﻴﺎط اﺋﻴﻠﻪر آﯽ ﻧﺎﮔﻪ ﺑﻴﺮ دﺧﯽ ﺗﻮﻓﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ـﻪ ﻗﺮﺑﺎن ﮔﺆﻳﺪن اﺋﻨﻤﻴﺶ ﻗﺪر اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺣﻖ ﺑﻴﻠﻴﺮ ﻗﺪر اۆﭼﯚن اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺁﻧﺎ ﻗﺮﺑﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻣﻌﺠﺰﯼ ﺑﻴﺮ ﮔُﻠﺸﻦ ﭘﺎآﻴﺰﻩ دﻳﺮ آﻴﻢ اﻳﺴﺘﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﻋﻨﺪﻟﻴﺐ اۏل ﮔُﻠﺸﻨﻪ داود‪ ‬ﺧﻮشاﻟﺤﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫هﺮ آﻴﻢ اﺧﻼص اﻳﻠﻪ ﺧﺎك ﻣﺮﻗﺪﻳﻨﺪن ذرﻩاﯼ‪،‬‬
‫ﺁﻟﺴﺎ‪ ،‬ﺁﻧﯧﻨﻼ ﻃﺒﺎﺑﺖ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ‪ ،‬ﻟﻘﻤﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬دوﺳﺘﻮ ﮔﺮ ﻣﻌﺼﻴﺖ ﻗﯧﻠﺴﺎ‪ ،‬اۏﻟﻮر ﻏﻔﺮانﭘﺬﻳﺮ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 444‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫دﺷﻤﻨﯽ ﻣﻴﻦ ﻃﺎﻋﺖ اﺋﺘﺴﻪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺼﻴﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬

‫ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻟﻄﻒ و آﺮم ﮔﺮ ﺳﺎﻟﺴﺎ ﺧﺎك ﺗﻴﺮﻩﻳﻪ‪،‬‬
‫ﺟِﺮمِ ﺧﺎك ﺗﻴﺮﻩ‪ ،‬رﺷﻚ روﺿﻪﯼ رﺿﻮان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻋﻘﻞ آﻴﻢ ﻏﻮّاص درﻳﺎﯼ آﻤﺎل ﻋﻠﻢ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺟﻮهﺮ ذاﺗﯧﻦ ﺗﺼﻮّر اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ‪ ،‬ﺣﻴﺮان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻓﻬﻢ آﻴﻢ ﺳﻴّﺎح اﻗﻠﻴﻢ دﻳﺎرِ درك دﻳﺮ‪،‬‬
‫وادﯼ ادراآﯧﻨﯥ ﺳﻴﺮ اﺋﺘﺴﻪ‪ ،‬ﺳﺮﮔﺮدان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫دُورﯼ ﺁﻧﯧﻦ ﺁل و اﺻﺤﺎﺑﯧﻨﺪان ﺁﻟﻤﺎز روزﮔﺎر‪،‬‬
‫دُور ﺁﻧﯧﻨﺪﯦﺮ‪ ،‬دُور اﻳﻠﻦ هﺮ ﻧﺌﭽﻪ آﻴﻢ دُوران اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻗﺼﺮ وﺻﻔﯽﻧﻴﻦ ﺑﻨﺎﺳﯧﻦ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﻣﻌﻤﺎر ﺧﺮد‪،‬‬
‫ﻋﺰّ و ﺟﺎﻩ و دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل‪ ،‬ﭼﺎر ارآﺎن اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫اۏل ﺳﭙﻬﺮ دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎﻟﺪان اۆز دؤﻧﺪﻩرﻳﺮ‪،‬‬
‫دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل هﺮ آﻴﻤﺪن آﯽ روﮔﺮدان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﻓﻴﺾ ﻟﻄﻔﯚﻧﺪن‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ آﻴﻢ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺗﺎ دﻳﻠﻴﻤﺪﻩ ﻗﻮّت ﻧﻄﻖ و ﺗﻨﻴﻤﺪﻩ ﺟﺎن اۏﻟﻮر‪،‬‬
‫دم اورام اوﺻﺎفِ اوﻻد ﻋﻠﯽ)ع( دن ﻧﺌﺘﻪآﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺎدحِ ﺁل ﻋﻠﯽ)ع(‪ ،‬ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﻏﻔﺮان اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪- 24 -‬‬
‫زهﯽآﺎﻣﻞ آﯽ ﻋﻘﻞ ﻧﻜﺘﻪدان‪ ،‬درآﻴﻨﺪﻩ ﺣﻴﺮان دﻳﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٤٥ ..........................................................‬‬
‫وﺟﻮد ﺑﯽﻣﺜﺎﻟﯽ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎبِ ﻧﻮع اﻧﺴﺎن دﻳﺮ‪.‬‬

‫ﻓﻠﻚ ﺑﻴﺮ دُرج‪ ،‬ﺁﻧﯧﻦ ذات ﺷﺮﻳﻔﯽ ﮔﻮهﺮ ﻳﻜﺘﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎن ﺑﻴﺮ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﺁﻧﯧﻦﺣُﮑﻢ رواﻧﯽ ﻓﻲاﻟﻤﺜﻞ ﺟﺎندﻳﺮ‪.‬‬
‫اﺳﺎس ﺣﻜﻤﺘﯽ ﻣﻌﻨﻴﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﺳﺪّ ﺳﻜﻨﺪردﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺁﻧﯧﻦ ﻳﺄﺟﻮج دور ﺑﻴﺮ ﻳﺎﻧﯽ وُ ﺑﻴﺮ ﻳﺎﻧﯽ اﻧﺴﺎن دﻳﺮ!‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﻗﺪرﯼ دﻳﺮ ﻣﻌﻨﻴﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﻋﺎﻟﯽ ﻋﻤﺎرت آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣُﻘَﺮﻧﺲ ﻃﺎق ﮔﺮدون اۏل ﻋﻤﺎرﺗﺪن ﺑﻴﺮ اﻳﻮان دﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻈﻔّﺮ داﺋﻤﺎ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺧﺎن ﻋﺎدل دل‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫آﯽ هﺮ آﻴﻢ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ اۏﻟﻤﺎز‪ ،‬ﻧﺎﻣﺴﻠﻤﺎن دﻳﺮ!‬
‫ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﯼ آﯽ ﮔﯚن ﺗﻚ ﻣُﻠﮏ ﺗﺴﺨﻴﺮﻳﻨﻪ ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻘّﺮ ﺟﻠﻮﻩﮔﺎهﯽ ﻋﺮﺻﻪﯼ اﻳﺮان و ﺗﻮران دﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳﺨﯽ ﻃﺒﻊ و ﻣﺮوّت ﭘﻴﺸﻪدﻳﺮ آﻴﻢ ﺑﺤﺮ اﻟﻄﺎﻓﯽ‪،‬‬
‫ﺗﻤﻮّج ﻗﯧﻠﺴﺎ‪ ،‬ﻣﻮﺟﯽ ﻓﻘﺮ ﺑُﻨﻴﺎدﻳﻨﺎ ﺗﻮﻓﺎن دﻳﺮ‪.‬‬
‫آﻤﻴﻨﻪ ﻣُﻔﻠﺴﻪ‪ ،‬آﻤﺘﺮ ﻋﻄﺎﺳﯽ ﺣﺎﺻﻞ درﻳﺎ‪،‬‬
‫ﻣﺤﻘّﺮ ﻣﺠﻠﺴﻪ‪ ،‬ﺑﺬل ﺣﻘﻴﺮﯼ ﺑﻬﺮﻩﯼ آﺎن دﻳﺮ‪.‬‬
‫وﺟﻮد ﭘﺎك اﻳﻠﻪ ﺣﻖ رﺣﻤﺘﯽ دﻳﺮ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻧﺎزل‪،‬‬
‫اﻃﺎﻋﺖ اهﻠﻴﻨﻪ ﮔﺆﺳﺘﺮدﻳڲﯽ ﻋﺪل اﻳﻠﻪ اﺣﺴﺎندﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺑﺎرﮔﺎهﯽ دﻳﺮ ﻳﻘﻴﻦ هﻴﺒﺘﻠﯽ درﮔﺎهﯽ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻧﺪان دﻳﻮﻟﺮ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﭘﺮﻳﻠﺮ‪ ،‬ﺑﻨﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎندﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳَﻤﻨﺪﯼ ﺳڲﺮﻳﺪﻧﺪﻩ ﻻﻣﻊ اۏﻟﻤﻮش اﺧﺘﺮ ﺛﺎﺑﺖ‪،‬‬
‫ﺳﭙﺎهﯽ ﺗﭙﺮﻩدﻧﺪﻩ ﻣﻮﺟﻪ ﮔﻠﻤﻴﺶ ﺑﺤﺮ ﻋﻤﺎن دﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 446‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺳﻔﺮدﻩ ﭼﻜﻤﻚ اۆﭼﯚن ﺣﺸﻤﺖ اﻗﺒﺎل اﺳﺒﺎﺑﯧﻦ‪،‬‬

‫ﻋﺰاﻳﻢ ﻋﺮض ﻟﻮﺣﯽ ﺳﺮور ﮔﺮدون ﮔﺮداندﻳﺮ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﯧﻨﺪا ﻳﺌﺘﻴﺐ ﺟﻤﻌﻴﺖِ اﺳﺒﺎﺑﺎ ﻋﺎرﻓﻠﺮ‪،‬‬
‫اۏﻟﻮب درهﻢ هﻤﻴﻦ ﻣﺤﺒﻮﺑﻼر زُﻟﻔﯽ ﭘﺮﻳﺸﺎندﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺧﻼﻳﻖ ﺻﺒﺢ ﺗﻚ ﺧﻨﺪان اۏﻟﻮب ﻣﻬﺮ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫دل ﺳﻮزان اﻳﻠﻪ دُؤرۆﻧﺪﻩ ﺁﻧﺠﺎق ﺷﻤﻊ‪ ،‬ﮔﺮﻳﺎندﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺣﻮادﺛﺪن ﻣﺰاج ﻣُﻠﮑﯚﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻩ اﻣﻜﺎن ﻳۏخ‪،‬‬
‫آﻤﺎل ﻋﺪل اﻳﻠﻪ ﺑﻮ ﻣُﻠﮑﻪ ﻋﺜﻤﺎن اۏﻏﻠﻮ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن دﻳﺮ!‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ ﺑﻮﮔﯚن ﺧﻮفِ ﺧﻄﺎدان ﺷﺮع ﻧﺎﻣﻮﺳﻮن‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﻮب ﺗﻮﻓﻴﻖِ ﻧﺼﺮت‪ ،‬ﺳﺎﺧﻼﻳﺎن ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن دﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﻓﻴﺾ دﻳﺮ اۏل ﻧﺼﺮت اﻗﺒﺎل آﻴﻢ ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻳﺎن آﻴﻢ ﻋﺰم ﻗﯧﻠﺴﺎ‪ ،‬رهﺒﺮﯼ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻳﺰدان دﻳﺮ‪.‬‬
‫دل و ﺟﺎﻧﺪان ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻋﺰّ و اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﺎ اۏل ﺷﺎهﺪ‪،‬‬
‫رﺿﺎﯼ ﺣﻖ اﻳﻠﻪ داﺋﻢ دﻋﺎ ﮔﻮﯼ و ﺛﻨﺎﺧﻮان دﻳﺮ‪.‬‬
‫ﭼﻮن اۏﻟﺪور ﺣﺎﻣﯽ اﺳﻼم‪ ،‬واﺟﺐدﻳﺮ ﺁﻧﯧﻦ ﻣﺪﺣﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻪ آﻴﻢ ﻣﺪﺣﻴﻨﺪن اؤزﮔﻪ ﺳﺆﻳﻠﻪﻣﻴﺶ‪ ،‬ﺁﻧﺪان ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اﻟﻬﯽ ﺑﺎﻗﯽ اۏﻟﺴﻮن داﺋﻢ اﻧﺴﺎن ﭘﺮور اﻗﺒﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎنِ ﻓﺎﻧﯽ اﻳﭽﺮﻩ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻨﺎﯼ ﻧﻮعِ اﻧﺴﺎن دﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٤٧ ..........................................................‬‬
‫‪- 25 -‬‬
‫ﺳﻮادِ ﺑُﻘﻌﻪﯼ ﺑﻐﺪاد‪ ،‬ﭼﺸﻢِ هﻔﺖ آﺸﻮردﻳﺮ‪،‬‬

‫ﭼﺮاغِ ﻣﺮدﻣﯽ‪ ،‬ﻧﻮرِ ﻋﺪاﻟﺘﺪن ﻣﻨﻮّردﻳﺮ!‬
‫ﻗﺎﻣﯥ اﻃﺮاﻓﯧﻨﺎ ﺁب ﺣﻴﺎتِ ﻋﺪلدﻳﺮ ﺟﺎرﯼ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊِ اهﻠﻴﻨﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖِ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻴﺴّﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳﺮورﯼ ﻣﺘﺼﻞ‪ ،‬ذوﻗﯽ دﻣﺎدم‪ ،‬ﻧﻌﻤﺘﯽ ﺑﯽﺣﺪ‪،‬‬
‫ﻓﻀﺎﺳﯥ ﻋﺎﻓﻴﺖاﻓﺰا‪ ،‬هﻮاﺳﯥ روحﭘﺮوردﻳﺮ!‬
‫ﺳﺮور اهﻠﻴﻨﻪ زﻧﺠﻴﺮ ﺗﻌﻠّﻖ هﻴﺌﺖِ ﺟﺴﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﺁﻓﺎﻗﺎ ﺑﺎرورﯼ ﺣﺼﺎرﯼ ﺗﺎج و اﻓﺴﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﺑﻘﻌﻪﯼ ﻣﻘﺒﻮﻟﻮ اهﻞ ﺧِﻴﺮﻩ ﻣﻨﺰﻟﮕﻪ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑﺴﻴﻂ ﺧﺎكِ ﭘﺎآﯽ اوﻟﻴﺎء اﷲـﻪ ﺑﺴﺘﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫روادﯦﺮ اوﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﯽ دﺋﻤﻚ اۏل ﺑﻘﻌﻪﯼ ﭘﺎآﻪ‪،‬‬
‫آﯽ هﺮ ﻋﻼﻣﻪﻳﻪ ﻣﻨﺰﻟﮕﻪ و هﺮ ﻋﻠﻤﻪ ﻣﻈﻬﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫اﻓﺎﺿﻞ ﺑﻘﻌﻪ‪ -‬ﺑﻘﻌﻪ ﺧﺎك ﭘﺎآﯧﻦ ﻣﻨﺰل اﺋﺘﻤﻴﺸﻠﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻞ ﺻﻔﺤﻪ‪ -‬ﺻﻔﺤﻪ ﻟۏﺣﻮﻧﺎ‪ ،‬ﮔﺆر آﻴﻢ ﻧﻪ دﻓﺘﺮدﻳﺮ!‬
‫ﺳﻮاد ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﻧﺴﺨﻪﺳﻴﻨﺪن ﺑﻴﺮ ورق دﻳﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗﻮاﻧﯧﻦ ﻋﺪاﻟﺖ ﺁﻧﺪا ﻣﺮﻗﻮم و ﻣﺤﺮّردﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﻓﺮﻫﺎدوَش ﻋﺸّﺎﻗﯽ اۏﻟﺴﺎ ﺟﻤﻠﻪ ﺧﺴﺮوﻻر‪،‬‬
‫ﻣﺒﺎرك ﺻﻔﺤﻪﺳﻴﻨﺪﻩ ﺻﻮرت ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻣﺼﻮّردﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 448‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ١٠‬آﺘﺎب آﺎﺋﻨﺎﺗﺎ ﺻﺮﺻﺮ ﻓﺘﻨﻪ ﮔﺬر ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪،‬‬

‫هﻤﺎن ﺑﻮ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺎﻟﻤﯧﺶ‪ ،‬ﺑﺎﻗﯽ اوراﻗﯽ اﺑﺘﺮدﻳﺮ!‬
‫ﻣﻜﺎرِﻩدن ﺣﺬر اﻗﺒﺎﻟﻪ رﻏﺒﺖ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ داﺋﻢ‪،‬‬
‫ﻣَﻠَﻚ دﻳﺮ هﺮ ﻃﺮﻓﺪن ﻗﺎﺻﺪﯼ‪ ،‬ﺳﺎﻧﻤﺎن آﺒﻮﺗﺮدﻳﺮ!‬
‫زﻻل ﻣﻌﺪﻟﺖ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪﺳﯽ اۏﻟﺴﺎ ﻋﺠﺐ اۏﻟﻤﺎز‪،‬‬
‫ﺣﺮﻳﻢ ﺑﺎرﮔﺎﻩ رﻓﻌﺘﯽ‪ ،‬ﺳﺎﻗﯽ آﻮﺛﺮدﻳﺮ!‬
‫ﺑﻮ ﻣُﻠﮑﯚن ﺷﺎهﺪ ﺗﻮﻓﻴﻖ اﻗﺒﺎﻟﯽ‪ ،‬ﺑﻮدور ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫آﯽ ﭘﺎﺷﺎﯼ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ‪ ،‬اهﻞ ﻣُﻠﮑﻪ ﺳﺮوردﻳﺮ‪.‬‬
‫زهﯽ ﺳﺮدار ﺻﺎﺋﺐ رأﯼ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺪل‪ ،‬درﻳﺎ دل‪،‬‬
‫آﯽ ﺷﺄن و ﺷﻮآﺘﯽ اﻋﺪاﻳﻪ ﻣﻨﺼﻮر و ﻣﻈﻔﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬دڲﻴﻞ ﺣﺪّ ﺑﺸﺮ ﺣُﺴﻦ ﻋﻔﺎف و ﻟﻄﻒ اﻓﻌﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻳﻚ ﻓﺮﻗﻪﺳﻴﻨﺪن ﻧﯽﻋﺠﺐ ذات ﻣﻄﻬّﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻠّﺎ دﻳﺮ ﻏﺒﺎر ﻇُﻠﻤﺪن‪ ،‬ﻣﺮﺁت اﻗﺒﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺗَﻌﺎﻟﻲ اﷲ ﻧﻪ ﺧۏش ﭘﺎآﻴﺰﻩ ﻃﺒﻊ و ﭘﺎك ﺟۏهﺮدﻳﺮ!‬
‫ﺿﻤﻴﺮ ﺑﯽﻣﻼﻟﯽ اَﺻﻮَبِ اﻓﻜﺎرﻩ ﺟﻮﻻﻧﮕﻪ‪،‬‬
‫وﺟﻮد ﺑﯽﻣﺜﺎﻟﯽ‪ ،‬اﺣﺴﻦِ اﻓﻌﺎﻟﻪ ﻣﻈﻬﺮدﻳﺮ!‬
‫ﺛﺒﺎت ﻣُﻠﻜﻮﻧﻪ ﺑُﺮهﺎن ﻳﺌﺘﺮ آﻴﻔﻴﺖ ﻋﺪﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ ﻗﺎﻧﺪا اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺪام اۏﻟﻤﺎق ﻣﻘﺮردﻳﺮ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺮ اﻋﺪل و اآﺮم‪ ،‬اﻳﺎس ﭘﺎك ﻃﻴﻨﺖ آﻴﻢ‪،‬‬
‫زﻻل ﻋﺪل ﺑﻴﺮﻟﻪ ﻃﻴﻨﺖ ﭘﺎآﯽ ﻣﺨﻤّﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺷﻬﺎ! ﺳﻦ ﻣﺴﻨﺪ ﺁراﯼ ﺳﺮﻳﺮ ﻋﺰّ و رﻓﻌﺘﺴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٤٩ ..........................................................‬‬
‫ﻃﺮاز اﻋﺘﺒﺎرﯦﻦ ﺻﻔﺤﻪﯼ دُوراﻧﺎ زﻳﻮردﻳﺮ‪.‬‬

‫ﺟﻤﺎل اﻧﻮرﻳﻦدﻳﺮ ﺁﺳﻤﺎنِ ﻣﻌﺪﻟﺖ ﻣﺎهﯽ‪،‬‬
‫وﻳﺎ اۏل ﻣﺎﻩ آﻴﻢ ﺧﻮرﺷﻴﺪ رﺧﺸﺎﻧﺎ ﺑﺮاﺑﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﭘﻨﺎﻩ ﻣُﻠﮏ و ﻣﻠّﺘﺴﻦ‪ ،‬ﺳﺪاد ﺣُﺴﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺪو ﻳﺄﺟﻮﺟﻮﻧﻮن دﻓﻌﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﺳﺪّ ﺳﻜﻨﺪردﻳﺮ!‬
‫ﺳﻨﺎ ﺗﺎﺑﻊ اۏﻻن ﭼﻜﻤﺰ ﻣﻼل و ﻣﺤﻨﺖ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻏﻢ ﻇُﻠﻤﺎت وهﻤﻴﻨﺪن‪ ،‬ﺁﻧﺎ آﻴﻢ ﺧﻀﺮ رهﺒﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫وﺋﺮﻳﺮ ﺟﺎن ﺗﻴﻎِ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻳﻦ ﺧﻴﺎﻟﻴﻠﻪ ﻋﺪو‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻴﺎل ﺗﻴﻎ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻳﻦ اﺟﻞ ﻣﺮﻏﻴﻨﻪ ﺷﻬﭙﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﭘﻴﺎم ﺷﻮآﺘﻴﻦ ﻳﺌﺘﺪﻳﻜﺠﻪ‪ ،‬اﻋﺪاﻳﯽ زﺑﻮن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﻋﺰاﻳﻢﺧﻮاﻧﻪ دﻳﻮ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺤﻜﻮم و ﻣﺴﺨّﺮدﻳﺮ!‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺗﻴﻐﻴﻨﺪن اﻳﺴﺘﺮ ﺑﻴﺮ ﺟﻼ آﺴﺐ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎن ﺁﻳﻴﻨﻪﺳﯽ آﻴﻢ ﮔﺮد ﻣﺤﻨﺘﺪن ﻣﻜﺪّردﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺗﺤﺮﻳﻚ رﺧﺶ اﻗﺘﺪارﯦﻨﺪان اوﻣﺎر ﺗﺴﻜﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚﻧﻠﺮ دهﺮ‪ ،‬آﻴﻢ ﺗﺸﻮﻳﺸﺪن ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ ﻣﻀﻄﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻇُﻠﻤﺖ ﺣِﻴﺮﺗﺪﻩ ﻗﺎﻟﻤﯧﺶ ﻋﺰم رزم اﺋﺘﮕﻴﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻇﻠﻤﺖ دﻓﻌﯽ‪ ،‬ﻣﺤﺘﺎج ﺷﻌﺎعِ ﺗﻴﻎ و ﺧﻨﺠﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺟﺰاﻳﺮ اهﻠﯽ ﻃﻐﻴﺎن اوزرﻩدﻳﺮ ﻋﺰم اﺋﺖ آﯽ ﺷﻤﺸﻴﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻓﺴﺎد ﺧﻮن ﻓﺎﺳﺪ دﻓﻌﻴﻨﻪ‪ ،‬ﺧﻮﻧﺮﻳﺰ ﻧﺸﺘﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻗﯧﻞ آﯽ دُوران ﻣﻨﺘﻈﺮدﻳﺮ ﻓﺘﺢ ذوﻗۏﻧﺎ‪،‬‬
‫روان اۏل آﻴﻢ زﻣﺎﻧﻪ ﺗﺎﺑﻊ و دﺷﻤﻦ ﻣﺤﻘّﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 450‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺟﺰاﻳﺮ ﻣُﻠﮑﯚﻧﯚ ﻗﯧﻞ ﺑﺼﺮﻩ اﻗﻠﻴﻤﻴﻨﻪ ﻣﻠﺤﻖ آﻴﻢ‪،‬‬

‫ﭘﻴﺎﭘﯽ ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮت‪ ،‬ﻧﻌﻤﺖ ﻏِﻴﺮ ﻣﻜﺮّردﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳﺮ اﻓﺮازا! ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻏِﻴﺮدن ﻗﻄﻊ ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ درﮔﺎهﯧﻨﺎ ﺑﻴﺮ ﺻﺎدقُ اﻻ‪‬ﺧْﻼص ﭼﺎآﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﺮ ﻟﻄﻔﯚن اۏﻧﺎ داﺋﻢ‪ ،‬دڲﻴﻞ ﺣﺎﺟﺖ ﻃﻠﺐ ﻗﯧﻠﻤﺎق‪،‬‬
‫ﺗﺮدّدﺳﯚز اۏﻟﻮر ﺣﺎﺻﻞ‪ ،‬ﻧﻪ آﻴﻢ ﺣﻘﺪن ﻣﻘﺮّردﻳﺮ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪﻳﻢ وار آﻴﻢ رأﻳﻴﻨﺠﻪ اۏﻻ ﺳِﻴﺮﯼ دُوراﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻓﻀﺎﯼ ﺁﺳﻤﺎن ﺗﺎ ﺟﻠﻮﻩﮔﺎﻩ ﺳِﻴﺮ اﺧﺘﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- 26 -‬‬
‫ﺑﻮ ﺻُﺮاﺣﯽ ﻣﺜﻼ ﺑﻴﺮ ﺻﻨﻢ رﻋﻨﺎدﯦﺮ‪،‬‬
‫آﯽ دﻣﺎدم ﻃﺮباﻧﮕﻴﺰ و ﻧﺸﺎط اﻓﺰادﯦﺮ!‬
‫ﺳﺮو ﺗﻚ ﻗﺎﻣﺖِ دلﺟﻮﻳﻴﻠﻪ ﻋﺸّﺎق ﻓﺮﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺷﻤﻊ ﺗﻚ ﭘﺮﺗﻮِ رُﺧﺴﺎر اﻳﻠﻪ ﺑﺰم ﺁرادﯦﺮ!‬
‫ﮔﯚﻟﺒﯚن ﺑﺎغ ﻃﺮب‪ ،‬ﻏﻨﭽﻪﯼ ﮔﻠﺰار ﻓﺮح‪،‬‬
‫ﮔﯚل آﻴﻢ ﺁﻧﺪان ﺁﭼﯧﻠﯧﺮ‪ ،‬ﺟﺎم ﻣِﯽ ﺻﻬﺒﺎ دﯦﺮ!‬
‫رﻧﮓ زردﻳﻢ اﻳﻠﻪ ﺳُﺮﺧﻮن ﮔﺆرۆب اﺋﻴﻠﻪر ﺣﻴﺮت‪،‬‬
‫آﯽ ﺧﺰان اﻳﭽﺮﻩ ﻋﺠﺐ ﺑﻮ ﻧﻪ ﮔﯚلِ ﺣﻤﺮادﯦﺮ؟‬
‫ﮔﺎﻩ هﻢ ﺳﻠﺴﻠﻪﯼ ﻋﺎﺷﻖ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺟﮕﺮﯼ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑۏﻳﻨﻮ زﻧﺠﻴﺮِ ﺟﻨﻮن ﻗِﻴﺪﯼ ﭼﻜﻦ ﺷﻴﺪادﯦﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٥١ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺎﻩ ﻳﯚز ﻋﺎﺷﻖ ﺷﻴﺪاﻧﯽ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب‪،‬‬

‫اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ هﻴﭻ ﺗﺮﺣّﻢ‪ ،‬اﻳﺸﯽ اﺳﺘﻐﻨﺎدﯦﺮ!‬
‫ﺑﺰم اۆﭼﯚن هﺮ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻃُﺮﻓﻪ اﻳڲﻴﺪﻟﺮ ﺗﻮﺗﻤﻮش‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﺎﺳﺎن ﺧﻠﻌﺖِ زرﺑﻔﺖ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﻴﺮزادﯦﺮ!‬
‫ﺑﺎﻃﻦ ﺻﺎف اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺻﻮﻓﯽﻳﻪ ﺑﻨﺰر آﯽ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺳﺠﺪﻩﺳﻴﻨﺪﻩ اﺛﺮ ﺻﺪق و ﺻﻔﺎ ﭘﻴﺪادﯦﺮ‪.‬‬
‫آﻬﺮﺑﺎﻳﯽ دۏن اﻳﻠﻦ ﺑﻴﺮ ﺑُﺖ ﺳﺮآﺶ دﻳﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺟﻠﻮﻩﯼ ﻧﺎز اﻳﻠﻪ ﺷﻪ ﻣﺠﻠﺴﻴﻨﻪ زﻳﺒﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬اۏل ﺷﻬﻨﺸﺎﻩ آﯽ ﻓﻴﻀﻴﻨﺪن اوﻣﺎر آﺎم ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺑﺰم وﺣﺪﺗﺪﻩ اﮔﺮ ﺧﻀﺮ و اﮔﺮ ﻋﻴﺴﻲ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﭼﺎآﺮِ ﭼﺎآﺮﯼ ﻓﻐﻔﻮر اﻳﻠﻪ ﺧﺎﻗﺎن اۏﻟﻮﺑﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻨﺪﻩﯼ ﺑﻨﺪﻩﺳﯽ اﺳﻜﻨﺪر اﻳﻠﻪ دارادﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺟﻢ و ﺟﻤﺸﻴﺪ دڲﻴﻞ ﺑﺰﻣﺪﻩ هﻤﺘﺎﺳﯥ ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺳَﺮورِ ﺑﯽﺑَﺪَل و ﺧﺴﺮو ﺑﯽهﻤﺘﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺧﺎن ﻋﺎدل هﻢ ﺁﻧﯧﻦ ﭘﺮﺗﻮ اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ اﺛﺮ ﺗﺎﭘﺪې آﯽ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ و ﺑﻴﻨﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪﯼ ذُوق ﺑﻮﻻن ﺟﺎم رﺿﺎﺳﯧﻨﺪان ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺰم ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﻗﺎﻣﯥ ﻋُﻤﺮ‪ ،‬ﻗﺪح ﭘﻴﻤﺎدﯦﺮ!‬
‫‪ ١٥‬اﯼ ﻓﻀﻮﻟﻲ دۆن و ﮔﯚن اﺋﻴﻠﻪ دﻋﺎ ﺻﺪق اﻳﻠﻪ آﻴﻢ‪،‬‬
‫اۏﻻ ﺑﻮ دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل اﻳﻠﻪ ﺗﺎ دﻧﻴﺎدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 452‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪- 27 -‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل ﻋﻴﺴﯽ آﻴﻢ ﺁﻧﺪاﻧﺪﯦﺮ ﺣﻴﺎت اهﻞ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻳۏﺧﺪور ﺁﻧﺴﯧﺰ ﺧﻠﻖ ﺟﺴﻤﻴﻨﺪﻩ ﺣﻴﺎﺗﺎ اﺣﺘﻤﺎل‪.‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل ﺧ‪‬ﻀﺮ ﻣﺒﺎرك ﭘِﯽ آﯽ ﺁﻧﺴﯧﺰ ﺑﯽدﻟﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻣﻀﻄﺮب ﻗﺎﻟﻤﯧﺸﺪې اهﻞ ﻓﻀﻞ و ارﺑﺎب آﻤﺎل‪.‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل ﻣﻬﺪي آﯽ ﺳﺎﻟﻤﯧﺸﺪې زﻣﺎن ﻏﻴﺒﺘﯽ‪،‬‬
‫ﻋﻘﺪ ﻧﻈﻢ آﺸﻮر اﺳﻼﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻴﻢ اﻧﺤﻼل‪.‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل آﺻﻒ آﯽ ﻗﻮﻧﺪورﻣﻮﺷﺪو ﺟُﻨﺪ ﺷﻮآﺘﯽ‪،‬‬
‫داﻣﻦ ﻣُﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎنـﺎ‪ ،‬ﻏﺒﺎر اﺧﺘﻼل‪.‬‬
‫ﺳﺮﻓﺮاز و ﻧﻴﻚ ﻋﻬﺪ و ﻧﻴﻚ رأﯼ و ﻧﻴﻚﺧﻮ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺳﺮور ﭘﺎآﻴﺰﻩ اﻃﻮار و ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻩ ﺧﺼﺎل!‬
‫ﺟﻮهﺮ ﻗﺎﺑﻞ‪ ،‬اﻳﺎسِ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﺤﻤﻮد آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺧﻠﻘﻪ ﮔﺆﺳﺘﺮﻣﻴﺶ ﺁﻧﯥ اﻳﺰد‪ ،‬ﻓﻠﻜﺪن ﺑﻴﺮ ﻣﺜﺎل‪.‬‬
‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‪ ،‬اﯼ روﻧﻖاﻓﺰاﯼ ﺳﺮﻳﺮ ﻋﺰّ و ﺟﺎﻩ!‬
‫ﻣﺮﺣﺒﺎ‪ ،‬اﯼ زﻳﺐﺑﺨﺶ ﻣﺴﻨﺪ ﺟﺎﻩ و ﺟﻼل!‬
‫ﺳﺮورا! ﺣﻘﺎ آﯽ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫اﺧﺘﺮ اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﺎ ﻳﺌﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﺑﻐﺪادﯦﻦ زوال!‬
‫اۏﻟﻤﻮش اﻳﻜﻦ اﺷﻚ ﺳﻴﻼﺑﻴﻠﻪ اﻋﻤﺎ‪ ،‬ﺷُﮑﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﺪو ﭼﺸﻢِ ﻣُﻠﮏ ﺧﺎكِ ﻣﻘﺪﻣﻴﻨﺪن اآﺘﺤﺎل‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٥٣ ..........................................................‬‬
‫‪ ١٠‬ﻗﺎﻟﻤﺎﻣﯧﺸﺪې ﻓﻴﺾ‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ آﻴﻢ ﺳﻨﺎ اﻣﺪاد اۆﭼﯚن‪،‬‬

‫اوﻟﻴﺎ ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺪﯼ ﺑُﺮجِ اوﻟﻴﺎدان ارﺗﺤﺎل‪.‬‬
‫اﯼ ﺧﻮش اۏل آﻴﻢ ﺧﺮﻣﻦ اﻋﺪاﻳﯽ ﺑﺮ ﺑﺎد اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻧﺐِ درﻳﺎﻳﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ ﺳِﻴﺮ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺧﺼﻢ ﻣُﻠﻜﯚﻧﻪ ﺧﺮاﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ ﺧﻀﺮا ﻋﻠﻢ‪،‬‬
‫ﺷﺮّ ﺷﻴﻄﺎن دﻓﻌﻴﻨﻪ ﺁﭼﺪﯦﻦ ﻣَﻠَﻚوش ﭘﺮّ و ﺑﺎل‪.‬‬
‫ﮔﻴﺮدﻳﻦ اۏل اﻗﻠﻴﻤﻪ آﻴﻢ ﺑﺤﺮ اﻳﻠﻪ ﺑَﺮّﻳﻨﺪﻩ ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻳۏخ ﺳﻨﺎ ﺑﻴﺮ ﻣﻮﻧﺲ و ﻏﻤﺨﻮار‪ ،‬ﻏِﻴﺮ ذواﻟﺠﻼل‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎدﯦﻦ اﻣﻮاجِ درﻳﺎﯼ ﻋﺪاوﺗﺪن ﺣﺬر‪،‬‬
‫ﭼﻜﻤﻪدﻳﻦ اﺣﻮالِ ﺁﺛﺎر ﺣﻮادﺛﺪن ﻣﻼل‪.‬‬
‫‪ ١٥‬آﺴﺪﻳﻦ اوّل ﻓﺘﻨﻪ ﺑﺎﺷﯧﻦ‪ ،‬اﻧﺘﻈﺎم ﻣُﻠﮏ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫اﺑﺘﺪاﯼ آﺎرِ ﺧﻴﺮ اﺋﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻣﺒﺎرك اۏﻟﺪو ﻓﺎل!‬
‫ﻓﺘﺢ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ اۏل ﻳﺌﺮﯼ آﻴﻢ دُور ﺁدﻣﺪن ﺑﺮﯼ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﻣﯧﺸﺪې ﺻﺎﺣﺒﻴﻨﺪن ﻏِﻴﺮﻩ هﺮﮔﺰ اﻧﺘﻘﺎل!‬
‫ﺁﻟﺪﯦﻦ اۏل اﻗﻠﻴﻤﯽ آﻴﻢ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻳﯚز ﺑﻴﻦ ﭘﺎدﺷﺎﻩ‪،‬‬
‫ﺣﺴﺮﺗﻴﻠﻦ وﺋﺮدﯼ ﺟﺎن‪ ،‬ﻓﺘﺤﻴﻦ ﺑﻴﻠﻴﺐ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل!‬
‫ﺁﭼﺪﯦﻦ اۏل ﻣُﻠﮑﯽ آﯽ ﻳﯚز ﺑﻴﻦ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻻﻓﻴﻦ اوران‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﻋﺠﺰ اﻳﻠﻪ اۏﻧﻮن دﻋﻮاﯼ ﺗﺴﺨﻴﺮﻳﻨﺪﻩ ﻻل!‬
‫ﺷﺎهﺪ ﺑﺼﺮﻩ ﭘﺮﻳﺸﺎنﺣﺎل اﻳﻜﻦ وﺋﺮدﻳﻦ ﺁﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻂ و ﺧﺎل ﻟﺸﻜﺮ اﺳﻼﻣﺪان زﻳﺐ و ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻣﻨﺒﺮﻳﻦ ذآﺮ هﻤﺎﻳﻮن اﻳﻠﻪ اﺋﺘﺪﻳﻦ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 454‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫آﺎۏل ﻣﻘﺎﻣﯽ‪ ،‬ﺣﻴﻒ دﻳﺮ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ اراذل ﭘﺎﻳﻤﺎل‪.‬‬

‫ﺳﻜّﻪﺳﻴﻨﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻩ اﺳﻤﻴﻠﻪ وﺋﺮدﻳﻦ زﻳﺐ و ﻓﺮ‪،‬‬
‫ﺣِﻴﻒدﻳﺮ آﻴﻢ رام اۏﻻ اﻏﻴﺎرﻩ اۏل رﻋﻨﺎ ﻏﺰال‪.‬‬
‫آﺴﺪﻳﻦ اۏل اﻗﻠﻴﻤﺪن اهﻞ ﻓﺮﻧﮕﻴﻦ رﻏﺒﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺁﭼﺎ ﺑﻴﻠﻤﺰ اۏﻟﺪو آﻔّﺎر‪ ،‬اۏل ﻳﺎﻧﺎ ﭼﺸﻢ ﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫ﺧﻠﻘﻪ اﻋﻼم اﺋﺘﻤﻪڲﻪ دﻳﻦ ﻣﺤﻤ‪‬ﺪ ﻃﺎﻋﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ اۏل ﻣﺴﺠﺪ اﻗﺼﯽﻳﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﻼل‪.‬‬
‫ﺳﺮﺣﺪِ هﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺁﭼﺪﯦﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺎ ﻳﯚز ﺁﻓﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫روم رُﺧﺴﺎرﻳﻨﻪ ﺧﻴﻠﯽ زﻳﻨﺖ ﺁرﺗﯧﺮدې ﺑﻮ ﺣﺎل‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﮔﺮ ﺳﻨﺎ دﺷﻤﻦ ﻣﻘﺎﺑﻞ دورﻣﺎدﯦﺪﺳﺎ‪ ،‬وﺟﻬﯽ وار‪،‬‬
‫اۏل دورور ﺧﻔّﺎش‪ ،‬ﺳﻨﺴﻦ ﺁﻓﺘﺎب ﺑﯽزوال!‬
‫ﻓﺘﺢ اۆز ﺗﻮﺗﻤﻮش ﺳﻨﺎ هﺮ ﻗﺎﻧﺪا آﻴﻢ ﻋﺰم اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫هﻴﭻ آﻴﻤﺪن ﺻﻮرﺗﻪ ﮔﻠﻤﺰ ﺧﻼف اﻣﺘﺜﺎل!‬
‫ﻟﺸﻜﺮﻳﻦ ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻪ ﺑﻴﺮ ﺳﺎﻋﺘﺪﻩ اﺋﻴﻠﻪر ﺗﺎرﻣﺎر‪،‬‬
‫هﺮﻧﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺗﺄﻣﻞ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺧﺼﻤﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻩ و ﺳﺎل‪.‬‬
‫ﺳِﻴﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎن وﺻﻔﯽﻧﻴﻦ ﺻﺮﻓﻴﻨﻪ دؤﻳﻤﺰ ﺑﻴﺮ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺴﺎ اﻋﺪا ﺟﻤﻠﻪ ﻋُﻤﺮۆن ﺻﺮفِ ﺿﺒﻂ ﻣُﻠﮏ و ﻣﺎل!‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ ﺟﻨﮓ و ﺟﺪاﻟﯧﻦ ﻗﺘﻠﺪن ﺧﺎﻟﯽ دڲﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ رأﻳﻴﻨﻠﻪ ﺗﻴﻐﻴﻦدﻳﺮ ﻗﯧﻼن ﺟﻨﮓ و ﺟﺪال‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﺗﻴﻐﻴﻦ اﻳﺴﺘﺮ رزم اﺋﺪﻩ‪ ،‬ﺑﺎﺷﻼر آﺴﻪ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻼر ﺗﺆآﻪ‪،‬‬
‫رأﻳﻴﻦ اﺋﺘﻤﺰ دﺷﻤﻨﻴﻦ ﻓﺘﺤﻴﻨﯽ ﻣﺤﺘﺎج ﻗﺘﺎل‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٥٥ ..........................................................‬‬
‫ﺑﺆﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣﻖ‪ ،‬ﻧﺼﺮت ﻧﺼﻴﺐ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺳﻨﺎ‪،‬‬

‫اآﺘﺴﺎب رﻓﻌﺖ و اﻗﺒﺎﻟﻪ دۆﺷﻤﯚﺷﺪۆر ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫ﺗﻮت ﺟﻬﺎن ﻣﻌﻤﻮرﻩﺳﻴﻦ ﺳﺮ ﻋﺴﻜﺮ اﺳﻼم اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﻧﻮﺟﻮاﻧﻼر زور ﺑﺎزوﺳﻮﻧﺎ دؤزﻣﺰ ﭘﻴﺮﻩ زال‪.‬‬
‫ﺟﻮهﺮ ذاﺗﯧﻨﺪا ﭼﻮن ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻧﻈﻢِ ﻣُﻠﻚ وار‪،‬‬
‫ﻟﻄﻔﯚ ﺷﺎهﻨﺸﺎﻩ اﺳﻼﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺎ اۏﻟﺴﻮن ﺣﻼل!‬
‫اۏﻟﺪو روﺷﻦ آﻴﻢ ﺳﻨﺎ ﺁﻏﺎز رﻓﻌﺖ دﻳﺮ ﺑﻮ ﻓﺘﺢ‪،‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﺧﻮرﺷﻴﺪدن ﺑﺪر اۏﻻﺟﺎﻗﺪﯦﺮ ﺑﻮ هﻼل!‬
‫‪ ٣٥‬وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ آﻴﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻠﺮ ﺁراﺳﯧﻨﺪا ﻣُﺪام‪،‬‬
‫ﺁﺳﻤﺎن ﻗﯧﻠﺪﯦﻘﺠﺎ ﻧﻴﺮانِ ﻋﺪاوت اﺷﺘﻌﺎل‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﻓﺘﺢ اۏﻻ روزﯼ ﺟﺎﻧﺐ ﺣﻘﺪن ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﻓﺘﺤﻴﻨﻠﻪ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺧﺴﺘﻪﻳﻪ ﺣُﺴﻦ ﻣﻘﺎل‪.‬‬
‫‪- 28 -‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﺸﮑﻞ اۏﻟﺴﺎ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﭼﺮخ روزﮔﺎر اﻳﻠﻪ ﺣﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺮور اﻳﻠﻪ ﺁﭼﯧﻠﯧﺮ ﺗﺎبِ ﺗﺎرِ ﻃﻮل اﻣﻞ!‬
‫ﮐﺆﻧﯚل ﻣُﺮادﻳﻨﯽ ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ ﺑﻮﻟﻮر ﻃﺎﻟﺐ‪،‬‬
‫ﺗﺤﻤﻞ اۏﻟﺴﺎ ﻳﺌﺘﺮ داﻣﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ال!‬
‫ﻧﻈﺎم ﻋﺎﻟﻢ اۆﭼﯚن اﺳﮕﻴﻚ اۏﻟﻤﺎز اهﻞ ﺻﻼح‪،‬‬
‫ﻗﻮﻣﺎز اﻣﻮروﻧﻮ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﻄّﻞ و ﻣﺨﺘﻞ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 456‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻓﺮاﺳﺖ اهﻠﯽ آﻴﻢ اۏﻟﻤﺎز ﺻﻼح ﻣﻠّﺖ اۆﭼﯚن‪،‬‬

‫ﺑﻮ ﻧﻈﻢ ﺳﻠﺴﻠﻪﺳﯽ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ ﻗﺒﻮلِ ﺧﻠﻞ!‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﭼﺮخ ﻣﺪﺑّﺮدن اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ ﺧﺎﻟﯽ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫دڲﻴﻞ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺴﺘﻌﻤﻞ ﺟﻬﺎن‪ ،‬ﻣﻬﻤﻞ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻟﻄﻒ دور ﻳﺌﻨﻪ آﻴﻢ ﺧﻄّﻪﯼ ﻋﺮاق ﻋﺮب‪،‬‬
‫آﻤﺎل ﻣﻌﺮﻓﺖ آﺮدﮔﺎرا اۏﻟﺪو ﻣﺤﻞ؟‬
‫ﻧﺸﺎن روﻧﻖ ﺑﻐﺪاد دﻳﺮ ﺑﻮ آﻴﻢ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﻇﻬﻮر ﻟﻄﻒ ﻣﺠﺪد‪ ،‬ﺧﺪاﯼ ﻋﺰّ و ﺟﻞّ!‬
‫ﻣﺼﻮّر اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻧﻘﺶ ﺳﻌﺎدت اﺑﺪﯼ‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎط ﺑﻘﻌﻪﯼ ﺑﻐﺪادا ﻧﻘﺸﺒﻨﺪِ ازل!‬
‫ﻣﻨﻮّر اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻋﺪل اﻳﻠﻪ اوﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﻮن‪،‬‬
‫هﻤﺎﯼ اوج هﻨﺮ‪ ،‬ﻗﻄﺐ اﻋﺪل و اآﻤﻞ‪،‬‬
‫‪ ١٠‬ﻣﻌﻴﻦِ ﺷﺮح ﺷﺮﻳﻒ ﻧﺒﯽ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫آﯽ ذآﺮﯼدﻳﺮ ﺳﺒﺐ ذآﺮ اﺣﻤﺪ ﻣﺮﺳﻞ‪.‬‬
‫ﺳﻤﻨﺪ ﻗﺪرﯼ اﮔﺮ ﺳﺎﻟﺴﺎ ﻣﻴﺦ رﻳﺰﻩﯼ ﻧﻌﻞ‪،‬‬
‫اۏﻻر ﺟﻮاهﺮ اآﻠﻴﻞ‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮﯼ و زُﺣَﻞ!‬
‫زهﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻘﺎﻣﯽ آﻪ ﭘﺎﻳﻪﯼ ﻗﺪرﯼ‪،‬‬
‫ﻋُﻠّﻮِ ﻃﺎرم اﻋﻼﻳﯽ ﮔﺆﺳﺘﻪرﻳﺮ اﺳﻔﻞ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻣُﻠﻜﻪ آﻴﻢ اﺛﺮ اﻟﺘﻔﺎﺗﯽ ﺳﺎﻟﺴﺎ ﺷﺮف‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر ﺧﺰاﻧﯽ ﺑﻬﺎر و ﻏﻤﯽ ﻧﺸﺎﻃﺎ ﺑﺪل‪.‬‬
‫وﺟﻮد ﺑﯽﺑﺪل ﺁﻓﺘﺎب دﻳﺮ‪ ،‬اﻣﺎ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٥٧ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁﻓﺘﺎب آﯽ داﺋﻢ ﻣﺪارﯼ اۏﻻ ﺣَﻤَﻞ!‬

‫‪ ١٥‬ﺑُﻠﻨﺪ ﻗﺪر ﺷﻬﺎ! ﺳﻨﺴﻦ اۏل ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ‪،‬‬
‫آﯽ ﺷﺄن ﻗﺪرﻳﻨﻪدﻳﺮ ﺁﻳﺖ وﻓﺎ ﻣُﻨﺰل‪.‬‬
‫ﺗﻔﺤﺺ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪﻟﺮ ﺣﺴﻦ ﻋﺎﻗﺒﺖ اهﻠﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺳﻨﺴﻦ ﺧﻄﻮر اﺋﺪن اوّل‪.‬‬
‫ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻟﺴﺎ ﻃﺮﻳﻖِ اﻃﺎﻋﺘﻴﻦ ﺧﻠﻘﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻤﺎﻟﻚ اﻳﭽﺮﻩ اۏﻟﻮر رﻓﻊ اﺧﺘﻼف ﻣِﻠَﻞ‪.‬‬
‫اﺣﺎﻃﻪ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺟﻤﻴﻊ اُﻣﻮرا ﺗﺪﺑﻴﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺣﺪود ﻣُﻠﮑﺪﻩ ﻣﺮﻓﻮع اۏﻟﻮر رﺳﻮم ﺟَﺪَل‪.‬‬
‫ﻣﻮاﻓﻘﻪ ﺷﺮف ﻃﻠﻌﺘﻴﻦ‪ ،‬ﻣﻤّﺪِ ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻪ اﺛﺮ ﻣﻘﺪﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺣﺼﻮل اﺟﻞ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬دڲﻴﻞ زﻣﺎﻧﻪدﻩ ﻣﺨﻔﯽ دﺑﻴﺮ رأﻳﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺣﺴﺎب دﻓﺘﺮ داﻧﺶ ﻣﻔﺼّﻞ و ﻣﺠﻤﻞ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻴﻢ ﻣﻌﺮﻓﺘﻴﻦ ﺻﻠﺤﻪ ﻣﻠﺘﻔﺖ اۏﻻﻟﯽ‪،‬‬
‫ﭘۏزوﻟﺪو ﻣﻌﺮآﻪﯼ ﻓﺘﻨﻪ و ﺑﺴﺎطِ ﺣﻴﻞ‪.‬‬
‫ﺳﺎراردې ﺷﻬﺪِ آﻼﻣﯧﻨﺪان اهﻞ درد اۆزۆ‪،‬‬
‫ﻣﺰﻳﺪ ﻋﻠّﺖ ﺻﻔﺮا اۏﻟﻮر ﺷﻔﺎﯼ ﻋﺴﻞ‪.‬‬
‫ﮔﺌﺪﻩردﯼ ﺣﺪّتِ ﺣﺴّﺎد ﻃﻌﻨﻪﺳﻴﻦ‪ ،‬ﻗﻬﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻣﻀﺮّت ﺑﻠﻐﻢ ازاﻟﻪﺳﻴﻦ ﺣﻨﻈﻞ!‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﺪل دﻋﺎﯼ دوﻟﺘﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺒﺪﻳﺮ اﺣﺴﻦ اﻗﻮال ﺧِﻴﺮ ﺣُﺴﻦ ﻋﻤﻞ!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 458‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٢٥‬هﻤﻴﺸﻪ ﺟﺎﻩ و ﺟﻼﻟﺘﺪﻩ ﻣﺴﺘﺪام اۏل آﻴﻢ‪،‬‬

‫ﻣﺪار اﻣﻦ و اﻣﺎﻧﺴﺎن‪ ،‬ﻧﻈﺎم دﻳﻦ و دُوَل‪.‬‬
‫‪- 29 -‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد اۏﻟﻤﺎﺳﺎ اﺳﺒﺎب دﻧﻴﺎدان‪ ،‬دڲﻴﻞ ﻣﺸﮑﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻣﺸﮑﻞ دورآﯽ ﻣﻮﺟﻮد اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﺑﻴﺮ ﺣﺎآﻢِ ﻋﺎدل‪.‬‬
‫ﻧﻪ دردِ دل آﯽ اۆز ﮔﺆﺳﺘﺮﺳﻪ دُوراﻧﺪان‪ ،‬دڲﻴﻞ ﻣﺤﻨﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮدور ﻣﺤﻨﺖ آﯽ ﺷﺮﺣﻴﻦ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ اهﻞ دل!‬
‫ﻣﺮﻳﻀﻴﻦ اۏﻟﺴﺎ ﺑﻴﻦ دردﯼ‪ ،‬ﺑﻮ درد ﺁﻧﻼردان اﻓﺰون دور‪،‬‬
‫آﯽ ﺗﺸﺨﻴﺼﻴﻨﻪ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﻃﺒﻴﺐ ﺣﺎذق و آﺎﻣﻞ!‬
‫ﺑﻼدﯦﺮ آﻴﻢ دلِ ﻋﺎﺷﻖ ﮔﻴﺒﯽ وﻳﺮان اۏﻻ آﺸﻮر‪،‬‬
‫اۏﻻ اۏل ﺣﺎﻟﺪان ﺣﺎآﻢ اۏﻻن ﻣﺤﺒﻮبوَش ﻏﺎﻓﻞ‪.‬‬
‫هﻮاﯼ ﻧﻔﺴﻪ ﺗﺎﺑﻊ اۏﻻ اهﻞ ﻣُﻠﻜﺪن ﻓﺎرغ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻋﺸّﺎﻗﯽﻧﻴﻦ ﺗﺮآﻴﻦ‪ ،‬رﻗﻴﺒﻴﻨﻪ اۏﻻ ﻣﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﺧﺎﻧﻪﯼ راﺣﺖ ﻣﺮور اﻳﻠﻪ اۏﻻ وﻳﺮان‪،‬‬
‫ﻃﻠﺴﻢ ﻧﻈﻢ ﺟﻤﻌﻴﺖ اۏﻻ ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ ﺑﺎﻃﻞ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺧۏش دور اهﻞ ﻋﺎﻟﻢ رﻏﺒﺘﯽ ﭼﯚن اۏﻻ ﺣﺎآﻤﺪﻩ‪،‬‬
‫رُخِ رﺧﺸﺎن‪ ،‬ﻟﺐِ ﺧﻨﺪان‪ ،‬دلِ داﻧﺎ‪ ،‬آﻒِ ﺑﺎذل!‬
‫ﻣﺪاواﯼ ﻗﻠﻮبِ ﻣﻨﻘﺒﺾ ﺑﻴﺮ دَرددﻳﺮ ﻣُﻬﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻣﻜﺎﻓﺎت ﻣﻠﻮكِ ﺗﻨﺪﺧﻮ ﺑﻴﺮ زهﺮ دﻳﺮ ﻗﺎﺗﻞ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٥٩ ..........................................................‬‬
‫ﻧﻪ اُﻣﻴﺪ اﻳﻠﻪ ﺻﻮرت ﺑﺎﻏﻼﺳﯧﻦ اﻇﻬﺎر ﺷﺮح ﻏﻢ‪،‬‬

‫ﺟﻮاب ﺗﻠﺨﺪن ﻳﺌﻴﺮك ﺑﻴﻠﻴﺮ ﺣﺮﻣﺎﻧﯧﻨﯥ‪ ،‬ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻧﺸﺎن ﺣُﺴﻦ ﻃﺎﻟﻊ ﺑﻮ ﻳﺌﺘﺮ ﺑﻐﺪادا آﻴﻢ هﺮﮔﺰ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ راﺣﺖ ﻣﻼﻗﺎﺗﯧﻨﺪا ﻳۏخ ﺑﻴﺮ ﻣﺎﻧﻊ و ﺣﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ ﺻﻼحِ دوﻟﺖ اۆﭼﯚن ﻣﺴﻨﺪ رﻓﻌﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن ﺑﻴﺮ ﻗﻄﺐ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺪل و ﺻﺎﺋﺐ رأﻳﻪ دﻳﺮ ﻣﻨﺰل‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎل ﻣﻠﻚ ﺁراﯼ ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫آﯽ ﻳﻜﺴﺎن دﻳﺮ اۏﻧﻮن ﻋﺪﻟﻴﻨﻪ ﺣُﮑﻢ ﻋﺎﻟﯽ و ﺳﺎﻓِﻞ‪.‬‬
‫زهﯽ ﻋﺎدل آﯽ دُوراﻧﯧﻨﺪا دهﻘﺎن ﺗﻴﺮﻩ ﺗۏﭘﺮاﻏﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻮراﺧﺴﺎ داﻧﻪﯼ ﺟﻮ‪ ،‬ﺧﻮﺷﻪﯼ ﭘﺮوﻳﻦ ﻗﯧﻼر ﺣﺎﺻﻞ!‬
‫ﻓﻠﻚ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﺪان ﺁﻟﻤﯧﺶ ﻗﻮّت ﻃﺎﻟﻊ‪،‬‬
‫آﻴﻢ اۏﻟﻤﻮش ﺑﺤﺮ ﻣﺤﺼﻮﻟﻮﻧﺎ‪ ،‬آﺎن ادوارﻳﻨﻪ ﻋﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬اﻣﻮر ﺧﻴﺮ و اﺣﺴﺎن ﺑﻮﻟﺪو اﻳﺎﻣﯧﻨﺪا ﺑﻴﻦ روﻧﻖ‪،‬‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ ﻣﻠﺘﺰمدﻳﺮ اۏل اﻣﻮرا‪ ،‬ﻣﺮﺣﻤﺖ آﺎﻓﻞ!‬
‫ﺣﺴﺎب ﻣﺠﻤﻞ اوﺻﺎﻓﯽ دﻳﺮ ﺑﻴﺮ ﭘﺎك دﻓﺘﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯧﻦ ﺧِﻴﺮ ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ اۏﻧﻮن ﺟﻤﻌﻴﻨﻪ دﻳﺮ داﺧﻞ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﯧﻨﺪا زﻣﺎن اهﻠﻴﻨﻪ هﺮﮔﺰ ﭼﻜﻤﻪﻣﻴﺶ آﺎﺗﺐ‪،‬‬
‫ﺣﺴﺎب اۏﻟﺪوﻗﺪا ﻏِﻴﺮ ﻋﺰّ و رﻓﻌﺖ ﺑﺎﻗﯽ و ﻓﺎﺿﻞ‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮاز ﻧﻮال ﻧﻌﻤﺖ و ادرار اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ ﻣُﻠﮑﻪدﻳﺮ ﺟﺎرﯼ‪ ،‬ﺟﻤﻴﻊ ﺧﻠﻘﻪدﻳﺮ ﺷﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟّﻪ ﻗﯧﻞ‪ :‬ﻣﻼﻣﺖ ﭼﻜﻤﻪ‪ ،‬اآﺮاﻩ اﺋﺘﻤﻪ‪ ،‬آﻴﻢ ﺣﻘﺪن‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 460‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁﻳﺖ دﻳﺮ‪ ،‬ﻧﻈﺎم ﻣُﻠﮏ و ﻣﻠّﺖ ﺷﺎﻧﯧﻨﻪ ﻧﺎزل!‬

‫‪ ٢٠‬اﮔﺮ ﺣُﮑﻢ اﺋﺘﺴﻪ ﺣُﺴﻦ ﻃﺎﻟﻌﻴﻦ ﺑﺎران اۏﻟﻮر ﻟﺆﻟﺆ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﻣﻨّﺖﺳﻴﺰ اﺋﻴﻠﻪر اﺑﺮ و درﻳﺎ ﺣﺎﺻﻞ و واﺻﻞ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻮ رﺗﺒﻪ‪ ،‬رﺗﺒﻪﯼ ﻣﺬﻣﻮم دور‪ ،‬اﻣّﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭼﺎرﻩ زﻳﻨﺖِ اﻳّﺎﻣﺎ ﺳﻨﺴﻦ ﺟﻮهﺮ ﻗﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ ﺳﻨﺪﻩ ﻗﻮﻧﻤﻮﺷﺪور‪ ،‬ﺳﻨﺎ ﻣﺤﺘﺎجدﻳﺮ آﺸﻮر‪،‬‬
‫ﮔُﻬﺮ اُﻣﻴﺪﯼ ﺑﻴﺮﻟﻪ داﻣﻦ درﻳﺎ ﺗﻮﺗﺎر ﺳﺎﺣﻞ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﮔﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې ﻟﻄﻒ و ادراآﯧﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎﺳﯽ‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲﻧﻴﻦ ﻗﺎﻟﯧﺮدې آﺎرﮔﺎﻩِ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺎﻃﻞ‪.‬‬
‫ﺛﻨﺎﯼ ﻋﺰّ و اﻗﺒﺎﻟﯧﻦ دﻳﻠﺮ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﺎدح‪،‬‬
‫ﻇﻬﻮرِ ﻟﻄﻒ و اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ دﻳﻠﺮ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻴﺮ ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬اﻣﻴﺪﻳﻢ وار آﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﻮر و ﻇﻠﻤﺖ اۏﻻ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺪان ﺳﺎﻳﻪﯼ ﺟﺎﻩ و ﺟﻼﻟﯧﻦ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ زاﻳﻞ!‬
‫‪-30 -‬‬
‫ﭼﯧﺨﺪې ﻳﺎﺷﯧﻞ ﭘﺮدﻩدن ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪدﯼ رُﺧﺴﺎر ﮔﯚل‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﺪې ﻣﺮﺁتِ ﺿﻤﻴﺮ ﭘﺎآﺪان ژﻧﮕﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺟﺎم ﺗﻮت ﺳﺎﻗﯽ آﯽ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﻠﺮ ﮔﯚل اﻇﻬﺎر اﺋﺘﺪﻳﻠﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻦ دﺧﯽ ﺑﻴﺮ ﮔﯚﻟﺒﯚن رﻋﻨﺎﺳﺎن‪ ،‬اﺋﺖ اﻇﻬﺎر ﮔﯚل!‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل دم آﻴﻢ اۏﻻ اﻇﻬﺎر ﺣﻜﻤﺖ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٦١ ..........................................................‬‬
‫اﻧﺸﺮاح ﺻﺪر اﻳﻠﻪ ﺻﺪر ﺻﻒ ازهﺎر ﮔﯚل‪.‬‬

‫ﻳﺌﺘﺪﯼ اۏل ﻣﻮﺳﻢ آﯽ ﺁﭼﻤﺎﻏﺎ ﮐﺆﻧﯚﻟﻠﺮ ﻣُﻠﮑﯚﻧﯚ‪،‬‬
‫اۏﻻ ﮔُﻠﺸﻨﺪﻩ رﻳﺎﺣﻴﻦ ﺧﻴﻠﻴﻨﻪ ﺳﺮدار‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺁدم اﻳﺴﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻏﯽ ﺳِﻴﺮان اﺋﻴﻠﻪ ﺑﻮ ﻣﻮﺳﻤﺪﻩ آﻴﻢ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑﺎﻏﯽ رﻧﮓ و ﺑﻮﻳﻴﻠﻪ ﻗﯧﻠﺪې ﺑﻬﺸﺖ ﺁﺛﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﭼﺎرﺳﻮﯼ ﺑﺎغ ﺳِﻴﺮاﻧﯽ ﺑﻮﮔﯚن ﻣﺮﻏﻮب دور‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺁﻧﺪا ﺻﺮّاف اۏﻟﺪو و ﻋﻄّﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﭼﯧﺨﻤﯧﺶ اﻳﻜﻦ ﺑﺰمِ ﮔُﻠﺸﻨﺪن ﻳﺌﻨﻪ ﻋﻮد اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ‪،‬‬
‫ﺟﺎم ﻣِﯽ ﺁﻧﺪﯦﺮدې اهﻞ ﺗﻮﺑﻪﻳﻪ ﺗﻜﺮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺣﺒﺴﺪن ﻳﻮﺳﻒ ﭼﯧﺨﯧﺐ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺼﺮ اۏﻟﻤﻮش ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو‪ -‬ﺁﭼﯧﺐ ﻏﻨﭽﻪﺳﻴﻦ‪ -‬ﺁراﻳﺶ ﮔﻠﺰار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺳﺎن! زﻟﻴﺨﺎ ﺧﻠﻮﺗﯽدﻳﺮ ﻏﻨﭽﻪﯼ درﺑﺴﺘﻪ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﭼﯧﺨﺪې اۏﻧﺪان داﻣﻦ ﭼﺎآﻴﻠﻪ ﻳﻮﺳﻒ وار ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﭼﺎك اۏﻟﻮب ﺑﻮﻟﻤﻮش ﺻﻔﺎ ﺑﺎد ﺳﺤﺮدن ﺳﺎﻧﺎﺳﺎن‪،‬‬
‫ﺑﺎددﻳﺮ ﺟﺒﺮﻳﻞ‪ ،‬ﻗﻠﺐ اﺣﻤﺪ ﻣﺨﺘﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺷﺒﻨﻢ ﮔﻠﺰار رﺧﺴﺎر ر‪‬ﺳﻮل اﷲ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺮ ﻋﻄﺮﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ هﺮدم اۏﻧﻮ اﺷﻌﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫دُرّ ﺷﺒﻨﻢ ﺳﺎﭼﺪې رﻧﮕﻴﻦ ﺑﺮگ ﮔﯚﻟﺪن هﺮ ﻃﺮف‪،‬‬
‫ﻟﻌﻞ ﺧﻨﺪان اﺋﺘﺪﯼ ﺧﻮﺑﻼر ﮔﻴﺒﯽ ﮔﻮهﺮﺑﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ ﺣﻴﺮان اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻏﺎﻓﻠﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺁﭼﺪې ﻋﺮﻓﺎن اهﻠﻴﻨﻪ ﮔﻨﺠﻴﻨﻪﯼ اﺳﺮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 462‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺳﺒﺰﻩ اۆزرﻩ ﮔﺰدﻳﺮﻳﺮ ﺑﺎد ﺻﺒﺎ ﮔﯚل ﺑﺮﮔﻴﻨﯽ‪،‬‬

‫ﺳﺎﻧﻜﯥ ﺳﺒﺰﻩ ﺁﺳﻤﺎندﻳﺮ‪ ،‬آﻮآﺐ ﺳﻴّﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﻗﯧﻠﺪې ﭘﻨﻬﺎن ﻏﻨﭽﻪﻧﻴﻦ ﻟﻌﺐ اﻳﻠﻪ ﮔﺆزدن ﺣﻮﻗﻘﺎﺳﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﻤﺎق اۏﻟﻤﺎز هﻴﭻ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ‪ ،‬زهﯽ ﻋﻴّﺎر ﮔﯚل!‬
‫اۆز ﭼﺌﻮﻳﺮﻣﻴﺶ ﺧﺎردان‪ ،‬ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﺎق اﻳﺴﺘﺮ ﺑﯽﺳﺒﺐ‪،‬‬
‫ﻣُﻨﻌﻢِ ﻧﺎآﺲِ ﮔﻴﺒﯽ اﺻﻠﻴﻨﺪن اﺋﻴﻠﻪر ﻋﺎر‪ ،‬ﮔﯚل!‬
‫ﺧﺎر ﻏِﻴﺮت ﻧﻮﻻ ﮔﺮ ﺳﺎﻧﺠﻴﻠﺴﺎ ﮔﯚﻟﺒﯚن ﺑﺎﻏﺮﯦﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺁﻳﺮﯦﻠﯧﺐ اۏﻧﺪان‪ ،‬اۏﻟﻮر هﻢﺻﺤﺒﺖِ اﻏﻴﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻳﺌﺮﻳﺪﻳﺮ اۏدﻻرا ﻳﺎﻧﺴﺎ ﺣﺴﺮت اﻳﻠﻪ ﺧﺎر آﻴﻢ‪،‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺁﻟﯧﺮ زﻳﺐ و زﻳﻨﺖ‪ ،‬ﻏِﻴﺮﻩ اۏﻟﻮر ﻳﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺑﯽوﻓﺎﻟﯧﻖ ﻋﺎدﺗﻴﻦ ﺗﻮﺗﻤﻮش اۏﻧﻮﻧﭽﯚن دور ﺑﻮآﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻋُﻤﺮدن اۏﻟﻤﺎز ﺟﻬﺎن ﺑﺎﻏﯧﻨﺪا ﺑﺮﺧﻮردار‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻗﺎﻧﻐﯥ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﻗﺎﻧﯥ ﺗﻮﺗﻤﻮش ﺑﻴﻠﻤﺰم‪ ،‬آﻴﻢ ﻣﺘﺼﻞ‪،‬‬
‫ﮔﻪ اﺳﻴﺮ ﺧﺎر اۏﻟﻮر‪ ،‬ﮔﻪ ﻣﺒﺘﻼﯼ ﻧﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺳِﻴﺮ ﺑﺎغ اﺋﺘﺪﻳﻢ ﺳﺤﺮ‪ ،‬ﮔﺆردۆم ﺁﭼﯧﺐ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺣﻔﻆ اﺋﺪﻳﺐ ﺑﻮ ﻣﻄﻠﻌﯽ اﺋﻴﻠﻪردﯼ اﺳﺘﺤﻀﺎر ﮔﯚل‪:‬‬
‫‪- 31 -‬‬
‫]ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻣﻄﻠﻊ[‬
‫ﻋﺎﺷﻖ اۏﻟﻤﻮش ﺣُﺴﻨﻮﻧﻪ اﯼ ﺳﺮو ﺧﻮش رﻓﺘﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٦٣ ..........................................................‬‬
‫ﭼﺎك‪ -‬ﭼﺎك اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺳﻨﻴﻨﭽﯚن ﺳﻴﻨﻪﯼ اﻓﮕﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬

‫ﮔﯚل ﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ دﻳﺮ ﺳﻨﺎ‪ ،‬ﺳﻨﺪن ﺁﻧﺎ ﻳﯚز ﻓﺮقوار‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺑُﺖ ﭘﺮدﻩﻧﺸﻴﻦﺳﻦ‪ ،‬ﺷﺎهﺪِ ﺑﺎزار‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ ﭘﻨﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ آﺆآﺴﯚﻧﺪﻩ ﺳﺮّ ﻋﺸﻘﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﺪان ﺁﺳﺎرﻻر‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ اﻇﻬﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﻴﺎﯼ ﭼﺸﻢ اۆﭼﯚن هﺮ ﺻﺒﺤﺪم ﻳۏﻟﻼر ﺗﻮﺗﻮب‪،‬‬
‫ﺧﺎكِ درﮔﺎهﻴﻦ ﺻﺒﺎدان اﺋﻴﻠﻪر اﺳﺘﻔﺴﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺳِﻴﺮ ﮔﻠﺰار اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻴﻦ آﺰ ﺻﺒﺎدان ﻓﻬﻢ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﮔﻨﺞ زر ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻣﻬﻴّﺎ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اﻳﺜﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺑﺮگ ﮔﯚل ﺳﺎﻧﻤﺎ آﯽ زرّﻳﻦ ﺧﺸﺘﻠﺮ ﺟﻤﻊ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫ﭼﻜﻤڲﻪ اۏل ﮔﻨﺞ زر ﺣﻔﻈﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ دﻳﻮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺳﺮﻳﺮ ﺳﺒﺰﻩﻳﯽ ﺗﭙﺮﺗﻤﻪڲﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﺎد‪،‬‬
‫ﺳﺎﻳﻪﺳﻴﻨﺪن اوردو هﺮ ﻟۏﺣﻮﻧﺎ ﺑﻴﺮ ﻣﺴﻤﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫هﺮ ﺳﺤﺮ ﮔﻠﺰار ﻟۏﺣﻮﻧﺎ ﭼﻜﺮ ﻳﯚز داﻳﺮﻩ‪،‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻣﻨﻘﺎر ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﺪن ﺁﻟﯧﺮ ﭘﺮﮔﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻋﻴﺶ اۆﭼﯚن ﮔُﻠﺸﻦ ﺷﺒﺴﺘﺎﻧﯽ ﻣﻨﻮّر ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﺎ‪،‬‬
‫هﺮ ﺁﻏﺎﺟﺪان ﺁﺳﺪې ﺑﻴﺮ ﻗﻨﺪﻳﻞ ﭘﺮ اﻧﻮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻮﻧﺠﺎ ﻗﻨﺪﻳﻠﯽ ﻓﺮوزان اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪ ،‬اﻣّﺎ ﻧﻪ ﺳﻮد‪،‬‬
‫دود دﻟﺪن ﻗﯧﻠﺪې ﺑﯚﻟﺒﯚل روزﮔﺎرﯦﻦ ﺗﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫دار دﻧﻴﺎﻳﯥ ﻓﻀﺎﯼ ﺟﻨّﺘﻪ دؤﻧﺪردﯼ ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪ ﮔﻴﺒﯽ ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﻪ دﻧﻴﺎﻳﯥ ﻗﯧﻠﺪې ﺗﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 464‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﻴﺮ زﺑﺎنِ ﺣﺎلدﻳﺮ هﺮ ﻳﺎﭘﺮاﻏﯥ‪ ،‬ﻓﻬﻢ اﺋﺘﺴﻪﻟﺮ‪،‬‬

‫ﭘﺮدﻩدار ﺧﺎك اۏﻻﻧﻼردان وﺋﺮر اﺧﺒﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚل زار اﺋﺘﺪﻳڲﯽ ﻓﺮﻳﺎدﻻر ﺗﺄﺛﻴﺮﯼ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﯽﺳﺒﺐ ﺧﻮاب ﻋﺪﻣﺪن اۏﻟﻤﺎﻣﯧﺶ ﺑﻴﺪار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺑﺎﻏﺒﺎن! ﺳﻠﻄﺎن ﻋﺎدل دُورۆدۆر‪ ،‬ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫اورﻣﺎﺳﯧﻦ ﮔﻠﺰارﻩ ﺁﺗﺶ‪ ،‬ﻇُﻠﻢ اﺋﺪﻳﺐ زﻧﻬﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺟۏر اﻳﻠﻪ ﻏﻨﭽﻪوش ﭘﻴﺮاهﻨﯧﻦ ﭼﺎك اﺋﺘﻤﻪﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺟﻨﺒﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺪﻟﺪن ﻗﯧﻠﺴﯧﻦ اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﻧﺎﮔﻪ ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﯽ اۏﻟﻮر ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ ﻋﺮض‪،‬‬
‫ﻗﻬﺮﻩ اوﻏﺮار ﻣﻘﺘﻀﺎﯼ وﺿﻊِ ﻧﺎهﻤﻮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫اۏل ﮔﯚل ﺑﺎغ ﺧﻼﻓﺖ آﻴﻢ ﺑﻬﺎر دوﻟﺘﯽ‪،‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢ اﻓﺮوز اۏﻻﻟﯥ ﮔﺆرﻣﺰ ﺟﻔﺎﯼ ﺧﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫اۏﻟﺪو دُورۆﻧﺪﻩ هﻮا ﻣﺤﺒﻮس زﻧﺪان ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً ﮔﺆرﻣﯚش هﻮادان ﺷﻤّﻪاﯼ ﺁزار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺑﺮگ ﮔﯚل ﮔﺰدﻳﺮﻣﺰ اۏﻟﺪو ﻣﺤﻤﻞ ﺑﺎد ﺻﺒﺎ‪،‬‬
‫ﺣﺪّﯼ ﻳۏخ آﻴﻢ ﭼﻜﺪﻳﺮﻩ ﺑﺎد ﺻﺒﺎﻳﺎ ﺑﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺻﺮﺻﺮ ﻗﻬﺮ ﺟﻬﺎﻧﺴﻮزوﻧﺪان ﺁﮔﺎﻩ اوﻻﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺁﭼﻤﺎز اۏﻟﺪو ﺑﻮﺳﺘﺎنِ ﻓﺘﻨﻪﯼ اﺷﺮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺧﻠﻮت ﻟﻄﻔﯚﻧﻪدﻳﺮ ﻧﻮر دل ﻣﺆﻣﻦ ﭼﺮاغ‪،‬‬
‫ﮔُﻠﺸﻦ ﻗﻬﺮﻳﻨﻪ دﻳﺮ داغ دل آﻔّﺎر‪ ،‬ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺷﺎﻩ دﻳﻦ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ آﻴﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٦٥ ..........................................................‬‬
‫آﺴﺐ اﺋﺪﻩر ﺧُﻠﻖ ﺧۏﺷﻮﻧﺪان ﻧﺰهﺖِ اﻃﻮار ﮔﯚل‪.‬‬

‫ﺑﺎﺷﺎ ﭼﺎﻟﻤﯧﺶ ﻣِﻬﺮﻳﻨﯽ روز ازﻟﺪن ﭼﺮخ ﭘﻴﺮ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪآﻴﻢ ﮔﯚلرُﺧﻼر اﻳﻠﻪ زﻳﻨﺖ دﺳﺘﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫اﻧﻘﻼب دُوردن ﺑﻮﻟﻤﺎزدې هﺮﮔﺰ اﺧﺘﻼل‪،‬‬
‫ﺁﻟﺴﺎ ﺁﻧﺪان ﺣُﮑﻤﯚﻧﻪ ﻓﺮﻣﺎنِ اﺳﺘﻤﺮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ذُوق ﺑﺎزارﯦﻨﺪا ﺑﻮﻟﻤﺎزدې ﺑﻮ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ رواج‪،‬‬
‫اﺋﺘﻤﻪﺳﻪﻳﺪﯼ ﻧﻘﺶ ﻣُﻬﺮﻳﻦ ﺳﻜّﻪﯼ دﻳﻨﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫اۏﻟﻤﺎق اۆﭼﯚن ﻣﻄﺮب ﺑﺰﻣﯽ ﺗﻮﺗﻮب ﺑﻴﺮ داﻳﺮﻩ‪،‬‬
‫اؤﻳﺮﻩﻧﻴﺮ هﺮ ﺻﺒﺢ ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﺪن ﻓﻦِ ادوار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻣﻄﺒﺦ ﺟﻮدﻳﻨﻪ آﻴﻢ دودﻳﻨﻪ ﺳﯚﻧﺒﯚل دور ﻏﻼم‪،‬‬
‫ﺧﺎرآﺸﻠﻴﻚ ﺻﻨﻌﺘﻴﻦ ﺗﻮﺗﻤﻮش‪ ،‬دڲﻴﻞ ﺑﯽآﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻗﻮرﺗﻮﻟﻮر ﻓﺘﺢ اﺋﺘﺪﻳڲﯽ آﺸﻮر‪ ،‬ﺑﻼﯼ ﻓﺘﻨﻪدن‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﭼﯧﻠﺪﯦﻘﺪا ﺗﻴﻜﺎﻧﺪان ﺁﻳﺮﯦﻠﯧﺮ ﻧﺎﭼﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﺷﺮح اﺋﺪﻳﺐ ﺳﻮﺳﻨﻠﺮﻩ اوﺻﺎف ﺧُﻠﻘﻮن‪ ،‬ﻧﺌﺠﻪ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻏﻨﭽﻪدن هﺮ ﺻﺒﺢ ﺁﭼﯧﺐ ﮔُﻠﺸﻨﺪﻩ ﻳﯚز ﻃﻮﻣﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺷﺒﻨﻢﻣﻴﺪﻳﺮ ﻳﺎ ال ﺁﭼﯧﺐ ﺳﺎﺋﻞ ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫ﺧﺎزن ﻟﻄﻔﯚﻧﺪن ﺁﻟﻤﯧﺶ ﻟﺆﻟﺆﯼ ﺷﻬﻮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻗﻮﻳﻤﺎﻳﯧﺐ دُورۆﻧﺪﻩ وﻳﺮان آﺎرﮔﺎﻩ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﯚ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁﻳﺎق اۆزرﻩ دوروب اۏﻟﻤﻮش ﺁﻧﺎ ﻣﻌﻤﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻋﺪﻟﯽ اﻳﺎﻣﯧﻨﺪا ﺷﺒﻨﻢ ﺳﺎﻧﻤﺎﻧﯧﺮ آﻴﻢ ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚن‪،‬‬
‫ﺁﻗﭽﺎﺳﯧﻦ ﻗۏﻳﻨﻮﻧﺪا ﺣﻔﻆ اﺋﺘﻤﻴﺶ اۏﻟﻮب ﻏﻢﺧﻮار ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 466‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫داﻣﻦ ﭘﺎآﻴﻠﻪ اۏل ﺑﻬﺠﺖﻓﺰاﯼ ﻣُﻠﮏ دور‪،‬‬

‫ﮔﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺎﻏﯧﻨﺪا ﺟﻨّﺖ ﮔﯚﻟﻠﺮﻳﻨﺪن وار ﮔﯚل‪.‬‬
‫وﺿﻊ ﻋﺎﻟﻤﺪن ﻓﻠﻚ ﻣﻘﺼﻮد اۏﻟﺪور آﻴﻢ اۏﻟﻮر‪،‬‬
‫ﺑﺴﻠﻪﻣﻜﺪن ﺧﺎرﯼ ﻣﻨﻈﻮرِ اوﻟﻮاﻻَﺑﺼﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﻗﺪرﻳﻨﻪ وﺋﺮﻣﺰ ﺧﻠﻞ ﺧﺎر اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﻤﺎق اﻟﺘﻔﺎت‪،‬‬
‫زﻳﺐ و زﻳﻨﺖ وﺋﺮدﻳڲﻴﭽﯚن ﺧﺎرﻩ‪ ،‬اۏﻟﻤﺎز ﺧﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻣﻴﻮﻩ اۏل ﺳﻠﻄﺎن ﻋﺎدلدﻳﺮ ﻧﻬﺎل دوﻟﺘﻪ‪،‬‬
‫ﺳﺎﺑﻘﺎ ﮔﻠﻤﻴﺶ ﺳﻼﻃﻴﻦِ ﻓﻠﻚ ﻣﻘﺪار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﮔﺮ ﺳﺎﺑﻘﻠﺮ اۏﻟﺪوﺳﺎ ﻓﻨﺎ‪ ،‬اۏﻟﺪور ﻏﺮض‪،‬‬
‫ﻣﻴﻮﻩ ﮔﺆﺳﺘﺮدﻳﻜﺪﻩ ﺗﺆآﻤﻚ رﺳﻢ دﻳﺮ اﺷﺠﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻗﯧﻞ ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺪﺣﻴﻦ اۏل ﺷﺎهﯧﻦ آﯽ ﺑﺎغ ﻣﺪﺣﯽﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚ اۏﻟﻮردو ﺑﻮﻟﺴﺎ ﻗﺪرت ﮔﻔﺘﺎر‪ ،‬ﮔﯚل!‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﻳۏﺧﺪور اﻋﺘﺒﺎرﯦﻦ‪ ،‬ﻣﺪﺣﻴﻦ اﺋﺖ اﻇﻬﺎر آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺎدتِ دُور زﻣﺎن دﻳﺮ ﺧﺎرﻩ وﺋﺮﻣﻚ ﺑﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﻧﺌﺠﻪ آﻴﻢ رﺳﻢِ ﻣﺪار دهﺮدﻳﺮ‪،‬‬
‫اﻳﻠﺪﻩ ﺑﻴﺮ آﺰ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ دﻳﺪار ﮔﯚل‪.‬‬
‫ﻓﺘﺢ ﺑﺎﻏﯧﻨﺪان ﺁﻧﺎ هﺮ دم ﺧﻼف ﺑﺎغ دهﺮ‪،‬‬
‫ﺗﺎزﻩ‪ -‬ﺗﺎزﻩ ﺁﭼﺎ ﻟﻄﻒ اﻳﺰد ﺟﺒّﺎر ﮔﯚل‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٦٧ ..........................................................‬‬
‫‪- 32 -‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ دﺷﺖ هﺮ ﺳﺒﺰﻩدن ﻓﺼﻞ ﺧﺮم‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎن ﺑﯽﺗﻜﻠّﻒ‪ ،‬ﺗﻜﻠّﻔﺪﻩ ﻋﺎﻟﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺒﺎﺗﺎت اﻣﻮاﺗﯧﻨﺎ وﺋﺮﻣﻴﺶ اﺣﻴﺎ‪،‬‬
‫هﻮاﯼ ﺧ‪‬ﻀ‪‬ﺮ ﺧﺼﻠﺖ و ﻋﻴﺴﻮﯼ دم‪.‬‬
‫ﻣﺴﻴﺢ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺷﻬﻮروﻧﺎ ﻣﻄﻠﻖ‪،‬‬
‫ﺻﺒﺎ ﻋﻄﺴﻪﯼ ﺁدم و ﺷﺎخ ﻣﺮﻳﻢ!‬
‫ﺑﺴﺎط ﺑﺴﺎﺗﻴﻦ و ﺑﺴﻂِ رﻳﺎﺣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮﯼ ﻓَﺎرِجاﻟﻬ‪‬ﻢ‪ ،‬ﺑﻴﺮﯼ ﻛﺎﺷ‪‬ﻒ اﻟﻐَﻢ‪،‬‬
‫ﮔﯚل اوراﻗﯽ اﺷﺠﺎردا اۏﻟﺪو ﻣُﻀﻤﺮ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫آﯽ ﻣﻌﻨﯽّ ﻧﺎدر ﻋﺒﺎرﺗﺪﻩ ﻣﺒﻬﻢ‪،‬‬
‫ﮔﯚل ﺳﺮخ ﺳﻮرﯼ ﻋﺮوس ﻣﻘﻨّﻊ‪،‬‬
‫درﺧﺖ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﻧﮕﺎر ﻣﻐﻤّﻢ‪،‬‬
‫ﻋﻨﺎدل ﺧﻄﻴﺒﻴﻨﻪ‪ ،‬ﮔﯚﻟﺒﯚن ﻣﻨﺎﺑﺮ‪،‬‬
‫ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺳﭙﺎهﯧﻨﺎ ﮔﻠﺰار ﻣﺨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن زُﻟﻒ اهﻞ ﻣﻼﺣﺘﺪن اؤزﮔﻪ‪،‬‬
‫دڲﻴﻞ هﻴﭻآﺲ ﻣﻀﻄﺮب ﺣﺎل و درهﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن اﺑﺮ و ﺑﺎد ﺑﻬﺎرﻳﺪن اؤزﮔﻪ‪،‬‬
‫دڲﻴﻞ آﻴﻤﺴﻪ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و دﻳﺪﻩ ﭘُﺮ ﻧﻢ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 468‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻬﺎرﯦﻦ دﻳﺮ ﺁﻳﺎ ﺑﻮ ﺗﺄﺛﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻤﻦ‪،‬‬

‫و ﻳﺎ دوﻟﺖ ﻓﻴﺾ ﺧﺎﻗﺎن اﻋﻈﻢ!‬
‫ﻓﻠﻚ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻗُﻄﺐِ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺳﻴﺮت‪،‬‬
‫آﯽ ﻧﻮروز ﺁدﯦﻠﻪ دﻳﺮ ﻣُﻠﮏ ﺧﺮّم‪.‬‬
‫ﻣﺜﺎل اﺻﺎﻟﺘﺪﻩ اﺳﻤﻴﻠﻪ ﺟﺎرﯼ‪،‬‬
‫ازل ﺗﺎ اﺑﺪ ﺣﻜﻢ ﻃﻐﺮا و ﺧﺎﺗﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺴﺎب ﺳﺨﺎوﺗﺪﻩ اﻣﺮﻳﻠﻪ ﻣﺠﺮا‪،‬‬
‫ﮔﺪا ﺁدﯦﻨﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻌﺪن و ﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺁدﯦﺮﻻر زﻣﺎﻧﯧﻨﺪا ﻣﻤﮑﻦ دور اﺋﺘﻤﻚ‪،‬‬
‫ﮔﺪا ﮔﻨﺞ و دﻳﻨﺎر و درهﻢ ﻓﺮاهﻢ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز ﺑﻮ ﻣﻌﻤﻮرﻩدﻩ ﺑﻴﺮ ﺧﺮاﺑﻪ‪،‬‬
‫دﻓﻴﻦ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﮔﻨﺞِ دﻳﻨﺎر و درهﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻓﻴﺾ روح ﺻﻔﺎﺗﯧﻨﺪا ﻋﺎﺟﺰ‪،‬‬
‫ﺧﺮد ﺟﻮهﺮ ﺟﯧﺴﻢ درآﻴﻨﺪﻩ ﻣﻠﺰم‪.‬‬
‫آﻤﺎﻻت آﺴﺒﻴﻨﻪ ﻋﻘﻞ ﻣﺠﺮّد‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺟﺴﻢ ﻣﺼﻮّر‪ ،‬ﻧﻪ روح ﻣﺠﺴّﻢ‪.‬‬
‫ﻗﺪِ دﻟﻜﺸﯽ راﻳﺖِ ﻧﺼﺮت ﺁﻳﺖ‪،‬‬
‫رخِ ﻣﻬﻮﺷﯽ راﻳﺖ ﻓﺘﺤﻪ ﭘﺮﭼﻢ‪.‬‬
‫ﻋﻨﺎن ﺑﺮ ﻋﻨﺎن ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮت رﻓﻴﻘﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺳﺎرﯼ آﯽ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﻣﺼﻤﻢ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺳﻤّﯽ ﺧﻠﻴﻞ‪ ،‬اﺧﺘﺮِ ﺑُﺮج ﺣﻜﻤﺖ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٦٩ ..........................................................‬‬
‫آﯽ رﺧﺸﻴﻨﻪدﻳﺮ ﻏﺎﺷﻴﻪآﺶ ﻳﯚز ادﻫﻢ‪.‬‬

‫ﻗﻀﺎ ﺗﻚ ﺿﻤﻴﺮﻳﻨﻪ اﻇﻬﺎر داﺋﻢ‪،‬‬
‫هﻢ اﻓﻌﺎﻟﯽ ﻣﺘﻘﻦ‪ ،‬هﻢ اﻋﻤﺎﻟﯽ ﻣﺒﺮم‪.‬‬
‫ﻗَﺪَر ﺗﻚ وﻗﻮﻓﻮﻧﺎ اﻧﺸﺎ هﻤﻴﺸﻪ‪،‬‬
‫هﻢ اﺷﻜﺎﻟﯽ ﻣﻐﻠﻖ‪ ،‬هﻢ اﺳﺮارﯼ ﻣﺒﻬﻢ‪.‬‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﻌﺎرا‪ ،‬وﻻﻳﺖ ﭘﻨﺎهﺎ‪،‬‬
‫آﯽ ﺟﺎﻩ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻨﺎدﯦﺮ ﻣﺴﻠّﻢ!‬
‫اﮔﺮ ﻣﺎهﺎ ﻣِﻬﺮ رُﺧﻮن ﺳﺎﻟﺴﺎ ﭘﺮﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻣَﻪ اۏﻟﻤﺎز دﺧﯽ ﻣِﻬﺮدن ذرّﻩﺟﻪ آﻢ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬اﮔﺮ ﻳﺌﺘﺴﻪ ﭘﺮواﻧﻪﻳﻪ ﺣُﮑﻤﯚن‪ ،‬اﯼ ﺷﻤﻊ!‬
‫اۏﻟﻮر ﻣِﻬﺮ ﺣﺎﺿﺮ اۏﻧﺎ زاجِ ﻣﻈﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺷﺮابِ ﻣﺬاﻗﯧﻨﺪا آﻴﻔﻴﺖ ﺷﻬﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺰاجِ ﺳﻨﺎﻧﯧﻨﺪا ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺳﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﭘﺎﯼﺑﻮﺳﻮن ﺗﻤﻨّﺎﺳﯽ ﺑﻴﺮﻟﻪ‪،‬‬
‫ﻗﺪﻳﻢ ﺗﻚ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻗﺪﯼ ﻣﺘﺼّﻞ ﺧﻢ‪.‬‬
‫زﻣﻴﻦ ﭘﺎﯼﺑﻮﺳﻮﻧﻼ ﺑﻴﺮ ﻗﺪر ﺑﻮﻟﻤﻮش‪،‬‬
‫آﻴﻢ اۏل ﻗﺪرﻩ ﻗﺎدر دڲﻴﻞ ﺁﺳﻤﺎن هﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﺳﻨﺴﻦ اۏل ﮔﻮهﺮ دُرجِ ﺣﻜﻤﺖ‪،‬‬
‫آﯽ ﺳﻨﺪن دﻳﺮ اﻟﺒﺘﻪ هﺮ دردﻩ ﺑﻴﺮ ام‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻧﻪ دلرﻳﺶ آﻴﻢ زﺧﻢ ﺗﻚ ﺁﭼﺪې ﺁﻏﺰﯦﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﻋﺮض ﺣﺎل اﺋﺘﻤﻪڲﻪ ﺗﺎﭘﺪې ﻣﺮهﻢ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 470‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-33 -‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﺁﭼﯧﻠﺪې ﮔﯚل و ﻗﯧﻠﺪې ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺧﺮّم‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦ ﺁراﯼ وﺟﻮد اۏﻟﺪو ﮔﯚل ﺑﺎغ ﻋﺪم‪.‬‬
‫ﻣﮋدﻩﯼ ﻻﻟﻪ و ﮔﯚل وﺋﺮدﯼ ﻣﮕﺮ ﺑﺎد ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫آﯽ ﻧﺜﺎر اﺋﺘﺪﯼ ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺁﻧﺎ دﻳﻨﺎر و دِرَم‪.‬‬
‫ﻻﻟﻪ ﺑﻴﺮ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ آﺸﻒ اﺋﻴﻠﻪدﯼ اﺳﺮارِ درون‪،‬‬
‫آﯽ دل ﺧﺎآﺪا ﻗﺎﻟﻤﺎدې رﻣﻮزِ ﻣﺒﻬﻢ‪.‬‬
‫ﺷﺎخ ﮔﯚل وﺋﺮدﯼ ﭼﻤﻦ ﺑﺰﻣﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﻧﻮر ﺳُﺮور‪،‬‬
‫آﯽ ﭼﺮاغ اﻳﻠﻪ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز اﺛﺮ ﻇﻠﻤﺖ و ﻏﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎددان ﻏﻨﭽﻪﻟﺮﻩ ﺣﺎﻣﻠﻪ اۏﻟﺪو ﮔﯚﻟﺒﯚن‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﻋﻴﺴﻲﻳﻪ ﺟﺒﺮﻳﻞ دﻣﻴﻨﺪن ﻣﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫دم ﺟﺎنﺑﺨﺸﻴﻨﯽ ﮔﻮﻳﺎ ﻳﺌﻠﻪ وﺋﺮﻣﻴﺶ ﻋﻴﺴﻲ‪،‬‬
‫آﯽ ﺑﻮﻟﻮر ﺟﺎن و ﺗﻦ‪ ،‬اﺷﺠﺎر دﻣﻴﻨﺪن هﺮ دم‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰﻩﺧﻴﺰ اۏﻟﺪو هﻮادان اؤﻟﯚﻟﺮ ﺗۏﭘﺮاﻏﯥ‪،‬‬
‫ﺳﺒﺰﻩ هﺮ ﻟﻮحِ ﻣﺰارا ﺑﻮ ﺧﻄﯽ ﻗﯧﻠﺪې رﻗﻢ‪.‬‬
‫دم ﺑﻮ دم دﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻮ دﻣﯽ ﺧﻮش ﮔﺆرﻩ ﮔﺆر اﯼ ﻋﺎرف!‬
‫ﺁﻧﻤﺎ ﻋﻴﺴﻲ دﻣﻴﻨﯽ‪ ،‬اورﻣﺎ آﺌﭽﻦ دﻣﺪن دم‪.‬‬
‫ﺧﺎك ﺟﻢ اوزرﻩ ﭼﯧﺨﯧﺐ ﻻﻟﻪ ﺗﻮﺗﻮب ﺟﺎﻣﻴﻨﯽ دﺋﺮ‪-‬‬
‫آﯽ‪» :‬آﻴﻤﻴﻦ وار اﻳﺴﻪ ﺑﻴﺮ ﺟﺎﻣﯽ ﺑﻮﮔﯚن‪ ،‬اۏل دور ﺟﻢ!«‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٧١ ..........................................................‬‬
‫‪ ١٠‬آﯽ‪» :‬ﻧﺌﭽﯚن ﻏﻔﻠﺖ اﻳﻠﻪ ﻓﻮت اۏﻻ ﺑﻴﺮ ﻣﻮﺳﻢ آﻴﻢ‪،‬‬

‫اۏﻻ اۏﻧﺪان دﻳﺮﻳﻠﺮ ﺗﻚ اؤﻟﯚﻟﺮ هﻢ ﺧﺮّم‪«.‬‬
‫ﺁدﻣﯽ اﻳﺴﺘﻪﺳﻪ ﺗۏﭘﺮاﻗﺪا اﻟﺒﺘّﻪ ﺑﻮﻟﻮر‪،‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن اۏل ﻓﻴﻀﯽ آﯽ ﺗۏﭘﺮاﻏﯥ ﻗﯧﻠﯧﺒﺪﯦﺮ ﺁدم‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰﻩدن ژﻧﮓ ﻋﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﺑﺎغ‪،‬‬
‫ﺑﺲ آﯽ آﺌﭽﺪﯼ دۆن و ﮔﯚن‪ ،‬ﺷﺒﻨﻢ و ﺑﺎراﻧﺪان ﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻃُﺮﻓﻪ آﻴﻢ ﺳﺒﺰﻩ اﻳﻠﻪ روﻧﻖ ﺑﺎغ اۏﻟﺪو زﻳﺎد‪،‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ هﺮ ﺁﻳﻴﻨﻪدن ژﻧﮓ ﺻﻔﺎ اﺋﻴﻠﻪدﯼ آﻢ‪.‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﻪ ﻣﻨّﺖ اﺋﺪﻳﺐ دۆن دﺋﺮ اﻳﺪﯼ ﺑﺎد ﺑﻬﺎر‪،‬‬
‫آﻴﻢ‪» :‬ﺑﻨﻢ واﺳﻄﻪﯼ روﻧﻖ ﻣُﻠﮏ ﻋﺎﻟﻢ!«‬
‫‪ ١٥‬دﺋﺪﯼ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﺁﻧﺎ‪ »:‬اﯼ اهﻞ ﺧﻼف! اﺋﻴﻠﻪﻣﻪ ﻻف!‬
‫ﺑﻴﺮ ﺣﻴﺎ ﻗﯧﻞ‪ ،‬ﺑﻮ ﺳﺆزۆ ﺳﺆﻳﻠﻪﻣﻪ‪ ،‬اَﺑ‪‬ﺴ‪‬ﻢ اَﺑ‪‬ﺴ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻦ اﮔﺮ ﺑﻴﻠﻤﺰ اﻳﺴﻦ‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪﯼ ﺁﻓﺎق ﺑﻴﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫آﯽ آﻴﻤﻴﻦ دﻳﺮ ﺑﻮ ﻣﺒﺎرك اﺛﺮ ﻓﻴﺾ ﻗﺪم؟‬
‫ﺗﺎزﻩ ﮔﻠﺰار وزارﺗﺪﻩ ﺁﭼﯧﻠﻤﯧﺶ ﺑﻴﺮ ﮔﯚل‪،‬‬
‫وﺋﺮﻣﻴﺶ ﺁﻓﺎﻗﻪ ﻧﺴﻴﻢ اﺛﺮﯼ ﻟﻄﻒ اِرَم‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺁﻧﺪان ﺑﻮ ﺻﻔﺎ آﺴﺒﻴﻨﯽ ﮔﻠﺰار وﺟﻮد‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮش ﺁﻧﯧﻨﻼ ﺑﻮ ﺑﻨﻴﺎدِ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﻣﺤﻜﻢ‪.‬‬
‫اۏل ﺳﺮاﻓﺮاز آﻴﻢ ﺁﻧﯧﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﺑﻴﺮ ﻓﺮّخ رُخ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻳﻪﯼ ﻗﺪرﻩ ﻗﺪم ﺑﺎﺳﻤﺎدې ﺁﻧﺪان اﻗﺪم‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺁﻧﺪان ﺁﻟﺪې ﻋﻈﻤﺖ اﻣﺮ وزارت ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 472‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺷﻴﻤﺪﯼ ﻧﺼﺐ اۏﻟﺪو ﺑﻮ درﮔﺎهﺎ وزﻳﺮ اﻋﻈﻢ‪.‬‬

‫ﺣُﺴﻦ رأﻳﻴﻨﻠﻪ ﺑﻮﮔﯚن ﺣُﮑﻤﻪ ﮔﻴﺮﻩر دﻳﻮ و ﭘﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺿﺮبِ ﺗﻴﻐﻴﻠﻪ ﺑﻮﮔﯚن ﻓﺘﺢ اۏﻟﻮر اﻗﻠﻴﻢ ﻋﺠﻢ‪.‬‬
‫آﯽ ﺳﻠﻴﻤﺎنِ زﻣﺎن ﺁﺻﻔﯽ اﺋﺘﺪﯼ ﻧﺎﻳﺐ‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﺳﺮ ﻋﺴﻜﺮِ ﻛﻴﺨﺴﺮو دُوران‪ ،‬رﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫اۏل ﺟﻮانﺑﺨﺖ آﯽ اﺟﺮاﯼ ﻋﺪاﻟﺘﺪﻩ ﻣُﺪام‪،‬‬
‫ﻧﺴﻖ ﺷﺮع اﻳﻠﻪدﻳﺮ اﻣﺮِﺷﺮﻳﻔﯽ ﺗﻮأم‪.‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮِ ﻣﺮﺣﻤﺖ اۏل ﺣﻀﺮت رﺳﺘﻢ ﭘﺎﺷﺎ‪،‬‬
‫ﺳﺮِ ارﺑﺎب ﺳﺨﺎ‪ ،‬ﺳﺮورِ ﭘﺎآﻴﺰﻩ ﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﮔﺮ ﺻﺒﺎدان ﺧﺒﺮ ﻋﺪﻟﻴﻦ اﺋﺸﻴﺘﺴﻪ اﺋﺪﻩﻣﺰ‪،‬‬
‫ﺷﻤﻊ ﭘﺮواﻧﻪﻳﻪ ﻣﻄﻠﻖ دﻳﺮﯼ اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ‪ ،‬ﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣُﻠﮏ ﻧﻈﻤﻴﻨﺪﻩ اﮔﺮ ﺣُﮑﻤﯚﻧﻪ اۏﻟﺴﺎ واﻗﻒ‪،‬‬
‫زُﻟﻒ ﻣﺤﺒﻮﺑﻮ هﻮا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﺑﻴﻠﻤﺰ درهﻢ!‬
‫اﻋﺘﺪال اﻳﺴﺘﻪﺳﻪ ارآﺎن ﻣﺰاﺟﺎ ﻋﺪﻟﯽ‪،‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﯧﺮ ﺻﺤّﺖ ﻋﺎم اﻳﻠﻪ اﻃﺒّﺎﻳﺎ اﻟﻢ‪.‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﻧﺼﺮت ﺑﻮﻟﻮر اﻟﺒﺘﻪ ﺟﻬﺎﻧﮕﻴﺮﻟﻴڲﻪ‪،‬‬
‫هﻤّﺘﯽ هﺮ آﻴﻤﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺻﻔﺖ وﺋﺮﺳﻪ ﻋَﻠَﻢ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ ﻧﺎﻣﻪ ﮔﻴﺒﯽ‪ ،‬ﺟﺰم ﺗﻮﺗﺎر هﺮ ﻳﺌﺮﻩ آﻴﻢ‪،‬‬
‫آﻠﻚ وش ﭼﻜﺴﻪ ﺳﻄﻮر ﺳﭙﻪ و ﺧﻴﻞ و ﺣﺸﻢ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬رﻓﻌﺖ ﻗﺪرﻳﻨﯽ ﺧﻮرﺷﻴﺪﻩ ﺳﺆال اﺋﺘﺪﯼ زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺧﺎك درﮔﺎهﯧﻨﺎ ﻳﺎد اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻗﺴﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٧٣ ..........................................................‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻧﯧﻦ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﯧﺐ اﺣﻮاﻟﯧﻨﺎ ﺑﻴﺮ ذرّﻩ وﻗﻮف‪،‬‬

‫ﻗﺎﻟﻤﯧﺸﺎم داﻳﺮﻩﯼ ﺣﻴﺮت اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﺑﻦ هﻢ!‬
‫ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺎﻟﻘﻪدﻳﺮ ﺣُﺴﻦ رﺿﺎﺳﯽ داﻋﯽ‪،‬‬
‫رزق ﻣﺨﻠﻮﻗﺎ آﻒ ﺑﺤﺮ ﻧﻮاﻟﯽ ﻣﻘﺴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺤﺮ و آﺎن اﺋﻴﻠﻪﺳﻪﻟﺮ دﻋﻮﯼ اﺣﺴﺎن‪ ،‬اﻣّﺎ‪،‬‬
‫آَﺮَم و ﺟﻮدوﻧﻮ ﮔﺆردۆآﺪﻩ‪ ،‬اۏﻟﻮرﻻر ﻣُﻠﺰم‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﯥ اۏل رﺗﺒﻪ آﯽ ﺟﻮدﻳﻠﻪ ﺁﻧﯧﻦ ﺑﺤﺚ اﺋﺪﻩ ﺑﺤﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﯥ اۏل ﺣﻮﺻﻠﻪ آﻴﻢ آﺎنِ آَﺮَﻣﺪن اورا دم؟‬
‫‪ ٣٥‬هﺮ ﻧﻪ ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﻦ اﻳﻠﺪﻩ وﺋﺮﻩ ﺑﺤﺮ اﻳﻠﻪ آﺎن‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﻳﯚز اﻳﻠﺪﻩ ﻣﺮور اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺣﺎﺻﻞ‪ ،‬ﻳﻢ!‬
‫ﺑﺬل ﺑﻴﺮ دﻣﺪﻩ اﺋﺪﻩر ﻣﺠﻠﺴﻴﻨﻪ ﺧﺎزن ﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺻﺮف ﺑﻴﺮ ﮔﯚﻧﺪﻩ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺑﺰﻣﻴﻨﻪ ﻗﺴّﺎم آَﺮَم‪.‬‬
‫ﺑﺎﷲ ار ﮔﺆرﻣﯚش اۏﻻﻳﺪې آﺮمِ ﺑﯽﺑﺪﻟﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺁﻧﯥ ﻣﻌﺠﺰ ﺳﺎﻧﯧﺐ اﻳﻤﺎﻧﺎ ﮔﻠﻴﺮدﯼ ﺣﺎﺗﻢ‪«.‬‬
‫ﺳﺮورا ﺟﻤﻠﻪﯼ ﺁﻓﺎﻗﺎ ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﻴﺶ ﻋﺪﻟﻴﻦ‪،‬‬
‫وﺳﻌﺖ اۆزرﻩ اﺛﺮ راﺑﻄﻪﯼ ﺧﻮان ﻧِﻌَﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﮔﺮ دار ﺷﻔﺎﯼ آﺮﻣﻴﻨﺪن ﻳﺌﺘﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻓﻀﻮﻟﻲ دل اﻓﮕﺎرﯦﻨﺎ هﻢ ﺑﻴﺮ ﻣﺮهﻢ؟‬
‫‪ ٤٠‬وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ آﯽ ﺟﻬﺎن اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﺧﺎﻟﯽ ﺳﻨﺪن‪،‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ آﻴﻢ وار ﻧﺠﻮم و ﻓﻠﻚ و ﻟﻮح و ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻐﻞ ﻋﺎﻟﻢ اۏﻻ ﺗﺪﺑﻴﺮﻳﻦ اﻳﻠﻪ راﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺪام‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 474‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻗﺪﱢ ﮔﺮدون اۏﻻ ﭘﺎﺑﻮﺳﻮن اۆﭼﯚن داﺋﻢ ﺧﻢ!‬
‫‪-34-‬‬
‫اﯼ ﺻﻔﺎﯼ ﺷﻴﺸﻪﯼ ﺟﻮﻻﻧﯽِ ﻓﻴﺮوزﻩ ﻓﺎم‪،‬‬
‫ﻣﻌﺪن ﻳﺎﻗﻮت ﺻﻬﺒﺎ‪ ،‬ﮔﻠﺒﻦ ﮔﻠﺒﺮگ ﺟﺎم!‬
‫ﻏﻨﭽﻪﯼ ﮔﻠﺰار ﺣﻜﻤﺖ‪ ،‬ﺣُﻘّﻪﯼ ﺷﻬﺪ ﻏﻨﺎ‪،‬‬
‫دُرج دُرّ ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎر ادراك ﺗﻤﺎم!‬
‫ﭘﺮدﻩدار دﺧﺘﺮ رز‪ ،‬داﻳﻪﯼ ﺑِﻨﺖ‪ ‬اﻟﻌ‪‬ﻨﺐ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺮمِ ﺳﻠﻄﺎن ﻣِﯽ‪ ،‬ﻣﻄﺒﻮعِ اﺑﻨﺎﯼ آﺮام!‬
‫ال ﺗﻮﺗﻮب دۆﺷﻤﯚﺷﻠﺮﯼ ﺑﻴﺮ ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﺁﻳﺎﻏﺎ دورﻗﻮزوب‪،‬‬
‫ﺻﺮف اﺋﺪن وارﯦﻦ ﮐﺆﻧﯚﻟﻠﺮ ﺁﭼﻤﺎﻏﺎ هﺮ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم!‬
‫ﻧﺎزﻧﻴﻦ دﻟﺒﺮ ﮔﻴﺒﯽ اﺣﺒﺎﺑﺎ ﻗﺎﻧﻼر اوددوران‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫درد اﻳﻠﻦ ﻋﺎﺷﻖ ﮔﻴﺒﯽ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻼر ﺗﺆآﻦ ﮔﺆزدن ﻣﺪام!‬
‫وﻩ ﻧﻪ ﺟﻮهﺮ ﺳﻦ! آﯽ ﺑﻴﻠﻤﺰ هﻴﭻ آﻴﻢ ﺧﺎﺻﻴﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺠﺰِ اوﺻﺎﻓﯧﻨﺪادﯦﺮ ﺗﻘﺼﻴﺮﻩ ﻗﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻋﻘﻞِ ﺗﺎم‪.‬‬
‫ﮔﻪ ﮔﯚﻟﯚب ﻗﻪﻗﻪ! ﺗﺮ اﺋﻴﻠﻪرﺳﻦ دﻣﺎﻏﯧﻦ ﻣﺠﻠﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫ﮔﻪ اڲﻴﻠﻴﺐ ﺧﻠﻘﻪ ﻋُﺬر اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻼرﺳﺎن اﺣﺘﺮام‪.‬‬
‫ﻧﻪ دﻋﺎدﻳﺮ ﺑﻴﻠﻤﺰم ﻗﯧﻠﻐﯧﻞ دﺋﻴﻴﺐ ذآﺮ اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ‪،‬‬
‫آﺎۏل دﻋﺎﻧﯧﻦ ﺣﺮﻣﺘﻴﻦ واﺟﺐ ﺑﻴﻠﻴﺒﺪﻳﺮ ﺧﺎص و ﻋﺎم‪.‬‬
‫ﻋﻘﻞ ﺁﻟﯧﺮﺳﺎن؛ ﺟﺎن ﺑﺎﻏﯧﺸﻠﯧﺮﺳﺎن آﻤﺎلِ ﺳﺤﺮ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٧٥ ..........................................................‬‬
‫دﺋﻮ ﺳﺎﻟﯧﺮﺳﺎن ﺷﻴﺸﻪﻳﻪ‪ ،‬اودو ﻗﯧﻠﯧﺮﺳﺎن ﺳﻮﻳﺎ رام‪.‬‬

‫‪ ١٠‬ﮔﺎﻩ دورﻣﺎق‪ ،‬ﮔﻪ اڲﻴﻠﻤﻚ‪ ،‬ﮔﻪ ﺁﻳﺎﻏﺎ دۆﺷﻤڲﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻇﺎهﺮ اﺋﻴﻠﻪر ﮔﻪ رآﻮع و ﮔﻪ ﺳﺠﻮد و ﮔﻪ ﻗﻴﺎم‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ رﻳﺎﻳﯽ زاهﺪﻩ ﺑﻨﺰر ﺑﺮوﻧﻮن آﻴﻢ اۏﻻ‪،‬‬
‫دﯦﺸﺮاﺳﯥ ﺗﻘﻮا اﻳﻠﻪ زﻳﺒﺎ‪ ،‬اﻳﭽﯽ دۏﻟﻮ ﺣﺮام!‬
‫ﻳۏخ‪ ،‬ﻳۏخ اﻃﻮارﯦﻦ ﻣﻨﺰّﻩدﻳﺮ رﻳﺎدان ﺷﺒﻬﻪﺳﻴﺰ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪﻩ ﻣُﻀﻤﺮدﻳﺮ ﺧﻮاصِ ﺷﺮﺑﺖ ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﻴِﻲ اﻟﻌ‪‬ﻈﺎم‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﯧﻨﻼر ﻃﻌﻨﻪ ﮔﺮ ﻣﻴﺨﺎﻧﻪﻟﺮ ﺳِﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪﺳﻦ‪،‬‬
‫ﺻﻮﻓﯽ ﺻﺎﻓﯽ دروﻧﺴﺎن‪ ،‬زاﺋﺮِ ﺑ‪‬ﻴﺖ اﻟﺤ‪‬ﺮام‪.‬‬
‫اﻻﻣﺎﻧﺖ اﯼ ﭼﺮاغِ اهﻞ ﻗﺪر و اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫اﻟﻤﺮو‪‬ت اﯼ ﻧﻈﺎمِ اهﻞ ﻋﺰّ و اﺣﺘﺸﺎم!‬
‫‪ ١٥‬ﭼﻮن ﺻﻔﺎﯼ ﻧﻴّﺘﻴﻦ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣُﺴﻦ ﺳﻴﺮﺗﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﻗُﺮﺑﻴﻠﻪ ﺳﻨﯽ ﺑﻴﮓ ﺧﺪﻣﺘﻴﻨﺪﻩ ﺷﺎدآﺎم‪.‬‬
‫اوﻣﺪوﻏﻮن ﺳﺮ ﻣﻨﺰل ﻣﻘﺼﻮدوﻧﺎ ﺑﺎﺳﺪﯦﻦ ﻗﺪم‪،‬‬
‫آﻴﻤﺴﻪ ﻣﺤﺮوم اۏﻟﻤﺎﻳﺎن درﮔﺎهﺪا ﺗﻮﺗﺪون ﻣﻘﺎم‪.‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮﻳﻨﺪن ﭼﯧﺨﻤﺎﺳﯧﻦ ﻣﺤﺮوم اۏﻻن اﻓﺘﺎدﻩﻟﺮ‪،‬‬
‫ﺣﻖ اۆﭼﯚن ﻳﺎدﯦﻨﺪا ﺗﻮت ﮔﺮ دۆﺷﺴﻪ ﺗﻘﺮﻳﺐ آﻼم‪.‬‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ﻗﯧﻞ ﺑﻨﺪن دﻋﺎ اۏل ﻣﻌﺪن اﻧﺼﺎﻓﺎ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﻋﺪﻟﻴﻠﻪ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻣُﻠﻚ‪ ،‬ﺗﺎﭘﻤﯧﺸﺪﯦﺮ ﻧﻈﺎم‪.‬‬
‫ﺣﺎرس ﻣﻌﻤﻮرﻩﯼ ﺑﻐﺪاد‪ ،‬ﻗﻄﺐِ اهﻞ روم‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 476‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺣﺎﻣﯽ ﻣُﻠﮏ ﺣﻤﺎ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺤﻔﻆ ﺳﺮ ﺣﺪّ ﺷﺎم‪.‬‬

‫‪ ٢٠‬وﻳﺲ ﺑﻴﮓ ﺣﻀﺮﺗﻠﺮﯼ‪ ،‬ﺧﻮرﺷﻴﺪ اوج اﻗﺘﺪار‪،‬‬
‫ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻧﻴﻚ راﯼ و ﻧﻴﻜﺒﺨﺖ و ﻧﻴﻜﻨﺎم‪،‬‬
‫اﻣﺮ اﻗﺒﺎﻟﻴﻦ ﻣﺮﺗّﺐ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اۏﻟﻤﻮش ﺁﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺷﺎم ﺑﻴﺮ هﻨﺪﯼ آﻨﻴﺰك‪ ،‬ﺻﺒﺢ ﺑﻴﺮ روﻣﯽ ﻏﻼم‪.‬‬
‫اۏل ﺑﻴﺮﯼ ﺗﺰﺋﻴﻦ ﺧﻠﻮﺗﮕﺎهﯧﻨﺎ اﻗﺪام اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﻴﺮﯼ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻮاﻧﯧﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪر اهﺘﻤﺎم‪.‬‬
‫ﺟﺎﻣﺎ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺟﻢ ﺳﻔﺎرﺷﻠﺮ آﯽ ﻳﺌﺘﮕﺞ ﺑﺰﻣﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫اؤپ اﻟﻴﻦ‪ ،‬اﺧﻼﺻﯧﻤﯽ ﻋﺮض اﺋﺖ‪ ،‬ﻳﺌﺘﻴﺮ ﻣﻨﺪن ﺳﻼم‪،‬‬
‫ﺑﺎدﻩﻳﻪ ﺟﻤﺸﻴﺪ اﻣﺎﻧﺖ ﻳﯚآﻠﻪﻣﻴﺶ آﻴﻢ ﺗﺎﻧﺮﯦﭽﯚن‪،‬‬
‫ﮔﺆرۆﺟﻚ دۆش ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﺎ و ﻳﺌﺘﻴﺮ ﻣﻨﺪن ﭘﻴﺎم‪:‬‬
‫‪» ٢٥‬اﯼ ﺧﺮاﻣﺎن ﺳﺮو آﻴﻢ ﺗﺎ دُورﻩ ﮔﻠﻤﻴﺸﺪﻳﺮ ﻗﺪح‪،‬‬
‫ﮔﻮرﻣﻪﻳﻴﺒﺪﻳﺮ ﺳﻦ آﻴﻤﯽ ﺑﻴﺮ ﻃُﺮﻓﻪ ﺳﺮوِ ﺧﻮش ﺧﺮام‪.‬‬
‫ﺳﺎﻏﺮ ﺧُﻠﻘﻮن ﻧﺴﻴﻤﻴﻨﺪن ﻣﺼﻔّﺎ دﯦﺮ دِﻣﺎغ‪،‬‬
‫ﺑﺎدﻩﯼ ﻟﻄﻔﯚن ﺷﻤﻴﻤﻴﻨﺪن ﻣﻌﻄﺮدﻳﺮ ﻣﺸﺎم‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا آﻴﻢ ﮔﻴﺮدﻳﺴﻪ دﺷﻤﻦ آﺎم‪ ،‬ﭼﯧﺨﺪې ﺟﺎمِ ﻣِﯽ‪،‬‬
‫ﺷُﻜﺮﷲ آﻴﻢ ﺳﻨﻴﻦ ﺑﺰﻣﻴﻨﺪﻩ اۏﻟﺪو دوﺳﺖ آﺎم‪.‬‬
‫اؤزﮔﻪﻟﺮ دُورۆﻧﺪﻩ ﭼۏخ ﻗﺎن اوددوروب ﻣﻴﻦ ﺳﺎﻏﺮﻩ‪،‬‬
‫دُور ﻇﺎﻟﻢ وﺋﺮﻣﻪﻳﻴﺐ ﺗﺮﻏﻴﺐ اۏﻻن ﺑﺰﻣﻪ دوام!‬
‫دوﻟﺖ ﺟﺎوﻳﺪ اﻣﺪادﻳﻠﻪ ﻓﺮﺻﺖدﻳﺮ ﺑﻮﮔﯚن‪،‬‬
‫ﺳﺎﻏﺮ‪ ،‬اﺳﺘﻌﺠﺎل اﺋﺪﻳﺐ دُوراﻧﺪان ﺁﻟﺴﺎ اﻧﺘﻘﺎم!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٧٧ ..........................................................‬‬
‫‪ ٣٠‬ﺳﺮورا ﻓﺎرغ دڲﻴﻞ ﺳﻨﺪن ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﺮ زﻣﺎن‪،‬‬

‫ا‪‬ﻧﱠﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺴﺘَﺪﻋﻲ اﺳﺘﺒﻘﺎﺋ‪‬ﻜُﻢ ﺑ‪‬ﻴﻦ اﻻَﻧﺎم‪.‬‬
‫اَﺷﺮَﻗَﺖ ﻣ‪‬ﻨﻚ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻟﻈﱠﻠﻤﺎء‪ ‬اَﻧﻮار‪ ‬اﻟﻬ‪‬ﺪي‪،‬‬
‫ﺧَﻠﱠﺪ‪‬ت آﺛﺎر‪ ‬اَﻧﻮارٍ ﺑِﻬﺎ زالَ اﻟﻈﱡﻼم‪.‬‬
‫‪- 35 -‬‬
‫ﭼﻬﺮﻩﯼ ﺧﻄّﻴﻦ ﺧﻴﺎﻟﯽ‪ ،‬ﭼﺸﻤﻴﻤﯽ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻣﻘﺎم‪،‬‬
‫ﺁﭼﻤﺎﻏﺎ ﺑﺤﺮﻳﻨﯽ‪ ،‬ﺟﻤﻊ اۏﻟﻤﻮش ﺳﭙﺎﻩ روم و ﺷﺎم‪.‬‬
‫ﺟﻠﻮﻩﮔﺎﻩ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻏﺒﺎر درﮔﻬﻴﻦ ﻣﮋﮔﺎﻧﯧﻨﯥ‪،‬‬
‫ﺳﺎﺣﻞ درﻳﺎﻳﯽ ﺗﻮﺗﻤﻮش ﻋﺴﻜﺮ دار‪‬اﻟﺴﻼم‪.‬‬
‫راﻩِ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺳﺮﺷﻜﻴﻢ ﮔﺆﺳﺘﻪرﻳﺮ هﺮ دم ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﻋﺰم راﻩ اﺋﺘﺪﻳﻜﺪﻩ ﻟﺸﻜﺮ‪ ،‬رﺳﻢدﻳﺮ ﻧﺼﺐ ﺧﻴﺎم‪.‬‬
‫ﺟﻨﮓ اﺋﺪرﻟﺮ ﺑﻴﺮ ‪ -‬ﺑﻴﺮﻳﻠﻪ ﺗﻴﻐﻴﻦ اۆﭼﯚن ﺧﻮﺑﻼر‪،‬‬
‫رﺳﻤﺪﻳﺮ ﻟﺸﻜﺮدﻩ ﺳﻮﻻر اۆزرﻩ ﻗﯧﻠﻤﺎق ازدﺣﺎم‪.‬‬
‫ﺳﺮو ﻻفِ ﺣﺴﻦ اﺋﺪر‪ ،‬ﮔﺆﺳﺘﺮ ﻗﻴﺎﻣﯧﻦ ﻣﻨﻊ ﻗﯧﻞ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑﺎش ﭼﻜﻦ ﺳﺮﻟﺸﻜﺮﻳﻦ دﻓﻌﻴﻨﻪ واﺟﺐ دﻳﺮ ﻗﻴﺎم‪.‬‬
‫ﻗۏﻳﻤﺎ زُﻟﻔﯚن دۆﺷﻤڲﻪ ﻣﺎﻩ رخ رﺧﺸﺎﻧﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻞ ﻣﺸﻌﺸﻊ ﻣُﻠﻜﯚﻧﯚن ﺳﺎﺣﺮﻟﺮﻩ ﺳِﻴﺮﻳﻦ ﺣﺮام!‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚ ﮔﺆر‪ ،‬دﻳﺪﻩدن ﮔﻪ ﻗﺎن ﺗﺆآﺮ‪ ،‬ﮔﻪ ﻗﺎن اﻳﭽﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺪّ و ﺟﺰرﻳﻨﯽ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻗﯧﻞ ﺑﻮ درﻳﺎﻧﯧﻦ‪ ،‬ﻣﺪام!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 478‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫دل اﺋﻮﻳﻨﻪ روزن ﺁچ‪ ،‬ﺳﻴﻨﻪم دﻩﻟﻴﺐ ﺗﻴﻐﻴﻨﻠﻪ آﻴﻢ‪،‬‬

‫ﻣﻨﺘﻈﺮدﻳﺮ ﻓﺘﺢ راﻩ آﻌﺒﻪ اۆﭼﯚن ﺧﺎص و ﻋﺎم‪.‬‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل! دُوران ﭼﻜﻴﺐ ﮔﺮدوﻧﺎ آﻴﻮان ﻣﺤﻤﻠﻴﻦ!‬
‫ﺷﻤﻊوش ﻣﺮّﻳﺨﻪ وﺋﺮﻣﻴﺶ ﺗﻮﺳﻦ زرّﻳﻦ ﻟﮕﺎم‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﭼﺮخ ﻗﺎﻟﺨﺎﻧﯧﻨﯥ زرّﻳﻦ ﻗﺒّﻪ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻣِﻬﺮدن‪،‬‬
‫ﻣﺎﻩِ ﻧﻮ ﺗﻴﻐﻴﻦ ﺷﻔﻘﺪن اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﮔﯚﻟﮕﯚن ﻧﻴﺎم‪.‬‬
‫ﻓﺘﺢ اﺳﺒﺎﺑﯧﻨﯽ ﻳﯚآﻠﺘﻤﻴﺶ ﻗﻄﺎر هﻔﺘﻪﻳﻪ‪،‬‬
‫اﺣﺘﻴﺎط اۆزرﻩ اۏﻟﻮب‪ ،‬ﮔﺆرﻣﯚش ﺳﻔﺮ ﻗﻴﺪﻳﻦ ﺗﻤﺎم‪.‬‬
‫ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺳﻠﻄﺎن دﻳﻮان ﻗﻀﺎ ﺣﻜﻢ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫آﻴﻢ وﺋﺮﻩ دار‪‬اﻟﺴ‪‬ﻼم ـﺎ دﺷﻤﻦ ﺳﺮآﺶ‪ ،‬ﺳﻼم!‬
‫ﺣﺎآﻢ ﺗﻘﺪﻳﺮدن دُوراﻧﺎ اۏﻟﻤﻮش اﻣﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫اﺋﺪﻩ ﻣُﻠﮏ ﺑﺼﺮﻩﻳﯽ ﻣﺤﺮوﺳﻪﯼ ﺑﻐﺪادا رام!‬
‫ﺑﺎﻏﻼﻣﯧﺶ هﻤّﺖ ﺑﻮ ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮاﻧﺠﺎم اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‪،‬‬
‫ﺣﻀﺮت ﭘﺎﺷﺎﯼ آﻴﻮان ﻗﺪر و ﮔﺮدون اﺣﺘﺸﺎم!‬
‫‪ ١٥‬ﺳﺮﻓﺮازِ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻣﺤﻤﻮد‪ ،‬ﻗﻄﺐ راﺳﺘﺮو‪،‬‬
‫ﻋﺎدلِ اﻗﺮان‪ ،‬اﻳﺎس ﻧﻴﻚ راﯼ و ﻧﻴﻜﻨﺎم!‬
‫اۏل ﻣﺴﻴﺤﺎ دم آﯽ اﻣﻮات اﻟﻢ اﺣﻴﺎﺳﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺧﺎك درﮔﺎهﯧﻨﺪادﯦﺮ آﻴﻔﻴّﺘﯽ ﻳ‪‬ﺤﻴِﻲ اﻟﻌ‪‬ﻈﺎم‪.‬‬
‫ﺧَﻠﱢﺪ‪ ‬اﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﺗَﻜﺮﻳﻤﺎ ﻟَﻨﺎ ا‪‬ﻗﺒﺎﻟﻪ‪،‬‬
‫اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦ اَﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬اَﻳﺎﻣ‪‬ﻪ‪ ‬اَﺣ‪‬ﻮالِ اﻻَﻧﺎم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٧٩ ..........................................................‬‬
‫اﯼ ﻏﺒﺎر درﮔﻬﻴﻨﺪن ﻗﺪر ﮔﺮدون ﻋﺎرﻳﺖ‪،‬‬

‫وﯼ ﻓﺮوغ ﻣِﻬﺮ روﻳﻮﻧﺪان‪ ،‬ﺻﻔﺎﯼ ﺻﺒﺢ وام‪.‬‬
‫دُوردن ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻨﺎ داﺋﻢ ﻧﺸﺎط ﻣﺴﺘﺰاد‪،‬‬
‫ﺑﺨﺘﺪن روزﯼ ﺳﻨﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺟﺎﻩِ ﻣﺴﺘﺪام‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺟﺎم ﺑﺰم رزﻣﻴﻦ اﻳﭽﻤﻜﺪن دل دﺷﻤﻦ آﺒﺎب‪،‬‬
‫دﻓﻊ ﻧﺎر ﻗﻬﺮﻳﻦ اﺋﺘﻤﻜﺪﻩ ﺧﻴﺎل ﺧﺼﻢ ﺧﺎم‪.‬‬
‫هﺮ ﺷﻌﺎعِ ﺧﻨﺠﺮﻳﻦ ﺑﺮق ﻓﻨﺎدان ﺑﻴﺮ ﺷﺮر‪،‬‬
‫هﺮ ﺻﺪاﯼ ﻧﺎوآﻴﻦ‪ ،‬ﻣُﻠﻚِ ﻋﺪﻣﺪن ﺑﻴﺮ ﭘﻴﺎم‪.‬‬
‫ﻋُﻤﺮﻟﺮدﻳﺮ ﻗﺘﻞِ اﻋﺪادان اﺟﻞ ﭼﻜﻤﻴﺶ اﻟﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺁﻧﯥ دﻳﻮان ﻗﻀﺎدان ﺗﻴﻐﻴﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶ اﻟﺘﺰام‪.‬‬
‫ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﯽ دان ﺳﻨﺎ ﻓﺘﺢ دﻣﺎدم ﻟﻄﻒ ﺧﺎص‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪن اهﻞ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻟﻄﻒ ﭘﻴﺎﭘﯽ‪ ،‬ﻓﻴﺾ ﻋﺎم‪.‬‬
‫رزﻣﮕﺎهﯧﻨﺪا ﻣﺰاجِ ﺗﻴﻎ و ﻃﺒﻊ رﻣﺤﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻃﺮﻳﻖ اﻓﺘﺮاق و اﻟﺘﻴﺎم‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﭼﺎﻟﯧﺸﯧﺐ هﺮ ﺑﻴﺮ ﻋﺪوﻧﻮ ﺗﻴﻐﻴﻦ اﺋﺘﺪﻳﻜﻴﻨﺠﻪ اﻳﻜﯽ‪،‬‬
‫هﺮ اﻳﻜﯽ ﺑﻴﺮ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ رﻣﺤﻴﻦ ﻗﯧﻠﯧﺮ اﻗﺪام ﺗﺎم‪.‬‬
‫ﻗﺼﺪ ﻓﺘﺢِ ﻣُﻠﻚ ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم‪ ،‬ﻣﺒﺎرك دﻳﺮ ﺑﻮ رأﯼ‪،‬‬
‫ﻋﺰم دﻓﻊ دﺷﻤﻦ اﺋﺘﻤﻴﺸﺴﻦ‪ ،‬ﻣﻴﺴّﺮ دﻳﺮ ﺑﻮآﺎم‪.‬‬
‫ﭼۏخ زﻣﺎﻧﻼردﯦﺮ آﯽ ﺻﻴﺪ ﻣﺮدم ﺗﺠّﺎر اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫رهﮕﺬار هﻨﺪﻩ ﻗﻮرﻣﻮﺷﺪور ﺣﺼﺎر ﺑﺼﺮﻩ دام‪.‬‬
‫اۏﻧﺪا ﻗﺎﻧﻼر اوددوروﺑﺪورﻻر ﺗﺠﺮّد اهﻠﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 480‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اۏل دم آﻴﻢ ﭼﻜﻪ ﺗﻴﻐﻴﻦ اۏﻻردان اﻧﺘﻘﺎم‪.‬‬

‫ﺗﭙﺮﻩﻧﻦ ﻋﺴﻜﺮﻣﯽدﻳﺮ ﻳﺎ دﺟﻠﻪدﻳﺮ ﺑﻐﺪاددان‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﻃﻐﻴﺎن ﺟﺰاﻳﺮدن ﻳﺎﻧﺎ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺧﺮام‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﺗﻮﺗﻤﺎق اۏﻟﻤﺎز ﺑﺆﻳﻠﻪ ﺳﻴﻼﺑﯧﻦ اؤﻧﯚن ﺧﺎﺷﺎك اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﯧﻨﻼر ﻣﻨﻌﻴﻨﻪ اهﻞ ﺟﺰاﻳﺮ اهﺘﻤﺎم!‬
‫ﻳﺌﻞ ﺑﻮراﺧﺪې هﻨﺪ درﻳﺎﺳﯧﻨﺎ ﻋﺰﻣﻴﻨﺪن ﺧﺒﺮ‪،‬‬
‫ﺗﻴﺘﺮﻩدﯼ درﻳﺎ ﻣﻬﺎﺑﺖ هﻨﺪ ﺻﺒﺤﯚن ﻗﯧﻠﺪې ﺷﺎم!‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﻗﻄﺐ اﻟﻤﻠﻜﻲ ﺗﺤﺮﻳﻜﻴﻦ ﻳﺌﺮﻳﻨﺪن ﻣﻨﺤﺮف‪،‬‬
‫ﮔﺌﺘﺪﯼ ﺧﻮﻓﻮﻧﻼ ﻧﻈﺎم اﻟﻤﻠﻚ ﻣُﻠﮑﯚﻧﺪن ﻧﻈﺎم‪.‬‬
‫وهﻢ ﺗﻴﻐﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪدﯼ اهﻞ ﻓﺮﻧﮕﯽ زردرﻧﮓ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﮔﺮد ﻟﺸﻜﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺻﺤﺮاﯼ هﻨﺪﯼ ﻣﺸﻚﻓﺎم!‬
‫ﻣﺸﻚ ﺳﺆﻳﻠﻪرﺳﻢ ﺳﭙﺎهﯧﻦ ﮔﺮدﻳﻨﻪ‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﺎن ﺧﻄﺎ‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺧﺴﺘﻪﻳﻪ ﺁﻧﺪان ﻣﻌﻄّﺮدﻳﺮ ﻣﺸﺎم‪،‬‬
‫‪ ٣٥‬ﺗﺎ ﺷﺐ و روز اﺧﺘﻼﻓﻴﻠﻪ ﻣﻘﺮّر دﻳﺮ ﻣﺪار‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﻪ و ﺧﻮرﺷﻴﺪ دُوراﻧﯧﻨﺪا ﻣﻤﮑﻦ دور دوام‪،‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺘﺪن ﺣﺴﻮدون دورﻣﺎﻳﯧﺐ‪،‬‬
‫ﺑﺨﺘﻴﻨﯽ ﺑﻴﺪار اﺋﺪﻩ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣﻲ‪ ‬ﻻﻳﻨﺎم‪.‬‬
‫‪- 36 -‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ وﻗﺖ آﯽ ﮔﯚل ﺑﺎﺳﺎ ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﺎ ﻗﺪم‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٨١ ..........................................................‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﻟﻄﻒ ﺑﻬﺎر‪ ،‬رﺷﻚِ اِرَم‪.‬‬

‫وﺋﺮﻩ ﺑﻨﻔﺸﻪ اﻳﻠﻪ ﺑﺮگ ارﻏﻮان ﭼﻤﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ زﻳﻨﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺁﺑﻨﻮس و ﺑﻘﻢ‪.‬‬
‫هﻮادان اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ اﺷﺠﺎرﯼ اﺑﺮ ﮔﻮهﺮﺑﺎر‪،‬‬
‫ﺻﺤﻴﻔﻪﯼ ﭼﻤﻦ اۆزرﻩ ﻵﻟﯽ ﺷﺒﻨﻢ‪.‬‬
‫ﮔﯚﻧﺸﺪن اوﻻ ﺳﭙﻬﺮ آﻮاآﺐ و ﺳﻴّﺎر‪،‬‬
‫ﭼﻨﺎر ﺳﺎﻳﻪﺳﯽ ﺁﻟﺘﯧﻨﺪا ﺳﺒﺰﻩﯼ ﺧﺮّم!‬
‫ﺻﺤﻴﻔﻪﯼ ﭼﻤﻦ اۆزرﻩ ﺗﺮدّد اﺋﺪﻩ ﻧﺴﻴﻢ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻣﺴﻴﺢ ﺟﻠﻮﻩﮔﻬﯽ اۏﻻ داﻣﻦِ ﻣﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻋﻘﻮد ﺷﺒﻨﻢ اﻳﻠﻪ روز و ﺷﺐ ﺣﺮارت ﻣِﻬﺮ‪،‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﺳﺒﺰﻩﻳﯽ ﮔﻪ ﻣﻬﻤﻞ اﺋﺪﻩ‪ ،‬ﮔﻪ ﻣﻌﺠﻢ!‬
‫ﻣﺴﺎوﯼ اۏﻻ ﻟﻄﺎﻓﺘﺪﻩ ﺁﺳﻤﺎن و زﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ اۏﻻ ﮔﺆرۆﻧﻤﻜﺪﻩ اﺷﻬﺐ و ادهﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻤﻨﺪﻩ اۏﺧﻮﻧﺎ ﺣﻜﻢِ اﻳﺎﻟﺖ ﻧﻮروز‪،‬‬
‫ﻣﺜﺎل ﺣُﮑﻤﻪ ﻧﺜﺎر اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﺷﻜﻮﻓﻪ‪ ،‬دِرَم‪.‬‬
‫رواج ﺑﺨﺶ اۏﻻ ﮔﻠﺰارﻩ اﻋﺘﺪال هﻮا‪،‬‬
‫ﻧﺌﺘﻪ آﯽ ﺧﻄّﻪﯼ ﺑﻐﺪادا ﺳﺮور اﻋﻈﻢ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﮔﯚل ﺑﻬﺎر ﻋﺪاﻟﺖ‪ ،‬ﻧﻬﺎل ﮔُﻠﺸﻦ ﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺷﻜﻮﻓﻪﯼ ﭼﻤﻦ ﻟﻄﻒ‪ ،‬ﺳﺮو ﺑﺎغ آَﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻪِ ﺳﭙﻬﺮ اﻳﺎﻻت‪ ،‬اﻳﺎس ﭘﺎﺷﺎ آﻴﻢ‪،‬‬
‫اﺳﺎس ﻣُﻠﮏدۆر اﻧﺪﻳﺸﻪﺳﻴﻠﻪ ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 482‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻗﺪر ﺟﻨﺎﺑﯽ آﯽ رأﯼ روﺷﻦ اﻳﻠﻪ‪،‬‬

‫دڲﻴﻞ دﻗﺎﻳﻖ ﺁداب ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﺒﻬﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺸﺮّف اﺋﻴﻠﻪﻣﻪﻣﻴﺶ ﺑﻴﺮ ﺁﻧﯧﻦ ﮔﻴﺒﯽ آﺎﻣﻞ‪،‬‬
‫ﺳﺮﻳﺮ ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ ﺁﻧﺪان اﺳﺒﻖ و اﻗﺪم‪.‬‬
‫وﺟﻮد آﺎﻣﻠﻴﻨﻪ ﻳۏخ ﻧﻈﻴﺮ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻧﻪ اﺣﺘﻴﺎج آﯽ ﺑﻦ ﺳﺆﻳﻠﻪﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ!‬
‫‪ ١٥‬اﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺁﻓﺘﺎب اوج ﺷﺮف!‬
‫آﯽ ﺧﻠﻖ رزﻗﻴﻨﻪ دﻳﺮ دﺳﺖ هﻤّﺘﻴﻦ ﻣﻘﺴﻢ!‬
‫ﻓﻘﻴﺮ ﺳﻔﺮﻩﯼ اﻧﻌﺎﻣﻴﻦ‪ ،‬اﻏﻨﻴﺎﯼ زﻣﺎن‪،‬‬
‫ﻏﺮﻳﻖ ﻧﻌﻤﺖِ اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ‪ ،‬اوﻟﻴﺎﯼ ﻧﻌﻢ!‬
‫ﺣﺮﻳﻢ درﮔﻬﻴﻨﻪ ﻋﺰم اﺋﺪن ﻓﻘﻴﺮﻟﺮﻩ‪،‬‬
‫ﻧﺼﺎب ﻧﻌﻤﺖ اﻳﻠﻪ ﻓﺮض اۏﻟﻮر ﻃﻮاف ﺣﺮم‪.‬‬
‫ﺗﻘﺮّﺑﻮن ﺳﻨﻴﻦ اۏل رﺗﺒﻪﯼ ﺳﻌﺎدتدﻳﺮ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻧﺪا ﻻزم اۏﻟﻮر ﻗُﺮبِ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﻲ هﻢ‪.‬‬
‫اﻣﻴﺪ اﻳﻠﻪ ﺗﻮﺗﺎﻟﯥ داﻣﻦ ﻋﺪاﻟﺘﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﻤﺰ اۏﻟﺪو ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻣُﻠﮑﻪ دﺳﺖ ﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﻗﻀﺎ ﻳﺎزاﻧﺪا ﺳﻨﻴﻦ اﺳﻤﻴﻨﻪ ﺑﻘﺎ ﻣُﻠﮑﯚن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻋﺪوﻻرﯦﻨﯥ ﻧﻮك ﺗﻴﻐﻴﻦ اﻳﻠﻪ ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې ﻏﺮض ﺻﻔﺤﻪﯼ وﺟﻮدا ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺪوﻻرﯦﻦ اﺳﻤﻴﻨﯽ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰدﯼ رﻗﻢ‪.‬‬
‫ﻓﺴﺎد ﻃﻌﻨﻪﺳﻴﻦ اﻧﺴﺎﻧﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ ﻣُﻠﻜﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٨٣ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪﻳﺪﯼ ﺳﻨﻴﻦ ﺣُﺴﻦ ﺳﻴﺮﺗﻴﻦ ﻣُﻠﺰم‪.‬‬

‫ﻓﺴﺎدا ﻗﺎﺑﻞ اۏﻟﻮب اﻧﻔﻌﺎﻟﺪان ﺑﺎﺷﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻳﻮﺧﺎرې ﻗﺎﻟﺪﯦﺮا ﺑﻴﻠﻤﺰدﯼ ﺑﻴﺮ ﺑﻨﯽ ﺁدم‪.‬‬
‫ﻃﻬﺎرت و ورع و زهﺪ و ﻃﻮﻋﯽ اﻳﻠﻪ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﺣُﺴﻦ ﺳُﻠﻮآﻮن دور اۏل ﻗَﺪَر ﻣﺤﻜﻢ‪،‬‬
‫‪ ٢٥‬آﯽ ﺑﺤﺮِ ﺣﻴﻠﻪﯼ اﺑﻠﻴﺲ ﺁﻧﺎ ﮔﺮ اۏﻟﺴﺎ ﻣﺤﻴﻂ‪،‬‬
‫ﺗﺼﻮّر اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ اۏﻟﻤﺎز آﻴﻢ ﺑﻨﺎ ﭼﻜﻪ ﻧﻢ!‬
‫ﮔﻠﻴﺐ ﺣﻀﻮروﻧﺎ ﮔﺆرﺳﻪﻳﺪﯼ ﭘﺎك ﻣﺸﺮﺑﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﭼﺎﻻردې ﺧﺠﻠﺖ اﻳﻠﻪ ﺟﺎﻣﯽ‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ داﺷﯧﻨﺎ ﺟﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺆرۆب ﺳﭙﺎهﯧﻨﯥ اۏﻟﺴﺎﻳﺪې واﻗﻒ رزﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺗﻔﺎﺧﺮ اﺋﺘﻤﺰ اﻳﺪﯼ ﺿﺮب ﺗﻴﻎ اﻳﻠﻪ رﺳﺘﻢ!‬
‫ﺑﻮ ﻧﻮع اﻳﻠﻪ آﯽ زﻣﺎﻧﯧﻨﺪا ﺟﺴﻢ ﻣُﻠﻚ ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﻮر ﺣﻴﺎتِ ﻣﺠﺪد زﻣﺎن ‪ -‬زﻣﺎن‪ ،‬دم ‪ -‬دم‪،‬‬
‫وﺟﻮد ﺣﻔﻈﻴﻨﯽ ﻟﻄﻔﯚن اﮔﺮ اﺋﺪرﺳﻪ ﻣُﺮاد‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﻓﻴﺾ اﻳﻠﻪ ﻣﺴﺪود اۏﻟﻮردو راﻩ ﻋﺪم‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻣﻘﺮر اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﮔﺮدون آﯽ دهﺮ دوردوﻗﺠﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎلِ ﻗﺎﻣﺘﻴﻨﯽ ﺑﺎر ﻏﻤﺪن اﺋﺘﻤﻪﻳﻪ ﺧﻢ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ اۆزرﻩ ﮔﺆرن ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻋﺪاﻟﺘﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫رواﻣﯽدﻳﺮ آﯽ اﺋﺪﻩ ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻋﺪاﻟﺘﯽ آﻢ؟‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم آﯽ ﭼﺮخِ ﺑﻴﻬُﺪﻩ ﮔﺮد‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﯧﺒﺪﯦﺮ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﻃﺒﻌﻴﻤﻪ ﻏﺒﺎرِ اﻟﻢ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 484‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺗﻨﻴﻤﺪﻩ زﺧﻢ ﺧﺪﻧﮓ ﺑﻼ‪ ،‬وﻟﯽ ﺷﺎدام‪،‬‬

‫آﯽ ﻟﻄﻔﯚن اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬ﺑﻮﻟﻮر ﺟﻤﻠﻪ زﺧﻤﻠﺮ ﻣﺮهﻢ!‬
‫اﻣﻴﺪوار آﯽ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻣُﻠﻚ ﻋﺎﻟﻢ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻓﻀﺎﯼ ﭼﺮﺧﺪﻩ ﭼﻜﺪﻳﻜﺠﻪ ﺁﻓﺘﺎب ﻋَﻠَﻢ‪،‬‬
‫‪ ٣٥‬زﻣﺎن ‪ -‬زﻣﺎن اۆزۆﻧﻪ ﺑﺎﻏﻠﯥ ﻗﺎﭘﯧﻼر ﺁﭼﯧﻼ‪،‬‬
‫ﻧﻔﺲ ‪ -‬ﻧﻔﺲ اۏﻟﻮب اﻓﺰون ﻗﺎﭘﯧﻨﺪا ﺧﻴﻞ و ﺣﺸﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻻآﯽ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻓﺘﺢ اﻳﻠﻪ ﺗﻴﻐﻴﻦ‪،‬‬
‫اۏﻻ ﻋﺮاقِ ﻋﺮﺑﺪﻩ آﻠﻴﺪِ ﺻﻠﺢِ ﻋﺠﻢ!‬
‫‪- 37 -‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻗﯧﻠﯧﺮ رﻗﻢ وﺻﻒ ﺧﻂ ﻳﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪،‬‬
‫آﯽ ﺧﻂِ ﻳﺎر ﮔﻴﺒﯽ اۏﻟﺪو ﻣﺸﻜﺒﺎر ﻗﻠﻢ!‬
‫ﻣﮕﺮ دﻳﻠﺮ ﺻﻔﺖِ ﻟﻌﻞِ ﻳﺎر اﺋﺪﻩ ﺗﺤﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫آﯽ ﻟﻌﻞ ﻳﺎر ﮔﻴﺒﯽ دﻳﺮ ﮔُﻬﺮ ﻧﺜﺎر ﻗﻠﻢ؟‬
‫اﮔﺮ ﺟﻔﺎ ﭼﻜﻪ ﺻﻮرتﻧﮕﺎردان ﻳﯚز اﻳﻞ‪،‬‬
‫دﺋﻤﻦ ﭼﻜﻪ ﺻﻔﺖ ﺻﻮرتِ ﻧﮕﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻳﺎزاﻧﺪا ﻣﻴﻢ و اﻟﻒ اۏل ﻗﺪ و دهﺎﻧﺎ ﺷﺒﻴﻪ‪،‬‬
‫آﻤﺎل و ﺳﺤﺮﻳﻨﻪ ﭼۏخ ﻗﯧﻠﺪې اﻓﺘﺨﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫وﻟﯽ ﺧﺮام و ﺗﻜﻠّﻢ وﺋﺮﻳﺮدﻩ ﻋﺎﺟﺰ اۏﻟﻮب‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺧﻄﻴﻨﻪ ﭼﻜﺪﯼ ﺧﻂ و اۏﻟﺪو ﺷﺮﻣﺴﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٨٥ ..........................................................‬‬
‫ﻧﻪ ﻳﺌﺮدﻩ آﻴﻢ ﻳﻮﻳﻮرور‪ ،‬ﻧﺎﻓﻪ ‪ -‬ﻧﺎﻓﻪ ﻣﺸﻚ ﺗﺆآﺮ‪،‬‬

‫ﺗﻮﺗﻮﺑﺪورور روشِ ﺁهﻮﯼ ﺗﺎﺗﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺠﺴﺘﻪ ﺧ‪‬ﻀﺮدﻳﺮ ﺁب ﺣﻴﺎت اﻳﭽﻤﻚ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫زﻣﺎن‪ -‬زﻣﺎن ﻇُﻠﻤﺎﺗﺎ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﮔُﺬار ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻪ اﻳﭽﺪﯼ ﻣﺤﺒﺮﻩدﻩ ﺑﻴﻠﻤﺰم آﯽ واﻟﻪ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫اؤزۆﻧﻪ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪﻟﻴﻚ ﺷﻌﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﻗﺎرا ﺑﺎﺷﯧﻦ ﮔﺆﺗﯚرۆب داﺋﻢ اﺋﻠﺪن ‪ -‬اﺋﻠﻪ ﮔﺰر‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﺎرﻻر اﻳﺴﻪ دﺧﯽ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ ﻗﺮار‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻴﺮ اؤز ﺑﺎﺷﯧﻨﺎ اۏﻻﻟﻤﯧﺶ ﻗﺮارﯼ ﻳۏخ دﻩﻟﯽ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﭼﯧﺨﯧﻨﺠﺎ ﺗﻮﺗﻤﺎﺳﺎﻻر‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﯽ ﺗﻮﺗﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺎﻩ ﺑﺨﺘﻠﻴڲﯽ ﻳﺎزﻣﯧﺶ ﺁﻟﻨﯧﻨﺎ ﺗﻘﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻮﻻ آﺌﭽﻴﺮﺳﻪ ﻗﺎرا ﮔﯚﻧﺪﻩ روزﮔﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ؟‬
‫دﻳﻠﻴﻠﻪ اؤز ﺑﺎﺷﯧﻨﺎ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻼ ﮔﺘﻴﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫آﯽ ﺧﻠﻘﻪ ﮔﻴﺰﻟﯽ ﺳﺆزۆ اﺋﻴﻠﻪر ﺁﺷﻜﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺠﺎرت اهﻠﻴﻨﻪ ﺑﻨﺰر ﻣﺴﺎﻓﺮت ﻳۏﻟﻮﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﺳﻄﺮﻟﺮﻳﻨﺪن ﭼﻜﺮ ﻗﻄﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻗﺎرادﯦﺮﯦﺮ اۆزۆ اۏل وﺟﻬﺪن آﻴﻢ اﺋﻴﻠﻪر ﻓﺎش‪،‬‬
‫اؤزۆﻳﻠﻪ ﻳﺎرﯼ ﺁراﺳﯧﻨﺪا هﺮ ﻧﻪوار‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫‪ ١٥‬ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪﻟﺮﯼ ﻳﻌﻨﯽ اهﻞ ﺣُﺴﻨﻪ ﺳﺎﺗﺎر‪،‬‬
‫ﻣﺘﺎع ﻣﻤﻠﻜﺖِ هﻨﺪ و زﻧﮕﺒﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫اؤﭘﺮ ﺻﺤﻴﻔﻪ اۆزۆن‪ ،‬وﻩ! ﮔﺆرۆن ﺑﻮ ﻃﺎﻟﻌﯽ آﻴﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 486‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﻮﻟﻮر وﺻﺎلِ ﻧﮕﺎر ﺳﻤﻦْ ﻋﺬار‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺪاد ﻃﺮّﻩﺳﻴﻨﻪ اۆز ﺳﻮرَر‪ ،‬زهﯽ دوﻟﺖ!‬
‫ﺗﻮﺗﺎر هﻤﻴﺸﻪ ﺳﺮِ زُﻟﻒ ﺗﺎﺑﺪار‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺁﻧﯧﻨﭽﯚن اﻟﺪن ‪ -‬اﻟﻪ ﮔﺰدﻳﺮﻳﺮ اآﺎﺑﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺎﭘﯧﺒﺪﯦﺮ آﺻﻒ‪ ‬دُوراﻧﺪان اﻋﺘﺒﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﮔﯚل ﺣﺪﻳﻘﻪﯼ اﻗﺒﺎل‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﻲ ﭼﻠﺒﻲ‪،‬‬
‫آﻴﻢ اۏﻟﺪو دوﻟﺖ ﻗُﺮﺑﻴﻠﻪ آﺎﻣﮕﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺳﻤّﯽ اﺣﻤﺪ ﻣُﺮﺳﻞ آﯽ ﻗﯧﻠﺪې ﺁﻧﺎ ﻃُﻔﻴﻞ‪،‬‬
‫دﻣﯽ آﯽ ﻟﻮح اﻳﻠﻪ ﻳﺎراﺗﺪې‪ ،‬آﺮدﮔﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﻧﺴﻴﻢ ﺧُﻠﻘﻮﻧﻮن اوﺻﺎﻓﯧﻦ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﭼﻤﻦ اﻟﻴﻨﻪ وﺋﺮﻳﺮ ﺳﺒﺰﻩدن ﺑﻬﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫اﻳﺎ ﺑُﻠﻨﺪ ﺟﻨﺎﺑﯽ آﻪ ﻣﺪﺣﺘﻴﻨﺪﻩ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﻣﻌﺘﺮف ﻋﺠﺰ و اﻧﻜﺴﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪،‬‬
‫رﻳﺎضِ ﻗﺪردﻩ ﻓﻀﻠﻴﻦ ﻧﻬﺎل رأﻓﺖ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎلِ ﻓﻀﻠﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﻃُﺮﻓﻪ ﺷﺎﺧﺴﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﻧﻬﺎلِ دوﻟﺘﻪ ﻗﺪرﻳﻦ رﻳﺎض ﺣﻜﻤﺖدﻳﺮ‪،‬‬
‫رﻳﺎض ﻗﺪرﻳﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﻃُﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﺒﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬اَﻟﻴﻨﻪ ﺁﻟﻤﺎز اﻳﻤﻴﺶ ﻣﺼﻄﻔﻲ )ص( ﻗﻠﻢ‪ ،‬دﺋﺮﻟﺮ‪:‬‬
‫ﺑﻮ ذﻟّﺖ اﻳﻠﻪ ﺑﺴﯽ اۏﻟﻤﻮش اﻳﺪﯼ ﺧﻮار‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺳﻨﺎ ﻳﺌﺘﻴﺮدﯼ اؤزۆن ﻧﺴﺒﺖ اﻳﻠﻪ ﺗﺎﭘﻤﺎق اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪدﻩ ﺳﻨﻴﻦ ﺁدﯦﻨﻼ اﻋﺘﺒﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٨٧ ..........................................................‬‬
‫آﻠﻴﻢ ﻃﻮر وﻓﺎﺳﺎن آﯽ اهﻞ ﺧِﻴﺮ و ﺷﺮﻩ‪،‬‬

‫اﻟﻴﻨﺪﻩ ﮔﺎﻩ ﻋﺼﺎ اۏﻟﺪو‪ ،‬ﮔﺎﻩ ﻣﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺑﻮراﺧﺪې ﺟﺎﻧﯧﻨﯥ دار‪‬اﻟﺸﱠﻔﺎﯼ درﮔﻬﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫هﺠﻮم ﺣﺎدﺛﻪدن ﺧﺴﺘﻪ و ﻧﺰار‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫اﻟﻴﻨﺪﻩ اﻳﭽﺪﻳڲﯽ ﺷﻬﺪ ﺷﻔﺎﯼ ﺣﻜﻤﺘﺪن‪،‬‬
‫ﻣﺰاج ﻧﺎزآﻴﻨﻪ اۏﻟﺪو ﺳﺎزﮔﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﺑﺴﯽ ﻋﺰﻳﺰﻟﺮﻳﻦ ﺧﺪﻣﺘﻴﻨﻪ ﺑﺎﻏﻼدې ﺑﺌﻞ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻣﯧﻨﯥ ﺗﺮك و ﺳﻨﯽ ﻗﯧﻠﺪې اﺧﺘﻴﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺛﺒﺎت ﻋﻬﺪﻳﻨﯽ اﻳّﺎﻣﺪان ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻣﻌﻠﻮم‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻋﻬﺪﻳﻨﯽ اﺳﺘﻮار‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺁراﻳﯧﺐ اهﻞ هُﻨﺮ وارﯦﻨﯥ ﻳﺌﺘﻴﻨﺠﻪ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻬﺎن اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﺑﺴﯽ ﭼﻜﺪﯼ اﻧﺘﻈﺎر‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫وﺋﺮﻳﺐ ﻧﻈﺎم ﺟﻬﺎن آﺻﻒ و ﻧﻈﺎم اﻟﻤﻠﻚ‪،‬‬
‫ﮔﺌﺪﻳﺐ‪ ،‬ﺟﻬﺎﻧﺪا ﺳﻨﺎ ﻗﺎﻟﺪې ﻳﺎدﮔﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻣﻄﻴﻌﻴﻦ اﮔﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې‪ ،‬اۏﻟﻤﺎزدې‪،‬‬
‫ﺳﻮاد اﻋﻈﻢ ﺧﻂ اﻳﭽﺮﻩ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﺁﻟﯧﻨﻤﯧﺶ ﺁﻗﭽﺎ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻗﻮﻟﻮن دورور ﻣﻘﺒﻮل‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﯧﻦ اﮔﺮ آﺴﻪﻟﺮ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ ﻓﺮار‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺳﺆزۆن ﻳﻮروﺗﻤڲﻪ ﺑﺎﺷﺪان ﺁﻳﺎق اﺋﺪﻳﺐ ﻳﯚﻳﯚرۆر‪،‬‬
‫آﻤﺎلِ ﺷﻔﻘﺘﻴﻨﻪدﻳﺮ اُﻣﻴﺪوار‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! اۏل ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 488‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫آﯽ ﺣﺎل زارﯦﻤﯥ ﻳﺎزﯦﻨﺠﺎ اۏﻟﺪو زار‪ ،‬ﻗﻠﻢ‪.‬‬

‫ﺛﻨﺎﯼ ذاﺗﯧﻨﺎ ﭼۏخ دور ﺳﺆزۆم‪ ،‬وﻟﯽ ﻧﻪ دﺋﺴﻢ‪،‬‬
‫آﯽ ﺳُﺴﺘﻠﻮك ﻗﯧﻠﯧﺒﺎن وﺋﺮدﯼ اﺧﺘﺼﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫دﺋﺪﯼ‪ :‬ﺳﺎﻗﯧﻦ ﺳﺆزۆ ﭼۏخ اﺋﺘﻤﻪ‪ ،‬ﺳﺎﺧﻼ ﺷﺮطِ ادب‪،‬‬
‫آﯽ ﭼۏخ ﺳﺆزۆﻧﺪن اۏﻟﻮﺑﺪور ﺳﻴﺎهﻜﺎر ﻗﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬اﻣﻴﺪ وار آﯽ ﻧﻈﻢِ ﻧﻈﺎم ﻋﺎﻟﻢ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻓﻠﻜﺪﻩ ﺗﺎ اۏﻻ ﻟﻮح اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﭘﺎﻳﺪار‪ ،‬ﻗﻠﻢ!‬
‫ﺳﻦ اۏﻻﺳﺎن ﻗﻠﻤﻪ اﻋﺘﺒﺎر اۆﭼﯚن ﺣﺎﻣﯽ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ اۆﭼﯚن اۏﻻ دﺳﺘﻴﺎر ﻗﻠﻢ!‬
‫‪- 38 -‬‬
‫اﻳ‪‬ﺪ اﻟﻠﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻓﻲ اﻻﻓﺎقِ اَﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻤ‪‬ﺴﻠ‪‬ﻤﻴﻦَ‪،‬‬

‫ﺑﺎ دوامِ دوﻟﺖ ﭘﺎﻳﻨﺪﻩﯼ ﺳﻠﻄﺎن دﻳﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻮ‪‬ر اﻟﻠﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻓﻲ اﻻﺳﻼمِ ﻣ‪‬ﺼ‪‬ﺒﺎح‪ ‬اﻟﺒ‪‬ﻘﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﺛﺒﺎت ﺣﺸﻤﺖِ ﺷﺎهﻨﺸﻪ روﯼ زﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺧَﻠّﺪ اﻟﻠﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﺳ‪‬ﻠﻄﺎﻧﺎً ﺑِﻪ‪ ‬ﺑﺎﻫ‪‬ﺎ اﻟﺰﱠﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺷﺪ ز ﻓﻴﺾ او ﻓﻀﺎﯼ ﻣﻠﮏ‪ ،‬ﻓﺮدوس ﺑﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫اۏل آﺮم درﻳﺎﺳﯥ‪ ،‬اﺣﺴﺎن و ﻣﺮوّت آﺎﻧﯽ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻳۏخ ﺁﻧﺎ ﺑﻨﺰر ﻓﻠﻚ دُرﺟﻮﻧﺪﻩ ﺑﻴﺮ دُرّ ﺛﻤﻴﻦ‪.‬‬
‫اﻗﺘﺪاﺳﯥ اﻋﺘﻼﯼ ﺷﺮﻋﻪ اﺳﺘﺪﻻلِ ﺻﺪق‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٨٩ ..........................................................‬‬
‫ﻧﺼﺮﺗﯽ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﻼﻣﻪ ﺑُﺮهﺎنِ ﻳﻘﻴﻦ‪.‬‬

‫ﺑﺎرﮔﺎﻩ ﻗﺪر او را ﭼﺮخ‪ ،‬ﺧﺎكِ ﺁﺳﺘﺎن‪،‬‬
‫ﺳﺎﻋﺪ اﻗﺒﺎل او را ﻋﺪل‪ ،‬ﻃﺮز ﺁﺳﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺁن آﻪ ﺻﺪر ﺳﻠﻄﻨﺖ او راﺳﺖ از دور ﻧﺨﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺁن آﻪ ﺻﺪر ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎ اوﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ روز ﭘﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫اَﻛْﺒﺮُ اﻻﻧْﺼﺎرِ ﻟ‪‬ﻠﺪ‪‬ﻳﻦَ اﻟﻘَﻮﻳﻢِ اﻟﻤ‪‬ﺴﺘَﻘﻴﻢ‪،‬‬
‫اَﻋ‪‬ﻈَﻢ اﻻَﻋﻮانِ ﻟ‪‬ﻠﺸﱠﺮعِ اﻟﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻼّء اﻟﻤـَﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺒﺪأ اﻻﺣﺴﺎنِ ﻣ‪‬ﻦْ آنٍ ﺑ‪‬ﺪاﻓﻲ ﻛﻞﱢ آن‪،‬‬
‫ﻣﻨﺸﺄ اﻻﺷﻘﺎقِ ﻣ‪‬ﻦ ﺣﻴﻦِ ﻧﺸﺎ ﻓﻲ ﻛُﻞﱢ ﺣﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬اۏل آﻴﻢ ﻋﺪﻟﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ اﻋﻼم ﺣﻔﻆ ﺷﺮع اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻣﮋدﻩﻟﺮ وﺋﺮﻣﻴﺶ رﺳﻮل اﷲ ـﻪ ﺟﺒﺮﻳﻞِ اﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫درﮔﻪ ﻗﺪرﻳﻨﻪ ﺑﻴﻦ دارا و اﺳﻜﻨﺪر ﮔﺪا‪،‬‬
‫ﺧﺮﻣﻦ ﻟﻄﻔﯚﻧﻪ دﻳﺮ ﻓﻐﻔﻮر و ﺧﺎﻗﺎن ﺧﻮﺷﻪﭼﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻮر ﻋﺪﻟﺶ آﺮدﻩ ﻣﺴﺘﻐﻨﯽ ز ﺑﻬﺮ روﺷﻨﯽ‪،‬‬
‫رﺑﻊ ﻣﺴﻜﻮن را ز ﺑﺰمﺁراﯼ ﭼﺮخ ﭼﺎرﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺧﺴﺮوان ﻋﺼﺮ را در ﺁﺳﻤﺎن دوﻟﺘﺶ‪،‬‬
‫وارﺛﺎن ﻣﻠﮏ از ﺑﻬﺮ ﺧﺮاج او‪ ،‬رهﻴﻦ‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﺎن ﻗﺪﻳﻢ اﻟﻌﻬﺪ را در ﻣﻠﻚهﺎ‪،‬‬
‫ﮔﻨﺞ‪-‬ﮔﻨﺞ از ﺑﻬﺮ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎج درﮔﺎهﺶ دﻓﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺑﺬل در ﺣﺴﻦ ﻣﺰاﺟﺶ‪ ،‬ﻋﻄﺮ در ﻃﺒﻊِ ﮔﻼب‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 490‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻋﺪل در ﻃﺒﻌﺶ‪ ،‬ﺣﻼوت در ﻣﺰاج اﻧﮕﺒﻴﻦ‪.‬‬

‫اۏﻟﺪو ﺣُﮑﻤﯚﻧﺪن روانﭘﺮور‪ ،‬ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺮ و ﺑﺤﺮ‪،‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬اﻓﺎد‪ ‬اﻟﺮّوح‪ ‬ﺟِﺴ‪‬ﻤ‪‬ﺎ ﻛﺎنَ ﻣ‪‬ﻦْ ﻣﺎء‪ ‬و ﻃﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻓﺮض دﻳﺮ اۏل ﻣﺎﻟﻚِ ﻣُﻠﮑﯚن ﺛﻨﺎﯼ رﻓﻌﺘﯽ‪،‬‬
‫ا‪‬ﻧﱠﻪ ﺧَﻴ‪‬ﺮٌ ﻟَﻨﺎ ذ‪‬ﻛﺮٌ و ﻗُﺮآنٌ ﻣ‪‬ﺒﻴﻦً‪.‬‬
‫ﺳﺮور ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺷﺎن‪ ،‬داراﯼ اﺳﻜﻨﺪر ﻧﺸﺎن‪،‬‬
‫ﺧﺴﺮو ﺻﺎﺣﺒﻘﺮان‪ ،‬ﻛﻴﺨﺴﺮو ﻧﺼﺮت ﻗﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺁن آﻪ هﺴﺖ‪،‬‬
‫در ﺧﻼﻓﺖ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن ﻧﺒﯽ را ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬هﺮ ﺿﺮردن ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻋﺪﻟﻴﻨﺪﻩ دﻳﺮ ﺁﺳﻮدﻩ ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫ا‪‬ﻧّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬اﺻ‪‬ﺤﺎب‪ ‬ﻛَﻬ‪‬ﻒ‪ ‬ا‪‬ﻧﱠﻪ‪ ‬ﺣ‪‬ﺼ‪‬ﻦٌ ﺣ‪‬ﺼﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪ ﻣُﻠﮑﯽ ﻣﺄﻣﻦ اهﻞ زﻣﺎن دﻳﺮ ﻓﺘﻨﻪدن‪،‬‬
‫اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦُ اﻻﺣ‪‬ﻮالِ ﻓﻲ اﻻَر‪‬ﺣﺎمِ اﺣ‪‬ﻮالُ اﻟﺠ‪‬ﻨﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻋﺰم او را هﺴﺖ ﭘﻴﻚ ﻓﺘﺢ در زﻳﺮ رآﺎب‪،‬‬
‫ﺟﺰم او را هﺴﺖ رﺧﺶ ﻋﺪل داﺋﻢ زﻳﺮ زﻳﻦ‪.‬‬
‫هﺮ آﺠﺎ روﯼ ﺁورد هﺴﺘﻨﺪ زﻳﺮ راﻳﺘﺶ‪،‬‬
‫ﻓﻮز و راﺣﺖ ﺑﺮ ﻳﺴﺎر و ﻓﺘﺢ و ﻧﺼﺮت ﺑﺮ ﻳﻤﻴﻦ‪،‬‬
‫هﺮ ﻳﺎﻧﺎ ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻪ ﻏﺎﻟﺐ دﻳﺮ ﺻﻮاب رأﯼ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﺰﻣ‪‬ﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﺰم‪ ‬ﻋﻈﻴﻢ‪ ،‬ر‪‬أﻳﻪ‪ ‬رأي‪ ‬ﻣ‪‬ﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻛﻞﱞ ﻋ‪‬ﺰمٍ ﻓﻴﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻘﺮونٌ ﺑِﺘَﻮﻓﻴﻖِ اﻟﺼ‪‬ﻮاب‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٩١ ..........................................................‬‬
‫ﻛُﻞﱡ ر‪‬أيٍ ﻓﻴﻪ‪ ‬ﺗَﻮﻓﻴﻖٌ ﻣ‪‬ﻦَ اﷲِ اﻟﻤ‪‬ﻌﻴﻦ‪.‬‬

‫ﻟﺸﻜﺮﯼ ﻧﻘﺼﺎن اﮔﺮ ﮔﺆررﺳﻪ اﻋﺪادان‪ ،‬ﻧۏﻻ؟‬
‫هﺴﺖ ﺑﻬﺮ ﻧﺼﺮﺗﺶ ﻓﻮج ﻣﻼﻳﻚ درآﻤﻴﻦ!‬
‫ﺁﺳﺘﺎﻧﯧﻨﺎ ﺟﺒﻴﻦ ﺳﯚرﺳﻪ ﻓﻠﻜﻠﺮ‪ ،‬ﻳۏخ ﻋﺠﺐ!‬
‫هﺴﺖ وﺿﻊ ﺁﺳﺘﺎن او ﻋ‪‬ﻠﻲ و‪‬ﺿْﻊِ اﻟﺠ‪‬ﺒﻴﻦ‪.‬‬
‫آُﻨﮕﺮﻩﯼ اﻳﻮان ﻗﺪرش راﺳﺖ داﺋﻢ ﺑﺮ زﺑﺎن‪،‬‬
‫ﻫﺬه‪ ‬ﺟ‪‬ﻨّﺎت‪ ‬ﻋ‪‬ﺪ‪‬نِ ﻓَﺎد‪‬ﺧُﻠُﻮﻫﺎ ﺧﺎﻟ‪‬ﺪﻳﻦ‪.‬‬
‫در ﺑﻬﺸﺖ ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮش ﺑﺮ ﺟﺰاﯼ ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻗَﻬﺮه‪ ‬ﻣ‪‬ﻠﺢ‪ ‬اﺟﺎج‪ ،‬ﻟُﻄﻔﻪ‪ ‬ﻣﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻣﻘﺼﺪﯼ ﻓﺘﺢ ﻣﻤﺎﻟﻜﺪن رواج دﻳﻦ هﻤﺎن‪،‬‬
‫آﻴﻤﺴﻪﻳﻪ ﻳۏخ ﻣﺤﺾ ﻣُﻠﻚ و ﻣﺎل اۆﭼﯚن ﮐﺆﻧﻠﯚﻧﺪﻩ آﻴﻦ‪.‬‬
‫هﺮ ﭘﺮﯼ ﭘﻴﻜﺮ آﯽ آﺎﻓﺮدن ﻣﺴﻠﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫اۏﻻﺟﺎﻗﺪﯦﺮ ﺟﻨّﺖ اﻳﭽﺮﻩ ﺧﺪﻣﺘﻴﭽﯚن ﺣﻮر ﻋﻴﻦ‪.‬‬
‫اﯼ زﺑﺮدﺳﺘﺎن ﻋﺎﻟﻢ زﻳﺮ دﺳﺖ هﻤﺘﺖ‪،‬‬
‫دور ﭼﺮخ‪ ،‬اﻧﮕﺸﺖ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ را اﻧﮕﺸﺘﺮﻳﻦ!‬
‫ﻧﻴﺴﺖ دور از ﻧﺴﺒﺘﯽ آﺰ ﺧﺎﺗﻢ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ ﻣﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎن را آُﻨﺪ زﻳﺮ ﻧﮕﻴﻦ‪.‬‬
‫وﻗﺖ دﻳﺮ آﻴﻢ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺗﻘﺪﻳﺮدن ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺁﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫ﺻﻮرت دﻳﻮار دﻳﻮاﻧﯧﻦ اۏﻻ ﺧﺎﻗﺎن ﭼﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬وﻗﺖ دﻳﺮ آﺎۏﻻ ﺳﻮاد ﻣﺴﻨﺪ ﺻﺤﺮاﯼ ﭼﻴﻦ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 492‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺷﺎهﺪ ﻣُﻠﮑﯚن زﻧﺨﺪاﻧﯧﻨﺪا ﺧﺎلِ ﻋﻨﺒﺮﻳﻦ‪.‬‬

‫ﮔﺮدن دوران دو ﺗﺎ ﮔﺸﺘﻪ ز ﻃﻮقِ ﺣﮑﻢ ﺗﻮ‪،‬‬
‫هﺮ آﻪ ﺑﻴﻨﺪ دور‪ ،‬او را ﻧﻴﺴﺖ ﻋﻘﻞ دورﺑﻴﻦ!‬
‫ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ در ﭘﻨﺎﻩ ﻋﺪلِ ﻣﻠﮏ ﺁراﯼ ﺗﻮﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺁﻓﺮﻳﻦ اﯼ ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻣﻠﮏ ﭘﺮور‪ ،‬ﺁﻓﺮﻳﻦ!‬
‫ﻧﻴﺴﺖ ﺣﺪّ هﺮ آﺴﯽ ﺗﺤﺪﻳﺪ ﻧﻌﺖ ﻧﻌﻤﺘﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻠﻜﻪ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ﻓﻀﻮﻟﻲ هﻢ‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ!‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ آﻴﻢ هﻤﻴﺸﻪ ارﺗﻔﺎع ﻗﺪر اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫اۏﻻ اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ ﻧﺸﺎطاﻧﮕﻴﺰ هﺮ زار و ﺣﺰﻳﻦ‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﮔﺆﺳﺘﻪرﻩ ﺳﻮد ﺑﻘﺎ ﭘﻴﺮاﻳﻪﯼ اﺣﺴﺎن ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺘﻀﺎﯼ ﻻ ﻳ‪‬ﻀﻴﻊ‪ ‬اﷲُ اَﺟﺮَاﻟﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻨﻴﻦَ‪.‬‬
‫‪- 39 -‬‬

‫ﺁﻓﺮﻳﻦ اﯼ ﺻﺎﻧﻊِ ﺗﻦﭘﺮور و ﺟﺎن ﺁﻓﺮﻳﻦ!‬
‫ﺧَﺎﻟ‪‬ﻖُ اﻷﺷْﻴ‪‬ﺎء‪ ،‬ا‪‬ﻟﻪ‪ ‬اﻟﺨَﻠْﻖِ ر‪‬بِّ اﻟﻌ‪‬ﺎﻟَﻤﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺒﺪع ﺁﺛﺎر ﻗﺪرت‪ ،‬ﻋﻘﺪ ﭘﻴﻮﻧﺪ وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺿﺎﺑﻂ ارﮐﺎن ﻓﻄﺮت‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﺑﻨﺪِ ﻣﺎء و ﻃﻴﻦ‪.‬‬
‫اﯼ ﺳﻤﻮم ﺳَﻄﻮﺗﻴﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮﯼ‪ ،‬ﻧﻴﺮان ﺟﺤﻴﻢ‪،‬‬
‫وﯼ ﺳﺤﺎب رﺣﻤﺘﻴﻦ ﺳﻴﺮاﺑﯽ‪ ،‬ﻓﺮدوس ﺑﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٩٣ ..........................................................‬‬
‫ﻗﺪرﺗﻴﻦ ﮔﻠﺰارﯦﻨﺎ ﺑﻴﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﺳﺪر ﻣﻨﺘﻬﯽ‪،‬‬

‫ﺣﮑﻤﺘﻴﻦ ﺷﻤﻌﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﭘﺮواﻧﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺻُﻨﻌﻮن اﻳﻮاﻧﯧﻨﺪا ﺑﻴﺮ ﻗﻨﺪﻳﻞ‪ ،‬دُور ﺁﺳﻤﺎن‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺻﻨﻌﺘﻴﻦ دﻳﺒﺎﭼﻪ ﺳﻴﻨﺪن ﺑﻴﺮ ورق‪ ،‬روﯼ زﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ ادراﮎِ ﻓﻮز رأﻓﺘﻴﻦ دار‪ ‬اﻻﻣﺎن‪،‬‬
‫رﺷﺘﻪﯼ اﻣﻴﺪ ﻓﻴﺾ رﺣﻤﺘﻴﻦ ﺣ‪‬ﺒ‪‬ﻞُ اﻟﻤ‪‬ﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫درﮔﻪ ﺗﻌﻈﻴﻢ و ﺗﮑﺮﻣﻴﻨﺪﻩ ﻋﺎﻟﻢ ﮐﺎم ﺟﻮﯼ‪،‬‬
‫ﺧﺮﻣﻦ اﺣﺴﺎن اﻟﻄﺎﻓﯧﻨﺪا ﺁدم ﺧﻮﺷﻪﭼﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺧﺎﮐﺪان‪ ،‬هﺮ ذرّﻩ ﺗﺄﻳﻴﺪﻳﻨﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺟﺴﻢ ﻟﻄﻴﻒ‪،‬‬
‫ﺁﺑﺪان‪ ،‬هﺮ ﻗﻄﺮﻩ ﺗﻮﻓﻴﻘﻴﻨﻠﻪ ﺑﻴﺮ درّ ﺛﻤﻴﻦ‪.‬‬
‫اۏل ﻋﻤﻴﻢ اﻟﻔﻴﺾ ﻣُﻨﻌﻢ ﺳﻦ ﮐﯽ ﻓﻴﺾ ﺷﺎﻣﻠﻴﻦ‪،‬‬
‫رزق ﺗﻘﺴﻴﻤﻴﻨﺪﻩ ﻗﯧﻠﻤﺎز اﻣﺘﻴﺎزِ ﮐﻔﺮ و دﻳﻦ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬وادﯼ درﮐﻴﻨﺪﻩدﻳﺮ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﻓﻬﻢِ ﺗﻨﺪ ﺳِﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻣُﻠﮏ ﺗﻮﺣﻴﺪﻳﻨﺪﻩدﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮر ﻋﻘﻞِ دورﺑﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ و ﻋﺮﻓﺎﻧﯧﻨﺪا هﺮ ﮐﻴﻢ ﺑﻴﺮ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﻮﻟﻤﻮش وﻟﯽ‪،‬‬
‫هﻴﭻ ﺷﮏ ﻳۏﺧﺪور ﮐﻴﻢ اۏل ادراﮐﯽ ﺣﺼﺮ اﺋﺘﻤﺰ ﻳﻘﻴﻦ‪.‬‬
‫اﻗﺘﻀﺎﯼ ﺣﮑﻤﺘﻴﻦ اﻇﻬﺎر ﻗﺪرت ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ‪،‬‬
‫اﺧﺘﻼف ﻃﺒﻌﻴﻠﻪ اﺿﺪادې اﺋﺘﻤﻴﺶ هﻢﻧﺸﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺣﺎدﺛﺎت اﺧﺘﻼف دُوردان ﮔﺆرﻣﺰ ﺧﻠﻞ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻤﻪ ﮐﻴﻢ ﻣﻌﻤﻮرﻩﯼ ﺣﻔﻈﻴﻦ اۏﻟﻮر ﺣﺼﻦ ﺣﺼﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 494‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫هﻴﭻ ﮐﺲ ﺟُﺮﻣﻴﻠﻪ درﮔﺎهﯧﻨﺪان اۏﻟﻤﺎز ﻧﺎاﻣﻴﺪ‪،‬‬

‫ﺳﻨﺪن اﻳﺴﺘﻴﺮﮐﺎم‪ ،‬ﮔﺮ رﺳﻮا و ﮔﺮ ﺧﻠﻮتﻧﺸﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺳﻨﺴﻦ اﻇﻬﺎر اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ ﻣﻌﺸﻮﻗﺎ ﻋﺎﺷﯧﻖ ﺷُﻮﻗﻮﻧﻮ‪،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺳﻨﺴﻦ ﻗﯧﻼن ﻣﻌﺸﻮق ﺷُﻮﻗﻴﻠﻪ ﺣﺰﻳﻦ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪﯼ ﻋﺸﻘﻴﻨﻠﻪدﻳﺮ ﻣﺠﻨﻮن ﺳﺮودﯼ دردﻧﺎﮎ‪،‬‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ﺣُﺴﻨﯚﻧﻠﻪدﻳﺮ ﻟﻴﻠﯽ ﺟﻤﺎﻟﯥ ﻧﺎزﻧﻴﻦ‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﺎ! اﻗﺘﻀﺎﯼ ﺣﮑﻤﺘﻴﻦ ﺗﻨﺒﻴﻪ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺣﻮر و روﺿﻪﻳﯽ ﻃﺎﻋﺎﺗﺎ ﻗۏﻳﻤﻮﺷﺪور رهﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻃﺎﻋﺘﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻃﺎﻗﺖ اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ وﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺣﺮﺻﻴﻠﻪ ﻧﻪ روﺿﻪﯼ رﺿﻮان دﻳﻠﻪر ﻧﻪ ﺣﻮر ﻋﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺣﻮر ﻋﻴﻦ و روﺿﻪﯼ رﺿﻮان هﻮاﯼ ﻧﻔﺴﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻔﺴﺪن ﮔﺌﭽﻤﻴﺸﺪﻳﺮ اۏل‪ ،‬ﺳﻨﺪن رﺿﺎ اﻳﺴﺘﻪر‪ ،‬هﻤﻴﻦ!‬
‫‪-40 -‬‬
‫ﺑﻴﺮ دون آﯽ ﺟُﻨﺪ ﺷﺎم اﻳﻠﻪ ﺟﻨﮓ اﺋﺘﺪﯼ ﺁﺳﻤﺎن‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﺑُﺮوج ﻗﻠﻌﻪﯼ ﮔﺮدوﻧﺪا ﭼۏخ ﻗِﺮان‪.‬‬
‫ﺁﻟﺪې اﻟﻴﻨﻪ ﺗﻴﻐﻴﻨﯽ ﺑﻬﺮام دادﮔﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎروﯼ ﭼﺮﺧﻪ ﭼﯧﺨﺪې ﻧﺒﺮد اﺋﺘﻤﻪڲﻪ هﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺣﻔﻆ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ ﻗﻼﻋﯧﻨﯥ ﻗﺎت ‪ -‬ﻗﺎت ﻓﻠﻜﻠﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫اۏل ﮔﺌﺠﻪ ﺑﺎم ﭼﺮﺧﻪ زُﺣﻞ اۏﻟﺪو ﭘﺎﺳﺒﺎن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٩٥ ..........................................................‬‬
‫اﻃﺮاف آﺎﺋﻨﺎﺗﺎ ﺧﺒﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ ﮔﯚﻧﺶ‪،‬‬

‫اود ﻳﺎﺧﺪې اوج ﻗﻠﻌﻪﯼ ﮔﺮدوﻧﺎ ﻧﺎﮔﻬﺎن‪.‬‬
‫ﺗﻮپ ﺁﺗﻤﯧﺶ اﻳﺪﯼ ﻗﻠﻌﻪﯼ ﮔﺮدوﻧﺎ ﺧﻴﻞ ﺷﺎم‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اۏﻟﺪو ﻟﻮاﯼ ﺧﺴﺮو ﺧﺎور هﻤﺎن ﻋﻴﺎن‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﺪﯼ ﺗﻜﺎور ﻓﻠڲﻪ ﻋﺰم رزم اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺁﻟﺪې اﺷﻌﻪدن اﻟﻴﻨﻪ ﺗﻴﻎ زر ﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺟﻨﺎج ﻣِﻴﻤﻨﻪﺳﻴﻦ ﺗﺎر و ﻣﺎر اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﻋﺪم ﻣﻤﺎﻟﻜﻴﻨﻪ ﺷﺒﺮوان روان‪.‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﺻﺒﺢ ﺑﺆﻳﻠﻪ اۆز ﺁﻏﻠﯧﻖ اﺋﺪرﻣﻴﺪﯼ‪،‬‬
‫ﮔﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﭘﻨﺎهﯽ وزﻳﺮ ﺷﻪِ ﺟﻬﺎن؟‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ آﺎرﻧﺎﻣﻪﯼ ﺗﻜﻮﻳﻨﻪﯼ ﺳﭙﻬﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺼﻮد آﺎرﺧﺎﻧﻪﯼ اﺑﺪاع ﻛُﻦْ ﻓَﻜﺎن‪.‬‬
‫‪ ١٠‬آﺻﻒ ﺻﻒ زﻣﺎن‪ ،‬ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺷﺮق و ﻏﺮب‪،‬‬
‫ﺳﺮ ﻋﺴﻜﺮ و ﻣﺪﺑّﺮ و ﭘﺎﺷﺎﯼ آﺎﻣﺮان‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﺰّ و ﺷﻮآﺘﯽ آﯽ ﺳﻨﺎ وﺋﺮدﯼ ﺣﻖ‪ ،‬ﺷﻬﺎ!‬
‫ﻻﻳﻖ اؤﻧﯚﻧﺠﻪ اۏﻟﺴﺎ اﮔﺮ اردوان دوان‪.‬‬
‫ﮔﺆرﺳﻪ ﻣﻬﺎﺑﺘﻴﻨﯽ اﻳﺎ رﺳﺘﻢ زﻣﺎن‪،‬‬
‫ﻗﻬﺮﻳﻨﺪن اﻳﺴﺘﺮ اﻳﺪﯼ ﺳﻨﻴﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎن اﻣﺎن‪.‬‬
‫ﺧﺼﻤﻴﻦ ﻗﻔﺎﺳﯽ ﻗُﻠّﻪﯼ ﻗﺎف اۏﻟﺴﺎ ﻓﻲاﻟﻤﺜﻞ‪،‬‬
‫ﺧُﺮد اﺋﺪﻩ ﺿﺮب دﺳﺘﻴﻦ اﻳﻠﻪ ﺷﺸﭙﺮ ﮔﺮان‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 496‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫هﻨﺪوﯼ ﻣُﻘﺒﻞ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﻗﺎﭘﯧﻨﺪا دم ﺑﻪ دم‪،‬‬

‫ﺑﻴﺮ آﺘﺨﺪادﯦﺮﯦﺮﺳﻨﺎ اﺳﻜﻨﺪر زﻣﺎن‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺁﻟﺪې ﻗﺎﻧﺎدې ﺁﻟﺘﯧﻨﺎ ﮔﺮدوﻧﻮ ﺑﻴﻀﻪﺳﺎن‪،‬‬
‫ﺷﻬﺒﺎز هﻤّﺘﻴﻦ ﺁﻧﺎ ﻋﺮش اۏﻟﺪو ﺁﺷﻴﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻨﺰﺗﺪﯼ وار اﻳﺴﻪ اؤزۆﻧﯚ اﺋﺸﻴڲﻴﻨﻪ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮدون دون اۆﺳﺘﯚﻧﻪ ﻳۏل ﺳﯚردۆ آﻬﻜﺸﺎن‪.‬‬
‫اﺑﺮاﻫﻴﻢ اۏﻟﺪو ﺁدﯦﻦ اﻳﺎ آﺎن ﻣﻌﺪﻟﺖ!‬
‫ﺑﻮ ﻓﻘﺮ ﺁﺗﺸﻴﻨﯽ‪ ،‬ﺑﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪ ﮔﻠﺴﺘﺎن!‬
‫ﮔﻠﺰار ﻣﺪﺣﻴﻨﻪ اوﭼﺎر اﻳﻜﻦ ﮐﺆﻧﯚل ﻗﻮﺷﻮ‪،‬‬
‫ﺟﺎن ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚ ﺑﻮ ﺷﻌﺮﺗﺮﯼ اۏﺧﻮدو هﻤﺎن‪:‬‬
‫ﺁﻏﺰﯦﻦ ﺣﺪﻳﺜﻴﻨﻪ ﺁﭼﺎﻣﺎز ذرّﻩﺟﻪ دهﺎن‪،‬‬
‫اﺳﺮار ﻃﺒﻌﻪ واﻗﻒ اۏﻻن ﻃﺒﻊ ﺧُﺮدﻩدان‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اﯼ ﺳﺮو ﺧﻮش ﺧﺮام! ﺳﺎﻗﯧﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺎ ﮔﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫هﺮ ﺳﻮﻳﺎ ﺳﻮ ﮔﻴﺒﯽ ﮔﻞ ﺁﺧﯧﺘﻤﺎ ﻳﺎﺷﯧﻢ روان‪.‬‬
‫ﺟﺎم ﺻﻔﺎﻳﯽ ﺳﻮن دۏﻟﻮ اﯼ ﭘﻴﺮ دِﻳﺮ‪ ،‬آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪ دُورۆن ﺁﺟﯧﻠﯧﻐﯧﻦ اوﻧﻮدام هﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻣﺪّاح اۏﻻﻟﯥ ﺳﻨﺎ اﻳﺎ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻨﺎب‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻋﺮﺻﻪﯼ ﻧﻈﻢ اﻳﭽﺮﻩ ﭘﻬﻠﻮان‪.‬‬
‫ﻗﺎﻟﺪﯦﻢ ﺁﻳﺎﻗﺪا ﻏﺼّﻪ و ﻣﺤﻨﺖ دﻳﺮ ﺁل اﻟﻴﻢ‪،‬‬
‫اﯼ ﺷﻬﺴﻮار ﻣﻌﺮآﻪﯼ آﺧﺮ اﻟﺰّﻣﺎن!‬
‫روﻣﻮن آﻤﺎﻟﯽ دﻳﺮ‪ ،‬دﺋﺮ اﻳﺪﯼ ﺑﺎﻧﺎ ﺧﺴﺮوا!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٩٧ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺆرﺳﻪ آﻤﺎل ﻗُﺪرﺗﻴﻤﯽ اهﻞ اﺻﻔﻬﺎن‪.‬‬

‫‪ ٢٥‬ﺧﺘﻢ اﺋﻴﻠﻪ داﺳﺘﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺷﺮوع اﺋﺖ دﻋﺎﺳﻴﻨﺎ‪،‬‬
‫اوزاﺗﻤﺎﻏﯧﻞ ﺣﻜﺎﻳﺘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺼﻪﺧﻮان!‬
‫ﺗﺎ ﺣﻠﻘﻪﯼ ﺳﭙﻬﺮﻩ هﺠﻮم اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﻧﺠﻮم‪،‬‬
‫ﺗﺎ آﻴﻢ ﻧﻴﺎم ﺷﺒﺪﻩ اۏﻻ ﺗﻴﻎِ زرﻧﺸﺎن‪.‬‬
‫ﺗﺎﺧﯧﺐ آﻤﻨﺪ ﮔﺮدﻧﻴﻨﻪ ﺣﺰب دﺳﺖ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫دوﻟﺖ ﻗﺎﭘﯧﻨﺎ ﺧﺼﻤﯽ ﮔﺘﻴﺮﻩ آﺸﺎن ‪ -‬آﺸﺎن‪.‬‬
‫‪- 41 -‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻓﻴﺾِ ﺑﻬﺎر رﺷﻚِ ﺟﻨﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻮراﺧﺪې ﻓﺮش ﻟﻄﺎﻓﺖ‪ ،‬زﻣﻴﻨﻪ ﻟﻄﻒ زﻣﺎن‪.‬‬
‫هﻮا ﺻﻨﻮف رﻳﺎﺣﻴﻨﻪ وﺋﺮدﯼ زﻳﺐ ﻇﻬﻮر‪،‬‬
‫ﻃﺮاز ﺣﻠّﻪﯼ ﺧﺎك اۏﻟﺪو ﺣﻠﻴﻪﯼ اﻟﻮان‪.‬‬
‫ﺗﻴﻜﻴﺐ ﺷﻜﻮﻓﻪ و ﻏﻨﭽﻪ‪ ،‬ﭼﻤﻨﺪﻩ ﭼﺘﺮ و اۏﺗﺎق‪،‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﺑﺰم ﺳﺮور اۏﻟﺪو ﻋﺮﺻﻪﯼ ﺑُﺴﺘﺎن‪.‬‬
‫دڲﻴﻞ ﻋﻼﻣﺖِ ﻓﺼﻞ رﺑﻴﻊ ﻗﻮس و ﻗﺰح‪،‬‬
‫اداﯼ ﺧﺪﻣﺖ اۆﭼﯚن ﺑﺎﻏﻼدې ﺳﭙﻬﺮ‪ ،‬ﻣﻴﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻜﻤّﻞ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ اﺳﺒﺎب ﻋﻴﺶ ﺑﯽﺗﻨﻘﻴﺺ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﺁﻻت ﺑﺰم ﺑﯽﻧﻘﺼﺎن‪.‬‬
‫ﺳﺤﺎب و ﺳِﻴﻞ اﻳﻠﻪ ارﺳﺎل اۏﻟﻮﻧﺪو ﮔﻠﺰارﻩ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 498‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻗﺎﻣﯥ ذﺧﻴﺮﻩﯼ ﺑﺤﺮ و ﻗﺎﻣﯥ دﻓﻴﻨﻪﯼ آﺎن‪.‬‬

‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺮآﺎﺗﯧﻦ زﻣﻴﻦ ﻗﯧﻠﯧﺐ ﻣﺒﺬول‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ ﻟﻄﻒ ﻧﻬﺎﻧﯧﻦ زﻣﺎﻧﻪ ﻗﯧﻠﺪې ﻋﻴﺎن‪.‬‬
‫ﺑﺴﺎط ﺳﺒﺰﻩﻳﻪ ﮔﯚﻟﺒﯚن ﻳﺎﺷﯧﻞ ﺳﺮﻳﺮ ﺗﻴﻜﻴﺐ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﯧﺐ ﭼﯧﺮاﻗﻼرﯦﻨﯥ هﺮ ﻃﺮف ﮔﯚل ﺧﻨﺪان‪.‬‬
‫ﻳﯧﻐﯧﻠﺪې ﻧﺴﺘﺮن و ﺳﻮﺳﻦ و ﮔﯚل و ﻻﻟﻪ‪،‬‬
‫درﻳﻠﺪﯼ ﻧﺮﮔﺲ و ﻧﺴﺮﻳﻦ و ﺳﯚﻧﺒﯚل و رﻳﺤﺎن‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﻧﻔﻴﺮﻩﺳﻴﻠﻪ هﻢ ﺁوازدﻳﺮ ﻧﻘﺎرﻩﯼ رﻋﺪ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻧﺜﺎر ﻣﻘﺮّر‪ ،‬ﺟﻮاهﺮﻳﻦ ﺑﺎران‪.‬‬
‫ﭼﻤﻨﺪﻩ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻠﺮ ﻃﻔﻞ ﻏﻨﭽﻪﻳﯽ ﻣﺨﺘﻮن‪،‬‬
‫ﺳﺎﭼﯧﻠﺪې ﮔُﻠﺸﻨﻪ ﮔﯚل ‪ -‬ﮔﯚل ﺟﺮاﺣﺘﻴﻨﺪن ﻗﺎن!‬
‫ﻳﺌﺘﻴﺮدﯼ اؤﻳﻠﻪ ﺻﻔﺎ دُور روزﮔﺎرا ﺑﻮ ﺳﻮر‪،‬‬
‫آﯽ ﺳﻮر ﺧﺘﻨﻪﯼ ﻧﻘﺪ ﻳﮕﺎﻧﻪﯼ دُوران!‬
‫ﮔﯚل ﺑﻬﺎر اﻣﺎرت ﺟﻨﺎب ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪،‬‬
‫آﯽ ﻃﻮعِ رأﻳﻴﻨﻪدﻳﺮ ﭼﺮخ ﺑﻨﺪﻩﯼ ﻓﺮﻣﺎن‪.‬‬
‫ﻧﻈﺎم ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﻣُﻠﮑﻪ اﺷﺮفِ اﺳﺒﺎب‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ ﻣﻠﺖ اﺳﻼﻣﺎ اﻋﻈﻢ ارآﺎن‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺑﻬﺎرِ رﻓﻌﺖ و اﻗﺒﺎﻻ اﻟﻄﻒِ ازهﺎر‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎلِ ﺷﻮآﺖ و اﺟﻼﻻ‪ ،‬اﻋﺪل اﻏﺼﺎن‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻣﻨﺰﻟﺘﺎ! ﺳﻨﺴﻦ اۏل ﻣﻜﺎنِ ﺣﻴﺎ‪،‬‬
‫آﯽ ﻳۏخ ﺻﻔﺎﺗﯧﻨﺎ ﺣﺪﱢ اﺣﺎﻃﻪﯼ اﻣﻜﺎن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٤٩٩ ..........................................................‬‬
‫ﻣﺒﺎرك اۏﻻ ﺑﻮ ﺳﻮر و ﺳﺮورِ ﺑﺰمِ ﺣﻀﻮر‪،‬‬

‫آﻴﻢ اۏﻟﺪو ﺟﻤﻠﻪﯼ ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎﻧﺎ ﻓﻴﺾ رﺳﺎن‪.‬‬
‫ﻧﺸﺎطِ ﻋﻴﺸﯽﻧﻴﻦ اوﺻﺎﻓﯽ ﺗﻮﺗﺪو ﺁﻓﺎﻗﯽ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎ و ذوﻗﻮﻧﻮن ﺁوازﻩﺳﻴﻠﻪ دۏﻟﺪو ﺟﻬﺎن‪.‬‬
‫ﺳﭙﻬﺮ ﻗﯧﻠﺪې ﺑﻮ ﺑﺰم ﻧﺸﺎﻃﺎ ﺑﺬل ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻳﻚ اۏﻟﺪو ﺑﻮ ﺳﻮر و ﺳﺮورﻩ ﻓﺎﺗﺤﻪﺧﻮان‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬آﯽ اﺻﻞِ ﻗﺎﻋﺪﻩﯼ ﺣﻔﻆ ﺷﺮع دﻳﺮ ﺑﻮ ﻋﻤﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻮدور ﻣﻘﺪّم اﻧﺼﺎف ﻃﺎﻋﺖِ رﺣﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎ! ﻓﻀﻮﻟﻲ زارم آﯽ دُور ﻋﺪﻟﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺑُﻘﺎعِ اﻣﻦ و اﻣﺎن دﯦﺮ ﺑﻨﺎ ﻣﻘﺎم و ﻣﻜﺎن!‬
‫ﻧﺜﺎر ﺑﺰﻣﻴﻦ اۆﭼﯚن ﮔﺮ ﺑﻮﻟﻮرﺳﺎ ﺣُﺴﻦ ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮﻣﻴﺸﻢ ﮔُﻬﺮِ اﻋﺘﻘﺎد و ﺟﻮهﺮِ ﺟﺎن!‬
‫اﻣﻴﺪوار آﯽ اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ روزﮔﺎرا وﺟﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻻ ﺳﻨﺎ ارﺗﻔﺎع ﺷﻮآﺖ و ﺷﺎن!‬
‫‪- 42 -‬‬
‫ﮔﺆﺗﯚردۆ ﺑﺎد‪ ،‬ﺑﺮﻗﻊ ﭼﻬﺮﻩﯼ ﮔﻠﺒﺮگ ﺧﻨﺪاﻧﺪان‪،‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮدﯼ ﻋﺎﻟﻤﯽ ﻣﺮغ ﭼﻤﻦ اﻓﻐﺎﻧﺎ اﻓﻐﺎﻧﺪان!‬
‫ﻧﻪدﻳﺮ ﻳﺎرب! ﭼﻤﻨﺪﻩ ﻋﻨﺪﻟﻴﺒﻴﻦ رﺷﺘﻪﯼ داﻣﯽ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﺁﭼﺪې ﮔﺮﻩ ﺳﯚﻧﺒﯚل ﺳﺮ زُﻟﻒ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﺪان؟‬
‫‪ ................................................................................................................................ 500‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﮔﺮ ﻗﻮس ﻗﺰﺣﺪن ﺗﻴﺮﺑﺎران اﺋﺘﻤﻪدﯼ ﮔﺮدون‪،‬‬

‫ﻧﻪدﻳﺮ ﺁﻳﺎ ﺳﺒﺐ آﻴﻢ دۏﻟﺪو ﮔﯚﻟﺒﯚن ﺟﺴﻤﯽ‪ ،‬ﭘﻴﻜﺎﻧﺪان؟‬
‫وﮔﺮ ﺑﻴﺮ داغ ﭘﻨﻬﺎن اﻳﻠﻪ ﺑﺎﻏﺮﯦﻦ ﻳﺎﺧﻤﺎدې دُوران‪،‬‬
‫ﻧﻪ دﻳﺮ ﻣﻘﺼﻮدو هﺮ دم ﻻﻟﻪﻧﻴﻦ ﭼﺎك ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﺪان؟‬
‫‪ ٥‬ﺑﻬﺎر اﻳّﺎﻣﯽ دﯦﺮ ﻗﻮرﺗﻮﻟﺪو ﻋﺎﻟﻢ هﺮ آﺪورﺗﺪن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺐ آﺴﺐ ﺻﻔﺎ ﺟُﻼّب ﻓﻴﺾ اﺑﺮ ﻧﻴﺴﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫هﻮا ﻓﺼّﺎدﯼ ﭼﻜﺪﯼ ﺧﺎردان ﻧﺸﺘﺮ ﻣﮕﺮ ﺑﻴﻠﺪﯼ‪،‬‬
‫آﯽ دۆﺷﻤﯚﺷﺪۆر ﮔﺮﻩ ﮔﯚﻟﺒﯚﻧﻠﺮﻳﻦ اﻋﻀﺎﺳﯧﻨﺎ‪ ،‬ﻗﺎﻧﺪان؟‬
‫ﮔﺆز ﺁﭼﺪې ﻋِﻘﺪ ﺷﺒﻨﻤﺪن ﻃﺮاوت آﺴﺐ اﺋﺪﻩر ﻧﺮﮔﺲ‪،‬‬
‫ﻋﺮق ﻗﻮرﺗﺎردې ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ اۏل ﺑﻴﻤﺎرﯼ هﺠﺮاﻧﺪان‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎ آﺴﺐ اﺋﺘﺪﯼ‪ ،‬ﺣُﺴﻦ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻣﺰاجِ ﻣُﻠﮏ ﻋﺎﻟﻢ اﻋﺘﺪالِ ﻋﻬﺪ دُوراﻧﺪان‪.‬‬
‫ﺻﻼح و اﻋﺘﺪاﻟﯽ دهﺮ ﻣﻨﺼﻮب اﺋﺘﺪﯼ اﺿﺪادا‪،‬‬
‫ﻓﺴﺎد و اﺧﺘﻼﻓﯽ دور ﻣﺮﻓﻮع اﺋﺘﺪﯼ ارآﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﭼﻤﻦ ﺑﺰﻣﻴﻨﻪ روﻧﻖ وﺋﺮﻣڲﻪ‪ ،‬ﮔﯚل ﻏﻨﭽﻪدن ﭼﯧﺨﺪې‪،‬‬
‫ﻣﺰﻳّﻦ ﻗﯧﻠﻤﺎق اۆﭼﯚن ﻣﺼﺮﯼ‪ ،‬ﻳﻮﺳﻒ ﭼﯧﺨﺪې زﻧﺪاﻧﺪان‪.‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﭼﺸﻢ ﺗﺮ اﻳﻠﻪ ﭼﯧﺨﺴﺎ ﺣﺒﺲ ﺧﺎآﺪان ﻧﺮﮔﺲ‪،‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﮔﺮ ﭼﯧﺨﺴﺎ ﻳﻌﻘﻮب ﺑﻼآﺶ ﺑﻴﺖ اﻻﺣﺰاﻧﺪان؟‬
‫ﺑﻮراﺧﺪې ژﻧﮓ ﻣﺮﺁت ﺳﺮاﺑﺎ ﺳﺒﺰﻩﯼ ﺻﺤﺮا‪،‬‬
‫ﻧﻢ ﺧﺎك اﺋﺘﺪﯼ رﺧﺶ ﮔﺮدﺑﺎدﯼ ﻣﻨﻊ‪ ،‬ﺟﻮﻻﻧﺪان!‬
‫ﺳﺮاﺳﺮ ﻗﯧﻠﺪې اﺟﺰاﯼ زﻣﻴﻦ اﻣﻮاﺗﯧﻨﯥ اﺣﻴﺎ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٠١ ..........................................................‬‬
‫ﻣﮕﺮ هﺮ ﻗﻄﺮﻩ ﺁب ﺧﻀﺮ اﻳﺪﯼ ﺑﻴﺮ ﻗﻄﺮﻩ ﺑﺎراﻧﺪان!‬

‫ﻣﻌﺎﻟﺞ ﺻﺤّﺖِ ﺑﻴﻤﺎر اۆﭼﯚن ﭼۏخ ﭼﻜﻤﻪﺳﻴﻦ زﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن آﻴﻢ آﺴﺐ اۏﻟﻮر اۏل ﻣﺪّﻋﺎ ﺳِﻴﺮ ﮔﯚﻟﯚﺳﺘﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﻓﻀﻴﻠﺖ اۏل دڲﻴﻞ آﻴﻢ ﺻﻔﺤﻪﯼ ﮔﻠﺰارﯼ دۏﻟﺪوردو‪،‬‬
‫ﺑﻬﺎر ﻋﺎﻟﻢﺁرا ﺳﯚﻧﺒﯚل و ﻧﺴﺮﻳﻦ و رﻳﺤﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫ﺑﻮدور آﻴﻢ روﺿﻪﯼ دار‪‬اﻟﺴ‪‬ﻼم ـﯽ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﻣﻤﻠﻮ‪،‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮاز ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ ﻟﻄﻒ و ﻋﺪل اﺣﺴﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫ﻧﻈﺎم ﻣُﻠﻚ‪ ،‬اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻴﮓ اۏل ﭘﺎك ﺳﻴﺮت آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺗﻘﺎﺿﺎﯼ ﺗﻮﻓّﻖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ اﻓﺮاد اﻧﺴﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮازﯼ آﯽ ادراآﯽ ﻓﻠﻚ راﯼ و ﻣﻠﻚ ﺳﻴﺮت‪،‬‬
‫ﻣﻨﺰّﻩدﻳﺮ آﻤﺎل ﻧﺴﺒﺘﯽ اﻣﺜﺎل و اﻗﺮاﻧﺪان‪.‬‬
‫آﻤﺎلِ ﻓﻀﻞ ذاﺗﯽ‪ ،‬آﺻﻒ اوﺻﺎﻓﯧﻨﺪا ﺧﺘﻢ اۏﻟﻤﻮش‪،‬‬
‫ﮔﺆﺗﯚرﻣﯚش ژﻧﮓ ﻧﻘﺺ‪ ،‬ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﻣُﻠﮏ ﺳﻠﻴﻤﺎندان‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬دل ﭘُﺮﻧﻮروﻧﺎ ﻗﯧﻠﻤﺎز ﮔﺬار اﻓﻜﺎر ﻧﺎﺻﺎﺋﺐ‪،‬‬
‫آﻴﻢ اۏل ﻗﻨﺪﻳﻞ ﻣﻤﻠﻮدور ﻟﺒﺎب‪ ،‬ﻧﻮرِ ﻋﺮﻓﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫ﮐﺆﻧﯚل ﮔﺮ ﻣِﻴﻞ ﮔﻠﺰار اﺋﺘﺴﻪ ﻓﺼﻞِ ﮔﯚل ﺁﻧﯧﻨﭽﯚﻧﺪۆر‪،‬‬
‫آﯽ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺁﻻ ﻣﺪﺣﻴﻦ ﻟﻬﺠﻪﯼ ﻣﺮغ ﺧﻮش اﻟﺤﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫وﮔﺮ ﮔﺆز ﻣﺮدﻣﻮ ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺗﻤﺎﺷﺎﺳﯧﻨﺎ ﻣِﻴﻞ اﺋﺘﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺁﻧﯧﻨﭽﯚﻧﺪۆر آﯽ ﻃﺮح ﺑﺰﻣﻴﻦ ﺁﻻ ﺳِﻴﺮ ﺑُﺴﺘﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫ﺳﺮاﻓﺮازا! ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ ﺑﻬﺎر رأﻓﺖِ ﻋﺪﻟﻴﻦ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 502‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫درِ ﻓﻴﺾ ﺁﭼﺪې ﮔﻠﺰار ﻋﺮاﻗﺎ‪ ،‬ﺑﺎغ رﺿﻮاﻧﺪان‪.‬‬

‫ﻋﺠﺐ ﻳۏخ ﺳﺒﺰﻩوش ﮔﺮ ﺧﺎآﺪان ﺑﺎش ﭼﻜﺴﻪ اﻣﻮاﺗﯽ‪،‬‬
‫ﻋﺠﺐ ﻳۏخ اۏﻟﺴﺎ ﺑﻴﻦ ﮔﻨﺞ ﻧﻬﺎن ﻇﺎهﺮ ﺑﻮ وﻳﺮاﻧﺪان‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺧﺎﻣﻪوش ﺳﺮﮔﺸﺘﻪﯼ ﺻﺤﺮاﯼ وﺻﻔﻴﻦدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺪم ﺳﺮﻣﻨﺰلِ ﺗﻘﺼﻴﺮﻩ ﺑﺎﺳﻤﺎز اۏل ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﺮ ﺟﺎﻧﯧﻨﺎ ﻣﺪﺣﻴﻨﺪن دﻣﺎدم ذۏﻗﻼر‪ ،‬ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫آﯽ ﺗﺎرِ ﮔﻮهﺮ ﻣﺪﺣﻴﻦ‪ ،‬ﻗﯧﻠﯧﺒﺪﯦﺮ رﺷﺘﻪﯼ ﺟﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫اﻻهﯽ! ﺗﺎ ﻧﺴﻴﻢِ ﺻُﻨﻊ ﺗﺤﺮﻳﻜﻴﻠﻪ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر داﻣﺎن ﮔُﻠﺸﻦ ﭘُﺮ ﮔﻬﺮ اﺑﺮ دُر اﻓﺸﺎﻧﺪان‪،‬‬
‫رﻳﺎضِ ﻗﺪرﻳﻨﻪ ﮔﯚن‪-‬ﮔﯚﻧﺪن اﻓﺰون اۏﻻ ﺟﻤﻌﻴﺖ‬
‫اﻣﻴﺪﻳﻦ ﮔُﻠﺸﻨﯽ ﻣﺤﺮوس اۏﻻ ﺳِﻴﻼب ﺣﺮﻣﺎﻧﺪان!‬
‫‪- 43 -‬‬
‫ﻇُﻠﻤﺖِ ﺣﻴﺮﺗﺪﻩ ذآﺮﻳﻦدﻳﺮ ﺑﻨﺎ وردِ زﺑﺎن‪،‬‬
‫ﻃﻮﻃﯽام ﮔﻮﻳﺎ‪ ،‬ﻳﺌﻤﻴﻢ ﺷﻜّﺮ‪ ،‬ﻳﺌﺮﻳﻢ هﻨﺪوﺳﺘﺎن‪.‬‬
‫اﺧﺘﻼط ﺣﺎﻟﺪان ﭼﻜﺪﻳﻢ ﺗﻌﻠّﻖ داﻣﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺎفِ ﻋُﺰﻟﺘﺪﻩ ﺑﻨﺎ ﺳﻴﻤﺮغ ﻧﺴﺒﺖ ﺁﺷﻴﺎن!‬
‫ﺟﻴﻔﻪﯼ دﻧﻴﺎﻳﺎ ﭼۏخ ﻣِﻴﻞ اﺋﺘﻤﻪرم آﺮآﺲ ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ هُﻤﺎ ﻃﺒﻌﻢ‪ ،‬ﻏﺬا ﺑﺲدﻳﺮ ﻣﻨﺎ ﺑﻴﺮ اﺳﺘﺨﻮان‪.‬‬
‫ﻳﯚز ﻓﺼﺎﺣﺖ ﻃﻮﻃﯽ ﻃﺒﻌﻴﻤﺪﻩ ﻣُﻀﻤﺮدﻳﺮ‪ ،‬وﻟﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٠٣ ..........................................................‬‬
‫آﻴﻢ ﺗﻮﺗﺎر ﺁﻳﻴﻨﻪ آﻴﻢ اﻇﻬﺎر اﺋﺪﻩم‪ ،‬راز ﻧﻬﺎن؟‬

‫‪ ٥‬ﺳﺎآﻨﻢ ﺑﻴﺮ ﻳﺌﺮدﻩ آﻴﻢ ﻳۏخ اﻋﺘﺒﺎرﯦﻢ ذرّﻩﺟﻪ‪،‬‬
‫روﺷﻨﯽ داﺋﻢ هُﻤﺎﯼ هﻤّﺘﻴﻢ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺳﺎن‪.‬‬
‫ﻗﺼﺮ ﻗﺪر و رﺷﺘﻪﯼ درآﻴﻢ رﻓﻴﻊ اۏﻟﻤﺎق ﻧﻪ ﺳﻮد‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﺴﺎوﯼدﻳﺮ ﺑﻮ ﻗۏﻣﺎ ﺁﺳﻤﺎن و رﻳﺴﻤﺎن!‬
‫ﺷﺎهﺒﺎزِ هﻤّﺘﻴﻢ هﺮ ﺻﻴﺪﻩ ﻗﯧﻠﻤﺎز اﻟﺘﻔﺎت‪،‬‬
‫ﺷﻬﺮﻳﺎرِ رﻓﻌﺘﻴﻢ هﺮ ﻣﺴﻨﺪﯼ ﻗﯧﻠﻤﺎز ﻣﻜﺎن!‬
‫ﻋﺎﻟﻢِ ﺻﻮرﺗﺪﻩ ﮔﺮ ﻳۏﺧﺪور ﺷﻜﻮﻩ و ﺷﻮآﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺎﻟﻢِ ﻣﻌﻨﻴﺪﻩ ﻳۏخ ﺑﻴﺮ ﺑﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﺻﺎﺣﺒﻘﺮان‪.‬‬
‫ﻣﺴﻨﺪ ﺁراﯼ ﺳﺮﻳﺮِ دوﻟﺖ ﺑﺎﻗﯽ‪ ،‬ﺑﻨﻢ!‬
‫آﻴﻢ ﺳﺆزۆم ﺿﻤﻨﻴﻨﺪﻩ هﺮ اﻗﻠﻴﻤﻪ ﺣُﮑﻤﯚم دۆر روان!‬
‫‪ ١٠‬دوﻟﺖ دﻧﻴﺎ اۆﭼﯚن ﭼﻜﻤﻦ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻣﻨّﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻓﻘﺮ ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ ﺑﻨﻢ آﻴﻢ دوﻟﺘﻴﻢ دﻳﺮ ﺟﺎودان‪.‬‬
‫ﺑﯽﺗﺮدّد ﺗﻮﺗﻤﻮﺷﺎم ﺑﺤﺮِ ﺗﻌﻠّﻘﺪن آﻨﺎر‪،‬‬
‫ﺑﯽﺗﻜﻠّﻒ ﺑﻮﻟﻤﻮﺷﺎم ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﻏﻮﻏﺎدان اﻣﺎن‪.‬‬
‫ﺳﺮﺑﻠﻨﺪم‪ ،‬ﺳﺮآﺸﻢ ارﺑﺎب ﻋُﺠﺐ و آﺒﺮﻩ‪ ،‬ﻟﻴﻚ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺖ اهﻠﻴﻨﻪ ﮔﺮد راﻩ و ﺧﺎكِ ﺁﺳﺘﺎن‪.‬‬
‫ﺑﻨﺪﻩﻳﻢ اۏل ﻣﺎﻩِ اوج رﻓﻌﺖ و اﻗﺒﺎﻻ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺆرﻣﻪﻣﻴﺸﺪﻳﺮ ﺑﻴﺮ ﺁﻧﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ دُور ﺁﺳﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻘﺘﺪاﯼ اهﻞ داﻧﺶ‪ ،‬ﺣﺎﻣﯽ ارﺑﺎب ﻓﻀﻞ‪،‬‬
‫آﺎرﻓﺮﻣﺎﯼ ﺿﻤﻴﺮ ﭘﺎك ﻃﺒﻊ ﺧُﺮدﻩدان!‬
‫‪ ................................................................................................................................ 504‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ١٥‬ﻧﻈﻢ ﺑﺨﺶ ﻣُﻠﮏ ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻴﮓ‪ ‬روﺷﻦ راﯼ آﻴﻢ‪،‬‬

‫ﻓﻴﺾِ ﻓﻄﺮﯼدﻳﺮ ﺁﻧﺎ ﺟﺎﻩ و ﺟﻼل و ﻋﺰّ و ﺷﺎن!‬
‫ﻃﺒﻊ ﮔﺮدون ﻃﻮع ﻓﺮﻣﺎﻧﯧﻨﺎ اﺋﺘﻤﻴﺶ اﻓﺘﺨﺎر‪،‬‬
‫رﺧﺶ دُوران راﻳﺾِ رأﻳﻴﻨﻪ ﺗﺎﭘﺸﯧﺮﻣﯧﺶ ﻋﻨﺎن‪.‬‬
‫دﻗﺖ اﻓﻜﺎرﯼ اۏل ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ آﻴﻢ ﻓﻜﺮ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻤﺖ اﺷﻴﺎدا ﺗﻮﺗﻤﺎز داﻣﻦِ ﻋﻠﻤﻴﻦ ﮔُﻤﺎن!‬
‫ﻣﺪركِ اوﺻﺎﻓﯽ‪ ،‬رأﯼ ﺻﺎﺋﺐ و ﻃﺒﻊِ ﺳﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻋﻘﻞ ﭘﻴﺮ و ﺑﺨﺖِ ﻧﻮﺟﻮان‪.‬‬
‫ﺻﻔﻮتِ اﺧﻼﺻﯽ اۏل ﻣﻘﺪار آﻴﻢ ﻗﻬﺮ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺪﺧﻮاهﺎ ﻗﻬﺮﻳﻨﺪن ﺧﻄﻮر اﺋﺘﻤﺰ زﻳﺎن‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اﯼ ﺷﻜﻮﻩ رﻓﻌﺘﻴﻦ ﭘﻴﺮاﻳﻪﯼ ﮔﻠﺰار دهﺮ‪،‬‬
‫وﯼ ﻧﻈﺎم رأﻓﺘﻴﻦ ﺁراﻳﺶِ ﻣُﻠﮏ ﺟﻬﺎن!‬
‫ﺑﻴﻢ ﻗﻬﺮﻳﻦ ﺧﺎﻧﻤﺎنِ ﺧﺼﻤﻪ ﺑﺮق ﺧﺎﻧﻪ ﺳﻮز‪،‬‬
‫ﻟﻄﻒ ﻃﺒﻌﻴﻦ ﻻﻟﻪزارِ ﻣُﻠﮑﻪ اﺑﺮ دُرﻓﺸﺎن‪.‬‬
‫ﺳﺮورا ﺳﻦ ﭼﺸﻤﻪﯼ اﺣﺴﺎن و ﺑﺤﺮ ﻟﻄﻒﺳﻦ‪،‬‬
‫ﺗﺸﻨﻪﯼ ﺷﻬﺪِ وﺻﺎﻟﯧﻦدﯦﺮ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻧﺎﺗﻮان!‬
‫اۏل زﻣﺎﻧﺪان آﻴﻢ ﺑﻨﯽ اﺧﻼﻗﯧﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻣﻌﺘﻘﺪ‪،‬‬
‫ﺣﻖ ﺑﻴﻠﻴﺮ وِرد دﻋﺎﯼ دوﻟﺘﻴﻦ دﻳﺮ هﺮ زﻣﺎن‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺪارِ ﻋﺪلدﻳﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﭘﻨﺎﻩ‪،‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﻟﻮاﯼ ﻓﺘﺢدﻳﺮ آﺸﻮرﺳﺘﺎن‪،‬‬
‫‪ ٢٥‬اۏﻻﺳﺎن اﻗﺒﺎل و ﻋﺰّ و رﻓﻌﺖ و اﺟﻼل اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٠٥ ..........................................................‬‬
‫آﺎﻣﮕﻴﺮ و آﺎﻣﻴﺎب و آﺎﻣﮕﺎر و آﺎﻣﺮان!‬
‫‪- 44 -‬‬
‫ﺳﺎﭼﻤﺎ اﯼ ﮔﺆز اﺷﻜﺪن آﺆﻧﻠﯚﻣﺪﻩ آﯽ اۏدﻻرﻩ‪ ،‬ﺳﻮ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺑﻮ دﻧﻠﯽ ﺗﻮﺗﻮﺷﺎن اۏدﻻرا‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﺎز ﭼﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺁﺑﮕﻮﻧﺪور ﮔﯚﻧﺒﺪ دوّار رﻧﮕﯽ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻤﺰم‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﺤﻴﻂ اۏﻟﻤﻮش ﮔﺆزۆﻣﺪن‪ ،‬ﮔﯚﻧﺒﺪِ دوّارا ﺳﻮ؟‬
‫ذُوق ﺗﻴﻐﻴﻨﺪن ﻋﺠﺐ ﻳۏخ اۏﻟﺴﺎ آﺆﻧﻠﯚم ﭼﺎك – ﭼﺎك‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﻣﺮور اﻳﻠﻦ ﺑﻮراﺧﯧﺮ رﺧﻨﻪﻟﺮ دﻳﻮارا ﺳﻮ‪.‬‬
‫وهﻢ اﻳﻠﻦ ﺳﺆﻳﻠﻪر دل ﻣﺠﺮوح ﭘﻴﻜﺎﻧﯧﻦ ﺳﺆزۆن‪،‬‬
‫اﺣﺘﻴﺎط اﻳﻠﻦ اﻳﭽﺮ هﺮ آﻴﻤﺪﻩ اۏﻟﺴﺎ ﻳﺎرا‪ ،‬ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺳﻮﻳﺎ وﺋﺮﺳﻴﻦ ﺑﺎﻏﺒﺎن ﮔﻠﺰارﯼ‪ ،‬زﺣﻤﺖ ﭼﻜﻤﻪﺳﻴﻦ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﮔﯚل ﺁﭼﯧﻠﻤﺎز ﻳﯚزۆن ﺗﻚ‪ ،‬وﺋﺮﺳﻪ ﻣﻴﻦ ﮔﻠﺰارا ﺳﻮ!‬
‫اۏﺧﺸﺎدا ﺑﻴﻠﻤﺰ ﻏﺒﺎرﯦﻨﯥ ﻣﺤﺮّر‪ ،‬ﺧﻄّﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻣﻪ ﺗﻚ ﺑﺎﺧﻤﺎﻗﺪان اﺋﻨﺴﻪ ﮔﺆزﻟﺮﻳﻨﻪ ﻗﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﻋﺎرﺿﻴﻦ ﻳﺎدﻳﻠﻪ ﻧﻤﻨﺎك اۏﻟﺴﺎ ﻣﮋﮔﺎﻧﯧﻢ‪ ،‬ﻧۏﻻ؟‬
‫ﺿﺎﻳﻊ اۏﻟﻤﺎز ﮔﯚل ﺗﻤﻨّﺎﺳﻴﻠﻪ وﺋﺮﻣﻚ ﺧﺎرا ﺳﻮ!‬
‫ﻏﻢ ﮔﯚﻧﯚ اﺋﺘﻤﻪ دل ﺑﻴﻤﺎردان ﺗﻴﻐﻴﻦ درﻳﻎ‪،‬‬
‫ﺧِﻴﺮدﻳﺮ وﺋﺮﻣﻚ ﻗﺎراﻧﻘﻮ ﮔﺌﺠﻪدﻩ ﺑﻴﻤﺎرا‪ ،‬ﺳﻮ‪.‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪ ﭘﻴﻜﺎﻧﯧﻦ آﺆﻧﯚل‪ ،‬هﺠﺮﻳﻨﺪﻩ ﺷُﻮﻗﻮم ﺳﺎآﻦ اﺋﺖ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 506‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺳﻮﺳﻮزام‪ ،‬ﺑﻴﺮآﺰ ﺑﻮ ﺻﺤﺮادا ﺑﻨﻴﻤﭽﯚن ﺁرا ﺳﻮ‪.‬‬

‫‪ ١٠‬ﺑﻦ ﻟﺒﻴﻦ ﻣﺸﺘﺎﻗﯧﻴﺎم‪ ،‬زهّﺎد آﻮﺛﺮ ﻃﺎﻟﺒﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻴﺘﻪ آﻴﻢ ﻣﺴﺘﻪ ﻣﯽ اﻳﭽﻤﻚ ﺧﻮشﮔﻠﻴﺮ‪ ،‬هﺸﻴﺎرا ﺳﻮ!‬
‫روﺿﻪﯼ آﯚﻳﯚﻧﺎ هﺮدم دورﻣﺎﻳﯧﺐ اﺋﻴﻠﻪر ﮔﺬار‪،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ اۏﻟﻤﻮش ﻏﺎﻟﺒﺎ‪ ،‬اۏل ﺳﺮو ﺧﻮشرﻓﺘﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺳﻮ ﻳۏﻟﻮن اۏل آﻮﻳﺪان ﺗۏﭘﺮاق اۏﻟﻮب ﺗﻮﺗﺴﺎم ﮔﺮﻩك‪،‬‬
‫ﭼﯚن رﻗﻴﺒﻴﻢدﻳﺮ داﺧﯥ‪ ،‬اۏل آﻮﻳﻪ ﻗۏﻳﻤﺎن وارا ﺳﻮ!‬
‫دﺳﺘﺒﻮﺳﻮ ﺁرزوﺳﻴﻠﻪ ﮔﺮ اؤﻟﺴﻢ‪ ،‬دۏﺳﺘﻼر!‬
‫آﻮزﻩ اﺋﻴﻠﻴﻦ ﺗۏﭘﺮاﻏﯧﻢ‪ ،‬ﺳﻮﻧﻮن اۏﻧﻮﻧﻼ ﻳﺎرا‪ ،‬ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺳﺮو ﺳﺮآﺸﻠﻴﻚ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻗُﻤﺮﯼ ﻧﻴﺎزﯦﻨﺪان‪ ،‬ﻣﮕﺮ‪،‬‬
‫داﻣﻨﯧﻦ ﺗﻮﺗﺎ ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﺎ دۆﺷﻪ‪ ،‬ﻳﺎﻟﻮارا‪ ،‬ﺳﻮ!‬
‫‪ ١٥‬اﻳﭽﻤﻚ اﻳﺴﺘﺮ ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚن ﻗﺎﻧﯧﻦ ﻣﮕﺮ ﺑﻴﺮ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮔﯚل ﺑﻮداﻏﯥﻧﯧﻦ ﻣﺰاﺟﯧﻨﺎ ﮔﻴﺮﻩ ﻗﻮرﺗﺎرا ﺳﻮ!‬
‫ﻃﻴﻨﺖ ﭘﺎآﻴﻨﯽ روﺷﻦ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ اهﻞِ ﻋﺎﻟﻤﻪ‪،‬‬
‫اﻗﺘﺪا ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻃﺮﻳﻖ اﺣﻤﺪ ﻣﺨﺘﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺳﻴّﺪ ﻧﻮع ﺑﺸﺮ‪ ،‬درﻳﺎﯼ دُرّ اﺻﻄﻔﺎ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺳﭙﻴﺒﺪﻳﺮ ﻣﻌﺠﺰاﺗﯽ‪ ،‬ﺁﺗﺶِ اﺷﺮارا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎق اۆﭼﯚن ﺗﺎزﻩ‪ ،‬ﮔﻠﺰار ﻧﺒﻮّت روﻧﻘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺠﺰۆﻧﺪن اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ اﻇﻬﺎر‪ ،‬ﺳﻨﮓ ﺧﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺠﺰﯼ ﺑﻴﺮ ﺑﺤﺮ ﺑﯽﭘﺎﻳﺎن اﻳﻤﻴﺶ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻴﺶ ﺁﻧﺪان ﺑﻴﻦ‪ -‬ﺑﻴﻦ ﺁﺗﺸﺨﺎﻧﻪﯼ آﻔّﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٠٧ ..........................................................‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺣﻴﺮت اﻳﻠﻦ ﺑﺎرﻣﺎﻏﯧﻦ دﻳﺸﻠﺮ آﻴﻢ اﺋﺘﺴﻪ اﺳﺘﻤﺎع‪،‬‬

‫ﺑﺎرﻣﺎﻏﯧﻨﺪان وﺋﺮدﻳڲﯽ ﺷﺪت ﮔﯚﻧﯚ اﻧﺼﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫دوﺳﺘﻮ ﮔﺮ زهﺮﻣﺎر اﻳﭽﺴﻪ‪ ،‬اۏﻟﻮر ﺁب ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ﺧﺼﻤﯽ ﺳﻮ اﻳﭽﺴﻪ‪ ،‬دؤﻧﺮ اﻟﺒﺘﻪ زهﺮِ ﻣﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ هﺮ ﻗﻄﺮﻩدن ﻣﻴﻦ ﺑﺤﺮ رﺣﻤﺖ ﻣﻮجﺧﻴﺰ‪،‬‬
‫ال ﺳﻮﻧﻮب اورﻗﺎج وﺿﻮ اۆﭼﯚن ﮔﯚل رﺧﺴﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺧﺎك ﭘﺎﻳﻴﻨﻪ ﻳﺌﺘﻢ دﺋﺮ‪ ،‬ﻋُﻤﺮﻟﺮدﻳﺮ ﻣﺘّﺼﻞ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﯧﻨﯥ داﺷﺪان – داﺷﺎ اوروب ﮔﺰر ﺁوارا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ذرﻩ‪ -‬ذرﻩ ﺧﺎك درﮔﺎهﯧﻨﺎ اﻳﺴﺘﺮ ﺳﺎﻟﻼﻧﯧﺮ‪،‬‬
‫دؤﻧﻤﺰ اۏل درﮔﺎهﺪان‪ ،‬ﮔﺮ اۏﻟﺴﺎ ﭘﺎرﻩ‪ -‬ﭘﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ذآﺮ ﻧﻌﺘﻴﻦ وِردﻳﻨﯽ‪ ،‬درﻣﺎن ﺑﻴﻠﻴﺮ اهﻞ ﺧﻄﺎ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪ آﻴﻢ دﻓﻊ ﺧﻤﺎر اۆﭼﯚن وﺋﺮﻩ ﻣﻴﺨﻮارا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﺣﺒﻴﺐاﷲ! ﻳﺎ ﺧﻴﺮ اﻟﺒﺸﺮ! ﻣﺸﺘﺎﻗﯧﻨﺎم‪،‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ ﻟﺐ ﺗﺸﻨﻪﻟﺮ ﻳﺎﻧﯧﺐ دﻳﻠﺮ هﻤﻮارا ﺳﻮ!‬
‫ﺳﻨﺴﻦ اۏل ﺑﺤﺮ آﺮاﻣﺖ‪ ،‬آﻴﻢ ﺷﺐ ﻣﻌﺮاﺟﺪا‪،‬‬
‫ﺷﺒﻨﻢ ﻓﻴﻀﻴﻦ ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﻴﺶ ﺛﺎﺑﺖ و ﺳﻴّﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﭼﺸﻤﻪﯼ ﺧﻮرﺷﻴﺪدن هﺮدم زﻻل ﻓﻴﺾ اﺋﻨﺮ‪،‬‬
‫ﺣﺎﺟﺖ اۏﻟﺴﺎ ﻣﺮﻗﺪﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪ اﺋﺪن ﻣﻌﻤﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻢ دوزخ‪ ،‬ﻧﺎر ﻏﻢ ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ دل ﺳﻮزاﻧﯧﻤﺎ‪،‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ اﺑﺮ اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ ﺳﭙﻪ اۏل ﻧﺎرا ﺳﻮ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻳﻤﻦ ﻧﻌﺘﻴﻨﺪن ﮔُﻬﺮ اۏﻟﻤﻮش ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺳﺆزﻟﺮﯼ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 508‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﺑﺮ ﻧﻴﺴﺎﻧﺪان دؤﻧﻦ ﺗﻚ ﻟﺆﻟﺆﯼ ﺷﻬﻮارا ﺳﻮ‪.‬‬

‫ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺘﺪن اۏﻻن‪ ،‬ﺑﻴﺪار اۏﻻﻧﺪا روز ﺣﺸﺮ‪،‬‬
‫اﺷﻚ ﺣﺴﺮﺗﺪن ﺗﺆآﻨﺪﻩ دﻳﺪﻩﯼ ﺑﻴﺪارا ﺳﻮ‪.‬‬
‫اوﻣﺪوﻏﻮم اۏﻟﺪور آﯽ روز ﺣﺸﺮ ﻣﺤﺮوم اۏﻟﻤﺎﻳﺎم‪،‬‬
‫ﭼﺸﻤﻪﯼ وﺻﻠﻴﻦ وﺋﺮﻩ ﻣﻦ ﺗﺸﻨﻪﯼ دﻳﺪارا‪ ،‬ﺳﻮ‪.‬‬
‫‪- 45 -‬‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ واﻟﻤﻨّﻪ آﯽ ﺗﻮﻓﻴﻘﺎت رﺑّﺎﻧﯽ‪،‬‬

‫ﻳﺌﺘﻴﺮدﯼ ﻣﻨﺰل ﻣﻘﺼﻮدا اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ!‬
‫ﻃﺮﻳﻖ آﺮﺑﻼ‪ ،‬راﻩ ﻧﺠﻒ ﺑﻴﺮ رهﺒﺮ اﻳﺴﺘﺮدﯼ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻳۏﻟﺪا ﮔﺆردۆ ﺣﻖ ﺧﻀﺮ اۏﻟﻤﺎﻏﺎ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ارزاﻧﯽ!‬
‫وﻻﻳﺖ دُرﻟﺮﯼﻧﻴﻦ ﻣﻌﺪﻧﯽ دﻳﺮ اوﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﻮ‪،‬‬
‫اﻣﻴﻦِ ﺣﻖ ﮔﺆرۆب‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎﻧﺎ ﺗﺎﭘﺸﯧﺮدې ﻓﻠﻚ ﺁﻧﯥ‪.‬‬
‫اﻳﺎ ﺳﻠﻄﺎن ﻋﺎﻟﯽ هﻤّﺖ و ﺳﺮدار ﻋﺎدل دل‪،‬‬
‫آﯽ ﺳﻨﺴﻦ ﮔﻮهﺮ اﻧﺼﺎف و دُرﱢ ﻣﻌﺪﻟﺖ آﺎﻧﯽ!‬
‫ﻣﺸﺮّف اﺋﻴﻠﻪدﯼ ذات ﺷﺮﻳﻔﻴﻦ ﻣُﻠﮏ ﺑﻐﺪادﯼ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻋﻤﺎرت ﻗﯧﻠﺪې رأﯼ ﮔﻨﺞ ﺑﺨﺸﻴﻦ ﺧﺎك وﻳﺮاﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎ ﺗﺎﭘﺪې وﺻﻮل ﻣﻘﺪﻣﻴﻨﺪن ﺗﻨﻠﻪ ﺟﺎن ﺑﺎﻏﯽ‪،‬‬
‫اﺳﺎس ﺁﻟﺪې ﺑﻨﺎﯼ هﻤّﺘﻴﻨﺪن ﻋﺪل اﻳﻮاﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻗﺪم ﺑﺎﺳﺪﯦﻦ دﻳﺎر اﺷﺮف ﺑﻐﺪادا ﺳﻦ ﻳﺌﺮ‪ -‬ﻳﺌﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٠٩ ..........................................................‬‬
‫ﻣﺰارات و ﺑﻘﺎعاﻟﺨﻴﺮ ﺳﻨﺪن اۏﻟﺪو ﻧﻮراﻧﯽ‪.‬‬

‫زﻳﺎرﺗﻠﺮآﯽ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪ ،‬ﺁﺳﺘﺎﻧﻼر آﻴﻢ ﻃﻮاف اﺋﺘﺪﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺒﻮل اۏﻟﺴﻮن آﯽ ﺗﺎﭘﺪې هﺮ ﺑﻴﺮﻳﻨﺪن ﻓﻴﺾ روﺣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﻗﻨﺒﺮ و اوﻻد ﻓﻀﻞ و ﺑﻌﺾِ اهﻞ ﺑﻴﺖ‪،‬‬
‫ﻃﻮاف اﺋﺘﺪﯼ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ ﻗﯧﻠﺪې ﭼۏخ زر اﻓﺸﺎﻧﯽ!‬
‫‪ ١٠‬ﻋﻠﻲﻧﻴﻦ ﭘﻨﺠﻪﺳﻴﻦ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ زﻳﺎرت آﻴﻢ ﻣﻘﺮّر دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻳﺌﻨﯽ ﮔﺆردۆآﺪﻩ ﻣﺨﺪوﻣﻮن ال اؤﭘﻤﻚ ﺑﻨﺪﻩ داﻣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺿﻴﺎﯼ رﻓﻌﺘﻴﻨﺪن ﺳﺎﻳﻪ ﺑﻮﻟﺪو ﺳِﻴﺮ وﻗﺘﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﮔﻬﯽ ﺑﻬﻠﻮل دﻳﻮاﻧﻪ‪ ،‬ﮔﻬﯽ ﻣﻨﺼﻮر ﺣﻘﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﺧﺼﻤﻴﻨﯽ ﺷﺎه وﻻﻳﺖ داﺷﻪ دؤﻧﺪﻩرﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ آﻴﻢ ﮔﺆردۆن اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻣﻌﺠﺰ اﻳﻠﻦ داش ﺁﺳﻼﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎم ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻃﻮﻓﻴﻦ ﻗﯧﻠﯧﺐ اۏﻟﺪون آﻤﺮ ﺑﺴﺘﻪ‪،‬‬
‫اؤﭘﯚب ﻋﻮن و ﻣﻌﻴﻦ درﮔﺎهﻴﻦ‪ ،‬اﺋﺘﺪﻳﻦ ﺗﺎزﻩ اﻳﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺟﻮاد و ﻛﺎﻇﻢﻳﻦ ﻋﻄّﺎر ﺑﻐﺪاد اۏﻟﺪوﻏﻮن ﺑﻴﻠﺪﻳﻦ‪،‬‬
‫اۆز اوردون‪ ،‬ﺗﺎﭘﺪﯦﻦ اۏل ﻋﻄّﺎردان هﺮ دردﻩ درﻣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺗﻘﻲ و ﻋﺴﻚرﯼ و ﻣﻬﺪﯼﻳﻪ اﻧﺼﺎر ﮔﺆﻧﺪردﻳﻦ‪،‬‬
‫آﯽ ﺁﻻﻳﺸﻠﯽ آﺎﻓﺮ ﻟﺸﻜﺮﻳﻨﺪن ﺳﺎﺧﻼﻳﺎ ﺁﻧﯥ‪،‬‬
‫ﻓﺮات ﭘﺎك ﺗﻚ ﺑﺎﺑﻞ دﻳﺎرﯦﻨﺎ ﻗﺪم ﺑﺎﺳﺪﯦﻦ‪،‬‬
‫ﺑُﺮوجِ زُهﺮﻩﺳﻴﻨﺪﻩ اۏﻟﺪو اۏل ﻫﺎروت زﻧﺪاﻧﯽ!‬
‫ﻣﺜﺎل ﻣﺸﻬﺪ ﺷﻤﺲ و ﻣﺰار ﺟﻤﺠﻤﻪ ﻳﺌﺮ ‪ -‬ﻳﺌﺮ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 510‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎﺳﻴﻠﻪ ﮔﺆردۆن ﻣﻌﺠﺰاتِ ﺷﺎﻩ ﻣﺮداﻧﯽ‪.‬‬

‫ﻋﻘﻴﻞ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐدن اﺳﺘﻤﺪاد اﺋﺪﻳﺐ هﻤّﺖ‪،‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ آﺮﺑﻼﻳﺎ ﺑﺎﺷﻼدﯦﻦ اﻗﺮان و اﻋﻴﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﭼﻮ دﺷﺖ آﺮﺑﻼﻳﻪ ﻟﺸﻜﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﺟﻤﻊ اﺋﺘﺪﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻳﻘﻴﻦ اۏﻟﺪو آﯽ ﺷﺎﻩ آﺮﺑﻼﻧﯧﻦ اﻳﺴﺘﻪﻧﻴﺮ ﻗﺎﻧﯥ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬اداﯼ ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺮض ﻧﻴﺎز اﺋﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬ﺑِﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲ‪،‬‬
‫آﯽ ﻣﻘﺒﻮل اۏﻟﺪو ﺑﻴﺖ اﻟﻼهﺎ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﻴﺮدﻳﻦ ﻧﻴّﺖ ﭘﺎك اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﺟﺪّ و ﺁﺑﺎﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻼم روﺿﻪﯼ ﭘﺎآﻴﺰﻩﯼ ﺷﺎه‪ ‬ﺧُﺮاﺳﺎنـﯽ‪.‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن ﺳﺮﻣﻨﺰلِ ﻣﻘﺼﻮدا ﻳﺌﺘﺪﻳﻦ راﻩ وﺣﺪﺗﺪﻩ‪،‬‬
‫رﻓﻴﻖ اۏﻟﺪو ﺳﻨﺎ ﺗﻮﻓﻴﻖ‪ ،‬ﺗﺎﭘﺪﯦﻦ وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺟﺎﻧﺎن‪ ،‬ﺟﺎن ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻠﻜﻪ ﺟﺎﻧﺪان اﻓﻀﻞ و اﺷﺮف‪،‬‬
‫آﯽ درﮔﺎهﯧﻨﺪا اﺋﻴﻠﻪر ﺟﺎن ﻧﺜﺎرﻳﻦ اﻧﺴﯽ و ﺟﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺧﺪاﻧﯧﻦ ا‪‬ﻧﱠﻤﺎ ﻗﻮﻟﻮﻧﺪا ﺧﻠﻖ اﻳﭽﺮﻩ وﻟﻴﻌﻬﺪﯼ‪،‬‬
‫رﺳﻮﻟﻮن ﻟَﺤ‪‬ﻤ‪‬ﻚ‪ ‬ﻟَﺤ‪‬ﻤﻲ ﺳﺮ ﺧﻮاﻧﯧﻨﺪا ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﮔَﻬﯽ ﻣﺤﺘﺎﺟﺎ وﺋﺮﻣﻴﺶ ﻗﻨﺒﺮﯼ ﻃﻐﻴﺎن اﺋﺪﻳﺐ ﻟﻄﻔﯚ‪،‬‬
‫ﮔَﻬﯽ ﺁﺳﻼﻧﺪان ﺁﻟﻤﯧﺶ ﻣﻀﻄﺮب ﺣﺎﻟﯧﻨﺪا ﺳﻠﻤﺎنـﯽ‪.‬‬
‫ﮔﻬﯽ وﺋﺮﻣﻴﺶ رﺳﻮﻻ ﻋﺮﺷﺪﻩ ﺁﺳﻼن اﻳﻠﻪ ﻣُﻬﺮون‪،‬‬
‫ﮔﻬﯽ ﻋﺮض اﺋﺘﻤﻴﺶ اﻟﺪﻩ ﺧﺎﺗﻢِ ﺣُﮑﻢ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻃُﻔﻴﻞ ﮔﻮهﺮ ذاتِ ﺷﺮﻳﻔﯽ ﺁدم و ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥١١ ..........................................................‬‬
‫ﻓﺪاﯼ ﺟﻮهﺮ ﺟﺴﻢ ﻟﻄﻴﻔﯽ ﺑﺤﺮﯼ و آﺎﻧﯽ!‬

‫)ع(‬
‫اﻣﻴﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺣﻴﺪر‪ ،‬ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ‪،‬‬
‫آﯽ ﺟﺒﺮﻳﻞِ اﻣﻴﻦدﻳﺮ ﺧﻠﻮت وﺣﺪﺗﺪﻩ درﺑﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻪدﻳﺮ دﻧﻴﺎ و ﻋُﻘﺒﯽ ﺑﯽرﺿﺎﯼ ﻣﺮﺗﻀﻲ‪ ،‬ﺑﺎﷲ!‬
‫ﻧﻪ اۏل ﺑﺎﻗﯽ ﮔﺮﻩك ﺻﺪق اهﻠﻴﻨﻪ ﻣﻄﻠﻖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﻮ‪ ،‬ﻓﺎﻧﯽ!‬
‫‪ ٣٠‬ﻣُﺪام اۏل آﻴﻢ ﺑﻮ درﮔﺎهﯧﻦ ﻗﺎﻣﯥ ﺳﺎدات ﺧﺪّاﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻤﻊ ﺧﺎﻃﺮ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ اۏل ﺟﻤﻊِ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺑﻦِ ﻏﺎﻓﻠﺪن ﺁﮔﺎﻩ اۏل آﯽ ﺑﻴﺮ آﻤﺘﺮ ﺛﻨﺎﺧﻮاﻧﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻩك ﺳﻦ ﺗﻚ ﺳﺮاﻓﺮازﯦﻦ ﺑﻨﻴﻢ ﺗﻚ ﺑﻴﺮ ﺛﻨﺎﺧﻮاﻧﯽ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻮ ﺣﺮم اﻳﭽﺮﻩ ﺷﺐ و روز و ﮔﻪ و ﺑﯽﮔﻪ‪،‬‬
‫دﻋﺎﯼ ﺧِﻴﺮ ﻗﯧﻞ ﺳﻠﻄﺎﻧﺎ‪ ،‬ﺗﺮك اﺋﺖ ﺳِﻴﺮ ﺑُﺴﺘﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫اﻻهﯽ ﺗﺎ ﺑﻨﺎﯼ دهﺮ ﺑﺎﻗﯽ دﻳﺮ‪ ،‬ﻣُﺨﻠّﺪ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺳُﻠﻄﺎن ﺟﻮاﻧﺒﺨﺘﯽ‪ ،‬ﺑﻮ ﺳﺮدار ﺟﻬﺎﻧﺒﺎﻧﯽ!‬
‫ﻧﻪ اوراد و دﻋﺎ آﻴﻢ ﻗﯧﻠﺪې ﺳﻠﻄﺎن ﺁﺳﺘﺎﻧﻼردا‪،‬‬
‫ﻗﺒﻮل اﺋﺖ آﯽ‪ ،‬ﺑﻮدور دلﺷﺎد اﺋﺪن ﻳﯚزﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫‪- 46 -‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﻗﯧﻠﺪې ﺻﺒﺎ ﮔﻠﺰارا دﻋﻮت ﺑﯚﻟﺒﯚل زارﯼ‪،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﻗﻤﺮﯼ ﻣﻘﺎم اﺋﺘﺪﯼ ﻓﻀﺎﯼ ﺻﺤﻦ ﮔﻠﺰارﯼ‪.‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ دۆﺷﺪۆ هﻮادان ﺳﺒﺰﻩزارا ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺷﺒﻨﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 512‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﮔﻠﺰارا ﺳﺎﻟﺪې ﻇِﻞّ رﺣﻤﺖ‪ ،‬اﺑﺮ ﺁذارﯼ‪.‬‬

‫ﻳﺌﻨﻪ دﻳﻮاﻧﻪﯼ ﻋﺸﻖ اﺋﻴﻠﻪدﯼ دار‪‬اﻟﺸﻔﺎ ﻣِﻴﻠﯽ‪،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﮔﻠﺰارا ﭼﯧﺨﺪې ﮔﻮﺷﻪﯼ ﻣﺤﻨﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﻳﺌﺮﻳﻨﺪن ﺗﭙﺮﻩدن ﺑﻦ ﻣﺒﺘﻼﻳﯽ ﺷُﻮق ﻏﺎﻟﺐ دﻳﺮ‪،‬‬
‫هﻮا دﻳﺮ ﮔﺰدﻳﺮن ﻳﺌﺮدن ‪ -‬ﻳﺌﺮﻩ اﺑﺮ ﮔﺮاﻧﺒﺎرﯼ‪.‬‬
‫‪ ٥‬ﺑﻮ ﻋﺸﺮﺗﮕﺎهﻴﻦ اﺗﻤﺎﻣﯧﻨﺪا ﺑﻴﺮ داش اۏﻟﻤﺎﺳﺎ اﺳﮕﻴﻚ‪،‬‬
‫ﺑﻨﯽ ﻳﺌﺮدن ‪ -‬ﻳﺌﺮﻩ ﻧﻘﻞ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰدﯼ دهﺮ ﻣﻌﻤﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﻗﺪِ ﺧﻢ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﺗﺤﺮﻳﻜﻴﻢ ﻳﺌﺮﻳﻤﺪن ﻋﻴﻦ ﺣﻜﻤﺖدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻗﻀﺎ ﺻﻮرﺗﮕﺮﯼ ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﮔﺰدﻳﺮﻣﺰ ﺑﻮ ﭘﺮﮔﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﻣﻜﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮﯼ‪ ،‬ﺻﺤّﺖ ﻣﻮﺟﺒﯽ دﻳﺮ ﻧﻮﻻ ﻧﻘﻞ اﺋﺘﺴﻪ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻴﺐِ ﺣﻜﻤﺖ ﺣﻖ ﻣُﻠﮑﺪن ﻣُﻠﮑﻪ ﺑﻮ ﺑﻴﻤﺎرﯼ؟‬
‫ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺑﻦ اۏﻟﺪوﻏﻮم ﻣﻨﺰﻟﺪﻩ راﺣﺖ ﻣِﻴﻞ اﺋﺪﻳﺐ ﮔﻠﻤﺰ‪،‬‬
‫دۆﺷﯚب زﺣﻤﺘﻠﺮﻩ ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻦ اۏﻟﺪوم ﻃﻠﺒﻜﺎرﯼ‪.‬‬
‫هﻮاﯼ ﺳِﻴﺮ ﻗﯧﻠﺪﯦﻢ ارﺗﻔﺎع ﻗﺪر اۆﭼﯚن‪ ،‬زﻳﺮا‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮﻳﻨﺪﻩ هﺮ ﻣﺘﺎﻋﻴﻦ ﭘﺴﺖ اۏﻟﻮر اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺪارﯼ!‬
‫‪ ١٠‬رواج ﻋﺸﻖ وﺋﺮﻣﻚ ﻗﺼﺪﻳﻨﻪ ﭼﯧﺨﺪﯦﻢ دﻳﺎرﯦﻤﺪان‪،‬‬
‫هُﻨﺮ ﺿﺎﻳﻊ دﻳﺮ اۏل آﺸﻮردﻩ آﻴﻢ ﻳۏﺧﺪور ﺧﺮﻳﺪارﯼ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺒﺖ ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اﻇﻬﺎر ﻏﺮﺑﺖ اﺧﺘﻴﺎر اﺋﺘﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﭼﺎرﻩ ﻳۏخ ﺑﻮ ﺟﻨﺴﻴﻦ اۏﻟﺪوﻏﻮم ﻳﺌﺮﻟﺮدﻩ ﺑﺎزارﯼ!‬
‫ﻣﺒﺎرك دﻳﺮ ﺳﻮاد دود ﺁهﯧﻢ ﻗﺎﻧﺪا ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻢ‪،‬‬
‫ﻳﺎﻣﺎن اۏﻟﻤﺎز ﺳﺤﺎﺑﯧﻦ ﮔﺰدﻳڲﯽ ﻳﺌﺮﻟﺮدﻩ ﺁﺛﺎرﯼ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥١٣ ..........................................................‬‬
‫ﻣﻜﺮّمدﻳﺮ ﺳﺮﺷﻜﻴﻢ ﻗﺎﻧﺪا ﻳﺌﺮ ﺗﻮﺗﺴﺎم‪ ،‬ﺑﻮ اۆزدن هﻢ‪،‬‬

‫ﺑﻬﺎراﻧﮕﻴﺰ اۏﻟﻮر هﺮ ﻗﺎﻧﺪا آﻴﻢ ﺳﻴﻼب اۏﻟﻮر ﺟﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ اﯼ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﺑﻴﭽﺎرﻩ اﻳﺎم ﺑﻬﺎر اۏﻟﺪو‪،‬‬
‫اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ وﻗﺖ آﻴﻢ ﺑﺨﺖ اۏﻻ اهﻞِ درد ﻏﻤﺨﻮارﯼ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﮔﯚﻟﻪ ﮔﯚل‪ ،‬ﺁﭼﯧﻼ ﻧﺮﮔﺲ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫ﻗﻮﭘﺎ ﺳﻴﻼب ذُوق اﻳﻠﻪ اﻟﻢ ﺧﺎﺷﺎآﯽ‪ ،‬ﻏﻢ ﺧﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺎ اۏﻟﺴﺎ ﻣﻴﺴّﺮ ﺧﻠﻮت وﺣﺪﺗﺪﻩ ﮔﯚل وﺻﻠﯽ‪،‬‬
‫ﻧﺼﻴﺐ اۏﻻ ﻣﻨﺎ ﭘﺎﺷﺎﯼ ﮔﯚل رُﺧﺴﺎر دﻳﺪارﯼ‪.‬‬
‫زهﯽ ﭘﺎﺷﺎﯼ ﻣُﻠﮏ ﺁراﯼ دوﻟﺘﻤﻨﺪ و روﺷﻨﺪل‪،‬‬
‫آﯽ ﻣﻘﺒﻮل ﺟﻤﻴﻊ ﺧﻠﻖ دﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮع اﻃﻮارﯼ‪.‬‬
‫ﺳﻠﻮك دﻟﻜﺸﯽ ﻃﯽّ ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ دُوردن ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﭘﺸﻴﻤﺎن ﭼﺮخ ﻏﺪّارﯼ‪.‬‬
‫ﺣﻘﻴﺘﺪﻩ اﻳﻼهﻴﻦ اآﺒﺮ ﺁﻳﺎت ﺗﻘﺪﻳﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﺪﻩ رﺳﻮﻟﻮن اﻋﻈﻢ اﻋﻮان و اﻧﺼﺎرﯼ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬زﻣﺎﻧﯧﻨﺪا زﻣﺎﻧﻪ ﻇُﻠﻤﯚ ﻳۏخ‪ ،‬اﻧﺼﺎﻓﯽ وار اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻣﻨﺴﻮب دور ﻇُﻠﻢ اﻳﻠﻪ اﻧﺼﺎﻓﻴﻦ ﻳۏﺧﻮ‪ ،‬وارﯼ‪.‬‬
‫ﻓﺮاﻏﺖ ﺧﻮاﺑﮕﺎهﻴﻦ ﺑﻜﻠﻪﻳﻴﺐ ﺑﻴﻢ ﺣﻮادﺛﺪن‪،‬‬
‫اۏﻟﻮﺑﺪور ﭘﺎﺳﺒﺎن ﻣُﻠﻚ و ﻣﻠّﺖ ﺑﺨﺖ ﺑﻴﺪارﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺎر ﮔُﻠﺸﻦ دوﻟﺖ‪ ،‬آﻳﺎس ﭘﺎك داﻣﻦ آﻴﻢ‪،‬‬
‫وﺟﻮدو هﺮ ﺧﻠﻠﺪن ﭘﺎآﺪﻳﺮ‪ ،‬هﺮ ﻋﻴﺐدن ﻋﺎرﯼ‪.‬‬
‫زهﯽ ﺷﻤﻊ ﺷﺒﺴﺘﺎن ﺳﺨﺎ و ﻟﻄﻒ‪ ،‬آﻴﻢ اۏﻟﻤﻮش‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 514‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻗﺎﻣﯥ اﺣﺒﺎﺑﻪ و اﻋﺪاﻳﻪ روﺷﻦ‪ ،‬ﻧﻮرﯼ و ﻧﺎرﯼ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎ! ﺷﻔﻘﺖ ﺷﻌﺎرا! ﺳﻨﺴﻦ اۏل ﭘﺎآﻴﺰﻩ ﺳﻴﺮت آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺎ ﺣﺎﺟﺖ دڲﻴﻞ اﺣﺴﺎن اۆﭼﯚن درد دل اﻇﻬﺎرﯼ!‬
‫‪ ٢٥‬وﺟﻮد ﺑﯽﻣﺜﺎﻟﯧﻦ دوﻟﺖ اﺳﻼﻣﺎ ﻧﺼﺮت دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺠﺮّد ﺻﻴﺖ رزﻣﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﻣﻐﻠﻮب‪ ،‬آﻔّﺎرﯼ!‬
‫ﻓﺮﻳﺪِ ﻋﺼﺮ ﺳﻦ‪ ،‬اﻣّﺎ ﮔﺰر هﺮ ﻗﻠﺒﺪﻩ ﻣِﻬﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﮔﯚﻧﺶ ﺑﻴﺮ دﻳﺮ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻘﺴﻮم دور هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ اﻧﻮارﯼ‪.‬‬
‫ﻓﻠﻚدﻳﺮ اؤﻳﻠﻪ ﻣﺤﻜﻮﻣﻮن آﯽ ﺧﻮرﺷﻴﺪﯼ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺣﺎﺿﺮ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻳﺎرﯼ ﮔﺌﺠﻪ ﺑﺰﻣﻴﻨﺪﻩ ﻻزم اۏﻟﺴﺎ اﺣﻀﺎرﯼ!‬
‫رواندﻳﺮ اؤﻳﻠﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﯧﻦآﯽ ﮔﺮ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺣﻜﻢ اﺋﺘﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺧﻼف ﻃﺒﻊ اﺳﻔﻠﺪن اۏﻟﻮر اﻋﻼﻳﺎ رﻓﺘﺎرﯼ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎن ﻋﻨﺎﻳﺖ‪ ،‬ور اهﺎﻧﺖ اﺧﺘﻴﺎر اﺋﺘﺴﻪن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺗﺒﺪﻳﻠﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮﻳﻦ ﻣﻮرﯼ و ﻣﺎرﯼ!‬
‫‪ ٣٠‬زﻣﺎﻧﯧﻦ ﺟﻤﻠﻪﯼ اوﻗﺎﺗﯧﻨﯥ ﺻﺒﺢ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﮔﻮﻳﺎ‪،‬‬
‫ﭼﺮاغ اﻳﻠﻪ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز ﻇُﻠﻢ دُورﯼﻧﻴﻦ ﺷﺐ ﺗﺎرﯼ!‬
‫آﻤﺎل ﺣُﺴﻦ اﺧﻼﻗﯧﻦ ﺑﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪر ﺁﭼﯧﻠﺪﯦﻘﺠﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻤﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺳﯽ‪ ،‬ﻧﺴﺮﻳﻦ آﺘﺎﺑﯥ‪ ،‬ﻏﻨﭽﻪ ﻃﻮﻣﺎرې‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ﻃﺒﻴﻌﻴﻨﻪ ﻣﻤﮑﻦ اۏﻟﻮردو اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ ﻧﺴﺒﺖ‪،‬‬
‫ﺑﻬﺎر ﺁﻳﻴﻨﻪﺳﻴﻨﺪﻩ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې ﺳﺒﺰﻩ ژﻧﮕﺎرﯼ!‬
‫ﺗﺼﻮّر اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ اۏﻟﻤﺎز ﺳﻨﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﺮ آﺎﻣﻞ‪،‬‬
‫هﻤﺎﻧﺎ ﺳﻨﺪﻩ ﺧﺘﻢ اۏﻟﻤﻮش آﻤﺎلِ ﻗﺪرت ﺑﺎرﯼ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥١٥ ..........................................................‬‬
‫ﺻﺒﺎ‪ ،‬وﺻﻒ رﺧﻮن ﻗﯧﻠﺪﯦﻘﺪا ﮔﯚل وﺻﻔﻴﻨﯽ ﺳﺆﻳﻠﻪر آﻦ‪،‬‬

‫ﺗﻮﺗﻮﻟﺪو ﻏﻨﭽﻪ ﻧﻄﻘﯽ‪ ،‬ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﯚن ﺣﺼﺮ اۏﻟﺪو ﮔﻔﺘﺎرﯼ‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﺛﺒﺎت ﻋﺪل اۆﭼﯚن روﻧﻖ ﺑﻮراﺧﺪﯦﻦ ﻣُﻠﻚ ﺑﻐﺪادا‪،‬‬
‫ﺑﻘﺎﯼ ﮔﻨﺞ اۆﭼﯚن اﯼ ﺧﻀﺮ! ﻳﺎﭘﺪﯦﻦ آﻬﻨﻪ دﻳﻮارﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن ﺑﻐﺪاددا ﺑﻴﺮ آﻴﻤﺴﻪ ﻳۏخ آﻴﻢ ﺁﻧﺪا رأﻓﺖ ﻳۏخ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺮدم ﺑﻐﺪادا اۏﻟﻤﻮش رأﻓﺘﻴﻦ ﺳﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﻮﻟﻤﻮﺷﺪو دﻳﻠﻴﻢ ﻣﺤﻨﺖ ﮔﺆرۆب ﺣُﺴﻦ ﺗﻜﻠّﻤﺪن‪،‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮدﯼ ﻳﺎدﯦﻤﺎ ذُوق ﺻﻔﺎﺗﯧﻦ ﺷُﻮق اﺷﻌﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻨﯽ اﻧﺪﻳﺸﻪﯼ ﺣﺮﻣﺎن‪ ،‬ﻃﺮﻳﻖ آُﻔﺮﻩ ﺳﺎﻟﻤﯧﺸﺪې‪،‬‬
‫اﻣﻴﺪ ﻟﻄﻒ و اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ ﺑﺌﻠﻴﻤﺪن ﺁﭼﺪې زﻧّﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﻣﻤﺎﻟﻚ ﭘﺮورا! ﻳۏخ ﺳﻨﺪن اؤزﮔﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﺪﺑّﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫دﻣﺎدم ﻣﻄﺮح ﻟﻄﻒ اﺋﺪﻩ ﻋﺸّﺎق دل اﻓﮕﺎرﯼ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﮔﻠﺰار ﺣُﺴﻦ اﻟﺘﻔﺎﺗﯧﻦ دﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺎر اۏﻟﺪو‪ ،‬ﻳﺌﻨﻪ ﮔﻔﺘﺎرﻩ ﺗﺤﺮﻳﻚ اﺋﺘﺪﯼ ﻣﻨﻘﺎرﯼ‪.‬‬
‫دﻳﻠﺮ ﺗﻔﺼﻴﻞ اﻳﻠﻪ ﺣﺎل دﻟﻴﻦ ﺷﺮح اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪ ،‬اﻣّﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺷﺮح اﺋﺘﺴﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺎ ﻣﻌﻠﻮمدور ﻣﺠﻤﻮع اﻃﻮارﯼ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻟﯧﺒﺪﯦﺮ ﮔﻮﺷﻪﯼ ﻋﺰﻟﺘﺪﻩ‪ ،‬ﺳۏرﻣﺎز هﻴﭻ آﻴﻢ ﺣﺎﻟﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻪ اۏﻻ ﺑﻴﺮ ﻓﻘﻴﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﯽ آﻴﻢ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﺑﻴﺮ ﻳﺎرﯼ‪.‬‬
‫ﺟﻔﺎﺳﯧﻦ هﻴﭻ ﺑﻴﺮ دل ﭼﻜﻤﺰ ﺁﻧﺪان ﻏِﻴﺮﯼ اﻏﻴﺎرﯦﻦ‪،‬‬
‫ﺁﻧﯧﻨﭽﯚن ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺧﻠﻖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺸﺪﻳﺮ ﺗﺎﻧﺮې اﻏﻴﺎرﯼ!‬
‫اﻣﻴﺪﻳﻢ وار آﻴﻢ رﺳﻢ ﻣﻘﺮّر اۆزرﻩ اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 516‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻗﺮﻳﻦ ﺷﺎم زُﻟﻔﻴﻠﻪ ﻋﺮوس ﺻﺒﺢ رُﺧﺴﺎرﯼ‪.‬‬

‫‪ ٤٥‬ﺳﻨﺎ ﻣﻨﺴﻮب اۏﻻ ﺧﻠﻮتﺳﺮاﯼ دهﺮ ﺗﺰﺋﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ ﭼﻴﺰﮔﻴﻨﻪ ﻋﺸﺮﺗﮕﻪ اﻗﺒﺎل ﭘﺮﮔﺎرﯼ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻗﻄﻌﻪﻟﺮ‬
‫‪-1-‬‬
‫ﻳ‪‬ﻮم‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﺆال ﺣﻀﺮﺗﻪ ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﻢ اﮔﺮ‪،‬‬

‫اﻟﻄﺎف و ﻣﺮﺣﻤﺘﻠﻪ ﻗﻮﻟﻮﻧﺪان ﺟﻮاب ﺁﻻ‪.‬‬
‫دﻧﻴﺎ اﺋﻮﻳﻨﺪﻩ ﻗﻮﻧﺪوق – اۏﺗﻮردوق ﺑﻴﺮ ‪ -‬اﻳﻜﯽ ﮔﯚن‪.‬‬
‫ﻻﻳﻘﻤﻴﺪﻳﺮ آﺮﻳﻤﻪ‪ ،‬ﻗۏﻧﺎﻗﺪاق ﺣﺴﺎب ﺁﻻ؟‬
‫‪-2-‬‬
‫اۏﻟﺪور ﻏﺰل آﯽ ﻓﻴﻀﯽ ﺁﻧﯧﻦ ﻋﺎم اۏﻟﻮب ﻣﺪام‪،‬‬
‫ﺁراﻳﺶ ﻣﺠﺎﻟﺲ اهﻞ ﻗﺒﻮل اۏﻻ‪.‬‬
‫ورد زﺑﺎن اهﻞ ﺻﻔﺎ و ﺳﺮور اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﻣﻀﻤﻮﻧﻮ ذُۏق ﺑﺨﺶ و ﺳ‪‬ﺮﻳﻊ‪ ‬اﻟﺤ‪‬ﺼﻮل اۏﻻ‪.‬‬
‫ﺁﻧﺪان ﻧﻪ ﺳﻮد آﻴﻢ اۏﻻ ﻣﺒﻬﻢ ﻋﺒﺎرﺗﯽ‪،‬‬
‫هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ اﺳﺘﻤﺎﻋﻴﻦ اﺋﺪﻧﻠﺮ‪ ،‬ﻣﻠﻮل اۏﻻ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 518‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-3-‬‬
‫ﺳﻌﺪ و ﻧﺤﺲ اﺣﻮاﻟﯧﻨﯥ ﻗﯧﻠﺴﺎن ﻣﻨﺠّﻤﺪن ﺳﺆال‪،‬‬
‫ﻣﻘﺘﺪاﯼ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﺮﺟﻴﺲ و ﻛﻴﻮاندﯦﺮ ﺁﻧﺎ‪.‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﺳﻦ رﻣّﺎﻟﺪان ﺗﻔﺘﻴﺶ ﺣﺎل ﻧﻴﻚ و ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺷﺪ راﻩ ﻳﻘﻴﻦ اﻧﻜﻴﺲ و ﻟﻴﻬﺎندﯦﺮ ﺁﻧﺎ‪.‬‬
‫ﻧﻘﻄﻪﯼ اﺷﻜﺎل رﻣﻞ و ﺳِﻴﺮ اﻧﺠﺎم ﻧﺠﻮم‪،‬‬
‫آﻴﻤﻪ رهﺒﺮ اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬ﻓﻴﺾِ ﻋﻘﻞ ﺑﻬﺘﺎﻧﺪﯦﺮ ﺁﻧﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻴﺶ اۏل آﻴﻢ‪ ،‬هﺮ ﻧﻪ ﺻﺎدر اۏﻟﺴﺎ زﺷﺖ و ﺧﻮب و ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻈﻬﺮﯼ ﺑﻴﺮ ﻋِﻠﻤﺪﻳﺮ آﻴﻢ ﻋﻘﻞ ﺣﻴﺮاﻧﺪﯦﺮ ﺁﻧﺎ‪.‬‬
‫‪-4-‬‬
‫اۏﻟﺴﺎ ﻣﻘﺼﻮدوﻧﺠﺎ دُوران ﻓﻠﻚ ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﮔﯚن‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎ ﻣﻐﺮور‪ ،‬اﯼ آﻪ ﺣﺎل دهﺮ روﺷﻨﺪﻳﺮ ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻗﺎﺗﻞ ﺁﺑﺎء و اﺟﺪادﯦﻦ ﻣﻌﺎف اﺋﺘﻤﺰ ﺳﻨﯽ‪،‬‬
‫اوﻣﻤﺎ ﺁﻧﺪان دوﺳﺘﻠﻮق رﺳﻤﻴﻦ آﯽ دﺷﻤﻦدﻳﺮ ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-5-‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ اۏﻟﻤﺎز آﻴﺸﯽ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥١٩ ..........................................................‬‬
‫ﺗﻮﺗﻤﺎﻳﯧﻨﺠﺎ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺮك هﻮا‪.‬‬

‫هﺮ ﻧﻪ اؤز ﻧﻔﺴﻴﻨﻪ روا ﮔﺆرﺳﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺎر و ﻗﺎرداﺷﺎ ﮔﺆرﻣﻪﻳﻴﻨﺠﻪ روا‪.‬‬
‫‪-6-‬‬
‫ﺑﻦ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم‪ ،‬درد دلِ ﺳﻮزﻧﺎك اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻏﺮﯦﻦ آﺒﺎب اﺋﺪﻳﺐ وﺋﺮﻳﺮم ﭼﺮﺧﻪ اﻧﻘﻼب!‬
‫ﺣﻮت و ﺣﻤﻞ ﻣﺪارﯼ اﻳﻠﻪ ﺁﺳﻤﺎن داﺧﯥ‪،‬‬
‫ﻗﺎن اوددوروب وﺋﺮر دل ﺳﻮزاﻧﯧﻤﺎ ﻋﺬاب‪.‬‬
‫دﻧﻴﺎدا ﻳۏخ ﻓﺮاﻏﺘﻪ اُﻣﻴﺪ ﻧﻴﺸﻪ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗﺎن اود دورور اۏدا ﻧﻴﺘﻪ آﻴﻢ ﭼﻴﺰﮔﻴﺮ آﺒﺎب‪.‬‬
‫‪-7-‬‬
‫ﭘﺮدﻩ ﭼﻚ ﻋﻴﺒﻴﻨﻪ ﻇُﻠﻤﺖ ﮔﻴﺒﯽ ﺧﻠﻘﻴﻦ داﺋﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺮ دﻳﻠﺮﺳﻦ آﯽ‪ ،‬ﻧﺼﻴﺐ اۏﻻ ﺳﻨﺎ ﺁب ﺣﻴﺎت!‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﮔﻴﺒﯽ ﻋﻴﺐ ﻧﻤﺎﻟﯧﻖ آﯽ ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮﻩ ﺳﺎﻟﻤﺎﻳﺎ ﺳﻨﯽ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻋﻠﻮﱢ درﺟﺎت‪.‬‬
‫ﺟﻬﺪ ﻗﯧﻞ ذاﺗﯧﻦ اۏﻻ ﻣﻈﻬﺮ ﺁﺛﺎر ﻗﺒﻮل‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎ اۏل ﺟﺎهﻪ ﺗﻔﺎﺧﺮ آﻴﻢ اۏﻻ ﺧﺎرج ذات‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 520‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻓﻀﻞ اۏﻟﻮر ﺳﺎﻧﻤﺎ ﺳﻨﺎ ﻣﻨﺰﻟﺖ اﺻﻞ و ﻧﺴﺐ‪،‬‬

‫ﺟﺎﻩ اۏﻟﻮر ﺳﺎﻧﻤﺎ ﺳﻨﺎ آﺜﺮت اﺳﺒﺎب ﺟﻬﺎت‪.‬‬
‫ﻋﺎرﻳﺘﺪن اؤزۆﻧﻪ ﻗﯧﻠﻤﺎ ﻗﻤﺮ ﺗﻚ زﻳﻨﺖ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻏِﻴﺮدن ﻋﺎرﻳﺘﯧﻦ ﻧﻮر اﻳﺴﻪ ﮔﺮ‪ ،‬ﻳﺎزﯦﻴﺎ ﺁت!‬
‫‪-8-‬‬
‫دۏﻏﺮوﻟﻮق اﻳﻠﻪ اﻳﺴﺘﻪ ﻋﻠﻮّ ﻣﻘﺎم آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺪﻳﻜﺠﻪ ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ وﺋﺮﻩ دُور ﻓﻠﻚ رواج‪.‬‬
‫دۏﻏﺮوﻟﻮق اﻳﻠﻪ ﺣﺮﻓﻠﺮﻩ ﺻﺪر دﻳﺮ »اﻟﻒ«‪،‬‬
‫»ﻳﺎ« ﺣﺮﻓﻴﻨﯽ ﺁﻳﺎﻏﺎ ﺑﻮراﺧﻤﯧﺸﺪﯦﺮ اِﻋﻮﺟﺎج!‬
‫دۏﻏﺮوﻻر اﻳﻠﻪ ﮔﺰ‪ ،‬آﯽ ﺳﻨﯽ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ اﺋﺪﻩ‪،‬‬
‫اڲﺮﯦﻠﻪ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻗﯧﻦ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﻣﺘﺰاج‪.‬‬
‫»ﻳﺎ« اﺧﺘﻼﻃﯥ اﻳﻠﻪ ﺳﺮﻳﺮ اۏﻟﺪو ﭘﺎﻳﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪا ﻣﻘﺎم ﺗﻮﺗﺪو »اﻟﻒ« ﻧﺼﺮﺗﻴﻠﻪ ﺗﺎج‪.‬‬
‫‪-9-‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﻧﺎداﻧﻪ ﻋﺮض ﻓﻀﻞ و اﻇﻬﺎر هﻨﺮ‪،‬‬
‫ﺷﺮﻣﺴﺎر اﺋﺘﻤﻚ ﻋﻄﺎ اوﻣﻤﺎق ﻧﻪدﻳﺮ؟ ﻇُﻠﻢ ﺻﺮﻳﺢ!‬
‫ﺳﻦ ﺑﻴﻠﻴﺮﺳﻦ ﻣﺠﻤﻼً ﺁﻧﺪان ﻧﻪ ﺁﻟﯧﺮﺳﺎن وﻟﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٢١ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﺰ اۏل آﻴﻢ ﺁﻟﺪﯦﻐﯥ ﺳﻨﺪن ﺣﺴﻦدﻳﺮ ﻳﺎ ﻗﺒﻴﺢ‪.‬‬

‫ﻇﺎهﺮا »ﺳﺎﺗﻤﺎق هﻨﺮ«‪» ،‬ﺁﻟﻤﺎق ﻋﻄﺎ« ﺑﻴﺮ ﺑﻴﻊدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻃﻔﻞ ﻧﺎداﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺑﻮﻳﻮرﻣﺎز ﺷﺮع ﺁﻧﯧﻦ ﺑﻴﻌﻴﻦ ﺻﺤﻴﺢ‪.‬‬
‫‪- 10 -‬‬
‫ﻣُﺪّﻋﯽ اﺋﻴﻠﻪر ﺑﻨﺎ ﺗﻘﻠﻴﺪ‪ ،‬ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮدﻩ‪،‬‬
‫ﻟﻴﻚ ﻧﺎﻣﺮﺑﻮط اﻟﻔﺎﻇﯽ و ﻣﻜﺪّر ذاﺗﯥ وار‪.‬‬
‫ﭘﻬﻠﻮاﻧﻼر ﺑﺎدﭘﺎﻻﻻر ﺳڲﺮﻳﺪﻧﺪﻩ هﺮﻳﺎﻧﺎ‪،‬‬
‫ﻃﻔﻞ هﻢ ﺟﻮﻻن اﺋﺪر‪ ،‬اﻣﺎ ﺁﻏﺎﺟﺪان ﺁﺗﯽ وار‪.‬‬
‫‪- 11 -‬‬
‫اﯼ ﻣﻌﻠﻢ! ﺁﻟﺖ ﺗﺰوﻳﺮدﻳﺮ اﺷﺮارﻩ ﻋﻠﻢ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎ اهﻞ ﻣﻜﺮﻩ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﻌﺎرف‪ ،‬زﻳﻨﻬﺎر!‬
‫ﺣﻴﻠﻪ اۆﭼﯚن ﻋﻠﻢ ﺗﻌﻠﻴﻤﻴﻦ وﺋﺮن ﻣﻔﺴﺪﻟﺮﻩ‪،‬‬
‫ﻗﺘﻞ ﻋﺎم اۆﭼﯚن وﺋﺮﻩر ﺟﻼّدا ﺗﻴﻎ ﺁﺑﺪار‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﺗﺰوﻳﺮ اﺋﺘﺴﻪ اهﻞ ﺟﻬﻞ ﺁﻧﺎ اۏﻟﻤﺎز ﺛﺒﺎت‪.‬‬
‫ﻣﻜﺮ اهﻞ ﻋﻠﻤﺪﻳﺮ اﺻﻞ ﻓﺴﺎد روزﮔﺎر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 522‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪- 12 -‬‬
‫ﺣﻤﺪ ﺑﯽﺣﺪّ دم ﺑﻪ دم اۏل ﻣﺒﺪع اﺷﻴﺎﻳﺎ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺧﻠﻘﺖ اﻣﻜﺎن وﺟﻮب ذاﺗﯧﻨﯥ اﻳﺠﺎب اﺋﺪر‪.‬‬
‫ﮔﻪ ﺳﻮاد ﮔﺮدﺑﺎدِ ﻗﻬﺮﯼ ﺧﺎك ﺗﻴﺮﻩﻳﯽ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﻴﺎﯼ دﻳﺪﻩﯼ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻋﺎﻟﻤﺘﺎب اﺋﺪر‪.‬‬
‫ﮔﻪ ﻧﺰول ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺑﺎرانِ اﺑﺮ رﺣﻤﺘﯽ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮ اۆزۆﻧﺪﻩ ﺳﺒﺰﻩﯼ ﭘﮋﻣﺮدﻩﻳﯽ ﺳﻴﺮاب اﺋﺪر‪.‬‬
‫ﻣِﯽدﻩ ﻣﻀﻤﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ آﻴﻔﻴﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺳﻴﻤﺒﺮﻟﺮ زُﻟﻔﯚﻧﯚ ﺟﺎن ﻗﻴﺪﻳﻨﻪ ﻗﻼّب اﺋﺪر‪.‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎ هﻢ اﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﺪاندﻳﺮ ﺑﻮ اﺳﺘﻌﺪاد آﻴﻢ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫رﻏﺒﺖ ﻣﺤﺒﻮب و ﭘﺮواﯼ ﺷﺮاب ﻧﺎب اﺋﺪر‪.‬‬
‫اۏﻻ آﻴﻢ ﻣﻘﺒﻮل اۏﻻ ﻋﺬر ﮔﻨﺎهﯧﻢ ﭼﻮن ﺑﻴﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﻋﻤﻞ ﺗﻜﻠﻴﻔﻴﻨﯽ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺒﺎب اﺋﺪر!‬
‫‪- 13 -‬‬
‫ﺳﺌﻮﻩرم اۏل ﻧﮕﺎر ﺳﻴﻤﺒﺮﯼ‪،‬‬
‫آﯽ ﺟﻔﺎﭘﻴﺸﻪ و ﺳﺘﻤﮕﺮدﻳﺮ!‬
‫ﻧﻴﺸﻪ آﻴﻢ رﺳﻢ ﻋﺸﻘﺒﺎزﻟﯧﻐﯧﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺼﻴﺖ اۏﻟﺪوﻏﻮ ﻣﻘﺮردﻳﺮ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٢٣ ..........................................................‬‬
‫ﺟُﻮر اﻳﻠﻪ اۏل ﻣﺪام ﻣﻨﻌﻴﻢ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬

‫رﻩ زهﺪ و ﺻﻼﺣﻪ رهﺒﺮدﻳﺮ!‬
‫ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮ اۏﻟﻮرﺳﺎ زﺟﺮ‪ ،‬ﻧﻮﻻ‪،‬‬
‫اﻣﺮِ ﻣﻌﺮوف و ﻧﻬﯽ ﻣﻨﻜﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- 14 -‬‬
‫ﺧﺮدﻣﻨﺪﯼ آﯽ داﺋﻢ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺸﻖ اﻳﭽﺮﻩ ﺳِﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫اَﺳﺎﻟﯧﺐِ ﻓﻨﻮن ﺷﻌﺮدن‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﻏﺎﻓﻠﺪﻳﺮ!‬
‫ﻣﺬاق ﺷﻌﺮ هﻢ ﺑﻴﺮ اؤزﮔﻪ ﻋﺎﻟﻤﺪﻳﺮ ﺣﻘﻴﻘﺘﺪﻩ‪،‬‬
‫اﻳﻜﯽ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﺨّﺮ اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ ﻣﺸﮑﻠﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- 15 -‬‬
‫اۏل ﺳﺒﺒﺪن ﻓﺎرﺳﯽ ﻟﻔﻈﻴﻠﻪ ﭼۏخدور ﻧﻈﻢ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻈﻢ ﻧﺎزك‪ ،‬ﺗﯚرك ﻟﻔﻈﻴﻠﻪ اﻳﮑﻦ‪ ،‬دﺷﻮار اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻟﻬﺠﻪﯼ ﺗﯚرآﯽ ﻗﺒﻮل ﻧﻈﻢِ ﺗﺮآﻴﺐ اﺋﺘﻤﻪﻳﻴﺐ‪،‬‬
‫اآﺜﺮ اﻟﻔﺎﻇﯽ ﻧﺎﻣﺮﺑﻮط و ﻧﺎهﻤﻮار اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﺑﻨﺪﻩ ﺗﻮﻓﻴﻖ اۏﻟﺴﺎ ﺑﻮ دﺷﻮارې ﺁﺳﺎن اﺋﻴﻠﻪرم‪،‬‬
‫ﻧﻮﺑﻬﺎر اوﻟﻘﺎج ﺗﻴﻜﺎﻧﺪان ﺑﺮگ ﮔﯚل اﻇﻬﺎر اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 524‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪- 16 -‬‬
‫اۏل ﺗﻮاﻧﮕﺮ دڲﻴﻞ آﯽ ﻧﻘﺶ هﻮا‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ ﻗﻠﺒﻴﻨﻪ ﻣﺼﻮّر اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫ﻏِﻴﺮﻩ ﻻزم اۏﻻن ﺗﺠﻤّﻠﺪن‪،‬‬
‫آﺴﺴﻦ اُﻣّﻴﺪﻳﻨﯽ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﮕﺮ اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪- 17 -‬‬
‫هﺮ آﻴﻤﻴﻦ وار اﻳﺴﻪ ذاﺗﯧﻨﺪا ﺷﺮارت آُﻔﺮﯼ‪،‬‬
‫اﺻﻄﻼﺣﺎت ﻋﻠﻮم اﻳﻠﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن اۏﻟﻤﺎز!‬
‫ﮔﺮ ﻗﺎرا داﺷﯥ ﻗﯧﺰﯦﻞ ﻗﺎن اﻳﻠﻪ رﻧﮕﻴﻦ اﺋﺘﺴﻪن‪،‬‬
‫ﻃﺒﻌﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ وﺋﺮﻳﺐ‪ ،‬ﻟﻌﻞ ﺑﺪﺧﺸﺎن اۏﻟﻤﺎز!‬
‫اﺋﻴﻠﻪﺳﻦ ﻃﻮﻃﯽﻳﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢِ اداﯼ آﻠﻤﺎت‪،‬‬
‫ﻧﻄﻘﯽ اﻧﺴﺎن اۏﻟﻮر‪ ،‬اﻣﺎ اؤزۆ اﻧﺴﺎن اۏﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫هﺮ اوزون ﺑۏﻳﻠﻮ‪ ،‬ﺷﺠﺎﻋﺖ اﺋﺪﻩ ﺑﻴﻠﻤﺰ دﻋﻮﯼ‪،‬‬
‫هﺮ ﺁﻏﺎج آﻴﻢ ﺑۏﯼ ﺁﺗﺎ‪ ،‬ﺳﺮو ﺧﺮاﻣﺎن اۏﻟﻤﺎز!‬
‫‪- 18 -‬‬
‫ﺑﺨﻴﻞ ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ ﺟﻤﻊ اﺋﺘﺪﻳڲﯽ درم ﺻﺮﻓﻴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٢٥ ..........................................................‬‬
‫ﻧﻬﺎل ﻣﻘﺼﺪﯼ ﺳﺮﺳﺒﺰ اۏﻟﻮب ﺛﻤﺮ وﺋﺮﻣﺰ‪.‬‬

‫اَﻟﻴﻨﺪﻩ آﯽ ﮔُﻬﺮﯼ ﺑﺬل ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ ﻣُﻤﺴﻚ‪،‬‬
‫ﺷﺐ ﻏﻤﻴﻨﻪ اﻣﻞ ﻣﮋدﻩﯼ ﺳﺤﺮ وﺋﺮﻣﺰ‪.‬‬
‫ﺗﯚآﻨﻤﻪﻳﻴﻨﺠﻪ آﻮاآﺐ‪ ،‬ﮔﯚﻧﺶ ﻃﻠﻮع اﺋﺘﻤﺰ‪،‬‬
‫ﺗﺆآﯚﻟﻤﻪﻳﻴﻨﺠﻪ ﺷﻜﻮﻓﻪ‪ ،‬ﻧﻬﺎل ﺑﺮ وﺋﺮﻣﺰ‪.‬‬
‫‪- 19 -‬‬
‫دهﺮ ﺑﻴﺮ ﺳﻴﻼبدﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻠﺤﻖ ﻓﻨﺎ درﻳﺎﺳﯧﻨﺎ‪،‬‬

‫ﺑﻴﺰآﯽ ﺳﺮﮔﺮداﻧﯧﺰ اۏل ﺳﻴﻼﺑﻪ دۆﺷﻤﯚش ﺧﺎر و ﺧﺲ!‬
‫ﭼﻴﺰﮔﻴﻨﻴﺮ ﺧﺎر و ﺧﺲ اۏل ﺳﻴﻼب اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ روان‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻪدن درﻳﺎﻳﺎ‪ ،‬راﺣﺖ ﻣﻤﮑﻦ اۏﻟﻤﺎز ﺑﻴﺮ ﻧﻔﺲ!‬
‫‪- 20 -‬‬
‫ﺳﻦ ﻧﻪ ﺁﻓﺘﺴﻦ ﺑﻨﺎ‪ ،‬اﯼ ﻋﻘﻞ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎم! آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﻤﺎق اۏﻟﻤﺎز ﺻﻮرت ﻗُﺮﺑﻮﻧﺪﻩ ﺁﺛﺎر ﻧﺸﺎط!‬
‫ﻃﻔﻞﻟﺮ‪ ،‬دﻳﻮاﻧﻪﻟﺮ ﺳﻨﺪن ﻣﺒﺮّا اۏﻟﻤﺎﻏﯧﻦ‪،‬‬
‫دُﻧﻴﺎ و ﻋﻘﺒﺎدا ﺑﻮﻟﻤﻮﺷﻼر آﻤﺎل اﻧﺒﺴﺎط‪.‬‬
‫ﻋﺰّت و ذﻟّﺘﺪﻩ ﺑﻴﻠﻤﺰﻟﺮ ﻃﺮﻳﻖ اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫ﺣﻠﺖ و ﺣﺮﻣﺎﻧﺪا ﭼﻜﻤﺰﻟﺮ ﻋﺬاب اﺣﺘﻴﺎط‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 526‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اۏل آﯽ داﺋﻢ هﻤﻨﺸﻴﻨﻴﻨﺪﻳﺮ ﻣﻌﺬّبدﻳﺮ ﻣﺪام‪،‬‬

‫ﻧﺌﺘﻪ آﻴﻢ ﺗﻜﻠﻴﻔﻪ ﺣﻜﻢ ﺷﺮع اﻳﻠﻪ ﺳﻨﺴﻦ ﻣﻨﺎط‪.‬‬
‫اۏل زﻣﺎﻧﺪان آﻴﻢ ﺳﻨﻪ وﺋﺮدﻳﻢ ﻋﻨﺎنِ اﺧﺘﻴﺎر‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اۏل زﻣﺎﻧﺪان آﺎﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﻣﺤﻜﻢ ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ ارﺗﺒﺎط‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎﻳﯧﺐ ﺧﺎﻟﯽ ﻏﻢ و اﻧﺪوهﺪان ﻓﻘﺮﻳﻢ اﺋﻮﯼ‪،‬‬
‫ﺧﺎر ﺑﺴﺘﺮدﻳﺮ ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺧﺎآﺴﺘﺮ ﺑﺴﺎط!‬
‫اۏﻟﻤﺎﻳﺎﻳﺪﯦﻢ آﺎﺷﻜﯽ هﺮﮔﺰ ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ هﻤﻨﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﺎﻳﺪﯦﻢ آﺎﺷﻜﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ اﺧﺘﻼط!‬
‫‪- 21 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻊﻟﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻦ ﺳﻦ اﻳﻜﻦ ﻗﺪر و ﻗﻴﻤﺘﻴﻦ ﺑﻴﺮ اۏﻟﻮر‪،‬‬
‫ﻣﻀﻄﺮب اۏﻟﺴﺎ ﻗﻠﺒﻴﻦ‪ ،‬اﯼ ﻋﺎرف!‬
‫اﺋﻴﻠﻪ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﻗﻠﺐ ﺣﺎﺻﻞ‪ ،‬آﻴﻢ‪،‬‬
‫»اَﻟْﻔﯽ« ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻗﻠﺐ‪ ،‬اﺋﻴﻠﺮ »اَﻟِﻒ«!‬
‫‪- 22 -‬‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل ﻣﻄﻠﻖ ﻋﺒﺎدت ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﯧﺐ ﻋُﻤﺮۆن ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ ﺳﻮداﯼ زُﻟﻒ هﺮ ﭘﺮﯼ رُﺧﺴﺎرﻩ ﺻﺮف!‬
‫ﺳﺎچ ﺁﻏﺎردې‪ ،‬ﮔﻞ ﻳﺌﺘﺮ‪ ،‬ﻣﺮﺁت ﺑﺨﺘﻴﻦ ﺗﻴﺮﻩ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٢٧ ..........................................................‬‬
‫ﻋُﻤﺮدن ﺑﻴﺮدم آﯽ ﻗﺎﻟﻤﯧﺶ اﺋﻴﻠﻪ اﺳﺘﻐﻔﺎرﻩ ﺻﺮف!‬
‫‪- 23 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻣﻔﺎﻋﻠﻦ ﻓﻊﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻋﻠﻢ آﺴﺒﻴﻠﻪ رﺗﺒﻪﯼ رﻓﻌﺖ‪،‬‬
‫ﺁرزوﯼ ﻣﺤﺎل اﻳﻤﻴﺶ ﺁﻧﺠﺎق!‬
‫ﻋﺸﻖ اﻳﻤﻴﺶ هﺮﻧﻪ وار ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻢ ﺑﻴﺮ ﻗﯧﻞ و ﻗﺎل اﻳﻤﻴﺶ ﺁﻧﺠﺎق!‬
‫‪- 24 -‬‬
‫آﻒ ﺣﺮص اﻳﻠﻪ داﺋﻢ داﻣﻦ دﻧﻴﺎﯼِ دون ﺗﻮﺗﺴﺎن‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﺷﻮر ﺑﺨﺖ اﺋﻴﻠﻪر ﺳﻨﯽ‪ ،‬ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ درﻳﺎ ﺗﻚ!‬
‫ﻣﻠﻮّث اۏﻟﻤﺎﻳﯧﺐ‪ ،‬ﺗﺠﺮﻳﺪ اﻳﻠﻪ ﭼﯧﺨﺴﺎن ﺑﻮ ﻋﺎﻟﻤﺪن‪،‬‬
‫ﺳﻨﯽ زال ﻓﻠﻚ ﺧﻮرﺷﻴﺪﻩ ﺟﻔﺖ اﺋﻴﻠﻪر ﻣﺴﻴﺤﺎ ﺗﻚ!‬
‫‪- 25 -‬‬
‫ﺻﺮف ﻧﻘﺪ ﻋﻤﺮ اﺋﺪﻳﺐ ﺑﻦ آﺴﺐ ﻋﺮﻓﺎن اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ‪،‬‬
‫اهﻞ دﻧﻴﺎ هﻢ آﻤﺎل ﺟﻬﻞ اﻳﻠﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺎل!‬
‫دهﺮ ﺑﻴﺮ ﺑﺎزاردﯦﺮ هﺮ آﻴﻢ ﻣﺘﺎﻋﯧﻦ ﻋﺮض اﺋﺪر‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 528‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اهﻞ دﻧﻴﺎ ﺳﻴﻢ و زر‪ ،‬اهﻞ هﻨﺮ ﻓﻀﻞ و آﻤﺎل!‬

‫آﻴﻢ آﯽ ﺑﻨﺪن ﻧﻔﻊ ﺑﻮﻟﻤﺎز اﻳﺴﺘﻪﻣﻦ ﻧﻔﻌﻴﻦ ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫اۏل آﯽ ﻳۏخ ﻧﻔﻌﻴﻢ ﺁﻧﺎ ﻧﻔﻌﯽ ﺑﻨﺎ اۏﻟﻤﺎز ﺣﻼل!‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻣﻦ ﻧﺎدان ﺑﻨﺎ ﮔﺮ وﺋﺮﺳﻪ ﮔﻨﺞ ﺳﻴﻢ و زر‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﻋﻮﺿﺴﻴﺰ ﻣﺎﻻ ﻧﺎداﻧﺪان ﺗﺼﺮف دور وﺑﺎل!‬
‫‪- 26 -‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ دۏﺳﺘﻮم اۏﻟﺪور دﺋﺮم آﯽ ﻣﺎل وﺋﺮﻳﺐ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻼر ﻃﺒﻴﻌﺘﻴﻤﯽ ﺑﺴﺘﻪﯼ ﻋﻼﻗﻪﯼ ﻣﺎل!‬
‫ﻋﺒﺎدت ﺣﻖ و آﺴﺐ ﻋﻠﻮم اۆﭼﯚن ﻣﻄﻠﻖ‪،‬‬
‫ﻗﻮﻣﺎز ﻣﻼﺣﻈﻪﯼ ﺿﺒﻂ ﻣﺎل‪ ،‬ﺑﻨﺪﻩ ﻣﺠﺎل‪.‬‬
‫ﻣﺪام دﺷﻤﻦ ﺁﻧﺎ ﺳﺆﻳﻠﻪرم آﻪ ﻣﺎﻟﯧﻢ ﺁﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻨﺎ ﻣﻴﺴﺮ اﺋﺪﻩر ﻧﻌﻤﺖ ﻓﺮاﻏﺖ ﺑﺎل‪.‬‬
‫ﺣﻀﻮر ﻗﻠﺐ وﺋﺮر روﻧﻖ ﻋﺒﺎدت ﺣﻖ‪،‬‬
‫ﻓﺮاغ ﺧﺎﻃﺮ اۏﻻر ﻣﻮﺟﺐ ﺣﺼﻮل آﻤﺎل‪.‬‬
‫ﻓﻐﺎن آﻪ دوﺳﺘﻮﻣﻮ دﺷﻤﻨﻴﻤﺪن اﺋﺘﻤﻦ ﻓﺮق‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫آﻤﺎل ﺟﻬﻞ اﻳﻠﻪ اوﻗﺎت ﺻﺮف اۏﻟﻮر ﻣﻪ و ﺳﺎل!‬
‫ﺑﻮ ﺟﻬﻞ اﻳﻠﻪ اؤزۆﻣﯚ اهﻞ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺳﺎﻧﯧﺮام‪،‬‬
‫زهﯽ ﺗﺼﻮّر ﺑﺎﻃﻞ‪ ،‬زهﯽ ﺧﻴﺎل ﻣﺤﺎل!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٢٩ ..........................................................‬‬
‫‪- 27 -‬‬
‫اهﻞ آﻤﺎﻟﻪ ﺟﺎهﻞ اﮔﺮ ﻗﺪر ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺬور ﺗﻮت‪ ،‬ﻣﻼﻣﺘﻴﻦ اﺋﺘﻤﻚ روا دڲﻴﻞ!‬
‫ﺟﺎهﻞ ﻃﺒﻌﺘﻴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﻣﺬاق آﻤﺎل ﻳۏخ‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻔﺴﻪ اﻗﺘﺪاﯼ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺧﻄﺎ دڲﻴﻞ‪.‬‬
‫اﻟﻔﺖ هﻤﻴﺸﻪ ﻓﺮﻋﯽ اۏﻟﻮر ﺁﺷﻨﺎﻟﯧﻐﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺟﺎهﻞ ﻓﻀﻴﻠﺖ اهﻠﯽ اﻳﻠﻪ ﺁﺷﻨﺎ دڲﻴﻞ!‬
‫‪- 28 -‬‬
‫ﻳﺎﺧﺎﻣﯥ ﭘﻨﺠﻪﯼ ﺗﺨﻮﻳﻒ رﻩِ ﺷﺮع ﺗﻮﺗﺎر‪،‬‬
‫داﻣﻦ ﻣﻌﺮﻓﺖ اهﻞ رﻳﺎﺿﺖ ﺗﻮﺗﺴﺎم‪.‬‬
‫ژﻧﮓ اﻓﻼس ﺗﻮﺗﺎر ﺁﻳﻨﻪﯼ راﺣﺘﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫ﺗﺮك ﺣﻜّﺎم ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬آُﻨﺞ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺗﻮﺗﺴﺎم‪.‬‬
‫هﻴﭻ ﺣﺎﻟﺘﺪﻩ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز اﺛﺮ راﺣﺖ روح‪،‬‬
‫اۏﻟﻮرام ﻣ‪‬ﻀﻄَﺮب‪ ‬اﻟﺤﺎل‪ ،‬ﻧﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺗﻮﺗﺴﺎم‪.‬‬
‫‪- 29 -‬‬
‫ﮔﻠﻴﻦ اﯼ اهﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭼﯧﺨﺎﻟﯧﻢ دﻧﻴﺎدان‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 530‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻏِﻴﺮ ﻳﺌﺮﻟﺮ ﮔﺰﻩﻟﻴﻢ‪ ،‬اؤزﮔﻪ ﺻﻔﺎﻻر ﮔﺆرﻩﻟﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺳﻴﺮﮔﺮﻣﻴﺖ ﻏﻮﻏﺎﯼ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻗﯧﻼﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫وﺿﻊ ﺟﻤﻌﻴﺖ هﻨﮕﺎﻣﻪﯼ ﻣﺤﺸﺮ ﮔﺆرﻩﻟﻴﻢ‪.‬‬
‫روش ﺳﻠﺴﻠﻪﯼ دهﺮ‪ ،‬ﻣﻠﻮل اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻴﺰﯼ‪،‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ دهﺮدﻩ اوﺿﺎع ﻣﻜﺮر ﮔﺆرﻩﻟﻴﻢ؟‬
‫‪- 30 -‬‬
‫اﯼ ﮔﺆزل! ذاﺗﯧﻦ ﻣﻌﺎرف ﺑﻴﺮﻟﻪ رﻧﮕﻴﻦ اﺋﺪﻩ ﮔﻮر‪،‬‬
‫ﺧﻂ ﻣﺸﻜﻴﻦ ﭘﺮدﻩﯼ رُﺧﺴﺎرِ ﮔﯚﻟﮕﯚن اۏﻟﻤﺎدان‪.‬‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ارﺑﺎب ﻋﻠﻢ و ﻣﻌﺮﻓﺘﺪن آﺴﺐ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫ﺣُﺴﻦ ﺳﻴﺮت‪ ،‬ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﯧﻦ دﮔﺮﮔﻮن اۏﻟﻤﺎدان‪.‬‬
‫ﺟﻬﺪ ﻗﯧﻞ آﻴﻢ‪ ،‬ﮔﺆرﻣﻪﻳﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ رُﺧﺴﺎرﻳﻦ زوال‪،‬‬
‫ﻧﻮر ﻓﻴﻀﻴﻨﺪن هﻼل ﻗﺪرﻳﻦ اﻓﺰون اۏﻟﻤﺎدان‪.‬‬
‫‪- 31 -‬‬
‫اﯼ ﺧﻄﺎﯼ ﻟﻔﻆ اﻳﻠﻪ ﻗﺮﺁن ﺷﻜﻮهﻮن ﺳﯧﻨﺪﯦﺮان‪،‬‬
‫ﻣﻌﺠﺰ ﺁﻳﺎت ﻗﺮﺁﻧﺪان ﺣﺬر ﻗﯧﻠﻤﺎزﻣﯧﺴﺎن؟‬
‫هﺮ اَﻟﻒ ﺑﻴﺮ ﺧﻨﺠﺮِ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰ ﺑﺮّاندﯦﺮ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻨﺠﺮ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰ ﺑُﺮّاﻧﺪان ﺣﺬر ﻗﯧﻠﻤﺎزﻣﯧﺴﺎن؟‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٣١ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺣﻜﻴﻢ آﺎﻣﻠﻴﻦ داراﻟﺸّﻔﺎﯼ ﺣﻜﻤﺘﻴﻦ‪،‬‬

‫اﺋﺘﻤﻚ اﻳﺴﺘﺮﺳﻦ ﺧﺮاب‪ ،‬ﺁﻧﺪان ﺣﺬر ﻗﯧﻠﻤﺎزﻣﯧﺴﺎن؟‬
‫‪- 32 -‬‬
‫اﻟﻴﻨﺪن دادﻻر اﯼ اﺧﺘﺮ ﺑﺨﺖ ﺳﻴﺎهﻴﻢ! آﯧﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻨﯽ ﺧﻠﻖ اﻳﭽﺮﻩ ﻋﺎﻟﯽﻗﺪر اﻳﻜﻦ‪ ،‬ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ ﺧﻮار اﺋﺘﺪﻳﻦ!‬
‫ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺣﺮﻣﺎن ﻣﻄﻠﻊ اُﻣﻴﺪ ﮔﺮدوﻧﻮن‪،‬‬
‫وﺟﻮدوﻣﺪان ﻣﺜﺎل ﺳﺎﻳﻪ‪ ،‬ﺳﻠﺐِ اﻋﺘﺒﺎر اﺋﺘﺪﻳﻦ‪.‬‬
‫ﺳﻮاد دﻳﺪﻩﻣﯽ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻴﺎضِ ﻋِﻴﻨﻪ دؤﻧﺪردﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎضِ ﺣُﺴﻦِ ﺣﺎﻟﯧﻢ‪ ،‬ﺧﺎل روﯼ روزﮔﺎر اﺋﺘﺪﻳﻦ!‬
‫‪- 33 -‬‬
‫اﯼ ﺻﻔﺎﯼ ﺻﻮرﺗﻴﻦ ﻗﻴﺪﻳﻦ ﭼﻜﻦ! ﺑﻴﻠﻜﻴﻢ هﻨﻮز!‬
‫زﻧﮕﺪن ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ادراآﯧﻨﯥ ﭘﺎك اﺋﺘﻤﻪدﻳﻦ!‬
‫زﻧﮕﺪﻳﺮ ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ادراآﻪ هﺮ ﺻﻮرت آﯽ وار‪،‬‬
‫ﺳﻦ هﻨﻮز‪ ،‬اﯼ ﺳﺎدﻩ! ﺑﻮ ﻣﻀﻤﻮﻧﻮ ادراك اﺋﺘﻤﻪدﻳﻦ؟‬
‫‪ ................................................................................................................................ 532‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪- 34 -‬‬
‫اﯼ وﺟﻮد آﺎﻣﻠﻴﻦ ﺁﺋﻴﻨﻪدار ﻓﻴﺾ ﺣﻖ‪،‬‬
‫ﺁﺳﺘﺎﻧﯧﻦ ﻗﺒﻠﻪﯼ ﺣﺎﺟﺎت ارﺑﺎب ﻳﻘﻴﻦ!‬
‫اﯼ آﻤﺎل رأﻓﺘﻴﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﯼ اﻣﻦ و اﻣﺎن‪،‬‬
‫وﯼ ﺟﻤﺎل ﺷﻮآﺘﻴﻦ ﭘﻴﺮاﻳﻪﯼ دﻧﻴﺎ و دﻳﻦ!‬
‫ﺣُﺴﻦ رأﻳﻴﻦ ﺁﻓﺘﺎبِ ﻋﺎﻟﻢ ﺻﺪق و ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﭘﺎﻳﯧﻦ ﻣﻨﺸﺄ ﺟﻤﻌﻴﺖ روﯼ زﻣﻴﻦ!‬
‫ﮔﻠﻤﻪﻣﻴﺶ ﺑﻴﺮ ﺳﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﭘﺎآﻴﺰﻩ ﻃﻴﻨﺖ ﻋﺎﻟﻤﻪ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﻨﺎﯼ ﻋﺎﻟﻢ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻧﻘﺸﺒﻨﺪ ﻣﺎء و ﻃﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣﺴﻨﺪ ﻧﻮﺷﻴﺮواﻧﺪﯦﺮ ﺑﻘﻌﻪﯼ دار‪‬اﻟﺴ‪‬ﻼم‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺳﻨﺴﻦ اﺳﺘﺤﻘﺎق اﻳﻠﻪ ﻧﻮﺷﻴﺮواﻧﺎ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ!‬
‫ﺟﺴﻤﺪﻳﺮ ﻣﻌﻨﻴﺪﻩ ﺑُﺮج اوﻟﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻦ روح ﭘﺎك‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻧﮕﻴﻨﺪﻳﺮ ﺧﻄّﻪﯼ ﺑﻐﺪاد‪ ،‬ﺳﻦ ﻧﻘﺶ ﻧﮕﻴﻦ!‬
‫ﺳﺮورا! ﻳﯚز ﺷُﻜﺮ آﻴﻢ ﻓﻴﺾ آﻤﺎل رأﻓﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫اوﻟﻴﺎ ﺑُﺮﺟﻴﻨﯽ اﺋﺘﻤﻴﺶ رﺷﻚِ ﻓﺮدوس ﺑﺮﻳﻦ!‬
‫ﺧﺎص و ﻋﺎم اۏﻟﻤﻮش ﻧﻮال ﻧﻌﻤﺘﻴﻨﺪن ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺁﻓﺮﻳﻦ اﯼ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﻣُﻠﻚﭘﺮور‪ ،‬ﺁﻓﺮﻳﻦ!‬
‫ﺑﻦ آﯽ ﺑﻴﺮ آﻤﺘﺮ دﻋﺎﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻈﺮ ﺳﺎﻟﺪﯦﻦ ﺑﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻗۏﻳﻤﺎدﯦﻦ ﺧﺎك ﻣﺬﻟﺘﺪﻩ ﻗﺎﻻم زار و ﺣﺰﻳﻦ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺿﺎﻳﻊ اﻳﻜﻦ‪ ،‬ﻗﺪرﻳﻤﯽ ﺑﻴﻠﺪﻳﺮدﻳﻦ اهﻞ ﻋﺎﻟﻤﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٣٣ ..........................................................‬‬
‫ﺗﻴﺮﻩ اﻳﻜﻦ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ ﺧﺎك وﺟﻮدوم ﻋﻨﺒﺮﻳﻦ!‬

‫اﺑﺮ ﻟﻄﻔﯚن ﻗﯧﻠﺪې ﺧﺎر ﺧﺸﻜﻴﻤﯽ ﮔﻠﺒﺮگ ﺗﺮ‪،‬‬
‫ﻓﻴﺾ ﺟﻮدون ﻗﯧﻠﺪې اﺷﻚ ﭼﺸﻤﻴﻤﯽ دُر ﺛﻤﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻌﻤﺘﻴﻦ ﺷﻜﺮﯼ ﺑﻨﺎ ﻓﺮض اﺋﺘﺪﯼ اﻇﻬﺎر ﺛﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺷﻔﻘﺘﻴﻦ ﻃﻮﻗﯽ ﺑﻨﯽ ﻗﯧﻠﺪې ﻏﻼم آﻤﺘﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫ﻏﻢ دڲﻴﻞ اهﻞ ﻏﺮض اﺋﻴﻠﻪرﺳﻪ ﺑﻨﺪن ﻣﻨﻊِ ﺧﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻏﻢ دڲﻴﻞ اهﻞ ﺣﺴﺪ ﺑﺎﻏﻼرﺳﺎ ﺑﻦ ﻣﺴﻜﻴﻨﻪ آﻴﻦ!‬
‫روزﮔﺎر اؤﻳﻠﻪ ﺑﻨﻴﻢ ﻣﻘﺼﻮدﻳﻤﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﻗﯧﻠﯧﺐ‪،‬‬
‫اۏل آﯽ ﻣﻨﻊ اﺋﻴﻠﻪر‪ ،‬اۏﻟﻮر ﺑﺪﺧﻮاﻩ ر‪‬ب‪ ‬اﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬هﻴﭻ ﺷﻚ ﻳۏخ ﮐﻴﻢ‪ ،‬ﻳﺌﺘﺮ ﻣﻘﺼﻮدا‪ ،‬ﻗﺎﻟﻤﺎز ﻧﺎاﻣﻴﺪ‪،‬‬
‫ﺧﺮﻣﻦ اﻟﻄﺎﻓﯧﻦ اﻃﺮاﻓﯧﻨﺪا اۏﻻن ﺧﻮﺷﻪﭼﻴﻦ‪.‬‬
‫وار اُﻣﻴﺪﻳﻢ ﻣﻬﺮ و ﻣﺎﻩ اﺋﺘﺪﻳﻜﺠﻪ دُوران‪ ،‬اۏﻻﺳﺎن‪،‬‬
‫آﺎﻣﻴﺎب و آﺎﻣﺮان و آﺎمﺑﺨﺶ و آﺎمﺑﻴﻦ!‬
‫‪- 35 -‬‬
‫اﯼ آﯽ اﻧﺪﻳﺸﻪﯼ ﻣﺎل اﻳﻠﻪ ﺳﺮاﺳﻴﻤﻪ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫دۆن و ﮔﯚن دهﺮدﻩ ﺁﺷﻔﺘﻪ آﺌﭽﺮ اﺣﻮاﻟﯧﻦ!‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﺎل اﺋﻴﻠﻪدﻳڲﻴﻦ‪ ،‬راﺣﺖ اۆﭼﯚﻧﺪۆر‪ ،‬اﻣّﺎ‪،‬‬
‫راﺣﺘﻴﻦ اﺳﮕﻴﻚ اۏﻟﻮر هﺮ ﻧﺌﺠﻪ ﺁرﺗﺎر ﻣﺎﻟﯧﻦ!‬
‫ﻣﺎل‪ ،‬ﭼۏخ اﺋﺘﻤﻪ‪ ،‬ﺣﺬر اﺋﻴﻠﻪ ﻋﺬاﺑﯧﻨﺪان آﻴﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 534‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫رﻧﺠﯽ ﺁرﺗﺎر‪ ،‬ﺁﻏﯧﺮ اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ ﻳﯚآﯚ ﺣﻤّﺎﻟﯧﻦ‪.‬‬
‫‪- 36 -‬‬
‫ﻓﺎﻋﻼﺗﻦ ﻓﻌﻼﺗﻦ ﻓﻊﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ ﻧَﻔْﺲ ﺗﻤﻨّﺎﺳﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺌﻤﻚ و اﻳﭽﻤﻚ اۏﻻ دﻟﺨﻮاهﯧﻦ؟‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ زهﺪ و ورﻋﺪن ﻧﻔﺮت‪،‬‬
‫ﻃﺎﻋﺖِ ﺣﻘﺪن اۏﻻ اآﺮاهﯧﻦ؟‬
‫ﻣﻌﺒﺪﻳﻦ ﻣﻄﺒﺦ اۏﻻ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺘﺮاح اۏﻻ زﻳﺎرﺗﮕﺎهﯧﻦ؟‬
‫ﺑﻮﻧﻮن اۆﭼﯚﻧﻤﯚ اۏﻟﻮﺑﺴﺎن ﻣﺨﻠﻮق‪،‬‬
‫ﺑﻮﻣﻮدور اﻣﺮﯼ ﺳﻨﺎ ﺁﻟﻼهﯧﻦ؟‬
‫‪- 37 -‬‬
‫زﻳﻨﻬﺎر اۏﻟﻤﺎ اهﻞ ﻋﺎﻟﻢ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻘﺒﺾ ﻃﺒﻌﻠﯽ‪ ،‬ﻳﺎﻣﺎن ﺳﺆزﻟﯚ‪.‬‬
‫ﺗﺎﻧﺮې اۏل ﺑﻨﺪﻩﺳﻴﻦ ﺳﺌﻮﻩر آﯽ ﻣﺪام‪،‬‬
‫اۏﻻ ﺧﻮش ﺧُﻠﻘﻠﻮ‪ ،‬ﮔﯚﻟﺮ اۆزﻟﯚ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٣٥ ..........................................................‬‬
‫‪- 38 -‬‬
‫»ﺻﺪاﯼ ﻧِﯽ ﺣﺮام اۏﻟﻤﺎز!« دﺋﺪﻳﻦ‪ ،‬اﯼ ﺻﻮﻓﯽ ﺳﺎﻟﻮس!‬
‫ﻳﺌﻠﻪ وﺋﺮدﻳﻦ ﺧﻼف ﺷﺮع اﻳﻠﻪ ﻧﺎﻣﻮﺳﻮن اﺳﻼﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻮ اﻧﺪام اﻳﻠﻪ وﺟﺪ ﻳﺎﺗﺪان دم اورﻣﺎق اﻳﺴﺘﺮﺳﻦ‪،‬‬
‫اﻟﻬﯽ ﻧِﯽ ﮔﻴﺒﯽ ﺳﻮراخ‪ -‬ﺳﻮراخ اۏﻟﺴﻮن اﻧﺪاﻣﯧﻦ!‬
‫‪- 39 -‬‬
‫ﻇﻠﻢ اﻳﻠﻪ ﺁﻗﭽﺎﻻر ﺁﻟﯧﺐ ﻇﺎﻟِﻢ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪر اﻧﻌﺎم‪ ،‬ﺧﻠﻘﻪ ﻣﻨّﺖ اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﺰ ﺁﻧﯥ آﯽ اﺋﺘﺪﻳڲﯽ ﻇُﻠﻤﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺆرﻩﺟﻜﺪﻳﺮ ﺟﺰا ﻣﺬﻟّﺖ اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺪّﻋﺎﺳﯽ ﺑﻮ آﻴﻢ رﺿﺎﯼ اﻳﻼﻩ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﺣﺎﺻﻞ اۏﻻ ﺑﻮ ﻋﺎدت اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺟﻨّﺘﯽ ﺁﻟﻤﺎق اۏﻟﻤﺎز ﺁﻗﭽﺎ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮔﻴﺮﻣﻚ اۏﻟﻤﺎز ﺑﻬﺸﺘﻪ‪ ،‬رﺷﻮت اﻳﻠﻪ!‬
‫‪- 40 -‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻣُﻠﻚ دﻳﻨﺎر و درم رﺷﻮت وﺋﺮﻳﺐ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 536‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻓﺘﺢ آﺸﻮر ﻗﯧﻠﻤﺎﻏﺎ اﺋﻴﻠﻪر ﻣُﻬﻴﺎ ﻟﺸﻜﺮﯼ!‬

‫ﻳﯚز ﻓﺴﺎد و ﻓﺘﻨﻪ ﺗﺤﺮﻳﻜﻴﻠﻪ ﺑﻴﺮ آﺸﻮر ﺁﻟﯧﺮ‪،‬‬
‫اۏل دﺧﯽ ﺁﺛﺎر اﻣﻦ و اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﺪن ﺑﺮﯼ!‬
‫ﮔﺆﺳﺘﺮﻩن ﺳﺎﻋﺘﺪﻩ دُوران ﻓﻠﻚ ﺑﻴﺮ اﻧﻘﻼب‪،‬‬
‫هﻢ اؤزۆ ﻓﺎﻧﯽ اۏﻟﻮر‪ ،‬هﻢ ﻟﺸﻜﺮﯼ‪ ،‬هﻢ آﺸﻮرﯼ‪.‬‬
‫ﮔﺆر ﻧﻪ ﺳﻠﻄﺎﻧﺎم ﻣﻦِ دروﻳﺶ‪ ،‬آﻴﻢ ﻓﻴﺾ ﺳﺨﻦ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ اﻗﺒﺎﻟﯧﻤﯥ ﺁﺛﺎر ﻧﺼﺮت ﻣﻈﻬﺮﯼ‪.‬‬
‫هﺮ ﺳﺆزۆم ﺑﻴﺮ ﭘﻬﻠﻮاﻧﺪﻳﺮ آﻴﻢ ﺑﻮﻟﻮر ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺣﻖ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻋﺰم ﻗﯧﻠﺪﯦﻘﺪا ﺗﻮﺗﺎر ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮﯼ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا آﻴﻢ ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻪ ﻣﺮﺳﻮم و ﻣﻮاﺟﺐ اﻳﺴﺘﻪﻣﺰ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﻐﯥ ﻣُﻠﻜﯽ ﺗﻮﺗﺴﺎ دﻩڲﻤﺰ آﻴﻤﺴﻪﻳﻪ ﺷﻮر و ﺷﺮﯼ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﻤﺎل اﺋﺘﻤﺰ ﺁﻧﯥ ﺁﺳﻴﺐِ دُور روزﮔﺎر‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ اۏﻧﺎ دُوران ﭼﺮخ ﭼﻨﺒﺮﯼ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﯧﻦ دﻧﻴﺎدا ﺳﻠﻄﺎﻧﻼر ﻣﻨﺎ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺟﻮد‪،‬‬
‫ﺑﺲدﻳﺮﻳﺮ ﺑﺎﺷﯧﻤﺪا ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻗﻨﺎﻋﺖ اﻓﺴﺮﯼ‪.‬‬
‫هﺮ ﺟﻬﺘﺪن ﻓﺎرﻏﻢ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ‪ ،‬ﺣﺎﺷﺎ آﻴﻢ اۏﻻ‪،‬‬
‫رزق اۆﭼﯚن اهﻞ ﺑﻘﺎ‪ ،‬اهﻞ ﻓﻨﺎﻧﯧﻦ ﭼﺎآﺮﯼ‪.‬‬
‫‪- 41 -‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻌﺮﻓﺖ اهﻠﻴﻨﯽ ﺁﻳﺎﻗﻼرا ﺳﺎﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٣٧ ..........................................................‬‬
‫ﻓﻠﻚ ﺳُﻔﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻣﺤﻨﺖ و ﻏﻢ ﭘﺎﻣﺎﻟﯽ‪.‬‬

‫اۏل آﯽ ﺟﺎهﻠﺪﻳﺮ اﺋﺪﻳﺐ ﺟﻤﻠﻪ ﻣُﺮادﻳﻦ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫اﻋﺘﺒﺎر اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻣﺴﻨﺪ ﻗﺪرﻳﻦ ﻋﺎﻟﯽ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺳﺒﺐدن ﺑﻴﻠﻴﺮم آﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻮ ﺟﻬﺎن ﻋﻮرت دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻋﻮرﺗﻴﻦ ﺑﺆﻳﻠﻪدﻳﺮ اوﻻدﯼ اﻳﻠﻪ اﻓﻌﺎﻟﯽ‪.‬‬
‫اوﻟﻮ اوﻻدې آﺴﺮ ﺳﯚددن و ﺗﺄدﻳﺐ وﺋﺮر‪،‬‬
‫ﺳﯚد وﺋﺮﻳﺐ ﻟﻄﻒ اﻳﻠﻪ ﺑﺎﻏﻼر ﺑﺌﺸﻴڲﻪ اﻃﻔﺎﻟﯽ‪.‬‬
‫‪- 42 -‬‬
‫اﯼ آﯽ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻣﺤﺒﺖ ﺁدﯦﻨﯥ ﻣﺬﻣﻮم اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫هﺮ زﻣﺎن ﺑﻴﺮ ﻣﺎﻩ رُﺧﺴﺎرﻳﻦ اۏﻟﻮرﺳﺎن ﻣﺎﻳﻠﯽ!‬
‫آﺌﭽﺪﯼ ﻋُﻤﺮۆن‪ ،‬ﺷﺎهﺪ ﻣﻘﺼﺪ ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ ﮔﺆرﻣﻪدﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺷﺎهﺪ ﻣﻘﺼﺪ ﺳﺎﻏﯧﻨﻤﯧﺶ‪ ،‬ﺳﻦ ﺁرادا ﺣﺎﻳﻠﯽ!‬
‫ﻋﺎرف اﻳﺴﻦ‪ ،‬ﺗﻮﺗﺎ ﮔﺆر ﺳﺮرﺷﺘﻪﯼ ﻓﻴﺾِ ﺑﻘﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺮك ﻗﯧﻞ ﺑﻮ ﺻﻮرت ﻓﺎﻧﯽ و ﻧﻘﺶ زاﻳﻠﯽ!‬
‫‪- 43 -‬‬
‫اﯼ ﺧﻮاﺟﻪ! ﮔﺮ ﻗﻮﻟﻮﻧﺪان اوﻏﻮﻟﻠﻮق ﻣُﺮاد اﻳﺴﻪ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 538‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺷﻔﻘﺖ ﮔﺆزۆﻳﻠﻪ ﺑﺎخ ﺁﻧﺎ داﺋﻢ اوﻏﻮل ﮔﻴﺒﯽ‪.‬‬

‫وَر اۏﻏﻠﻮﻧﻮ اوﻣﻮرﺳﺎن اۏﻻ ﺻﺎﺣﺐِ ادب‪،‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﺋﻴﻠﻪ ذﻟّﺘﻪ ﻣﻌﺘﺎد ﻗﻮل ﮔﻴﺒﯽ‪.‬‬
‫‪- 44 -‬‬
‫اﯼ ﻗﺎﺿﯽ ﺧﺠﺴﺘﻪ ﻟﻘﺎ! آﻴﻢ ﺣﻖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺻﺎﺣﺐْ ﺳﺮﻳﺮ ﻣﺴﻨﺪِ ﺣُﮑﻢ ﻗﻀﺎ‪ ،‬ﺳﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺪ اﺋﻴﻠﻪ آﻴﻢ ﻣﻼﺣﻈﻪﯼ ﻧﻔﻊ دﻧﻴﻮﯼ‪،‬‬
‫ﺣﻜﻢ ﻗﻀﺎدا اﺋﺘﻤﻪﻳﻪ اهﻞ ﺧﻄﺎ ﺳﻨﯽ!‬
‫ﻣﻘﺒﻮل ﺧﻠﻖ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ اﻳﻜﻦ ﻋﻠﻢ و ﻣﻌﺮﻓﺖ‪،‬‬
‫ﻣﺮدود ﺧﺎﻟﻖ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﻪ ارﺗﺸﺎ ﺳﻨﯽ!‬
‫‪- 45 -‬‬
‫ﭼۏخ ﺗﻔﺎﺧﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎ ﺟﻤﻊ ﻣﺎل اﻳﻠﻪ‪ ،‬اﯼ ﺧﻮاﺟﻪ! آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻴﻢ و زر ﺟﻤﻌﻴﺘﯽ‪ ،‬اهﻞ ﻏﺮور اﺋﻴﻠﻪر ﺳﻨﯽ!‬
‫ﺑﺎرﮔﺎﻩ ﻗُﺮﺑﺪان ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﻣﻘﺪار اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬اۏل ﻣﻘﺪار دور اﺋﻴﻠﻪر ﺳﻨﯽ!‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﻧﻌﻤﺖ ﭼۏخ‪ ،‬آﻔﺎﻳﺖدن ﺗﺠﺎوز ﻗﯧﻠﻤﺎ آﻴﻢ‪،‬‬
‫اﻣﺘﻼ ﺑﺎر ﺑﺪﻧﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺑﯽﺣﻀﻮر اﺋﻴﻠﻪر ﺳﻨﯽ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٣٩ ..........................................................‬‬
‫‪- 46 -‬‬
‫اﯼ وزﻳﺮ ﻣُﻠﻚﭘﺮور‪ ،‬آﻴﻢ ﻧﻈﺎم ﻣُﻠﻚ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺟﻤﻴﻊ ﺧﻠﻘﺪن ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻨﯽ!‬
‫ﺣﻞّ و ﻋﻘﺪﻳﻦ ﻋﺎﻟﻤﻴﻦ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻣﻔﻮّض راﻳﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻳﺐ ﺣُﮑﻢ ﺧﻼﻓﺖ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ دُوران ﺳﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻞ ﺣﺬر آﻴﻢ اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﻧﺎﮔﻪ ﻣﺰاﺟﯧﻦ ﻣﻨﻘﻠﺐ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﺎ ﺳﺮﻣﺴﺖ‪ ،‬ﺟﺎم ﺷﻮآﺖ دﻳﻮان ﺳﻨﯽ!‬
‫اۏﻻﺳﺎن اﻧﺼﺎف اۆﭼﯚن ﻣﻨﺼﻮب اﻳﻜﻦ‪ ،‬اهﻞِ ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫اﺋﺪﻩ دﻳﻦ اهﻠﻴﻨﻪ ﺁﻓﺖ‪ ،‬ﻗﻠّﺖ اﻳﻤﺎن ﺳﻨﯽ‪.‬‬
‫اﺋﺘﻤﻪڲﻪ ﻣﻌﻤﻮرﻩﯼ اﺳﻼﻣﯽ وﻳﺮان‪ ،‬آﻨﺪوﻳﻪ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اﻋﻈﻢ اﻋﻮان و اﻧﺼﺎر اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﺷﻴﻄﺎن ﺳﻨﯽ‪.‬‬
‫اﺋﺘﻤﻴﺶ اﻳﻜﻦ اﻓﻀﻞ ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎن اﻗﺒﺎل اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ارذَلِ اهﻞ ﺟﻬﻨﻢ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﺳﺒﺤﺎن ﺳﻨﯽ!‬
‫‪- 47 -‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﺑﺤﺮ و ﺑﺮ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن وﻟﯽ‪،‬‬

‫اۏل آﯽ ﻣﺤﺾ ﻋﺪلدﻳﺮ ذات وﻻﻳﺖ ﭘﺮورﯼ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻟﯽ ﺁﻧﺪان اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ‪ ،‬ﻳﺎرب! وﻻﻳﺖ ﺗﺎ اﺑﺪ‪،‬‬
‫آﻴﻢ وﻻﻳﺖدن دڲﻴﻞ ﺧﺎﻟﯽ‪ ،‬ﺻﻔﺎﯼ ﺟﻮهﺮﯼ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺗﺮﺟﻴﻊﺑﻨﺪﻟﺮ‬
‫‪-1-‬‬
‫ﺑﻦ آﻴﻤﻢ ﺑﻴﺮ ﺑﯽآﺲ و ﺑﻴﭽﺎرﻩ و ﺑﯽﺧﺎﻧﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻃﺎﻟﻌﻴﻢ ﺁﺷﻔﺘﻪ‪ ،‬اﻗﺒﺎﻟﻴﻢ ﻧﮕﻮن‪ ،‬ﺑﺨﺘﻴﻢ ﻳﺎﻣﺎن!‬
‫ﻧﻤﻠﯽ اﺷﻜﻴﻤﺪن زﻣﻴﻦ ﻣﻤﻠﻮّ‪ ،‬اۆﻧﯚﻣﺪن ﺁﺳﻤﺎن‪،‬‬
‫ﺁﻩ و ﻧﺎﻟﻪم ﻧﺎوآﯽ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ‪ ،‬ﺧﻢ ﻗﺪّﻳﻢ آﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺗﻴﺮ ﺁهﯧﻢ ﺑﯽﺧﻄﺎ‪ ،‬ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﺎﻟﻪم ﺑﯽﮔﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻣﺘﺼﻞ ﻏﻤﺨﺎﻧﻪﯼ ﺳﻴﻨَﻤﺪﻩ ﻳﯚز ﻏﻢ ﻣﻴﻬﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﺪا ﺑﻴﺮ ﻏﻢ اﻳﺘﺴﻪ‪ ،‬ﻣﻨﺪن اﻳﺴﺘﻪﺳﻴﻨﻠﺮ‪ ،‬ﺑﻦ ﺿﻤﺎن‪،‬‬
‫ﻳۏخ ﺑﻨﺎ ﻗﻴﺪ ﺑﻼ و دام ﻣﺤﻨﺘﺪن اﻣﺎن‪.‬‬
‫ﭼﯧﺨﺪې ﺟﺎن‪ ،‬ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﺪﻩ اﻧﺪوﻩ و ﻏﻢ و ﻣﺤﻨﺖ هﻤﺎن‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اﯼ ﺑﻨﻴﻢ ﺟﺎﻧﯧﻢ ﺳﻦ و ﮐﺆﻧﻠﯚم ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ ﺷﺎدﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺳﻨﺴﻴﺰ اۏﻟﻤﺎن ﺁﻳﺮې ﻣﺤﻨﺘﺪن‪ ،‬ﺑﻼدان ﺑﻴﺮ زﻣﺎن‪،‬‬
‫اﻻﻣﺎن! هﺠﺮان‪ ،‬ﺑﻼ و ﻣﺤﻨﺘﻴﻨﺪن‪ ،‬اﻻﻣﺎن!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٤١ ..........................................................‬‬
‫ﻓﺎرغ اﻳﺪﻳﻢ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺎﻟﻤﺪن‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻨﯽ‪،‬‬

‫ﻋﻴﺐ اﺋﺪردﯼ ﺑﯽﺧﺒﺮ ﺳﺎﻧﯧﺐ ﺑﻨﯽ ﺁدم ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻗۏﻳﻤﺎدې دُوران ﭼﺮخ اؤز ﺣﺎﻟﯧﻤﺎ ﺧﺮّم ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺷﺎد اﻳﻜﻦ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ‪ ،‬ﭼﺮخ اﺋﺘﺪﯼ اﺳﻴﺮ ﻏﻢ ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﻧﺎﮔﻪ اۏﻟﺪو ﭘﻴﺪا‪ ،‬ﺗﻮﺗﺪو ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﺪې ﻳﯚز ﺳﺌﻮداﻳﺎ اۏل ﮔﻴﺴﻮﯼ ﺧﻢ در ﺧﻢ ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺷﻴﻤﺪﯼ ﻣﺠﻨﻮندان ﻏﻢ ﻋﺸﻖ اﻳﭽﺮﻩ ﺳﺎﻧﻤﺎن آﻢ ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻳﺎر ﺧﻮد ﻗﯧﻠﻤﺎز ﺣﺮﻳﻢ وﺻﻠﻴﻨﻪ ﻣﺤﺮم ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺳﻦ آﯽ ﻣﺤﺮﻣﺴﻦ‪ ،‬ﺻﺒﺎ! ﺑﺎﷲ ﺁﻧﯧﺐ هﺮ دم ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺆﻳﻠﻪ اﯼ ﮔﯚل! آﻴﻢ ﺳﻨﺎ ﺑﺨﺖ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ هﻤﺪم ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚل زارام‪ ،‬ﮔﯚل رُﺧﺴﺎرِ ﺁﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬

‫ﻃﻮﻃﯽ ﻻﻻم‪ ،‬ﺷﻜﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻘﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪.‬‬
‫دﺋﺮ اﻳﺪﻳﻢ ﺻﺒﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ اۏﻟﺴﺎم ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻪدﻳﻢ دﺷﻮار اﻳﻤﻴﺶ اۏﻟﻤﺎق وﺻﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا!‬
‫‪ ١٥‬ﺗﻴﺮﻩ اۏﻟﺪو روزﮔﺎرﻳﻢ زُﻟﻒ و ﺧﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﺻﺤﺮاﻣﻨﺰﻟﻴﻢ ‪ ،‬وﺣﺸﯽ ﻏﺰاﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫ﻣﻮ ﺗﻚ اﻳﻨﺠﻠﺪﯼ ﺗﻨﻴﻢ ﻧﺎزك ﻧﻬﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 542‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺧﻢ ﮔﺘﻴﺮدﯼ ﻗﺎﻣﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻴﻦ هﻼﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪.‬‬

‫ﭼﯧﺨﺪې ﺟﺎن ﻧﺎﺗﻮان ﺷﻴﺮﻳﻦ زﻻﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫اۏﻟﺪوم‪ ،‬اﻟﻘﺼ‪‬ﻪ! رُخِ ﻓﺮﺧﻨﺪﻩ ﻓﺎﻟﯧﻨﺪان ﺟﺪا‪،‬‬
‫ﺳﻴﻨﻪ ﭼﺎك و دﻳﺪﻩ ﻧﻤﻨﺎك و ﺑﺪن اﻓﮕﺎردﯦﺮ‪،‬‬

‫ﺟﺎن ﺣﺰﻳﻦ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮ ﻏﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺷﻴﺪا ﮐﺆﻧﯚل ﺑﻴﻤﺎردﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺑﻦ ﺑﻮ ﻏﻢ اﻳﭽﺮﻩ آﯽ دﻓﻌﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ ﻧﺎﭼﺎردﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺼﺤﻠﺖ ﺳۏردوم‪ ،‬دﺋﺪﻳﻠﺮ‪ »:‬ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻇﻬﺎردﯦﺮ!«‬
‫ﺳﺆﻳﻠﻪدﻳﻢ درد دﻟﻴﻤﻨﯽ‪ ،‬ﺑﻴﻠﺪﯼ اۏل آﻴﻢ ﻳﺎردﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎدې ﺑﻴﺮ رﺣﻢ ﺑﺲ آﻴﻢ ﻇﺎﻟﻢ و ﺧﻮﻧﺨﻮاردﯦﺮ‪.‬‬
‫داﺧﯥ اﻇﻬﺎر اﺋﻴﻠﻪﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻪ ﺣﺎﺟﺖِ ﺗﻜﺮار دﯦﺮ‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﻢ ﺻﺒﺮ و ﺗﺤﻤّﻞ ﺗﺎ ﺣﻴﺎﺗﯧﻢ واردﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎ ﻳﺌﺘﮕﺞ ﺑﻨﺪﻩ ﺗﺎ آﻴﻢ ﻗﻮّت ﮔﻔﺘﺎر دﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺆﻳﻠﻪرم‪ »:‬اﯼ ﮔﯚل! آﯽ ﺳﻨﺪن ﺁﻳﺮﯦﻠﯧﻖ دﺷﻮاردﯦﺮ‪.‬‬
‫اﻻﻣﺎن! هﺠﺮان‪ ،‬ﺑﻼ و ﻣﺤﻨﺘﻴﻨﺪن‪ ،‬اﻻﻣﺎن!«‬
‫‪ ٢٥‬ﻳﺎر ﺑﻴﻠﮕﺞ ﺣﺎﻟﯧﻤﯽ ﺑﻴﺮ رﺣﻢ ﭘﻴﺪا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪،‬‬

‫ﺁﻧﻼﻳﯧﺐ درد دﻟﻴﻤﻨﯽ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻣﺪاوا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٤٣ ..........................................................‬‬
‫اۏﻟﻤﺎﻳﺎ ﻏﺎﻓﻞ ﺑﻨﺎ ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﭘﺮوا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪،‬‬

‫رﺣﻢ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﺁﻧﺠﺎق ﺑﻨﯽ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ رﺳﻮا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اؤزۆن ﮐﺆﻧﻠﯚم اۏﻧﻮن ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﺷﻴﺪا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﺎ داﻣﺎﻧﯧﻦ اۏﻧﻮن‪ ،‬وﺻﻠﻴﻦ ﺗﻤﻨّﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﻳﺎ اآﺮاﻩ ﺟُﻮروﻧﺪان ﻣﺪارا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪،‬‬
‫دۆﺷﻤﻪﻳﻪ اۏﻧﺪان ﺟﺪا‪ ،‬آﻮﻳﻮﻧﺪا ﻣﺄوا اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪.‬‬
‫ور اؤزۆﻧﺪن ﻳﺎر اۏﻧﻮ ﺁﻳﯧﺮﺳﺎ‪ ،‬ﻏﻮﻏﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪،‬‬
‫دم ﺑﻪ دم ﻳﯚز ﺷُﻮق اﻳﻠﻪ ﺑﻮ ﺑﻴﺘﯽ اﻧﺸﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ‪:‬‬
‫ﺳﻨﺴﻴﺰ اۏﻟﻤﺎن ﺁﻳﺮې ﻣﺤﻨﺘﺪن‪ ،‬ﺑﻼدان ﺑﻴﺮ زﻣﺎن‪،‬‬ ‫‪٣٠‬‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺁهﯧﻢ ﺑﻨﻴﻢ اۏل ﻣﺎهﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬

‫ﺑﻮﻧﺠﺎ اﻓﺴﻮﻧﻮم ﭘﺮﻳﻮش ﻳﺎرې ﺗﺴﺨﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺎر‪ ،‬ﺣﺎلِ زارﯦﻤﺎ ﺑﻴﺮ ﻓﻜﺮ و ﺗﺪﺑﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﺑﯽوﻓﺎﻟﯧﻖ رﺳﻤﻴﻨﯽ ﮔﻠﺪﻳﻜﺠﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫اۏل ﺟﻮانِ ﻧﺎزﻧﻴﻦ ﻣِﻴﻞ ﻣﻦ ﭘﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﺎرام ﺑﻴﺮ ﻳﺎر ﺑﻦ ‪ ،‬ﮔﺮ ﻋُﻤﺮ ﺗﻘﺼﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪.‬‬
‫ﻳﺎر‪ ،‬ﻳﺎر اۏﻟﻤﺎز‪ ،‬ﮐﺆﻧﯚل‪ ،‬ﻋﺸﺎق اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫زُﻟﻔﯚﻧﯚ ﻋﺎﺷﻘﻠﺮﻳﻦ ﺑۏﻳﻨﻮﻧﺎ زﻧﺠﻴﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﻋﺎﺷﻘﻴﻦ ﻗﻴﺪﻳﻨﻪ ﻳﯚز ﻧﻴﺮﻧﮓ و ﺗﺰوﻳﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺆرﻣﻪﻳﻦ ﺳﺎﻋﺘﺪﻩ ﻳﯚز ﻋﺬر اﻳﻠﻪ ﺗﻘﺮﻳﺮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 544‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬

‫ﻓﻘﺮ ﻋﺸﻖ اﻳﭽﺮﻩ‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻋﺰّ و ﺟﺎهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬

‫ﺷﻴﻮﻩﯼ ﻣﻬﺮ و ﻣﺤﺒّﺖ رﺳﻢ و راهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫دردﻳﻤﯽ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﯧﻼن ﻋﺸّﺎﻗﻪ ﺁهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺁﻩ‪ ،‬ﺑﻮ دﻋﻮﻳﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﻋﺎدل ﮔﻮاهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﻏﻢ ﻣﻘﺼﻮدو ﻗﺘﻞِ ﺑﯽﮔﻨﺎهﯧﻢدﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻏﻢ دڲﻴﻞ‪ ،‬ﭼﻮن آﻨﺞِ ﻣﻴﺨﺎﻧﻪ ﭘﻨﺎهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬درﮔﻪ ﭘﻴﺮ ﻣﻐﺎن اُﻣﻴﺪﮔﺎهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻦ اۏﻧﻮن ﺑﻴﺮ ﭼﺎآﺮﯼ‪ ،‬اۏل ﭘﺎدﺷﺎهﯧﻢدﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫اﯼ آﯽ هﺮ ﺟُﺮم اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬ﻟﻄﻔﯚن ﻋﺬرﺧﻮاهﯧﻤﺪﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺁﻳﯧﺮان ﺳﻨﺪن ﺑﻨﯽ ﺑﺨﺖ ﺳﻴﺎهﯧﻢدﯦﺮ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪-2-‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮ ﺳﺎﻗﯽ ﻗﺪح آﻴﻢ ﻧﻮﺑﻬﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺁرادﯦﺮ‪،‬‬
‫زﻣﻴﻦ ﺳﺒﺰ و هﻮا ﺟﺎنﺑﺨﺶ و ﮔُﻠﺸﻦ راﺣﺖ اﻓﺰادﯦﺮ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٤٥ ..........................................................‬‬
‫ﭘﺮﻳﺸﺎن اۏﻟﻤﺎ آﻴﻢ‪ ،‬ﮔﻠﺒﺮگ ﺗﻚ ﺣﺎﻻ ﺑﻮ ﮔُﻠﺸﻨﺪﻩ‪،‬‬

‫ﻧﺸﺎط و ﻋﻴﺶ اۆﭼﯚن اﺳﺒﺎب ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻬﻴّﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺁﭼﯧﻠﺪې ﻻﻟﻪ‪ ،‬ﮔﯚﻟﺪۆ ﻏﻨﭽﻪ‪ ،‬ﮔﻠﺪﯼ ﻋﺸﺮت اﻳﺎﻣﯽ‪،‬‬
‫زﺑﺎن ﺣﺎل ﺳﺒﺰﻩ ﻋﺸﺮت اﻳﻤﺎﺳﯧﻨﺎ ﮔﻮﻳﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺆر اؤز ﺣﺎﻟﯧﻨﯥ ﺳﻦ ﭼﻜﻤﻪ ﻏﻢ ﻣﺎﺿﯽ و ﻣﺴﺘﻘﺒﻞ‪،‬‬
‫آﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻮﺳﻢ ﮔﻠﮕﺸﺖ و دُور ﺟﺎمِ ﺻﻬﺒﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺳﺤﺮ ﮔﻠﺰارا ﮔﻴﺮ‪ ،‬ﺑﺎﷲ‪ ،‬ﺑﻮ ﻣﻮﺳﻤﻠﺮدﻩ و هﺮ دم‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻗﯧﻞ آﯽ دﻳﻮاﻧﯧﻨﺪا وَردﻳﻦ ﺧﻮش ﺗﻤﺎﺷﺎدﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺁﭼﯧﻠﺪې ﻏﻨﭽﻪ ﻃﻮﻣﺎرﯼ و ﻣﻌﻠﻮم اۏﻟﺪو ﻣﻀﻤﻮﻧﻮ‪،‬‬
‫ﺑﻮدور آﻴﻢ‪ :‬ﻓﻮت ﻗﯧﻠﻤﺎن ﻣﻮﺳﻢ ﮔﯚل‪ ،‬ﺟﺎم ﮔﯚﻟﮕﻮﻧﻮ‪.‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮ ﺳﺎﻗﯽ ﻗﺪح ﺑﻴﻠﻜﻴﻢ ﺗﻌﻠﻞ‪ ،‬ﻓﻮتِ ﻓﺮﺻﺘﺪﻳﺮ‪،‬‬

‫ﺑﻮ ﻓﺮﺻﺖوار اﻳﻜﻦ ﻓﻮت اﺋﺘﻤﻪ آﻴﻢ ﻓﺮﺻﺖ ﻏﻨﻴﻤﺘﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫زﻣﻴﻨﻪ ﻛَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﻴِﻲ اﻟْﺎَر‪‬ض‪ ‬ﻳﺎزﻣﯧﺶ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺳﺒﺰﻩ‪،‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻞ آﻴﻢ ﺑﻮ هﻢ ﺁﺛﺎر رﺣﻤﺘﺪن ﺑﻴﺮ ﺁﻳﺘﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫دﺋﻴﻴﺮﻟﺮ ﺟﻨّﺖ اﻳﭽﺮﻩ ﺁﺗﺶ اۏﻟﻤﺎز‪ ،‬ﺑﻮ ﻋﺠﺒﺪﻳﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﮔﯚﻟﯚﺳﺘﺎن ﺁﺗﺸﻴﻦ ﮔﯚل ﺑﻴﺮﻟﻪ رﺷﻚ ﺑﺎغ ﺟﻨّﺘﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺟﻬﺎﻧﯽ رﺷﻚ ﮔﻠﺰار ﺧﻠﻴﻞ اﺋﺘﮑﻦ‪ ،‬ﺑﻬﺎر اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻓﻴﺾ ﻋﺪلِ اﺑﺮاﻫﻴﻢﺧﺎنِ ﭘﺎك ﺳﻴﺮﺗﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا آﻴﻢ هﺮ ﺑﺮگ‪ ،‬ﮔﻠﺰار ﻣﻌﺎﻧﯽدﻳﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺑﺰﻣﻴﻨﺪﻩ آﻴﻢ‪ ،‬ﺳﺮو رواﻧﯽ ﺑﺎغ ﺑﻬﺠﺖدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 546‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬

‫ﺑﻮدور ﮐﻴﻢ‪ :‬ﻓﻮت ﻗﯧﻠﻤﺎن ﻣﻮﺳﻢ ﮔﯚل‪ ،‬ﺟﺎم ﮔﯚﻟﮕﻮﻧﻮ‪.‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮ ﺳﺎﻗﯽ ﻗﺪح‪ ،‬اۏﻟﺪوﻧﺴﺎ رازِ دهﺮدن ﺁﮔﻪ‪،‬‬

‫آﯽدُوران اۆزرﻩدﻳﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم و ﺳﺎل و ﻣﻪ!‬
‫ﺧﺰاﻧﺪان ﻗﻮرﺗﻮﻟﻮب ﮔﻠﺰار ﺑﺰﻣﻴﻨﺪﻩ ﺁزان ﺑﯚﻟﺒﯚل‪،‬‬
‫ﭼﺮاغ ﮔﯚل ﻳﺎﺧﯧﺐ ﺧﻠﻮتﺳﺮاﯼ وﺻﻠﻪ ﺑﻮﻟﻤﻮش رﻩ‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﮔﯚل ﺁﭼﻤﯧﺶ ﺧﻮانِ وﺻﻠﻴﻦ ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ اﺋﺪﻩر هﺮ دم‪،‬‬
‫آﯽ ﮔﺮ ﻣﻬﻤﺎن اﻳﺴﻦ ﺧﻮان ﺧﻠﻴﻞ اﷲ ـﻪ ﺑﺴﻢ اﷲ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﺪا دۆن ﻣﻜﺪر ﺧﺎﻃﺮ اﻳﺪﻳﻢ ﻓﺎل ﻓﺘﺤﯽ ﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺑﻮﮔﯚن ﮔﻠﺰارا ﮔﻴﺮدﻳﻢ ﮔﯚل آﺘﺎﺑﯧﻦ ﺁﭼﻤﺎﻏﺎ ﻧﺎﮔﻪ‪:‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻗﯽ! ﻗﺪح آﻴﻢ ﻋﻴﺶ ﺧﻮﺷﺪور ﮔﯚل زﻣﺎﻧﯧﻨﺪا‪،‬‬

‫زﻣﺎن ﻓﻮت اﺋﺘﻤﻪ‪ ،‬دهﺮﻳﻦ ﻏﺼﻪﯼ ﺳﻮد و زﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪.‬‬
‫ﻗُﻤﺎرﯼ ﺗَﺤ‪‬ﺘ‪‬ﻬﺎ اﻟْﺎَﻧْﻬﺎر‪ ‬اۏﺧﻮر ﮔﻠﺰار وﺻﻔﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻋﻨﺎدل ﻫ‪‬ﺬ‪‬ه‪ ‬ﺟ‪‬ﻨّﺎت اۏﺧﻮر ﮔﻠﺰار ﺷﺎﻧﯧﻨﺪا‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬ﺻﺒﺎ ﻏﻨﭽﻪ دهﺎﻧﯧﻦ ﭘﺮ زر اﺋﺘﺴﻪ‪ ،‬هﻴﭻ ﻋﻴﺐ اۏﻟﻤﺎز‪،‬‬
‫آﯽ ﻣﺪح ﺧﺎن ﺑﻦ ﺧﺎﻗﺎﻧﺪۆرۆر ﻏﻨﭽﻪ دهﺎﻧﯧﻨﺪا‪.‬‬
‫هﻮا ﺳﺒﺰﻩ زﺑﺎﻧﯧﻦ ﺗﻴﺰ اﮔﺮ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﻳﺌﺮﻳﺪﻳﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٤٧ ..........................................................‬‬
‫ﺛﻨﺎﯼ ﺧﺎنِ ﺧﻴﺮ اﻧﺠﺎﻣﺪﯦﺮ ﺳﺒﺰﻩ زﺑﺎﻧﯧﻨﺪا‪.‬‬

‫ﻗﺪح ﺗﻮﺗﻤﺎﻗﺪان اآﺮاﻩ اﺋﺘﻤﻪزم‪ ،‬ﺗﺎ آﻴﻢ اﺋﺸﻴﺘﺪﻳﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺤﺮ ﺑﯚﻟﺒﯚل دﻳﻠﻴﻨﺪﻩ‪ ،‬ﮔﯚل ﻗﺎﺗﯧﻨﺪا‪ ،‬ﻏﻨﭽﻪ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪:‬‬
‫ﮔﺘﻴﺮ ﺳﺎﻗﯽ ﻗﺪح آﻴﻢ ﺑﺎغ ﺻﺤﺮا ﻻﻟﻪزار اۏﻟﺪو‪،‬‬

‫ﻋﺠﺐ ﻓﺼﻞ ﺧﺠﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻮﺳﻢِ ﺧﻮش روزﮔﺎر اۏﻟﺪو‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﺷﻜﻮﻓﻪ ﺑﺮﮔﯽ ﺗۏﭘﺮاق اۆزرﻩ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﺧﺸﺘﻠﺮدﻳﺮ آﻴﻢ‪،‬‬
‫اﺳﺎس ﻋﻴﺶ ﺧﻠﻖ اۏل ﺧﺸﺘﻠﺮدن اﺳﺘﻮار اۏﻟﺪو‪.‬‬
‫ﺟﮕﺮ ﻗﺎﻧﯥ ﮔﻴﺒﯽ ﮔﺌﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﮔﺆزدن ﺗﺎزﻩ ﮔﯚل ﺷﻜﻠﯽ‪،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ داغ دل اهﻞ وﻓﺎ ﺗﻚ ﺁﺷﻜﺎر اۏﻟﺪو‪.‬‬
‫ﭼﯧﺨﺎردې ﺳﺒﺰﻩ و ﮔﯚل ﺧﺎآﺪان ﭼۏخ ﻟﻌﻞ و ﻓﻴﺮوزﻩ‪،‬‬
‫وﻟﯽ ﻳﯚز ﺷُﻜﺮ آﻴﻢ ﺧﺎن ﺧﺎك ﭘﺎﻳﯧﻨﺎ ﻧﺜﺎر اۏﻟﺪو‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ! ﮔﺮ ﺧﺰان ﻓﺼﻠﻴﻨﺪﻩ اۏﻟﺪون ﻣﺘّﻘﯽ ﺣﺎﻻ‪،‬‬
‫ﻣِﯽ اﻳﭻ آﻴﻢ ﻣﻮﺳﻢ ﮔﯚل ﮔﻠﺪﯼ‪ ،‬اﻳﺎم ﺑﻬﺎر اۏﻟﺪو‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 548‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-3-‬‬
‫ﺷُﻜﺮ آﻴﻢ ﭼﺮخ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ اۆزرﻩ دُوران اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪،‬‬
‫ﺟﻤﻊ اهﻠﯽ دوﻟﺖ اﻋﺪاﺳﯧﻦ ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ!‬
‫دهﺮﻩ ﺧﻠﻖِ ﺑﺼﺮﻩ و اهﻞ ﺟﺰاﻳﺮ ﻓﺘﻨﻪﺳﯽ‪،‬‬
‫ﭼۏخ زﻣﺎﻧﻼر ﮔﺮﭼﯽ ﻗﺎن اوددوردو‪ ،‬ﭘﻨﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺑﻴﻢ ﺿﺮردن ﭘﺎدﺷﺎﻩ ﻋﺎﻟﻤﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻟﻀّﺮورة واﻗﻒ ﺁﺛﺎر ﻋﺼﻴﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﻏِﻴﺮت ﺣُﮑﻢ ﺧﻼﻓﺖ اۏل دﻳﺎرﻳﻦ ﻓﺘﺤﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻣﺠﺎهﺪ ﺑﻨﺪﻩﯼ ﻣﻘﺒﻮﻟﻪ ﻓﺮﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﻣﻈﻬﺮ رﺣﻤﺖ اﻳﺎس ﻣﺮﺣﻤﺖ اﻧﺪﻳﺸﻪ آﻴﻢ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اۏﻧﻮ اوج ﻋﺪﻟﻪ ﺣﻖ‪ ،‬ﺧﻮرﺷﻴﺪ رﺧﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻳﻪوش ﺗۏﭘﺮاﻏﺎ ﺳﺎﻟﺪې دﺷﻤﻦ ﺑﺪﺧﻮاهﯧﻨﯥ‪،‬‬
‫هﺮ ﻳﺌﺮﻩ آﻴﻢ راﻳﺖ ﻋﺰﻣﻴﻦ ﺧﺮاﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﺑﺼﺮﻩ ﺗﺴﺨﻴﺮﯼ‪ ،‬ﺟﺰاﻳﺮ ﻓﺘﺤﯽ ﻣﺸﮑﻞ اﻣﺮ اﻳﻜﻦ‪،‬‬
‫اﺳﻬﻞ وﺟﻪ اﻳﻠﻪ ﺑﻮ دﺷﻮارې ﺁﺳﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫هﻴﭻ ﺷﻚ ﻳۏخ آﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻮ ﻧﺼﺮت‪ ،‬ﻧﺼﺮت اﺳﻼﻣﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﻴﻦ ﻣُﻠﮑﯚﻧﻪ‪ ،‬اﺛﺒﺎتِ اﺳﺘﺤﻜﺎﻣﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﺑﻐﺪاد اۆزرﻩ ﻓﺘﺢ اۆﭼﯚن ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻴﺮ ﺳﭙﺎﻩ‪،‬‬

‫آﻴﻢ ﻋَﻠَﻤﺪن ﺑﺎد ﺗﺤﺮﻳﻜﻴﻠﻪ ﻣﺴﺪود اۏﻟﺪو راﻩ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٤٩ ..........................................................‬‬
‫‪ ١٠‬آﺜﺮت‪ ،‬اۏل ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ آﻴﻢ اﻧﺠﻢ ﺗﺆآﯚﻟﺴﻪ ﭼﺮﺧﺪن‪،‬‬

‫زﻳﻨﺖ اۆﭼﯚن ﺑﻴﺮ ﮔُﻬﺮ ﺑﻮﻟﻤﺎزدې ﺁﻧﺪا ﺑﻴﺮ آُﻼﻩ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺻﺒﺎ ﻧﺎﮔﻪ ﺁراﻳﺎ دۆﺷﺴﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺒﺎب‪،‬‬
‫ﺁﻧﻼرا اﻳﻠﺘﻴﺮدﯼ ﻟﺸﻜﺮ ازدﺣﺎﻣﯧﻨﺪان ﭘﻨﺎﻩ‪.‬‬
‫وﺣﺶ اﻳﻠﻪ ﻃﻴﺮ و ‪ ،‬اۆز ﺗﻮﺗﺪو ﻏﺮﺑﺖ ﻋﺰﻣﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻟﻤﺎﻳﯧﺐ ﺁﻧﻼرا ﻟﺸﻜﺮدن‪ ،‬وﻃﻨﺪﻩ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ‪.‬‬
‫هﺮ ﻳﺎﻧﺎ ﻗﺎﻟﺪﯦﺮدې راﻳﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺮ اﻣﻴﺮ ﻧﺎﻣﺪار‪،‬‬
‫هﺮ ﻳﺎﻧﺎ ﺻﻒ ﺑﺎﻏﻼدې ﺑﻴﺮ ﺳﺮور ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺟﺎﻩ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺗﺪو ﺻﻒ‪ -‬ﺻﻒ ﻳﺌﺮ ‪ ،‬ﻟﺸﻜﺮ ﺳﻄﻮر ﺧﻂ ﮔﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫اۏل ﺧﻄﻴﻦ ﻣﻀﻤﻮﻧﻮ اﺳﺘﻘﻼل ﺣﻜﻢ ﭘﺎدﺷﺎﻩ!‬
‫‪ ١٥‬اﺋﺘﻤﻚ اۏﻟﻤﺎز ﺑﺆﻳﻠﻪ ﻟﺸﻜﺮ ﺟﻤﻌﻴﻨﯽ ﺗﺪﺑﻴﺮ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺎر و ﻳﺎور اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﺗﻮﻓﻴﻖ و ﺗﺄﻳﻴﺪ اﻻﻩ‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﯧﻦ ﻣُﻠﻜﯚﻧﻪ‪ ،‬اﺛﺒﺎت اﺳﺘﺤﻜﺎﻣﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻩ ﻧﻮدان دﺟﻠﻪدﻩ ﮔﺆﺳﺘﺮدﯼ زورﻗﻠﺮ ﻣﺜﺎل‪،‬‬

‫آﻴﻢ ﮔﺆرۆﺑﺪۆر آﻴﻢ اۏﻻ ﺑﻴﺮ ﺁﺳﻤﺎﻧﺪا ﺑﻴﻦ هﻼل؟‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮﯼ ﺑﻴﺮ ﻃﺎﻳﺮِ اوجِ ﺑﻼدﯦﺮ‪ ،‬ﺗﻴﺰ ﭘﺮ‪،‬‬
‫ﺻﻴﺪ ﻣُﺮغ روحِ ﺧَﺼﻢ اﺋﻴﻠﻪر ﻗﯧﻠﯧﺐ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑﺎل‪.‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﺳﺎﺋﻠﺪﻳﺮ دهﺎﻧﯧﻨﺪا ﻗﯧﺰﯦﻞ ﺑﺎﻳﺮاق زﺑﺎن‪،‬‬
‫ﺣﺎآﻢ ﺗﻘﺪﻳﺮدن‪ ،‬ﻓﺘﺢ ﺑﻼد اﺋﺘﻤﻴﺶ ﺳﺆال‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 550‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪ ٢٠‬ﮐﺆﻧﻠﯚ ﺁﭼﯧﻠﻤﯧﺶ ﻣﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻮﻟﻤﻮش ﺑﻮ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ ﺟﻮاب‪،‬‬

‫ﭼﺮخ اﺧﺘﺮدن آﯽ‪ »:‬ﻣﺎﻧﻊ ﻳۏخ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ اﺋﻴﻠﻪ‪ ،‬ﺁل!«‬
‫ﺳﻮدا ﺑﻴﺮ زورﻗﻤﯽ ﻳﺎﺧﻮد ﺁﻏﺰﯦﻦ ﺁﭼﻤﯧﺶ ﺑﻴﺮ ﻧﻬﻨﮓ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻳﺮاق اۏل ﺁﺗﺶ آﯽ ﺑﻮﻟﻤﻮﺷﺪور دﻣﻴﻨﺪن اﺷﺘﻌﺎل‪.‬‬
‫ﺳﺮورِ ﺻﺎﺣﺐ ﻇﻔﺮ زورﻗﻠﺮﻩ زﻳﻨﺖ وﺋﺮﻳﺐ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې دﺷﻤﻦ ﻣُﻠﮑﯚﻧﻪ ارﺳﺎل اﺳﺒﺎب ﻗﺘﺎل‪.‬‬
‫ﺳﺎﻟﺪې ﻏﻮﻏﺎﯼ ﺗﯚﻓﻨﮕﯽ ﻣﻐﺰ اﻋﺪاﻳﺎ ﻏﺮﻳﻮ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻟﺪو وهﻤﻴﻨﺪن ﻣﺰاج ﻣُﻠﮏ دﺷﻤﻦ اﺧﺘﻼل‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﯧﻦ ﻣﻠﻜﯚﻧﻪ‪ ،‬اﺛﺒﺎت اﺳﺘﺤﻜﺎﻣﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬راﻳﺘﻴﻦ ﺑﻴﺮ ﺟﺎﻧﺒﻴﻨﺪن اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﮔﺮدون ﺧﺮام‪،‬‬

‫ﮔﺮد ﻟﺸﻜﺮدن رُﺧﻮن ﮔﺮدوﻧﻮ اﺋﺘﺪﯼ ﻣﺸﮏﻓﺎم!‬
‫رﺧﺼﺖ ﻋﺰم ﻏﺰا‪ ،‬ﺷﺎﻩ ﻧﺠﻔﺪن اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺐ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ درﮔﺎهﯧﻨﺎ‪ ،‬ﮔﺆﺳﺘﺮدﯼ ﻃﺮﻳﻖ اﺣﺘﺮام‪.‬‬
‫ﺑﻮﻟﺪو اۏل ﺳﻠﻄﺎنِ ﻋﺎدﻟﺪن آﻤﺎل اﻟﺘﻔﺎت‪،‬‬
‫ﭘﻴﺮ ارﺷﺎدﻳﻠﻪ ﺧۏﺷﺪور هﺮ ﻋﻤﻠﺪﻩ اهﺘﻤﺎم‪.‬‬
‫ﺑُﻘﻌﻪ‪ -‬ﺑُﻘﻌﻪ ﻗﯧﻠﺪې ﻃﯽ ﻣﻌﻤﻮرﻩﯼ ﻣﺤﺮوﺳﻪﻳﯽ‪،‬‬
‫ﺁﻟﺪې ﻓﻴﺾ ﻣُﻠﮏ اۆﭼﯚن هﺮ دم دﻋﺎﯼ ﺧﺎص و ﻋﺎم‪.‬‬
‫ﻳﺌﺘﺪﯼ اۏل ﺳﺮﺣﺪّﻩ آﻴﻢ ﺁﻏﺎزِ ﻣُﻠﮏ ﺧﺼﻤﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﮔﻴﺮدﯼ اۏل ﻣِﻴﺪاﻧﻪ آﻴﻢ ﺣﻜﻢ اۏﻧﺪا اۏﻟﻤﻮﺷﺪور ﺗﻤﺎم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٥١ ..........................................................‬‬
‫‪ ٣٠‬ﮔﻠﺪﯼ اۏل ﻣﻨﺰﻟﺪﻩ روزِ ﻋﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺎكِ ﭘﺎﻳﻴﻨﺎ‪،‬‬

‫ﻓﺘﺤﺪن وﺋﺮدﯼ ﺑﺸﺎرﺗﻠﺮ آﻴﻢ اۏﻻ ﺷﺎدآﺎم‪.‬‬
‫ﻳﺌﺪدﯼ اﺧﺘﺮدن ﻓﻠﻚ دۆزدۆ اۏﻧﻮﻧﭽﻮن ﺑﻴﺮ ﻗﻄﺎر‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﭼﻜﺮ ﺻﺤﺮادا اﺳﺒﺎبِ ﺳﭙﺎهﯧﻦ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﯧﻦ ﻣﻠﻜﯚﻧﻪ‪ ،‬اﺛﺒﺎتِ اﺳﺘﺤﻜﺎﻣﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺷﻴﺨﯽ آل ﻗﺸﻌﻢ ـﻴﻦ ﺷﺮّﻳﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺷﻴﻄﺎن اﻳﺪﯼ‪،‬‬

‫ﻣﻤﻠﻜﺖ اﻳﭽﺮﻩ ﻓﺴﺎدﯼ‪ ،‬ﺷﻬﺮﻩﯼ دُوران اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺻﻮرﺗﺪﻩ اﻃﺎﻋﺖ ﻇﺎهﺮ اﺋﻴﻠﻪردﯼ‪ ،‬وﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺻﻮرت ﺁﺧﺸﺎﻣﯥ ﺧﺎل ﭼﻬﺮﻩﯼ ﻋﺼﻴﺎن اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫‪ ٣٥‬ﻣﻘﺘﺪاﺳﯽ اﻣﺮ و ﻧﻬﻴﻴﻨﺪن هﻮاﯼ ﻧﻔﺲ اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﺷﺮع ﺣُﮑﻤﯚ وادﯼ رأﻳﻴﻨﺪﻩ ﺳﺮﮔﺮدان اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻧﺴﯥ ﺧﺮﻣﻦ ﺳﻮﺧﺘﻪ زرﻋﻴﻨﻪ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺑﻴﺮ ﻧﻈﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺬر اۆﭼﯚن هﺮ ﻧﺴﻨﻪ آﻴﻢ ﻗۏﻳﺴﺎﻳﺪې ﺑﻴﺮ اﺣﺴﺎن اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫ﺑﺎش ﭼﯧﺨﺎرﻣﺎق اﻳﺴﺘﻪﻣﺰدﯼ زرع وهﻤﻴﻨﺪن ﺁﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﻓﻼّﺣﻴﻦ ﮔﺆزۆ ﻳﺎﺷﯥ ﺁﻧﺎ ﺑﺎران اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫هﺮ اﺋﻮﻩ ﺑﻴﺮ ﮔﺌﺠﻪ ﻣﻬﻤﺎن اۏﻟﺴﺎ ﻗۏﻣﻮﻧﺪان ﺑﻴﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺁدې ﻣﻬﻤﺎﻧﻠﯧﻖ‪ ،‬وﻟﯽ ﻣﻌﻨﻴﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﺗﺎﻻن اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﭘﺎﺷﺎﯼ ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ‪ ،‬رﻓﻊ اۏل ﻓﺘﻨﻪﻳﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎﻧﯧﺰ آﻴﻢ دﻓﻊ ﺗﺪﺑﻴﺮﯼ ﺁﻧﯧﻦ ﺁﺳﺎن اﻳﺪﯼ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 552‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫هﻴﭻ ﺷﻚ ﻳۏخ آﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻮ ﻧﺼﺮت‪ ،‬ﻧﺼﺮت اﺳﻼﻣﺪﯦﺮ‪،‬‬ ‫‪٤٠‬‬

‫اۏل ﻏﺰادان آﺸﻮرِ اﻋﺪاﻳﺎ ﺗﭙﺮﺗﺪﯼ ﻋﻠﻢ‪،‬‬

‫دۆﺷﺪۆ ﺑﻴﺮ ﺻﺤﺮاﻳﺎ رﻩ‪ ،‬آﻴﻢ ﺁرﺗﯧﺮﯦﺮ ذآﺮﯼ اﻟﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺑﻴﺎﺑﺎن آﻴﻢ‪ ،‬ﻳۏخ ﺁﻧﺪا ﻧﻮع اﻧﺴﺎﻧﺪان اﺛﺮ‪،‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﻧﺴﺒﺖ‪ ،‬وادﯼ ﻣﺮدم ﻧﺸﻴﻦ ﻣُﻠﮏ ﻋﺪم‪.‬‬
‫ﻧﻘﺶ رﻧﮕﯽ ﺧﻂ ﺁﻓﺖ‪ ،‬ﻧﻮك ﺧﺎرﯼ ﺗﻴﻎ آﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮ ﻣﺰاﺟﯧﻨﺪا ﺑﻼ ﻣُﻀﻤﺮ‪ ،‬هﻮا ﻃﺒﻌﻴﻨﺪﻩ ﺳﻢ‪.‬‬
‫ﻓﺼﻞ هﻢ ﺑﻴﺮ ﻓﺼﻞ آﻴﻢ ﺳﺮد اۏﻟﻤﺎﻏﯧﻦ ﺁب و هﻮا‪،‬‬
‫ﺧﻠﻘﺪن ﻗﻄﻊِ ﺣﻴﺎت اﺋﻴﻠﻪردﯼ ﻋﻴﺴﻲ اورﺳﺎ دم‪.‬‬
‫‪ ٤٥‬اؤﻳﻠﻪ ﻣُﻬﻠﻚ ﺷﺪّتِ دﯼ آﻴﻢ ﺣﺮارت ﺑﻮﻟﻤﺎﻏﺎ‪،‬‬
‫ﮔﺆردۆڲﯚ ﻳﺌﺮدﻩ دۆﺷﺮدﯼ اۏدﻻرا ﺧﻮرﺷﻴﺪ هﻢ‪.‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ ﻗﺎﻃﻊ ﺗﻴﻎِ ﺳﺮﻣﺎ آﻴﻢ ﻟﺤﺪدن ﭼﯧﺨﻤﺎﻏﺎ‪،‬‬
‫روح اﮔﺮ اﻣﻮاﺗﺎ ﻋﻮد اﺋﺘﺴﻪﻳﺪﯼ اﺋﻴﻠﻪردﯼ ﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺆﻳﻠﻪ ﻣﻮﺳﻢ‪ ،‬ﺑﺆﻳﻠﻪ ﺻﺤﺮاﻳﯽ دﻟﻴﻞ ﺧِﻴﺮ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻗﻄﻊ اﺋﺪﻳﺐ ﻟﺸﻜﺮ ﺟﺰاﻳﺮ ﻣُﻠﮑﯚﻧﻪ ﺑﺎﺳﺪې ﻗﺪم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٥٣ ..........................................................‬‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ ﻣُﻠﮏِ ﺟﺰاﻳﺮ اۏﻟﺪو ﻧﺎﮔﻪ ﺁﺷﻜﺎر‪،‬‬

‫هﻤّﺘﻪ ﻋﺮض اﺋﺘﺪﯼ ﮔﺮدون ﺑﯽﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺒﺰﻩزار‪.‬‬
‫‪ ٥٠‬آﺜﺮت اﺷﺠﺎرﯼ اۏل ﻏﺎﻳﺘﺪﻩ آﻴﻢ اۏل ﻣُﻠﮑﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻪﻣﻴﺶ ﺁب و زﻣﻴﻦ هﺮﮔﺰ آﯽ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﺧﻮرﺷﻴﺪ وار‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﺎﺳﺎن هﺮ ﻧﺨﻠﯽ ﺑﻴﺮ ژوﻟﻴﺪﻩ ﻣﻮ دﻳﻮاﻧﻪدﻳﺮ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻧﺎ زﻧﺠﻴﺮ ﺁب اۏﻟﻤﺎزﺳﺎ‪ ،‬ﺗﻮﺗﻤﺎزدې ﻗﺮار‪.‬‬
‫ﻋﺮﺻﻪﯼ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﺗﻚ ﺻﺤﻨﻴﻨﺪﻩ ﺷﻄﻠﺮدﯼ ﺧﻄﻮط‪،‬‬
‫ﻗﻠﻌﻪﻟﺮ‪ ،‬ﺧﻂ ﮔﻴﺒﯽ ﺷﻄﻴﻦ اۆزرﻩ ﺑﯽﺣﺪّ و ﺷﻤﺎر‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﯽ ﺁﻧﻼر ﻣﻘﺼﺪ اﺻﻠﯽ دڲﻴﻠﺪﯼ ﻟﺸﻜﺮﻩ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎﻏﯧﻦ اۏل ﻓﺮﻗﻪﯼ ﻧﺎﭘﺎك ﺧﺎك رهﮕﺬار‪.‬‬
‫اﺳﻬﻞ اﻣﺮ اﻳﻠﻪ ﭼۏخ ﺳﺮﻟﺸﻜﺮﯼ ﭘﺎﻣﺎل اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺑﯽﻧﻬﺎﻳﺖ ﻗﻠﻌﻪﯼ ﻣﺤﻜﻢ اۏﻟﻮﻧﺪو ﺗﺎر و ﻣﺎر‪.‬‬
‫‪ ٥٥‬ﻗﻠﻌﻪﻟﺮ ﻓﺘﺤﻴﻦ‪ ،‬آﻠﻴﺪ ﺑﺎب ﻧﺼﺮت دﻳﺮ دﺋﻴﻮ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ اﻳّﺎﻣﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮ اﺋﺘﺪﯼ آﻠﻚ روزﮔﺎر‪:‬‬
‫اۏﻟﺪو ﺁﻧﺪان ﺳۏﻧﺮا ﭘﻴﺪا ﺑﺼﺮﻩ اهﻠﻴﻨﺪن ﻧﺸﺎن‪،‬‬

‫ﻓﺘﻨﻪ اۏدوﻧﺪان ﺷﺮرﻟﺮ ﻗﯧﻠﺪې ﻇﺎهﺮ ﺁﺳﻤﺎن‪.‬‬
‫ﮔﻠﺪﯼ اﺳﺘﻘﺒﺎﻻ ﭼۏخ ﺳﻨﮕﻴﻦ دل و ﺁهﻦ ﻗﺒﺎ‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻮز‪ ،‬ﺳﻨﮓ و ﺁهﻦِ ﺁﺗﺶ ﻓﺸﺎن‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 554‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫هﺮ دﻻور ﻧﺎدرِ ﻣُﻠﮏ ﺧﺮاﺳﺎن و ﻋﺮاق‪،‬‬

‫هﺮ ﻣﺒﺎرز ﺳﺮ ﺧﻂ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﯼ هﻨﺪوﺳﺘﺎن‪.‬‬
‫‪ ٦٠‬ﻟﺸﻜﺮ اﺳﻼم اﻳﻠﻪ ﺁﻏﺎز اُﻟﻔﺖ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ‪،‬‬
‫ﺁﺷﻨﺎﻟﯧﻖ دم ﺑﻪ دم اﻓﺰون اۏﻟﻮب ﻗﺎﻳﻨﺎردې ﻗﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻨﻬﺰم ﻋﺴﻜﺮدن اﻣّﺎ ﺑﻴﺮ اﻟﻤﺴﻴﺰ هﻢ دڲﻴﻞ‪،‬‬
‫زهﺮﯼ اۏل ﻗۏﻣﻮن‪ ،‬ذﻧﺒﺪن ﺳﺎﭼﯧﻠﯧﺐ زﻧﺒﻮرﺳﺎن‪.‬‬
‫اۏل ﻓﻀﺎﯼ ﻣﺤﻨﺖ اﻓﺰادان ﻳﺌﺘﻴﻨﺠﻪ ﺑﺼﺮﻩﻳﻪ‪،‬‬
‫دهﺮ ﺑﺎﻏﯥ ﻓﺘﻨﻪدن ﺑﻴﺮ ﮔﯚل ﺁﭼﺎردې هﺮ زﻣﺎن‪.‬‬
‫ﻟﻴﻚ ﺑﻴﺮ ﻓﺮد اۏﻟﻤﺎدې ﺿﺎﻳﻊ ﺳﭙﺎﻩ روﻣﺪان‪،‬‬
‫ﺳﻮد ﺳﻮداﺳﯧﻨﺪا اۏل ﻃﺮّارﻩ دۆﺷﻤﯚﺷﺪۆ زﻳﺎن‪.‬‬
‫هﻴﭻ ﺷﻚ ﻳۏخ ﮐﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻮ ﻧﺼﺮت‪ ،‬ﻧﺼﺮت اﺳﻼﻣﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫‪ ٦٥‬ﺑﻴﺮ ﺳﺤﺮ آﻴﻢ ﺗﻴﻎِ زرّﻳﻦ ﭼﻜﺪﯼ ﺷﺎﻩِ ﺑﺎﺧﺘﺮ‪،‬‬

‫ﮔﺆﯼ اۆزۆﻧﺪﻩ ﻗۏﻳﻤﺎدې اﻧﺠﻢ ﺳﭙﺎهﯧﻨﺪان اﺛﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺼﺮﻩﻳﻪ ﻗﺎرﺷﯥ ﺳﭙﺎﻩِ روﻣﺪان ﻋﺮض اۏﻟﺪو ﺻﻒ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻏﻼدې روﯼ زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺪﺧﻮاﻩ ﻗﺘﻠﻴﻨﻪ آﻤﺮ‪.‬‬
‫رأﻳﺖ ﺧﻀﺮا ﭼﻜﻴﻠﺪﯼ اۏل ﺣﺼﺎرﯦﻦ ﻓﺘﺤﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﻗﻠﻊِ ﻗﻠﻌﻪﯼ آﻔّﺎرﻩ ﺟﺒﺮﻳﻞ ﺁﭼﺪې ﭘﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻬﺮ اﻋﺸﺎرﯼ ﻋﺒﻮر ﻟﺸﻜﺮ اۆﭼﯚن دۏﻟﺪوروب‪،‬‬
‫ﻣﺎر ﺿﺤ‪‬ﺎك ـﻪ ﻓﺮﻳﺪون زﻣﺎن ﺑﻮﻟﺪو ﻇﻔﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٥٥ ..........................................................‬‬
‫ﭼﺸﻢ ﺧﻮرﺷﻴﺪﯼ ﺳﻨﺎن و رُﻣﺢ ﺧﻮﻧﺨﻮار اﺋﺘﺪﯼ آﻮر‪،‬‬

‫ﮔﻮشِ ﮔﺮدوﻧﻮ ﺻﺪاﯼ ﻧﺎﯼ روﻳﻴﻦ اﺋﺘﺪﯼ آﺮ‪.‬‬
‫‪ ٧٠‬ﮔﻠﺪﯼ دﺷﻤﻨﺪن ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﺮ ﺳﭙﺎﻩِ ﺑﯽآﺮان‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺳﻮادِ آﺜﺮﺗﻴﻦ ﺣﺼﺮ اﺋﺪﻩ ﺑﻴﻠﻤﺰدﯼ ﻧﻈﺮ‪.‬‬
‫ﻟﺸﻜﺮ اﺳﻼﻣﺎ ﻧﺼﺮت وﺋﺮدﯼ ﻟﻄﻒ آﺮدﮔﺎر‪،‬‬
‫ﺷﺎم اوﻟﻮﻧﺠﺎ ﻗﺎﻟﻤﺎدې اۏل ﺷﻌﻠﻪﻟﺮدن ﺑﻴﺮ ﺷﺮر‪.‬‬
‫ﺷﺎم آﻴﻢ‪ ،‬رُﺧﺴﺎرﻩ ﭼﻜﺪﯼ ﺧﺴﺮو اﻧﺠﻢ ﻧﻘﺎب‪،‬‬

‫ﻗﯧﻠﺪې ﺷﻴﺦ ﺑﺼﺮﻩ ﺑﺨﺘﯽ‪ ،‬ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺗﺨﺘﻴﻨﺪﻩ ﺧﻮاب‪.‬‬
‫وﺋﺮدﯼ ﻋﻘﻞ و رأﻳﻴﻨﻪ دﺧﻞِ ﻣَﻬﺎﺑﺖ اﻧﺤﺮاف‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﺪې ﺟﺴﻢ و ﺟﺎﻧﯧﻨﺎ اﻣﺮِ ﺻﻼﺑﺖ اﺿﻄﺮاب‪.‬‬
‫‪ ٧٥‬ﻗﺎﭼﺪې اۏل دون ﺳﻴﻪرو دوﻟﺖ و اﻗﺒﺎﻟﺪان‪،‬‬
‫ﺷﺆﻳﻠﻪ آﻴﻢ‪ ،‬ﺷﻬﺒﺎز وَهﻤﻴﻨﺪن ﻓﺮار اﺋﻴﻠﻪر ﻏُﺮاب‪.‬‬
‫ﺳﺎﻳﻪﺳﻴﻦ ﺗۏﭘﺮاﻏﺎ ﺳﺎﻟﺪې هﺮ ﻃﺮﻓﺪن اۏل ﺣﺼﺎر‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﯧﺠﺎق ﺑﻴﺮ ﺟﺎﻧﺒﻴﻨﺪن ﺷﻌﻠﻪﯼ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺗﺎب‪.‬‬
‫ﺻﺒﺤﺪم ﭘﺎﺷﺎﯼ ﻋﺎدﻟﺪن ﻣﻨﻮّر اۏﻟﺪو ﻣُﻠﮏ‪،‬‬
‫اۏﻟﺪو زاﻳﻞ ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺐ‪ ،‬ﺳﺎﻟﺪې ﭘﺮﺗﻮ ﺁﻓﺘﺎب‪.‬‬
‫وﺋﺮدﯼ ﻣُﻠﮏ و ﻣﺎل و ﺟﺴﻢ و ﺟﺎﻧﯧﻨﺎ ﺧﻠﻘﻴﻦ اﻣﺎن‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪې ﺟﻨّﺖ اۏل ﻳﺌﺮﯼ‪ ،‬ﺟﻨّﺘﺪﻩ ﺧﻮد اۏﻟﻤﺎز ﻋﺬاب‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 556‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻪدﯼ ﻋﺎﺟﺰﻟﺮﻩ ﻏﻮﻏﺎﯼ ﻟﺸﻜﺮدن ﺿﺮر‪،‬‬

‫ﺑﯽﺗﻜﻠّﻒ ﺧﻮش آﺮاﻣﺘﺪﻳﺮ ﺿﺮرﺳﻴﺰ اﻧﻘﻼب‪.‬‬
‫هﻴﭻ ﺷﻚ ﻳۏخ آﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻮ ﻧﺼﺮت‪ ،‬ﻧﺼﺮت اﺳﻼﻣﺪﯦﺮ‪،‬‬ ‫‪٨٠‬‬
‫ﺳﺮورا! ﺑﺪﺧﻮاﻩ‪ ،‬ﺧﺎكِ رهﮕﺬار اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ!‬

‫ﻗﺎﻧﺪا آﻴﻢ ﻋﺰم اﺋﻴﻠﻪﺳﻦ‪ ،‬ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻳﺎر اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ!‬
‫اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ ﺑﺎﺷﯧﻨﺪان اﺳﮕﻴﻚ ﭘﺎدﺷﺎهﻴﻦ ﺳﺎﻳﻪﺳﯽ‪،‬‬
‫ﺣِﺮزِ دوﻟﺖ‪ ،‬ﺳﺎﻳﻪﯼ ﭘﺮوردﮔﺎر اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ!‬
‫ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﯧﻦ ﻟﻄﻔﯚن ﻧﻬﺎن راﯼ ﻣُﻨﻴﺮﻳﻨﺪن ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫هﺮ ﻧﻬﺎﻧﯽ ﻟﻄﻔﯚ آﻴﻢ وار‪ ،‬ﺁﺷﻜﺎر اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ!‬
‫ﭼﻜﻤﻪﺳﻴﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮدن ﻣﻨّﺖ ﺻﻼح دوﻟﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣُﺼﻄﻠﺢ اﺣﻮال دُور روزﮔﺎر اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ!‬
‫‪ ٨٥‬ﻓﺘﺢ اۆﭼﯚن هﺮ ﻗﺎﻧﺪا آﻴﻢ ﺗﭙﺮﻧﺴﻪ ﻋﺰﻣﻴﻦ راﻳﺘﯽ‪،‬‬
‫دﺷﻤﻦ‪ ،‬ﺑﺪﺧﻮار و ﺧﺎآﺴﺎر اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﺑﺎغِ ﻣﺪﺣﯽﻧﻴﻦ ﺑﯚﻟﺒﯚﻟﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫داﻋﯽ دوﻟﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺗﻚ‪ ،‬هﺰار اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ!‬
‫اوّلِ ﻋﺰﻣﻴﻨﺪﻩ ﻓﺘﺢ ﻣُﻠﮑﻪ ﻧﺼﺮت ﺑﻮﻟﺪوﻏﻮن‪،‬‬
‫ﻣﻮﺟﺐِ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻋﺰّ و اﻋﺘﺒﺎر اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫ﭘﺎدﺷﺎهﯧﻦ ﻣُﻠﻜﯚﻧﻪ‪ ،‬اﺛﺒﺎتِ اﺳﺘﺤﻜﺎم دﯦﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٥٧ ..........................................................‬‬
‫‪–4-‬‬
‫ﻣﺨﻤﺲ ﺗﺮﺟﻴﻊ‬
‫واﯼ ﻳﯚز ﺑﻴﻦ واﯼ آﻴﻢ‪ ،‬دﻟﺪاردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪،‬‬
‫ﻓﺘﻨﻪ ﭼﺸﻢ و ﺳﺎﺣﺮِ ﺧﻮﻧﺨﻮاردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬
‫ﺑﯚﻟﺒﯚلِ ﺷﻮرﻳﺪﻩﻳﻢ ﮔﻠﺰاردن ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪،‬‬
‫آﻴﻤﺴﻪ ﺑﻴﻠﻤﺰ آﻴﻢ ﻧﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻳﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رُﺧﺴﺎردن ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻗﺪﯼ ﻃﻮﺑﯽ‪ ،‬ﻟﻌﻠﯽ ﻓﺮدوﺳﻮن ﺷﺮاب آﻮﺛﺮﯼ‪،‬‬

‫ﺧُﻠﻖ و ﺧﻮﻳﯽ ﭼﻮن ﻣَﻠَﻚ‪ ،‬ﺻﻮرﺗﺪﻩ اﻣﺜﺎل ﭘﺮﯼ‪.‬‬
‫ﺑُﺮج اﻓﻼآﯧﻦ ﺳﻌﺎدﺗﻠﯽ‪ ،‬ﺷﺮﻓﻠﯽ اﺧﺘﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺣُﺴﻦ ﺁرا ﻣﺠﻤﻮعِ ﺧﻮﺑﺎﻧﯧﻦ ﺳﺮاﺳﺮ ﺳَﺮورﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رُﺧﺴﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫دۏﺳﺘﻼر ﻣﻦ ﻧﺎﻟﻪ و ﻓﺮﻳﺎد ﻗﯧﻠﺴﺎم‪ ،‬ﻋﻴﺐ اﻳﻤﺲ‪،‬‬

‫ﭼﺮخِ ﺑﺪ ﻣﻬﺮﻳﻦ اَﻟﻴﻦدن داد ﻗﯧﻠﺴﺎم‪ ،‬ﻋﻴﺐ اﻳﻤﺲ‪.‬‬
‫ﻏﻢ دﻳﺎرﯦﻦ‪ ،‬دلﺁرا ﺁﺑﺎد ﻗﯧﻠﺴﺎم‪ ،‬ﻋﻴﺐ اﻳﻤﺲ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﻨﺎ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﺟﻬﺎﻧﺪا ﺁد ﻗﯧﻠﺴﺎم‪ ،‬ﻋﻴﺐ اﻳﻤﺲ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رُﺧﺴﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪١٥‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 558‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﺷﺘﻴﺎقِ وﺻﻞدن ﺟﺎن و دﻟﻴﻢ ﺁﻟﻮدﻩدﻳﺮ‪،‬‬

‫ﺷﺎمِ ﻏﻢ ﻓﺮزاﻧﻪﯼ ﺑﺨﺘﻴﻢ ﺑﻨﻴﻢ اوﻳﻘﻮدﻩ دﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺁﻏﻼﻣﺎقدان ﭼﺸﻢ و ﺟﺴﻢ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯧﻢ ﺳﻮدﻩدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎ اﯼ هﻤﺪم آﯽ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎدﯦﻢ ﺑﻨﻴﻢ ﺑﻴﻬﻮدﻩدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رﺧﺴﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪٢٠‬‬
‫دۆﺷﻤﯚﺷﻢ ﻏﻤﺨﺎﻧﻪﯼ هﺠﺮاﻧﺎ زار و دردﻧﺎك‪،‬‬

‫ﭘﻨﺠﻪﯼ ﺣﺴﺮت اﺋﺪﻳﺐ هﺮ دَم ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﻴﻤﯽ ﭼﺎك‪.‬‬
‫ﮔﯚندﻩ ﻳﯚز ﮔﺰ‪ ،‬هﺠﺮ ﺗﻴﻐﻴﻠﻪ اۏﻟﻮرام ﻣﻦ هﻼك‪،‬‬
‫ﮔﺮدشِ دوّار ﺟُﻮرۆﻧﺪن ﻣﻦِ دلﻏﺼﻪﻧﺎك‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رﺧﺴﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪٢٥‬‬
‫وﺻﻞ اوﻣﻮب ﺟۏر و ﺟﻔﺎﺳﻴﻨﯽ ﭼﻜﻪرآﻦ ﺟﺎن هﻨﻮز‪،‬‬

‫ﻣﻬﺮ اوﻣﻮب ﺷُﻮﻗﻮﻧﺪا ﻧﺎرآﻦ دلِ ﺳﻮزان هﻨﻮز‪،‬‬
‫ﺟﺴﻢ ﻏﻤﻨﺎآﯧﻢدا وار اﻳﻜﻦ ﻏﻢِ هﺠﺮان هﻨﻮز‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻤﻪدﯼ ﭘﺎﻳﺎﻧﺎ ﺁﻩ و ﻧﺎﻟﻪ و اﻓﻐﺎن هﻨﻮز‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رُﺧﺴﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪٣٠‬‬
‫ﻣُﻠﻚ وﺻﻠﯽ دﻟﺒﺮﻳﻦ‪ ،‬ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﺪﻩ ﻣﻌﻤﻮر اۏﻟﻤﺎدان‪،‬‬

‫ﻋﺸﻖ ﺟﺎﻣﯧﻦدان دل و ﺟﺎن ﻣﺴﺖ و ﻣﺨﻤﻮر اۏﻟﻤﺎدان‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٥٩ ..........................................................‬‬
‫دردَ ﺑﯽ درﻣﺎنِ هﺠﺮاندان ﺗﻨﻴﻢ دور اۏﻟﻤﺎدان‪،‬‬

‫هﻢ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻋﺸﻖ و ﻋﺎﺷﻘﻠﻴڲﯽ ﻣﺸﻬﻮر اۏﻟﻤﺎدان‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﺪﯼ ﺷﻤﺸﺎد ﮔﯚل رُﺧﺴﺎردان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﯧﺸﺎم‪.‬‬ ‫‪٣٥‬‬
‫‪ .5‬ﺗﺮﻛﻴﺐﺑﻨﺪﻟﺮ‬
‫)ﺳﻜﮕﻴﺰ ﺑﻨﺪﻟﯽ اۏﻻن ﺑﻮ ﺗﺮآﻴﺐﺑﻨﺪﻳﻦ ﺳۏن ﺑﻨﺪﯼ دۏﻗﻘﻮز ﺑﻴﺘـﺪﻳﺮ‪ .‬ﻗـﺎﻻن ﺑﻨـﺪﻟﺮﻳﻦ‬
‫هﺎﻣﯧﺴﯧﻨﺪا اﺳﮕﻴﻚﻟﻴﻚ وار‪ .‬ﺗﺮآﻴﺐﺑﻨﺪ ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﻓﻜـﺎر ﻧـﺸﺮﯼﻧـﻴﻦ ‪ ٢٢‬و ‪-٢٣‬‬
‫ﻧﺠﻮ ﺻﺤﻴﻔﻪﻟﺮﻳﻨﺪﻩ ﮔﻠﻴﺒـﺪﻳﺮ‪ .‬ﻧﺎﺷـﺮﻟﺮ اؤز ﻧـﺸﺮﻟﺮﻳﻨﻪ ﻳـﺎ ﺁﻟﻤﺎﻣﯧـﺸﻼر و ﻳـﺎ ﻗﺎرﯦـﺸﯧﻖ‬
‫ﻓﻮرﻣﺎﻻردا وﺋﺮﻣﻴﺸﻠﺮ‪(.‬‬
‫‪-1-‬‬
‫ﻧﻪ ﺧﻮشدور اﻟﺪﻩ ﮔﯚﻟﮕﯚن ﺟﺎم‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪا ﻋﺸﻖ ﺳﺌﻮداﺳﯽ‪،‬‬
‫ﮐﺆﻧﯚﻟﺪﻩ وﺻﻞ ذۏﻗﯽ‪ ،‬ﺟﺎﻧﺪا ﺟﺎﻧﺎﻧﻼر ﺗﻤﻨّﺎﺳﯽ‪.‬‬
‫ﮐﺆﻧﯚل ﺑﻴﺮ ﻗﺎچ زﻣﺎن اﻧﺪوﻩِ هﺠﺮان اﻳﻠﻪ زار اﺋﺘﻤﻚ‪،‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﺁهﻨﮓ اﻳﻠﻪ ﺁهﻨﮓِ ﺑﺰم وﺻﻞ ﻳﺎر اﺋﺘﻤﻚ‪.‬‬
‫ﻧﻪﺧﻮشدور اۏل ﻣُﺴﺎﻓﺮ آﻴﻢ‪ ،‬ﺳﻔﺮ ﻋﺰﻣﻴﻨﯽ‪ ،‬ﺟﺰماﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬

‫ﺗﻮﺗﻮب راﻩِ ﺗﻮآّﻞ ﻣﻨﺰل ﻣﻘﺼﻮدا ﻋﺰم اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﺑﻮﻟﻮب ﺳﻮدون‪ ،‬ﺳﻔﺮدن آﺴﺐ اﺋﺪﻳﺐ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﯼ ﻋﺸﺮت‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٦١ ..........................................................‬‬
‫دؤﻧﯚب ﻣُﻠﮑﯚﻧﻪ هﺮ ﻣﻨﺰﻟﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺑﺰم اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬

‫ﻓﺮﺣﻨﺎك اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ هﺮ ﻧﺎزﻧﻴﻦ ﺷﻬﺒﺎزِ ﺻﻴﺪ اﻓﻜﻦ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺁﻟﯧﺮ ﻣﻴﺪان‪ ،‬اۏﻟﻮر ﺧﻮش وﻗﺖ و ﺧُِﺮّم ﻣﺎﻳﻞِ ﻣﺴﻜﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺧﻮشدور ﺁﺷﻴﺎندان دَم ﺑﻪ دَم ﺷﻬﺒﺎز ﭘﺮوازﯼ‪،‬‬

‫ﺷﻜﺎر اۆزرﻩ هﻮا ﺗﻮﺗﻤﺎﻗﺪا اۏﻟﻤﺎق ﭼﺮخ هﻤﺮازﯼ‪،‬‬
‫اوروب ﻣﻨﻘﺎر‪ ،‬ﺁﭼﯧﺐ ﭼﻨﮕﺎل‪ ،‬ﺗﺆآﻤﻚ ﺻﻴﺪﻟﺮ ﻗﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﻚ آﺒﻚ و دُرّاج و ﺗﺬروﻳﻦ ﺷﻬﺮﻩ ﺁوازﯼ‪،‬‬
‫ﺁﻻﻧﺪان ﺳۏﻧﺮا ﺻﻴﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻣِﻴﻞ ﺳﻮﯼ ﺁﺷﻴﺎن اﺋﺘﻤﻚ‪،‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ آﻴﻢ ﻓﺘﺢ اﺋﺪﻳﺐ ﻣُﻠﻚِ ﻓﺮﻧﮕﯽ ﺳﺮورِ ﻏﺎزﯼ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎ و ذُوقﻟﻪ ﻣِﻴﻞ ﻧﮕﺎرﺳﺘﺎنِ روم اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫ﺧﻼﻓﺖ ﺗﺨﺘﻴﻨﯽ ﻣﺴﺘﻘﺪمِ ﻓﻴﺾِ ﻗﺪوم اﺋﺘﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫‪ ١٠‬زهﯽ ﺳﻠﻄﺎنِ روﺷﻦ راﯼ ﻣُﻠﻚ ﺁراﯼ درﻳﺎ دل‪،‬‬

‫آﯽ ﺗﻮﻓﻴﻖِ ﻇﻔﺮ اﻗﺒﺎﻟﻪ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﺟﻮهﺮﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﯼ اهﺘﻤﺎﻣﯧﻨﺪان دﻣﺎدم اۏﻟﻤﺎﺳﺎ ﻣﺤﻜﻢ‪،‬‬
‫ﻃﻠﺴﻢ دﻳﻦِ ﺣﻖ‪ ،‬ﻃﻐﻴﺎنِ آُﻔﺮ اﻳﻠﻪ اۏﻟﻮر ﺑﺎﻃﻞ‪.‬‬
‫ﻋُﻠُﻮّ اﻗﺘﺪارﯦﻨﺪان ﭘﻴﺎﭘﯽ ﺑﻮﻟﻤﺎﺳﺎ روﻧﻖ‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر ﻧﻘﺶِ ﺳﻌﺎدت ﺻﻔﺤﻪﯼ اﻳﺎﻣﺪان زاﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺷﻪِ دﻧﻴﺎ و دﻳﻦ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺳﻠﻴﻤﺎن‪ ،‬ﺷﺎﻩِ ﻋﺎدل دل‪،‬‬
‫رﺿﺎﺳﻴﻦ ﺳﺎﺧﻼﻳﺎن هﻢدﻳﻦ و هﻢدﻧﻴﺎ ﻗﯧﻼر ﺣﺎﺻﻞ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 562‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺣﻮادث دﻓﻌﻴﻨﻪ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻗﺎدر ﭘﺎدﺷﺎﻩ اۏﻟﺪور‪،‬‬

‫ﭘﻨﺎﻩ اﻳﺴﺘﺮﺳﻪ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺧُﺴﺮوِ ﻋﺎﻟﻢ ﭘﻨﺎﻩ اۏﻟﺪور‪.‬‬
‫‪ ١٥‬ﺣﺮﻳﻢِ ﺣﻖ ﭼﺮاﻏﯽ‪ ،‬ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺷﻤﻊِ ﺷﺒﺴﺘﺎﻧﯽ‪،‬‬

‫رﻳﺎضِ ﻋﺪل ﺳﺮوﯼ‪ ،‬اوج رﺣﻤﺖ ﻣﺎﻩِ ﺗﺎﺑﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺧﻼﻓﺘﺪﻩ‪ ،‬وﻻﻳﺖ اهﻠﯽﻧﻴﻦ هﻤّﺘﻠﯽ ﺳﺮدارﯼ‪،‬‬
‫وﻻﻳﺘﺪﻩ‪ ،‬ﺧﻼﻓﺖ ﺗﺨﺘﯽﻧﻴﻦ دوﻟﺘﻠﯽ ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺳﻜﻨﺪر ﺗﺨﺘﯽﻧﻴﻦ اﻗﺒﺎل اﻳﻠﻪ ﻣﻘﺒﻮل داراﺳﯽ‪،‬‬
‫ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣُﻠﮑﯚﻧﯚن اﺛﺒﺎت اﻳﻠﻪ وارث ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ‪.‬‬
‫ﻣﻼذِ ﻣﻤﻠﻜﺖ‪ ،‬ﻣﻤﺪوح ﻣﻠّﺖ‪ ،‬ﻣﻈﻬﺮ رﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫هﺮ ﺁﻓﺖ دﻓﻌﯽ‪ ،‬هﺮ ﻏﻢ ﭼﺎرﻩﺳﯽ‪ ،‬هﺮ درد درﻣﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺖ زﻳﻮرﯼ‪ ،‬دﻳﻦ روﻧﻘﯽ‪ ،‬اﺳﻼم ﺁﻳﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺮوّت ﻣﻨﺒﻌﯽ‪ ،‬اﻧﺼﺎف درﻳﺎﺳﯽ‪ ،‬آﺮم آﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫آﯽ هﺮ آﻴﻢ‪ ،‬هﺮ دﻳﻞ اﻳﻠﻪ‪ ،‬هﺮ ﻧﻪ وﺻﻔﻴﻦ ﻗﯧﻠﺴﺎ اﻓﺰوﻧﺪور‪،‬‬ ‫‪٢٠‬‬
‫ﺁﻧﺎ ﺑﻨﺰر ﺷﻬﻨﺸﻪ ﮔﺆرﻣﻪﻣﻴﺶ ﺗﺎ دورِ ﮔﺮدوندور‪.‬‬
‫ﺷﻬﻨﺸﺎهﯽ آﯽ ﮔﺮدون درﮔﻪِ ﻗﺪرﻳﻨﻪ ﭼﺎآﺮدﻳﺮ‪،‬‬

‫ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺪّﻋﺎﺳﯽ ﻓﻴﺾ دوﻟﺘﺪن ﻣﻴﺴّﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻓﺮﻣﺎن آﻴﻢ ﻗﯧﻼرﺳﺎ ﺣﻖ رﺿﺎﺳﯧﻨﺎ ﻣﻄﺎﺑﻖدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻳﺎن آﻴﻢ ﻋﺰم ﻗﯧﻠﺴﺎ ﺑﺨﺘﻴﻨﻪ ﺗﻮﻓﻴﻖ رهﺒﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺎرﮔﺎﻩِ ﻋﺪﻟﯽﻧﻴﻦ اﻋﻴﺎنِ ﻣﻘﺒﻮﻟﻮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٦٣ ..........................................................‬‬
‫ﺳﺮاﺳﺮ هﺮ ﺑﻴﺮﯼ ﻋﺪﻟﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﭘﺎآﻴﺰﻩ ﻣﻈﻬﺮدﻳﺮ‪.‬‬

‫ﻣﻘﺪّم ﺟﻤﻠﻪدن اۏل ﺳﺮور ﺻﺎﺣﺐ ﺳﻌﺎدتدﻳﺮ‪،‬‬
‫ازﻟﺪن ﻃﻴﻨﺘﯽ اﻧﺼﺎف و ﻋﺪل اﻳﻠﻪ ﻣﺨﻤّﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻧﻈﺎم اﻟﻌﺰّ و اﻻﻗﺒﺎل‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن وﻳﺲ روﺷﻨﺪل‪،‬‬
‫آﯽ داراﻟﻤﻠﻚ روم‪ ،‬اﻧﻮارِ ﺁدﯦﻠﻪ ﻣﻨﻮّردﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮐﺆﻧﯚل! وﻗﺖ اۏﻟﺪو اۏل ﻗُﻄﺐِ زﻣﺎن دُورۆﻧﺪﻩ اﻇﻬﺎر اﺋﺖ!‬
‫ﻧﻪ ﻣﻘﺼﺪ آﻴﻢ زﻣﺎﻧﻼر ﺑﺎﻃﻦ ﭘﺎآﻴﻨﺪﻩ ﻣﻀﻤﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ ﻃﻴﻨﺘﯽﻧﻴﻦ ﻃﺮزﻳﻨﯽ اۏل ﭘﺎك ﺗﻨﺪن ﺳۏر‪،‬‬
‫ﻧﺒﻮّت ﺧﺮﻗﻪﺳﯽﻧﻴﻦ ذُۏﻗﻮﻧﻮ وﻳﺲ اﻟﻘَﺮَن دن ﺳﻮر!‬
‫ﺷﻬﺎ ﺟﻨّﺖ دﻳﻠﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺣﻖ ﻣﻴﺴّﺮ ﻗﯧﻠﺪې دﻳﺪارﯦﻦ‪،‬‬

‫اوﻣﺎردﯦﻢ ﻧﻮر رﺣﻤﺖ‪ ،‬روزﯼ اۏﻟﺪو ﺷﻤﻊ رُﺧﺴﺎرﯦﻦ!‬
‫ﻣُﺮادﻳﻢ آﻌﺒﻪ اﻳﺪﯼ‪ ،‬ﻃﻮف درﮔﺎهﻴﻦ ﻧﺼﻴﺐ اۏﻟﺪو‪،‬‬
‫ﭼﻜﺮدﻳﻢ ﻟﻌﻞ اۆﭼﯚن ﺣﺴﺮت‪ ،‬اﻳﺮﻳﺸﺪﯼ ﺳﻤﻌﻪ ﮔﻔﺘﺎرﯦﻦ‪.‬‬
‫‪ ٣٠‬ﻗﯧﻼردﯦﻢ ﺁرزو ﺣﻘﺪن آﻠﻴﺪِ ﻣﺨﺰنِ ﻣﻘﺼﻮد‪،‬‬
‫ﮔﺆرۆﻧﺪۆ دﻳﺪﻩﯼ اُﻣﻴﺪﻳﻤﻪ دﺳﺖِ ﮔُﻬﺮﺑﺎرﯦﻦ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ﻃﻠﻌﺘﻴﻦ ﻣﺤﻮ اﺋﺘﺪﯼ ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﺪن اﻟَﻢ ﻧﻘﺸﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺎﻟﺞ اۏﻟﺪو ﺧﺎﻃﺮ‪ ،‬ﻗﺎﻟﻤﺎدې ﺗﺸﻮﻳﺸﯽ ﺑﻴﻤﺎرﯦﻦ‪.‬‬
‫ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺰّ و اﻗﺒﺎﻟﯽ اﻳﺘﻴﺮﻣﻴﺸﺪﻳﻢ اۏﻟﻮب ﻏﺎﻓﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻨﯽ ﻏﻔﻠﺖ ﻳۏﺧﻮﺳﻮﻧﺪان اوﻳﺎردې ﺑﺨﺖ ﺑﻴﺪارﯦﻦ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 564‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻧﻪ ﻃﺎﻋﺖ اﺟﺮﻳﺪﻳﺮ ﻳﺎ ﻧﻪ‪ ،‬دﻋﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮﯼدﻳﺮ‪ ،‬ﻳﺎرب!‬

‫آﯽ ﻣﻄﻠﻮﺑﻮ ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻟﺪو ﻣﺤﻨﺘﺴﻴﺰ ﻃﻠﺒﻜﺎرﯦﻦ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺣُﺴﻦ اﻃﻮارﻳﻠﻪ اۏﻟﻤﻮش ﻗﺮﺑﻮﻧﺎ ﻣﺎﻳﻞ‪،‬‬
‫ﺑﻮدور ﺗﺄﺛﻴﺮﯼ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ هﻤﻴﺸﻪ ﺣُﺴﻦ اﻃﻮارﯦﻦ‪.‬‬
‫ﺻﻔﺎﯼ ﻧﻴﺖ اﻳﻠﻪ ﻳۏخ دﻋﺎ ﻗﯧﻠﻤﺎﻗﺪا ﺗﻘﺼﻴﺮﯼ‪،‬‬ ‫‪٣٥‬‬
‫دﻋﺎ اۏﻟﺴﺎ رﻳﺎﺳﯧﺰ‪ ،‬ﺑﺆﻳﻠﻪدﻳﺮ اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﯼ‪.‬‬
‫ﺑِﻨﺎﯼ دوﻟﺘﻴﻦ ﺗﺎ دُور ﮔﺮدون وار‪ ،‬وار اۏﻟﺴﻮن‪،‬‬

‫ﻣﺪار اﺋﺘﺪﻳﻜﺠﻪ ﻋﺎﻟﻢ‪ ،‬دوﻟﺘﻴﻦ ﻋﺎﻟﻢﻣﺪار اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫ﺳﺮاﯼ هﻤّﺘﻴﻦ آﻴﻢ ﺧﻠﻘﻪ ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ ﺳﺎﻳﻪﯼ رﺣﻤﺖ‪،‬‬
‫اﺳﺎﺳﯥ ﻧﺼﺮت و ﻓﺘﺢ اﻳﻠﻪ داﺋﻢ اﺳﺘﻮار اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫ﻣﺘﺎعِ ارﺗﻔﺎع ﻗﺪرﻳﻨﻪ ﺑﻴﻢِ ﺣﻮادﺛﺪن‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ دوﻟﺖ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺣﻖ‪ ،‬ﺣﺼﻦِ ﺣﺼﺎر اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻣﻮرون هﺮ ﺟﻬﺘﺪن ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺤﺴﻴﻦ‪،‬‬ ‫ِ‬
‫ﺟﻤﻴﻊِ ﺧﺪﻣﺘﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮرِ ﻋﻴﻦِ اﻋﺘﺒﺎر اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫‪ ٤٠‬ﺳﻦ اۏﻟﻐﻴﻞ ارﺟﻤﻨﺪِ ﻣُﻠﮏ‪ ،‬دﺷﻤﻦ ﻗﻴﺪِ ﻏﻢ ﭼﻜﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻦ اۏﻟﻐﻴﻞ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪِ دهﺮ‪ ،‬ﺣﺎﺳﺪ ﺧﻮار و زار اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫ﻓﻀﺎﯼ ﺑﻘﻌﻪﯼ ﺑﻐﺪاد ﻋﺪﻟﻴﻨﺪن اۏﻟﻮب روﺷﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺰاجِ ﭘﺎآﯧﻨﺎ ﺁب و هﻮاﺳﯽ ﺳﺎزﮔﺎر اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫ﺳﺮﻳﺮِ ﺣﻜﻢ ﺑُﺮج اوﻟﻴﺎ ﺳﻨﺪن ﺑﻮﻟﻮب زﻳﻮر‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎدان هﺮ ﮔﯚﻧﯚ ﻧﻮروز و هﺮ ﻓﺼﻠﯽ ﺑﻬﺎر اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٦٥ ..........................................................‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ وﺻﻔﻴﻨﻠﻪ ﮔﯚن‪ -‬ﮔﯚﻧﺪن ﺑﻮﻟﻮﺑﺪور روﻧﻘﻴﻦ ﻧﻈﻤﻴﻢ‪،‬‬

‫ﻣﻨﻴﻢ ﻧﻈﻤﻴﻤﻠﻪ وﺻﻔﻴﻦ وردِ اهﻞ روزﮔﺎر اۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫زﺑﺎن اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ ﺑﻴﺮ دم ﮔﺌﺘﻤﻪﺳﻴﻦ ذآﺮﻳﻦ زﺑﺎﻧﻴﻤﺪان‪،‬‬
‫ﺧﻴﺎلِ ﺧﺪﻣﺘﻴﻦ ﻣﺤﻮ اﺋﺘﻤﻪﺳﻴﻦ ﺣﻖ ﻟﻮحِ ﺟﺎﻧﻴﻤﺪان‪.‬‬
‫‪-2-‬‬
‫ﻣﺎﻩ ﻣﺤﺮم اۏﻟﺪو‪ ،‬ﺷﻔﻘﺪن ﭼﯧﺨﯧﺐ هﻼل‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ ﻋﺰا ﺗﺆآﯚب ﻗﺪ ﺧﻢ ﺑﻴﺮﻟﻪ اﺷﻚ ﺁل‪.‬‬
‫اﺋﻮﻻد ﻣﺼﻄﻔﺎﻳﺎ ﻣﺪد ﻗﯧﻠﻤﺎﻣﯧﺶ ﻓﺮات‪،‬‬
‫آﺌﭽﻴﺮﻣﻪﺳﻴﻨﻤﯽ ﻳﺌﺮﻟﺮﻩ ﺁﻧﯥ ﺑﻮ اﻧﻔﻌﺎل؟‬
‫ﭼۏﺧﺪور ﺣﻜﺎﻳﺖ اﻟَﻢ ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﭼۏخ ﺣﻜﺎﻳﺖ اۏﻟﻮر ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻼل‪.‬‬
‫ﻗﺼﺪ اﺋﻴﻠﻪﺳﻦ‪ ،‬ﻏﻢِ ﺷﻬﺪا ﺷﺮﺣﻴﻦ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‪،‬‬
‫هﺮ ﺳﺒﺰﻩ آﺮﺑﻼدا ﺁﭼﯧﺒﺪﯦﺮ زﺑﺎنِ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻣﺎﺗﻢ ﺷﻬﺪا ﻗﯧﻠﺪې روزﮔﺎر‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫زار ﺁﻏﻼ‪ ،‬اﯼ ﮐﺆﻧﯚل! ﺑﻮﮔﯚن اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ اﺣﺘﻤﺎل‪.‬‬
‫ﻣﻴﺪان ﭼﺮﺧﯽ ﺟﻠﻮﻩﮔﻪ دود ﺁﻩ ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫ﮔﺮدونِ دوﻧﻪ آﺴﻮت ﻣﺎﺗﻢ ﺳﻴﺎﻩ ﻗﯧﻞ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻩ ﻣﺤﺮم اۏﻟﺪو‪ ،‬ﻣﺴﺮّت ﺣﺮاﻣﺪﻳﺮ‪،‬‬

‫‪ ................................................................................................................................ 566‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻣﺎﺗﻢ ﺑﻮﮔﯚن ﺷﺮﻳﻌﺘﻪ ﺑﻴﺮ اﺣﺘﺮاﻣﺪﻳﺮ‪.‬‬

‫ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻣﺎﺗﻢ ﺷﻬﺪا ﻧﻔﻌﺴﻴﺰ دڲﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻏﻔﻠﺖﺳﺮاﯼ دهﺮدﻩ ﺗﻨﺒﻴﻪِ ﻋﺎﻣﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻏﻮﻏﺎﯼ آﺮﺑﻼ ﺧﺒﺮﻳﻦ ﺳﻬﻞ ﺳﺎﻧﻤﺎ آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺾ وﻓﺎﯼ دهﺮﻩ دﻟﻴﻞ ﺗﻤﺎﻣﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫)ع(‬
‫‪ ١٠‬هﺮ ذرﻩ اﺷﻚ آﻴﻢ ﺗﺆآﯚﻟﯚر ذآﺮ ﺁل اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺳﻴﺎرﻩﯼ ﺳﭙﻬﺮ ﻋﻠﻮّ ﻣﻘﺎﻣﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫هﺮ ﻣﺪّ ﺁﻩ آﻴﻢ ﭼﻜﻴﻠﻴﺮ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻣﻔﺘﺎح ﺑﺎب روﺿﻪﯼ دار‪‬اﻟﺴﻼمدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺷﺎد اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ ﺑﻮ واﻗﻌﻪدن ﺷﺎد اۏﻻن ﮐﺆﻧﯚل‬
‫ﺑﻴﺮدم ﺑﻼ و ﻏﺼﻪدن ﺁزاد اۏﻻن ﮐﺆﻧﯚل‪.‬‬
‫ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻗﺘﻞ ﺁل ﻋﺒﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ اﯼ ﻓﻠﻚ!‬

‫ﻓﻜﺮ ﻏﻠﻂ‪ ،‬ﺧﻴﺎل ﺧﻄﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪ ،‬اﯼ ﻓﻠﻚ!‬
‫ﺑﺮق ﺳﺤﺎب ﺣﺎدﺛﻪدن ﺗﻴﻐﻠﺮ ﭼﻜﻴﺐ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ‪ -‬ﺑﻴﺮ ﺣﻮاﻟﻪﯼ ﺷﻬﺪا ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪ ،‬اﯼ ﻓﻠﻚ!‬
‫‪ ١٥‬ﻋﺼﻤﺖ ﺣﺮﻣﺴﺮاﺳﯧﻨﺎ ﺣﺮﻣﺖ روا اﻳﻜﻦ‪،‬‬
‫ﭘﺎﻣﺎل ﺧﺼﻢ ﺑﯽﺳﺮ و ﭘﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪ ،‬اﯼ ﻓﻠﻚ!‬
‫ﺻﺤﺮاﯼ آﺮﺑﻼدان اۏﻻن ﺗﺸﻨﻪ ﻟﺒﻠﺮﻩ‪،‬‬
‫رﻳﮓ رواﻧﯽ ﺳﻴﻞ ﺑﻼ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪ ،‬اﯼ ﻓﻠﻚ!‬
‫ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻗﺪر ﺷﺮﻋﺪن اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻗﯧﻠﻤﺎدﯦﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٦٧ ..........................................................‬‬
‫اوﻻد ﻣﺼﻄﻔﻲ)ص(ﻳﺎ ﺟﻔﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪ ،‬اﯼ ﻓﻠﻚ!‬

‫ﺑﻴﺮ رﺣﻢ ﻗﯧﻠﻤﺎدﯦﻦ ﺟﮕﺮﯼ ﻗﺎن اۏﻻﻧﻼرا‪،‬‬
‫ﻏﺮﺑﺘﺪﻩ روزﮔﺎرﯼ ﭘﺮﻳﺸﺎن اۏﻻﻧﻼرا‪.‬‬
‫ﺑﺎﺳﺪﯦﻘﺪا ﻛﺮﺑﻼﻳﺎ ﻗﺪم ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ‪،‬‬

‫اۏﻟﺪو ﻧﺸﺎن ﺗﻴﺮِ ﺳﺘﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫‪ ٢٠‬دود دل ﭘﺮ ﺁﺗﺶ اهﻞ ﻧﻈﺎرﻩدن‪،‬‬
‫اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﯼ ﭘﺮدﻩدار ﺣﺮم‪ ،‬ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ ﻋُﻤﺮۆ‪ ،‬راﺣﺖ دل ﮔﺆرﻣﻪﻳﻴﺐ دﻣﯽ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮش هﻤﻴﺸﻪ هﻤﺪم ﻏﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫اﻋﺪا ﻣﻘﺎﺑﻠﻴﻨﺪﻩ ﭼﻜﻨﺪﻩ ﺻﻒ ﺳﭙﺎﻩ‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺪې ﻣﺪّ ﺁهﯽ ﻋَﻠَﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﺷﺎﻩ ﻛﺮﺑﻼ ﻧﻪ روا ﺑﻮﻧﺠﺎ ﻏﻢ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫درد دﻣﺎدم و اﻟﻢِ دم ﺑﻪ دم ﺳﻨﺎ؟‬
‫اﯼ دردﭘﺮورِ اﻟﻢِ آﺮﺑﻼ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ‪،‬‬

‫وﯼ آﺮﺑﻼ ﺑﻼﻻرﯦﻨﺎ ﻣﺒﺘﻼ ﺣﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻏﻢ ﭘﺎرﻩ ‪ -‬ﭘﺎرﻩ ﺑﺎﻏﺮﯦﻨﯥ ﻳﺎﻧﺪﯦﺮدې داغ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫اﯼ ﻻﻟﻪﯼ ﺣﺪﻳﻘﻪﯼ ﺁل ﻋﺒﺎ ﺣﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺗﻴﻎ ﺟﻔﺎ اﻳﻠﻪ ﺑﺪﻧﻴﻦ اۏﻟﺪو ﭼﺎك‪ -‬ﭼﺎك‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 568‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﯼ ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺳﺒﺰﻩﯼ ﺗﻴﻎ ﺟﻔﺎ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ!‬

‫ﻳﺎﺧﺪې وﺟﻮدوﻧﻮ ﻏﻢ ﻇُﻠﻤﺖﺳﺮاﯼ دهﺮ‪،‬‬
‫اﯼ ﺷﻤﻊ ﺑﺰم ﺑﺎرﮔﻪ آﺒﺮﻳﺎ‪ ،‬ﺣﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫دُور ﻓﻠﻚ اﻳﭽﻴﺮﺗﺪﯼ ﺳﻨﺎ آﺎﺳﻪ ‪ -‬آﺎﺳﻪ ﻗﺎن‪،‬‬
‫اﯼ ﺗﺸﻨﻪﯼ ﺣﺮارت ﺑﺮق ﺑﻼ‪ ،‬ﺣﺴﻦ‪.‬‬
‫ﻳﺎد اﺋﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ آل ﻋﺒﺎ ﺣﺎﻟﯧﻦ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪ ﺁﻩ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺑﺮق ﺁﻩ اﻳﻠﻪ ﻳﺎﺧﯧﻠﯧﺮ ﺧﺮﻣﻦ ﮔﻨﺎﻩ‪.‬‬
‫‪-3-‬‬
‫ﻣﻨﻢ آﻪ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺳﺎﻻرِ آﺎروانِ ﻏﻤﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺎﻓﺮِ رﻩِ ﺻﺤﺮاﯼ ﻣﺤﻨﺖ و اﻟَﻤﻢ‪.‬‬
‫ﺣﻘﻴﺮ ﺑﺎﺧﻤﺎ ﺑﻨﺎ آﻴﻤﺴﻪدن ﺳﺎﻏﯧﻨﻤﺎ آَﻤﻢ‪،‬‬
‫ﻓﻘﻴﺮ ﭘﺎدﺷﻪ ﺁﺳﺎ‪ ،‬ﮔﺪاﯼ ﻣﺤﺘﺸﻤﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺮﺷﻚ‪ ،‬ﺗﺨﺖِ رواندﯦﺮ ﺑﻨﺎ‪ ،‬ﺑﻮ ﺁﻩ‪ ،‬ﻋﻠَﻢ‪،‬‬
‫ﺟﻔﺎ و ﺟۏر ﻣﻼزم‪ ،‬ﺑﻼ و درد ﺣﺸَﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻣُﻠﻚ و ﻣﺎل ﺑﻨﺎ ﭼﺮخ وﺋﺮﺳﻪ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ‪،‬‬

‫ﻧﻪ ﻣُﻠﻚ و ﻣﺎلدن ﺁوارﻩ ﻗﯧﻠﺴﺎ ﻣﺤﺰوﻧﻢ‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻔﻠﺲِ ﭘﺴﺖ و ﻣﺤﻘّﺮ و دوﻧﻢ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫دﻣﺎدم اؤﻳﻠﻪ ﺧﻴﺎل اﺋﻴﻠﻪرم آﯽ ﻗﺎروﻧﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٦٩ ..........................................................‬‬
‫ﮐﺆﻧﯚلدﻩ ﻧﻘﺪِ وﻓﺎ ﮔﻨﺠﯽ‪ ،‬ﻟﻴﻚ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ‪،‬‬

‫ﮔﺆزۆم ﺧﺰاﻧﻪﯼ ﻟﻌﻞ و ﮔﻬﺮ وﻟﯽ ﻓﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺣﻴﺎﺗﯽ ﺻﺮف اﺋﺪﻳﺒَﻦ درد ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬

‫ﺳﺮﺷﻚِ ﺁل و رخِ زرد ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﺿﻤﻴﺮ ﮔﻮزﮔﯚﺳﯚﻧﻪ ﮔَﺮد ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺖِ ﺳﮓِ ﺷﺒﮕﺮد ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺎم ﺣﺎﺻﻞ‪.‬‬
‫اﻳﺸﻴﻢ ﻗﺎرا ﮔﺌﺠﻪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻧﺎﻟﻪ و ﻓﺮﻳﺎد‪،‬‬
‫ﻧﻪ وﺋﺮﺳﻪﻟﺮ ﺁﻧﺎ ﺷﺎآﺮ‪ ،‬ﻧﻪدﺋﺴﻪﻟﺮ ﺁﻧﺎ ﺷﺎد!‬
‫‪ ١٠‬ﺳﺮﺷﻚ رﻳﺰ ﮔﯚل اﻧﺪامﻟﺮ هﻮاﺳﻴﻠﻪ‪،‬‬

‫ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺣﺎل ﺳﻴﻪ زُﻟﻒﻟﺮ ﺑﻼﺳﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ اﻳﭽﺮﻩ ﻏﻢِ ﻋﺸﻖ ﻣﺎﺟﺮاﺳﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﻣﺼﻠﺤﺘﻴﻢ اؤزﮔﻪﻟﺮ رﺿﺎﺳﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫ﻧﻪ دُور ﮔﺮدشِ ﮔﺮدون ﺑﻨﻴﻢ ﻣُﺮادﯦﻢ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻏﺎﻳﺖِ اﻣﻠﻴﻢ ﺣُﺴﻦ اﻋﺘﻘﺎدﯦﻢ اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺣﺴﻮد ﺻﻮرتِ اﺣﻮاﻟﯧﻤﺎ ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎز‪،‬‬

‫ﺟﻔﺎ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺑﻦِ ﺑﻴﭽﺎرﻩﻳﻪ‪ ،‬ﺣﺬر ﻗﯧﻠﻤﺎز‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﯧﺮ آﯽ ﻧﺎﻟﻪﯼ زارﯦﻢ ﺁﻧﺎ اﺛﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎز‪،‬‬
‫ﺁﻧﯥ ﻣﺮور اﻳﻠﻪ ﻋﺎﻟَﻢدﻩ دَرﺑﺪر ﻗﯧﻠﻤﺎز‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 570‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫زﻣﺎﻧﻪ اﻳﭽﺮﻩ ﻣﺠﺮّب دﻳﺮ اﻧﺘﻘﺎمِ زﻣﺎن‪،‬‬ ‫‪١٥‬‬

‫هﻤﻴﺸﻪ ﻳﺎﺧﺸﯧﻴﺎ‪ ،‬ﻳﺎﺧﺸﯥ وﺋﺮَر‪ ،‬ﻳﺎﻣﺎﻧﺎ ﻳﻤﺎن‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎم آﯽ ﺧﺎﻣﻪﯼ ﺗﻘﺪﻳﺮِ اﻳﺰدِ ﻣﺘﻌﺎل‪،‬‬

‫وﺟﻮد ﻟۏﺣﻮﻧﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺋﺪﻧﺪﻩ ﺻﻮرتِ ﺣﺎل‪،‬‬
‫رﻗﻢ ﻗﯧﻠﯧﺐ اﮔﺮ اِدﺑﺎردﯦﺮ اﮔﺮ اﻗﺒﺎل‪،‬‬
‫اۏﻟﻮر ﺗﻐﻴّﺮ ﺁﻧﺎ ﻏِﻴﺮدن ﺑﻴﺮ اﻣﺮِ ﻣﺤﺎل‪.‬‬
‫ﺳﻌﺎدتِ ازﻟﯽ ﻗﺎﺑﻞِ زوال اۏﻟﻤﺎز‪،‬‬
‫ﮔﯚﻧﺶ ﻳﺌﺮ اۆﺳﺘﯚﻧﻪ ﮔﺮ دۆﺷﺴﻪ‪ ،‬ﭘﺎﻳﻤﺎل اۏﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫ﻋﺰﻳﺰِ ﺣﻖ‪ ،‬ﺣﺴﺪِ دﺷﻤﻦ اﻳﻠﻪ اۏﻟﻤﺎز ﺧﻮار‪،‬‬

‫ﺣﺴﻮد ﺣﻴﻠﻪﺳﯽ‪ ،‬اﻗﺒﺎﻟﯽ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ اِدﺑﺎر‪،‬‬
‫‪ ٢٠‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﮔﻠﺒﻨﻪ ﮔﺎهﯽ ﺧﺰاندان ﺁﻓﺖ وار‪،‬‬
‫ﺗﺪارك اﺋﻴﻠﻪر ﺁﻧﺎ ﻋﺎﻓﻴﺖ‪ ،‬ﻧﺴﻴﻢِ ﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﻏﺮض آﯽ هﺮ آﻴﻢ اۏﻟﻮرﺳﺎ ازلدﻩ دوﻟﺘﻤﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺎل دﻳﺮ ﻳﺌﺘﻪ ﺁﺛﺎرِ دوﻟﺘﻴﻨﻪ ﮔﺰﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﮔﯚن اﻗﺘﻀﺎﯼ ﻋﺎﻟﻢِ دون‪،‬‬

‫ﺟﻬﺎﻧﺪا اﺋﻴﻠﻪدﯼ اﻗﺒﺎل راﻳﺘﻴﻨﯽ ﻧﮕﻮن‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﺻﻮرتِ اﺣﻮاﻟﯧﻦ اﺋﺘﺪﯼ دﻳﮕﺮﮔﻮن‪،‬‬
‫وﻓﺎ ﺧﻄﻴﻨﻪ ﻗﻠﻢ ﭼﻜﺪﯼ ﭼﺮخِ ﺑﻮﻗﻠﻤﻮن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٧١ ..........................................................‬‬
‫آﻨﻮن زﻣﺎﻧﻪ اۏل اﺣﻮاﻟﺪن ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﺪﯦﺮ‪،‬‬

‫اﮔﺮ ﭼﻪ آﺎﻓﺮ اﻳﺪﯼ‪ ،‬ﺣﺎﻟﻴﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ ٢٥‬ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪدﻳڲﻴﻦ ﻋﻬﺪﻳﻨﻪ وﻓﺎ ﻗﯧﻠﻐﯧﻞ‪.‬‬

‫ﻳﺌﺘَﺮ ﺷﻜﺎﻳﺖ اﺋﺪﻳﺐ ﺗﺮكِ ﻣﺎﺟﺮا ﻗﯧﻠﻐﯧﻞ‪.‬‬
‫وﺟﻮدوﻧﻮ هﺪفِ ﻧﺎوكِ ﺑﻼ ﻗﯧﻠﻐﯧﻞ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻣﻮ ﺟﻔﺎﻻرا ﺻﺒﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ دﻋﺎ ﻗﯧﻠﻐﯧﻞ‪.‬‬
‫آﻴﻢ اۏﻻ دوﺳﺖ رﺿﺎﺳﯽ هﻤﻴﻦ ﺳﻨﻪ ﺣﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫رﺿﺎﯼ دۏﺳﺘﺪور ﺁﻧﺠﺎق ﺗﻤﺘّﻊ‪ ،‬اﯼ ﻏﺎﻓﻞ!‬
‫‪ .6‬دؤردﻟﻮﻛﻠﺮ‬
‫‪-1-‬‬
‫ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺣﺎﻟﯧﻦ اۏﻟﺪوم‪ ،‬ﺳۏرﻣﺎدﯦﻦ ﺣﺎلِ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﯧﻢ‪،‬‬
‫ﻏﻤﻴﻦدن دردﻩ دۆﺷﺪۆم‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﺎدﯦﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮِ درﻣﺎﻧﯧﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻪ دِﺋﺮﺳﻦ روزﮔﺎرﯦﻢ ﺑﺆﻳﻠﻪﻣﯽ آﺌﭽﺴﻴﻦ ﮔﺆزل ﺧﺎﻧﯧﻢ؟‬
‫ﮔﺆزۆم‪ ،‬ﺟﺎﻧﯧﻢ‪ ،‬ﺁﻓَﻨﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺳﺌﻮدﻳڲﻴﻢ‪ ،‬دوﻟﺘﻠﯽ ﺳﻠﻄﺎﻧﯧﻢ‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮِ دامِ ﻋﺸﻘﻴﻦ اۏﻻﻟﯽ‪ ،‬ﺳﻦ دن وﻓﺎ ﮔﺆرﻣﻦ‪،‬‬

‫ﺳﻨﯽ هﺮ ﻗﺎﻧﺪا ﮔﺆرﺳَﻢ اهﻞِ دردﻩ ﺁﺷﻨﺎ ﮔﺆرﻣﻦ‪،‬‬
‫وﻓﺎ و ﺁﺷﻨﺎﻟﯧﻖ رﺳﻤﻴﻨﯽ ﺳﻦدن روا ﮔﺆرﻣﻦ‪،‬‬
‫دڲﺮ هﺮ دم وﻓﺎﺳﯧﺰ ﭼﺮخ ﻳﺎﻳﯧﻨﺪان ﺑﻨﺎ ﺑﻴﻦ اوخ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫آﻴﻤﻪ ﺷﺮح اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﻢ آﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺤﻨﺖ و اﻧﺪوﻩ و دردﻳﻢ ﭼۏخ؟‬
‫ﺳﻨﻪ ﻗﺎﻟﺪې ﻣﺮوّت‪ ،‬ﺳﻨﺪن‪ ،‬اؤزﮔﻪ هﻴﭻ آﻴﻤﺴﻪم ﻳۏخ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٧٣ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺆزۆﻣﺪن دَمﺑﻪدَم ﺑﺎﻏﺮﯦﻢ اۆزۆب ﻳﺎﺷﯧﻢ ﮔﻴﺒﯽ ﮔﺌﺘﻤﻪ‪،‬‬

‫ﺳﻨﯽ ﺗﺮك اﺋﺘﻤﻪزَم ﭼﻮن ﺑﻦ‪ ،‬ﺑﻨﯽ ﺳﻦ داﺧﯥ ﺗﺮك اﺋﺘﻤﻪ!‬
‫اﻣﺎﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﻇﺎﻟﻢ اۏﻟﻤﺎ‪ ،‬ﺑﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﻣﻈﻠﻮﻣﯽ اﻳﻨﺠﻴﺘﻤﻪ‪،‬‬
‫ﻗﺎﺗﯥ ﮐﺆﻧﻠﯚن ﻧﻪدن ﺑﻮ ﻇُﻠﻢ اﻳﻠﻪ ﺑﻴﺪادا راﻏﺒﺪﻳﺮ؟‬

‫ﮔﺆزلﻟﺮ ﺳﻦ ﮔﻴﺒﯽ اۏﻟﻤﺎز‪ ،‬ﺟﻔﺎ ﺳﻦدن ﻧﻪواﺟﺒﺪﻳﺮ؟‬
‫‪ ١٠‬ﺳﻨﻴﻦ ﺗﻚ ﻧﺎزﻧﻴﻨﻪ‪ ،‬ﻧﺎزﻧﻴﻦ اﻳﺶﻟﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻗﯧﻠﻤﺎزﺳﺎن اهﻞِ درد ﮔﺆزدن ﺁﺧﯧﺪان ﺳﺌﻴﻠﻪ‪،‬‬

‫ﻳﺎﻣﺎنﻟﯧﻖدﯦﺮ اﻳﺸﻴﻦ ﻋﺸّﺎق اﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻳﺎﺧﺸﯧﻤﯥدﻳﺮ ﺳﺆﻳﻠﻪ؟‬
‫ﮔَﻞ ﺁﻟﻼهﯽ ﺳﺌﻮَر ﺳﻦ ﻋﺎﺷﻘﻪ ﺟۏر اﺋﺘﻤﻪ‪ ،‬ﻟﻄﻒ اﺋﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺷﻴﻮﻩﯼ اﺣﺴﺎﻧﯧﻦ اﻳﺴﺘﻪر‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﮔﺪاﻳﻴﻨﺪﻳﺮ‪،‬‬

‫دﻳﺮﻳﻠﺪﻳﻜﺠﻪ ﺳﮓِ آﻮﻳﻮن‪ ،‬اؤﻟﻪندﻩ ﺧﺎكﭘﺎﻳﻴﻨﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺮﻩﮎ اؤﻟﺪۆر‪ ،‬ﮔﺮﻩﮎ ﻗﺎو‪ ،‬ﺣﻜﻢ ﺣُﻜﻤﯚن‪ ،‬رأﯼ رأﻳﻴﻨﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 574‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-2-‬‬
‫ﺣﺎﺻﻠﻢ ﺑﺮق ﺣﻮادﺛﺪن ﻣﻼﻣﺖ داﻏﯥدﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺴﻨﺪﻳﻢ آﯚﯼ ﻣﻼﻣﺘﺪﻩ ﻓﻨﺎ ﺗۏﭘﺮاﻏﯥدﯦﺮ‪،‬‬
‫زار ﮐﺆﻧﻠﯚم ﺗﻨﺪﻩ زﻧﺪان ﺑﻼ ﺗﻮﺗﺴﺎﻏﯥدﯦﺮ‪،‬‬
‫رﺣﻢ ﻗﯧﻞ‪ ،‬دوﻟﺘﻠﯽ ﺳﻠﻄﺎﻧﯧﻢ‪ ،‬ﻣﺮوّت ﭼﺎﻏﯥدﯦﺮ!‬
‫دور ﺟۏروﻧﺪان ﺗﻦ و ﺟﺎﻧﯧﻤﺪا راﺣﺖ ﻗﺎﻟﻤﺎدې‪،‬‬

‫ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﯧﻤﺪا ﺁﺛﺎر ﻓﺮاﻏﺖ ﻗﺎﻟﻤﺎدې‪،‬‬
‫ﻣﺤﻨﺖ و ﻏﻢ ﭼﻜﻤڲﻪ‪ ،‬ﻣِﻦ ﺑﻌﺪ ﻃﺎﻗﺖ ﻗﺎﻟﻤﺎدې‪،‬‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚن ﻣُﻠﻜﯚن ﺟﻔﺎ ﺳﻴﻼﺑﯽ وﻳﺮان اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫ﺑﺨﺘﻴﻤﻴﻦ ﺣﺎﻟﯧﻦ هﺠﻮم ﻏﻢ ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻏﺮﯦﻤﯥ اﻧﺪﻳﺸﻪﯼ دُور ﻓﻠﻚ ﻗﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪،‬‬
‫اﻧﺘﻬﺎﺳﯧﺰ ﺟۏرﻻر‪ ،‬اۏدﻻرا ﻳﺎﻧﺪﯦﺮدې ﺑﻨﯽ‪،‬‬

‫ﺁﺟﯥ ﺳﺆزﻟﺮ‪ ،‬دادﻟﯥ ﺟﺎﻧﯧﻤﺪان اوﺳﺎﻧﺪﯦﺮدې ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺧﻠﻘﺪن ﺑﻴﻬﻮدﻩ اﻓﻐﺎﻧﯧﻢ اوﺗﺎﻧﺪﯦﺮدې ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٧٥ ..........................................................‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺐ ﺑﻴﺮ ﭼﺎرﻩ ﭼۏخ ﻳﺌﻠﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻳﯚﮔﯚردۆم هﺮ ﻳﺎﻧﺎ‪،‬‬

‫رﺣﻢ اﺋﺪﻳﺐ ﺑﻴﺮ آﻴﻤﺴﻪ اﻣﺪاد اﺋﺘﻤﻪدﯼ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻨﺎ‪،‬‬
‫‪ ١٠‬ﭼﺎرﻩﺳﻴﺰ ﻗﺎﻟﺪﯦﻢ ﻣﺮوّت اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺐ ﮔﻠﺪﻳﻢ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫رﺣﻢ ﻗﯧﻞ‪ ،‬دوﻟﺘﻠﯽ ﺳﻠﻄﺎﻧﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺮوّت ﭼﺎﻏﯥدﻳﺮ!‬
‫دادا ﮔﻠﺪﻳﻢ ﻋﺪل دﻳﻮاﻧﯧﻨﺎ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎدﯦﻢ اﺋﺸﻴﺖ‪،‬‬

‫ﺳﻦ آﯽ ﻋﺎدﻟﺴﻦ ﮔﺆر اﻓﻐﺎﻧﯧﻢ ﻧﻪدﻧﺪﻳﺮ دادا ﻳﺌﺖ‪،‬‬
‫ﺷﺮح ﺣﺎﻟﯧﻢ ﺳۏر‪ ،‬ﻣُﺮادﻳﻢ وﺋﺮ‪ ،‬اﻟﻴﻢ ﺗﻮت‪ ،‬ﻓﻜﺮﻳﻢ اﺋﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺆر ﻓﻀﻮﻟﻲﻧﻴﻦ رُخ زردﻳﻦدﻩ اﺷﻚ ﺁﻟﯧﻨﯥ‪،‬‬

‫ﭘﺮدﻩﯼ ادﺑﺎر ﺗﻮﺗﻤﻮش ﺻﻮرت اﻗﺒﺎﻟﯧﻨﯥ‪،‬‬
‫دردﻣﻨﺪﻳﻨﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻋﻨﺎﻳﺖﻟﺮ اﺋﺪﻳﺐ ﺳۏر ﺣﺎﻟﯧﻨﯥ‪،‬‬
‫‪-3-‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ وﺳﻮﺳﻪﯼ ﻋﻘﻞ اﻳﻠﻪ ﻏﻤﻨﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻠﻴﻦ ﺁﻻﻳﺶ ﻏﻤﺪن ﭼﯧﺨﺎﻟﯧﻢ‪ ،‬ﭘﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪﯼ ﻣِﯽ ﺑﻮﻻﻟﯧﻢ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ادراك اۏﻻﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 576‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻣﺴﺖ و ﻣﺪهﻮش و ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ و ﺑﯽﺑﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪.‬‬
‫رﻧﺪﻟﺮ ﺑﺰﻣﻴﻨﻪ ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺳﺒﻮ ﺗﻚ ﮔﻴﺮﻳﺒﻦ‪،‬‬

‫ذُۏق ﺑﺎﻏﯧﻨﺎ ﮔﻴﺮﻳﺐ ﺟﺎم ﮔﯚﻟﯚﻧﯚ درﻳﺒﻦ‪،‬‬
‫ﻣِﻴﻪ دﺋﺮﻟﺮﺳﻪ ﺑﻬﺎ‪ ،‬ﻋﻘﻞ ﻣﺘﺎﻋﻴﻦ وﺋﺮﻳﺒﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺖ و ﻣﺪهﻮش و ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ و ﺑﯽﺑﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪.،‬‬
‫ﭘﺎﯼ ﺑﺴﺖ ﻣِﯽ ﺻﺎﻓﯽ اۏﻻﻟﯧﻢ دُرد ﻣﺜﺎل‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫وﺋﺮﻩﻟﻴﻢ ﺳﺎﻗﻴﻪ ﺟﺎن‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﻳﻪﻟﻴﻢ آﺴﺐ آﻤﺎل‪،‬‬
‫ﻧﺸﺌﻪدن ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻪﻟﻴﻢ ﻋﺎﻟﻢِ آﻴﻔﻴﺖِ ﺣﺎل‪،‬‬
‫ﻣﺴﺖ و ﻣﺪهﻮش و ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ و ﺑﯽﺑﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪.‬‬
‫ﻣِﯽ ﺣﺒﺎﺑﯽ ﮔﻴﺒﯽ ﻣﻴﺨﺎﻧﻪدﻩ ﺑﻴﺮ اﺋﻮ ﺗﻮﺗﻮﺑﺎن‪،‬‬

‫ﻋﻘﺪ اﻧﮕﻮر ﮔﻴﺒﯽ ﺑﻴﺮ ﺁراﻳﺎ ﺑﺎش ﭼﺎﺗﻮﺑﺎن‪،‬‬
‫ﺁﻟﺴﺎﻻر دﻳﻦ اﻳﻠﻪ دﻧﻴﺎﻧﯥ‪ ،‬ﺷﺮاﺑﻪ ﺳﺎﺗﻮﺑﺎن‪،‬‬
‫ﻣﺴﺖ و ﻣﺪهﻮش و ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ و ﺑﯽﺑﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ!‬
‫ﺑﺎدﻩدن ﻏِﻴﺮﯼ آﯽ ﻏﻢ دﻓﻌﻴﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﺟﺎﻣﯽ ﻳﺌﺘﺮ‪،‬‬

‫ﻧﻘﺪﻳﻨﯽ ﻧﺴﻴﻪﻳﻪ هﺮ آﻴﻢ وﺋﺮﻩﺟﻚ اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬اﻳﺘﺮ!‬
‫‪ ١٠‬اﯼ ﻓﻀﻮﻟﻲ روش اهﻞ رﻳﺎدان ﻧﻪ ﺑﻴﺘﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺴﺖ و ﻣﺪهﻮش و ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ و ﺑﯽﺑﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٧٧ ..........................................................‬‬
‫‪-4-‬‬
‫)ﻟﻴﻠﻲ و ﻣﺠﻨﻮن ﻣﺜﻨﻮﻳﺴﻴﻨﺪن(‬

‫ﻏِﻴﺮ اﻳﻠﻪ هﺮ دَم ﻧﻪدﻳﺮ ﺳِﻴﺮ ﮔﯚﻟﯚﺳﺘﺎن اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ؟‬
‫ﺑﺰم اوروب‪ ،‬ﺧﻠﻮت ﻗﯧﻠﯧﺐ‪ ،‬ﻳﯚز ﻟﻄﻒ و اﺣﺴﺎن اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ؟‬
‫ﻋﻬﺪ ﺑﻨﻴﺎدﯦﻦ ﻣﺮوّﺗﺪﻳﺮﻣﯽ وﻳﺮان اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ؟‬
‫ﻗﺎﻧﯥ اﯼ ﻇﺎﻟﻢ‪ ،‬ﺑﻴﺰﻳﻢﻟﻪ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻦ؟‬
‫ﻟﺤﻈﻪ‪ -‬ﻟﺤﻈﻪ ﻣﺪّﻋﯽﻟﺮ ﭘﻨﺪﻳﻨﯽ ﮔﻮش اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬

‫ﻗﺎﻧﺎ ‪ -‬ﻗﺎﻧﺎ ﻏِﻴﺮ ﺟﺎمِ ﺷُﻮﻗﻮﻧﻮ ﻧﻮش اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬
‫وارا ‪ -‬وارا ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎﻧﯽ ﻓﺮاﻣﻮش اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻏِﻴﺮﻩ ﺳﺎﻟﯧﺐ ﻣﻬﺮﻳﻨﯽ ﺑﻴﺰدن ﺳﻮوﺗﺪون ﻋﺎﻗﺒﺖ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫ﺗَﺮك ﻣﻬﺮ اﺋﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻃﺮﻳﻖِ ﻇُﻠﻢ ﺗﻮﺗﺪون ﻋﺎﻗﺒﺖ‪،‬‬
‫ﻋﻬﺪﻟﺮ‪ ،‬ﭘﻴﻤﺎنﻻر اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﻳﻚ‪ ،‬اوﻧﻮﺗﺪون ﻋﺎﻗﺒﺖ‪،‬‬
‫ﺟﯚرﻣﯚﻣﯚز ﻧﻮﻟﺪو آﯽ‪ ،‬ﺑﻴﺰدن اﺋﻴﻠﻪدن ﺑﻴﺰارﻟﯧﻖ؟‬

‫‪ ................................................................................................................................ 578‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺑﻴﺰ ﻏﻤﻴﻦ ﭼﻜﺪﻳﻚ‪ ،‬ﺳﻦ اﺋﺘﺪﻳﻦ اؤزﮔﻪﻳﻪ ﻏﻤﺨﻮارﻟﯧﻖ‪،‬‬

‫ﺳﻴﺰدﻩ ﻋﺎدت ﺑﻮ ﻣﯽدﻳﺮ؟ ﺑﺆﻳﻠﻪ اۏﻟﻮرﻣﻮ ﻳﺎرﻟﯧﻖ؟‬
‫ﭼﺮخ ﺗﻚ ﺑﺪ ﻣﻬﺮﻟﻴﻚ رﺳﻤﻴﻨﯽ ﺑﻨﻴﺎد اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬

‫ﻳﺎﺧﺸﯥ ﺁدﯦﻦ وار اﻳﻜﻦ‪ ،‬دؤﻧﺪۆن ﻳﺎﻣﺎن ﺁد اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬
‫‪ ١٠‬دؤﻧﻪ‪ -‬دؤﻧﻪ ﺑﻴﺰﯼ ﻏﻤﻨﺎك‪ ،‬اؤزﮔﻪﻧﯽ ﺷﺎد اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚز ﻣِﻨﺒﻌﺪ زُﻟﻔﯚنﭼﯚن ﭘﺮﻳﺸﺎن اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ‪،‬‬

‫ﺑﺎﻏﺮﯦﻤﯧﺰ ﻟﻌﻠﻴﻦ هﻮاﺳﯽﻟﻪ دﺧﯽ ﻗﺎن اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺑﯽوﻓﺎﺳﺎن! ﭼﺸﻤﻴﻤﻴﺰ‪ ،‬ﻳﺎدﯦﻨﻼ ﮔﺮﻳﺎن اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ‪،‬‬
‫وﻋﺪﻩﯼ وﺻﻞ اﻳﻠﻪ ﺁﻟﺪﯦﻦ ﺻﺒﺮﻳﻤﻴﺰ‪ ،‬ﺁراﻣﯧﻤﯧﺰ‪،‬‬

‫اۏﻟﻤﺎدې ﺑﻴﺮﮔﯚن وﺻﺎﻟﯧﻨﺪان ﻣﻴﺴّﺮ آﺎﻣﯧﻤﯧﺰ‪،‬‬
‫آﺌﭽﺪﯼ هﺠﺮ اﻳﻠﻪ ﻓﻀﻮﻟﻲدن ﺑَﺘَﺮ اﻳﺎﻣﯧﻤﯧﺰ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٧٩ ..........................................................‬‬
‫‪-5-‬‬
‫)ﻟﻴﻠﻲ و ﻣﺠﻨﻮن ﻣﺜﻨﻮﻳﺴﻴﻨﺪن(‬

‫ﮔﺮﻳﺒﺎن اۏﻟﺪو رﺳﻮاﻟﯧﻖ اﻟﯽﻟﻪ ﭼﺎك‪ ،‬داﻣﻦ هﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻨﻪ رﺳﻮاﻟﯧﻐﯧﻤﺪا‪ ،‬دوﺳﺘﻼر ﻃﻌﻦ اﺋﺘﺪﯼ‪ ،‬دﺷﻤﻦ هﻢ‪،‬‬
‫رﻩِ ﻋﺸﻖ اﻳﭽﺮﻩ ﺟﺎن ﻗﯧﻠﺪﯦﻢ ﮔﺮﻓﺘﺎرِ ﺑﻼ‪ ،‬ﺗﻦ هﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻳﺌﺘﻤﺰﻣﯽ آﯽ‪ ،‬ﺑﻴﺮ درد ﺁرﺗﯧﺮﯦﺮﺳﺎن دردﻳﻤﻪ ﺳﻦ هﻢ؟‬
‫اﮔﺮ ﺗﻮﺗﺴﺎم ﻏﻤﻴﻢ اﺋﻞدن ﻧﻬﺎن‪ ،‬ﺻﺒﺮ و ﻗﺮارﯦﻢ ﻳۏخ‪،‬‬

‫وﮔﺮ ﺷﺮحِ ﻏﻢِ ﭘﻨﻬﺎﻧﻴﻢ اﺋﺘﺴﻪم‪ ،‬ﻏﻤﮕﺴﺎرﯦﻢ ﻳۏخ‪،‬‬
‫اﺳﻴﺮِ ﺑﻨﺪِ زﻧﺪاﻧﺎم‪ ،‬اﻟﻴﻤﺪﻩ اﺧﺘﻴﺎرﯦﻢ ﻳۏخ‪،‬‬
‫اۏﻟﻮﺑﺪور اﺷﻚﺧﻮﻧﺎب اﻳﻠﻪ ﮔﯚﻟﮕﻮن ﭼﻬﺮﻩﯼ زردﻳﻢ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬

‫ﻳﺎﻧﯧﺒﺪﯦﺮ ﺁﺗﺶِ هﺠﺮاﻧﺎ ﺟﺎنِ درد ﭘﺮوردﻳﻢ‪،‬‬
‫ﺟﻔﺎﯼ ﭼﺮخِ آﺞ رﻓﺘﺎر اَﻟﻴﻨﺪن وار ﺑﻴﻦ دردﻳﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻬﯽ ﺷُﻮق وﺻﺎل و ﮔﻪ ﺑﻼﯼ هﺠﺮ اﻳﻠﻪ زارام‪،‬‬

‫‪ ................................................................................................................................ 580‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اؤزۆم هﻢ ﺑﻴﻠﻤﻪزم دردﻳﻢ ﻧﻪدﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﻤﺎرام!‬

‫ﻏﻢِ ﻋﺸﻖ اﻳﭽﺮﻩ ﺑﻴﺮ درﻣﺎﻧﯽ ﻳۏخ دردﻩ ﮔﺮﻓﺘﺎرام‪،‬‬
‫ﺟﺪا ﺳﻦدن ﺑﻼ و دردِ هﺠﺮان اﻳﻠﻪ ﺗﻮﺗﺪوم ﺧﻮ‪،‬‬

‫ﻗﯧﻠﯧﺮ هﺮ دم ﺑﻨﻪ ﺑﻴﺪاد درد ﺁﻳﺮو‪ ،‬ﺑﻼ ﺁﻳﺮو‪،‬‬
‫‪ ١٠‬ﺑﻼو دردﻩ دۆﺷﺪۆم روزﮔﺎرﯦﻢ ﺑﺆﻳﻠﻪ‪ ،‬ﺣﺎﻟﯧﻢ ﺑﻮ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻴﺐِ ﻋﺸﻘﻪ ﭼﯚن اﻇﻬﺎر ﻗﯧﻠﺪﯦﻢ دردِ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ!‬

‫ﺑﻦِ ﺑﻴﻤﺎرا ﻣﻄﻠﻖ اۏﻟﻤﺎدې ﺑﻴﺮ ﺻﺤّﺖ اﻣﻜﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ازﻟﺪن وار ﺑﻴﺮ دردﻳﻢ آﯽ ﻳۏخدور هﻴﭻ درﻣﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬هﺮ زﻣﺎن ﺑﻴﺮ ﻃﻌﻦ اﻳﻠﻪ ﺑﺎﻏﺮﯦﻢ ﻗﯧﻠﯧﺮﺳﺎن ﻗﺎن!‬

‫ﻋﺠﺐ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻤﺰﻣﯽ ﺳﻦ آﻴﻢ‪ ،‬ﻋﺸﻖدن آﺌﭽﻤﻚ دڲﻴﻞ ﺁﺳﺎن؟‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮﺳﻦ دۆﺷﻤﯚﺷﻢ ﺑﻴﺮ دردﻩ آﻴﻢ‪ ،‬ﻳۏخدور ﺁﻧﺎ درﻣﺎن‪،‬‬
‫‪ .7‬ﺑﺌﺸﻠﻴﻚﻟﺮ‬
‫‪-1 -‬‬

‫اﯼ ﺣﺮﻳﺮ اﻳﭽﺮﻩ ﺗﻨﻴﻦ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻠﻮر اﻳﭽﺮﻩ ﮔُﻼب‪،‬‬
‫آﺆآﺴﯚن ﺁبِ روﺷﻦ‪ ،‬اۏل ﺁب اۆزرﻩ دۆڲﻤﻨﺪﻳﺮ ﺣﺒﺎب‪.‬‬
‫اؤﻳﻠﻪ زﻳﺒﺎﺳﺎن آﯽ‪ ،‬ﻳۏخ ﻧﻈّﺎرﻩﻧﻪ ﻋﺎﻟَﻢدﻩ ﺗﺎب‪،‬‬
‫واﯼ اﮔﺮ ﺗﺌﺰﺟﻚ ﭼﯧﺨﯧﺐ‪ ،‬ﺳَﺮْﭘﻴﺐ ﻟﭽﻚ‪ ،‬ﺳﺎﻟﺴﺎن ﻧﻘﺎب‪،‬‬
‫هﻴﭻ ﺷﻚ ﻳۏخ آﻴﻢ‪ ،‬ﺳﻨﯽ ﮔﺆرﮔﭻ اۏﻟﻮر ﻋﺎﻟَﻢ ﺧﺮاب‪.‬‬ ‫‪٥‬‬
‫دل ﭼﻜﻴﺐ زرّﻳﻦ او ﻃﺎﻗﻴﻦ وﺋﺮدﯼ ﻟﻌﻠﻴﻦدن ﺳﻮراق‪،‬‬

‫ﺗﻮﺗﺪو اۏل ﮔﻔﺘﺎر اۆﭼﯚن ﻟﻌﻞِ ﺑﻨﺎ ﮔﻮﺷﻴﻦ ﻗﻮﻻق‪،‬‬
‫زُﻟﻔﯚﻧﻪ هﻤﺪم داراق‪ ،‬ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺑﻦ ﺁﻧﺪان اﻳﺮاق‪،‬‬
‫دﯦﺶ ﺳﺎﻟﯧﺐ هﺮ ﭘﻴﭻ و ﺗﺎب ﺁﭼﺪﯦﻘﺠﺎ زُﻟﻔﯚندن داراق‪،‬‬
‫رﺷﺘﻪﯼ ﺟﺎﻧﻴﻤﺪا رﺷﻜﻴﻢ دن دوﺷَﺮ ﻳﯚز ﭘﻴﭻ و ﺗﺎب‪.‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 582‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫اﯼ اۆزۆ ﮔﯚل‪ ،‬ﮔﺆﻣﻠﻪڲﯽ ﮔﯚﻟﮕﯚن‪ ،‬دۏﻧﻮ ﻗﯧﺮﻣﯧﺰې!‬

‫ﺁﺗﺸﻴﻦ آﺴﻮت ﮔﺌﻴﻴﺐ اۏدﻻرا ﻳﺎﻧﺪﯦﺮدﯦﻦ ﺑﻴﺰﯼ‪.‬‬
‫ﺁدم اۏﻏﻠﻮندان‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ﺗﻚ دۏﻏﻤﺎز اﯼ آﺎﻓﺮ ﻗﯧﺰې!‬
‫ﺁﯼ و ﮔﯚندور ﺣُﺴﻦ ﺑﺤﺜﻴﻨﺪﻩ ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ ﻋﺎﺟﺰﯼ‪.‬‬
‫ﮔﻮﺋﻴﺎ ﺁﺗﺎن ﻣﻪ ﺗﺎﺑﺎندې‪ ،‬ﺁﻧﺎن ﺁﻓﺘﺎب‪.‬‬ ‫‪١٥‬‬
‫ﺁل ﺳﺎﭼﺎق ﺁﻟﺘﯧﻨﺪا‪ ،‬ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺳﺎچ ﭘﺮﻳﺸﺎن ﺣﺎﻟﯧﻴﺎم‪،‬‬

‫ﺳﻴﻢ ﺳﺎق اۆزرﻩ‪ ،‬ﻗﯧﺰﯦﻞ ﺧﻠﺨﺎلﻟﺮ ﭘﺎﻣﺎﻟﯧﻴﺎم‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎ ﺧﻠﺨﺎﻟﯧﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﻣﻬﺮﻳﻦدن اﯼ ﻣﻪ ﺧﺎﻟﯧﻴﺎم‪،‬‬
‫ﻋﺎرﺿﻴﻦ دُورۆندﻩ زرّﻳﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪن ﺗﻤﺜﺎﻟﯧﻴﺎم‪،‬‬
‫ﻏﻤﺰﻩن اۏﺧﻮندان ﺣﺰﻳﻦ ﺟﺎﻧﯧﻤﺪا ﻳﯚز ﺑﻴﻦ اﺿﻄﺮاب‪.‬‬ ‫‪٢٠‬‬
‫ﺳﯚرﻣﻪدن ﮔﺆزﻟﺮ ﻗﺎرا‪ ،‬اﻟﻠﺮ ﺣﻨﺎدان ﻻﻟﻪرﻧﮓ‪،‬‬

‫هﻴﭻ ﺷﺎهﺪ ﻳۏخ ﺑﻮ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ آﯽ‪ ،‬ﺳﻦﺳﻦ ﺷﻮخ و ﺷﻨﮓ‪.‬‬
‫وﺳﻤﻪﻟﯽﻗﺎﺷﯧﻦ ﻳﺎﺷﯧﻞ ﺗۏزﻟﻮ آﻤﺎن‪ ،‬ﻏﻤﺰﻩن ﺧﺪﻧﮓ‪،‬‬
‫ﻏﻤﺰﻩ و ﻗﺎﺷﯧﻨﺎ ﻣِﻴﻞ اﻳﻠﻪر ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﯽدرﻧﮓ‪.‬‬
‫ﻗﻮش ﻋﺠﺐدﻳﺮ اﺋﺘﻤﻪﻣﻚ ﺗﻴﺮ و آﻤﺎندان اﺟﺘﻨﺎب‪.‬‬ ‫‪٢٥‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٨٣ ..........................................................‬‬
‫‪-2-‬‬
‫ﺗﻦ ﭘُﻮزوﻟﺪو اﺷﻚ ﭼﺸﻢِ ﺧﻮنﻓﺸﺎﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻳﺎﻧﺪې ﺟﺎن ﮐﺆﻧﻠﯚمدﻩآﯽ ﺳﻮز ﻧﻬﺎﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﺛﺮ وار ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻏﻢ آﻢ اۏﻟﻤﺎز ﮔﺆز و ﮐﺆﻧﻠﯚم‪ ،‬ﺟﺴﻢ و ﺟﺎﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﺎﺷﯧﻤﺪان ﺳﺎووﻟﻮب‪ ،‬اۏل ﮔﺌﺘﺴﻪ ﻳﺎﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻣِﻴﻞ ﺑﺰم اڲﻤﻴﺶ ﻗَﺪﻳﻤﯽ‪ ،‬ﭼﻨﮓِ ﺑﺰمِ ﻳﺎر ﺗﻚ‪،‬‬

‫رگﻟﺮﻳﻢ ﺳﻴﺰﻻر‪ ،‬اَل اورﺳﺎم ﭼﻨﮓ اۆزرﻩ‪ ،‬ﺗﺎر ﺗﻚ‪.‬‬
‫ﭼﻨﮓ و ﻧِﯽ ﻣﻤﮑﻦﻣﯽ اﺋﺪﻩ ﻳﺎرﻟﯧﻖ‪ ،‬ﻣﻦ زار ﺗﻚ؟‬
‫ﺑﺲ آﯽ ﻣﻤﻠﻮّ هﻮاﯼ ﻋﺸﻘﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﺎر ﺗﻚ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻦ ﻓﻐﺎن هﺮ دم ﭼﯧﺨﺎر ﺑﻴﺮ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫ﮔﺆز اﺋﻮﯼ ﺗﻚ اۏﻟﺪو اﺷﻜﻴﻢدن ﭼۏخ اﺋﻮﻟﺮ ﻏﺮقِ ﺁب‪،‬‬

‫ﮔﺆز اﺋﻮﯼ ﺗﻚ ﻗﯧﻠﺪې ﭼۏخ اﺋﻮ ﻣﺮدمِ ﭼﺸﻤﻴﻢ ﺧﺮاب‪.‬‬
‫ﻋﺎﻟَﻤﯽ ﺳﻴﻼﺑﻪ وﺋﺮدﻳﻢ‪ ،‬اﯼ ﺟﻤﺎﻟﯽ ﺁﻓﺘﺎب‪.‬‬
‫ﮔﺆرۆﻧﯚر ﻣﺮدم ﮔﺆزۆﻧﻪ ﺳﻴﻞدن ﻗۏﭘﻤﻮش ﺣﺒﺎب‪.‬‬
‫ﺳﻮﻳﺎ هﺮ اﺋﻮ آﻴﻢ ﮔﺌﺪﻩر اﺷﻚِ رواﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫‪١٥‬‬
‫اﯼ ﺧﻴﺎﻟﯧﻦ ﺧﻠﻮﺗﯽ ﻧﻘﺪ رواﻧﯧﻢ ﻣﺨﺰﻧﯽ‪،‬‬

‫‪ ................................................................................................................................ 584‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯧﻢ اۏﻟﻮر روان‪ ،‬هﺮﮔﻪ ﺧﻴﺎل اﺋﺘﺴﻪم ﺳﻨﯽ‪،‬‬

‫ﻟﻄﻒ اوﻣﻮب ﺳﻦدن‪ ،‬ﺳﺮ آﻮﻳﻮﻧﺪا ﺗﻮﺗﺪوم ﻣﺴﻜﻨﯽ‪،‬‬
‫ﮔَﻞ ﮔﺆزۆم ﻧﻮرو‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺗﻚ ﭼۏخ ﺁﻏﻼﺗﻤﺎ ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫اﻳﻨﺠﻴﻤﺰﻣﯽ ﺧﺎﻃﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺑﻮﻧﺠﺎ ﻓﻐﺎﻧﯧﻤﺪان ﺑﻨﻴﻢ؟‬ ‫‪٢٠‬‬
‫‪-3-‬‬
‫)ﻟﻄﻔﻲﻧﻴﻦ ﻏﺰﻟﻴﻨﻪ ﺗﺨﻤﻴﺲ(‬
‫ﺟﺎﻧﺪادﯦﺮ ﺻﺒﺢ ازﻟﺪن ﻣﻬﺮ رُﺧﺴﺎرﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻮﻻ ﺗﺎ ﺷﺎمِ اﺑﺪ اۏﻟﺴﺎم ﻃﻠﺒﻜﺎرﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ؟‬
‫اﻳﻨﺪﯼ ﺟﺎﻧﺎ اۏﻟﻤﻮﺷﺎم ﻣﻦ‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ زارﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫اﯼ ازﻟﺪن ﺗﺎ اﺑﺪ‪ ،‬ﮐﺆﻧﻠﯚم ﮔﺮﻓﺘﺎرﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪.‬‬
‫ﭼﺎرﻩ ﻗﯧﻞآﻴﻢ‪ ،‬دل اۏﻟﻮﺑﺪور زار و اﻓﮕﺎرﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪.‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺗﻮﺗﺪوﻻر ﺗﺸﺨﻴﺺِ درد اۆﭼﯚن ﻣﻌﺎﻟﺞﻟﺮ رﮔﻴﻢ‪،‬‬

‫ﺑﻮﻟﺪوﻻر ﺻﺤّﺖآﯽ‪ ،‬ﺻﺤّﺖدن ﻳﺎﺧﯧﻦدﻳﺮ اؤﻟﻤﻪڲﻴﻢ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻳﻘﻴﻦ اۏﻟﺪو دواﺳﯧﺰ درد اﻳﻠﻪ ﺟﺎن وﺋﺮﻣڲﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺎن وﺋﺮﻩن دَﻣﺪﻩ ﻳﺎﻧﯧﻤﺎ ﺗﺎﻧﺮې اۆﭼﯚن ﮔَﻞ ﺑﻪڲﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎرﯼ ﮔﺆرﻣﯚش اۏﻻﻟﯧﻢ ﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪ دﻳﺪارﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪.‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫ﺧﻮﺑﻼرﯦﻨﯥ اﻣﺘﺤﺎن ﻗﯧﻠﻤﺎﻗﺪا ﭼﻜﺪﻳﻢ ﭼۏخ ﺟﻔﺎ‪،‬‬

‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٨٥ ..........................................................‬‬
‫ﻧﺎﻟﻪﯼ زار اﻳﻠﻪ ﺑﻴﻠﺪﻳﻢ درد دل ﺑﻮﻟﻤﺎز ﺷﻔﺎ‪.‬‬

‫ﺑﻦ ﺳﯧﻨﺎدﯦﻢ‪ ،‬ﺷﻴﻤﺪﯼ ﺳﻦ ﭘﻨﺪﻳﻢ اﺋﺸﻴﺖ ﻗﯧﻞ اآﺘﻔﺎ‪،‬‬
‫ﭼﻮن آﯽ ﺧﻮﺑﻼر ﻣﺬهﺒﻴﻦدﻩ‪ ،‬ﻳۏخ اﻳﻤﻴﺶ رﺳﻢِ وﻓﺎ‪،‬‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل! ﻧﻪ ﻳﺌﺮﻩ ﻳﺌﺘﻪر ﻧﺎﻟﻪﯼ زارﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ؟‬ ‫‪١٥‬‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚم ﺁﻟﺪې اۏل اﻳﻜﯽ ﻋﻴﺎر ﭼﺸﻢِ ﭘﺮﺧﻤﺎر‪،‬‬

‫ﺷﻴﻤﺪﯼدن ﺟﺎن ﻗﺼﺪﻳﻦ اﺋﺘﻤﻴﺶﻟﺮ ﻧﻪﻣﻜﺮ اﻳﻠﻦ آﯽوار‪،‬‬
‫ﻋﺮف اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ اۏﻟﺴﺎ هﺮ ﻋﻴّﺎرﻩ ﻗﻮوﻟﻮ اﺳﺘﻮار‪،‬‬
‫ﺷﺮع اﻳﻠﻦ ﮔﺮ دوﺳﺘﻼر اَﺳﺮﻳﻚ ﺳﺆزۆﻧﻪ اﻋﺘﺒﺎر‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﯧﻤﺎ اﻳﻜﻦ داﻧﯧﻖﻟﯧﻖ اﻳﻜﯽ ﻋﻴّﺎرﻳﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪.‬‬ ‫‪٢٠‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎ ﺟُﻮر اﺋﺘﺴﻪن‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ اﻳﻨﺠﻴﻴﺐ ﺗﺮآﻴﻦ ﻗﯧﻠﻪ‪،‬‬

‫ﮔﺮ ﺟﻔﺎ ﻗﯧﻞ ﮔﺮ وﻓﺎ‪ ،‬ﺟﺎﻧﯧﻢ ﻓﺪا ﺳﻦ ﻗﺎﺗﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻦ ﺧﻮد اؤﻟﺪۆم اﻳﻨﺪﯼ ﺳﻦ دور ﺗﻴﻐﻴﻨﯽ ﺁﻟﯧﺐ اَﻟﻪ‪،‬‬
‫ﻟﻄﻔﻲﻧﯽ اؤﻟﺪۆر ﺳﻦ اﯼ دﻟﺒﺮ ﺗﺮﺣّﻢ ﻟﻪ ﺑﺌﻠﻪ!‬
‫اوندا هﻢ ﺑﻮﻟﻐﺎﯼ ﺑﻨﻴﻢ روﺣﻮم‪ ،‬ﻣﺪدآﺎرﯦﻦ ﺳﻨﻴﻦ‪.‬‬ ‫‪٢٥‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 586‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫‪-4-‬‬
‫)ﺣﺒﻴﺒﻲﻧﻴﻦ ﻏﺰﻟﻴﻨﻪ ﺗﺨﻤﻴﺲ(‬
‫ﺗﺎ ﺟﻨﻮن رﺧﺘﻴﻦ ﮔﺌﻴﻴﺐ ﺗﻮﺗﺪوم ﻓﻨﺎ ﻣُﻠﻜﯚن وﻃﻦ‪،‬‬
‫اهﻞِ ﺗﺠﺮﻳﺪم‪ ،‬ﻗﺒﻮل اﺋﺘﻤﻪم ﻗﺒﺎ و ﭘﻴﺮهﻦ‪.‬‬
‫هﺮ ﻗﺒﺎ و ﭘﻴﺮهﻦ ﮔﺌﻴﺴﻪم ﻣﺜﺎلِ ﻏﻨﭽﻪ‪ ،‬ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﭼﯚن ﻗﯧﻠﻤﺎﺳﺎم ﭼﺎك‪ ،‬اﯼ ﺑﺖِ ﻧﺎزك ﺑﺪن!‬
‫ﮔﺆرۆم اۏﻟﺴﻮن اۏل ﻗﺒﺎ ﭘﻴﺮاهﻦ اَڲﻨﻴﻤﺪﻩ آﻔﻦ‪.‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺳﻮداﯼ ﺳﺮِ زُﻟﻔﯚندﻩﻳﻢ زار و ذﻟﻴﻞ‪،‬‬

‫آﺌﭽﻤﻦ اۏل ﺳﻮدادان اۏﻟﺪوﻗﺠﺎ ﻣﻨﻪ ﻋُﻤﺮ ﻃﻮﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﻤﺎ ﺗﺮك اﺋﺪﻩم ﺑﻮ ﺳﻮداﻳﯽ‪ ،‬ﮔﺮ اۏﻟﺴﺎم ﻣﻦ ﻗﺘﻴﻞ‪،‬‬
‫ﭼﯧﺨﻤﺎﻳﺎ ﺳﻮداﯼ زُﻟﻔﯚن ﺑﺎﺷﺪان اﯼ ﻣﻪ! ﮔﺮ ﻳﯚز اﻳﻞ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮانِ آﻠّﻪم اﻳﭽﺮﻩ ﺗﻮﺗﺴﺎ ﻋﻘﺮبﻟﺮ وﻃﻦ‪.‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫ﻏﺎﻟﺐ اۏﻟﻤﻮش ﺻﺒﺤﺪم ﺷُﻮق ﮔﯚل روﻳﻴﻦ ﺑﻨﺎ‪،‬‬

‫ﺳِﻴﺮ ﺑﺎغ اﺋﺘﺪﻳﻢ آﯽ ﺑﻮﯼ ﮔﯚل وﺋﺮﻩ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﺁﻧﺎ‪،‬‬
‫ﮔﯚل ﮔﺆرۆب ﻳﺎدﯦﻦ ﻟﻪ دُرﱢ اﺷﻚ ﺳﺎﭼﺪﯦﻢ هﺮ ﻳﺎﻧﺎ‪،‬‬
‫دۆﺷﺪۆ ﺷﺒﻨﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻏﺎ ﮔﻴﺮ‪ ،‬ﺗﺎ ﮔﯚل ﻧﺜﺎر اﺋﺘﺴﻴﻦ ﺳﺎﻧﺎ‪.‬‬
‫ﺳﺒﺰﻩﻧﻴﻦ هﺮ ﺑﺮﮔﻴﻨﻪ ﺑﻴﺰ دُرّ ﺗﺎﭘﺸﯧﺮﻣﯧﺶ ﭼﻤﻦ‪.‬‬ ‫‪١٥‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٨٧ ..........................................................‬‬
‫دﺋﺮ اﻳﺪﻳﻢ اﯼ دل! ﮔﺘﻴﺮﻣﻪ هﻴﭻ درد اهﻠﻴﻨﻪ ﺷﻚ‪،‬‬

‫ﺗﺎ ﺳﻨﯽ هﻢ ﺳﺎﻟﻤﺎﻳﺎ ﺑﻴﺮ دردﻩ دُوران ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﺁﻟﻤﺎدﯦﻦ ﭘﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻨﺪﯼ ﻋﺎﺷﻖﺳﻦ‪ ،‬اﻳﺸﻴﻦ ﺁﻩ اﺋﻴﻠﻪﻣﻚ‪،‬‬
‫اﯼ ﮐﺆﻧﯚل! ﻋﺸﻖ اهﻠﻴﻨﻪ هﺮ دم ﮔﯚﻟَﺮدﻳﻦ ﺷﻤﻊ ﺗﻚ‪،‬‬
‫ﺑﻦ دﺋﻤﺰﻣﯽدﻳﻢ آﯽ ﺑﻴﺮﮔﯚن ﺁﻏﻼﻳﺎﺳﯧﺪﯦﺮ ﮔﯚﻟَﻦ؟‬ ‫‪٢٠‬‬
‫ﺧﻮاﻩ ﺳﻨﺠﺎب اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ ﻓﺮﺷﻴﻦ ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬ﺧﻮاﻩ ﮔﯚل‪،‬‬

‫هﺠﺮدن ﻣﻄﻠﻖ ﻳۏﺧﻮ ﮔﺆرﻣﺰ ﮔﺆز‪ ،‬اَڲﻠﻪﻧﻤﺰ ﮐﺆﻧﯚل‪.‬‬
‫ﻳﺎرﺳﯧﺰ ﻋﺸﻖ اهﻠﯽﻧﻴﻦ دﻳﻨﻠﻪﻧﻤڲﯽ ﻣﻤﮑﻦ دڲﻴﻞ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ دﻳﻨﻠﻨﺴﻴﻦ ﺣﺒﻴﺒﻲ ﺳﻦ ﺳﻴﺰ اﯼ اﻧﺪاﻣﯽ ﮔﯚل؟‬
‫ﭼﻮن ﺑﺎﺗﺎر ﺟﺴﻤﻴﻨﻪ ﺗﻨﺪﻩ هﺮ ﺗﯚك اۏﻟﻤﻮش ﺑﻴﺮ دﻳﻜَﻦ‪.‬‬ ‫‪٢٥‬‬
‫‪ .8‬ﻣﺴﺪس ﺗﺮﻛﻴﺐ‬
‫)ﺣﺒﻴﺒﻲﻧﻴﻦ ﺗﺮﻛﻴﺐﺑﻨﺪﻳﻨﻪ ﺗﻨﻈﻴﺮ(‬
‫‪-1-‬‬
‫دۆن ﺳﺎﻳﻪ ﺳﺎﻟﺪې ﺑﺎﺷﯧﻤﺎ ﺑﻴﺮ ﺳﺮوِ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ‪،‬‬
‫آﻴﻢ‪ ،‬ﻗَﺪّﯼ دلرﺑﺎ اﻳﺪﯼ‪ ،‬رﻓﺘﺎرﯼ دﻟﭙﺴﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﺎرا ﮔَﻠﺪﯼ ﺗﺎ آﯽ ﺁﭼﯧﺐ ﻟﻌﻞِ ﻧﻮﺷﺨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﭘﺴﺘﻪ ﮔﺆردۆم ﺁﻧﺪا ﺗﺆآَﺮ رﻳﺰﻩ ‪ -‬رﻳﺰﻩ ﻗﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺳۏردوم‪ »:‬ﻣﮕﺮ ﺑﻮ دُرجِ دهﻦدﻳﺮ؟« دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬
‫»ﻳۏخ‪ -‬ﻳۏخ‪ ،‬دواﯼ درد ﻧﻬﺎﻧﯧﻦدﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫اڲﻤﻴﺶ هﻼﻟﯽ اۆﺳﺘﯚﻧﻪ ﻃَﺮْفِ آﻼهﯧﻨﯥ‪،‬‬

‫ﭼۏخ دﻟﺸﻜﺴﺘﻪﻧﻴﻦ ﮔﺆﻳﻪ ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﻴﺶ ﺁهﯧﻨﯥ‪.‬‬
‫زُﻟﻔﯚن داﻏﯧﺘﺪې‪ ،‬ﮔﻴﺰﻟﻪدﯼ اﺑﺮ اﻳﭽﺮﻩ ﻣﺎهﯧﻨﯥ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﮔﺆردۆم اۆزۆندﻩ ﺣﻠﻘﻪﯼ زُﻟﻒ ﺳﻴﺎهﯧﻨﯥ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٨٩ ..........................................................‬‬
‫» اۆل ﭘﻴﭻ و ﺗﺎﺑﯥ ﭼۏخ‪ ،‬ﻧﻪ رَﺳَﻦدﻳﺮ؟« دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬

‫»دُور رﺧﻮمدا‪ ،‬رﺷﺘﻪﯼ ﺟﺎﻧﯧﻦدﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫وﺋﺮﻣﻴﺶ ﻓﺮوغ‪ ،‬ﺷﻤﻊِ رُﺧﯽ ﮔﯚن ﭼﯧﺮاﻏﯧﻨﺎ‪،‬‬

‫ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ ﺷﻜﺴﺖ‪ ،‬ﺳﺮوِ ﻗَﺪﯼ ﮔﯚل ﺑﻮداﻏﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫دۆن ﺳﺮو ﺗﻚ ﺑﺎﺳﺎندا ﻗَﺪَم ﮔﺆز ﺑﻮﻻﻏﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﺧﺎردان اﻟَﻢ اﺋﺮﻣﻴﺶ ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫»ﮔﯚل ﺑﺮﮔﻴﻨﻪ ﺑﺎﺗﺎن ﻧﻪ دﻳﻜَﻦدﻳﺮ؟« دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬
‫» ﻣﮋﮔﺎن ﭼﺸﻢِ اﺷﻚﻓﺸﺎﻧﯧﻦدﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺳِﻴﺮ اﻳﻠﻪ ﺳﺎﻟﺪې ﺑﺎﻏﺎ ﮔﺬر اۏل ﺳﻤﻦ ﻋﺬار‪،‬‬

‫اﻧﻮاعِ زﻳﺐ و زﻳﻨﺖ اﻳﻠﻪ ﻓﺼﻞِ ﻧﻮﺑﻬﺎر‪.‬‬
‫ﺗﺆآﻤﯚش ﮔﯚل اۆزرﻩ ﺳﻨﺒﻞِ ﮔﻴﺴﻮﯼ ﻣﺸﻜﺒﺎر‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﻤﯧﺶ ﺁﻳﺎﻏﯧﻨﺎ ﻳﺌﻨﻪ ﮔﻠﺒﺮگ ﺗﻚ ﻧﮕﺎر‪.‬‬
‫»ﻧﺴﺮﻳﻨﻪ رﻧﮓِ ﻻﻟﻪ ﻧﻪدندﻳﺮ؟« دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬
‫» ﻏﻤﺰﻩن ﺧﺪﻧﮕﯽ ﺗﺆآﺪۆڲﯚ ﻗﺎﻧﯧﻦدﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫ﺳﻴﻞِ ﺳﺮﺷﻜﻴﻢ اۏﻟﺪو روان ﺧﺎكِ آﻮﻳﻮﻧﺎ‪،‬‬

‫ﺟﺎن واﻟﻪ اۏﻟﺪو ﺷﻬﺪ ﻟﺐ و ﮔﻔﺘﮕﻮﻳﻮﻧﺎ‪،‬‬
‫دل دۆﺷﺪۆ دامِ ﺳﻠﺴﻠﻪﯼ ﻣﺸﻜﺒﻮﻳﻮﻧﺎ‪،‬‬
‫اۏل ﻟﺤﻈﻪ آﻴﻢ ﺳﺎﺗﺎﺷﺪې ﮔﺆزۆم زُﻟﻒ و روﻳﻮﻧﺎ‪.‬‬
‫»ﻋﻘﺮبِ ﻣﻪِ ﻣُﻨﻴﺮﻩ وﻃﻦدﻳﺮ‪ «.‬دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬ ‫‪١٥‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 590‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫» وهﻢ اﻳﻠﻪ آﻴﻢ‪ ،‬ﺧﻄﺮﻟﯽ ﻗِﺮاﻧﯧﻦدﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫دۆﺷﻤﯚش ﻋﺬارﯼ اۆزرﻩ ﻣُﻌﻨﺒﺮ ﺳَﻼﺳﻠﯽ‪،‬‬

‫ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺣﺎل اﺋﺪﻳﺐ ﻧﺌﭽﻪ ﺑﯽﺻﺒﺮ و ﺑﯽدﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻋﻘﻠﻴﻤﯽ واﻟﻪ اﺋﻴﻠﻪدﯼ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻠﯽ‪،‬‬
‫ﮔﺆز ﮔﺆردۆ ﻗﺎﻣﺘﻴﻦ‪ ،‬دل و ﺟﺎن اۏﻟﺪو ﻣﺎﻳﻠﯽ‪.‬‬
‫»وﻩ ﺑﻮ ﻧﻪ ﻃُﺮﻓﻪ ﺳﺮوِ ﭼﻤﻦدﻳﺮ‪ «.‬دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬
‫» ﻣﻨﻈﻮرِ دﻳﺪﻩﯼ ﻧﮕﺮاﻧﯧﻦدﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫دۆن ﺻﺒﺢدم آﯽ ﻻﻟﻪ و ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺳﺎﻟﯧﺐ ﻧﻘﺎب‪،‬‬

‫ﮔﯚل ﭼﻬﺮﻩﺳﻴﻨﺪن ﺁﻟﺪې ﺻﺒﺎ‪ ،‬ﭘﺮدﻩ و ﺣﺠﺎب‪،‬‬
‫‪ ٢٠‬ﮔﯚﻟﺰارا ﭼﯧﺨﺪې ﺳِﻴﺮ اﺋﺪﻩ اۏل رﺷﻚِ ﺁﻓﺘﺎب‪،‬‬
‫ﺷﺒﻨﻢ ﻧﺜﺎر اﺋﺘﺪﯼ ﮔﯚﻧﺶ ﻟﺆﻟﺆ ﺧﻮﺷﺎب‪.‬‬
‫»ﻟﺆﻟﺆ ﻣﯽ‪ ،‬ﻳۏﺧﺴﺎ دُرﱢ ﻋﺪندﻳﺮ؟« دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬دﺋﺪﯼ‪:‬‬
‫» اَﺑْﺴَﻢ ﻓﻀﻮﻟﻲ‪ ،‬اﺷﻚِ رواﻧﯧﻦدﻳﺮﻳﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪«.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﻠﻤﻊﻟﺮ‬
‫‪-1-‬‬
‫وﺻﻠﻴﻦ ﺑﻨﺎ ﺣﻴﺎت وﺋﺮﻳﺮ‪ ،‬ﻓﺮﻗﺘﻴﻦ ﻣﻤﺎت‪،‬‬
‫ﺳ‪‬ﺒﺤﺎنَ ﺧﺎﻟ‪‬ﻘﻲ ﺧَﻠَﻖَ اﻟﻤ‪‬ﻮ‪‬ت‪ ‬و اﻟﺤ‪‬ﻴﺎت‪.‬‬
‫هﺠﺮاﻧﯧﻨﺎ ﺗﺤﻤّﻞ اﺋﺪن وﺻﻠﻴﻨﯽ ﺑﻮﻟﻮر‪،‬‬
‫ﻃﻮﺑﻲ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦ ﻣﺴﺎﻋﺪه‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒﺮ و‪ ‬اﻟﺜﱠﺒﺎت‪.‬‬
‫ﻣﻬﺮﻳﻦ دﻳﺮ اﻗﺘﻨﺎﯼ ﻣﻘﺎﺻﺪْ وﺳﻴﻠﻪﺳﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺎﺷﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ اَراد‪ ‬ﺑِﻪ اﻟﻔَﻮ‪‬ز و َاﻟﻨﱠﺠﺎت!‬
‫ﺗﺆآﻤﯚش رﻳﺎضِ ﻃﺒﻌﻴﻤﻪ ﺑﺎرانِ ﺷُﻮﻗﻮﻧﻮ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ اَﻧَﺰَلَ اﻟﻤ‪‬ﻴﺎه‪ ‬و‪ ‬اَﺣ‪‬ﻲ ﺑِﻪ اﻟﻨﱠﺒﺎت‪.‬‬
‫ﺣﻖ ﺁﻓﺮﻳﻨﺸﻪ ﺳﺒﺐ اﺋﺘﺪﯼ وﺟﻮدوﻧﻮ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اَوﺟ‪‬ﺒ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺎﻟﻈﱡﻬﻮرِ ﻇُﻬﻮ‪‬رِ اﻟﻤ‪‬ﻜَﻮ‪‬ﻧﺎت‪.‬‬
‫اﻳﺰد‪ ،‬ﺳﺮﻳﺮِ ﺣُﺴﻨﻪ ﺳﻨﯽ ﻗﯧﻠﺪې ﭘﺎدﺷﺎﻩ‪،‬‬
‫اَﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛَﻤﺎلِ ذاﺗ‪‬ﻚ‪ ‬ﻓﻲ اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ اﻟﺼ‪‬ﻔﺎت‪.‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ اداﯼ ﻧﻌﺖ‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺗﻤﺎم ﻗﯧﻞ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 592‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻛَﻠﱠﻤ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑﺎﻟﺴ‪‬ﻼمِ و ﺗَﻤ‪‬ﻤ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺎﻟﺼ‪‬ﻠﻮات‪.‬‬
‫‪-2-‬‬
‫ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ‪.‬‬
‫اۏل ﻣﺸﻚﺑﻮ ﻏﺰاﻟﻪ‪ ،‬اﺧﻼﺻﯧﻢ اﺋﻴﻠﻪ واﺿﺢ‪،‬‬

‫ﺑ‪‬ﻠﱢﻎ ﺻ‪‬ﺒﺎ ﺳ‪‬ﻼﻣﺎً ‪ ،‬ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﻜ‪‬ﻴ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟﺮﱠواﻳﺢ‪.‬‬
‫اوﻟﻘﺎج ﺣﺒﻴﺒﻪ واﺻﻞ‪ ،‬ﺑﻴﺰدن هﻢ اۏﻟﻤﺎ ﻏﺎﻓﻞ‪،‬‬
‫ﻻ ﺗﻘْﻄ‪‬ﻊِ اﻟﺮﱠﺳﺎﺋ‪‬ﻞْ‪ ،‬ﻻ ﺗَﻜﺘُﻢِ اﻟﺼ‪‬ﺮاﻳﺢ‪.‬‬
‫اۆزرﻩ ﺳِﺮﺷﻚ ﻗﺎﻧﯥ‪ ،‬ﺳﺆﻳﻠﻪر ﻏﻢ ﻧﻬﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬ﺗَﻈْﻬ‪‬ﺮُ اﻟﻤ‪‬ﻌﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑِﺎﻟﺨَﻂّ ﻓﻲ اﻟﻠﱠﻮاﻳﺢ‪.‬‬
‫ﺑَﻦ ﻣُﺒﺘﻼﯼ هﺠﺮان‪ ،‬ﺑﻨﺪن اﻳﺮاق ﺟﺎﻧﺎن‪،‬‬
‫و‪‬اﻟﻌ‪‬ﻤﺮ ﻛَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻣﺎﻛﺎن‪ ،‬ﻣﺜْﻞُ اﻟﺮﱢﻳﺎحِ راﻳﺢ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﻓﻀﻮﻟﻲ زار‪ ،‬ﺗﺮك اﺋﺘﻤﻚ اۏﻟﺪو دﺷﻮار‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻳﺎ ﻋﺎرﻓﺎ ﺑِﻤﺎﺻﺎر‪ ،‬ﻻ ﺗَﻜْﺜ‪‬ﺮِ اﻟﻨﱠﺼﺎﻳﺢ‪.‬‬
‫‪-3-‬‬
‫ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺮ راﻳﺤﻪﯼ ﺗﺮﺑﺖِ ﭘﺎآﻴﻦ‪ ،‬اﯼ ﺗﺎك!‬
‫ﻧَﻮ‪‬ر اﷲ ﻟَﻚ‪ ‬اﻟْﺎَرض‪ ‬ﺳ‪‬ﻘَﻲاﷲُ ﺛَﺮاك‪.‬‬
‫ﺣﺮﻣﺖ اﺋﺘﺪﻳﻦ ﻣِﻴﻪ‪ ،‬ﺗﻌﻈﻴﻢ اﻳﻠﻪ ﺗﻮﺗﺪون ﺳﺎﻗﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٩٣ ..........................................................‬‬
‫ﻋ‪‬ﻈﱠﻢ اﷲُ ﻟَﻚ‪ ‬اﻟْﺎَﺟ‪‬ﺮَ ﻋ‪‬ﻠﻲ اﷲِ ﺟ‪‬ﺰاك‪!‬‬

‫ﺳﺮِ آﻮﻳﻮﻧﺪا ﻏﺮﻳﺒﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻴﺰﻩ ﺑﻴﺮ ﻣﻮﻧﺲ ﻳۏخ‪،‬‬
‫ﻃﺎلَ ﻣﺎ آﻧَﺴ‪‬ﻨَﺎ اﻟْﻘَﻠْﺐ‪ ‬ﺟ‪‬ﻌ‪‬ﻠﻨﺎه‪ ‬ﻓَﺪاك‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ دﻟﺪﻩ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز اﺛﺮ ﺻﻮرت ﻏِﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻨَﻤﺎ ﺣ‪‬ﻞﱠ ﻧَﻔَﻲ اﻟْﻐَﻴ‪‬ﺮَ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﻘَﻠْﺐِ ﻫ‪‬ﻮاك‪!‬‬
‫رﻩ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﮔﺆﺗﯚر ﻏِﻴﺮدن اﯼ دل! رﻏﺒﺖ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻓَﺎ‪‬ذا ﺷ‪‬ﺌﺖ‪ ‬ر‪‬ﻓﻴﻘ‪ Ĥ‬اَﻟَﻢ‪ ‬اﻟﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻛَﻔﺎك‪.‬‬
‫ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺘﺪﻩ ﮐﺆﻧﯚل وﺻﻠﺪن اۏﻟﺪون ﻣﺤﺮوم‪،‬‬
‫ﻓﺎز‪ ‬ﻣﻦ ﻧﺎلَ ا‪‬ﻟَﻲ اﻟﻮ‪‬ﺻ‪‬ﻞِ و ﻣﺎ ﺧﺎب‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاك‪.‬‬
‫اﯼ ﻓﻀﻮﻟﻲ! ﻧﻪ ﺑﻴﻠﻴﺮ اهﻞ ورع ﻣِﯽ ذُوﻗﻮن؟‬
‫اَﻧْﻜَﺮَ اﻟﺤ‪‬ﻜْﻤ‪‬ﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻻﻣ‪‬ﻚ‪ ‬ﺟ‪‬ﻬ‪‬ﻼ و ﻧَﻬﺎك‪!‬‬
‫‪-4-‬‬
‫ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ ﻣﺴﺘﻔﻌﻠﻦ ﻓﻌﻮﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻳﻚ دم ﺑﻴﺎ و ﺑﻨﺸﻴﻦ‪ ،‬اﯼ ﺗﺮك روﯼ ﺳﻮﺳﻦ!‬
‫ﻣﯽﻣﻴﺮم از ﻓﺮاﻗﺖ‪ ،‬ﺑﻨﯽ ﺳﺎﻟﯧﺐ ﮔﺌﺪرﺳﻦ‪.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺎن ﺑﺪادم ﺗﺎ ﺁﻣﺪﯼ ﺑﻪ دﺳﺘﻢ‪.‬‬
‫آﺲ را ﺳﺨﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮔﺮ ﻗﺎﻧﯧﻤﯥ ﺗﺆآﺮﺳﻦ‪.‬‬
‫اﯼ ﻣﻌﺪن ﻟﻄﺎﻓﺖ‪ ،‬وﯼ ﺣﺴﻦ ﮔﻨﺞ ﺁﻓﺖ!‬
‫ﺳﺮهﺎ ﻓﺪاﯼ راهﺖ‪ ،‬اۏردان آﯽ ﺳﻦ آﺌﭽﺮﺳﻦ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 594‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺗﻮ ﺣﺎآﻤﯽ و ﺳﻠﻄﺎن‪ ،‬ﻣﺎ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎن‪،‬‬

‫اﻣﺮوز روز ﻟﻄﻒ اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﺮ اﻟﻴﻤﯽ ﺗﻮﺗﺎرﺳﺎن‪.‬‬
‫از ﻋﺸﻖ ﺗﻮ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﺴﻴﺎر زار ﮔﺮﻳﺪ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اآﻨﻮن ﭼﻪ ﭼﺎرﻩ ﺳﺎزم‪ ،‬ﻣﻦ ﺁﻏﻼرام‪ ،‬ﮔﯚﻟﺮﺳﻦ!‬
‫‪-5-‬‬
‫ﺻﺒﺤﺪم ﮔﻠﺰار اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﭼﺎﻟﺪې ﺑﯚﻟﺒﯚل ارﻏﻨﻮن‪،‬‬
‫اَﻳﻬﺎ اﻟﻌ‪‬ﺸّﺎق ﻗُﻮﻣﻮا ا‪‬ﻧﱠﻜُﻢ ﻻ ﺗَﺴ‪‬ﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻮنْ‪.‬‬
‫ارﻏﻮان ﺗﻮﺗﺪو ﭘﻴﺎﻟﻪ ﻧﺴﺘﺮن دۏﻟﺪوردو ﺟﺎم‪،‬‬
‫ﻣﻄﺮﺑﺎ ﭼﺎل ﻧﻐﻤﻪﯼ‪ :‬ﻳﺎ اﻳﻬﺎ اﻟﻤ‪‬ﺴﺘَﻐْﻔ‪‬ﺮونْ!‬
‫هﺮ ﮔﺆرﻧﻠﺮ ﺣُﺴﻦِ ﺧﻄّﻴﻦ‪ ،‬اۏﺧﻮدو ﺻﺪ ﺁﻓﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻻ ﺑِﺸَﻴﻲ اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻨﻮا اﻻّ ﻗﻠﻴﻼ ﺷﺎﻛ‪‬ﺮونْ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﻳﻦ ﺳﺮﺧۏش اۏﻻﻧﺪا‪ ،‬ﺑﺎدﻩﯼ ﭘﺮﺧﻮن اﻳﭽﺮ‪،‬‬
‫زﻳﺮ ﻟﺒﺪﻩ ﭼﺎﻏﺮﯦﺸﯧﺮ ﺳﺎﻗﯽ‪ :‬و‪‬ﻻ ﻫ‪‬ﻢ ﻳﺤ‪‬ﺰَﻧُﻮنْ‪.‬‬
‫ﺳﻦ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻳﺎر ﻳۏﻟﻮﻧﺪا ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺮﺳﻦ ﻋﺎﻗﺒﺖ‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫اﺋﺸﻴﺪﻧﻠﺮ دﺋﻴﻪﻟﺮ ‪ :‬ا‪‬ﻧّﺎ ا‪‬ﻟَﻴﻪ راﺟِﻌ‪‬ﻮنْ!‬
‫‪-6-‬‬
‫ﻣﻔﺘﻌﻠﻦ ﻓﺎﻋﻼت ﻣﻔﺘﻌﻠﻦ ﻓﻊ‪.‬‬
‫اﯼ دل ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺷﻜﺴﺘﻪﯼ واﻟﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٩٥ ..........................................................‬‬
‫ﺻ‪‬ﻞّ و‪ ‬ﺳ‪‬ﻠّﻢ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﻨﱠﺒﻲ و‪ ‬آﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬

‫ﻧﻌﺖ ﻧﺒﯽدﻳﺮ آﻤﺎل ﻋﻘﻞ ﻧﺸﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻓﺎت‪ ‬ﺑﻤﺎﺷﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺻ‪‬ﻔﺎت‪ ‬ﻛَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫داغ ﻓﺮاﻗﯧﻨﺎ اﺣﺘﻤﺎل ﻧﻪ ﻣﻤﮑﻦ؟‬
‫اَﺣ‪‬ﺮَﻗﻨﻲ ﻧﺎر‪ ‬ا‪‬ﺷﺘﻴﺎقِ وِﺻﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ذآﺮﯼ اﻳﻠﻪ ﺧﻮش آﺌﭽﻴﺮ هﻤﻴﺸﻪ زﻣﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻔْﺘَﻜ‪‬ﺮا ﻓﻲ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ و ﺟ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪ ﺧﻴﺎل رﺧﻮن ﻧﻈﺮدﻩ ﻣﺼﻮﱠر‪،‬‬ ‫‪٥‬‬
‫و‪‬اﻗْﺘَﺒِﺲ‪ ‬اﻟﻨّﻮر‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺷُﻌﺎعِ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ﻣَﺮْﺿﯽ و ﻣَﺸﻜﻮردور ﺟَﻤﻴﻊِ ﻓﻌﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ ﻣ‪‬ﻦْ ﺧَﺼ‪‬ﻪ‪ ‬ﺟﻤﻴﻊ ﺧ‪‬ﺼﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺑﻌﯽ اۏﻟﻤﺎﻗﺪادﯦﺮ ﻧﺠﺎت ﻓﻀﻮﻟﻲ‪،‬‬
‫ﻳﺴ‪‬ﺮِك‪ ‬اﷲ ا‪‬ﻗْﺘ‪‬ﺪاء‪ ‬ﻓ‪‬ﻌﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ .10‬رﺑﺎﻋﻲﻟﺮ‬
‫‪-1-‬‬
‫اﯼ ﻓﻴﺾ وﺟﻮد ﺷﺎهﺪِ ﺟﻮد ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫وﯼ ﺷﺎهﺪ ﺟﻮد هﺮﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫اﻣّﻴﺪِ ﻗﺒﻮل اﻋﺘﻤﺎدِ آﺮَﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺮدودوﻧﻮ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻳﺌﻨﻪ ﻣﺮدود ﺳﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-2-‬‬
‫اﯼ ذاﺗﯧﻨﺎ ﻣﻤﮑﻨﺎت ﺑﺮهﺎن وﺟﻮب‪،‬‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﺳﻨﻪ اﻣﺘﻨﺎع اﻣﻜﺎن ﻋﻴﻮب‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﯼ ﻧﻌﻤﺖ ﺣﻴﺎت اﺑﺪﯼ‪،‬‬
‫ارواح ﻣﻌﺎرﻓﻴﻨﻠﻪ اﺑﺪان ﻗﻠﻮب‪.‬‬
‫‪-3-‬‬
‫اﯼ ﻋﻘﺪﻩﮔﺸﺎﯼ ﻋﺠﻢ و ﺗﺮك و ﻋﺮب‪،‬‬
‫رﺳّﺎم رﺳﻮم ﻓﻀﻞ و ﺁﺛﺎر و ادب!‬
‫ﻣﻀﻤﻮن ﺣﺪﻳﺜﻴﻦ ﺳﺒﻖِ هﺮ ﻣﻠﺖ‪،‬‬
‫دﻋﻮاﯼ ﻗﺒﻮﻟﻮن ﺳﻨﺪِ هﺮ ﻣﺬهﺐ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٩٧ ..........................................................‬‬
‫‪-4-‬‬
‫ﺧﻮش اۏل آﯽ دم اﺟﻞ ﭼﻜﻴﺐ ﺑﺎدﻩﯼ ﻧﺎب‪،‬‬
‫ﺳﺮﻣﺴﺖ ﻳﺎﺗﺎم ﻗﺒﺮدﻩ ﺗﺎ روز ﺣﺴﺎب‪.‬‬
‫ﻏﻮﻏﺎﯼ ﻗﻴﺎﻣﺘﺪﻩ دورام ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻓﻜﺮ ﺣﺴﺎب اۏﻻ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﺮواﯼ ﻋﺬاب‪.‬‬
‫‪-5-‬‬
‫ﺳﺎﻗﯽ! آﺮم اﺋﺖ ﺷﺮاب ﮔﯚﻟﻔﺎم ﻳﯚرۆت‪،‬‬
‫ﮔﯚﻟﻔﺎم ﺷﺮاﺑﺎ وﺋﺮﻣﻪ ﺁرام‪ ،‬ﻳﯚرۆت‪.‬‬
‫ﺑﺰم اﻳﭽﺮﻩ ﺣﺒﺎب اﺷﻚ ﮔﯚﻟﮕﻮﻧﻮﻣﺪان‪،‬‬
‫ﺑﻴﻦ ﺟﺎم ﻳﯚرۆﺗﻤﻪ‪ ،‬ﺟﺎن اۆﭼﯚن ﺟﺎم ﻳﯚرۆت‪.‬‬
‫‪-6-‬‬
‫ﺟﺎﻧﯧﻤﺪا اۏﻻن ذﺧﻴﺮﻩﯼ ﻧﻄﻖ و ﺣﻴﺎت‪،‬‬
‫ﺟﺴﻤﻴﻤﺪﻩ اۏﻻن ﺟﻮهﺮ ﺣُﺴﻦ ﺣﺮآﺎت‪.‬‬
‫ﺻﺮف اۏﻟﻤﺎدې ﻣﺤﺒﻮﺑﻼرﯦﻦ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫اﻓﺴﻮس آﯽ ﺑﻴﻬﻮدﻩ آﺌﭽﻴﺮدﻳﻢ اوﻗﺎت‪.‬‬
‫‪-7-‬‬
‫ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺑﻘﺎع و ﺟﻤﻊ ﻣﺎل اﺋﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬اﺋﺖ‪،‬‬
‫هﺮ ﺁرزو اﺋﺘﺪﻳﻨﺴﻪ اۏﻧﺎ ﻳﺌﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬ﻳﺌﺖ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 598‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﭼﻮن ﻋُﻤﺮ ﺑﻘﺎﺳﻴﻨﺎ ﺗﻮﺗﻮﻟﻤﺎز اُﻣﻴﺪ‪،‬‬

‫هﺮ ﺣﺎل اﻳﻠﻪ ﮔﻠﺪﻳڲﻴﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﮔﺌﺘﺪﻳﻦ ﮔﺌﺖ‪.‬‬
‫‪-8-‬‬
‫دﺋﺮﻟﺮآﯽ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻏﻨﭽﻪ‪ ،‬ﻟﺐ ﻳﺎر اﻳﻠﻪ ﺑﺤﺚ‪،‬‬
‫ﮔﻠﺒﺮگﺗﺮ اۏل ﻟﻌﻞِ ﮔﻬﺮﺑﺎر اﻳﻠﻪ ﺑﺤﺚ‪.‬‬
‫اۏل ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ دﻳﻠﺴﻴﺰﻟﺮﻩ ﺗﻬﻤﺖدﻳﺮ ﺑﻮ‪،‬‬
‫دﻋﻮاﻳﺎ ﮔﺮﻩك ﻟﻬﺠﻪﯼ ﮔﻔﺘﺎر اﻳﻠﻪ ﺑﺤﺚ‪.‬‬
‫‪-9-‬‬
‫اﯼ ﻣﻬﺮ رُﺧﻮن ﻗﺪﻳﻢ و ﻋﺎﻟﻢ ﺣﺎدث‪،‬‬
‫اﻇﻬﺎر وﺟﻮدا آﺸﻒ رازﯦﻦ ﺑﺎﻋﺚ‪.‬‬
‫آﺌﭽﺪﻳﻢ ﺳﺮ آﻮﻳﻮﻧﺪا اﻳﻜﯽ ﻋﺎﻟﻤﺪن‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻲ ﺑ‪‬ﻴﻦَ ﻣﻘﺎﻣ‪‬ﻴﻦِ ﻣﻘﺎم‪ ‬ﺛﺎﻟ‪‬ﺚ‪.‬‬
‫‪- 10 -‬‬
‫ﺧﻴﻞِ ﻏﻤﻴﻦ اﺋﺘﺪﯼ ﻧﻘﺪ ﻋُﻤﺮۆم ﺗﺎراج‪،‬‬
‫ﺻﺒﺮ اﻳﻠﻪ ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻟﻤﺎدې دردﻩ ﻋﻼج‪.‬‬
‫رُﺧﺴﺎرﯦﻤﺎ ﺗﺆآﺪۆ ﻣﺮدم ﭼﺸﻤﻴﻢ ﻗﺎن‪،‬‬
‫هﻨﺪوﻳﯽ ﮔﺆرۆن‪ ،‬ﻟﻌﻞ وﺋﺮﻳﺮ روﻣﻪ ﺧﺮاج‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٥٩٩ ..........................................................‬‬
‫‪- 11 -‬‬
‫اﯼ ﻓﺎﻳﺪﻩﯼ ﻋﻠﻤﻴﻨﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﺘﺎج‪،‬‬
‫ﺧﺎك ﻗﺪﻣﻴﻦ اهﻞ هﻨﺮ ﺑﺎﺷﯧﻨﺎ ﺗﺎج‪.‬‬
‫هﺮ آﻴﻤﺪﻩ آﯽ ﮔﺆردۆ هﻤّﺘﻴﻦ ﺳﻮء ﻣﺰاج‪،‬‬
‫اۏل ﺳﻮء ﻣﺰاﺟﻪ ﻗﯧﻠﺪﯼ ﻟﻄﻒ اﻳﻠﻪ ﻋﻼج‪.‬‬
‫‪- 12 -‬‬
‫اﯼ ﺷﺮﺑﺖ وﺻﻠﻴﻦ اﻟﻢ هﺠﺮﻩ ﻋﻼج‪،‬‬
‫ﺑﺎزارِ ﻏﻤﻴﻨﺪﻩ‪ ،‬اﺷﻚ ﻧﻘﺪﻳﻨﻪ رواج‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﺗﻮﺗﺴﺎ ﺧﺪﻧﮕﻴﻦ رگ ﺟﺎﻧﯧﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﻋﺠﺐ‪،‬‬
‫ﻧﺒﺾ اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﻃﺒﻴﺐ‪ ،‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺰاج‪.‬‬
‫‪- 13 -‬‬
‫اﯼ ذآﺮ ﻟﺒﻴﻦ ﻧﺎﺳﺦ اﻧﻔﺎس ﻣﺴﻴﺢ‪،‬‬
‫ﻧﻄﻘﻴﻦ اَﻧﺎ اَﻓﺼ‪‬ﺢ آﻠﻤﺎﺗﯧﻨﺪا ﻓﺼﻴﺢ‪.‬‬
‫اﻇﻬﺎر ﻗﺒﻮﻟﻮن اﺛﺮ ﻟُﻄﻒ ﺧﻔﯽ‪،‬‬
‫اﺧﻔﺎﯼ رﻩ ﺷﺮﻳﻌﺘﻴﻦ ﻇُﻠﻢ ﺻﺮﻳﺢ‪.‬‬
‫‪- 14 -‬‬
‫ﺁﻟﺪﯦﻘﺠﺎ اَﻟﻪ ﺳﺎﻏﺮِ ﺻﻬﺒﺎﯼ ﺻﺒﻮح‪،‬‬
‫ﺁرﺗﺎر اﺛﺮ ذُوق دل و راﺣﺖ روح‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 600‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻃﻐﻴﺎن ﻏﻤﻪ ﻣﻔﻴﺪدﻳﺮ زورق ﻣِﯽ‪،‬‬

‫ﺗﻮﻓﺎن ﺧﻄﺮﻳﻨﺪﻩ اؤﻳﻠﻪ آﻴﻢ آﺸﺘﯽ ﻧﻮح‪.‬‬
‫‪- 15 -‬‬
‫ﮔﯚل دُورۆ ﺧﻮش اۏل آﻴﻢ ﺗﻮﺗﺎ ﮔﯚﻟﻔﺎم ﻗﺪح‪،‬‬
‫ﺑﺰﻣﻴﻨﺪﻩ دﻣﯽ ﺗﻮﺗﻤﺎﻳﺎ ﺁرام ﻗﺪح‪.‬‬
‫هﺮ ﺻﺒﺢ آﯽ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺻﻔﺖ ﻗﺎﻟﺪﯦﺮا ﺑﺎش‪،‬‬
‫ﺑﺰﻣﻴﻦ ﺑﺰﻩﻳﻴﺐ ﮔﺰدﻳﺮﻩ ﺗﺎ ﺷﺎم ﻗﺪح‪.‬‬
‫‪- 16 -‬‬
‫ﻣِﯽ ﺷُﻮﻗﻮ اۏﻟﻮﺑﺪور ﻣﻨﻪ ﻋﺎدت‪ ،‬اﯼ ﺷﻴﺦ!‬
‫ﮔﻠﺪﻳﻜﺠﻪ ﺑﻮ ﺷُﻮق اۏﻟﻮر زﻳﺎدت‪ ،‬اﯼ ﺷﻴﺦ!‬
‫ﺧﻮشدور ﻣﻨﻪ ﻣِﯽ‪ ،‬ﺳﻨﺎ ﻋﺒﺎدت‪ ،‬اﯼ ﺷﻴﺦ!‬
‫رأﯼ اﻳﻠﻪ دڲﻴﻞ ﻋﺸﻖ و ارادت‪ ،‬اﯼ ﺷﻴﺦ!‬
‫‪- 17 -‬‬
‫ﮔﺮ آﯚﻳﯚﻧﺎ اﺷﻜﻴﻢ ﮔﺬر اﺋﻴﻠﻪر ﮔﺴﺘﺎخ‪،‬‬
‫ور ﻗﺪّﻳﻨﻪ ﭼﺸﻤﻴﻢ ﻧﻈﺮ اﺋﻴﻠﻪر ﮔﺴﺘﺎخ‪.‬‬
‫ﻋﻴﺐ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪ‪ ،‬رﻧﮓ ﭼﻬﺮﻩﯼ زردﻳﻤﯽ ﮔﺆر‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﭼۏﺧﻼرې ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ زر اﺋﻴﻠﻪر ﮔﺴﺘﺎخ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٠١ ..........................................................‬‬
‫‪- 18 -‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁب و هﻮادﻳﺮ اﺷﻚ ﮔﺮم و دم ﺳﺮد‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺁﻧﺪان ﺁﻟﯧﺮ ﻧﺸﻮ و ﻧﻤﺎ ﮔﯚﻟﺒﯚن درد‪.‬‬
‫ﮔﻠﺰار ﻏﻤﻴﻦ ﺑﻨﻔﺸﻪ و ﻳﺎﺳﻤﻨﯽ‪،‬‬
‫دودِ دل ﺁﺷﻔﺘﻪدﻳﺮ و ﭼﻬﺮﻩﯼ زرد‪.‬‬
‫‪- 19 -‬‬
‫ﺗﺎ دوردﻩدﻳﺮ داﻳﺮﻩﯼ آﻮن و ﻓﺴﺎد‪،‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ دڲﻴﻞ اۏﻟﻤﺎق ﺣﺮآﺎﺗﯧﻨﺪان ﺷﺎد‪.‬‬
‫ﻃﺎس ﻓﻠﻚ اﻳﭽﺮﻩ آﻌﺒﺘﻴﻦ اﻧﺠﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺆﺳﺘﺮﻣﺰ اﻳﻤﻴﺶ هﻴﭻ آﻴﻤﻪ ﻧﻘﺶ ﻣُﺮاد‪.‬‬
‫‪- 20 -‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﺤﻤﻞ ﻣﻬﺮدﻳﺮ ﺑﻮ زﻧﮕﺎرﯼ ﻣﻬﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻬﺮﻳﻨﻠﻪ وﻓﺎ اهﻠﻴﻨﻪ ﻣﺤﻜﻢدﻳﺮ ﻋﻬﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮدﻳﺮ ﺑﻴﺰﻩ ﺑﺰﻣﮕﺎﻩ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﻓﻠﻚ‪،‬‬
‫ﮔﺮ ﻗﻬﺮ اﻳﻠﻪ زهﺮ وﺋﺮﺳﻪ‪ ،‬وﺋﺮ ﻟُﻄﻒ اﻳﻠﻪ ﺷﻬﺪ‪.‬‬
‫‪- 21 -‬‬
‫هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ آﻴﻢ اۏل ﺳﻴﻤﺒﺮ ﺳﻴﻤﻴﻦ ﺧﺪ‪،‬‬
‫ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﻋﺎرض‪ ،‬ﺁﭼﺎ ﺳﯚﻧﺒﯚل‪ ،‬ﭼﻜﻪ ﻗﺪ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 602‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫رﻧﮓِ ﮔﯚل و ﺑﻮﯼِ ﺳﯚﻧﺒﯚل و ﺟﻠﻮﻩﯼ ﺳﺮو‪،‬‬

‫ﺣﻜﻢ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰم آﻴﻢ اۏﻻ ﻣﻘﺒﻮل ﺧﺮد‪.‬‬
‫‪- 22 -‬‬
‫ﺗﺎ ﺑۏﻳﻨﻮﻣﺎ ﺳﺎﻟﺪې اۏل ﺧﻢ زُﻟﻒ آﻤﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺗﺪﺑﻴﺮ اﻳﻠﻪ ﺁﭼﯧﻠﻤﺎدې ﺑۏﻳﻨﻮﻣﺪان ﺑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼۏخ ﭘﻨﺪ وﺋﺮﻳﻠﺪﯼ اۏﻟﻤﺎدې ﻓﺎﻳﺪﻩﻣﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﻤﺰﻣﯽ ﺑﻨﺎ ﭘﻨﺪ وﺋﺮن! ﺧﻠﻘﻪ ﺑﻮ ﭘﻨﺪ؟‬
‫‪- 23 -‬‬
‫دﻓﻊ ﻏﻢ روزﮔﺎرﻩدﻳﺮ ﺑﺎدﻩ ﻣﻔﻴﺪ‪،‬‬
‫رﻓﻊِ اﻟﻢ ﻋﺸﻘﻪ رخِ ﺳﺎدﻩ ﻣﻔﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺮكِ ﻣِﯽ و ﻣﻌﺸﻮقدور اۏل ﻋﻠﺖ آﻴﻢ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎز ﺁﻧﺎ هﻴﭻ ﻧﺴﻨﻪ دﻧﻴﺎدﻩ ﻣﻔﻴﺪ‪.‬‬
‫‪- 24 -‬‬
‫اﯼ ﺷﻬﺪ ﻟﺒﻴﻦ ﺳﺆزۆ ﺷﻜﺮوار ﻟﺬﻳﺬ‪،‬‬
‫ﻟﻌﻠﻴﻦ ﮔﻴﺒﯽ ﻗﺎﻧﺪا ﺑﻴﺮ ﺷﻜﺮ‪ ،‬وار ﻟﺬﻳﺬ‪.‬‬
‫ﺗُﻨﮓ ﺷﻜﺮ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې دُرج دهﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﺎزدې ﭼﯧﺨﺎن ﻟﻬﺠﻪﯼ ﮔﻔﺘﺎر ﻟﺬﻳﺬ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٠٣ ..........................................................‬‬
‫‪- 25 -‬‬
‫ﮔﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﻳﺴﺮدور و ﮔﺮ ﻣﺤﻨﺖ ﺻﺒﺮ‪،‬‬
‫ﺻﺒﺮ اﻳﻠﻪ ﻗﻨﺎﻋﺘﺪﻩ ﮔﺮﻩك ﻣﺴﻠﻢ و ﮔﺒﺮ‪.‬‬
‫هﺮ ﻣﺤﻨﺖ و ﻧﻌﻤﺖ آﯽ وﺋﺮﻳﺮﺳﻦ‪ ،‬ﻳﺎرب!‬
‫وﺋﺮ ﻧﻌﻤﺘﻪ ﺑﻴﺮ ﻗﻨﺎﻋﺖ و ﻣﺤﻨﺘﻪ ﺻﺒﺮ‪.‬‬
‫‪- 26 -‬‬
‫هﺮ دم ﺑﻨﺎ ﻳﺎر ﻋﺮضِ رُﺧﺴﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﺣُﺴﻨﻴﻠﻪ ﺑﻨﯽ ﺑﺘﺮ ﮔﺮﻓﺘﺎر اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ آﯽ آﻤﺎل ﻋﺸﻖ درﺳﻴﻦ اۏﺧﻮدور‪،‬‬
‫هﺮ دم ﺑﻨﺎ ﺗﻌﻠﻴﻤﻴﻨﯽ ﺗﻜﺮار اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪- 27 -‬‬
‫هﺠﺮﻳﻦ ﺟﮕﺮﻳﻨﯽ هﺮ آﻴﻤﻴﻦ ﻗﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪،‬‬
‫ﺗﺪرﻳﺞ اﻳﻠﻪ وﺻﻠﻴﻦ ﺁﻧﺎ درﻣﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫زُﻟﻔﯚن ﮔﻴﺒﯽ آﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺪت اﻳﻠﻪ آﺎﻓﺮ اﺋﺪر‪،‬‬
‫ﻟﻌﻠﻴﻦ ﺁﻧﯥ ﺑﻴﺮدﻣﺪﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎن اﺋﻴﻠﻪر‪.‬‬
‫‪- 28 -‬‬
‫ﻣﻬﻮﺷﻠﺮ اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﻧﮕﺎرﯦﻢ واردﯦﺮ‪،‬‬
‫هﺠﺮ اﻳﻠﻪ ﺑﻮ ﻧﻮع روزﮔﺎرﯦﻢ واردﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 604‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫رﺳﻮاﻟﯧﻐﯧﻤﺎ ﻧﺼﻴﺤﺖ اﺋﻴﻠﻪر ﻧﺎﺻﺢ‪،‬‬

‫ﺳﺎﻧﯧﺮآﯽ اﻟﻴﻤﺪﻩ اﺧﺘﻴﺎرﯦﻢ واردﯦﺮ!‬
‫‪- 29 -‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﮐﺆﻧﯚل اﮔﺮ ﭼﻪ ﻗﺎن اﻳﺴﻪ ﻳﺌﺘﺮ‪،‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﻏﺮﺿﻴﻦ ﺑﻮ ﻧﻴﻢ ﺟﺎن اﻳﺴﻪ ﻳﺌﺘﺮ؟‬
‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯧﻦ اۏﻟﻮم اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﯧﻤﺪې ﻓﺪا‪،‬‬
‫اۏل ﺑﺎﺷﯧﻦ اۆﭼﯚن‪ ،‬ﮔﺮ اﻣﺘﺤﺎن اﻳﺴﻪ‪ ،‬ﻳﺌﺘﺮ‪.‬‬
‫‪- 30 -‬‬
‫هﺮ دل آﯽ اﺳﻴﺮ ﻏﻢ هﺠﺮان اۏﻟﻤﺎز‪،‬‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﯼ ذُوق وﺻﻞ ﺟﺎﻧﺎن اۏﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫هﺮ درد آﯽ وار‪ ،‬وار درﻣﺎﻧﯽ‪ ،‬وﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺑﯽدردﻟﺮﻳﻦ دردﻳﻨﻪ درﻣﺎن اۏﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫‪- 31 -‬‬
‫ﺑﻴﺰ ﻋﺎﻟﻢِ ﻋﺸﻖ ﻋﺎﻟﻢ ﺁراﻻرﯦﻴﯧﺰ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺨﺎﻧﻪﯼ درد‪ ،‬دُرد ﭘﻴﻤﺎﻻرﯦﻴﯧﺰ‪.‬‬
‫ﮔﻠﺒﺮگ ﻧﺪاﻣﺖ ﭼﻤﻨﯽدﻳﺮ ﻋﺎﻟﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺰ ﺑﻮ ﭼﻤﻨﻴﻦ ﺑﯚﻟﺒﯚل ﺷﻴﺪاﻻرﯦﻴﯧﺰ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٠٥ ..........................................................‬‬
‫‪- 32 -‬‬
‫آﻴﻤﺪﻳﺮ آﯽ ﻏﻤﻴﻨﺪﻩ ﻧﺎﻟﻪﯼ زار اﺋﺘﻤﺰ‪،‬‬
‫دردﻳﻦ ﺳﻨﺎ ﻧﺎﻟﻪ اﻳﻠﻪ اﻇﻬﺎر اﺋﺘﻤﺰ؟‬
‫ﻓﺮﻳﺎدﯦﻨﺎ هﻴﭻ آﻴﻤﺴﻪﻧﻴﻦ ﻳﺌﺘﻤﺰﺳﻦ‪،‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد آﯽ‪ ،‬ﻓﺮﻳﺎد ﺳﻨﺎ آﺎر اﺋﺘﻤﺰ!‬
‫‪- 33 -‬‬
‫ﭼﯧﺨﺪې ﻓﻠﻜﻪ ﺁﻩ و ﻓﻐﺎﻧﯧﻢ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪،‬‬
‫ﭼۏخ دردﻩ ﻣﻘﻴّﺪ اۏﻟﺪو ﺟﺎﻧﯧﻢ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪.‬‬
‫ﺁﻳﯧﺮاﻟﯥ ﭼﺮخ ﺳﻦ ﺣﺒﻴﺒﯽ ﺑﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺗﺎب ﻗﺎﻟﻤﺎدې و ﮔﺌﺘﺪﯼ ﺗﻮاﻧﯧﻢ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪.‬‬
‫‪- 34 -‬‬
‫رﻧﮕﻴﻢ ﮔﯚل زﻋﻔﺮاﻧﺎ دؤﻧﺪۆ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪،‬‬
‫ﻗﺪّﻳﻢ ﺧﻢ اۏﻟﻮب آﻤﺎﻧﺎ دؤﻧﺪۆ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪.‬‬
‫ﻗﺮﺑﺎﻧﯧﻦ اۏﻟﻮم اﮔﺮ ﺳﺘﻤﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺴﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻪم اﻟﻴﻤﺪﻩ ﻗﺎﻧﺎ دؤﻧﺪۆ ﺳﻨﺴﻴﺰ‪.‬‬
‫‪- 35 -‬‬
‫ﺟﺎﻧﺎن اﻳﺴﻪ ﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﻃﻤﻊ ﺟﺎﻧﺪان آﺲ‪،‬‬
‫ﻣﻄﻠﻮب اﻳﺴﻪ ﺟﺎن‪ ،‬اۆﻣﻴﺪﯼ ﺟﺎﻧﺎﻧﺪان آﺲ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 606‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﺟﺎن ﺳﺌﻮﻣﻚ اﻳﻠﻪ ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻟﻤﺎز ﺟﺎﻧﺎن‪،‬‬

‫ﻳﺎ ﺑﻮﻧﺪان اۆﻣﻴﺪ ﻳﺎ ﻃﻤﻊ ﺁﻧﺪان آﺲ‪.‬‬
‫‪- 36 -‬‬
‫ﺳﻮز دﻟﻴﻢ اﺷﻚِ ﺁﻟﺪان اﺋﻴﻠﻪ ﻗﻴﺎس‪،‬‬
‫اﻧﺪوهﻮﻣﻮ ﺿﻌﻒِ ﺣﺎﻟﺪان اﺋﻴﻠﻪ ﻗﻴﺎس‪.‬‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ آﯽ ﺣُﺴﻨﯚﻧﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮ ﺑﺤﺚِ آﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺗﺮكِ ادﺑﻴﻦ زواﻟﺪان اﺋﻴﻠﻪ ﻗﻴﺎس‪.‬‬
‫‪- 37 -‬‬
‫ادوار زﻣﺎن داﻳﺮﻩﯼ ﺣﻴﺮت اﻳﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫اﺳﺒﺎب ﺟﻬﺎن ﻣﻬﺎﻟﻚ ﻣﺤﻨﺖ اﻳﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫دﻧﻴﺎﻳﺎ هﻮس اﺋﺘﻤﻪﻣﻚ اﺋﺘﻤﻜﺪن ﻳﺌﯽ‪،‬‬
‫ﭼﻮن اوّﻟﯽ ﺣﺮص‪ ،‬ﺁﺧﺮﯼ ﺣﺴﺮت اﻳﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫‪- 38 -‬‬
‫آﻮﻳﻮﻧﺪا ﺳﻨﻴﻦ ﻧﻪ داﺷﺎ آﻴﻢ اوردوم ﺑﺎش‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺪﯦﻢ ﺁﻧﯥ ﻏﺮقِ ﺧﻮن‪ ،‬ﺗﺆآﯚب ﮔﺆزدن ﻳﺎش‪.‬‬
‫ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯧﻨﺎ رﺣﻢ اﺋﻴﻠﻪ آﯽ ﭼۏخ ﻣﺪت دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺪادﯦﻨﺎ ﺻﺒﺮ اﺋﺪﻳﺐ ﺑﺎﺳﺎر ﺑﺎﻏﺮﯦﻨﺎ داش‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٠٧ ..........................................................‬‬
‫‪- 39 -‬‬
‫ﺁﯼ آﺴﺐ آﻤﺎﻻ اﻋﺘﻘﺎدﯦﻦ ﻧﺎﻗﺺ‪،‬‬
‫ﺗﺤﺼﻴﻞ آﻤﺎﻻ اﺟﺘﻬﺎدﯦﻦ ﻧﺎﻗﺺ‪.‬‬
‫ﻋﺎر اﺋﺘﻤﻪ ﻃﻠﺒﺪن‪ ،‬اﺋﺖ ﺣﺬر ﺁﻧﺪان آﻴﻢ‪،‬‬
‫آﺎﻣﻠﻠﺮ اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ اۏﻻ ﺁدﯦﻦ ﻧﺎﻗﺺ‪.‬‬
‫‪- 40 -‬‬
‫ﺧﻮش اۏلآﯽ ﻗﯧﻠﯧﺐ رهﺒﺮ ﺻﺪﻗﻴﻦ اﺧﻼص‪،‬‬
‫ﺧﻠﻮﺗﮕﻪ ﻗُﺮﺑﺎ اۏﻻ اﺧﻼص اﻳﻠﻪ ﺧﺎص‪.‬‬
‫ﺻﺮّاف وﻓﺎ‪ ،‬ﺑﻮﺗﻪﯼ ﺗﺄدﻳﺒﻪ ﺳﺎﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫هﺮ ﻏﺸﺪن اﺋﺪﻩ ﻣﺲ وﺟﻮدوﻧﻮ ﺧﻼص‪.‬‬
‫‪- 41 -‬‬
‫اﯼ ﺑﺎد ﻗﯧﻞ اﺣﻮاﻟﯧﻤﯥ ﺟﺎﻧﺎﻧﯧﻤﺎ ﻋﺮض‪،‬‬
‫ﺳﺮﮔﺸﺘﻪﻟﻴڲﻴﻢ ﺳﺮو ﺧﺮاﻣﺎﻧﯧﻤﺎ ﻋﺮض‪.‬‬
‫اؤﻟﺪۆردۆ آﻨﺎﻳﺖ اﻳﻠﻪ اﻏﻴﺎر ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻇُﻠﻢ ﺻﺮﻳﺤﯽ اﺋﻴﻠﻪ ﺳﻠﻄﺎﻧﯧﻤﺎ ﻋﺮض‪.‬‬
‫‪- 42 -‬‬
‫اﯼ ﺟﻮهﺮ ﻋﺸﻘﻴﻦ اﺛﺮﯼ ﺟﺴﻢ و ﻋَﺮَض‪،‬‬
‫ﻳۏخ ﻋﺎﺷﻘﻪ ﺳﻨﺪن اؤزﮔﻪ ﻋﺎﻟﻤﺪﻩ ﻏﺮض‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 608‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﭼﻮن ﺑﻴﻠﺪﻳﻦ اﺳﻴﺮﻳﻨﻢ‪ ،‬ﺗﺮﺣّﻢ ﻗﯧﻞ آﻴﻢ‪،‬‬

‫ﺗﺪﺑﻴﺮ ﮔﺮﻩك ﻣﺸﺨﺺ اۏﻟﺪوﻗﺪا ﻣﺮض‪.‬‬
‫‪- 43 -‬‬
‫زاهﺪ ﻣِﯽ ﻧﺎﺑﺪاﻧﺪﯦﺮ اآﺮاﻩ‪ ،‬ﻏﻠﻂ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺧﻮاﻩ ﺳﺆزۆم ﺻﺤﻴﺢ ﺗﻮت‪ ،‬ﺧﻮاﻩ ﻏﻠﻂ!‬
‫ﻣﺴﺠﺪﻟﺮﻩ ﮔﻴﺮدﻳڲﻴﻢ دڲﻴﻞ رﻏﺒﺘﺪن‪،‬‬
‫ﺳﺮﻣﺴﺘﻠﻴڲﻴﻤﺪن اﺋﻴﻠﻪرم راﻩ ﻏﻠﻂ‪.‬‬
‫‪- 44 -‬‬
‫داغ اورﻣﺎ دلِ ﺣﺰﻳﻨﻪ‪ ،‬اﯼ ﻣﺸﻜﻴﻦ ﺧﻂ!‬
‫ﮔﺮ ﻣﺎﻳﻞ ﺣُﺴﻦ ﺧﻂ اﻳﺴﻦ‪ ،‬ﻗﯧﻠﻤﺎ ﻏﻠﻂ‪.‬‬
‫آﻴﻢ‪ ،‬اﺋﻴﻠﻪﻣﻪﻣﻴﺶ آﺎﺗﺐِ دﻳﻮان ﻗﻀﺎ‪،‬‬
‫دل ﺣﺮﻓﻠﺮﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺰﺋﻴﻦ ﻧُﻘَﻂ‪.‬‬
‫‪- 45 -‬‬
‫ﻣِﯽ ﻣﻨﻌﻴﻨﯽ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺐ ﺷﻌﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ!‬
‫ﺗﻮﺗﺪون رﻩ ﻃﻌﻦ ﻋﺸﻖ ﻳﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ!‬
‫ﺗﺮك ﻣِﯽ و ﻣﺤﺒﻮب اﺋﺪﻩرﻳﺰ ﺟﻨﺖ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺷﺮح اﺋﻴﻠﻪآﯽ ﺟﻨﺘﺪﻩ ﻧﻪ وار؟ اﯼ واﻋﻆ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٠٩ ..........................................................‬‬
‫‪- 46 -‬‬
‫ﺗﻬﺪﻳﺪ اﻳﻠﻪ آﺌﭽﺪﯼ روزﮔﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ!‬
‫ﻓﻮت اۏﻟﺪو ﺷﺮاب وﺻﻞ ﻳﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ!‬
‫ﮔﺮ آﻮﺛﺮ و ﺣﻮر اﻳﺴﻪ ﻏﺮض‪ ،‬وﺋﺮﻣﻪ ﻋﺬاب‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺗﺮك ﺑﻮﻳﻮر‪ ،‬ﻧﻪ اﻧﺘﻈﺎر‪ ،‬اﯼ واﻋﻆ!‬
‫‪- 47 -‬‬
‫اﯼ وﺻﻒ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺎ ﺗﺤﻴﺮ ﻣﺎﻧﻊ‪،‬‬
‫وﺋﺮﻣﻴﺶ ﺳﻨﻪ اﺛﺒﺎت آﻤﺎﻟﯧﻦ ﺻﺎﻧﻊ‪.‬‬
‫وﺻﻠﻴﻨﺪﻩ ﺟﻔﺎﯼ ﻃﻌﻨﻪﯼ اﻏﻴﺎرﯦﻦ‪،‬‬
‫هﺠﺮﻳﻨﺪﻩ ﺑﻨﯽ ﺧﻴﺎﻟﻪ اﺋﺘﻤﻴﺶ ﻗﺎﻧﻊ‪.‬‬
‫‪- 48 -‬‬
‫ﭘﺮواﻧﻪﻳﻪ ﻇُﻠﻢ ﺑﯽﺣﺴﺎب اﺋﻴﻠﻪر ﺷﻤﻊ‪،‬‬
‫ﻇُﻠﻢ اودوﻧﺎ ﺑﺎﻏﺮﯦﻨﯥ آﺒﺎب اﺋﻴﻠﻪر ﺷﻤﻊ‪.‬‬
‫ﮔﻮﻳﺎ آﯽ ﺑﻴﻠﻴﺮ ﻇُﻠﻢ ﺳﺮاﻧﺠﺎﻣﯽ ﻧﻪدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻬﻮدﻩ دڲﻴﻞ آﯽ‪ ،‬اﺿﻄﺮاب اﺋﻴﻠﻪر ﺷﻤﻊ‪.‬‬
‫‪- 49 -‬‬
‫هﺮ ﺷﺎم ﻳﺌﺘﺮ وﺻﺎل ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﭼﺮاغ‪،‬‬
‫ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻗﺎﻟﯧﺮ هﻤﺪم و هﻢﺧﺎﻧﻪ ﭼﺮاغ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 610‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫رﺷﻚ اۏدوﻧﺎ ﻳﺎﻧﺪﯦﺮﯦﺮ ﺑﻨﯽ هﺮ ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬

‫وهﻢ اﺋﻴﻠﻪﻣﺰ ﺁهﯧﻢ اۏدوﻧﺎ ﻳﺎﻧﻪ ﭼﺮاغ‪.‬‬
‫‪- 50 -‬‬
‫هﺮ ﮔﻪ آﯽ‪ ،‬ﺑﻬﺎر ﻗﯧﻠﺪې ﺁراﻳﺶ ﺑﺎغ‪،‬‬
‫ﻧﻮﻣﻴﺪﻟﻴﻚ اوردو ﻻﻟﻪوش ﺑﺎﻏﺮﯦﻤﺎ داغ‪.‬‬
‫زﻳﺮا ﺗﻴﻜﺎن اۆزرﻩ ﺗﻮﺗﺪو ﺑﯚﻟﺒﯚل ﻣﺴﻜﻦ‪،‬‬
‫ﮔﯚل ﺑﺎد ﮔﺬرﮔﻬﻴﻨﺪﻩ ﻳﺎﻧﺪﯦﺮدې ﭼﺮاغ‪.‬‬
‫‪- 51 -‬‬
‫ﻳۏخ دهﺮدﻩ ﺑﻴﺮ ﻣﻮاﻓﻖِ ﻃﺒﻊ ﺣﺮﻳﻒ‪،‬‬
‫آﻴﻢ ﺻﺤﺒﺘﯽ دﻟﮕﺸﺎ اۏﻻ‪ ،‬ﻃﺒﻌﯽ ﻇﺮﻳﻒ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد آﯽ‪ ،‬ﻧﺎﺟﻨﺲ ﻣﺼﺎﺣﺒﻠﺮ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺑﯽﻓﺎﻳﺪﻩ ﺿﺎﻳﻊ اۏﻟﺪو اوﻗﺎت ﺷﺮﻳﻒ‪.‬‬
‫‪- 52 -‬‬
‫ﺑﻦ زهﺪ و ورﻋﺪن اورﻣﺎزام ﻻف ﺧﻼف‪،‬‬
‫داﺋﻢ رخ ﺳﺎدﻩ اﻳﺴﺘﻪرم‪ ،‬ﺑﺎدﻩﯼ ﺻﺎف‪.‬‬
‫ﺗﺮك ﻣِﯽ و ﻣﺤﺒﻮب اﺋﺪﻩﺑﻴﻠﻤﻦ ﻣﻄﻠﻖ‪،‬‬
‫ﮔﺮ اﺋﺘﻤﻚ اۏﻟﻮر دﺋﺴﻢ‪ ،‬زهﯽ ﺑﻴﻬُﺪﻩ ﻻف!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦١١ ..........................................................‬‬
‫‪- 53 -‬‬
‫اﯼ ﻧﺎوكِ ﺑﻴﺪادﯦﻨﺎ هﺮ ﺳﻴﻨﻪ هﺪف!‬
‫وﯼ ﺟﻮهﺮ ﭘﻴﮑﺎﻧﯧﻨﺎ هﺮ دﻳﺪﻩ ﺻﺪف!‬
‫ﻓﺮﻳﺎد و ﻓﻐﺎﻧﯧﻢ ﻏﻢِ هﺠﺮاﻧﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫ﺑﺰم ﻏﻤﻪدﻳﺮ ﻧﻮﺣﻪﯼ ﻧِﯽ‪ ،‬ﻧﺎﻟﻪﯼ دف‪.‬‬
‫‪- 54 -‬‬
‫اﯼ ﺳﺎﻟﻚ راﻩ ﺣﻖ ﺳﻨﺎ ﻗﻄﻊ ﻃﺮﻳﻖ‪،‬‬
‫دﺷﻮاردﯦﺮ اۏﻟﻤﺎزﺳﺎ رﻓﻴﻘﻴﻦ ﺗﻮﻓﻴﻖ‪.‬‬
‫ﺗﻮت داﻣﻦ ﻣﺮﺷﺪِ ﺗﻮآّﻞ آﯽ ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻴﺴّﺮ اۏﻻ‪ ،‬ﺗﻮﻓﻴﻖ رﻓﻴﻖ‪.‬‬
‫‪- 55 -‬‬
‫ﺳﺮ ﻣﻨﺰل هﺮ ﻣُﺮادا رهﺒﺮدﻳﺮ ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫آﻴﻔﻴّﺖِ هﺮ آﻤﺎﻻ ﻣﻈﻬﺮدﻳﺮ ﻋﺸﻖ‪.‬‬
‫ﮔﻨﺠﻴﻨﻪﯼ آﺎﺋﻨﺎﺗﻪ ﮔﻮهﺮدﻳﺮ ﻋﺸﻖ‪،‬‬
‫هﺮ ﺻﺎدر اۏﻻن ﻧﺸﺌﻪﻳﻪ ﻣﺼﺪردﻳﺮ ﻋﺸﻖ‪.‬‬
‫‪- 56 -‬‬
‫ﻋﺸّﺎﻗﻪ دڲﻴﻞ ﻗﻴﺪ ﻋﻼﻳﻖ ﻻﻳﻖ‪،‬‬
‫هﺮﮔﺰ ﻏﻢ روزﮔﺎر ﭼﻜﻤﻪز ﻋﺎﺷﻖ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 612‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻗﻴﺪ ﻏﻢ روزﮔﺎر ﺑﻴﺮ ﻋﻠّﺖدﻳﺮ‪،‬‬

‫اۏل ﻋﻠّﺘﻪ ﻋﺸﻖدﻳﺮ ﻃﺒﻴﺐ ﺣﺎذق‪.‬‬
‫‪- 57 -‬‬
‫ﻣﺠﻨﻮن اودا ﻳﺎﻧﺪې ﺷﻌﻠﻪﯼ ﺁﻩ اﻳﻠﻪ ﭘﺎك‪،‬‬
‫واﻣﻖ ﺳﻮﻳﺎ ﺑﺎﺗﺪې اﺷﻜﺪن اۏﻟﺪو هﻼك‪.‬‬
‫ﻓﺮﻫﺎد هﻮﺳﻠﻪ ﻳﺌﻠﻪ وﺋﺮدﯼ ﻋُﻤﺮۆن‪،‬‬
‫ﺧﺎك اۏﻟﺪوﻻر ﺁﻧﻼر‪ ،‬ﺑﻨﻢ اﻳﻤﺪﯼ اۏل ﺧﺎك‪.‬‬
‫‪- 58 -‬‬
‫ﺗﺎ ﺣﻠﻘﻪﯼ زُﻟﻒ ﻳﺎرا دۆﺷﺪۆن‪ ،‬اﯼ دل!‬
‫دام ﻏﻢ روزﮔﺎرا دۆﺷﺪۆن‪ ،‬اﯼ دل!‬
‫اﻓﺴﻮس آﯽ‪ ،‬ﻗﻄﺐ اهﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻳﻜﻦ‪،‬‬
‫اۏل داﻳﺮﻩدن آﻨﺎرا دۆﺷﺪۆن‪ ،‬اﯼ دل!‬
‫‪- 59 -‬‬
‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ آﯽ ﻗﯧﻠﺪې ﺻﺒﺤﺪم ﻋﺮضِ ﺟﻤﺎل‪،‬‬
‫درﮔﺎهﯧﻨﺎ اۆز ﺳﯚرﻣﻚ اﻳﻠﻪ ﺑﻮﻟﺪو آﻤﺎل‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻳﺌﺘﺪﯼ آﻤﺎﻻ‪ ،‬ﻗﯧﻠﺪې ﺳﻦ ﻣﺎﻩ اﻳﻠﻪ ﺑﺤﺚ‪،‬‬
‫اۏل ﺗﺮك ادب‪ ،‬وﺋﺮدﯼ آﻤﺎﻟﯧﻨﺎ زوال‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦١٣ ..........................................................‬‬
‫‪- 60 -‬‬
‫ﻣﻪ دوردو ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻨﻪ ﺑﻮﻟﺪوﻗﺪا آﻤﺎل‪،‬‬
‫ﮔﺆردۆ آﯽ اؤزۆﻧﺪﻩ ﺳﻨﺠﻪ ﻳۏخ ﺣُﺴﻦ و ﺟﻤﺎل‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻏﺎﻳﺘﻪ ﻳﺌﺘﺪﯼ‪ ،‬اﻳﻨﺠﻪﻟﻴﺐ ﻏﻤﺪن آﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺿﻌﻒ ﺑﺪن اﻳﻠﻪ ﺑﺪر اﻳﻜﻦ‪ ،‬اۏﻟﺪو هﻼل‪.‬‬
‫‪- 61 -‬‬
‫اﯼ ﻋﻘﺪﻩ ﮔﺸﺎﯼ رﺷﺘﻪﯼ ﺗﺪﺑﻴﺮﻳﻢ‪،‬‬
‫هﺮ ﻃﺎﻋﺘﻪ ﻋﻔﻮﻳﻦ ﺳﺒﺐِ ﺗﻘﺼﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻘﺼﻴﺮﻳﻤﻪ اﺋﺘﻤﻪ اؤزﮔﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮِ ﺟﺰا‪،‬‬
‫ﺷﺮﻣﻨﺪﻩﻟﻴڲﻴﻢ ﻳﺌﺘﺮ ﺑﻨﻴﻢ ﺗﻌﺰﻳﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪- 62 -‬‬
‫هﻤﺪم ﮔﺆر ﺁﺧﺎن ﺳﺮﺷﻚ ﺁﻟﯧﻤﯥ ﺑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺗﻮﺗﻤﻮش رخ آﻬﺮﺑﺎ ﻣﺜﺎﻟﯧﻤﯥ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎﷲ ﻳﯚرۆ اۏل ﮔﯚﻟﺮۆﺧﻪ ﻋﺮض اﺋﻴﻠﻪﻳﻪ ﮔﺆر‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ ﺑﻮ ﺻﻮرت ﺣﺎﻟﯧﻤﯥ ﺑﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪- 63 -‬‬
‫ﺑﺴﺪﻳﺮ ﻣﻨﻪ ﻻ ا‪‬ﻻه اﻟّﺎ اﷲ ـﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻳﺎر اۏﻻ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪاً ر‪‬ﺳﻮلُ اﷲ ـﻴﻢ‪.‬‬
‫واﷲ اﻳﻜﺴﯽ دادﻳﻤﺎ ﻳﺌﺘﻤﺰ ﺑﺎﷲ‪،‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 614‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫ﻟﻄﻒ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪﺳﻪ ﻋ‪‬ﻠﻲ و‪‬ﻟﻲ‪ ‬اﷲ ـﻴﻢ‪.‬‬
‫‪- 64 -‬‬
‫داﺋﻢ اؤزۆﻣﯚ ﺑﯽ ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن ﮔﺆردۆم‪،‬‬
‫اﻓﺘﺎدﻩﯼ درد و ﻏﻢ هﺠﺮان ﮔﺆردۆم‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ آﺰ ﺑﻮ ﺟﻬﺎﻧﺪا ﻧﻮح ﻃﻮﻓﺎن ﮔﺆردۆ‪،‬‬
‫ﺑﻦ ﻧﻮح دڲﻴﻠﺪﻳﻢ ﻧﺌﭽﻪ ﻃﻮﻓﺎن ﮔﺆردۆم‪.‬‬
‫‪- 65 -‬‬
‫اﻓﻐﺎندﯦﺮ اﻳﺸﻴﻢ ﺳﺮو ﺧﺮاﻣﺎﻧﯧﻦ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻗﺎندﯦﺮ ﺟﮕﺮﻳﻢ ﻏﻨﭽﻪﯼ ﺧﻨﺪاﻧﯧﻦ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﻏﻢ و ﻏﺼّﻪ ﭼﻜﻴﺐ ﭘﻴﺮ اۏﻟﺪوم‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﭘﻴﺮﻩ ﺗﺮﺣّﻢ اﺋﺖ‪ ،‬اﻳڲﻴﺪ ﺟﺎﻧﯧﻦ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫‪- 66 -‬‬
‫اﯼ ﻏﺎﻳﺐ اۏﻻن دﻳﺪﻩﯼ ﺧﻮﻧﺒﺎرﯦﻤﺪان‪،‬‬
‫وﯼ راﺣﺖ اۏﻻن ﺳﻴﻨﻪﯼ اﻓﮕﺎرﯦﻤﺪان‪.‬‬
‫ﺑﻦ وارﯦﻤﯥ ﻳۏخ ﺳﻨﻴﻨﭽﯚن اﺋﺘﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻧﻪ روا‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺗﻮﺗﻤﺎﻳﺎﺳﺎن ﺧﺒﺮ ﻳۏخ و وارﯦﻤﺪان‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦١٥ ..........................................................‬‬
‫‪- 67 -‬‬
‫ﺧﻮﻧﺎﺑﻪ ﺗﺆآﯚب دﻳﺪﻩﯼ ﮔﺮﻳﺎﻧﯧﻤﺪان‪،‬‬
‫ﺳﻨﺴﻴﺰ ﺑﻮﻳﺎدﯦﻢ ﻳﺌﺮ اۆزۆن اؤز ﻗﺎﻧﯧﻤﺪان‪.‬‬
‫اؤز ﻗﺎﻧﯧﻤﯥ اﺋﻴﻠﻪرم اؤزۆﻣﻠﻪ دﻋﻮﯼ‪،‬‬
‫ﮔﺌﺘﻤﺰﺳﻪ اﻟﯧﻢ‪ ،‬ﻧﻮﻻ‪ ،‬ﮔﺮﻳﺒﺎﻧﯧﻤﺪان‪.‬‬
‫‪- 68 -‬‬
‫ﻗﺪﻳﻨﻪ دﺋﺪﻳﻢ آﯽ‪ »:‬ﺳﺮو ﺑﺴﺘﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ!«‬
‫ﺗُﻨﺪ اۏﻟﺪوآﯽ‪ »:‬اﯼ ﺧﺴﺘﻪ ﻧﻪ ﺑﻬﺘﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ!‬
‫ﭘﺎﺑﺴﺘﻪ و ﻋﻮر و ﺑﯽزﺑﺎندﯦﺮ دﺋﺪﻳڲﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺧﻨﺪان و ﻗﺒﺎ ﭘﻮش و ﺧﺮاﻣﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ‪«.‬‬
‫‪- 69 -‬‬
‫دﺋﺪﻳﻢ ﻟﺒﻴﻨﻪ‪ :‬ﻟﻌﻞ ﺑﺪﺧﺸﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ‪،‬‬
‫ﮔﯚﻟﺪۆ دﺋﺪﯼ‪ :‬اﯼ ﻓﻘﻴﺮ ﺑﻬﺘﺎﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ!‬
‫ﺑﻴﺮ داﺷﺎ ﻧﻪ رﻧﮓ اﻳﻠﻪ ﻗﯧﻠﯧﺮﺳﺎن ﻧﺴﺒﺖ‪،‬‬
‫ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﺷﻜﺮ ﻓﺸﺎن و ﺧﻨﺪاﻧﺪﯦﺮ ﺑﻮ‪.‬‬
‫‪- 70 -‬‬
‫ﻳﺎﻧﺪﯦﺮدې ﺑﻨﯽ ﺷُﻮق ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ‪ ،‬اﯼ ﻣﺎﻩ!‬
‫هﺮ ﻟﺤﻈﻪ دڲﻴﻞ ﻋﺠﺐ‪ ،‬ﻳﺌﺘﻴﺮﺳﻢ ﮔﺆﻳﻪ ﺁﻩ‪.‬‬
‫‪ ................................................................................................................................ 616‬دﻳﻮان ﺗﺮﻛﻲ‬
‫زُﻟﻔﯚن ﮔﺮهﯽ ﭼﯧﺨﺪې اﻟﻴﻤﺪن ﻧﺎﮔﺎﻩ‪،‬‬

‫ﮔﺆر آﻴﻢ ﻧﻪ ﺟﻔﺎ ﻗﯧﻠﺪې ﺑﻨﺎ ﺑﺨﺖ ﺳﻴﺎﻩ‪.‬‬
‫‪- 71 -‬‬
‫رُﺧﺴﺎرا ﺳﺮ زُﻟﻔﯽ ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺋﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺆزدن ﮔﯚل رُﺧﺴﺎرﯦﻨﯥ ﭘﻨﻬﺎن اﺋﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻼرې اؤز ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ ﻗۏﯼ‪،‬‬
‫هﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻳﺌﺘﺮ‪ ،‬ﻗﺼﺪ دل و ﺟﺎن اﺋﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫‪- 72 -‬‬
‫ﻣﮋﮔﺎﻧﯧﻤﯥ‪ ،‬اﯼ ﺷﻤﻊ! ﮔﻬﺮﺑﺎر اﺋﺘﻤﻪ‪،‬‬
‫ﭘﻨﻬﺎن ﻏﻤﻴﻤﯽ ﻋﺎﻟﻤﻪ اﻇﻬﺎر اﺋﺘﻤﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﷲ ﺑﻨﻪ ﻇُﻠﻢدور وﻓﺎ اﺋﺘﻤﻪﻣڲﻴﻦ‪،‬‬
‫زﻧﻬﺎر اﺋﺘﻤﻪ ﺑﻮ ﻇُﻠﻤﯚ‪ ،‬زﻳﻨﻬﺎر اﺋﺘﻤﻪ!‬
‫‪- 73 -‬‬
‫رُﺧﺴﺎرﯦﻨﺎ ﻋﻴﺐ اﺋﺘﻤﻪ ﻧﮕﺎﻩ اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯥ ﺗﺆآﯚب‪ ،‬ﻧﺎﻟﻪ و ﺁﻩ اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫اﯼ ﭘﺎدﺷﻪ ﺣُﺴﻦ! ﺗﺮﺣّﻢ ﭼﺎﻏﯥدﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻋﻔﻮ اﺋﻴﻠﻪ آﯽ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻤﻴﺸﻢ ﮔﻨﺎﻩ اﺋﺘﺪﻳڲﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦١٧ ..........................................................‬‬
‫‪- 74 -‬‬
‫ﻓﺮﻳﺎد آﯽ ﻋﺸﻖ ﺑﯽﻗﺮار اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫درد و ﻏﻢ اﻳﻠﻪ زار و ﻧﺰار اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺧﺎك ﺳﺮ ﮐﻮﻳﻮﻧﺪا ﻏﺒﺎر اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻨﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺧﻮار و ﺧﺎآﺴﺎر اﺋﺘﺪﯼ ﺑﻨﯽ‪.‬‬
‫‪- 75 -‬‬
‫ﮔﺆردۆم ﺳﻨﯽ اﻟﺪن اﺧﺘﻴﺎرﯦﻢ ﮔﺌﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺧﺪﯦﻢ ﻗﺪﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺻﺒﺮ و ﻗﺮارﯦﻢ ﮔﺌﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫ﺧﺎك اۏﻟﺪوم و هﺮ ﻳﺎﻧﺎ ﻏﺒﺎرﯦﻢ ﮔﺌﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫اﻟﻘﺼ‪‬ﻪ‪ ،‬ﻗﺎﭘﯧﻨﺪا اﻋﺘﺒﺎرﯦﻢ ﮔﺌﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫‪- 76 -‬‬
‫ﮔﯚل ﻓﺼﻠﯽ ﺑﻮ اﻳﻞ ﻋﺠﺐ ﺑﺎهﺎرﯦﻢ آﺌﭽﺪﯼ‪،‬‬
‫ﻏﻢ ﺑﻴﺮﻟﻪ ﺑﻮ ﭼﺎﻏﻼردا هﺰارﯦﻢ آﺌﭽﺪﯼ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺴﻴﺰ ﻧﻪ دﺋﻴﻴﻢ‪ ،‬ﻧﻪ ﭼﻜﻤﻴﺸﻢ؟ اﻟﺤﺎﺻﻞ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻧﻼر اودا ‪ -‬اودا روزﮔﺎرﯦﻢ آﺌﭽﺪﯼ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﺳﻮم‪ .‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ .1‬اﻟﻘﺼﺎﺋﺪ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮَﺑِﻴﺔ‬
‫ـ‪1‬ـ‬
‫‪ 1‬ﺻ‪‬ﻔﺎ ﺷَﻬ‪‬ﺪ‪ ‬ذَو‪‬ﻗ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻦْ ﻣ‪‬ﻤﺎز‪‬ﺟ‪‬ﺔِ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻼ ﺷَﺄنُ ﻗَﺪ‪‬رِي ﺑِﺎﻟْﻐَﻨﺎء‪ ‬ﻋ‪‬ﻦ اﻟْﻌ‪‬ﻠَﻲ‪.‬‬
‫‪ 2‬ر‪‬ﻓَﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻫ‪‬ﻤﻮم‪ ‬اﻟﻨﱠﺎﺋ‪‬ﺒﺎت‪ ‬ﺑِﺴ‪‬ﻠْﻮ‪‬ةٍ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﺒ‪‬ﺖ‪ ‬ﺣ‪‬ﻠﻮلَ اﻟْ‪Ĥ‬ﺗ‪‬ﻴﺎت‪ ‬ﻛَﻤﺎ ﻣ‪‬ﻀَﻲ‪.‬‬
‫‪ 3‬ﺗَﻤﺴ‪‬ﻚ‪ ‬ذَﻳ‪‬ﻞِ اﻟﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺮِ ﻋ‪‬ﻈﱠﻢ‪ ‬ﻛُﺮْﺑ‪‬ﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬أر‪‬د‪‬ي ﻣ‪‬ﻦْ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺎﺷَﺮَةِ اﻟﺮﱠد‪‬ي‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻗَﺒﻮلُ رِﺿﺎء‪ ‬اﻟْﺨَﻠْﻖِ ﻏَﻴ‪‬ﺮَ ﺧ‪‬ﻠْﻘَﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻓَﻮ‪‬ﻳ‪‬ﻞٌ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﻤ‪‬ﻀ‪‬ﻲ ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻤﺮُ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺮﱢﻳﺎ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻟ‪‬ﻜُﻞﱟ ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺎد‪ ‬ﻧَﺒ‪‬ﻞٌ ﻣ‪‬ﻔَﻮ‪‬قٌ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻠﱠﻮمِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺄﻓْﻌﺎلِ ﻳ‪‬ﺮْﻣ‪‬ﻮنَ ﻣ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺮَي‪.‬‬
‫‪ 6‬ﻛَﻨﻔْﺖ‪ ‬ﺟ‪‬ﻮار‪ ‬اﻻﺧْﺘ‪‬ﻔﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﺨَﺎﻓَﺔً‪،‬‬
‫ﻟَﻌ‪‬ﻠﱢﻲ ﻳ‪‬ﻨَﺠ‪‬ﻴ‪‬ﻨ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻈﺎﻫ‪‬ﺮَة اﻟْﺨَﻔَﺎ‪.‬‬
‫‪ 7‬ﺧَﻔَﻴ‪‬ﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﻌ‪‬ﺬّالِ ﻓ‪‬ﻲ ﻛَﻬ‪‬ﻒ‪ ‬ﻋ‪‬ﺰْﻟَﺘﻲ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 622‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻫ‪‬ﺪ‪‬ﻳ‪‬ﺖ‪ ‬إﻟَﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺼ‪‬ﻦِ اﻟْﺤ‪‬ﺼﻴﻦِ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻌ‪‬ﺪ‪‬ي‪.‬‬

‫‪ 8‬إﻫﺎﻧَﺔُ ﻋ‪‬ﺬْلِ اﻟْﻌﺎذ‪‬ﻟ‪‬ﻴﻦَ ﻣ‪‬ﺼ‪‬ﻴ‪‬ﺒ‪‬ﺔٌ‪،‬‬
‫ﺑِﺸَﺮْط‪ ‬و‪‬ﺟﻮد‪ ‬اﻟْﺈﻋ‪‬ﺘ‪‬ﺒﺎرِ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﻔَﺘَﻲ‪.‬‬
‫‪ 9‬ﺧَﻠَﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻟ‪‬ﺒﺎس‪ ‬اﻟْﺈﻋ‪‬ﺘ‪‬ﺒ‪‬ﺎرِ ﻷﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺘﱢﻚ‪ ‬أﺳ‪‬ﺘﺎرِ اﻟﺴ‪‬ﻼﻣ‪‬ﺔِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻟَﺬﻳﺬٌ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻗَﻠْﺒِﻲ ﻣ‪‬ﺮار‪‬ةُ ﻣ‪‬ﺼ‪‬ﻬ‪‬ﺎ‪،‬‬
‫ﻛَﻨَﺸْﻮ‪‬ةِ ﺻ‪‬ﻬ‪‬ﺒﺎء‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺎ‪.‬‬
‫‪ 11‬ﺳ‪‬ﻠﻮك‪ ‬ﻃَﺮﻳﻖِ اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ زاد‪ ‬ﺗَﺤﻴ‪‬ﺮِي‪،‬‬
‫ﺑِﺬَا اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﺑ‪‬ﺪ‪‬ﻟﺖ‪ ‬ﺿَﻼﻟَﺔُ ﺑِﺎﻟْﻬ‪‬ﺪ‪‬ي‪.‬‬
‫‪ 2‬ﺷَﺮِﺑ‪‬ﺖ‪ ‬ر‪‬ﺣﻴﻘَﺎً ﻣ‪‬ﻦْ إﻧﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﺤﺒ‪‬ﺔٍ‪،‬‬
‫وﻟَﺎ ﻋﺪت‪ ‬أد‪‬رِي ﻣﺎ اﻟْﺈﻧﺎء‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ أﻧﺎ؟‬
‫‪ 13‬ﻛَﺴ‪‬ﺒ‪‬ﺖ‪ ‬ﺳ‪‬ﺮُور‪ ‬اﻻﺣ‪‬ﺘ‪‬ﻤﺎل ﻟ‪‬ﺮَﻓْﻌﺔٍ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻧﻠْﺖ‪ ‬ﺑ‪‬ﻘﺎء‪ ‬ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﻳ‪‬ﺪ‪‬رِﻛُﻪ‪ ‬اﻟْﻔَﻨَﺎ‪.‬‬
‫‪ 14‬ﻫ‪‬ﻮ‪‬ﻳ‪‬ﺖ‪ ‬ﺣ‪‬ﺒِﻴﺒﺎً ﻗَﺪ‪ ‬ﺳﻤ‪‬ﺎ اﻟْﻐُﺼ‪‬ﻦ ﻗﺎﻣ‪‬ﺔً‪،‬‬
‫و‪ ‬و‪‬ﺟ‪‬ﻬ‪‬ﺎً ﻳ‪‬ﻔَﻮ‪‬قُ اﻟْﺒ‪‬ﺪ‪‬ر‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ أُﻓُﻖِ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺣ‪‬ﺒِﻴﺐ‪ ‬ﺗَﻮ‪‬ﻟﱠﻲ ﻓ‪‬ﻲ وِﻻﻳ‪‬ﺔِ ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺠ‪‬ﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻮد‪‬ﺗُﻪ‪ ‬ﻋﺎد‪‬ي ﺗَﻮد‪‬د‪ ‬ﻣﺎ ﻋﺪا‪.‬‬
‫‪ 16‬ﻣ‪‬ﻔَﺼ‪‬ﻞُ إﺟ‪‬ﻤﺎلِ اﻟْﻜَﻤﺎلِ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻨَﺰّه‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦٍ ﻋ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﻮِﻳ‪‬ﺔِ ﻣﺎ ﺳ‪‬ﻮ‪‬ي‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٢٣ ..........................................................‬‬
‫‪ 17‬ﻋ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻢ‪ ‬ﺣﺎﻻت‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ﺻ‪‬ﻨْﻌ‪‬ﻪ‪،‬‬

‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬و‪‬ﺟﻮد‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ﺟ‪‬ﺪ‪ ‬و‪ ‬اﻟﺸﱠﻮ‪‬قِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﺗﺮَي ﺑﻌ‪‬ﺪ‪ ‬إﻇْﻬﺎرِ اﻟْﻤ‪Ĥ‬ﺛ‪‬ﺮِ ﻧُﻮره‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻋ‪‬ﺮْشِ ﻗَﻠْﺒِﻲ ﻗَﺪ‪ ‬ﺗَﻤ‪‬ﻜﱠﻦَ و‪ ‬اﺳ‪‬ﺘَﻮي‪.‬‬
‫‪ 19‬ﺟ‪‬ﺒِﻴﻦٌ ﻛَﺴ‪‬ﻠْﻄﺎنٍ ﺗَﻤ‪‬ﻠﱠﻚ‪ ‬ﺧَﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﻟَﻪ‪ ‬ﺣﺎﺟِﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬اﻟﺮﱡد‪‬ود‪ ‬ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ أﺗَﻲ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺣ‪‬ﻮاﺟِﺒ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺮاب ﻓ‪‬ﻴ‪‬ﻪ‪ ‬ﺣ‪‬ﻀ‪‬ﻴﺮَةٌ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺠ‪‬ﻤ‪‬ﻊِ اﻟْﻤ‪‬ﺼ‪‬ﻠّﻲ و‪ ‬اﻟْﺈﺟﺎﺑ‪‬ﺔِ ﻟ‪‬ﻠﺪ‪‬ﻋﺎ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻳ‪‬ﺆُم‪ ‬ﺻ‪‬ﻔُﻮف‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻔْﻦِ ﻓَﺎﺗﺮ ﻟﺤﻈﻪ‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﻨﺎد‪‬ي ﺑ‪‬ﻼل اﻟْﺤ‪‬ﻲ‪ ‬ﺣ‪‬ﻲ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﺼ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺼ‪‬ﻔْﻮ ﻋ‪‬ﻜْﺲ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﻮاد‪ ‬ﻗَﺮِﻳﺮَﺗ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺧَﺪ‪‬ه‪ ‬ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟﺘﱠﺸَﻬ‪‬ﺪ‪ ‬ﻗَﺪ‪ ‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬ا‪.‬‬
‫‪ 23‬ر‪‬أوه‪ ‬ﺑ‪‬ﺪﻳﻌ‪‬ﺎً ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺠ‪‬ﻤﺎلِ ﻓَﻨﺎز‪‬ﻋ‪‬ﻮا‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺘَﺤ‪‬ﻘ‪‬ﻴﻘ‪‬ﻪ‪ ‬أﻫ‪‬ﻞ اﻟْﻔ‪‬ﺮاﺳ‪‬ﺔِ و‪ ‬اﻟﺬﱠﻛﺎ‪.‬‬
‫‪ 24‬ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ز‪‬ﻋﻤ‪‬ﻮه‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻌ‪‬ﺾ ﺣﺎل ﺣ‪‬ﻀُﻮره‪،‬‬
‫ﻋﻠَﻲ أﻋ‪‬ﻴ‪‬ﻦِ اﻟْﻌ‪‬ﺸﱠﺎقِ ﻋ‪‬ﻢ‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺑِﻨُﻘْﻄَﺔِ ﻟَﻔْﻆ‪ ‬اﻟْﺨَﺪ‪ ‬ﺷَﺒ‪‬ﻪ‪ ‬ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﻀﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺼ‪‬ﺤ‪‬ﺔِ ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ اﻟْﺨَﻂﱢ ﻣﻦْ ﻗَﻠَﻢ اﻟْ َﻘﻀَﺎ‪.‬‬
‫‪ 26‬ﻗَﻀ‪‬ﻴﺐ‪ ‬ﻧَﺸَﺎ ﻓ‪‬ﻲ د‪‬وﺣ‪‬ﺔِ اﻟﺮﱡوحِ ﻗَﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 624‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻣﺎء‪ ‬د‪‬ﻣ‪‬ﻊِ اﻟْﻌﺎﺷ‪‬ﻘ‪‬ﻴﻦَ راي اﻟﻨّﻤﺎ‪.‬‬

‫‪ 27‬ﺳ‪‬ﻌ‪‬ﻴ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﻄُﻮلِ اﻟْﻌ‪‬ﻤ‪‬ﺮِ ﺣ‪‬ﻮ‪‬لَ ﺣ‪‬ﺮِﻳ‪‬ﻤ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ زاد‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﻌ‪‬ﻴﻲ ﺳ‪‬ﻮ‪‬ي ﺛَﻤ‪‬ﺮِ اﻟْﺠ‪‬ﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ 28‬ﺗَﻔﺎﺿَﻞَ ﻗَﻠْﺒِﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ﻗﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟﺸﱠﺠ‪‬ﺮُ اﻟْﻤﻨْﻬِﻲ ﻣﺎﻳﻠﻪ ﻋ‪‬ﺼﺎ‪.‬‬
‫‪ 29‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻇَﻦﱠ أنﱠ اﻟﺮﱡوح‪ ‬ﻳ‪‬ﺸَﺒ‪‬ﻪ‪ ‬ﺟِﺴ‪‬ﻤ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺒ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺮﱠأيِ اﻟﺼ‪‬ﻮابِ ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﺨَﻄﺎ‪.‬‬
‫‪ 30‬أزاد‪ ‬ﺻ‪‬ﻔﺎء‪ ‬اﻟْﺠِﺴ‪‬ﻢِ ﻓ‪‬ﻜْﺮَةَ ﻗَﻠْﺒِﻪ‪،‬‬
‫ﺑِﻌ‪‬ﻴ‪‬ﻨ‪‬ﻲ ﻟَﻮﻻ أنْ ﻳﺤ‪‬ﺠﺒ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﻔَﻨﺎ‪.‬‬
‫‪ 31‬و‪ ‬ﻟﻮ ﻧَﻈَﺮَ اﻟْﺈد‪‬راك ﻣ‪‬ﻦْ ﻗَﺪ‪‬رِ ﻟُﻄْﻔ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟﻔَﺮق ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺠِﺴ‪‬ﻢِ اﻟْﺨَﻮاص ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻘُﻮ‪‬ي‪.‬‬
‫‪ 32‬ﻧَﻈَﺮْت‪ ‬ﺑِﻌ‪‬ﻴ‪‬ﻦِ اﻟْﻮ‪‬ﻫ‪‬ﻢِ ﺗَﺤ‪‬ﺖ‪ ‬ﺛﻴﺎﺑِﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺤ‪‬ﻘﱠﻘْﺖ‪ ‬ﻓ‪‬ﻴ‪‬ﻬﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﻟَﻄﺎﻓَﺘ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﺤﻼ‪.‬‬
‫‪ 33‬ﻟ‪‬ﺸﺪ‪‬ة ﺣ‪‬ﻤ‪‬ﻞ اﻟﺜﱠﻮب ﻏَﻴ‪‬ﺮ ﻣ‪‬ﻨﺎﺳ‪‬ﺐٍ‪،‬‬
‫ر‪‬ﺷﺎً ﻣ‪‬ﻦْ ﻛَﻤﺎلِ اﻟﻠﱡﻄْﻒ‪ ‬ﻳﺤ‪‬ﺠﺒ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮا‪.‬‬
‫‪ 34‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻘْﺼ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﺄﻗْﺼ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻃﺎﻟ‪‬ﺐ‪ ‬و‪‬ﺻ‪‬ﻠ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺬّب‪ ‬أﻋ‪‬ﻀﺎء ﻳ‪‬ﻘﺎرِﻧُﻪ‪ ‬اﻟْﺄذ‪‬ي‪.‬‬
‫‪ 35‬أﺳﺎراه‪ ‬اﺻ‪‬ﺤﺎب‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ﻓﺎء‪ ‬ﺑِﺎﺳ‪‬ﺮِﻫ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻟﻜﻦ ﻣ‪‬ﻦ ﻛُﻞﱢ اﻟْﺄﺳﺎري ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﻐَﻨَﻲ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٢٥ ..........................................................‬‬
‫‪ 36‬ﻟ‪‬ﻜُﻞﱢ ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﻴ‪‬ﺪ‪ ‬ﺑِﺎﻟﺘﱠﻤﺎﻳ‪‬ﻞِ ﺟﺎذب‪،‬‬

‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ أراد‪ ‬اﻟْﺈﺗﱢﺼﺎلَ ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﺈﺑﺎ‪.‬‬
‫‪ 37‬ﺗَﻤ‪‬ﻨﱠﻴ‪‬ﺖ ﻗَﺘْﻠﻲ ﻣﺎ أﺟﺎب‪ ‬ﺑِﻠَﻔْﻈ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﺮِﺣ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬أنﱠ اﻟﺴ‪‬ﻜُﻮت‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺮﱢﺿﺎ‪.‬‬
‫‪ 38‬ﺗَﺠ‪‬ﺮﱠع‪َ ‬ﻗﻠْﺒِﻲ ﻣ‪‬ﻦْ زﻻلِ ﻫ‪‬ﻮاﺋ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﻌ‪‬ﻠْﻢِ ﺑِﺎﻟْﺤ‪‬ﺮْﻣﺎنِ ﻣﻦ ﺷﻮﻗﻪ ﻣ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫‪ 39‬ﻣ‪‬ﻨَﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻓَﻠَﻢ‪ ‬ﻳ‪‬ﺮْض‪ ‬ﻧَﺼ‪‬ﺤ‪‬ﺖ‪ ‬ﻓَﻠَﻢ‪ ‬ﻳ‪‬ﻔ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻧَﻬ‪‬ﻴ‪‬ﺖ‪ ‬ﻓَﻠَﻢ‪ ‬ﻳ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬ﻓَﻤﺎلَ إﻟَﻲ اﻟﻨﱠﻮ‪‬ي‪.‬‬
‫‪ 40‬ﺑ‪‬ﻠ‪‬ﻴ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﻘَﻠْﺐٍ ﻟ‪‬ﺎﺗﺼﺎب‪ ‬ﻧﺠ‪‬ﺎﺗﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺴ‪‬ﻘْﻢِ و‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻠﻮاء‪ ‬و‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺰْنِ و‪ ‬اﻟﻀﱠﻨﻲ‪.‬‬
‫‪ 41‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻀﱠﻌ‪‬ﻒ‪ ‬ﻟَﻢ‪ ‬ﻳ‪‬ﺪ‪‬رِﻛُﻪ‪ ‬ﻓ‪‬ﻜْﺮٌ ﻣ‪‬ﺪ‪‬ﻗّﻖٌ‪،‬‬
‫ﻓَﻮا ﻋ‪‬ﺠ‪‬ﺒﺎً أﻳ‪‬ﻦَ اﻟﺘﱠﻤ‪‬ﻜﱡﻦُ ﻟ‪‬ﻠْﻌﻨﺎ؟‬
‫‪ 42‬ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺮﻧ‪‬ﻲ ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟﻨﱠﺼﻴﺤ‪‬ﺔِ ﻋ‪‬ﺬْر‪‬ه‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﻌ‪‬ﺬﱢﺑﻨ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﻜُﻮت‪ ‬ﻣﻦ اﻟْﺒﻜﺎ‪.‬‬
‫‪ 43‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﻘَﻠْﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬اﻟْﺈﺳ‪‬ﺘﻘﺎﻣ‪‬ﺔُ ﻣﺒ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﺒﺎلُ و‪ ‬اﻟﺘﱠﺸْﻮِﻳﺶ‪ ‬ﺻ‪‬ﻴ‪‬ﺮَه‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫‪ 44‬إذا ﻣﺎ اﺑ‪‬ﺘَﻠَﻲ ﻳ‪‬ﻮم‪ ‬اﻟْﻔﺮاقِ ﺑِﻤ‪‬ﺤ‪‬ﻨَﺔٍ‪،‬‬
‫إزاﻟَﺘُﻬﺎ أﻣ‪‬ﺮٌ ﻣﺤﺎلٌ إﻟَﻲ اﻟﻠﱢﻘﺎ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﻋ‪‬ﺮﺿْﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻴ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟﺒ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪ ‬زاد ﻣ‪‬ﻼﻟﺔً‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 626‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺟ‪‬ﻤﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﺄﺳ‪‬ﺒﺎب‪ ‬ﻟ‪‬ﻠْﻘُﺮْبِ ﻣﺎ ﺳ‪‬ﻼ‪.‬‬

‫‪ 46‬ﻋ‪‬ﺠ‪‬ﺰْت‪ ‬و‪ ‬ﻻ أد‪‬رِي ﺗَﺪار‪‬ك‪ ‬أﻣ‪‬ﺮِه‪،‬‬
‫أر‪‬ي ﺣﺎﻟَﻪ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤﺎﻟَﺘَﻴ‪‬ﻦِ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﺴ‪‬ﻮا‪.‬‬
‫‪ 47‬ﺳ‪‬ﺄﻟْﺖ‪ ‬أﻃ‪‬ﺒ‪‬ﺎء‪ ‬اﻟﺰﱠﻣﺎنِ د‪‬واء‪‬ه‪،‬‬
‫ﻓَﻘﺎﻟُﻮا ﻟ‪‬ﻬﺬا اﻟﺪ‪‬اء‪ ‬ﻟَﻢ‪ ‬ﻧَﺠِﺪ اﻟﺪ‪‬وا‪.‬‬
‫‪ 48‬ﺳﻮي اﻟﻠﱡﻄْﻒ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺒﻮد ﻟ‪‬ﻌ‪‬ﺼ‪‬ﻤ‪‬ﺔِ ﻋ‪‬ﺒ‪‬ﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﻣﻦ اﻟْﺈﺛْﻢِ ﻟُﻄْﻒ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻟَﻄﺎﺋ‪‬ﻔ‪‬ﻪ‪ ‬ﻛَﻔَﻲ‪.‬‬
‫‪ 49‬ر‪‬ﺣﻴﻢ‪ ‬ﻣ‪‬ﺤﺎ و‪‬ﻫ‪‬ﻢ‪ ‬اﻟْﺈﺳﺎء‪‬ةِ ﻋ‪‬ﻔْﻮه‪،‬‬
‫ﻹﻇﻬﺎر ﻋ‪‬ﻔْﻮ ﻣ‪‬ﻨْﻪ أﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦ ﻣ‪‬ﻦْ أﺳﺎ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻛَﺮﻳﻢ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﺈﻃْﻼقِ أو‪‬ﺟﺐ ﻓَﻀْﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨﱠﺎ ﺑِﺎﻟﺼ‪‬ﺒﺎحِ و‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻤ‪‬ﺴﺎ‪.‬‬
‫‪ 51‬ﻋ‪‬ﻠﻴﻢ‪ ‬ﺣ‪‬ﻜﻴﻢ‪ ‬ﺑِﺄن ﺣﺪ‪ ‬ﻛَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫أﺗَﻢ‪ ‬ﺑ‪‬ﻴﺎنٍ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤﻼحِ و‪ ‬اﺑ‪‬ﺨَﻼ‪.‬‬
‫‪ 52‬ﺗَﻀَﻤ‪‬ﻦَ و‪‬ﻫ‪‬ﻢ اﻟْﺨَﻮ‪‬ف‪ ‬ﺗَﺤ‪‬ﺖ‪ ‬وِﺻﺎﻟ‪‬ﻬِﻢ‪،‬‬
‫ﺗَﻀَﻤ‪‬ﻦَ ﻓ‪‬ﻲ إد‪‬راك‪ ‬ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪‬ﻫ‪‬ﻢِ اﻟﺮﱠﺟﺎ‪.‬‬
‫‪ 53‬اﻣﺎلُ ﻗُﻠُﻮبِ اﻟْﻌﺎﺷ‪‬ﻘ‪‬ﻴﻦَ ﺑِﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻨ‪‬ﻬِﻢ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣﺎ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨَﻬ‪‬ﻢ رﺑﻄﺎً ﻣ‪‬ﻌﺎﻣ‪‬ﻠَﺔُ اﻟْﻮ‪‬ﻓﺎ‪.‬‬
‫‪ 54‬إﻟَﻲ اﻟْﺒﺎلِ و‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻠْﻮاء ﻣ‪‬ﻴ‪‬ﻞَ ﻃَﺒ‪‬ﻌ‪‬ﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫و‪ ‬ر‪‬و‪‬ج‪ ‬ﺳ‪‬ﻮق اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦ ﺑِﺎﻟْﺒ‪‬ﻴ‪‬ﻊِ و‪ ‬اﻟﺸﱠﺮا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٢٧ ..........................................................‬‬
‫‪ 55‬إﻟﻬﻲ! أﻋ‪‬ﻨﻲ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬ﻣﻴﻞِ ﻟ‪‬ﻘﺎﺋ‪‬ﻬِﻢ‪،‬‬

‫إذا ﻛُﻨْﺖ ذا ﺗَﻘْﻮي و‪ ‬إنْ ﻟَﻢ‪ ‬أﻛُﻦْ ﻓَﻼ‪.‬‬
‫‪ 56‬ﻣ‪‬ﺸﺎﻫ‪‬ﺪ‪‬ةُ اﻟْﺄﺣ‪‬ﺒﺎبِ آﻟَﺔُ ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺠ‪‬ﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺈﻇﻬﺎرِ ﻋ‪‬ﺮْﻓﺎﻧ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺮِﻓَﺘﻪ ﺟ‪‬ﻮا‪.‬‬
‫‪ 57‬و‪ ‬ﻟﻜﻦ ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﺎد‪‬ي ﻟ‪‬ﻔَﺮْط‪ ‬ﻋ‪‬ﻨﺎد‪‬ﻫ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﻈُﻨﱡﻮنَ ذاك‪ ‬اﻟْﻔ‪‬ﻌ‪‬ﻞَ ﻧَﻮﻋﺎً ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺰّﻧﺎ‪.‬‬
‫‪ 58‬ﻇَﻮاﻫ‪‬ﺮُ ﺣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼمِ ﻋ‪‬ﻼﻣ‪‬ﺔٌ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻟﻜ‪‬ﻦﱠ ﺣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻀﱠﻤ‪‬ﻴ‪‬ﺮِ ﺳ‪‬ﻮ‪‬ي اﻟﺼ‪‬ﻔﺎ‪.‬‬
‫‪ 59‬ﻋ‪‬ﻠﻮ‪ ‬ﻣ‪‬ﻘﺎﻣ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻔَﻀﺎﺋﻞِ ﻇﺎﻫ‪‬ﺮٌ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺸَﻴ‪‬ﻊ‪ ‬اﺳ‪‬ﻤ‪‬ﻲ ﺑِﺎﻟْﻔﻀُﻮلِ ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ﺳ‪‬ﻬﺎ‪.‬‬
‫‪ 60‬إﻟﻬِﻲ! ﺑِﺤ‪‬ﻖﱢ اﻟْﻤ‪‬ﺼ‪‬ﻄَﻔَﻲ و‪ ‬ﺑِ‪Ĥ‬ﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫أﻋ‪‬ﻦِ ﻋ‪‬ﻠَﻲ أﻫ‪‬ﻞِ اﻟﻨﱢﻔﺎقِ و‪ ‬اﻟْﺈﻓْﺘ‪‬ﺮا‪.‬‬
‫‪ 61‬ﺟ‪‬ﻨﻮد‪‬ك‪ ‬أر‪‬ﺑﺎب‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻤﺎلِ و‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻨُﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻨﺎﻇ‪‬ﺮُ أﺻ‪‬ﺤﺎبِ اﻟﻨّﻈﺎﻓَﺔِ و‪ ‬اﻟﺘّﻘَﻲ‪.‬‬
‫‪ 62‬ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻳ‪‬ﻘﺎس‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻔَﺴﺎد‪ ‬ﺻ‪‬ﻼﺣ‪‬ﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ ﻟَﺬُوي ﻫ‪‬ﺬا اﻟْﻔَﺴﺎد‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺠ‪‬ﺰا‪.‬‬
‫‪ 63‬أﺣ‪‬ﺐ‪ ‬أر‪‬ي و‪‬ﺟ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻠ‪‬ﻴﺢِ ﻷﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺼ‪‬ﻠﱠﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺧَﻴ‪‬ﺮِ اﻟْﺒ‪‬ﺮِﻳ‪‬ﻪ‪ ‬و‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ر‪‬ي‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 628‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ـ‪2‬ـ‬
‫‪ 1‬ﺣ‪‬ﻠَﺖ‪ ‬ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ ﻣﺎ ﺣﻠﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺼﺎﺋ‪‬ﺐ‪،‬‬
‫إﻟَﻲ اﻟﺮﱠأيِ ﻓ‪‬ﻲ ﺣ‪‬ﺐ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺼﺎﺋ‪‬ﺐِ ﺻﺎﺋﺐ‪.‬‬
‫‪ 2‬ﻣ‪‬ﺮاد‪‬ي ﺑ‪‬ﻼء ﻓَﺎﻟﻨﱠﺠ‪‬ﺎةُ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﺒ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫ﻋﺬاب‪ ‬ﻋﻈ‪‬ﻴ‪‬ﻢ‪ ‬ﻣ‪‬ﺆﻟﻢ‪ ‬ﻟ‪‬ﻲ ﺻﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 3‬ﻣ‪‬ﺮاﺗ‪‬ﺐ‪ ‬ﻗَﺪ‪‬رِي ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﻼء‪ ‬ﺟ‪‬ﻠ‪‬ﻴﻠَﺔٌ‪،‬‬
‫ﺑِﻘَﺪ‪‬رِ ﺑ‪‬ﻼء‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺮْء‪ ‬ﺗَﻌ‪‬ﻠُﻮ اﻟْﻤ‪‬ﺮاﺗ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻻ ﻧَﻔْﻊ‪ ‬إﻟﱠﺎ ﺗَﺤ‪‬ﺖ‪ ‬د‪‬ر‪‬ك‪ ‬ﺑ‪‬ﻠ‪‬ﻴ‪‬ﺔٍ‪،‬‬
‫ﻓَﻄﺎﻟ‪‬ﺐ ﻧَﻔﻊ اﻟْﺒ‪‬ﻠ‪‬ﻴ‪‬ﺔ ﻃﺎﻟ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 5‬إﻟَﻲ اﻟْﻤ‪‬ﺠ‪‬ﺪ‪ ‬إر‪‬ﺷﺎد‪ ‬ﺑِﻜُﻞﱟ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻨﱠﻮ‪‬ي‪،‬‬
‫ﻓَﺮِﺣ‪‬ﺖ‪ ‬إذا ﻣﺎﻟَﺖ‪ ‬إﻟَﻲ‪ ‬اﻟﻨﱠﻮاﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 6‬أﻋ‪‬ﺰّ ﺟ‪‬ﻔَﺎء اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻧَﻴ‪‬ﻞَ ﻣ‪‬ﻘﺎﺻ‪‬ﺪ‪‬ي‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻠَﺖ‪ ‬ﺑ‪‬ﻤ‪‬ﺪاراةِ اﻟﺮﱠﻗ‪‬ﻴﺐِ اﻟْﺤ‪‬ﺒﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 7‬ﺻ‪‬ﻼح ﻟ‪‬ﻔَﺮْط‪ ‬اﻟﺸﱠﻮقِ ﻓَﻘَﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻄﺎﻟ‪‬ﺒِﻲ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻘ‪‬ﻠﱠﺘ‪‬ﻬﺎ ﺗَﺤ‪‬ﻠُﻮ و‪ ‬ﺗَﻌ‪‬ﻠُﻮ اﻟْﻤ‪‬ﻄﺎﻟ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻛَﻔَﻲ ﻟ‪‬ﻠﻨﱡﻔُﻮسِ اﻟْﺈﻧْﻜ‪‬ﺴﺎر‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻨﱠﻮي‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻨَﺠ‪‬ﻢِ اﻟْﻐُﺮُورِ اﻟْﺤﺎد‪‬ﺛﺎت ﻣ‪‬ﻐﺎرِب‪.‬‬
‫‪ 9‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﻔَﻘﺮِ ﺗَﻌ‪‬ﻮﻳِﺪ‪ ‬اﻟﻨﱡﻔُﻮسِ ﺗﻜَﺮّم‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٢٩ ..........................................................‬‬
‫ﻓَﻤﺎ اﻟْﻔَﻘْﺮُ ا‪‬ﻟﱠﺎ ﻟ‪‬ﻠْﻜَﺮاﻣ‪‬ﺔِ ﺟﺎﻟ‪‬ﺐ‪.‬‬

‫‪ 10‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﻠُﻮم‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻧْﻴﺎ ﻓَﻜُﻦْ ﻣ‪‬ﺘَﺤ‪‬ﺬﱢر‪‬اً‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖُ اﻟﱠﺎ ﻟ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﻼﻣ‪‬ﺔِ ﺟﺎذ‪‬ب‪.‬‬
‫‪ 11‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬ﻋ‪‬ﻨﺎداً ﻟَﻮ‪ ‬ﺗَﻘَﺪ‪‬م‪ ‬ﺟﺎﻫ‪‬ﻞٌ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ أﻧَﺎ ﻟ‪‬ﻠْﺄﻳ‪‬ﺎمِ ‪‬ﻓﻴ‪‬ﻪ‪ ‬ﻣﻌﺎﺗ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻋ‪‬ﻦِ اﻟﺴ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪ ‬أﻋ‪‬ﻼ ﻣ‪‬ﻨْﺰِلُ اﻟﻨﱠﺤ‪‬ﺲِ ﻋﺎد‪‬ةً‪،‬‬
‫أد‪‬ﻟﱠﺔُ ﻫﺬا اﻟْﺈﻋ‪‬ﺘ‪‬ﺒﺎرِ اﻟْﻜَﻮاﻛ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 13‬ﻟ‪‬ﺼ‪‬ﺤ‪‬ﺔِ ﺗَﺄﺧ‪‬ﻴ‪‬ﺮِ اﻟْﻜُﺮامِ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟﺮﱠد‪‬ي‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺻﺎد‪‬ق ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺢِ ﻗﺪ‪‬م‪ ‬ﻛﺎذ‪‬ب‪.‬‬
‫‪ 14‬ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻟﻨﱡﻮ‪‬ر ﺗَﻐْﻠ‪‬ﻴﺐ‪ ‬اﻟﻈﱠﻼمِ ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﻴ‪‬ﻦٌ‪،‬‬
‫ﺗَﺜَﻨﱠﺖ‪ ‬ﺑِﺘَﻐْﺮِﻳﺪ‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﺒِﻴﻦِ اﻟﺬﱠواﺋﺐ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻟ‪‬ﻜُﻞﱟ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْ‪Ĥ‬ﻣﺎلِ ﺣ‪‬ﺠ‪‬ﺐ‪ ‬اﻣﺎ ﺑ‪‬ﺪا‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻘﺪ‪‬م‪ ‬أﻋ‪‬ﻀﺎء‪ ‬اﻟْﺤﻤﺎﻳ‪‬ﺔِ ﺣﺎﺟِﺐ‪.‬‬
‫‪ 16‬ﺣ‪‬ﺮِﻳﺺ ﻫ‪‬ﻮ‪‬ي اﻟﺪ‪‬ﻧْﻴﺎ ﺗَﻜَﺴ‪‬ﺮَ ﻗَﻠْﺒ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ اﻟْﻜﺴﺮُ اﻟﱠﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺈﺿﺎﻓَﺔِ واﺟِﺐ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﻴ‪‬ﺰُ ﻓ‪‬ﻌ‪‬ﻞِ اﻟْﺨَﻴ‪‬ﺮِ و‪ ‬اﻟﺸﱠﺮﱢ أﻧْﺴ‪‬ﺐ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻨَﻴ‪‬ﻞِ اﻟْﻌﻼ انﱠ اﻟْﻤ‪‬ﻤ‪‬ﻴ‪‬ﺰَ ﻧﺎﺻ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻻ ﺗَﺮْج‪ ‬اﻟْﻤﻨَﻲ ﻟ‪‬ﻔَﻨﺎﺋ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣﺎ ﺳ‪‬ﺠ‪‬ﻦَ اﻟْﻤ‪‬ﻮﺟﺒﺎت‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 630‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 19‬ﻋ‪‬ﺪ‪‬و‪ ‬ﺳ‪‬ﻌ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ ذ‪‬ﻟﱠﺘ‪‬ﻲ و‪ ‬إﻫﺎﻧَﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬

‫ﺑِﺴ‪‬ﻌ‪‬ﻲِ ﻣ‪‬ﺮُور اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻓﺎنٍ و‪ ‬ذاﻫ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 20‬و‪ ‬ﻛَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬أﻋﺎد‪‬ي اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻓَﻬ‪‬ﻮ‪ ‬ﺑِﺴ‪‬ﻌ‪‬ﻴِﻪ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ ر‪‬ﻓﻊ اﺣ‪‬ﺰَاب اﻟْﻌ‪‬ﺪا ﻟ‪‬ﻲ ﻧﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻧَﺴ‪‬ﻴ‪‬ﺖ‪ ‬ﺻ‪‬ﻼﺣﺎً ﻣﺎ ر‪‬أﻳ‪‬ﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺮّد‪‬ي‪،‬‬
‫ﺗﺰﻳ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﺄﺳﻲ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﻟْﻤﺴﺎوي اﻟْﻤ‪‬ﻌﺎﻳِﺐ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﺗَﺴ‪‬ﻴ‪‬ﺮت‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ﻧْﻴﺎ ﻓَﺠ‪‬ﺮﱠﺑ‪‬ﺖ‪ ‬أﻣ‪‬ﺮَﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺳ‪‬ﻮ‪‬ي اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻣ‪‬ﺠ‪‬ﻤ‪‬ﻮع‪ ‬اﻟْﻔﻌﺎلِ ﻣﻼﻋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 23‬ﺣ‪‬ﻴﺎةُ ﻗُﻠُﻮبِ اﻟْﻌﺎرِﻓ‪‬ﻴﻦَ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻮ‪‬ي‪،‬‬
‫ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﺤﺴﻦُ روح‪ ‬و‪ ‬اﻟْﻘُﻠُﻮب‪ ‬اﻟْﻘَﻮاﻟ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 24‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﻌﻴ‪‬ﺐ آﻻم‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ﺳ‪‬ﺘْﺮَةٌ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﻦْ ﻻم آﻻم اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ﻏﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 25‬أﺣﻞّ ﻣ‪‬ﻘﺎدﻳﺮ اﻟﻨﱡﻔُﻮسِ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻟَﻮ أﻧﱠﻬﺎ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﻟْﻠ‪‬ﺌﺎمِ ﻣ‪‬ﻌﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 26‬ﺧﻠﻴﻠﻲ‪ ‬إﻧﱠﻲ ﻋﺎﺷ‪‬ﻖٌ ﻣ‪‬ﺘَﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺮٌ‪،‬‬
‫و‪‬ﻟ‪‬ﻴﻊ‪ ‬ﻟ‪‬ﺼ‪‬ﻬ‪‬ﺒﺎء‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔِ ﺷﺎرِب‪.‬‬
‫‪ 27‬ﺗَﺨَﻴ‪‬ﻞُ ﻣ‪‬ﻨﺎﻋ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻓﺎﺳ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻓَﻠَﻢ‪ ‬ﻳ‪‬ﻌ‪‬ﺘَﺒِﺮْ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑ‪‬ﻨَﺘْﻪ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻨﺎﻛ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 28‬و‪ ‬ﻟَﻮ ﻛﺎنَ ر‪‬أي اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ ﻟ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﺮْء‪ ‬ﻣﺼ‪‬ﻠ‪‬ﺤﺎً‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٣١ ..........................................................‬‬
‫ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬أﻃ‪‬ﻴ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞَ و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖُ ﻏﺎﻟ‪‬ﺐ‪.‬‬

‫‪ 29‬ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺎ ﻃُﺮُقُ اﻟْﻔَﻀﺎد‪ ‬ﺿَﻌ‪‬ﻔ‪‬ﻲ ﻟ‪‬ﺄنﱠ ﻟ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻀﱠﻌ‪‬ﻒ‪ ‬ﺟِﺴ‪‬ﻢ‪ ‬ﻟَﻢ‪ ‬ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﻄْﻪ‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻮاﻧ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻓﺎﻗ‪‬ﺪ‪‬ي ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﺑِﺎﻟﻀﱠﻌ‪‬ﻒ‪ ‬و‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻜﺎ‪،‬‬
‫وﺟ‪‬ﻮد‪‬ي و‪ ‬إﻋ‪‬ﺪاﻣ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺎً ﻣ‪‬ﺘَﻨﺎﺳ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 31‬أﻏ‪‬ﻴ‪‬ﺐ‪ ‬ﻓَﻤﻦ ﻧﻮﺣ‪‬ﻲ ﻛَﺄﻧﱢﻲ ﺣﺎﺿ‪‬ﺮٌ‪،‬‬
‫ﻓَﺎﺣ‪‬ﻀﺮُ ﻣ‪‬ﻦْ ﺿَﻌ‪‬ﻔ‪‬ﻲ ﻛَﺄﻧﱢﻲ ﻏﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 32‬ﻋﺪا ﻋ‪‬ﺰْﻟَﺘ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻬِﺠ‪‬ﺮِ ﻣﺎ ﻟ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﺆﻧ‪‬ﺲ‪،‬‬
‫ﺣﺐ‪.‬‬
‫ﺳ‪‬ﻮ‪‬ي و‪‬ﺣ‪‬ﺸَﺘ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻜَﺮْبِ ﻣﺎ ﻟ‪‬ﻲ ﺻﺎ ‪‬‬
‫‪ 33‬إﻟَﻲ اﻟْﻔَﺘﻲ ر‪‬ﺣ‪‬ﻤﺎً ﺗَﻤ‪‬ﻴﻞُ اﻟْﺄﺑﺎﻋ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻧﻮﺣ‪‬ﻲ ر‪‬ﻋ‪‬ﺒ‪‬ﺎً ﺗﻔ‪‬ﺮﱡ اﻟْﺄﻗﺎرِب‪.‬‬
‫‪ 34‬ﻳ‪‬ﻠُﻮﻣ‪‬ﻮﻧَﻨ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻟﻜ‪‬ﻦ ﻟَﺬ‪‬ي اﻟﺬﱠﻛَﺎ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻌﺎﻳِﺐ‪ ‬أﻓْﻌﺎلِ اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨﺎﻗ‪ ‬‬
‫ﺐ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺗَﻬ‪‬ﺠ‪‬ﻤﺖ اﻟْ‪Ĥ‬ﻻم ﻣ‪‬ﻦْ ﻛُﻞﱢ ﺟﺎﻧ‪‬ﺐٍ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ ﺣ‪‬ﻴﻠَﺘ‪‬ﻲ ﺿﺎﻗَﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺬاﻫ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 36‬ﺗَﻜَﺪ‪‬ر اﺣﻮاﻟ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻣﺎ ﻟ‪‬ﻲ ﻣﻬﺮب‪،‬‬
‫ﺳﻮي ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﻚ‪ ‬ﻳ‪‬ﻨْﺠ‪‬ﺤ‪‬ﻦَ ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬اﻟْﻤ‪Ĥ‬رِب‪.‬‬
‫‪ 37‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻠ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﺄﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﱠﺬ‪‬ي إﻗْﺘ‪‬ﺪار‪‬ه‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺨَﻂﱢ ﺻﻨُﻮف‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﻨْﻊِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻜَﻮ‪‬نِ ﻛﺎﺗ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 632‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 38‬ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ﺳ‪‬ﺎء‪ ‬ﻣﺮ ﺷﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ د‪‬وﻧ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﻤﻨَﻲ‪،‬‬

‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺮْﺗَﺠِﻲ ﻣ‪‬ﻦْ ﻏَﻴ‪‬ﺮِه‪ ‬اﻟﻨﱠﻔْﻊ‪ ‬ﺧﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 39‬ﺣ‪‬ﻜ‪‬ﻴﻢ‪ ‬ﺣ‪‬ﺸﺖ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬ﺑ‪‬ﺪاﺋ‪‬ﻊ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﺪ‪‬ﻳﻊ‪ ‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬ت‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻜَﻮنِ ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺠﺎﺋ‪‬ﺐ‪‬‬
‫‪ 40‬ﻓَﻤ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬ﺣ‪‬ﻈُﻮظُ اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ و‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ و‪ ‬اﻟْﻘُﻮ‪‬ي‪،‬‬
‫ﺗَﺪ‪‬لﱡ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻗَﺪ‪‬رِ اﻟْﻜَﺮامِ اﻟْﻤ‪‬ﻮاﻫ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 41‬ﻋ‪‬ﻠ‪‬ﻴﻢ‪ ‬ﻟ‪‬ﻌ‪‬ﻠْﻢ اﻟْﻤ‪‬ﺒ‪‬ﻬ‪‬ﻤﺎت‪ ‬ﻣ‪‬ﺆﻳ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻛَﺮﻳﻢ‪ ‬ﺑِﻔَﻴ‪‬ﺾِ اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ و‪ ‬اﻟﺮﱡوحِ واﻫ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 42‬ﺣ‪‬ﻼو‪‬ةُ ذَو‪‬قِ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻟ‪‬ﻠْﻘَﻠْﺐِ ﻟُﻄْﻔُﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﻼ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖُ ﻣ‪‬ﻐْﻀُﻮب‪ ‬و‪ ‬ﻻ اﻟْﻘَﻠْﺐ‪ ‬ﻏﺎﺿ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 43‬إﻟَﻬﻲ! ﺧَﻠَﻘْﺖ‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦَ ﻟ‪‬ﻠْﻘَﻠْﺐِ ﺟﺎذ‪‬ﺑﺎً‪،‬‬
‫ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻤ‪‬ﺠ‪‬ﺬُوبِ ﻳ‪‬ﻌ‪‬ﺪلُ ﺟﺎذ‪‬ب‪.‬‬
‫‪ 44‬إﻟَﻬِﻲ! ﺟ‪‬ﻌ‪‬ﻠْﺖ‪ ‬اﻟْﻘَﻠْﺐ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ راﻏ‪‬ﺒﺎً‪،‬‬
‫ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ اﻟْﻤ‪‬ﺮْﻏُﻮبِ ﻳ‪‬ﺮْﻏَﺐ‪ ‬راﻏ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 45‬إﻟَﻬِﻲ! ﻟَﻘَﺪ‪ ‬أﺑ‪‬ﻠَﻴ‪‬ﺘَﻨ‪‬ﻲ ﺑِﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔٍ‪،‬‬
‫ﻟَﻬﺎ و‪ ‬ﻟَﻪ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺮِ ﻧﺎه‪ ‬و‪ ‬ﻧﺎﻫ‪‬ﺐٍ‪.‬‬
‫‪ 46‬ﺷﻐﻠَﺖ‪ ‬ﺑِﻤﺎ أﻋ‪‬ﻄَﻴ‪‬ﺘَﻨ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﺘَﺤ‪‬ﻤ‪‬ﻼً‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻛُﻞﱢ ﻓ‪‬ﻌﻞِ ﻏَﻴ‪‬ﺮِه‪ ‬أﻧﺎ ﺗﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 47‬ﻓَﻼ أﺧْﺘَﺸ‪‬ﻲ ﻳ‪‬ﻮ‪‬م‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺴﺎبِ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺄذي‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٣٣ ..........................................................‬‬
‫ﻷﻧﱠﻚ‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﺒِﻲ ﺛَﻢ‪ ‬أﻧْﺖ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺤﺎﺳ‪‬ﺐ‪.‬‬

‫‪ 48‬ﻓَﺠ‪‬ﺮْ ﻣﻦْ إذا ﻗﻠْﺒِﻲ و‪ ‬ﺟِﺴ‪‬ﻤ‪‬ﻲ ﺗَﺮَﺣ‪‬ﻤﺎً‪،‬‬
‫ﻟَﻘَﺪ‪ ‬اﺗﻴﺎ ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﺬْرِ ﺷﺎب‪ ‬و‪ ‬ﺷﺎﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 49‬إﻟﻬﻲ! ﺑِﻌ‪‬ﻔْﻮِ اﻟْﺠ‪‬ﺮْمِ و‪‬ﻓﱢﻖْ ﻣ‪‬ﺘﻴ‪‬ﻤﺎً‪،‬‬
‫ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﻘَﻠْﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻧﺎرِ اﻟْﻤ‪‬ﺨﺎﻓَﺔِ ذاﺋﺐ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻓُﻀﻮﻟ‪‬ﻲ إﻟَﻲ اﻟﺘﱠﻮﻓ‪‬ﻴﻖِ ﺳ‪‬ﻠّﻢ أﻣ‪‬ﺮَه‪،‬‬
‫ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ر‪‬ﻓَﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﺎ ﻋ‪‬ﻨﺎه‪ ‬اﻟﺸﱠﻮاﺋ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ 51‬و‪ ‬ﺻ‪‬ﻞﱢ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺧَﻴ‪‬ﺮِ اﻟْﺄﻧﺎمِ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﺻ‪‬ﻼة ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻬﺪﻳﻬ‪‬ﺎ ﺗَﻄ‪‬ﻴﺐ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻮاﻗ‪‬ﺐ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 634‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ـ‪3‬ـ‬
‫‪ 1‬أﺟ‪‬ﺒﺒﺖ رب‪ ‬ﻣﻼﺣﺔ ﻟ‪‬ﺠ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺠﺐ اﻟﺼ‪‬ﻼةُ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﻨﱠﺒِﻲ و‪ ‬آﻟﻪ‪.‬‬
‫‪ 2‬اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦُ ﻣ‪‬ﻦْ آﻳﺎت‪ ‬ﻣ‪‬ﺼ‪‬ﺤﻒ و‪‬ﺟ‪‬ﻬِﻪ‪،‬‬
‫ﺳ‪‬ﺒ‪‬ﺤﺎنَ ﻣ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﺮﱡ اﻟْﻘُﻠُﻮبِ ﺑِﻔﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 3‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬ر‪ ‬ﺑ‪‬ﺪا ﺑِﺠ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻜَﻤ‪‬ﻼً‪،‬‬
‫ﻓﺎقَ اﻟْﻤ‪‬ﻼح‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﺎﻟَﻪ‪ ‬ﺑِﻜَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻳﺎ ﺑ‪‬ﻬ‪‬ﺠ‪‬ﺔ ﺳ‪‬ﻠَﺐ‪ ‬اﻟْﻘُﻠُﻮب‪ ‬ﺑِﻠَﺤ‪‬ﻈ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑِﻘَﺪ‪‬ه‪ ‬و‪ ‬ﺑِﺨَﺪ‪‬ه‪ ‬و‪ ‬ﺑِﺨﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺈﺳ‪‬ﺘ‪‬ﻘﺎﻣ‪‬ﺔِ ﻗَﺪ‪‬ه ﻣ‪‬ﺘَﻌ‪‬ﺬﱢز‪،‬‬
‫ﻣﺎ دار‪ ‬ﺣ‪‬ﻮلَ اﻟْﻮ‪‬ﻫ‪‬ﻢِ ﻓﻜْﺮُ ﻣﺜﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 6‬ﻟ‪‬ﺴﺮُورِ آﻳﺎت‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ و‪‬ﺟ‪‬ﻬ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻴﺪ‪ ‬و‪ ‬ﺣﺎﺟِﺒ‪‬ﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺜﺎلُ ﻫﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 7‬ﻋ‪‬ﻴﺪ‪ ‬ﺻ‪‬ﻔﺎء‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪ ‬ﻟ‪‬ﺴﺮورِﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺧَﻄْﺐ‪ ‬ﻟ‪‬ﺬاك‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻴﺪ‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦُ ﻣ‪‬ﻘﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻏُﺼﻦٌ إذا ﻗَﺼ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟﺘﱠﺤ‪‬ﺮﱡك‪ ‬ﻗَﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺘَﻤﺎﻳِﻼً ﺑِﻴ‪‬ﻤ‪‬ﻴ‪‬ﻨ‪‬ﻪ‪ ‬و‪ ‬ﺷ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 9‬ﺣﺮم اﻟﺘﱠﺄﺧﱡﺮ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺘﱠﻌ‪‬ﻮ‪‬د‪ ‬ﺣ‪‬ﻮﻟَﻪ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٣٥ ..........................................................‬‬
‫ﻣﻦْ ﺷَﺮّ أو‪‬ل ﻣ‪‬ﻦْ ﻋ‪‬ﺼﻲ و‪ ‬ﺿَﻼﻟﻪ‪.‬‬

‫‪ 10‬ﻓ‪‬ﻲ ﻛُﻞّ ﺻﺎد ﻗَﻠﺐ ﻣ‪‬ﺘَﻴ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﺷ‪‬ﺮك‪ ‬ﻟ‪‬ﺼ‪‬ﻴ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﻘَﻠْﺐِ ﻛُﻞﱡ ﻓ‪‬ﻌﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 11‬ﻣﺎ ﻛَﺜﱠﺮَ اﻟﺮﱡﻗَﺒﺎء‪ ‬إﻟﱠﺎ ﻟُﻄْﻔَﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﻟ‪‬ﻲ ﻣﺴ‪‬ﻲء‪ ‬ﻏَﻴ‪‬ﺮُ ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ ﺧ‪‬ﺼﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻛﺎف‪ ‬ﻟ‪‬ﻌ‪‬ﻔﱠﺘ‪‬ﻪ اﻟﺸﱠﻬﺎد‪‬ةُ إﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺘَﺠ‪‬ﻨّﺐ‪ ‬ﺑِﺎﻟﺮﱡﻋ‪‬ﺐِ ﻋ‪‬ﻦْ ﻣﻴﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 13‬ﻓَﺎﻟﺸﱠﻤ‪‬ﺲ‪ ‬ﻃُﻮلَ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ دارت‪ ‬ﺣ‪‬ﻮﻟَﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﺷَﺮﻓَﺖ‪ ‬ﻳﻮﻣﺎً ﺑِﻤ‪‬ﺲ‪ ‬ﻧﻌﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 14‬ﻳﺎ أرض‪ ‬ﺟ‪‬ﻮد‪‬ي ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﻄﺎء‪ ‬ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺸﺎء‪،‬‬
‫أز‪‬ﺧَﺮت ﻛُﺜْﺮ اﻟْﻔَﻴ‪‬ﺾِ ﻣ‪‬ﻦْ أذﻳﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻳﺎ ﺷَﻤ‪‬ﺲ‪ ‬ﻏﻴﺒِﻲ زِد‪‬ت‪ ‬ﻟ‪‬ﻲ ر‪‬ﻗَﺒﺎء‪‬ه‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺮّﻛﺖ أﻣ‪‬ﻮات اﻟﺜﱠﺮَي ﺑِﻈ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 16‬ﻗَﻠْﺒِﻲ ﻟ‪‬ﻨﺎرِ ﺧﺪ‪‬ود‪‬ه ﻣ‪‬ﺘَﻌ‪‬ﺒ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻟﻜ‪‬ﻦ ﻳ‪‬ﻤﺎﻧ‪‬ﻊ‪ ‬ﺣﻔﻨَﻪ‪ ‬ﺑِﻨﺒﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﻗَﻠْﺒِﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ د‪‬ﻳﻦِ اﻟْﻤ‪‬ﺠ‪‬ﻮسِ ﻓَﺠﻔﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺘَﺠﻨّﺪ‪ ‬ﻛَﻤ‪‬ﺠﺎﻫ‪‬ﺪ‪ ‬ﺑِﻘ‪‬ﺘﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﺳ‪‬ﻔْﻚ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻣﺎء‪ ‬ﺧ‪‬ﻀَﺎب‪ ‬ﺻ‪‬ﻔْﺤ‪‬ﺔِ ﻛﻔ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻛَﻴ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﺄﻛﺎرِمِ ﻓ‪‬ﻲ ﺗَﺼ‪‬ﺮﱡف‪ ‬ﻣﺎﻟَﻪ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 636‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 19‬ﻣ‪‬ﻨﱢﻲ ﺧﻴ‪‬ﺎلُ وِﺻﺎﻟ‪‬ﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﺒﺎﻋ‪‬ﺪ‪،‬‬

‫ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﺒِﻲ ﻟ‪‬ﺘَﺴ‪‬ﻠ‪‬ﻴﺘﻲ وﺻﺎلُ ﺧﻴﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺣ‪‬ﻞﱠ اﻟْﺠ‪‬ﻔﺎء ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻟﺤ‪‬ﻈﺎﺗ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺮِم‪ ‬اﻟْﻮﺻﻮلُ إﻟَﻲ ﺣ‪‬ﺮﻳﻢِ وِﺻﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻃﺎﻟَﻌﺖ ﻓ‪‬ﻘْﻪ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﺛُﻠْﺚ أُﺻﻮﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﻔَﺮﻗﺖ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ ﺣﺮاﻣ‪‬ﻪ و‪ ‬ﺣ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﺑ‪‬ﻴﻦَ اﻟْﺄﺣﺒ‪‬ﺔِ ﻟ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻴ‪‬ﺸَﺔِ ﺣﺒ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻗﺴﻢ اﻟْﻬ‪‬ﻤﻮم ﻛَﻤﻨﻔﻖٍ ﻟ‪‬ﻌ‪‬ﻴﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 23‬وﻗﻒ اﻟْﻌﻨﺎء ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﻔُﺆاد‪ ‬اﻃﺎﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﺬل اﻟْﺒ‪‬ﻼء ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﻀﱠﻤﻴﺮِ اﻟﻮاﻟﻪ‪.‬‬
‫‪ 24‬ﺣ‪‬ﺼﻞَ اﻟﺘﱠﺴﺎوِي ﺑِﺎﻟْﻘ‪‬ﻨﺎﻋ‪‬ﺔِ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨَﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻛُﻞﱞ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺸﱡﺮَﻛﺎء‪ ‬ﺷﺎﻛ‪‬ﺮُ ﺣﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻣﺎ ﻟ‪‬ﻲ ﺧﻼف‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ر‪‬ﻋﺎﻳ‪‬ﺔِ أﻣ‪‬ﺮِه‪،‬‬
‫إنْ ﺷﺎء‪ ‬أﻋﻄ‪‬ﻲ اﻟﺮﱡوح‪ ‬ﻗََﺒﻞَ ﺳ‪‬ﺆاﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 26‬ﻟﻢ‪ ‬ﻻ أراﻋ‪‬ﻲ ﺑِﺎﻟْﺈﻃﺎﻋ‪‬ﺔِ ﺣﺎﻛ‪‬ﻤﺎً‪،‬‬
‫ﺗَﺨﺘﻞﱡ أوﺿﺎع ُ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﺑِﻤ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 27‬ﻗﺴﻢ ﺑِﻘﺎف‪ ‬ﻗَﻮامٍ ﻗَﺪ ﻗُﻮﻳﻤ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑِﺤﺎء‪ ‬ﺣ‪‬ﺸْﻤ‪‬ﺘ‪‬ﻪ و‪ ‬دالِ دﻻﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 28‬إنﱠ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻣ‪‬ﺘﻤﻜّﻦٌ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺠﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٣٧ ..........................................................‬‬
‫ﻻ ﻳ‪‬ﻤ‪‬ﻜﻦُ اﻟﺘﱠﻘْﻠﻴﻞ ﻟ‪‬ﺎﺳ‪‬ﺘ‪‬ﻘْﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬

‫‪ 29‬ﻓَﺎﻟﺮﱡوح‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﺘَﺴﺐ‪ ‬إﻟَﻲ اﻋﻘﺎﺑِﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬اﻟْﻘﻠﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﺼ‪‬ﻄَﺒﺮُ ﻋ‪‬ﻠَﻲ أﻫ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﻋ‪‬ﻨﻘ‪‬ﻲ ﺑِﺄﻏْﻼلِ اﻟْﻐَﺮامِ ﻣ‪‬ﻄَﻮ‪‬ق‪،‬‬
‫ﻻ أﻃْﻠُﺐ‪ ‬اﻟْﺈﻃْﻼقَ ﻣ‪‬ﻦْ أﻏْﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 31‬ﻗَﺪ‪‬ﻣﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻧَﻬﺞِ اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ﺛﺎﺑِﺖ‪،‬‬
‫ﻟَﻢ‪ ‬اﺳ‪‬ﻊ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﺗَﺪ‪‬ﺑِﻴﺮِ ﺣ‪‬ﻞﱢ ﻋﻘﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 32‬ﻻ ذو‪‬ﺑﻦ اﻟﺮﱡوح ﻓ‪‬ﻲ ﻧﺎرِ اﻟْﺠ‪‬ﻮ‪‬ي‪،‬‬
‫و‪‬ﻻ ﺣﺮّﻗﻦ اﻟْﻘَﻠْﺐ ﻓ‪‬ﻲ ﺑ‪‬ﻠْﺒ‪‬ﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 33‬ﺣ‪‬ﺘّﻲ ﺗَﻘُﻮل ﻋ‪‬ﻮاذ‪‬ﻟ‪‬ﻲ ﻫﺬا اﻟﱠﺬ‪‬ي‪،‬‬
‫ﻓﺎقَ اﻟﺘﱠﻄﺎﻳﺮُ ﻓ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻠُﻮ‪ ‬ﺟ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 34‬ﻫﺬا اﻟﱠﺬ‪‬ي ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻗَﺪ ﻃَﻠﺐ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑ‪‬ﺪا ﻟَﻪ‪ ‬ﻧﻴ‪‬ﻞ إﻟَﻲ آﻣﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻳﺎ ﻋﺎذ‪‬لَ اﻟْﻌ‪‬ﺸﱠﺎقِ ﻻ ﺗَﺘَﻌ‪‬ﺮﱠﺿﻦ‪،‬‬
‫إنﱠ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻟُﻄْﻒ‪ ‬ﻟ‪‬ﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ ﻣ‪Ĥ‬ﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 36‬ﻻ ﻳ‪‬ﻮﻗﺐ اﻟْﻔَﺤﺸﺎء ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺘﺮقَ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺮّز ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻔَﺤ‪‬ﺸﺎء‪ ‬ﺣﺮْﻗَﺔَ ﻣ‪Ĥ‬ﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 37‬ﻻ ﺗَﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺒ‪‬ﻦ ﻳ‪‬ﺪي اﻟْﻌ‪‬ﺬاب ﻣ‪‬ﺘَﻴ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﻮم‪ ‬اﻟْﻠ‪‬ﻘﺎء و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺸﻖ ﻣ‪‬ﻦْ أﻋ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 638‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 38‬ﻳﺎر‪‬ب زِد‪ ‬ﺷَﻐﻒ‪ ‬اﻟْﻔُﻀﻮﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬

‫و‪ ‬اﺳ‪‬ﺪ‪‬د‪ ‬ﻃﺮاﺋﻖَ ﻧَﻘْﺼ‪‬ﻪ و‪ ‬ز‪‬واﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 39‬ﻓَﺎﻓْﺘَﺢ‪ ‬ﻛُﻨﻮز‪ ‬اﻟْﺈﻫ‪‬ﺘ‪‬ﻤﺎمِ ﺑِﻮ‪‬ﺟ‪‬ﻬِﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬اﺣ‪‬ﻠُﻞْ ﻋ‪‬ﻘﻮد‪ ‬ﻟ‪‬ﺴﺎن ﻟُﻄْﻒ ﻣ‪‬ﻘﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻟﺜﻨﺎء ﺳ‪‬ﻴ‪ ‬ﺪﻧﺎ اﻟﱠﺬ‪‬ي ﺑﻠﻎَ اﻟْﻌ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫ﺑِﺠ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ و‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ و‪ ‬ﻛَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 41‬ﺳ‪‬ﻨَﺪ‪ ‬ﻛَﺮﻳﻢ‪ ‬ﺳﻴ‪‬ﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻜﺮّم‪،‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬ﺑﺎنَ أﻣ‪‬ﺮُ اﻟْﺤ‪‬ﻖﱢ ﻓ‪‬ﻲ ارﺳﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 42‬اﻟﺪ‪‬ﻳ‪‬ﻦُ ﻣ‪‬ﻨْﺘَﺴﺐ‪ ‬إﻟَﻲ اﺣ‪‬ﻜﺎﻣ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬اﻟﺸﱠﺮْع‪ ‬ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﻨ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ أﻗْﻮاﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 43‬ﻟَﻤﺎ ﺗﻮ‪‬ﺟ‪‬ﻪ ﻟ‪‬ﻠْﻌ‪‬ﻠُﻮ‪ ‬إﻟَﻲ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎء‪،‬‬
‫ﻧَﺰﻟَﺖ‪ ‬ﻧﻜﺎت‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ﺣ‪‬ﻲِ ﻟ‪‬ﺎﺳ‪‬ﺘ‪‬ﻘْﺒﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ 44‬ﺑِﺜﻨﺎﺋ‪‬ﻪ‪ ‬ر‪‬ﻓَﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻣﺪارِج‪ ‬ﻗَﺪرِﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺧﺼ‪‬ﺖ‪ ‬ﺗَﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺘُﻨﺎ ﻋ‪‬ﻠَﻴ‪‬ﻪ‪ ‬و‪ ‬آﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٣٩ ..........................................................‬‬
‫ـ‪4‬ـ‬
‫‪ .1‬أﻓْﻨَﻲ اﻟﻀﱠﻨَﻲ ﺟ‪‬ﺴ‪‬ﺪ‪‬ي و‪ ‬اﺑ‪‬ﻠﻲ ﺑﺎﻟ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻏَﻠﺐ اﻟْﻬ‪‬ﻮ‪‬ي و‪ ‬أزالَ ﺑﻠﻮ‪‬ي اﻟْﺒﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .2‬اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞُ ﻣ‪‬ﻦْ أﻟَﻢِ اﻟْﻬ‪‬ﻮ‪‬ي ﻳ‪‬ﻨْﻬﺎﻧ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫و‪ ‬اﻟْﺒﺎلُ ﻣ‪‬ﻦْ ﻓَﺮْط‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻮ‪‬ي ﻳ‪‬ﺄﺑﻲ ﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻗَﻠْﺒِﻲ ﺣ‪‬ﻮي ﻣﺤ‪‬ﻦ اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ر‪‬ﻏْﺒ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟﱠﺬ‪‬ي ﺑِﺎﻟﻨﱡﺼﺢِ ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﻳ‪‬ﺒﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻟَﻮ‪‬م‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻮاذ‪‬لِ ﻻﻳ‪‬ﻀُﺮﱡ ﺻ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﺷﺮف اﻟْﻌ‪‬ﻠَﻲ ﺑِﻤ‪‬ﺼﺎﺋ‪‬ﺐِ اﻟْﺄﻫ‪‬ﻮال‪.‬‬
‫‪ .5‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬ر‪ ‬ﺗَﺠ‪‬ﻠّﻲ ﻛُﻞّ ﻣ‪‬ﻦْ ﻃَﻠَﺐ‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ﻻ‪،‬‬
‫ﺻ‪‬ﻠﱠﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺧَﻴ‪‬ﺮِ اﻟْﻮ‪‬ر‪‬ي و‪ ‬اﻟْ‪Ĥ‬لِ‪.‬‬
‫‪ .6‬ﺟ‪‬ﺬب‪ ‬اﻟْﻘُﻠﻮبِ ﺑِﻘَﺪ‪‬ه‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻤﺎﻳِﻼً‪،‬‬
‫ﻗَﺘْﻞُ اﻟﻨﱡﻔﻮسِ ﺑِﻠﺤ‪‬ﻈَﺔ اﻟْﻘ‪‬ﺘﺎلِ‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﺗﺜﺒﺖ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎﺷَﺔِ ﺣ‪‬ﻜْﻤ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺗَﻐَﻴ‪‬ﺮَت‪ ‬ﺑِﺜُﺒﺎﺗ‪‬ﻪ‪ ‬أﺣ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .8‬أﻧْﺖ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺮاد‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻌ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻢِ ﻛُﻠّﻬﺎ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑِﻚ اﻛْﺘَﻔَﻴ‪‬ﺖ‪ ‬رﺿﻲ‪ ‬و‪ ‬ﻏَﻴ‪‬ﺮك ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .9‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻟﻐَﻴ‪‬ﺮُك ر‪‬ﻏْﺒ‪‬ﺔٌ و‪ ‬ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔٌ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 640‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫روﺣ‪‬ﻲ ﻓﺪاك‪ ‬ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻔُﺆاد‪ ‬و‪ ‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬

‫‪ .10‬ﺣﻖ ﻋﻴﻚ ﻟ‪‬ﻲ اﻟْﻮِﺻﺎل ﻷنﱠ ﻟ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﺑِﻚ ﻧ‪‬ﺴ‪‬ﺒ‪‬ﺔٌ و‪ ‬ﺗَﻌ‪‬ﻠﱡﻖ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤﺎلِ‪.‬‬
‫‪ .11‬أﻧَﺎ ﻓ‪‬ﻲ ﻫ‪‬ﻮاك‪ ‬ﻣ‪‬ﻮ‪‬ﺣ‪‬ﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻔَﺮﱢد‪،‬‬
‫ﻟَﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ ﻋ‪‬ﺪم اﻟْﻤ‪‬ﺜﺎل ﻣ‪‬ﺜﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻟَﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼﺣ‪‬ﺔِ و‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻤﺎلِ‪،‬‬
‫ﻓ‪‬ﻲ ﺧَﻠْﻘ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺘَﻠَﻮ‪‬ن اﻟْﻤﻴ‪‬ﺎل‪.‬‬
‫‪ .13‬ﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﻫ‪‬ﻮاك‪ ‬ﺗﺸﻮق ﻣ‪‬ﺘَﻨَﻮ‪‬ع‪،‬‬
‫ﻓ‪‬ﻲ ﻛُﻞﱢ أﻳ‪‬ﺎمٍ ﺑ‪‬ﺪت‪ ‬و‪ ‬ﻟﻴ‪‬ﺎلٍ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﻣ‪‬ﺘَﺠ‪‬ﺪ‪‬د‪ ‬ﻣﺘَﻮ‪‬ﻓﱢﺮٌ ﻣ‪‬ﺘَﻜَﺜﱢﺮ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺘَﺰاﻳﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻮاﺗ‪‬ﺮٌ ﻣ‪‬ﺘَﻮالٍ‪.‬‬
‫‪ .15‬إنْ رﻣ‪‬ﺖ‪ ‬ﻟ‪‬ﻲ ﺑ‪‬ﺼ‪‬ﺮَاً ﻳ‪‬ﺸﺎﻫ‪‬ﺪ‪ ‬ﻣﺎ ﻳ‪‬ﺮَي‪،‬‬
‫ﻻﺗَﺨْﻒ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﻧَﻈﺮِي ﺳ‪‬ﻮاد‪ ‬اﻟْﺨﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .16‬ﻻﺗَﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺒﻨ‪‬ﻲ أنْ أﻛُﻮنَ ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﺼ‪‬ﺮاً‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺴ‪‬ﻮاد‪ ‬ﻳ‪‬ﻜُﻮنُ ﻃﺮﻓ‪‬ﻲ ﺧﻴﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻳﺎ ﻣﻨﻴ‪‬ﺘ‪‬ﻲ ﻻﺗﺄﻣﻦ اﻟْﺤ‪‬ﻴ‪‬ﻞَ اﻟﱠﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﺗَﻨْﺸﺎ ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﻤ‪‬ﺘَﻔَﺘّﻦِ اﻟْﻤ‪‬ﺤﺘﺎل‪.‬‬
‫‪ .18‬ﻓَﺎﻧْﻈُﺮْ ﻋ‪‬ﻮاﻗ‪‬ﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻣﻌﺎﺷَﺮَةِ اﻟﺮّد‪‬ي‪،‬‬
‫و‪‬اﺣ‪‬ﺬُر‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﺎﺷ‪‬ﺮَ ر‪‬ﻓْﻌ‪‬ﺔ اﻻﻧْﺬال‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٤١ ..........................................................‬‬
‫‪ .19‬ﻻﺗﺤﻘَﺮن ﻣ‪‬ﻮاﻋ‪‬ﻈ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻧَﺼﺎﺋ‪‬ﺤ‪‬ﻲ‪،‬‬

‫واﷲ إﻧﱢﻲ ﻣ‪‬ﺨْﻠ‪‬ﺺ‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻮالٍ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﻓَﺎﻧْﻈُﺮْ إﻟَﻲ ﻗَﻮ‪‬لِ اﻟْﻔُﻀُﻮﻟ‪‬ﻲ إﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﺧﺎلٍ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﺈﻓْﺴﺎد‪ ‬و‪ ‬اﻟْﺎﺿْﻼل‪.‬‬
‫‪ .21‬دم ﻻ ﺗﺬالُ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻤ‪‬ﻜﺎرِه‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫ﻓ‪‬ﻲ ﺣﻀﺮِ ﺣ‪‬ﻔْﻆ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺪ‪‬رك‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺘَﻌﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫ـ‪5‬ـ‬
‫‪ .1‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ إﻟَﻲ و‪‬ﺻ‪‬ﻞِ اﻟْﺤ‪‬ﺒﻴﺐِ ﺳ‪‬ﺒﻴﻞ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاه‪ ‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤﻼحِ ﺑ‪‬ﺪﻳﻞ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻟَﻢ‪ ‬اﺳ‪‬ﻊ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﻃَﻠَﺐِ اﻟْﻮِﺻﺎلِ اﻟْﺄزﻟ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﺣﻈﺎ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻋ‪‬ﺪ‪ِ ‬م اﻟْﻮِﺻﺎلِ دﻟﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻓَﻘﺪ اﻟْﻮِﺻﺎل ﻓَﻘَﺪ ﻗَﻨَﻌﺖ ﺑِﻬِﻤ‪‬ﺔ‪.‬‬
‫ﻓﻜﺎﻧﱠﻤﺎ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠْﻮِﺻﺎلِ ﻛَﻔﻴﻞٌ‪،‬‬
‫‪ .4‬ﻣﺎ ﺻﺎب‪ ‬ر‪‬اي ﻓ‪‬ﻲ إﺻﺎﺑ‪‬ﺔِ ﻣ‪‬ﻘْﺼ‪‬ﺪ‪‬ي‪.‬‬
‫ر‪‬أي‪ ‬اﻟْﺄﻣ‪‬ﻮرِ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻌ‪‬ﻠ‪‬ﻴﻞِ ﻋ‪‬ﻠﻴﻞٌ‪،‬‬
‫‪ .5‬ﻗَﻠْﺒِﻲ ﺑِﺘَﻔْﺮﻳ‪‬ﻂ‪ ‬اﻟْﻤﻨَﻲ ﻣ‪‬ﺘَﻜﺴ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫ﺟِﺴ‪‬ﻤ‪‬ﻲ ﺑِﺈﻓْﺮاط‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﻘﺎمِ ﻧَﺤﻴﻞٌ‪،‬‬
‫‪ .6‬ﻓ‪‬ﻲ ﻛُﻞﱢ ﻣ‪‬ﻦْ ﻛَﺴﺐ‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻛَﺜُﺮَ اﻟْﺒ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 642‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻓَﻘَﻠﻴﻞُ ﻫﺬا اﻟْﺈﺑ‪‬ﺘ‪‬ﻼء‪ ‬ﻗَﻠ‪‬ﻴﻞ‪،‬‬

‫‪ .7‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﻋ‪‬ﻨَﻲ ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ﻋ‪‬ﺸ‪‬ﻘْﻨَﺎ ﻣ‪‬ﻨْﻌ‪‬ﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻣﺎ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﺸﺎﻛ‪‬ﻞِ أﻣ‪‬ﺮِﻧﺎ اﻟﺘﱠﺴ‪‬ﻬِﻴﻞ‪،‬‬
‫‪ .8‬ﻻﺗَﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺒﻦ ﺑ‪‬ﻼء ﻣ‪‬ﻀْﻄَﺮبِ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﺎ ﻟَﻪ‪ ‬اﻟﺘﱠﻐْﻴﻴﺮُ و‪ ‬اﻟﺘﱠﺒ‪‬ﺪﻳﻞ‪،‬‬
‫‪ .9‬أﺣ‪‬ﺒﺒﺖ‪ ‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬ر‪‬اً ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻨُﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻔَﺮﱢد‪.‬‬
‫و‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاه‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ أﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟﺘﱠﻔْﺼﻴﻞ‪،‬‬
‫‪ .10‬ﺑ‪‬ﺪ‪‬ر‪ ‬ﻋ‪‬ﻼ ﺷَﺮَﻓﺎً و‪ ‬ﻃﺎب‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ‪.‬‬
‫و‪ ‬ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦُ ﻧﺴﺒ‪‬ﺘﻪ ﺟ‪‬ﻤﺎلٌ ﺟ‪‬ﻤﻴﻞ‪0ٌ.‬‬
‫‪ .11‬ﻧَﺠ‪‬ﻢ‪ ‬ﺳ‪‬ﻤﺎ ﻋ‪‬ﺰﱠاً و‪ ‬ﻣﺼ‪‬ﺤﻒ ﻗَﺪ‪‬ره‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ آﻳﺎﺗ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟﺘﱠﻨْﺰﻳ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ .12‬ﻓَﻌ‪‬ﻠَﻲ ﺟ‪‬ﻤﻴﻊِ ذوي اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ ﻟ‪‬ﺠ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫اﻟْﺄﻋ‪‬ﻼء‪ ‬و‪ ‬اﻟﺘﱠﺮْﺟِﻴﺢ‪ ‬و‪ ‬اﻟﺘﱠﻔْﻀ‪‬ﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .13‬ﺣ‪‬ﺘﻢ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﻨﱠﻈﺎرِ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬ﻟ‪‬ﻘﺎﺋ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫اﻟﺘﱠﺴ‪‬ﺒﻴﺢ‪ ‬و‪ ‬اﻟﺘﱠﻜْﺮﻳﻢ‪ ‬و‪ ‬اﻟﺘﱠﺒ‪‬ﺠِﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .14‬ﺧَﺘَﻢ‪ ‬اﻟْﻜَﻼم‪ ‬ﺑِﺄنّ ﺧَﻂﱠ ﻋ‪‬ﺬارِه‪،‬‬
‫ﺻ‪‬ﺤ‪‬ﻒ‪ ‬و‪ ‬ﻧُﻮر‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ ﺟِﺒ‪‬ﺮِﻳﻞ‪.‬‬
‫‪ .15‬ﺣ‪‬ﻜَﻢ‪ ‬اﻟْﺨﻴﺎلُ ﺑِﺄنّ ورد‪ ‬ﺧُﺪود‪‬ه‪،‬‬
‫ﻧﺎر‪ ‬و‪ ‬إنّ اﻟْﺨﺎلَ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﺧَﻠﻴﻞٌ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٤٣ ..........................................................‬‬
‫‪ .16‬ﻣﺎ ﻗَﺪ‪‬ه‪ ‬إﻟﱠﺎ ﻗَﻀ‪‬ﻴﺐ‪ ‬ﻗَﺪ‪‬رِه‪،‬‬

‫ﺛَﻮب‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻗَﺪ‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاه ﻃﻮﻳﻞ‪.‬‬
‫‪ .17‬ﻣﺎﻟَﺖ ﻣ‪‬ﻼﺣ‪‬ﺘُﻪ إﻟَﻲ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻊِ اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﺴﻄﺖ ﺑ‪‬ﺴﺎﻃﺎً ﻣﺎ ﻟَﻪ‪ ‬اﻟﺘﱠﻌ‪‬ﺰِﻳﻞ‪.‬‬
‫‪ .18‬أﻏﻼ اﻟﻨﱢﻔﺎقُ ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬ﺳ‪‬ﻌ‪‬ﻠﺔَ وﺻ‪‬ﻠ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ ﻛُﻞﱢ ﻃﺎﺋﻔَﺔٍ اﺗﺎه‪ ‬ﻋ‪‬ﻤ‪‬ﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .19‬ﻗَﻠْﺒِﻲ ﺑِﻨَﻘْﺪ‪ ‬اﻟﺮﱡوحِ ﻋﺎﻣ‪‬ﻞُ ﺣ‪‬ﺒ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﺎﻟْﺒ‪‬ﻴ‪‬ﻊ‪ ‬ذاك‪ ‬و‪ ‬ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬ﻣﻘﻴ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ .20‬ﺑِﺎﻟْﻮ‪‬ﻋ‪‬ﺪ‪ ‬ﻗَﺪ‪ ‬ﺑ‪‬ﺎع‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ﻓﺎ ﻏَﺒﻦَ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻮ‪‬ﻓﺎﺋ‪ ‬ﻪ ﻻﻳ‪‬ﻨْﻔَﻊ‪ ‬اﻟﺘﱠﻌ‪‬ﺠِﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .21‬ﻗَﺪ‪ ‬ﻛﺎنَ ﻣ‪‬ﺨْﺘَﻔﻴﺎً ﺟ‪‬ﻤﺎلُ ﻛَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻨّﻲ ﺑ‪‬ﺪا ﻟ‪‬ﻈُﻬ‪‬ﻮرِه‪ ‬اﻟﺘﱠﻌ‪‬ﻠ‪‬ﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .22‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟْﻌ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻢِ ﻧ‪‬ﺴ‪‬ﺒ‪‬ﺘ‪‬ﻲ ﺑِﻚ ر‪‬ﻓْﻌ‪‬ﺔٌ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﺰﱢي و‪ ‬ﻗَﺪ‪‬رِي ﻓ‪‬ﻲ ﻫ‪‬ﻮاك‪ ‬ﺟ‪‬ﻠﻴﻞٌ‪.‬‬
‫‪ .23‬أﻣ‪‬ﺮِي إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﻔَﻮ‪‬ض‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻴ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻃﻮﻋﺎً ﻛَﺄﻧﱠﻚ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠْﻘَﻀﺎء‪ ‬و‪‬ﻛ‪‬ﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .24‬ﻓَﺎﻧْﻈُﺮْ إﻟَﻲ ﻓَﻘْﺮِ اﻟْﻔُﻀُﻮﻟ‪‬ﻲ اﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﺒ‪‬ﺪ‪ ‬ﺿَﻌ‪‬ﻴﻒ‪ ‬ﻋﺎﺟِﺰٌ و‪ ‬ذَﻟﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .25‬د‪‬م ﺳﺎﻟﻤﺎ ﻻزِﻟْﺖ‪ ‬ﻳﺎ ز‪‬ﻳ‪‬ﻦَ اﻟْﻮ‪‬ري!‬
‫‪ .............................................................................................................................. 644‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻣﺎدام‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻓﻖِ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎ اﻛﻠﻴﻞ‪.‬‬

‫‪ .26‬ﻟﻤﺎ ﻋ‪‬ﺸ‪‬ﻘﺖ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟَﻪ‪ ‬ﻛﻞﱡ اﻟْﻮ‪‬ري‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺘَﺘَﺒ‪‬ﻌﺎً ﻋﺎد‪‬ت‪ ‬إﻟَﻴ‪‬ﻪ‪ ‬ﺗﻤ‪‬ﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .27‬ﺷَﺎﻋ‪‬ﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨﺎﻗ‪‬ﺒ‪‬ﻪ و‪ ‬ﻋ‪‬ﻢ‪ ‬ﻫ‪‬ﻮاؤُه‪،‬‬
‫ﻣﺎ اﻟْﻌ‪‬ﺸﻖُ إﻟﱠﺎ ﻣ‪‬ﺎ ﺑِﻪ‪ ‬اﻟﺘﱠﻜْﻤ‪‬ﻴﻞ‪.‬‬
‫‪ .28‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﺗﻤ‪‬ﻜّﻦ ﺣ‪‬ﺒ‪‬ﻪ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺠ‪‬ﺘ‪‬ﻲ!‬
‫ﺑِﺘَﻤ‪‬ﻜﱡﻦ ﻣﺎ ﺷﺎﻧُﻪ اﻟﺘﱠﻌ‪‬ﺪ‪‬ﻳﻞ‪.‬‬
‫‪ .29‬ﻗَﺪ‪ ‬أﺛَﺮَ اﻟْﻮ‪‬ﻓﺎ ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﻔَﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺬْ ﺷﺎع اﻧﱢﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﻫ‪‬ﻮاك‪ ‬ﻗَﺘﻴﻞ‪.‬‬
‫ـ‪6‬ـ‬
‫ك ﺗَﺮَي ﺣﺎﻟ‪‬ﻲ و‪ ‬ﺗَﺘَﺮﺣ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫‪ 1‬أرا ‪‬‬
‫أﻳ‪‬ﻤ‪‬ﻨَﻌ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﻮاﺷُﻮنَ أم‪ ‬ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﺗﻌﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ 2‬أم اﻟْﺤﺎلُ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﻠﻮم‪ ‬و‪‬ﻟﻜ‪‬ﻦْ ﻣ‪‬ﺨﺎﻓَﺔ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻠﱠﻮمِ ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟﻨﱠﺎسِ إذ ﺗَﺘَﻜَﻠﱠﻢ‪.‬‬
‫‪ 3‬أم اﻟﻠﱠﻮم‪ ‬ﻣ‪‬ﺬْﻟُﻮلٌ و‪‬ﻟﻜ‪‬ﻦْ ﺑِﻌﺼ‪‬ﺮِﻛُﻢ‪،‬‬
‫ﻓَﻨَﻲ اﻟْﻮ‪‬ﺻ‪‬ﻞُ ذات‪ ‬اﻟﻠﱠﻴ‪‬ﻞ ﻣﺎت‪ ‬اﻟﺘﱠﺮَﺣ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫‪ 4‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒِﻲ ﺑِﺘَﺮك‪ ‬اﻟْﺈﻟْﺘ‪‬ﻔﺎت‪ ‬ﻗَﺘَﻠﺘﻨ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻛﺄﻧﱠﻚ‪ ‬ﻻﺗَﺪ‪‬رِي ﺑِﺄﻧﱢﻲ ﻣ‪‬ﻐْﺮِم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٤٥ ..........................................................‬‬
‫‪ 5‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒِﻲ ﺑِﺴ‪‬ﻠْﺐِ اﻟْﺈﻋ‪‬ﺘ‪‬ﺒﺎرِ ﺧَﺬَﻟﺘﻨ‪‬ﻲ‪،‬‬

‫ﻛﺄﻧﱠﻚ‪ ‬ﻟَﻢ ﺗﻌﻠﻢ‪ ‬ﺑِﺄﻧﱢﻲ ﻣ‪‬ﺘَﻴ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫‪ 6‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒِﻲ إذا أد‪‬رﻛﺖ ﻣ‪‬ﻨْﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﺼﻴﺒ‪‬ﺔً‪،‬‬
‫اداري ﻓَﻼ أﺷْﻜُﻮ و‪ ‬ﻻأﺗَﻈَﻠﱠﻢ‪.‬‬
‫‪ 7‬إﻟَﻲ أنْ ﻳ‪‬ﺼ‪‬ﻴﺮَ اﻟْﺄﻣﺮُ ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﺪلِ ﺟﺎرﻳﺎً‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻗﺎﺿ‪‬ﻲ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨ‪‬ﻲ و‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨَﻚ‪ ‬ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﻜُﻢ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻓَﺈنْ ﺗﺜﺒﺖ‪ ‬ﺣ‪‬ﻘﱠﺎً ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬ﺟ‪‬ﺮﻳﻤ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫ﺑِﺮُوﺣ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻬ‪‬ﻮي أﺗَﺠ‪‬ﺮﱠم‪.‬‬
‫‪ 9‬و‪ ‬إن ﻧَﺴﺒﺖ ﺟ‪‬ﺒﺮاً إﻟَﻴﻚ‪ ‬ﻇَﻠﻴﻤ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫ﺤﻖﱢ ذَﻳ‪‬ﻠﻚ‪ ‬اﻟﺰم‪.‬‬
‫ﺑِﺤ‪‬ﺠ‪‬ﺔِ أﺧْﺬ‪ ‬اﻟْ ‪‬‬
‫‪ 10‬ﻓَﺎﻋ‪‬ﺮض أﺣ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻲ إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﺗَﻀَﺮﱡﻋﺎً‪،‬‬
‫ﻟَﻌ‪‬ﻞﱠ ﺑِﺈﻳ‪‬ﺼﺎلِ اﻟْﻮ‪‬ﻓﺎء‪ ‬ﺗَﺘَﻜَﺮﱠم‪.‬‬
‫‪ 11‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒِﻲ ﺑ‪‬ﺪا ﺑ‪‬ﻴﻨﻲ و‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨﻚ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺸَﺮ‪،‬‬
‫ﺷَﺪﻳﺪ واﻟﻒ ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﺘَﻘﺪ‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﺮم‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻗَﺼﺪ‪ ‬ﻗَﻄﻊِ اﻟْﺈﺗﱢﺼﺎلِ ﻣﻌ‪‬ﺎﻧ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫إذا ﻻﻣ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﺄﻋ‪‬ﺪاء‪ ‬ﻻﺗَﺘَﻮ‪‬ﻫ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫‪ 13‬ﺑﺎﻧﻲ ﻛَﻤﺎ ﻗﺎﻟُﻮا ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻞﱡ ﻣ‪‬ﺮْو‪‬ة‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻓ‪‬ﻌﻠ‪‬ﻲ ﺑِﺈﻓْﺴﺎد‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻘ‪‬ﻴﺪ‪‬ةِ ﻣ‪‬ﻨْﻀﻢ‪.‬‬
‫‪ 14‬أُﺣﺎﻟ‪‬ﻒ‪ ‬اﻋﺪاﺋ‪‬ﻲ ﻓَﻜُﻞّ ﺗَﻤ‪‬ﺘّﻊ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 646‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ ز‪‬ﻋ‪‬ﻤ‪‬ﻬِﻢ ﺣ‪‬ﻞّ ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪ ‬ﻣ‪‬ﺤﺮَم‪.‬‬

‫‪ 15‬ﻓَﻼﺗَﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺒﻨﻲ ﻣ‪‬ﺜْﻠُﻬﻢ ﻓَﺄﻧﺎ اﻟﱠﺬ‪‬ي‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻋ‪‬ﻔﱠﺘ‪‬ﻲ ﻧُﻄْﻖُ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻣ‪‬ﺘَﻜَﻠّﻢ‪.‬‬
‫‪ 16‬ﻟَﻘَﺪ‪ ‬ﻏَﻴﺮَ اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺎد‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦَ ﻓُﺘُﻮ‪‬ﺗ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﻨﺎء‪ ‬ﺻ‪‬ﻼﺣ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔِ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻜَﻢ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﺗَﺮﺑﻴﺖ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻬﺪ‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔِ ﻃﺎﻫ‪‬ﺮا‪،‬‬
‫ﻛَﺎﻧّﻲ ﻣ‪‬ﺴﻴﺢ‪ ‬و‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔُ ﻣ‪‬ﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﺑ‪‬ﺪأت ﻓَﺎﺑ‪‬ﺪ‪‬أت اﻟﻠﱠﻄﺎﻓَﺔ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬
‫ﻛَﺄﻧﱢﻲ ﻧُﻮر‪ ‬و‪ ‬اﻟْﻜﺜﺎﻓَﺔَ ﻣﻈْﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ 19‬ﺑِﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ ﺳ‪‬ﺪاد‪‬ي ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺼ‪‬ﻼحِ ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﺒﺎﻫ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺟ‪‬ﻤ‪‬ﻊِ اﻟْﻤ‪‬ﻼﺋﻚ‪ ‬آدم‪.‬‬
‫‪ 20‬و‪‬ان ﻗُﻞْ ﻗَﻮﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﺻ‪‬ﻔﺎء‪ ‬ﺳ‪‬ﺮﻳﺮَﺗ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﺳ‪‬ﻜﻮﺗ‪‬ﻲ ﺑِﻤ‪‬ﻀْﻤﻮنِ اﻟْﻤﻘﺎلِ ﻣ‪‬ﺘَﺮْﺟﻢ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻓَﻔ‪‬ﻲ ﻛُﻞّ آنٍ ﻟ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﺮوج‪ ‬إﻟَﻲ اﻟْﻌ‪‬ﻠﻲ‪،‬‬
‫ﺗَﻐَﻴ‪‬ﺮ ﺣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻟ‪‬ﻠﺘﱠﺮَ ﱡﻓﻊِ ﺳﻠﻢ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﻛَﻼم‪ ‬اﻟْﺄﻋﺎد‪‬ي ﺑﺎﻃ‪‬ﻞ إذ ﺳ‪‬ﻤ‪‬ﻌ‪‬ﺘﻪ‪،‬‬
‫ﺳ‪‬ﺘﺨْﺮُب‪ ‬ﺑ‪‬ﻨْﻴﺎن اﻟْﻮ‪‬ﻓﺎء‪ ‬و‪ ‬ﺗَﻨْﺪ‪‬م‪.‬‬
‫‪ 23‬أﻣﺮت ﺑِﺒ‪‬ﻨﻴﺎنِ اﻟﺘﱠﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺮِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻬ‪‬ﻮ‪‬ي‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻛَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ادارِي و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤﺎلِ ﻳ‪‬ﻌ‪‬ﻠَﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٤٧ ..........................................................‬‬
‫‪ 24‬ﺑِﺤ‪‬ﺒ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﺮْﺑ‪‬ﻮطٌ ﻃَﻬ‪‬ﻮر‪ ‬ﺻ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬

‫ﻇَﻬ‪‬ﺮت ﻓَﺒ‪‬ﺎﻧَﺖ‪ ‬إنْ ﻛَﺘﻤﺖ ﻓﺘﻜﺘﻢ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻓَﻼ أﻧْﺖ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ إﺧْﻔﺎء‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻨ‪‬ﻚ‪ ‬ﻗﺎد‪‬ر‪،‬‬
‫و‪‬ﻻ أﻧﺎ ﻓ‪‬ﻲ ﻛَﺘْﻢِ اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔِ أﺣ‪‬ﻜَﻢ‪.‬‬
‫‪ 26‬ﻋ‪‬ﺮَﺿﺖ إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺎلُ ﺻ‪‬ﺮْت ﻣ‪‬ﻐﺎﺿ‪‬ﺒﺎً‪،‬‬
‫ﻓَﻴﺎﻟَﻴ‪‬ﺘَﻨ‪‬ﻲ أﻓْﻨَﻴ‪‬ﺖ‪ ‬و‪ ‬اﻟْﺄﻣ‪‬ﺮُ ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﻬ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫‪ 27‬ﺷَﺮَﺣ‪‬ﺖ‪ ‬ﻟَﺪ‪‬ﻳ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻋﺪ‪‬ت‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﺎﻧ‪‬ﺪاً‪،‬‬
‫ﻓَﻴﺎﻟَﻴ‪‬ﺘَﻨ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺮَضِ اﻟْﻬ‪‬ﻢ‪ ‬أﺑ‪‬ﻜﻢ‪.‬‬
‫‪ 28‬ﻇَﻠَﻤ‪‬ﺖ ﺑِﺄﻧﱢﻲ رﻣ‪‬ﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻚ‪ ‬ر‪‬ﻋﺎﻳ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻧ‪‬ﺰاﻋ‪‬ﻲ و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻮاذ‪‬لُ ﻟَﻮ‪‬م‪.‬‬
‫‪ 29‬ﻏَﻠ‪‬ﻄْﺖ ﺑِﺄﻧﱢﻲ ﻗَﺪ ﻇَﻨَﻨْﺘُﻚ‪ ‬زاﺋ‪‬ﺮِي‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻨْﻊِ و‪ ‬اﻟﻨﱡﻬ‪‬ﻲ اﻟْﻌ‪‬ﺪا ﻣ‪‬ﺘَﻬ‪‬ﺠ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒِﻲ إذا أﺧْﻄَﻴ‪‬ﺖ ﻓ‪‬ﻲ ﺷَﺮْحِ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻨَﺘ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻟَﺪ‪‬ﻳ‪‬ﻚ‪ ‬ﺑِﺤ‪‬ﻖﱢ اﻟْﺈﻟْﻒ‪ ‬ﻻﺗَﺘَﺄﻟﱠﻢ‪.‬‬
‫‪ 31‬ﻋﺎﺷَﻴ‪‬ﺖ و‪ ‬ﺑِﺮَﻓﺪ ر‪‬ﺿَﻴ‪‬ﺖ ﺑِﻤﺎ ﺗَﺸﺎء‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻛُﻞﱢ ﻣ‪‬ﻄْﻠُﻮبٍ رِﺿﺎك‪ ‬ﻣﻘﺪم‪.‬‬
‫‪ 32‬ﻃَﺮﻳﻖُ ﺻ‪‬ﻼﺣ‪‬ﻲ ﺿﺎع‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻓَﺮْط‪ ‬ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﺮَﺗ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻓَﺄﻧْﺖ‪ ‬ﺑِﺮُﺷْﺪ‪ ‬اﻟْﺤﺎلِ ﻻﺷَﻚ‪ ‬أﻋ‪‬ﻠَﻢ‪.‬‬
‫‪ 33‬ﺣ‪‬ﻴﺎﺗ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻣ‪‬ﻮ‪‬ﺗ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻨْﻚ‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻘُﺮْبِ و‪ ‬اﻟﻨﱠﻮي‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 648‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺗَﺪ‪‬ﺑ‪‬ﺮُ أﺣﻮاﻟ‪‬ﻲ إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﻠﱠﻢ‪.‬‬

‫‪ 34‬ﻫ‪‬ﻮِﻳ‪‬ﺘُﻚ‪ ‬ﻻﺟﻬﻼ إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﺑﺎزﻟﻲ‪،‬‬
‫ﻫ‪‬ﻮاك‪ ‬ﻟ‪‬ﺄﺳ‪‬ﺒﺎبِ اﻟْﻜَﻤﺎلِ ﻣ‪‬ﺘَﻤ‪‬ﻢ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒﻲ ﺑ‪‬ﻬﺬا اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ و‪ ‬اﻟﻠﱡﻄْﻒ‪ ‬و‪ ‬اﻟﻨﱠﻬﻲ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﻟ‪‬ﺘَﻮﻓﻴﻖِ اﻟﺘّﻘﻲ ﻣ‪‬ﺘَﺤ‪‬ﺘّﻢ‪.‬‬
‫‪ 36‬ﺗَﺤﻤﺪ ر‪‬ب‪ ‬اﻟْﻌﺎﻟَﻤ‪‬ﻴﻦَ و‪ ‬ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﺻ‪‬ﻼةُ ر‪‬ﺳﻮلٍ ﻟ‪‬ﻠﺮﱢﺳﺎﻟَﺔٍ ﻣ‪‬ﺨﺘﻢ‪.‬‬
‫‪ 37‬ﺑ‪‬ﺸﻴﺮٌ ﻧَﺬﻳﺮٌ ﻛﺎﻣ‪‬ﻞٌ و‪ ‬ﻣ‪‬ﻜَﻤ‪‬ﻞ‪،‬‬
‫ﻧﺒﻲ‪ ‬ﻛﺮﻳﻢ‪ ‬ﻣ‪‬ﻜْﺮم‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻜَﺮﱠم‪.‬‬
‫‪ 38‬ﻋ‪‬ﻠَﻴ‪‬ﻪ‪ ‬ﻟ‪‬ﺈﺻ‪‬ﻼحِ اﻟْﻌ‪‬ﻮاﻗ‪‬ﺐِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﺼ‪‬ﻠّﻲ ﻓُﻀﻮﻟ‪‬ﻲ داﺋﻤﺎً و‪ ‬ﻳ‪‬ﺴ‪‬ﻠّﻢ‪.‬‬
‫ـ‪7‬ـ‬
‫‪ 1‬أﺑﺎﻫ‪‬ﻲ ﺑِﻮ‪‬ﺟ‪‬ﺪ‪ ‬ﻗَﺪ ﺗﻤ‪‬ﻜّﻦ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎ‪،‬‬
‫و‪ ‬ذﻟ‪‬ﻚ‪ ‬ﻓَﻀْﻞُ اﷲِ ﻳ‪‬ﺆْﺗ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺸَﺎء‪.‬‬
‫‪ 2‬اﺳﺮّ ﺑِﺸَﻮق ر‪‬و‪‬ح‪ ‬اﻟﺮﱡوح ذَو‪‬ﻗﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻛَﻴ‪‬ﻔ‪‬ﻴ‪‬ﺔٌ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ ﺣﺸﺎي ﻗَﺪ‪ ‬اﺣ‪‬ﺘَﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 3‬أﻟﺬّ ﺑِﺸَﻮقٍ ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﺪ‪‬ﻣﺎ ﻛُﻨْﺖ‪ ‬ﻣﻴﺘﺎ‪،‬‬
‫ر‪‬ﻣﺎﻧ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ و‪‬ﺟ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﻐَﺮامِ و‪ ‬اﻧْﻌ‪‬ﺸﺎ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٤٩ ..........................................................‬‬
‫‪ 4‬ﻛَﺴﺒ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺒ‪‬ﺬْلِ اﻟﺮﱡوحِ ذوﻗﺎً ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬

‫ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺮﱠأي أنْ ﻳ‪‬ﻐْﻨَﻲ اﻟْﻤ‪‬ﺼﺎﻟ‪‬ﺢ‪ ‬ﺑِﺎﻟﺮّﺷَﺎ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﺣ‪‬ﻤﺎ اﷲُ ﻇَﺒﻴﺎً ﺻﺎد‪‬ﻧ‪‬ﻲ ﺑِﻠﺤﺎﻇ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺻ‪‬ﻴ‪‬ﺮْﻧ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻦْ ﻏَﻴ‪‬ﺮِه‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﻮ‪‬ﺣ‪‬ﺸﺎً‪.‬‬
‫‪ 6‬ﺳ‪‬ﻘَﻲ اﷲُ ﻏُﺼ‪‬ﻨﺎً ﻣﺎﺋ‪‬ﺴﺎً ﻣ‪‬ﺘَﻌ‪‬ﺪ‪‬ﻻ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻟُﻪ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ر‪‬وﺿَﺔِ اﻟْﺤﺴﻦِ ﻣﺎ ﺗَﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 7‬ﻣ‪‬ﺤﺮّك‪ ‬أﺷْﻮاقٍ ﺗُﺤﺮّك‪ ‬ﻗَﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﻳﻮﻗﻒ‪ ‬د‪‬وران اﻟﺰﱠﻣﺎنِ إذا ﻣ‪‬ﺸَﻲ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻓَﻠﻮﻻ ﻣ‪‬ﺪار‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﺮْﻛَﺰُ ﺧﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟﻜﺎنَ ﻧ‪‬ﻈﺎم‪ ‬اﻟْﻜﺎﺋﻨﺎت‪ ‬ﻣ‪‬ﺸَﻮ‪‬ﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 9‬ﻓَﻠَﻮ‪ ‬ﻛﺎنَ ﻋﺬب‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻤ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﻦ ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ و‪‬ﺻ‪‬ﻠ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟﻤﺎ ﻛﺎنَ ﻓَﺮد‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺑ‪‬ﻨ‪‬ﻲ اﻟﻨﱠﻮعِ ﻋﺎﺋﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 10‬و‪ ‬ﻟَﻮ ﻛﺎنَ ﻓ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻴﻦِ اﻟْﺤ‪‬ﻴﺎةِ ﻋ‪‬ﻔﺎﻓُﻪ‪،‬‬
‫ﻟﻤﺎ زاد‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ اﻟْﺨﻀﺮُ إﻟﱠﺎ ﺗﻌﻄﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 11‬ﺑ‪‬ﺪﻳ‪‬ﻊ‪ ‬ز‪‬ﻣﺎنٍ ﻧﻮر ﻟﻄﻒ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺤ‪‬ﺠ‪‬ﺐ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﺳ‪‬ﺮﱢ اﻟﺘﱠﺸَﻌ‪‬ﺸُﻊِ و‪ ‬اﻏْﺘَﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺮُ أﻫ‪‬ﻞِ اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺠِﺰُ ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻨ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻷنﱠ ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﺈﻇْﻬﺎرِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺈﺧْﺘ‪‬ﻔﺎء‪ ‬ﻓَﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 13‬ﺑِﺨﺪﻳ‪‬ﻪ‪ ‬ﻧُﻮر‪ ‬ﻟﻮ ﻳ‪‬ﺨﺎﻟ‪‬ﻂُ ﺑ‪‬ﻌ‪‬ﻀﻪ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 650‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺢِ ﻗَﻄْﻌﺎً ﻻﻳ‪‬ﻘﺎرِﻧُﻪ‪ ‬اﻟْﻌﺸﺎ‪.‬‬

‫‪ 14‬ﻧَﻬﺎﻧ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻦْ ﻣﻴ‪‬ﻞِ اﻟْﻮِﺻﺎلِ ﻛَﺄﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﻮ‪‬ﻫ‪‬ﻢ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﻟَﻮمِ اﻟْﻌ‪‬ﻮاذ‪‬لِ و‪ ‬اﺧْﺘَﺸَﻲ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻗَﻨَﻌﺖ ﺑِﺘﺼ‪‬ﻮﻳﺮِ اﻟْﺨﻴﺎلِ ﺿَﺮور‪‬ةً‪،‬‬
‫ﻧﻬﻴﺖ ‪‬ﻣﻊ‪ ‬اﻟْﺈﺟ‪‬ﺒﺎرِ ﻋ‪‬ﻦْ ذﻟ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟﺮّﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 16‬ﺻ‪‬ﺒﺮت‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻫ‪‬ﻢ‪ ‬و‪ ‬ﺣ‪‬ﺰنٍ و‪ ‬ﺣ‪‬ﺴﺮةٍ‪،‬‬
‫رأﻳﺖ‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﻴﻌﺎً ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎء ﻣﺤﻮ‪‬ﺷﺎً‪.‬‬
‫‪ 17‬ﻓَﺈنْ ﻋﺸﺖ ﻓ‪‬ﻲ ﺻ‪‬ﺒﺮي ﺗﺄﻣ‪‬ﻞ ﻣ‪‬ﻘﺼ‪‬ﺪ‪‬ي‪،‬‬
‫و‪ ‬إن ﻟَﻢ‪ ‬اﻋﺶ ذﻧﺒِﻲ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻋﺎذ‪‬ﻟﻲ وﺷﻲ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﺧَﻠﻴﻠ‪‬ﻲ ﻏَﻴ ُﺮ اﻟْﻌ‪‬ﺸﻖ ﻣﺎﻟﻲ ﺻﻨَﻌ‪‬ﺔٌ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ و‪‬ﺟﻪ‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﻬﻮرِ اﻟْﺄﻣﻮرِ ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﻐﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 19‬ﻣ‪‬ﺤﺎ ﺣ‪‬ﻴﻦَ ﺗَﺼﻮﻳﺮِ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻗﻠﻢ اﻟْﻘﻀﺎ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻲ ﻟﻮحِ ﻗﻠﺒِﻲ ﻛُﻞﱡ ﻧﻘﺶٍ ﺗﻨﻘّﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺳ‪‬ﻮ‪‬ي اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖِ ﻣ‪‬ﺠ‪‬ﻤﻮع‪ ‬اﻟْﻔﻌﺎل ﻓَﻮاﺣ‪‬ﺶ‪،‬‬
‫ﻓَﻼﻋﻴ‪‬ﺐ ﻟ‪‬ﻲ ﻟَﻮﻣﺎ ارﺗﻜَﺒﺖ‪ ‬ﻓَﻮاﺣﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻳﻜﺪر‪‬ﻧ‪‬ﻲ ﻟَﻮم‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻮاذ‪‬لِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬
‫ﻓَﻴﺎﻟَﻴ‪‬ﺘَﻨ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻦ ﻗَﻮﻟ‪‬ﻬِﻢ ﻛُﻨﺖ اﻃﺮﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﻓَﻠﻢ ﺗَﻤﺢ‪ ‬آﺛﺎر اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻋ‪‬ﻦْ ﺳﺮﻳﺮَﺗ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫و‪ ‬إن ﻻﻣﻨ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻴﻬﺎ اﻟْﻌﺬولُ و‪ ‬ﻧﺎﻗَﺸﺎ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٥١ ..........................................................‬‬
‫‪ 23‬ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬أﻧﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻌ‪‬ﺸﻖ ﺟﻬﻼً و‪ ‬إﻧﱠﻪ‪،‬‬

‫ﻣﻔﻴﺾ‪ ‬ﺻﻔﺎء‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻘﻞِ و‪ ‬اﻟﺮﱡوحِ و‪ ‬اﻟْﺤﺸﺎ‪.‬‬
‫‪ 24‬ﻟﻨﻌﺖ ﻧﺒﻲ‪ ‬ﻋﺰّ رﻓﻌﺔ ﻗﺪره‪،‬‬
‫ﺑﺴﺎط ﻛﻤﺎلِ اﻟْﻘَﺪ‪‬رِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻌ‪‬ﺮشِ اﻓﺮﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻧﺒﻲ ﻛﺮﻳﻢ‪ ‬ﻏﺼﻦ ﻗﺪر ﻛﻤﺎﻟﻪ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻟْﻌﺮشِ ﺑِﺎﻟْﻔﺮعِ اﻟﺮّﻓﻴﻊِ ﺗﻌﺮﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 26‬إذا ﻧﻮ‪‬ر اﻟْﻤﻌﺮاج ﺑﺮق ﺑﺮاﻗﻪ‪،‬‬
‫ﻓَﻤ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﻴ‪‬ﺮه ﻗﺪ ﺻﺎر أد‪‬ﻫﻢ اﺑﺮﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ 27‬ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﺒﺤﺮُ ﻟ‪‬ﻺﺣﺴﺎنِ و‪ ‬اﻟْﺠﻮد‪ ‬و‪ ‬اﻟﻨّﺪي‪،‬‬
‫إﻟﻴﻪ‪ ‬ﻓُﻀﻮﻟﻲ ﻣﺎﺋﻼً ﻣ‪‬ﺘَﻌﻄّﺸﺎ‪.‬‬
‫ـ‪8‬ـ‬
‫‪ 1‬ﺳﻤﺎ ﻗَﺪر اﻟﺴ‪‬ﻤﺎﺣﺔِ و‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻤﺎل‪،‬‬
‫ﺑِﺒﺪرٍ ﻻح‪ ‬ﻣﻦ ﻓَﻠَﻚ‪ ‬اﻟْﻜَﻤﺎل‪.‬‬
‫‪ 2‬ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻓﻖِ اﻟْﻌ‪‬ﻠﻲ ﺑﺪر‪ ‬ﺗﻤﺎم‪،‬‬
‫اﺗﻢ‪ ‬ﺑﻴﺎن ﻗُﺪر‪‬ةِ ذ‪‬ي اﻟْﺠﻼل‪.‬‬
‫‪ 3‬ﺗﻜﻤ‪‬ﻞَ ﺣﺴﻨُﻪ ﺑِﺄﺗﻢ‪ ‬و‪‬ﺟﻪ‪،‬‬
‫ﺑِﺤﻤﺮَةٍ ﺧﺪ‪‬ه و‪ ‬ﺳﻮاد‪ ‬ﺧﺎل‪.‬‬
‫‪ 4‬ﺗَﺠﺎوز‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﻣﻨﺎﺳﻴﺔِ اﻟﺘّﺴﺎوي‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 652‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺑِﻘﺪ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﻧﻬﺎﻳ‪‬ﺔِ اﻟْﺈﻋ‪‬ﺘ‪‬ﺪال‪.‬‬

‫‪ 5‬ﺗﺒﺎرك‪ ‬ﺧﺎﻟﻖ أﻋﻄﺎه‪ ‬ﺣﺴﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺗﻨﺰّه ﻋﻦ ﻣﺸﺎﺑِﻬﺔِ اﻟْﻤﺜﺎل‪.‬‬
‫‪ 6‬ﺗﻔﺮّده اﻟْﻤﻼﺣﺔ ﻣﺴﺘﻘﻼً‪،‬‬
‫ﻓَﻠﻴﺲ‪ ‬ﻟَﻬﺎ ﺳ‪‬ﻮاه‪ ‬ﻣﻦ اﻟْ‪Ĥ‬ﻫﺎل‪.‬‬
‫‪ 7‬ﺗَﻤ‪‬ﻜﱠﻦَ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻘﻠﻮبِ و‪ ‬دام‪ ‬ﻓ‪‬ﻴﻬﺎ‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ ﻓ‪‬ﻲ ذ‪‬ي اﻟْﺒﻼد‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاه‪ ‬وال‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻫ‪‬ﻮ اﻟﺮﱡوح‪ ‬اﻟْﻤﻘَﺪ‪‬س‪ ‬ﻓﺎقَ ﻟﻄﻔﺎً‪،‬‬
‫ﺧﻔﺎه‪ ‬اﷲُ ﻣ‪‬ﻦ ﻋﻴﻦِ اﻟﺰّوال‪.‬‬
‫‪ 9‬ﻫﻮ اﻟﻨﱠﺠﻢ‪ ‬اﻟْﻤﻨﻮ‪‬ر‪ ‬ﻧﺎلَ اوﺟﺎً‪،‬‬
‫ﺣﻤﺎه‪ ‬اﷲُ ﻋ‪‬ﻦ إﺛﺮِ اﻟْﻮﺑﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻫ‪‬ﻮِﻳﺖ ﺟﻤﺎﻟﻪ ﺑِﻜَﻤﺎلِ و‪‬ﺟﻪ‪،‬‬
‫ﺟ‪‬ﻌ‪‬ﻠْﺖ‪ ‬ﻓﺪاء‪‬ه روﺣ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻣﺎل‪.‬‬
‫‪ 11‬ﻳﻼﻣﺎ ﺑﻴﺘﺎً ﺣ‪‬ﺴﻦَ اﻣ‪‬ﺘ‪‬ﺰاجٍ‪،‬‬
‫ازاﻟﺘُﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﺪﻳﻢ‪ ‬اﻟْﺈﺣﺘﻤﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻳ‪‬ﺼﻮ‪‬ره‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻓ‪‬ﻲ ﻛﻞّ آنٍ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻟﻮحِ اﻟﺘّﺼﻮ‪‬ر و‪ ‬اﻟْﺠﻤﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 13‬ﻓﻠﻴﺲ‪ ‬ﻟ‪‬ﻲ اﻟﺴ‪‬ﻠﻮ ﺑِﻤﺎ ﺳ‪‬ﻮاه‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻟَﻢ أر ﻏَﻴ‪‬ﺮَه‪ ‬و‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاه‪ ‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٥٣ ..........................................................‬‬
‫‪ 14‬ﺗﻘﻀّﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﻫﻮاه‪ ‬ﻣ‪‬ﺮور ﻋ‪‬ﻤﺮِي‪،‬‬

‫ﻣ‪‬ﺪي اﻟْﺄﻳ‪‬ﺎمِ ﻓ‪‬ﻲ ﺳﻬ‪‬ﺮِ اﻟﻠﱠﻴﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﺣ‪‬ﻔَﻈﺖ ﺧﻴﺎﻟَﻪ ﻟ‪‬ﺼ‪‬ﻔﺎء‪ ‬ﻗﻠﺒِﻲ‪،‬‬
‫ﻃَﻠَﺒﺖ وﺻﺎﻟَﻪ ﻟ‪‬ﺼﻼحِ ﺣﺎلٍ‪.‬‬
‫‪ 16‬و‪‬ﻟﻜﻦ ﻗَﺪ و‪‬ﺟ‪‬ﺪت‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬ﻃﺒﻌﺎً‪،‬‬
‫ﻳﻤﺎ ‪‬ﻧﻊ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﻣ‪‬ﻄﺎﻟَﺒ‪‬ﺔِ اﻟْﻮِﺻﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﻳ‪‬ﺨﺎﻟ‪‬ﻒ‪ ‬ﻛُﻞّ ذ‪‬ي و‪‬ﻟﻊٍ ﻋ‪‬ﻨﺎداً‪،‬‬
‫ﺑِﺄﻟﻔﺎظ أﺷَﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﻘ‪‬ﺘﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﻳﺠﺮح ﻛُﻞﱠ ذ‪‬ي ﻃَﻠَﺐِ ﻫﻮاه‪،‬‬
‫ﺑِﺎﻟﺤﺎظ‪ ‬أﺣﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ اﻟﻨّﺒﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 19‬ﻛﻔﺎه‪ ‬ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺐ‪ ‬ﻟَﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻨﺎدا‪،‬‬
‫إﻟَﻲ اﻟْﺄﻋ‪‬ﺪاء‪ ‬ر‪‬ﺳ‪‬ﻢ‪ ‬اﻟْﺈﻣﺘ‪‬ﺜﺎلِ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻳ‪‬ﻘﺎرِب ﻛُﻞّ ذ‪‬ي ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻞٍ و‪ ‬ﻣ‪‬ﻜْﺮٍ‪،‬‬
‫ﻓَﻴ‪‬ﺤ‪‬ﺴ‪‬ﺐ‪ ‬أﻧّﻬﻢ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦِ اﻟْﻤ‪‬ﻮاﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻳ‪‬ﺨﺎﻟ‪‬ﻒ ﻣ‪‬ﻦ ﻳ‪‬ﻨﺎﺻ‪‬ﺤﻪ‪ ‬و‪ ‬ﻳﺮﺿﻲ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻔﺎﺳ‪‬ﺪه ﻣ‪‬ﻜﺎرِه اﻟْﺄﺧﻴﺎل‪.‬‬
‫‪ 22‬ﻳ‪‬ﺨﺎﻟ‪‬ﻄُﻪ اﻟْﺄراذ‪‬ل و‪ ‬اﻟْﺄداﻧ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺨﺎﻟَﻄﺔُ اﻟْﻜ‪‬ﻼبِ ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﻐﺰال‪.‬‬
‫‪ 23‬أﺧﺎﻃ‪‬ﺒﻪ‪ ‬ﻳﺨﺎﻟ‪‬ﻔﻨ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻨﺎداً‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 654‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻳﺼﺮّ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻣ‪‬ﻀﺎﻋ‪‬ﻔَﺔِ اﻟْﻔ‪‬ﻌﺎلِ‪.‬‬

‫‪ 24‬أﻋﺎﺗ‪‬ﺒﻪ‪ ‬ﻳﻜﺪ‪‬ره‪ ‬ﻛَﻼﻣ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻳﻀﺎﻋ‪‬ﻔْﻨ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼل ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼل‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻓَﺈنْ ﻛَﺜﺮَ اﻟْﻜَﻼم‪ ‬ﻓَﻼﻳ‪‬ﺪارِي‪،‬‬
‫و‪‬إن ﻛَﺪر اﻟْﻐَﺮام‪ ‬ﻓَﻼﻳ‪‬ﺒﺎﻟ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫‪ 26‬ﺧﻼف‪ ‬رﺿﺎﺋ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟﻢ‪ ‬ﻋﻈﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟ‪‬ﻲ ﻻﺗﻄﺎول ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻘﺎل‪.‬‬
‫‪ 27‬ﻓَﺪ‪‬ع‪ ‬ﻣﺎ ﺷﺎء‪ ‬ﻳ‪‬ﻌ‪‬ﻤﻞ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼمِ‪،‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺔُ اﻟْﻤﻼحِ ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﻤﺤﺎلِ‪.‬‬
‫ـ‪9‬ـ‬
‫‪ 1‬ﺳ‪‬ﺮورِي و ذوﻗ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻦ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻚ ﺻﺎد‪‬ر‪،‬‬
‫ﻋﻞ ﻛﻞّ ﺻﻨْﻊِ ﺻﺎﻧ‪‬ﻊ اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦُ ﻗﺎد‪‬ر‪.‬‬
‫‪ 2‬ﻟﻔَﺮط‪ ‬ﻓﺘُﻮرِ اﻟْﻌﻘْﻞِ ﺧﺎﻟﻚ ﺧﺎﻟﻖ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻔ‪‬ﻄﺮَة ﻓﺘﺮ اﻟﻠّﺤﻆ ﻃﺮﻓُﻚ‪ ‬ﻓﺎﻃ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 3‬ﺟﻤﺎﻟُﻚ ﻧﻮر‪ ‬ﻻﻣﻊ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘﺸﻌﺸﻊ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺸﺎﻫﺪ‪ ‬ذاك‪ ‬اﻟﻨﱡﻮرِ ﻟ‪‬ﻠّﻪ ذاﻛ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 4‬ﺳﺮور ﻫﻮاك‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺴﺘﺪامِ ﻣﺤﺮم‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛﻞﱢ ﻣ‪‬ﻦْ ﻓ‪‬ﻲ ﻃﻮعِ ﺣ‪‬ﺴﻨ‪‬ﻚ ﻗﺎﺻ‪‬ﺮٌ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٥٥ ..........................................................‬‬
‫‪ 5‬ﻫﻮاك‪ ‬ﻧﻌﻴﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﻘﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﺨﻠّﺪ‪،‬‬

‫و‪ ‬ﺟﺎﺣﺪ آﻳﺎت اﻟْﻤ‪‬ﻼﺣﺔِ ﻛﺎﻓ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 6‬ﻟﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻨ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﺧﻂﱢ اﻟْﻌ‪‬ﺬارِ ﻧﺪاﺋﺪ‪،‬‬
‫أﺷَﺪ‪ ‬ﺷﻌﺎﻋﺎً ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻈﱠﻼمِ اﻟﻨّﻮاﺋﺮ‪.‬‬
‫‪ 7‬ﻳﻤﻦ ﺑِﻚ اﻟﺪ‪‬ﻧﻴﺎ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻻ‪،‬‬
‫ﺗﻤﻦ و‪‬ﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫﺮِ أﻧْﺖ‪ ‬ﻣﻌﺎﺻ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻓَﻤﺎ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮُ اﻟﱠﺎ ﺧَﻠﻮ‪‬ةٌ ﻟ‪‬ﺎﺟ‪‬ﺘ‪‬ﻤﺎﻋ‪‬ﻨﺎ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣﺎ أﻧﺎ إﻟﱠﺎ ﻓ‪‬ﻴ‪‬ﻪ‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻮ‪‬ﺻ‪‬ﻞِ ﺷﺎﻛ‪‬ﺮٌ‪.‬‬
‫‪ 9‬اﺳﺎراك‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﻜْﺮِ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻛَﺴ‪‬ﺒ‪‬ﻮا اﻟْﺒﻘﺎ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟْﻮ‪‬ري ﻛﺎس‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻨﻴ‪‬ﺔِ داﺋﺮ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﺑِﻄﺮﻓ‪‬ﻚ‪ ‬ﺣ‪‬ﺮﻛَﺔُ اﻟْﺠ‪‬ﻔﻮنِ إﻟَﻲ اﻟْﺠ‪‬ﻔﺎ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻜُﻞﱢ ادﻳﺐٍ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺘﱠﻌﻠﱡﻢِ زاﺟِﺮ‪.‬‬
‫‪ 11‬ﻧَﺴ‪‬ﻠﺖ ﺛﺒﺎت‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺮِ و‪ ‬اﻟﻨﱠﻮمِ داﺋﻤﺎً‪،‬‬
‫ﺧﻴﺎﻟُﻚ‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟْﻘﻠﺐِ و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻴ‪‬ﻦِ ﺳﺎﺋﺮٌ‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻨّﺎرِ ﻟَﻢ ﺗَﺤ‪‬ﺮِقْ و‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤﺎء‪ ‬ﻟَﻢ ﺗﻐﺺ‪،‬‬
‫ﺗَﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺮﻧﺎ ﻓ‪‬ﻲ أﻣ‪‬ﺮِه و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﺳﺎﺣ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 13‬ﻫﻮاك‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻷﺟﺪاث‪ ‬ﻟَﻮ ﻣﺮ زاﺋﺮاً‪،‬‬
‫ﻟﻤﺎ ﺗﻢ‪ ‬ﺗَﺤ‪‬ﺖ‪ ‬اﻟْﺄر‪‬ضِ أﺻﻼً ﻣﺠﺎور‪.‬‬
‫‪ 14‬و‪ ‬ﺿﺎﻗَﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻤ‪‬ﻮﻟُﻮد‪ ‬داﺋﺮةُ اﻟﺜﱠﺮَي‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 656‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫و‪ ‬ﻓﺎﻗَﺖ‪ ‬ﺑﻄﻮن اﻟْﺄﻣ‪‬ﻬﺎت‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻘﺎﺑﺮ‪.‬‬

‫‪ 15‬ﺑ‪‬ﺪا اﻧْﻘ‪‬ﻼب‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺛﺒﺎﺗ‪‬ﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎ‪،‬‬
‫ﻓَﻮﻳﻞٌ ﻟ‪‬ﻤﻠﻚ ﺣﺎﻛ‪‬ﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﺟﺎﺋ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 16‬ﻗﻴﺎﻣ‪‬ﻚ‪ ‬أﻓْﻨَﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮَ و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻗﻴﺎﻣ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫ﻓَﻠﻠﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ إﻇْﻬﺎر‪ ‬اﻟْﻘﻴﺎﻣ‪‬ﺔِ آﺧﺮ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﺗﺨﺎﻃ‪‬ﺒ‪‬ﻨُﻲ ﻧَﻬﺒﺎً ﻋ‪‬ﻠَﻲ و‪‬ﻟﻊِ اﻟْﻬ‪‬ﻮ‪‬ي‪،‬‬
‫ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﺗُﻨﺎﺟِﻴﻨ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻣﺎ أﻧﺎ ﺣﺎﺿ‪‬ﺮٌ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﺗَﺼﻮ‪‬رِ ﺷﺨﺼ‪‬ﻲ ﻟ‪‬ﻠْﻌ‪‬ﻘﻮلِ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻴ‪‬ﺮ‪،‬‬
‫ﻷﻧﱢﻲ ﻛَﺎﻟﺸﱠﺨْﺺِ اﻟْﻤ‪‬ﺼ‪‬ﻮ‪‬رِ ﺣﺎﺋﺮٌ‪.‬‬
‫‪ 19‬ﻟَﺪﻳ‪‬ﻚ‪ ‬ﺑِﻼﻣ‪‬ﻴ‪‬ﻞ اﻟﺘﱠﺤﺮﱡك‪ ‬واﻗﻒ‪،‬‬
‫إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﺑِﻼ ﻏﻤﺾ اﻟﻨﱠﻮاﻇﺮ ﻧﺎﻇ‪‬ﺮٌ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﺧَﻠَﻌ‪‬ﺖ ﻟ‪‬ﺒﺎس‪ ‬اﻟْﺈﻋ‪‬ﺘ‪‬ﺒﺎرِ ﻓَﻤﺪ‪‬ﻣﻌ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺠِﺴﻤ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻦْ أﻫ‪‬ﻞِ اﻟْﻤ‪‬ﻼﻣ‪‬ﺔِ ﺳﺎﺗ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 21‬ﻟ‪‬ﺸَﻴ‪‬ﺒِﻲ ﻻأرﺟ‪‬ﻮ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﻘْﺼ‪‬ﺪاً‪،‬‬
‫ﻓﺸﺒﺖ و‪ ‬أﻫ‪‬ﻠ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻮﻻد‪‬ةِ ﻋﺎﻗ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﻛَﺸﻒ اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻻﺑ‪‬ﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﺷَﻨﻊِ اﻟْﻌ‪‬ﺪا‪،‬‬
‫ﻧﻬﺎﻳ‪‬ﺔ إﻇﻬﺎرِ اﻟْﻤ‪‬ﺤﺒ‪‬ﺔِ ﻇﺎﻫ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 23‬ﻓَﻠَﻢ ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﺘَﻤﻞْ إﺧﺮاج‪ ‬ذَﻳ‪‬ﻠ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﻳﺪ‪‬ي‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺒﻴﺐ‪ ‬ﻋ‪‬ﻔﻴﻒ‪ ‬اﻟﺬﱠﻳ‪‬ﻞِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻧﺎد‪‬ر‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٥٧ ..........................................................‬‬
‫‪ 24‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ أﻳ‪‬ﻦَ أﻟْﻘَﻲ إنْ ﺗَﺮَﻛﺘﻚ‪ ‬ﺗﺎﺋﺒﺎً‪،‬‬

‫و‪‬ﻣﺎ ﻟَﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﻓَﻠﻚ‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻤﺎلِ ﻧﻈﺎﺋﺮُ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﺗﺮﺑﻴﺖ و‪ ‬اﺳ‪‬ﺘَﻜْﻤ‪‬ﻠَﺖ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ أر‪‬ض ﺑﺎﺑﻞ‪،‬‬
‫ﻓَﺄﻧْﺖ‪ ‬ﻟ‪‬ﺬا ﻓ‪‬ﻲ ﺻ‪‬ﻨْﻌ‪‬ﺔِ اﻟﺴ‪‬ﺤ‪‬ﺮِ ﻧﺎدر‪.‬‬
‫‪ 26‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺤﻠﺔِ اﻟْﻔﻴﺤﺎ ‪‬ء زاد‪ ‬ﻟَﻚ‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺬﻟﻚ ﺣﻠﻮ أﻧْﺖ ﻃﺒﻌ‪‬ﺎً و‪ ‬ﻃﺎﻫﺮ‪.‬‬
‫‪ 27‬ﺷَﻤﻴﻤ‪‬ﻚ ﻓﻮاح‪ ‬ﻛَﺄﻧﱠﻚ داﺋﻤﺎ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻤﺸﻬ‪‬ﺪ‪ ‬ﺳ‪‬ﻠْﻄﺎنِ اﻟْﻮﻻﻳﺔِ زاﺋﺮ‪.‬‬
‫‪ 28‬اﻣﺎم‪ ‬اﻟْﻮ‪‬ري ﻛَﻨﺰُ اﻟْﻤﻨَﻲ ﻋ‪‬ﻠْﻢ‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﺪي‪،‬‬
‫و‪‬ﻟﻲ‪ ‬و‪‬ﺻﻲ‪ ‬و‪‬ﺻﻔُﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘﻜﺎﺛ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 29‬ﺣ‪‬ﻜﻴﻢ‪ ‬ﻟ‪‬ﺄﻗﻮالِ اﻟﻨﱠﺼﻴﺤ‪‬ﺔِ ﻧﺎﻃ‪‬ﻖ‪،‬‬
‫ﺧَﻠﻴﻞٌ ﻟ‪‬ﺄﺻﻨﺎمِ اﻟﻀﱠﻼﻟﺔِ ﻛﺎﺳ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 30‬ﺣﻠﻴﻢ‪ ‬ﺑِﺤ‪‬ﺴﻦِ اﻟﺮﱠأي ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﻗْﺘ‪‬ﺪارِه‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻇُﻠﻢِ اﺣﺰابِ اﻟْﻌ‪‬ﺪاو‪‬ةِ ﺻﺎﺑِﺮ‪.‬‬
‫‪ 31‬ﺗﻤ‪‬ﻴﻞُ إﻟَﻲ ﺗَﻌﻈﻴﻤ‪‬ﻪ ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺞ‪ ‬اﻟْﻮري‪،‬‬
‫ﻓَﻮاﺿ‪‬ﺤﺔٌ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ ﻋ‪‬ﻠﻴﻪ‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﺮاﺋﺮ‪.‬‬
‫‪ 32‬ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﻤﺒﺘﺪا ﻛﻮﻧﺎً و‪ ‬ﻓﺎ ‪‬ﻋﻞٌ ﻣﺎﻳﺸﺎء‪،‬‬
‫ﻓَﺘﺮﺟﻊ‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﻬﻮداً إﻟﻴ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟﻀﱠﻤﺎﺋﺮ‪.‬‬
‫‪ 33‬ﺣ‪‬ﻘﻴﻘَﺘُﻪ ﻧﻮر‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺪ‪‬رك‪ ‬ﻣ‪‬ﺨْﺘﻒ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 658‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ ﻋ‪‬ﻼﻣﺎت‪ ‬اﻟﺸﱡﻬﻮد‪ ‬ﻣ‪Ĥ‬ﺛ‪‬ﺮ‪.‬‬

‫‪ 34‬ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﺒ‪‬ﻴ‪‬ﺖ‪ ‬اﻟْﺄﻗﺼ‪‬ﻲ ﻃَﻠﻘﻪ‪ ‬ﻏَﻴ‪‬ﺮُه‪،‬‬
‫ﻟَﻪ‪ ‬اﻟْﻜﺎﺋﻨﺎت‪ ‬اﻟﻈﱠﺎﻫ‪‬ﺮات‪ ‬ﻣ‪‬ﻈﺎﻫ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻟَﺪ‪‬ي اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ ﻓ‪‬ﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖِ ر‪‬ﻓْﻌﺔِ ﻗَﺪ‪‬رِه‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻮ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻟْﺄﻓْﻼك‪ ‬ﺣﻘّﻖَ ﻋﺎﺛﺮ‪.‬‬
‫‪ 36‬ﻓَﻠﻮ دام‪ ‬ﻟ‪‬ﻠﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ اﻟﺘﱠﺨﻠﱡﻞ أﻣ‪‬ﺮه‪،‬‬
‫ﻟﺘﻔْﺴﺪه‪ ‬ﺑ‪‬ﻌﺪ‪ ‬اﻣ‪‬ﺘﺰاجِ ﻋﻨﺎﺻ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 37‬ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﺒ‪‬ﺤﺮُ ﻟ‪‬ﻠْﺄﻓﻀﺎلِ ﻣ‪‬ﻦ ﻏَﻴ‪‬ﺮِ ﺳﺎﺣ‪‬ﻞ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺳﺎﺋ‪‬ﺮُ أﻋﻴﺎنِ اﻟْﻮﺟﻮد‪ ‬ﻣﻘﺎﻃ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 38‬و‪‬ﻟﻲ‪ ‬و‪‬ﺻ‪‬ﻲ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﺻﻔﺎت‪ ‬ﻛَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺎلُ ﻣ‪‬ﻘﺎﻣﺎت‪ ‬اﻟْﻌﻼ ﻣ‪‬ﺘﻮاﺗﺮ‪.‬‬
‫‪ 39‬إﻃﺎﻋﺘُﻪ ﻓﺮْض‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛﻞﱢ ﻣ‪‬ﺴﻠ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺒﺎﻳﻌ‪‬ﻪ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺮﱠﺑ‪‬ﺢِ و‪ ‬اﻟْﻐَﻴ‪‬ﺮُ ﺧﺎﺳ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﺷَﻬﺎدةُ ﺗَﺼﺪﻳﻖِ اﻟﻨﱡﺒﻮ‪‬ه‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤﻼ‪،‬‬
‫ﻛَﻔَﻲ اﻧﱠﻪ ﻟ‪‬ﻠﺪ‪‬ﻳ‪‬ﻦِ و‪ ‬اﻟﺸّﺮعِ ﻧﺎﺻ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 41‬ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻣﻴﺮُ اﻟْﻤﺆﻣﻨ‪‬ﻴﻦ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟﱠﺬ‪‬ي‪،‬‬
‫ﻟﻜَﺴﺮﺻ‪‬ﻼح اﻟﺸﱠﺮعِ ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﺪلِ ﺟﺎﺑِﺮ‪.‬‬
‫‪ 42‬ﻋﻼ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤﻌﺎﻟ‪‬ﻲ اﺳ‪‬ﻤ‪‬ﻪ و‪ ‬ﻟﺬﻛْﺮِه‪،‬‬
‫ﻣﺪارِج‪ ‬ﻋﺮْشِ اﻟْﺈﻗﺘﺪارِ ﻣ‪‬ﻨﺎﺑِﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٥٩ ..........................................................‬‬
‫‪ 43‬ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﺤﺎﻛ‪‬ﻢ اﻟْﺒﺎﻗ‪‬ﻲ إﻟَﻲ ﻣ‪‬ﻮﻋ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟﻠﱢﻘﺎ‪،‬‬

‫و‪ ‬ﺻﺎﺣ‪‬ﺐ‪ ‬ﺣ‪‬ﻜﻢِ ﻏَﻴ‪‬ﺮِه ﻣ‪‬ﺘَﻐﺎﻳِﺮٌ‪.‬‬
‫‪ 44‬ﻣﺤﻴﻂٌ ﻟ‪‬ﺄﺣﻜﺎمِ اﻟﺸﱠﺮﻳﻌﺔِ ﺣ‪‬ﻜﻤ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟَﻪ اﻟْﺤ‪‬ﻜﻢ‪ ‬ﻓﻴﻬﺎ و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻧﺎه‪ ‬و‪ ‬آﻣ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﺗﺤﺠﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﺗَﻌﻈﻴﻤ‪‬ﻪ واﻫﻦ اﻟْﺨُﻄَﻲ‪،‬‬
‫ﻣﺮاﻋﺎة ﺗَﻌﻈﻴﻢ ﺳ‪‬ﻮاه ﻛَﺒﺎﺋﺮ‪.‬‬
‫‪ 46‬ﻣ‪‬ﻨﺎﻗ‪‬ﺒ‪‬ﻪ ﻟ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻀﻼت‪ ‬ﻣﺤﻠﺔ‪ٌ،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺪاﺋﺤ‪‬ﻪ ﻟ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﻠﻬﻤﺎت‪ ‬ﻣ‪‬ﺼﺎد‪‬ر‪.‬‬
‫‪ 47‬ﻋﻠﻴﻚ‪ ‬ﺳ‪‬ﻼم‪ ‬اﷲِ ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻌﺪنَ اﻟْﻌ‪‬ﻄﺎ!‬
‫و‪‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﻟ‪‬ﺒ‪‬ﻨﻴﺎنِ اﻟﺸﱠﺮﻳﻌ‪‬ﺔِ ﻋﺎﻣ‪‬ﺮ!‬
‫‪ 48‬ﺳ‪‬ﻮاك‪ ‬إﻟﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻘﺼﻮد‪ ‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻣﻮﺻﻞ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻏﻴﺮُ ﻫﻮاك‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺴﺘﻌﺎن ﻣﻌﺎﺷﺮ‪.‬‬
‫‪ 49‬ﻟ‪‬ﻐَﻴﺮِك ﻣ‪‬ﺪﺣﻲ ﻻﻳﻄﻴِﺐ‪ ‬ﺧﺎﻃ‪‬ﺮي‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﺪ‪‬حٍ ﻟﻐَﻴ‪‬ﺮِك ﺧﺎﻃ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻓﻀﻮﻟ‪‬ﻲ ﻓَﻘﻴﺮٌ ﻣ‪‬ﺬﻧ‪‬ﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘﺤﻴ‪‬ﺮ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑ‪‬ﻴﻦَ ﺟ‪‬ﻨﻮد‪ ‬اﻟْﺈﺑﺘ‪‬ﻼء‪ ‬ﻣﺤﺎﺻ‪‬ﺮ‪.‬‬
‫‪ 51‬ﺟﻨﺎﻳﺘُﻪ ﻣﻮﻓﻮر‪‬ةٌ و‪ ‬ﺧﻄﺎؤه‪،‬‬
‫ﻛَﺜﻴﺮٌ ﺛﻘﻴﻞٌ ﻣﻔﺮطٌ ﻣ‪‬ﺘﻮاﻓﺮ‪.‬‬
‫‪ 52‬ﻓﺄﻧْﺖ د‪‬ﻟﻴﻞُ اﻟْﺤﺎﺋﺮﻳﻦ ﻓَﻜُﻦْ ﻟَﻪ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 660‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻣﻌﻴﻨﺎً ﺷﻔﻴﻌﺎً ان رﺑ‪‬ﻚ‪ ‬ﻏﺎﻓ‪‬ﺮ‪.‬‬

‫‪ 53‬ﻓَﺼ‪‬ﻞﱢ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻓَﺨْﺮِ اﻟْﺄﻧﺎمِ ﻣ‪‬ﺤﻤ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻨﻴﺮ اﻟﺪ‪‬ﻳﺎﺟِﻲ ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ ﺗَﻐﺸﻲ اﻟْﺒ‪‬ﺼﺎﺋﺮ‪.‬‬
‫ـ ‪ 10‬ـ‬
‫‪ 1‬ﻳﺤﺮﱢك‪ ‬وﺟﺪ‪‬ي ﻗَﺪ‪‬ك اﻟْﻤ‪‬ﺘﻤﺎﻳﻞ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻗَﻠﺒِﻲ إﻟَﻲ ذاك‪ ‬اﻟﺘﱠﺤﺮّك‪ ‬ﻣﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 2‬ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻗَﺪ‪‬ك‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻴ‪‬ﺎسِ ﻗﺪرا ﻓَﻤﺎ ﻟﻪ‪،‬‬
‫ﻧَﻈﻴﺮٌ ﺑِﺘﻜﻤﻴﻞِ اﻟْﺒﻬﺎ و‪ ‬ﻣﻌﺎدل‪.‬‬
‫‪ 3‬ﺗﺴﻠﻄﻦ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻠﻚ‪ ‬اﻟْﻘُﻠﻮبِ ﻓَﺈﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫إﻟﻲ اﻟﻈﱡﻠﻢِ ﻣﻴ‪‬ﺎلٌ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﻌﺪلِ ﻋﺎد‪‬ل‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻫﻮاك‪ ‬ﻓﻨﺎء‪ ‬ﻣﻄﻠﻖ ﻓَﺒﻌﺼﺮه‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ اﻟْﺨﻠﻖِ ﺗَﻌﻤﻴﻢ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻨﻴ‪‬ﺔِ ﺷﺎﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻓَﻤ‪‬ﻦْ ذاﻗَﻪ ﻗَﺪ ﻣﺎت‪ ‬ذوﻗﺎً و‪ ‬ﻛُﻞﱡ ﻣ‪‬ﻦْ‪،‬‬
‫ﺑﺬا اﻟﺬﱠَوق ﻟَﻢ ﻳﻘﺘﻞْ ﻟَﻪ اﻟْﻐﺒﻦ ﻗﺎﺗ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 6‬ﺗَﻤ‪‬ﺸﱠﻴﺖ ﺗَﻌﻈﻴﻤﺎً ﻟ‪‬ﻘﺪ‪‬ك‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺜﱠﺮي‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﺪ‪‬ت‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﻗﻴﺎمِ اﻟﺪ‪‬ارِﺳﻴﻦَ اﻟﺰﱠﻻزِل‪.‬‬
‫‪ 7‬ﺗَﻜﻠﱠﻤﺖ ﺗَﺸﺮﻳﻔﺎً ﻟ‪‬ﻠَﻔﻈ‪‬ﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻤﻸ اﻟْﺎﻋﻠﻴﻦِ ﻗﺎﻣ‪‬ﺖ‪ ‬ﻫﻼﻫ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻣ‪‬ﻼ اﻟْﺄرض‪ ‬ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﺤ‪‬ﻮر‪‬اً و‪ ‬ﻃﺮْﻓُﻚ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٦١ ..........................................................‬‬
‫ﻳ‪‬ﻘﻮلُ ﻟﻤﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺄرضِ إﻧﱢﻲ ﺟﺎﻋ‪‬ﻞ‪.‬‬

‫‪ 9‬رأﻳ‪‬ﺘُﻚ‪ ‬ﻗﺪ ﺑﺎﻧَﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ‪ ‬ﻋﻮاﻗ‪‬ﺒﻲ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺣﻘﱠﻖَ أﻣ‪‬ﺮٌ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺄواﺧ‪‬ﺮِ ﺣﺎﺻ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻛَﻨﺎﻇ‪‬ﺮ ﻣ‪‬ﺮآة ﻳ‪‬ﺮي ﻣﺎو‪‬راء‪‬ه‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﺒﻴﻦُ أﺣﻮال اﻟْﻮراء‪ ‬اﻟْﻤﻘﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫‪ 11‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺒ‪‬ﻌﺪ‪ ‬ﻫ‪‬ﻢ‪ ‬ﻗَﺪ ﺗﻜﻤ‪‬ﻞ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺎ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻗَﺪرِ ﺧﻄﻮاﺗ‪‬ﻲ إﻟَﻲ اﻟْﻘُﺮبِ زاﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻛَﻨُﻮرِ اﻟﺬّﻛﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﺪرِ ﻋ‪‬ﻨﺪ ﻛﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻨﻘّﺼﻪ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺴ‪‬ﻴ‪‬ﺮِ ﻗﺮﺑﺎً ﻣ‪‬ﻨﺎزِل‪.‬‬
‫‪ 13‬ﺑ‪‬ﺴ‪‬ﻄﺖ ﺑ‪‬ﺴﺎطَ اﻟْﺤ‪‬ﺴﻦِ ﻟ‪‬ﻠْﺒ‪‬ﻴﻊِ و‪ ‬اﻟﺸّﺮا‪،‬‬
‫ﻚ ﻣ‪‬ﻤﺎﻳِﻞ‪.‬‬
‫و‪ ‬أﻫﻞُ اﻟْﻮﻓﺎ ﺷﻮﻗﺎً إﻟَﻴ ‪‬‬
‫‪ 14‬ﺧُﺬ‪ ‬اﻟﺮﱡوحِ ﻣ‪‬ﻨﱢﻲ ﻟ‪‬ﻠْﻮِﺻﺎلِ ﻣ‪‬ﺴﺎﻣﺤﺎ‪،‬‬
‫ﻓَﻼﻋ‪‬ﻴﺐ ان راﻋﻲ اﻟْﻌ‪‬ﻤﻴﻞِ ﻣﻌﺎﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻟ‪‬ﺴﺎﻧُﻚ ﺣﻠﻮ‪ ‬ﻟﺤﻆ ﻃﺮﻓﻚ‪ ‬ﺳﺎﺣﺮ‪،‬‬
‫ﻛَﺄﻧﱠﻚ ﺣﻠﱢﻲ و‪ ‬أر‪‬ﺿُﻚ‪ ‬ﺑﺎﺑِﻞ‪.‬‬
‫‪ 16‬ﺣ‪‬ﺒﻴﺒِﻲ ﻟَﻚ‪ ‬اﻟﺘﱠﺮﺟﻴﺢ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺴﻦِ و‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛُﻞﱢ ﻣ‪‬ﻦْ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﻨَﺪ‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺴﻦِ ﻛﺎﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﺗﻘﺎرِﺑ‪‬ﻚ اﻟْﺄﺷﺮار‪ ‬ﺑِﺎﻟْﺒ‪‬ﻴﺖ‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨَﻬﻢ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻨَﻚ‪ ‬ﺗﻮﻓﻴﻖُ اﻟﺘﱠﺒﺎﻋ‪‬ﺪ‪ ‬ﺣﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 662‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 18‬ﻣﺰاﺟ‪‬ﻚ ﻣﻴﺎلٌ و‪ ‬ﻃَﺒﻌ‪‬ﻚ ﻣ‪‬ﺸْﻔ‪‬ﻖ‪،‬‬

‫و‪ ‬ﺣﻮﻟَﻚ‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻜَﻴ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﻌﻈﻴﻢِ اﻷراذ‪‬ل‪.‬‬
‫‪ 19‬ﻓﺄﻧْﺖ ﻛَﻤﺎء‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻠﱠﻄﺎﻓَﺔِ و‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﻔﺎ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺣﺎذﺑﻪ ﻟ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﻞء‪ ‬ﻃﺒﻌﺎً اﺳﺎﻓ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 20‬و‪ ‬أﻧَﺖ‪ ‬ﻛَﻤ‪‬ﺮآه‪ ‬ﺑِﻠُﻄﻒ‪ ‬ﻃَﺒﻴﻌﺔ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻛُﻞﱡ ﻟﻄﻴﻒ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠﺘّﺄﺛﱡﺮِ ﻗﺎﺑﻞ‪.‬‬
‫‪ 21‬أﺧﺎف ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻋﺮض اﻟْﺠﻤﺎلِ ﻣ‪‬ﻦ اﻟﺮﱠدي‪،‬‬
‫ﻗَﺮاري ﺿﻌﻴﻒ‪ ‬ذﻟﻚ‪ ‬اﻟْﺨﻮف‪ ‬ﻫﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 22‬ﺣﺒﻴﺒﻲ ﻣ‪‬ﺘﺎع‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺴﻦِ ﻓﻴﻚ‪ ‬أﻣﺎﻧَﺔ‪،‬‬
‫و‪ ‬أﻧﺖ أﻣﻴﻦٌ ﻟ‪‬ﻠْﺄﻣﺎﻧﺔِ ﺣﺎﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 23‬ﻋﻠﻴﻚ‪ ‬ﺑِﺤ‪‬ﺴﻦِ اﻟْﺤ‪‬ﻆﱢ ان ﻟﻤﻨﻬﻴﺔ‪،‬‬
‫ﺑِﻪ‪ ‬اﻟْﻐﺼﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ أﻫﻞِ اﻟْﺨَﻄﺎ ﻣ‪‬ﺘﻄﺎوِل‪.‬‬
‫‪ 24‬ﻓﻼﺗﻈﻠﻢ اﻟﺘﱠﻘﻮي واﻻ ﻣﺠﺎزﻳﺎ‪،‬‬
‫ﻳﻌﺎد‪‬ﻳﻚ‪ ‬ﺳ‪‬ﻠﻄﺎنُ اﻟﻨّﻘﺎ و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻋﺎد‪‬ل‪.‬‬
‫‪ 25‬إﻣﺎم‪ ‬ﻣ‪‬ﺒﻴ‪‬ﻦٌ ﻓ‪‬ﻲ ﺗَﺼ‪‬ﻮ‪‬رِ درﻛ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺼ‪‬ﺮﱡف‪ ‬أوﻫﺎمِ اﻟْﻌﻮارِف‪ ‬ﻋﺎﻃ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 26‬و‪‬ﻟ‪‬ﻲ‪ ‬و‪‬ﺻﻲ‪ ‬ﺣﻴﻦَ ﺣ‪‬ﺼ‪‬ﺮِ ﺻﻔﺎﺗ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺼﻮ‪‬ر‪ ‬إدراك‪ ‬اﻟْﻤﻌﺎرف‪ ‬ﺑﺎﻃﻞ‪.‬‬
‫‪ 27‬و‪ ‬إنْ ﻃﺎب‪ ‬ﻃَﻮع‪ ‬اﻟْﺄوﻟﻴﺎء‪ ‬ﺑِﺄﺳ‪‬ﺮِﻫﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٦٣ ..........................................................‬‬
‫ﺗَﻮد‪‬ده ﻓﺮْض‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاه ﻧﻮاﻓ‪‬ﻞ‪.‬‬

‫‪ 28‬و‪ ‬إن ﺧﻠﻖ اﻟْﺈﻧْﺴﺎنِ و‪ ‬اﻟْﺠِﻦّ ﻛُﻠﱢﻬﻢ‪،‬‬
‫ﻫ‪‬ﻮ اﻟْﻤ‪‬ﻘْﺼ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﺄﻗْﺼﻲ ﺳﻮاه و‪‬ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 29‬ﺑِﺈذن اﻟﱠﺬي أﻋﻼه‪ ‬ﻗَﺪراً و‪ ‬ﻣﻨﺰﻻً‪،‬‬
‫ﻟَﻪ ﻓ‪‬ﻲ أﻣﻮرِ اﻟْﻜَﺎﺋﻨﺎت‪ ‬ﻣﺪاﺧﻞ‪.‬‬
‫ﺻﻨْﻊٍ ﻛَﺴﺎﻋﺪ‪،‬‬
‫‪ 30‬إراد‪‬ﺗُﻪ ﻓ‪‬ﻲ ﻛُﻞﱢ ‪‬‬
‫و‪ ‬ﺳﺎﺋ‪‬ﺮُ اﺳﺒﺎبِ اﻟْﻮﺟﻮد‪ ‬أﻧﺎﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 31‬ﻓَﻠﻮ ﻟَﻢ ﻳ‪‬ﻜُﻦْ ﻣﺮﺑﻮﻃَﺔً ﺑِﻮﻻﻳﺔٍ‪،‬‬
‫ﺑِﺸَﺨْﺺِ و‪‬ﺟﻮد‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻤﻜ‪‬ﻨﺎت‪ ‬ﻣ‪‬ﻔﺎﺻ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 32‬ﻟﺮد‪‬ت ﻣ‪‬ﻦ اﻻﻋﺮاضِ ﻛﺮﻫﺎً ﺟﻮاﻫﺮ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻓﺮّت ﻋ‪‬ﻦ اﻟْﺄرواحِ ر‪‬ﻋﺒﺎً ﻫﻴﺎﻛﻞ‪.‬‬
‫‪ 33‬إﻟَﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫﺮِ ﻗﻬﺮاً ﻟﻮ ﻳ‪‬ﺸﺎء‪ ‬ﺑِﻨَﻈْﺮَة‪،‬‬
‫ﺗﻘﻄّﻊ ﻣ‪‬ﻦ ﻧَﻈﻢِ اﻟْﻮﺟﻮد‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﻼﺳﻞ‪.‬‬
‫‪ 34‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْ‪Ĥ‬ﻳﺔُ اﻟْﻜُﺒ‪‬ﺮي ﺻﻼﺣﺎً و‪ ‬ﺳ‪‬ﻴﻔُﻪ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﻼء‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﺄﻋﺪاء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﷲِ ﻧﺎزِل‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻓَﻜَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬أراﻋ‪‬ﻲ ﻏَﻴ‪‬ﺮَه‪ ‬ﻣ‪‬ﺘﺠﺎﻫﻼ‪،‬‬
‫أﻣ‪‬ﻦ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻣ‪‬ﻔْﻀﻮلٌ ﻛَﻤ‪‬ﻦ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻓﺎﺿ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 36‬ﻓَﻜﻴﻒ‪ ‬أﺳﺎوي ذﻟ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ر‪ ‬ﺑِﺎﻟْﺤﺼﻲ‪،‬‬
‫أﻣ‪‬ﻦ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻋﺎلٍ ﻣ‪‬ﺜْﻞُ ﻣ‪‬ﻦْ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﺳﺎﻓﻞ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 664‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 37‬ﺧ‪‬ﻼﻓَﺘُﻪ ﻟُﻄﻒ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ أﻫﻞِ ﻋ‪‬ﺼﺮِه‪،‬‬

‫ﻓَﻤﺎت‪ ‬ﻣ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﺮﻣﺎنِ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ اﻟْﺄواﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 38‬ﻓَﻼﺷَﻚ‪ ‬أﻧﺎ ﺧَﻴ‪‬ﺮُ ﺧَﻠﻖٍ و‪ ‬أﻣ‪‬ﺔٍ‪،‬‬
‫ﻓَﻠﻴﺲ‪ ‬ﻛَﻤ‪‬ﻬﺠﻮرِ اﻟْﺄﺣﺒ‪‬ﺔِ واﺻ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 39‬وﻟ‪‬ﻲ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ أﻫﻞِ اﻟْﻮﻻﻳﺔِ ﻓﺎﺋﻖ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠ‪‬ﻲ إﻟَﻲ أﻋﻠَﻲ اﻟْﻤ‪‬ﺪارِجِ ﻧﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 40‬ﻣ‪‬ﻄﺎﺑِﻖُ د‪‬ﻋﻮي اﻟْﺤ‪‬ﻖﱢ ﻣ‪‬ﻦْ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺠِﺰاﺗ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺤ‪‬ﻘﻴ‪‬ﺔِ اﻟْﺈﺳﻼمِ ﻗﺎﻣ‪‬ﺖ‪ ‬دﻻﺋﻞُ‪.‬‬
‫‪ 41‬ﻓَﻠﻮ ﻟَﻢ ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﻘﱢﻖْ ﻣ‪‬ﻦ ﻣ‪‬ﻌﻠّﻢٍ ﻓَﻴ‪‬ﻀُﻪ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻘﻴﻘﺔُ أﺷﻜﺎلِ اﻟْﻤﺴﺎﺋﻞِ ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 42‬ﻟﺪاﻣ‪‬ﺖ ﻋ‪‬ﻠﻲ إﺑﻬﺎﻣ‪‬ﻪ و‪ ‬ﺧَﻔﺎﺋ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫إﻟﻲ اﻟْﺤﺸﺮ ﻓ‪‬ﻲ ﻛﻞﱢ اﻟْﺄﻣﻮرِ اﻟْﻤﺴﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 43‬ﻋ‪‬ﻨﺎﻳﺘُﻪ ﻋ‪‬ﻤ‪‬ﺖ ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛُﻞّ ﻣ‪‬ﻦ أﺗَﻲ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣﺎرِد ﻣ‪‬ﻤﻨﻮع‪ ‬اﻟْﻤﻨَﻲ ﻣ‪‬ﻨْﻪ‪ ‬ﺳﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 44‬ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﺨﻠﺼ‪‬ﻪ ﺣﻘّﺎً و‪ ‬إنْ ﻗُﻞْ ذ‪‬ﻛﺮَه‪،‬‬
‫ﺑِﻨﺴﺒ‪‬ﺘ‪‬ﻪ أﻣ‪‬ﺮُ اﻟْﻤﻨَﻲ ﻣ‪‬ﺘَﺴﺎﻫﻞ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﻟ‪‬ﻤﺒﻐﻀ‪‬ﻪ ﺟ‪‬ﻬﻼً و‪ ‬إنْ ذم‪ ‬ﻓَﻀﻠَﻪ‪،‬‬
‫ﺑِﺘَﺬﻛﺎرِه ﻳﻤﻨﺎً ﺗُﺤ‪‬ﻞﱡ اﻟْﻤ‪‬ﺸﺎﻛ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 46‬ﻓَﻠ‪‬ﻠّﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠْﻢ‪ ‬ﻣ‪‬ﺨْﺘَﻒ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ وﻻﻳﺔٍ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٦٥ ..........................................................‬‬
‫و‪ ‬ﺟﺎﻫ‪‬ﻞُ ذاك‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻠْﻢ ﷲِ ﺟﺎﻫ‪‬ﻞ‪.‬‬

‫‪ 47‬وِﻻﻳ‪‬ﺘُﻪ ﻟﻄْﻒ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ اﷲِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫ﻓَﺬُو ﻏَﻔْﻠَﺔٍ ﻋ‪‬ﻨْﻬﺎ ﻋ‪‬ﻦِ اﷲِ ﻏﺎﻓ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 48‬ﻣﻄﺎوﻋ‪‬ﻪ ﺑِﺎﻟﺼ‪‬ﺪ‪‬قِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺤ‪‬ﺸﺮِ ﺧﺎﻟ‪‬ﺺ‪،‬‬
‫ﻣﺒﺎﻳﻌ‪‬ﻪ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻟ‪‬ﻠْﺨَﻴ‪‬ﺮِ ﻋﺎﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 49‬ﺗُﻌﺎد‪‬ﻳﻪ أوﻻد‪ ‬اﻟﺰﱢﻧﺎء‪ ‬ﺗَﻌ‪‬ﺼ‪‬ﺒﺎ‪،‬‬
‫ﻓَﻴﺎﻟَﻴ‪‬ﺖ‪ ‬أم‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﻦ ذاك‪ ‬ﺣﺎﺋﻞ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻋ‪‬ﻠﻴﻚ‪ ‬ﺳ‪‬ﻼم‪ ‬اﷲِ ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻨْﺒ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﺨﺎ!‬
‫و‪ ‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦ ﻟ‪‬ﺄﻓْﻌﺎلِ اﻟْﻌ‪‬ﺠﺎﺋﺐِ ﻓﺎﻋ‪‬ﻞ!‬
‫‪ 51‬ﻓُﻀﻮﻟ‪‬ﻲ ﻓَﻘﻴﺮٌ ﻋﺎﺟِﺰٌ ﻣ‪‬ﺘﺤﻴ‪‬ﺮٌ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻠُﻄﻔ‪‬ﻚ ﻣ‪‬ﺤﺘﺎج‪ ‬ﺑِﺠﻮد‪‬ك آﻣ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫‪ 52‬إﻟَﻲ ﻣ‪‬ﻦ ﻳﺒﻴ‪‬ﻦ اﻟْﺤﺎلَ ﻋ‪‬ﻨﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺼﺎﺑﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬أﻧْﺖ ﻟ‪‬ﺈﻧْﺠﺎحِ اﻟْﻤ‪‬ﻄﺎﻟ‪‬ﺐِ ﻛﺎﻓ‪‬ﻞ‪.‬‬
‫ـ ‪ 11‬ـ‬
‫‪ 1‬ﻫ‪‬ﻮاك‪ ‬ﻟ‪‬ﺄﻧﻮارِ اﻟْﻤ‪‬ﻼﻣ‪‬ﺔِ ﻣ‪‬ﻠَﻤ‪‬ﻊ‪،‬‬
‫ﻓَﻼﺑ‪‬ﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺒﻠَﻲ ﺑِﻪ ﻳ‪‬ﺘﺸَﻌﺸَﻊ‪.‬‬
‫‪ 2‬ﻏَﺮاﻣ‪‬ﻚ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﻣﺎء‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﻴﺎةِ ﻋ‪‬ﺒﺎر‪‬ة‪،‬‬
‫ﻓَﻼﺷَﻚ‪ ‬ﻳ‪‬ﻔْﻨﻲ ﻛُﻞﱡ ﻣ‪‬ﻦ ﻳ‪‬ﺘَﺠﺮﱠع‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 666‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 3‬ﺟ‪‬ﻤﺎﻟُﻚ ﺧَﻠﱠﺎقُ اﻟْﺒ‪‬ﺪاﺋﻊِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﻬﺎ‪،‬‬

‫ﻟَﻪ ﻣ‪‬ﻮﺟﺪ ﻓ‪‬ﻲ ﻛﻞﱢ آنٍ و‪ ‬ﻣ‪‬ﺒﺪع‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺎف ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﺈﺟ‪‬ﺒﺎرِ ﻧﻴﻞ وِﺻﺎﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟَﻪ اﻟْﻤﻠﻚ‪ ‬ﻳ‪‬ﺆﺗ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺸﺎء و‪ ‬ﻳ‪‬ﻨْﺰع‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻋ‪‬ﻠﻲ أوﻟﻴﺎء‪ ‬اﻟْﻮﺟﺪ‪ ‬ﻗﺪ‪‬ك‪ ‬ﻟَﻮ ﻣ‪‬ﺸﻲ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻼﻗ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﺟ‪‬ﺒﺮاً ﻟ‪‬ﻠْﺤ‪‬ﻴﺎةِ ﻳ‪‬ﻮد‪‬ع‪.‬‬
‫‪ 6‬ﺑِﻤ‪‬ﺸْﻴﻚ‪ ‬ﺑﺎنَ اﻟْﻤ‪‬ﺴﺘﻌﺎر‪ ‬و‪ ‬أﻫﻠُﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺣﻘّﻖَ انﱠ اﻟﺮﱡوح‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺠِﺴﻢِ ﻣ‪‬ﻮد‪‬ع‪.‬‬
‫‪ 7‬ﻟ‪‬ﺪاﺋﺮَةِ اﻟْﺄرواحِ ﺧﺎﻟُﻚ‪ ‬ﻣﺮﻛﺰٌ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﺠ‪‬ﻤﻴﻌ‪‬ﺔِ اﻟْﺄﻟْﺒﺎبِ و‪‬ﺟﻬ‪‬ﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﺠ‪‬ﻤ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 8‬ﻓَﻠَﻢ ﺗَﻠْﺘَﻔ‪‬ﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻴ‪‬ﻨ‪‬ﻲ إﻟَﻴ‪‬ﻚ‪ ‬ﺗَﻠَﻬ‪‬ﻴﺎ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻜُﻞﱢ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺄﺣ‪‬ﺒﺎبِ ﻗَﻠْﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻀَﻴ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 9‬ﺑ‪‬ﻌﻴﺪ ﻗَﺒﻮل اﻟْﻤ‪‬ﻨﻊِ ﻋ‪‬ﻦْ ﺗﺎﺑﻊِ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﺬول ﺷ‪‬ﻨﺎع اﻟْﺈﺑ‪‬ﺘﻼء‪ ‬ﻳ‪‬ﺸْﻨﻊ‪.‬‬
‫‪ 10‬ﻣ‪‬ﺤﺎل ز‪‬وال اﻟْﻮ‪‬ﺟ‪‬ﺪ‪ ‬ﺑ‪‬ﻌﺪ‪ ‬ﺣ‪‬ﻠُﻮﻟ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻌﺎﻟﺞ أﻣﺮاض اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻳ‪‬ﺘَﺼ‪‬ﺪ‪‬ع‪.‬‬
‫‪ 11‬ﺣ‪‬ﺮام‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻧﻴﺎ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻛُﻞﱢ ﻋﺎﺷ‪‬ﻖ‪،‬‬
‫ﻓَﻘﻴﻪ‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻣ‪‬ﻦْ ﻏَﻴ‪‬ﺮِه ﻳ‪‬ﺘَﻮ‪‬ر‪‬ع‪.‬‬
‫‪ 12‬ﻓَﻠَﻮ ﺣ‪‬ﻤ‪‬ﻠﺖ ﻣﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻐَﺮامِ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻀﱠﻨَﻲ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٦٧ ..........................................................‬‬
‫ﻣﻄﻴ‪‬ﺔ أوﺿﺎع اﻟﺪ‪‬واﺋﺮِ ﺗﻀﻠﻊ‪.‬‬

‫‪ 13‬ﻓَﻠﻮ ﻋ‪‬ﺮﺿﺖ ﻓﺮْﺿﺎً ع‪ ‬ﻗَﻠﺐ ﻣﻴ‪‬ﺖ‪،‬‬
‫ﺗَﺼﻮ‪‬ر‪ ‬أوﻫﺎمِ اﻟﺼ‪‬ﺒﺎﺑ‪‬ﺔِ ﻳﺠﺰع‪.‬‬
‫‪ 14‬و‪ ‬إن اﻣ‪‬ﺘَﻠَﻲ ﺑ‪‬ﻄﻦُ اﻟﺰﱠﻣﺎنِ ﻣ‪‬ﻄﺎﻋﻤﺎً‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺮﻳﺺ‪ ‬ﺣ‪‬ﻈﻮظ‪ ‬اﻟْﺈﺑﺘﻼء ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﻳ‪‬ﺸْﺒ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 15‬ﻓَﻼﺗُﺤﺴ‪‬ﺒﻮا ذا اﻟْﺤ‪‬ﺐ‪ ‬ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺑِﺤﺎلٍ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺄﺣﻮالِ ﻳ‪‬ﺮﺿَﻲ و‪ ‬ﻳ‪‬ﻘْﻨَﻊ‪.‬‬
‫‪ 16‬إذا ﺷَﻢ‪ ‬رﻳﺢ‪ ‬اﻟْﻮرد‪ ‬ﻳ‪‬ﻘْﺼ‪‬ﺪ‪ ‬أنْ ﻳﺮي‪،‬‬
‫ﻓَﻠﻤ‪‬ﺎ ﻳﺮي ﺑِﺎﻟْﺈﺟ‪‬ﺘ‪‬ﻨﺎ ﻓ‪‬ﻴﻪ ﻳ‪‬ﻄْﻤ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 17‬ﺣ‪‬ﻈﻮظُ ﻣ‪‬ﻘﺎﻣﺎت‪ ‬اﻟْﻐَﺮامِ ﻛﺜﻴﺮَة‪،‬‬
‫و‪‬ﻟﻜ‪‬ﻦ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ ﺗﺎﺑﻊ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ ﻳ‪‬ﻤ‪‬ﻨَﻊ‪.‬‬
‫‪ 18‬ﺑ‪‬ﺮي‪ ‬و‪‬ﻟﻲ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻘﻞِ ﻣ‪‬ﻦْ ﻟَﺬﱠةِ اﻟْﻬ‪‬ﻮي‪،‬‬
‫ﻓَﻤﺎ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬إﻟﱠﺎ ﺣ‪‬ﻆﱡ ﻣ‪‬ﻦْ ﻳ‪‬ﺘَﻮ‪‬ﻟّﻊ‪.‬‬
‫‪ 19‬ﻋ‪‬ﺠﻴﺐ‪ ‬ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ذاقَ اﻟْﻬ‪‬ﻮي و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻋﺎﻗ‪‬ﻞ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﺠ‪‬ﺒﺖ ﻟ‪‬ﻄَﻴﺮِ ﺻﺎد و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻣ‪‬ﺒ‪‬ﺮْﻗﻊ‪.‬‬
‫‪ 20‬ﻫ‪‬ﻮﻳﺖ ﺣﺒﻴﺒﺎً ﻛَﺜﱠﺮ اﷲُ ﺧَﻴ‪‬ﺮَه‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﺰِﻳﺪ‪ ‬ﺟﻔﺎء ﻛَﻠّﻤﺎ أﺗَﻀَﺮﱠع‪.‬‬
‫‪ 21‬ﺑ‪‬ﻠﻴﺖ ﺑِﻘﺘﺎل ﻛَﻔﻲ اﷲُ ﺷَﺮﱠه‪،‬‬
‫ﻳﺠﻮر‪ ‬ﻋ‪‬ﻨﺎداً ﻛُﻠّﻤﺎ أﺗَﺨْﺸَﻊ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 668‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 22‬إذا رﻣﺖ ﻣ‪‬ﻴﻼً ﻣ‪‬ﻨْﻪ ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﺑِﺘﺎﺑِﻊ‪،‬‬

‫إذا ﻗُﻠﺖ آﻻم‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﻮي ﻟَﻴﺲ‪ ‬ﻳﺴ‪‬ﻤﻊ‪.‬‬
‫‪ 23‬و‪ ‬ﻟﻜ‪‬ﻦ ﻗَﺪ ﻳ‪‬ﺼ‪‬ﻐَﻲ إﻟَﻲ ﻛُﻞّ ﻛﺎذ‪‬بٍ‪،‬‬
‫و‪‬ﻣﺎ ﻗﺎلَ اﻋﺪاء اﻟْﻤ‪‬ﺤﺒ‪‬ﺔِ ﻳﺘﺒﻊ‪.‬‬
‫‪ 24‬ﻏَﻠﻄﺖ ﺑِﺈﻇﻬﺎرِ اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪‬ه‪،‬‬
‫ﻓَﻌ‪‬ﻔﻮ اﻟْﺨَﻄﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﻟﻄﻔ‪‬ﻪ أﺗَﻮ‪‬ﻗﱠﻊ‪.‬‬
‫‪ 25‬ﻓَﺎن ذلّ ﻋ‪‬ﺬْري ﻓ‪‬ﻲ إزاﻟَﺔِ ﻗَﻬﺮِه‪،‬‬
‫اﻧﻴﻨﺎً ﺣﺰﻳﻨﺎً ﺑﺎﻛﻴﺎً أﺗَﺸَﻔﱠﻊ‪.‬‬
‫‪ 26‬ﺑِﺤ‪‬ﺐ‪ ‬إﻣﺎم ﻋﺎد‪‬ل ﻧﻮر ذاﺗ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻨَﻈﻢِ وﺟﻮد‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻫﺮِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻜَﻮنِ ﻣ‪‬ﻄّﻠ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 27‬وﻟﻲ‪ ‬وﺻﻲ‪ ‬ﻛﺎﻣ‪‬ﻞٌ ﻣ‪‬ﺘﻜﻤ‪‬ﻞ‪،‬‬
‫ﺗﻘﻲ‪ ‬ﻧﻘﻲ‪ ‬زاﻫﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺘَﺸَﺮﱢع‪.‬‬
‫‪ 28‬أﻗﺎم‪ ‬ﺑ‪‬ﻨﺎء اﻟﺪ‪‬ﻳ‪‬ﻦِ ﺟﻮداً و‪ ‬ﻃﺎﻋ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫ﻓَﺄﻋﻄﻲ ﻓَﻘﻴﺮاً ﺧﺎﺗﻤﺎً و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬ﻳﺮْﻛﻊ‪.‬‬
‫‪ 29‬ﻛَﻔﺎه‪ ‬ﺷَﻬﻴﺪ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻮِﻻﻳ‪‬ﺔِ اﻧﱠﻪ‪،‬‬
‫ﻛَﻔَﻲ ﺷَﺮّ ﺛُﻌﺒﺎن و‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻬﺪ‪ ‬ﻳﺮﺿﻊ‪.‬‬
‫‪ 30‬إﻟَﻴﻪ‪ ‬ر‪‬ﺟﻮع‪ ‬اﻟﺸﱠﻤ‪‬ﺲِ ﺑِﺎﻟﻄﱠﻮعِ ﻻزِم‪،‬‬
‫ﻓَﻤﻦْ ﻏﻴﺮه ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺸّﺮعِ و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮف‪ ‬ﻣﺮﺟ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 31‬ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺘُﻪ أﺣﻴﺖ‪ ‬ﻧَﺼﻴﺮَ ﻛﺮاﻣﺔ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٦٩ ..........................................................‬‬
‫ﻓَﻜُﻞﱡ اﻣﺮء ﻣﻦ ﺻﺪﻗﻪ ﻳ‪‬ﺘﻤﺘﱠﻊ‪.‬‬

‫‪ 32‬ﻋﻠﻲ‪ ‬وﻟ‪‬ﻲ اﷲ و‪ ‬ﺻﻔﺎ و‪ ‬ﺻﻮرة‪،‬‬
‫و‪‬ﻟﻜ‪‬ﻦ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻨَﻲ ﻣ‪‬ﺴﻴﺢ‪ ‬و‪ ‬ﻳ‪‬ﻮﺷّﻊ‪.‬‬
‫‪ 33‬ﻃَﺮاو‪‬ةُ ﻏُﺼﻦِ اﻟﺸﱠﺮحِ ﻣ‪‬ﻦ ﻣﺎء‪ ‬ﺳ‪‬ﻴ‪‬ﻔ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﺄﺻ‪‬ﻞُ ﻣ‪‬ﻨﻪ‪ ‬اﻟْﺄوﻟﻴﺎء‪ ‬ﺗَﺘَﻔَﺮﱠع‪.‬‬
‫‪ 34‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﻮاﺿ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟْﺄوﻟَﻲ ﻟ‪‬ﻜُﻞﱢ ﻓَﻀﻴﻠَﺔٍ‪،‬‬
‫ﻓَﻴﻮﺿﻊ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨﻪ اﻟﺸﱠﺮع و‪ ‬اﻟْﻜُﻔْﺮُ ﻳﺮﻓﻊ‪.‬‬
‫‪ 35‬ﻣﻮاﻻﺗُﻪ ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﺪلِ و‪ ‬اﻟﻠﱠﻮمِ ﻟَﻢ‪ ‬ﺗَﺰل‪،‬‬
‫ﺟِﺒﺎلٌ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺎرﻳﺎحِ ﻻﺗَﺘَﺰﻋﺰَع‪.‬‬
‫‪ 36‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﻄﱠﻌ‪‬ﻦِ ﻻﻳﻮذي ﻣ‪‬ﺰاج‪ ‬ﻋ‪‬ﺪو‪‬ه‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦ اﻟﻀﱠﺮْبِ ﻏﻴﺮ اﻟْﺤﻲ‪ ‬ﻻﻳ‪‬ﺘَﻮ‪‬ﻗﱠﻊ‪.‬‬
‫‪ 37‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﻐَﻴﺚُ ﻟ‪‬ﻠْﺄﺣ‪‬ﺒﺎبِ و‪ ‬اﻟﻠﱠﻴﺚُ ﻟ‪‬ﻠْﻌﺪي‪،‬‬
‫وِداداً و‪ ‬إﻛﺮاﻫﺎً ﻳ‪‬ﻀُﺮﱡ و‪ ‬ﻳﻨﻔﻊ‪.‬‬
‫‪ 38‬ﻋ‪‬ﻠﻲ ﻛُﻞﱢ أﻫ‪‬ﻞِ اﻟﻠﱡﻄْﻒ‪ ‬و‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻮد‪ ‬ﻓﺎﺋﻖ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻛُﻞﱢ ﻣ‪‬ﻦْ ﻓ‪‬ﻴﻪ اﻟﺸﱡﺠﺎﻋﺔُ أﺷْﺠ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 39‬ﻓَﻠَﻮ ﻟَﻢ ﻳ‪‬ﻜُﻦْ ﻓ‪‬ﻲ ﺑ‪‬ﻨْﻴﺔِ اﻟﺸﱠﺮعِ ﺣ‪‬ﻜْﻤﺔ‪،‬‬
‫اﺳﺎﺳﺎً ﻟ‪‬ﺘﺄﻛﻴﺪ‪ ‬اﻟﺘﱠﻤ‪‬ﻜﱡﻦ ﺗﻘﻠﻊ‪.‬‬
‫‪ 40‬و‪ ‬ﻟﻮ ﻟَﻢ ﻳ‪‬ﻜُﻦ ﺑِﺎﻟﺼ‪‬ﺪ‪‬قِ ﻻزم‪ ‬ذَﻳ‪‬ﻠ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﺟ‪‬ﺒﺮاً ﺣﻠﱠﺔُ اﻟْﻜَﻮنِ ﺗَﺨْﻠَﻊ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 670‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 41‬اﻣﺎن ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﺒ‪‬ﻠﻮي ﺗﺤ‪‬ﺮّك ﺳ‪‬ﻴ‪‬ﻔﻪ‪،‬‬

‫ﺧﻴﺎﻻت اﻓﺴﺎد اﻟْﻌﺪي ﻣ‪‬ﻨﻪ ﺗَﺪ‪‬ﻓﻊ‪.‬‬
‫‪ 42‬ﻋ‪‬ﺼﺎه‪ ‬ﻛَﻠﻴﻢ‪ ‬ﺳ‪‬ﻴﻔ‪‬ﻪ ﺑِﻈﻬﻮرِه‪،‬‬
‫أراﻗ‪‬ﻢ‪ ‬ﺟ‪‬ﺒ‪‬ﻞ اﻟﺴ‪‬ﺤﺮِ ﺗَﻔﻨﻲ و‪ ‬ﺗَﺒ‪‬ﻠﻊ‪.‬‬
‫‪ 43‬ﻋ‪‬ﻠﻴﻚ‪ ‬ﺳ‪‬ﻼم‪ ‬اﷲِ ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻨْﺒ‪‬ﻊ‪ ‬اﻟﺘﱡﻘَﻲ!‬
‫و‪ ‬ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦ ﻟ‪Ĥ‬ﺛﺎرِ اﻟْﻤ‪‬ﻜﺎرِمِ ﻣ‪‬ﻨْﺒ‪‬ﻊ!‬
‫‪ 44‬ﻣ‪‬ﻨّﻲ آد‪‬م‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻨﱠﺎت‪ ‬ﺣﻴﻨﺎً ﻟ‪‬ﺄﺟﻠ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻌﻴ‪‬ﻦ ﻗﺪراً ﻓ‪‬ﻲ ﺟﻮارِك‪ ‬ﻣﻀﺠﻊ‪.‬‬
‫‪ 45‬ﻓَﻼﺷَﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦ ﺗ‪‬ﻠﻚ‪ ‬اﻟْﺠﻨﺎنِ ﻟﻄﺎﻓَﺔ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﺮﻳﻤ‪‬ﻚ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻘْﻞِ أﻗْﺼﻲ و‪ ‬أوﺳ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 46‬ﺑ‪‬ﻜﻲ ﻧﻮح‪ ‬ﺣ‪‬ﺘﱠﻲ ﻧﺎلَ ﻋ‪‬ﻨﺪ‪‬ك‪ ‬ﻣﻨﺰﻻً‪،‬‬
‫ﻟﺬا ﻛﺎنَ ﻃﻮلَ اﻟْﻌ‪‬ﻤﺮِ ﻳ‪‬ﺒﻜ‪‬ﻲ و‪ ‬ﻳ‪‬ﻘْﺮع‪.‬‬
‫‪ 47‬وداد‪‬ك‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﺮوض‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻲ ﺳﺎﺋﺮِ اﻟْﻮ‪‬ري‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻮ‪‬د‪‬ةٌ ﻣ‪‬ﻮدود ﺳ‪‬ﻮاك‪ ‬ﺗﺒﺮّع‪.‬‬
‫‪ 48‬ﺧﻼﻓُﻚ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠْﺄﻋ‪‬ﺪاء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻃُﺮُقِ اﻟْﻔَﻨَﻲ‪،‬‬
‫اذا ﻣﺎ اﻗْﺘَﺪ‪ ‬اﻟْﺄﺑ‪‬ﺪ ﻣﺎ ﻳ‪‬ﺘَﻀَﻴ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 49‬ﻟ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﻚ‪ ‬ﺑ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ اﻟﺮﱡوحِ و‪ ‬اﻟْﻌﻘﻞِ أﻟﻔَﺔ‪،‬‬
‫ﻓَﻠﻮﻻه‪ ‬ر‪‬ﺑ‪‬ﻚ ﻓ‪‬ﻴﻬِﻤﺎ ﻳ‪‬ﺘَﻘَﻄﱠﻊ‪.‬‬
‫‪ 50‬ﻓﺄﻧﺖ‪ ‬ﻇﻬﻴﺮُ اﻟْﺤ‪‬ﻖﱢ ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻌﺪ‪‬نَ اﻟْﻮﻓﺎ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٧١ ..........................................................‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟ‪‬ﻲ رﺟﺎء‪ ‬ﺑﺎب‪ ‬ﻟﻄﻔ‪‬ﻚ ﻳ‪‬ﻘْﺮَع‪.‬‬

‫‪ 51‬و‪ ‬ﻳ‪‬ﺸْﻜُﻮ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﺤﺴ‪‬ﺎد‪ ‬أن ﻋ‪‬ﻨﺎد‪‬ﻫ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﻛَﺜﻴﺮٌ و‪ ‬ﻋ‪‬ﻴ‪‬ﻦُ اﻟْﺤﺎلِ ﻣ‪‬ﻦ ذاك‪ ‬ﺗَﺪ‪‬ﻣ‪‬ﻊ‪.‬‬
‫‪ 52‬ﻓَﻴ‪‬ﺪﻋ‪‬ﻮ و‪ ‬ﻳ‪‬ﺮﺟ‪‬ﻮ ان ﻗَﻬ‪‬ﺮك ﻋﺎﺟِﻼ‪،‬‬
‫إﻟَﻲ د‪‬ﻓْﻊِ اﻓْﺴﺎد‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻔﺎﺳ‪‬ﺪ‪ ‬ﻳ‪‬ﺴ‪‬ﺮع‪.‬‬
‫ـ ‪ 12‬ـ‬
‫‪ 1‬و‪ ‬ﺣ‪‬ﻖّ اﻟﱠﺬ‪‬ي أﻋ‪‬ﻄَﻲ اﻟْﻜَﻤﺎلَ ﻣ‪‬ﺤﻤ‪‬ﺪاً‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻓَﻀﱠﻠَﻪ‪ ‬ﺑِﺎﻟْﺒ‪‬ﻴ‪‬ﻨﺎت‪ ‬و‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻬ‪‬ﺪي‪.‬‬
‫‪ 2‬و‪ ‬ﺣ‪‬ﻖّ ﺣ‪‬ﻜﻴﻢ ﻛَﻮنِ اﻟْﺨَﻠْﻖِ ﻛُﻠﱢﻬﻢ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺧَﻴﺮ ﻣ‪‬ﻨْﻬﻢ ﺑِﺎﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺒ‪‬ﺔِ أﺣ‪‬ﻤﺪا‪.‬‬
‫‪ 3‬و‪ ‬ﺣ‪‬ﻖّ و‪‬ﻟﻲ‪ ‬ﻗﻮم اﻟﺪ‪‬ﻳ‪‬ﻦ ﻋﺪ‪ ‬ﻟﻪ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﺻﺎر‪ ‬ﻟَﻨﺎ ﻋ‪‬ﻨْﺪ‪ ‬اﻟﺘّﻌﺜﱡﺮ ﻣ‪‬ﺴﻨﺪا‪.‬‬
‫‪ 4‬ﻋ‪‬ﻦِ اﻟﻠﱠﻬ‪‬ﻮِ ﻃَﺒ‪‬ﻌ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻄْﺮَةً ﻣ‪‬ﺘﻨَﻔّﺮ‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻠَﻔْﺖ ﺑِﺘﻮﻓ‪‬ﻴﻖِ اﻟﺼ‪‬ﻼحِ ﻣ‪‬ﺆﻳ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫‪ 5‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺒ‪‬ﺪ ‪‬ء ﻣﺎ ﻋﻮد‪‬ت‪ ‬ﻧَﻔْﺴ‪‬ﻲ ﺑِﻤﻔﺴﺪ‪،‬‬
‫ﻟ‪‬ﻜُﻞﱢ اﻣﺮء ﻣ‪‬ﻦْ د‪‬ﻫ‪‬ﺮِه ﻣﺎ ﺗﻌﻮدا‪.‬‬
‫‪ 6‬ﻓُﺆاد‪‬ي إﻟَﻲ ذَوقِ اﻟْﺤ‪‬ﻘﻴﻘَﺔِ ﻣﺎﺋﻞ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻟَﻴ‪‬ﺲ‪ ‬ﺑِﺎﻋﻼلِ اﻟْﻤﺠﺎزِ ﻣ‪‬ﻘﻴ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻗﺼﻴﺪهﻟﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪﻟﺮي‬
‫‪-1 -‬‬
‫‪-١-‬‬
‫ﻋﺸﻖ اﻳﻠﻪ ﻗﺎﻳﻨﺎدﯼ ﻗﺎرﯦﺸﺪﯼ ذؤوﻗﯚم‬
‫ﺣﻴﺎﺗﯧﻢ ﺳﺌﻮﮔﻴﺪن داد ﺁﻟﺪې ﻣﻨﻴﻢ‬
‫ﺳﺎﻳﻤﺎﻣﺎزﻟﯧﻖ اﺋﺘﺪﻳﻢ ﻳﻮﮐﺴﮑﻠﻴڲﻪ ﺑﻴﻞ‪،‬‬
‫اوﻧﺎ ﮔﺆرﻩ ﻗﺪرﻳﻢ اوﺟﺎﻟﺪې ﻣﻨﻴﻢ!‬
‫‪-٢-‬‬
‫ﻳﯧﺨﺪﯦﻢ ﻏﻢ ﻗﺎﻻﺳﯧﻦ‪ ،‬داﻏﯧﺘﺪﯦﻢ اۏﻧﻮ‪،‬‬
‫اۆرﻩﮎ ﺳﺎﮐﻴﻨﻠﻴڲﯽ‪ ،‬ﺳﺌﻮﻳﻨﺞ اﻳﻠﻪ ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﮔﻠﻪﺟﮏ ﮔﯚﻧﻠﺮﯼ اۏﻟﺪوﻏﻮ ﮐﻴﻤﯽ‬
‫ﺳﺎﻳﺪﯦﻢ‪ ،‬ﻗﺎرﺷﯧﻼدﯦﻢ‪ ،‬ﮔﺆردۆم درﻳﻨﺪن‬
‫‪-٣-‬‬
‫ال ﺁﺗﺪﯦﻢ دؤزۆﻣﻮ ﭼﻨﮕﻪﻟﻪدﻳﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻳﯚﮐﺴﻠﺪﯼ ﻏﻤﻠﺮﻳﻢ‪ ،‬دردﻳﻢ اوﺟﺎﻟﺪې‪.‬‬
‫اؤﻟﯚم اﻳﻠﻪ ﺳﺎﻧﮑﯽ اۏﺗﻮرﻣﻮش ﮐﻴﻤﯽ‬
‫ﻏﻢ‪ -‬ﻏﺼﻪ ﻳﺌﺮ ﺳﺎﻟﯧﺐ ﺑﺎﻏﺮﯦﻤﺪا ﻗﺎﻟﺪې‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٧٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٤-‬‬
‫ﺧﻠﻘﯧﻦ رﺿﺎﺳﯧﻨﯥ ﻗﺒﻮل اﺋﻴﻠﻪﻣﮏ‪،‬‬
‫ﺧﺼﻠﺘﻴﻤﯽ ﻣﻨﻴﻢ دﻩڲﻴﺸﺪﯼ ﺑﯚﺗﻮن‪.‬‬
‫واﯼ اۏﻟﺴﻮن اۏﻧﺎ ﮐﯽ ﻋﺆﻣﯚر ﺑۏﻳﻮﻧﺠﺎ‬
‫اﻳﮑﯽ اۆزﻟﯚﻟﯚﮐﻠﻪ ﻳﺎﺷﺎﺗﺪﯼ ﻋﺆﻣﺮۆن!‬
‫‪-٥-‬‬
‫هﺮ ﮔﻴﺠﻴﮏ اﺋﺪن ﭼﻴﻦ ﺑﻴﺮ اۏخ وارﯦﻤﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺎﻧﺎ ﺳﺎﻧﺠﯧﻠﻤﯧﺶ ﺗﻴﺘﺮﻩ ﻣﮑﺪﻩدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻩ ﮔﺆرۆﻧﻨﯽ ﭘﺎرﭼﺎﻻﻳﺎق‪،‬‬
‫داﻧﻼﻳﺎ‪ -‬داﻧﻼﻳﺎ هﺎوادا ﮔﺌﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﻗۏرﺧﻮدان ﭼﮑﻴﻠﺪﻳﻢ ﮔﻴﺰﻟﯽ ﺧﻠﻮﺗﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺆرﻧﻤﺰﺳﻦ اﺻﻼ ﻣﻨﯽ ﮔﺆرﻩﻧﯽ‪.‬‬
‫دﺋﺪﻳﻢﮐﯽ ﮔﻴﺰﻟﻪﻧﻴﻢ‪ ،‬ﮔﻴﺰﻟﯽ ﻳﺎﺷﺎﻣﺎق‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪدﻩ ﻗۏرﺧﻮدان ﺳﺎﺧﻼدې ﻣﻨﯽ‪.‬‬
‫‪-٧-‬‬
‫ﺗﻨﻬﺎﻟﯧﻖ‪ ،‬ﻳﺎﻟﻘﯧﺰﻟﯧﻖ ﮐﺆهﯚﻟﻠﺮﻳﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫داﻧﻼﻗﻼر اﻟﻴﻨﺪن ﮔﻴﺰﻟﯽ ﻳﺎﺷﺎدﯦﻢ‪.‬‬
‫ﻗﺎﻻﻳﺎ ﺳﯧﻐﯧﻨﺪﯦﻢ دۆﺷﻤﻦ اﻟﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﻗۏرﺧﻮدان ﮐﻴﻤﺴﻨﻪ ﭼﮑﻤﻪدﯼ ﺁدﯦﻢ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 674‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٨-‬‬
‫ﻋﺰّﯼ‪ ،‬اﻋﺘﺒﺎرﯼ اوﻟﺴﺎ اﻳڲﻴﺪﻳﻦ‬
‫ﺑﻴﺮ داﻧﻼق ﮔﺆرۆﻧﺠﻪ ﮔﯚل ﺗﮑﯽ ﺳۏﻻر‪.‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن داﻧﻼﻗﻼرې داﻧﻼﻳﺎﻧﻼرﯦﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺼﻴﺒﺖ ﮔﺆرۏﻧﺮ‪ ،‬ﻣﺼﻴﺒﺖ اۏﻻر‪.‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫اڲﻨﻴﻤﺪن ﭼﯧﺨﺎرﺗﺪﯦﻢ‪ ،‬اڲﻴﻨﻴﻤﺪن ﺁﺗﺪﯦﻢ‪،‬‬
‫اﻋﺘﺒﺎر ﮔﺌﻴﻴﻤﻴﻦ‪ ،‬ﺣﺮﻣﺖ ﻟﺒﺎﺳﯧﻦ‪،‬‬
‫ﭼﯚنﮐﯽ ﮔﻴﺰﻟﻪدﻳﺮدﯼ‪ ،‬هﻤﺪﻩ ﻳﯧﺮﺗﯧﺮدې‪،‬‬
‫ﺳﻼﻣﺖ اؤرﺗﯚﮔﯚن‪ ،‬ﻧﺠﺎت رداﺳﯧﻦ‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﻳﺎواش ﻳﺎواش اﻳﭽﻤﮏ ﺷﺮاﺑﯽ ﮔﺆزل‪،‬‬
‫ﺁﺟﯥدﯦﺮ‪ ،‬ﺁﺟﯧﺴﯥ ﺟﺎﻧﯧﻤﺎ ﺳﻴﻨﻴﺮ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﻧﺸﺌﻪ وﺋﺮﻳﺮ ﮔﻨﺠﻠﻴﮕﻴﻢ ﮐﻴﻤﯽ‬
‫دﻳﻠﻪﮎ ﺷﺮاﺑﯽ ﺗﮏ ﻗﻠﺒﻴﻤﻪ اﺋﻨﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻞ ﻳۏﻟﻮ ﻣﻨﯽ ﺁزدﯦﺮدې ﻳﺎﻣﺎن‪،‬‬
‫هﺮ ﺁددﯦﻢ ﺑﺎﺷﯧﻨﺪا‪ ،‬ﺣﻴﺮﺗﻪ داﻟﺪﯦﻢ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻖ اﻟﻴﻠﻪ اﻳﺴﻪ ﭼﺌﻮﻳﺮدﻳﻢ ﻳۏﻟﻮم‪،‬‬
‫ﺁزﻏﯧﻨﻠﯧﻘﺪان دۏﻏﺮو ﻳﻮﻟﻼرا ﺳﺎﻟﺪﯦﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٧٥ ..........................................................‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﭘﻴﺎﻟﻪﺳﻴﻦ ﭼﮑﺪﻳﻢ ﺑﺎﺷﯧﻤﺎ‪،‬‬
‫ﻗﻮرﺗﻮم –ﻗﻮرﺗﻮم اﻳﭽﺪﻳﻢ ﻗﯧﺰﯦﻞ ﺑﺎدﻩدن‪.‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻪدﻳﻢ ﮐﻴﻤﻢ ﻣﻦ‪ ،‬ﻧﻪ دﻳﺮ ﭘﻴﺎﻟﻪ؟‬
‫ﺧﺒﺮ ﺁﻻﻧﻤﺎدﯦﻢ هﺌﭻ ﺑﻴﺮﻧﻪدن ﻣﻦ‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫ﻳﯚﮐﺴﻠﺪﻳﻢ‪ ،‬اؤﻳﯚﻧﺪۆم‪ ،‬ان اوﺟﺎ ﻳﺌﺮدﻩ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻳﯚﮐﺴﻠﻤﮏ ﻣﻨﻪ ﺳﺌﻮﻳﻨﺞ ﮔﺘﻴﺮدﯼ‪.‬‬
‫وارﻟﯧﻐﯧﻤﯥ ﺳۏﻧﺴﻮز زاﻣﺎﻧﺎ ﻗﺪﻩر‪،‬‬
‫ﻳۏﺧﻠﻮﻏﺎ اوﻏﺮاﻣﺎز ﻳﺎﺷﺎﻳﯧﺶ وﺋﺮدﯼ‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﮔﺆزﻩﻟﯽ ﺳﺌﻮدﻳﻢ ﮐﯽ ﻗﺪّﯼ‬
‫ﺳﺮودن‪ ،‬ﺷﻤﺸﺎددان اوﺟﺎ دوروﺑﺪور‪.‬‬
‫او ﻗﺪﻩر ﺁﻳﺪﯦﻨﺪﯦﺮ اۆزۆﻧﯚن رﻧﮕﯽ‪،‬‬
‫ﮔﺆﻳﺪﻩﮐﯽ ﺁﻳﯽدا ﺑﻴﺮﺑﺎش ﻳۏروﺑﺪور‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﮔﺆزﻩﻟﺪﻳﺮ ﮐﯽ اۏﻧﻮن ﺣﮑﻤﯚ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻧﻴﻤﺎ‪ ،‬روﺣﻮﻣﺎ ﻣﻨﻴﻢ رواﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻣﺤّﺒﺘﯽ‪ ،‬اۏﻧﻮن ﺳﺌﻮﮔﻴﺴﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎ هﺮ ﺳﺌﻮﮔﯽﻳﻪ اۆﺳﺘﯚن اۏﻻﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 676‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-١٦-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﯽ‪ ،‬اۏﻧﻮن ﺟﻤﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺎل اۆﺳﺘﯚﻧﻠﯚڲﯚن ﺑﻴﺮ‪-‬ﺑﻴﺮ ﮔﺆﺳﺘﻪرﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎ هﺮ ﮔﺆزﻩﻟﻴﻦ ﻗﺎرﺷﯧﺴﯧﻨﺪادا‪،‬‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﯽ ﻣﻨﺰّﻩ اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﯽﻧﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻴﻦ‪ ،‬ﺳﺌﻮﮔﯽﻧﻴﻦ ﺣﺎﻟﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺗﺆرﻩدن‪ ،‬ﻳﺎرادان‪ ،‬دۆزدۆرن اۏدور‪.‬‬
‫اۆرﻩڲﻪ هﻴﺠﺎن‪ ،‬اﺷﺘﻴﺎق وﺋﺮن‬
‫ﻗﻠﺒﻠﺮﯼ ﺳﺌﻮﻳﻨﺠﺪﻩ اۆزدۆرن اۏدور‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﮔُﻨﺎهﻼر ﺑﻴﺮ ﺑﻪ ﺑﻴﺮ اﻇﻬﺎر اۏﻻﻧﺪا‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻤﻴﻦ ﻋﺮﺷﻴﻨﺪﻩ ﻧﻮرو ﮔﺆرﺳﻪﻧﻴﺰ‪.‬‬
‫ﮔﺆرۆرﺳﻦ ﺳﻦ اۏﻧﻮ ﻳﯚﮐﺴﮏ ذروﻩدﻩ‬
‫داغ ﮐﻴﻤﯽ داﻳﺎﻧﯧﺮ‪ ،‬ﻣﺤﮑﻢ ﻳۏل ﮔﺌﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺣﺎﮐﻤﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻨﻴﻢ ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺁﯼ ﮐﻴﻤﯽ اۆزۆﻧﯚن اۏ ﻣﺎﻟﮑﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺣﺎﺟﺒﯽ وار اۏﻧﻮن‪ ،‬ﭘﺮدﻩدارې وار‪،‬‬
‫ﺣﺎﮐﻤﻠﺮ ﮐﻴﻤﯽدﻳﺮ‪ ،‬ﺳﻠﻄﺎن ﺗﮑﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٧٧ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺣﺎﺟﺒﻠﺮﯼ‪ ،‬ﮔﺆزﻩﺗﭽﻠﺮﯼ‬
‫ﻧﻤﺎز ﻣﺤﺮاﺑﯧﻨﺪا دوروﺑﻼر ﺣﺎﺿﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻤﺎز ﻗﯧﻠﻤﺎق اۆﭼﯚن ﺻﻒدﻩ ﭼﮑﻴﺮﻟﺮ‪،‬‬
‫دﻋﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮﻟﺮ داﻟﺒﺎل‪ ،‬ﺑﻴﺮ‪-‬ﺑﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-٢١-‬‬
‫ﺑﺎﺧﺸﯧﻼرې ﺳۏﻳﻮق‪ ،‬دﻳﻠﻠﺮﯼ ﺗﻮﺗﻮق‪،‬‬
‫ﻧﻤﺎز ﻗﯧﻼن هﺮﮐﺲ ﺻﻔﻠﺮﻩ ﮔﻠﻴﺮ‪.‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻢ اﻣﺎﻣﺖ اﺋﺪﻳﺮ اۏﻧﻼرا‪،‬‬
‫ﺣﻲ ﻋﻠﻲ اﻟﺼ‪‬ﻼة ﺑﻼل ﺳﺆﻳﻠﻪﻳﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫اۆزۆﻧﺪن ﻧﻮر ﻳﺎﻏﺪﯼ‪ ،‬اﻳﺸﯧﻖ ﭘﺎرﻻدې‪،‬‬
‫دﻳﻠﻴﻨﻪ ﮔﻠﻨﺪﻩ ﺗﺸﻬّﺪ ذﮐﺮﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺰﻳﻢ اۏﻳﻨﺎق ﻗﺎرا ﮔﺆزﻟﺮﻳﻤﻴﺰدﻩ‪،‬‬
‫اۆزۆ ﻋﮑﺲ اﺋﺪﻳﻠﺪﯼ ﺑﻴﺮ ﮔﯚﻧﺶ ﺗﮑﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫هﺮﻩ ﺑﻴﺮ ﻓﮑﺮ اﺋﺘﺪﯼ ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﺳﺆز ﺳﺆﻳﻠﻪدﯼ‪،‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮑﺪﻩ اۏﻧﻮ ﮔﺆردۆﻟﺮ ﺗﺎﻳﺴﯧﺰ‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﻮ هﺮ ﻃﺮﻓﻠﯽ ﺁراﺷﺪﯦﺮدﯦﻼر‪،‬‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻞ ﺻﺎﺣﺒﻠﺮﯼ‪ ،‬ﮔﻠﺪﻳﻠﺮ ﺳﺎﻳﺴﯧﺰ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 678‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﻳﻨﺪﻩ اۏﻧﻮن وورﻏﻮﻧﻼرېﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺟﻼﻟﻠﯽ ﮔﺆرۆﻧﯚر‪ ،‬هﻢ ﻋﻈﻤﺘﻠﯽ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ هﺮ ﺑﻴﺮ ﺁﻧﺪا ﺣﻀﻮرو واردﯦﺮ‬
‫ﻧﻮراﻧﯽ‪ ،‬اﻳﺸﻴﻘﻠﯽ ﺑﻴﺮ وارﻟﯧﻖ ﮐﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﻴﻦ وﺻﻒ اﺋﻴﻠﻪﻳﻨﻠﺮ‪،‬‬
‫دۆﺷﻤﯚﺷﻠﺮ ﺣﻴﺮﺗﻪ هﻤﺪﻩ ﺁﻟﯧﻨﺎ‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ رﻣﺰﯼدﻳﺮ ﺑﻴﺮدﻩ دﺋﻤﻴﺸﻠﺮ‬
‫دۏداﻏﯥﻧﯧﻦ اۆﺳﺘﻪ دوران ﺧﺎﻟﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺑﻮداﻗﺪﯦﺮ ﻗﺎﻟﺨﻤﯧﺶ روﺣﻮن اﻳﭽﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺳﺌﻞ‪ -‬ﺳﻮ ﺁﺗﻼﻧﺪﯦﺮﻣﯧﺶ داغ ﺑﺎﺷﻼرﯦﻨﺪان‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺑﻴﺮ ﭼﺎﻳﻼﻗﺪﻳﺮﮐﯽ‪ ،‬ﺑﻮ ﺑﻴﺮ ﺑﻮﻻﻗﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺁﺧﻤﯧﺶ ﻋﺎﺷﻘﻠﺮﻳﻦ ﮔﻮز ﻳﺎﺷﻼرﯦﻨﺪان‪.‬‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺁرﺧﺎﺳﯧﻨﺪا‪ ،‬اؤﻧﯚﻧﺪﻩ دوردوم‪،‬‬
‫اوزون ﻳﺎﺷﺎﻳﯧﺸﺎ اوﻣﻴﺪ ﺑﺎﻏﻼدﯦﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻣﻴﻮﻩ درﻣﻪدﻳﻢ ﺳﺘﻤﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ‬
‫ﺟﻔﺎ ﭼﮑﺪﻳﻢ‪ ،‬وﻓﺎ اﺋﺘﺪﻳﻢ ﺁﻏﻼدﯦﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٧٩ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫اۆرﻩڲﻴﻢ اﺳﻴﺮدﻳﺮ اۏﻧﻮن ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﮔﺆرﻩ ﻗﺎﻟﺨﺪې ﻧﺎﻏﯧﻞ ﻳﺎزﻣﺎﻏﺎ‪.‬‬
‫اﺋﻠﻠﺮ اۏﻧﺎ هﺮ ﮔﺎﻩ ﻳﺎردﯦﻤﭽﯽ اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﻼر ﺑﻴﺮﮐﺆﮎ ﮐﻴﻤﯽ ﻳﺌﺮﯼ ﻗﺎزﻣﺎﻏﺎ‪.‬‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪ ﻇﻦ اﺋﺪرﺳﻪ او ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﯽﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫روﺣﻮدا ﺟﺴﻤﯽدﻩ ﺑﻴﺮ‪-‬ﺑﻴﺮﻩ ﺑﻨﺰﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺁﻳﺪﯦﻦ اۏﻟﺴﻮن ﺳﻴﺰﻩ‪ ،‬دۆﺷﻮﻧﺠﻪﺳﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫او ﺳﻬﻮﻩ دۆﺷﯚﺑﺪور‪ ،‬او ﺧﻄﺎ اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫اۏﻧﻮن اۆرﻩڲﻴﻨﺪﻩ اوﻻن ﺗﻤﻴﺰﻟﻴﮏ‪،‬‬
‫روﺣﻮﻧﺎ ﺟﺴﻤﻴﻨﻪ وﺋﺮﻣﻴﺸﺪﻳﺮ ﺻﻔﺎ‪.‬‬
‫اؤﻧﻮن ﺁﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪﯼ ﻣﻨﻴﻢ ﮔﺆزۆﻣﺪﻩ‬
‫ﻣﺎﻧﻊ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪﯼ ﻳۏﺧﻠﻮق و ﻓﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-٣١-‬‬
‫ادراﮎ ﺑﺎﺧﻴﺸﻴﻠﻪ ﺑﺎﺧﺴﺎﻳﺪې ﻣﻨﻪ ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن اﻳﻨﺠﻪﻟﻴڲﯽ ﻗﺪﻩر ﮔﺆرﻩردﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺟﺴﻤﻴﻦ اؤزﻩﻟﻠﻴﮕﻴﻦ ﺳﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪﺳﺌﻴﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻏﻠﯧﻐﯧﻨﺪان ﮔﺆزل اﺛﺮ ﮔﺆرﻩردﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 680‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﺧﻴﺎل ﮔﺆزﻟﺮﻳﻠﻪ ﺑﺎﺧﺪﯦﻘﯧﻤﺎ ﮔﺆزل‪،‬‬
‫ﺁﻟﺘﯧﻨﯥ ﺳﻴﺮ اﺋﺘﺪﻳﻢ ﮔﺌﻴﻴﻤﻠﺮﯼﻧﻴﻦ‪.‬‬
‫وارﻟﯧﻐﯽ ﻧﻪ ﻗﺪﻩر ﺷﻴﺮﻳﻨﻠﻨﻤﻴﺸﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺣﻼوﺗﻠﯥ اﻳﺪﯼ‪ ،‬دادﻟﻴﺪﯼ‪ ،‬ﺷﻴﺮﻳﻦ!‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫اوﻳﻐﻮن اۏﻟﻤﺎﻳﺎن ﭼۏخ ﮔﺌﻴﻴﻤﻠﺮﻳﻠﻪ‬
‫ﺁﻏﯧﺮﻻﺷﻤﯧﺶ اﻳﺪﯼ ﻟﻄﻔﯚ ﺻﻔﺎﺳﯽ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻴﺮم ﮔﺌﻴﻴﻤﻴﻦ ﻧﻪﻳﯽ‪ ،‬هﺎراﺳﯽ!‬
‫ﭼﮑﻤﻴﺶ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﻨﯽ ﻣﻬﺮ و وﻓﺎﺳﯥ!‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫اودور ﺳۏن ﻣﻘﺼﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺳۏن ﺁرﻣﺎﻧﯧﻢ‪،‬‬
‫وﺻﻠﻴﻨﯽ اﻳﺴﺘﻪﻳﻦ دوروب ﺗﺮﭘﻨﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺳﻴﻦ‪ -‬ﺳﺴﻦ ﺁﺧﺘﺎراراق‪ ،‬هﺌﭻ داﻳﺎﻧﻤﺎدان‬
‫اؤزۆن اﻳﻨﺠﻴﺘﻤﻪدن ﺑﻮراﻳﺎ ﮔﻠﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺳﺌﻮﮔﻴﺴﻴﻨﻪ اﺳﻴﺮ اۏﻻﻧﻼر‪،‬‬
‫هﺎﻣﯧﻠﯧﻘﺠﺎ ﺑﯚﺗﯚن وﻓﺎ اهﻠﻴﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫اۏ اﻳﺴﻪ ﺑﻮﻧﻼرﯦﻦ هﺌﭻ ﺑﻴﺮﻳﺴﻴﻨﻪ‬
‫اﺣﺘﻴﺎﺟﯽ ﻳۏﺧﺪور‪ ،‬واﺣﺪدﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٨١ ..........................................................‬‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫هﺮ ﮐﻴﻢ اۏﻧﺪان اوزاق دورﺳﺎ‪ ،‬ﭼﮑﻴﻨﺴﻪ‪،‬‬
‫اۏ داهﺎدا ﺁرﺗﯧﻖ ﻳﺎﺧﻼﺷﺎر اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳﺎﺧﯧﻦ ﮔﻠﺴﻦ هﺮ ﺑﻴﺮ ﺁداﻣﺪان‬
‫اوزاﻗﻼﺷﺎر اﻣّﺎ‪ ،‬ﭼﮑﻴﻨﻤﺰ اﺻﻼ‪.‬‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫دﺋﺪﻳﻢ ﻣﻦ ﺳﻨﻴﻦ ﭼﻴﻦ ﻣﺤﻮ اۏﻻﺟﺎﻏﺎم‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﮐﻠﻤﻪدﻩ ﺳﺆز ﺳﺆﻳﻠﻪﻣﻪدﻳﻦ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺳﻮﺳﻐﻮﻧﻠﻮﻏﻮن ﺧﻮش ﮔﻠﺪﯼ ﻣﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻇﻨّﻴﻤﺠﻪ ﺳﻦ ﺑﺌﻠﻪ راﺿﯧﻠﯧﻖ اﺋﺘﺪﻳﻦ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﭼﺸﻤﻪﺳﻴﻨﺪن اﻳﭽﺪﯼ اۆرﻩڲﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗﻮرﺗﻮم‪ -‬ﻗﻮرﺗﻮم‪ ،‬داﻣﻼ‪-‬داﻣﻼ اﻣﻴﺰدﻳﻢ‪.‬‬
‫هﺠﺮاﻧﯽ ﮔﻮزۆﻣﯚن اؤﻧﯚﻧﺪﻩ دوردو‪،‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻤﯽ ﻣﻦ اۏﻧﻮن ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ وﺋﺮدﻳﻢ‪.‬‬
‫‪-٣٩-‬‬
‫»ﮔﺌﺘﻤﻪ« دﺋﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻻﮐﻴﻦ هﺌﭻ دﻳﻨﻠﻪﻣﻪدﯼ‪،‬‬
‫اؤﻳﯚد وﺋﺮدﻳﻢ اﻣﺎ‪ ،‬ﺁﺳﻤﺎدﯼ ﻗﻮﻻق‪.‬‬
‫ﻗﺎﺑﺎﻏﯧﻨﯥ ﮐﺴﺪﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺮﻩ وﺋﺮﻣﻪدﯼ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﮔﺌﺠﻪدﻩ اۏﻟﻤﺎدې ﻗۏﻧﺎق‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 682‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٤٠-‬‬
‫ﻣﻦ اﻳﺴﻪ ﺗﻮﺗﻮﻟﺪوم ﺑﻴﺮ ﺧﺴﺘﻪﻟﻴڲﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻴﺴﺮ اۏﻟﻤﺎدﯼ ﻗﻮرﺗﻮﻟﻮش اۏﻧﺪان‪.‬‬
‫اۆرﻩڲﻴﻢ ﺗﻮﺗﻮﻟﺪو‪ ،‬اؤزۆم ﺗﻮﺗﻮﻟﺪوم‪،‬‬
‫ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺁﻏﻨﺎدﯼ‪ ،‬ﮔﻠﻪﯼ هﺮﻳﺎﻧﺪان‪.‬‬
‫‪-٤١-‬‬
‫اۏ ﻗﺪﻩر اﻳﻨﺠﻪﻟﺪﻳﻢ ﺿﻌﻴﻔﻠﻪدﻳﻢ ﮐﯽ‬
‫ادراﮐﯧﻢ داﻳﺎﻧﺪﯼ ‪ ،‬داﻳﺎﻧﺪﯼ ﺳﺆزۆم‪.‬‬
‫ﻣﻨﺪﻩ اۏ ﮔﯚج هﺎﻧﯽ‪ ،‬اۏ ﻗﺪرت هﺎﻧﯽ‬
‫ﻋﺬاﺑﻼرا دؤزۆم‪ ،‬ﺁﻏﺮﯦﻴﺎ دؤزۆم‪.‬‬
‫‪-٤٢-‬‬
‫ﻣﻦ اؤﻳﯚد وﺋﺮﻧﺪﻩ او ﻋﺬر اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺮ‪،‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻮﻧﺪان ﺳﺎرې ﺣﻴﺮت اﺋﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫ﺳﻮﺳﺎﻧﺪا ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯧﻢ داﻟﺒﺎدال ﺁﺧﯧﺮ‪،‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻮﻧﺪان ﺳﺎرې زﺣﻤﺖ اﺋﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫‪-٤٣-‬‬
‫اۆرﻩﮔﻴﻨﺪﻩ ﻳۏﺧﺪور داﻳﺎﻧﯧﺶ‪ ،‬دؤزۆم‪،‬‬
‫اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ اۏﻧﻮ ﺗﺮﮎ اﺗﺘﻤﻴﺶ داهﺎ‪.‬‬
‫ﻓﮑﺮﯼ داﻏﯧﻨﯧﻘﺪﯦﺮ‪ ،‬روﺣﻮ ﭘﺮﻳﺸﺎن‪،‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮﯼ ﻧﮕﺮان‪ ،‬اۆز وﺋﺮﻣﻴﺶ ﺑﻼ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٨٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫ﺑﻼﻳﺎ دۆﺷﺮﺳﻪ هﺠﺮان ﮔﯚﻧﯚﻧﺪﻩ‪،‬‬
‫اۏﻧﺪان ﻗﻮرﺗﻮﻟﻤﺎﻏﯥ ﺁﻏﯧﺮ ﮔﺆرﻩﺟﮏ!‬
‫ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﯽ وﺻﺎﻟﯧﻦ اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺮ ﮐﻮﻧﯚل‬
‫دوروب اۏﻧﺎ ﺳﺎرې ﭼﯧﺮﭘﯧﻨﯧﺮ اۆرﻩﮎ!‬
‫‪-٤٥-‬‬
‫هﺠﺮان دردﻳﻨﯽ ﻣﻦ ﭼﺎﺗﺪﯦﺮدﯦﻢ اۏﻧﺎ‪،‬‬
‫ﭼﻮﻟﻘﺎﻧﺪﯦﻢ ﮐﺪر‪ ،‬ﻏﺼّﻪﻳﻪ‪ ،‬ﻏﻤﻪ‪.‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳﺎﺧﻼﺷﻤﺎﻏﺎ ﺟﺎن ﺁﺗﺪﯦﻢ‪ ،‬ﻻﮐﻦ‬
‫اۆرﻩڲﻴﻢ دؤﻳﯚﻧﺪۆ‪ ،‬ﻗﻮﭘﺪو هﻢهﻤﻪ‪.‬‬
‫‪-٤٦-‬‬
‫ﺑﺎش وﺋﺮن هﺌﭻ اﻳﺸﯽ درﮎ اﺋﺪﻧﻤﻪدﻳﻢ‪،‬‬
‫اﻳﻨﺠﻪﻟﺪﻳﻢ ‪،‬اۆزۆﻟﺪۆم‪ ،‬ﻣﻦ ﻳﺎﻧﺎ‪-‬ﻳﺎﻧﺎ‪.‬‬
‫او دﻩڲﻴﺸﻤﻪدﯼ هﺌﭻ‪ ،‬هﺌﭻ اۆزۏﻟﻤﻪدﯼ‪،‬‬
‫هﺠﺮاندا‪ ،‬وﺻﺎلدا‪ ،‬ﺑﻴﺮ اﻳﻤﻴﺶ اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫‪-٤٧-‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪﻧﻴﻦ ﺣﺎذق ﻃﺒﻴﺒﻠﺮﻳﻨﺪن‬
‫ﺳۏروﺷﺪم دردﻳﻤﻪ وارﻣﯽ ﺑﻴﺮ درﻣﺎن؟‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻏﺼﻪﻳﻪ‪ ،‬ﺑﺌﻠﻪ ﺑﻴﺮ دردﻩ‪،‬‬
‫دﺋﺪﻳﻠﺮ هﺌﭻ دوا ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎز‪ ،‬اﻳﻨﺎن!‬
‫‪ .............................................................................................................................. 684‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٤٨-‬‬
‫اۏﻧﻮن اؤز ﻗﻮﻟﻮﻧﺎ ﮐﺮﻣﯽ واردﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺒﺖ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‪ ،‬ﻟﻄﻒ اﺋﺪﻳﺮ اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫ﺁرﯦﻨﺪﯦﺮﻣﺎق اۆﭼﯚن هﺮ ﺑﻴﺮ ﮔﻨﺎهﺪان‪،‬‬
‫ﻗﯧﻠﺠﺎدا ﮐﺮﻣﯽ ﻳﺌﺘﺮ ﻗﻮﻟﻮﻧﺎ‬
‫‪-٤٩-‬‬
‫ﻳﻮخ اﺋﺪر ﺑﺎﻏﯧﺸﯧﻦ‪ ،‬ﻳۏخ اﺋﺪر ﻋﻔﻮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪ ﭘﻴﺲ دۆﺷﯚﻧﺴﻪ اۏﻧﻮن ﺣﺎﻗﻘﯧﻨﺪا‪.‬‬
‫اوﻧﺪان ﻋﻔﻮ اﻳﺴﺘﻪﻣﮏ‪ ،‬ﺑﺎﻏﯧﺶ دﻳﻠﻪﻣﮏ‬
‫ﭘﻴﺴﻠﻴﮑﺪن ﻳﺎﺧﺸﯧﺪﯦﺮ اۏﻧﻮن ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪.‬‬
‫‪-٥٠-‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺣﺮﻣﺘﯽ واﺟﺐ‪،‬‬
‫ﺁردﯦﻨﺠﺎ ﻳۏل ﺁﻟﯧﺐ‪ ،‬دوروب ﮔﺌﺪﻳﺮﻳﮏ‪.‬‬
‫دۏﻳﻤﺎق اۏﻟﻤﺎز اۏﻧﻮ اؤﻳﻤﮑﺪن اﺻﻼ‪،‬‬
‫ﮔﺌﺠﻪ‪ -‬ﮔﯚﻧﺪۆز اۏﻧﻮ ﻣﺪح اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮﻳﮏ‪.‬‬
‫‪-٥١-‬‬
‫ﺣﮑﻴﻤﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻋﻠﻴﻤﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻨﻴﻢ ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻢ‪،‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻳڲﻴﻦ ﻗﺪﻩر ﺑﻴﻠڲﻨﺪﻳﺮ‪ ،‬هﻢ دۆز‪.‬‬
‫اؤﻳﮕﯚدﻩ‪ ،‬ﺳﺌﻮﮔﻴﺪﻩ‪ ،‬ﻗﻮﺗﻼﻣﺎﻻردا‪،‬‬
‫اۏﻧﻮﻧﻼ ﻗﻮرﺗﺎرﯦﺮ‪،‬ﺁﻏﯧﺰدا هﺮ ﺳﺆز‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٨٥ ..........................................................‬‬
‫‪-٥٢-‬‬
‫ﻗۏرﺧﻮﻧﻮ‪ ،‬وﺻﻠﻴﻠﻪ ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺋﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫ﮔﺌﺘﺪﯼ ﻏﺼﻪم‪ ،‬ﻏﻤﻴﻢ‪ ،‬ﮔﺌﺘﺪﯼ دارﻟﯧﻐﯧﻢ‪.‬‬
‫اۏﻧﺪان اوزاق دۆﺷﯚب ﻗﯧﺮاق ﮔﺰدﻳﻤﺴﻪ‪،‬‬
‫وﺻﺎﻻ ﭼۏﺧﺎﻟﺪې اوﻣﻴﺪوارﻟﯧﻐﯧﻢ‪.‬‬
‫‪-٥٣-‬‬
‫اۆرﻩڲﯽ ﻻل اۏﻻن ﺳﻮﺳﻐﻮﻧﻼرېﻧﯧﻦ‬
‫ووروﻟﺪوﻣﻮ اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﻴﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﻞ اﺋﺘﺪﻳﻠﺮ اۏﻧﺎ وﻓﺎ اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‬
‫ﭼﯧﺮﭘﯧﻨﺪېﻣﯥ ﻗﻠﺒﯽ وورﻏﻮﻧﻼرېﻧﯧﻦ؟‬
‫‪-٥٤-‬‬
‫اۏﻧﻼرﯦﻦ ﻓﻄﺮﺗﯽ هﻢ ﺧﺎﺻﻴﺘﯽ‬
‫ﺁﺟﯽ اۏﻻﻳﻼرا ﻃﺮف ﭼﮑﻴﻠﺪﯼ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﺑﺎزارﯦﻦ روﻧﻖ وﺋﺮدﻳﻠﺮ‪،‬‬
‫ﺁل وﺋﺮﻳﻦ ﺁﻏﺎﺟﯽ ﺑﻮردا اﮐﻴﻠﺪﯼ‪.‬‬
‫‪-٥٥-‬‬
‫اﻳﻼهﯽ! اۏﻧﻼرﻻ ﮔﺆرۆﺷﻤﮏ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﻳۏل ﮔﺆﺳﺘﺮ‪ ،‬ﻣﻨﻪ ﻳﺎردﯦﻢ اﺋﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺪن ﺗﻘﻮا‪ ،‬ﮔﺆزﻟﻪ‪ ،‬ﺗﻤﻴﺰﻟﻴﮏ اﻳﺴﺘﻪ‬
‫ﺗﻘﻮاﺳﯧﺰﻟﯧﻖ اﺋﺘﺴﻢ ﻣﻨﺪن ﻗﯧﺮاق ﮔﺌﺖ!‬
‫‪ .............................................................................................................................. 686‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٥٦-‬‬
‫ﻳۏﻟﺪاﺷﻼرﯼ ﮔﺆرﻣﮏ‪ ،‬دوﺳﺘﻼرې ﮔﺆرﻣﮏ‪،‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﺳﺌﻮﻳﻨﺪﻳﺮﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻨﯽ ﺷﺎد اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺳﺌﻮﻳﻨﺞ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﺖ ﮔﺘﻴﺮﻳﺮ ﻣﻨﻪ‪،‬‬
‫ذهﻨﻴﻢ ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ ﺳﻨﯽ‪ ،‬ﺳﻨﯽ ﻳﺎد اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٥٧-‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﺳﺌﻮﻣﻴﻨﻠﺮ‪ ،‬ﮔﻴﺠﻴﮏ اﺋﺪﻧﻠﺮ‪،‬‬
‫ﺷﺪتﻟﻨﺪﻳﺮﻳﺮﻟﺮ دۆﺷﻤﻨﻠﻴﮏﻟﺮﻳﻦ‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﻇﻦ اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ ﻣﻨﻴﻢ ﺑﻮ اﻳﺸﻴﻢ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺟﯚرﻩ زﻧﺎدﯦﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺰ ﺑﻮﻧﻮ ﺑﻴﻠﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٥٨-‬‬
‫ﺣﺎﻟﯧﻤﯧﻦ ﻇﺎهﺮﯼ‪ ،‬هﺮ ﮔﺆرۆﻧﯚﺷﯚ‪،‬‬
‫ﺣﺴﺎدت اهﻠﻴﻨﯽ ﻣﺬﻣﺖ اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫وﻻﮐﻦ اﻳﭽﻴﻤﺪﻩ اۏﻻن اﺣﻮاﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫ﮔﺌﺘﺴﻪدﻩ ﻳﺎﻧﯧﻨﺎ‪ ،‬ﻋﺸﻖﺳﻴﺰ ﮔﺌﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٥٩-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﻳﯚﮐﺴﮏﻟﻴﮑﺪﻩ ﻣﻘﺎﻣﯧﻢ واردﯦﺮ‪،‬‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﺷﺨﺼﻪ ﺑﻮﻧﻮ ﻇﺎهﺮ اﺋﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﻳﯚﮐﺴﮑﻠﻴڲﻪ ﺳﯚرۆﮐﻠﻪﻳﻨﻠﺮ‬
‫ﻧﻪدن اوﻧﻮدﻣﻮﺷﻼر؟ ﺑﻮﻧﻮ ﺑﻴﻠﻤﻴﺮم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٨٧ ..........................................................‬‬
‫‪-٦٠-‬‬
‫اﻳﻼهﯽ! ﺣﻀﺮت ﻣﺼﻄﻔﻲ اۆﭼﯚن‬
‫هﻢ ﺁﻟﯽ اۆﭼﯚن‪ ،‬هﻢ اؤزۆﻧﺪن ﺳﺎرﯼ‪،‬‬
‫اﻳﮑﯽ اۆزﻟﯚﻟﺮدن ﺁﻳﺮې ﺳﺎﻟﮕﻴﻠﻦ‪،‬‬
‫اﻓﺘﺮاﭼﯧﻼردان اوزاق ﻗﯧﻞ ﻣﻨﯽ‪.‬‬
‫‪-٦١-‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﮔﺆزﻩﻟﻠﺮدﻳﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﻟﺸﮑﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫اۆزۆﻧﻪ ﺑﺎﺧﺎﻧﻼر ﺑۏﻳﻮن ﺑﻮرﻣﻮﺷﻼر‪.‬‬
‫ﺗﻘﻮاﻟﯥ اﻧﺴﺎﻧﻼر‪ ،‬ﭘﺮهﻴﺰ اﺋﺪﻧﻠﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺣﻴﺮان اۏﻟﻮب ﺻﻔﻪ دورﻣﻮﺷﻼر‪.‬‬
‫‪-٦٢-‬‬
‫اؤﻟﭽﻮﻟﺮﻣﯽ اﺻﻼ اۏﻧﻼردا اۏﻻن‬
‫دۆزﮔﻮﻧﻠﻮﮎ‪ ،‬ﺗﻤﻴﺰﻟﻴﮏ ﭘﻴﺲ ﺁداﻣﻼرﻻ؟‬
‫ﻓﺴﺎدﻻر اهﻠﯽﻧﻴﻦ ﻧﻪدﻳﺮ ﺟﺰاﺳﯽ‬
‫وﺋﺮﻳﻠﻴﺮﻣﯽ اﺻﻼ اۏﻧﻼر ﺟﺰا؟‬
‫‪-٦٣-‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻤﻴﻦ اۆزۆن اﻳﺴﺘﻴﺮم ﮔﺆرم‪،‬‬
‫او دوزﻟﻮ‪ ،‬اۆرﻩڲﻪ ﻳﺎﺗﺎن اۆزۆﻧﯚ‪.‬‬
‫اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ان ﮔﺆزل ﻳﺎراﻧﻤﯧﺸﻼرﻳﻦ‬
‫اﻳﺴﺘﻪرم دﻳﻨﻠﻪﻳﻢ اۏﻧﻮن ﺳﺆزۆﻧﯚ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 688‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-2-‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫ﻣﻦ ﭼﺘﻴﻨﻠﻴﮑﻠﺮﻩ هﺮ دم دؤزﻧﺪﻩ‬
‫ﺑﻮﺗﻮن ﺁﺟﯧﻠﯧﻘﻼر ﺧﻮش ﮔﻠﻴﺮ ﻣﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺳﺌﻮﻣڲﯽ‪ ،‬اؤﻳﻤڲﯽ‪ ،‬ﭼﺘﻴﻨﻠﻴﮑﻠﺮﯼ‬
‫ﻓﮑﺮﻳﻤﺠﻪ‪ ،‬راﻳﻴﻤﺠﻪ ﺳﺌﺰﻳﺮم ﻳﺌﻨﻪ‪.‬‬
‫‪-٢ -‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮﺳﻨﻤﯽ ﻧﻪدﻳﺮ ﻣﻨﻴﻢ ﻣﺮادﯦﻢ‪،‬‬
‫ﺗﻮش ﮔﻠﻤﮏ‪ ،‬ﺗﻮﺗﻮﻟﻤﺎق ﺑﺆﻳﻮﮎ ﺑﻼﻳﺎ‪.‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺑﻼ ﮐﯽ اوﻧﺪان ﻗﻮرﺗﻮﻟﻤﺎق‪،‬‬
‫ﺁﻏﻴﺮ ﺑﻴﺮ اﺷﮑﻨﺠﻪ‪ ،‬ﻋﺬاب ﺳﺎﻳﯧﻼ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﺑﻼﻻر اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﭼﻮخ ﺟﻼﻟﻠﯧﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻗﻴﻤﺘﻴﻢ‪ ،‬ﻣﺮﺗﺒﻪم‪ ،‬اۏل ﺑﻮﻧﺎ اﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫هﺮ ﮐﺴﻴﻦ ﻋﺰﺗّﯽ‪ ،‬ﺷﺎن و ﺣﺮﻣﺘﯽ‪،‬‬
‫ﭼﮑﺪﻳڲﯽ ﺑﻼدا ﺑﻴﻠﻴﻨﻴﺮ ﻳﻘﻴﻦ‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫ﻣﺼﻴﺒﺖدن ﺑﺎﺷﻘﺎ‪ ،‬ﺑﻼدان ﺑﺎﺷﻘﺎ‪،‬‬
‫هﺌﭻ ﺑﻴﺮ ﺷﺌﯽ اﻧﺴﺎﻧﺎ وﺋﺮﻣﺰ ﻓﺎﺋﺪﻩ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٨٩ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻼﻧﯽ اﻳﺴﺘﻪﻣﮏ‪ ،‬ﻃﻠﺐ اﺋﻴﻠﻪﻣﮏ‪،‬‬

‫ﺣﻘﻴﻘﯽ ﻣﻄﻠﺒﺪﻳﺮ‪ ،‬دوﻏﺮو ﻗﺎﻋﺪﻩ‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻼر ﻋﺰﺗّﻪ ارﺷﺎد اۏﻟﻮﻧﺎر‪،‬‬
‫هﺠﺮاﻧﯧﻦ اۏدوﻧﺪا ﻳﺎﻧﯧﺐ دۆﺷﻨﺪﻩ‪.‬‬
‫ﺳﺌﻮﻳﻨﺠﮏ اۏﻳﻨﻮرام‪ ،‬ﻓﺮحﻟﻪﻧﻴﺮم‬
‫ﻣﻨﻪ ﺳﺎرې ﭼﻮﺧﻠﻮ ﺑﻼ ﮔﻠﻨﺪﻩ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﺳﺘﻤﯽ‪ ،‬ﺟﻔﺎﺳﯥ ﺑﻮ زﻣﺎﻧﻪﻧﻴﻦ‬
‫ﻣﻨﻪ ﺁﻣﺎﻟﯧﻢدا ﻣﻘﺪس اۏﻟﺪو‪.‬‬
‫ﻣﺪارا اﺋﺘﺪﻳﮑﺠﻪ اؤز رﻗﻴﺒﻴﻤﻠﻪ‬
‫ﮔﺆزﻟﻠﺮ ﺳﺌﻮﮔﻴﺴﯽ ﻗﻠﺒﻴﻤﻪ دۏﻟﺪو‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫ﻧﻪ ﻗﺪﻩر ﮐﯽ ﺷﺆوﻗﻮم ﻣِﻴﻠﻴﻢ ﭼۏﺧﺎﻟﺪې‪،‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪڲﻴﻢ‪ ،‬ﺁﻣﺎﻟﯧﻢ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور زاﻳﻞ‪.‬‬
‫ﺁزاﻟﺪﯦﻘﺠﺎ ﺑﻮﻧﻼر‪ ،‬ﺳﺆﻧﺪۆﮐﺠﻪ هﻮس‬
‫اۏﻟﺪوم ﺑﻴﺮ اﺑﺪﯼ ﻟﺬﺗﻪ ﻣﺎﻳﻞ‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫»ﻳﺌﺘﺮ‪ ،‬ﺑﺴﺪﻳﺮ ﺑﻮﺗﻮن اﻧﺴﺎﻧﻼر اۆﭼﯚن‬
‫هﺠﺮان اۏدو«‪ ،‬ﺑﻮﻧﻮ اۆرﻩﮐﺪﻳﺮ دﺋﻴﻴﺮ‪.‬‬
‫ﺗﮑﺒﺮ اوﻟﺪوزو ﻗﺎرﺷﯥ ﮔﻠﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 690‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺁﺟﯥ هﺮ ﺣﺎدﺛﻪ ﻏﺮوب اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‪.‬‬

‫‪- ٩-‬‬
‫ﻗۏﻳﻮن ﻧﻔﺴﻴﺰ ﺳﻴﺰﻳﻦ‪ ،‬وارﻟﯧﻐﯧﺰ ﺳﻴﺰﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻓﻘﺮﻩ ﻳۏﺧﺴﻮﻟﻠﻮﻏﺎ ﻋﺎدت اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﻮﻟﻠﻮق‪ ،‬ﺑﻴﺮدﻩﮐﯽ ﻓﻘﺮ ﻳﺎراﻧﻤﯧﺶ‬
‫ﺳﻴﺰﻩ ﺣﺮﻣﺖ اۆﭼﯚن ﮐﺮاﻣﺖ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﺑﻮ دﻧﻴﺎ ﺗﺎﻧﯧﻨﻤﯧﺶ ﺑﻴﺮ ﻋﺠﻮزﻩدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺣﺬر اﺋﻴﻠﻪ اۏﻧﺪان‪ ،‬ﭼﮑﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺪان‪.‬‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﮔﺘﻴﺮن ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ ﻋﺸﻘﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫اودور ﺑﻮ دﻧﻴﺎدا ﺗﻮﺗﺎر ﻗﻮﻟﻮﻧﺪان‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﻣﻨﻪ اؤﻧﺪﻩر اۏﻟﺴﺎ‪ ،‬ﮔﺆرﺳﻦ ﺑﻴﺮ ﺟﺎهﻞ‪،‬‬
‫ﻣﻨﯽ داﻧﻼﻣﺎﻗﺪان ﭼﮑﻴﻨﻤﻪ ﺑﻴﺮ ﺁن‪.‬‬
‫اۏﻧﻮ داﻧﻼﻣﺎرام‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻮﻧﺎ ﮔﺆرﻩ‬
‫ﻣﻨﺪن ﮔﺆزﻟﻪﻣﻪﺳﻴﻦ ﺷﻤﺎﺗﺖ زﻣﺎن‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﺳﻌﺪدن اﻋﻼدﯦﺮ ﻧﺤﺴﻴﻦ ﻣﻨﺰﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﺎدﺗﺪن ﻗﯧﺮاق ﺑﻴﺮ ﻳۏل ﮔﺌﺪﻳﻠﻤﺰ‪.‬‬
‫اوﻟﺪوزﻻر وارﻟﯧﻐﯥ ﺑﻮ اﻋﺘﺒﺎرا‬
‫ﺁﻳﺪﯦﻦ ﺑﻴﺮ دﻟﻴﻠﺪﻳﺮ‪ ،‬اﻧﮑﺎر اﺋﺪﻳﻠﻤﺰ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٩١ ..........................................................‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺁﻳﺪﯦﻦ ﺛﺒﻮت ﺑﻮ ادﻋﺎﻳﺎ‪،‬‬
‫ﮐﺮم ﺻﺎﺣﻴﺒﯽدﻳﺮ‪ ،‬اۏ ﭼۏخ ﮔﺌﺞ اؤﻟﺮ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﮐﯽ ﻳﺎﻻﻧﭽﯥ ﺳﺤﺮ اﯦﺸﯧﻐﯥ‪،‬‬
‫دان ﻳﺌﺮﻳﻨﺪن اۏﻧﺠﻪ اؤزۆن ﮔﺆﺳﺘﻪرر‪،‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﺁﻳﺪﯦﻨﻠﯧﻐﺎ ﻗﺎرﺷﯥ‪ ،‬اﻳﺸﯧﻐﺎ ﻗﺎرﺷﯥ‪،‬‬
‫ﭼﺆﮐﻤﻪﺳﯽ ﻣﻌﻠﻮﻣﺪور ﻗﺎراﻧﻠﯧﻘﻼرﯦﻦ‪.‬‬
‫ﻗۏرﺧﺎﻏﯧﻦ ﻧﻌﺮﻩﺳﯽ‪ ،‬ﻧﻐﻤﻪﺳﯽ‪ ،‬ﺳﺆزو‪،‬‬
‫اڲﻪر ﺷﻤﺸﻴﺮﻟﺮﯼ ﭼۏخ ﻧﺎرﯦﻦ‪-‬ﻧﺎرﯦﻦ‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﭘﺮدﻩدﻩ ﮔﻴﺰﻟﻨﻤﻴﺶ ﺑﯚﺗﯚن ﺁﻣﺎﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫اﻣﺎ ﺑﻴﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ واردﯦﺮ ﺑﻮرادا‬
‫اؤرﺗﻨﺪﻩ ﮔﺌﺮﭼڲﯽ ﺣﺎﺟﺐ اﻟﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫اﺳﮕﻴﮏ اؤﻧﺪﻩ ﮔﺌﺪر‪ ،‬ﺑﺆﻳﯚﮎ ﺁرﺧﺎدا‪.‬‬
‫‪-١٦-‬‬
‫دوﻧﻴﺎ ﻧﻌﻤﺘﻠﺮﻳﻦ اﻳﺴﺘﻪﻳﻦ ﺣﺮﻳﺺ‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻨﯽ ﺳﯧﻨﺪﯦﺮدﯼ‪ ،‬اﺋﺘﻤﻪدﯼ‪-‬ﻳﻘﻴﻦ‪.‬‬
‫واﺟﺒﺪﻳﺮ ﺳﯧﻨﻤﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺑﻴﺮﯼﻧﻴﻦ ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ‬
‫ﺑﻴﺮﯼ ﺑﻴﺮﻳﻦ اﺛﺒﺎت اﺋﺪن اﻳﮑﯽﻧﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 692‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﻻﻳﻘﺪﻳﺮ ﭼﺎﺗﻤﺎﻏﺎ هﺮ ﺑﺆﻳﻮﮐﻠﻮڲﻪ‪،‬‬
‫ﺧﻴﺮ اﻳﺸﻠﺮﯼ ﺷﺮدن ﺁﻳﯧﺮا ﺑﻴﻠﻦ‪.‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﺑﻴﺮ اؤﻧﻤﻠﯽ اﻳﺶ ﺑﻴﻠﻦ ﺁدام‪،‬‬
‫ﭘﻴﺴﻠﻴڲﯽ ﻳﻮواﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬هﺮ ﻋﻴﺒﯽﺳﻴﻠﻦ‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﺑﻮ دهﺮﻳﻦ ﺧﻴﺮﻳﻨﻪ اوﻣﻴﺪ ﺑﺎﻏﻼﻣﺎ‪،‬‬
‫ﮐﺌﭽﻴﺠﻴﺪﻳﺮ اۏﻧﻮن ﺑۏﺗﯚن ﺧۏﺷﻠﻮﻏﻮ‪.‬‬
‫ﮔﻴﺰﻟﺘﻤﺰ ﻣﻮﺟﺒﻪ هﺌﭻ ﺳﻮاﻟﺒﯽ‬
‫دۏﻟﺪورار ﻋﺎﻏﻠﯧﻨﺪا هﺮ ﺑﻴﺮ ﺑۏﺷﻠﻮﻏﻮ‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﺗﺤﻘﻴﺮ اۆﭼﯚن دوﺷﻤﻦ ﭼﺎﻟﯧﺸﺪې‪،‬‬
‫ﻗﺎﺑﺎﻏﯧﻤﺪا ﻣﻴﺪان اوﺧﻮدو اوﺑﺎش‪.‬‬
‫دهﺮﻳﻦ ﺁﺟﯧﻠﯧﻐﯥ‪ ،‬ﻣﺮارﺗﻠﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫اوزﺗﺎدان ﻗﺎﻟﺪﯦﺮار ﻣﻨﺪﻩﮐﯽ ﺗﻼش‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫دهﺮﻳﻦ دوﺷﻤﻨﻠﺮﻳﻦ ﮔﻞ ﺑﻴﺮ ﺳﻴﺮ اﺋﻠﻪ‬
‫ﮔﺆر ﻧﻪ ﻳﺌﺮﻟﺮﯼ وار‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ﻧﻪ ﻳﺌﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻮ دوﺷﻤﻨﻠﺮﻳﻦ ﻳﺎﺷﻼرﯼ اۆﺳﺘﻪ‪،‬‬
‫ﻗۏﻳﻤﻮﺷﺎم ﺑﻴﺮ ﻧﺎﻳﺐ ﺑﻴﺮدﻩ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٩٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٢١-‬‬
‫ﻳﺎدﯦﻤﺪان ﭼﯧﺨﺎرﺗﺪﯦﻢ‪ ،‬اوﻧﻮﺗﺪوم‪ ،‬ﺑﺎﷲ‬
‫اؤﻟﻮﻣﯚن اﻟﻴﻨﺪن هﺮ دوﻳﺪوﻏﻮﻣﻮ‬
‫ﻏﻢ‪-‬ﻏﺼﻪ اوﺟﺎﻟﺴﺎ‪ ،‬ﭼۏﺧﺎﻟﺪار ﻋﻴﺒﯽ‬
‫ﻣﻦ ﻳﺌﺪﻳﻢ ﻗﻮرﺗﺎردﯦﻢ‪ ،‬ﮔﻠﻦ هﺮ ﻏﻤﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫دﻧﻴﺎﻧﯽ ﺳﻴﺮ اﺋﺘﺪﻳﻢ‪ ،‬ﮔﺰدﻳﻢ‪ ،‬دۏﻻﻧﺪﯦﻢ‪،‬‬
‫ﺳﯧﻨﺎدﯦﻢ هﺌﭻ ﻳﺌﺮدن ﮔﻠﻤﻪدﯼ هﺎراﯼ‪.‬‬
‫دﻧﻴﺎدا ﮔﺆرﺳﻨﻦ ﺑﻮﺗﻮن ﻋﻤﻠﻠﺮ‪،‬‬
‫اۏﻳﻮﻧﺪور‪ ،‬ﻳﺎﻻﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﻋﺸﻘﺪن ﺳﻴﻮاﯼ‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﯽ ﻋﺎرﻓﻠﺮﻳﻦ ﮐﺆﻧﻠﯚﻧﻪ داﻣﺴﺎ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺷﺎﻳﯧﺶ ﺑﺎﻏﺸﻴﻼر‪،‬ﮔﻞ ﺑﻮﻧﺎ اﻳﻨﺎن‪.‬‬
‫ﻳﺎﺧﺸﯧﻠﯧﻖ‪ ،‬ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﺑﻴﺮ روح اۏﻟﺴﺎدا‪،‬‬
‫اۆرﻩﮎ ﺑﻴﺮ ﺟﺴﻢدﻳﺮ‪ ،‬ﻗﺎرﺷﯧﺪا دوران‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ دردﯼ واردﯦﺮ‪ ،‬ﺑﻼﺳﯥ واردﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻋﺬاﺑﯽ ﺑﺆﻳﻮﮐﺪۆر هﻢ اذﻳّﺘﯽ‪.‬‬
‫ﮔﻠﻤﻪﻣﻴﺸﺪﻳﺮ ﺣﻠﻪ دﻧﻴﺎ اۆزۆﻧﻪ‬
‫ﻣﺬﻣﺖ اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ ﺑﻮ ﻣﺼﻴﺒﺘﯽ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 694‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫ﻋﺸﻘﺪﻳﺮ ﮔﻮارا‪ ،‬ان ﺣﻼل ﺑﻴﺮﺳﻮ‪،‬‬
‫ﺑﻮﺗﻮن ﺟﺎﻧﻼر اۆﭼﯚن اﻧﺴﺎﻧﻼر اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪﻧﻠﺮ ﻇﻦ اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ ﮐﯽ‬
‫ﻣﺤﺒﺖ ﻳﺎراﻧﻤﯧﺶ ﻧﻘﺼﺎﻧﻼر اۆﭼﯚن!‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﻇﻦ اﺋﻴﻠﻪﻣﻪ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺑﻴﺮ وارﻟﯧﻖ‪،‬‬
‫ﻋﺎﺷﻘﻢ ﺣﻴﺮاﻧﺎم‪ ،‬وورﻏﻮﻧﺎم‪ ،‬اﻳﻨﺎن!‬
‫اﻳﭽﻤﻪڲﻪ ﺑﺎدﻩﺳﻴﻦ ﺷﺮاﺑﯧﻦ ﻋﺸﻘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻮﺳﺎﻣﯧﺸﺎم ﺑﺘﺮ‪ ،‬ﺗﺸﻨﻪﻳﻢ ﻳﺎﻣﺎن!‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪﻩﻧﻴﻦ ﺗﺼﻮّرۆﻧﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺒﺖ ﻓﺎﺳﺪدﻳﺮ‪ ،‬ﻋﺸﻖ زاﻳﻠﺪﻳﺮ!‬
‫هﺆرۆﻣﺠﻪڲﻴﻦ ﺑﻴﺮ ﺑﺎش هﺆردۆڲﯚ اﺋﻮﻳﻦ‬
‫اﻋﺘﺒﺎرﯦﻨﺎ او ﻧﻪدن ﻗﺎﺋﻠﺪﻳﺮ؟‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫دورﻣﺎدان ﻳۏل ﮔﺌﺘﻤﮏ ﻋﺎﻏﻠﯧﻦ ﺁردﯦﻨﺠﺎ‪،‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﻧﺴﺎﻧﯧﻦ ﻣﺼﻠﺤﺘﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺁﻧﺠﺎق ﻋﺸﻖ ﻏﻠﺒﻪ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ ﺑﻴﺮدن‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ اوﻳﻤﺎق ﺷﺨﺼﻴﻦ ﮐﺮاﻣﺘﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٩٥ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﮐﺎهﯧﻠﻠﯧﻖ ﺟﺴﻤﻴﻤﯽ اﻳﻨﺠﻪﻟﻨﺪﯼ ﻣﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﻣﺤﻮ اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪ ،‬ﻣﻨﯽ ﻳۏخ اﺋﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫ﭼﺌﻮرﻩﻣﯽ ﺑﯚرۆدۆ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﺣﺎﻟﻼر‪،‬‬
‫او ﻣﻨﻪ ﻇﻠﻢ اﺋﺘﺪﯼ‪ ،‬ﻇﻠﻤﯚ ﭼۏخ اﺋﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ اﻳﭽﺮﻩ ﻣﻨﻴﻢ اﻟﺪن وﺋﺮدﻳڲﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺑﺎخ ﻧﺌﺠﻪ ﺑﯚﮐﯚﻟﺪو‪ ،‬ﺳﺎرﺳﯧﻠﺪې ﺑﺌﻠﻴﻢ‪.‬‬
‫زارﯦﻤﺎق‪ ،‬ﺁﻏﻼﻣﺎق ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻃﺮﻓﺪن‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ‪-‬ﺑﻴﺮﻳﻠﻪ اوﻳﻐﻮن ﮔﻠﻴﺮ ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻢ!‬
‫‪-٣١-‬‬
‫ﮔﻴﺰﻟﻨﺴﻢدﻩ ﮔﺆزوم ﻳﺎﺷﻼرﯼ ﺗﺆﮐﯚر‬
‫ﮔﺆزﻳﺎﺷﯧﻢ دﺋﻴﺮﮐﯽ‪» :‬ﺣﺎﺿﯧﺮام ﺑﻮردا‪«.‬‬
‫اﻳﻨﺠﻪﻟﻤﮏ ﮐﺎهﯧﻠﻠﯧﻖ اﻳﺴﻪ ﺳﺆﻳﻠﻪﻳﻴﺮ‪:‬‬
‫»وﺟﻮدوم ﻏﻴﺐ اۏﻟﻮب‪ ،‬ﻳﻮﺧﺎم هﺌﭻ داهﺎ‪«.‬‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﺁﻳﺮﯦﻠﯧﻖ اۏدوﻧﺎ دۆﺷﻨﺪن ﺑﺮﯼ‬
‫ﻣﻨﻪ ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎدﯼ ﻧﻪ هﻤﺪم ﻧﻪ ﻳﺎر‪.‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﻳﺎن‪-‬ﻳﺆرﻩﻣﯽ ﺑﯚرۆدۆ ﻗۏرﺧﻮ‪،‬‬
‫ﻏﻤﻠﺮدﻩ ﻳۏﻏﺮوﻟﺪوم‪ ،‬ﮔﻠﻤﻪدﯼ دﻟﺪار‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 696‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫ﻣﻦ اﻟﻔﺖ اﺋﺪﻩرﺳﻢ هﺮ ﮐﻴﻤﺴﻪ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﯧﻨﯥ‪-‬اۏزاﻏﯥ رﺣﻤﺖ ﺑﯚرۆﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺁﻏﻼﺳﺎم‪ ،‬زارﯦﺴﺎم‪ ،‬ﺷﻴﻮن اﺋﻴﻠﻪﺳﻢ‪،‬‬
‫ان ﻳﺎﺧﯧﻨﻼرﯦﻤﯥ وﺣﺸﺖ ﺑﯚرۆﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﻋﺸﻘﻴﻦ اۆﭼﯚن ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪن‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻴﺮ ﺑﻮ ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﻓﻀﻴﻠﺖدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺎﺷﻘﻴﻦ اﻳﺸﻴﻨﺪﻩ اۏﻻن ﻧﻘﺼﺎﻧﻼر‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺑﻴﺮ ﻓﺨﺮدﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻣﺒﺎهﺎتدﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫هﺮ ﻃﺮﻓﺪن ﻣﻨﻪ هﺠﻮم ﮔﺘﻴﺮﻣﻴﺶ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻳﺎﻧﺪﯦﺮﯦﺠﯥ ﻳﺎﺧﯧﺠﯥ دردﯼ‪.‬‬
‫ﭼﯧﺨﯧﺶ ﻳۏﻟﻮم ﻧﻪدﻳﺮ‪ ،‬ﻣﻨﻴﻢ ﭼﺎرﻩم ﻧﻪ؟‬
‫ﻣﻨﯽ داﻧﻼﻳﺎن ﮐﺲ ﻣﻨﻪ ﻧﻪ وﺋﺮدﯼ؟‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫داﻏﯧﻠﺪې‪ ،‬ﭘۏزوﻟﺪو ﻣﻨﻴﻢ اﺣﻮاﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫ﻏﻤﻠﺮ هﺠﻮم ﮔﺘﺪﯼ هﯽ ﭼﮑﻴﺮم ﺁﻩ!‬
‫او اوﺟﺎ رﺗﺒﻪﻟﯽ ﺣﺎﮐﻤﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ‬
‫ﻣﻨﻪ ﻗﺎﻟﻤﺎﻣﯧﺸﺪﯦﺮ هﺌﭻ ﺑﻴﺮ ﭘﻨﺎهﮕﺎﻩ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٩٧ ..........................................................‬‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫او‪ ،‬اوﺟﺎ رﺗﺒﻪﻟﯽ ﺑﻴﺮ ﺣﮑﻤﺪاردﯦﺮ‪،‬‬
‫اوﻧﻮن اﻗﺘﺪارﯼ ﻋﻈﻤﺘﻠﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺧﻠﻘﺖ ﻗﻠﻤﻴﻠﻪ ﻳﺎرادﯦﻠﯧﺸﯥ‬
‫ﻳﺎرادان ﻣﻠﮏ دﻳﺮ‪ ،‬ﭼۏخ هﻴﺒﺘﻠﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺎ اوﻣﻴﺪ ﺑﺎﻏﻼﻣﺎق‪،‬‬
‫ﺧۏﺷﺎ ﮔﻠﻤﺰ اۏﻟﻮر‪ ،‬اﮐﺮاﻩ ﺳﺎﻳﯧﻠﯧﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺪان ﻣﻨﻔﻌﺖ اوﻣﻤﺎق‪،‬‬
‫زﻳﺎﻧﮑﺎرﻟﯧﻖ اۏﻟﻮر‪ ،‬ﮔﻨﺎﻩ ﺳﺎﻳﯧﻠﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٩-‬‬
‫اۏ ﺑﻴﺮ ﺣﮑﻴﻤﺪﻳﺮﮐﯽ دهﺮ ﺑﺎﻏﯧﻨﺪا‬
‫ﻋﺠﺎﻳﺐ ﭼﻴﭽﮑﻠﺮ ﮔﯚﻟﻠﺮ ﻳﺎرادﯦﺐ‪.‬‬
‫او ﺑﻴﺮ ﺗﺎﻧﺮې دﯦﺮﮐﯽ وارﻟﯧﻖ اﺋﻮﻳﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻣﻠﺘﻠﺮ‪ ،‬اؤﻟﮑﻪﻟﺮ‪ ،‬دﻳﻠﻠﺮ ﻳﺎرادﯦﺐ‪.‬‬
‫‪-٤٠-‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ‪ ،‬دۆﺷﯚﻧﺠﻪ‪ ،‬اوﺟﺎ ﺗﺎﻧﺮﯦﺪان‪.‬‬
‫ﺑﻴﺰﻩ ﺑﻴﺮ ﺑﺎﻏﯧﺸﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻣﻮهﺒﺖدﻳﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺑﺨﺶ اﺋﺘﺪﻳڲﯽ ﺑﻮ ﻗﺪﻩر ﻧﻌﻤﺖ‪.‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺑﻴﺮ اوﺟﺎﻟﯧﻖ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻣﻨﺰﻟﺖدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 698‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٤١-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻋﺎﻟﻤﺪﻳﺮ‪ ،‬اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺑﻴﻠﮕﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺁﻳﺪﯦﻨﻼدا ﺑﻴﻠﺮ ﮔﻴﺰﻟﯽ هﺮ زادﯼ‪.‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎن‪ ،‬اﺋﻠﻪ ﮐﺮﻳﻢدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻨﺎﻻﻧﺪﯦﺮار هﺮ روﺣﻮ‪ ،‬هﺮ ﺁدﯼ‪.‬‬
‫‪-٤٢-‬‬
‫اۏﻧﺪاﻧﺪﯦﺮ ﻳﺌﺮ ﺳﺎﻻن‪ ،‬اﺑﺪﯼ ﻗﺎﻻن‪،‬‬
‫اۆرﻩﮐﺪﻩ ﻋﺸﻘﺪﻩ اوﻻن ﺣﻼوت‪.‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﻧﻪ ﻋﺸﻘﺪﻳﺮ ﻏﻀﺒﻪ دۆﺷﻤﯚش‪،‬‬
‫ﻧﻪدﻩ ﻗﻠﺐ ﻋﺸﻖ اﻳﻠﻪ اﺋﺪﻳﺮ ﻋﺪاوت‪.‬‬
‫‪-٤٣-‬‬
‫اﻳﻼهﯽ! ﻗﻠﺐ اۆﭼﯚن ﺳﻦ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮕﯽ‪،‬‬
‫ﻳﺎراﺗﺪﯦﻦ‪ ،‬دﻳﺮﭼﻠﺘﺪﻳﻦ‪ ،‬ﺛﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ اۏﻟﻮر ﻳﺎرب ﻣﺠﺬوﺑﺎ ﺳﺎرﯼ‬
‫ﺟﺎذب ﮔﻠﺴﻴﻦ اۏﻧﻮ ﻓﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ؟‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫اﻳﻼهﯽ! ﺳﻦ ﻗﻠﺒﯽ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻳﺎراﺗﺪﻳﻦ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﺳۏراق اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ اۏﻟﻮر ﻳﺎرب راﻏﺐ ﺳۏﻧﺮاﻻر‬
‫ﻣﺮﻏﻮﺑﺪان اؤزۆﻧﯚ اوزاق اﺋﻴﻠﻪ ﺳﻴﻦ؟‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٦٩٩ ..........................................................‬‬
‫‪-٤٥-‬‬
‫اﻳﻼهﯽ! ﺳﻦ ﻣﻨﯽ ﺳﯧﻨﺎﻏﺎ ﭼﮑﺪﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺒﺘﺪن ﺳﺎرﯼ‪ ،‬ﺳﺆزۆﻣﺪن ﺳﺎرې‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮﯼ ﺻﺒﺮﻩ ﻣﻨﯽ دﻋﻮت اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯽ داﻧﻼﻳﯧﺮ دؤزۆﻣﺪن ﺳﺎرﯼ‪.‬‬
‫‪-٤٦-‬‬
‫ﺑﺎﺷﯧﻤﯽ ﻗﺎل اﺋﺘﺪﻳﻢ ﻋﻄﺎﻻرﯦﻨﻼ‬
‫ﺑﺎﻏﯧﺸﻼدﯦﻐﯧﻦ هﺮ ﺑﻴﺮ ﻧﻌﻤﺖ اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎ هﺮ ﺑﻴﺮ اﻳﺸﺪن ﺗﻮﺑﻪ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻪ ﺳﺎرﯼ ﮔﺌﺘﺪﻳﻢ ﺟﻼﻟﺖ اﻳﻠﻪ‬
‫‪-٤٧-‬‬
‫هﺌﭻ ﻧﻪدن ﻗۏرﺧﻤﺎرام ﻣﻦ ﺣﺴﺎب ﮔﯚﻧﯚ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﻧﻪ ﻗۏرﺧﻮ وار‪ ،‬ﻧﻪدﻩ ﺑﻴﺮ وﺣﺸﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻦ ﻣﻨﻪ ﻳﺌﻴﺮﺳﻦ اﯼ ﻣﻨﻴﻢ ﺗﺎﻧﺮﻳﻢ‪،‬‬
‫ﺷﻔﻘﺘﻴﻦ ﻣﻨﻪ اﺋﺪر ﮐﻔﺎﻳﺖ‪.‬‬
‫‪-٤٨-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ هﻢ ﺑﻮ ﻗﻠﺒﻴﻢ هﻤﺪﻩﮐﯽ ﺟﺴﻤﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻗﻮرﺗﻮﻟﻮش ﺁﺧﺘﺎرﻳﺮ‪ ،‬ﻧﺠﺎت ﮔﺆزﻟﻪﻳﻴﺮ‪.‬‬
‫دﺋﻴﻴﺮم ﮐﯽ ﻧﺠﺎت ﺗﺎﭘﺎرم ﻣﻦدﻩ‪،‬‬
‫هﻢ ﻗۏﺟﺎ هﻢ ﺟﻮان »اۏﻻﻣﺎز« دﺋﻴﻴﺮ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 700‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٤٩-‬‬
‫اﻳﻼهﯽ! ﻋﺎﺷﻘﻴﻦ ﮔﺌﭻ ﮔﻨﺎهﯧﻨﺪان‪،‬‬
‫اۏﻧﺪان اؤز ﻓﻀﻠﻴﻨﻠﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ اﺋﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫اۆرﻩڲﯽ ﺗﻼﺷﺪا ﻗۏرﺧﻮدا ﻗﺎﻟﻤﯧﺶ‬
‫ﻋﻔﻮ اﺋﻴﻠﻪ‪ ،‬دۆز ﻳۏﻻ هﺪاﻳﺖ اﺋﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫‪-٥٠-‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﯽ! ﺁﻟﻼهﺎ ﺗﺴﻠﻴﻢ اۏﻟﮕﻴﻠﻦ‪،‬‬
‫اﻣﺮﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺣﯚﮐﻤﻮﻧﻪ اﻃﺎﻋﺖ اﺋﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫اۆﺳﺘﯚﻧﺪن ﺳﻴﻠﻴﻨﺴﻴﻦ ﻗﻮﯼ ﺑﻮﻻﺷﯧﻘﻼر‪،‬‬
‫ﺁﻟﻼهﺎ ﻳﺎرﺑﯽ! ﻣﻄﻌﻢ ﺳﺆﻳﻠﻪ !‬
‫‪-٥١-‬‬
‫ان ﮔﺆزل ﻳﺎراﻧﻤﯧﺶ ﻣﺤﻤﺪ)ص( اۆﭼﯚن‬
‫اۆرﻩﮐﺪن ﺑﻴﺮ ﻧﺌﭽﻪ ﺻﻠﻮات ﮔﺆﻧﺪر‪.‬‬
‫ﺻﻠﻮات ﺗﻤﻴﺰﻟﺮ ﺑﯚﺗﯚن وارﻟﯧﻐﯧﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻃﺎﻟﻌﻴﻨﯽ ﺁپ ﺁﻳﺪﯦﻦ اﺋﻴﻠﺮ‪.‬‬
‫‪-3 -‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫دوزﻟﻮﻟﻮق‪ ،‬ﻣﻼﺣﺖ‪،‬‬
‫واﺟﺐ ﮔﻠﻤﻴﺶ اۏﻧﻮن‬
‫ﺷﻮخ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺎ‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٠١ ..........................................................‬‬
‫ﺗﺤﻴّﺖ‪ ،‬ﺳﺘﺎﻳﺶ‪،‬‬
‫ﺳﻼم‪ -‬ﺻﻠﻮات‪،‬‬
‫واﺟﺐ ﮔﻠﻤﻴﺶ اۏﻧﺎ‪،‬‬
‫هﻢ دﻩ ﺁﻟﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ اۆزۆﻧﻮن‬
‫اؤزﻩﻟﻠﻴڲﯽدﻳﺮ‪،‬‬
‫اۆرﻩﮐﻠﺮ اﺳﺮارې ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪادﯦﺮ‪،‬‬
‫و ﺧﺎﻟﯧﻨﺪادﯦﺮ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫اۏ ﺑﻴﺮ ﺑﺪر ﺁﻳﯥدﯦﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺟﻤﺎﻟﯽ‬
‫ﮐﻤﺎﻻ اوﻏﺮادې‪،‬‬
‫ﺁرﺗﺪې ﮐﻤﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺷﻮﮐﺘﯽ‪ ،‬ﻋﺰﺗﯽ‬
‫ﮔﻮﻳﻠﺮﻩ ﻗﺎﻟﺨﺪﯼ‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻗﺪّﯼ‪ ،‬ﺧﺪّﯼ‪،‬‬
‫هﻤﺪﻩﮐﯽ ﺧﺎﻟﯽ‬
‫ﺁﻟﺪې اورﻩﮐﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁن اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 702‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ال ﭼﺎﺗﺎ ﺑﻴﻠﻤﺰ هﺌﭻ‬
‫اۏﻧﻮن ﻗﺪّﻳﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮﺳﻴﺰ وهﻤﻪ دۆﺷﯚر‬
‫ﻓﮑﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺧﻴﺎﻟﯧﻢ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﻗﺎﺷﯥ ﺁﯼ ﮐﻴﻤﻴﺪﻳﺮ‬
‫اۆزۆ ﺑﺎﻳﺮام ﺗﮏ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺒّﺖ ﺁﻳﻪﺳﯽ‬
‫ﺑﻴﺰﻩ اۏﺧﻮﻳﻮر‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫اوﻧﻮن ﺟﻤﺎﻟﯥﻧﯧﻦ‬
‫ﻟﻄﻒ و ﺻﻔﺎﺳﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺰﯼ ﺳﺌﻮﻳﻨﺪﻳﺮﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺰﯼ ﺷﺎد اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫اﯼ ﮔﺆزل ﺳﺆزﻟﺮﯼ‪،‬‬
‫ﮔﺆزل ﻣﻘﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ ﺧﺎﻃﯧﺮﻟﯧﺮ‪،‬‬
‫اۆزۆن ﻳﺎد اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﮔﯚلﻧﻬﺎﻟﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٠٣ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻳﺌﻞ اﺳﻨﺪﻩ‬

‫ﮔﺎﻩ ﺳﺎﻏﺎ اڲﻴﻠﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺎهﺪاﮐﯽ ﺳۏﻻ!‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﻋﺎدت اۆزرﻩ اۏﻧﻮن‬
‫هﺮ ﻃﺮﻓﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻗﺎداﻏﺎ اۏﻟﻮﻧﺪو‬
‫هﺮ ﺟﯚرﻩ ﻋﺼﻴﺎن‪.‬‬
‫اﻳﻠﮏ ﻋﺼﻴﺎن اﺋﺪﻩﻧﻴﻦ‬
‫ﺷﺮّﻳﻨﺪن ﺑﻠﮑﻪ‪،‬‬
‫ﻗۏروﻧﺴﻮن ﺁداﻣﻼر‪،‬‬
‫ﺁزﻣﺎﺳﯧﻦ اﻧﺴﺎن‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﺳﻮﺳﻮزﻟﻮق ﭼﮑﻦ هﺮ‬
‫ﺑﻴﺮ دوداق اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫دۏﻻﻧﺎن ﻗﻠﺐ وار‪،‬‬
‫ﻗﯧﻮرﯦﻼن اۆرﻩﮎ‪.‬‬
‫ﺿﻼﻟﺘﯽ دوﺗﻤﺎق‪،‬‬
‫ﺷِﺮﮐﯽ ﺻﻴﺪ اﺋﺘﻤﮏ‬
‫اۏﻟﻤﻮش اۏﻧﺎ ﺁرزو‪،‬‬
‫اۏﻟﻤﻮش ﺑﻴﺮ دﻳﻠﻪﮎ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 704‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن ﺁرﺗﺎﺟﺎق‬
‫اؤﻧﻮن اﺣﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻗﺎرﺷﯧﺴﯧﺪا رﻗﻴﺐ‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫ان ﺑﺆﻳﯚﮎ ﮔﻨﺎهﮑﺎر‬
‫اۏﻧﻮن ﺻﻔﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺧﺼﻠﺘﯽ‪ ،‬ﻋﺎدﺗﯽ‪،‬‬
‫اؤزﻩﻟﻠﻴڲﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻋﻔﺘﻴﻨﻪ‬
‫ﺷﻬﺎدت ﻳﺌﺘﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻴﻞدن هﻮﺳﺪن‬
‫اوزاق ﮔﺰﻧﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫هﻮﺳﯽ‪ ،‬ﻣﻴﻠﯽدﻩ‪،‬‬
‫ووروب ازﻧﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫ﮔﯚﻧﺶ دوران ﺑۏﻳﻮ‪،‬‬
‫زﻣﺎن اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ‬
‫اۏﻧﻮن اﻃﺮاﻓﯧﻨﺎ‬
‫ﻓﯧﺮﻻﻧﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٠٥ ..........................................................‬‬
‫ﻧﻌﻠﺌﻴﻨﻴﻦ‪ ،‬ﺑﺎﺷﻤﺎﻏﯧﻦ‬
‫اؤﭘﻤﻪڲﻪ ﻗﺎﭼﯧﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺎخ ﮔﺆر ﻧﻪ ﻣﺪت دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎخ ﮔﺆر هﺎﭼﺎﻏﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﮔﻞ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼ ﻧﻌﻤﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻏﯧﺸﻼ‪ ،‬اﯼ ﻳﺌﺮ!‬
‫اۏﻧﻮن اﻳﺴﺘﻪدﻳﮕﯽ‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﮐﺲ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫ان اوﺟﺎ ﻓﻴﻀﯽ ﻣﻦ‬
‫ﻧﻌﻤﺘﯽدﻩ ﻣﻦ‬
‫داﻏﯧﺘﺪﯦﻢ‪ ،‬ﭘﺎﻳﻼدﯦﻢ‬
‫داﻟﯧﻨﺠﺎ اۏﻧﻮن‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫اﯼ ﮔﻴﺰﻟﯽ ﮔﯚﻧﺸﻴﻢ!‬
‫رﻗﻴﺒﻠﺮﻳﻨﯽ‬
‫ﺁرﺗﯧﺮدﯦﻦ ﻣﻦ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻤﯽ اۆزدۆن‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮدن اؤﻟﻮﻟﺮﯼ‬
‫ﻗﺎﻟﺪﯦﺮدﯦﻦ ﮔﺆﻳﻪ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮐﺆﻟﮕﻪﺳﻴﻨﻪ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 706‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺑﻪ ﺑﻴﺮ دۆزدۆن‪.‬‬

‫‪-١٦-‬‬
‫اۆزۆﻧﻮن اۏدﻳﻠﻪ‬
‫ﺷﻌﻠﻪﻟﺮﻳﻨﺪن‪،‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻢ ﻋﺎﺑﺪ اۏﻟﻮب‬
‫ﻓﮑﺮﺗﻪ داﻟﯧﺮ‪.‬‬
‫ﻻﮐﻦ اۏﻧﻮن ﻣﻨﻪ‬
‫اﺣﺴﺎن اﺋﺘﺪﻳﮕﯽ‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﻧﻌﻤﺘﻴﻦدﻩ‬
‫ﻗﺎرﺷﯥﺳﯧﻦ ﺁﻟﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﻗﻠﺒﻴﻢ ﻣﺠﻮس دﻳﻨﯽ اۆزرﻩدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﯼ اﻳﺴﻪدﻩ‬
‫او رزﻣﻨﺪﻩﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺘﺎﻻ دورﻣﻮﺷﺪور‪،‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻤﯽ ﺁﻟﺴﻴﻦ!‬
‫ﮐﺆﮐﺴﯚﻣﺪن ﻗۏﭘﺎرﯦﺐ‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﻗﺎن‪-‬ﺗﺆﮐﻤﮏ اۏﻧﻮن ﭼﯚن‬
‫اﻟﻴﻨﻪ ﺧﻀﺎب‬
‫ﮐﻴﻦ اﺋﺪﻳﺮ‪،‬ﺣﻴﻠﻪ اﺋﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٠٧ ..........................................................‬‬
‫ﺛﺮوﺗﯽ اۆﭼﯚن‬
‫اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ ﺗﺼﺮف‪،‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ ﺣﺴﺎب‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫اۏﻧﻮن وﺻﺎﻟﯧﻨﯥ‬
‫ﺗﺼﻮر اﺋﺘﻤﮏ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ اوزاق ﮔﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ زور ﮔﻠﻴﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺧﻴﺎﻟﯧﻨﯥ‬
‫ﻗﻮﺟﺎﻗﻼﻳﺎﻧﺪا‪،‬‬
‫ﻗﻠﺒﻪ اﻳﺸﻴﻖ ﮔﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻗﻠﺒﻪ ﻧﻮر ﮔﻠﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﺟﻔﺎ ﭼﮑﻤﮏ اۏﻧﻮن‬
‫ﺑﺎﺧﯧﺸﻼرﯦﻨﺪان‪،‬‬
‫ﺣﻼل اۏﻟﻤﻮش ﻣﻨﻪ‬
‫وﺋﺮﻳﻠﻤﻴﺶ ﻣﻨﻪ‪.‬‬
‫وﺻﺎﻟﯧﻨﺎ ﭼﺎﺗﻤﺎق‪،‬‬
‫اۏ ﺗﺎﻳﺴﯧﺰ ﮔﯚﻟﯚن‪،‬‬
‫»ﺣﺮاﻣﺪﯦﺮ« دﺋﻴﻴﺒﻠﺮ‪،‬‬
‫دﺋﻴﻴﺮم ﺳﻨﻪ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 708‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢١-‬‬
‫دﻗﺖ اﺋﺘﺪﻳﻢ‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﺑۏﻳﻮﺗﻼرﯦﻨﺎ‪،‬‬
‫اۆچ اﺳﺎس ﻣﻨﺰﻟﺪﻩ‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺎﻟﺪﯦﻢ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺣﺮاﻣﻴﻠﻪ‬
‫ﺣﻼﻟﯽ ﺁرا‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫اۏﻧﻮ ﺳﺌﻮﻧﻠﺮﻳﻦ‬
‫ﺑﻬﺮﻩﺳﯽ ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ‪،‬‬
‫ﻏﺼﻪدﻳﺮ ﻋﺸﻘﺪن‪،‬‬
‫ﻏﻤﺪﻳﺮ ﺳﺌﻮﮔﻴﺪن‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﺸﻘﻴﻦ ﺣﺎﺻﻠﯽ‬
‫ﻧﻪدﻳﺮ ﺑﻴﻠﻴﺮﺳﻦ؟‬
‫اۆرﻩﮔﯽ داﻏﯧﺘﻤﺎق‬
‫ﻗﻠﺒﯽ ﺳﯧﺨﻤﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺑﺨﺶ اﺋﺘﺪﻳﮕﯽ‬
‫ﻋﺎﺷﻘﯽ اۆﭼﯚن‬
‫اۏﻧﻮ ﻣﺼﻴﺒﺘﻪ ﺳﺎﻟﯧﺐ‬
‫ﻳﯧﺨﻤﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٠٩ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﻣﻦ ﻗﺎﻧﻊ اۏﻻرﮐﻦ‬
‫او ﺳﻴﺮ اﺋﺪﻳﺮدﯼ‪،‬‬
‫ﺁرادا اﻧﺸﻴﺘﻠﻴﮏ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ اۏﻟﻮﻧﺠﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻮﺗﻮن اۆرﺗﺎﻗﻼردا‬
‫ﮔﻠﻴﺐ ﮔﺌﺪﻳﺮدﯼ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺑﻮ ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ‬
‫ﺷُﮑﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﯧﻨﺠﻪ‪.‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫ﻣﻦ اۏﻧﻮن اﻣﺮﻳﻨﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻄﻴﻊ اۏﻟﻤﻮﺷﺎم‪.‬‬
‫ﺑﻮﻧﻮ اؤزۆم اۆﭼﯚن‬
‫ﮔﺆرﻣﻮﺷﻢ روا‪.‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪدﻳڲﯽ ﺷﺨﺼﻪ‬
‫ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎر اۏ‪،‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻣﻪدن اﺻﻼ‬
‫دﺋﻤﻪدن اﺻﻼ‪.‬‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻪدن ﺑﺎﺧﻤﺎﻳﯧﻢ‬
‫ﻧﻴﻴﻪ ﺳۏرﻣﺎﻳﯧﻢ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 710‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻧﻪدﻳﺮ داوراﻧﯧﺸﯥ‬
‫ﻧﺌﺠﻪدﻳﺮ ﺣﺎﻟﯽ؟‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ اﺣﻮاﻟﯧﻨﯽ‬
‫ﭘۏزوب داﻏﯧﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮐﺴﺎﻟﺘﯽ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻣﻼﻟﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫اۏﻧﺪان ﻗﺎﺋﻢ اۏﻻن‪،‬‬
‫ﻗﺎﺋﻤﻪ ﺗﺎﭘﺎن‪،‬‬
‫ﻗﻮاﻣﯧﻦ ﻗﺎﻓﯧﻨﺎ‬
‫ﺁﻧﺪ اﻳﭽﺮم ﻣﻦ!‬
‫ﺣﺸﻤﺘﻴﻦدﻩ ﺣﺎﺋﯽ‬
‫دﻻﻟﯧﻦ داﻟﯽ‪،‬‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻤﺪﻩ ﻳﻮل ﺳﺎﻟﯧﺐ‬
‫ﻳﺌﺮﻟﻪﺷﻴﺐ ﻗﺎﻟﯧﺐ‪.‬‬
‫ﺻﺎف ﻋﺸﻘﻴﻦ ﺻﺎف ﺳﺌﻮﮔﻴﻦ‬
‫ﺻﺎف ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺁزاﻟﻤﺎز‪ ،‬اﺳﮕﻴﻠﻤﺰ‪،‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ دﮔﻴﻠﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻘﻼﻟﻴﺘّﻴﻦ‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧١١ ..........................................................‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺣﺮﻣﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫روﺣﻮم داﻟﯽ ﺑﺎﺧﯧﺮ‪،‬‬
‫ﺁرﺧﺎﻳﺎ ﺑﺎﺧﯧﺮ‪.‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻢ ﻣﻀﻄﺮﺑﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻗۏرﺧﻮر‪ ،‬ﻗﯧﻮراﻧﯧﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻴﺮم ﻗﻔﺴﺪن‪،‬‬
‫او هﺎرا ﺑﺎﺧﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫ﺑۏﻳﻨﻮم ﻋﺸﻘﻴﻦ‬
‫ﺁﻏﯧﺮ زﻧﺠﻴﺮﻳﻨﺪﻩدﻳﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﺪان ﻗﻮرﺗﻮﻟﻤﺎﻏﯽ‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻣﻴﺮم ﻣﻦ‪.‬‬
‫‪-٣١-‬‬
‫ﻋﺸﻘﺪﻩ دورﻣﻮﺷﺎم‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم ﻣﻦ‪،‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻣﻴﺮم اۏﻧﺎ‬
‫ﺗﺪﺑﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ‪.‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻣﻴﺮم ﺁﭼﺎم‬
‫ﺑۏﻳﻨﻮﻣۏن اﻳﭙﻴﻦ‪،‬‬
‫اﻳﺴﺘﻴﺮم ﺑﻮ ﺳﺆزۆ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 712‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺳﻴﺰﻩ ﺳﺆﻳﻠﻪﻳﻢ‪:‬‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫هﺌﭻ ﺑﻴﺮ روح ﻳﺎﻧﻤﺎﻣﯧﺶ‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ اۏدﻳﻠﻪ‬
‫اۆرﻩﮎدﻩ اۏد ﺗﻮﺗﻮب‪،‬‬
‫ﺁﻟﯧﺸﻤﺎﻣﯧﺸﺪې‪.‬‬
‫ارﻳﻴﻴﺐ ﺁرادان‬
‫ﮔﺌﺘﻤﻪﻣﻴﺸﺪﻳﻠﺮ‪،‬‬
‫ﮔﺆزدن اوزاق دۆﺷﯚب‬
‫اﻳﺘﻤﻪﻣﻴﺸﺪﻳﻠﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫ﺣﺘﯽ ﻣﻨﻪ دﺋﺪﯼ‬
‫ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪن‪:‬‬
‫اوﭼﺎ ﺑﻴﻠﻤﺰﺳﻦ ﺳﻦ‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆﻳﯚﻧﺪﻩ‪.‬‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫ﻋﺸﻘﺪﻩ اوﺟﺎﻟﯧﻖ‬
‫اﻳﺴﺘﻪﻳﻨﺪﻳﺮ ﺑﻮ‪،‬‬
‫اؤز دﻳﻠﮑﻠﺮﻳﻨﻪ‬
‫اوﻻﺷﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧١٣ ..........................................................‬‬
‫ﻋﺎﺷﻘﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺪان‬
‫ﭼﮑﻴﻞ ﻗﯧﺮاﻏﺎ‬
‫اﯼ ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪن‬
‫ﺑﻴﺰﯼ داﻧﻼﻳﺎن!‬
‫ﭼﯚنﮐﯽ ﻋﺸﻘﻴﻦ ﺳۏﻧﻮ‬
‫ﺧﻴﺮﻩ ﭼﺎﺗﺎﺟﺎق‪.‬‬
‫ﺑﻴﺰﻩ ﺑﻮ ﻣﻴﺪاﻧﺪا‬
‫وﺋﺮ ﺑﻴﺮﺟﻪ ﺁﻣﺎن!‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫ﭘﻴﺴﻠﻴﮏ اﻧﺴﺎن روﺣﻮن‬
‫ﺁﻻوﻻﻧﺪﯦﺮار‪،‬‬
‫اۏزاق ﮔﺰ ﭘﻴﺴﻠﻴﮑﺪن‪،‬‬
‫ﭘﻴﺲ ﻋﻤﻠﻠﺮدن‪.‬‬
‫ﮔﻠﻪﺟڲﯽ اوﻧﻮن‬
‫اۏددور‪ ،‬ﺁﻻودﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻗﯧﺮاﻗﺪا دورﮔﻴﻠﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺎخ اۏﻧﺎ هﺮدن‪.‬‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫ﻋﺬاب اﻟﻠﺮﻳﻨﯽ‬
‫ﺳﺮﮔﺮدان ﺑﻴﻠﻤﻪ‪،‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﯽدﻩ‪ ،‬ﻋﺸﻖدﻩ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 714‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫اۏﻧﻮن اﻳﺸﻴﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺬاﺑﯽ ﺣﺴﺎﺑﺎ ﮔﺘﻴﺮﻣﻪ ﺳﺎﻳﻤﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﻼر اۏﻳﻮﻧﻮﻧﻮن‬
‫ﻣﻴﻨﺪﻩ ﺑﻴﺮﻳﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲﻧﻴﻦ ﻗﻠﺒﯽ‬
‫اﻳﻼهﯽ! ﭘﺎﮐﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﻴﻨﯽ وﺋﺮ اۏﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻏﯧﺸﻼ اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫ﺳﺪ اﺋﻠﻪ ﻳۏﻟﻮﻧﻮ‬
‫هﺪر ﮔﺌﺘﻤﻪﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٣٩-‬‬
‫اۏﻧﻮ راﺿﯽ اﺋﻠﻪ‬
‫ﭼﺎﻟﯧﺸﻤﺎق اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫اﻳﺸﻠﻪدﻳڲﯽ ﻳﺌﺮدﻩ‪،‬‬
‫ﭼﻴﭽﮑﻠﺮ ﺁﭼﺴﯧﻦ!‬
‫دﻳﻠﻴﻨﯽ ﺁچﮔﻴﻠﻦ‬
‫او ﺧﻮش زﺑﺎﻧﯧﻦ‬
‫ﻗۏﯼ ﺑﯚﺗﯚن دﻧﻴﺎﻳﺎ‬
‫ﮔﺆهﺮﻟﺮ ﺳﺎﭼﺴﯧﻦ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧١٥ ..........................................................‬‬
‫‪-٤٠-‬‬
‫اۏ اوﺟﺎ ﺳﻴّﺪﻩ‬
‫ﺛﻨﺎ اﺋﺪﻳﺮم‪:‬‬
‫ﻳﯚﮐﺴﮏﻟﺮﻩ ﭼﯧﺨﺪې‪،‬‬
‫ﮔﺆردۆم ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ!‬
‫ﺳﺘﺎﻳﺶ اﺋﺪﻳﺮم‬
‫ﻋﻈﻤﺘﻴﻨﯽ‬
‫اوﺟﺎﻻردا دوردو‪،‬‬
‫دوﻳﺪوم ﮐﻤﺎﻟﯧﻦ‪.‬‬
‫‪-٤١-‬‬
‫اۏ ﺳﻴّﺪ ﻣﻨﻴﻢ ﭼﯚن‬
‫ﺑﻴﺮ وﺛﻴﻘﻪدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺳﻨﺪدﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻮﻧﻮ‬
‫ﻋﻴﺎن اﺋﻴﻠﻴﺮم‪.‬‬
‫اۏﻧﻮ ﮔﺆﻧﺪرﻣﮑﻠﻪ‬
‫ﮔﺆﻳﻠﺮدن ﻳﺌﺮﻩ‪،‬‬
‫ﺣﻖ ﻇﻬﻮر اﺋﻴﻠﻪدﯼ‬
‫ﺑﻴﺎن اﺋﻴﻠﻴﺮم‪.‬‬
‫‪-٤٢-‬‬
‫اﺣﮑﺎﻣﯽ ﺳﺎﻳﯧﻠﯧﺮ‪.‬‬
‫اﺻﻠﻴﻨﺪﻩ اۏﻧﻮن‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 716‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫دﻳﻦ اۏﻧﺎ ﺑﺎﻏﻠﯧﺪﯦﺮ‪،‬‬

‫ﺷﺮع اۏﻧﺎ ﺑﺎﻏﻠﯥ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺳﺆزﻟﺮﻳﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن اﻗﻮاﻟﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻨﻴﻤﻴﻦ اﺳﺎﺳﯥ‪،‬‬
‫ﺳﺘﻮﻧﻮ‪ ،‬رﮐﻨﯽ‪.‬‬
‫‪-٤٣-‬‬
‫ﮔﻮﻳﻠﺮﻩ ﺑﺎﺧﺎﻧﺪا‬
‫اۏ اوﻟﻮ اﻧﺴﺎن‬
‫وﺣﯽدﻳﺮﮐﯽ ﮔﻠﻴﺮ‬
‫اﺳﺘﻘﺒﺎﻟﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫ﻗﺪرﻳﻤﻴﺰ اوﺟﺎﻟﺪې‬
‫ﻳﯚﮐﺴﻠﺪﯼ ﺑﻴﺰﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺪح اﺋﺘﻤﮑﻠﻪ اۏﻧﺎ‪،‬‬
‫هﻤﺪﻩ ﺁﻟﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧١٧ ..........................................................‬‬
‫‪-4-‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫ﺟﺴﻤﻴﻤﯽ ﻳﻮخ اﺋﺘﺪﯼ‪،‬‬
‫ﻧﺎﺧۏﺷﻠﻮق ﻣﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ وارﻟﯧﻐﯧﻤﺎ‬
‫ﻣﺴﻠﻂ اۏﻟﺪو‪،‬‬
‫اﻣﺘﺤﺎﻧﺎ ﭼﮑﺪﯼ‬
‫ﺳﯧﻨﺎدﯼ ﻣﻨﯽ‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ﻋﺎﻏﻠﯧﻢ ﭼﮑﻴﻨﺪﻳﺮﻳﺮ‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﺪن ﻣﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻣﻨﺪن اوزاق ﮔﺰﻳﺮ‬
‫دﻟﻴﻠﻴڲﻴﻤﺪن‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻢ ﻳﻮرد اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‬
‫هﺮ ﺟﯚرﻩ دردﻩ‪،‬‬
‫هﺮ ﺟﯚرﻩ ﻣﺤﻨﺘﻪ‪،‬‬
‫هﺮ ﺟﯚرﻩ ﻏﻤﻪ‪.‬‬
‫داهﺎ ﻗﻴﻤﺘﯽ ﻳۏخ‬
‫اۏﻧﻮن ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‬
‫‪ .............................................................................................................................. 718‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻧﻪﺑﻴﺮ ﻧﺼﻴﺤﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﻴﺮ اؤﻳﯚدۆن‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫ﻣﻨﻪ‪ ،‬داﻧﻼﻳﺎﻧﻼر ﻣﻼﻣﺖﻟﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺿﺮر ﮔﺘﻴﺮﻣﺰ‪،‬‬
‫زﻳﺎن ﻳﺌﺘﻴﺮﻣﺰ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻣﺼﻴﺒﺘﯽ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﺑﻼﺳﯽ‪،‬‬
‫ﻋﻠﻮﻳّﺖ ﮔﺘﻴﺮﻩر‪،‬‬
‫ﻓﻐﺎن ﮔﺘﻴﺮﻣﺰ‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪ ﻋﺎﺷﻘﻠﻴڲﯽ‬
‫ﻃﻠﺐ اﺋﻴﻠﻪﺳﻪ‪،‬‬
‫اۆزۆﻧﻪ ﻧﻮر ﺳﺎﭼﺎر‬
‫ﺗﺎﻣﺎم ﺁﯼﮐﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫ان ﻳﺎﺧﺸﯽ اﻧﺴﺎﻧﺎ‬
‫اۏﻧﻮن ﺁﻟﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺰدن ﺳﻼم اۏﻟﺴﻮن‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ اۏﻟﺴﻮن اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫هﺮ ﻗﻠﺒﯽ اۆرﻩﮔﯽ‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧١٩ ..........................................................‬‬
‫ﺟﺬب اﺋﺪﻳﺮ‪ ،‬ﭼﮑﻴﺮ‪،‬‬

‫اۏﻧﻮن ﺷﻤﺎﻳﻠﯽ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻗﺎﻣﺘﯽ‪.‬‬
‫اﻳﺘﯽ ﺑﺎﺧﯧﺸﻴﻠﻪ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺁن‪ ،‬ﺑﻴﺮ دﻣﺪﻩ‪،‬‬
‫اؤﻟﺪۆرۆر‪ ،‬داﻏﯧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﻧﻔﺴﺎﻧﻴّﺘﯽ‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اۆرﻩڲﻴﻤﻴﻦ‬
‫درﻳﻨﻠڲﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺣﮑﻤﺘﯽ‪ ،‬ﺑﯧﻠﻴﮕﯽ‬
‫ﺛﺒﺖ اۏﻻن ﮔﺆزل!‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﺣﻮاﻟﯧﻤﯥ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺣﺎﻟﯧﻤﯥ‪،‬‬
‫دڲﻴﺸﻦ‪ ،‬اﻟﻴﻤﺪن‬
‫ﺗﺌﺰ ﺁﻻن ﮔﺆزل!‬
‫‪- ٨-‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن اﻧﺴﺎﻧﻼرﯦﻦ‬
‫ﺳﻦ ﻣُﺮادﯦﺴﺎن‪.‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻣﻦ ﺳﯧﻐﯧﻨﺪﯦﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ اﻳﻨﺎﻧﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 720‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺳﻨﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺎ‬
‫اوﻣﻴﺪﻳﻢ ﻳۏﺧﺪور‪.‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﮐﻴﻤﻪ واردﯦﺮ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ رﻏﺒﺘﻴﻢ ﻣِﻴﻠﻴﻢ؟‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻢ‪ ،‬روﺣﻮم‬
‫هﻤﺪﻩ هﺮ ﻧﻪﻳﻴﻢ ﮐﯽ وار‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ اۏﻟﺴﻮن ﻓﺪا!‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺑۏﻳﻨﻮﻧﺪادﯦﺮ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ وﺻﺎﻟﯧﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻧﺴﺒﺘﻴﻢ وار‬
‫ﺳﻨﻪ ﺑﺎﻏﻠﯧﻴﺎم‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﺗﮑﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻳﮕﺎﻧﻪﻳﻢ ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻮ اﻳﺸﺪﻩ اﻳﻨﺎن ﮐﯽ‬
‫ﻣﺜﺎﻟﻴﻢ ﻳۏﺧﺪور‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﺳﻨﺪﻩ ﻣﻼﺣﺖ وار‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪﻩ ﺟﻤﺎل وار‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٢١ ..........................................................‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺧﻠﻘﺘﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻧﻮر وار‪ ،‬ﮐﻤﺎل وار‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺟﺎذﺑﻪﻟﻴﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﭼﮑﻴﺮ هﺮ ﺑﻴﺮ ﻗﻠﺒﯽ‪،‬‬
‫ﻳﯧﺨﯧﺮ ﻣﺤﻮ اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫دﻳﻠﻪﮔﻴﻢ‪ ،‬هﻮﺳﻴﻢ‪،‬‬
‫ﭼۏﺧﺪور ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺁﻳﺪﯦﻦدﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺁپ ﺁﭼﯧﻖ‪،‬‬
‫هﺮ ﮔﺌﺠﻪ ﮔﺆﻧﺪۆز‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺑﻮ هﻮﺳﻴﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻴﻨﻢ دﻳﻠﻪﮔﻴﻢ‬
‫ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن ﭼۏﺧﺎﻟﯧﺮ‬
‫ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن ﺁرﺗﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﻳﻨﯽ ﻣﻨﻪ ﺳﺎرﯼ‬
‫ﻳﺆﻧﻠﺘﺴﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺑﺎﺧﯧﺸﯧﻤﺪان‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 722‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻗۏرﺧﻤﺎﮔﻴﻠﻦ ﺳﻦ!‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﻇﻦ اﺋﺘﻤﻪﮐﯽ‬
‫ﮔﺆرۆر ﮔﯚزﻟﺮﻳﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﻳﻢ ﻗﺎرادﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺧﻴﺎﻻ ﺟﻮﻣﺪو‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫اﯼ ﻣﻨﻴﻢ دﻳﻠﻪڲﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺁرزوم‪ ،‬اﻣﻴﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻓﺘﻨﻪﮐﺎر اﻟﻴﻨﺪن‬
‫ﻗۏرو اؤزۆﻧﯚ‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫اؤﻟﻮﻣﻠﻪ ﻗۏل ﺑۏﻳﻮن‬
‫اۏﻟﻤﺎﻗﺪان ﺳﺎﻗﯧﻦ!‬
‫ﺣﺬر اﺋﺖ ﺁﻟﭽﺎﻗﺪان‪،‬‬
‫اوزاق ﮔﺰ اۏﻧﺪان!‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﺧۏر ﺑﺎﺧﻤﺎ ﺳﻦ ﻣﻨﻴﻢ‬
‫اوﻳﯚدﻟﺮﻳﻤﻪ‪،‬‬
‫واﻟﻠﻬﯽ ان ﻣﺨﻠﺺ‬
‫ﺑﻴﺮ دۏﺳﺘﺎم ﺳﻨﻪ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٢٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺳﺆزۆﻧﻪ‬
‫دﻗﺖ اﻳﻠﻪ ﺑﺎخ‬
‫ﺁزﻏﯧﻨﻠﯧﻘﺪان اوزاق‬
‫ﻓﺴﺎددان ﺑۏﺷﺪور‪.‬‬
‫‪-٢١-‬‬
‫اۏﻧﻮن دﺋﺪﻳﮕﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﺸﯥ دﻳﻨﻠﻪﮔﻴﻞ‪:‬‬
‫ﭼﻴﺮﮐﻴﻦ ﻋﻤﻠﻠﺮدن‬
‫اۏزاق اۏﻟﮕﻴﻠﻦ!‬
‫ﻳﯚﮐﺴﮏ درﺟﻪﻟﯽ‬
‫ﻧﻈﺎرت اﺋﺪن‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ‬
‫ﺣﻀﻮروﻧﺪاﺳﺎن!‬
‫‪-5 -‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫ﮔﺆزل ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﯽ ﻣﻴﻦ‬
‫وﺻﺎﻟﯽ اۆﭼﯚن‬
‫‪ .............................................................................................................................. 724‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫داهﺎ ﻗﺎﻟﻤﺎﻣﯧﺸﺪﯦﺮ‬
‫هﺌﭻ ﺑﻴﺮ ﻳۏل ﻣﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﺗﺎﯼ ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎز‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اۆﭼﯚن ﻳﺎر‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫اﺑﺪﯼ وﺻﺎﻻ‬
‫ﭼﺎﻟﯧﺸﻤﺎدﯦﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﭼﯚن ﮐﯽ هﺠﺮان ﻣﻨﻪ‬
‫ﺟﺎن ﺑﺎﻏﯧﺸﻼدﯼ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻟﺬﺗﻴﻦ هﺮ ﺁن ﺑﺎﻏﯧﺸﻼدې‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫وﺻﺎﻻ ﭼﺎﺗﻤﺎدﯦﻢ‬
‫ﻻﮐﻦ دورﻣﺎدﯦﻢ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ اؤز ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻢ‬
‫ﺿﺎﻣﻨﻴﻢ اۏﻟﻤﻮش‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫ﻣﻘﺼﺪﻩ ﻳﺌﺘﻴﺸﻤﮏ‬
‫اۆﭼﯚن دۆﺷﯚﻧﺪۆم‪،‬‬
‫ﻻﮐﻦ ﺑﻮ دۆﺷﯚﻧﻤﮏ‬
‫اﺛﺮ اﺋﺘﻤﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻋﻠﻴﻞ‪ ،‬هﻢ ﻓﮑﺮﻳﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٢٥ ..........................................................‬‬
‫دۆﺷﯚﻧﺠﻪم ﻋﻠﻴﻞ‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫دﻳﻠﻪڲﻴﻢ ﺁز اﻳﮑﻦ‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻢدﻩ ﺳﯧﻨﺪې‪،‬‬
‫ﺟﺴﻤﻴﻢ اﻳﺴﻪ ﮔﺌﺖ‪ -‬ﮔﺌﺖ‬
‫اﻳﻨﺠﻪﻟﺪﯼ ﻳﺎﻣﺎن‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﻋﺸﻘﯽ ﮔﯚﺟﻠﯚ اۏﻻن‬
‫ﻣﻴﻠﯽ ﭼۏخ اۏﻻن‪،‬‬
‫داهﺎ ﭼۏخ ﻣﺼﻴﺒﺖ‬
‫ﭼﮑﺪﯼ اﻳﻨﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﻳۏﻻ ﮔﻠﻤﻪﻳﻦ‬
‫ﺑﻼ ﭼﮑﻤﻪدﯼ‪،‬‬
‫دردﯼ ﻣﺼﻴﺒﺘﯽ‬
‫ﺁز اۏﻟﺪو اۏﻧﻮن‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫اﯼ ﺑﻴﺰﯼ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪن‬
‫ﻣﻨﻊ اﺋﺪن ﮐﻴﻤﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻞ‪ ،‬ﺑﻴﺰﻩ ﺁﺳﺎﻧﻠﯧﻖ‬
‫وار ﭼﺘﻴﻨﻠﻴﮑﺪﻩ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 726‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪- ٨-‬‬
‫هﺮ ﮐﺴﻴﻦ ﮐﯽ ﻋﺸﻘﯽ‬
‫ﺟۏﺷﻮب داﺷﯧﺒﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻇﻦ اﺋﺘﻤﻪ ﻗﻮرﺗﺎرا‬
‫ﻣﺼﻴﺒﺖﻟﺮﯼ‪.‬‬
‫دڲﻴﺸﻤﺰ اﺣﻮاﻟﯽ‬
‫دؤﻧﻤﺰ اﺣﻮاﻟﯽ‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪﻧﻴﻦ ﺑﺎﺷﯧﻨﺪان‬
‫ﺑﻼ ﺁﺷﯧﺒﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﺳﺌﻮﻳﺮم او ﺁﻳﯽ‬
‫ﺑﺪردﻳﺮ ﺗﺎﻣﺎم‪،‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮕﻴﻦ ﺑﯚﺗﯚن‬
‫دﻳﻠﻠﺮﻩ دۆﺷﻤﯚش‬
‫ﺷﺮﺣﻪ اﺣﺘﻴﺎﺟﯽ‬
‫اۏﻟﻤﺎﻣﯧﺶ داهﺎ‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺁﻳﺪﯦﺮﮐﯽ‬
‫اﻳﺸﯧﻖ ﺑﺨﺶ اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫اوﺟﺎﻟﻤﯧﺶ ﺷﺮﻓﯽ‪،‬‬
‫رﺗﺒﻪﺳﯽ اۏﻧﻮن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٢٧ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏدﻩ اۏﻧﺪان‬
‫ﻟﺬت ﺁﭘﺎرﻣﯧﺶ‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ اوﻟﺪوزدور‬
‫ﮔﺆﻳﻠﺮﻩ ﻗﺎﻟﺨﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺎﻣﯽ رﺗﺒﻪﺳﯽ‬
‫ﻋﺰﻳﺮﻟﻨﻤﻴﺸﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺼﺤﻔﯽ ﺳﺎﻳﯧﻠﻤﺎز‬
‫ﺗﻨﺰﻳﻞ ﺁﻳﻪﺳﯽ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﻳﻮﮐﺴﮏﻟﻴﮏ ﺑﯚﺳﺒﯚﺗﯚن‬
‫ﻗﺪرﻟﯽ ﮐﻴﻤﺴﻪﻳﻪ‪،‬‬
‫واﺟﺐ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺟﻤﺎﻟﯥ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆرۆﺷﯚﻧﻪ‬
‫ﭼﺎﺗﺎﻧﻼر اۆﭼﯚن‬
‫ﺗﺴﺒﻴﺢ واﺟﺐ ﮔﻠﻤﻴﺶ‬
‫ﺗﮑﺮﻳﻢ هﺎﺑﺌﻠﻪ‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﻗﯧﺴّﺎﻟﺪﯦﻢ ﻗۏﯼ ﺳﺆزۆ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 728‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫اۏﻧﻮن اۆزۆﻧﺪن‪،‬‬
‫اﻳﺸﻴﻖ ﺻﺤﻴﻔﻪﺳﯽ ﺁﭼﯧﻠﺪې هﺮدم‪.‬‬
‫اۆزۆﻧﯚن ﻧﻮرودور‬
‫اۏﻧﻮن ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﺧﻴﺎﻟﯧﻢ ﺣﮑﻢ اﺋﺘﺪﯼ‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﯚل اۆزۆ‬
‫ﺁﺗﺸﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻟﯥدا اﺑﺮاهﻴﻢ ﺧﻠﻴﻞ‪.‬‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﻗﺪرﻳﻨﺪن ﺑﻴﺮ داﻟﺪﯦﺮ‬
‫اۏﻧﻮن ﻗﺎﻣﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﮔﺌﻴﻴﻢ ﻏﻴﺮ اۆﭼﯚن‬
‫اوزون ﮔﻠﻪﺟﮏ!‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﮔﺆرۆﻧﻦ ﻣﻼﺣﺖ‬
‫اۏﻧﻮن ذاﺗﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫ﻗﺪرﻳﻨﯽ ﺳﺎﺗﻤﺎﻏﺎ‬
‫ﻣﻴﻞ ﮔﺆﺳﺘﺮدﯼ‪.‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺑﺴﺎطدا ﺁﭼﺪې‬
‫ﮐﯽ هﺌﭻ وﻗﺖ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٢٩ ..........................................................‬‬
‫ﺁﻳﺮﯦﻠﯧﻖ ﮔﻠﻨﻤﺰ‬
‫داهﺎ ﻳﺎﻧﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫هﻢ اﻳﮑﯽ اۆزﻟﯚﻟﯚﮎ‪،‬‬
‫هﻤﺪﻩﮐﯽ ﻧﻔﺎق‪،‬‬
‫ﭼۏخ ﺑﺎهﺎ اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﻳﺮ‬
‫اۏﻧﻮن وﺻﻠﻴﻨﯽ!‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﻃﺎﺋﻔﻪدن‬
‫اۏﻧﻮن ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺧﺒﺮﭼﻴﻦ واردﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫روﺣﻮﻧﻮن ﻧﻘﺪﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻋﺎﻣﻠﺪﻳﺮ ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫اۆرﻩڲﻴﻢ ﻣﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺁل _وﺋﺮ اﺋﻠﻪ ﺑﻮدور‪:‬‬
‫اۏﻧﺪان ﭼﮑﻴﻨﻤﮏ اۏﻟﻤﺎز!‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎﻏﻼدﻳﺴﺎ‪،‬‬
‫وﻓﺎﻧﯥ ﺳﺎﺗﯧﺸﺎ ﻗۏﻳﺪو‪،‬‬
‫زﻳﺎﻧﻼر ﻳﺌﺘﻴﺮدﯼ‬
‫اﻳﭽﻴﻤﻪ ﻣﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 730‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻧﻪ اۆﭼﯚن ﺗﻠﻪﺳﻴﻢ‬

‫وﻓﺎﺳﯧﻨﺎ ﻣﻦ؟‬
‫‪-٢١-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮐﻤﺎﻟﯧﻨﺪا‬
‫ﮔﻴﺰﻟﻨﻤﻴﺶ ﺟﻤﺎل‬
‫ﻇﻬﻮرﯼ وﺻﻔﻴﻨﺪﻩ‬
‫داﻧﯧﺸﯧﺮام ﻣﻦ‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻨﻠﻪ ﻧﺴﺒﺘﻴﻢ‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﻋﺎﻟﻤﻠﺮدﻩ‬
‫اوﺟﺎ ﺑﻴﺮ رﺗﺒﻪدﻳﺮ‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩدﻳﺮ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﻋﺰﺗﻴﻢ‬
‫هﻤﺪﻩ ﺟﻤﺎﻟﯧﻢ‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﻳﺸﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﺗﺎﭘﺸﯧﺮﻳﯧﻠﯧﺒﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺳﻨﻪ ﺣﻴﺮاﻧﺎم‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻣﻄﻴﻌﻢ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﺳﻦ وﮐﻴﻞ ﺳﻦ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٣١ ..........................................................‬‬
‫ﻗﻀﺎﻻر اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻳۏﺧﺴﻮﻟﺪور‬
‫ﻧﻈﺮ اﺋﺖ ﮔﻴﻠﻦ!‬
‫ﺑﻴﺮ ﻋﺎﺟﺰ ﺑﻨﺪﻩدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺿﻌﻴﻔﺪﻳﺮ‪ ،‬ذﻟﻴﻞ!‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫اﯼ ﺑﯚﺗﯚن ﺑﻨﺪﻩﻟﺮ زﻳﻨﺘﯽ اۏﻻن‪،‬‬
‫زواﻟﯧﻦ اۏﻟﻤﺎﺳﯧﻦ‪،‬‬
‫اﺑﺪﯼ ﻗﺎل ﺳﻦ!‬
‫ﮔﺆﻳﻠﺮدﻩ اﮐﻠﻴﻞﻟﺮ دوراﻧﺎ ﻗﺪﻩر!‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺎ ﺣﻴﺮان‬
‫اۏﻟﺪو اﻧﺴﺎﻧﻼر‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ هﺮ اﻣﺮﻳﻨﻪ‬
‫ﺑۏﻳﻮن اڲﻴﺮﻟﺮ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻣﻴﻞ اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ‬
‫ﺳﻨﻪ دؤﻧﯚزﻟﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫ﻣﻨﺎﻗﺒﯽ اۏﻧﻮن ﺷﺎﻳﻊ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﯽدﻩ ﺗﻮﺗﻤﻮﺷﺪور‬
‫‪ .............................................................................................................................. 732‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﻃﺮﻓﯽ‪.‬‬

‫ﻋﺸﻖ اۏﻧﻮﻧﻼ ﻣﻌﻨﺎ ﺗﺎﭘﯧﺐ ﺟﺎﻧﻼﻧﺎر!‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫اﯼ ﻣﻨﻴﻢ وارﻟﯧﻐﯧﻢ‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﻠﻪ دۏﻟﻮ!‬
‫ﺟﺎﻧﯧﻤﺪا ﻳﻮرد ﺳﺎﻻن‬
‫ﻳﺌﺮﻟﺸﻦ ﺑﻮدور!‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ وﻓﺎﻣﺪﯦﺮ ﮐﯽ‬
‫اﺛﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‬
‫ﺟﺎر دۆﺷﯚر‪:‬‬
‫»ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ‬
‫ﻓﺎﻧﯽ اۏﻟﻤﻮﺷﺎم!«‬
‫‪-6 -‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﺣﻮاﻟﯧﻤﯥ دوﻳﻮرﺳﺎن ﺳﺎﻧﮑﯽ‬
‫ﻣﻨﻪ رﺣﻢ اﺋﺪﻳﺮﺳﻦ‬
‫ﮔﺆرۆرم ﺑﺌﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺳﻨﯽ ﻣﻨﻊ اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ ﺳﺆزﺑﺎزﻻر ﻣﮕﺮ؟‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻴﺮﺳﻦ؟‬
‫ﺑﻮﻧﻮ ﺳﻦ‪ ،‬ﺳﺆﻟﻪ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٣٣ ..........................................................‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺣﺎﻟﯧﻢ ﺳﻨﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺪور ﮔﺆزل‬
‫اﻣﺎ ﻗۏرﺧﻮرﺳﺎن ﮐﯽ‬
‫داﻧﯧﺸﺠﺎق ﺳﻨﯽ‬
‫داﻧﻼﺳﯧﻨﻼر اﺋﻠﻠﺮ!‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﺎ ﻣﻼﻣﺖ ﺳﻨﻪ‬
‫ﺧﻮار اۏﻟﻤﻮش‪ ،‬ﺑﻴﻠﻤﻢ!‬
‫وﻻﮐﻦ ﺑﻴﻠﮕﻴﻠﻦ ﺑﻮ زﻣﺎﻧﻪدﻩ‬
‫وﺻﺎﻟﯧﻦدﯦﺮ‪ ،‬ﮔﺌﺠﻪ ﻳۏﺧﺴﺎ ﭼﯧﺨﻤﯧﺸﺪﯦﺮ‬
‫»رﺣﻢ« ﺁدﻟﯥ دﺋﻴﻪدﻩ‪ ،‬هﺌﭻ ﺑﻴﺮ زاد ﻳۏﺧﺪور!‬
‫‪- ٤-‬‬
‫اﯼ ﻣﻨﻴﻢ ﻣﺤﺒﻮﺑﻮم‬
‫ﻣﻨﻪ اﻟﺘﻔﺎﺗﯧﻦ ﻧﻴﻴﻪ ﺗﺮﮎ اﺋﺘﺪﻳﻦ؟‬
‫ﻣﻨﯽ ﻣﺤﻮ اﺋﺘﺪﻳﻦ!‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻴﺮﺳﻦ‬
‫ﺷﻴﺪاﻟﯧﻐﯧﻤﯥ!‬
‫‪- ٥-‬‬
‫اﯼ ﻣﻨﻴﻢ ﻣﺤﺒﻮﺑﻮم!‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺁﺑﺮوﻣﻮ‪ ،‬اﻋﺘﺒﺎرﯦﻤﯥ‬
‫ﺳﻠﺐ اﺋﺘﺪﻳﻦ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 734‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻣﻨﯽدﻩ ذﻟﻴﻞ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ!‬

‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻴﺮﺳﻦ‬
‫ﺣﻴﺮاﻧﻠﯧﻐﯧﻤﯥ!‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻃﺮﻓﻴﻨﺪن ﮔﻠﻦ ﺁﻏﺮﯦﻨﯥ‬
‫درﮎ اﺋﺪﻳﻨﺠﻪ ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺪارا اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ‬
‫ﺷﮑﺎﻳﺖ اﺋﺘﻤﻪدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﮔﻼﻳﻢدﻩ ﻳﻮخ!‬
‫‪- ٧-‬‬
‫اﻣﻴﺪﻳﻢ ﺑﻮ اﻳﺪﯼ‪،‬‬
‫ﺑﻮ اۏرﺗﺎﻟﯧﻘﺪا‬
‫اۏﻟﺴﻮن ﻋﺪاﻟﺖ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﻳﻠﻪ ﺳﻨﻴﻦ ﺁراﻣﯧﺰدادا‬
‫ﻳﺎﻟﻨﯧﺰﮐﯽ ﻋﺎﺷﻘﻠﻴﮏ‪،‬‬
‫اﺋﺘﺴﻴﻦ ﻗﻀﺎوت!‬
‫‪- ٨-‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ ﺟﺮﻳﻤﻪ‪ ،‬ﻳﺎ ﺑﻴﺮ ﻣﮑﺎﻓﺎت‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺋﻴﻠﻪ ﺳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﺸﻘﻴﻤﺪن ﺳﺎرې‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٣٥ ..........................................................‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن روﺣﻮم اﻳﻠﻪ‪ ،‬وارﻟﯧﻐﯧﻢ اﻳﻠﻪ‬

‫اؤزۆﻣﯚ ﮔﻨﺎﻩﮐﺎر ﺳﺎﻳﺎﺟﺎﻏﺎم ﺑﻴﻞ!‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﻳۏخ اﮔﺮ ﻣﻦ ﺳﻨﯽ‬
‫ﻇﻠﻤﻪ ﻳﺎ ﺑﻴﺮ زورا ﻣﻨﺴﻮب اﺋﻴﻠﻪﺳﻢ‪،‬‬
‫ﺣﻘﯽ ﺁﻟﻤﺎق اۆﭼﯚن‬
‫دﺋﻤﻴﺸﺪﻳﻢ ﺑﻮﻧﻮ‪:‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﺳﻴﺘﻘﺎﻳﯧﺐ‪ ،‬ﺁﻏﻼﻳﯧﺐ‪،‬‬
‫اﺣﻮاﻟﯧﻤﯥ ﻣﻦ‬
‫ﺳﻨﻪ ﺷﺮح اﺋﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﺳﻦ ﮔﺆﺳﺘﺮدﻳﻦ اؤز ﮐﺮﻣﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ وﻗﺎ ﻗﯧﻠﺪﯦﻦ‪،‬‬
‫ﮔﺆزل ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﻴﻢ!‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﺁراﻣﯧﺰدا ﺑﺎخ‪،‬‬
‫ﺑﺮﭘﺎ اﺋﺪﻳﻠﻤﻴﺸﺪﻳﺮ ﺑﻴﺮ ﺑﺆﻳﯚﮎ ﻣﻌﺸﺮ‪.‬‬
‫دواﻣﻠﯥ ﺑﻴﺮ دۏﺳﺘﻠﻮق‬
‫ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻴﺮ اﻟﻔﺖ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪدﻩ ﻣﻨﻪدﻩ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ اﺛﺮ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 736‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﮐﺴﻴﺮﻟﺮ دﺷﻤﻦﻟﺮ اﺗﺼﺎﻟﯧﻤﯥ‬
‫ﺳﻨﯽدﻩ ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺘﺴﻪﻟﺮ ﮔﺆزل‪،‬‬
‫ﻗۏرﺧﻤﺎ‪ ،‬وﺣﺸﺖ اﺋﺘﻤﻪ‬
‫وهﻤﻪدﻩ دۆﺷﻤﻪ!‬
‫‪-١٣-‬‬
‫دﺋﺪﻳﮑﻠﺮﯼ ﮐﻴﻤﯽ ﮔﻮﻳﺎ ﮔﺌﺪﻳﺮم‬
‫ﻣﺮوهﻳﻪ ﺳﺎرﯼ!‬
‫ﻋﻤﻠﻴﻢ دﻩ ﻣﻨﻴﻢ ﺑﺎﻏﻼﻧﯧﺐ ﮔﻮﻳﺎ‬
‫اﻳﻨﺎﻧﺞ اﻓﺴﺎدﯦﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻋﺠﺐدﻳﺮ ﻣﻨﻪ!‬
‫‪-١٤-‬‬
‫دﺷﻤﻦﻟﺮﻟﻪ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺎﻏﻼﻳﺎﻧﺪا ﻣﻦ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﻣﻨﺪن هﺎﻣﯥ ﻳﺎراراﻻﻧﯧﺮﻻر‪.‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﻇﻦ اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ‪ :‬ﺑﯚﺗﯚن ﺣﺮاﻣﻼر‬
‫ﻣﻨﻪ ﺣﻼل اۏﻟﻮب‪،‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﺳﺎﻧﯧﺮﻻر!‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﻣﻨﯽ اۏﻧﻼرا ﺳﻦ ﺑﻨﺰﻩﺗﻤﻪ ﮔﺆزل!‬
‫ﻣﻨﺪن ﻋﺸﻘﻴﻦ دﻳﻠﯽ ﺣﮑﺎﻳﺖ اﺋﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻋﻔّﺖدن‪ ،‬دۏﺳﺘﻠﻮﻗﺪان رواﻳﺖ اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٣٧ ..........................................................‬‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﺣﺴﺪ ﺁﭘﺎراﻧﻼر‪،‬‬
‫ﻣﻨﯽ داﻧﺎﻧﻼر‪،‬‬
‫ﻣﻨﺪﻩ اﻳﮕﻴﺪﻟﻴڲﯽ ﺁﻟﺖ اۆﺳﺖ اﺋﺘﺪﻳﻠﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ دۏﻏﺮوﻟﻮﻏﻮم ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺪا‬
‫ﺳﯧﻨﻤﺎزدﯦﺮ‪،‬‬
‫اﺑﺪﯼ ﻣﻨﻴﻤﻠﻪ ﻗﺎﻻر‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺌﺸﻴﮑﺪﻩ اﻳﮑﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ اﻳﻠﻪ دۆزﻟﯚﮐﻠﻪ‬
‫ﺗﺮﺑﻴﺖ اۏﻟﺪوم‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﻣﻦ ﻣﺴﻴﺤﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ اﻳﺴﻪ ﻣﺮﻳﻢ!‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﻗﺪم ﺑﺎﺳﺠﺎق ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺎ دﻟﺒﺮ‪،‬‬
‫ﻟﻄﺎﻓﺘﯽ ﻣﻨﻪ ﺁﻳﺪﯦﻦ ﮔﺆرۆﻧﺪۆ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﻣﻦ اﻳﺸﯧﻐﺎم‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎﻻر ﻇﻠﻤﺖ!‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ‪ ،‬ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺪا ﮔﺆزل‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺻﺪاﻗﺘﻴﻢ ﺳﺒﺐ اۏﻟﺪو ﮐﯽ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 738‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺁدم ﻣﻠﮏﻟﺮﻩ‬
‫ﻓﺨﺮدﻩ ﺳﺎﺗﺴﯧﻦ!‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﻳﭽﻴﻢ ﺗﻤﻴﺰ‪ ،‬اۆرﻩڲﻴﻢ ﭘﺎﮐﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫اودور ﮐﯽ ﺳﮑﻮﺗﻮم‪ ،‬ﺳﻮﺳﻐﻮﻧﻠﻮﻏﻮمدا‬
‫ﺳﺆزۆﻣﯚن ﻣﻀﻤﻮﻧﻮن ﺗﻔﺴﻴﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ!‬
‫‪-٢١-‬‬
‫ﻳﯚﮐﺴﮏ ﻣﻘﺎﻣﻼرا ﻋﺮوج اﺋﻴﻠﻪﻣﮏ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ هﺮ ﺑﻴﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻤﮑﻦ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪.‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺣﺎﻟﯧﻢ اﻳﻨﺪﯼ دؤﻧﯚﺑﺪور ﺁﺧﯽ‪،‬‬
‫ﺗﺴﻠﻴﻤﻢ‪،‬‬
‫ﺗﮑﺒﺮ ﻋﻠﻔﯽ ﻣﻨﺪﻩ ﺳۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﺑﺎﻃﻞدﻳﺮ دﺷﻤﻨﻠﺮ ﮐﻼﻣﯥ‪ ،‬اؤﺗﯚر‪،‬‬
‫دﻳﻨﻠﻪﺳﻦ‪ ،‬وﻓﺎﻧﯧﻦ ﮐﺆﮐﯚ داﻏﯧﻼر!‬
‫ﮔﺌﺘﺪﻳڲﻴﻦ ﻳۏﻟﻼردا ﻗﺎﻟﯧﺐ ﺁزارﺳﺎن!‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﻣﻨﻪ اﻣﺮ اﺋﺪﻳﻠﺪﯼ ﮐﯽ ﺻﺒﺮ اﺋﻴﻠﻪﻳﻢ‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻳۏﻟﻼرﯦﻨﺪا دؤزۆم ﮔﺆزﻟﻪﻳﻢ!‬
‫ﻣﻦ ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻮ ﻳۏﻟﺪا ﻣﺪارا اﺋﺪﻳﻢ‬
‫اۏ ﮐﯽ اﺣﻮاﻟﯧﻤﺎ ﺁﮔﻪدﻳﺮ ﻣﻨﻴﻢ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٣٩ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﺑﺎﻏﻼﻧﯧﺒﺪﯦﺮ ﻣﻨﻴﻢ ﻳﺎﻧﺎر ﻋﺸﻘﯽﻣﻴﻦ‬
‫ﭘﺎﮐﻠﯧﻐﯥ‪ ،‬ﺻﻔﺎﺳﯥ ﺳﻨﻴﻦ ﺳﺌﻮﮔﻴﻨﻪ‬
‫ﺳﻦ اؤزۆن ﮔﺆﺳﺘﺮﺳﻦ‪ ،‬اۏ ﻇﻬﻮر اﺋﺪر‪،‬‬
‫ﮔﻴﺰﻟﻨﺴﻦ‪ ،‬اؤرﺗﯚﮔﯚن ﭼﮑﺮ اۆزۆﻧﻪ!‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫ﻗﺎدرﺳﻦ ﮔﻴﺰﻟﺘﺴﻦ اؤز ﮔﺆزﻟﻠﻴڲﻴﻦ‬
‫ﻣﻦ اﻳﺴﻪ ﻋﺸﻘﻴﻤﯽ ﭘﻨﻬﺎن اﺋﺘﻤﻪڲﻪ‪،‬‬
‫هﺌﭻ ﻗﺎدر دڲﻴﻠﻢ‪.‬‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﺣﺎﻟﯧﻤﯥ ﻋﺮض اﺋﺘﺠﮏ ﺳﻨﻪ‪ ،‬ﮔﺆزﻩﻟﻴﻢ!‬
‫ﻣﻨﻪ ﻏﻴﺾ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺁﺟﯥ داﻧﯧﺸﺪﯦﻦ!‬
‫ﮐﺎش ﮐﯽ ﻣﻦ اۏ زاﻣﺎن‬
‫ﻓﻨﺎ اۏﻻﻳﺪﻳﻢ!‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﺷﺮح اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ ﺁﻏﺮﯦﻼرﯦﻤﯥ‪،‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪﻟﻴﮑﻠﻪ ﻣﻨﻪ دﺷﻤﻦ اۏﻟﺪون ﺳﻦ!‬
‫ﮐﺎش ﮐﯽ ﻻل اۏﻻﻳﺪﯦﻢ‪ ،‬او زﻣﺎن ﮐﯽ ﻣﻦ‬
‫ﺳﻨﻪ وﺻﻒ اﺋﺪﻳﺮدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺬاﺑﻼرﯦﻤﯥ!‬
‫‪ .............................................................................................................................. 740‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﭼۏخ ﻇﻠﻢ اۏﻟﺪو‬
‫ﺑﺎﺧﻤﺎدان ﮐﯽ ﻣﻦ‬
‫ﺳﻨﻪ ﺳﺎرې اﻳﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﺌﺠﻪ ﺳﺎواﺷﺪﯦﻢ؟‬
‫ﺑﻴﺮ ﺣﺎﻟﺪاﮐﯥ ﺑﺎخ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ هﺮ ﺑﻴﺮ ﻃﺮﻓﺪن!‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﻇﻦ اﺋﺪﻳﺮدﻳﻢ ﮐﯽ ﺳﻦ‬
‫ﻣﻨﻪ ﺳﺎرې ﮔﺆزل‬
‫ﻳۏﻻ ﭼﯧﺨﯧﺒﺴﺎن!‬
‫ﻣﻨﯽ ﻧﻬﯽ اﺋﺪﻳﺮدﯼ دﺷﻤﻦﻟﺮ هﺎﻣﯥ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ دردﻟﺮﻳﻤﯽ ﺷﺮح اﺋﺪﻧﺪﻩ ﺳﻦ‪،‬‬
‫‪-‬ﺁﻧﺪ وﺋﺮرم ﺳﺌﻮﮔﻴﻤﻪ‪ ،‬ﺻﺪاﻗﺘﻴﻤﻪ!‪-‬‬
‫اﻳﻨﺠﻴﻤﻪ‪ ،‬ﻏﻢ اﺋﺘﻤﻪ ﻣﻨﻴﻢ ﺳﺆزۆﻣﺪن!‬
‫‪-٣١-‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﻇﻠﻢ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‬
‫ﺑﻮﻧﻮ ﺑﻴﺮ دۆﺷﯚن!‬
‫اﻳﺴﺘﻪدڲﻴﻨﻪ ﻣﻦ‪ ،‬راﺿﯥﻳﺎم ﺁﺧﯥ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٤١ ..........................................................‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ راﺿﯥﻟﯧﻐﯧﻦ‪ ،‬اﻳﺴﺘﮏﻟﺮﻳﻤﻪ‬

‫ﺑﯚﺗﯚن ﺁﻣﺎﻟﯧﻤﺎ اۆﺳﺘﯚن ﮔﻠﻪﺟﮏ!‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﺣﻴﺮﺗﻴﻢ اۏ ﻗﺪﻩر ﺷﺪﺗﻠﯽدﻳﺮ ﮐﯽ‪،‬‬
‫دۏﻏﺮو‪ -‬دۆزﮔﯚن ﻳۏﻟﻮم ﺿﺎﻳﻊ اۏﻻﺟﺎق!‬
‫ﺳﺆز ﻳۏخ ﮐﯽ‬
‫ﺁﮔﺎﻩ ﺳﺎن ﺳﻦ اﺣﻮاﻟﯧﻤﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻣﻨﯽ هﺪاﻳﺖ اﺋﺪر ﻗﺎﻻﺟﺎق!‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫ﻳﺎﺷﺎﻳﯧﺸﯧﻢ ﻣﻨﻴﻢ‪ ،‬هﻤﺪﻩ اؤﻟﯚﻣﯚم‬
‫ﺳﻨﻪ ﺑﺎﻏﻠﯧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﺴﺎم‪ ،‬ﻳﺎ اوزاق اۏﻟﺴﺎم‪،‬‬
‫دڲﻴﺸﺮ اﺣﻮاﻟﯧﻢ‪ ،‬دڲﻴﺸﺮ ﮔﯚﻧﯚم!‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ وارﻟﯧﻐﯧﻨﯥ داﻧﺎ ﺑﻴﻠﻤﻪرم‪،‬‬
‫ﮐﻤﺎل اﺳﺒﺎﺑﯧﻨﯥ ﺗﻤﺎم اﺋﺪﻩﺟﮏ‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺸﻘﻴﻦ ﮔﺆزل اؤﻧﺪﻩ ﮔﺌﺪﻩﺟﮏ!‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫ﺑﻮ ﻗﺪﻩر ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ‪ ،‬ﺣﺴﻦ و ﻟﻄﻒ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ واﺟﺐ ﮔﻠﻴﺐ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 742‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم ﻟﻴﮏ‬

‫ﺗﻘﻮادا‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﮕﻴﻠﻦ!‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫ﺣﻤﺪ اﺋﻠﻪ‪ ،‬ﺷﮑﺮ اﺋﻠﻪ‪،‬‬
‫اﻳﮑﯽ دﻧﻴﺎﻧﯧﻦ ﺁﻟﻼهﯧﻨﺎ ﺳﻦ‪.‬‬
‫ﺳۏﻧﺮا ﺳﻼم ﮔﺆﻧﺪر‬
‫ﺳۏﻧﻮﻧﺠﻮ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﻳﻨﻪ!‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫اۏ ﺑﺸﺎرت وﺋﺮن اﷲ اﺋﻠﭽﯽﺳﯽ‬
‫ﻳﺌﺘﮕﻴﻦدﻳﺮ‪ ،‬ﮐﺎﻣﻞدﻳﺮ‪ ،‬ﻣﮑﻤﻞدﻳﺮ اۏ‪.‬‬
‫اﮐﺮام اﺋﺪﻳﺠﯽدﻳﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎندﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺟﻼﻟﺖ ﺻﺎﺣﺒﯽ‪ ،‬ﻣﮑﺮمدﻳﺮ اۏ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ! ﺳﻼم اﺋﺖ‪ ،‬ﺻﻠﻮات ﮔﺆﻧﺪر‪،‬‬
‫داﺋﻤﺎ‪ ،‬هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ هﺮ ﺑﻴﺮ ﻣﮑﺎﻧﺪا‪.‬‬
‫اﺋﻠﻴﻦ ﮔﻠﻪﺟﻪڲﯽ ﻗۏﯼ ﺁﻳﺪﯦﻦ اۏﻟﺴﻮن‬
‫ﺳﻦ اۏﻧﺎ ﺳﺎﻳﻐﯧﻼر ﮔﺆﺳﺘﺮن ﺁﻧﺪا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٤٣ ..........................................................‬‬
‫‪-7 -‬‬
‫‪- ١-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ وﺟﻮدوﻣﺪا ﺑﻴﺮ اﺷﺘﻴﺎق وار‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺎ ﻓﺨﺮ اﺋﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ ﻓﻀﻠﯽدﻳﺮ ﺑﻮ ﻧﻌﻤﺖ ﻣﻨﻪ‬
‫هﺮ ﮐﻴﻤﻪ اﻳﺴﺘﺮﺳﻪ وﺋﺮر‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﺮم‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫روﺣﻮﻣﺎ ﻳﺌﻨﯽ ﺟﺎن وﺋﺮدﻳڲﯽ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺳﺌﻮﻳﻨﺞ اﻳﭽﻴﻨﺪﻩﻳﻢ‪ ،‬ﺳﺌﻮﻳﻨﻴﺮم ﻣﻦ‪.‬‬
‫وارﻟﯧﻐﯧﻤﯥ ﺑﯚﺗﯚن ﺳﺎرﻣﯧﺸﺪﯦﺮ ﻣﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﺸﻘﻪ‪ ،‬ﺳﺌﻮﮔﯽﻳﻪ اؤﻳﯚﻧﯚرم ﻣﻦ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﻣﻦ ﻟﺬت دوﻳﻮرام او ﺷﻮﻗﺪان ﮐﻴﻢ‪،‬‬
‫اؤﻟﻨﺪن ﺳۏﻧﺮادا ﻣﻨﯽ ﺁﭘﺎرﯦﺮ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻪ‪ ،‬ﻣﺤﺒﺘﻪ‪ ،‬هﻤﺪﻩ ﺳﺌﻮﮔﯽﻳﻪ‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫روﺣﻮﻣﻮن ان ﻳﯚﮐﺴﮏ ﺣﺎﻟﺘﻴﻨﺪﻩﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ اﺷﺘﻴﺎﻗﯽ ﺳﺎرﻣﯧﺸﺪﯦﺮ ﻣﻨﯽ‪.‬‬
‫دۆﺷﯚﻧﺠﻪﻟﺮﻳﻤﺪن اﻟﻬﺎم ﺁﻻراق‪،‬‬
‫ان ﻳﺎﺧﺸﯥ اﻳﺸﻠﺮﻩ ال ﻗۏﻳﻮرام ﻣﻦ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 744‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ﺗﺎﻧﺮې اۏ ﺟﻴﺮاﻧﺎ ﻳﺎردﯦﻢ اﺋﺘﺴﻴﻦ ﮐﯽ‬
‫ﻣﻨﯽ ﺑﻴﺮ ﺑﺎﺧﯧﺸﻼ ﺗۏروﻧﺎ ﺳﺎﻟﻤﯧﺶ!‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺎ ﺳﺎرې دؤﻧﻤﻪﻳﻴﺮ اۆزۆم‪.‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻗﯧﻴﺎ ﺑﺎﺧﺠﺎﻏﯧﻦ‪ ،‬ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚ ﺁﻟﻤﯧﺶ!‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﺗﺎﻧﺮې ﺳﻴﺮاب اﺋﺘﺴﻴﻦ اۏ ﻣﺤﺒﻮﺑﯽ ﮐﻴﻢ‬
‫ﻧﺎزﻟﯥ ﺳﺮو ﮐﻴﻤﯽ هﺮ ﻳﺎﻧﺎ ﮔﺌﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻟﻠﻴﮏ ﺑﺎﻏﯧﻨﺪا اۏﻧﻮن ﮐﻴﻤﯽ ﮔﯚل‬
‫اﻳﻨﺪﻳﻪدﮎ اﺻﻼ ﮔﺆﻳﺮﻣﻪﻣﻴﺸﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫ﻣﻨﺪﻩ اﺷﺘﻴﺎﻗﯽ ﺗﺤﺮﻳﮏ اﺋﺪن ﮔﺆج‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻗﺎﻣﺘﯧﻨﯥ ﺣﺮﮐﺖ وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫اۏ ﻳۏﻻ دۆﺷﻨﺪﻩ‪ ،‬ﭼﺮﺧﻪ ﮔﻠﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫زﻣﺎن دوراﻧﯧﻨﺎ ﺑﺮﮐﺖ وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫ﺧﺎﻟﯥﻧﯧﻦ ﻣﺮﮐﺰﯼ اۏﻟﻤﺎﺳﺎ اﮔﺮ‪،‬‬
‫زﻣﺎﻧﯧﻦ ﻣﺪارې داﻳﺎﻧﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﮐﺎﺋﻨﺎﺗﯧﻦ ﻧﻈﻤﯽ ﭘۏزوﻻﺟﺎﻗﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫هﺮ ﺷﺌﯽ ﻳﺎﻧﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪ ،‬اۏدﻻﻧﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٤٥ ..........................................................‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫اﮔﺮ وﺻﻠﯽ اۏﻧﻮن ﻣﻴﺴﺮ اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫داهﺎ هﺌﭻ ﺑﻴﺮ اﻧﺴﺎن ﻳﺎﺷﺎﻳﺎ ﺑﻴﻠﻤﺰ!‬
‫‪-١٠-‬‬
‫اﮔﺮ ﻋﻔﺘﯽدﻩ ﺁﺧﺴﺎ ﺑﻮﻻﻏﺎ‬
‫ﺑﻴﺘﮕﻴﻠﺮ‪ ،‬ﭼﻴﭽﮑﻠﺮ ﺗﺸﻨﻪ اۏﻻﺟﺎق!‬
‫‪-١١-‬‬
‫زﻣﺎﻧﯧﻦ ان ﻳﺌﻨﯽ وﺋﺮﮔﻴﺴﯽ ﮐﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﯽ ﻧﻮرو ﺟﺎﻧﻼﻧﯧﺮ‪.‬‬
‫ﺣﻴﺎﺗﯧﻦ ﭼﺸﻤﻪﺳﯽ اۏﻧﺪان ﻧﻮر ﺁﻟﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﯽ ﺣﻴﺮﺗﻪ ﺳﺎﻟﯧﺮ‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻞ ﺻﺎﺣﺒﯧﻨﯥ ﺳﺮﮔﺮدان اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮔﻴﺰﻟﻴﻨﺪﻩ اۏﻻﻧﻼر اﻇﻬﺎر اۏﻻﻧﺪا‬
‫ﺑﯚﺗﯚن اﺳﺮارﯦﻤﯧﺰ ﺁﺷﮑﺎرا ﮔﺌﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫اۏﻧﻮن اۆز‪ -‬ﮔﺆزۆﻧﺪﻩ اﺋﻠﻪ اﻳﺸﻴﻖ وار‪،‬‬
‫ﺳﺤﺮﻳﻦ ﺻُﺒﺤﻮﻧﻪ ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﯧﻨﺠﺎ‪،‬‬
‫داهﺎ اۏ ﺻﺒﺢ اۆﭼﯚن ﮔﺌﺠﻪ اۏﻻﻧﻤﺎز‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﻣﻨﯽ وﺻﺎﻟﯧﻨﺎ ﻣﻴﻞ اﺋﺘﻤﮑﺪن اۏ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 746‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮﺳﻦ ﮐﯽ ﻧﻴﻴﻪ ﻧﻬﯽ اﺋﺘﻤﻴﺶ ازل؟‬

‫ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪﻧﻠﺮ هﺮ دم ﭼﻮن ﻣﻨﯽ‬
‫ﻗۏرﺧﻮﻳﺎ ﺳﺎﻟﻤﯧﺸﻼر ﺑﻮﻧﻮ ﺑﻴﻞ ﮔﺆزل‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﺧﻴﺎﻟﯥ ﺗﺼﻮﻳﺮﻩ ﻗﺎﻧﻊ اۏﻟﻤﻮﺷﺎم‬
‫ﺑﻮ ﺑﻴﺮ ﺿﺮورتدﻳﺮ‪ ،‬دل ﺧﻮﺷﺎم ﺑﻮﻧﺎ‪.‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻮﻧﺎ ﮔﺆرﻩ ﭼﮑﻴﻨﺪﻳﺮﻳﻠﺪﻳﻢ‬
‫اۏ ﮔﺆزل ﺁهﻮدان ﻣﻦ ﻳﺎﻧﺎ‪ -‬ﻳﺎﻧﺎ!‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﻋﺸﻘﺪن دۏﻏﻮﻻن ﺧﺴﺮﺗﻠﺮﻩ ﻣﻦ‬
‫دؤزدۆم‪ ،‬ﺻﺒﺮ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ‪ ،‬ﺳﺴﻴﻢ ﭼﯧﺨﻤﺎدې‪.‬‬
‫هﺎﻣﯧﺴﯧﻦ ﻗﻠﺒﻴﻤﺪﻩ ﺳﺎﺧﻼدﯦﻢ ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﺑﻮﻧﻼرﯦﻦ هﺌﭻ ﺑﻴﺮﯼ ﻣﻨﯽ ﻳﯧﺨﻤﺎدې‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫دؤزۆﻣﻠﻪ ﺁﭘﺎرﺳﺎم ﻳﺎﺷﺎﻳﯧﺸﯧﻤﯥ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺼﺪﻩ ﭼﺎﺗﻤﺎﻏﯧﻢ اوزاﻧﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﮔﻨﺎﻩ اﺋﻴﻠﻪﺳﻢدﻩ‪ ،‬ﻣﻼﻣﺘﭽﻴﻠﺮ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ داﻟﯧﻤﺪا هﯽ ﺳﺆز ﻳﺎﻳﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫اﯼ ﻣﻨﻴﻢ ﻣﺤﺒﻮﺑﻮم! ﻣﻨﻴﻢ ﺧﻠﻴﻠﻴﻢ!‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻨﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺑﻴﺮ هﺰﻳﻢ ﻳۏﺧﺪور‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٤٧ ..........................................................‬‬
‫ﻣﻨﺪﻩ درﻳﻦ ﺳﺌﻮﮔﯽ‪ ،‬ﺑﻮ اوﻟﻮ ﻋﺸﻘﻴﻦ‬

‫ﭘﺮدﻩﺳﻴﻦ ﺳﺎﻟﺪﯦﻐﯥ اﻳﺸﻠﺮﻳﻢ ﭼۏﺧﺪور‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﻴﻨﯽ ‪ ،‬ﻋﺸﻘﯽ هﻢ ﻣﺤﺒﺘﻴﻤﯽ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺋﺪﻧﺪﻩ‪ ،‬ﺳﯧﻨﺪې ﻗﻀﺎ ﻗﻠﻤﯽ‬
‫اۏ دورﮐﯽ ﻗﻠﺒﻴﻤﻴﻦ ﺻﺤﻴﻔﻪﺳﻴﻨﺪﻩ‬
‫ﻧﻘﺶ ﺳﺎﻟﺪې‪ ،‬اؤزۆ‪ ،‬دردﯼ‪ ،‬اﻟﻤﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﭘﻴﺴﺪﻳﺮ هﺮ ﺑﻴﺮ اﻳﺸﻠﺮ ﺳﺌﻮﮔﻴﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺳﻦ ﺑﻮراداﻧﻪ ﻋﻴﺐ اﺋﺪﻳﺮﺳﻦ؟‬
‫ﺳﺌﻮﮔﯽﻳﻪ ﺑﺎش ﻗۏﺷﻤﺎق ﻋﻴﺐ اﻳﺴﻪﺳﺘﻪ‬
‫ﺑﻴﻞ ﮐﯽ دۏﻏﺮو ﻳۏل ﻳۏخ‪ ،‬اڲﺮې ﮔﺌﺪﻳﺮﺳﻦ!‬
‫‪-٢١-‬‬
‫ﻣﻼﻣﺘﻪ دۆﺷﺪۆم ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻳۏﻟﻮﻧﺪا‬
‫ﮐﺎش ﮐﯽ ﮐﺮ اۏﻻﻳﺪﯦﻢ اﺋﺸﻴﺘﻤﻪﻳﻴﺪﻳﻢ‬
‫اۏﻧﻼرﯦﻦ ﻃﻌﻨﻴﻨﯽ!‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪﺳﯽ‪ ،‬اﻳﺰﯼ‪ ،‬اﺛﺮﯼ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اۆرﻩڲﻴﻤﺪن ﻣﺤﻮ اۏﻟﻤﺎﻣﯧﺸﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻼﻣﺘﭽﻴﻠﺮ‪ ،‬ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻟﺨﯧﺸﺪﯦﻼر ﻣﻨﻠﻪ داﻋﻮا داﻻﺷﺎ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 748‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﮐﯽ ﺳﺌﻮﮔﻴﺪﻩ ﻣﻦ ﺟﺎهﻞ ﻗﺎﻟﺪﯦﻢ‪،‬‬
‫او ﻋﻘﻞ و روﺣﻮﻣﻮ ﺻﻔﺎﻻﻧﺪﯦﺮدې‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﻧﺒﯽﻧﻴﻦ ﺗﻌﺮﻳﻔﯽ ﻧﻌﺘﯽ ﮔﻠﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﻋﺮﺷﻪدﻩ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﮔﻠﻴﺮ‪ ،‬دم ﺑﻪ دم‪.‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ اۏ ﻗﺪﻩر ﮐﺮاﻣﺘﻠﯽدﻳﺮ‬
‫ﻋﺮﺷﻴﻦ ذروﻩﺳﻴﻨﻪ ﻣﻨﺰﻟﺖ وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﻣﻌﺮاﺟﺪا ﺑﻮراﻗﯧﻦ اﻳﺸﯧﻠﺘﯧﻼرې‬
‫ﺁﺷﮑﺎر اۏﻻﻧﺪا‪،‬‬
‫ﻗﺎرا ﺁﻏﺎ دؤﻧﯚر‪،‬‬
‫ﺁغدا ﻗﺎراﻳﺎ‪،‬‬
‫رﻧﮕﻠﺮدن ﺳﻤﺎدا ﺑﻴﺮ ﻋﺎﻟﻢ اۏﻟﻮر!‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫اۏ‪ ،‬اﺣﺴﺎن و ﺑﺎﻏﯧﺶ دﻧﻴﺰﯼ اۏﻟﻤﻮش‪،‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ اﻳﺴﻪ‬
‫ﺑﻮ دﻧﻴﺰﻩ ﺳﺎرې ﺳﻮﺳﻮزدور ﺗﺸﻨﻪ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٤٩ ..........................................................‬‬
‫‪-8 -‬‬
‫‪- ١-‬‬
‫ﮐﻤﺎل ﺳﻤﺎﺳﯧﻨﺪا ﺁې ﭘﺎرﻻﻳﺎﻧﺪا‪،‬‬
‫ﮔﺆزﻟﻠﻴﮕﻴﻦ ﻗﺪرﯼ ﻳﯚﮐﺴﻠﺪﯼ ﮔﺆﻳﻪ‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ان اوﺟﺎ اوﻓﻮﻗﺪﻩ ﺑﺪر ﭘﺎرﻻدې‪،‬‬
‫ﺟﻼل ﺻﺎﺣﺒﯥﻧﯧﻦ ﻗﺪرﻳﻦ ﮔﺆﺳﺘﺮدﯼ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﯽ ﺗﺎم وﺟﻬﯽ اﻳﻠﻪ‬
‫ﻗﯧﺰاران اۆزۆﻳﻠﻪ‪ ،‬ﻗﺎرا ﺧﺎﻟﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫ﮐﻤﺎﻻ ﻳﺌﺘﻴﺸﻤﻴﺶ‪ ،‬ﮐﺎﻣﻞ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫هﻤﺪﻩ ﻳﺎراﺷﯧﻘﻠﯥ ﻗﺪ و ﻗﺎﻣﺘﯥ‬
‫اۏﻧﻮن اﻋﺘﺪاﻟﯥ‪ ،‬ﺗﺎﻳﺴﯧﺰﻟﯧﻐﯥدا‪،‬‬
‫ﮔﺆز اؤﻧﯚﻧﺪﻩدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ﻣﺒﺎرﮎ اۏﻟﺴﻮن اۏﻧﺎ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ وﺋﺮن‬
‫اۏﻧﻮ ﺗﺎﻳﺴﯧﺰ ﻗﯧﻼن‪،‬‬
‫ﻣﻴﺜﻴﻞﺳﻴﺰ اﺋﺪن ‪-‬‬
‫اۏ ﺑﺆﻳﯚﮎ ﺧﺎﻟﻖ!‬
‫‪ .............................................................................................................................. 750‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٦ -‬‬
‫ﮔﺆر ﻧﻪ ﻗﯧﻠﻤﯧﺶ اۏﻧﺪا اۏﻻن ﻣﻼﺣﺖ‬
‫اۏﻧﻮ ﺗﺎﻳﺴﯧﺰ اﺋﺘﻤﻴﺶ‪،‬‬
‫ﻧﻈﻴﺮﯼ ﻳۏﺧﺪور!‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﻼﺣﺖ ﺑﻴﺮ ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫اﺻﻼ ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎز‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫ﻳﺌﺮ ﺳﺎﻟﯧﺐ هﺮ زﻣﺎن اۆرﻩﮐﻠﺮ اۏ‬
‫ﺟﺎودان ﻗﺎﻟﯧﺒﺪﯦﺮ‪ ،‬اﺑﺪﯼ اۏرادا‪.‬‬
‫اۆرﻩﮐﻠﺮ واﻟﻪدﻳﺮ‪ ،‬ﺣﻴﺮاﻧﺪﯦﺮ اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫اۏ ﺑﻴﺮ ﻣﻘﺪس ﺑﻴﺮ ﭘﺎﮎ روح دور‪،‬‬
‫اﷲ ﺗﻮﻓﻴﻖ وﺋﺮدﯼ ﻳﻮﺧﺎرې ﻗﺎﻟﺨﺴﯧﻦ‪.‬‬
‫ﻗۏروﺳﻮن زواﻟﺪان‬
‫اﷲ‪ ،‬وﺟﻮدون‪.‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﺁﻳﺪﯦﻦ ﺑﻴﺮ اوﻟﺪوزدور‪ ،‬ﮔﺆﻳﻪ ﻗﺎوزاﻧﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﭼﺘﻴﻨﻠﻴﮑﺪﻩ اﷲ ﺣﻤﺎﻳﺖ اﺋﺘﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺎ اۏﻧﻮن ﻋﺎﺷﻖ اۏﻟﻤﻮﺷﺎم‪،‬‬
‫روﺣﻮﻣﻮ‪ ،‬ﺟﺎﻧﯧﻤﯥ ﻓﺪا اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٥١ ..........................................................‬‬
‫ان ﮐﺎﻣﻞ وﺟﻪ اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺳﻨﻪ وورﻏﻮن اۏﻟﻤﺎﻏﯧﻤﯥدا‬
‫ﺗﺒﺎﻩ اﺋﺘﻤﮏ‪ ،‬و ﻳﺎ ﻳۏخ اﺋﻴﻠﻪﻣﮏﺳﻪ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ دڲﻴﻞ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫اۏﻧﻮ ﻧﻘﺶ اﺋﺘﻤﻴﺸﺪﻳﺮ ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ‪،‬‬
‫ﺧﻴﺎﻟﯧﻦ‪ ،‬ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ ﺻﺤﻴﻔﻪﺳﻴﻨﻪ‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫اۏ اۏﻟﻤﺎزﺳﺎ‪ ،‬ﻣﻦ هﺌﭻ ﺧۏﺷﻠﻮق ﮔﺆرﻣﺮم‪،‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎ ﮐﻴﻤﺴﻪ‬
‫ﮔﺆزۆﻣﺪﻩ دڲﻴﻞ‪.‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻣﻨﻴﻢ‬
‫ﺑﻴﺮ ﻣﺎﻟﯧﻢ ﻳۏﺧﺪور‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﻋُﻤﺮۆم اۏﻧﻮن ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﺑﻴﺘﺪﯼ‬
‫ﮔﺌﺠﻪﻟﺮ ﻳﺎﺗﻤﺎدﯦﻢ ﺑﻮ ﺳﺌﻮﮔﯽ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﻗﻠﺒﻴﻤﻪ وﺋﺮﻣﮏﭼﻴﻦ ﺑﻴﺮﺟﻪ ﺁن ﺻﻔﺎ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺧﻴﺎﻟﯧﻨﯥ ﻣﻦ ﺣﻔﻆ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 752‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺣﺎﻟﯧﻤﯧﻦ ﺻﻼﺣﯥ‪ ،‬ﺻﻔﺎﺳﯥ اۆﭼﯚن‬

‫وﺻﺎﻟﯧﻨﺎ ﺳﺎرې ﻳﺆﻧﻠﺪﯼ ﻗﻠﺒﻴﻢ‪.‬‬
‫‪-١٦-‬‬
‫وﻻﮐﻦ اۏﻧﺪا ﻣﻦ ﺑﻴﺮ ﺧﻮﯼدا ﮔﺆردۆم‬
‫وﺻﺎﻻ اﻳﺮﻣﻪڲﻴﻦ ﻗﺎرﺷﯧﺴﯧﻦ ﺁﻟﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﻣﺸﺘﺎقﻻرې‪ ،‬ﺁرزو اﺋﺪﻧﻠﺮﻳﻠﻪ‬
‫ﺷﺪّﺗﻠﯽ ﺳﺆزﻟﺮﻟﻪ اۆز‪-‬اۆزﻩ دورور‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ اﻳﺴﺘﻪﻳﻨﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫اۏخ ﮐﻴﻤﯽ ﺑﺎﺧﯧﺸﻼ ﻳﺎراﻟﯥ اﺋﺘﺪﯼ‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳﺌﺘﺮ ﮐﯽ اؤز دۏﺳﺘﻼرې اﻳﻠﻪ‬
‫ﺑﻴﺮ ﻋﻨﺎد اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫دﺷﻤﻦﻟﺮﻳﻨﻪ اﻳﺴﻪ‬
‫اﻣﺘﺜﺎل ﮔﺆﺳﺘﺮﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﺣﻴﻠﻪ ﮐﺎرﻻر اﻳﻠﻪ ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﺎﻧﺪا‬
‫اۏﻧﻼرې اؤزۆﻧﻪ دوﺳﺖدا ﺳﺎﻳﻤﯧﺸﺪﯦﺮ!‬
‫‪-٢١-‬‬
‫اۏﻧﻮ ارﺷﺎد اﺋﺪن هﺮ ﺑﻴﺮ ﮐﺲ اﻳﻠﻪ‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٥٣ ..........................................................‬‬
‫ﺳﺎواﺷﻤﯧﺶ‪ ،‬دؤﻳﯚﺷﻤﯚش‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻒ اۏﻟﻤﻮشّ!‬

‫ﭘﻴﺲ ﻋﻤﻠﻠﺮﯼدﻩ‬
‫ﺧﻴﺎﻟﺪا ﻳﯚﮐﺴﻠﻤﻴﺶ!‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ان ﺁﻟﭽﺎق ﺁداﻣﻼر‬
‫ﻗﺎرﯦﺸﯧﺮ اۏﻧﻮﻧﻼ‪،‬‬
‫اﻳﺘﻠﺮﻳﻦ ﺟﻴﺮاﻧﺎ‬
‫ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﻤﺎﺳﯥدﮎ‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫اۏﻧﻮ ﭼﺎﻏﯧﺮﯦﺮام‪ ،‬ﺳﺎواﺷﯧﺮ ﻣﻨﻠﻪ‬
‫اﻳﺸﻠﺮﻳﻨﯽ ﻳﺌﻨﻪ دوام اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻋﺘﺎب اﺋﺘﺪﻳﻢ‪،‬‬
‫ﮐﻼﻣﯧﻨﯥ اۏ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻻﺷﯧﻖ اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻟﯧﻢ ﭼۏﺧﺎﻟﺪې‪.‬‬
‫‪-9 -‬‬
‫‪- ١-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان ﺻﺎدر اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺳﺌﻮﻳﻨﺠﻴﻢ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 754‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﮔﺆزﻟﻠﻴﮏ‪ ،‬ﻳﺎﺧﺸﯧﻠﯧﻖ ﻳﺎرادان اﷲ‪،‬‬

‫هﺮ ﻧﻪﻳﻪ ﻗﺎدردﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ﻋﻘﻠﻴﻦ ﮐﺎهﻞﻟﻴڲﯽ ﺷﺪﺗﯽ اﻳﻠﻪ‬
‫ﺧﺎﻟﯧﻦ ﺧﺎﻟﻘﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﮔﺆزۆن اؤز ﻓﻄﺮﺗﯽ اﺳﺎﺳﯧﻨﺪادا‬
‫ﻳﺌﻨﻪ ﻳﺎراداﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﭘﺎرﻻﻳﺎن ﻧﻮر ﮐﻴﻤﯽ ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮ ﮔﺆرن اﻳﺴﻪ ﺁﻟﻼهﺎ ذاﮐﺮ!‬
‫‪- ٤-‬‬
‫ﻋﺸﻘﯽﻧﻴﻦ دواﻣﻠﯥ ﺳﺌﻮﻳﻨﺠﯽ اﻳﺴﻪ‬
‫ﺣﺮاﻣﺪﯦﺮ اﻃﺎﻋﺖ اﺋﺘﻤﻪﻳﻨﻠﺮﻩ‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ اﺑﺪﯼﻟﻴﮏ ﮔﺘﻴﺮﻳﺮ ﺑﻴﺰﻩ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻣﻼﺣﺘﻴﻦ داﻧﺎن ﮐﺎﻓﺮدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫اۆزۆﻧﺪن ﭘﺎرﻻﻳﺎن ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏﻟﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻗﺎراﻧﻠﯧﻘﻼرېدا‬
‫ﻳﺎردﯼ اۏخ ﮐﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٥٥ ..........................................................‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫دﻧﻴﺎ‪ ،‬ﺳﻨﯽ ﻣﻨﻴﻢ اۏزۆﻣﻪ ﭼﮑﺪﯼ‪،‬‬
‫ﭘﺲ ﺳﻦ ﻧﺪن ﻣﻨﻪ ﻣﻨﺖ اﺋﺘﻤﻴﺮﺳﻦ؟‬
‫ﺁﺧﯥ ﻣﻦ ﮐﯽ ﺳﻨﻴﻦ ﭼﺎﻏﺪاﺷﯧﻦ اۏﻟﺪوم‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫دهﺮ ﺑﻴﺮ ﺧﻠﻮﺗﺪﻳﺮ ﺗۏﭘﻼﻧﻤﺎق اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻣﻦ اﻳﺴﻪ اۏرادا‬
‫وﺻﻠﻴﻨﻪ ﺷﺎﮐﺮم‪.‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﻋﺸﻘﯽﻧﻴﻦ ﺷﺮاﺑﯧﻦ اﻳﭽﺪﻳﮑﺪن ﺳۏﻧﺮا‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ دﻳﺒﻠﻴﮏ ﻗﺎووﺷﺪوم اﺑﺪﻳﺘﻪ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻓﺨﺮ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎﻻرې اﻳﭽﺮﻩ‬
‫اؤﻟﯚم ﺟﺎﻣﯥ دۏﻻﺷﯧﺮ‪ ،‬ﮔﺰﻳﺰ‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫ﺟﻔﺎ ﻳۏﻟﻮﻧﺪادﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﮔﺆزﻟﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ادﻳﺒﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫هﻤﺪﻩ‬
‫ﻣﻨﻊ اﺋﻠﻪﻳﻴﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺁﻟﻤﺎﻗﺪان‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اۆرﻩڲﻴﻤﺪﻩ ﻣﻨﻴﻢ ﮔﺆزۆﻣﺪﻩ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 756‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺧﻴﺎﻟﯧﻨﺪﯦﺮ دۏﻻﻧﯧﺮ هﺮدم‪.‬‬

‫دؤزۆﻣﯚن ﺛﺒﺎﺗﯧﻦ ﮔﺘﻴﺮﻣﻴﺶ ﻣﻨﻪ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﺳﻮدا اﻳﺴﻼﻧﻤﺎزﺳﺎن‪،‬‬
‫اۏددا ﻳﺎﻧﻤﺎزﺳﺎن‪،‬‬
‫ﺑﻴﺰﯼ ﺣﻴﺮان اﺋﺪﻳﺮ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺳﺎﺣﺮ ﮐﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫‪-١٣-‬‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪ ﮐﯽ ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ‬
‫ووروﻟﺴﺎ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣﺰار اﻳﭽﺮﻩدﻩ هﺌﭻ‬
‫دؤزﻧﻤﺰ اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫ﻳﺌﺮ ﭼۏخ ﮐﻴﭽﻴﮏ اﻳﻤﻴﺶ‬
‫ﺁﻻﻧﻤﺎدې اۏﻧﻮ ﻗۏﻳﻨﻮﻧﺎ ﺑﻴﺮدم‪.‬‬
‫ﺁﻧﺎﻻر ﻗۏﻳﻨﻮﻧﺪا‬
‫‪ -‬ﻣﺰاراﻟﺮ اؤﻧﯚﻧﺪﻩ ‪-‬‬
‫داهﺎ ﻳﯚﮐﺴﮏ اﻳﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫اﻧﻘﻼب ﻳﺎراﺗﺪې ﺳﻨﻴﻦ ﺛﺒﺎﺗﯧﻦ‬
‫واﯼ اۏﻻ ﺣﺎﮐﻤﯥ ﻇﻠﻢ ﮐﺎر اۏﻻن‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٥٧ ..........................................................‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﻣُﻠﮑﻪ‪ ،‬ﺁﻣﺎن!‬

‫‪-١٦-‬‬
‫ﻗﻴﺎﻣﯧﻦ ﺑﻮ دهﺮﯼ ﻳۏﺧﺎ ﭼﯧﺨﺎرﺗﺪې‪،‬‬
‫ﻗﻴﺎﻣﺖ زﻣﺎﻧﯧﻦ ﺳۏﻧﻮدور ﺁﻧﺠﺎق‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﻣﻨﯽ ﻧﻬﯽ اﺋﺪﻳﺮﺳﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﺗﺸﻨﻪﺳﯽﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﺲ اۆرﮎ دردﻳﻨﯽ ﻧﺌﺠﻪ دﺋﻴﻴﺮﺳﻦ‬
‫ﻣﻦ اۏﻟﻤﺎﻳﺎﻧﺪا؟‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻠﻼر ﺣﻴﺮﺗﺪﻩ ﺗﺼﻮّروﻣﺪن‪،‬‬
‫ﻣﻦ دﻩ ﺧﻴﺎل ﮔﺆرن ﺷﺨﺺﻟﺮ ﮐﻴﻤﯽ‬
‫ﺑﻮ دور‪ ،‬ﺣﻴﺮﺗﺪﻩﻳﻢ‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﺳﻮﺳﻐﻮن ﺳﻮﺳﻐﻮن دورﻣﻮش‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪.‬‬
‫ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ ﮔﺆزۆن ﺳﻨﻪ ﺗﻴﮑﻤﻴﺶ‬
‫اۏ دوران‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫اﻋﺘﺒﺎر ﮔﺌﻴﻴﻤﻴﻦ ﭼﯧﺨﺎرﺗﺪﯦﻢ ﺑﻮ ﮔﯚن‪،‬‬
‫ﮔﺆز ﻳﺎﺷﯧﻢ‪ ،‬ﺟﺴﻤﻴﻤﯽ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 758‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-‬ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪﻧﻠﺮ اﻟﻴﻨﺪن‪-‬‬

‫دوﺗﺪو‪ ،‬ﮔﻴﺰﻟﻪدﯼ‪.‬‬
‫‪-٢١-‬‬
‫ﻗۏﺟﺎﻟﺪﯦﻢ‪ ،‬دهﺮدﻩ ﺑﻴﺮ ﻣﻘﺼﺪﻳﻢ ﻳۏخ‪،‬‬
‫ﺳﺎﭼﻼرﯦﻢ ﺁﻏﺎردې‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺣﺎﻟﺪا ﮐﯽ هﺌﭻ‬
‫دۏﻏﻮزدورﻣﺎﻳﺎﺟﺎق اهﻞ ﻋﻴﺎﻟﯧﻢ!‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﺁﺷﮑﺎرا ﭼﯧﺨﺎﻧﺪا ﺳﺌﻮﮔﯽ هﺮ ﻳﺌﺮدﻩ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻣﺘﺪن داهﺎ ﻗﺎﭼﻤﺎق ﭼﺘﻴﻨﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺤﺒﺖ اﻇﻬﺎرﯼ‪ ،‬ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻇﺎهﺮ!‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫اۆرﻩﮐﺪن ﭼﯧﺨﺎرﺗﻤﺎق ﺳﻨﯽ هﺌﭻ اۏﻟﻤﺎز‬
‫ﭼﯚن ﮐﯽ ﻋﻔﻴﻒ ﺣﺒﻴﺐ‬
‫دهﺮدﻩ ﻳۏﺧﺪور‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﺳﻨﯽ ﺗﺮﮎ اﺋﻴﻠﻪﺳﻢ ﺗﻮﺑﻪﮐﺎر ﮐﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫ﭘﺲ هﺎﭼﺎن ﮔﺆرﻩرم ﺑﻴﺮدﻩ ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ؟‬
‫ﮔﺆﻳﻠﺮدﻩ ﺳﻨﻴﻦ ﺗﮏ ﺑﻴﺮ ﮔﺆزل اﺻﻼ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اۆﭼﯚن ﻳۏﺧﺪور‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٥٩ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫ﺑۏﻳﺎ ﺑﺎﺷﺎ ﭼﺎﺗﺪﯦﻢ‪ ،‬ﺑﺎﺑﻞ ﺷﻬﺮﻳﻨﺪﻩ‬
‫اۏدور ﮐﯽ ﺳﺤﺮدﻩ‪ ،‬ﺟﺎدوﮔﺮﻟﻴﮑﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﺗﺎﯼ ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﯧﺮ!‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﮔﺆزﻟﻠﻴڲﻴﻦ ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن ﺁرﺗﺪې‪،‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻮﻧﺎ ﮔﺆرﻩ ﺷﻴﺮﻳﻨﺪﻳﺮ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻓﻄﺮﺗﯧﻦ‬
‫و ذاﺗﯧﻦ‪.‬‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫داﻏﯧﻠﻤﯧﺸﺪﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ اۏ ﮔﺆزل ﻗۏﺧﻮن‪،‬‬
‫وﻻﻳﺖ ﺳﻠﻄﺎﻧﯥ زاﺋﺮﯼ ﮐﻴﻤﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫ﻣﻠﺘﻴﻦ اﻣﺎﻣﯽ‪ ،‬اؤﻧﺪﻩ ﮔﺌﺪﻩﻧﯽ‪،‬‬
‫ﺁرزوﻻر‪ ،‬اﻣﻠﻠﺮ ﺧﺰاﻧﻪﺳﻴﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫هﺪاﻳﺖ ﻋﻠﻤﯽﻧﻴﻦ ﺑﻴﻠﮕﻴﻦ رهﺒﺮﯼ‪،‬‬
‫وﻻﻳﺖ ﻣﻠﮑﯚﻧﯚن درداﻧﻪﺳﻴﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﻧﺼﻴﺤﺖﻟﯽ ﺳﺆزﻟﺮ دﺋﻴﻦ ﺣﮑﻴﻢ دﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺁزﻏﯧﻠﻨﻠﯧﻖ ﺑﺖﻻرﯦﻦ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 760‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻳﯧﺨﺎن ﺧﻠﻴﻞدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫اﻗﺘﺪار ﺗﺨﺘﻴﻨﺪﻩ‬
‫ﺣﻠﻴﻢ ﺑﻴﺮ ﻗﺎﺿﯽ‪،‬‬
‫دﺷﻤﻦﻟﺮ ﻇﻠﻤﯚﻧﻪ‬
‫ﺻﺒﺮ اﺋﺪن اودور‪.‬‬
‫‪-٣١-‬‬
‫اﻧﺴﺎن‪ ،‬ﺗﻌﻈﻴﻤﻴﻨﻪ اۏﻧﻮن ﻣﻴﻞ اﺋﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺳﺮﻟﺮدن ﺧﺒﺮدار‪ ،‬ﭼﻮخ ﺑﻴﻠﻦ اودور‪.‬‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﮐﺎﺋﻨﺎﺗﯧﻦ ﺑﺎﺷﯥ‪ ،‬هﻤﺪﻩ ﺳۏﻧﻮدور‪،‬‬
‫اۆرﻩﮐﻠﺮدﻩ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺳﺎرې ﻳﺆﻧﻪﻟﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺣﻘﻴﻘﺘﯽ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن وارﻟﯧﻐﯥ‪،‬‬
‫درﮎ اﺋﺪﻳﻠﻤﺰ ﺑﻴﺮ ﻧﻮر‪،‬‬
‫ﺑﺆﻳﯚﮎ اﻳﺸﯧﻘﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺷﻬﻮد ﻧﺸﺎﻧﻪﺳﯥ ﻳﺎﺧﺸﯥ اﻳﺸﻴﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﮕﻴﻨﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺳﺮّ ﺑﻴﻠﻦ‪ ،‬هﻤﺪﻩ ﺁﻳﯧﻘﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٦١ ..........................................................‬‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫ﺳۏﻧﻮﻧﺠﻮ ﻣﻨﺰلدﻳﺮ‪ ،‬ان اوزاق اﺋﻮدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﻏﻴﺮﯼ ﺗﺮﮎ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ‪ ،‬اۏﻧﻮ ﺑﻮﺷﺎﻣﯧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻈﻬﺮﯼدﻳﺮ اۏﻧﻮن ﺑﯚﺗﯚن ﻳﺎراﻧﯧﺶ‪.‬‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫ان اۏﺟﺎ ﻣﻘﺎﻣﯥ‪ ،‬ﻋﻘﻠﻴﻢ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫ﺑﻮدور ﮐﯽ ال ﭼﺎﺗﻤﺎز ﺑﻴﺮ ﻓﻠﮏدﻩدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫دهﺮ اۏﻧﻮن اﻳﺸﻴﻨﻪ ﻗﺎرﯦﺸﺎ اﻳﺪﯼ‪،‬‬
‫ﻓﺴﺎدا ﭼﮑﺮدﯼ ﻗﺎرﯦﺸﯧﻘﻼرې‪.‬‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫ﺳﺎﺣﻞﺳﻴﺰ ﻓﻀﻴﻠﺖ درﻳﺎﺳﯧﺪﯦﺮ اۏ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻻن ﻳﺎرادﯦﻠﻤﯧﺶ داﻣﻼ ﮐﻴﻤﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫اۏ اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ وﻟﯽ‪ ،‬اﺋﻠﻪ وﺻﯽدﻳﺮ‬
‫ﮐﻤﺎﻟﯧﻦ وﺻﻒ اﺋﺘﺴﻢ‪،‬‬
‫داﻟﺒﺎدال اوﺟﺎﻟﯧﻖ وﺻﻒ اﺋﺘﻤﻪﻟﯽﻳﻢ‪.‬‬
‫‪-٣٩-‬‬
‫اﻃﺎﻋﺘﯽ واﺟﺐ هﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺁل‪ -‬وﺋﺮ اﺋﺘﻤﮏ اۏﻧﻼ‬
‫ﭼۏخ ﻓﺎﻳﺪا وﺋﺮﻩر‬
‫‪ .............................................................................................................................. 762‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٤٠-‬‬
‫او ﺷﻬﺎدت وﺋﺮدﯼ ﻧﺒﻮت اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﻳﺌﺘﺮﻟﻴﺪﻳﺮ اۏﻧﻮن ﺑﻮ ﻳﺎردﯦﻤﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-٤١-‬‬
‫اﻣﻴﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻠﯽ او ﮐﺲدﻳﺮ‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﯽ ﺑﺮ ﭘﺎ اﺋﺘﻤﻴﺶ‬
‫ﻋﺪل اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫‪-٤٢-‬‬
‫اوﺟﺎ ﺧﺼﻠﺖﻟﺮﻟﻪ ﺁدې ﻳﯚﮐﺴﻠﺪﯼ‬
‫ﻋﺮﺷﻴﻦ دﻩ ان ﻳﯚﮐﺴﮏ ﻳﺌﺮﻟﺮﯼ ﺑﻴﺮدن‪،‬‬
‫ﻣﻨﺒﺮﻳﻨﻪ دؤﻧﺪۆ‬
‫اۏﻧﻮن وﺻﻔﯽﻧﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٤٣-‬‬
‫ﮔﺆرۆش وﻋﺪﻩﺳﯽ دﮎ‬
‫ﻗﺎﻻن ﺣﺎﮐﻤﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﺮﭘﻨﻴﺮ‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯥ‪.‬‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺣﮑﺎﻣﯧﻦ اﺣﺎﻃﻪ اﺋﺘﻤﻴﺶ‬
‫اۏﻧﻮن ﺣﮑﻤﺘﯽ‪.‬‬
‫ﻧﻬﯽ اﺋﺪر‪ ،‬اﻣﺮ اﺋﺪر‪ ،‬ﺣﮑﻢ اﺋﻴﻠﻪﻳﺮ اۏ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٦٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٤٥-‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﯥ ﺗﻌﻈﻴﻢ اﺋﻴﻠﻪﻣﮏ‪،‬‬
‫ان ﺑﺆﻳﯚﮎ ﮔﻨﺎﻩدﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺎﺟﺰﻟﺮﯼ اۏدور ﻣﻨﻊ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺶ ﺳﻦ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺗﻌﻈﻴﻤﻴﻨﺪن‪.‬‬
‫‪-٤٦-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻣﻨﺎﻗﺒﯽ ﭼﺘﻴﻦﻟﻴﮏﻟﺮﻩ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺑﺆﻳﯚﮎ دوارﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺗﻌﺮﻳﻔﻠﺮﯼ‪ ،‬ﻣﺪﻳﺤﻪﻟﺮﯼ‬
‫اﻟﻬﺎم ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯧﺪﯦﺮ‪ ،‬هﻤﺪﻩ ﻳﺎراﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٤٧-‬‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ ﺳﻼﻣﯥ ﺳﻨﻪ‬
‫اﯼ ﻋﻄﺎ ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯥ!‬
‫اﯼ ﺷﺮﻋﻴﻦ ﺑﻨﺎﺳﯧﻦ ﺁﺑﺎد اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ!‬
‫‪-٤٨-‬‬
‫ﻣﻘﺼﺪﻩ ﻳﺌﺘﻤﮏﭼﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯥ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻪ دوراق دڲﻴﻞ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻳﺎردﯦﻢ اﺋﺪن ﻋﺸﻘﻴﻨﺪن ﺳﻮاﯼ‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اۆﭼﯚن ﮐﻴﻤﺴﻪ هﺌﭻ داﻳﺎق دڲﻴﻞ‪.‬‬
‫‪-٤٩-‬‬
‫ﺳﻨﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﯥ ﻣﺪح اﺋﻴﻠﻪﺳﻢ ﻣﻦ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 764‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺧﺎﻃﺮﻳﻢ ﺷﺎد اۏﻟﻤﺎز‪.‬‬

‫ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ روح ﻗﺎﻟﻤﺎز‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺧﺎﻃﺮ ﻗﺎﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫‪-٥٠-‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻳۏﺧﺴﻮﻟﺪور‪،‬‬
‫ﮔﻨﺎﻩ ﮐﺎردﯦﺮ اۏ‪،‬‬
‫ﺣﻴﺮاﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺳﺮﮔﺮدان ﻗﺎﻟﯧﺐ ﺁﻏﻼﻳﯧﺮ‪.‬‬
‫ﺣﺼﺮ اۏﻟﻤﻮش اﺑﺘﻼء ﻗۏﺷﻮﻧﻼرﻳﻠﻪ‬
‫هﯽ دﺋﻴﻴﺮ‪ ،‬هﯽ ﻳﺎزﯦﺮ‪ ،‬اۆرﮎ داﻏﻼﻳﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-٥١-‬‬
‫ﮔﻨﺎهﯥ ﭼۏﺧﺎﻟﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ﺧﻄﺎﺳﯥ ﺁﻏﯧﺮ‪،‬‬
‫داﻟﺒﺎدال اۆزۆﻧﺪن ﺑﺎﺷﯧﻨﺪان ﻳﺎﻏﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-٥٢-‬‬
‫ﻳۏل ﮔﺆﺳﺘﺮﻩﻧﯽﺳﻦ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪﻟﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳﺎردﯦﻢ اﺋﺘﮕﻴﻞ‪ ،‬ﺷﻔﻴﻊ اۏﻟﮕﻴﻠﻦ‪،‬‬
‫ﭼۏخ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎﻧﺪﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﺁﻟﻼهﯧﻦ‪.‬‬
‫‪-٥٣-‬‬
‫ﺑﻮ ﻗﺎراﻧﻠﯧﻘﻼرې اﻳﺸﯧﻘﻼﻧﺪﯦﺮان‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻠﯧﻖ ﻓﺨﺮﻳﻨﻪ‪ ،‬اۏ ﻣﺼﻄﻔﺎﻳﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﺻﻠﻮات ﮔﺆﻧﺪر‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٦٥ ..........................................................‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﻩ ﭘﺮدﻩﻟﺮ ﭼﮑﻨﺪﻩ زﻣﺎن!‬
‫‪-10 -‬‬
‫‪- ١-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﺷﺘﻴﺎﻗﯧﻢ‪ ،‬ﻣﻨﻴﻢ ﻣﻴﻠﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫ﺟﺎﻧﻼﻧﺪﯦﺮﯦﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﻗﺪ و ﻗﺎﻣﺘﯧﻦ!‬
‫دۆﺷﻤﮑﺪن ﺑﻮ ﻋﺸﻘﻪ ﺑﻮ اﺷﺘﻴﺎﻗﺎ‪،‬‬
‫ﺳﺎﺧﻼﻣﺎق ﻗﻠﺒﻴﻤﯽ ﭼﺘﻴﻨﺪﻳﺮ‪ ،‬ﭼﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻗﺪْ ﻗﺎﻣﺘﯥﻧﯧﻦ وﻗﺎرې واردﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎز ﻧﻈﻴﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺗﺎﭘﯧﻠﻤﺎز ﺗﺎﻳﯥ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫اۆرﻩﮐﻠﺮ ﻣﻠﮑﯚﻧﻪ ﺳﻠﻄﻪ ﺗﺎﭘﯧﺒﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫اۏدورﮐﯽ ﻇﻠﻤﺪن‬
‫ﻋﺪﻟﻪ ﻳﺆﻧﻪﻟﻴﺮ‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ ﻣﻄﻠﻖ ﻓﻨﺎدﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﺎ‬
‫ﻓﻨﺎﻻر وارﻣﯧﺶ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 766‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪ دادﺳﺎ اۏﻧﻮ‪،‬‬
‫اؤﻟﺮ ذوﻗﺪان‬
‫اؤﻟﻤﻪﺳﻪ ذوﻗﺪان‪،‬‬
‫زﻳﺎن اﺋﺪﻩﺟﮏ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﻳﺌﺮدﻩ ﻳۏل ﮔﺌﺪﻳﺮم‪،‬‬
‫اؤﻳﻤﮏﭼﻴﻦ ﺳﻨﯽ!‬
‫ﻗۏﻳﻤﺎرام ﮐﻬﻨﻪﻟﻴﮏ دﻳﺮﻳﻠﺴﻴﻦ ﺑﻴﺮدﻩ‪،‬‬
‫ﺧۏﺷﺎ ﮔﻠﻤﺰ ﺑﻼ ﺑﺎﺷﯧﻤﺎ ﻳﺎﻏﺎر‪.‬‬
‫‪- ٧-‬‬
‫ﮔﺆﻳﻠﺮﻩ اۆز ﺗﻮﺗﺪوم‬
‫ﺳﻨﯽ اؤﻳﻤﮏﭼﻴﻦ‪،‬‬
‫ان ﻳﯚﮐﺴﮏ ﻋﺮﺷﺪن هﻠﻬﻠﻪ ﻗﺎﻟﺨﺪې‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻠﻼر ﻣﺎت ﻗﺎﻟﺪې‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫ﻳﺌﺮﯼ دۏﻟﺪورﻣﻮﺷﺪور ﺳﺤﺮ اﻳﻠﻪ ﺟﺎدو!‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﮔﺆزۆن اﻳﺴﻪ ﻣﻨﻠﻪ داﻧﯧﺸﯧﺮ‪.‬‬
‫دﺋﻴﻴﺮ ﻳﺌﺮ اۆزۆﻧﻪ ﮔﺆﻧﺪرﻳﻠﻤﻴﺸﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﻮﻧﻮ دﺋﻴﻴﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٦٧ ..........................................................‬‬
‫‪- ٩-‬‬
‫ﺳﻨﯽ ﻣﻦ ﮔﺆرۆرم اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺣﺎﻟﺪا‬
‫ﮐﯽ ﻣﻨﻴﻢ ﮔﻠﻪﺟﮏ ﮔﯚﻧﻠﺮﻳﻤﯽدﻩ‬
‫ﺁﺷﮑﺎر اﺋﺪﻳﺮﺳﻦ‬
‫اﻳﺸﻴﻤﻴﻦ ﺣﺎﺻﻠﻴﻦ ﻣﻨﻪ دﺋﻴﺮﺳﻦ‪.‬‬
‫‪-١٠ -‬‬
‫ﮔﯚزﮔﯚﻟﺮﻩ ﺑﺎﺧﯧﺐ‬
‫ﺁرﺧﺎﺳﯧﻦ ﮔﺆرﻧﻠﺮ ﮐﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ دﻩ اؤﻧﯚﻣﺪﻩ ﺟﺎﻧﻼﻧﯧﺮ ﺁرﺧﺎم‬
‫ﺑﻮﻧﺎ ﭼۏخ ﺷﺎدام‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫هﺠﺮاﻧﺪان ﮐﺆﻧﻠﻮﻣﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﺁﻏﺮې واردﯦﺮ‪.‬‬
‫وﺻﺎﻻ ﻧﻪ ﻗﺪﻩر ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﯧﺮﺳﺎم‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﺁﻏﺮې ﺁزاﻟﯧﺮ‬
‫ﺁرادان ﻗﺎﻟﺨﯧﺮ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫دۏﻟﻮن ﺁﯼ ﻧﺌﺠﻪ ﮐﯽ ﮐﻤﺎﻻ ﺳﺎرې‬
‫ﻳﺌﺮﻳﻨﺪﻩ دۏﻟﻮر‪.‬‬
‫اوزاق ﻣﻨﺰﻟﻠﺮﻩ ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﺪﯦﻘﺠﺎ‪،‬‬
‫ﺳِﻴﺮﻳﻨﺪﻩ اﮐﺴﻴﻠﻴﺮ‪ ،‬ﻧﻘﺼﺎﻧﯥ اۏﻟﻮر‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 768‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-١٣-‬‬
‫ﺁل‪ -‬وﺋﺮ اۆﭼﯚن ﺳﺮدﻳﻦ‬
‫ﺣُﺴﻨﯚن ﺑﺴﺎﻃﯧﻦ‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﺳﻔﺮﻩﺳﻴﻦ‬
‫هﺮ ﻳﺌﺮﻩ ﺁﭼﺪﯦﻦ‪.‬‬
‫وﻓﺎ اهﻠﯥ اﻳﻨﺪﯼ‬
‫ﺳﻨﻪ ﺳﺎرې ﮔﻠﻴﺐ ﻃﻮاف اﺋﺪﻳﺮﻟﺮ‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫روﺣﻮﻣﻮ ﺁل ﻣﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺟﺎﻧﯧﻤﯥ ﮔﺆﺗﯚر‪،‬‬
‫ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ اذن دﻩ وﺋﺮ وﺻﺎﻟﯧﻦ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﻋﻴﺒﯽ وار ﮐﯽ ﺳﻦ‬
‫ﻣﺮاﻋﺎت اﺋﺪﻩﺳﻦ ﻣﻨﻴﻢ ﺣﺎﻟﯧﻤﯥ؟‬
‫‪-١٥-‬‬
‫دﻳﻠﻴﻦ ﭼۏخ دادﻟﯧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﮔﺆزﻟﺮﻳﻦ ﺟﺎدو‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯥ ﺳﻦ ﺣﻠّﻪﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺮﻳﻦ دﻩ ﺑﺎﺑﻞدﻳﻞ!‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ اﯼ ﻣﺤﺒﻮﺑﻮم!‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﮔﺆزﻩﻟﻠﺮدن ﮔﺆزﻩﻟﺴﻦ ﺁﻗﺎ‪،‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﻣﺴﻨﺪﯼ ﺳﻨﻪ ﻻﻳﻘﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٦٩ ..........................................................‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﭘﻴﺲ ﺁداﻣﻼر ﺳﻨﻪ ﻳﺎﺧﯧﻨﻼﺷﯧﺮﻻر‬
‫ﺑﻮ اﻳﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺁراﻧﯧﺰدا ﺳﻴﺰﻳﻦ ﺑﻴﺮ ﭘﺮدﻩ ﭼﮑﻤﮏ‪،‬‬
‫اوزاق ﮔﺰﻣﮑﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﻣﺰاﺟﯧﻦ‪ ،‬ﻓﻄﺮﺗﻴﻦ رﻏﺒﺖ اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‪،‬‬
‫ﻃﺒﻴﻌﺘﻴﻦدﻩ ﺳﻨﻴﻦ ﭼۏخ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺁﻟﭽﺎﻗﻼر ﺣﻴﻠﻪﻳﻠﻪ اﻃﺮاﻓﯧﻦ ﺁﻟﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫اؤزۆﻧﯚ ﺳﻦ ﻗۏرو‪ ،‬ﮔﺆزﻟﻪ ﺁﻣﺎﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﺻﻔﺎ‪ ،‬ﻟﻄﺎﻓﺘﺪﻩ ﻣﺜﺎﻟﯽﺳﺎن‪،‬‬
‫ﺁﻟﭽﺎﻗﻼرﯦﻦ ﻃﺒﻌﯽ ﺳﻨﻪ ﻣﻴﻞ اﺋﺘﻤﺰ‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫ﺳﻦ ﮔﯚزﮔﯚ ﮐﻴﻤﯽﺳﻦ‪،‬‬
‫ﭼۏﺧﺪا ﻟﻄﻴﻒ ﺳﻦ‪.‬‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﻟﻄﻴﻒ اۏﻻن‪،‬‬
‫دڲﻴﺸﻴﻠﻤﮑﻠﻴڲﻪ ﻗﺎﺑﻞ اۏﻻﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٢١-‬‬
‫اؤﻟﯚﻣﺪن ﻗۏرﺧﻤﺎدﯦﻢ‪،‬‬
‫ﺗﺮﭘﻨﻤﻪدﻳﻢ هﺌﭻ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 770‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻗﺮارﮔﺎهﯧﻢ ﺿﻌﻴﻒ‬
‫ﻗۏرﺧﻮ هﺎﺋﻞ دﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﻣﺘﺎﻋﯥ اﻣﺎﻧﺘﯧﻨﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ان ﻳﺎﺧﺸﯥ اﻣﻴﻦﺳﻦ اﻣﺎﻧﺖ ﺳﺎرې‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﺳﻦ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮕﻴﻨﺪن ﻟﺬت دوﻳﮕﻴﻠﻦ‬
‫ﺧﻄﺎ اهﻠﯥ اۏﻧﻮ هﺌﭻ ﻏﻀﺐ اﺋﺘﻤﻪدن‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﺁزﻣﺎ ﺗﻤﻴﺰ ﺣﻴﺎت ﺳﯚرﻣﮑﺪن ﮔﺆزل!‬
‫ﺳﻨﻠﻪ دﺷﻤﻦ اۏﻻر ﺗﻘﻮا ﺳﻠﻄﺎﻧﯥ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﻋﺎدلدﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺁﻳﺪﯦﻨﻼدان ﺑﻴﺮ اﻣﺎﻣﺪﯦﺮ ﮐﯽ‬
‫ﻋﺎﻃﻞدﻳﺮ درﮐﻴﻨﺪﻩ‬
‫ﻋﺎرﻓﻠﺮ ﻇﻨّﯽ‪.‬‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ وﻟﯽدﻳﺮ‪،‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ وﺻّﯽ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺻﻔﺘﻠﺮﻳﻦ ﺳﺎﻳﺎﻧﺪا ﺑﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻴﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٧١ ..........................................................‬‬
‫ﺑﺎﻃﻞ دﻳﺮ وﺻﻔﻴﻨﺪﻩ ﻣﻌﺎرف ﻓﻨﯽ‪.‬‬

‫‪-٢٧-‬‬
‫وﻟﯽدن اﻃﺎﻋﺖ ﻣﺒﺎح اۏﻟﻮرﺳﺎ‪،‬‬
‫ﻓﺮض اۏﻻر دۏﺳﺘﻠﻮﻏﻮ‪ ،‬ﻳۏل ﺑﻴﺮﻟﻴﮏﻟﺮﯼ‪.‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯥ دا‬
‫واﺟﺐ اۏﻻﻧﻤﺎز‪.‬‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫ﺧﻠﻖ اۏﻟﺴﺎدا اﻧﺴﺎن‪،‬‬
‫هﻤﺪﻩ ﺑﯚﺗﯚن ﺟﻦّ‬
‫اۏ ﺳۏن ﻣﻘﺼﺪ اۏﻻر‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯥ ﻧﺪن؟‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﻳﯚﮐﺴڲﻪ ﺁﭘﺎران اۏﻧﻮن ﻗﺪرﻳﻨﯽ‪،‬‬
‫ﮐﺎﺋﻨﺎت اﻳﺸﻴﻨﺪﻩ‬
‫دﺧﻴﻞ اۏﻻﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻣﺸﻴّﺘﯽ‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ ﻳﺎراﻧﺎﻧﺪا‬
‫ﮔﯚﺟﻠﯚ ﻗۏل ﮐﻴﻤﻴﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎ وارﻟﯧﻖ ﺳﺒﺒﯽ‬
‫ﺑﺎرﻣﺎق ﺗﮑﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 772‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٣١-‬‬
‫وﻻﻳﺘﻪ اﮔﺮ ﺑﺎﻏﻠﯥ اۏﻟﻤﺎزﺳﺎ‬
‫اۏﻧﺎ داﻳﺎﻧﻤﺎزﺳﺎ‪ ،‬اﻟﻬﺎم ﺁﻟﻤﺎزﺳﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ وارﻟﯧﻐﯧﻨﺪان ﺁﻳﺮﯦﻼﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﻋَﺮَﺿﯽ رد اﺋﺪﻳﺐ ﺟﻮهﺮ‪ ،‬ﻗﺎﻳﯧﺪار‪،‬‬
‫اﮔﺮ ﻗﯧﻠﺠﺎ اۏﻧﺎ ﻣﻴﻠﯽ اۏﻟﻤﺎزﺳﺎ‪.‬‬
‫هﻴﮑﻞﻟﺮ روحﻻردان ﻗﺎﭼﻐﯧﻦ دۆﺷﺮﻟﺮ‪،‬‬
‫ﻗۏرﺧﻮدان اۏﻧﻼرا ﮐﺆﻧﯚل ﺳﺎﻟﻤﺎزﺳﺎ‪.‬‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫وارﻟﯧﻘﺪا ﺑﻮ ﻧﻈﻤﯽ ﮔﺆرﺳﻪ ﻗﯧﺮﯦﻼر‪،‬‬
‫دﻧﻴﺎﻳﺎ ﻗﻬﺮ اﻳﻠﻪ ﻧﻈﺮ ﺳﺎﻻرﺳﺎ‪.‬‬
‫زﻧﺠﻴﺮ ﺣﻠﻘﻪﻟﺮﯼ ﺑﻴﺮ‪-‬ﺑﻴﺮ داﻏﯧﻼر‪،‬‬
‫دﻧﻴﺎﻧﯧﻦ اﻟﻴﻨﺪن ﻧﻈﻤﯽ ﺁﻻرﺳﺎ‪.‬‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫ﺑﺆﻳﯚﮎ ﺑﻴﺮ ﺁﻳﻪدﻳﺮ او ﺻﻼح اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫اﷲ ﻃﺮﻓﻴﻨﺪن ﻳﺌﺮﻩ ﻳﺌﻨﻤﻴﺸﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻼدﯦﺮ دﺷﻤﻨﻪ اۏﻧﻮن ﺷﻤﺸﻴﺮﯼ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮ اﷲدﯦﺮ ﮐﯽ اۏﻧﺎ وﺋﺮﻣﻴﺸﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫ﻣﻦ ﺟﺎهﻞ دڲﻴﻠﻢ‪ ،‬ﻧﺎدان دڲﻴﻠﻢ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٧٣ ..........................................................‬‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺎ اۆزۆﻣﯚ ﺗﻮﺗﺎم‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻧﻤﯧﺸﺎم‪ ،‬اۏ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻣﯧﺶ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮم هﺌﭻ زاﻣﺎن اۏﻧﻮن ﺗﮏ اۏﻟﻤﺎم‪.‬‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫ﻗﻴﻤﺘﻠﯽ اﻳﻨﺠﯽ دﻳﺮ‪ ،‬ﻣﺮوارﻳﺪدﻳﺮ اۏ‪،‬‬
‫اۏ ﺑﻴﺮ ﭼﺎﻧﻘﯧﻞ اﻳﻠﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اۏﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫ﻳﯚﮐﺴﮏ ﻣﻘﺎﻣﻼردا ﺳﻴﺮ اﺋﺪن ﮐﻴﻤﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺁﺷﺎﻏﯧﺪا دورﻣﺎز‪ ،‬اۏرادا ﻗﺎﻟﻤﺎز‪.‬‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ ﻟﻄﻔﻮدور زﻣﺎﻧﻪﻣﻴﺰﻩ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺧﻼﻓﺘﯽ‬
‫ﻧﻌﻤﺖدﻳﺮ ﺑﻴﺰﻩ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺰﻳﻢ زﻣﺎﻧﻪدن ﻗﺎﺑﺎق ﮔﻠﻨﻠﺮ‪،‬‬
‫ﺣﺴﺮت ﻗﺎﻟﻤﯧﺸﺪﯦﻼر‬
‫ﺧﻠﻴﻔﻪﻣﻴﺰﻩ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫ان ﻳﺎﺧﺸﯥ اﻣّﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻮﻧﺎ ﺷﮏ اﺋﺘﻤﻪ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺳﺆزﻟﺮﻳﻤﻪ درﻳﻨﺪن اﻳﻨﺎن‪.‬‬
‫اوزاق دۆﺷﻦ دۏﺳﺘﻼر‪ ،‬ﺣﺒﻴﺐﻟﺮ ﮐﻴﻤﯽ‬
‫اۏﻻﻧﻤﺎز ﺑﻴﺮ واﺻﻞ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎن‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 774‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٣٩-‬‬
‫اۏ ﺑﻴﺰﻩ ﺑﻴﺮ ﺑﺎﺷﭽﯥ‪ ،‬ﺑﻴﺮ وﻟﻴﺪﻳﺮ ﮐﯽ‪،‬‬
‫وﻻﻳﺖ اهﻠﻴﻨﻪ ﺳﺌﭽﻴﻠﻴﺐ ﮔﻠﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫ﻋﻠﯽ ذروﻩﻟﺮﻩ‪ ،‬ﻗﻠّﻪﻳﻪ ﻗﺎﻟﺨﻤﯧﺶ‪،‬‬
‫ان اۏﺟﺎ رﺗﺒﻪﻳﻪ‪ ،‬ﮔﺆﻳﻪ ﻳﯚﮐﺴﻠﻤﻴﺶ‪.‬‬
‫‪-٤٠-‬‬
‫ﺣﻘّﻴﻦ دﻋﻮﺗﻴﻠﻪ ‪ ،‬اۏﻧﻮن اﻟﻴﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮ ﭼۏخ ﻣﻌﺠﺰﻩﻟﺮ ﺁﭼﯧﺐ ﮔﻠﻤﻴﺸﺪﯼ‪.‬‬
‫ﺣﻘّﺎﻧﻴﺘﯽﭼﻴﻦ دﻳﻦِ اﺳﻼﻣﯧﻦ‪،‬‬
‫دﻟﻴﻞﻟﺮ‪ ،‬ﺑﺮهﺎنﻻر ﺻﺎدر اۏﻟﻤﻮﺷﺪو‪.‬‬
‫‪-٤١-‬‬
‫اﮔﺮ اۏﻧﻮن ﻓﻴﻀﯽ‪ ،‬اۏﻧﻮن اﺷﺮاﻗﯧﻦ‪،‬‬
‫اﺛﺒﺎت اﺋﺘﻤﻪﺳﺌﻴﺪﯼ ﻣﻌﻠﻢ ﺑﻮردا‪،‬‬
‫ﺣﻘﻴﻘﺘﻪ ﺳۏرﻏﻮ ﺟﺎرې اۏﻻردې‪،‬‬
‫ﺳﺆاﻟﻼر ﻗﺎﻻردې دۏداﻗﻼرﯦﻤﯧﺰدا‪.‬‬
‫‪-٤٢-‬‬
‫اوزاﻧﺎردې ﺳۏرﻏﻮ ﻗﻴﺎﻣﺘﻪ دﮎ‪،‬‬
‫ﺷﮏ و ﺷﺒﻬﻪ اﻳﻠﻠﺮ‬
‫دوام اﺋﺪردﯼ‪.‬‬
‫‪-٤٣-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﻋﻨﺎﻳﺘﯽ‪ ،‬اۏﻧﻮن ﻗﺎﻳﻐﯧﺴﯥ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٧٥ ..........................................................‬‬
‫ﮔﻠﻪﺟﮏ ﻧﺴﻠﻪدﻩ ﺷﺎﻣﻞ اۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪.‬‬

‫هﺮ ﮐﻴﻢ اﻳﺴﺘﻪدﻳڲﻴﻦ اۏﻧﺪان اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺮ‪،‬‬
‫رد اۏﻟﻤﻮش ﺳﺮﮐﺶﻟﻴﮏ‪ ،‬ﻋﺼﻴﺎن ﺳۏﻟﻤﻮﺷﺪور‪.‬‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫اﺧﻼﺻﯥ اۏﻻﻧﯧﻦ ﺣﻘّﯽدﻩ واردﯦﺮ‪،‬‬
‫دﻳﻠﻪ ﮔﺘﻴﺮﻩﺟﮏ‪ ،‬ﺁﻳﺪﯦﻦ ﮔﻠﻪﺟﮏ‪.‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺑﺎﻏﻠﯧﻠﯧﻘﻼ‪ ،‬اۏﻧﺎ وارﻣﺎﻗﻼ‪،‬‬
‫ﺁرزوﻻر‪ ،‬اﻣﻠﻠﺮ ﭼﻴﭽﮏﻟﻨﻪﺟﮏ‪.‬‬
‫‪-٤٥-‬‬
‫ﺟﻬﺎﻟﺖ ﮔﻠﻤﻴﺶدﻳﺮ دﺷﻤﻨﯽ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﮔﻠﻴﺐ اﺣﺴﺎﻧﯧﻨﯥ اﻧﮑﺎر اﺋﻴﻠﻪﻳﻴﺮ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮ ﻳﺎد اﺋﺘﻤﮑﻠﻪ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮﻻﻣﺎﻗﻼ‪،‬‬
‫دۆڲﯚﻧﻠﺮ ﺁﭼﯧﻠﯧﺮ‪ ،‬ﭼﺘﻴﻦﻟﻴﮏ ﮔﺌﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٤٦-‬‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ ﻋﻠﻤﯽ وار وﻻﻳﺖ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺎﻧﻼر‪ ،‬ﺁﻟﻼهﯥ داﻧﯧﺮ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺮﻓﺖﺳﻴﺰ هﺮ ﮐﻴﻢ‪ ،‬اﻳﺸﻪ ﺑﺎخ ﮐﯽ ﺳﻦ‪،‬‬
‫اؤزۆﻧﯚ ﻣﻌﺮﻓﺖ اهﻠﯽدﻩ ﺳﺎﻧﯧﺮ!‬
‫‪-٤٧-‬‬
‫اﷲ وﺋﺮﮔﻴﺴﯽدﻳﺮ‪ ،‬اﷲ ﻟﻄﻔﯚدور‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن وﻻﻳﺘﯽ ﺑﻮ اﻧﺴﺎﻧﻼرا!‬
‫‪ .............................................................................................................................. 776‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫اۏﻧﺪان ﻏﺎﻓﻞ اۏﻻن‪ ،‬اﺻﻠﻴﻨﺪﻩ ﻗﺎرداش‪،‬‬

‫ﺁﻟﻼهﺪان ﻏﺎﻓﻠﺪﯦﺮ‪ ،‬ﻳﺎزﯦﻘﻼر اۏﻧﺎ!‬
‫‪-٤٨-‬‬
‫اۏﻧﺎ اﻳﻨﺎﻧﺎﻧﻼر‪ ،‬اۏﻧﺎ اوﻳﺎﻧﻼر‪،‬‬
‫ﻗﻴﺎﻣﺖ ﮔﯚﻧﯚﻧﺪﻩ ﺧﺎﻟﺺ ﮔﻠﻴﺮﻟﺮ‪.‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﺑﻴﻌﺖ اﺋﺪن اۏ وﻟﯽ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﺸﯥ ﻋﻤﻞﻟﺮﻳﻦ رهﺒﺮﻳﺪﻳﺮﻟﺮ‪.‬‬
‫‪-٥٠-‬‬
‫اﯼ ﺳﺨﺎوتﻟﺮﻳﻦ ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯥ اۏﻻن‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ ﺳﻼﻣﯥ ﻧﺜﺎرﯦﻦ اۏﻟﺴﻮن!‬
‫اﯼ ﻋﺠﺎﻳﺐ اﻳﺸﻠﺮ ﻓﺎﻋﻠﯽ اۏﻻن‪،‬‬
‫ﻗۏﯼ ﺳﻨﻴﻦ ذﮐﺮﻳﻨﻠﻪ دﻧﻴﺎﻻر دۏﻟﺴﻮن‪.‬‬
‫‪-٥١-‬‬
‫ﺑﻮ ﻳۏﺧﺴﻮل ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺳﺮﮔﺮدان ﻗﺎﻟﯧﺐ‪،‬‬
‫ﻓﺎﻏﯧﺮدﯦﺮ‪ ،‬ﻋﺎﺟﺰدﯦﺮ‪ ،‬ﺣﻴﺮاﻧﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺁﻣﺎن!‬
‫ﺳﻨﻴﻦ اﻟﻄﺎﻓﯧﻨﺎ اﺣﺘﻴﺎﺟﯥ وار‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﮐﺮﻣﻴﻨﻪ داﻳﺎﻧﯧﺐ هﺮ ﺁن‪،‬‬
‫‪-٥٢-‬‬
‫ﺑﻴﺮ اۏﻧﺎ ﻧﻈﺮ اﺋﺖ‪ ،‬دادﯦﻨﺎ ﻳﺌﺘﻴﺶ‪،‬‬
‫ﻣﺼﻴﺒﺖﻟﺮ اﻳﭽﺮﻩ ﺣﺎﻟﯧﻨﯥ ﺳﻴﺮ اﺋﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻦ ﺑﯚﺗﯚن ﺁرزوﻻ‪ ،‬اﻣﻠﻠﺮﻩدﻩ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٧٧ ..........................................................‬‬
‫ﺿﺎﻣﻦ ﺳﻦ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﺮم‪ ،‬ﻣﻨﯽدﻩ ﮔﺆزﻩت!‬
‫‪-11 -‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺸﻘﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺤﺒﺖﻟﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻮروﻧﺎ ﺟﻼﻻر وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺸﻘﻴﻦ اﻳﻠﻪ ﺳﯧﻨﺎﻧﺎن هﺮ ﮐﻴﻢ‬
‫دﻧﻴﺎﻳﺎ ﻧﻮر ﺳﺎﭼﯧﺮ‪ ،‬ﺻﻔﺎﻻر وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٢-‬‬
‫ﺳﻨﻪ وورﻏﻮن اۏﻟﻤﺎق‪ ،‬ﻋﺸﻘﻴﻨﻪ اوﻳﻤﺎق‪،‬‬
‫ﻳﺎﺷﺎﻳﯧﺶ ﺳﻮﻳﻮدور‪ ،‬ﺁب ﺣﻴﺎﺗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﮐﻴﻤﺴﻪﮐﯽ اۏ ﺳﻮدان ﺑﻴﺮ ﻗﻮرﺗﻮم اﻳﭽﻪ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻧﺼﻴﺐ اۏﻻن ﻳﺎﻟﻨﯧﺰ ﻣﻤﺎتدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮم ﮐﯽ ﺳﻨﻴﻦ ﮔﯚل ﺗﮏ ﺟﻤﺎﻟﯧﻦ‪،‬‬
‫ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯽ‪ ،‬ﻧﻮر ﭼﺸﻤﻪﺳﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫هﺮ ﺁن‪ ،‬هﺮ ﻟﺤﻈﻪدﻩ ﻳﺎرادﯦﺠﯥدﯦﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮ ﻳﺎرادان وار‪ ،‬اۏﻧﻮن ﺳﺴﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫اۏﻧﻮن وﺻﺎﻟﯧﻨﺎ ال ﺗﺎﭘﻤﺎق اﻳﺸﯽ‪،‬‬
‫اﺟﺒﺎردان‪ ،‬ﺟﺒﺮدن ﻗﯧﺮاﻗﺪا دورور‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 778‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫اۏﻧﻮن ﺑﻴﺮ ﺁﻟﻼهﯥ‪ ،‬ﻳﺎراداﻧﯥ وار‪،‬‬

‫هﺮ ﮐﻴﻤﻪدﻩ ﻋﺰت ﻳﺎ ذﻟﺖ وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ﺳﺮو ﺗﮏ ﻗﺪﻳﻨﻠﻪ ﭼﯧﺨﺴﺎن ﻣﻴﺪاﻧﺎ‬
‫ﺧﺮاﻣﺎن‪ -‬ﺧﺮاﻣﺎن ﻳۏل ﮔﺌﺘﺴﻦ اﮔﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺎﺷﻘﻠﺮﻳﻦ ﺑﺎﺧﺎﻧﺪا ﺳﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺐ ﺣﻴﺎﺗﯥ وداع اﺋﺪرﻟﺮ‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫ﺳﻦ ﺁددﯦﻢ ﺁﺗﺎﻧﺪا‪ ،‬ﻳۏﻻ ﭼﯧﺨﺎﻧﺪا‪،‬‬
‫ﻋﺎرﻳﻪ ﺁﻟﯧﻨﺎن ﺁﺷﮑﺎرا ﭼﯧﺨﯧﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻮ ﺣﻘﯧﻘﺖدﻩ ﺑﻴﺮدن ﺁﻳﺪﻳﻨﻼﺷﯧﺮ ﮐﯽ‪،‬‬
‫روﺣﻮﻣﻮ‪ ،‬ﺟﺴﻤﯽﻣﻴﻦ ﻗﻔﺴﯽ ﺳﯧﺨﯧﺮ‬
‫‪- ٧-‬‬
‫روﺣﻼر ﻣﺮﮐﺰﯼﻧﻴﻦ داﺋﺮﻩﺳﯽ ﺑﺎخ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺁغ اۆزۆﻧﺪﻩ ﻗﺎراﺧﺎﻟﯧﻨﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺗۏﭘﻼﻧﺘﯽ ﻳﺌﺮﻟﺮﯼ ﻋﺎﻏﯧﻠﻠﯧﻼرﯦﻦ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺁﻳﺪان ﭘﺎرﻻق ﺁغ ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪- ٨-‬‬
‫اۏل ﻗﺪﻩر ﻣﺴﺖ اۏﻟﺪو‪ ،‬اؤزۆن اﻳﺘﻴﺮدﯼ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﭼﺌﻮرﻳﻠﻤﻪدﯼ ﻣﻨﺪﻩﮐﯽ ﺑﻮ ﮔﺆز‪.‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﻋﺎﺷﻖﻟﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺑﯚﺗﯚن دۏﺳﺘﻼرﯦﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٧٩ ..........................................................‬‬
‫اۆرﻩﮐﻠﺮﯼ وﻳﺮان‪ ،‬دﻳﻠﻠﺮﻳﻨﺪﻩ ﺳﺆز‪.‬‬

‫‪- ٩-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻪ ووروﻻﻧﻼر‪ ،‬وورﻏﻮن اۏﻻﻧﻼر‪،‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﻣﻨﻌﻴﻦ هﺌﭻ واﺧﺖ ﻗﺒﻮل اﺋﺘﻤﺰﻟﺮ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﺑﻮ ﮐﯽ ﻣﻼﻣﺖ اﺋﺪن ﮐﻴﻤﺴﻪﻟﺮ‪،‬‬
‫داﻧﻼﻣﺎﻗﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺑﻴﺮ ﻳۏل ﮔﺌﺘﻤﺰﻟﺮ‪.‬‬
‫‪-١٠-‬‬
‫وﺟﺪ اﻳﻠﻪ اﺷﺘﻴﺎق ﺣﻠﻮل اﺋﺪرﺳﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺤﺎﻟﺪﯦﺮ ﮐﯽ ﺑﻴﺮ ﮔﯚن زواﻻ دۆﺷﺴﻮن‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻣﺮﺿﻴﻨﯽ درﻣﺎن اﺋﺪﻧﻠﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻤﻴﺮم ﮐﻪ ﺻﺎﺑﺎح ﻧﻪ ﺣﺎﻻ دۆﺷﺴﯚن‪.‬‬
‫‪-١١-‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮم ﮐﯽ ﺑﻴﺰﻳﻢ ﺑﻮ زﻣﺎﻧﻪدﻩ‪،‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﻋﺎﺷﻘﻠﺮﻩ ﺣﺮاﻣﺪﯦﺮ دﻧﻴﺎ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻓﻘﻴﻪﻟﺮﯼ اوزاق ﮔﺰﻩرﻟﺮ‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﮐﯽ ﮔﺆرﺳﻪﻟﺮ ﻋﺸﻘﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ‪.‬‬
‫‪-١٢-‬‬
‫ﭼﻴڲﻨﻴﻨﻪ ﺁﻟﺴﺎﻳﺪﯦﻦ ﭼﺘﻴﻦﻟﻴﮑﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﺪن ﺗﺆرﻩﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖﻟﺮﯼ‪،‬‬
‫ﭼۏخ راﺣﺖ ﮔﯚﻧﻠﺮﻳﻦ ﮐﭽﻴﺮدﯼ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫رام اۏﻻردې ﺳﻨﻪ ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻣﺮﮐﺒﯽ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 780‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-١٣-‬‬
‫اؤﻟﯚﻧﯚن ﻗﻠﺒﻴﻨﻪ ﮔﺆﺳﺘﺮﻩ ﺑﻴﻠﺴﻦ‬
‫ﺑﻴﺮ ﻓﺮﺿﯽ‪ ،‬واﺟﺒﯽ ﻣﺰار اﻳﭽﺮﻩﺳﻦ‪،‬‬
‫دؤزۆﻣﺴﯚز اۏﻟﻤﺎز او‪ ،‬داﻳﺎﻧﺎر‪ ،‬دورار‪،‬‬
‫ﺻﺒﺮﻩ ﺑﻬﺎ وﺋﺮر‪ ،‬ﺁﻏﻼﻣﺎز ﺑﻴﺮدن‪.‬‬
‫‪-١٤-‬‬
‫دهﺮدﻩ ﻃﻤﻊﮐﺎر ﭼۏﺧﺎﻟﺴﺎ هﺮ ﮔﺎﻩ‬
‫ﺣﺮﻳﺺﻟﺮ ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن اۏﺧﻮﺳﺎ ﻣﻴﺪان‪.‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻟﺬﺗﻴﻨﺪن ﺣﻈّﻴﻨﺪن دۏﻳﻤﺎز‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن داﻟﯧﺴﯧﻨﺠﺎ دۏﻻﻧﺎر هﺮ ﺁن‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﻋﺎﺷﻖ اؤز ﻣﺤﺒﻮﺑﻮ ﻳۏﻟﻮﻧﺪا اﺻﻼ‪،‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﻇﻦ اﺋﺘﻤﻪ ﮐﯽ دؤزر ﺑﻴﺮ ﺣﺎﻻ‪.‬‬
‫ﭼﺘﻴﻦ ﻗﺎﻧﻊ اۏﻻ‪ ،‬رﺿﺎﻳﺖ وﺋﺮﻩ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻼﻻرﻻ‪ ،‬ﺁﺧﺘﺎرار ﺑﻼ‪.‬‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﻗﯧﺰﯦﻞ ﮔﯚﻟﯚ هﺮ ﮔﺎﻩ اﻳڲﻠﻪﺳﻪ ﻋﺎﺷﻖ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺧﻮش ﻋﻄﺮﻳﻨﯽ‪ ،‬ﺁﻟﺴﺎ ﺟﺎﻧﯧﻨﺎ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮ ﮔﺆرﻣﮏ اﻳﺴﺘﺮ‪ ،‬ﮔﺆردۆﮐﺪن ﺳۏﻧﺮا‬
‫ﻃﻤﻊ اﺋﺪر اۏﻧﻮ ﮐﺆﮐﺪن ﻗۏﭘﺎرا‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٨١ ..........................................................‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎﺗﯥ ﭼۏخ ﺟﻬﺘﻠﯽدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺣﻈّﯽ‪ ،‬ﻟﺬﺗﯽدﻩ ﺣﺴﺎبﺳﯧﺰ‪ ،‬ﺳﺎېﺳﯧﺰ‪.‬‬
‫ﻻﮐﻦ ﻋﻘﻠﯽ اۏﻻن ﻳﺎﻧﺎﺷﻤﺎز اۏﻧﺎ‬
‫هﺮ ﮐﻴﻤﯽ ﻣﻨﻊ اﺋﺪر ﻋﺸﻘﻪ دۆﺷﻤﮑﺪن‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻠﻠﯽ ﺁداﻣﻼر ﻋﺸﻘﯽ دوﻳﻤﺎزﻻر‪،‬‬
‫اۏﻧﻼرﯦﻦ ﻋﺸﻖ اﻳﻠﻪ ﻧﻪ اﻳﺸﻠﺮﯼ وار؟‬
‫ﻋﺸﻘﻪ ﺑﻬﺎ وﺋﺮر‪ ،‬اۏﻧﺪان ﺁﻳﺮﯦﻠﻤﺎز‪،‬‬
‫ﻻﮐﻦ اۆرﻩﮎ وﺋﺮﻳﺐ‪ ،‬وورﻏﻮن اۏﻻﻧﻼر‪.‬‬
‫‪-١٩-‬‬
‫ﻋﺸﻘﻴﻦ ﺑﻴﺮﺟﻪ دادﯦﻦ دادان ﮐﻴﻤﺴﻪﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻋﺎﻏﯧﻠﻠﯽ اۏﻟﻤﺎﻏﯥ اﻳﻨﺎﻧﯧﻠﻤﺎزدﯦﺮ‪.‬‬
‫اۆزﻩ اؤرﺗﯚﮎ ﭼﮑﻦ ﻗﻮﺷﻮن اوﭼﻮﺷﻮ‪،‬‬
‫ﺳﻤﺎﻻر اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﻧﺌﺠﻪ ﭘﺮوازدﯦﺮ؟‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫اﺋﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ ووروﻟﻤﻮﺷﺎم ﻣﻦ‬
‫ﺁﻟﻼهﺪان اﻳﺴﺘﺮم ﺧﻴﺮﻳﻦ ﭼۏﺧﺎﻟﺘﺴﯧﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻴﻴﻪ ﺁﻏﻼﻳﯧﺮام‪ ،‬ﻧﺪن ﺁﻏﻠﯧﺮام‬
‫ﮐﻴﻢ اۏﻧﻮن ﻇﻠﻤﻮ هﻢ ﺟﻔﺎﺳﯥ ﺁرﺗﺴﯧﻦ؟‬
‫‪ .............................................................................................................................. 782‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢١-‬‬
‫ﺳﯧﻨﺎﻏﺎ ﭼﮑﻴﻠﺪﻳﻢ ﻣﻦ ﺑﻴﺮ ﺳﺎواﺷﻼ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺷﺮﻟﺮﻳﻨﺪن اﷲ ﻗۏروﺳﻮن!‬
‫هﺮ ﻧﻪ ﻣﻦ اﺋﺪﻳﺮم ﺁﻟﭽﺎق ﮐﺆﻧﯚﻟﻠﯚﮎ‪،‬‬
‫اۏ ﻣﻨﻪ ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺮ ﻋﻨﺎدﮐﺎر اۆزۆن‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﻣﻦ اۏزاق اۏﻻﻧﺪا اۏﻧﻮن ﮔﺆزۆﻧﺪن‪.‬‬
‫ﻳﺌﻨﻪ دﻩ اۏ اﺻﻼ ﺗﺎﺑﻊﻟﻴﮏ اﺋﺘﻤﻴﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻠﻪ ﮔﺘﻴﺮﻳﺮم درد و ﻏﻤﻴﻤﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻧﮑﯽ ﺳﺆزﻟﺮﻳﻤﯽ هﺌﭻدﻩ اﺋﺸﻴﺘﻤﻴﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫وﻻﮐﻦ ﺑﯚﺳﺒﯚﺗﯚن ﻳﺎﻻﻧﭽﯧﻼرا‪،‬‬
‫ﻧﺪﻧﺪﻳﺮ ﺑﻴﻠﻤﻴﺮم‪ ،‬اۏ ﻗﻮﻻق وﺋﺮﻳﺮ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ دﺷﻤﻦﻟﺮﯼﻧﻴﻦ‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﺳﺆزﻟﺮﻳﻨﻪ ﺗﺎﺑﻊﻟﻴﮏ اﺋﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫اۏﻧﺎ اؤز ﻋﺸﻘﻴﻤﯽ اﻇﻬﺎر اﺋﺘﻤﮏﭼﻴﻦ‪،‬‬
‫ﭘﺸﻴﻤﺎن اۏﻟﻤﻮﺷﺎم‪ ،‬ﺳﻬﻮ اﺋﻴﻠﻪﻣﻴﺸﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﺧﻄﺎﻳﺎ دۆﺷﺪۆڲﯚم اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن درﮔﺎهﯧﻨﺪان ﻋﻔﻮ دﻳﻠﻪﻣﻴﺸﻢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٨٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻮﻧﺎ ﻧﺎﻟﺸﻴﻢ‪ ،‬ﻋﺬر اﻳﺴﺘﻪﻣﻪڲﻴﻢ‬
‫اۏﻧﻮن درﮔﺎهﯧﻨﺪا اﺛﺮﺳﻴﺰ اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫ﺷﻔﺎﻋﺖ اﻳﺴﺘﻪرم‪ ،‬ﻣﺮﺣﻤﺘﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺁﻏﻼرام‪ ،‬ﺳﯧﺘﻘﺎرام‪ ،‬دﻳﻨﻤﻪرم داهﺎ‪.‬‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫اۏ ﻋﺎدل اﻣﺎﻣﯧﻦ ﺳﺌﻮﮔﻴﺴﯽ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫ذاﺗﯥﻧﯧﻦ اﻳﺸﯧﻐﯥ ﭘﺎرﻻﻳﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺑﻮ دهﺮﻳﻦ ﻧﻈﺎﻣﯥ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮﻧﻮ اؤﺗﺮۆ‪،‬‬
‫ﻳﺌﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪان ﺑﺎﺷﺎ ﻗﺎﭘﺴﺎﻳﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫ﺑﺆﻳﯚﮐﺪۆر‪ ،‬وﻟﯽدﻳﺮ‪ ،‬وﺻﯽدﻳﺮ‪ ،‬ﮐﺎﻣﻞ‪،‬‬
‫هﻤﺪﻩ ﺗﮑﻤﻴﻞ اﺋﺪن ﺑﻴﺮ رهﺒﺮدﻳﺮ اۏ‪.‬‬
‫ﺗﻤﻴﺰدﻳﺮ ﻧﻴّﺘﯽ‪ ،‬هﻤﺪﻩ اﻳﺸﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺗﻘﻮا ﭘﻴﺸﻪ اﺋﺪن ﺑﻴﺮ اؤﻧﺪردﻳﺮ اۏ‪.‬‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫اۏ‪ ،‬ﻣﺤﮑﻢ اﺋﺪﻳﺒﺪﻳﺮ دﻳﻨﻴﻦ ﺑﻨﺎﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫اؤز اﻃﺎﻋﺘﻴﻠﻪ‪ ،‬ﻣﺮﺣﻤﺘﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫رﮐﻮع ﺣﺎﻟﯧﻨﺪاﻳﮑﻦ‪ ،‬اؤز اؤزۆڲﯚﻧﯚ‪،‬‬
‫ﻳۏﺧﺴﻮﻻ ﺑﺨﺶ اﺋﺘﺪﯼ ﺳﺨﺎوﺗﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 784‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳﺌﺘﺮ ﺷﺎهﺪ اۏﻻ ﺑﻴﺮ دﻳﺒﻠﻴﮏ‪،‬‬
‫اؤز وﻻﻳﺘﻴﻨﻪ‪ ،‬دﺋﻤﻪدن اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪ ﮐﯽ ﺷﺮّﻳﻨﻪ ﺑﻴﺮ اژدهﺎﻧﯧﻦ‪،‬‬
‫اﻣَﺮﮐﻦ ﺑﺌﺸﻴﮑﺪﻩ ﺳﯚت‪ ،‬ﻳﺘﺘﺮ داهﺎ‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺳﺎرې دؤﻧﯚب‪ ،‬اﻃﺎﻋﺖ اﺋﺪﻳﺐ‪،‬‬
‫ﮔﯚﻧﺸﻴﻦ رﺟﻮﻋﯽ ﻻزم ﮔﻠﻴﺒﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺷﺮﻋﺪﻩ‪ ،‬ﻋُﺮﻓﺪﻩ ﻣﺮﺟﻊ اۏﻟﻤﺎﻏﯥ‬
‫اۏﻧﺪان ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯥ ﮐﻴﻢ ﺑﻴﺎن اﺋﺪﻳﺒﺪﻳﺮ؟‬
‫‪-٣١-‬‬
‫اۏﺟﺎﻟﺘﺪې‪ ،‬ﻳﯚﮐﺴﻠﺘﺪﯼ ﺑﺨﺸﻨﺪﻩﻟﻴڲﯽ‬
‫اۏﻧﻮن ﻣﺤﺒﺘﯽ‪ ،‬اۏﻧﻮن دۏﺳﺘﻠﻮﻏﻮ‪.‬‬
‫هﺮ ﺑﻴﺮ اﻧﺴﺎن ﺑﻬﺮﻩ ﺁﭘﺎراﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮن دۆزﻟﯚﮔﯚﻧﺪن‪ ،‬ﺻﺪاﻗﺘﻴﻨﺪن‪.‬‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﺮم ﮐﯽ ﻋﻠﻲ وﻟﻲاﷲ دﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎدا‪ ،‬ﺻﻮرﺗﺪﻩ‪ ،‬ﻧﻮرون ﺑﻴﺮﻳﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫و ﻻﮐﻦ ﻣﻌﻨﺎدا اﺋﻠﻪ ﺑﻴﻞ ﮐﯽ اۏ‪،‬‬
‫هﻢ ﻳﻮﺷﻊ ﮐﻴﻤﯽ‪ ،‬هﻢ ﻣﺴﻴﺢ ﮐﻴﻤﯽدﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٨٥ ..........................................................‬‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫اۏﻧﻮن ﺷﻤﺸﻴﺮﯼﻧﻴﻦ ﺳﻮﻳﻮﻧﺪان ﺁﺧﯧﺮ‪،‬‬
‫هﺮﻧﻪ ﮐﯽ دﻳﻠﻠﺮدﻩ ﻃﺮوات واردﯦﺮ‪.‬‬
‫هﺎﻣﯧﺪان اﺻﻞدﯦﺮ‪ ،‬ﻗﺎﻻن ﻓﺮع دﻳﺮ‪،‬‬
‫دﻧﻴﺎدا هﺮﻧﻪ ﮐﯽ اوﻟﻴﺎ واردﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫ﺑﻮ ﻓﻀﻴﻠﺖﻟﺮﯼ ﮐﻪ دﻧﻴﺎدا وارﯦﺮ‪،‬‬
‫اۏدور وﺿﻊ اﺋﻴﻠﻪﻳﻦ‪ ،‬اۏدور ﻳﺎرادان‪.‬‬
‫اۏدور اﻳﺠﺎد اﺋﺪن ﺷﺮﻋﯽدﻩ ﺑﺎﷲ‬
‫ﮐﻔﺮ اۆﻧﯚﻧﭽﯚن ﻳﺎﭘﻤﯧﺶ اؤزۆﻧﻪ ﻗﺎﻟﺨﺎن‪.‬‬
‫‪-٣٥-‬‬
‫اۏﻧﻮن دۏﺳﺘﻠﻮﻏﻮدا‪ ،‬ﻣﺤﺒﺘﯽدﻩ‪،‬‬
‫ﻋﺪاﻟﺖ اۆﭼﯚﻧﺪۆر‪ ،‬ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﺎﷲ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﺑﻮ ﮐﯽ ﻣﻼﻣﺖ هﻤﻴﺸﻪ واردﯦﺮ‬
‫ﻳﺌﻠﻠﺮ ﻳﯧﺨﺎ ﺑﻴﻠﻤﺰ داﻏﻼرې اﺻﻼ‪.‬‬
‫‪-٣٦-‬‬
‫ﺧﺼﻠﺘﯽ‪ ،‬ﻣﺰاﺟﯥ دﺷﻤﻦﻟﺮﯼﻧﻴﻦ‬
‫ﮔﻠﻦ ﺻﺪﻣﻪﻟﺮدن‪ ،‬ﺁزار ﮔﺆرﻩرﻣﯽ؟‬
‫وﻻﮐﻦ اؤﻟﯚﻣﯚن ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ ﺣﻴﺎت‬
‫ووروﻻن ﺿﺮﺑﻪدن ﮔﺆزﻟﻪﻧﻴﻠﺮﻣﯽ؟‬
‫‪ .............................................................................................................................. 786‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٣٧-‬‬
‫ﺳﺌﻮدﻳﮑﻠﺮﯼ اۆﭼﯚن ﻳﺎﻏﯧﺶ ﮐﻴﻤﯽدﻳﺮ‪،‬‬
‫اؤز دﺷﻤﻦﻟﺮﻳﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺮﺟﻪ اﺻﻼﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫دۏﺳﺘﻼرا ﻓﺎﻳﺪاﺳﯥ ﮔﻠﻴﺮ داﻟﺒﺎدال‬
‫ﺳﺌﻮﻣﻪﻳﻨﻠﺮ ﺁرا ﻗۏرﺧﻮ ﺳﺎﻻﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٨-‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﺑﺎﻏﯧﺶ اهﻠﯽ ﻗﺎرﺷﯧﺴﯧﻨﺪا اۏ‪،‬‬
‫ﻟﻄﻒ و ﮐﺮﻣﻴﻠﻪ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻳﺎﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺷﺠﺎﻋﺘﻠﯽ اۏﻻن هﺮ ﮐﺲ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا‪،‬‬
‫ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯥ‪ ،‬ﺣﻘّﻪ اﺻﻼﻧﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٣٩-‬‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻴﻦ اﮔﺮ ﺑﺪﻧﻪﺳﻴﻨﺪﻩ‬
‫ﺣﮑﻤﺖ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې‪ ،‬ﺟﺎن اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې‪،‬‬
‫ﮐﺆﮐﯚﻧﺪن داﻏﯧﻠﯧﺐ ﻣﺤﻮ اﺋﺪﻳﻠﺮدﯼ‪،‬‬
‫ﺑﻴﻠﻴﮏ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې‪ ،‬ﻗﺎن اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪې‪.‬‬
‫‪-٤٠-‬‬
‫اﮔﺮدﻩ ﺻﺪاﻗﺖ‪ ،‬دۆزﻟﯚﮎ‪ ،‬اﻣﻴﻦﻟﻴﮏ‪،‬‬
‫ذاﺗﯧﻨﺎ ﺿﺮورﯼ ﮔﺆرۆﻧﻤﻪﺳﺌﻴﺪﯼ‪،‬‬
‫ﺳۏﻳﻮﻧﻮب ﭼﯧﺨﻤﺎزدې دهﺮﻳﻦ اڲﻨﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫وارﻟﯧﻖ ﮔﺌﻴﻴﻤﻴﻨﻪ ﺑﯚرۆﻟﻤﻪﺳﺌﻴﺪﯼ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٨٧ ..........................................................‬‬
‫‪-٤١-‬‬
‫هﺎوادا اۏﻳﻨﺎدان اۏﻧﻮن ﺷﻤﺸﻴﺮﻳﻦ‬
‫ﺁﺟﯥ ﺑﻼﻻرﯦﻦ اﻟﻴﻨﺪن ﺁﻣﺎن!‬
‫اۏدور ﮐﯽ دﻓﻊ اﺋﺪﻳﺮ ﻓﺴﺎدې ﺑﯚﺗﯚن‪،‬‬
‫ﺧﻴﺎﻟﯥ ﭘﯚزوﻟﻮر ﻓﺴﺎددا اۏﻻن‪.‬‬
‫‪-٤٢-‬‬
‫ﮐﻠﻴﻤﻴﻦ ﻋﺼﺎﺳﯥ ﻣﻌﺠﺰﻩ اۏﻟﺴﺎ‪،‬‬
‫اۏﻧﻮندا ﺷﻤﺸﻴﺮﯼ ﻗﺎرﺷﯧﻤﯧﺰدادﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺟﺎدو داﻏﻼرېﻧﯧﻦ اﺛﺮﻳﻦ ﺁﻳﺎ‪،‬‬
‫اودﻣﺎق اۏﻟﻤﺎز اﻳﺴﻪ‪ ،‬ﺳﺆﻳﻠﻪ هﺎردادﯦﺮ؟‬
‫‪-٤٣-‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﺳﻼم اۏﻟﺴﻮن‪ ،‬اﷲ ﺳﻼﻣﯥ‪،‬‬
‫اﯼ دۆزﻟﯚﮎ ﻣﻨﺒﻌﯽ‪ ،‬ﺗﻘﻮا ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯥ!‬
‫ﮐﺮاﻣﺖ ﺻﺎﺣﺒﯽ‪ ،‬اﯼ اوﻟﻮ اﻧﺴﺎن!‬
‫اﯼ ﺻﺪاﻗﺖﻟﺮﻳﻦ ﺁﺧﺎر ﺑﻮﻻﻏﯥ‪.‬‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫اۏ زﻣﺎن ﮐﯽ ﺁدم ﺑﻬﺸﺖ اﻳﺴﺘﻪدﯼ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺟﻮارﯦﻨﺪا ﻳﻮردوﻧﻮ ﺳﺎﻟﺪې‬
‫اﺋﻠﻪ اۏﻧﺎ ﮔﺆرﻩ ﻣﻨﺰﻟﺘﯽدﻩ‬
‫ﻳﯚﮐﺴﻠﺪﯼ‪ ،‬هﺮ زﻣﺎن ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا ﻗﺎﻟﺪې‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 788‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٤٥-‬‬
‫ﺷﮏ اﺋﺘﻤﻪﺳﻦ اۏﻧﺪا اۏﻻن دۆزﻟﯚڲﻪ‪،‬‬
‫اۏﻧﺪا ﻟﻄﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬اۏﻧﺪا ﺻﺎﻓﻠﯧﻐﺎ‪.‬‬
‫ﻋﻘﻠﻴﻦ اﻟﯽ ﭼﺎﺗﻤﺎز ﺣﺮﻳﻤﻴﻨﻪ هﺌﭻ‪،‬‬
‫داهﺎ ﻋﻨﺎد اﺋﺘﻤﻪ‪ ،‬ﮔﻞ اﻳﻨﺎن ﺑﻮﻧﺎ‪.‬‬
‫‪-٤٦-‬‬
‫ﻧﻮع ﮔﻠﻴﺐ ﺁﻏﻼدې اۏ ﻗﺪﻩرﮐﯽ ﺗﺎ‬
‫ﺑﻴﺮ ﺳﻨﻴﻦ ﻳﺎﻧﯧﻨﺪا ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺗﺎﭘﺪې‪.‬‬
‫اﺋﻠﻪ اۏﻧﺎ ﮔﺆرﻩ ﻃﻮلِ ﻋﻤﺮۆﻧﺪﻩ‬
‫ﺁﻏﻼدې‪ ،‬ﺳﯧﺘﻘﺎدې‪ ،‬ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺗﺎﭘﺪې‪.‬‬
‫‪- ٤٧ -‬‬
‫ﺑﺎﺷﻘﺎ اﻧﺴﺎﻧﻼرا ﻋﺮﺿﻪ اۏﻟﻮﺑﺪور‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻋﺸﻘﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ﺻﺎف ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫دۏﺳﺘﻠﻮﻏﻮ ﻳﺎﻳﯧﻠﯧﺐ ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯥ ﻟﻴﮏ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﮐﯽ ﺑﻴﻠﻤﻪﻳﻴﺮم ﻧﻪدﻳﺮ ﻧﻴّﺘﻴﻦ؟‬
‫‪-٤٨-‬‬
‫دﺷﻤﻦﻟﺮﻳﻦ ﺳﻨﻠﻪ اﺧﺘﻼفﻻرې‪،‬‬
‫اۏﻧﻼرې داﻏﯧﺪﯦﺐ ﻓﻨﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﺮ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻪ هﺮ ﺑﻴﺮ ﮐﻴﻤﺴﻪ اﻗﺘﺪا ﻗﯧﻠﺴﺎ‪،‬‬
‫اﺑﺪﯼ ﻳﺎﺷﺎﻳﺎر‪ ،‬ﺻﻔﺎ اﺋﻴﻠﻪﻳﺮ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٨٩ ..........................................................‬‬
‫‪-٤٩-‬‬
‫ﻋﻘﻠﯽدﻩ‪ ،‬روﺣﻮدا‪ ،‬ﺑﺎرﯦﺸﺪﯦﺮﻣﯧﺸﺪﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺤﺒﺘﻴﻦ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ اﻟﻔﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﻮ ﺁرادا ﺳﻦ اۏﻟﻤﺎﺳﺎﻳﺪﯦﻦ‬
‫ﻗﯧﺮﯦﻠﯧﺐ ﮔﺌﺪردﯼ روﺣﻮ دﻧﻴﺎﻧﯧﻦ‪.‬‬
‫‪-٥٠-‬‬
‫اﯼ وﻓﺎ ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯥ! ﺣﻘﻴﻦ داﻳﺎﻏﯥ!‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﻓﻀﻠﻴﻨﺪﻧﺪﻳﺮ هﺮ ﻧﻪ ﮐﯽ واردﯦﺮ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻟﻄﻔﯚﻧﻪ اﻣﻴﺪ ﺑﺎﻏﻼﻣﯧﺶ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﮐﺮﻣﻴﻮﻩ اﻣﻴﺪواردﯦﺮ‪.‬‬
‫‪-٥١-‬‬
‫ﺣﺴﺎدت اهﻠﻴﻨﺪن‪ ،‬ﻋﻨﺎد اهﻠﻴﻨﺪن‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﺣﻀﻮروﻧﺎ ﺷﮑﺎﻳﺘﯽ وار‪.‬‬
‫ﻳﺎﺷﻼرﻻ دۏﻟﻮدور اۏﻧﻮن ﮔﺆزﻟﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻪ ﻗﻮﺟﺎق دۏﻟﻮ ﺣﮑﺎﻳﺘﯽ وار‪.‬‬
‫‪-٥٢-‬‬
‫ﺳﻨﻪ دﻋﺎ اﺋﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺳﻨﺪن اﻳﺴﺘﻪﻳﻴﺮ‬
‫ﮐﯽ دﻓﻊ اﺋﻴﻠﻴﻪﺳﻦ ﺑﯚﺗﯚن اﻓﺴﺎدې‪.‬‬
‫ﺗﺌﺰﻟﻴﮑﻠﻪ ﻗﻬﺮ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﻏﻀﺐ اﺋﺪﻩﺳﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻮدور اﻳﺴﺘﻪدﻳڲﯽ‪ ،‬ﺑﻮدور ﻣﺮادې‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 790‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-12 -‬‬
‫‪-١ -‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪﻩ ﮐﻤﺎل‪ ،‬ﻳﺌﺘﮕﻴﻨﻠﻴﮏ وﺋﺮن‪،‬‬
‫ﺣﻖ ﺑﻴﻠﺮﮐﯽ ﺣﻘﺪﻳﺮ‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺘﺪﻳﺮ او‪.‬‬
‫‪-٢ -‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن ﻳﺎراﻧﯧﺸﯧﻦ ﺳﺮّﻳﻨﯽ ﺑﻴﻠﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺑﺆﻳﯚﮎ ﺑﻴﺮ ﻋﺸﻘﺪﻳﺮ‪ ،‬ﻣﺤﺒﺘّﺪﻳﺮ او‪.‬‬
‫‪- ٣-‬‬
‫ﺧﻄﺎدان ﮔﻨﺎهﺪان ﺑﻴﺰﯼ ﺳﺎﺧﻼﻳﺎن‪،‬‬
‫اﺋﻠﺠﻪ ﺑﻴﻠﻨﺪﻩﮐﯽ ﻋﺪاﻟﺘﺪﻳﺮ او‪.‬‬
‫‪- ٤-‬‬
‫ﻟﻬﻮدن ﻟﻌﺐدن اوزاق ﮔﺰﻣﻪڲﻴﻢ‪،‬‬
‫ﭘﻴﺴﻠﻴﮑﺪن ﻗﺎﭼﻤﺎﻏﯧﻢ ﺑﻴﺮ ﻓﻄﺮﺗﺪﻳﺮ او‪.‬‬
‫‪- ٥-‬‬
‫ازﻟﺪن ﻗﺎﭼﻤﯧﺸﺪﯦﺮ ﻧﻔﺴﻴﻢ ﻓﺴﺎدان‪،‬‬
‫ﻣﻨﺪﻩ ﺑﻴﺮ ﺧﻮﻳﺪور او‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﻋﺎدﺗﺪﻳﺮ او‪.‬‬
‫‪- ٦-‬‬
‫اۆرﻩڲﻴﻢ ﻣﻴﻞ اﺋﺪن ﻧﺎﺣﻖ اۏﻟﻤﺎﻣﯧﺶ‪،‬‬
‫اﻳﻨﺎن ﮐﯽ ﺣﻘﺪﻳﺮ او‪ ،‬ﺣﻘﻴﻘﺘﺪﻳﺮ او‪.‬‬
‫‪ .3‬اﻻﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟﻤﻮﺟﻮدةُ ﻓﻲ اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ اﻟﺘﱡﺮﻛﻲ‪‬‬
‫‪ .3 -1‬اﻟْﺄﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮﺑﻴ‪‬ﺔُ اﻟْﻤﻮﺟﻮد‪‬ةُ ﻓ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻘَﺪ‪‬ﻣ‪‬ﺔِ اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ‬
‫ـ ‪ 13‬ـ‬
‫ﻧُﺴ‪‬ﺒ‪‬ﺢ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ أﻫ‪‬ﺪ‪‬ي اﻟﻨﱡﻔُﻮس‪ ‬إﻟَﻲ اﻟْﻤﻨَﻲ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻗَﺪ‪‬ر‪ ‬اﺷﻜﺎلَ اﻟْﺄﻣ‪‬ﻮرِ و‪ ‬ﺣ‪‬ﻠﱠﻬﺎ‪.‬‬
‫ﻧَﻘَﺪ‪‬س‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻟَﻮﻻ إﻳﻤﺎﻧُﻪ‪ ‬ﻓَﻀْﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻟَﻤﺎ ﻋ‪‬ﻠﱠﻢ‪ ‬اﻟْﺄﺳﻤﺎء‪ ‬آد‪‬م‪ ‬ﻛُﻠﱠﻬﺎ‪.‬‬
‫ـ ‪ 14‬ـ‬
‫أﺛﻨَﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺧَﻴﺮِ اﻟْﺄﻧﺎمِ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪،‬‬
‫ﻛَﺸَﻒ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﺟﺎ ﺑِﻀﻴﺎء‪ ‬ﺑ‪‬ﺪرِ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ﺑِﺜَﻨﺎﺋ‪‬ﻪ‪ ‬ر‪‬ﻓ‪‬ﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﺪارِج‪ ‬ﻗَﺪ‪‬رِﻧﺎ‪،‬‬
‫ﺧُﺼ‪‬ﺖ‪ ‬ﺗﺤﻴ‪‬ﺘُﻨﺎ ﻋ‪‬ﻠﻴ‪‬ﻪ‪ ‬و‪ ‬آﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 792‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ـ ‪ 15‬ـ‬
‫ﺗَﺒ‪‬ﺖ‪ ‬ﻳ‪‬ﺪا ﻛﺎﺗ‪‬ﺐ ﻟَﻮﻻه‪ ‬ﻣﺎ ﺿَﺮﺑ‪‬ﺖ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻌﻤﻮر‪‬ةٌ اُﺳ‪‬ﺴ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﻠْﻢِ و‪ ‬اﻟْﺄد‪‬ب‪.‬‬
‫ارد‪‬ي ﻣ‪‬ﻦْ اﻟْﺨَﻤﺮِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺎﻓﺴﺎد‪ ‬ﻧُﺴﺨَﺘﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺴﺘَﻈْﻬِﺮُ اﻟْﻌ‪‬ﻴﺐ ﺗَﻐْﻴﻴﺮاً ﻣ‪‬ﻦ اﻟْﻌ‪‬ﻨَﺐ‪.‬‬
‫ـ ‪ 16‬ـ‬
‫ﺼﺮﱡﻓ‪‬ﻪ‪،‬‬
‫ﻛَﻠﱠﺖ ﻟ‪‬ﺴﺎﻧﺎَ ﺳ‪‬ﻘﻴﻤﺎً ﻣ‪‬ﻦ ﺗَ ‪‬‬
‫ﺻﺎر‪‬ت‪ ‬ﻟُﺄﻟﻲ ﻋ‪‬ﻘﻮد‪ ‬اﻟﻨﱠﻈﻢِ ﻣ‪‬ﻨﺜﻮراً‪.‬‬
‫أﻋ‪‬ﺮِي اﻟْﻘﻀﺎﻳﺎ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﺈﻧﺘﺎجِ ﻣ‪‬ﻨﻄ‪‬ﻘُﻪ‪،‬‬
‫ﺗَﺼ‪‬ﺮﻳﻔُﻪ ﻗَﻠﱠﺐ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻀﻤﻮم‪ ‬ﻣ‪‬ﻜﺴﻮراًَ‪.‬‬
‫ـ ‪ 17‬ـ‬
‫ﻣﺎﺛ‪‬ﻢ‪ ‬ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﺎد‪ ‬اﻟْﻜَﻼمِ ﻋ‪‬ﻈﻴﻤ‪‬ﺔ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻀﺮّﺗُﻬ‪‬ﻢ ﻣ‪‬ﺤ‪‬ﺾ اﻟﻀﱠﻼﻟَﺔِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻤ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫ﺗﺼ‪‬ﻴﻊ‪ ‬ﻣﺮاﻋﺎت اﻟﺼ‪‬ﻨﺎﻳﻊِ ﺑ‪‬ﻴﻨَﻬ‪‬ﻢ‪،‬‬
‫ﺗُﺴ‪‬ﺪ‪‬د‪ ‬ﻣ‪‬ﻨﻬﺎج‪ ‬اﻟْﻮﺻﺎلِ إﻟَﻲ اﻟْﻌ‪‬ﻠَﻲ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٩٣ ..........................................................‬‬
‫‪2‬ـ ‪ .3‬اﻟْﺄﺑﻴﺎت‪ ُ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮﺑﻴ‪‬ﺔُ اﻟْﻤﻮﺟﻮد‪‬ةُ ﻓ‪‬ﻲ ﻗﺼﺎﺋﺪ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ‬

‫ـ ‪ 18‬ـ‬
‫اَﻟْﺤ‪‬ﻤﺪ‪ ‬ﷲِ اﻟﱠﺬ‪‬ي ﺧَﻠَﻖَ اﻟﺴ‪‬ﻤﻮات‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻠﻲ‪،‬‬
‫ﮐﺎﻧﺪان ﺗﺎﭘﺎر ﺧﺎﮎ زﻣﻴﻦ‪ ،‬ﻓﻴﺾ ﺑﻬﺎرِ دﻟﮕﺸﺎ‪.‬‬
‫٭٭‬
‫ﺧﻂ وﺋﺮدﯼ رﻳﺤﺎن ﮐﻴﻢ ﻳﻘﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﺗﺎﻧﺮﯼوار‪ ،‬اﯼ اهﻞِ دﻳﻦ!‬
‫ﻋ‪‬ﻮذُوا ﺑِﺮَب‪ ‬اﻟْﻌﺎﻟَﻤ‪‬ﻴﻦ اﻧْﺘَﻬ‪‬ﻮا ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﺎ ﻧَﻬﺎ‪.‬‬
‫ـ ‪ 19‬ـ‬
‫ﻋ‪‬ﻈﱠﻢ‪ ‬اﷲُ ﻗَﺪر‪‬ه‪ ‬اﻟْﻌﺎﻟ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ر‪‬ﻓَﻊ‪ ‬اﷲُ ﺷﺄﻧَﻪ‪ ‬اﻟْﺄﻋ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫ز‪‬ﻳ‪‬ﺪ‪ ‬اﷲُ ﻋ‪‬ﺰﱠ و‪ ‬ر‪‬ﻓّﻌ‪‬ﺘَﻪ‪،‬‬
‫ﻧَﻔَﺬَ اﷲُ ﺣ‪‬ﻜْﻤ‪‬ﻪ‪ ‬أﺑﺪا‪.‬‬
‫ـ ‪ 20‬ـ‬
‫ﺧَﻠﱢﺪ‪ ‬اﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﺳ‪‬ﻠﻄﺎﻧﺎً ﺳ‪‬ﻘَﻲ اﻟْﺄرض‪ ‬اﻟْﻌﺮاق‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻴ‪‬ﻨﻤﺎ اﺿْﻄَﺮﱠت‪ ‬ﺑِﺈرﺳﺎلِ اﻟﺴ‪‬ﺤﺎبِ ﻛَﺎﻟْﺒِﺤﺎر‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﻘْﺘﺪ‪ ‬ﻟﻮﻻه‪ ‬ﻣﺎﺳ‪‬ﺮْﻧﺎ إﻟَﻲ ﺻﺤ‪‬ﻦِ اﻟﺴ‪‬ﺮور‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺘَﺪ‪ ‬ﻟﻮﻻه‪ ‬ﻣﺎﻧ‪‬ﻤ‪‬ﻨﺎ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﻣ‪‬ﻬ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﻘَﺮار‪.‬‬
‫ﻋ‪‬ﺪﻟُﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻦْ ﻧﺎﺋﺒﺎت‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻫﺮِ ﻛَﻬ‪‬ﻒ‪ ‬ﻟ‪‬ﻠْﺄﻧﺎم‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 794‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻣﺎﻟَﻬ‪‬ﻢ إﻟﱠﺎ ﺑِﻪ‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﻜﻴﻦُ ﻋ‪‬ﻨﺪ‪ ‬اﻟْﺈﺿﻄﺮار‪.‬‬

‫ﺳ‪‬ﻴﻔُﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺣﺎدﺛﺎت‪ ‬اﻟﺪ‪‬ورِ ﺣ‪‬ﺼﻦٌ ﻟ‪‬ﻠْﻌﺪا‪،‬‬
‫ﻣﺎﻟَﻬ‪‬ﻢ إﻟﱠﺎ ﻗ‪‬ﺮار‪ ‬ﻓﻴﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻫ‪‬ﻮلِ اﻟْﻔ‪‬ﺮار‪.‬‬
‫ﺻﻴﺘُﻪ‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻌ‪‬ﺪلِ ﻟ‪‬ﻠْﺈﺳﻼمِ أﺻﻞُ اﻟْﺈﻧْﺘ‪‬ﻈﺎر‪،‬‬
‫ذ ْﻛﺮُه‪ ‬ﺑِﺎﻟْﻤ‪‬ﺠ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟْﺄﺳﻼف‪ ‬و‪‬ﺟﻪ‪ ‬اﻟْﺈﻓْﺘ‪‬ﺨﺎر‪.‬‬
‫ـ ‪ 21‬ـ‬
‫ﻓَﺘَﺤ‪‬ﺖ‪ ‬ﻋ‪‬ﻴ‪‬ﻦَ ر‪‬ﺟﺎﺋ‪‬ﻲ ﺑِﺴ‪‬ﻴﻔ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﻘﺎﻫ‪‬ﺮ‪،‬‬
‫ﻗَﺪ اﺳ‪‬ﺘَﻌ‪‬ﻨْﺖ‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻋ‪‬ﺪ‪‬و‪‬ك‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻘﻬ‪‬ﻮر‪.‬‬
‫ﺑِﻚ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻼذُ و‪ ‬أﻧْﺖ‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻌﺎذُ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ار‪‬ﻳ‪‬ﻦ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﺼ‪‬ﺮاط‪ ‬إذا ﺣﺎنَ ﻟ‪‬ﻠْﺄﻧﺎمِ ﻋ‪‬ﺒ‪‬ﻮر‪.‬‬
‫ر‪‬ﺟ‪‬ﻮت‪ ‬أﻧﱠﻚ‪ ‬ﺗَﻘﻀﻲ اﻟْﺄﻣﻮر‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﻳﻮمٍ‪،‬‬
‫ﺑِﺄﻣ‪‬ﺮِ ر‪‬ﺑ‪‬ﻚ‪ ‬ﻗَﺪ‪ ‬ﺗَﺮﺟ‪‬ﻊ‪ ‬إﻟَﻴﻚ‪ ‬أﻣﻮر‪.‬‬
‫ﻟَﺰِﻣ‪‬ﺖ‪ ‬ذَﻳ‪‬ﻠَﻚ‪ ‬اَرﺟ‪‬ﻮ رِﺿﺎك‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ار‪‬ﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻛَﻔَﻲ و‪‬ﺛﻮقُ رﺟﺎﺋ‪‬ﻲ ﺑِﻠُﻄﻔ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﻤﻮﻓُﻮر‪.‬‬
‫ـ ‪ 22‬ـ‬
‫ﺳﺮورا ﻓﺎرغ دﮔﻴﻞ ﺳﻨﺪن ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﺮ زﻣﺎن‪،‬‬
‫إﻧﱠﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﺘَﺪﻋﻲ اﺳﺘ‪‬ﺒﻘﺎﺋ‪‬ﻜُﻢ ﺑ‪‬ﻴﻦَ اﻟْﺄﻧﺎم‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٩٥ ..........................................................‬‬
‫أﺷﺮَﻗَﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻨْﻚ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﻈّﻠﻤﺎء‪ ‬أﻧﻮار‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﺪي‪،‬‬

‫ﺧَﻠﱠﺪ‪‬ت‪ ‬آﺛﺎر‪ ‬أﻧﻮارٍ ﺑِﻬﺎ زالَ اﻟﻈّﻼم‪.‬‬
‫ـ ‪ 23‬ـ‬
‫أﻳ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْ‪Ĥ‬ﻓﺎقِ اَﻣﻦَ اﻟْﻤ‪‬ﺴ‪‬ﻠ‪‬ﻤ‪‬ﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺑﺎدوامِ دوﻟﺖِ ﭘﺎﻳﻨﺪﻩﯼ ﺳﻠﻄﺎن دﻳﻦ‪.‬‬
‫ﻧَﻮ‪ ‬ر اﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺈﺳﻼمِ ﻣ‪‬ﺼﺒﺎح‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻘﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺎﺛﺒﺎت ﺣﺸﻤﺖ ﺷﺎهﻨﺸﻪ روﯼ زﻣﻴﻦ‪.‬‬
‫ﺧَﻠﱢﺪ‪ ‬اﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﺳ‪‬ﻠﻄﺎﻧﺎً ﺑِﻪ‪ ‬ﺑﺎﻫ‪‬ﺎ اﻟﺰﱠﻣﺎن‪،‬‬
‫ﺷﺪ زِ ﻓﻴﺾ او ﻓﻀﺎﯼ ﻣُﻠﮏ‪ ،‬ﻓﺮدوس ﺑﺮﻳﻦ‪.‬‬
‫٭٭‬
‫أﻛﺒ‪‬ﺮُ اﻟْﺄﻧْﺼﺎرِ ﻟ‪‬ﻠﺪ‪‬ﻳﻦِ اﻟْﻘَﻮﻳﻢِ اﻟْﻤ‪‬ﺴ‪‬ﺘَﻘﻴﻢ‪،‬‬
‫أﻋ‪‬ﻈَﻢ‪ ‬اﻟْﺄﻋﻮانِ ﻟ‪‬ﻠﺸﱠﺮْعِ اﻟْﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻠﱠﺎء‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﺒﺪأُ اﻟْﺈﺣﺴﺎنِ ﻣ‪‬ﻦْ آنٍ ﺑ‪‬ﺪا ﻓ‪‬ﻲ ﻛُﻞﱢ آن‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻨْﺸﺄُ اﻟْﺈﺷﻘﺎقِ ﻣ‪‬ﻦْ ﺣ‪‬ﻴﻦِ ﻧَﺸﺎ ﻓ‪‬ﻲ ﻛُﻞﱢ ﺣ‪‬ﻴﻦ‪.‬‬
‫٭٭‬
‫اوﻟﺪو ﺣُﮑﻤﻮﻧﺪن روانﭘﺮور‪ ،‬ﻓﻀﺎﯼ ﺑﺮ و ﺑﺤﺮ‪،‬‬
‫ﻗﺪ‪ ‬أﻓﺎد‪ ‬اﻟﺮﱡوح‪ ‬ﺟﺴﻤﺎً ﻛﺎنَ ﻣ‪‬ﻦْ ﻣﺎء‪ ‬و‪ ‬ﻃ‪‬ﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻓﺮض دﻳﺮ اُول ﻣﺎﻟِﮏ ﻣُﻠﮑﻮن ﺛﻨﺎﯼ رﻓﻌﺘﯽ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 796‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫إﻧﱠﻪ‪ ‬ﺧَﻴ‪‬ﺮٌ ﻟَﻨﺎ ذ‪‬ﻛْﺮٌ و‪ ‬ﻗُﺮآنٌ ﻣ‪‬ﺒﻴﻦ‪.‬‬

‫٭٭‬
‫هﺮ ﺿﺮردن ﺳﺎﻳﻪﯼ ﻋﺪﻟﻴﻨﺪﻩ دﻳﺮ ﺁﺳﻮدﻩ ﺧﻠﻖ‪،‬‬
‫إﻧﱠﻬ‪‬ﻢ أﺻ‪‬ﺤﺎب‪ ‬ﻛَﻬ‪‬ﻒ‪ ‬إﻧﱠﻪ‪ ‬ﺣ‪‬ﺼ‪‬ﻦٌ ﺣ‪‬ﺼﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪ ﻣُﻠﮑﯽ ﻣﺄﻣﻦ اهﻞ زﻣﺎن دﻳﺮ ﻓﺘﻨﻪدن‪،‬‬
‫ﺣﺴ‪‬ﻦُ اﻟْﺄﺣ‪‬ﻮالِ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺄر‪‬ﺣﺎمِ أﺣﻮالُ اﻟْﺠ‪‬ﻨﻴﻦ‪.‬‬
‫أ ‪‬‬
‫٭٭‬
‫هﺮﻳﺎﻧﺎ ﻋﺰم اﺋﺘﺴﻪ ﻏﺎﻟﺐدﻳﺮ ﺻﻮاب رأﯼ اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﺰْﻣ‪‬ﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﺰْم‪ ‬ﻋ‪‬ﻈﻴﻢ‪ ،‬رأﻳ‪‬ﻪ‪ ‬رأي‪ ‬ﻣ‪‬ﺘﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻛَﻞﱡ ﻋ‪‬ﺰْمٍ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻘﺮونٌ ﺑِﺘَﻮﻓﻴﻖِ اﻟﺼ‪‬ﻮاب‪،‬‬
‫ﻛُﻞﱡ رأيٍ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﺗﻮﻓ‪‬ﻴﻖٌ ﻣ‪‬ﻦَ اﷲِ اﻟْﻤ‪‬ﻌﻴﻦ‪.‬‬
‫٭٭‬
‫ﮐُﻨﮕﺮﻩ اﻳﻮان ﻗﺪرش راﺳﺖ داﺋﻢ ﺑﺮ زﺑﺎن‪،‬‬
‫ﻫﺬ‪‬ه‪ ‬ﺟ‪‬ﻨﱠﺎت‪ ‬ﻋ‪‬ﺪ‪‬ن ﻓَﺎد‪‬ﺧُﻠُﻮﻫﺎ ﺧﺎﻟ‪‬ﺪ‪‬ﻳﻦ‪.‬‬
‫در ﺑﻬﺸﺖ ﻟﻄﻒ و ﻗﻬﺮش ﺑﺮ ﺟﺰاﯼ ﻧﻴﮏ و ﺑﺪ‪،‬‬
‫ﻗَﻬﺮُه‪ ‬ﻣ‪‬ﻠﺢ‪ ‬اﺟﺎج‪ ،‬ﻟُﻄﻔُﻪ‪ ‬ﻣﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﻴﻦ‬
‫٭٭‬
‫ﮔﺆﺳﺘﻪرﻩ ﺳﻮد ﺑﻘﺎ ﭘﻴﺮاﻳﻪﯼ اﺣﺴﺎن ﺳﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻣﻘﺘﻀﺎي ﻻﻳ‪‬ﻀ‪‬ﻴﻊ‪ ‬اﷲُ أﺟ‪‬ﺮَ اﻟْﻤ‪‬ﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻨﻴﻦ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٩٧ ..........................................................‬‬
‫‪ .3 -3‬اﻟْﺄﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮﺑﻴ‪‬ﺔُ اﻟْﻤﻮﺟﻮد‪‬ةُ ﻓ‪‬ﻲ ﻏُﺰولِ اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ‬

‫ـ ‪ 24‬ـ‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬أﻧﺎر‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺸْﻖُ ﻟ‪‬ﻠْﻌ‪‬ﺸﱠﺎقِ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎج‪ ‬اﻟْﻬ‪‬ﺪا‪،‬‬
‫ﺳﺎﻟﮏ راﻩ ﺣَﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻘﻪ اﺋﻴﻠﺮ اﻗﺘﺪا‪.‬‬
‫ـ ‪ 25‬ـ‬
‫ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ أﺣﺎطَ ﻋ‪‬ﻠْﻤ‪‬ﻚ‪ ‬اﻟْﺄﺷﻴﺎء‪ ‬ﻛُﻠﱠﻬﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻪ اﺑﺘﺪا ﺳﻨﻪ ﻣﺘﺼﻮّر‪ ،‬ﻧﻪ اﻧﺘﻬﺎ‪.‬‬
‫ـ ‪ 26‬ـ‬
‫أﺷْﺮﻗَﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻓَﻠَﻚ‪ ‬اﻟْﺒ‪‬ﻬ‪‬ﺠ‪‬ﺔِ ﺷَﻤ‪‬ﺲِ و‪ ‬ﺑِﻬﺎ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻼ اﻟْﻌﺎﻟَﻢ‪ ‬ﻧﻮراً و‪ ‬ﺳ‪‬ﺮوراً و‪ ‬ﺑ‪‬ﻬﺎ‪.‬‬
‫ـ ‪ 27‬ـ‬
‫وﺻﻠﻴﻦ ﺑﻨﺎ ﺣﻴﺎت وﺋﺮﻳﺮ‪ ،‬ﻓﺮﻗﺘﻴﻦ ﻣﻤﺎت‪،‬‬
‫ﺳ‪‬ﺒﺤ‪‬ﺎنَ ﺧﺎﻟ‪‬ﻘﻲ ﺧَﻠَﻖَ اﻟْﻤ‪‬ﻮت‪ ‬و‪ ‬اﻟْﺤ‪‬ﻴﺎت‪.‬‬
‫هﻴﺠﺮاﻧﻴﻨﻪ ﺗﺤﻤّﻞ اﺋﺪن وﺻﻠﻴﻨﯽ ﺑﻮﻟﻮر‪،‬‬
‫ﻃﻮﺑ‪‬ﻲ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ﻣﺴﺎﻋ‪‬ﺪةُ اﻟﺼ‪‬ﺒ‪‬ﺮِ و‪ ‬اﻟﺜﱠﺒﺎت‪.‬‬
‫ﻣﺌﻬﺮﻳﻦ دﻳﺮ اﻗﺘﻨﺎﯼِ ﻣﻘﺎﺻِﺪ وﺳﻴﻠﻪﺳﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﺷﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ أراد‪ ‬ﺑِﻪ‪ ‬اﻟْﻔَﻮز‪ ‬اﻟﻨﱠﺠﺎت‪.‬‬
‫ﺗﺆﮐﻤﻮش رﻳﺎض ﻃﺒﻌﻴﻤﻪ ﺑﺎرانِ ﺷﺆوﻗﻮﻧﻮ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 798‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ أﻧْﺰلَ اﻟْﻤﻴﺎه‪ ‬و‪ ‬اَﺣ‪‬ﻲ ﺑِﻪ اﻟﻨﱠﺒﺎت‪.‬‬

‫ﺣﻖ ﺁﻓﺮﻳﻨﺸﻪ ﺳﺒﺐ اﺋﺘﺪﯼ وﺟﻮدوﻧﻮ‪،‬‬
‫اَوﺟ‪‬ﺒ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺎﻟﻈﱡﻬﻮرِ ﻇُﻬﻮر‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻜَﻮ‪‬ﻧﺎت‪.‬‬
‫اﻳﺰد ﺳﺮﻳﺮِ ﺣُﺴﻨﻪ ﻗﻴﻠﺪﯼ ﭘﺎدﺷﺎﻩ‪،‬‬
‫أﻋﻠَﻲ ﻛَﻤﺎلِ ذاﺗ‪‬ﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ أﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ اﻟﺼ‪‬ﻔﺎت‪.‬‬
‫ﻗﻴﻠﺪﻳﻦ اداﯼِ ﻧﻌﻤﺖ‪ ،‬ﻓﻀﻮﻟِﯽ ﺗﻤﺎم ﻗﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻛَﻠﱠﻤ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺎﻟﺴ‪‬ﻼمِ و‪ ‬ﺗَﻤ‪‬ﻤ‪‬ﺖ‪ ‬ﺑِﺎﻟﺼ‪‬ﻠﻮات‪.‬‬
‫ـ ‪ 28‬ـ‬
‫اول ﻣﺸﮑﺒﻮ ﻏﺰاﻟﻪ اﺧﻼﺻﻴﻢ اﺋﻴﻠﻪ واﺿﺢ‪،‬‬
‫ﺑ‪‬ﻠﱢﻎْ ﺻ‪‬ﺒﺎ ﺳ‪‬ﻼﻣﺎً ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﻜ‪‬ﻴ‪‬ﺔُ اﻟﺮﱠواﻳﺢ‪.‬‬
‫اوﻟﻘﺎج ﺣﺒﻴﺒﻪ واﺻﻞ‪ ،‬ﺑﻴﺰدن هﻢ اوﻟﻤﺎ ﻏﺎﻓﻴﻞ‪،‬‬
‫ﻻﺗﻘْﻄ‪‬ﻊ اﻟﺮﱠﺳﺎﺋ‪‬ﻞ‪ ،‬ﻻﺗَﻜْﺘُﻢِ اﻟﺼ‪‬ﺮاﻳﺢ‪.‬‬
‫أوزرﻩ ﺳِﺮﺷﮏ ﻗﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺳﺆﻳﻠﺮ ﻏﻢ ﻧﻬﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬ﺗَﻈْﻬ‪‬ﺮُ اﻟْﻤ‪‬ﻌﺎﻧ‪‬ﻲ‪ ،‬ﺑِﺎﻟْﺨَﻂّ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻠﱠﻮاﻳﺢ‪.‬‬
‫ﺑَﻦ ﻣﺒﺘﻼﯼ هﻴﺠﺮان‪ ،‬ﺑﻨﺪن اﻳﺮاق ﺟﺎﻧﺎن‪،‬‬
‫و‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﻤﺮُ ﻛَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻣﺎﻛﺎن ﻣ‪‬ﺜﻞُ اﻟﺮﱢﻳﺎحِ راﻳﺢ‪.‬‬
‫ﻋﺸﻖ ﻓﻀﻮﻟﯽ زار‪ ،‬ﺗﺮﮎ اﺋﺘﻤﮏ اوﻟﺪو دﺷﻮار‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻋﺎرﻓﺎً ﺑِﻤﺎ ﺻﺎر‪ ،‬ﻻﺗَﻜْﺜ‪‬ﺮِ اﻟﻨﱠﺼﺎﺋ‪‬ﺢ‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٧٩٩ ..........................................................‬‬
‫ـ ‪ 29‬ـ‬
‫وهﻤﻴﻢ ﺁﻧﺪاﻧﺪﻳﺮ ﮐﯽ ﻣﻤﮑﻮن اوﻟﻤﺎﻳﺎ ﻏﻤﺪن ﻧﺠﺎت‪،‬‬
‫ﻓَﺮﱢج‪ ‬اﻟﻠّﻬ‪‬ﻢ‪ ‬ﻫ‪‬ﻤ‪‬ﻲ ﻧَﺠ‪‬ﻨ‪‬ﻲ ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﺎ اَﺧﺎف‪.‬‬
‫ـ ‪ 30‬ـ‬
‫ﻏﺌﻴﺮِ ﻧﻘﺸﻴﻦ ﻣﺤﻮ ﻗﻴﻠﻤﻴﺸﺪﻳﺮ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺳﻴﻨﻪدن‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﺎ ﻟَﻪ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺪ‪‬ﻫ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﻄْﻠﻮب‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻘْﺼﻮد‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاك‪.‬‬
‫ـ ‪ 31‬ـ‬
‫ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺮ راﻳﺤﻪﯼ ﺗﺮﺑَﺖِ ﭘﺎﮐﻴﻦ‪ ،‬اﯼ ﺗﺎﮎ!‬
‫ﻧَﻮ‪‬ر‪ ‬اﷲُ ﻟَﻚ‪ ‬اﻟْﺄرض‪ ‬ﺳ‪‬ﻘَﻲ اﷲُ ﺛَﺮاك‪.‬‬
‫ﺣﺮﻣﺖ اﺋﺘﺪﻳﻦ ﻣﺌﻴﻪ‪ ،‬ﺗﻌﻈﻴﻢ اﻳﻠﻪ ﺗﻮﺗﺪون ﺳﺎﻗﯽ‪،‬‬
‫ﻋ‪‬ﻈﱠﻢ‪ ‬اﷲُ ﻟَﻚ‪ ‬اﻟْﺎَﺟ‪‬ﺮَ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﷲِ ﺟ‪‬ﺰاك!‬
‫ﺳﺮِ ﮐﻮﻳﻮﻧﺪا ﻏﺮﻳﺒﻴﺰ‪ ،‬ﺑﻴﺰﻩ ﺑﻴﺮ ﻣﻮﻧﺲ ﻳﻮخ‪،‬‬
‫ﻃﺎلَ ﻣﺎ آﻧَﺴ‪‬ﻨﺎ اﻟْﻘَﻠْﺐ‪ ‬ﺟ‪‬ﻌ‪‬ﻠْﻨﺎه‪ ‬ﻓﺪاك‪.‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪﯼ دﻟﺪﻩ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﺎز اﺛﺮ ﺻﻮرت ﻏﺌﻴﺮ‪،‬‬
‫ﺣﻴ‪‬ﻨَﻤﺎ ﺣ‪‬ﻞﱠ ﻧَﻔَﻲ اﻟْﻐَﻴ‪‬ﺮَ ﻋ‪‬ﻦِ اﻟْﻘَﻠْﺐِ ﻫ‪‬ﻮاك!‬
‫رﻩ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﮔﺆﺗﻮر ﻏﺌﻴﺮدن اﯼ دل! رﻏﺒﺖ‪،‬‬
‫ﻓَﺈذا ﺷ‪‬ﺌﺖ‪ ‬ر‪‬ﻓﻴﻘﺎً اَﻟَﻢ‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺸﻖِ ﻛَﻔﺎك‪.‬‬
‫ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺘﺪﻩ ﮐﺆﻧﻮل وﺻﻠﺪن ﻣﺤﺮوم‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 800‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﻓﺎز‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻧﺎلَ إﻟَﻲ اﻟْﻮ‪‬ﺻ‪‬ﻞِ و‪ ‬ﻣﺎ ﺧﺎب‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاك‪.‬‬

‫اﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ! ﻧﻪ ﺑﻴﻠﻴﺮ اهﻞ ورع ﻣﺌﯽ ذؤوﻗﻮن؟‬
‫اَﻧْﻜَﺮَ اﻟْﺤ‪‬ﻜْﻤ‪‬ﺔَ ﻣ‪‬ﻦْ ﻻﻣ‪‬ﻚ ﺟ‪‬ﻬﻼً و‪ ‬ﻧَﻬﺎك!‬
‫ـ ‪ 32‬ـ‬
‫ﺻﺒﺤﺪم ﮔﻠﺰار اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﭼﺎﻟﺪﯼ ﺑﻮﻟﺒﻮل ارﻏﻨﻮن‪،‬‬
‫اَﻳ‪‬ﻬ‪‬ﺎ اﻟْﻌ‪‬ﺸﱠﺎق ﻗُﻮﻣ‪‬ﻮا إﻧﱠﻜُﻢ ﻻﺗَﺴ‪‬ﻤ‪‬ﻌ‪‬ﻮن‪.‬‬
‫ارﻏﻮان ﺗﻮﺗﺪو ﭘﻴﺎﻟﻪ ﻧﺴﺘﺮن دوﻟﺪوردو ﺟﺎم‪،‬‬
‫ﻣﻄﺮﺑﺎ! ﭼﺎل ﻧﻐﻤﻪﯼ‪ :‬ﻳﺎ اَﻳ‪‬ﻬﺎ اﻟْﻤ‪‬ﺴ‪‬ﺘَﻐْﻔ‪‬ﺮون!‬
‫هﺮ ﮔﺆرﻧﻠﺮ ﺣُﺴﻦ ﺧﻄﻴﻦ‪ ،‬اوﺧﺪو ﺻﺪ ﺁﻓﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻻﺑِﺸَﻲ‪‬ء‪ ‬اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻨﻮا إﻟﱠﺎ ﻗﻠﻴﻼً ﺷﺎﻛ‪‬ﺮون‪.‬‬
‫ﮔﺆزﻟﺮﻳﻦ ﺳﺮﺧﻮش اوﻻﻧﺪا‪ ،‬ﺑﺎدﻩﯼ ﭘﺮﺧﻮن اﻳﭽﺮ‪،‬‬
‫زﻳﺮ ﻟﺒﺪﻩ ﭼﺎﻏﺮﻳﺸﻴﺮ ﺳﺎﻗﯽ و ﻻ ﻫ‪‬ﻢ ﻳ‪‬ﺤ‪‬ﺰَﻧﻮ‪‬ن‪.‬‬
‫ﺳﻦ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﻳﺎر ﻳﻮﻟﻮﻧﺪا ﺟﺎن وﺋﺮﻳﺮﺳﻦ ﻋﺎﻗﺒﺖ‪،‬‬
‫اﺋﺸﻴﺪﻧﻠﺮ دﺋﻴﻪﻟﺮ‪ :‬إﻧﱠﺎ إﻟَﻴ‪‬ﻪ‪ ‬راﺟِﻌﻮن‪.‬‬
‫ـ ‪ 33‬ـ‬
‫اﯼ دل ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺷﮑﺴﺘﻪﯼ واﻟﻪ‪،‬‬
‫ﺻ‪‬ﻞﱢ و‪ ‬ﺳ‪‬ﻠﱢﻢ ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟﻨﱠﺒِﻲ‪ ‬و‪ ‬آﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ﻧﻌﻤﺖ ﻧﺒﯽدﻳﺮ ﮐﻤﺎل ﻋﻘﻞ ﻧﺸﺎﻧﯽ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨٠١ ..........................................................‬‬
‫ﻓَﺎت‪ ‬ﺑِﻤﺎ ﺷﺎء‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺻﻔﺎت‪ ‬ﻛَﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬

‫داغ ﻓﺮاﻗﻴﻨﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻧﻪ ﻣﻤﮑﻮن؟‬
‫اَﺣ‪‬ﺮَﻗَﻨ‪‬ﻲ ﻧﺎر‪ ‬اﺷْﺘﻴﺎقِ وِﺻﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ذﮐﺮِﯼ اﻳﻠﻪ ﺧﻮش ﮐﺌﭽﺮ هﻤﻴﺸﻪ زﻣﺎﻧﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻔْﺘَﻜ‪‬ﺮاً ﻓ‪‬ﻲ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ و‪ ‬ﺟ‪‬ﻼﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫اﺋﻴﻠﻪ ﺧﻴﺎل رﺧﻮن ﻧﻈﺮدﻩ ﻣﺼﻮّر‪،‬‬
‫و‪‬اﻗْﺘَﺒ‪‬ﺲ‪ ‬اﻟﻨﱡﻮر‪ ‬ﻣﻦْ ﺷُﻌﺎعِ ﺟ‪‬ﻤﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ﻣ‪‬ﺮْﺿَﻲ و‪ ‬ﻣ‪‬ﺸْﻜُﻮر دور ﺟ‪‬ﻤﻴﻊِ ﻓ‪‬ﻌﺎﻟ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫اَﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦَ ﻣ‪‬ﻦْ ﺧﺼ‪‬ﻪ‪ ‬ﺟ‪‬ﻤﻴﻊ‪ ‬ﺧ‪‬ﺼﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺑﻌﯽ اوﻟﻤﺎﻗﺪادﻳﺮ ﻧﺠﺎت ﻓﻀﻮﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻳ‪‬ﺴ‪‬ﺮّك‪ ‬اﷲُ اﻗْﺘ‪‬ﺪاء‪ ‬ﻓ‪‬ﻌﺎﻟ‪‬ﻪ‪.‬‬
‫ـ ‪ 34‬ـ‬
‫ﺧﻠﻒِ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺁدم و ﺣﻮﱠا ﺳﻨﺴﻦ‪،‬‬
‫ﺟ‪‬ﻌ‪‬ﻞَ اﷲُ ﻓَﺪاء‪ ‬ﻟَﻚ‪ ‬أﻣ‪‬ﻲ و‪ ‬أﺑِﻲ‪.‬‬
‫ـ ‪ 35‬ـ‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬اﻧْﻘَﻀَﻲ د‪‬وام‪ ‬رأي داﺋﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻟ‪‬ﻲ ﺟ‪‬ﺴﺪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ اﻟْﻤ‪‬ﺴﺎﻋ‪‬ﻲ ﻗﺎﺋﻢ‪.‬‬
‫ﻳﺎ ﻻﺋ‪‬ﻢ‪ ‬ﻟَﻮ و‪‬ﻗَﻌ‪‬ﺖ‪ ‬ﻓ‪‬ﻴﻤﺎ أﻧﺎ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 802‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫و‪‬اﷲ ﻟَﻨﺎ ﺻ‪‬ﻤﺖ و‪ ‬ﻟُﻤ‪‬ﺖ اﻟﻠﱠﺎﺋ‪‬ﻢ‪.‬‬

‫ـ ‪ 36‬ـ‬
‫ﻗَﺪ ﺷَﺮَﻓَﻚ‪ ‬اﷲُ ﺑِﻄَﻮاف اﻟْﺤ‪‬ﺮَﻣﻴﻦ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ رؤْﻳ‪‬ﺔِ ﻣ‪‬ﺸْﻬ‪‬ﺪﻳﻦ ﻗَﺮﱠت ﻟَﻚ‪ ‬ﻋ‪‬ﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻃﻮﺑ‪‬ﻲ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ أﻟْﻔﺎك‪ ‬ﻻن اﻟﺘﱠﺤﻘﻴﻖ‪،‬‬
‫ﻦ زار‪‬ك‪ ‬ﻗَﺪ‪ ‬زار‪ ‬ﻋ‪‬ﻠﻴ‪‬ﺎً و‪ ‬ﺣ‪‬ﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻣ‪ْ ‬‬
‫ـ ‪ 37‬ـ‬
‫ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﺑ‪‬ﺴ‪‬ﻂَ اﻟْﺄر‪‬ض‪ ‬و‪ ‬أﺟ‪‬ﺮَي اﻟْﺄﻓﻼك‪،‬‬
‫ادراك ﻛَﻤﺎ ﻟَﻪ‪ ‬ﻛَﻤﺎلُ اﻟْﺈد‪‬راك‪.‬‬
‫ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺄر‪‬ضِ و‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺴ‪‬ﻤﺎء‪ ‬ﻻ ر‪‬ب‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاك‪،‬‬
‫ﻣﺎ ﻧَﻌ‪‬ﺒ‪‬ﺪ‪ ‬ﻳﺎ واﺣ‪‬ﺪ‪ ‬إﻟﱠﺎ إﻳ‪‬ﺎك‪.‬‬
‫ـ ‪ 38‬ـ‬
‫ﻚ اﻟﻨّﺠﺎه ﻣﻦْ ﻛﺎنَ ﺳ‪‬ﻮاك‪،‬‬
‫ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﺑِ ‪‬‬
‫ﻃُﻮﺑ‪‬ﻲ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦ ﻫﻨﺪي ﺑِﻤﺎ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬رِﺿﺎك‪.‬‬
‫ﺑ‪‬ﺮْﻫﺎﻧُﻚ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻜَﻤﺎلِ ﻳ‪‬ﻜْﻔ‪‬ﻲ ﻟَﻮﻻك‪،‬‬
‫ﻟﻮﻻك ﻟَﻤﺎ دار‪ ‬ﻣ‪‬ﺪار اﻟْﺄﻓْﻼك‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨٠٣ ..........................................................‬‬
‫ـ ‪ 39‬ـ‬
‫اﻟْﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ أﻧﺎر‪ ‬ﻗَﻠﺒِﻲ و‪ ‬ﻫﺪا‪،‬‬
‫و‪ ‬اﻟﺸﱡﻜْﺮُ ﻟ‪‬ﻤﺎ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺸﱠﻮقِ ﺑ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫ﻣﺎ أﻣ‪‬ﺪ‪‬ح‪ ‬واﻫ‪‬ﺒﺎ ﺳﻮاك‪ ‬أﺑ‪‬ﺪا‪،‬‬
‫ﻻأﺷْﺮَك‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ ﺛَﻨﺎء‪ ‬ر‪‬ﺑ‪‬ﻲ أَﺣ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫ـ ‪ 40‬ـ‬
‫اﻟْﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ‪‬ﻋﺰﱠ ﻛَﻤﺎﻻً و‪ ‬ﻋ‪‬ﻼ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ ﻗَﺎم‪ ‬ﺑِﺄﻣ‪‬ﺮِه‪ ‬و‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻧﺎزع ﻻ‪.‬‬
‫ﺛُﻢ‪ ‬اﻟﺼ‪‬ﻠَﻮات‪ ‬و‪ ‬اﻟﺘﱠﺤﻴ‪‬ﺎت‪ ‬ﻋ‪‬ﻠَﻲ‪،‬‬
‫ﻣ‪‬ﻦْ ﻓَﻀﱠﻠَﻪ‪ ‬اﷲُ ﺑِﻌ‪‬ﺰﱟ و‪ ‬ﻋ‪‬ﻼ‪.‬‬
‫ـ ‪ 41‬ـ‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬ذاب‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﻔ‪‬ﺮاقِ ﻟَﺤ‪‬ﻤ‪‬ﻲ و‪ ‬د‪‬ﻣ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫و‪ ‬از‪‬داد‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺸﱠﻮقِ إﻟَﻴ‪‬ﻜُﻢ ﺑِﺪ‪‬ﻣ‪‬ﻲ‪.‬‬
‫ﻛَﻢ أﻛْﺘُﺐ‪ ‬ﻗ‪‬ﺼ‪‬ﻲ ﺑِﺪ‪‬ﻣ‪‬ﻲ‪،‬‬
‫ﻛَﻢ‪ ‬اﺻ‪‬ﺒِﺮُ ﻳﺎ ﻟَﻴ‪‬ﺖ‪ ‬و‪‬ﺟﻮد‪‬ي ﻋ‪‬ﺪ‪‬ﻣﻲ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 804‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪ 4‬ـ ‪ .3‬اﻟْﺄﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮﺑﻴ‪‬ﺔُ اﻟْﻤﻮﺟﻮد‪‬ةُ ﻓ‪‬ﻲ ﻟَﻴ‪‬ﻠَﻲ و‪ ‬ﻣ‪‬ﺠ‪‬ﻨﻮن‬

‫ـ ‪ 42‬ـ‬
‫اﻟْﺤ‪‬ﻤ‪‬ﺪ‪ ‬ﻟ‪‬ﻮاﻫ‪‬ﺐِ اﻟْﻤ‪‬ﻜﺎرِم‪،‬‬
‫و‪ ‬اﻟﺸﱡﻜْﺮُ ﻟ‪‬ﺼﺎﺣ‪‬ﺐِ اﻟْﻤﺮاﺣﻢ‪.‬‬
‫و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻻﻣﻠ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﺪاﻳﺔ‪،‬‬
‫و‪ ‬ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟْﺄﺑ‪‬ﺪ‪‬ي ﻓ‪‬ﻲ اﻟﻨّﻬﺎﻳ‪‬ﺔ‪.‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬ﺷﺎع‪ ‬ﺑِﺼ‪‬ﻨْﻌ‪‬ﻪ‪ ‬ﺑ‪‬ﻴﺎﻧُﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺎ اﻋ‪‬ﻈَﻢ‪ ‬ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺒ‪‬ﻘﺎء‪ ‬ﺷَﺄﻧُﻪ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﺗﻮرﻛﺠﻪ دﻳﻮاﻧﺪاﻛﻲ ﻋﺮﺑﺠﻪ ﺑﻴﺘﻠﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪﻟﺮي‬
‫‪-١٣-‬‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ هﺪاﻳﺖ اﺋﺪﻩن ﺁرزوﻳﺎ‬
‫اﻳﺸﻠﺮﻳﻦ اۏرﻟﻮﻏﻮن‪ ،‬دۆڲﯚﻧﯚن ﺁﭼﺎن‪،‬‬
‫ﺁدﻣﻪ ﺑﺨﺶ اﺋﺪﻩن ﻋﻠّﻢ اﻟﺴﻤﺎء‪،‬‬
‫ﻟﯚﻃﻔﯚﻧﯚن ﺳﺎﭼﺎﻏﯧﻦ هﺮ ﻳﺌﺮﻩ ﺳﺎﭼﺎن‪،‬‬
‫ﻗﺎدر اۏ ﺗﺎﻧﺮﯦﻴﺎ اؤﻳﮕﯚ دﺋﻴﻴﺮﻳﮏ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺰ اۏﻧﻮ هﺮ زاﻣﺎن ﺗﻘﺪﻳﺲ اﺋﺪﻳﺮﻳﮏ!‬
‫‪-١٤-‬‬
‫اوﻟﻮﺳﻮن ان ﺳﺌﭽﮕﻴﻦ اﻧﺴﺎﻧﯥ اۏﻻن‪،‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪﻩ ﺛﻨﺎ اﺋﺪﻳﺮﻳﮏ هﺎﻣﯥ‪.‬‬
‫ﺁرادان ﻗﺎﻟﺪﯦﺮدې ﻗﺎراﻧﻠﯧﻘﻼرې‪،‬‬
‫اﻳﺸﯧﻐﺎ ﺑﯚرۆﻧﻤﯚش ﺁﯼ ﺟﻤﺎﻟﻴﻠﻪ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮ اؤﻳﻤﮏ اﻳﻠﻪ ﻳﯚﮐﺴﻪﻟﻴﺮﻳﮏ ﺑﻴﺰ‪،‬‬
‫ﺳﻼم اۏﻟﺴﻮن اۏﻧﺎ‪ ،‬هﻤﺪﻩ ﺁﻟﯧﻨﺎ‪.‬‬
‫‪-١٥-‬‬
‫ﮐﺴﻴﻠﺴﻴﻦ اﻟﻠﺮﯼ اۏ ﮐﺎﺗﺒﻴﻦ ﮐﻴﻢ‬
‫‪ .............................................................................................................................. 806‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ادب اﺋﻮﻟﺮﯼﻧﻴﻦ ﭘۏزدو ارﮐﺎﻧﻴﻦ‪.‬‬

‫»ﻋﻨﺐ«ﯼ اﻟﻴﻠﻪ »ﻋﻴﺐ«ﮔﺆﺳﺘﺮﻳﺐ‪،‬‬
‫ﺷﺮاﺑﺪان داهﺎ ﭼۏخ اﻓﺴﺎد اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪.‬‬
‫‪-١٦-‬‬
‫ﻻل اۏﻟﺴﻮن اۏ دﻳﻞ ﮐﯽ اﺋﻠﻠﺮ اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺷﻌﺮ اﻳﻨﺠﻴﻠﺮﻳﻨﯽ داﻏﯧﺪﯦﺐ ﭘۏزار‪.‬‬
‫ﺁﻏﺰﯦﻨﺪا دۏﻻﺷﺎن ﻳﺎﻧﻠﯧﺶ ﻣﻨﻄﻘﯽ‪،‬‬
‫»اﻧﺘﺎج«دان ﺑﻮﺷﺎﻟﺪار »ﻗﻀﻴﻪ«ﻟﺮﯼ‪.‬‬
‫ﻗﻮراﺷﺪﯦﺮدﯦﻐﯽ ﺑﻴﺮ ﻳﺎﻻﻧﭽﯥ »ﺗﺼﺮﻳﻒ«‬
‫ﻣﻀﻤﻮﻧﻮ ﻣﮑﺴﻮرا دؤﻧﺪﻩرﻳﺐ ﻗﺎﭼﺎر‪.‬‬
‫‪-١٧-‬‬
‫ﮔﻴﺠﻴﮑﻠﯽ ادﻳﺒﻴﻦ ﭼۏﺧﺪور ﮔﻨﺎهﯽ‪،‬‬
‫ﭼﯚنﮐﯽ اۏ ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن اﺋﻠﯽ ﺁزدﯦﺮﯦﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺰﻩﮐﻠﯽ‪ -‬دۆزﻩﮐﻠﯽ ﻳﺌﻠﻪ داﻧﯧﺸﯧﺐ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻨﺎﻳﺎ ﭼﺎﺗﻤﺎﻏﯧﻦ ﺑﺎﻏﻼﻳﯧﺮ ﻳۏﻟﻮن‪.‬‬
‫‪-١٨-‬‬
‫ﺣﻤﺪ اۏﻟﺴﻮن اۏل ﺁﻟﻼهﺎ ﮐﻴﻢ‬
‫ﻳﯚﮐﺴﮏ ﺳﻤﺎﻻر ﻳﺎرادﻳﺐ‬
‫ﮐﺎﻧﺪان ﺗﺎﭘﺎر ﺧﺎﮎ زﻣﻴﻦ‬
‫ﻓﻴﺾ ﺑﻬﺎر دﻟﮕﺸﺎ‪.‬‬
‫*‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨٠٧ ..........................................................‬‬
‫ﺧﻂ وﺋﺮدﯼ رﻳﺤﺎن ﮐﻴﻢ ﻳﻘﻴﻦ‪،‬‬

‫ﺑﻴﺮ ﺗﺎﻧﺮې وار‪ ،‬اﯼ اهﻞ دﻳﻦ!‬
‫ﻧﻬﯽ اﺋﺘﺪﻳﮕﻴﻨﺪن ﭼﮑﻴﻨﻴﻦ‪،‬‬
‫هﺮدم دﺋﻴﻦ‪ :‬ﻳﺎرﺑﻨّﺎ!‬
‫‪-١٩-‬‬
‫رﺗﺒﻪﺳﻴﻨﯽ اۏﻧﻮن ﺗﺎﻧﺮې اوﺟﺎﻟﺘﺴﻴﻦ‪،‬‬
‫ﮔﯚن ﺑﻪ ﮔﯚن اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ ﺷﺄﻧﻴﻨﯽ اوﺟﺎ‪.‬‬
‫اﻣﺮﻳﻨﯽ اﺑﺪﯼ ﻧﺎﻓﺬ اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪،‬‬
‫ﺁﻟﻼﻩ ﻋﺰﺗﻴّﻨﯽ ﭼۏﺧﺎﻟﺘﺴﯧﻦ داهﺎ‪.‬‬
‫‪-٢٠-‬‬
‫اوﻟﻮ ﺗﺎﻧﺮﯦﻢ ﺳﻨﻪ اۆزۆم ﺗﻮﺗﻮرام‪:‬‬
‫ﻋﺮاق ﺗﻮﭘﺮاﻏﯧﻨﯥ ﻳﺎﻏﯧﺶ ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ‬
‫دﻧﻴﺰﻟﻪ ﺳﻮواران ﺳﻠﻄﺎﻧﺎ رﺣﻢ اﺋﺖ!‬
‫ﺑﻴﺰﻩ ﺷﻨﻠﻴﮏ وﺋﺮن‪ ،‬ﺳﺌﻮﻳﻨﺞ ﮔﺘﻴﺮن‬
‫ﻳۏل ﮔﺆﺳﺘﺮﻧﺪﻳﺮ او ﺧۏش ﮔﯚﻧﻠﺮ وﺋﺮن‪،‬‬
‫ﻋﺪاﻟﺘﯽ ﺑﻴﺰﻩ ﺁﻣﺎن ﮐﺆهﯚﻟﯚ‪،‬‬
‫ﻣﺼﻴﺒﺘﯽ ﻗۏوان ﺑﻴﺮ ﺳﯧﻐﻨﺎﺟﺎﻗﺪﯦﺮ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﻳﺎﻏﯧﺴﯥ‪ ،‬ﻗﺎﭼﻤﺎق ﻳﺌﺮﻳﻨﻪ‪،‬‬

‫اۏﻧﻮن ﻗﯧﻠﯧﻨﺠﯧﻨﺎ ﺳﯧﻐﯧﻨﯧﺐ ﻗﺎﻟﺪﯼ‪.‬‬
‫اﺳﻼم ﻋﺎﻟﻤﻴﻨﺪﻩ او ذاﺗﯧﻦ ﻋﺪﻟﯽ‪،‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 808‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫دۆﻧﻴﺎﻳﺎ اۆﻧﻠﻨﺪﯼ‪ ،‬ﺳﺲ‪-‬ﺻﺪا ﺳﺎﻟﺪې‪.‬‬

‫‪-٢١-‬‬
‫ﮐﯚﺳﮕﯚن ﻗﯧﻠﯧﻨﺠﯧﻨﺎ ﮔﺆز ﺁﭼﺪﯼ ﻳﺎﻏﯥ‪،‬‬
‫ﻣﻦدﻩ اۆﻣﻴﺪﻳﻤﯽ اۏﻧﺎ ﺑﺎﻏﻼدﯦﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻨﻪﻣﻦ ﺳﯧﻐﯧﻨﺪﯦﻢ اﻳﮑﯽ دﻧﻴﺎدا‪،‬‬
‫ﺻﺮاط ﮐﺆرﭘﯚﺳﯚﻧﺪن ﮐﺌﭽﺪﻳﮕﻴﻢ زاﻣﺎن‪.‬‬
‫اﺗﻪﮔﻴﻴﻨﺪن ﺗﻮﺗﻮب اﻳﮑﯽ دﻧﻴﺎدا‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺳﻨﺪن رﺿﺎﻳﺖ رﺟﺎ اﺋﺪﻳﺮم‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﭼۏخ ﻟﻄﻔﯚﻧﻪ ﺑﺌﻞ ﺑﺎﻏﻼﻣﯧﺸﺎم‪.‬‬
‫‪-٢٢-‬‬
‫ﺳﺮورا ﻓﺎرغ دڲﻴﻞ ﺳﻨﺪن ﻓﻀﻮﻟﻲ ﺑﻴﺮ زﻣﺎن‪،‬‬
‫اﻳﺴﺘﻪرم ﺗﺎﻧﺮﯦﻤﺪان ﻋﺆﻣﺮۆﻧﯚ اوزاﻟﺘﺴﯧﻦ ﺑﺎﻟﻤﺪام‪.‬‬
‫ﺑﺎخ‪ ،‬ﺳﻨﻴﻦ ﻧﻮرون‪ ،‬ﻗﺎراﻧﻠﯧﻖ ﻳﺌﺮﻟﺮﯼ ﺁﻳﺪﯦﻨﻼدﯦﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻮ ﻋﺰﻳﺰ ذاﺗﯧﻦ ﻋﺆﻣﺮۆ اۏﻟﺴﻮن ﻣﺴﺘﺪام‪.‬‬
‫‪-٢٣-‬‬
‫ﺗﺎﻧﺮﯦﻢ ﮔﻞ اﻣﺎن وﺋﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻼرا‪،‬‬
‫اﺳﻼﻣﯧﻦ ﭼﯧﺮاﻏﯧﻦ اﻳﺸﯧﻘﻠﯥ ﺳﺎﺧﻼ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﯧﻦ ﭘﺎﺷﺎﺳﯧﻦ ﭘﺎﻳﺪار اﺋﻴﻼ!‬
‫**‬
‫دۏﻏﺮو‪ -‬دۆزﮔﯚن دﻳﻨﻴﻦ‪ ،‬دؤزۆﻣﻠﺰ دﻳﻨﻴﻦ‬
‫ﻣﺘﺎﻧﺘﻠﯽ اﻋﻼ ﺑﻮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻴﻦ‪،‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨٠٩ ..........................................................‬‬
‫ﻋﻈﻤﺘﻠﯽ ﺑﺆﻳﯚﮎ ﻳﺎردﯦﻤﭽﯧﺴﯥﺳﺎن‪،‬‬

‫هﺮ دﻣﺪﻩ‪ ،‬هﺮ ﺁﻧﺪا‪ ،‬اﺣﺴﺎن ﻣﺒﺪأﻳﯽ‪،‬‬
‫هﺮ زاﻣﺎن ﻧﺸﺌﻪﻧﻴﻦ ﺷﻔﻘﺖ ﻣﻨﺸﺄﻳﯽ‪.‬‬
‫**‬
‫ﺳﻮدان و ﺗﻮﭘﺮاﻗﺪان ﺗﺆرﻩﻳﻦ ﺟﺴﻤﻪ‪،‬‬
‫روح ﮔﻠﻴﺐ دۏﻏﺮوﺳﻮ ﺟﺎن ﺑﺎﻏﯧﺸﻼدﯼ‪.‬‬
‫اۏﻧﻮن ذﮐﺮﯼ ﺑﻴﺰﻩ ﺧﻴﺮدﻳﺮ‪ ،‬اﻳﻨﺎن‪،‬‬
‫اۏﻧﻮ ﺧﺎﻃﺮﻻﻣﺎق ﻗﺮﺁن ﮐﻴﻤﯽدﻳﺮ!‬
‫**‬
‫ﻗۏروﻧﻤﻮش ﻗﺎﻻﺳﯥ‪ ،‬ﻣﺤﮑﻢ ﺣﺼﻨﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻼر ﺳﯧﻐﯧﻨﻤﯧﺶ اﺻﺤﺎب ﮐﻬﻒ ﺗﮏ‪.‬‬
‫**‬
‫ﺁﻧﺎ ﺑﻄﻨﻴﻨﺪﻩﮐﯽ ﺟﻨﻴﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯧﻦ ان ﻳﺎﺧﺸﯥ اﺣﻮاﻟﯥدﻳﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻞ‪.‬‬
‫**‬
‫ﺳﺎﻳﯧﻼن ان ﺑﺆﻳﯚﮎ ﻋﺰم‪ ،‬اۏﻧﻮن ﻋﺰﻣﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺎﻳﯧﻼن ان ﺑﺆﻳﯚﮎ ﺳﺲ‪ ،‬اۏﻧﻮن ﺳﺴﯽ‪.‬‬
‫**‬
‫اۏﻧﻮن هﺮ ﺑﻴﺮ ﺳﺴﯽ‪ ،‬هﺮ ﺑﻴﺮ رأﻳﻴﻨﺪﻩ‪،‬‬
‫ﺁﻟﻼهﯧﻦ ﻳﺎرادﯦﻤﯥ‪ ،‬ﺗﻮﻓﻴﻘﯽ واردﯦﺮ‪.‬‬
‫**‬
‫‪ .............................................................................................................................. 810‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ﺑﻮدور‪ ،‬او اﺑﺪﯼ اوﭼﻤﺎق‪ ،‬او ﺟﻨّﺖ‪،‬‬

‫اۏرادا ﻳﺌﺮﻟﻪﺷﻴﻦ‪ ،‬اۏرادا ﻗﺎﻟﯧﻦ‪.‬‬
‫**‬
‫ﺁّﺟﯥ دوزدور‪ ،‬ﻗﻬﺮﯼ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺳﻮ ﻟﯚﻃﻔﯚ‪.‬‬
‫‪-٢٤-‬‬
‫ﻋﺸﻘﺪﻳﺮ ﻋﺎﺷﻘﻪ ﻳۏﻟﻮ ﮔﻮﺳﺘﻪرن‪،‬‬
‫هﺪاﻳﺖ ﻗﺼﺪﻳﻠﻪ اﻳﺸﻴﻘﻼﻧﺪﯦﺮان‪.‬‬
‫‪-٢٥-‬‬
‫اﯼﺳﻨﻴﻦ ﺑﻴﻠﻴڲﻴﻦ‪ ،‬ﻋﻠﻤﻴﻦ‪ ،‬اﺣﺎﻃﻪن‪،‬‬
‫ﺑﯚﺗﯚن وارﻟﯧﻘﻼرې ﺑﯚروﻳﻦ ﺗﺎﻧﺮﯦﻢ!‬
‫‪-٢٦-‬‬
‫ﺷﻨﻠﻴﮓ ﻓﻠڲﻴﻨﺪن ﺑﻴﺮ ﮔﯚﻧﺶ دۏﻏﺪو‪،‬‬
‫ﺷﻨﻠﻴڲﻪ ﺑﯚرۆﻳﯚر ﺑﯚﺗﯚن دۆﻧﻴﺎﻧﯥ‪.‬‬
‫‪-٢٧-‬‬
‫‪ -‬ﻣﻨﺰﻩ‪ ،‬ﭘﺎﮎ اۏﻻن ﻣﻨﻴﻢ ﺁﻟﻼهﯧﻢ‪،‬‬
‫دﻳﺮﻟﻴڲﯽ ﻳﺎراﺗﻤﯧﺶ‪ ،‬اؤﻟﯚم ﻳﺎراﺗﻤﯧﺶ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺧۏش اۏ ﮐﻴﻤﺴﻪﻟﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﯧﻨﺎ اۏﻟﺴﻮن‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳﺎردﯦﻢ اﺋﺘﻤﻴﺶ دؤزﻧﻠﺮ اﻳﻠﻪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺳﻨﻴﻦ وارﻟﯧﻐﯧﻨﯥ ﻗﻮرﺗﻮﻟﻮش اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫واﺳﻄﻪ ﻗﯧﻠﻤﯧﺸﺪﯦﺮ ﺳﻨﯽ ﻳﺎران‪.‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎﻏﯧﺸﯥ ﻳﺎﻏﺪﯦﺮان‪ ،‬ﺑﻴﺘﮕﯽ ﮔﺆﻳﺮدن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨١١ ..........................................................‬‬
‫‪ -‬ﻳﺎراﻧﻤﺎﻗﻼرﯦﻨﺎ ﻳﺎراﻧﻤﯧﺸﻼرﯦﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺎراﻧﯧﺸﯧﻦ اﻳﻠﻪ ﺳﺒﺐ اۏﻟﻤﻮﺷﺴﺎن‪.‬‬
‫‪ -‬ﻳﯚﮐﺴﮏ ﺳﻮﻳّﻪدﻩ اﻳﺘﮕﻴﻦ ذاﺗﯧﻨﯥ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﺸﯥ ﺻﻔﺘﻠﺮﻟﻪ ﺑﻴﺮﻟﺸﺪﻳﺮﻣﻴﺸﺪﻳﺮ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎﺷﻼﻳﯧﻦ ﺑﻴﺮﺑﻪ ﺑﻴﺮ ﺳﻼﻣﻼر اﻳﻠﻪ‪،‬‬
‫ﺻﻠﻮاﺗﻼر اﻳﻠﻪ ﺳۏﻧﺎ ﻳﺌﻴﺮﻳﻦ!‬
‫‪-٢٨-‬‬
‫ﻋﻄﻴﺮﻟﯽ‪ ،‬ﻗۏﺧۏﻟﻮ ﻋﻨﺒﺮ ﺳﻼﻣﯧﻢ‪،‬‬
‫ﺻﺒﺎ ﻳﺌﻠﯽ! ﺁﭘﺎر ﺳﻦ اۏﻧﺎ ﺳﺎرې‪.‬‬
‫اﺳﻴﺮﮔﻤﻪ ﺑﻴﺰدن ﻣﮑﺘﻮﺑﻼرﯦﻨﯥ‪،‬‬
‫ﮔﻴﺰﻟﻤﻪ ﮔﺆزۆﻣﺪن ﺑﻠﻠﯽ ﺷﺌﻴﻠﺮﯼ‪.‬‬
‫ﻟۏﺣﻪﻟﺮ اۆزۆﻧﺪﻩ ﻳﺎزﯦﻠﻤﯧﺸﻼرﻻ‪،‬‬
‫ﻣﻌﻨﺎﻻر‪ ،‬ﺁﻧﻼﻣﻼر ﺁﻳﺪﯦﻦ ﮔﺆرۆﻧﺮ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺣﺪدﻳﻨﺪن ﺁﺷﯧﺮﻣﺎ اؤﻳﯚدﻟﺮﻳﻨﯽ‪،‬‬
‫اﯼ اﺋﻠﺠﻪ ﺑﻴﻠﻦ‪ ،‬اﯼ هﺮ ﻧﻪﻳﻪ ﻋﺎرف!‬
‫‪-٢٩-‬‬
‫ﺑﺎﻏﻠﯽ اﻳﺸﻠﺮﻳﻤﯽ ﺁچ ﻣﻨﻴﻢ ﺗﺎﻧﺮﯦﻢ‪،‬‬
‫ﻗۏرﺧﺪوﻏﻮم ﺷﺌﻴﻠﺮدن ﻣﻨﯽ ﮔﻞ ﻗﻮرﺗﺎر‪.‬‬
‫‪-٣٠-‬‬
‫اۏﻧﺎ ﻳۏﺧﺪور اﺻﻼ دﻧﻴﺎ ﺑۏﻳﻮﻧﺠﺎ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ دﻳﻠﮏ‪ ،‬ﺳﺌﻮﮔﯽ و اﻳﺴﺘﮏ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 812‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪-٣١-‬‬
‫اﻳﺸﯧﻘﻠﯥ اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ ﺗﺎﻧﺮې ﻣﺰارﯦﻦ‪،‬‬
‫رﺣﻤﺖ ﻳﺎﻏﯧﺸﻴﻠﻪ ﺳﻴﺮاب اﺋﻴﻠﻪﺳﻴﻦ‪.‬‬
‫ﻳﺎﺧﺸﯥ ﺟﺰا وﺋﺮﺳﻴﻦ ﺗﺎﻧﺮې ﺳﻨﻴﻨﭽﯚن‪،‬‬
‫ان ﺑﺆﻳﯚﮎ اﺟﺮ اﻳﻠﻪ ﺟﺰاﻻﻧﺪﯦﺮﺳﯧﻦ‪.‬‬
‫اﺳﮑﯽدن ﻣﻨﻴﻤﻠﻪ ﻳۏﻟﺪاﺷﻠﯧﻖ اﺋﺪن‬
‫ﮐﺆﻧﻠﯚﻣﯚ ﺳﻨﻴﻨﭽﯚن ﻓﺪا اﺋﻴﻠﻪدﻳﻢ‪.‬‬
‫اۆرﻩڲﻴﻤﺪﻩ ﺳﻨﻴﻦ ﺳﺌﻮﮔﻴﻦ ﻳﺌﺮ ﺗﻮﺗﻤﻮش‬
‫ﺳﻨﺪن اؤزﮔﻪ ﺳﻴﻨﯽ داﺋﯧﺮ ﻧﻔﯽ اﺋﺪﻳﺮ‬
‫هﺮ زاﻣﺎن اؤزۆﻧﻪ ﻳۏﻟﺪاش ﺁراﺳﺎن‪،‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﯽ دردﯼ ﺳﻨﻴﻦ اۆﭼﯚن ﻳﺌﺘﻤﺰﻣﯽ؟‬
‫ﻳﺎرارﻻﻧﯧﺮ ﺳﻨﻴﻦ وﺻﻠﻴﻨﻪ ﭼﺎﺗﺎن‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪن ﺁﻳﺮې دۆﺷﻦ اۆﻣﻴﺪﺳﻴﺰ اۏﻻر‪.‬‬
‫ﺳﻨﯽ ﻗﯧﻨﺎﻳﺎﻧﻼر‪ ،‬ﺳﻨﯽ داﻧﺎﻧﻼر‪،‬‬
‫ﺣﮑﻤﺘﯽ داﻧﯧﺮﻻر‪ ،‬ﺳﺆز ﻗﺎﻧﻤﺎﻳﯧﺮﻻر‪.‬‬
‫‪-٣٢-‬‬
‫ﺻﺒﺤﺪم ﮔﻠﺰار اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﭼﺎﻟﺪې ﺑﯚﻟﺒﯚل ارﻏﻨﻮن‬
‫ﮐﻴﻢ ﮐﻼﻣﯧﻢ دﻳﻨﻠﻪﻳﻴﻦ‪ ،‬ﺑﻴﺮ ﮐﺮّﻩ ﻋﺎﺷﻘﻠﺮ دورون‪.‬‬
‫هﺮ ﮔﺆرﻧﻠﺮ ﺣﺴﻦ ﺧﻄﻴﻦ اۏﺧﻮدو ﺻﺪ ﺁﻓﺮﻳﻦ‪،‬‬
‫ﻳﺎﺧﺸﯧﻠﯧﻖ ﻣﻦ ﮔﺆرﻣﻪدﻳﻢ‪ ،‬اﻻ ﻗﻠﻴﻼً ﺷﺎﮐﺮون!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨١٣ ..........................................................‬‬
‫‪-٣٣-‬‬
‫‪ -‬ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﻩ‪ ،‬اۏﻧﻮن اهﻞ ﺑﺌﺘﻴﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺻﻠﻮات ﺳﺆﻳﻠﻪﻳﻴﻦ ‪ ،‬ﺳﻼم ﺳﺆﻳﻠﻪﻳﻴﻦ‪.‬‬
‫‪ -‬اۏﻧﻮن اﻳﺴﺘﻪدڲﻴﻴﻦ ﮐﻤﺎﻟﯧﻦ ﺳﺆﻳﻠﻪ!‬
‫‪ -‬اۏﻧﻮن ﻳﺌﺘڲﻴﻨﻠﻴﮕﯽ‪ ،‬ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴڲﻴﻨﯽ‪،‬‬
‫دۆﺷﺪۆڲﻮن ﺣﺎﻟﯧﻨﺪان‪ ،‬دوﻳﺪوﻏﻮن واﺧﺘﺪا‪.‬‬
‫‪ -‬اۏﻧﻮن ﺟﻤﺎﻟﯧﻨﺪان ﺑﻴﺮ اودوم ﻧﻮر ﺁل‪،‬‬
‫‪ -‬ﮔﻮزﻩﻟﻠﺸﺪﻳﺮﻣﻴﺸﺪﻳﺮ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺤﺒﻴﻪﺳﻴﻦ‬
‫‪ -‬ﻧﺎﻧﺮې اۏﻧﻮن ﺑﯚﺗﯚن اﺋﺘﺪﮐﻠﺮﻳﻨﯽ‪،‬‬
‫اؤرﻧﮏ ﺗﻮﺗﻤﺎﻧﯽدا اۏﻻﺳﯥ اﺋﺘﺴﻴﻦ‪.‬‬
‫‪-٣٤-‬‬
‫‪ -‬ﻓﺪا اۏﻟﺴﻮن ﺳﻨﻪ ﺁﺗﺎم و ﺁﻧﺎم‪.‬‬
‫‪ .5‬اﻻﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟﻤﻮﺟﻮدةُ ﻓﻲ اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ اﻟﻔﺎرﺳﻲ‪‬‬
‫‪ .1 -5‬اﻟْﺄﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮﺑﻴ‪‬ﺔُ اﻟْﻤﻮﺟﻮد‪‬ةُ ﻓ‪‬ﻲ ﻗَﺼﺎﺋ‪‬ﺪ‪ ‬اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ‬
‫ـ ‪ 44‬ـ‬
‫ﺑﻪ هﺮﮐﺴﯽ ﭘﯽ ﺣﺴﻦ ﻣﻌﺎش روﯼ ﻣﻨﻪ!‬
‫ﻓَﻮ‪‬لﱢ و‪‬ﺟ‪‬ﻪ ﻟ‪‬ﻤ‪‬ﻦْ ﺗُﺮْﺟ‪‬ﻊ‪ ‬إﻟَﻴ‪‬ﻪ‪ ‬اﻟْﺄﻣ‪‬ﻮر‪.‬‬
‫ـ ‪ 45‬ـ‬
‫ﺿَﺎﻋ‪‬ﻒ‪ ‬اﷲُ ﻟَﻚ‪ ‬اﻟْﻘَﺪ‪‬ر‪ ‬ﻟَﻨﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﺄﻳ‪‬ﺎم‪،‬‬
‫ﻓَﺘَﺢ‪ ‬اﷲُ ﺑِﻚ‪ ‬اﻟْﺒﺎب‪ ‬ﻟَﻨﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻵﻣﺎل‪.‬‬
‫‪ .2 -5‬اﻟْﺄﺑﻴﺎت‪ ‬اﻟْﻌ‪‬ﺮﺑﻴ‪‬ﺔُ اﻟْﻤﻮﺟﻮد‪‬ةُ ﻓ‪‬ﻲ ﻏُﺰولِ اﻟﺪ‪‬ﻳﻮانِ‬

‫ـ ‪ 46‬ـ‬
‫ﺑِﺎﺳ‪‬ﻤ‪‬ﻚ اﻟﻠﱠﻬ‪‬ﻢ‪ ،‬ﻳﺎ ﻓَﺘﱠﺎح‪ ‬أﺑﻮابِ اﻟْﻤﻨَﻲ!‬
‫ﻳﺎ ﻏَﻨ‪‬ﻲ‪ ‬اﻟﺬﱠات! ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﻓ‪‬ﻴﻪ‪ ‬ﺑ‪‬ﺮﻫﺎنُ اﻟْﻔَﻨﺎ!‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨١٥ ..........................................................‬‬
‫ﻳﺎ ﻣﻔﻴﺾ‪ ‬اﻟْﺠ‪‬ﻮد‪ ،‬ﻳﺎ ﻓَﻴ‪‬ﺎض‪ ‬آﺛﺎرِ اﻟْﻮ‪‬ﺟﻮد!‬

‫ﻳﺎ ﻗَﺪﻳﻢ‪ ‬اﻟْﻤﻠﻚ! ﻳﺎ ﻣ‪‬ﻦْ ﻟﻢ ﻳ‪‬ﻐَﻴ‪‬ﺮْه‪ ‬اﻟْﻔَﻨﺎ!‬
‫ﻳﺎ ﻋ‪‬ﻤﻴﻢ‪ ‬اﻟﻠﱡﻄْﻒ! ﻳﺎ و‪‬ﻫ‪‬ﺎب‪ ‬ﻟَﺬﱠات‪ ‬اﻟﺴ‪‬ﺮور!‬
‫ﻳﺎ ﻃﺒﻴﺐ‪ ‬اﻟْﻘَﻠﺐ! ﻳﺎ ﺣ‪‬ﻠّﺎلَ اﺷﻜﺎلِ اﻟْﻌ‪‬ﻨﺎ!‬
‫ﻗَﺪ ﺟ‪‬ﻨ‪‬ﻲ ﻗَﻠﺒِﻲ ﻣ‪‬ﻦَ اﻟﺪ‪‬ﻧﻴﺎ ذﻧُﻮﺑﺎً‪ ،‬ﺛُﻢ‪ ‬ﺗﺎب‪،‬‬
‫ﻗَﺪ اﺗﻲ ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﺘَﻐْﻔ‪‬ﺮاً‪ ،‬ﻓَﺎﻏْﻔﺮْ ﻟَﻪ‪ ‬ﻣﺎ ﻗَﺪ‪ ‬ﺟ‪‬ﻨﺎ‪.‬‬
‫أﻧْﺖ‪ ‬ﻣ‪‬ﺴ‪‬ﺠﻮد‪‬ي و‪ ‬ﻣ‪‬ﻌﺒﻮد‪‬ي‪ ،‬ﻓَﻠَﻢ أﻋﺒ‪‬ﺪ‪ ‬ﺳ‪‬ﻮاك‪،‬‬
‫أﻧْﺖ ﺧَﻠﱠﺎﻗ‪‬ﻲ و ر‪‬ز‪‬اﻗ‪‬ﻲ و ﻟَﻢ‪ ‬أﻋﻠﻢ‪ ‬أﻧﺎ‪.‬‬
‫ﻧﺎلَ ﻗَﺪ‪‬رِي ﻣ‪‬ﻨْﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﺮاج‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻌﺎﻟ‪‬ﻲ و‪ ‬ا ‪‬ﻋﺘَﻼ‪،‬‬
‫ﺣﺎز‪ ‬ﻗﻠﺒِﻲ ﻣ‪‬ﻨْﻚ‪ ‬أﺳﺮار‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻌﺎﻧ‪‬ﻲ و‪ ‬اﻏْﺘَﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬ﺷَﺮﺣ‪‬ﺖ اﻟﺼ‪‬ﺪ‪‬ر‪ ‬ﻓَﺎﺣ‪‬ﻠُﻞْ ﻣ‪‬ﻦْ ﻟ‪‬ﺴﺎﻧ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻘﺪ‪‬ةً‪،‬‬
‫ﻧ‪‬ﻌ‪‬ﻤ‪‬ﺔ أﻋ‪‬ﻄَﻴ‪‬ﺘﻬﺎ ﺗَﻤ‪‬ﻢ‪ ‬ﺑِﺘَﻮﻓ‪‬ﻴﻖِ اﻟﺜﱠﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻗَﺪ‪ ‬و‪‬ﻫ‪‬ﺒ‪‬ﺖ اﻟﻨﱡﻄْﻖَ ﻗَﺪ‪‬ر‪‬ﻧ‪‬ﻲ ﻋ‪‬ﻠَﻲ ﺣ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ اﻟْﻤ‪‬ﻘﺎل‪،‬‬
‫ﺣ‪‬ﻜَﻤ‪‬ﺔ اﺧْﻔَﻴ‪‬ﺘَﻬﺎ ﻓ‪‬ﻲ اﻟﺸﱢﻌ‪‬ﺮِ ﻣ‪‬ﻨْﻬﺎ ﻫﻬ‪‬ﻨﺎ‪.‬‬
‫أﻓْﻀَﻞُ اﻟْﺄﻟْﻄﺎف‪ ‬إدراك‪ ‬اﻟْﻤ‪‬ﻌﺎﻧ‪‬ﻲ ﻓ‪‬ﻲ اﻟْﻜَﻼم‪،‬‬
‫أﺣ‪‬ﻤﺪ اﷲَ اﻟﱠﺬ‪‬ي أﻋ‪‬ﻄﻲ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﺎ ﻋ‪‬ﻨﺎ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 816‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫ـ ‪ 47‬ـ‬
‫ﺑﻪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﮐﻨﻢ ﺁن ﺳﺮو ﺻﻨﻮﺑﺮ ﻗﺪ را؟‬
‫إﻧﱠﻪ‪ ‬أﻋ‪‬ﻈَﻢ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﻛُﻞﱢ ﻋ‪‬ﻈﻴﻢٍ ﻗَﺪرا‪.‬‬
‫ـ ‪ 48‬ـ‬
‫ﮔﻞرﺧﺎ! ﻧﻮشﻟﺒﺎ! ﺳﻴﻢﺑﺮا! ﺳﺮو ﻗﺪا!‬
‫ﻣﺎ ﺑ‪‬ﺪا ﻗَﺒ‪‬ﻠﻚ ﻣﺎ ﻓ‪‬ﻴﻚ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦَ اﻟْﺤ‪‬ﺴ‪‬ﻦِ ﺑ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻪ اﻳﻨﻢ ﮐﻪ دهﻢ ﻏﻴﺮ ﺗﻮ را در دل رﻩ‪،‬‬
‫أﻛْﺮه اﻟﺸﱢﺮك ﻓَﻼأﺷْﺮِك‪ ‬ر‪‬ﺑ‪‬ﻲ أﺣ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫در رﻩ ﻋﺸﻖ ﺑﺘﺎن ﺑﻮد ﺗﺮدّد دﺷﻮار‪،‬‬
‫ﻛَﻴ‪‬ﻒ‪ ‬ﻻ أﺣ‪‬ﻤﺪ‪ ‬ﻣ‪‬ﻦْ ﺳ‪‬ﻬ‪‬ﻞَ أﻣ‪‬ﺮِي و‪ ‬ﻫ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫ذوق ﻋﺸﻘﺖ ﮐﻪ زِ روزِ ازﻟﻢ هﻤﺮﻩ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻃﺎب‪ ‬ﻟ‪‬ﻲ ﻳ‪‬ﺠ‪‬ﻌ‪‬ﻠُﻪ‪ ‬اﷲُ ر‪‬ﻓﻴﻘ‪‬ﻲ أﺑ‪‬ﺪا‪.‬‬
‫‪ .6‬ﻓﺎرﺳﺠﺎ دﻳﻮاﻧﺪاﻛﻲ ﻋﺮﺑﺠﻪ ﺑﻴﺘﻠﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪﻟﺮي‬
‫‪-٤٤-‬‬
‫هﺮ ﮐﺴﻪ ﻳﺎﻟﻮارﻣﺎ ﻣﻌﺎﺷﯧﻦ اۆﭼﯚن‪،‬‬
‫اﻳﺸﻠﺮﻳﻨﯽ ﺗﺎﭘﺸﯧﺮ اۏل ﻳﮕﺎﻧﻪﻳﻪ‪.‬‬
‫‪-٤٥-‬‬
‫ﺑﻴﺰﻳﻢ اۆﭼﯚن ﺳﻨﻴﻦ ﮔﯚﻧﻠﺮ ﺑۏﻳﻮﻧﺠﺎ‪،‬‬
‫ﺁرﺗﯧﺮﺳﯧﻦ ﻗﺪرﻳﻨﯽ‪ ،‬ﺟﻼﻟﺘﯧﻨﯥ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺰﻳﻢ ﺁرزوﻣﻮزدور‪ ،‬دﻳﻠﻪ ﮔﻴﻤﻴﺰدﻳﺮ‪،‬‬
‫ﺁﭼﯧﻦ ﮐﺘﺎﺑﯧﻨﯥ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﺘﯧﻨﯥ‪.‬‬
‫‪-٤٦ -‬‬
‫ﺁدﻳﻨﻼ ﺑﺎﺷﻼدﯦﻢ‪ ،‬اﯼ ﺑﺆﻳﯚﮎ اﷲ‪،‬‬
‫ﺳﻦ ﺗﮏ ﺷﺮف وﺋﺮن ﺑﻴﺰﻟﺮﻩ هﺎﻧﯥ؟‬
‫اﯼ ذاﺗﯥ ان ﻳﯚﮐﺴﮏ ﺑﻴﺮ وارﻟﯧﻖ اۏﻻن‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪﻩ ﮔﻴﺰﻟﺘﻤﻴﺸﺪﻳﺮ ﻓﻨﺎ ﺑﺮهﺎﻧﯥ‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 818‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫اﯼ ﺑﺎﻏﯧﺶ ﻗﺎﻳﻨﺎﻏﯥ‪ ،‬ﺟﻮدون ﭼﺸﻤﻪﺳﯽ‪،‬‬

‫وارﻟﻴﻖ ﺁﺛﺎرېﻧﯧﻦ ﻧﻴﺎﺿﯥ ﺳﻦ ﺳﻦ‪.‬‬
‫ازﻟﯽ‪ ،‬اﺑﺪﯼ ﻣﻠﮑﻮت ﻗﺪﻳﻤﺪﻳﺮ‪،‬‬
‫ذاﺗﯧﻦ ﻓﺎﻧﯥ اۏﻟﻤﺎز‪ ،‬هﺌﭻ دڲﻴﺸﻤﺰﺳﻦ‪.‬‬
‫ﻓﻀﻠﻴﻦ داﻏﯧﻠﻤﯧﺸﺪﯦﺮ هﺮ ﻳﺌﺮﻩ ﺳﻨﻴﻦ‪،‬‬

‫ﺳﻌﺎدت ﺑﺨﺶ اﺋﺪﻳﺐ‪ ،‬ﺷﺎدﻟﯧﻖ وﺋﺮﻩﻧﺴﻦ‪.‬‬
‫اۆرﻩﮐﻠﺮ ﺣﮑﻴﻤﯽ‪ ،‬ﻗﻠﺒﻠﺮ ﻃﺒﻴﺒﯽ‪،‬‬
‫دردﻟﺮﯼ ﺁﭘﺎرﯦﺐ‪ ،‬ﻏﻤﯽ ازﻩﻧﺴﻦ‪.‬‬
‫دﻧﻴﺎدا ﭼۏخ اۏﻟﻤﻮش ﮔﻨﺎﻩ اﺋﺘﻤﻴﺸﻢ‪،‬‬

‫ﺳﻨﻪ ﺳﺎرې ﮔﻠﻴﺐ ﺗﻮﺑﻪ اﺋﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﮔﻞ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼ ﮔﻨﺎهﻼرﯦﻤﯥ‪،‬‬
‫ﺳﻨﻴﻦ ﮔﺆﺳﺘﺮدﻳڲﻴﻦ ﻳۏﻟﺪا ﮔﺌﺪﻳﺮم‪.‬‬
‫ﺳﻨﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎﺳﯧﻨﺎ ﺑۏﻳﻮن اڲﻴﺮم‪،‬‬

‫ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﻌﺒﻮدﺳﺎن‪ ،‬ﺳﻦ ﻣﻨﻴﻢ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ روزﯼ وﺋﺮن‪ ،‬ﻣﻨﯽ ﺧﻠﻖ اﺋﺪن‪،‬‬
‫ﺳﺌﻮﮔﻴﻠﯽ ﻣﺴﺠﻮدﺳﺎن ﺳﻦ ﻣﻨﻴﻢ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫دﻳﻮانهﺎﯼ ﺳﻪﮔﺎﻧﻪﯼ ﻓﻀﻮﻟﯽ ‪٨١٩ ..........................................................‬‬
‫ﺷﺮﻓﻴﻢ‪ ،‬ﻋﺰﺗﻴﻢ ﺳﻨﻪ ﺑﺎﻏﻠﯧﺪﯦﺮ‪،‬‬

‫ﺳﻨﺪن ﺁرﺗﺪې ﻣﻨﻴﻢ ﻗﺪرﻳﻢ ﺟﻼﻟﯧﻢ‪.‬‬
‫اﺳﺮار ﺧﺰﻧﻪﺳﻴﻨﻪ ﭼﺌﻮرﻳﻠﺪﯼ ﻗﻠﺒﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪن ﺑﻴﺮ وﺋﺮﮔﯽدﻳﺮ اﻳﻨﺪﻳﮑﯽ ﺣﺎﻟﯧﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﻮ دﻧﻴﺎدا‪ ،‬ﺗﻮﻓﻴﻖ وﺋﺮﮔﻴﻠﻦ‪،‬‬

‫ﺛﻨﺎ دﺋﻴﻴﻢ ﺳﻨﻪ‪ ،‬ﻓﺨﺮ اﺋﺪﻳﻢ ﺳﻨﻪ‪.‬‬
‫ﮐﯚﮐﺴﯚﻣﺪن ‪ ،‬دﻳﻠﻴﻤﺪن ﺁچ دۆڲﯚﻧﻠﺮﯼ‪،‬‬
‫ﺑﺌﻠﻪ ﺑﻴﺮ ﻧﻌﻤﺘﯽ ﮔﻞ وﺋﺮﮔﻴﻞ ﻣﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼدﯦﻦ ﻧﻄﻖ و ﮐﻼﻣﯥ‪،‬‬

‫هﻤﺪﻩﮐﯽ داﻧﯧﺸﻤﺎق ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻴﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻪ ﺑﺨﺶ اﺋﻴﻠﻪدﻳﻦ‪ ،‬ﺣﺴﻦِ ﻣﻘﺎﻟﯥ‪،‬‬
‫ﺷﻌﺮﻳﻦ ﮔﻴﺰﻟﯽ اۏﻻن هﺮ ﺣﮑﻤﺘﻴﻨﯽ‪.‬‬
‫ﮐﻼﻣﯧﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﯧﻦ ادراﮎ اﺋﻴﻠﻪﻣﮏ‪،‬‬

‫ان ﺑﺆﻳﯚﮎ ﻓﻀﻠﺪﻳﺮ ﻓﻀﻮﻟﻲ اۆﭼﯚن‪.‬‬
‫ﺣﻤﺪ اۏﻟﺴﻮن ﺁﻟﻼهﺎ‪ ،‬ﺳﺌﭽﮕﻴﻦ ﺑﻨﺪﻩ ﺗﮏ‪،‬‬
‫اۏﻧﺎ ﺑﺎﻏﯧﺸﻼﻧﺪې هﺮ ﺷﺌﯽ ﺑﯚﺳﺒﯚﺗﯚن‪.‬‬
‫‪ .............................................................................................................................. 820‬دﻳﻮان ﻋﺮﺑﻲ‬
‫‪- ٤٧ -‬‬
‫اۏ ﺻﻨﻮﺑﺮ ﺑۏﻳﻠﻮ‪ ،‬اۏ ﮔﯚل ﺑﺪﻧﯽ‪،‬‬
‫ﮐﻴﻤﻪ ﺑﻨﺰﻩدﻳﻢ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﻨﻪ ﺑﻴﺮ دﺋﻴﻴﻦ‪.‬‬
‫هﺮ ﮐﻴﻤﻴﻦ ﮐﯽ ﻗﺪرﯼ داهﺎ ﺑﺆﻳﯚﮐﺪۆر‪،‬‬
‫اۏﻧﺪاﻧﺪا ﺑﺆﻳﯚﮐﺪۆر ﺳﻴﺰ ﺑﻮﻧﻮ ﺑﻴﻠﻴﻦ‪.‬‬
‫‪- ٤٨ -‬‬
‫اﯼ ﻣﻨﻴﻢ ﮔﯚل اۆزﻟﯚم‪ ،‬دوُداﻏﯥ ﺑﺎﻟﻠﯧﻢ‪،‬‬
‫ﻣﻨﻴﻢ ﺳﺮو ﺑۏﻳﻠﻮم‪ ،‬ﺑﻴﺮ دﻳﻨﻠﻪ ﻣﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺪن اؤﻧﺠﻪ هﺮ ﻧﻪ ﮔﺆزﻩﻟﻠﻴﮏ وارﻣﯧﺶ‪،‬‬
‫ﺳﻨﺪﻩ ﺟﺎﻧﻼﻧﯧﺒﺪﯦﺮ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﺮم ﺑﻮﻧﯽ‪،‬‬
‫ﺗﺮدد اﻳﭽﻴﻨﺪﻩ ﻳﺎﺷﺎﻣﺎق ﺑﺎﷲ‪،‬‬

‫ﺻﻨﻢﻟﺮ ﻋﺸﻘﻴﻨﺪﻩ ﭼﺘﻴﻨﺪﻳﺮ ﻣﻨﺎ‪.‬‬
‫ﻧﺌﺠﻪدﻩ ﺑﻮ اﻳﺸﯽ ﺁﺳﺎن اﺋﻴﻠﻪدﯼ‪،‬‬
‫اۏ ﮐﯽ ﺣﻤﺪ اﺋﺪﻳﺮم هﺮ ﻟﺤﻈﻪ اۏﻧﺎ‪.‬‬
‫ازل ﮔﯚﻧﺪن ﻣﻨﻴﻢ ﻳۏﻟﺪاﺷﯧﻢ اۏﻟﻤﻮش‪،‬‬

‫ﺳﻨﻴﻦ ﺑﻮ ﻳۏﻟﻼردا ذوﻗﯽ ﻋﺸﻘﯽﻧﻴﻦ‪.‬‬
‫اﺑﺪﯼ ﻳﺎر اﺋﺘﺪﯼ ﺁﻟﻼهﯧﻢ ﻣﻨﻪ‪،‬‬
‫ﺑﻮﻧﺎ ﺷﮑﺮ اﺋﺪﻳﺮم هﺮ ﻟﺤﻈﻪ‪ ،‬ﺑﻴﻠﻴﻦ‪.‬‬

663-Fuzulinin Turkce Farsca Erebce Divanlari M Sadiq Shahruz Nexee Kerim Esedi Ebced Urmu Turuz 2013

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

663-Fuzulinin Turkce Farsca Erebce Divanlari M Sadiq Shahruz Nexee Kerim Esedi Ebced Urmu Turuz 2013

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫‪m‬‬ ‫‪i‬‬

‫‪ø ĘĻÿѦ Ęř øÿǠ óáĖńr ä‬‬

‫دﻳﻮانﻫﺎي ﺳﻪﮔﺎﻧﻪي ﺣﻜﻴﻢ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﻀﻮﻟﻲ‬

‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺩو ﺟﻠﺪ ﻣﺠﺰﺍ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻼ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﻀﻮﻟﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ‬

‫ﻣﻬﻨﺪس ﺳﻴﺪ اﺣﺴﺎن ﺷﻜﺮﺧﺪاﻳﻲ‬

‫ﺑﺨﺶ ﻳﻜﻢ‪ .‬دﻳﻮان ﻓﺎرﺳﻲ ‪19................................................................................‬‬

‫ﺳﭙﻴﺪﻩ دم ز ﻣﯽ ﻟﻌﻞ ﺟﻮﯼ ﺟﺎم ﺑﻠﻮر‪١٢٦ .............................................................................. ،‬‬

‫اﯼ دل! ﻣﻼل ﮔﻮﺷﻪﯼ ﻋﺰﻟﺖ هﺰار ﺑﺎر‪٢٤٠ ............................................................................ ،‬‬

‫‪ .٩‬دوﺑﻴﺘﯽهﺎ ‪٣١١ ........................................................................................‬‬

‫ﻣﺸﺘﺎق وﺻﺎل ﺗﻮ آﺴﯽ ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪٣٢١ ........................................................................ ،‬‬

‫ﺑﻨﻤﻮد رﺧﺖ‪ ،‬ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺑﺎﻏﯽ اﺳﺖ ﻣﮕﺮ‪٣٣٠ .............................................................................. ،‬‬

‫در ﭘﺮدﻩ ﺷﺪﯼ ﭘﺮدﻩ ﻓﺘﺎد از آﺎرم‪٣٣٩ .................................................................................. ،‬‬

‫ﻗﯧﻠﺪﯼ دﻓﻊِ ﻏﻢ دل‪ ،‬ﻋﺸّﺎﻗﺪان ذُوق ﺑﻬﺎر‪٣٩٨ ........................................................................ ،‬‬

‫ﻇُﻠﻤﺖِ ﺣﻴﺮﺗﺪﻩ ذآﺮﻳﻦدﻳﺮ ﺑﻨﺎ وردِ زﺑﺎن‪٥٠٢ ........................................................................... ،‬‬

‫ﻳﺎﺧﺎﻣﯥ ﭘﻨﺠﻪﯼ ﺗﺨﻮﻳﻒ رﻩِ ﺷﺮع ﺗﻮﺗﺎر‪٥٢٩ ........................................................................... ،‬‬

‫ﻧﺌﺠﻪ ﺑﻴﺮ وﺳﻮﺳﻪﯼ ﻋﻘﻞ اﻳﻠﻪ ﻏﻤﻨﺎك اۏﻻﻟﯧﻢ‪٥٧٥ ................................................................... ،‬‬

‫ﭘﺮواﻧﻪﻳﻪ ﻇُﻠﻢ ﺑﯽﺣﺴﺎب اﺋﻴﻠﻪر ﺷﻤﻊ‪٦٠٩ .............................................................................. ،‬‬

‫‪ .٣‬اﻻﺑﻴﺎتُ اﻟﻤﻮﺟﻮدةُ ﻓﯽ اﻟﺪّﻳﻮانِ اﻟﺘﱡﺮﮐﯽّ ‪٧٩١ .....................................................‬‬

‫ﺗﻌﺎﻟﻲ اﷲ ﭼﻪ در‪‬اﻛﻲ اﺳﺖ دل ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ از آن ﺧﺰاﻧﻪي ﺟﻮاﻫﺮ ﻣﻌﺎرف ﺑﻴﺮون آورده‬

‫و ﻧﻴﻜﻮﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮودي ﻛﻪ ﻧﺴﻴﻢ ﺗﺮﻧﻢ آن ﻏﻨﭽﻪي دﻟﺮﺑﺎ را ﻟﺐ ﺑﻪ ﺗﺒﺴﻢ ﮔﺸﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺻﺮﻳﺮ‬

‫و ﻣﻨﻈﻮﻣﻪي ﺳﺘﺎﻳﺶ رﺑﺎﻧﻲ را ردﻳﻒ از درود ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ زﻳﺒﺪ ﻛﻪ در ﻧﻈﻢ ﻛﻠﻤﺎت‬

‫ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺑﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬

‫ﻓﺮﻳﺎد ز ﺳﺒﻘﺖ زﻣﺎﻧﻲ!‬

‫ﺷﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ از دل اﺳﺖ آﺗﺶ او‪.‬‬

‫ﻣﺤﻨﺖ و اﻧﺪوه ﻣﺠﻨﻮن ﺑﻴﺎﺑﺎن ﮔﺮد را؟‬

‫ﻋﻴﺒﻨﺎ ﻛﺎن ز ﺑﺲ ﻛﻪ ﺷﺎم و ﺳﺤﺮ‪،‬‬

‫ﭼﻮن ﺧﺎك ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ ﻓﻀﻮﻟﻲ ﻣﻘﺎم ﻣﻦ‪،‬‬

‫زر ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻴﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﮔﻬﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻟﻌﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬

‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﻲ ﻛﻪ وﻗﺖ ﻛﺎر آﻣﺪ‪،‬‬

‫ﺑﺰم را ذوق از ﺳﺮود دﻫﺪ‪.‬‬

‫اﻟﺴﻼم! اي ﺳﺎﻛﻦ ﻣﺤﻨﺖ ﺳﺮاي ﻛﺮﺑﻼ!‬

‫در ﺟﻮار ﻣﺮﻗﺪت ﺑﺮ ﻣﺮدهﻫﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬

‫داﻧﻪي ﭼﻨﺪي ز در‪ ‬ﺑﻲ ﺑﻬﺎي ﻛﺮﺑﻼ‪.‬‬

‫ﻧﻴﺴﺖ اﻫﻞ درد را ﺟﺰ درﮔﻬﺖ داراﻟﺸّﻔﺎ!‬

‫‪ 5‬آنﻛﻪ ﮔﺮ در آﻓﺮﻳﻨﺶ دﺧﻞ ﺳﺎزد ﺣﻜﻤﺘﺶ‪،‬‬

‫در ﺳﻠﻮك ار از ﺗﻮ ﮔﻴﺮد ﺧﻀﺮ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ‪،‬‬

‫ﺳﺮورا! ﻧﺎﮔﻪ ز ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﻮاي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪،‬‬

‫ﺗﺎ ﺗﻮان‪ ،‬ﺑﻬﺮ ﺧﺪا ﻣﮕﺬار ﺗﺎ ﺳﺎزد ﻣﺮض‪،‬‬

‫ﻣﻨﻢ ﻧﺪﻳﺪه ز اﺑﻨﺎي روزﮔﺎر‪ ،‬وﻓﺎ‪،‬‬

‫ﻛﻪ ﭘﻴﺶ او ﻧﻔﺴﻲ درد دل رﺳﺪ ﻣﺎرا‪.‬‬

‫ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻪ از ﻃﺮﻓﻲ ﻫﺎﺗﻔﻲ رﺳﺎﻧﺪ ﻧﺪا‪-‬‬

‫ﻓﺘﺎد ﺳﺎﻳﻪ ﺑﺮ اﻓﺘﺎدﮔﺎن ﻓﻘﺮ و ﻓﻨﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺪار داﻳﺮهي دور آﺳﻤﺎن ﺑﺮ ﭘﺎ‪،‬‬

‫ﻣﺎﻳﻴﻢ درد ﭘﺮور دﻧﻴﺎي ﺑﻲ وﻓﺎ‪،‬‬

‫ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﻛﺮده ﺑﻪ ﻫﺮ اﻣﻞ ﺧﺎﻧﻪاي ﺑﻨﺎ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺮا ﻫﻢ آرزوي ذوق آن ﺻﺪا‪.‬‬

‫ﺳﻠﻄﺎن دﻳﻦ‪ ،‬اﻣﺎم ﻣﺒﻴﻦ‪ ،‬ﺷﺎه اوﻟﻴﺎ‪.‬‬

‫ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺰار ﺳﺎل ﮔﺮه در دل ﻗﻀﺎ‪.‬‬

‫ﺣﺒﻞاﻟﻤﺘﻴﻦ ﻣﻬﺮ ﺗﻮ ﺳﺮ رﺷﺘﻪي رﺟﺎ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮد ﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﻂ اﺳﺘﻮا‪.‬‬

‫از ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﺮدهاﻳﻢ ﺑﻴﺎن‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ رﺑّﻨﺎ!‬

‫ﻛﺸﻴﺪ ﺷﺎﻫﺪ ﮔﻞ را ﺻﺒﺎ ز ﭼﻬﺮه ﻧﻘﺎب‪،‬‬

‫رﺑﻮد ﺻﻮت ﻋﻨﺎدل زﭼﺸﻢ ﻧﺮﮔﺲ ﺧﻮاب‪.‬‬

‫ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﺳﺮور ﺑﻠﻨﺪ ﺟﻨﺎب‪.‬‬

‫ﻓﺰونﺗﺮ از اﺛﺮ ﻋﺎﻣﻞاﺳﺖ در اﻋﺮاب‪.‬‬

‫روي اﻟﻢ ﺑﺎز ﺳﻮي ﻛﺮﺑﻼﺳﺖ‪،‬‬

‫رﻏﺒﺖ ﺑﻴﻤﺎر ﺑﻪ داراﻟﺸّﻔﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﺪ ازاو روﺿﻪي دﻳﮕﺮ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟‬

‫ﻫﻴﭻ دﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ دور از ﺑﻼﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻃﺎﻋﺘﻲ ﻛﺎن در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺮب ﺧﺪاﺳﺖ‪،‬‬

‫ﮔﻪ ﻧﻤﺎز ﺑﻲرﻋﻮﻧﺖ‪ ،‬ﮔﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻲ رﻳﺎﺳﺖ!‬

‫ﻛﺮﺑﻼ ﺟﺎي ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻣﺮﺗﻀﺎﺳﺖ!‬

‫زان ﻛﻪ ﻫﻢ ﺑﻴﭽﺎره و ﻫﻢ ﺑﻲﻛﺲ و ﻫﻢ ﺑﻲﻧﻮاﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺧﻴﺰ ﺳﺎﻗﻲ! ﻛﻪ ﺑﻬﺎر اﻧﺠﻤﻦ ﺑﺰم آراﺳﺖ‪،‬‬