‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﻪ ﻗﻠﻢ‪:‬‬
‫دﮐﺘﺮ ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻤﻌﻪ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫ﻋﻨﻮان ﮐﺘﺎب‪:‬‬

‫دﮐﺘﺮ ﻧﻮرﻣﺤﻤﺪ ﺟﻤﻌﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻗﻠﻢ‪:‬‬

‫اﺧﻼق اﺳﻼﻣﯽ – ﻣﻮاﻋﻆ و ﺣﮑﻤﺖﻫﺎ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع‪:‬‬

‫اول )دﯾﺠﯿﺘﺎل(‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ اﻧﺘﺸﺎر‪:‬‬

‫آﺑﺎن )ﻋﻘﺮب( ‪۱۳۹۴‬ﺷﻤﺴﯽ‪ ۱۴۳۶ ،‬ﻫﺠﺮی‬ ‫ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺘﺸﺎر‪:‬‬

‫ﻣﻨﺒﻊ‪:‬‬

‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب از ﺳﺎﯾﺖ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﮥ ﻋﻘﯿﺪه داﻧﻠﻮد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪www.aqeedeh.com‬‬

‫‪book@aqeedeh.com‬‬ ‫اﯾﻤﯿﻞ‪:‬‬

‫ﺳﺎﯾﺖﻫﺎی ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﻣﻮﺣﺪﯾﻦ‬

‫‪www.aqeedeh.com‬‬ ‫‪www.mowahedin.com‬‬
‫‪www.islamtxt.com‬‬ ‫‪www.videofarsi.com‬‬
‫‪www.shabnam.cc‬‬ ‫‪www.zekr.tv‬‬
‫‪www.sadaislam.com‬‬ ‫‪www.mowahed.com‬‬

‫‪contact@mowahedin.com‬‬
 ‫��ﻢ اﷲ ا����ﻦ ا����ﻢ‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ‪ ................................................................‬أ‬

‫روزﻧﻪ ‪١ ...........................................................................‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‪٥ ..........................................................................‬‬

‫ﭘﯿﺎم رﻣﻀﺎن! ‪٧ ..................................................................‬‬

‫ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻮاز رﻣﻀﺎن‪٩ ..............................................................‬‬

‫ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﮑﺎﻧﯽ ‪١٣ ..............................................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن و ﻗﺮآن ‪١٦................................................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻧﯿﺎﯾﺶ ‪٢٢ ...........................................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺪرﺳﻪ وﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ ‪٢٧ ...............................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن و ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﻧﺤﻮه ﺑﯿﻨﺶ ‪٣٣ ..........................................‬‬

‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺑﯿﻨﺶ زﻧﺪﮔﯽ‪٣٧ ................................ ................................ :‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﺎن ‪٤٦ .............................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه اﻧﻘﻼب!‪٥٠...........................................................‬‬

‫راز زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪان! ‪٥٣ ..........................................................‬‬

‫راز زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪان ارﻣﻐﺎﻧﯽ از آﺳﻤﺎن‪٥٥ ............... ................................ ...‬‬
‫ﺳﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪان‪٥٧ .... ................................ ................................ ...‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫ب‬

‫ﻣﺮد ﺑﺎ ﻫﻤﺖ در ﭘﯽ ﻫﺪاﯾﺖ اﻣﺖ‪٦٠ ............................................ ..‬‬

‫راز رﺳﺘﮕﺎری و ﺳﻌﺎدت ‪٦٥ ......................................................‬‬

‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﻘﻼﺑﯽ روﺣﯽ در ﺧﻮد ﭘﺪﯾﺪ آورﯾﻢ ‪٧٤ ..................................‬‬

‫زﯾﺮ ﮔﻨﺒﺪ ﮐﺒﻮد‪٧٨ ............................................................. ...‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﺳﺨﺎوت ‪٨٣ .........................................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﺗﻐﯿﯿﺮ ‪٩٠.............................................................‬‬

‫ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻮد؟!‪٩٦ ............................. ................................ ..‬‬

‫ﺗﻮﺑﻪ!‪١٠٢ ..................................................................... ...‬‬

‫ﻣﻌﺠﺰه ﺑﺪر ‪١٠٧ ..................................................................‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺴﻮی ﺧﺪا ‪١١٠ ............................................‬‬

‫دﻫﻪی ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ رﻣﻀﺎن را ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺑﺸﻤﺎرﯾﻢ!‪١١٦ ............................... ..‬‬

‫ﻓﺮﺻﺖ اﻋﺘﮑﺎف را از دﺳﺖ ﻧﺪﻫﯿﻢ!‪١٢١......................................... ..‬‬

‫ﭼﺮا اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ؟! ‪١٢٤ ......................... ................................‬‬

‫ﺷﺐ ﻗﺪر ‪١٢٦ .....................................................................‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ در زاوﯾﻪ دﯾﺪ ‪١٣٢ ..........................................................‬‬

‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺑﯿﻨﺶ زﻧﺪﮔﯽ ‪١٣٦ .............................. ................................‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺖ را ﺑﺸﻨﺎس!‪١٣٧ .... ................................ ................................ ...‬‬
‫ﻗﻠﺒﺖ را ﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻦ‪١٤٠ ..... ................................ ................................ :‬‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎت ﻣﻮروﺛﯽ ﻓﺎﻗﺪ ارزش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪١٤١ ............... ................................ :‬‬
‫ﮔﻮل ﺣﺮفھﺎی ﻣﺮدم را ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪١٤١ ................... ................................ :‬‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری روی ﻧﻌﻤﺖھﺎی ﺧﺪا دادی‪١٤٢ ........... ................................ :‬‬
‫ﺗﻮازن در ﻋﺒﺎدت‪١٤٣ ........ ................................ ................................ :‬‬
 ‫ج‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫ﺑﺎ ھﻢ ﺑﺴﺎزﯾﻢ‪١٤٤ ............ ................................ ................................ :‬‬

‫اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺪرﺳﻪی اﻧﺴﺎن ﺳﺎزی ‪١٤٥ ........................ ................................‬‬

‫راز ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ )‪١٤٩ ............................................................. (۱‬‬

‫راز ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ )‪١٥٦ ............................................................. (۲‬‬

‫اﻧﮕﯿﺰه ‪١٥٦ ..................... ................................ ................................‬‬
‫‪ -۱‬اﻧﮕﯿﺰه زﻧﺪﮔﯽ‪١٥٨ ....... ................................ ................................ :‬‬
‫‪ -۲‬اﻧﮕﯿﺰهھﺎی ﺧﺎرﺟﯽ‪١٥٩ ................................ ................................ :‬‬
‫‪ -۳‬اﻧﮕﯿﺰهھﺎی داﺧﻠﯽ‪١٥٩ .. ................................ ................................:‬‬

‫ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻆ رﻣﻀﺎن!‪١٦٣ ....................................................... ..‬‬

‫آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ رﻣﻀﺎن ‪١٦٤ ............................... ................................‬‬
‫درس وﺣﺪت و ھﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ‪١٦٤ ............................. ................................‬‬
‫درس ﺑﻨﺪﮔﯽ‪١٦٥ ........... ................................ ...................................‬‬
‫اﻧﺲ ﺑﺎ ﻗﺮآن‪١٦٥ ........... ................................ ................................ ...‬‬
‫ﻣﯿﻮهی رﻣﻀﺎن!‪١٦٥ ......... ................................ ..................................‬‬

‫ﺑﻌﺪ از رﻣﻀﺎن‪١٦٧ ............................................................ ...‬‬

‫)ﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ آﺧﺮ ﮐﺘﺎب( ‪١٧٠ ......................................................‬‬

‫ﺣﮑــــﯿﻢ ﺳــــﺨﻦ در زﺑــــﺎن آﻓــــﺮﯾﻦ‬ ‫ﺑـــﻪ ﻧـــﺎم ﺧﺪاوﻧـــﺪ ﺟـــﺎن آﻓـــﺮﯾﻦ‬
‫ﮐـــﺮﯾﻢ ﺧﻄـــﺎ ﺑﺨـــﺶ ﭘـــﻮزش ﭘـــﺬﯾﺮ‬ ‫ﺧﺪاوﻧـــــﺪ ﺑﺨﺸـــــﻨﺪهی دﺳـــــﺘﮕﯿﺮ‬
‫ﺑﻪ ھـﺮ در ﮐـﻪ ﺷـﺪ ھـﯿﭻ ﻋـﺰت ﻧﯿﺎﻓـﺖ‬ ‫ﻋﺰﯾــﺰی ﮐــﻪ ھــﺮ ﮐــﺰ درش ﺳــﺮ ﺑﺘﺎﻓــﺖ‬

‫ﺣﻤﺪ وﺳﭙﺎس ﺑﯿﮑﺮان وﺳﺘﺎﯾﺶ وﻣﺪح وﺛﻨﺎی ﺑﯽﻣﺎﻧﻨﺪ از آن آن ذات ﭘﺎک ﯾﮑﺘﺎﺋﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻣﺖ ﻣﺎ را ﺑﺮ اﻣﺖھﺎی ﭘﯿﺸﯿﻦ ﺑﺮﺗﺮیھﺎ داد‪ ،‬اﻟﻪ وﺧﺎﻟﻘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﺎه ﭘﺮ ﻧﻮر و ﺑﺮﮐﺖ‬
‫رﻣﻀﺎن را ھﺪﯾﻪ ﮐﺮد‪ ،‬ﺧﺪاﺋﯽ ﮐﻪ ﺷﺐ ﻗﺪر را ﺑﻪ ﻣﺎ ارزاﻧﯽ داﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺷﺐ اﺟﺮ ھﺰار‬
‫ﻣﺎه ﻃﺎﻋﺖ وﻋﺒﺎدت ﺑﺪﺳﺖ آرﯾﻢ‪...‬‬
‫ﺳﻼم و درود و ﺻﻠﻮات ﭘﺮ ﺑﺎر ﺑﺎدا رﺳﻮل ھﺪاﯾﺖ را‪ ،‬راھﻨﻤﺎی ﺑﺸﺮﯾﺖ وھﺎدی اﻧﺴﺎن از‬
‫ﺳﯿﺎه ﭼﺎلھﺎی ﻇﻠﻤﺖ وﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺑﺴﻮی ﻣﺮاﺗﺐ واﻻی ﻧﻮر وھﺪاﯾﺖ‪ ...‬ﭘﯿﺎم آور ﺗﻮﺣﯿﺪ‬
‫ورﺳﺎﻟﺖ‪ ...‬آﻧﮑﻪ ﭘﺮﺗﻮ ﻣﺎه ﭘﺮ ﻧﻮر رﻣﻀﺎن ﺑﺮ دﺳﺘﺎن ﻣﺒﺎرﮐﺶ از ﺟﺎﻧﺐ ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ارزاﻧﯽ داﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪...‬‬
‫ای ﻋﺰﯾﺰ ﻣﮫﺘﺮ‪...‬‬
‫ﺧﻮب ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﺑﺪرﺳﺘﯽ ﻣﯽداﻧﯽ؛‪...‬‬
‫ﻗﯿﻤﺖ ھﺮ ﮐﺎر و ﺣﺮﮐﺘﯽ ﺑﻪ ارزش و ﺑﮫﺎی ﻧﯿﺖ آن اﺳﺖ‪...‬‬
‫و ﻣﻦ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﺎد ﺑﻮد ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ھﺪﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪...‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺮای اﯾﻨﮑﻪ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﻓﺮاﻣﻮﺷﻢ ﻧﮑﻨﯽ ھﺮﮔﺰ‪...‬‬
‫ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺪاﻧﯽ ﺗﻮ را از ﺑﺮای ﺧﺪا دوﺳﺖ دارم‪...‬‬
‫و ھﻤﻪ ﺧﻮﺑﯽھﺎ را ﺑﺮاﯾﺖ آرزو دارم‪...‬‬
‫و ﻣﯽﺧﻮاھﻢ ﺑﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ھﺮﮔﺰ ﻧﺨﻮاھﯽ رﻓﺖ از ﯾﺎدم‪...‬‬
‫ﺑﻪ ﺗﻮ ای ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ؛ ھﺪﯾﻪ ﻣﯽدھﻢ اﯾﻦ ﻣﻌﺎﻧﯽ زﯾﺒﺎ و اﯾﻦ ارﻣﻐﺎن اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻧﻮﯾﻦ و اﯾﻦ‬
‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ ﭘﺮ ﻣﮫﺮ رﻣﻀﺎن را‪...‬‬
‫ﺷﺎﯾﺪ در دﻋﺎھﺎﯾﺖ ﻧﺎﻣﯽ از ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ زﺑﺎن راﻧﯽ‪...‬‬
‫ﺑﺎ اﻟﺘﻤﺎس دﻋﺎ‬
 ‫روزﻧﻪ‬

‫ﭼﻪ ﺷﺘﺎﺑﺎن ﻣﯽﮔﺬرد ﺟﻮﯾﺒﺎر ﻋﻤﺮ!‪..‬‬

‫ﮔﻮﯾﺎ ھﻤﯿﻦ دﯾﺮوز ﺑﻮد ﮐﻪ ھﻼل رﻣﻀﺎن ﭼﻮن ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻃﻼﯾﯽ آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺑﻮﺟﺪ‬
‫آورد‪ .‬و در ﮐﻤﺘﺮ از ﯾﮏ ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ھﻢ زدن ﺷﺐ ‪) ٢٧‬ﺑﯿﺴﺖ و ھﻔﺘﻢ( ﭘﺲ از ﻣﻨﺎﺟﺎت و‬
‫ﻧﯿﺎﯾﺶ زاھﺪان رﺧﺖ ﺑﺮﺑﺴﺖ!‪..‬‬
‫ﺳﺒﺤﺎن اﻟﺨﺎﻟﻖ!‪..‬‬
‫ﻧﻪ!‪ ...‬ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ھﻤﯿﻦ دﯾﺮوز ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﭙﺎھﯿﺎن ﺗﺸﻨﻪ ﺑﺨﻮن ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن ﭼﻮن ﻣﻮر و ﻣﻠﺦ‬
‫در ﺳﺤﺮﮔﺎه روز ﻋﯿﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﯾﻮرش ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﺮﺳﺘﻮی ﻏﺎﻓﻠﯽ ﮐﻪ از دﻧﯿﺎی ﺑﺸﺮﯾﺖ ھﯿﭻ‬
‫ﻧﺪارد را ﺑﻪ ﻏﻞ و زﻧﺠﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪه‪ ،‬ﻃﻌﻤﻪ ﭼﭗ ﺳﯿﺎه ﭼﺎلھﺎی ﻧﻤﻨﺎک اﺳﺘﺒﺪاد ﺧﻮد‬
‫ﮔﺮداﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫ََُۡ َ‬
‫ُ‬
‫ٱ�﴾ ]اﻟﻤﺆﻣﻦ‪.[٢٨ :‬‬ ‫� َّ ُ‬ ‫ون َر ُج� أن َ� ُقول َر ّ َ‬ ‫﴿��قتل‬
‫ِ‬
‫»آﯾﺎ ﻣﯽﺧﻮاھﯿﺪ ﻣﺮدی را ﺑﮑﺸﯿﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫اﺳﺖ؟«‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﻧﯿﺶھﺎی ﺗﯿﻎ ﺗﯿﺰ ﺳﺘﻢ‪ ،‬ﻇﻠﻤﺖ ﺷﺐھﺎی ﺗﺎر اﺳﺘﺒﺪاد را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارد‪ ،‬و ﺑﺎ‬
‫ﺧﻨﺠﺮ ﮐﯿﻨﻪ و ﺣﻘﺪش دل ﻗﻠﺐھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻃﮫﺎرت و ﭘﺎﮐﯽ و وارﺳﺘﮕﯽ و ﺳﻌﺎدت را ﺑﺮای‬
‫ﻣﻠﺖھﺎﯾﺸﺎن آرزو دارﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺎره ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ ُ ْ ۡ ُ ۡ َّ ٓ َ ُ ۡ ُ ْ َّ ۡ‬
‫�ز ٱ� ِمي ِد﴾ ]اﻟﺒﺮوج‪.[٨ :‬‬
‫﴿وما �قموا مِنهم إِ� أن يؤمِنوا بِٱ�ِ ٱلع ِز ِ‬
‫»ﺷﮑﻨﺠﻪﮔﺮان ھﯿﭻ اﯾﺮادی و ﻋﯿﺒﯽ و ﺟﺮﻣﯽ ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻧﻤﯽدﯾﺪﻧﺪ ﺟﺰ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﺸﺎن‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺎدر و ﭼﯿﺮه‪ ،‬و ﺷﺎﯾﺴﺘﻪی ھﺮﮔﻮﻧﻪ ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ‪ ،‬اﯾﻤﺎن داﺷﺘﻨﺪ!!«‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺧﺪای ﯾﮑﺘﺎﺳﺖ ﮐﻪ اﺑﺮاھﯿﻢ ﺑﺖ ﺷﮑﻦ را در ﻗﻌﺮ آﺗﺶ ﺳﻮزان‪ ،‬و ﯾﻮﻧﺲ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ را‬
‫در ﺷﮑﻢ ﺗﺎر ﻧﮫﻨﮓ ﮔﺮﺳﻨﻪ‪ ،‬و ﯾﻮﺳﻒ ﺣﯿﺮان را در ﺳﯿﺎھﭽﺎل ﺗﺎرﯾﮏ‪ ،‬در ﭘﻨﺎه ﺧﻮد‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ھﺠﺮت!‪...‬‬
‫ﺗﻨﮫﺎﯾﯽ!‪...‬‬
‫ﻏﻢ ﭘﺪری ﮐﻪ در ﻓﺮاق ﯾﻮﺳﻒ ﮔﻢ ﮔﺸﺘﻪاش ﺧﻮن ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺖ‪ ..‬اﺷﮏ داغ دل ﮐﺒﺎب‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۲‬‬

‫ﻣﺎدری ﮐﻪ ﮔﺮﮔﺎن را در ﭘﯽ ﺟﮕﺮ ﮔﻮﺷﻪاش ﻣﯽدﯾﺪ‪ ..‬ﺧﻮاھﺮان و ﺑﺮادران و ﺧﻮﯾﺸﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬

‫از زﺧﻢ اھﺮﯾﻤﻦ ﺑﺨﻮد ﻣﯽﭘﯿﭽﯿﺪﻧﺪ‪...‬‬
‫ھﻤﻪ آن ﺳﺨﺘﯽھﺎﯾﯽ ﮐﻪ زﻣﺎﻧﻪ ﺑﺮ آنھﺎ ﭼﻮن ﻗﺮﻧﯽ ﺳﭙﺮی ﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺮوز ﺗﻨﮫﺎ‬
‫ﺧﺎﻃﺮهاﻧﺪ!‪ ..‬و ﺷﺎﯾﺪ ھﻢ ﺧﺎﻃﺮه ﺷﯿﺮﯾﻦ!‪..‬‬
‫ﭼﮫﺮهی اﻣﺮوز در آﯾﯿﻨﻪی ﻓﺮدا ﺧـﻮش اﺳـﺖ‬ ‫ھﺮﭼﻪرﻓﺖ از ﻋﻤﺮ ﯾﺎد آن ﺑﻪﻧﯿﮑﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ‬
‫اﻣﺮوز دﯾﮕﺮ آن ﺷﮑﻮﻓﻪ زﯾﺒﺎی ﻣﺎدر ﮐﻪ ﺳﻠﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ در ﭘﯽ ﺗﻮﺣﯿﺪ از دﯾﺎری ﺑﻪ ﺷﮫﺮی‬
‫و از ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﻮھﯽ ﻣﯽﮔﺮﯾﺨﺖ‪ ،‬آن ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﺷﺎداﺑﯽ ﺧﻮد را در ﭘﺸﺖ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺳﻔﯿﺪ و‬
‫ﭼﺮوکھﺎی ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺶ ﭘﻨﮫﺎن داﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﺸﺎﯾﺪ ﭼﺸﻢھﺎی ﮐﻢ ﺳﻮی ﻣﺎدر آن را دﯾﺪه‪ ،‬از‬
‫دﻟﺶ آھﯽ ﺑﺮآﯾﺪ و ﮐﺎخ ﻣﺴﺘﺒﺪان را ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎره آﺗﺶ ﮐﺸﺪ!‪..‬‬
‫ﭘﺪر ﺧﻮد ﺣﯿﺮان اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺮا ﭘﺴﺮ در ﺳﯿﻤﺎی ﻋﻤﺮ ﺑﺮ او ﭘﺪر ﺷﺪه!‪..‬‬
‫روزﮔﺎر ﭼﻮ ﺑﺎد ﻣﯽﮔﺬرد‪ ،‬و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻗﻄﺎر ﺑﺎدﭘﺎی ﻋﻤﺮ ﭼﺎرﻧﻞ ﺑﺴﻮی ﺑﺎﻧﮓ »ﻧﻤﺎﻧﺪ«‬
‫ﻣﯽﺗﺎزد‪:‬‬
‫ﮐﺰ ھﺴﺘﯿﺶ ﺑﻪروی زﻣﯿﻦ ﯾﮏ ﻧﺸﺎن ﻧﻤﺎﻧـﺪ‬ ‫ﺑﺲ ﻧﺎﻣﻮر ﺑﻪ زﯾﺮ زﻣﯿﻦ دﻓـﻦ ﮐـﺮدهاﻧـﺪ‬

‫ﺧﺎﮐﺶ ﭼﻨﺎن ﺑﺨﻮرد ﮐﺰو اﺳـﺘﺨﻮان ﻧﻤﺎﻧـﺪ‬ ‫وان ﭘﯿــﺮ ﻻﺷــﻪ را ﮐــﻪ ﻧﻤﻮدﻧــﺪ زﯾــﺮ ﺧــﺎک‬
‫زان ﭘﯿﺸﺘﺮ ﮐﻪ ﺑﺎﻧـﮓ ﺑـﺮ آﯾـﺪ ﻓـﻼن ﻧﻤﺎﻧـﺪ‬ ‫ﺧﯿﺮی ﮐـﻦ ایﻓﻼن و ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺷﻤﺎر ﻋﻤـﺮ‬
‫ھﺮ ﭼﻪ ھﺴﺖ و ﻧﯿﺴﺖ در ﺳﯿﻨﻪ ﭘﺴﺮ ﻗﻠﺒﯽ اﺳﺖ دﻟﺮﯾﺶ از وﺿﻊ و ﺣﺎل ﻗﻮم و‬
‫ﻣﻠﺘﺶ‪ ..‬و دوش ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﻮد ﻣﺪام اﺷﮏ ﻣﯽرﯾﺨﺖ ﺑﺪرﮔﺎه ﺣﻖ و زﻣﺰﻣﻪ‬
‫ﻟﺐھﺎی ﻟﺮزاﻧﺶ ﺑﻮد‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ﻣﻠﺘﻢ را درﯾﺎب! ﺧﺪاﯾﺎ ﻗﻮم و ﺧﻮﯾﺸﺎﻧﻢ را ھﺪاﯾﺖ ده ﺑﺪان‬
‫راھﯽ ﮐﻪ راه رھﺮوان ﺗﻮﺳﺖ! ﭘﺮوردﮔﺎرا ﻣﯿﮫﻦ و ﻣﻠﺘﻢ را در ﭘﻨﺎه ﺧﻮد ﺣﻔﻆ ﮔﺮدان‪.‬‬
‫ﺟﺒﺎرا!‪ ..‬دﺳﺖ ﭼﭙﺎوﻟﮕﺮان را از ﺳﺮ ﻣﻠﺖ و ﻣﯿﮫﻨﻢ ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻦ‪...‬‬

‫ﺧﺪاﯾﺎ!‪...‬‬
‫ﺑﺎر اﻟﮫﺎ!‪..‬‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرا!‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن اﯾﺴﺘﮕﺎه ﺑﺎزرﺳﯽ ﺑﺮای ﺑﺎزﺟﻮﯾﯽ ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ دو ﺻﺪ ﺣﯿﻒ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از‬
‫ھﻤﺰﺑﺎﻧﺎن و ھﻤﮑﯿﺸﺎن و ھﻤﺸﮫﺮﯾﺎن و ﻣﻠﺖ ﻣﻦ ﺑﮑﻠﯽ از رﻣﻀﺎن و ﭘﯿﺎم آن ﺑﺪورﻧﺪ‪.‬‬
 ‫‪۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫اھﻞ ﻗﻠﻢ در ﺑﺎب رﻣﻀﺎن اﮔﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺨﻦ از اﺣﮑﺎم و ﻧﺤﻮه روزه و آﻧﭽﻪ ﺑﺪان‬
‫ﺗﻌﻠﻖ ﻣﯽﮔﯿﺮد را ﺑﺮای ﻣﺮدم ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد ﺟﺎی ﺗﻘﺪﯾﺮ دارد و از اھﻤﯿﺖ وﯾﮋهای‬
‫ﺑﺮﺧﻮردار‪..‬‬
‫اﻣﺎ ﭘﯿﺎم رﻣﻀﺎن‪ ،‬ھﺪف و ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻔﮫﻮم‪ ،‬و اﯾﻦ اردوﮔﺎه ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ‪ ،‬و اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﮑﺎﻧﯽ‬
‫داﺧﻠﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﺟﺸﻦ ﺑﺎﺷﮑﻮه ﻣﻼﺋﮏ و ﺧﻼﯾﻖ را در ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﺎ ﺧﻮد دارد‪ ،‬ﺣﻖ ﺧﻮدش را از‬
‫ﻣﺪاد اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻃﯽ دو ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ اﯾﻦ ﻗﻠﻢ ﻋﺎﺟﺰ را در اﯾﻦ ﺑﺎب ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﮐﭗ ﺷﭙﮫﺎﯾﯽ ﺑﻮد‪..‬‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ دﯾﺪم ﺑﺮای ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻗﻠﻢھﺎی ﺗﻮاﻧﺎ و ﯾﺎد آوری آنھﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﯿﺪان ﭼﻨﺪ ﻣﻘﺎﻟﻪ‬
‫ﭘﯿﺸﯿﻦ را در ﮐﻨﺎر ﻧﻮﺷﺘﺎرھﺎﯾﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ »ﮔﻨﺠﯿﻨﻪای رﻣﻀﺎﻧﯽ« در ﺧﻮرﺟﯿﻦ ﮐﺘﺎب‬
‫ﺑﭙﯿﭽﻢ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از رﻣﻀﺎن ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺑﺮای اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺎه ﻣﯿﮫﻤﺎﻧﯽ ﺧﺪا آﻣﺎده ﺳﺎزد‪ ،‬و در‬
‫رﻣﻀﺎن آنھﺎ را ﺑﻪ ﭘﯿﺎم اﯾﻦ ﺳﻔﺮه ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ اﻟﮫﯽ و ﻣﺴﺠﺪ ﺟﮫﺎﻧﯽ ﮔﻮﺷﺰد ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬و ﭘﺲ از‬
‫رﻣﻀﺎن ﻧﺴﺨﻪ ھﺪاﯾﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ راھﺮوان را ﺑﺮ راه راﺳﺖ و ﺷﺎھﺮاه ﺳﻌﺎدت ﻧﮕﻪ دارد‪.‬‬
‫»ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن»ﺗﻮﺷﻪ راھﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای ھﻤﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن؛ ﺑﺮای اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان دور ﻧﮕﺮ و‬
‫ﻓﺮھﻨﮕﯿﺎن ژرف اﻧﺪﯾﺶ‪ ..‬ﮐﻢ ﺳﻮادان اﻣﯿﺪوار و ﺑﺎﺳﻮادان اﺻﻼح ﮔﺮ‪ ..‬ﺧﺎﻧﻢھﺎی ﭘﺎرﺳﺎ و‬
‫ﺑﺎﺧﺪا و آﻗﺎﯾﺎن داﻧﺶ دوﺳﺖ و ﻣﺆﻣﻦ‪ ..‬ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺎ ھﻤﺖ و ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن آﯾﻨﺪه ﺳﺎز‪..‬‬
‫»ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن« زادی اﺳﺖ ﺑﺮای ھﺮ دﻋﻮﺗﮕﺮ؛ ﭼﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ در ﻣﻨﺒﺮ و ﻣﺤﺮاب‬
‫ﺳﺨﻦﺳﺮاﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﭼﻪ آﻧﯽ ﮐﻪ در رﺳﺎﻧﻪھﺎی ﺳﯿﻤﺎ و زﺑﺎن و ﻗﻠﻢ ﻋﺮض اﻧﺪام دارد‪ ،‬و‬
‫ﭼﻪ ﻓﺮدی ﮐﻪ درد اﺻﻼح و ﺑﯿﺪارﮔﺮی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮاب و آراﻣﺶ را از ﭼﺸﻢھﺎﯾﺶ رﺑﻮده‪ ،‬در‬
‫ھﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ھﺴﺖ دﻋﻮﺗﮕﺮ و ﺑﯿﺪارﮔﺮ اﺳﺖ‪ ...‬ﺣﻘﺎ ﮐﻪ ﺧﻮﺷﺎ ﺑﺤﺎﻟﺶ!‪...‬‬
‫ۡ‬ ‫َ َ ۡ َ ۡ َ ُ َ ۡ ٗ ّ َّ َ َ ٓ َ َّ‬
‫ٱ�ِ َو َعم َل َ�ٰل ِٗحا َوقَ َال إنَّ� م َِن ٱل ُم ۡسلِم َ‬
‫�﴾‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫﴿ومن أحسن قو� مِمن د� إِ�‬
‫]ﻓﺼﻠﺖ‪.[٣٣ :‬‬
‫»ﮔﻔﺘﺎر ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﮫﺘﺮ از ﮔﻔﺘﺎر ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺪا ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ و‬
‫ﮐﺎرھﺎی ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و اﻋﻼم ﻣﯽدارد ﮐﻪ ﻣﻦ از زﻣﺮهی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن )و ﻣﻨﻘﺎدان اواﻣﺮ‬
‫ﯾﺰدان( ھﺴﺘﻢ؟«‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ رﻓﺖ ﺧﻮاﺳﺖ ﻧﮕﺎرﻧﺪه اﺳﺖ!‪..‬‬
‫آﻧﭽﻪ آرزوی اوﺳﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ؛ اﯾﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﺨﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﻠﻤﺪاران را ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع‬
‫ﺟﻠﺐ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﭘﺮدهھﺎی زﻣﺨﺖ را از ﭼﮫﺮه زﯾﺒﺎی رﻣﻀﺎن ﮐﻨﺎر زﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺎ دﯾﺪﮔﺎن‬
‫ﺧﻼﯾﻖ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﻣﺪھﻮش ﺟﻼل و ﺟﻤﺎل اﯾﻦ ارﻣﻐﺎن اﻟﮫﯽ ﮔﺮدد‪...‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۴‬‬

‫اﮔﺮ اﯾﻦ ﮐﺮم ﺷﺐ ﺗﺎب ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻧﺠﺎﺗﮕﺮان را ﺑﺴﻮی ﮔﻨﺞ ﭘﻨﮫﺎن رھﻨﻤﺎ ﺷﻮد آرزوی‬
‫ﺻﺎﺣﺐ »ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن« ﺑﺮآورده ﺷﺪه‪ ،‬ﭼﺸﻢھﺎی ﺧﯿﺮهاش ﺑﻪ ﮐﭽﮑﻮل ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻪ در‬
‫ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬دوﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ از ﺑﺤﺮ ﺳﺨﺎوت و ﺟﻮد و ﮐﺮم او رﺿﺎﯾﺘﺶ را‬
‫ﺑﺪﺳﺖ آورد‪..‬‬
‫ﻣﺆﻟﻒ‬
‫ﺳﭙﯿﺪه دم ‪ /٢٧‬رﻣﻀﺎن‪١٤٣٤ /‬ھـ‬
‫ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ‪٢٠١٢ /٨ /١٥‬م‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻣﺴــﺘﻌﺪ ﺳــﻔﺮ ﺷــﮫﺮ ﺧــﺪا ﮐــﺮد ﻣــﺎ را‬ ‫رﻣﻀﺎن آﻣﺪ و آھﺴـﺘﻪ ﺻـﺪا ﮐـﺮد ﻣـﺎ را‬
‫ﮐﻪ ﺳﺮاﭘﺎ ﭘﺮ از ﻋﻄـﺮ و ﺻـﻔﺎ ﮐـﺮد ﻣـﺎ را‬ ‫از ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮐـﺮم ﻃﺮﻓـﻪ ﻧﺴـﯿﻤﯽ ﺑﻮزﯾـﺪ‬
‫ﺣﻠﻮل ﭘﺮ ﻃﺮاوت ﻣﺎه ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺑﯿﺪرﯾﻎ ﺣﻖ ﺑﺮوی ﺧﻠﻖ‪ ،‬و ﻣﺎه آﻣﺮزش و ﺷﮫﺮ اﻟﻠﻪ‬
‫ﻋﻈﻤﯽ‪ ،‬و ﺑﮫﺎر ﭘﺮ ﺗﻼوت ﻗﺮآن‪ ،‬و ﺳﺠﺎده ﻋﺒﺎدتھﺎی ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و ﻧﯿﺎﯾﺶھﺎی ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪ و‬
‫ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ؛ ﻣﺎه ﯾﮑﺮﻧﮕﯽ و ﺑﯽآﻻﯾﺸﯽ‪ ،‬ﻣﺎه در ﺧﻮدﻧﮕﺮی و ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺎه ﮐﻮﺗﺎھﯽ و ﮔﻨﻪ ﻓﺮﺳﺎﯾﺸﯽ‪ ،‬را ﺑﻪ ھﻤﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﯾﺰ و ارﺟﻤﻨﺪ و ﺗﮏ ﺗﮏ اﻓﺮاد اﻣﺖ‬
‫اﺳﻼم‪ ،‬و ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺸﺮﯾﺖ و ﺧﻠﻖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن ﺗﺒﺮﯾﮏ و ﺗﮫﻨﺌﺖ ﻋﺮض ﮐﺮده‪ ،‬اﻣﯿﺪوارﯾﻢ‬
‫در اﯾﻦ ﻣﺎه ﭘﺮ ﺑﺮﮐﺖ‪:‬‬
‫ﺗـــﺎ ﺳـــﺤﺮ در ﭘـــﯿﺶ او ﻧﺠـــﻮا ﮐﻨﻨـــﺪ‬ ‫ﻋﺎﺷــﻘﺎن ﻣﻌﺸــﻮق ﺧــﻮد ﭘﯿــﺪا ﮐﻨﻨــﺪ‬
‫ﺑـــﺎ ﻃﺒﯿـــﺐ و اﻧـــﯿﺲ ﺟـــﺎن ﺧـــﻮﯾﺶ‬ ‫درد ﺧــﻮد ﮔﻮﯾﻨــﺪ ﺑــﺎ درﻣــﺎن ﺧــﻮﯾﺶ‬
‫و اﻣﯿﺪوارﯾﻢ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن اﻣﺴﺎل ﻣﺎه ﭘﯿﺮوزیھﺎی ﺳﺮﺷﺎر و ﭘﯿﺎﭘﯽ‪ ،‬و ﻣﺎه رھﺎﯾﯽ از ﻇﻠﻢ‬
‫و ﺳﺘﻢ اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮان و دﯾﮑﺘﺎﺗﻮرھﺎ‪ ،‬و ﻣﺎه ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﻣﻠﺖھﺎی ﻣﻈﻠﻮم و درﺑﻨﺪ‪،‬‬
‫و ﻣﺎه ﻓﺮو رﯾﺨﺘﻦ دژھﺎی ﻓﺮﻋﻮﻧﯿﺎن و اﺳﺘﻌﻤﺎرﮔﺮان‪ ،‬و ﺑﮫﺎر ﺷﺎداب ﮐﻮخ ﺳﺘﻤﺪﯾﺪﮔﺎن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺎ ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻦ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﮫﺮ و ﺻﻔﺎ اﺳﯿﺮان و زﻧﺪاﻧﯿﺎن ﺑﻪ آﻏﻮش‬
‫ﺧﺎﻧﻮادهھﺎﯾﺸﺎن ﺑﺎزﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎران ﺻﺤﺖ و ﻋﺎﻓﯿﺖ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ ،‬و از ﺣﻠﻘﻪ ھﯿﭻ ﭼﺸﻤﯽ ﺟﺰ‬
‫اﺷﮏ ﺗﺮس و اﻣﯿﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺳﺮازﯾﺮ ﻧﮕﺮدد‪.‬‬
‫رﻧﺪان ﺳﺤﺮ ﺧﯿﺰ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻔﺴـﺎﻧﻨﺪ‪...‬‬ ‫و ای ﮐﺎش ﺑﻪ دﻋﺎ ﻣﺎ را ﻧﺴﺎزﻧﺪ ﻓﺮاﻣﻮش‬
 ‫ﭘﯿﺎم رﻣﻀﺎن!‬

‫رﻣﻀﺎن اﯾﺴﺘﮕﺎه ﭘﺮ ﻧﻮر ﺳﺎل اﺳﺖ‪ ...‬در رﻣﻀﺎن ﺣﻘﯿﻘﺖ ھﺮ اﻧﺴﺎن ﺑﺮﻣﻼ ﻣﯽﺷﻮد و‬
‫ﭘﺮده از واﻗﻌﯿﺘﺶ ﺑﺮ ﮐﺸﯿﺪه ﻣﯽﮔﺮدد‪ ...‬ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ رﻣﻀﺎن ﻧﺪای رب اﻟﻌﺎﻟﻤﯿﻦ اﺳﺖ‪...‬‬
‫ﺑﺮای ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ھﻤﯿﺸﻪ ﮔﻨﺎه وﮐﻮﺗﺎھﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺮ دوش ﺷﯿﻄﺎن ﻟﻌﯿﻦ ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ وﺷﺎﻧﻪ‬
‫از زﯾﺮ ﺑﺎر ﮐﻮﺗﺎھﯽھﺎی ﺧﻮﯾﺶ ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ...‬ﻧﺪای ﭘﺮ ﻃﻨﯿﻦ آﺳﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺻﻼﺑﺖ ﻗﻠﺐھﺎ را ﺑﺨﻮد ﻣﯽآورد‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﻧﺪای رﻣﻀﺎن!‬
‫ﮐﻪ ای ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا‪ ...‬ﺣﺎل ﮐﻪ ﻣﺎ ﺷﯿﻄﺎنھﺎ را ﺑﻪ زﻧﺠﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪهاﯾﻢ درھﺎی ﺟﮫﻨﻢ‬
‫ﺳﻮزﻧﺎک را ﻗﻔﻞ وزﻧﺠﯿﺮ زدهاﯾﻢ ودرھﺎی ﺑﮫﺸﺖھﺎی ﺑﺮﯾﻦ را ﺑﺎز ﮔﺸﻮدهاﯾﻢ‪ ...‬ﺑﻪ ﻣﯿﺪان‬
‫آی وﺧﻮدت را ﻧﺸﺎن ده‪.‬‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻦ ﮐﻪ ﮐﯿﺴﺘﯽ وﭼﻪ در ﺗﻮان داری‪ ...‬ﺑﺎ دﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺟﺎﯾﮕﺎھﺖ را در‬
‫ﺑﮫﺸﺖھﺎی واﻻی اﻟﮫﯽ رﻗﻢ زن‪...‬‬
‫آری! رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻧﻮر وﯾﮑﺮوﯾﯽ اﺳﺖ‪ ...‬ﻣﺎه ﻣﺮد ﺧﺪا ﺑﻮدن وﯾﺎ ﺷﯿﻄﺎن ﺷﺪن )!(‪ ..‬آﻧﮑﻪ‬
‫در رﻣﻀﺎن ره ﺧﺪا ﻧﺠﻮﯾﺪ و ﭘﺎ در ره ﺷﯿﻄﺎن ﻧﮫﺪ او دﯾﮕﺮ راه ﺷﯿﻄﺎن ﻧﭙﯿﻤﻮده و ﯾﺎ در دام‬
‫ﺷﯿﻄﺎن ﻧﯿﻔﺘﺎده‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ او ﺧﻮد ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ اﺳﺖ از ﺷﯿﺎﻃﯿﻦ ﺑﺸﺮ‪ ...‬ﭼﺮا ﮐﻪ در رﻣﻀﺎن‬
‫ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ او را از راه ﺑﻪ ﭼﺎه ﮐﺸﺪ‪ ...‬اﯾﻦ ﺻﻔﺎت ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺧﻮن و‬
‫رگ او آﻣﯿﺨﺘﻪ ﺷﺪه‪ ،‬ﻓﻄﺮت و وﺟﺪان اﯾﻤﺎﻧﯽ او را درھﻢ ﺷﮑﺴﺘﻪ از او ﻣﻮﺟﻮدی دﯾﮕﺮ در‬
‫ﮐﺎﻟﺒﺪ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﭘﺮورده‪ ...‬ﮐﻪ اﮔﺮ ﺗﻮان دﯾﺪن او را ﺑﺎ آﯾﻨﻪ ﺻﺪق و ﺻﻔﺎی اﯾﻤﺎﻧﯽ داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﯽ ھﻤﺎن ﭼﮫﺮه ﻧﻨﮓ و ﻋﺼﯿﺎﻧﮕﺮﺷﯿﻄﺎن را در ﭼﮫﺎر ﭼﻮب ﮐﺎﻟﺒﺪی اﻧﺴﺎﻧﯿﺶ ﺧﻮاھﯽ‬
‫دﯾﺪ‪...‬‬
‫ﺑﺎر دﮔﺮ رﻣﻀﺎن ﺑﻪ دﯾﺪار اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﻣﯽآﯾﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ھﻨﻮز ﺳﺮزﻣﯿﻦھﺎی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫ﻏﺮق در ﺧﻮﻧﻨﺪ‪ ...‬رﻣﻀﺎن ﺑﻪ اﻣﯿﺪ اﯾﻨﮑﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺧﻮنھﺎی ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﺸﮏ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫و ﻣﻠﺖھﺎی اﺳﻼﻣﯽ ره ﺑﺴﻮی رﺷﺎدت ﺑﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ از ﺧﻮاب ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺧﺮﮔﻮﺷﯽ‬
‫ﺑﯿﺪار ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎر دﮔﺮ ﻓﺮا رﺳﯿﺪ‪ ...‬اﻣﺎ دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺗﻼقھﺎی ﺧﻮن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﻈﻠﻮم‬
‫ﺳﯿﻼب ﺷﺪه‪ ،‬درﯾﺎﭼﻪھﺎی ﺧﻮن اﻗﯿﺎﻧﻮس ﮔﺸﺘﻪ‪ ...‬ﮐﻤﺮھﺎی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در ھﺮ ﺟﺎی دﻧﯿﺎ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۸‬‬

‫زﯾﺮ ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪھﺎی ﮐﻔﺮ ﺑﻪ زاﻧﻮ در اﻓﺘﺎده اﺳﺖ‪...‬‬

‫ﭼﺸﻤﺎن رﻣﻀﺎن ﭼﻨﯿﻦ ﺧﯿﺮه وﺣﯿﺮان ﺑﻪ ﺟﮫﺎن دوﺧﺘﻪ ﮔﺸﺘﻪ‪ ...‬اﻣﺎ ﭼﻪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ او را‬
‫زﺑﺎﻧﯽ وﺗﻮاﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫آﯾﺎ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮی؛ اﮔﺮ رﻣﻀﺎن را ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻮد و ﺧﺒﺮ از ﻗﺼﻪ ھﻤﯿﺸﮕﯽ ﻇﻠﻢ وﺳﺘﻢ‪ ،‬و‬
‫ّ‬
‫ذﻟﺖ و ﺧﻮاری ﻣﯽداﺷﺖ‪ ...‬آﯾﺎ ﺑﺎر دﮔﺮ ﻣﯽآﻣﺪ‪...‬‬
‫ﮔﻤﺎﻧﻢ ھﺮﮔﺰ!‬
‫آﯾﺎ اﮔﺮ رﻣﻀﺎن را زﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽﺑﻮد ﺑﺎ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ داد ﺑﺮ ﻧﻤﯽآورد‪:‬‬
‫ـ ای ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ‪ ...‬اﯾﻦ ﭼﻪ ﻋﺰا وﭼﻪ ﻣﺎﺗﻢ اﺳﺖ؟ ﺗﺎ ﮐﯽ در زﯾﺮ ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪھﺎی‬
‫ﻇﺎﻟﻤﺎن ﺷﺮاب ذﻟﺖ وﺧﻮاری را ﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﻣﯽﻧﻮﺷﯿﺪ؟‬
‫ﻣﻦ آﻣﺪهام ﺗﺎ ﮔﻨﺎھﺎﻧﺘﺎن را ﺷﺴﺘﺸﻮ دھﻢ‪ ،‬ﺑﯿﺎﺋﯿﺪ دﺳﺖ در دﺳﺘﺎﻧﻢ ﻧﮫﯿﺪ ﺗﺎ ﭘﺎک ﺷﻮﯾﺪ‬
‫و ﺑﻪ ﺳﻮی درﮔﺎه ﭘﺮوردﮔﺎرﺗﺎن دﺳﺘﺎن ﻟﺮزان اﻣﯿﺪ و آرزو دراز ﮐﻨﯿﺪ ﺷﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در‬
‫ﺷﻤﺎ ھﻤﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﮫﺪ‪ ...‬ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ و ﮐﯿﺎن ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ از زﻣﯿﻦ ﺑﺮﭼﯿﻨﯿﺪ‪...‬‬
‫اﻣﺎ اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﺑﻐﺾ ﮔﻠﻮی رﻣﻀﺎن را ﻣﺤﮑﻢ ﻓﺸﺮده و ﺗﻮان ﺳﺨﻦ از او رﺑﻮده اﺳﺖ‪...‬‬
‫و ای ﮐﺎش ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﭘﯿﺎم رﻣﻀﺎن را درﯾﺎﺑﻨﺪ و ﺣﺮف ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ را ﺧﻮد ﺷﻨﻮﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻮاز رﻣﻀﺎن‬

‫ﺷﻤﺎرش ﻣﻌﮑﻮس ﻋﻘﺮﺑﻪھﺎی زﻣﺎن ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻮی ﺧﻮش رﻣﻀﺎن از ﮐﺮاﻧﻪھﺎی ﮔﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﺸﺎم ﺷﯿﻔﺘﮕﺎن و ﻋﺎﺷﻘﺎن اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک‬
‫ﻣﯽرﺳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ در آن ﭼﮫﺮه ﮔﯿﺘﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﯾﺪﮔﺎن ﺧﻼﯾﻖ ﺑﮑﻠﯽ ﻋﻮض ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺟﮫﺎن و‬
‫ﺟﮫﺎﻧﯿﺎن ﭘﻮﺳﺘﯿﻨﯽ ﻧﻮ ﺑﻪ ﺗﻦ ﻧﻤﻮده‪ ،‬زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻮﯾﻨﯽ را آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ در ﻓﻀﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ آن ﺗﻤﺎم ﮔﻨﺎھﺎن و ﻟﻐﺰشھﺎ و ﮐﻮﺗﺎھﯽھﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻃﻮل‬
‫ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ از اﻧﺴﺎن ﺳﺮزده ﺑﺨﺸﻮده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮده رﺳﻮل ﺣﻖ ج‪ :‬رﻣﻀﺎن ﺗﺎ‬
‫رﻣﻀﺎن ﮐﻔﺎره و ﺑﺨﺸﺶ ﮔﻨﺎھﺎن در ﻣﯿﺎن آن دو اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻨﺎنﭼﻪ از ﮔﻨﺎھﺎن ﺑﺰرگ و‬
‫ﮐﺒﯿﺮه دوری ﺷﻮد!‬
‫ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ در آنھﺎ درھﺎی ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮوی ﺧﻼﯾﻖ ﮔﺸﻮده‪ ،‬درھﺎی ﺟﮫﻨﻢ ﺳﻮزان ﻗﻔﻞ‬
‫زده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺒﯿﻦ ﺧﻮد ﺗﺎج ﺷﺐ ﻗﺪر را دارد‪ .‬ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻮاھﯽ اﻟﻠﻪ‬
‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫َۡ َُ َۡ ۡ َ ۡ ‪َۡ ۡ ّ ٞ‬‬
‫ﻣﺠﯿﺪ از ھﺰار ﻣﺎه ﺑﺮﺗﺮ و ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ‪�﴿ .‬لة ٱلقدرِ خ� مِن �ل ِف شه ٖر﴾ ]اﻟﻘﺪر‪» [٣ :‬ﺷﺐ‬
‫ﻗﺪر ﺑﮫﺘﺮ از ھﺰار ﻣﺎه اﺳﺖ«‪.‬‬
‫آری! ﺑﮫﺘﺮ از ‪ ٨٤‬ﺳﺎل ﻋﻤﺮ زﻣﺎﻧﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﮔﻮﯾﺎﺗﺮ ﭼﻮن در اﯾﻦ ﺷﺐ ﻣﺒﺎرک ﻃﺎﻋﺘﯽ‬
‫ﺑﺠﺎی آوری‪ ،‬ﻧﻤﺎزی ﺑﺮ ﭘﺎ داری‪ ،‬زﮐﺎت و ﺻﺪﻗﻪ ﺑﺪھﯽ‪ ،‬دﺳﺖ ﮐﺮم ﺑﺮ ﺳﺮ ﯾﺘﯿﻢ و اﻓﺘﺎدهای‬
‫ﺑﺮﮐﺸﯽ و ﻏﯿﺮه‪ ...‬ﮔﻮﯾﺎ ﺑﯿﺶ از ‪ ٨٤‬ﺳﺎل زﻣﺎن ﭼﻨﯿﻦ ﺧﻮﺑﯽھﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم از ﺷﻤﺎ‬
‫ﺳﺮ زده اﺳﺖ!‬
‫اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ!‪...‬‬
‫وا ﻋﺠﺒﺎ رﺣﻤﺖ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ و ﺟﻮد و ﮐﺮﻣﺖ را ای ﭘﺎدﺷﺎه دو ﺟﮫﺎن!‪..‬‬
‫در ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ھﻤﻪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﺗﺮازوھﺎی ﻋﺪاﻟﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺮﭼﯿﺪه ﺷﺪه در ﺟﺎﯾﺶ‬
‫اﻗﯿﺎﻧﻮسھﺎی ﺑﯽﺳﺎﺣﻞ رﺣﻤﺖ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ و ﺳﺨﺎوت ﻧﺼﺐ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﺴﺌﻮل ﺛﺒﺖ و ﺷﻤﺎرش و ﺗﻌﯿﯿﻦ اﺟﺮ و ﭘﺎداش و ﻧﯿﮑﯽھﺎی ﺑﻨﺪﮔﺎن دﺳﺘﻮر‬
‫ﻣﯽدھﺪ‪ :‬ﻣﮕﺮ روزه!‪ ..‬روزه از آن ﻣﻦ اﺳﺖ‪ ..‬و ﻣﻦ – ﺷﺨﺼﺎ – اﺟﺮ و ﭘﺎداﺷﺶ را‬
‫ﻣﯽدھﻢ!‪..‬‬
‫ﯾﺎ اﻟﻠﻪ!‪...‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۰‬‬

‫ﻋﺠﺐ ﺷﺮف و ﻣﮑﺎﻧﺘﯽ اﺳﺖ روزه را!‪...‬‬

‫و ﻋﺠﺐ ﺳﻌﺎدﺗﯽ روزهدار را!‪..‬‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ روزه ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬روزهاش را ﺧﺪاوﻧﺪ از آن ﺧﻮد ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ‪ .‬و ﺧﻮد ﺑﮑﺮم و ﺳﺨﺎء‬
‫و ﺟﻮدﺷﺎن ﻣﻘﺪار اﺟﺮ و ﭘﺎداش آن را ﺑﺮ ﻋﮫﺪه ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﺧﻮدت ﺑﻨﮕﺮ؛ آﯾﺎ ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﮫﺎن و ﺟﮫﺎﻧﯿﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺼﻮر اﺳﺖ؟!‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ‪ ١٣‬ﺳﺎل ﺗﻤﺎم در ﻣﮑﻪ در ﺟﺴﻢھﺎی ﺑﯽروح و ﮐﺎﻟﺒﺪھﺎی ﺧﻤﻮش و‬
‫ﺗﺎر ﺑﺖ ﺗﺮاﺷﺎن ﻣﺸﺮک‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﺗﻮﺣﯿﺪ‪ ،‬اﯾﻤﺎن‪ ،‬اﺧﻼق‪ ،‬ﺧﺪاﺷﻨﺎﺳﯽ و ﯾﮑﺘﺎﭘﺮﺳﺘﯽ دﻣﯿﺪ‪ .‬ﭘﺲ‬
‫از اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺪان درﺟﻪ از ﺗﻌﺎﻟﯽ رﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮای ﺧﺪاوﻧﺪ ﯾﮑﺘﺎ ﺟﺎن‪ ،‬ﻣﺎل‪،‬‬
‫ﺷﮫﺮ و دﯾﺎر‪ ،‬ﺧﺎﻧﻪ و ﮐﺎﺷﺎﻧﻪ ﺧﻮد را رھﺎ ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﮐﻞ ﺑﺮ ذات ﭘﺎک ﯾﮑﺘﺎ ﺳﻮار ﺑﺮ‬
‫رﯾﮕﺰارھﺎی ﺳﻮزان ﮔﺮﺳﻨﻪ و ﺗﺸﻨﻪ از زﯾﺮ ﺗﯿﻎ ﺟﻼدان ﺧﻮن آﺷﺎم ﺑﺴﻮی ﺷﮫﺮی ﻣﺠﮫﻮل و‬
‫ﻣﺴﯿﺮی ﺗﺎر ﻓﺮار ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و در ﻋﺒﺎدت و ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻣﺜﺎﻟﯽ از وارﺳﺘﮕﯽ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬در ﻣﺎه ﺷﻌﺒﺎن‬
‫ﺳﺎل دوم ﭘﺲ از ھﺠﺮت‪ ،‬روزه ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن از ﺟﺎﻧﺐ ﺣﻖ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫ﻓﺮض ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪرﺳﻪای در ﺟﮫﺎد ﺑﺎ ﻧﻔﺲ و ﺧﻮدﺳﺎزی‪ ،‬و ﺳﮑﻮی ﭘﺮﺗﺎﺑﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺴﻮی ﺧﺪاوﻧﺪ ذی‬
‫اﻟﺠﻼل‪..‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺳﺮور رﺳﻮﻻن و ﺧﺎﺗﻢ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺑﯿﺶ از ھﺮ ﺑﺸﺮی از ارزش و ﺟﺎﯾﮕﺎه‬
‫رﻣﻀﺎن آ ﮔﺎه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﻓﺮوغ ھﻼل ﻣﺎه رﺟﺐ‪ - ،‬ﯾﻌﻨﯽ درﺳﺖ دو ﻣﺎه ﻗﺒﻞ از رﻣﻀﺎن ‪-‬‬
‫دﺳﺖ ﻧﯿﺎﯾﺶ و زاری ﺑﺴﻮی ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ دراز ﮐﺮده‪ ،‬اﺷﮏ ﺗﻤﻨﺎ و ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﺮﮔﻮﻧﻪھﺎی‬
‫ﻣﺒﺎرک ﺟﺎری ﻣﯽﺷﺪ و از اﻋﻤﺎق ﻗﻠﺐ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮد‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ ﺑﺎرك ﻟﻨﺎ ﰲ رﺟﺐ وﺷﻌﺒﺎن‪،‬‬
‫وﺑﻠﻐﻨﺎ رﻣﻀﺎن«‪..‬‬
‫ﺑﺎر اﻟﮫﺎ در ﻣﺎه رﺟﺐ و ﺷﻌﺒﺎن ﻣﺎ ﺑﺮﮐﺖ ده‪ ،‬و ﻣﺎ را ﺑﻪ رﻣﻀﺎن ﺑﺮﺳﺎن‪..‬‬
‫آری!‪...‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺣﻖ و رﺳﻮل ھﺪاﯾﺖ و ﺷﯿﻔﺘﻪ دﯾﺪار ﭘﺮوردﮔﺎر از ذات ﭘﺎک ﯾﮑﺘﺎ ﻃﻮل ﻋﻤﺮی‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﺗﺎ ﻟﻄﺎﻓﺖ و ﺟﻤﺎل وﺟﻼل رﻣﻀﺎن را ﺑﻪ آﻏﻮش ﮐﺸﺪ‪ ،‬و در ﻓﻀﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺑﻪ ﺧﺪاﯾﺶ ﻧﺰدﯾﮏ‪ ،‬و در ﻧﺰد او ﻋﺰﯾﺰﺗﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻣﯽآﯾﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ را آﻻﯾﺶ دھﺪ و از ﭘﺴﺘﯽھﺎ و زﺷﺘﯽھﺎی اﺧﻼﻗﯽ و ﻋﺎدات زﻧﻨﺪه‪،‬‬
‫و رﻓﺘﺎر و ﮔﻔﺘﺎر ﺳﻮء و ﭘﻠﯿﺪ‪ ،‬ﭘﺎک ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﺴﻮی ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎری و ﺗﻘﻮا ﺳﻮق دھﺪ‪.‬‬
 ‫‪۱۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُّ َ َّ َ َ َ ُ ْ ُ َ َ َ ۡ ُ ُ ّ َ ُ َ َ ُ َ َ َ‬
‫� َّٱ� َ‬
‫ِين مِن � ۡبل ِ� ۡم‬ ‫���ها ٱ�ِين ءامنوا كتِب علي�م ِ‬
‫ٱلصيام كما كتِب‬ ‫﴿ ٰٓ‬
‫َ َّ ُ َ ُ َ‬
‫ل َعل� ۡم � َّتقون﴾ ]اﻟﺒﻘﺮة‪.[١٨٣ :‬‬
‫»ای اھﻞ اﯾﻤﺎن! روزه ﺑﺮ ﺷﻤﺎ واﺟﺐ ﺷﺪ ﭼﻨﺎنﮐﻪ ﺑﺮ ّاﻣﺖھﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ واﺟﺐ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎر ﺷﻮﯾﺪ«‪.‬‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻋﺎﻗﻼن اﺳﺖ ﮐﻪ از ھﻤﯿﻦ اﻣﺮوز ﺧﻮد را ﺑﺮای رﺳﯿﺪن رﻣﻀﺎن آﻣﺎده ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻣﺎدﮔﯽ رﻣﻀﺎن در اﻧﺒﺎﺷﺖ اﺳﺒﺎب ﺧﻮرد و ﻧﻮش ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬رﻣﻀﺎن ﺑﺮ ﺧﻼف آﻧﭽﻪ ﺑﺴﯿﺎری‬
‫از ﻣﺮدﻣﺎن درک ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﺎه اﺳﺘﺮاﺣﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﮔﻮارش اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮔﻮارﺷﯽ روح و روان اﻧﺴﺎن را ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫آﻣﺎدﮔﯽ رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﻋﮫﺪ و ﭘﯿﻤﺎنھﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﻮد و ﯾﺎ ﺑﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﻨﺎی ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎی ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﺤﻘﻖ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺗﻼوت و زﯾﺴﺘﻦ ﺑﺎ ﻗﺮآن‪ .‬در آﻏﻮش ﻗﺮآن ﺧﻮد و ﺧﺪای ﺧﻮد را‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎﯾﯽ ﺑﺮای دﻋﺎ‪ ،‬ذﮐﺮ‪ ،‬ﻧﯿﺎﯾﺶ‪ ،‬راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﺎﻟﻖ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﭘﯿﮏ ﺑﯽﻣﺜﺎل آﺳﻤﺎن؛ ﺣﻀﺮت رﺳﻮل ﺧﺎﺗﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ج‪.‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎﯾﯽ ﺑﺮای دﻋﻮت و ﮔﻮﺷﺰد ﮐﺮدن دﯾﮕﺮان ﺑﻪ روش و ﻣﺮام درﺳﺖ زﻧﺪﮔﯽ و‬
‫ﺑﺎزداﺷﺘﻦ ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان از ﺑﺪیھﺎ‪ ،‬و ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺑﻪ ﮐﺎرھﺎ و ﮔﻔﺘﺎرھﺎی ﻧﯿﮏ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺑﯽﺑﻀﺎﻋﺘﺎن و ﺗﻨﮓ دﺳﺘﺎن‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺳﯿﻤﺎی واﻗﻌﯽ ﻣﺆﻣﻨﺎن اﺳﺖ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َۡ َ َ ۡ َ ُۡ‬ ‫َ ۡ ۡ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫ت ل َّ‬ ‫� أُ َّمة أُ ۡخر َج ۡ‬ ‫﴿ ُك ُ‬
‫نت ۡم َخ ۡ َ‬
‫وف َو�ن َه ۡون ع ِن ٱل ُمنك ِر َوتؤم ُِنون‬
‫اس تأ ُم ُرون بِٱل َمع ُر ِ‬‫ِلن ِ‬ ‫ٍ ِ‬
‫َّ َ َ ۡ َ َ َ َ ۡ ُ ۡ َ ٰ َ َ َ َ ۡ ٗ َّ ُ ّ ۡ ُ ُ ۡ ُ ۡ ُ َ َ َ ۡ َ ُ ُ ُ ۡ َ ٰ ُ َ‬
‫سقون﴾‬ ‫ب ل�ن خ�� له �م مِنهم ٱلمؤمِنون وأ��هم ٱل� ِ‬ ‫بِٱ�ِۗ ولو ءامن أهل ٱلكِ� ِ‬
‫]آلﻋﻤﺮان‪.[١١٠ :‬‬
‫»ﺷﻤﺎ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ اﻣﺘﯽ ھﺴﺘﯿﺪ ﮐﻪ ]ﺑﺮای اﺻﻼح ﺟﻮاﻣﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ[ ﭘﺪﯾﺪار ﺷﺪه اﯾﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه ﻓﺮﻣﺎن ﻣﯽدھﯿﺪ و از ﮐﺎر ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ و زﺷﺖ ﺑﺎزﻣﯽ دارﯾﺪ‪ ،‬و ]از روی‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺻﺪق و اﺧﻼص[ ﺑﻪ ﺧﺪا اﯾﻤﺎن ﻣﯽآورﯾﺪ‪ .‬و اﮔﺮ اھﻞ ﮐﺘﺎب اﯾﻤﺎن‬
‫ً‬
‫ﻣﯽآوردﻧﺪ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﺮای آﻧﺎن ﺑﮫﺘﺮ ﺑﻮد؛ ﺑﺮﺧﯽ از آﻧﺎن ﻣﺆﻣﻦ ]ﺑﻪ ﻗﺮآن و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮﻧﺪ[ و‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮﺷﺎن ﻓﺎﺳﻘﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺟﺪی در دﺳﺖ ﮐﺸﯿﺪن از ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎن و زﺷﺘﯽھﺎ و ﻋﺎدتھﺎی ﺑﺪ و ﺗﻮﺑﻪ و‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺴﻮی ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ‪:‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۲‬‬
‫َ‬ ‫َ َ َّ ُ ُ ۡ‬ ‫َ ُ ُ ٓ ْ َ َّ َ ً َ ۡ ۡ‬
‫ِيعا �يُّ َه ٱل ُمؤم ُِنون ل َعل� ۡم �فل ُِحون﴾ ]اﻟﻨﻮر‪.[٣١ :‬‬ ‫﴿‪...‬وتو�وا إِ� ٱ�ِ �‬
‫»ای ﻣﺆﻣﻨﺎن‪ ،‬ھﻤﮕﺎن ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪا ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ رﺳﺘﮕﺎر ﮔﺮدﯾﺪ«‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن در راه اﺳﺖ و ﻣﺎ در ﺷﻮق دﯾﺪار آن ﻟﺤﻈﻪ ﺷﻤﺎر‪..‬‬
‫در ﻣﺪرﺳﻪ رﻣﻀﺎن ﻣﺆﻣﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺷﮑﺮ ﻧﻌﻤﺖ و ﺳﭙﺎس ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺮ ﻓﻀﻞ و ﮐﺮﻣﺶ‬
‫را ﻣﯽآﻣﻮزد‪ .‬در ﻣﮑﺘﺐ رﻣﻀﺎن ﻣﺆﻣﻦ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ از ﺻﻔﺖھﺎی ﺑﯽﻣﻨﺖھﺎی ﮐﻤﺎل‬
‫اﻟﮫﯽ ﺑﻮﯾﯽ ﺑﺒﺮد‪ .‬ﺳﺨﺎوت‪ ،‬ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬اﯾﺜﺎر و ﺷﻔﻘﺖ ﺑﺮ زﯾﺮ دﺳﺘﺎن ﻣﯽآﻣﻮزد‪ .‬ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻔﮫﻮم‬
‫ﺑﻨﺪﮔﯽ را درﯾﺎﻓﺘﻪ از ﻋﺒﺎدت اﻟﮫﯽ ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ﺻﻔﺖھﺎی ﻓﺮﻋﻮﻧﯽﮔﺮی‪ ،‬ﺧﻮدﺧﻮاھﯽ‪،‬‬
‫ﻧﻔﺲﭘﺮﺳﺘﯽ و ﺧﻮدﺳﺘﺎﯾﯽ در او ﺿﻌﯿﻒ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫و او ﺧﻮد را ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬و اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﮑﻠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ آﻣﺎده ﻣﯽﺳﺎزد‪ .‬ﺗﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻧﯿﺮوی ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از رﻣﻀﺎن ﺳﺎﻟﯽ دﯾﮕﺮ را ﺑﺎ روﺣﯿﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ‪ ،‬و ﺗﻼش و ھﻤﺘﯽ ﺳﺎزﻧﺪه‬
‫ﺷﺮوع ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻠﮫﻢ ﺑﺎرک ﻟﻨﺎ ﻓﯽ رﺟﺐ و ﺷﻌﺒﺎن‪ ،‬و ﺑﻠﻐﻨﺎ رﻣﻀﺎن‪..‬‬
‫ﺑﺎر اﻟﮫﺎ در ﻣﺎه رﺟﺐ و ﺷﻌﺒﺎن ﻣﺎ ﺑﺮﮐﺖ ده‪ ،‬و ﻣﺎ را ﺑﻪ رﻣﻀﺎن ﺑﺮﺳﺎن‪..‬‬
 ‫ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﮑﺎﻧﯽ‬

‫ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺼﺎوﯾﺮی زﻧﺪه از ﺑﺘﮑﺪهای را دﯾﺪه ﺑﺎﺷﯽ؛ در ﮐﻨﺎر ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﯿﺴﻮاد و ﺳﺎدهﻟﻮح‪،‬‬
‫ﭘﺮوﻓﺴﻮرھﺎ‪ ،‬دﮐﺘﺮھﺎ‪ ،‬ﻣﮫﻨﺪسھﺎ‪ ،‬ﻣﺨﺘﺮﻋﺎن و داﻧﺸﻤﻨﺪاﻧﯽ را ﻧﯿﺰ ﻣﯽﯾﺎﺑﯽ ﮐﻪ دو ﮐﻒ ﺑﮫﻢ‬
‫ﭼﺴﭙﺎﻧﺪه ﺟﻠﻮی روی ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺳﻨﮓھﺎی ﺳﺨﺖ ﺧﺎرا ﮐﻪ ﭘﺘﮏ ﺳﻨﮓﺗﺮاش آنھﺎ را‬
‫از ﮐﻮه ﺑﯽﺟﺎن ﮐﻨﺪه‪ ،‬ﻧﻘﺶ و ﻧﻤﺎ داده‪ ،‬ﻃﻠﺐ راز و ﻧﯿﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬آن ﯾﮑﯽ از ﺳﻨﮓ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﺗﺎ ﮔﺮه ﮐﻮر ﻓﺮﻣﻮل ﺑﻤﺐ اﺗﻢ را ﺑﺮاﯾﺶ ﺑﮕﺸﺎﯾﺪ‪ ،‬و اﯾﻦ دﯾﮕﺮی ﻣﯽﺧﻮاھﺪ درﻣﺎن‬
‫ﺑﯿﻤﺎری ﻻ ﻋﻼج اﯾﺪز را ﺑﺪو ﻧﺸﺎن دھﺪ‪ ،‬و ﺳﻮﻣﯽ در ﺑﺤﺮ ﻧﯿﺎزی دﯾﮕﺮ اﺳﺖ و ﭼﮫﺎرﻣﯽ را‬
‫ﺣﺎﺟﺘﯽ دﯾﮕﺮ‪..‬‬
‫ھﻤﯿﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ را ﻧﺰد آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﺎن و ﻗﺒﺮﭘﺮﺳﺘﺎن و ﻋﯿﺴﯽ ﭘﺮﺳﺘﺎن و ﻣﻮﺳﯽ ﭘﺮﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﯽ‪ .‬ﻣﻐﺰھﺎی ﻣﺘﻔﮑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻣﺒﺘﮑﺮان و اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﻋﻠﻮم و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫در ﺳﺎﺧﺘﻦ زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻮﯾﻦ وﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی آن ﻧﻘﺶھﺎی ﮐﻠﯿﺪی اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﭼﻮن ﺑﻪ داﯾﺮه‬
‫آﺧﺮت ﺳﺎز و ھﺪف اﺳﺎﺳﯽ ﺧﻠﻘﺖ و زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺲ از ﻣﺮگ ﻣﯽرﺳﻨﺪ ﻣﮫﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﺗﻘﻠﯿﺪ ﮐﻮرﮐﻮراﻧﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺮﺳﻮده و ﻣﯿﺮاث ﮐﮫﻦ ﭘﺪری ﻣﯽﺳﭙﺎرﻧﺪ!‬
‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ھﻤﯿﻦ ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﺑﺎ آب و ﺗﺎب ﺧﻮد در ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﯽ ﻧﯿﺰ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان و ﺳﯿﺎﺳﺘﻤﺪاران و ﻣﺘﻔﮑﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﻼج درد ﺑﯿﻤﺎرﺷﺎن‪ ،‬و ﯾﺎ ﮔﺮه ﮐﻮر‬
‫ﮐﺎرﺷﺎن‪ ،‬و ﯾﺎ ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼﺗﺸﺎن را ﻧﺰد ﺷﯿﺎدی ﻣﺬھﺐ ﻓﺮوش و ﯾﺎ ﮐﻨﺞ ﻗﺒﺮی ﺧﻤﻮش‬
‫ﻣﯽﭘﺎﻟﻨﺪ!‬
‫ﻧﺎم‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﭘﺪر‪ :‬اﺣﻤﺪ‪ .‬ﻧﺎم ﻣﺎدر‪ :‬ﻓﺎﻃﻤﻪ‪ .‬دﯾﻦ‪ :‬اﺳﻼم‪...‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ دﻟﯿﻞ و ﺑﺮھﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ ﺟﻤﻊ زﯾﺎدی از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‪..‬‬
‫اﺳﻼم وراﺛﺘﯽ‪..‬‬
‫ﻗﺮآن ﻧﻘﻄﻪ آﻏﺎزﯾﻦ ﭘﺬﯾﺮش اﺳﻼم را اﯾﻤﺎن ﻣﯽداﻧﺪ‪ .‬اﯾﻤﺎن ﯾﺎ ﺑﺎور ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﯿﺖ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ و ﻧﺒﻮت ﻓﺮﺳﺘﺎده و رﺳﻮل او‪ .‬ﺑﺎوری ﮐﻪ در ﻋﻤﻖ وﺟﻮد ﻓﺮد رﯾﺸﻪ دواﻧﯿﺪه‪،‬‬
‫ﭼﻮن ﭘﺪﯾﺪهای روﺷﻦ در ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﻧﻤﻮدار ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬و او ﺑﺎ اﯾﻤﺎن و ﺑﺎور و ﯾﻘﯿﻨﯽ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻪ ھﯿﭻ ﺷﮏ و ﺗﺮدﯾﺪی در آن ﻧﯿﺴﺖ از ﺗﻪ دل ﺑﺮ زﺑﺎن ﻣﯽراﻧﺪ‪ :‬ﺷﮫﺎدت و ﮔﻮاھﯽ‬
‫ﻣﯽدھﻢ ﮐﻪ ھﯿﭻ ﺧﺎﻟﻖ و ﻣﻌﺒﻮدی ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ‪ ،‬و ﺷﮫﺎدت و ﮔﻮاھﯽ ﻣﯽدھﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺤﻤﺪ رﺳﻮل و ﻓﺮﺳﺘﺎده اوﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۴‬‬

‫»أﺷﻬﺪ أن ﻻ إﻟﻪ إﻻ اﷲ و أﺷﻬﺪ أن ﳏﻤﺪا رﺳﻮل اﷲ«‪.‬‬

‫ﺷﮫﺎدت ﯾﻌﻨﯽ ﻗﺴﻢ و ﺳﻮﮔﻨﺪ‪ ..‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻗﺴﻢ ﺑﺮ زﺑﺎن ﻣﯽراﻧﺪ؟!‪ ..‬ﺗﻨﮫﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ را آنﭼﻨﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺑﺎ دﯾﺪﮔﺎن ﺧﻮد ﻣﺸﺎھﺪه ﮐﺮده اﺳﺖ‪..‬‬
‫ﭼﻮن از اﺳﻼم و ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯿﺖ ﺣﺮﻓﯽ ﺑﻪ ﻣﯿﺎن ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬آﻣﺎر ﺑﺸﺮی از ﻋﺪد ﻣﻠﯿﺎرد و ﻧﯿﻢ‬
‫ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬آﯾﺎ اﻣﮑﺎن دارد ﯾﮏ ﭘﻨﺠﻢ )‪ (١/٥‬ﮐﺮه ﺧﺎﮐﯽ ﻧﺪای ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ج ﺳﺮ‬
‫دھﺪ و ﭼﮫﺮه دﻧﯿﺎ ﭼﻨﯿﻦ دﮔﺮﮔﻮن و ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ؟!‬
‫در ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﯽ اﻣﺮوزی ﭘﻮﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺴﺐ و ﻧﺴﺐ‪ ،‬ﻧﮋاد و ﻣﻠﯿﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن را در‬
‫ﮐﺴﺐ آن ھﯿﭻ ﻧﻘﺸﯽ ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﮑﺎﻧﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﭘﻮل و ﺛﺮوت‪ ،‬و ﺟﺎﯾﮕﺎه و ﻣﻨﺼﺐ‪،‬‬
‫ﻣﻌﯿﺎرھﺎی ﺑﺮﺗﺮی ﺷﻤﺮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ! ﺗﻘﻮا و ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎری ﮐﻠﻤﺎت ﻧﺎﻣﺄﻧﻮس و ﮔﻨﮕﯽ ھﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻔﮫﻮم آﻧﺎن را ﺷﻨﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻔﮫﻮم درﺳﺖ اﺳﻼم و درک ﻣﻔﺎھﯿﻢ آن را ﺷﺎﯾﺪ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ ھﻀﻢ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از اﺳﻼم‪ ،‬اﯾﻤﺎن‪ ،‬ﻧﺒﻮت‪ ،‬ﻋﺒﺎدات‪ ،‬دﯾﻦ و ﺷﺮﯾﻌﺖ‪ ،‬ﺣﻘﻮق ﺧﻮد و‬
‫ﺧﺪا و ﺑﻨﺪﮔﺎن و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت‪ ،‬و داﯾﺮه ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و واﺟﺒﺎت ﺧﻮد اﻃﻼع دارد‪.‬‬
‫ﺳﺎﯾﻪ ﺳﻨﮕﯿﻦ اﺳﻼم وراﺛﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻓﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭼﯿﺮه ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد‬
‫اﺳﻼم در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از آداب و رﺳﻮم و ﺣﺮﮐﺎت و ﺷﮑﻞ و ﺷﻤﺎﯾﻞ ﻣﺎھﯿﺖ و اﺻﺎﻟﺖ و ﺑﺎر‬
‫ﺧﻮﯾﺶ را از دﺳﺖ ﻣﯽدھﺪ‪..‬‬
‫اﺳﻼم ﺧﻨﺜﯽ و ﺑﯽﺧﺎﺻﯿﺖ و ﺑﯽﺑﺎر ھﻤﺎن ﭘﯿﺮھﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪای آن را ﻣﺸﺎھﺪه ﻣﯽﮐﻨﯽ‪..‬‬
‫ﭘﺎﯾﻪھﺎ و اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ و اﻟﻔﺒﺎی ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻮدن را ﺑﺎﯾﺪ در ﻗﺮآن ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮد‪..‬‬
‫ﻣﺜــﻞ ﺧــﺎک اﺟــﺰای او از ھــﻢ ﺷﮑﺴــﺖ‬ ‫ﻣﻠﺘــﯽ را رﻓــﺖ ﭼــﻮن آﯾــﯿﻦ ز دﺳــﺖ‬
‫ﺑـــﺎﻃﻦ دﯾـــﻦ ﻧﺒـــﯽ اﯾﻨﺴـــﺖ و ﺑـــﺲ‬ ‫ھﺴــﺘﯽ ﻣﺴــﻠﻢ ز آﯾــﯿﻦ اﺳــﺖ و ﺑــﺲ‬
‫زﯾﺮ ﮔﺮدون ﺳـﺮ ﺗﻤﮑـﯿﻦ ‪ ١‬ﺗـﻮ ﭼﯿﺴـﺖ؟‬ ‫ﺗﻮ ھﻤﯽ داﻧـﯽ ﮐـﻪ آﯾـﯿﻦ ﺗـﻮ ﭼﯿﺴـﺖ؟‬
‫ﺣﮑﻤـــــﺖ او ﻻﯾﺰاﻟﺴـــــﺖ و ﻗـــــﺪﯾﻢ‬ ‫آن ﮐﺘــــﺎب زﻧــــﺪه‪ ،‬ﻗــــﺮآن ﺣﮑــــﯿﻢ‬
‫‪٢‬‬
‫ﺣﺎﻣــــــﻞ او »رﲪــــــﺔ ﻟﻠﻌــــــﺎﻟﻤﯿﻦ«‬ ‫ﻧــــﻮع اﻧﺴــــﺎن را ﭘﯿــــﺎم آﺧــــﺮﯾﻦ‬

‫ﺑﻨــﺪه را از ﺳــﺠﺪه ﺳــﺎزد ﺳــﺮ ﺑﻠﻨــﺪ‬ ‫ارج ﻣﯽﮔﯿـــــﺮد ازو ﻧـــــﺎ ارﺟﻤﻨـــــﺪ‬

‫‪ -١‬ﻗﺪرت‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‪.‬‬
‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫ّ‬ ‫ٗ‬
‫�ة ل ِل َ�ٰلم َ‬ ‫ۡ‬ ‫َّ‬
‫ك إ� َر َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬
‫ََ َۡ َ َ‬
‫� ‪] ﴾١٠٧‬اﻷﻧﺒﯿﺎء‪.[١٠٧ :‬‬ ‫ِ‬ ‫‪ -٢‬ﺑﺨﺸﯽ از آﯾﻪی ﺷﺮﯾﻔﻪی ﴿وما أرسل�ٰ ِ‬
 ‫‪۱۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻧﯿﺴــﺖ ﻣﻤﮑــﻦ ﺟــﺰ ﺑــﻪ ﻗــﺮآن زﯾﺴــﺘﻦ‬ ‫ﮔــﺮ ﺗــﻮ ﻣﯽﺧــﻮاھﯽ ﻣﺴــﻠﻤﺎن زﯾﺴــﺘﻦ‬
‫ﺗــﻮ از او ﮐــﺎﻣﯽ ﮐــﻪ ﻣــﯽﺧــﻮاھﯽ ﺑﯿــﺎب‬ ‫از ﺗــﻼوت ﺑــﺮ ﺗــﻮ ﺣــﻖ دارد ﮐﺘــﺎب‬

‫ﭘﺲ ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﮑﺎﻧﯽ داﺧﻠﯽ‪ ،‬و ﯾﮏ ﺷﺴﺘﺸﻮ و ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺧﻮد‪ ،‬و‬
‫ﭘﺎک ﮐﺮدن ﻟﺒﺎس از ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر و دود و ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺑﺎورھﺎ و ﺗﻘﻠﯿﺪ ﮐﻮرﮐﻮراﻧﻪ دارﯾﻢ‪..‬‬
‫ﻻت و ﻋــــﺰای ھــــﻮس را ﺳﺮﺷــــﮑﻦ‬ ‫ﻣﺤﮑــﻢ از ﺣــﻖ ﺷــﻮ ﺳــﻮی ﺧﻮدﮔــﺎﻣﺰن‬
‫ﺷـــﺮح إﻧـــﯽ ﺟﺎﻋـــﻞ ﺳـــﺎزد ﺗـــﻮ را‬ ‫ﺗـــﺎ ﺧـــﺪای ﮐﻌﺒـــﻪ ﺑﻨـــﻮازد ﺗـــﻮ را‬
 ‫رﻣﻀﺎن و ﻗﺮآن‬

‫ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ‪ :‬ای ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬اﻣﺖ ﭘﺲ از ﺗﻮ در ﻓﺘﻨﻪ و آزﻣﺎﯾﺶ ﺳﺨﺘﯽ ﻣﯽاﻓﺘﺪ!‬

‫رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج‪ :‬ای ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ‪ ،‬راه ﺣﻞ ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺟﺒﺮﯾﻞ‪ :‬ﻗﺮآن؛ ﮐﻼم ﺧﺪا‪ ،‬در آن ﺧﺒﺮ ﭘﯿﺸﯿﻨﯿﺎن‪ ،‬و آﯾﻨﺪﮔﺎن اﺳﺖ‪ .‬و دﺳﺘﻮر زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺮای ﺷﻤﺎ‪ .‬و آن رﯾﺴﻤﺎن ﻣﺤﮑﻢ اﻟﮫﯽ‪ ،‬و راه راﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺨﻦ ﻧﮫﺎﺋﯽ اﺳﺖ و ھﯿﭻ‬
‫ﺑﯿﮫﻮدﮔﯽ را در آن راھﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ھﺮﮔﺰ ﺳﺘﻤﮕﺮی آن را ﮐﻨﺎر ﻧﻨﮫﺎده‪ ،‬وﻣﺨﺎﻟﻔﺖ آن را‬
‫ﺑﺠﺎی ﻧﻪ آورده‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﮐﻤﺮش را ﺷﮑﺴﺘﻪ‪ .‬و ھﯿﭻ ﮐﺲ ﻋﻠﻢ ھﺪاﯾﺖ را در ﻏﯿﺮ‬
‫آن ﻧﺠﺴﺘﻪ ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﮔﻤﺮاه ﮔﺸﺘﻪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﮑﺮار ﺧﻮاﻧﺪن ھﺮﮔﺰ ﮐﮫﻨﻪ ﻧﺸﺪه از دل ﻧﻤﯽرود‪.‬‬
‫ﻋﺠﺎﯾﺐ آن ﺗﻤﺎم ﻧﺸﺪﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ھﺮ ﮐﺲ ﺳﺨﻦ ﻗﺮآن ﮔﻮﯾﺪ راﺳﺘﮕﻮﺳﺖ‪ .‬و ھﺮ ﮐﺲ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻗﺮآن دﺳﺘﻮر دھﺪ ﻋﺎدل اﺳﺖ‪ .‬و ھﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ ﭘﺎداش و اﺟﺮ ﮔﯿﺮد‪ .‬و ھﺮ‬
‫ﮐﺲ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻗﺮآن ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﻨﺪ اﻧﺼﺎف را رﻋﺎﯾﺖ ﻧﻤﻮده ‪.1‬‬
‫آری! اﯾﻦ اﺳﺖ ﻗﺮآن؛ ﮐﻼم ﭘﺎک رﺣﻤﺎن‪ ،‬اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ و ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﻠﻤﺎن زﯾﺴﺘﻦ‪ ،‬دﺳﺘﻮر‬
‫و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻟﮫﯽ ﺑﺮای ﺑﺸﺮﯾﺖ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺮ و دژ ﻣﺤﮑﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﻤﺮاھﯽھﺎ‪ ،‬ﻧﻮر ھﺪاﯾﺖ از‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯽھﺎ‪ ،‬راھﻨﻤﺎی راه راﺳﺖ و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ دو ﺟﮫﺎن‪:‬‬
‫َ ۡ َ ٓ َ ُ ّ َ َّ‬
‫ٱ�ِ نُور‪َ ٞ‬و� َِ�ٰ ‪ٞ‬‬
‫ب ُّمب ‪ٞ‬‬
‫�﴾ ]اﻟﻤﺎﺋﺪة‪.[١٥ :‬‬ ‫ِ‬ ‫﴿قد جاء�م مِن‬
‫»از ﺳﻮی ﺧﺪا ﻧﻮری )ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﺳﺖ و ﺑﯿﻨﺶھﺎ را روﺷﻨﯽ ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ( و ﮐﺘﺎب‬
‫روﺷﻨﮕﺮی )ﮐﻪ ﻗﺮآن اﺳﺖ و ھﺪاﯾﺖﺑﺨﺶ ﻣﺮدﻣﺎن اﺳﺖ( ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﺷﻤﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ«‪.‬‬
‫رﺳﻮل اﮐﺮم ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬اﯾﻦ ﻗﺮآن ﺳﻔﺮه ﻣﯿﮫﻤﺎﻧﯽ ﮐﺮﯾﻤﺎﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ‪ .‬ھﺮ آﻧﭽﻪ‬
‫در ﺗﻮان دارﯾﺪ از ﺳﻔﺮه ﺳﺨﺎوت اﻟﮫﯽ ﺑﺮﮔﯿﺮﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻗﺮآن رﯾﺴﻤﺎن اﻟﮫﯽ‪ ،‬و ﻧﻮر ھﺪاﯾﺖ‪ ،‬و‬
‫ﻋﻼج و درﻣﺎن دردھﺎﺳﺖ‪ .‬ھﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﭘﺎﯾﺒﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ را ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬و رھﺎﯾﯽ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺮای ھﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ از او ﭘﯿﺮوی ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻗﺮآن ﺑﻪ ﮐﮋی و ﮔﻤﺮاھﯽ ﻧﻤﯽرود ﺗﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬
‫اﺻﻼح داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮔﮫﺮھﺎی آن ھﺮﮔﺰ ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬و ﺑﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮاﻧﺪن از دل‬
‫ﻧﻤﯽرود‪ .‬ﻗﺮآن را ﺗﻼوت ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮای ﺗﻼوت آن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺮ و ﭘﺎداش ﻧﯿﮑﻮ‬
‫ﻣﯽدھﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﺗﻼوت ھﺮ ﺣﺮﻓﯽ ده ﻧﯿﮑﯽ ﺑﺮاﯾﺘﺎن ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ‬

‫‪ -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم اﺣﻤﺪ‪.‬‬

 ‫‪۱۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫)اﻟﻢ( ﯾﮏ ﺣﺮف اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ »اﻟﻒ« ﯾﮏ ﺣﺮف‪ ،‬و »ﻻم« ﯾﮏ ﺣﺮف‪ ،‬و »ﻣﯿﻢ« ﯾﮏ ﺣﺮف‬
‫‪1‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﻗﺮآن‪ ،‬ﺷﻔﺎﻋﺖ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ‪ ،‬و اﻣﺎم و رھﻨﻤﺎی ھﺪاﯾﺖ ﺑﺸﺮﯾﺖ‪ ،‬و رﻣﺰ ﺳﻌﺎدت‬
‫اﻧﺴﺎن‪ ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ رﻣﻀﺎن اﯾﻦ ﻣﻨﺖ را ﻧﮫﺎده ﮐﻪ ﺷﺮف ﻧﺰول ﻗﺮآن را ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺎه‬
‫اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت ّم َِن ٱل ۡ ُه َد ٰ‬ ‫ِلن ِ َ َ ّ َ‬ ‫ان ُه ٗدى ّل َّ‬ ‫َُۡۡ ُ‬ ‫َ ۡ ُ َ َ َ َ َّ ٓ ُ َ‬
‫ى‬ ‫اس و�يِ�ٰ ٖ‬ ‫نزل �ِيهِ ٱلقرء‬ ‫﴿شهر رمضان ٱ�ِي أ ِ‬
‫ُۡ َ‬
‫َوٱلف ۡرق ِ �‬
‫ان‪] ﴾...‬اﻟﺒﻘﺮة‪.[١٨٥ :‬‬
‫»ﻣﺎه رﻣﻀﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺮآن در آن ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﻣﺮدم را راھﻨﻤﺎﺋﯽ ﮐﻨﺪ‬
‫و ﻧﺸﺎﻧﻪھﺎ و آﯾﺎت روﺷﻨﯽ از ارﺷﺎد )ﺑﻪ ﺣﻖ و ﺣﻘﯿﻘﺖ( ﺑﺎﺷﺪ و )ﻣﯿﺎن ﺣﻖ و ﺑﺎﻃﻞ در‬
‫ھﻤﯿﺸﻪ( ﺟﺪاﺋﯽ اﻓﮑﻨﺪ«‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک ﮐﺘﺎب ھﺪاﯾﺖ ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎران ﻧﺎزل ﺷﺪ‪:‬‬
‫َ َ ۡ َ ُ َ َۡ َ‬
‫ب �ِيهِ ُه ٗدى ّل ِۡل ُم َّتق َ‬
‫�﴾ ]اﻟﺒﻘﺮة‪.[٢ :‬‬ ‫ِ‬ ‫﴿�ٰل ِك ٱلكِ�ٰب � ر� ۛ �‬
‫»اﯾﻦ ﮐﺘﺎب؛ ھﯿﭻ ﮔﻤﺎﻧﯽ در آن ﻧﯿﺴﺖ و راھﻨﻤﺎی ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎران اﺳﺖ«‪.‬‬
‫اس﴾ »ھﺪاﯾﺖ و‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب رﻣﺰ ھﺪاﯾﺖ و رﺳﺘﮕﺎری اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪ُ ﴿ :‬ه ٗدى ّل َّ‬
‫ِلن ِ‬
‫راھﻨﻤﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﻣﺮدم«‪.‬‬
‫ﮔﻮﯾﺎ ﻗﺮآن آﺷﮑﺎرا ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؛ ھﺮ آن ﮐﺲ از ﻗﺮآن ھﺪاﯾﺖ ﻧﭙﺬﯾﺮد از اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺑﺪور اﺳﺖ‪:‬‬
‫ُ َ َ َ ۡ َ ۡ َ ۡ ُ َ َ ُّ ُ َ َ ُ ۡ َ ُ َ‬
‫﴿أ ْو ٰٓ��ِك كٱ�ن� ٰ ِم بَل ه ۡم أضل ۚ أ ْو ٰٓ��ِك ه ُم ٱل�ٰفِلون﴾ ]اﻷﻋﺮاف‪.[١٧٩ :‬‬
‫ً‬
‫»اﯾﻨﺎن ھﻤﺴﺎن ﭼﮫﺎرﭘﺎﯾﺎﻧﻨﺪ و ﺑﻠﮑﻪ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪﺗﺮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻨﺎن واﻗﻌﺎ ﺑﯽﺧﺒﺮ )از ﺻﻼح دﻧﯿﺎ و‬
‫آﺧﺮت ﺧﻮد( ھﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫و راﺑﻄﻪای اﺳﺖ ﺑﺲ ﻋﻤﯿﻖ ﺑﯿﻦ ﻧﺎزل ﺷﺪن ﻗﺮآن و روزه!‪..‬‬
‫ھﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻪ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن اﯾﻦ ﺷﺮف را داد ﺗﺎ ﺣﺎﻣﻞ ﻗﺮآن‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ آن ﺷﺮف ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ روزه را ﻧﯿﺰ داد‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ روزه ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺷﮫﻮتھﺎ و ﻏﺮاﺋﺰ ﺑﺸﺮی ﭼﯿﺮه ﺷﺪه‪ ،‬راه ﺗﺎﺑﯿﺪن ﭘﺮﺗﻮھﺎی ﻧﻮراﻧﯽ ﻗﺮآن را ﺑﺮ ﻗﻠﺐھﺎ ھﻤﻮار‬
‫ﻣﯽﺳﺎزد‪.‬‬
‫آﻣﯿﺰش ﻗﺮآن و رﻣﻀﺎن‪ ،‬و رواﺑﻂ و ﺧﻮﯾﺸﺎوﻧﺪی ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺰدﯾﮏ آنھﺎ ھﺮ اﻧﺴﺎن ﻋﺎﻗﻠﯽ‬

‫‪ -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﺣﺎﮐﻢ‪.‬‬

 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۸‬‬

‫را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ در ﺳﺎﻋﺎت ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ روزھﺎ و ﺷﺐھﺎی رﻣﻀﺎن ﺑﯿﺶ از ھﺮ وﻗﺖ‬
‫دﯾﮕﺮی ﺑﻪ ﺗﻼوت ﻗﺮآن و ﺳﻌﯽ در ﻓﮫﻢ و درک ﻣﻌﺎﻧﯽ آن ﻣﺸﻐﻮل ﮔﺮدد‪ .‬ﺟﺒﺮﯾﻞ‬
‫اﻣﯿﻦ÷ ھﺮ ﺳﺎﻟﻪ در رﻣﻀﺎن ﻗﺮآن را ﺑﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬و از ﺷﺎﮔﺮدان‬
‫ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ و ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎن و ﺻﺎﻟﺤﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ھﺮ ﺳﻪ روز‪ ،‬و ﯾﺎ ھﺮ ھﻔﺖ روز‪ ،‬و‬
‫ﺑﺮﺧﯽ ھﺮ ده روز‪ ،‬و ﺣﺘﯽ ﺑﺮﺧﯽ ھﺮ روزه ﯾﮑﺒﺎر ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ را ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻼوت‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ!‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻗﻮی ﺑﯿﻦ آن ﺑﺰرﮔﺎن و ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ‪ ،‬ﮐﻼم اﻟﮫﯽ ﺑﮫﺎر دلھﺎﯾﺸﺎن‪ ،‬و‬
‫ﻧﻮر ﺳﯿﻨﻪھﺎﯾﺸﺎن‪ ،‬و ﺑﺮ ﻃﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﻧﮕﺮاﻧﯽھﺎﯾﺸﺎن‪ ،‬و ﺷﺴﺘﺸﻮ دھﻨﺪه ﻏﻢھﺎﯾﺸﺎن ﺑﻮد‪ .‬و‬
‫ھﻤﯿﺸﻪ در ﺳﻌﺎدت و ﺷﺎدﮐﺎﻣﯽ ﺑﺪور از ھﻤﻪ ﺑﯿﻤﺎریھﺎی رواﻧﯽ و اﺿﻄﺮاﺑﺎت و ﺗﺸﻨﺞھﺎ و‬
‫اﺳﺘﺮسھﺎی روﺣﯽ ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮد آن ﺣﻀﺮت ج آنﭼﻨﺎن ﺷﯿﻔﺘﻪ و ﻏﺮق ﻗﺮآن‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺮآن ﺑﺼﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖ اﯾﺸﺎن ﺗﺠﻠﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ ،‬و در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫اﮐﺮم ج ﻗﺮآﻧﯽ زﻧﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن اﻧﺴﺎنھﺎ ﻗﺪم ﻣﯽزد‪.‬‬
‫ﺣﻀﺮت اﺑﻮﺑﮑﺮس؛ ﺷﺎﮔﺮد ارﺷﺪ ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﺮد ﺷﻨﯿﺪن و ﯾﺎ ﺗﻼوت آﯾﺎت ﮐﻼم‬
‫اﻟﻠﻪ ﻣﺠﯿﺪ ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﭼﻮن اﺑﺮ ﺑﮫﺎری ﺑﺎرﯾﺪن ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫و ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎنس؛ ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻤﻮﻧﻪ و داﻣﺎد رﺳﻮل اﮐﺮم ج ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬اﮔﺮ‬
‫ﻗﻠﺐھﺎﯾﻤﺎن ﭘﺎک ﺑﺎﺷﺪ ھﺮﮔﺰ از ﻗﺮآن ﺳﯿﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮﯾﻢ!‬
‫و داﻣﺎد دﯾﮕﺮ اﯾﺸﺎن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽس ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺨﺪا ﮐﻪ در ﻗﺮآن ھﯿﭻ‬
‫آﯾﻪای ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽداﻧﻢ در ﭼﻪ ﻣﻮردی‪ ،‬و در ﮐﺠﺎ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﺪرﺳﻪ رﺳﺎﻟﺖ اﯾﻦﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﻗﺮآن اﻧﺲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و زﻧﺪﮔﯿﺸﺎن در‬
‫ﺳﺎﯾﻪ ﻗﺮآن ودر ﭘﺮﺗﻮ درس و ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﻌﻠﻢ و ﺗﻔﺴﯿﺮ و آﻣﻮزش آن ﺳﭙﺮی ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬و اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ رﻣﺰ ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ و ﻧﯿﮏ ﻧﺎﻣﯽ آنھﺎ‪...‬‬
‫ﻗﺮآن اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ و ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ اﻣﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ آن را ﻧﻮری ﻗﺮار داده ﺗﺎ ﭘﺮده‬
‫ﺗﺎرﯾﮑﯽھﺎ را ﺑﺪرد‪ .‬و آن را رھﻨﻤﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﮔﻤﺮاھﯽھﺎ‪ ،‬و ﺳﻌﺎدت و زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﻗﻠﺐھﺎ‪ ،‬و ﺻﻔﺎی ﻋﻘﻞھﺎ‪ ،‬و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺧﻼق‪ ،‬و ﺷﻔﺎی ﺑﯿﻤﺎریھﺎی ﻋﻘﻠﯽ و روﺣﯽ و رواﻧﯽ و‬
‫ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬و رﺣﻤﺖ و ﺷﻔﻘﺖ‪ ،‬و ﻣﮫﺮ و ﻋﻄﻮﻓﺖ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ‪ ،‬و ﺧﻼﺻﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ‬
‫دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
 ‫‪۱۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ِ� َّٱ� َ ۡ ُ َ َّ َ‬ ‫� ٱل ۡ ُم ۡؤ ِمن َ‬ ‫َ‬ ‫َّ َ ٰ َ ۡ ُ ۡ َ َ‬

‫ت‬‫ِين َ�ع َملون ٱل�ٰل ِ�ٰ ِ‬ ‫ان َ� ۡهدِي ل َِّل� ِ َ‬
‫� أ ۡق َو ُم َو ُ�بَ ّ ِ ُ‬ ‫﴿إِن �ذا ٱلقرء‬
‫ِ‬
‫َ َّ َ ُ ۡ َ ۡ ٗ َ ٗ‬
‫أن لهم أجر� كبِ��﴾ ]اﻹﺳﺮاء‪.[٩ :‬‬
‫اﯾﻦ ﻗﺮآن )ﻣﺮدﻣﺎن را( ﺑﻪ راھﯽ رھﻨﻤﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢﺗﺮﯾﻦ راهھﺎ )ﺑﺮای‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت( اﺳﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ )ﺑﺮاﺑﺮ دﺳﺘﻮرات آن( ﮐﺎرھﺎی‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮋده ﻣﯽدھﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای آﻧﺎن )در ﺳﺮای دﯾﮕﺮ( ﭘﺎداش ﺑﺰرﮔﯽ‬
‫)ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﮫﺸﺖ( اﺳﺖ‪.‬‬
‫و ھﺮ ﮔﺎه ﻣﺴﻠﻤﺎن از ﻗﺮآن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻧﻮر و رﺣﻤﺖ و ھﺪاﯾﺖ و ﺷﻔﺎء و ﺳﻌﺎدت از‬
‫زﻧﺪﮔﯿﺶ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮد و در ﺗﺎرﯾﮑﯽ‪ ،‬ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ‪ ،‬اﺿﻄﺮاب‪ ،‬اﺳﺘﺮﺳﺖھﺎی روﺣﯽ رواﻧﯽ و‬
‫ﻣﺸﮑﻼت زﻧﺪﮔﯽ ﻏﺮق ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮای او ﭼﻮن ﻗﻔﺴﯽ ﺗﻨﮓ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ھﺮ ﻟﺤﻈﻪ آن‬
‫ﭼﻮن ﺳﺎﻟﯽ ﺳﭙﺮی ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ از زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎﺑﻮﺳﯿﺸﺎن ﻣﯽﻧﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬و در ﭼﻨﮕﺎل ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺮﺳﻪ ﻣﯽزﻧﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫درﯾﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ راه ﻧﺠﺎﺗﺸﺎن در ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ و ﺗﻼوت و ﺧﻮاﻧﺪن ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺗﻔﺴﯿﺮ و ﺗﻌﻠﯿﻢ و‬
‫ﺗﻌﻠﻢ آن ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ! ھﻤﻪ ﺑﺎﯾﺪ درﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ ﻗﻀﯿﻪ ﻗﺮآن ﯾﮏ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﮔﺬرا و ﺳﺎده ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺘﻮان از آن ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﺣﮑﺎﯾﺖ و ﻣﺮز ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ در دو ﺟﮫﺎن‪ ،‬و ﯾﺎ‬
‫ﺷﻘﺎوت و ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫و ﺧﻮب ﺑﺨﺎﻃﺮ دارﯾﻢ آن ھﻨﮕﺎﻣﯽ را ﮐﻪ رﺳﻮل ھﺪاﯾﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﮫﺎﯾﯽ در ﻏﺎر ﺣﺮا ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﺗﻔﮑﺮ در ﺧﻠﻘﺖ آﺳﻤﺎنھﺎ و زﻣﯿﻦ ﺑﻮد‪ ،‬و ﺑﺎ ﺧﺪای ﺧﻮد ـ ﮐﻪ وﺟﺪان و ﺿﻤﯿﺮش او را‬
‫ﺑﺴﻮی آن ﺧﺪای ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﻮد ـ راز و ﻧﯿﺎز ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬در ﯾﮏ آن ﺟﺒﺮﯾﻞ‪ ،‬ﭘﯿﮏ‬
‫وﺣﯽ اﻟﮫﯽ ﺑﺮ او ﻓﺮود آﻣﺪه او را ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن دﻋﻮت ﻧﻤﻮد‪ .‬و او را ﻗﺒﻞ از ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻗﺮآن ﭼﻨﺪ‬
‫ﺑﺎر در آﻏﻮش ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺸﺪت ﻓﺸﺎر داد‪ ،‬ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮد ﻧﻔﺲ از ﮐﺎﻟﺒﺪ آن ﺣﻀﺮت‬
‫ج ﺑﯿﺮون رود!‬
‫ﻧﺰول آﯾﺎت ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﻗﺮآن ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻧﯿﺎز ﺑﻪ آﻣﺎدﮔﯽ ﭘﯿﺸﯿﻦ داﺷﺖ‪ .‬ﺗﺎ رﺳﻮل‬
‫ھﺪاﯾﺖ ﻗﺮآن را ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﺪرت و ﺗﻮان ﺧﻮد در ﺳﯿﻨﻪ ﻣﺒﺎرک ﺟﺎی دھﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮادر و ﺧﻮاھﺮ ﻋﺰﯾﺰ‪:‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﮐﻦ رﻣﻀﺎن اﻣﺴﺎل ﭼﻮن ﺟﺒﺮﯾﻞ اﻣﯿﻦ؛ ﭘﯿﮏ ھﺪاﯾﺖ و رﺳﺘﮕﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ و‬
‫ﺷﻤﺎ را ﻣﺤﮑﻢ ﺑﻪ آﻏﻮش ﺧﻮد ﻓﺸﺮده‪ ،‬و ﺑﺎ ﺷﺪت ﮔﺮﻣﺎ و ﺗﺸﻨﮕﯽ و ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﻣﺎ را آﻣﺎده‬
‫ﭘﺬﯾﺮش ﮐﻼم اﻟﮫﯽ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺎ ﻗﺮآن را آنﭼﻨﺎن ﺑﺨﻮاﻧﯿﻢ و در ﭘﯽ ﻓﮫﻢ و درک ﻣﻌﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻧﺎزل‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۲۰‬‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬و ﭘﯿﺎﻣﺶ از آن ﻣﻦ و ﺷﻤﺎﺳﺖ‪ .‬و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ھﺪاﯾﺖ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﺑﺮ دوش ﻣﻦ و‬
‫ﺷﻤﺎ ﻧﮫﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬و ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﻨﯿﻢ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج زﻧﺪﮔﯿﺶ را ﺑﺮای ﻗﺮآن وﻗﻒ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﯾﺎران و ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﯽدادﻧﺪ و از آنھﺎ ﮔﻮش ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎی‬
‫ﮐﻼم ﭘﺎک را ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺷﺮح ﻣﯽدادﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﺷﻤﺎ ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺮآن را‬
‫آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮان ﺑﯿﺎﻣﻮزاﻧﺪ‪ 1 .‬ﺑﺮای آن اﻓﺮادی ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ھﻤﺖ ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ ﻗﺮآن را‬
‫آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻧﺎزل ﺷﺪه ﺗﻼوت ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ ﻣﻌﺎﻧﯽ آن را ﺑﻔﮫﻤﻨﺪ‪ ،‬ھﻨﻮز‬
‫ھﻢ دﯾﺮ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ! ھﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﺮای ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﺎل و ﻓﺮاھﻢ ﮐﺮدن اﺣﺘﯿﺎﺟﺎت‬
‫زﻧﺪﮔﯽ زودﮔﺬر ﺧﻮد ﺗﻼش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮﺧﯿﺰﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ روﻧﺪ‪ ،‬ـ و ﯾﺎ ﺑﻪ ھﺮ ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻣﮑﺎن دارد ـ اول ﺗﻼوت درﺳﺖ ﻗﺮآن و ﺳﭙﺲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻌﺎﻧﯽ آن را ﺑﯿﺎﻣﻮزﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ ھﻢ در‬
‫زﻧﺪﮔﯿﺸﺎن ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ و ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺪ ﮔﺮدﻧﺪ و ھﻢ در آﺧﺮﺗﺸﺎن‪...‬‬
‫و ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ آﻣﻮﺧﺘﻦ ﯾﮏ آﯾﻪ از ﻗﺮآن ﺑﯿﺶ از آﻧﭽﻪ از ﺛﺮوت و ﻣﺎل ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺪﺳﺖ‬
‫آورﻧﺪ ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺑﺎ ارزﺷﺘﺮ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺮآن آن ﺗﻮﺷﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻗﺒﺮ‬
‫ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ ،‬و آن ﯾﺎوری اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻟﺤﻈﺎت دﺷﻮار آﺧﺮت ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬در‬
‫ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺛﺮوت و داراﺋﯽ آنھﺎ را رھﺎ ﮐﺮده ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺘﻨﻪ و ﺟﻨﮓ و ﺟﺪال ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻧﺶ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬
‫َ َ َ َ َّ َ ُ ْ ُ ْ ۡ َ َۡ‬ ‫ْ‬ ‫ّ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬
‫َ ٌ َ َ ُ ۡ َ ُ َ َ ‪َ َ ٓ ُ َّ َّ َ ٞ‬‬
‫ب﴾ ]ص‪.[٢٩ :‬‬ ‫﴿كِ�ٰب أنزل�ٰه إِ�ك م�ٰرك ِ�دبروا ءا�ٰتِهِۦ و ِ�تذكر أولوا ٱ�ل�ٰ ِ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ! اﯾﻦ ﻗﺮآن( ﮐﺘﺎب ﭘﺮ ﺧﯿﺮ و ﺑﺮﮐﺘﯽ اﺳﺖ و آن را ﺑﺮای ﺗﻮ ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﯾﻢ‬ ‫»)ای ّ‬
‫ﺗﺎ درﺑﺎره آﯾﻪھﺎﯾﺶ ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﻨﺪ‪ ،‬و ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﭘﻨﺪ ﮔﯿﺮﻧﺪ«‪.‬‬
‫و واﻟﺪﯾﻦ ﮔﺮاﻣﯽ ﻧﯿﺰ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن را ﺷﯿﻔﺘﻪ ﻗﺮآن ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬ھﺮ ﮐﺲ ﻗﺮآن را ﺧﻮاﻧﺪه ﺑﺪان ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺪر و ﻣﺎدرش را‬
‫در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺗﺎﺟﯽ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﯽﻧﮫﻨﺪ ﮐﻪ روﺷﻨﺎﺋﯿﺶ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎﺗﺮ اﺳﺖ از روﺷﻨﺎﺋﯽ‬
‫‪2‬‬
‫ﺧﻮرﺷﯿﺪ اﮔﺮ در ﺧﺎﻧﻪھﺎی دﻧﯿﺎ ﻣﯽﺑﻮد‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﭘﺎداش ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻗﺮآن ﺧﻮان اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎل ﺧﻮد ﺗﺼﻮر ﮐﻦ ﮐﻪ ﺧﻮد او را ﭼﻪ‬
‫ﻣﮑﺎﻧﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎه وﻣﻨﺰﻟﺘﯽ اﺳﺖ!‬
‫در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﻗﺎری ﻗﺮآن ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ :‬در ﺑﮫﺸﺖھﺎی ﺑﺮﯾﻦ ﺑﺎﻻ ﺑﺮو و در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ‬

‫‪ -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﺑﺨﺎری از ﺣﻀﺮت ﻋﺜﻤﺎنس‪.‬‬

‫‪) -٢‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم اﺑﻮ داود(‪.‬‬
 ‫‪۲۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻗﺮآن ـ را آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ در دﻧﯿﺎ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪی ـ ﺗﻼوت ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ .‬ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺗﻮ ﺟﺎی آﺧﺮﯾﻦ‬

‫‪1‬‬
‫آﯾﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻧﯽ!‬
‫و ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﻓﺮﺻﺘﯽ اﺳﺖ ﻃﻼﺋﯽ ﺑﺮای آﺷﺘﯽ ﮐﺮدن ﺑﺎ ﻗﺮآن‪ ،‬و ﻓﺮﺻﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻮﺗﺎه و‬
‫زودﮔﺬر ﺑﺮای ﺷﯿﻔﺘﻪ و ﻋﺎﺷﻖ ﻗﺮآن ﺷﺪن‪ ،‬و ﺟﺎی دارد ھﻤﯿﺸﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮده رﺳﻮل‬
‫ھﺪاﯾﺖ ج را ﺟﻠﻮی دﯾﺪﮔﺎن ﺧﻮﯾﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ‪:‬‬
‫)روزه و ﻗﺮآن روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮای ھﻤﺪﻣﺎن ﺧﻮد ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺮآن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرا ﺷﺐھﺎ او را ﺑﯽﺧﻮاب ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪام‪ .‬و روزه ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ‪ ،‬در روزھﺎی ﮔﺮم‬
‫او را ﺗﺸﻨﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪام( و آﻧﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻔﺎﻋﺖ آنھﺎ را ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬
‫آﯾﺎ ﺷﺮﻓﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺑﺮﺗﺮ از اﯾﻦ ھﺴﺖ ﮐﻪ دوﺳﺖ رﻣﻀﺎن و ﻗﺮآن و ﻋﺎﺷﻖ و ﺷﯿﻔﺘﻪ آن‬
‫دو ﺷﻮﯾﻢ؟!‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ ھﺮ ﮐﺲ در ﺳﯿﻨﻪاش ﻗﺮآن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻔﺮﻣﻮده ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﭼﻮن ﺧﺎﻧﻪ‬
‫وﯾﺮاﻧﻪای اﺳﺖ‪ .‬و ﺧﺪای ﻧﺎﮐﺮده از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻧﺒﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ از آنھﺎ‬
‫ﺷﮑﺎﯾﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬
‫ج ٗ‬ ‫َّ َ ُ ْ َ ٰ َ ۡ ُ ۡ َ َ‬
‫ان َم ۡه ُ‬ ‫َ َ َ َّ ُ ُ َ ٰ َ ّ َّ َ‬
‫ور�﴾ ]اﻟﻔﺮﻗﺎن‪.[٣٠ :‬‬ ‫ب إِن ق ۡو ِ� ٱ�ذوا �ذا ٱلقرء‬
‫﴿وقال ٱلرسول �ر ِ‬
‫»و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ )ﺷﮑﻮهﮐﻨﺎن از ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﺎ ﻗﺮآن( ﻋﺮض ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮوردﮔﺎرا!‬
‫ﻗﻮم ﻣﻦ اﯾﻦ ﻗﺮآن را )ﮐﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺳﻌﺎدت دو ﺟﮫﺎن ﺑﻮد( رھﺎ و از آن دوری ﮐﺮدهاﻧﺪ )و از‬
‫ﺗﺪﺑﺮ و ﻋﻤﻞ ﺑﺪان ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ(«‪.‬‬ ‫ﺗﺮﺗﯿﻞ و ّ‬

‫‪) -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﺗﺮﻣﺬی ﺑﺎ ﺳﻨﺪ ﺻﺤﯿﺢ(‪.‬‬

 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻧﯿﺎﯾﺶ‬

‫دھﺎﺗﯽ ﺣﯿﺮان و ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺑﺎ دﻟﮫﺮه ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺨﻨﯽ ﮐﻪ ﮔﻠﻮﯾﺶ‬
‫را ﻣﯽﻓﺸﺮد را ﺑﻪ آراﻣﯽ ﻣﯽﺟﻮﯾﺪ‪ .‬از ﯾﮏ ﺳﻮ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪ ﺳﺆاﻟﺶ ﺑﯽﺟﺎ ﺑﺎﺷﺪ و از ﺳﻮی‬
‫دﯾﮕﺮ اﻣﯿﺪ داﺷﺖ آن ﺟﻮاﺑﯽ را ﺑﯿﺎﺑﺪ ﮐﻪ آرزو دارد‪ .‬دل ﺑﻪ درﯾﺎ زده ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﯾﺎ رﺳﻮل اﻟﻠﻪ!‬
‫ﭼﻪ ﮐﺴﯽ در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ از ﻣﺮدم ﺑﺎزﺟﻮﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ آن ﺣﻀﺮت ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬اﻟﻠﻪ ﻋﺰ‬
‫وﺟﻞ‪ .‬روﺳﺘﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ آرزوﯾﺶ ﺑﺮآورده ﺷﺪه ﺑﻮد از ﻓﺮط ﺷﺎدی ﭼﻮن ﻏﻨﭽﻪ ﺗﺎزه‬
‫ﺷﮕﻔﺘﻪ داد ﮐﺸﯿﺪ‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﮐﻪ رﺳﺘﮕﺎر ﺷﺪم؛ ﭘﺲ ﺧﺪاﯾﻢ از ﺣﻘﺶ ﻣﯽﮔﺬرد!‬
‫و در ﺣﺪﯾﺜﯽ دﯾﮕﺮ از ﺣﻀﺮت ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻤﺮﺳﻠﯿﻦ ج آﻣﺪه وﻗﺘﯽ ﺑﻨﺪه ﮔﻨﺎھﮑﺎر دﺳﺖھﺎی‬
‫زاری و ﻧﯿﺎزش را ﺑﻪ درﮔﺎه ﭘﺮوردﮔﺎرش دراز ﮐﺮده ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﯾﺎ ﺧﺪای ﻣﻦ! ﺑﺮﺧﯽ از‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺮدی ﻟﯿﺎﻗﺖ ﻧﯿﺎﯾﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل را ﻧﺪارد‪ ،‬ﺟﻠﻮی‬
‫ﺻﺪاﯾﺶ را ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎز ﺑﻨﺪه ﻋﺼﯿﺎﻧﮑﺎر داد ﻣﯽزﻧﺪ‪ :‬ﯾﺎ رب! و ﺑﺎز ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺟﻠﻮی ﺻﺪا را‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺪه ﮔﻨﺎھﮑﺎر ﻧﺎ اﻣﯿﺪ ﻧﺸﺪه ﺑﺎز در درﮔﺎه ﺧﺎﻟﻖ و ﭘﺮوردﮔﺎرش را ﺑﺎ دﻋﺎﯾﺶ‬
‫ﻣﯽﮐﻮﺑﺪ‪ ..‬در ﺑﺎر ﭼﮫﺎرم ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﺶ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ :‬آﺧﺮ ﺗﺎ ﮐﯽ ﺟﻠﻮی‬
‫ﺻﺪای ﺑﻨﺪه ﻣﺮا ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﺪ؟! و ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ :‬ﻟﺒﯿﮏ ﻋﺒﺪی‪ ،‬ﺑﻠﻪ ﺑﻨﺪه ﻣﻦ‪ ،‬اﺳﺘﺠﺎﺑﺖ ﮐﺮدم‬
‫دﻋﺎﯾﺖ را ای ﺑﻨﺪهام‪..‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن در ﺣﺪﯾﺜﯽ ﮐﻪ ﺳﻔﯿﺮ و ﻓﺮﺳﺘﺎدهاش ﺑﺮای ﺧﻼﯾﻖ ج ﻧﻘﻞ ﮐﺮده‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬ﻣﻦ روﯾﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮد دﺳﺖھﺎی ﺑﻨﺪهام را ﮐﻪ ﺑﻪ درﮔﺎھﻢ دراز ﺷﺪه‪ ،‬زاری‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ :‬ﯾﺎ رب‪ ،‬ﯾﺎ رب!‪ ..‬را ﺧﺎﻟﯽ ﺑﺮﮔﺮداﻧﻢ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا! اﯾﻦ ﻣﺮد ﻟﯿﺎﻗﺖ‬
‫اﯾﻨﺮا ﻧﺪارد ﮐﻪ ﺷﻤﺎ از او درﮔﺬرﯾﺪ! ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻨﺎن ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬وﻟﯽ ﻣﻦ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ اﯾﻨﺮا‬
‫دارم ﮐﻪ از ﻣﻦ ﺑﯿﻢ و ھﺮاس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ و درﮔﺬﺷﺘﻦ از ﺷﺄن و ﻣﻘﺎم ﻣﻦ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻮاه ﺑﺎﺷﯿﺪ ﻣﻦ از ﺑﻨﺪهام درﮔﺬﺷﺘﻢ و او را ﺑﺨﺸﯿﺪم!‬
‫راﺑﻄﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺎ ﺑﻨﺪهاش‪ ،‬راﺑﻄﻪ ﺧﺎﻟﻖ و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺑﺎ آﻓﺮﯾﺪه و ﻣﺨﻠﻮﻗﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺧﻮد ﺧﺪای ﻣﻨﺎن او را ﺳﺮﺷﺘﻪ‪ ،‬و ﺧﻮش دارد ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺻﻔﺎت و ﻧﺎمھﺎی واﻻی ﺧﻮد را ﺑﻪ‬
‫ﻧﻔﻊ او ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﯿﺮد‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻨﺪه ﺧﺪاﯾﺶ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬
‫اﺑﯽ ﺑﮑﺮهس؛ ﺷﺎﮔﺮدی از ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ آورده‪ :‬ﺷﻨﯿﺪم ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﻣﺤﺒﻮﺑﻢ ج را ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ھﯿﭻ ﻓﺮدی ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﮔﻨﺎه ﺷﺪه‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد و ﺧﻮد را ﭘﺎک‬
 ‫‪۲۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬و دو رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪه از ﭘﺮوردﮔﺎرش درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ و ﻋﻔﻮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﮕﺮ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ از او درﻣﯽﮔﺬرد و او را ﻣﯽﺑﺨﺸﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج اﯾﻦ آﯾﻪ را ﺗﻼوت ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ َّ َ َ َ َ ُ ْ َ ٰ َ ً َ ۡ َ َ ُ ٓ ْ َ ُ َ ُ ۡ َ َ ُ ْ َّ َ َ ۡ َ ۡ َ ُ ْ ُ ُ‬
‫حشة أو ظلموا أنفسهم ذكروا ٱ� فٱستغفروا ِ�نو� ِ ِهم ومن‬ ‫﴿وٱ�ِين إِذا �علوا � ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫َ ۡ ُ ُّ ُ َ َّ َّ ُ َ َ ۡ ُ ُّ َ ٰ َ‬
‫ْ‬
‫� َما � َعلوا َوه ۡم َ� ۡعل ُمون﴾ ]آل ﻋﻤﺮان‪.[١٣٥ :‬‬ ‫�غفِر ٱ�نوب إِ� ٱ� ولم ي ِ‬
‫�وا‬
‫»و ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن دﭼﺎر ﮔﻨﺎه ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺮ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺳﺘﻢ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد ﺧﺪا‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ )و وﻋﺪه و وﻋﯿﺪ و ﻋﻘﺎب و ﺛﻮاب و ﺟﻼﻟﺖ و ﻋﻈﻤﺖ او را ﭘﯿﺶ ﭼﺸﻢ ﻣﯽدارﻧﺪ‬
‫و ﭘﺸﯿﻤﺎن ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ( و آﻣﺮزش ﮔﻨﺎھﺎﻧﺸﺎن را ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ‪ -‬و ﺑﺠﺰ ﺧﺪا ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﮔﻨﺎھﺎن را ﺑﯿﺎﻣﺮزد؟ ‪ -‬و ﺑﺎ ﻋﻠﻢ و آ ﮔﺎھﯽ ﺑﺮ )زﺷﺘﯽ ﮐﺎر و ﻧﮫﯽ و وﻋﯿﺪ ﺧﺪا از آن(‬
‫ﭼﯿﺰی ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادهاﻧﺪ ﭘﺎﻓﺸﺎری ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ )و ﺑﻪ ﺗﮑﺮار ﮔﻨﺎه دﺳﺖ ﻧﻤﯽﯾﺎزﻧﺪ(«‪.‬‬
‫روزی ﻣﺮدی دراز ﺑﺎ ﻗﺪی ﮐﺸﯿﺪه ﮐﻪ ﺑﺎر ﮔﻨﺎھﺎن ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪاش ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬و‬
‫ﻧﺎاﻣﯿﺪی ﺑﺮ ﭼﮫﺮهاش ﺳﺎﯾﻪ ﺳﯿﺎھﺶ را اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﻧﺰد ﺣﻀﺮت رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج آﻣﺪه ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺮدی ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎن را اﻧﺠﺎم داده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ھﯿﭻ ﮔﻨﺎھﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ از او‬
‫ﺳﺮ زده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﯾﺎ ﺑﺎز ھﻢ دروازه ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺮوﯾﺶ ﺑﺎز اﺳﺖ؟ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﮫﺮ و ﺷﻔﻘﺖ ج آرام از او‬
‫ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :‬آﯾﺎ اﺳﻼم آوردهای؟! ﻣﺮد ﭘﺮﯾﺸﺎن و دﺳﺘﭙﺎﭼﻪ ﺧﻮد را درﯾﺎﻓﺘﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬آری! ﻣﻦ‬
‫ﺷﮫﺎدت ﻣﯽدھﻢ ﮐﻪ ھﯿﭻ ﻣﻌﺒﻮدی ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﯾﮑﺘﺎ‪ ،‬ﭘﺮوردﮔﺎرم ﮐﻪ او را ھﯿﭻ‬
‫ﺷﺮﯾﮑﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﺗﻮ رﺳﻮل و ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺧﺪاوﻧﺪی‪.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﻠﻪ دروازه ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎر ﻧﯿﮏ ﮐﻦ و از زﺷﺘﯽھﺎ و‬
‫ﮔﻨﺎھﺎن دﺳﺖ ﺑﺮدار‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ھﻤﻪ ﻟﻐﺰشھﺎﯾﺖ را ﺧﯿﺮ و ﻧﯿﮑﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮد ﮐﻪ ﺑﺎورش‬
‫ﻧﻤﯽﺷﺪ ھﺮﮔﺰ ﺧﺪاوﻧﺪ از او درﮔﺬرد‪ ،‬ﻣﺎت و ﻣﺒﮫﻮت ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎ ﻧﺎﺑﺎوری ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﺣﺘﯽ‬
‫زﺷﺘﯽھﺎ و ﻟﻐﺰشھﺎ و ﻓﺴﻖ و ﻓﺠﻮرم را؟!‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺮد از ﺷﺎدی ﮐﻨﺘﺮل ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده‪ ،‬ﻓﺮﯾﺎد ﺑﺮآورد‪ :‬اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ‪...‬‬
‫و ھﻤﭽﻨﺎن »اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ« ﮔﻮﯾﺎن از آﻧﺠﺎ دور ﺷﺪ‪..‬‬
‫اﻗﯿﺎﻧﻮس رﺣﻤﺖ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ ﺑﯽﻣﻨﺖھﺎی ﭘﺮوردﮔﺎرم را ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪:‬‬
‫� َ ۡ‬
‫�ءٖ﴾ ]اﻷﻋﺮاف‪.[١٥٦ :‬‬
‫َ َ ۡ َ َ َ ۡ ُ َّ‬
‫﴿ور� ِ� وسِعت‬
‫»‪...‬رﺣﻤﺖ ﻣﻦ ھﻢ ھﻤﻪﭼﯿﺰ را در ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ‪«...‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۲۴‬‬

‫و ﭼﻪ ﻋﺠﺐ!‪..‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻧﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ از ‪ ١٠٠‬رﺣﻤﺖ ﺧﻮد ﺗﻨﮫﺎ ﯾﮑﯽ را ﺑﯿﻦ ﺟﻨﯿﺎن و اﻧﺴﺎنھﺎ‬
‫و ﺣﯿﻮاﻧﺎت و ﺣﺸﺮات و ﺧﻼﯾﻖ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬و آنھﺎ ﺑﺎ ھﻤﺎن ﯾﮏ رﺣﻤﺖ ﺑﺮ‬
‫ھﻤﺪﯾﮕﺮ ﻋﻄﻒ و ﺷﻔﻘﺖ و ﻣﮫﺮ ﻣﯽورزﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺣﯿﻮاﻧﺎت وﺣﺸﯽ و ددان درﻧﺪه‬
‫ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﻧﺮﻣﯽ و ﺷﻔﻘﺖ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮوردﮔﺎر رﺣﻤﺎن و رﺣﯿﻢ و‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه ﻣﮫﺮﺑﺎن ‪ ٩٩‬رﺣﻤﺖ دﯾﮕﺮ ﺧﻮد را ﺑﺮای روز ﺣﺴﺎب ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎ آن در‬
‫‪1‬‬
‫روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ رﺣﻢ و ﺷﻔﻘﺖ و ﻣﮫﺮ ورزد‪.‬‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻨﺪهای ﮐﻪ ﺧﺪاﯾﺶ را ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ او اﻣﯿﺪوار ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج‬
‫ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪ :‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬ﻣﻦ ﭼﻨﺎﻧﻢ ﮐﻪ ﺑﻨﺪهام ﮔﻤﺎن ﺑﺮد‪ .‬و ﭼﻮن او ﺑﻪ ﯾﺎد‬
‫ﻣﻦ اﻓﺘﺪ ﻣﻦ ھﻤﺮاه او ھﺴﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ او ﻣﺮا ﺑﺎ ﺧﻮدش ﯾﺎد ﮐﻨﺪ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ او را ﺑﺎ ﺧﻮدم ﯾﺎد‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬و اﮔﺮ در ﻣﺠﻠﺴﯽ ذﮐﺮ و ﯾﺎد ﻣﻦ ﮔﻮﯾﺪ ﻣﻦ در ﻣﺠﻠﺴﯽ ﺑﮫﺘﺮ از او ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﯾﺎد‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻨﺪهام ﯾﮏ وﺟﺐ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﻦ آﯾﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﯾﮏ دﺳﺖ ﺑﻪ او ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮم‪ .‬و‬
‫اﮔﺮ او ﺑﻪ اﻧﺪازه دﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮد ﻣﻦ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮔﺸﺎﯾﺶ دو دﺳﺖ ﺑﻪ او ﻧﺰدﯾﮏ‬
‫ﻣﯽﺷﻮم‪ ،‬و اﮔﺮ او آرام ﺑﺴﻮی ﻣﻦ آﯾﺪ ﻣﻦ دوان دوان و ﺷﺘﺎﺑﺎن ﺑﻄﺮف او ﻣﯽآﯾﻢ‪...‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﻣﺤﺒﺖ و ﻟﻄﻒ و ﮐﺮم و ﺟﻮد ﺑﯽﻣﺜﺎل ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺑﻪ ﺑﻨﺪه و آﻓﺮﯾﺪهاش‪..‬‬
‫ﻣﺤﺒﺘﯽ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻗﻠﻢ را ﺗﻮان وﺻﻒ آن اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺣﺘﯽ ﻋﻘﻞ و ﻓﮫﻢ ﺑﺸﺮی را ﺗﻮان درک‬
‫آن!‪ ..‬از ھﺮ ﺳﻮ ﻣﺤﺒﺖ اﺳﺖ و ﻟﻄﻒ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‪ ...‬از ھﺮ ﺳﻮ ﺧﺪاﯾﯽ و ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﯽ از‬
‫ﺑﻨﺪه ﻧﺎﺗﻮان و ﻋﺎﺟﺰ‪..‬‬
‫رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ﮐﺎرھﺎی ھﯿﭻ ﺑﻨﺪهای او را وارد ﺑﮫﺸﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺪه‬
‫ﺷﺪ‪ :‬ﺣﺘﯽ ﺷﻤﺎ را ای رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج؟ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﻣﻦ! ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﻓﻀﻞ و رﺣﻤﺖ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرم ﻣﺮا در ﺑﺮ ﮔﯿﺮد‪ .‬ﭘﺲ ﺳﻌﯽ ﮐﻨﯿﺪ و ﺧﻮد را ﻧﺰدﯾﮏ ﮔﺮداﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‪ .‬ھﺮﮔﺰ‬
‫ﮐﺴﯽ آرزوی ﻣﺮگ ﻧﮑﻨﺪ؛ ﭼﺮا ﮐﻪ او ﯾﺎ ﻧﯿﮑﻮﮐﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮ ﻧﯿﮑﯽھﺎﯾﺶ اﻓﺰوده‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﺎ ﮔﻨﺎھﮑﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮده ﺑﺎزﮔﺮدد«‪ 2 .‬ﺷﯿﻄﺎن ﮐﻪ از رﺣﻤﺖ و ﻟﻄﻒ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺟﺎه و ﻋﺰت ﺗﻮ ای ﺧﺪای ﯾﮑﺘﺎ؛‬
‫ﺗﺎ ﻧﻔﺲ در ﺟﺎن ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺖ اﺳﺖ از ﮔﻤﺮاه ﮐﺮدن آنھﺎ دﺳﺖ ﻧﺨﻮاھﻢ ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﺧﺪاﯾﻢ ﺑﻪ او‬

‫‪) -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﻣﺴﻠﻢ ﻧﯿﺸﺎﺑﻮری(‬

‫‪) -٢‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﺑﺨﺎری(‬
 ‫‪۲۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﺰت و ﺟﻼﻟﻢ ﻣﻦ ھﻢ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ آنھﺎ اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮐﺮده‪ ،‬در ﺗﻮﺑﻪ و ﻧﺪاﻣﺖ‬
‫و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﮐﻮﺑﻨﺪ از آنھﺎ در ﻣﯽﮔﺬرم‪.‬‬
‫درک اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺑﺮای ﺻﺤﺮا ﻧﺸﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﺳﻪ ﺻﺒﺮ را در ﺗﺼﻮر او ﺣﺠﻤﯽ اﺳﺖ‪ ،‬دﺷﻮار‬
‫ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺷﻨﯿﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪» :‬اﮔﺮ ﮔﻨﺎھﯽ از ﺑﻨﺪه ﺳﺮ زد ﺑﺮ او ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻋﺮاﺑﯽ ﺻﺤﺮاﻧﺸﯿﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬و اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮد؟ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬از ﮐﺎرﻧﺎﻣﻪاش آن‬
‫ﮔﻨﺎه ﭘﺎک ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺻﺤﺮاﻧﺸﯿﻦ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬اﮔﺮ ﺑﺎز ﮔﻨﺎه ﮐﺮد‪ .‬و از زﺑﺎن ﺣﻀﺮت رﺳﻮل‬
‫اﻟﻠﻪ ج ﻣﯽﺷﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﮔﻨﺎه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬و اﮔﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ؟‬
‫‪ -‬ﭘﺎک ﻣﯽﺷﻮد!‪..‬‬
‫ﺻﺤﺮاﻧﺸﯿﻦ ﺗﮑﺮار ﻣﯽﮐﺮد و ﺟﻮاب ﺗﮑﺮار ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮد ﺣﯿﺮان ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ اﻟﮫﯽ ﺗﺎ ﮐﯽ اداﻣﻪ ﺧﻮاھﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﺗﺎ ﮐﯽ؟!‪..‬‬
‫رﺳﻮل ﺧﺎﺗﻢ ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺗﺎ ھﺮ آﻧﻮﻗﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ از او درﻣﯽﮔﺬرد‪ .‬ﺑﺪاﻧﮑﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻋﻔﻮ و ﺑﺨﺸﺶ دﺳﺖ ﻧﻤﯽﮐﺸﺪ ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻨﺪه از ﺗﻮﺑﻪ و اﺳﺘﻐﻔﺎر دﺳﺖ‬
‫ﮐﺸﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻨﺪه ﺗﻨﮫﺎ اراده ﮐﺎر ﺧﯿﺮی ﮐﻨﺪ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﺄﻣﻮر ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ راﺳﺘﺶ ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم آن‬
‫ﮐﺎر ﺑﺮای او ﯾﮏ ﻧﯿﮑﯽ ﻣﯽﻧﮕﺎرد‪ .‬و اﮔﺮ آن ﮐﺎر ﻧﯿﮏ را اﻧﺠﺎم داد ﺑﺮاﯾﺶ ده ﻧﯿﮑﯽ و اﺟﺮ و‬
‫ﭘﺎداش ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﺳﭙﺲ ﺧﺪاوﻧﺪ آن را ﺑﯿﺶ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ھﻔﺘﺼﺪ ﺑﺮاﺑﺮ‪ .‬و‬
‫اﮔﺮ ﺑﻨﺪه اراده ﮔﻨﺎھﯽ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﺮاﯾﺶ ھﯿﭻ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﭼﻮن ﻣﺮﺗﮑﺐ آن ﮔﻨﺎه ﺷﺪ‬
‫ﺑﺮای او ﺗﻨﮫﺎ ﯾﮏ ﮔﻨﺎه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎز ھﻢ در ﭘﯽ آن ﻋﻔﻮ و ﻧﯿﮑﻮ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ‬
‫ﺳﺨﺎوﺗﻤﻨﺪاﻧﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر اﺳﺖ‪..:‬‬
‫ﮔــﺮ ﮐــﺎﻓﺮ و ﮔﺒــﺮ و ﺑﺖﭘﺮﺳــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫ﺑــﺎزآ ﺑــﺎزآ ھــﺮ آﻧﭽــﻪ ھﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬
‫ﺻــﺪ ﺑــﺎر اﮔــﺮ ﺗﻮﺑــﻪ ﺷﮑﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫اﯾــﻦ درﮔــﻪ ﻣــﺎ درﮔــﻪ ﻧﻮﻣﯿــﺪی ﻧﯿﺴــﺖ‬
‫و رﻣﻀﺎن ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮای ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺴﻮی ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎه راز و ﻧﯿﺎز و‬
‫ﻧﯿﺎﯾﺶ‪ ..‬ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ در آن وﺳﻮاسھﺎی ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ از اﻧﺴﺎن دور ﺷﺪه‪ ،‬او ﺑﺮاﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺧﻮد را درﯾﺎﺑﺪ و ﺑﺴﻮی ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﺎزﮔﺮدد‪..‬‬
‫و در اﯾﻦ ﻣﺎه اﯾﻦ ﺳﺨﺎوت و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ و ﮐﺮم اﻟﮫﯽ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪..‬‬
‫ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺑﻨﺪه در اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک ﻗﻠﺒﺶ را از ھﺮ آﻧﭽﻪ ﻏﯿﺮ ﺧﺪاﯾﯽ اﺳﺖ آﻻﯾﺶ داده‪،‬‬
‫ﺑﺎ ذﮐﺮ و ﯾﺎد او‪ ،‬و ﺑﺎ راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺪرﮔﺎه او‪ ،‬و ﺑﺎ زاری و ﻧﯿﺎﯾﺶ در ﺳﺠﺪهھﺎی ﻋﺒﻮدﯾﺖ و‬
‫ﺑﻨﺪﮔﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ او‪ ،‬ﺷﺘﺎﺑﺎن و ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ و ﺑﺪون ﺗﻠﻒ ﮐﺮدن ﻓﺮﺻﺖھﺎی ﻃﻼﯾﯽ ﺑﺴﻮی‬
‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۲۶‬‬

‫ﭘﺮوردﮔﺎرش ﮔﺎم زﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ رﻣﻀﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮ ھﺮﮔﺰ ﻧﺼﯿﺐ او ﻧﺸﻮد!‪..‬‬

 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺪرﺳﻪ وﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ‬

‫اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاھﯽ ارزش ﯾﮏ ﺳﺎل را ﺑﺪاﻧﯽ‪ ...‬از داﻧﺶ آﻣﻮزی ﺑﭙﺮس ﮐﻪ در اﻣﺘﺤﺎن‬
‫ﻧﮫﺎﯾﯽ ﻣﺮدود ﺷﺪه اﺳﺖ!‪..‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺪاﻧﯽ ﯾﮏ ﻣﺎه ﭼﻘﺪر ارزش دارد‪ ...‬از ﻣﺎدری ﮐﻪ ﻧﻮزادش را ﯾﮏ ﻣﺎه‬
‫زودﺗﺮ ﺑﺪﻧﯿﺎ آورده ﺑﭙﺮس!‪..‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﮫﺎی ﯾﮏ ھﻔﺘﻪ را درﯾﺎﺑﯽ‪ ...‬از ﻣﺪﯾﺮ ﺗﺤﺮﯾﺮ ھﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﭙﺮس!‪..‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﻗﯿﻤﺖ ﯾﮏ روز را ﺑﺪاﻧﯽ‪ ...‬از ﮐﺎرﮔﺮ روز ﻣﺰدی ﺑﭙﺮس ﮐﻪ ده ﺑﭽﻪ را ﻏﺬا‬
‫ﻣﯽدھﺪ!‪..‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺪاﻧﯽ ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻘﺪر ارزش دارد‪ ...‬از ﻣﺪﯾﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪای ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫ﺑﺎﻻ ﺑﭙﺮس!‪..‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺪاﻧﯽ ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﭼﻘﺪر ﺑﺎ ارزش اﺳﺖ‪ ...‬از ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺮواز دﯾﺮ رﺳﯿﺪه ﺑﭙﺮس!‪..‬‬
‫و اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ درک ﮐﻨﯽ ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻪ‪ ...‬از ﮐﺴﯽ ﺑﭙﺮس ﮐﻪ از ﻣﺮگ ﺣﺘﻤﯽ‬
‫ﻧﺠﺎت ﯾﺎﻓﺘﻪ!‪..‬‬
‫و اﮔﺮ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ارزش ﺟﺰﺋﯽ از ﺛﺎﻧﯿﻪ را ﺑﻔﮫﻤﯽ‪ ...‬از ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻣﺪال ﻧﻘﺮه در ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ‬
‫ﺟﮫﺎﻧﯽ ﮐﺴﺐ ﮐﺮده ﺑﭙﺮس!‪..‬‬
‫اﻧﺴﺎن در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭼﻮن ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﮐﻮﮐﯽ اﺳﺖ! ﺑﺮای ﻣﺪت ﻣﻌﯿﻨﯽ ﮐﻮک ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫و ﺑﺎ ﭘﺎﯾﺎن اﯾﻦ ﻣﺪت از ﮐﺎر ﻣﯽاﻓﺘﺪ!‪..‬‬
‫و ﺻﺪای ﺗﯿﮏ ﺗﯿﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻮن ﭘﺘﮏ ﺑﺮ ﺳﺮ او ﻣﯽﮐﻮﺑﺪ ﮐﻪ وﻗﺖ ﺑﺴﻮی ﻧﮫﺎﯾﺖ ﺑﻪ‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود!‬
‫ﻧﺒﺾھﺎی ﻗﻠﺐ اﻧﺴﺎن در ﺣﻘﯿﻘﺖ ھﻤﺎن ﺗﯿﮏ ﺗﯿﮏ ﺳﺎﻋﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ زﻧﺪﮔﯽ‬
‫دﻗﯿﻘﻪھﺎ و ﺛﺎﻧﯿﻪھﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﻓﺮارﻧﺪ!‬
‫إن اﳊﻴــــــــــــﺎة دﻗــــــــــــﺎﺋﻖ و ﺛــــــــــــﻮان‬ ‫دﻗـــــــﺎت ﻗﻠـــــــﺐ اﳌـــــــﺮء ﻗﺎﺋﻠـــــــﺔ ﻟـــــــﻪ‬
‫وﻗﺖ ﺑﺎ ارزﺷﺘﺮﯾﻦ رأس ﻣﺎل ﯾﺎ داراﺋﯽ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﯾﮏ ﻓﺮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﺦ ﻓﺮوﺷﯽ ﺑﺮای ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺘﺮی و ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻋﻮاﻃﻒ آنھﺎ در ﺧﯿﺎﺑﺎن داد ﻣﯽزد‪ :‬ای‬
‫ﻣﺮدم رﺣﻢ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪاش در ﺣﺎل ذوب ﺷﺪن اﺳﺖ!‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۲۸‬‬

‫داراﺋﯽ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﻧﺴﺎن ﮐﻪ ھﻤﺎن وﻗﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﭙﺶ ﻗﻠﺐ ﻣﺮﺗﺐ در ﺣﺎل ذوب‬
‫ﺷﺪن و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ اﺳﺖ‪ .‬درﺳﺖ ھﻤﺎن ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻗﺮآﻧﯽ‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ وﻗﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن در‬
‫ﺣﺎل ﺧﺴﺮان و ﺗﺒﺎھﯽ اﺳﺖ!‬
‫َ َ َ ُ ْ َ َ ُ ْ َّ ٰ َ ٰ َ َ َ َ ۡ ْ‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬ ‫�� َن لَ� ُخ ۡ‬ ‫ٰ‬ ‫َّ ۡ َ‬ ‫َ َۡ ۡ‬
‫ت وتواصوا‬ ‫� ‪ ٢‬إِ� ٱ�ِين ءامنوا وع ِملوا ٱل�ل ِ� ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫� ‪ ١‬إِن ِ‬
‫ٱ�‬ ‫﴿وٱلع ِ‬
‫� ‪] ﴾٣‬اﻟﻌﺼﺮ‪.[٣-١ :‬‬ ‫ۡ َ ّ َ َ َ َ ۡ ْ َّ ۡ‬
‫بِٱ� ِق وتواصوا بِٱلص ِ‬
‫»ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ زﻣﺎن )ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪی زﻧﺪﮔﯽ اﻧﺴﺎن‪ ،‬و ﻓﺮﺻﺖ ﺗﻼش او ﺑﺮای ﻧﯿﻞ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻌﺎدت دو ﺟﮫﺎن اﺳﺖ(! * اﻧﺴﺎنھﺎ ھﻤﻪ زﯾﺎﻧﻤﻨﺪﻧﺪ* ﻣﮕﺮ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﻣﯽآورﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫ﺗﻤﺴﮏ ﺑﻪ ﺣﻖ )در ﻋﻘﯿﺪه و ﻗﻮل و‬ ‫ﮐﺎرھﺎی ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ و ﺑﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ھﻤﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻪ ّ‬
‫ﺗﺤﻤﻞ ﺳﺨﺘﯽھﺎ و دﺷﻮاریھﺎ و‬ ‫ﻋﻤﻞ( ﺳﻔﺎرش ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را ﺑﻪ ﺷﮑﯿﺒﺎﺋﯽ )در ّ‬
‫دردھﺎ و رﻧﺞھﺎﺋﯽ( ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ )ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ رﺿﺎی ﺧﺪا ﻣﯽﮔﺮدد(‪«.‬‬
‫وﻗﺖ آنﭼﻨﺎن ﺣﺎﺋﺰ اھﻤﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﺮای ﮔﻮﺷﺰد ﮐﺮدن ﺑﻪ ارزﺷﺶ‬
‫ﺑﺪان و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ اﺷﺎره ﺑﻪ وﻗﺖ دارد ﻗﺴﻢ ﺧﻮرده‪ :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﺒﺤﮕﺎھﺎن و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺐ‬
‫ھﻨﮕﺎم و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﯿﻤﻪ روز‪...‬‬
‫َ ََ َ ۡ‬ ‫َ َۡ ۡ‬
‫� ‪» ﴾٢‬ﺑﻪ ﺳﭙﯿﺪهدم )ﺻﺒﺤﮕﺎھﺎن( ﺳﻮﮔﻨﺪ * و ﺑﻪ ﺷﺐھﺎی‬ ‫ال ع ٖ‬ ‫﴿وٱلفج ِر ‪ ١‬و� ٍ‬
‫� ‪» ﴾٢‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ روز )در آن زﻣﺎن ﮐﻪ‬ ‫ٱ� ِل إ ِ َذا َس َ ٰ‬ ‫� ‪َ ١‬و َّ ۡ‬ ‫ٱلض َ ٰ‬ ‫َ ُّ‬
‫دھﮕﺎﻧﻪ ﺳﻮﮔﻨﺪ!« ﴿و‬
‫آﻓﺘﺎب ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮔﺮدد و ھﻤﻪ ﺟﺎ را ﻓﺮا ﻣﯽﮔﯿﺮد( * و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﺐ در آن ھﻨﮕﺎم ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽآراﻣﺪ )و ﺗﺎرﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد و ھﻤﻪﺟﺎ را ﻓﺮا ﻣﯽﮔﯿﺮد(«‬
‫ﯾﮏ ﭼﺸﻢ ﺑﮫﻢزدن ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ اﻧﺴﺎن ﺻﻔﺤﻪ ﺳﻌﺎدت ﺧﻮد را در آن رﻗﻢ زﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﺷﻘﺎوت و ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺘﯽ را ﺑﺠﺎن ﺧﺮد!‬
‫ﺗﻨﮫﺎ ﭘﯿﺶ از ﯾﮏ ﭼﺸﻢ ﺑﮫﻢ زدن‪ ،‬ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﭘﯿﺶ از اﯾﻨﮑﻪ ﭘﺮدهھﺎ درﯾﺪه ﺷﻮﻧﺪ و‬
‫نت‬‫ﺣﻘﺎﯾﻖ ﭘﻨﮫﺎن آﺷﮑﺎر ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﻌﻨﺎی اﯾﻤﺎن زاﯾﻞ ﺷﻮد‪ ،‬اﮔﺮ ﻓﺮﻋﻮن ﻣﯽﮔﻔﺖ‪َ ﴿ :‬ء َام ُ‬

‫�﴾ ]ﯾﻮﻧﺲ‪.[٩٠ :‬‬ ‫ِيل َو َ�نَا ۠ م َِن ٱل ۡ ُم ۡسلِم َ‬

‫َ ُ ٓ ْ ۡ َ ٰٓ َ‬
‫ء‬ ‫�‬ ‫س‬ ‫إ‬ ‫ا‬‫و‬ ‫ن‬‫�‬ ‫ِۦ‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ت‬ ‫ِي َء َام َن ۡ‬ ‫ٓ‬ ‫ٱ�‬
‫َ َّ ُ َ ٓ َ َ َّ َّ‬
‫�نهۥ � إِ�ٰه إِ�‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫»‪...‬اﯾﻤﺎن دارم ﮐﻪ ﺧﺪاﺋﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻣﮕﺮ آن ﺧﺪاﺋﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﯽاﺳﺮاﺋﯿﻞ ﺑﺪو اﯾﻤﺎن‬
‫آوردهاﻧﺪ و ﻣﻦ از زﻣﺮهی ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداران )و ﻣﻄﯿﻌﺎن ﻓﺮﻣﺎن ﯾﺰدان( ھﺴﺘﻢ‪ «...‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﺧﻮد را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه وارد ﺑﮫﺸﺖ ﺷﻮد!‬
‫اﻣﺎ اﯾﻦ ﺷﮫﺎﻣﺖ و ﺟﺮأت را ﻧﺪاﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﻋﺘﺮاف ﮐﻨﺪ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ روﺣﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻏﺮﻏﺮه رﺳﯿﺪ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻗﺒﺾ روح ﮐﻪ آﺗﺶ ﺟﮫﻨﻢ را ﺑﺮاﯾﺶ ﻣﮋده ﻣﯽدادﻧﺪ را ﺑﺎ‬
 ‫‪۲۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد ﻧﻈﺎرهﮔﺮ ﺷﺪ‪ ،‬از ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از اﻋﻤﺎق وﺟﻮدش داد ﮐﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺪای‬
‫ھﺎرون و ﻣﻮﺳﯽ اﯾﻤﺎن آوردم‪ .‬اﻣﺎ دﯾﮕﺮ ﺧﯿﻠﯽ دﯾﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬آن ﮐﻤﺘﺮ از ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻧﯿﺰ از‬
‫َ ۡ َ َ‬
‫�ن َوق ۡد‬‫دﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻋﺬاب ﺑﺎ ﭘﺘﮏ »دﯾﺮ ﮐﺮدی« ﺑﺮ ﺳﺮش ﮐﻮﻓﺘﻨﺪ‪﴿ :‬ءآل‬
‫ۡ ۡ‬ ‫ت َ� ۡب ُل َو ُ� َ‬
‫َع َص ۡي َ‬
‫سد َ‬
‫ِين﴾ ]ﯾﻮﻧﺲ‪» .[٩١ :‬آﯾﺎ اﮐﻨﻮن )ﮐﻪ ﻣﺮﮔﺖ ﻓﺮا رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‬ ‫نت م َِن ٱل ُمف ِ‬
‫و ﺗﻮﺑﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬از ﮐﺮدهی ﺧﻮد ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ و روی ﺑﻪ ﺧﺪای ﻣﯽداری؟( و ﺣﺎل‬
‫ً‬
‫آن ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺳﺮﮐﺸﯽ ﻣﯽﮐﺮدی و از زﻣﺮهی ﺗﺒﺎھﮑﺎران ﺑﻮدی‪«.‬‬
‫در ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ او »اﺻﯿﺮم« اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮدی ﮐﻪ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﺟﮫﻨﻢ دﻗﺎﺋﻘﯽ ﭼﻨﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻧﻐﻤﻪ ﭘﺮﺧﻮن ﭼﮑﺎﭼﮏ ﺷﻤﺸﯿﺮھﺎ در ﻣﯿﺪان ﻣﻌﺮﮐﻪ »اﺣﺪ«‪ ،‬ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ اﺳﻼم‬
‫ﺟﻠﻮی دﯾﺪﮔﺎﻧﺶ ﺗﺠﻠﯽ ﻧﻤﻮده‪ ،‬اﯾﻤﺎن آورد و ﺑﻼ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﭙﺎه دﺷﻤﻦ ﯾﻮرش ﺑﺮد‪ .‬و ﭘﺲ‬
‫از ﻧﺒﺮدی ﻣﺮداﻧﻪ ﺟﺎم ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺷﮫﺎدت ﺳﺮﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﺮﻓﻨﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آﻣﯿﺰ ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﺧﻮد را از ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺘﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﮏ ﺑﺨﺘﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ داد‪ .‬ﻣﺮدی ﮐﻪ ﺑﺪون ﺣﺘﯽ ﯾﮏ ﺳﺠﺪه‬
‫ﻋﺒﻮدﯾﺖ ﺑﻪ درﮔﺎه ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﺎ ﺳﺠﺪه ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ در ﻗﻠﺒﺶ ﺑﮫﺸﺖ و رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ‬
‫را ﺑﺪﺳﺖ آورد!‬
‫ھﻤﻪ آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ھﻤﺖ ﺧﻮد ﺻﻔﺤﺎت ﻣﺠﺪ و ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎی ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ در ﺗﺎرﯾﺦ رﻗﻢ‬
‫زدهاﻧﺪ‪ ،‬ارزش وﻗﺖ و اھﻤﯿﺖ آن را درک ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬آن ﻋﺎﻟﻤﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﻣﯽرﻓﺖ‬
‫ﮐﺘﺎﺑﯽ دﺳﺖ ﻓﺮزﻧﺪش ﻣﯽﺳﭙﺮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮاﯾﺶ ﺑﺨﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺒﺎدا ﻟﺤﻈﻪای از‬
‫ﻋﻤﺮش ﺿﺎﯾﻊ ﺷﻮد! و اﻣﺎﻣﺎﻧﯽ ﭼﻮن اﺑﻦ ﺟﻮزی و ﺳﯿﻮﻃﯽ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﻣﮫﻤﺎﻧﯽ ﻣﯽآﻣﺪ و او‬
‫را از ﮐﺴﺐ ﻋﻠﻢ ﯾﺎ ﺗﺄﻟﯿﻒ ﺑﺎز ﻣﯽداﺷﺖ‪ ،‬از وﻗﺖ ﻣﮫﻤﺎﻧﺪاری اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده ﻗﻠﻢھﺎﯾﺶ را‬
‫ﻣﯽﺗﺮاﺷﯿﺪ و ﺑﺮﮔﻪھﺎﯾﺶ را آﻣﺎده ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺜﺎلھﺎی ھﻤﺖ ﺑﻠﻨﺪی ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ھﺮ‬
‫ﯾﮏ ﺑﯿﺶ از دهھﺎ ﮐﺘﺎب ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﺗﻘﺪﯾﻢ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﻗﯿﺎﻣﺖ در ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪھﺎ و‬
‫ﺳﯿﻨﻪھﺎی ﺷﺎﮔﺮدان و ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ زﻧﺪه ﺧﻮاھﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ و ﺑﺮای آنھﺎ اﺟﺮ و ﭘﺎداش‬
‫ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ!‬
‫ﻣﺮده آﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﻪ ﻧﮑـﻮﯾﯽ ﻧﺒﺮﻧـﺪ‬ ‫ﺳــﻌﺪﯾﺎ ﻣــﺮد ﻧﮑﻮﻧــﺎم ﻧﻤــﯽرد ھﺮﮔــﺰ‬
‫ﻣﺆﻣﻨﯽ ﮐﻪ درﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﺑﺎ ذﮐﺮ و ﯾﺎد ﺧﺪاوﻧﺪ آﯾﻨﺪه ﺧﻮد را ﻣﯽﺳﺎزد ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻣﮑﺎن دارد‬
‫ﻟﺤﻈﻪای از وﻗﺘﺶ را ﺗﻠﻒ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ۡ َ‬ ‫ُۡ َ َ‬
‫�� ُّ� َها ٱل�ٰفِ ُرون ‪ ﴾١‬ﭼﻮن ﯾﮏ ﭼﮫﺎرم ﻗﺮآن اﺳﺖ‪) .‬ﺑﻪ رواﯾﺖ‬ ‫‪ -‬ﺳﻮره ﴿قل ٰٓ‬
‫َ َ ٓ َ َ ۡ ُ َّ ۡ َ ۡ‬
‫� ٱ�ِ َوٱلفت ُح ‪ ﴾١‬رﺑﻊ ﻗﺮآن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻣﺬی و ﺣﺎﮐﻢ(‪ .‬ﺳﻮره ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﴿إِذا جاء ن‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۳۰‬‬

‫)ﺑﻪ رواﯾﺖ ﺗﺮﻣﺬی‪ ،‬ﺣﺪﯾﺚ ﺣﺴﻦ اﺳﺖ(‪ ٣ .‬ﺑﺎر ﺧﻮاﻧﺪن ﺳﻮره ﻗﻞ ھﻮ اﻟﻠﻪ اﺣﺪ‪،‬‬
‫وﺳﻮره ﻓﻠﻖ و ﺳﻮره ﻧﺎس در ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم اﻧﺴﺎن را از ھﺮ ﮔﺰﻧﺪی در اﻣﺎن ﻣﯽدارد‪.‬‬
‫و ﻏﯿﺮه‪...‬‬
‫‪ -‬ھﺮ ﮐﺲ ﺻﺒﺢ ھﻨﮕﺎم و ﺷﺐھﻨﮕﺎم ده ده ﺑﺎر ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ﺻﻠﻮات و درود ﻓﺮﺳﺘﺪ‬
‫‪1‬‬
‫ﺷﻔﺎﻋﺖ آن ﺟﻨﺎب در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎﻟﺶ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -‬ھﺮ ﮐﺲ ﺑﮕﻮﯾﺪ »أﺳﺘﻐﻔﺮ اﷲ اﻟﺬي ﻻ إﻟﻪ إﻻ ﻫﻮ اﳊﻲ اﻟﻘﻴﻮم و أﺗﻮب إﻟﻴﻪ« ﺧﺪاوﻧﺪ او‬
‫را ﻣﯽآﻣﺮزد ﺣﺘﯽ اﮔﺮ از ﺟﮫﺎد ﻓﺮار ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪) .‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﺑﻮداود و ﺗﺮﻣﺬی و‬
‫ﺣﺎﮐﻢ(‬
‫‪ -‬ھﺮ ﮐﺲ ﺻﺒﺢ ھﻨﮕﺎم ‪ ١٠٠‬ﺑﺎر ﺗﺴﺒﯿﺢ ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﻔﺖ »ﺳﺒﺤﺎن اﻟﻠﻪ« و ‪ ١٠٠‬ﺑﺎر در‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻇﮫﺮ‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ ١٠٠‬ﺑﺎر ﺣﺞ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ھﺮ ﮐﺲ ﺻﺪ ﺑﺎر‬
‫ﺻﺒﺢ و ﺻﺪ ﺑﺎر ﺷﺎم ﺣﻤﺪ و ﺳﭙﺎس ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﻮﯾﺪ »اﻟﺤﻤﺪ ﻟﻠﻪ« ﭼﻮ ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫‪ ١٠٠‬اﺳﺐ ﺗﺠﮫﯿﺰات ﺑﺮای ﺟﮫﺎد در راه ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻘﺪﯾﻢ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪) ،‬ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ج ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪ ١٠٠ :‬ﺑﺎر ﺑﻪ ﺟﮫﺎد رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(‪ .‬و ھﺮ ﮐﺲ ﺻﺪ ﺑﺎر ﺻﺒﺢ و ﺻﺪ‬
‫ﺑﺎر ﺷﺎم ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﯿﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر اﻗﺮار ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ »ﻻ إﻟﻪ إﻻ اﷲ وﺣﺪه ﻻ ﴍﻳﻚ ﻟﻪ«‬
‫ﭼﻮن ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ‪ ١٠٠‬ﻏﻼم از ﻓﺮزﻧﺪان اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ را آزاد ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ھﺮ‬
‫ﮐﺲ ﺑﺰرﮔﯽ ﭘﺮوردﮔﺎر را ‪ ١٠٠‬ﺑﺎر ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم اﻋﻼم ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ در آﻧﺮوز‬
‫ﮐﺎری ﺑﮫﺘﺮ از او ﺑﺠﺎی ﻧﯿﺎورده ﻣﮕﺮ آﻧﮑﻪ ﺑﯿﺶ از او ﭼﻨﯿﻦ ذﮐﺮی را ﺗﮑﺮار ﮐﺮده‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪) .‬ﺑﻪ رواﯾﺖ ﺗﺮﻣﺬی‪ .‬و اﯾﺸﺎن اﯾﻦ رواﯾﺖ را ﺣﺴﻦ ﺑﺮﺷﻤﺮدهاﻧﺪ‪ .‬و اﻣﺎم ﻧﺴﺎﺋﯽ‬
‫ﻧﯿﺰ آن را رواﯾﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ(‪..‬‬
‫و رواﯾﺎت ﺑﺴﯿﺎری ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺑﺎب آﻣﺪه‪ ،‬اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﯾﺎد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻮدن و زﻧﺪﮔﯽ در‬
‫ﭘﺮﺗﻮ ذﮐﺮ و دﻋﺎ و ﻧﯿﺎﯾﺶ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫وﻗﺖ ﻣﺆﻣﻦ ھﻤﯿﺸﻪ ﯾﺎ ذﮐﺮ و ﯾﺎد ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﺗﻼوت ﻗﺮآن‪ ،‬ﯾﺎ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن در ﺳﺎﺧﺘﺎر و‬
‫اﺻﻼح ﺧﻮد و ﺧﺎﻧﻮاده و ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﻓﮑﺮ و ﺗﺄﻣﻞ در ﻗﺪرتھﺎ و آﻓﺮﯾﺪهھﺎی ﺧﺪاوﻧﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ‬
‫ﻋﺒﺎدت و ﻧﻤﺎز و ﮐﺎر و ﺗﻼش‪..‬‬
‫ﻓﺮدی ﮐﻪ وﻗﺖ اﺿﺎﻓﯽ دارد ﺑﺎﯾﺪ در اﯾﻤﺎن ﺧﻮد و ﯾﺎ ﺣﺪاﻗﻞ در ﻓﮫﻢ درﺳﺖ دﯾﻨﺶ‬
‫ﺷﮏ ﮐﻨﺪ!‬

‫‪) -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم اﻟﻄﺒﺮاﻧﯽ(‪.‬‬

 ‫‪۳۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ را ﻗﺪﯾﻤﯿﺎن ﺧﻮد ﻣﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب درک ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬از آدم‬
‫ﺑﯿﮑﺎر ﺧﺪاﺳﺖ ﺑﯿﺰار!‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻣﯽآﯾﺪ ﺗﺎ ﻣﺎ را ﺑﻪ ارزش وﻗﺖ ﮔﻮﺷﺰد ﮐﻨﺪ‪ .‬رﻣﻀﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺆﻣﻦ را ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫ﭘﺎدﮔﺎن ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ در آن ارزش ﺳﺎﻋﺖھﺎ و ﻟﺤﻈﻪ و ﮐﻤﺘﺮ از ﺛﺎﻧﯿﻪھﺎ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺗﺠﻠﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ!‬
‫در راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺮ ﺳﻔﺮه اﻓﻄﺎر ﻧﺸﺴﺘﻪای‪ ،‬ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻗﺒﻞ از وﻗﺖ اﻓﻄﺎر ﮐﺮدن ﯾﻌﻨﯽ‬
‫آﺗﺶ زدن ﺑﻪ ﺧﺮﻣﻦ ﺗﻼش و ﮐﻮﺷﺸﯽ ﮐﻪ روزه ﺗﻤﺎم ﺳﺎل را ﺗﻮان ﮐﺴﺐ اﺟﺮ آن ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫ﻓﻮرا ﭘﺲ از اذان اﻓﻄﺎر و ﻓﻮرا رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب‪ .‬آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﺮای ﻧﻤﺎز ﻋﺸﺎء و ﺗﺮاوﯾﺢ‪،‬‬
‫اﺳﺘﺮاﺣﺘﯽ ﮐﻮﺗﺎه‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﺗﮫﺠﺪ و ﺳﺤﺮی‪....‬‬
‫وﻗﺖ ﺳﺤﺮ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ!‪ ..‬ﺣﻼل ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻇﺮف ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﻪ ﺣﺮام ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﺆذن‬
‫ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮآورد‪ :‬اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ! ﯾﻌﻨﯽ‪ :‬دﺳﺘﻮر اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ و ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮردن و ﻧﻮﺷﯿﺪن ﺗﺎ‬
‫اﻃﻼع ﺛﺎﻧﻮی ﮐﻪ ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﻏﺮوب آﻓﺘﺎب ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ!‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ارزش ﻃﺎﻋﺎت و ﻋﺒﺎدات ﯾﺎدآور ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﻧﻤﺎز ﻓﺮض رﻣﻀﺎﻧﯽ ﭼﻮن‬
‫ھﻔﺘﺎد ﻧﻤﺎز ﻓﺮض در ﻏﯿﺮ از رﻣﻀﺎن‪ ،‬و ﯾﮏ ﮐﺎر ﺧﯿﺮ و ﻧﺎﻓﻠﻪ در آن ﭼﻮن ادای ﻓﺮض در‬
‫ﻏﯿﺮ از رﻣﻀﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﺐ ﻗﺪر رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ارزﺷﺘﺮ از ھﺰار ﻣﺎه ﻋﻤﺮ – ﯾﻌﻨﯽ ﺑﮫﺘﺮ از ‪ ٨٤‬ﺳﺎل زﻧﺪﮔﯽ ‪!-‬‬
‫َ‬ ‫َۡ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ َۡ‬
‫﴿ ۡ�لة ٱلق ۡدرِ خ ۡ�‪ّ ٞ‬م ِۡن �ل ِف ش ۡه ٖر﴾ »ﺷﺐ ﻗﺪر ﺷﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ھﺰار ﻣﺎه ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ‪«.‬‬
‫رﻣﻀﺎن در ﺣﻘﯿﻘﺖ اﺳﺘﺎدی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺸﻮﯾﻖھﺎ و ارﻣﻐﺎنھﺎ و ﺟﺎﯾﺰهھﺎ اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ‬
‫اھﻤﯿﺖ و ارزش وﻗﺖ ﯾﺎدآور ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ ﭘﺲ از ﯾﮏ ﻣﺎه ﺗﺪرﯾﺐ و آﻣﻮزش ﻋﻤﻠﯽ ﺑﻪ ارزش‬
‫و ﻗﯿﻤﺖ آن در ﺳﺎﯾﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﭘﯽ ﺑﺒﺮد!‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ﻓﺮد ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ؛ وﻗﺘﺖ ﯾﻌﻨﯽ زﻧﺪﮔﯿﺖ و ﺗﻠﻒ ﮐﺮدن آن ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮدﮐﺸﯽ!‪..‬‬
‫وﻗﺘﺖ را ﻣﺰرﻋﻪ آﺧﺮﺗﺖ ﻗﺮار داده‪ ،‬و ﺑﻪ ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﯽ ﺑﺮای آﯾﻨﺪه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻦ!‪..‬‬
‫آوردهاﻧﺪ ﺗﮑﻪ ﭼﻮﺑﯽ ﺷﻨﺎور در اﻗﯿﺎﻧﻮس ﺟﻮان ﻧﯿﻤﻪﺟﺎﻧﯽ را ﮐﻪ از ﮐﺸﺘﯽ ﻏﺮق ﺷﺪه‬
‫در اﻋﻤﺎق آﺑﮫﺎ ﻧﺠﺎت ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺟﺰﯾﺮهای ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ رﺳﺎﻧﯿﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﺟﺰﯾﺮه ﮐﻪ در ﭘﯽ‬
‫ﭘﺎدﺷﺎھﯽ ﺑﺮای ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﺎدی و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ او را ﻣﻮرد ﻋﻼج و درﻣﺎن ﻗﺮار دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺧﺴﺘﻪ ﺟﻮان ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺟﺎن ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ در ﺟﺰﯾﺮهﻣﺎن‬
‫ﻏﺮﯾﺒﻪ را راه ﻧﻤﯽدھﯿﻢ‪ .‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺟﺰﯾﺮه ﯾﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮوﯾﺪ و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﻣﺎ‬
‫ﺷﻮﯾﺪ! و ﻗﺎﻧﻮن ﺷﺎھﯽ ﻣﺎ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮد ﯾﮏ ﺳﺎل ﭘﺎدﺷﺎه اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﻣﺎن او‪،‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۳۲‬‬

‫ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن ﻣﺪت ﺷﺎھﻨﺸﺎھﯽ او ﺟﺸﻨﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ او را ﺑﺮ ﻓﯿﻠﯽ ﺳﻮار ﮐﺮده در ﺟﺰﯾﺮه‬
‫ﭼﺮﺧﯽ ﻣﯽدھﯿﻢ‪ ،‬و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺟﺰﯾﺮهای وﺣﺸﯽ و ﻏﯿﺮ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ در آﻧﺴﻮی آبھﺎ‬
‫ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﺣﯿﻮاﻧﺎت درﻧﺪه زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ!‬
‫ﺟﻮان ﺗﻨﮫﺎ دو راه ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭘﯿﺶ روی ﻧﺪاﺷﺖ‪ :‬ﯾﺎ ﻣﺮگ در درﯾﺎی ﺑﯽﺳﺎﺣﻞ ﯾﺎ ﯾﮏ ﺳﺎل‬
‫ﺧﻮﺷﯽ و ﭘﺲ از آن ﻣﺮگ در ﺑﯿﻦ دﻧﺪانھﺎی ﺣﯿﻮاﻧﺎت درﻧﺪه و ﺣﺸﺮات ﮔﺰﻧﺪه!‬
‫او ﺑﻪ اﻣﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﺻﺖ ﯾﮏ ﺳﺎل ﺷﺎه ﺷﺪن را ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ‪ .‬ﭼﻨﺪی ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن‬
‫ﺟﺸﻦھﺎی ﺗﺎﺟﮕﺬاری و اﺳﺘﻘﺮار ﭘﺎدﺷﺎھﯿﺶ و آﺷﻨﺎ ﺷﺪن ﺑﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻌﺪادی از‬
‫ﺳﺮﺑﺎزان ﺑﻪ آن ﺟﺰﯾﺮه وﺣﺸﯽ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ زﻧﺪﮔﯽ آﯾﻨﺪهاش آﺷﻨﺎ ﺷﻮد‪ .‬در آن ﺟﺰﯾﺮه ﺟﺰ‬
‫ﺣﯿﻮاﻧﺎت درﻧﺪهای ﮐﻪ در ﺟﻨﮕﻞھﺎی وﺣﺸﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ھﯿﭻ اﺛﺮی از زﻧﺪﮔﯽ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮانھﺎ و ﺟﻤﺠﻤﻪھﺎی ﭘﻮک ﺷﺎھﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻃﻌﻤﻪ ددان ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ در ھﺮ ﺳﻮ ﺑﭽﺸﻢ‬
‫ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬ﺷﺎه ﺟﻮان ﺑﺎ دﯾﺪن آﯾﻨﺪه ﺗﻠﺦ ﺧﻮد ﻣﻮی ﺑﺮ ﺑﺪﻧﺶ ﺳﯿﺦ ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫او ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی و ﺳﺎﺧﺘﻦ آﯾﻨﺪه ﺧﻮد اﻓﺘﺎد‪ .‬دﺳﺘﻮر داد ﮔﺮوھﯽ از ﺳﺮﺑﺎزان‬
‫ﺑﺪان ﺟﺰﯾﺮه ﻟﺸﮑﺮ ﮐﺸﯽ ﮐﺮده ھﻤﻪ ﺣﯿﻮاﻧﺎت وﺣﺸﯽ و ﻣﺎرھﺎ را ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آن‬
‫ﻣﻘﺪاری از اﺳﺐھﺎ و ﮔﺎوھﺎ و ﺑﺰھﺎ و ﻣﺮغھﺎ و ﺣﯿﻮاﻧﺎت اھﻠﯽ را ﺑﺪان ﺟﺰﯾﺮه ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮد‬
‫ﺗﺎ در ﮐﻨﺎر ھﻢ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺜﻞ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮر داد ﻇﺮف دوﻣﺎه آن ﺟﺰﯾﺮه را ﺗﺮﺗﯿﺐ دھﻨﺪ؛ ﺑﺮﺧﯽ از درﺧﺘﺎن را ﺑﺮﯾﺪه راه‬
‫درﺳﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در ﮐﻨﺎر ﭼﺸﻤﻪھﺎ ﺟﺎھﺎی ﺳﯿﺎﺣﺘﯽ و دﯾﺪﻧﯽ و ﭘﺎرکھﺎ ﺑﺴﺎزﻧﺪ‪ .‬ﮔﯿﺎھﺎن‬
‫وﺣﺸﯽ را درو ﮐﺮده ﻓﻀﺎھﺎی ﺳﺒﺰ ﺑﺮ ﭘﺎ ﮐﻨﻨﺪ‪...‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﺳﺎل ﺑﺴﺮ رﺳﯿﺪ و ﺟﺸﻦ ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ ﺑﺎ ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪ‪ ،‬او اوﻟﯿﻦ ﭘﺎدﺷﺎھﯽ ﺑﻮد‬
‫در ﺗﺎرﯾﺦ اﯾﻦ ﺟﺰﯾﺮه ﮐﻪ ﺧﻨﺪان و ﺷﺎد ﺑﺮ ﻓﯿﻞ ﺷﺎھﯽ ﺳﻮار ﺷﺪه ﺑﺮای ﻣﺮدم دﺳﺖ ﺗﮑﺎن‬
‫ﻣﯽداد و ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﺴﻮی ﺟﺰﯾﺮه »ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﭘﺎدﺷﺎھﺎن« ﻣﯽرﻓﺖ‪ .‬و ﭼﻮن ﺷﺎھﺎن ﭘﯿﺸﯿﻦ‬
‫ﻧﻪ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮد و ﻧﻪ زاری! ﻧﻪ از ﺣﯿﻮاﻧﺎت وﺣﺸﯽ آﻧﺠﺎ ھﺮاس داﺷﺖ و ﻧﻪ از ﺗﻨﮫﺎﯾﯽ‪ ،‬ﭼﺮا‬
‫ﮐﻪ او آن ﺟﺰﯾﺮه را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﯿﺎﺣﺘﯽ زﯾﺒﺎ و ﯾﮏ ﺑﮫﺸﺖ دﯾﺪﻧﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد!‪....‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﮔﺮاﻣﯽ و ﻋﺰﯾﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﭼﻮن آن ﺟﻮان زﯾﺮک و ﺑﺎھﻮش ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﻋﻤﺮ ﺑﺮای آﻧﺮوزی ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺮ ﺗﺎﺑﻮت ﺳﻮار ﮐﺮده ﺗﻨﮫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰﯾﺮه ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ ،‬و ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ ﺑﮫﺸﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎ ھﻤﺖ و ﻋﻘﻞ و ﮐﻮﺷﺶ و ﺗﻼش‬
‫ﺧﻮد ﺑﺴﺎزﯾﺪ!‪...‬‬
 ‫رﻣﻀﺎن و ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﻧﺤﻮه ﺑﯿﻨﺶ‬

‫آﻓﺘﺎب ﮐﺸﺎن ﮐﺸﺎن ﺧﻮد را ﺑﺴﻮی ﻗﻠﺐ آﺳﻤﺎن ﻣﯽرﺳﺎﻧﯿﺪ ﮐﻪ اﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ وارد‬
‫ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﮫﺮ ﺑﮑﻠﯽ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﺟﺰ ﭼﻨﺪ دﺧﺘﺮ ﺑﭽﻪ ﮐﻪ دﻧﺒﺎل ھﻢ ﻣﯽدوﯾﺪﻧﺪ‬
‫و ﭘﯿﺮ زﻧﯽ ﮔﻮژ ﭘﺸﺖ‪ ،‬ﮐﺴﯽ در ﮐﻮﭼﻪ ﺑﺎزارھﺎی ﺷﮫﺮ ﺑﭽﺸﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪.‬‬
‫ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺗﺎزه رﺳﯿﺪه ﺑﺎ ﺣﯿﺮت اﺳﺒﺶ را ﺑﺴﻮی ﺧﺎﻧﻪاش ھﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬در ﺧﻢ ﮐﻮﭼﻪ‬
‫ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺎزﯾﮕﻮﺷﯽ را دﯾﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﯾﻢ ﻣﻮﺷﮏ ﺑﺎزی ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ از آنھﺎ را ﺻﺪا زده‬
‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﭘﺴﺮ ﺟﺎن ﭼﺮا ﺷﮫﺮ ﺳﺎﮐﺖ و ﺧﺎﻣﻮش اﺳﺖ؟! ﻣﺮدم ﮐﺠﺎ رﻓﺘﻪاﻧﺪ؟!‬
‫ﭘﺴﺮک ﺧﺴﺘﻪ‪ ،‬ھﺲ ھﺲ زﻧﺎن آب دھﺎﻧﺶ را ﻗﻮرت داده‪ ،‬ﺧﻮدش را ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاری ﻋﻤﻮ؟! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ھﻤﺮاه ﯾﺎراﻧﺶ ﺑﻪ اﺣﺪ رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮاوﻻن ﻣﮑﻪ ﺑﺮای ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻟﺸﮑﺮ ﮐﺸﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ!‪..‬‬
‫ﭼﮫﺮه ﺧﺴﺘﻪ اﻧﺲ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎره ﭼﻮن ﺷﮑﻮﻓﻪ ﺷﮕﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺪای ﻣﻦ! اﯾﻦ ھﻤﺎن روزی‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ آرزو داﺷﺘﻢ‪ .‬از ﭘﺴﺮ ﺑﭽﻪھﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﺘﺮھﺎی ﺑﺎر ﮐﺎﻻ ﮐﻪ دﺳﺘﺮﻧﺞ ﺳﻔﺮ دور و‬
‫درازش ﺑﻮد را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاش ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬و ﺧﻮد از ھﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﺴﻮی اﺣﺪ ﭼﮫﺎر ﻧﻌﻞ ﺗﺎزﯾﺪ‪ .‬در راه‬
‫ﺧﺪا ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا ﺟﻨﮓ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد و او ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﺎل اﺳﺖ از ﺣﺴﺮت ﺷﺮﮐﺖ‬
‫ﻧﮑﺮدن در ﻏﺰوه ﺑﺪر ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ و ﺧﻮد را ﻣﻼﻣﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ را ﻧﯿﺰ از‬
‫دﺳﺖ دھﺪ‪.‬‬
‫روزی ﮐﻪ ﻏﺰوه ﺑﺪر درﮔﺮﻓﺖ اﯾﺸﺎن در ﺷﮫﺮ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﭼﻮن از ﺳﻔﺮ ﺗﺠﺎرﺗﯿﺶ‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ ﺧﺒﺮ ﻏﺰوه ﺑﺪر و ﭘﯿﺮوزی ﺗﺎرﯾﺦﺳﺎز ﻣﺆﻣﻨﺎن و ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬از‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ در ﮐﻨﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ ﺷﻤﺸﯿﺮ زﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎراﺣﺖ و‬
‫ﻏﻤﮕﯿﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺘﯽ روزی ﺑﺮای ﺗﺴﻠﯽ دادن ﺧﻮد ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج رﻓﺘﻪ از اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﻓﺮﺻﺘﯽ را از دﺳﺖ داده اﺣﺴﺎس ﺣﺴﺮت ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻟﻦﺌ أﺷﻬﺪ� اﷲ ﻣﻌﺮ�ﺔ ﻣﻊ‬
‫رﺳﻮﻪﻟ ﻟ��ﻦ اﷲ ﻣﺎ أﺻﻨﻊ« ‪ -‬اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﺻﺘﯽ دھﺪ ﺗﺎ در ﮐﻨﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﺟﮫﺎد‬
‫ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺧﻮاھﺪ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺧﻮاھﻢ ﮐﺮد‪ ،‬و ﭼﻪ ﻣﺮداﻧﮕﯽھﺎ و رﺷﺎدتھﺎ ﺛﺒﺖ‬
‫ﺧﻮاھﻢ ﮐﺮد! ‪ -‬ﺣﺎل اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪..‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﯽھﺎی اﺣﺪ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا رﻧﮓ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۳۴‬‬

‫ﭘﺮﯾﺪه و ﺣﯿﺮان و ﺳﺮﮔﺮدان ﭼﻮن اﻧﺴﺎنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺘﮏھﺎی ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن وارد آﻣﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮﯾﺎن و ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺑﺴﻮی ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻣﯽدوﻧﺪ‪ .‬در اﺑﺘﺪا ﻓﮑﺮ ﮐﺮد ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺰدﻻن ﺗﺮﺳﻮﯾﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺿﺮﺑﻪ دﯾﺪه ﭘﺎ ﺑﻪ ﻓﺮار ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن دﯾﺪ ﮐﻪ ھﺮ ﭼﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻣﯽرود‬
‫ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد ﻓﺮاریھﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﺳﻌﯽ ﮐﺮد ﺟﻠﻮی ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از آنھﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﭙﺮﺳﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده؟! از ﺑﯿﻦ ﺟﻤﻼت ﺷﮑﺴﺘﻪای ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ھﺲ ھﺲ زدن و ﮔﺮﯾﻪ و‬
‫زاری اﯾﻦ اﻓﺮاد ﻣﺎت و ﻣﺒﮫﻮت و ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ از دھﺎﻧﺸﺎن ﺑﯿﺮون ﻣﯽﭘﺮﯾﺪ ﻓﮫﻤﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫ﺧﺪا ج ﺑﻪ ﺷﮫﺎدت رﺳﯿﺪه‪ ،‬و اﯾﻦھﺎ در ﻏﻢ ﻓﺮاق ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﻘﻞھﺎ و ﮐﻨﺘﺮﻟﺸﺎن را از دﺳﺖ‬
‫دادهاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﻣﻌﺮﮐﻪ رﺳﯿﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻧﺎﻣﯽ ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ را دﯾﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺷﻤﺸﯿﺮھﺎﯾﺸﺎن را اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ زار زار ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪاﻧﮫﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪه ﺑﺮ‬
‫ﺳﺮﺷﺎن داد ﮐﺸﯿﺪ‪ :‬آھﺎی ﺷﻤﺎ را ﭼﻪ ﺷﺪه؟! ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ و ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ ﺑﺮ آﻧﭽﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﺮ آن‬
‫ﺟﺎن داد!‬
‫ﺳﺨﻦ ﺧﺸﻢ آﻟﻮد اﻧﺲ ﭼﻮن ﭘﺘﮏ ﮔﺮان ﺑﺮ ﺳﺮ ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﮑﺘﺐ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﻓﺮو آﻣﺪه آنھﺎ‬
‫را ﺑﺨﻮد آورد‪ .‬اﻧﺲ ﻣﻨﺘﻈﺮ آنھﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻮی اﺣﺪ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﻧﻔﺴﯽ ﻋﻤﯿﻖ ﮐﺸﯿﺪه ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»إ� أﺟﺪ ر�ﺢ اﺠﻟﻨﺔ دون أﺣﺪ« – ﻣﻦ ﺑﻮی ﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﮫﺸﺖ ﮐﻪ از ﺳﻮی اﺣﺪ ﻣﯽآﯾﺪ را‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻢ ‪.-‬‬
‫ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻋﺮﯾﺎﻧﺶ را در ھﻮا ﭘﯿﭽﯿﺪ و »اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ« ﺳﺮداده ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺳﭙﺎه دﺷﻤﻦ ﺗﺎزﯾﺪ‪..‬‬
‫ھﯿﭻ ﮐﺲ ﺟﺰ ﺧﺪا ﻧﻤﯽداﻧﺪ اﻧﺲ ﭼﻪ رﺷﺎدتھﺎ و دﻟﯿﺮیھﺎﯾﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺪاﯾﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻪ ﯾﺎد دارد ﭼﻮن ﺳﭙﺎھﯿﺎن اﺳﻼم ﻓﮫﻤﯿﺪﻧﺪ ﺧﺒﺮ ﺷﮫﺎدت‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺷﺎﯾﻌﻪای و دﺳﯿﺴﻪای ﺑﯿﺶ از دﺷﻤﻦ ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻨﺪ و ﭼﻮن آﺗﺶ‬
‫ﺟﻨﮓ ﻓﺮو ﻧﺸﺴﺖ دﯾﮕﺮ ﺻﺪای ﺗﮑﺒﯿﺮ رﻋﺪ آﺳﺎی اﻧﺲ را ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺷﻨﯿﺪ‪ .‬در ﺑﯿﻦ‬
‫ﺷﮫﯿﺪان ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﭽﺎﻟﻪ و ﺗﮑﻪ ﭘﺎره ﺷﺪه ﺑﭽﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد ﮐﻪ ﺻﻮرﺗﺶ ﺑﮑﻠﯽ از‬
‫ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬و اﮔﺮ ﺧﻮاھﺮ اﻧﺲ از روی ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﻧﮕﺸﺖ دﺳﺖ ﺑﺮادرش ﺑﻮد او را‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﺴﯽ ﺟﺰ ﺧﺪا از راز اﯾﻦ رادﻣﺮد ﻣﯿﺪان ﻣﺮداﻧﮕﯽ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﻤﯽﺷﺪ!‪..‬‬
‫آﻧﭽﻪ اﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ را ﺑﻪ ﺳﺘﺎرهای درﺧﺸﺎن در آﺳﻤﺎن رادﻣﺮدیھﺎ و رﺷﺎدتھﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮﺷﺶ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﯾﻖ روز ﺑﻮد‪ :‬اﮔﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺟﺎم ﺷﮫﺎدت ﻧﻮﺷﯿﺪه‪ ،‬ﭼﺮا ﮔﺮﯾﻪ و‬
‫زاری؟!‪ ..‬ﺑﺮ ھﻤﺎن راھﯽ ﮐﻪ او رﻓﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ روﯾﻢ؛ ﯾﺎ ﭼﻮن او ﺷﺮف ﺷﮫﺎدت ﯾﺎﺑﯿﻢ و ﯾﺎ‬
‫ﭘﯿﺮوز ﺷﺪه راھﺶ را اداﻣﻪ دھﯿﻢ؟!‬
‫اﻧﺲ ﻓﺮدی ﺑﻮد ﮐﻪ از ﻧﺎ اﻣﯿﺪی و دﯾﺪ ﻣﻨﻔﯽ‪ ،‬و ﺷﮑﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮی و ﺳﺴﺘﯽ و ﺑﯽھﻤﺘﯽ‬
 ‫‪۳۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﯿﺰار ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدی ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ھﺸﺘﺎد ﺿﺮﺑﻪ ﺗﯿﺮ‪ ،‬ﻧﯿﺰه و ﺷﻤﺸﯿﺮ دﺷﻤﻦ ﺟﺎم‬
‫ﺷﮫﺎدت ﺳﺮﮐﺸﯿﺪ!‪..‬‬
‫اﻧﺲ ﺑﻪ ﯾﺎراﻧﺶ آﻣﻮﺧﺖ ﻧﺒﺎﯾﺪ از دﺷﻤﻦ ﺑﻨﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮگ اﮔﺮ ﺑﻪ ﮔﻠﻪ زﻧﺪ ﭼﻪ ﺗﻌﺠﺐ در آن‬
‫اﺳﺖ؟! ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و وﻇﯿﻔﻪ ﺧﻮد را درک ﮐﺮده در آن ﮐﻮﺗﺎھﯽ ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ .‬آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻣﺮوز ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری »ﻧﻈﺮﯾﻪی ﺗﻮﻃﺌﻪ« ﻣﺒﺘﻼﯾﻨﺪ و ھﻤﻪ ﻣﺸﮑﻼت رﯾﺰ و درﺷﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد‬
‫را ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﺻﮫﯿﻮﻧﯿﺴﺖ ﺟﮫﺎﻧﯽ و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺖھﺎ و آﻣﺮﯾﮑﺎ آوﯾﺰان ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻨﺎن ﺣﻘﯿﺮ و‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﺴﺘﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ دﺷﻤﻨﯽ ﮐﻪ در ذھﻨﺸﺎن ﭼﻮن ھﯿﻮﻻﯾﯽ ﻣﻌﺠﺰه ﺳﺎز ﺟﺴﺖ و‬
‫ﺧﯿﺰ ﻣﯽزﻧﺪ اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺪای ﻗﺎدر و ﺗﻮاﻧﺎ ﺑﺮ ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻗﺮار دارﻧﺪ!‬
‫اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﺑﺎﯾﺪ از اﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ درﯾﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ از ﮔﺮﯾﻪ زاری و ﻧﺎﻟﯿﺪن و ﻧﻔﺮﯾﻦ روزﮔﺎر‬
‫ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺟﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮان رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ راه رھﺎﯾﯽ‪ ،‬آزادی و ﺳﻌﺎدت در ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ و‬
‫ادای واﺟﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ھﺮ ﻓﺮد ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺟﮫﺶ‪ ،‬اﻧﻘﻼب و ﺗﻐﯿﯿﺮی در ﻧﺤﻮه ﻓﮑﺮ ﮐﺮدن و‬
‫اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ھﯿﭻ ﮐﺲ را ﺗﻮان ﺗﻐﯿﯿﺮ دﯾﮕﺮان ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫اﮔﺮ ﻗﻨﺎﻋﺖ و ﺑﯿﻨﺶ ﻓﺮد اﺻﻼح ﺷﻮد ﭼﮫﺮه زﻧﺪﮔﯽ ﺑﮑﻠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاھﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬او دﯾﮕﺮ‬
‫ﻧﺨﻮاھﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﺎر ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ھﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﺎر ﻣﺎﯾﻪ ﺳﻌﺎدت و آراﻣﺶ روح و‬
‫روان اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﻮاھﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ! ﺑﻠﮑﻪ زﻣﺰﻣﻪ اﻣﯿﺪ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮ ﻟﺐھﺎﯾﺶ اﺳﺖ و‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻣﻦ زرﻧﮕﻢ و ﮐﺎرھﺎی ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ از ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﺑﯿﻢ و ھﺮاس‬
‫ﻧﺨﻮاھﺪ داﺷﺖ و از دادن و اﻧﻔﺎق و ﺑﺨﺸﺶ ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ھﻤﯿﺸﻪ ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ آن دو ﻓﺮﺷﺘﻪای ﮐﻪ ھﺮ روز ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪ ،‬را ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ و ﺻﺪاﯾﺸﺎن را ﻣﯽﺷﻨﻮد‬
‫ﮐﻪ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ اﻋﻂ ﻣﻨﻔﻘﺎ ﺧﻠﻔﺎ واﻋﻂ ﳑﺴﻜﺎ ﺗﻠﻔﺎ«‪ – .‬ﺑﺎراﻟﮫﺎ ﺑﻪ ھﺮ ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪهای‬
‫ﻋﻮض ﺑﮫﺘﺮی از آﻧﭽﻪ ﺑﺨﺸﯿﺪه ﺑﺪه‪ ،‬و ﻣﺎل ھﺮ ﺑﺨﯿﻞ و ﭼﺸﻢ ﺧﺎﻟﯽای را ﺗﻠﻒ ﮔﺮدان ‪.-‬‬
‫در ﭘﺮﺗﻮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﮕﺮﺷﯽ رﻧﮓ و ﺑﻮی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﮑﻠﯽ ﻋﻮض ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺸﻨﻮ از اﻣﺎم اﺑﻦ‬
‫ﺗﯿﻤﯿﻪ‪ /‬را ﮐﻪ ﺳﺮش را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻘﻞھﺎی ﮐﻮﭼﮏ دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﭘﻮزﺧﻨﺪ ﻣﯽزﻧﺪ‪:‬‬
‫دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﮫﺸﺖ و ﺳﻌﺎدت ﻣﻦ در ﺳﯿﻨﻪام ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫زﻧﺪاﻧﻢ اﻓﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﯿﺎھﭽﺎل زﻧﺪان ﺑﺮای ﻣﻦ ﻓﺮﺻﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای ﺧﻠﻮت و راز و ﻧﯿﺎزی ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪاﯾﻢ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺮا از ﺳﺮزﻣﯿﻦ و ﺷﮫﺮم ﺑﺮھﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺑﺮای ﺳﯿﺎﺣﺖ و دﻧﯿﺎ ﮔﺮدی ﺑﺮاﯾﻢ‬
‫ﻣﮫﯿﺎ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺮا ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮﮔﻢ ﺷﮫﺎدت اﺳﺖ و ﻣﻨﺖھﺎی آرزوھﺎﯾﻢ!‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮش و ﺑﺎرور ﺳﺎزی ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺷﯿﻮه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﭘﯿﮏ رﺳﺎﻟﺖ ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ج ﻣﺎ از ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺎدی زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻪ ﮐﺎری‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۳۶‬‬

‫اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر راﺣﺖ و آﺳﺎن ھﯿﭻ ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﯾﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺧﺒﺮی از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنھﺎی ﺳﺮ ﺑﻔﻠﮏ‬
‫ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ و ﻧﻪ از ﭘﻞھﺎ و ﺟﺎدهھﺎ و ﭼﮫﺎر راهھﺎ و ﻏﯿﺮه‪ ..‬وﻟﯽ ﻋﺠﺐ در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از‬
‫ھﻤﯿﻦ ﺷﮫﺮ ﺧﺸﺖ و ﮔﻠﯽ و ﺳﺎده و ﺑﯽآﻻﯾﺶ‪ ،‬ﺗﻤﺪن و ﻓﺮھﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﮫﺎن ارﺳﺎل‬
‫ﮔﺸﺖ‪ .‬ﻣﺪﯾﻨﻪ ﭘﺎرﺳﺎ و ﺳﺎده ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺟﮫﺎن ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ در ﻋﻤﺮان و ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ ﮔﺸﺖ!‪..‬‬
‫ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﻨﮕﺮ ﮐﻪ ‪ ٣٦٠‬ﺑﺖ را در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا رھﺎ ﮐﺮده‪ ،‬در ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ در‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﮑﺮی و ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮش ﻣﺮدم اﺳﺖ! و ﭘﺲ از ﭼﻨﺪی ﺑﻨﮕﺮ ھﻤﯿﻦ ﺣﺎﻣﯿﺎن و‬
‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن و ﺟﺎﻧﺜﺎرھﺎی ﺑﺘﮑﺪهھﺎ را؛ ﺧﺎﻟﺪ و ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﻋﺎص و دﯾﮕﺮان را ﮐﻪ ﭘﺘﮓ ﮔﺮان ﺑﺮ‬
‫ﺑﺖھﺎی ﺑﯽﺟﺎن ﻓﺮود آورده آنھﺎ را ﭘﻮدر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ!‪..‬‬
‫ھﻨﻮز ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺮدم ﻣﺎ ارزش و ﺑﮫﺎی ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬و ﺟﺎﯾﮕﺎه و اھﻤﯿﺖ اھﻞ دﻋﻮت‬
‫و ﻓﮑﺮ و ادب را درک ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ!‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﺎر و ﭘﻮد ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﯽﺑﺎﻓﺪ اﯾﻦ اﻓﺮاد ھﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﺰﺷﮑﺎن و‬
‫ﻣﺨﺘﺮﻋﺎن و ﻣﮫﻨﺪﺳﺎن و ﺳﯿﺎﺳﺘﻤﺪاران!‪..‬‬
‫در ﺣﻘﯿﻘﺖ راز ﺗﺨﻠﻒ اﻣﺮوزی ﻣﺎ ﻧﯿﺰ در ھﻤﯿﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ! اﯾﻦ ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻠﺖھﺎ را ﺑﺴﻮی ﻓﺮھﻨﮕﺴﺎزی و ﺗﻤﺪن و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺳﻮق ﻣﯽدھﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺧﺪا‬
‫روی ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻣﺎدی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ھﻢ و ﻏﻢ آنھﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻮﯾﻦ‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﻓﮑﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻓﺮﻋﻮن ﻧﻤﺎدی اﺳﺖ از ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳﺎزی‪ ،‬و او ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫اھﺮام ﻣﺼﺮ اﺳﺖ و ﻋﺎﻗﻼن ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﺎ ﺑﺮوز ﻗﯿﺎﻣﺖ از او ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻈﮫﺮ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و‬
‫ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﯽ و ﻃﻐﯿﺎﻧﮕﺮی ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و در زﯾﺮ ھﺮ ﯾﮏ از ﺳﻨﮓھﺎی اھﺮام او دهھﺎ‬
‫ﺟﻤﺠﻤﻪ ﺑﯿﮕﻨﺎه را ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺪای اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮی او ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻀﺮت‬
‫اﺑﺮاھﯿﻢ ﺑﺘﮫﺎ را ﺷﮑﺴﺖ و ﻣﻈﮫﺮ ﺗﻮﺣﯿﺪ و اﯾﻤﺎن و آزادی و ﺷﮑﺴﺘﻦ ﻏﻞ و زﻧﺠﯿﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺑﺮوز ﻗﯿﺎﻣﺖ!‪..‬‬
‫ﻓﺮق ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﻓﮑﺎر و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی ﺧﻮدﺳﺎز ﺑﺸﺮی در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮان‬
‫و ﻗﺪرت دﯾﻦ اﺳﻼم در ﺧﻮد ﻣﮑﺘﺐ اﺳﺖ ﻧﻪ در ﭘﯿﺮوان! ﺗﻤﺪنھﺎی دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺑﺎزو و ﻣﺎھﯿﭽﻪ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺑﺪن ﻣﺮدم ﺑﻨﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺳﻼم ﮐﻪ ﻧﺪای ﻓﻄﺮت اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺨﻮد ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﯽرود‪ .‬و اﻣﺮوزه ﮐﻪ اﺳﻼم ﻓﺎﻗﺪ ھﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻗﺪرت ﻧﻈﺎﻣﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺟﮫﺎن ﻣﺎدی ﺑﺎ ﺗﻤﺎم وﺳﺎﺋﻞ و ﻗﺪرﺗﺶ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﺳﻼم ﺧﻂ و ﻧﺸﺎن ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ھﻢ آﻣﺎر‬
‫اﻓﺮادی ﮐﻪ در ﺧﻮد ﻏﺮب ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﯽﮔﺮوﻧﺪ روز ﺑﺮوز اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ اﺳﻼم در ﮐﯿﺎن و ﺗﺎر و ﭘﻮدش ھﻤﻪ ﺟﻮاﻧﺐ زﻧﺪﮔﯽ و ﻧﯿﺎزھﺎی ﺑﺸﺮی را ﭘﻮﺷﺶ‬
 ‫‪۳۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫داده؛ دﯾﻦ و ﺳﯿﺎﺳﺖ و اﻗﺘﺼﺎد در ﯾﮏ ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺑﮫﻢ آﻣﯿﺨﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻪ اﺑﻠﮫﻨﺪ آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫دوﻟﺖ اﺳﻼم را ﺑﺎ ﻧﻈﺎمھﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ! و ﺳﻌﯽ دارﻧﺪ ﻣﻔﺎھﯿﻤﯽ ﭼﻮن‬
‫»ﺟﺪاﯾﯽ دﯾﻦ از ﺳﯿﺎﺳﺖ«‪ ،‬و »ﺣﮑﻮﻣﺖ دﯾﻨﯽ ﯾﺎ ﻣﺪﻧﯽ«‪ ،‬و »ﺟﺎﯾﮕﺎه روﺣﺎﻧﯿﺖ در‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ« و ﻏﯿﺮه ﮐﻪ در ادﯾﺎن و ﺟﻮاﻣﻊ دﯾﮕﺮ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ را ﺑﺎ ھﻤﺎن ﻧﮕﺮش ﺑﻪ ﺗﻦ اﺳﻼم‬
‫ﮐﻨﻨﺪ!‪..‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﺑﺎزﻧﮕﺮی اﻧﺪﯾﺸﻪ در آنھﺎ ﺑﺎﯾﺪ در اوﻟﻮﯾﺖ ھﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻗﺮار‬
‫ﮔﯿﺮد ﻣﺨﺘﺼﺮ اﺷﺎرهای ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬

‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺑﯿﻨﺶ زﻧﺪﮔﯽ‪:‬‬

‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ھﺮ ﻓﺮد ﻋﺎﻗﻞ ھﺮ ﭼﻨﺪﮔﺎه ﯾﮑﺒﺎر ﺧﻮد را وارﺳﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ او‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮﺷﺶ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺷﯿﻮه ﻋﺒﺎدت و ﻓﮫﻢ و درﮐﺶ از دﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎورھﺎ و‬
‫اﻋﺘﻘﺎداﺗﺶ ﺑﮑﻠﯽ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺻﻼح و ﺗﻐﯿﯿﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ و ﺳﻌﺎدت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﯿﺰان ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﺳﻨﺠﺶ ﻓﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آﯾﺎ واﻗﻌﺎ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯿﺪ؟‬
‫آﯾﺎ از زﻧﺪﮔﯿﺖ راﺿﯽ ھﺴﺘﯽ و در ﮐﻤﺎل آراﻣﺶ و ﺳﻌﺎدت ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮی؟‬
‫آﯾﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ دﯾﮕﺮی ﺑﺮای ﺑﮫﺘﺮ ﺷﺪن ﭘﯿﺶ روﯾﺖ ﻧﻤﺎﻧﺪه؟!‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن؛ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر و ﺧﺎﻟﻖ اﻧﺴﺎن و داﻧﺎی رازھﺎ و ﻧﯿﺎزھﺎی او‪ ،‬در آﯾﻪ‪ ٩٧/‬ﺳﻮره‬
‫ََ‬ ‫َ ۡ َ َ َ ٰ ٗ ّ َ َ َۡ ُ َٰ ُ ۡ‬
‫ن� َوه َو ُمؤم ‪ِٞ‬ن فل ُن ۡحيِيَ َّن ُهۥ‬ ‫ﻣﺒﺎرﮐﻪ اﻟﻨﺤﻞ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪﴿ :‬من ع ِمل �ل ِحا مِن ذك ٍر أو أ‬
‫ُ َ‬ ‫َ ُ ْ‬ ‫َ ُ َ‬ ‫ٗ َ‬ ‫ٗ‬
‫َح َي ٰوة َط ّي ِ َبة ۖ َو�َ ۡج ِز َ� َّن ُه ۡم أ ۡج َرهم بِأ ۡح َس ِن َما �نوا َ� ۡع َملون ‪] ﴾٩٧‬اﻟﻨﺤﻞ‪.[٩٧ :‬‬
‫»ھﺮﮐﺲ ﭼﻪ زن و ﭼﻪ ﻣﺮد ﮐﺎر ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﻧﺠﺎم دھﺪ و ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺪو )در اﯾﻦ دﻧﯿﺎ(‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺎﮐﯿﺰه و ﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪی ﻣﯽﺑﺨﺸﯿﻢ و )در آن دﻧﯿﺎ( ﭘﺎداش آﻧﺎن را ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ‬
‫ﮐﺎرھﺎﯾﺸﺎن ﺧﻮاھﯿﻢ داد«‪.‬‬
‫ﺳﻌﺎدت و ﺷﺎدﮐﺎﻣﯽ و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ارﻣﻐﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺮای ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرﻧﺪ!‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮش ﮐﺎﻣﯽ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪای ﭘﺲ ﯾﺎ در اﯾﻤﺎن ﺷﻤﺎ‬
‫ﺧﻠﻠﯽ اﺳﺖ و ﯾﺎ در ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرﯾﺘﺎن!‪..‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮدت را وارﺳﯽ ﮐﺮده ﺧﻠﻞ را درﯾﺎﺑﯽ‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺑﺎورھﺎﯾﺖ را ﻏﺮﺑﺎل ﮐﻦ و از‬
‫ﻋﺎدتھﺎ و ﺗﺼﻮرات ﻣﻮھﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭘﻮچ و ﺑﯽاﺳﺎس اﺳﺖ و از رﺳﻮﺑﺎت ﺑﯽﻓﺮھﻨﮕﯽ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺷﺨﺎص ﺗﻠﻘﯿﻦ ﺷﺪه‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﺮدار‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۳۸‬‬

‫ﻧﺤﻮه ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرﯾﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻔﮫﻮم آن‪ ،‬و ﻗﺼﺪ و ﻧﯿﺘﺖ در اﻧﺠﺎم آن را ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﮐﻦ‪ .‬آﯾﺎ واﻗﻌﺎ‬
‫ﮐﻤﮑﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﺎن ﻓﺎﻣﯿﻞ و ﺷﮫﺮ و روﺳﺘﺎﯾﺖ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای ﺧﺪاﺳﺖ ﯾﺎ ھﺪﻓﯽ دﯾﮕﺮ ﭼﻮن‬
‫ﺷﮫﺮت و ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن داﺷﺘﻦ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ؟!‬
‫اوﻟﯿﻦ اﯾﺴﺘﮕﺎھﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺑﯿﻨﺶ ھﺮ ﻓﺮد دارد ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫• ﺧﺪاﯾﺖ را ﺑﺸﻨﺎس!‪...‬‬
‫ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ در راه ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮد ﺑﺎ ﻣﺮور زﻣﺎن و ﺗﺮاﮐﻢ ﻟﻐﺰشھﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﯿﺮی ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﯽرود‪ .‬و در ﻣﺪاری از اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی ﭘﻮچ و ﺑﯽاﺳﺎس ﻣﯽﭼﺮﺧﺪ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫اﯾﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﮐﻠﯽ در ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺧﺖ واﻗﻌﯿﺖھﺎ و ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﻓﮑﺮی و ﺗﺤﻮﻻت ﺗﺎرﯾﺨﯽ دارد‪.‬‬
‫ﻋﻘﻞھﺎی ﻣﯿﺮاث ﭘﺮﺳﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻗﺪرت اﻧﺘﻘﺎد و ﺗﻮان ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺧﻮد ﻧﺪارﻧﺪ از‬
‫اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻮرا در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺻﻼحﮔﺮی واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن داده‪ ،‬رد ﻓﻌﻠﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﺑﺮوز‬
‫ﻣﯽدھﻨﺪ‪.‬‬
‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬
‫َ ُ ۡ َ ُ َ َّ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َ ۡ َ ّ َّ‬ ‫َۡ َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬
‫﴿ َو َ� َ�ٰل َِك َما أ ۡر َسل َ‬
‫ٓ‬
‫�فوها إِنا َو َج ۡدنا َءابَا َءنا‬ ‫ِير إِ� قال م‬‫ٍ‬ ‫ذ‬ ‫ن‬ ‫م‬
‫ِن‬ ‫ة‬
‫ٖ‬ ‫�‬ ‫ر‬‫ق‬ ‫�‬‫ِ‬ ‫ِك‬ ‫ل‬ ‫ب‬‫�‬ ‫ِن‬‫م‬ ‫ا‬ ‫ن‬
‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َّ َ َ ٰٓ َ‬ ‫ََ ُ‬
‫� َءا� ٰ ِرهِم ُّمق َت ُدون ‪] ﴾٢٣‬اﻟﺰﺧﺮف‪.[٢٣ :‬‬ ‫� أ َّمةٖ �نا‬ ‫ٰٓ‬
‫»ھﻤﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ در ھﯿﭻ ﺷﮫﺮ و دﯾﺎری ﭘﯿﺶ از ﺗﻮ )ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ( ﺑﯿﻢدھﻨﺪهای ﻣﺒﻌﻮث‬
‫ﻣﺘﻨﻌﻤﺎن )ﺧﻮﺷﮕﺬران و ﻣﻐﺮور از ﺛﺮوت و ﻗﺪرت( آﻧﺠﺎ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ﻣﺎ‬ ‫ﻧﮑﺮدهاﯾﻢ ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ّ‬
‫ﭘﺪران و ﻧﯿﺎﮐﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺋﯿﻨﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪاﯾﻢ )ﮐﻪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ را ﺑﺮ ھﻤﮕﺎن واﺟﺐ ﮐﺮده اﺳﺖ(‬
‫ً‬
‫و ﻣﺎ ھﻢ ﻗﻄﻌﺎ )ﺑﺮ ﺷﯿﻮهی اﯾﺸﺎن ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ و( ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﻧﺎن ﻣﯽروﯾﻢ«‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﺷﻤﺎ ﺧﺪاﯾﺖ را از ﮐﺠﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪای؟!‬
‫از ﻣﺮدم و ﺗﺮاﮐﻢ ﻣﯿﺮاث ﺟﺎﻣﻌﻪ؟! ﺷﯿﻮه راز و ﻧﯿﺎزت ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت‬
‫اﺳﺖ؟! راﺑﻄﻪات ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺑﯽواﺳﻄﻪ اﺳﺖ ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻮن ﻣﺸﺮﮐﺎن و‬
‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن واﺳﻄﻪ و راﺑﻄﻪای ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت در ذھﻦ ﺧﻮد ﭘﺮوردهای ﺗﺎ ﺗﻮ‬
‫را ﺑﻪ ﺧﺪای ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ؟! آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﯿﺮاث ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺗﻠﻘﯿﻦ ﻣﯽﮐﺮد‪:‬‬
‫ُ ٓ َ ۡ َ ٓ َ َ َ ۡ ُ ُ ُ ۡ َّ ُ َ ّ ُ َ ٓ َ‬ ‫َ َ َّ ّ ُ ۡ َ ُ َ َّ َ َّ َ ُ ْ‬
‫ِين ٱ�ذوا مِن دونِهِۦ أو ِ�اء ما �عبدهم إِ� ِ�ق ِر�ونا إِ�‬ ‫ِص وٱ�‬ ‫﴿�� ِ�ِ ٱ�ِين ٱ�ال ۚ‬
‫ُ‬ ‫َ ۡ َ ُ َ َّ َّ َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َّ ُ ۡ َ ٰٓ َّ َّ َ َ ۡ ُ‬
‫ٱ� � َ� ۡهدِي َم ۡن ه َو‬ ‫ٱ� �� ُم بَ ۡي َن ُه ۡم ِ� َما ه ۡم �ِيهِ �تل ِفونۗ إِن‬ ‫ٱ�ِ زل� إِن‬
‫َ ‪َّ َ ٞ‬‬
‫�ٰذِب كفار‪] ﴾٣ ٞ‬اﻟﺰﻣﺮ‪.[٣ :‬‬
 ‫‪۳۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫»ھﺎن! ﺗﻨﮫﺎ ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺧﺪا اﺳﺖ و ﺑﺲ‪ .‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا‬
‫ﺗﻮﺳﻞ ﻣﯽﺟﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺗﻘﺮب و ّ‬ ‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﺎن و ﯾﺎوران دﯾﮕﺮی را ﺑﺮﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ )و ﺑﺪاﻧﺎن ّ‬
‫)ﻣﺎ آﻧﺎن را ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﻢ ﻣﮕﺮ ﺑﺪان ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺰدﯾﮏ ﮔﺮداﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن )و ﻣﺆﻣﻨﺎن( درﺑﺎرهی ﭼﯿﺰی ﮐﻪ در آن اﺧﺘﻼف دارﻧﺪ‬
‫داوری ﺧﻮاھﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ دروﻏﮕﻮی ﮐﻔﺮﭘﯿﺸﻪ را )ﺑﻪ ﺳﻮی ﺣﻖ( ھﺪاﯾﺖ و رھﻨﻤﻮد‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ )و او را ﺑﺎ وﺟﻮد ﮐﺬب و ﮐﻔﺮ ﺑﻪ درک و ﻓﮫﻢ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺎﺋﻞ ﻧﻤﯽﮔﺮداﻧﺪ(«‪.‬‬
‫ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻮن اﻧﻘﻼﺑﮕﺮان و ﻣﺼﻠﺤﺎن ﺟﻮاﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺦ از آنھﺎ ﺑﻨﺎم »اﺻﺤﺎب ﮐﮫﻒ«‬
‫ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﻗﺮآن ﻗﺼﻪﺷﺎن را در ﺳﻮره ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﮐﮫﻒ آورده‪ ،‬ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺑﺪون در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ واﺳﻄﻪھﺎی ﮐﺬاﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﺖ راز و ﻧﯿﺎز ﻣﯽﮐﻨﯽ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫� ٗة َو َه ّي ۡ‬
‫نك َر ۡ َ‬ ‫َّ ُ َ‬ ‫ََ ُ ْ ٓ‬ ‫ۡ ۡ ُ َ ۡ َ‬ ‫ۡ َ‬
‫ئ �َا م ِۡن أ ۡم ِرنا‬ ‫ِ‬ ‫﴿إِذ أ َوى ٱل ِفت َية إِ� ٱلك ۡه ِف �قالوا َر َّ� َنا َءات َِنا مِن �‬
‫ُ َّ َ َ ۡ َ ُ ۡ َ ۡ َ َ َ ُّ ۡ ۡ َ ۡ‬ ‫َ َ َٗ‬ ‫ۡ َۡ‬ ‫� ۡ� َنا َ َ ٰٓ َ َ ۡ‬‫َر َش ٗدا ‪ ١٠‬فَ َ َ‬
‫�‬ ‫� ءاذان ِ ِهم ِ� ٱلكه ِف ِسنِ� عددا ‪� ١١‬م �عث�ٰهم �ِ علم أي ٱ� ِز� ِ‬
‫ْ‬ ‫ۡ ٌ‬ ‫ۡ َ ّ َّ‬ ‫َّ ۡ َ ُ ُّ َ َ َ َ َ ُ‬ ‫َ ُ ْ ََٗ‬ ‫أ ۡح َ ٰ‬
‫َ‬
‫ق إِ� ُه ۡم ف ِت َية َء َام ُنوا ب ِ َر ّ� ِ ِه ۡم‬ ‫� ل َِما �ِث ٓوا أمدا ‪ُ � ١٢‬ن �قص عل ۡيك � َبأهم بِٱ� ِ �‬
‫َۡ‬
‫�ض لن‬
‫َ‬
‫ت َوٱ� ِ‬ ‫اموا ْ َ� َقالُوا ْ َر ُّ� َنا َر ُّب َّ َ َ‬
‫ٱلس�ٰ� ٰ ِ‬
‫� قُلُو�ه ۡم إ ۡذ قَ ُ‬
‫ِِ ِ‬ ‫َوز ۡد َ�ٰ ُه ۡم ُه ٗدى ‪َ ١٣‬و َر َ� ۡط َنا َ َ ٰ‬
‫ِ‬
‫َ‬ ‫ٗ‬ ‫ٓ‬ ‫ۡ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َّ‬
‫ن ۡد ُع َوا مِن دونِهِۦٓ إِ� ٰ ٗهاۖ لق ۡد قل َنا إِذا ش َط ًطا ‪] ﴾١٤‬اﻟﮑﻬﻒ‪.[١٤-١٠ :‬‬
‫»)ﯾﺎدآور ﺷﻮ( آن ﮔﺎه را ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﻏﺎر ﭘﻨﺎه ﺑﺮدﻧﺪ و )رو ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪا آوردﻧﺪ‬
‫و( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا! ﻣﺎ را از رﺣﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﮫﺮهﻣﻨﺪ‪ ،‬و راه ﻧﺠﺎﺗﯽ ﺑﺮاﯾﻤﺎن ﻓﺮاھﻢ ﻓﺮﻣﺎ *‬
‫ﭘﺲ )دﻋﺎی اﯾﺸﺎن را ﺑﺮآوردﯾﻢ و ﭘﺮدهھﺎی ﺧﻮاب را( ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎل ﺑﺮ ﮔﻮشھﺎﯾﺸﺎن ﻓﺮو‬
‫اﻓﮑﻨﺪﯾﻢ )و در اﻣﻦ و اﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻧﺎزﺷﺎن ﻓﺮو ﺑﺮدﯾﻢ( * ﭘﺲ از آن )ﺳﺎلھﺎی ﺳﺎل ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاب ﻧﺎز ﻓﺮو رﻓﺘﻦ‪ ،‬ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺧﻮاب ﻣﺮگ اﺳﺖ( اﯾﺸﺎن را ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﯿﻢ )و ﺑﯿﺪارﺷﺎن‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ( ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﺪام ﯾﮏ از آن دو ﮔﺮوه )ﯾﻌﻨﯽ آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬روزی ﯾﺎ ﺑﺨﺸﯽ از‬
‫ﯾﮏ روز ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﯾﻢ‪ ،‬و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺧﯿﺮ! ﺗﻨﮫﺎ ﺧﺪا ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻘﺪر ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﯾﺪ(‬
‫ﻣﺪت ﻣﺎﻧﺪن ﺧﻮد را ﺣﺴﺎب ﮐﺮده اﺳﺖ )و زﻣﺎن ﺧﻮاﺑﯿﺪن ﺧﻮﯾﺶ را ﺿﺒﻂ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ(‬ ‫ّ‬
‫* ﻣﺎ داﺳﺘﺎن آﻧﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪی راﺳﺘﯿﻦ )ﺑﺪون ﮐﻢ و ﮐﺎﺳﺖ( ﺑﺮای ﺗﻮ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﺟﻮاﻧﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن اﯾﻤﺎن داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ ﺑﺮ )ﯾﻘﯿﻦ و( ھﺪاﯾﺘﺸﺎن‬
‫اﻓﺰوده ﺑﻮدﯾﻢ * ﻣﺎ ﺑﻪ دلھﺎﯾﺸﺎن ﻗﺪرت و ﺷﮫﺎﻣﺖ دادﯾﻢ‪ ،‬آن ﮔﺎه ﮐﻪ ﺑﭙﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و )ﺑﺮای‬
‫ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻣﯿﻌﺎد ﺑﺎ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺧﻮد‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﻣﺮدم ﻓﺮﯾﺎد ﺑﺮآوردﻧﺪ و( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ‪،‬‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر آﺳﻤﺎنھﺎ و زﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ھﺮﮔﺰ ﻏﯿﺮ از او ﻣﻌﺒﻮدی را ﻧﻤﯽﭘﺮﺳﺘﯿﻢ‪) .‬اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۴۰‬‬

‫ﺑﮕﻮﺋﯿﻢ و ﮐﺴﯽ را ﺟﺰ او ﻣﻌﺒﻮد ﺑﺪاﻧﯿﻢ( در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺳﺨﻨﯽ )ﮔﺰاف و( دور از ﺣﻖ‬
‫ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ«‪.‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ھﻤﻮاره از ﻟﻐﺰش در ﭘﺮﺗﮕﺎھﺎی ﺷﺮک ﮐﻪ ﺷﯿﻄﺎن ﭼﻮن دام ﺑﺮ ﺳﺮ راه او‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ در ھﺮاس اﺳﺖ‪ ،‬و روزاﻧﻪ ﺑﺎرھﺎ و در ھﺮ رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز زﺑﺎﻧﺶ ﺳﻮره ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﻓﺎﺗﺤﻪ را‬
‫ٱلص َ� ٰ َط ٱل ۡ ُم ۡس َتقِ َ‬
‫يم ‪ - ﴾٦‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ ﻣﺎ را ﺑﻪ راه راﺳﺖ راھﻨﻤﺎﯾﯽ‬ ‫ۡ َ ّ‬
‫زﻣﺰﻣﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪﴿ :‬ٱهدِنا ِ‬
‫ﻓﺮﻣﺎ ‪.-‬‬
‫و ھﻤﯿﺸﻪ ﭼﻮن ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ و وزﯾﺮ دوم ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ‬
‫دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ أرﲏ اﳊﻖ ﺣﻘﺎ وارزﻗﻨﻲ اﺗﺒﺎﻋﻪ‪ ،‬وأرﲏ اﻟﺒﺎﻃﻞ ﺑﺎﻃﻼ وارزﻗﻨﻲ اﺟﺘﻨﺎﺑﻪ«‪.‬‬
‫– ﺑﺎراﻟﮫﺎ! ﺣﻘﯿﻘﺖ را آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ ھﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻨﻤﺎﯾﺎن و ﻣﺮا ﺗﻮﻓﯿﻖ ده ﺗﺎ از آن ﭘﯿﺮوی‬
‫ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺧﺪاﯾﺎ! ﺑﺎﻃﻞ را ﺑﻪ دﯾﺪﮔﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﮫﺮه ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ و زﺷﺘﺶ ﺑﻨﻤﺎﯾﺎن و ﻣﺮا ﺗﻮﻓﯿﻖ ده ﺗﺎ‬
‫از آن دوری ﮔﺰﯾﻨﻢ ‪.-‬‬
‫و ﭘﺲ از ھﺮ ﻧﻤﺎز ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ أﻋﻨﻲ ﻋﲆ ذﻛﺮك‬
‫وﺷﻜﺮك وﺣﺴﻦ ﻋﺒﺎدﺗﻚ« – ﺑﺎر ﺧﺪاﯾﺎ! ﻣﺮا ﺑﺮ ذﮐﺮ و ﯾﺎدت و ﺑﺮ ادای ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎﺳﺖ و ﺑﺮ‬
‫ﻋﺒﺎدت و ﺑﻨﺪﮔﯿﺖ ﺑﻪ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﯾﺎری ده ‪.-‬‬
‫اﻣﺎم اﺑﻦ ﻗﯿﻢ ﭼﻨﺪ راھﮑﺎر ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫َ َّ ۡ َ ۡ َ ٓ ُ ۡ ُ ۡ َ ٰ َ ۡ‬
‫� فٱد ُعوهُ ب ِ َهاۖ﴾ ]اﻷﻋﺮاف‪» .[١٨٠ :‬ﺧﺪا‬ ‫‪ -1‬ﻧﺎمھﺎ و ﺻﻔﺖھﺎﯾﺶ‪﴿ :‬و ِ�ِ ٱ�سماء ٱ�س‬
‫دارای زﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﻧﺎمھﺎ اﺳﺖ )ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﻣﻌﺎﻧﯽ و ﮐﺎﻣﻞﺗﺮﯾﻦ ﺻﻔﺎت دﻻﻟﺖ‬
‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻪ ھﻨﮕﺎم ﺳﺘﺎﯾﺶ ﯾﺰدان و درﺧﻮاﺳﺖ ﺣﺎﺟﺎت ﺧﻮﯾﺶ از ﺧﺪای‬
‫ﺳﺒﺤﺎن( او را ﺑﺪان ﻧﺎمھﺎ ﻓﺮﯾﺎد دارﯾﺪ و ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪«...‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ھﻨﮕﺎم ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺻﻔﺖھﺎ و ﻧﺎمھﺎی ﭘﺮوردﮔﺎرش را از ﻧﺰدﯾﮏ ﻟﻤﺲ‬
‫�ز َحك ٌ‬
‫ِيم ‪ ﴾٢٠٩‬دﻋﺎ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ ﭼﻮن ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪﴿ :‬أَ َّن َّ َ‬
‫ٱ� َعز ٌ‬
‫ِ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ :‬ای ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺰﯾﺰ ﻣﺮا ﻋﺰت ﺑﺨﺸﺎی و ای ﺣﮑﯿﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺣﮑﻤﺖ ارزاﻧﯽ دار‪..‬‬
‫ِيم ‪ ﴾٢١٨‬ای ﭘﺮوردﮔﺎر ﻏﻔﻮر ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﺒﺨﺸﺎی و ای ﺧﺪای رﺣﯿﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ‬ ‫ٱ� َ� ُفور‪َّ ٞ‬رح ‪ٞ‬‬
‫﴿ َو َّ ُ‬
‫َ َّ ُ َ ُ ۡ َ‬
‫اب ‪﴾١١‬؛ ای ﺧﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺘﺖ ﺑﺲ‬ ‫ﻣﮫﺮ و ﺷﻔﻘﺖ ارزاﻧﯽ دار‪ ..‬و ﴿وٱ� شدِيد ٱلعِق ِ‬
‫ﺷﺪﯾﺪ و ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ای ﺧﺪای ﻗﮫﺎر و ای ﺧﺪای ﺟﺒﺎر و ای ﻣﻨﺘﻘﻢ! آﺗﺶ ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ‬
‫و ﺟﺒﺮوﺗﺖ را ﺑﺮ ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﻣﺴﺘﺒﺪان ﻓﺮو آر‪ ،‬ﮐﺎخھﺎی ﻇﻠﻢ و اﺳﺘﺒﺪادﺷﺎن را ﮔﻮرھﺎی‬
 ‫‪۴۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﯾﻦ آنھﺎ ﮔﺮداﻧﺪه ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن وﯾﺮان ﮐﻦ‪ ..‬و‪...‬‬

‫‪ -2‬ﮐﺎرھﺎ و ﻗﺪرتھﺎ‪ ،‬و ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت و آﻓﺮﯾﻨﺸﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن در ﻗﺪرتھﺎی اﻟﮫﯽ و ﭘﺪﯾﺪهھﺎی ﮐﻮﻧﯽ‪ ،‬و ﺗﻔﮑﺮ در ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ و آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺑﯽﻣﻨﺖھﺎی او‪ ،‬و درک و ﻓﮫﻢ ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرش اﻧﺲ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد و او را ﺧﻮب ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اوﻟﯿﻦ ﭘﻠﻪ ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ‬
‫ورزﯾﺪن ﺑﺪوﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﭘﺮﺗﻮ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻗﻠﺐ اﻧﺴﺎن آراﻣﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮ او از ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ دﻟﮫﺮه و‬
‫ھﺮاس ﻧﺪارد‪ .‬ﭼﻮن ﭘﺮوردﮔﺎرش در ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺣﮑﯿﻢ و داﻧﺎ و ﻣﮫﺮﺑﺎن و ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه‬
‫اﺳﺖ ﺟﺒﺎر و ﻣﻨﺘﻘﻢ و ﻗﮫﺎر و ﻇﻠﻢ ﺳﺘﯿﺰ ﺑﻮده از ﺟﻨﺎﯾﺎت ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﻣﺴﺘﺒﺪان ھﺮﮔﺰ ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ!‪..‬‬
‫اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻠﺐ او ﻃﻌﻢ و ﻟﺬت اﯾﻤﺎن را ﻣﯽﭼﺸﺪ‪:‬‬
‫• ﻗﻠﺒﺖ را ﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻦ‪:‬‬
‫ﭼﻮن ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻨﺪه از ﭘﺮوردﮔﺎرش رﺷﺪ ﮐﺮد‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮ راﺑﻄﻪاش ﺑﺎ او ﻧﯿﺰ درﺳﺖ ﺷﺪه‬
‫اﻋﺘﻤﺎدش ﺑﺮ او و ﺗﻨﮫﺎ او ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ھﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺶ روح و روان و ﺷﻌﻮر‬
‫و ﻗﻠﺒﺶ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺰرﮔﯽ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﻪ ﺳﺠﺪه ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻧﺴﺎن ﺧﺎﮐﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺧﻮد ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﯽ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﺑﻪ او ﻧﺰدﯾﮏ و ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬
‫»أﻗﺮب ﻣﺎ ﻳ�ﻮن اﻟﻌﺒﺪ ﷲ وﻫﻮ ﺳﺎﺟﺪ« – ﺑﻨﺪه در ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺠﺪه از ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ اﺳﺖ ‪.-‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎک ﻣﺎﻟﯿﺪن ﺧﻂ ﭘﺎﯾﺎن ﺧﺎﮐﺴﺎری و ﻓﺮوﺗﻨﯽ و ﺗﻮاﺿﻊ اﺳﺖ‪ .‬و اﯾﻦ‬
‫ﻧﮫﺎﯾﺖ ﺑﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻧﺰدﯾﮏ و ﺑﻪ ﺳﻮی او ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺨﻮد ﺑﺴﯿﺎری از ﺗﺼﺮﻓﺎت او ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﮔﻤﺎن ﺑﺪ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻮد ﺑﺮ ﻃﺮف ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫دﯾﮕﺮ اﻣﮑﺎن ﻧﺪارد دزدی ﮐﻨﺪ ﯾﺎ دروغ ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ او اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﺮ‬
‫ھﻤﻪ ﺣﺮﮐﺎت و ﺳﮑﻨﺎت او ﮔﻮاه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺨﻞ و ﭼﺸﻢ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮدن از او زدوده ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﭼﺮا‬
‫ﮐﻪ او اﯾﻤﺎن دارد ﭘﺮوردﮔﺎرش ﮐﺮﯾﻢ و ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه اﺳﺖ و ﮐﺮم و ﺟﻮد و ﺳﺨﺎوت او را‬
‫ﻧﮫﺎﯾﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و او ھﺮﮔﺰ از ﺑﻨﺪهاش ﻏﺎﻓﻞ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫َ َ ۡ ُ ۡ ُ ۡ َ ۡ ُ َ َ ۡ َ ُ َ َ َ َ َ َّ ۡ َ َ‬ ‫َّ َ َ ۡ َ َّ ُ َ ۡ ٗ‬ ‫َ َ َ َّ‬
‫ِب ومن �تو� �‬ ‫﴿ومن �ت ِق ٱ� �عل �ۥ � َرجا ‪ ٢‬و�رزقه مِن حيث � �تس ۚ‬
‫َ ۡ َ َ َ َّ ُ ُ ّ َ ۡ َ‬
‫�ءٖ ق ۡد ٗر� ‪] ﴾٣‬اﻟﻄﻼق‪.[٣-٢ :‬‬ ‫ِ�‬ ‫ل‬ ‫ٱ�‬ ‫ل‬ ‫ع‬ ‫ج‬ ‫د‬ ‫ق‬ ‫ِۦ‬ ‫ه‬ ‫ر‬‫م‬‫ٱ� َ�ٰل ُِغ أَ ۡ‬
‫ٱ�ِ َ� ُه َو َح ۡس ُب ُه ۚ ٓۥ إ َّن َّ َ‬
‫َّ‬
‫ِ‬ ‫ِۚ‬ ‫ِ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۴۲‬‬

‫»‪ ...‬ھﺮ ﮐﺲ ھﻢ از ﺧﺪا ﺑﺘﺮﺳﺪ و ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎری ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪا راه ﻧﺠﺎت )از ھﺮ ﺗﻨﮕﻨﺎﺋﯽ( را‬
‫ﺗﺼﻮرش ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ روزی ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ھﺮ‬ ‫ﺑﺮای او ﻓﺮاھﻢ ﻣﯽﺳﺎزد * و ﺑﻪ او از ﺟﺎﺋﯽ ﮐﻪ ّ‬
‫ّ‬
‫ﮐﺲ ﺑﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻨﺪ )و ﮐﺎر و ﺑﺎر ﺧﻮد را ﺑﺪو واﮔﺬارد( ﺧﺪا او را ﺑﺴﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ و ھﺮ ﭼﻪ را ﺑﺨﻮاھﺪ ﺑﺪان دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﺑﺮای ھﺮ ﭼﯿﺰی زﻣﺎن و اﻧﺪازهای را ﻗﺮار داده اﺳﺖ«‪.‬‬
‫• ﻣﺴﻠﻤﺎت ﻣﻮروﺛﯽ ﻓﺎﻗﺪ ارزش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺪان درﺟﻪ از ﺷﻌﻮر و دراﯾﺖ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎت ﻣﻮروﺛﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﻪ ﺑﺎد‬
‫ﻣﺴﺨﺮه ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ :‬ﺑﺮ ﻋﻘﻞھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ ﮐﺎرﻣﻨﺪ دوﻟﺖ ﺷﺪی زﻧﺪﮔﯿﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫اﺳﺖ! اﮔﺮ ﺧﺎﻧﻪای ﺧﺮﯾﺪی آﯾﻨﺪه ﺑﭽﻪھﺎﯾﺖ را ﺣﻔﻆ ﮐﺮدهای! و‪...‬‬
‫او ﺑﺎ ﻋﯿﻨﮑﯽ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ دﯾﺪ ﺗﻨﮓ ﺑﻪ آﯾﻨﺪه ﻣﯽﻧﮕﺮد‪ ،‬ﻋﯿﻨﮏ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ‬
‫آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر و ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل و آﯾﻨﺪه‪:‬‬
‫َّ ۡ َ َ‬ ‫ََۡ ُُۡ ۡ َۡ ُ َ ََۡ ُ‬ ‫َّ َ َ ۡ َ َّ ُ َ ۡ ٗ‬ ‫َ َ َ َّ‬
‫ِب َو َمن َ� َت َو� �‬
‫﴿ومن �ت ِق ٱ� �عل �ۥ � َرجا ‪ ٢‬و�رزقه مِن حيث � �تس ۚ‬
‫َّ َ‬
‫ٱ�ِ � ُه َو َح ۡس ُب ُه ۚ ٓۥ﴾ ]اﻟﻄﻼق‪.[٣-٢ :‬‬
‫»و ھﺮ ﮐﺲ ﺗﻘﻮای اﻟﮫﯽ ﭘﯿﺸﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ راه ﻧﺠﺎﺗﯽ ﺑﺮای او ﻓﺮاھﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ * ،‬و او‬
‫ّ‬
‫را از ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻧﺪارد روزی ﻣﯽدھﺪ؛ و ھﺮ ﮐﺲ ﺑﺮ ﺧﺪا ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻔﺎﯾﺖ اﻣﺮش را‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪«!..‬‬
‫• ﮔﻮل ﺣﺮفھﺎی ﻣﺮدم را ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪:‬‬
‫او دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺮفھﺎی ﻣﺮدم ﺑﮫﺎ ﻧﻤﯽدھﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﻌﯽ دارﻧﺪ ھﻤﺖ و ﻋﺰم‬
‫را در او زﻧﺪه ﺑﮕﻮر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ﻧﻪ ﺑﻪ آن ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻼش دارﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺎد ﮐﺮدن او ﺳﺮش را‬
‫زﯾﺮ آب ﺧﻔﻪ ﮐﻨﻨﺪ!‬
‫آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﻮزﺧﻨﺪ او را ﻣﺴﺨﺮه ﮐﺮده ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮاھﯽ ﻣﺨﺘﺮع ﺷﻮی؟! ﺗﻮ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را اﺻﻼح ﮐﻨﯽ؟! ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮاھﯽ دﮐﺘﺮا ﺑﺨﻮاﻧﯽ؟!‪ ..‬ﻧﺰد او ﮐﺎﻣﻼ ﻓﺎﻗﺪ‬
‫اﻋﺘﺒﺎرﻧﺪ‪ ،‬و ﭼﺸﻢھﺎی او ﺑﻪ ھﺪف ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﻋﻠﻒھﺎی ھﺮزه ﺳﺮ راه ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻗﺪمھﺎی‬
‫اﺳﺘﻮارش ﻟﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ را اﺻﻼ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﺪ!‬
‫و ﭼﻮن اﻓﺮادی ﺑﺎ ﺑﺎد ﮐﺮدﻧﺶ ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ روح ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﮐﻤﺎل ﺧﺎﮐﺴﺎری او را‬
‫ﺟﺮﯾﺤﻪدار ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺎ اوﺻﺎﻓﯽ ﭼﻮن؛ اﺳﺘﺎد اﺳﺘﺎدان‪ ،‬ﻣﺨﺘﺮع و داﻧﺸﻤﻨﺪ ﻧﺎﻣﺪار‪ ،‬ﻣﺆﻣﻦ‪،‬‬
‫ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎر‪ ،‬و ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺮاﻣﺎت‪ ،‬و ﻏﯿﺮه‪ ...‬ﻣﯽﺳﺘﺎﯾﻨﺪ!‪ ..‬ﺣﺮفھﺎﯾﺸﺎن در او اﺛﺮ ﻧﮑﺮده ھﯿﭻ‪،‬‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽھﺎﯾﺶ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺧﯿﺮه ﺷﻮد و از ﺗﻪ دل ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﺶ‬
 ‫‪۴۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﻪ راز و ﻧﯿﺎز ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻠﻨﻲ ﺧﲑا ﳑﺎ ﻳﻈﻨﻮن واﻏﻔﺮ ﱄ ﻣﺎ ﻻ ﻳﻌﻠﻤﻮن« – ﺑﺎر‬
‫اﻟﮫﺎ! ﻣﺮا ﺑﮫﺘﺮ از آﻧﭽﻪ اﯾﻨﺎن ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻗﺮار ده و ﺑﺒﺨﺸﺎی ﺑﺮ ﻣﻦ آﻧﭽﻪ اﯾﻦھﺎ از آن‬
‫ﺑﯽﺧﺒﺮﻧﺪ!‪.-‬‬
‫او ﺑﺴﻮی ﺗﻌﺎﻟﯽ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ و ﺧﻮد را ﻻﺋﻖ ﭘﺬﯾﺮش ﮐﺎﺳﺘﯽھﺎ ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ‬
‫َ َ َ ۡ َ َّ ۡ َ َ ٓ َ‬
‫� َءاد َم‪] ﴾...‬اﻹﺳﺮاء‪ .[٧٠ :‬و ﺟﮫﺎن را در‬‫ﺧﺪاوﻧﺪش ﺑﺮ او ﻣﮑﺮﻣﺖ ﻧﮫﺎده ﴿۞ولقد كرمنا ب ِ‬
‫ﺧﺪﻣﺖ او ﺗﺴﺨﯿﺮ ﻧﻤﻮده‪:‬‬
‫ّ‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮ ﻧﺎﻧﯽ ﺑﻪﮐﻒ آری و ﺑﻪﻏﻔﻠﺖ ﻧﺨـﻮری‬ ‫اﺑﺮ وﺑﺎد وﻣﻪ وﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﻓﻠﮏ در ﮐﺎرﻧـﺪ‬
‫ﺷﺮط اﻧﺼﺎف ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻓﺮﻣـﺎن ﻧﺒـﺮی‬ ‫ھﻤﻪ از ﺑﮫﺮ ﺗﻮ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﻓﺮﻣـﺎن ﺑـﺮدار‬
‫• ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری روی ﻧﻌﻤﺖھﺎی ﺧﺪا دادی‪:‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺆﻣﻦ ﻓﺮھﯿﺨﺘﻪ‪ ،‬ﻗﺪرتھﺎ و ﺗﻮان ﺧﺪا دادی ﺧﻮد را از راه دو ارﻣﻐﺎن اﻟﮫﯽ‬
‫درﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ -١ :‬ﺳﺨﺘﯽھﺎ‪ -٢ .‬ﺑﺨﺸﺶھﺎ‪.‬‬
‫و در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ھﺮ ﻧﻌﻤﺘﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ او داده ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪان ﻧﯿﺎز‬
‫دارد‪ ،‬و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ اﺣﺴﻦ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮد‪:‬‬
‫َ‬ ‫ُ َّ َ ُ ۡ َ ُ‬
‫�ٔل َّن يَ ۡو َم� ِ ٍذ ع ِن ٱ�َّعِي ِم﴾ ]اﻟﺘﮑﺎﺛﺮ‪.[٨ :‬‬ ‫﴿�م لت‬
‫»ﺳﭙﺲ در آن روز )ھﻤﻪ ﺷﻤﺎ( از ﻧﻌﻤﺖھﺎﯾﯽ ﮐﻪ داﺷﺘﻪاﯾﺪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﯽ ﺧﻮاھﯿﺪ ﺷﺪ!«‬
‫ﭼﻪ آن ﻧﻌﻤﺖ ﻣﺎل و داراﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺻﺤﺖ و ﻋﺎﻓﯿﺖ و ﯾﺎ ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ و ﯾﺎ ﻗﻮت و‬
‫ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﻏﯿﺮه‪..‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ روی آن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻨﺎنﮐﻪ ﻣﺎﯾﻪ رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی ﺧﺎﻟﻖ اﺳﺖ از‬
‫آن ﺑﮫﺮه ﺑﺮداری ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫و در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺘﯽ ﮐﻪ از او ﺑﺎزداﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ او در‬
‫ﻗﺪراﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺪو داده ﺷﺪه ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ و ﺷﮑﺴﺘﺶ در ﺗﻼش و ﮐﻮﺷﺶ ﭘﻮﺷﯿﺪن ﻟﺒﺎس‬
‫دﯾﮕﺮان!‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ را ﺑﺎ ﻣﺼﯿﺒﺘﯽ ﭼﻮن؛ ﮐﻮری‪ ،‬ﮐﺮی‪ ،‬ﮐﭽﻠﯽ‪ ،‬ﮔﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺷﻠﯽ‪ ،‬ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﺣﮑﻢ‬
‫اﺳﺘﻌﻤﺎر‪ ،‬ﭼﯿﺮهدﺳﺘﯽ ﻃﺎﻏﻮت و ﻓﺮﻋﻮن و ﻏﯿﺮه آزﻣﻮده– ﭼﻪ ﻓﺮد ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﮔﺮوه و ﯾﺎ ﻣﻠﺖ‬
‫– در او ﻧﯿﺮو و ﺗﻮاﻧﯽ ﻗﺮار داده ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده درﺳﺖ از آن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ آن ﻣﺸﮑﻞ ﭘﯿﺮوز‬
‫ﺷﻮد‪ .‬و در ﺣﻘﯿﻘﺖ آزﻣﺎﯾﺶ؛ ﻣﺤﮏ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻗﺪرتھﺎ و ﮐﺸﻒ ﻧﻌﻤﺖھﺎ و ﺑﺨﺸﺶھﺎی اﻟﮫﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۴۴‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از درک و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ از ﺗﻮازن ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺳﯿﻤﺎی ﺻﺎدق‬
‫دﯾﻦ اﺳﺖ دﺳﺖ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ؛‬
‫• ﺗﻮازن در ﻋﺒﺎدت‪:‬‬
‫او در ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ اﻋﺘﺪال ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود‪ .‬و از اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﯾﻂ ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﯿﻤﺎری و ﺧﻠﻞ‬
‫ﻓﮑﺮی و ﻧﺎﭘﺨﺘﮕﯽ ﻋﻠﻤﯽ و ﻋﻘﻠﯽ اﺳﺖ ﻧﺠﺎت ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ در ﻋﺒﺎدات و ﻧﺤﻮه‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺶ ﭘﺮوردﮔﺎرش راه اﻋﺘﺪال ﮐﻪ ﺷﯿﻮه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮی اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﯽﮔﺰﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫دوﺳﺖ ﻋﺰﯾﺰ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ؛ اﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬اﻓﺮادی ﻧﺰد ھﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج‬
‫آﻣﺪه درﺑﺎره ﻓﻌﺎﻟﯿﺖھﺎی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ در ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻮﯾﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﻣﺎدران ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ در ﺧﺎﻧﻪ را ﺑﻪ آنھﺎ دادﻧﺪ‪ ،‬آن را ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺰﺋﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻧﻤﻮده ﺑﺎ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬او ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫اﺳﺖ و ﺧﺪاوﻧﺪ از او درﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻼش ﮐﻨﯿﻢ! ﺷﺨﺼﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ھﺮﮔﺰ‬
‫ازدواج ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﻣﺮا از ﺧﺪاﯾﻢ دور ﻧﮕﺮداﻧﺪ! دﯾﮕﺮی ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻟﺐ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﻧﺨﻮاھﻢ‬
‫زد‪ .‬ﺳﻮﻣﯽ‪ :‬ﻣﻦ ﺧﻮاب آرام را ﺑﺮ ﺧﻮد ﺣﺮام ﻣﯽﮐﻨﻢ!‬
‫ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج از ﻣﺎﺟﺮا ﻣﻄﻠﻊ ﺷﺪﻧﺪ در ﺟﻤﻊ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺣﻤﺪ و ﺳﭙﺎس اﻟﮫﯽ‬
‫ﺑﺠﺎی آورده ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﭼﻪ ﺷﺪه ﺑﺮﺧﯽ را ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ و ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ؟ ﻣﻦ ﻧﻤﺎز ﻣﯽﺧﻮاﻧﻢ‬
‫و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﻣﯽﺧﻮاﺑﻢ‪ ،‬اﺣﯿﺎﻧﺎ روزه ﻣﯽﮔﯿﺮم و روزھﺎﯾﯽ ھﻢ اﻓﻄﺎر ﻣﯽﮐﻨﻢ‪،‬‬
‫ازدواج ھﻢ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮه و راه و رﺳﻢ اﯾﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺪم ﺑﺮ ﺟﺎی‬
‫ﭘﺎی ﻣﻦ ﻧﮫﻨﺪ‪ ،‬ھﺮ ﮐﺲ از ﺷﯿﻮه و روش اﻋﺘﺪال ﻣﻦ ﺳﺮﭘﯿﭽﯽ ﮐﺮد از ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫ُ ۡ ۡ ُ ُ َّ ُ ۡ‬
‫ٱ� َو َ�غفِ ۡر‬ ‫و� �بِب�م‬ ‫ُ ُ ۡ ُ ُّ َ َّ َ َ َّ ُ‬ ‫ُۡ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪﴿ :‬قل إِن كنتم �ِبون ٱ� فٱتبِع ِ‬
‫ٱ� َ� ُفور‪َّ ٞ‬رح ‪ٞ‬‬ ‫َ ُ ۡ ُُ َ ُ‬
‫� ۡم َو َّ ُ‬
‫ِيم﴾ ]آل ﻋﻤﺮان‪.[٣١ :‬‬ ‫ل�م ذنو� ۚ‬
‫»)ای ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ( ﺑﮕﻮ‪» :‬اﮔﺮ ﺧﺪا را دوﺳﺖ ﻣﯽدارﯾﺪ‪ ،‬از ﻣﻦ ﭘﯿﺮوی ﮐﻨﯿﺪ! ﺗﺎ ﺧﺪا )ﻧﯿﺰ(‬
‫ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ ﺑﺪارد؛ و ﮔﻨﺎھﺎﻧﺘﺎن را ﺑﺒﺨﺸﺪ؛ و ﺧﺪا آﻣﺮزﻧﺪه ﻣﮫﺮﺑﺎن اﺳﺖ««‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ آﻧﭽﻪ رﻓﺖ ﻣﺆﻣﻦ ﺧﻮد را درﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬دور و ﻧﻘﺶ ﺧﻮد را در زﻧﺪﮔﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﺧﻮد را در ﻣﺴﯿﺮی ﻗﺮار ﻣﯽدھﺪ ﮐﻪ ﮐﻮﺗﺎھﺘﺮﯾﻦ راه ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش‬
‫ﺑﺎﺷﺪ!‬
‫رﻣﻀﺎن در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺪرﺳﻪای اﺳﺖ ﺑﺮای ﺗﺠﺪﯾﺪ زاوﯾﻪ درﺳﺖ دﯾﺪ‪ .‬ﺗﻠﺴﮑﻮﭘﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻧﺴﺎن از ﻋﺪﺳﯽ آن ﺟﮫﺎن را ﺑﻪ ﺷﯿﻮهای دﯾﮕﺮ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﻗﺪرتھﺎی دروﻧﯽ ﺧﻮد آﺷﻨﺎ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺤﺮ ﻓﯿﺾ و ﮐﺮم و ﺳﺨﺎوت ﺑﯽﻣﻨﺘﮫﺎی آﻓﺮﯾﺪﮔﺎرش را از ﻧﺰدﯾﮏ ﻟﻤﺲ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎھﺮاه راز و ﻧﯿﺎز و راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺮوﯾﺶ ﮔﺸﻮده ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﻮد‬
 ‫‪۴۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭘﯽ ﺑﺮده در ﮐﻤﺎل ﺧﺎﮐﺴﺎری راه ﺗﻮازن و اﻋﺘﺪال در ﻋﺒﺎدت ﭘﯿﺶ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﺪ و ﻟﺒﺎس دﯾﮕﺮان ﺑﺮ ﺗﻦ ﻧﮑﻨﺪ‪ .‬ﭘﻮﺳﺘﯿﻨﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺑﻪ‪ ،‬اﺳﺘﻐﻔﺎر‪ ،‬ﻧﺪاﻣﺖ و‬
‫ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﮔﺬﺷﺘﻪھﺎی ﺳﯿﺎه زﯾﻨﺖ داده ﺷﺪه ﺑﺮ ﺗﻦ ﻧﮫﺎده ﺑﺴﻮی ﺳﺎﺧﺘﻦ آﯾﻨﺪه و ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫و ﺗﺤﻮل آﻓﺮﯾﻨﯽ در زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ و در ﮐﻤﺎل ﻟﺬت از ﻋﺒﺎدت و ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻣﯿﺜﺎق‬
‫ﺑﺎ ﻗﺮآن ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ!‬
 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﺎن‬

‫روﺣﯿﻪ ﻓﺮﻋﻮنﺻﻔﺘﯽ ﻣﻨﺸﯽ و ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ و ﻃﺎﻏﻮﺗﮕﺮی ﯾﮑﯽ از ﻏﺮاﺋﺰ ﺣﯿﻮاﻧﯽ اﺳﺖ‬

‫ﮐﻪ در ھﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ وﺟﻮد دارد!‪..‬‬
‫ھﺮﮔﺰ ﮔﻤﺎن ﻣﺒﺮ ﮐﻪ ﻓﺮﻋﻮن از رﺣﻢ ﻣﺎدرش ﻓﺮﻋﻮن زاﺋﯿﺪه ﺷﺪ!‬
‫اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮاﻧﯽ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﺎ وﺟﺪانھﺎی ﻣﺮده و ﺑﺪون ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ اﺣﺴﺎﺳﯽ در ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬
‫ﺑﺸﺮﯾﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﯽرﺣﻤﺎﻧﻪ دﺳﺖ دارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎرھﺎ ﻃﻌﻢ ﺗﻠﺦ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ و ﺿﻌﻒ اﻧﺴﺎﻧﯽ را‬
‫ﭼﺸﯿﺪهاﻧﺪ و در اﻧﺪرون ﺧﻮد ﺻﺪای ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﻮد و ﻗﺪرت ﺑﯽﻣﻨﺘﮫﺎی ﭘﺮوردﮔﺎر را‬
‫ﺷﻨﯿﺪهاﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﺎرھﺎ ﻧﯿﺰ در درﮔﺎه اﻟﮫﯽ اﻇﮫﺎر ﻋﺠﺰ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﭼﻮن ﺑﺎز ﺑﻪ‬
‫ﻣﺤﯿﻂ ﻓﺎﺳﺪ ﻓﺮﻋﻮن ﺳﺎز ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪاﻧﺪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺧﻮدی ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و‬
‫ﭼﻮن در ﻓﻀﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺣﺲ ﺷﮫﻮاﻧﯽ آنھﺎ اﺷﺒﺎع ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺪان ﺗﻦ در دادهاﻧﺪ!‬
‫اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮاﻧﯽ ﭼﻮن؛ ﺧﻤﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻗﺬاﻓﯽ‪ ،‬ﻣﺒﺎرک‪ ،‬ﺣﺎﻓﻆ اﺳﺪ‪ ،‬ﺑﺸﺎر اﺳﺪ‪ ،‬ﻋﻠﯽ زﯾﻦ‬
‫اﻟﻌﺎﺑﺪﯾﻦ‪ ،‬ﻋﻠﯽ رﺣﻤﺎﻧﻮف‪ ،‬ﻋﻠﯽ ﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ ﺻﺎﻟﺢ‪ ،‬و آﯾﺖ اﻟﻠﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪای‪ ،‬و ﮐﺮزای وﻏﯿﺮه و‬
‫ﻏﯿﺮه‪ ...‬روزھﺎﯾﯽ از ﻓﻘﺮ و ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ و ﻓﻼﮐﺖ و درﺑﺪری ﯾﺎ ﺑﯿﻤﺎری و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ را ﺳﭙﺮی‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ و در آن ﺳﺎﻋﺎت درد و ﺿﻌﻒ ﺑﻪ ﻣﺎھﯿﺖ ﻧﺎﺗﻮان ﺧﻮد ﭘﯽ ﺑﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﺪون ﺷﮏ‬
‫ﺑﺎرھﺎ ﻧﯿﺰ ﺧﺪاﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻃﻠﺒﯿﺪهاﻧﺪ‪ ،‬وﻟﯽ ھﻤﯿﻨﮑﻪ ﮐﺸﺘﯽﺷﺎن از دھﺎن ﻣﻮﺟﮫﺎی‬
‫ﺧﺮوﺷﺎن رھﺎﯾﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺣﻞ اﻣﺎن ﻟﻨﮕﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ از ﯾﮏ ﺳﻮ ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﺎﻧﯽ را دﯾﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﺸﺎن را ﻣﯽﺑﻮﺳﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﻟﻘﺎب و ﺻﻔﺎت ﺧﺪاﯾﯽ آنھﺎ را ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺟﻠﻮﯾﺸﺎن‬
‫ﮐﻤﺮ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ زرق و ﺑﺮق دﻧﯿﺎ ﭼﻨﺎن آنھﺎ را ﻣﺴﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎز ﺧﻮدی ﺧﻮد را از ﯾﺎد ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺮﻣﻮده ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﮐﻪ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪھﺎی ﺟﮫﺎد ﮐﻠﻤﻪ ﺣﻘﯽ اﺳﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮ!‪» ..‬أن ﻣﻦ اﻋﻈﻢ اﻟﺠﮫﺎد ﮐﻠﻤﺔ ﺣﻖ ﻋﻨﺪ ﺳﻠﻄﺎن ﺟﺎﺋﺮ« دﻋﻮﺗﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ درﻣﺎن اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎری!‪...‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ رھﺎﯾﯽ ﺑﺨﺶ ﺑﺸﺮﯾﺖ و رﺳﻮل آزادی و اﻧﺴﺎن ﺳﺎزی ﺣﻀﺮت ﺧﺎﺗﻢ اﻷﻧﺒﯿﺎء –‬
‫ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺼﻼة واﻟﺴﻼم – ﺑﯿﺎن داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ھﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺣﻘﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ‬
‫ﺳﺘﻤﮕﺮ ﺑﮕﻮﯾﺪ و ﮐﺎﺳﻪ ﺧﺸﻢ او را ﻟﺒﺮﯾﺰ ﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﺳﺮش را در اﯾﻦ راه ﻓﺪا ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ‬
‫درﺟﺎت واﻻی ﺷﮫﺎدت ﻧﺎﯾﻞ آﻣﺪه و در ﻗﯿﺎﻣﺖ ھﻢ رﮐﺎب ﺳﺎﻻر ﺷﮫﯿﺪان ﺣﻤﺰهس اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪۴۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻗﺎل الﺮﺳﻮل ﺻ� اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪» :‬ﺳﻴﺪ الﺸﻬﺪاء ﻤﺣﺰة ورﺟﻞ ﻗﺎم إﻰﻟ إﻣﺎم ﺟﺎﺋﺮ‬
‫ﻓﺄمﺮه وﻧﻬﺎه ﻓﻘﺘﻠﻪ«‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ او ﺑﺮ ﺗﺎر ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺷﺨﺼﯽ ﻣﯽزﻧﺪ ﮐﻪ ﻏﺮور و ﺗﮑﺒﺮ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ در‬
‫ﭘﻮﺳﺘﯿﻨﺶ ﺗﺨﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ ،‬ادﻋﺎی ﺧﺪاﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ!‬
‫رﻣﻀﺎن ﺻﻔﺎت ﺑﻨﺪﮔﯽ را ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﮔﻮﺷﺰد ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﺷﮑﻢ ﺧﺎﻟﯽ اﺳﺖ و ﺗﺸﻨﻪ ﻟﺐ در‬
‫ﮐﻨﺎر ﺑﺮﮐﻪ آب ﺳﺮد ﻧﺸﺴﺘﻪای‪ ،‬آب ﮔﻮاراﺳﺖ و ﻣﯿﻮهھﺎ و ﻏﺬاھﺎی رﻧﮕﺎرﻧﮓ در ﮐﻨﺎرت و‬
‫ھﯿﭻ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ وﺟﺪان ﺑﯿﺪار‪ ..‬درک ﻣﯽﮐﻨﯽ ﮐﻪ واﻗﻌﺎ اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖھﺎ را ﻣﺎﻟﮑﯽ‬
‫اﺳﺖ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺗﺎ او اﺟﺎزه ﻧﺪھﺪ ﺗﻮ را ﺗﻮان دﺳﺖ دراز ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺳﻮی آنھﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﻣﺆذن‬
‫ﻧﮕﻮﯾﺪ‪» :‬اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ«؛ ﺧﺪای اﮐﺒﺮ و ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﺗﻮ اﺟﺎزه ﺧﻮردن داده‪ ،‬ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه ﺗﺠﺎوز‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎل ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﮫﺎن را ﻧﻤﯽدھﯽ‪ .‬ھﻤﻪ اﯾﻦ ﻣﯿﻮهھﺎ و ﻏﺬاھﺎ و آب ﮔﻮارا ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﻧﺪای‬
‫ﻣﺆذن ﺣﺮام ﺑﻮد و ﺑﻪ ﯾﮏ آن ﺑﻪ اﺷﺎره ﺣﻖ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺣﻼل ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﻌﻮر ﺑﻨﺪﮔﯽ ﮐﻪ در‬
‫ﮐﺎﻟﺒﺪش ﺷﮑﺮ ﺧﺪای ﻣﺘﻌﺎل را در ﺑﺮدارد ﻧﻌﻤﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺲ ﺑﺰرگ ﮐﻪ رﻣﻀﺎن ﭘﯿﺶ روی‬
‫ھﺮ ﻣﺆﻣﻨﯽ ﻗﺮار ﻣﯽدھﺪ و ھﺮ ﮐﺲ ﺑﻘﺪر درک و ﺷﻌﻮر و ﻓﮫﻢ ﺧﻮد از آن ﺑﮫﺮه ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺴﯿﺎر ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﻣﺴﺘﺒﺪان ﻣﯿﻮه آن را‬
‫ﺑﺮﭼﯿﻨﻨﺪ! از اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﻓﯿﻖ روزه رﻣﻀﺎن از ﺷﯿﺎﻃﯿﻦ روزﮔﺎر ﺳﻠﺐ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﻣﺴﺘﺒﺪان ﺳﺘﻤﮕﺮ روزه ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﺪون ﺷﮏ در آنھﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻﺗﯽ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و ﮔﺎﻣﯽ ﺑﺴﻮی اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺑﺠﻠﻮ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ! وﻟﯽ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ اﯾﻦ ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺘﮫﺎی ﻏﺮق‬
‫در ﺧﻮاب و ﺧﯿﺎل ﻗﺪرت از اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﮔﺮاﻧﺒﮫﺎ ﺧﻮد را ﻣﺤﺮوم ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪاﻧﺪ!‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ رﻣﻀﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺣﯿﻪ ﻃﺎﻏﻮت ﺳﺘﯿﺰی و ﮔﻼوﯾﺰ ﺷﺪن ﺑﺎ ﻣﺴﺘﮑﺒﺮان‬
‫ﻣﯽدﻣﺪ‪.‬‬
‫در رﻣﻀﺎن ﺷﻌﻮر اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﯽ و ھﻤﺪردی ﺑﺎ ھﻢ ﻧﻮع در ھﺮ ﻓﺮد روزه دار ﺑﯿﺪار‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻗﺸﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ دردھﺎی ھﻤﺪﯾﮕﺮ را اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪی ﮐﻪ‬
‫ﺷﮑﻤﺶ از ﭘﺮﺧﻮری ﺑﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﭼﻮن ﻃﻌﻢ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ و ﺗﺸﻨﮕﯽ ﻣﯽﭼﺸﺪ ﺑﻪ ﯾﺎد زﯾﺮ‬
‫دﺳﺘﺎن ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ ،‬و اﻟﻔﺖ و اﻧﺲ ﺧﺎص در ﺑﯿﻦ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﮔﻮﯾﺎ ھﻤﻪ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ زﯾﺮ ﺳﻘﻒ رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺰرگ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﺸﺘﻪ و ﺗﻨﮫﺎ اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮان ﻇﺎﻟﻢ‬
‫و ﺧﻮدﺧﻮاھﺎن ﻣﻐﺮورﻧﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻟﺬت ﺑﺪورﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﺸﺎﯾﺪ آنھﺎ را دﯾﮕﺮ اﻧﺴﺎن ﻧﺎﻣﯿﺪ‪:‬‬
‫ﮐـــﻪ در آﻓـــﺮﯾﻨﺶ ز ﯾـــﮏ ﮔﻮھﺮﻧـــﺪ‬ ‫ﺑﻨـــﯽ آدم اﻋﻀـــﺎی ﯾـــﮏ ﭘﯿﮑﺮﻧـــﺪ‬
‫دﮔــــﺮ ﻋﻀــــﻮھﺎ را ﻧﻤﺎﻧــــﺪ ﻗــــﺮار‬ ‫ﭼـــﻮ ﻋﻀـــﻮی ﺑـــﻪ درد آورد روزﮔـــﺎر‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۴۸‬‬

‫ﻧﺸـــﺎﯾﺪ ﮐـــﻪ ﻧﺎﻣـــﺖ ﻧﮫﻨـــﺪ آدﻣـــﯽ‬ ‫ﺗـــﻮ ﮐـــﺰ ﻣﺤﻨـــﺖ دﯾﮕـــﺮان ﺑﯽﻏﻤـــﯽ‬
‫در ﭘﺮﺗﻮ رﻣﻀﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ درﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺪه ﺧﺪای ﯾﮑﺘﺎﺳﺖ‪ ،‬و در ﻟﺬت ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﺪاوﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮان ﭘﯽ ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ و ﺑﯿﻢ از ﻇﺎﻟﻤﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ از‬
‫ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود و روﺣﯿﻪ ﻃﺎﻏﻮت ﺳﺘﯿﺰی در ھﺮ ﻣﺆﻣﻨﯽ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬از اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﺪارﺗﺮﯾﻦ ﻧﺒﺮدھﺎی ﺣﻖ و ﺑﺎﻃﻞ در رﻣﻀﺎن ﺑﻮﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻏﺰوه ﺟﺪا ﮐﻨﻨﺪه ﺣﻖ‬
‫از ﺑﺎﻃﻞ در ﺑﺪر‪ ،‬ﻏﺰوه ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﺎز ﻓﺘﺢ ﻣﮑﻪ‪ ،‬ﻓﺘﺢ اﻧﺪﻟﺲ‪ ،‬ﻧﺒﺮد زﻻﻗﻪ ﺑﻪ رھﺒﺮی ﺳﺮدار‬
‫اﺳﻼم ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻦ ﺗﺎﺷﻘﯿﻦ‪ ،‬ﺷﮑﺴﺖ اﻓﺴﺎﻧﻪای ﻣﻐﻮﻻن در ﻋﯿﻦ ﺟﺎﻟﻮت و ﻏﯿﺮه و ﻏﯿﺮه‪..‬‬
‫ﺷﯿﺎﻃﯿﻦ و ﺳﺮان ﮐﻔﺮ ﺟﮫﺎﻧﯽ اﯾﻦ واﻗﻌﯿﺖ را ﺑﺨﻮﺑﯽ درک ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ‬
‫وﻗﺘﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎران ﺑﻪ ﺑﻮش ﺳﺮﮐﺮده آﻣﺮﯾﮑﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ از ﺣﺠﻢ ﺣﻤﻠﻪھﺎﯾﺸﺎن در‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن در ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن ﺑﮑﺎھﺪ‪ ،‬در ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮ ﻋﮑﺲ در اﯾﻦ ﻣﺎه دﺷﻤﻦ‬
‫ﺳﺘﯿﺰه ﺟﻮﺗﺮ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎ آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ و ﺑﺮ‬
‫ﺣﻤﻠﻪھﺎﯾﻤﺎن ﺑﯿﻔﺰاﺋﯿﻢ!‪..‬‬
‫ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن در ﺳﺮزﻣﯿﻦھﺎﯾﯽ ﭼﻮن ﺳﻮرﯾﻪ ﮐﻪ اﻧﻘﻼبھﺎی ﺧﻮﻧﯿﻦ ﻣﺮدﻣﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺗﺎﻧﮏ و ﺧﻤﭙﺎره و آﺗﺶ اﻓﮑﻦھﺎی ﮐﯿﻨﻪﺗﻮز ﺷﯿﻌﯿﺎن ﻋﻠﻮی و ﺷﯿﻌﯿﺎن ﺻﻔﻮی و‬
‫ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖھﺎی روس ﺳﺮﮐﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺮوزیھﺎ ﺧﻮاھﺪ آﻓﺮﯾﺪ و ﺑﻪ ﯾﺎری ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪ ﺷﺎدی ﻧﺼﺮ و رھﺎﯾﯽ از ﻗﯿﺪ و ﺑﻨﺪ زﻧﺠﯿﺮ ﻣﺴﺘﮑﺒﺮان و ﻃﺎﻏﻮﺗﯿﺎن ﺑﺮ ﻟﺐھﺎی‬
‫ﭼﺮوﮐﯿﺪه ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن و ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺟﮫﺎن ﻧﻘﺶ ﺧﻮاھﺪ ﺑﺴﺖ‪.‬‬
‫دﺳﺖھﺎی دﻋﺎ و اﺷﮏھﺎی ﻧﯿﺎﯾﺶ ﻣﺎدران داﻏﺪﯾﺪه و ﺑﭽﻪھﺎی ﯾﺘﯿﻢ و ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺻﺎدق‬
‫درﮔﺎه اﻟﮫﯽ را ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم ﻣﯽزﻧﻨﺪ واﻣﯿﺪ اﺳﺖ ﺧﺸﻢ وﻏﻀﺐ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻗﮫﺎر و ﺟﺒﺎر و‬
‫ﻋﺰﯾﺰ و ﻣﺘﮑﺒﺮ ﺑﺮ ﮐﻤﺮ ﻃﺎﻏﻮﺗﯿﺎن زﻣﺎﻧﻪ ﻓﺮود آﯾﺪ‪ ،‬و ﭘﺲ از رﻣﻀﺎن ﻣﺎ دﯾﮕﺮ در اﯾﺮان‬
‫ﻋﺰﯾﺰﻣﺎن‪ ،‬و در ﺳﻮرﯾﻪ زﺧﻤﯽ ﻏﺮق ﺧﻮن‪ ،‬و در ﻋﺮاق ﺑﺨﻮن ﻏﻠﻄﯿﺪه‪ ،‬و در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬
‫وﯾﺮان ﺷﺪه‪ ،‬و در ﻣﺼﺮ و ﺗﻮﻧﺲ و ﻟﯿﺒﯽ و ﯾﻤﻦ و ﭼﭽﻦ و ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ و ﺗﺎﺟﯿﮑﺴﺘﺎن و ﺳﺎﯾﺮ‬
‫ﮐﺸﻮرھﺎی ﺟﮫﺎن‪ ،‬ﺷﺎھﺪ ﻇﺎﻟﻢ و ﺳﺘﻤﮕﺮی ﻧﺒﺎﺷﯿﻢ‪ .‬ھﻤﻪ ﻃﺎﻏﻮتھﺎ در آﺗﺶ ﺧﺸﻢ ﺧﺪای‬
‫ﻗﮫﺎر و ﺟﺒﺎر ﺑﺴﻮزﻧﺪ و ﻣﻠﺖھﺎ از ﻗﯿﺪ و ﺑﻨﺪ زﻧﺠﯿﺮھﺎی ﺑﺮدﮔﯽ و ﺳﯿﺎه ﭼﺎلھﺎی ﺗﺎرﯾﮏ و‬
‫ﻧﻤﻨﺎک رھﺎﯾﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ و ﭼﻮن ھﻼل ﻋﯿﺪ در آﺳﻤﺎن ﺑﯿﮑﺮان اﻟﮫﯽ آزاداﻧﻪ و ﺷﺎد ﺑﺮ ھﺮ‬
‫رھﮕﺰری ﻟﺒﺨﻨﺪ زﻧﻨﺪ‪..‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺎ!‪..‬‬
‫ﺑﺎراﻟﮫﺎ!‪..‬‬
 ‫‪۴۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺗﻮ ﺑﺲ ﺑﺮدﺑﺎر و ﮐﺮﯾﻤﯽ و اﻗﯿﺎﻧﻮس ﺻﺒﺮ ﺗﻮ را ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ!‬

‫ﭘﺮوردﮔﺎرا!‪ ...‬ﺟﺒﺎرا!‪ ..‬ﻗﮫﺎرا!‪..‬‬
‫ﮐﺎﺳﻪ ﺻﺒﺮ ﻣﺎ ﻟﺒﺮﯾﺰ ﺷﺪه‪ ..‬ﻣﺎ را از ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ﻃﺎﻏﻮﺗﯿﺎن رھﺎﯾﯽ ﺑﺨﺶ و ﻗﮫﺮ و ﺧﺸﻢ‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺮ ھﻤﻪ ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﻣﺴﺘﮑﺒﺮان ﻓﺮود آر ﺗﺎ ﻣﺎ ﺷﺎھﺪ ﻧﮫﺎﯾﺖ ﺷﻮم آنھﺎ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪..‬‬
‫ﺑﺎر اﻟﮫﺎ!‪..‬‬
‫‪ ...‬ﭼﻨﺎن ﮐﻦ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﮐﺎر‪ ....‬ﺗﻮ ﺧﺸﻨﻮد ﺑﺎﺷﯽ و ﻣﺎ رﺳﺘﮕﺎر‪..‬‬
 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه اﻧﻘﻼب!‪..‬‬

‫اﻧﻘﻼب و روﺣﯿﻪ ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ و ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ اوﺿﺎع ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﺎن ﯾﮑﯽ‬

‫از وﯾﮋﮔﯿﮫﺎی ﻋﻤﺪه اﺳﻼم اﺳﺖ‪ .‬از اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ از ﺗﺎرﯾﺦ اﻣﺖ اﺳﻼم را ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ‬
‫در ذﻟﺖ و زﺑﻮﻧﯽ‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ و ﺑﯿﻤﺎری ﺑﯿﺎﺑﯽ‪ ،‬وﻟﯽ ھﺮﮔﺰ ﻣﺮگ و ﻧﺎﺑﻮدی و ﯾﺎ رﯾﺸﻪ ﮐﻦ ﺷﺪن‬
‫را ﻧﻤﯽﺗﻮان در ﺣﻖ اﯾﻦ اﻣﺖ ﺣﺘﯽ ﺗﺼﻮر ﮐﺮد‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ روﺣﯿﻪ اﻧﻘﻼﺑﯽ و ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ آن‬
‫ھﻤﯿﺸﻪ در اﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن اﯾﺴﺘﮕﺎھﯽ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﺮای ﺑﺎرور ﮐﺮدن ﻣﻔﺎھﯿﻢ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺟﺴﺘﺠﻮ و ﺗﻼش ﺑﺮای‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻮﯾﻦ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻓﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻗﺮآن اﺳﺖ؛ و ﻗﺮآن ﭘﯿﺎم اﻧﻘﻼﺑﯽ آﺳﻤﺎن ﺑﺮای زﻣﯿﻨﯿﺎن‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ دﺳﺘﻮر ﻣﯽدھﺪ زﻧﺠﯿﺮھﺎی ﺑﺮدﮔﯽ و ذﻟﺖ و ﺧﻮاری را ﺑﺸﮑﻨﻨﺪ و از‬
‫ﻋﺒﺎدت ھﻤﻪ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت رھﺎﯾﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ و ﺑﺎ ﻓﮫﻢ و درک ﺧﻮد ﺳﺠﺪه ﺷﮑﺮ ﺑﻪ درﮔﺎه آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺠﺎی آورﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ اﺳﻼم ﻣﺎه رﻣﻀﺎن را ﻣﺘﺮادف ﺑﺎ ﭘﯿﺮوزیھﺎی ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ و ﻓﺘﻮﺣﺎت ﺑﺰرگ‬
‫ﻣﯽداﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﺧﺼﺘﺮﯾﻦ ﺟﻨﮓ ﺣﻖ و ﺑﺎﻃﻞ ﮐﻪ ﻓﺮﻗﺎن ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪ؛ ﻏﺰوه ﺑﺪر‪ ،‬از ﺛﻤﺮات‬
‫ھﻤﯿﻦ ﻣﺎه ﭘﺮ ﺑﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺗﻘﻠﯿﺪ از آن ﭘﯿﺮوزی ﺑﺰرگ ﮐﻪ ﮐﻮﺳﺶ در آﺳﻤﺎن ﻧﻮاﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪ ﻓﺘﻮﺣﺎﺗﯽ ﭼﻮن؛ ﻓﺘﺢ ﻣﮑﻪ‪ ،‬ﻓﺘﺢ اﻧﺪﻟﺲ‪ ،‬ﻋﯿﻦ ﺟﺎﻟﻮت و ﻏﯿﺮه ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ﻣﺎه ﺑﺰرگ ﺑﺮ‬
‫ﺻﻔﺤﺎت ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺮﺷﺘﻪ ﺗﺤﺮﯾﺮ درآﻣﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫از اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل رﻣﻀﺎن ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎﻋﺚ رﻋﺐ و وﺣﺸﺖ در دلھﺎی دﺷﻤﻨﺎن‬
‫ﻗﺴﻢ ﺧﻮرده اﺳﻼم ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬واﺷﻐﺎﻟﮕﺮان ﻏﺮﺑﯽ در ﺳﺮزﻣﯿﻦھﺎﯾﯽ ﭼﻮن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﻋﺮاق‬
‫و ﻓﻠﺴﻄﯿﻦ و ﭼﭽﻦ ﺑﺎ ﺣﻠﻮل ھﻼل رﻣﻀﺎن ﭼﻮن ﻣﺎرﮔﺰﯾﺪه ﺳﺮاﺳﯿﻤﻪ ﺑﮫﺮ ﺳﻮ ﺣﻤﻠﻪور‬
‫ﺷﺪه از ھﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﺟﻨﺎﯾﺘﯽ ﮐﻮﺗﺎھﯽ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ!‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن اﻣﺴﺎل اﻧﻘﻼبھﺎی ﻣﺮدﻣﯽ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ دﯾﮑﺘﺎﺗﻮران ﻣﺴﺘﺒﺪ در ﮐﺸﻮرھﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫را رھﺒﺮی ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫رﺳﺎﻧﻪھﺎی ﺟﯿﺮهﺧﻮار و ﻣﺰدور ﺑﺴﯿﺎر در ﺗﻼﺷﻨﺪ روﺣﯿﻪ دﯾﻨﯽ و اﻧﻘﻼﺑﯽ را از ﮐﺎﻟﺒﺪ‬
‫ﺣﺮﮐﺘﮫﺎی ﻣﺮدﻣﯽ ﮐﺸﻮرھﺎی ﻋﺮﺑﯽ دور ﺳﺎزﻧﺪ و ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ اﯾﻦ‬
‫اﻧﻘﻼب اﻓﮑﺎر و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﯾﺎ اﺷﺘﺮاﮐﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﻧﻈﺎم اﺳﻼﻣﯽ!!‪..‬‬
 ‫‪۵۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫اﯾﻦھﺎ ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺮ و ﺻﺪای ﺧﻮد درﺧﺸﺶ آﻓﺘﺎب ﺗﺎﺑﺎن را ﮐﻢرﻧﮕﺘﺮ ﺟﻠﻮه دھﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻮﯾﺎ درک ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ؛ اﯾﻦ ﺻﺪای ﻣﻠﺘﯽ اﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮐﻪ از ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ دﯾﮑﺘﺎﺗﻮرھﺎی‬
‫ﻣﺴﺘﺒﺪ و ﺣﺎﮐﻤﺎن زر و زور و ﺗﺰوﯾﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه در ﭘﯽ آزادی و رھﺎﯾﯽ از ﺑﺮدﮔﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫و آزادی و ﻋﺰت و ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ ھﻤﺎن ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺮآن در ﮐﺎﻟﺒﺪ اﻓﺮاد ﻣﺆﻣﻦ و‬
‫ﺑﺎﺧﺪا ﺑﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﺨﻮدی ﺧﻮد اﻧﻘﻼﺑﯽ اﺳﺖ در اﻓﺮاد و ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎ‪ .‬در ﻣﺪرﺳﻪ اﻧﻘﻼﺑﯽ روزه‬
‫ﺻﻔﺎت ﺷﮫﻮاﻧﯽ اﻧﺴﺎن ﮐﻪ ﻧﻤﺎدی از ﺗﺮس و وﺣﺸﺖ از زﻧﺪﮔﯽ و آﯾﻨﺪه اﺳﺖ و ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﺷﯿﻮع ﺑﯿﻤﺎریھﺎﯾﯽ ﭼﻮن؛ دروغ‪ ،‬ﻣﮑﺮ‪ ،‬ﺣﯿﻠﻪ‪ ،‬دزدی و ﭼﭙﺎول و دﺳﺖ درازی‪ ،‬اﺳﺘﺒﺪاد و‬
‫ﺧﻮدﺧﻮاھﯽ‪ ،‬آز و ﻃﻤﻊ‪ ،‬و ﻏﯿﺮه‪ ...‬ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬زﯾﺮ ﻓﺸﺎر اھﺮم روزه ﺑﻪ ﺻﺪاﻗﺖ‪ ،‬اﺧﻼص‪،‬‬
‫ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬ﺑﺮاﺑﺮی‪ ،‬ﺑﺮادری‪ ،‬ﮔﺬﺷﺖ و اﯾﺜﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه ھﺪف روزه ﮐﻪ ھﻤﺎن ﺗﻘﻮا و‬
‫ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎری ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮآورده ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬
‫ب َ� ٱ� َ‬ ‫ام َك َما ُكت ِ َ‬ ‫ّ‬
‫ٱلص َي ُ‬ ‫َ ٰٓ َ ُّ َ َّ َ َ َ ُ ْ ُ َ َ َ ُ‬
‫ِين مِن � ۡبل ِ� ۡم‬ ‫ب عل ۡي� ُم ِ‬ ‫﴿���ها ٱ�ِين ءامنوا كت ِ‬
‫َ َّ ُ َ ُ َ‬
‫ل َعل� ۡم � َّتقون ‪] ﴾١٨٣‬اﻟﺒﻘﺮة‪.[١٨٣ :‬‬
‫»ای ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن آوردهاﯾﺪ! ﺑﺮ ﺷﻤﺎ روزه واﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ھﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از ﺷﻤﺎ ﺑﻮدهاﻧﺪ واﺟﺐ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎر ﺷﻮﯾﺪ‪«.‬‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ رﻣﻀﺎن و ﻗﺮآن ﻣﻌﺠﺰه اﯾﻦ دﯾﻦ ﺟﻠﻮی دﯾﺪﮔﺎن ھﻤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺎ ﻃﻠﻮع ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺗﺎﺑﺎن ﻧﺒﻮت ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ج زﻣﺎن ﻣﻌﺠﺰهھﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﺳﺎز و ﺗﺎرﯾﺦ آﻓﺮﯾﻦ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن رﺳﯿﺪ و زﻣﺎن ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ ﺷﺮوع ﺷﺪ!‬
‫در ﻣﮑﺘﺐ رﺳﻮل ﺧﺎﺗﻢ ج ﻧﻪ ﻋﺼﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درﯾﺎ را ﺑﺸﮑﺎﻓﺪ و ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ را ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎﺣﻞ اﻣﺎن ﺑﺮد و ﻓﺮﻋﻮن و ﺳﺮﺑﺎزاﻧﺶ را ﺑﺒﻠﻌﺪ! و ﻧﻪ ﮐﺸﺘﯽای ﮐﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن را از ﻃﻮﻓﺎن‬
‫ھﻮﻟﻨﺎک ﻧﺠﺎت ﺑﺨﺸﺪ و ﮐﺎﻓﺮان را ﻃﻌﻤﻪ ﮔﺮداﺑﮫﺎ ﮐﻨﺪ‪ ،‬آﺧﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﺠﺰات ھﻤﺎن‬
‫اﺑﺎﺑﯿﻞ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺑﺮھﻪ و ﺳﺮﺑﺎزاﻧﺶ را درھﻢ ﺷﮑﺴﺖ و ﺧﺒﺮ از ﻣﯿﻼد رﺳﻮل ﺧﺎﺗﻢ داد‪ .‬و‬
‫ﭘﺲ از آن ﭘﯿﮏ آﺳﻤﺎن ج را ﻣﻌﺠﺰاﺗﯽ ﺑﻮد ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای اﺛﺒﺎت ﻧﺒﻮﺗﺶ و ﯾﺎ ﺑﺮای ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم‬
‫داﺷﺘﻦ‪ ،‬و دﻟﺪاری دادن ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ )رﺿﻮان اﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﮫﻢ اﺟﻤﻌﯿﻦ( وﻟﯽ ﻣﻌﺠﺰه واﻗﻌﯽ‬
‫اﺳﻼم ھﻤﯿﻦ ﻓﺮد ﻣﺆﻣﻦ اﺳﺖ!‬
‫ھﻤﯿﻦ ﻣﺆﻣﻨﯽ ﮐﻪ در ﭘﺮﺗﻮ ﺗﺮﺑﯿﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا ج آنﭼﻨﺎن رﺷﺎدتھﺎ ﺑﺨﺮج داد ﮐﻪ‬
‫ﻣﻼﺋﮏ آﺳﻤﺎن ﺑﻪ ﭘﺎس آن از ﺑﻠﻨﺪای ﮐﯿﻮان ﻓﺮود آﻣﺪه در ﮐﻨﺎر او اﯾﺴﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۵۲‬‬

‫و اﻣﺮوز ھﻤﯿﻦ ﻣﺆﻣﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﺎن ﺧﺎﻟﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اھﺮﯾﻤﻦ زره ﭘﻮش ﺳﯿﻨﻪ‬
‫ﺑﺮھﻨﻪاش را ﺳﭙﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﮔﻮﺷﻪ و ﮐﻨﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺎ دﯾﮑﺘﺎﺗﻮرھﺎ و اﺷﻐﺎﻟﮕﺮان در ﺳﺘﯿﺰ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻋﺎی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﻈﻠﻮم و ﺳﺘﻤﺪﯾﺪﮔﺎن ﺟﮫﺎن و ﺗﻀﺮع و زارﯾﺸﺎن در ﮐﻨﺎر ﺳﻼح‬
‫ﻣﺠﺎھﺪان ﺟﺎن ﺑﺮ ﮐﻒ در ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐھﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ رﻣﻀﺎن در آﺳﻤﺎن اﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﺮﭘﺎ ﺧﻮاھﺪ‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬و آﺗﺶ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ اھﺮﯾﻤﻦ را ﺑﺮ ﺳﺮش زده‪ ،‬ﭘﯿﺮوزیھﺎ و ﻣﮋدهھﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﻣﺆﻣﻨﺎن‬
‫ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﺧﻮاھﺪ آورد‪ .‬رﻣﻀﺎن اﻣﺴﺎل رﻣﻀﺎن اﻧﻘﻼبھﺎی ﭘﯿﺮوز ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪ ،‬و ﺣﺴﺮتھﺎ‬
‫ﺑﻪ دل ھﺮ آﻧﮑﻪ در اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻼﺷﯽ ﻧﮑﻨﺪ ﺧﻮاھﺪ ﻣﺎﻧﺪ و ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ را ﺳﻮدی ﻧﺨﻮاھﺪ‬
‫ﺑﻮد!‪...‬‬
 ‫راز زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪان!‬

‫آﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮای ھﻤﯿﺸﻪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺑﻮد؟!‪..‬‬

‫آﯾﺎ در ﺗﻮان آدﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎم ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﺮ ﻓﻠﮏ ﺑﻨﮕﺎرد ﮐﻪ ﭼﻮن ﺧﺎک ﺗﻦ او را‬
‫ﺑﻠﻌﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ھﻢ ﻧﺎم او ھﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ زﺑﺎنھﺎ ﺟﺎری ﺑﺎﺷﺪ؟!‬
‫ﻣــﺮا ﻧــﺎم ﺑﺎﯾــﺪ ﮐــﻪ ﺗــﻦ ﻣــﺮگ راﺳــﺖ!‬ ‫ﺑــﻪ ﻧــﺎم ﻧﯿﮑــﻮ اﮔــﺮ ﺑﻤﯿــﺮم رواﺳــﺖ‬
‫ﺧﻠﻮد و ﺟﺎوﯾﺪان ﻣﺎﻧﺪن در زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺮف و ﻣﻘﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ‬
‫ﭘﺎداش ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﺷﮫﯿﺪان ﻋﻄﺎ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َۡ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬
‫َّ َ ۡ َ ُ ۢ ۡ ۡ ٓ َ‬ ‫﴿ َو َ� َ� ُقولُوا ْ ل َِمن ُ� ۡق َت ُل � َ‬
‫�ن � �ش ُع ُرون﴾‬ ‫ت�ۚ بَل أح َياء‪َ ٞ‬و� ٰ ِ‬‫يل ٱ�ِ أم� ٰ‬‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫س‬ ‫ِ‬
‫]اﻟﺒﻘﺮة‪.[١٥٤:‬‬
‫»و ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در راه ﺧﺪا ﮐﺸﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻣﺮده ﻣﮕﻮﺋﯿﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ آﻧﺎن زﻧﺪهاﻧﺪ‪ ،‬وﻟﯿﮑﻦ‬
‫ﺷﻤﺎ )ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ زﻧﺪﮔﯽ اﯾﺸﺎن را( ﻧﻤﯽﻓﮫﻤﯿﺪ«‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﺷﺎﻣﺦ ھﻤﯿﺸﻪ آرزوی رادﻣﺮدان و ﺻﺎﺣﺒﺎن ھﻤﺖھﺎی ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺑﺮاھﯿﻢ ﺑﺖ ﺷﮑﻦ؛ رﻣﺰ ﺗﻮﺣﯿﺪ و ﯾﮑﺘﺎﭘﺮﺳﺘﯽ از درﮔﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﻃﻠﺒﺪ‪:‬‬
‫ص ۡدق � ٱ�خِر َ‬ ‫َ ۡ َ ّ َ َ‬
‫�ن﴾ ]اﻟﺸﻌﺮاء‪.[٨٤ :‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٖ‬ ‫ِ‬ ‫ان‬ ‫﴿وٱجعل ِ� ل ِس‬
‫»و ﺑﺮای ﻣﻦ در آﯾﻨﺪﮔﺎن ﻧﺎﻣﯽ ﻧﯿﮏ و ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ واﻻ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻗﺮار ده«‬
‫ﻣﺮده آﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﻪ ﻧﮑﻮﯾﯽ ﻧﺒﺮﻧﺪ!‪..‬‬ ‫ﺳــﻌﺪﯾﺎ ﻣــﺮد ﻧﮑــﻮ ﻧــﺎم ﻧﻤــﯽرد ھﺮﮔــﺰ‬
‫دﻋﺎی ﺧﻠﯿﻞ و ﺣﺒﯿﺐ رﺣﻤﺎن ﭘﺮده اﺳﺘﺠﺎﺑﺖ درﯾﺪه‪ ،‬ﻗﺒﻮل درﮔﻪ ﺣﻖ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و از‬
‫آن روز ﺗﺎ ﺑﻪ اﺑﺪ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻧﻤﺎزھﺎی ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﺎزه ﮐﺮدن ﯾﺎدی از او ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻣﯽرﺳﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬
‫»اﻟﻠﻬﻢ ﺻﻞ ﻋﲆ ﳏﻤﺪ وﻋﲆ آل ﳏﻤﺪ ﻛﲈ ﺻﻠﻴﺖ ﻋﲆ إﺑﺮاﻫﻴﻢ وﻋﲆ آل إﺑﺮاﻫﻴﻢ وﺑﺎرك ﻋﲆ‬
‫ﳏﻤﺪ و ﻋﲆ آل ﳏﻤﺪ ﻛﲈ ﺑﺎرﻛﺖ ﻋﲆ إﺑﺮاﻫﻴﻢ وﻋﲆ آل إﺑﺮاﻫﻴﻢ ﰲ اﻟﻌﺎﳌﲔ إﻧﻚ ﲪﻴﺪ ﳎﻴﺪ«‪.‬‬
‫ﻧﻪ ﺗﻨﮫﺎ اﺑﺮاھﯿﻢ ﺧﻠﯿﻞ اﻟﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﺎم و ﯾﺎد و ذﮐﺮ ﺧﯿﺮش ھﻤﯿﺸﻪ زﻧﺪه و ﺟﺎوﯾﺪان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮاﻧﯽ ﮐﻪ از ﻧﺴﻞ اﯾﺸﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﺮف ﺑﺰرگ ﻧﺎﯾﻞ ﮔﺸﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫َ ٗ‬ ‫َ‬ ‫َۡ َ َ ََۡ َ‬ ‫ََۡ َ ّ‬
‫ص ۡد ٍق عل ِّيا﴾ ]ﻣﺮﯾﻢ‪.[٥٠ :‬‬
‫﴿ َو َوهبنا ل ُهم مِن َّر�تِنا َوجعلنا ل ُه ۡم ل َِسان ِ‬
‫»و رﺣﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ را ﺷﺎﻣﻞ اﯾﺸﺎن ﮐﺮدﯾﻢ )و در ﭘﺮﺗﻮ آن ﺑﻪ ﺧﯿﺮ و ﺧﻮﺑﯽ دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت‬
‫رﺳﯿﺪﻧﺪ( و آﻧﺎن را ﻧﯿﮑﻮﻧﺎم و ﺑﻠﻨﺪآوازه ﮐﺮدﯾﻢ«‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۵۴‬‬

‫و ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮ ﺣﺒﯿﺐ و ﻋﺰﯾﺰش ﺣﻀﺮت ﺧﺎﺗﻢ ج ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻨﺖ ﻓﻀﻞ ﻣﯽآورد‪:‬‬
‫َ َ َ ۡ‬
‫﴿ َو َر� ۡع َنا لك ذِك َر َك ‪] ﴾٤‬اﻟﺸﺮح‪.[٤ :‬‬
‫»و آوازهی ﺗﻮ را ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدﯾﻢ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدﯾﻢ؟«‬
‫از آن روز ﺧﺎﺗﻢ ج ﺗﺎ ﺑﺮوزی ﮐﻪ درﻧﻮازﻧﺪ ﺳﻮر ﺧﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻮش ﺟﮫﺎن را در ھﺮ ﻟﺤﻈﻪ‬
‫ﻧﺪای »أﺷﻬﺪ أن ﳏﻤﺪا رﺳﻮل اﷲ« ﻣﯽﻧﻮازد‪.‬‬
‫آﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮان در رﮐﺎب اﯾﻦ ﺳﺮوران ھﺪاﯾﺖ ﮔﺎم ﻧﮫﺎد‪ ،‬و ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ؟!‬
‫ﭼﺮا ﻧﻪ؟!‪...‬‬
‫اﯾﻦ ﮔﻮی و اﯾﻦ ﻣﯿﺪان‪ ،‬ھﻤﺖ ﻣﺮدان ﻣﯽﻃﻠﺒﺪ و ﺑﺲ‪ .‬و ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای ﺑﺮﺧﯽ از ﺑﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ھﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ھﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ از اﯾﻦ ﺑﻮﺳﺘﺎن ﺧﻮﺷﺒﻮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻄﺮ ﺧﻮش ﻧﺎﻣﯽ‬
‫ﺑﺮ ﮔﯿﺮد!‪..‬‬
‫از ﯾﮑﺼﺪ و ﭼﮫﻞ ھﺰار ﯾﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺦ آنھﺎ را در ﺣﺠﺔ اﻟﻮداع ﺳﺮﺷﻤﺎری‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ ﻧﺎم ﺑﻠﻨﺪ ھﻤﺘﺎﻧﯽ از آنھﺎ ھﻤﯿﺸﻪ در اﯾﻨﺴﻮ و آﻧﺴﻮی ﺟﮫﺎن زﯾﻨﺖ زﺑﺎﻧﮫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ از وﻗﺖ ﺟﮫﺎن را ﺗﺼﻮر ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در آن دﻋﺎی رﺿﺎﯾﺖ‬
‫اﻟﮫﯽس ﺑﺮای‪ :‬اﺑﻮھﺮﯾﺮه‪ ،‬و اﺑﻦ ﻋﺒﺎس‪ ،‬و اﺑﻦ ﻣﺴﻌﻮد‪ ،‬و ﻋﺎﺋﺸﻪ‪ ،‬و اﺑﻮﺑﮑﺮ و ﻋﻤﺮ و ﻋﺜﻤﺎن و‬
‫ﻋﻠﯽ و ﺧﯿﻠﯽ دﯾﮕﺮ از ﯾﺎران درﮔﺎه رﺳﺎﻟﺖ و اﻓﺮادی ﭼﻮن آﻧﺎن‪ ،‬ﺑﻪ درﮔﺎه ﺣﻖ از زﺑﺎﻧﯽ در‬
‫ﺟﮫﺎن روان ﻧﺒﺎﺷﺪ؟!‬
‫ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺳﺎﻋﺘﯽ از زﻣﺎن را ﺳﺮاغ دارد ﮐﻪ دﻋﺎی رﺣﻤﺖ اﻟﮫﯽ‪ /‬ﺑﺮای اﻣﺎﻣﺎﻧﯽ‬
‫ﭼﻮن ﺑﺨﺎری و ﻣﺴﻠﻢ و ﺗﺮﻣﺬی و اﺣﻤﺪ و ﺷﺎﻓﻌﯽ و اﺑﻮﺣﻨﯿﻔﻪ و ﻣﺎﻟﮏ و ﻧﺴﺎﺋﯽ و ﻏﯿﺮه ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎرﮔﺎه ﺑﺎرﯾﺘﻌﺎﻟﯽ از ﮔﻮﺷﻪای از ﺟﮫﺎن ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻧﺸﻮد؟!‬
‫ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻟﻤﺤﻪای از زﻣﺎﻧﻪ را ﺿﺒﻂ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در آن ذﮐﺮ ﺧﯿﺮ و ﯾﺎدی از‬
‫دﻋﻮﺗﮕﺮان و ﭘﯿﺸﮕﺎﻣﺎﻧﯽ ﭼﻮن؛ اﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪھﺎ و ﻋﺰاﻟﺪﯾﻦھﺎ و ﺻﻼح اﻟﺪﯾﻦھﺎ و ﺳﯿﺪﻗﻄﺐھﺎ‬
‫و ﻣﻮدودیھﺎ و اﻟﯿﺎسھﺎ و ﺑﻨﺎھﺎ و ﻧﺪویھﺎ و دﯾﮕﺮ ﭘﯿﺸﺘﺎزان ھﻤﺖ و ﺟﻮاﻧﻤﺮدان‬
‫روزﮔﺎران ﺧﻮﯾﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﯿﺎن ﻧﯿﺎﯾﺪ!‬
‫ﭘﺲ ای ﻋﺰﯾﺰ؛‪...‬‬
‫اﯾﻦ ﮔﻮی و اﯾﻦ ﻣﯿﺪان‪...‬‬
‫ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺳﻮار ﺑﺮ ھﻤﺖ و ﺟﻮاﻧﻤﺮدی ﺧﻮﯾﺶ در اﯾﻦ ﮐﺎروان‪ ،‬ﻧﺎﻣﯽ از‬
‫ﺧﻮد ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﺎر ﮔﺬارﯾﻢ‪ ،‬ﺗﺎ آﯾﻨﺪﮔﺎن دﻋﺎی رﺣﻤﺖ و رﺿﻮان ﺑﺮ ارواﺣﻤﺎن ﻧﺜﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
 ‫‪۵۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺣﺎل ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﭼﻨﯿﻦ ھﻤﺖ واﻻﯾﯽ را در ﺧﻮد ﺑﻮﺟﻮد آورد؟‬

‫راز زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪان ارﻣﻐﺎﻧﯽ از آﺳﻤﺎن‪...‬‬

‫ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺟﺎوداﻧﯽ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎری را ﺗﻨﮫﺎ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ »ﺟﻮاﻧﻤﺮدان« ﻣﯽداﻧﺪ!‬
‫و ﺟﻮان ﻣﺮدان ﻗﺮآن ﮐﺴﺎﻧﯿﻨﺪ ﮐﻪ از »ھﻤﺖ ﺑﺎﻻ« و ﺷﻤﻮخ و ﻋﺰت ﻧﻔﺲ واﻻ‬
‫ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ‪ .‬و دﯾﻦ اﺳﻼم در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺮای آنھﺎﺳﺖ!‬
‫اﻣﺎم اﺑﻮ اﻷﻋﻠﯽ ﻣﻮدودی‪ /‬دﻋﻮﺗﮕﺮ ﻧﺎﻣﺪار ﻣﻌﺎﺻﺮ در ﯾﮏ ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺒﺎ ﺻﺎﺣﺒﺎن دﯾﻦ و‬
‫ﺷﺮﯾﻌﺖ رﺣﻤﺎن را ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫»اﯾﻦ ﺷﺮﯾﻌﺖ و دﯾﻦ ﭘﺮوردﮔﺎر از آن ﺑﺰدﻻن ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦ ارﻣﻐﺎن اﻟﮫﯽ از آن‬
‫ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﺎن و ﻏﻼﻣﺎن ﺣﻠﻘﻪ ﺑﮕﻮش دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﻧﻪ ﺑﺮای آن ﺑﯿﺪ ﺻﻔﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫وزش ﺑﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﻣﯽدھﻨﺪ‪ ،‬و ﻧﻪ ﺑﺮای آن آﻓﺘﺎب ﭘﺮﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ھﺮ ﻟﺤﻈﻪ رﻧﮓ‬
‫ﺧﻮد را ﻋﻮض ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ اﯾﻦ دﯾﻦ ﺑﺮای آن ﺷﯿﺮان و ﻗﮫﺮﻣﺎن ﺻﻔﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ھﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ ﺟﮫﺖ ﺑﺎدھﺎی وزان را ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﻨﺪ‪ ،‬آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺟﮫﺎی‬
‫ھﻮﻟﻨﺎک درﯾﺎھﺎ دﺳﺖ و ﭘﻨﺠﻪ ﻧﺮم ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و در ﺧﻼف ﻣﺴﯿﺮ رودھﺎی ﺧﺮوﺷﺎن ﺷﻨﺎ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ«!‬
‫ﻗﺮآن از اﻧﺴﺎنھﺎی ﭘﺴﺖ ھﻤﺖ ﺑﺸﺪت ﺑﯿﺰار ﺑﻮده‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﻨﮕﯿﻦ آنھﺎ را‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﺑﯽﻣﮫﺎﺑﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارد‪:‬‬
‫َُ‬ ‫َ‬
‫ۡ َ َۡ ُ ۡ َ َ ۡ‬ ‫َ َ ُ َّ َ ُ ّ ُ ْ َّ َ ُ َ َ ۡ ُ َ َ َ‬
‫ار ۢ ۚ� بِئ َس َمثل‬ ‫ٱ� ۡو َرٮٰة � َّم ل ۡم � ِملوها ك َمث ِل ٱ� ِمارِ � ِمل أسف‬ ‫﴿مثل ٱ�ِين �ِلوا‬
‫ۡ َ ۡ َ َّ‬
‫ٱل�ٰلِم َ‬ ‫َّ َ َّ ُ َ‬ ‫ۡ َ ۡ ِ َّ َ َ َّ ْ َ‬
‫�﴾ ]اﻟﺠﻤﻌﺔ‪.[٥ :‬‬ ‫ِ‬ ‫ٱ� � َ� ۡهدِي ٱلقوم‬ ‫ِين كذبُوا �� ٰ ِ‬
‫ت ٱ�ِۚ و‬ ‫ٱلقوم ٱ�‬
‫»ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرات ﺑﺪﯾﺸﺎن واﮔﺬار ﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﺪان ﻋﻤﻞ ﻧﮑﺮدﻧﺪ و ﺣﻖ آن را ادا‬
‫ﻧﻨﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ درازﮔﻮﺷﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﺘﺎبھﺎﺋﯽ را ﺑﺮﻣﯽدارد )وﻟﯽ از ﻣﺤﺘﻮای آنھﺎ ﺧﺒﺮ‬
‫ﻧﺪارد(‪ .‬ﻣﺮدﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ آﯾﺎت ﺧﺪا را ﺗﮑﺬﯾﺐ ﻣﯽدارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﺜﻞ را دارﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻣﺮدﻣﺎن ﺳﺘﻤﮑﺎر را ھﺪاﯾﺖ ﻧﻤﯽدھﺪ )و ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت ھﺮ دو ﺳﺮا ﻧﺎﺋﻞ ﻧﻤﯽﮔﺮداﻧﺪ(«‪.‬‬
‫و رذاﻟﺖ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺳﮓ ھﺎر ﺣﻘﯿﻘﺖ را درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ و ھﻤﺖ ﭘﺴﺘﺸﺎن ﻣﺎﻧﻊ‬
‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ و ﻟﺒﯿﮓ ﮔﻔﺘﻦ آنھﺎ ﺑﻪ ﻧﺪای ﺣﻖ ﮔﺸﺖ را ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽﮐﺸﺪ‪:‬‬
‫ََ َ‬ ‫َّ‬ ‫َ ۡ ُ َ َ ۡ ۡ َ َ َ َّ ٓ َ َ ۡ َ ٰ ُ َ َ ٰ َ َ َ َ َ ۡ َ َ ۡ‬
‫ٱ�سلخ مِن َها ف�� َب َع ُه ٱلش ۡي َ�ٰ ُن ف�ن م َِن‬ ‫﴿وٱتل علي ِهم �بأ ٱ�ِي ءا�ي�ه ءا�تِنا ف‬
‫َ َّ َ َ َ َ ٰ ُ َ َ َ ُ ُ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ۡ ۡ َ َ َ َ ۡ َ ُ َ َ َ َّ ُ ٓ َ ۡ َ َ َ ۡ‬ ‫ۡٱل َغاو َ‬
‫�ض وٱ�بع هوٮ ۚه �مثلهۥ كمث ِل‬ ‫�ن ‪ ١٧٥‬ولو شِئنالر�ع�ٰه بِها و�ٰكِنهۥ أخ� إِ� ٱ� ِ‬ ‫ِ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۵۶‬‬
‫� ۡك ُه يَ ۡل َهث َّ�ٰل َِك َم َث ُل ۡٱل َق ۡو ِم َّٱ� َ َ َّ ْ َ َ‬
‫ِين كذبُوا ��ٰتِنا ۚ‬ ‫ث أَ ۡو َ� ۡ ُ‬ ‫َۡ ۡ َ َۡ ََۡ ۡ‬
‫ب إِن � ِمل عليهِ يله‬
‫ۡ َۡ‬
‫�‬ ‫ٱل� ِ‬
‫َ َّ َ‬ ‫َ َّ‬ ‫َۡ‬ ‫َ ۡ‬
‫فٱق ُص ِص ٱلق َص َص ل َعل ُه ۡم َ� َتفك ُرون﴾ ]اﻷﻋﺮاف‪.[١٧٦-١٧٥ :‬‬
‫ً‬
‫»و ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ آﯾﺎت ﺧﻮد را ﺑﻪ او ﻋﻄﺎ ﮐﺮدﯾﻢ و او ﻋﻤﻼ از آﻧﺎن ﺟﺪا ﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮای آﻧﺎن ﺑﺨﻮان؛ ﭘﺲ ﺷﯿﻄﺎن او را دﻧﺒﺎل ﮐﺮد ]ﺗﺎ ﺑﻪ داﻣﺶ اﻧﺪاﺧﺖ[ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ از‬
‫ﮔﻤﺮاھﺎن ﺷﺪ‪ (١٧٥) .‬و اﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯿﻢ ]درﺟﺎت و ﻣﻘﺎﻣﺎﺗﺶ را[ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آن آﯾﺎت ﺑﺎﻻ‬
‫زودﮔﺬر دﻧﯿﺎﯾﯽ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد واز‬ ‫ِ‬ ‫ﻣﯽﺑﺮدﯾﻢ‪ ،‬وﻟﯽ او ﺑﻪ اﻣﻮر ﻧﺎﭼﯿﺰ ﻣﺎدی و ﻟﺬتھﺎی‬
‫ھﻮای ﻧﻔﺴﺶ ﭘﯿﺮوی ﻧﻤﻮد؛ ﭘﺲ داﺳﺘﺎﻧﺶ ﭼﻮن داﺳﺘﺎن ﺳﮓ اﺳﺖ ]ﮐﻪ[ اﮔﺮ ﺑﻪ او‬
‫ھﺠﻮم ﺑﺮی‪ ،‬زﺑﺎن از ﮐﺎم ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد‪ ،‬واﮔﺮ ﺑﻪ ﺣﺎل ﺧﻮدش واﮔﺬاری ]ﺑﺎز ھﻢ[ زﺑﺎن از‬
‫ﮐﺎم ﺑﯿﺮون ﻣﯽآورد‪ .‬اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﮔﺮوھﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﯾﺎت ﻣﺎ را ﺗﮑﺬﯾﺐ ﮐﺮدﻧﺪ؛ ﭘﺲ اﯾﻦ‬
‫داﺳﺘﺎن را ]ﺑﺮای ﻣﺮدم[ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﮐﻦ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ]ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻣﻮر ﺧﻮﯾﺶ[ ﺑﯿﻨﺪﯾﺸﻨﺪ‪«.‬‬
‫و ﺑﻪ ﻋﻘﻞھﺎی ﮐﻮﭼﮏ و ھﻤﺖھﺎی ﺣﻘﯿﺮی ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮔﻞ و ﻻی دﻧﯿﺎ‬
‫ﻣﯽﭼﺴﭙﺎﻧﻨﺪ و از آﺧﺮت و ﻧﻌﻤﺖھﺎی واﻻی آن ﺑﺮای ھﯿﭻ و ﭘﻮچ ﭘﺮزرق و ﺑﺮق دﻧﯿﺎ‬
‫ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ ﻣﯽﺧﻨﺪد‪ .‬و آنھﺎ را ﺑﻪ ﺷﺪت ﺳﺮزﻧﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َّ َّ َ ۡ‬ ‫� ُم ٱنفِ ُروا ْ � َ‬ ‫َ ٰٓ َ ُّ َ َّ َ َ َ ُ ْ َ َ ُ ۡ َ َ َ ُ‬
‫يل ٱ�ِ ٱثاقل ُت ۡم إِ�‬ ‫ِ ِ‬ ‫ب‬ ‫س‬ ‫ِ‬ ‫﴿���ها ٱ�ِين ءامنوا ما ل�م إِذا �ِيل ل‬
‫َّ َ ٌ‬
‫ٱ�� َيا ِ� ٱ�خ َِرة ِ إِ� قل ِيل﴾‬
‫َ َ َ َ َ ٰ ُ ۡ َ َ ٰ ُّ ۡ‬
‫ٱ�� َيا م َِن ٱ�خِرة ِ� �ما م�ع ٱ�يوة ِ‬
‫ۡ َ َ ٰ ُّ ۡ‬
‫يتم بِٱ�يوة ِ‬ ‫�ض أَ َرض ُ‬ ‫ِ‬
‫َۡ‬
‫ٱ� � ِ‬
‫]اﻟﺘﻮﺑﺔ‪.[٣٨:‬‬
‫»ای ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﭼﺮا ھﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪) :‬ﺑﺮای ﺟﮫﺎد( در راه ﺧﺪا ﺣﺮﮐﺖ‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺳﺴﺘﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و دل ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﻣﯽدھﯿﺪ؟ آﯾﺎ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ اﯾﻦ ﺟﮫﺎن ﺑﻪ ﺟﺎی زﻧﺪﮔﯽ‬
‫آن ﺟﮫﺎن ﺧﻮﺷﻨﻮدﯾﺪ؟ )و ﻓﺎﻧﯽ را ﺑﺮ ﺑﺎﻗﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدھﯿﺪ؟ آﯾﺎ ﺳﺰد ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ؟(‬
‫ّ‬ ‫ّ‬
‫ﺗﻤﺘﻊ و ﮐﺎﻻی اﯾﻦ ﺟﮫﺎن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻤﺘﻊ و ﮐﺎﻻی آن ﺟﮫﺎن‪ ،‬ﭼﯿﺰ ﮐﻤﯽ ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺴﺖ«‬
‫ﻗﺮآن از ﻣﺠﺎھﺪان ﻣﺆﻣﻦ اﻧﺘﻈﺎر دارد ھﻤﯿﺸﻪ ﺗﻤﺎم ﺧﯿﺮ و ﻧﯿﮑﯽ و ﭘﺎداشھﺎ را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬و ﺗﻨﮫﺎ ﺧﻮد را اﺳﯿﺮ ﻧﻌﻤﺖھﺎی زودﮔﺬر دﻧﯿﺎ ﻧﺒﯿﻨﻨﺪ‪:‬‬
‫ۡ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٓ ُ‬ ‫َ َ َ َ ۡ ُ َّ َ َ ُ ۡ َ ۡ ُ ُ ْ َّ َ َ ۡ ُ‬
‫ٱ� كذِ� ِر� ۡم َءابَا َء� ۡم أ ۡو أش َّد ذِك ٗر�ۗ ف ِم َن‬ ‫سك�م فٱذكروا‬ ‫﴿فإِذا قضيتم م�ٰ ِ‬
‫ُ ُ‬ ‫ۡ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫ُّ ۡ‬ ‫ٓ‬ ‫ُ ُ‬
‫ٱ�� َيا َو َما ُ�ۥ ِ� ٱ�خ َِرة ِ م ِۡن خ� ٰ ٖق ‪َ ٢٠٠‬ومِن ُهم َّمن َ�قول‬ ‫اس َمن َ�قول َر َّ� َنا َءات َِنا ِ�‬ ‫ٱ�َّ ِ‬
‫ك ل َ ُه ۡم نَص ‪ٞ‬‬ ‫ُ ْ َ ٰٓ َ‬ ‫َ َ َ َ ٗ َ َ َ َ َ َّ‬ ‫ُّ ۡ َ َ َ َ ٗ َ‬ ‫َ َّ َ ٓ َ َ‬
‫يب‬ ‫ِ‬ ‫ر�نا ءات ِنا ِ� ٱ��يا حسنة و ِ� ٱ�خِرة ِ حسنة وق ِنا عذاب ٱ�ارِ ـ أو�� ِ‬
‫ٱ� َ‬ ‫ّ َّ َ َ ُ ْ َ َّ ُ َ ُ ۡ‬
‫اب﴾ ]اﻟﺒﻘﺮة‪.[٢٠٢-٢٠٠ :‬‬ ‫ِ‬ ‫ِس‬ ‫��ع‬ ‫مِما كسب ۚوا وٱ� ِ‬
 ‫‪۵۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫]ﺣﺠﺘﺎن[ را اﻧﺠﺎم دادﯾﺪ‪ ،‬ﭘﺲ ﺧﺪا را آن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ‬ ‫»ﭘﺲ ھﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺳﮏ ّ‬
‫ﭘﺪراﻧﺘﺎن را ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﯾﺎ ﺑﮫﺘﺮ و ﺑﯿﺸﺘﺮ از آن ﯾﺎد ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﮔﺮوھﯽ از ﻣﺮدم ]ﮐﻮﺗﺎه‬
‫ﻓﮑﺮ[ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا! ﺑﻪ ﻣﺎ در دﻧﯿﺎ ]ﮐﺎﻻی زﻧﺪﮔﯽ[ ﻋﻄﺎ ﮐﻦ‪ .‬و آﻧﺎن را در آﺧﺮت‬
‫ھﯿﭻ ﺑﮫﺮهای ﻧﯿﺴﺖ‪ (٢٠٠) .‬و ﮔﺮوھﯽ از آﻧﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا! ﺑﻪ ﻣﺎ در دﻧﯿﺎ ﻧﯿﮑﯽ و‬
‫در آﺧﺮت ھﻢ ﻧﯿﮑﯽ ﻋﻄﺎ ﮐﻦ‪ ،‬و ﻣﺎ را از ﻋﺬاب آﺗﺶ ﻧﮕﺎه دار‪ (٢٠١) .‬اﯾﻨﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ از آﻧﭽﻪ‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ آوردهاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺼﯿﺐ و ﺑﮫﺮه ﻓﺮاواﻧﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬و ﺧﺪا ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﯽ ﺳﺮﯾﻊ اﺳﺖ‪«(٢٠٢) .‬‬
‫ﻗﺮآن ﺑﺎ ھﻤﺎن ﺻﺮاﺣﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ھﻤﺖھﺎی ﭘﺴﺖ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬از ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻣﯽﺧﻮاھﺪ‬
‫ﻣﺮد ﻣﯿﺪان ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺆﻣﻦ در ﻣﺪرﺳﻪ ﻗﺮآن درس ھﻤﺖ و ﺑﺰرگ ﻣﻨﺸﯽ و ﻋﺰت ﻧﻔﺲ‬
‫ﻣﯽآﻣﻮزد‪ .‬ﻗﺮآن از ﭘﯿﺮواﻧﺶ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان اوﻟﻮاﻟﻌﺰم ﻧﻤﺎدی از ھﻤﺖ و ﺑﺰرگ‬
‫ﻣﻨﺸﯽ و ﻋﺰت ﻧﻔﺲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪:‬‬
‫ۡ‬ ‫ْ‬ ‫َ ۡ ۡ َ َ َ ََ ُ‬
‫� أ ْولُوا ٱل َع ۡز ِم م َِن ُّ‬
‫ٱلر ُس ِل﴾ ]اﻷﺣﻘﺎف‪.[٣٥ :‬‬ ‫﴿فٱص ِ� كما ص‬
‫ُ ُ‬ ‫»ﭘﺲ )در ﺑﺮاﺑﺮ ّ‬
‫اذﯾﺖ و آزار ﮐﺎﻓﺮان( ﺷﮑﯿﺒﺎﺋﯽ ﮐﻦ‪ ،‬آن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان أوﻟﻮااﻟﻌﺰم‬
‫)در ﺳﺨﺘﯽھﺎ( ﺷﮑﯿﺒﺎﺋﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪«...،‬‬
‫ﭼﻮن اﺑﺮاھﯿﻢ اﺳﻤﺎﻋﯿﻠﺖ را ﻓﺪای ﺣﻖ ﮐﻦ‪ ،‬و از ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺪاﯾﺖ درﯾﻎ‬
‫ﻧﻮرز و ﭼﻮن ﻣﻮﺳﯽ ﻋﺼﺎی ھﻤﺖ ﺑﺪﺳﺖ ﮔﯿﺮ و ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻓﺮﻋﻮﻧﯿﺎن ﮐﻤﺮ ﺑﺮﺑﻨﺪ‪ ،‬و ﺳﻮار ﺑﺮ‬
‫ﮐﺸﺘﯽ ھﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﻧﻮح وار ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﮐﻮهھﺎ ﺳﻮار ﺷﻮ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﻠﻪ »ﺟﻮدی« ﭘﯿﺮوز ﻟﻨﮕﺮ‬
‫اﻧﺪازی‪ ،‬و ﭼﻮن ﻋﯿﺴﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﮫﺎﻟﺖ ﯾﮫﻮدﯾﺎن اﺳﺘﻮار ﺑﺎش‪ ،‬و ﻣﺤﻤﺪ وار ﺑﺎ اﺑﻮﺟﮫﻞھﺎی‬
‫زﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﺘﯿﺰ ﺧﯿﺰ و دوﻟﺖ اﯾﻤﺎن ﺑﺮ ﭘﺎ ﮐﻦ و ﺷﺮع رﺣﻤﺎن را ﺑﺎ ﺧﻮن ﺧﻮد در زﻣﯿﻦ آب‬
‫ﯾﺎری ﮐﻦ‪...‬‬

‫ﺳﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎوﯾﺪان‪...‬‬

‫ﻗﺮآن ﺗﻨﮫﺎ اﻧﺴﺎنھﺎی ﺑﻠﻨﺪ ھﻤﺘﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺑﺎ ﺷﺠﺎﻋﺖ و دﻟﯿﺮی و ﻋﺰم راﺳﺦ؛‬
‫اﯾﻤﺎن و اﻃﺎﻋﺖ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ﺧﻮد را ﺑﺮای ﺑﻪ ﺛﻤﺮ رﺳﺎﻧﺪن دﯾﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺑﺮ اﻓﺮاﺷﺘﻦ‬
‫ﭘﺮﭼﻢ ﺗﻮﺣﯿﺪ و ﯾﮑﺘﺎﭘﺮﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ را »ﻣﺮد« ﻣﯽﻧﺎﻣﺪ!‬
‫ۡ‬ ‫َ‬
‫ّ َ ۡ ُ ۡ َ َ ‪ۡ ٰ َ َ َّ ُ ۡ َ ۡ َ َ َ َّ ْ ُ َ ٰ َ َ ْ ُ َ َ ٞ‬‬
‫� � َب ُهۥ َومِن ُهم َّمن‬ ‫﴿مِن ٱلمؤ ِمن ِ� رِجال صدقوا ما �هدوا ٱ� عليهِ� ف ِمنهم من ق‬
‫ُ ْ َ ٗ‬
‫نت ِظ ُر ۖ َو َما بَ َّدلوا � ۡبدِي�﴾ ]اﻷﺣﺰاب‪.[٢٣ :‬‬
‫يَ َ‬
‫»در ﻣﯿﺎن ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻣﺮداﻧﯽ ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا راﺳﺖ ﺑﻮدهاﻧﺪ در ﭘﯿﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ او‬
‫ﺑﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﭘﯿﻤﺎن ﺧﻮد را ﺑﺴﺮ ﺑﺮدهاﻧﺪ )و ﺷﺮﺑﺖ ﺷﮫﺎدت ﺳﺮﮐﺸﯿﺪهاﻧﺪ( و ﺑﺮﺧﯽ ﻧﯿﺰ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۵۸‬‬

‫در اﻧﺘﻈﺎرﻧﺪ )ﺗﺎ ﮐﯽ ﺗﻮﻓﯿﻖ رﻓﯿﻖ ﻣﯽﮔﺮدد و ﺟﺎن را ﺑﻪ ﺟﺎن آﻓﺮﯾﻦ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺧﻮاھﻨﺪ ﮐﺮد(‪.‬‬
‫آﻧﺎن ھﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ در ﻋﮫﺪ و ﭘﯿﻤﺎن ﺧﻮد ﻧﺪادهاﻧﺪ )و ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ اﻧﺤﺮاف و‬
‫ﺗﺰﻟﺰﻟﯽ در ﮐﺎر ﺧﻮد ﭘﯿﺪا ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ(«‬
‫و ﻓﺮﻣﻮد‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬
‫َ ٗ َّ َ ۡ ٌ ّ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ ۡ‬
‫ى م ِۡن أ َّول يَ ۡو� أ َح ُّق أن َ� ُق َ‬
‫وم �ِي �هِ �ِيهِ‬ ‫ِ ٍ‬ ‫ٱ� ۡق َو ٰ‬
‫� َّ‬ ‫جد أسِس‬ ‫﴿� �قم �ِيهِ �بد�ۚ لمس ِ‬
‫�ن﴾ ]اﻟﺘﻮﺑﺔ‪.[١٠٨ :‬‬ ‫ِب ٱل ۡ ُم َّط ّهر َ‬ ‫ٱ� ُ� ُّ‬ ‫ون أَن َ� َت َط َّه ُر ۚوا ْ َو َّ ُ‬
‫َ ‪َ ُّ ُ ٞ‬‬
‫رِجال �ِب‬
‫ِ ِ‬
‫»)ای ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ!( ھﺮﮔﺰ در آن )ﻣﺴﺠﺪ ﺿﺮار( ﻧﺎﯾﺴﺖ و ﻧﻤﺎز ﻣﮕﺬار‪ .‬ﻣﺴﺠﺪی )ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﻣﺴﺠﺪ ﻗﺒﺎ( ﮐﻪ از روز ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪی ﺗﻘﻮا ﺑﻨﺎ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ )و ﻣﺮاد ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن آن ﺗﻨﮫﺎ‬
‫رﺿﺎی اﻟﻠﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ( ﺳﺰاوار آن اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﺑﺮﭘﺎی اﯾﺴﺘﯽ و ﻧﻤﺎز ﺑﮕﺰاری‪ .‬در آﻧﺠﺎ‬
‫ﻋﺒﺎدت درﺳﺖ( ﭘﺎﮐﯿﺰه‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ )ﺟﺴﻢ و روح( ﺧﻮد را )ﺑﺎ ادای‬
‫دارﻧﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ ھﻢ ﭘﺎﮐﯿﺰﮔﺎن را دوﺳﺖ ﻣﯽدارد«‬
‫و ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫َ ُۡ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ٱ� أن تُ ۡر َ� َع َو ُ� ۡذ َك َر � َ‬ ‫َ‬
‫﴿� ُ� ُيوت أذ َِن َّ ُ‬
‫ِيها بِٱلغ ُد ّوِ َوٱ� َصا ِل ‪٣٦‬‬ ‫ٱس ُم ُهۥ � ُ َس ّب ِ ُح ُ�ۥ �‬‫ِيها ۡ‬
‫ٍ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٓ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫‪ٞ‬‬ ‫ۡ‬ ‫ُ‬ ‫َّ‬ ‫‪ٞ‬‬
‫ٱلزك ٰوة ِ �افون يَ ۡو ٗما‬‫�يتاءِ َّ‬ ‫ٱلصل ٰوة ِ َ‬ ‫ام َّ‬ ‫ٱ�ِ �ق ِ‬ ‫رِ َجال � تل ِهي ِه ۡم ت َِ�ٰ َرة َو� َ� ۡي ٌع عن ذِك ِر‬
‫ُ‬ ‫ٰ‬ ‫ُۡ ُ ُ َ ۡ َۡ َ‬ ‫َ� َت َق َّل ُ‬
‫ب �ِيهِ ٱلقلوب وٱ�ب�ر ‪] ﴾٣٧‬اﻟﻨﻮر‪.[٣٧-٣٦ :‬‬
‫»]اﯾﻦ ﻧﻮر[ در ﺧﺎﻧﻪھﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪا اذن داده ]ﺷﺄن و ﻣﻨﺰﻟﺖ و ﻗﺪر و ﻋﻈﻤﺖ‬
‫آنھﺎ[ رﻓﻌﺖ ﯾﺎﺑﻨﺪ و ﻧﺎﻣﺶ در آنھﺎ ذﮐﺮ ﺷﻮد‪ ،‬ھﻤﻮاره در آن ﺧﺎﻧﻪھﺎ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم او را‬
‫ﺗﺴﺒﯿﺢ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪(٣٦) .‬ﻣﺮداﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﺎرت و داد و ﺳﺘﺪ آﻧﺎن را از ﯾﺎد ﺧﺪا و ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺘﻦ‬
‫ﻧﻤﺎز و ﭘﺮداﺧﺖ زﮐﺎت ﺑﺎز ﻧﻤﯽدارد‪] ،‬و[ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ از روزی ﮐﻪ دلھﺎ و دﯾﺪهھﺎ در آن زﯾﺮ و‬
‫رو ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﯽﺗﺮﺳﻨﺪ‪«(٣٧) .‬‬
‫ﻣﺪرﺳﻪ رﺳﻮل ﭘﺎک ﭘﺮوردﮔﺎر در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺪرﺳﻪ ﺗﺮﺑﯿﺖ »ﻣﺮدان« ﻗﺮآﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ‬
‫ﻣﺪرﺳﻪ درس ھﻤﺖ و ﺷﺠﺎﻋﺖ و ﺑﺰرﮔﯽ ﻧﻤﺎﯾﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ ﭘﯿﺮو ﺧﻮد‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪» :‬در ﭘﯽ ھﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ ﺑﺎش‪ ،‬و ﺑﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻦ‪ ،‬و ﻋﺠﺰ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ را‬
‫ﻗﺒﻮل ﻣﮑﻦ« ‪.1‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ و ﺗﻨﺒﻠﯽ ﺑﯽﻧﮫﺎﯾﺖ ﺑﯿﺰار ﺑﻮدﻧﺪ و ھﻤﯿﺸﻪ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪» :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا‪،‬‬

‫‪) -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﻣﺴﻠﻢ(‬

 ‫‪۵۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺮا از ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ و ﺗﻨﺒﻠﯽ در ﭘﻨﺎه ﺧﻮد ﻧﮕﻪ دار«‪.‬‬
‫وﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ ﮐﺎرھﺎی ﺑﺰرگ و واﻻ را دوﺳﺖ دارد‪ ،‬و از ﭘﺴﺘﯽھﺎ و‬
‫‪2‬‬
‫ﺑﯿﮫﻮدﮔﯽھﺎ ﺑﯿﺰار اﺳﺖ«‪.‬‬
‫و ﺑﻪ ﭘﯿﺮواﻧﺶ ﻣﯽآﻣﻮﺧﺖ‪» :‬اﮔﺮ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪ و در دﺳﺖ ﮐﺴﯽ از ﺷﻤﺎ ﻧﮫﺎﻟﯽ ﺑﻮد‪ ،‬و‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ آن را ﺑﮑﺎرد‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻨﮑﻪ از ﺟﺎﯾﺶ ﺑﺮﺧﯿﺰد ﻧﮫﺎل را در زﻣﯿﻦ ﮐﺎﺷﺖ ﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫او از ﻣﺆﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ھﻤﺘﯽ ﺑﺰرگ و ﺑﯿﻨﺸﯽ واﻻ و دﯾﺪی وﺳﯿﻊ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ھﺮ‬
‫ﻟﻤﺤﻪ از ﻋﻤﺮش را ﺑﺎرور ﺳﺎزد‪ ،‬و ﺑﻪ او اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣﯽﺑﺨﺸﯿﺪ ﮐﻪ ﯾﺎری و ﮐﻤﮏ اﻟﮫﯽ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ھﻤﺖ و ﺑﺰرﮔﯽ ﻣﺮدان ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﯾﺸﺎن ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ﯾﺎری ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪهاش‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻧﯿﺎز او ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد«‪.‬‬
‫او از ﻣﺆﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ از ﺑﻠﻨﺪای ھﻤﺘﺶ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﻪ ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮﯾﻦ ﺧﯿﺮه ﺷﻮد‪ ،‬و ﺑﻪ دﻧﯿﺎی‬
‫ﭘﺴﺖ و ﺧﻮار ﺑﯽﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪» :‬ھﺮ ﮐﺲ در ﭘﯽ آﺧﺮت ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺒﺶ را ﺑﯽﻧﯿﺎز‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﻗﺪرت و ﺗﻮان و ﻋﻘﻠﺶ را در ﯾﮏ ﻣﺼﯿﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ و دﻧﯿﺎ ﺧﻮار و ذﻟﯿﻞ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻮی او ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬و ھﺮ ﮐﺲ در ﭘﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﻘﺮ و ﻧﺎداری را در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﻗﺮار ﺧﻮاھﺪ داد‪ ،‬و ﻧﯿﺮو و ﺗﻮان و ﻓﮑﺮش را ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺑﻪ ھﺮ ﺳﻮ ﭘﺨﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و‬
‫‪4‬‬
‫ﺗﻨﮫﺎ آﻧﭽﻪ در ﺗﻘﺪﯾﺮ اوﺳﺖ از دﻧﯿﺎ ﺑﮫﺮه ﺧﻮاھﺪ ﺑﺮد«‪.‬‬
‫ﺣﻀﺮت رﺳﻮل اﮐﺮم ج ﺑﻪ ھﻤﺖ و ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺮوازی و ﺷﺠﺎﻋﺖ و دﻟﯿﺮی ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‬
‫آﻓﺮﯾﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬او را در ھﻤﺖ و ﺑﻠﻨﺪﻣﻨﺸﯽ و ﻋﺰت ﻧﻔﺲ از ﺧﺎﻧﻮاده ﺧﻮد ﺷﻤﺮد‪ .‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﻣﺮدان ﺑﻠﻨﺪ ھﻤﺖ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻓﺎرس را ﻣﺪح و ﺛﻨﺎ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬اﮔﺮ اﯾﻤﺎن در آﺳﻤﺎنھﺎ‬
‫ﻣﯽﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮداﻧﯽ از ﻓﺎرس آن را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآوردﻧﺪ«‪.‬‬

‫‪) -١‬ﻣﺘﻔﻖ ﻋﻠﯿﻪ(‬

‫‪) -٢‬ﺑﻪ رواﯾﺖ ﻃﺒﺮاﻧﯽ و آﻟﺒﺎﻧﯽ آن را ﺻﺤﯿﺢ داﻧﺴﺘﻪ(‬
‫‪) -٣‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻟﺒﺰار(‬
‫‪) -٤‬ﺑﻪ رواﯾﺖ ﺗﺮﻣﺬی و ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺷﻤﺮدن اﻟﺒﺎﻧﯽ(‬
 ‫ﻣﺮد ﺑﺎ ﻫﻤﺖ در ﭘﯽ ﻫﺪاﯾﺖ اﻣﺖ‪..‬‬

‫در ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪ دﻋﻮﺗﮕﺮان ﺑﺎھﻤﺖ و ﺟﻮاﻧﻤﺮدان ﻣﺆﻣﻦ ﺣﺮﮐﺖ و ﻧﺸﺎط ﯾﻌﻨﯽ؛ زﻧﺪﮔﯽ و‬
‫ﺑﻮدن‪ .‬و ﺳﮑﻮن و آراﻣﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻣﺮگ و ﻧﯿﺴﺘﯽ اﺳﺖ‪...‬‬
‫اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﯽ ﺑﺮ زﺑﺎن ﺟﻮاﻧﻤﺮدان ﺑﺎ ھﻤﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ھﻤﺖ ﻣﻦ ھﻤﺖ ﭘﺎدﺷﺎھﺎن‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ذﻟﺖ و ﺧﻮاری را ﮐﻔﺮ ﻣﯽداﻧﺪ!‬
‫و اﻗﺒﺎل؛ ﻓﯿﻠﺴﻮف ﺷﺮق ﺧﻄﺎب ﺑﻪ دﻋﻮﺗﮕﺮ ﻣﺆﻣﻦ و اﺻﻼح ﮔﺮ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ ﭼﻮن‬
‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪای از ﻟﻌﻞ و ﺟﻮاھﺮ درﺧﺸﺎن ھﺴﺘﯽ در اﯾﻦ دﻧﯿﺎی ﺗﺎرﯾﮏ‪ ،‬ھﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺮدم ﻗﺪر ﺗﻮ‬
‫را ﻧﺪاﻧﻨﺪ‪ .‬ﻧﺴﻞھﺎ ﺑﻪ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ ﺗﻮ ﻧﯿﺎز دارﻧﺪ‪ ،‬ھﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﮔﻮش ﻓﺮا ﻧﺪھﻨﺪ!‬
‫ﺑﯿﺪاری ﻗﻠﺐ و ﺣﺮﮐﺖ اوﻟﯿﻦ ﭘﻠﻪ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ھﺪف اﺳﺖ‪:‬‬
‫ُ ََ‬ ‫ۡ ّ‬ ‫َ َ‬
‫�� ُّ� َها ٱل ُم َّدث ُِر ‪ۡ � ١‬م فأنذ ِۡر ‪] ﴾٢‬اﻟﻤﺪﺛﺮ‪.[٢-١ :‬‬
‫﴿ ٰٓ‬
‫»ای ﺟﺎﻣﻪ ﺑﺮﺧﻮد ﭘﻮﺷﯿﺪه! )‪ (١‬ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﯿﻢ ده‪«(٢) ،‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫َ ۡ ُ ٓ ْ َ َّ َ َ ٰ َ َ َ ۠ َ َ َّ َ َ َ ُ ۡ َ ٰ َ َّ َ َ ٓ َ ۠‬ ‫ۡ‬
‫ي� أدعوا إِ� ٱ�ِۚ � ب ِص� ٍ� �نا وم ِن ٱ�بع ِ�� وسب�ن ٱ�ِ وما �نا‬ ‫﴿قُل َ�ٰ ِذه ِۦ َسب ِ ِ ٓ‬
‫ِ�﴾ ]ﯾﻮﺳﻒ‪.[١٠٨ :‬‬ ‫م َِن ٱل ۡ ُم ۡ�� َ‬
‫ِ‬
‫»ﺑﮕﻮ‪ :‬اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻘﻪ و راه ﻣﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ و ھﺮ ﮐﺲ ﭘﯿﺮو ﻣﻦ اﺳﺖ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺼﯿﺮت و‬
‫ﻣﻨﺰه اﺳﺖ و ﻣﻦ از‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺪا دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬و ﺧﺪا از ھﺮ ﻋﯿﺐ و ﻧﻘﺼﯽ ّ‬
‫ﻣﺸﺮﮐﺎن ﻧﯿﺴﺘﻢ‪«.‬‬
‫ﭘﺲ ﺑﺮ ھﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺮو ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪاﺳﺖ‪ ،‬واﺟﺐ اﺳﺖ ﺑﺴﻮی آﻧﭽﻪ او ﻣﺮدم را ﺑﻪ آن‬
‫ﻓﺮا ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ دﻋﻮت ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻪ دﻋﻮت ﺧﺪاوﻧﺪ ﻟﺒﯿﮓ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬و ﻣﺮدم را ﺑﺴﻮی ﺧﺪاوﻧﺪ دﻋﻮت‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ ﮐﺎر و ﻋﻤﻞ ﻧﯿﮏ ﺻﺪق اﯾﻤﺎﻧﺶ را ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬او دوﺳﺖ و ﻋﺰﯾﺰ ﭘﺮوردﮔﺎر‬
‫و وﻟﯽ او در زﻣﯿﻦ ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫َ َ ۡ َ ۡ َ ُ َ ۡ ٗ ّ َّ َ َ ٓ َ َّ‬
‫ٱ�ِ َو َعم َل َ�ٰل ِٗحا َوقَ َال إنَّ� م َِن ٱل ۡ ُم ۡسلِم َ‬
‫�﴾‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫﴿ومن أحسن قو� مِمن د� إِ�‬
‫]ﻓﺼﻠﺖ‪.[٣٣ :‬‬
‫»و ﺧﻮش ﮔﻔﺘﺎرﺗﺮ از ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺪا دﻋﻮت ﮐﻨﺪ و ﮐﺎر ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﻧﺠﺎم دھﺪ و‬
 ‫‪۶۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻣﻦ از ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪﮔﺎن ]در ﺑﺮاﺑﺮ ﻓﺮﻣﺎنھﺎ و اﺣﮑﺎم ﺧﺪا[ ھﺴﺘﻢ‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ؟«‬
‫ﻣﺮد ﻣﺆﻣﻦ ھﻤﯿﺸﻪ در ﭘﯽ ھﺪاﯾﺖ اﻣﺘﮫﺎﺳﺖ‪ ،‬و دﻧﯿﺎ و وﺳﻌﺖ ﺟﮫﺎن ھﺮﮔﺰ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻋﺰم و ھﻤﺖ او را درھﻢ ﺷﮑﻨﺪ‪ ،‬او ﻣﺮز و ﺑﻮم ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻋﻘﺎب ﺑﻪ ھﺮ ﺟﺎ ﺳﺮ‬
‫ﻣﯽزﻧﺪ و دﻋﻮﺗﺶ را ﺑﻪ ھﻤﻪ ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ‪:‬‬
‫ِ�﴾ ]ﯾﺲ‪.[٢٠ :‬‬ ‫� قَ َال َ� ٰ َق ۡو ِم ٱتَّب ُعوا ْ ٱل ۡ ُم ۡر َسل َ‬
‫ٰ‬ ‫﴿ َو َجا ٓ َء م ِۡن أَ ۡق َصا ٱل ۡ َمد َ‬
‫ِينةِ َر ُج ‪ٞ‬ل � َ ۡس َ‬
‫ِ‬
‫»ﻣﺮدی از دورﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪی ﺷﮫﺮ ﺑﺎ ﺷﺘﺎب ﺑﯿﺎﻣﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ای ﻗﻮم ﻣﻦ! از ﻓﺮﺳﺘﺎدﮔﺎن‬
‫)ﺧﺪا( ﭘﯿﺮوی ﮐﻨﯿﺪ )ﮐﻪ ﺳﻌﺎدت ھﺮ دو ﺟﮫﺎن ﺷﻤﺎ در آن اﺳﺖ(«‬
‫ك ِ�َ ۡق ُتلُوكَ‬ ‫ۡ‬
‫َ َ ٓ َ َ ُ ‪َ َ ُ َ َ َ َ َ ۡ َّ ٰٓ َ ُ ٰ َ َ َ ٰ َ ۡ َ َ َ ۡ َ ۡ َ ۡ ّ ٞ‬‬
‫﴿وجاء رجل مِن أقصا ٱلمدِينةِ �س� قال �مو� إِن ٱلم� ي�ت ِمرون ب ِ‬
‫ٱل�ٰصح َ‬ ‫َ ۡ ُ ۡ ّ َ َ َ َّ‬
‫�﴾ ]اﻟﻘﺼﺺ‪.[٢٠ :‬‬ ‫ِ ِ‬ ‫فٱخرج إ ِ ِ� لك مِن‬
‫»ﻣﺮدی از ﻧﻘﻄﻪی دوردﺳﺖ ﺷﮫﺮ ﺷﺘﺎﺑﺎن آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ای ﻣﻮﺳﯽ! درﺑﺎرﯾﺎن و ﺑﺰرﮔﺎن‬
‫ّ ً‬
‫ﻗﻮم ﺑﺮای ﮐﺸﺘﻦ ﺗﻮ ﺑﻪ راﯾﺰﻧﯽ ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ )ھﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ از ﺷﮫﺮ( ﺑﯿﺮون ﺑﺮو‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎ‬
‫ﻣﻦ از ﺧﯿﺮﺧﻮاھﺎن و دﻟﺴﻮزان ﺗﻮ ھﺴﺘﻢ‪«.‬‬
‫ھﺮ دو ﻣﺮد ﻗﺮآﻧﯽ از راھﯽ دور آﻣﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ دﻋﻮت ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫دوری راه ھﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ھﻤﺖ آنھﺎ را ﺑﺸﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ذواﻟﺠﻮﺷﻦ ﺿﺒﺎﺑﯽ را ﭘﺲ از ﻏﺰوه ﺑﺪر ﺑﻪ اﺳﻼم دﻋﻮت ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﺪو‬
‫ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬آﯾﺎ ﻧﻤﯽﺧﻮاھﯽ از اوﻟﯿﻦ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻋﻮت ﻟﺒﯿﮏ ﮔﻔﺘﻨﺪ و ﻧﺸﺎن‬
‫اﻓﺘﺨﺎر ﭘﯿﺸﮕﺎﻣﯽ را ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﻧﮫﺎدﻧﺪ؟ او در ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﯿﺮ‪ ،‬ﻗﻮم و ﺧﻮﯾﺸﺎﻧﺖ‬
‫دﻋﻮﺗﺖ را ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ ﺗﻮ در ﺳﺘﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬و ﺗﻮ را از ﺧﺎﻧﻪ و ﮐﺎﺷﺎﻧﻪات راﻧﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻈﺮ‬
‫ﻣﯽﻣﺎﻧﻢ اﮔﺮ ﭼﻨﺎنﭼﻪ ﺑﺮ آنھﺎ ﭘﯿﺮوز ﺷﺪی ﺑﻪ ﺗﻮ اﯾﻤﺎن ﻣﯽآورم‪ ،‬وﻟﯽ اﮔﺮ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﺧﻮردی و آنھﺎ ﭘﯿﺮوز ﺷﺪﻧﺪ اﯾﻤﺎن ﻧﺨﻮاھﻢ آورد!‬
‫ﭘﺲ از آن ﭼﻮن ﺑﻪ اﯾﻤﺎن ﻣﺸﺮف ﺷﺪ ﺗﺎ آﺧﺮ ﻋﻤﺮش ﺑﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻼﺋﯽ ﮐﻪ از دﺳﺘﺶ‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﯽﮔﺮﯾﺴﺖ‪ .‬و ﺳﺴﺘﯽ ھﻤﺖ و ﺿﻌﻒ ارادهاش ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺷﺮف اﯾﻤﺎن‬
‫ﺑﺮﺗﺮ را از او ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ‪ ،‬و او را در ﻣﻌﺮض ﭘﺮﺗﮕﺎه ﺧﻄﺮ ﻣﺮدن ﺑﺎ ﮐﻔﻦ ﮐﻔﺮ ﻗﺮار دھﺪ وﺟﺪاﻧﺶ‬
‫را ﻣﯽآزرد‪.‬‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ھﻤﺖ ﺿﻌﯿﻒ و ﺑﯽروح ﻋﺰم و ھﻤﺖ ﻣﺮداﻧﻪ ﯾﻮﺳﻒ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ÷ را دارﯾﻢ‬
‫ﮐﻪ زﻧﺪان را ﺑﺮ ذﻟﺖ و ﺧﻮاری ﺗﺮﺟﯿﺢ داد‪ ،‬ﻋﺰم راﺳﺘﯿﻦ و ھﻤﺖ ﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ اﺑﺮاھﯿﻢ‬
‫ﺧﻠﯿﻞ و اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ذﺑﯿﺢ را دارﯾﻢ ﮐﻪ ھﻤﺖ ﻓﻮﻻدﯾﻨﺸﺎن ﺗﺎ ﺑﺮوز ﻗﯿﺎﻣﺖ اﺷﮏ ﺗﻘﺪﯾﺮ و ﺛﻨﺎ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۶۲‬‬

‫در ﭼﺸﻢھﺎی ﻣﺮدان ﺑﺎ ھﻤﺖ ﺣﻠﻘﻪ ﻣﯽاﻧﺪازد‪.‬‬

‫اﺑﺮاھﯿﻢ ﺑﻪ ﺟﮕﺮ ﮔﻮشھﺎش ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ََۡ َ ّٓ َۡ َُ َ َ ُ ۡ َ َ‬
‫اذا تَ َر ٰ‬
‫َ َُ ّ َ‬
‫� أ َر ٰ‬‫� إِ ِ ٓ‬ ‫﴿�ٰب َّ‬
‫ى﴾ ]اﻟﺼﺎﻓﺎت‪.[١٠٢ :‬‬ ‫ام � ِ� أذ�ك فٱنظر م‬ ‫ى ِ� ٱلمن ِ‬
‫»‪ ...‬ﻓﺮزﻧﺪم! ﻣﻦ در ﺧﻮاب ﭼﻨﺎن ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮ را ﺳﺮ ﺑﺒﺮم )و ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺖ ﮐﻨﻢ(‪.‬‬
‫ﺑﻨﮕﺮ ﻧﻈﺮت ﭼﯿﺴﺖ؟‪«...‬‬
‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺴﺮ ﺟﻮاﻧﻤﺮد ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺣﺠﻢ و ﺧﻄﺮ ﮐﺎر ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﺗﻮﺟﮫﯽ داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﭘﺪرش ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫َ ٓ َ َّ ُ َ َّ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۡ َۡ َ ُۡ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫َ‬ ‫ٰ‬
‫جد ِ� إِن شاء ٱ� مِن ٱل� ِ�ِ�ن﴾ ]اﻟﺼﺎﻓﺎت‪.[١٠٢ :‬‬ ‫ٓ‬ ‫ُ‬ ‫﴿‪ٰٓ ...‬‬
‫ت ٱ�عل ما تؤمر ۖ ست ِ‬ ‫��ب ِ‬
‫»‪ ...‬ای ﭘﺪر! ﮐﺎری ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ دﺳﺘﻮر داده ﻣﯽﺷﻮد ﺑﮑﻦ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا ﻣﺮا از زﻣﺮهی‬
‫ﺷﮑﯿﺒﺎﯾﺎن ﺧﻮاھﯽ ﯾﺎﻓﺖ«‬
‫و ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﺆﻣﻨﺎن در روز ﻋﯿﺪ اﺿﺤﯽ ﺳﺎﻟﮕﺮد ﯾﺎدآوری ھﻤﺖ ﻓﻮﻻدﯾﻦ آن ﺑﺰرگ ﻣﺮدان‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم و اﺳﺘﻮار اﺳﺖ‪.‬‬
‫و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺗﻮﺣﯿﺪ‪ ،‬دﺳﺖ زاری ﺑﺪرﮔﺎه ﭘﺮوردﮔﺎرش دراز ﻣﯽﮐﺮد و از او ﻋﺎﺟﺰاﻧﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ‪» :‬ﺑﺎراﻟﮫﺎ! ﻣﺎ را ﺑﺎ اﯾﻤﺎن زﯾﻨﺖ ﺑﺨﺶ‪ ،‬و ﻣﺎ را از ھﺪاﯾﺖ ﯾﺎﻓﺘﮕﺎن ھﺪاﯾﺖﮔﺮ‬
‫ﮔﺮدان«‪.‬‬
‫اﻣﺎﻣﺖ در دﯾﻦ ﻓﺨﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ ھﺮ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ ھﻤﺖ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ در ﭘﯽ آن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ذی اﻟﺠﻼل ﭼﻮن ﻋﺒﺎد اﻟﺮﺣﻤﻦ را ﻣﺪح و ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺖ‪ ،‬دﻋﺎﯾﺸﺎن را ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻌﺮﻓﯽ‬
‫اما﴾ ]اﻟﻔﺮﻗﺎن‪» .[٧٤ :‬ﻣﺎ را اﻣﺎﻧﺎﻧﯽ ﺑﺮای ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎران ﻗﺮار ده«‪.‬‬ ‫� إ َم ً‬‫َ ۡ َ ۡ َ ۡ ُ َّ َ‬
‫ﮐﺮد‪﴿ :‬وٱجعلنا ل ِلمتقِ ِ‬
‫اﻣﺎﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﯿﻨﯿﺎن ﺑﺎ ھﻤﺖ و ﻣﺆﻣﻨﺎن اﺳﺘﻮار ﭘﯿﺶ از ﺧﻮد ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ از آنھﺎ‬
‫درس ھﻤﺖ و ﻣﺮداﻧﮕﯽ ﻣﯽآﻣﻮزﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﺮای آﯾﻨﺪﮔﺎن ﺳﺘﺎرهھﺎی ھﺪاﯾﺖ و ﻣﻌﻠﻤﺎن و‬
‫آﻣﻮزهھﺎی ﻧﯿﮑﻮ و اﻣﺎﻣﺎن ھﺪاﯾﺘﮕﺮ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﻏﺰاﻟﯽ‪ /‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ھﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪاش ـ در ھﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ـ آرام ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫از ﻣﻨﮑﺮی ﺑﻪ دور ﻧﯿﺴﺖ! ﺣﺪاﻗﻞ اﯾﻨﮑﻪ از ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ دﻋﻮت و ارﺷﺎد و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﺮدم و‬
‫‪1‬‬
‫ﺗﺸﻮﯾﻖ آنھﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرھﺎی ﻧﯿﮑﻮ ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ!‬
‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫َ ٰٓ َ ُّ َ ۡ ُ َّ ّ ُ ُ ۡ َ‬
‫اﻣﺎم اﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ در ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﻼم ﭘﺮوردﮔﺎر ﴿���ها ٱلمدث ِر ـ �م فأنذِر﴾ ]اﻟﻤﺪﺛﺮ‪.[٢-١:‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮ ھﻤﻪ اﻣﺖ واﺟﺐ اﺳﺖ آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا وﺣﯽ ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬و‬

‫‪) -١‬اﺣﯿﺎء ﻋﻠﻮم اﻟﺪﯾﻦ ‪(٣٤٢/٢‬‬

 ‫‪۶۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫آنھﺎ را ﭼﻮن او از ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ ﺑﺮﺣﺬر دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫ِين َو ِ�ُنذ ُِروا ق ۡو َم ُه ۡم إِذا‬
‫ٱ�‬
‫ْ‬
‫� َت َف َّق ُهوا � ّ‬
‫ِ‬
‫ّ‬
‫� ف ِۡرقَةٖ ّم ِۡن ُه ۡم َطآ� َفة‪َ ِ ٞ‬‬ ‫ُّ‬
‫ِن‬ ‫م‬ ‫﴿‪...‬فَلَ ۡو َ� َ� َف َ‬
‫ر‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َ َ ُ ٓ ْ َ ۡ ۡ َ َ َّ ُ ۡ َ ۡ َ ُ َ‬
‫رجعوا إِ� ِهم لعلهم �ذرون﴾ ]اﻟﺘﻮﺑﺔ‪.[١٢٢ :‬‬
‫ﻋﺪهای ﺑﺮوﻧﺪ )و در ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻋﻠﻮم دﯾﻨﯽ ﺗﻼش‬ ‫»‪ ...‬ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻪ از ھﺮ ﻗﻮم و ﻗﺒﯿﻠﻪای‪ّ ،‬‬
‫ﮐﻨﻨﺪ( ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﻠﯿﻤﺎت اﺳﻼﻣﯽ آﺷﻨﺎ ﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬و ھﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻗﻮم و ﻗﺒﯿﻠﻪی ﺧﻮد‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ )ﺑﻪ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﭙﺮدازﻧﺪ و ارﺷﺎدﺷﺎن ﮐﻨﻨﺪ و( آﻧﺎن را )از ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻓﺮﻣﺎن‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر( ﺑﺘﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎ )ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را از ﻋﻘﺎب و ﻋﺬاب ﺧﺪا ﺑﺮﺣﺬر دارﻧﺪ و از ﺑﻄﺎﻟﺖ و‬
‫ﺿﻼﻟﺖ( ﺧﻮدداری ﮐﻨﻨﺪ‪«.‬‬
‫و ھﯿﭻ اﺷﮑﺎﻟﯽ ﻧﺪارد ﮐﻪ از ﺟﻨﮫﺎ درس ھﻤﺖ آﻣﻮزﯾﻢ ﮐﻪ ﭼﻮن ﻗﺮآن را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪:‬‬
‫�ن﴾ ]اﻷﺣﻘﺎف‪.[٢٩ :‬‬ ‫� َو َّل ۡوا ْ إ َ ٰ� قَ ۡو ِمهم ُّمنذِر َ‬‫﴿‪...‬فَلَ َّما قُ ِ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ّ‬
‫»‪ ...‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻠﻐﺎن و دﻋﻮتﮐﻨﻨﺪﮔﺎن )ھﻤﺠﻨﺴﺎن ﺧﻮد‪ ،‬ﺑﻪ آﺋﯿﻦ آﺳﻤﺎﻧﯽ( ﺑﻪ ﺳﻮی‬
‫‪1‬‬
‫ﻗﻮم ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ«‬
‫اﻣﺎم اﺑﻮاﻟﻔﺮج ﺟﻮزی ﺑﺎ اﺳﻠﻮب زﯾﺒﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬آﯾﺎ ﻧﻤﯽﺧﻮاھﯽ ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮی؟ ﭘﺲ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﺑﻪ ﺳﻮی او ﺑﺨﻮان‪ ،‬ھﻤﺎن ﮐﺎری ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫آﯾﺎ ﻧﻤﯽداﻧﯽ ﮐﻪ آنھﺎ ﺗﻌﻠﯿﻢ و آﻣﻮزش ﻣﺮدم را ﺑﺮ ﮔﻮﺷﻪ ﻧﺸﯿﻨﯽ و اﻋﺘﮑﺎف و ﻋﺒﺎدت‬
‫ﺑﺮﺗﺮی ﻣﯽدادﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ اﯾﻦ ﮐﺎرﺷﺎن ﻧﺰد دوﺳﺖ و ﯾﺎر و ﻣﺤﺒﻮﺑﺸﺎن؛‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ارزﺷﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬و آﯾﺎ ﮐﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﭼﯿﺰی ﻏﯿﺮ از ﺻﺒﺮ ﮐﺮدن‬
‫ﺑﺮ ﺳﺨﺘﯽھﺎی ﻣﺮدم و ﺗﺸﻮﯾﻖ آنھﺎ ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ و ﺑﺎزداﺷﺘﻨﺸﺎن از زﺷﺘﯽھﺎ و ﺑﺪیھﺎ ﺑﻮد!‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ زﺣﻤﺖھﺎی ﺷﺒﺎﻧﻪروزی آنھﺎ را از ﭘﺎی درﻣﯽآورد‪ .‬از ﻣﺎدر ﻣﺆﻣﻨﺎن‬
‫ﻋﺎﺋﺸﻪ؛ ﺑﺎﻧﻮی داﻧﺸﻤﻨﺪ اﺳﻼم‪ ،‬ﭘﺮﺳﯿﺪه ﺷﺪ؛ آﯾﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ج ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ؟‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬آری‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮدم او را ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ!‬
‫آری! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺟﻮاﻧﻤﺮدان ﺑﺎ ھﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ ھﻤﯿﺸﻪ در ﺻﺤﻨﻪ ﺣﻀﻮر راﺳﺦ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﺗﺎ‬
‫ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﭘﯿﺶ رﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ھﺪف و آرﻣﺎنھﺎﯾﺶ او را ﻓﺮﺳﻮده و داﻏﻮن ﮐﺮد‪ .‬و او ھﺮﮔﺰ در اﯾﻦ‬
‫دﯾﺎر ﺧﺎﮐﯽ ﻃﻌﻢ آراﻣﺶ و راﺣﺘﯽ را ﻧﭽﺸﯿﺪﻧﺪ‪...‬‬
‫درد ﺑــﯽدردی ﻋﻼﺟــﺶ آﺗــﺶ اﺳــﺖ‬ ‫ﻣﺮد را دردی اﮔﺮ ﺑـﺎ ﺷـﺪ ﺧـﻮش اﺳـﺖ‬

‫‪) -١‬ﻣﺠﻤﻮع اﻟﻔﺘﺎوی ‪(٣٢٧/١٦‬‬

 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۶۴‬‬

‫و اﺑﻦ ﺟﻮزی ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬زاھﺪان ﮔﻮﺷﻪ ﻧﺸﯿﻦ ﭼﻮن ﺧﻔﺎﺷﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد را در ﮔﻮﺷﻪای‬
‫ﺑﻪ دور از ﻣﺮدم دﻓﻦ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﮐﺎری اﺳﺖ ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه اﮔﺮ از ﮐﺎرھﺎی ﻧﯿﮏ ﭼﻮن؛‬
‫ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ و ﺑﯿﻤﺎرﺑﯿﻨﯽ و ﻧﻤﺎز ﺟﻨﺎزه و ﻏﯿﺮه ﺑﺎزﻧﺪارد‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺎ ھﻤﻪ اﯾﻦھﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫اﻧﺴﺎنھﺎی ﺗﺮﺳﻮ اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﻧﺴﺎنھﺎی ﺷﺠﺎع و دﻟﯿﺮ ﻣﯽآﻣﻮزﻧﺪ و ﻣﯽآﻣﻮزاﻧﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻣﻘﺎم و ﻣﺮﺗﺒﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﻋﻄﺎء ﻣﻔﺘﯽ ﻣﮑﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ در ﺧﺎﻧﻪام ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ را ﺑﺒﯿﻨﻢ ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ از‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎﻟﺸﯽ ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﺎﻟﺶ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺧﻮاب و ﺗﻨﺒﻠﯽ دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫از ھﻤــﺖ ﺑﻠﻨــﺪ ﺑــﻪ ﺟــﺎﯾﯽ رﺳــﯿﺪهاﻧﺪ‬ ‫ھﻤــﺖ ﺑﻠﻨــﺪ دار ﮐــﻪ ﻣــﺮدان روزﮔــﺎر‬
‫ﭘﺲ ای ﻋﺰﯾﺰ‪...‬‬
‫درﯾﺎب ﮐﻪ راه و رﺳﻢ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎری و ﺳﺮ و راز ﺟﺎوﯾﺪان ﻣﺎﻧﺪن در ﺟﮫﺎن در ھﻤﺎن ھﻤﺖ‬
‫ﺑﺎزوان و اﺧﻼص ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﻪ ﺗﻮ ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪...‬‬
‫ﮐﻪ دراز اﺳﺖ ره ﻣﻘﺼـﺪ وﻣـﻦ ﻧﻮﺳـﻔﺮم‬ ‫ھﻤﺘﻢ ﺑﺪرﻗـﻪ راه ﮐـﻦ ای ﻃـﺎﯾﺮ ﻗـﺪس‬
 ‫راز رﺳﺘﮕﺎری و ﺳﻌﺎدت‬

‫ﺣﮑﻤﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ اﯾﻦ رﻓﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن از ﻋﻘﻞ و ﺟﺴﻢ ﭘﺪﯾﺪ آﯾﺪ‪ .‬در ﻃﻮل ﻣﺴﯿﺮ ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫ھﻤﻮاره ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﺑﺎ ﺷﻘﺎوت و ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ درﺳﺖ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ھﻤﺎن ﻓﺎﺻﻠﻪ دوری او از‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮای او رﺳﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل در روم ﻗﺪﯾﻢ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺟﺴﺪ ﭘﺮوری روی آورده‪ ،‬ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻘﻞ و روح ﺑﮫﺎ‬
‫داد! در ﻧﺘﯿﺠﻪ آن اﻧﺴﺎن در ﭘﯽ ﭘﺮورش اﻧﺪام ﺧﻮد و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﻗﺪرت ﺟﺴﻤﯽ ﺧﻮد‬
‫ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬ﺟﻨﮕﮫﺎی وﺣﺸﺘﻨﺎک ﭘﮫﻠﻮاﻧﺎن‪ ،‬ﮐﺸﺘﯽھﺎی ﺧﻮﻧﯿﻦ‪ ،‬ﮔﻼوﯾﺰ ﺷﺪن ﺑﺎ ﺷﯿﺮھﺎی‬
‫درﻧﺪه‪ ،‬درﮔﯿﺮ ﺷﺪن ﺑﺎ ﮔﺎوھﺎی وﺣﺸﯽ‪ ،‬و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎﯾﯽ اﯾﻦﭼﻨﯿﻦ ﮐﻪ درﻗﺎﻟﺐ آنھﺎ ﺑﺸﺮ‬
‫ﺑﺎزوان ﺧﻮد را ﺑﻪ رخ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺮﮔﺮﻣﯽھﺎی اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮی‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎدﯾﻮمھﺎی ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرﮔﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ و ھﺰارھﺎ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ‬
‫و ﻗﮫﻘﻪ و ﺷﺎدی ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﮫﻠﻮاﻧﯽ ﺣﺮﯾﻒ ﺧﻮد را ﺟﻠﻮی روی ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮاﻧﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮاﯾﺶ ﮐﻒ ﻣﯽزدﻧﺪ و ﺻﻮت ﺳﺮ ﻣﯽدادﻧﺪ ﺗﮑﻪ ﭘﺎره ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﺟﻮاﻣﻊ ﺣﺲ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن از ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺮﻓﺖ و اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺣﯿﻮاﻧﯽ و‬
‫درﻧﺪﮔﯽ در اﻧﺴﺎن رﺷﺪ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ اھﺘﻤﺎم ورزﯾﺪن ﺑﻪ ﺟﺴﻢ؛ آﺷﭙﺰان و ﻏﺬاھﺎ و رﺳﺘﻮرانھﺎ ﻧﺎم و ﻧﺸﺎﻧﯽ ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‬
‫و ﻋﻘﻞ ﺑﺸﺮی در اﯾﻦ ﻣﺤﺪوده ﺗﻨﮓ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺧﻼف روﻣﺎﻧﯽھﺎ ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﺎن ﺑﻪ ﻋﻘﻞ ﭘﯿﻠﻪ ﮐﺮده روح و ﺟﺴﻢ را زﯾﺮ ﭘﺎ ﻧﮫﺎدﻧﺪ‪ ،‬و در‬
‫ﻓﻀﺎی ﻋﻘﻼﻧﯽ ﺧﻮاب »ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪای« را دﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬و ﻧﺎمھﺎﯾﯽ ﭼﻮن ارﺳﻄﻮ و ﺳﻘﺮاط در‬
‫آﺳﻤﺎﻧﺸﺎن ﻧﻤﻮدار ﺷﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺗﻤﺪن ﻋﻘﻠﮕﺮاﯾﯽ اﮔﺮ ﭼﻪ اﻧﺴﺎن را از رﺗﺒﻪ ﺣﯿﻮاﻧﯿﺖ ﺗﻤﺪن ﺟﺴﻤﮕﺮاﯾﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮده‬
‫ﺑﻮد ﺑﺎز ھﻢ ﭼﻮن ﺗﻤﺎم ﻧﯿﺎزھﺎی ﺑﺸﺮ را در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻤﺪن ﺳﻌﺎدت‬
‫ﺑﺨﺶ ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺷﺪ را ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﮫﻀﺖھﺎی ﻧﺎﻗﺺ ﺑﺮ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽھﺎ وﺷﻘﺎوت اﻧﺴﺎن ﻣﯽاﻓﺰود‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﻘﻠﮕﺮﯾﯽ‬
‫ﻣﻄﻠﻖ‪ :‬ادﻋﺎی ﻋﻘﻠﻤﻨﺪی اﻓﺮاد ﻣﻮی دﻣﺎغ ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺷﺪه ﻣﺸﮑﻞ ﺳﺎزی ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ھﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ آنھﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﺪ‪ :‬آب‪ ،‬ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﻏﯿﺮه‪ !...‬و اﮔﺮ ﻋﻘﻞ آنھﺎ ﺗﻮان‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۶۶‬‬

‫ھﻀﻢ ﭼﯿﺰی را ﻧﻤﯽداﺷﺖ ﮐﻼ ﻣﺎھﯿﺖ آن ﭼﯿﺰ زﯾﺮ ﺳﺆال ﻣﯽرﻓﺖ!‬

‫ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ در اﺣﺘﮑﺎر ﮔﺮوھﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﻋﻘﻞ ﮐﻞ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﻮاﻧﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺗﺮﺷﺢ ﻋﻘﻞھﺎی ﺧﻮدﺧﻮاه آنھﺎ ﺑﻮد ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎﯾﻪ ﺳﯿﺎه‬
‫و ﻣﮫﯿﺐ دﯾﮑﺘﺎﺗﻮرﯾﺖ‪ ،‬و اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮی وﺣﺸﺘﻨﺎک ﮔﺮوھﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﻋﻘﻼ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮ‬
‫ھﻤﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ھﻨﺪ و ﭼﯿﻦ و اﯾﺮان ﺣﮑﺎﯾﺘﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﺮ ﻧﮫﻀﺖ ﻋﻘﻠﮑﺮاﯾﯽ و‬
‫ﺟﺴﻢ ﭘﺮوری‪ .‬روح ﺑﻪ ﺷﯿﻮهای ﮐﻪ ﻣﻮﺑﺪان و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح دﯾﻨﺪار ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﭘﺮورش داده ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻋﻘﻞ و ﺟﺴﻢ را ھﯿﭻ ارزﺷﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺪن در رﯾﺎﺿﺎت‬
‫روﺣﯽ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪ و ﻋﻘﻞ ﺗﻌﻄﯿﻞ‪ .‬در ﺳﺎﯾﻪ ﮐﻨﻔﻮﺳﯿﻮﺳﯽ ﭼﯿﻦ اﻧﺴﺎن در ﻧﮫﺎﯾﺖ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ و دﯾﮑﺘﺎﺗﻮرﯾﺖ داس و ﭼﮑﺶ روی آورد‪ .‬و در ھﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﺎو و ﺷﮫﻮت ﭘﺮﺳﺘﯽ و‬
‫در اﯾﺮان ﺑﻪ آﺗﺶ و ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﭘﺮﺳﺘﯽ‪ ...‬ﺑﺮﺧﯽ از اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی راﺋﺞ ﺻﻮﻓﯽ ﮔﺮاﯾﯽ ﻣﻨﺤﺮف‬
‫در ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﯽ زاﺋﯿﺪه اﯾﻦ ﺷﯿﻮه از ﺗﻔﮑﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮫﻀﺖ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺟﮫﺎن ﻏﺮب اﻣﺘﺪادی اﺳﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ از ﺗﻤﺪنھﺎی ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﻗﺪﯾﻢ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﺗﻤﺪن ﻧﻮﯾﻦ ﺟﮫﺎن ﻏﺮب ﮐﻪ در واﻗﻊ رد ﻓﻌﻠﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮی ﮐﻠﯿﺴﺎ و ﭘﺎپ‪ ،‬روح را‬
‫در ﭼﮫﺎر دﯾﻮاری ﮐﻠﯿﺴﺎ زﻧﺪان ﮐﺮده‪ ،‬ﺳﻮار ﺑﺮ ﻣﺮﮐﺐ ﻋﻘﻞﮔﺮاﯾﯽ و ﺟﺴﻢ ﭘﺮوری ﺑﻪ ﺟﻠﻮ‬
‫ﻣﯿﺮود‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﻈﺎمھﺎی اﺟﺮاﯾﯽ ﺗﻤﺪن ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی رﻋﺎﯾﺖ ﻋﻘﻠﮕﺮاﯾﯽ و ﺟﺴﻢ ﭘﺮوری ﺑﻨﺎ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻈﺎمھﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدی‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﻓﺮھﻨﮕﯽ و ﻏﯿﺮه‪ ..‬ﺑﺪﯾﻦ دﻟﯿﻞ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺎ ھﻤﯿﺸﻪ در ﺗﻘﻠﯿﺪ و ﮐﭙﯽ ﺑﺮداری اﯾﻦ ﺗﻤﺪن دﭼﺎر اﺷﺘﺒﺎه ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ! ﭼﺮا ﮐﻪ آنھﺎ‬
‫ﻧﻈﺎمھﺎی ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻧﯿﺎز ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﺧﻮد و ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮﺷﺸﺎن ﺑﻪ ﺑﺸﺮ و ھﺪف از‬
‫زﻧﺪﮔﯽ او ﺑﻨﺎ ﻧﮫﺎدهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﻧﻈﺎم اﻗﺘﺼﺎدی آنھﺎ ﮐﺴﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﮫﻢ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺷﯿﻮه‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺛﺮوت‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﯿﻮهھﺎی ﻣﮑﺎراﻧﻪ ﻗﻤﺎر ﯾﺎ رﺑﺎ ﺧﻮری‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﻪ ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﮐﺖ ﮐﺸﯿﺪه ﺣﺴﺎبھﺎی ﺑﺎﻧﮑﯽ ﺧﻮد را ﻓﺮﺑﻪ ﺳﺎزد‪ ،‬در اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ‬
‫ﺟﻮاﻣﻊ ﮐﺎر ﻧﺎﭘﺴﻨﺪﯾﺪهای ﻧﮑﺮده ھﯿﭻ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺮک و ﻋﺎﻗﻞ ﺷﻤﺮده ﻣﯽﺷﻮد!‬
‫و اﮔﺮ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﻗﺪرت و ﻧﯿﺮوی ﻧﻈﺎﻣﯽ دهھﺎ ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﺎک‬
‫و ﺧﻮن ﮐﺸﯿﺪه وﯾﺮان ﺳﺎزد و ﺛﺮوتھﺎی آنھﺎ را ﭼﭙﺎول ﮐﺮده‪ ،‬ﮐﺸﻮر ﺧﻮد را آﺑﺎد و ﺑﻪ‬
‫رﻓﺎه اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻧﻈﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻗﺎﺑﻞ ارج و اﺣﺘﺮام!‬
‫آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺛﺮوتھﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻠﺖھﺎی ﺟﮫﺎن ﺳﻮم را ﺑﻪ ﺗﺎرج ﺑﺮده‪ ،‬ﻣﺎﻧﻊ رﺷﺪ و‬
 ‫‪۶۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺗﺮﻗﯽ آنھﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺣﺎﻓﻈﺎن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و ﻣﺪاﻓﻌﺎن اﺻﻠﯽ آن ﺷﻤﺮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬و ﺑﺎﻻی‬
‫ﺣﺮف آنھﺎ ﺣﺮﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ھﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﯿﻞ آنھﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﺧﻮﻧﺴﺮدی وﺗﻮ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد! ﯾﮫﻮدیھﺎ ﭼﻮن ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﻓﻠﺴﻄﯿﻨﯽھﺎ را از ﺧﺎﻧﻪ و ﮐﺎﺷﺎﻧﻪﺷﺎن ﺑﯿﺮون راﻧﺪه ﺗﺎر‬
‫و ﻣﺎر ﮐﻨﻨﺪ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﺳﻠﻄﻪﮔﺮی و ﺳﻮار ﺷﺪن ﺑﺮ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺧﺎﻧﻪ را دارﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﺎﻟﮑﺎن اﺻﻠﯽ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ و زﻣﯿﻦ در ﺑﻮﻗﮫﺎی آن ﻧﻈﺎمھﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺘﯿﺰهﺟﻮ و آدﻣﮑﺶ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ!‬
‫در اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢھﺎ ﮐﺴﯽ ﻧﺨﻮاھﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪ ﻗﺮاوﻻن ﺧﻮن آﺷﺎم ﻏﺮب در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭼﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ؟! ﭼﺮا ﮐﺸﻮرھﺎی ﺳﺮﻣﺎﯾﻪداری ﭼﻮن اﯾﺮان و ﻟﯿﺒﯽ ﺑﺎ ﺛﺮوتھﺎی ﺧﯿﺎﻟﯽ در زﯾﺮ‬
‫ﺧﻂ ﻓﻘﺮ ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ و ﭼﺮا درآﻣﺪﺷﺎن ﺑﻪ ﺟﯿﺐ دو ﺑﻠﻮک ﺷﺮق ﻏﺮب رواﻧﻪ ﻣﯽﺷﻮد؟!‬
‫در اﯾﻦ ﮐﺸﻮرھﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﺮ ﺑﺮدﮔﯽ زن‪ ،‬و ﮐﺎﻻ ﺷﮫﻮت ﺑﻮدن آن ﺷﮑﺎﯾﺘﯽ ﻧﺪارد ھﯿﭻ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎی ﻓﺨﺮ اﺳﺖ زﻧﯽ ﺑﺮای ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭘﺎرﭼﻪای ﯾﺎ ﮐﻔﺸﯽ‪ ،‬ﺧﻮدش را ﻋﺮﯾﺎن‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻤﺎن ﺷﮫﻮﺗﺮاﻧﺎن رژه رود‪ .‬از ﺻﺎﺑﻮن ﺣﻤﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ دﺳﺘﻤﺎل ﮐﺎﻏﺬی و‬
‫ﺗﺎ ﻣﺪﻟﮫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻣﺎﺷﯿﻦ را ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻦ ﻋﺮﯾﺎن ﺑﻪ اﺟﺎره ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه زﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﺮض‬
‫ﻓﺮوش ﻗﺮار دھﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺟﻮاﻣﻊ ﺗﻦ ﻓﺮوﺷﯽ ﺷﻐﻠﯽ اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام‪ .‬ھﻤﺠﻨﺲ ﮔﺮاﯾﯽ‬
‫ﺣﻖ ﻣﺴﻠﻢ ھﺮ ﻓﺮد اﺳﺖ! ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬و ﻋﺎﻃﻔﻪ و اﺣﺘﺮام و ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ھﻤﻨﻮع را ھﯿﭻ ﻣﻌﻨﺎ و‬
‫ﻣﻔﮫﻮﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺎﻣﮫﺎی دﻣﮑﺮاﺳﯽ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻏﺮب‪ ،‬ﺗﻔﮑﺮ ﺟﺪاﯾﯽ دﯾﻦ از ﺳﯿﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ از ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫دﯾﻨﯽ و ﻣﺪﻧﯽ‪ ،‬ﺷﻌﺎرھﺎی ﺣﻘﻮق زن‪ ،‬ﻣﺘﺮﺳﮑﮫﺎی آزادی ﺷﯿﻮهھﺎی ﮔﺮدش ﻣﺎل و‬
‫ﻧﻈﺎمھﺎی ﺑﺎﻧﮑﺪاری و ﺑﯿﻤﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻟﺒﺎسھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻏﺮب ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ رﻓﺎه و آﺳﺎﯾﺶ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﺧﻮد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻗﺪر و ﻗﺎﻣﺖ آن ﺟﻮاﻣﻊ ﺳﺎﺧﺘﻪ در ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﻣﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺟﻮاب‬
‫دھﺪ‪ .‬ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻟﺒﺎسھﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﻘﯿﺎس و ﺣﺠﻢ ﺧﻮد ﺗﮫﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﻧﻪ اﯾﻨﮑﻪ آﻧﭽﻪ دﯾﮕﺮان‬
‫ﺑﺮای ﺧﻮد دوﺧﺘﻪاﻧﺪ را ﻣﺎ ﻧﺸﺨﻮار ﮐﻨﯿﻢ!‬
‫ﺑﺴﯿﺎری از آﻧﭽﻪ در ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﻣﺎ ﺟﻨﺠﺎل ﺑﺮاﻧﮕﯿﺰ ﺷﺪه ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﺪم آ ﮔﺎھﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﺑﻪ‬
‫اﺻﻄﻼح روﺷﻨﻔﮑﺮان ﻏﺮب زدهای اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻓﻀﺎی ﻓﮑﺮی و ﻓﺮھﻨﮕﯽ ﻣﺎ ﻣﺎﻧﻮر‬
‫ﻣﯽدھﻨﺪ‪ ،‬و از اﺳﻼم و ﺗﻌﺎﻟﯿﻢ آن ﺑﮑﻠﯽ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺳﻼم در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری ﻧﻮﻋﯽ ﺗﻮازن وﺑﺎﻻﻧﺲ ﺑﯿﻦ ﺟﺴﻢ و ﻋﻘﻞ و روح آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺬاﺷﺘﻦ ھﺮ ﭼﯿﺰی ﺟﺎی ﺧﻮد و ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻧﯿﺎز‪...‬‬
‫آﻧﭽﻪ در ﺟﮫﺎن ﻏﺮب روی داد ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻠﯽ ﺑﻮد ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺮ ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﯽ ﮐﻠﯿﺴﺎی‬
‫اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮ و ﻣﺤﺎﮐﻢ ﺗﻔﺘﯿﺶ‪ .‬وﻟﯽ آﻧﭽﻪ ﻏﺮب را ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻮدی و ھﻼﮐﺖ ﺳﻮق ﻣﯽدھﺪ زﯾﺮ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۶۸‬‬

‫ﭘﺎ ﻧﮫﺎدن ﻧﯿﺎزھﺎی روﺣﯽ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﮫﺎن ﺑﻪ اﻧﻘﻼﺑﯽ روﺣﯽ ﻧﯿﺎز دارد‪:‬‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻨﮑﻪ روح ﻣﺤﻮر ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ‪ ،‬و اھﺮم واﻗﻌﯽ وﺟﻮد اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺑﺮای اﻧﺴﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ اﺳﺖ و ﻧﻪ او ﭼﻨﺪان از ﮐﻨﻪ و ﻣﺎھﯿﺖ آن اﻃﻼﻋﯽ دارد‪.‬‬
‫ۡ ۡ َّ َ ٗ‬ ‫وح م ِۡن أَ ۡمر َر ّ� َو َما ٓ أُوت ُ‬
‫ِيتم ّم َِن ٱلعِل ِم إِ� قل ِي� ‪﴾٨٥‬‬ ‫وح� قُل ُّ‬
‫ٱلر ُ‬ ‫ُّ‬ ‫ََۡ َُ َ َ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫﴿و��ٔلونك ع ِن ٱلر ِ ِ‬
‫]اﻹﺳﺮاء‪.[٨٥ :‬‬
‫ﻣﺤﻤﺪ!( درﺑﺎرهی روح ﻣﯽﭘﺮﺳﻨﺪ )ﮐﻪ ﭼﯿﺴﺖ(‪ .‬ﺑﮕﻮ‪ :‬روح ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫»از ﺗﻮ )ای ّ‬
‫ﺗﻨﮫﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرم از آن آ ﮔﺎه اﺳﺖ )و ﺧﻠﻘﺘﯽ اﺳﺮارآﻣﯿﺰ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﻣﺎده دارد و اﻋﺠﻮﺑﻪی ﺟﮫﺎن آﻓﺮﯾﻨﺶ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺟﺎی ﺷﮕﻔﺖ ﻧﯿﺴﺖ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ‬
‫روح ﭘﯽ ﻧﺒﺮﯾﺪ(‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺟﺰ داﻧﺶ اﻧﺪﮐﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪) ،‬و ﻋﻠﻢ ﺷﻤﺎ اﻧﺴﺎنھﺎ‬
‫ّ‬ ‫ﺑﺎ ّ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮهی ﮐﻞ ﺟﮫﺎن و ﻋﻠﻢ ﻻﯾﺘﻨﺎھﯽ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺒﺤﺎن‪ ،‬ﻗﻄﺮه ﺑﻪ درﯾﺎ ھﻢ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ(‪«.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻣﻮرد روح ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪاده اﺳﺖ ﺗﺎ ﻗﺪاﺳﺖ و اھﺘﻤﺎم‬
‫ورزﯾﺪن ﺑﻪ آن ھﻤﭽﻨﺎن در اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺑﺸﺮ ھﻮﯾﺪا ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮای ﺗﺄﮐﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺷﺎره داﺷﺘﻪ‬
‫كةِ إ ّ� َ�ٰل ُ ِۢق � َ َ ٗ‬‫ۡ َ َ َ ُّ َ ۡ َ َ ٰٓ َ‬
‫��‬ ‫�� ِ ِ ِ‬ ‫ﮐﻪ روح از ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮﺗﺮ و ﺟﮫﺎن ﻣﻠﮑﻮت اﺳﺖ‪�﴿ .‬ذ قال ر�ك ل ِلم‬
‫َ َ ُ ْ َُ‬ ‫�إ َّم ۡس ُنون ‪ ٢٨‬فَإ َذا َس َّو ۡ� ُت ُهۥ َو َ� َف ۡخ ُ‬ ‫ّمِن َص ۡل َ�ٰل ّم ِۡن َ َ‬
‫و� �قعوا �ۥ‬ ‫ت �ِيهِ مِن ُّر ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٖ‬ ‫ٖ‬ ‫ٖ‬
‫�جد َ‬ ‫َ‬
‫ِين‪] ﴾٢٩‬اﻟﺤﺠﺮ‪.[٢٩-٢٨ :‬‬ ‫ٰ ِ‬
‫»)ای ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ! ﺑﯿﺎن ﮐﻦ( آن زﻣﺎن را ﮐﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت ﺑﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ از ِﮔﻞ‬
‫ﺧﺸﮑﯿﺪهی ﺳﯿﺎه ﺷﺪهی ﮔﻨﺪﯾﺪهای اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﻣﯽآﻓﺮﯾﻨﻢ( ‪) ٢٨‬ﭘﺲ آن ﮔﺎه ﮐﻪ او را‬
‫ّ‬
‫آراﺳﺘﻪ و ﭘﯿﺮاﺳﺘﻪ ﮐﺮدم و از روح ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﻮد در او دﻣﯿﺪم‪) .‬ﺑﺮای ﺑﺰرﮔﺪاﺷﺖ و‬
‫درودش( در ﺑﺮاﺑﺮش ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﯿﺪ«‬
‫ً‬
‫روح ﻣﺼﺪر ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ و راه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت ﺗﻠﻘﯽ ﺷﺪه‪ ،‬و در ﻗﺮان ﺑﻌﻀﺎ ﺑﺎ‬
‫»ﻗﻠﺐ« از آن ﺗﻌﺒﯿﺮ ﮔﺸﺘﻪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ُ َ ‪ٞ‬‬
‫ٱلس ۡم َع َوه َو ش ِهيد﴾ ]ق‪.[٣٧ :‬‬‫ب أ ۡو � ۡل َ� َّ‬ ‫َ‬
‫ى ل َِمن َ� َن ُ�ۥ قَ ۡل ٌ‬‫﴿إ ِ َّن ِ� َ�ٰل َِك َ� ِۡ� َر ٰ‬
‫»ﺑﻪ راﺳﺘﯽ در اﯾﻦ )ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﭘﯿﺸﯿﻨﯿﺎن( ﺑﯿﺪارﺑﺎش و اﻧﺪرز ﺑﺰرﮔﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای آن‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ دﻟﯽ )آ ﮔﺎه( داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻗﻠﺐ ﮔﻮش ﻓﺮا دارد«‬
‫و در رﺳﯿﺪﮔﯽ و ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﻃﮫﺎرت آن ﺳﻌﺎدت‪ ،‬و در ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﯽ از‬
 ‫‪۶۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻧﯿﺎزھﺎی آن ﺷﻘﺎوت ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪:‬‬

‫َ‬ ‫﴿قَ ۡد أَ ۡفلَ َح َمن َز َّ�ٮ ٰ َها ‪َ ٩‬وقَ ۡد َخ َ‬
‫اب َمن د َّسٮ ٰ َها ‪] ﴾١٠‬اﻟﺸﻤﺲ‪.[١٠-٩ :‬‬
‫»ﮐﺴﯽ رﺳﺘﮕﺎر و ﮐﺎﻣﯿﺎب ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را )ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻃﺎﻋﺎت و ﻋﺒﺎدات‪،‬‬
‫ﻣﻨﮫﯿﺎت( ﭘﺎﮐﯿﺰه دارد و ﺑﭙﯿﺮاﯾﺪ )و آن را ﺑﺎ ھﻮﯾﺪا ﺳﺎﺧﺘﻦ ّ‬
‫ھﻮﯾﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ‬ ‫و ﺗﺮک ﻣﻌﺎﺻﯽ و ّ‬
‫رﺷﺪ دھﺪ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮد(‪ (۹) .‬و ﮐﺴﯽ ﻧﺎاﻣﯿﺪ و ﻧﺎﮐﺎم ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﻧﻔﺲ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ )و ﻓﻀﺎﺋﻞ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺧﻮد را در ﻣﯿﺎن ﮐﻔﺮ و ﺷﺮک و ﻣﻌﺼﯿﺖ( ﭘﻨﮫﺎن ﺑﺪارد و ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫ّ‬ ‫و ﻣﺰاﯾﺎی‬
‫)ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺻﯽ)ﺑﯿﺎﻻﯾﺪ«‬
‫اﮔﺮ اﻧﺴﺎن را ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در ﻣﯽآﯾﺪ‪:‬‬
‫‪ -١‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ادراک ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ‪ -٢ .‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﻮاھﺶ و واﮐﻨﺶ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺶ در‬
‫ﻗﻠﺐ اﺳﺖ‪ .‬و ‪ -٣‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻠﻮک و رﻓﺘﺎر ﮐﻪ ﮐﺎر ﺑﺪن اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ روح اﺳﺖ ﮐﻪ رھﺒﺮﯾﺖ و‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ را ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪﺳﺖ ﮔﯿﺮد‪ .‬و در ﻏﯿﺎب او اﻧﺴﺎن از ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎز ﻧﺨﻮاھﺪ‬
‫اﯾﺴﺘﺎد اﻣﺎ اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﭼﻮن ﺑﺴﻮی »ﻧﺎﮐﺠﺎ آﺑﺎد« و ﻓﺎﻗﺪ ھﺪف اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻌﻮر و‬
‫اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﭘﻮﭼﯽ‪ ،‬و ﺷﻘﺎوت و ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺘﯽ در اﻓﺮاد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫راز آﻣﺎرھﺎی وﺣﺸﺘﻨﺎک ﺧﻮدﮐﺸﯽ در ﺟﮫﺎن ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﯿﻤﺎریھﺎی ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﭘﻮﭼﯽ‬
‫و ﺑﯿﮫﻮدﮔﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﺸﻮر ﺳﻮﺋﺪ ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درآﻣﺪ ﻓﺮد )‪ ١٣٠٠٠‬دﻻر( ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺧﻮدﮐﺸﯽ در‬
‫ﺟﮫﺎن را دارد؟‬
‫ﺑﺴﯿﺎری از ﮐﺸﻮرھﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻮان ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن رﻓﺎه اﻗﺘﺼﺎدی ﻓﺮد و اﺷﺒﺎع ھﻤﻪ‬
‫رﻏﺒﺎت و ﺧﻮاھﺸﺎت ﺷﮫﺮوﻧﺪان ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ را ﺳﺮ راھﺸﺎن ﻗﺮار‬
‫دھﻨﺪ ﺗﺎ اﻓﺮاد را ﺑﮕﻮﻧﻪای ﻣﺸﻐﻮل ﮐﺮده ﺗﺎ از ﻓﮑﺮ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺧﻮدﮐﺸﯽ دور ﺳﺎزﻧﺪ!‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎن ﻏﺮﺑﯽ ﺑﺪﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻘﺪان روح‪ ،‬ﯾﺎ ﻋﺪم‬
‫ﺗﻐﺬﯾﻪ درﺳﺖ آن ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﺣﯿﻮاﻧﯽ درﻧﺪه و وﺣﺸﺘﻨﺎک در ﮐﺎﻟﺒﺪ آدﻣﯽ‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﺮ ﺧﻮد ﺟﮫﻨﻢ ﺳﺎزد‪.‬‬
‫آﻧﭽﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺟﮫﺎن در ﭘﯽ آن اﺳﺖ ھﻤﺎن اﺳﻼم اﺳﺖ و ﺑﺲ! اﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﺳﻮء دﺷﻤﻨﺎن و ﻣﺴﺦ ﺻﻮرت زﯾﺒﺎی اﺳﻼم در رﺳﺎﻧﻪھﺎی ﮔﺮوھﯽ ﺟﮫﺎن‪ ،‬و‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن از اﺳﻼم ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﺟﮫﺎن از دﯾﺪن ﺗﻨﮫﺎ راه‬
‫ﺳﻌﺎدﺗﺶ ﻣﺤﺮوم ﺑﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﺷﮕﺎن را از ﻋﻘﻞ و روح ﺑﺪون ﺟﺴﻢ آﻓﺮﯾﺪ‪ ،‬و ﺣﯿﻮاﻧﺎت را از ﺟﺴﻢ و روح‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۷۰‬‬

‫ﻣﻨﮫﺎی ﻋﻘﻞ‪ ،‬و ﺟﻤﺎدات را از ﺟﺴﻢ ﻣﻨﮫﺎی ﻋﻘﻞ و روح‪ ،‬و اﻧﺴﺎن را ﮐﻪ ﻧﻤﺎدی از ﺧﻠﻘﺖ‬
‫ﻣﺘﮑﺎﻣﻞ ﭘﺮودﮔﺎر اﺳﺖ از روح و ﻋﻘﻞ آﻓﺮﯾﺪه‪ ،‬ﺧﻠﯿﻔﻪ ﺧﻮد ﺑﺮای آﺑﺎداﻧﯽ و ﺳﺎﺧﺘﺎر زﻣﯿﻦ‬
‫َ َ‬
‫ﻗﺮار داد و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﮐﻪ ﻣﻘﺮﺑﺎن درﮔﺎه او ھﺴﺘﻨﺪ را در ﻣﻘﺎﺑﻠﺶ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻧﺪاﺧﺖ‪﴿ :‬فإِذا‬
‫َ َ َ َ ۡ َ َ ٰٓ َ ُ ُ ُّ ُ ۡ َ ۡ َ َ‬ ‫ُّ ِ َ َ ُ ْ َ ُ َ‬ ‫َس َّو ۡ� ُت ُهۥ َو َ� َف ۡخ ُ‬
‫� ُعون‬ ‫ِين ‪ ٧٢‬فسجد ٱلم��ِكة �هم أ‬ ‫�جد َ‬
‫و� �قعوا �ۥ ٰ ِ‬ ‫ت �ِيهِ مِن ر‬
‫‪] ﴾٧٣‬ص‪.[٧٣-٧٢ :‬‬
‫»ھﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ آن )اﻧﺴﺎن( را ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن دادم و آراﺳﺘﻪ و ﭘﯿﺮاﺳﺘﻪ ﮐﺮدم‪ ،‬و از روح‬
‫ّ‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺧﻮد در او دﻣﯿﺪم‪ ،‬در ﺑﺮاﺑﺮش ﺳﺠﺪه )ی ﺑﺰرﮔﺪاﺷﺖ و درود( ﮐﻨﯿﺪ(‪ ۷۲ .‬ﭘﺲ‬
‫ھﻤﻪی ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺳﺠﺪه ﮐﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫رﺷﺪ ﻋﻘﻠﯽ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺷﻌﻮر اﻧﺴﺎﻧﯽ اﻓﺮاد آنھﺎ را ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫درﯾﺎﺑﻨﺪ ﻧﻪ ﺻﻮﻓﯿﮕﺮی ﮐﻨﻔﻮﺳﯿﻮﺳﯽ و ھﻨﺪی راه ﺳﻌﺎدت ﺑﺸﺮ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺗﻤﺪن ﻣﺎدی‬
‫ﻏﺮب و اﯾﻦ اوﻟﯿﻦ ﭘﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﻮی رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﺳﻼم ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪ .‬و آﻣﺎر ﺑﺎﻻی اﺳﻼم آوردن‬
‫اﻓﺮاد در ﻏﺮب و ﺷﺮق در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ اﺳﻼم را ﻧﻪ رﺳﺎﻧﻪای اﺳﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت و ﻧﻪ‬
‫ﮐﺸﻮری و دوﻟﺘﯽ ﮐﻪ از آن ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﻨﺪ و ﻧﻪ وﮐﯿﻼن ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﮐﻪ از او در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺗﮫﻤﺖھﺎی ﻧﺎروای رﺳﺎﻧﻪھﺎی ﻏﺮب و ﺷﺮق دﻓﺎع ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﺷﺎرهاﯾﺴﺖ ﮔﻮﯾﺎ ﺑﺮ ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫َ‬ ‫َ َ ۡ َ‬
‫اﻧﺴﺎن ﺑﺴﻮی ﻓﻄﺮت ﺧﻮد‪َ ﴿ .‬ول ۡو كرِهَ ٱل� ٰ ِف ُرون ‪...﴾٣٢‬‬
‫ﺟﮫﺎن ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﻪ اﻧﻘﻼﺑﯽ روﺣﯽ ﻧﯿﺎز دارد‪:‬‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ اﻧﻘﻼب روﺣﯽ اﻧﺴﺎن از ﻣﺎدﯾﮕﺮی و ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ ﺧﺸﮏ‪ ،‬و از ﻣﺎدﯾﮕﺮی ﺟﺴﻢ‬
‫ﭘﺮوری و ﺷﮫﻮت ﭘﺮﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺴﻮی ﺗﻌﺎﻟﯽ و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ و اﺣﺴﺎس ﺑﻪ وﺟﻮد و ھﺪف از‬
‫آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺳﻮق داده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬و او ﻗﺪرت و ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﮑﻠﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺧﻮاھﺪ ﯾﺎﻓﺖ ﭼﺮا ﮐﻪ ھﯿﭻ‬
‫ﻗﺪرت و ﻧﯿﺮوﯾﯽ را ﺗﻮان ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﯿﺮوی روح ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﺧﻮﺷﯽ و ﺳﻌﺎدت ﻣﺎدی ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬت ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ ﺳﯿﺐ ﺑﺎ‬
‫ﺟﻮﯾﺪن ﮐﺎﻣﻞ آن از ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺮود‪ .‬ﻟﺬت ﻋﻘﻠﯽ ﮐﻤﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﻟﺬت ﻗﺼﻪ ﯾﺎ ﻓﯿﻠﻢ و‬
‫رﻣﺎن ﺗﺎ ﭼﻨﺪ روزی ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﭘﮋﻣﺮده ﺷﺪه از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود‪.‬‬
‫ﺟﺴﺪ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺎﺗﯽ ﭼﻨﺪ ﺿﻌﯿﻒ ﮔﺸﺘﻪ از ﭘﺎ در ﻣﯽآﯾﺪ و ﻋﻘﻞ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻮان ﺑﯿﺸﺘﺮش‬
‫ﺑﺎز ھﻢ از ﮐﺎر ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ .‬اﻣﺎ روح ﭘﯿﺮ و ﻓﺮﺳﻮده ﻧﻤﯽﺷﻮد و ﻟﺬت ﻧﺎﺷﯽ از آن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫آﺧﺮ زﻧﺪﮔﯽ و ﭘﺲ از آن ﻧﯿﺰ اﻧﺴﺎن را ھﻤﺮاھﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﮐﺎر اﻓﺘﺎدن ﻋﻘﻞ و ﺳﻘﻮط‬
‫ﺟﺴﻢ در ﻗﺒﺮ اﯾﻦ روح اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﻮی ﻣﻠﮑﻮت اﻋﻠﯽ ﭘﺮ ﻣﯽﮐﺸﺪ‪.‬‬
 ‫‪۷۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫و ﺑﻪ اﻧﺪازه راﺑﻄﻪ ﻗﻮی اﻧﺴﺎن ﺑﺎ آﺳﻤﺎن داﯾﺮه دﯾﺪ و ﻓﻀﺎی اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﻓﮑﺮ او ﮔﺴﺘﺮش‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ زﻧﺪﮔﯿﺶ ﻣﻌﻨﺎ و ﻣﻔﮫﻮم ﭘﯿﺪا ﮐﺮده‪ ،‬ھﻤﯿﺸﻪ در ﻓﻀﺎﯾﯽ از ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﺑﺴﺮ‬
‫ﻣﯽﺑﺮد‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻓﻀﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺗﺮس و واھﻤﻪ از اﻧﺴﺎن ﻓﺮو ﻣﯽرﯾﺰد‪ .‬اﮔﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻗﺪرتھﺎی‬
‫ﺟﮫﺎﻧﯽ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﻓﺮدی ﮐﻪ راﺑﻄﻪاش ﺑﺎ آﺳﻤﺎن ﻗﻮی اﺳﺖ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﮐﺎﻟﺒﺪ‬
‫آرام او وﺣﺸﺖ آﻓﺮﯾﻨﻨﺪ‪:‬‬
‫َّ َ َ َ َ ُ ُ َّ ُ َّ َّ َ َ ۡ َ َ ُ ْ َ ُ ۡ َ ۡ َ ۡ ُ ۡ َ َ َ ُ ۡ َ ٗ َ َ ُ ْ‬
‫﴿ٱ�ِين قال لهم ٱ�اس إِن ٱ�اس قد �عوا ل�م فٱخشوهم فزادهم إِي�ٰنا وقالوا‬
‫ۡ ُ‬ ‫َح ۡسبُ َنا َّ ُ‬
‫ٱ� َون ِۡع َم ٱل َو� ِيل﴾ ]آل ﻋﻤﺮان‪.[١٧٣ :‬‬
‫ﻣﺮدم ]ﻣﻨﺎﻓﻖ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﻔﻮذی دﺷﻤﻦ[ ﺑﻪ آﻧﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻟﺸﮑﺮی‬ ‫ِ‬ ‫»ھﻤﺎن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻧﺒﻮه از ﻣﺮدم ]ﻣﮑﻪ[ ﺑﺮای ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﺮد آﻣﺪهاﻧﺪ‪ ،‬از آﻧﺎن ﺑﺘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬وﻟﯽ ]اﯾﻦ ﺗﮫﺪﯾﺪ[‬
‫ﺑﺮ اﯾﻤﺎﻧﺸﺎن اﻓﺰود‪ ،‬و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺧﺪا ﻣﺎ را ﺑﺲ اﺳﺖ‪ ،‬و او ﻧﯿﮑﻮ وﮐﯿﻞ و ]ﻧﯿﮑﻮ ﮐﺎرﮔﺰاری[‬
‫اﺳﺖ‪«.‬‬
‫دﺳﺖ ﭘﺮوردﮔﺎن ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ‪ ،‬ﯾﺎران وﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ﺑﺎ اﯾﻦ دﯾﺪ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﯾﻖ‬
‫ﻣﯽﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻨﺪ‪ .‬آنﭼﻨﺎن در ﭘﯽ آﻣﺎده ﺳﺎزی و اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ اﺳﺒﺎب و ﻧﯿﺮوھﺎی ﻣﺎدی ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﯽرﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ھﯿﭻ اﻋﺘﻤﺎدی ﺑﺮ ﻧﯿﺮوی ﻏﯿﺒﯽ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬و ھﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ آن ﭼﻨﺎن ﺑﺮ ﺧﺪا‬
‫ﺗﻮﮐﻞ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﻗﺪرت ﻣﺎدی را ﻧﺰد آنھﺎ ھﯿﭻ اﻋﺘﺒﺎری ﻧﯿﺴﺖ‪:‬‬
‫َّ َّ‬ ‫ُ ُ ُ ُ ۡ َ َ َّ ۡ ُ َّ‬ ‫ٱ� إ َّ� � ُ ۡ َ‬
‫﴿ َو َما َج َعلَ ُه َّ ُ‬
‫� إِ� م ِۡن عِن ِد ٱ�ِۚ إِن‬ ‫ى َو�ِ َ ۡط َم� ِ َّن بِهِۦ قلو�� ۚم وما ٱ�‬‫� ٰ‬ ‫ِ‬
‫ِيم﴾ ]اﻷﻧﻔﺎل‪.[١٠ :‬‬ ‫�ز َحك ٌ‬ ‫ٱ� َعز ٌ‬ ‫َّ َ‬
‫ِ‬
‫»و ﺧﺪا آن ]وﻋﺪه ﯾﺎری[ را ﻓﻘﻂ ﻣﮋده و ﻧﻮﯾﺪی ﺑﺮای ﺷﻤﺎ ﻗﺮار داد و ﻧﯿﺰ ﺑﺮای آﻧﮑﻪ‬
‫دل ھﺎﯾﺘﺎن ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن آراﻣﺶ ﯾﺎﺑﺪ؛ و ﮔﺮﻧﻪ ﭘﯿﺮوزی ﻓﻘﻂ از ﺳﻮی ﺧﺪاﺳﺖ؛ زﯾﺮا ﺧﺪا‬
‫ﺗﻮاﻧﺎی ﺷﮑﺴﺖ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ و ﺣﮑﯿﻢ اﺳﺖ«‬
‫ﻗﺪرت و ﺗﻮان روﺣﯽ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺑﻪ آزادی را در اﻧﺴﺎن ﺑﺎرور ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ آزادی از ھﻤﻪ ﻗﯿﺪ‬
‫و ﺑﻨﺪ و زﻧﺠﯿﺮھﺎی ﺟﺴﺪی و ﻣﺎدی‪ ،‬آزادی از ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻌﺎﻧﯽ و ﻣﻔﺎھﯿﻢ ﺑﺮدﮔﯽ و ﺳﺮ ﺧﻢ‬
‫ﮐﺮدن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺸﺮ! و‪...‬‬
‫اﻧﺴﺎن در ﻣﻘﺎﺑﻞ دو راه ﻗﺮار دارد؛‬
‫ﯾﺎ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ و ﺑﺰرﮔﯽ و ﺗﻌﺎﻟﯽ ‪ -‬و درﺟﺎت – ﯾﺎ ﻓﺮود آﻣﺪن در »درﮐﺎت« و ﭘﺴﺘﯽھﺎ و‬
‫ھﻼﮐﺖ‪:‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۷۲‬‬
‫َ َ َ َّ‬ ‫ُ َ‬ ‫َ ٓ‬
‫﴿ل َِمن شا َء مِن� ۡم أن َ� َتق َّد َم أ ۡو َ� َتأخ َر ‪] ﴾٣٧‬اﻟﻤﺪﺛﺮ‪.[٣٧ :‬‬
‫»ﺑﺮای ﮐﺴﺎﻧﯽ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ )ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﯿﺮات و ﻃﺎﻋﺎت( ﭘﯿﺶ ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ )از ﺧﯿﺮات و ﻃﺎﻋﺎت( ﻋﻘﺐ ﺑﮑﺸﻨﺪ«‬
‫و در ﺳﺎﯾﻪ ﭘﺮورش ﻣﺘﻮازن روح در ﮐﻨﺎر ﺑﮫﺎ دادن ﺑﻪ ﺟﺴﻢ‪ ،‬ﻋﻘﻞ اﻧﺴﺎن اﺣﺴﺎس‬
‫ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم اﺑﻦ ﻗﯿﻢ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬در زﻣﯿﻦ ﺑﮫﺸﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ھﺮ ﮐﺲ وارد آن ﻧﺸﻮد وارد‬
‫ﺑﮫﺸﺖ آﺧﺮت ﻧﺨﻮاھﺪ ﺷﺪ!‬
‫و آن ﺑﮫﺸﺖ ﭼﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺟﺰ ﭼﺸﯿﺪن ﻟﺬت اﯾﻤﺎن و ھﺪﻓﻤﻨﺪی از وﺟﻮد و‬
‫ﺧﻠﻘﺖ‪..‬‬
‫اﻣﺎم اﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ درﺟﻪ از ﺗﻌﺎﻟﯽ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺮ ﺗﮫﺪﯾﺪھﺎ و ﻏﺮﺷﮫﺎی‬
‫ﻃﻐﯿﺎن ﭘﻮزﺧﻨﺪ زده‪ ،‬ﺑﺎ ﻗﻠﺒﯽ ﺳﺮﺷﺎر از آراﻣﺶ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»دﺷﻤﻨﺎﻧﻢ ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺧﻮاھﻨﺪ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﮫﺸﺖ و ﺳﻌﺎدت ﻣﻦ در ﻗﻠﺒﻢ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺮا ﺑﻪ‬
‫زﻧﺪان اﻓﮑﻨﻨﺪ زﻧﺪان ﺧﻠﻮﺗﮕﺎه راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺎ ﻣﻌﺒﻮدم ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺗﺒﻌﯿﺪ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺖ ﺳﯿﺮ و ﺳﯿﺎﺣﺖ و ﺗﻔﮑﺮ در ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت را ﺑﻪ ﻣﻦ دادهاﻧﺪ و اﮔﺮ ﻣﺮا ﺑﮑﺸﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺟﺎم ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺷﮫﺎدت را ﺑﻪ ﻣﻦ ھﺪﯾﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ!«‪..‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﺎ دﻋﺎھﺎی ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم و ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ اﻧﺴﺎن ﻣﺆﻣﻦ را‬
‫ﺑﻪ ﺷﺎرژ ﮐﺮدن ﺧﻮد و ﻧﯿﺮو ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺮای ﮐﺎر‪ ،‬ﺗﻼش‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در‬
‫زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬و دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ و ﺳﻌﺎدت دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﺎ‬
‫ﻧﻤﺎزھﺎی ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ و ﺗﮑﺮار آﯾﺎت اﻣﯿﺪ و ﺳﻌﺎدت ﺑﺨﺶ‪ ،‬و زﻧﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﯽ‬
‫ﺧﺪای ﺑﺰرگ‪ ،‬و زﻧﺪﮔﯽ در ﭘﻨﺎه آن ذات واﻻ‪ ،‬ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﺆﻣﻦ ﻧﯿﺮو ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ ﺗﺎ در زﻣﯿﻦ‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ و ﺷﺎدﮐﺎم در ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺳﺮﺷﺎر ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬ﺳﻌﺎدت و ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎری ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﮔﺎم ﻧﮫﺪ‪:‬‬
‫َّ َ ٰ َ َّ َّ َ ٰ َ َ ۡ َ ٰ َ ۡ َ ۡ َ ٓ‬ ‫ََ‬ ‫َ‬ ‫ُۡ َ ٓ ُ َ َۡ َ َ ۡ‬
‫ب وأق ِ ِم ٱلصلوة ۖ إِن ٱلصلوة �ن� ع ِن ٱلفحشاءِ‬ ‫ٰ‬
‫و� إِ�ك مِن ٱلكِ� ِ‬ ‫﴿ٱتل ما أ ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫� ۗ َو َّ ُ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫ۡ َ َ ۡ َّ‬
‫ٱ� َ� ۡعل ُم َما ت ۡص َن ُعون﴾ ]اﻟﻌﻨﮑﺒﻮت‪.[٤٥ :‬‬ ‫�َُ‬ ‫َوٱل ُمنك ِر� َو�ِ� ُر ٱ�ِ أ‬
‫»)ای ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ!( ﺑﺨﻮان آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ از ﮐﺘﺎب )آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻗﺮآن( ﺑﻪ ﺗﻮ وﺣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫ّ ً‬
‫ﻧﻤﺎز را ﭼﻨﺎنﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮﭘﺎی دار‪ .‬ﻣﺴﻠﻤﺎ ﻧﻤﺎز )اﻧﺴﺎن را( از ﮔﻨﺎھﺎن ﺑﺰرگ و از ﮐﺎرھﺎی‬
‫ً‬
‫ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ )در ﻧﻈﺮ ﺷﺮع( ﺑﺎزﻣﯽدارد‪ ،‬و ﻗﻄﻌﺎ ذﮐﺮ ﺧﺪا و ﯾﺎد اﻟﻠﻪ )از ھﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮی( واﻻﺗﺮ‬
‫و ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﮐﺎرھﺎﺋﯽ را اﻧﺠﺎم ﻣﯽدھﯿﺪ )و ﺳﺰا و‬
 ‫‪۷۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺟﺰاﯾﺘﺎن را ﺧﻮاھﺪ داد(‪«.‬‬

‫ﺻﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻨﮫﺎ ﮐﺴﯽ را ﺗﻮان ﻓﮫﻢ اﯾﻦ ﻟﺬت و ﺳﻌﺎدت اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﭼﺸﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ اﻣﺎم اﺑﻦ ﻗﯿﻢ‪ :‬اﮔﺮ ﺷﺎھﺎن و ﺷﺎھﺰادهھﺎ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎ در ﭼﻪ ﺳﻌﺎدت‪ ،‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺷﺎدﮐﺎﻣﯽ و آراﻣﺶ ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮﯾﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﻪ ﺟﺎن ﻣﺎ ﻣﯽاﻓﺘﺎدﻧﺪ ﺗﺎ آن را از ﻣﺎ ﺳﻠﺐ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ!‬
 ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﻘﻼﺑﯽ روﺣﯽ در ﺧﻮد ﭘﺪﯾﺪ آورﯾﻢ‬

‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﺎرﻓﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪» :‬ﻟﻠﺤﻖ ﻃﺮاﺋﻖ ﺑﻌﺪد أﻧﻔﺎس اﳋﻼﺋﻖ«! – راهھﺎی رﺳﯿﺪن‬
‫ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻋﺪد ﻧﻔﺲﮐﺸﯿﺪن ھﻤﻪ ﻣﻮﺟﻮدات اﺳﺖ! – ھﻤﻪ ﮐﺎرھﺎی ﺧﯿﺮی ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ ھﺪف رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل و ﮐﺴﺐ رﺿﺎﯾﺖ او ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻋﺚ رﺷﺪ و ﺗﻌﺎﻟﯽ روح‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از ھﺮ ﭼﯿﺰ‪:‬‬
‫‪ -١‬اﻧﺴﺎن ﻗﻠﺒﺶ را ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺳﺎزد‪.‬‬
‫آب زﻻل رﯾﺨﺘﻦ در ﺳﻄﻞ ﮐﺜﯿﻒ ﻓﺎﯾﺪهای ﻧﺪارد‪ .‬اول ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺑﻪ و اﺳﺘﻐﻔﺎر و ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺪاﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻗﻠﺐ را ﭘﺎک و ﺻﺎف ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪ -٢‬ھﻤﯿﺸﻪ در ﯾﺎد ﺧﺪا ﺑﺎش!‬
‫اﮔﺮ ﻧﻔﺴﺖ را ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ و ﺧﻮﺑﯽھﺎ ﻣﺸﻐﻮل ﻧﺪاری ﺗﻮ را ﺑﺴﻮی زﺷﺘﯽھﺎ و ﮔﻨﺎه ﺧﻮاھﺪ‬
‫ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫ﯾﺎ ﺗﻮ ﭘﯿﺸﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﮫﺎر ﻧﻔﺴﺖ را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽﮔﯿﺮی و ﺑﺮ آن ﺳﻮار ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﻮی‬
‫ﺧﻮﺑﯽھﺎ ﭼﮫﺎر ﻧﻌﻞ ﻣﯽﺗﺎزاﻧﯽ‪ ،‬و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ او ﺑﺮ ﺗﻮ ﺳﻮار ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺴﻮی ھﻼﮐﺖ و ﻧﺎﺑﻮدی‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﺪت‪..‬‬
‫»وﻗﺖ« و زﻣﺎن ﺟﺰﺋﯽ از زﻧﺪﮔﯽ ﺗﻮﺳﺖ اﮔﺮ آن را ﺑﺪرﺳﺘﯽ ﭘﺮ ﻧﮑﻨﯽ دوﺳﺖ ﻧﺎﺑﺎب ﯾﺎ‬
‫اﻓﮑﺎر و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ آن را از ﮐﻔﺖ ﺑﯿﺮون ﺧﻮاھﻨﺪ ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺴﺎن ﻋﺎﻗﻞ ھﻤﯿﺸﻪ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی درﺳﺖ وﻗﺘﺶ را ﻣﮫﺎر ﮐﺮده‪ ،‬ﺧﻮد‬
‫را ﺑﻪ ﮐﺎرھﺎی ﻣﻔﯿﺪ ﻣﺸﻐﻮل دارد‪ .‬و ھﻤﻮاره در زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ھﺪفھﺎی ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت و دراز‬
‫ﻣﺪت ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮده‪ ،‬ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ھﺪف ﺧﻮد در ﺗﻼش اﺳﺖ‪ .‬و زﻧﺪﮔﯽ را‬
‫ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻣﯿﺪاﻧﺪ؛ ﺑﺮای ﺗﻼش و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ھﺪف واﻻی ﺧﻮد ﮐﻪ ھﻤﺎن‬
‫رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -٣‬زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎ اﺣﺴﺎس وﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ!‬
‫اﻧﺴﺎن ھﺪﻓﻤﻨﺪ و ﻋﺎﻗﻞ ﺑﺮای ﺧﻮدش ﻏﻢ و دردی‪ ،‬و ﯾﺎ ھﺪف و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﯽ ﻣﯽﺳﺎزد‪.‬‬
‫درد آﺧﺮت‪ ،‬درد ﺳﻌﺎدت ﺑﺸﺮﯾﺖ‪ ،‬درد رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬درد از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﻇﻠﻢ و‬
 ‫‪۷۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺳﺘﻢ در ﺟﮫﺎن‪ ،‬درد دﻋﻮت ﺑﻪ آزادی ﺑﺸﺮ و رھﺎﺋﯿﺶ از ﺳﻠﻄﻪ اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮان‪ ،‬درد ﺗﺮﺑﯿﺖ‬
‫ﻧﺴﻞھﺎی آﯾﻨﺪه ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬درد ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻓﺴﺎد‪ ،‬رﺷﻮهﮔﺮی‪ ،‬روﺳﭙﯿﭙﮕﺮی و اﺻﻼح اﺧﻼق‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ و‪...‬‬
‫ﻣﯿﺰان ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ھﺮ ﻓﺮد ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد ﺑﺎ ھﻢ و دردی ﮐﻪ در‬
‫ﮐﺎﻟﺒﺪ و رواﻧﺶ اﺳﺖ‪ .‬ھﺮ ﭼﻨﺪ اﯾﻦ ﻏﻢ و اﻧﺪﯾﺸﻪ‪ ،‬و ﻓﮑﺮ و درد ﯾﺎ وﻇﯿﻔﻪ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ و واﺿﺤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﮫﻤﺎن اﻧﺪازه ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﻓﺮد ﮔﻮﯾﺎﺗﺮ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ ﺷﻤﺎ ﻓﺮدا اﻣﺘﺤﺎن دارﯾﺪ‪ .‬و اﻣﺮوز دوﺳﺘﺎﻧﺖ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺸﻦ دﻋﻮت‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺟﺸﻦ ﺑﺮوﯾﺪ ﺗﺮس از اﻣﺘﺤﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﻧﺨﻮاھﺪ داد‬
‫اﺣﺴﺎس ﺷﺎدی و ﺳﺮور ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺷﻤﺎ در ﺧﻼف وزش درد ﯾﺎ ﺷﻌﻮر ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﺘﺎن اﺳﺖ‪ .‬و ﺗﻨﮫﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ از ﺟﺸﻦ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ و ﮐﺘﺎﺑﺘﺎن را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﺪ‬
‫اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﭼﻮن در آن ﻟﺤﻈﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺷﻤﺎ در ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و دردﺗﺎن‬
‫اﺳﺖ!‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ اﯾﻦ اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺣﺮﮐﺎت اﻧﺴﺎن و ﺷﺨﺼﯿﺖ او ﺟﮫﺖ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬و در ﻧﺘﯿﺠﻪ آن؛ ﺧﻮرد و ﻧﻮش‪ ،‬ﺧﻮاب و ﺑﯿﺪاری‪ ،‬ﮔﻔﺘﺎر و ﮐﺮدار و ﺗﻤﺎﻣﯽ‬
‫ﺣﺮﮐﺎت و ﺳﮑﻨﺎت او ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ھﻤﻪ ﺣﺮﮐﺎت او در ﻣﺴﯿﺮ رﺳﯿﺪن‬
‫ﺑﻪ آن ھﺪف واﻻ ﯾﺎ درد و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ اﺳﺖ‪..‬‬
‫و اﯾﻦ ھﻤﺎن ﻣﻌﻨﺎی ﻓﺮﻣﻮده ﮔﮫﺮﺑﺎر رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬إﻧﻤﺎ اﻷﻋﻤﺎل‬
‫ﺑﺎﻨﻟﻴﺎت« ‪ -‬اﻋﺘﺒﺎر و ارزش ھﺮ ﮐﺎری ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻧﯿﺖ و ھﺪف آن اﺳﺖ ‪.-‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺑﻼل ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬أرﺣﻨﺎ ﺑﻬﺎ ﻳﺎ ﺑﻼل!« – ﺑﻼل! ﺑﺎ ﻧﻤﺎز ﻣﺎ‬
‫را آراﻣﺶ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺪه‪..‬‬
‫ﭼﺮا آراﻣﺶ رﺳﻮل ﺧﺪا ج در ﻧﻤﺎز اﺳﺖ؟ ﭼﻮن ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻤﺎز درﺳﺖ در راه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬
‫ھﻢ و ﻏﻢ اوﺳﺖ!‬
‫اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮد اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ و ﺳﻌﺎدت و ﺷﺎدﮐﺎﻣﯽ وﯾﮋهای ﻣﯽﮐﻨﺪ و‬
‫زﻧﺪﮔﯽ او ﻟﺬت و ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ھﺮ ﻓﺮد ﻋﺎﻗﻞ ھﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺑﺮای ﺧﻮدش دردی ﺑﺴﺎزد‪ ،‬در ﻏﯿﺮ اﯾﻨﺼﻮرت اﯾﻦ‬
‫ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﺎ ھﻢ و ﻏﻢ دﻧﯿﺎ ﭘﺮ ﺷﺪه زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﻪ ﮐﺎﻣﺶ ﺗﻠﺦ و ﻧﺎﮔﻮار ﻣﯽﺳﺎزد!‬
‫از ﺳﺨﻨﺎن ﮔﮫﺮﺑﺎر و ﺣﮑﯿﻤﺎﻧﻪ ﭘﯿﮏ رﺳﺘﮕﺎری و ﺳﻌﺎدت؛ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ج اﺳﺖ ﮐﻪ‪:‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۷۶‬‬
‫َ ْ َ َ ْ ْ َ ُ َ َّ ُ َ َ َ َّ ُ َ ُ َ ْ َ َ َ َ َ ُ َ ْ َ ُ َ َ َ ْ ُ ُّ ْ َ َ َ َ َ ٌ‬
‫»ﻣﻦ ﺎﻛﻧﺖ اﻵ ِﺧﺮة ﻫﻤﻪ ﺟﻌﻞ ا� ِﻏﻨﺎه ِﻲﻓ ﻗﻠ ِﺒ ِﻪ وﻤﺟﻊ ﻪﻟ ﺷﻤﻠﻪ وأ�ﺘﻪ اﺪﻟ�ﻴﺎ و ِ� را ِﻏﻤﺔ‬
‫� َ�ﻴْنَﻴْﻪ َوﻓَ َّﺮ َق َﻋﻠَﻴْﻪ َﺷ ْﻤﻠَ ُﻪ َول َ ْﻢ ﻳَﺄْﺗﻪ ﻣ ْﻦ ُّ‬
‫اﺪﻟ ْ�ﻴﺎَ‬ ‫اﺪﻟ ْ�ﻴَﺎ َﻫ َّﻤ ُﻪ َﺟ َﻌ َﻞ َّ ُ‬
‫ا� َ� ْﻘ َﺮ ُه َ� ْ َ‬ ‫ﺖ ُّ‬ ‫ََ ْ َ َ ْ‬
‫وﻣﻦ ﺎﻛﻧ‬
‫ِِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻪﻟ‪» 1 .‬ھﺮ آﻧﮑﺲ ﮐﻪ آﺧﺮت ﻧﯿﺖ و ھﻢ و ﻏﻢ او ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻨﺎﻋﺖ را ﺑﻪ‬ ‫إ َّﻻ َﻣﺎ ﻗُ ِّﺪ َر ُ‬
‫َ‬
‫ِ‬
‫ﻗﻠﺒﺶ ارزاﻧﯽ ﻣﯽدارد‪ ،‬و او را ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﯽﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از آن دﻧﯿﺎ ﺑﺴﻮی او ﺳﻮق داده‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬و آﻧﮑﻪ دﻧﯿﺎ ھﻢ و ﻏﻢ و ﺧﻮاھﺶ او ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﻘﺮ و ﻧﺎداری را ﺟﻠﻮی‬
‫ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﻣﯽﮔﺬارد‪ ،‬و او را ﭘﺮﯾﺸﺎن و ﺣﯿﺮان ﻣﯽﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬و ھﺮﮔﺰ ﺟﺰ آﻧﭽﻪ ﻗﺪر اوﺳﺖ از‬
‫دﻧﯿﺎ ﺑﺪو ﻧﻤﯽرﺳﺪ‪«.‬‬
‫ھﻤﯿﺸﻪ ﭼﺸﻤﺖ را ﺑﻪ ﻧﺘﺎﺋﺞ ﭘﺮ ﺑﺎر ھﻢ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻋﮫﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪای و در ﭘﯽ‬
‫ﺗﺤﻘﻖ دادن آن ھﺴﺘﯽ ﺧﯿﺮه ﺳﺎز‪.‬‬
‫و ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ اﺷﮏ ﺗﻮﺑﻪ و ﻧﺪاﻣﺖ ﻗﻠﺒﺖ را از ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﮔﻨﺎه و ﻣﻌﺼﯿﺖ ﭘﺎک ﺳﺎز و ﺑﺎ‬
‫ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ‪ ،‬و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺼﻪھﺎی ﻧﯿﮑﻮﮐﺎران و ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎران در ﺧﻮد ھﻤﺖ‪ ،‬اراده و‬
‫ﻋﺰم آﻓﺮﯾﻨﯽ ﮐﻦ‪.‬‬
‫اﺑﻮ ﻋﻤﺮو ﺳﻔﯿﺎن ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻠﻪ ﺛﻘﻔﯽ ﺧﺪﻣﺖ رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج ﺷﺮﻓﯿﺎب ﺷﺪه ﻋﺮض‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ :‬در اﺳﻼم ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﯿﺰی ﺑﯿﺎﻣﻮز ﮐﻪ ﮐﺴﯽ را ﺟﺰ ﺷﻤﺎ از آن ﻧﭙﺮﺳﻢ‪ .‬آن ﺣﻀﺮتج‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪) :‬ﻗﻞ آﻣﻨﺖ ﺑﺎﻟﻠﻪ‪ ،‬ﺛﻢ اﺳﺘﻘﻢ( ﺑﮕﻮ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ اﯾﻤﺎن آوردم‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﻣﺮداﻧﻪ ﺑﺮ‬
‫‪2‬‬
‫اﯾﻤﺎﻧﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم ﺑﺎش‪.‬‬
‫و ﻓﺮﻣﻮده ﺣﻖ ذو اﻟﺠﻼل اﺳﺖ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ُ‬
‫ِن� ۡم أن � َ ۡس َتقِ َ‬ ‫َ ٓ‬ ‫﴿إ ۡن ُه َو إ َّ� ذ ِۡك ‪ٞ‬ر ّل ِۡل َ�ٰلَم َ‬
‫يم﴾ ]اﻟﺘﮑﻮﯾﺮ‪.[٢٨-١٧ :‬‬ ‫� ـ ل َِمن شا َء م‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫»اﯾﻦ ﻗﺮآن ﺟﺰ ﭘﻨﺪ و اﻧﺪرز ﺟﮫﺎﻧﯿﺎن ﻧﯿﺴﺖ )و ﺳﺮاﺳﺮ آن ﺑﯿﺪارﺑﺎش و ھﻮﺷﯿﺎر ﺑﺎش‬
‫ﺷﻌﻮر و ﻓﻄﺮتھﺎی ﺧﻔﺘﻪ اﺳﺖ(‪ (۲۷) .‬ﺑﺮای ﮐﺴﺎﻧﯽ از ﺷﻤﺎ ﮐﻪ )ﺧﻮاﺳﺘﺎر راﺳﺘﯽ و‬
‫ﻃﯽ ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺎدهی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ و( ﺑﺨﻮاھﻨﺪ راﺳﺘﺎی راه را در ﭘﯿﺶ‬ ‫درﺳﺘﯽ و ّ‬
‫ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ«‬
‫و ھﻤﯿﺸﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮده ﭘﯿﮏ رﺳﺎﻟﺖ ج را ﺑﺨﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎش ﮐﻪ‪:‬‬

‫‪ -١‬رواه اﻟﱰﻣﺬي )‪ (٢٣٨٩‬وﺻﺤﺤﻪ اﻟﺸﻴﺦ اﻷﻟﺒﺎﲏ ﰲ »ﺻﺤﻴﺢ اﳉﺎﻣﻊ« )‪«(٦٥١٠‬‬

‫‪) -٢‬رواه ﻣﺴﻠﻢ(‬
 ‫‪۷۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ُ ْ ََ ْ َ ُ‬
‫�ﻢ«ْ‬ ‫َّ ََّ َ َ ْ ُ ُ َ ُ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ ُ ُ َ ُ ُ‬
‫‪1‬‬
‫�ﻦ �ﻨﻈﺮ إِﻰﻟ ﻗﻠﻮ�ِ�ﻢ وأ�ﻤﺎ ِﻟ‬‫»إِن ا� ﻻ �ﻨﻈﺮ إِﻰﻟ ﺻﻮ ِر�ﻢ وأمﻮا ِﻟ�ﻢ وﻟ ِ‬
‫)ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ و ﻗﯿﺎﻓﻪ و ﺛﺮوت و ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬او ﺑﻪ دلھﺎ و‬
‫ﮐﺮدارھﺎی ﺷﻤﺎ ﻣﯽﻧﮕﺮد(‪.‬‬
‫و ﺑﺪان ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻨﮫﺎ راه ﺳﻌﺎدت و ﻧﯿﮑﺒﺨﺘﯽ و رﺷﺎدت در دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت اﺳﺖ‪.‬‬
‫ٗ‬ ‫َ ٓ َّ َ َ َ‬ ‫َۡ ‪َ ٞ‬‬ ‫َّ َ‬
‫﴿إِن �ٰ ِذه ِۦ تذك َِرة ۖ � َمن شا َء ٱ�ذ إ ِ ٰ� َر ّ�ِهِۦ َسبِي�﴾ ]اﻹﻧﺴﺎن‪.[٢٩ :‬‬
‫»اﯾﻦ )آﯾﻪھﺎ( اﻧﺪرز و ﯾﺎدآوری )ﺑﺮای ﺟﮫﺎﻧﯿﺎن( اﺳﺖ‪ ،‬و ھﺮﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاھﺪ )ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آن( راھﯽ ﺑﻪ ﺳﻮی ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﺪ‪) ،‬راھﯽ ﮐﻪ او را ﺑﻪ آﻣﺮزش و‬
‫ﺑﮫﺸﺖ ﺧﺪا ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ(‪«.‬‬

‫‪ -١‬رواه ﻣﺴﻠﻢ‪.‬‬
 ‫زﯾﺮ ﮔﻨﺒﺪ ﮐﺒﻮد‪...‬‬

‫ﺧﺒﺮ وﺣﺸﺘﻨﺎﮐﯽ ﺑﻮد‪ ...‬ﻣﺪﯾﻨﻪ را ﺑﺨﻮد ﻟﺮزاﻧﺪ‪...‬‬

‫ﮔﻤﺎن ﻣﯽرﻓﺖ ﮐﻪ از روز ﺧﻼﻓﺖ ﻋﻤﺮس ﺷﯿﻄﺎنھﺎی آدﻣﯽ وﺟﻨﯽ از ﻣﺪﯾﻨﻪ ﮔﺮﯾﺨﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ...‬ھﻤﻪ ﺟﺎ اﻣﻦ واﻣﺎن ﺑﻮد‪ ...‬ﮐﺴﯽ ﺟﺮأت ﺗﺠﺎوز ﺑﺤﻖ دﯾﮕﺮی را ﻧﺪاﺷﺖ‪ ...‬ﺑﺮای‬
‫ﺑﺮﺧﯽ ﺑﻮدن ﭘﻠﯿﺲ وداروﻏﻪ در ﺷﮫﺮ ﺟﺎی ﺳﺆال داﺷﺖ ﮐﻪ‪ :‬ﭼﺮا ﺣﻘﻮق ﺑﯿﮫﻮده از ﭘﻮل‬
‫ﺑﯿﺖ اﻟﻤﺎل ﺑﻪ آنھﺎ داده ﻣﯽﺷﻮد‪ ...‬ﺷﮑﺮ ﺧﺪا ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﭘﻠﯿﺲ وﯾﺎ داروﻏﻪ ﻧﺪارﯾﻢ‪..‬‬
‫ﺻﺪای ﭘﺮ ﻃﻨﯿﻦ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﺪﯾﻨﻪ ھﻤﻪ ﺟﮫﺎن را ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ...‬ﺑﺮﺧﯽ آن را از ﺑﺮﮐﺎت‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ وﺑﺮﺧﯽ از ﺑﺎزوی آھﻨﯿﻦ ﻋﺪاﻟﺖ ﻋﻤﺮی‪...‬‬
‫ھﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﻮد ﻋﺪل ﺑﻮد و داد‪ ..‬ﻣﺤﺒﺖ و ﺑﺮادری‪ ..‬دوﺳﺘﯽ وھﻤﺒﺴﺘﮕﯽ‪ ..‬ﯾﮑﯽ و‬
‫ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ‪ ..‬اﯾﻦ ﺑﻮد ﺷﮫﺮ زﯾﺒﺎی ﻣﺪﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺷﮫﺮی ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از آﻣﺪن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻟﺤﻈﻪای‬
‫ﺻﺪای ﺷﻤﺸﯿﺮ در آن ﻧﻤﯽﺧﻮاﺑﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺸﻨﻪ ﺧﻮن ﺑﺮادر ﺑﻮد وھﺮﮔﺰ ﺳﯿﺮاب ﻧﻤﯽﺷﺪ!‬
‫اﯾﻦ ﺧﺒﺮ ھﻮﻟﻨﺎک ھﻤﻪ را ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺳﺎﺧﺖ و ﺧﻮب و آراﻣﺶ را ﭼﺸﻤﺎن ﻋﻤﺮ رﺑﻮد‪...‬‬
‫ﺑﻮی ﺗﻠﺦ ﺧﻮن ھﻤﻪ ﺟﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺑﻮد‪ ...‬ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ وﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﯾﯽ اﻣﻨﯿﺖ ﺗﺠﺎوز ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ ...‬زﺑﺎﻧﮫﺎی ﺣﯿﺮان ﺑﺎ دﻟﮫﺮه در ﮔﻮشھﺎی ﭘﺮﯾﺸﺎن زﻣﺰﻣﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪:‬‬
‫ـ ﺟﻮاﻧﯽ ﺑﻮد ﺑﺎ ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ‪ ...‬ﺷﺎھﺮﮔﺶ را زده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ...‬ﺻﻮرﺗﺶ ﮐﺒﻮد ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ او را ﭘﯿﺪا ﮐﺮده‪ ..‬ﺷﺎﯾﺪ او ﻗﺎﺗﻞ را دﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ـ ﺟﺴﺪش را زنھﺎ ﮐﻨﺎر ﺟﻮی آب ﭘﯿﺪا ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ..‬اول ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ ﮐﻪ دﺧﺘﺮی‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﭙﺲ وﻗﺘﯽ ﺟﺴﺪش را ﻣﯽﺷﺴﺘﻨﺪ ﻓﮫﻤﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺮدی ﺑﻮده‪...‬‬
‫اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻣﺎت وﻣﺒﮫﻮت ﺑﻪ داروﻏﻪ وﺟﺎﺳﻮﺳﮫﺎﯾﺶ ﮐﻪ ھﺮ روز ﺑﺎ دﺳﺖھﺎی‬
‫ﺧﺎﻟﯽﺗﺮ از روز ﭘﯿﺶ ﻣﯽآﻣﺪﻧﺪ ﺣﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ..‬ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﻗﺎﺗﻞ آب ﺷﺪه رﻓﺘﻪ ﺑﻮد زﯾﺮ‬
‫زﻣﯿﻦ و ﯾﺎ ﺑﺨﺎر ﺷﺪه وﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﭘﺮﯾﺪه‪...‬‬
‫ﺳﻮژه ﺑﺴﯿﺎر ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺟﻮاﻧﯽ در ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ ﺑﻘﺘﻞ ﻣﯽرﺳﺪ و ھﯿﭻ ﺳﺮ ﻧﺨﯽ از‬
‫ﻗﺎﺗﻞ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻤﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫روزھﺎی اول ﻣﺎﺟﺮا ﺑﺮ ﺳﺮ زﺑﺎنھﺎ وﺣﺪﯾﺚ ﻣﺠﻠﺲھﺎ ﺑﻮد وھﺮ روز ﮐﻼﻏﯽ ﺑﺮ ﭼﮫﻞ‬
‫ﮐﻼغ دﯾﮕﺮ اﻓﺰوده ﻣﯽﮔﺸﺖ وﺷﺎخ وﺑﺮﮔﯽ ﺑﻪ ﻗﺼﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪...‬‬
‫اﻧﮕﺸﺖ اﺗﮫﺎم از ﯾﮫﻮدﯾﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎھﺎن اﯾﺮان وروم ﻧﯿﺰ رﺳﯿﺪ‪...‬‬
 ‫‪۷۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮐﻢ ﮐﻢ ﻗﺼﻪ داﺷﺖ ﺑﺼﻮرت ﻣﺎﺟﺮای اﻓﺴﺎﻧﻪای ﺑﻪ ﮔﺮدن دﯾﻮان و ﺟﻦھﺎ آوﯾﺰان‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﺮﻣﯽ وﺣﺮارﺗﺶ را در ﺑﯿﻦ ﻣﺮدم از دﺳﺖ داد وﺑﻪ ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ ﺳﭙﺮده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻨﮫﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ھﺮﮔﺰ ﻣﺎﺟﺮا را ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﺮد وﺻﺒﺢ وﺷﺐ در ﭘﯽ ﻗﺎﺗﻞ ﺑﻮد‪ ..‬اﻣﯿﺮ‬
‫اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻮد وﺑﺲ‪..‬‬
‫ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن زﯾﺮ ﮐﺎﻧﻪاش ﻣﺮدم ﺷﮫﺮ را ﯾﮑﯽ ﯾﮑﯽ ﻣﯽﭘﺎﺋﯿﺪ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﺮد ﻗﺎﺗﻞ را از‬
‫ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬ھﺮﮔﺰ دﺳﺘﺎن ﻟﺮزان ﻧﯿﺎﯾﺶ از درﮔﺎه اﻟﮫﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﺻﺒﺢ وﺷﺎم از‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﻞ اﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎ ﺑﺪو ﮐﻤﮏ ﮐﺮده‪ ،‬ﻗﺎﺗﻞ را ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻋﺪاﻟﺘﺶ‬
‫ﺑﺴﭙﺎرد ﺗﺎ ﮐﺴﯽ ﺟﺮأت ﺗﺠﺎوز ﺑﺤﻖ ﻣﺮدم را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎﻟﯽ از اﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎی ﺑﯽﺟﻮاب ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﺮﯾﻪ دردﻧﺎک ﻧﻮزادی ﮔﻮشھﺎی‬
‫اﻣﯿﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ را آزرد‪.‬‬
‫ـ‪ ....‬اﯾﻦ ﻧﻮزاد را ﺳﺮ ﺟﻮی آب ﭘﯿﺪا ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻠﻤﻪ »ﺟﻮی آب« زﻧﮓ ﺧﻄﺮ را ﺑﺸﺪت در ﺧﺎﻃﺮه اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﺪا در آورد‪ ،‬ﻧﺎ‬
‫ﺧﻮد آ ﮔﺎه داد ﺑﺮ آورد‪:‬‬
‫= ﮐﺠﺎ؟!‬
‫ـ‪ ..‬ﺳﺮ ﺟﻮی آب‪ ،‬ﺟﻨﺎب اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ‪ ...‬ﭼﻄﻮر ﻣﮕﻪ؟!‬
‫اﻣﯿﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺑﺮای اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﭘﺲ از ﯾﮏ ﺳﺎل ﺧﻨﺪهای ﺳﺮ داد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﯾﺎﻓﺘﻢ‪...‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻢ‪ ...‬ﻗﺎﺗﻞ را ﯾﺎﻓﺘﻢ!‬
‫ﭼﺸﻢھﺎی ﺣﯿﺮت زده و ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺑﻪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ...‬ﺣﯿﺮت زده از‬
‫ﺣﺮفھﺎی اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﮐﻪ ھﯿﭻ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺪارد!‪ ...‬و ﭘﺮﯾﺸﺎن از اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺒﺎدا‬
‫اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺧﺪای ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻼﯾﯽ ﺳﺮش آﻣﺪه ﺑﺎﺷﺪ وھﺰﯾﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪!...‬‬
‫اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺑﺎ زرﻧﮕﯽ وزﯾﺮﮐﯿﺶ ھﻤﻪ آﻧﭽﻪ در ﭘﺸﺖ اﯾﻦ ﭼﺸﻢھﺎی ﺣﯿﺮان وﺷﻔﻘﺖ‬
‫ﺑﺮ اﻧﮕﯿﺰ ﺑﻮد را ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ وﻟﯽ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ وﻗﺘﺶ را ﺑﺎ آنھﺎ ﺗﻠﻒ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻮزاد را از دﺳﺘﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮد‪ .‬دﺳﺘﻮر داد از ﻃﺮف ﺑﯿﺖ اﻟﻤﺎل ﺧﺎﻧﻤﯽ ﻋﺎﻗﻞ‬
‫وداﻧﺎ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﭘﺮورش ﻧﻮزاد ﮔﺮدد‪ .‬روزی اﻣﯿﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ آن زن را ﺧﻮاﺳﺖ وﭘﺲ از‬
‫ﻧﺼﯿﺤﺖھﺎ وﺳﻔﺎرشھﺎی ﺑﺴﯿﺎر در ﻣﻮرد ﮐﻮدک ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ھﺮﮔﺎه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪی زﻧﯽ ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ ﮐﻮدک ﺷﻔﻘﺖ و ﻣﮫﺮ و ﻋﻼﻗﻪ ﺧﺎﺻﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدھﺪ و ﺑﺎ دﯾﺪ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺪو ﻣﯽﻧﮕﺮد ﻓﻮرا‬
‫ﺑﻤﻦ اﻃﻼع ﺑﺪه‪.‬‬
‫روزھﺎ ﯾﮑﯽ در ﭘﯽ دﯾﮕﺮی ﺳﭙﺮی ﻣﯽﺷﺪ و اﻣﯿﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺑﺎ دﻟﮫﺮهﮔﯽ ﻧﻘﺸﻪاش را‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۸۰‬‬

‫دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ روزی ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺴﺌﻮل ﭘﺮورش ﮐﻮدک ﺧﺪﻣﺖ اﻣﯿﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪه ﻋﺮض‬
‫ﮐﺮد ﮐﻪ‪:‬‬
‫ـ اﻣﺮوز ﺻﺒﺢ دﺧﺘﺮﮐﯽ ﭘﯿﺸﻢ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻤﺶ روزی ﺑﭽﻪام را دﯾﺪه و از او‬
‫ﺧﻮﺷﺶ آﻣﺪه و ﻣﺎﯾﻞ اﺳﺖ ﺑﻪ او ھﺪﯾﻪای ﺑﺪھﺪ‪ ...‬ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﺮده ﮐﻮدک را ﭘﯿﺶ‬
‫او ﺑﺮدم‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﺟﻮان و ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑﻮد‪ ...‬ﺑﺎ دﯾﺪن ﺑﭽﻪ اﺷﮏھﺎﯾﺶ ﺳﺮازﯾﺮ ﺷﺪه او را‬
‫ﻣﺤﮑﻢ ﺑﻪ ﺑﻐﻞ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻮﺳﯿﺪ‪..‬‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺳﻌﯽ داﺷﺖ ﻣﻦ ھﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭘﯿﺸﺶ ﺑﻤﺎﻧﻢ‪ ،‬ھﺪﯾﻪھﺎﯾﯽ ﮔﺮاﻧﺒﮫﺎ و ﺑﺎ ارزﺷﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ و ﺑﭽﻪ داد و از ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮب از ﺑﭽﻪ ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺳﺠﺪه ﺷﮑﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﺠﺎی آورده ﺷﻤﺸﯿﺮش را ﺑﻪ‬
‫ﮐﻤﺮش ﺑﺴﺖ وﺑﻪ ﻃﺮف آدرس ﮐﻪ آن زن ﺑﻪ او داده ﺑﻮد ﺑﺮاه اﻓﺘﺎد‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮ ﻣﺮدی ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺳﻔﯿﺪ وزﯾﺒﺎ در را ﺑﺮوی اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﮔﺸﻮد‪ ،‬ھﺮ دو ﻟﺤﻈﻪای‬
‫ﻣﺎت و ﻣﺒﮫﻮت ﺑﮫﻢ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ از اﯾﻨﮑﻪ ﯾﮑﯽ از دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﮐﻪ از‬
‫اﻧﺼﺎرﯾﺎن و از ﯾﺎران رﺳﻮل ﺧﺪا ج را در آن ﺧﺎﻧﻪ ﻣﯽدﯾﺪ‪ ،‬و ﭘﯿﺮﻣﺮد از اﯾﻨﮑﻪ ﺧﻠﯿﻔﻪ‬
‫ﺳﺮزده ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاش آﻣﺪه‪...‬‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮد زود دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﺶ را ﺟﻤﻊ ﮐﺮده ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ـ ﺑﻪ ﺑﻪ‪ ...‬ﺻﻔﺎ آوردﯾﺪ‪ ..‬اﯾﻦ ﭼﻪ ﺳﻌﺎدت ﺑﺰرﮔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﻠﺒﻪ‬
‫دروﯾﺸﯽ ﻣﺎ ﻗﺪم رﻧﺠﻪ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ ...‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ‪ ...‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ‪...‬‬
‫= ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺸﮑﺮم‪ ...‬ﻣﺰاﺣﻢ ﻧﻤﯽﺷﻮم‪ ...‬اﻣﺮی ﭘﯿﺶ آﻣﺪه ﮐﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﺮﺳﻢ‪.‬‬
‫ـ ان ﺷﺎء اﻟﻠﻪ ﺧﯿﺮ اﺳﺖ‪ ...‬ﺣﺎل ﺗﺸﺮﯾﻒ ﺑﯿﺎورﯾﺪ داﺧﻞ‪.‬‬
‫= ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ از ﺷﻤﺎ ﺳﺌﻮاﻟﯽ ﺑﭙﺮﺳﻢ؟‬
‫ـ اﻟﺒﺘﻪ‪ ...‬ﺑﻔﺮﻣﺎﺋﯿﺪ‪ ...‬ﯾﮑﯽ ﻧﻪ‪ ...‬ﺻﺪ ﺗﺎ‪ ...‬در ﺧﺪﻣﺘﻢ‪.‬‬
‫= در ﻣﻮرد دﺧﺘﺮﺗﺎن ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮد از ﻓﺮط ﺷﺎدی و ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ دﺧﺘﺮش را‬
‫ﺑﺮای ﯾﮑﯽ از ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺧﻮاﺳﺘﮕﺎری ﮐﻨﺪ در ﭘﻮﺳﺘﺶ ﻧﻤﯽﮔﻨﺠﯿﺪ‪.‬‬
‫ـ واﻟﻠﻪ ﭼﻪ ﻋﺮض ﮐﻨﻢ‪ ...‬دﺧﺘﺮم‪ ،‬ﺷﮑﺮ ﺧﺪا در ﺗﻘﻮا وﭘﺮھﯿﺰﮐﺎری و اﯾﻤﺎن و اﺧﻼق و‬
‫ادﺑﺶ زﺑﺎﻧﺰد ﺧﺎص وﻋﺎم اﺳﺖ‪.‬‬
‫= اﺟﺎزه ﻣﯽدھﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻋﻈﻪ و ﻧﺼﯿﺤﺘﯽ ﺑﻪ اﯾﺸﺎن ﮐﻨﻢ‪.‬‬
 ‫‪۸۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ـ اﻟﺒﺘﻪ‪ ...‬ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺮف وﺳﻌﺎدت ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺟﺎی ﭘﺪرش ھﺴﺘﯿﺪ‪...‬‬

‫ﭘﯿﺮﻣﺮد دﺳﺘﭙﺎﭼﻪ ﺧﺒﺮ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﻓﺮﻣﺎﺋﯽ ﺧﻠﯿﻔﻪ را ﺑﻪ دﺧﺘﺮﺷﺎن داده‪ ،‬اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ را‬
‫ﺑﻪ داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﻌﺎرف ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ از ﮐﻨﯿﺰﮐﺎن و ھﻤﻨﺸﯿﻨﺎن دﺧﺘﺮ ﺧﻮاﺳﺖ‬
‫ﻟﺤﻈﻪای او را ﺑﺎ دﺧﺘﺮ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﺟﻮان ﻣﮋده ﺧﻮاﺳﺘﮕﺎرﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺑﺮاﯾﺶ آورده را در ﺳﺮش ﻣﯽﭘﺮوراﻧﺪ وﺑﺎ‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪی زﯾﺒﺎ ﺑﻪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻋﻤﺮس ﺑﺎ ﻟﺤﻨﯽ ﺟﺪی ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ـ ﻗﺼﻪ آن ﮐﻮدک ﺑﺎ ﺗﻮ ﭼﯿﺴﺖ‪ ،‬دﺧﺘﺮ؟!‬
‫ﻧﺎﮔﮫﺎن دﻧﯿﺎ در ﭼﺸﻤﺎن زن ﺟﻮان ﺗﺎرﯾﮏ ﺷﺪ‪ ،‬زﺑﺎﻧﺶ از ﺣﺮﮐﺖ اﯾﺴﺘﺎد‪ ،‬ﺧﻮاﺳﺖ داد‬
‫ﺑﺰﻧﺪ و ﻗﻠﺐ ﭘﺮ از درد‪ ،‬رﻧﺞ‪ ،‬اﻧﺪوه‪ ،‬ﻏﻢ و ﺧﻮﻧﺶ را در ﭘﯿﺶ ﭘﺎی اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﭘﺎره ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺟﺪﯾﺖ ﺷﻤﺸﯿﺮش را ﮐﺸﯿﺪ‪:‬‬
‫ـ دﺧﺘﺮ‪ ...‬ﯾﺎ ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ را آﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﻮده ﺑﺮاﯾﻢ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ ...‬ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺠﺒﻮرم‬
‫ﮔﺮدﻧﺖ را ﺑﺰﻧﻢ‪ ...‬ﺗﻮ آدﻣﯽ را ﮐﺸﺘﻪای‪ ...‬ﻣﮕﺮ ﻧﻪ؟!‬
‫زن ﺟﻮان ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ ﭘﺮ از اﻧﺪوه و درد ﺑﻪ اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ زل زده ﺑﻮد و اﺷﮏھﺎی‬
‫ﮔﺮم ﻣﺮوارﯾﺪﯾﺶ ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪھﺎﯾﺶ ﻣﯽرﻗﺼﯿﺪ‪ ،‬آھﯽ ﺳﺮد ﺳﺮ داده اﻧﮕﺸﺖھﺎﯾﺶ را ﻣﺸﺖ‬
‫ﮐﺮده دﻧﺪانھﺎﯾﺶ را ﺑﮫﻢ ﻣﺎﻟﯿﺪه‪:‬‬
‫= آه‪ ...‬ای ﮐﺎش ﻣﻦ ھﺮﮔﺰ از ﻣﺎدر زاﺋﯿﺪه ﻧﻤﯽﺷﺪم‪ ...‬آری ﻣﻦ آدﻣﯽ را ﮐﺸﺘﻪام‪...‬‬
‫ﻧﻪ‪ ..‬ﻧﻪ‪ ..‬ﻣﻦ ﺧﻮن ﻧﺠﺲ ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﭘﺴﺖ‪ ،‬ﮔﺮﮔﯽ درﻧﺪه را رﯾﺨﺘﻪام‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺳﻘﻒ اﺗﺎق ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﮐﻤﯽ آرام ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬آھﯽ ﺳﺮداد‪:‬‬
‫= ده ﺳﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﺎدر ﺧﺪا ﺑﯿﺎﻣﺮزم ﭼﺸﻢ از اﯾﻦ ﺟﮫﺎن ﮔﺸﻮد‪ ...‬ﭘﺪرم ﮐﻪ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮد ﮐﻠﻔﺘﯽ را اﺳﺘﺨﺪام ﮐﺮد ﺗﺎ ﻣﺮا از ﺗﻨﮫﺎﯾﯽ ﺑﺪر آورده وﮐﺎرھﺎی ﺧﺎﻧﻪ را ھﻢ‬
‫اﻧﺠﺎم دھﺪ‪ ..‬ﻣﻦ او را ﻣﺜﻞ ﻣﺎدرم ﻣﯽﭘﻨﺪاﺷﺘﻢ‪ ...‬او ﺳﺎلھﺎ در ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮد ﺗﺎ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ روزی ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﺑﺮای ﮐﺎری ﺑﻪ ﺷﮫﺮ دﯾﮕﺮی ﺳﻔﺮ ﮐﻨﺪ و‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ اﺟﺎزه دھﻢ ﺗﻨﮫﺎ دﺧﺘﺮش را ﺑﺮای ﻣﺪﺗﯽ در ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﺬارد‪ ...‬ﻣﻦ ﮐﻪ ﺗﺎزه‬
‫ﻓﮫﻤﯿﺪم او دﺧﺘﺮی ھﻢ دارد ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﻣﯿﻞ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫روز ﺑﻌﺪ دﺧﺘﺮش را ﮐﻪ آراﯾﺶ ﻏﻠﯿﻈﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد را ﭘﯿﺶ ﻣﻦ آورد ورﻓﺖ‪ ...‬ﭼﻨﺪ‬
‫روزی ﻣﺎ در ﮐﻨﺎر ھﻢ ﺑﻮدﯾﻢ و ﺑﺎ ھﻢ أﻧﺲ ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ ...‬ﺗﺎ ﯾﮏ ﺷﺐ ﮐﻪ ﻣﻦ در ﺧﻮاب ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﺑﻮدم اﺣﺴﺎس ﮐﺮدم ﮐﻪ او‪...‬‬
‫ﺑﻐﺾ و ﮐﯿﻨﻪ ﮔﻠﻮی زن ﺟﻮان را ﺳﺨﺖ ﻣﯽﻓﺸﺮد‪ ،‬اﺷﮏھﺎﯾﺶ ﭼﻮن ﺳﯿﻞ ﺳﺮازﯾﺮ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۸۲‬‬

‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ...‬ﺑﻪ ﺳﺨﺘﯽ ﺧﻮدش را ﮐﻨﺘﺮل ﮐﺮده اداﻣﻪ داد‪...‬‬

‫= ﺑﻠﻪ‪ ...‬ﺗﺎزه ﻣﻦ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﮐﻪ او دﺧﺘﺮ ﻧﺒﻮده‪ ...‬ﻣﺮد ﺟﻮان ﭘﻠﯿﺪ و ﭘﺴﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺠﺎوز ﮐﺮده‪ ...‬از زﯾﺮ ﺑﺎﻟﺸﻢ ﺧﻨﺠﺮم را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺎھﺮﮔﺶ را زدم‪ .‬و ﺷﺐ ھﻨﮕﺎم‬
‫ﺑﺪون اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮد ﺟﺴﺪ ﻧﺠﺴﺶ را ﺳﺮ ﺟﻮی آب اﻧﺪاﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪھﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﮐﻪ از آن ﮔﺮگ وﺣﺸﯽ ﻧﻮزادی ﺑﯿﮕﻨﺎه در ﺷﮑﻤﻢ ﺗﮑﺎن ﻣﯽﺧﻮرد‪...‬‬
‫ﺻﺒﺮ ﮐﺮدم و ﺗﺎ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آﻣﺪ ﺑﻪ ﮐﻨﯿﺰﮐﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ او را ﺳﺮ ﺟﻮی آب آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر ﭘﺴﺘﺶ‬
‫را اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﯿﻨﺪازد‪...‬‬
‫اﻣﯿﺮ اﻟﻤﺆﻣﻨﯿﻦ ﻗﻄﺮهھﺎی اﺷﮑﯽ ﮐﻪ از ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺳﺮازﯾﺮ ﺷﺪه ﺑﺮ روی ﻣﺤﺎﺳﻦ‬
‫زﯾﺒﺎﯾﺶ ﻣﯽﻏﻠﻄﺘﯿﺪ را ﭘﺎک ﮐﺮده‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ـ آﻓﺮﯾﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ دﺧﺘﺮم‪ ...‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻇﺐ ﺧﻮدت ﺑﺎش‪ ...‬دﻧﯿﺎ ﭘﺮ از ﮔﺮگ اﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻨﮫﺎ ﭘﻨﺎھﮕﺎه ﻣﺆﻣﻨﺎن اﺳﺖ‪...‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﺳﺮش را ﭘﺎﯾﯿﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻪ از اﺗﺎق ﺧﺎرج ﺷﺪ‪...‬‬
 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﺳﺨﺎوت‬

‫رﻣﻀﺎن ﻣﺪرﺳﻪ آﻻﯾﺶ و ﭘﺎﮐﯽ ﺑﻨﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﺮﺗﻮ آن ﻣﺆﻣﻦ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻧﻮﯾﻨﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮی ﮐﻤﺎل ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج را آﯾﺘﯽ از ﮐﻤﺎل اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﻗﺮار داده‪ ،‬ﺑﺴﻮی ﺑﺸﺮﯾﺖ‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ از او ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺮداری ﮐﻨﻨﺪ و ھﺮ ﻓﺮد ﻣﺆﻣﻦ ﺳﻌﯽ ﮐﻨﺪ ھﺮ آﻧﭽﻪ از ﻗﺪرت و ﻧﯿﺮو و‬
‫ﺗﻮان دارد ﺑﺨﺮج داده ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﺧﺎﺗﻢ اﻟﺮﺳﻞ ج ﻧﺰدﯾﮏ و ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﺷﻮد‪.‬‬
‫َ َ‬ ‫َّ ُ ۡ َ ٌ َ َ َ ‪ۡ َ َّ ْ ُ ۡ َ َ َ َ ّ ٞ‬‬ ‫َّ َ ۡ َ َ َ ُ ۡ َ ُ‬
‫ٱ� َوٱ�َ ۡو َم ٱ�خ َِر َوذك َر‬ ‫ول ٱ�ِ أسوة حسنة ل ِمن �ن يرجوا‬ ‫﴿لقد �ن ل�م ِ� رس ِ‬
‫ٱ� َكث ِ ٗ‬
‫��﴾ ]اﻷﺣﺰاب‪.[٢١ :‬‬ ‫َّ َ‬
‫»ﺳﺮﻣﺸﻖ و اﻟﮕﻮی زﯾﺒﺎﺋﯽ در )ﺷﯿﻮهی ﭘﻨﺪار و ﮔﻔﺘﺎر و ﮐﺮدار( ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا ﺑﺮای ﺷﻤﺎ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ )دارای ﺳﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ (:‬اﻣﯿﺪ ﺑﻪ ﺧﺪا داﺷﺘﻪ‪ ،‬و ﺟﻮﯾﺎی ﻗﯿﺎﻣﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬و ﺧﺪای را ﺑﺴﯿﺎر ﯾﺎد ﮐﻨﻨﺪ«‬
‫ﻣﻘﺎم و ﺟﺎﯾﮕﺎه و اھﻤﯿﺖ ﻣﺜﺎل و ﻧﻤﻮﻧﻪ را وﻗﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ ﺑﺪرﺳﺘﯽ ھﻀﻢ ﮐﻨﯽ‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫درﯾﺎﺑﯽ؛ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن ﺑﺎ وﺟﻮد ھﻤﻪ ﻧﻌﻤﺖھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ارزاﻧﯽ داﺷﺘﻪ؛ از ﻧﻌﻤﺖ ﺑﻨﺪﮔﯽ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﭼﺸﻢ و ﮔﻮش و ﺻﺤﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﺋﯽ‪ ،‬و ﺗﺎ ﺗﺴﺨﯿﺮ ﺟﮫﺎن و ﮐﻮن و ﻣﮑﺎن ﺑﺮای‬
‫ﺧﺪﻣﺖ اﻧﺴﺎن ﺗﺎ ﻧﻌﻤﺖ ﻋﻘﻞ و داﻧﺎﯾﯽ و درک و ﺷﻌﻮر‪ ،‬و ﺗﺎ ﻧﻌﻤﺖ اﺧﺘﯿﺎر و اراده و ﺧﻼﺻﻪ‬
‫ھﺰاران ھﺰار ﻧﻌﻤﺖ‪.‬‬
‫ﯾــﺎ ﮐﯿﺴــﺖ ﺷــﮑﺮ ﯾﮑــﯽ از ھــﺰار ﮐــﺮد؟‬ ‫ﻓﻀﻞ ﺧﺪای را ﮐـﻪ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺷـﻤﺎر ﮐـﺮد؟‬
‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ وﺟﻮد ھﯿﭻ ﻧﻌﻤﺘﯽ را ﺑﺮ ﻣﺎ ﻣﻨﺖ ﻧﻨﮫﺎده ﻣﮕﺮ ﻧﻌﻤﺖ ارﺳﺎل ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و اﻟﮕﻮ و‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪای ﮐﻪ از ﺑﯿﻦ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﺷﺪ ﺗﺎ ﻓﺮاﻣﯿﻦ اﻟﮫﯽ را ﺑﻤﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ را از‬
‫آﻣﻮزهھﺎی ﺣﻖ ﺑﮫﺮهﻣﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﭘﺎک ﮔﺮداﻧﺪ‪ .‬و ﺗﺎ ﻣﺎ ﺑﺪو ﺧﯿﺮه ﺷﻮﯾﻢ و ﺣﺮﮐﺎت و ﺷﯿﻮه‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ و ﻧﺤﻮه ﺑﻨﺪﮔﯽ او را ﺗﮑﺮار ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫َ‬ ‫ُۡ ْ ََ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ٗ ّ‬ ‫َ َ ۡ َ َّ َّ ُ َ َ ۡ ُ ۡ َ ۡ َ‬
‫س ِه ۡم َ�تلوا عل ۡي ِه ۡم َءا�ٰتِهِۦ‬ ‫ِ� إِذ َ� َعث �ِي ِه ۡم َر ُسو� م ِۡن أنف ِ‬ ‫﴿لقد من ٱ� � ٱلمؤ ِمن‬
‫َ ۡ ُ َ َ َ ُّ‬ ‫َ ُ ْ‬ ‫ََُّ ۡ ََُُُّ ُ ۡ َ َ َ ۡ ۡ ََ‬
‫�﴾ ]اﻷﺣﺰاب‪.[٢١ :‬‬ ‫و�ز� ِي ِهم و�عل ِمهم ٱلكِ�ٰب وٱ� ِكمة �ن �نوا مِن �بل ل ِ� ض� ٰ ٖل مب ِ ٍ‬
‫ّ‬ ‫ً‬
‫»ﯾﻘﯿﻨﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ّﻣﻨﺖ ﻧﮫﺎد و ﺗﻔﻀﻞ ﮐﺮد ﺑﺪان ﮔﺎه ﮐﻪ در ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن ﭘﯿﻐﻤﺒﺮی‬
‫از ﺟﻨﺲ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺖ‪) .‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮی ﮐﻪ( ﺑﺮ آﻧﺎن آﯾﺎت )ﮐﺘﺎب ﺧﻮاﻧﺪﻧﯽ ﻗﺮآن و‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۸۴‬‬

‫ﮐﺘﺎب دﯾﺪﻧﯽ ﺟﮫﺎن( او را ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬و اﯾﺸﺎن را )از ﻋﻘﺎﺋﺪ ﻧﺎدرﺳﺖ و اﺧﻼق زﺷﺖ(‬
‫ﭘﺎﮐﯿﺰه ﻣﯽداﺷﺖ و ﺑﺪﯾﺸﺎن ﮐﺘﺎب )ﻗﺮآن و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ( و ﻓﺮزاﻧﮕﯽ‬
‫ﺳﻨﺖ و اﺣﮑﺎم ﺷﺮﯾﻌﺖ( ﻣﯽآﻣﻮﺧﺖ‪ ،‬و آﻧﺎن ﭘﯿﺶ از آن در ﮔﻤﺮاھﯽ آﺷﮑﺎری‬‫)ﯾﻌﻨﯽ اﺳﺮار ّ‬
‫)ﻏﻮﻃﻪور( ﺑﻮدﻧﺪ‪«.‬‬
‫وﺟﻮد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج در زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎ؛ در ﺳﻠﻮک ﻋﺒﺎدی‪ ،‬در اﺧﻼق ﻓﺮدی و اﺧﻼق‬
‫ﺟﻤﻌﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬در ﺷﯿﻮه ﻧﮕﺮش ﻓﺮد و ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﻣﺎ را از ھﺮ زﺷﺘﯽ و ﭘﻠﯿﺪی واﮐﺴﯿﻨﻪ ﮐﺮده‪،‬‬
‫از ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ اﻟﮫﯽ در اﻣﺎن ﻣﯽدارد‪.‬‬
‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫ُ‬ ‫ّ‬ ‫نت �ِيه ۡم َو َما َ� َن َّ ُ‬
‫ٱ� ُم َعذ َِ� ُه ۡم َوه ۡم � َ ۡس َتغفِ ُرون﴾‬ ‫ٱ� ِ�ُ َع ّذ َِ� ُه ۡم َوأَ َ‬
‫﴿ َو َما َ� َن َّ ُ‬
‫ِ ۚ‬
‫]اﻷﻧﻔﺎل‪.[٣٣:‬‬
‫»ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻮ در ﻣﯿﺎن آﻧﺎن ھﺴﺘﯽ اﯾﺸﺎن را ﻋﺬاب ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ )ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﮐﻪ آﻧﺎن را‬
‫ﲪ ﹰﺔﻟﹺ ﹾﻠﻌﺎ ﹶﳌﲔ ﺑﻮده و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺳﻮی ﺣﻖ ﻓﺮا ﻣﯽﺧﻮاﻧﯽ‬ ‫رﯾﺸﻪﮐﻦ و ﻧﺎﺑﻮد ﺳﺎزد‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺗﻮ ﹶر ﹾ ﹶ‬
‫و اﻣﯿﺪواری ﮐﻪ آﺋﯿﻦ اﺳﻼم را ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ و راه رﺳﺘﮕﺎری در ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮﻧﺪ(‪ ،‬و ھﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ اﯾﺸﺎن را ﻋﺬاب ﻧﻤﯽدھﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ )ﺑﺮﺧﯽ از( آﻧﺎن ﻃﻠﺐ ﺑﺨﺸﺶ و آﻣﺮزش‬
‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ )و از ﮐﺮدهی ﺧﻮد ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﻨﺪ و از اﻋﻤﺎل ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ(«‬
‫رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج ﻓﺮﺳﺘﺎده و ﭘﯿﮏ ﭘﺮوردﮔﺎر و ﺳﺨﻨﮕﻮی رﺳﻤﯽ دﻓﺘﺮ ذی اﻟﺠﻼل‪ ،‬و‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺧﺎص ﺧﺎﻟﻖ و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﻣﺘﻌﺎل اﺳﺖ و اﻃﺎﻋﺖ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری از او ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺮف‬
‫ﺷﻨﻮﯾﯽ ﮐﺎﻣﻞ از اﻟﻠﻪ ذی اﻟﻤﻠﮏ و اﻟﻤﻠﮑﻮت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ھﺪاﯾﺖ و رﺳﺘﮕﺎری ھﺮ ﻓﺮد ﺑﺎ‬
‫ﻣﯿﺰان اﻃﺎﻋﺖ و ﭘﯿﺮوی از آن ﺟﻨﺎب ج ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد‪.‬‬
‫ِيعوا ْ َّ َ َ َ َّ ْ َ َّ َ َ ۡ َ ُ ّ َ َ ۡ ُ َّ ُ ّ ُ‬
‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫ٱ� َوأَط ُ‬ ‫﴿قُ ۡل أَط ُ‬
‫ِيعوا ْ َّ َ‬
‫ٱلر ُسول ۖ فإِن ت َول ۡوا فإِ� َما عليهِ ما �ِل َوعلي�م ما �ِلت ۡمۖ‬
‫ٱلر ُسول إ َّ� ۡٱ�َ َ� ٰ ُغ ٱل ۡ ُمب ُ‬
‫�﴾ ]اﻟﻨﻮر‪.[٥٤ :‬‬ ‫� َّ‬ ‫ُ ُ ُ ََُۡ ْ ََ ََ‬
‫�ن ت ِطيعوه �هتد ۚوا وما‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫»ﺑﮕﻮ‪ :‬از ﺧﺪا و از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ اﻃﺎﻋﺖ ﮐﻨﯿﺪ )اﻃﺎﻋﺖ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪای ﮐﻪ اﻋﻤﺎﻟﺘﺎن ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آن‬
‫ﻣﺤﻤﺪ و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺧﺪا اﺳﺖ(‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ(‪ .‬اﮔﺮ ﺳﺮﭘﯿﭽﯽ ﮐﺮدﯾﺪ و رویﮔﺮدان ﺷﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺮ او )ﮐﻪ ّ‬
‫اﻧﺠﺎم ﭼﯿﺰی واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ دوش وی ﻧﮫﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ )و آن ﺗﺒﻠﯿﻎ رﺳﺎﻟﺖ اﺳﺖ و‬
‫از ﻋﮫﺪهاش ھﻢ ﺑﺮآﻣﺪه اﺳﺖ و ﮐﺎر ﺧﻮد را ﮐﺮده اﺳﺖ( و ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ھﻢ اﻧﺠﺎم ﭼﯿﺰی واﺟﺐ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ دوش ﺷﻤﺎ ﻧﮫﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ )ﮐﻪ اﻃﺎﻋﺖ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و ﻋﺒﺎدات ﻣﺨﻠﺼﺎﻧﻪ اﺳﺖ(‬
‫ّاﻣﺎ اﮔﺮ از او اﻃﺎﻋﺖ ﮐﻨﯿﺪ ھﺪاﯾﺖ ﺧﻮاھﯿﺪ ﯾﺎﻓﺖ )و ﺑﻪ ﺧﯿﺮ و ﺳﻌﺎدت ﺟﮫﺎن ﻧﺎﺋﻞ‬
‫ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ‪ .‬در ھﺮ ﺣﺎل( ﺑﺮ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﭼﯿﺰی ﺟﺰ اﺑﻼغ روﺷﻦ و ﺗﺒﻠﯿﻎ آﺷﮑﺎر ﻧﯿﺴﺖ )و ﺑﻪ‬
 ‫‪۸۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫وﻇﯿﻔﻪی ﺧﻮد ھﻢ ﻋﻤﻞ ﮐﺮده اﺳﺖ(‪«.‬‬

‫رﺳﻮل اﮐﺮم ج دﻧﯿﺎ را ﻣﺰرﻋﻪ آﺧﺮت ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮده‪ ،‬ﻣﺆﻣﻦ را در اﯾﻦ دﻧﯿﺎی ﻓﺎﻧﯽ‬
‫رھﮕﺬری ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﻟﺨﺘﯽ در ﺳﺎﯾﻪ درﺧﺘﯽ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰد ﺗﺎ ﺑﺴﻮی ھﺪف‬
‫ﭘﯿﺶ رود‪ .‬ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺴﻮی رﺳﯿﺪن ﺑﻪ رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ و ﺧﺸﻨﻮدی و رﺳﺘﮕﺎری و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ‬
‫اﺑﺪی ﺧﻮد در راه اﺳﺖ‪ .‬دﻧﯿﺎ ﻣﺴﯿﺮ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ آن ﺳﻌﺎدت ﺟﺎوﯾﺪان اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﻓﺮد‬
‫ﻋﺎﻗﻞ را ﮐﻪ ﺑﺎ زرق و ﺑﺮق ﺟﺎده ﺑﻪ ﺑﺎزﯾﮕﻮﺷﯽ و ﺷﯿﻄﻨﺖ ﻣﺼﺮوف ﮔﺮدد و از ھﺪف ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﺷﻮد! ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﺪت ﺳﻔﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺪود ﺑﻮده‪ ،‬ھﺮ آن اﺣﺘﻤﺎل آن ﻣﯽرود ﮐﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﺑﺮزﻧﻨﺪ‪:‬‬
‫وﻗﺘﺖ ﺑﺴﺮ رﺳﯿﺪ! ﻏﺎﻓﻞ در ﻧﯿﻤﻪ راه ﺣﯿﺮان و ﺳﺮﮔﺮدان ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و ﻋﺎﻗﻞ در آﻏﻮش ﺑﮫﺸﺖ‬
‫ﺷﺎد و ﺧﻮﺷﺤﺎل داد ﺑﺮﻣﯽآورد‪ :‬ھﻮرا‪ ..‬ﻣﻦ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ در دﻧﯿﺎ ﭼﻮن ﻏﺮﯾﺒﻪای‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ و رھﮕﺬری ﺗﯿﺰﮔﺎم در ﻣﺴﯿﺮ راه ﺑﭙﯿﻤﺎﯾﻢ و در ﺗﻤﺎم راه ﭼﺸﻤﻢ را ﺑﻪ ﻗﺒﺮم ﺧﯿﺮه‬
‫ﺳﺎزم!‬
‫َ‬
‫ّ َ َ ُ ّ َ‬ ‫َ ُ ُ َ ُٓ ۡ ْ َ‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َّ َ ۡ‬‫َ‬
‫نت � ِ� ُم� ٰ ٍق‬ ‫و� كِ�ٰ َب ُهۥ � ِ َي ِمينِهِۦ � َيقول هاؤ ُم ٱق َر ُءوا كِ�ٰب ِ َي ۡه ‪ ١٩‬إ ِ ِ� ظن‬
‫﴿فأما من أ ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬
‫اض َيةٖ ‪َ �ِ ٢١‬ج َّن ٍة َ� ِ�َةٖ﴾ ]اﻟﺤﺎﻗﺔ‪.[٢٢-١٩ :‬‬ ‫ح َِسا� ِ َيه ‪ُ � ٢٠‬ه َو ِ� عِيشةٖ َّر ِ‬
‫» ّاﻣﺎ ھﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪی اﻋﻤﺎﻟﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ راﺳﺖ او داده ﺷﻮد‪) ،‬ﻓﺮﯾﺎد ﺷﺎدی ﺳﺮ‬
‫ﻣﯽدھﺪ و( ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪) :‬ای اھﻞ ﻣﺤﺸﺮ! ﺑﯿﺎﺋﯿﺪ( ﻧﺎﻣﻪی اﻋﻤﺎل ﻣﺮا ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ!( ‪١٩‬‬
‫)آﺧﺮ ﻣﻦ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ )رﺳﺘﺎﺧﯿﺰی در ﮐﺎر اﺳﺖ و( ﻣﻦ ﺑﺎ ﺣﺴﺎب و ﮐﺘﺎب ﺧﻮد‬
‫روﯾﺎروی ﻣﯽﺷﻮم‪) ٢٠ (.‬ﭘﺲ او در زﻧﺪﮔﯽ رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺸﯽ ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد(‪) ٢١ .‬در ﻣﯿﺎن ﺑﺎغ‬
‫واﻻی ﺑﮫﺸﺖ‪ ،‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ«‬
‫در ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن ﮐﻪ رودهھﺎ ﺑﺎ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ و دھﺎن ﺑﺎ ﺗﺸﻨﮕﯽ ﮔﻼوﯾﺰ ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺻﻔﺎت ﺷﮫﻮاﻧﯽ و ﻏﺮور و ﻣﺴﺘﯽ ﺧﻮدﯾﺖ و ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﯽ در اﻧﺴﺎن اﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻧﺴﺎن‬
‫ﻃﻌﻢ ﮐﻤﺎﻻت را ﻣﯽﭼﺸﺪ‪ .‬دﺳﺖھﺎی ﺑﺨﻞ و ﭼﺸﻢھﺎی ﺧﺎﻟﯽ ﺑﺎ ﺷﻔﻘﺖ ﺑﻪ زﯾﺮ دﺳﺘﺎن‬
‫ﻧﻈﺮﻣﯽاﻓﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﺲ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ھﻤﻨﻮع در ﻓﺮد ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬
‫ﮐـــﻪ در آﻓـــﺮﯾﻨﺶ زﯾـــﮏ ﮔﻮھﺮﻧـــﺪ‬ ‫ﺑﻨـــــﯽ آدم اﻋﻀـــــﺎی ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻧـــــﺪ‬
‫دﮔــــﺮ ﻋﻀــــﻮھﺎ را ﻧﻤﺎﻧــــﺪ ﻗــــﺮار‬ ‫ﭼـــﻮ ﻋﻀـــﻮی ﺑـــﺪرد آورد روزﮔـــﺎر‬
‫ﻧﺸـــﺎﯾﺪ ﮐـــﻪ ﻧﺎﻣـــﺖ ﻧﮫﻨـــﺪ آدﻣـــﯽ‬ ‫ﺗــﻮ ﮐــﺰ ﻣﺤﻨــﺖ دﯾﮕــﺮان ﺑــﯽﻏﻤــﯽ‬

‫ﮐﺘﺎبھﺎی ﺳﯿﺮت ﮔﺰارش ﻣﯽدھﻨﺪ ﮐﻪ رﺳﻮل ا ﮐﺮم ج از ھﻤﻪ اﻧﺴﺎنھﺎ ﺑﺎ ﺟﻮد و‬

‫ﺳﺨﺎوﺗﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬و ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺟﻪ ﺟﻮد و ﺳﺨﺎوت اﯾﺸﺎن در رﻣﻀﺎن وﻗﺘﯽ ﺣﻀﺮت ﺟﺒﺮﯾﻞ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۸۶‬‬

‫ﺑﻪ دﯾﺪار او ﻣﯽآﻣﺪ‪ ،‬ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺒﺮﯾﻞ ھﺮ ﺷﺐ رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ﻣﻼﻗﺎت ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ آﻣﺪه ﺑﺎ ھﻢ ﻗﺮآن ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫روزھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺒﺮﯾﻞ را ﻣﯽدﯾﺪ از ﺑﺎد و ﻧﺴﯿﻢ ﻧﯿﺰ ﺳﺨﺎوﺗﻤﻨﺪﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬و ﺧﯿﺮ و ﺧﻮﺑﯿﺶ‬
‫ﺑﻪ ھﻤﻪ ﮐﺲ و ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﯽرﺳﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﻧﻪ!‪...‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎھﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل آن را ﺷﺮف و ﻣﮑﺎﻧﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺨﺸﯿﺪه‪:‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪» :‬ﺑﺎ اوﻟﯿﻦ ﺷﺐ رﻣﻀﺎن ﺷﯿﻄﺎنھﺎ و ﺟﻦھﺎی ﺳﺮﮐﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻏﻞ و زﻧﺠﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬درھﺎی ﺟﮫﻨﻢ ﻣﺤﮑﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬و ھﯿﭻ دری ﺑﺎز‬
‫ﮔﺬارده ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ھﻤﻪ درھﺎی ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺪون اﺳﺘﺜﻨﺎء ﺑﺎز ﺑﺎز ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬و ﻓﺮﺷﺘﻪای ﻧﺪا ﺳﺮ‬
‫ﻣﯽدھﺪ‪ :‬ای ﺧﯿﺮ ﺧﻮاه ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﯿﺎ ﻧﺰد ﻣﺎ! و ای ﺷﺮور و ﺑﺪﻃﯿﻨﺖ دﺳﺘﺖ ﮐﻮﺗﺎه! ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫در ھﺮ ﺷﺐ رﻣﻀﺎن اﻧﺴﺎنھﺎﯾﯽ را از آﺗﺶ ﺳﻮزان ﺟﮫﻨﻢ رھﺎﯾﯽ ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ«‪.‬‬
‫َ َ َ‬ ‫َ َ َ َ َ ُ ُ َّ‬ ‫َ ْ َ َََُْ‬
‫ا� ﺻ� اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ‪ِ :‬إذا ﺎﻛن‬ ‫ِ‬ ‫ﻮل‬ ‫ﺳ‬ ‫ر‬ ‫ﺎل‬ ‫ﻗ‬ ‫‪:‬‬ ‫ﺎل‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻋﻨﻪ‬ ‫اﷲ‬ ‫رﻲﺿ‬ ‫ة‬ ‫»�ﻦ أ ِﻲﺑ ﻫﺮ�ﺮ‬
‫ِّ َ ُ ِّ َ ْ ْ َ ُ َّ َ َ‬‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َّ َ ُ َ َ َ َ ُ‬ ‫َ َّ ُ َ ْ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ُ ِّ َ‬
‫ﺎر‪ ،‬ﻓﻠ ْﻢ‬ ‫ِ‬ ‫اﻨﻟ‬ ‫اب‬ ‫ﻮ‬ ‫ﺑ‬ ‫أ‬ ‫ﺖ‬ ‫ﻘ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻏ‬ ‫و‬ ‫‪،‬‬ ‫ﻦ‬ ‫اﺠﻟ‬
‫ِ‬ ‫ة‬ ‫د‬ ‫ﺮ‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫�‬ ‫ﺎﻃ‬
‫ِ‬ ‫ﻴ‬ ‫الﺸ‬ ‫ت‬ ‫أول ﻴﻟﻠ ٍﺔ ِﻣﻦ ﺷﻬ ِﺮ رمﻀﺎن ﺻﻔ ِ‬
‫ﺪ‬
‫ُ َ َ َ َ َ ْْ‬ ‫ُ ْ َ ْ ْ َ َ ٌ َ ُ ِّ َ ْ َ ْ َ ُ ْ َ َّ َ َ ْ ُ ْ َ ْ ْ َ َ ٌ َ ُ َ‬
‫�‬‫ِ‬ ‫اﺨﻟ‬ ‫ﺎﻲﻏ‬
‫ِ‬ ‫ﺑ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻳ‬ ‫‪:‬‬ ‫د‬
‫ٍ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻣ‬ ‫ي‬ ‫د‬
‫ِ‬ ‫ﺎ‬ ‫�ﻔﺘﺢ ِﻣﻨﻬﺎ ﺑﺎب‪ ،‬و�ﺘﺤﺖ أﺑﻮاب اﺠﻟﻨ ِﺔ ﻓﻠﻢ �ﻐﻠﻖ ِﻣﻨﻬﺎ ﺑﺎب‪ ،‬و�ﻨ‬
‫َ َ ُ ُّ َ َ‬
‫ﺎر‪َ ،‬وذلﻚ ﻞﻛ ﻴﻟْﻠ ٍﺔ«‪.‬‬ ‫ﺎء ِﻣ َﻦ َّ‬
‫اﻨﻟ‬ ‫ﺮﺼ‪َ .‬و ِ َّ� ُ�ﺘَ َﻘ ُ‬‫الﺮﺸ أَﻗْ ْ‬ ‫أﻗْﺒ ْﻞ‪َ ،‬و َ�ﺎ ﺑَ ِ َ‬
‫ﺎﻲﻏ َّ ِّ‬ ‫َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ زﮐﺎت ﺛﺮوﺗﺸﺎن را در ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﺣﺴﺎب ﮐﺮده ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻨﺪان و ﺑﯿﻨﻮاﯾﺎن و ﻣﺤﺘﺎﺟﺎن و ﮐﺴﺎﻧﯿﮑﻪ ﻗﺮآن زﮐﺎت را ﺣﻖ آنھﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮده‬
‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ زﮐﺎت ﺑﺨﺸﺶ و ﯾﺎ ﮐﺮم و ﺳﺨﺎوت ﻣﺆﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ھﯿﭻ ﻓﺮدی‬
‫ﺣﻖ ﻧﺪارد در ﭘﺮداﺧﺖ زﮐﺎﺗﺶ ﺑﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﻨﺖ ﺑﮕﺬارد‪ .‬زﮐﺎت در ﺣﻘﯿﻘﺖ اﻣﺎﻧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮودﮔﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻣﺆﻣﻦ واﮔﺬار ﻧﻤﻮده‪ ،‬ﺗﺎ آن را ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ھﺸﺖ ﻧﻔﺮی ﮐﻪ ﻗﺮآن ﺑﺪاﻧﮫﺎ‬
‫اﺷﺎره داﺷﺘﻪ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ُ‬ ‫َّ‬ ‫ۡ‬
‫ِ� َعل ۡي َها َوٱل ُم َؤل َفةِ قُل ُ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬
‫�كِ� َوٱل َ�ٰمل َ‬ ‫ۡ‬ ‫ٓ‬
‫َّ َ َ ُ ُ َ َ َ َ َ‬ ‫ۡ‬ ‫َّ َ‬
‫و� ُه ۡم َو ِ�‬ ‫ِ‬ ‫﴿۞إِ�ما ٱلصد�ٰت ل ِلفقراءِ وٱلم ٰ ِ‬
‫ِيم َحك ‪ٞ‬‬ ‫ٱ� َعل ٌ‬ ‫ٱ�ِ َو َّ ُ‬ ‫َّ‬ ‫ٱلسب َ َ ٗ ّ‬ ‫ٱ�ِ َوٱبۡن َّ‬ ‫َّ‬ ‫ِ� َو� َ‬ ‫ٱلرقَاب َو ۡٱل َ�ٰرم َ‬
‫ِيم﴾‬ ‫يل� ف ِر�ضة م َِن ۗ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫يل‬ ‫ب‬
‫ِ ِ ِ‬ ‫س‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫ّ‬
‫]اﻟﺘﻮﺑﺔ‪.[٦٠ :‬‬
‫»زﮐﺎت ﻣﺨﺼﻮص ﻣﺴﺘﻤﻨﺪان‪ ،‬ﺑﯿﭽﺎرﮔﺎن‪ ،‬ﮔﺮدآورﻧﺪﮔﺎن آن‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﻠﺐ‬
‫ﻣﺤﺒﺘﺸﺎن )ﺑﺮای ﭘﺬﯾﺮش اﺳﻼم و ﺳﻮدﮔﺮﻓﺘﻦ از ﺧﺪﻣﺖ و ﯾﺎرﯾﺸﺎن ﺑﻪ اﺳﻼم ﭼﺸﻢ‬ ‫ّ‬
 ‫‪۸۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫داﺷﺘﻪ( ﻣﯽﺷﻮد‪) ،‬آزادی( ﺑﻨﺪﮔﺎن‪) ،‬ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺪھﯽ( ﺑﺪھﮑﺎران‪) ،‬ﺻﺮف( در راه )ﺗﻘﻮﯾﺖ‬
‫آﺋﯿﻦ( ﺧﺪا‪ ،‬و واﻣﺎﻧﺪﮔﺎن در راه )و ﻣﺴﺎﻓﺮان درﻣﺎﻧﺪه و دوراﻓﺘﺎده از ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل و ﺧﺎﻧﻪ و‬
‫ﻣﮫﻢ اﻟﮫﯽ اﺳﺖ )ﮐﻪ ﺟﮫﺖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا‬ ‫ﮐﺎﺷﺎﻧﻪ( ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﻓﺮﯾﻀﻪی ّ‬
‫ﻣﻘﺮر ﺷﺪه اﺳﺖ( و ﺧﺪا داﻧﺎ )ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎن( و ﺣﮑﯿﻢ )در وﺿﻊ ﻗﻮاﻧﯿﻦ( اﺳﺖ«‬ ‫ّ‬
‫ﺗﺄﺧﯿﺮ ﮐﺮدن در ﭘﺮداﺧﺖ اﻣﺎﻧﺖ‪ ،‬و ﯾﺎ ﺳﺮ ﭘﯿﭽﯽ از رﺳﺎﻧﺪن آن‪ ،‬ﭼﯿﺰی ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ‬
‫ﺧﯿﺎﻧﺖ!‬
‫و� ‪٢١‬‬ ‫� َم ُن ً‬ ‫�ذا َم َّس ُه ۡ َ‬
‫ٱ� ۡ ُ‬ ‫َ‬
‫و� ‪٢٠‬‬ ‫و� ‪ ١٩‬إ َذا َم َّس ُه َّ ُّ‬
‫ٱل� َج ُز ٗ‬ ‫�� َن ُخل َِق َهلُ ً‬ ‫ٱ� َ ٰ‬
‫َّ ۡ‬
‫ِ‬ ‫﴿۞إِن ِ‬
‫َ َّ َ ٓ َ ۡ َ ۡ َ ّ ‪ُ ۡ َّ ٞ‬‬ ‫َٓ َ‬ ‫َّ َ ُ ۡ َ َ ٰ َ‬ ‫إ َّ� ٱل ۡ ُم َص ّل َ‬
‫� َص�ت ِ ِه ۡم دا� ِ ُمون ‪ ٢٣‬وٱ�ِين ِ� أم�ٰل ِ ِهم حق معلوم ‪٢٤‬‬
‫‪ٞ‬‬ ‫ِ� ‪ ٢٢‬ٱ�ِين هم‬ ‫ِ‬
‫ۡ‬ ‫ٓ‬ ‫ّ‬
‫وم﴾ ]اﻟﻤﻌﺎرج‪.[٢٥-١٩ :‬‬ ‫ِلسا� ِ ِل َوٱل َم ۡح ُر ِ‬
‫ل َّ‬
‫»آدﻣﯽ ﮐﻢﻃﺎﻗﺖ و ﻧﺎﺷﮑﯿﺒﺎ‪ ،‬آﻓﺮﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ )‪ (١٩‬ھﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺪی ﺑﺪو رو‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺨﺖ ﺑﯽﺗﺎب و ﺑﯿﻘﺮار ﻣﯽﮔﺮدد )‪ (٢٠‬و زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺪو رو ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺳﺨﺖ‬
‫)از ﺣﺴﻨﺎت و ﺧﯿﺮات دﺳﺖ ﺑﺎز ﻣﯽدارد و( درﯾﻎ ﻣﯽورزد )‪ (٢١‬ﻣﮕﺮ ﻧﻤﺎزﮔﺰاران )‪(٢٢‬‬
‫ﻧﻤﺎزﮔﺰاراﻧﯽ ﮐﻪ ھﻤﯿﺸﻪ ﻧﻤﺎز ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﯽﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﺮ آن ﻣﺪاوﻣﺖ و ﻣﻮاﻇﺒﺖ‬
‫ّ‬
‫دارﻧﺪ‪ (٢٣) .‬ھﻤﺎن ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در داراﺋﯽ اﯾﺸﺎن ﺳﮫﻢ ﻣﺸﺨﺼﯽ اﺳﺖ )‪ (٢٤‬ﺑﺮای دادن‬
‫ﺑﻪ ﮔﺪا و ﺑﯽﭼﯿﺰ«‬
‫وﻗﺘﯽ ﺳﺨﻦ از ﮐﺮم و ﺳﺨﺎوت و ﺟﻮد ﻣﯽرود‪ ،‬ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻏﯿﺮ از زﮐﺎت اﺳﺖ‪ .‬زﮐﺎت‬
‫ھﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ اﺷﺎره رﻓﺖ ﻣﺎل ﻓﺮد ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاھﺪ ﺑﺪھﺪ و اﮔﺮ ﻧﺨﻮاﺳﺖ ﻧﺪھﺪ! آن‬
‫اﻣﺎﻧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻮﺗﺎھﯽ ﮐﺮدن در آن ﺧﯿﺎﻧﺖ و ﺳﺰاوار ﺳﺮزﻧﺶ و ﻋﻘﺎب و ﻋﺬاب‪.‬‬
‫ﺣﻘﺎ ﮐﻪ ﺑﺴﯽ ﭘﺴﺖ و ﺑﯽوﺟﺪان اﺳﺖ آن اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ او ﺛﺮوﺗﯽ ﺑﯿﺶ از‬
‫ﻧﯿﺎزش ﺑﺪھﺪ‪ ،‬و ﺑﮕﻮﯾﺪ از ﭼﮫﻞ ﺗﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮ ارزاﻧﯽ داﺷﺘﻪام ﺳﯽ و ﻧﻪ آن از ﺧﻮدت و ﯾﮑﯽ‬
‫اﻣﺎﻧﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از آن ھﺸﺖ ﺑﻨﺪهام ﺑﺮﺳﺎﻧﯽ!‬
‫ﺟﺎی ﺳﺨﻦ از ﺳﺨﺎوت در ﺻﺪﻗﻪ و ﺧﯿﺮات اﺳﺖ ﮐﻪ آن ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ ﻏﯿﺮ از زﮐﺎت‪:‬‬
‫َّ َ ُ ْ َ َ َ َ‬ ‫َ ٓ َ‬
‫ِين َما َءاتٮ ٰ ُه ۡم َر ُّ� ُه ۡ ۚم إِ� ُه ۡم �نوا � ۡبل �ٰل ِك‬ ‫ون ‪َ ١٥‬ءا ِ‬
‫خذ‬ ‫� � َج َّ�ٰ َ ُ ُ‬ ‫َّ ۡ ُ َّ َ‬
‫ت و�ي ٍ‬ ‫ٖ‬ ‫﴿إِن ٱلمت ِق ِ‬
‫َ َۡۡ َ ُ ۡ َۡ َۡ ُ َ‬ ‫َ ُ ْ َ ٗ ّ َ َّ ۡ َ َ ۡ َ َ‬ ‫سن َ‬ ‫ُۡ‬
‫ون ‪َ ١٨‬و�ٓ‬
‫ِ‬ ‫ج ُعون ‪ ١٧‬و�ِٱ�سحارِ هم �ستغفِر‬ ‫� ‪� ١٦‬نوا قل ِي� مِن ٱ� ِل ما �ه‬ ‫� ِ ِ‬
‫ۡ‬ ‫َ ۡ َ ۡ َ ّ ‪ٓ َّ ّ ٞ‬‬
‫وم﴾ ]اﻟﺬارﯾﺎت‪.[١٩-١٥ :‬‬ ‫ِلسا� ِ ِل َوٱل َم ۡح ُر ِ‬ ‫أم�ٰل ِ ِهم حق ل‬
‫»ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎران در ﻣﯿﺎن ﺑﺎغھﺎی ﺑﮫﺸﺖ و ﭼﺸﻤﻪﺳﺎران ﺧﻮاھﻨﺪ ﺑﻮد )‪ (١٥‬درﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﻣﯽدارﻧﺪ ﭼﯿﺰھﺎﺋﯽ را ﮐﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن ﺑﺪﯾﺸﺎن ﻣﺮﺣﻤﺖ ﻓﺮﻣﻮده ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ آﻧﺎن ﭘﯿﺶ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۸۸‬‬

‫از آن )در ﺳﺮای ﺟﮫﺎن( از زﻣﺮهی ﻧﯿﮑﻮﮐﺎران ﺑﻮدهاﻧﺪ )‪ (١٦‬آﻧﺎن اﻧﺪﮐﯽ از ﺷﺐ‬
‫ﻣﯽﺧﻔﺘﻨﺪ )‪ (١٧‬و در ﺳﺤﺮﮔﺎھﺎن درﺧﻮاﺳﺖ آﻣﺮزش ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ )‪ (١٨‬در اﻣﻮال و‬
‫داراﺋﯿﺸﺎن ﺣﻘﯽ و ﺳﮫﻤﯽ )ﺟﺰ زﮐﺎت( ﺑﺮای ﮔﺪاﯾﺎن و ﺑﯿﻨﻮاﯾﺎن ﺗﮫﯽدﺳﺖ ﺑﻮد«‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ درﯾﺎﺑﺪ دﺳﺖ ﺑﯿﻨﻮا و ﻓﻘﯿﺮ درﺳﺖ ھﻤﺎن ﻗﺪﺳﯿﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﺴﺠﺪ را‬
‫داراﺳﺖ‪ .‬ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎی ﻋﺒﺎدت ﻧﻤﺎز اﺳﺖ و ﻣﺆﻣﻨﺎن در رﺳﯿﺪن و اﺣﺘﺮام و ﻧﻈﺎﻓﺖ آن‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻼش ﺧﻮد را ﺑﺨﺮج دھﻨﺪ‪ .‬و دﺳﺖ ﻓﻘﯿﺮ ﺟﺎی ﻋﺒﺎدت زﮐﺎت و ﺻﺪﻗﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫درﺳﺖ ﺑﺎ آن ھﻤﺎﻧﻄﻮر ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﺎﻟﺤﺎن اﯾﻦ‬
‫ﻣﻔﮫﻮم را ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ھﻤﯿﺸﻪ از ﻣﺎل و ﺛﺮوﺗﺸﺎن ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ را اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬آن را ﻋﻄﺮآ ﮔﯿﻦ ﻧﻤﻮده در دﺳﺖ ﻓﻘﯿﺮ ﻣﯽﻧﮫﺎدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن آنھﺎ ﺑﺪرﺳﺘﯽ درک ﮐﺮده‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻘﯿﺮ را ﺑﺮ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺑﺴﯽ ﻣﻨﺘﯽ اﺳﺖ! اﮔﺮ ھﻤﯿﻦ ﺑﯿﻨﻮا از ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ ﻣﺎل ﺗﻮ ﺻﺮف‬
‫ﻧﻈﺮ ﮐﻨﺪ ﭼﻪ اﺟﺮ و ﭘﺎداش ﺑﺰرﮔﯽ را ﺗﻮ از ﮐﻒ ﻣﯽدھﯽ؟!‬
‫ﻓﻘﯿﺮ در دﺳﺘﺎن ﺧﻮد در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﻌﻤﺖھﺎی ﺑﮫﺸﺖ را ﺑﻪ ﻓﺮوش ﮔﺬاﺷﺘﻪ‪ .‬ﻧﻌﻤﺖ‬
‫ﺟﺎوﯾﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻪ دﯾﺪﮔﺎن ﭼﻮن آن را دﯾﺪه‪ ،‬و ﻧﻪ ﮔﻮش وﺻﻔﺶ را ﺷﻨﯿﺪه‪ ،‬و ﻧﻪ ﻋﻘﻞ را‬
‫ﺗﻮان ﺗﺼﻮر ﮐﻤﺎل آن اﺳﺖ‪ ،‬را ﺷﻤﺎ از دﺳﺖ ﻓﻘﯿﺮ ﺑﻪ ﻗﯿﻤﺘﯽ ﺑﺲ ﻧﺎﭼﯿﺰ ﻣﯽﺧﺮﯾﺪ! ﭘﺲ‬
‫ﮐﯿﺴﺖ ﺳﺰاوار ﻣﻨﺖ ﻧﮫﺎدن؛ ﺷﻤﺎ ﯾﺎ او؟!‬
‫و ﺻﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺨﺎوت ﺗﻨﮫﺎ در ﻣﺎل ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬آﻧﮑﺲ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را از ﻧﻌﻤﺖ ﻋﻠﻢ و‬
‫داﻧﺶ ﺑﮫﺮهﻣﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬و آن ﺧﻮش زﺑﺎن و ﺷﯿﻮا ﮐﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﻗﺪرت و ﺗﻮان دﻋﻮت و ﺗﺒﻠﯿﻎ‬
‫ﺑﺪو ارزاﻧﯽ ﺷﺪه‪ ،‬و آن ﻓﺮدی ﮐﻪ ﺣﺮﻓﻪ و ﻓﻨﯽ ﺑﺪو ھﺪﯾﻪ ﮔﺸﺘﻪ و ﺧﻼﺻﻪ ھﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ از‬
‫درﯾﺎی ﺑﯽﺳﺎﺣﻞ ﻧﻌﻤﺖھﺎی اﻟﮫﯽ ﺑﮫﺮهای ﺑﺮده‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ھﻤﺎن ﻧﻌﻤﺖ ﺧﻮد ﭼﯿﺰی‬
‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻣﺮﺣﻤﺖ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺠﺎر و ﻣﯿﮑﺎﻧﯿﮏ و ﺑﻨﺎء و ﮐﺎﺳﺐ و ﻏﯿﺮه‪ ..‬ﺑﯽروزﮔﺎر و ﯾﺘﯿﻢ و ﺑﯽﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ را‬
‫ﺣﺮﻓﻪاش ﺑﯿﺎﻣﻮزد‪ .‬ﻋﺎﻟﻢ و داﻋﯽ و ﻣﻌﻠﻢ در ﭘﯽ اﺻﻼح ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮاق رﯾﺰان ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬و‬
‫ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖھﺎی ﮐﺮﻣﺶ ﺻﻔﺖ اﻟﮫﯽ ﺳﺨﺎوت و ﺟﻮد و ﮐﺮم ﺑﯿﺎﻣﻮزد‪.‬‬
‫ﭼﻪ ﺧﻮب و زﯾﺒﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺠﺎی ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻗﻠﮏ ﺣﺮص و آز آﻣﻮزی ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد‬
‫ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻗﻠﮏ در ھﺮ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬روی ﯾﮑﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪:‬‬
‫ھﺪﯾﻪ ﯾﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫دﯾﮕﺮی‪ :‬ﺣﻖ ﺑﯿﻮه زن‪.‬‬
‫ﺳﻮﻣﯽ‪ :‬ھﺪﯾﻪ ﻣﺪرﺳﻪ‪.‬‬
 ‫‪۸۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭼﮫﺎرﻣﯽ‪ :‬ﺣﻖ ﻣﺴﺠﺪ‪.‬‬

‫و ﻏﯿﺮه‪...‬‬
‫و ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻤﺎن ﯾﺎد دھﯿﻢ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺰرﻋﻪھﺎ ﺑﺬری ﺑﯿﻨﺪازﻧﺪ و از اﯾﻦ دﮐﺎﻧﮫﺎ ﺑﮫﺸﺖ‬
‫و ﺳﻌﺎدت اﺑﺪی را ﺧﺮﯾﺪاری ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻣﯿﺪ اﺳﺖ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ و ﺗﺸﻨﮕﯽ رﻣﻀﺎن ﻣﺎ را ﺑﺎ ﻋﺒﺎدت ﮐﺮم و ﺳﺨﺎوت و ﺑﺨﺸﺶ اﻧﺲ‬
‫دھﺪ و ﻃﯽ ﺳﯽ روز رﻣﻀﺎن اﯾﻦ ﺻﻔﺖ اﻟﮫﯽ در ﻣﺎ ﭼﻨﺎن رﺷﺪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺰﺋﯽ از ﺷﺨﺼﯿﺖ‬
‫ﻣﺎ ﺷﺪه‪ ،‬و از ﺟﻤﻠﻪ ﺻﻔﺖھﺎ و ﺳﻠﻮک رﻓﺘﺎری ﻣﺎ ﮔﺮدد‪...‬‬
 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﺗﻐﯿﯿﺮ‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮل در زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎﯾﻪ ﻧﺸﺎط و ﺷﺎداﺑﯽ و ﺣﺮﮐﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻗﻮه‬
‫اﺑﺘﮑﺎر و ﺧﻼﻗﯿﺖ در ﻓﺮد ﺷﺪه‪ ،‬ھﻢ روﻧﺪ زﻧﺪﮔﯽ او را روح ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ و ھﻢ ﺑﺎﻋﺚ رﺷﺪ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﯾﺠﺎد واﮐﻨﺸﯽ ﻣﺜﺒﺖ در اﻃﺮاﻓﯿﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮ ﺧﻼف رﮐﻮد و روﺗﯿﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻓﺮد در ﻣﺴﯿﺮ آن ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﭼﻮن آب ﮔﻮدال ﺟﻠﺒﮏ زده ﻣﯽﭘﻮﺳﺪ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ارﻣﻐﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺮای ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﮑﺎﻧﯽ ﺟﺪی در ﻓﺮد؛ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻣﻔﺎھﯿﻢ و‬
‫ﻧﮕﺮشھﺎ و ارزشھﺎ‪ ،‬ﺗﺤﺮﯾﮏ روح اﻧﺴﺎن دوﺳﺘﯽ و ھﻤﺪردی ﺑﺎ زﯾﺮدﺳﺘﺎن و ﻣﺴﺘﻤﻨﺪان‪،‬‬
‫ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻣﯿﺜﺎق و ﻋﮫﺪ ﺑﺎ ﻗﺮآن و ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻋﻘﯿﺪﺗﯽ و اﺧﻼﻗﯽ و ﻋﺒﺎدی آن‪ ،‬ﺷﮑﺴﺘﻦ ﻏﺮور و‬
‫ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ و اﺳﺘﺒﺪاد‪ ،‬و زﻧﺪه ﮐﺮدن اﺣﺴﺎس ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺧﺎﻟﻖ و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر وﻣﺎﻟﮏ‬
‫ﮐﻮن و ﻣﮑﺎن‪ ،‬ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روزﻣﺮه زﻧﺪﮔﯽ از ﺧﻮاب و ﺧﻮراک ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﻤﺎز و ﮐﺎر‬
‫و ﺗﻼش‪ ،‬و ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺰرگ ﮐﻪ اﻓﺮاد در ﺻﺤﻦ آن ﭼﻮن‬
‫زﻧﺒﻮرھﺎی ﻋﺴﻞ آرام ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮ و آن ﺳﻮ ﭘﺮﯾﺪه ﺑﺎ ﺗﻼوت ﻗﺮآﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﮐﻨﺪوی اﯾﻤﺎن ﺟﻼل‬
‫و ﺟﻤﺎل وﯾﮋهای ﻣﯽﺑﺨﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻓﻀﺎی رﻣﻀﺎن ھﺮ ﻓﺮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺤﮏ ﻣﯽزﻧﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ واﻗﻌﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ و ﺑﺎ ﺳﻌﺎدت‬
‫اﺳﺖ؟ آﯾﺎ از وﺿﻊ ﺧﻮدش راﺿﯽ اﺳﺖ و ﺑﻪ آرزوھﺎﯾﺶ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﺑﺮای ﺑﮫﺘﺮ‬
‫ﺷﺪن و ﺑﻪ درﺟﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ رﺳﯿﺪن ھﻨﻮز وﺟﻮد دارد؟‬
‫در ﻓﻀﺎی رﻣﻀﺎن ھﺮ ﺷﺨﺺ درﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﮔﺎم اول ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ و ﺗﺸﺨﯿﺺ‬
‫درﺳﺖ واﻗﻌﯿﺖھﺎﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎﯾﻪ ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ رﻣﻀﺎن و زﻧﺪه ﺷﺪن ﺣﺲ ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ھﺮ‬
‫ﻓﺮد از ﺧﻮد ﻣﯽﭘﺮﺳﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از رﻓﺘﻨﻢ از اﯾﻦ دﻧﯿﺎی ﻓﺎﻧﯽ ﭼﻪ ﺑﺮ ﺟﺎی ﺧﻮاھﻢ ﻧﮫﺎد؟ آﯾﺎ‬
‫ﻣﺼﺪر ﻧﺎم ﻧﯿﮏ و ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ دﻋﺎ ﯾﺎ اﺟﺮ و ﭘﺎداﺷﯽ ﺑﺮای ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪام؛ ﺻﺪﻗﻪ ﺟﺎرﯾﻪای ﺑﺮ‬
‫ﺟﺎی ﮔﺬاﺷﺘﻪام‪ ،‬ﯾﺎ ﮐﻪ ﻋﻠﻢ و داﻧﺸﯽ در ﺳﯿﻨﻪھﺎی ﮐﺘﺎبھﺎ و ﺷﺎﮔﺮدان ﮐﺎﺷﺘﻪام‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪان ﺻﺎﻟﺢ و ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﺮدهام؟!‬
‫ﻣﺮده آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﻪ ﻧﮑﻮﯾﯽ ﻧﺒﺮﻧﺪ‬ ‫ﺳــﻌﺪﯾﺎ ﻣــﺮد ﻧﮑــﻮ ﻧــﺎم ﻧﻤﯿــﺮد ھﺮﮔــﺰ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﻌﻨﯽ اﻧﺘﻘﺎل از وﺿﻊ ﻓﻌﻠﯽ ﺑﻪ وﺿﻌﯽ ﮐﻪ آرزوﯾﺶ را دارﯾﻢ! و اﯾﻦ ھﻤﺎن اھﺮﻣﯽ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺎﻧﯽ و ارزشھﺎی ﻋﺒﺎدی رﻣﻀﺎن؛ از ﺗﺮک ﺣﻼل و ﻧﯿﺎزھﺎی ﻓﻄﺮی ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫روﺗﯿﻦ زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻧﻔﺲ ﺑﺮ ﺻﺒﺮ و ﺷﮑﯿﺒﺎﯾﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ و ﺗﺸﻨﮕﯽ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﺑﻪ‬
 ‫‪۹۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫دﯾﮕﺮان‪ ،‬اﻃﺎﻋﺖ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ﺑﯽﭼﻮن و ﭼﺮا از ﭘﺮوردﮔﺎر‪ ،‬را ﺗﻼش دارد ﺑﺪﺳﺖ روزه‬
‫دارن ﺑﺴﭙﺎرد‪.‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻت رﯾﺸﻪای ﮐﻪ رﻣﻀﺎن در ﻓﺮد ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻮﺟﻮد‬
‫ﻣﯽآورد اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در اﻓﮑﺎر و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎ و ﺑﺎورھﺎ‪:‬‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻓﺮد اﺳﯿﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﺑﺎورھﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ او ﺗﻠﻘﯿﻦ ﮐﺮده‪ ،‬ﻓﯿﻠﺒﺎﻧﺎن‬
‫ﺑﺮای رام ﮐﺮدن ﺑﭽﻪ ﻓﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺎ زﻧﺠﯿﺮی ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻠﻮﻟﻪی ﺳﺮﺑﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ وﺻﻞ اﺳﺖ‬
‫ﭘﺎی او را ﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﻞ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎرھﺎ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﮐﺸﯿﺪن زﻧﺠﯿﺮ ﺧﻮد را از اﺳﺎرت‬
‫رھﺎﯾﯽ ﺑﺨﺸﺪ‪ ،‬و در ﻧﮫﺎﯾﺖ ﻧﺎ اﻣﯿﺪ ﺷﺪه ﺷﮑﺴﺖ را ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﺑﺰرگ ﺷﺪن ﻓﯿﻞ ﻓﯿﻠﺒﺎﻧﺎن‬
‫آن ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺳﺮﺑﯽ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﺑﺮای ﻓﯿﻞ ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪ ﭼﻮن ﭘﺸﻪای ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺴﺖ را ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪ ﭼﻮﺑﯽ‬
‫ﺳﺒﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽدھﻨﺪ‪ ،‬و ﻓﯿﻞ ھﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺎوری ﮐﻪ در ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺑﺪو ﺗﻠﻘﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﻮد‬
‫ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮد ﺗﻮان ﺣﺮﮐﺖ دادن آن را ﻧﺪارد‪ ،‬و آرام و رام از ﺟﺎی ﺧﻮد ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ!‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ھﺮ اﻧﺴﺎی را ﺑﺮ اﯾﻤﺎن و ﻓﻄﺮت آﻓﺮﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﻣﻮده ﮔﮫﺮﺑﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم ج‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ »ﻞﻛ مﻮلﻮى ﻳﻮﺪﻟ ﻰﻠﻋ اﻟﻔﻄﺮة‪ ،‬ﻓﺄﺑﻮاه ﻳﻬﻮدﻧﺎه أو ﻳﻨﺮﺼاﻧﻪ أو ﻳﻤﺠﺴﺎﻧﻪ«‪) .‬ھﺮ‬
‫ﻧﻮزادی ﺑﺮ ﻓﻄﺮت ﮐﻪ ھﻤﺎن اﯾﻤﺎن و ﯾﮑﺘﺎﭘﺮﺳﺘﯽ اﺳﺖ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و اﯾﻦ ﭘﺪر و ﻣﺎدر –‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﻃﺮاﻓﯿﺎن – ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ او را ﻣﻨﺤﺮف ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬او را ﺑﻪ آﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﯽ ﯾﺎ‬
‫ﮐﻠﯿﻤﯿﺖ و ﯾﺎ ﻣﺴﯿﺤﯿﺖ ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ!(‪.‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺑﺎورھﺎ و اﺧﻼﻗﯿﺎت اﻧﺴﺎن در ﻣﺮاﺣﻞ اﺑﺘﺪاﺋﯽ زﻧﺪﮔﯽ او ﺑﺎﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬از‬
‫اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻮدﮐﺴﺘﺎن و ﻣﺪرﺳﻪ اﺑﺘﺪاﺋﯽ از اھﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻋﻤﺪهای در ﺳﺎﺧﺘﺎر آﯾﻨﺪه‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﭘﺪر و ﻣﺎدران ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻮدک‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﺒﺬول دارﻧﺪ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻧﻘﻼب ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺑﺎورھﺎی وراﺛﺘﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﻣﯽآﻣﻮزاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻮان ﺗﺮک ﺣﻼل‪ ،‬و ﻗﺪرت ﮐﻨﺘﺮل ﻧﯿﺎزھﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺧﻮد را دارﯾﻢ‪ .‬و در ﻣﺎ‬
‫ﻗﺪرتھﺎی ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﯿﺮوﻣﻨﺪی ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاھﯿﻢ و اراده ﮐﻨﯿﻢ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺧﻮد را ﺑﮑﻠﯽ ﻋﻮض ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ دادن ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮش و دﯾﺪﻣﺎن ﺑﻪ واﻗﻌﯿﺖھﺎ و‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﺟﮫﺸﯽ ﺑﺰرگ در ﺳﻠﻮک و رﻓﺘﺎر و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎی ﺧﻮد ﺑﻮﺟﻮد آورﯾﻢ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺑﺎورھﺎ و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎ دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻓﮑﺎر و ﺑﺎﻻ‬
‫رﻓﺘﻦ ﺳﻄﺢ اﻧﺪﯾﺸﻪ و آ ﮔﺎھﯽ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺴﻮی ﺗﻤﺪن و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﮔﺎم زن‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۹۲‬‬

‫ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺛﺎﺑﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪:‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺎورھﺎی ﻏﻠﻂ از ﺑﺲ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﮑﺮار ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﯽ و ارزشھﺎی ﺛﺎﺑﺘﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﮔﺸﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن؛ ﻋﺪم ﺗﻤﯿﯿﺰ درﺳﺖ ﺑﯿﻦ »ﻗﻨﺎﻋﺖ و ﻓﻘﺮ«! و ﭼﻮن؛ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ‪» :‬ﭘﺎﯾﺖ را‬
‫از ﮔﻠﯿﻤﺖ درازﺗﺮ ﻧﮑﻦ«!‬
‫در ﻣﺴﯿﺮ اﻧﻘﻼب رﻣﻀﺎﻧﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎ‪ ،‬ﻣﺆﻣﻦ درک ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻤﺎن ﺑﮑﻠﯽ ﺑﺎ ﻓﻘﺮ در‬
‫ﺗﻀﺎد اﺳﺖ‪ .‬و ﺟﻨﮓ اﺳﻼم و ﻓﻘﺮ ازﻟﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺘﻮنھﺎی اﺳﺎﺳﯽ اﺳﻼم ﭼﻮن؛ زﮐﺎت و ﺣﺞ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ وﺟﻮد ﻣﺎل و ﺛﺮوت دارد‪ .‬و ﺣﺘﯽ‬
‫َ‬
‫۞� ٰ َب ِ ٓ‬
‫�‬ ‫ﻧﻤﺎز ﮐﻪ ﻧﮫﺎﯾﺖ ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﺧﺎﮐﺴﺎری اﺳﺖ ﺑﺎ زﯾﺒﺎﯾﯽ و زﯾﻨﺖ ﺑﺎﯾﺪ ھﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ‪﴿ :‬‬
‫ِب‬ ‫ٱ� ُ�وا ْ َو َ� � ُ ۡ�فُ ۚ ٓوا ْ إنَّ ُهۥ َ� ُ� ُّ‬
‫� َم ۡسج ٖد َو ُ�ُوا ْ َو ۡ َ‬ ‫َ ُّ‬
‫ِند‬
‫ع‬ ‫�ۡ‬
‫م‬
‫َ َ َ ُ ُ ْ ََ ُ‬
‫ءادم خذوا زِ�نت‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ِ�﴾ ]اﻷﻋﺮاف‪» .[٣١ :‬ای آدﻣﯿﺰادﮔﺎن! در ھﺮ ﻧﻤﺎز ﮔﺎه و ﻋﺒﺎدﺗﮕﺎھﯽ‪ ،‬ﺧﻮد را‬ ‫ٱل ۡ ُم ۡ�� َ‬
‫ِ‬
‫ﺑﯿﺎراﺋﯿﺪ‪ ،‬و ﺑﺨﻮرﯾﺪ و ﺑﻨﻮﺷﯿﺪ وﻟﯽ اﺳﺮاف و زﯾﺎدهروی ﻣﮑﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺴﺮﻓﺎن و‬
‫زﯾﺎدهروی ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن را دوﺳﺖ ﻧﻤﯽدارد«‬
‫ﻗﻨﺎﻋﺖ؛ ﻓﻘﺮ و ﻧﺎداری ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻗﻨﺎﻋﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﮑﺮ ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ و ﭼﺸﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﺎل‬
‫دﯾﮕﺮان‪ ،‬و دﻧﯿﺎ ﭘﺮﺳﺖ و ﭼﺸﻢ ﺧﺎﻟﯽ ﻧﺒﻮدن اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﯾﺎ ﻗﻨﺎﻋـــﺖ ﭘـﺮ ﮐﻨـﺪ ﯾـﺎ ﺧـﺎک ﮔــــﻮر‬ ‫ﭼﺸـــﻢ ﺗﻨـــﮓ دﻧﯿـــﺎ دوﺳــــــﺖ را‬
‫رﻣﻀﺎن ﻗﻨﺎﻋﺖ را در ﻓﺮد ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽدھﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽآﻣﻮزد ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻦ اﺳﺮاف‬
‫ﻧﮑﻨﯿﻢ ﮐﻪ اﺳﺮاف ﮐﺎران ﺑﺮادران ﺷﯿﺎﻃﯿﻨﻨﺪ‪:‬‬
‫ٱلش ۡي َ�ٰ ُن ل َِر ّ�هِۦ َك ُف ٗ‬
‫َ َ َ َّ‬ ‫َّ ۡ ُ َ ّ َ َ ُ ٓ ْ ۡ َ َ َّ َ‬
‫ور�﴾ ]اﻹﺳﺮاء‪.[٢٧ :‬‬ ‫ِ‬ ‫﴿إِن ٱلمبذِرِ�ن �نوا إِخ�ٰن ٱلش�ٰ ِط ِ‬
‫�� و�ن‬
‫»ﭼﺮا ﮐﻪ اﺳﺮاﻓﮑﺎران ﺑﺮادران ﺷﯿﻄﺎنھﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬و ﺷﯿﻄﺎن ھﻤﻮاره ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش‬
‫ﻧﺎﺳﭙﺎس ﺑﻮده اﺳﺖ«‬
‫و ﻣﺎ را ﺑﻪ ھﻤﺪردی ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻣﺪرﺳﻪ رﻣﻀﺎن ﻣﺎ ﻣﯽآﻣﻮزﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮد ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ و دارا ﺑﻮدن ﺑﻪ ﺧﻮد و ﺻﺤﺖ ﺧﻮد رﺣﻢ ﮐﻨﯿﻢ و ﺟﺎﻣﻌﻪ و دﯾﮕﺮان را ھﻢ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫و ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽآﻣﻮزاﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻠﯿﻢ ھﺮ ﻓﺮد دﻧﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮای آﺑﺎداﻧﯽ و‬
‫ﻋﻤﺮاﻧﯽ آن آﻓﺮﯾﺪه‪ .‬ﺗﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺎﯾﺶ را دراز ﮐﻨﺪ‪ .‬و ﺑﺎ ﺗﻼش و ﮐﻮﺷﺶ در ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن‬
‫ﺳﻄﺢ ﺧﻮد و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﮫﯿﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫‪۹۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫‪ -2‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺑﮫﺎ و ارزش وﻗﺖ‪:‬‬

‫زﻧﺪﮔﯽ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﺛﺎﻧﯿﻪھﺎ و دﻗﯿﻘﻪھﺎ و ﺳﺎﻋﺖھﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر ھﻢ ﭼﯿﺪه‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ از زﻧﺪﮔﯽ ﺑﮕﺬرد ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻨﮑﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﺮگ و ﻧﮫﺎﯾﺖ‬
‫زﻧﺪﮔﯿﺖ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﺷﺪهای‪ .‬اﯾﻦ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﮐﻪ »وﻗﺖ ﻃﻼﺳﺖ!« ﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ارزش‬
‫وﻗﺖ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﮕﺬارد وﻟﯽ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ارزش آن را ﭘﺎﯾﯿﻦ آورده‪ ،‬وﻗﺖ ﯾﻌﻨﯽ زﻧﺪﮔﯽ و‬
‫رﻓﺘﻦ آن ھﺮﮔﺰ ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ ﻧﺨﻮاھﺪ داﺷﺖ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻃﻼ ﻓﻠﺰی اﺳﺖ ﺑﺎ ارزش ﮐﻪ اﮔﺮ ﺿﺎﯾﻊ‬
‫ﺷﻮد ﻣﯽﺗﻮان آن را ﺑﺪﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﺑﻪ اھﻤﯿﺖ وﻗﺖ ﭘﯽ ﺑﺮده درﺑﺎره آن ھﺰارھﺎ ﮐﺘﺎب ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺮﯾﺮ‬
‫درآوردهاﻧﺪ! اﻣﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ آنھﺎ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻋﻤﻠﯽ ﺧﻮد ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن را ﺳﺮﻣﺸﻖ و اﻟﮕﻮی ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻗﺮار‬
‫داده‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮاﯾﯽ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮای ﺑﺸﺮﯾﺖ ﺗﻘﺪﯾﻢ داﺷﺘﻨﺪ‪:‬‬
‫َ َ‬ ‫َّ ُ ۡ َ ٌ َ َ َ ‪ۡ َ َّ ْ ُ ۡ َ َ َ َ ّ ٞ‬‬ ‫َّ َ ۡ َ َ َ ُ ۡ َ ُ‬
‫ٱ� َوٱ�َ ۡو َم ٱ�خ َِر َوذك َر‬ ‫ول ٱ�ِ أسوة حسنة ل ِمن �ن يرجوا‬ ‫﴿لقد �ن ل�م ِ� رس ِ‬
‫��﴾ ]اﻷﺣﺰاب‪.[٢١ :‬‬ ‫ٱ� َكث ِ ٗ‬
‫َّ َ‬
‫ً‬
‫»ﻗﻄﻌﺎ ﺑﺮای ﺷﻤﺎ در ]اﻗﺘﺪا ﺑﻪ[ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺳﺮﻣﺸﻘﯽ ﻧﯿﮑﻮﺳﺖ‪ :‬ﺑﺮای آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺪا و روز ﺑﺎزﭘﺴﯿﻦ اﻣﯿﺪ دارد و ﺧﺪا را ﻓﺮاوان ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻧﯿﺰ در ﻋﻤﻠﯽ ﺑﻮدن زﻧﺪﮔﯽ اوﺳﺖ‪ .‬دﻋﻮﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﯽ ﺗﻨﮫﺎ در ﻏﺎری‬
‫ﮔﻤﻨﺎم ﺑﺮ ﺑﻠﻨﺪای ﮐﻮھﯽ ﭘﺮت آﻏﺎز ﺷﺪ و اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺳﻘﻒ دو ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﺳﯿﺪه!‬
‫ﻗﻮت اﺳﻼم ﻧﯿﺰ در ﻣﻨﻄﻘﯽ و ﻋﻘﻼﻧﯿﺘﺶ اﺳﺖ‪ ،‬ھﺮ ﭼﯿﺰ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻧﻘﺎش و ﺑﺤﺚ و‬
‫ﮐﻨﮑﺎش را دارد‪ .‬ﺗﺴﻠﯿﻢ ﺷﺪن ﻓﻘﻂ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﻟﯿﻞ و ﺑﺮھﺎن اﺳﺖ! دﯾﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻘﻠﯿﺪ و‬
‫ﺑﺎورھﺎی ﺗﺮاﮐﻤﯽ در ﺳﺘﯿﺰ ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﺮ ﻣﻘﻠﺪان ﺧﺮده ﻣﯽﮔﯿﺮد‪:‬‬
‫ُّ ۡ َ ُ َ‬ ‫َّ َ َ ٰٓ َ َ‬ ‫َّ‬ ‫َ ۡ َ ُ ْ َّ َ َ ۡ َ ٓ َ ٓ َ َ َ ُ‬
‫ٰ‬
‫� أمةٖ �نا � ءا�رِهِم مهتدون﴾ ]اﻟﺰﺧﺮف‪.[٢٢ :‬‬ ‫﴿بل قال ٓوا إِنا وجدنا َءابا َءنا ٰٓ‬
‫»ﺑﻠﮑﻪ اﯾﺸﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﻣﺎ ﭘﺪران و ﻧﯿﺎﮐﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺋﯿﻨﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪاﯾﻢ و ﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﭘﯽ‬
‫آﻧﺎن ﻣﯽروﯾﻢ )و راه ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ را در ﭘﯿﺶ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ(«‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﮔﻮﺷﻪای از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻠﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪاﺳﺖ ﮐﻪ اھﻤﯿﺖ وﻗﺖ را ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺆﻣﻨﺎن ﮔﻮﺷﺰد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﯿﻦ ﺧﻮردن اﻓﻄﺎری و رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ دﻗﺎﯾﻘﯽ ﺑﯿﺶ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬در ﻇﺮف ھﻤﯿﻦ ﭼﻨﺪ دﻗﯿﻘﻪ ﻣﺆﻣﻦ ﭼﻮن ﺳﺮﺑﺎزی در ﭘﺎدﮔﺎن اﻓﻄﺎر ﮐﺮده ﻓﻮرا‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ‪ .‬از ﻣﻐﺮب ﺗﺎ ﻋﺸﺎء و ﻧﻤﺎز ﺗﺮاوﯾﺢ ﺑﺮای آﻣﺎده ﺷﺪن ﺑﺮای‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۹۴‬‬

‫ﻧﻤﺎز وﻗﺖ ﮐﻮﺗﺎھﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺮاوﯾﺢ ﻣﺆﻣﻦ ﺧﺴﺘﻪ از ﮐﺎر و ﺗﻼش روز و ﻋﺒﺎدت ﺷﺐ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘﯽ ﺑﯿﺶ ﺗﺎ وﻗﺖ ﺳﺤﺮ ﺑﺮای اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻧﺪارد‪ .‬ﺗﺎ ﭼﺸﻤﺶ ﺑﺨﻮاب ﻣﯽرود ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺮای ﻧﻤﺎز ﺗﮫﺠﺪ و ﺻﺮف ﺳﺤﺮی ﺑﭙﺎﺧﯿﺰد‪ .‬ﭘﺲ از ﺳﺤﺮی دوان دوان ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ‬
‫ﺑﺮای ﻧﻤﺎز ﻓﺠﺮ ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ‪ .‬و ﭘﺲ از ﻓﺠﺮ ﺗﺎ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺎر ﺗﻨﮫﺎ وﻗﺘﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای ﺗﻼوت‬
‫ﻗﺮآن و دﻋﺎھﺎی ﺻﺒﺢ و ﻧﻤﺎز ﺿﺤﯽ )اﺷﺮاق(‪ ..‬ﮔﻮﯾﺎ ﺟﮫﺎن ﺑﻪ ﭘﺎدﮔﺎﻧﯽ آﻣﻮزﺷﯽ و ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﺸﺘﻪ و ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺳﺮﺑﺎزان ﻣﻄﯿﻊ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ھﺮ ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ از وﻗﺖ‬
‫ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ ارزش اﺳﺖ و از دﺳﺖ دادن آن ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎر دوﭼﻨﺪان در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻌﺪی‬
‫ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ!‬
‫‪ -3‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮد‪:‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻗﺪرت اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ و اﯾﻤﺎن ﺑﻪ ﻗﺪرتھﺎی ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در ھﺮ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻧﮫﺎده را در ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎﻻ ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬روزهدار در ﯾﮏ آن اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻧﯿﺮو و‬
‫ﻗﺪرتھﺎﯾﯽ در ﺗﻮان اوﺳﺖ‪ .‬او ﺑﺪور از اھﺮمھﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺴﺎدﮔﯽ ﺧﻮد را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺆﻣﻨﯽ ﮐﻪ ﺗﻮان ﺣﺮام ﮐﺮدن ﻧﯿﺎزھﺎی زﻧﺪﮔﯽ و ﺣﻼل را ﺑﺮ ﺧﻮد دارد ﺑﺴﺎدﮔﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺧﻮد را از ﻏﻞ و زﻧﺠﯿﺮ ﺳﻠﻮﮐﯿﺎت زﺷﺖ و زﻧﻨﺪهای ﭼﻮن ﭼﻐﻠﯽ و ﺧﺒﺮ ﭼﯿﻨﯽ و ﻏﯿﺒﺖ و‬
‫ﭼﺸﻢﭼﺮاﻧﯽ و دروغ و ﻋﺎدتھﺎی ﻣﻀﺮی ﭼﻮن ﺳﯿﮕﺎر ﮐﺸﯿﺪن و اﻋﺘﯿﺎدھﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن‬
‫آزاد ﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬
‫روزهدار اﺣﺴﺎس ﺧﻮدی ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ آزاد و رھﺎ از ھﻤﻪ ﻗﯿﺪ و‬
‫ﺑﻨﺪھﺎی ﺧﺎرﺟﯽ اﺳﺖ و ﺗﻮان ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ھﺮ آﻧﭽﻪ از ﺧﺎرج ﺑﺪو ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﯽﺷﻮد را دارد‪.‬‬
‫درﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ آزادی و اﺣﺘﺮام و ﺷﺨﺼﯿﺖ او ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮد اوﺳﺖ‪ .‬و ذﻟﺖ و ﺧﻮاری و‬
‫رﺳﻮاﯾﯽ ﻧﯿﺰ از دﺳﺖ آوردهھﺎی ﺧﻮد ﻓﺮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -4‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در رﻓﺘﺎرو رواﺑﻂ‪:‬‬
‫در ﺗﻮان ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺳﻠﻮک و رﻓﺘﺎر و اﺧﻼق دﯾﮕﺮان را ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﯿﻢ‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﺗﺤﻮﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از درون اﻧﺴﺎن ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰد‪ .‬رﻣﻀﺎن اﯾﻦ ﻓﻀﺎ را ﺑﺮای ھﺮ ﻓﺮد ﺑﻮﺟﻮد‬
‫ﻣﯽآورد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﺗﻮان ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺳﻠﻮﮐﯿﺎت و رواﺑﻂ ﺧﻮد را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻗﺪرت واﮐﻨﺶ ﻣﻨﻔﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻠﻮﮐﯿﺎت زﺷﺖ دﯾﮕﺮان را از ﻣﺎ ﺳﻠﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫از ﻓﺮاﻣﯿﻦ ﮔﮫﺮﺑﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ روزه داران اﺳﺖ‪» :‬ﻓﺈن ﺳﺎﺑﻚ أﺣﺪ أو ﺟﻬﻞ ﻋﻠﻴﻚ ﻓﻘﻞ إ�‬
‫ﺻﺎﺋﻢ‪ ،‬إ� ﺻﺎﺋﻢ«! »اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دﺷﻨﺎم و ﻧﺎﺳﺰا ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﮔﻼوﯾﺰ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﮕﻮ ﻣﻦ‬
‫روزه دارم! ﻣﻦ روزه دارم!«‬
 ‫‪۹۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻟﻘﻤﺎن ﺣﮑﯿﻢ را ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ادب از ﮐﻪ آﻣﻮﺧﺘﯽ؟ ﮔﻔﺖ از ﺑﯽادﺑﺎن‪ ...‬ھﺮ ﭼﻪ از اﯾﺸﺎن در‬
‫ﻧﻈﺮم ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ آﻣﺪ از اﻧﺠﺎم آن ﭘﺮھﯿﺰ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﺑﺎ دﺳﺘﻮر و ﻓﺮﻣﺎن دادن ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ زﯾﺮدﺳﺘﺎﻧﯽ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ در ﻇﺎھﺮ‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﻓﺮﻣﺎﻧﻨﺪ وﻟﯽ در دروﻧﺸﺎن آﺗﺶ اﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﻌﻠﻪور اﺳﺖ! اﻣﺎ ﺑﺎ اﺧﻼق و‬
‫رﻓﺘﺎرﺗﺎن اﻃﺮاﻓﯿﺎن و زﯾﺮدﺳﺘﺎن را ﺑﻪ ﺷﯿﻔﺘﻪھﺎ و ﻋﺎﺷﻘﺎن و ﭘﯿﺮواﻧﯽ راﺳﺘﯿﻦ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ در راه ﺷﻤﺎ اﻓﺴﺎﻧﻪھﺎی ﻓﺪاﮐﺎری ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﮕﺬارﻧﺪ!‬
‫ﺣﻀﺮت اﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﻣﻦ ده ﺳﺎل ﺑﻪ رﺳﻮل اﻟﻠﻪ ج ﺧﺪﻣﺖ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ھﺮﮔﺰ ﺑﺮای ﮐﺎری ﮐﻪ ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ ﭼﺮا ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎری ﮐﺮدهای؟! و ھﺮﮔﺰ اﮔﺮ از‬
‫ﮐﺎری ﺳﺮﺑﺎز ﻣﯽزدم ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﭼﺮا اﯾﻨﮑﺎر را ﻧﮑﺮدهای؟!‬
‫اﯾﻦ ﺳﻠﻮک و رﻓﺘﺎر آن ﭘﺮورده آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر و ﭘﯿﮏ رﺳﺘﮕﺎری – ﺟﺎﻧﻢ ﻓﺪاﯾﺶ – ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﭘﯿﺮواﻧﺶ را ﭼﻨﺎن ﺷﯿﻔﺘﻪ او ﺳﺎﺧﺘﻪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ در دﻓﺎع از او ﺟﺎن ﻧﺜﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ!‬
‫‪ -5‬ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﺳﻠﻮﮐﯿﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪:‬‬
‫ﺳﻨﮓ ﺑﻨﯿﺎد ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺎورھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ راﺋﺞ در ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﻣﺎ ﮐﺞ ﻧﮫﺎده ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ ٣٠ .‬درﺻﺪ ازدواﺟﮫﺎ در ‪ ٥‬ﺳﺎل اول ﺑﻪ ﻃﻼق ﻣﯽﮐﺸﺪ؟!‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ ﺟﻮان ﺑﻪ زﯾﺒﺎﯾﯽ دﺧﺘﺮ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬و ﺑﺎ دﯾﺪن زﯾﺒﺎﺗﺮھﺎ ﺷﻌﻠﻪھﺎی آن‬
‫آﺗﺶ ﻣﺤﺒﺖ دروﻏﯿﻦ ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭼﺸﻤﺎن دﺧﺘﺮ ھﻢ ﺑﻪ ﺣﺒﯿﺐ ﭘﺴﺮ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺎﻻ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ ﭼﺸﻤﺶ ﭘﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد!‬
‫و ﺳﺎﯾﺮ ﺗﻮﺻﯿﺎت اﺷﺘﺒﺎھﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﻃﺮاﻓﯿﺎن ﺑﻪ ﺧﻮرد دو زوج ﺟﻮان ﻣﯽدھﻨﺪ‪:‬‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺴﺘﺒﺪاﻧﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺮد‪ ،‬دﺧﺎﻟﺖھﺎی ﺑﯽﺟﺎی ﻣﺮد در ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻮی دﻣﺎغ ﺷﺪن زن‬
‫در ﮐﺎر ﺷﻮھﺮ!‪ ..‬ھﻤﻪ اﯾﻦ ﺑﺎورھﺎی ﻏﻠﻂ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻏﻠﻄﯽ ﺑﺒﺎر ﻣﯽآورد‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﮫﺶ ﻗﻠﺐھﺎ را ﺷﺴﺘﺸﻮ داده‪ ،‬ﺑﻪ ھﻤﺪﯾﮕﺮ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﻣﯽﺳﺎزد‪ .‬و ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺗﻠﻨﮕﺮی ﻣﯽزﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺑﺎزﺳﺎزی ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺎﺷﯿﻢ! رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖھﺎی‬
‫ﺟﺪﯾﺪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮش ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖھﺎﯾﻤﺎن‪ ،‬و ﺷﯿﻮه ﺟﺪﯾﺪی ﺑﺮای‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﯽآﻣﻮزد‪ .‬در ﺳﺎﯾﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﯿﻮه زﻧﺪﮔﯽ رﻣﻀﺎﻧﯽ ﻣﺎ درک ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﻮان‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖھﺎی ﺟﺪﯾﺪ و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﺷﻤﺎﯾﻞ و ﻗﯿﺎﻓﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد را دارﯾﻢ‪.‬‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ازدواج ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ درﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﻠﻪ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ رﻓﺘﻪ و ﺑﺎﯾﺪ؛ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬
‫و ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن‪ ،‬رﻓﺘﺎر و ﺳﻠﻮکھﺎی ﻓﺮدی و ﮔﺮوھﯿﺶ ﺑﮑﻠﯽ دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﯿﯿﺮ و‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺟﺪﯾﺪی ﺷﻮد‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۹۶‬‬

‫ﺧﺎﻧﻤﯽ ﮐﻪ از ﺷﻮھﺮش ﺷﮑﺎﯾﺖ دارد ﮐﻪ وﻗﺘﺶ را ﺑﺎ ورق ﺑﺎزی و ﺑﺎ ﺳﺮﮔﺮم ﺷﺪن ﺑﺎ‬
‫دوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺿﺎﯾﻊ ﮐﺮده ﻣﺮد ﺧﺎﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ!‪ ..‬ﺷﻮھﺮی ﮐﻪ از ﮔﺮم ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﺎﻧﻤﺶ ﺑﺎ‬
‫دﺧﺘﺮھﺎی ﺑﯿﮑﺎر و وراﺟﯽ ﮐﺮدن و دﯾﺪ و ﺑﺎزدﯾﺪھﺎی ﻓﺘﻨﻪ اﻓﺮوز ﻏﯿﺒﺖ و ﺧﺒﺮ ﭼﯿﻨﯽ ﯾﮏ‬
‫ﮐﻼغ ﭼﮫﻞ ﮐﻼغ ﺳﺎزی او ﺑﻪ ﺗﻨﮓ آﻣﺪه!‪ ..‬ﺑﺎﯾﺪ درک ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ دﺧﺘﺮ ﭘﺴﺮ دﯾﺮوزی‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ :‬ﺧﺎﻧﻢ و آﻗﺎ‪ ..‬ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮﺷﺸﺎن ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺳﻠﻮک و رﻓﺘﺎرﺷﺎن‬
‫را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ دﯾﮕﺮی ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪھﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫و ﭼﻮن ﺳﮑﻮت ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﯾﻪ ﻓﺮزﻧﺪی روﻧﻖ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﺑﺎز ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﻣﺮﺣﻠﻪ دﯾﮕﺮ از‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬ﻓﻀﺎی ﺧﺎﻧﻪ را در ﺑﺮﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﺎﯾﺮ ﺳﻠﻮﮐﯿﺎت و رﻓﺘﺎرھﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻓﺮد در رﻣﻀﺎن ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺎروری و رﺷﺪ‬
‫ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -6‬اراده و ﻋﺰم آﻓﺮﯾﻨﯽ‪...‬‬
‫ﮔﻤﺎن ﻣﺒﺮﯾﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬ﮐﺎر ﺳﺎدهای اﺳﺖ!‪..‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻت ﭼﻪ در ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﯽ ﻓﺮدی و ﺳﻠﻮک ﺷﺨﺼﯽ و ﭼﻪ در ﺳﻄﺢ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﮔﺮوھﯽ ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار و ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ‪ .‬و دﺷﻮارﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ آن ﻧﯿﺰ در‬
‫اﯾﺠﺎد اراده و ﻗﺪرت ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی و ﻋﺰم در ﻓﺮد اﺳﺖ!‬
‫اﻧﺴﺎن ﻣﻮﺟﻮدی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﺮ او ﻣﻨﺖ ﻧﮫﺎده ﻗﺪرتھﺎی ﺧﺎرق اﻟﻌﺎدهای‬
‫ﺑﻪ او داده ﮐﻪ ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺑﺮاﯾﺶ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺘﺤﯿﻞ ﺑﺎﺷﺪ! ھﻤﯿﻦ ﻣﻮﺟﻮد دو ﭘﺎ ﻗﻠﺐ‬
‫آﺳﻤﺎنھﺎ را ﺷﮑﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﻻی ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﮔﺎم ﻣﯽزﻧﺪ!‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﻗﺪرت اراده و ﻋﺰﯾﻤﺖ را در ﻓﺮد ﺑﻮﺟﻮد آورده ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺟﺪی ‪ +‬ﺗﻼش ﺟﺪی = ﺗﻐﯿﯿﺮ!‬
‫وﺟﺪان ھﺮ ﻓﺮدی ﮐﻪ در ﻣﻨﺠﻼب ﭘﺴﺘﯽ و زﺷﺘﯽ ﮔﺮﻓﺘﺎر اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﯽ در رﻧﺞ و‬
‫ﻋﺬاب اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﺳﯿﮕﺎری ھﺮﮔﺰ از وﺿﻊ و ﺣﺎﻟﺶ راﺿﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻌﺘﺎد ﺑﻪ ﻋﺎدتھﺎی‬
‫زﺷﺖ از وﺿﻊ ﺧﻮدش رﻧﺞ ﻣﯽﺑﺮد! ﺗﻨﮫﺎ ﺿﻌﻒ و ﺳﺴﺘﯽ اراده و ﻓﻘﺪان ﻋﺰم و ﺣﺮﮐﺖ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه او ھﻤﭽﻨﺎن ذﻟﺖ و ﺧﻮاری و ﭘﺴﺘﯽ و ﻋﺬاب وﺟﺪان را ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﺪ!‪..‬‬

‫ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺑﻮد؟!‪..‬‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ و اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﯿﻤﺎریھﺎ و ﺳﻠﻮﮐﯿﺎت ﻓﺮدی و ﻣﺸﮑﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و‬
‫ﻓﺮدی دﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﺒﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻨﮫﺎ راه ﻋﻼج آنھﺎﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ از ﻗﺪری ﺷﻌﻮر و آ ﮔﺎھﯽ‬
 ‫‪۹۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ درﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ رﻣﻀﺎن ارﻣﻐﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﻟﮫﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ آنھﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -١‬ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﻧﺎ اﻣﯿﺪی‪:‬‬
‫ﯾﺄس و ﻧﺎ اﻣﯿﺪی زھﺮ ھﻼھﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮد را ﺑﮑﻠﯽ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ اﻧﺴﺎن‬
‫ﻧﺎاﻣﯿﺪ ھﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﺮ ﻧﻤﯽاﻓﺘﺪ‪ .‬ﻧﺎ اﻣﯿﺪی از آﯾﻨﺪه‪ ،‬از ﺳﻠﻮک و رﻓﺘﺎرھﺎی ﺑﭽﻪھﺎ‪ ،‬از‬
‫ھﻤﺴﺮ و ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻮاده و ﺧﻮﯾﺸﺎن‪ ،‬از وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺎر و زﻧﺪﮔﯽ و‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﺗﺮﻓﻨﺪھﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ اﻣﯿﺪ را در ﮐﺎﻟﺒﺪ روزه داران زﻧﺪه ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻮن‬
‫ھﺪﯾﻪ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر و ﻣﺎه ﺳﺨﺎوت ﺑﯽاﻧﺘﮫﺎی او ﻣﯽآﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﮕﻮﯾﺪ؛‬
‫‪ -‬رﻣﻀﺎن ﮐﻔﺎره ﮔﻨﺎھﺎن و ﻟﻐﺰشھﺎ و اﺷﺘﺒﺎھﺎت ﯾﮏ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﺗﻮﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ اﻣﯿﺪاور‬
‫ﺑﺎش‪...‬‬
‫»‪ ...‬ورمﻀﺎن إﻰﻟ رمﻀﺎن ﻛﻔﺎرة ﻤﻟﺎ ﺑيﻨﻬﻤﺎ«‪.‬‬
‫َْ‬ ‫َ َ َّ‬ ‫َ‬
‫اﺣت َﺴﺎﺑًﺎ ُﻏﻔ َﺮ ُ‬
‫َ ْ َ َ ََ َ َ َ ً َ ْ‬
‫ﻪﻟ َﻣﺎ �ﻘﺪ َم ِﻣ ْﻦ ذﻧ ِﺒ ِﻪ« ھﺮ ﮐﺲ ﺑﺮای‬ ‫ِ‬ ‫‪» -‬ﻣﻦ ﻗﺎم رمﻀﺎن ِإﻳﻤﺎﻧﺎ و ِ‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ ﮐﻤﺮ ﻋﺒﺎدت در رﻣﻀﺎن ﺑﺴﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ھﺮ آﻧﭽﻪ از او ﺳﺮ‬
‫زده را ﻣﯽآﻣﺮزد!‬
‫َْ‬ ‫َ ْ َ َ َ َ َ َ َ ً َ ْ َ ً ُ َ َ ُ َ َ َّ‬
‫ﻪﻟ َﻣﺎ �ﻘﺪ َم ِﻣ ْﻦ ذﻧ ِﺒ ِﻪ« ھﺮ ﮐﺲ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای‬ ‫‪» -‬ﻣﻦ ﺻﺎم رمﻀﺎن ِإﻳﻤﺎﻧﺎ واﺣ ِتﺴﺎﺑﺎ ﻏ ِﻔﺮ‬
‫دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﺸﻨﻮدی اﻟﮫﯽ و رﺿﺎﯾﺖ او در رﻣﻀﺎن روزه ﮔﺮﻓﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ از‬
‫ھﻤﻪ اﺷﺘﺒﺎھﺎت و ﮔﻨﺎھﺎﻧﯽ ﮐﻪ از او ﺳﺮ زده ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ!‬
‫‪ -‬ﯾﮏ ﺷﺐ در رﻣﻀﺎن ﮐﻪ ھﻤﺎن ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﺎﺷﺪ از ھﺰار ﻣﺎه ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ۡ‬
‫َُ َ‬ ‫َ‬ ‫ٓ َۡ َ‬ ‫َ َ َۡ‬ ‫َّ ٓ َ َ ۡ‬ ‫َّ‬ ‫ّ‬
‫نزل َ�ٰ ُه ِ� ۡ�لةِ ٱلق ۡدرِ ‪َ ١‬و َما أد َرٮٰك َما ۡ�لة ٱلق ۡد ِر‬ ‫ٱلر� َّ‬
‫ٱلرحِي ِم‪ .‬إِ�ا أ‬ ‫ٱ�ِ َّ‬ ‫﴿� ِ ۡس ِم‬
‫�‬
‫َ َ َّ ُ ۡ َ َ ٰٓ َ ُ َ ُّ ُ َ ۡ َ ّ ّ ُ ّ‬
‫ِن‬‫م‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫�‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ذ‬‫إ‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫ِيه‬ ‫�‬ ‫وح‬ ‫ٱلر‬‫و‬ ‫ة‬ ‫ك‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫م‬‫ٱل‬ ‫ل‬ ‫�‬‫�‬ ‫‪٣‬‬ ‫ر‬ ‫‪�ۡ َ ٢‬لَ ُة ۡٱل َق ۡدر َخ ۡ�‪ّ ٞ‬م ِۡن َ� ۡلف َش ۡ‬
‫ه‬
‫ِ‬ ‫ِِ ِ ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ٖ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫َ‬
‫� َم ۡطلعِ ٱلف ۡج ِر ‪] ﴾٥‬اﻟﻘﺪر‪.[٥-١ :‬‬ ‫� َح َّ ٰ‬ ‫أ ۡمر ‪َ ٤‬س َ� ٰ ٌم ِ َ‬
‫ٖ‬
‫»ﻣﺎ ﻗﺮآن را در ﺷﺐ ﺑﺎ ارزش »ﻟﯿﻠﺔاﻟﻘﺪر« ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﯾﻢ )‪ (١‬ﺗﻮ ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﯽ ﺷﺐ‬
‫ﻗﺪر ﮐﺪام اﺳﺖ )و ﭼﻪ اﻧﺪازه ﻋﻈﯿﻢ اﺳﺖ؟( )‪ (٢‬ﺷﺐ ﻗﺪر ﺷﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ھﺰار ﻣﺎه‬
‫ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ )‪ (٣‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ در آن ﺷﺐ ﺑﺎ اﺟﺎزهی ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن‪ ،‬ﭘﯿﺎﭘﯽ )ﺑﻪ‬
‫ﮐﺮهی زﻣﯿﻦ و ﺑﻪ ﺳﻮی ﭘﺮﺳﺘﺸﮕﺮان و ﻋﺒﺎدت ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺷﺐ زﻧﺪهدار( ﻣﯽآﯾﻨﺪ ﺑﺮای‬
‫ھﺮﮔﻮﻧﻪ ﮐﺎری )ﮐﻪ ﺑﺪان ﯾﺰدان ﺳﺒﺤﺎن دﺳﺘﻮر داده ﺑﺎﺷﺪ( )‪ (٤‬آن ﺷﺐ‪ ،‬ﺷﺐ ﺳﻼﻣﺖ و‬
‫رﺣﻤﺖ )و درود ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺷﺐ زﻧﺪهدار( اﺳﺖ ﺗﺎ ﻃﻠﻮع ﺻﺒﺢ )‪.«(٥‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۹۸‬‬
‫ْ َ َ َ ََ‬
‫ﺎم ﻴﻟْﻠﺔ‬ ‫در اﯾﻦ ﺷﺐ ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﻮد را در درﺑﺎر اﻟﮫﯽ رﻗﻢ ﺑﺰن‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ » ِﻣﻦ ﻗ‬
‫َْ‬ ‫َ َ َّ‬
‫ﻪﻟ َﻣﺎ �ﻘﺪ َم ِﻣ ْﻦ ذﻧ ِﺒ ِﻪ« ﻓﺮدی ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﺴﺐ رﺿﺎﯾﺖ و‬ ‫اﺣت َﺴﺎﺑًﺎ‪ُ ،‬ﻏﻔ َﺮ َ ُ‬
‫َ ً َ ْ‬ ‫َْ ْ‬
‫ِ‬ ‫اﻟﻘﺪ ِر إِﻳﻤﺎﻧﺎ و ِ‬
‫ﺧﺸﻨﻮدی ﭘﺮوردﮔﺎرش اﯾﻦ ﺷﺐ را ﺑﺎ ﻋﺒﺎدت زﻧﺪه ﻧﮕﻪ دارد ﺧﺪاوﻧﺪ از ھﻤﻪ ﻟﻐﺰشھﺎﯾﺶ‬
‫درﻣﯽﮔﺬرد‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﻪ ﻓﺮد ﻣﺆﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻨﺪه ﺧﺪاﯾﯽ ھﺴﺘﯽ ﮐﻪ رﺣﻤﺖ و ﮐﺮم و ﺳﺨﺎوت‬
‫و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ و ﺟﻮد او را دری ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬و اﻗﯿﺎﻧﻮس ﻟﻄﻒ و ﻣﮫﺮﺑﺎﻧﯽ و ﺧﻮﺑﯽھﺎی او را‬
‫ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪:‬‬
‫ﮔــﺮ ﮐــﺎﻓﺮ و ﮔﺒــﺮ و ﺑﺖﭘﺮﺳــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫ﺑــﺎزآ ﺑــﺎزآ ھــﺮ آﻧﭽــﻪ ھﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬
‫ﺻــﺪ ﺑــﺎر اﮔــﺮ ﺗﻮﺑــﻪ ﺷﮑﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫اﯾــﻦ درﮔــﻪ ﻣــﺎ درﮔــﻪ ﻧﻮﻣﯿــﺪی ﻧﯿﺴــﺖ‬
‫‪ -٢‬اﺣﺴﺎس ﻧﮕﺮاﻧﯽ و اﺳﺘﺮس‪:‬‬
‫ﺗﮑﺮار روزﻣﺮه زﻧﺪﮔﯽ؛ ﮐﺎر‪ ،‬ﺧﻮرد و ﺧﻮاب‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺎ ﻣﺮور زﻣﺎن ﻓﺮد اﺣﺴﺎس‬
‫ﺧﺴﺘﮕﯽ و ﺑﯿﮫﻮدﮔﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﺣﺴﺎس ﺗﻨﮫﺎﯾﯽ‪ ،‬ﮔﻨﮓ ﺑﻮدن زﻧﺪﮔﯽ و ﻧﺎﭘﯿﺪا ﺑﻮدن آﯾﻨﺪه ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد ﻓﺮد ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ از اﺳﺘﺮس رواﻧﯽ و اﺿﻄﺮاب و ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻣﺴﺘﻤﺮ دﭼﺎر ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺮد‬
‫ﮐﻪ ھﻤﯿﺸﻪ در اﻓﮑﺎر و ﺗﺨﯿﻼت ﻣﻨﻔﯽ ﺳﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ اﻧﻘﻼب دروﻧﯽ و ﺗﻐﯿﯿﺮ و‬
‫ﺗﺤﻮل در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻧﺪﮔﯿﺶ دارد‪ .‬رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﺎدﮔﺎن اﯾﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪای ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻐﺎﯾﺮ‬
‫ﺑﺎ روﺗﯿﻦ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺮﺻﺘﯽ را ﻣﮫﯿﺎ ﻣﯽﺳﺎزد‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺎه ﺗﻤﺎم؛ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪای زﻧﺪه و ﭘﺮ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ‪ ،‬ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺨﺺ را ﺗﻐﯿﯿﺮ داده‪ ،‬ﺗﻮان ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮی را در او‬
‫رﺷﺪ دھﺪ‪ .‬ﻓﺮدی ﮐﻪ رﻣﻀﺎن را ﺑﺨﻮﺑﯽ درک ﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﻣﺎھﯿﺖ و روﺣﯿﻪ و‬
‫اﻣﯿﺪی ﮐﺎﻣﻼ ﺟﺪﯾﺪ وارد ﺻﺤﻨﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺲ از رﻣﻀﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -٣‬ﺗﺮاﮐﻢ ﻣﺸﮑﻼت‪:‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از اﻓﺮاد ﺗﻨﮫﺎ ﻣﺸﮑﻼت را در زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ؛ ﻣﺸﮑﻼت ﺑﭽﻪھﺎ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ‪،‬‬
‫ھﻤﺴﺎﯾﻪھﺎ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎری و ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺎرھﺎی ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ او ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻓﺮدی ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼﺗﺶ زﯾﺎد اﺳﺖ ﻣﻌﻨﺎﯾﺶ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﻠﻮب و‬
‫روﺷﺶ در ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺷﯿﻮه ﺗﻘﻠﯿﺪی ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼﺗﺶ را ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﺪ‪.‬‬
‫و از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮی در ﻓﺮد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﻌﻠﯽ در زﻧﺪﮔﯽ‬
‫او اﯾﻦ روﺣﯿﻪ را در او ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و او را ﺑﺎ ﻗﺪرتھﺎی ذاﺗﯽاش در ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ‬
‫واﻗﻌﯿﺖھﺎ آﺷﻨﺎ ﻣﯽﺳﺎزد‪.‬‬
‫‪ -٤‬ﺗﮑﺮار ﻣﺪاوم ﺷﮑﺴﺖ‪:‬‬
 ‫‪۹۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻨﮑﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﮔﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﺑﺴﻮی رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻓﺮاﻣﻮش ﮐﺮد‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮫﺎی ﭘﯿﺎﭘﯽ دﻟﯿﻠﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﺎدرﺳﺖ زﻧﺪﮔﯽ‪ .‬در اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮارد ﺑﺎﯾﺪ روش‬
‫زﻧﺪﮔﯽ را ﺗﻐﯿﯿﺮ داد‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺨﻮد ﺗﻠﻘﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ؛ ﻣﻦ اﯾﻨﻄﻮرﯾﻢ! ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻣﻦ اﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ!‪ ..‬اﯾﻦ ﺑﺮداﺷﺖ اﺷﺘﺒﺎھﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻓﺮاد ﺑﻪ ﺑﺎور ﺧﻮد ﺳﭙﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ھﺮ ﻓﺮد ﻗﺪرت‬
‫اﺳﻔﻨﺠﯽ در ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺧﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﭘﺪر و ﻣﺎدرت ﻏﯿﺮ از ﺗﻌﺎﻣﻞ و رﻓﺘﺎرﺗﺎن‬
‫ﺑﺎ ﺑﭽﻪ دو ﺳﺎﻟﻪ ﺧﻮد و ﻏﯿﺮ از رﻓﺘﺎرﺗﺎن ﺑﺎ ﺑﭽﻪ ﺑﺎﻟﻎ ﺧﻮد‪ ،‬و ﻏﯿﺮ از ﺑﺮﺧﻮردﺗﺎن ﺑﺎ رﺋﯿﺲ‬
‫ﮐﺎرﺗﺎن و ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ ﺷﯿﻮه ﺳﻠﻮﮐﺘﺎن ﺑﺎ دﮐﺎﻧﺪار ﺳﺮ ﮐﻮﭼﻪ اﺳﺖ‪...‬‬
‫ﺷﺨﺼﯿﺖ اﻧﺴﺎن ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی ﺗﺎ ﺑﯽﻧﮫﺎﯾﺖھﺎ را داراﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ از‬
‫اوھﺎم و ﺧﯿﺎﻻت اﯾﻦ ﺑﺎورھﺎی ﻧﺎدرﺳﺖ ﺧﻮد را ﻧﺠﺎت دھﺪ‪..‬‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﺎ وﺟﻮد روﺣﺎﻧﯿﺘﺶ اراده ﻋﺰم و اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮی و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎری را در ﻓﺮد‬
‫ﺑﻮﺟﻮد آورده اﻓﻖ ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ را ﺑﺮوﯾﺶ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ روﺣﯿﻪ ﺟﺪﯾﺪ ﻓﺮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮫﺎی ﭘﯿﺎﭘﯽ را ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎی ﻣﺪاوم ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮔﺮداﻧﺪ! و ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺖ اﯾﻨﮑﻪ در زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﺷﮑﺴﺖ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬آﻧﭽﻪ ھﺴﺖ ﮐﺴﺐ ﻣﮫﺎرتھﺎی ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ھﺪف‪،‬‬
‫ﭼﮫﺮه زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮاﯾﺶ ﺑﺴﯿﺎر دﻟﻨﺸﯿﻦﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٥‬ﮐﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪی!‬
‫ﯾﮏ ﻓﺮد ھﺪﻓﻤﻨﺪ ھﺮ ﭼﻨﺪﮔﺎھﯽ ﺑﺎﯾﺪ از ﺧﻮد ﺑﭙﺮﺳﺪ‪ :‬ﭼﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﺗﻘﺪﯾﻢ داﺷﺘﻪ؟ ﭼﻪ‬
‫ﭼﯿﺰی ﺑﻮﺟﻮد آورده؟ اﮔﺮ ﻣﮫﻨﺪس ﯾﺎ ﭘﺰﺷﮏ ﯾﺎ ﻣﺘﺨﺼﺺ در ھﺮ زﻣﯿﻨﻪای اﺳﺖ ﭼﻪ‬
‫اﺧﺘﺮاع و اﺑﺘﮑﺎری ﺗﻘﺪﯾﻢ داﺷﺘﻪ؟ ﭼﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻﺗﯽ در ﻧﺤﻮه رﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ در زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﮐﺎری و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮدش ﺑﻮﺟﻮد آورده؟ ﻋﺎﻟﻢ و داﻧﺸﻤﻨﺪ ﭼﻨﺪ ﮐﺘﺎب ﺑﯿﺎدﮔﺎر ﻧﮫﺎده؟‬
‫ﻧﻮآوریھﺎی زن ﺧﺎﻧﻪدار و ﻣﺎدر در اداره ﺧﺎﻧﻪ و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪان ﭼﯿﺴﺖ؟ ﺧﻮاھﺮ ﯾﺎ‬
‫ﺑﺮادر در زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺮﺑﯿﺖ ھﻤﺪﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ ﻓﮫﻢ و دراﯾﺖ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و ﺧﺎﻧﻮاده و‬
‫اﻃﺮاﻓﯿﺎن و دوﺳﺘﺎن و ھﻤﮑﻼﺳﯽھﺎ ﭼﻪ ﻧﻘﺸﯽ داﺷﺘﻪاﻧﺪ؟ و‪...‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻋﻤﺪهﺗﺮﯾﻦ اﺳﺒﺎب ﺿﻌﻒ اﻧﺘﺎج روﺗﯿﻦ زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ رﻣﻀﺎن اﯾﻦ روﺗﯿﻦ را‬
‫ﺑﮫﻢ ﻣﯽزﻧﺪ!‬
‫‪ -٦‬آرزوی ﻣﺮگ!‪..‬‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ھﺪف از آﻓﺮﯾﺸﻦ ﺧﻮد را درک ﻧﮑﺮده‪ ،‬راﺑﻄﻪاش ﺑﺎ ﺧﺎﻟﻖ و ﭘﺮوردﮔﺎرش‬
‫ﺑﮑﻠﯽ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ارزش زﻧﺪﮔﯽ را ﻧﻤﯽﻓﮫﻤﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﺧﻮد را ﭘﻮچ و ﺑﯿﮫﻮده اﺣﺴﺎس‬
‫ﮐﺮده آرزوی ﻣﺮگ ﻣﯽﮐﻨﺪ!‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۰۰‬‬

‫در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ ارزش و ﮔﺮاﻧﺒﮫﺎﺳﺖ‪ .‬زﻧﺪﮔﯽ را ھﻤﯿﻦ ﺑﺲ ﮐﻪ ﻣﺰرﻋﻪ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﯿﺎﻣﺖ اﺳﺖ‪ .‬زﯾﺮ ﺑﻨﺎی ﻗﺼﺮھﺎی اﺑﺪی ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﺑﮫﺸﺖ در زﻧﺪﮔﯽ‬
‫دﻧﯿﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎن ھﻤﯿﺸﻪ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ إﲏ اﺳﺄﻟﻚ اﻟﺸﻬﺎدة ﺑﻌﺪ‬
‫ﻃﻮل ﻋﻤﺮ وﺣﺴﻦ ﻋﻤﻞ« »ﺑﺎراﻟﮫﺎ ﻣﺮا ﺷﮫﺎدت ارزاﻧﯽ دار‪ ،‬ﭘﺲ از ﻋﻤﺮی ﻃﻮﻻﻧﯽ و‬
‫ﮐﺮداری ﻧﯿﮏ!«‬
‫آوردهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﺑﻪ ﺣﺎل دوﺳﺘﺎﻧﺸﺎن ﮐﻪ ﺳﺎلھﺎ ﭘﯿﺶ ﺷﮫﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫رﺷﮏ ﻣﯽﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج اﯾﻦ ﻣﻔﮫﻮم را ﺑﺮای آنھﺎ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮده ﺑﻪ ﺛﻮاب وارزش‬
‫ﻋﺒﺎدتھﺎ و ﮐﺎرھﺎی ﻧﯿﮑﯽ ﮐﻪ آنھﺎ ﻓﺮﺻﺖ اﻧﺠﺎم آن را ﭘﺲ از دوﺳﺘﺎﻧﺸﺎن‪ ،‬ﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﯾﺎدآور ﺷﺪ‪ .‬رﺳﻮل اﮐﺮم ج از ﺗﻤﻨﺎی ﻣﺮگ داﺷﺘﻦ در ھﺮ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﻣﻨﻊ ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪ .‬و اﮔﺮ‬
‫ﮐﺴﯽ ﭼﻨﺎن ﻋﺮﺻﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮوﯾﺶ ﺗﻨﮓ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮگ را ﺑﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﺗﺮﺟﯿﺢ داد ﺗﻨﮫﺎ ﺣﻖ‬
‫اﳊﻴﺎ ﹸة ﹶﺧﲑا ﹺﱄ‪ ،‬وﺗﹶﻮ ﱠﻓﻨﹺﻲ إﹺ ﹶذا ﻛﹶﺎﻧ ﹺ‬ ‫ﹺ‬ ‫ﹺ‬
‫ﹶﺖ ا ﹾﻟ ﹶﻮ ﹶﻓﺎ ﹸة ﹶﺧ ﹾ ﹰﲑا‬ ‫ﹶ ﹶ‬ ‫ﹾﹰ‬ ‫دارد ﭼﻨﯿﻦ دﻋﺎ ﮐﻨﺪ‪» :‬اﻟ ﱠﻠ ﹸﻬ ﱠﻢ ﹶأ ﹾﺣ ﹺﻴﻨﻲ ﹶﻣﺎ ﻛﹶﺎﻧﹶﺖ ﹾ ﹶ ﹶ‬
‫ﹺﱄ« »ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ﺗﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮای ﻣﻦ ﺧﯿﺮ و ﻧﯿﮑﯽ اﺳﺖ ﻣﺮا زﻧﺪه ﻧﮕﻪ دار‪ ،‬و ﭼﻮن ﻣﺮگ ﺑﺮاﯾﻢ‬
‫ﺑﮫﺘﺮ ﺑﻮد ﻣﺮا ﺑﻤﯿﺮان«‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ داﻧﺴﺖ ھﺮﮔﺰ ﻧﻤﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺷﯽ ﻣﺸﮑﻼت را ﺣﻞ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺧﻮد ﺳﺒﺐ ﺑﻮﺟﻮد‬
‫آﻣﺪن آنھﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺒﮏ ﺗﻔﮑﺮ و ﺧﺮدورزی و ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺑﺮداﺷﺘﻤﺎن را ﻗﺒﻞ از ھﻤﻪ‬
‫ﭼﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﺪاوم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ دارﻧﺪ؛ ﺗﻐﯿﯿﺮ در دﯾﺪﻣﺎن از زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺑﺎﻻ‬
‫ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﯽ و ﻋﻘﻞ و اﻧﺪﯾﺸﻪ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺑﺎورھﺎی ﻣﻮروﺛﯽ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در روﺣﯿﺎت و‬
‫اﺣﺴﺎﺳﺎت‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮاده‪ ،‬و ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ .‬و رﻣﻀﺎن ﻣﺎ را ﺑﺴﻮی ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮد و‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻦ راز ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ در ﺟﮫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ھﻤﻮاره دﺳﺘﺨﻮش ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮﻻت اﺳﺖ‪ ،‬و در ﮐﻨﺎر‬
‫دﻧﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻣﺪاوم اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎ در ﭘﯿﭻ و ﺧﻢ ﯾﮏ ﮐﻮﭼﻪ ﺗﻨﮓ ﺧﻮد را ﮔﻢ‬
‫ﮐﻨﯿﻢ! اﯾﻦ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﯽ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﺸﮑﻞ اﺳﻼم ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺸﮑﻞ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ ﻣﺎﺳﺖ!‬
‫دﯾﻦ ﻣﺎ دﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ و دﻋﻮت ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ و ﺗﺤﻮل و ﺗﻤﺪن ﺳﺎزی اﺳﺖ‪.‬‬
‫در رﻣﻀﺎن ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﯾﺸﻪای در ﺧﻮد ﺑﺎﺷﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺗﻨﺪﺗﺮ از‬
‫ﺳﺮﻋﺖ ﻏﺮب ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده در ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺑﻪ آنھﺎ ﺑﺮﺳﯿﻢ‪.‬‬
‫َ َّ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ ٰ َ َ َّ َّ َ َ ۡ َ ُ ُ َ ّ ٗ ّ ۡ َ ً َ ۡ َ َ َ َ َ ٰ َ ۡ َ َّ ُ َ ّ ُ ْ‬
‫�وا َما بِأنف ِ‬
‫س ِه ۡم َوأن‬ ‫� �غ ِ‬‫﴿�ل ِك بِأن ٱ� لم يك مغ ِ�� �ِعمة ��عمها � قو ٍ� ح ٰ‬
 ‫‪۱۰۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫يع َعل ‪ٞ‬‬

‫ِيم﴾ ]اﻷﻧﻔﺎل‪.[٥٣ :‬‬ ‫َّ َ‬
‫ٱ� َس ِم ٌ‬
‫»اﯾﻦ ﺑﺪان ﺧﺎﻃﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ھﯿﭻ ﻧﻌﻤﺘﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﺮوھﯽ داده اﺳﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﻧﻤﯽدھﺪ ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ آﻧﺎن ﺣﺎل ﺧﻮد را ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﻨﺪ )و دﯾﮕﺮ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ ﻧﻌﻤﺖ ﺧﺪا را‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻠﮑﻪ ﺳﺰاوار ﻧﻘﻤﺖ ﮔﺮدﻧﺪ( و ﺑﯿﮕﻤﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻨﻮای )اﻗﻮال و( آ ﮔﺎه )از‬
‫اﻓﻌﺎل ﻣﺮدﻣﺎن( اﺳﺖ«‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َّ َّ َ َ ُ َ ّ ُ َ َ ۡ َ َّ ُ َ ّ ُ ْ‬
‫�وا َما بِأنف ِ‬
‫س ِه ۡمۗ‪] ﴾...‬اﻟﺮﻋﺪ‪.[١١ :‬‬ ‫﴿‪...‬إِن ٱ� � �غ ِ� ما بِقو ٍ� ح ٰ‬
‫� �غ ِ‬
‫ّ‬
‫»‪...‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺣﺎل و وﺿﻊ ھﯿﭻ ﻗﻮم و ﻣﻠﺘﯽ را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻤﯽدھﺪ )و اﯾﺸﺎن را از ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ‬
‫ﻋﺰت‪ ،‬از ﻧﻮﮐﺮی ﺑﻪ ﺳﺮوری‪ ،‬و‪ ...‬و ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ‪ ،‬از ﻧﺎداﻧﯽ ﺑﻪ داﻧﺎﺋﯽ‪ ،‬از ّذﻟﺖ ﺑﻪ ّ‬
‫ﻧﻤﯽﮐﺸﺎﻧﺪ( ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ آﻧﺎن اﺣﻮال ﺧﻮد را ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﻨﺪ‪.«...،‬‬
 ‫ﺗﻮﺑﻪ!‪...‬‬

‫دﺳﺖھﺎ ﺗﺎ آرﻧﺞ ﻏﺮق ﺧﻮن‪ ..‬دﻟﯽ ﺑﻪ زﻣﺨﺘﯽ و ﺳﻨﮕﯽ ﻓﻮﻻد‪ ..‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل اﺣﺴﺎﺳﺎت‬
‫ﻣﺮده و وﺟﺪان ﺑﯿﻤﺎرش ﮔﻪ ﮔﺪاری او را ﻧﮫﯿﺐ ﻣﯽزد‪ :‬ﺑﺲ اﺳﺖ ﻣﺮد!‪ ٩٩ ..‬اﻧﺴﺎن را‬
‫ﮐﺸﺘﯽ ﭼﻪ ﺑﺪﺳﺖ آوردی؟!‪ ..‬ﺗﺎ ﮐﯽ آدم ﮐﺸﯽ!‪ ..‬ﺑﺮﮔﺮد!‪ ..‬ﭼﺮا ﻧﻤﯽﺧﻮاھﯽ ﭼﻮن اﻧﺴﺎن‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﯽ؟!‪ ..‬ﺗﺎ ﮐﯽ درﻧﺪﮔﯽ و زﻧﺪﮔﯽ ددان؟!‪..‬‬
‫اﯾﻦ ھﻤﺎن ﻗﺎﺗﻞ ﺑﻨﯽ اﺳﺮاﺋﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج از او ﺧﺒﺮ داده؛ ﻣﺮدی ﮐﻪ‬
‫ﺧﻨﺠﺮ وﺣﺸﯽاش ‪ ٩٩‬اﻧﺴﺎن را ﺳﺮ ﺑﺮﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻮﮐﻪ و ھﺸﺪاری از ﻣﻼﻣﺖ وﺟﺪان ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ و ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ از اﯾﻦ ﺣﯿﻮاﻧﯽ و ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ ﺑﺪر آﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺰد راھﺒﯽ ﮐﻪ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮﯾﺪه در ﻏﺎری ﺧﺰﯾﺪه ﺑﻮد رﻓﺖ و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻗﺎﺗﻞ ‪ ٩٩‬اﻧﺴﺎن‬
‫ھﺴﺘﻢ‪ ،‬آﯾﺎ روزﻧﻪ اﻣﯿﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ از آن ﺗﻮﺑﻪام را ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ و ره ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎن‬
‫ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻋﻘﻞ از ﺳﺮ راھﺐ ﻣﻐﺮور ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﺧﻮد ﭘﺮﯾﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﺮدی ‪ ٩٩‬اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ‬
‫رﺳﺎﻧﺪ و ﺑﺎز اﻣﯿﺪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﺗﻮﺑﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﺘﻞ ﯾﮏ اﻧﺴﺎن ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻮن ﮐﺸﺘﺎر‬
‫ﺑﺸﺮﯾﺖ اﺳﺖ‪ ،‬و اﯾﻦ ﻣﺮد ددﻣﻨﺶ ﮔﻮﯾﺎ ‪ ٩٩‬ﺑﺎر ﺗﻤﺎم ﺑﺸﺮﯾﺖ را ﺳﺮﺑﺮﯾﺪه‪ .‬در ﺗﺼﻮر راھﺐ‬
‫اﯾﻦ ﻣﺮد؛ ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﺧﻮن آﺷﺎم ﺑﻮد ﮐﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺟﺰ ﻗﻌﺮ ﺟﮫﻨﻢ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﺤﮑﻢ در را ﺑﺮوﯾﺶ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ داد ﮐﺸﯿﺪ‪ :‬ای ﺟﮫﻨﻤﯽ ﭘﺴﺖ ﺑﺮو ﮐﻪ ھﯿﭻ ﻣﺠﺎﻟﯽ ﺑﺮای ﺑﺨﺸﺶ و ﺗﻮﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫ﺧﺸﻢ ﻗﺎﺗﻞ ﺷﻌﻠﻪور ﺷﺪه ﺧﻮن ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ را ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ وﻗﺘﯽ ﺑﺨﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻨﺠﺮش از ﺧﻮن راھﺐ ﺳﯿﺮاب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻧﮕﺎھﯽ ﺑﻪ راھﺐ ﺑﯿﭽﺎرهای ﮐﻪ ﻏﺮق در‬
‫ﺧﻮن ﺑﻮد اﻧﺪاﺧﺖ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻧﮕﺮﯾﺴﺖ و ﺑﻪ ﻗﻄﺮهھﺎی ﺧﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻟﺒﺎس و‬
‫ﺟﺴﻤﺶ ﭘﺮﯾﺪه ﺑﻮد و ﺑﻪ ﺧﻨﺠﺮی ﮐﻪ از ﺧﻮن آروغ ﺳﺮ ﻣﯽداد!‪..‬‬
‫‪ -‬آه ﺧﺪای ﻣﻦ‪ ..‬ﺑﺎز ھﻢ ﻗﺘﻞ!‪ ..‬ﻣﻦ ﺳﯿﻨﻪ ﺻﺪ اﻧﺴﺎن را درﯾﺪهام!‪..‬‬
‫ﺻﺪای ﺿﻤﯿﺮ ﻧﻔﺲ ﻟﻮاﻣﻪ‪ ،‬وﺟﺪان او را ﺳﺨﺖ ﻣﻼﻣﺖ ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎز ﺳﺮﮔﺮدان و ﭘﺮﯾﺸﺎن در ﭘﯽ راھﻨﻤﺎﯾﯽ ﻣﯽﮔﺸﺖ‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﮔﺎﻣﮫﺎﯾﺶ او را ﻧﺰد‬
‫ﻋﺎﻟﻤﯽ اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪ و آ ﮔﺎه رﺳﺎﻧﯿﺪ‪ .‬اﺷﮏ در ﭼﺸﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺧﻮن ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﻠﻘﻪ زد‪.‬‬
‫از ﻋﺎﻟﻢ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬آﯾﺎ ﭘﺲ از ﮐﺸﺘﻦ ﺻﺪ اﻧﺴﺎن اﻣﯿﺪی ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ!‬
‫ﻋﺎﻟﻢ ﺟﮫﺶ ﺑﺮق ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ و ﻧﺪاﻣﺖ را در ﭼﮫﺮه زﻣﺨﺖ و ﺗﺎر ﻗﺎﺗﻞ دﯾﺪ‪ .‬ﻟﺒﺨﻨﺪی زده‬
 ‫‪۱۰۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮﺑﻪ ﺑﯿﻦ ﺗﻮ و ﭘﺮوردﮔﺎرت اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺎﻧﻊ راز و ﻧﯿﺎز ﺗﻮ ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪاﯾﺖ ﺷﻮد؟! دروازه ﺑﺎزﮔﺸﺖ و ﻧﺪاﻣﺖ و ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺴﻮی ﭘﺮوردﮔﺎر ھﻤﯿﺸﻪ و ﺑﺮوی ھﻤﻪ ﺑﺎز‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ از ﺷﮫﺮی ﮐﻪ ﮐﻮﭼﻪ و ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﺶ‪ ،‬ﻣﺮدم و‬
‫ﻧﮕﺎھﮫﺎﯾﺶ ﺗﻮ را ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺮ ﻣﻌﺼﯿﺖ ﯾﺎدآور ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺎر دﮔﺮ ﺣﺲ ﮔﻨﺎه را در ﺗﻮ‬
‫ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺮآﯾﯽ و ﺑﻪ ﺷﮫﺮی دﯾﮕﺮ ﺑﺮوی‪ .‬ﺑﺮو ﺑﻪ ﻓﻼن ﺷﮫﺮ و ﺑﺎ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﺟﺪﯾﺪ‪،‬‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺎرﺳﺎﯾﺎﻧﻪ و ﻧﯿﮑﻮ ﺳﺮﺷﺘﯽ را ﺑﺮای ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮده‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﻧﯿﮑﺎن و ﺧﻮﺑﺎن‬
‫ﺻﺪاﻗﺖ و دوﺳﺘﯽ ﮐﻦ ﺗﺎ ﺗﻮ را از زﺷﺘﯽھﺎ و ﭘﻠﯿﺪیھﺎ ﺑﺎز دارﻧﺪ و در ﮐﺎرھﺎی ﺧﯿﺮ و‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﯾﺎری دھﻨﺪ!‪..‬‬
‫ﮐﺎﺑﻮس ﻧﺎ اﻣﯿﺪی از ﺟﻠﻮی دﯾﺪﮔﺎن ﻗﺎﺗﻞ زدوده ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺮﺗﻮ اﻣﯿﺪ در ﮐﺎﻟﺒﺪش روح‬
‫زﻧﺪﮔﯽ دﻣﯿﺪ‪.‬‬
‫اﺷﮏھﺎی ﺳﺮد ﺷﺎدی ﺑﺮﮔﻮﻧﻪھﺎﯾﺶ ﺟﺎری ﺷﺪ‪ .‬ﮔﺮﯾﺎن و ﭘﺸﯿﻤﺎن از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻨﮕﺶ و‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل و اﻣﯿﺪوار ﺑﻪ آﯾﻨﺪهای ﮐﻪ در آن ھﻮﯾﺖ دﯾﮕﺮی از ﺧﻮد ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬارد ره‬
‫ﺷﮫﺮ ﻧﯿﮑﺎن ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ‪..‬‬
‫ﺑﺮ رﯾﮕﺰار ﺗﻨﮫﺎ اﺛﺮ ﻗﺪﻣﮫﺎی او ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺠﻠﻮ ﻣﯽرﻓﺖ و ﻗﻄﺮهھﺎی اﺷﮑﺶ ﮐﻪ ﺗﻮﺑﻪ و‬
‫ﻧﺪاﻣﺖ او را ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﻧﮕﺎﺷﺖ‪ ..‬ﻏﻢ و درد از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ‪ ،‬وﺟﺪان ﺗﺎزه ﺷﮕﻔﺘﻪ‬
‫او را ﺑﻪ ﺳﺨﺘﯽ آزار ﻣﯽداد‪.‬‬
‫ﮔﻮﯾﺎ ﭘﻨﭽﻪ ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﮔﻠﻮﯾﺶ را از داﺧﻞ ﻣﺤﮑﻢ ﻣﯽﻓﺸﺮد‪ ..‬در ﻣﯿﺎﻧﻪ راه ﻗﻠﺒﺶ از‬
‫ﺷﺪت ﻧﺎراﺣﺘﯽ و ﻧﺪاﻣﺖ ﺑﺮﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﻮم ﺧﻮد از ﺗﭙﺶ اﯾﺴﺘﺎد!‪ ..‬و در ﯾﮏ آن در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ‬
‫ﭼﺸﻢھﺎﯾﺶ ﭘﺮ از اﺷﮏ ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮد و ﻟﺒﺶ زﻣﺰم ﺗﻮﺑﻪ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ و اﺳﺘﻐﻔﺎر ﻣﯽﮐﺮد‬
‫ﻧﻘﺶ زﻣﯿﻦ ﺷﺪه ﺟﺎن ﺑﻪ ﺟﺎن آﻓﺮﯾﻦ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪ -‬ﭘﯿﮑﺮ ﻗﺎﺗﻞ ‪ ١٠٠‬اﻧﺴﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻘﺶ زﻣﯿﻦ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن ﺟﮫﻨﻢ ﻓﻮرا‬
‫ﺳﺮ رﺳﯿﺪه ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ او را ﺑﻪ ﺟﮫﻨﻢ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن او را ﺟﺰ ﺟﮫﻨﻢ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ!‪..‬‬
‫‪ -‬اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﻌﺼﻮم و ﭘﺎک ﮐﻪ ﺗﺎزه ﺑﺎ اﺷﮏ ﻧﺪاﻣﺖ و ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﻗﻠﺒﺶ را ﺷﺴﺘﺸﻮ داده‪،‬‬
‫ھﯿﭻ اﺛﺮی از ﮔﻨﺎه در او ﻧﯿﺴﺖ ﺟﮫﺎن ﻓﺎﻧﯽ را ﺑﺪرود ﮔﻔﺖ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬
‫ﻧﻮراﻧﯽ ﺑﮫﺸﺖ ﺳﺮ رﺳﯿﺪﻧﺪ ﺗﺎ او را ﺑﻪ ﺑﮫﺸﺖ؛ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﭘﺎﮐﺎن ﺑﺮﻧﺪ!‪..‬‬
‫ﺑﯿﻦ دو ﮔﺮوه ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﮕﻮ ﻣﮕﻮ و اﺧﺘﻼف ﺷﺪ‪ .‬ھﺮ ﯾﮏ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺧﻮد ﻣﯽداﻧﺴﺖ ﺗﺎ‬
‫او را ﺑﺒﺮد‪ ..‬ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ؛ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺟﺮا‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﻪای ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﺑﯿﻦ آنھﺎ داوری‬
‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻗﺎﺿﯽ ﻓﯿﺼﻠﻪ ﮐﺮد؛ ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ او ﺑﻪ ﮐﺪام ﺷﮫﺮ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ اﺳﺖ؛ ﺷﮫﺮ ﮔﻨﺎه ﯾﺎ ﺷﮫﺮ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۰۴‬‬

‫ﺗﻮﺑﻪ؟! اﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﮫﺮ ﮔﻨﺎه ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﺑﻮد ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻋﺬاب ﺑﺎ ﭘﺘﮏھﺎی آﺗﺶ ﺑﺮ‬
‫ﺳﺮش ﮐﻮﻓﺘﻪ او را ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن ﺟﮫﻨﻢ ﺗﺤﻮﯾﻞ دھﻨﺪ‪ ،‬و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﮫﺮ ﺗﻮﺑﻪ و اﻣﯿﺪ ﺑﻪ اﺻﻼح و‬
‫ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﮫﺸﺖ ﺣﻖ دارﻧﺪ او را ﺑﻪ ﺳﻌﺎدت اﺑﺪی ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ!‪..‬‬
‫در ﺑﺮﺧﯽ از رواﯾﺎت آﻣﺪه ﮐﻪ ﭼﻮن او ﺑﻪ ﺷﮫﺮ ﮔﻨﺎه ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﺑﻮد ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه‬
‫ﻣﮫﺮﺑﺎن ﺑﻪ زﻣﯿﻦ اﺷﺎره ﮐﺮد ﺗﺎ ﭼﻨﺎن ﺧﯿﺰی زﻧﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﮑﺮ ﺑﯽﺟﺎن ﻣﺮد اﻣﯿﺪوار ﺑﻪ آﯾﻨﺪه‬
‫ﻧﯿﮏ و ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﮫﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﮫﺸﺖ او را ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻣﻮﮐﺒﯽ از ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﺑﺴﻮی رﺳﺘﮕﺎری‬
‫اﺑﺪی ﺑﺮدﻧﺪ!‪..‬‬
‫ﮔــﺮ ﮐــﺎﻓﺮ و ﮔﺒــﺮ و ﺑﺖﭘﺮﺳــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫ﺑــﺎزآ ﺑــﺎزآ ھــﺮ آﻧﭽــﻪ ھﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬
‫ﺻــﺪ ﺑــﺎر اﮔــﺮ ﺗﻮﺑــﻪ ﺷﮑﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫اﯾــﻦ درﮔــﻪ ﻣــﺎ درﮔــﻪ ﻧﻮﻣﯿــﺪی ﻧﯿﺴــﺖ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪی ﮐﻪ ﺳﺮﺷﺖ آدﻣﯿﺖ را ﭼﻨﺎن ﺑﻨﺎ ﮐﺮده‪ ،‬ﮐﻪ ﺗﻮان آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ﮔﻨﺎه را داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش اﻣﺮ ﮐﺮد ﺗﺎ روح اﻣﯿﺪ در ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻏﺮق در ﮔﻨﺎه ﺑﺪﻣﺪ‪:‬‬
‫َّ ۡ َ َّ َّ َّ َ ۡ‬ ‫َ َۡ ْ‬ ‫ُ ۡ َ ٰ َ َ َّ َ َ ۡ َ ُ ْ َ َ ٰٓ َ ُ‬
‫ٱ� َ�غفِ ُر‬ ‫س ِه ۡم � �ق َن ُطوا مِن ر�ةِ ٱ�ِۚ إِن‬ ‫� أنف ِ‬ ‫﴿۞قل �عِبادِي ٱ�ِين أ�فوا‬
‫ٱلرح ُ‬ ‫ور َّ‬‫ِيعا ۚ إنَّ ُهۥ ُه َو ۡٱل َغ ُف ُ‬ ‫ُّ ُ َ َ ً‬
‫ِيم﴾ ]اﻟﺰﻣﺮ‪.[٥٣ :‬‬ ‫ٱ�نوب � ِ‬
‫»)از ﻗﻮل ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﺮدﻣﺎن( ﺑﮕﻮ‪ :‬ای ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻢ! ای آﻧﺎن ﮐﻪ در ﻣﻌﺎﺻﯽ و ﮔﻨﺎه زﯾﺎدهروی‬
‫ً‬
‫ھﻢ ﮐﺮدهاﯾﺪ! از ﻟﻄﻒ و ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺧﺪا ﻣﺄﯾﻮس و ﻧﺎاﻣﯿﺪ ﻧﮕﺮدﯾﺪ‪ .‬ﻗﻄﻌﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ھﻤﻪی‬
‫ﮔﻨﺎھﺎن را ﻣﯽآﻣﺮزد‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ او ﺑﺴﯿﺎر آﻣﺮزﮔﺎر و ﺑﺲ ﻣﮫﺮﺑﺎن اﺳﺖ«‪.‬‬
‫ﺧﺎﻟﻖ و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ اﻋﻼم داﺷﺖ ﮐﻪ او ﺗﻮﺑﻪ ﮔﺬاراﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺸﯿﻤﺎن از ﮐﺮدهھﺎی ﺧﻮد‬
‫ﺑﺴﻮی او ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ و ره ﻃﮫﺎرت و ﭘﺎﮔﯽ ﺑﺮﻣﯽﮔﺰﯾﻨﻨﺪ را دوﺳﺖ دارد‪:‬‬
‫�ن﴾ ]اﻟﺒﻘﺮة‪.[٢٢٢ :‬‬‫ب ٱل ۡ ُم َت َط ّهر َ‬‫ح ُّ‬ ‫ِب َّ َّ َ‬
‫ٱ��ٰ�ِ� َو ُ� ِ‬ ‫ٱ� ُ� ُّ‬ ‫﴿‪...‬إ َّن َّ َ‬
‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫»‪...‬ﺑﯽﮔﻤﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﺑﻪﮐﺎران و ﭘﺎﮐﺎن را دوﺳﺖ ﻣﯽدارد«‪.‬‬
‫ﭘﺲ ای ﺑﻨﺪه ﺧﺪای ﺑﺰرگ! ﺧﺎﻟﻖ و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺗﻮ از ﻧﺎ اﻣﯿﺪی و ﯾﺄس ﻧﻔﺮت دارد و آن را‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﺆﻣﻦ ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َّ َّ ۡ َ ۡ َ‬ ‫﴿‪...‬إنَّ ُهۥ َ� يَا ْ ۡ َ‬
‫�ٔ ُس مِن َّر ۡو ِح ٱ�ِ إِ� ٱلق ۡو ُم ٱل�ٰفِ ُرون﴾ ]ﯾﻮﺳﻒ‪.[٨٧ :‬‬ ‫ِ‬
‫»‪...‬از رﺣﻤﺖ ﺧﺪا ﺟﺰ ﮐﺎﻓﺮان ﻧﺎاﻣﯿﺪ ﻧﻤﯽﮔﺮدﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﻋﮑﺲ آﻧﭽﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﮔﻨﺎھﮑﺎران ﺗﺼﻮر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺗﻮﺑﻪ ﺑﻨﺪهاش ﺑﺴﯽ‬
‫ﺷﺎدﻣﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﭘﯿﮏ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺴﻮی ﺑﺸﺮﯾﺖ و ﺳﻔﯿﺮ ﺧﺪای ﻋﺰ وﺟﻞ؛ ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ‬
 ‫‪۱۰۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻣﺼﻄﻔﯽ؛ ﺳﺎﻻر و ﺳﺮور و ﺗﺎج ﺳﺮ ﻓﺮزﻧﺪان آدم ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬

‫ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ ﻓﺮدی از ﺷﻤﺎ در ﺻﺤﺮاﯾﯽ ﺧﺸﮏ و ﺑﯽآب و ﻋﻠﻒ در ﺳﻔﺮ ﺑﻮد‪ .‬در ﯾﮏ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ ﺳﻮارﯾﺶ ﮐﻪ ﻏﺬا و آب و ﺗﻮﺷﻪ ﺳﻔﺮش ﺑﺮ آن ﺑﻮد از دﺳﺘﺶ رﻣﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺗﻼﺷﮫﺎﯾﺶ‬
‫ﺑﺮای ﮔﺮﻓﺘﻦ آن ﺑﯽﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬در ﻧﮫﺎﯾﺖ ﻧﺎ اﻣﯿﺪ ﺧﻮد را ﺑﻪ زﯾﺮ درﺧﺘﯽ رﺳﺎﻧﯿﺪ ﺗﺎ در‬
‫ﺳﺎﯾﻪ آن ﺑﯿﺎراﻣﺪ ﺷﺎﯾﺪ ﻣﺮگ او را در رﺑﺎﯾﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﻧﺎ اﻣﯿﺪی از ھﺮ ﺳﻮ ﺑﺪو ﺧﻨﺠﺮ‬
‫ﻣﯽزد ﭼﺸﻢھﺎی ﺧﺴﺘﻪ و ﮐﻢ ﺳﻮﯾﺶ ﮐﻪ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺮگ ﻟﺤﻈﻪ ﺷﻤﺎری ﻣﯽﮐﺮد را‬
‫ﮔﺸﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﺣﯿﺮت دﯾﺪ ﮐﻪ اﺳﺒﺶ ﺑﺎ ﺧﻮرﺟﯿﻦ آذوﻗﻪ ﺑﺎﻻی ﺳﺮش اﯾﺴﺘﺎده‪ ،‬از ﺷﺎدی‬
‫ﺟﺴﺘﯽ زده ﻣﮫﺎرش را ﺑﺪﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬دﺳﺖ و ﭘﺎﯾﺶ از ﺷﺪت ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯽ ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪ‪،‬‬
‫دھﺎﻧﺶ از ﺣﯿﺮت واﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻋﻘﻠﺶ ﻣﺎت و ﻣﺒﮫﻮت در ﻓﻀﺎی ﻧﺎﻣﻤﮑﻦھﺎ ﺳﯿﺮ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫زﺑﺎن ﺷﮕﻔﺖ زدهاش ﺑﺤﺮﮐﺖ درآﻣﺪه از ﺷﺪت ﺷﺎدی داد ﺑﺮآورد‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ﺗﻮ را ﺷﮑﺮ‪ ،‬ﺣﻘﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻨﺪه ﻣﻨﯽ و ﻣﻦ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺗﻮ!‪ ..‬ﺷﺪت ﺷﺎدی او را در اﯾﻦ اﺷﺘﺒﺎه اﻧﺪاﺧﺖ!‪..‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻨﺪهاش ﺑﺴﻮی او از اﯾﻦ ﻓﺮدی ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯿﺶ را ﺑﺎر دﮔﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬از‬
‫ﻓﺮط ﺷﺎدی ﭼﻨﯿﻦ اﺷﺘﺒﺎھﯽ از او ﺳﺮ زد‪ ،‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺧﻮﺷﺤﺎل و ﺷﺎد ﻣﯽﮔﺮدد!‬
‫اﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و راﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻧﻪ ﺗﻮﺑﻪای ﮐﻪ در ﭘﯽ آن ﮔﻨﺎه ﺑﺮ ﻣﺎ ﭘﻮزﺧﻨﺪ زﻧﺪ‪:‬‬
‫ﺳﺒﺤﻪ ﺑﺮ ﮐﻒ‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺮ ﻟﺐ‪،‬دل ﭘﺮ از ﺷﻮق ﮔﻨﺎه‬
‫ﻣﻌﺼﯿﺖ را ﺧﻨﺪه ﻣﯽ آﯾﺪ ز اﺳﺘﻐﻔﺎر ﻣﺎ‪.‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎ اﯾﻦ ﭼﮫﺎر ﻧﻘﻄﻪ زﯾﻨﺖ داده ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ -١‬ﺗﻨﮫﺎ و ﺗﻨﮫﺎ ھﺪف از ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺴﺐ رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی ﭘﺮوردﮔﺎر و ﺑﺮای او و ﺑﺴﻮی‬
‫او ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -٢‬از ﮔﻨﺎه دوری ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٣‬در ﺿﻤﯿﺮ ﺧﻮد ﺑﻪ اﺷﺘﺒﺎه و ﮔﻨﺎھﺶ اﻋﺘﺮاف ﮐﺮده از آن ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -٤‬ﻋﺰم راﺳﺦ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ دوﺑﺎره ھﺮﮔﺰ ﺑﺪان ﮔﻨﺎه ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﺸﻮد‪.‬‬
‫‪ -٥‬اﮔﺮ ﮔﻨﺎه در ﭼﭙﺎول ﺣﻖ ﻣﺮدم ﺑﻮده‪ ،‬ﺣﻖ را ﺑﻪ ﺣﻘﺪار ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -٦‬ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ روﺣﺶ ﺑﻪ ﺣﻠﻘﻮم رﺳﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ!‬
‫اﮔﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ره اﺳﺘﻐﻔﺎر و ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﻨﺪ‪ ،‬و راه و رﺳﻢ زﻧﺪﮔﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج را در‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد ﭘﯿﺎده ﮔﺮداﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ھﺮﮔﺰ آنھﺎ را ﻋﺬاب ﻧﺨﻮاھﺪ ﮐﺮد‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ َ َ َّ ُ ُ َ ّ َ ُ ُ َ ۡ َ ۡ‬ ‫َ َ َ َّ ُ َ ّ َ ُ َ َ‬
‫﴿ َوما �ن ٱ� ِ�ُعذِ�ه ۡم َوأنت �ِي ِه ۡ ۚم َوما �ن ٱ� معذِ�ه ۡم َوه ۡم �ستغفِ ُرون﴾ ]اﻷﻧﻔﺎل‪:‬‬
‫‪» .[٣٣‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻮ در ﻣﯿﺎن آﻧﺎن ھﺴﺘﯽ اﯾﺸﺎن را ﻋﺬاب ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۰۶‬‬

‫اﯾﺸﺎن را ﻋﺬاب ﻧﻤﯽدھﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻃﻠﺐ ﺑﺨﺸﺶ و آﻣﺮزش ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ )و از ﮐﺮدهی‬

‫ﺧﻮد ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﻨﺪ و از اﻋﻤﺎل ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ(«‪.‬‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ ﺗﻮﺑﻪ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺨﺪاوﻧﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ره ﺗﻘﻮا و ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎری ﭘﯿﺶ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬و‬
‫اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﯿﻦ و آﺳﻤﺎن در ﻃﺮب و ﺷﺎدی ﻣﺆﻣﻨﺎن راﺳﺘﯿﻦ ﺳﮫﯿﻢ ﺷﺪه ﻓﻘﺮ و‬
‫ﺧﻮﺷﮑﺴﺎﻟﯽ از ﻧﺰد آنھﺎ رﺧﺖ ﺑﺮﻣﯽﺑﻨﺪد‪:‬‬
‫ّ َ َّ َ ٓ َ ۡ َ‬
‫ٰ‬ ‫َ َ ۡ َ َّ َ ۡ َ ۡ ُ َ ٰٓ َ َ ُ ْ َ َّ َ ۡ ْ َ َ َ ۡ َ َ َ ۡ َ َ َ‬
‫ت مِن ٱلسماءِ وٱ�� ِض‬‫﴿ولو أن أهل ٱلقرى ءامنوا وٱ�قوا لفتحنا علي ِهم بر ٖ‬
‫�‬
‫َ‬ ‫َ ُ ْ ۡ‬ ‫َ َّ ْ َ َ َ ۡ َ‬ ‫َ‬
‫�ن كذبُوا فأخذ�ٰ ُهم ب ِ َما �نوا يَ�س ُِبون﴾ ]اﻷﻋﺮاف‪.[٩٦ :‬‬ ‫َو� ٰ ِ‬
‫»اﮔﺮ ﻣﺮدﻣﺎن اﯾﻦ ﺷﮫﺮھﺎ و آﺑﺎدیھﺎ )ﺑﻪ ﺧﺪا و اﻧﺒﯿﺎء( اﯾﻤﺎن ﻣﯽآوردﻧﺪ و )از ﮐﻔﺮ و‬
‫ﻣﻌﺎﺻﯽ( ﭘﺮھﯿﺰ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪) ،‬درﮔﺎه ﺧﯿﺮات و( ﺑﺮﮐﺎت آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ را ﺑﺮ روی آﻧﺎن‬
‫ﻣﯽﮔﺸﻮدﯾﻢ )و از ﺑﻼﯾﺎ و آﻓﺎت ﺑﻪ دورﺷﺎن ﻣﯽداﺷﺘﯿﻢ( وﻟﯽ آﻧﺎن ﺑﻪ ﺗﮑﺬﯾﺐ )ﭘﯿﻐﻤﺒﺮان و‬
‫اﻧﮑﺎر ﺣﻘﺎﺋﻖ( ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ و ﻣﺎ ھﻢ اﯾﺸﺎن را ﺑﻪ ﮐﯿﻔﺮ اﻋﻤﺎﻟﺸﺎن ﮔﺮﻓﺘﺎر و ﻣﺠﺎزات ﻧﻤﻮدﯾﻢ )و‬
‫ﻋﺒﺮت ﺟﮫﺎﻧﯿﺎﻧﺸﺎن ﮐﺮدﯾﻢ(«‬
 ‫ﻣﻌﺠﺰه ﺑﺪر‬

‫ﺷﮫﺮ ﻣﺪﯾﻨﻪ دﻟﮫﺮه وار ﻣﻨﺘﻈﺮ رﺳﯿﺪن ﺧﺒﺮی ﺑﻮد از ﺻﺤﺮا‪ ،‬ﺻﺤﺮای ﺑﯽﺳﺎﺣﻞ‪..‬‬
‫ﮔﺮوھﯽ از ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺮای ﭘﺲ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭼﯿﺰی از ﺛﺮوﺗﺸﺎن ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ دژﺧﯿﻤﺎن ﮐﻔﺮ وﺷﺮک‬
‫در ﻣﮑﻪ ﺑﻪ ﺗﺎراج رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺻﺤﺮا رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ راه ﺑﺮ ﮐﺎروان ﻗﺮﯾﺶ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ وﻗﺴﻤﺘﯽ‬
‫از ﻣﺎل ﺧﻮﯾﺶ ﭘﺲ ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎ ﺻﺤﺮا ﺑﺮای ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪای دﯾﮕﺮ ﭼﯿﺪه ﺑﻮد‪ ...‬ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎه ﮔﺮوھﺎن ‪ ٣١٣‬ﻧﻔﺮی‬
‫ﻣﺆﻣﻦ در ﺟﻠﻮی ﺧﻮﯾﺶ ﻟﺸﮑﺮی ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ھﺰار ﻧﻔﺮ ﺟﻨﮕﺠﻮی ﻣﺴﻠﺢ ﺳﺮاﭘﺎ ﭘﻮﺷﯿﺪه آھﻦ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ‪ ..‬وﻗﺼﻪ ﺻﺤﺮا از ﻏﻨﯿﻤﺖ ﻣﺎل وﻣﻨﺎل ﺑﻪ ﻧﺒﺮد ﺧﻮن ﺑﺪل ﮔﺸﺖ!‬
‫ﭼﮑﺎﭼﮏ ﺷﻤﺸﯿﺮھﺎ ﺳﮑﻮت ﻣﺮﮔﺒﺎر ﺻﺤﺮا را درھﻢ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻧﻐﻤﻪ ﺧﻮن و ﻋﺮﺑﺪه ﻣﺮگ‬
‫ﺳﺮداد‪ ،‬ﭘﺲ از ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎه ﻏﺒﺎر ﻣﻌﺮﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎد و در ﻣﯿﺪان ﺟﺰ ﻻﺷﻪھﺎی‬
‫ﻓﺮﻋﻮﻧﯿﺎن زﻣﺎﻧﻪ و ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺧﻨﺪاﻧﯽ ﮐﻪ از ﺧﻨﺠﺮھﺎﯾﺸﺎن ﺧﻮن ﺳﯿﺎه ﺷﺮک ﻣﯽﺑﺎرﯾﺪ و‬
‫زﺑﺎﻧﮫﺎﯾﺸﺎن ﻣﻨﺎﺟﺎت و ذﮐﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن را ﺑﺎ ﺷﺎدی ﺗﺮﻧﻢ ﻣﯽﮐﺮد ھﯿﭻ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ...‬ﮔﺮد‬
‫وﺧﺎک ﺳﺮﺑﺎزان ﻓﺮاری ﻗﺮﯾﺶ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﯽ ھﯿﺠﺎن اﻧﮕﯿﺰ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﻈﻪ دورﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪ‪...‬‬
‫ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺑﺪر ﯾﺎ ﻏﺰوه ﻓﺮﻗﺎن اوﻟﯿﻦ ﺳﻨﺪاﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺮھﺎی ﮐﻔﺮ را درھﻢ ﮐﻮﺑﯿﺪ‪ ،‬واوﻟﯿﻦ‬
‫ﺻﺪای ﻃﺒﻞ ﺟﻨﮕﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻗﺪرت اﯾﻤﺎن را ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ در آورد‪ ،‬از اﯾﻨﺮو در ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫اھﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر واﻻﯾﯽ دارد ورﻣﻀﺎن ھﺮ ﺳﺎل ﺑﺎزﮔﻮ ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺎﻃﺮات دﻟﻨﺸﯿﻦ آن اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ از ﻟﺤﻈﻪ ﻟﺤﻈﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺗﺼﺎوﯾﺮی ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎ رﺳﻢ ﻧﻤﻮده واز ﻣﻌﺠﺰه ھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫در رﮐﺎب رﺳﻮل اﮐﺮم ج ﭘﺪﯾﺪار ﮐﺸﺖ ﺑﺲ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬ﮐﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ـ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﻟﮫﯽ در اﯾﻦ ﺟﻨﮓ‪ ،‬ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺮﺑﺎزان ﻣﺆﻣﻦ ﺻﺪای آنھﺎ را ﻧﯿﺰ‬
‫ﻣﯽﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬وﺑﺮﺧﯽ از آﻧﺎن وﻗﺘﯽ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺎﻻ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺳﺮ ﻣﺸﺮﮐﯽ را از ﺗﻦ ﺟﺪا‬
‫ﺳﺎزﻧﺪ ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺮش ﻗﺒﻞ از ﻓﺮو آﻣﺪن ﺷﻤﺸﯿﺮ ﮐﻨﺪه ﻣﯽﺷﺪ!‬
‫ـ ﻣﻌﺠﺰه ﺧﻮاب؛ ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ ﭘﯿﺶ از ﻧﺒﺮد ﮐﻪ دﻟﮫﺮه و ﺗﺮس ﻗﻠﺐھﺎ را ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‬
‫ﺧﻮاﺑﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﭼﯿﺮه ﮔﺸﺖ و ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﻧﯿﺮو و ﺗﻮاﻧﯽ دو ﺻﺪ ﭼﻨﺪان وارد‬
‫ﻣﯿﺪان ﺷﺪﻧﺪ!‬
‫ـ ﻣﺸﺖ ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه ؛ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻣﺸﺘﯽ ﺳﻨﮕﺮﯾﺰه ﺑﻄﺮف ﻣﺸﺮﮐﺎن ﭘﺮﺗﺎب ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬وﺑﻪ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۰۸‬‬

‫اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ اﯾﻦ ﺳﻨﮕﺮﯾﺰھﺎ در ﭼﺸﻤﺎن ھﻤﻪ ﻣﺸﺮﮐﺎن رﻓﺘﻪ آنھﺎ را ﺑﺼﻮرﺗﯽ ﻣﻌﺠﺰه آﺳﺎ‬
‫آزار داد‪...‬‬
‫ـ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﺎران؛ ﺑﺎراﻧﯽ ﻧﺮم ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺑﺎرﯾﺪن ﮔﺮﻓﺖ وزﻣﯿﻦ ﺧﺎک آﻟﻮد را زﯾﺮ ﭘﺎی‬
‫ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺳﺨﺖ ﻧﻤﻮده وزﯾﺮ ﭘﺎی ﮐﺎﻓﺮان ﮔﻞ وﻻی ﮐﺮد‪...‬‬
‫وﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻌﺠﺰات دﯾﮕﺮی ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﺒﺮد ﺑﻮﻗﻮع ﭘﯿﻮﺳﺖ وھﻤﻪ دﺳﺖ در دﺳﺖ‬
‫ھﻢ داده ﮐﻤﺮ ﮐﻔﺮ وﻃﻐﯿﺎن را در ھﻢ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺳﺮھﺎی ﻓﺮﻋﻮﻧﯿﺎن زﻣﺎﻧﻪ را از ﺑﯿﺦ ﮐﻨﺪﻧﺪ‪...‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺎ دﯾﺪی ﻋﻤﯿﻘﺘﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺒﺮد ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻨﮕﺮﯾﻢ‪ ،‬ﭘﺮده از ﻣﻌﺠﺰهای ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرﮔﺘﺮ از‬
‫ھﻤﻪ آﻧﭽﻪ ﺗﺎرﯾﺦ وﺗﺎرﯾﺦ ﻧﻮﯾﺴﺎن ذﮐﺮ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﺧﻮاھﯿﻢ ﯾﺎﻓﺖ‪ ..‬ﻣﻌﺠﺰهای ﮐﻪ ﺗﻨﮫﺎ در اﺳﻼم‬
‫ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ ...‬ﻣﻌﺠﺰهای ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ دلھﺎی ﺳﻨﮕﻮار وﺳﯿﺎه ﮐﻔﺮ را ذوب ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻗﻠﺐھﺎ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺑﺨﺶ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺑﺪل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪...‬‬
‫آری! ﻣﻌﺠﺰه اﻧﺴﺎن ﺳﺎزی‪ ...‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ رﻣﺰ وﻧﻤﺎد اﺳﻼم‪ ..‬ﻏﺰوه ﺑﺪر در واﻗﻊ ﺗﺠﻠﯿﮕﺎه‬
‫اﯾﻦ ﻣﻌﺠﺰه ﺑﺰرگ ﺑﻮد‪ ،‬ﺻﺤﻨﻪای ﮐﻪ در آن اﺳﻼم اﯾﻦ ﻗﺪرت ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪..‬‬
‫ﻣﺮداﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ھﻤﯿﻦ دﯾﺮوز ﺑﻮی ﺷﺮاب دھﺎﻧﺸﺎن ﺻﺤﺮای ﺧﺸﮏ را ﻣﺴﺖ ﻣﯿﮑﺮد‪،‬‬
‫ﻋﻔﻦ ﻧﻌﺮهھﺎی ﭘﻮﺳﯿﺪه ﻗﻮم ﭘﺮﺳﺘﯿﺸﺎن ﺧﻨﺠﺮھﺎی دﯾﻮاﻧﻪ ﺷﺎن را در ﺟﮕﺮھﺎی‬
‫ھﻤﺴﺎﯾﮕﺎﻧﺸﺎن ﻓﺮو ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬اﯾﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ دﻧﯿﺎﯾﯽ ﻓﺨﺮ دﺧﺘﺮان ﻣﻌﺼﻮﻣﺸﺎن را زﻧﺪه ﺑﮕﻮر‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﯾﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ رﻣﺰ ﺟﮫﺎﻟﺖ وﭘﺴﺘﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬وﺧﻼﺻﻪ اﯾﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﺣﻤﺎﻗﺖ در‬
‫ﭘﯿﺸﮕﺎه ﺳﻨﮕﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ دﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺗﺮاﺷﯿﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ذﻟﺖ وﺧﻮاری ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺸﺎن را ﺑﻪ‬
‫زﻣﯿﻦ ﻣﯽﻣﺎﻟﯿﺪﻧﺪ وﮐﻤﺮ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﻢ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ..‬ﺻﺎﺣﺒﺎن دلھﺎی ﺳﻨﮕﯽ ﮐﻪ ﺗﻨﮫﺎ از‬
‫ﺻﺨﺮھﺎی ﺳﯿﺎه ﻓﺮﻣﺎن ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ..‬اﺳﻼم ﺗﻮاﻧﺴﺖ در ﻣﺪت زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﺗﺎه زوزه اﯾﻦ‬
‫ﮔﺮﮔﺎن وﺣﺸﯽ ﺻﺤﺮا را ﺑﻪ ﻧﻐﻤﻪ ﺧﻮش ﻧﻮای ﻗﺮآن ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ دل ﺷﺐھﺎی ﺗﺎرﯾﮏ‬
‫ﺻﺤﺮا را ﺑﺪان زﯾﻨﺖ ﺑﺨﺸﺪ‪ ..‬ﺗﻮاﻧﺴﺖ از آنھﺎ اﻧﺴﺎنھﺎﯾﯽ ﺳﺎزد ﮐﻪ اﻣﺮوز ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن‬
‫آﺳﻤﺎن ﺑﺎ ﮐﻤﺎل اﻓﺘﺨﺎر در ﺻﻒ آنھﺎ ﺑﺠﻨﮓ ﺑﺎ ﻓﺮﻋﻮﻧﯿﺎن زﻣﺎﻧﻪ آﻣﺪهاﻧﺪ‪ ...‬ﺗﻮاﻧﺴﺖ‬
‫اﺧﺘﻼﻓﺎت رﯾﺸﻪ وﭘﻮﺳﺖ را از دلھﺎ ﺑﺮﮐﻨﺪ و ﺗﻨﮫﺎ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬ﮐﯿﻨﻪ و دﺷﻤﻨﯽ‬
‫را در آﯾﻨﻪ ﺧﺪا ﭘﺮﺳﺘﯽ ﺗﺠﻠﯽ دھﺪ‪ ...‬ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﻌﻨﺎی ﺑﺮادری را از داﻣﻦ ﻣﺎدر ﺑﺮﮐﺸﯿﺪه در‬
‫داﻣﻦ اﯾﻤﺎن وﺗﻘﻮا ﻧﮫﺪ‪ ...‬ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﭼﮫﺮهای روﺷﻦ از ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺧﻮﯾﺶ در ﮐﺎﻟﺒﺪ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬارد‪..‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﺖ »ذﻟﺖ ھﺮﮔﺰ!« دﻧﺪان در دھﺎن ﻇﺎﻟﻤﺎن وﺳﺘﻤﮕﺮان زﻣﺎﻧﻪ ﺧﻮرد‬
 ‫‪۱۰۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮐﻨﺪ‪...‬‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪھﺎﯾﯽ از اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ زﺑﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﺑﺪاﻧﮫﺎ‬
‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ھﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮاھﯿﺪ اﻧﺠﺎم دھﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را آﻣﺮزﯾﺪهام«!!‬
‫آری‪ ،‬اﺳﻼم ﺗﻮاﻧﺴﺖ اﺷﺨﺎﺻﯽ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﻨﺎھﺎﻧﺸﺎن را‬
‫ﻣﯽﺑﺨﺸﺎﯾﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ اﻧﺴﺎﻧﻨﺪ واﺣﺘﻤﺎل ھﺮ ﮔﻨﺎھﯽ از اﻧﺴﺎن ھﺴﺖ‪ ...‬اﯾﻨﺴﺖ ﻣﻌﺠﺰه‬
‫ﺑﺰرگ ﺑﺪر‪...‬‬
 ‫رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺴﻮی ﺧﺪا‬

‫اﮔﺮ ﺑﺎر ﮔﻨﺎه و ﻣﻌﺼﯿﺖ ﮐﻤﺮت را ﺧﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪...‬‬

‫اﮔﺮ اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﮔﻨﺎه ﺧﻮاب و آراﻣﺶ را از ﭼﺸﻤﺎﻧﺖ رﺑﻮده اﺳﺖ‪...‬‬
‫اﮔﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﯽ در ﻣﻨﺠﻼب ﻓﺴﺎد و ﮔﻨﺎه ﻏﺮق ﮔﺸﺘﻪای‪...‬‬
‫اﮔﺮ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮی اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ و ﺷﺮاﻓﺖ در ﮐﺎﻟﺒﺪت زﻧﺪه ﺑﮕﻮر ﺷﺪهاﻧﺪ‪...‬‬
‫ﮔﻮﺷﮫﺎﯾﺖ را ﺧﻮب ﺑﺎزﮐﻦ!‪...‬‬
‫ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺸﻨﻮ!‪...‬‬
‫اﯾﻦ ﺻﺪای ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ را ـ آری! ﺗﻮ را ـ ای ﺑﻨﺪه ﮔﻨﺎھﮑﺎر ﺻﺪا ﻣﯽزﻧﺪ‬
‫و ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫َّ ۡ َ َّ َّ َّ َ ۡ‬ ‫ْ‬ ‫َۡ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫َ ۡ َ ُ َ ٰٓ ُ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫﴿۞قُ ۡل َ�ٰعِ َباد َ‬
‫ٱ� َ�غفِ ُر‬ ‫س ِه ۡم � �ق َن ُطوا مِن ر�ةِ ٱ�ِۚ إِن‬
‫� أنف ِ‬ ‫ِي ٱ�ِين أ�فوا‬
‫ِيم ‪] ﴾٥٣‬اﻟﺰﻣﺮ‪.[٥٣ :‬‬ ‫ٱلرح ُ‬‫ور َّ‬ ‫ِيعا ۚ إنَّ ُهۥ ُه َو ۡٱل َغ ُف ُ‬
‫ُّ ُ َ َ ً‬
‫ٱ�نوب � ِ‬
‫»)از ﻗﻮل ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﺮدﻣﺎن( ﺑﮕﻮ‪ :‬ای ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﻢ! ای آﻧﺎن ﮐﻪ در ﻣﻌﺎﺻﯽ زﯾﺎدهروی ھﻢ‬
‫ً‬
‫ﮐﺮدهاﯾﺪ! از ﻟﻄﻒ و ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺧﺪا ﻣﺄﯾﻮس و ﻧﺎاﻣﯿﺪ ﻧﮕﺮدﯾﺪ‪ .‬ﻗﻄﻌﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎن را‬
‫ﻣﯽآﻣﺮزد‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ او ﺑﺴﯿﺎر آﻣﺮزﮔﺎر و ﺑﺲ ﻣﮫﺮﺑﺎن اﺳﺖ‪«.‬‬
‫اﯾﺴﺖ!‪...‬‬
‫ﮐﻤﯽ ﺗﺄﻣﻞ! ﮐﻤﯽ ﺳﮑﻮت!‬
‫آ ﮔﺎه ﺑﺎش!‪...‬‬
‫از آن ﮔﻨﺎھﺎﻧﺖ ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮی آﺳﻤﺎن و زﻣﯿﻦ از ﺗﺤﻤﻞ آن ﻋﺎﺟﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ‪ ،‬و‬
‫ﭘﺴﺖﺗﺮ‪ ،‬و ﭘﻠﯿﺪﺗﺮ اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﻧﺎ اﻣﯿﺪی از ﻟﻄﻒ ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎﺳﺖ‪ ..‬درﯾﺎب ﮐﻪ درﮔﻪ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ درﮔﻪ ﻧﺎ اﻣﯿﺪی ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫ﮔــﺮ ﮐــﺎﻓﺮ و ﮔﺒــﺮ و ﺑﺖﭘﺮﺳــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫ﺑــﺎزآ ﺑــﺎزآ ھــﺮ آﻧﭽــﻪ ھﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬
‫ﺻــﺪ ﺑــﺎر اﮔــﺮ ﺗﻮﺑــﻪ ﺷﮑﺴــﺘﯽ ﺑــﺎزآ‬ ‫اﯾــﻦ درﮔــﻪ ﻣــﺎ درﮔــﻪ ﻧﻮﻣﯿــﺪی ﻧﯿﺴــﺖ‬
‫ای ﺑﻨﺪه ﻋﺎﺻﯽ!‬
‫اﮔﺮ ﻋﺼﯿﺎن و ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮدهای‪ ،‬اﮔﺮ ﻟﻄﻒ و ﮐﺮم ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺑﺰرﮔﯽ و ﻋﻈﻤﺖ او‬
‫را ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ ورزﯾﺪهای‪...‬‬
 ‫‪۱۱۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﺨﻮد آی!‪...‬‬
‫دروازه ﺗﻮﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت ھﻤﯿﺸﻪ ودر ھﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮوﯾﺖ ﺑﺎز اﺳﺖ‪ ،‬ره ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ و ﻧﺪاﻣﺖ‬
‫و ﺗﻮﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﮔﯿﺮ و ﺑﺴﻮی ﺻﻼح و رﺳﺘﮕﺎری ﻗﺪم ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺪاﻧﮑﻪ ﺧﺪاﯾﺖ؛ آن ﺧﺎﻟﻘﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ را‬
‫آﻓﺮﯾﺪه‪ ،‬ﺑﺘﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫وب َعلَ ۡيهِ إ َّن َّ َ‬ ‫َ‬
‫اب ِم ۢن َ� ۡع ِد ُظ ۡل ِمهِۦ َوأ ۡصلَ َح فَإ َّن َّ َ‬
‫ٱ� َ� ُفور‪َّ ٞ‬رح ٌ‬
‫ِيم ‪﴾٣٩‬‬ ‫ٱ� َ� ُت ُ‬ ‫﴿ َ� َمن تَ َ‬
‫� ِ‬ ‫ِ‬
‫]اﻟﻤﺎﺋﺪة‪.[٣٩ :‬‬
‫» ّاﻣﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از ارﺗﮑﺎب ﺳﺘﻢ ﭘﺸﯿﻤﺎن ﺷﻮد و ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ اﺻﻼح )ﺣﺎل ﺧﻮد(‬
‫ﭘﺮدازد‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﺑﻪ او را ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ ،‬ﺑﯿﮕﻤﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺲ آﻣﺮزﻧﺪه و ﻣﮫﺮﺑﺎن اﺳﺖ«‪.‬‬
‫ﺑﻠﻪ! از ﮔﻨﺎه ﺧﻮد ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻦ و ﺑﺴﻮی ﭘﺮوردﮔﺎر و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎرت ﺑﯿﺎ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ او‪ ،‬و ﺗﻨﮫﺎ او‪،‬‬
‫ﺣﺎﻣﯽ ﺑﻨﺪهاش اﺳﺖ‪ ،‬و از ﮔﻨﺎھﺎن و اﺷﺘﺒﺎھﺎت ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ درﻣﯽﮔﺬرد‪ ،‬آن ﺧﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ّ َ َ َّ ‪ۡ َّ ُ ٗ ٰ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ َ ّ ٞ‬‬
‫ٱه َت َد ٰ‬
‫ى ‪] ﴾٨٢‬ﻃﻪ‪.[٨٢ :‬‬ ‫�� لغفار ل ِمن تاب وءامن وع ِمل �ل ِحا �م‬ ‫﴿ ِ‬
‫ً‬
‫»ﻣﻦ ﻗﻄﻌﺎ )ﺑﺎ ﻏﻔﺮان ﻋﻈﯿﻤﯽ ﮐﻪ دارم( ﻣﯽآﻣﺮزم ﮐﺴﯽ را ﮐﻪ )از ﮐﻔﺮ و ﮔﻨﺎه ﺧﻮد(‬
‫ﺑﺮﮔﺮدد و )ﺑﻪ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ وﺟﻪ( اﯾﻤﺎن ﺑﯿﺎورد و ﮐﺎرھﺎی ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺑﮑﻨﺪ و ﺳﭙﺲ راھﯿﺎب ﺑﺸﻮد‬
‫)و اﯾﻦ راه را ﺗﺎ آﺧﺮ زﻧﺪﮔﯽ اداﻣﻪ دھﺪ(«‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اﻧﺴﺎن را از دو ﺧﻤﯿﺮه ﺧﯿﺮ و ﺷﺮ آﻓﺮﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻏﺮاﺋﺰ ﺣﯿﻮاﻧﯽ و‬
‫ﺷﮫﻮاﻧﯽ در اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﭘﺮﺗﻮھﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ ھﻤﻮاره در ﺳﺘﯿﺰﻧﺪ‪ .‬و اﺧﺘﯿﺎر و اراده ھﺮ ﻓﺮد اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎن او را ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﺳﻮ ﯾﺎ ﺑﺪان ﺳﻮ راه ﺧﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮف ﺷﺮ و ﮔﻨﺎه رود ﻧﻘﻄﻪ ﺳﯿﺎھﯽ ﻗﻠﺒﺶ را ﮐﺒﻮد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻮن ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺮده ﺑﺴﻮی‬
‫ﻧﻮر ھﺪاﯾﺖ آﯾﺪ ﺳﯿﺎھﯽ ﻗﻠﺒﺶ ﺷﺴﺘﺸﻮ داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫واﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﺣﮑﻢ اﻧﺴﺎن ﺑﻮدﻧﺶ در ﻓﻄﺮت وﺧﻠﻘﺘﺶ ﮔﻨﺎه وﻣﻌﺼﯿﺖ ﺟﺰء ﻣﺴﺘﻠﺰﻣﺎت او‬
‫ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪...‬‬
‫از اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬ھﻤﻪ اﻧﺴﺎنھﺎ ﺧﻄﺎ ﮐﺎرﻧﺪ‪ .‬و ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﺧﻄﺎ‬
‫ﮐﺎران ﺗﻮﺑﻪ ﮔﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻨﺪ!‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻨﮫﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان از اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﺴﺘﺜﻨﯽ ﺑﻮده‪ ،‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻨﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﮐﻪ ﻣﻦ روزاﻧﻪ ﺑﯿﺶ از ھﻔﺘﺎد ﻣﺮﺗﺒﻪ اﺳﺘﻐﻔﺎر ﮐﺮده ﻧﺰد‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۱۲‬‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ«‪ 1 .‬ﭘﺲ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را درک ﮐﺮده‪ ،‬از‬
‫ﮐﺎروان ﺑﺎزﮔﺸﺘﮕﺎن ﺑﺴﻮی ﺣﻖ ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﯿﻢ‪ .‬و ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ و از‬
‫ﺑﻨﺪهاش ﮔﺬﺷﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫ٱ� َ� ُف ٗ‬
‫ور� َّرح ٗ‬ ‫ٱ� َ� ِد َّ َ‬ ‫َ‬
‫﴿ َو َمن َ� ۡع َم ۡل ُس ٓو ًءا أ ۡو َ� ۡظل ِۡم َ� ۡف َس ُهۥ ُ� َّم � َ ۡس َت ۡغ ِفر َّ َ‬
‫ِيما﴾‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫]اﻟﻨﺴﺎء‪.[١١٠:‬‬
‫»ھﺮﮐﺲ ﮐﻪ ﮐﺎر ﺑﺪی ﺑﮑﻨﺪ ﯾﺎ )ﺑﺎ ارﺗﮑﺎب ﻣﻌﺎﺻﯽ( ﺑﺮ ﺧﻮد ﺳﺘﻢ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ )دﺳﺖ‬
‫دﻋﺎ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺪا ﺑﺮدارد و( از ﺧﺪا آﻣﺮزش ﺑﻄﻠﺒﺪ‪) ،‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ درﮔﺎه ﺗﻮﺑﻪ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎز‬
‫اﺳﺖ( ﺧﺪا را آﻣﺮزﻧﺪه )ﮔﻨﺎھﺎن ﺧﻮﯾﺶ و( ﻣﮫﺮﺑﺎن )در ﺣﻖ ﺧﻮد( ﺧﻮاھﺪ ﯾﺎﻓﺖ«‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺮدم اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﺑﺪرﺳﺘﯽ ھﻀﻢ ﻧﮑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻓﺸﺎرھﺎی ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﺑﺮ ﻓﻄﺮت اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻏﺎﻟﺐ آﻣﺪه‪ ،‬ﮔﻤﺎن ﺑﺮﻧﺪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﭼﻮن ﻣﻼﺋﮏ و‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﻣﻌﺼﻮم ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﺪاﻧﮫﺎ ﮔﻮﺷﺰد ﻧﻤﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺼﻮر ﺑﻪ‬
‫ھﯿﭻ وﺟﻪ درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ از اﻧﺴﺎن ﻧﻤﯽﺧﻮاھﺪ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦھﺎ را ﻣﻤﮑﻦ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫»ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﺪان ذاﺗﯽ ﮐﻪ ﺟﺎن ﻣﻦ در دﺳﺖ اوﺳﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﮔﻨﺎه ﻧﮑﻨﯿﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻤﺎ را از‬
‫روی زﻣﯿﻦ ﺑﺮﻣﯽﭼﯿﻨﺪ‪ ،‬و ﮐﺴﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮ را ﻣﯽآورد ﮐﻪ ﮔﻨﺎه ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﺴﻮی‬
‫‪2‬‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎﺷﺎن ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﺧﺪاوﻧﺪ آنھﺎ را ﻣﯽﺑﺨﺸﺎﯾﺪ«‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ ﺗﺼﻮر ﺳﺘﯿﺰ ﺑﺎ ﻓﻄﺮت ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺴﺎن در ﻟﺤﻈﻪای از راه ﺑﻠﻐﺰد و آﻧﮕﺎه‬
‫ﮔﻤﺎن ﺑﺮد راه ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ ﮐﻠﯽ از رﺣﻤﺖ اﻟﮫﯽ ﻧﺎ اﻣﯿﺪ ﮔﺮدد‪ .‬و ﻧﺎ اﻣﯿﺪی از‬
‫ﻓﻀﻞ و ﮐﺮم اﻟﮫﯽ ﺳﺒﺐ ﺗﺒﺎھﯽ و ﺑﺮﺑﺎدی ﻓﺮد ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ای اﻧﺴﺎن!‪..‬‬
‫درﯾﺎب ﮐﻪ ھﺮ ﭼﻨﺪ ﮔﻨﺎھﺎن ﺗﻮ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ھﺮ ﮔﺰ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ از رﺣﻤﺖ ﺑﯿﮑﺮان اﻟﮫﯽ‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ و ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬و رﺣﻤﺖ ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺑﺮ ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﭼﯿﺮه ﻣﯽﮔﺮدد‪:‬‬
‫� َ ۡ‬
‫� ٖء �‪] ﴾...‬اﻷﻋﺮاف‪.[١٥٦ :‬‬
‫َ َ ۡ َ َ َ ۡ ُ َّ‬
‫﴿ور� ِ� وسِعت‬
‫»و رﺣﻤﺖ ﻣﻦ ھﻢ ھﻤﻪﭼﯿﺰ را در ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ«‪.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج از ﺧﺪاوﻧﺪ ذی اﻟﺠﻼل رواﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬ای ﻓﺮزﻧﺪ آدم! ھﺮ‬

‫‪) -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﺑﺨﺎری(‬

‫‪) -٢‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﻣﺴﻠﻢ(‪.‬‬
 ‫‪۱۱۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮔﺎه ﻣﺮا ﺧﻮاﻧﺪهای و از ﻣﻦ درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﺮدهای ﺗﻮ را ﺑﺮ ھﺮ آﻧﭽﻪ از ﺗﻮ ﺳﺮ زده ﺑﺨﺸﯿﺪهام‪،‬‬

‫و ھﯿﭻ ﺑﺮاﯾﻢ ﻣﮫﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﮔﻨﺎھﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ای ﻓﺮزﻧﺪ آدم! اﮔﺮ ﮔﻨﺎھﺎﻧﺖ ﺗﺎ ﺳﻘﻒ آﺳﻤﺎن رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ از ﻣﻦ ﻣﻐﻔﺮت و‬
‫ﭘﻮزش ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ‪ ،‬ﺗﻮ را ﻣﯽﺑﺨﺸﻢ‪.‬‬
‫ای ﻓﺮزﻧﺪ آدم! اﮔﺮ ﺑﺎ اﺷﺘﺒﺎھﺎت وﮔﻨﺎھﺎﻧﯽ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﭘﺮی زﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻦ آﯾﯽ‪ ،‬در‬
‫ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺷﺮک ﻧﻮرزﯾﺪهای‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﺑﺎ دﻧﯿﺎﯾﯽ ﭘﺮ از ﻣﻐﻔﺮت و ﺑﺨﺸﺶ از ﺗﻮ اﺳﺘﻘﺒﺎل‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫ای ﻋﺰﯾﺰ!‪..‬‬
‫از ﺷﺮک و ﮐﻔﺮ ﺑﺮﺣﺬر ﺑﺎش ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺮز ﺗﺒﺎھﯽ اﺳﺖ! ﺧﻮدت را ﺗﻨﮫﺎ و ﺗﻨﮫﺎ ﺑﻨﺪه‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺮار ده‪ ،‬از ﻗﺒﺮﭘﺮﺳﺘﯽ و اﻣﺎم زاده ﭘﺮﺳﺘﯽ‪ ،‬و ﺗﻌﻮﯾﺬات و ﺧﺮاﻓﺎت و ﺷﺮﮐﯿﺎت دور‬
‫ﺷﻮ‪ ،‬ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻏﯿﺮ از آن را ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن در ﺣﺪﯾﺜﯽ ﮐﻪ رﺳﻮل ھﺪاﯾﺖ و رﺳﺘﮕﺎری ﻧﻘﻞ ﮐﺮده ﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫»ای ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻦ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺷﺒﺎﻧﻪ روز اﺷﺘﺒﺎه ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬و ﻣﻦ ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎن را ﻣﯽﺑﺨﺸﻢ‪،‬‬
‫ﭘﺲ اﺳﺘﻐﻔﺎر و ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را ﺑﺒﺨﺸﻢ« ‪.2‬‬
‫آ ﮔﺎه ﺑﺎش!‪..‬‬
‫ﻣﮕﺬار ﺷﯿﻄﺎن ﺑﺮ ﺗﻮ ﭼﯿﺮه ﮔﺮدد‪ ،‬و ﮐﺎر اﻣﺮوز را ﺑﻪ ﻓﺮدا واﮔﺬاری‪...‬‬
‫ﻧﮑﻨﺪ ﺗﻮﺑﻪات را ﻟﺤﻈﻪای ﺑﻪ ﺗﺄﺧﯿﺮ اﻧﺪازی‪...‬‬
‫اﺷﮏ ﻧﺪاﻣﺖ و ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ را ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪھﺎﯾﺖ ﺟﺎری ﺳﺎز و دروازه ﺧﺪای رﺣﻤﺎن را‬
‫ﺑﮑﻮب‪ ،‬و ﻓﺮﯾﺎد ﺑﺮآور‪:‬‬
‫در ﻇﻠﻤــﺖ ﺷــﺐ ﺻــﺒﺢ ﻧﻤﺎﯾﻨــﺪه ﺗــﻮﯾﯽ‬ ‫ای آﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﻠـﮏ ﺧـﻮﯾﺶ ﭘﺎﯾﻨـﺪه ﺗـﻮﯾﯽ‬
‫ﺑﮕﺸــﺎی ﺧــﺪاﯾﺎ ﮐــﻪ ﮔﺸــﺎﯾﻨﺪه ﺗــﻮﯾﯽ‬ ‫ﮐــﺎر ﻣــﻦ ﺑﯿﭽــﺎره ﻗــﻮی ﺑﺴــﺘﻪ ﺷــﺪه‬
‫ﺟـــﺰ ﺷـــﺎد و اﻣﯿـــﺪوار و ﺧـــﺮم ﻧـــﺮوم‬ ‫ﻏﻤﻨــﺎﮐﻢ و از ﮐــﻮی ﺗــﻮ ﺑــﺎ ﻏــﻢ ﻧــﺮوم‬
‫ﻧﻮﻣﯿــﺪ ﮐــﺲ ﻧﺮﻓــﺖ و ﻣــﻦ ھــﻢ ﻧــﺮوم‬ ‫از درﮔــﻪ ھﻤﭽــﻮن ﺗــﻮ ﮐﺮﯾﻤــﯽ ھﺮﮔــﺰ‬
‫ﺗــﻮ ﻣﺤﺘﺸــﻤﯽ ﺑــﺮ ﻣــﻦ دروﯾــﺶ ﻧﮕــﺮ‬ ‫ﯾــﺎ رب زﮐــﺮم ﺑــﺮ ﻣــﻦ دل رﯾــﺶ ﻧﮕــﺮ‬
‫ﺑــﺮ ﻣــﻦ ﻣﻨﮕــﺮ‪ ،‬ﺑــﺮ ﮐــﺮم ﺧــﻮﯾﺶ ﻧﮕــﺮ‬ ‫ﺷﺎﯾﺴــــﺘﻪ درﮔﮫــــﺖ ﻧــــﺪارم ﻋﻤﻠــــﯽ‬

‫‪ -١‬ﺣﺪﯾﺚ ﺻﺤﯿﺤﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﺗﺮﻣﺬی و اﻣﺎم اﺣﻤﺪ‪.‬‬

‫‪) -٢‬ﺑﻪ رواﯾﺖ اﻣﺎم ﻣﺴﻠﻢ(‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۱۴‬‬

‫از ﺟــﺮم ﮔﻨــﻪ زﺑــﺎن ﮔﻔﺘــﺎرم ﻧﯿﺴــﺖ‬ ‫ﯾﺎ رب ﭼﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ھـﯿﭻ ﮐـﺮدارم ﻧﯿﺴـﺖ‬
‫ﺟــﺰ ﻟﻄــﻒ و ﻋﻨﺎﯾــﺖ ﺗــﻮ ﺳــﺘﺎرم ﻧﯿﺴــﺖ‬ ‫دﺳــﺘﻢ ﺗﮫــﯽ و ﺑــﺎر ﮔﻨــﺎھﻢ ﺳــﻨﮕﯿﻦ‬
‫ﮐﻪ ﺟـــــﺮم آﻣـﺪ از ﺑﻨـﺪﮔﺎن در وﺟـﻮد‬ ‫ﺧﺪاوﻧــــﺪﮔﺎرا ﻧﻈــــــﺮ ﮐــﻦ ﺑــﻪ ﺟــﻮد‬
‫ﺑﻪ اﻣﯿـــــﺪ ﻋﻔــــﻮ ﺧـــــﺪاوﻧﺪﮔـــﺎر‬ ‫ﮔﻨــــــﺎه آﯾــﺪ از ﺑﻨــــــﺪه ﺧﺎﮐﺴــــﺎر‬
‫ﺑــﻪ اﻧﻌــﺎم و ﻟﻄــﻒ ﺗــﻮ ﺧــﻮ ﮐــﺮدهاﯾﻢ‬ ‫ﮐﺮﯾﻤــــــﺎ ﺑـــﻪ رزق ﺗـــﻮ ﭘــــﺮوردهاﯾﻢ‬
‫ﻧﮕــــﺮدد ز دﻧﺒـــــﺎل ﺑﺨﺸﻨـــــﺪه ﺑــﺎز‬ ‫ﮔــﺪا ﭼــﻮن ﮐــﺮم ﺑﯿﻨــﺪ و ﻟﻄــﻒ و ﻧــﺎز‬
‫ﺑــﻪ ﻋﻘﺒــﯽ ھﻤــﯿﻦ ﭼﺸــﻢ دارﯾــﻢ ﻧﯿــﺰ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻣـــﺎ را ﺑـــﻪ دﻧﯿـــﺎ ﮐـــﺮدی ﻋﺰﯾـــﺰ‬
‫ﻋــــﺰﯾﺰ ﺗــﻮ ﺧـــــﻮاری ﻧﺒﯿﻨــــﺪ ز ﮐـﺲ‬ ‫ﻋﺰﯾــﺰی وﺧــﻮاری ﺗــﻮ ﺑﺨﺸــﯽ و ﺑــﺲ‬
‫ﺑــﻪ ذل ﮔﻨـــــﻪ ﺷـــــﺮﻣﺴﺎرم ﻣﮑــﻦ‬ ‫ﺧــﺪاﯾﺎ ﺑــﻪ ﻋــﺰت ﮐــﻪ ﺧــﻮارم ﻣﮑــﻦ‬
‫ﺗـــﻮ ﺧﺸـــﻨﻮد ﺑﺎﺷـــﯽ و ﻣـــﺎ رﺳـــﺘﮕﺎر‬ ‫ﺧـــﺪاﯾﺎ ﭼﻨـــﺎن ﮐـــﻦ ﺳـــﺮاﻧﺠﺎم ﮐـــﺎر‬
‫ﻧﺮوم ﺟﺰ ﺑﻪ ھﻤﺎن ره ﮐﻪ ﺗـﻮام راه ﻧﻤـﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻠﮑﺎ ذﮐﺮ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ ﭘـﺎﮐﯽ و ﺧـﺪاﯾﯽ‬
‫ھﻤﻪ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺗﻮ ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﺳﺰاﯾﯽ‬ ‫ھﻤﻪ درﮔﺎهﺗﻮ ﺟﻮﯾﻢ ھﻤﻪ ازﻓﻀﻞ ﺗـﻮ ﭘـﻮﯾﻢ‬
‫ﺗﻮ ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪهی ﻓﻀـﻠﯽ ﺗـﻮ ﺳـﺰاوار ﺛﻨـﺎﯾﯽ‬ ‫ﺗﻮﺣﮑﯿﻤﯽ ﺗﻮﻋﻈﯿﻤﯽ ﺗﻮﮐﺮﯾﻤﯽ ﺗﻮرﺣﯿﻤﯽ‬
‫ﺑﺮیازﺻــﻮرتورﻧﮕﯽﺑﺮیازﻋﯿﺐوﺧﻄــﺎﯾﯽ‬ ‫ﺑﺮیازﺧﻮردنوﺧﻔـــﺘﻦﺑﺮیازﺷﺮکوﺷــﺒﯿﮫﯽ‬
‫ﻧﺘﻮان ﺷﺒﻪ ﺗﻮ ﺟﺴﺘﻦ ﮐﻪ ﺗﻮ در وھـﻢ ﻧﯿـﺎﯾﯽ‬ ‫ﻧﺘﻮان وﺻﻒﺗﻮ ﮔﻔﺘﻦﮐﻪ ﺗﻮ درﻓﮫﻢ ﻧﮕﻨﺠﯽ‬
‫ﻧﻪ ﺑﺠﻨﺒﯽ ﻧﻪ ﺑﮕﺮدی ﻧﻪ ﺑﮑﺎھﯽ ﻧﻪ ﻓﺰاﯾـﯽ‬ ‫ﻧﺒﻮداﯾﻦﺧﻠﻖوﺗﻮﺑﻮدی‪،‬ﻧﺒﻮدﺧﻠﻖوﺗﻮﺑﺎﺷـﯽ‬
‫ھﻤﻪﻧﻮریوﺳــﺮوریھﻤﻪﺟﻮدیوﺟﺰاﯾــﯽ‬ ‫ھﻤﻪ ﻋﺰی و ﺟﻼﻟﯽ ھﻤﻪ ﻋﻠﻤﯽ و ﯾﻘﯿﻨـﯽ‬
‫ھﻤﻪ ﺑﯿﺸﯽ ﺗﻮ ﺑﮑﺎھﯽ ھﻤﻪ ﮐﻤﯽ ﺗﻮ ﻓﺰاﯾﯽ‬ ‫ھﻤﻪ ﻏﯿﺒﯽ ﺗﻮ ﺑﺪاﻧﯽ ھﻤﻪ ﻋﯿﺒﯽ ﺗـﻮ ﺑﭙﻮﺷـﯽ‬
‫ای ﻋﺰﯾﺰ!‬
‫ﻣﮕﺬار ﺷﯿﻄﺎن در ﭘﻮﺳﺘﺖ رﺧﻨﻪ ﮐﺮده‪ ،‬ﺗﻮﺑﻪات را ﺑﻪ ﺗﺄﺧﯿﺮ اﻧﺪازد‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻓﺮدا‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺴﯿﺎر دﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻻﺷﺨﻮر ﻣﻮت ھﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺻﺪھﺎ ﺑﺎر از ﺑﺎﻻی ﺳﺮت‬
‫ﻣﯽﮔﺬرد‪:‬‬
‫َ َّ َ َ َ َ َ َ َ ُ ُ ۡ َ ۡ ُ َ َ ّ‬ ‫ُ‬
‫َ َ ۡ َ َ َّ ّ‬ ‫َّ‬ ‫َّ ُ‬ ‫َۡ‬
‫� إِذا ح� أحدهم ٱلموت قال إ ِ ِ�‬ ‫ات ح ٰٓ‬
‫� ِ‬ ‫ٱلس ِ َ ٔ‬ ‫ٱ� ۡو َ�ة ل ِ�ِين �عملون‬ ‫﴿ َولي َس ِ‬
‫ت‬
‫ار أُ ْو َ ٰٓ َ َ ۡ َ ۡ َ َ ُ ۡ َ َ ً َ ٗ‬ ‫ُ ۡ ُ ۡ َ َ َ َّ َ َ ُ َ َ ُ ۡ ُ َّ‬
‫��ِك أ�تدنا لهم عذابا أ ِ�ما ‪] ﴾١٨‬اﻟﻨﺴﺎء‪:‬‬ ‫ِين � ُموتون وهم كف ٌ ۚ‬ ‫�بت ٱل�ن و� ٱ�‬
‫‪.[١٨‬‬
‫»ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﮔﻨﺎھﺎن ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ )و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻧﺠﺎم آنھﺎ‬
 ‫‪۱۱۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻣﺒﺎدرت ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﻤﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و ﺑﺮ ﮐﺮده ﺧﻮﯾﺶ ﭘﺸﯿﻤﺎن ﻧﻤﯽﮔﺮدﻧﺪ( ﺗﺎ آن ﮔﺎه ﮐﻪ ﻣﺮگ‬

‫ﯾﮑﯽ از آﻧﺎن ﻓﺮا ﻣﯽرﺳﺪ و ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ھﻢ اﯾﻨﮏ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ )و ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮﯾﺶ را اﻋﻼم‬
‫ﻣﯽدارم(‪ .‬ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻔﺮ ﻣﯽﻣﯿﺮﻧﺪ )و ﺟﮫﺎن را ﮐﺎﻓﺮاﻧﻪ‬
‫ﺗﺮک ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ(‪ .‬ھﻢ ﺑﺮای اﯾﻨﺎن و ھﻢ آﻧﺎن ﻋﺬاب دردﻧﺎﮐﯽ را ﺗﮫﯿﻪ دﯾﺪهاﯾﻢ«‪.‬‬
‫و رﻣﻀﺎن اﯾﺴﺘﮕﺎه ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ اﺳﺖ‪...‬‬
‫ﺧﻮد را درﯾﺎب‪...‬‬
‫ﺑﺴﻮی ﭘﺮوردﮔﺎرت ﺑﺎز آی‪...‬‬
‫از ﮔﻨﺎھﺎن و اﺷﺘﺒﺎھﺎﺗﺖ ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻦ‪....‬‬
‫و در ﻋﺒﺎدت و ﻧﯿﮑﯽ ﺑﮑﻮش ﮐﻪ؛ رﺳﻮل ھﺪاﯾﺖ و رﺳﺘﮕﺎری ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫»ھﺮ ﮐﺲ ﺑﺎ اﯾﻤﺎن درﺳﺖ و ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ رﻣﻀﺎن را روزه‬
‫ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎن ﭘﯿﺸﯿﻦ او را ﻣﯽآﻣﺮزد!«‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﺑﮑﻮش ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻼﺋﯽ از دﺳﺘﻤﺎن ﻧﺮود‪ ...‬ﻃﺎﻋﺎت و ﻋﺒﺎداﺗﺖ ﻗﺒﻮل درﮔﺎه‬
‫ﺣﻖ‪ ...‬ﺧﺪا ﻗﻮت!‪...‬‬
 ‫دﻫﻪی ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ رﻣﻀﺎن را ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺑﺸﻤﺎرﯾﻢ!‪..‬‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺣﮑﻤﺘﺶ ﮐﻪ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﭘﻨﮫﺎن اﺳﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺎهھﺎ و روزھﺎی‬
‫ﺳﺎل را ﺑﺮ ﺑﺮﺧﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﺮﺗﺮی ﺑﺨﺸﯿﺪه‪ ،‬ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﺷﺎه و ﺳﺮور ھﻤﻪی ﻣﺎهھﺎی ﺳﺎل ﺑﻪ‬
‫ﺷﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ و ﻋﺒﺎدت روزه ﺗﺎج ﺑﺎ ﺷﮑﻮه آن اﺳﺖ‪ .‬و ﻃﺎﻋﺎت و ﻋﺒﺎدات در اﯾﻦ ﻣﺎه را اﺟﺮ‬
‫و ﭘﺎداﺷﯽ ﺧﺎص اﺳﺖ‪.‬‬
‫ده روز اول ﻣﺎه رﻣﻀﺎن دھﻪی ﺗﻼش ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻐﻔﺮت اﻟﮫﯽ اﺳﺖ‪ .‬و ده روز‬
‫دوم آن ﺳﻌﯽ و ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺮای ﯾﺎﻓﺘﻦ رﺣﻤﺖ اﻟﮫﯽ اﺳﺖ و دھﻪی ﺳﻮم آن آرزوی رﺳﯿﺪن‬
‫ﺑﻪ ﻧﺠﺎت از آﺗﺶ ﺳﻮزان ﺟﮫﻨﻢ اﺳﺖ!‪..‬‬
‫ده روز اﺧﯿﺮ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ﻋﺒﺎدت اﻋﺘﮑﺎف ﺟﻼل و ﺟﻤﺎل ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺨﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ده روز اﺧﯿﺮ در اﯾﻦ ﻣﺎه ﭘﺮﺷﮑﻮه و ﺑﺎ ﻣﮑﺎﻧﺖ در درﮔﺎه اﻟﮫﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺧﺎﺻﯽ دارد‪ .‬ﺷﺐ‬
‫ﺗﻼﻗﯽ و رﺳﯿﺪن زﻣﯿﻦ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن‪ ،‬و ﻓﺮود آﻣﺪن ﮐﻼم ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ رﺣﻤﺎن؛ ﮐﻼم ﭘﺎک ﯾﺰدان؛‬
‫ﺷﺐ ﻗﺪر ﯾﮑﯽ از ﺷﺐھﺎی ھﻤﯿﻦ ده روز آﺧﺮ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ از‬
‫َ‬ ‫َۡ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ َۡ‬
‫ھﺰار ﻣﺎه ﺑﻪ ﻧﺺ ﭘﺎک ﻗﺮآن اﺳﺖ‪�ۡ ﴿ .‬لة ٱلق ۡدرِ خ ۡ�‪ّ ٞ‬م ِۡن �ل ِف ش ۡه ٖر ‪.﴾٣‬‬
‫آری! ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ و واﻻﺗﺮ از ھﺰار ﻣﺎه ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ ٨٣‬ﺳﺎل ﻋﻤﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺗﻨﮫﺎ در ﻋﺒﺎدت و ﻧﯿﺎﯾﺶ ﺳﭙﺮی ﮔﺮدد!‪..‬‬
‫اﯾﻦ ده روز آﺧﺮ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﮕﺬراﻧﯿﻢ ﺗﺎ ﺧﺪای ﻧﺎﮐﺮده در روز رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬
‫ﺣﺴﺮت آن را ﻧﺨﻮرﯾﻢ؟‪..‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج و ﯾﺎران و ﺷﺎﮔﺮدان او و ﭘﺲ از آنھﺎ ﺻﺎﻟﺤﺎن و ﻧﯿﮑﻮﮐﺎران را در اﯾﻦ‬
‫ده روز ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک ﺷﻮر و ﺣﺎﻟﯽ ﺧﺎص ﺑﻮد‪ .‬آنھﺎ در اﯾﻦ ده روز اﺧﯿﺮ ﺑﯿﺶ از ھﺮ‬
‫ﭼﯿﺰی ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت و ﻃﺎﻋﺖ و راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺎ ﺧﺪا‪ ،‬دﻋﺎ‪ ،‬ﻧﯿﺎﯾﺶ و ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﻣﺸﻐﻮل‬
‫ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ھﻤﻪی ﻟﺤﻈﺎت آنھﺎ در اﯾﻦ ده روز ﻋﺒﺎدت ﺑﻮد و ﻧﻤﺎز و ﺗﮫﺠﺪ و ﺑﺮ ﭘﺎﯾﯽ‬
‫ﺷﺐھﺎی آن و ذﮐﺮ و ﻧﯿﺎﯾﺶ و ﻗﺮآن و ادای زﮐﺎت و ﮐﺮم و ﺳﺨﺎوت و رﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻨﺪان و ﺟﺎﺟﺘﻤﻨﺪان و‪..‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﮫﻤﺘﺮﯾﻦ و ﺑﺎ ارزﺷﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان در اﯾﻦ ده روز‬
‫ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎه ﺑﺎ اﻧﺠﺎم آن در ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮﯾﻦ اﻟﮫﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﻧﻤﻮد اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫اﻣﯿﺪوارﯾﻢ ﺑﺎ اھﺘﻤﺎم ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﺒﺎدتھﺎ و اﺧﻼص و ﺗﻔﺎﻧﯽ در آن ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ را ﺑﺎ‬
 ‫‪۱۱۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫وﺟﻮد ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ و ﮔﻨﺎھﺎﻧﻤﺎن ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮده‪ ،‬در ﻣﮑﺎﻧﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎھﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮای‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان و ﻣﺆﻣﻨﺎن و ﺻﺎﻟﺤﺎن در ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ داده ﺑﺎ آنھﺎ ﻣﺤﺸﻮر ﮔﺮدﯾﻢ‪ ..‬اﻟﮫﯽ‬
‫آﻣﯿﻦ!‬
‫‪ -١‬ﺷﺐ زﻧﺪه داری‪..‬‬
‫در ﺣﺪﯾﺚ ﺻﺤﯿﺤﯽ ﻣﺎدر ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﺎﺋﺸﻪ؛ ﺑﺎﻧﻮی داﻧﺸﻤﻨﺪ اﺳﻼم‪ ،‬اھﺘﻤﺎم ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫اﮐﺮمج ﺑﻪ دھﻪی اﺧﯿﺮ رﻣﻀﺎن را ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪه‪ :‬وﻗﺘﯽ ده روز آﺧﺮ رﻣﻀﺎن ﺷﺮوع‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ﺷﺐھﺎ را ﺑﺎ ذﮐﺮ و ﻋﺒﺎدت و ﻧﯿﺎﯾﺶ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺖ‪ .‬و‬
‫ﺧﺎﻧﻮادهاش را ﺑﯿﺪار ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬و ﮐﻤﺮ ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت ﻣﺤﮑﻢ ﻣﯽﺑﺴﺖ‪» .‬ﺑﺮواﯾﺖ ﺑﺨﺎری و‬
‫ﻣﺴﻠﻢ«‬
‫و در رواﯾﺘﯽ دﯾﮕﺮ ﻓﺮﻣﻮدهاﻧﺪ‪ :‬ﺑﯿﺎد ﻧﺪارم ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ھﻤﻪ ﻗﺮآن را در ﯾﮏ ﺷﺐ‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ ﺷﺒﯽ را ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻣﺸﻐﻮل ﻋﺒﺎدت ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ ﺗﻤﺎم ﻣﺎھﯽ را روزه ﺑﮕﯿﺮد ﻣﮕﺮ در‬
‫ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن‪» .‬ﺑﺮواﯾﺖ ﻧﺴﺎﺋﯽ«‬
‫ﭘﺲ ﺷﺐ زﻧﺪهداری ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻨﮑﻪ ھﻤﻪ ﺷﺐ و ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ آن را و ﺑﺨﺼﻮص ﯾﮏ ﺳﻮم آﺧﺮ‬
‫ﺷﺐ را ﻣﺸﻐﻮل ﻋﺒﺎدت و ذﮐﺮ و ﻧﯿﺎﯾﺶ ﺑﺎﺷﯽ‪..‬‬
‫در ﺳﺎﻋﺎت آﺧﺮ ﺷﺐ ﺧﺪاوﻧﺪ از آﺳﻤﺎن ﻧﺪا ﻣﯽدھﺪ ﮐﻪ ای ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻦ آﯾﺎ در ﺑﯿﻦ ﺷﻤﺎ‬
‫ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دﺳﺖ ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺴﻮی ﻣﻦ دراز ﮐﻨﺪ ﺗﺎ او را ﺑﺒﺨﺸﺎﯾﻢ!‬
‫آﯾﺎ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻨﺪه ﭼﻨﯿﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻼﯾﯽ را از دﺳﺖ دھﺪ و در ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ؟!‪..‬‬
‫‪ -٢‬ھﻤﺮاه ﮐﺮدن ﺧﺎﻧﻮاده در ﻋﺒﺎدت‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج در اﯾﻦ روزھﺎی ﻣﺒﺎرک آﺧﺮ ﻣﺎه ﻓﻀﯿﻠﺖ و ﺑﺮﺗﺮی رﻣﻀﺎن ﺧﺎﻧﻮادهاش‬
‫را ﺑﯿﺪار ﻣﯽﮐﺮد ﺗﺎ از ﻓﯿﺾ و ﺑﺮﮐﺎت اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺎت ﺑﮫﺮهﻣﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻨﺪهی ﻣﺆﻣﻦ را‬
‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﭼﻮن رھﺒﺮ و ﭘﯿﺸﻮای ﻣﺤﺒﻮب و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻋﺰﯾﺰو ارﺟﻤﻨﺪش ﺧﺎﻧﻮادهی ﺧﻮد‬
‫را در اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺎت ﭘﺮ ﻓﯿﺾ ﺑﯿﺪار ﮐﻨﺪ ﺗﺎ از ﻗﺎﻓﻠﻪی رﺣﻤﺖ و ﮐﺎروان ﺑﮫﺸﺖ و رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ‬
‫ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ -٣‬ﮐﻤﺮ ﻃﺎﻋﺖ ﺑﺴﺘﻦ‬
‫در اﯾﻦ ده روز ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ رﻣﻀﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮد ﻣﺆﻣﻦ آﺳﺘﯿﻦ ھﻤﺖ ﺑﺎﻻ زﻧﺪ و ﻟﺤﻈﻪ ﻟﺤﻈﻪی‬
‫اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺎت را ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺷﻤﺮده ﺟﺰ ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت و ﻃﺎﻋﺖ ﺑﻪ ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮی ﻧﯿﻨﺪﯾﺸﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎرھﺎ و ﻣﺸﻐﻮﻟﯿﺎت ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﺪارد‪ .‬و وﺳﻮﺳﻪھﺎی ﻧﻔﺲ اﻣﺎره ﺗﻼش دارد اﯾﻦ ﺳﺎﻋﺎت‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۱۸‬‬

‫ﭘﺮﺑﮫﺎ را از دﺳﺖ اﻧﺴﺎن ﺑﺮﺑﺎﯾﺪ‪ .‬ﻣﺮد ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ در اﯾﻦ روزھﺎی آﺧﺮ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک ﻗﻠﺐ و‬
‫روح و رواﻧﺶ را از دﻧﯿﺎ و ﭘﺴﺘﯽھﺎی آن ﮐﻨﺪه در ﻓﻀﺎﺋﯽ ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ و روﺣﺎﻧﯽ ھﻤﺮاه ﺑﺎ‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن آﺳﻤﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ‪ ،‬ﺧﺎﻟﻖ ﮐﻮن و ﻣﮑﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -٤‬ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻧﺸﺴﺘﻦ‬
‫اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺪرﺳﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ در آن روح و روان اﻧﺴﺎن ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺷﺪه ﺻﯿﻘﻞ و ﺟﻼ داده‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﻧﺴﺎن از ﭘﺴﺘﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﺴﻮی ﻓﻀﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﭘﺮ ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ .‬اﻋﺘﮑﺎف ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺑﺮﯾﺪن از ﺷﮫﻮتھﺎ و ﺻﻔﺎت ﺧﺎﮐﯽ و ﺣﯿﻮاﻧﯽ آدﻣﯽ و ﭘﺮواز ﺑﺴﻮی ﺻﻔﺎت ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ‬
‫ﺑﮫﺸﺘﯿﺎن‪.‬‬
‫در اﻋﺘﮑﺎف ﮔﻮﯾﺎ ﺑﻨﺪه ﺑﻪ ﮔﻨﺎھﺎن و ﮐﻮﺗﺎھﯽھﺎﯾﺶ اﻗﺮار ﮐﺮده ﺑﺮ در درﮔﺎه اﻟﮫﯽ ﻧﺎدم و‬
‫ﭘﺸﯿﻤﺎن دﺳﺖ دراز ﮐﺮده و ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﺧﺪاﯾﺎ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺮ ھﻤﻪی آﻧﭽﻪ از ﻣﻦ ﺳﺮ زده اﻋﺘﺮاف‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﻣﯽداﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﻪ ﭘﻨﺎھﮕﺎھﯽ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺧﺪاﯾﯽ و ﻧﻪ ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪهای ﺟﺰ ﺗﻮ ای‬
‫ﮐﺮﯾﻢ ﺑﯽھﻤﺘﺎ‪ ..‬ﺣﺎل ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪات آﻣﺪه ام و ﻃﻨﺎب ﺣﺎﺟﺖ ﺑﺮ ﮔﺮدن ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺴﺘﻪام و ﺗﺎ ﻣﺮا ﻧﺒﺨﺸﯽ از ﺧﺎﻧﻪات ﺑﯿﺮون ﻧﺨﻮاھﻢ رﻓﺖ!‪ ..‬آﯾﺎ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮی ﮐﻪ از درﮔﺎه‬
‫ﮐﺮﯾﻤﯽ ﭼﻮن او ﺟﺰ ﻣﻐﻔﺮت و رﺣﻤﺖ و رﺿﺎﯾﺖ ﻧﺼﯿﺐ اﯾﻦ ﺑﻨﺪه ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ؟!!‪..‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ھﺮ ﺳﺎﻟﻪ ده روز آﺧﺮ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن را در ﮔﻮشھﺎی از ﻣﺴﺠﺪ دور از ﺳﺮ‬
‫و ﺻﺪای زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﻐﻮل ﻋﺒﺎدت و راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺎ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺧﻮد ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬و در ﺳﺎﻟﯿﮑﻪ‬
‫ﺟﮫﺎن را ﺗﺮک ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻪ دﻋﻮت ﻣﺤﺒﻮب ﺧﻮﯾﺶ ﻟﺒﯿﮏ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﯿﺴﺖ روز آﺧﺮ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن را‬
‫ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪» .‬ﺑﺮواﯾﺖ ﺑﺨﺎری«‬
‫اﻣﺎم زھﺮی ﺣﯿﺮتزده ﺑﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن درﺑﻨﺪ دﻧﯿﺎ ﻣﯽﻧﮕﺮﯾﺴﺖ و ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺴﯽ در‬
‫ﺣﯿﺮﺗﻢ از ﺣﺎل ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن! ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج از‬
‫روزی ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ روز وﻓﺎﺗﺸﺎن ھﺮﮔﺰ اﻋﺘﮑﺎف ده روز آﺧﺮ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن را‬
‫ﺗﺮک ﻧﮑﺮدﻧﺪ!‪..‬‬
‫ﺷﺐ ﻗﺪر ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ھﺪﯾﻪ و ارﻣﻐﺎن رﻣﻀﺎن اﺳﺖ در دھﻪی اﺧﯿﺮ اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک‬
‫ﻗﺮار دارد‪ .‬و ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در اﻋﺘﮑﺎف اﺳﺖ ﺗﻤﺎم ﺳﺎﻋﺎت روز و ﺷﺒﺶ را در ﻣﺴﺠﺪ و در ﺣﺎل‬
‫ﻋﺒﺎدت ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ﺣﺘﯽ ﺧﻮاب و راﺣﺘﺶ در ﻣﺴﺠﺪ ﻋﺒﺎدت اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ او در ھﺮ ﺻﻮرت‬
‫ﺷﺐ ﻗﺪر را درﺧﻮاھﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬و در ﺣﺎﻟﯽ ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﺮ ﺟﮫﺎن ﻣﯽﮔﺬرد ﮐﻪ او در ﻋﺒﺎدت و‬
‫ﻃﺎﻋﺖ اﻟﮫﯽ و ﺑﺪور از ﮔﻨﺎه و ﻣﻌﺼﯿﺖ ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮد‪.‬‬
‫اﻋﺘﮑﺎف ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎﮐﯽ ﻗﻠﺐ و روح و روان اﻧﺴﺎن ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬و اﮔﺮ ﻗﻠﺐ اﻧﺴﺎن ﭘﺎک‬
 ‫‪۱۱۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮔﺸﺖ ھﻤﻪی ﺟﺎﻧﺶ ﭘﺎک ﺧﻮاھﺪ ﮔﺸﺖ‪.‬‬

‫اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺪرﺳﻪی ﺑﺰرگ اﻧﺴﺎن ﺳﺎزی اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺴﺎن در ﻣﺪرﺳﻪی اﻋﺘﮑﺎف ﻣﯽآﻣﻮزد‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ از دوﺳﺘﺎن ﻧﺎﺑﺎب و از ﺣﺮفھﺎی ﺑﯿﮫﻮده‪ ،‬و از ﭘﺮﺧﻮری و ﭘﺮ ﺧﻮاﺑﯽ و دﯾﮕﺮ‬
‫ﺑﯿﻤﺎریھﺎی روح و روان و ﺟﺴﻢ وﺟﺎن دوری ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪون ﺷﮏ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ درﺟﻪی اﻋﺘﮑﺎف آن ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽدادﻧﺪ‪ .‬ده روز ﮐﺎﻣﻞ را در ﻣﺴﺠﺪ در ﺣﺎل ﻋﺒﺎدت ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺷﺨﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ‬
‫ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ھﻤﻪی ده روز را در اﻋﺘﮑﺎف ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺧﻮد را از اﺟﺮ و ﭘﺎداش‬
‫ﺑﺰرگ آن ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻣﺤﺮوم ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﻓﺮاد ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازهی ﺗﻮان ﺧﻮد ﯾﮏ روز و ﯾﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ روز و ﭼﻨﺪ وﻗﺘﯽ را ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻧﯿﺖ اﻋﺘﮑﺎف ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮوﻧﺪ و ﻓﺮﺻﺘﯽ را ﮐﻪ‬
‫دارﻧﺪ ﻣﺸﻐﻮل ﻋﺒﺎدت ﺷﺪه ﺧﻮد را ﺑﺎ ﮐﺎروان ﻣﻌﺘﮑﻔﺎﻧﯽ ﮐﻪ آﺳﺘﯿﻦ ھﻤﺖ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬
‫رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺎﻻ زدهاﻧﺪ ھﻤﺮاه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﮐﻼم ﭘﺎک ﯾﺰدان ﯾﮑﯽ از ﻣﮫﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﺒﺎداﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﺪهی ﻣﺆﻣﻦ در‬
‫اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪان ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ رﻣﻀﺎن ﻣﺎه ﻋﺒﺎدت و ﻣﻮﺳﻢ ﻗﺮآن‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ھﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر ﻗﺮآن را ﺑﺎ ﺟﺒﺮﯾﻞ ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ و در ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻧﺪای‬
‫ﺣﻖ را ﻟﺒﯿﮏ ﮔﻔﺖ و ﺟﺎن ﺑﺠﺎن آﻓﺮﯾﻦ ﺗﺴﻠﯿﻢ ﻧﻤﻮد دو ﺑﺎر ﻗﺮآن را ﺑﺎ ﺟﺒﺮﯾﻞ ﺗﻼوت‬
‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫و ﻣﯽﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﻗﺮآن را ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺮای ھﺮ ﺣﺮف ﻗﺮآن اﺟﺮ و ﭘﺎداﺷﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫و ھﺮ اﺟﺮ و ﭘﺎداﺷﺘﺎن در ﭘﯿﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ ده ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻧﻤﯽﮔﻮﯾﻢ‪» :‬اﻟﻢ« ﯾﮏ ﺣﺮف‬
‫اﺳﺖ!‪ ..‬ﺑﻠﮑﻪ‪» :‬اﻟﻒ« ﯾﮏ ﺣﺮف و »ﻻم« ﯾﮏ ﺣﺮف و »ﻣﯿﻢ« ﯾﮏ ﺣﺮف اﺳﺖ! »ﺑﺮواﯾﺖ‬
‫ﺗﺮﻣﺬی«‬
‫و اﯾﻦ ﻗﺮآن در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ از ﮐﺴﯽ ﮐﻪ آن را ﺗﻼوت ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﺪان ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬در‬
‫ﭘﯿﺸﮕﺎه اﻟﮫﯽ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺳﻮره ﺑﻘﺮه و ﺳﻮره آل ﻋﻤﺮان ﭘﯿﺸﺎﭘﯿﺶ ﻗﺮار دارﻧﺪ از او دﻓﺎع‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» .‬ﺑﺮواﯾﺖ ﻣﺴﻠﻢ«‬
‫ﺑﺎ وﺟﻮدی ﮐﻪ ﺑﺰرﮔﺎن دﯾﻦ از ﺧﺘﻢ ﮐﺎﻣﻞ ﻗﺮآن در ﯾﮏ روز در ﺣﺎﻟﺖھﺎی ﻋﺎدی ﻣﻨﻊ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﺳﺮﻋﺖ را ﺑﺎﻋﺚ ﺿﺎﯾﻊ ﺷﺪن ﺧﻮاﻧﺪن درﺳﺖ ﺗﻼوت و ﻋﺪم ﻓﮫﻢ و‬
‫درک ﺻﺤﯿﺢ ﻣﻌﺎﻧﯽ ﻣﯽداﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﻟﯽ در روزھﺎی ﭘﺮﻓﯿﺾ رﻣﻀﺎن و ﺑﺨﺼﻮص ده روز آﺧﺮ‬
‫ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک در آن ھﯿﭻ اﺷﮑﺎﻟﯽ ﻧﻤﯽدﯾﺪﻧﺪ‪ .‬از اﻣﺎم اﺑﻮ ﺣﻨﯿﻔﻪ و اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﯽ و اﻣﺎم اﺳﻮد‬
‫ﺑﻦ ﯾﺰﯾﺪ و ﺣﺎﻓﻆ اﺑﻦ رﺟﺐ و ﺑﺴﯿﺎری دﯾﮕﺮ از ﻋﻠﻤﺎ و ﺑﺰرﮔﺎن دﯾﻦ رواﯾﺖ ﺷﺪه ﮐﻪ آنھﺎ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۲۰‬‬

‫در ھﺮ ﺷﺐ از ﺷﺐھﺎی ﭘﺮ ﻓﯿﺾ آﺧﺮ رﻣﻀﺎن ﻗﺮآن را ﯾﮑﺒﺎر ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻼوت ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﺴﺄﻟﺖ دارﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﻋﻤﻞ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ دھﺪ و ﻣﺎ را در ﭘﻨﺎه‬
‫رﺣﻤﺖ و ﻣﻐﻔﺮت ﺧﻮﯾﺶ ﻗﺮار داده از ﻋﺬاب ھﻮﻟﻨﺎک و آﺗﺶ ﺳﻮزان ﺟﮫﻨﻢ ﻧﺠﺎت دھﺪ‪ .‬و‬
‫ﻋﺒﺎدات و ﻃﺎﻋﺎﺗﻤﺎن را در اﯾﻦ ﻣﺎه ﭘﺮ ﻓﯿﺾ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل درﯾﺎی ﺟﻮﺷﺎن رﺣﻤﺘﺶ ﻗﺮار‬
‫دھﺪ‪ .‬و اﺟﺮ و ﭘﺎداش ﺷﺐ ﻗﺪر را ﻧﺼﯿﺒﻤﺎن ﮔﺮداﻧﺪ‪...‬‬
 ‫ﻓﺮﺻﺖ اﻋﺘﮑﺎف را از دﺳﺖ ﻧﺪﻫﯿﻢ!‪..‬‬

‫اﻋﺘﮑﺎف ﯾﻌﻨﯽ از دﻧﯿﺎ ﺑﺮﯾﺪن و در ﮔﻮشھﺎی از ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮای ﻋﺒﺎدت و ﺧﻠﻮت ﺑﺎ ﺧﺪای‬
‫ﺧﻮد ﻧﺸﺴﺘﻦ‪.‬‬
‫اﻋﺘﮑﺎف ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﺳﺎﻻﻧﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج روی آن ﺑﺴﯿﺎر ﺗﺄﮐﯿﺪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ را ﺑﺎ ﺧﻠﻮت و ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﻮدن ﺷﻮق و ﻋﻼﻗﻪای ﺧﺎص ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﺣﺘﯽ ﻗﺒﻞ از ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﺷﺪن ﺑﻤﻘﺎم واﻻی ﻧﺒﻮت در ﻏﺎر ﺣﺮاء ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫و در ﻗﺪرت ﺑﯽاﻧﺘﮫﺎ و ﺧﻠﻘﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽاﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ‪ .‬و از روزی ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺗﺸﺮﯾﻒ‬
‫آوردﻧﺪ ﺗﺎ روزی ﮐﻪ ﻧﺪای ﺣﻖ را ﻟﺒﯿﮏ ﮔﻔﺘﻪ ﭘﯿﺶ ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ ﺷﺘﺎﻓﺘﻨﺪ ھﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺪت‬
‫ده روز در ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫در اﻋﺘﮑﺎف ﺑﻨﺪهی ﻣﺆﻣﻦ راﺑﻄﻪاش را ﺑﺎ ﺧﻼﺋﻖ ﻗﻄﻊ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺎ ﺧﺎﻟﻘﺶ ﺑﻪ راز‬
‫و ﻧﯿﺎز ﭘﺮدازد‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻨﺖ ﻧﺒﻮی را ﻋﺠﺐ اﺛﺮی اﺳﺖ در ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻧﻔﺲ ﺑﺸﺮی و رام ﮐﺮدن‬
‫آن‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ اﻧﺴﺎن ﻗﻠﺒﺶ را از ھﻤﻪی ﻣﺸﻐﻮﻟﯿﺖھﺎ و ﺳﺮ و ﺻﺪای دﻧﯿﺎی ﭘﺮ ﭘﯿﭻ و ﺧﻢ‬
‫ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﮔﻮﺷﺘﻪی از ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا ﺗﻨﮫﺎ و ﺗﻨﮫﺎ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﯾﺎد و ذﮐﺮ ﺧﺎﻟﻖ ﺧﻮد‬
‫ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬و ﺟﺰ ﺑﻪ ﻗﺪرت و ﺗﻔﮑﺮ در ﺣﮑﻤﺖ او در آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻧﻤﯽاﻧﺪﯾﺸﺪ‪ .‬و‬
‫ﺷﺒﺎﻧﻪ روز را ﻣﺸﻐﻮل ذﮐﺮ و دﻋﺎء و راز و ﻧﯿﺎز و ﻧﯿﺎﯾﺶ و ﻣﻨﺎﺟﺎت و ﺗﻼوت ﻗﺮآن و وﺗﻮﺑﻪ و‬
‫اﺳﺘﻐﻔﺎر و ﻧﻤﺎز و اﻇﮫﺎر ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﺑﺮدﮔﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اوﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻓﻀﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ ﻗﻠﺐ‬
‫اﻧﺴﺎن از ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎن و ﭘﺴﺘﯽھﺎ و رذاﻟﺖھﺎ و ﺷﮫﻮتھﺎی ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﭘﺎک ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻨﺪه‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ ﺟﺎری ﺷﺪن اﺷﮏھﺎی ﺳﯿﻞ آﺳﺎی ﻧﺪاﻣﺖ و ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ از ﮐﻮﺗﺎھﯽھﺎﯾﺶ ﻟﺬت‬
‫اﯾﻤﺎن را ﻣﯽﭼﺸﺪ‪ .‬آﻧﮕﺎه اﺳﺖ ﮐﻪ دﻧﯿﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ او ﺑﻪ ﭘﺸﯿﺰی ﻧﯿﺰ ﻧﻤﯽارزد‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﺣﺠﻢ دﻧﯿﺎ در ﭼﺸﻢ ﻣﺆﻣﻦ آنﭼﻨﺎن ﭘﺴﺖ و ﻧﺎﭼﯿﺰ ـ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺮار داده ـ‬
‫ﭘﺪﯾﺪار ﻣﯽﮔﺮدد و دﻧﯿﺎ از ﻗﻠﺐ او ﺑﺪر ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬او ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ از ﻣﺮﺣﻠﻪی ﺧﺎﮐﯽ آدﻣﯿﺖ رھﺎﯾﯽ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻤﺮﺣﻠﻪی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ آن ﮐﻪ ﺑﺮ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﻟﮫﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺗﺮی دارد ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ای ﺑﻨﺪهی ﻣﺆﻣﻦ‪ ...‬ﭘﯿﺶ ﺑﺴﻮی زﻧﺪه ﻧﻤﻮدن اﯾﻦ ﺳﻨﺖ و ﮐﺴﺐ ﻓﯿﺾ از ﺑﺮﮐﺎت‬
‫آن‪..‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۲۲‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻮاﺋﺪ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﻪ و دورهی ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﮔﻤﺎن ﻧﻤﯽرﻓﺖ ﮐﺴﯽ از‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن از آن ﻏﺎﻓﻞ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻨﺴﺖ ﮐﻪ اﻣﺎم زھﺮی ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻏﺎﻓﻞ ﻣﯽﻧﮕﺮﯾﺴﺖ‬
‫و ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬در ﺣﯿﺮﺗﻢ از ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن! ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ‬
‫رﺳﻮل ﺧﺪا ج از روزی ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ روز وﻓﺎﺗﺸﺎن ھﺮﮔﺰ آن را ﺗﺮک‬
‫ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ!‪..‬‬
‫اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺪرﺳﻪی اﺳﺖ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻘﻮا و ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎری‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫ُ َّ َ َ َ ۡ َ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬
‫َ َ ُ َ ٰ ُ ُ َّ َ ُ ۡ َ ٰ ُ َ‬
‫ج ِد� ت ِلك ُح ُدود ٱ�ِ ف� �ق َر ُ�وهاۗ ك�ٰل ِك‬
‫ِ‬ ‫ٰ‬
‫�‬ ‫م‬ ‫ٱل‬ ‫�‬‫ِ‬ ‫ون‬ ‫﴿و� ت� ِ�وهن وأنتم �كِف‬
‫ُ َ‬ ‫َ َّ‬ ‫� َّ ُ‬
‫ٱ� َء َا�ٰتهِۦ ل َّ‬ ‫يُبَ ّ ُ‬
‫اس ل َعل ُه ۡم َ� َّتقون﴾ ]اﻟﺒﻘﺮة‪.[١٨٧ :‬‬‫ِلن ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫»)ھﻤﺨﻮاﺑﮕﯽ ﺑﺎ ھﻤﺴﺮان در ﺗﻤﺎم ﺷﺒﮫﺎی روزهداری ﺣﻼل اﺳﺖ‪ .‬ﻟﯿﮑﻦ( وﻗﺘﯽ ﮐﻪ‬
‫در ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺑﻪ )ﻋﺒﺎدت( اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺸﻐﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﺎن ھﻤﺨﻮاﺑﮕﯽ ﻧﮑﻨﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ )اﺣﮑﺎم روزه و‬
‫اﻋﺘﮑﺎف( ﺣﺪود و ﻣﺮزھﺎی اﻟﮫﯽ اﺳﺖ و ﺑﺪاﻧﮫﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﺸﻮﯾﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ آﯾﺎت‬
‫ﺧﻮد را ﺑﺮای ﻣﺮدم روﺷﻦ ﻣﯽﺳﺎزد‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎر ﺷﻮﻧﺪ‪.«.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج اھﻤﯿﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎه اﻋﺘﮑﺎف و ﻗﺪرت آن در آﻻﯾﺶ و ﭘﺎﮐﯽ اﻧﺴﺎن را ﺑﺎ‬
‫ﻋﻤﻞ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎدر ﻣﺆﻣﻨﺎن؛ ﻋﺎﺋﺸﻪ ﺑﺎﻧﻮی داﻧﺸﻤﻨﺪ اﺳﻼم‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪» :‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ده روز آﺧﺮ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن را ھﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺎ روزی ﮐﻪ‬
‫وﻓﺎت ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬و ﭘﺲ از وﻓﺎت آﻧﺠﻨﺎب ھﻤﺴﺮاﻧﺸﺎن ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف‬
‫ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻨﺪ« ‪.1‬‬
‫و ﭼﻮن ﮐﻮس رﺣﯿﻞ زده ﺷﺪ و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ دﻧﯿﺎی ﻓﺎﻧﯽ را ﺑﺴﻮی دﯾﺎر‬
‫ﺑﺎﻗﯽ ﺗﺮک ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﺮای اﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ آﻣﺎده ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ؟‬
‫از ھﻤﺴﺮ ﮔﺮاﻣﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﺸﻨﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪»:‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج در ھﺮ‬
‫رﻣﻀﺎن ﻣﺪت ده روز را ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬و در ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ وﻓﺎت ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻣﺪت ﺑﯿﺴﺖ‬
‫روز را ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ«‪.‬‬
‫در اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺆﻣﻦ ﺗﻮﺷﻪای ﺑﺲ ﺑﺰرگ از ﭘﺎﮐﯽ ﻗﻠﺐ و آﻻﯾﺶ روح و روان ﺑﺮﻣﯽﮔﯿﺮد ﺗﺎ‬
‫در ﺳﻔﺮ ﻃﻮﻻﻧﯽ و ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺨﺖ ﺳﺎل از آن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ ﺗﺎج ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن ﻧﮕﯿﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ارزش آن از ﺗﻮان ﺗﻔﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪی ﮐﻮﺗﺎه‬

‫‪» -١‬ﺑﻪ رواﯾﺖ ﺑﺨﺎری و ﻣﺴﻠﻢ«‬

 ‫‪۱۲۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺑﺸﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺐ ﻗﺪر ﺷﺐ ﻧﺰول ﻗﺮآن ﮐﻪ ﺧﺪای ﻣﺘﻌﺎل درﺑﺎره آن ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫َ َُ َۡ‬ ‫ٓ َۡ َ‬ ‫َ َ َۡ‬ ‫َّ ٓ َ َ ۡ‬ ‫َّ‬ ‫ّ‬
‫نزل َ�ٰ ُه ِ� ۡ�لةِ ٱلق ۡدرِ ‪َ ١‬و َما أد َرٮٰك َما ۡ�لة ٱلق ۡد ِر‬ ‫ٱلر� َّ‬
‫ٱلرحِي ِم‪ .‬إِ�ا أ‬ ‫ٱ�ِ َّ‬ ‫﴿� ِ ۡس ِم‬
‫�‬
‫َ َ َّ ُ ۡ َ َ ٰٓ َ ُ َ ُّ ُ َ ۡ َ ّ ّ ُ ّ‬
‫م‬
‫ِن‬ ‫م‬ ‫ه‬ ‫�‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ذ‬‫إ‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫ِيه‬ ‫�‬ ‫وح‬ ‫ٱلر‬‫و‬ ‫ة‬ ‫ك‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫م‬ ‫ٱل‬ ‫ل‬ ‫�‬‫�‬ ‫‪٣‬‬ ‫ر‬ ‫ه‬ ‫‪�ۡ َ ٢‬لَ ُة ۡٱل َق ۡدر َخ ۡ�‪ّ ٞ‬م ِۡن َ� ۡلف َش ۡ‬
‫ِ‬ ‫ِِ ِ ِِ‬ ‫ِ‬ ‫ٖ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ۡ‬ ‫َ َ ٰ ٌ َ َ َّ ٰ َ ۡ َ ۡ َ‬
‫أم ٖر ‪ ٤‬س�م ِ� ح� مطلعِ ٱلفج ِر ‪] ﴾٥‬اﻟﻘﺪر‪[٥-١ :‬‬
‫َۡ‬

‫»ﻣﺎ ﻗﺮآن را در ﺷﺐ ﺑﺎ ارزش »ﻟﻴﻠﺔاﻟﻘﺪر« ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﯾﻢ‪ * .‬ﺗﻮ ﭼﻪ ﻣﯽداﻧﯽ ﺷﺐ‬

‫ﻗﺪر ﮐﺪام اﺳﺖ )و ﭼﻪ اﻧﺪازه ﻋﻈﯿﻢ اﺳﺖ ؟( * ﺷﺐ ﻗﺪر ﺷﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ھﺰار ﻣﺎه ﺑﮫﺘﺮ‬
‫اﺳﺖ‪ *.‬ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ در آن ﺷﺐ ﺑﺎ اﺟﺎزه ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن‪ ،‬ﭘﯿﺎﭘﯽ )ﺑﻪ ﮐﺮه زﻣﯿﻦ و‬
‫ﺑﻪ ﺳﻮی ﭘﺮﺳﺘﺸﮕﺮان و ﻋﺒﺎدت ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺷﺐ زﻧﺪهدار( ﻣﯽآﯾﻨﺪ ﺑﺮای ھﺮﮔﻮﻧﻪ ﮐﺎری )ﮐﻪ‬
‫ﺑﺪان ﯾﺰدان ﺳﺒﺤﺎن دﺳﺘﻮر داده ﺑﺎﺷﺪ(‪ *.‬آن ﺷﺐ‪ ،‬ﺷﺐ ﺳﻼﻣﺖ و رﺣﻤﺖ )و درود‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺷﺐ زﻧﺪهدار( اﺳﺖ ﺗﺎ ﻃﻠﻮع ﺻﺒﺢ‪«.‬‬
‫ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ از ھﺰار ﻣﺎه ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮدت ﺗﺼﻮر ﮐﻦ ﺧﺪای ﻋﺎﻟﻤﯿﺎن‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪» :‬ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ« ﭘﺲ آﯾﺎ ﻣﻦ و ﺗﻮ ای ﺑﺸﺮ ﻧﺎﺗﻮان و ﮐﻮﺗﻪ اﻧﺪﯾﺶ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ‬
‫درﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ ﭼﻘﺪر ﺑﮫﺘﺮ اﺳﺖ؟!‬
‫ھﺮﮔﺰ! ﺗﻨﮫﺎ اﯾﻦ ﯾﮏ ﺗﺼﻮﯾﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻗﺮآن ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﭼﯿﺰی ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺴﯿﺎر واﻻ‬
‫و ﺑﺮﺗﺮ ﮐﻪ در اﻧﺪﯾﺸﻪی ﺑﺸﺮ ﻧﻤﯽﮔﻨﺠﺪ را ﺑﻪ ﻓﮫﻢ و درک او ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻋﺮف و ﻓﮫﻢ‬
‫ﺑﺸﺮ ھﺰار ﯾﮏ ﻋﺪد ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﺎ ﺑﻪ ﮐﻨﺎﯾﻪ از ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎد ﺑﻮدن آن را اﺳﺘﻌﻤﺎل‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ :‬ھﺰار ﺑﺎر ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻢ‪ ..‬ھﺰار ﭘﺎ‪ ..‬ھﺰار و ﯾﮏ ﺑﮫﺎﻧﻪ‪ ...‬و ھﺰارھﺎ ﺗﻮﻣﺎن‪ ..‬و‪....‬‬
‫و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺗﺮی اﯾﻦ ﺷﺐ ﮐﻪ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺼﻮر اﺳﺖ را ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﻪ در ﺧﻮر‬
‫ﻋﻘﻞ ﺑﺸﺮی اﺳﺖ ﺑﺮای ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫و در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺷﺐ ﻗﺪر و ﻣﮑﺎﻧﺖ آن از ﺗﺼﻮر و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﻋﻘﻞ ﻣﺎ ﺑﺸﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻓﺮاﺗﺮ و‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ ھﻤﯿﻦ ﺑﺲ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل آن را ﺑﻪ »ﺑﮫﺘﺮ از ھﺰار ﻣﺎه« ﺗﻮﺻﯿﻒ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎل؛ ﺑﺮای درﯾﺎﻓﺘﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺷﺐ واﻻﯾﯽ ھﺮ ﭼﻪ اﻧﺴﺎن ﺧﺮج ﮐﻨﺪ ﺑﺎز ھﻢ ھﯿﭻ و ﭘﻮچ‬
‫اﺳﺖ! ﺗﺠﺎرﺗﯽ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻓﺎﯾﺪه و ﺳﻮدھﺎی ﺧﺎرج از ﺗﺼﻮر در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺟﮫﺪ و ﺗﻼش اﻧﺴﺎن‬
‫ﺿﻌﯿﻒ و ﻧﺎﺗﻮان‪.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج در راه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﺐ ﺑﺰرگ ﺳﺎﻟﯽ؛ ده روز اول ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن‬
‫را ھﻤﺮاه ﺑﺮﺧﯽ از ﯾﺎراﻧﺶ ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف و ﻋﺒﺎدت ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﺪن ده روز اول‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۲۴‬‬

‫درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ آن ﺷﺐ از ﺟﻤﻠﻪی آن ده ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﯾﺎراﻧﺶ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ده روز اول‬
‫را ﺑﺮای ﮐﺴﺐ ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﻧﺸﺴﺘﻢ وﻟﯽ آن را ﻧﯿﺎﻓﺘﻢ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ در ده روز آﺗﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آﻧﮕﺎه ده روز وﺳﻂ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺎز درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺐ ﻗﺪر‬
‫در اﯾﻦ دھﻪی دوم ﻧﯿﺰ ﻧﺒﻮد‪ .‬آﻧﮕﺎه ﺑﺪو وﺣﯽ آﻣﺪ ﮐﻪ ﺷﺐ ﻗﺪر در ده روز ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎه‬
‫ﻣﺒﺎرک اﺳﺖ‪ .‬اﯾﺸﺎن ده روز آﺧﺮ ﻣﺎه را ﻧﯿﺰ ھﻤﺮاه ﯾﺎراﻧﺸﺎن ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻧﺸﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫ھﺮ ﮐﺲ از ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ از اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن ﺑﮫﺮهﻣﻨﺪ ﺷﻮد ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﺑﻨﺸﯿﻨﺪ‪.‬‬
‫از ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﺴﺄﻟﺖ دارﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﻓﯿﻖ دھﺪ اﯾﻦ ده روز ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک را‬
‫ارج ﻧﮫﺎده ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﺑﻨﺸﯿﻨﯿﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ده روز ﮐﺎﻣﻞ‬
‫را ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻌﯽ ﮐﻨﻨﺪ ھﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ در ﺗﻮاﻧﺸﺎن ھﺴﺖ و ﻟﻮ ﺗﻨﮫﺎ‬
‫ﺷﺐھﺎی اﯾﻦ ده روز و ﯾﺎ ﺷﺐھﺎی ﻓﺮد آن و ﯾﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ روز و ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ را‬
‫در ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﻏﺮق ﺷﺪن در ﻋﺒﺎدت و راز و ﻧﯿﺎز و ﻧﯿﺎﯾﺶ و ﺗﻼوت‬
‫ﻗﺮآن و ﺧﻠﻮت ﺑﺎ رﺣﻤﺎن از ﻟﺬت ﻃﺎﻋﺖ و ﭘﯿﺮوی ﺳﻨﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﯽﺑﮫﺮه ﻧﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎﻧﻢھﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻓﺮﺻﺖ اﻋﺘﮑﺎف در ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﻣﮫﯿﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﺎی ﺧﺎﺻﯽ‬
‫از ﺧﺎﻧﻪﯾﺸﺎن را ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺼﻠﯽ ﯾﺎ ﺟﺎی ﻧﻤﺎز ﺧﻮد ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮده در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف‬
‫ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺮا اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ؟!‬

‫اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺪرﺳﻪای اﺳﺖ از اﯾﻤﺎن و ﻋﺮﻓﺎن ﮐﻪ رﺳﻮل ﭘﺎک ﯾﺰدان از روزی ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺪﯾﻨﻪی ﻣﻨﻮره آﻣﺪﻧﺪ ھﺮﮔﺰ آن را ﺗﺮک ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎل ﭼﻪ ﺷﺪه ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﮐﻪ از آن‬
‫ﺑﯿﺨﺒﺮﻧﺪ؟!‬
‫آﯾﺎ ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﭼﺮا اﻋﺘﮑﺎف در ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﻣﺎ ﺑﯽرﻧﮓ ﺷﺪه اﺳﺖ؟!‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮐﺮدهاﯾﻢ ﭼﻮن در زرق و ﺑﺮق دﻧﯿﺎ ﻣﺴﺖ و ﻣﺪھﻮﺷﯿﻢ‪ .‬ﺑﻨﺪهی دﻧﯿﺎ‬
‫ﺷﺪهاﯾﻢ و از ﻟﺬت ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺤﺮوم!‪...‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮐﺮدهاﯾﻢ ﭼﻮن ﻣﮫﺎرﻣﺎن را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل و زن و ﻓﺮزﻧﺪﻣﺎن‬
‫َ‬
‫ﺳﭙﺮدهاﯾﻢ‪ .‬در ﭘﯽ آﺳﺎﯾﺶ آنھﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻦ دﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﮫﺘﺮ ﺟﺎن ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و از اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن ﺑﻪ‬
‫آﺧﺮﺗﻤﺎن ﮐﺎﻣﻼ ﻏﺎﻓﻠﯿﻢ‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ ﭼﻮن ﺑﻪ آﺳﺎﯾﺶ و زﻧﺪﮔﯽ ﻧﺮم و ﻧﺎزک ﺧﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪاﯾﻢ‪ .‬و‬
‫رﻣﻀﺎن ﺑﺮای ﻣﺎ ﻣﺎه ﺧﻮرد و ﻧﻮش و ﺧﻮاب و راﺣﺘﯽ اﺳﺖ!‪..‬‬
 ‫‪۱۲۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ ﭼﻮن ﺗﻨﺒﻠﯽ و راﺣﺘﯽ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺳﺎﯾﻪ اﻓﮑﻨﺪه و ﻃﻌﻢ و ﻟﺬت‬
‫ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت و ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﺪاﯾﻤﺎن را ﻧﭽﺸﯿﺪهاﯾﻢ‪ ،‬ﺗﺎ در ﭘﯽ آن ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮐﺮدهاﯾﻢ ﭼﻮن ﻧﻤﯽداﻧﯿﻢ اﯾﻦ ﭼﻨﺪ روز ﺧﻠﻮت ﺑﺎ ﺧﺪا را ﭼﻪ اﺛﺮی‬
‫اﺳﺖ ﺑﺰرگ ﺑﺮ روح‪ ،‬روان‪ ،‬ﻗﻠﺐ و ﺟﺎن ﻣﺎ‪ .‬از اﺛﺮ اﻋﺘﮑﺎف در ﭘﺎﮐﯽ ﻧﻔﺲ و ﻃﮫﺎرت آن و‬
‫ﻧﻮراﻧﯽ ﺷﺪن روح و ﺑﻠﻨﺪی آن‪ ،‬و ﺻﻔﺎی ﻗﻠﺐ و ﺷﺴﺘﺸﻮی آن از ﮔﻨﺎھﺎن ﺑﯽﺧﺒﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﺗﺮک ﮐﺮدهاﯾﻢ ﭼﻮن آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﺮای ﻣﺮگ را در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎ‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺎھﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﭼﻨﺎن ﻏﺮق زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺪهاﯾﻢ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ھﺮﮔﺰ ﻧﻤﯽﻣﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ از اﯾﻦ ﻏﻔﻠﺖ رھﺎﯾﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺳﻨﺖ اﻋﺘﮑﺎف را زﻧﺪه ﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻣﺤﺒﺖ و دوﺳﺘﯽ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪی رﺳﻮل ﭘﺎک ﺧﺪا ج زﻧﺪه ﮐﺮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺑﺤﻖ ﻣﺤﺒﺖ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﻣﻮﻻﯾﻤﺎن در ﻗﻠﺐھﺎﯾﻤﺎن ﺟﺎی ﮔﯿﺮد از ھﯿﭻ ﺳﻨﺘﯽ‬
‫از ﺳﻨﺘﮫﺎی او ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺨﻮاھﯿﻢ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻋﻠﻢ و داﻧﺴﺘﻦ زﻧﺪه ﮐﺮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺪاﻧﯿﻢ اﻋﺘﮑﺎف از ﺳﻨﺖ‬
‫ﻣﺤﺒﻮﺑﻤﺎن ؛ رﺳﻮل ﺧﺪا ج ﺑﻮده و از اھﻤﯿﺖ آن آ ﮔﺎھﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ ھﺮﮔﺰ آن را ﺗﺮک ﻧﺨﻮاھﯿﻢ‬
‫ﮐﺮد‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ھﻤﺖ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ‪ ،‬و ﻋﺰم واﻻ‪ ،‬و ﺑﺪور اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺗﻨﺒﻠﯽ‪ ،‬و ﻋﺸﻖ و‬
‫ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت ﺧﺪاوﻧﺪ زﻧﺪه ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻣﺤﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪھﺎی ﺧﺪا و ﺗﻤﺮﯾﻦ در ﮔﺬراﻧﺪن ﺳﺎﻋﺖھﺎﯾﯽ از‬
‫روز ـ در ﻏﯿﺮ از رﻣﻀﺎن و ﯾﺎ روزھﺎی اول رﻣﻀﺎن ـ در ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﺸﻐﻮل ﻋﺒﺎدت ﺷﺪن در‬
‫ﺧﻮد زﻧﺪه ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ ﻧﻔﺲ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن روزھﺎی اﻋﺘﮑﺎف ﺑﯽﻗﺮار ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻋﺸﻖ ورزﯾﺪن ﺑﻪ دﯾﻦ و ﺑﺎ ﻣﺤﺒﺖ ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و اﺧﻼص و‬
‫ﯾﮑﺴﻮﯾﯽ ﺑﺮای ﺧﺪای ﺧﻮد‪ ،‬و در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ رﺿﺎﯾﺖ او در ھﻤﻪی ﺣﺮفھﺎ و ﮔﻔﺘﻪھﺎ و‬
‫ﮐﺎرھﺎﯾﻤﺎن زﻧﺪه ﮐﺮد‪.‬‬
‫ـ اﻋﺘﮑﺎف را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ھﻮﻟﻨﺎک ﺟﮫﻨﻢ و ﻃﻤﻊ در رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬
‫رﺿﺎﯾﺖ اﻟﮫﯽ و ﻧﻌﻤﺖھﺎی ﺑﯽﻣﻨﺘﮫﺎی ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮﯾﻦ زﻧﺪه ﮐﺮد‪.‬‬
 ‫ﺷﺐ ﻗﺪر‬

‫ﻋﺠﺐ ﺷﺒﯽ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺷﺐ!‪...‬‬

‫ﺷﺐ ﻗﺪر در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﺎج ﺗﺎﺑﺎن ﻣﺎه رﻣﻀﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎھﯽ ﮐﻪ ﻣﮑﺎﻧﺖ و ارزﺷﺶ از‬
‫ﻣﺎھﯿﺖ اﯾﻦ ﺷﺐ ﻧﺸﺄت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت ّم َِن ٱل ۡ ُه َد ٰ‬ ‫اس َو َ� ّي َ‬ ‫َُۡۡ ُ‬
‫ان ُه ٗدى ّل َّ‬ ‫َ ۡ ُ َ َ َ َ َّ ٓ ُ َ‬
‫ى‬ ‫ٰ‬
‫ِ ٖ‬ ‫�‬ ‫ِ‬ ‫ِلن‬ ‫ء‬‫ر‬‫ق‬ ‫ٱل‬ ‫ِ‬ ‫ه‬ ‫ِي‬ ‫�‬ ‫ل‬ ‫﴿شهر رمضان ٱ�ِي أ ِ‬
‫نز‬
‫ُۡ َ‬
‫َوٱلف ۡرق ِ �‬
‫ان‪] ﴾...‬اﻟﺒﻘﺮة‪.[١٨٥ :‬‬
‫»ﻣﺎه رﻣﻀﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺮآن در آن ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ راھﻨﻤﺎی ﻣﺮدم اﺳﺖ و آﯾﺎت‬
‫روﺷﻨﮕﺮی ﺷﺎﻣﻞ رھﻨﻤﻮدھﺎ و ﺟﺪاﮐﻨﻨﺪه ﺣﻖ از ﺑﺎﻃﻞ در ﺑﺮ دارد‪«...‬‬
‫ﺷﺒﯽ ﮐﻪ در ﭘﺮﺗﻮ آن راﺑﻄﻪ ﺑﻨﺪه ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﺶ در ﻧﺎم »اﻟﻤﺤﯿﯽ« – زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺨﺶ –‬
‫ﭘﺮودﮔﺎر ﺗﺠﻠﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬و ﻣﻔﮫﻮم ﻋﺒﺎدت ﺑﻨﺪه از ﺗﺠﺎرت ﺑﻪ ﻣﺤﺒﺖ ارﺗﻘﺎء ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪:‬‬
‫»ﻣﻦ ﻗﺎم ﻴﻟﻠﺔ اﻟﻘﺪر إﻳﻤﺎﻧﺎ و اﺣتﺴﺎﺑﺎ ﻏﻔﺮ ﻪﻟ ﻣﺎ ﺗﻘﺪم ﻣﻦ ذﻧﺒﻪ«‬
‫»ھﺮ ﮐﺲ ﺷﺐ ﻗﺪر را ﺑﺎ اﯾﻤﺎن ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺨﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل و ﮐﺴﺐ رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی‬
‫ﺗﻨﮫﺎ او زﻧﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺖ از ﺗﻤﺎم ﮔﻨﺎھﺎﻧﯽ ﮐﻪ از او ﺳﺮ زده ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﯽ ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‪«.‬‬
‫ﻋﺠﺐ ﺷﺒﯽ اﺳﺖ!‪ ..‬ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن را »ﻟﯿﻠﺔ اﻟﻘﺪر« ﻧﺎم ﻧﮫﺎده‪ ،‬و اﻟﻘﺪر ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺑﺰرﮔﯽ و ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺑﺮ آﺧﺮﯾﻦ ﻗﻠﻪ وﺟﻮدش!‪..‬‬
‫و اﯾﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮ از ﺳﺨﻦ ﺑﺸﺮ ﻧﯿﺴﺖ! اﯾﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮ و ﺑﯿﺎن ﭘﺮوردﮔﺎری اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﮫﺎﯾﺖ ﻣﺮز‬
‫ﻋﻈﻤﺖ و ﺑﺰرﮔﯽ و ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺖ را ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ‪ .‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﮐﻤﺎﻟﺶ ﺑﯽﭘﺎﯾﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﻟﻠﻪ ﺟﻞ‬
‫ﺟﻼﻟﻪ‪...‬‬
‫ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﻗﺮآن در آن ﻧﺎزل ﺷﺪ ﺑﺪون ﺷﮏ‪ ،‬ﺷﺐ ھﻤﺎن ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ او ﻓﺮود‬
‫آﻣﺪه و ﺷﺐ ھﻤﺎن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ اﯾﻦ ﺷﺮف را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﮑﻪ ﻣﮑﺮﻣﻪ!‪..‬‬
‫و ای ﮐﺎش ﺷﺐ ﻗﺪر و اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎی روﺷﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﺪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ‬
‫ﻣﺼﻄﻔﯽ ج ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ھﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﮑﻪ ﮐﻪ ﻣﺤﻮر داﯾﺮه ﻋﺒﺎدی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اﺳﺖ و‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ ﻗﻠﺐھﺎی ﻋﺎﺷﻘﺎن و ﮐﻌﺒﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﮫﺮﺑﺎن در آن ﻗﺮار دارد‪ ،‬و ﻣﯿﺪان ﺣﺞ‬
‫دلھﺎﺳﺖ روزه ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺎﺗﻢ در آﺧﺮﯾﻦ ﺳﺎل زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺒﺎرﮐﺸﺎن در ﺣﺠﺔ اﻟﻮداع ﺧﻄﺎب ﺑﻪ اھﻞ ﻣﮑﻪ‬
 ‫‪۱۲۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪» :‬الﺼﻮم ﻳﻮم ﺗﺼﻮمﻮن‪ ،‬واﻟﻔﻄﺮ ﻳﻮم ﺗﻔﻄﺮون‪ ،‬واﻷﺿﻲﺤ ﻳﻮم ﺗﻀﺤﻮن«‪.‬‬
‫»رﻣﻀﺎن آن روزی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ روزه ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﺪ‪ ،‬و ﻋﯿﺪ آن روزی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ روزه ﺑﺎز‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬و ﻋﯿﺪ ﻗﺮﺑﺎن آﻧﺮوزی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﯽدھﯿﺪ«! )ﺑﻪ رواﯾﺖ ﺗﺮﻣﺬی‪ ،‬ﻗﺎﺿﯽ‬
‫اﺑﻮﺑﮑﺮ ﺑﻦ اﻟﻌﺮﺑﯽ در ﺷﺮﺣﺶ ﺑﺮ ﺗﺮﻣﺬی ﺣﺪﯾﺚ را ﺻﺤﯿﺢ داﻧﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ھﻤﯿﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﻣﺎم‬
‫اﺑﻮ داود‪ ،‬دار ﻗﻄﻨﯽ‪ ،‬اﺑﻦ ﻣﺎﺟﻪ‪ ،‬ﺑﯿﮫﻘﯽ ﻧﯿﺰ رواﯾﺎﺗﯽ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ج دارﻧﺪ‪(.‬‬
‫ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﻗﺮآن در ﺑﯿﺎن ﻣﻨﺰﻟﺖ آن ﺳﻮرهای ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﺗﮫﻔﻪ داده ﺗﺎ زﻣﺰﻣﻪ‬
‫دلھﺎی اﻣﯿﺪوارﺷﺎن ﮔﺮدد ﺗﺎ ﺑﺮوز ﻗﯿﺎﻣﺖ‪ ،‬ﺷﺒﯽ ﮐﻪ در آن ﻗﺪر و ﻣﻨﺰﻟﺖ ھﺮ ﻓﺮد ﻧﺰد‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرش رﻗﻢ زده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫وﻋﺠﺐ ﺟﮫﺎﻟﺘﯽ اﺳﺖ ﺧﺎﻟﯽ ﺷﺪن ﻣﺴﺠﺪھﺎ ﺑﻌﺪ از ﺟﺸﻦ ﺧﺘﻢ ﻗﺮآن در ﺷﺐ ﻗﺪر ﻧﺰد‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از آﺳﺘﯿﻦ ﮐﻮﺗﺎھﺎن در ﻓﮫﻢ و درک ﻣﻐﺰای ﻋﺒﺎدت و ﻋﻘﯿﺪه و راﺑﻄﻪ ﺑﻨﺪه و ﺧﺎﻟﻖ!‬
‫ﮔﻮﯾﺎ ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﺎﻧﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﺴﺐ اﺟﺮ و ﺛﻮاﺑﯽ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﺣﺎﻻ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ آن را‬
‫ﺑﺪﺳﺖ آوردهاﻧﺪ‪ ،‬و دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺎزی ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر ﻣﻨﻌﻢ و ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ! اﻧﮕﺎر ﻧﻪ‬
‫اﻧﮕﺎر آنھﺎ را ﺧﺪاﯾﯽ اﺳﺖ ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه و ﻣﮫﺮﺑﺎن و ﻻﯾﻖ و ﺳﺰاوار ﻋﺒﺎدت و ﭘﺮﺳﺘﺶ!‪..‬‬
‫ﻣﺤﺮوم آن ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺧﯿﺮات اﯾﻦ ﺷﺐ ﭘﺮ ﺑﺮﮐﺖ ﻣﺤﺮوم ﻣﺎﻧﺪ‪1 .‬آﻧﮑﻪ ھﻤﺖ‬
‫و ﺟﻮاﻧﻤﺮدﯾﺶ ﻧﺘﻮاﻧﺪ او را در زﻧﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﯾﻦ ﺷﺐ ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت و ﻧﯿﺎﯾﺶ و ﻣﻨﺎﺟﺎت‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرش ﯾﺎری دھﺪ در واﻗﻊ ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ؛ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺰرگ و ارﻣﻐﺎن وﺟﻮدی‪ ،‬ﮐﻪ ﺧﺎﻟﻖ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺸﺮﯾﺖ ھﺪﯾﻪ داده را اﺣﺴﺎس ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﺎ ﻋﺒﺎدت در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﮐﻤﺮ ﻃﺎﻋﺖ و ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺧﻢ ﮐﺮده ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ﺗﻮ را ھﺰاران ﺑﺎر‬
‫ﺷﮑﺮ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺑﺎ ﻧﻌﻤﺖ ﻗﺮآن ﻧﻮازﯾﺪی‪ ،‬ﺧﺪای ﻣﻦ ﻧﻌﻤﺖھﺎی ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ از ﺷﻤﺎرش ﺑﺮوﻧﻨﺪ و‬
‫ﻣﺮا ﺗﻮان ﺷﮑﺮ ھﯿﭻ ﯾﮏ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﺮﺗﺮﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺗﻮ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﻌﻤﺖ ھﺪاﯾﺖ و دﯾﻦ ﺣﻖ و‬
‫روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺿﻤﯿﺮ و وﺟﺪان اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﺗﺎج ﻧﻌﻤﺖھﺎﯾﺖ؛ ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ‪ ،‬در روان ﻣﻦ‬
‫ﮐﺎﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﻊ ﻓﺮوزاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮا از ﺗﺎرﯾﮑﯽھﺎ و ﮔﻤﺮاھﯽھﺎ ﻧﺠﺎت داده ﺑﺮ ﺷﺎھﺮاه‬
‫ھﺪاﯾﺖ و رﺳﺘﮕﺎری ﻧﮫﺎده اﺳﺖ‪«.‬‬
‫ﯾﺎ ﮐﯿﺴﺖ آﻧﮑﻪ ﺷﮑﺮ ﯾﮑﯽ از ھﺰار ﮐـﺮد؟!‬ ‫ﻓﻀﻞ ﺧـﺪای را ﮐـﻪ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺷـﻤﺎر ﮐـﺮد‬
‫َ‬
‫َ َ ٓ ۡ َ ٰ َ َ َۡ َُ َۡ‬ ‫َّ ٓ َ َ ۡ َ ٰ ُ َ ۡ َ ۡ َ‬
‫ۡ‬ ‫ۡ‬ ‫َّ‬ ‫َّ َّ‬ ‫ّۡ‬
‫﴿�ِس ِم ٱ�ِ ٱلر� ٱلرحِي ِم‪ .‬إِ�ا أنزل�ه ِ� �لةِ ٱلقدرِ ‪ ١‬وما أدرٮك ما �لة ٱلقدرِ‬
‫َ َ َّ ُ ۡ َ َ ٰٓ َ ُ َ ُّ ُ َ ۡ َ ّ ّ ُ ّ‬ ‫َ‬ ‫َۡ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ َۡ‬
‫�‬‫��ِكة وٱلروح �ِيها �ِإِذ ِن ر� ِ ِهم مِن ِ‬ ‫‪�ۡ ٢‬لة ٱلق ۡدرِ خ ۡ�‪ّ ٞ‬م ِۡن �ل ِف ش ۡه ٖر ‪�� ٣‬ل ٱلم‬

‫‪) -١‬اﺣﻤﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺎﺋﯽ(‬

 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۲۸‬‬
‫َ َۡ‬ ‫َ‬
‫� َم ۡطلعِ ٱلف ۡج ِر ‪] ﴾٥‬اﻟﻘﺪر‪.[٥-١ :‬‬ ‫� َح َّ ٰ‬ ‫أ ۡمر ‪َ ٤‬س َ� ٰ ٌم ِ َ‬
‫ٖ‬
‫»ﻣﺎ اﯾﻦ ﻗﺮآن ﻋﻈﯿﻢ اﻟﺸﺄن را در ﺷﺐ ﻗﺪر ﻧﺎزل ﮐﺮدﯾﻢ* و ﭼﻪ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ اﯾﻦ‬
‫ﺷﺐ ﻗﺪر آ ﮔﺎه ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺮد؟! * ﺷﺐ ﻗﺪر از ھﺰار ﻣﺎه ﺑﮫﺘﺮ و ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ * در اﯾﻦ ﺷﺐ‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و روح )ﯾﻌﻨﯽ ﺟﺒﺮﺋﯿﻞ( ﺑﻪ اذن ﺧﺪا از ھﺮ ﻓﺮﻣﺎن و دﺳﺘﻮر اﻟﮫﯽ ﻧﺎزل ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‬
‫* اﯾﻦ ﺷﺐ ﺳﻼﻣﺖ و ﺗﮫﻨﯿﺖ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺻﺒﺤﮕﺎه *«‬
‫ﺷﺐ ﻗﺪر ھﻤﺎن ﺷﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ زﻣﯿﻦ ﺧﺎﮐﯽ ﺑﺎ ﻣﻠﮑﻮت أﻋﻠﯽ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﺒﯽ‬
‫ﮐﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺮ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﻣﻨﺖ ﻧﮫﺎده‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از آنھﺎ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪ ﺗﺎ ﭘﯿﺎم و ﮐﻼم او را ﺑﻪ‬
‫ھﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ۡ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ّ‬ ‫ٗ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫ۡ‬
‫� ٱل ُم ۡؤ ِمن َ‬ ‫َ َ ۡ َ َّ َّ ُ َ َ‬
‫ِ� إِذ َ� َعث �ِي ِه ۡم َر ُسو� م ِۡن أنف ِ‬
‫س ِه ۡم َ�تلوا عل ۡي ِه ۡم َءا�ٰتِهِۦ‬ ‫﴿لقد من ٱ�‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫ب َوٱ� ِك َم َة �ن َ�نُوا مِن َ� ۡب ُل ل� َض َ�ٰل ُّ‬ ‫ۡ‬ ‫ۡ‬ ‫َو ُ� َز ّ� ِيه ۡم َو ُ� َع ّل ُِم ُه ُم ٱلك َِ�ٰ َ‬
‫ۡ‬
‫�﴾‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ب‬ ‫م‬ ‫ٖ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫]آلﻋﻤﺮان‪.[١٦٤:‬‬
‫»ﺑﻪ راﺳﺘﯽ ﺧﺪا ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻣﻨﺖ ﻧﮫﺎد آنﮔﺎه ﮐﻪ در ﻣﯿﺎﻧﺸﺎن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮی از ﺧﻮدﺷﺎن‬
‫ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺖ ﺗﺎ آﯾﺎت او را ﺑﺮ آﻧﺎن ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﭘﺎﮐﺸﺎن ﮐﻨﺪ و ﮐﺘﺎب و ﺣﮑﻤﺘﺸﺎن ﺑﯿﺎﻣﻮزد‪ ،‬در‬
‫ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﯽﺗﺮدﯾﺪ از ﭘﯿﺶ در ﮔﻤﺮاھﯽ آﺷﮑﺎری ﺑﻮدﻧﺪ«‬
‫ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﻓﮫﻢ ﺑﺰرﮔﯽ و ﻋﻈﻤﺖ و اﺣﺴﺎس ﻣﮑﺎﻧﺖ و ﺟﺎﯾﮕﺎه آن از ﻋﻘﻞ و ادراک ﺑﺸﺮ‬
‫ﺑﮑﻠﯽ ﺧﺎرج اﺳﺖ‪.‬‬
‫َ َُ َۡ‬ ‫ٓ َۡ َ‬
‫﴿ َو َما أد َرٮٰك َما ۡ�لة ٱلق ۡدرِ ‪.﴾٢‬‬
‫»و ﺗﻮ ﭼﻪ داﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﺐ ﻗﺪر ﭼﯿﺴﺖ؟!«‬
‫ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ وﺟﻮد ﻗﺮآﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﻘﻞھﺎی ﻣﺤﺪود ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ از ﺑﺎب ﻟﻄﻒ و ﻣﮫﺮ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﺗﺼﻮﯾﺮی از ﻋﻈﻤﺖ ﺑﯽﻣﻨﺘﮫﺎی آن را در ﺗﻌﺒﯿﺮی ﻗﺎﺑﻞ ھﻀﻢ ﺑﺮای ادراک ﺑﺸﺮ‬
‫ﺑﻪ او ﺗﻘﺪﯾﻢ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َُ َۡ‬
‫﴿ ۡ�لة ٱلق ۡدرِ خ ۡ�‪ِ ّ ٞ‬م ۡن �ل ِف ش ۡه ٖر ‪﴾٣‬‬
‫»ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﮫﺘﺮ از ھﺰار ﻣﺎه اﺳﺖ«‬
‫ھﺰار ﻣﺎه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺗﺤﺪﯾﺪ ﻋﺪدی ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﮐﻨﺎﯾﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ھﺪف ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﺮدن‬
‫ﻣﻌﻨﺎی ﺑﯽﻣﻨﺘﮫﺎ ﺑﻪ ﻋﻘﻞھﺎی ﻣﺤﺪود‪.‬‬
‫َ‬
‫و اﯾﻦ ﺧﺪای ﻋﺎﻟﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺧﯿ ٌﺮ»و ﺑﮫﺘﺮ و ﺑﺮﺗﺮ!‪ ...‬و ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬
‫ﺳﺎﺣﻞ ﺧﯿﺮﯾﺖ و ﺑﺮﺗﺮﯾﺖ اﻟﮫﯽ را ﺗﻨﮫﺎ ﺣﺘﯽ ﺑﺼﻮرت ﻧﻈﺮی در ﺗﺼﻮر ﺧﻮد ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﺪ؟!‪..‬‬
 ‫‪۱۲۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫و ﭼﻪ ﻋﺠﺐ ﺑﺮ اﯾﻦ!‪..‬‬
‫ﭼﻨﺪھﺎ ھﺰار ﻣﺎه و ﭼﻨﺪھﺎ ھﺰار ﺳﺎل ﺑﺮ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺧﻮاھﺪ ﮔﺬﺷﺖ!‪ ..‬آﯾﺎ ھﻤﻪ‬
‫اﯾﻦ زﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺧﯿﺮاﺗﺶ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ آن ارﻣﻐﺎﻧﯽ را دھﺪ ﮐﻪ ﺷﺐ ﻣﺒﺎرک ﻗﺪر‬
‫ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﺦ و ﺑﺸﺮﯾﺖ ارزاﻧﯽ داﺷﺘﻪ؟!‪..‬‬
‫ﭼﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﺷﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن را ﺑﺮای آﻏﺎز ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻗﺮآن و ﮐﻼم ﺧﻮد ﺑﻪ‬
‫ﺑﺸﺮﯾﺖ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه اﺳﺖ!‬
‫ﺷﺒﯽ ﮐﻪ در ﻓﻀﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ آن ﭘﺮﺗﻮ ﻧﻮر اﻟﮫﯽ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ وﺟﻮد ﺳﻼم و آﺳﺎﯾﺶ‬
‫ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ‪:‬‬
‫َ َۡ‬ ‫﴿ َس َ� ٰ ٌم ِ َ‬
‫� َم ۡطلعِ ٱلف ۡج ِر ‪﴾٥‬‬
‫� َح َّ ٰ‬
‫»آن ﺷﺐ ﺗﺎ ﻃﻠﻮع ﺑﺎﻣﺪاد ھﻤﻪ ﺳﻼم و درود اﺳﺖ«‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﺷﺐ زﻣﯿﻦ و آﺳﻤﺎن‪ ،‬ﺧﻼﯾﻖ و ﻣﻼﯾﮏ در ﯾﮏ ﺟﺸﻦ ﺑﯽﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺆﻣﻨﺎن از ﺧﻮد ﺑﯿﺨﻮد ﺳﺨﺖ ﻣﺸﻐﻮل ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدﺗﻨﺪ‪ ..‬اﺷﮏھﺎی ﮔﺮم ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ و‬
‫ﻧﺪاﻣﺖ از ﮔﻨﺎھﺎن و ﻟﻐﺰشھﺎ ﺑﺎ اﺷﮏھﺎی ﺳﺮد اﻣﯿﺪ و ﺑﺨﺸﺎﯾﺶ اﻟﮫﯽ ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪھﺎ آﻣﯿﺨﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬دﺳﺖھﺎی راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺴﻮی درھﺎی ﮔﺸﻮده ﮐﺮم اﻟﮫﯽ دراز اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺎ!‪ ...‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ!‪ ...‬ﻣﺎﻟﮑﺎ!‪ ...‬ﮐﺮﯾﻤﺎ!‪ ...‬رﺣﯿﻤﺎ!‪ ...‬ﺧﺎﻟﻘﺎ!‪ ...‬آﻓﺮﯾﺪﮔﺎرا!‪ ..‬رازﻗﺎ!‪ ..‬ﻏﻔﻮرا!‪..‬‬
‫ﺳﻼﻣﺎ!‪ ..‬ﻏﻔﺎرا!‪ ..‬ﺟﺒﺎرا!‪ ...‬ﻣﻨﺘﻘﻤﺎ!‪ ..‬و‪...‬‬
‫و ﻓﻮج ﻓﻮج ﻣﻼﯾﮏ ﺑﻪ رھﺒﺮی ﺟﺒﺮﯾﻞ اﻣﯿﻦ؛ ﭘﯿﮏ آﺳﻤﺎن )÷( ﺑﺴﻮی ﭘﯿﮏ‬
‫زﻣﯿﻨﯿﺎن ج ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺮوردﮔﺎر از ﮐﺮاﻧﻪھﺎی آﺳﻤﺎن ﺑﺴﻮی زﻣﯿﻦ رژه ﻣﯽروﻧﺪ‪:‬‬
‫ُ َ ۡ َّ ّ ُّ َ‬ ‫َ َ َّ ُ ۡ َ َ ٰٓ َ‬
‫� أ ۡم ٖر ‪.﴾٤‬‬ ‫م‬ ‫م‬‫ه‬ ‫ك ُة َو ُّ‬
‫ِ‬ ‫ِن‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫�‬ ‫ر‬ ‫ن‬
‫ِ‬ ‫ذ‬‫ِ‬ ‫إ‬‫ِ‬ ‫�‬ ‫ا‬ ‫ِيه‬ ‫�‬ ‫وح‬ ‫ٱلر‬ ‫﴿��ل ٱلم�� ِ‬
‫»در آن ﺷﺐ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و روح ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن ﺑﺮای اﻧﺠﺎم دادن ﮐﺎرھﺎ ﻧﺎزل‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ«‬
‫ﭼﻪ ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺖ و ﺑﯿﭽﺎرهاﻧﺪ آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﯾﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﯽﻣﺎﻧﻨﺪ در ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫ﺧﻠﻘﺖ را درک ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ!‬
‫ﭼﻪ ﺑﺪﺑﺨﺘﻨﺪ و ﺣﯿﺮان آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭼﺸﻢھﺎی ﺿﻤﯿﺮﺷﺎن را ﺗﻮان دﯾﺪن اﯾﻦ ﺟﺸﻦ ﭘﺮ‬
‫اﺑﮫﺖ ﻧﯿﺴﺖ؟!‬
‫آه!‪...‬‬
‫ﺑﺤﺎل اﯾﻦ ﻧﺎﺑﺨﺮدان ﻧﮕﻮﻧﺒﺨﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮن ﮔﺮﯾﺴﺖ ﮐﻪ از آﺳﺎﯾﺶ و ﺳﻼم ﮐﻪ ﺳﯿﻤﺎی‬
‫وﺟﻮدی اﯾﻦ ﺷﺐ اﺳﺖ ﻣﺤﺮوﻣﻨﺪ‪..‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۳۰‬‬

‫ﻧﻪ وﺟﺪان و ﺿﻤﯿﺮ آﻧﺎن آﺳﻮده اﺳﺖ‪ ،‬و ﻧﻪ در ﺧﺎﻧﻪ و ﮐﺎﺷﺎﻧﻪ ﺧﻮد آراﻣﺶ دارﻧﺪ‪ ،‬و ﻧﻪ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﮐﺸﻮرﺷﺎن در اﻣﺎن ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮد!‪..‬‬
‫اﺿﻄﺮاب و ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ و ﺣﯿﺮت و درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ و واﻣﺎﻧﺪﮔﯽ و ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ ﺳﯿﻤﺎی‬
‫زﻧﺪﮔﯿﺸﺎن و ﺧﺴﺎرت اﺧﺮوی ﻧﮫﺎﯾﺖ ﭘﺮ دردﺷﺎن در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ!‪..‬‬
‫ﻟﺬت ﻣﺴﺘﺎﻧﻪ اﯾﻦ ﺷﺐ ﭼﻨﺎن روح ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻋﺒﺎدت را ﺑﻪ وﺟﺪ و ﺣﯿﺮت در آورده ﮐﻪ‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﮫﺮ و ﻋﻄﻮﻓﺖ ج ﻧﺨﻮاﺳﺖ ﺷﯿﺪاﯾﯽ اﯾﻦ ﻟﺬت را ﺑﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﮐﻮﺗﺎه ﮐﺮده‪ ،‬اﯾﻦ ﺷﺐ‬
‫را ﺑﺮای آنھﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﺪ!‬
‫ھﯿﭻ رواﯾﺖ ﺛﺎﺑﺘﯽ ﺑﺮ ﺗﻌﯿﯿﻦ اﯾﻦ ﺷﺐ در ‪ ٢١‬ﯾﺎ ‪ ٢٣‬ﯾﺎ ‪ ٢٥‬و ﯾﺎ ‪ ٢٧‬ﯾﺎ ‪ ٢٩‬ﻧﯿﺴﺖ! آﻧﭽﻪ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺐ ﻣﺒﺎرک و ﮐﻤﺎل ﻣﻨﺰﻟﺖ در ﻣﺎه رﻣﻀﺎن اﺳﺖ‪:‬‬
‫ُۡ ُ‬ ‫َ ۡ ُ َ َ َ َ َّ ٓ ُ َ‬
‫نزل �ِيهِ ٱلق ۡر َءان‪.﴾...‬‬
‫﴿شهر رمضان ٱ�ِي أ ِ‬
‫»ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﮐﻪ ﻗﺮآن در آن ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ‪«...‬‬
‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َّ‬ ‫َّ ٓ َ َ ۡ َ ُ َ ۡ َ ُّ َ َ َ َّ ُ‬
‫﴿إِ�ا أنزل�ٰه ِ� �لةٖ م�ٰر� ٍة� إِنا كنا منذِرِ�ن ‪] ﴾٣‬اﻟﺪﺧﺎن‪.[٣ :‬‬
‫»ﻣﺎ آن را در ﺷﺒﯽ ﻓﺮﺧﻨﺪه ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎدهاﯾﻢ‪«..‬‬
‫و در ﺣﺪﯾﺜﯽ ﺻﺤﯿﺢ از آﻗﺎﯾﻢ – ﺟﺎﻧﻢ ﻓﺪاﯾﺶ‪-‬؛ ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻤﺮﺳﻠﯿﻦ ج آﻣﺪه اﺳﺖ‪» :‬ﺤﺗﺮوا‬
‫ﻴﻟﻠﺔ اﻟﻘﺪر ﻲﻓ اﻟﻌﺮﺸ اﻷواﺧﺮ ﻣﻦ رمﻀﺎن« »در دھﻪ آﺧﺮ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﺷﺐ ﻗﺪر را‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج در اﯾﻦ ﻓﺮﻣﻮده ﮔﮫﺮﺑﺎر ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻓﻌﺎل در اﯾﻦ ﺟﺸﻦ‬
‫ﺟﮫﺎﻧﯽ دﻋﻮت ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﺎز و ﻣﻨﺎﺟﺎت و ﺗﻼوت ﻗﺮآن اﻟﺒﺘﻪ »إﻳﲈﻧﺎ‬
‫واﺣﺘﺴﺎﺑﺎ«؛ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ و از روی اﯾﻤﺎن و ﺑﺎور ﻗﻠﺒﯽ و ﺗﻨﮫﺎ ﺑﮫﺪف رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺧﺸﻨﻮدی‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﺗﺠﻠﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﺷﯿﻮه ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻗﺮآﻧﯽ؛ ﮔﺮه زدن ﺑﯿﻦ ﻋﺒﺎدت و ﻣﺎھﯿﺖ ﻋﻘﯿﺪه در ﺿﻤﯿﺮ و‬
‫وﺟﺪان ﺑﻨﺪه‪..‬‬
‫ﻋﺒﺎدت در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﻤﺎدی اﺳﺖ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آﻧﭽﻪ در ﺿﻤﯿﺮ و وﺟﺪان ﻓﺮد ﻣﯽﮔﺬرد‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮی زﻧﺪه ﺑﺎ رﻧﮓ ﻣﺸﺎﻋﺮ و اﺣﺴﺎﺳﺎت ﮐﻪ از ﻣﺤﺪوده اﻧﮑﺎر و ﺧﯿﺎﻻت ﺑﯿﺮون آﻣﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ اﯾﻦ ﺳﻼم و آﺳﺎﯾﺶ ﺷﺐ ﻗﺪر‪ ،‬و در ﭘﯽ ﺑﺮﻗﺮاری راﺑﻄﻪ ﻗﻮی ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﺎ‬
‫ﻋﺒﺎداﺗﯽ ﮐﻪ از ﻋﺸﻖ و ﺑﺎور و اﯾﻤﺎن ﻗﻠﺒﯽ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی‬
 ‫‪۱۳۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭘﺮوردﮔﺎر را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ دارﻧﺪ‪ ،‬آﺳﺎﯾﺶ و ﺳﻌﺎدت ﻓﺮد‪ ،‬و ﺟﺎﻣﻌﻪ رﻗﻢ زده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ در ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﺟﺸﻦ ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ ﺷﺐ ﻗﺪر ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﯽ رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ھﺮﮔﺰ از ﻣﻘﺎم‬
‫و ﻣﻨﺰﻟﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺧﻮد ﺗﻨﺎزل ﻧﺨﻮاھﺪ ﮐﺮد و در ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺣﻞ زﻧﺪﮔﯿﺶ ﻋﺰت و ﻗﺪر و‬
‫ﻣﻨﺰﻟﺖ اﯾﻤﺎﻧﯿﺶ را ﺣﻔﻆ ﺧﻮاھﺪ ﻧﻤﻮد‪..‬‬
‫ﺧﻮﺷﺎ ﺑﺤﺎل آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﻓﯿﻘﺸﺎن ﻣﯽدھﺪ ﺗﺎ ده روز آﺧﺮ رﻣﻀﺎن را ﺑﻪ اﻋﺘﮑﺎف‬
‫ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ!‪ ..‬اﻧﺴﺎنھﺎی وارﺳﺘﻪای ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ ھﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪ و زﯾﺮﮐﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺗﻮﻓﯿﻖ‬
‫اﻟﮫﯽ ﺑﻪ آنھﺎﺳﺖ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺑﺮﮐﺎت ﺷﺐ ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﻗﺪر را ﺑﺮای ﺧﻮد ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﺮدهاﻧﺪ!‪..‬‬
 ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ در زاوﯾﻪ دﯾﺪ‬

‫آﻓﺘﺎب ﮐﺸﺎن ﮐﺸﺎن ﺧﻮد را ﺑﺴﻮی ﻗﻠﺐ آﺳﻤﺎن ﻣﯽرﺳﺎﻧﯿﺪ ﮐﻪ اﻧﺲ ﺑﻪ ﻧﻀﺮ وارد‬
‫ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺷﮫﺮ ﺑﮑﻠﯽ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽآﻣﺪ‪ .‬ﺟﺰ ﭼﻨﺪ دﺧﺘﺮ ﺑﭽﻪای ﮐﻪ دﻧﺒﺎل ھﻢ‬
‫ﻣﯽدوﯾﺪﻧﺪ و ﭘﯿﺮ زﻧﯽ ﮔﻮژ ﭘﺸﺖ ﮐﺴﯽ در ﮐﻮﭼﻪ ﺑﺎزارھﺎی ﺷﮫﺮ ﺑﭽﺸﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪.‬‬
‫ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺗﺎزه رﺳﯿﺪه ﺑﺎ ﺣﯿﺮت اﺳﺒﺶ را ﺑﺴﻮی ﺧﺎﻧﻪاش ھﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬در ﺧﻢ ﮐﻮﭼﻪ‬
‫ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺎزﯾﮕﻮﺷﯽ را دﯾﺪ ﮐﻪ ﻗﺎﯾﻢ ﺑﺎﺷﮏ ﺑﺎزی ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ از آنھﺎ را ﺻﺪا زده‬
‫ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﭘﺴﺮ ﺟﺎن ﭼﺮا ﺷﮫﺮ ﺳﺎﮐﺖ و ﺧﺎﻣﻮش اﺳﺖ؟! ﻣﺮدم ﮐﺠﺎ رﻓﺘﻪاﻧﺪ؟!‬
‫ﭘﺴﺮک ﺧﺴﺘﻪ ھﺲ ھﺲ زﻧﺎن آب دھﺎﻧﺶ را ﻗﻮرت داده‪ ،‬ﺧﻮدش را ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاری ﻋﻤﻮ؟! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ھﻤﺮاه ﯾﺎراﻧﺶ ﺑﻪ اﺣﺪ رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮاوﻻن ﻣﮑﻪ ﺑﺮای ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻟﺸﮑﺮ ﮐﺸﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ!‪..‬‬
‫ﭼﮫﺮه ﺧﺴﺘﻪ اﻧﺲ ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎره ﭼﻮن ﺷﮑﻮﻓﻪ ﺷﮕﻔﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺧﺪای ﻣﻦ! اﯾﻦ ھﻤﺎن روزی‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ آرزو داﺷﺘﻢ‪ .‬از ﭘﺴﺮ ﺑﭽﻪھﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺷﺘﺮھﺎی ﺑﺎر ﮐﺎﻻ ﮐﻪ دﺳﺘﺮﻧﺞ ﺳﻔﺮ دور و‬
‫درازش ﺑﻮد را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاش ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬و ﺧﻮد از ھﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﺴﻮی اﺣﺪ ﭼﮫﺎر ﻧﻌﻞ ﺗﺎزﯾﺪ‪ .‬در راه‬
‫ﺧﺪا ﺧﺪا ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا ﺟﻨﮓ ﺗﻤﺎم ﺷﻮد و او ﮐﻪ ﯾﮏ ﺳﺎل اﺳﺖ از ﺣﺴﺮت ﺷﺮﮐﺖ‬
‫ﻧﮑﺮدن در ﻏﺰوه ﺑﺪر ﺑﺨﻮد ﻣﯽﭘﯿﭽﺪ و ﺷﺎﻧﺴﺶ را ﻣﻼﻣﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ را ﻧﯿﺰ از‬
‫دﺳﺖ دھﺪ‪.‬‬
‫روزی ﮐﻪ ﻏﺰوه ﺑﺪر درﮔﺮﻓﺖ اﯾﺸﺎن در ﺷﮫﺮ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﭼﻮن از ﺳﻔﺮ ﺗﺠﺎرﺗﯿﺶ‬
‫ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ ﺧﺒﺮ ﻏﺰوه ﺑﺪر و ﭘﯿﺮوزی ﺗﺎرﯾﺦﺳﺎز ﻣﺆﻣﻨﺎن و ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن را ﺷﻨﯿﺪﻧﺪ‪ ،‬از‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﺟﻮاﻧﻤﺮداﻧﻪ در ﮐﻨﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ ﺷﻤﺸﯿﺮ زﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎراﺣﺖ و‬
‫ﻏﻤﮕﯿﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺘﯽ روزی ﺑﺮای ﺗﺴﻠﯽ دادن ﺧﻮد ﻧﺰد ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج رﻓﺘﻪ از اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﻓﺮﺻﺘﯽ را از دﺳﺖ داده اﺣﺴﺎس ﺣﺴﺮت ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻟﻦﺌ أﺷﻬﺪ� اﷲ ﻣﻌﺮ�ﺔ ﻣﻊ‬
‫رﺳﻮﻪﻟ ﻟ��ﻦ اﷲ ﻣﺎ أﺻﻨﻊ« ‪ -‬اﮔﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﺻﺘﯽ دھﺪ ﺗﺎ در ﮐﻨﺎر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﺟﮫﺎد‬
‫ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺧﻮاھﺪ دﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺧﻮاھﻢ ﮐﺮد‪ ،‬و ﭼﻪ ﻣﺮداﻧﮕﯽھﺎ و رﺷﺎدتھﺎ ﺛﺒﺖ‬
‫ﺧﻮاھﻢ ﮐﺮد! ‪ -‬ﺣﺎل اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪..‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﺰدﯾﮑﯽھﺎی اﺣﺪ رﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا رﻧﮓ‬
 ‫‪۱۳۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭘﺮﯾﺪه و ﺣﯿﺮان و ﺳﺮﮔﺮدان ﭼﻮن اﻧﺴﺎنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺘﮏھﺎی ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن وارد آﻣﺪه‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮔﺮﯾﺎن و ﭘﺮﯾﺸﺎن ﺑﺴﻮی ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻣﯽدوﻧﺪ‪ .‬در اﺑﺘﺪا ﻓﮑﺮ ﮐﺮد ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺰدﻻن ﺗﺮﺳﻮﯾﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺿﺮﺑﻪ دﯾﺪه ﭘﺎ ﺑﻪ ﻓﺮار ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن دﯾﺪ ﮐﻪ ھﺮ ﭼﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻣﯽرود‬
‫ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد ﻓﺮارﯾﮫﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﮔﺮدد ﺳﻌﯽ ﮐﺮد ﺟﻠﻮی ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از آنھﺎ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﭙﺮﺳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده؟! از ﺑﯿﻦ ﺟﻤﻼت ﺷﮑﺴﺘﻪای ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ھﺲ ھﺲ زدن و ﮔﺮﯾﻪ و زاری‬
‫اﯾﻦ اﻓﺮاد ﻣﺎت و ﻣﺒﮫﻮت و ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ از دھﺎﻧﺸﺎن ﺑﯿﺮون ﻣﯽﭘﺮﯾﺪ ﻓﮫﻤﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج‬
‫ﺑﻪ ﺷﮫﺎدت رﺳﯿﺪه‪ ،‬و اﯾﻦھﺎ در ﻏﻢ ﻓﺮاق ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻋﻘﻞھﺎ و ﮐﻨﺘﺮﻟﺸﺎن را از دﺳﺖ‬
‫دادهاﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﻣﻌﺮﮐﻪ رﺳﯿﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻧﺎﻣﯽ ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ را دﯾﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺷﻤﺸﯿﺮھﺎﯾﺸﺎن را اﻧﺪاﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺘﻪ زار زار ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺪاﻧﮫﺎ ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪه ﺑﺮ‬
‫ﺳﺮﺷﺎن داد ﮐﺸﯿﺪ‪ :‬آھﺎی ﺷﻤﺎ را ﭼﻪ ﺷﺪه؟! ﺑﺮﺧﯿﺰﯾﺪ و ﺑﻤﯿﺮﯾﺪ ﺑﺮ آﻧﭽﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﺮ آن‬
‫ﺟﺎن داد!‬
‫ﺳﺨﻦ ﺧﺸﻢ آﻟﻮد اﻧﺲ ﭼﻮن ﭘﺘﮏ ﮔﺮان ﺑﺮ ﺳﺮ ﺷﺎﮔﺮدان ﻣﮑﺘﺐ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﻓﺮو آﻣﺪه آنھﺎ‬
‫را ﺑﺨﻮد آورد‪ .‬اﻧﺲ ﻣﻨﺘﻈﺮ آنھﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻮی اﺣﺪ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﻧﻔﺴﯽ ﻋﻤﯿﻖ ﮐﺸﯿﺪه ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫»إ� أﺟﺪ ر�ﺢ اﺠﻟﻨﺔ دون أﺣﺪ« – ﻣﻦ ﺑﻮی ﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﮫﺸﺖ ﮐﻪ از ﺳﻮی اﺣﺪ ﻣﯽآﯾﺪ را‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻢ ‪.-‬‬
‫ﺷﻤﺸﯿﺮ ﻋﺮﯾﺎﻧﺶ را در ھﻮا ﭘﯿﭽﯿﺪ و »اﻟﻠﻪ اﮐﺒﺮ« ﺳﺮداده ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﺳﭙﺎه دﺷﻤﻦ ﺗﺎزﯾﺪ‪..‬‬
‫ھﯿﭻ ﮐﺲ ﺟﺰ ﺧﺪا ﻧﻤﯽداﻧﺪ اﻧﺲ ﭼﻪ رﺷﺎدتھﺎ و دﻟﯿﺮیھﺎﯾﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺪاﯾﺶ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻪ ﯾﺎد دارد ﭼﻮن ﺳﭙﺎھﯿﺎن اﺳﻼم ﻓﮫﻤﯿﺪﻧﺪ ﺧﺒﺮ ﺷﮫﺎدت‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺷﺎﯾﻌﻪای و دﺳﯿﺴﻪای ﺑﯿﺶ از دﺷﻤﻦ ﻧﺒﻮده‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﯿﺪان ﺑﺎز ﮔﺸﺘﻨﺪ و ﭼﻮن آﺗﺶ‬
‫ﺟﻨﮓ ﻓﺮو ﻧﺸﺴﺖ دﯾﮕﺮ ﺻﺪای ﺗﮑﺒﯿﺮ رﻋﺪ آﺳﺎی اﻧﺲ را ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺷﻨﯿﺪ‪ .‬در ﺑﯿﻦ‬
‫ﺷﮫﯿﺪان ﻣﺴﻠﻤﺎن اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﭽﺎﻟﻪ و ﺗﮑﻪ ﭘﺎره ﺷﺪه ﺑﭽﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد ﮐﻪ ﺻﻮرﺗﺶ ﺑﮑﻠﯽ از‬
‫ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬و اﮔﺮ ﺧﻮاھﺮ اﻧﺲ از روی ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﻧﮕﺸﺖ دﺳﺖ ﺑﺮادرش ﺑﻮد او را‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﺴﯽ ﺟﺰ ﺧﺪا از راز اﯾﻦ رادﻣﺮد ﻣﯿﺪان ﻣﺮداﻧﮕﯽ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻧﻤﯽﺷﺪ!‪..‬‬
‫آﻧﭽﻪ اﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ را ﺑﻪ ﺳﺘﺎرهای درﺧﺸﺎن در آﺳﻤﺎن رادﻣﺮدیھﺎ و رﺷﺎدتھﺎ ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮﺷﺶ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﯾﻖ روز ﺑﻮد‪ :‬اﮔﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺟﺎم ﺷﮫﺎدت ﻧﻮﺷﯿﺪه‪ ،‬ﭼﺮا ﮔﺮﯾﻪ و‬
‫زاری؟!‪ ..‬ﺑﺮ ھﻤﺎن راھﯽ ﮐﻪ او رﻓﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﯿﺶ روﯾﻢ؛ ﯾﺎ ﭼﻮن او ﺷﺮف ﺷﮫﺎدت ﯾﺎﺑﯿﻢ و ﯾﺎ‬
‫ﭘﯿﺮوز ﺷﺪه راھﺶ را اداﻣﻪ دھﯿﻢ؟!‬
‫اﻧﺲ ﻓﺮدی ﺑﻮد ﮐﻪ از ﻧﺎ اﻣﯿﺪی و ﻣﻨﻔﯽﻧﮕﺮی و ﺷﮑﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮی و ﺳﺴﺘﯽ و ﺑﯽھﻤﺘﯽ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۳۴‬‬

‫ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﯿﺰار ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدی ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ھﺸﺘﺎد ﺿﺮﺑﻪ ﺗﯿﺮ و ﻧﯿﺰه و ﺷﻤﺸﯿﺮ دﺷﻤﻦ ﺟﺎم‬
‫ﺷﮫﺎدت ﺳﺮﮐﺸﯿﺪ!‪..‬‬
‫اﻧﺲ ﺑﻪ ﯾﺎراﻧﺶ آﻣﻮﺧﺖ ﻧﺒﺎﯾﺪ از دﺷﻤﻦ ﺑﻨﺎﻟﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺮگ اﮔﺮ ﺑﻪ ﮔﻠﻪ زﻧﺪ ﭼﻪ ﺗﻌﺠﺐ در آن‬
‫اﺳﺖ؟! ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و وﻇﯿﻔﻪ ﺧﻮد را درک ﮐﺮده در آن ﮐﻮﺗﺎھﯽ ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ .‬آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻣﺮوز ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎری »ﻧﻈﺮﯾﻪ دﺳﯿﺴﻪ« ﻣﺒﺘﻼﯾﻨﺪ و ھﻤﻪ ﻣﺸﮑﻼت رﯾﺰ و درﺷﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد را‬
‫ﺑﺮ ﺷﺎﻧﻪ ﺻﮫﯿﻮﻧﯿﺴﺖ ﺟﮫﺎﻧﯽ و اﻣﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺖھﺎ و آﻣﺮﯾﮑﺎ آوﯾﺰان ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻨﺎن ﺣﻘﯿﺮ و‬
‫دﺳﺖ و ﭘﺎ ﺑﺴﺘﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ دﺷﻤﻨﯽ ﮐﻪ در ذھﻨﺸﺎن ﭼﻮن ھﯿﻮﻻﯾﯽ ﻣﻌﺠﺰه ﺳﺎز ﺟﺴﺖ و‬
‫ﺧﯿﺰ ﻣﯽزﻧﺪ اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﺪای ﻗﺎدر و ﺗﻮاﻧﺎ ﺑﺮ ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﻗﺮار دارﻧﺪ!‬
‫اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﺑﺎﯾﺪ از اﻧﺲ ﺑﻦ ﻧﻀﺮ درﯾﺎﺑﻨﺪ ﮐﻪ از ﮔﺮﯾﻪ و زاری و ﻧﺎﻟﯿﺪن و ﻧﻔﺮﯾﻦ‬
‫روزﮔﺎر ﺑﻪ ھﯿﭻ ﺟﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮان رﺳﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ راه رھﺎﯾﯽ و آزادی و ﺳﻌﺎدت در ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﯽ و ادای واﺟﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ھﺮ ﻓﺮد ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﺟﮫﺶ و اﻧﻘﻼب و ﺗﻐﯿﯿﺮی در ﻧﺤﻮه ﻓﮑﺮ‬
‫ﮐﺮدن و اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ھﯿﭻ ﮐﺲ را ﺗﻮان ﺗﻐﯿﯿﺮ دﯾﮕﺮان ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫اﮔﺮ ﻗﻨﺎﻋﺘﮫﺎ و ﺑﯿﻨﺶ ﻓﺮد اﺻﻼح ﺷﻮد ﭼﮫﺮه زﻧﺪﮔﯽ ﺑﮑﻠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاھﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬او دﯾﮕﺮ‬
‫ﻧﺨﻮاھﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﺎر ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ھﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﺎر ﻣﺎﯾﻪ ﺳﻌﺎدت و آراﻣﺶ روح و‬
‫روان اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺨﻮاھﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ! ﺑﻠﮑﻪ زﻣﺰﻣﻪ اﻣﯿﺪ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮ ﻟﺐھﺎﯾﺶ اﺳﺖ و‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﻣﻦ زرﻧﮕﻢ و ﮐﺎرھﺎی ﺑﯿﺶ از اﯾﻦ از ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از ﻓﻘﺮ ﺑﯿﻢ و ھﺮاس‬
‫ﻧﺨﻮاھﺪ داﺷﺖ و از دادن و اﻧﻔﺎق و ﺑﺨﺸﺶ ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ھﻤﯿﺸﻪ ﺟﻠﻮی ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ آن دو ﻓﺮﺷﺘﻪای ﮐﻪ ھﺮ روز ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪ ،‬را ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ و ﺻﺪاﯾﺸﺎن را ﻣﯽﺷﻨﻮد‬
‫ﮐﻪ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ اﻋﻂ ﻣﻨﻔﻘﺎ ﺧﻠﻔﺎ و اﻋﻂ ﳑﺴﻜﺎ ﺗﻠﻔﺎ«‪ – .‬ﺑﺎراﻟﮫﺎ ﺑﻪ ھﺮ ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪهای‬
‫ﻋﻮض ﺑﮫﺘﺮی از آﻧﭽﻪ ﺑﺨﺸﯿﺪه ﺑﺪه‪ ،‬و ﻣﺎل ھﺮ ﺑﺨﯿﻞ و ﭼﺸﻢ ﺧﺎﻟﯽای را ﺗﻠﻒ ﮔﺮدان ‪.-‬‬
‫در ﭘﺮﺗﻮ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﮕﺮﺷﯽ رﻧﮓ و ﺑﻮی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﮑﻠﯽ ﻋﻮض ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺸﻨﻮ اﻣﺎم اﺑﻦ‬
‫ﺗﯿﻤﯿﻪ‪ /‬را ﮐﻪ ﺳﺮش را ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻋﻘﻞھﺎی ﮐﻮﭼﮏ دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﭘﻮزﺧﻨﺪ ﻣﯽزﻧﺪ‪:‬‬
‫دﺷﻤﻨﺎن ﺑﺎ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﮫﺸﺖ و ﺳﻌﺎدت ﻣﻦ در ﺳﯿﻨﻪام ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫زﻧﺪاﻧﻢ اﻓﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺳﯿﺎھﭽﺎل زﻧﺪان ﺑﺮای ﻣﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺧﻠﻮت و راز و ﻧﯿﺎزی اﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﻢ‪ .‬و‬
‫اﮔﺮ ﻣﺮا از ﺳﺮزﻣﯿﻦ و ﺷﮫﺮم ﺑﺮھﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺑﺮای ﺳﯿﺎﺣﺖ و دﻧﯿﺎ ﮔﺮدی ﺑﺮاﯾﻢ ﻣﮫﯿﺎ‬
‫ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ .‬و اﮔﺮ ﻣﺮا ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮﮔﻢ ﺷﮫﺎدت اﺳﺖ و ﻣﻨﺘﮫﺎی آرزوھﺎﯾﻢ!‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮش و ﺑﺎرور ﺳﺎزی ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺷﯿﻮه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﭘﯿﮏ رﺳﺎﻟﺖ ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ج ﻣﺎ از ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺎدی زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻪ ﮐﺎری‬
 ‫‪۱۳۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر راﺣﺖ و آﺳﺎن ھﯿﭻ ﻧﻤﯽﺷﻨﻮﯾﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺧﺒﺮی از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﮫﺎی ﺳﺮ ﺑﻔﻠﮏ ﮐﺸﯿﺪه‬
‫اﺳﺖ و ﻧﻪ از ﭘﻠﮫﺎ و ﺟﺎدهھﺎ و ﭼﮫﺎر راھﺎ و ﻏﯿﺮه‪ ..‬وﻟﯽ ﻋﺠﺐ در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از ھﻤﯿﻦ‬
‫ﺷﮫﺮ ﺧﺸﺖ و ﮔﻠﯽ و ﺳﺎده و ﺑﯽآﻻﯾﺶ‪ ،‬ﺗﻤﺪن و ﻓﺮھﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﮫﺎن ارﺳﺎل ﮔﺸﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺪﯾﻨﻪ ﭘﺎرﺳﺎ و ﺳﺎده ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺟﮫﺎن ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ در ﻋﻤﺮان و ﺳﺎزﻧﺪﮔﯽ ﮔﺸﺖ!‪..‬‬
‫ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺑﻨﮕﺮ ﮐﻪ ‪ ٣٦٠‬ﺑﺖ را در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا رھﺎ ﮐﺮده‪ ،‬در ﻓﮑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ در‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﮑﺮی و ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮش ﻣﺮدم اﺳﺖ! و ﭘﺲ از ﭼﻨﺪی ﺑﻨﮕﺮ ھﻤﯿﻦ ﺣﺎﻣﯿﺎن و‬
‫ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﺎن و ﺟﺎﻧﺜﺎرھﺎی ﺑﺘﮑﺪهھﺎ را؛ ﺧﺎﻟﺪ و ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﻋﺎص و دﯾﮕﺮان‪ ،‬را ﮐﻪ ﭘﺘﮓ ﮔﺮان ﺑﺮ‬
‫ﺑﺘﮫﺎی ﺑﯽﺟﺎن ﻓﺮو آورده آنھﺎ را ﭘﻮدر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ!‪..‬‬
‫ھﻨﻮز ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺮدم ﻣﺎ ارزش و ﺑﮫﺎی ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬و ﺟﺎﯾﮕﺎه و اھﻤﯿﺖ اھﻞ دﻋﻮت‬
‫و ﻓﮑﺮ و ادب را درک ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ!‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺗﺎر و ﭘﻮد ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﯽﺑﺎﻓﺪ اﯾﻦ اﻓﺮاد ھﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﭘﺰﺷﮑﺎن و‬
‫ﻣﺨﺘﺮﻋﺎن و ﻣﮫﻨﺪﺳﺎن و ﺳﯿﺎﺳﺘﻤﺪاران!‪..‬‬
‫در ﺣﻘﯿﻘﺖ راز ﺗﺨﻠﻒ اﻣﺮوزی ﻣﺎ ﻧﯿﺰ در ھﻤﯿﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ! اﯾﻦ ﻓﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻠﺖھﺎ را ﺑﺴﻮی ﻓﺮھﻨﮕﺴﺎزی و ﺗﻤﺪن و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺳﻮق ﻣﯽدھﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺧﺪا‬
‫روی ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻣﺎدی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ھﻢ و ﻏﻢ آنھﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻮﯾﻦ‬
‫اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﻓﮑﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻓﺮﻋﻮن ﻧﻤﺎدی اﺳﺖ از ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳﺎزی‪ ،‬و او ﭘﺎدﺷﺎه‬
‫اھﺮاﻣﺎت ﻣﺼﺮ اﺳﺖ و ﻋﺎﻗﻼن ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﺎ ﺑﺮوز ﻗﯿﺎﻣﺖ از او ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻣﺰ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ و‬
‫ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﯽ و ﻃﻐﯿﺎﻧﮕﺮی ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و در زﯾﺮ ھﺮ ﺳﻨﮓ اھﺮاﻣﺎت او دهھﺎ ﺟﻤﺠﻤﻪ‬
‫ﺑﯿﮕﻨﺎه را ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺪای اﺳﺘﺒﺪادﮔﺮی او ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻀﺮت اﺑﺮاھﯿﻢ ﺑﺘﮫﺎ را‬
‫ﺷﮑﺴﺖ و رﻣﺰ ﺗﻮﺣﯿﺪ و اﯾﻤﺎن و آزادی و ﺷﮑﺴﺘﻦ ﻏﻞ و زﻧﺠﯿﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺮوز ﻗﯿﺎﻣﺖ!‪..‬‬
‫ﻓﺮق ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﻓﮑﺎر و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی ﺧﻮدﺳﺎز ﺑﺸﺮی در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮان‬
‫و ﻗﺪرت دﯾﻦ اﺳﻼم در ﺧﻮد ﻣﮑﺘﺐ اﺳﺖ ﻧﻪ در ﭘﯿﺮوان! ﺗﻤﺪنھﺎی دﯾﮕﺮ ﺑﺎ ﺑﺎزو و ﻣﺎھﯿﭽﻪ‬
‫ﻋﻘﻞ و ﺑﺪن ﻣﺮدم ﺑﻨﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﺳﻼم ﮐﻪ ﻧﺪای ﻓﻄﺮت اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﺨﻮد ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﯽرود‪ .‬و اﻣﺮوزه ﮐﻪ اﺳﻼم ﻓﺎﻗﺪ ھﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎن ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻗﺪرت ﻧﻈﺎﻣﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺟﮫﺎن ﻣﺎدی ﺑﺎ ﺗﻤﺎم وﺳﺎﺋﻞ و ﻗﺪرﺗﺶ ﺑﺮ ﻋﻠﯿﻪ اﺳﻼم ﺧﻂ و ﻧﺸﺎن ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺎز ھﻢ آﻣﺎر‬
‫اﻓﺮادی ﮐﻪ در ﺧﻮد ﻏﺮب ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﯽﮔﺮوﻧﺪ روز ﺑﺮوز اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ اﺳﻼم در ﮐﯿﺎن و ﺗﺎر و ﭘﻮدش ھﻤﻪ ﺟﻮاﻧﺐ زﻧﺪﮔﯽ و ﻧﯿﺎزھﺎی ﺑﺸﺮی را ﭘﻮﺷﺶ‬
‫داده؛ دﯾﻦ و ﺳﯿﺎﺳﺖ و اﻗﺘﺼﺎد در ﯾﮏ ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺑﮫﻢ آﻣﯿﺨﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻪ اﺑﻠﮫﻨﺪ آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۳۶‬‬

‫دوﻟﺖ اﺳﻼم را ﺑﺎ ﻧﻈﺎمھﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ! و ﺳﻌﯽ دارﻧﺪ ﻣﻔﺎھﯿﻤﯽ ﭼﻮن‬
‫»ﺟﺪاﯾﯽ دﯾﻦ از ﺳﯿﺎﺳﺖ«‪ ،‬و »ﺣﮑﻮﻣﺖ دﯾﻨﯽ ﯾﺎ ﻣﺪﻧﯽ«‪ ،‬و »ﺟﺎﯾﮕﺎه روﺣﺎﻧﯿﺖ در‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ« و ﻏﯿﺮه ﮐﻪ در ادﯾﺎن و ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ را ﺑﺎ ھﻤﺎن ﻧﮕﺮش ﺑﻪ ﺗﻦ‬
‫اﺳﻼم ﮐﻨﻨﺪ!‪..‬‬
‫در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻮاردی ﮐﻪ ﺑﺎزﻧﮕﺮی اﻧﺪﯾﺸﻪ در آنھﺎ ﺑﺎﯾﺪ در اوﻟﻮﯾﺖ ھﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻗﺮار‬
‫ﮔﯿﺮد ﻣﺨﺘﺼﺮ اﺷﺎرهای ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬

‫ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺑﯿﻨﺶ زﻧﺪﮔﯽ‬

‫ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ ھﺮ ﻓﺮد ﻋﺎﻗﻞ ھﺮ ﭼﻨﺪﮔﺎه ﯾﮑﺒﺎر ﺧﻮد را وارﺳﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺸﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﺣﺮﮐﺖ او‪ ،‬ﻧﺤﻮه ﻧﮕﺮﺷﺶ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺷﯿﻮه ﻋﺒﺎدت و ﻓﮫﻢ و درﮐﺶ از دﯾﻦ‪ ،‬ﺑﺎورھﺎ و‬
‫اﻋﺘﻘﺎداﺗﺶ ﺑﮑﻠﯽ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺻﻼح و ﺗﻐﯿﯿﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ و ﺳﻌﺎدت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﯿﺰان ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﺳﻨﺠﺶ ﻓﺮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫آﯾﺎ واﻗﻌﺎ ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯿﺪ؟ آﯾﺎ از زﻧﺪﮔﯿﺖ راﺿﯽ ھﺴﺘﯽ و در ﮐﻤﺎل آراﻣﺶ و ﺳﻌﺎدت‬
‫ﺑﺴﺮ ﻣﯽﺑﺮی؟ آﯾﺎ دﯾﮕﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﺑﺮای ﺑﮫﺘﺮ ﺷﺪن ﺟﻠﻮﯾﺖ ﻧﻤﺎﻧﺪه؟!‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن؛ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر و ﺧﺎﻟﻖ اﻧﺴﺎن و داﻧﺎی رازھﺎ و ﻧﯿﺎزھﺎی او در آﯾﻪ‪ ٩٧/‬ﺳﻮره‬
‫ﻣﺒﺎرﮐﻪ اﻟﻨﺤﻞ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ٗ‬ ‫ٗ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۡ َٰ ُ ۡ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬
‫ن� َوه َو ُمؤم ‪ِٞ‬ن فل ُن ۡحيِيَ َّن ُهۥ َح َي ٰوة َط ّي ِ َبة ۖ َو�َ ۡج ِز َ� َّن ُه ۡم‬ ‫﴿ َم ۡن ع ِمل �ٰل ِٗحا ّمِن ذك ٍر أو أ‬
‫ُ َ‬ ‫َ ُ ْ‬ ‫َ ُ َ‬
‫أ ۡج َرهم بِأ ۡح َس ِن َما �نوا َ� ۡع َملون ‪] ﴾٩٧‬اﻟﻨﺤﻞ‪.[٩٧ :‬‬
‫»ھﺮﮐﺲ ﭼﻪ زن و ﭼﻪ ﻣﺮد ﮐﺎر ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﻧﺠﺎم دھﺪ و ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺪو )در اﯾﻦ دﻧﯿﺎ(‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺎﮐﯿﺰه و ﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪی ﻣﯽﺑﺨﺸﯿﻢ و )در آن دﻧﯿﺎ( ﭘﺎداش آﻧﺎن را ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ‬
‫ﮐﺎرھﺎﯾﺸﺎن ﺧﻮاھﯿﻢ داد‪«.‬‬
‫ﺳﻌﺎدت و ﺷﺎدﮐﺎﻣﯽ و ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ارﻣﻐﺎﻧﯽ اﺳﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺮای ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرﻧﺪ!‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﺳﻌﺎدت و ﺧﻮش ﮐﺎﻣﯽ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪای ﭘﺲ ﯾﺎ در اﯾﻤﺎن ﺷﻤﺎ‬
‫ﺧﻠﻠﯽ اﺳﺖ و ﯾﺎ در ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرﯾﺘﺎن!‪..‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮدت را وارﺳﯽ ﮐﺮده ﺧﻠﻞ را درﯾﺎﺑﯽ‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ ﺑﺎورھﺎﯾﺖ را ﻏﺮﺑﺎل ﮐﻦ و از‬
‫ﻋﺎدتھﺎ و ﺗﺼﻮرات ﻣﻮھﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﭘﻮچ و ﺑﯽاﺳﺎس اﺳﺖ و از رﺳﻮﺑﺎت ﺑﯽﻓﺮھﻨﮕﯽ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﺷﺨﺎص ﺗﻠﻘﯿﻦ ﺷﺪه‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﺮدار‪.‬‬
‫ﻧﺤﻮه ﻧﯿﮑﻮﮐﺎرﯾﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻔﮫﻮم آن‪ ،‬و ﻗﺼﺪ و ﻧﯿﺘﺖ در اﻧﺠﺎم آن را ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﮐﻦ‪ .‬آﯾﺎ واﻗﻌﺎ‬
 ‫‪۱۳۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﮐﻤﮑﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﺎن ﻓﺎﻣﯿﻞ و ﺷﮫﺮ و روﺳﺘﺎﯾﺖ ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای ﺧﺪاﺳﺖ ﯾﺎ ھﺪﻓﯽ دﯾﮕﺮ ﭼﻮن‬
‫ﺷﮫﺮت و ﻧﺎم و ﻧﺸﺎن داﺷﺘﻦ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ؟!‬
‫اوﻟﯿﻦ اﯾﺴﺘﮕﺎھﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺑﯿﻨﺶ ھﺮ ﻓﺮد دارد ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫ﺧﺪاﯾﺖ را ﺑﺸﻨﺎس!‪...‬‬
‫ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ در راه ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮد ﺑﺎ ﻣﺮور زﻣﺎن و ﺗﺮاﮐﻢ ﻟﻐﺰشھﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﯿﺮی ﻧﺎدرﺳﺖ ﻣﯽرود‪ .‬و در ﻣﺪاری از اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی ﭘﻮچ و ﺑﯽاﺳﺎس ﻣﯽﭼﺮﺧﺪ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫اﯾﻦ اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﮐﻠﯽ در ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺧﺖ واﻗﻌﯿﺖھﺎ و ﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﻓﮑﺮی و ﺗﺤﻮﻻت ﺗﺎرﯾﺨﯽ دارد‪.‬‬
‫ﻋﻘﻠﮫﺎی ﻣﯿﺮاث ﭘﺮﺳﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻗﺪرت اﻧﺘﻘﺎد و ﺗﻮان ﺑﺎزﻧﮕﺮی در ﺧﻮد ﻧﺪارﻧﺪ از‬
‫اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻮرا در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺻﻼحﮔﺮی واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن داده‪ ،‬رد ﻓﻌﻠﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﺑﺮوز‬
‫ﻣﯽدھﻨﺪ‪.‬‬
‫َٓ ٓ َ‬ ‫َّ َ َ ُ ۡ َ ُ َ ٓ َّ‬ ‫َ ۡ َ ّ َّ‬ ‫َۡ َ‬ ‫َ‬
‫﴿ َو َ� َ�ٰل َِك َما ٓ أ ۡر َس ۡل َ‬
‫�فوها إِنا َو َج ۡدنا َءابَا َءنا‬ ‫ِير إِ� قال م‬‫ٍ‬ ‫ذ‬ ‫ن‬ ‫م‬
‫ِن‬ ‫ة‬
‫ٖ‬ ‫�‬ ‫ر‬‫ق‬ ‫�‬‫ِ‬ ‫ِك‬ ‫ل‬ ‫ب‬‫�‬ ‫ِن‬‫م‬ ‫ا‬ ‫ن‬
‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َّ َ َ ٰٓ َ‬ ‫ََ ُ‬
‫� َءا� ٰ ِرهِم ُّمق َت ُدون﴾ ]اﻟﺰﺧﺮف‪.[٢٣ :‬‬ ‫� أ َّمةٖ �نا‬ ‫ٰٓ‬
‫»ھﻤﯿﻦ ﮔﻮﻧﻪ در ھﯿﭻ ﺷﮫﺮ و دﯾﺎری ﭘﯿﺶ از ﺗﻮ )ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ( ﺑﯿﻢدھﻨﺪهای ﻣﺒﻌﻮث‬
‫ﻣﺘﻨﻌﻤﺎن )ﺧﻮﺷﮕﺬران و ﻣﻐﺮور از ﺛﺮوت و ﻗﺪرت( آﻧﺠﺎ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‪ :‬ﻣﺎ‬ ‫ﻧﮑﺮدهاﯾﻢ ﻣﮕﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ّ‬
‫ﭘﺪران و ﻧﯿﺎﮐﺎن ﺧﻮد را ﺑﺮ آﺋﯿﻨﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪاﯾﻢ )ﮐﻪ ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﯽ را ﺑﺮ ھﻤﮕﺎن واﺟﺐ ﮐﺮده اﺳﺖ(‬
‫ً‬
‫و ﻣﺎ ھﻢ ﻗﻄﻌﺎ )ﺑﺮ ﺷﯿﻮهی اﯾﺸﺎن ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ و( ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﻧﺎن ﻣﯽروﯾﻢ‪«.‬‬
‫ﺣﺎل ﺷﻤﺎ ﺧﺪاﯾﺖ را از ﮐﺠﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪای؟!‬
‫از ﻣﺮدم و ﺗﺮاﮐﻢ ﻣﯿﺮاث ﺟﺎﻣﻌﻪ؟! ﺷﯿﻮه راز و ﻧﯿﺎزت ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت‬
‫اﺳﺖ؟! راﺑﻄﻪات ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺑﯽواﺳﻄﻪ اﺳﺖ ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻮن ﻣﺸﺮﮐﺎن و‬
‫ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن واﺳﻄﻪ و راﺑﻄﻪای ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت در ذھﻦ ﺧﻮد ﭘﺮوردهای ﺗﺎ ﺗﻮ‬
‫را ﺑﻪ ﺧﺪای ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ؟! آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﯿﺮاث ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺗﻠﻘﯿﻦ ﻣﯽﮐﺮد‪:‬‬
‫ُ ٓ َ ۡ َ ٓ َ َ َ ۡ ُ ُ ُ ۡ َّ ُ َ ّ ُ َ ٓ َ‬ ‫َ َ َّ ّ ُ ۡ َ ُ َ َّ َ َّ َ ُ ْ‬
‫ِين ٱ�ذوا مِن دونِهِۦ أو ِ�اء ما �عبدهم إِ� ِ�ق ِر�ونا إِ�‬ ‫ِص وٱ�‬ ‫﴿�� ِ�ِ ٱ�ِين ٱ�ال ۚ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ََۡ ُ َ‬
‫ونۗ إ َّن َّ َ‬ ‫ُ‬ ‫َّ ُ ۡ َ ٰٓ َّ َّ َ َ ۡ ُ‬
‫ٱ� � َ� ۡهدِي َم ۡن ه َو‬ ‫ِ‬ ‫ٱ� �� ُم بَ ۡي َن ُه ۡم ِ� َما ه ۡم �ِيهِ �تل ِف‬ ‫ٱ�ِ زل� إِن‬
‫َ ‪َّ َ ٞ‬‬
‫�ٰذِب كفار‪] ﴾٣ ٞ‬اﻟﺰﻣﺮ‪.[٣ :‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۳۸‬‬

‫»ھﺎن! ﺗﻨﮫﺎ ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺧﺪا اﺳﺖ و ﺑﺲ‪ .‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺧﺪا‬
‫ﺗﻮﺳﻞ ﻣﯽﺟﻮﯾﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻘﺮب و ّ‬ ‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﺎن و ﯾﺎوران دﯾﮕﺮی را ﺑﺮﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ )و ﺑﺪاﻧﺎن ّ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ (:‬ﻣﺎ آﻧﺎن را ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﻢ ﻣﮕﺮ ﺑﺪان ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺰدﯾﮏ‬
‫ﮔﺮداﻧﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻣﯿﺎن اﯾﺸﺎن )و ﻣﺆﻣﻨﺎن( درﺑﺎرهی ﭼﯿﺰی ﮐﻪ در آن اﺧﺘﻼف‬
‫دارﻧﺪ داوری ﺧﻮاھﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ دروﻏﮕﻮی ﮐﻔﺮﭘﯿﺸﻪ را )ﺑﻪ ﺳﻮی ﺣﻖ( ھﺪاﯾﺖ و‬
‫رھﻨﻤﻮد ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ )و او را ﺑﺎ وﺟﻮد ﮐﺬب و ﮐﻔﺮ ﺑﻪ درک و ﻓﮫﻢ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻧﺎﺋﻞ‬
‫ﻧﻤﯽﮔﺮداﻧﺪ(«‪.‬‬
‫ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻮن اﻧﻘﻼﺑﮕﺮان و ﻣﺼﻠﺤﺎن ﺟﻮاﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺦ از آنھﺎ ﺑﻨﺎم »اﺻﺤﺎب ﮐﮫﻒ«‬
‫ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﻗﺮآن ﻗﺼﻪﺷﺎن را در ﺳﻮره ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﮐﮫﻒ آورده‪ ،‬ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺑﺪون در‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ واﺳﻄﻪھﺎی ﮐﺬاﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﺖ راز و ﻧﯿﺎز ﻣﯽﮐﻨﯽ‪:‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫� ٗة َو َه ّي ۡ‬
‫نك َر ۡ َ‬ ‫َّ ُ َ‬ ‫ك ۡهف َ� َقالُوا ْ َر َّ� َنا ٓ َءات َ‬ ‫ۡ َُۡ َ ۡ َ‬ ‫﴿إ ۡذ أَ َ‬
‫ئ �َا م ِۡن أ ۡم ِرنا‬ ‫ِ‬ ‫�‬ ‫ِن‬
‫م‬ ‫ا‬ ‫ِن‬ ‫ِ‬ ‫ٱل‬ ‫�‬ ‫ِ‬ ‫إ‬ ‫ة‬ ‫ي‬ ‫ت‬‫ف‬‫ِ‬ ‫ٱل‬ ‫ى‬ ‫و‬ ‫ِ‬
‫ۡ‬ ‫َ‬
‫ُ َّ َ َ ۡ َ ُ ۡ َ ۡ َ َ ُّ‬ ‫ۡ َۡ‬ ‫َ‬
‫� ۡ� َنا َ ٰٓ َ َ ۡ‬
‫َۡۡ‬ ‫َ َ َٗ‬ ‫َر َش ٗدا ‪ ١٠‬فَ َ َ‬
‫�‬ ‫� ءاذان ِ ِهم ِ� ٱلكه ِف ِسنِ� عددا ‪� ١١‬م �عث�ٰهم �ِ علم أي ٱ� ِز� ِ‬
‫ْ‬ ‫ۡ ٌ‬ ‫ۡ َ ّ َّ‬ ‫َّ ۡ َ ُ ُّ َ َ َ َ َ ُ‬ ‫َ ُ ْ ََٗ‬ ‫أ ۡح َ ٰ‬
‫َ‬
‫ق إِ� ُه ۡم ف ِت َية َء َام ُنوا ب ِ َر ّ� ِ ِه ۡم‬ ‫� ل َِما �ِث ٓوا أمدا ‪ُ � ١٢‬ن �قص عل ۡيك � َبأهم بِٱ� ِ �‬
‫َۡ‬
‫�ض لن‬
‫َ‬
‫ت َوٱ� ِ‬ ‫اموا ْ َ� َقالُوا ْ َر ُّ� َنا َر ُّب َّ َ َ‬
‫ٱلس�ٰ� ٰ ِ‬
‫� قُلُو�ه ۡم إ ۡذ قَ ُ‬
‫ِِ ِ‬ ‫َوز ۡد َ�ٰ ُه ۡم ُه ٗدى ‪َ ١٣‬و َر َ� ۡط َنا َ َ ٰ‬
‫ِ‬
‫َ‬ ‫ٗ‬ ‫ٓ‬ ‫ۡ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َّ‬
‫ن ۡد ُع َوا مِن دونِهِۦٓ إِ� ٰ ٗهاۖ لق ۡد قل َنا إِذا ش َط ًطا ‪] ﴾١٤‬اﻟﮑﻬﻒ‪.[١٤-١٠ :‬‬
‫»)ﯾﺎدآور ﺷﻮ( آن ﮔﺎه را ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﻏﺎر ﭘﻨﺎه ﺑﺮدﻧﺪ و )رو ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪا آوردﻧﺪ‬
‫و( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا! ﻣﺎ را از رﺣﻤﺖ ﺧﻮد ﺑﮫﺮهﻣﻨﺪ‪ ،‬و راه ﻧﺠﺎﺗﯽ ﺑﺮاﯾﻤﺎن ﻓﺮاھﻢ ﻓﺮﻣﺎ *‬
‫ﭘﺲ )دﻋﺎی اﯾﺸﺎن را ﺑﺮآوردﯾﻢ و ﭘﺮدهھﺎی ﺧﻮاب را( ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎل ﺑﺮ ﮔﻮشھﺎﯾﺸﺎن ﻓﺮو‬
‫اﻓﮑﻨﺪﯾﻢ )و در اﻣﻦ و اﻣﺎن ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻧﺎزﺷﺎن ﻓﺮو ﺑﺮدﯾﻢ( * ﭘﺲ از آن )ﺳﺎﻟﮫﺎی ﺳﺎل ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاب ﻧﺎز ﻓﺮو رﻓﺘﻦ‪ ،‬ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﺧﻮاب ﻣﺮگ اﺳﺖ( اﯾﺸﺎن را ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﯿﻢ )و ﺑﯿﺪارﺷﺎن‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ( ﺗﺎ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﺪام ﯾﮏ از آن دو ﮔﺮوه )ﯾﻌﻨﯽ آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬روزی ﯾﺎ ﺑﺨﺸﯽ از‬
‫ﯾﮏ روز ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﯾﻢ‪ ،‬و آﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺧﯿﺮ! ﺗﻨﮫﺎ ﺧﺪا ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻘﺪر ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﯾﺪ(‬
‫ﻣﺪت ﻣﺎﻧﺪن ﺧﻮد را ﺣﺴﺎب ﮐﺮده اﺳﺖ )و زﻣﺎن ﺧﻮاﺑﯿﺪن ﺧﻮﯾﺶ را ﺿﺒﻂ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ(‬ ‫ّ‬
‫* ﻣﺎ داﺳﺘﺎن آﻧﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪی راﺳﺘﯿﻦ )ﺑﺪون ﮐﻢ و ﮐﺎﺳﺖ( ﺑﺮای ﺗﻮ ﺑﺎزﮔﻮ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫اﯾﺸﺎن ﺟﻮاﻧﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن اﯾﻤﺎن داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺎ ﺑﺮ )ﯾﻘﯿﻦ و( ھﺪاﯾﺘﺸﺎن‬
‫اﻓﺰوده ﺑﻮدﯾﻢ * ﻣﺎ ﺑﻪ دلھﺎﯾﺸﺎن ﻗﺪرت و ﺷﮫﺎﻣﺖ دادﯾﻢ‪ ،‬آن ﮔﺎه ﮐﻪ ﺑﭙﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و )ﺑﺮای‬
‫ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻣﯿﻌﺎد ﺑﺎ آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺧﻮد‪ ،‬در ﻣﯿﺎن ﻣﺮدم ﻓﺮﯾﺎد ﺑﺮآوردﻧﺪ و( ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ‪،‬‬
 ‫‪۱۳۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭘﺮوردﮔﺎر آﺳﻤﺎنھﺎ و زﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ھﺮﮔﺰ ﻏﯿﺮ از او ﻣﻌﺒﻮدی را ﻧﻤﯽﭘﺮﺳﺘﯿﻢ‪) .‬اﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﺑﮕﻮﺋﯿﻢ و ﮐﺴﯽ را ﺟﺰ او ﻣﻌﺒﻮد ﺑﺪاﻧﯿﻢ( در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺳﺨﻨﯽ )ﮔﺰاف و) دور از ﺣﻖ‬
‫ﮔﻔﺘﻪاﯾﻢ«‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ھﻤﻮاره از ﻟﻐﺰش در ﭘﺮﺗﮕﺎھﺎی ﺷﺮک ﮐﻪ ﺷﯿﻄﺎن ﭼﻮن دام ﺑﺮ ﺳﺮ راه او‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ در ھﺮاس اﺳﺖ‪ ،‬و روزاﻧﻪ ﺑﺎرھﺎ و در ھﺮ رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز زﺑﺎﻧﺶ ﺳﻮره ﻣﺒﺎرﮐﻪ ﻓﺎﺗﺤﻪ را‬
‫ٱلص َ� ٰ َط ٱل ۡ ُم ۡس َتقِ َ‬
‫يم ‪ - ﴾٦‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ ﻣﺎ را ﺑﻪ راه راﺳﺖ راھﻨﻤﺎﯾﯽ‬ ‫ۡ َ ّ‬
‫زﻣﺰﻣﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪﴿ :‬ٱهدِنا ِ‬
‫ﻓﺮﻣﺎ ‪.-‬‬
‫و ھﻤﯿﺸﻪ ﭼﻮن ﺷﺎﮔﺮد ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﮑﺘﺐ رﺳﺎﻟﺖ و وزﯾﺮ دوم ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﺣﻀﺮت ﻋﻤﺮ‬
‫دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ أرﲏ اﳊﻖ ﺣﻘﺎ وارزﻗﻨﻲ اﺗﺒﺎﻋﻪ‪ ،‬وأرﲏ اﻟﺒﺎﻃﻞ ﺑﺎﻃﻼ وارزﻗﻨﻲ اﺟﺘﻨﺎﺑﻪ«‪.‬‬
‫– ﺑﺎراﻟﮫﺎ! ﺣﻘﯿﻘﺖ را آنﭼﻨﺎن ﮐﻪ ھﺴﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻨﻤﺎﯾﺎن و ﻣﺮا ﺗﻮﻓﯿﻖ ده ﺗﺎ از آن ﭘﯿﺮوی‬
‫ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺧﺪاﯾﺎ! ﺑﺎﻃﻞ را ﺑﻪ دﯾﺪﮔﺎن ﻣﻦ ﺑﺎ ﭼﮫﺮه ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ و زﺷﺘﺶ ﺑﻨﻤﺎﯾﺎن و ﻣﺮا ﺗﻮﻓﯿﻖ ده ﺗﺎ‬
‫از آن دوری ﮔﺰﯾﻨﻢ ‪.-‬‬
‫و ﭘﺲ از ھﺮ ﻧﻤﺎز ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ أﻋﻨﻲ ﻋﲆ ذﻛﺮك‬
‫وﺷﻜﺮك وﺣﺴﻦ ﻋﺒﺎدﺗﻚ« – ﺑﺎر ﺧﺪاﯾﺎ! ﻣﺮا ﺑﺮ ذﮐﺮ و ﯾﺎدت و ﺑﺮ ادای ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎﺳﺖ و ﺑﺮ‬
‫ﻋﺒﺎدت و ﺑﻨﺪﮔﯿﺖ ﺑﻪ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﺷﯿﻮه ﯾﺎری ده ‪.-‬‬
‫اﻣﺎم اﺑﻦ ﻗﯿﻢ ﭼﻨﺪ راھﮑﺎر ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر ﯾﮑﺘﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫َ َّ ۡ َ ۡ َ ٓ ُ ۡ ُ ۡ َ ٰ َ ۡ‬
‫ٱد ُع ُ‬
‫وه ب ِ َهاۖ‪] ﴾...‬اﻷﻋﺮاف‪.[١٨٠ :‬‬ ‫‪ -3‬ﻧﺎمھﺎ و ﺻﻔﺖھﺎﯾﺶ‪﴿ :‬و ِ�ِ ٱ�سماء ٱ�س� ف‬
‫»ﺧﺪا دارای زﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﻧﺎمھﺎ اﺳﺖ )ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﻣﻌﺎﻧﯽ و ﮐﺎﻣﻠﺘﺮﯾﻦ ﺻﻔﺎت‬
‫دﻻﻟﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﺑﻪ ھﻨﮕﺎم ﺳﺘﺎﯾﺶ ﯾﺰدان و درﺧﻮاﺳﺖ ﺣﺎﺟﺎت ﺧﻮﯾﺶ از‬
‫ﺧﺪای ﺳﺒﺤﺎن( او را ﺑﺪان ﻧﺎمھﺎ ﻓﺮﯾﺎد دارﯾﺪ و ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪.«...‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ھﻨﮕﺎم ﺗﻼوت ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺻﻔﺖھﺎ و ﻧﺎمھﺎی ﭘﺮوردﮔﺎرش را از ﻧﺰدﯾﮏ ﻟﻤﺲ‬
‫ٱ� َعز ٌ‬
‫�ز َحك ٌ‬
‫ِيم ‪ ﴾٢٠٩‬دﻋﺎ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ ﭼﻮن ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪﴿ :‬أَ َّن َّ َ‬
‫ِ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ :‬ای ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺰﯾﺰ ﻣﺮا ﻋﺰت ﺑﺨﺸﺎی و ای ﺣﮑﯿﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ ﺣﮑﻤﺖ ارزاﻧﯽ دار‪..‬‬
‫ِيم ‪ ﴾٢١٨‬ای ﭘﺮوردﮔﺎر ﻏﻔﻮر ﺑﺮ ﻣﻦ ﺑﺒﺨﺸﺎی و ای ﺧﺪای رﺣﯿﻢ ﺑﺮ ﻣﻦ‬ ‫ٱ� َ� ُفور‪َّ ٞ‬رح ‪ٞ‬‬
‫﴿ َو َّ ُ‬
‫َ َّ ُ َ ُ ۡ َ‬
‫اب ‪﴾١١‬؛ ای ﺧﺪاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺘﺖ ﺑﺲ‬ ‫ﻣﮫﺮ و ﺷﻔﻘﺖ ارزاﻧﯽ دار‪ ..‬و ﴿وٱ� شدِيد ٱلعِق ِ‬
‫ﺷﺪﯾﺪ و ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ای ﺧﺪای ﻗﮫﺎر و ای ﺧﺪای ﺟﺒﺎر و ای ﻣﻨﺘﻘﻢ! آﺗﺶ ﺧﺸﻢ و ﻏﻀﺐ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۴۰‬‬

‫و ﺟﺒﺮوﺗﺖ را ﺑﺮ ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﻣﺴﺘﺒﺪان ﻓﺮو آر‪ ،‬ﮐﺎخھﺎی ﻇﻠﻢ و اﺳﺘﺒﺪادﺷﺎن را ﮔﻮرھﺎی‬

‫ﻟﻌﻦ و ﻧﻔﺮﯾﻦ آنھﺎ ﮔﺮداﻧﺪه ﺑﺮ ﺳﺮﺷﺎن وﯾﺮان ﮐﻦ‪ ..‬و‪...‬‬
‫‪ -4‬ﮐﺎرھﺎ و ﻗﺪرتھﺎ‪ ،‬و ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت و آﻓﺮﯾﻨﺸﺶ‪.‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن در ﻗﺪرتھﺎی اﻟﮫﯽ و ﭘﺪﯾﺪهھﺎی ﮐﻮﻧﯽ‪ ،‬و ﺗﻔﮑﺮ در ﺧﻠﻖ ﺧﺪاوﻧﺪ و‬
‫آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺑﯽﻣﻨﺘﮫﺎی او‪ ،‬و ﺑﺎ درک و ﻓﮫﻢ ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ ﺑﺎ ﭘﺮوردﮔﺎرش اﻧﺲ ﻣﯽﮔﯿﺮد و او را‬
‫ﺧﻮب ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اوﻟﯿﻦ ﭘﻠﻪ ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ ورزﯾﺪن ﺑﺪوﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﭘﺮﺗﻮ آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﯽ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻗﻠﺐ اﻧﺴﺎن آراﻣﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮ او از ھﯿﭻ ﭼﯿﺰ‬
‫دﻟﮫﺮه و ھﺮاس ﻧﺪارد‪ .‬ﭼﻮن ﭘﺮوردﮔﺎرش در ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺣﮑﯿﻢ و داﻧﺎ و ﻣﮫﺮﺑﺎن و‬
‫ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه اﺳﺖ ﺟﺒﺎر و ﻣﻨﺘﻘﻢ و ﻗﮫﺎر و ﻇﻠﻢ ﺳﺘﯿﺰ ﺑﻮده از ﺟﻨﺎﯾﺎت ﻇﺎﻟﻤﺎن و ﻣﺴﺘﺒﺪان‬
‫ھﺮﮔﺰ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﯿﺴﺖ!‪..‬‬
‫اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻠﺐ او ﻃﻌﻢ و ﻟﺬت اﯾﻤﺎن را ﻣﯽﭼﺸﺪ‪:‬‬

‫ﻗﻠﺒﺖ را ﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻦ‪:‬‬

‫ﭼﻮن ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻨﺪه از ﭘﺮوردﮔﺎرش رﺷﺪ ﮐﺮد‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮ راﺑﻄﻪاش ﺑﺎ او ﻧﯿﺰ درﺳﺖ ﺷﺪه‬
‫اﻋﺘﻤﺎدش ﺑﺮ او و ﺗﻨﮫﺎ او ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ھﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺶ روح و روان و ﺷﻌﻮر‬
‫و ﻗﻠﺒﺶ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺰرﮔﯽ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﻪ ﺳﺠﺪه ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اﻧﺴﺎن ﺧﺎﮐﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر ﺧﻮد ﺗﻮاﺿﻊ و ﻓﺮوﺗﻨﯽ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪه ﺑﻪ او ﻧﺰدﯾﮏ و ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬
‫»أﻗﺮب ﻣﺎ ﻳ�ﻮن اﻟﻌﺒﺪ ﷲ و ﻫﻮ ﺳﺎﺟﺪ« – ﺑﻨﺪه در ﺣﺎﻟﺖ ﺳﺠﺪه از ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ اﺳﺖ ‪.-‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﺮ ﺧﺎک ﻣﺎﻟﯿﺪن ﺧﻂ ﭘﺎﯾﺎن ﺧﺎﮐﺴﺎری و ﻓﺮوﺗﻨﯽ و ﺗﻮاﺿﻊ اﺳﺖ‪ .‬و اﯾﻦ‬
‫ﻧﮫﺎﯾﺖ ﺑﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬او را ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻧﺰدﯾﮏ و ﺑﻪ ﺳﻮی او ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد‬
‫ﺑﺨﻮد ﺑﺴﯿﺎری از ﺗﺼﺮﻓﺎت او ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﮔﻤﺎن ﺑﺪ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻮد ﺑﺮ ﻃﺮف ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫دﯾﮕﺮ اﻣﮑﺎن ﻧﺪارد دزدی ﮐﻨﺪ ﯾﺎ دروغ ﮔﻮﯾﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ او اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﺮ‬
‫ھﻤﻪ ﺣﺮﮐﺎت و ﺳﮑﻨﺎت او ﮔﻮاه اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﺨﻞ و ﭼﺸﻢ ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮدن از او زدوده ﻣﯽﮔﺮدد‪،‬‬
‫ﭼﺮا ﮐﻪ او اﯾﻤﺎن دارد ﭘﺮوردﮔﺎرش ﮐﺮﯾﻢ و ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه اﺳﺖ و ﮐﺮم و ﺟﻮد و ﺳﺨﺎوت او را‬
‫ﻧﮫﺎﯾﺘﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و او ھﺮﮔﺰ از ﺑﻨﺪهاش ﻏﺎﻓﻞ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫َ َ ۡ ُ ۡ ُ ۡ َ ۡ ُ َ َ ۡ َ ُ َ َ َ َ َ َّ ۡ َ َ‬ ‫﴿‪َ ..‬و َمن َ� َّتق َّ َ َ ۡ َّ َ ۡ ٗ‬
‫ب ومن �تو� �‬ ‫ٱ� � َعل ُ�ۥ � َرجا ‪ ٢‬و�رزقه مِن حيث � �ت ِ‬
‫س ۚ‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫ّ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫ۡ‬ ‫َ‬
‫�ءٖ قد ٗر� ‪] ﴾٣‬اﻟﻄﻼق‪.[٣-٢ :‬‬ ‫ٱ�ِ َ� ُه َو َح ۡس ُب ُه ۚ ٓۥ إِن ٱ� �ٰل ِغ أمره ِۦ قد جعل ٱ� ل ِ� ۡ‬
‫ُ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬
‫ِ‬ ‫ِۚ‬
 ‫‪۱۴۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫»‪ ...‬ھﺮ ﮐﺲ ھﻢ از ﺧﺪا ﺑﺘﺮﺳﺪ و ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎری ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪا راه ﻧﺠﺎت )از ھﺮ ﺗﻨﮕﻨﺎﺋﯽ( را‬
‫ﺗﺼﻮرش ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ روزی ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ھﺮ‬ ‫ﺑﺮای او ﻓﺮاھﻢ ﻣﯽﺳﺎزد * و ﺑﻪ او از ﺟﺎﺋﯽ ﮐﻪ ّ‬
‫ّ‬
‫ﮐﺲ ﺑﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻨﺪ )و ﮐﺎر و ﺑﺎر ﺧﻮد را ﺑﺪو واﮔﺬارد( ﺧﺪا او را ﺑﺴﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ و ھﺮ ﭼﻪ را ﺑﺨﻮاھﺪ ﺑﺪان دﺳﺘﺮﺳﯽ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪا ﺑﺮای ھﺮ ﭼﯿﺰی زﻣﺎن و اﻧﺪازهای را ﻗﺮار داده اﺳﺖ«‪.‬‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎت ﻣﻮروﺛﯽ ﻓﺎﻗﺪ ارزش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬

‫ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺪان درﺟﻪ از ﺷﻌﻮر و دراﯾﺖ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎت ﻣﻮروﺛﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﻪ ﺑﺎد‬
‫ﻣﺴﺨﺮه ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ :‬ﺑﺮ ﻋﻘﻞھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬اﮔﺮ ﮐﺎرﻣﻨﺪ دوﻟﺖ ﺷﺪی زﻧﺪﮔﯿﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫اﺳﺖ! اﮔﺮ ﺧﺎﻧﻪای ﺧﺮﯾﺪی آﯾﻨﺪه ﺑﭽﻪھﺎﯾﺖ را ﺣﻔﻆ ﮐﺮدهای! و‪...‬‬
‫او ﺑﺎ ﻋﯿﻨﮑﯽ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻐﺎﯾﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ دﯾﺪ ﺗﻨﮓ ﺑﻪ آﯾﻨﺪه ﻣﯽﻧﮕﺮد‪ ،‬ﻋﯿﻨﮏ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﺎ‬
‫آﻓﺮﯾﺪﮔﺎر و ﻣﺎﻟﮏ ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﺣﺎل و آﯾﻨﺪه‪:‬‬
‫َّ ۡ‬ ‫ََۡ ُُۡ ۡ َۡ ُ َ َۡ‬
‫�ت َ ِ ُ‬ ‫َّ َ َ ۡ َّ َ ۡ‬
‫ب َو َمن َ� َت َو�‬
‫س ۚ‬ ‫ٱ� � َعل ُ�ۥ � َر ٗجا ‪ ٢‬و�رزقه مِن حيث �‬ ‫﴿‪َ ...‬و َمن َ� َّت ِق‬
‫َ َ َّ َ‬
‫� ٱ�ِ � ُه َو َح ۡس ُب ُه ۚ ٓۥ‪] ﴾...‬اﻟﻄﻼق‪.[٣-٢ :‬‬
‫»و ھﺮ ﮐﺲ ﺗﻘﻮای اﻟﮫﯽ ﭘﯿﺸﻪ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪاوﻧﺪ راه ﻧﺠﺎﺗﯽ ﺑﺮای او ﻓﺮاھﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ * ،‬و او‬
‫ّ‬
‫را از ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻧﺪارد روزی ﻣﯽدھﺪ؛ و ھﺮ ﮐﺲ ﺑﺮ ﺧﺪا ﺗﻮﮐﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻔﺎﯾﺖ اﻣﺮش را‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪«!..‬‬

‫ﮔﻮل ﺣﺮفﻫﺎی ﻣﺮدم را ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪:‬‬

‫او دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺮفھﺎی ﻣﺮدم ﺑﮫﺎ ﻧﻤﯽدھﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﺪاﻧﮫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﻌﯽ دارﻧﺪ ھﻤﺖ و ﻋﺰم را‬
‫در او زﻧﺪه ﺑﮕﻮر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ﻧﻪ ﺑﻪ آن ﭼﺎﭘﻠﻮﺳﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻼش دارﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺎد ﮐﺮدن او ﺳﺮش را زﯾﺮ‬
‫آب ﺧﻔﻪ ﮐﻨﻨﺪ!‬
‫آنھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﻮزﺧﻨﺪ او را ﻣﺴﺨﺮه ﮐﺮده ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮاھﯽ ﻣﺨﺘﺮع ﺷﻮی؟! ﺗﻮ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را اﺻﻼح ﮐﻨﯽ؟! ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮاھﯽ دﮐﺘﺮا ﺑﺨﻮاﻧﯽ؟!‪ ..‬ﻧﺰد او ﮐﺎﻣﻼ ﻓﺎﻗﺪ‬
‫اﻋﺘﺒﺎرﻧﺪ‪ ،‬و ﭼﺸﻢھﺎی او ﺑﻪ ھﺪف ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﻋﻠﻔﮫﺎی ھﺮزه ﺳﺮ راه ﮐﻪ در زﯾﺮ ﻗﺪﻣﮫﺎی‬
‫اﺳﺘﻮارش ﻟﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ را اﺻﻼ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﺪ!‬
‫و ﭼﻮن اﻓﺮادی ﺑﺎ ﺑﺎد ﮐﺮدن او ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ روح ﺑﻨﺪﮔﯽ و ﮐﻤﺎل ﺧﺎﮐﺴﺎری او را‬
‫ﺟﺮﯾﺤﻪدار ﮐﻨﻨﺪ و او را ﺑﺎ اوﺻﺎﻓﯽ ﭼﻮن؛ اﺳﺘﺎد اﺳﺘﺎدان‪ ،‬ﻣﺨﺘﺮع و داﻧﺸﻤﻨﺪ ﻧﺎﻣﺪار‪،‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۴۲‬‬

‫ﻣﺆﻣﻦ و ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎر و ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺮاﻣﺎت‪ ،‬و ﻏﯿﺮه‪ ...‬ﻣﯽﺳﺘﺎﯾﻨﺪ!‪ ..‬ﺣﺮفھﺎﯾﺸﺎن در او اﺛﺮ ﻧﮑﺮده‬
‫ھﯿﭻ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد او ﺑﻪ ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽھﺎﯾﺶ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺧﯿﺮه ﺷﻮد و از ﺗﻪ دل ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪاﯾﺶ ﺑﻪ راز و ﻧﯿﺎز ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ‪» :‬اﻟﻠﻬﻢ اﺟﻌﻠﻨﻲ ﺧﲑا ﳑﺎ ﻳﻈﻨﻮن واﻏﻔﺮ ﱄ ﻣﺎ ﻻ‬
‫ﻳﻌﻠﻤﻮن« – ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ﻣﺮا ﺑﮫﺘﺮ از آﻧﭽﻪ اﯾﻨﺎن ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻗﺮار ده و ﺑﺒﺨﺸﺎی ﺑﺮ ﻣﻦ آﻧﭽﻪ‬
‫اﯾﻦھﺎ از آن ﺑﯽﺧﺒﺮﻧﺪ!‪.-‬‬
‫او ﺑﺴﻮی ﺗﻌﺎﻟﯽ ﭼﺸﻢ دوﺧﺘﻪ و ﺧﻮد را ﻻﺋﻖ ﭘﺬﯾﺮش ﮐﺎﺳﺘﯽھﺎ ﻧﻤﯽداﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ‬
‫َ َ َ ۡ َ َّ ۡ َ َ ٓ َ‬
‫� َءاد َم‪] ﴾...‬اﻹﺳﺮاء‪ .[٧٠ :‬و ﺟﮫﺎن را در‬‫ﺧﺪاوﻧﺪش ﺑﺮ او ﻣﮑﺮﻣﺖ ﻧﮫﺎده ﴿۞ولقد كرمنا ب ِ‬
‫ﺧﺪﻣﺖ او ﺗﺴﺨﯿﺮ ﻧﻤﻮده‪:‬‬
‫آری وﺑﻪ ﻏﻔﻠﺖ ﻧﺨـﻮری‬ ‫ﺗﺎﺗﻮ ﻧﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﻒ ّ‬ ‫اﺑﺮ وﺑﺎد وﻣﻪ وﺧﻮرﺷﯿﺪ وﻓﻠﮏ در ﮐﺎرﻧـﺪ‬
‫ﺷﺮط اﻧﺼﺎف ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻓﺮﻣـﺎن ﻧﺒـﺮی‬ ‫ھﻤﻪ از ﺑﮫﺮ ﺗﻮ ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﻓﺮﻣـﺎن ﺑـﺮدار‬

‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری روی ﻧﻌﻤﺖﻫﺎی ﺧﺪا دادی‪:‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﺆﻣﻦ ﻓﺮﯾﺨﺘﻪ‪ ،‬ﻗﺪرتھﺎ و ﺗﻮان ﺧﺪا دادی ﺧﻮد را از راه دو ارﻣﻐﺎن اﻟﮫﯽ در‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ -١ :‬ﺳﺨﺘﯽھﺎ‪ -٢ .‬ﺑﺨﺸﺶھﺎ‪.‬‬
‫و در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ھﺮ ﻧﻌﻤﺘﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ او داده ﺑﺨﺎﻃﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪان ﻧﯿﺎز‬
‫دارد‪ ،‬و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ اﺣﺴﻦ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮد‪:‬‬
‫َ‬ ‫ُ َّ َ ُ ۡ َ ُ‬
‫�ٔل َّن يَ ۡو َم� ِ ٍذ ع ِن ٱ�َّعِي ِم﴾ ]اﻟﺘﮑﺎﺛﺮ‪.[٨ :‬‬ ‫﴿�م لت‬
‫»ﺳﭙﺲ در آن روز )ھﻤﻪ ﺷﻤﺎ( از ﻧﻌﻤﺖھﺎﯾﯽ ﮐﻪ داﺷﺘﻪاﯾﺪ ﺑﺎزﭘﺮﺳﯽ ﺧﻮاھﯿﺪ ﺷﺪ«‬
‫ﭼﻪ آن ﻧﻌﻤﺖ ﻣﺎل و داراﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺻﺤﺖ و ﻋﺎﻓﯿﺖ و ﯾﺎ ﻋﻠﻢ و داﻧﺶ و ﯾﺎ ﻗﻮت و‬
‫ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﻏﯿﺮه‪..‬‬
‫ﺑﺎﯾﺪ روی آن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری ﮐﻨﺪ‪ ،‬و ﭼﻨﺎنﮐﻪ ﻣﺎﯾﻪ رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی ﺧﺎﻟﻖ اﺳﺖ از‬
‫آن ﺑﮫﺮه ﺑﺮداری ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫و در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ او را ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﻧﻌﻤﺘﯽ ﮐﻪ از او ﺑﺎزداﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ او در‬
‫ﻗﺪراﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺪو داده ﺷﺪه ﻧﮫﻔﺘﻪ اﺳﺖ و ﺷﮑﺴﺘﺶ در ﺗﻼش و ﮐﻮﺷﺶ ﭘﻮﺷﯿﺪن ﻟﺒﺎس‬
‫دﯾﮕﺮان!‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ را ﺑﺎ ﻣﺼﯿﺒﺘﯽ ﭼﻮن؛ ﮐﻮری‪ ،‬ﮐﺮی‪ ،‬ﮐﭽﻠﯽ‪ ،‬ﮔﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺷﻠﯽ‪ ،‬ﻓﻘﺮ‪ ،‬ﺣﮑﻢ‬
‫اﺳﺘﻌﻤﺎر‪ ،‬ﭼﯿﺮهدﺳﺘﯽ ﻃﺎﻏﻮت و ﻓﺮﻋﻮن و ﻏﯿﺮه آزﻣﻮده در او – ﭼﻪ ﻓﺮد ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﮔﺮوه و ﯾﺎ‬
 ‫‪۱۴۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻣﻠﺖ – ﻧﯿﺮو و ﺗﻮاﻧﯽ ﻗﺮار داده ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده درﺳﺖ از آن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ آن ﻣﺸﮑﻞ ﭘﯿﺮوز‬
‫ﺷﻮد‪ .‬و در ﺣﻘﯿﻘﺖ آزﻣﺎﯾﺶ؛ ﻣﺤﮏ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻗﺪرتھﺎ و ﮐﺸﻒ ﻧﻌﻤﺖھﺎ و ﺑﺨﺸﺶھﺎی اﻟﮫﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از درک و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ از ﺗﻮازن ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺳﯿﻤﺎی ﺻﺎدق‬
‫دﯾﻦ اﺳﺖ دﺳﺖ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ؛‬

‫ﺗﻮازن در ﻋﺒﺎدت‪:‬‬
‫او در ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ اﻋﺘﺪال ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود‪ .‬و از اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﯾﻂ ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﯿﻤﺎری و ﺧﻠﻞ‬
‫ﻓﮑﺮی و ﻧﺎﭘﺨﺘﮕﯽ ﻋﻠﻤﯽ و ﻋﻘﻠﯽ اﺳﺖ ﻧﺠﺎت ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ در ﻋﺒﺎدات و ﻧﺤﻮه‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺶ ﭘﺮوردﮔﺎرش راه اﻋﺘﺪال ﮐﻪ ﺷﯿﻮه ﭘﯿﺎﻣﺒﺮی اﺳﺖ را ﺑﺮﻣﯽﮔﺰﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫دوﺳﺖ ﻋﺰﯾﺰ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ؛ اﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﮏ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬اﻓﺮادی ﻧﺰد ھﻤﺴﺮان ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج‬
‫آﻣﺪه درﺑﺎره ﻓﻌﺎﻟﯿﺖھﺎی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ در ﺧﺎﻧﻪ ﺟﻮﯾﺎ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬و ﭼﻮن ﻣﺎدران ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ در ﺧﺎﻧﻪ را ﺑﻪ آنھﺎ دادﻧﺪ‪ ،‬آن را ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺰﺋﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﻧﻤﻮده ﺑﺎ ﺧﻮد ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬او ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫اﺳﺖ و ﺧﺪاوﻧﺪ از او درﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﻼش ﮐﻨﯿﻢ! ﺷﺨﺼﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ھﺮﮔﺰ‬
‫ازدواج ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﻣﺮا از ﺧﺪاﯾﻢ دور ﻧﮕﺮداﻧﺪ! دﯾﮕﺮی ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻟﺐ ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﻧﺨﻮاھﻢ‬
‫زد‪ .‬ﺳﻮﻣﯽ‪ :‬ﻣﻦ ﺧﻮاب آرام را ﺑﺮ ﺧﻮد ﺣﺮام ﻣﯽﮐﻨﻢ!‬
‫ﭼﻮن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج از ﻣﺎﺟﺮا ﻣﻄﻠﻊ ﺷﺪﻧﺪ در ﺟﻤﻊ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺣﻤﺪ و ﺳﭙﺎس اﻟﮫﯽ‬
‫ﺑﺠﺎی آورده ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﭼﻪ ﺷﺪه ﺑﺮﺧﯽ را ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ و ﭼﻨﺎن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ؟ ﻣﻦ ﻧﻤﺎز ﻣﯽﺧﻮاﻧﻢ‬
‫و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﻣﯽﺧﻮاﺑﻢ‪ ،‬اﺣﯿﺎﻧﺎ روزه ﻣﯽﮔﯿﺮم و روزھﺎﯾﯽ ھﻢ اﻓﻄﺎر ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬و‬
‫ازدواج ھﻢ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﯿﻮه و راه و رﺳﻢ اﯾﻤﺎﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺪم ﺑﺮ ﺟﺎی‬
‫ﭘﺎی ﻣﻦ ﻧﮫﻨﺪ‪ ،‬ھﺮ ﮐﺲ از ﺷﯿﻮه و روش اﻋﺘﺪال ﻣﻦ ﺳﺮﭘﯿﭽﯽ ﮐﺮد از ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ!‬
‫ُ ۡ ۡ ُ ُ َّ ُ ۡ‬
‫ٱ� َو َ�غفِ ۡر‬ ‫و� �بِب�م‬ ‫ُ ُ ۡ ُ ُّ َ َّ َ َ َّ ُ‬ ‫ُۡ‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪﴿ :‬قل إِن كنتم �ِبون ٱ� فٱتبِع ِ‬
‫ٱ� َ� ُفور‪َّ ٞ‬رح ‪ٞ‬‬ ‫َ ُ ۡ ُُ َ ُ‬
‫� ۡم َو َّ ُ‬
‫ِيم﴾ ]آل ﻋﻤﺮان‪.[٣١ :‬‬ ‫ل�م ذنو� ۚ‬
‫»)ای ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ( ﺑﮕﻮ‪» :‬اﮔﺮ ﺧﺪا را دوﺳﺖ ﻣﯽدارﯾﺪ‪ ،‬از ﻣﻦ ﭘﯿﺮوی ﮐﻨﯿﺪ! ﺗﺎ ﺧﺪا )ﻧﯿﺰ(‬
‫ﺷﻤﺎ را دوﺳﺖ ﺑﺪارد؛ و ﮔﻨﺎھﺎﻧﺘﺎن را ﺑﺒﺨﺸﺪ؛ و ﺧﺪا آﻣﺮزﻧﺪه ﻣﮫﺮﺑﺎن اﺳﺖ««‪.‬‬
‫در ﺳﺎﯾﻪ آﻧﭽﻪ رﻓﺖ ﻣﺆﻣﻦ ﺧﻮد را درﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬دور و ﻧﻘﺶ ﺧﻮد را در زﻧﺪﮔﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ‬
‫ﮐﺮده‪ ،‬ﺧﻮد را در ﻣﺴﯿﺮی ﻗﺮار ﻣﯽدھﺪ ﮐﻪ ﮐﻮﺗﺎھﺘﺮﯾﻦ راه ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش‬
‫ﺑﺎﺷﺪ!‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۴۴‬‬

‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺴﺎزﯾﻢ‪:‬‬
‫روزی ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج در ﮐﻨﺠﯽ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﮔﺎه ﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺪ‪ .‬از اﯾﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪه‬
‫ﺷﺪ‪ :‬ﯾﺎ رﺳﻮل اﻟﻠﻪ! ﭼﻪ ﭼﯿﺰی ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺑﺨﻨﺪﯾﺪ؟ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬آن دو ﻣﺮد از اﻣﺖ ﻣﻦ ﮐﻪ در‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل زاﻧﻮ زدﻧﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ از آنھﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ﺣﻖ ﻣﻦ را از ﺑﺮادرم ﺑﮕﯿﺮ‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻪ ﻣﺘﮫﻢ ﻓﺮﻣﻮد‪ :‬ﺣﻖ ﺑﺮادرت را ﭘﺮداﺧﺖ ﮐﻦ‪ .‬آن ﻣﺮد دﺳﺖ ﺧﺎﻟﯽ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! ھﯿﭻ ﭼﯿﺰی از اﺟﺮ و ﭘﺎداﺷﻢ ﺑﺎﻗﯽ ﻧﻤﺎﻧﺪه‪ .‬آن ﺑﺮادر دﯾﮕﺮ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﺧﺪاﯾﺎ‪ ،‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﮐﻪ ھﯿﭻ ﻧﺪارد ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﮔﻨﺎھﺎن ﻣﺮا ﺑﺮدارد‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺣﻘﺶ را ﻃﻠﺐ ﻣﯽﮐﺮد ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﺑﺎﻻی ﺳﺮت ﺑﻨﮕﺮ‪ .‬آن‬
‫ﻣﺮد ﭼﺸﻢھﺎﯾﺶ را ﺑﺴﻮی ﺑﺎﻻ دوﺧﺖ‪ .‬از آﻧﭽﻪ از ﺧﯿﺮ و ﻧﻌﻤﺖھﺎی اﻟﮫﯽ ﻣﯽدﯾﺪ ﺑﮑﻠﯽ‬
‫ﻣﺪھﻮش ﺷﺪه دھﺎﻧﺶ واﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎﺧﻮدآ ﮔﺎه ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎرﺧﺪاﯾﺎ! اﯾﻦ دﯾﮕﺮ از ﮐﯿﺴﺖ؟ ﺧﺪاوﻧﺪ‬
‫ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﻣﺎل ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﮫﺎﯾﺶ را ﭘﺮداﺧﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮد ﺣﯿﺮﺗﺰده ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ! و‬
‫ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﻮان ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﮫﺎی آن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟! ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺗﻮ!‪..‬‬
‫آن ﻣﺮد ﮐﻪ ﺑﮑﻠﯽ ﺧﻮدش را ﮔﻢ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎ ﭼﯽ؟ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﺑﺨﺸﯿﺪن‬
‫ﺑﺮادرت‪ .‬ﻣﺮد ﻓﻮرا داد زد‪ :‬ﭘﺮوردﮔﺎرا ﻣﻦ او را ﺑﺨﺸﯿﺪم‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬دﺳﺖ ﺑﺮادرت را ﺑﮕﯿﺮ و ﺑﺎ ھﻢ داﺧﻞ ﺑﮫﺸﺖ ﺷﻮﯾﺪ!‪..‬‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ﭘﺲ از ﺑﯿﺎن اﯾﻦ ﺣﺪﯾﺚ اﯾﻦ آﯾﻪ را ﺗﻼوت ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫نتم ُّم ۡؤ ِمن َ‬ ‫ُ‬ ‫ٱ� َو َر ُس َ ُ‬
‫و� ٓۥ إن ك ُ‬ ‫ِيعوا ْ َّ َ‬ ‫َ َّ ُ ْ َّ َ َ ۡ ُ ْ َ َ َ ۡ ُ‬
‫ِ� ۡم َوأَط ُ‬
‫ِ�﴾‬ ‫ِ‬ ‫﴿‪ ...‬فٱ�قوا ٱ� َوأصل ِحوا ذات بين ۖ‬
‫]اﻷﻧﻔﺎل‪.[١ :‬‬
‫»‪ ..‬ﭘﺲ از ﺧﺪا ﺑﺘﺮﺳﯿﺪ و )اﺧﺘﻼف را ﮐﻨﺎر ﺑﮕﺬارﯾﺪ و( در ﻣﯿﺎن ﺧﻮد ﺻﻠﺢ و ﺻﻔﺎ ﺑﻪ‬
‫راه اﻧﺪازﯾﺪ‪ ،‬و اﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯿﺪ از ﺧﺪا و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮش ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ﮐﻨﯿﺪ«‪.‬‬
‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ را ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ از ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬دوﺳﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺮادری‪ ،‬ھﻤﺒﺴﺘﮕﯽ‪ ،‬ھﻢ‬
‫ﯾﺎری و ﻏﻤﺨﻮاری ﻣﯽﺧﻮاھﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﮐﻪ ﻏﺮور و ﺣﺴﺎدت و ﺧﻮدﺧﻮاھﯽ و‬
‫ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﯽ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد رواﺑﻂ آنھﺎ ﺑﺎ ھﻤﺪﯾﮕﺮ ﺗﯿﺮه ﺷﻮد‪ ،‬و ﺑﺮادر ﺳﻮار ﺑﺮ ﺧﺮ‬
‫ﺷﯿﻄﺎن ﺑﻪ ﺑﺮادرش ﻇﻠﻢ ورزﯾﺪه ﺣﻘﺶ را ﭘﺎﯾﻤﺎل ﮐﻨﺪ‪ .‬و در ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎھﺎﯾﯽ ﮐﻪ زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﺑﺮای رﺷﺪ و ﺑﺎرور ﺷﺪن ﮐﺪورت ﺑﺴﯿﺎر ﻣﮫﯿﺎ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﯿﻠﭽﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﻣﯽﺗﻮان ﺟﻠﻮی ﺧﯿﻠﯽ‬
‫از وﯾﺮاﻧﯿﮫﺎ را ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬و اﯾﻦ ﮔﺬﺷﺖ ﻧﺰد ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺮاﻧﺒﮫﺎﺳﺖ!‪..‬‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎرھﺎﯾﯽ از ﺣﻖ ﻣﺮدم در ﺧﺮﻣﻨﺶ روی ھﻢ اﻧﺒﺎر ﻣﯽﺷﻮد در ﻣﯿﺰان آﺧﺮت‬
‫ﺑﺴﯿﺎر درﻣﺎﻧﺪه و ورﺷﮑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ھﺮ ﭼﻨﺪ در ﻇﺎھﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎرﺳﺎ و ﭘﺮھﯿﺰﮐﺎر ﺑﺎﺷﺪ!‪..‬‬
 ‫‪۱۴۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫روزی ﺣﻀﺮت ﺳﯿﺪ اﻟﻤﺮﺳﻠﯿﻦ ج از ﯾﺎران و ﺷﺎﮔﺮداﻧﺸﺎن ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪ :‬در ﻧﺰد ﺷﻤﺎ آدم‬
‫ورﺷﮑﺴﺘﻪ ﮐﯿﺴﺖ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬آﻧﮑﻪ ﻧﻪ او را ﻣﺎﻟﯽ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﻣﺘﺎﻋﯽ! ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺣﻖ ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫ورﺷﮑﺴﺘﻪ در ﺑﯿﻦ اﻣﺖ ﻣﻦ آن ﺷﺨﺼﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺎرھﺎی ﺧﯿﺮ و ﻧﯿﮑﯽ و اﺟﺮ و ﭘﺎداش؛‬
‫ﻧﻤﺎز و روزه و زﮐﺎت و ﺻﺪﻗﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﺒﺎدات‪ ،‬ﺑﺮای ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ در روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬وﻟﯽ‬
‫ﻗﺮضھﺎی زﯾﺎدی ﺑﺮﮔﺮدﻧﺶ ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ :‬اﯾﻦ را زده‪ ،‬آن را دﺷﻨﺎم و ﻧﺎﺳﺰا ﮔﻔﺘﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺎل آن دﯾﮕﺮی را ﭼﭙﺎول ﮐﺮده‪ ،‬و ﻏﯿﺮه‪ ..‬ﺑﺮای راﺿﯽ ﮐﺮدن ﻃﻠﺒﮑﺎران از اﺟﺮ و‬
‫ﭘﺎداﺷﮫﺎﯾﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ آنھﺎ داده ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻤﺎم ﻧﯿﮑﯽھﺎﯾﺶ ﺗﻪ ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﺑﺮای راﺿﯽ ﮐﺮدن ﺳﺎﯾﺮ ﻃﻠﺒﮑﺎران از ﮔﻨﺎھﺎن آنھﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮ دوش او ﻣﯽاﻧﺪازﻧﺪ‪..‬‬
‫ﺣﻘﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮد ﻧﻤﻮﻧﻪ ﯾﮏ اﻧﺴﺎن ورﺷﮑﺴﺘﻪ و ﺑﯿﭽﺎره اﺳﺖ!‪..‬‬
‫آدم ﻋﺎﻗﻞ ھﻤﯿﺸﻪ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ دوﺷﺶ را از ﺑﺎر دﯾﮕﺮان و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﺣﻘﻮق دﯾﮕﺮان ﺧﺎﻟﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﺎرھﺎ ﻣﯽﺷﻮد ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل از ﺣﻖ ﺧﻮد درﺑﮕﺬرد‪:‬‬
‫ﺑﻨﺪه روز ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻧﺰد ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﺎن ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬ﺑﻨﺪهام‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﻮ! ﺑﻨﺪه ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﺮدهای ﺑﺮ او ﻣﯽﮐﺸﺪ‪ .‬و ﺑﻪ او ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬آﯾﺎ‬
‫ﻓﻼن ﮔﻨﺎه را ﺑﯿﺎد داری؟! ﺑﻨﺪه ﺷﺮﻣﺴﺎر ﮐﻪ ھﻤﻪ ﮔﻨﺎھﺎﻧﺶ را در ﮐﺎرﻧﺎﻣﻪاش ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﺳﺮﺷﮑﺴﺘﻪ و ﭘﺸﯿﻤﺎن ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬آری ﺧﺪای ﻣﻦ!‪ ..‬ﺑﻨﺪه ﺳﺨﺖ در ھﺮاس اﺳﺖ و ﮔﻤﺎن‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ھﯿﭻ راه ﻧﺠﺎﺗﯽ ﻧﯿﺴﺖ و ﺑﺰودی ﺳﺰای ﺧﻮدش را ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ او‬
‫ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ‪ :‬در دﻧﯿﺎ ﮔﻨﺎھﺎﻧﺖ را ﭘﻮﺷﯿﺪم‪ ،‬و اﻣﺮوز آنھﺎ را ﺑﺮ ﺗﻮ ﻣﯽﺑﺨﺸﺎﯾﻢ‪...‬‬
‫در ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ از ﺻﻔﺎی اﯾﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﺧﻮد را در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و ﺑﻪ ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽھﺎی‬
‫ﺧﻮد ﭘﯽ ﻣﯽﺑﺮد‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮص در روزھﺎی ﻣﺒﺎرک رﻣﻀﺎن ﮐﻪ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺷﻌﻮر ﺑﻨﺪﮔﯽ در اﻧﺴﺎن‬
‫ﺑﺎﻻ ﻣﯽرود‪ ،‬و ﻏﺮور و ﺧﻮدﮐﺎﻣﮕﯽ در وﺟﻮدش ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬و ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺣﺴﺎس ﺑﻪ‬
‫ﻓﻘﺮ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﻓﻀﺎی ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺑﺴﺮ ﺑﺮده در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‬
‫ﮐﻪ او را ﺧﺎﻟﻖ‪ ،‬ﻣﺎﻟﮏ و آﻓﺮﯾﺪﮔﺎری ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻨﺎن‪ ،‬رﺣﻤﺎن‪ ،‬رﺣﯿﻢ و‬
‫ﺑﺨﺸﺎﯾﻨﺪه ﺗﻮﺑﻪ ﭘﺬﯾﺮ‪ .‬ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ از ﮔﻨﺎھﺎن‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎھﺎت‪ ،‬ﻟﻐﺰشھﺎ و ﺗﺠﺎوزھﺎی دﯾﮕﺮان‬
‫در ﺣﻖ او‪ ،‬درﮔﺬرد‪ .‬و ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺘﻦ از دﯾﮕﺮان ﻓﻀﺎﯾﯽ از اﻟﻔﺖ و دوﺳﺘﯽ و ﻣﮫﺮ ﺑﯿﻦ ﺧﻮد و‬
‫آنھﺎ ﺑﺮ ﻗﺮار ﮐﻨﺪ‪ .‬و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل از ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺣﻘﺸﺎن ﻇﻠﻤﯽ روا داﺷﺘﻪ ﭘﻮزش‬
‫ﺧﻮاھﺪ ﺗﺎ در روز رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ و ﺷﺎدﮐﺎم ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪش دﯾﺪار ﮐﻨﺪ‪...‬‬

‫اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺪرﺳﻪی اﻧﺴﺎن ﺳﺎزی‬

 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۴۶‬‬

‫در ﻣﺪرﺳﻪی اﻋﺘﮑﺎف ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ ﻗﺮآن و ﻧﻤﺎز و ﻧﯿﺎﯾﺶ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺳﺨﺖ اﻧﺲ ﻣﯽﮔﯿﺮد و‬
‫از ﺣﺮفھﺎی ﺑﯿﮫﻮده و ﻧﺸﺴﺖ و ﺑﺮﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺑﯽھﺪف ﻧﺠﺎت ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬او آنﭼﻨﺎن‬
‫در ﻟﺬت ﻋﺒﺎدت و ﻃﺎﻋﺖ ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻏﺮق و ﻣﺪھﻮش اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﮫﻮتھﺎی ﺣﯿﻮاﻧﯽ و‬
‫ﺧﻮرد و ﻧﻮش و ﭘﺮﺧﻮری‪ ،‬و ﺧﻮابھﺎی ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻏﻔﻠﺖ در او ﺿﻌﯿﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬و ﻗﻠﺒﺶ‬
‫ﺻﻔﺎ و ﺟﻼل و ﻧﻮراﻧﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺨﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺟﺴﻢ و ﺟﺎﻧﺶ از ﺑﯿﻤﺎریھﺎ رھﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫در اﻋﺘﮑﺎف‪ :‬ﻗﻠﺐ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﯿﺪن و ﺗﻔﮑﺮ ﺧﻮ ﻣﯽﮔﯿﺮد و روﺣﺶ آﻻﯾﺶ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻧﻔﺴﺶ ﭘﺎک ﻣﯽﺷﻮد و ذھﻨﺶ از وﺳﻮﺳﻪھﺎی ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﺻﺎف ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫در اﻋﺘﮑﺎف‪ :‬ﺟﺰ راز و ﻧﯿﺎز ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺣﻖ‪ ،‬و ﺟﺰ از ﮔﺮﯾﻪی ﺧﺎﺷﻌﺎﻧﻪی ﺗﻮﺑﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و‬
‫ﺣﺴﺮت ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ ﮔﻨﺎھﮑﺎران‪ ،‬و ﺷﻌﻮر ﺑﻪ ذﻟﺖ و ﺧﻮاری ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪی ﺑﻨﺪه در درﮔﺎه‬
‫ﻣﻮﻻﯾﺶ ھﯿﭻ ﻧﻤﯽﺷﻨﻮی‪..‬‬
‫اﻋﺘﮑﺎف ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖھﺎی اﻟﮫﯽ در اﯾﻦ دﻧﯿﺎ و در اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺮﭼﺸﻤﻪی ﻟﺬتھﺎ و ﺧﻮﺷﯽھﺎی ﺻﺎﻟﺤﺎن و ﺷﮫﺪ زﻻل و ﺻﺎف اﯾﻤﺎن ﺑﺮای ﻣﺘﻘﯿﺎن‪..‬‬
‫اﻋﺘﮑﺎف زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ و ﻟﺬت و ﻣﺪھﻮﺷﯽ ﺑﺮای روح و روان‪..‬‬
‫وای ﺧﺪای ﻣﻦ!‪..‬‬
‫ﭼﻪ زﯾﺒﺎﺳﺖ و ﺧﻮش ﻟﺬت ﺳﺠﺪهی ﻣﻌﺘﮑﻔﺎن!‪..‬‬
‫اﺑﻦ وھﺐ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ :‬اﻣﺎم ﺛﻮری را در ﺧﺎﻧﻪی ﺧﺪا ﺑﻌﺪ از ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب دﯾﺪم ﮐﻪ در ﺑﺎرﮔﺎه‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺑﺴﺠﺪه اﻓﺘﺎد‪ ،‬و ﺗﺎ اذان ﻋﺸﺎء ﭘﯿﺸﺎﻧﯿﺶ را ﺑﻠﻨﺪ ﻧﮑﺮد‪.‬‬
‫آری!‪..‬‬
‫ﻣﺆﻣﻦ در ﻟﺬت ﻋﺒﺎدت از زﻣﺎن و زﻣﯿﻨﯿﺎن ﻋﺮوج ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﻗﺒﻠﻪی ﻣﺤﺒﺖ و ﻋﺸﻖ‬
‫ﻏﺮق ﻟﺬت ﻃﺎﻋﺖ و از ﺧﻮد ﺑﯽﺧﻮد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫وای ﺧﺪای ﻣﻦ!‪..‬‬
‫ﭼﻪ زﯾﺒﺎﺳﺖ ﺗﺎرﯾﮑﯽھﺎی ﺷﺐ ﻣﻌﺘﮑﻔﺎن‪..‬؛ دﻋﺎ و راز و ﻧﯿﺎز ﺑﺎ ﺧﺪا‪ ،‬ﮔﺮﯾﻪ و زاری در‬
‫ﭘﯿﺸﮕﺎه ذات ﭘﺎک ﯾﺰدان‪ ..،‬ﺗﻮﺑﻪ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺴﻮی او‪ ...،‬ﺷﺴﺘﺸﻮ دادن ﻗﻠﺐ و ﭘﺎﮐﯽ‬
‫روح‪..‬‬
‫اﻣﺎم اﺑﻮ ﺳﻠﯿﻤﺎن ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ :‬ﻟﺬت ﺷﺐ زﻧﺪه داران در ﺷﺐھﺎﯾﺸﺎن ھﺰاران ﺑﺮاﺑﺮ ﻟﺬت‬
‫ھﻮﺳﺮاﻧﺎن در ھﻮی و ھﻮﺳﺸﺎن اﺳﺖ‪ .‬و اﮔﺮ ﺷﺐ و ﻟﺬت ﻋﺒﺎدت در آن ﻧﻤﯽﺑﻮد ﯾﮏ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ در دﻧﯿﺎ ﺑﻤﺎﻧﻢ!‪...‬‬
‫ﭼﻪ زﯾﺒﺎﺳﺖ ﻟﺤﻈﻪھﺎی ﺳﺤﺮﮔﺎھﺎن‪...‬‬
 ‫‪۱۴۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ھﻤﻪی ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪھﺎی ﺧﻮد ﻣﯽروﻧﺪ و زﻧﺪﮔﯽ را در آﻏﻮش ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﮫﺎ ﻣﻌﺘﮑﻒ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪی ﺧﺪا ﺑﺨﻠﻮت ﭘﺮوردﮔﺎرش ﻧﺸﺴﺘﻪ‪ ،‬از ﮐﻮﺗﺎھﯽھﺎﯾﺶ ﺷﺮﻣﺴﺎر و ﺑﻪ‬
‫رﺣﻤﺖ و ﻓﻀﻞ ﺧﺪاﯾﺶ دل ﺑﺴﺘﻪ و اﻣﯿﺪوار‪ .‬آرام از ﺗﻪ ﻗﻠﺒﺶ ﻧﺪا ﺑﺮ ﻣﯽآورد ﮐﻪ ای‬
‫ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻦ‪ ،‬ھﻤﻪی ﻣﺮدم ﭘﯿﺶ ﻋﺰﯾﺰاﻧﺸﺎن رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬دوﺳﺘﺎن در ﮐﻨﺎرھﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫ﻣﻦ ﺟﺰ ﺗﻮ دوﺳﺘﯽ و ﻋﺰﯾﺰی ﻧﺪارم‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪه ام ﭼﻮن ﺗﻮ را دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺎﻧﺪه ام‬
‫ﭼﻮن ﺑﮫﺮ آﻧﭽﻪ ﺗﻮ دوﺳﺖ داری ﻋﺸﻖ ﻣﯽورزم‪ .‬ﺗﻮ روح و روان ﻣﻨﯽ‪ .‬ﺗﻮ ﻗﺒﻠﻪی ﺳﻌﺎدت و‬
‫اﻣﯿﺪ و آرزوھﺎی ﻣﻨﯽ‪ ،‬ﺗﻨﮫﺎ رﺿﺎﯾﺖ ﺗﻮ را ﻣﯽﺧﻮاھﻢ‪ .‬و ﺑﯿﺰارم از ھﺮ آﻧﭽﻪ ﻧﻤﯽﭘﺴﻨﺪی‪...‬‬
‫آه ﺧﺪای ﻣﻦ!‪....‬‬
‫ﭼﻪ زﯾﺒﺎﺳﺖ ﺳﺎﻋﺖھﺎی ﻋﺒﺎدت ﻣﻌﺘﮑﻒ‪ .‬ﻧﻤﺎزھﺎی ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪاش ﺑﺎ ﺟﻤﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺳﻨﺘﮫﺎ و‬
‫ﻧﻮاﻓﻠﺶ‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﺿﺤﯽ و اﺷﺮاﻗﺶ‪ ،‬ﻗﻠﺒﺶ دوﺧﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ‪ .‬و ﺑﺪون ﺷﮏ در روز رﺳﺘﺎﺧﯿﺰ‬
‫روزی ﮐﻪ ﮔﺮﻣﺎی ﺳﻮزان ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ ھﻤﻪ ﭼﯿﺰ را زﻏﺎل ﻣﯽﮐﻨﺪ و ھﯿﭻ ﺳﺎﯾﻪای‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ ﺳﺎﯾﻪی ﻋﺮش اﻟﮫﯽ‪ ..‬اﯾﻦ ﻣﻌﺘﮑﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ در آﻧﺠﺎ در اﻣﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫)از ﺟﻤﻠﻪ ھﻔﺖ ﮔﺮوھﯽ ﮐﻪ زﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪ ﺧﺪا در روزی ﮐﻪ ھﯿﭻ ﺳﺎﯾﻪی ﺟﺰ ﺳﺎﯾﻪ او‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺎی ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬آن ﮐﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﻠﺒﺶ ﺑﺎ ﻣﺴﺠﺪ اﻧﺲ دارد و ﮔﻮﯾﺎ ﻗﻠﺒﺶ در‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺴﺠﺪ آوﯾﺰان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺘﮑﻒ ھﻤﻪی وﻗﺘﺶ را در ﻧﻤﺎز اﺳﺖ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﻟﮫﯽ ﺑﺮای او دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ‬
‫ﺧﺪا ج ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ :‬ھﺮ ﮐﺴﯽ از ﺷﻤﺎ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ در اﻧﺘﻈﺎر ﻧﻤﺎز اﺳﺖ و ﻧﻤﺎز او را ﻧﮕﻪ‬
‫داﺷﺘﻪ‪ ،‬ﮔﻮﯾﺎ در ﻧﻤﺎز اﺳﺖ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺮای او دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ‬
‫ﺑﺒﺨﺸﺎی او را‪ ،‬و ﺑﺮ او رﺣﻢ و ﮐﺮم ﻓﺮﻣﺎ‪ .‬و اﯾﻦ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ او از ﻧﻤﺎزش ﻓﺎرغ ﺷﻮد و ﯾﺎ‬
‫وﺿﻮءش ﺑﺎﻃﻞ ﮔﺮدد اداﻣﻪ دارد‪..‬‬
‫ای ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺮ ﺣﺬر ﺑﺎش از وﺳﻮﺳﻪھﺎی ﻧﻔﺲ!‪...‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﮐﻞ و اﻋﺘﻤﺎد ﺑﺮ ﺧﺪا‪ ،‬و ﺑﺎ ﻗﻠﺒﯽ آ ﮐﻨﺪه از اﯾﻤﺎن‪ ،‬ﯾﻘﯿﻦ و ﻣﺤﺒﺖ‪ ،‬و ﺑﺎ ﺷﻌﻮر ﺑﻪ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ از ھﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﯽﮐﻨﯽ آ ﮔﺎه اﺳﺖ‪ ،‬و اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺮگ ﺳﺮاﺳﯿﻤﻪ در ﭘﯽ ﺗﻮﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫ﺷﯿﻄﺎن ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ھﺮ ﻃﻮر ﺷﺪه ﺗﻮ را ﮔﻤﺮاه ﮐﻨﺪ‪ ...‬ﺑﺮﺧﯿﺰ‪ ،‬و دﺳﺖ رد ﺑﺮ ﺳﯿﻨﻪی‬
‫وﺳﻮﺳﻪھﺎی ﺷﯿﻄﺎن ﺑﺰن‪ ...،‬ﮐﺎرھﺎ و ﻣﺸﻐﻮﻟﯿﺖھﺎی دﻧﯿﺎ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﺪارد‪ .‬و ﺑﺪان ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ اﻋﺘﮑﺎف در اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک ﺗﻮﺷﻪی راه ﯾﮑﺴﺎل ﺗﻮﺳﺖ از آن ﻏﺎﻓﻞ ﻣﺒﺎش‪...‬‬
‫ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﺑﻪ ﮐﺎروان ﻣﻌﺘﮑﻔﺎن در ﻣﺴﺠﺪ ﺑﭙﯿﻮﻧﺪ‪....‬‬
‫ھﺮﮔﺰ!‪..‬‬

‫‪ -١‬رواﯾﺖ ﺑﺨﺎری‬
‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۴۸‬‬

‫دﯾﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪ ...‬آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه را ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺷﻤﺎر ﮐﻪ آن ﻧﯿﺰ از دﺳﺘﺖ ﺧﻮاھﺪ رﻓﺖ‪...‬‬
 ‫راز ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ )‪(۱‬‬

‫آرزوی ھﺮ ﺷﺨﺺ در زﻧﺪﮔﯽ‪...‬‬

‫ھﺪف از ﺗﻼشھﺎی ﭘﯿﺎﭘﯽ‪...‬‬
‫و ﺗﻨﮫﺎ اﻣﯿﺪی ﮐﻪ روﺣﯿﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ را در اﻓﺮاد زﻧﺪه ﻧﮕﻪ ﻣﯽدارد‪...‬‬
‫ﭼﯿﺰی ﻧﯿﺴﺖ ﺟﺰ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪...‬‬
‫اﻧﺴﺎنھﺎی ﺑﺎ ھﻤﺖ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﻪھﺎی ﺳﺮﻓﺮاز ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺧﯿﺮه ﺷﺪه‪ ،‬ھﺮﮔﺰ ﺑﻪ اﻧﺪک‬
‫راﺿﯽ و ﺧﺸﻨﻮد ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ‪..‬‬
‫اﮔـــﺮ ﺧـــﺎری ﺑـــﻮد ﮔﻠﺪﺳـــﺘﻪ ﮔـــﺮدد‬ ‫ﺑﻪ ھـﺮ ﮐـﺎری ﮐـﻪ ھﻤـﺖ ﺑﺴـﺘﻪ ﮔـﺮدد‬
‫ﭼﺮا ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺗﻨﮫﺎ ﻧﺼﯿﺐ ﺑﺮﺧﯽ از اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮد؟!‪..‬‬
‫ﯾﺎ ﭼﺮا ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺮدم از اﯾﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺰرگ ﻣﺤﺮوم ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ؟!‪..‬‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﭘﺮﺳﺸﯽ را ﻣﻄﺮح ﻣﯽﺳﺎزد‪ ،‬ﺧﻮد در اﻋﻤﺎق وﺟﻮدش ﺟﻮاب آن را‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ھﺪف از ﻣﻄﺮح ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺆاﻟﯽ؛ ﯾﺎ دﻟﺪاری دادن ﺑﻪ ﺧﻮد و‬
‫ﻓﺮار از اﺣﺴﺎس درد از ﮐﻮﺗﺎھﯽھﺎ اﺳﺖ و ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻓﺮدی اﺳﺖ ﮐﻪ درﭘﯽ ﯾﺎﻓﺘﻦ راھﮑﺎرھﺎ‪،‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪھﺎ و روشھﺎی ﺗﺸﻮﯾﻘﯽ و ﺗﺤﺮﯾﮏ آﻣﯿﺰ ﺑﮫﺘﺮی ﺑﺮای ﺧﻮدش اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺷﺎﯾﺪ او درﯾﺎﻓﺘﻪ ﮐﻪ راه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽ آﻣﻮزش ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ و‬
‫داﻧﺸﮑﺪهھﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬و اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﮫﻨﺪس ﺷﺪن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫راھﯽ ﺟﺰ ﻓﺮاﮔﯿﺮی ھﻨﺪﺳﻪ و ﻋﻠﻮم ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺮ ھﻤﯿﻦ ﻗﯿﺎس اﮔﺮ در ﭘﯽ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎی ﺳﺮﺷﺎر اﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﻦ و ﻓﻮت و رازھﺎی ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ورﻗﯽ ﺑﺰﻧﺪ‪..‬‬
‫اﮔﺮ ھﺪف از ﻣﻄﺮح ﺳﺎﺧﺘﻦ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ درک و ﻓﮫﻢ راھﮑﺎرھﺎی ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎ‬
‫ﺳﻌﯽ ﺧﻮاھﯿﻢ ﮐﺮد ﭘﺲ از ﮔﺸﻮدن درﯾﭽﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ‪ ،‬ﻣﮫﻤﺘﺮﯾﻦ رازھﺎ و ﮐﻠﯿﺪھﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻃﻠﺴﻢ ﻗﻔﻞ ﻧﺎاﻣﯿﺪی و ﺷﮑﺴﺖ را درھﻢ ﺷﮑﻨﻨﺪ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫و ﺑﺪون ﺷﮏ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﯾﻦ ﮐﻠﯿﺪھﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺮای ﺧﻮد ﺻﻔﺤﻪ ﺟﺪﯾﺪ و‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻮﯾﻨﯽ رﻗﻢ زﻧﯿﺪ‪.‬‬
‫درﯾﭽﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ‪:‬‬
‫آﯾﺎ ھﺮﮔﺰ از ﺧﻮد ﭘﺮﺳﯿﺪهای ﭼﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان را ﻓﺮﺳﺘﺎد؟!‬
‫ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎدهای اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺘﻤﺎ ﺧﻮاھﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﻨﺪ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۵۰‬‬

‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ارزشھﺎی واﻻ و ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎر ﻣﺸﮑﻠﯽ ﻧﯿﺴﺖ و از ھﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺨﻮاھﺪ ﺑﺮﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ آنھﺎ آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺜﺎﻟﯽ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ از ارزشھﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ را در ﻣﯿﺪان ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬
‫ﮔﺬارﻧﺪ!‬
‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت روﺷﻦﺗﺮ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان را ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎلھﺎ و ﻧﻤﻮﻧﻪھﺎﯾﯽ از اﻓﺮاد‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮی ﺗﻘﺪﯾﻢ داﺷﺖ ﺗﺎ اﻓﺮاد ﺑﺎ اﻟﮕﻮ ﮔﯿﺮی از آنھﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ﮐﺴﯽ اﯾﺮاد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﮕﻮﯾﺪ؛ ﭘﺲ ﭼﺮا اﯾﻦ اﻟﮕﻮھﺎ از ﻧﻤﻮﻧﻪھﺎی ﻓﻮق ﺑﺸﺮی ﭼﻮن‬
‫ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺸﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎ دﯾﺪن آنھﺎ ﺑﺮای ﻣﺮدم ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟!‬
‫اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ھﻤﺮاه ﺑﺎ آﻣﺪن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان ﺑﺮای ﺑﺮﺧﯽ از اﻧﺴﺎنھﺎ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫َ َ َ َ َ َّ َ َ ۡ ْ ۡ ٓ ُ‬
‫اس أن يُؤم ُِن ٓوا إِذ َجا َءه ُم‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﯿﮑﻪ در ﭘﯽ اﯾﺮاد ﮔﯿﺮی ھﺴﺘﻨﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪﴿ :‬وما منع ٱ�‬
‫ٗ‬ ‫ٱ� � َ َ ٗ‬
‫ث َّ ُ‬ ‫ۡ ُ َ ٰٓ َّ ٓ َ َ ُ ٓ ْ َ َ َ َ‬
‫�� َّر ُسو� ‪] ﴾٩٤‬اﻹﺳﺮاء‪.[٩٤ :‬‬ ‫ٱلهدى إِ� أن قالوا ��ع‬
‫»و ﭼﯿﺰی ﻣﺮدم را زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ھﺪاﯾﺖ ﺑﻪ ﺳﻮﯾﺸﺎن آﻣﺪ از اﯾﻤﺎن آوردن ﺑﺎز ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺟﺰ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬آﯾﺎ ﺧﺪا ﺑﺸﺮی را ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮی ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ اﺳﺖ؟!«‬
‫ﻗﺮآن ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ از اﯾﻦ اﯾﺮاد ﺑﯽﻣﻮرد ﮐﻪ ﺗﻨﮫﺎ ھﺪﻓﺶ ﻓﺮار از ﺑﺎر ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ و ﮔﻤﺮاه‬
‫ﮐﺮدن ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺪﯾﺸﻪ درﺳﺖ در آدﻣﯽ ﺑﻮد ﺧﺮده ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺻﺮاﺣﺘﺎ ﺑﻪ آنھﺎ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ در‬
‫زﻣﯿﻦ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﯽزﯾﺴﺘﻨﺪ ﺣﺮف ﺷﻤﺎ درﺳﺖ ﺑﻮد‪ ،‬و ﻣﺎ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻓﺮﺷﺘﻪای را ﺑﺮای‬
‫ھﺪاﯾﺖ ھﻤﻨﻮﻋﺎن او و اﻟﮕﻮ ﻧﻤﺎﺋﯽ ﺑﺮای آنھﺎ ارﺳﺎل ﻣﯽداﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫َ َ َ ‪َٗ َ ٓ َ َّ َ ّ ۡ َ َ َ ۡ َّ َ َ َ ّ َ ۡ ُ َ ُ ۡ َ ٞ‬‬ ‫َۡ‬ ‫ُ َّ َ َ‬
‫��ِكة �مشون مطم�ِن ِ� ل��ا علي ِهم مِن ٱلسماءِ مل�‬ ‫�ض م ٰٓ‬ ‫﴿قل ل ۡو �ن ِ� ٱ� ِ‬
‫ٗ‬
‫َّر ُسو� ‪] ﴾٩٥‬اﻹﺳﺮاء‪.[٩٥ :‬‬
‫ً‬
‫»ﺑﮕﻮ‪ :‬اﮔﺮ در زﻣﯿﻦ ]ﺑﻪ ﺟﺎی ﺑﺸﺮ[ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ آراﻣﯽ راه ﻣﯽرﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻘﯿﻨﺎ‬
‫ﻓﺮﺷﺘﻪای را از آﺳﻤﺎن ﺑﺮای آﻧﺎن ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮی ﻧﺎزل ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ]زﯾﺮا ھﺪاﯾﺘﮕﺮ ھﺮ ﮔﺮوھﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ از ﺟﻨﺲ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪«[.‬‬
‫وﻟﯽ ﺷﻤﺎ ﺑﺸﺮﯾﺪ‪ ،‬و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ و اﻟﮕﻮ از ﺟﻨﺲ ﺧﻮد دارﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن دھﺪ‬
‫آﻧﭽﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﺷﻤﺎ و ﺟﺎﻣﻌﻪﺗﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﮏ ﻓﺮد از‬
‫ﻣﯿﺎن ﺷﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺳﻮره اﻧﻌﺎم آﯾﺎت ‪ ٨‬و‪ ٩‬ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﻢ‪:‬‬
‫َ َۡ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬
‫� ٱ� ۡم ُر � َّم � يُنظ ُرون ‪ ٨‬ولو‬
‫ۡ‬ ‫َّ‬ ‫ۡ‬
‫نز�َا َملَ ٗ� ل ُق ِ َ‬‫ك ۖ َول َ ۡو أَ َ‬‫َ َ ُ ْ َۡ َ ٓ ُ َ َ َۡ َ َ ‪ٞ‬‬
‫نزل عليهِ مل‬ ‫﴿وقالوا لو� أ ِ‬
 ‫‪۱۵۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫َ‬ ‫ۡ‬ ‫ََ‬ ‫ٗ ََ‬ ‫َ َ ۡ َ ُ َ َ ٗ َّ َ ۡ‬

‫� َعل َ�ٰ ُه َر ُج� َوللبَ ۡس َنا عل ۡي ِهم َّما يَلب ِ ُسون ‪] ﴾٩‬اﻷﻧﻌﺎم‪.[٩-٨ :‬‬ ‫جعل�ٰه مل�‬
‫ّ‬ ‫ّ ّ‬
‫»و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﺮا )اﮔﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﯽ اﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ رﺳﻮل اﺳﺖ( ﺑﺮ او ﻓﺮﺷﺘﻪای‬
‫ﻧﺎزل ﻧﺸﺪ؟ و ﭼﻨﺎنﭼﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪای ﺑﻔﺮﺳﺘﯿﻢ ﮐﺎر ﺗﻤﺎم ﺷﻮد و دﯾﮕﺮ ﻟﺤﻈﻪای آنھﺎ ﻣﮫﻠﺖ‬
‫ﻧﺨﻮاھﻨﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ * .‬و ﭼﻨﺎنﭼﻪ رﺳﻮل را ﻓﺮﺷﺘﻪای ﻗﺮار ﻣﯽدادﯾﻢ ﺑﺎز ھﻢ او را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺮدی در ﻣﯽآوردﯾﻢ و ﺑﯽﺷﮏ ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺷﺪﯾﻢ ﮐﻪ ھﻤﺎن اﺷﺘﺒﺎھﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای دﯾﮕﺮان‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﯽآوردﻧﺪ ﺑﺮای ﺧﻮدﺷﺎن ﭘﯿﺶ آﯾﺪ‪«.‬‬
‫ﭘﺲ ﺑﻄﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ‪ :‬ھﺪف از آﻣﺪن ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان و زﻧﺪﮔﯽ آنھﺎ در ﺑﯿﻦ ﺗﻮده‬
‫ﻣﺮدم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ھﻤﻪ ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻮد ﻧﻈﺎرهﮔﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ و اﻟﮕﻮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻄﺒﯿﻖ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ اﯾﻦ را ﺑﺨﻮﺑﯽ درک ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬و رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ آرزوﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫در اﻋﻤﺎق ھﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ زﻧﺪه و ﻓﻌﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫»ﻣﺤﻤﺪ« ﻧﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ رواج را در دﻧﯿﺎ دارد! ﭘﺲ از او ﻧﺎمھﺎی ﺳﺎﯾﺮ‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان را در ھﺮ ﺟﺎی دﻧﯿﺎ ﻣﯽﺷﻨﻮی‪ :‬اﯾﻦ ﻋﯿﺴﯽ و آن ﻣﻮﺳﯽ و آن دﯾﮕﺮ اﺑﺮاھﯿﻢ‬
‫اﺳﺖ‪ ..‬ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮﯾﺶ ﺻﺎﻟﺢ و ﻧﻮح و اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ و اﺳﺤﺎقاﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﮔﺮداﻧﺶ اﺑﻮﺑﮑﺮ و ﻋﻤﺮ و‬
‫ﻋﺜﻤﺎن و ﻋﻠﯽ و ﺣﻤﺰه و ﺻﺎدق و ﺑﺎﻗﺮ و ﺻﻼح اﻟﺪﯾﻦ و ﯾﻌﻘﻮﺑﻨﺪ‪ ..‬دﺧﺘﺮ ﺧﺎﻟﻪھﺎﯾﺶ؛ ﻣﺮﯾﻢ‬
‫و زﯾﻨﺐ و ﻓﺎﻃﻤﻪ و ﻋﺎﺋﺸﻪ و ﺧﺪﯾﺠﻪ ھﺴﺘﻨﺪ‪...‬‬
‫ﭘﺪران و ﻣﺎدران ﺳﻌﯽ دارﻧﺪ ﻧﺎمھﺎی اﻓﺮادی ﮐﻪ آنھﺎ را ﻧﻤﻮﻧﻪھﺎﯾﯽ از ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬
‫ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺸﺎن ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻟﮕﻮھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ و ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽ را در‬
‫آنھﺎ دﯾﺪهاﻧﺪ ﺑﺎر آﯾﻨﺪ‪..‬‬
‫ھﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﭘﯽ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺖ وﻟﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ!‬
‫ﯾﮏ ﻓﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻪ ھﺮ اﻧﺪازهای ﮐﻪ از ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ دور اﺳﺖ ﺑﮫﻤﺎن اﻧﺪازه از دﯾﻦ ﺧﻮد‬
‫ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ اﺳﺖ!!‪..‬‬
‫اﺳﻼم ﻧﻪ ﺗﻨﮫﺎ ﭘﯿﺮواﻧﺶ را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻋﻨﺼﺮھﺎی ﻓﻌﺎل و ﺳﺎزﻧﺪهای در ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﺑﺸﺮی ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ از آنھﺎ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ و اﻟﮕﻮی ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻇﺎھﺮ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻧﻤﻮﻧﻪ و اﻟﮕﻮی ﺑﺮﺗﺮ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ھﻤﻪ ﺟﻮاﻧﺐ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺼﻮرت ﺑﺴﯿﺎر‬
‫واﺿﺢ و روﺷﻨﯽ در ﻣﯿﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن و زﻧﺪﮔﯽ آنھﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ھﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯽ ﺣﺪاﻗﻞ ﭘﻨﭻ ﺑﺎر در اذان ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﮔﻮﺷﺰد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﯿﺶ از دهھﺎ ﺑﺎر‬
‫او ﺧﻮد ﻧﺎم اﮔﻠﻮﯾﺶ را در ﻧﻤﺎزھﺎی ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد ﯾﺎد آوری ﻣﯽﮐﻨﺪ‪..‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۵۲‬‬

‫اﻟﮕﻮی ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻗﺪم ﺑﻪ ﻗﺪم زﻧﺪﮔﯽ او را ﺑﺮاﯾﺶ ﺷﺮح داده‪ ،‬و ﭘﻠﻪ ﭘﻠﻪ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻗﻠﻪ‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﺑﺮاﯾﺶ واﺿﺢ و ﻧﻤﺎﯾﺎن ﮐﺮده اﺳﺖ‪..‬‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﯿﺖ دو ﮐﻠﻤﻪ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺘﺮادﻓﻨﺪ‪ ،‬و ﺑﻪ ھﺮ اﻧﺪازه ﮐﻪ ﻓﺮد ﻣﺴﻠﻤﺎن از‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ دور ﻣﯽﺷﻮد ﺑﻪ ھﻤﺎن اﻧﺪازه در واﻗﻊ از اﺳﻼﻣﺶ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬و ﺑﺮ ﻋﮑﺲ‬
‫ھﺮ اﻧﺪازه اﺳﻼﻣﺶ را ﺧﻮب درک ﻧﮑﻨﺪ ﺑﮫﻤﺎن اﻧﺪازه از ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮاھﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪..‬‬
‫ﭼﺮا درﺻﺪ ﺷﮑﺴﺖ در ﺟﺎﻣﻌﻪھﺎی ﻣﺎ ﺑﺎﻻﺳﺖ؟‬
‫ﻣﯿﺰان ﺑﯿﮑﺎری ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻ‪ ...‬درﺻﺪ ﻃﻼق ﺳﺮﺳﺎم آور‪ ...‬ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﮐﺖ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮز‪..‬‬
‫اﻋﺘﯿﺎد وﺑﺎی ھﺮ ﺧﺎﻧﻪ‪ ...‬ﻓﺤﺸﺎ و ﻓﺴﺎد ﻻﯾﻪ ﺗﻠﺦ ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ...‬ﻗﺘﻞ و ﻏﺎرت آژﯾﺮ ﺧﻄﺮ ھﺮ ﺷﮫﺮ‬
‫و روﺳﺘﺎ‪..‬‬
‫ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﮕﺎه ﻋﻤﯿﻖ درﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ رﯾﺸﻪ ھﻤﻪ اﯾﻦ دردھﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ در دوری و‬
‫ﺟﮫﺎﻟﺖ ﻣﺎ از اﯾﻦ دﯾﻦ و اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ زﻧﺪﮔﯿﻤﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪..‬‬
‫در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻣﺮوزی ﻣﺎ ﺧﺪا را ھﯿﭻ ﺟﺎﯾﮕﺎھﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ ..‬اﻟﮕﻮ و ﻧﻤﻮﻧﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ و‬
‫ﺗﺼﻮر اﺟﺮاﺋﯽ ﻣﻮﻓﻖ ﮐﻪ در ﺷﺨﺼﯿﺖ رﺳﻮل اﮐﺮم ج ﺑﻮد ﺑﮑﻠﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ از او ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎﯾﻪ ﺷﻮم ﺷﺮک و ﻗﺒﺮﭘﺮﺳﺘﯽ و ﺑﺪﻋﺖھﺎ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻨﮕﯿﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪..‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺎن ﭼﮫﺎرﮔﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﺑﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺎ ﭼﮫﺎرﭼﻨﮕﻮﻟﯽ ﺣﮑﻢ ﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -١‬ﺧﺪای ﺑﺮده ﭘﺮوری ﮐﻪ در ﺑﺖھﺎی اﻣﺮوزی ﮐﻪ ھﻤﺎن اﻣﺎمزادهھﺎ و ﻗﺒﺮھﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﺗﺠﻠﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -٢‬ﺧﺪای رﺳﻢ و رﺳﻮﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ از ﭘﺪران و ﻧﯿﺎﮐﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ ،‬و ھﺮﮔﺰ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﻧﯿﺴﺖ از ﺗﻘﺎﻟﯿﺪ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴﻮزی ﮐﻪ ھﻤﻪ ﺑﺮ آﺛﺎر وﯾﺮاﻧﮕﺮ آنھﺎ ﻣﺘﻔﻖ ھﺴﺘﯿﻢ‬
‫دﺳﺖ ﺑﺮدارد‪.‬‬
‫‪ -٣‬ﺧﺪای ﺧﻮدﺑﺮﺗﺮﺑﯿﻨﯽ و ﻧﻈﺎم ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ و ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﯿﺮه ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺒﯿﻠﻪ و ﻓﺎﻣﯿﻞ و ﻗﻮم و زﺑﺎن و ﻣﻠﯿﺖ ﭘﺮﺳﺘﯽ‪..‬‬
‫‪ -٤‬ﺧﺪای ﺷﮫﻮتھﺎی ﻧﻔﺴﺎﻧﯽ‪..‬‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ ﺧﺪاﯾﺎن ﭼﮫﺎرﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ اﺳﺎرت ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬و ﺗﻨﮫﺎ راه ﻧﺠﺎت‬
‫ﭘﺎره ﮐﺮدن زﻧﺠﯿﺮھﺎی ﺗﻘﻠﯿﺪ و ﻏﻼﻣﯽ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺧﺪای ﯾﮑﺘﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺰ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬
‫و ﭘﯿﺮوزی از ﻣﺎ ﻧﻤﯽﺧﻮاھﺪ‪.‬‬
‫آﯾﺎ ھﺮﮔﺰ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدهای؛ ﭼﺮا ﺟﮫﺎن ﻏﺮب ھﻤﯿﺸﻪ در ﭘﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﺖ و ﭘﺮورش‬
‫در ﮐﺸﻮرھﺎی اﺳﻼﻣﯽ اﺳﺖ؟!‬
 ‫‪۱۵۳‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﻏﺮب ﺑﺮای ﺑﻪ ﺑﺮدﮔﯽ ﮐﺸﯿﺪن ﮐﺸﻮرھﺎی دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺎز دارد روح ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪ ،‬و ﺗﻼش ﺑﺮای‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را در ﻣﻠﺖھﺎ ﺧﻔﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﯾﻦ ھﺪف در ﺑﯿﻦ ﻣﻠﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺳﺮﺷﺎر از ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎ دارد‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﮐﻪ‬
‫اﻧﺴﺎنھﺎی ﻣﻮﻓﻖ و ﭘﯿﺮوز آن را ﺑﺎ ﻋﺮق ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ و ﺧﻮن ﺧﻮد ﻧﮕﺎﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ھﺮﮔﺰ ﮐﺎر‬
‫ﺳﺎدهای ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻏﺮب در ﺗﻼش اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﺮﯾﻒ اﯾﻦ ﺗﺎرﯾﺦ‪ ،‬ﺷﺨﺼﯿﺖ و ھﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن‬
‫را ﺗﻀﻌﯿﻒ ﮐﺮده‪ ،‬ﻧﻤﻮﻧﻪھﺎ و اﻟﮕﻮھﺎی اﺟﺮاﺋﯽ ﺟﺪﯾﺪی را در اﯾﻦ ﺟﻮاﻣﻊ و ﺑﺮای ﻧﺴﻠﮫﺎی‬
‫ﻧﻮﯾﻦ آن ﺗﺮوﯾﺞ دھﺪ‪ .‬ﺧﺎﻟﺪ و ﻋﻠﯽ و ﺳﻠﻤﺎن و ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﯿﻦ و ﻋﻤﺮ و ﻓﺎﻃﻤﻪ و ﻋﺎﺋﺸﻪ و‬
‫ﺳﻤﯿﻪ را از آنھﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻮش و ﮔﺮﺑﻪھﺎﯾﯽ ﭼﻮن ﺗﺎم و ﺟﺮی‪ ،‬ﺳﮓھﺎﯾﯽ ﭼﻮن »ﺑﻞ« و‬
‫ﭘﺴﺮﮐﯽ ﭼﻮن »ﺳﺒﺎﺳﯿﺎن«‪ ،‬ودﺧﺘﺮی ﭼﻮن »اﻧﺎ« و ﺧﺎﻧﻤﯽ ﭼﻮن »اوﺷﯿﻦ« و آﻗﺎﯾﯽ ﭼﻮن‬
‫»ﻣﺴﺘﺮ ﺑﯿﻦ« را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﮕﻮ و ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ اﻟﮕﻮھﺎی ﺳﻨﺘﯽ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﺪ‪...‬‬
‫در زﻣﺎن ﺗﺨﻠﻒ ﻓﮑﺮی ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮاد ﺑﻪ اﺻﻄﻼح روﺷﻨﻔﮑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺎور‬
‫رﺳﯿﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻨﮫﺎ راه ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺗﻘﺪم‪ ،‬رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺗﻤﺪن و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺟﮫﺎن ﻏﺮب‪،‬‬
‫ﻏﺮﺑﮕﺮاﯾﯽ ﻓﮑﺮی و ﻓﺮھﻨﮕﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻮن ﻏﺮﺑﯿﮫﺎ ﺑﺨﻮرﯾﻢ‪ ،‬ﭼﻮن آنھﺎ ﺑﭙﻮﺷﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻌﯿﺎرھﺎی اﺳﺎﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﺳﺎﻟﻢ را وﯾﺮان ﮐﺮده‪ ،‬ھﻤﻪ ﯾﮏ ﺷﮑﻞ و ﻗﯿﺎﻓﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ ،‬زنھﺎ ـ زﯾﺮ ﺷﻌﺎر آزادی ـ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺶ‬
‫ﻣﺮداﻧﻪ ﺗﻦ ﺑﻪ ﮐﺎرھﺎی ﺳﻨﮕﯿﻦ دھﻨﺪ‪ ،‬و ﻣﺮدھﺎ ـ ﺑﺎ ﺷﻌﺎر ﻓﻦ و ھﻨﺮ ـ ﺑﺎ ﻟﺒﺎسھﺎی زﻧﺎﻧﻪ و‬
‫ﻣﻮھﺎی دراز درﭘﯽ ھﻢﺟﻨﺴﮕﺮای ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬زﯾﺮ ﺷﻌﺎر دﻓﺎع از ﺣﻘﻮق زن ﻣﺮدھﺎ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ‬
‫زاﯾﻤﺎن و ﮐﺎﺷﺘﻦ رﺣﻢ در ﺧﻮد و زﻧﮫﺎ در اﻧﺪﯾﺸﻪ ﮐﺎﺷﺖ آﻟﺖ ﺗﻨﺎﺳﻠﯽ ﻣﺮداﻧﮕﯽ در ﺧﻮد‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭼﮫﺎردﯾﻮاری ﺧﺎﻧﻮاده وﯾﺮان ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺑﯽﺑﻨﺪ و ﺑﺎری در ﺟﺎﻣﻌﻪ رواج ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬و ﮐﻮﭼﻪ و‬
‫ﺑﺎزار ﺷﮫﺮ ﭘﺮ از ﺑﭽﻪھﺎی ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ‪..‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﺮھﻨﮓ و ﺗﻤﺪﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﺮﺑﺰدهھﺎی ﮐﻮﺗﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﻪ از ﻣﻮش و ﮔﺮﺑﻪھﺎی ﭼﻮن‬
‫ﺗﺎم و ﺟﺮی ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮای ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن آوردهاﻧﺪ!‬
‫اﺳﻼم اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭼﻨﮓ زدن ﺑﺮ رﯾﺴﻤﺎن اﻟﮫﯽ و وﺣﺪت ﻣﻠﯽ دﻋﻮت‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫َ ۡ َ ُ ْ َ ۡ َّ َ ٗ َ َ َ ُ ْ‬
‫ِيعا َو� �ف َّرق ۚوا‪.﴾...‬‬
‫﴿وٱ�ت ِصموا ِ�ب ِل ٱ�ِ �‬
‫»و ھﻤﮕﯽ ﺑﻪ رﯾﺴﻤﺎن ﺧﺪا ﭼﻨﮓ زﻧﯿﺪ‪ ،‬و ﭘﺮاﮐﻨﺪه و ﮔﺮوه ﮔﺮوه ﻧﺸﻮﯾﺪ؛‪«...‬‬
‫و ﺑﺮای ھﺮ ﻋﻨﺼﺮی از ﺟﺎﻣﻌﻪ داﯾﺮه و ﻣﺤﺪوده ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ را ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۵۴‬‬

‫ﻃﺒﯿﻌﺖ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ او ھﻤﺨﻮاﻧﯽ دارد‪ .‬ﺧﺪاوﻧﺪی ﮐﻪ ﺑﺸﺮ را آﻓﺮﯾﺪه ﻣﺤﺪوده‬

‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖھﺎی او و ﻣﻌﯿﺎرھﺎی ارزﺷﯽ اﺧﻼﻗﯽ او را ﻧﯿﺰ ﺑﺮاﯾﺶ روﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫زن ﻣﮫﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﺳﺎزﻧﺪه ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬و ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﺮدﺳﺎزی و ﺗﺮﺑﯿﺖ آﯾﻨﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺟﻮھﺮی ارزﺷﻤﻨﺪ و دری ﮔﺮاﻧﺒﮫﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮔﺸﺘﻪ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺮد ﺑﺎ دﺳﺘﺎن زﺣﻤﺘﮑﺶ و‬
‫ﭘﯿﻨﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺧﻮﯾﺶ وﻇﯿﻔﻪ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪن اھﺮم ﺳﻨﮕﯿﻦ زﻧﺪﮔﯽ و ﻣﮫﯿﺎ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ از‬
‫آﺳﺎﯾﺶ ﺑﺮای ﺧﺎﻧﻮاده را ﺑﺮ ﻋﮫﺪه دارد‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻓﻀﺎی ﮐﺎر و ﺗﻼش‪ ،‬و ھﻤﮑﺎری اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﮐﻨﺎر ھﻢ و دوﺷﺎدوش ھﻢ در‬
‫ﭘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ و آﯾﻨﺪه ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن اﻣﯿﺪ ﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬و ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را در رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬
‫رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی او ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻓﻘﺮ و ﻓﻼﮐﺖ درﺳﺘﯿﺰﻧﺪ‪ ،‬و ﺑﺎ زھﺪ و ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎﻻﺗﺮ از دﻧﯿﺎ و ارزشھﺎی ﭘﻮچ‬
‫آن ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ھﻤﺘﯽ ﺷﺎھﺎﻧﻪ و ﺳﺎزﻧﺪه دارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﯽ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد ﺗﻠﻘﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ و روزاﻧﻪ در‬
‫ﮔﻮشھﺎی ﺧﻮد زﻣﺰﻣﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ :‬ھﻤﺖ ﻣﻦ ﭼﻮن ھﻤﺖ ﺷﺎھﺎن اﺳﺖ‪ ،‬و ﻣﻦ آزاده ﻣﺮدی‬
‫ھﺴﺘﻢ ﮐﻪ ذﻟﺖ و ﺧﻮاری را ﮐﻔﺮ و ﮔﻤﺮاھﯽ ﻣﯽداﻧﻢ‪..‬‬
‫ﻧﻔــــــﺲ ﺣــــــﺮ ﺗــــــﺮی اﳌﺬﻟــــــﺔ ﻛﻔــــــﺮا‬ ‫ﳘﺘــــــــﻲ ﳘــــــــﺔ اﳌﻠــــــــﻮك و ﻧﻔﴘــــــــ‬
‫ﭼﻪ ﺧﻮش ﮔﻔﺘﻪ »ﺷﺎﺑﯽ« ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻮان ﺗﻮﻧﺴﯽ‪ :‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاھﺪ از ﻗﻠﻪھﺎی‬
‫ﮐﻮهھﺎی ﺳﺮ ﺑﻪ ﻓﻠﮏ ﮐﺸﯿﺪه ﺑﺎﻻ رود ھﻤﯿﺸﻪ در ﮔﻮدالھﺎی ﭘﺴﺘﯽ ﺧﻮاھﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻌــــــﺶ أﺑــــــﺪ اﻟــــــﺪﻫﺮ ﺑــــــﲔ اﳊﻔــــــﺮ‬ ‫و ﻣـــــــﻦ ﻻ ﳛـــــــﺐ ﺻـــــــﻌﻮد اﳉﺒـــــــﺎل‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ھﻤﺖ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﺎل و ﺛﺮوت ھﯿﭻ راﺑﻄﻪای ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ﺟﯿﺐھﺎی ﺧﺎﻟﯽ ھﺮﮔﺰ ﻣﺎﻧﻊ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻧﺨﻮاھﻨﺪ ﺑﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻓﺮد را از ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬
‫ﺑﺎزﻣﯽدارد ﻋﻘﻞھﺎی ﺗﻮﺧﺎﻟﯽ و ﻣﻐﺰھﺎی ﭘﻮچ و ﻗﻠﺐھﺎی ﺑﺰ دﻟﻨﺪ‪..‬‬
‫اﻣﺎم ﺷﺎﻓﻌﯽ ﺑﺎ دﯾﺪی ﻣﺮداﻧﻪ ﺑﻪ واﻗﻌﯿﺖھﺎ ﻧﮕﺮﯾﺴﺘﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ای آﺳﻤﺎن ﮐﺸﻮرھﺎی دور دﺳﺖ در و ﺟﻮاھﺮ ﺑﺒﺎر *** و ای ﭼﺎهھﺎ و ﭼﺸﻤﻪھﺎی‬
‫دﯾﮕﺮان ﻃﻼ ﺑﯿﺮون دھﯿﺪ‬
‫ﻣﻦ اﮔﺮ زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﻢ از ﮔﺸﻨﮕﯽ ﻧﺨﻮاھﻢ ﻣﺮد*** و اﮔﺮ ﺑﻤﯿﺮم ﺣﺘﻤﺎ ﮔﻮداﻟﯽ ﺑﺮای‬
‫ﮔﻮر ﺷﺪن ﺧﻮاھﻢ ﯾﺎﻓﺖ‬
 ‫‪۱۵۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ھﺪف او از زﻧﺪﮔﯽ ﻧﮕﺎﺷﺘﻦ ﻧﺎم ﻧﯿﮏ ﺧﻮد ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﺗﺎرﯾﺦ اﺳﺖ‪..‬‬

‫ﺑﺪان رﻓﺘﻨﺪ و ﻧﯿﮑﺎن ھﻢ ﻧﻤﺎﻧﺪﻧﺪ ﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪ؟ ﻧﺎم زﺷﺖ و ﻧﺎم ﻧﯿﮑﻮ‬
‫ﻣﺎﻧـــــﺪ ﭘـــــﺲ ﻣـــــﺮگ ﺟـــــﺎوداﻧﯽ‬ ‫ﺧــــﺮم ﺗــــﻦ آﻧﮑــــﻪ ﻧــــﺎم ﻧــــﯿﮑﺶ‬
‫ھﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ ھﻤﺎﺳﻪ ﺳﺮای ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬
‫ﻣــﺮا ﻧــﺎم ﺑﺎﯾــﺪ ﮐــﻪ ﺗــﻦ ﻣــﺮگ راﺳــﺖ‬ ‫ﺑــﻪ ﻧــﺎم ﻧﮑــﻮ ﮔــﺮ ﺑﻤﯿــﺮم رواﺳــﺖ‬
‫او ﺑﺮای زرق و ﺑﺮق زﻧﺪﮔﯽ ﻓﻨﺎﭘﺬﯾﺮ ھﯿﭻ ارزﺷﯽ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬او ﻣﺎل و ﺛﺮوت را زﯾﺮ‬
‫ﭘﺎی ﺧﻮد ﻣﯽاﻧﺪازد‪ ،‬و ﺑﺎ ﻗﺪمھﺎی ھﻤﺖ و ﻣﺮداﻧﮕﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود ﺗﺎ ﺑﻪ ﻗﻠﻪ‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ رﺳﯿﺪه‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﺘﺎرهھﺎی آﺳﻤﺎن دﺳﺖ دھﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﯿﺎن دو دﺳﺖ ﺗﻮﺳﺖ‪ .‬و ﺗﻮ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ داری ﮐﻪ آن را ﺑﻪ آﻏﻮش ﮔﯿﺮی‪ .‬وﻟﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﭼﻮن آن ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺎ ھﻤﺖ ﻋﺮﺑﯽ ﺑﮕﻮﯾﯽ‪:‬‬
‫ھﺮ ﺟﺎ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﺟﻮاﻧﻤﺮد ﮐﯿﺴﺖ‪ ...‬ﮔﻤﺎن ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﺮا ﺻﺪا ﻣﯽزﻧﻨﺪ‪ ..‬ھﺮﮔﺰ ﺗﻨﺒﻠﯽ و‬
‫ﺳﺴﺘﯽ را ﻧﻤﯽﭘﺴﻨﺪم‪...‬‬
‫ﭘﺲ ﻣﮫﺎر ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در دﺳﺘﺎن ﺑﺎ ھﻤﺖ ﺗﻮﺳﺖ‪..‬‬
‫ھﺮﮔﺰ از آﻧﺎﻧﯽ ﻣﺒﺎش ﮐﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﺟﺎدو و ﺟﻤﺒﻞ و ﺑﺎ‬
‫ﺗﻌﻮﯾﺬ و ﺳﺤﺮ و ﺧﺮاﻓﺎت و ﺧﺰﻋﺒﻼت ﻣﺮﺗﺎﺿﺎﻧﻪ ﺑﺪﺳﺖ آورد‪ .‬آنھﺎ ﺧﻮد را در ﺑﺎﺗﻼق‬
‫ﺧﯿﺎﻻت واھﯽ ﻏﺮق ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ھﺮﮔﺰ ﭼﯿﺰی ﺟﺰ ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ و ﻧﺪاﻣﺖ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﺨﻮاھﻨﺪ آورد‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ رازھﺎﯾﯽ اﺳﺖ و ﮐﻠﯿﺪھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ھﻤﺖھﺎی در ﺧﻮاب را ﺑﯿﺪار ﺳﺎزد‪ ،‬و ﯾﺎ‬
‫دﺳﺖ اﻓﺮاد ﺣﯿﺮان و ﺳﺮﮔﺮدان را ﮔﺮﻓﺘﻪ در راه ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ھﺪف ﻗﺮار دھﺪ‪.‬‬
‫راز ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‪..‬‬
‫ﭘﺮﺳﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاھﯿﻢ ﺑﺪان ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﺋﯿﻢ‪..‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺒﻞ از اﺷﺎره ﺑﻪ اﯾﻦ راز‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ زﯾﺒﺎ از ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﻋﻠﯽس را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ھﺪﯾﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪:‬‬
‫»ﺑﺮای آﺧﺮﺗﺖ ﭼﻨﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻦ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﻓﺮدا ﺧﻮاھﯽ ﻣﺮد‪ ..‬وﺑﺮای دﻧﯿﺎﯾﺖ ﭼﻨﺎن‬
‫ﺑﺰی ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺗﺎ اﺑﺪ زﻧﺪهای‪.«...‬‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎ اﯾﻤﺎن‪...‬‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎ آرزو‪...‬‬
‫ارزش زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد را ﺑﺪان‪...‬‬
 ‫راز ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ )‪(۲‬‬

‫از آرزو و ﺧﯿﺎل دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﺑﯿﻦ اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﯿﻢ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﻠﯿﺪ‬
‫رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آورﯾﻢ ﺣﺪﯾﺚ اﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻣﺎﺳﺖ‪ .‬در واﻗﻊ ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در‬
‫ﺟﯿﺐ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ! ﺗﻨﮫﺎ ﻧﯿﺎز دارﯾﻢ آن را ﺗﺸﺨﯿﺺ دھﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻠﻪ! اﻧﮕﯿﺰه‪...‬‬

‫اﻧﮕﯿﺰه‬
‫اﻧﺴﺎن ﺑﺪون اﻧﮕﯿﺰه داﺧﻠﯽ‪ ،‬ﺷﻮق وﻋﻼﻗﻪ ھﻤﯿﺸﻪ در ﮐﺎرش ﺑﺎ رﮐﻮد ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫وﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﻓﺮاد ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻓﻘﺪان ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ دﺳﺖ از وﻇﯿﻔﻪھﺎی ﺧﻮب ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﺑﺎﻻ ﻣﯽﮐﺸﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻪ و اﻧﮕﯿﺰه اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻗﺪرت و ﺗﻮان ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺴﻮی ﮐﺎرش ﻣﯽرود‪ ،‬و‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﺑﺘﮑﺎرات و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖھﺎﯾﯽ را ﮐﺴﺐ ﮐﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﮔﺮ ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ ﭘﮋﻣﺮده ﺷﺪ ﺗﻮان‬
‫و ﻧﯿﺮو ﮐﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺴﺮﻓﺖ ﺟﺎی ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ‪ ،‬و ﺷﮑﺴﺖ ﺟﺎی ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪ ،‬و اﻧﺪﯾﺸﻪھﺎی‬
‫وﯾﺮاﻧﮕﺮ ﺟﺎی اﺑﺘﮑﺎرات ﺳﺎزﻧﺪه را ﺧﻮاھﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻧﮕﯿﺰه ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ؟‬
‫ﭼﻄﻮر در ﺧﻮدﻣﺎن اﻧﮕﯿﺰه آﻓﺮﯾﻨﯽ ﮐﻨﯿﻢ؟‬
‫و ﻣﮫﻤﺘﺮ از ھﻤﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان اﻧﮕﯿﺰه را ھﻤﯿﺸﻪ زﻧﺪه ﻧﮕﻪ داﺷﺖ؟‬
‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ!‪...‬‬
‫اﻧﮕﯿﺰه را ﺑﻪ ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﻋﻼﻗﻪ‪ ،‬ﺷﻮر و ﺷﻮﻗﯽ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن را ﺑﺴﻮی ﺣﺮﮐﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﺪ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻋﻼﻗﻪ ﻣﺎ اﻧﮕﯿﺰه را ﻣﯽﺳﺎزد‪ ،‬و اﻧﮕﯿﺰه زﻧﺪﮔﯽ و ﺷﺨﺼﯿﺖ را‪...‬‬
‫ﺟﻮاﻧﯽ ﭘﻮﯾﺎ ﻧﺰد ﺣﮑﯿﻤﯽ ﭼﯿﻨﯽ رﻓﺖ ﺗﺎ از او ﮐﻠﯿﺪ ﺳﻌﺎدت و ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬ﺟﻮان‬
‫از ﭘﯿﺮ ﭼﯿﻨﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬آﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ رﻣﺰ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪھﯽ؟‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮد ﻟﺤﻈﻪای در ﭼﺸﻢھﺎی ﭘﺮاﻣﯿﺪ ﺟﻮان ﺧﯿﺮه ﺷﺪه ﺑﻪ آراﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻧﮕﯿﺰه رﻣﺰ‬
‫ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﺳﺖ!‬
 ‫‪۱۵۷‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﺟﻮان ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان اﻧﮕﯿﺰه را ﺑﺪﺳﺖ آورد؟‬

‫ﭘﯿﺮﻣﺮد آرام ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪات!‬
‫ﺟﻮابھﺎی ﻣﻌﻤﺎﮔﻮﻧﻪ ﺣﮑﯿﻢ ﺟﻮان را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺣﯿﺮت اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﺸﻖ‬
‫وﻋﻼﻗﻪ را ﻣﯽﺗﻮان در ﺧﻮد زﻧﺪه ﮐﺮد؟‬
‫ﺣﮑﯿﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﺑﺮای ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ اﺟﺎزه ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬و از اﺗﺎق ﺑﯿﺮون رﻓﺖ‪ ،‬وﭘﺲ از ﭼﻨﺪ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﻠﯽ ﭘﺮ از آب ﺑﺎز ﮔﺸﺖ‪ .‬از ﺟﻮان ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬آﯾﺎ ﺷﻤﺎ واﻗﻌﺎ ﻣﯽﺧﻮاھﯿﺪ ﻧﺤﻮه‬
‫ﻋﻼﻗﻪ آﻓﺮﯾﻨﯽ را ﺑﺪاﻧﯽ؟‬
‫ﺟﻮان ﺗﺸﻨﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﺎ ﺷﻮق و ﺷﻮر ﺑﯽﻣﺎﻧﻨﺪی ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻠﻪ اﺳﺘﺎد‪.‬‬
‫ﺣﮑﯿﻢ از او ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﺮش را ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﻄﻞ آورده ﺑﺎ دﻗﺖ در آب ﺧﯿﺮه ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮد‪ ،‬ﺟﻮان را ﻏﺎﻓﻞ ﮔﯿﺮ ﮐﺮده ﺑﺎ دو دﺳﺘﺶ ﺳﺮش را زﯾﺮ آب ﺑﺮد!‬
‫ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﯿﻪ اول ﺟﻮان ﮐﻪ از ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺘﺎد ﺗﻌﺠﺐ ﮐﺮده ﺑﻮد ھﯿﭻ ﺣﺮﮐﺘﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن‬
‫ﻧﺪاد‪ .‬ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﺮش را آرام ﺑﯿﺮون آورد ﮐﻪ دﺳﺘﺎن ﭘﯿﺮﻣﺮد او را ﻣﺤﮑﻢ‬
‫ﺑﺪاﺧﻞ آب ﻓﺸﺎر ﻣﯽداد‪ .‬ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ ﺑﻌﺪ ﭼﻮن ﺟﻮان اﺣﺴﺎس ﺧﻔﮕﯽ ﮐﺮد ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﺪرت‬
‫دﺳﺖھﺎی ﭘﯿﺮﻣﺮد را ﮐﻨﺎر زده ﺳﺮش را از ﺳﻄﻞ ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪه داد زد‪ :‬اﺳﺘﺎد! ﭼﻪ ﮐﺎر‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﯽ ﺑﮑﻨﯽ‪ ،‬داﺷﺘﯽ ﻣﺮا ﺧﻔﻪ ﻣﯽﮐﺮدی!‬
‫ﺣﮑﯿﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪی آرام ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ :‬از اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﭼﻪ درﺳﯽ ﮔﺮﻓﺘﯽ؟‬
‫ﺟﻮان ﻋﺼﺒﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﭘﺮﺧﺎش ﮔﻔﺖ‪ :‬ھﯿﭻ درﺳﯽ ﻧﮕﺮﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺣﮑﯿﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﻟﺒﺨﻨﺪی زده ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬ﭘﺴﺮم ﺷﻤﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﭼﯿﺰھﺎ آﻣﻮﺧﺘﯽ‪ .‬در‬
‫ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﯿﻪ اول ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺳﺮت زﯾﺮ آب ﻧﺒﺎﺷﺪ وﻟﯽ اﻧﮕﯿﺰه ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺧﺎرج ﮐﺮدن آن‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﯽ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آن ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺘﯽ ﺧﻮدت را از اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﻧﺠﺎت دھﯽ‪ ،‬وﻟﯽ ﻋﻼﻗﻪات‬
‫ﺳﺴﺖ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻗﺪرت ﻣﻦ ﺧﻨﺜﯽ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﮐﻢ ﮐﻢ ﻋﻼﻗﻪات ﺷﻌﻠﻪور ﺷﺪ و اﻧﮕﯿﺰه ﻧﺠﺎت در‬
‫ﺷﻤﺎ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪ ھﯿﭻ ﻧﯿﺮوﯾﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺟﻠﻮی ﺷﻤﺎ را ﺑﮕﯿﺮد‪ ،‬ودر ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﺧﻮدت را ﻧﺠﺎت دادی!‬
‫ﺣﮑﯿﻢ ﭼﯿﻨﯽ ﺑﺎ ھﻤﺎن ﻟﺒﺨﻨﺪی ﮐﻪ ﺑﺮ ﻟﺒﺎﻧﺶ ﺑﻮد اداﻣﻪ داد‪ :‬ﭘﺴﺮم‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻋﻼﻗﻪات‬
‫ﺷﻌﻠﻪور ﺷﻮد ھﯿﭻ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻠﻮی ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺷﻤﺎ را ﺑﮕﯿﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ؛ ﺳﻨﮓ اﺳﺎس ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻋﻼﻗﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼﻗﻪ ﻧﮫﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﯽ در ﺑﺎﻏﭽﻪ زﻧﺪﮔﯿﺖ آن را ﺑﮑﺎری‪ ،‬و ﭼﻮن اﯾﻦ ﻋﻼﻗﻪ ﺷﻌﻠﻪور ﺷﻮد ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﯿﻮه‬
‫آن ﺧﻮاھﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۵۸‬‬

‫در ﻣﺴﯿﺮ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺳﻪ ﻧﻮع اﻧﮕﯿﺰه وﺟﻮد دارد‪:‬‬

‫‪ -۱‬اﻧﮕﯿﺰه زﻧﺪﮔﯽ‪:‬‬
‫ﻣﮫﻤﺘﺮﯾﻦ اﻧﮕﯿﺰه در اﻧﺴﺎن اﻧﮕﯿﺰه زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ﺟﺴﻢ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﯾﮑﯽ از ﻧﯿﺎزھﺎی اﺳﺎﺳﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﻮن؛ ﻏﺬا‪ ،‬آب و ھﻮا‬
‫ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﻓﻮرا اﻧﮕﯿﺰه زﯾﺴﺖ ﻧﺎﻗﻮس ﺧﻄﺮ را ﺑﺮای ﺳﻠﻮلھﺎی ﻣﺴﺌﻮل در ﻣﺦ ﺑﻪ ﺻﺪا‬
‫درﻣﯽآورد‪ ،‬و ﻓﻮرا اﯾﻦ ﺳﻠﻮلھﺎ دﺳﺘﻮر ﻻزم ﺑﺮای اﺟﺰاء ﻣﺨﺼﻮص ﺻﺎدر ﮐﺮده‪ ،‬در اﻧﺴﺎن‬
‫اﻧﮕﯿﺰه ﺟﺒﺮان اﯾﻦ ﮐﻤﺒﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﭘﺲ از ﻧﻔﺲ ﮐﺸﯿﺪن‪ ،‬ﯾﺎ ﻧﻮﺷﯿﺪن ﻟﯿﻮاﻧﯽ آب ﯾﺎ‬
‫ﺧﻮردن ﭼﯿﺰی ﺟﺴﻢ دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﻮد ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد!‬
‫ﺑﺎ ﺑﯿﺪار ﺷﺪن ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﯾﮏ ﺻﻔﺖ ﻣﺸﺘﺮک در ﺑﯿﻦ ﺣﯿﻮاﻧﺎت ﺟﻨﮕﻞ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼ ھﺮ ﺷﯿﺮی ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪاﻗﻞ از ﮐﻨﺪﺗﺮﯾﻦ آھﻮ ﺗﯿﺰﺗﺮ ﺑﺪود‪ ،‬واﻻ از ﮔﺸﻨﮕﯽ‬
‫ﻣﯽﻣﯿﺮد‪ .‬وھﺮ آھﻮﯾﯽ ھﻢ ﻣﯽداﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﺗﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﺷﯿﺮ ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ ﺑﺪود واﻻ ﺷﮑﺎر ﭼﺮب و‬
‫ﻧﺮم او ﺧﻮاھﺪ ﺷﺪ‪ .‬وﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﻣﯿﻞ دوﯾﺪن ھﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺣﻔﻆ ﺟﺎن‬
‫ﺧﻮدش ﺑﺪود‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮر ﮐﻦ‪:‬‬
‫روزی ﺑﺴﯿﺎر ﺧﺴﺘﻪ وﮐﻮﻓﺘﻪ از ﮐﺎر ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻧﺎی ﺣﺮف زدن ھﻢ ﻧﺪاری‪ .‬آرام ﮐﻨﺎر‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن دراز ﮐﺸﯿﺪهای‪ .‬ﺗﻮان اﯾﻨﺮا ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﭽﻪ ﺧﺮدﺳﺎﻟﺖ ﺟﻮاب ﺑﺪھﯽ را ﻧﺪاری‪ .‬در ﯾﮏ‬
‫ﻟﺤﻈﻪ اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﯽ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﻟﺮزد‪ .‬ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﺧﻮاھﺪ اﻓﺘﺎد؟‬
‫ﭼﻮن ﺑﺮق ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺑﯽﻣﺎﻧﻨﺪی از ﺧﺎﻧﻪات ﺑﯿﺮون ﻣﯽﭘﺮی!‬
‫اﯾﻦ ﺗﻮان و ﻧﯿﺮو از ﮐﺠﺎ آﻣﺪ؟!‬
‫ﺑﻠﻪ! دﻗﯿﻘﺎ ھﻤﯿﻦ اﺳﺖ اﻧﮕﯿﺰه زﯾﺴﺘﻦ‪ ،‬ﻗﺪرﺗﯽ ﮐﻪ در اﻋﻤﺎق اﻧﺴﺎن وﺟﻮد دارد‪ ،‬و در‬
‫ﯾﮏ آن ﻧﯿﺮو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻓﻌﺎل ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﯿﻤﺎری را ﺗﺼﻮر ﮐﻦ ﮐﻪ ﺗﺎزه از ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﯿﺮون آﻣﺪه‪ ،‬ھﻨﻮز ﺧﺴﺘﻪ و ﻧﺎﺗﻮان اﺳﺖ و‬
‫ﻧﯿﺎز دارد ﮐﺴﯽ دﺳﺘﺶ را ﺑﮕﯿﺮد ﺗﺎ زﻣﯿﻦ ﻧﺨﻮرد‪ .‬در ھﻤﯿﻦ ﻟﺤﻈﻪ اﮔﺮ ﺳﮕﯽ از دور‬
‫ﺳﺮرﺳﺪ و ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﺑﯿﻤﺎر را رھﺎ ﮐﺮده ﭘﺎ ﺑﻪ ﻓﺮار ﺑﮕﺬاری‪ ،‬ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻣﯽاﻓﺘﺪ؟‬
‫ﺣﺘﻤﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﯽ‪ :‬ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﺑﺮق آﺳﺎ از ﺷﻤﺎ ﺳﺒﻘﺖ ﺧﻮاھﺪ ﮔﺮﻓﺖ!‬
‫ﺣﺎل؛ ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ اﮔﺮ اﯾﻦ اﻧﮕﯿﺰه ھﻤﯿﺸﻪ در ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ھﻤﯿﻦ ﻗﺪرت و ﺗﻮان ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎی ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮاھﯿﺪ آورد؟!‪..‬‬
 ‫‪۱۵۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫‪ -۲‬اﻧﮕﯿﺰهﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ‪:‬‬
‫اﮔﺮ در ﺷﮫﺮ ﮐﻮرھﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدی‪ ،‬آﯾﺎ ھﺮﮔﺰ ﻟﺒﺎس ﺗﻤﯿﺰ وزﯾﺒﺎﯾﯽ ﻣﯽﭘﻮﺷﯿﺪی‪،‬‬
‫ﮐﻔﺸﮫﺎﯾﺖ را روزاﻧﻪ واﮐﺲ ﻣﯽزدی‪ ،‬ﻣﻮھﺎﯾﺖ را آراﯾﺶ ﻣﯽﮐﺮدی؟‬
‫ﯾﮏ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﺪﯾﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺻﺒﺢ زود ﺑﺮوﯾﺖ ﭼﮫﺮه آﻧﺮوز را ﺑﮑﻠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺧﻮاھﺪ داد‪.‬‬
‫اﺣﺴﺎس ﺑﻪ رﺿﺎﯾﺖ او از ﮐﺎر ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﺧﯿﻠﯽ ﺑﮫﺘﺮ اﻧﺠﺎم وﻇﯿﻔﻪ ﮐﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه ﺑﺮای ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد دهھﺎ ﻧﻔﺮ ده ﺑﺮاﺑﺮ روزھﺎی ﻗﺒﻞ‬
‫ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﺰه را ﺑﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻧﺪن اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﺷﻤﺎ ﺑﺎ روﺣﯿﻪ ﺟﺪﯾﺪی وارد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻮی‪ ،‬و ﺗﺎ ﭼﻨﺪ‬
‫روز ﺑﮑﻠﯽ ﻧﻘﺶ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺟﺪﯾﺪی را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ‪..‬‬
‫وﻟﯽ!‪...‬‬
‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﻓﺮاﻣﻮﺷﯽ ﺑﺎﻋﺚ رﯾﺰش اﻧﮕﯿﺰه ﺧﺎرﺟﯽ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﺑﺎز ھﻤﺖ‬
‫ﮐﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪..‬‬
‫اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﭼﯿﻨﯽ ﺑﺪردﻣﺎن ﻣﯽﺧﻮرد‪ :‬آﻧﭽﻪ ﻣﺮد ﺑﺰرگ ﻧﯿﺎز دارد آن را در‬
‫ﺧﻮدش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬و آﻧﭽﻪ ﻣﺮد ﻋﺎدی ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﺑﺎﯾﺪ آن را از دﯾﮕﺮان ﺑﮕﯿﺮد!‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮای ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﻧﮕﯿﺰه ﺧﺎرﺟﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﺧﻮدﺗﺎن‪ ،‬ﺧﻮدﺗﺎن‬
‫را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﻨﯿﺪ‪..‬‬
‫وﺑﮫﺘﺮ از آن‪:‬‬
‫ﭘﺎﯾﺎن ھﺮ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﺑﺎ دو رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺷﮑﺮ ﺟﺸﻦ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪ ،‬ﭘﺲ از آن ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺟﺎت و‬
‫دﻋﺎﯾﯽ دﻟﻨﺸﯿﻦ از ﭘﺮوردﮔﺎرت ﺗﺸﮑﺮ ﮐﺮده‪ ،‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎی ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺨﻮاھﯿﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﭘﺮداﺧﺖ‬
‫ﺻﺪﻗﻪای ﺑﻪ ﺑﯿﻨﻮاﯾﯽ درﺧﺘﯽ در ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮای ﺧﻮد ﺧﺮﯾﺪاری ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺟﺰﺋﯽ از ﺷﺐ را‬
‫ھﻤﺮاه ﺑﺎ ﻗﺮآن و ﻣﻨﺎﺟﺎت و ﻧﻤﺎز زﻧﺪهداری ﮐﺮده ﺷﮑﺮ ﺧﺪای ﺑﺠﺎی آوردﯾﺪ و ھﻤﺖ و‬
‫ﺗﻮان ﺑﯿﺸﺘﺮ درﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺲ از اﯾﻦ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺧﻮاھﯿﺪ دﯾﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖھﺎ ﯾﮑﯽ ﭘﺲ از دﯾﮕﺮی ﺑﺴﻮی ﺷﻤﺎ دوان‬
‫دوان ﺧﻮاھﻨﺪ آﻣﺪ‪...‬‬

‫‪ -۳‬اﻧﮕﯿﺰهﻫﺎی داﺧﻠﯽ‪:‬‬
‫ﺷﺎﯾﺪ در ﮐﻨﺎر راه ﮐﻮری ﯾﺎ ﻓﻠﺠﯽ را دﯾﺪه ﺑﺎﺷﯽ ﮐﻪ دﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﺴﻮی ﻣﺮدم دراز‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪..‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۶۰‬‬

‫ﺷﺎﯾﺪ در ھﻤﺴﺎﯾﮕﯽ ﺷﻤﺎ ﺧﺎﻧﻮادهای ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﭽﻪدار ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ زﻧﺪﮔﯿﺸﺎن را ﺑﻪ‬
‫ﺟﮫﻨﻢ ﺗﻠﺨﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮده‪ ،‬ﺷﻤﻊ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ را ﺑﺮای ھﻤﯿﺸﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﺧﺎﻣﻮش‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﯾﺪ دﺧﺘﺮ ﯾﺎ ﭘﺴﺮ ﺟﻮاﻧﯽ را ﺑﺸﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﻗﻄﺎر ازدواج از ﮐﻨﺎرش ﮔﺬﺷﺘﻪ و او ﻣﺠﺮد‬
‫ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﺮ وﺟﻮد ﺧﻮد ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﮐﺸﯿﺪه از زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ﮔﻮری ﺗﺎرﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪..‬‬
‫اﯾﻦھﺎ و ھﻤﻪ اﻓﺮادی از اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺸﮑﻼت وﺣﻮادث روزﮔﺎر ﮐﻤﺮ ﺧﻢ‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺳﺴﺴﺖ ﻋﻨﺼﺮھﺎﯾﯽ ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﯿﺰه داﺧﻠﯽ ﺧﻮد را اﻋﺪام ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ! و ﻧﯿﺎز‬
‫دارﻧﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻮﻋﯽ ﺧﻮد را از ﺳﯿﺎھﭽﺎل ﻧﺎ اﻣﯿﺪی ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪه‪ ،‬در ﭘﺮﺗﻮ ﺧﻮرﺷﯿﺪ‬
‫اﻣﯿﺪ دوﺑﺎره از ﻧﻮ زﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪:‬‬
‫آن ﺷﯿﺮزﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻋﻤﺮی ﺷﻮھﺮش ﺟﺎم وﻓﺎ را ﺷﮑﺴﺘﻪ او را ﺑﺎ ‪ ٧‬ﺑﭽﻪ‬
‫ﺳﺮوﻧﯿﻢ ﺳﺮ رھﺎ ﮐﺮده دﻧﺒﺎل زﻧﯽ دﯾﮕﺮ رﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ زن ﺑﺠﺎی ﮔﺮﯾﻪ و زاری ﺑﺎ ﻋﻘﻼﻧﯿﺖ وﺣﮑﻤﺖ ﭼﻮن ﺷﯿﺮ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮐﺎر‬
‫و ﺳﻮزن دوزی و ﻟﺒﺎس ﺷﻮﺋﯽ ﮐﻠﺒﻪ ﺧﺎﻟﯽ از ﭘﺪر را ﺑﺮای ﺧﻮد و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺑﮫﺸﺖ‬
‫ﺳﻌﺎدت ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﺧﺘﺮی ﮐﻪ ﻣﮫﺎر زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺠﺮدﯾﺶ را ﺑﺪﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺠﺎی اﺷﮏ رﯾﺨﺘﻦ وﻟﻌﻦ و‬
‫ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ،‬در ﺳﺎﺧﺘﻦ آﯾﻨﺪه ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﮫﯿﻢ ﺷﺪه دهھﺎ ﮐﻮدک را از ﭼﻨﮓ اھﺮﯾﻤﻦ‬
‫ﮔﺮﺳﻨﻪ ﺑﯽﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ ﺑﺪرآورده‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪﺗﺮﯾﻦ ﺻﻮرت آﻣﻮزش داده‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ﺗﺮﺑﯿﺖ‬
‫وارد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﺘﯿﻢ ﺧﺎﻧﻪھﺎ و ﮐﻮدﮐﺴﺘﺎنھﺎ‪ ،‬و ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺴﯿﺎری را دﯾﺪهام ﮐﻪ زﻧﺎﻧﯽ ﻣﺠﺮد‬
‫آنھﺎ را ﺑﺮاه اﻧﺪاﺧﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫در ھﻤﺴﺎﯾﮕﯽ ﺧﺎﻧﻪام ﺑﯿﻮه زﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻮھﺮش ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﭽﻪ دار ﻧﺸﺪن ﺳﺎلھﺎﺳﺖ‬
‫او را رھﺎ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺧﺎﻧﻪاش را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺮﮐﺰ ﺣﻔﻆ و آﻣﻮزش ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﺮده‪،‬‬
‫ﺗﺤﺖ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ او ﺑﯿﺶ از ﭘﻨﺠﺎه دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﻗﺮآن و آﻣﻮزشھﺎی اوﻟﯿﻪ دﯾﻨﯽ و ﺗﺮﺑﯿﺖ‬
‫اﺳﻼﻣﯽ ﻣﯽآﻣﻮزﻧﺪ‪ .‬و ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﺑﯿﺸﺘﺮ از ھﺰار ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺮآن ﺑﺎ ﺳﻮاد و ﺑﺎ ادب ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﺗﺤﻮﯾﻞ داده اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳﻼﻣﯽ اﺳﻼم آﺑﺎد‪ ،‬ﯾﮑﯽ از ﺛﻤﺮات زﺣﻤﺖھﺎی دﮐﺘﺮ اﺣﻤﺪ‬
‫اﻟﻌﺴﺎل ﻣﺼﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ ھﺮﮔﺰ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧﺪ ﺗﻨﯽ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﭘﯿﺶ ﭼﻮن از ﺟﮫﺎن‬
 ‫‪۱۶۱‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫ﭼﺸﻢ ﺑﺴﺖ ﭼﮫﺎر ﺳﻮی دﻧﯿﺎ در ﻓﺮاﻏﺶ اﺷﮏ رﯾﺨﺘﻨﺪ‪ .‬ﺻﺪھﺎ ﻋﺎﻟﻢ و داﻧﺸﻤﻨﺪ در ﺟﮫﺎن‬
‫ﺑﺎ اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮد را ﻓﺮزﻧﺪان و دﺳﺖ ﭘﺮوردهھﺎی او ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻮری ﮐﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺮﯾﻞ ﺑﺮای ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را اﺧﺘﺮاع ﮐﺮد‪ .‬ﺷﺎﮔﺮد رﻓﻮزهای ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮق را ﺑﻪ ﺑﺸﺮﯾﺖ ھﺪﯾﻪ ﻧﻤﻮد‪ .‬و ھﺰارھﺎ ﻣﺜﺎل دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ اﻓﺮادی ھﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﮕﯿﺰه‬
‫داﺧﻠﯽ ﺧﻮد را ﺑﯿﺪار ﮐﺮده در راﺳﺘﺎی درﺳﺖ آن را ﻓﻌﺎل ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﻧﻮﺑﺖ ﺧﻮد ﺷﻤﺎﺳﺖ ﺗﺎ ھﺮ وﻗﺖ ھﻤﺖ آھﻨﯽات زﻧﮓ زد اﯾﻦ ﺗﻤﺮﯾﻦ را اﺟﺮا ﮐﻦ‪:‬‬
‫ﺑﺎ ھﻢ ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪ -١‬ﯾﮏ ﻧﻔﺲ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﭘﻨﺞ ﺛﺎﻧﯿﻪای ﺑﺎﻻ ﺑﺒﺮ‪ .‬ھﻮا را آرام ﺑﻪ ﻣﺪت ﭘﻨﺞ ﺛﺎﻧﯿﻪ از ﺷﺸﮫﺎﯾﺖ‬
‫ﺑﯿﺮون ﺑﺪه‪ ٥) .‬ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﮐﻦ(‬
‫‪ -٢‬ھﻤﯿﺸﻪ ھﻨﮕﺎم ﺗﺠﺪﯾﺪ ﭘﯿﻤﺎن ﺑﺎ اﻧﮕﯿﺰهھﺎی داﺧﻠﯽ ﺧﻮد اﯾﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ را ‪ ٥‬ﺑﺎر ﺗﮑﺮار‬
‫ﮐﻦ‪.‬‬
‫‪ -٣‬ﺷﺎﻧﻪھﺎﯾﺖ را راﺳﺖ و ﺳﺮت را ﺑﺎﻻ ﺑﮕﯿﺮ‪.‬‬
‫‪ -٤‬ﺑﺎ ﺻﺪای واﺿﺢ و روﺷﻦ ﺑﻪ ﺧﻮدت ﭘﯿﻐﺎم ﺑﺪه‪» :‬ﻣﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ«‪ .‬اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪ را ﭼﻮن‬
‫ﺷﯿﺮ ﻏﺮﻧﺪه در ﺧﻮدت ﺗﮑﺮار ﮐﻦ‪) .‬ﭘﻨﺞ ﺑﺎر(‬
‫‪ -٥‬ﺑﻪ ﺧﻮدت اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﺪه‪ .‬ﺑﺎ ﺻﺪای ﻟﺮزان و ﯾﺎ ﺑﺎ ﺗﺮس و دﻟﮫﺮه ﭘﯿﻐﺎم »ﻣﻦ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ« را ﺗﮑﺮار ﻧﮑﻦ‪ .‬و ﻧﮕﻮ‪ :‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ‪ .‬ﯾﺎ؛ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺑﮕﻮ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻢ‪.‬‬
‫‪ -٦‬ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ ھﻤﺖ آﻓﺮﯾﻦ ﺑﺮای ﯾﺎدآوری روی آﯾﻨﻪ‪ ،‬ﯾﺎ در اﺗﺎﻗﺖ ﺑﻨﻮﯾﺲ‪:‬‬
‫ـ »ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺟﺎنھﺎ و ﻣﺎلھﺎﯾﺸﺎن را ﺧﺮﯾﺪه ﺗﺎ ﺑﻪ آنھﺎ ﺑﮫﺸﺖ ﺑﺮﯾﻦ ارزاﻧﯽ‬
‫دارد« و ﻣﻦ ﻓﺮوﺧﺘﻢ!‬
‫ـ ای ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج دﯾﺪارﻣﺎن روی ﺣﻮض ﮐﻮﺛﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ھﺪﯾﻪام ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﺖ ﺧﻮاھﻢ ﮐﺮد!‬
‫ھﺮ روز ﺻﺒﺢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺟﻤﻠﻪھﺎ ﻧﮕﺎه ﮐﻦ و ﺑﮕﻮ؛ اﻣﺮوز ﺑﺎﯾﺪ در دﻓﺘﺮم ﻣﻮﻓﻘﯿﺘﯽ را ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‬
‫ﮐﻪ ھﻢ ﻟﯿﺎﻗﺖ ﺑﮫﺸﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ھﻢ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮم را ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺳﺎزد‪.‬‬
‫ﯾﮏ دﻓﺘﺮ ﯾﺎداﺷﺖ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎ ﻧﺎم »ﭘﻠﻪ ﭘﻠﻪ ﺗﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ« ﺑﺮای ﺧﻮدت ﺗﮫﯿﻪ ﮐﺮده‪ ،‬ھﺮﮔﺎه‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺘﯽ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﯽ در آن ﯾﺎدداﺷﺖ ﮐﻦ‪ .‬ھﺮ ﭼﻨﺪ ﯾﮑﺒﺎر آن را ورق ﺑﺰن ﺗﺎ‬
‫اﻧﮕﯿﺰهھﺎی داﺧﻠﯿﺖ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ھﻤﯿﺸﻪ ﺧﻮدت را ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﻦ‪..‬‬
‫و ھﻤﯿﺸﻪ ﯾﺎدت ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺨﻦ ﮔﮫﺮﺑﺎر ﺣﻀﺮت ﻋﻠﯽ‪:‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۶۲‬‬

‫»ﺑﺮای آﺧﺮﺗﺖ ﭼﻨﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻦ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﻓﺮدا ﺧﻮاھﯽ ﻣﺮد‪ ..‬وﺑﺮای دﻧﯿﺎﯾﺖ ﭼﻨﺎن‬
‫ﺑﺰی ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺗﺎ اﺑﺪ زﻧﺪهای‪.«...‬‬
‫زﻧﺪه ﺑﺎش ﺑﺎ اﯾﻤﺎن‪....‬‬
‫زﻧﺪه ﺑﺎش ﺑﺎ آرزو و اﻣﯿﺪ‪...‬‬
‫زﻧﺪه ﺑﺎش ﺑﺎ ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ و ﺷﺎدی‪...‬‬
‫زﻧﺪه ﺑﺎش ﺑﺎ ﺗﻼش و ﮐﻮﺷﺶ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‪...‬‬
‫ﻗﺪر زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﺪان‪...‬‬
 ‫ﺧﺪا ﺣﺎﻓﻆ رﻣﻀﺎن!‪..‬‬

‫ﮐﺸﺘﯽ اﯾﻤﺎن ﭘﺲ از ﺳﻔﺮ ﺗﺠﺎرﺗﯽ ﭘﺮﻓﺮوغ رﻣﻀﺎن در ﺳﺎﺣﻞ ﺷﻮال ﻟﻨﮕﺮ ﻣﯽاﻧﺪازد‪.‬‬
‫ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺷﺎد و ﺧﺮم از اﯾﻦ ﺗﺠﺎرت ﭘﺮﺳﻮد ﺑﺎردﮔﺮ زﻧﺪﮔﯽ را اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺷﯿﻮه ﺋﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﮫﺘﺮ‬
‫آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ھﺮ ﯾﮏ از ﻣﺴﺎﻓﺮان در اﯾﻦ ﮐﺎروان ﺑﺮای ﺧﻮد ﺗﻮﺷﻪ و آذوﻗﻪای از اﯾﻤﺎن ﺑﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎم ﺳﺎل را ﺑﺎ آن ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬ﺧﺪای را ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎس ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ اﯾﻤﺎن و ﺗﻮﺣﯿﺪ‪...‬‬
‫ﺧﺪای را ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎس ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ رﻣﻀﺎن‪ ..‬ﺧﺪای را ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎس ﺑﺮ ھﻤﻪ ﻧﻌﻤﺖھﺎی‬
‫ﺑﯿﺪرﯾﻎ و ﺑﺰرگ و واﻻﯾﺶ‪...‬‬
‫ﯾﺎ ﮐﯿﺴﺖ آﻧﮑﻪ ﺷﮑﺮ ﯾﮑﯽ از ھـﺰار ﮐـﺮد؟‬ ‫ﻓﻀﻞ ﺧﺪای را ﮐـﻪ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺷـﻤﺎر ﮐـﺮد؟‬
‫ﭼﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻋﺰﯾﺰاﻧﯽ ﮐﻪ در رﻣﻀﺎن ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ در ﮐﻨﺎر ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ..‬و اﻣﺴﺎل ﻃﻌﻤﻪی‬
‫ﺧﺎک!‪ ..‬و ﺷﺎﯾﺪ رﻣﻀﺎن ﺳﺎل آﯾﻨﺪه ﺑﺮﺳﺪ و از ﻣﺎ ﺧﺒﺮی ﻧﺒﺎﺷﺪ!‪..‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ را ﺻﺎﻟﺤﺎن و ﭘﺮھﯿﺰﮔﺎران ﺧﻮب درک ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻨﺮو ‪ ٦‬ﻣﺎه ﺗﻤﺎم ﺑﻌﺪ از‬
‫رﻣﻀﺎن ﯾﮑﺮﯾﺰ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ‪ ،‬ﻃﺎﻋﺎت و ﻋﺒﺎداﺗﻤﺎن در رﻣﻀﺎن را ﭘﺬﯾﺮا ﺑﺎش‪ .‬و‬
‫ﭘﺲ از آن ‪ ٦‬ﻣﺎه دﯾﮕﺮ دﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ :‬ﺑﺎر ﺧﺪاﯾﺎ رﻣﻀﺎن آﯾﻨﺪه را ﻧﺼﯿﺒﻤﺎن ﮐﻦ‪...‬‬
‫ای ﻣﺆﻣﻦ ﺑﯿﺎ ﺗﺎ دﺳﺖ ﻧﯿﺎﯾﺶ ﺑﺴﻮی درﮔﺎه اﺑﺪﯾﺖ دراز ﮐﻨﯿﻢ و اﺷﮏ زاری ﺑﺮ‬
‫ﺳﺠﺎدهی ﺗﻘﻮا رﯾﺰﯾﻢ و از ﺧﺪاﯾﻤﺎن ﺑﺨﻮاھﯿﻢ‪ :‬ﺑﺎر اﻟﮫﺎ ﻃﺎﻋﺎت‪ ،‬ﻋﺒﺎدات‪ ،‬دﻋﺎ و ﻧﯿﺎﯾﺶ ﻣﺎ را‬
‫در ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﭘﺬﯾﺮا ﺑﺎش‪ .‬و از ﮔﻨﺎھﺎﻧﻤﺎن درﮔﺬر و ﻣﺎ را از ﻗﺒﻮل ﺷﺪﮔﺎن درﮔﺎھﺖ ﻗﺮار‬
‫ده‪...‬‬
‫رﻣﻀﺎن آﻣﺪ و رﻓﺖ‪...‬‬
‫در ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ای ﻣﺆﻣﻦ در ﻣﮫﻤﺎﻧﯽ ﺧﺪاﯾﺖ و در ﺧﺎﻧﻪی او ﺑﻪ ﻧﻤﺎز و ﺗﻼوت ﻗﺮآن‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدی ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻣﺤﺮوﻣﺎن ﻧﮕﻮن ﺑﺨﺘﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ وﻗﺘﺸﺎن را در ﺑﺎزارھﺎ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫ﻓﯿﻠﻤﮫﺎ و ﺳﺮﯾﺎﻟﮫﺎی ﭘﻮچ و ﺑﯽﻣﺤﺘﻮا و در ﮐﺎرھﺎی ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ و ﺑﯽﺑﮫﺎ ﻣﯽﮔﺬراﻧﺪﻧﺪ‪ ...‬ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺪای را ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎس ﮔﻮﺋﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﻃﺎﻋﺖ داد‪...‬‬
‫ﭘﺮوردﮔـــﺎر ﺧﻠـــﻖ و ﺧﺪاوﻧـــﺪ ﮐﺒﺮﯾـــﺎ‬ ‫ﺷﮑﺮ و ﺳﭙﺎس و ﻣﻨﺖ و ﻋﺰت ﺧـﺪای را‬
‫رزاق ﺑﻨــــﺪهﭘﺮور و ﺧــــﻼق رھﻨﻤــــﺎ‬ ‫دادار ﻏﯿـــﺐ دان و ﻧﮕﮫـــﺪار آﺳـــﻤﺎن‬
‫ﭼﻘﺪر ﺑﺪﺑﺨﺖ و ﻣﺤﺮوم ﺑﻮدﻧﺪ آﻧﺎﻧﯿﮑﻪ از ﻟﺬت ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدت ﭘﺮوردﮔﺎرﺷﺎن ﻣﺤﺮوم‬
‫ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ ...‬ﺧﺪاﯾﺎ ﺗﻮ را ھﺰاران ھﺰار ﺳﭙﺎس و ﺷﮑﺮ ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﺗﻮﻓﯿﻖ ﺑﺮای ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدﺗﺖ‪.‬‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۶۴‬‬

‫آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ رﻣﻀﺎن‬

‫رﻣﻀﺎن آﻣﻮزﺷﮕﺎھﯽ ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﺑﺮای ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺸﻤﺎر ﻣﯽآﯾﺪ‪ .‬در ﯾﮏ دورهی ‪ ٣٠‬روزه‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﯿﮑﺒﺎره ﺑﮫﻢ ﻣﯽﺧﻮرد ﺗﺎ از ﺳﺮ ﻧﻮ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﻋﺎدتھﺎ و روﺗﯿﻦ زﻧﺪﮔﯽ او‬
‫ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬و ﺗﻐﯿﯿﺮ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺸﺎط و زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺠﺪد ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﮔﻮﯾﺎ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﭘﺲ از رﻣﻀﺎن از ﻧﻮ زاﺋﯿﺪه ﺷﺪه‪ ،‬و از ﺳﺮ ﻧﻮ زﻧﺪﮔﯽ را آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬رﻣﻀﺎن او را‬
‫ﺑﮑﻠﯽ ﺷﺴﺘﺸﻮ داده ﺑﺎ روﺣﯿﻪ و ﺗﻮاﻧﯽ دﯾﮕﺮ وارد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫درس وﺣﺪت و ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ‬

‫در اﯾﻦ آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻣﺆﻣﻦ ﻃﻌﻢ وﺣﺪت و ھﻤﺒﺴﺘﮕﯽ را ﻣﯽﭼﺸﺪ‪ .‬ھﻤﻪی ﻣﺆﻣﻨﺎن در‬
‫ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ و ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﺪا روزه را اﻓﻄﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬و ھﻤﻪ ﭘﺲ از ﯾﮏ روز ﮔﺸﻨﮕﯽ و ﺗﺸﻨﮕﯽ‬
‫ﻣﺸﺘﺮک‪ ،‬آﺑﯽ ﺳﺮﮐﺸﯿﺪه از ﺗﻪ دل »اﻟﺤﻤﺪ ﻟﻠﻪ« ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬و ھﻤﻪ در ھﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫ھﻤﺎن ﻧﺪا ﺑﺴﻮی ﺧﺎﻧﻪھﺎی ﺧﺪا ﻣﯽﺷﺘﺎﺑﻨﺪ و ﺳﺮﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﺳﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬و ھﻤﻪ ﺑﺎ ھﻢ‬
‫در ﻧﯿﻤﻪھﺎی ﺷﺐ ﮐﻪ ﺧﻮاب ﻣﺮگ ﺑﺮ ﻏﺎﻓﻼن ﺳﺎﯾﻪ اﻓﮑﻨﺪه‪ ،‬رﺧﺖ ﺧﻮاب ﮔﺮم و ﻧﺮم ﺧﻮد‬
‫را رھﺎ ﮐﺮده ﺑﺮای دﻋﺎ و ﻧﯿﺎﯾﺶ و ﺳﺤﺮ ﺑﺮ ﻣﯽﺧﯿﺰﻧﺪ‪ ..‬ھﻤﻪی ﻣﺆﻣﻨﺎن دﻧﯿﺎ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ و‬
‫ھﻤﺎھﻨﮓ در ﺣﺮﮐﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺳﺖ ﻟﺬت و زﯾﺒﺎﯾﯽ و ﺟﻼل اﯾﻤﺎن‪ ..‬ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﮐﺎﻟﺒﺪ و‬
‫ﯾﮏ ﺗﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ؛ اﯾﻦ اﺳﺖ ﭘﯿﺎم رﻣﻀﺎن‪:‬‬
‫ﮐـــﻪ در آﻓـــﺮﯾﻨﺶ ز ﯾـــﮏ ﮔﻮھﺮﻧـــﺪ‬ ‫ﺑﻨــــــﯽ آدم اﻋﻀــــــﺎی ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﻧــــــﺪ‬
‫دﮔــــﺮ ﻋﻀــــﻮھﺎ را ﻧﻤﺎﻧــــﺪ ﻗــــﺮار‬ ‫ﭼـــﻮ ﻋﻀـــﻮی ﺑـــﻪ درد آورد روزﮔـــﺎر‬
‫ﻧﺸـــﺎﯾﺪ ﮐـــﻪ ﻧﺎﻣـــﺖ ﻧﮫﻨـــﺪ آدﻣـــﯽ‬ ‫ﺗـــﻮ ﮐـــﺰ ﻣﺤﻨـــﺖ دﯾﮕـــﺮان ﺑﯽﻏﻤـــﯽ‬
‫و آﻧﭽﻪ اﻣﺮوز در ﺟﮫﺎن اﺳﻼم ﺷﺎھﺪ آﻧﯿﻢ‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮی اﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ از آﻧﭽﻪ‬
‫ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺪان ﻣﺒﺘﻼ ھﺴﺘﻨﺪ!‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫و�ۥ َو� تَ َ�ٰ َز ُعوا َ� َت ۡف َشلوا َوتَ ۡذ َه َ‬ ‫ْ‬
‫ِيعوا َّ َ‬
‫ٱ� َو َر ُس ُ‬ ‫َ‬
‫ﻓﺮﻣﻮدهی ﺣﻖ اﺳﺖ‪َ ﴿ :‬وأط ُ‬
‫ب‬
‫ٱل�ٰ� َ‬ ‫ُ ُ ۡ َ ۡ ُ ٓ ْ َّ َّ َ َ َ َّ‬
‫�ن﴾ ]اﻷﻧﻔﺎل‪» .[٤٦ :‬و از ﺧﺪا و ﭘﯿﺎﻣﺒﺮش ﻓﺮﻣﺎن‬ ‫ِِ‬ ‫رِ�ح�مۖ وٱص ِ� ۚوا إِن ٱ� مع‬
‫ﺑﺮﯾﺪ و ﺑﺎ ھﻢ ﮐﺸﻤﮑﺶ ﻣﮑﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮاھﯿﺪ ﺧﻮرد و ﻧﯿﺮوﯾﺘﺎن از ﺑﯿﻦ ﺧﻮاھﺪ رﻓﺖ‪،‬‬
‫و ﺷﮑﯿﺒﺎﯾﯽ ﮐﻨﯿﺪ زﯾﺮا ﺧﺪا ﺑﺎ ﺷﮑﯿﺒﺎﯾﺎن اﺳﺖ«‪.‬‬
‫درس وﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫وﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از درسھﺎی ﻣﮫﻢ اﯾﻦ آﻣﻮزﺷﮕﺎه اﯾﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺆﻣﻦ درﻣﯽ‬
‫ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ و ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ را ﭼﻪ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﮫﻢ و ﺳﺎزﻧﺪهای در زﻧﺪﮔﯽ اوﺳﺖ‪.‬‬
 ‫‪۱۶۵‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫درک ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ‪ ،‬و ﺗﻨﮫﺎ ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻗﺒﻞ از ﻏﺮوب آﻓﺘﺎب دھﻦ ﺑﻪ آب زﻧﺪ‬
‫ﻋﺒﺎدت روزهی ﺗﻤﺎم روزش ﺑﻪ ﺑﺎد ﻣﯽرود‪ .‬و اﮔﺮ ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ در ﺳﺤﺮ ﺗﺄﺧﯿﺮ ﮐﻨﺪ و ﭘﺲ از‬
‫ﻃﻠﻮع آﻓﺘﺎب ﭼﯿﺰی ﺑﭽﺸﺪ از ﮐﺎروان روزه داران آن روز ﻧﺎﻣﺶ را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ!‪..‬‬
‫آری!‪..‬‬
‫اﯾﻨﺴﺖ ﻗﯿﻤﺖ و ﺑﮫﺎی وﻗﺖ‪ .‬ﭘﺲ از اﯾﻦ درس ﻋﺎﻗﻠﯽ را ﻧﺨﻮاھﯽ دﯾﺪ ﮐﻪ وﻗﺖ‬
‫ﮔﺮاﻧﺒﮫﺎﯾﺶ را ﻟﺤﻈﻪای در ﺑﯽھﺪﻓﯽ و ﭘﻮﭼﯽ ﺿﺎﯾﻊ ﺳﺎزد!‪..‬‬

‫درس ﺑﻨﺪﮔﯽ‪...‬‬
‫در اﯾﻦ آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻣﺆﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﺎه ﺗﻤﺎم درس ﻧﻤﺎز و ﻃﺎﻋﺖ و ﺗﺮاوﯾﺢ و ﻧﯿﺎﯾﺶ و دﻋﺎ و‬
‫ﻗﺮآن و وﻗﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺗﺤﻤﻞ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ و ﺗﺸﻨﮕﯽ ﻣﯽآﻣﻮزد‪ .‬ﮐﺴﯽ او را ﺑﻪ ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ و ﯾﺎ‬
‫ﺗﺸﻨﮕﯽ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮدش ﺑﺎ اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد ﺟﺎﻣﻪی ﺑﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺗﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﺮدﮔﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﯽﻧﮫﺪ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﺎه اﻧﺴﺎن درﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ھﻤﯿﺸﻪی زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻨﺪه‪ ،‬ﺑﺮده‪ ،‬ﻏﻼم و ﻣﻄﯿﻊ‬
‫ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪای ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ﺟﺎم ﻣﺴﺖ ﻏﺮور و ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ را ﺑﺸﮑﻨﺪ و ﺑﺎدهی ﻋﺼﯿﺎن و‬
‫ﺳﺮﮐﺸﯽ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ رﯾﺰد‪...‬‬

‫اﻧﺲ ﺑﺎ ﻗﺮآن‪...‬‬
‫در اﯾﻦ آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻗﺮآﻧﯽ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﺎ ﮐﻼم ﭘﺎک ﯾﺰدان اﻧﺲ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬در ﺗﺮاوﯾﺢ ﻗﺮآن‬
‫ﻣﯽﺷﻨﻮد‪ .‬ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻼوت ﻣﺸﻐﻮل اﺳﺖ‪ .‬او ﯾﺎد ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺮدی‬
‫ﻗﺮآﻧﯽ ﺷﻮد‪ .‬و در ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺧﻄﺎب ﻗﺮآن ﺑﺴﻮی اوﺳﺖ‪ .‬و درک ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ؛ آﻧﭽﻪ ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﺟﺎھﻼن ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺮآن ﻗﺎﺑﻞ ﻓﮫﻢ ﻧﯿﺴﺖ! و ﯾﺎ ﻗﺮآن ﺗﻨﮫﺎ ﺑﺮای ﻋﻠﻤﺎ و‬
‫آﺧﻮﻧﺪھﺎﺳﺖ‪ ،‬دروغ و ﻣﮑﺮی ﺷﯿﻄﺎﻧﯽ ﺑﯿﺶ ﻧﯿﺴﺖ! ﻗﺮآن ﺑﺮای ھﻤﻪ اﺳﺖ‪ .‬و ﻧﺪای آن‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ھﻤﻪی اﻧﺴﺎنھﺎﺳﺖ‪..‬‬

‫ﻣﯿﻮهی رﻣﻀﺎن!‪..‬‬
‫ﭘﺲ از ﭘﺎﯾﺎن دورهی آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪی ﮐﺎر و ﺗﻼﺷﺶ در رﻣﻀﺎن را‬
‫درﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ؟!‪..‬‬
‫ﻓﺮدای رﻣﻀﺎﻧﺖ را ﺑﻨﮕﺮ‪ ..‬اوﻟﯿﻦ روزھﺎی ﺷﻮال‪ ...‬راﺑﻄﻪات ﺑﺎ ﺧﺪاﯾﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟!‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۶۶‬‬

‫ﻃﺎﻋﺖ و ﻋﺒﺎدﺗﺖ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟!‪ ..‬ﺟﺎﯾﮕﺎه ﮔﻨﺎه و ﻋﺼﯿﺎن در زﻧﺪﮔﯿﺖ ﭼﯿﺴﺖ؟!‪..‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺎت ﺧﻮدت درﺧﻮاھﯽ ﯾﺎﻓﺖ‪:‬‬
‫آﯾﺎ رﻣﻀﺎﻧﺖ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ؟! آﯾﺎ ﯾﮏ ﻣﺎه دورهی آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺮاﯾﺖ‬
‫ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ؟!‪..‬‬
‫آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ رﻣﻀﺎﻧﯽ ﻗﺮآﻧﯽ و اﻟﮫﯽ ﺑﺮ ﺳﻨﺖ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ج ﺳﭙﺮی ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎ آذوﻗﻪ و‬
‫ﺗﻮﺷﻪی آن ﺗﺎ آﻣﺪن رﻣﻀﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮ ﺧﻮد را در ﻟﺒﺎس ﺗﻘﻮا ﺣﻔﻆ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ای ﻣﺆﻣﻦ‪..‬‬
‫اﮔﺮ ﺧﺪای ﻧﮑﺮده از ﺟﻤﻠﻪی ﻏﺎﻓﻼن ﺑﻮدهاﯾﻢ ﺑﺎز ھﻢ درﮔﺎه رﺣﻤﺖ اﻟﮫﯽ ﺑﺮوی ﻣﺎ ﺑﺎز‬
‫اﺳﺖ‪ ..‬و دروازه ﺗﻮﺑﻪ در اﻧﺘﻈﺎر‪...‬‬
‫ﮔﺮ ﮐـﺎﻓﺮ و ﮔﺒـﺮ و ﺑـﺖ ﭘﺮﺳـﺘﯽ ﺑـﺎز آی‬ ‫ﺑـــﺎز آی ھـــﺮ آﻧﭽـــﻪ ھﺴـــﺘﯽ ﺑـــﺎز آی‬
‫ﺻــﺪ ﺑــﺎر اﮔــﺮ ﺗﻮﺑــﻪ ﺷﮑﺴــﺘﯽ ﺑــﺎز آی‬ ‫اﯾ ـﻦ درﮔــﻪ ﻣــﺎ درﮔــﻪ ﻧﻮﻣﯿ ـﺪی ﻧﯿﺴــﺖ‬
 ‫ﺑﻌﺪ از رﻣﻀﺎن‪...‬‬

‫رﻣﻀﺎن ﺑﺎ ھﻤﻪ ﺧﻮﺑﯽھﺎ و ﻟﻄﺎﻓﺖھﺎﯾﯽ ﮐﻪ داﺷﺖ ﺑﺎﻷﺧﺮه رﺧﺖ ﺑﺮ ﺑﺴﺖ و ﻗﻠﺐھﺎی‬

‫ﻣﺸﺘﺎق ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﺶ را در ھﺎﻟﻪای از اﻣﯿﺪ ﺑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ دﯾﮕﺮ و ﺗﺮس از اﯾﻨﮑﻪ دﯾﮕﺮ دﯾﺪاری‬
‫در ﮐﺎر ﻧﺒﺎﺷﺪ رھﺎ ﮐﺮد‪.‬‬
‫رﻣﻀﺎن اﻣﺴﺎل آﻣﺪ وﺑﺴﯿﺎری از ﻋﺰﯾﺰان ودوﺳﺘﺎن وآﺷﻨﺎﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ رﻣﻀﺎن ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ‬
‫را در ﮐﻨﺎر ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﻣﯽﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ ﺧﺒﺮی ﻧﺒﻮد‪ ،‬ورﻣﻀﺎن رﻓﺖ ودوﺳﺘﺎﻧﯽ را ﻧﯿﺰ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮد‪ ،‬وﺑﺎر دﯾﮕﺮ رﻣﻀﺎن ﺧﻮاھﺪ آﻣﺪ‪ ،‬اﻣﺎ آﯾﺎ ﻣﺎ ﺧﻮاھﯿﻢ ﺑﻮد؟! وﯾﺎ ﮐﻪ رﻣﻀﺎن ﻣﯽآﯾﺪ‬
‫وﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺎ ـ وﺷﺎﯾﺪ ﻣﻦ وﺗﻮ ھﻢ ـ زﯾﺮ ﺧﺮوارھﺎ ﺧﺎک ﺧﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ وﺑﺎ ﻣﻨﮑﺮ وﻧﮑﯿﺮ‬
‫درﮔﯿﺮ‪!..‬‬
‫رﻣﻀﺎن آﻣﺪ وﺑﺎرھﺎی ﺳﻨﮕﯿﻦ ﮔﻨﺎه ﮐﻤﺮھﺎی ﻣﺎ را ﺧﻢ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ ،‬در ﭼﺸﻤﻪ ﺟﻮﺷﺎن‬
‫رﻣﻀﺎن ـ ﺑﺎﻣﯿﺪ ﻣﻐﻔﺮت وﺑﺨﺸﺶ اﻟﮫﯽ ـ ھﻤﻪ آن ﮔﻨﺎھﺎن ﺷﺴﺘﻪ ﺷﺪ وﺷﺨﺼﯿﺖ ھﺮ ﯾﮏ‬
‫از ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻧﻪای دﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ؛ دور از ﮔﻨﺎه وﺳﺮﺷﺎر از ﺑﺎده ﻏﻔﺮان وﺑﺨﺸﺶ اﻟﮫﯽ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫درﺳﮫﺎﯾﯽ از ﺻﺒﺮ وﺑﺮدﺑﺎری واراده‪ ،‬وﺑﺎ آﻣﻮزش ﻓﻘﺮ اﺧﺘﯿﺎری ﮐﻪ داراﯾﺎن را ﺑﺎ درد‬
‫ﻣﺴﺘﻤﻨﺪان وﻧﺎداران ﻣﺠﺒﻮر آﺷﻨﺎ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺷﮑﻤﯽ ﮐﻪ اﺳﺎس ھﻤﻪ اﺧﺘﻼﻓﺎت‬
‫ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ورواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ ـ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺧﯽ رﻣﻀﺎن را ﻓﻘﻂ اﺧﺘﻼف در اوﻗﺎت ﺻﺮف‬
‫ﻏﺬا ﻣﯽداﻧﻨﺪ و از آن ﻣﺎه ﺧﻮرد و ﻧﻮش و ﺧﻮاب و آراﻣﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد رﻣﻀﺎن‬
‫آنھﺎ را ﻧﯿﺰ از ﺑﺮﮐﺎت ﺧﻮﯾﺶ ﻣﺤﺮوم ﻧﻤﯽﺳﺎزد! ـ‪..‬‬
‫در اﯾﻦ ﻣﺎه ﻣﺒﺎرک ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﯿﻄﺎنھﺎ را ﺑﻪ زﻧﺠﯿﺮ ﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺪور از‬
‫وﺳﻮﺳﻪھﺎی ﺷﯿﻄﺎن و ﺳﺮﺑﺎزاﻧﺶ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻠﻪھﺎی ﺻﻌﻮد و رﺳﯿﺪن ﺑﺨﺪاوﻧﺪ را ﺑﭙﯿﻤﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬و‬
‫اﮐﻨﻮن ﮐﻪ رﻣﻀﺎن رﻓﺖ‪ ...‬ﺗﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﻣﯽﺧﻮاھﺪ ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﯽ را ﮐﻪ ادﻋﺎی ﻋﺸﻖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺑﯿﺎزﻣﺎﯾﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﺸﻘﺸﺎن ﻋﺸﻘﯽ اﺳﺖ راﺳﺘﯿﻦ وﭘﺎﯾﺪار ﯾﺎ ﺷﻌﺎری ﺗﻮﺧﺎﻟﯽ‪...‬‬
‫ﺣﺎل ﮐﻪ رﻣﻀﺎن رﻓﺘﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﯿﻄﺎنھﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﭼﻮن ﺷﯿﺮ درﻧﺪه ﯾﮏ ﻣﺎه ﮐﺎﻣﻞ در‬
‫زﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ را ﺑﻪ ﯾﮑﺒﺎره آزاد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﯿﻄﺎنھﺎ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺷﺮاﺳﺖ و‬
‫ددﻣﻨﺸﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﺎرھﺎی ﺧﻮد ﺣﻤﻠﻪور ﺧﻮاھﻨﺪ ﺷﺪ‪ ،‬از اﯾﻨﺮوﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺎرﻓﺎن ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﺷﯿﻄﺎن ﭘﺲ از رﻣﻀﺎن از ھﻤﯿﺸﻪ وﺣﺸﯽ ﺗﺮ ودرﻧﺪه ﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﺷﯿﺮی ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺎه‬
‫ﮐﺎﻣﻞ در ﺑﻨﺪ زﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮده وﻟﺐ ﺑﻪ ﺷﮑﺎری ﻧﺰده ﺑﺎﺷﺪ!‬
 ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬ ‫‪۱۶۸‬‬

‫ﻣﻨﮑﺮات وﮔﻨﺎھﺎﻧﯽ ﮐﻪ در روز ﻋﯿﺪ ﺷﺎھﺪ آﻧﯽ ﺧﻮد ﺗﺮﺟﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ از اﯾﻦ ﺷﺮاﺳﺖ‬
‫وددﻣﻨﺸﯽ ﺷﯿﻄﺎن ﮐﻪ ھﻤﻪ آنھﺎ را در ﭼﺸﻤﺎن دوﺳﺘﺎن ﺧﻮﯾﺶ زﯾﺒﺎ ﺟﻠﻮه ﻣﯽدھﺪ‪...‬‬
‫ای ﻣﺆﻣﻦ ﺑﯿﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﺻﺪاﻗﺖ وﻣﺮداﻧﮕﯽ ﮐﻤﺮ ﺑﻪ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﯾﻢ ﺗﺎ ﮐﻤﺮ‬
‫ﺷﯿﻄﺎن ﺑﺸﮑﻨﯿﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ زاد و ﺗﻮﺷﻪای ﮐﻪ از ﺑﺎﻏﭽﻪ رﻣﻀﺎن ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪاﯾﻢ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ‬
‫ﺑﺴﺎدﮔﯽ ﺑﻪ آرزوﯾﻤﺎن دﺳﺖ ﯾﺎﺑﯿﻢ‪.‬‬
‫در ﻣﮑﺘﺐ رﻣﻀﺎن ﮐﻪ ﺧﻮد ﺳﻠﻄﺎن ﻓﺮﺻﺖھﺎی ﻃﻼﯾﯽ اﺳﺖ آﻣﻮﺧﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﻓﺮﺻﺖھﺎی‬
‫ﻃﻼﯾﯽ ﻋﺒﺎدت را ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺑﺸﻤﺮﯾﻢ‪ ،‬واﮔﺮ ﻣﺎ ﺗﻨﮫﺎ وﺗﻨﮫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ آﻣﺪن‬
‫رﻣﻀﺎن آﯾﻨﺪه ودرس دﯾﮕﺮ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻦ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرﮔﯽ را ﺑﺪﺳﺖ آوردهاﯾﻢ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ‬
‫ﺟﺎی دارد ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖھﺎی ﻃﻼﯾﯽ اﺷﺎرهای ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺷﺶ )‪ (٦‬روز روزه ﻣﺎه ﺷﻮال ﮐﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ج ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ‪ :‬ھﺮ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از‬ ‫‪-١‬‬
‫روزه رﻣﻀﺎن ﺷﺶ روز از ﺷﻮال را روزه ﺑﮕﯿﺮد ﮔﻮﯾﺎ ھﻤﻪ ﺳﺎل را روزه ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻤﺎزھﺎی ﺗﮫﺠﺪ ﺳﺤﺮﮔﺎھﺎن‪ .‬در وﻗﺖ ﺳﺤﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﻣﯽﺧﻮاﻧﺪ‪ :‬آﯾﺎ‬ ‫‪-٢‬‬
‫ﮐﺴﯽ ھﺴﺖ ﮐﻪ از ﻣﻦ آﻣﺮزش ﺑﺨﻮاھﺪ ﺗﺎ او را ﺑﯿﺎﻣﺮزم‪ ،...‬در اﯾﻦ ﻟﺤﻈﻪھﺎی‬
‫ﺣﺴﺎس وﻓﺮﺻﺘﮫﺎی ﻃﻼﯾﯽ ﺟﺎی دارد ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ دو رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﺧﻮد را‬
‫ﺑﻪ ﭘﯿﺸﮕﺎه اﻟﮫﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﺎزﻧﺪ وﺧﻮاﺳﺖھﺎﯾﺸﺎن را از او وﺗﻨﮫﺎ او ﺑﺨﻮاھﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی ﺑﻪ ﻧﻤﺎزھﺎی ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭘﻨﺠﮕﺎﻧﻪ‪.‬‬ ‫‪-٣‬‬
‫ﻧﻤﺎز ﺿﺤﯽ ـ ﯾﺎ اﺷﺮاق ـ دو رﮐﻌﺖ ﻧﻤﺎز ﭘﺲ از ﺑﺎﻻ آﻣﺪن ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬ ‫‪-٤‬‬
‫ﻣﺮدم از ﺧﺪاوﻧﺪ ﻏﺎﻓﻠﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺎداﺷﺖ ﺣﺞ وﻋﻤﺮهی ﮐﺎﻣﻠﯽ را ﺑﺮاﯾﺖ ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن‬
‫ﻣﯽآورد‪.‬‬
‫ﭘﺎﯾﺒﻨﺪی ﺑﻪ دﻋﺎھﺎی ﺻﺒﺢ وﺷﺎم‪.‬‬ ‫‪-٥‬‬
‫ﻟﺒﺨﻨﺪی ﺑﺮ ﻟﺒﺎﻧﺖ! آﯾﺎ زﺣﻤﺘﯽ دارد ﮐﻪ دو ﻟﺒﺖ را ﮐﻤﯽ ﮐﺶ دھﯽ وﻟﺒﺨﻨﺪی‬ ‫‪-٦‬‬
‫ﺑﺴﺎزی ﮐﻪ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺮادر ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺶ ﺻﺪﻗﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫روزه ﺗﺎﺳﻮﻋﺎ وﻋﺎﺷﻮرا‪.‬‬ ‫‪-٧‬‬
‫اھﺘﻤﺎم ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت در ده روز اول ﻣﺎه ذی اﻟﺤﺠﻪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ده روز ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ‬ ‫‪-٨‬‬
‫ﭘﯿﺶ ﺧﺪاوﻧﺪ از ھﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮی‪ ،‬ﺣﺘﯽ از ﺟﮫﺎد در راه ﺧﺪا ﺑﺎﻻﺗﺮ وواﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﮕﺮ ﻣﺠﺎھﺪی ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺎل وﺟﺎن ﺧﻮﯾﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﮐﻪ رود وھﺮﮔﺰ ﺑﺮﻧﮕﺮدد!‬
‫روزه روز ﻋﺮﻓﻪ ﮐﻪ ﮐﻔﺎره ﮔﻨﺎھﺎن ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ وآﯾﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪-٩‬‬
 ‫‪۱۶۹‬‬ ‫ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ رﻣﻀﺎن‬

‫‪ -١٠‬اھﺘﻤﺎم وﭘﺎﯾﺒﻨﺪی ﺑﻪ ﻧﻤﺎزھﺎی ﺟﻤﻌﻪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺟﻤﻌﻪ ﺗﺎ ﺟﻤﻌﻪ ﮐﻔﺎره ﮔﻨﺎھﺎن ﻣﯿﺎن‬
‫آﻧﺪو و ﺳﻪ روز ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪) .‬ﯾﻌﻨﯽ ‪ ١٠‬روز(‬
‫اﯾﻦھﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﻓﺮﺻﺖھﺎی ﻃﻼﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ و واﻻﺗﺮﯾﻦ و ﺑﺎ ارزﺷﺘﺮﯾﻦ‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻼﯾﯽ ﮐﻪ رﻣﻀﺎن اﺳﺖ آﻣﻮﺧﺘﯿﻢ‪ ،‬رﻣﻀﺎﻧﯽ ﮐﻪ در آن ﺷﺒﯽ اﺳﺖ ﺑﮫﺘﺮ از ھﺰار‬
‫ﺷﺐ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﮫﺘﺮ از ھﺸﺘﺎد وﺳﻪ ﺳﺎل وﭼﮫﺎر ﻣﺎه‪ ،‬وآﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺰی از ﮐﺮم وﺳﺨﺎوت اﻟﮫﯽ‬
‫درک ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﮐﻪ »ﺑﮫﺘﺮی« ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎ دارد! ـ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶ از ھﺰار‬
‫ﺳﺎل وﺷﺎﯾﺪ ھﻢ ﺑﯿﺸﺘﺮ‪ ...‬ـ ﺷﺐ ﻗﺪر ﭘﺎدﺷﺎه وﺳﺮور ﻓﺮﺻﺖھﺎی ﻃﻼﯾﯽ ﺑﻮد‪ ،‬وﺧﻮﺷﺎ ﺑﺤﺎل‬
‫آﻧﺎﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ را ﻏﻨﯿﻤﺖ ﺷﻤﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ھﺮ ﯾﮏ از ﻣﺎ اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖھﺎی ﻃﻼﯾﯽ را ﺑﺎ ﺧﻄﯽ ﺑﺰرگ ﻧﻮﺷﺘﻪ در اﺗﺎق ﺧﻮد وﭘﯿﺶ‬
‫روی ﺧﻮد آوﯾﺰان ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ھﻤﯿﺸﻪ ﺑﯿﺎدﺷﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﺎدﮔﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭘﯿﻤﺎن وﻋﮫﺪش را ﺑﺎ‬
‫رﻣﻀﺎن ﺗﺎ ﺑﺎزﮔﺸﺖ دوﺑﺎره آن ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ‪...‬‬
 ‫)ﭘﺸﺖ ﺟﻠﺪ آﺧﺮ ﮐﺘﺎب(‬

‫اﯾﻦ ﺷﺮﯾﻌﺖ و دﯾﻦ ﭘﺮوردﮔﺎر از آن ﺑﺰدﻻن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﯾﻦ ارﻣﻐﺎن اﻟﮫﯽ از آن ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﺎن‬
‫و ﻏﻼﻣﺎن ﺣﻠﻘﻪ ﺑﮕﻮش ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬و ﻧﻪ ﺑﺮای آن ﺧﺎﮐﺴﺘﺮ ﺻﻔﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ وزش ﺑﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﻣﺴﯿﺮ ﻣﯽدھﻨﺪ‪ .‬و ﻧﻪ ﺑﺮای آن آﻓﺘﺎب ﭘﺮﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ھﺮ ﻟﺤﻈﻪ رﻧﮓ ﺧﻮد را ﻋﻮض‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ اﯾﻦ دﯾﻦ ﺑﺮای آن ﺷﯿﺮان و ﻗﮫﺮﻣﺎن ﺻﻔﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ھﻤﺖ ﺧﻮﯾﺶ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاھﻨﺪ ﺟﮫﺖ ﺑﺎدھﺎی وزان را ﺗﻐﯿﯿﺮ دھﻨﺪ‪ ،‬آﻧﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮجھﺎی ھﻮﻟﻨﺎک درﯾﺎھﺎ‬
‫دﺳﺖ و ﭘﻨﺠﻪ ﻧﺮم ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬و در ﺧﻼف ﻣﺴﯿﺮ رودھﺎی ﺧﺮوﺷﺎن ﺷﻨﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻣﺎم اﺑﻮاﻷﻋﻠﯽ ﻣﻮدودی‬